SQLite format 3@ ~+@j~+- }=~~$}i%!indexverses_indexversesCREATE UNIQUE INDEX verses_index on "verses" (book_number, chapter, verse) tablebooks_allbooks_allCREATE TABLE "books_all" ("book_number" NUMERIC, "short_name" TEXT, "long_name" TEXT, "book_color" TEXT, "is_present" NUMERIC)wItableversesversesCREATE TABLE "verses" ("book_number" NUMERIC, "chapter" NUMERIC, "verse" NUMERIC, "text" TEXT)atablebooksbooksCREATE TABLE "books" ("book_color" NUMERIC, "book_number" NUMERIC, "short_name" NUMERIC, "long_name" TEXT)=_tableinfoinfoCREATE TABLE info (name TEXT, value TEXT) cH0regionMexico'right_to_leftfalse)strong_numbersfalse/russian_numberingfalse'ElanguageXicotepec De Juárez Totonac)chapter_stringChapterX#descriptionHuan Xasāstiʼ testamento: Huan xatzey tachihuīn ixpālacata Jesucristo }rX:~~~~~f~J~.~}}}}}}y}`}G}/}##ff7c80ApoApocalipsis#00ff00JudJudas#00ff003Ju3 Juan#00ff002Ju2 Juan#00ff001Ju1 Juan#00ff002Pe2 Pedro#00ff001Pe1 Pedro#00ff00SanSantiago#ffff00HebHebreos#ffff00FlmnFilemón#ffff00vTitTito#ffff00l2Ti2 Timoteo#ffff00b1Ti1 Timoteo!-#ffff00X2Te2 Tesalonicenses! -#ffff00N1Te1 Tesalonicenses !#ffff00DColColosenses !#ffff00:FilFilipenses #ffff000EfeEfesios #ffff00&GálGálatas##ffff002Co2 Corintios##ffff001Co1 Corintios#ffff00RomRomanos!#00ffffHecLos Hechos#ff6600JuanSan Juan#ff6600LucSan Lucas!#ff6600MarSan Marcos#ff6600MatSan Mateo5~<|vpjd^XRLF@:4.(" ~~~~~~~~~~~;+:'987 6&564'32q1U0-/ .m-[,I+0*%)(x'H&%s$\#D"!z _3V,$% fK6oQ5B C ? ) . ! Bx{bI4~~~~~v~Y~@~)~}}}}}r}R}7}}||||||n|S|6||{{{{{{W{={zzzzzzjzFz)z yyyyyynyTy:y yx&B7 ApApocalipsis (de Juan)#ff7c80A JudJudas#00ff00@ 3Jn3 Juan#00ff00? 2Jn2 Juan#00ff00> 1Jn1 Juan#00ff00= 2P2 Pedro#00ff00< 1P1 Pedro#00ff00; StgSantiago#00ff00: HeHebreos#ffff009 FlmFilemón#ffff008 vTitTito#ffff007 l2Ti2 Timoteo#ffff006 b1Ti1 Timoteo#ffff00"5- X2Ts2 Tesalonicenses#ffff00"4- N1Ts1 Tesalonicenses#ffff003! DColColosenses#ffff002! :FilFilipenses#ffff001 0EfEfesios#ffff000 &GaGálatas#ffff00/# 2Co2 Corintios#ffff00.# 1Co1 Corintios#ffff00- RoRomanos#ffff00*,= HchHechos de los Apóstoles#00ffff+ JnJuan#ff6600* LcLucas#ff6600) MrMarcos#ff6600( MtMateo#ff6600'!MalMalaquías#ffff99&ZacZacarías#ffff99%HagAgeo#ffff99$SofSofonías#ffff99#HabHabacuc#ffff99"NahNahún#ffff99!MiMiqueas#ffff99 JonJonás#ffff99|AbdAbdías#ffff99rAmAmós#ffff99hJlJoel#ffff99^OsOseas#ffff99TDnDaniel#ff9fb4JEzEzequiel#ff9fb4'6LmLamentaciones#ff9fb4,JerJeremías#ff9fb4"IsIsaías#ff9fb4(9CntCantar de los Cantares#66ff99%EcEclesiastés#66ff99!PrProverbios#66ff99SalSalmos#66ff99JobJob#66ff99EstEster#ffcc99NehNehemías#ffcc99EsdEsdras#ffcc99#2Cr2 Crónicas#ffcc99 #1Cr1 Crónicas#ffcc99 x2R2 Reyes#ffcc99 n1R1 Reyes#ffcc99 d2S2 Samuel#ffcc99 Z1S1 Samuel#ffcc99PRtRut#ffcc99FJueJueces#ffcc99 =  (, wC}Y|{{ zyxxvvMutrsssqpDo3mlkjj hfgeedcb?``}_^]\[ZZYU'tza' huā'mā' iccāhuaniyāni' que tzē tlahuacan. Tū' iccāmāpa'ksīmā'ni'.  Palh huan chi'xcu' lā' ixpuscāt más natatlahuacu'tun oración, tzē natalacchihuīna'n para que tū' natalātā'lhtata lātma'j, pero tū' makān. Palh makān tū' natalātā'lhtata, huan ko'ti'ti' nacālīlaktzī'ncu'tun porque tū' catitatāyani'lh. ;oHuan puscāt tū'tza' ixa'cstu māpa'ksī ixmacni'; ixkōlu' nā tā'māpa'ksī. Nā chuntza' huan chi'xcu' tū'tza' ixa'cstu māpa'ksī ixmacni'; ixpuscāt nā tā'māpa'ksī. 4aCatlōkentaxtūlh kalhatunu' chi'xcuhuī'n a'ntūn tasqui'nī para ixpuscātca'n. Lā' chuntza' kalhatunu' puscan catlōkentaxtūlh a'ntūn tasqui'nī para ixkōlu'ca'n. d~AA'yuj tzey chuntza', pero como lej makpuscātīni'ncan lā' lej makchi'xcu'nuncan, cataka'lhīlh chā'tunu' chi'xcuhuī'n xmān kalhatin ixpuscātca'n lā' chā'tunu' puscāt cataka'lhīlh xmān kalhatin ixkōlu'ca'n. } 7Lā' ixpālacata a'ntū quilātzo'kni'uj, chuhua'j iccākalhtīyāni'. Lej tzey palh kalhatin chi'xcu' tū' maktin tā'takēxtimī kalhatin puscāt. ]|3Xla' lej tapala cālītamāhuanī'ta'ni' porque Jesucristo māpalalh huan nac cruz. U'tza' nalī'a'cnīni'ni'yā'tit Dios a'nchīn tlahua'yā'tit con mimacni'ca'n como hui'xina'n tapa'ksī'yā'tit con Dios.@{yCa'tzīyā'tit que Dios cāmaxquī'nī'ta'ni' huan Espíritu Santo lā' como xla' tanūma' na mi'a'clhcunucca'n, chuntza' mimacni'ca'n talanī't ixlītokpān Espíritu Santo. Lā' maclacasqui'n que Dios namāpa'ksīni'n a'ntza'. Lā' hui'xina'n tū' tapa'ksī'yā'tit mē'cstuca'n; tapa'ksī'yā'tit con Dios. 1z[Tū' catlahua'tit talākalhī'n. A'xni'ca' kalhatin chi'xcu' makpuscātīni'n, xla' más ko'hua'jua' tlahua ixmacni' que a'xni'ca' tlahua ā'lakatin talaclē'i'. oyWLā' a'xni'ca' natamacamāstā'ya' con huan Jesús, mintu'ca'n nala'yā'tit chu lakatin līca'tzīn. x ¿Chu tū' ca'tzīyā'tit que a'xni'ca' kalhatin chi'xcu' tā'takēxtimī kalhatin puscāt a'ntī xala' nac cā'tejen chu lakatin macni' natala a'xni'ca' natā'takēxtimī? Chuntza' tatzo'kni' na ixtachihuīn Dios:Ixtu'ca'n chu lakatin macni' natala. ~wu¿Chu tū' ca'tzīyā'tit que quimacni'ca'n tā'tapa'ksī con Cristo? Lā' quimacni' a'ntūn tapa'ksī con Cristo, ¿chichū na'iclīmaklhtī de Cristo para natā'takēxtimī kalhatin puscāt xala' nac cā'tejen? Tū' maktin ictitlahualh. &vELā' chu a'nchī Dios mālakahuanīchokolh ixmacni' huan Māpa'ksīni' Jesucristo nā chu chuntza' namālakahuanīchoko quimacni'ca'n con ixlīmāpa'ksīn. 1u[ Nā nahuancan: “Quimpānca'n maclacasqui'n līhua't lā' a'nan līhua't para quimpānca'n”, nahuancan. Pero ixtu'ca'n tū' catitatāyani'lh para pō'ktu. Namin lakatin chi'chini' a'xni'ca' Dios nacāmālakuanī ixtu'ca'n. Dios tlahualh quimacni'ca'n para que nalī'a'cnīni'ni'yāuj xla'. Lā' xla' quincāmaxquī'yāni' a'ntū maclacasqui'n quimacni'ca'n. Tū' lacasqui'n nalītlahuayāuj talākalhī'n quimacni'ca'n. {to Tzē na'icuan: “Icka'lhī talacasqui' para que tzē na'ictlahua ixlīhuāk catūhuā a'ntū iclacasqui'n”. Pero tū' ixlīhuāk a'ntū ictlahuacu'tun nacāmaktāya ā'makapitzīn. Tzē na'icuan: “Tzē na'ictlahua chuxatū catūhuā”. Pero a'yuj xa'icualh, tū' ictlahuacu'tun catūhuā a'ntūn tūla na'icmakxteka ā'calīstān lā' ū'tza' naquilītlaja. s% Lā' chuntza' ixtlahua'yā'tit ā'makapitzīn de hui'xina'n. Pero chuhua'j Dios cālacsacnī'ta'ni' lā' cāxapani'nī'ta'ni' mintalaclē'i'ca'n para natlahua'yā'tit ixtapuhuān. Lā' chuhua'j Dios mālacstū'nca que hui'xina'n lacuantza' por ixlīmāpa'ksīn huan Māpa'ksīni' Jesucristo lā' por ixlīmāpa'ksīn ixEspíritu quinDiosca'n. Maclacasqui'n que Dios nacāmāpa'ksī quimacni'ca'n r Nā huan a'ntīn taka'lhāna'n lā' huan a'ntīn talakla catūhuā lā' huan a'ntīn taka'chī tūlalh catitatanūlh a'nlhā Dios māpa'ksīni'n. Nā huan a'ntīn talakapalana'n lā' huan a'ntīn ta'a'kxokomaklhtīni'n catūhuā tūlalh catitatanūlh a'nlhā Dios māpa'ksīni'n. Nīn tintī' de huan tamā'na tū' catitamaklhtīni'lh nīn tuntū' a'nlhā Dios māpa'ksīni'n. q ¿Chu tū' ca'tzīyā'tit que a'ntīn tatlahua a'ntūn ko'hua'jua', xlaca'n tūlalh catitatanūlh a'nlhā Dios māpa'ksīni'n? Tū' tita'a'kxokoyā'tit mē'cstuca'n. Huan a'ntīn tamakpuscātīni'n lā' huan a'ntīn tatlahua talākalhī'n lā' huan a'ntīn tataquilhpūtani' ídolos, xlaca'n tūlalh catitatanūlh a'nlhā Dios māpa'ksīni'n. Nā huan a'ntīn talātā'tahui'lāna' entre chi'xcuhuī'n lā' huan a'ntīn tamaklhtza'stī puscan, xlaca'n tūlalh catitatanūlh a'nlhā Dios māpa'ksīni'n. ~puPero māni' hui'xina'n lātlahua'ni'yā'tit a'ntūn tū' tzey lā' cā'a'kxokomaklhtīyā'tit a'yuj mintā'tinca'n. oComo lāmālacapū'yā'tit entre lītā'timīn, chuntza' tasu'yu que tū' tlōkentaxtūyā'tit ixtapuhuān Dios lā' lhūhua' ticāsputni'yāni'cus. Ixpātītit huan a'ntūn tū' tzey a'ntū cātatlahuani'ni'. Ixtāya'ni'tit a'nchī cāta'a'kxokomaklhtīni'. inKCa'tzīyā'tit que a'nan. Chuntza' tū' tzey a'nchī tlahua'yā'tit a'xni'ca' kalhatin a'ntī kalhlaka'ī' lā' namālacapū' ā'kalhatin xatā'tin lā' nalacāxtlahua'yā'tit na ixlacapūnca'n a'ntīn tū' takalhlaka'ī'. DmHuā'mā' iccāhuaniyāni' para que na'iccāmāmāxanī'yāni'. ¿Chu tū' a'nan na milaclhpu'nanca'n nīn chā'tin a'ntīn tzē nacālacāxtlahuayāni' hui'xina'n a'ntī lītā'timīn? al;Chuntza' palh maclacasqui'n nalacāxtlahua'yā'tit catūhuā xala' huā'mā' quilhtamacuj, ¿a'chī' cāputzayā'tit huan chi'xcuhuī'n a'ntīn tū' lej cā'a'cnīni'ni'can na ixlacapūnca'n a'ntīn takalhlaka'ī'? Vk%¿Chu tū' ca'tzīyā'tit que quina'n nacālacāxtlahuayāuj huan ángeles? Lā' palh nacālacāxtlahuayāuj huan ángeles, ā'chulā' tzē nacālacāxtlahuayāuj a'ntū xala' nac huā'mā' quilhtamacuj. %jCHui'xina'n a'ntīn tā'tapa'ksīyā'tit con Dios nacālacāxtlahua'yā'tit huan tachi'xcuhuī't a'xni'ca' nasputa huan quilhtamacuj. Lā' palh hui'xina'n nacālacāxtlahua'yā'tit ixlīhuākca'n xalanī'n nac quilhtamacuj, nā tzē nalacāxtlahua'yā'tit antūn tū' lej tasqui'nī. oi YLā' a'xni'ca' kalhatin de hui'xina'n līyāhuacu'tun catūhuā ā'kalhatin a'ntī kalhlaka'ī', lej līmāxana' palh ixmālacapū'lh na ixlacapūnca'n a'ntīn tū' takalhlaka'ī'. Ixtalacāxtlahualh a'ntīn tatapa'ksī con Dios. Sh ¿Chu quimaca'tzi na'iccājuzgarlī huan a'ntīn tū' takalhlaka'ī' ixtachihuīn Dios? A'ntīn tū' takalhlaka'ī', xlaca'n Dios nacājuzgarlī. Pero tasqui'nī hui'xina'n nacājuzgarlī'yā'tit huan a'ntīn takalhlaka'ī'. Por eso camāxtutit de na milaclhpu'nanca'n huanmā' chi'xcu' a'ntīn tlahua huā'mā' talaclē'i'. g \f1 Pero a'ntū iccātzo'knuni'nī'ta'ni' ū'tza' huā'mā': Palh chā'tin huan que kalhlaka'ī' ixtachihuīn Dios lā' nā xla' tlahua talākalhī'n, tū' catitā'talacxtuctit. Palh chā'tin huan que kalhlaka'ī' lā' tlahua talākalhī'n o tampi'lhīni'n o na'a'cnīni'ni' ixídolo, tū' catitā'talacxtuctit lā' nīn tū' titā'huā'ya'nā'tit. Lā' tū' titā'huā'ya'nā'tit huan a'ntī huan que kalhlaka'ī' lā' xla' lakapalana'n o ka'chī o a'kxokoka'lhāna'n. neU Tū' xa'icuanicu'tun que tū' catā'talacxtuctit xalanī'n huā'mā' quilhtamacuj a'ntīn tatlahua talākalhī'n. Lā' nīn tū' xa'icuanicu'tun a'ntī xalanī'n nac quilhtamacuj lā' tatampi'lhīni'n lā' ta'a'kxokoka'lhāna'n. Lā' nīn tū' xa'icuanicu'tun que tū' caticātā'talacxtuctit xalanī'n huā'mā' quilhtamacuj a'ntīn ta'a'cnīni'ni' ixídolosca'n. Palh tū' ixcātā'talacxtuctit nīn chā'tin de xlaca'n, pues maclacasqui'n nataxtuyā'tit de huā'mā' quilhtamacuj. d Iccātzo'knuni'nī'ta'ni'tza' nac ā'kalhtin carta que tū' caticātā'talacxtuctit con a'ntīn tatlahua talākalhī'n. cA'xni'ca' tlahuacan ixcā'tani'ca'n israelitas a'ntū huanican pascua, maka'ncan huan xakōlūhua' levadura lā' hua'can xasāsti' pāntzi a'ntūn tū' ka'lhī levadura. Chuntza' camācā'tanīuj Dios. Tasqui'nī pū'la camakxtekui huan tūn tū' tzey tapāstacna' lā' huāk a'ntūn tū' tzey. Lā' catahui'lauj līlacatejtin lā' līlacastu'nc. Chuntza' camācā'tanīuj Dios. Vb%Camakxtektit ixlīhuāk a'ntūn tū' tzey. U'tza' hua'chi xakōlūhua' levadura. Camāxtutit xla' lā' chuntza' nala'yā'tit hua'chi xasāsti' tasquit a'ntūn tū' ka'lhī levadura. Tasqui'nī nala'yā'tit lacuan porque maknīcanī't Cristo por quimpālacataca'n hua'chi maknīcan huan borrego a'ntū nalē'ksajna'ncan para pascua. aTū' tzey a'nchī ka'tla'jca'tzīyā'tit. ¿Chu tū' ca'tzīyā'tit que macsti'na'j levadura laklhtāyakō' ixlīhuāk huan tasquit? Chuntza' ixtalaclē'i' huan kalhatin chi'xcu' nacāpasakō'yāni' milīhuākca'n como ū'tza' nacāmāsca'tī ā'makapitzīn. Y`+camāxtutit de milaclhpu'nanca'n huanmā' chi'xcu'. Namacamaxquī'yā'tit Satanás para napātīni'n ixmacni' lā' chuntza' namāpūtaxtūcan ixlīca'tzīn a'xni'ca' namimpala huan Māpa'ksīni' Jesucristo. 4_aA'xni'ca' takēstokchipitit por ixpālacata quiMāpa'ksīni'ca'n Jesucristo lā' con ixlīmāpa'ksīn, lā' a'xni'ca' hua'chilh xa'icui'lacha', como iccāpāstacmā'ni', 5^cLā' quit a'yuj tū' tasu'yu quilacan a'xni'ca' takēxtimīyā'tit, pero lej iccāpāstacmā'ni'. Lā' chuntza' hua'chilh icui'lacha' lā' iclacāxtlahuanī'ta'ncha'tza'. @]yLā' hui'xina'n nīn māxa'na'nā'tit lā' nīn lakaputzayā'tit ixpālacata huanmā talaclē'i'. Ixmāxtutit de milaclhpu'nanca'n huā'mā' chi'xcu' a'ntīn tlahualh talākalhī'n. `\ ;Scana'nca ca'tzīcan que a'nan na milaclhpu'nanca'n kalhatin a'ntī makpuscātīni'n. Xla' tā'hui' māni' ixtūtzī't. Lā' nīn a'ntīn tū' takalhlaka'ī' tū' tatlahua hua'chi huā'mā' ko'hua'jua' talaclē'i'. U[#¿Tuchū lacasqui'nā'tit? A'xni'ca' na'iccālaka'nāchāni', ¿chu lacasqui'nā'tit na'icmin para na'iccācastigarlīyāni' o lacasqui'nā'tit na'iccāpāxquī'yāni' lā' na'iccālakalhu'manāni'??ZwLā' natasu'yu tichū tatapa'ksī con Dios. Natasu'yu por ixpālacata a'ntūn tzē tatlahua por ixlīmāpa'ksīn Dios, lā' tū' xmān por ixpālacata a'ntūn tahuan chi'xcuhuī'n. DYPero palh Dios lacasqui'n, palaj na'iccālaka'nāchāni' hui'xina'n. Lā a'xni'ca' na'icchā'n, na'iclakapasa ixlīmāpa'ksīnca'n xlaca'n a'ntīn taka'tla'jca'tzī o palh xmān tahuan. X}Makapitzīn de hui'xina'n lej līka'tla'jca'tzīyā'tit porque puhua'nā'tit: “Tū' catimilh Pablo”, puhua'nā'tit. PWU'tza' huā'mā' iccālīlakmacā'nchāni' huan Timoteo. Nā xla' lalh quincaman por ixpālacata quiMāpa'ksīni' lā' lej icpāxquī' lā' xla' tlōkentaxtū ixtapuhuān Dios. Lā' huan Timoteo nacāmāpāstaquīyāni' a'nchī iclīlatā'kchokomā' porque ica'kahuāna'ni' Cristo lā' nā a'nchī iccāmāsu'ni'mā' ā'makapitzīn para que nā chuntza' xlaca'n natalatā'kchoko. Lā' chuntza' icmāsu'yu chu calhāhuā na ixlīhuāk lītokpānna'. aV;U'tza' lej iccālīsqui'ni'yāni' caquilāmaksca'txtūj a'nchī nalatā'kchokoyā'tit. xUiA'yuj ixka'lhī'tit lakacāuj mil a'ntī nacātamāsu'ni'yāni' ixpālacata Cristo, pero xmān kalhatin hua'chi mintāta'ca'n. Lā māni' quit mintāta'ca'n por ixpālacata Cristo lā' huan xatzey tachihuīn a'ntū iccāmāsca'tīyāni'. gTGTū' iccātzo'knuni'yāni' huā'mā' para que na'iccāmāmāxanī'yāni'. Iccātzo'knuni'yāni' huā'mā' para na'iccāmāca'tzīnīyāni' a'ntū natlahua'yā'tit porque lej iccāpāxquī'yāni' hua'chi quincamana'. fSE A'xni'ca' ko'hua'jua' quincātalīchihuīna'nāni', quina'n xa'nca ickalhtīni'nāuj. Hasta chuhua'j cā'lacapūlhūhua' quina'n iclanī'tauj hua'chi pa'lhma' lā' hua'chi xatanca'chi' de ixlīhuāk a'ntū lakmaka'ncan. ]R3 Lā' līpalha' icscujāuj para na'icuā'yanāuj, lā' ictlekua'nāuj. A'xni'ca' quincātalakapalayāni', quina'n icsqui'ni'yāuj Dios por xlaca'n. A'xni'ca' quincātamāpātīni'yāni', quina'n ictāyani'yāuj. Q1 Hasta chuhua'j quina'n ictzi'ncsāuj lā' ickalhpūtīyāuj lā' tū'tza' tzey quilu'xu'ca'n. Lā' quincātatucsāni' lā' ictejelatlā'huanāuj. EP Huancan que quina'n lactonto por ixpālacata Cristo pero hui'xina'n puhua'nā'tit que lej ca'tzīyā'tit a'ntū ixla' Cristo. Huancan que quina'n lacscalana'jua' lā' hui'xina'n a'ntī iccātzo'knuni'yāni' lej ka'lhī'yā'tit līmāpa'ksīn. Hui'xina'n lej cāta'a'cnīni'ni'yāni' lā' quina'n xatalakmaka'nī'n. kOO Pero chō'la Dios lacasqui'n que quina'n apóstoles ictasu'yuyāuj hua'chi chi'xcuhuī'n a'ntī más xatalakmaka'n lā' hua'chi a'ntī līhui'līcan para namaknīcan. Quincātatlahuanī'ta'ni' hua'chi līlakastān nac quilhtamacuj lā' na ixlacapūnca'n huan ángeles lā' tachi'xcuhuī't. Quincātalaktzī'nāni' hua'chi a'ntīn nīn tuntū' ixtapalh. NU'cxca'tzīyā'tit hua'chilh tuntū' caticāsputni'ni' lā' u'cxca'tzīyā'tit hua'chilh ka'lhī'yā'tit ixlīhuāk a'ntū maclacasqui'nā'tit. Puhua'nā'tit que tzē natapa'ksī'yā'tit mē'cstuca'n lā' quilāmakxteknī'ta'uj. Tū'tza' lacasqui'nā'tit na'iccāmaktāyayāni'. Xalītzey palh stu'ncua' ixmāpa'ksīni'ntit cahuā para que quina'n tzē xa'iccātā'māpa'ksīni'ni'. Quintā'timīn, ixlīhuāk huā' tamā'na iccātzo'knuni'nī'ta'ni' quimpālacataca'n quit lā' Apolos. Lā' ū'tza' hua'chi a'ntū tā'mālacastuccan para que nasca'tā'tit a'nchī xa'nca na'a'kahuāna'ni'yā'tit ixtachihuīn Dios a'ntūn tzo'kcanī't. Lā' chuntza' tū' tilīka'tla'jca'tzīyā'tit ixpālacata kalhatin mākalhtō'kē'ni' lā' tū' catilakmaka'ntit ā'chā'tin mākalhtō'kē'ni'. KKA'xni'ca' tūna'j min huan Māpa'ksīni' Jesucristo, tū' catipuhua'ntit palh tzey o tū' tzey ā'kalhatin ixpālacata a'ntūn tlahualh. A'xni'ca' namin huan Māpa'ksīni', xla' namālakxkakēkō' ixlīhuāk catūhuā a'ntūn tatzē'knī't a'nlhā cā'pucsua'. Lā' namāsu'yukō' ixlīhuāk a'ntūn tapuhuan tachi'xcuhuī't lā' a'ntūn tatlahuacu'tun. Lā' a'xni'ca' Dios nacāmāka'tlī' chā'tunu' ixpālacata huan xatzey a'ntūn tatlahuanī't. J A'yuj tū' icu'cxca'tzī palh iclaclē'n pero ū'tza' tū' huanicu'tun que quit tū' iclaclē'n. Dios nahuan palh iclaclē'n. 0IYQuit tū' quimaca'tzi a'ntū puhua'nā'tit de quit nīn a'ntūn tapuhuan ā'makapitzīn tachi'xcuhuī't de quit. Nīn quit tūla na'icuan palh tzey o tū' tzey quit. HLā' huan a'ntī līmāmacū'canī't catūhuā maclacasqui'n que xla' xa'nca natlōkentaxtū a'ntū līmāpa'ksīcanī't. NG Quina'n a'ntī apóstoles, caquincātalaktzī'ni' que quina'n ixtasācua'nī'n Cristo a'ntī quincāmāmacū'ni' para na'icmāsu'yuyāuj a'ntū ixla' Dios lā' a'ntū Dios quincāmāca'tzīnīni'. rF]Ixlīhuāk milaca'n porque hui'xina'n tapa'ksī'yā'tit con Cristo, lā' Cristo tapa'ksī con Dios.]E3Ixlīhuāk catūhuā para hui'xina'n para nacāmaktāyayāni'. Huan Pablo lā' huan Apolos lā' huan Pedro, quilīhuākca'n para hui'xina'n. Nā milaca'n huan quilhtamacuj para nacāmaktāyayāni'. A'yuj hui'lā'na'ntitcus lā' a'yuj canī'tit pero a'ntū pātle'kemā' lā' a'ntū napātle'ke, huāk ū'tza' a'ntūn tzey para hui'xina'n. D+Chuntza' tū' catika'tla'jca'tzītit ixpālacata a'ntūn tlahualh catihuāyā chi'xcu' o a'ntū māsu'yulh como ixlīhuāk catūhuā milaca'n. 6CeLā' tatzo'kni' huampala:Huan Māpa'ksīni' Dios cālakapasni' ixtapāstacna'ca'n a'ntī lej lakskalalhna' lā' cālaktzī'n hua'chi palh tū' taka'lhī ixtapalhca'n. YB+Huan tapāstacna' a'ntū xala' huā'mā' quilhtamacuj Dios cālaktzī'n hua'chi tachuyāt. Pues chuntza' tatzo'kni':Huan a'ntīn tapuhuan lej lakskalalh, ū'tunu'n Dios cāmātlahuī a'ntū natalīta'a'kxoko ixa'cstuca'n ixlīlakskalalhca'n a'xni'ca' tatlahuacu'tun ixpātunca'tzica'n lā' chuntza' tūlalh catitatlōkentaxtūlh. zAmTū' cata'a'kxokotit mē'cstuca'n. Palh kalhatin na milaclhpu'nanca'n puhuan lej skalalh xla' ixpālacata a'ntū a'nan nac huā'mā' quilhtamacuj, calalh hua'chilh tuntū' ixca'tzī. Lā' chuntza' tzē nasca'ta a'ntū más tasqui'nī. R@Nā palh kalhatin natlahuani' a'ntūn tū' līmakuan ixlītokpān Dios, Dios namālakuanī xla' porque ixlītokpān Dios lej santo. Lā' hui'xina'n la'tit ixlītokpān Dios a'xni'ca' kalhlaka'ī'tit. ?¿Chu tū' ca'tzīyā'tit que milīhuākca'n hui'xina'n hua'chi ixlītokpān Dios? Huan Espíritu Santo huī' na mi'a'clhcunucca'n. S>Lā' palh tū' tāyani' ixtascujūt kalhatin, nasputni' ixtatlaj pero Dios namāpūtaxtū hua'chi huan chi'xcu' a'ntī napūtaxtu a'xni'ca' lhcumā' ixchic lā' nalhcukō' ixlīhuāk a'ntū ixka'lhī. S=Lā' palh ixtascujūt kalhatin natāyani', xla' namaklhtīni'n ixtatlaj. x<i Nachin lakatin chi'chini' a'xni'ca' natasu'yu tuchū talīscujli chā'tunu'. Huan chi'chini' natzucu hua'chi macscut lā' como huan oro lā' plata tatāyani' macscut, chu a'cxtim ixtascujūt huan xatzey mākalhtō'kē'ni' nā natāyani'. 3;_ Tāpālhūhua' a'ntūn tzē nacāmāsu'yucan ixpālacata Dios, hua'chi tāpālhūhua' a'ntūn tzē nalīcāxtlahuacan huan chic. Makapitzīn natalīcāxtlahua oro o plata o lej tzey chihuix a'ntūn tāyani'. Lā' ā'makapitzīn natalīcāxtlahua qui'hui' o matlū'c o seket a'ntūn tū' tāyani'. N: Xmān lakatin ixlītzucuni' huā'mā' chic a'ntū ixla' Dios a'ntū yāhuamā'cacus. Lā' ū'tza' huā'mā' a'ntū iccāmāsu'ni'ni' ixpālacata Jesucristo lā' a'nchī pātīni'lh huan nac cruz. 9% Dios quilacsacli lā' quimāsu'ni'lh a'nchī na'icmāsu'yu ixtachihuīn a'nlhā tū' maktin kaxmatcanī't. Lā' ā'calīstān milh ā'chā'tin. Nā xla' māsu'yulh ixtachihuīn Dios. U'tza' hua'chi palh quit tapācna' lā' ictlahualh ixlītzucuni' huan chic. A'kalhatin namin para nayāhua huanmā' chic. Lā' ū'tza' tasqui'nī chā'tunu' cuenta catlahualh tuchū nalīcāxtlahua huanmā' chic. 8 Chuntza' quina'n tasācua'nī'n como ictā'scujāuj Dios lā' hui'xina'n hua'chi ixtacuxtu Dios a'nlhā cha'ncan ixtachihuīn Dios. Xla' maktaka'lhmā' para que nala ixtō'ca't. Nā hui'xina'n hua'chi lakatin chic a'ntū ixla' Dios lā' a'ntū yāhuamā'cacus. 7 Lā' a'ntīn cha'n lā' a'ntī maka'n xcān a'cxtimni' tasācua'nī'n. Chā'tunu' namaklhtīni'n ixtatlaj chu a'nchī scujli. 6-Lā' chuntza' a'ntī cha'nli, xla' nīn tuntū'; lā' a'ntī maka'lh xcān, nā xla' nīn tuntū' porque xmān Dios ū'tza' maxquī' ī'stacat. B5}Quit ictzuculh iccāmāsu'ni'yāni' ixtachihuīn Dios. A'calīstān milh Apolos. Nā xla' māsu'yulh huampala ixtachihuīn Dios. Lā' Dios ixcāmākalhlaka'ī'nīmā'ni'. U'tza' hua'chilh xa'iccha'nli ixtachihuīn Dios lā' Apolos ixmaka'lh xcān lā' Dios ixmāstaquīmā' lā' tahua'ca'lh huā'mā' tacha'ni'. _47A'xni'ca' iccāmāsu'ni'ni', tū' iccāmāsu'ni'ni' para naquilāstālani'yāuj. Nīn Apolos tū' cāmāsu'ni'ni' para nastālani'yā'tit xla'. Quina'n xmān ixtasācua'nī'n Dios. Quit iccāmāsu'ni'ni' ixtachihuīn Dios lā' huixina'n kalhlaka'ī'tit. Chā'tunu' de quina'n ictlahuáuj quilītlōtca'n a'ntū Dios quincāmaxquī'ni'. ?3wKalhatin huan: “Quit icstālani' Pablo”. Lā' ā'kalhatin huampala: “Quit icstālani' Apolos”. ¿Chu tū' a'cxtim tatalacpitzi xlaca'n xalanī'n nac huā'mā' quilhtamacuj? 2%porque pāstacna'nā'titcus hua'chi a'ntīn tūna'j takalhlaka'ī'. Palh lāsta'la'pā'na'ntitcus lā' lakca'tzanā'tit lā' taxtunquīnī'ta'ntit, tasu'yu que tlahua'yā'titcus a'ntū xmān mintapāxuhuānca'n. Latā'kchokoyā'tit hua'chi xalanī'n nac quilhtamacuj. 13Nā como huan ska'ta' tūlana'j laktzaka huan quinīt lā' xmān hua' ixtzi'quī't, chuntza' tūlalh iccāmāsu'ni'ni' a'ntū jicslīhua' para namāchekxīyā'tit. Tūlalh catisca'ttit. Lā' nīn chuhua'j tū' iccāmāsu'ni'yāni' a'ntū jicslīhua' para namāchekxīyā'tit \0 3Chuntza', quintā'timīn, tūlalh iccāhuanini' hua'chi xa'iccāhuani xlaca'n a'ntī cuenta tatlahua huan Espíritu Santo. Maclacasqui'nā'tit hui'xina'n na'iccāhuaniyāni' hua'chi a'ntīn tatzucumā'nacus takalhlaka'ī' ixtachihuīn Dios lā' a'ntīn tatlahuamā'nacus a'ntū xmān xlaca'n talacasqui'n. Hui'xina'n hua'chi lakska'tā'n. Z/-Tatzo'kni' na ixtachihuīn Dios:¿Tichū lakapasnī't ixtapāstacna' Māpa'ksīni' Dios?Lā' ¿tichū tzē namāsu'ni' a'ntū natlahua? Pero quina'n icpāstacna'nāuj hua'chi Cristo lacasqui'n..Lā' huan Espíritu Santo tanūni'nī't huan chi'xcu' a'ntī ixla' Dios lā' chuntza' līmāchekxī a'ntū más tasqui'nī. Huan chi'xcu' a'ntīn tū' ka'lhī xasāsti' ixquilhtamacuj tūla māchekxī a'nchī huanī't huan a'ntī ka'lhī xasāsti' ixquilhtamacuj. -)Huan chi'xcu' a'ntīn tū' ka'lhī xasāsti' ixquilhtamacuj xmān pāstaca huā'mā' quilhtamacuj. Tūla maklhtīni'n a'ntū māsu'yu huan Espíritu Santo porque puhuan que hua'chi tachuyāt. Lā' tūla māchekxī porque xmān līmāchekxīcan con Espíritu Santo. #,? Tū' icmāsu'yuyāuj hua'chi tamāsu'yu tachi'xcuhuī't a'yuj lej taca'tzī catūhuā. Quina'n iccāmāsu'ni'yāuj a'ntū quincāmāsu'ni'yāni' huan Espíritu. Chuntza' iccāmāsu'ni'yāuj xlaca'n a'ntī taka'lhī huan Espíritu Santo lā' xlaca'n tamāchekxī a'ntū ixla' Dios. e+C Dios quincāmaxquī'nī'ta'ni' huan Espíritu a'ntū ixla' Dios lā' tū' ixlaca'n chi'xcuhuī'n. Lā' chuntza' tzē namāchekxīyāuj a'nchī Dios quincālakalhu'manāni' lā' quincāmaxquī'yāni' lhūhua' catūhuā. :*m ¿Tichū ca'tzī a'ntū puhuan kalhatin chi'xcu'? Xmān ixa'cstu ca'tzī. Lā' chuntza' nīn tintī' tzē māchekxī ixtapāstacna' Dios; xmān ixEspíritu Dios cā'tzī. C) Dios scana'nca quincālīmāsca'tīni' por huan Espíritu Santo porque tuntū' mātzē'kni'canī't huan Espíritu. Xla' ca'tzī hasta ixtapāstacna' Dios lā' a'nchī līhuanī't Dios. Q( Pero chu a'nchī tatzo'kni' na ixtachihuīn Dios:Nīn tintī' laktzī'nī't lā' nīn tintī' kaxmatnī't lā' nīn tintī' puhuanī't a'ntū Dios cāxui'līnī't para huan a'ntīn tapāxquī'. b'=Nīn tintī' xalanī'n nac huā'mā' quilhtamacuj tamāchekxīnī't huā'mā' a'ntū lakatzē'k ixuanī't. Palh ixtamāchekxīlh cahuā, tū' maktin ixtaxtokohua'ca'lh huan Māpa'ksīni' a'ntī līhua'ca' xaka'tla'. &{Pero iclīchihuīna'nāuj ixtapāstacna' Dios a'ntū lakatzē'k ixuanī't. Lā' huan tapāstacna' ū'tza' huā'mā': A'xni'ca' tūna'j ixa'nan quilhtamacuj, xmān ixpātunca'tzi Dios ixuanī't que naka'lhīyāuj quinquilhtamacujca'n para pō'ktu. g%GPero na ixlaclhpu'nanca'n a'ntī xa'nca tamāchekxī ixtachihuīn Dios, tasu'yu que lej icca'tzī. Lā' quintapāstacna' tū' hua'chi ixlaca'n huan xanapuxcu'nu' xalanī'n nac quilhtamacuj porque xlaca'n natalakuan. Y$+Lā' chuntza' tū' nakalhlaka'ī'yā'tit ixpālacata ixtapāstacna'ca'n chi'xcuhuī'n pero nakalhlaka'ī'yā'tit ixpālacata ixlīmāpa'ksīn Dios. Dios cāmāsu'ni' tachi'xcuhuī't por huan Espíritu Santo f#ELā' quintachihuīn lā' a'nchī xa'iccāmāsca'tīyāni' tū' hua'chi ixla' huan xaka'tla' a'cta'sana' a'ntī lej ca'tzī. Palh chuntza' xa'iccāmāsca'tīni' cahuā, tū' ixtasu'yulh a'nchī ī'scujmā' huan Espíritu Santo lā' ixlīmāpa'ksīn Dios. Huan Espíritu Santo quimāsu'ni'lh huan tachihuīn lā' icchihuīna'lh con ixlīmāpa'ksīn. "Lā' quit hua'chilh tū' lej tli'hui'qui xa'icuanī't a'xni'ca' xa'iccātā'lahui'lani' lā' lej xa'icpājicua'n lā' xa'icxpipi. l!QLā' quit iclīhui'līlh que tuntū' quimaca'tzi, xmān Jesucristo a'ntī maknīca huan nac cruz. Q  Lā' chuntza' a'xni'ca' pū'la icchā'lh lā' iccātā'chihuīna'ni' hui'xina'n, tū' iccāmāsu'ni'ni' hua'chi kalhatin xaka'tla' a'cta'sana'. Lā' tū' lej ka'tla' quintachihuīn lā' nīn lhūhua' quintapāstacna', a'xni'ca' xa'iccāmālacstū'ncni'yāni' a'ntū ixlīstu'ncua' ixpālacata Dios lā' a'ntū tzē'k ixuanī't. C Chuntza' māchekxīcan a'nchī tatzo'kni' na ixtachihuīn Dios:A'ntī ka'tla'jca'tzī, calīka'tla'jca'tzīlh ixpālacata a'ntūn quincātlahuani'nī'ta'ni' huan Māpa'ksīni'.6 gLā' hui'xina'n tapa'ksī'yā'tit con Cristo Jesús pero xmān por ixlīmāpa'ksīn Dios. Lā' por ixpālacata Cristo, Dios quincāmāsca'tīni' ixtapuhuān. Lā' mālacstū'ncnī't palh lacuan quina'n. Dios quincāmāxtunquīni' de huan talaclē'i' para que ixla' nalayāuj. Lā' xla' quincāmāsu'ni'yāni' a'nchī xa'nca nalīlatā'kchokoyāuj. Nā Cristo māpalakō'lh quintalaclē'i'ca'n lā' quincāmāpūtaxtūnī'ta'ni'. V 'Lā' nā chuntza' nīn tintī' tzē nalīka'tla'jca'tzī na ixlacapūn Dios. V 'Lā' Dios cālacsacli a'ntī puhuancan que xlaca'n tū' tatasqui'nī lā' a'ntī cālakmaka'ncanī't hua'chilh tuntū' ixtapalh para que chuntza' tzē nalīmālakuanī a'ntū puhuancan que lej tasqui'nī.  Pero Dios cālacsacli a'ntī xla' cālacasquī'n a'yuj puhuancan que tū' lej taca'tzī. Cālacsacli para nacālīmāmāxanī' a'ntī xalakskalalhna'. Lā' Dios cālacsacli a'ntī puhuancan que tū' lactli'hui'qui para nacālīmāmāxanī' a'ntī xalactli'hui'qui. _ 9Cuenta catlahua'tit māni' hui'xina'n, quintā'timīn. Tū' a'nan lhūhua' a'ntī lej taca'tzī na milaclhpu'nanca'n hui'xina'n a'ntī Dios cālacsacni' lā' kalhlaka'ī'tit. Tū' ixa'nan lhūhua' a'ntī māpa'ksīni'nī'n ixtahuanī't a'xni'ca' takalhlaka'ī'lh lā' tū' ixa'nan lhūhua' a'ntī lej ixtasqui'nī nac huā'mā' quilhtamacuj. " ?Chi'xcuhuī'n tapuhualh que Cristo tū' ixka'lhī līmāpa'ksīn a'xni'ca' nīlh huan nac cruz. U'tza' tū' stu'ncua'. Cristo nīlh como chuntza' ixtapuhuān Dios. Lā' ixtapāstacna'ca'n chi'xcuhuī'n tūla tamālacastuca ixtapāstacna' Dios. Lā' chi'xcuhuī'n tapuhuan que Dios hua'chilh tū' ixka'lhī ixlīmāpa'ksīn a'nchī Cristo nīlh nac cruz. Pero Dios ā'chulā' māpa'ksīni'n que chi'xcuhuī'n. S !Pero huan a'ntī Dios cālacsacli lā' xlaca'n takalhlaka'ī', a'yuj israelitas lā' a'yuj tū' israelitas, huan tamā'na tamāchekxī que Cristo ka'lhī ixlīmāpa'ksīn Dios lā' ixtapāstacna' Dios. K Lā' quina'n icmāstū'ncāuj a'nchī Cristo nīlh huan nac cruz. U'tza' cālīmāmakchuyīlh israelitas porque tū' takaxmatcu'tun. Lā' xlaca'n a'ntīn tū' israelitas tapuhuan que tachuyāt. u eHuan israelitas talacasqui'n que catatlahualh lē'cnīn xlaca'n a'ntīn tamāsu'yu ixtachihuīn Dios. Lā' huan a'ntīn tū' israelitas taputza a'ntī lej taca'tzī. Palh tū' chuntza', tū' takalhlaka'ī'cu'tun ixtachihuīn Dios. * OLā' a'yuj lej skalalh huan tachi'xcuhuī't, pero tū' chuntza' talīlakapasa Dios porque xla' tū' makxteka chuntza' nalīlakapascan. Xla' līhui'līlh cāmāpūtaxtū ixlīhuākca'n a'ntīn takalhlaka'ī' ixtachihuīn a'ntū icmāsu'yumā'nauj a'yuj ā'makapitzīn tahuan que tachuyāt. \ 3Lā' chuhua'j ¿chichū natalīla huan a'ntī lakskalalhna' lā' huan mākalhtō'kē'ni'nī'n? Lā' ¿chichū nalīla huan a'ntī lej tzē talīchihuīna'n catūhuā? ¿Chu tū' cāmāmāxanī' Dios porque xla' lej līhua'ca' ca'tzī? Chuntza' ixtapāstacna'ca'n xalanī'n huā'mā' quilhtamacuj hua'chi tachuyāt na ixlacapūn Dios.  Chuntza' tatzo'kni' na ixtachihuīn Dios:Na'icmāsu'yu que ixlīhuāk a'ntū taca'tzī huan xalaka'tla'n chi'xcuhuī'n, ū'tza' hua'chilh nīn tuntū' ixtapalh.Lā' na'iccāmāxtunquī para pō'ktu a'nchī ixlīlakskalalhna'ca'n a'ntīn tamāchekxī. _ 9Huan a'ntī ta'a'mā'na nac pūpātīn porque tū' takalhlaka'ī' Dios, xlaca'n tapuhuan que tū' tasqui'nī a'nchī māsu'yucan que Cristo nīlh nac cruz. Pero quina'n a'ntī Cristo quincāmāpūtaxtūnī'ta'ni'tza', quina'n puhuanāuj que a'ntū māsu'yucan ixpālacata a'nchī līnīlh Cristo nac cruz, ū'tza' ixlīmāpa'ksīn Dios. Z /Pues Cristo tū' quimacamilh para que na'icmā'kpaxīni'n. Quimacamilh para na'iccāmāstū'ncni'yāni' ixtachihuīn Dios. Lā' tū' iclīmāstū'nca con xalaka'tla'n tachihuīn. Palh chuntza' xa'ictlahualh, xa'iclakmaka'lh Cristo a'ntī pātīni'lh huan nac cruz. Ixpālacata Cristo lītasu'yu ixlīmāpa'ksīn Dios lā' ixtapāstacna'  Lā' nā iccāmā'kpaxīlh xalanī'n na ixchic Estéfanas pero tū' icca'tzī palh icmā'kpaxīnī't ā'chā'tin huampala. i MLā' chuntza' nīn tintī' tzē nahuan que quit iccāmā'kpaxīlh para que caquintastālani'lh. { qIcmaxquī' pāxcatca'tzī Dios porque tū' iccāmā'kpaxīlh nīn kalhatin de hui'xina'n, xmān Crispo lā' Gayo.   7 ¿Chu talacpitzinī't Cristo? ¿Chu quit icnīlh huan nac cruz por mimpālacataca'n? Lā' ¿chu quit iccāmā'kpaxīni' para naquilāstālani'yāuj? 7  i U'tza' huanicu'tun que hui'xina'n tū' chu lakatin hua'nā'tit. Makapitzīn tahuan: “Quit icstālani' Pablo”. Lā' ā'makapitzīn tahuampala: “Quit icstālani' Apolos”. Lā' ā'makapitzīn tahuampala: “Quit icstālani' Pedro”. Lā' ā'makapitzīn tahuampala: “Quit icstālani' Cristo”.    Tachilh huā'tzā' a'ntī xalanī'n na ixchic Cloé. Lā' xlaca'n quintamāca'tzīnīlh que hui'xina'n lāsta'la'yā'tit. 9  m Quintā'timīn, lej iccāsqui'ni'yāni' por ixlīmāpa'ksīn Jesucristo lā' iccāchihuīna'maxquī'yāni' que chu lakatin nahua'nā'tit lā' tū' nataxtunquīyā'tit lā' tū' natalacpitziyā'tit. Lā' caka'lhī'tit chu lakatin mintapāstacna'ca'n milīhuākca'n lā' chu lakatin mintapuhuānca'n. m  U Dios pō'ktu tlōkentaxtū a'ntū mālacnū lā' xla' cālacsacnī'ta'ni' para que chu lakatin nala'yā'tit con Jesucristo, ixO'kxa' Dios, a'ntī quiMāpa'ksīni'ca'n. A'ntī ixtakalhlaka'ī' tatalacpitzilh na ixlaclhpu'nanca'n E Nā xla' nacāmaktāyayāni' hasta a'xni'ca' nasputa huan quilhtamacuj lā' chuntza' tū' na'a'nan nīn tuntū' a'ntū nacātalē'ksa'nīni'nāni' a'xni'ca' nalacāxtlahuakō' Jesucristo. E Lā' nā chuntza' hui'xina'n tuntū' cāmakasputāni' a'nchī Dios quincāsicua'lanālīyāni' līhuan ka'lhī'pā'na'ntit huan chi'chini' a'ntū napūmin quiMāpa'ksīni'ca'n Jesucristo.  Ixlīhuāk huā'mā' Dios cātlahuani'ni' porque cuenta tlahua'tit lā' kalhlaka'ī'tit a'ntū iccāmāsu'ni'ni' ixpālacata Cristo.  9Lā' por ixpālacata Cristo, Dios lej lhūhua' cāmāsca'tīyāni' lā' chuntza' xa'nca māchekxī'yā'tit para nacāmāsu'ni'yā'tit ā'makapitzīn. Y -Pō'ktu icmaxquī' pāxcatca'tzī quinDios por hui'xina'n porque Dios cāmaxquī'nī'ta'ni' talakalhu'mān lā' ū'tza' huā'mā' talakalhu'mān cāmaxquī'ni' porque tapa'ksī'ya'tit con Cristo Jesús. 8 kDios quinTāta'ca'n lā' quiMāpa'ksīni'ca'n Jesucristo cacālakalhu'mani'. Lā' xa'nca cacā'a'nī'ni'ni'. Pablo māstā'lh pāxcatca'tzī porque Cristo cāsicua'lanālīlh g ILā' huā'mā' carta iccāmacā'ni'yāni' milīhuākca'n a'ntīn kalhlaka'ī'yā'tit ixtachihuīn Dios lā' xalanī'n nac Corinto. Iccātzo'knuni'yāni' hui'xina'n a'ntīn cāsicua'lanālīnī'ta'ni' Cristo Jesús. Lā' xla' cālacsacnī'ta'ni' lā' ixla' Dios la'nī'ta'ntittza' con ixlīhuākca'n a'ntīn takalhlaka'ī' chu xalhā cahuā nac cā'quilhtamacuj. Xlaca'n tamācā'tanī Dios lā' lakalīyān tasqui'ni' que cacāmaktāyalh hua'chi hui'xina'n nā squi'ni'yā'tit. : qQuit Pablo, lā' quilacsacnī't Jesucristo para na'icla ixapóstol chu a'nchī ixtapuhuān Dios. Ictzo'knumā' quit lā' nā quintā'tinca'n Sóstenes nā xla' huī' huā'tzā'. ~~%}|{zzXxwvutt`ss[r[qvpvoo nmalkjihg#eed c|bb`v`_^^E\ZZY@WWVZUTTSS]RQ^PP3O)N|MKJJHGGFbE.CcA@??== ;::9+877(55-4u322 00)/.-;,d+*)(('&&{%$a#J"i!j ADa(;P~DM ?R0wg Xtunc ixlī'a'ksajna' chā'tunu' chi'xcu' pero xmān kalhatin Espíritu Santo a'ntī cāmaxquī'kō'lh. jM Iccāmāsca'tīcu'tunāni' que huan a'ntī ka'lhī ixEspíritu Dios tūla catilakapalalh ixtacuīni' Jesús. Lā' palh tū' ixmāsu'ni'lh huan Espíritu Santo, nīn tintī' tzē ixualh que Jesús xla' ū'tza' Māpa'ksīni'. <q Ca'tzīyā'tit que a'xni'ca' tūna'j ixkalhlaka'ī'yā'tit ixtachihuīn Dios, ixcāta'a'kxokoyāni' lā' chuntza' ixcātalīmāxtuyāni' huan na ixtej Dios para natatzokostani'yā'tit ídolos. Hua'chilh ixsā'pinī'ta'ntit para nacā'a'cnīni'ni'yā'tit huan ídolos a'ntūn tūla caticāmaktāyani'. u e Chuhua'j iclacasqui'n naca'tzīyā'tit ixpālacata huan lī'a'ksajna' a'ntū māstā' huan Espíritu Santo. yk "Palh tzi'ncsa kalhatin, cahuā'yalh pū'la na ixchic. Lā' chuntza' tū' natlahua'yā'tit a'ntū mē'cstuca'n nalīlaclī'pinā'tit a'nlhā takēstokcanī't. Lā' ā'makapitzīn catūhuā na'iccālacāxtlahua a'xni'ca' na'ica'nācha'.)K !Quintā'timīn, a'xni'ca' natakēstokā'tit para nahuā'ya'nā'tit, tū' palaj nataya'yā'tit milīhua'tca'n. Chā'tunu' cacāka'lhī'tit ā'makapitzīn. I   Dios cuenta quincātlahuayāni' lā' quincācastigarlīyāni' para que nasca'tāuj. Lā' chuntza' tū' cati'a'uj nac pūpātīn hua'chi xlaca'n a'ntīn tū' takalhlaka'ī' ixtachihuīn Dios.  - Palh quina'n ixpuhuáuj: “¿Chā xa'nca iclatlā'huan na ixlacapūn Dios o tū'?” palh chuntza' ixpuhuáuj, tū' ixquincātacastigarlīni'.  w U'tza' lhūhua' na milaclhpu'nanca'n tū' lactli'hui'qui lā' ū'tza' talī'ī'tza'ca'n lā' ā'makapitzīn tanīlh. X ) Porque huan a'ntī nahua' huan pāntzi lā' napūko'tnūn huan taza lā' palh tū' māchekxī a'ntūn tlahuamā', xla' makstatlahuacan xa'cstu. Xla' tū' ca'tzī que huā'mā' līhua't hua'chi ixlaktapalh ixmacni' lā' ixka'lhni' huan Māpa'ksīni'. Hui'xina'n tū' cuenta tlahua'yā'tit a'ntū huanicu'tun ixCena huan Māpa'ksīni'.  + Maclacasqui'n que chā'tunu' a'ntī nahua' huan pāntzi lā' napūko'tnūn huan taza pū'la napuhuan palh xa'nca latā'kchokomā' na ixlacapūn Dios. Lā' palh tū', pū'la casqui'nli tamāsputūn lā' chuntza' tzē nahua' huan pāntzi lā' tzē napūko'tnūn huan taza.  Lā' chuxatī nahua' huā'mā' pāntzi lā' chuxatī napūko'tnūn huā'mā' taza, catlahualh a'nchīn tasqui'nī. U'tza' huanicu'tun que tasqui'nī que xa'nca nalatā'kchoko na ixlacapūn Dios. Lā' palh tū', nalakmaka'ncan ixmacni' lā' ixka'lhni' Jesús. -S Makatunu' nahua'yā'tit chuntza' huā'mā' pāntzi lā' napūko'tnū'nā'tit chuntza' huā'mā' taza, namālacstū'ncā'tit a'nchī nīlh huan Māpa'ksīni' por quimpālacataca'n. Chuntza' catlahua'tit hasta a'xni'ca' nataspi'ta huan Māpa'ksīni'. A'nchī līmakuan hua'can huan Santa Cena ~u Lā' chu a'cxtim tlahuani'lh huan taza a'xni'ca' tahuā'yankō'lh. Tayalh lā' māstā'lh pāxcatca'tzī lā' cāhuanilh:A'ntū tojōma' nac huā'mā' taza ū'tza' xasāsti' ixtamālacnūn Dios lītaxtu a'ntū līlacāxtlahuaca quinka'lhni'.Napūko'tnū'nā'tit chuntza' hua'chi pūko'tnū'nāuj chuhua'j para naquilālīpāstactēlhayāuj. Chuntza' cāhuanilh. =s Lā' māstā'lh pāxcatca'tzī para huan pāntzi lā' che'kelh lā' mālacpitzilh lā' cāhuanilh ī'sca'txtunu'nī'n:Catē'tit lā' cahua'tit.Huā'mā' quimacni' a'ntū icmacamāstā' por mimpālacataca'n.Nahua'yā'tit chuntza' hua'chi hua'yāuj chuhua'j para naquilālīpāstactēlhayāuj. wg Quit iccāmāsu'ni'ni' a'ntū quimāsca'tīlh huan Māpa'ksīni' lā' ū'tza' huā'mā'. Māni' huanmā' tzī'sa a'xni'ca' ixmacamāstā'mā'ca para namaknīcan, huan Māpa'ksīni' Jesús tayalh pāntzi a'xni'ca' ixtahuā'yamā'na. }s ¿Chu tū' ka'lhīyā'tit minchicca'n a'nlhā tzē nahuā'ya'nā'tit lā' nako'tnū'nā'tit? Tū' tzey a'nchī tlahua'pā'na'ntit porque chuntza' cāmaka'nā'tit huan ā'makapitzīn a'ntīn takalhlaka'ī' lā' tatakēstoknī't. Lā' cāmāmāxa'nī'yā'tit huan a'ntīn tū' taka'lhī ixlīhua'tca'n. ¿Chichū na'iccāhuaniyāni' que lej tzey a'nchī tlahua'yā'tit? Tū' icticāhuanini', nīn maktin. Ixpālacata huan ixCena huan Māpa'ksīni' Mt. 26.26‑29; Mr. 14.22‑25; Lc. 22.14‑20 iK Porque pō'ktu a'xni'ca' hui'xina'n hua'yā'tit, chā'tunu' palaj tayayā'tit milīhua'tca'n a'ntū līta'nā'tit. Lā' chuntza' kalhatin a'ntīn tū' ka'lhī, xla' natzi'ncsa lā' ā'kalhatin naka'sa lā' hasta naka'chī. b= A'xni'ca' takēstokā'tit, tasu'yu palh tū' hua'pā'na'ntit ixCena huan Māpa'ksīni'. y Porque tzēlasā' maclacasqui'n natalacpitziyā'tit para que chuntza' natasu'yu tichū stu'ncua' tamakapāxuhua Dios. 5c Xapū'la iccāhuaniyāni' que quihuanica que a'xni'ca' takēstokā'tit, hui'xina'n talacpitziyā'tit na milaclhpu'nanca'n. Lā' macsti'na'j ickalhlaka'ī' a'ntūn tahuan. 7~g Chuhua'j iccālacaquilhnīyāni' lā' ixpālacata huā'mā': A'xni'ca' takēstokā'tit, tlahua'yā'tit a'ntūn tū' līmakuan lā' a'ntūn tū' lālīmaktāya'yā'tit. 8}i Palh chā'tin lē'ksa'ncu'tun ixpālacata huan tamūtlapacan, nahuaniyā'tit: “Quina'n iclīsmanīnī'ta'uj que huan puscan natatamūtlapa a'xni'ca' takalhtō'ka'mā'na”, nahuaniyā'tit. Lā' chuntza' līsmanīcan chuxalhā mācā'tanīcan Dios. Tlahuaca a'ntūn tū' līmakuan nac huan Santa Cena Z|- Lā' huan puscāt līka'tla'jca'tzī ixya'j xapūlhmā'n. U'tza' lītamūtlapa. G{ ¿Chu tū' līmāxana' palh pūlhmā'n ixya'j huan chi'xcu'? z Hui'xina'n mē'cstuca'n calīhui'lī'tit. ¿Chā puhua'nā'tit minī'ni' palh huan puscāt nakalhtō'ka' lā' tū' mūtlapacan? Ny Huan xapū'la puscāt Dios māxtulh de na ixtāpāchā'xta huan chi'xcu' lā' chuhua'j xachi'xcu' ska'ta' lacatuncuī por puscāt. Lā' Dios, xla' mā'a'nanīlh ixlīhuāk catūhuā a'ntū a'nan. txa Pero na ixlacapūn Dios, huan chi'xcu' lā' huan puscāt chu a'cxtim, lā' talāmaclacasqui'n chā'tunu'. qw[ U'tza' lītasqui'nī que huan puscāt natamūtlapa. Chuntza' a'cnīni'ni' ixkōlu' lā' huan ángeles. wvg Chuntza' Dios tū' tlahualh chi'xcu' por ixpālacata puscāt pero tlahualh puscāt por ixpālacata chi'xcu'. puY Dios tū' tlahualh chi'xcu' de huan puscāt, pero lītlahualh puscāt ixtāpāchā'xta huan chi'xcu'. "t= Por ixpālacata a'ntūn tlahua huan chi'xcu', tzē namāka'tlī'can Dios lā' por ixpālacata a'ntūn tlahua huan puscāt, na'a'cnīni'ni'can ixkōlu'. s Palh kalhatin puscāt tū' tamūtlapacu'tun, cakoksitca; lā' como līmāxana' takoksita o tamūxui'ca huan puscāt, catamūtlapalh. _r7 A'xni'ca huan puscāt kalhtō'ka'mā' o līchihuīna'mā catūhuā a'ntū Dios māsu'ni'lh, tasqui'nī natamūtlapa. Palh tū' natamūtlapa huan puscāt, tamāxani' xa'cstu lā' chu a'cxtim hua'chilh tamūxui'ca. 4qa A'xni'ca' huan chi'xcu' kalhtō'ka'mā' o līchihuīna'mā' catūhuā a'ntū Dios māsu'ni'lh lā' palh tū' tā'kxtu ixtā'knu', xla' tū' a'cnīni'ni' ixMāpa'ksīni'. ,pQ Lā' iclacasqui'n que naca'tzīyā'tit que Cristo cāmāpa'ksī chā'tunu' chi'xcu'; lā' huan a'ntī xakōlu' māpa'ksī ixpuscāt; lā' Dios māpa'ksī Cristo. o Chuhua'j quintā'timīn, lej tzey a'nchī hui'xina'n quilāpāstacāuj lā' tlōkentaxtūyā'tit a'ntū iccāmāsu'ni'nī'ta'ni'. tn c Caquilāmaksca'tui chu a'cxtim hua'chi quit icmaksca'tli Cristo. Ixpālacata huan puscan a'nlhān tlī'can m# !Lā' quit iccālīmakapāxuhuacu'tun ixlīhuākca'n tachi'xcuhuī't chuxatū ictlahuamā'. Tū' icputzamā' xmān a'ntūn tzey para quit; nā icputzamā' a'ntūn tzey para ā'makapitzīn para que tzē natakalhlaka'ī' ixtachihuīn Dios lā' nacāmāpūtaxtūcan.l# Tū' titlahua'yā'tit nīn tuntū' antūn tzē nacāmāmakchuyī israelitas nīn griegosnu' nīn xlaca'n a'ntīn tatā'tapa'ksī con Dios. {ko Chuntza' chuxatū a'ntū natlahua'yā'tit, ū'tza' natlahua'yā'tit para que ā'makapitzīn natamācā'tanī Dios. A'xni'ca' huā'ya'mpā'na'ntit lā' a'xni'ca' ko'tnu'nā'tit, natlahua'yā'tit para que ā'makapitzīn natamācā'tanī Dios. ]j3 Palh pū'la na'icmaxquī' pāxcatca'tzī Dios a'xni'ca' na'icua' chuxatūyā catūhuā, ¿a'chī' quilē'ksa'ncan ixpālacata a'ntū iclīmaxquī'nī't pāxcatca'tzī Dios?” Chuntza' tzē nakalhasqui'nīni'n. i U'tza iclīhuanini' que tū' cahua't por ixpālacata a'ntī māca'tzīnīyāni'. Kalhatin tzē nakalhasqui'nīni'n: “¿A'chī' cuenta xa'ictlahualh a'ntū puhuan ā'chā'tin ixpālacata a'ntūn tzey lā' a'ntūn tū' tzey a'xni'ca' quit ictlahuacu'tun catūhuā? 'hG Pero palh kalhatin ixuanini': “Huā'mā' quinīt lē'ksajuī'canī't ídolo”, tū' catihua't por ixpālacata a'ntī māca'tzīnī'ni'. Chō'la xla' puhuan que tūla hua'can. Hui'x ca'tzīya' que tū' a'chī' nala'ya' palh nahua'ya'; pero antī māca'tzīnīni', xla' tū' ca'tzī. kgO Palh kalhatin mi'amigo tū' kalhlaka'ī' ixtachihuīn Dios lā' kantāyayāni' lā' palh pincu'tuna' na ixchic, cahua't chuxatū a'ntū namaxquī'ca'na'. Lā' tū' cakalhasqui'nī'ni' palh a'ksajuī'canī't huan ídolo. Zf- Porque Dios tlahualh huan quilhtamacuj lā' ixlīhuāk a'ntū a'nan huā'tzā'. )eK A'xni'ca' tamāhua'ya' quinīt nac lītamāuj, tū' catikalhasqui'nī'ni' palh a'ksajuī'canī't ídolo. Tzē nahua'ya' lā' tū' a'chī' catipu'hua'nti. d Tū' catipuhua'ntit pō'ktu: “¿Tuchū más tzey para quit?” Nā napuhua'nā'tit: “¿Tuchū más tzey para ā'chā'tin?” Qc Tzē tlahuacan chuxatū catūhuā pero makapitzīn catūhuā tū' tzey. Tzē tlahuacan chuxatū catūhuā pero a'nan catūhuā a'ntūn tū' cāmaktāya a'ntīn takalhlaka'ī' ixtachihuīn Dios. b1 ¿Cha tzēlasā' mājiclhuīcu'tunā'tit huan Māpa'ksīni'? Quina'n tū' līhua'ca' māpa'ksīni'nāuj que xla'. Nacāpāstacāuj ā'makapitzīn a Palh xa'nca kalhlaka'ī'yā'tit, tūla catipūko'tnu'ntit huan ixtazaca'n Māpa'ksīni' nac huan Santa Cena lā' nā ixtazaca'n huan ídolos. Nīn tūla catihuā'yantit na ixmesa Māpa'ksīni' nac huan Santa Cena lā' nā na ixmesaca'n huan ídolos. F` Tū' chuntza' iccāhuanini'. Iccāhuanicu'tunāni' que a'ntūn ta'a'ksajuī' huan ídolo huan antīn tū' israelitas, xlaca'n ta'a'ksajuī'mā'na huan tūn tū' tzeyā ū'nī'n a'ntū cāmāpa'ksī huan ko'ti'ti'. Tū' ta'a'ksajuī'mā'na Dios. Lā' quit tū' iclacasqui'n natā'ta'a'cxtimī'yā'tit huan ko'ti'ti'. _ ¿Tuchū icmāsu'yumā'? ¿Chu icuanicu'tun que huan ídolo ka'lhī ixtapalh o ixlē'ksajna' huan ídolo ka'lhī ixtapalh? S^ Capāstactit a'nchīn tatlahua huan a'ntīn cāmāpacuhuīcan israelitas. A'xni'ca tahua' huan quinīt a'ntū lē'ksajuī'nincanī't nac altar, tā'ta'a'cxtimī Dios porque huan altar ixla' Dios. S] Lā' como xmān mactin pāntzi a'ntū mālacpitzican, chuntza' quilīhuākca'n a'ntīn tapa'ksīyāuj con Cristo quina'n hua'chi chu lakatin macni' lauj porque quilīhuākca'n hua'uj huanmā' pāntzi. \+ A'xni'ca' hua'can Santa Cena, māstā'yāuj pāxcatca'tzī por a'ntūn tojōma' huan nac taza. Lā' quilīhuākca'n līko'tnūj a'ntū ixtojōma'. Lā' ū'tza', ¿chu tū' huanicu'tun que quina'n tā'ta'a'cxtimīuj huan Cristo a'ntī maka'lh ixka'lhni'? Lā' huan pāntzi a'ntū che'keuj lā' hua'uj nā ū'tza' huanicu'tun que tā'ta'a'cxtimīuj huan Cristo porque quilīhuākca'n hua'uj ixmacni'. w[g Hui'xina'n tzēn pāstacna'nā'tit. Capuhua'ntit mē'cstuca'n palh tzey o tū' tzey a'ntū iccāhuaniyāni'. $ZA Iccātzo'knuni'mā'ni' huā'mā' porque iccāpāxquī'yāni' hui'xina'n. Cataxtunquītit de a'ntū ixla' ídolos lā' tū' titaquilhpūtani'yā'tit. KY Chuxatū a'ntū napātle'keni'yāni' para nalīlaktzī'nāni', ū'tza' chu a'cxtim a'ntūn tzē napātle'keni' ā'chā'tin. Lā' tzē nalīpāhua'na' Dios porque xla' tū' catimakxtekli nalīlaktzī'nca'na' hasta que tū'tza' tāyani'ya'. Xla' namāhuixcānīyāni' para que natāyani'ya' lā' chuntza' nalīpūtaxtuya'. X) Por eso huan a'ntīn puhuan que tzey xla' lā' tū' natlahua a'ntūn tū' tzey, cuenta catlahualh. Chu līpaclhīj tzē natlahua talaclē'i'. W Ixlīhuāk a'ntū cāpātle'keni'lh xlaca'n hua'chi līmāsca'tīn para quina'n. Lā' tzo'kui'līca para naquincātamāca'tzīnīyāni' a'nchī natlahuayāuj quina'n a'ntī hui'lāna'uj a'xni'ca' tū' lej makān nasputa huā'mā' quilhtamacuj. .VU Makapitzīn de xlaca'n talē'ksa'nli Moisés lā' milh huan ángel a'ntī maknīni'n lā' cāmāsputūkō'lh. Lā' hui'xina'n, tū' catitlahua'tit hua'chi xlaca'n. 4Ua Makapitzīn de xlaca'n tamājiclhuī'lh Dios lā' ū'tza' cālīlīmaknīlh huan lhūhua' lūhua'. Tū' catimājiclhuī'tit huan Māpa'ksini' hua'chi xlaca'n tatlahualh. +TO Makapitzīn de xlaca'n tatlahualh talākalhī'n lā' lakatin chi'chini' tanīlh pu'xamatu'tun mil. Tū' catitlahua'tit talākalhī'n hua'chi xlaca'n tatlahualh. HS  Makapitzīn de xlaca'n tatatzokostani'lh huan ídolo. Lā' chuntza' tatzo'knī't ixpālacataca'n a'ntīn tatatzokostani'lh huan ídolo:Tachi'xcuhuī't tatahui'lalh lā' tahuā'yalh lā' tako'tnūlh.Lā' a'xni'ca' tahuā'yankō'lh, tatzuculh talakastāna'n. Tū' catitatzokostani'tit ídolos hua'chi xlaca'n. >Ru Lā' huā' tamā'na a'ntūn cāpātle'keni'lh quimpapna'ca'n, huāk quincātamāsu'ni'yāni' que tū' lej catilacasqui'uj a'ntūn tū' tzey hua'chi xlaca'n lej talacasqui'lh. 6Qe Pero a'yuj Dios xa'nca ixcāmaktaka'lha, xlaca'n tū' tamakapāxuhualh xla' lā' ū'tza' ixcālīmāpī'tēlha huan nac cā'lhpi'mpi'li' ti'ya't huan a'ntī ixtanītēlha. P Lā' huā'mā' chihuix hua'chi Cristo a'ntī cāmaxquī'lh ixlīhuāk a'ntū ixtamaclacasqui'n chu a'nlhā na ixtejca'n. WO' Lā' ixlīhuākca'n chu a'cxtim tahua'lh huan maná. U'tza' huan līhua't a'ntū Dios macamilh lakalīyān. Lā' ixlīhuākca'n chu a'cxtim talīko'tnūlh huan xcān a'ntū Dios māxtulh huan nac chihuix. @Ny Lā' como xlaca'n tastālani'lh huan poklhnu' lā' xlaca'n catojon tatētaxtulh huan nac mar, chuntza' ū'tza' hua'chilh ta'a'kpaxli a'ntza' lā' talalh ī'sca'txtunu'nī'n Moisés. M - Tū' iclacasqui'n que napātza'nkā'yā'tit a'ntū cāpātle'keni'lh quimpapna'ca'n a'ntīn tatā'a'lh Moisés. Ixlīhuākca'n tastālani'lh huan poklhnu' a'ntū Dios cāmāpū'līni'lh. Lā' ixlīhuākca'n tatētaxtulh huan nac mar a'ntū māpācuhuīcan Mar Spi'nenke'. "L= Quit iclīhui'līlh ictlahua ixtapuhuān Dios lā' quit icmāpātīnī quimacni' para na'ictlaja lā' na'icmāpa'ksī quimacni'. Chuntza' tū' napātle'ke que a'xni'ca' līlhūhua' na'iccāmāsu'ni' ixtachihuīn Dios lā' māni' quit tūla ictlōkentaxtū a'ntū ixtapuhuān.LK Lā' ū'tza' iclīhui'līlh ictlahua ixtapuhuān Dios lā' iclīhui'līlh na'ictlaja. Tū' chu tlakaj iclīhui'līlh ictlaja hua'chi a'ntīn tucscu'tun catūhuā lā' xmān līsno'ka xa'ū'ni'. -JS A'ntīn tanūcu'tun nac tatu'jnu' tasqui'nī nalaktō'ka' lā' natasca'ja. Lā' huan a'ntī natlaja, namaxquī'can lakatin corona a'ntū palaj nascōhuan. Pero a'ntū naquincātamaxquī'yāni' quina'n a'ntī nalīhui'līyāuj natlahuayāuj ixtapuhuān Dios, ū'tza' natāyani' para pō'ktu. cI? ¿Chu tū' ca'tzīyā'tit a'ntīn tatanū nac tatu'jnu' cuenta tatlahua a'nchī natatu'jnun porque xmān kalhatin natlaja ixpremio? Chuntza' natlahua'yā'tit. Lej ca'a'kahuāna'ni'tit Dios para natla'ja'yā'tit. (HI Lā' huāk huā' tamā'na ictlahuamā' para na'icmāsu'yu ixtachihuīn Dios. Chuntza' ā'makapitzīn naquintatā'pāxuhua porque Dios lej quincālakalhu'man. XG) Lā' na ixlaclhpu'nanca'n xlaca'n a'ntīn tū' xa'nca taca'tzī a'ntūn tzey o a'ntūn tū' tzey, iclatā'kchokolh hua'chi xlaca'n para que tzē na'iccāmāsu'ni' xlaca'n. Lā' tzēlasā' na'iccāmākalhlaka'ī'nī xa'nca. Hua'chi chuxatīya chi'xcu' iclatā'kchokolh para que natakaxmata a'ntū icmāsu'yumā' lā' natakalhlaka'ī'. bF= Para a'ntīn tū' talakapasa ixley Moisés quit iclatā'kchokolh hua'chi xlaca'n. Porque a'yuj tū' maclacasqui'n na'ictlōkentaxtū a'ntū huan ixley Moisés, maclacasqui'n na'ictlōkentaxtū a'ntū huan ixlīmāpa'ksīn Cristo. Lā' chuntza' tzēlasā' na'iccāmākalhlaka'ī'nī ixtachihuīn Dios huan a'ntīn tū' talakapasa ixley Moisés. GE Na ixlaclhpu'nanca'n israelitas quit iclatā'kchokolh hua'chi israelita para que natakalhlaka'ī'. Lā' para a'ntīn tatlōkentaxtūcu'tun a'ntū huan na ixley Moisés quit iclatā'kchokolh hua'chilh xa'ictlōkentaxtūcu'tulh a'ntū huan huan ley, a'yuj quit icca'tzī que tū' maclacasqui'n na'ictlōkentaxtū a'ntū huan huan ley. Chuntza' tzēlasā' na'iccāmākalhlaka'ī'nī xlaca'n a'ntīn tatlōkentaxtūcu'tun a'ntū huan ixley Moisés. 0DY Tū' iclaclē'ni' nīn tintī'yā chi'xcu' lā' chuntza' nīn tintī'yā chi'xcu' tzē naquimāpa'ksī. Chuntza' libre quit. Pero iclanī't hua'chi ixtasācua'ca'n ixlīhuākca'n tachi'xcuhuī't para que naquintakaxmata a'xni'ca' na'iccāmāsu'ni' ixtachihuīn Dios lā' natakalhlaka'ī'. 5Cc ¿Tuchū quintatlaj? U'tza' huā'mā: Libre quit lā' tū' iccāmāta'jīyāni' a'xni'ca' iccāmāsu'ni'yāni' ixtachihuīn Dios a'yuj tzē xa'iccāsqui'ni'ni' catūhuā. RB Palh xa'icmāsu'yulh ixtachihuīn Dios porque chuntza' quintapuhuān, quintapāxuhuān ixlanī't hua'chi quintatlaj. Pero maclacasqui'n na'icmāsu'yu ixtachihuīn Dios como ū'tza' quilīmāmacū'ca. 0AY Pues a'yuj icmāsu'yu ixtachihuīn Dios, tūla iclīka'tla'jca'tzī porque chuntza' quilīmāmacū'ca. Lā' icxantila palh tū' na'icmāsu'yu ixtachihuīn Dios. o@W Pero quit tū' iccāsqui'ni'nī'ta'ni' naquilāmaxquī'yāuj a'ntū icmaclacasqui'n. Lā' nīn quit tū' iccātzo'knuni'mā'ni' para que natzucuyā'tit naquilāmaxquī'yāuj a'ntū icmaclacasqui'n. Mejor xa'icnīlh lā' tū' naquimaklhtīcan quilīka'tla'jca'tzīn. U'tza' iclīka'tla'jca'tzī que tū' maktin tasqui'nī naquilāmaxquī'yāuj nīn tuntū'. 7?g Lā' hua'chilh chuntza' huan mākalhtō'kē'ni'. A'ntīn tasca'tmā'na ixtachihuīn Dios natamāhuī' a'ntīn cāmāsu'ni'mā'. Chuntza' māpa'ksīni'lh huan Māpa'ksīni'. > ¿Chu tū' ca'tzīyā'tit que a'ntīn tamaktāyana'n nac xaka'tla' ixlītokpānca'n israelitas xlaca'n natahua' a'ntū līmincanī't nac lītokpān? Lā' a'ntī natamaktāyana'n nac altar xlaca'n nā natahua' macsti'na'j a'ntū a'ksajuī'nincanī't nac altar. *=M Lā' palh cāmālacpitzini'yā'tit ā'makapitzīn mimākalhtō'kē'ni'ca'n, līhua'ca' ixquilāmālacpitzini'uj quina'n. Quina'n más icka'lhīyāuj talacasqui'. Pero quina'n tū' maktin iccāsqui'ni'ni' para que i'xquilāmālacpitzini'uj. Mejor quina'n ictāyani'uj ixlīhuāk para que tū' na'a'nan nīn tuntū' a'ntūn tzē nacāmāmakchuyī huan a'ntī natakalhlaka'ī' xatzey tachihuīn ixpālacata Jesucristo. e<C Palh quina'n iccāmāsu'ni'yāni' ixtachihuīn Dios a'ntūn tāyani' para pō'ktu, ¿chu ka'tla' catūhuā palh naquilātā'ī'yāuj macsti'na'j a'ntū hui'xina'n ka'lhīyā'tit lā' a'ntūn tū' tāyani' para pō'ktu? );K Nā hualh ū'tza' por quimpālacataca'n porque a'ntī cuxtu lā' a'ntīn cha'n chu a'cxtim taka'lhīmā'na hasta a'xni'ca' nalana'n lā' natahua' xatza'ktza'. : Chuntza' tatzo'kni' na ixtachihuīn Dios a'nlhā huanican ley:Tū' camā'kānkanu' ixbosal mi'animalh a'ntū lacchi'ntamā' huan trigo a'ntū lītlahuacan harina.Namakxteka' nahua'. Tū' xmān por ixpālacata huan animal hualh Dios chuntza'. s9_ A'ntū iccāhuaniyāni' tū' xmān ixtapāstacna'ca'n chi'xcuhuī'n. Nā chuntza' huan na ixley Moisés. 18[ A'ntī a'n ixpūtropa, ¿chu tū' māpalacan? A'ntī cha'n pūlactin tacha'ni' xla' tzē nahua' ixtō'ca't. A'ntī cāmaktaka'lha huan borrego, xla' nahua' xaquinīt. 07Y ¿Chu xmān quit lā' Bernabé tūla iccāmakxtekāuj naquincātamāhuī'yāni'? ¿Chu maclacasqui'n xmān quina'n icscujāuj para na'icmāpalayāuj quilīhua'tca'n? G6 ¿Chu tū' icka'lhī talacasqui' para na'ictlahua chu a'cxtim hua'chi ā'makapitzīn apóstoles a'xni'ca' icmāsu'yu ixtachihuīn Dios? Chā'tunu' nalē'n ixpuscāt a'xni'ca' na'a'n chuxalhā para namāsu'yu ixtachihuīn Dios. Chuntza' tatlahua ā'makapitzīn apóstoles lā' huan ixtā'timīn Jesús lā' nā Pedro. L5 ¿Chu tū' līmakuan palh naquintamāhuī' a'ntī iccāmāsu'ni'? R4 A'xni'ca' qui'a'ksa'ncan, ictamaktāya lā' chuntza' iccākalhtī: o3W A'yuj na ixlacapūnca'n ā'makapitzīn quit tū' apóstol, pero hui'xina'n tūla catihua'ntit hua'chi xlaca'n. Como hui'xina'n kalhlaka'ī'tit a'xni'ca' iccāmāsu'ni'ni' ixtachihuīn Dios, chuntza' lītasu'yu que quit apóstol. V2 ' Ca'tzīyā'tit que quit apóstol lā' quit libre. ¿Chu tū' iclaktzī'nī't quiMāpa'ksīni'ca'n Jesucristo? Lā' quit iccāmāsu'ni'ni' a'nchī Dios quilīmāmacū'nī't lā' ū'tza' līkalhlaka'ī'tit. 1  Por eso palh natatonkopū kalhatin quintā'tin por ixpālacata huan quinīt a'ntū icua', tū' maktin ictihua'lh quinīt.@0y Lā' chuntza' hui'x tlahuani'pā't talaclē'i' Cristo a'xni'ca' māmakchuyī'ya' mintā'tin ixpālacata a'ntūn tzey lā' a'ntūn tū' tzey lā' chuntza' mātlahuī'ya' talaclē'i'. A/{ Chuntza' mintā'tin a'ntīn tū' xa'nca kalhlaka'ī', natlahua talaclē'i'. Lā' chuntza' natatonkopū ixpālacata a'ntū hui'x tla'hua'ya'. Lā' Cristo nīlh ixpālacata mintā'tin. Y.+ Hui'x lej ca'tzīya' lā' palh nahuā'ya'na' a'nlhā taquilhpūtani'can ídolos, tzēlasā' nalaktzī'nāni' kalhatin xatā'tin a'ntīn tūna'j xa'nca ca'tzī a'ntūn tzey lā' a'ntūn tū' tzey. Lā' como hui'x lej ca'tzīya', xla' nalīhui'lī nahua' a'ntū a'ksajuī'canī't ídolos a'yuj na'u'cxca'tzī que tlahuamā' talaclē'i'. A-{ Maclacasqui'n cuenta natlahua'yā'tit a'ntūn tlahua'pā'na'ntit por ixpālacataca'n a'ntīn tūna'j xa'nca takalhlaka'ī' para que tū' namātlahuī'yā'tit talaclē'i' ā'kalhatin. c,?Huan quinīt tū' quincāmaktāyayāni' na ixlacapūn Dios. Palh na'icua' catūhuā, tū' más tzey ictilalh na ixlacapūn Dios. Lā' a'yuj tū' ca'icua'lh catūhuā, pero tū' ā'chulā' ictilalh na ixlacapūn Dios. `+9Tū' taca'tzī huā'mā' ixlīhuākca'n a'ntīn takalhlaka'ī'. Makapitzīn tapuhuan que tatlahua talaclē'i' a'xni'ca' tahua' quinīt a'ntū lī'a'ksajuī'canī't ídolos. U'tza' tapuhuan como xapū'la ixtataquilhpūtani' huan ídolos a'xni'ca' tūna'j ixtakalhlaka'ī'. Lā' hasta chuhua'j chuntza' tapuhuan que huā'mā' quinīt ixla' huan ídolo. Lā' tahuan que tū' tzey palh hua'can como xlaca'n tūna'j xa'nca taca'tzī a'ntūn tzey lā' a'ntūn tū' tzey. q*[pero para quina'n huī' xmān kalhatin quinDiosca'n lā' ū'tza' a'ntī xaTāta'. Xla' cāmā'a'nanīlh ixlīhuāk catūhuā. Lā' quina'n hui'lāna'uj para namāka'tlī'yāuj lā' na'a'cnīni'ni'yāuj. Lā' para quina'n huī' xmān kalhatin Māpa'ksīni' Jesucristo lā' xla' cācāxui'līkō' ixlīhuāk catūhuā lā' quina'n hui'lāna'uj por ixpālacata. )+A'nan a'ntīn cāmāpācuhuīcan dioses nac a'kapūn o nac ti'ya't. Lā' a'yuj huancan a'nan lhūhua' dioses lā' lhūhua' māpa'ksīni'nī'n, D(Lā' ixpālacata huan līhua't a'ntū' cā'a'ksajuī'canī't ídolos, quina'n ca'tzīyāuj que huan ídolo tū' lakahuan lā' xmān kalhatin Dios a'ntī huī' lā' xla' xalakahuan. X')Pero palh kalhatin pāxquī' Dios, Dios ca'tzī palh xla' tapa'ksī con Dios. n&UPalh chā'tin puhuan que lej cā'tzī catūhuā, xla' tūna'j ca'tzī hua'chi tasqui'nī naca'tzī. % )Lā' chuhua'j iccāhuaniyāni' ixpālacata huan līhua't a'ntū cā'a'ksajuī'canī't ídolos. Hui'xina'n hua'nā'tit: “Quilīhuākca'n māchekxīyāuj lā' lej ka'lhīyāuj tapāstacna”, hua'nā'tit. Pero quit iccāhuaniyāni': “Capāstactit que lej ka'tla' makca'tzīcan palh xmān ka'lhīcan lhūhua' tapāstacna'”. Pero a'ntū cāmaktāyayāni' milīhuākca'n, ū'tza' lāpāxquī'can. $(Pero quit icpuhuan que más napāxuhua palh tū'tza' natapūchahua. Lā' icpuhuan que chuntza' quimāsu'ni'lh huan Espíritu Santo.Q#'Huan puscāt tūlalh catimakxtekli ixkōlu' līhuan xla' huī'cus. Pero palh nīnī'ttza' ixkōlu', tzē natapūchahuapala, xmān calalh kalhatin chi'xcu' a'ntī kalhlaka'ī' ixtachihuīn Dios. "&Chuntza' huan tī māpūchahua ixtzu'ma'jāt, tzey tlahuamā', lā' más tzey tlahua huan a'ntīn tū' māpūchahua ixtzu'ma'jāt. o!W%Pero palh kalhatin chi'xcu' līhui'līnī't que tū' namāpūchahua ixtzu'ma'jāt lā' puhuan que tū' maclacasqui'n natapūchahua ixtzu'ma'jāt, lā' como tzē māpa'ksī huan ixtzu'ma'jāt, ū'tza' tzey. Tū' camāpūchahualh. y k$Palh kalhatin chi'xcu' puhuan que tū' tzey porque tūna'j tapūchahua ixtzu'ma'jāt porque xla' ka'tla'tza' lā' līmakuantza' natapūchahua, catlahualh a'ntū lacasqui'n. Tū' tlahuamā' talaclē'i'. Camāpūchahualh ixtzu'ma'jāt. "=#U'tza' iccāhuaniyāni' porque iccāmaktāyacu'tunāni'. Tū' iccāhui'līni'cu'tunāni' catūhuā hua'chi a'xni'ca' cāchī'lakstokcan huan cahuāyujnu' pero iclacasqui'n que pō'ktu natlahua'yā'tit a'ntū līmakuan porque xmān tlōkentaxtūcu'tunā'tit ixtapuhuān Dios. P"Lā' huan tzu'ma'jāt a'ntīn tūna'j tapūchahua o huan puscāt a'ntīn tū'tza' ka'lhī ixkōlu', ū'tza' tzē cuenta natlahua a'nchī nalītlahua ixtapuhuān huan Māpa'ksīni'. Lī'a'cnīni'ni'cu'tun Dios huāk a'ntū natlahua lā' a'ntū napāstaca. Huan puscāt a'ntīn tapūchahuanī'ttza' tū' xmān pāstaca Dios. Nā pāstaca a'ntū xala' nac cā'quilhtamacuj ixpālacata huan ixfamilia. Lā' nā cuenta tlahua a'nchī namakapāxuhua ixkōlu'. |q!Pero huan chi'xcu' a'ntīn tapūchahuanī'ttza' tū' xmān pāstaca Dios; nā pāstaca a'ntū xala' nac cā'quilhtamacuj ixpālacata huan ixfamilia. Lā' cuenta tlahua a'nchī namakapāxuhua huan ixpuscāt. Chuntza' tāpātu' ixtapāstacna'. 4a Tū' iclacasqui'n que lej nacāpāta'layāni'. Huan chi'xcu' a'ntīn tūna'j tapūchahua, xla' tzē cuenta natlahua xmān a'nchī namakapāxuhua huan Māpa'ksīni'. r]Makapitzīn a'ntīn taka'lhī ixnegocioca'n, pō'ktu tapāstacmā'na huan negocio. Hui'xina'n a'ntīn kalhlaka'ī'yā'tit, tū' cala'tit hua'chi xlaca'n porque chuxatū xala' huā'mā' quilhtamacuj tū' catitāyani'lh para pō'ktu. r]Tū' lej makān a'xni'ca' nasputa huā'mā' quilhtamacuj. Tū'tza' makān nacalhua'nā'tit lā' tū'tza' makān napāxuhua'yā'tit lā' tū'tza' makān natamāhua'na'nā'tit. U'tza' calīlē'capintit a'ntū natāyani' para pō'ktu. B}Quintā'timīn, tū'tza' lej makān natahui'layāuj nac cā'quilhtamacuj. U'tza' iccālīhuaniyāni' que huan a'ntī ka'lhī ixpuscāt catā'scujli Dios hua'chilh tū' ixka'lhī. 4aPero palh natapūchahua'cu'tuna', ū'tza' tū' talaclē'i'. Lā' palh kalhatin tzu'ma'jāt natapūchahuacu'tun, ū'tza' tū' talaclē'i'. Pero más jisclīhua' para xlaca'n a'ntīn tatapūchahuanī'ttza' a'xni'ca' namin huā'mā' chi'chini'. Lā' quit tū' iclacasqui'n que lej napātīni'nā'tit. oWPalh ka'lhī'ya' mimpuscāt, tū' catimakxtekti lā' palh tū' ka'lhī'ya' mimpuscāt, tū' caputza. Icpuhuan que tzey palh chā'tunu' ixtachokolh hua'chi quit icuī' lā' tzey porque mimā' huan chi'chini' a'ntū napūpātīni'nāuj. SHuan Māpa'ksīni' tū' quimaxquī'lh līmāpa'ksīn ixpālacata a'ntīn tūna'j tapūchahua. Pero tzē nakalhlaka'ī'yā'tit a'ntū iccāhuaniyāni' porque Dios quilakalhu'malh lā' quilacsacli. |qQuintā'timīn, chu a'nchī ixuanī'ta'ntit a'xni'ca' kalhlaka'ī'tit, chuntza' natachokoyā'tit a'yuj tapūchahuanī'ta'ntittza' o tū', lā' a'yuj xatatamāuj tasācua' o tū'. Xmān chuhua'j maclacasqui'n que Dios nacā'o'kska'lhīyāni'. a;Quintā'timīn, Dios lej tapala cālītamāhuanī'ta'ni' porque Jesucristo māpalalh huan nac cruz. Lā' ū'tza' tū' catilītamakxtektit lej nacātamāpa'ksīyāni' chi'xcuhuī'n. Xmān Dios nacāmāpa'ksīyāni'. |qHuan a'ntīn tasācua' ixuanī't a'xni'ca' kalhlaka'ī'lh, ū'tza' Dios laktzī'n hua'chilh tū' tasācua' ixuanī't. Lā' a'ntīn tū' xatatamāuj tasācua' ixuanī't a'xni'ca' kalhlaka'ī'lh, ū'tza' lanī't xatatamāuj ixtasācua' Cristo.  Palh xatatamāuj tasācua' ixua'nī'ta' a'xni'ca' kalhlaka'i', tū' tilīpuhua'na'. Pero palh mimpatrón namakxtekāni', capit. taChā'tunu' catachokolh na ixtascujūt a'ntū ixka'lhī a'xni'ca' pū'la kalhlaka'ī'lh ixtachihuīn Dios. 'Palh ka'lhī'ya' huan xtu'tu' o palh tū' ka'lhī'ya', xla' tuntū' ixpālacata. A'ntū más tasqui'nī, ū'tza' tlahuacan ixtapuhuān Dios. ucPalh lanāntza' huī' mixtu'tu' a'ntū cālīlakapascan israelitas a'xni'ca' pū'la kalhlaka'i' ixtachihuīn Dios, catachoko chuntza'. Lā' palh tū' ixka'lhī'nī'ta' huan xtu'tu' a'xni'ca' pū'la kalhlaka'i', nā chuntza' catachoko. C Chu a'nchī ixuanī'ta' a'xni'ca' pū'la kalhla'ka'i', chu chuntza' catachoko, xmān nalatā'kchokoya' hua'chi Dios lacasqui'n. U'tza' icmāsu'yu na ixlīhuāk huan lītokpānna'. ] 3Huan puscāt tū' ca'tzī palh ixpālacata xla' ixkōlu' a'ntīn tū' kalhlaka'ī' namāpūtaxtūcan; lā' huan chi'xcu' tū' ca'tzī palh ixpālacata xla' ixpuscāt a'ntīn tū' kalhlaka'ī' namāpūtaxtūcan. x iHuan chi'xcu' antīn tū' kalhlaka'ī' lā' palh makxtekcu'tun ixpuscāt, camakxtekli na'a'n. Lā' huan puscāt a'ntīn tū' kalhlaka'ī' lā' palh makxtekcu'tun ixkōlu', camakxtekli na'a'n. Dios lacasqui'n ca'cs calatahui'lauj quina'n. < qA'yuj huan chi'xcu' tū' kalhlaka'ī' Dios, pero por ixpālacata ixpuscāt a'ntī kalhlaka'ī', māxtunquīcanī't huan chi'xcu' para nala ixla' Dios. Lā' nā huan puscāt a'ntīn tū' kalhlaka'ī' māxtunquīcanī't para nala ixla' Dios por ixpālacata ixkōlu' a'ntī kalhlaka'ī'. Palh tū' chuntza' cahuā, mincamana'ca'n ixtalalh hua'chi a'ntīn tū' takalhlaka'ī'. Pero chuhua'j laktzī'ncan hua'chilh a'ntīn takalhlaka'ī'.   Lā' kalhatin puscāt a'ntī kalhlaka'ī', tū' catimakxtekli ixkōlu' a'ntīn tū' kalhlaka'ī' palh xla' tā'tahui'lacu'tun.  Lā' chuhua'j xmān quit iccāhuaniyāni' ā'makapitzīn de hui'xina'n lā' tū'tza' huan Māpa'ksīni'. Palh kalhatin chi'xcu' kalhlaka'ī' ixtachihuīn Dios lā' ixpuscāt tū' kalhlaka'ī', tū' catimakxtekli huan puscāt palh xla' tā'tahui'lacu'tun. =s Lā' palh makxteknī'ttza' ixkōlu' kalhatin puscāt, catachokolh ixa'cstu sin ixkōlu' o catā'tahui'lachokopā ixkōlu'. Lā' huan a'ntī xakōlu' tū' catimakxtekli ixpuscāt. W' Lā' hui'xina'n a'ntīn tapūchahua'nī'ta'ntittza', iccāmāpa'ksīyāni' lā' tū' xmān quit. Nā huan Māpa'ksīni' nā xla' cāmāpa'ksīyāni' que tū' catitamakxtekli ixkōlu'ca'n huan puscan.  Lā' palh kalhatin tū' catitāyani'lh ixa'cstu, mejor catapūchahualh para que tū' pō'ktu napāstaca a'ntū lacasqui'n ixmacni'. %CIccāhuaniyāni' hui'xina'n a'ntīn tūna'j tapūchahua'yā'tit lā' a'ntī lakapūtnu'tza' que tzey palh natachokoyā'tit chu chuntza' hua'chi quit. .UIclacasqui'n que ixlīhuākca'n tachi'xcuhuī't ixtalalh hua'chi quit pero Dios cāmaxquī' kalhatunu' chi'xcuhuī'n a'nchī tzē natalatā'kchoko. Kalhatin tzē natlahua catūhuā lā' ā'kalhatin natlahua ā'catūhuā. Kalhatin natapūchahua lā' ā'kalhatin tū' tasqui'nī natapūchahua. W~}8|Izyxvvv:usttserrzqq$phonnmXjihhGgecbaaF`_ ^]\[Z$XWVV"SRQQGPPONsMM-LKJIHGFiDCBA??%>6=`<|;;":Y9k87p6S551433A2Z110I//G.-s,~++t*))((f'&%%\$}#O""!k 5j%]} W B W N r!dSWe!CLā' palh minī'ni' na'ica'n, naquintatā'a'n xlaca'n. Ixpālacata a'nlhā a'ncu'tun Pablo = sHui'xina'n cacālacsa'ctit huan chi'xcuhuī'n a'ntī lacuan para natalē'n milī'a'ksajna'ca'n. Lā' quit na'iccāmaxquī' kalhtin ca'psnat lā' na'iccāmacā'ni' nac Jerusalén. OCā'domingo namāquī'tēlha'yā'tit macsti'na'j mintumīnca'n a'ntū tlaja'nī'ta'ntit huanmā' semana. Chuntza' a'xni'ca' na'ica'nācha', xmān namākēstokā'tit a'ntū māquī'nī'ta'ntittza'.  Lā' chuhua'j iccāhuaniyāni' ixpālacata huan tumīn a'ntū namākēstokā'tit para nacāmaktāyayā'tit a'ntīn takalhlaka'ī' xalanī'n nac Judea. Chu a'nchī iccāhuani xlaca'n a'ntīn tatakēstoka a'nlhā huanican Galacia, nā chuntza' natlahua'yā'tit. :Quintā'timīn, lej iccāpāxquī'yāni'. U'tza' iccālīhuaniyāni' que tū' catamakxtektit nīn tuntū' nacāmāmakchuyīyāni' lā' nacāmāpānūni'yāni' a'ntū kalhlaka'ī'nī'ta'ntit ixpālacata Cristo. Lā' pō'ktu xa'nca nascu'jā'tit para huan Māpa'ksīni' porque ca'tzīyā'tit que tū' chu tlakaj a'ntū natlahua'yā'tit por ixpālacata huan Māpa'ksīni'.9Pero icmaxquī' pāxcatca'tzī Dios porque xla' quincāmātlajanīmā'ni' huan līnīn ixpālacata quiMāpa'ksīni'ca'n Jesucristo. !8Ixpālacata huan talaclē'i' ū'tza' nalīnīyāuj. Tachi'xcuhuī't tū' ta'a'kahuāna'ni' ixley Dios. Chuntza' lītasu'yu que huan talaclē'i' hua'chilh cāmāpa'ksīmā'. Lā' lītasu'yu ixpālacata huan ixley Dios porque tachi'xcuhuī't tū' ta'a'kahuāna'ni'lh. 7¿Lhachū huī' ixlīmāpa'ksīn huan līnīn? Sputlitza'. ¿Tichū naca'tzani' ixpālacata huan līnīn? Nīn tintī'tza'. M6Lā' a'xni'ca' quimacni'ca'n a'ntū natamasa natataxtāpalī lā' natala a'ntūn tū' catitamasli lā' a'xni'ca' quimacni'ca'n a'ntū natanī natataxtāpalī lā' natala a'ntūn tū' catitanīlh, a'xni'ca' natlōkentaxtūcan a'ntū tatzo'knī't chuntza':Tlajakō'canī't huan līnīn.Lā' chuntza' mālakuanīca. X)5Lā' quimacni'ca'n a'ntūn tzē natamasa ka'lhī natataxtāpalī lā' natala xasāsti' a'ntūn tū' maktin catitamasli. Lā' quimacni'ca'n a'ntū natanī ka'lhī natala xasāsti' a'ntūn tū' catitasputli. hI4A'xni'ca' ā'xmān chi'chini' lā' nasā'nan huan trompeta, chu līmaktin naquincāpātle'keni'yāni' hua'chi a'xni'ca' lakatzī'mpāuj. Porque nasā'nan huan trompeta lā' a'ntīn tanīlhtza' natalakahuanchoko lā' nataka'lhī ixmacni'ca'n xasāsti' a'ntūn tū' maktin catitamasli. Lā' quilīhuākca'n naquincātaxtāpalīni'yāni' quimacni'ca'n. +3Cakaxpa'ttit. Na'iccāhuaniyāni' a'ntū ixtatzē'knī't. Quilīhuākca'n tū' catinīuj pero quilīhuākca'n nacāxtāpalīcan quimacni'ca'n. gG2Chuhua'j iccāhuaniyāni' que quimacni'ca'n a'ntū ka'lhī ka'lhni' lā' quinīt tūla catitanūlh a'nlhā Dios māpa'ksīni'n. Quimacni'ca'n a'ntū natamasa tūlalh catitatanūlh a'nlhā latahui'lacan para pō'ktu. !;1Lā' chu a'nchī nac huā'mā' cā'quilhtamacuj lītasu'yuyāuj Adán, nā chuntza' nac a'kapūn nalītasu'yuyāuj Cristo a'ntī mincha' nac a'kapūn.  0Chu a'nchī ixuanī't ixmacni' Adán chu a'cxtim quimacni'ca'n quina'n a'ntī xalanī'n nac huā'mā' cā'quilhtamacuj. Nā chuntza' ixlīhuākca'n a'ntīn tatā'tapa'ksī con Cristo nataka'lhī xasāsti' ixmacni'ca'n chu a'cxtim hua'chi ixmacni' Cristo. &E/Huan xapū'la chi'xcu' ū'tza' Adán lā' Dios lītlahualh pokxni' de ti'ya't. Huan ā'kalhatin chi'xcu' ū'tza' Jesucristo lā' xla' mincha' nac a'kapūn. 5c.Pū'la ka'lhīyāuj quimacni'ca'n a'ntū xala' nac huā'mā' cā'quilhtamacuj lā' a'ntū natanī. A'calīstān naka'lhīyāuj xasāsti' quimacni'ca'n xala' nac a'kapūn. [/-Chuntza' tatzo'kni' na ixtachihuīn Dios:Lā' pū'la tlahuaca kalhatin chi'xcu'.Nā maxquī'ca ixquilhtamacuj.Lā' hui'līni'ca ixtacuīni' Adán. Dios su'nulh na ixquini' lā' chuntza' lakahuanli lā' latahuī'lh. Lā' ā'calīstān lacatuncuīlh Jesucristo a'ntī quincāmaxquī'ni' xasāsti' quinquilhtamacujca'n. b=,Quimacni'ca'n a'ntū ka'lhīyāuj nac huā'mā' quilhtamacuj xmān macni' lā' nacāmā'cnūcan a'xni'ca' nanīyāuj. Pero a'xni'ca' nalakahuanchoyāuj, Dios naquincāmaxquī'yāni' xasāsti' quimacni'ca'n a'ntū espiritual. Como ka'lhīyāuj quimacni'ca'n xala' nac huā'mā' quilhtamacuj, nā naka'lhīyāuj quimacni'ca'n xala' nac a'kapūn. kO+Quimacni'ca'n a'ntū nacāmā'cnūcan tū' tzey, pero huan xasāsti' quimacni'ca'n lej tzēhuanī't natala lā' nataxkaka. Scalana'jua' quimacni'ca'n a'ntū nacāmā'cnūcan pero xalakahuanchokoni' lej lactli'hui'qui natala. 8 i*Chuntza' a'xni'ca' lakahuanchokocan. Nacāmā'cnūcan quimacni'ca'n lā' natamasa. Pero a'xni'ca' nalakahuanchokoyāuj, xtunc natala quimacni'ca'n lā' tū'tza' catitamasli. m S)Xtunc a'nchī ixlītzēhuanī't huan chi'chini' lā' xtunc a'nchī ixlītzēhuanī't huan mālhcuyu' lā' huan sta'cu. Lā' nā xtuncnu' a'nchī ixlītzēhuanī't lakatunu' sta'cu. Chā'tunu' macni' xtuncnu' ixlītzēhuanī't. g G(A'nan huan macni' para a'ntī huī' nac a'kapūn lā' para a'ntī huī' nac ti'ya't. Pero xtunc a'nchī ixlītzēhuanī't huan macni' xala' nac a'kapūn lā' xtunc a'nchī ixlītzēhuanī't huan macni' xala' nac ti'ya't. V %'Nā a'nan tāpālhūhua' macni'. A'nan ixmacni'ca'n tachi'xcuhuī't lā' a'nan ixmacni'ca'n animalhna' lā' a'nan ixmacni'ca'n squī'ti' lā' ixmacni'ca'n spūnnu'. Lā' chā'tunu' xtuncnu' ixmacni'ca'n. \ 1&Lā' Dios cāmaxquī' a'nchī nalīstaca chu a'nchī ixtapuhuān. Xtunc tasu'yu huan xāhuat lā' xtunc tasu'yu huan xachi'tin stapun. Tāpālhūhua' ti'ni' lā' xtunc tatasu'yu pūkalhatunu' a'nchīn tastaca. D%A'ntū cha'nā'tit tū' tasu'yu hua'chi a'ntū napu'n. Nacha'nā'tit xati'ni' cuxi' o stapun o chuxatū a'ntū māscohuīcanī't. Lā' a'ntū napu'n xla' sca'yā'hua' lā' tzēhuanī't. $Capāstacna'ntit. A'xni'ca' nacha'nā'tit huan ti'ni', namā'cnūyā'tit nac ti'ya't lā' namasa xako'xka' lā' chuntza' napu'n. 2]#Pero ā'makapitzīn natakalhasqui'nīni'n: “¿Chichū tzē natalīlakahuanchoko huan a'ntīn tanīlh? ¿Chī natala ixmacni'ca'n a'xni'ca' natalakahuanchoko?” \1"Xa'nca capāstactit lā' cuenta catlahua'tit lā' tū'tza' catlahua'tit talaclē'i'. A'nan ā'makapitzīn na milaclhpu'nanca'n a'ntīn tūna'j takalhlaka'ī' ixtachihuīn Dios lā' tū' taca'tzī a'nchī huanī't Dios. U'tza' iccāhuaniyāni' para que na'iccālīmāmāxanī'yāni'. Ixpālacata a'nchī natalīlakahuanchoko huan nīnī'n R!Tū' catā'kxo'kotit. Chu a'nchī huancan: “Huan a'ntī līlacatejtin latlā'huan lā' nacātā'talacxtuca xlaca'n a'ntīn tū' tzey, xla' nala ixtā'chuntza'ca'n xlaca'n a'ntīn tū' tzey”. N Līlhūhua' huā'tzā' huan nac xcānsipej Efeso hua'chi hua'na'nī'n a'nchī ixquintamaknīcu'tun. Lā' palh tū' cahuā lakahuanchokocan ¿a'chī' na'ictāyani' a'nchī chuntza' icpātīni'n nac huā'mā' quilhtamacuj? Mejor na'ictlahua hua'chi huancan: “Nahuā'yanāuj lā' nako'tnūnāuj porque lakalī nanīyāuj”. I Lakalīyān quintamaknīcu'tun. Huā'mā' stu'ncua' chuntza' hua'chi stu'ncua' a'nchī iclīka'tla'jca'tzī mimpālacataca'n porque tā'tapa'ksī'yā'tit con Jesucristo quiMāpa'ksīni'ca'n. s_Lā' lakalīyān lījicua' iclahuī'. Lā' palh tū' lakahuanchokocan, ¿a'chī' chuntza' iclahuī? gGPalh tū' cahuā lakahuanchokocan, ¿tuchū tapuhuamā'na xlaca'n a'ntīn ta'a'kpaxa para natamaktāya a'ntīn tanīlh? Lā' ¿a'chī' ta'a'kpaxa ixpālacata a'ntīn tanīlh palh tū' tapuhuan que natalakahuanchoko? GLā' a'xni'ca' nacātlajakō' ixlīhuākca'n ixtā'ca'tza Cristo lā' a'xni'ca' xla' nacāmāpa'ksīkō', a'xni'ca' Cristo a'ntī ixO'kxa' Dios ixa'cstu namacamāstā' con Dios como ū'tza' a'ntī māpa'ksīlh que Cristo ixcāmāpa'ksīkō'. Chuntza' huan a'ntī xa'cstu namāpa'ksīni'nkō' chuxalhā, ū'tza' Dios. ~!Ixlīhuāk catūhuā a'ntū a'nan Dios cāmaxquī'lh Cristo para nacāmāpa'ksīkō'. Pero a'nlhā huancan na ixtachihuīn Dios que nacāmāpa'ksīkō', ū'tza' tū' huanicu'tun que Cristo namāpa'ksī Dios porque Dios ū'tza' a'ntī māstā'lh huan līmāpa'ksīn. U}#Huan ixtā'ca'tza Cristo a'ntī ā'xmān natlajacan, ū'tza' huan līnīn. q|[como maclacasqui'n que Cristo namāpa'ksīni'n hasta a'xni'ca' nacātlajakō' ixlīhuāk ixtā'ca'tza. *{MA'xni'ca' Cristo nacāmāmakasputukō' ixlīmāpa'ksīnca'n ixlīhuākca'n ā'makapitzīn lā' a'xni'ca' nacātlajakō'tza' ixlīhuākca'n ixtā'ca'tza Cristo a'xni'ca' xla' namacamāstā' ixlīmāpa'ksīn con Dios. Lā' a'xni'ca' nala huā'mā', a'xni'ca' nala huan ā'xmān chi'chini', [z/Chā'tunu' ka'lhī ixlacchi'chini' a'xni'ca' napūlakahuanchoko. A'ntī xapū'la lakahuanchokolh, ū'tza' Cristo. Lā' a'xni'ca' namimpala Cristo, natalakahuanchoko xlaca'n a'ntīn tatā'tapa'ksī con Cristo. y/Como Adán quimpapca'n ixuanī't, quilīhuākca'n nanīyāuj. Lā' ixlīhuākca'n a'ntīn tatā'tapa'ksī con Cristo, xlaca'n natalakahuanchoko. ^x5Ixpālacata ixtalaclē'i' Adán, talītzuculh tanī huan tachi'xcuhuī't. Lā' ixpālacata a'ntūn tlahualh Cristo tzē natalīlakahuanchoko huan tachi'xcuhuī't lā' nataka'lhī ixquilhtamacujca'n para pō'ktu. CwPero lej stu'ncua' a'nchī mālakahuanīchokoca Cristo lā' taxtulh nac cā'līnīn. Lā' chuntza' cāpū'lani'lh a'ntīn takalhlaka'ī'lh lā' tanīlhtza' lā' natalakahuanchoko. >vuLā' palh tū' ixka'lhīuj quinquilhtamacujca'n para pō'ktu ixpālacata līpāhuanāuj Cristo, līhua'ca' xāntilayāuj quina'n que ixlīhuākca'n ā'makapitzīn tachi'xcuhuī't. u!Lā' palh tū' cahuā lakahuanchokocan, chuntza' a'ntīn tanīlhtza' a'yuj ixtatā'tapa'ksīlh con Cristo, pero ixta'a'lh nac pūpātīn. tLā' palh Cristo tū' cahuā lakahuanchokolh, pues chu tlakaj ixkalhlaka'ī'tit. Lā' tūna'j ixcātamāsputūni'ni' mintalaclē'i'ca'n. ]s3Lā' palh nīn tintī' cahuā nalakahuanchoko, nīn Cristo tū' ixlakahuanchokolh. sr_Lā' nā chuntza' quina'n xa'icuáuj a'ntūn tū' stu'ncua' ixpālacata Dios como icmāsu'yuyāuj que Dios mālakahuanīchokolh Cristo. Lā' chuntza' xa'icmāsu'yūj a'ntūn tū' stu'ncua' palh nīn tintī' cahuā ixlakahuanchokolh. qLā' palh Cristo tū' cahuā lakahuanchokolh, tū' stu'ncua' a'ntū icmāsu'yumā'nauj lā' chu tlakaj ixkalhlaka'ī'tit. cp? Palh nīn tintī' cahuā ixlakahuanchokolh, chuntza' tū' ixlakahuanchokolh huan Cristo. o9 Palh icmāsu'yuyāuj a'nchī Cristo lakahuanchokolh, ¿chichū tzē nalīhua'nā'tit makapitzīn de hui'xina'n que nīn tintī' nalakahuanchoko? qn[ Lā' a'yuj ā'makapitzīn apóstoles o a'yuj quit, pero quilīhuākca'n icmālacstū'ncāuj huan xatzey tachihuīn ixpālacata Jesucristo lā' hui'xina'n kalhlaka'ī'nī'ta'ntit. Ixpālacata a'nchī natalakahuanchoko huan nīnī'n m Pero Dios quilakalhu'malh lā' ū'tza iclīlalh apóstol. Tū' chu tlakaj quilakalhu'malh porque quit līhua'ca' i'cscujli que ā'makapitzīn apóstoles. Lā' tū' quē'cstu icscujli. Como Dios lej quilakalhu'malh, māni' xla' quimaktāyalh para que na'icscuja. Lā' ā'xmān quit iclaktzī'lh huan Cristo. Quit hua'chi kalhatin ska'ta' a'ntī xayujni' lā' tū' a'cchā'lh ixmālhcuyu'. njULā' ā'calīstān huampala Jacobo nā laktzī'lh lā' ixlīhuākca'n huan apóstoles talaktzī'lh. DiA'calīstān huampala hua'chi lakaquitzīs ciento ā'makapitzīn ixtachi'xcuhuī't chu līmaktin talaktzī'lh. Lā' lhūhua' de xlaca'n tahui'lāna'cus pero ā'makapitzīn tasputlitza'. 1h[Lā' a'xni'ca' lakahuanchokolhtza', huan sca'txtunu' a'ntī pū'la laktzī'lh Cristo, ū'tza' Pedro. A'calīstān huan kalhacāujtin ī'sca'txtunu'nī'n talaktzī'lh. gLā' mānūca Cristo na ixtaponkni' lā' ixlīlakatu'tun chi'chini' mālakahuanīchokoca. Chuntza' tatzo'knī't na ixtachihuīn Dios. cf?Iccāmāsu'ni'nī'ta'ni' a'ntū lej tasqui'nī lā' a'ntū quimāsca'tīcanī't. Lā' ū'tza' huā'mā' que Cristo nīlh ixpālacata quintalaclē'i'ca'n chu a'nchīn tzo'kcanī't makāntza' na ixtachihuīn Dios. !e;ū'tza' a'ntū līpūtaxtupā'na'ntit palh tū' catipātza'nkā'tit a'ntū iccāmāsu'ni'nī'ta'ni' lā' palh tū' chu tlakaj kalhlaka'ī'nī'ta'ntit. Qd Chuhua'j iccāmāpāstaquīyāni' huan xatzey tachihuīn a'ntū iccāmāstū'ncni'nī'ta'ni'. Lā' hui'xina'n maklhtīni'nī'ta'ntit lā' kalhlaka'ī'nī'ta'ntit. Lā' palh xa'nca māchekxī'yā'tit, sc_(Ixlīhuāk a'ntū natlahua'yā'tit, catlahua'tit chu a'nchīn tasqui'nī lā' chu a'nchī minī'ni'.5bc'Quintā'timin, lej caputzatit a'nchī nalīmāstū'ncā'tit ixtachihuīn Dios lā' tū' timāmakchuyī'yā'tit huan a'ntīn tzē chihuīna'n ā'tāpātin tachihuīn. faE&Lā' palh catīhuā tū' ca'tzīcu'tun que ū'tza' ixtachihuīn Dios, chuntza' catachokolh. `+%Makapitzīn de hui'xina'n puhua'nā'tit que tzē māstū'ncā'tit ixtachihuīn Dios o puhua'nā'tit que huan Espíritu Santo cāmaxquī'ni' lakatin lē'ksajna'. Caca'tzītit hui'xina'n que a'ntū iccātzo'knuni'yāni', ū'tza' ixlīmāpa'ksīn huan quiMāpa'ksīni'ca'n. _$Pero capāstactit que mi'ā'lacchicni'ca'n tū' a'ntza' a'nlhā pū'la māsu'yuca ixtachihuīn Dios. Lā' tū' xmān hui'xina'n kaxpatnī'ta'ntit. Lā' ¿a'chī' puhua'nā'tit que ca'tzīyā'tit a'nchīn tasqui'nī talatā'kchoko huan a'ntīn takalhlaka'ī'? a^;#Lā' palh kalhatin puscāt sca'tcu'tun catūhuā, caka'lhasqui'nīlh ixkōlu' a'xni'ca' tahui'lāna' na ixchicca'n. Līmāxana' palh huan puscan natachihuīna'n a'nlhā takēstokcanī't para namācā'tanīcan Dios. j]M"Tzē'k natatahui'la huan puscan. Tū' cacāmakxtekca natachihuīna'n xlaca'n. Puscan cata'a'kahuāna'lh chu a'nchī tatzo'kni' huan na ixleyca'n israelitas a'nlhā huan que huan puscan tū' catitamāpa'ksīlh chi'xcuhuī'n. E\!Dios lacasqui'n a'ntū līmakuan lā' tū' lacasqui'n que chu līmaktin natachihuīna'n xlaca'n. Lā' chuxalhā tatakēstoka a'ntīn takalhlaka'ī' ixtachihuīn Dios, chuntza' tlahuacan. 1[[ Huan a'ntī mālacstū'ncmā' ixtachihuīn Dios por ixlīmāpa'ksīn Espíritu Santo, xla' tzē naquilhca'csla a'xni'ca' ca'tzī que Dios namāchihuīnī ā'chā'tin. !Z;Chā'tunu' xlīyātna' namā'lacstū'ncā'tit ixtachihuīn Dios. Chuntza' nacāmāsca'tīcan ixlīhuākca'n lā' nacāmāhuixcānīcan ixlīhuākca'n. `Y9Palh huī' ā'chā'tin lā' nā Dios māca'tzīnī xla' a'ntū namālacstū'nca, huan a'ntī chihuīna'mā'cus tū'tza' catichihuīna'lh. Palaj nachihuīna'nkō' a'xni'ca' tasu'yu que ā'kalhatin namālacstū'nca. RXLā' kalhatu' o kalhatu'tun tzē natamālacstū'nca ixtachihuīn Dios. Lā' huan ā'makapitzīn xa'nca catakaxmatli para que nataca'tzī palh Dios stu'ncua' cāmāsu'ni'lh huan a'ntīn tachihuīna'n. kWOPalh tintī' a'nan a'ntīn tzē namāsu'yu a'ntū huanicu'tun huan xtunc tachihuīn, caca'cslalh huan a'ntīn tzē chihuīna'n huan xtunc tachihuīn. Cachihuīna'lh xla' xa'cstu lā' con Dios lā' tū' a'nlhān takēstokcan. KVPalh a'nan a'ntī natachihuīna'n xtunc tachihuīn, catachihuīna'lh xmān kalhatu' o kalhatu'tun lā' chā'tunu' por xlīyātna'. Lā' ca'a'nalh kalhatin a'ntī namāsu'yu a'ntū huanicu'tun. 9UkU'tza' huā'mā' a'ntū natlahua'yā'tit a'xni'ca' natakēstokā'tit: Chā'tunu' napuhua'nā'tit a'ntū natlī'yā'tit o a'nlhā namāsu'yu'yā'tit na ixtachihuīn Dios. Kalhatin tzē namāstū'nca a'ntū Dios māsu'ni'lh. Kalhatin tzē nachihuīna'n xtunc tachihuīn a'ntūn tū' sca'tnī't o tzē namāsu'yu a'ntū huanicu'tun huan xtunc tachihuīn. Chuxatū a'ntū tlahuacan calalh para nacāmaktāya a'ntīn tatakēstoka. TNā naca'tzī que tūla mātzē'kni' Dios nīn tuntū'. Chuntza' natatzokostani' para namācā'tanī Dios lā' namālacstū'nca: “Lej stu'ncua' que Dios huī' na milaclhpu'nanca'n”. Ixpālacata a'nchī kalhatunu' tachihuīna'n a'xni'ca takēstokcan SPero palh milīhuākca'n ixmāstū'nctit ixtachihuīn Dios lā' a'xni'ca' natanū chuxatīyā chi'xcu' o kalhatin a'ntīn tū' kalhlaka'ī', xla' tzē namāchekxī a'ntū māsu'yupā'na'ntit. Lā' chuntza' naca'tzī que māni' xla' tū' tzey na ixlacapūn Dios. #R?Palh milīhuākca'n a'ntī kalhlaka'ī'yā'tit ixtakēstoktit nac lakatin lugar lā' palh milīhuākca'n ixchihuī'nā'tit xtunc tachihuīn a'ntūn tū' ī'sca'tnī'ta'ntit, lā' palh ixtanūlh chuxatīyā chi'xcu' o a'ntīn tū' kalhlaka'ī', ¿chu tū' nahuan que chuya'yā'tit? nQULā' chuntza' a'xni'ca' chihuīna'ncan xtunc tachihuīn a'ntūn tū' māchekxīcan, ū'tza' nacālīmāsu'ni' ixlīmāpa'ksīn Dios xlaca'n a'ntīn tū' takalhlaka'ī' como ū'tza' lē'cnīn. Lā' a'xni'ca' māstū'nccan ixtachihuīn Dios por ixlīmāpa'ksīn huan Espíritu Santo, ū'tza' cālīmāsu'ni' ixlīmāpa'ksīn Dios a'ntī kalhlaka'ī'yā'tit. LPTatzo'kni' na ixtachihuīn Dios que Dios hualh chuntza:Na'iccātā'chihuīna'n huā' tamā'na israelitas.Na'iccāmacamin huan a'ntīn tāpātin ixtachihuīnca'n lā' a'ntī makatiyātī'n.Lā' quit na'iccāmāchihuīnī.Lā' nīn chuntza' tū' quintita'a'kahuāna'ni'cu'tulh huā' tamā'na israelitas. *OMTū' catipuhua'ntit hua'chi camana' a'ntīn tū' tamāchekxī; pero napuhua'nā'tit hua'chi lakska'tā'n a'ntīn tūna'j taca'tzī tatlahua a'ntū ko'hua'jua'. Pero a'xni'ca' pāstacpā'na'ntit, capāstacna'ntit hua'chi chi'xcuhuī'n porque xlaca'n taca'tzī a'ntū más tasqui'nī. jNMPero a'nlhā tatakēstoka huan a'ntīn takalhlaka'ī', mejor xa'icchihuīna'lh macsti'na'j tachihuīn a'ntū māchekxīcan lā' a'ntū nacāmāsca'tī que lhūhua' xtunc tachihuīn a'ntūn tū' catitamaktāyalh ā'chā'tin. MMQuit tzē icchihuīna'n xtunc tachihuīn a'ntūn tū' icsca'tnī't. Lā' icmaxquī' pāxcatca'tzī Dios que quit līhua'ca' tzē icchihuīna'n xtunc tachihuīn que chuxatī na milaclhpu'nanca'n. ]L3Hui'x xa'nca maxquī'pā't pāxcatca'tzī Dios pero tū' maktāya'ya' ā'chā'tin. KPalh chihuīna'na' xtunc tachihuīn a'xni'ca' māstā'ya' pāxcatca'tzī, xmān milīca'tzīn mācā'tanīmā' Dios, lā' ā'makapitzīn tūla tamāchekxī. Lā' ¿chichū tzē nalīhuan catīhuā: “Amén”, palh tūla māchekxī a'ntū huanī'ta'? J+¿Chichū nalīla? Na'iclīkalhtō'ka' quilīca'tzīn lā' nā na'iccāmāscujū quintapāstacna' para que na'iccāmaktāya huan a'ntīn takaxmatmā'na. Na'iclītlī' quilīca'tzīn lā' nā na'iclītlī' quintapāstacna' para natamāchekxī huan a'ntīn takaxmatmā'na. #I?Palh xtunc quintachihuīn a'xni'ca' ickalhtō'ka'mā', xmān quilīca'tzīn māchekxī. Tū' scujmā' quintapāstacna' lā' nīn tintī' icmaktāyamā'. H/ Chuntza' huan a'ntī nachihuīna'n xtunc tachihuīn a'ntūn tū' sca'tnī't, casqui'ni'lh Dios para que tzē namāsu'yu a'ntū huanicu'tun. G Lā' hui'xina'n como lej cālē'capinā'tit huan tamā'na lī'a'ksajna' a'ntū māstā' huan Espíritu Santo lā' calacasqui'ntit que nacāmaxquī'yāni' huan tamā'na lī'a'ksajna' a'ntū más xatzey. Lā' ū'tza' a'ntū cāmāhuixcānī a'ntīn takalhlaka'ī'. F Pero palh tūla icmāchekxī ixtachihuīn ā'kalhatin, quit iclanī't hua'chi makatiyāti' para xla' lā' xla' makatiyāti' para quit. xEi Tāpālhūhua' tachihuīn chihuīna'ncan nac cā'quilhtamacuj lā' chā'tunu' māchekxī a'ntū ixtachihuīn. +DO Lā' chuntza' hui'xina'n. Palh tūla kaxmatcan xa'nca mintachihuīnca'n, ¿chichū nalīmāchekxīcan? Nala hua'chi palh xmān nachihuīna'nā'tit cā'ū'nī'n. !C;Lā' palh tū' xa'nca skoli'can con huan trompeta, huan tropa tū' catimāchekxīlh lā' tū' catitā'kaquī'lh lā' tū' catitacāxli para nalata'la. BA'xni'ca' skoli'can lā' axni'ca' sla'knancan, kaxmatāuj a'nchī sā'nan. Pero palh tū' xa'nca skoli'can, tūla māchekxīcan. oAWPalh na'ica'nācha' lā' icchihuīna'n xtunc tachihuīn, ¿chichū na'iccālīmaktāyayāni'? Palh tū' na'iccāhuaniyāni' a'ntū Dios quimāsu'ni'lh o a'ntū icca'tzī ixpālacata Dios, ¿chichū na'iccālīmaktāyayāni'? Lā' palh tū' na'iccāmāstū'ncni'yāni' ixtachihuīn Dios o palh tū' iccāmāsu'ni'yāni', ¿chichū na'iccālīmaktāyayāni'? +@OIclacasqui'n que milīhuākca'n ixchihuīna'ntit xtunc tachihuīn a'ntūn tū' ī'sca'tnī'ta'ntit. Pero līhua'ca' iclacasqui'n ixmāstū'nctit ixtachihuīn Dios. Līhua'ca' tasqui'nī huan a'ntī māstū'nca ixtachihuīn Dios que a'ntī xmān chihuīna'n xtunc tachihuīn lā' tūla nahuan a'ntū huanicu'tun huan xtunc tachihuīn. Xmān palh tzē nahuan a'ntū huanicu'tun huan tachihuīn lā' chuntza' nacāmaktāya ixlīhuākca'n a'ntīn takalhlaka'ī', xmān chuntza' tzey palh nachihuīna'n xtunc tachihuīn a'ntūn tū' sca'tnī't. W?'A'ntī chihuīna'n xtunc tachihuīn a'ntūn tū' sca'tnī't, ū'tza' xmān tahuixcānī ixa'cstu. Pero a'ntī māstū'nca ixtachihuīn Dios, ū'tza' cāmāhuixcānī ixlīhuākca'n a'ntīn takalhlaka'ī'. @>yPero a'ntī māstū'nca ixtachihuīn Dios por ixlīmāpa'ksīn Espíritu Santo, xla' cātā'chihuīna'n chi'xcuhuī'n para nacāmāsu'ni' lā' nacāmaktāya lā' nacāmāhuixcānī. =A'xni'ca' kalhatin chihuīna'n xtunc tachihuīn a'ntūn tū' sca'tnī't, xla' xmān tā'chihuīna'mā' Dios lā' tū' cātā'chihuīna'mā' chi'xcuhuī'n como tintī' namāchekxī. Huan Espíritu Santo māchihuīnī pero tintī' ca'tzī a'ntū huanicu'tun. P< Calē'capintit a'nchī nacāpāxquī'yā'tit ā'makapitzin lā' lej calacasqui'ntit huan lī'a'ksajna' a'ntū māstā' huan Espíritu Santo. Lakatin ixlī'a'ksajna' a'ntū māstā' huan Espíritu Santo, ū'tza' tzē xa'nca māstū'nccan ixtachihuīn Dios. Līhua'ca' calacasqui'ntit huā'mā' lī'a'ksajna' que ā'makapitzīn. i;K Chuntza' lakatu'tun catūhuā a'ntūn tasqui'nī para pō'ktu lā' ū'tunu'n huā' tamā'na. Tasqui'nī nalīpāhuanāuj lā' nakalhlaka'ī'yāuj Dios; tasqui'nī napuhuanāuj que Dios natlōkentaxtū a'ntū huanī't; lā' tasqui'nī nacāpāxquī'yāuj ā'makapitzīn. Pero a'ntū līhua'ca' tasqui'nī, ū'tza' cāpāxquī'yāuj ā'makapitzīn.P: Chuhua'j tū' xa'nca lakapasāuj Dios, xmān hua'chilh ixlaktzī'nui ixmāspilēk nac slamama līcā'n. Namin lakatin chi'chini' a'xni'ca' nalaktzī'nāuj Dios calacan. Chuhua'j macsti'na'j ca'tzīyāuj a'nchī huanī't Dios; pero a'xni'ca' namin huanmā' chi'chini', nalakapasāuj Dios hua'chi xla' quincālakapaskō'yāni'. n9U A'xni'ca' ti'na'jcus ka'hua'chu xa'icuanī't, hua'chi ka'hua'chu xa'icchihuīna'n. Lā' hua'chi ka'hua'chu xa'icpuhuan lā' xa'icpāstacna'n. A'xni'ca' ictachi'xcuhuī'lh, icmakxtekli a'nchī xa'icuanī't quilīka'hua'chu. .8U Namin lakatin chi'chini' a'xni'ca' naca'tzīkō'yāuj ixlīhuāk lā' a'xni'ca' tū'tza' namaclacasqui'nāuj a'ntū ca'tzīyāuj chuhua'j lā' a'ntūn tū' ketzī. 7w Porque tū' ketzī a'nchī ca'tzīyāuj chuhua'j lā' tū' ketzī a'nchī māstū'ncāuj chuhua'j ixtachihuīn Dios. 6w Huan tapāxquī'n tū' maktin catisputli. Nasputa ixtachihuīn huan a'ntī māstū'nca ixtachihuīn Dios. Nā natasputa huan tāpālhūhua' tachihuīn a'ntū a'nan nac quilhtamacuj. Nasputa ixlīhuāk a'ntū chi'xcuhuī'n tzē nataca'tzī. 45a Huan a'ntī cāpāxquī' ā'makapitzīn, xla' natāyani'kō' chuxatū napātle'keni'. Lā' napuhuan que tzey ā'makapitzīn lā' tū' palaj nacā'a'ksa'ncu'tun. Xla' napuhuan que ā'calīstān natatlahua a'ntūn tzey. Lā' a'yuj napātīni'n, pero tū' catimakxtekli nacāpāxquī' ā'makapitzīn. 4} Nā xla' tū' nalīpāxuhua a'xni'ca' tlahuacan a'ntūn tū' tzey pero nalīpāxuhua a'xni'ca' tlahuacan a'ntū xatzey. 3 Huan a'ntī lej cāpāxquī' ā'makapitzīn tū' natlahua a'ntūn tū' līmakuan nīn tū' lej nacālakla lhūhua' catūhuā xmān para ū'tza' ixa'cstu. Xla' tū' palaj na'a'kchā'n lā' tū' natapalāna'ni'cu'tun a'ntū tlahuani'canī't a'ntūn tū' tzey. 2# Huan a'ntī cāpāxquī' ā'makapitzīn lej natāyani' lhūhua' lā' tū' na'a'kchā'n. Xla' lej nalakalhu'manīni'n lā' tū' a'chī' catipuhualh a'yuj ā'makapitzīn más taka'lhī. Nā xla' tū' ka'tla'jca'tzī lā' tū' ixa'cstu napuhuan palh lej tzey xla'. 11 Palh ixcāstā'kō'uj ixlīhuāk a'ntū ka'lhīyāuj para que ixcāmālacpitzini'uj a'ntīn cāsputni' ixlīhua'tca'n lā' palh ixmacamāstā'uj quimacni'ca'n para que naquincātalhcuyuyāni', chu tlakaj ixtlahuáuj huā' tamā'na palh tū' ixcāpāxquī'uj ā'makapitzīn. 0 Lā' a'yuj xa'nca ixlīmāstū'ncni'uj ixtachihuīn Dios por ixlīmāpa'ksīn Espíritu Santo, lā' a'yuj ixmāchekxīuj huan tapāstacna' a'ntūn tatzē'knī't, lā' palh ixca'tzīkō'uj tāpālhūhua' catūhuā, ū'tza' tū' ixquincāmaktāyani' nīn tuntū' palh tū' ixcāpāxquī'uj ā'makapitzīn. Lā' huampala palh lej ixlīpāhuáuj Dios lā' ixca'tzīuj que tzē ī'squi'ni'uj que camālacsijli lakatin kēstin lā' ixtalacsijli, tuntū' quintapalhca'n palh tū' ixcāpāxquī'uj ā'makapitzīn. &/ G Palh ixchihuīna'uj tāpālhūhua' tachihuīn lā' nā hua'chi ángeles tachihuīna'n, chu tlakaj ixtlahuáuj palh tū' ixcāpāxquī'uj ā'makapitzīn. Quintachihuīnca'n talanī't hua'chi līcā'n a'ntū xmān sā'nan o mā'katzincsīni'n palh tū' cāpāxquī'yāuj ā'makapitzīn. .+ Lej caputza'tit a'nchī naka'lhī'yā'tit huan lī'a'ksajna' a'ntū más tzey. Lā' na'iccāmāsu'ni'yāni' a'ntū scana'nca' más xatzey.I-  Lā' ixlīhuākca'n tūla natamātzeyīni'n. Lā' ixlīhuākca'n tūla natachihuīna'n xtunc tachihuin. Lā' nīn ixlīhuākca'n tūlalh catitahualh a'ntū huanicu'tun huan xtunc tachihuīn. d,A ¿Chu ixlīhuākca'n talanī't apóstoles? ¿Chu ixlīhuākca'n talanī't a'cta'sana'nī'n? ¿Chu ixlīhuākca'n talanī't mākalhtō'kē'ni'nī'n? ¿Chu ixlīhuākca'n natatlahua lē'cnīn? Tū' maktin nala chuntza'. ;+o Lā' kalhatunu' a'ntīn takalhlaka'ī' ixtachihuīn Dios, xla' cāmaxquī'lh chā'tunu' ixtascujūtca'n. Xapū'la Dios cāhui'līlh makapitzīn ixlī'apóstolca'n a'ntī más ixtatasqui'nī lā' ixlīmaktu' cāhui'līlh ixlī'a'cta'sana'nī'nca'n lā' ixlīmaktu'tun cāhui'līlh ixlīmākalhtō'kē'ni'nī'nca'n. Nā Dios cāhui'līlh ā'makapitzīn a'ntīn tzē natatlahua lē'cnīn lā' cāhui'līlh ā'makapitzīn a'ntīn tzē natamātzeyī ī'tza'ca'nī'n. Nā ā'makapitzīn cāhui'līlh para natamaktāyana'n lā' ā'makapitzīn cāhui'līlh para natala xapuxcu' huan a'ntīn takalhlaka'ī'. Lā' cāhui'līlh huampala ā'makapitzīn a'ntīn tzē natachihuīna'n xtunc tachichuīn. **M Chuhua'j hui'xina'n hua'chi xalacpītzin ixmacni' Cristo lā' maclacasqui'n chā'tunu' nalāmaktāya'yā'tit. Chā'tunu' ka'lhī'yā'tit mintascujūtca'n. S) Lā' a'xni'ca' tatakāhuī' quintojonca'n o quimacanca'n, ixlīhuāk quimacni'ca'n tatā'pātīni'n. Lā' palh na'a'cnīni'ni'can quintojonca'n o quimacanca'n, tatā'pāxuhua ixlīhuāk quimacni'ca'n. 7(g Lā' tūla cāmāxtunquīcan xalacpītzin quimacni'ca'n pero huan xalacpītzin talāmaktāya. Chuntza' quintojonca'n lā' quimacanca'n lā' quilakastapunca'n talāmaktāya. L' Lā' a'nlhā tū' līmāxana' tasu'yu, tū' lej cuenta tlahuayāuj. Lā' Dios xa'nca cāxtlahualh ixlīhuāk quimacni'ca'n para que na'a'cnīni'ni'yāuj a'nlhā huancan que tū' lej tasqui'nī. 8&i Huī' na quimacni'ca'n a'nlhā tū' līmakuan tasu'yu. Lā' xa'nca lhakā'nanāuj pō'ktu. Chuntza' xa'nca maktaka'lhāuj lā' a'cnīni'ni'yāuj a'nlhā līmāxana' tasu'yu. % A'yuj tū' a'cxtim tasu'yu ixlītli'hui'qui lakatunu' xalacpītzin quimacni'ca'n pero chu a'cxtim tatasqui'nī chā'tunu'. I$  Chuntza' huan lakastapun tūla catihuanilh huan macan: “Hui'x tū' icmaclacasqui'nāni'”. Lā' nīn huan a'kxāk tūla catihuanilh huan tojon: “Hui'x tū' icmaclacasqui'nāni'”. Z#- Chuntza' lhūhua' ixlacpītzin quimacni'ca'n pero xmān lakatin macni' lanī't. "  Palh huāk quimacni'ca'n ixlalh cahuā xmān lakatin xalacpītzin hua'chi a'ka'xko'lh, ¿chichū ixlītaxtucha' lakatin macni'? !' Ixlakta quimacni'ca'n chu a'nchī Dios cātlahualh. Lā' xla' cācāxtlahualh chu a'nchī xla' lacasqui'lh con ixlīhuāk huan xalacpītzin.  ) ¿Chichū ixkaxmatui palh xmān ixka'lhīuj quilakastapunca'n? Lā' ¿chichū ixlīquincalana'uj palh quimacni'ca'n huāk a'ka'xko'lh ixlalh? S Lā' palh ixuanli huan a'ka'xko'lh: “Quit tū' ixlakastapun huā'mā' macni' lā' chuntza' quit tū' ixla' huan macni'”, chuntza' tū' stu'ncua'. A'yuj chuntza' ixuanli, pero ixla'cus huan macni'. C Palh ixuanli huan tojon: “Quit tū' ixmacan huā'mā' macni' lā' chuntza' quit tū' ixla' huan macni'”, chuntza' tū' stu'ncua'. A'yuj chuntza' ixuanli, pero ixla'cus huan macni'. <q Tāpālhūhua' xalacpītzin quimacni'ca'n. Tū' xmān ka'lhīyāuj quimacanca'n. Nā ka'lhīyāuj quintojonca'n lā' qui'a'ka'xko'lhca'n para natalakō' chu lakatin macni'. xi Quilīhuākca'n a'ntīn kalhlaka'ī'yāuj ixtachihuīn Dios, quina'n lanī'tauj hua'chi chu lakatin macni' a'xni'ca' Dios quincāmaxquī'ni' Espíritu Santo. Quilīhuākca'n a'yuj israelitas o griegosnu' lā' a'yuj xatatamāuj tasācua' o tū' tasācua', quilīhuākca'n a'ntīn kalhlaka'ī'yāuj chu lakatin lanī'tauj a'xni'ca' maklhtīni'uj huan Espíritu Santo. :m Kalhatunu' chi'xcuhuī'n xmān lakatin ixmacni'ca'n. Lā' lhūhua' xalacpītzin ka'lhī quimacni'ca'n hua'chi quimacanca'n lā' quilakastapunca'n lā' quintojonca'n. Pero ixlīhuāk huā' tamā'na chu lakatin quimacni'ca'n. Lā' nā chuntza' quina'n lanī'tauj hua'chi xalacpītzin ixmacni' Cristo. |q Ixlīhuāk huā' tamā'na catūhuā ixtascujūt ixEspíritu Dios. Lā' chu a'nchī lacasqui'n huan Espíritu Santo chu chuntza' cāmāsu'ni' chā'tunu' a'ntū natatlahua. Quilīhuākca'n a'ntīn kalhlaka'ī'yāuj hua'chilh chu lakatin macni'  Kalhatin tzē natlahua lē'cnīn lā' ā'kalhatin lej tzē nahuan a'ntū Dios māca'tzīnīlh. A'kalhatin huampala tzē naca'tzī xa'nca tichū cāmāchihuīnī ā'makapitzīn, palh huan Espíritu Santo o palh huan tlajana'nī'n. A'kalhatin tzē nachihuīna'n xtunc tachihuīn a'ntūn tū' maktin chihuīna'nī't. Lā' ā'kalhatin tzē namāchekxī a'ntū huanicu'tun huan xtunc tachihuīn. kO Ixpālacata huan Espíritu Santo kalhatin lej līpāhuan Dios a'xni'ca' tlahua oración lā' ca'tzī que Dios namaxquī' a'ntū squi'ni'. Lā' ixpālacata Espíritu Santo ā'kalhatin tzē nacāmātzeyī huan ī'tza'ca'nī'n. M Kalhatin xa'nca ca'tzī a'nchī namāstū'nca a'ntū stu'ncua' ixpālacata Dios lā' a'nchī Dios lacasqui'n nalatā'kchokoyāuj. Lā' ā'kalhatin xa'nca ca'tzī a'nchī namāstū'nca a'nlhā jicslīhua' na ixtachihuīn Dios. Pero a'ntī cāmāsca'tīlh chā'tunu', xmān kalhatin lā' māni' ū'tza' huan Espíritu Santo. uc Tasu'yu que huan Espíritu Santo cāmaxquī' ixlīmāpa'ksīn chā'tunu' para natamaktāya ā'makapitzīn.  Xtunc a'nchī chā'tunu' tatā'scuja Dios pero māni' Dios a'ntī māsu'yu ixlīmāpa'ksīn a'xni'ca' chi'xcuhuī'n tatā'scuja. mS Lā' xtunc ixtascujūt chā'tunu' pero xmān kalhatin quiMāpa'ksīni'ca'n a'ntī scujni'mā'nauj. c~x}}}|{FzVyy=xw\vutt)ss/rrqommHlCk|j`ihgfeezddcmba3``_O^]B[ZYXWV?UTSRQQPPNNMYKKJ]IIH GFEDCBB!@@?>H=L<;;:|997Z544220//V.--(,X++*)(''P&f%$$W## "0 q_]KR#J] k ? DA>o. YTatzo'kni' na ixtachihuīn Dios a'nlhā huan Dios: “Lactzey cala'tit hui'xina'n, como quit tzey”. - yLactzey calakō'tit hui'xina'n pō'ktu. Lā' capāstactit que Dios cāmāta'sīni' para nala'yā'tit ixtachi'xcuhuī't. Xla' pō'ktu tzey. U'tza' pō'ktu līlacatejtin nalīlatahui'la'yā'tit chu a'nchī tasqui'nī natalatahui'la ixcamana' Dios. , yCa'a'kahuā'na'ni'tit Dios como hui'xina'n ixcamana'. Tū'tza' calatā'kchokotit a'nchī ixlatlā'hua'nā'tit a'xni'ca' tūna'j ixca'tzīyā'tit ixtachihuīn Dios lā' a'xni'ca' ixlatlā'hua'nā'tit chu a'nchī xako'hua'jua' mintapāstacna'ca'n. >+ w Capāstactit huā' tamā'na lā' skalalh catahui'la'tit. Lā' xa'nca capāstactit. Capāstactā'kchokotit a'nchī Dios nacālīsicua'lanālīyāni' a'xni'ca' namin Jesucristo. }* u Dios cāmāca'tzīnīlh que huā'mā' tū' ixpātle'kelh līhuan xlaca'n ixtalahui'lāna'cus. Lā' chuhua'j pātle'kemā' līhuan lahui'lāna'uj quina'n. Huā'mā' ū'tza' a'ntū cātahuanini' xlaca'n a'ntī cātamāsu'ni'ni' huan xatzey tachihuīn ixpālacata Jesucristo. Xlaca'n ixcātamāsu'ni'yāni' hui'xina'n por ixlīmāpa'ksīn huan Espíritu Santo a'ntī macamincancha' nac a'kapūn. Lā' ixlīhuāk huā'mā' huan ángeles tamāchekxīcu'tun. Dios lacasqui'n que xa'nca nalatā'kchokoyāuj W) ) Huan Espíritu Santo cāmāca'tzīnīlh palh Cristo ixpātīni'lh lā' ā'calīstān ixa'cnīni'ni'ca. Lā' xlaca'n ixtaca'tzīcu'tun lhānīn ixpātle'kelh huā'mā' lā' ixlīhuāk ixpālacata huā'mā'. Y( - Huan a'cta'sana'nī'n xala'nī'n makān xapū'la ixtahuan a'nchī ixquincālīsicua'lanālīni' Dios. Lā' xlaca'n lej ixtaputza a'nchī natalīca'tzī a'nchī līpūtaxtucan como ixtaca'tzīcu'tunkō'. Z' / Pāxuhua'yā'tit como pūtaxtunī'ta'ntittza' como līpāhua'nā'tit Jesucristo. & 9Hui'xina'n pāxquī'yā'tit Jesucristo a'yuj tū' laktzī'nī'ta'ntit. Hui'xina'n kalhlaka'ī'yā'tit a'yuj chuhua'j tū' laktzī'nā'tit. Lā' ū'tza' lej līpāxuhua'yā'tit. Lā' lej lhūhua' mintapāxuhuānca'n que tūla xa'nca hua'nā'tit a'nchī līpāxuhua'yā'tit. % /Lā' como hui'xina'n līlacatzucu pātīyā'tit a'ntū pātīpā'na'ntit, chuntza' tasu'yu palh lej stu'ncua' kalhlaka'ī'yā'tit. Huan oro māchi'chīcan para namaklhtīcan a'ntūn tū' tzey. Lā' chuntza' tachoko huāk oro. Lā' nā chuntza' hui'xina'n. A'xni'ca' pātīni'nā'tit hui'xina'n namakxtekā'tit a'ntūn tū' tzey. Lā' chuntza' más lacuan nala'yā'tit. Huan oro lej tapala a'yuj tzē mālakuanīcan. Lā' más xatapala na ixlacapūn Dios palh hui'xina'n xa'nca kalhlaka'ī'yā'tit. Lā' palh xa'nca kalhlaka'ī'yā'tit a'yuj pātīni'nā'tit, chuntza' nacātamāka'tlī'yāni' lā' nacāta'a'cnīni'ni'yāni' a'xni'ca' Jesucristo namimpala. $ U'tza' hui'xina'n līpāxuhua'yā'tit a'yuj tū' lej makān lakaputzayā'tit como lej pātīpā'na'ntit lhūhua' catūhuā. ,# SLā' como hui'xina'n līpāhua'nā'tit Dios, xla' cāmaktaka'lhāni' como xla' ka'lhī līmāpa'ksīn. Xla' nacāmaktaka'lhāni' hasta ā'xmān huan chi'chini'. Lā' huan ā'xmān chi'chini' natasu'yukō' ixlīhuāk a'ntū Dios nacāmaxquī'yāni' a'xni'ca' naquincāmāpūtaxtūkō'yāni'. >" wA'ntū Dios naquincāmaxquī'yāni', xla' māquī'canī't nac a'kapūn. A'ntza' tuntū' catipātle'keni'lh. Tū' hua'chi catūhuā a'ntū masa lā' a'ntū lakuan lā' a'ntū xneka. "! ?Namaxquī'yāuj pāxcatca'tzī Dios. Xla' ū'tza' ixTāta' quiMāpa'ksīni'ca'n Jesucristo. Lā' como Dios mālakahuanīchokolh Jesucristo, nā chuntza' quincāmaxquī'ni' xasāsti' quinquilhtamacujca'n. Lā' chuhua'j ca'tzīyāuj que xla' naquincāmaxquī'yāni' ā'chulā'. C  Dios quinTāta'ca'n cālacsacnī'ta'ni' makāntza' chu a'nchī puhualh. Lā' xla' puhualh que huan Espíritu Santo lactzey nacātlahuayāni'. Lā' xla' lacasqui'lh que hui'xina'n na'a'kahuāna'ni'yā'tit Jesucristo. Lā' lacasqui'lh que ixka'lhni' Jesucristo nacāxapani'yāni' ixlīhuāk mintalaclē'i'ca'n. Dios lej cacāsicua'lanālīni' lā' cacāmātza'la'nkē'ni'n mi'a'clhcunucca'n. Ca'tzīyāuj que Dios naquincāsicua'lanālīyāni' 8 mQuit Pedro, ixapóstol Jesucristo. Quit ictzo'ka huā'mā' carta. Iccātzo'knuni'mā'ni' hui'xina'n a'ntī ixtachi'xcuhuī't Dios a'ntīn cātamā'a'kahuanīni' lā latlā'hua'nā'tit hua'chi makatiyātī'n nac cā'xcānsipejni' a'nlhā huanican Ponto lā' Galacia lā' Capadocia lā' Asia lā' Bitinia. iKQuilakska'tā'n, tū' calīpāhuantit nīn tuntū'. Xmān Dios nalīpāhua'nā'tit. Amén.-SCa'tzīyāuj que ixO'kxa' Dios minī't. Lā' quincāmaxquī'nī'ta'ni' a'nchī nalīlakapasāuj a'ntī xastu'ncua' Dios. Lā' chuhua'j tā'lahui'lāna'uj Jesucristo a'ntī ixO'kxa' Dios. Xla' scana'nca Dios lā' quincāmaxquī'yāni' xasāsti' quinquilhtamacujca'n a'ntū para pō'ktu. !;Quina'n ca'tzīyāuj que tā'tapa'ksīyāuj Dios. Lā' ca'tzīyāuj que a'ntīn xalanī'n nac quilhtamacuj, xlaca'n cāmāpa'ksī huan ko'ti'ti'. GCa'tzīyāuj que a'ntī ixcamana' Dios, xlaca'n tū' tatlahuatā'kchoko talaclē'i'. Xlaca'n cāmaktaka'lha ixO'kxa' Dios, lā' chuntza' huan ko'ti'ti' tūla nacātlahuani' catūhuā. zmIxlīhuāk a'ntū ko'hua'jua', huāk talaclē'i'. Pero nā a'nan talaclē'i' a'ntūn tzē namāsputūnu'ni'can. -SPalh catīhuā laktzī'n ā'kalhatin a'ntī tlahuamā' lakatin talaclē'i' a'ntū tzē namāsputūnu'ni'can, chuntza' nalīkalhtō'ka' ā'kalhatin lā' xla' naka'lhī xasāsti' ixquilhtamacuj. Chuntza' nakalhtō'ka' palh huā'mā' talaclē'i' tzē namāsputūnu'ni'can. Lā' palh huā'mā' talaclē'i' tūla māsputūnu'ni'can, chuntza' tū' iccahuanimā'ni que nalīkalhtō'ka'yā'tit por a'ntī chuntza' tlahua. Lā' palh ca'tzīyāuj palh xla' quincākaxmatāni', chuntza' ca'tzīyāuj palh xla' naquincāmaxquī'yāni' a'ntū squi'ni'yāuj. Lā' tū' lacapuhuanāuj a'xni'ca' kalhtō'ka'yāuj, como Dios quincākaxmatāni' palh squi'ni'yāuj chu a'nchī ixtapuhuān. kO Quit iccātzo'kni'mā'ni' huā'mā': Hui'xina'n a'ntī līpāhua'mpā'na'ntit ixO'kxa' Dios como quit, iclacasqui'n que hui'xina'n naca'tzīyā'tit palh ka'lhī'yā'tit xasāsti' minquilhtamacujca'n a'ntū para pō'ktu. Y+ A'ntīn talīpāhuan ixO'kxa' Dios, xlaca'n taka'lhī xasāsti' ixquilhtamacujca'n. Lā' a'ntīn tū' talīpāhuan ixO'kxa' Dios, xlaca'n tū' taka'lhī xasāsti' ixquilhtamacujca'n. Māstā'ca tapāstacna' ) Lā' Dios mālacstū'nca palh ū'tza' quincāmaxquī'yāni' xasāsti' quinquilhtamacujca'n a'ntū para pō'ktu, palh līpāhuanāuj ixO'kxa'. K Lā' a'ntīn talīpāhuan ixO'kxa' Dios, xlaca'n ta'u'cxca'tzī na ixa'clhcunucca'n palh stu'ncua' a'ntūn takalhlaka'ī'. Lā' makapitzīn tū' takalhlaka'ī' a'nchī Dios hualh palh Jesús ixO'kxa'. Xlaca'n hua'chilh ixtahuan que Dios a'ksa'nīni'n como tū' takalhlaka'ī'nī't a'ntū Dios hualh ixpālacata ixO'kxa'. ?w Quina'n kalhlaka'ī'yāuj a'ntūn tamālacstū'nca huan tachi'xcuhuī't. Lā' ā'chulā' nakalhlaka'ī'yāuj a'ntū huan Dios. Lā' Dios mālacstū'nca que Jesús ū'tza' ixO'kxa'. ~uLā' nac quilhtamacuj a'nan tāpātu'tun catūhuā a'ntūn tamāsu'yu que Jesucristo ū'tza' ixO'kxa' Dios. Huan Espíritu Santo chuntza' quincāmāsu'ni'yāni'. Lā' nā Dios chuntza' māsu'yulh a'xni'ca' Jesús a'kpaxli lā' a'xni'ca' nīlh. A'nan kalhatu'tun a'ntīn tamālacstū'nca que Jesucristo ū'tza' ixO'kxa' Dios. Lā' huan kalhatu'tun xlaca'n: Dios quinTāta'ca'n lā' huan Espíritu Santo lā' nā ū'tza' a'ntī huanican Tachihuīn. Chu a'cxtim tahuan que Jesucristo ū'tza' ixO'kxa' Dios. ;oCa'tzīyāuj palh Jesús stu'ncua' ixO'kxa' Dios. Chuntza' hualh Dios a'xni'ca' a'kpaxli Jesús. Lā' nā a'xni'ca' Jesús nīlh, nā Dios māsu'yulh que xla' ixO'kxa' ixuanī't. Huan Cristo a'ntī Dios līmānūlh ixlīmāpa'ksīni', xla' ū'tza' Jesús a'ntī a'kpaxli lā' nā nīlh nac cruz. Lā' nā huan Espíritu Santo māsu'yu que Jesús ū'tza' ixO'kxa' Dios. Lā' huan Espíritu Santo māsu'yu xmān a'ntū stu'ncua'. X)A'ntīn takalhlaka'ī' que Jesús ū'tza' ixO'kxa' Dios, xmān xlaca'n tzē natataxtunquī de a'ntūn tū' tzey a'ntūn tlahuacan nac quilhtamacuj. A'nchīn ca'tzīcan palh Jesucristo ū'tza' ixO'kxa' Dios = sIxlīhuākca'n ixcamana' Dios tataxtunquī de a'ntūn tū' tzey a'ntūn tlahuacan nac quilhtamacuj. Quina'n tzē nataxtunquīyāuj de a'ntūn tū' tzey, como līpāhuanāuj Dios.  Lā' palh pāxquī'yāuj Dios, natlahuayāuj ixlīmāpa'ksīn. Lā' tū' jicslīhua' natlōkentaxtūyāuj ixlīmāpa'ksīn.  )Lā' chuntza' palh pāxquī'yāuj Dios lā' palh a'kahuāna'ni'yāuj a'ntū quincālīmāpa'ksīyāni', nā cāpāxquī'yāuj ixcamana' Dios. Y  -A'ntīn takalhlaka'ī' que Jesús ū'tza' huan Cristo a'ntī Dios līmānūlh ixlīmāpa'ksīni', xlaca'n ixcamana' Dios. Lā' a'ntīn tapāxquī' Dios quinTāta'ca'n, xlaca'n nā tapāxquī' ixcamana' Dios.  Huan līmāpa'ksīn a'ntū Dios quincāmaxquī'ni', ū'tza' huā'mā': A'ntīn tapāxquī' Dios nā natapāxquī' ixtā'timīnca'n.fEPalh kalhatin huan que pāxquī' Dios lā' palh tū' laktzī'ncu'tun ixtā'tin, xla' tū' stu'ncua' a'ntū huan. Palh xla' tū' pāxquī' ixtā'tin a'ntī laktzī'n, xla' tūla pāxquī' Dios, como tūla laktzī'n Dios. SQuina'n pāxquī'yāuj Dios como xla' xapū'la quincāpāxquī'ni'. nUA'ntīn tapāxquī' Dios, xlaca'n tū' tajicua'ni' Dios palh nacāmāpātīnī. Palh kalhatin pāxquī'nin, xla' tū'tza' ka'lhī tajicuāt. A'ntīn tajicua'n que Dios nacāmāpātīnī, xlaca'n tūna'j xa'nca tapāxquī' Dios. -STasqui'nī napāxquī'yāuj Dios con ixlīhuāk qui'a'clhcunucca'n. Lā' chuntza', huā'tzā' nac huā'mā' quilhtamacuj quina'n napāxquī'nināuj chuntza' hua'chi Cristo pāxquī'nin. Lā' chuntza' tū' catijicua'nui huan chi'chini' a'xni'ca' Dios nacāmālaclē'nī huan tachi'xcuhuī't. QLā' quina'n ca'tzīyāuj lā' kalhlaka'ī'yāuj palh Dios quincāpāxquī'yāni'. Dios lej cāpāxquī' ixlīhuāk tachi'xcuhuī't. Lā' Dios cātā'lahuī' a'ntīn tapāxquī' ā'makapitzīn. s_A'ntīn takalhlaka'ī' lā' tahuan que Jesús ū'tza' a'ntī ixO'kxa' Dios, Dios cātā'lahuī' xlaca'n. /WLā' quina'n iclaktzī'nī'tauj ixO'kxa' Dios. Lā' icmālacstū'ncāuj que Dios quinTāta'ca'n macamilh ixO'kxa' para nacāmāpūtaxtū ixlīhuāk tachi'xcuhuī't.  Quina'n ca'tzīyāuj palh Dios quincātā'lahui'lani'. Huā'mā' ca'tzīyāuj como quincāmaxquī'nī'ta'ni' huan Espíritu Santo. L Dios nīn tintī' laktzī'nī't nīn maktin. Palh lāpāxquī'yāuj, chuntza' Dios quincātā'lahui'lani'. Lā' Dios quincāmaktāyayāni' nalāpāxquī'yāuj con ixlīhuāk qui'a'clhcunucca'n. s_ Tā'timīn, como chuntza' Dios quincālīpāxquī'yāni', nā chuntza' quina'n nalāpāxquī'yāuj. k~O A'nchī quina'n pāxquī'yāuj Dios tū' talacastuca a'nchī Dios quincāpāxquī'yāni'. Xla' māsu'yulh a'nchī quincāpāxquī'yāni' a'xni'ca' macamilh ixO'kxa' lā' ū'tza' ixO'kxa' a'ntī māpalalh quintalaclē'i'ca'n. E} Dios lej quincāpāxquī'yāni'. Huā'mā' līmāsu'yulh a'xni'ca' macamilh nac quilhtamacuj ixO'kxa' a'ntī xmān kalhatin. Lā' por xla' līka'lhīyāuj xasāsti' quinquilhtamacujca'n. {|oA'ntīn tū' tapāxquī'nin xlaca'n tū' talakapasa Dios, como Dios lej cāpāxquī' ixlīhuāk tachi'xcuhuī't. 6{eTā'timīn, tasqui'nī nalāpāxquī'yāuj. Dios ū'tza' a'ntīn quincālāmāpāxquī'nīyāni'. A'ntīn tapāxquī'nin, xlaca'n ixcamana' Dios lā' talakapasa Dios. vzeQuina'n tā'tapa'ksīyāuj Dios. Lā' a'ntīn talakapasa Dios, xlaca'n takaxmata a'ntū iccāmāsu'ni'yāuj. Lā' a'ntīn tū' talakapasa Dios, xlaca'n tū' takaxmatcu'tun a'ntū icmāsu'yuyāuj. Chuntza' tzē nalīca'tzīyāuj tuchūyā līmāsca'tīn xastu'ncua' lā' nā tuchūyā līmāsca'tīn tū' stu'ncua'. Dios cāpāxquī' ixlīhuākca'n tachi'xcuhuī't NyHuā' tamā'na a'kxokonu'nī'n xlaca'n xalanī'n nac quilhtamacuj. Lā' a'ntūn tamāsu'yu nā xala' nac quilhtamacuj. Lā' ū'tza' talīkaxmatni' huan tachi'xcuhuī't xalanī'n nac quilhtamacuj. Vx%Quilakska'tā'n, hui'xina'n tā'tapa'ksīyā'tit Dios. Hui'xina'n cātlajanī'ta'ntit huā' tamā'na a'kxokonu'nī'n por ixlīmāpa'ksīn huan Espíritu Santo. Huan Espíritu Santo cātā'lahui'lani' hui'xina'n. Lā' xla' ā'līhua'ca' ka'lhī līmāpa'ksīn que huan ko'ti'ti' a'ntī cāmāpa'ksī xalanī'n nac quilhtamacuj. wLā' a'ntīn tahuan que tū' stu'ncua palh Jesús ū'tza' huan Cristo a'ntī Dios līmānūlh ixlīmāpa'ksīni' lā' nā lacatuncuīlh lā' chuntza' lītachi'xcuhuī'lh, xlaca'n tū' taka'lhī huan Espíritu Santo. Xlaca'n xmān cātahuaniyāni' ixtachihuīn ixtā'ca'tza Cristo. Hui'xina'n kaxpa'tnī'ta'ntit que ixmilh ixtā'ca'tza Cristo. Lā' chuhua'j huī' nac cā'quilhtamacuj. vNa'iccāhuaniyāni' hui'xina'n a'nchī nalīca'tzīyā'tit palh stu'ncua' huan Espíritu Santo cāmāchihuīnī. Taka'lhī huan Espíritu Santo a'ntīn tahuan palh Jesús ū'tza' huan Cristo a'ntī Dios līmānūlh ixlīmāpa'ksīni' lā' nā lacatuncuīlh lā' chuntza' lītachi'xcuhuī'lh. Ixlīhuākca'n a'ntīn chuntza' tahuan, xlaca'n taka'lhī huan Espíritu Santo a'ntī Dios macamilh. 2u _Tā'timīn, tū' cacākalhlaka'ī'tit ixlīhuākca'n a'ntīn tahuan que tamāsu'yu por ixlīmāpa'ksīn Espíritu Santo. Cuenta catlahua'tit lā' capuhua'ntit palh chu a'cxtim hua'chi huan xastu'ncua' tachihuīn a'ntūn kalhlaka'ī'nī'ta'ntittza'. Lā' chuntza' naca'tzīyā'tit palh tamāsu'yumā'na ixtachihuīn Dios. Lakachu ta'a'nī't a'ntīn tahuan que tachihuīna'n por ixquilhtampān Dios. Lā' xmān ta'a'kxokonu'n. LtA'ntīn tatlōkentaxtū ixlīmāpa'ksīn Dios, Dios cātā'lahuī' xlaca'n. Xla' quincāmaxquī'nī'ta'ni' huan Espíritu Santo lā' ū'tza' līca'tzīyāuj que Dios quincātā'lahui'lani'.s)Ixlīmāpa'ksīn ū'tza' huā'mā': Nalīpāhuanāuj Jesucristo ixO'kxa' lā' nalāpāxquī'yāuj chuntza' hua'chi xla' quincāmāpa'ksīni'. rDios naquincāmaxquī'yāni' a'ntū nasqui'nāuj como a'kahuāna'ni'yāuj ixlīmāpa'ksīn lā' tlahuayāuj a'ntū līpāxuhua Dios. !q;Tā'timīn, palh tū' u'cxca'tzīyāuj na qui'a'clhcunucca'n que tlahuanī'ta'uj a'ntūn tū' tzey, chuntza' tū' catilacapuhuanui na ixlacapūn Dios. Wp'A'xni'ca' u'cxca'tzīyāuj na qui'a'clhcunucca'n que tlahuanī'ta'uj a'ntūn tū' tzey, pāstacāuj que Dios más xaka'tla' que qui'a'clhcunucca'n. Lā' xla' ca'tzīkō' ixlīhuāk a'ntū tlahuanī'ta'uj. 9okPalh chuntza' cāpāxquī'yāuj ā'makapitzīn, chuntza' ca'tzīyāuj palh lej stu'ncua' tā'tapa'ksīyāuj Dios. Lā' chuntza' tū' tamakchuyīyāuj na ixlacapūn Dios. xniQuilakska'tā'n, tū' xmān nahuanāuj palh cāpāxquī'yāuj ā'makapitzīn. Nacāmaktāyayāuj ā'makapitzīn. Chuntza' natasu'yu palh ixlīstu'ncua' cāpāxquī'yāuj, lā' tū' xmān huanāuj. Tū' catilacapuhuanui na ixlacapūn Dios 8miPalh kalhatin ka'lhī a'ntū maclacasqui'n lā' palh laktzī'n que ixtā'tin makasputa catūhuā, lā' palh xla' tū' lakalhu'man, chuntza' tasu'yu palh tū' pāxquī' Dios. lCristo quincāpāxquī'yāni' lā' hasta macamāstā'lh ixquilhtamacuj por quina'n. Lā' chuntza' quincāmāsu'ni'ni' a'nchī līpāxquī'nincan. Lā' chuntza' quina'n tzē natamacamāstā'yāuj lā' hasta nalīnīyāuj por quintā'timīnca'n palh tasqui'nī. Vk%A'ntīn taca'tzalaktzī'n ixtā'tinca'n xlaca'n hua'chi maknīni'nī'n na ixlacapūn Dios. Lā' hui'xina'n ca'tzīyā'tit que huan maknīni'nī'n tū' taka'lhī xasāsti' ixquilhtamacujca'n para pō'ktu. -jSQuina'n ca'tzīyāuj que a'yuj hua'chi xanīn ixuanī'tauj, chuhua'j ka'lhīyāuj xasāsti' quinquilhtamacujca'n. Huā'mā' ca'tzīyāuj como cāpāxquī'yāuj huan tā'timīn. Lā' a'ntīn tū' tapāxquī'nin, xlaca'n hua'chi xanīnī'ncus lā' tū' taka'lhī xasāsti' ixquilhtamacujca'n. i Tā'timīn, palh xalanī'n nac quilhtamacuj tū' cātalaktzī'ncu'tunāni', tū' capuhua'ntit que tū' maktin la huā'mā'. rh] Tū' calauj hua'chi Caín a'ntīn tā'tapa'ksīlh huan ko'ti'ti'. Xla' maknīlh ixtā'tin. Lā' ¿a'chī' maknīlh? Maknīlh como Caín tlahualh a'ntūn tū' tzey lā' ixlaktampilhīni'ni' ixtā'tin como xla' ixtlahua a'ntūn tzey. qg[ Huan līmāpa'ksīn a'ntū cātamāsu'ni'ni' xapū'la ū'tza' huā'mā': que nalāpāxquī'yāuj. cf? Chuntza' tasu'yu a'ntī ixcamana' Dios lā' a'ntī ixcamana' huan ko'ti'ti'. A'ntīn tū' tatlahuacu'tun a'ntūn tzey lā' tū' tapāxquī' huan tā'timīn, xlaca'n tū' ixcamana' Dios. Tasqui'nī nalāpāxquī'yāuj |eq A'ntī ixcamana' Dios, xlaca'n tū'tza' tatlahuatā'kchoko talaclē'i', como Dios cāmaxquī'nī't xasāsti' ixquilhtamacujca'n, lā' chuntza' talīsāstī'latā'kchoko. Tūlatza' tatlahuatā'kchoko talaclē'i', como ixcamana'tza' Dios. d!A'ntīn tatlahuatā'kchoko talaclē'i', xlaca'n tatā'tapa'ksī huan ko'ti'ti', como huan ko'ti'ti' pō'ktu tlahuanī't talaclē'i' desde a'xni'ca' mā'a'nanīlh huan talaclē'i'. IxO'kxa' Dios milh nac quilhtamacuj para namālakuanī a'ntūn tlahua huan ko'ti'ti'. pcYQuilakska'tā'n, tū' catamakxtektit que nacāta'a'kxokoyāni' ā'makapitzīn a'ntīn cātahuaniyāni' que tzē natlahuayā'tit a'ntūn tū' tzey. A'ntīn tatlahuatā'kchoko a'ntūn tzey, xlaca'n lactzey hua'chi ixlītzey Cristo. pbYIxlīhuākca'n a'ntīn chu lakatin con Cristo, xlaca'n tū' tatlahuatā'kchoko talaclē'i'. Lā' ixlīhuākca'n a'ntīn tatlahuatā'kchoko talaclē'i', xlaca'n tū' taca'tzī a'nchī huanī't huan Cristo lā' tū' talakapasnī't. a9Lā' hui'xina'n ca'tzīyā'tit que Cristo milh nac quilhtamacuj para naxapa quintalaclē'i'ca'n. Lā' xla' tū' tlahuanī't nīn lakatin talaclē'i'. 4`aIxlīhuākca'n a'ntīn tatlahua talaclē'i', xlaca'n tū' ta'a'kahuāna'ni' huan ixley Dios. Palh catīhuā tū' a'kahuāna'ni' Dios, ū'tza' huā'mā' talaclē'i'. "_=Lā' a'ntīn taka'lhīmā'na natalaktzī'n Cristo, ixlīhuākca'n xlaca'n tataxtunquī de a'ntūn tū' tzey. Lā' tatlahua a'ntūn tzey hua'chi Cristo. q^[Tā'timīn, chuhua'j quina'n ixcamana' Dios. Tūna'j ca'tzīcan a'nchī nalayāuj. A'ntū ca'tzīyāuj, ū'tza' huā'mā': A'xni'ca' Cristo natasu'yu, quina'n nalayāuj hua'chi xla', como nalaktzī'nāuj chu a'nchī huanī't xla'. ]] 5Caca'tzītit a'nchī Dios lej quincāpāxquī'yāni' como hualh que quina'n ixcamana' Dios. Lā' stu'ncua' quina'n ixcamana' Dios. A'ntī xalanī'n nac quilhtamacuj, xlaca'n tū' ixcamana' Dios lā' tū' talakapasa Dios quinTāta'ca'n. Lā' ū'tza' xlaca'n tū' talīmāchekxī palh quina'n ixcamana' Dios lā' xlaca'n tū' ixcamana' Dios. A\{Como hui'xina'n ca'tzīyā'tit que Jesucristo xmān tlahua a'ntū lactzey, nā chuntza' naca'tzīyā'tit que a'ntīn tatlahua a'ntūn tzey, ixlīhuākca'n xlaca'n ixcamana' Dios.1[[Lā' chuhua'j quilakska'tā'n, tū' cataxtunquītit de Cristo. Lā' chuntza' tū' catijicua'nui a'xni'ca' xla' namimpala. Lā' tū' catimāxana'uj na ixlacapūn. zZmCristo cāmaxquī'nī'ta'ni' huan Espíritu Santo. Lā' como huan Espíritu Santo cātā'lahui'lani' hui'xina'n, tū' maclacasqui'nā'tit hui'xina'n que nacātamāsu'ni'yāni' ā'catīhuā huā' a'ntū iccāhuanimā'ni', como huan Espíritu Santo cāmāsu'ni'yāni' ixlīhuāk. Lā' a'ntū xla' māsu'yu, ū'tza' xastu'ncua'. Xla' tū' māsu'yu catūhuā a'ntūn tū' stu'ncua'. Lā' chuntza', como huan Espíritu Santo cāmāsu'ni'nī'ta'ni' hui'xina'n, chuntza' tū' cataxtunquītit de Cristo. |YqQuit iccātzo'knuni'yāni' huā'mā' como ta'a'nan ā'makapitzīn a'ntīn cā'a'kxokocu'tunāni' hui'xina'n. mXSLā' Cristo huanī't que xla' naquincāmaxquī'yāni' xasāsti' quinquilhtamacujca'n para pō'ktu. W!Lā' hui'xina'n tū' capātza'nkā'tit a'ntū cātamāsu'ni'nī'ta'ni' xapū'la ixpālacata ixtachihuīn Dios. Palh tū' napātza'nkā'yā'tit a'ntūn cātamāsu'ni'nī'ta'ni' xapū'la, chuntza' nacātā'latahui'layāni' ixO'kxa' Dios lā' Dios quinTāta'ca'n. 1V[A'ntīn talakmaka'n ixO'kxa' Dios, quinTāta'ca'n Dios tū' cātā'lahuī'. Lā' a'ntīn tahuan que Jesús ū'tza' Cristo, ixO'kxa' Dios, Dios cātā'lahuī' xlaca'n. zUmA'ntī lej ta'a'kxokonu'n, xlaca'n tahuan que Jesús tū' ū'tza' Cristo a'ntī Dios līmānūlh ixlīmāpa'ksīni'. A'ntīn tahuan chuntza', xlaca'n ixtā'ca'tzanī'n Cristo. Xlaca'n talakmaka'n Dios quinTāta'ca'n lā' nā ixO'kxa'. TyQuit iccātzo'knuni'mā'ni' huā'mā' como hui'xina'n ca'tzīyā'tit a'ntū xastu'ncua'. Tū' iccāhuanimā'ni' que hui'xina'n tū' ca'tzīyā'tit a'ntū xastu'ncua'. Ca'tzīyāuj que xtunc a'ntū stu'ncua' lā' nā xtunc a'ntūn tū' stu'ncua'. ,SQLā' hui'xina'n, Cristo cāmaxquī'nī'ta'ni' huan Espíritu Santo. Lā' ū'tza' līca'tzīyā'tit milīhuākca'n huan xatzey tachihuīn a'ntū xastu'ncua'. TR!A'ntī ixtā'ca'tzanī'n Cristo, xlaca'n tū' lej stu'ncua' palh takalhlaka'ī' chuntza' hua'chi quina'n. Lā' ū'tza' talītaxtunquīnī't de quina'n. Palh ixtakalhlaka'ī'lh cahuā hua'chi quina'n, ixtatachokolh con quina'n. Lā' como tataxtunquīlh de quina'n, chuntza' tasu'yu que xlaca'n tū' takalhlaka'ī' hua'chi quina'n. Q#Quilakska'tā'n, tasputmā'na huā' tamā'na chi'chini'. Hui'xina'n cātahuaninī'ta'ni' que namin huan ixtā'ca'tza Cristo. Lā' chuhua'j tatasu'yunī't lhūhua' ixtā'ca'tza Cristo. Lā' ū'tza' līca'tzīyāuj palh tasputmā'natza' huā' tamā'na chi'chini'. dPASputmā' huan quilhtamacuj lā' ixlīhuāk xala' nac quilhtamacuj a'ntūn talacasqui'n huan tachi'xcuhuī't. Pero a'ntīn tatlahua ixtapuhuān Dios, xlaca'n natalatahui'la para pō'ktu. Namin a'ntī lej na'a'kxokonu'n NOIxlīhuāk a'ntū xala' nac cā'quilhtamacuj, huā'mā' tū' ixla' Dios quinTāta'ca'n. A'ntī xalanī'n nac quilhtamacuj tatlahua a'ntūn tū' tzey a'ntū squi'n ixmacni'ca'n. Lā' lej talaktzī'ncu'tun a'ntūn tū' tzey. Lā' talīka'tla'jca'tzī a'ntūn taka'lhī. Ixlīhuāk huā' tamā'na huāk xala' nac quilhtamacuj. ~NuTū' calakatītit a'ntū xala' nac quilhtamacuj. Lā' tū' calakatītit huan tūn tū' tzey a'ntūn tatlahua a'ntī xalanī'n nac quilhtamacuj. A'ntīn talakatī a'ntū xala' nac quilhtamacuj, xlaca'n tū' tapāxquī' Dios quinTāta'ca'n. RMLā' nā iccātzo'knuni'yāni' hui'xina'n, xanatātana', como lakapasā'tittza' Dios. Xla' lanāntza' ixuī' a'xni'ca' tzuculh huan quilhtamacuj. Lā' nā iccātzo'knuni'yāni' hui'xina'n, o'kxa'n, como hui'xina'n lactli'hui'qui. Lā' hui'xina'n kalhlaka'ī'nī'ta'ntit ixtachihuīn Dios. Lā' tla'janī'ta'ntit huan ko'ti'ti'. hLI Lā' nā iccātzo'knuni'yāni' hui'xina'n, xanatātana', como hui'xina'n lakapasā'tittza' Dios. Xla' lanāntza' ixuī' a'xni'ca' tzuculh huan quilhtamacuj. Lā' nā iccātzo'knuni'yāni' hui'xina'n, o'kxa'n, como hui'xina'n tlajanī'ta'ntit huan ko'ti'ti'. Lā' nā iccātzo'knuni'yāni' hui'xina'n, camana', como lakapasā'tit Dios quinTāta'ca'n. K3 Quit iccātzo'knuni'yāni' hui'xina'n, quilakska'tā'n, como Dios cāmāsputūnu'ni'nī'ta'ni' mintalaclē'i'ca'n por ixpālacata Jesucristo. =Js A'ntīn tū' talaktzī'ncu'tun ixtā'tinca'n, xlaca'n talatlā'huan a'nlhā cā'pucsua'. Lā' tū' taca'tzī a'nlhā talatlā'huan, como a'nlhā cā'pucsua' tūla talacahuāna'n. Iy A'ntīn tapāxquī' ixtā'tinca'n, xlaca'n talatlā'huan a'nlhā xkaka. Lā' chuntza' tū' tamātonkopū ā'kalhatin. H/ A'ntīn tahuan palh tatlā'huan a'nlhā xkaka lā' palh tū' talaktzī'ncu'tun ixtā'tinca'n, xlaca'n talatlā'huancus a'nlhā cā'pucsua'. fGEHua'chilh xasāsti' līmāpa'ksīn a'ntū iccātzo'knuni'mā'ni'. Cristo ixtlōkentaxtū huā'mā' līmāpa'ksīn lā' nā hui'xina'n tlōkentaxtūyā'tit. Lā' como hui'xina'n tlōkentaxtūyā'tit huā'mā' līmāpa'ksīn, hua'chilh a'ksputmā'tza' a'nlhā cā'pucsua' lā' hua'chilh xkakamā'tza' huan xatzey māxkakēni' a'ntū Cristo māstā'. LFTā'timīn, iccātzo'knuni'mā'ni' hui'xina'n ixpālacata lakatin līmāpa'ksīn a'ntūn tū' xasāsti'. Chu ū'tza' a'ntū cātamāsu'ni'ni' a'xni'ca' chū'cus kalhlaka'ī'tit hui'xina'n. %ECLā' a'ntīn tahuan palh chu lakatin con Dios, tasqui'nī que xlaca'n natalatā'kchoko chu a'nchī Jesucristo ixlatlā'huan. Huan xasāsti' līmāpa'ksīn -DSLā' a'ntīn tatlōkentaxtū a'ntū Dios līmāpa'ksīni'n, xlaca'n xa'nca tapāxquī' Dios. Lā' chuntza' tzē līca'tzīyāuj palh quina'n chu lakatin con Dios. /CWPalh catīhuā nahuan que xla' lakapasa Dios, lā' palh xla' tū' tlahua a'ntū Dios līmāpa'ksīni'n, xla' a'ksa'nīni'n lā' tū' kalhlaka'ī' ixtachihuīn Dios. sB_Palh tlōkentaxtūyāuj a'ntū līmāpa'ksīni'n Dios, chuntza' ca'tzīyāuj palh lakapasāuj xla'. XA)Jesucristo nīlh huan nac cruz. Lā' chuntza' xla' līmāpalalh quintalaclē'i'ca'n. Lā' tū' xmān quintalaclē'i'ca'n. Xla' māpalakō'lh ixtalaclē'i'ca'n ixlīhuākca'n xalanī'n nac cā'quilhtamacuj. -@ UQuit iccātzo'knuni'yāni' hui'xina'n, quilakska'tā'n. Lā' iccāhuaniyāni' que tū' catlahua'tit talaclē'i'. Lā' palh catīhuā tlahua talaclē'i', ka'lhīyāuj a'ntīn tā'chihuīna'n Dios por quina'n. Xla' ū'tza' Jesucristo. Lā' xla' tū' tlahuanī't nīn tuntū' a'ntūn tū' tzey. S? ! Palh ixuáuj que tuntū' tlahuanī'tauj a'ntūn tū' tzey, chuntza' ixuáuj que Dios a'ksa'nīni'n. Lā' chuntza ixtasu'yulh palh tū' kalhlaka'ī'yāuj que stu'ncua' a'ntū huan ixtachihuīn Dios.u> e Palh huaniyāuj Dios palh tlahuanī'tauj talaclē'i', xla' naquincāmāsputūnu'ni'yāni' lā' naquincāxapani'kō'yāni' ixlīhuāk quintalaclē'i'ca'n. Huā'mā' ca'tzīyāuj como Dios lej tzey lā' pō'ktu tlōkentaxtū a'ntū huan. = Palh huanāuj palh tū' tlahuanī'ta'uj talaclē'i', chuntza' ta'a'kxokoyāuj que'cstuca'n. Lā' tū' stu'ncua' a'ntū huanāuj. < +Palh tlahuayāuj a'ntūn tzey hua'chilh ixtlā'huáuj a'nlhā xkaka, chuntza' hua'chi Dios huī' a'nlhā xkaka. Lā' chuntza' stu'ncua' palh chu lakatin quina'n con Dios. Lā' ixka'lhni' Jesucristo, ixO'kxa' Dios, quincāxapani'kō'yāni' ixlīhuāk quintalaclē'i'ca'n. C; Palh huanāuj que chu lakatin quina'n con Dios, līhuan tlahuatā'kchokoyāuj a'ntūn tū' tzey, chuntza tasu'yu palh tū' stu'ncua'. Tasu'yu que quina'n tū' tā'tlā'huamā'nauj Dios. : }A'ntūn quincāmāsu'ni'ni' Jesucristo, ū'tza' a'ntū iccāmāsuni'yāni' hui'xina'n. Lā' ū'tza' huā'mā': Dios ū'tza' xkakana'. Lā' tū' lhā cā'pucsua' a'nlhā huī' xla', como xla' lej tzey lā' tū' maktin tlahua a'ntūn tū' tzey. y9 mHuā'mā' iccātzo'knuni'yāni' hui'xina'n como chuntza' lej naka'lhīyāuj tapāxuhuān. Dios ū'tza' xkakana' >8 wIccāhuaniyāni' hui'xina'n a'ntū iclaktzī'nī'tauj lā' a'ntū ickaxmatnī'tauj. Lā' chuntza' hui'xina'n tzē naca'tzīyā'tit que chu lakatin huan tachihuīn a'ntū kalhlaka'ī'yāuj. Lā' nā tzē chu lakatin nala'yā'tit con Dios quinTāta'ca'n lā' Jesucristo ixO'kxa'. Lā' nā tzē naca'tzīyā'tit que quinTāta'ca'n Dios lā' Jesucristo ixO'kxa' cātā'lahui'lani' hui'xina'n chu a'cxtim como quincātā'lahui'lani' quina'n. 7 A'ntī māstā' quinquilhtamacujca'n, xla' tasu'yulh huā'tzā' nac cā'quilhtamacuj. Lā' quina'n iclaktzī'uj. Lā' icmālacstū'ncāuj palh iclaktzī'nī'tauj. Lā' iccātā'līchihuīna'nāni' hui'xina'n ixpālacata a'ntī māstā' quinquilhtamacujca'n. Xla' pō'ktu ixtā'huī' Dios quinTāta'ca'n. Lā' xla' natahui'la para pō'ktu. Lā' xla' milh lā' quina'n iclaktzī'uj. 6 Quit iccātzo'knuni'mā'ni' huā'mā' carta ixpālacata Jesucristo. U'tza' a'ntī quincāmaxquī'yāni' xasāsti' quinquilhtamacujca'n. Xla' ixuī'tza' a'xni'ca' tūna'j ixtzucu huan quilhtamacuj. Quina'n ickaxmatnī'tauj a'ntū ixuan xla' a'xni'ca' ixlatlā'huan nac quilhtamacuj. Iclaktzī'nī'tauj con quilakastapunca'n. Iclaktzī'nī'tauj lā' icxa'manī'tauj con quimacanca'n. J5 Lej iccāpāxquī'kō'yāni' ixpālacata Jesucristo. Amén.E4Cacāsicua'lanālīni' huan Māpa'ksīni' Jesucristo. 3 Palh chā'tin tū' pāxquī' huan Māpa'ksīni' Jesucristo, camāpātīnīca nac pūpātīn. Camilh quiMāpa'ksīni'ca'n. j2MChuhua'j māni' quit na'ictzo'ka huā'mā'. Quit, Pablo, iccāmacā'ni'yāchāni' saludos. {1oIxlīhuākca'n a'ntīn takalhlaka'ī' cātamacā'ni'yāchāni' saludos. Nā hui'xina'n nalā'saludarlī'yā'tit. N0Huan a'ntīn takalhlaka'ī' lā' xalanī'n chuxalhā nac huan ti'ya't a'nlhā huanican Asia, xlaca'n cātamacā'ni'yāchāni' saludos. Lā' Aquila lā' Priscila a'ntī ixpuscāt nā cātamacā'ni'yāchāni' saludos ixpālacata huan Māpa'ksīni'. Lā' nā chu a'cxtim ixlīhuākca'n a'ntīn tatakēstoka na ixchicca'n. /%Xlaca'n quintamāpāxuhuīlh lā' nā nacātamāpāxuhuīyāni' hui'xina'n. Nacā'a'cnīni'ni'yā'tit chi'xcuhuī'n a'ntī hua'chi xlaca'n. E.Iclīpāxuhua porque tachilh huā'tzā' Estéfanas lā' Fortunato lā' Acaico. Xlaca'n milaktapalhca'n como quintalakmilh lā' chuntza' hua'chilh xa'iccālaktzī'nkō'ni' milīhuākca'n. ;-oLej iccāsqui'ni'yāni' cacā'a'kahuāna'ni'tit xlaca'n lā' cacā'a'kahuāna'ni'tit chā'tunu' a'ntī xa'nca tatā'scuja lā' tamaktāya ā'makapitzīn a'ntīn takalhlaka'ī'. ,5Ca'tzīyā'tit que huan Estéfanas lā' ixlīhuāk ixfamilia xlaca'n xapū'la a'ntīn takalhlaka'ī'lh a'xni'ca' icmāsu'yulh ixtachihuīn Dios nac huan ti'ya't a'nlhā huanican Acaya. Lā' māni' xlaca'n tatanūni'lh cāmaktāya ā'makapitzīn a'ntīn takalhlaka'ī'lh. ]+3Chuxatū natlahua'yā'tit, catlahua'tit porque cāpāxquī'yā'tit ā'makapitzīn. 5*c Catamaktaka'lhtit. Tū' tixtāpalī'yā'tit a'ntū kalhla'ka'ī'nī'ta'ntit. Calatā'kchokotit chu a'nchī cāminī'ni' huan chi'xcuhuī'n lā' catahui'xcā'nī'tit. l)Q Lā' ixpālacata quintā'tinca'n Apolos, lej icsqui'nli cacātā'a'lh ā'makapitzīn a'ntī nacālaka'nāchāni' pero tū' ixtapuhuān ixuanī't de na'a'nācha' chuhua'j. Na'a'n a'xni'ca' naka'lhī lugar. A'xmān saludos G( Lā' tū' ca'a'nalh nīn tintī' a'ntī nalakmaka'n pero xa'nca namaktāya'yā'tit para que naquilakmin. Quit icka'lhīmā' lā' nā iccāka'lhīmā' ā'makapitzīn a'ntīn takalhlaka'ī'. o'W A'xni'ca' nachā'nācha' huan Timoteo, ca'a'cnīni'ni'tit lā' xa'nca cachi'patampāxtoktit para que tū' namāxana'n. Lā' xa'nca cachi'patampāxtoktit porque xla' scujmā' para huan Māpa'ksīni' chu a'cxtim hua'chi quit. {&o Chuxalhā nac huā'mā' cā'lacchicni' tzē na'icmāsu'yu ixtachihuīn Dios a'yuj lhūhua' a'nan quintā'ca'tza. k%OPero na'ictachoko huā'tzā' nac Efeso hasta huan cā'tani' a'ntū māpācuhuīcan Pentecostés. $Tū' iclacasqui'n xmān na'ictētaxtu a'xni'ca' na'iccālaka'nāni'. Ictachokocu'tunācha' lātma'j palh Dios lacasqui'n. g#GLā' chō'la lātma'j na'ictachokoyācha' na mi'ā'lacchicni'ca'n o tzēlasā' a'ntza' na'icpātle'keni' huan cā'lonkni'. Chuntza' hui'xina'n tzē naquilāmaktāyayāuj a'xni'ca' na'ictaxtupala chuxalhā na'ica'ncu'tun. "+Na'ictētaxtutēlha huan cā'lacchicni' xalanī'n nac huan ti'ya't a'nlhā huanican Macedonia lā' ā'calīstān na'iccālaka'nāchāni'. {~}|&{Qz,y xvvtssbqpMomlihgSeeEdScQbgaN`E_~^(]k\\ ZZXXFVVUBT/QPONNNMQLLJIHGuFED?CsBjA?>>m=Z<<;:9P87.54322 0/..,+k*))(6&&9$##!!_PqO 7B j!K!  i % +<3g)'NA'xni'ca' xa'iccātā'lahui'lachāni' iccāhuanini' a'nchī nalīpātīni'nāuj. Lā' chuntza' pātle'kelh. U'tza' huā'mā' ca'tzīyā'tit. B(}NHuā'mā' ictlahuáuj para que tū' nataxtutāya'yā'tit por ixpālacata a'ntū līpātīni'mpā'na'ntit. Hui'xina'n ca'tzīyā'tittza' que tasqui'nī que napātīni'nāuj huā'tzā'. ')Nlā' xa'iccālakmacā'nchāni' Timoteo, quintā'tinca'n. Xla' tā'scuja Dios lā' māsu'yu xatzey tachihuīn a'ntū ixpālacata Cristo. Iccālakmacā'nchāni' para que nacāmaxquī'yāni' tapāstacna' lā' nacāmaktāyayāni' para que más xa'nca nakalhlaka'ī'yā'tit. ,& SNComo tū' xa'icca'tzīyāuj a'nchī ixlīlatlā'hua'nā'tit, tū'tza' xa'ictāyani'yāuj. Ictipuhuáuj xa'ictachokouj qui'a'cstuca'n, quit lā' Silas, nac Atenas, r%]NChuntza' hui'xina'n quilāmaxquī'yāuj tapāxuhuān lā' iclīka'tla'jca'tzīyāuj por hui'xina'n.W$'NA'xni'ca' huan Māpa'ksīni' Jesucristo namin lā' natahui'layāuj na ixlacapūn, na'iccālīpāxuhuayāni' como kalhlaka'ī'yā'tit. Lā' por mimpālacataca'n naca'tzīcan a'nchī xa'ictā'scujāuj Dios. 5#cNQuina'n xa'iccālaka'ncu'tunāchāni' hui'xina'n. Lā' quit, Pablo, xa'iccālaka'ncu'tunāchāni' maklhūhua' pero huan ko'ti'ti' tū' quincāmakxtekni' na'ica'nāchāuj. #"?NA'xni'ca' iccāmakxtekni' lā' lātma'j tū' xa'iccālaktzī'nāni', pō'ktu xa'iccāpāstacāni' hui'xina'n lā' lej xa'iccālaktzī'ncu'tunāni'. D!NXlaca'n tū' quincātamakxtekāni' na'iccātā'chihuīna'nāuj a'ntīn tū' israelitas. Quina'n iccātā'chihuīna'ncu'tunāuj para que natapūtaxtu. Lā' chuntza' huan israelitas ā'chulā' taka'lhī ixtalaclē'i'ca'n. Lā' ū'tza' nacālīmāpātīnī Dios. Pablo ixcālaka'mpalacu'tun xalanī'n nac Tesalónica v eNHuan israelitas tamaknīlh huan ixa'cta'sana'nī'n Dios. Lā' tamaknīlh huan Māpa'ksīni' Jesús. Lā' quina'n quincātamacaputzani'. Dios tū' lakatī a'ntūn tatlahua xlaca'n. Xlaca'n tatā'lāsta'la ixlīhuākca'n tachi'xcuhuī't. @yNHui'xina'n, tā'timīn, cāpātle'keni'ni' a'cxtim hua'chi cāpātle'keni'lh xalanī'n nac Judea a'ntīn tatapa'ksī con Dios lā' takalhlaka'ī' Jesucristo. Mintā'macchicni'ca'n cātamacaputzani' hui'xina'n. Lā' huan israelitas tamacaputzalh ixtā'israelitasca'n xalanī'n nac Judea a'ntīn takalhlaka'ī'. $AN Lā' nā pō'ktu icmaxquī'yāuj pāxcatca'tzī Dios a'nchī hui'xina'n kalhlaka'ī'tit ixtachihuīn Dios a'xni'ca' xa'iccāhuaniyāni'. Hui'xina'n ca'tzītit lā' kalhlaka'ī'tit que a'ntū iccāmāsu'ni'ni', ū'tza' ixtachihuīn Dios lā' tū' ixtachihuīnca'n tachi'xcuhuī't. Lā' stu'ncua' ixtachihuīn Dios. Lā' Dios ū'tza' a'ntī scuja na mi'a'clhcunucca'n hui'xina'n a'ntī kalhlaka'ī'yā'tit. \1N Lā' lej xa'iccāhuaniyāni' que tasqui'nī līlacatejtin nalatā'kchokoyā'tit a'nchī Dios lacasqui'n. Dios ū'tza' a'ntī cāta'sani'nī'ta'ni' a'nlhā xla' māpa'ksīni'n lā' a'nlhā lej cā'tzēhuanī't. X)N Nā hui'xina'n ca'tzīyā'tit a'nchī hua'chi kalhatin xatāta' cāmaxquī' tapāstacna' ixcamana', chuntza' quina'n xa'iccāmaxquī'yāni' tapāstacna' milīhuākca'n lā' xa'iccāmākō'xaka'tlī'yāni'. PN Hui'xina'n laktzī'ntit lā' Dios nā laktzī'lh a'nchī xa'iccātā'lahui'lani' hui'xina'n a'ntī kalhlaka'ī'yā'tit. Quina'n tzeyā chi'xcuhuī'n xa'icuanī'tauj. Līlacatejtin xa'iclatā'kchokoyāuj. Nīn tuntū' xa'ictlahuayāuj a'ntūn tū' līmakuan. Lā' chuntza' nīn tintī' tzē naquincālē'ksa'nīni'nāni'. &EN Tā'timīn, hui'xina'n pāstacā'tit a'nchī xa'icscujāuj lā' a'nchī xa'icpātīyāuj para na'iclītapātle'keni'yāuj. Quina'n tū' xa'iccāmāmakasputūcu'tunāni'. Lā' ū'tza' xa'iclīscujāuj tuncuj lā' tzī'sa a'xni'ca' xa'iccāmāsu'ni'yāni' hui'xina'n ixtachihuīn Dios. RNXa'iccāpāxquī'yāni' hui'xina'n. Lā' ū'tza' xa'iccālīmaxquī'cu'tunāni' tū' xmān huan xatzey tachihuīn; xa'iccāmaxquī'cu'tunāni' nā quinquilhtamacujca'n, tanto xa'iccāpāxquī'yāni'. kONLacatzucu xa'iccātā'chihuīna'nāni' hua'chi kalhatin puscāt a'ntī cāmaktaka'lha ixcamana'. W'NTū' xa'iclacasqui'nāuj que huan tachi'xcuhuī't naquincāta'a'cnīni'ni'yāni', nīn hui'xina'n, nīn ā'makapitzīn, a'yuj quina'n ixapóstoles Cristo lā' ū'tza' līminī'ni' caquilā'a'cnīni'ni'uj. 5NHui'xina'n ca'tzīyā'tit que quina'n tū' iccāquīlīmāka'tlī'ni'. Lā' nīn tuntū' iccāquī'a'kxokomaklhtīcu'tuni'. Huā'mā' Dios ca'tzī. 2]NDios quincālaktzī'ni' xalactzey lā' quincālīmāmacū'ni' na'icmāsu'yuyāuj xatzey tachihuīn. Lā' ū'tza' iclīmāsu'yuyāuj chu a'nchī Dios lacasqui'n. Quina'n más ictlahuacu'tunāuj ixtapuhuān Dios lā' tū' ixtapuhuānca'n tachi'xcuhuī't. Dios ū'tza' laktzī'n qui'a'clhcunucca'n. q[NQuina'n iccāmaxquī'ni' tapāstacna'. Lā' a'ntū iccāhuanini' hui'xina'n ū'tza' xastu'ncua'. Tuntū' icpāstacui'. Xa'iccāhuanicu'tunāni' ixtachihuīn Dios, lā' xmān ū'tza' iccāquīlīlaklani'. Tū' iccāquī'a'kxokoni'. ykNHui'xina'n ca'tzīyā'tit a'nchī quincātamāpātīnīni' lā' quincātalakapalani' nac Filipos a'xni'ca' tūna'j xa'icchā'nāuj nac Tesalónica. Lā' a'yuj quincāpātle'keni'ni' huā'mā', pero Dios quincāmaktāyani' lā' chuntza' iccāhuanini' huan xatzey tachihuīn a'ntū Dios māca'tzīnīni'lh lā' tū' iclacapuhuáuj, a'yuj quincātamāmakchuyīcu'tuni'. V 'NTā'timīn, hui'xina'n ca'tzīyā'tit que tū' chu tlakaj iccāquīlaklani'. > wN Lā' huancan a'nchī hui'xina'n ka'lhīpā'na'ntittza' ixO'kxa' Dios a'ntī naminācha' nac a'kapūn. Huā'mā' Dios mālakahuanīchokolh. Huā'mā' ū'tza' Jesús a'ntī quincāmāpūtaxtūyāni', lā' chuntza', a'xni'ca' Dios nalacāxtlahuakō', tū' caquinticāmāpātīnīni' por quintalaclē'i'ca'n. 7N Ixlīhuākca'n quincātahuaniyāni' a'nchī hui'xina'n kalhlaka'ī'tit quintachihuīnca'n a'xni'ca' iccāquīlaklani'. Lā' huancan a'nchī hui'xina'n lītalakspi'ttit huan ídolos lā' stālani'tit Dios, lā' chuhua'j tā'scujā'tittza' Dios a'ntī xalakahuan lā' scana'nca.  #NChuntza' lī'a'kahuanī't ixtachihuīn huan Māpa'ksīni' por mimpālacataca'n. Lā' tū' xmān nac Macedonia lā' nac Acaya, chu calhāhuā ca'tzīcan a'nchī hui'xina'n kalhlaka'ī'yā'tit Dios. Lā' ū'tza' tū' lītasqui'nī na'icuanāuj nīn lakatin tachihuīn. C NLā' como taca'tzīlh a'nchī hui'xina'n līlatā'kchokoyā'tit, nā chuntza' talīlatā'kchoko ixlīhuākca'n a'ntīn takalhlaka'ī'nī't a'ntī xalanī'n nac Macedonia lā' nac Acaya.  NLā' hui'xina'n quilāmaksca'tui lā' chuntza' maksca'txtutit huan Māpa'ksīni'. A'yuj lej līpātīni'ntit a'xni'ca' kalhlaka'ī'tit huan xatzey tachihuīn, pero lej ixka'lhīyā'tit tapāxuhuān como huan Espíritu Santo cāmaxquī'ni' tapāxuhuān. 2  _NHuan xatzey tachihuīn a'ntū iccāquīmāsu'ni'ni' hui'xina'n, ū'tza' tū' xmān quintachihuīnca'n. Xa'icmāsu'yuyāuj por ixlīmāpa'ksīn huan Espíritu Santo. Lā' xa'nca xa'icca'tzīyāuj que lej stu'ncua' huan xatzey tachihuīn a'ntū xa'icmāsu'yuyāuj. Hui'xina'n ca'tzīyā'tit a'nchī lacatejtin xa'iclatlā'huanāuj a'xni'ca' xa'iccātā'lahui'lachāni'. Lā' xa'iclatlā'huanāuj chuntza' por mimpālacataca'n.   NDios lej cāpāxquī'yāni' hui'xina'n, tā'timīn. Lā' quina'n icca'tzīyāuj que Dios cālacsacnī'ta'ni' hui'xina'n. {  qNIccālīpāstacāni' hui'xina'n na ixlacapūn Dios quinTāta'ca'n a'ntū tlahua'tit hui'xina'n como ū'tza' lītasu'yu a'nchī lej kalhlaka'ī'yā'tit. Lā' iccālīpāstacāni' a'nchī lej scujtit como ū'tza' lītasu'yu a'nchī pāxquī'yā'tit Dios. Lā' iccālīpāstacāni' hui'xina'n a'nchī tū' makxtekā'tit kalhlaka'ī'yā'tit quiMāpa'ksīni'ca'n Jesucristo. {  qNPō'ktu icmaxquī'yāuj pāxcatca'tzī Dios por mimpālacataca'n lā' pō'ktu icorarlīyāuj por hui'xina'n. y oNIctzo'knumā'nauj quina'n, Pablo lā' Silvano lā' Timoteo. Iccātzo'knuni'mā'ni' hui'xina'n xalanī'n nac Tesalónica a'ntī kalhlaka'ī'yā'tit lā' tapa'ksīyā'tit con Dios quinTāta'ca'n lā' nā huan Māpa'ksīni' Jesucristo. Dios cacāsicua'lanālīni' hui'xina'n lā' xa'nca cacā'a'nī'ni'ni'. Tasu'yulh a'nchī lej takalhlaka'ī'lh xalanī'n nac Tesalónica 6eCalā'a'kxko'ka'tit como hui'xina'n lāpāxquī'yā'tit. Lā' tza'ta'ta' calalh mi'a'clhcunucca'n milīhuākca'n hui'xina'n a'ntīn tā'tapa'ksīyā'tit Cristo. Amén.`9 Cāmacā'ni'yāni' saludos xlaca'n a'ntīn tatapa'ksī huan nac lītokpān xala' nac Babilonia. Nā xlaca'n Dios nā cālacsacnī't. Lā' Marcos a'ntī hua'chi qui'o'kxa', nā xla' cāmacā'ni'yāni' saludos. } Quit icmātzo'knīlh Silvano huā'mā' carta a'ntūn tū' laclhmā'n. Quit xa'nca icca'tzī que xla' kalhatin quintā'tinca'n lā' xa'nca kalhlaka'ī'. Quit iccāmāsu'ni'ni' huan xatzey tachihuīn ixpālacata Jesucristo. Lā' hui'xina'n kalhlaka'ī'nī'ta'ntit que ū'tza' xastu'ncua'. Chuhua'j tū' camakxtektit a'nchī kalhlaka'ī'yā'tit huā'mā' xatzey tachihuīn. oW Dios ka'lhīkō' ixlīhuāk huan līmāpa'ksīn para pō'ktu. Amén. Macā'nca huan ā'xmān saludos  Dios lej pāxquī'nin. Lā' quincālacsacnī'ta'ni' como ixlacasqui'n natā'tapa'ksīyāuj Cristo. Lā' chuntza' para pō'ktu natā'latahui'layāuj Dios nac a'kapūn. A'xni'ca' pātīni'nī'ta'ntittza' ā'macsti'na'j, māni' Dios nacātlahuayāni' lactzey hui'xina'n. Lā' nacāmaktāyayāni' para natāyani'yā'tit. Lā' nacāmaktāyayāni' para que xa'nca nakalhlaka'ī'yā'tit. N Tū' camakxtektit a'nchī kalhlaka'ī'yā'tit. Lā' chuntza' catā'lātlaja'tit huan ko'ti'ti'. Capāstactit que chuxalhā nac cā'quilhtamacuj a'nan huan tā'timīn a'ntī nā tapātīni'mā'na. ^5Lā' skalalh calatahui'la'tit lā' tū' catamakxtektit nacātatlajayāni'. Huan ko'ti'ti' a'ntī mintā'ca'tzaca'n, xla' latlā'huan hua'chi lakatin león a'ntū lej ta'sa lā' putzatlā'huan a'ntī nahua'. %Pō'ktu a'xni'ca' tamakchuyīyā'tit, casqui'ni'tit Dios que nacāmaktāyayāni'. Xla' cālakalhu'manāni' a'xni'ca' pātīni'mpā'na'ntit. c?Tū' caka'tla'jca'tzītit. Ca'akahuāna'ni'tit Dios. Xla' ū'tza' a'ntī lej ka'lhī līmāpa'ksīn. Lakatin chi'chini' a'xni'ca' Dios nalacasqui'n, hui'xina'n nacāta'a'cnīni'ni'yāni' chu a'nchī ixtapuhuān Dios. x~iLā' nā hui'xina'n o'kxa'n, cacā'a'kahuāna'ni'tit huan xanapuxcu'nu' de huan lītokpānna'. Lā' milīhuākca'n hui'xina'n nalā'a'cnīni'ni'yā'tit. Tū' capuhua'ntit palh más xalactzey hui'xina'n que ā'makapitzīn. Tatzo'kni' na ixtachihuīn Dios:Dios tū' cāmaktāya a'ntīn taka'tla'jca'tzī.Xla' cāmaktāya a'ntīn tū' taka'tla'jca'tzī. ,}QJesucristo ū'tza' a'ntī xapuxcu' de milīhuākca'n hui'xina'n a'ntī xanapuxcu'nu' nac lītokpānna'. Xla' cāmaktaka'lhkō' ixlakska'tā'n lā' cuenta tlahua a'nchī scujnī'ta'ntit hui'xina'n. Lā' a'xni'ca' Jesucristo namimpala, Dios para pō'ktu nacāsicua'lanālīyāni' hui'xina'n. )|KLā' tū' ixtēcu'nī'n hui'xina'n a'ntī cāmaktaka'lhā'tit. Calatahui'la'tit chu a'nchī ixtapuhuān Dios. Lā' chuntza' xlaca'n tzē nacātamaksca'tāni'. ){KIccāsqui'ni'yāni' que nacāmaktaka'lhā'tit ixlakska'tā'n Dios a'ntī xla' cālīmāmacū'ni'. Catlahua'tit con ixlīhuāk mintapuhuānca'n lā' tū' nasātlahuayā'tit. Tū' xmān titlahuayā'tit xmān por huan tumīn. Cacāmaktaka'lhtit xmān ixpālacata tā'scujcu'tunā'tit Dios. z Quit iccāchihuīna'maxquī'cu'tunāni' hui'xina'n a'ntī xanapuxcu'nu' nac lītokpānna'. Nā quit kalhatin xapuxcu'. Quit iclaktzī'lh a'nchī pātīni'lh Cristo. Lā' nā quit naqui'a'cnīni'ni'can a'xni'ca' na'a'cnīni'ni'can Cristo a'xni'ca namimpala. y Palh ixtapuhuān Dios que natapātīni'n makapitzīn ixpālacata tatlahua a'ntūn tzey, catatlahualhcus a'ntūn tzey. Lā' catalīpāhuanli xmān Dios. Xla' cāmā'a'nanīnī't lā' pō'ktu cāmaktaka'lha. Lā' xla' pō'ktu tlōkentaxtū a'ntū huan.GxTatzo'kni' na ixtachihuīn Dios:Palh jicslihua' tapūtaxtu huan xalactzey chi'xcuhuī'n, ¿tuchū nacāpātle'keni' huan chi'xcuhuī'n a'ntīn tū' tzey lā' a'ntīn talakmaka'n Dios? w9Chilhtza' huan chi'chini' a'ntū napūjuzgarlīni'n Dios. Xapū'la nacāmāpātīnīcan ixtachi'xcuhuī't Dios. Palh quina'n naquincāmāpātīnīyāni' xapū'la, ā'chulā' nacāmāpātīnīcan xlaca'n a'ntīn tū' takalhlaka'ī' huan xatzey tachihuīn a'ntū ixla' Dios. "v=Palh hui'xina'n pātīni'nā'tit por ixpālacata Cristo, tū' tilīmāxana'nā'tit. Camaxquī'tit pāxcatca'tzī Dios como tapa'ksīyā'tit con Cristo. Hu A'makapitzīn tapātīni'n como xlaca'n tamaknīni'nī't. Lā' ā'makapitzīn tapātīni'n como taka'lhāna'nī't. Lā' ā'makapitzīn tapātīni'n como tatlahuanī't ā'catūhuā a'ntūn tū' tzey. Lā' ā'makapitzīn tapātīni'n como tatanūnī't a'nlhān tū' ixmaca'tzica'n. Tū' titlahua'yā'tit huā' tamā'na. =tsA'xni'ca' cātalakapalayāni' hui'xina'n por ixpālacata Cristo, huan Espíritu Santo nacāmaktāyayāni'. Lā' natasu'yu que xla' cātā'lahui'lani' hui'xina'n. Lā' natasu'yu que xla' lej ka'lhī līmāpa'ksīn. A'makapitzīn ko'hua'jua' talīchihuīna'n Cristo, pero hui'xina'n a'cnīni'ni'yā'tit xla'. isK Capāxuhua'tit a'nchī pātīni'mpā'na'ntit chuntza' hua'chi Cristo pātīni'lh. Lā' chuntza' hui'xina'n lej napāxuhua'yā'tit a'xni'ca' Cristo namimpala lā' nalaktzī'ncan a'nchī xla' ka'lhī lhūhua' līmāpa'ksīn. 1r[ Lā' chuhua'j tā'timīn, tū' tipuhua'nā'tit que tū' maktin napātīni'nā'tit hui'xina'n. Caca'tzītit que chuntza' cāpātle'keni' a'ntīn takalhlaka'ī', lā' tū' xmān hui'xina'n pātīni'nā'tit chuntza'. Lā' chuntza' lītasu'yu palh lej stu'ncua' hui'xina'n kalhlaka'ī'yā'tit. q A'ntīn ta'a'cta'sana'n, catamāsu'yulh ixtachihuīn Dios. Lā' a'ntīn tamaktāya ā'makapitzīn, catatlahualh chu a'nchī Dios cāmaxquī'nī't. Lā' palh hui'xina'n chuntza' tlahua'yā'tit, chuntza' na'a'cnīni'ni'can Dios por ixpālacata Jesucristo. Līmakuan que pō'ktu ca'a'cnīni'ni'ca Dios. Xla' para pō'ktu ka'lhī līmāpa'ksīn. Amén. Tapātīni'n a'ntīn takalhlaka'ī' }ps Dios xtunc cāmaxquī'nī'ta'ni' chā'tunu' de hui'xina'n a'nchī tzē nalītlahua'yā'tit a'ntū cālīmāmacū'nī'ta'ni' Dios. Chuntza' tzē natlōkentaxtūyā'tit a'ntū Dios cālīmāmacū'nī'ta'ni'. Lā' chuntza' nalāmaktāya'yā'tit. Pala'j nasputkō' ixlīhuāk. U'tza' xa'nca calīpāstacna'ntit. Skalalh catahui'la'tit para que tzē nakalhtō'ka'yā'tit. lLā' ū'tza' nā cālīmāca'tzīnīca huan xatzey tachihuīn a'ntīn xanīntza' chuhua'j. Lā' chuntza' a'yuj tanīlh chuntza' hua'chi ixlīhuākca'n tachi'xcuhuī't, pero ixlīca'tzīnca'n tzē natatahui'la para pō'ktu chuntza' hua'chi Dios lahuī' pō'ktu. }ksXlaca'n natamāpala con Dios. Ixlīstu'ncua' xla' nacājuzgarlī a'ntīn talahui'lāna'cus lā' a'ntī xanīntza'. {joLā' chuhua'j a'ntīn tū' takalhlaka'ī', xlaca'n tū' tamāchekxī como hui'xina'n tū' cātā'takēstokā'tit xlaca'n para natlahua'yā'tit a'ntūn tū' tzey a'ntūn tatlahuacu'tun xlaca'n. Lā' ū'tza' cātalīlakapalayāni' hui'xina'n. 2i]Xapū'la hui'xina'n makān ixtlahuapā'na'ntit a'ntūn tatlahuacu'tun a'ntīn tū' takalhlaka'ī'. Xapū'la ixlē'capinā'tit ixtlahua'yā'tit a'ntūn tū' tzey. Ixtlahua'yā'tit xako'hua'jua' mintapāstacna'ca'n. Ixka'chīyā'tit. Lā' ixtlahua'yā'tit cā'tani' a'nlhā ixtlahua'yā'tit a'ntūn tū' tzey. Ixtakēstokā'tit para nako'tā'tit. Lā' ixcātatzokostani'yā'tit huan ídolos. Lā' Dios tū' lakatī huā'mā'. DhLā' chuhua'j tū'tza' catlahua'tit a'ntūn tū' tzey hua'chi huan tachi'xcuhuī't a'ntīn tatlahua xmān a'ntū xlaca'n talacasqui'n. Calatahui'la'tittza' chu a'nchī ixtapuhuān Dios. g Como Cristo pātīni'lh a'xni'ca' ixlatlā'huan nac huā'mā' quilhtamacuj, caca'tzītit hui'xina'n que tzē nacāpātle'keni'yāni' chuntza'. Lā' tū' cajicua'ntit. A'ntīn tapātīni'mā'na, xlaca'n tamakxteknī'ttza' de tatlahua a'ntūn tū' tzey. Hf Jesucristo tanūnī'ttza' nac a'kapūn lā' huī' na ixpāxtūcāna'j Dios. Lā' chuhua'j xla' cāmāpa'ksīkō' huan ángeles lā' ixlīhuākca'n huan a'ntīn taka'lhī līmāpa'ksīn._e7Lā' chuntza' quina'n a'ntīn quincātamāpūtaxtūnī'ta'ntza', quina'n lī'a'kpaxui xcān. A'xni'ca' a'kpaxāuj tū' tlahuayāuj para nalīmāyujūyāuj quimacti'ya'tca'n. A'xni'ca' a'kpaxāuj, chuntza' līmāsu'yuyāuj que Dios xapanī'ttza' quintalaclē'i'ca'n, como Jesucristo lakahuanchokonī'ttza, lā' chuntza' pūtaxtunī'taujtza'. d!Xlaca'n a'xni'ca' ixtalahui'lāna'cus tū' takalhlaka'ī'cu'tulh Dios. Lā' Dios lacatzucu ixcāka'lhīmā' līhuan Noé ixtlahuamā' huan barco. Lā' a'xni'ca' lalh huan lakuat, xmān kalhatzeyan tachi'xcuhuī't tapūtaxtulh huan nac barco na ixkalhni' huan xcān. 7cgLā' a'xni'ca' tūna'j ixlakahuanchoko Cristo, ixlīca'tzīn a'lh a'nlhā ixcāchī'canī't ixlīca'tzīnca'n nīnī'n. Cātasu'yuni'lh lā' cāhuanilh palh ū'tza' Cristo. ?bwCristo xmān maktin nīlh por quina'n. Lā' chuntza' līmāpānūlh quintalaclē'i'ca'n. Lā' a'yuj Cristo lej tzey, xla' pātīni'lh por huan tachi'xcuhuī't. Lā' nīlh por quimpālacataca'n, como quincāmāsu'yucu'tuni' na ixlacapūn Dios. Lā' a'yuj maknīca Jesucristo, pero ixlīca'tzīn huī'cus. aa;A'ntīn tatlahua a'ntūn tū' tzey, xlaca'n nacāmāpātīnīcan. Hui'xina'n tū' cala'tit hua'chi xlaca'n. Xatzey napātīni'nā'tit, palh chuntza' ixtapuhuān Dios, a'yuj tū' tlahuanī'ta'ntit a'ntūn tū' tzey. `5Tū' titlahua'yā'tit a'ntū nalīmāxana'nā'tit a'xni'ca' napāstacā'tit a'ntū tlahua'nī'ta'ntit. Chuntza' nacāmāmaxa'nī'yā'tit a'ntīn cātalakapalayāni' hui'xina'n lā' a'ntīn cātalīchihuīna'nāni' a'ntūn tū' tzey por ixpālacata kalhlaka'ī'yā'tit Cristo. @_yCapāstactit que Cristo ū'tza' miMāpa'ksīni'ca'n. Lā' ca'a'kahuāna'ni'tit xmān xla. Skalalh natahui'layā'tit para nakalhtīni'nā'tit a'xni'ca' nacātakalhasqui'ni'yāni' a'chī'n kalhlaka'ī'yā'tit Cristo. Lā' līlacatzucu nakalhtīni'nā'tit hui'xina'n. Lā' capāstactit que Dios cākaxmatmā'ni'. O^Lā' palh hui'xina'n pātīni'nā'tit xmān por ixpālacata tlahua'yā'tit a'ntūn tzey, chuntza' Dios nacāsicua'lanālīyāni'. Tū' cacājicua'ni'tit huan chi'xcuhuī'n. Tū' catamakchuyī'tit. x]i Nīn tintī' caticātlahuani'ni a'ntūn tū' tzey palh hui'xina'n xmān tlahuacu'tunā'tit a'ntūn tzey. .\U Dios cāmaktaka'lha a'ntī lactzeya chi'xcuhuī'n.Lā' cākaxmatni' a'nchīn takalhtō'ka'.Pero Dios tū' cāmaktāya a'ntīn tatlahua a'ntūn tū' tzey. [ Catamakxtekkō'lh a'ntūn tū' tzey lā' catatlahualh a'ntūn tzey.Lā' catalīhui'līlh ca'cs natalatahui'la pō'ktu. 8Zi Tatzo'kni' na ixtachihuīn Dios:A'ntī līpāxūj talatahui'lacu'tun, tū'tza' catachihuīna'lh con lakko'hua'jua' tachihuīn.Lā' tū'tza' cata'a'kxokonu'lh. PY Palh catīhuā cātlahuani'yāni' a'ntūn tū' līmakuan, tū' titlahuani'yā'tit chu a'cxtim. Palh ā'catīhuā cālakapalayāni', tū' tilakapala'yā'tit. Xatzey casqui'ni'tit Dios que xla' casicua'lanālīlh. U'tza' huā'mā' a'ntū Dios lacasqui'n. Palh chuntza' tlahua'yā'tit, Dios nacāsicua'lanālīyāni' hui'xina'n. qX[Lā' chuhua'j xmān huā'mā': Chu lakatin capāstacna'ntit. Calālakalhu'ma'ntit. Calāpāxquī'tit hua'chi lītā'timīn. Calātlahuani'tit a'ntūn tzey. Lā' tū' capuhualh kalhatin que más xatzey que huan ā'makapitzīn. W!Lā' chuhua'j hui'xina'n chi'xcuhuī'n a'ntīn ka'lhīyā'tit mimpuscanca'n, caca'tzītit a'nchī nacātā'latahui'la'yā'tit chu a'nchī ixtapuhuān Dios. Huan puscan, xlaca'n tū' lactli'hui'qui hua'chi hui'xina'n. Lā' ū'tza' nacālī'a'cnīni'ni'yā'tit. Nacā'a'cnīni'ni'yā'tit como xlaca'n chuntza' hua'chi hui'xina'n maklhtīni'nī'ta'ntit huan lē'ksajna' a'ntū Dios māstā'. Lā' ū'tza' huā'mā' xasāsti' minquilhtamacujca'n a'ntū tāyani' para pō'ktu. Palh chuntza' natlahua'yā'tit hui'xina'n naca'tzīyā'tit que Dios nakaxmata a'xni'ca' nakalhtō'ka'yā'tit. Makapitzīn tapātīni'n por ixpālacata tatlahua a'ntūn tzey VChuntza' ixtlahua Sara makāntza'. Xla' ixa'kahuāna'ni' ixkōlu' Abraham lā' ixlaktzī'n hua'chi māpa'ksīni'. Hui'xina'n hua'chilh ixtzu'ma'jan Sara, palh tlahuayā'tit a'ntūn tzey lā' palh tū' jicua'nā'tit a'ntū nacātatlahuani'yāni tachi'xcuhuī't. OCristo māni' ū'tza' māpalalh por quintalaclē'i'ca'n a'xni'ca' nīlh nac cruz. Xla' lacasqui'lh que namakxtekāuj huan talaclē'i', lā' natlahuatā'kchokoyāuj ixtapuhuān Dios. Lā' como Cristo pātīni'lh por quina'n, chuntza' līxapalh quintalaclē'i'ca'n. fNEXla' tū' ixcālakapala a'ntī ixtalakapala xla'. Tū' maktin hualh que natapalāna'ni' de xlaca'n a'ntīn tamāpātīnīlh. Cristo ixca'tzī que xlaca'n natamāpala con Dios. Lā' Dios juzgarlī chu a'nchī tasqui'nī. sM_Lā' Cristo nīn tuntū' tlahualh a'ntūn tū' tzey. Tū' maktin kaxmatca nahuan a'ntūn tū' stu'ncua'. 9LkA'ntīn cālacsacnī't Dios, xlaca'n ka'lhī natapātīni'n. Cristo māni' ū'tza' pātīni'lh por quimpālacataca'n. Lā' quincāmāsu'ni'ni' a'nchī nalīmaksca'tāuj xla'. RKPero palh tlahua'yā'tit a'ntūn tū' tzey, lā' ū'tza' cātalītucsāni', lā' a'yuj pātīyā'tit, huā'mā' tuntū' ixtapalh na ixlacapūn Dios como ū'tza' xmān a'ntū cātaminī'ni'yāni'. Pero palh pātīyā'tit a'nchī cātatucsāni' a'yuj tlahuanī'ta'ntit xmān a'ntūn tzey, chuntza' Dios nacāsicua'lanālīyāni'. CJPalh pātīni'nā'tit a'yuj tū' tlahuanī'ta'ntit nīn tuntū', lā' palh līlacatzucu pātīyā'tit como tlahuacu'tunā'tit ixtapuhuān Dios, chuntza' Dios nacāsicua'lanālīyāni'. IHui'xina'n a'ntīn tasācua'nī'n lā' nā hui'xina'n puscan a'ntīn tamaksquiti, nacā'a'kahuāna'ni'yā'tit a'ntīn cātamāpa'ksīyāni'. Nacā'a'kahuāna'ni'yā'tit palh tapāxquī'nin lā' talakalhu'manīni'n lā' nā palh taca'tzanca'tzī. H#Cacā'a'cnīni'ni'tit ixlīhuākca'n tachi'xcuhuī't. Lā' cacāpāxquī'tit huan tā'timīn. Lā' cajicua'ni'tit Dios. Lā' ca'a'cnīni'ni'tit a'ntī līhua'ca' ka'lhī līmāpa'ksīn nac país. Cristo pātīni'lh lā' nā līmakuan que napātīni'nāuj nā quina'n fGEHui'xina'n libres lā' tū' tasqui'nī natlōkentaxtūyā'tit ixley Moisés. Lā' a'yuj libres hui'xina'n tū' capuhua'ntit que tzē natlahua'yā'tit a'ntūn tū' līmakuan. Catlahua'tit a'ntū Dios māpa'ksīni'n. ~FuChuntza' huā'mā' ixtapuhuān Dios. Xla' lacasqui'n que hui'xina'n līlacatejtin nalatā'kchokoyā'tit. Lā' chuntza' tūlalh catitahualh catūhuā huan chi'xcuhuī'n a'ntīn tū' xa'nca tapāstacna'n lā' tū' tamāchekxī ixtachihuīn Dios. nEULā' cacā'a'kahuāna'ni'tit huan gobernadores. Lā' xlaca'n cāhui'līcanī't para natamāpātīnī a'ntīn tatlahua a'ntūn tū' tzey. Lā' nā cāhui'līcanī't para que xlaca'n natamāka'tlī' a'ntīn tatlahua a'ntūn tzey. &DE Cacā'a'kahuāna'ni'tit ixlīhuākca'n huan pūchihuīna'nī'n como chuntza' Dios lacasqui'n. Ca'a'kahuāna'ni'tit huan xamāpa'ksīni' xcānsipejni'. `C9 Xa'nca calatā'kchokotit na ixlacapūnca'n a'ntīn tū' takalhlaka'ī'. Lā' chuntza', a'yuj cacātalē'ksa'nīni'ni' palh tlahua'yā'tit catūhuā a'ntūn tū' tzey, xlaca'n nataca'tzī palh tū' stu'ncua'. Lā' natalaktzī'n que hui'xina'n tlahua'yā'tit a'ntūn tzey. Lā' chuntza' xlaca'n natamāka'tlī' Dios a'xni'ca' xla' najuzgarlī. Hui'xina'n tlā'hua'nā'tit hua'chi makatiyātī'n nac huā'mā' quilhtamacuj, como tapa'ksīyā'tit nac a'kapūn. Chuhua'j iccāsqui'ni'yāni' que tū' titlahua'yā'tit xako'hua'jua' mintapāstacna'ca'n. Camakxtektit huā' tamā'na tapāstacna' a'ntū nalactlahua a'nchī kalhlaka'ī'yā'tit Cristo. IA  Xapū'la hui'xina'n tū' ixtachi'xcuhuī't Dios ixuanī'ta'ntit. Lā' chuhua'j hui'xina'n ixtachi'xcuhuī'ttza' Dios. Xapū'la tū' ixca'tzīyā'tit palh Dios lakalhu'manīni'n. Lā' chuhua'j ca'tzīyā'tittza', como Dios cālakalhu'manī'ta'ni'tza'. Tasqui'nī na'a'kahuāna'ni'yāuj Dios lā' huan pūchihuīna'nī'n "@= Pero hui'xina'n tū' hua'chi xlaca'n. Hui'xina'n lakatin tachi'xcuhuī't a'ntū cālacsacnī't Dios para natala hua'chi xla'. Lā' nā hui'xina'n ixsacerdotes quiMāpa'ksīni'ca'n Dios. Lā' nā hui'xina'n tā'tapa'ksīyā'tit Dios. Lā' nā hui'xina'n ixtachi'xcuhuī't Dios. Lā' Dios lacasqui'n que hui'xina'n nacāmāca'tzīnīyā'tit ā'makapitzīn huan lē'cnīn a'ntū xla' tlahuanī't. Dios ū'tza' a'ntī cāta'sani'nī'ta'ni lā' cāmāxtunī'ta'ni' a'nlhā cā'pucsua lā' cālīminī'ta'ni' a'nlhā tzēhuanī't xkaka. ?Lā' nā tatzo'kni' na ixtachihuīn Dios:Huā'mā' chihuix nacāmā'a'kche'kxlanī huan tachi'xcuhuī't; huā'mā' chihuix nacāmāmakōsī. Xlaca'n ta'a'kche'kxla como tū' takalhlaka'ī'cu'tun huan a'ntī Dios macamilh para nacāmāpūtaxtūcan. Dios xapū'la ixca'tzī a'ntū nacāpātle'keni' a'ntīn tū' takalhlaka'ī' ixtachihuīn Dios. Quina'n ixtachi'xcuhuī't Dios >wLā' huā'mā' chihuix huanicu'tun Cristo. Lā' como hui'xina'n kalhlaka'ī'nī'ta'ntittza' lā' ū'tza' līca'tzīyā'tit que Cristo lej ixtapalh. Lā' a'ntīn tū' takalhlaka'ī'cu'tun, xlaca'n cālīchihuīna'n ixtachihuīn Dios a'nlhā tatzo'kni' huā'mā':Huan chihuix a'ntū talakmaka'lh huan xakana'nī'n, huā'mā' chihuix ū'tza' lalh a'ntū más tasqui'nī. 6=eTatzo'kni' na ixtachihuīn Dios:Quit iclacsacli lakatin chihuix a'ntū lej ixtapalh.Lā' chuhua'j quit icui'lī kalhatin a'ntī hua'chi lakatin chihuix xala' a'katzāstūn a'nlhā nayāhuacan templo nac Sión.Lā' xlaca'n a'ntīn talīpāhuan xla', tū' chu tlakaj catitalīpāhuanli. .<UHui'xina'n hua'chi lakatin lītokpān a'ntūn tū' tlahuacanī't hua'chi xala' nac quilhtamacuj. Hui'xina'n hua'chi chihuixni' nac huā'mā' lītokpān a'ntū Dios tlahuamā'. Lā' hui'xina'n hua'chi sacerdotes lanī'ta'ntit como kalhlaka'ī'yā'tit Jesucristo lā' chuntza' tā'scujā'tit Dios. Lā' hua'chilh ixmālacnūni'tit lē'ksajna' huan Dios como a'kahuāna'ni'pā'na'ntit xla'. Lā' chuntza' līpāxuhua Dios. _;7Pō'ktu catā'latā'kchokotit Jesucristo. U'tza' a'ntī quincāmaxquī'yāni' quinquilhtamacujca'n. Lā' xla' hua'chi huan xapū'lh chihuix a'ntū mā'cnūcan para xacimiento de ixchic Dios. Dios lacsacli como laktzī'lh hua'chi lakatin chihuix a'ntū lej ixtapalh a'yuj huan tachi'xcuhuī't ixtapuhuan palh tuntū' ixtapalh ixuanī't. }:scomo hui'xina'n ca'tzīyā'tittza' palh Dios lej pāxquī'nin. Cristo hua'chi lakatin chihuix a'ntū Dios lacsacli 9Huan lakska'tā'n pō'ktu tahua'cutun ixlecheca'n. Lā' chuntza' talīstaca. Lā' hui'xina'n nā chuntza' tasqui'nī naca'tzīcu'tunā'tit ixtachihuīn Dios a'ntū hua'chi ixlīhua't milīca'tzīnca'n. Lā' chuntza' ā'chulā' nakalhlaka'ī'yā'tit, #8 ALā' ū'tza' calīmakxtektit ixlīhuāk a'ntūn tū' tzey. Tū'tza' ca'a'kxokonu'ntit. Tū' cala'tit hua'chi xlaca'n a'ntīn tatasu'yu que lactzey lā' xmān ta'akxokonu'n como xlaca'n tū' lactzey. Tū'tza' calātampi'lhīni'ni'tit. Tū'tza' cacālīchihuīna'ntit ā'makapitzīn. ?7 yIxtachihuīn Dios tū' chuntza'; huā'mā' tū' maktin catisputli. Lā' ixtachihuīn Dios, chu ū'tza' hua'chi huan xatzey tachihuīn a'ntū cātamāsu'ni'nī'ta'ni' hui'xina'n.@6 {Chuntza' huan na ixtachihuīn Dios a'nlhān tatzo'kni' huā'mā':Ixlīhuākca'n huan tachi'xcuhuī't xlaca'n hua'chi huan chi'tin.Lā' ixlīhuāk a'ntū tzēhuanī't a'ntūn taka'lhī huan tachi'xcuhuī't, ū'tza' hua'chi huan xaxa'nat chi'tin.Huan chi'tin scōhuan lā' yuja huan xaxa'nat. q5 ]Hui'xina'n ka'lhī'yā'tittza' xasāsti' minquilhtamacujca'n como kalhlaka'ī'nī'ta'ntit ixtachihuīn Dios a'ntūn tū' maktin catisputli. Lā' chuntza' huan xasāsti' minquilhtamacujca'n tū' maktin catisputli. Nala para pō'ktu. 4 1Hui'xina'n a'kahuāna'ni'nī'ta'ntit huan tachihuīn a'ntū lej xastu'ncua'. Lā' ū'tza' hui'xina'n lactzeytza' līla'tit. Lā' chuhua'j lej ixlīstu'ncua' cāpāxquī'yā'tit a'ntīn takalhlaka'ī'. Chuhua'j xa'nca calāpāxquī'tit con ixlīhuāk mi'a'clhcunucca'n. !3 =Por ixpālacata Jesucristo, hui'xina'n līpāhua'nā'tit Dios, como Dios mālakahuanīchokolh Jesucristo lā' līmā'ca'lh para na'a'cnīni'ni'can. Lā' chuntza' hui'xina'n līpāhua'nā'tit Dios lā' ka'lhīpā'na'ntit lakatin chi'chini' a'xni'ca' nacāsicua'lanālīkō'yāni'. Q2 A'xni'ca' tūna'j ixtlahuacan huan quilhtamacuj, Dios puhualh que Cristo tasqui'nī nanī para naquincāmāpūtaxtūyāni'. Lā' chuhua'j, huā' tamā'na chi'chini', Cristo nīnī'ttza' para quina'n. o1 YLīmāpalalh con huan ixka'lhni' Cristo a'xni'ca' nīlh. Lā' ixka'lhni' Cristo lej tapala. Cristo hua'chi lakatin borrego ixuanī't a'ntū lej xatzey lā' tū' a'chī' ixuanī't lā' a'ntū maknīcan para namālacnūni'can Dios. 0 Xapū'la hui'xina'n ixlatlā'hua'nā'tit hua'chi ixtalatlā'huan minapapna'ca'n. Lā' tuntū' ixtapalh a'nchī ixlatlā'hua'nā'tit xapū'la. Dios cāmāpūtaxtūni' de ixlīhuāk huā'mā'. A'ntū xla' māpalalh para naquincāmāpūtaxtūyāni', huā'mā' tū' hua'chi oro lā' tū' hua'chi plata a'ntū maclacasqui'ncan xmān nac huā'mā' quilhtamacuj. Hui'xina'n ca'tzīyā'tit huā'mā'. M/ Lā' hui'xina'n a'xni'ca' kalhtō'ka'ni'yā'tit Dios, chuntza' nahua'nā'tit: “Dios quinTāta'ca'n”. U'tza' a'ntī quincālaktzī'nāni' chu lakatin. Lā' xla' nacāmāpala chā'tunu' chu a'nchī talatā'kchokonī't. Lā' ū'tza' nalījicua'ni'yā'tit Dios līhuan latlā'hua'nā'titcus nac huā'mā' quilhtamacuj. ~~}E|p{{zJyxwv&uuWtt#srQqpoon@m^l]kj*ihhgRf1dcc b_^M]\[[pZaYaY8YXeXWW[W&UTTT SaS RQ8PqNNMLLJIHGFFECBA@?>==<;;987665x5'4321100 /].[-@,, +T*))(w&%$#""0!> _RBLD(K u ~ b b i/~-?SbPalh kalhatin xtunc namāsu'yu lā' tū' chu lakatin hua'chi māsu'yulh huan Māpa'ksīni' Jesucristo, lā' palh tū' māsu'yu que tasqui'nī stālani' Dios, z>mbHuan xatatamāuj tasācua' tū' catilakmaka'lh ixtēcu' a'ntī kalhlaka'ī' porque ixtu'ca'n talalh lītā'timīn ixpālacata a'ntūn takalhlaka'ī'. Más xa'nca nascuja huan tasācua' porque cāmaktāyamā' a'ntī cāpāxquī'can lā' a'ntīn takalhlaka'ī' ixtachihuīn Dios. U'tza' huā'mā' namāsu'yu'ya' lā' stu'tu'lu' nahua'na' chuntza'. A'ntū nalīko'xamixa 8= kbIxlīhuākca'n xatatamāuj tasācua' lej cata'a'cnīni'ni'lh ixtēcu'ca'n para que nīn tintī' nalīchihuīna'n a'ntūn tū' tzey ixtacuīni' Dios nīn a'ntū māsu'yuyāuj. <%bNā chuntza' tatasu'yu ixlītzeyca'n tachi'xcuhuī't. Lā' a'yuj tū' palaj talītasu'yu ixlītzeyca'n pero tūla tamātzē'ka pō'ktu.i;KbCapāstacti que ixtalaclē'i'ca'n makapitzīn tachi'xcuhuī't xa'nca cāca'tzīcan a'yuj tintī' cālī'a'ksa'nīni'nī't. Pero ixtalaclē'i'ca'n ā'makapitzīn tintī' taca'tzī hasta a'xni'ca' nalacāxtlahuakō'can. :bChuhua'j tū'tza' xmān xcān nahua'ya' pero macsti'na'j xavino uva nahua'ya' ixpālacata mimpān porque maklhūhua' ī'tza'ca'na'. }9sbTū' lacapalh na'a'cpūmā'ca'ya' mimacan ā'kalhatin a'ntī namāxtunquīya' para natā'scuja Dios. Pū'la napāstaca' palh xa'nca natlōkentaxtū ixlītlōt porque hui'x nalīpina' cuenta. Hui'x calīhui'li' natlahua'ya' xmān a'ntūn tzey. W8'bIclīmāmacū'yāni' na ixlacapūnca'n Dios lā' Jesucristo lā' na ixlacapūnca'n ángeles a'ntī Dios cālacsacnī't. Lej iclīmāmacū'yāni' que natlōkentaxtūya' huā'mā' a'ntū ictzo'knī't. Lā' tū' timakxteka que xtunc natlahua kalhatin xmān ixpālacata kalhatin mi'amigo. Ixlīhuākca'n a'cxtimni cata'a'kahuāna'ni'lh. '7GbLā' palh chuxatī de xlaca'n tū' makxtekcu'tun ixtalaclē'i', calacaquilhnīca na ixlacapūnca'n ixlīhuākca'n. Lā' chuntza' ā'makapitzīn natajicua'n. P6bXmān kalhatin ixa'cstu tūla catilī'a'ksa'nīni'lh huan a'ntī māpa'ksīni'n nac lītokpān. Maclacasqui'n kalhatu' o kalhatu'tun a'ntīn taca'tzī ixtalaclē'i' para natalī'a'ksa'nīni'n. |5qbChuntza' tatzo'kni' na ixtachihuīn Dios: “Tū' catimā'kalhnu' ixbozal huan huācax a'xni'ca' lacchi'ntamā' trigo a'ntū lītlahuacan harina. Namakxteka' nahua'”. Lā' nā chuntza' tatzo'kni': “Huan tasācua' natlaja ixchi'chini'”. 4)bLej nacā'a'cnīni'ni'can huan a'ntīn taka'lhī līmāpa'ksīn nac lītokpān lā' xa'nca tamāpa'ksīni'n. A'chulā' cacā'a'cnīni'ni'ca xlaca'n que ā'chā'tin. Lā' ā'chulā' nacā'a'cnīni'ni'can xlaca'n palh tamāsu'yu ixtachihuīn Dios lā' tamāstū'nca. s3_bPalh kalhatin kalhlaka'ī' lā' palh huī' ixtalakapasni' xalakapūt, camaktāyalh. Chuntza' a'ntīn tatakēstoka nac lītokpān xmān nacāmaktāya huan lakapūtnu' a'ntīn tū' taka'lhī nīn kalhatin a'ntī nacāmaktaka'lha. k2ObA'makapitzīn lakapūtnu' tataxtutāyalhtza' de na ixtej Dios para natastālani' huan ko'ti'ti'. 1wbU'tza' iclīhuaniyāni' catatapūchahuapā huan lakapūtnu' a'ntīn tūna'j lej lakto'kotzīnī'n. Cataka'lhīpā ixcamana'ca'n lā' catamaktaka'lhli huan na ixchicca'n. Chuntza' tū' caticāmaxquī'ca quintā'ca'tzaca'n a'ntū natalī'a'ksa'n. 0b Huan lakapūtnu' a'ntīn tūna'j to'kotzīnī'n nā natasca'ta natalatā'kchoko pūtunu' chic lā' natalhquititni'n. Lā' ā'chulā' natala porque lej nata'a'ksa'nan lā' natatanū a'nlhā tū' ixmaca'tzica'n. Lā' nā natahuan a'ntūn tū' līmakuan. X/)b Chuntza' nacāmālaclē'nīcan porque tū' tatlōkentaxtū a'nchī tatzuculh. Y.+b Huan lakapūtnu' a'ntīn tūna'j lej to'kotzīnī'n tū' caticātzo'kca porque ā'calīstān nacātlaja ixtapuhuānca'n. Lā' natataxtutāya de na ixtej Dios lā' chuntza' natalītapūchahuacu'tumpala. Q-b Lā' nā maclacasqui'n que nalakapascan palh tzeyā puscāt xla' porque tlahuanī't a'ntūn tzey. Palh xa'nca cacāmakastacli ixcamana' lā' palh ixcāmāhuī' na ixchic a'ntīn tatapa'ksī con Jesús, tzē natzo'kcan ixtacuīni'. Lā' palh tlōkentaxtūlh chu xatūyā lītlōt a'yuj tū' lej tasqui'nī lā' palh ixcāmaktāya a'ntī ixtapātīni'n, tzē natzo'kcan. Lā' palh huan lakapūt pō'ktu putza a'nchī natlahua a'ntūn tzey, catzo'kui'līca. , b Xmān catzo'kti nac lista huan lakapūt palh ka'lhītza' tu'tumpu'xam cā'ta lā' xmān kalhatin ixkōlu' ixka'lhīnī't. x+ibPalh a'nan a'ntīn tū' cāmaktaka'lha ixtalakapasnī'n lā' palh tū' ā'chulā' cāmaktaka'lha a'ntīn tahui'lāna' na ixchic, ū'tza' kalhtatzē'ka a'ntū kalhlaka'ī'nī't. A'chulā' tasu'yu que ā'chā'tin a'ntīn tū' kalhlaka'ī'. * bHuāk huā' tamā'na nā nacāmāsu'ni'ya' para que huan lakapūtnu' tū' catatlahualh nīn tuntū' a'ntū nacālī'a'ksa'ncan. )1bHuan lakapūt a'ntī xmān paxialhna'n lā' tlahua chu a'ntū lacasqui'n, ū'tza' a'cxtim hua'chilh xanīn na ixlacapūn Dios, a'yuj lakahuancus. v(ebHuan lakapūt a'ntī ixa'cstu huī' lā' a'ntīn tū' ka'lhī nīn kalhatin a'ntī namaktaka'lha, xla' ka'lhīmā' a'ntū Dios namaxquī'. Tzī'sa lā' tuncuj tū' namakxteka de tā'chihuīna'n Dios na ixchic lā' a'nlhā takēstokcan. &'EbPalh ka'lhīcus ixcaman o ixtā'nat, maclacasqui'n xlaca'n natamaktaka'lha huan lakapūt para natasca'ta ixlītlōtca'n ixpālacata ixfamiliaca'n. Chuntza' tasu'yu que ta'a'kahuāna'ni' ixtachihuīn Dios. Lā' chuntza' nacālīmāpala a'ntīn tamakastacli. U'tza' nalīpāxuhua Dios. i&KbNa'a'cnīni'ni'ya' huan lakapūt a'ntīn tū' ka'lhī nīn kalhatin a'ntī namaktaka'lha. I% bLā' chuntza' kalhatin to'kotzīn camaxqui' tapāstacna' hua'chilh mintzī't, lā' a'ntī tzu'ma'jātcus hua'chilh mintā'tin, lā' tū' ticātlahuani'ya' a'ntūn tū' līmakuan con xlaca'n. '$ IbTū' tilacaquilhnīya' kalhatin papatzīn pero camaxqui' tapāstacna' hua'chilh xla' mintāta'. A'ntī o'kxa'cus camaxqui' tapāstacna' hua'chilh mintā'tin. #bCuenta catlahua' a'ntūn tlahua'ya' lā' a'ntū māsu'yu'ya'. Chuntza' napūtaxtuya' lā' nā natapūtaxtu a'ntīn takaxmata.r"]bPō'ktu cuenta catlahua' huā'mā' a'ntū ictzo'knuni'nī'ta'ni' lā' pō'ktu catanūni' tlōkentaxtūkō'ya' para que ixlīhuākca'n tachi'xcuhuī't tzē natalaktzī'n que lakalīyān más xa'nca tlahuapā't ixtapuhuān Dios. 5!cbTū' tipātza'nkāya' huā' talakalhu'mān a'ntū maxquī'canī'ta' a'xni'ca' tā'cpūmā'ca'ni' ixmacanca'n huan maktaka'lhna'nī'n a'xni'ca' huanica' a'ntū milītlōt. * Mb Līhuan tūna'j ica'nācha' natanūni'ya' lakapūtle'keya' ixtachihuīn Dios a'nlhā takēstokcan. Lā' calī'a'cta'sa'na' ixtachihuīn Dios lā' camā'su'yu'. I b Tū' catimakxtekti nalakmaka'nca'na' ixpālacata milī'o'kxa'. Xa'nca calatahui'la' para que ixlīhuākca'n a'ntī takalhlaka'ī' natamaksca'tāni'. Cahua'nti xmān a'ntūn tzey lā' catlahua' xmān a'ntūn tzey. Cacāpāxqui' ixlīhuākca'n tachi'xcuhuī't. Lā' xa'nca cakalhlaka'i' lā' tzey calalh mintapāstacna'. Y+b Chuntza' namāpa'ksīya' lā' namāsu'yu'ya' a'ntū iclīmāmacū'yāni'.  b Quina'n palha' līscujāuj lā' cālīpātīni'yāuj a'ntī quincātalakapalayāni' porque kalhlaka'ī'yāuj Dios a'ntī pō'ktū huī'. Xla' lalh ixMāpūtaxtūnu'ca'n ixlīhuākca'n tachi'xcuhuī't pero xmān nacāmāpūtaxtūcan a'ntī takalhlaka'ī'. ]3b Stu'ncua' huā'mā' tachihuīn lā' maclacasqui'n ixlīhuākca'n natakalhlaka'ī'. b=bA'xni'ca' natlahuaya' ejercicio, ū'tza' tzey para mimacni' pero más tasqui'nī natlahuaya' ixtapuhuān Dios. U'tza' tzey nac huā'mā' quilhtamacuj lā' nā tzey para quinquilhtamacujca'n a'ntū nala para pō'ktu. #bTū' cuenta catlahua' huan cuentos a'ntū xmān xala' nac cā'quilhtamacuj lā' tuntū' ixtapalh. Cuenta catlahua' a'ntū Dios lacasqui'n. nUbPalh chuntza' nacāmāsu'ni'ya' mintā'timīn a'ntīn takalhlaka'ī' ixtachihuīn Dios, nala'ya' xatzey ixtasācua' Jesucristo. Lā' ā'chulā' nakalhlaka'ī'ya' ixpālacata a'ntū māsu'yupā't lā' a'ntū stālani'pā't. /WbChuntza' tzey porque ixtachihuīn Dios quincāmāsu'ni'yāni' que huāk tzey a'xni'ca' maxquī'yāuj pāxcatca'tzī Dios. A'nchī nala a'ntī natā'scuja Jesucristo #?bIxlīhuāk a'ntū Dios tlahualh, ū'tza' tzey lā' quina'n tūla catihuáuj palh tū' tzey. Namaklhtīni'nāuj lā' namaxquī'yāuj pāxcatca'tzī Dios. bXlaca'n tamāsu'yu que tū' tzey natatapūchahua lā' tū' tzey natahua' ā'tāpātin līhua't. Lā' Dios quincāmaxquī'ni' tāpāspit līhua'tna' para nahua'yāuj. Xmān pū'la namāstā'yāuj pāxcatca'tzī quina'n a'ntī kalhlaka'ī'yāuj ixtachihuīn Dios. zmbHuan chi'xcuhuī'n a'ntīn tamāsu'yu chuntza' tatlahua lakatu' ixlacanca'n lā' tū' tahuan a'ntū stu'ncua'. Tū'tza' ta'u'cxca'tzī palh tū' tzey a'ntūn tatlahuamā'na. Xlaca'n hua'chilh tanīhua'nanī't a'ntūn talī'u'cxca'tzīni'n. s abHuan Espíritu Santo xa'nca huan que namin lakatin chi'chini' a'xni'ca' ā'makapitzīn natamakxteka a'ntū takalhlaka'ī'lh. Lā' natastālani' a'ntīn ta'a'kxokonu'n lā' natakaxmata a'ntū tamāsu'yumā'na ixlacscujnī'n ko'ti'ti'. `9bLej tasqui'nī a'ntū kalhlaka'ī'yāuj. Pū'la tū' ixca'tzīcan pero chuhua'j Dios quincāmāsu'ni'n a'nchī nalīpūtaxtucan. U'tza' huā'mā' a'ntū kalhlaka'ī'yāuj:Dios tasu'yunī't hua'chi chi'xcu' a'ntī huanican Jesús.Lacuan mālacstū'nca por huan Espíritu Santo.Huan ángeles talaktzī'lh.Lī'a'cta'sana'nca lakachu nac makatna' cā'lacchicni'.A'ntī xalanī'n cā'quilhtamacuj takalhlaka'ī'lh.Lā' lē'nca nac a'kapūn."=bLā' a'yuj na'ictakoxī, pero chuhua'j ca'tzīya' a'nchī maclacasqui'n nalītahui'layāuj quilīhuākca'n a'ntī kalhlaka'ī'yāuj ixtachihuīn Dios. Quina'n hua'chi ixlītokpān Dios a'ntī pō'ktu huī'. Lā' quina'n maktāyayāuj a'ntū ixlīstu'ncua' ixpālacata Jesucristo. X)bChuntza' iclītzo'knuni'mā'ni' a'yuj icpuhuan que palaj na'ica'nācha'. 8ib A'ntī xa'nca tlōkentaxtū ixlīdiácono, ū'tza' ixlīhuākca'n ta'a'cnīni'ni'. Lā' xla' tū' catijicua'nli nahuan que tapa'ksī con Jesucristo. A'ntū kalhlaka'ī'yāuj 1b Huan chi'xcu' a'ntī diácono caka'lhīlh xmān kalhatin ixpuscāt. Lā' xa'nca camāpa'ksīni'lh na ixchic lā' cata'a'kahuāna'ni'lh ixcamana'. 3_b Lā' huan puscan, nā maclacasqui'n lacatejtin catalatā'kchokolh. Tū' cata'a'ksa'nli ā'chā'tin. Tū' cataka'chīlh. Lā' pō'ktu catatlōkentaxtūlh ixlītlōtca'n.  -b Maclacasqui'n pū'la naca'tzīcan a'nchī latlā'huan. Lā' palh nīn tintī' nalī'a'ksa'n de catūhuā, a'xni'ca' tzē natanū ixlīdiácono.  b Lā' tzey calalh ixtapāstacna' xla' lā' xa'nca camāchekxīlh ixlīhuāk a'ntū Dios quincāmāsu'ni'ni' para que nakalhlaka'ī'yāuj.  'bLā' huan diácono, ū'tza' a'ntī namaktāyana'n nac lītokpān. Lā' nā maclacasqui'n que huan diácono lacatejtin catahui'lalh. Huan diácono tū' catlahualh lakatu' ixlacan lā' tū' caka'chīlh. Lā' tū' capuhuanli naka'lhī tumīn a'ntūn tū' tlajanī't. ~ ubLā' huan maktaka'lhna' calalh kalhatin chi'xcu' a'ntīn ta'a'cnīni'ni' huan tachi'xcuhuī't a'ntīn tū' takalhlaka'ī' como xla' tzeyā chi'xcu'. Palh tū', tzē na'a'ksa'ncan lā' chuntza' natlaja huan ko'ti'ti'. A'nchī nala huan diácono + ObA'ntīn tzucumā'cus kalhlaka'ī' tūla catilalh maktaka'lhna' porque naka'tla'jca'tzī lā' chuntza' napātle'keni' xla' hua'chi pātle'keni'lh huan ko'ti'ti'. bPalh huan chi'xcu' tūla māpa'ksīni'n na ixchic, ¿chichū nacālīmaktaka'lha a'ntīn takalhlaka'ī ixtachihuīn Dios? mSbXa'nca camāpa'ksīni'lh na ixchic. Lā' ixcamana' cata'a'kahuāna'ni'lh lā' cata'a'cnīni'ni'lh. bTū' cako'tli. Tū' cacātucsli ā'makapitzīn pero pō'ktu cacāpāxquī'lh. Tū' palaj ca'a'kchā'lh. Tū' calīpāhuanli ixtumīn. PbMaclacasqui'n huan maktaka'lhna' tū' maktin catlahualh a'ntūn tzē nalī'a'ksa'ncan. Xmān kalhatin ixpuscāt caka'lhīlh. Līlacatejtin catahui'lalh. Xla' nalīhui'lī tū' natlahua a'ntūn tū' tzey. Tzeyā chi'xcu' calalh xla' lā' tzey calalh ixtapāstacna'. Cacāmānūlh ā'makapitzīn na ixchic. Xa'nca camāsu'yulh. 7 ibStu'ncua' huā'mā' tachihuīn: Palh kalhatin lacu'tun ixmaktaka'lhna'ca'n a'ntīn takalhlaka'ī ixtachihuīn Dios, huā'mā' chi'xcu' lacasqui'n huan lītlōt a'ntūn tzey. bIxlītlōt huan puscāt, ū'tza' cāmāsu'ni' ixcamana'. Lā' palh nakalhlaka'ī' ixtachihuīn Dios lā' ka'lhī tapāxquī'n lā' palh tzey ixtapāstacna' lā' tū' natlahua a'ntū tū' līmakuan lā' palh xa'nca latlā'huan, namāpūtaxtūcan.ucbLā' tū' a'kxokoca Adán pero Satanás a'kxokolh huan puscāt. Lā' chuntza' lītzuculh huan talaclē'i'. Nb porque pū'la Dios lhta'malh Adán lā' ā'calīstān tlahualh Eva. b Quit tū' icmakxteka que kalhatin puscāt camāsu'yulh nīn cacāmāpa'ksīlh huan chi'xcuhuī'n. Xla' tzē'k catahui'lalh b A'nlhā takēstokcan para nata'a'cnīni'ni' Dios, huan puscan tzē'k catatahuī'lh para natasca'ta lā' nata'a'kahuāna'n. ~b Maclacasqui'n natatlahua a'ntū tzey. U'tza' minī'ni' lā' chuntza' natalītasu'yu que takalhlaka'ī' ixtachihuīn Dios. } b Maclacasqui'n huan tzu'ma'jan lā' huan puscan natalhakā' ixlu'xu'ca'n a'ntū natatā'līmakuan lā' a'ntū minī'ni' puscan. Tū' maclacasqui'n natahui'lī lhūhua' cintaj o xa'nat na ixya'jca'n; xmān xa'nca nataxqui'ta. Lā' tū' natalīka'tla'jca'tzī ixpālacataca'n ixtapixnu'ca'n de oro nīn de perla. Lā' nīn tū' natalīka'tla'jca'tzī ixlu'xu'ca'n a'ntū lej xatapala. V|%bLā' iclacasqui'n que ixlīhuākca'n huan tachi'xcuhuī't chu xalhā nac cā'quilhtamacuj natatā'chihuīna'n Dios. Lā' a'xni'ca' tacha'xa ixmacanca'n para natatā'chihuīna'n Dios, cuenta catatlahualh que tzey ixa'clhcunucca'n, que tū' nata'a'kchā'ntāya lā' que tū' natapuhuan a'ntūn tū' tzey ixpālacata ā'kalhatin. {bLā' quilacsacli para ixa'cta'sana' lā' quilīmānūlh quilī'apóstol para que na'iccāmāsu'ni' xalīstu'ncua' huan a'ntīn tū' israelitas. Lā' nā iccāmāsu'ni' a'nchī nalīpūtaxtucan. Stu'ncua' a'ntū icuaniyāni'. Lā' tū' ica'kxokoyāni'. PzbXla' ixa'cstu tamacamāstā'lh para nanī. Chuntza' līmāpalakō'lh ixlīhuāk a'ntūn tachi'xcuhuī't ixtalaclē'ni' Dios lā' cāmāpūtaxtūlh. A'xni'ca' Dios lacasqui'lh a'xni'ca' pātle'kelh. 6yebXmān kalhatin Dios huī'. Lā' xmān kalhatin a'ntī cāmāko'xamixī Dios lā' tachi'xcuhuī't lā' ū'tza' a'ntī huanican Jesucristo. Xla' Dios lā' nā lalh chi'xcu'. xbLā' Dios lacasqui'n que ixlīhuākca'n tachi'xcuhuī't catapūtaxtulh lā' ixlīhuākca'n catalakapasli a'ntū stu'ncua'. wbA'ntī lakaliyān nasqui'ni' Dios chuntza', xla' tlahuamā' a'ntūn tzey lā' a'ntū nalīpāxuhua Dios huan Māpūtaxtūnu'. $vAbLā' cacāmāsu'ni' a'nchī natasqui'ni' Dios que nacāmaktāya huan rey lā' ā'makapitzīn pūchihuīna'nī'n lā' ixlīhuākca'n tachi'xcuhuī't para que chuntza' tzē'k natahui'layāuj lā' natlahuayāuj ixtapuhuān Dios lā' para que tū' natlahuayāuj a'ntūn tū' līmakuan. u bLej icuaniyāni' huā'mā'. Cacāmāsu'ni' tachi'xcuhuī't a'nchī lakalīyān natasqui'ni' Dios por a'ntūn tamaclacasqui'n lā' por ixpālacataca'n ā'makapitzīn tachi'xcuhuī't. Lā' nā natamaxquī' pāxcatca'tzī Dios por ixlīhuāk a'ntū cāmaxquī'nī't. /t YbKalhatu' de xlaca'n cāhuanican Himeneo lā' Alejandro. Iccātlakaxtulh xlaca'n para que Satanás nacāmāpātīnī lā' chuntza' tū'tza' catita'a'ksa'nli Dios.s bLā' tū' tipātza'nkāya' a'ntū kalhlaka'ī'nī'ta'. Tū' catlahua' a'ntū hui'x ca'tzīya' que tū' tzey. A'makapitzīn tatlahuanī't a'ntūn tū' tzey a'yuj ixta'u'cxca'tzī que tū' tzey a'ntū ixtatlahuamā'na. Lā' chuntza' talītaxtutāyalh na ixtej Dios. 2r _bTimoteo, huā'mā' līmāpa'ksīn iclīmāmacū'yāni' porque icpāstacmā' a'ntū huancanī't por mimpālacata a'xni'ca' Dios māsu'yulh a'ntū nala milītlōt. Nā hui'x capāstacti huā' tamā'na tachihuīn para que naka'lhīya' tahuixcān lā' xa'nca namālacstū'nca' ixtachihuīn Dios. gq IbCa'a'cnīni'ni'ca huan Rey a'ntī Rey para pō'ktu. Xla' tū' maktin catisputli lā' tūla tapūlaktzī'n con ixlakastapunca'n tachi'xcuhuī't. Lā' xmān xla' Dios. Camācā'tanīca lā' ca'a'cnīni'ni'ca pō'ktu. Amén. ;p qbLā' a'yuj quit más xa'iclaclē'n, pero Jesucristo quilakalhu'malh para namāsu'yu que xla' lej līlacatzucu naka'lhī hasta que nakalhlaka'ī'can. Lā' como quilakalhu'malh quit, nā nacālakalhu'man ixlīhuākca'n a'ntīn natakalhlaka'ī' para que nataka'lhī xasāsti' ixquilhtamacujca'n para pō'ktu. oo YbTasqui'nī nakalhlaka'ī'can huā'mā' tachihuīn como lej stu'ncua': Cristo Jesús milh nac quilhtamacuj para nacāmāpūtaxtū a'ntī talaclē'n. Lā' icpuhuan que quit más xa'iclaclē'n de ixlīhuākca'n tachi'xcuhuī't. Qn bLā' lej lhūhua' quilakalhu'malh quiMāpa'ksīni'ca'n lā' quimākalhlaka'ī'nīlh. Chuntza' quimāsu'ni'lh a'nchī na'icpāxquī'nin hua'chi Jesucristo pāxquī'nin porque ictapa'ksītza' con xla'. wm ib Xapū'la tū' tzey a'nchī iccālīchihuīna'lh a'ntīn ixtakalhlaka'ī' lā' xa'iccāmacaputza lā' xa'iccālakapala xlaca'n. Pero Dios quilakalhu'malh porque tū' xa'icca'tzī a'ntū xa'ictlahuamā' lā' tūna'j xa'ickalhlaka'ī'nī't. Ml b Icmaxquī' pāxcatca'tzī quiMāpa'ksīni' Cristo Jesús porque quilaktzī'nī't tzey para na'ictā'scuja lā' para na'icmāsu'yu ixtachihuīn Dios. Lā' quimāhuixcānīlh para quilītlōt. ^k 7b U'tza' ixtachihuīn Dios a'ntū quilīmāmacū'ca para namāsca'tīni'n lā' ū'tza' quincāhuaniyāni' a'nchī lej xkaka Dios lā' lej sicua'lanālanī't xla'. Maxquī'lh pāxcatca'tzī por ixtalakalhu'mān Dios Tj #b Lā' huan ley para a'ntīn tamakpuscātīni'n lā' a'ntīn tā'lāka'lhī huan kalhatin chi'xcu' hua'chi ixpuscāt lā' a'ntīn ta'a'kxokonu'n lā' a'ntīn taka'lhan camana' lā' a'ntīn tahuan a'ntūn tū' stu'ncua' na ixlacapūn juez. Lā' huan ley para ixlīhuākca'n a'ntīn tatlahua catūhuā a'ntū contra ixtachihuīn Dios. i 7b Huan lacuan chi'xcuhuī'n tū' tamaclacasqui'n huan ley. Maclacasqui'ncan huan ley para nacāmāpa'ksīcan a'ntīn tū' tzey lā' a'ntīn tū' ta'a'kahuāna'n. Nā chuntza' para a'ntīn talaclē'n lā' tū' takalhlaka'ī' ixtachihuīn Dios. Nā maclacasqui'n huampala para a'ntīn tū' ta'a'cnīni'ni' nīn tuntū'. Nā huan ley para a'ntīn tamaknī ixtāta'ca'n, o ixtzī'tca'n, o ā'chā'tin chi'xcu'. vh gbCa'tzīyāuj que tzey huan ley a'ntū tzo'kli Moisés palh a'cnīni'ni'can lā' palh tū' xtāpalīcan. +g QbLej tamāsu'yucu'tun huan ixley Moisés lā' tū' tamāchekxī a'ntū tamāsu'yumā'na. Lā' nīn tū' tamāchekxī a'ntū tahuan. Pero a'yuj, lej tachihuīna'n. lf SbLā' ā'makapitzīn tapātza'nkānī't lā' ū'tza' lītasu'yu que xmān chu tlakaj talālīhuani. Ye -bMaclacasqui'n quina'n nacāmāsu'ni'yāuj a'nchī lāpāxquī'can porque takalhlaka'ī'lh ixtachihuīn Dios lā' porque taxtāpalīlh ixtapāstacna'ca'n lā' chuntza' lej tzey talalh ixtapāstacna'ca'n. zd obLā' nacāhuaniya' que tū' ixmaca'tzica'n huan listas de ixtacuīni'ca'n ixnapapna'ca'n lā' a'ntū xmān cuentos ixpālacata ixnapapna'ca'n. Huā' tamā'na tū' tzey porque xmān talacapūchihuīna'nīni'n. Lā' chuntza' tūlalh catimāsu'yulh ixtapuhuān Dios. A'ntī xa'nca takalhlaka'ī', xmān xlaca'n tzēn taca'tzī ixtapuhuān Dios. Chuntza' icuanipalayāni'. Cc bA'xni'ca' xa'ica'mā' nac Macedonia, lej icuanini' ixtachoko nac Efeso para nacāmāpa'ksīya' ā'makapitzīn que tū'tza' catamāsu'yulh a'ntūn tū' stu'ncua' ixpālacata Cristo. Db bTimoteo, quit ictzo'knuni'mā'ni'. Hui'x hua'chi qui'o'kxa' porque icmākalhlaka'ī'nīni' ixtachihuīn Dios. Dios camaktaka'lhni' lā' calakalhu'mani'. Lā' xa'nca calatahui'la' ixpālacata quinTāta'ca'n Dios lā' Jesucristo quiMāpa'ksīni'ca'n. Māpa'ksīlh ixpālacata a'ntīn tamāsu'yu a'ntū tū' stu'ncua' a bQuit Pablo, ixapóstol Jesucristo por ixquilhtampānca'n Dios a'ntī māpūtaxtūnu'n lā' Jesucristo a'ntī kalhlaka'ī'yāuj. R`NCacāsicua'lanālīni' quiMāpa'ksīni'ca'n Jesucristo. Amén.(_INIccālīmāmacū'yāni' por ixquilhtampān Māpa'ksīni' cacālakapūtle'keni'kō'tit ixlīhuākca'n huan tā'timīn huā'mā' carta a'ntū ictzo'kmā'. !^;NCacāsaludarlītit lā' cacāpūsko'ka'tit ixlīhuākca'n huan tā'timīn chu a'nchī minī'ni' entre lītā'timīn a'ntīn tatapa'ksī con Dios. 8]kNTā'timīn, cakalhtō'ka'tit por quina'n. \)NIxlīhuāk huā'mā' Dios nacātlahuani'yāni' como ū'tza' a'ntī cālacsacnī'ta'ni' lā' ū'tza' tlōkentaxtū. A'xmān līsicua'lanālīn [+NMāni' Dios cacātlahuani' hui'xina'n lej xalacuan. Dios ū'tza' a'ntī tza'ta'ta' tlahua qui'a'clhcunucca'n. Xla' cacāmāpānūni'ni' a'ntūn tū' tzey. Lā' cacāmaktāyani' para que tū' natlahua'yā'tit a'ntūn tū' tzey. Lā' cacāmaktāyani' para que tū' natanū a'ntū ko'hua'jua' na mintapāstacna'ca'n lā' na mi'a'clhcunucca'n hasta a'xni'ca' namin quiMāpa'ksīni'ca'n Jesucristo. 2Z_NCamakxtektit huāk a'ntū xako'hua'jua'. pYYNLā' xa'nca napāstacā'tit palh tzey o tū' tzey a'ntūn tahuan lā' camaklhtīni'ntit a'ntūn tzey. FXNTū' calakmaka'ntit a'ntūn tahuan ixa'cta'sana'nī'n Dios. KWNTū' camāmakchuyī'tit huan Espíritu Santo a'nchī scuja. )VKNCamaxquī'tit pāxcatca'tzī Dios chu a'ntū cāpātle'kēni'yāni'. Chuntza' Dios lacasqui'n natlahua'yā'tit hui'xina'n a'ntīn tapa'ksīyā'tit con Cristo. #UANPō'ktu cakalhtō'ka'tit. &TGNPō'ktu capāxuhua'tit. |SqNCalē'capintit nalātlahuani'yā'tit a'ntū līmakuan. Lā' nā chuntza' cacātlahuani'tit ixlīhuākca'n a'ntū līmakuan. Lā' tū' titlahuani'yā'tit ā'chā'tin a'ntūn tū' tzey, a'yuj xla' cātlahuani'nī'ta'ni' a'ntūn tū' tzey. RNLā' iccāmaxquī'yāni tapāstacna', tā'timīn. Cacāquilhnī'tit macsti'na'j a'ntī chu xmān talatlā'huan. Cacāhuanilī'pintit a'ntīn talakachā'ni'nī't. Cacāmaktāya'tit a'ntīn tūna'j xa'nca takalhlaka'ī'. Cacātāyani'tit ixlīhuākca'n. }QsN Lej cacā'a'cnīni'ni'tit lā' cacāpāxquī'tit por ixpālacata ixtascujūtca'n. Hui'xina'n tū' calāsta'la'tit. jPMN Iccāsqui'ni'yāni', tā'timīn, cacā'a'cnīni'ni'tit huan xanapuxcu'nu' a'ntī tatā'scuja Māpa'ksīni'. Huan Māpa'ksīni' cālacsacnī't xlaca'n para nacātamāsu'ni'yāni' lā' nacātamaxquī'yāni' tapāstacna'. LON Lā' por ixpālacata huā'mā' calālīmaxquī'tit tapāstacna' lā' calāmāhuixcānī'tit chuntza' a'nchī tlahuapā'na'ntit hui'xina'n chuhua'j. Pablo cāchihuīna'maxquī'lh huan tā'timīn N/N Lā' Jesucristo, xla' līnīlh por quina'n para que natā'latahui'layāuj xla', palh nīnī'taujtza' o lakahuanāujcus a'xni'ca' xla' namimpala. EMN Dios quincālacsacnī'ta'ni' lā' tū' quincāmāpātīnīcu'tunāni' a'xni'ca' nalacāxtlahuakō'. Quincālacsacni' para que naquincāmāpūtaxtūyāni' quiMāpa'ksīni'ca'n Jesucristo. wLgNQuina'n tū' hua'chi xlaca'n como quina'n xalanī'n nac cā'tuncuj. Huan tropa ka'lhī ixlu'xu' de līcā'n a'ntū napūtamaktāya ixa'clhcunuc. Lā' quina'n ka'lhīyāuj a'ntū napūtamaktāyayāuj nac qui'a'clhcunucca'n. Kalhlaka'ī'yāuj Jesucristo lā' pāxquī'ni'nāuj chu a'nchī xla' quincāmāsu'ni'ni'. Lā' ū'tza' līpūtamaktāyayāuj qui'a'clhcunucca'n. Lā' ū'tza' tū' makxteka natanū na qui'a'clhcunucca'n a'ntū ko'hua'jua'. Huan tropa ka'lhī ixtā'knu' de līcā'n a'ntū napūtamaktāya ixa'kxāk. Lā' quina'n ka'lhīyāuj a'ntū napūtamaktāyayāuj quintapāstacna'ca'n. Quina'n kalhlaka'ī'yāuj que napūtaxtuyāuj. Lā' ū'tza' līpūtamaktāyayāuj. Lā' ū'tza' tū' makxteka natanū a'ntūn tū' tzeyā tapāstacna'. xKiNCā'tzī'sa lhtatacan lā' cā'tzī'sa ka'chīcan. Xalanī'n nac cā'tzī'sa hua'chilh ixtalhtatanī't lā' hua'chilh ixtaka'chīnī't, como tū' tapāstaca a'ntū ixla' Dios lā' tū' tatlahua cuenta a'nchī lacatejtin natalatā'kchoko. MJNHua'chilh ixtalhtatanī't xlaca'n a'ntīn tū' talakapasa ixtachihuīn Dios. Tū' calaujtit hua'chi xlaca'n. Skalalh calaujtit lā' cuenta catlahuaujtit que tū' natlahuayāuj a'ntūn tū' tzey. I/NHui'xina'n xalanī'n nac cā'tuncuj lā' latlā'hua'nā'tit nac cā'xkakana'. Como tū'tza' tlahuacu'tunā'tit a'ntūn tū' tzey, hui'xina'n tū'tza' xalanī'n nac cā'tzī'sa. Tū'tza' latlā'huanāuj a'nlhā cā'pucsua' como Dios xtāpalīnī'ttza' quintapāstacna'ca'n. 0HYNXlaca'n tū' talakapasa Dios lā' tū' taca'tzī palh Jesucristo namimpala. Chu līmaktin natasu'yu hua'chi a'xni'ca' namin kalhatin ka'lhāna' de tzī'sa. Hui'xina'n tū' hua'chi xlaca'n como hui'xina'n lakapasā'tit ixtachihuīn Dios lā' ka'lhīpā'na'ntit Jesucristo hasta a'xni'ca' namin. G3NA'xni'ca' natahuan tachi'xcuhuī't: “Ca'cs hui'lāna'uj, tuntū' catilalh”, chu līmaktin nala huan lakuat. Lacapalh nala huan lakuat hua'chi a'xni'ca' nachini' ixtaca'tzāt kalhatin puscāt a'xni'ca' nalacatuncuītza' ixcaman. Lā' tū' catitapūtaxtuni'lh huan lakuat. 1F[NHui'xina'n xa'nca ca'tzīyā'tit que nīn tintī' ca'tzī lhānīn namin huan Māpa'ksīni'. Chu līmaktin namin hua'chi chu līmaktin min huan ka'lhāna' de tzī'sa. E NTā'timīn, tū' tasqui'nī na'iccāhuaniyāni' hui'xina'n lhānīn napātle'ke huā'mā' lā' lhānīn namin huan Māpa'ksīni'. yDkNLā' huā'mā' tachihuīn nalālīmāpāstaquīyā'tit. Lā' chuntza' nalālīmākō'xamāka'tlī'yā'tit.C!NLā' chu tuncan xlaca'n lā' nā quina'n a'ntī xalakahuancus, quilīhuākca'n naquincātamā'kayāhua'yāni' nac poklhnu'. Lā' nalakchā'nāuj huan Māpa'ksīni' nac cā'ū'nī'n tālhmā'n. Lā' para pō'ktu chuntza' natā'tahui'layāchāuj quiMāpa'ksīni'ca'n. ]B3NLā' huanmā' chi'chini' huan Māpa'ksīni' nayujāchi de nac a'kapūn lā' lej pa'lha nahuan lakatin līmāpa'ksīn. Lā' huan xapuxcu' ángeles nata'sa. Lā' namakata'sacan ixlīskoli' Dios para nacāmāca'tzīnīcan que mimā'tza' huan Māpa'ksīni'. Xapū'la natalakahuanchoko xlaca'n a'ntī ixtakalhlaka'ī' Cristo a'xni'ca' tanīlh. NANLā' chuhua'j na'iccāhuaniyāni' a'ntū hualh quiMāpa'ksīni'ca'n. A'xni'ca' namimpala huan Māpa'ksīni', quina'n a'ntī xalakahuancus tū' caticāmakxtekui xlaca'n a'ntī tanīnī'ttza'. }@sNQuina'n kalhlaka'ī'yāuj que Jesús nīlh lā' nā lakahuanchokolh. Lā' nā chuntza' kalhlaka'ī'yāuj que ixlīhuākca'n a'ntī ixtakalhlaka'ī' Jesús a'xni'ca' tanīlh, nā xlaca'n nacāmālakahuanīchoko Dios a'xni'ca' namimpala Jesús. ^?5N Iclacasqui'nāuj que caca'tzītit a'ntū ixlīstu'ncua' ixpālacata a'ntīn tanīnī'ttza'. Chuntza' tū' catilakaputzatit hua'chi talakaputza xlaca'n a'ntīn tū' taka'lhīmā'na para natalakchā'n Cristo. @>yN Lā' chuntza' nacāta'a'cnīni'ni'yāni' xlaca'n a'ntīn tū' takalhlaka'ī' ixtachihuīn Dios. Lā' chuntza' tzē nalītapātle'keni'yā'tit. A'xni'ca' namimpala huan Māpa'ksīni' /=WN Nalīhui'līyā'tit ca'cs natahui'la'yā'tit. Lā' tū' calīmaktanū'tit a'ntūn tū' mimaca'tzica'n. Lā' cascujtit. U'tza' huā'mā' iccāhuaninī'ta'ni' pū'la. g<GN Lā' chuntza' tū' xmān lāpāxquī'yā'tit, hui'xina'n nā cāpāxquī'yā'tit ixlīhuākca'n huan tā'timīn xalanī'n na ixlīhuāk huan estado de Macedonia. Lā' iccāsqui'ni'yāni' que ā'chulā' cacāpāxquī'tit. ];3N Como hui'xina'n lāpāxquī'yā'tit lītā'timīn, chuntza' tū' tasqui'nī na'iccāhuaniyāni' nīn tuntū' ixpālacata huā'mā'. Dios cāmāsu'ni'nī'ta'ni'tza' a'nchī nalāpāxquī'yā'tit hui'xina'n. J: NA'ntīn tū' natatlōkentaxtū huā'mā' līmāsca'tīn, xlaca'n tū' talakmaka'n chi'xcuhuī'n; xlaca'n talakmaka'n Dios. Lā' Dios ū'tza' a'ntī quincāmaxquī'yāni' huan Espíritu Santo. 19[NDios quincālacsacnī'ta'ni' lā' xla' tū' lacasqui'n natlahuayāuj a'ntūn ko'hua'jua'. Quincālacsacnī'ta'ni' para natlahuayāuj a'ntū xatzey na ixlacapūn Dios. 8+NTū' timakpuscātīni'nā'tit. Tū' tilālakatlajayā'tit chuntza', porque chuntza' tū tzey tlahuani'yā'tit ā'chā'tin chi'xcu'. QuiMāpa'ksīni'ca'n nacāmāpātīnī a'ntī chuntza' natatlahua. Lā' ū'tza' huā'mā' xa'nca iccāhuaninī'ta'ni' hui'xina'n xapū'la. 7 NTū' caputzatit mimpuscātca'n con xako'hua'jua' tapāstacna' hua'chi tatlahua huan chi'xcuhuī'n a'ntīn tū' talakapasa Dios. "6=NCaca'tzī'tit milīhuākca'n a'nchī naputzayā'tit mimpuscātca'n chu a'nchī minī'ni' na ixlacapūn Dios lā' nā na ixlacapūnca'n tachi'xcuhuī't. _57NDios lacasqui'n que līlacatejtin nalatahui'layā'tit. Tū' namakpuscātini'nā'tit. j4MNHui'xina'n pāstacā'tit a'ntū iccāmāsu'ni'ni' por ixquilhtampān Māpa'ksīni' Jesús. [3 1NA'xmān iccāhuanicu'tunāni' hui'xina'n, tā'timīn. Quina'n iccāmāsu'ni'ni' a'nchī nalīlatā'kchokoyā'tit chu a'nchī Dios lacasqui'n. Lā' chuntza' latā'kchokopā'na'ntit. Lā' chuhua'j quina'n iccāsqui'ni'yāni' hui'xina'n lā' iccāmaxquī'yāni' tapāstacna' por ixquilhtampān Jesús: ā'chulā' chuntza' calatā'kchokotit. G2N Dios cacāmāhuixcānīni' lā' cacāmāpānūni'kō'ni' ixlīhuāk a'ntū ko'hua'jua' na mi'a'clhcunucca'n para que chuntza' nīn tintī' tzē caticālē'ksa'nīni'ni' a'xni'ca' natāyayāchipitit na ixlacapūn quinTāta'ca'n Dios a'xni'ca' namimpala quiMāpa'ksīni'ca'n Jesús con ixlīhuākca'n a'ntī ixla'.Y1+N Cacāmaktāyani' huan Māpa'ksīni' para que ā'chulā' nalāpāxquī'yā'tit, lā' ā'chulā' nacāpāxquī'yā'tit ixlīhuākca'n tachi'xcuhuī't, chuntza' hua'chi quina'n iccāpāxquī'yāni' hui'xina'n. 0+N Māni' Dios, quinTāta'ca'n, lā' quiMāpa'ksīni'ca'n Jesucristo caquincātamakxtekni' para que tzē na'iccālaka'nāchāni' hui'xina'n. N/N Tuncuj lā' tzī'sa lej icsqui'ni'yāuj Dios que ca'iccālaka'nchāni' hui'xina'n porque iccāmāsu'ni'cu'tunāni' ā'macsti'na'j a'ntū ticāsputni'yāni' hui'xina'n a'nchī kalhlaka'ī'yā'tit. N.N Lā' chuhua'j tzē na'icmaxquī'yāuj pāxcatca'tzī Dios por mimpālacataca'n. Icmaxquī'yāuj lhūhua' pāxcatca'tzī Dios porque lej iclīpāxuhuayāuj na ixlacapūn Dios por mimpālacataca'n. -wNChuhua'j iclīpāxuhuayāuj como icca'tzīujtza' que hui'xina'n nā xa'nca kalhlaka'ī'yā'tit quiMāpa'ksīni'ca'n. Q,NLā' como icca'tzīuj que hui'xina'n nā xa'nca kalhlaka'ī'yā'tit, ū'tza' xa'iclītako'xaka'tlī'yāuj, a'yuj xa'icpātīni'mā'nauj lā' a'yuj lej ixquincāpātle'keni'mā'ni' a'ntūn tū' tzey. +NChuhua'j Timoteo ixcālakanī'ta'nchāni' lā' chimpātza'. Quincāhuaniyāni' a'nchī lej xa'nca kalhlaka'ī'yā'tit lā' a'nchī lāpāxquī'yā'tit. Lā' nā quincāhuaniyāni' a'nchī quilāpāstacmā'nanchāuj pō'ktu lā' quilāpāxquī'yāuj. Lā' xla' quincāhuanini' que hui'xina'n quilālaktzī'ncu'tunāuj chuntza' hua'chi iccālaktzī'ncu'tunāni' nā quina'n. /*WNLā' ū'tza' iclīmacā'ncha' Timoteo. Como tū' xa'icca'tzī a'nchī ixlīlatlā'hua'nā'tit, tū'tza' xa'ictāyani'. Xa'icca'tzīcu'tun palh ixkalhlaka'ī'yā'titcus xa'nca. Quit xa'icca'tzīcu'tun palh huan ko'ti'ti' xmān ixcālīlaktzī'nī'ta'ni'. Chuntza' chu xmān xa'icscujtamaka'uj. ~~ }}+|{zy_xgwv{uqttsRr/qppnymmHldkjyihh.gufdvcbba`_'^]\\[ZYKXrWVTSS6R{RQ2P]ONML~KJHGyF#D_CCDA}??7> =V<<;U:F99R87c65W4310..-z,, +%*-)('M&%$ ##=! $Spx_LL;@Yuq j h   >!63C_Lā' tū' līmakuan namācā'tanīcan ídolos na ixlītokpānna' Dios. Lā' quina'n hua'chi ixlītokpān Dios a'ntī xalakahuan. Dios huanī't:Quit na'ictahui'la na ixlaclhni'ca'n a'ntīn takalhlaka'ī'.Lā' na'iccātā'latā'kchoko xlaca'n.Lā' xlaca'n quintachi'xcuhuī't natala. $BACristo tū' tlahua a'ntūn tlahua huan ko'ti'ti'. Lā' nā a'ntīn takalhlaka'ī' Cristo, xlaca'n tū' tapāstacna'n hua'chi a'ntīn tū' takalhlaka'ī'. ?AwTū' chu lakatin cacātā'latit a'ntīn tū' takalhlaka'ī'. Lej xtunc talatā'kchoko a'ntīn takalhlaka'ī' lā' xtunc talatā'kchoko a'ntīn tū' takalhlaka'ī'. Tūla chu lakatin cātlahuacan. Huan xkakana' xtunc lā' huan tzī'sni' nā xtunc. A'ntūn tzey xtunc lā' nā a'ntūn tū' tzey nā xtunc. @@y Iccātā'chihuīna'nāni' hui'xina'n hua'chi quincamana'. Iccāsqui'ni'yāni' que caquilāpāxquī'uj hua'chi quit iccāpāxquī'yāni' hui'xina'n. Quina'n hua'chi ixlītokpān Dios V?% A'yuj hui'xina'n tū' quilāpāxquī'yāuj, pero quit iccāpāxquī'yāni'. > Quit lej stu'nc iccātā'chihuīna'nāni' hui'xina'n xalanī'n nac Corinto. Quit lej iccāpāxquī'yāni' hui'xina'n. ?=w A'yuj quimpātle'keni'nī't a'ntū līlakaputza, pō'ktu līpāxūj icuī'. Lā' a'yuj pobre quit, pero quit iccāmaxquī' ā'makapitzīn a'ntū más xatapala que huan tumīn. Lā' a'yuj nīn tuntū' icka'lhī nac huā'mā' quilhtamacuj, ixlīhuāk a'ntū a'nan, Dios quimaxquī' chu a'nchī icmaclacasqui'n. < A'yuj makapitzīn tapuhuan palh quit nīn tuntū', ā'makapitzīn taca'tzī palh quit ictā'scuja Dios. A'yuj maklhūhua' quit ictahui'la cā'lījicua' lā' hua'chilh xa'ica'mā'tza' icnī, pero iclahuī'cus. Lā' a'yuj quimacaputzacan, tū' quimaknīcanī't. t;aMakapitzīn quinta'a'cnīni'ni'; lā' ā'makapitzīn quintalakmaka'n. Makapitzīn tahuan palh tzey quit; lā' ā'makapitzīn tahuan palh tū' tzey quit. Makapitzīn tahuan palh quit ica'kxokonu'n. Quit icuan xmān a'ntū xastu'ncua'. ?:wLā' quit icmāsu'yu a'ntū xastu'ncua'. Icscuja por ixlīmāpa'ksīn Dios. Dios quimaktāya para que xa'nca na'iclatā'kchoko. Lā' chuntza' tū' quintlaja huan a'ntūn tū' tzey. 9Iclacasqui'n que naca'tzīcan palh quit xa'nca iclatlā'huan chuntza' hua'chi tasqui'nī xa'nca natalatā'kchoko a'ntīn tatā'scuja Dios. Huāk tzey quintapāstacna'. Lā' xa'nca icca'tzī a'ntū icmāsu'yu. Lā' icpātī a'ntū quintlahuani'can. Quit lej iclakalhu'manīni'n. Lā' huan Espíritu Santo quimaktāya para na'ictā'scuja Dios. Lā' quit lej iccāpāxquī' ā'makapitzīn. ~8uLā' quinkēsno'kcanī't. Lā' quinchī'canī't. Lā' iccātā'talacxtucnī't tachi'xcuhuī't a'ntīn tū' ixquintalaktzī'ncu'tun. Lā' lej palha' icscujnī't. Lā' lej iclakachu'huā'lhtatanī't. Lā' a'katunu' tū' xa'icka'lhī quilīhua't. e7CIclacasqui'n que naca'tzīcan palh quit xa'nca iclatlā'huan chuntza' hua'chi tasqui'nī xa'nca natalatā'kchoko a'ntīn tatā'scuja Dios. Lā' ū'tza' quit lacatzucu iclīpātī a'ntū quimpātle'keni'. Lej icpātīni'nī't. Lā' ixquisputni'nī't a'ntū quit xa'icmaclacasqui'n. Lā' lhūhua' catūhuā a'ntū jicslīhua' quimpātle'keni'nī't. 6-Quit xa'nca iclatā'kchokocu'tun chuntza' hua'chi tasqui'nī. Palh tū' xa'nca iclatā'kchoko, nahuancan palh tū' tzey a'ntū icmāsu'yu. k5OTatzo'kni' na ixtachihuīn Dios a'nchī Dios hualh:Quit ickaxmatli a'nchī quisqui'ni' huanmā' chi'chini' a'xni'ca' ictlahuani'cu'tuni' huan talakalhu'mān.Quit icmaktāyani' a'xni'ca' iccāmāpūtaxtūcu'tunli huan tachi'xcuhuī't. Chuhua'j tzē namaklhtīni'ncan huan talakalhu'mān a'ntū Dios māstā'cu'tun. Chuhua'j tzē napūtaxtucan. 4 Quit, como ictā'scuja Dios, iccāsqui'ni'yāni' hui'xina'n, camaklhtīni'ntit huan talakalhu'mān a'ntū Dios cātlahuani'cu'tunāni'. `39A'yuj Cristo tū' maktin tlahualh a'ntūn tū' tzey, Dios māmaknīnīni'lh para namāpānū quintalaclē'i'ca'n. Lā' chuntza' por ixpālacata Cristo, Dios xapa quintalaclē'i'ca'n lā' tū'tza' laclē'nāuj.c2?Lā' chuhua'j quit ixlacscujni' Cristo. Hua'chilh Dios ixchihuīna'lh a'xni'ca' iccāsqui'ni'yāni' hui'xina'n. Iccāsqui'ni'yāni' con ixlīmāpa'ksīn Cristo, que catamakxtektit que Dios nacātlahuayāni' ixamigos. w1gPor ixpālacata Cristo, Dios ixamigos cātlahuacu'tun huan tachi'xcuhuī't lā' cāmāsputūnu'ni'cu'tun ixtalaclē'i'ca'n. Lā' quincālīmāmacū'nī'ta'ni' nacāmāca'tzīnīyāuj ā'makapitzīn a'nchīn tzē natalīla ixamigos Dios. 0Xmān Dios a'ntī tzē xtāpalī kalhatin chi'xcu'. Chuhua'j quina'n ixamigos Dios como Jesucristo māpalalh a'ntū ixlaclē'nāuj. Lā' Dios quincālīmāmacū'nī'ta'ni' que nacāmāca'tzīnīyāuj ā'makapitzīn a'nchīn tzē natalīla ixamigos Dios. |/qPalh kalhatin chi'xcu' kalhlaka'ī' Cristo, chuntza' taxtāpalī ixtapāstacna' lā' hua'chi xasāsti' chi'xcu' la. Ixlīhuāk a'ntū xala' pū'la laksputnī'ttza'. Huan chi'xcu' tū'tza' hua'chi xapū'la. Huāktza' xasāsti' ixtapāstacna'. .Lā' chuntza' tū'tza' iccālaktzī'n ā'makapitzīn chi'xcuhuī'n chu a'nchī talaktzī'n huan chi'xcuhuī'n xalanī'n nac quilhtamacuj. Xapū'la xa'icpuhuan de Cristo chu a'cxtim hua'chi tapāstaca xalanī'n nac quilhtamacuj. Pero tū'tza' icpuhuan chuntza'. -#Lā' como Cristo nīlh por quimpālacataca'n, chuntza' līhuan lahui'lāna'uj, tū' catilatā'kchokouj chu a'nchī xmān quintapuhuānca'n. Tasqui'nī nalatā'kchokoyāuj chu a'nchī ixtapuhuān Cristo. U'tza' a'ntī nīlh por quimpālacataca'n lā' lakahuanchokolh. t,aCristo lej quincāpāxquī'yāni' lā' ū'tza' iclītlahuacu'tun a'ntū xla' lacasqui'n. Quina'n kalhlaka'ī'yāuj que Cristo nīlh por ixlīhuākca'n huan tachi'xcuhuī't. Chuntza' ca'tzīyāuj que hua'chilh quilīhuākca'n ixnīuj. + A'yuj makapitzīn tahuan palh quit icchuya lā' a'yuj ā'makapitzīn tahuan palh xa'nca icpāstacna'n, quit ictlahuacu'tun xmān a'ntū nalīpāxuhua Dios. Lā' iccāmaktāyacu'tunāni' hui'xina'n como iclacasqui'n que hui'xina'n ā'chulā' nakalhlaka'ī'yā'tit. V*% Quit tū' icka'tla'jca'tzī na milacapūnca'n. Lā' tū' ū'tza' iclīchihuīna'mā' chuntza'. Xmān iclacasqui'n que hui'xina'n tzē naquilāmaktāyayāuj a'xni'ca' naquilē'ksa'nīni'ncan. Iclacasqui'n que tzē nacākalhtīyā'tit a'ntīn quintalē'ksa'nīni'n. Xlaca'n tapuhuan palh lakka'tla'n a'yuj tū' tzey ixa'clhcunucca'n. )/ Lā' como quit ica'cnīni'ni' huan Māpa'ksīni' Jesucristo lā' ica'kahuāna'ni'cu'tun, quit iccāmākalhlaka'ī'nīcu'tun huan tachi'xcuhuī't. Dios laktzī'n qui'a'clhcunuc. Lā' quit icpuhuan que nā hui'xina'n ca'tzīyā'tit que quit ictlahuacu'tun a'ntūn tzey. P( Huā'mā' līhui'līyāuj como quilīhuākca'n ka'lhī natāyayāuj na ixlacapūn Cristo. Xla' naquincājuzgarlīyāni' chātunu' de quina'n. Lā' namaklhtīni'nāuj quilīhuākca'n chu a'nchī latā'kchokonī'tauj, palh xa'nca o palh tū' xa'nca nac huā'mā' quilhtamacuj. Dios ixamigos cātlahuacu'tun huan tachi'xcuhuī't %'C U'tza' nalīhui'līyāujtit natlahuayāuj a'ntū Jesucristo lacasqui'n palh hui'lāna'uj con Dios nac a'kapūn lā' palh hui'lāna'ujcus nac quilhtamacuj. &7Lā' chuntza' quina'n tū' lakachā'ni'yāuj. Makxtekcu'tunāuj huā'mā' quimacni'ca'n como tā'latahui'lacu'tunāuj huan Māpa'ksīni' Jesucristo. %{Chuhua'j quina'n tū' latlā'huanāuj chu a'nchī laktzī'nāuj. Latlā'huanāuj chu a'nchī a'ntū kalhlaka'ī'yāuj. F$Lā' chuntza' tū' maktin lakachā'ni'yāuj. Ca'tzīyāuj que līhuan latlā'huanāuj nac huā'mā' quilhtamacuj, tūna'j tā'hui'lāna'uj huan Māpa'ksīni' Jesucristo nac a'kapūn. Q#Dios quincālacāxtlahuanī'ta'ni' para que tzē nalatahui'layāuj nac a'kapūn. Lā' quincāmacamini'nī'ta'ni' huan Espíritu Santo. U'tza' līca'tzīyāuj que stu'ncua' natanūyāuj nac a'kapūn. v"eQuina'n, como ka'lhīyāujcus quimacni'ca'n nac huā'mā' quilhtamacuj, hua'ntli'jāuj como pātīni'mā'nauj. Lā' a'yuj tū' ixmakxtekcu'tunui huā'mā' macni', ka'lhīcu'tunāuj xasāsti' quimacni'ca'n nac a'kapūn. Quimacni'ca'n a'ntū ka'lhīyāuj chuhua'j, natasputa. Huan xasāsti' quimacni'ca'n a'ntū Dios naquincāmaxquī'yāni' natāyani' para pō'ktu. x!iNaka'lhīyāuj xasāsti' quimacni'ca'n nac a'kapūn, lā' chuntza' tū' catilatā'kchokouj sin quimacni'ca'n. Q U'tza' līpānīyāuj como a'ncu'tunāuj na quinchicca'n nac a'kapūn.  Quimacni'ca'n hua'chi lakatin carpa a'nlhā lahui'lāna'uj. Lā' quit icca'tzī que a'xni'ca' nasputa quimacni'ca'n, Dios naquincāmaxquī'yāni' ā'lakatin xasāsti' macni'. Tzē nahuanāuj que huan xasāsti' quimacni'ca'n ū'tza' hua'chi quinchicca'n nac a'kapūn. Huanmā' chic ixtatlauj Dios lā' tū' ixtatlaujca'n huan tachi'xcuhuī't. Lā' huā'mā' chic natāyani' para pō'ktu. |qChuntza' icuan quit como quit tū' lej icpāstaca a'ntūn tzē laktzī'ncan. A'chulā' icpāstaca a'ntūn tūla laktzī'ncan. A'ntūn tzē laktzī'nāuj, huanmā' nasputa. Lā' a'ntūn tūla laktzī'nāuj, huanmā' tāyani' para pō'ktu.-SA'ntū icpātīmā' hua'chilh xmān macsti'na'j lā' hua'chilh tū' makān icpātīmā' como por ixpālacata huā'mā', Dios lej naquisicua'lanālī para pō'ktu. =sU'tza' tū' iclīlakachā'ni'. Quit scalana'jua' iclamā' lakalīyān. Lā' a'yuj tū' tli'hui'qui quimacni', quilīcatzīn ā'chulā' lītli'hui'quin ixlīmāpa'ksīn Dios. }sIxlīhuāk a'ntū icpātīlh, quit icpātīkō'lh como iclacasqui'lh que hui'xina'n ixkalhlaka'ī'tit. Lā' chuntza' a'xni'ca' lhūhua' de hui'xina'n nakalhlaka'ī'yā'tit, namaxquī'yā'tit pāxcatca'tzī Dios lā' namāka'tlī'yā'tit Dios. -Quit iclīpāhuan xmān Dios como icca'tzī que Dios mālakahuanīchokolh huan Māpa'ksīni' Jesucristo. Lā' nā icca'tzī que quit naquimālakahuanīchoko, como quit ictapa'ksī con Jesucristo. Lā' hui'xina'n lā' quit a'cxtim naquincātalē'nāni' na ixlacapūn Dios. ta Tatzo'kni' na ixtachihuīn Dios a'nchī hualh kalhatin:Quit ickalhlaka'ī'lh, lā' ū'tza' quit iclīhuan que Dios lej ka'tla'. Lā' quit nā ickalhlaka'ī'nī't, lā' ū'tza' iccālīhuani ā'makapitzīn ixtachihuīn Dios. c? Como quit icmāsu'yu huan xatzey tachihuīn ixpālacata Jesucristo, pō'ktu quimaknīcu'tuncan. Hui'xina'n ka'lhī'yā'tittza' xasāsti' minquilhtamacujca'n, como quit iccāmāsu'ni'ni' hui'xina'n ixpālacata Cristo. >u Līhuancus iclatlā'huan nac quilhtamacuj, quimaknīcu'tuncan, como quit ictā'scuja Jesucristo. Chuntza' tasu'yu que quit tzē iclatahui'la xmān por ixlīmāpa'ksīn Jesucristo. (I Pō'ktu lījicua' icuī' como quimaknīcu'tuncan, chuntza' hua'chi ixmaknīcu'tuncan Jesucristo. Chuntza' tasu'yu palh quimaktāyamā' Jesucristo xalakahuan.  Lā' a'yuj quimacaputzacan, Dios tū' quimakxteka. Lā' a'yuj a'katunu' hua'chilh quintlajacan, pero tū' quintlajakō'can. (ILā' a'yuj quit lej icpātīni'n de lhūhua' catūhuā, pō'ktu tzē ictāyani'. Lā' a'yuj a'katunu' tū' icca'tzī a'ntū na'ictlahua, tū' iclakachā'ni'. a;Lā' huan xatzey tachihuīn a'ntū Dios quilīmāmacū'lh para na'icmāsu'yu, lā' huanmā' lej lhūhua' ixtapalh. Quit tū' icka'lhī tapāstacna' para na'icmāsu'yu huā'mā' tachihuīn. Quit hua'chi lakatin pūxkatni' a'nlhā tojoma' a'ntū lej ixtapalh. Chuntza' tasu'yu que Dios ū'tza' a'ntī ka'lhī līmāpa'ksīn lā' tū' quit. fEDios quincāmāca'tzīnīnī'ta'ni' a'ntū xastu'ncua'. Hua'chilh ū'tza' ixmāxkakēlh quintapāstacna'ca'n. Xla' ū'tza' a'ntī māstā'lh lakatin līmāpa'ksīn a'xni'ca' ixtlahuamā' huan quilhtamacuj. Lā' xmān chuntza' a'nalh huan xkakana'. Lā' hua'chilh chuntza' ixquincāmāxkakētēlhani' como quincāmāca'tzīnīyāni' a'nchī huanī't Dios lā a'nchī lej ka'tla'. Huā'mā' ca'tzīyāuj como māchekxīyāuj a'nchī huanī't Jesucristo. Pablo ixlīpāhuan Dios A'ntū icmāsu'yu quit, tū' para naquilīmāka'tlī'can. Quit icmāsu'yu ixpālacata Jesucristo que ū'tza' huan Māpa'ksīni' lā' tasqui'nī namācā'tanīyāuj. Quit iccāmaktāyayāni' hui'xina'n como ū'tza' a'ntū Jesucristo lacasqui'n que na'ictlahua. 1[Xlaca'n a'ntīn tū' takalhlaka'ī' huan xatzey tachihuīn, xlaca'n tū' tamāchekxī. Huan ko'ti'ti' tū' lacasqui'n que xlaca'n natamāchekxī. Lā' ū'tza' tū' talīmāchekxī. Huan ko'ti'ti' hua'chi ixdiosca'n. Hua'chilh ū'tza' ixcāmālakatzī'lh como xla' tū' lacasqui'n que xlaca'n natalaktzī'n huan xaxkakana' a'ntū xatzey tachihuīn ixpālacata Cristo. Cristo, xla' lej ka'tla' lā' chu lakatin hua'chi Dios. A'ntīn tū' tamāchekxī huan xatzey tachihuīn ixpālacata Jesucristo a'ntū icmāsu'yu, ū'tunu'n a'ntī nacāmālaclē'nīcan. (IQuit tū' maktin ictlahua a'ntū līmāxana' a'ntū lakatzē'k tlahuacan. Lā' tū' ica'kxokonu'n. Lā' tū' icxtāpalī ixtachihuīn Dios. Xa'nca icmāsu'yu a'ntū stu'ncua' na ixlacapūn Dios. Lā' ixlīhuākca'n huan tachi'xcuhuī't tzē nataca'tzī que stu'ncua' a'ntū icmāsu'yu. \  3Lā' chuntza' como Dios lej lakalhu'manīni'n, xla' quilīmāmacū'lh huan xatzey tachihuīn ixpālacata Jesucristo. Lā' chuntza' tū' iclakachā'ni'. Tū' icmakxteka de icmāsu'yu huā'mā' xatzey tachihuīn. 9 kQuina'n māchekxīyāujtza'. Hua'chilh tū'tza' talakatlapanī'ta'uj na quilacanca'n. Lā' chuntza' hua'chilh laktzī'nāuj huan Māpa'ksīni' Jesucristo nac lakatin espejo. Laktzī'nāuj a'nchī lej ka'tla' lā' lej tzey. Lā' quina'n taxtāpalītēlhayāuj lā' ā'chulā' layāuj hua'chi Cristo.. UHuan Māpa'ksīni' Jesucristo, xla' chu lakatin con huan Espíritu Santo. Lā' a'ntīn tatā'latlā'huan huan Espíritu Santo, xlaca'n tū' caticāmālaclē'nīca. { oPero a'xni'ca' kalhatin kalhlaka'ī' huan Māpa'ksīni' Jesucristo, tzētza' māchekxī a'ntūn tzo'kli Moisés. s _Lā' hasta chuhua'j huan israelitas tū' tamāchekxī a'xni'ca' talakapūtle'ke a'ntūn tzo'kli Moisés. Huan israelitas tū' ixtamāchekxī. Lā' hasta chuhua'j xlaca'n tū' tamāchekxī a'xni'ca' talakapūtle'ke huan ixtachihuīn Dios a'nlhān tatzo'kni' huan convenio xala' makāntza'. Lā' huā'mā' tzē māchekxīyāuj xmān palh tā'tapaksīyāuj Cristo. (I Quit tū' ictlahua hua'chi huan Moisés. Xla' ixtalakatlapa. Lā' chuntza' huan israelitas tūlalh talaktzī'lh a'nchī ixmixmā' a'ntū ī'xkaka na ixlacan.  Quit icca'tzī que lej tzey huan xatzey tachihuīn. Lā' ū'tza' quit iccālīmāsu'ni'cu'tun ixlīhuākca'n huan tachi'xcuhuī't. ;o Palh huan ley tzēhuanī't ixuanī't a'yuj tū' makān ixtāyani'lh, más tzēhuanī't a'ntū tāyani' para pō'ktu. Lā' ū'tza' huan xatzey tachihuīn ixpālacata Jesucristo. 0Y Huā'mā' ley lej tzēhuanī't ixuanī't. Lā' a'yuj lej tzēhuanī't ixuanī't, huan ley tūla tā'mālacastuccan con huan xatzey tachihuīn ixpālacata Jesucristo. )K Tzēhuanī't ixuanī't ixley Moisés a'yuj por ixpālacata huā'mā' ley ca'tzīcan que huan tachi'xcuhuī't nacāmāpātīnīcan. Más xatzēhuanī't huan xatzey tachihuīn ixpālacata Jesucristo, como huā'mā' quincāmāca'tzīnīyāni' a'nchī tzē nalīxapacan a'ntū laclē'nāuj. c?Más tzēhuanī't huan līmāsca'tīn a'ntū huan Espíritu Santo quincāmaxquī'yāni'. \1Lā' huā'mā' ley a'ntū māsu'yu que tasqui'nī nanīcan, huā'mā' tzo'kca nac lakatu' chihuix. Lā' a'xni'ca' maxquī'ca Moisés huanmā' ley, a'nalh lakatin ka'tla' xkakana'. Lā' ixlacan Moisés lej ī'xkaka. Lā' huan israelitas a'ntī ixtayāna' a'ntza' tū' tapātīlh a'nchī ī'xkaka como ixcālakachi'pa. Lā' huā'mā' xkakana' tū' lej xlīt xkakalh como lacatzucu mixli. Lā' chuntza' lej tzēhuanī't ixuanī't a'nchī Dios māstā'lh huan ley. CXla' ū'tza' a'ntī quimaxquī' tapāstacna'. Lā' ū'tza' tzē iclīmāsu'yu huan xasāsti' convenio a'ntū Dios tlahuanī't con huan tachi'xcuhuī't. Lā' huanmā' convenio tū' hua'chi lakatin ley a'ntūn tatzo'kni'. Huanmā' convenio līchihuīna'n huan Espíritu Santo. Huan ley māsu'yu palh ixlīhuākca'n huan tachi'xcuhuī't taka'lhī ixtalaclē'i'ca'n lā' ū'tza' natalīnī. Huan Espíritu Santo māstā' xasāsti' quilhtamacuj. yQuit tū' icuan que xmān quē'cstu tzē ictlahua huā'mā' lītlōt. Dios quimaktāya lā' ū'tza' tzē iclītlahua. ~Chuntza' icuan como quit icca'tzī que tzey a'ntū icmāsu'yu na ixlacapūn Dios, como Cristo quilīmāmacū'lh para na'icmāsu'yu. @}yHui'xina'n hua'nī'ta'ntit hua'chi lakatin carta a'ntū Cristo quimātzo'knīlh. Huanmā' carta tū' tzo'kcanī't con tinta. Lā' tū' tzo'kcanī't nac lakatin chihuix a'ntū hua'chi lhta'ca'la'. Huan Espíritu Santo a'ntī Dios macamilh a'ntī xalakahuan, xla' cāxtāpalīni'ni' mintapāstacna'ca'n a'xni'ca' iccāhuanini' huan xatzey tachihuīn ixpālacata Jesucristo. Lā' chuntza' tasu'yu a'ntūn tlahuanī't Cristo para hui'xina'n. R|Hui'xina'n hua'chi quincarta, como por mimpālacataca'n tzē ca'tzīcan que tzey a'ntū ictlahua. Lā' huā'mā' carta tzē natalaktzī'n lā' natalakapūtle'ke ixlīhuākca'n huan tachi'xcuhuī't. Hui'xina'n hua'chi lakatin carta hua'nī'ta'ntit a'ntū tatzo'kni' na qui'a'clhcunuc, como quit lej iccāpāstacāni' hui'xina'n. b{ ?Lasā' ā'makapitzīn natahuan que quit icka'tla'jca'tzī lā' quilīchihuīna'ncan quē'cstu. Tū' tasqui'nī que quit na'iccāmaxquī'yāni' kalhtin carta a'ntū nahuan que quit tzeyā chi'xcu'. Lā' tū' tasqui'nī que hui'xina'n naquilāmaxquī'yāuj kalhtin carta a'ntūn tzē na'iclē'n chuxalhā, chuntza' hua'chi talē'n ā'makapitzīn. z9Quit tū' hua'chi a'ntīn ta'a'kxokonu'n lā' taxtāpalī huan tamāsca'tīn a'ntū ixla' Dios. Xlaca'n tū' xa'nca tamāsu'yu como xmān ta'a'kxokotlajacu'tun. Quit iclīchihuīna'n a'ntū stu'ncua' na ixlacapūn Dios, como xla' quilīmāmacū'nī't na'ictā'scuja Cristo.y+Na ixlaclhni'ca'n a'ntīn tūna'j tapūtaxtu huan tamāsca'tīn a'ntū ixpālacata Cristo, xla' hua'chi catūhuā a'ntū pu'csa lā' laknīcan. Lā' na ixlaclhni'ca'n a'ntīn tapūtaxtunī'ttza', huan tamāsca'tīn a'ntū ixpālacata Cristo, xla' hua'chi lakatin perfume a'ntū māstā' quilhtamacuj. Nīn tintī' a'ntīn tzē ixa'cstu namāsu'yu ixpālacata Cristo. Tasqui'nī que Dios namaktāya. Zx-Līpāxuhua Dios a'nchī quina'n icmāsu'yuyāuj ixpālacata Cristo. Quina'n hua'chi huan xajini' pūm a'ntū a'ksajcan Dios na ixlaclhni'ca'n a'ntīn tapūtaxtunī'ttza' lā' nā a'ntīn tūna'j tapūtaxtu. wMaxquī'yāuj pāxcatca'tzī Dios como por ixpālacata Cristo xa'nca taxtuyācha' huan tachihuīn a'ntū icmāsu'yu. Xla' quimaktāya para na'icmāsu'yu lakachu ixpālacata Cristo. Lā' huā'mā' tamāsca'tīn hua'chi lakatin perfume a'ntū a'kahuan lakachu. 1v[ Lā' a'yuj xa'nca taxtulh, quit lej xa'ictamakchuyīnī't, como quintā'tinca'n, Tito, tū' chā'lh a'ntza' chuntza' hua'chi xa'iclacāxlanī'ta'uj. U'tza' iccālīmakxtekli xalanī'n nac Troas lā' icmilh nac Macedonia como icpuhualh que Tito ixchilh huā'tzā'. Ixtachihuīn Dios xa'nca taxtu Ou Quit ictētaxtulh nac Troas como a'ntza' icmāsu'yucu'tulh huan xatzey tachihuīn ixpālacata Cristo. Lā' a'xni'ca' ictētaxtulh a'ntza', Dios ixlacāxtlahuakō'nī'ttza' ixlīhuāk a'ntza'. =ts Māsputūnu'ni'yāuj como tū' lacasqui'nāuj naquincātlajayāni' huan ko'ti'ti'. Ca'tzīyāuj que huan ko'ti'ti' lej a'kxokonu'n. Pablo tamakchuyīlh a'xni'ca' ixuī' nac Troas Qs Palh hui'xina'n māsputūnu'ni'yā'tit huanmā' chi'xcu', nā quit na'icmāsputūnu'ni'. Palh quit icmāsputūnu'ni'nī't catīhuā, por mimpālacataca'n icmāsputūnu'ni'nī't na ixlacapūn Cristo. frE A'xni'ca' quit iccāmacā'ni'chāni' huan kalhtin carta, quit icca'tzīcu'tulh palh hui'xina'n ixtlahua'tit a'ntū iccāhuanini' ixpālacata huanmā' chi'xcu'. Icca'tzīcu'tulh palh hui'xina'n ixquilā'a'kahuāna'ni'uj. \q1U'tza' iccālīsqui'ni'yāni' hui'xina'n camāsu'yu'tit a'nchī pāxquī'yā'tit. 7pgChuhua'j camāsputūnu'ni'tit lā' camāko'xamixī'tit. Palh tū' chuntza' natlahua'yā'tit hui'xina'n, huanmā' chi'xcu' tūlalh catitāyani'lh, como lej ixlīlakaputzalh. o Mintalhūhuā'tca'n de hui'xina'n māpātīnī'nī'ta'ntit huanmā' chi'xcu'. Chuhua'j tzeytza'. Tū'tza' camāpātīnī'tit. $nALā' huanmā' chi'xcu' a'ntī tlahualh a'ntūn tū' tzey, xla' iclīlakaputzalh, como tū' līmakuan a'ntūn tlahualh. Lā' ā'chulā' cāmālakaputzīnī'ta'ni' hui'xina'n. Tū' icuan palh milīhuākca'n hui'xina'n cāmālakaputzīnī'ta'ni' como chō'la tū' milīhuākca'n. m5Quit lej xa'iclakaputza a'xni'ca' iccātzo'knuni'ni' hui'xina'n. Lā' nā lej xa'iccalhuan como xa'icca'tzī que ixcāmālakaputzīni' a'ntū xa'iccātzo'knuni'nī'ta'ni'. Lā' tū' xa'iccāmālakaputzīcu'tunāni'. Iclacasqui'lh que hui'xina'n naca'tzīyā'tit a'nchī quit lej iccāpāxquī'yāni' hui'xina'n. Ixtasqui'nī namāsputūnu'ni'can huan chi'xcu' a'ntīn tū'tza' ixtlahua a'ntūn tū' tzey 0lYLā' ū'tza' tū' iclī'a'lh. Xmān iccātzo'kni'ni' huan kalhtin carta. Tū' xa'ica'ncu'tunācha' iccālacaquilhnīyāni' lā' nīn xa'iccāmālakaputzīcu'tunāni'. Palh hui'xina'n tlōkentaxtūyā'tit a'ntū iccātzo'knuni'n, quit na'iclīpāxuhua lā' nā hui'xina'n nalīpāxuhua'yā'tit. .kUPalh quit xa'iccāmālakaputzīni' hui'xina'n, tū' ixa'nalh a'ntī ixquimāpāxuhuīlh quit. Palh hui'xina'n lakaputzayā'tit, quit tūla līpāxūj iclatahui'la. Uj %Lā' ū'tza' quit iclīhui'līlh que tū' iccālaka'nchāni' hui'xina'n palh ixtasqui'nī que xa'iccālacaquilhnīni'. Palh quit xa'ica'ncha' cahuā iccālacaquilhnīyāni', lej ixlīlakaputzauj quina'n. Gi  Quit tū' iccāmāpa'ksīcu'tunāni' a'nchī hui'xina'n kalhlaka'ī'yā'tit. Hui'xina'n xa'ncatza' kalhlaka'ī'yā'tit. Xmān iccātlahuani'cu'tunāni' a'ntū lej nalīpāxuhua'yā'tit.~h wDios ca'tzī palh stu'ncua' a'ntū na'iccāhuaniyāni'. Palh quit xa'iccālaka'nchāni' cahuā nac Corinto, quit xa'iccālacaquilhnīni' hui'xina'n. Lā' ū'tza' tū' iclī'a'lh. Lā' Dios caquimāpātīnīlh palh tū' stu'ncua' huā'mā'. dg CDios quincālakmacaminī'ta'ni' huan Espíritu Santo a'ntī huī' na qui'a'clhcunucca'n. Chuntza' tasu'yu que tapa'ksīyāuj con Dios. Lā' nā tasu'yu que Dios natlōkentaxtū a'ntū huan que naquincātlahuani'yāni'. cf ADios ū'tza' a'ntī quimaktāya para na'ickalhlaka'ī' xa'nca huan Jesucristo. Lā' nā hui'xina'n cāmaktāyayāni' para nakalhlaka'ī'yā'tit xa'nca huan Jesucristo. Lā' nā xla' quilacsacnī't para na'ictā'scuja. Ie  Ixlīhuāk a'ntū Dios huan que natlahua, Jesucristo tlōkentaxtūkō' ixlīhuāk. U'tza' līmaxquī'yāuj pāxcatca'tzī Dios, como xla' tlōkentaxtū a'ntū huan por ixpālacata Jesucristo. Wd )Quit lā' Silvano lā' Timoteo xa'iccāmāsu'ni'yāni' ixpālacata Jesucristo a'ntī ixO'kxa' Dios. Tzē kalhlaka'ī'can a'ntū huan Jesucristo. Pō'ktu huan a'ntū stu'ncua'. Xla' tū' maktin taxtāpalī. c #Dios tū' maktin taxtāpalī. Lā' xla' ca'tzī que stu'ncua' a'ntū icuan. A'ntū iccāhuaniyāni' hui'xina'n tzē nakalhlaka'ī'yā'tit. :b oA'yuj icualh que xa'iccālaka'nchāni' hui'xina'n, quit tūlalh ictlōkentaxtūlh. Lā' ū'tza' talīhuan ā'makapitzīn palh quit xmān xa'ickalhkamāna'mā' a'xni'ca' icualh que xa'ica'ncu'tun a'ntza'. A'xni'ca' quit iclīchihuīna'n a'ntū na'ictlahua, tū' icchihuīna'n hua'chi huan chi'xcuhuī'n xalanī'n huan cā'quilhtamacuj. Xlaca'n tahuan que stu'ncua' natatlahua catūhuā a'yuj taca'tzī que tū' catitatlōkentaxtūlh. ta cQuit iccātēlaktaxtucu'tuni' hui'xina'n a'xni'ca' icmilh nac Macedonia. Lā' nā icpuhualh que na'iccālaka'nāchāni' a'xni'ca' xa'ictaxtulh nac Macedonia. Lā' ā'calīstān chuntza' hui'xina'n ixquilā'o'kska'lhīlē'uj nac Judea. "` ?Lā' como quit xa'icca'tzī huā'mā', quit icpuhualh na'iccālaka'nāchāni' hui'xina'n xapū'la. Lā' chuntza' tzē maktu' xa'iccālaka'nchāni'. [_ 1Xmān ā'makapitzīn de hui'xina'n māchekxī'yā'tit a'nchī nalīpāxuhua'yā'tit hui'xina'n por quimpālacata a'xni'ca' namimpala huan Māpa'ksīni' Jesús. Lā' nā quit na'icpāxuhua por mimpālacataca'n. ^  A'ntū iccātzo'knuni'yāni' hui'xina'n huā'mā' huanicu'tun xmān a'ntū māchekxī'yā'tit hui'xina'n a'xni'ca' lakapūtle'keyā'tit. Tū' iccāhuanimā'ni' ā'catūhuā. Lā' quit iclacasqui'n que hui'xina'n xa'nca namāchekxīkō'yā'tit a'ntū ictzo'kmā'. $] C Līpāxūj iclahuī' como quit icca'tzī que xa'nca ictlā'huanī't na milaclhpu'nanca'n lā' nā na ixlaclhpu'nanca'n ixlīhuākca'n huan tachi'xcuhuī't. Tū' ica'kxokonu'nī't. Dios quimaxquī'lh tapāstacna'. Lā' ū'tza' xa'nca iclīlatlā'huan. Dios lej lakalhu'manīni'n. Quimaxquī'nī't tapāstacna' a'ntūn tū' hua'chi ixtapāstacna'ca'n huan tachi'xcuhuī't a'ntīn xalanī'n nac quilhtamacuj. S\ ! Xmān tasqui'nī que hui'xina'n naquilālīkalhtō'ka'yāuj. Lā' chuntza' naquīlāmaktāyayāuj hui'xina'n. Lā' chuntza' a'xni'ca' Dios naquisicua'lanālī, lhūhua' a'ntī natamaxquī' Dios pāxcatca'tzī, ixpālacata a'ntū Dios māstā'nī't chu a'nchī hui'xina'n squi'ni'tit. Pablo hualh a'nchī tū' lī'a'lh nac Corinto 5[ e Dios quimāpūtaxtūlh de huanmā' lījicua'. Lā' tzēcus naquimāpūtaxtū Dios. Quit icca'tzī que Dios naquimāpūtaxtū a'xni'ca' na'ictahui'lapala nac cā'lījicua'. IZ   Xa'icpuhuan palh na'icnītza'. Xa'icca'tzī que quit tūlatza' xa'ictlahua nīn tuntū'. Lā ū'tza' xa'iclīpāhuan xmān Dios. Xla' ū'tza' a'ntīn tzē cāmālakahuanīchoko huan nīnī'n. ZY /Tā'timīn, quit iclacasqui'n que hui'xina'n naca'tzīyā'tit a'nchī iclīpātīni'lh a'xni'ca' xa'icui'lacha' nac Asia. Quit tū'tza' xa'ictāyani'. Icpuhualh palh tū'tza' ā'chulā' xa'iclatahuī'lh. X 3Lā' quit xa'nca icca'tzī que hui'xina'n natāyani'yā'tit a'yuj nā pātīni'mpā'na'ntit. Lā' nā icca'tzī que nacātamāko'xaka'tlī'yāni'. YW -Lā' como quit icpātīni'n, chuntza' tzē iccāmāko'xaka'tlī'yāni' hui'xina'n lā' tzē iccāmaktāyayāni' para nakalhlaka'ī'yā'tit ā'chulā'. Lā' como Dios quimāko'xaka'tlī', nā chuntza' tzē na'iccāmāko'xaka'tlī'yāni' hui'xina'n lā' nā tzē na'iccāmaktāyayāni' a'xni'ca' hui'xina'n pātīni'nā'tit hua'chi quit. V Como Cristo lej pātīni'lh, nā quina'n lej pātīni'nāuj. Lā' Cristo quincāmāko'xaka'tlī'yāni' a'xni'ca' pātīni'nāuj. `U ;Dios quincāmāko'xaka'tlī'yāni' pō'ktu a'xni'ca' pātīni'nāuj. Lā' Dios lacasqui'n que nacāmāko'xaka'tlī'yāuj ā'makapitzīn a'ntīn tapātīni'mā'na chuntza' hua'chi Dios quincāmāko'xaka'tlī'yāni'. T ;Camaxquī'ca pāxcatca'tzī Dios a'ntī ixTāta' huan quiMāpa'ksīni'ca'n Jesucristo. Dios lakalhu'manīni'n lā' quincāmāko'xaka'tlī'yāni'. S  Cacālakalhu'mani' Dios quinTāta'ca'n lā' huan Māpa'ksīni' Jesucristo. Lā' xa'nca cacā'a'nīni'ni'. Pablo lej pātīni'lh R #Iccātzo'knuni'mā'ni' huā'mā' carta quina'n, quit Pablo lā' Timoteo a'ntī quintā'tinca'n. Quit ixapóstol Jesucristo como Dios quilīhui'līlh quilī'apóstol. Iccātzo'knuni'yāni' hui'xina'n a'ntīn tā'tapa'ksīyā'tit Dios lā' takēstokā'tit nac Corinto para namācā'tanī'yā'tit Dios. Lā' nā iccātzo'knuni'yāuj ixlīhuākca'n a'ntīn takalhlaka'ī' ixlīhuāk huan nac Acaya. Q}bA'makapitzīn chuntza' tatlahualh lā' ū'tza' talītaxtutāyalh de na ixtej Dios. Dios casicua'lanālīni'. Amén.iPKbTimoteo, xa'nca cuenta catlahua' a'ntū līmāmacū'ca'nī'ta'. Tū' tikaxpa'ta' a'ntī xmān chihuīna'n lā' tuntū' huan. Lā' tū' cuenta titlahua'ya' a'nchī talālacatāquī' a'ntīn tapuhuan que más taca'tzī. (OIbChuntza' nataka'lhī ixlīricujca'n huan nac quilhtamacuj a'ntū namin lā' nataka'lhī xasāsti' ixquilhtamacujca'n para pō'ktū. Ixtalīmāmacū'n Timoteo N7bNacāmāpa'ksīya' huan ricosnu' que natatlahua a'ntūn tzey. Huan lhūhua' xatzey a'ntū natatlahua porque talakalhu'man ā'makapītzin, ū'tza' hua'chilh nalīricujla a'yuj tū' taka'lhī tumīn. Catamaxquī'lh ā'makapitzīn a'ntūn taka'lhī lā' tū' catatampi'lhīni'lh. M5bHuan ricosnu' nac huā'mā' quilhtamacuj nacāmāpa'ksīya' que tū' cataka'tla'jca'tzīlh lā' nīn tū' catalīpāhuanli ixtumīnca'n a'ntū nasputa. Natalīpāhuan Dios porque xla' quincāmaxquī'yāni' ixlīhuāk a'ntū maclacasqui'nāuj para que nalīpāxuhuayāuj. yLkbXmān Dios tū' catisputli. Lā' tanto xkaka a'nlhā hui'lacha' que nīn tintī' tzē catilaktapajtzūlh. Lā' tintī' laktzī'nī't porque tūla laktzī'ncan. Ixlīhuākca'n cata'a'cnīni'ni'lh. Lā' cacāmāpa'ksīkō'lh pō'ktu. Amén. KbA'xni'ca' Dios nahuan, a'xni'ca' namimpala Jesucristo. Sicua'lanālanī't Dios. Lā' xla' lej māpa'ksīni'n. Xla' huan Rey a'ntī cāmāpa'ksī ixlīhuākca'n reyes lā' xla' cāmāpa'ksī ixlīhuākca'n a'ntīn tamāpa'ksīni'n nac cā'quilhtamacuj. $JAbIcmāpa'ksīyāni' que ca'a'kahuāna'ni' xa'nca a'ntū icmāsu'ni'yāni' hasta a'xni'ca' namimpala quiMāpa'ksīni'ca'n Jesucristo. Lā' tū' camakxtekti naxtāpalīcan nīn macsti'na'j a'ntū iclīmāpa'ksīnī'ta'ni'. Tū' catlahua' nīn tuntū' a'ntūn tzē nalī'a'ksa'nca'na'. @Iyb Icmāpa'ksīyāni' na ixlacapūn Dios a'ntī cāmā'a'nanīlh ixlīhuāk a'ntū a'nan lā' na ixlacapūn Jesucristo a'ntī māstū'ncli ixtapuhuān Dios na ixlacapūn Poncio Pilato. tHab Catanūni' līmaktāyaya' a'ntū kalhlaka'ī'yāuj. Camaklhtīni' xasāsti' minquilhtamacuj a'ntū para pō'ktu porque Dios lacsacni' lā' hui'x hua'nī'ta' na ixlacapūnca'n tachi'xcuhuī't que kalhlaka'ī'nī'ta' ixtachihuīn Dios. 2G]b Lā' hui'x, como tapa'ksīya' con Dios, catapānu' de ixlīhuāk huā'mā' a'ntūn tū' tzey. Calīhui'li' lacuan namāstū'ncni'ca'na'. Castālani' Dios. Caputza a'nchī ā'chulā' nalīkalhlaka'ī'ya' lā' napāxquī'ni'na'. Catāyani' a'ntū napātle'keni'yāni' lā' nalakalhu'mana'na'. zFmb Ixlītzucuni' ixlīhuāk a'ntūn tū' tzey, ū'tza' lej ka'lhīcu'tuncan tumīn. A'makapitzīn tanto talacasqui'lh ixtumīnca'n lā' tataxtutāyalh de na ixtej Dios. Lā' chuntza' lej talīpātīni'lh. Calīmaktāya' a'ntū kalhlaka'ī'ya' ,EQb A'ntī lej putza a'nchī nalīricujla, xla' nalīlaktzīncu'tuncan lā' tūla catitlajalh. Lā' huan lhūhua' catūhuā a'ntū cālacasqui'n natala hua'chi a'ksu'j a'ntū nachi'pa lā' tū' catipūtaxtulh. A'chulā' natlahua a'ntū xmān ixtapuhuān hasta que napāxcatlakō' lā' nasputa. eDCbPalh cāka'lhīyāuj quilīhua'tca'n lā' quilu'xu'ca'n, con huā'mā' nalīpāxuhuayāuj. CbA'xni'ca' lacatuncuīuj, tuntū' līmiuj nac huā'mā' quilhtamacuj lā' tūla catilē'uj catūhuā a'xni'ca' nanīyāuj. TB!bPero a'ntī stālani' Dios lā' līpāxuhua, ū'tza' līricujlanī'ttza'. OAbLā' lej talālacatāquī' porque tū' tzey ixtapāstacna'ca'n lā' tū'tza' talakapasa huan tū xastu'ncua'. Xlaca'n tapuhuan que más rico natala palh natastālani' Dios. Cataxtunqui de xlaca'n. @7bhuā'mā' chi'xcu' lej ka'tla'jca'tzī lā' tuntū' ca'tzī. Xmān lītlajacu'tun ū'tza' ixtachihuīn lā' cālacapūchihuīna'n. Chuntza' tzucucan lālakca'tzani'can lā' lālī'a'kchā'ni'can. Lā' tzucucan lālakapalacan lā' puhuancan a'ntūn tū' tzey de ā'makapitzīn.  ~E||{$yy xvut%rponmm lkk%jji$h3fedccb[a`s_^^K]Y[ZZ2XWVaUTgS2QPOqNbMMKJIHpGFEDCvBAC@?>K=<;:987P55f432G1//.n-h,+=*y)(('r&x%$$#u" -:.{*3DDdz O  "gBG Chō'la hui'xina'n puhua'nā'tit que quit ictamaktāyamā' na milacapūnca'n. Tū' chuntza'. Quit icchihuīna'n na ixlacapūn Dios lā' icchihuīna'n chu a'nchī lacasqui'n Cristo. Quit lej iccāpāxquī'yāni' hui'xina'n. Iccāmaktāyacu'tunāni' para que xa'nca nakalhlaka'ī'yā'tit. Lā' ū'tza' iclītlahuakō' ixlīhuāk para hui'xina'n. 2A] Quit icsqui'ni'lh Tito que ixcālaka'ni' hui'xina'n. Lā' xla' ictā'macā'lh ā'kalhatin de quintā'tinca'n. Tito tū' cā'a'kxokomaklhtīni' nīn tuntū'. Hui'xina'n ca'tzīyā'tit a'nchī xa'iclatlā'huan, nā chuntza' ixlatlā'huan Tito. Quina'n quintu'ca'n chu lakatin quintapāstacna'ca'n. e@C Quit nīn tuntū' iccā'a'kxokomaklhtīni' a'xni'ca' iccālakmacā'ni' huan chi'xcuhuī'n. ? Lā' a'yuj tū' iccāsqui'ni'nī'ta'ni' nīn tuntū', ā'makapitzīn tahuan que iccā'a'kxokomaklhtīnī'ta'ni' mintumīnca'n. i>K Quit con tapāxuhuān na'icmāsputū a'ntū icka'lhī para na'icscuja con hui'xina'n. Lā' na'icscuja hasta na'ictlakua'n. Lā' a'yuj quit lej iccāpāxquī'yāni' hui'xina'n, pero hui'xina'n tū' lej quilāpāxquī'yāuj. ==s Chuhua'j ixlīmaktu'tun ictacāxnī't para na'iccālaka'nāchāni' hui'xina'n. Lā' a'xni'ca' na'icchā'n a'ntza', hui'xina'n tū' catimāpala'tit para na'icuā'yan. Xmān iccāmaktāyacu'tunāni' hui'xina'n para nakalhlaka'ī'yā'tit ā'chulā'. Tū' iclacasqui'n mintumīnca'n. Ca'tzīyāuj que huan camana' tūla tamāhuī' ixtāta'ca'n. Huan xanatāta'na' tamāhuī' ixcamana'ca'n. Lā' quit hua'chi mintāta'ca'n hui'xina'n. 4<a Xmān lakatin catūhuā tū' ictlahualh na milaclhni'ca'n. Ictlahualh pero xmān na ixlaclhni'ca'n xalanī'n ā'makapitzīn lītokpānna'. Lā' ū'tza' huā'mā': Tū' iccāsqui'ni'ni' hui'xina'n para na'icuā'yan. Palh hui'xina'n puhua'nā'tit palh tū' tzey huā'mā', caquilāmāsputūnu'ni'uj. u;c A'xni'ca' xa'icscuja na milaclhni'ca'n, tasu'yulh palh Dios ixquilīhui'līnī't quilī'apóstol. Quit līlacatzucu xa'icscuja. Lā' quit xa'ictlahua lē'cnīn. Lā' huā'mā' māsu'yulh palh Dios ixquilīhui'līnī't quilī'apóstol. P: Hua'chilh quit tonto como xmān quilīchihuīna'ncan quit. Xmān por mimpālacataca'n hui'xina'n chuntza' iclīchihuīna'n. Hui'xina'n ixquilāmaktāyauj na ixlacapūnca'n a'ntīn tahuan que xlaca'n apóstoles. A'ntīn tapuhuan que xlaca'n lakka'tla'n apóstoles, xlaca'n tū' quinta'a'kapalhkā a'yuj nīn tuntū' quit. _97 Chuntza' icpāxuhua a'yuj scalana'jua' quit lā' a'yuj quilakapalacan lā' a'yuj quisputni' a'ntū icmaclacasqui'n lā' a'yuj quimacaputzacan lā' a'yuj quimpātle'keni' a'ntū jicslīhua'. A'xni'ca' scalana'jua' quit, a'xni'ca' tasu'yu que Cristo quimaktāyamā'. Lā' ū'tza' iclīpāxuhua. Pablo ixpāta'la por huan xalanī'n nac Corinto T8! Lā' xla' quihuanilh: “Quit na'icmaktāyayāni' lā' chuntza' natāyani'ya'. A'xni'ca' hui'x scalana'jua' a'xni'ca' tasu'yu palh quit icka'lhī līmāpa'ksīn”. Chuntza' quihuanilh. Lā' chuntza' con tapāxuhuān na'ictāyani' a'xni'ca' scalana'jua' quit como chuntza' lītasu'yu que quit icscuja por ixlīmāpa'ksīn Cristo. m7S Maktu'tun icsqui'ni'lh huan Māpa'ksīni' Jesucristo que ixquimāpānūni'lh huā'mā' taca'tzāt. Y6+ Chō'la quit lej xa'iclīka'tla'jca'tzīlh por ixpālacata a'nchī iclakachuyanī't. Lā' ū'tza' Dios quilīmaxquī'lh lakatin taca'tzāt. Lā' huā'mā' taca'tzāt hua'chi lakatin lhtucū'n a'ntū huan ko'ti'ti' yāhualh na quimacni'. Dios quimaxquī'lh huā'mā' taca'tzāt como tū' lacasqui'lh que quit na'icka'tla'jca'tzī. 5  Palh quit ixquilīchihuīna'nca xa'nca a'ntū ictlahuanī't, tū' xa'icchihuīna'lh hua'chi tonto, como quit xmān iclīchihuīna'n a'ntū stu'ncua'. Pero tū' quintilīchihuīna'nca māni' quit como tū' iclacasqui'n que ā'makapitzīn natapuhuan que quit lej ka'tla'. Quit iclacasqui'n que ixpālacata a'nchī iclatā'kchoko lā' a'nchī icchihuīna'n, nataca'tzī palh quit tzey. \41 Lā' como Dios quintlahuani'lh huā'mā', quit icmāka'tlī'. Quit tū' iclīka'tla'jca'tzī a'ntū quimpātle'keni'lh. Xmān na'iccāhuaniyāni' a'ntū māsu'yu que quit quē'cstu tūla ictlahua nīn tuntū'. 3 Quilē'nca nac a'kapūn. Lā' a'ntza' ickaxmatli tachihuīn a'ntūn tūla icuan como Dios tū' quimakxteka que na'icuani nīn tintī'. h2I Dios ca'tzī palh lē'nca quimacni' o palh xmān lē'nca quilīca'tzīn. Quit tū' icca'tzī. k1O Ka'lhītza' hua'chi cāujtā'ti' cā'ta lā' xa'ickalhlaka'ī'nī'ttza' Cristo, a'xni'ca' quit quilē'nca nac a'kapūn a'nlhā hui'lacha' Cristo. Tū' icca'tzī palh lē'nca quimacni' o palh tū' lē'nca. Xmān Dios ca'tzī. 40 c Tū' līmakuan na'icuan palh ka'tla' quit. Xmān na'iccāhuaniyāni' a'ntū quimāsu'ni'lh huan Māpa'ksīni' Jesucristo lā' a'ntū iclaktzī'lh a'xni'ca' iclakachuyalh. 3/_ !Pero quilacmāxtuca nac lakatin xalhu'cu' de huan xataxaka cā'lacchicni. Lā' quimpūmāyujūca lakatin canasta. Lā' chuntza' iclītzā'lalh lā' iclīpūtaxtulh.v.e A'xni'ca' quit xa'icuī' nac Damasco, a'ntza' ixmāpa'ksīni'n kalhatin gobernador a'ntī ixui'līnī't huan rey Aretas. Huā'mā' gobernador cāyāhualh centinelas a'nlhā lactaxtucan nac cā'lacchicni', como ixquintachī'lē'ncu'tun. -  Dios ca'tzī que stu'ncua' a'ntū icuan. Xla' ū'tza' ixTāta' quiMāpa'ksīni'ca'n Jesucristo. Ca'a'cnīni'ni'ca para pō'ktu. #,? Palh tasqui'nī que quit naquilīchihuīna'ncan quē'cstu, quit iclīchihuīna'ncu'tun a'ntū namāsu'yu que quit quē'cstu tūla ictlahua nīn tuntū'. &+E Palh catīhuā tūla xa'nca latā'kchoko na ixtej Dios, quit iclakalhu'man. Lā' palh catīhuā tatonkopū, quit ica'kchā'n con huan a'ntī mātonkopūlh. * Lā' tū' xmān huā'mā'. Pō'ktu ictamakchuyīnī't lā' quimpāta'lanī't por ixpālacataca'n xalanī'n nac huan lītokpānna'. )+ Lā' lej ictlekua'nī't lā' lej palha' icscujnī't. Lā' lej maklhūhua' iclakachu'huā'lhtatanī't. Lā' icpātīnī't tatzi'ncsta lā' nā takalhpūtīt. Maklhūhua' tū' xa'icka'lhī a'ntū na'icua'. Lā' icpātīnī't lonkni'. A'katunu' tū' xa'icka'lhī quilu'xu'. (  Lakachu iclatā'kchokonī't para na'icmāsu'yu ixtachihuīn Dios. Lā' nā ictahui'lanī't a'nlhā lej cā'lījicua'. Lā' nā maklhūhua' ictacutnī't nac pūxka a'nlhā lej lakka'tla'n. Lā' nā ica'nī't a'nlhā ixtalatlā'huan ka'lhāna'nī'n. Lā' quintitamaknīcu'tulh quintā'israelitas lā' nā a'ntīn tū' israelitas. Lā' xa'iclatlā'huan nac cā'lījicua' nac cā'lacchicni' lā' nac cā'qui'huī'n lā' nac mar. Lā' ixquintamaknīcu'tun a'ntī līhua ixtahuan que xlaca'n tatapa'ksī con Cristo. o'W Lā' maktu'tun tanūni'ca quinkēniccan. Lā' maktin quimūta'laca. Lā' maktu'tun tā'cnūlh huan barco a'ntū xa'icpū'a'mā'. Lā' lakatin chi'chini' ā'lakatin tzī'sa icpātle'kelh nac xcān a'xni'ca' tā'cnūlh huan barco. r&] Quintā'israelitas quintakēsno'kli pu'xamacāujna'jās. Lā' chuntza' quintatlahuani'nī't makquitzis. ^%5 Xlaca'n tahuan que tatā'scuja Cristo. Quit līhua'ca' ictā'scuja Cristo. Chuntza' a'nchī icchihuīna'mā' hua'chilh tonto quit. Xlaca'n tū' tascujnī't hua'chi quit. Lā' tū' tapātīni'nī't hua'chi quit. Quintucscanī't. Lā' nā xa'ictachī'n. Lā' lej maklhūhua' quintimaknīcu'tunca. Lā' xlaca'n tū' tapātīni'nī't chuntza'. H$  Xlaca'n taka'tla'jca'tzī lā' tahuan que xlaca'n hebreos. Nā quit hebreo. Tahuan que xlaca'n israelitas. Nā quit israelita. Xlaca'n tahuan que Abraham ixpapca'n. Nā Abraham nā quimpap. 7#g Tū' chuntza' iccātlahuani' hui'xina'n. Palh tzey cahuā tlahuacan huā' tamā'na', quit xa'icmāxana'lh, como tū' ictlahualh chuntza'. Xlaca'n tahuan a'ntū tatlahuanī't. Lā' chuhua'j quit na'icuan a'ntū ictlahuanī't quit, a'yuj natasu'yu hua'chilh icka'tla'jca'tzī lā' hua'chilh tonto quit. f"E Hui'xina'n cāpātīni'yā'tit a'yuj xlaca'n cātamāpa'ksīcu'tunāni' hui'xina'n. Xlaca'n cātamaklhtīyāni' ixlīhuāk a'ntū ka'lhīyā'tit. Lā' xlaca'n cātamā'a'kahuānīyāni'. Lā' xlaca'n cātalakmaka'nāni' hui'xina'n. Lā' cātalacala'sāni'. Lā' a'yuj xlaca'n tatlahuani'yāni' ixlīhuāk huā'mā', hui'xina'n cāpātīni'yā'tit. !5 Hui'xina'n a'yuj puhua'nā'tit palh lej ca'tzīyā'tit, cāpātīni'yā'tit huā' tamā'na a'ntīn cālīchihuīna'ncan ixa'cstuca'n hua'chi tonto.  3 Lhūhua' a'ntīn cātamāsu'ni'cu'tunāni' hui'xina'n, ixa'cstuca'n cālīchihuīna'ncan. Nā quit na'iccāhuaniyāni' hui'xina'n a'ntū ictlahua. N Ca'tzīyāuj que a'ntī ka'tla'jca'tzī, xla' chihuīna'n hua'chi tonto, lā' tū' hua'chi kalhatin a'ntīn tapa'ksī con Cristo. Lā' a'ntū na'icuan quit, hua'chilh quit xa'icka'tla'jca'tzīlh. jM Quit iccāhuanipalayāni' hui'xina'n: Tū' capuhua'ntit hui'xina'n palh quit tonto como quē'cstu quilīchihuīna'mā'ca. Lā' a'yuj capuhuanca palh quit tonto, caquilākaxmatui lā' caquilāmakxtekui na'icchihuīna'n. ve Lā' nā tzē natataxtāpalī a'ntīn tatā'scuja huan ko'ti'ti'. Lā' chuntza' hua'chilh ixtatlahualh a'ntūn tzey, a'yuj tatlahuamā'na a'ntūn tū' tzey. Xlaca'n natamāpala con Dios a'ntūn tatlahuanī't. A'nchīn pātīni'lh Pablo 5 Huā'mā' a'ntūn tatlahua tūla lē'cnīyāuj como māni' huan ko'ti'ti' tzē taxtāpalī lā' tzē la hua'chi kalhatin ángel xala' nac a'kapūn. 4a Xlaca'n tahuan que apóstoles. Tū' stu'ncua'. Xmān ta'a'kxokonu'n a'nchī tamāsu'yu. Talacasqui'n que nacālaktzī'ncan hua'chi apóstoles a'ntīn tatā'scuja Cristo. N Tū' iccāsqui'ni'nī'ta'ni' tumīn para na'icuā'yan. Lā' tū' ictisqui'nli nīn maktin. Chuntza' xlaca'n a'ntīn tasqui'n tumīn tūlalh catitahualh palh tascuja chu a'cxtim hua'chi quit. W' Lasā' ā'makapitzīn tahuan que quit tū' iccāpāxquī'yāni' hui'xina'n como tū' iccāmaklhtīcu'tunāni' mintumīnca'n. Huā'mā' tū' stu'ncua'. Dios ca'tzī que lej iccāpāxquī'yāni' hui'xina'n. @y Tū' ictīcāsqui'ni'lh nīn tuntū' ixtachi'xcuhuī't Dios xalanī'n nac estado de Acaya a'nlhā hui'lā'na'nchipitit. Quit icuan a'ntū stu'ncua' como quit ictā'tapa'ksī Cristo. F Lā' līhuan xa'iccātā'lahui'lani' quit tū' iccāsqui'ni'ni' tumīn a'xni'ca' xa'icmaclacasqui'n catūhuā. Huan tā'timīn xalanī'n nac Macedonia ixquintalīmini' a'ntū xa'icmaclacasqui'n. Lā' chuntza' tū' iccāmāmakasputūni' hui'xina'n nīn tuntū'. Lā' tū' maktin icticāsqui'ni'ni' para na'icuā'yan. ]3 Līhuan quit xa'icscuja na milaclhpu'nanca'n, ixquintamacamini' tumīn ixtachi'xcuhuī't Dios xalanī'n ā'lacatin cā'lacchicni'. Hua'chilh xa'iccāmaklhtīlh huan tumīn como iccāmaktāyacu'tuni' hui'xina'n. } Quit tū' iccāmātā'jīni' hui'xina'n a'xni'ca' iccāmāsu'ni'ni' huan xatzey tachihuīn ixpālacata Dios. Quit lej līpalha' xa'icscuja para xa'icuā'yan līhuan xa'iccāmāsu'ni'yāni' ixpālacata Dios. ¿Chā tū' tzey a'ntū ictlahualh? +O Chō'la tū' lej tzēhuanī't a'nchī quit ica'cta'sana'n. Pero quit xa'nca icmāchekxī a'ntū icmāsu'yu. Lā' iccāmāsu'ni'nī'ta'ni' ixlīhuāk hui'xina'n. nU Huā' tamā'na chi'xcuhuī'n xlaca'n līhua tahuan que apóstoles. Xlaca'n tū' quinta'a'kapalhkā.  Icjicua'ni' huā'mā' como hui'xina'n kaxpa'tā'tit a'ntīn cātalakmināni' lā' catamāsu'ni'yāni' ā'catūhuā lā' tū' hua'chi a'ntū iccāmāsu'ni'ni' quit ixpālacata Jesús. Lā' xtunc a'ntūn tamāsu'yu ixpālacata huan Espíritu Santo. Tū' ū'tza' a'ntū iccāmāsu'ni'ni'. Lā' xtunc a'ntūn tamāsu'yu a'ntū līpūtaxtucan. Lā' tū' hua'chi quit iccāmāsu'ni'ni'. *M Quit icjicua'n que hui'xina'n nacāta'a'kxokoyāni', chuntza' hua'chi Eva a'kxokoca. Huan ko'ti'ti' lalh ixlīlūhua' lā' a'kxokolh huan Eva. Huan ko'ti'ti' lej ca'tzī a'nchī na'a'kxokonu'n. Lā' chō'la nacā'a'kxokoyāni' nā hui'xina'n, lā' chuntza' nataxtunquīyā'tit de Cristo. ! Dios lacasqui'n que hui'xina'n tū' nataxtunquīyā'tit de Cristo. Lā' huā'mā' ū'tza' a'ntū iclacasqui'n nā quit. Quit iccāmaktāyani' para natapa'ksīyā'tit con Cristo. Chuntza' quit hua'chi catīhuā a'ntī squi'n kalhatin tzu'ma'jāt. Lā' chuhua'j hua'chi kalhatin tzu'ma'jāt a'ntī pāxquī' ī'squi'nīni', nā chuntza' tasqui'nī que hui'xina'n napāxquī'yā'tit xmān Cristo. Q  Quit iclacasqui'n que hui'xina'n nakaxpa'tā'tit līlacatzucu līhuan iccāhuaniyāni' a'ntū ictlahuanī't. Caquilāpātīni'uj līlacatzucu, a'yuj hua'chilh tonto a'ntī līchihuīna'ncan ixa'cstu. .U Palh kalhatin huan que xla' lej tzey a'ntūn tlahua, huā'mā' tuntū' ixtapalh. Xmān Dios a'ntī tzē nahuan palh tzey a'ntūn tlahuanī't kalhatin chi'xcu'.| q Tū' tzey palh kalhatin nalīka'tla'jca'tzī a'ntū māni' xla' tlahuanī't. Xatzey palh namāka'tlī' Dios. g G Lā' chuntza' tzē na'iccāmāsu'ni' huan xatzey tachihuīn ixpālacata Jesucristo a'ntīn tahui'lāna'ncha' más makat que hui'xina'n. Quit icmāsu'yucu'tun huan xatzey tachihuīn a'nlhā tintī'na'j māsu'yunī't nīn kalhatin. Lā' chuntza' tū' ictilīka'tla'jca'tzīlh huan lītlōt a'ntū tlahuanī't ā'kalhatin hua'chilh quit xa'ictlahualh. l Q Quit tū' iclīka'tla'jca'tzī a'ntūn tlahuacan a'nlhān tū' quimacā'n Dios. Tū' iclīka'tla'jca'tzī a'ntūn tatlahuanī't ā'makapitzīn hua'chilh quit xa'ictlahualh. Quit iclacasqui'n que hui'xina'n ā'chulā' nakalhlaka'ī'yā'tit. Lā' chuntza' ā'chulā' tzē na'icscuja con hui'xina'n, chuntza' hua'chi quimāsu'ni'lh Dios a'ntū na'ictlahua.  # Quit xapū'la iccāmāca'tzīnīni' huan xatzey tachihuīn ixpālacata Cristo. Lā' a'xni'ca' xa'iccāmāsu'ni'yāni' hui'xina'n hua'chilh xa'icscujmā' nac xkok a'ntū Dios quimāsu'ni'lh. Tū' icpātle'kelh de huan nac xkok a'xni'ca' iccālaka'nchāni' hui'xina'n.  Quit tū' icti'a'kapalhkālh a'ntū līmakuan a'xni'ca' na'iclīchihuīna'n a'ntū ictlahuanī't. Xmān icscujnī't a'nlhā Dios quimāsu'ni'nī't que na'icscuja. Lā' Dios quimāca'tzīnīlh que na'icscuja nā nac Corinto a'nlhā hui'lā'na'ntit hui'xina'n. gG Quit tū' icticātā'talacastucli xlaca'n a'ntīn tapuhuan que xlaca'n lej xalactzey. Quit tū' hua'chi xlaca'n. Tapuhuan que xlaca'n lej xalactzey como talātā'talacastuca xmān entre ū'tunu'n. Tū' tamāchekxī. L Lā' a'ntīn chuntza' tachihuīna'n, cataca'tzīlh xlaca'n que chuntza' a'nchī iccātzo'knuni'yāni' nac lakatin carta, chuntza' na'iccātā'chihuīna'nāni' a'xni'ca' na'iccālaka'nāchāni'. /W A'makapitzīn na milaclhni'ca'n quintalīchihuīna'n lā' tahuan: “A'xni'ca' xla' quincāmacamini'yāni' lakatin carta, līpalha' chihuīna'n hua'chilh ixka'lhīlh līmāpa'ksīn. Lā' a'xni'ca' huī' con quina'n līlacatzucu chihuīna'n. Lā' tūla xa'nca a'cta'sana'n”. Chuntza' tahuan. pY Chuntza' icuan, como tū' iclacasqui'n que najicua'nā'tit ixpālacata a'nchī iccātzo'knuni'yāni'. kO Huan Māpa'ksīni' Jesucristo quimaxquī'nī't līmāpa'ksīn. Lā' tū' icmāxana'n iclīchihuīna'n huā'mā' līmāpa'ksīn. Quimaxquī'nī't huā'mā' līmāpa'ksīn para que chuntza' tzē na'iccāmaktāyayāni' hui'xina'n a'nchī nakalhlaka'ī'yā'tit. Quimaxquī'nī't huan līmāpa'ksīn tū' para que na'iclactlahua a'nchī kalhlaka'ī'yā'tit. s_ Hui'xina'n pāstacpā'na'ntit xmān a'ntūn tzē nalaktzī'ncan. Lā' na milaclhni'ca'n tahui'lāna' a'ntīn quintatā'lāsta'la lā' tahuan que xlaca'n tatā'scuja Cristo. Cataca'tzīlh xlaca'n que nā quit ictā'scuja Cristo.  Lā' a'xni'ca' hui'xina'n xa'ncatza' na'a'kahuāna'ni'yā'tit Dios, quit na'iccāmāpātīnī a'ntīn tū' ta'a'kahuāna'ni'cu'tun. Q Con ixlīmāpa'ksīn Dios tzē cātlajayāuj ixtapāstacna'ca'n a'ntīn tatā'lātlahua Dios. Lā' nā tzē natlajayāuj ixlīhuāk huan tapāstacna' a'ntūn tū' makxtekni'n kalhlaka'ī'can Dios. Lā' huan ixlīmāpa'ksīn Dios tzē cāxtāpalīni' ixtapāstacna'ca'n tachi'xcuhuī't lā' chuntza' nata'a'kahuāna'ni' Cristo. Z- A'ntīn ta'a'n nac guerra xlaca'n talē'n a'ntū natapūmaknī ixtā'ca'tzaca'n. Quina'n tuntū' lē'nāuj hua'chi huanmā'. Xmān por ixlīmāpa'ksīn Dios tzē nacātlajayāuj a'ntīn tatā'lāsta'la Dios. 3 Lā' a'yuj chi'xcuhuī'n quina'n, xtunc huan guerra a'ntū tlahuayāuj. Lā' tū' hua'chi huan guerra a'ntūn tatlahua xalanī'n nac quilhtamacuj. h~I Iccāhuanicu'tunāni' que xa'nca calatā'kchokotit. Lā' palh tū' chuntza', tasqui'nī na'iccāquilhnīyāni' hui'xina'n a'xni'ca' na'iccālaka'nāchāni'. Lā' palh a'nan ā'makapitzīn de hui'xina'n a'ntīn tahuan que quit iclatlā'huan hua'chi chuxatīyā chi'xcu' lā' que quit ictlahua xmān a'ntū iclacasqui'n, quit na'iccāquilhnī xlaca'n. J}  Quit, Pablo, iccāhuanicu'tunāni' catūhuā. A'makapitzīn tahuan que quit lacatzucu icchihuīna'n na milacapūnca'n. Lā' nā tahuan que quit lej palha' iccātā'chihuīna'nāni' a'xni'ca' iccātzo'knuni'yāni'. Chuntza' hua'chi Cristo lakalhu'manīni'n, nā chuntza' quit līlacatzucu iccātā'chihuīna'ncu'tunāni'. U|# Namaxquī'yāuj pāxcatca'tzī Dios como xla' quincālakmacaminī'ta'ni' ixO'kxa'. U'tza' hua'chi lakatin lē'ksajna' a'ntū lej xatapala. Tūla mālacstū'ncāuj a'nchī huanī't como lej xatapala.B{} Lā' chuntza' xlaca'n nacātalīkalhtō'ka'yāni' lā' nacātapāstacāni' hui'xina'n como Dios cāsicua'lanālīnī'ta'ni' lā' chuntza' hui'xina'n tzē namāstā'yātit huan tumīn. 'zG Lā' a'xni'ca' natasu'yu a'nchī hui'xina'n lej namāstā'yā'tit, lhūhua' natamāka'tlī' Dios, como chuntza' lītasu'yu que hui'xina'n stu'ncua' kalhlaka'ī'yā'tit huan xatzey tachihuīn ixpālacata Cristo, como hui'xina'n cāmaktāya'yā'tit xlaca'n lā' ā'makapitzīn huampala. y Lā' chuntza' por ixpālacata huan tumīn a'ntū hui'xina'n namāstā'yā'tit, hui'xina'n nacāmaktāya'yā'tit ixtachi'xcuhuī't Dios a'ntīn tamaclacasqui'n. Lā' nā xlaca'n natamaxquī' pāxcatca'tzī Dios por ixpālacata a'ntū māstā'nī'ta'ntit hui'xina'n. txa Lā' como chuntza' Dios nacāsicua'lanālīyāni' hui'xina'n, chuntza' tzē namāstā'yā'tit lhūhua'. Lā' chuntza' natamaxquī' pāxcatca'tzī Dios xlaca'n a'ntī natamaklhtīni'n huan mintumīnca'n a'ntū na'iccālē'ni' xlaca'n. Rw Nā quina'n, Dios quincāmaxquī'yāni' a'ntū nacha'nāuj, como ū'tza' Dios a'ntī māstaquī. Lā' chuntza' nalīka'lhīyāuj a'ntū nahua'yāuj lā' nā a'ntū nacha'mpalayāuj. Lā' hui'xina'n palh nacāmaxquī'yā'tit ā'makapitzīn a'ntīn tamaclacasqui'n, Dios nacāmaxquī'yāni' a'ntū maclacasqui'nā'tit hui'xina'n. 0vY Tatzo'kni' na ixtachihuīn Dios ixpālacata kalhatin tzeyā chi'xcu':Xla' lej lhūhua' cāmaxquī' huan pobresni'.Lā' chuntza' pō'ktu tzē nacāmaxquī'. *uM Dios tzē nacāmaxquī'yāni' lej lhūhua'. Lā' hui'xina'n, a'yuj cāmaxquī'yā'tit ā'makapitzīn, hui'xina'n naka'lhīyā'tit a'ntū namaclacasqui'nā'tit. t Chā'tunu' de hui'xina'n camāstā'tit chu a'nchī puhua'nā'tit que tzē namāstā'yā'tit. Lā' tū' camāstā'tit con tā'kcha. Lā' tū' catasu'yulh palh cātasāmāmāstā'nīyāni'. Dios cāpāxquī' a'ntīn tamāstā' con ixlīhuāk ixtapuhuānca'n. s Ca'tzīyāuj que a'ntīn tantzina'j natacha'n, xlaca'n nā tantzina'j natamakala. Lā' a'ntī lhūhua' natacha'n, xlaca'n lhūhua' natamakala. Lā' nā chuntza' quina'n a'xni'ca' māstā'yāuj. Palh lhūhua' namāstā'yāuj, nā lhūhua' namaklhtīni'nāuj. qr[ U'tza' iclīpuhualh que tasqui'nī que na'iccāhuani huan tā'timīn que naquintapū'lani'. Lā chuntza' xlaca'n natamaklhtīni'n huan tumīn a'ntū hui'xina'n hua'nā'tit que namāstā'yā'tit. Lā' chuntza' natasu'yu que hui'xina'n māstā'yā'tit con ixlīhuāk mintapuhuānca'n. Lā' tū' catitasu'yulh palh quit xa'iccāsāmāmāstā'nīni' huan tumīn. 3q_ Palh hui'xina'n tū' tlahua'yā'tit lā' palh ā'makapitzīn xalanī'n nac Macedonia naquintatā'a'n a'ntza', lā' palh hui'xina'n tūna'j mākēstokā'tit huan tumīn, quit na'ictamāxanī' como iccāhuaninī't que hui'xina'n namāstā'yā'tit huan tumīn. Lā' nā hui'xina'n namāxana'nā'tit. 1p[ Lā' como iccāhuaninī't xlaca'n que hui'xina'n māstā'cu'tunā'tit huan tumīn, chuntza' tū' tzey palh hui'xina'n tū' natlōkentaxtūyā'tit. Lā' ū'tza' iccālīlakmacā'nchāni' huan tā'timīn. Lā' chuntza' hui'xina'n namāstā'yā'tit huan tumīn chu a'nchī iccāhuaninī't xlaca'n. moS Quit xa'nca icca'tzī que hui'xina'n cāmaktāyacu'tunā'tit. Quit iccāhuaninī't xalanī'n nac Macedonia a'nchī tlahua'yā'tit hui'xina'n a'ntūn tzey. Iccāhuaninī't a'nchī hui'xina'n xalanī'n nac estado de Acaya ixmāstā'cu'tunā'tit cā'tatza'. Lā' a'xni'ca' taca'tzīlh huā'mā', nā tamāstā'cu'tulh huan xalanī'n nac estado de Macedonia. n  Tū' tasqui'nī que quit na'iccāhuaniyāni' namākēstokā'tit huan tumīn a'ntū nacālīmaktāyayā'tit huan tā'timīn. !m;A'xni'ca' natachā'nācha' Tito lā' huan tā'timīn, cacā'a'cnīni'ni'tit. Lā' huan ā'makapitzīn tā'timīn natalaktzī'n a'nchī hui'xina'n cāpāxquī'yā'tit. Lā' chuntza' naca'tzīcan que stu'ncua' a'nchī icualh que hui'xina'n cāpāxquī'yā'tit huan tā'timīn. l9Lā' Tito, xla' quintā'scuja. Tito lā' quit iccāmaktāyanī'ta'ni' hui'xina'n. Lā' huan tā'timīn a'ntī natatā'a'n Tito, xlaca'n tamacā'nī't xalanī'n huan nac lītokpānna' xala' huā'tzā'. Lā' como xlaca'n xa'nca talatā'kchoko, ū'tza' lī'a'cnīni'ni'can Cristo. kNa'iccālakmacā'nāchāni' hui'xina'n huā' tamā'na chi'xcuhuī'n. Lā' nā na'iccātā'macā'n ā'kalhatin quintā'tinca'n. Xla' tlōkentaxtūkō' ixlīhuāk a'ntū līmāmacū'can. Huā'mā' lej maklhūhua' iclaktzī'nī't. Lā' chuhua'j ā'chulā' tlōkentaxtūcu'tun huā'mā' līmāmacū'n, como xla' ca'tzī que hui'xina'n natlōkentaxtūyā'tit a'ntū tasqui'nī. jA'xni'ca' icmākēstokāuj huā'mā' tumīn huāk tzey ictlahuacu'tun na ixlacapūn Dios lā' nā ixlacapūnca'n tachi'xcuhuī't. Vi%Līscalana'jua' na'icmākēstokāuj huan tumīn para que tū' naquilē'ksa'nīni'ncan. Tū' iclacasqui'n que nahuancan que tū' ictlōkentaxtū a'ntū quilīmāmacū'can ixpālacata huan lhūhua' tumīn. 9hkLā' nā huā'mā' quintā'tinca'n, talacsacli huan ā'makapitzīn tā'timīn xalanī'n huan ā'makapitzīnni' lītokpānna' ā'tzā'. Xlaca'n talacasqui'n que xla' naquintā'a'n a'xni'ca' quit na'iccālē'ni' huan tumīn a'ntīn tamaclacasqui'n xalanī'n nac Jerusalén. Por ixpālacata huā'mā' tumīn, xlaca'n natamaxquī' pāxcatca'tzī quiMāpa'ksīni'ca'n Jesucristo. Lā' nā nataca'tzī que quina'n cāmaktāyacu'tunāuj. ngULā' quit ictā'macā'mā' Tito kalhatin quintā'tinca'n a'ntī lakapaskō'can na ixlīhuāk huan lītokpānna'. Lhūhua' a'ntīn tahuan que xla' xa'nca scuja a'nchī māsu'yu huan xatzey tachihuīn ixpālacata Jesucristo. )fKTito ixa'cstu puhualh que nacālaka'nāchāni' hui'xina'n. Lā' a'xni'ca' icuanilh que ca'a'ncha', xla' a'ncu'tulh como ixcālaka'ncu'tunāchāni' hui'xina'n. 4eaIcmaxquī' pāxcatca'tzī Dios como Tito lacasqui'n que hui'xina'n xa'nca nalatā'kchokoyā'tit chuntza' hua'chi quit iclacasqui'n que xa'nca nalatā'kchokoyā'tit. ?dwTatzo'kni' na ixtachihuīn Dios:A'ntī lej lhūhua' mākēstokli, tū' a'katāxtūni'lh.Lā' a'ntīn tantzina'j mākēstokli, tū' sputni'lh. Tito lā' a'ntīn tatā'a'lh @cyA'ntū icuan ū'tza' huā'mā': Que chu a'cxtim nataka'lhī ixlīhuākca'n huan tā'timīn. Chuhua'j hui'xina'n nacāmaxquī'yā'tit a'ntīn tū' taka'lhī. Lā' palh namin lakatin chi'chini' a'xni'ca' hui'xina'n tū' catika'lhī'tit nīn tuntū', xlaca'n nacātamaktāyayāni' hui'xina'n. Chuntza' tzey nala. b9 Tū' iccāhuanimā'ni' hui'xina'n que namāstā'yā'tit ixlīhuāk a'ntū ka'lhī'yā'tit a'xni'ca' nacāmaxquī'yā'tit a'ntīn tū' taka'lhī. )aK Līpāxuhua Dios palh kalhatin con tapaxuhuān māstā' chu a'nchī tzē namāstā' kalhatin. Dios, xla' tū' quincāsqui'ni'yāni' a'ntūn tū' ka'lhīyāuj. `w Xapū'la timāstā'cu'tuntit huan tumīn. Chuhua'j catlōkentaxtūtit chu a'nchī tzē namāstā'yā'tit chā'tunu'. _y Na'iccāhuaniyāni' a'ntū icpuhuan quit: Cā'tatza' hui'xina'n māstā'cu'tuntit tumīn. Hui'xina'n xapū'la tzucutit māstā'yā'tit. Lā' xmān tzucutit mākēstokā'tit. Quit icpuhuan que xatzey nala palh hui'xina'n natlahuakō'yā'tit. %^C Hui'xina'n ca'tzīyā'tit a'nchī huan quiMāpa'ksīni'ca'n Jesucristo lej pāxquī'nin. Xla' a'yuj ixtēcu' de ixlīhuāk a'ntū ta'a'nan, xla' pobre lalh como xla' quincāpāxquī'yāni'. Lā' chuntza' quina'n hua'chi ricosnu' lanī'tauj como xla' quincāsicua'lanālīnī'ta'ni'. !];Huā'mā' tū' lakatin līmāpa'ksīn. Xmān iccāhuanimā'ni' a'nchī ā'makapitzīn tamāstā'mā'na. Lā' quit iclacasqui'n que hui'xina'n nacāmaxquī'yā'tit ā'makapitzīn tā'timīn. Lā' chuntza' natasu'yu a'nchī hui'xina'n lej cāpāxquī'yā'tit huan tā'timīn. S\Hui'xina'n huāk xa'nca tlahua'yā'tit. Xa'nca kalhlaka'ī'yā'tit. Lā' xa'nca lakapasā'tit huan ixtachihuīn Dios lā' xa'nca māsu'yu'yā'tit. Lā' tlahua'cu'tunā'tit ixtapuhuān Dios. Lā' quilāpāxquī'yāuj. Lā' chuhua'j tasqui'nī que hui'xina'n namāstā'yā'tit para nacāmaktāya'yā'tit ā'makapitzīn tā'timīn. m[SLā' chuntza' icsqui'ni'lh Tito que ixcālaka'nchāni' hui'xina'n lā' xla' ixcāmaktāyani' para que ixmākēstokkō'tit huan tumīn a'ntū namāstā'yā'tit como ū'tza' a'ntī cāmāpuhuanīni' hui'xina'n namāstā'yā'tit. jZMXlaca'n ā'chulā' tatlahualh que a'ntū icpuhualh quit. Xapū'la tahuanilh Dios que ixtatapa'ksī con xla' lā' ixtatlahuacu'tun ixtapuhuān Dios. Lā' nā ixtatlahuacu'tun a'ntū iccāhuanilh chu a'nchī ixtapuhuān Dios. Y1Quincātasqui'ni'ni' que xa'icmaklhtīni'uj huan tumīn lā' xa'iccālē'ni'uj huan tā'timīn xalanī'n nac Jerusalén a'ntī ixtamaclacasqui'n. pXYQuit icca'tzī que a'ntū talīhui'līlh tamāstā', huā'mā' tamāstā'lh lā' ā'chulā' huampala. 5WcLā' a'yuj xlaca'n lej ixtapātīni'mā'na, lej ixtapāxuhua. Lā' chuntza', a'yuj lacpobresni' ixtahuanī't xlaca'n tamāstā'lh lhūhua' con ixlīhuāk ixtapuhuānca'n. V 7Tā'timīn, quit iclacasqui'n que hui'xina'n naca'tzīyā'tit a'nchī Dios cāsicua'lanālīlh xalanī'n huan nac lītokpānna' xala' nac Macedonia. U Chuntza' tasu'yu que hui'xina'n tlahua'yā'tit a'ntūn tzey, chuntza' hua'chi icpuhualh quit. Lā' ū'tza' iclīpāxuhua.4TaLā' chuhua'j Tito ā'chulā' cāpāxquī'yāni' hui'xina'n lā' cāpāstacāni' hui'xina'n a'nchī hui'xina'n a'cnīni'ni'tit lā' a'kahuāna'ni'tit a'ntū cāhuanini'. 5ScA'xni'ca' tūna'j ixcālaka'nāchāni' Tito, icuanilh palh hui'xina'n ixquilā'a'kahuāna'ni'uj. Lā' chuhua'j tū' iclīmāxana'n como stu'ncua' a'nchī icuanilh Tito. Ixlīhuāk a'ntū iccāhuaninī'ta'ni' hui'xina'n, huāk stu'ncua'. Lā' nā chuhua'j tasu'yu que stu'ncua' a'ntū icuanilh Tito. R Lā' chuntza' quilīmāko'xamāka'tlī'ca. Lā' Tito ixlīpāxuhua por mimpālacataca'n. Lā' ū'tza' nā lej iclīpāxuhua quit. "Q= Quit ictzo'kli huan carta, lā' tū' xmān por ixpālacata a'ntīn tlahualh a'ntūn tū' tzey, lā' tū' xmān por ixpālacata a'ntīn tlahuani'ca a'ntūn tū' tzey. Quit ictzo'kli huan carta como icmāsu'yucu'tulh na ixlacapūn Dios a'nchī iccāmaktakalhcu'tunāni' hui'xina'n. iPK Lā' hui'xina'n tū' chuntza'. A'xni'ca' Dios cāmālakaputzīni', lacapalh tlahua'tit a'ntū ixtasqui'nī. Lā' squi'ntit tamāsputūn. Ca'tzītit que a'ntū ixtlahua'nī'ta'ntit huā'mā' lej ko'hua'jua'. Lā' ixjicua'ni'yā'tit Dios. Lā' lej quilāpāstacui quit. Lā' tlahua'cu'tuntit a'ntū na'iclīpāxuhua quit. Lā' māpātīnī'tit a'ntī ixtlahuanī't a'ntūn tū' tzey. Lā' chuntza' tasu'yu que hui'xina'n puhua'ntit que tū' tzey a'ntū ixtlahua huanmā' chi'xcu'. O{ Palh Dios māpuhuanī kalhatin chi'xcu' que tū' tzey a'nchī latlā'huan, lā' palh huā'mā' chi'xcu' nalakaputza lā' naxtāpalī ixtapāstacna', chuntza' Dios namāpūtaxtū. Lā' ā'calīstān huā'mā' chi'xcu' tū' catipuhualh palh tū' tzey a'nchī pūtaxtulh. Palh catīhuā lakaputza lā' palh tū' a'kahuāna'ni'cu'tun Dios, huanmā' chi'xcu' tū' catipūtaxtulh. N5 Chuhua'j icpāxuhua. Lā' tū' por ixpālacata hui'xina'n līlakaputzatit. Hui'xina'n līlakaputzatit por ixpālacata mintalaclē'i'ca'n. Lā' chuntza' makxtektit mintalaclē'i'ca'n. Lā' ū'tza' iclīpāxuhua. Dios cāmālakaputzīni' ixpālacata mintalaclē'i'ca'n. Lā' chuntza' xa'nca taxtulh. Lā' chuntza' tasu'yu que tū' iccātlahuani'ni' a'ntūn tū' tzey a'xni'ca' iccātzo'kni'ni' huan carta. 1M[Lā' a'yuj huan carta a'ntū iccātzo'kni'ni' hui'xina'n cāmālakaputzīni', quit icpuhuan que tzey a'nchī iccātzo'knuni'ni' hui'xina'n. Pū'la icpuhualh que tū' xa'ictzo'kli huanmā' carta. Pero tū'tza' icpuhuan chuntza'. Chuhua'j tasu'yu que tū' lej makān lakaputzatit hui'xina'n. L}Lā' ā'chulā' ictako'xamāka'tlī'lh a'xni'ca' icca'tzīlh a'nchī hui'xina'n ixmāko'xamāka'tlī'nī'ta'ntit huan Tito. Xla' quihuanilh a'nchī hui'xina'n lej quilālaktzī'ncu'tunāuj lā' a'nchī līlakaputzatit hui'xina'n como ca'tzītit que ixquilāmālakaputzīnī'ta'uj. Lā' quihuanilh a'nchī hui'xina'n quilāpāstacāuj. Lā' ū'tza' ā'chulā' iclīpāxuhualh. KPero Dios cāmāko'xamāka'tlī' a'ntīn tatamakchuyīnī't. Dios māchinīlh huan Tito lā chuntza' ictako'xamāka'tlī'lh. ]J3A'xni'ca' icchilh huā'tzā' nac Macedonia lej ictamakchuyīlh. Lej lhūhua' catūhuā quimpātle'keni'lh. Quintatā'lātlahualh. Lā' xa'icjicua'n que ixcāmāmakchuyīca a'ntī ixtakalhlaka'ī'mā'nacus. 2I]Chuhua'j quit icca'tzī que hui'xina'n natlahua'yā'tit chu a'nchī iccāhuaninī'ta'ni'. Lā' chuntza' iccāhuani ā'makapitzīn a'nchī hui'xina'n xa'nca latlā'hua'nā'tit. Quit tū' ictamakchuyīnī't como icca'tzī que hui'xina'n xa'nca latlā'hua'nā'tit. Icpāxuhua a'yuj icpātīni'mā'. hHIA'xni'ca' icuan huā'mā', tū' icuan que hui'xina'n quilātlahuani'nī'ta'uj a'ntūn tū' tzey. Iccāhuaninī'ta'ni'tza' que iccāpāxquī'yāni' hui'xina'n. Na'iccāpāxquī'yāni' līhuan iclahuī' lā' hasta na'icnī. LGIccāsqui'ni'yāni' hui'xina'n que naquilāpāxquī'yāuj. Nīn tintī' ictlahuani'nī't a'ntūn tū' tzey. Nīn tintī' icmāxtuyāhuanī't. Nīn tintī' ica'kxokomaklhtīnī't catūhuā. aF =Tā'timīn, chuntza' huanī't Dios. Lā' ū'tza' nalīmakxtekkō'yāuj ixlīhuāk a'ntūn tū' tzey. Lā' tū' natlahuayāuj a'ntū ko'hua'jua'. Lā' tū' naka'lhīyāuj huan xako'hua'jua' quintapāstacna'ca'n. Lā' nalīhui'līyāuj nalayāuj lej xatzey como a'cnīni'ni'cu'tunāuj Dios. Taxtāpalīlh ixtapāstacna'ca'n xalanī'n nac Corinto BE}Quit na'icla hua'chi mintāta'ca'n.Lā' hui'xina'n nala'yā'tit hua'chi qui'o'kxa'n lā' quintzu'ma'jan.Chuntza' hualh huan Māpa'ksīni' Dios a'ntī māpa'ksīni'nkō'.qD[Lā' ū'tza' līhuan Dios:Cataxtunquītit de a'ntīn tatlahua a'ntūn tū' tzey.Lā' tū' catlahua'tit hua'chi xlaca'n.Lā' tū' caxa'ma'tit a'ntū ko'hua'jua'.Lā' chuntza' hui'xina'n nala'yā'tit quila'. s}|{[yxwavutsEroncnmlikjiahgfedcqbaa`^^\[IZ)XWVUTSSRR!Q OqNxMLKBJXHPFEDCA@@>=<;q:9865T42100/-,+*)(H'q&V$x#"" n!Er\r a < H 4en>5uX Lā' chuhua'j, tā'timīn, ca'tzīyāuj que cāpāxquī'yāni' huan Māpa'ksīni'. Lā' chuhua'j tasqui'nī na'icmaxquī'yāuj pāxcatca'tzi Dios porque Dios cālacsacni' hui'xina'n a'xni'ca' tūna'j ixa'nan quilhtamacuj, para que napūtaxtuyā'tit. Como hui'xina'n kalhlaka'ī'yā'tit a'ntū ixlīstu'ncua' lā' como huan Espíritu Santo cātlahuani' xalacuan hui'xina'n, lā' chuntza' Dios nacālīmāpūtaxtūyāni' hui'xina'n. s4_X Lā' chuntza' Dios nacālacāxtlahuakō' lā' nacāmāpātīnīkō' ixlīhuākca'n a'ntīn tū' takalhlaka'ī'lh a'ntū xastu'ncua' lā' xmān ixtalakatī natatlahua ixtalaclē'i'ca'n. Dios cāmāpūtaxtūcu'tun huan tachi'xcuhuī't 33X Lā' como tū' tamaklhtīni'ncu'tulh a'ntū xastu'ncua', Dios cāmakxteka nacā'a'kxokocan. Lā' ū'tza' talīkalhlaka'ī' a'ntūn tū' stu'ncua'. y2kX Lā' como xla' lej xaca'tzanca'tzīn, nacā'a'kxoko xlaca'n a'ntī natapātīni'n nac pūpātīn. Natapātīni'n a'ntza' porque tū' tamaklhtīni'ncu'tulh ixtachihuīn Dios a'ntū lej stu'ncua' lā' a'ntū māsu'yu a'nchī līpūtaxtucan. K1X Lā' a'xni'ca' namin huan chi'xcu' a'ntī lej ca'tzanca'tzī, xla' naka'lhī ixlīmāpa'ksīn ko'ti'ti' lā' natlahua tāpālhūhua' lē'cnīn lā' laka'tla'n catūhuā a'ntū lī'a'kxokonu'n. ^05XLā' chu tuncan natasu'yu. Lā' ā'calīstān natasu'yu huan Māpa'ksīni' Jesucristo. Lā' xla' xmān nasu'nu' lā' chuntza' nalīmaknī huan chi'xcu' a'ntī lej ca'tzanca'tzī. Lā' como Jesucristo lej ka'lhī ixlīmāpa'ksīn, xmān natasu'yu, lā' xmān chuntza' nalīmāsputū ixlīmāpa'ksīn huan chi'xcu' a'ntī lej ca'tzanca'tzī. M/XChuhua'j lakatzē'k scujmā' ixlīmāpa'ksīn huan ko'ti'ti'. Lā' chuntza' nascujtamā' lakatzē'k hasta namāpānūcan huan tīn tū' makxteka tasu'yu huan chi'xcu' a'ntī lej ca'tzanca'tzī'. 9.kXLā' hui'xina'n ca'tzīyā'tit a'ntūn tū' makxteka natasu'yu chuhua'j huan chi'xcu' a'ntī lej ca'tzanca'tzī. Hasta a'xni'ca' laclhcāhui'līca, hasta a'xni'ca' natasu'yu. -}X¿Chu tū' pāstacā'tit a'nchī xa'iccāhuaniyāni' huāk huā'mā' a'xni'ca' xa'iccātā'lahui'lani' hui'xina'n? p,YXXla' nala ixtā'ca'tzaca'n ixlīhuāk a'ntī cāhuanican dioses lā' ixlīhuāk a'ntū cātaquilhpūtani'can. Xla' natahui'la na ixlītokpān Dios lā' nahuan que ū'tza' māni' Dios. Lā' xla' nacāmāquilhputī tachi'xcuhuī't. !+;XTū' cacāta'a'kxokoni' por ixpālacata nīn tuntū'. Huanmā' chi'chini' tūna'j catilalh. Pū'la lhūhua' natatā'lāsta'la Dios, lā' natasu'yu huan kalhatin chi'xcu' a'ntī más ca'tzanca'tzī que ixlīhuākca'n tachi'xcuhuī't. Xla' līhui'līcanī't na'a'n nac pūpātīn. *XTū' catamakxtektit que chu līmaktin namāmakchuyīcan mintapāstacna'ca'n. Lā' tū' catamakchuyī'tit a'xni'ca' huancan que chinī'ttza' huan chi'chini' a'ntū napūmin huan Māpa'ksīni'. Chō'la chuntza' cāhuanini' kalhatin ixa'cta'sana' Dios o kalhatin a'ntī māsu'yu ixtachihuīn Dios. Chō'la catīhuā cāhuanini' que iccāmacā'ni'nī'ta'nchāni' lakatin carta a'nlhā xa'ictzo'knī'tauj que chinī'ttza' huan chi'chini' a'ntū napūmin huan Māpa'ksīni'. Tū' stu'ncua'. Tū' chuntza' ictzo'knunī't. f) GXChuhua'j na'iccāhuaniyāni' hui'xina'n a'ntū napātle'ke a'xni'ca' namin quiMāpa'ksīni'ca'n Jesucristo, lā' a'nchī quina'n nalaktakēxtimīyāuj na ixlacapūn. Ixpālacata huā'mā' iccāhuanicu'tunāni' catūhuā. ( X Lā' chuntza' na'a'cnīni'ni'can quiMāpa'ksīni'ca'n por mimpālacataca'n. Lā' hui'xina'n nacāta'a'cnīni'ni'yāni' por ixpālacata Jesucristo. Huā'mā' tzē chuntza' nala porque lej ka'lhī talakalhu'mān quinDiosca'n lā' quiMāpa'ksīni'ca'n Jesucristo. ' X Lā' ū'tza' iclīkalhtō'ka'yāuj pō'ktu por hui'xina'n. Icsqui'ni'yāuj Dios que xa'nca nalatā'kchokoyā'tit hui'xina'n, chu a'nchī tasqui'nī natalatā'kchoko xlaca'n a'ntī cālacsacnī't Dios para que Dios nacālaktzī'nāni' xalacuan hui'xina'n. Icsqui'ni'yāuj Dios cacāmaktāyani' natlōkentaxtūyā'tit ixlīhuāk xatzey mintapuhuānca'n, lā' huāk tzey a'ntū tlahua'cu'tunā'tit como hui'xina'n kalhlaka'ī'nī'ta'ntittza'. Ixlīhuāk huā'mā' Dios tzē natlahua porque ka'lhī līmāpa'ksīn. & X Lā' huanmā' chi'chini' a'xni'ca' namin huan Māpa'ksīni', nata'a'cnīni'ni' ixtachi'xcuhuī't, lā' natalē'cnīni'n ixlīhuākca'n a'ntīn takalhlaka'ī'. Lā' nā chuntza' natlahua'yā'tit nā hui'xina'n porque kalhlaka'ī'nī'ta'ntit a'ntū iccāhuanini'. +% QX Xlaca'n nacāmāpātīnī Dios para pō'ktu como nacāmāxtunquīcan para pō'ktu na ixlacapūn Dios lā' huan xkakana' a'ntū mālacsu'yu ixlīmāpa'ksīn Dios. X$ +XJesucristo natalacsu'yu nac cā'lamana'. Lā' nacāmāmāpalanīkō' a'ntīn tū' talakapascu'tulh Dios lā' tū' ta'a'kahuāna'ni'cu'tulh huan xatzey tachihuīn ixpālacata quiMāpa'ksīni'ca'n Jesucristo. 5# eXDios namājaxī a'nchī līpātīni'nāuj hasta a'xni'ca' natasu'yu huan Māpa'ksīni' Jesús. Naminācha' de nac a'kapūn. Lā' por ixquilhtampān natatā'min ixángeles. !" =XCa'tzīyāuj a'nchī tzey nalīlacāxtlahua Dios. A'ntī cātamacaputzayāni' hui'xina'n xlaca'n natamāpala con Dios lā' xla' nacāmāpātīnī. ! XChuntza' lītasu'yu que Dios xa'nca ca'tzī a'nchī nalīlacāxtlahuakō'. Lā' chuntza' lītasu'yu que Dios nacālaktzī'nāni' xalacuan para natanū'yā'tit a'nlhā xla' māpa'ksīni'n. Hui'xina'n tapa'ksīyā'tit con Dios. Lā' ū'tza' līpātīni'mpā'na'ntit. f  GXLā' ū'tza' quina'n lej iclīka'lhīyāuj tapāxuhuān a'xni'ca' iccāhuaniyāuj xlaca'n a'ntīn tatapa'ksī con Dios, a'nchī hui'xina'n latlā'hua'nā'tit. Iccāhuaniyāuj a'nchī hui'xina'n xa'nca kalhlaka'ī'yā'titcus lā' tū' tamakchuyīnī'ta'ntit a'yuj lej cātalīmacaputzayāni' hui'xina'n lā' lej pātīyā'tit lej lhūhua' catūhuā. k QXQuina'n icca'tzīyāuj que hui'xina'n kalhlaka'ī'pā'na'ntit ā'chulā' lā' milīhuākca'n lāpāxquī'pā'na'ntit ā'chulā'. Lā' ū'tza' tasqui'nī nalīmaxquī'yāuj pō'ktu pāxcatca'tzī Dios. Chuntza' minī'ni'. # AXCacāsicua'lanālīni' Dios quinTāta'ca'n lā' huan Māpa'ksīni' Jesucristo. Lā' xa'nca cacā'a'nī'ni'ni'. Dios nacāmālaclē'nī a'ntīn talaclē'n m WXIctzo'knunāuj quina'n, Pablo lā' Silvano lā' Timoteo. Iccātzo'knuni'yāni' hui'xina'n xalanī'n nac Tesalónica a'ntī kalhlaka'ī'yā'tit lā' tā'tapa'ksīyā'tit Dios quinTāta'ca'n lā' nā huan Māpa'ksīni' Jesucristo. dALā' chuhua'j ā'chulā' catlahua'tit a'ntū līpāxuhua Dios. Lā' ā'chulā' casca'ttit ixpālacata huan Māpūtaxtūnu' a'ntī quiMāpa'ksīni'ca'n Jesucristo. Camāka'tlī'ca chuhua'j lā' para pō'ktu. Amén. Lā' hui'xina'n, tā'timīn, ca'tzīyā'tittza' a'nchīn ta'a'kxokonu'ncu'tun huan tamā'na a'ntīn tū' tzeyā chi'xcuhuī'n. Tū' cacāta'a'kxokoni' hui'xina'n. Palh nacāta'a'kxokoyāni', chuntza' tzē namakxtekā'tit de nakalhlaka'ī'yā'tit xa'nca. )KPablo cātzo'kli huā' tamā'na catūhuā a'xni'ca' cātzo'knuni'ni' hui'xina'n. Lā' huāk chuntza' cātzo'kli huan cartas a'ntū cāmacā'nī't. Lā' nac ā'makapitzīn ixcartas a'ntūn cātzo'knī't, a'nan a'nlhā jicslīhua' māchekxīcan. Lā' a'nlhā jicslīhua', makapitzīn chi'xcuhuī'n tū' xa'nca tamasu'yu. Xlaca'n ū'tunu'n a'ntīn tū' xa'nca tamāchekxī lā' xtunc xtunc takalhlaka'ī'. Tū' stu'ncua' a'nchī xlaca'n tamāsu'yu ixtachihuīn Dios, lā' tū' xmān a'ntūn tzo'kli Pablo. Lā' ū'tza' nacālīmāpātīnī Dios. Caca'tzītit hui'xina'n que Dios līlacatzucu cāka'lhīmā' ā'makapitzīn a'ntī natapūtaxtu. U'tza' tūna'j līmimpala Jesucristo. Chuntza' cātzo'knuni'ni' hui'xina'n quintā'tinca'n Pablo a'ntī pāxquī'yāuj. Xla' tzo'kli chu a'nchī Dios māpuhuanīlh. <qChuntza', tā'timīn, līhuan ka'lhīpā'na'ntit huā'mā' chi'chini', calīhui'lī'tit natlahua'yā'tit a'ntūn tzey na ixlacapūn Dios. Lā' nīn tuntū' catlahua'tit a'ntūn tzē nacātalī'a'ksa'nīni'nāni'. Lā' nīn tuntū' catlahua'tit a'ntūn tū' tzey a'ntū nacāmāxtunquīyāni' de Dios. K Dios huanī't que natlahua lakatin xasāsti' a'kapūn lā' lakatin xasāsti' quilhtamacuj a'nlhā natlahuacan xmān a'ntūn tzey. U'tza' huā'mā' ka'lhīmā'nauj, como chuntza' huanī't Dios. oW Hui'xina'n līpāxuj ka'lhīpā'na'ntit huanmā' chi'chini' a'xni'ca' Dios naxtāpalī huan quilhtamacuj. Huanmā' chi'chini' huan a'kapūn nalhcukō'. Lā' natalakscu'pkō' ixlīhuāk a'ntū chuhua'j tatasu'yunu'n nac a'kapūn. 2] Lā' chuhua'j, como natalakuankō' ixlīhuāk, xa'nca capāstactit hui'xina'n a'nchī nalīlatahui'la'yā'tit. Hui'xina'n natlahua'yā'tit xmān ixtapuhuān Dios. Z- Namin huan chi'chini' a'xni'ca' namimpala huan Māpa'ksīni' Jesucristo. Xla' chu līmaktin namin a'xni'ca' nīn tintī' puhuan que namin. Chu līmaktin namin hua'chi kalhatin ka'lhāna' chu līmaktin min. Huanmā' chi'chini' huan a'kapūn nalaksputa. Lā' palha' nakaxmatcan a'ntū namacasā'nan. Lā' natalakscu'pkō' ixlīhuāk a'ntūn tatasu'yu nac a'kapūn. Lā' nalhcukō' ixlīhuāk huan quilhtamacuj lā' ixlīhuāk a'ntū a'nan nac cā'quilhtamacuj. ' A'makapitzīn tapuhuan que Dios takoxī para natlōkentaxtū a'ntū huanī't. Tū' chuntza'. Xla' quincāka'lhīmā'ni' līlacatzucu como tū' lacasqui'n que nīn chā'tin napātīni'n nac pūpātīn. Xla' lacasqui'n que ixlīhuākca'n catamakxtekli ixtalaclē'i'ca'n. STā'timīn, tū' tipātza'nkāyā'tit huā'mā': Huan Māpa'ksīni' Dios lakatin chi'chini' laktzī'n hua'chi lakatin mil cā'ta. Lā' nā lakatin mil cā'ta laktzī'n hua'chi lakatin chi'chini'. V%Lā' Dios nā hualh que huan a'kapūn lā' huan quilhtamacuj a'ntūn tahui'lāna' chuhua'j, natatachoko hasta huan chi'chini' a'ntū Dios laclhcāhui'līnī't. Lā' huanmā' chi'chini' natalhcukō'. Lā' huanmā' chi'chini' Dios nacāmālaclē'nī'kō' ixlīhuākca'n huan tachi'xcuhuī't a'ntīn tū' tzey. Lā' nacāmāpātīnī. taLā' huan quilhtamacuj, a'nchī ixuī' xapū'la, līmālakuanīca huan xcān, a'xni'ca' lalh huan lakuat. kOLā' quit iccāhuaniyāni' hui'xina'n que huā'mā' tū' stu'ncua'. A'nan lakatin catūhuā a'ntū xlaca'n taca'tzī lā' a'ntūn tū' talīchihuīna'ncu'tun xlaca'n. Lā' ū'tza' huā'mā': Lejtza' makān Dios chihuīna'lh lā' chuntza' talīlalh huan a'kapūn lā' huan quilhtamacuj. Huan quilhtamacuj lītlahuaca xcān lā' ixuī' na ixpu'nan xcān. Lā' xlaca'n natahuan: “Jesucristo hualh que xla' nataspi'tchokopala. Lā' chuhua'j, ¿lhachū huī'? Tū' minī't. Quinapapana'ca'n tanīnī'ttza'. Lā' chu a'cxtim lamā' chuhua'j desde a'xni'ca' tzuculh huan quilhtamacuj”. Chuntza' natahuan xlaca'n. 0 YLej tasqui'nī que namāchekxī'yā'tit hui'xina'n a'ntū na'iccāhuaniyāni'. A'xni'ca' namin huan tamā'na ā'xmān chi'chini', nata'a'nan chi'xcuhuī'n a'ntī natatlahuatā'kchoko ixlīhuāk a'ntūn tū' tzey chu a'ntū xlaca'n tatlahuacu'tun. Lā' nacātalīlaktzī'nāni' hui'xina'n. C Iclacasqui'n que hui'xina'n napāstacā'tit a'ntū ixtahuan makāntza' ixa'cta'sana'nī'n Dios. Lā' iclacasqui'n que nacāpāstacā'tit huan līmāpa'ksīnni' a'ntū ixla' huan Māpūtaxtūnu' a'ntī quiMāpa'ksīni'ca'n Jesucristo. Huā' tamā'na līmāpa'ksīnni' iccāmāsu'ni'yāni' quina'n huan apóstoles.   Tā'timīn, ū'tza' huā'mā' ixlīkalhtu' carta a'ntū iccātzo'knuni'nī'ta'ni'. A'xni'ca' quit ictzo'kli huan kalhtu' carta, quit iccāmāpāstaquīcu'tuni' a'ntū lej tzey lā' iccāmāpāstaquīcu'tuni' huampala a'ntū ca'tzīyā'tittza' hui'xina'n. B }Chuntza' xlaca'n hua'chi a'nchī huancan:Huan chichi' hua'chokopala ixpa'tlā'nat.Lā' huan pa'xni' a'xni'ca' paxnī'ttza', taspi'tpala para natapi'li' nac cā'pūlhtok.L Más tzey palh tū' ixtalakapasli xlaca'n a'nchī līlacatejtin latā'kchokocan. Pero xlaca'n, a'yuj ixtaca'tzī, xlaca'n tamakxtekli huan ixlīmāpa'ksīnni' Dios a'ntū ixcāmāsu'ni'canī't. &ELā' a'ntīn talakapasnī't huan Māpūtaxtūnu' a'ntī quiMāpa'ksīni'ca'n lā' chuntza' talīmakxteknī't huan talaclē'i' xala' nac quilhtamacuj, lā' palh xlaca'n natatlahuapala talaclē'i' lā' tūlatza' tamakxteka, chuntza' ā'chulā' natala que a'nchī ixtahuanī't xapū'la. $ATahuan que xlaca'n libres lā' tzē natatlahua chuxatū a'ntūn talacasqui'n. Pero tū' stu'ncua'. Xlaca'n tū' libresni'. Xlaca'n hua'chi tachī'nī'n como tūla tamakxteka de tatlahua talaclē'i'. Palh kalhatin chi'xcu' tūla makxteka catūhuā, chuntza' xla' hua'chilh tachī'n. J Xlaca'n taka'tla'jca'tzī a'xni'ca' tachihuīna'n. Pero a'ntūn tahuan, tuntū' ixtapalh. Xlaca'n tamāsu'yu que lej tzey palh kalhatin tlahua a'ntū lacasqui'n quimacni'ca'n a'ntūn tū' tzey. Chuntza' talī'a'kxoko xlaca'n a'ntīn tamakxtekmā'nacus a'ntū ixtatlahua a'xni'ca' tūna'j ixtalakapasa ixtachihuīn Dios. 5Huā' tamā'na chi'xcuhuī'n a'ntīn tamāsu'yu a'ntūn tū' stu'ncua', xmān ta'a'kxokonu'n. Lā' tuntū' ixtapalhca'n. Xlaca'n hua'chi mu'sni' a'ntūn tascōhuanī't. Lā' xlaca'n hua'chi huan poklhnu'nī'n a'ntū cāmākosū huan ū'ni' lā' tū' talē'n xcān. Dios cāxui'līnī't a'nlhā nacāmacā'n huā' tamā'na chi'xcuhuī'n a'nlhā natatachoko para pō'ktu lā' a'nlhā lej cā'pucsua'. 1Balaam lacaquilhnīca por ixtalaclē'i'. Lā' a'yuj huan burrosnu' tū' tachihuīna'n, xla' chihuīna'lh ixburro hua'chi kalhatin chi'xcu'. Lā' quilhnīlh por a'ntū ixtlahuacu'tun. Lā' xmān chuntza' Balaam tū' makxtekca natlahua huan talaclē'i' a'ntū ixtlahuacu'tun. taHua'chilh xlaca'n ixtamakxtekli huan xaslitua' tej lā' ta'a'ktza'nkānī't. Talatlā'huan hua'chi Balaam ixo'kxa' Beor. Xla' a'cta'sana' a'ntī ixa'kxokonu'n. Lej ixlakatī huan tumīn. Lā' tlahualh talaclē'i' para natlaja tumīn. ~uLā' a'xni'ca' xlaca'n talaktzī'n kalhatin puscāt, tapuhuan a'ntūn tū' tzey. Ixlīhuāk ixtapāstacna'ca'n ko'hua'jua'. Lā' ta'a'kxoko a'ntīn tūna'j xa'nca takalhlaka'ī'. Lā' lej tapāstaca a'nchī natalīka'lhī lhūhua' tumīn. ]3 Lā' chuntza' xlaca'n natalīmāpala por a'ntūn talīmāpātīnīlh ā'makapitzīn. Xlaca'n de tuncuj talakatī lej tako'ta lā' tatlahua ā'catūhuā a'ntūn tū' tzey. Lej līmāxana' a'nchī xlaca'n cātā'huā'yanāni' hui'xina'n a'nlhā hui'xina'n takēstoknī'ta'ntit, līhuan xlaca'n tapuhuan que nacāta'a'kxokoyāni' hui'xina'n. ~u Huā' tamā'na chi'xcuhuī'n tū' tamāchekxī. Tatlahua a'ntūn talacasqui'n. Talakapala a'ntūn tū' tamāchekxī. Xlaca'n hua'chi huan animalhna' xala' nac cā'qui'huī'n a'ntūn tayuja nac a'ksuj lā' tūlalh catitapūtaxtulh lā' nacāmaknīcan. Lā' nā chuntza' huā' tamā'na chi'xcuhuī'n nā natasputa hua'chi huan animalhna'. Lā' Dios nacāmālaclē'nī. ?w Tū' chuntza' tatlahua huan ángeles a'yuj xlaca'n más taka'lhī līmāpa'ksīn. Huan ángeles, xlaca'n tū' talakapala ā'kalhatin lā' tū' talē'ksa'nīni'n na ixlacapūn Dios. /~W Lā' ā'chulā' nacāmāpātīnī a'ntīn talakmaka'n ixlīmāpa'ksīn Dios lā' tatlahua a'ntūn tū' tzey ixtapāstacna'ca'n. Xlaca'n tū' tajicua'n de natatlahua catūhuā. Tatlahua xmān a'ntū xlaca'n talacasqui'n. Lā' tū' tajicua'n talakapala huan a'ntī lej taka'lhī līmāpa'ksīn. *}M Chuntza' tasu'yu que huan Māpa'ksīni' Dios namāpūtaxtū kalhatin chi'xcu' a'ntī pātīni'mā' a'ntī kalhlaka'ī' Dios. Lā' nā tasu'yu palh Dios, a'yuj tūna'j cāmāpātīnī a'ntīn tū' tzeyā chi'xcuhuī'n, nacāmāpātīnī huan chi'chini' a'xni'ca' Dios namālaclē'nīni'n. F|Lā' Lot tzeyā chi'xcu' ixuanī't, lā' como ixcātā'lahuī' lā' ixcālaktzī'n lā' ixcākaxmata lakalīyān, chuntza' līpuhualh por ixpālacata a'ntū ixtatlahua a'ntū ko'hua'jua'. {Dios māxtulh de nac Sodoma huan chi'xcu' a'ntī ixuanican Lot. Lā' chuntza' līpūtaxtulh. Lot tzeyā chi'xcu' ixuanī't lā' ixtamakchuyī como huan ā'makapitzīn xalanī'n nac Sodoma tū' tzeyā chi'xcuhuī'n ixtahuanī't lā' ixtatlahua a'ntūn ko'hua'jua'. z9Lā' Dios cāmāpātīnīlh xalanī'n huan nac cā'lacchicni' a'nlhā ixuanican Sodoma lā' nā a'nlhā ixuanican Gomorra. Dios cālhcuyukō'lh huan tamā'na lakatu' cā'lacchicni'. Lā' chuntza' Dios līmāsu'yulh que xla' cāmāpātīnī a'ntīn tū' ta'a'kahuāna'ni'cu'tun. 9ykLā' Dios tū' cāmāsputūnu'ni'lh huan tachi'xcuhuī't a'ntī ixtahui'lāna' makān. Macamilh huan lakuat. Lā' ū'tza' talīnīkō'lh ixlīhuākca'n huan tachi'xcuhuī't nac quilhtamacuj como tū' tzeyā tachi'xcuhuī't ixtahuanī't. Dios cāmāpūtaxtūlh xmān kalhatzeyan tachi'xcuhuī't. Kalhatin de xlaca'n, ū'tza' a'ntī Noé. Xla' ixcāmāsu'ni' huan tachi'xcuhuī't que tasqui'nī que līlacatejtin ixtalatā'kchokolh. pxYDios tū' cāmāsputūnu'ni'lh huan ángeles a'ntīn tatlahualh a'ntūn tū' tzey. Cāmāyujūlh hasta nac pūpātīn. Lā' a'ntza' natatachoko hua'chi xatachī'nī'n hasta huan chi'chini' a'xni'ca' namālaclē'nīni'n Dios. .wUHuā' tamā'na a'kxokonu'nī'n lej taka'lhīcu'tun tumīn. Lā' ū'tza' nacātalīmāsu'ni'yāni' hui'xina'n a'ntūn tū' stu'ncua'. Dios makāntza' līhui'līnī't que nacāmāpātīnī xlaca'n a'ntīn tatlahua chuntza'. Lā' huā' tamā'na a'kxokonu'nī'n nā xlaca'n natamāpala con Dios. NvLā' a'nchī xlaca'n natalatā'kchoko, hua'chilh tuntū' a'ntū nacālīmāmāxanīcan. Lā' lhūhua' a'ntī natakalhlaka'ī'cu'tun a'ntū natamāsu'yu xlaca'n. Lā' nā natatlahua a'ntūn tū' tzey hua'chi xlaca'n. Lā' por ixpālacataca'n xlaca'n ko'hua'jua' nalīchihuīna'ncan huan xatzey tachihuīn a'ntū xastu'ncua'. u Makāntza' ixtatanū na ixlaclhni'ca'n tachi'xcuhuī't ā'makapitzīn a'cta'sana'nī'n a'ntī ixta'a'kxokonu'n. Lā' nā natatanū na milaclhni'ca'n ā'makapitzīn a'ntī natamāsu'yu a'ntūn tū' stu'ncua'. Lā' a'ntū natamāsu'yu ū'tza' nalactlahua a'nchīn talīkalhlaka'ī' makapitzīn. Huan tamā'na a'kxokonu'nī'n natamāsu'yu palh Jesucristo tū' ixO'kxa' Dios a'yuj xla' ū'tza' a'ntī māpalalh por ixtalaclē'i'ca'n. Chu līmaktin nacāmāpātīnīcan xlaca'n por ixpālacata a'ntūn tatlahua. ft GA'ntū ixtamāsu'yu huan a'cta'sana'nī'n tū' xmān ixtapāstacna'ca'n tachi'xcuhuī't. Huan tamā'na lactzey chi'xcuhuī'n a'ntī ixtatā'scuja Dios, xlaca'n ixtahuan a'ntū ixcāmāpāstaquī huan Espíritu Santo.Ws )Lā' lej tasqui'nī napāstacā'tit a'ntū na'iccāhuaniyāni'. Na ixtachihuīn Dios a'nlhā tatzo'kni' a'ntūn tahualh huan ixa'cta'sana'nī'n Dios, huanmā' tū' ixtapāstacna'ca'n huan a'cta'sana'nī'n. r Lā' ū'tza' ā'chulā' iclīkalhlaka'ī'yāuj a'ntū tatzo'kli huan profetasna' a'ntī cāmātzo'knīlh Dios. Lā' nā hui'xina'n xa'nca nalakapūtle'keyā'tit a'ntūn tatzo'kli huan profetasna' hasta que xa'nca namāchekxī'yā'tit. Huā'mā' hua'chi huan lámpara a'ntū maksko a'nlhā cā'pucsua' hasta que natuncuī lā' hasta que natasu'yu huan mātuncuīnī' sta'cu. Oq Māni' quina'n ickaxmatui huanmā' tachihuīn a'ntū mincha' nac a'kapūn. A'ntza' xa'ictā'hui'lāna'uj Jesucristo huan nac kēstīn. Lā' a'ntza' xtunc tasu'yulh Jesucristo como Dios māxkakēlh. up eLā' a'ntza' xa'icyāna'uj a'xni'ca' Dios quinTāta'ca'n māka'tlī'lh Jesucristo. Lā' mincha' lakatin tachihuīn nac lakatin poklhnu' xaslamama. Lā' hualh: “U'tza' huā'mā' qui'O'kxa'. Lej icpāxquī' lā' lej quimakapāxuhua”. o %Quina'n iccāmāsu'ni'nī'ta'ni' hui'xina'n a'nchī lej ka'lhī līmāpa'ksīn quiMāpa'ksīni'ca'n Jesucristo lā' a'nchī xla' namimpala. A'ntū quina'n iccāmāsu'ni'yāni', huā'mā' tū' cuentos a'ntūn tamā'a'nanīlh chi'xcuhuī'n a'ntīn ta'a'kxokonu'ncu'tun. Lā' quina'n iclaktzī'uj con quilakastapūnca'n huan Jesucristo lā' nā iclaktzī'uj a'nchī lej ka'lhī līmāpa'ksīn. n !Lā' quit na'ictlahua a'ntū maclacasqui'n para na'iccāmāsu'ni'yāni' lā' chuntza' tzē nalīpāstacā'tit huan tachihuīn ixpālacata Jesucristo chō'nlhānīn lacasqui'nā'tit a'xni'ca' xanīntza' quit. Laktzī'nca Jesucristo a'nchī lej ka'lhī līmāpa'ksīn nm WQuit icca'tzī palh palajtza' na'icnī. Chuntza' quimāca'tzīnīlh quiMāpa'ksīni'ca'n Jesucristo. ll S Quit icpuhuan palh tzey na'iccāmāpāstaquīyāni' huā' tamā'na catūhuā līhuan iclahuī'cus. ik M U'tza' pō'ktu iccālīmāpāstaquīyāni' quit huā' tamā'na catūhuā, a'yuj hui'xina'n lakapasā'tit, lā' a'yuj xa'nca kalhlaka'ī'yā'tit huan xatzey tachihuīn a'ntū xastu'ncua' a'ntū cātamāsu'ni'nī'ta'ni'. Ixlīhuāk huā'mā' ū'tza' natlahuakō'yā'tit. Lā' palh lej stu'ncua' natlahua'yā'tit, chuntza' tasu'yu palh xa'nca latlā'hua'nā'tit na ixtej Dios. Lā' nā tasu'yu palh tū' chu tlakaj lakapasā'tit huan quiMāpa'ksīni'ca'n Jesucristo. bf ?Lā' tū' xmān līlacatejtin nalatā'kchokoyā'tit. Nā tasqui'nī que nacāpāxquī'yā'tit huan tā'timīn. Lā' tū' xmān huan tā'timīn. Nā tasqui'nī que nacāpāxquī'yā'tit ixlīhuākca'n tachi'xcuhuī't. oe YLā' tū' xmān nasca'tā'tit a'ntū ixla' Dios. Nā tasqui'nī que tū' natamakxtekā'tit natlahua'yā'tit mintapāstacna'ca'n a'ntūn tū' tzey. Lā' tū' xmān huā'mā'. Nā tasqui'nī que līlacatzucu napātīyā'tit. Lā' tū' xmān līlacatzucu napātīyā'tit. Nā tasqui'nī que līlacatejtin nalatā'kchokoyā'tit chuntza' hua'chi Dios lacasqui'n. d 3Lā' como hui'xina'n kalhlaka'ī'yā'tittza' huan xatzey tachihuīn ixpālacata Jesucristo, chuntza' tasqui'nī que nalē'capinā'tit natlahua'yā'tit a'ntūn tzey. Lā' tū' xmān natlahua'yā'tit a'ntūn tzey. Nā tasqui'nī que ā'chulā' nasca'tā'tit a'ntū ixla' Dios. ic MLā' chuntza' Dios naquincātlahuani'yāni' lhūhua' a'ntūn tzey chuntza' hua'chi xla' huanī't. Dios quincāmaxquī'nī'ta'ni' a'nchī nalīsāstī'latā'kchokoyāuj. Lā' quincāmaxquī'yāni' xasāsti' quintapāstacna'ca'n a'ntū xatzey hua'chi ixtapāstacna' Dios. Lā' chuntza' tzē namakxtekāuj a'ntū xako'hua'jua' tlahuacan nac quilhtamacuj. ]b 5Dios, como lej ka'lhī lhūhua' līmāpa'ksīn, quincāmaxquī'nī'ta'ni' ixlīhuāk a'ntū maclacasqui'nāuj para nalatahui'layāuj chu a'nchī xla' lacasqui'n. Lā' quincāmāca'tzīnīni' a'nchī huanī't xla'. Lā' nā quincāmāta'sīni' para natā'latahui'layāuj nac a'kapūn a'nlhā xla' māpa'ksīni'n lā' a'nlhā lej xkaka. da CLā' Dios lej cacāsicua'lanālīni' hui'xina'n lā' cacāmātza'ta'tī'ni'ni' mi'a'clhcunucca'n, como hui'xina'n lakapasā'tit Dios lā' quiMāpa'ksīni'ca'n Jesucristo. A'nchī tahuanī't a'ntīn tatā'tapa'ksī Dios ` 5Quit Simón Pedro. Lā' ictzo'kmā' huā'mā' carta. Quit kalhatin ixapóstol Jesucristo lā' ū'tza' ictā'scuja. Quit iccātzo'knuni'yāni' hui'xina'n a'ntīn kalhlaka'ī'yā'tit hua'chi quina'n. Quina'n tzē nalīpāxuhuayāuj por a'ntū quincātlahuani'nī'ta'ni' Dios. Como Dios chu a'cxtim cālaktzī'n tachi'xcuhuī't, chuntza' quincālaktzī'nāni' chu lakatin como kalhlaka'ī'yāuj Jesucristo. d_ C Tamacā'ni'yāni' saludos ixcamana' mintā'tin xapuscāt a'ntī Dios lacsacnī't.\^ 3 Lhūhua'cus ti'a'nan a'ntū iccāhuanicu'tunāni'. Pero tū' ictzo'kcu'tun nac lakatin carta. Iccālaka'ncu'tunāni hui'xina'n lā' iccātā'chihuīna'ncu'tunāni' calacan. Chuntza' lej nalīpāxuhuayāuj. ] 1 Palh hui'xina'n nacāhuani'yā'tit: “Dios ca'cā'o'kska'lhīni'”, lā' chuntza' cātā'tlahuapā'na'ntit a'ntūn tū' tzey. Macā'nca saludos h\ K Palh cālakmināni' hui'xina'n ā'catīhuā a'ntīn tamāsu'yu a'ntūn tū' chu lakatin con a'ntū māsu'yulh Cristo, tū' nacāmānū'yā'tit na minchicca'n. Lā' tū' nacāhuani'yā'tit: “Dios ca'cā'o'kska'lhīni'”. L[  A'ntūn takalhlaka'ī' ā'makapitzīn tū' xmān a'ntū Cristo māsu'yulh. Nā xlaca'n tamāsu'yucu'tun ā'lakatin līmāsca'tīn. Xlaca'n tū' lej stu'ncua' tatā'latlā'huan Dios. A'ntīn takalhlaka'ī' xmān a'ntū Cristo māsu'yulh, ixlīstu'ncua' xlaca'n tatā'latlā'huan Dios quinTāta'ca'n lā' ixO'kxa' Dios. CZ Cuenta catla'hua'tit que tū' chu nasputa a'ntū līscujpā'na'ntit. Cuenta catla'hua'tit como maklhtīni'ncu'tunā'tit ixlīhuāk a'ntū Dios nacāmaxquī'yāni' hua'chi mintatlajca'n. 1Y ]Chuhua'j lhūhua' a'kxokonu'nī'n talatlā'huan nac cā'quilhtamacuj. Xlaca'n tahuan que tū' stu'ncua' palh lacatuncuīlh nac huā'mā' quilhtamacuj huan Jesucristo a'ntī Dios līmānūlh ixlīmāpa'ksīni'. A'ntīn tahuan huā'mā', xlaca'n a'kxokonu'nī'n lā' ixtā'ca'tzanī'n Cristo. }X uPalh pāxquī'yāuj Dios, natlahuayāuj a'ntū Dios quincālīmāpa'ksīyāni'. Xla' māpa'ksīni'lh que nacāpāxquī'yāuj ā'makapitzīn. U'tza' huā'mā' cātahuaninī'ta'ni' a'xni'ca' chū'cus kalhlaka'ī'tit. Makapitzīn ixta'a'kxokonu'n WW )Lā' chuhua'j tā'tin, icuaniyāni' que nalāpāxquī'yāuj quilīhuākca'n quina'n. Huā'mā' tū' xasāsti' līmāpa'ksīn. Chu ū'tza' a'ntū quincātamāca'tzīnīni' a'xni'ca' chū'cus kalhlaka'ī'uj. DV Lej iclīpāxuhualh a'xni'ca' icca'tzīlh que ā'makapitzīn mincamana' talahui'lāna' chu a'nchī huan xastu'ncua' tachihuīn, chuntza' hua'chi māpa'ksīni'lh Dios quinTāta'ca'n. U /Caquincāsicua'lanālīni' Dios quinTāta'ca'n lā' Jesucristo ixO'kxa' Dios. Lā' caquincātalakalhu'mani'. Lā' caquincātamātza'ta'tī'ni'ni' qui'a'clhunucca'n. Lā' chuntza' quina'n xa'nca nakalhlaka'ī'yāuj huan xastu'ncua' tachihuīn, lā' lej nalāpāxquī'yāuj. T yLāpāxquī'yāuj como quilīhuākca'n kalhlaka'ī'yāuj huan xastu'ncua' tachihuīn, a'ntūn tū' maktin catisputli. dS EQuit Juan, huan xapuxcu' de huan a'ntīn takalhlaka'ī'. Lā' quit ictzo'kmā' huanmā' carta. Ictzo'knuni'yāni' hui'x, huan tā'tin xapuscāt a'ntī Dios lacsacli, lā' nā mincamana'. Quit lej iccāpāxquī'yāni' hui'xina'n. Lā' tū' xmān quit. Nā cāpāxquī'yāni' hui'xina'n ixlīhuākca'n a'ntīn talakapasa huan xastu'ncua' tachihuīn. R+ Lā' huan Māpa'ksīni' Jesucristo cacāsicua'lanālīni' hui'xina'n. Lā' ca'u'cxca'tzītit a'nchī lej cāpāxquī'yāni' Dios. Lā' huan Espíritu Santo cacātā'latahui'lani chā'tunu' de hui'xina'n. Lā' chuntza' hui'xina'n chu lakatin nala'yā'tit. Amén. Q  Cātamacā'ni'yāchāni' a'ntza' saludos milīhuākca'n hui'xina'n, xlaca'n a'ntī xalanī'n huā'tzā' a'ntīn takalhlaka'ī'. LP Calāsaludarlī'tit milīhuākca'n como lītā'timīn hui'xina'n. ^O5 Lā' chuhua'j, tā'timīn, caka'lhī'tit tapāxuhuān. Calīhui'lī'tit xa'nca nalatā'kchokoyā'tit. Tū' calakachipini'tit. Chu lakatin calalh mintapāstacna'ca'n. Ca'cs catahui'la'tit. Lā' Dios nacātā'latahui'layāni' hui'xina'n. Xla' lej quincāpāxquī'yāni'. Lā' xla' quincāmaktāyayāni' para que ca'cs nalatahui'layāuj. RN Lā' ū'tza' iccālītzo'knuni'yāni' chuntza' huan nac carta a'xni'ca' tūna'j xa'iccālaka'mpalayāchāni'. Quit iclacasqui'n que tū' natasqui'nī na'iccālacaquilhnīyāni' a'xni'ca' na'icchā'n. Quit iclacasqui'n que tū' natasqui'nī que quit na'iccāmāsu'ni'yāni' chuntza' huan līmāpa'ksīn a'ntū quimaxquī'nī't huan Māpa'ksīni' Jesucristo. Quimaxquī'nī't huā'mā' līmāpa'ksīn para na'iccāmaktāyayāni' a'nchī xa'nca nakalhlaka'ī'yā'tit. Tū' quimaxquī'nī't huā'mā' līmāpa'ksīn para na'iccāmāmakchuyīyāni' hui'xina'n a'nchī kalhlaka'ī'yā'tit. &ME Icpāxuhua a'xni'ca hui'xina'n xa'nca latlā'hua'nā'tit na ixtej Dios. Huā'mā' quimāpāxuhuī a'yuj chuntza' tū' tasqui'nī que quit icmāsu'yu huan līmāpa'ksīn a'ntū Dios quimaxquī'lh para na'iccālacaquilhnīyāni'. Xmān iclacasqui'n que hui'xina'n lactzey nala'yā'tit. ;Lo Xmān icka'lhī līmāpa'ksīn para na'ictlahua a'ntū chu a'nchī ixtachihuīn Dios. Tū' icka'lhī līmāpa'ksīn para na'ictlahua a'ntūn tū' chu a'nchī ixtachihuīn Dios. K/ Lā' chuhua'j icsqui'ni' Dios que hui'xina'n tū'tza' catlahua'tit a'ntūn tū' tzey. Tū' quimaca'tzi palh ā'makapitzīn tapuhuan que quit tū' icka'lhī līmāpa'ksīn para na'iccālacaquilhnīyāni'. Iclacasqui'n que natlahua'yā'tit a'ntūn tzey. Huā'mā' iclacasqui'n a'yuj chuntza' tū' catitasu'yulh que quit icka'lhī līmāpa'ksīn como chuntza' tū' tasqui'nī na'iccālacaquilhnīyāni'. qJ[ Lā' hui'xina'n naca'tzīyā'tit que quit ictā'tapa'ksī con Cristo como quit ictā'latlā'huan xla'. FI Xa'nca capāstacna'ntit hui'xina'n a ver palh stu'ncua' kalhlaka'ī'yā'tit hui'xina'n. Camāsu'yu'tit palh stu'ncua' kalhlaka'ī'yā'tit. Hui'xina'n xa'nca ca'tzīyā'tit palh stu'ncua' tā'latlā'hua'nā'tit Cristo. Lā' palh tū' tā'latlā'hua'nā'tit Cristo, hui'xina'n tū' tā'tapa'ksīyā'tit con xla'. vHe Hua'chilh scalana'jua' ixtasu'yu Cristo a'xni'ca' nīlh nac cruz. Pero chuhua'j xla' huī'. Lā' Dios maxquī'nī't līmāpa'ksīn. Lā' quit, como ictapa'ksī con Cristo, līlacatzucu iccātā'chihuīna'nī'ta'ni'. Hua'chilh quit scalana'jua' xa'iclalh. Pero hui'xina'n nalaktzī'nā'tit que quit iclatlā'huan con ixlīmāpa'ksīn Dios, chuntza' hua'chi Cristo. \G1 Lā' chuntza' hui'xina'n nalaktzī'nā'tit que quit iclīchihuīna'n con ixlīmāpa'ksīn Cristo. Xla' tū' scalana'jua' catilalh con hui'xina'n. Hui'xina'n nalaktzī'nā'tit que Cristo ka'lhī līmāpa'ksīn. F1 Na'iccāhuanipalayāni' ā'maktin a'ntū iccāhuanini' a'xni'ca' xa'iccātā'lahui'lani' hui'xina'n ixlīmaktu'. Lā' a'yuj tū' iccātā'lahui'lani' chuhua'j, na'iccāhuanipalayāni' hui'xina'n a'ntī tlahuanī'ta'ntit talaclē'i' lā' ā'makapitzīn huampala de hui'xina'n. Na'iccāmāpātīnī a'ntīn tatlahuatā'kchoko talaclē'i'. Lā' xlaca'n tū' catitapūtaxtulh a'nchī na'iccāmāpātīnī. 6E g Chuhua'j ixlīmaktu'tun na'iccālaka'nāchāni' hui'xina'n. Hui'xina'n ca'tzīyā'tit que a'xni'ca' lē'ksa'nīni'ncan kalhatin, tasqui'nī kalhatu' o kalhatu'tun testigos. 7Dg Quit ictamakchuyīnī't como icpuhuan que chō'la a'xni'ca' na'iccālaka'nāchāni' hui'xina'n, quit na'icmāxana'n na ixlacapūn Dios por ixpālacata a'ntūn tlahua'yā'tit hui'xina'n. Quit na'iccalhuan palh lhūhua' de hui'xina'n tlahuanī'ta'ntit talaclē'i' lā' palh tū' makxtekcu'tunā'tit a'ntūn tū' tzey lā' palh tlahua'yā'titcus talākalhī'n lā' palh tlahua'yā'titcus huan xako'hua'jua' mintapāstacna'ca'n.,CQ Quit ictamakchuyīnī't como icpuhuan que chō'la a'xni'ca' na'icchā'n a'ntza' na'icca'tzī palh hui'xina'n tū' xa'nca latlā'hua'nā'tit. Lā' palh tū' xa'nca latlā'hua'nā'tit, tasqui'nī que na'iccālacaquilhnīyāni' hui'xina'n. Ictamakchuyīnī't como icpuhuan que chō'la lāsta'layā'tit hui'xina'n, lā' lālakca'tzani'yā'tit lā' a'kchipinā'tit lā' talacpitziyā'tit lā' nā lālīchihuīna'nā'tit lā' lē'ksa'nā'tit lā' lej lakka'tla' makca'tzīyā'tit lā' tū' chu lakatin tahui'layā'tit para natlahua'yā'tit catūhuā. ~~T|{{HzynxwpvHutt.srr0qqpodnnemvlkjj2ihBg,edMcbEa{``D_l_^l]\\[ZZZ$YtXWuWV3UTmSSReQP#OMLLKtJII!GFEE DVCBA@?j>>d== ;;X:09-8,776614433f362u11v0/g..$-,,w++ *r))N''=&%#"!!^ 5Rcv 4s[UD | ^ n f^"Q7 A'makapitzīn quina'n xalanī'n nac Frigia lā' Panfilia lā' Egipto lā' ixpajtzu Cirene a'ntū lakatin cā'lacchicni' nac Africa. Lā' ā'makapitzīn xalanī'n nac Roma a'ntīn taminī'ta'ncha'. Xlaca'n israelitas lā' nā a'ntī ixtatanūnī't na ixreligionca'n israelitas. P Makapitzīn de quina'n xalanī'n nac Partia lā' Media lā' Elam lā' Mesopotamia lā' Judea lā' Capadocia lā' Ponto lā' Asia. wOgLā' ¿chī līkaxmatāuj quilīhuākca'n huan tachihuīn a'ntū chihuīna'nāuj desde quilīlacti'na'jca'n? "N=Lā' tatamakchuyīlh lā' cālē'cnīca lā' talāhuanilh: ―¿Chu tū' xalanī'n nac Galilea huā' tamā'na chi'xcuhuī'n a'ntīn tachihuīna'mā'na? UM#Lā' a'xni'ca' takaxmatli a'ntū macasa'nalh, tatakēstokkō'lh ixlīlhūhua'ca'n. Lā' nīn ixtalīca'tzīhui'lāna' a'nchī ixtakaxmatli ixtachihuīnca'n chā'tunu' xalanī'n lakatunu' cā'lacchicni'. L/Lā' ixtahui'lāna' nac Jerusalén israelitas, chi'xcuhuī'n a'ntī ixta'a'cnīni'ni' Dios. Xlaca'n xalanī'n lakachu nac cā'quilhtamacuj. +KOLā' ixa'clhcunucca'n talītatzumakō'lh Espíritu Santo. Lā' tatzuculh tachihuīna'n xtuncnu' tachihuīn a'ntū cāmaxquī'lh Espíritu Santo natachihuīna'n. J Lā' cātasu'yuni'lh hua'chi si'makāt a'ntū tasu'yulh hua'chi lamana'. Lā' tahuī'lh na ixa'cpunca'n chā'tunu' de xlaca'n. IChu līmaktin macasa'nalh de nac a'kapūn hua'chi lakatin palha' ū'ni' a'ntū kaxmatca huāk huan nac chic a'nlhā ixtahui'lāna'. sH aLā' a'xni'ca' chilh huan chi'chini' a'ntū huanican Pentecostés, ixlīhuākca'n ixtatakēstokkō'nī't. RG Lā' tzo'kca ixtacuīni' José nac kalhtin ca'psnat. Lā' ixtacuīni' Matías tzo'kpalaca nac kalhtin ca'psnat huampala. Mojōca kalhtu' ca'psnat. Lā' a'xni'ca' mācutuca xmān kalhtin ca'psnat lā' ixka'lhī ixtacuīni' Matías. Lā' chuntza' tanūlh Matías ixlītlōt. Lā' a'cchā'lh ixlīkalhacāujtu' apóstoles.RF Lā' ū'tza' natā'scujāni' lā' apóstol nala. Lā' nala ixlaktapalh Judas a'ntī makxtekli de tā'scujāni' por ixpālacata a'ntūn tlahualh a'ntūn tū' tzey, lā' ū'tza' lī'a'lh nac pūpātīn. XE +Lā ta'orarlīlh lā' tahualh: ―QuinDiosca'n, hui'x cālakapasni'ya' ixa'clhcunucca'n ixlīhuākca'n chi'xcuhuī'n. Caquilāmāsu'ni'uj tichū de huā' tamā'na kalhatu' chi'xcuhuī'n lacsacnī'ta' hui'x. lD SLā' cālacsacca kalhatu' chi'xcuhuī'n. Lā' de huā' kalhatu' ixtacuīni' chā'tin José a'ntī ixka'lhī ixtacuīni' ixlītāpātu' Barsabás lā' ixlītāpātu'tun Justo. Lā' ā'chā'tin huampala ixtacuīni' Matías. C /Calalh kalhatin a'ntī ixquincātā'latlā'huanāni' desde a'xni'ca' Juan mā'kpaxīni'lh hasta huanmā' chi'chini' a'xni'ca' Jesús tā'kayāhualh tālhmā'n na quilacapūnca'n. U'tza' nala hua'chi quina'n lā' namāstū'nca a'nchī Jesús lakahuanchokolh ―hualh Pedro. DB Lā' Pedro huampā: ―Catanūlh ixlaktapalh Judas kalhatin a'ntī ixquincātā'latlā'huanāni' ixlīhuāk quilhtamacuj a'xni'ca' Jesús taxtulh lā' tanūlh na quilaclhpu'nanca'n. PA Chuntza' tatzo'kni' nac libro ixtacuīni' Salmos:Calakmaka'nca ixchic.Lā' a'ntza' nīn tintī' catitahui'lalh. Lā' nā tatzo'kni' chuntza':Lā' catanūpā ā'chā'tin na ixlītlōt. \@ 3Lā' ixlīhuākca'n xalanī'n nac Jerusalén ixtaca'tzī huā'mā'. U'tza' līmāpācuhuīca ixtacuīni' huan ti'ya't Acéldama. Chuntza' ixtachihuīnca'n a'ntū huanicu'tun Pasakō'nī't Ka'lhni' huan Ti'ya't. T? #Huā'mā' chi'xcu' tamāhualh ti'ya't. Lā' līmāpalalh huan tumīn a'ntū tlajalh por ixpālacata a'ntūn tlahualh a'ntūn tū' tzey. Lā' tatonkopūlh lā' tapālhkālh lā' taxtukō'lh ixpālūhua'. > }U'tza' Judas a'ntī ixquincātā'latlā'huanāni'. Lā' nā ū'tza' ixtā'scuja Dios hua'chi quina'n tā'scujāuj Dios. = ―Tā'timīn, chuntza' tasqui'nī que pātle'kelh a'ntū huan ixtachihuīn Dios a'nlhā David hualh pū'la por ixlīmāpa'ksīn Espíritu Santo, ixpālacata Judas. U'tza' huā'mā' Judas a'ntī cāpū'lani'lh xlaca'n a'ntī tachi'palh Jesús. 8< kLā' a'ntī ixtatakēstoknī't xlaca'n hua'chi lakatin ciento ā'kalhapu'xam. Lā' huanmā'na chi'chini' Pedro tāyalh ixlaclhpu'nanca'n huan tā'timīn lā' cāhuanilh: 7; iLā' ixlīhuākca'n a'cxtim talīhui'līlh ta'orarlī lā' tasqui'ni' Dios. Lā' nā ta'orarlīlh nā puscan lā' María a'ntī ixtzī't Jesús lā' nā ixtā'timīn Jesús. : ! Lā' a'xni'ca' tachilh xlaca'n tatō'ca'lh hasta nac cuarto tālhmā'n a'nlhā ixtahui'lāna'ncha' Pedro lā' Jacobo lā' Juan lā' Andrés lā' Felipe lā' Tomás lā' Bartolomé lā' Mateo lā' Jacobo ixo'kxa' Alfeo lā' Simón Zelote lā' Judas ixtā'tin Jacobo. !9 = Lā' huan apóstoles tataxtulh de nac kēstīn a'nlhā ixuī' pū'olivo. Lā' huan kēstīn ixpajtzu Jerusalén ixlīmakat chu a'cxtim hua'chi tzē natlā'huancan lakatin chi'chini' a'ntū pūjaxcan chu a'nchī tatzo'kni' nac ley. Lā' xlaca'n ta'a'nchokopā nac Jerusalén. a8 = Lā' xlaca'n tahualh: ―Chi'xcuhuī'n xalanī'n nac Galilea, ¿a'chī' talacayāhuayāna'ntit? U'tza' huā'mā' Jesús, a'ntīn tā'kayāhuanī't nac a'kapūn na milacapūnca'n, ū'tza' nataspi'tpala. Chu a'nchī a'lh, namimpala hua'chi a'xni'ca' tā'kayāhualh na milacapūnca'n ―cāhuanica. Lacsacca Matías para natanū ixlaktapalh Judas =7 u Lā' xlaca'n ixtatalacayāhuayāna' a'xni'ca' Jesús ixa'mā' tālhmā'n. Lā' chu līmaktin tatāyachi kalhatu' chi'xcuhuī'n ixpajtzuca'n. Ixtaka'lhī ixlu'xu'ca'n laksmu'yonko. (6 K Lā' a'xni'ca' Jesús huankō'lh lā' xla' chu tuncan tzuculh tā'kayāhua na ixlacapūnca'n. Lā' tanūlh nac lakatin poklhnu' a'ntū cāmātzē'kni'lh. &5 GHui'xina'n namaklhtīni'nā'tit līmāpa'ksīn a'xni'ca' huan Espíritu Santo nacālakmināni' porque naka'lhī'yā'tit Espíritu Santo. Hui'xina'n nachihuīna'nā'tit de quimpālacata nac Jerusalén lā' na ixlīhuāk estado de Judea lā' nac Samaria lā' na ixlīhuāk quilhtamacuj. H4  Lā' Jesús cāhuanilh: ―Hui'xina'n tūla catica'tzītit huanmā' chi'chini' a'xni'ca' nala huā'mā'. Xmān Dios ca'tzī a'xni'ca' namacamin huā'mā' a'ntū nala. U'tza' māpa'ksī. 3 3Lā' a'ntī ixtatakēstoknī't takalhasqui'nīlh: ―Māpa'ksīni', lā' ¿chā chuhua'j nahui'lī'ya' ixlīmāpa'ksīni' kalhatin israelita? i2 MIxlīstu'ncua', Juan ixlīmā'kpaxīni'n xcān. Pero xtunc a'nchī na'a'kpaxā'tit. Hui'xina'n nacātamaxquī'yāni' Espíritu Santo. Lā' palaj nacātamaxquī'yāni' ―cāhuanilh Jesús. Jesús tā'kayāhualh nac a'kapūn k1 QLā' a'xni'ca' ixtatakēstoknī't xlaca'n lā' Jesús, xla' cāhuanilh: ―Tūna'j cataxtutit de nac Jerusalén. Caka'lhī'tit a'ntū nacāmaxquī'yāni' xaTāta'. Huā'mā' quit iccālīkalhachihuīna'ni'nī'ta'ni'tza'. >0 wA'xni'ca' Jesús lej ixpātīni'nī't, xla' lakahuan cātasu'yuni'lh ixapóstoles. Lā' xla' tlahualh lej lhūhua' catūhuā a'ntū māsu'yulh que lej stu'ncua' ixuanī't Jesús xalakahuan. Lā ixcātasu'yuni' hasta lhān chā'lh tu'pu'xam chi'chini'. Lā' ixcāhuani ixpālacata a'nchī māpa'ksīni'n Dios. }/ uLā' ictzo'kli a'ntūn tlahualh hasta a'xni'ca' a'lh nac a'kapūn. Lā' a'xni'ca' tūna'j ixa'n nac a'kapūn, Jesús cāmaxquī'lh lakatin līmāpa'ksīn ixapóstoles a'ntī ixcālacsacnī't. Cāmaxquī'lh por ixlīmāpa'ksīn Espíritu Santo. . 5Icuaniyāni', Teófilo, que a'xni'ca' quit ictzo'kli pū'la huan lakatin libro, ictzo'kli ixlīhuāk a'ntū Jesús lītzuculh tlahua lā' māsu'yu. 7- iDios camātza'ta'tī'lh mi'a'clhcunuc. Ixlīhuākca'n mi'amigos tamacā'ni'yāni' saludos. Lā' nacāsaludarlī'ya' ixlīhuākca'n huan amigosnu' xalanī'n a'ntza'.k, QPalaj ica'ncu'tunācha' na'iclaktzī'nāni'. Lā' chuntza' nakalhachihuīna'nāuj māni' quina'n. _+ 9 Quit lejcus lhūhua' icuanicu'tunāni'. Pero tū' ictzo'kcu'tun huā' nac carta. *  Lhūhua' a'ntīn tahuan que Demetrio tzeyā chi'xcu'. Lā' tasu'yu que xla' latlā'huan chu a'nchī huan xastu'ncua' tachihuīn. Lā' nā quit icuan que līlacatejtin latlā'huan. Lā' hui'x ca'tzīya' que quit icuan a'ntū stu'ncua'. Macā'nca saludos &) G Tā'tin, tū' cacāmaksca'tti a'ntīn tatlahua a'ntūn tū' tzey. Cacāmaksca'tti a'ntīn tatlahua a'ntūn tzey. A'ntīn tatlahua a'ntūn tzey, xlaca'n tatā'tapa'ksī Dios. A'ntīn tatlahua a'ntūn tū' tzey, xlaca'n tū' talakapasa Dios. Tzeyā chi'xcu' ixuanī't huan Demetrio M(  Lā' chuntza' a'xni'ca' na'icchā'n a'ntza' na'icchihuīna'n na milacapūnca'n ixpālacata a'ntū tlahuamā' Diótrefes. Xla' quincālī'a'ksa'ni'ni'nāni' de a'ntūn tū' stu'ncua' lā' quincā'a'ksa'nāni'. Lā' tū' xmān huā'mā'. Xla' tū' cāmānū na ixchic huan tā'timīn a'ntīn tachinācha'. Lā' tū' cāmakxteka que ā'makapitzīn natamānū na ixchicca'n. Lā' a'ntīn tamānūcu'tun, Diótrefes cāmātuxtekē de a'nlhān tatakēstoka. D'  Quit iccāmacā'ni'nī't kalhtin carta a'ntīn tatakēstoka a'ntza' nac lītokpān. Pero huan Diótrefes, como xla' lacu'tun xamāpa'ksīni' a'ntza', xla' tū' qui'a'kahuāna'ni'lh. '& IU'tza' quina'n nacālīmaktāyayāuj. Lā' chuntza' hua'chilh nacātā'māsu'yuyāuj huan xastu'ncua' tachihuīn. Tū' tzey a'nchī ixlahuī' huan Diótrefes y% mXlaca'n tataxtunī't tatā'scuja Jesucristo. Lā' tuntū' tamaklhtīni'ncu'tulh de a'ntīn tū' takalhlaka'ī'. $ A'makapitzīn tataspi'tnī't de a'ntza'. Lā' xlaca'n tatā'chihuīna'lh a'ntī ixtatakēstoknī't huā'tzā' para natamācā'tanī Dios. Lā' cāhuanica a'nchī hui'x cāpāxquī'ya' ā'makapitzīn. Lā' cacāmaktāyapala' a'xni'ca' natachā'mpala a'ntza'. Cacāma'xqui' a'ntū natamaclacasqui'n para ixtejca'n como xlaca'n tatā'scujmā'na Dios. Cacāmaktāya' chu a'nchī Dios lacasqui'n. # /Tā'tin, hui'x cāmaktāyanī'ta' huan tā'timīn a'ntīn tachā'nī't a'ntza' a'yuj tū' ixcālakapasa'. Chuntza' tlahua'ya' a'ntūn tzey. " Lā' pō'ktu lej icpāxuhua a'xni'ca' quihuanican que quincamana' talatlā'huan chu a'nchī huan xastu'ncua' tachihuīn. *! OA'makapitzīn tā'timīn tachinī't. Lā' quintahuaninī't que hui'x latlā'hua'na' chu a'nchī huan xastu'ncua' tachihuīn. Lā' huā'mā' lej iclīpāxuhualh. $  CTā'tin, quit icca'tzī que xa'nca latlā'hua'na' na ixtej Dios. Lā' icsqui'ni' Dios que xa'nca ca'a'nī'ni'n ixlīhuāk lā' tū' ca'ī'tza'ca'nti. + SQuit Juan, huan xapuxcu' huan a'ntīn takalhlaka'ī'. Lā' quit ictzo'kmā' huanmā' carta. Quit ictzo'knuni'yāni' hui'x, Gayo. Quit lej icpāxquī'yāni' hui'x. xilHuan Māpa'ksīni' Jesucristo cacātā'a'ni' lā' Dios cacāsicua'lanālīni' milīhuākca'n. Amén.H lNalīhui'līya' naquilakta'na' a'xni'ca' tūna'j tzucu lonknu'n. Tamacā'ni'yāchāni' saludos Eubulo lā' Pudente lā' Lino lā' Claudia lā' ixlīhuākca'n ā'makapitzīn huan tā'timīn. c?lErasto tachokolh nac Corinto lā' Trófimo icmāchokolh nac Mileto porque ixī'tza'ca'n. dAlIcmacā'nācha' saludos para Prisca lā' Aquila lā' xalanī'n na ixchic Onesíforo. X)lLā' huan Māpa'ksīni' naquimāpūtaxtū de ixlīhuāk a'ntūn tū' tzey lā' naquilē'n a'nlhā namāpa'ksīni'n nac a'kapūn. ¡Ca'a'cnīni'ni'ca pō'ktu! Amén. Saludos lā' ā'xmān līsicua'lanālīn U#lHuan Māpa'ksīni' lej quimaktāyalh lā' quimāhuixcāni'lh para que tzē na'icmālacstū'nca xa'nca a'nchī nalīpūtaxtucan lā' para que tzē natakaxmata ixlīhuākca'n a'ntīn tū' israelitas. Lā' hua'chilh quimāpūtaxtūlh de na ixquilhni' huan león a'nchī quimāpūtaxtūlh ixlīmāpa'ksīnca'n huan pūchihuīna'nī'n. 2]lA'xni'ca' pū'la quilīminca na ixlacapūnca'n pūchihuīna'nī'n, nīn tintī' quimaktāyalh; ixlīhuākca'n quintamakxtekli. ¡Dios tū' catitlahuani'lh cuenta! Z-lLā' hui'x cuenta catlahua' xla' porque lej tā'lātlahua a'ntū māsu'yuyāuj. 5lAlejandro a'ntī līscuja līcā'n lej quintlahuani'nī't a'ntūn tū' tzey. Huan Māpa'ksīni' namāpātīnī chu a'nchī quintlahuani'nī't. =sl A'xni'ca' nata'na', calī'ta' huan quijerga a'ntū māquī'nī'ta'ncha' Carpo xala' nac Troas. Lā' cacālī'ta' huan quilibros. Lā' tū' tipātza'nkāya' huā' quinca'psnatna'. -Ul Huan Tíquico icmacā'lh nac Efeso. kOl Xmān Lucas quintā'tachokolh. Naputzaya' Marcos lā' nalīta'na' porque xa'nca naquintā'scuja. )Kl Demas quimakxtekli porque lej pāxquī' a'ntū xala' huā'mā' quilhtamacuj lā' a'lh nac Tesalónica. Crescente a'lh nac Galacia lā' Tito a'lh nac Dalmacia. 1]l Calīhui'li' palaj naquilakta'na'. xilChuhua'j hui'lacha' huā' quimpremio a'ntū naquimaxquī' huan Māpa'ksīni' a'ntī tzeyā juez. Xla' naquimaxquī' a'xni'ca' nalacāxtlahuakō'. Lā' tū' xmān quit na'icka'lhī quimpremio. Nā nataka'lhī ixlīhuākca'n xlaca'n a'ntī lej tapāxquī' huan Māpa'ksīni' lā' taka'lhīmā'na hasta a'xni'ca' namimpala. Pablo squi'ni'lh talakalhu'mān huan Timoteo  lXa'nca iclīmaktāyalh a'ntū ickalhlaka'ī'. Hua'chilh icmā'ksputūlh huan tatu'jnu'. Tū' ictaxtutāyalh de na ixtej Dios. U#lLā' quit, palaj naquimacamāstā'can. Tapajtzūmā'tza' quimpūnīn. 8 ilTū' camakxtekti namāmakchuyīyāni' nīn tuntū'. Lā' natāyani'ya' a'ntū napātīya'. Xa'nca namāsu'yu'ya' ixtachihuīn Dios lā' xa'nca natlōkentaxtūya' milītlōt. X )lNatalītalakspi'ta a'ntū xastu'ncua' lā' natastālani' a'ntū xmān cuento. } slNamin lakatin chi'chini' a'xni'ca' tachi'xcuhuī't tū' catitalakatīlh a'ntū xastu'ncua'. Natamākēstoka lhūhua' mākalhtō'kē'ni'nī'n a'ntī natamāsu'yu xmān a'ntū xlaca'n natakaxmatcu'tun. Chuntza' natatlahua por ixtalacasqui'ca'n.  wlque namāsu'yu'ya' ixtachihuīn Dios pō'ktu, palh kaxmatcu'tuncan o tū' kaxmatcu'tuncan. Nacāmāsca'tīya' tachi'xcuhuī't lā' nacālacaquilhnīya' a'ntīn tū' tzey lā' nacāchihuīna'maxquī'ya' a'ntīn tzey. Līlacatzucu namāsu'yu'ya'. $  ClIclīmāmacū'yāni' na ixlacapūn Dios lā' na ixlacapūn huan Māpa'ksīni' Jesucristo a'ntī namin hua'chi rey para nacālacāxtlahuakō' a'ntī talakahuancus lā' a'ntī tanīnī'ttza'. Como Jesús namimpala lā' naka'lhī ixlīmāpa'ksīn nac a'kapūn, lej iclīmāmacū'yāni' lQlChuntza' huan a'ntīn tā'scuja Dios cāxni'j natahui'la para natlahua chuxatū a'ntūn tzey.@ylDios cāmāsu'ni'lh tachi'xcuhuī't lā' chu a'nchī cāmāsu'ni'lh, chuntza' tatzo'kni' na ixtachihuīn. Lā' ixtachihuīn Dios tzē namāsu'yu lā' tzē nacālacaquilhnī a'ntīn tū' tzey. Nā ixtachihuīn Dios lej tzey para nacāmaxquī' tapāstacna' lā' para natasca'ta a'nchī natatlahua a'ntū xatzey. +Olporque desde milīti'na'j māsu'ni'ca'nī'ta' ixtachihuīn Dios. Lā' ixtachihuīn Dios māsca'tīyāni' a'nchī līpūtaxtuya' porque līpāhua'na' Jesucristo. &ElLā' hui'x cuenta natlahua'ya' a'ntū quimaksca'tti lā' a'ntū ca'tzīya' que stu'ncua' lā' ū'tza' nastālani'ya'. Ca'tzīya' a'ntī tamāsu'ni'ni' l A'ntī taca'tzanca'tzī lā' ta'a'kxokonu'ncu'tun, ā'chulā' natatlahua. A'chulā' nata'a'kxokonu'n lā' xlaca'n nacā'a'kxokocan. q[l Ixlīhuākca'n a'ntī tapa'ksīcu'tun con Jesucristo lā' natastālani', xlaca'n nacāmāpātīnīcan. J l Lā' ca'tzīya' a'nchī quimātakāhuī'canī't lā' quimāpātīnīcanī't. Lā' hui'x ca'tzīya' ixlīhuāk a'ntū quimpātle'keni'lh nac huan cā'lacchicni' a'nlhā cāhuanican Antioquía lā' Iconio lā' Listra lā' a'nchī lej palha' icpātīnī'lh. Pero huan Māpa'ksīni' Dios quimāpūtaxtūkō'lh de huā'mā'. 9kl Hui'x quimaksca'tti a'ntū namā'su'yu'ya' lā' a'nchī nalatahui'la'ya'. Lā' ca'tzīya' a'ntū ixuī' quilītlōt lā' a'ntū ickalhlaka'ī'. Lā' hui'x laktzi' a'nchī līlacatzucu icmāsu'yulh lā' a'nchī iccāpāxquī'kō' tachi'xcuhuī't lā' a'nchī ictāyani'nī't a'ntū quintlahuani'ca. }sl Lā' xlaca'n tū'tza' catitalhūhua'lh a'ntī nacāstālani' porque ixlīhuākca'n tachi'xcuhuī't cuenta natatlahua que tū' tzey ixtapāstacna'ca'n. Chuntza' cāpātle'keni'lh Janes lā' Jambres. Pablo līmāmacū'lh Timoteo a'ntū ā'xmān fElLā' hua'chi huan tlahuāna'nī'n Janes lā' Jambres tatā'lātlahualh Moisés, chuntza' huā' tamā'na chi'xcuhuī'n tatā'lātlahua a'ntū xastu'ncua'. Ko'hua'jua' ixtapāstacna'ca'n lā' tū' de veras takalhlaka'ī'. s~_lChu tlakaj tasca'tcu'tunkō' pero tūlalh catitasca'tli a'ntū xastu'ncua' lā' a'nchī natalīpūtaxtu. F}lA'makapitzīn de huā' tamā'na tatanū nac chic lā' ta'a'kxoko puscan a'ntīn tū' cuenta tatlahua. Huā' tamā'na puscan lej taka'lhī ixtalacle'ī'ca'n lā' tū' xa'nca tapāstacna'n. '|GlNacālaktzī'ncan hua'chilh takalhlaka'ī' pero tū' catitaka'lhīlh huan līmāpa'ksīn a'ntū Dios māstā'. Cataxtunqui de huan tamā'na tachi'xcuhuī't. X{)lLej nata'a'kxokonu'n lā' tū' cuenta catitatlahualh a'ntūn tatlahuamā'na. Tū' catitamakxtekli ā'kalhatin nacāmaxquī' tapāstacna'. Xmān nataputza ixtapuhuānca'n xlaca'n lā' tū' ixtapuhuān Dios. 4zalLā' xlaca'n tū' catitalakalhu'malh ā'makapitzīn. Lā' tū' catitamāsputūnu'ni'lh nīn tintī'. Natalīchihuīna'n a'ntūn tū' stu'ncua' ā'kalhatin. Lā' tūlalh catitatlajalh ixtapuhuānca'n lā' palaj natatlahua chuxatū a'ntū talacasqui'n. Lā' tū' catitalaktzī'ncu'tulh a'ntūn tzey. >yulLā' huan tachi'xcuhuī't tū' catitapāstacli ā'kalhatin. Lā' lej natatampi'lhīni'n lā' nataka'tla'jca'tzī. Natalakmaka'n ā'makapitzīn. Lā' ko'hua'jua' natalīchihuīna'n Dios lā' tū' nata'a'kahuāna'ni' ixtāta'ca'n nīn ixtzī'tca'n. Tū' natahuan pāxcatca'tzī lā' tū' catitapāstacli Dios. +x QlIcuaniyāni' que a'xni'ca' pajtzutza' mimā' huan lakuat a'ntū namāsputūkō' huā'mā' quilhtamacuj, a'xni'ca' namin huan chi'chini' a'xni'ca napātīni'ncan. :wmlLā' a'xni'ca' nataxtāpalī ixtapāstacna'ca'n, a'xni'ca' tzē natapūtaxtu de na ixa'ksu'j ko'ti'ti' a'ntī hua'chilh ixcāchi'panī't lā' chuntza' ixcāmāpa'ksīmā'.bv=lTū' nalī'a'kchā'n a'ntī tatā'lāsta'la pero līlacatzucu nacāmāsu'ni' palh tū' tzey a'ntūn tatlahuamā'na. Chuntza' tzēlasā' natataxtāpalī ixtapāstacna'ca'n lā' Dios nacāmāca'tzīnī xalīstu'ncua'. ulLā' a'ntīn tā'scujmā' huan Māpa'ksīni' tū' nasta'lana'n. Xla' nacālakalhu'mankō' lā' namāsu'yu xa'nca lā' līlacatzucu. tlTū' nacākalhtīya' a'ntī xmān talacapūchihuīnanīni'ncu'tun. A'ntīn tatlahua chuntza' natatzucu talālacatāquī'. Bs}lTū' cala't hua'chi huan o'kxa'n a'ntī lej talacasqui'n a'ntū ko'hua'jua'. Nastālani'ya' a'ntūn tzey. A'chulā' nakalhlaka'ī'ya' lā' napāxquī'ni'na' hua'chi ā'makapitzīn a'ntīn tzey ixtapāstacna'ca'n lā' a'ntīn tasqui'ni' Dios que cacāmaktāyalh. Lā' tzē'k nacātā'latahui'la'ya' xlaca'n. FrlLā' a'ntī tamakxteka a'ntūn tū' tzey, xlaca'n hua'chi huan pulātu a'ntū más tzēhuanī't lā' maclacasqui'ncan xmān para cā'tani'. Huan Māpūtaxtūnu' nacāmāxtunquī xlaca'n para natala ixla' Dios lā' para natatā'scuja. Chuntza' pō'ktu cāxni'j natatahui'la para nata'a'cnīni'ni' huan Māpa'ksīni'. q{lNac lakatin ka'tla' chic tū' xmān lakatin pulātu a'nan. A'nan de oro lā' a'nan de plata lā' a'nan de pūtlū'n. A'makapitzīn cāmaclacasqui'ncan xmān a'xni'ca' tlahuacan cā'tani' lā' huan de pūtlū'n, xla' pō'ktu maclacasqui'ncan. bp=lLā' a'yuj chuntza' tamāsu'yu, pero Dios hualh que nalakahuanchokocan lā' tūla xtāpalīcan. Chuntza' tatzo'kni': “Huan Māpa'ksīni' cālakapasa a'ntīn tatapa'ksī con xla'”. Lā' tatzo'kni' huampala: “Ixlīhuākca'n a'ntīn tahuan que tatapa'ksī con huan Māpa'ksīni' Jesús, maclacasqui'n natataxtunquī de a'ntūn tū' tzey”. Xo)lXlaca'n tataxtutāyalh de na ixtej Dios lā' tamāmakchuyīmā'na ā'makapitzīn a'ntīn takalhlaka'ī' porque tahuan que talakahuanchokolhtza' huan nīnī'n lā' tū'tza' ā'maktin catitalakahuanchokopā. n7lLā' chuntza' xlaca'n hua'chi lakatin tzi'tzi' a'ntūn tū' catitzeyalh pero ā'chulā' namasa. Kalhatu' de xlaca'n cāhuanican Himeneo lā' Fileto. m/lCacātaxtunquīni' de xlaca'n a'ntī xmān talīchihuīna'n a'ntūn tū' tasqui'nī porque ā'chulā' natamāmakchuyī a'ntīn tastālani' Dios. Bl}lHui'x catanūni' para que xa'nca nataxtu milītlōt na ixlacapūn Dios hua'chi xatzey tasācua' a'ntīn tū' nalīmāxana'n ixtascujūt porque xa'nca māsu'yu'ya' ixlīstu'ncua' Dios. k#lHuā'mā' a'ntū icuanini' cacāmāpāstaqui tachi'xcuhuī't lā' na ixlacapūn quinDiosca'n stu'tu'lu' cacāhua'ni' que catamakxtekli talāsta'la ixpālacata tachihuīn. U'tza' xmān cāmāmakchuyī ā'makapitzīn a'ntīn takaxmata. Nīn tuntū' lītasqui'nī. )jKl A'yuj quina'n tū' tlōkentaxtūyāuj a'ntū huanīuj, pero xla' tlōkentaxtū ixlīhuāk a'ntū quincāhuanini' porque tūla a'kxokonu'n. A'ntī xa'nca scuja Mil A'yuj pātīni'nāuj nac huā'mā' quilhtamacuj pero natā'māpa'ksīni'nāuj nac a'kapūn.Palh kalhtatzē'kāuj a'nchī tapa'ksīyāuj con Cristo, nā xla' naquincākalhtatzē'kāni'. nhUl Stu'ncua huā'mā' tachihuīn:Palh natā'nīyāuj Cristo, nā natā'latahui'layāuj. gl Lā' ū'tza' iclīpātī ixlīhuāk a'ntū quimpātle'keni' porque iccāpāxquī' ixlīhuākca'n a'ntī Dios cālacsacli. Lā' quit iclacasqui'n que xlaca'n catalīpūtaxtulh ixpālacata Jesús lā' catatā'latahuī'lh Jesús a'nlhā pō'ktu lej xkaka. pfYl Como iclī'a'cta'sana'n huan xatzey tachihuīn ixpālacata Jesucristo, quimāpātīnīcan lā' quilīchī'canī't līcā'n hua'chi kalhatin maknīni'. Pero ixtachihuīn Dios tūlalh catimāmakchuyīca; pō'ktu na'a'cta'sana'ncan. ,eQlPō'ktu capāstacti Jesucristo a'ntī lakahuanchokolh lā' a'ntī ī'xū'yātā'nat David chu a'nchī huan huan xatzey tachihuīn a'ntū iclī'a'cta'sana'n. qd[lCapāstacti a'ntū icuaniyāni' lā' huan Māpa'ksīni' namaktāyayāni' para que namāchekxīkō'ya'. ac;lLā' a'ntī hua'cu'tun tza'ktza', maclacasqui'n pū'la xa'nca nascuja nac cā'tacuxtu. blLā' a'ntī natanū nac lakatin tatu'jnu' tūla catitlajalh huan premio palh tū' na'a'kahuāna'ni' huan a'ntū līmāpa'ksīcanī't. alA'ntī lītanūnī't ixlītropa tū' naka'lhī xtu'nc ixnegocio porque namāmakchuyī lā' ū'tza' nalī'a'kchā'n ixcomandante. $`AlHua'chi huan xatzey tropa tū' makjicua'n ixmacni', chuntza' hui'x maclacasqui'na' natāyani'ya' a'ntū napātle'keni'yāni' ixpālacata Jesucristo. _lLā' quintachihuīn a'ntū iccāhuanini' na ixlacapūnca'n lhūhua' tachi'xcuhuī't lā' a'ntū hui'x kaxpa'tti, huāk huā'mā' nacālīmāmacū'ya' ā'makapitzīn chi'xcuhuī'n a'ntī lacuan. Chuntza' xlaca'n tzē nā natamāsu'ni' ā'makapitzīn huampala. ^ lLā' hui'x a'ntī hua'chi qui'o'kxa', catli'hui'quinti porque quina'n tapa'ksīyāuj con Jesucristo lā' xla' quincālakalhu'manāni'. !] =l¡Dios calakalhu'malh a'xni'ca' nalacāxtlahuakō'! Lā' hui'x xa'nca ca'tzīya' a'nchī ixquincāmaktāyayāni' a'xni'ca' ixui'lāna'uj nac Efeso.X\ +lXmān chā'lh nac Roma lā' xla' tzuculh quimputza hasta a'xni'ca' quinkaksli. T[ #lDios cacālakalhu'malh Onesíforo lā' a'ntī xalanī'n na ixchic porque maklhūhua' quilakmilh nac pūlāchī'n lā' quimāpāxuhuīlh. A'yuj quit tachī'n xa'icuanī't pero xla' tū' quilīmāxana'lh. "Z ?lHui'x ca'tzīya' que ixlīhuākca'n xalanī'n huan nac estado de Asia quintamakxtekli lā' kalhatu' de xlaca'n cāhuanican Figelo lā' Hermógenes. Y lA'ntū līmāmacū'ca'nī'ta', ū'tza' xa'nca nalīmaktaka'lha con ixlīmāpa'ksīn Espíritu Santo a'ntī quincātā'lahuī'lani'. FX l Huā' a'ntūn quit icmāsu'ni'yāni', xa'nca nastālani'ya'. Lā' tū' nataxtutāya'ya' de a'ntū kalhlaka'ī'nī'ta' lā' napāxquī'ni'na' hua'chi Jesucristo quincāmāsu'ni'yāni'. FW l Lā' como Dios quilacsacui'līnī't, ū'tza' iclīpātīmā' a'ntū quimpātle'keni'. Lā' a'yuj quit ictachī'n, pero tū' iclīmāxana'n porque ickalhlaka'ī' Dios lā' iclīpāhuan Dios. Quit ictamacamaxquī'lh Dios lā' icca'tzī que xla' namaktaka'lha a'ntū iclīmāmacū'lh hasta a'xni'ca' nalacāxtlahuakō'. :V ol Dios quilacsacui'līlh quilī'apóstol lā' quilī'a'cta'sana' lā' quilīmākalhtō'kē'ni' para que na'iccāmāstū'ncni' huan xatzey tachihuīn a'ntīn tū' israelitas. OU l Lā' chuhua'j Dios quincāmāsu'ni'ni' ixtalakalhu'mān porque macamilhtza' huan Māpūtaxtūnu' Jesucristo. Xla' tlajakō'lh ixlīmāpa'ksīn huan līnīn. Lā' quincāmāsu'ni'ni' a'nchī nalīka'lhīyāuj xasāsti' quinquilhtamacujca'n para pō'ktu porque quincāmāsu'ni'ni' huan xatzey tachihuīn ixpālacata Jesucristo. T  l Dios quincāmāpūtaxtūni' lā' quincālacsacni' lā' quincāmaxtunquīni' para que nalayāuj ixla'. Dios quincālacsacni' lā' tū' por ixpālacata a'ntū tlahuanī'tauj a'yuj ixpuhuanāuj palh tzey. Xla' quincālacsacni' porque ū'tza' ixtapuhuān lā' quincālakalhu'mani'. A'xni'ca' tūna'j ixuī' huā'mā' quilhtamacuj, a'xni'ca' Dios quincālakalhu'mani' ixpālacata Jesús. S lTū' tilīmāxana'na' nalīchihuīna'na' ixpālacata quiMāpa'ksīni'ca'n Jesús lā' tū' quintilīmāxana'na' quit a'nchī quinchī'canī't ixpālacata Jesús. Chu a'nchī Dios namātli'hui'quīyāni', naquintā'pātīya' quit ixpālacata huan xatzey tachihuīn. UR %lHuan Espíritu Santo a'ntū Dios quincāmaxquī'nī'ta'ni', ū'tza' quincāmaktāyayāni' para que tū' najicua'nāuj. Lā' quincāmaxquī'yāni' tahuixcān lā' tapāxquī'n. Lā' xla' quincāmāsu'ni'yāni' a'nchī tzē nacātlajayāuj quintapuhuānca'n a'ntūn tū' tzey lā' chuntza' xa'nca naka'lhīyāuj quintapāstacna'ca'n. Q !lU'tza' iclīhuanipalayāni' tū' tipātza'nkāya' huan milītlōt a'ntū icmaxquī'nī'ta'ni' a'xni'ca' ica'cpūmā'ca'ni' quimacan. GP  lIcpāstaca a'nchī xa'nca kalhlaka'ī'ya'. Chuntza' chu a'cxtim takalhlaka'ī'nī't xaka'tla mintzī't Loida lā' mintzī't Eunice. Lā' quit icca'tzī que nā hui'x xa'nca kalhlaka'ī'ya'. O lA'xni'ca' icpāstaca a'nchīn ca'lhua' porque quit icmāchokoni', lej iclaktzī'ncu'tumpalayāni' para que na'iclīpāxuhua. ~N wlIcmaxquī' pāxcatca'tzī Dios a'ntī ictā'scuja hua'chi tatā'scujli quinapapna' lā' icu'cxca'tzī que tzey quintapāstacna'. Lakalīyān a'xni'ca' ictā'chihuīna'mā' Dios, icpāstacāni' lā' icmaxquī' pāxcatca'tzī Dios por hui'x. iM MlTimoteo, ictzo'knuni'yāni' hui'x a'ntī hua'chi qui'o'kxa' lā' icpāxquī'yāni'. Casicua'lanālīni' Dios a'ntī xaTāta' lā' Jesucristo a'ntī Māpa'ksīni'. Lā' tzē'k catahui'la'. Līchihuīna'nca ixpālacata Cristo kL SlQuit Pablo, ixapóstol Jesucristo chu a'nchī ixtapuhuān Dios. Quimacamilh para na'icmālacstū'nca a'nchī natalīka'lhī ixquilhtamacujca'n para pō'ktu ixlīhuākca'n a'ntīn tatapa'ksī con Jesús, chu a'nchī hualh Dios. gKGXQuiMāpa'ksīni'ca'n Jesucristo cacāsicua'lanālīni' milīhuākca'n hui'xina'n. Amén.JXQuit Pablo ictzo'ka huā'mā' saludos con quimacan. U'tza' huā'mā' ixlīlakapascan ixlīhuāk quincartas. Chuntza' iccātzo'ka. 'IGXHuan Māpa'ksīni' Jesucristo ū'tza' a'ntī cāmātza'ta'tī'ni'yāni' mi'a'clhcunucca'n. Cacāmaktāyani' huan Māpa'ksīni' para que pō'ktu natza'ta'ta'n mi'a'clhcunucca'n, chuxatū nacāpātle'keni'yāni'. Huan Māpa'ksīni' pō'ktu' cacā'o'kska'lhīlē'ni' milīhuākca'n. HXPero tū' calaktzī'ntit hua'chi kalhatin tā'ca'tza. Xla' mintā'tinca'n. Camaxquī'tit tapāstacna'. A'xmān līsicua'lanālīn 8GiXPalh catīhuā tū' a'kahuāna'ni'cu'tun a'ntū icuanī'tauj nac huā'mā' carta, caxa'ncalaktzī'ntit tichū. Lā' tū' chu lakatin catā'pintit hasta que namāxana'n xla'. RFX Tā'timīn, tū' calakachipini'tit natlahua'yā'tit a'ntū xatzey. DEX Lā' xlaca'n iccāmāpa'ksīyāuj lā' iccāmaxquī'yāuj tapāstacna' por ixquilhtampān Jesucristo: Ca'cs catatahui'lalh lā' catascujli lā' chuntza' catalītapātle'keni'lh xlaca'n. D5X Quincātahuaniyāni' que makapitzīn de hui'xina'n lhquititni' lā' talīmaktanū a'ntū tū' ixmaca'tzica'n lā' nīn tuntūyā lītlōt tatlahua. CX A'xni'ca' xa'iccātā'lahui'lani' hui'xina'n, iccāhuanini' chuntza': Palh a'nan catīhuā a'ntīn tū' scujcu'tun, tū' cahuā'yalh. "B=X Lā' a'yuj xa'icka'lhīyāuj derecho chu ixquilāmāhuī'uj, pero quina'n xa'icscujāuj porque xa'iclacasqui'nāuj que hui'xina'n naquilāmaksca'tāuj. 'AGXIccāmāpalauj a'ntī ixquincāmāhuī'yāni'. Lā' lej pa'lha xa'icscujāuj de tuncuj lā' de tzī'sa porque quina'n tū' xa'iccāmāmakasputūcu'tunāni'. E@XHui'xina'n ca'tzīyā'tittza' que tasqui'nī que naquilāmaksca'txtuyāuj a'nchī xa'icscujāuj. Quina'n tū' laclhquititni' xa'icuanī'tauj a'xni'ca' xa'iccātā'lahui'lani' hui'xina'n. $?AXLā' chuhua'j, tā'timīn, iccālīmāpa'ksīyāni' a'ntū ixquilhtampān quiMāpa'ksīni'ca'n Jesucristo. Cataxtunquītit de ixlīhuākca'n huan tā'timīn a'ntīn chu xmān talatlā'huan lā' tū' ta'a'kahuā'nani' huan līmāsca'tīn a'ntū iccāhuaninī'ta'ni' hui'xina'n. *>MXCacāmaktāyani' hui'xina'n huan Māpa'ksīni' Jesucristo para que ā'chulā' naca'tzīyā'tit a'nchī Dios cāpāxquī'yāni'. Lā' cacāmaktāyani' para que natāyani'yā'tit a'ntūn cāpātle'keni'yāni', chuntza' hua'chi Cristo tāyani'kō'lh. Tasqui'nī que natascuja ixlīhuākca'n L=XQuina'n iclīpāhuanāuj huan Māpa'ksīni'. Lā' ū'tza' a'ntī cāmaktāyayāni'. Lā' ū'tza' iclīca'tzīyāuj palh tlahua'pā'na'ntit a'ntū iccāhuanini' lā' ā'chulā' natlahua'yā'tit. %<CXHuan Māpa'ksīni' pō'ktu tlōkentaxtūkō'. Xla' nacātamāhuixcānīyāni' lā' nacāmaktaka'lhāni' lā' chuntza' tū' caticātlajani' huan ko'ti'ti'. -;SXLā' nā casqui'ntit que Dios caquincāmāpūtaxtūni' de na ixlīmāpa'ksīnca'n huan xalacca'tzanca'tzīnī'n chi'xcuhuī'n a'ntīn tatlahua a'ntūn tū' līmakuan. A'makapītzīn tachi'xcuhuī't tū' takalhlaka'ī' lā' ū'tza' lī'a'nan huan tachi'xcuhuī't a'ntī lej taca'tzanca'tzī. 3: aXLā' chuhua'j, tā'timīn, ca'orarlī'tit por quina'n. Casqui'ntit que ixtachihuīn Dios ca'a'kahualh lā' ca'a'cnīni'ni'ca chuntza' hua'chi a'cnīni'ni'tit hui'xina'n. j9MXIcsqui'ni'yāuj huan Māpa'ksīni' Jesucristo lā' Dios quinTāta'ca'n que cacātamaxquī'ni' talāko'xamāka'tlī'n lā' cacātamāhuixcānīni' para que chuntza' natlahua'yā'tit lā' nahua'nā'tit huāk a'ntūn tzey.c8?XDios quinTāta'ca'n, xla' quincāpāxquī'yāni' lā' quincāmaxquī'yāni' talāko'xamāka'tlī'n a'ntūn tū' maktin catisputli. Xla' quincāmāca'tzīnīyāni' que tū' chu tlakaj ka'lhīmā'nauj a'ntū xatzey a'ntū xla' naquincātlahuani'yāni'. Dios, xla' lakalhu'mana'n. Lā' ū'tza' huāk quincālītlahuani'yāni' ixlīhuāk huā'mā'. 7!XLā' ū'tza' xa'nca' calītāya'tit lā' tū' camakxtektit huan līmāsca'tīn a'ntū iccāhuanini' lā' a'ntū ictzo'kui nac carta. 6XQuina'n iccālē'ni'chāni' huan xatzey tachihuīn ixpālacata Jesucristo. Lā' chuntza' cālīta'sani'ni' Dios. Xla' cāta'sani'ni' hui'xina'n para que chuntza' hui'xina'n nalakchipinā'tit quiMāpa'ksīni'ca'n Jesucristo nac a'kapūn a'nlhā cā'tzēhuanī't. ~~B}||{hzDypxwvutZssrqq@p7onnmYllRk]ji=h gfieadd6cbaaT`__4^^ ]\\S[)YXWnVVUT9SRR)QhP9ONMLLKXJJ/IHH GpFEMDrCBAA9@(?B>==(<;U:{98766 54}3e2T100//!.w-,++ **()(''&B%%<$%#"`"!y ,M>g4 A c J Y `v@\"do CLā' huan xamāpa'ksīni' curasna' kalhasqui'nīlh Esteban: ―¿Chā stu'ncua' huā'mā'? "n=Lā' ixlīhuākca'n a'ntī ixtahui'lāna' a'nlhā ixtlahuacan justicia, talakalaktzī'lh Esteban. Lā' ixlacan ixtasu'yu hua'chi ixla' ángel.Am{Ickaxmatui a'xni'ca' hualh xla' que huā'mā' Jesús xala' nac Nazaret namāsputū huan xaka'tla' lītokpān lā' nataxtāpalī huan talanān a'ntū māsu'yulh Moisés natlahuayāuj. Kl Lā' cāhui'līca testigos a'ntīn tahualh a'ntūn tū' stu'ncua' lā' tahualh: ―Huā'mā' chi'xcu' tū' makxteka a'ksa'n huā' ley lā' huā' xaka'tla' lītokpān a'ntū sicua'lanālanī't. `k9 Lā' cācuccha'xca tachi'xcuhuī't lā' huan xanapuxcu'nu' israelitas lā' huan mākalhtō'kē'ni'nī'n ley. Lā' chu līmaktin laktapajtzūca Esteban lā' chi'paca lā' līminca ixlacapūnca'n pūchihuīna'nī'n. j- Lā' xlaca'n tamāpalalh ā'makapitzīn para natalē'ksa'nīni'n lā' natahuan que ixtakaxmatnī't a'nchī Esteban a'ksa'nli Moisés lā' Dios. i! Pero xlaca'n tūlalh tatā'lātlajalh por ixpālacata ixtapāstacna' Esteban lā' por ixpālacata Espíritu Santo a'ntī ixmāchihuīnī. fhE Lā' tatā'kaquī'lh makapitzīn xalanī'n na ixlītokpānca'n israelitas a'ntī ixcāmāpācuhuīcan Libertos, lā' nā xalanī'n nac Cirene lā' Alejandría lā' Cilicia lā' Asia. Xlaca'n talālīhuanilh con Esteban. 'gGLā' Esteban lej ixkalhlaka'ī' lā' lej ixka'lhī līmāpa'ksīn. Lā' ixtlahua laka'tla'n catūhuā lā' lē'cnīn ixlaclhpu'nanca'n tachi'xcuhuī't. [f/Lā' a'kahualh ixtachihuīn Dios. Lā' a'ntī ixtakalhlaka'ī' lej ixtalhūhua'ntēlha nac Jerusalén. Lā' lhūhua' curasna' takalhlaka'ī'lh lā' ta'a'kahuāna'ni'lh ixtachihuīn Dios. Chi'paca Esteban leQLā' cālīminca ixlacapūnca'n apóstoles lā' ta'orarlīlh lā' ta'a'cpūmā'ca'lh ixmacanca'n. fdEHuā'mā' cāminī'ni'lh ixlīhuāk huan ixtalhūhuā'tca'n. Lā' lacsacca huan Esteban, kalhatin chi'xcu' a'ntī ixlītzuma Espíritu Santo lā' a'ntī xa'nca ixkalhlaka'ī' Dios. Lā' cālacsacca Felipe lā' Prócoro lā' Nicanor lā' Timón lā' Parmenas lā' Nicolás xala' nac Antioquía a'ntī ixtanūnī't na ixreligionca'n israelitas. cLā' quilītlōtca'n quina'n chu ū'tza'tza': na'icorarlīyāuj lā' na'icmāsu'yuyāuj ixtachihuīn Dios ―cāhuanica. b#Pues chuhua'j, tā'timīn, cacālacsactit hui'xina'n kalhatojon chi'xcuhuī'n de hui'xina'n. Cacālacsactit a'ntī cālakapascan huāk lacuan lā' a'ntī talītzuma Espíritu Santo lā' a'ntī lej xa'nca tapāstacna'n. Lā' nacāmacamaxquī'yāuj huā'mā' lītlōt. Za-Lā' huan kalhacāujtu' apóstoles tamākēstokli ixlīhuāk a'ntī ixtakalhlaka'ī' lā' cāhuanica: ―Tū' līmakuan na'icmakxtekāuj na'icmāsu'yuyāuj ixtachihuīn Dios lā' na'icmāstā'yāuj līhua't. o` YHuā'mā'na chi'chini' ixtalhūhua'ntēlha huan a'ntī ixtakalhlaka'ī'. Lā' huan chi'xcuhuī'n griegos cāhuanilh huan hebreos que tū' xa'nca ixcāmāpitzini'can a'ntū ixcāmaxquī'can huan lakapūtnu' griegasna' lakalīyān. _!*Lā' lakalīyān nac xaka'tla' lītokpān lā' na ixchicca'n, tū' ixtamakxteka tamāsu'yu lā' tachihuīna'n ixpālacata Jesucristo.H^ )Lā' Pedro lā' Juan tataxtulh ixlacapūnca'n pūchihuīna'nī'n. Lā' tapāxuhualh porque cālaktzī'nca xlaca'n lej tzey para natapātī a'ntū lej līmāxana' por ixpālacata Jesucristo. K](Lā' ta'a'ka'ī'lh ixtachihuīn Gamaliel. Lā' cāmātayīni'ca huan apóstoles lā' cāsno'kca. Lā' cāhuanica que tū'tza' natachihuīna'n por ixquilhtampān Jesús. Lā' cāmakxtekca. \'Lā' palh ixla' Dios, tū' maktin catimāpānū'tit. Tū' ixlīca'tzan kalhtaxtoktipā'na'ntit Dios ―cāhuanilh Gamaliel. l[Q&Lā' chuhua'j iccāhuaniyāni' hui'xina'n, nīn tuntū' cacātlahuani'tit huan chi'xcuhuī'n lā' cacāmakxtektit. Palh huā'mā' tapāstacna' lā' huā'mā' tamākalhtō'kē'n xmān ixla'ca'n chi'xcuhuī'n, ixa'cstu nasputa. UZ#%Lā' ā'calīstān ixui'lapā Judas xala' nac Galilea a'xni'ca' lālaktzo'kca. Xla' cācuccha'xli makapitzīn lā' ixtastālani'. Lā' nā Judas sputli. Lā' ta'a'kahuankō'lh a'ntī ixtastālani'nī't. PY$Ca'tzīyā'tit que makāntza' i'xuī' kalhatin chi'xcu' ixtacuīni' Teudas, a'ntī ixuan que xla' lej ka'tla'. Lā' makapitzīn chi'xcuhuī'n, como hua'chi lakatā'ti' ciento, tastālani'lh. Xla' maknīca. Lā' ta'a'kahuankō'lh ixlīhuākca'n a'ntī ixtastālani'nī't. Lā' chuntza' līsputli a'ntū ixlītzucunī't Teudas. FX#Lā' Gamaliel cāhuanilh huan ā'makapitzīn pūchihuīna'nī'n: ―Chi'xcuhuī'n xalanī'n nac Israel, capāstacna'ntit xa'nca a'ntū nacātlahua'ni'yā'tit huā' tamā'na chi'xcuhuī'n. W}"Lā' kalhatin pūchihuīna', a'ntī fariseo ixuanī't, ixtacuīni' Gamaliel. Xla' ū'tza' kalhatin mākalhtō'kē'ni' de huan ley. Lā' lej ixa'cnīni'ni'can. Xla' tāyalh lā' māpa'ksīni'lh que cacāmāxtuca Pedro lā' Juan lakatin ka'tlā'tus. ]V3!Lā' a'xni'ca' takaxmatli huā'mā', ta'a'kchā'lh lā' ixcāmaknīcu'tuncan. 1U[ Lā' quina'n icmālacstū'ncāuj huā'mā'. Lā' nā chuntza' mālacstū'nca huan Espíritu Santo a'ntī Dios cāmaxquī'nī't xlaca'n a'ntīn ta'a'kahuāna'ni' Dios. TwLā' Dios līmā'ca'lh Jesús lā' hui'līlh na ixpāxtūcāna'j lā' hui'līlh xapuxcu' lā' māpūtaxtūnu'. U'tza' tlahualh para que xalanī'n nac Israel nataxtāpalī ixtapāstacna'ca'n lā' nacāmāsputūnu'ni'can a'ntū talaclē'ni' Dios. SIxDiosca'n quinatāta'na'ca'n mālakahuanīchokolh Jesús a'ntī hui'xina'n māmaknīnīni'ntit a'xni'ca' xtokohua'ca'ca nac cruz. BR}Lā' takalhtīni'lh Pedro lā' ā'makapitzīn apóstoles lā' tahualh: ―Lā' ¿chu tzey palh na'iccā'a'kahuāna'ni'yāuj chi'xcuhuī'n lā' tū' na'ica'kahuāna'ni'yāuj Dios? ?Qw―¿Chu tū' iccāmāpa'ksīni' hui'xina'n lej līpalha' que tū'tza' camāsu'yu'tit por ixquilhtampān Jesús? Lā' hui'xina'n cāmāsca'tīkō'tittza' xalanī'n nac Jerusalén huā' mintamākalhtō'kē'nca'n. Lā' hui'xina'n hua'nā'tit que quina'n iclē'nāuj cuenta por ixpālacata maknīca Jesús. P)Lā' a'xni'ca' ixcālīmincanī'ttza', cāhui'līca ixlacapūnca'n huan pūchihuīna'nī'n. Lā' xamāpa'ksīni' curasna' cākalhasqui'nīlh: POLā' tuncan ta'a'lh huan capitán lā' huan policíasna' lā' cāquītēpalaca Pedro lā' Juan. Lā' cālīminca lej līlacatzucu porque ixtajicua'ni' huan tachi'xcuhuī't que ixcāmūta'laca. TN!Lā' chu tuncan milh kalhatin lā' cāhuanilh: ―Huan chi'xcuhuī'n a'ntī hui'xina'n cāmānū'tit nac pūlāchī'n tayāna'ncha' nac xaka'tla' lītokpān lā' tamāsu'ni'mā'na huan tachi'xcuhuī't. (MILā' a'xni'ca' takaxmatli huā'mā', xacapitán xaka'tla' lītokpān lā' huan xanapuxcu'nu' curasna' lej lhūhua' tapāstacna'lh tuchūn chuhua'j nala. xLiLā' tahualh: ―Icchā'uj nac pūlāchī'n lā' iclaktzī'uj lā' ixlacchahua xa'nca. Lā' huan maktaka'lhna'nī'n ixtayāna' na ixlacapūn mākalhcha. Lā' a'xni'ca' icmālaquī'uj, nīn tintī' ickaksui na ixchakān huan pūlāchī'n. KyLā' a'xni'ca' huan policíasna' tachā'lh, tū' cākaksca nac pūlāchī'n. Tataspi'tchokolh lā' tamāca'tzīnīlh. &JELā' a'xni'ca' ixtakaxmatnī't huā'mā', tatanūlh nac xaka'tla' lītokpān a'xni'ca' ixtuncuīmā'tza' lā' tamāsu'yulh. Lā' huan xamāpa'ksīni' curasna' lā' nā ixchi'xcuhuī'n tatakēstokli. Lā' cāmākēstokca ū'tunu'n a'ntī ixtatlahua justicia lā' ixlīhuāk xanapuxcu'nu' xala' nac Israel. Lā' cāmacā'nca policíasna' para natamāxtu huan tachī'nī'n de nac pūlāchī'n lā' natalīmin. GI―Capitit lā' catāya'tit nac xaka'tla' lītokpān lā' cacātā'chihuīna'ntit huan tachi'xcuhuī't ixlīhuāk ixpālacata a'nchī tzē natalīka'lhī xasāsti' ixquilhtamacujca'n. HLā' Dios macamilh kalhatin ángel. Lā' huan ángel cāmālaquī'ni'lh huan pūlāchī'n cā'tzī'sa lā' cāmāxtulh lā' cāhuanilh: NGLā' cāchi'paca huan apóstoles lā' cāmānūca nac pūlāchī'n. 6FeLā' tatā'kaquī'lh huan xamāpa'ksīni' curasna' lā' ixchi'xcuhuī'n a'ntī ixtakalhlaka'ī' ixtamākalhtō'kē'nca'n saduceosnu'. Lā' lej ixtalakca'tzan xlaca'n. ELā' nā ixtamimā'na nac Jerusalén lhūhua' tachi'xcuhuī't xalanī'n huan xcānsipejni' na ixpajtzu Jerusalén. Lā' ixtalīmin ī'tza'ca'nī'n lā' a'ntī ixtaka'lhī tlajana'nī'n. Lā' ixlīhuākca'n cāmātzeyīca. Cāmacaputzaca Pedro lā' Juan DLā' ixcālīmincan huan ī'tza'ca'nī'n nac cā'tejen a'nlhā ixtētaxtu Pedro. Lā' ixcāhui'līcan nac laklaj lā' na ī'xti'catca'n, palh tzē cahuā a'yuj xmān ixmāspilē'k Pedro ixcāmāskē'kēlh lā' chuntza' ixcāmātzeyīlh makapitzīn ī'tza'ca'nī'n. nCULā' a'ntī ixtakalhlaka'ī' huan Māpa'ksīni' ā'chulā' ixtalhūhua'n chi'xcuhuī'n lā' puscan. B Nīn chā'tin de ixtalhūhuā'tca'n tū' talīhui'līlh natatā'takēxtimī con ū'tunu'n. Lā' tachi'xcuhuī't lej ta'a'cnīni'ni'lh. >Au Lā' huan apóstoles tatlahualh lhūhua' lē'cnīn lā' laka'tla'n catūhuā ixlaclhpu'nanca'n tachi'xcuhuī't. Lā' ixtatakēstoknī't ixlīhuākca'n na ixcorredor Salomón. .@U Lā' lej ixtajicua'n ixlīhuākca'n a'ntī ixtakalhlaka'ī' lā' ixlīhuākca'n a'ntīn takaxmatli huā'mā'. Tlahuaca lhūhua' lē'cnīn lā' laka'tla'n catūhuā E? Lā' līlacapalh huan puscāt a'kā'lh xanīn na ixlacapūn Pedro. Lā' huan o'kxa'n tatanūchi lā' talaktzī'lh mā' xanīn. Lā' tamāxtulh lā' tamā'cnūlh ixpāxtūn ixkōlu'. ~>u Lā' Pedro huanilh: ―Lā' ¿a'chī' chu lālīca'tzīyā'tit na'a'ksa'nī'ni'nā'tit ixEspíritu Māpa'ksīni'? Cakaxpa'tti a'nchī tatantūsa'nan kēpūn a'ntī tamā'cnūnī't minkōlu'. Lā' nā hui'x natamāxtuyāni' ―hualh Pedro. #=?Tuncan Pedro huanilh: ―Caquihua'ni', ¿lhānchula' līstā'tit huan ti'ya't? Lā' huan puscāt huanilh chu a'cxtim chuntza' chī ixuaninī't ixkōlu'. z<mLā' hua'chi ixlīlakatu'tun hora ixpuscāt Ananías tanūlh. Xla' tū' ixca'tzī a'ntū ixpātle'kenī't. b;=Lā' huan o'kxa'n tasacli Ananías lā' tamaksna'tli lā' tamāxtulh lā' tamā'cnūlh. :Lā' a'xni'ca' Ananías kaxmatli huā'mā' tachihuīn, a'kā'lh xanīn. Lā' lej ixtajicua'n ixlīhuākca'n a'ntīn takaxmatli. A9{¿Chu tū' mila' ixuanī't huan ti'ya't a'xni'ca' tūna'j ī'stā'ya'? ¿Chu tū' mila' ixuanī't huan ixtapalh a'xni'ca' stā't huan ti'ya't? ¿A'chī' pāstacti natlahua'ya' huā'mā'? Lā' hui'x a'ksa'nī'ni' tū' xmān na ixlacapūn chi'xcuhuī'n. Hui'x nā a'ksa'nī'ni' na ixlacapūn Dios ―hualh Pedro. `89Lā' Pedro hualh: ―Ananías, ¿a'chī' mātzumanī't mi'a'clhcunuc ko'ti'ti' lā' xtāpalīlh mintapāstacna' para nalē'ksa'nīni'na' Espíritu Santo lā' namāquī'ya' macsti'na'j huan tumīn ixtapalh ti'ya't? -7SLā' Ananías māquī'lh macsti'na'j ixtapalh. Lā' nā ixpuscāt nā ixlīca'tzī. Lā' Ananías līmilh a'ntū a'katāxtūlh lā' cāmaxquī'lh huan apóstoles. &6 GLā' nā ixuī' kalhatin chi'xcu' ixtacuīni' Ananías. Lā' ixka'lhī ixpuscāt a'ntī ixtacuīni' Safira. Lā' xlaca'n tastā'lh pītzina'j ixti'ya'tca'n. z5m%Lā' xla' ixka'lhī ixti'ya't. Lā' stā'lh lā' cālīmini'lh ixtapalh lā' cāmaxquī'lh huan apóstoles.c4?$Lā' ixuī' kalhatin chi'xcu' ixtacuīni' José. Lā' huan apóstoles tamāpācuhuīlh por ixlītāpātu' ixtacuīni' Bernabé (huā'mā' huanicu'tun māko'xamixīni'). Lā' ū'tza' levita ixuanī't xala' nac Chipre. l3Q#Lā' ixtamaxquī' huan apóstoles. Lā' tamālacpitzilh chā'tunu' chu a'nchī ixtamaclacasqui'n. .2U"Lā' nīn tintī' ī'sputni' catūhuā porque ixlīhuākca'n a'ntī ixtaka'lhī ixti'ya'tca'n lā' ixchicca'n, ixtastā' lā' ixtalīmin ixtapalh a'ntū ixtastā'. *1M!Lā' huan apóstoles ixtaka'lhī lhūhua' līmāpa'ksīn. Lā' ixtamālacstū'nca que Māpa'ksīni' Jesús ixlakahuanchokonī't. Lā' Dios ixcāsicua'lanālī. 0 Lā' ixlīlhūhua' a'ntī ixtakalhlaka'ī'nī't lā' chu lakatin tapāstacna' lā' ixtaka'lhī chu lakatin tapuhuān. Lā' nīn tintī' puhuanli que tūla namāstā' a'ntū ixka'lhī. Lā' chu lakatin ixtamākēxtimīnī't ixlīhuāk a'ntū ixtaka'lhī. /!Lā' a'xni'ca' ixta'orarlīnī'ttza', tachiquilh a'nlhā ixtatakēstoknī't. Lā' ixa'clhcunucca'n ixlīhuākca'n talītatzumalh Espíritu Santo. Lā' tachihuīna'lh ixtachihuīn Dios lā' tū' ixtajicua'n. Chu lakatin tamākēxtimīlh huāk a'ntū ixtaka'lhī .5Lā' camāsu'yu' milīmāpa'ksīn lā' cacāmātzeyi' lā' calalh laka'tla'n catūhuā lā' lē'cnīn por ixlīmāpa'ksīn Jesús mi'O'kxa' lacuan. h-ILā' chuhua'j, Māpa'ksīni' Dios, chu tū' la'ktzi' a'nchī quincātamakē'klhacu'tunāni'. Lā' caquilāmaktāyauj quina'n a'ntī iccātā'scujāni'. Chuntza' na'icchihuīna'nāuj mintachihuīn lā' tū' ca'icjicua'nui. ,!Xlaca'n tatakēstokli natatlahua xmān a'ntū hui'x līhui'li' xapū'la a'ntū nala lā' xmān a'ntū milīmāpa'ksīn lā' mintapuhuān. |+q’U'tza' lej stu'ncua'. Nac huā'mā' xcānsipej tatakēstokli Herodes lā' Poncio Pilato lā' huan israelitas lā' a'ntīn tū' israelitas. Lā' talītalakspi'tli Jesús mi'O'kxa' lacuan a'ntī lacsacui'līnī'ta' hui'x, quinDiosca'n. `*9Lā' huan reyni' xala' nac huā' quilhtamacuj talalh ixtā'ca'tza Dios.Lā' huan pūchihuīna'nī'n tatakēstokli, lā' talītalakspi'tli huan Māpa'ksīni' Dios lā' nā Cristo a'ntī Dios lacsacui'līnī't. ))Lā' por ixlīmāpa'ksīn Espíritu Santo māchihuī'ni' David a'ntī ixtā'scujāni'. Lā' David hualh chuntza':¿A'chī' lej tata'sa con tā'kcha tachi'xcuhuī't a'ntīn tū' israelitas?¿A'chī' tapāstaca huan tachi'xcuhuī't a'ntūn tū' tasqui'nī? T(!Lā' a'xni'ca' takaxmatli huā'mā', ixlīhuāk a'cxtim ta'orarlīlh lā' tahuanilh Dios lej palha': ―Māpa'ksīni', hui'x Dios lā' hui'x tla'hua' a'kapūn lā' ti'ya't lā' ixlīhuāk a'ntū a'nan. V'%Lā' a'xni'ca' Pedro lā' Juan ixcāmakxtekcanī'ttza', talaka'lh ixcompañerosnu'ca'n. Lā' cāhuanica ixlīhuāk a'ntū ixtahuanī't huan xanapuxcu'nu' curasna' lā' huan xanapuxcu'nu' israelitas. <&qLā' huan chi'xcu' a'ntī tlahuani'canī't huan lē'cnīn ixka'lhītza' más de tu'pu'xam cā'ta. Huan tā'timīn tasqui'ni'lh Dios que cacāmaktāyalh para que tū' natajicua'n %Lā' a'xni'ca' ixcāmākē'klhacanī't huampala, cāmakxtekca. Tūla ixtakaksni' a'nchī natalīcastigarlī porque ixtajicua'ni' huan tachi'xcuhuī't porque, por ixpālacata a'ntū ixpātle'kenī't, ixlīhuākca'n ixtachihuīna'n a'nchī lej ka'tla' Dios. $wQuina'n tūla ictimakxtekui de na'icuanāuj a'ntū iclaktzī'nī'ta'uj lā' a'ntū ickaxmatnī'ta'uj ―hualh Pedro. ^#5Lā' Pedro lā' Juan takalhtīni'lh lā' tahualh: ―¿Chu tzey na ixlacapūn Dios na'iccā'a'kahuāna'ni'yāni' hui'xina'n lā' tū' na'ica'kahuāna'ni'yāuj Dios? ¿Chichū puhua'nā'tit? Lā' caquilāhuaniuj. 2"]Lā' cāmātayīni'nca Pedro lā' Juan lā' cāmāpa'ksīca que tū'tza' catachihuīna'lh lā' tū'tza' catamāsu'yulh nīn ā'maktin por ixlīmāpa'ksīn Jesús. b!=Lā' cacāmākē'klhauj lā' cacāhuaniuj que tū'tza' catahuanilh huan ixtacuīni' Jesús nīn ā'chā'tin. Lā' chuntza' tū'tza' catitalhūhua'lh huan a'ntīn takalhlaka'ī' huan ixtachihuīnca'n ―talāhuanilh. lā' talāhuanilh: ―¿Tuchū nacātlahuani'yāuj huā' tamā'na chi'xcuhuī'n? Por ixpālacataca'n ū'tunu'n, pātle'kenī't lakatin ka'tla' lē'cnīn. Huā'mā' taca'tzī ixlīhuākca'n a'ntīn tahui'lāna' nac Jerusalén. Lā' tūlalh catikalhtatzē'kui. ,QLā' cāmaxquī'ca līmāpa'ksīn catataxtulh macsti'na'j Pedro lā' Juan a'nlhā ixtatakēstoknī't a'ntī ixtatlahua justicia. Lā' takalhachihuīna'lh xlaca'n 7Lā' talaktzī'lh huan chi'xcu' a'ntī mātzeyīca lā' ixyā ixlacapūnca'n. Lā' tūlalh tahualh que tū' tzey a'ntūn tatlahualh Pedro lā' Juan. 1[ Lā' a'xni'ca' talaktzī'lh huan pūchihuīna'nī'n a'nchī Pedro lā' Juan tū' ixtajicua'n, xlaca'n talē'cnīlh porque ixtaca'tzī que Pedro lā' Juan xlaca'n catīhuāyā chi'xcuhuī'n lā' tuntū' lej ixtaca'tzī. Lā' ū'tza' talīmāchekxīlh que xlaca'n ixtatā'latlā'huan Jesús. -S Lā' Jesucristo xmān ū'tza' māpūtaxtunu'. Lā' tū' a'nampala ā'kalhatin chi'xcu' nac cā'quilhtamacuj a'ntī tzēn quincāmāpūtaxtūyāni' ―hualh Pedro. W' Huā'mā' Jesucristo ū'tza' a'ntī lakmaka'ntit hui'xina'n hua'chi tapācna'nī'n talakmaka'n lakatin chihuix. Lā' chuhua'j huā'mā' Jesucristo hua'chi chihuix a'ntū pū'la hui'līca ixa'katzā'stūn. eC Caca'tzītit milīhuākca'n hui'xina'n lā' cataca'tzīlh ixlīhuāk tachi'xcuhuī't israelitas huā'mā' a'ntū lalh. Huā'mā' chi'xcu' a'ntī yā na milacapūnca'n hui'xina'n, ū'tza' līmātzeyīlh por ixlīmāpa'ksīn Jesucristo xala' nac Nazaret. U'tza' Jesucristo a'ntī hui'xina'n māxtokohua'ca'nīni'ntit lā' Dios mālakahuanīchokolh. 6e Chuhua'j quina'n quilāmālacapū'nī'ta'uj por ixpālacata lakatin a'ntūn tzey ictlahuani'uj huā'mā' chi'xcu' ī'tza'ca' lā' por ixpālacata a'nchī mātzeyīcanī't. )Lā' ixa'clhcunuc Pedro ixlītzuma' Espíritu Santo lā' cāhuanilh: ―Chi'xcuhuī'n, pūchihuīna'nī'n lā' xanapuxcu'nu' israelitas: X)Lā' a'xni'ca' ixcāhui'līcanī'ttza' Pedro lā' Juan na ixlacapūnca'n, cākalhasqui'nīca: ―¿Tichū ixlīmāpa'ksīn a'ntū lītlahua'tit huā'mā'? Lā' ¿tichū ixquilhtampān tlahua'tit huā'mā'? $ALā' tamilh Anás, a'ntī xamāpa'ksīni' curasna', lā' Caifás lā' Juan lā' Alejandro lā' ixlīhuāk ixtalakapasnī'n huan xamāpa'ksīni' curasna'. /Lā' ixlīlakalī tatakēstokli nac Jerusalén huan pūchihuīna'nī'n lā' xanapuxcu'nu' israelitas lā' mākalhtō'kē'ni'nī'n huan ley.  Lā' ta'a'ka'ī'lh lej lhūhua' a'ntīn takaxmatli huan tachihuīn. Lā' ixlīlhūhua' hua'chi lakaquitzis mil chi'xcuhuī'n. +Lā' cāchi'paca Pedro lā' Juan lā' cāmānūca nac pūlāchī'n. Lā' como kōtanūtza' ixuanī't, cāmakxtekca a'ntza' hasta ixlīlakalī. ?wXlaca'n tatamakchuyīlh por ixpālacata a'ntū ixcāmāsu'ni'can tachi'xcuhuī't lā' a'nchī ixtamāca'tzīnīni'n que Jesús lakahuanchokolh, lā' chuntza' nalīlakahuanchokocan. . WLā' a'xni'ca' Pedro lā' Juan ixtatā'chihuīna'mā'na tachi'xcuhuī't, talakmilh curasna' lā' ixcapitán tropasna' xalanī'n nac lītokpān lā' nā saduceosnu'. DA'xni'ca' Dios macamilh ixO'kxa', cālakmacamini' hui'xina'n pū'la para que milīhuākca'n camakxtektit mintalaclē'i'ca'n lā' chuntza' nacātasicua'lanālīyāni' ―hualh Pedro.<qHui'xina'n ixcamana'ca'n ixa'cta'sana'nī'n Dios. Lā' nā mila'ca'n huan convenio a'ntū talacāxtlahualh quinDiosca'n lā' quinapapna'ca'n. Tlahuaca huan convenio a'xni'ca' Dios huanilh Abraham:Por ixpālacata minatā'natna' nacāsicua'lanālīcan ixlīhuāk tachi'xcuhuī't xala' nac quilhtamacuj. =s’Lā' chuntza' tahualh ixlīhuākca'n ixa'cta'sana'nī'n Dios xalanī'n makān lā' Samuel lā' nā a'ntīn tamilh ā'calīstān. Xlaca'n tahualh que chuntza' napātle'ke.  7Lā' a'ntīn tū' natakalhlaka'ī a'ntū nahuan huanmā' chi'xcu', ū'tunu'n nacāmāsputūcan lā' nacātamacaxtucan de ixlaclhni' tachi'xcuhuī't. + OMoisés cāhuanilh quinapapna'ca'n:Huan Māpa'ksīni' quinDiosca'n nacāmacamini'yāni' hui'xina'n kalhatin a'cta'sana', chuntza' hua'chi quimacamilh quit.Lā' ū'tza' nala kalhatin de hui'xina'n.Lā' hui'xina'n nakaxpa'tā'tit ixlīhuāk a'ntū xla' nacāhuaniyāni'. = sPero Jesucristo ka'lhī natachoko nac a'kapūn hasta a'xni'ca' Dios nalacāxtlahuapalakō' ixlīhuāk a'nchī Dios makāntza' cāmāchihuīnīlh ixa'cta'sana'nī'n a'ntī lacuan. g GLā' namacamin Jesucristo a'ntī xapū'la līhui'līlh Dios nacāmacamini'yāni' hui'xina'n.  wLā' chuhua'j hui'xina'n caxtāpalī'tit mintapāstacna'ca'n lā' caxtāpalī'tit mi'a'clhcunucca'n lā' chuntza' naxapacan mintalaclē'i'ca'n. Lā' chuntza' namin huan chi'chini' a'xni'ca' Dios nacāmāske'hui'huī'ni'yāni' mi'a'clhcunucca'n. 7Dios māca'tzīnīni'lh xapū'la que Cristo napātīni'n. Chuntza' tahualh ixa'cta'sana'nī'n Dios xalanī'n makān. Huā'mā' tlōkentaxtūlh Dios. X)’Lā' chuhua'j chi'xcuhuī'n, quit icca'tzī que hui'xina'n tū' ixmāchekxī'yā'tit a'ntūn tlahua'tit a'xni'ca' māmaknīnīni'ntit Jesús. Lā' nā tū' ixtamāchekxī mimpūchihuīna'nī'nca'n. zmIckalhlaka'ī'yāuj Jesucristo. U'tza' līmātzeyīca huā'mā' chi'xcu' a'ntī hui'xina'n laktzī'nā'tit lā' lakapasā'tit. Jesús quincāmaxquī'ni' ixtapuhuān. U'tza' līmātzeyīca xa'nca na milacapūnca'n milīhuākca'n hui'xina'n. 5Lā' māmaknīnīni'ntit Jesús a'ntī māstā' vida lā' a'ntīn Dios mālakahuanīchokolh. Lā' quina'n icmāstū'ncāuj a'nchī lakahuanchokolh. 5cLā' hui'xina'n kalhtatzē'ktit a'ntī lej tzey lā' tlahuanī't xmān a'ntū lej tzey. Lā' hui'xina'n squi'ntit cacātamāxtuni'ni' lā' camakxtekca kalhatin maknīni'. L Tlahualh huā'mā' ixDiosca'n Abraham lā' Isaac lā' Jacob lā' quinatāta'na'ca'n. U'tza' Dios māsu'yunī't que lej ka'lhī līmāpa'ksīn Jesús a'ntī ixO'kxa' Dios. Lā' huā'mā' Jesús ū'tza' a'ntī macamāstā'tit hui'xina'n lā' kalhtatzē'ktit na ixlacapūn Pilato a'xni'ca' xla' ixlīhui'līnī't namakxteka. :m Lā' Pedro, a'xni'ca' laktzī'lh huā'mā', cāhuanilh tachi'xcuhuī't: ―Chi'xcuhuī'n israelitas, ¿a'chī' a'cnī'yā'tit huā'mā'? Lā' ¿a'chī' quilālakalaktzī'nāuj? Tū' quilīmāpa'ksīnca'n a'ntū iclīmātzeyīnī'ta'uj lā' tū' por quimpālacataca'n porque quina'n tzeyā chi'xcuhuī'n. )K Lā' huan chi'xcu' a'ntī ixlū'ntū'lanī't lā' a'ntī ixtzeyanī'tcus, ixcātā'lāmakachi'patlā'huan Pedro lā' Juan. Lā' ixlīhuāk tachi'xcuhuī't tatu'jnuntēlhalh lā' cālaktakēstokca nac corredor a'nlhā huanican ixtacuīni' ixcorredor Salomón. Lā' lej talē'cnīlh. &E Lā' talakapasli ū'tza' a'ntī ī'squi'nīhuā'yamā' na ixlacapūn ixlītokpānca'n israelitas, a'nlhā huanican huan mākalhcha Tzēhuanī't. Lā' talē'cnīlh a'ntū ixpātle'keni'nī't huan chi'xcu'. Lā' tū' ixtalīca'tzīhui'lāna'. Pedro a'cta'sana'lh na ixcorredor Salomón pY Lā' ixlīhuāk tachi'xcuhuī't talaktzī'lh a'nchī ixlatlā'huan lā' xlaca'n tamāka'tlī'lh Dios. ?~wLā' lacapalh tāyalh lā' tlā'hualh lā' cātā'tanūlh Pedro lā' Juan nac lītokpān. Lā' ixtlā'huantēlha tanūlh lā' ixtā'kapūyāhua lā' ixuan a'nchī Dios lej ka'tla'. }Lā' makachi'palh ixpekecāna'j lā' yāhualh. Lā' huanmā' ka'tlā'tus chu līlacapalh ixtojon lā' ixtūpixni' lactli'hui'quilh. 7|gLā' Pedro hualh: ―Tū' icka'lhī plata nīn oro. Pero na'icmaxquī'yāni' a'ntū icka'lhī. Por ixlīmāpa'ksīn Jesucristo xala' nac Nazaret, catāya' lā' catlā'hua'. V{%Lā' xla' cālakalaktzī'lh lā' ixpuhuan que namaxquī'can catūhuā. jzMLā' Pedro lā' Juan talakalaktzī'hui'līlh lā' Pedro huanilh: ―Caquilālaktzī'uj quina'n. tyaLā' xla' cālaktzī'lh Pedro lā' Juan a'xni'ca' ixtatanūmā'na nac lītokpān lā' xla' cāsqui'ni'lh. 8xiLakalīyān ixuī' a'ntza' kalhatin chi'xcu' a'ntī ixlū'ntū'lanī't desde a'xni'ca' lacatuncuīlh. Lā' ixui'līcan lakalīyān na ixlacapūn xamākalhcha lītokpān. Lā' huan mākalhcha ixtacuīni' Tzēhuanī't. Lā' a'ntza' ī'squi'nīhuā'yan lā' ixcāsqui'ni' a'ntī ixtatanū nac lītokpān. w )Pedro lā' Juan ixtatanū kēxtim na ixlītokpānca'n israelitas. Lā' ixchā'n huan hora a'ntū ixtapū'orarlī, hua'chi maktu'tun kōtanū. gvG/Lā' ixtalīchihuīna'n a'nchī ixlēka'tla' Dios. Lā' ixcālaktzī'ncan como lej tzeyā chi'xcuhuī'n. Lā' Māpa'ksīni' Dios ixmālhūhuī'pala lakalīyān. Lā' lakalīyān lhūhua'ntēlhalh a'ntī ixtapūtaxtu.>uu.Lā' lakalīyān ixtatakēstoka nac xaka'tla' lītokpān. Lā' ixtamālacpitzi pāntzi na ixchicca'n lā' ixtahuā'yan con tapāxuhuān. Lā' ixa'clhcunucca'n huāk lactza'ta'ta'. t%-Lā' tastā'lh ixti'ya'tca'n lā' a'ntū ixtaka'lhī lā' ixtalāmālacpitzini'lh ixlīhuākca'n como hua'chi chā'tunu' ixtamaclacasqui'n. s ,Lā' ixlīhuāk a'ntī ixta'a'ka'ī', ixtahui'lāna' kēxtim lā' chu lakatin ixtamākēxtimīnī't huāk a'ntū ixtaka'lhī. r/+Lā' ixlīhuākca'n ixtajicua'n. Lā' huan apóstoles tatlahualh lej lhūhua' laka'tla'n catūhuā a'ntū māsu'yulh ixlīmāpa'ksīn Dios. q*Lā' xlaca'n tū' ixtamakxteka ixlīmāsca'tīnca'n apóstoles. Lā' tū' ixtamakxteka tatakēstoka lā' tamālacpitzi pāntzi lā' ta'orarlī. Lā' ixtaka'lhī chu lakatin ixtapuhuānca'n. A'nchī ixtalīlatlā'huan a'ntī ixtakalhlaka'ī' xapū'la ,pQ)Lā' a'ntīn takalhlaka'ī'lh ixtachihuīn Pedro, xlaca'n ta'a'kpaxli. Lā' a'ntīn takalhlaka'ī'lhcus huā'mā' chi'chini' lakatu'tun mil tachi'xcuhuī't. loQ(Lā' Pedro lej cāhuanilh lā' cāmaxquī'lh tapāstacna' lā' hualh: ―Capūtaxtutit lā' chuntza' tū' napāstacna'nā'tit hua'chi huā'mā' tachi'xcuhuī't tū' tzey a'ntīn tahui'lāna' chuhua'j ―cāhuanilh Pedro. 0nY'U'tza' a'ntū Dios huanī't namāstā'. Lā' huā'mā' tzē namaklhtīni'nā'tit hui'xina'n. Lā' nā tzē natamaklhtīni'n nā mincamana'ca'n lā' nā ixlīhuākca'n huan tachi'xcuhuī't xalanī'n ā'lakatunu' xcānsipejni' lā' ixlīhuāk a'ntīn cāta'sani' huan Māpa'ksīni' quinDiosca'n. Am{&Lā' Pedro cāhuanilh: ―Caxtāpalī'tit mintapāstacna'ca'n lā' ca'a'kpaxtit milīhuākca'n hui'xina'n lā' chuntza' namāsu'yu'yā'tit que tapa'ksīyā'tit con Jesucristo. Lā' chuntza' nacātamāsputūnu'ni'yāni' mintalaclē'i'ca'n lā' nacātamaxquī'yāni' huan lē'ksajna' a'ntū Espíritu Santo. Wl'%Lā' a'xni'ca' takaxmatli huā'mā', ta'u'cxca'tzīlh a'nchī lej ko'hua'jua' lalh ixa'clhcunucca'n. Lā' cāhuanica Pedro lā' ā'makapitzīn apóstoles: ―Chi'xcuhuī'n, ¿tuchū na'ictlahuayāuj? qk[$Lā' Pedro huampā: ―Cataca'tzīkō'lh xa'nca ixlīhuākca'n xalanī'n nac Israel que Dios hui'līlh Jesús ixlīMāpa'ksīni' lā' ixlīCristo. U'tza' huā'mā' Jesús a'ntī hui'xina'n xtokohua'ca'tit ―cāhuanilh Pedro. bj=#hasta que a'xni'ca' quit na'iccātlaja mintā'ca'tzanī'n”. Chuntza' tzo'knulh David. i5"David tū' a'lh nac a'kapūn. Pero ū'tza' māni' hualh:Huan Māpa'ksīni' Dios huanilh quiMāpa'ksīni': “Catahui'la' na quimpāxtūcāna'j $hA!Dios līmā'ca'lh Jesús lā' hui'līlh na ixpāxtūcāna'j. XaTāta' Dios maxquī'lh Jesús huan Espíritu Santo chuntza' hua'chi hualh pū'la. Lā' nā Jesús macaminī't Espíritu Santo huā'tzā'. Huā'mā' ū'tza' a'ntū hui'xina'n laktzī'nā'tit lā' kaxpa'tā'tit chuhua'j. mgS Dios mālakahuanīchokonī't huā'mā' Jesús. Lā' quilīhuākca'n iclaktzī'nī'ta'uj huā'mā'. %fCDavid ixca'tzī que Cristo nalakahuanchoko lā' tū' natachoko nac cā'līnīn lā' tū' namasa ixmacni' Cristo. Lā' ū'tza' chuntza' lītzo'knulh David. e+Xla' ixa'cta'sana' Dios ixuanī't. Lā' ixca'tzī a'nchī Dios ixuanī't que ixlīstu'ncua' nahui'lī ixlīrey a'ntī ī'xū'yātā'nat David. dLā' Pedro huampā: ―Chi'xcuhuī'n, israelitas hua'chi quit, na'iccāhuaniyāni' a'ntū stu'ncua' ixpālacata huan quimpapca'n David a'ntī ixmāpa'ksīni'ca'n israelitas ixuanī't. Xla' nīlh lā' mā'cnūca. Lā' huī'cus a'nlhā mā'cnūca. )cKQuimāca'tzīnī'nī'ta' a'nchī na'iclatā'kchoko.Na'icka'lhī tapāxuhuān na milacapūn. Lā' chuntza' David tzo'knulh a'nchī nalakahuanchoko Jesús. bHui'x tū' namakxteka' quilīca'tzīn nac cā'līnīn, lā' tū' namakxteka' namasa quimacni'.Quit mi'O'kxa' a'ntī lej tzey. a U'tza' līpāxuhualh qui'a'clhcunuc lā' icchihuīna'lh catūhuā a'ntū līpāxūj porque tū' catimakxtekca quimacni'. A`{David līchihuīna'lh Jesús lā' hualh:Pō'ktu xa'iclaktzī'n Māpa'ksīni' na quilacapūn.Lā' huī' na quimpāxtūcāna'j.Lā' chuntza' tū' ictitamakchuyīlh. _}Dios mālakahuanīchokolh Jesús lā' māxtulh de ixlīmāpa'ksīn huan līnīn porque Jesús tūlalh tachokolh xanīn. ?^wLā' a'xni'ca' macamāstā'ca Jesús, lā' hui'xina'n hua'ntit que caxtokohua'ca'ca lā' māmaknī'nī'ni'ntit. Lā' a'ntīn tamaknīlh Jesús, xlaca'n tū' tzeyā chi'xcuhuī'n. Huā'mā' pātle'kelh chuntza' hua'chi ixtapuhuān Dios a'ntū tūla taxtāpalī lā' chuntza' hua'chi ixca'tzī Dios makāntza'. \]1Lā' Pedro huampā: ―Chi'xcuhuī'n israelitas, cakaxpa'ttit huā'mā' tachihuīn. Dios cāmāsu'ni'ni' hui'xina'n que ū'tza' māni' macamilh Jesús xala' nac Nazaret. Lā' cāmāsu'ni'ni' huā'mā' por ixpālacata lē'cnīn a'ntūn tlahualh Jesús por ixlīmāpa'ksīn Dios na milacapūnca'n. Huā'mā' hui'xina'n ca'tzīyā'tit. \)Lā' nala chuntza': Chuxatī a'ntī nata'sani' Māpa'ksīni' para namaktāya, ū'tza' napūtaxtu. Chuntza' Joel tzo'knulh a'nchī hualh Dios. [%Lā' huan chi'chini' tū' naxkaka lā' huan mālhcuyu' natasu'yu hua'chi ka'lhni'.Lā' ā'calīstān namin ixlaclhchi'chini' Māpa'ksīni' Jesucristo a'xni'ca' namimpala.Nala lakatin chi'chini' lej xaka'tla'.Lā' nalaktzī'ncan a'ntū napātle'ke. 9ZkLā' na'icmāsu'yu lē'cnīn tālhmā'n nac a'kapūn lā' laka'tla'n catūhuā nac ti'ya't.Lā' natatasu'yu ka'lhni' lā' lamana' lā' mixini' a'ntū hua'chi jini'. PYLā' lej ixlīstu'ncua' na'iccāmacamini' xlaca'n quiEspíritu huanmā'na chi'chini' a'ntī quintatā'scuja a'ntīn chi'xcuhuī'n lā' a'ntīn puscan.Lā' xlaca'n natahuan quintachihuīn. X9Dios hualh chuntza':A'xni'ca' nasputatza' quilhtamacuj na'iccāmacamini' quiEspíritu ixlīhuākca'n tachi'xcuhuī't.Lā' mi'o'kxa'nca'n lā' mintzu'ma'janca'n natahuan quintachihuīn.Lā' mi'o'kxa'nca'n natalakachuya lā' mimpapatzīnca'n natalakahuāna'n. ,WQHuā'mā', a'ntū hui'xina'n laktzī'mpā'na'ntit lā' kaxpa'tpā'na'ntit, ū'tza' a'ntū hualh Joel a'ntī ixa'cta'sana' Dios xala' makāntza'. Joel hualh: V Huā' tamā'na chi'xcuhuī'n tū' taka'chī hua'chi puhua'nā'tit hui'xina'n. Tū' taka'chī porque xmān maknajās cūhuīni'. ULā' Pedro tāyalh ixlīkalhacāujtu' apóstoles lā' cāhuanilh palha': ―Iccāhuaniyāni' chi'xcuhuī'n israelitas lā' milīhuākca'n hui'xina'n a'ntī hui'lā'na'ntit nac Jerusalén. Caca'tzītit huā'mā' lā' cakaxpa'ttit quintachihuīn. T Lā' makapitzīn talakapalalh lā' tahualh: ―Huā' tamā'na chi'xcuhuī'n taka'chī. Pedro cātā'chihuīna'lh tachi'xcuhuī't S  Lā' ixlīhuākca'n talē'cnīkō'lh lā' tū' taca'tzīlh tuchū. Lā' talāhuanipā: ―¿Tuchū huanicu'tun huā'mā'? -RS Lā' ā'makapitzīn quina'n xalanī'n nac Creta lā' Arabia. Lā' quina'n cākaxmatni'yāuj huanmā'na chi'xcuhuī'n, xalanī'n nac Galilea, a'nchī tachihuīna'mā'na a'ntūn quintachihuīnca'n. Lā' quincātalīchihuīna'mā'ni' catūhuā lej ka'tla' a'ntū tlahualh Dios ―talāhuanilh. ~t}|{{yTxwwvv3uvttNsrrqqpyooinmmlflkTj^ii)hgfTedc==W<';::9I8~7796r544O32110d/..'-r,++ *)m((I'&K%L$$#F"!f!* tU'^}+!fU O \ T  7Yzy Lā' tuncan Cornelio hualh: ―Tā'ti'majatza' quit xa'ictascajamā' lā' tū' icuā'yalh. Lā' hua'chi maktu'tun kōtanū quit xa'icorarlīmā' na quinchic. Lā' chā'tin chi'xcu' tāyalh na quilacapūn lā' ixka'lhī ixlu'xu' lej slamama. ,Q U'tza' iclīmilh a'xni'ca' quimātayīni'nca lā' tū' icpuhualh catūhuā. Lā' iccākalhasqui'nīyāni' ¿tuchū ixpālacata quilālīmātayīni'uj hui'xina'n? O Lā' Pedro cāhuanilh: ―Hui'xina'n ca'tzīyā'tit que kalhatin israelita tūla catitā'takēxtimīlh con a'ntīn tū' israelita. Lā' tūla catitanūlh na ixchic. Chuntza' tatzo'kni' na ixleyca'n israelitas. Pero Dios quimāsu'ni'nī't que tūla ictihualh que ā'chā'tin chi'xcu' ko'hua'jua' lā' ū'tza' xmān catīhuā.   Lā' a'xni'ca' Pedro ixtanūtēlha lā' ixtā'chihuīna'ntēlha lā' cākaksli ixtalhūhuā't a'ntī ixtatakēstoknī't. a; Lā' Pedro mā'kaquī'lh lā' hualh: ―Catā'kaqui'. Nā quit nā chu xmān chi'xcu'. wg Lā' a'xni'ca' Pedro ixtanūmā', Cornelio lakchilh. Lā' chu tuncan tatzokostani'lh lā' taquilhpūtani'lh. 8i Lā' ixlīlakalī huampala tachā'lh nac Cesarea. Lā' Cornelio ixcāka'lhīmā' lā' ixcāmākēstokkō'nī't ixtalakapasnī'n lā' ixamigos a'ntī más ixcālakapasa. D Lā' Pedro cāmānūlh na ixchic lā' cāhuanilh que catatachokolh huā'mā' tzī'sa. Lā' ixlīlakalī cātā'a'lh. Lā' nā cātā'a'lh makapitzīn tā'timīn xalanī'n nac Jope. 9k Lā' xlaca'n takalhtīlh: ―Ixpālacata huan capitán Cornelio. Xla' lej tzeyā chi'xcu' lā' jicua'ni' Dios. Lā' ixlīhuākca'n israelitas talaktzī'n por tzeyā chi'xcu'. Kalhatin ángel a'ntī lej tzey huanilh Cornelio que namāta'satīnīni'nāni' lā' xla' nakaxmata a'ntū hui'x nahua'na'.   Lā' Pedro cālakyujli huan chi'xcuhuī'n lā' hualh: ―Quit a'ntī putza'yā'tit hui'xina'n. ¿Tuchū lakta'nī'ta'ntit? |q Catā'kaqui' lā' cayujti lā' cacātā'pi xlaca'n. Lā' tū' napuhua'na' catūhuā porque quit iccāmacaminī't.  Lā' a'xni'ca' Pedro ixpāstacna'huī' a'nchī lakachuyanī't, huan Espíritu Santo huanilh: ―Kalhatu'tun chi'xcuhuī'n taputzayāni'. 4a Lā' tata'sani'lh lā' takalhasqui'nīni'lh lā' tahualh palh tū' lahuī' kalhatin chi'xcu' a'ntī ixtacuīni' Simón a'ntī ixka'lhī ixlītāpātu' ixtacuīni' Pedro.  Lā' Pedro lej ixpāstacna'huī' porque tū' ixca'tzī a'ntū ixuanicu'tun huan a'ntū mālakachuyīlh. Lā' huan chi'xcuhuī'n, a'ntī ixcāmacaminī't Cornelio, takalhasqui'nīlh lhachū ixchic Simón. Lā' tuncan tachilh na ixlacapūn mākalhcha. ` 9 Huā'mā' pātle'kelh maktu'tun lā' huan sábana lē'nchokopalaca nac a'kapūn.  Lā' chu kaxmatpā ixlīmaktu' tā'chihuīna'nca lā' huanica: ―Tū' cahua'nti ko'hua'jua' a'ntū Dios huan que xacanī't.   Lā' Pedro hualh: ―Tū', Māpa'ksīni'; porque tū' maktin icua'nī't a'ntūn tū' līmakuan hua'can lā' a'ntū ko'hua'jua'. p Y Lā' kaxmatli a'nchī tā'chihuīna'nca lā' huanica: ―Catā'kaqui', Pedro, cama'kni' lā' cahua't. s _ Huā'mā' a'ntza' ixtatojōmā'na ixlīhuāk animalhna' a'ntū makakantā'ti' lā' lūhua' lā' spunnu'. ' Lā' laktzī'lh huan a'kapūn laquī'yā lā' hua'chi lakatin ka'tla' sábana chī'canī't ixa'katzā'stūtā'ti'. Lā' yujli na ixlacapūn. zm Lā' lej tzi'ncstāyalh lā' ixuā'yancu'tun. Lā' līhuan ixcāxtlahuamā'ca huan līhua't, Pedro lakachuyalh. G Lā' ixlīlakalī xlaca'n ixtatlā'huamā'na lā' ixtatapajtzūtēlha para huan nac xcānsipej. Lā' hua'chi tastu'nūta Pedro tō'ca'lh huan na ixlītanca'cstu' chic para na'orarlī. nU Lā' a'xni'ca' ixcāpūtle'keni'kō'nī'ttza' a'ntū ixuaninī't huan ángel, cāmacā'lh nac Jope. U# Lā' a'xni'ca' huanikō'lh huan ángel lā' chu tuncan a'lh. Lā' Cornelio cāta'sani'lh kalhatu' ixtasācua'nī'n lā' kalhatin tropa a'ntī ixta'a'cnīni'ni' Dios lā' a'ntī ixtascuja na ixchic. + Xla' tētachokonī't na ixchic Simón huan māmasījūnu' a'ntī ka'lhī ixchic na ixquilhtūn mar. U'tza' nahuaniyāni' a'ntū natla'hua'ya'.   Lā' chuhua'j cacāma'capi chi'xcuhuī'n nac Jope lā' camātayī'ni' Simón a'ntī ka'lhī ixlītāpātu' ixtacuīni' Pedro. c? Lā' Cornelio lakalaktzī'lh lā' jicua'lh lā' kalhasqui'nīlh: ―¿Tuchū, Māpa'ksīni'? Lā' huan ángel huanilh: ―Dios pāstacmā'chāni' a'nchīn tlahua'ya' mi'oración lā' a'nchī māstā'ya' limosna. B} Lakatin chi'chini' hua'chi maktu'tun kōtanū, Cornelio lakachuyalh. Lā' xa'nca laktzī'lh kalhatin ángel a'ntī Dios macamilh. Lā' huan ángel tanūlh lā' huanilh: ―¡Cornelio! 9k Cornelio lej ixa'cnīni'ni' lā' ixtajicua'ni' Dios, lā' nā chuntza' ixlīhuāk xala' na ixchic. Lej ixmaxquī' limosna huan tachi'xcuhuī't lā' pō'ktu ixorarlīni' Dios. ~ 3 Ixuī' nac Cesarea kalhatin chi'xcu' ixtacuīni' Cornelio. Xla' capitán ixuanī't. Lā' huan compañía a'ntū ixmāpa'ksī ixtacuīni' Italiana. {}o +Lā' Pedro tachokolh lātma'j nac Jope na ixchic kalhatin chi'xcu' ixtacuīni' Simón a'ntī māmasījūnu'.o|W *Huā'mā' ca'tzīkō'ca na ixlīhuāk Jope. Lā' lhūhua' takalhlaka'ī'lh Māpa'ksīni' Jesucristo. 3{_ )Lā' Pedro makachi'palh lā' mā'kaquī'lh. Lā' a'xni'ca' Pedro cāta'sani'lh huan a'ntī ixtakalhlaka'ī' lā' huan lakapūtnu' lā' cāmāsu'ni'lh Dorcas xalakahuan. \z1 (Pero Pedro cāmāxtulh ixlīhuākca'n lā' tatzokostalh lā' orarlīlh. Lā' laktalakspi'tli huan sputni' lā' huanilh: ―Tabita, catā'kaqui'. Lā' talakapāke'lh lā' laktzī'lh Pedro lā' tā'kxpāquī'lh. Hy  'Lā' tuncan Pedro cātā'a'lh. Lā' a'xni'ca' xla' cālakchā'lh, lā' lē'nca nac cuarto tālhmā'n. Lā' ixlīhuākca'n huan lakapūtnu' talītakēxtimīlh a'nlhā ixmāpī'canī't Dorcas lā' tacalhualh. Lā' tamāsu'ni'lh huan takēnu' lā' huan lu'xu' a'ntū ixtlahua Dorcas a'xni'ca' lakahuancus ixlahuī'. \x1 &Lā' huan tā'timīn nac Jope takaxmatli que Pedro ixuī' nac Lida, como pajtzu ixuanī't. Lā' cālakmacā'nca kalhatu' chi'xcuhuī'n. Lā' xlaca'n tahuanilh Pedro: ―Capit lacapalh hasta lhā icui'lāna'uj. w/ %Lā' huā'mā'na chi'chini' xla' ī'tzaca'lh lā' nīlh. Lā' ixmāpaxīcanī'ttza' lā' ixcāxmāpī'canī'ttza' nac lakatin cuarto tālhmā'n. ]v3 $Ixuī' nac Jope kalhatin puscāt a'ntī ixkalhlaka'ī'. Lā' ixtacuīni' Tabita lā' nā Dorcas ixtacuīni' griego. Huā'mā' puscāt ixtlahua lhūhua' catūhuā lej tzey. Lā' ixmāstā' lhūhua' limosna. Eu #Lā' ixlīhuākca'n a'ntī ixtahui'lāna' nac Lida lā' Sarón talaktzī'lh que ixtzeyanī'ttza'. Lā' xlaca'n tatzuculh tastālani' huan Māpa'ksīni' Jesucristo. Dorcas lakahuanchokolh t "Lā' Pedro huanilh: ―Jesucristo mātzeyīyāni'. Catā'kaqui' lā' camā'kaqui' mixti'cat. Lā' chu tuncan tā'kaquī'lh Eneas. s- !A'ntza' pāxtokli kalhatin chi'xcu' a'ntī ixtacuīni' Eneas. Xla' ixmā' na ī'xti'cat lakatzeyan cā'ta. Ixchēkēnī'n ixtalū'ntū'lanī't. mrS Lā' Pedro lakaxtim ixlatlā'huan lā' cālakmilh a'ntī ixtakalhlaka'ī' xalanī'n nac Lida. -qS Lā' cā'cacsuatza' ixtahui'lāna' a'ntī ixtatakēxtimī na ixlīhuāk ixlēka'tla' Judea lā' Galilea lā' Samaria. Lā' ā'chulā' ixtakalhlaka'ī'. Lā' ixtajicua'ni'tēlha Māpa'ksīni'. Lā' huan Espíritu Santo ixcāmāko'xamaka'tlī. Lā' ixtalhūhua'ntēlha. Eneas mātzeyīca {po Lā' a'xni'ca' huan tā'timīn taca'tzīlh huā'mā', talē'lh Saulo nac Cesarea lā' tamacā'lh para nac Tarso. 2o] Lā' ixchihuīna'n por ixlīmāpa'ksīn Dios lā' tū' ixlacapuhuan. Lā' ixcātā'lāhuani huan israelitas a'ntī ixtachihuīna'n griego. Lā' ixtamaknīcu'tun Saulo. 9nm Lā' Saulo ixcātā'latlā'huan nac Jerusalén. *mM Lā' Bernabé cālīmini'lh Saulo huan apóstoles. Lā' cāpūtle'keni'lh a'nchī Saulo ixlaktzī'nī't nac tej huan Māpa'ksīni' Jesucristo a'ntīn tā'chihuīna'lh. Lā' cāpūtle'keni'lh a'nchī Saulo ixchihuīna'nī't nac Damasco por ixlīmāpa'ksīn Jesús, lā' tū' ixlacapuhuan. .lU Lā' Saulo a'lh nac Jerusalén lā' ixcātā'tanūcu'tun huan tā'timīn a'ntza'. Lā' xlaca'n ixtajicua'ni'. Tū' ta'a'ka'ī'lh que xla' ixkalhlaka'ī'nī't. Fk Lā' cā'tzī'sa huan tā'timīn talē'lh Saulo lā' tamāyujūlh nac lakatin canasta de na ixa'cpān taxaka de huan cā'lacchicni'. Lā' chuntza' līpūtaxtulh. Saulo a'lh nac Jerusalén .jU Lā' māca'tzīnīca Saulo que ixmaktaka'lhmā'ca. Tintacuj lā' tintascac ixtaka'lhītīmā'na huan lhā ixlactanūcan nac cā'lacchicni' porque ixtamaknīcu'tun. i Lā' a'xni'ca' ixpātle'kēnī'ttza' lakalhūhua' chi'chini', huan israelitas talacchihuīna'lh para natamaknī Saulo. {ho Lā' Saulo más ixtahuixcānī. Lā' ixmālacstū'nca que Jesús ū'tza' huā'mā' Cristo a'ntī Dios ixlacsacui'līnī't. Lā' ū'tza' talīlē'cnīlh huan israelitas a'ntī ixtahui'lāna' nac Damasco. Saulo cātzā'lani'lh israelitas Rg Lā' talē'cnīlh ixlīhuākca'n a'ntīn takaxmatli lā' talāhuanilh: ―¿Chu tū' ū'tza' huā'mā' a'ntī ixcāmāsputūcu'tun nac Jerusalén a'ntī ixtatapa'ksī con Jesús? Lā' minī't huā'tzā' lā' quincālē'ncu'tunāni' tachī'n lā' quincāmacamaxquī'cu'tunāni' xanapuxcu'nu' curasna'. U'tza' līmilh huā'tzā'. $fA Lā' chu tuncan huan na ixlītokpānna'ca'n israelitas, Saulo tzuculh līchihuīna'n Jesús. Lā' ixuan que ū'tza' huā'mā' ixO'kxa' quinDiosca'n. e Lā' huā'yalh lā' tli'hui'quimpā. Lā' lātma'j ixcātā'lahuī' huan tā'timīn nac Damasco. Saulo a'cta'sana'lh nac Damasco d Lā' tuncan yujni'lh ixlakastapun catūhuā hua'chi xapipēks lā' lacahuāna'nchokopā. Lā' tā'kaquī'lh lā' tuncan a'kpaxli. [c/ Lā' Ananías a'lh lā' tanūlh huan nac chic a'nlhā ixuī' Saulo. Lā' a'cpūmā'ca'lh ixmacan lā' huanilh: ―Tā'tin Saulo, quimacaminī't huan Māpa'ksīni' Jesús a'ntī tasu'yuni'ni' nac tej a'nlhā ixta'mpā't. U'tza' quimacaminī't para que nalacahuāna'nchokopala'ya' lā' nalītatzumakō' Espíritu Santo mi'a'clhcunuc. Qb Quit na'icmāsu'ni' līlhūhua' a'ntū napātīni'n por quimpālacata. Lā' Māpa'ksīni' huanilh: ―Capit porque quit iclacsacnī't Saulo. Xla' nacātā'chihuīna'n de quit xalanī'n nac ā'lakatunu' xcānsipejni' lā' reyes lā' israelitas. (`I Lā' huan xanapuxcu'nu' curasna' tamaxquī'nī't līmāpa'ksīn que xla' naquincāchi'payāni' quilīhuākca'n a'ntī icchihuīna'nāuj por milīmāpa'ksīn. b_= Pero Ananías kalhtīni'lh: ―Māpa'ksīni', lhūhua' quintahuaninī't que huā'mā' chi'xcu' lej lhūhua' a'ntūn tū' tzey cātlahuani'nī'ttza' xalanī'n nac Jerusalén a'ntīn takalhlaka'ī' mintachihuīn. 1^[ U'tza' lakachuyanī't lā' laktzī'nī't kalhatin chi'xcu' ixtacuīni' Ananías a'ntī tanūlh lā' a'cpūmā'ca'lh ixmacan para que chuntza' nalacahuāna'nchokopala. R] Lā' Māpa'ksīni' huanilh: ―Capit huan nac calle a'ntū huanican Xaslitua'. Lā' caputza na ixchic Judas kalhatin a'ntī ixtacuīni' Saulo xala' nac xcānsipej Tarso. A'ntza' kalhtō'ka'mā'. i\K Lā' ixuī' nac Damasco kalhatin chi'xcu' a'ntī ixkalhlaka'ī' lā' ixtacuīni' Ananías. Xla' lakachuyalh lā' huan Māpa'ksīni' huanilh: ―Ananías. Lā' xla' kalhtīni'lh: ―Lā' ā'tzā' icuī', Māpa'ksīni'. w[g A'ntza' tahuī'lh lakatu'tun chi'chini' lā' tūlalh lacahuāna'lh. Lā' tū' huā'yalh lā' tū' ko'tnūlh. 'ZG Lā' Saulo tā'kaquī'lh de nac ti'ya't. Lā' a'xni'ca' titalakapākē'cu'tulh, tūlalhtza' lacahuāna'lh. Lā' makachi'palē'nca lā' līminca nac Damasco. Y5 Lā' huan chi'xcuhuī'n a'ntī ixtatā'latlā'huan Saulo, takaxmatli lakatin tachihuīn pero nīn tintī' talaktzī'lh. Lā' lej talē'cnīlh. X{ Lā' Saulo ixpipi lā' ixjicua'n lā' hualh: ―Māpa'ksīni', ¿tuchū lacasqui'na' na'ictlahua quit? Lā' huan Māpa'ksīni' huanilh: ―Catā'kaqui' lā' catanu' nac xcānsipej. Lā' a'ntza' nahuanica'na' a'ntū līhui'līca natlahua'ya'. W Lā' Saulo kalhasqui'nīlh: ―¿Tichū hui'x, Māpa'ksīni'? Lā' xla' hualh: ―Quit Jesús, chu ū'tza' a'ntī hui'x macaputzaya'. Chu tlakaj quintā'latla'hua'ya'. Hui'x hua'chi lakatin cahuāyuj a'xni'ca' chi'nta huan qui'hui' a'ntū lītlakalē'ncan. V{ Lā' a'kā'lh nac ti'ya't. Lā' kaxmatli lakatin tachihuīn a'ntū ixuani: ―Saulo, Saulo, ¿a'chī' quimacaputzaya'? U+ Lā' Saulo ixtlā'huantēlha lā' ixtapajtzūtēlhatza' nac Damasco. Lā' chu līmaktin lakatin xkakana' xala' nac a'kapūn lītamacxti'li'lh. lTQ lā' squi'nli lakatin acta a'ntū nalē'n na ixlītokpānna'ca'n israelitas nac Damasco. Lā' chuntza' tzē nacāputza chi'xcuhuī'n lā' puscan a'ntī ixtastālani' Jesús lā' tzē nacālīmin xatachī'nī'n nac Jerusalén. S  Lā' Saulo lej ixcāmākē'klha a'ntī ixtakalhlaka'ī' huan Māpa'ksīni' lā' ixcāmaknīcu'tun. Lā' lakmilh xamāpa'ksīni' curasna' CR(Lā' Felipe lakchā'nca nac xcānsipej Azoto. Lā' ixcākalhachihuīna'ni'tēlha xatzey tachihuīn ixpālacata Jesucristo na ixlīhuāk xcānsipejni' hasta que chā'lh nac Cesarea.)QK'Lā' a'xni'ca' tatacutli nac xcān, ixEspíritu Dios mā'kayāhualh Felipe. Lā' huan eunuco tū'tza' laktzī'lh. Lā' huan eunuco a'mpā lā' lej pāxuhualh. P!&Lā' chu tuncan māyāhuanīni'lh huan carro. Lā' tatojōlh nac xcān ixtu'ca'n, Felipe lā' huan eunuco. Lā' Felipe mā'kpaxīlh. GO%Lā' Felipe huanilh: ―Palh hui'x kalhlaka'ī'ya' con ixlīhuāk mi'a'clhcunuc, tzē na'a'kpaxa'. Lā' xla' kalhtīni'lh: ―Quit ickalhlaka'ī' que Jesucristo ū'tza' ixO'kxa' Dios. MN$Lā' a'xni'ca' ixta'a'mā'na nac tej, tachā'lh a'nlhā mā' xcān. Lā' hualh huan eunuco: ―Cala'ktzi'. Huā'tzā' mā' xcān. ¿Chu a'nan a'ntū naquimāmakchuyī para que tzē na'ica'kpaxa? "M=#Lā' Felipe tzuculh chihuīna'n. Lā' tzuculh xa'nca huani a'ntū ixlakapūtle'kenī't huan ixtachihuīn Dios lā' māsu'ni'lh ixpālacata Jesús. @Ly"Lā' huan eunuco huanilh Felipe: ―Icsqui'ni'yāni' caquihua'ni', ¿tichū līchihuīna'mā' huā'mā' Isaías? ¿Chu ixa'cstu līchihuīna'ncan, o līchihuīna'n ā'kalhatin? K7!Lā' māmāxanī'ca lā' tū' xa'nca tlahuani'ca justicia.Lā' nīn tintī' tūla pūtle'ke tichū ixtā'natna' huan chi'xcu', porque maknīca. ,JQ Lā' xla' ixlakapūtle'kehuī' ixtachihuīn Dios a'nlhā huan chuntza':Hua'chi lē'ncan lakatin oveja a'ntū namaknīcan, chuntza' lē'nca huan chi'xcu'; lā' como hua'chi lakatin borrego xla' kō'ko' na ixlacapūn a'ntī macsi'ta, chuntza' huan chi'xcu' nīn tuntū' hualh. I Lā' kalhtīlh: ―Tūla como tintī' a'ntī naquimāsu'ni'. Lā' huanica Felipe que catō'ca'lh lā' capāxtūtō'lalh. MHLā' Felipe tu'jnulh lā' lakmilh lā' kaxmatli a'nchī xla' ixlakapūtle'kehuī' a'ntū ixtzo'knī't Isaías. Lā' Felipe kalhasqui'nīlh: ―¿Chā māchekxī'ya' a'ntū lakapūtle'keya'? zGmLā' huan Espíritu Santo huanilh Felipe: ―Catapajtzu' nac xatej a'nlhā lē'mā'ca huan carro lā' catā'pi. @FyLā' ixtaspi'tmā'tza' lā' ixpūmimā' lakatin carro a'ntū ī'stancalē'mā' huan cahuāyuj. Lā' ixlakapūtle'kehuī' a'ntū tzo'kli Isaías, a'ntī ixa'cta'sana' Dios ixuanī't. QELā' Felipe tā'kaquī'lh lā' a'lh. Lā' ixuī' kalhatin eunuco xala' nac Etiopía. Xla' pūchihuīna' ixuanī't nac Etiopía a'nlhā ixmāpa'ksīni'n huan reina ixtacuīni' Candace. Huā'mā' chi'xcu', xla' ū'tza' xamaktaka'lhna' ixlīhuāk ixlīrico huan reina. Lā' quīlachi nac Jerusalén para namācā'tanī Dios. LDLā' tā'chihuīna'lh Felipe kalhatin ángel a'ntī Dios macamilh lā' huanilh: ―Catā'kaqui' lā' capit nac sur. Nalacpina' xatej Jerusalén para Gaza. A'ntza' cā'lhpi'mpi'li' ti'ya't. 7CgLā' a'xni'ca' xlaca'n ixtamālacstū'ncnī'ttza' lā' ixtachihuīna'nī'ttza' ixtachihuīn Dios, tataspi'tpā para nac Jerusalén. Lā' tachihuīna'lh huan xatzey tachihuīn ixpālacata Jesucristo nac lacalhūhua' ixā'lacchicni'ca'n samaritanosnu'. Felipe lā' huan chi'xcu' xala' nac Etiopía B9Lā' kalhtīni'lh Simón lā' hualh: ―Casqui'ni'tit Māpa'ksīni' Dios que tū' naquimpātle'keni' nīn tuntū' a'ntū hui'xina'n hua'nā'tit. [A/Iclaktzī'nāni' lej ca'tzanca'tzī'ya'. Hui'x tūla makxteka a'ntūn tū' tzey. H@ Camakxtekti huanmā' ko'hua'jua' tapāstacna' lā' casqui'ni' Māpa'ksīni' Dios lā' tzēla chuntza' namāsputūnu'ni'yāni' Dios huanmā' tapāstacna' a'ntū ka'lhī'ya' na mi'a'clhcunuc. n?UHui'x tūla catimaklhtīni' huanmā' lē'ksajna' porque tū' tzey mi'a'clhcunuc na ixlacapūn Dios. >#Lā' Pedro huanilh: ―Casputli mintumīn lā' nā hui'x casputti porque puhuanti nalītamāhua'ya' tumīn a'ntū ixlē'ksajna' Dios. ?=wLā' hualh Simón: ―Nā quit caquilāmaxquī'uj huā'mā' līmāpa'ksīn para que chuntza' chu catīhuā na'ica'cpūmā'ca' quimacan nā tzē namaklhtīni'n huan Espíritu Santo. #<?Lā' Simón laktzī'lh que huan Espíritu Santo māstā'ca a'xni'ca' huan apóstoles ta'a'cpūmā'ca'lh ixmacanca'n. Lā' cāmālacnūni'lh tumīn. \;1Lā' ta'a'cpūmā'ca'lh ixmacanca'n lā' xlaca'n tamaklhtīni'lh Espíritu Santo. :Tūna'j ixcālakyujachi Espíritu Santo. Xmān ixta'a'kpaxnī't lā' chuntza' tamāsu'yulh que tatapa'ksīlh con Māpa'ksīni' Jesús. h9IXlaca'n tamilh lā' ta'orarlīlh que catamaklhtīni'lh Espíritu Santo xalanī'n nac Samaria. A8{Lā' a'xni'ca' taca'tzīlh que xalanī'n nac Samaria ixtamaklhtīni'nī'ttza' ixtachihuīn Dios, huan apóstoles xalanī'n nac Jerusalén tamacā'lh Pedro lā' Juan nac Samaria. M7 Lā' nā huan Simón nā xla' kalhlaka'ī'lh lā' a'kpaxli lā' stālani'lh Felipe. Lā' a'xni'ca' Simón laktzī'lh huan laka'tla'n lā' lej lhūhua' lē'cnīn, xla' lej lhūhua' ixpāstacna'n. O6 Lā' Felipe cākalhachihuīna'ni'lh xatzey tachihuīn ixpālacata a'nchī Dios māpa'ksīni'n lā' ixpālacata Jesucristo. Lā' xlaca'n takalhlaka'ī'lh lā' ta'a'kpaxli chi'xcuhuī'n lā' puscan. ]53 Lā' xa'nca takaxmatni'lh Simón porque lej makān talē'cnīlh ixtatlahuān. 04Y Lā' xa'nca ixtakaxmatni' Simón ixlīhuākca'n a'ntī xalacti'na'j lā' a'ntī xalaka'tla'n. Lā' ixtahuan: ―Huā'mā' chi'xcu' lej ka'lhī ixlīmāpa'ksīn Dios. f3E Lā' ixuī' chā'tin chi'xcu' ixtacuīni' Simón. Xla' xapū'la ixuanī't tlahuāna' nac huanmā' xcānsipej. Lā' ixtalē'cnī huan tachi'xcuhuī't xalanī'n nac Samaria. Lā' hualh que ū'tza' māni' lej ka'tla'. J2 Lā' lej ixa'nan lhūhua' tapāxuhuān huanmā' nac xcānsipej. :1mLā' huan tlajana'nī'n ixtata'sa lej palha' lā' tataxtulh de xlaca'n a'ntī ixtaka'lhī. Lā' lhūhua' ixtalū'ntū'lanī't lā' xalactajua' chi'xcuhuī'n ixcāmātzeyīcan. 05Lā' huan ixtalhūhuā't tachi'xcuhuī't ixtakaxmata a'cxtim a'ntū ixcāhuani Felipe. Takaxmatli lā' talaktzī'lh huan lē'cnīn a'ntū ixtlahua. p/YLā' Felipe a'lh tancā'n nac xcānsipej ixtacuīni' Samaria. Lā' ixcāmāsu'ni' ixpālacata Cristo. m.SLā' a'ntīn ta'a'kahuankō'lh ixta'a'n lakaxtim lā' ixtachihuīna'n huan xatzey tachihuīn. r-]Lā' Saulo ixlīhui'lī ixcāmāsputūkō'lh huan a'ntī ixtakalhlaka'ī'. Tzuculh tanū nac lakatunu' chic lā' ixcāstancalē'n chi'xcuhuī'n lā' puscan lā' ixcāmānū nac pūlāchī'n. Māsu'yuca xatzey tachihuīn nac Samaria , Lā' makapitzīn chi'xcuhuī'n, a'ntī ixta'a'cnīni'ni' Dios, talē'lh Esteban lā' tamā'cnūlh. Lā' lej talakcalhualh xla'. + +Lā' Saulo chu ixlīca'tzī a'nchī līmaknīca Esteban. Lā' huanmā' chi'chini' tzucuca lej cāmacaputzacan a'ntī ixtakalhlaka'ī' xalanī'n nac Jerusalén. Lā' ixlīhuākca'n ta'a'kahuankō'lh hasta nac ti'ya't Judea lā' Samaria. Lā' tatachokolh xmān apóstoles. <*q<Lā' tatzokostalh lā' ta'salh lej palha' lā' hualh: ―Māpa'ksīni', cacāmāsputūnu'ni' a'ntū quintatlahuani'mā'na. Lā' a'xni'ca' hualh huā'mā' Esteban nīlh. ) ;Lā' a'xni'ca' mūta'laca Esteban ta'sani'lh Dios lā' huanilh: ―Māpa'ksīni' Jesús, cachi'patampāxtokchi quilīca'tzīn. ,(Q:Lā' māxtuca Esteban de huan nac xcānsipej lā' mūta'laca. Lā' huan testigos tahui'līlh ixlu'xu'ca'n na ixlacapūn kalhatin o'kxa' a'ntī ixtacuīni' Saulo. ;'o9Lā' ixlīhuākca'n a'ntī ixtahui'lāna' a'nlhā ixtlahuacan justicia, xlaca'n tata'salh palha' lā' cā'a'kachi'paca. Lā' ixlīhuākca'n tuncan talakminkō'lh lacapalh. /&W8lā' hualh: ―Calaktzī'ntit. Quit iclaktzī'n huan a'kapūn laquī'yā. Lā' ixtā'tin ixlīhuāk tachi'xcuhuī't huī' na ixpāxtūcāna'j Dios ―hualh Esteban. R%7Lā' ixa'clhcunuc Esteban ixlītzuma Espíritu Santo. Lā' xla' ixtalacayāhuayā para nac a'kapūn. Lā' laktzī'lh huan xkakana' a'nlhā ixuī' Dios. Lā' laktzī'lh Jesús na ixpāxtūcāna'j Dios }$s6Lā' a'xni'ca' takaxmatli huā'mā', ta'a'kchā'lh lā' ixtamāsā'nī ixtatzanca'n porque lej ta'a'kchā'lh. #5Hui'xina'n maklhtīni'ntit huan ley a'ntū tamacamāstā'lh ángeles. Pero tū' a'kahuāna'ni'tit ―hualh Esteban. Maknīca Esteban Z"-4Minapapna'ca'n tamāpātīnīlh ixlīhuākca'n ixa'cta'sana'nī'n Dios. Lā' tamaknīlh a'ntīn tahualh xapū'la que namin a'ntī xatzey. U'tza' milh lā' hui'xina'n macamāstā'tit lā' māmaknīnīni'ntit. ,!Q3Lā' Esteban cāhuanipā: ―Hui'xina'n lej lacxumpi. Tū' ka'lhī'yā'tit mi'a'clhcunucca'n para napūpāstacna'nā'tit. Lā' tū' kaxpa'tcu'tunā'tit. Hui'xina'n pō'ktu kalhtaxtoktīyā'tit huan Espíritu Santo. Chu a'nchī ixtala minapapna'ca'n nā chuntza' la'yā'tit hui'xina'n. = u2¿Chu tū' quit ictlahualh ixlīhuāk a'ntū a'nan? 1[1Quit, Dios, icmāpa'ksī nac a'kapūn lā' nac quilhtamacuj.¿Tuchūyā chic naquilātlahuani'yāuj? huani Māpa'ksīni'.Lā' ¿lhachū na'icjaxa quit? 30Pero Dios, a'ntī lej ka'tla', tū' tahui'la nac lakatin chic a'ntū tatlahuanī't chi'xcuhuī'n. Lā' nā chuntza' hualh ixa'cta'sana' Dios: @{/Pero huan a'ntī tlahualh huan chic, ū'tza' Salomón. eC.Dios līpāxuhualh David. Xla' ixtlahuacu'tun lakatin ixchic Dios a'ntī nā ixDios Jacob.  -Lā' quinapapna'ca'n tamaklhtīni'lh huan carpa. Lā' talīmilh a'xni'ca' tatanūchi con Josué na ixti'ya'tca'n xtuncnu' chi'xcuhuī'n a'ntī Dios cāmāxtulh ixlacapūnca'n quinapapna'ca'n. Lā' a'ntza' tachokolh huan carpa hasta ixquilhtamacuj David. (I,Lā' Esteban huampā: ―Nac cā'lhpi'mpi'li' ti'ya't, quinapapna'ca'n ixtaka'lhī huan xaka'tla' carpa a'ntū ixmāsu'yu que Dios ixcā'o'kska'lhīlē'mā'. Lā' huan carpa ū'tza' ixtlahuanī't Moisés chu a'nchī hua'chi Dios ixuaninī't lā' chu a'nchī Dios ixmāsu'ni'nī't. 1[+Hui'xina'n līta'ntit ixcarpa huan ídolo Moloc a'nlhā ixtaquilhpūtani'can, lā' huan ídolo Renfán a'ntū ixtasu'yu hua'chi sta'cu.Hui'xina'n tlahua'tit para nacāmācā'tanīyā'tit.Lā' chuhua'j quit na'iccālē'nāni' más a'jlē'nī'ta'ncha' de Babilonia. Chuntza' tatzo'kni'. hI*Lā' Dios tamakatīlh de xlaca'n lā' cāmakxtekli que natamācā'tanī sta'cu. Lā' nā chuntza' tatzo'kni' huan nac libro a'ntū tzo'kli kalhatin a'ntī ixa'cta'sana' Dios. Hualh:Lā' hui'xina'n, israelitas, ¿chu quilāmālacnūni'uj lē'ksajna' lā' animalhna' xatamaknīn ixlīhuāk huan tu'pu'xam cā'ta nac cā'lhpi'mpi'li' ti'ya't? K)Entonces xlaca'n tatlahualh lakatin ídolo a'ntū ixtasu'yu hua'chi ti'na'j huācax lā' tamaxquī'lh lē'ksajuī'n huan ídolo. Lā' lej talīpāxuhualh a'ntū ixtatlahuanī't māni' xlaca'n. N(Tahuanilh Aarón:Caquilātlahuani'uj ídolos a'ntū naquincātapū'lani'yāni'.Tū' icca'tzīyāuj a'ntū pātle'keni'nī't huā'mā' Moisés a'ntī quincāmāxtuni' nac ti'ya't Egipto.  '’Huā' quinapapna'ca'n tū' ta'a'kahuāna'ni'cu'tulh Moisés lā' talakmaka'lh. Lā' ixtapuhuan natataspi'ta nac Egipto. S&Huā'mā' Moisés ū'tza' ixuī' a'xni'ca' ixtatakēstoknī't nac cā'lhpi'mpi'li' ti'ya't. Lā' huan ángel tā'chihuīna'lh nac kēstīn Sinaí. Lā' Moisés cāhuanilh quinapapna'ca'n a'ntū hualh huan ángel. Lā' Moisés maklhtīni'lh huan tachihuīn a'ntūn tū' maktin catisputli. Lā' huan tachihuīn quincāmaxquī'ni'. wg%Huā'mā' ū'tza' Moisés a'ntī cāhuanilh israelitas:Māpa'ksīni' quinDiosca'n nalacsaca chā'tin de mintalakapasni'ca'n chuntza' hua'chi quilacsacli quit.U'tza' ixa'cta'sana' Dios nala.Lā' nakaxpa'tā'tit hui'xina'n. B}$Lā' Moisés cāmāxtulh quinapapna'ca'n. Xla' tlahualh lej laka'tla'n lē'cnīn nac Egipto lā' nac mar a'ntū huanican Spi'nenke' lā' nac cā'lhpi'mpi'li' ti'ya't tu'pu'xam cā'ta. @y#’Lā' huā'mā' chu ū'tza' Moisés a'ntī talakmaka'lh a'xni'ca' tahualh:¿Tichū hui'līnī'ta'ni' hua'chi quimpuxcu'ca'n lā' quijuezca'n? Lā' Dios macamilh huā'mā' Moisés hua'chi xapuxcu' lā' māpūtaxtūnu'. Lā' ixmaktāya huan ángel a'ntī tasu'yuni'lh nac a'katin puchuna'j qui'hui'. 9"Quit stu'ncua' iclaktzī'nī't a'nchī cāmāpātīnīmā'ca quintachi'xcuhuī't a'ntīn tahui'lāna' nac Egipto.Lā' ickaxmatnī't a'nchī tahua'ntli'jmā'na xlaca'n, lā' icyujnī'ta'nchi para na'iccāmāpūtaxtū.Lā' chuhua'j cata't. Na'icmacā'nāni' nac Egipto. jM!Lā' Māpa'ksīni' huanilh:Catatūxtu mizapato porque a'nlhā yā't, ixlacapūn Dios. 5 Quit ixDiosca'n minatāta'na' lā' ixDiosca'n Abraham lā' Isaac lā' Jacob. Lā' Moisés xpipilh lā' jicua'lh lā' tū' līhui'līlh nalaktzī'n.  A'xni'ca' lakzī'lh Moisés tū' ixlīca'tzīhuī'. Lā' tapajtzūlh para nalaktzī'n. Lā' ixtachihuīn Māpa'ksīni' huanilh: r ]’Lā' a'xni'ca' ixpātle'kenī'ttza' tu'pu'xam cā'ta, kalhatin ángel tasu'yuni'lh nac cā'lhpi'mpi'li' ti'ya't ixpajtzu huan kēstīn ixtacuīni' Sinaí. A'ntza' tasu'yulh nac a'katin puchuna'j qui'hui' a'ntū ī'lhcumā'. 9 kLā' a'xni'ca' kaxmatli huā'mā', Moisés tzā'lalh. Lā' chā'lh nac xcānsipej Madián lā' a'ntza' tachokolh hua'chi xatza'nkān. Lā' talacatuncuīlh kalhatu' ixo'kxa'n. R ¿Chā naquimaknīcu'tuna' quit hua'chi ma'kni' kōtan huan egipcio?”  +Lā' tuncan huan tī ixlacatāquī' ixtā'chic tampi'ta'lh Moisés lā' hualh: “¿Tichū hui'līni' hua'chi quimpuxcu'ca'n lā' quijuezca'n? oWLā' ixlīlakalī huampala cālakchilh Moisés a'xni'ca' ixtalālacatāquī' kalhatu' israelitas lā' ixcāmāko'xamixīcu'tun lā' cāhuanilh: “Chi'xcuhuī'n, hui'xina'n lītalakapasnī'n. ¿A'chī' lālacatāquī'yā'tit?” 'Moisés ixpuhuan que huan israelitas ixtamāchekxī a'nchī Dios ixlacsacnī't nacāmaktāya natapūtaxtu. Pero xlaca'n tū' ixtamāchekxī. T!Lā' laktzī'lh a'nchī kalhatin egipcio ixmāpātīnīmā' kalhatin israelita. Lā' Moisés līmaktāyalh lā' mātakāhuī'lh huan egipcio. Lā' chuntza' tapalana'ni'lh huan tī ixmāpātīnīmā'ca. }’Lā' a'xni'ca' ixka'lhītza' tu'pu'xam cā'ta, puhualhtza' palh nacālaka'n ixtalakapasnī'n a'ntī israelitas. Lā' Moisés māsca'tīca ixlīhuāk tapāstacna' xala' nac Egipto. Lā' lej xa'nca ixchihuīna'n lā' huāk tzē ixtlahua. Lā' a'xni'ca' nā tihui'līca Moisés kēpūn, ixtzu'ma'jāt Faraón sacli huan ska'ta' lā' makastacli como hua'chi scana'nca ixcaman. 1[Lā' huā'mā'na chi'chinī'n tahuī'lh Moisés lā' xla' tzēhuanī't ixuanī't na ixlacapūn Dios. Lā' ixmaktaka'lhmā'ca lakatu'tun mālhcuyu' na ixchic ixtāta'. ?wXla' cā'a'kxokolh quinapapna'ca'n lā' chuntza' cālītlajalh. Lā' xla' cāmāpātīnīlh quinapapna'ca'n lā' cāmāmaka'nīlh xanatāta'na' ixlakska'tā'nca'n para que natanī. SLā' hui'līpalaca kalhatin rey nac Egipto a'ntīn tū' lakapasli José. 2]’Ixtapajtzūtēlha huan chi'chini' a'xni'ca' ixtlōkentaxtū Dios a'ntū ixuaninī't Abraham. Lā' huan tachi'xcuhuī't israelitas lhūhua'ntēlhalh nac Egipto. 6~eLā' ā'maktin cālē'mpalaca nac Siquem lā' a'ntza' cāmā'cnūca nac lhu'cu' a'ntū cāmaktamāhualh Abraham ixcamana' Hamor xalanī'n Siquem. Lītamāhualh con tumīn. y}kLā' Jacob a'lh tahui'la nac Egipto. A'ntza' nīlh xla' lā' nā tanīkō'lh ixo'kxa'n a'ntī quinapapna'ca'n. (|ILā' José mātayīni'lh Jacob a'ntī ixtāta' lā' ixlīhuākca'n ixtā'timin lā' ixcamana'ca'n. Xlaca'n pūpitzi ciento ā'pu'xamaquitzis tachi'xcuhuī't. 9{k Lā' a'xni'ca' ta'a'mpā ixlīmaktu', José cāmāca'tzīnīlh que ū'tza' māni' ī'stancuca'n ixuanī't. Lā' Faraón māca'tzīnīca que ixtalakapasni' José ixtahuanī't. z Lā' a'xni'ca' kaxmatli Jacob que nac Egipto ixa'nan trigo, pū'la cāmacā'lh a'ntza' ixo'kxa'n a'ntīn quinapapna'ca'n. 8yi ’Lā' milh lakatin tatzi'ncsta ixlīhuāk huanmā' ti'ya't Egipto lā' nac Canaán. Lā' lej tapātīni'lh. Lā' huā' quinapapna'ca'n tū' ixtakaksa a'ntū natahua'. 0xY Lā' Dios māpūtaxtūlh de ixlīhuāk a'ntūn pātīlh. Lā' Dios maxquī'lh José tapāstacna' na ixlacapūn Faraón a'ntī rey xala' nac Egipto. Lā' Faraón ixa'cnīni'ni' huan José. Lā' hui'līlh ixlīgobernador nac Egipto. Lā' hui'līlh que namāpa'ksīkō' ixlīhuāk ixchic Faraón. %wC ’Lā' huan quinapapna'ca'n ixtaca'tzalaktzī'n ixtā'tinca'n José. Lā' xlaca'n tastā'lh José. Lā' lē'nca nac Egipto. Pero Dios ixmaktaka'lha. @vyLā' Dios cāxtlahualh huan convenio a'ntū ixpālacata ixcāchu'cucan chi'xcuhuī'n israelitas para que nacālīlakapascan. Lā' tahuī'lh kalhatin ixcaman Abraham, ixtacuīni' Isaac. Lā' ixlīlakatzeyan chi'chini' Abraham chu'culh ixcaman para nalīlakapascan hua'chi israelita. Lā' ā'calīstān tahuī'lh kalhatin ixcaman Isaac, ixtacuīni' Jacob. Lā' ā'calīstān Jacob ka'lhīlh kalhacāujtu' ixo'kxa'n a'ntīn quinapapna'ca'n. 8uiLā' quit na'iccāmāpātīnī huan tachi'xcuhuī't a'ntī nacāmāscujū minatā'natna'.Lā' ā'calīstān natataxtu minatā'natna' lā' naquintamācā'tanī ā'tzā'. Zt-Dios tā'chihuīna'lh chuntza':Minatā'natna' natatahui'la hua'chi xatza'nkān nac ā'lakatin xcānsipej.Lā' a'ntza' lej nacāmāscujūcan lā' nacāmāpātīnīcan lakatā'ti' ciento cā'ta. KsLā' Dios tūna'j maxquī'lh ti'ya't ā'tzā', nīn pītzina'j a'nlhā nayāhua ixtojon. Xmān huanilh que ixtēcu' ti'ya't nala xla' lā' ixnatā'natna', a'yuj xla' tūna'j ixka'lhī ixcaman. orWLā' Abraham taxtulh de huan ī'xcānsipejca'n caldeosnu' lā' a'lh tahui'la nac Harán. Lā' a'xni'ca' ixnīnī'ttza' ixtāta' Abraham, Dios līmilh Abraham huā'tzā' nac xcānsipej a'nlhā hui'xina'n hui'lā'na'ntit chuhua'j. q%Dios huanilh:Cataxtu de mi'ā'lacchicni' lā' cacāmakxtekti mintalakapasnī'n lā' capi't nac xcānsipej a'ntū na'icmāsu'ni'yāni'. npULā' Esteban hualh: ―Chi'xcuhuī'n, israelitas hua'chi quit, cakaxpa'ttit. Dios a'ntī lej ka'tla', tasu'yuni'lh quimpapca'n Abraham a'xni'ca' xla' ixuī'cus nac xcānsipej Mesopotamia. Tūna'j ixa'n tahui'la nac Harán. ~}?||{^zyaxx$wvduftsslrrqXpp=onn\mmbllXkjjihh3gNfdcc[ba``_h^]]\[[ZY=XPVUUTrS%QQPHOqNN,MLKYIIHGGFE}DCC BWAM@??t>=<;; 9977665433421j0x..m--,+**)s(t(%'[&&1%$I""(! a7v 9IsVB;0  ` S ;4;6oLā' Pablo lā' Bernabé talālīhuanilh xlaca'n lā' lej talālacatāquī'lh. Lā' ā'calīstān cālacsacca Pablo lā' Bernabé lā' ā'makapitzīn huampala a'ntī natalaka'n huan apóstoles lā' huan xanapuxcu'nu' lītokpān nac Jerusalén lā' natakalhasqui'nīni'n a'nchī nalīlacāxtlahuacan. 5 #Lā' tamilh nac Antioquía makapitzīn chi'xcuhuī'n xalanī'n nac Judea. Lā' tatzuculh tamāsu'ni' huan tā'timīn. Lā' tahualh: ―Tasqui'nī nacircuncidarla'yā'tit chu a'nchī ixmāsu'yu Moisés. Lā' palh tū' circuncidarla'nī'ta'ntit, tūla catipūtaxtutit. W4'Lā' a'ntza' Pablo lā' Bernabé tatā'tachokolh huan tā'timīn makān.K3Lā' a'xni'ca' tachā'lh Pablo lā' Bernabé nac Antioquía, tamākēstokli ixlīhuākca'n a'ntī ixtakalhlaka'ī'. Lā' cāhuanica ixlīhuāk a'ntū Dios ixcāmaktāyanī't que natatlahua. Lā' cāhuanica a'nchī Dios ixcāmāsu'ni'nī't que ixlacasqui'n nā ixtakalhlaka'ī'lh nā xlaca'n a'ntīn tū' israelitas. a2;Lā' de a'ntza' tapū'a'lh barco nac Antioquía. Lā' huanmā' xcānsipej ixuanī't a'nlhā xapū'la ī'squi'ni'canī't Dios que cacāmaktāyalh Bernabé lā' Pablo ixlītlōtca'n a'ntū chū'cus tatlahuakō'nī't. v1eLā' a'xni'ca' ixtalī'a'cta'sana'nī't huan xatzey tachihuīn nac Perge, lā' ta'a'lh tancā'n nac Atalia. g0GLā' tuncan Pablo lā' Bernabé tatētaxtulh huan nac Pisidia lā' tamilh nac Panfilia. /7Lā' cālacsacca xanapuxcu'nu' nac lakatunu' lītokpān. Lā' pū'la ta'orarlīlh lā' tū' tahuā'yalh. Lā' tasqui'ni'lh Māpa'ksīni' Jesucristo a'ntī ixtakalhlaka'ī'nī't que cacāmaktaka'lhli huan xanapuxcu'nu'. Pablo lā' Bernabé tataspi'tchokopā nac Antioquía {.oA'ntza' ixcāmaxquī' tahuixcān huan a'ntī ixtakalhlaka'ī'. Lā' lej ixcāmaxquī' tapāstacna' que natakalhlaka'ī' para pō'ktu. Lā' cāhuanica: ―Tasqui'nī napātīni'nāuj a'xni'ca' tūna'j tanūyāuj a'nlhān Dios māpa'ksīni'n. b-=Lā' ixta'a'cta'sana'n huan xatzey tachihuīn ixpālacata Jesucristo nac huanmā' xcānsipej lā' lhūhua' takalhlaka'ī'lh. Lā' tuncan xlaca'n tataspi'tchokopā nac Listra lā' nac Iconio lā' nac Antioquía. ",=Pero huan tā'timīn talītamacxti'li'lh lā' Pablo tā'kaquī'lh lā' tanūlh nac xcānsipej. Lā' ixlīlakalī ta'a'lh Pablo lā' Bernabé nac Derbe. + Lā' tachilh makapitzīn israelitas xalanī'n nac Antioquía lā' Iconio. Lā' tachihuīna'maxquī'lh tachi'xcuhuī't. Lā' ū'tza' līmūta'laca Pablo lā' xuakaca lā' māxtuca de huan xcānsipej lā' makxtekca. Tapuhualh que xanīntza' ixuanī't. $*AA'yuj Pablo cāhuanilh huā'mā', yosca'tzī cāmāpānūni'ca ixtapāstacna'ca'n huan tachi'xcuhuī't para natalakachi'xcuhuī' Pablo la' Bernabé. )Pō'ktu Dios ixcāmacā'ni' a'ntū ixmāsu'yu que a'nan Dios. Dios tlahua a'ntūn tzey. U'tza' līla xcān lā' lej līla a'ntū tzē hua'can. Lā' quincāmaxquī'yāni' quina'n tapāxuhuān lā' a'ntū hua'yāuj hasta līpāxūj lahui'lāna'uj ―hualh Pablo. u(cKōtan tū'xama'ntza' Dios cāmakxteknī't ixlīhuāk tachi'xcuhuī't natatlahua chu a'ntūn talacasqui'n. '+―¡Tachi'xcuhuī't! ¿A'chī' tlahua'yā'tit huā'mā'? Quina'n nā chi'xcuhuī'n a'cxtim hua'chi hui'xina'n. Iccālīmini'yāni' xatzey tachihuīn para que nalītalakspi'tā'tit ixlīhuāk huā'mā' a'ntū nīn tuntū' lītasqui'nī a'ntūn tlahua'yā'tit, lā' para naputzayā'tit Dios a'ntī lakahuan. U'tza' a'ntī tlahuanī't a'kapūn lā' ti'ya't lā' mar lā' ixlīhuāk a'ntū a'nan. &Lā' a'xni'ca' huan apóstoles, Bernabé lā' Pablo, tamāchekxīlh a'ntū ixcātlahuani'cu'tuncan, xlaca'n taxtī'tli ixa'cstuca'n ixlu'xu'ca'n porque lej tatamakchuyīlh. Lā' tatu'jnulh ixlaclhpu'nan huan tachi'xcuhuī't lā' tata'salh lā' tahualh: % Lā' huan lītokpān a'nlhā ixtaquilhpūtani'can huan a'ntī dios Júpiter, ixyā ixlacapūn huan xcānsipej. Lā' huan ixcura Júpiter līmilh toros lā' xa'nat nac tanquilhni'. Lā' huan cura lā' huan tachi'xcuhuī't ixtalakachi'xcuhuī'cu'tun. '$G Lā' tahualh que Bernabé ixuanī't ixdiosca'n Júpiter. Lā' tahualh que Pablo ixuanī't ixdiosca'n Mercurio porque ū'tza' a'ntī ixa'cta'sana'nī't. r#] Lā' a'xni'ca' huan ixtalhūhuā't talaktzī'lh a'ntū tlahualh Pablo, xlaca'n tata'salh lā' tahualh ixtachihuīnca'n xalanī'n nac Licaonia. Lā' tahualh: ―¡Tayujnī'ta'nchi dioses a'ntīn tatasu'yu hua'chi chi'xcuhuī'n! p"Y Lā' Pablo lej palha' hualh: ―Caxlittāya'. Lā' huan chi'xcu' tachā'yāhualh lā' latā'kchokolh. z!m Ixuī' ixkaxmatmā' Pablo. Lā' Pablo lakalaktzī'lh lā' ca'tzīlh que ixkalhlaka'ī' que tzē namātzeyīcan.  1Ixuī' kalhatin chi'xcu' nac Listra. Tū' tzey ixuanī't ixtojon. Ixlū'ntū'lanī't desde a'xni'ca' lacatuncuīlh. Tū' maktin ixtlā'huan. r]Lā' a'ntza' ixtalī'a'cta'sana'n xatzey tachihuīn ixpālacata Jesucristo. Mūta'laca Pablo nac Listra ;oLā' a'xni'ca' taca'tzīlh huā'mā', Pablo lā' Bernabé tatzā'lalh. Lā' ta'a'lh nac estado de Licaonia nac xcānsipejni' Listra lā' Derbe lā' ā'lakatunu' cā'lacchicni'. 5Lā' huan israelitas lā' nā a'ntīn tū' israelitas lā' nā huan xanapuxcu'nu' talacchihuīna'lh para natalacatāquī'nin lā' natamūta'lana'n. PPero huan tachi'xcuhuī't xala' huan nac xcānsipej tū' a'cxtimni' ixtapāstacna'n. Makapitzīn ixtapāstacna'n hua'chi huan israelitas lā' ā'makapitzīn ixtapāstacna'n hua'chi huan apóstoles. `9Lā' Pablo lā' Bernabé tatachokolh lātma'j nac Iconio lā' ixta'a'cta'sana'n lā' tū' talacapuhualh porque ixtalīpāhuan huan Māpa'ksīni'. Lā' por ixlīmāpa'ksīn Dios ixtatlahua laka'tla'n catūhuā lā' lē'cnīn. Lā' ū'tza' līmāsu'yulh Dios que lej stu'ncua' a'ntū ixtachihuīna'n Pablo lā' Bernabé ixpālacata Jesucristo. 4aPero huan israelitas a'ntīn tū' ixtakalhlaka'ī' tachihuīna'maxquī'lh huan a'ntīn tū' israelitas. Lā' cāmāpuhuanīca que huan tā'timīn tū' tzey ixtahuanī't. N Lā' Pablo lā' Bernabé lacapūxtim tatanūlh huan na ixlītokpānca'n israelitas nac Iconio lā' ta'a'cta'sana'lh. Lā' takalhlaka'ī'lh lej lhūhua' israelitas lā' nā a'ntīn tū' israelitas. hI 4Lā' huan tā'timīn lej tapāxuhualh. Lā' ixa'clhcunucca'n i'xlītzuma Espíritu Santo.=s 3Lā' huan Pablo lā' Bernabé tatincxli huan pokxni' de ixtojonca'n lā' chuntza' cāmāca'tzīnīca que huan xalanī'n huan xcānsipej ixtalē'n cuenta. Lā' ta'a'lh nac Iconio. &E 2Pero huan israelitas tachihuīna'maxquī'lh huan xalaka'tla'n puscan a'ntī lej ixta'a'cnīni'ni' Dios lā' nā huan xanapuxcu'nu' de huan xcānsipej. Lā' tacuccha'xli cāmacaputzaca Pablo lā' Bernabé lā' cātlakamacā'nca de na ī'xcānsipejca'n lā' nā a'nlhā ixtamāpa'ksī. gG 1Lā' māca'tzīnīni'nca ixtachihuīn Māpa'ksīni' lakachu a'nlhā ixmāpa'ksī Antioquía.  0Lā' a'xni'ca' takaxmatli huā'mā', lej tapāxuhualh a'ntīn tū' israelitas. Lā' tahualh que lej tzey ixtachihuīn Dios. Lā' takalhlaka'ī'lh ixlīhuākca'n a'ntī ixcāhui'līcanī't para natamaklhtīni'n xasāsti' ixquilhtamacujca'n para pō'ktu. #? /Chuntza' quinDiosca'n quincāmāpa'ksīni' lā' hualh:Quit iclacsacnī'ta'ni' para nacāmāca'tzīnī'ya' a'nchī natalīpūtaxtu xalanī'n nac ā'lakatunu' xcānsipejni' na ixlīhuāk quilhtamacuj.Chuntza' hui'x hua'chi lakatin pūmaksko a'nchī namakskoya' ixlīhuāk. zm .Lā' Pablo lā' Bernabé tachihuīna'lh lā' tū' talacapuhualh lā' cāhuanica: ―Lej tasqui'nī que cātahuanini' xapū'la hui'xina'n, israelitas, i'xtachihuīn Dios. Pero como hui'xina'n lakmaka'ntit, chuntza' tasu'yu que tū' ka'lhīcu'tunā'tit xasāsti' minquilhtamacujca'n a'ntū para pō'ktu. Chuhua'j quina'n na'iccālaka'nāuj huan a'ntīn tū' israelitas. $A -Lā' a'xni'ca' huan israelitas talaktzī'lh ixtalhūhuā't huan tachi'xcuhuī't, xlaca'n lej talakca'tzalh lā' tatā'lāhuanilh Pablo lā' talakapalalh. 1[ ,Lā' ixlīmixtzeyan, a'xni'ca' ixchā'n huan chi'chini' a'ntū ixpūjaxcan, ixlīhuāk xalanī'n nac xcānsipej tatakēstokli para natakaxmata ixtachihuīn Dios. hI +Lā' tataxtulh a'ntī ixtatakēstoknī't nac lītokpān. Lā' tastālani'lh Pablo lā' Bernabé lhūhua' israelitas lā' ā'makapitzīn a'ntī ixtanūnī't na ixreligionca'n israelitas lā' lej ixta'a'cnīni'ni' Dios. Lā' Pablo cāmaxquī'lh tapāstacna' lā' cāhuanilh que tū' catamakxtekli huan xatzey tachihuīn a'ntū māsu'yu ixlītzey Dios. M *Lā' Pablo lā' Bernabé tataxtulh de na ixlītokpānca'n israelitas. Lā' huan tachi'xcuhuī't, a'ntīn tū' israelitas, tasqui'ni'lh que natahuanipala huā'mā' tachihuīn ixlīmixtzeyan.   )Cakaxpa'ttit hui'xina'n a'ntī lakmaka'nā'tit.Ca'a'cnī'tit lā' casputtit; porque quit, Dios, na'ictlahua lakatin catūhuā a'xni'ca' hui'xina'n hui'lāna'ntit.Lā' palh ixcātapūtle'keni'ni' a'ntū quit na'ictlahua, hui'xina'n tū' ixkalhlaka'ī'tit. o W (Caskalalhla'tit que tū' nacāpātle'keni'yāni' a'ntū tahualh huan a'cta'sana'nī'n. Tahualh: 4 a 'Jesús cāmāsputūnu'ni' ixlīhuāk ixtalaclē'i'ca'n a'ntīn talīpāhuan Jesús. Lā' huan ley a'ntū maxquī'ca Moisés, ū'tza' tūlalh catimāsputūlh talaclē'i'. F  &Camāchekxī'tit hui'xina'n a'ntī israelitas hua'chi quit. Por ixpālacata huā'mā' chi'xcu', cātamāca'tzīnīyāni' hui'xina'n que mintalaclē'i'ca'n tzē nacāmāsputūnu'ni'yāni'. L  %Pero tū' masli ixmacni' Jesús a'ntī Dios mālakahuanīchokolh. {o $Lā' David ixtlahuanī'ttza' ixtapuhuān Dios ixlacapūnca'n xlaca'n a'ntī ixtahui'lāna' a'xni'ca' xla' ixlatlā'huan nac quilhtamacuj. Lā' xla' nīlh lā' mā'cnūca a'nlhā ixcāmā'cnūcanī't ixnatāta'na'. Lā' ixmacni' David masli.   #Lā' tatzo'kni' nac libro Salmos ā'lakatin capítulo:Hui'x tū' catimakxtekti namasa ixmacni' mi'O'kxa' a'ntī lej tzey. hI "Lā' Dios mālakahuanīchokolh Jesús de nac cā'līnīn. Lā' tū' ā'maktin cati'a'lh nac cā'līnīn. Lā' Dios hualh chuntza': “Na'iccāmaxquī'yāni' a'ntūn quilīsicua'lanālīn chuntza' a'nchī huanica David”.  !Lā' ū'tza' Dios quincātlōkentaxtūni'ni' quina'n, a'ntī ī'xū'yātā'natna'ca'n, a'xni'ca' mālakahuanīchokolh Jesús. Chuntza' tatzo'kni' huan nac libro Salmos capítulo lakatu':Hui'x qui'O'kxa'. Chuhua'j icmāsu'yu que hui'x qui'o'kxa'. + ’Lā' chuhua'j quina'n iccāhuaniyāni' hui'xina'n xatzey tachihuīn ixpālacata a'ntū cāhuanilh Dios quinapapna'ca'n que namāstā'. q[ Lā' lej lātma'j ixcātasu'yuni' a'ntī ixcātā'taxtunī't de nac Galilea lā' ixcātā'a'nī't nac Jerusalén. Lā' huā'mā'na chi'xcuhuī'n ū'tunu'n a'ntī tamāstū'ncmā'na chuhua'j huan tachi'xcuhuī't ixpālacata Jesús. )M Lā' Dios mālakahuanīchokolh. 6e Lā' a'xni'ca' xlaca'n ixtatlōkentaxtūnī'ttza' ixlīhuāk a'ntū ixtatzo'kni' natatlahuani' Jesús, māyujūca Jesús xanīn de huan nac cruz lā' mānūca nac lhu'cu'.  Lā' a'yuj tūlalh takaksni'lh ixpālacata chichū natalīmaknī Jesús, xlaca'n tasqui'ni'lh huan Pilato que camaknīca. w Lā' xalanī'n nac Jerusalén lā' nā ixpūchihuīna'nī'nca'n tū' ixtaca'tzī tichū Jesús. Lā' tū' tamāchekxīlh ixtachihuīnca'n ixa'cta'sana'nī'n Dios a'ntū lakapūtle'kecan pō'ktu huan chi'chinī'n a'ntū pūjaxcan. U'tza' līmāpa'ksīni'nca que Jesús namaknīcan. Lā' chuntza' tatlōkentaxtūlh chu a'nchī tahualh huan a'cta'sana'nī'n xalanī'n makān. n~U Lā' Pablo huampā: ―Iccāhuaniyāni' hui'xina'n a'ntī ī'xū'yātā'natna' Abraham, hua'chi quit, lā' hui'xina'n a'ntī jicua'ni'yā'tit Dios. Chuhua'j cātamacamini'nī'ta'ni' huan tachihuīn a'ntū nalīpūtaxtucan. #}? Lā' a'xni'ca' ī'sputmā'tza' ixquilhtamacuj Juan a'ntū ixlīmā'kpaxīni'n, xla' ixuan: “Quit tū' a'ntī puhua'nā'tit. A'calīstān namimpala ā'chā'tin a'ntī lej ka'lhī līmāpa'ksīn. Lā' ū'tza' tū' līminī'ni' nīn na'ickalhxcuta ixlīkalhtza'pa'can ī'zapato”. |7 A'xni'ca' Jesús tūna'j i'xmin, Juan ixcāhuani ixlīhuāk tachi'xcuhuī't israelitas: “Caxtāpalī'tit mintapāstacna'ca'n lā' ca'a'kpaxtit”. 4{a Lā' Dios cāmaxquī'lh huan israelitas kalhatin māpūtaxtūnu' chuntza' a'nchī hualh Dios xapū'la. Lā' huan māpūtaxtūnu' ū'tza' Jesús, ī'xū'yātā'nat David. Dz Lā' a'xni'ca' Dios māpānūlh huan Saúl, lā' hui'līpā David ixlīrey. Dios līchihuīna'lh ixpālacata David lā' hualh: “Quit iclakapasa David, ixo'kxa' Isaí. Lā' iclaktzī'n ū'tza' kalhatin chi'xcu' a'ntī pāstacna'n hua'chi icpāstacna'n quit. Xla' natlahua ixlīhuāk quintapuhuān”, hualh Dios. Xy) A'calīstān huan quinapapna'ca'n israelitas tasqui'nli kalhatin ixreyca'n. Lā' Dios hui'līlh ixlīrey Saúl, ixcaman Cis. Lā' ixtalakapasni' Benjamín ixuanī't. Xla' ixmāpa'ksīni'n tu'pu'xam cā'ta. &xE Lā' Dios cāhui'līni'lh ixjuezca'n a'ntī nacāmāpa'ksī lakatā'ti' ciento ā'pūpitzi cā'ta. Lā' huan a'cta'sana' Samuel ū'tza' ā'xmān juez lalh. Lw Lā' Dios cāmāsputūlh tachi'xcuhuī't xalanī'n lakatojon xcānsipej nac ti'ya't a'nlhā ixuanican Canaán. Lā' cāmālacpitzini'lh huan quinapapna'ca'n huan ti'ya't a'nlhā natalatahui'la. lvQ Lā' Dios ixcāpātīni' tu'pu'xam cā'ta a'xni'ca' ixtalatlā'huan nac cā'lhpi'mpi'li' ti'ya't. u+ Huan quinDiosca'n quina'n israelitas cālacsacli a'ntī quinapapna'ca'n. Lā' Dios lej laka'tla'n cātlahualh a'xni'ca' xlaca'n xatza'nkān ixtahui'lāna' nac ti'ya't Egipto. Lā' Dios ka'lhī lhūhua' līmāpa'ksīn lā' ū'tza' tzē cālīmāxtulh de huanmā' ti'ya't. 0tY Lā' Pablo tāyalh lā' cāmacahuani'lh para nataquilhca'csla lā' hualh: ―Cakaxpa'ttit chi'xcuhuī'n israelitas lā' hui'xina'n a'ntī jicua'ni'yā'tit Dios. ;so Lā' lakapūtle'keca ixtachihuīn Dios a'nlhā tatzo'kni' huan ley lā' a'nlhā huanican profetas. Lā' huan xanapuxcu'nu' xalanī'n nac lītokpān tamacamilh kalhatin a'ntī cāhuanilh Pablo lā' Bernabé: ―Chi'xcuhuī'n, palh cāmaxquī'cu'tunā'tit tapāstacna' huan tachi'xcuhuī't, cacāhuani'tit. ]r3 Lā' Pablo lā' Bernabé tataxtulh de nac Perge lā' tachā'lh nac Antioquía ixlēka'tla' nac Pisidia. Lā' huan chi'chini' a'ntū pūjaxcan, xlaca'n tatanūlh na ixlītokpānca'n israelitas lā' tatahui'lalh. Zq- Lā' Pablo lā' nā a'ntī ixtatā'a'n tataxtulh de nac Pafos lā' tapū'a'lh barco lā' tachā'lh nac Perge ixlēka'tla' nac Panfilia. Lā' a'ntza' Juan cāmakxtekli lā' taspi'tchokolh nac Jerusalén. Ap{ Lā' a'xni'ca' huan gobernador laktzī'lh a'ntū pātle'kelh, xla' kalhlaka'ī'lh porque lē'cnīlh a'ntū ixmāsu'yucan ixpālacata Māpa'ksīni'. Pablo lā' Bernabé nac Antioquía xoi Lā' chuhua'j huan Māpa'ksīni' namāpātīnīyāni'. Lakatzī'n nala'ya' lā' tūlalh catila'ktzi' chi'chini' lātma'j. Lā' chu līmaktin lakapoklhuana'lh lā' tūlalhtza' lacahuāna'lh lā' ixputzatlā'huan a'ntī ixmakachi'palē'lh. gnG Lā' huanilh: ―Hui'x lej a'kxokonu'na' lā' lej ca'tzanca'tzīya'. Hui'x ixcaman ko'ti'ti' lā' hui'x nīn tuntū' lakatīya' a'ntūn tzey. ¿Lhānīn namakxteka' lactlahua'ya' a'ntū xastu'ncua' ixlīmāpa'ksīn Dios? |mq Lā' Saulo, a'ntī nā ixtacuīni' Pablo, ixlītzuma Espíritu Santo na ixa'clhcunuc. Xla' lakalaktzī'lh Elimas. l Pero cātā'lāhuanilh huan tlahuāna' a'ntī ixuanican nā Elimas. Xla' tū' ixlacasqui'n nīn cakalhlaka'ī'lh huan gobernador. Fk Lā' huan tlahuāna' ixmaktāya huan gobernador Sergio Paulo a'ntī lej skalalh ixuanī't. Lā' huan gobernador cāmātayīni'lh Bernabé lā' Saulo lā' ixkaxmatcu'tun ixtachihuīn Dios. j Lā' a'xni'ca' tatētaxtulh ixlīhuāk huan Chipre, tachilh nac xcānsipej ixtacuīni' Pafos. Lā' tapāxtokli chā'tin chi'xcu' israelita ixtacuīni' Barjesús. Xla' tlahuāna' ixuanī't lā' a'cta'sana', pero tū' ixla' Dios. Xmān ixcālī'a'kxoko. .iU Lā' a'xni'ca' tachilh nac xcānsipej Salamina, talī'a'cta'sana'lh ixtachihuīn Dios na ixlītokpānna'ca'n huan israelitas. Lā' talē'lh Juan ixmaktāyana'ca'n. Ih  Lā' huan Espíritu Santo cāmacā'lh Bernabé lā' Saulo. Lā' xlaca'n ta'a'lh tancā'n nac Seleucia. Lā' tuncan tapū'a'lh barco nac Chipre a'ntū pītzina'j ti'ya't na ixpu'nan mar. ,gQ Lā' xlaca'n tūna'j ixtahua' nīn tuntū' lā' ta'orarlīlh lā' ta'a'cpūmā'ca'lh ixmacanca'n. Lā' cāmacā'nca. Huan apóstoles tamāsu'yulh nac Chipre sf_ Lā' xlaca'n ixtataquilhpūtani'mā'na Dios lā' ixtalīhui'līnī't tuntū' natahua'. Lā' Espíritu Santo hualh: ―Caquilāmāxtunquīni'uj Bernabé lā' Saulo. Lā' xlaca'n natatlahua huan ixlītlōtca'n a'ntū na'iccāmaxquī'. #e A Chu lī'ū'tunu'n xalanī'n a'ntza' ixtatakēstoka nac Antioquía, ixa'nan a'cta'sana'nī'n lā' mākalhtō'kē'ni'nī'n. Makapitzīn ixtacuīni'ca'n Bernabé lā' Simón (a'ntī ixuanican Negro) lā' Lucio xala' nac Cirene lā' Manaén (a'ntīn tā'stacli rey Herodes) lā' Saulo. \d1 Lā' a'xni'ca' Bernabé lā' Saulo ixtatlahuakō'nī't ixlītlōtca'n nac Jerusalén, xlaca'n tataspi'tchokolh nac Antioquía. Lā' cātā'a'lh Juan a'ntī ixka'lhī ixlītāpātu' ixtacuīni' Marcos.jcM Lā' ixtachihuīn Māpa'ksīni' a'kahualh lā' cālakchā'lh ā'makapitzīn chi'xcuhuī'n. 2b] Lā' chu līmaktin kalhatin ixángel Dios mātakāhuī'lh Herodes porque cāmakxtekli tamācā'tanīlh como hua'chi Dios. Lā' huan tzapūla' tahua'lh lā' nīlh. sa_ Lā' tachi'xcuhuī't tata'salh lā' tahualh: ―Tū' chi'xcu' a'ntī a'cta'sana'n. U'tza' kalhatin dios. 6`e Lā' chilh huan chi'chini' a'ntū ixcālhcāni'nī't Herodes. Lā' ixlhakā'nī't ixlu'xu' a'ntū ixtasu'yu que rey ixuanī't. Lā' tahuī'lh nac trono lā' a'cta'sana'lh. ~_u Lā' Herodes ixcātā'lāmaka'kchā'nī't con xalanī'n nac Tiro lā' Sidón. Lā' makapitzīn de xlaca'n talacchihuīna'lh para natalaka'n. Lā' lī'amigos talātlahualh con Blasto a'ntī ixmaktaka'lhna' a'nlhā ī'lhtata huan rey. Lā' xlaca'n ixtamāko'xamixīcu'tun porque ixlīhua'tca'n xalanī'n nac Tiro lā' Sidón līmincancha' de na ī'xcānsipej huan rey. ,^Q Lā' a'xni'ca' Herodes māputzanīni'lh huan Pedro lā' tū' kaksca lā' cākalhasqui'nīlh huan tropasna' a'ntī ixcāyāhuacanī't para natamaktaka'lha Pedro lā' cāmāmaknīnīni'lh. Lā' Herodes taxtulh de nac Judea lā' a'lh tancā'n nac Cesarea lā' a'ntza' tachokolh. Nīlh Herodes ] Lā' chu tuncan a'xni'ca' tuncuīlh, huan tropasna' lej tatamakchuyīlh por ixpālacata a'nchī lītzā'lalh Pedro. \) Lā' Pedro cāmacahuani'lh para que cataquilhca'cslalh. Lā' cāpūtle'keni'lh a'nchī Māpa'ksīni' līmāxtulh nac pūlāchī'n. Lā' cāhuanilh: ―Camāca'tzīnī'tit Jacobo lā' huan tā'timīn huā'mā' a'ntū pātle'kelh. Lā' Pedro taxtulh lā' a'lh ā'lacatin. [ Lā' Pedro ā'chulā' lacatucsli huan mākalhcha. Lā' a'xni'ca' tamālaquī'lh, talaktzī'lh Pedro lā' talē'cnīlh. 7Zg Lā' xlaca'n tahuanilh: ―Chuya'ya'. Lā' Rode ā'chulā' cāhuanilh ixlīstu'ncua'. Lā' tuncan tahualh: ―Tū' ū'tza'. Xmān huan ángel a'ntī maktaka'lha Pedro. SY Lakapasli ixtachihuīn Pedro lā' lej tapāxuhualh. Lā' ū'tza' tū' līmālaquī'lh lā' tuncan tu'jnuntēlha tanūlh ixchakān chic. Lā' cāhuanilh a'ntī ixtatakēstoknī't: ―Yā Pedro kēpūn. EX Lā' Pedro lacatucsli huan mākalhcha a'nlhā lactanūcan para nachā'ncan na ixtanquilhni' huan chic. Lā' kalhatin tzu'ma'jāt, a'ntī ixtacuīni' Rode, milh kalhasqui'nī tichū xla'. aW; Lā' a'xni'ca' ixpāstacnī'ttza' huā'mā', Pedro chā'lh na ixchic María a'ntī ixtzī't Juan a'ntī ixka'lhī ixtacuīni' ixlītāpātu' Marcos. A'ntza' līlhūhua' ixtastokcanī't lā' ixta'orarlīmā'na. +VO Lā' a'xni'ca' Pedro tzeyā ca'tzīlh lā' hualh: ―Chuhua'j icca'tzī xa'nca que huan Māpa'ksīni' macaminī't ixángel lā' quimāpūtaxtūnī't de na ixlīmāpa'ksīn huan rey Herodes. Lā' quimāpūtaxtūnī't de ixlīhuāk a'ntū ixtapuhuanī't ixquintatlahuani'lh huan israelitas. IU  Tapātle'kelh huan xapū'la tropa a'ntī ixmaktaka'lhmā' lā' ā'calīstān tapātle'kepā ā'kalhatin. Lā' tachilh nac mākalhcha de līcā'n a'nlhā lactanūcan nac xcānsipej. Lā' ixa'cstu talaquī'lh. Lā' xlaca'n tataxtulh lā' tapātle'kelh lakatin calle. Lā' chu tuncan lacapalh huan ángel makxtekli Pedro. T- Lā' Pedro taxtulh lā' ī'stālani'tēlha. Lā' tū' ixca'tzī palh ixlīstu'ncua' a'ntū ixtlahua huan ángel. Ixpuhuan que ixlakachuya. 9Sk Lā' huan ángel huanilh: ―Calha'kā'na' lā' catatūnu' mihuarache. Lā' chuntza' tlahualh Pedro. Lā' huanipā huan ángel: ―Calha'ka' mintakēnu' lā' caquistāla'ni'. R# Lā' chu līmaktin tasu'yulh kalhatin ángel a'ntī Dios macamilh. Lā' lakatin xkakana' māxkakēlh huan pūlāchī'n. Lā' huan ángel tāpāxakā'līlh Pedro lā' mālakahuanīlh lā' huanilh: ―Catā'kaqui' lacapalh. Lā' huan cadenas taxcutli na ixmacan Pedro. fQE Lā' lakatin tzī'sa Pedro ī'lhtatamā' nac pūlāchī'n. Lā' Herodes ixmāxtucu'tun ixlīlakalī. Lā' ī'lhtatamā' huan Pedro na ixpāxtūnca'n huan kalhatu' tropasna' lā' ixcāmacachī'maxquī'canī't chā'tunu' tropa con cadenas. Lā' ā'kalhatu' tropasna' ixtayāna' ixlacapūn huan mākalhcha lā' ixtamaktaka'lha huan pūlāchī'n. iPK Lā' chuntza' Pedro ixmānūcanī't nac pūlāchī'n lā' ixmaktaka'lhmā'ca. Lā' huan a'ntī ixtakalhlaka'ī' tū' tajaxli ta'orarlī lā' lej tasqui'ni'lh Dios por ixpālacata Pedro. Dios māxtulh Pedro nac pūlāchī'n UO# Lā' a'xni'ca' Herodes ixmāchi'panīni'nī't huan Pedro lā' māmānūnīni'lh nac pūlāchī'n. Lā' cāmacamaxquī'lh kalhacāujchāxan tropasna' a'ntī natamaktaka'lha līka'tla'tā'ti' līkalhatā'ti'. Lā' Herodes ixpuhuan ixlīmilh ixlacapūnca'n tachi'xcuhuī't a'xni'ca' na'a'ksputa huan cā'tani' a'ntū huanican pascua. N Lā' a'xni'ca' ca'tzīlh Herodes que huan israelitas talakatīlh a'ntūn tlahualh, ā'chulā' cātlahuani'lh. Lā' māchi'panīni'lh nā huan Pedro. Huā'mā' pātle'kelh a'xni'ca' ixlamā' huan cā'tani' a'xni'ca' tahua'lh pāntzi a'ntūn tū' ixka'lhī levadura. DM Lā' māmaknīnīni'lh con cuchilu Jacobo ixtā'tin Juan. L  Lā' huanmā' quilhtamacuj huan rey, a'ntī ixtacuīni' Herodes, tzuculh cāchi'pa lā' cāmāpātīnī a'ntī ixtakalhlaka'ī'. }Ks Lā' chuntza' tatlahualh. Lā' Bernabé lā' Saulo talē'ni'lh huan lē'ksajna' huan xanapuxcu'nu' lītokpān.AJ{ Lā' huan a'ntī ixtakalhlaka'ī' talīhui'līlh tamacā'ni' lē'ksajna' huan tā'timīn a'ntī ixtahui'lāna' nac Judea. Tapāstacli tamāstā' chu a'nchī macā'cchā'n chā'tunu'. I Lā' kalhatin de xlaca'n, a'ntī ixuanican Agabo, tā'kaquī'lh na ixlacapūnca'n lā' cāmāca'tzīnīlh. Lā' Espíritu Santo maktāyalh. Lā' hualh que na'a'nan lakachu lakatin ka'tla' tatzi'ncsta. Lā' chuntza' pātle'kelh a'xni'ca' Claudio ixmāpa'ksīni'n. H  Huan tamā'na chi'chini' tataxtulh de nac Jerusalén makapitzīn ixa'cta'sana'nī'n Dios. Lā' tachā'lh nac Antioquía. 3G_ Lā' a'xni'ca' kaksli, līmilh nac Antioquía. Lā' ixlīhuāk lakatin cā'ta Bernabé lā' Saulo ixtatā'takēstoka a'ntī ixtakalhlaka'ī'. Lā' ixcāmāsu'ni'can lhūhua' tachi'xcuhuī't. Lā' a'ntza' nac Antioquía tzucuca pū'la cāmāpācuhuīcan cristianos xlaca'n a'ntī ixtakalhlaka'ī'. GF Lā' ā'calīstān Bernabé a'lh putza Saulo nac Tarso. OE Lā' Bernabé tzeyā chi'xcu' ixuanī't lā' ixa'clhcunuc ixlītzuma Espíritu Santo lā' lej ixkalhlaka'ī'. Lā' lhūhua' tachi'xcuhuī't tatzuculh tatapa'ksī con Māpa'ksīni' Jesucristo. wDg Lā' a'xni'ca' xla' chā'lh lā' laktzī'lh a'nchī Dios ixcāsicua'lanālīnī't, lā' lej pāxuhualh xla'. Lā' Bernabé cāmaxquī'lh tapāstacna' lā' cāhuanilh ixlīhuākca'n: ―Calīhui'lī'tit stālani'yā'titcus Māpa'ksīni'. C9 Lā' cāmāca'tzīnīca a'ntī ixtakalhlaka'ī' xalanī'n nac Jerusalén a'ntū ixpātle'kemā' nac Antioquía. Lā' macā'nca Bernabé a'ntza'. B Lā' huan Māpa'ksīni' cāmaxquī'lh līmāpa'ksīn lā' chuntza' lej lhūhua' takalhlaka'ī'lh lā' tastālani'lh Māpa'ksīni'. rA] Pero makapitzīn de xlaca'n xalanī'n nac Chipre lā' nac Cirene lā' xlaca'n tachā'lh nac Antioquía. Lā' cātā'chihuīna'nca a'ntīn tū' israelitas. Lā' cāmāsu'ni'ca huan xatzey tachihuīn ixpālacata Māpa'ksīni' Jesús. "@= Lā' a'xni'ca' maknīca Esteban, lā tzucuca cāmacaputzacan a'ntī ixtakalhlaka'ī'. Lā' xlaca'n tatzā'lalh lā' ixta'a'kahuankō'nī't. Lā' ixtatachokoyācha' nac Fenicia lā' nac Chipre lā' nac Antioquía. Lā' cāhuanica huan xatzey tachihuīn xmān huan israelitas. B?} Lā a'xni'ca' takaxmatli huā'mā', taquilhca'cslalh. Lā' tuncan tatzuculh tachihuīna'n a'nchī ixlēka'tla' Dios lā' tahualh: ―Dios lacasqui'n nataxtāpalī ixtapāstacna'ca'n nā xlaca'n a'ntīn tū' israelitas lā' nā chuntza' natalatahui'la para pō'ktu. Takalhlaka'ī'lh xalanī'n nac Antioquía a>; Dios cāmaxquī'lh xlaca'n huā'mā' lē'ksajna' nā chuntza' hua'chi quincāmaxquī'ni' quina'n a'ntī kalhlaka'ī'nī'ta'uj Māpa'ksīni' Jesucristo. Lā' ¿chu quit tzē xa'icmāmakchuyīlh Dios? ―hualh Pedro. >=u Lā' quit icpāstacli a'nchī hualh Māpa'ksīni' Jesús: “Juan ixlīmā'kpaxīni'n xcān pero xtunc a'nchī na'a'kpaxā'tit. Hui'xina'n namaklhtīni'nā'tit Espíritu Santo”. %<C Lā' Pedro cāhuanipā: ―Lā' a'xni'ca' ictzuculh icchihuīna'n, huan Espíritu Santo cālakmilh ū'tunu'n chuntza' hua'chi quincālakmini' pū'la. y;k Xla' nahuaniyāni' a'nchīn tzē napūtaxtuya' hui'x lā' ixlīhuāk xala' na minchic”, huanilh huan ángel. a:; Lā' xla' quincāhuanini' a'nchī laktzī'lh na ixchic kalhatin ángel a'ntī tasu'yuni'lh lā' huanilh: “Cacāmacapi chi'xcuhuī'n nac Jope lā' calīminca Simón a'ntī ka'lhī ixlītāpātu' ixtacuīni' Pedro. =9s Lā' Espíritu Santo quihuanilh: “Cacātā'pi ū'tunu'n lā' tū' capāstacti catūhuā”. Lā' quintatā'a'lh huā' kalhachāxan tā'timīn. Lā' ictanūj na ixchic Cornelio. 8! Lā' chu līlacapalh tachilh nac chic a'nlhā xa'iclahui'lāna'uj kalhatu'tun chi'xcuhuī'n a'ntī ixquilakmacamincanī't de nac Cesarea. b7= Huā'mā' pātle'kelh maktu'tun lā' tēpalacancha' tālhmā'n ixlīhuāk nac a'kapūn. !6; Lā' huan tachihuīn quinkalhtīpā ixlīmaktu' de nac a'kapūn. Lā' quihuanilh: “Tū' cahua'nti que ko'hua'jua' a'ntū Dios huan que xacanī't”. |5q Lā' icuanilh: “Tū', Māpa'ksīni'. Tū' maktin icua'nī't a'ntū xmān catūhuā lā' a'ntūn ko'hua'jua'”. x4i Lā' ickaxmatli lakatin tachihuīn a'ntūn quihuanilh: “Pedro, catā'kaqui' lā' cama'kni' lā' cahua't”. 31 Lā' lej xa'nca iclaktzī'lh. Lā' iclaktzī'lh huan animalhna' a'ntū makakantā'ti' lā' animalhna' a'ntū tahua'nan lā' lūhua' lā' spunnu'. e2C ―Xa'icui'lācha' quit nac xcānsipej Jope lā' xa'icorarlīmā'. Lā' iclakachuyalh. Lā' iclaktzī'lh hua'chi ka'tla' sábana a'ntū yujchi de nac a'kapūn. Chī'canī't ixa'katzā'stūtā'ti' lā' quilakchilh. U1# Lā' Pedro tzuculh chihuīna'n lā' cāhuanikō'lh xa'nca lā' hualh: #0? Takalhasqui'nīlh Pedro: ―¿A'chī' maktanūnī'ta' a'nlhā tahui'lāna' chi'xcuhuī'n a'ntīn tū' israelitas? Lā' ¿a'chī' cātā'huā'ya'nī'ta'? q/[ Lā' a'xni'ca' Pedro chā'lh nac Jerusalén, tatā'lāhuanilh huan israelitas a'ntī ixtakalhlaka'ī'. (. K Huan apóstoles lā' tā'timīn a'ntī ixtahui'lāna' nac Judea cāmāca'tzīnīca que ixtakalhlaka'ī' ixtachihuīn Dios nā xlaca'n a'ntīn tū' israelitas. - 0Lā' Pedro cāhuanilh que cata'a'kpaxli porque tatapa'ksīlh con Jesucristo. Lā' squi'ni'ca Pedro que catachokolh lātma'j.P, /Lā' Pedro cāhuanipā: ―¿Chā a'nan catīhuā a'ntī nacāmāmakchuyī nata'a'kpaxa huā' tamā'na? Xlaca'n tamaklhtīni'n chuntza' hua'chi quina'n huan lē'ksajna' a'ntū huan Espíritu Santo. + .Cālē'cnīca porque ixcākaxmatcanī't a'nchī ixtachihuīna'n ā'tāpātin tachihuīn lā' nā tachihuīna'mpā ixlēka'tla' Dios. X*) -Lā' lej talē'cnīni'lh huan israelitas a'ntī ixtakalhlaka'ī' lā' ixcātā'minī't Pedro. Talē'cnīlh porque huan lē'ksajna' a'ntū Espíritu Santo, nā ixcāmaxquī'mā'ca huan tīn tū' israelitas. ) ,Lā' Pedro ixchihuīna'huī'cus lā' huan Espíritu Santo cālakyujchi ixlīhuākca'n a'ntī ixtakaxmatni'mā'na Pedro. z(m +Lā' ixlīhuākca'n ixa'cta'sana'nī'n Dios, xalanī'n makān, tamālacstū'ncli que ixlīhuāk a'ntīn talīpāhuan Jesús, xlaca'n nacāmāsputūnu'ni'can ixtalaclē'i'ca'n por ixpālacata Jesús. Takalhlaka'ī'lh a'ntīn tū' israelitas 0'Y *Lā' Dios quincāhuanini' que na'iccāmāsu'ni'yāuj tachi'xcuhuī't lā' na'icuanāuj que Jesús ū'tza' a'ntī Dios hui'līlh ixlīJuezca'n xalakahuan lā' xanīn. &  )Tū' cāmāsu'ni'lh ixlīhuāk tachi'xcuhuī't. Dios quincāmāsu'ni'ni' Jesús xmān quina'n a'ntī quincālacsacnī'ta'ni' para na'icmālacstū'ncāuj ixtachihuīn. Quina'n ictā'huā'yauj Jesús lā' ictā'ko'tnūj a'xni'ca' ixlakahuanchokonī'ttza'. u%c (Lā' Dios mālakahuanīchokolh ixlīlakatu'tun chi'chini' lā' Dios lej xa'nca quincāmāsu'ni'ni' Jesús. A${ 'Lā' quina'n icmālacstū'ncāuj ixlīhuāk a'ntūn tlahualh Jesús na ī'xcānsipejca'n israelitas lā' nac Jerusalén. U'tza' a'ntī xtokohua'ca'ca nac cruz lā' chuntza' maknīca. !#; &Dios maxquī'lh Jesús, xala' nac Nazaret, ixlīmāpa'ksīn Espíritu Santo. Lā' Jesús ixtlahuatlā'huan a'ntū lej lacuan lā' ixcāmātzeyītlā'huan ixlīhuāk a'ntī ixtapātīni'n por ixlīmāpa'ksīn ko'ti'ti'. Huā'mā' tzēn tlahualh Jesús porque Dios ixmaktāyamā'. T"! %Hui'xina'n ca'tzīyā'tit a'nchī māca'tzīnīni'nca huan xatzey tachihuīn pū'la nac Galilea lā' ā'calīstān na ixlīhuāk Judea a'xni'ca'tza' Juan ixmāsu'yunī'ttza' lā' ixmā'kpaxīnī'ttza'. .!U $Dios cāmacā'ni'lh huan israelitas ixtachihuīn. Lā' cāmāsu'ni'lh que tzē natala ixamigos Dios por ixpālacata Jesucristo a'ntī cāmāpa'ksī ixlīhuākca'n.    #Lā' xalanī'n chu calhāhuā xcānsipej, a'ntīn tajicua'ni' Dios lā' tatlahua a'ntūn tzey ū'tunu'n tamāpāxuhuī' Dios. 7 "Lā' Pedro tzuculh chihuīna'n lā' hualh: ―Ixlīstu'ncua' quit icmāchekxī que Dios puhuan que chu a'cxtimni' ixlīhuākca'n chi'xcuhuī'n. F !Lā' ū'tza' quit iclīmātayīni'ni' tuncan. Lā' hui'x quintlahua'ni' talakalhu'mān quila'kta'. Pues chuhua'j quilīhuākca'n icui'lāna'uj huā'tzā' na ixlacapūn Dios. Lā' ickaxmatcu'tunāuj ixlīhuāk a'ntū Dios māpa'ksīnī'ta'ni' nahua'na' ―hualh Cornelio. Pedro tzuculh chihuīna'n na ixchic Cornelio }s Cacāmacapi chi'xcuhuī'n nac Jope lā' camātayī'ni' Simón a'ntī ka'lhī ixlītāpātu' ixtacuīni' Pedro. Xla' tētachokomā' na ixchic Simón huan māmasījūnu' na ixquilhtūn mar. Xla' namin lā' natā'chihuīna'nāni'”, quihuanica. s_ Lā' quihuanilh: “Cornelio, Dios kaxmatnī't mi'oración lā' pāstacmā' a'nchī māstā'ya' limosna. M~}|d{zyy/ww"vuttusrrwqpon.lkjjfii9gffkeedcbbfaa5`_^^m],\j[vZZ YXWzVVTSRQ\PWO&NMM$L8KJJ HHGFFnEEcDCC=Be@??!>K=<;:E87N6U55Y43x21c00!/.,++A*o)(,')&s%Q$##@", NkM   & q BMZe{-M\K1Lā' lakatu'tun mālhcuyu' Pablo ixtanū na ixlītokpānca'n israelitas lā' ixmāsu'yu lā' tū' ixlacapuhuan. Lā' ixcākalhachihuīna'ni' lā' ixcāmākalhlaka'ī'nīcu'tun a'nchī māpa'ksīni'n Dios. KJLā' ixlīhuākca'n xlaca'n hua'chi kalhacāujtu' chi'xcuhuī'n. fIELā' a'xni'ca' Pablo cā'a'cpūmā'ca'lh ixmacan, huan Espíritu Santo tanūlh na ixa'clhcunucca'n. Lā' xlaca'n tachihuīna'lh ā'tāpātin tachihuīn a'ntūn tū' ixtasca'tnī't, lā' tachihuīna'lh ixtachihuīn Dios. sH_Lā' a'xni'ca' takaxmatli huā'mā', ta'a'kpaxli porque tatapa'ksīlhtza' con Māpa'ksīni' Jesús. rG]Lā' Pablo cāhuanilh: ―A'xni'ca' ixmā'kpaxīni'n Juan ixcāhuanī huan tachi'xcuhuī't: “Caxtāpalī'tit mintapāstacna'ca'n lā' cakalhlaka'ī'tit a'ntī namin ā'calīstān”. U'tza' huanicu'tun Jesús ―hualh Pablo. >FuLā' Pablo cākalhasqui'nīlh: ―¿Tichū cāmāsu'ni'ni' na'a'kpaxā'tit? Lā' xlaca'n takalhtīni'lh: ―Quina'n ica'kpaxui chuntza' a'nchī ixquincāmāsu'ni'yāni' Juan. CElā' cākalhasqui'nīlh: ―Lā' ¿chā maklhtīni'ntit huan Espíritu Santo a'xni'ca' kalhlaka'ī'tit? Lā' xlaca'n tahualh: ―Nīn ickaxmatnī'ta'uj palh māstā'ca Espíritu Santo. oD YLā' a'xni'ca' Apolos ixuī' nac Corinto, Pablo ixtētaxtunī'ttza' nac lacti'na'j cā'lacchicni' lhā ā'xmāntza' ixtahui'lāna'ncha' lā' chā'lh nac Efeso. Lā' a'ntza' cāpāxtokli ā'makapitzīn a'ntī ixtakalhlaka'ī'nī't qC[Lā' con lhūhua' līmāpa'ksīn Apolos ixcātā'lāhuanī israelitas ixlacapūnca'n ixlīhuākca'n. Lā' ixcātlaja. Lā' ixmāsu'yu por ixpālacata ixtachihuīn Dios que Jesús ū'tza' Cristo a'ntī Dios ixlacsacui'līnī't.QBLā' Apolos ixa'ncu'tun nac Acaya. Lā' huan tā'timīn tahuanilh que tzē na'a'n. Lā' cāmacā'ni'ca lakatin carta huan tā'timīn xalanī'n nac Acaya lā' cāhuanica que catamānūlh Apolos na ixchicca'n. Lā' a'xni'ca' chā'lh Apolos, lej lhūhua' cāmaktāyalh a'ntī ixtakalhlaka'ī'nī't por ixpālacata ixlītzey Dios. VA%Lā' Apolos tzuculh chihuīna'n na ixlītokpānca'n israelitas lā' tū' ixlacapuhuan. Lā' Priscila lā' Aquila takaxmatli lā' talē'lh ā'lacatin lā' ā'chulā' xa'nca tamāsu'ni'lh ixpālacata Dios. 1@[Xla' ī'sca'tnī't ixlīmāpa'ksīn Dios. Lā' chihuīna'lh con tahuixcān. Lā' lej xa'nca ixmāsu'yu ixpālacata Jesús a'yuj ixca'tzī xmān ixlīmā'kpaxīn Juan. n?UIxuī' kalhatin chi'xcu' israelita xala' nac Alejandría a'ntī ixtacuīni' Apolos. Xla' chā'lh nac Efeso. Huā'mā' chi'xcu' xa'nca ixchihuīna'n hua'chi a'ntī lej ī'sca'tnī't. Lā' xa'nca ixca'tzī ixtachihuīn Dios. n>UTachokolh lātma'j lā' taxtulh lā' a'lh lā' tētaxtutēlhalh nac lakatunu' cā'lacchicni' nac xati'ya't Galacia lā' Frigia. Lā' ixcāmāhuixcānī ixlīhuākca'n a'ntī ixtakalhlaka'ī'nī't. Apolos a'cta'sana'lh nac Efeso &=ELā' Pablo chā'lh nac Cesarea lā' a'lh nac Jerusalén lā' cātā'chihuīna'lh huan a'ntī ixtakalhlaka'ī'nī't, lā' a'lh tancā'n nac Antioquía. g<GLā' a'xni'ca' cātā'lāmakxtekli Pablo cāhuanilh: ―Lej tasqui'nī quit na'ica'n nac Jerusalén a'nlhā nala huan cā'tani'. Na'ictaspi'tpala palh Dios lacasqui'n. Lā' Pablo taxtulh de nac Efeso lā' pū'a'lh barco. g;GLā' lej tasqui'ni'lh Pablo ixtachokolh ā'chulā' a'ntza'. Pero Pablo tū'tza' lacasqui'lh. 6:eLā' a'xni'ca' tachā'lh nac Efeso, Pablo a'ntza' cāmakxtekli. Lā' tanūlh nac lītokpān lā' ixcākalhachihuīna'ni' huan israelitas a'ntī ixtatakēstoknī't a'ntza'. r9]Pablo tachokopā ā'lātma'j. Lā' ā'calīstān cāmakxtekli huan tā'timīn lā' pū'a'lh barco nac Siria. Lā' nā Priscila lā' Aquila tatā'a'lh. Lā' como tlōkentaxtūlh ixpromesa, takoksitli nac cā'lacchicni' Cencrea. t8aLā' ixlīhuākca'n talhūhuā'chi'palh huan Sóstenes, a'ntī xapuxcu' lītokpān, lā' talactucsli na ixlacapūn huan gobernador. Pero Galión nīn tuntū' cāhuanilh. Pablo a'lh i'xlīmaktu'tun para nalē'n makat xatzey tachihuīn =7uLā' cāmāxtulh a'nlhā ixtlahuacan justicia. [6/Pero como līmālacapū'yā'tit xmān a'ntū māsu'yu lā' lakatin tacuīni' a'ntū māpācuhuī lā' a'ntū huan mileyca'n hui'xina'n, calacāxtlahua'tit hui'xina'n. Quit tū' iclacāxtlahuacu'tun huā'mā'. t5aLā' a'xni'ca' Pablo ixchihuīna'ncu'tun, Galión cāhuanilh huan israelitas: ―Palh tlahuanī't cahuā lakatin a'ntūn tū' tzey, o palh maknīni'nī't cahuā, quit na'iccākaxmatni'yāni' hui'xina'n, israelitas, līlacatzucu. D4 Tahuanilh huan gobernador: ―Huanmā' chi'xcu' chihuīna'maxquī' huā' tachi'xcuhuī't. Lā' xtunc a'nchī cāhuanī que catamācā'tanīlh Dios, lā' tū' a'nchī tatzo'kni' nac ley. 93k Lā a'xni'ca' huan Galión ixlīgobernador ixuanī't nac Acaya, lā' huan israelitas ixlīhuākca'n talalh ixtā'ca'tza Pablo. Lā' talē'lh a'nlha ixtlahuacan justicia. g2G Lā' Pablo tachokolh lakatin cā'ta ā'pūpitzi. Lā' ixcāmāsu'ni' ixtachihuīn Dios. 01Y Quit icmaktaka'lhāni'. Lā' a'yuj cachi'paca hui'x, nīn tuntū' catitlahua'ni'ca. A'nan lhūhua' tachi'xcuhuī't nac huā'mā' xcānsipej a'ntī naquintastālani'. 0  Lā' Pablo lakachuyalh huanmā' tzī'sa. Lā' huan Māpa'ksīni' huanilh: ―Tū' caji'cua'. Tū' camakxte'kti chihuīna'na'. /yLā' kalhlaka'ī'lh Māpa'ksīni' huan Crispo, xapuxcu' lītokpān. Lā' nā takalhlaka'ī'kō'lh ixlīhuāk xala' na ixchic. Lā' chuntza' kalhalhūhua' xalanī'n nac Corinto takaxmatli a'ntū hualh Pablo lā' takalhlaka'ī'lh lā' ta'a'kpaxli. .+Lā' a'lh lā' chā'lh na ixchic a'ntī ixuanican Justo. Xla' ixa'cnīni'ni' Dios. Ixka'lhī ixchic ixpajtzu ixlītokpānca'n israelitas. - Lā' xlaca'n takalhtaxtoktīlh lā' talakapalalh. Lā' Pablo tincxli ixlu'xu' na ixlacapūnca'n lā' cāhuanilh: ―Hui'xina'n līpinā'tit cuenta a'ntū nacāpātle'keni'yāni'. Quit tū'tza' quimaca'tzi. Chuhua'j na'iccālaka'n a'ntīn tū' israelitas. ,/Lā' Silas lā' Timoteo tataxtulh de nac Macedonia lā' tachā'lh nac Corinto. Lā' xlaca'n a'xni'ca' tachā'lh, Pablo lej ixmāsu'yumā' ixtachihuīn Dios. Lā' ixcāhuanimā' huan tachi'xcuhuī't israelitas que Jesús ū'tza' Cristo a'ntī Dios ixlacsacui'līnī't. ?+wLā' Pablo ixcāmāsu'ni' nac lītokpān tzeyama'jān ixlīhuāk huan chi'chini' a'ntū ixpūjaxcan. Lā' ixcāmākalhlaka'ī'nīcu'tun israelitas lā' nā a'ntīn tū' israelitas. u*cA'ntza' cātā'tachokolh como chu lakatin ixlītlōtca'n ixuanī't. Lā' ixtascuja lā' ixtatlahua carpas. K)Lā' tā'lāpāxtokli kalhatin israelita ixtacuīni' Aquila xala' nac Ponto. Xla' lā' ixpuscāt, a'ntī ixtacuīni' Priscila, ixtataxtunī'tcus nac Italia. Claudio ixcāmāpa'ksīnī't que ixlīhuākca'n israelitas catataxtukō'lh de huan nac Roma. Lā' ū'tza' talītaxtulh Aquila lā' Priscila. Lā' Pablo cālaka'lh. K( Lā' ā'calīstān Pablo taxtulh de Atenas lā' a'lh nac Corinto. '"Pero ā'makapitzīn tatā'tā'cxtimīlh lā' takalhlaka'ī'lh. Lā' nā kalhlaka'ī'lh Dionisio, kalhatin pūchihuīna' a'ntī ixtatakēxtimī nac Areópago. Lā' nā kalhlaka'ī'lh kalhatin puscāt a'ntī ixtacuīni' Dámaris lā' ā'makapitzīn huampala.'&I!Lā' Pablo cāmakxtekli. O% Lā' a'xni'ca' huan tachi'xcuhuī't takaxmatli que lakahuanchokocan, makapitzīn tatzuculh talakapala. Lā' ā'makapitzīn tahualh: ―Na'iccākaxmatni'yāni' ā'maktin ixpālacata huā'mā'. |$qPorque Dios laclhcāhui'līnī't lakatin chi'chini' a'xni'ca' lej xa'nca nacājuzgarlī ixlīhuākca'n tachi'xcuhuī't xalanī'n nac quilhtamacuj. Lā' Dios lacsacui'līnī't kalhatin chi'xcu', Jesucristo, a'ntī nacājuzgarlī huan tachi'xcuhuī't xalanī'n nac quilhtamacuj. Huā'mā' xa'nca ca'tzīcan porque Dios mālakahuanīchokolh Jesucristo ―cāhuanilh Pablo. #Lā' a'xni'ca' tūna'j ixtaca'tzī huan tachi'xcuhuī't nīn tuntū', Dios xmān cālaktzī'lh lā' tuntū' cātlahuani'lh. Pero chuhua'j cāmāpa'ksī Dios que cataxtāpalīlh ixtapāstacna'ca'n ixlīhuāk tachi'xcuhuī't chuxalhā cahuā nac cā'quilhtamacuj. 8"iLā' palh quina'n ixcamana' Dios, tū' capuhuáuj que Dios hua'chi oro lā' plata lā' chihuix a'ntū cāxtlahualh kalhatin chi'xcu' xmān chu a'nchī māni' ixtapāstacna'. [!/Por ixquilhtampān līhui'lāna'uj quina'n lā' tlā'huanāuj lā' latā'kchokoyāuj. Lā' kalhatin de hui'xina'n a'ntī más lactzēhuanī't ixtachihuīn, ū'tza' hualh chuntza': “Nā quina'n ixcamana'”. s _Xla' lacasqui'n naputzayāuj lā' namacaputzayāuj a ver ilh nakaksāuj Dios a'yuj huī' quimpajtzuca'n. 5’Dios līmātzumalh tachi'xcuhuī't ixlīhuāk quilhtamacuj por huan kalhatin chi'xcu' a'ntī ixpapca'n ixlīhuāk tachi'xcuhuī't ixuanī't. Lā' Dios cāhui'līlh hasta lhānīn nasputa huan lakatunu' xcānsipej lā' cāhui'līlh hasta lhān chā'n ixlītapitzica'n. 2]Xla' tū' maclacasqui'n que huan tachi'xcuhuī't catamaktāyalh. Xla' nīn tuntū' sputni'. Por ixquilhtampān hui'lāna'uj lā' jaxāna'nāuj lā' huāk ka'lhīyāuj. w’Dios tlahualh huan quilhtamacuj lā' ixlīhuāk a'ntū a'nan. Lā' xla' māpa'ksīkō' huan a'kapūn lā' huan quilhtamacuj. Xla' tū' maclacasqui'n que catatlahuani'lh chi'xcuhuī'n lakatin lītokpān para naka'lhī a'nlhā natahui'la. nULā' a'xni'ca' ictētaxtulh, iclaktzī'lh a'ntūn taquilhpūtani'yā'tit hui'xina'n. Lā' a'ntza' ickaksli lakatin altar a'nlhā tatzo'kni' huanmā' tachihuīn: “Ixla' huan quindiosca'n a'ntīn tūna'j iclakapasāuj”. Quit iccātā'chihuīna'mā'ni' hui'xina'n por ixpālacata huā'mā' Dios a'ntīn taquilhpūtani'yā'tit a'yuj tūna'j lakapasā'tit. MLā' Pablo ixyā na ixlacapūnca'n a'ntī ixtatakēstoknī't nac Areópago lā' cāhuanilh: ―Tachi'xcuhuī't xalanī'n nac Atenas, lej a'cnīni'ni'yā'tit mindiosesca'n. Chuntza' tasu'yu. NIxlīhuākca'n xalanī'n nac Atenas lā' huan xatza'nkān a'ntī ixtahui'lāna' a'ntza', xlaca'n nīn tuntū' ixtatlahuacu'tun xmān ixtahuancu'tun lā' ixtakaxmatcu'tun a'ntū xalacsāsti'. Hui'x ta'na' lā' quilāmākaxmatīyāuj a'ntūn tū' maktin ickaxmatāuj. Lā' icca'tzīcu'tunāuj tuchū huanicu'tun huā'mā'. RLā' chi'paca Pablo lā' lē'nca nac Areópago a'nlhā ixtatakēxtimī makapitzīn pūchihuīna'nī'n lā' tahuanilh: ―Quina'n icca'tzīcu'tunāuj huā'mā' xasāsti' tachihuīn a'ntū māsuyu'ya'. #Lā tatā'chihuīna'lh ā'makapitzīn a'ntī lej lakskalalhna' chi'xcuhuī'n. Makapitzīn de ū'tunu'n ixtastālani' ixlīmāsca'tīnca'n a'ntī ixuanican epicúreosnu'. Lā' ā'makapitzīn ixtastālani' ixlīmāsca'tīnca'n estoicosnu'. Lā' makapitzīn tahualh: ―¿Tuchū huanicu'tun ixtachihuīn huā' a'ntī lej chihuīna'n? Lā' ā'makapitzīn tahualh: ―Huā'mā' māsu'yumā' ixdiosesca'n makatiyātī'n. Tahualh huā'mā' porque Pablo ixcāmāsu'ni' ixpālacata Jesús lā' ixpālacata a'nchī lakahuanchokocan. GLā' lakalīyān ixcātā'lāhuani' nac lītokpān con huan israelitas lā' a'ntī ixta'a'cnīni'ni' Dios. Lā' lakalīyān ixcātā'lāhuani' nac lītamāuj con a'ntī ixtachā'n a'ntza'. Pablo ixcāka'lhīmā' Silas lā' Timoteo nac Atenas. Lā' tamakchuyīlh porque laktzī'lh huan xcānsipej ixlītzumakō' ídolos. 7gLā' a'ntīn tatā'a'lh Pablo talē'lh nac xcānsipej Atenas lā' tataspi'tli para nacāmāca'tzīnīcan Silas lā' Timoteo que catalaka'lh Pablo lacapalh. Pablo nac Atenas Lā' tuncan lacapalh huan tā'timīn tamacā'lh Pablo na ixquilhtūn mar. Lā' Silas lā' Timoteo tatachokolh nac Berea. ;o Lā' a'xni'ca' huan israelitas xalanī'n nac Tesalónica taca'tzīlh que Pablo ixcākalhachihuīna'ni' nac Berea ixpālacata ixtachihuīn Dios, lā' xlaca'n ta'a'lh a'ntza'. Lā' cāchihuīna'maxquī'ca huan tachi'xcuhuī't xalanī'n nac Berea a'ntīn tū' ixtakalhlaka'ī'. Lā' xlaca'n tatā'kaquī'lh. R Lā' chuntza' takalhlaka'ī'lh lhūhua' a'ntī israelitas lā' nā a'ntīn tū' israelitas. Lā' huan ixtalhūhuā't a'ntīn tū' israelitas, lhūhua' puscan xalaka'tla'n lā' lhūhua' chi'xcuhuī'n.  Lā' huan tamā'na israelitas xalanī'n nac Berea lej xa'nca ixtapāstacna'n lā' tū' hua'chi xalanī'n nac Tesalónica. Lā' lej ixtakaxmatcu'tun huan xatzey tachihuīn lā' lakalīyān ixtaputza na ixtachihuīn Dios a ver ilh stu'ncua' a'ntū hualh Pablo. L Lā' chu tuncan lacapalh huan cā'tzī'sa huan tā'timīn tamacā'lh huan Pablo lā' Silas nac xcānsipej Berea. Lā' a'xni'ca' tachā'lh, xlaca'n tatanūlh na ixlītokpānca'n israelitas. w Lā' a'xni'ca' lacāxtlahuaca con lakatin fianza, makxtekca Jasón lā' huan makapitzīn. Pablo lā' Silas nac Berea w gLā' a'xni'ca' takaxmatli huā'mā', tatamakchuyīlh huan tachi'xcuhuī't lā' huan pūchihuīna'nī'n. u cLā' Jasón cāmakxtekli tatanūlh na ixchic. Lā' xlaca'n tū' ta'a'cnīni'ni' ixlīmāpa'ksīn César. Xlaca'n tahuan que a'nampala kalhatin rey ixtacuīni' Jesús. Lā' xlaca'n talacasqui'n que ū'tza' huā'mā' na'a'cnīni'ni'can. = sLā' como tū' cākaksca lā' stancalē'nca huan Jasón lā' makapitzīn huampala tā'timīn. Lā' talē'ni'lh huan pūchihuīna'nī'n lā' lej cālīmāta'sīca lā' cāhuanica: ―Huā' tamā'na chi'xcuhuī'n tamāmakchuyīnī't ixlīhuāk tachi'xcuhuī't nac quilhtamacuj. Lā' nā taminī't huā'tzā'. 2 ]Pero huan israelitas a'ntīn tū' ixtakalhlaka'ī', xlaca'n talakca'tzalh lā' talē'lh ā'makapitzīn a'ntīn tū' tzeyā chi'xcuhuī'n lā' a'ntī chu xmān ixtalatlā'huan. Lā' tamākēstokli lhūhua' tachi'xcuhuī't lā' lej tatā'kaquī'lh nac huan xcānsipej. Lā' ixtasātanūcu'tun huan na ixchic Jasón. Lā' ixtamāxtucu'tun huan Pablo lā' Silas lā' ixcālīmincu'tuncan na ixlacapūnca'n huan tachi'xcuhuī't. A {Lā' ā'makapitzīn de ū'tunu'n ta'a'ka'ī'lh a'ntū hualh Pablo. Lā' tatā'tā'cxtimīlh Pablo lā' Silas. Lā' nā chuntza' tatā'tā'cxtimīlh lhūhua' a'ntīn tū' israelitas lā' lej ixta'a'cnīni'ni' Dios. Lā' huan makapitzīn puscan xalaka'tla'n nā xlaca'n tatā'tā'cxtimīlh Pablo lā' Silas. Lā' Pablo cāmāsu'ni'lh lā' cāmāca'tzīnīlh a'nchī huan ixtachihuīn Dios que tasqui'nī napātīni'n lā' nalakahuanchoko Cristo a'ntī Dios lacsacui'līnī't. Lā' cāhuanilh: ―Huā'mā' Jesús, a'ntī iccāhuaniyāni', xla' ū'tza' Cristo. wLā' como Pablo ixlīsmanīnī't tanū nac lītokpān, cātā'tanūlh. Lā' lakatin chi'chini' a'ntū pūjaxcan, Pablo cākalhachihuīna'ni'lh por ixpālacata ixtachihuīn Dios. Lā' chuntza' tlahuapā ixlīmixtzeyan lā' ixlīcāujquitzisma'j. 0 [Pablo lā' Silas tatētaxtulh nac xcānsipejni' Anfípolis lā' Apolonia. Lā' tachā'lh nac xcānsipej Tesalónica a'nlhā ixyā lakatin ixlītokpānca'n israelitas. R(Lā' Pablo lā' Silas, a'xni'ca' ixtataxtunī'ttza' nac pūlāchī'n, tatanūlh na ixchic Lidia. Lā' cālaktzī'nca huan tā'timīn. Lā' Pablo lā' Silas tamaxquī'lh tapāstacna' lā' ta'a'lh.'Lā' cālakminca Pablo lā' Silas lā' cāsqui'ni'ca tamāsputūn. Lā' cāmaxtuca lā' cāsqui'ni'ca que catataxtulh de nac xcānsipej. |q&Lā' huan mayūlhnu' tamāca'tzīnīpā huan pūchihuīna'nī'n huanmā' tachihuīn. Lā' xlaca'n tajicua'lh a'xni'ca' takaxmatli que huan tachī'nī'n ixtatapa'ksī nac Roma lā' tū' chu catīhuāya chi'xcuhuī'n ixtahuanī't xlaca'n. )K%Lā' Pablo cāhuanilh huan mayūlhnu': ―Quincātakēsno'knī'ta'ni' na ixlacapūnca'n tachi'xcuhuī't lā' quincātamānūni' nac pūlāchī'n lā' tū' quincātatlahuani'ni' justicia, a'yuj quina'n ictapa'ksīyāuj nac Roma lā' ū'tza' iclīka'lhīyāuj quintachihuīnca'n. Lā' chuhua'j lakatzē'k quincātatlakamacā'ncu'tunāni'. Tū' tzey. Chuhua'j catamilh māni' ū'tunu'n lā' caquincātamāxtuni'. T!$Lā' huan chī'ni' māca'tzīnīli Pablo a'ntū huanica lā' hualh: ―Huan pūchihuīna'nī'n tamāpa'ksīni'lh que na'iccāmakxtekāni'. Chuhua'j cataxtutit lā' capintit lā' Dios cacālē'ni'. 9#Lā' a'xni'ca' tuncuīlh, huan pūchihuīna'nī'n tamacā'lh mayūlhnu' natahuani huan chī'ni': ―Cacāmakxte'kti huan tamā'na chi'xcuhuī'n. #?"Lā' huan chī'ni' cālē'lh na ixchic lā' cāmāhuī'lh. Lā' lej tapāxuhualh xla' lā' ixlīhuāk xala' na ixchic porque ixtakalhlaka'ī'nī't Dios. W~'!Lā' tuncan lacapalh huan cā'tzī'sa, huan chī'ni' cālē'lh Pablo lā' Silas lā' cāche'kē'ni'lh a'nlhā ixcāsno'kcanī't. Lā' ixlīhuākca'n a'ntī ixtahui'lāna' na ixchic ta'a'kpaxkō'lh tuncan. h}I Lā' cāhuanica ixtachihuīn Dios huan chī'ni' lā' ixlīhuākca'n xalanī'n na ixchic. |1Lā' xlaca'n takalhtīni'lh: ―Cakalhlaka'i' huan Māpa'ksīni' Jesucristo lā' napūtaxtuya' hui'x lā' nā chuntza' xalanī'n na minchic. {wLā' cāmāxtulh lā' cākalhasqui'nīlh: ―Chi'xcuhuī'n, ¿tuchū tasqui'nī na'ictlahua quit para na'icpūtaxtu? zLā' huan chī'ni' squi'nli lakatin pūmaksko lā' tanūlh lacapalh lā' ī'xpipitēlha cātatzokostani'lh Pablo lā' Silas. y}Pero Pablo ta'salh palha' lā' huanilh: ―Tuntū' catlahua'ni'ca mē'cstu. Quilīhuākca'n ictanūmā'nauj huā'tzā'. \x1Lā' chu tuncan lacapalh huan chī'ni' lakahualh lā' laktzī'lh laquī'yā huan pūlāchī'n. Lā' maxtulh ixcuchilu lā' ixa'cstu ixmaknīcu'tuncan porque xla' puhualh huan tachī'nī'n ixtatzā'lanī'ttza'. !w;Lā' chu līmaktin lej tzuculh tachiqui huan ti'ya't. Lā' ixtūtzā'n taxaka de huan pūlāchī'n taxakā'līlh. Lā' chu tuncan lacapalh huan pūlāchī'n talaquī'lh. Lā' huan qui'hui' a'nlhā ixcāmānūcanī't ixtojonca'n ixlīhuākca'n tachī'nī'n chu tuncan talakxtulh. CvLā' hua'chi i'tāt tzī'sa, Pablo lā' Silas ixta'orarlītanūmā'na lā' ixtatlī'tanūmā'na lā' nā ixtamācā'tanīmā'na Dios. Lā' huan tachī'nī'n ixtakaxmattanūmā'na. ?uwLā' como chuntza' māpa'ksīca, ū'tza' cālīmānūlh más na ixtankētzā'n lā' cāmānūni'ca ixtojonca'n a'nlhā ixlaclhu'cu'canī't kentu' qui'hui' lā' ixmāpīstuccanī't. t7Lā' a'xni'ca' lejtza' ixcākēsno'kcanī't lā' nā cāmānūca nac pūlāchī'n. Lā' nā māpa'ksīca huan chī'ni' que xa'nca cacāmaktaka'lhli. hsILā' chuntza' huan tachi'xcuhuī't tatā'kaquī'lh lā' talalh ixtā'ca'tzaca'n Pablo lā' Silas. Lā' huan pūchihuīna'nī'n tamāpa'ksīni'lh que cacāxtī'tpūxtuca ixlu'xu'ca'n lā' cacākēsno'kca con qui'hui'. r9Lā' tamāsu'yu xtunc talanān a'ntū quina'n tūla kalhlaka'ī'yāuj porque quina'n romanos. Lā' tūla catitlahuáuj porque tū' chuntza' huan ley. :qmLā' a'xni'ca' ixcālīmincanī't ixlacapūnca'n pūchihuīna'nī'n lā' cāhuanica: ―Huā' tamā'na chi'xcuhuī'n israelitas cāmāmakchuyī xalanī'n na quixcānsipejca'n. p1Pero a'xni'ca' huan ixtēcu'nī'n taca'tzīlh que tūlalhtza' ixtatlaja, lā' cāchi'paca Pablo lā' Silas lā' cālīminca nac pūchihuīn. -oSLā' chuntza' ixtlahua huā'mā' lātma'j chi'chini'. Lā' Pablo jiclhualh lā' talakspi'tli lā' huanilh huan tlajana' a'ntū ixtanūni'ma' na ixa'clhcunuc huan tzu'ma'jāt: ―Por ixlīmāpa'ksīn Jesucristo icuaniyāni' cataxtu de huan tzu'ma'jāt. Lā' chu tuncan lacapalh taxtulh. n{Lā' huan tzu'ma'jāt ixquincāstālani'yāni' a'xni'ca' xa'iclatlā'huanāuj con Pablo. Lā' palha' ixta'sa lā' ixuan: ―Huā' tamā'na chi'xcuhuī'n tatā'scuja Dios a'ntī lej ka'tla'. Xlaca'n cātahuaniyāni' a'nchīn tzē nalīpūtaxtucan. RmLā' lakatin chi'chini' a'xni'ca' xa'ica'mā'nauj a'nlhā ixtlahuacan oración, icpāxtokui kalhatin tzu'ma'jāt a'ntī ixka'lhī tlajana' a'ntū ixuan a'ntū napātle'ke. Lā' huan chi'xcuhuī'n, a'ntī ixtēcu'nī'n de huan tzu'ma'jāt ixtahuanī't, lej lhūhua' ixtatlajamā'na por ixpālacata ixuan a'ntū napātle'ke. l%Lā' a'kpaxli lā' nā a'ntī ixtahui'lāna' na ixchic. Lā' Lidia quincāsqui'ni'ni' lā' quincāhuanini': ―Palh puhua'nā'tit hui'xina'n que quit stu'ncua' ickalhlaka'ī' Māpa'ksīni', capintit na quinchic lā' natachokoyā'tit a'ntza'. Lā' lej quincāhuanini'. k3Lā' chā'tin de xlaca'n, a'ntī ixquincākaxmatni'yāni', kalhatin puscāt ixtacuīni' Lidia. Xla' xala' nac Tiatira ixuanī't lā' ī'stā' lu'xu' xasmumonko'. Lā' lej ixa'cnīni'ni' Dios. Lā' huan Māpa'ksīni' mākaxmatīcu'tulh a'ntū hualh Pablo. Lā' a'kahuāna'lh. )jK Lā' lakatin chi'chini' a'ntū tapūjaxa israelitas, ictaxtūj de huan xcānsipej. Lā' icchā'uj na ixquilhtūn pūxka a'nlhā icpuhuáuj que chō'la a'ntza' lanān ixtakēstokcan ixtlahuacan oración. Lā' ictahui'lauj lā' iccātā'chihuīna'uj huan puscan a'ntī ixtatakēstoknī't. Ki Lā' ictaxtūj de a'ntza' lā' icchā'uj nac Filipos a'ntū tapa'ksī nac Roma. U'tza' más xaka'tla' xcānsipej ixlīhuāk huan estado de Macedonia. Ictachokouj huā'mā' xcānsipej lātma'j. h Ictaxtūj nac Troas lā' icpū'a'uj barco lā' stu'nc icmiuj nac Samotracia. Lā' ixlīlakalī huampala ica'uj nac Neápolis. Fg Lā' a'xni'ca' lakachuyakō'lh, tuncan quina'n ictzucūj ictacāxāuj para na'ica'nāuj nac estado de Macedonia. Chu tuncan icpāstacui que ixlīstu'ncua' Dios quincālacsacnī'ta'ni' na'iccākalhachihuīna'ni'yāuj xalanī'n nac Macedonia huan xatzey tachihuīn ixpālacata Jesucristo. Pablo lā' Silas nac Filipos ofW A'ntza' cā'tzī'sa Pablo lakachuyalh lā' laktzī'lh kalhatin chi'xcu' xala' nac Macedonia a'ntī tāyalh ixlacapūn. Lā' huan chi'xcu' lej ī'squi'ni' lā' huanilh: “Caquilālaka'uj nac Macedonia lā' caquilāmaktāyauj”. ReLā' tatētaxtulh nac Misia lā' ta'a'lh tancā'n nac xcānsipej Troas. (dILā' a'xni'ca' tachā'lh na ixlītapitzi a'nlhā ixmāpa'ksī Misia, lā' ta'a'ncu'tulh nac Bitinia. Pero huan ixEspíritu Jesús tū' cāmakxtekli nata'a'n. :cmLā' huan Espíritu Santo tū' cāmakxtekli tachihuīna'n xatzey tachihuīn nac Asia. Lā' Pablo lā' a'ntī ixtatā'a'n tatētaxtulh na ixlēka'tla' Frigia lā' Galacia. pbYLā' chuntza' huan a'ntī ixtatakēstoka nac lakatunu' cā'lacchicni' tatahuixcānīlh lā' ā'chulā' takalhlaka'ī'lh. Lā lakalīyān talhūhua'ntēlhalh. Pablo lakachuyalh lā' laktzī'lh kalhatin chi'xcu' xala' nac Macedonia >auLā' xlaca'n ixtatētaxtutēlha huan lakatunu' xcānsipejni'. Lā' ixcāmāca'tzīnīcan huan līmāpa'ksīn a'ntū ixtahuanī't apóstoles lā' huan xanapuxcu'nu' nac Jerusalén. =`sLā' Pablo ixlē'ncu'tun Timoteo. Lā' huan israelitas ixtaca'tzī que ixtāta' Timoteo tū' israelita ixuanī't. Lā' ū'tza' Pablo līmāchu'cunīni'lh Timoteo para que naka'lhī ixlīlakapascan como hua'chi israelitas. Pablo tlahualh huā'mā' porque tū' cāmaka'kchā'ncu'tulh huan israelitas a'ntza'. __7Huan tā'timīn nac Listra lā' nac Iconio ixtaca'tzī palh tzeyā chi'xcu' Timoteo. ^ 1Lā' Pablo lā' Silas tachā'lh nac xcānsipejni' Derbe lā' Listra. Lā' tapāxtokli kalhatin chi'xcu' a'ntī ixkalhlaka'ī' lā' ixtacuīni' Timoteo. Xla' ixo'kxa' ixuanī't kalhatin puscāt israelita a'ntī ixkalhlaka'ī'. Lā' ixtāta' Timoteo tū' israelita ixuanī't. B]})Lā' Pablo lā' Silas ixtatētaxtutēlha nac estado de Siria lā' Cilicia lā' ixcāmaxquī' tahuixcān huan tā'timīn a'ntī a'ntza' ixtatakēstoka nac lakatunu' cā'lacchicni'.~\u(Lā' Pablo lacsacli Silas lā' tataxtulh. Lā' huan tā'timīn ixtasqui'ni'nī't huan Māpa'ksīni' camaktaka'lhli. [#'Lā' lej talālacatāquī'lh Bernabé lā' Pablo. Lā' ū'tza' talītaxtunquīlh. Bernabé lē'lh Marcos lā' tapū'a'lh barco nac Chipre. Z!&Pero Pablo tū' ixlē'ncu'tun porque Marcos ixcāmakxteknī't xlaca'n a'xni'ca' ixtahui'lāna' nac Panfilia. Lā' tū' a'lh cātā'scuja. eYC%Lā' Bernabé ixlē'ncu'tun Juan, a'ntī ixka'lhī ixlītāpātu' ixtacuīni' Marcos. X $A'xni'ca' ixpātle'kenī'ttza' lātma'j chi'chini', Pablo huanilh Bernabé: ―Cacālaka'mpalauj huan quintā'timīnca'n na ixlīhuāk xcānsipejni' a'nlhā māca'tzīnīnī'ta'uj ixtachihuīn Māpa'ksīni'. Cāhui laktzī'nāuj a'nchī tataxtokō'. nWU#Lā' nā Pablo lā' Bernabé tatachokolh nac Antioquía. Xlaca'n lā' lhūhua' ā'makapitzīn huampala ixtamāsu'yu lā' ixtalē'cta'sana'n ixtachihuīn Māpa'ksīni'. Pablo a'lh ixlīmaktu' para nalē'n makat xatzey tachihuīn 0V["Lā' puhuanli Silas natachoko a'ntza'. 2U]!Lā' a'xni'ca' ixtahui'lāna'tza' makān a'ntza', cāmakxtekca huan tā'timīn lā' cāhuanica: “Dios cacālē'ni'”. Lā' talakminchokopā a'ntī ixcāmacā'nī't. 1T[ Lā' Judas lā' Silas nā xlaca'n a'cta'sana'nī'n ixtahuanī't. Xlaca'n lej tahualh lā' cāmaxquī'ca tapāstacna' huan lītā'timīn lā' cāmaxquī'ca tahuixcān. `S9Xlaca'n talakapūtle'kelh lā' tapāxuhualh por ixpālacata cāmāko'xamāka'tlī'ca. aR;Lā' cāmacā'nca Bernabé lā' Pablo lā' ā'makapitzīn. Lā' xlaca'n ta'a'lh tancā'n nac Antioquía. Lā' a'ntza' cāmākēstokca huan tachi'xcuhuī't a'ntī ixtakalhlaka'ī' lā' cāmaxquī'ca huan carta. Q}que hui'xina'n tū' catihua'tit quinīt a'ntū līlakachi'xcuhuī'canī't ídolo, lā' tū' cahua'tit ka'lhni', lā' tū' cahua'tit ixquinīt animalh a'ntū a'kpixchī'canī't, lā' tū' camakpuscātīni'ntit lā' tū' cataka'lhīlh ixmakchi'xcu'ca'n puscan. Palh hui'xina'n natlōkentaxtūyā'tit huā'mā', natlahuayā'tit a'ntūn tzey. Xmān huā'mā' iccāhuaniyāni'”. ,PQNa'iccāmaxquī'yāni' hui'xina'n lakatin līmāpa'ksīn chuntza' a'nchī ixtapuhuān Espíritu Santo lā' nā quintapuhuānca'n. Chu xmān huā'mā' tasqui'nī: zOmLā' iccāmacā'nī'ta'nchāuj Judas lā' Silas. Xlaca'n nacāhuaniyāni' chu ū'tza' a'ntū ictzo'knumā'nauj. ~NuHuan kalhatu' chi'xcuhuī'n tatanūnī't a'nlhā lej cā'lījicua' por ixpālacata quiMāpa'ksīni'ca'n Jesucristo. 6MeA'xni'ca' quina'n ictakēstokui, iclīhui'līuj iclacsacāuj chi'xcuhuī'n a'ntī na'iccālakmacā'nāchāni' hui'xina'n con Bernabé lā' Pablo a'ntīn cāpāxquī'yāuj. LLIckaxmatnī'ta'uj que makapitzīn de quina'n tataxtunī't de ā'tzā' a'yuj quina'n tū' iccāmaxquī'uj xlaca'n līmāpa'ksīn. Lā' xlaca'n cātalīmāmakchuyīnī'ta'ni' con a'ntū ixtamāsu'yu lā' cātamāpātza'nkāni'nī'ta'ni'. Lā' tahualh que tasqui'nī que hui'xina'n natlahuayā'tit ixtalanānca'n israelitas. 9KkLā' tzo'kca lakatin carta a'ntū talē'lh Judas lā' Silas. Lā' ixtatzo'kni' nac carta lā' tahualh: “Quina'n apóstoles lā' xanapuxcu'nu' lā' tā'timīn iccāsaludarlīyāni' hui'xina'n tā'timīn a'ntīn tū' israelitas xalanī'n nac xcānsipej Antioquía lā' nac estado de Siria lā' Cilicia. J-Lā' huan apóstoles lā' huan xanapuxcu'nu' lā' ixlīhuākca'n talīhui'līlh talacsaca makapitzīn chi'xcuhuī'n chu lī'ū'tunu'n lā' nacāmacā'ncan con Pablo lā' Bernabé nac Antioquía. Lā' macā'nca huan Judas, a'ntī ixka'lhī ixlītāpātu' ixtacuīni' Barsabás, lā' ā'chā'tin ixtacuīni' Silas. Huan tamā'na kalhatu' chi'xcuhuī'n xalaka'tla' ixtahuanī't huan lītā'timīn. FIChuntza' icpuhuan porque lejtza' makān na ixlīhuāk cā'lacchicni', pō'ktu chi'chini' a'ntū pūjaxcan, a'cta'sana'ncan lā' lakapūtle'kecan a'ntū hualh Moisés ―cāhuanilh Jacobo. @HyIcpuhuan que natzo'kāuj lā' nacāhuaniyāuj que tū' catahua'lh a'ntū cā'a'ksajuī'canī't huan ídolos lā' nā tū' catamakpuscātīni'lh lā' tū' cataka'lhīlh huan puscan ixmakchi'xcu'ca'n lā' nā tū' catahua'lh ixquinīt huan animalhna' a'ntū a'kpixchī'canī't lā' nā tū' catahua'lh ka'lhni'. G+Lā' Jacobo huampā: ―U'tza' quit quintapāstacna' que tū' cacāmāmakchuyīuj a'ntīn tatā'a'n Dios xlaca'n a'ntīn tū' israelitas. zFmHuā'mā' hualh huan Māpa'ksīni' a'ntī māsu'yulh huā'mā' desde a'xni'ca' lacatuncuīlh huan quilhtamacuj. QELā' chuntza' ā'makapitzīn chi'xcuhuī'n nataputza Māpa'ksīni'.Lā' nā nataputza nā ixlīhuākca'n xalanī'n nac ā'lakatunu' xcānsipejni' a'ntīn cālakapascan quintachi'xcuhuī't. (DIA'calīstān na'ictaspi'ta lā' na'ictlahuapala huan ixchic David a'ntū laclalh.Lā' na'iccāxtlahuapala a'nlhā laclanī't, lā' na'icyāhuapala. nCULā' huan a'cta'sana'nī'n xalanī'n makāntza' tahualh chu ū'tza'. Lā' chuntza' tatzo'kni': 'BGPūtle'kenī'ttza' Simón Pedro a'nchī Dios xapū'la cālacsacli makapitzīn chi'xcuhuī'n a'ntīn tū' israelitas. Dios cālacsacli para natala ixcamana'. lAQ Lā' a'xni'ca' xlaca'n tachihuīna'nkō'lh, Jacobo kalhtīni'lh: ―Tā'timīn, caquilākaxmatui. @5 Lā' tuncan ixlīhuāk ixtalhūhuā't tachi'xcuhuī't taquilhca'cslalh. Lā' xlaca'n takaxmatli a'xni'ca' Bernabé lā' Pablo tapūtle'kelh huan lē'cnīn lā' laka'tla'n catūhuā a'ntū Dios cāmaktāyalh que tzē tatlahua na ixlaclhpu'nanca'n a'ntīn tū' israelitas. )?K Pero ickalhlaka'ī'yāuj que xapūtaxtuni' quina'n chuntza' hua'chi nā xlaca'n porque quincāmāpūtaxtūcu'tuni' quiMāpa'ksīni'ca'n Jesús ―hualh Pedro. \>1 ¿A'chī' pāstacna'nā'tit hui'xina'n que tū' tzey a'nchī Dios lacasqui'n natakalhlaka'ī' nā xlaca'n a'ntīn tū' israelitas? Lā' ¿a'chī' lacasqui'nā'tit hui'xina'n que xlaca'n natatlōkentaxtū huan ley a'ntū maxquī'ca Moisés? U'tza' quinatāta'na'ca'n tūlalh tatlōkentaxtūlh. Lā' nā quina'n tūlalh catitlōkentaxtūj. t=a A'cxtim Dios xacalh ixa'clhcunucca'n xlaca'n lā' qui'a'clhcunucca'n por ixpālacata līpāhuanāuj Dios. <%Lā' Dios, a'ntī lakapasa ixa'clhcunucca'n tachi'xcuhuī't, ū'tza' cāmaxquī'lh xlaca'n huan Espíritu Santo chuntza' a'nchī quincāmaxquī'nī'ta'ni'. Lā' chuntza' māsu'yulh que Dios lacasqui'n que natakalhlaka'ī' nā xalanī'n nac ā'lakatunu' xcānsipejni'. ,;QLā' ixtalacchihuīna'mā'nacus lā' tāyalh Pedro lā' cāhuanilh: ―Tā'timīn, hui'xina'n ca'tzīyā'tit que makāntza' Dios lacsacli kalhatin de quina'n. Quit quilacsacli para que na'iccāhuani xatzey tachihuīn a'ntīn tū' israelitas lā' chuntza' tzē natakalhlaka'ī' nā xlaca'n. q:[Lā' huan apóstoles lā' xanapuxcu'nu' tatakēstokli para que xa'nca natalacāxtlahua huā'mā'. 99kLā' tatāyalh makapitzīn a'ntī ī'stālani' ixtamāsca'tīnī'nca'n fariseosnu' lā' ixtakalhlaka'ī'. Lā' tahualh: ―Lā' tasqui'nī que nataka'lhī ixlīlakapascanca'n israelitas nā xlaca'n a'ntīn tū' israelitas. Lā' nā tasqui'nī que nata'a'kahuāna'ni' huan ley a'ntū maxquī'ca Moisés. 8 Lā' a'xni'ca' Pablo lā' Bernabé tachā'lh nac Jerusalén lā' tapāxtokli con tapāxuhuan huan tā'timīn lā' apóstoles lā' xanapuxcu'nu' lītokpān. Lā' Pablo lā' Bernabé tahuanilh ixlīhuāk a'ntū Dios cāmaktāyalh que tzē natatlahua. O7Lā' chuntza' huan tā'timīn xalanī'n nac huan lītokpān nac Antioquía tamacā'lh Pablo lā' Bernabé. Lā' xlaca'n ta'a'lh lā' ixtatētaxtutēlha lakaxtim nac estado de Fenicia lā' Samaria. Lā' ixtapūtle'keni' a'nchī ixtakalhlaka'ī' huan a'ntīn tū' israelitas. Lā' ū'tza' talīpāxuhualh huan tā'timīn. ~~}|{zzDyUx{wwvumtt@sVjUTTRSRlQQPO^NkMM%KKfJII9HHw=t<Lā' a'ntīn tahualh chuntza' ixlīlhūhua'ca'n más de tu'pu'xam chi'xcuhuī'n. d' A'xni'ca' tuncuīlh, makapitzīn israelitas talacchihuīna'lh que natamaknī Pablo. Tatasca'jalh lā' talāhuanilh: ―Nīn tuntū' catihua'uj lā' tū' catiko'tnūj hasta a'xni'ca namaknīyāuj Pablo. Dios caquincāmāpātīnīni' palh tū' natlōkentaxtūyāuj. ucc Lā' huā'mā' tzī'sa huan Māpa'ksīni' tasu'yuni'lh Pablo lā' huanilh: ―Tū' caji'cua'. Chuntza' chīn chihuī'na' por quimpālacata nac Jerusalén, chuntza' nachihuīna'na' nac Roma. Talacchihuīna'lh para natamaknī Pablo Sb Lā' ā'chulā' talālacatāquī'lh. Lā' xapuxcu' tropa, xla' jicua'lh que Pablo ixtalālīlacstancacu'tun. Lā' ū'tza' cālīmacā'lh ixtropas para namāxtucan lā' nalē'mpalacan nac cuartel. Ga Ixlīhuākca'n ixta'a'cta'samā'na. Tuncan tatāyalh huan makapitzīn mākalhtō'kē'ni'nī'n de huan ley, a'ntī ixchi'xcuhuī'n fariseosnu' lā' tahualh: ―Huā'mā' chi'xcu' nīn tuntū' tlahuanī't a'ntūn tū' tzey. Tzēlasā' tā'chihuīna'lh lakatin espíritu o kalhatin ángel. Tū' catā'lātlahuáuj Dios. l`QHuan saduceosnu' tahuan que tūla catitalakahuanchokolh huan nīnī'n. Lā' tahuan que tintī' ángeles lā' tintī' huan espíritu. Lā' huan fariseosnu', xlaca'n takalhlaka'ī' que huāk a'nan. Lā' ū'tza' talālīhuanilh. (_ILā' a'xni'ca' Pablo hualh huā'mā', tataxtunquīlh a'ntī ixtatakēstoknī't. Lā' tatzuculh talālacatāquī' huan fariseosnu' lā' huan saduceosnu'. {^oLā' makapitzīn pūchihuīna'nī'n, xlaca'n ixchi'xcuhuī'n saduceosnu' ixtahuanī't lā' ā'makapitzīn huampala ixchi'xcuhuī'n fariseosnu'. Lā' a'xni'ca' ca'tzīlh Pablo huā'mā', lej palha' cāhuanilh: ―Chi'xcuhuī'n, quintāta' xla' fariseo lā' nā quit fariseo. Quilālē'ksa'nīni'nāuj porque quit ickalhlaka'ī' que huan nīnī'n natalakahuanchoko. G]Lā' Pablo hualh: ―Chi'xcuhuī'n, quit tū' xa'icca'tzī palh xla' xamāpa'ksīni' curasna'. Chuntza' tatzo'kni': “Tū' tilīchihuīna'na' a'ntī cāmāpa'ksī tachi'xcuhuī't”. \Lā' a'ntī ixtayāna' a'ntza' tahualh: ―¿A'chī' lacatāquī'ya' xla' a'ntī Dios hui'līnī't xamāpa'ksīni' curasna'? b[=Lā' Pablo huanilh: ―Dios namāpātīnīyāni' hui'x, a'kxokonu'. Hui'x hui'la' para naquintlahuani'ya' justicia chu a'nchī tatzo'kni' nac ley. Lā' quimātu'csnī'ni'. Lā' tū' chuntza' tatzo'kni' nac ley. Z Tuncan huan Ananías, a'ntī xamāpa'ksīni' curasna', cāhuanilh a'ntī ixtayāna' na ixpajtzu Pablo: ―Caquilhtu'cstit. JY Pablo cālakalaktzī'lh huan pūchihuīna'nī'n lā' hualh: ―Chi'xcuhuī'n, israelitas hua'chi quit, quit māni' icpāstacna'n que lej xa'nca iclatlā'huan na ixlacapūn Dios hasta chuhua'j. 5XcLā' ixlīlakalī huan xapuxcu' tropa ixca'tzīcu'tun tuchū ixpālacata huan israelitas talē'ksa'nīni'lh Pablo. Macaxcutli Pablo. Lā' cāmākēstokli ixlīhuākca'n huan xanapuxcu'nu' curasna' lā' ixlīhuākca'n pūchihuīna'nī'n. Lā' līmilh Pablo lā' hui'līlh na ixlacapūnca'n.`W9Chu tuncan lacapalh ta'a'kxtekyāhualh Pablo a'ntī ixtakēsnokcu'tun. Lā' huan xapuxcu' jicua'lh a'xni'ca' ca'tzīlh que ixchī'nī't kalhatin a'ntī ixtapa'ksī nac Roma. Pablo tamaktāyalh nac pūchihuīn 5VcHuan xapuxcu' tropa hualh: ―Lā' lhūhua' tumīn icmāpalanī't para na'ictapa'ksī nac Roma. Lā' Pablo hualh: ―Desde iclacatuncuīlh quit ictapa'ksī nac Roma. Lā' huan xapuxcu' tropa lakmilh Pablo lā' kalhasqui'nīlh: ―¿Chā stu'ncua' hui'x tapa'ksīya' nac Roma? Lā' Pablo kalhtīni'lh: ―U'huē. Quit ictapa'ksī nac Roma. >TuA'xni'ca' huanica huā'mā', huan capitán laka'lh huan xapuxcu' tropa lā' māca'tzīnīlh lā' huanilh: ―¿Tuchū natlahua'ya'? Huanmā' chi'xcu' xla' tapa'ksī nac Roma. xSiLā' a'xni'ca' ixchī'yāhuamā'ca para nakēsnokcan, Pablo kalhasqui'nīlh huan capitán a'ntī ixyā a'ntza': ―¿Chu chuntza' huan nac ley? Tūla kēsnokcan kalhatin a'ntīn tapa'ksī nac Roma lā' palh tūna'j tlahuani'can justicia. fRELā' huan xapuxcu' tropa māmānūnīni'lh Pablo nac cuartel. Lā' ixmākēsno'knīni'ncu'tun para namāchihuīnīcan. Ixca'tzīcu'tun tuchū ixpālacata ixtalīta'sa huan tachi'xcuhuī't lā' ixtalī'a'kchā'ni' Pablo. oQWIxtata'sa lā' ixtatincxa ixlu'xu'ca'n lā' ixtamākosū pokxni' porque lej ixta'a'kchā'nī't. 8PiHuan tachi'xcuhuī't tū'tza' ixtakaxmatni'cu'tun Pablo a'ntū ixcāhuani. Tatzuculh tata'sa lā' tahualh: ―¡Canīlh huā'mā' chi'xcu'! ¡Tū' līmakuan natahui'la! cO?Lā' Māpa'ksīni' quihuanilh: “Capit. Quit na'icmacā'nāni' makat. Nacālakpina' xlaca'n a'ntīn tū' israelitas”. Chuntza' quihuanica ―hualh Pablo. Huan xapuxcu' tropa timāpa'ksīni'lh que ixkēsnokca Pablo aN;Lā' nā quit xa'icyā a'ntza' a'xni'ca' maknīca Esteban a'ntī ixchihuīna'n por mimpālacata. Lā' quit nā xa'iclīca'tzī a'ntūn tatlahuani'lh lā' xa'icmaktaka'lha ixlu'xu'ca'n xlaca'n a'ntīn tamaknīlh”. HM Lā' icuanilh: “Māpa'ksīni', xlaca'n taca'tzī que quit xa'ica'n ixlīhuāk nac lītokpānna' lā' xa'iccāmānū nac pūlāchī'n a'ntī ixtakalhlaka'ī'yāni' lā' xa'iccāhui'līni'. MLLā' iclaktzī'lh huan Māpa'ksīni' Jesús lā' xla' quihuanilh: “Calacapala' lā' cataxtu tuncan nac Jerusalén porque ā'tzā' tū' catikalhlaka'ī'ca a'ntū chihuīna'na' quimpālacata”. sK_’Lā' icmimpā nac Jerusalén lā' icquī'orarlīlh nac xaka'tla' lītokpān. Lā' iclakachuyalh. pJYLā' chuhua'j, ¿a'chī' takoxī'ya'? Catā'kaqui' lā' ca'a'kpaxti lā' calīpāhua'nti Jesucristo lā' chuntza' naxapacan mintalaclē'i'”, quihuanilh Ananías. Pablo cāhuanilh a'nchī līmacā'nca con a'ntīn tū' israelitas AI{Lā' chuntza' nacākalhachihuīna'ni'ya' ixlīhuākca'n tachi'xcuhuī't ixpālacata huan a'ntī Xatzey. Lā' nacāpūtle'ke'ni'ya' a'ntū laktzī'nī'ta' lā' a'ntūn kaxpa'tnī'ta'. CHLā' quihuanilh: “IxDiosca'n quinatāta'na'ca'n lacsacni' hui'x para que chuntza' naca'tzīya' a'ntū ixtapuhuān lā' nalaktzī'na' huan a'ntī Xatzey lā' nakaxpa'ta' ixtachihuīn. >Gu Lā' Ananías quilakmilh lā' quilaktapajtzūlh lā' quihuanilh: “Tā'tin Saulo, calacahuā'na'mpala'”. Lā' chu līlacapalh iclacahuāna'nchokopā lā' iclaktzī'lh Ananías. fFE ’A'ntza' ixuī' kalhatin chi'xcu' a'ntī ixtacuīni' Ananías. Xla' lej ixa'cnīni'ni' Dios lā' ixa'kahuāna'ni' huan ley. Lā' ixtaca'tzīkō' israelitas xalanī'n nac Damasco que lej tzeyā chi'xcu' ixuanī't. E Lā' huanmā' xkakana' quimālakatzī'lh. Lā' quintamakachi'palē'lh a'ntī ixquintatā'a'mā'na. Lā' chuntza' icchā'uj nac Damasco. [D/ Lā' quit icuanilh: “¿Tuchū na'ictlahua, Mapa'ksīni'?” Lā' huan Māpa'ksīni' quihuanilh: “Catā'kaqui' lā' capit nac Damasco. A'ntza' nahuanica'na' ixlīhuāk a'ntū līhui'līca natla'hua'ya'”. C7 Lā' a'ntī ixquintatā'a'mā'na nā xlaca'n talaktzīlh huan xkakana' lā' tajicua'lh porque tū' tamāchekxīlh a'ntū quihuanilh huan tachihuīn. B1Lā' quit ickalhasqui'nīlh: “¿Tichū hui'x, Māpa'ksīni'?” Lā' quihuanilh: “Quit Jesús xala' nac Nazaret a'ntī hui'x macaputzaya'”. ALā' ica'kā'lh nac ti'ya't lā' ickaxmatli lakatin tachihuīn a'ntū quihuanilh: “Saulo, Saulo, ¿a'chī' quimacaputzaya'?” ;@o’Quit xa'ica'mā' nac tej lā' xa'icchā'ntēlhatza', hua'chi tastu'nūta, nac Damasco lā' chu līmaktin quilītaxti'li'lh lakatin xkakana' a'ntū mincha' nac a'kapūn. *?MHuan xamāpa'ksīni' curasna' lā' huan xanapuxcu'nu' israelitas tzē natamālacstū'nca que stu'ncua' a'ntū icuan. U'tunu'n quintamaxquī'lh huan acta para na'iccālē'ni' huan israelitas nac Damasco. Lā' por huanmā' acta tzē xa'iccāchi'palh a'ntī ixtakalhlaka'ī' Jesús a'ntza' lā' xa'iccālīmilh tachī'n nac Jerusalén a'nlhā ixcāmāpātīnīca. Pablo cāhuanilh a'nchī līxtāpalīlh ixtapāstacna' ->SQuit xa'iccāmacaputza a'ntī ixtatā'a'n Jesús lā' xa'iccāmaknīcu'tun. Xa'iccālē'n tachī'n chi'xcuhuī'n lā' puscan lā' xa'iccāmānū nac pūlāchī'n. P=―Quit israelita. Iclacatuncuīlh nac xcānsipej Tarso nac estado de Cilicia. Lā' ā'tzā' quimakastacca nac Jerusalén. Quimākalhtō'kē'ni' ixuanī't Gamaliel. Xa'nca quimāsu'ni'ca ixleyca'n quinatāta'na'ca'n. Quit xa'iclīhui'lī na'ictlahua a'ntū ixla' Dios chuntza' hua'chi hui'xina'n tlahua'yā'tit chuhua'j. <Lā' a'xni'ca' takaxmatli a'nchī cātā'chihuīna'ncan tachihuīn hebreo, ā'chulā' taquilhca'cslalh. Lā' Pablo cāhuanilh: ; ―Chi'xcuhuī'n, israelitas hua'chi quit, cakaxpa'ttit a'nchī na'icchihuīna'n para na'iclītamaktāya na milacapūnca'n. q:[(Huan xapuxcu' maxquī'lh talacasqui'. Lā' Pablo tāyalh nac līta'sna' lā' cāmacahuani'lh para cataquilhca'cslalh huan tachi'xcuhuī't. Lā' a'xni'ca' taquilhca'cslalh, cātā'chihuīna'lh tachihuīn hebreo lā' hualh:E9'Lā' Pablo kalhtīni'lh: ―Quit israelita xala' nac xaka'tla' xcānsipej Tarso nac estado de Cilicia. Icsqui'ni'yāni' caquimakxtekti na'iccātā'chihuīna'n huā' tachi'xcuhuī't. '8G&¿Chu tū' hui'x huan chi'xcu' xala' nac Egipto a'ntī tā'kaquī'lh makāntza' lā' cālē'nca nac cā'lhpi'mpi'li' ti'ya't lakatā'ti' mil maknīni'nī'n? =7s%Lā' a'xni'ca' ixmānūtēlhacantza' nac cuartel, Pablo huanilh xapuxcu' tropa: ―Icuanicu'tunāni' catūhuā. Lā' huan xapuxcu' hualh: ―¿Chā tzē chihuina'na' griego? 6$Ixlīhuākca'n ixtastālani'tēlha lā' ixtata'satēlha lā' ixtahuan: ―¡Canīlh! Pablo tamaktāyalh na ixlacapūn tachi'xcuhuī't 5/#Lā' a'xni'ca' tachā'lh lhā ixlactō'ca'can nac cuartel, huan tropasna' tacu'ca'lē'lh Pablo por ixpālacata ixtahuixcānca'n tachi'xcuhuī't. ~4u"Makapitzīn tachi'xcuhuī't lej palha' tahualh catūhuā lā' ā'makapitzīn xtunc tahuampā. Chuntza' huan xapuxcu' tropa tūlalh xa'nca ca'tzīlh a'ntū ixpātle'kemā' porque lej ixtamāta'sīmā'na. Lā' mālē'nīni'nca Pablo nac cuartel. 53c!Huan xapuxcu' tropa tapajtzūlh lā' tuncan māchi'panīni'lh Pablo lā' līmāchī'nīni'lh con kantu' cadenas. Kalhasqui'nīni'lh tichū xla' lā' tuchū ixtlahuanī't. t2a Lā' chu tuncan lacapalh xapuxcu' tropa cālē'lh ixtropasna' lā' capitanes. Lā' tatu'jnulh lā' tachā'lh a'nlhā ixtatakēstoknī't. Lā' a'xni'ca' xlaca'n talaktzī'lh huan tropasna' lā' huan capitanes, tū'tza' tatucsli Pablo. .1ULā' a'xni'ca' ixmaknīcu'tuncantza', māca'tzīnīca xapuxcu' tropa que ixlīhuāk xalanī'n nac Jerusalén ixta'a'kchā'nkō'nī't lā' ixtatā'kaquī'kō'nī't. 70gIxlīhuāk tachi'xcuhuī't xala' nac Jerusalén tatā'kaquī'lh lā' tatu'jnuntēlha tatakēxtimīlh. Chi'paca huan Pablo lā' stancaxtuca de nac xaka'tla' lītokpān. /3Lā' chuntza' tahualh porque laktzī'nca Pablo con Trófimo xala' nac Efeso. Lā' tapuhualh que Pablo ixmānūnī't nac xaka'tla' lītokpān. . Lā' lej palha' tahualh: ―¡Chi'xcuhuī'n israelitas, caquilāmaktāyauj! Huā'mā' chi'xcu' lakaxtim cāmāsu'ni'tlā'huan ixlīhuākca'n tachi'xcuhuī't. Xla' cālīchihuīna'n quixcānsipejca'n lā' quileyca'n lā' huā'mā' xaka'tla' lītokpān. Lā' nā cāmānūnī't nac xaka'tla' lītokpān a'ntīn tū' israelitas. Lā' chuntza' talactlahualh a'nchī ixlītzey ixuanī't. n-ULā' xmān macsti'na'j ī'sputa para ixlīlakatojon chi'chini' lā' huan israelitas xalanī'n nac Asia talaktzī'lh Pablo nac xaka'tla' lītokpān. Lā' tachihuīna'maxquī'lh huan tachi'xcuhuī't lā' chi'paca huan Pablo. #,?Lā' Pablo cālē'lh huan kalhatā'ti' chi'xcuhuī'n lā' ixlīlakalī cātā'tapa'lhli. Lā' tanūlh nac lītokpān xaka'tla' para nacāmāca'tzīnī a'xni'ca' natamā'ksputū huan chi'chini'nī'n a'ntū napūtapa'lhcan a'xni'ca' ixlīhuākca'n natalīmin ixlē'ksajna'ca'n. + Quina'n iccāmacā'ni'nī'ta'uj lakatin carta huan tīn tū' israelitas a'ntīn takalhlaka'ī'nī't. Lā' iccāhuaniuj a'ntū icpuhuanāuj quina'n. Iccāhuaniuj: “Catlōkentaxtūtit xmān huā'mā': Tū' tihua'yā'tit quinīt a'ntū lī'a'ksajui'canī't huan ídolos lā' tū' tihua'yā'tit ka'lhni' nīn quinīt ixla' animal a'ntū ta'a'kpixchī'nī't. Lā' tū' timakpuscātīni'nā'tit lā' tū' tika'lhīyā'tit mimakchi'xcu'ca'n”. Chuntza' iccāhuaniuj xlaca'n. Chi'paca Pablo nac xaka'tla' lītokpān *)Cacālī'pi lā' catalacpa'lhtit lā' namāpala'ya' por ū'tunu'n. Lā' ā'calīstān xlaca'n tzē natatakoksita. Lā' chuntza' naca'tzīkō'can que tū' stu'ncua' a'ntū līchihuīna'ncan de hui'x. A'chulā' nā nalaktzī'ncan que nā hui'x a'kahuāna'ni'ya' huan ley. 1)[Lā' chuntza' hui'x catla'hua' a'ntū na'iccāhuaniyāni'. A'nan kalhatā'ti' chi'xcuhuī'n na quilaclhpu'nanca'n. Xlaca'n natatlōkentaxtū a'ntūn tamālacnūnī't. |(qLā' chuhua'j ¿tuchū natlahuayāuj? Huā' tachi'xcuhuī't natatakēstoka a'xni'ca' nataca'tzī palh ta'nī'ta'. 'Cāmāca'tzīnīcanī'ttza' que hui'x cāmāsu'ni'ya' huan israelitas, a'ntīn tahui'lāna'ncha' na ī'xcānsipejni'ca'n makatiyātī'n, lā' cāhuani'ya' que tū' cata'a'kahuāna'ni'lh Moisés. Lā' tahuan que hui'x cāmāsu'ni'ya' que tū' tasqui'nī que ixo'kxa'nca'n nataka'lhī ixlīlakapascanca'n israelitas lā' tū' tasqui'nī que natatlahua ixtalanānca'n israelitas. }&sLā' a'xni'ca' takaxmatli xlaca'n tachihuīna'lh a'nchī lej ka'tla' Dios. Lā' tahuanilh Pablo: ―Tā'tin, hui'x ca'tzīya' lhankalhalāt miles de israelitas takalhlaka'ī'nī't. A'cxtim ta'a'kahuāna'ni' huan ley a'ntū maxquī'ca Moisés. #%?Pablo cātā'chihuīna'lh lā' ā'calīstān cāpūtle'keni'lh ixlīhuāk a'nchī Dios maktāyalh tlahualh na ixlaclhpu'nanca'n a'ntīn tū' israelitas. $Lā' ixlīlakalī quina'n lā' Pablo iclaka'uj Jacobo. Lā' a'ntza' ixtahui'lāna'nkō' ixlīhuākca'n xanapuxcu'nu' lītā'timīn. x#iLā' a'xni'ca' icchā'uj nac Jerusalén, huan tā'timīn lej tapāxuhualh a'xni'ca' quincātapāxtokni'. i"KQuincātatā'a'ni' makapitzīn tā'timīn xalanī'n nac Cesarea lā' quincātalē'ni' na ixchic Mnasón xala' nac Chipre. Xla' lejtza' makān ixkalhlaka'ī'nī't. Lā' a'ntza' na ixchic ictētachokouj. Pablo laka'lh Jacobo I! Lā' ā'calīstān ictacāxui lā' ica'uj nac Jerusalén. 3 _Lā' a'xni'ca' tūlalh icmā'a'ka'ī'nīuj que tū' ca'a'lh, tū'tza' ā'chulā' icuaniuj. Xmān huā'mā' icuáuj: ―Calalh chu a'ntū ixtapuhuān Māpa'ksīni'. w Lā' Pablo kalhtīni'lh lā' quincākalhasqui'nīni': ―¿A'chī' ca'lhua'nā'tit hui'xina'n? ¿A'chī' quilāmāmakchuyīyāuj? Quit iclīhui'līnī't naquinchī'can lā' nā naquimaknīcan nac Jerusalén por ixpālacata Māpa'ksīni' Jesús.  Lā' a'xni'ca' ickaxmatui huā'mā', quina'n lā' nā xalanī'n nac Cesarea lej icuaniuj Pablo que tū' ca'a'lh nac Jerusalén. )K Xla' quincālakchini' lā' tayalh huan ī'cinturón Pablo lā' lītantūchī'ca lā' nā līmacachī'ca lā' hualh: ―Huan Espíritu Santo hualh: “Chuntza' nac Jerusalén huan israelitas nā natachī' ixtēcu' huā'mā' cinturón lā' nacāmacamaxquī'can a'ntīn tū' israelitas”.  A'ntza' ictachokouj lātma'j. Lā' chilh kalhatin chi'xcu' xala' nac Judea a'ntī ixuanican Agabo. U'tza' ixuan a'ntū napātle'ke.  Xla' ixka'lhī kalhatā'ti' ixtzu'ma'jan a'ntīn tūna'j ixtatapūchahua. Xlaca'n ixtachihuīna'n a'ntū Dios ixcāmāca'tzīnī. 4aLā' i'xlīlakalī huampala i'ctaxtūj quina'n con Pablo. Lā' icchā'uj nac xcānsipej Cesarea. A'ntza' ictanūj na ixchic Felipe a'ntī ixmāsu'yu xatzey tachihuīn ixpālacata Jesucristo. Xla' kalhatin ixlīkalhatojonca'n maktāyana'nī'n xalanī'n nac lītokpān. Lā' ictachokouj con ū'tza'. PIctaxtūj de nac Tiro lā' icchā'uj nac Tolemaida. A'ntza' ica'ksputui iclatā'kchokoyāuj nac mar. Lā' iccākaksui huan tā'timīn a'ntza' lā' ictachokouj con ū'tunu'n lakatin chi'chini'.  Lā' ā'calīstān iclāpūsko'ka'uj lā' iclāmakxtekui. Quina'n ictojōuj nac barco lā' xlaca'n tataspi'tpā na ixchicca'n. Lā' ixlīlakatojon chi'chini' ictaxtūj. Lā' quincātatā'a'ni' hasta iclaclhtaxtukō'uj huan xcānsipej, ixlīhuāk a'ntī ixtakalhlaka'ī' con ixpuscātca'n lā' con ixcamana'ca'n. Lā' a'xni'ca' icchā'uj na ixquilhtūn mar, ictatzokostauj lā' icorarlīuj. veA'ntza' iccākaksui a'ntīn ixtakalhlaka'ī' lā' ictachokouj con ū'tunu'n lakatojon chi'chini'. Huan Espíritu Santo ixcāhuaninī't a'ntū napātle'ke. Lā' ū'tza' huan tā'timīn talīhuanilh Pablo que tū' ca'a'lh nac Jerusalén. fEA'xni'ca' ictētaxtūj de makat, iclaktzī'uj quimpāxtūxucca'n huan pītzina'j ti'ya't Chipre na ixpu'nan mar. Lā' ica'uj hasta nac Siria. Lā' ā'calīstān ictanūj nac Tiro porque huan barco natēxteka ixtacu'ca'. gGA'ntza' ickaksui lakatin barco a'ntū ixa'mā' nac Fenicia. Ictojōuj nac barco lā' ica'uj. c AIccāmakxtekui huan tā'timīn lā' ictanūj nac barco lā' stu'nc ica'uj hasta pītzina'j ti'ya't na ixpu'nan mar. Lā' ixtacuīni' Cos. Lā' ixlīlakalī icchā'uj nac Rodas lā' ā'calīstān icchā'uj nac Pátara. 5&Pablo ixcāhuaninī't que tū'tza' maktin catitalaktzī'lh. Lā' ū'tza' lej ixtalīlakaputza. Lā' ā'calīstān taquīxtekli hasta nac barco.X)%Lā' tacalhuankō'lh ixlīhuākca'n lā' tapūsko'ka'lh Pablo lā' tamu'sulh. gG$Lā' a'xni'ca' Pablo chihuīna'nkō'lh, tatzokostalh lā' orarlīlh con ixlīhuākca'n. #Lā' nā chuntza' xa'iccāmāsu'ni'yāni' hui'xina'n cascujtit lā' cacāmaktāya'tit a'ntīn tamaclacasqui'n. Capāstactit a'nchī hualh Māpa'ksīni' Jesús: “A'chulā' līpāxuhuacan a'xni'ca' māstā'can lā' tū' a'xni'ca' maklhtīni'ncan”. 7g"Hui'xina'n ca'tzīyā'tit a'nchī xa'icscuja con quimacan lā' chuntza' xa'iclītapātle'keni' lā' nā chuntza' xa'iccālīmāpātle'keni' a'ntī ixquintatā'lahui'lāna'. T !!Quit tū' iclakca'tzanī't ixtumīn lā' ixoro lā' ixlu'xu' ā'kalhatin. d A ’Lā' chuhua'j quit icsqui'ni' Dios que ū'tza' cacāmaktaka'lhni' hui'xina'n. Hui'xina'n ka'lhīyā'tit huan tachihuīn a'ntū quincātahuaniyāni' ixlītzey Dios. Lā' huan tachihuīn tzē nacāmaxquī'yāni' tahuixcān lā' tzē nacāmaxquī'yāni' hui'xina'n a'ntū natamaklhtīni'n ixlīhuākca'n a'ntī Dios cātlahuanī't xalacuan.  Skalalh cala'tit lā' capāstactit a'nchī xa'iccāmaxquī'yāni' tapāstacna' tzī'sa lā' tuncuj lakatu'tun cā'ta hasta iccalhualh. - SLā' nā makapitzīn de hui'xina'n natatzucu cāta'a'kxokoyāni' lā' nacātamāxtucu'tunāni' makapitzīn de hui'xina'n para que nacāstālani'yā'tit ū'tunu'n. o WQuit icca'tzī que a'xni'ca' na'ica'n de huā'tzā', nacātalaclhpu'na'tanūyāni' chi'xcuhuī'n. Xlaca'n hua'chi misinī'n lej lījicua'nī't a'ntū tamāsputū huan ovejas. Nīn macsti'na'j natalakalhu'man ixlakska'tā'n Dios. MChuhua'j cacuentatlahua'tit a'nchī nalatā'kchokoyā'tit. Lā' nā cacāmaktaka'lhtit a'ntī ixlakska'tā'n Dios. Huan Espíritu Santo cālīmāmacū'nī'ta'ni' para que nacāmaktaka'lhā'tit hua'chi maktaka'lhna'nī'n ovejas. Huan Māpa'ksīni' cālītamāhualh ixa'cstu ixka'lhni' ixlīhuākca'n a'ntīn takalhlaka'ī'. hIQuit iccāmāsu'ni'nī'ta'ni' ixlīhuāk a'ntū ixtapuhuān Dios. Nīn tuntū' icmātzē'kli. (ILā' ū'tza' quit chuhua'j iccāhuanicu'tunāni' que quit ictlōkentaxtūnī'ttza' a'ntū ixquilīmāmacū'canī't mimpālacataca'n. Tū'tza' iclē'n cuenta. "=’Lā' quit icca'tzī que tū'tza' quintilālaktzī'uj milīhuākca'n hui'xina'n, a'ntī xa'iccāhuanitlā'huanāni' a'nchī māpa'ksīni'n Dios. ;oPero huāk huanmā' tū' quimpāta'la. Quit tū' iclakpuhuan quinquilhtamacuj. Xmān icmāsputūcu'tun quilītlōt con tapāxuhuān lā' ictlōkentaxtūcu'tun a'ntū quilīmāmacū'lh Māpa'ksīni' Jesús. Quilīmāmacū'lh que na'icchihuīna'n xatzey tachihuīn a'ntū quincāhuaniyāni' ixlītzey Dios. #?Xmān quē'cstu icca'tzī que nac lakatunu' cā'lacchicni' a'nlhā ica'n, huan Espíritu Santo quimāca'tzīnī que naquinchī'can lā' na'icpātīni'n. ’Chuhua'j ica'mā' nac Jerusalén. Huan Espíritu Santo quimacā'n. Quit tū' icca'tzī a'ntū naquimpātle'keni'yācha' a'ntza'. OLā' huan israelitas lā' nā a'ntīn tū' israelitas xa'iccāhuani: “Caxtāpalī'tit mintapāstacna'ca'n lā' ca'a'kahuāna'ni'tit Dios lā' calīpāhua'ntit quiMāpa'ksīni'ca'n Jesucristo”. *MQuit xa'nca iccāmāsu'ni'ni' ixlīhuāk a'ntū hui'xina'n maclacasqui'nā'tit. Iccāmāsu'ni'nī'ta'ni' na ixlacapūnca'n tachi'xcuhuī't lā' na minchicca'n. PQuit xa'ictā'scuja Māpa'ksīni'. Quit tū' maktin icka'tla'jca'tzīlh. Lā' lej icpātīni'lh lā' lej lhūhua' a'ntū ixquimpātle'keni' porque huan israelitas ixquintalīlacchihuīna'nī'ttza'. S~Lā' a'xni'ca' talakchā'lh, Pablo cāhuanilh: ―Hui'xina'n ca'tzīyā'tit a'nchī xa'iclīlatlā'huan na milacapūnca'n pō'ktu quilhtamacuj desde huan xapū'la chi'chini' a'xni'ca' icmilh nac Asia. }Lā' a'xni'ca' xa'icui'lāna'nchāujcus nac Mileto, Pablo cāmātayīni'lh huan xanapuxcu'nu' xalanī'n nac lītokpān nac Efeso. l|QPablo lej ixlacapala porque ixtahui'lacu'tun nac Jerusalén huanmā' chi'chini' a'ntū huanican Pentecostés. Lā' ū'tza' tū' lītanūcu'tulh nac Efeso lā' tū' tachokocu'tulh makān nac Asia. Pablo a'cta'sana'lh nac Efeso b{=Ictaxtūj de a'ntza' nac lakatin barco. Lā' ixlīlakalī icchā'uj ixlacapūn Quío. Lā' ixlīlakalī huampala ictapajtzūj Samos. Lā' ā'calīstān icchā'uj nac Trogilio. Lā' ixlīlakalī icchā'uj nac Mileto. }zsLā' a'xni'ca' quincākaksni' nac Asón, tanūlh con quina'n nac barco. Lā' ā'calīstān icchā'uj nac Mitilene. >yu Lā' quina'n icpū'lauj lā' icpū'auj barco nac Asón a'nlhā Pablo ixtanūcu'tun nac barco. Chuntza' iclacchihuīna'uj como xla' ixa'ncu'tun nac cā'ti'ya'tna' hasta Asón. Wx' Lā' lē'nca huan o'kxa' xalakahuan lā' lej tapāxuhualh. Ica'uj nac Mileto w+ Lā' Pablo tō'ca'lh lā' mālacpitzilh huan pāntzi lā' hua'lh. Lā' cākalhachihuīna'ni'pā hasta tuncuīlh. Lā' ā'calīstān a'lh. v) Lā' Pablo yujli lā' taquilhpūtalh laktzī'n lā' pūsko'ka'lh. Lā' cāhuanilh huan tā'timīn: ―Tū' catamakchu'yī'tit. Xla' lakahuan. guG Lā' kalhatin o'kxa' a'ntī ixuanican Eutico ixuī' nac ventana. Lā' ī'lhtatacu'tun porque Pablo lej lhūhua' chihuīna'lh. Lā' ā'calīstān lhtatatahuī'lh lā' mincha' de ixlītanca'cstu'tun. Lā' quīsacca xanīn. ~tuLā' a'nlhā xa'ictakēstoknī'ta'uj tālhmā'n na ixlītanca'cstu'tun huan chic. Lā' lhūhua' pūmaksko ixua'ca'. sLā' huan xapū'la chi'chini' a'xni'ca' tanūlh semana, tatakēstokli a'ntīn ixtakalhlaka'ī' para natamālacpitzi huan pāntzi. Lā' Pablo cātā'chihuīna'lh. Xla' ixpuhuan palh na'a'n ixlīlakalī. Lā' mālaklhmā'nīlh ixtachihuīn hasta i'tāt tzī'sa. r1Quina'n ictaxtūj de nac Filipos a'xni'ca' a'ksputli huan cā'tani' a'xni'ca' ixua'can pāntzi a'ntūn tū' ixka'lhī levadura. Lā' icpū'a'uj barco lā' ixlīlakaquitzis chichini' iccālakchā'uj nac Troas. A'ntza' ictachokouj lakatojon chi'chini'. Pablo ixuī' nac Troas qq[Huā' tamā'na chi'xcuhuī'n xapū'la tachā'lh nac xcānsipej Troas lā' a'ntza' quincātaka'lhīni'. ]p3Lā' tatā'a'lh nac Asia, Sópater xala' nac Berea, lā' Aristarco lā' Segundo xalanī'n nac Tesalónica, lā' Gayo xala' nac Derbe lā' nā Timoteo. Lā' nā ta'a'lh Tíquico lā' Trófimo xalanī'n nac Asia. poYA'ntza' tachokolh lakatu'tun mālhcuyu'. Lā' ixpāstacna'huī' na'a'n nac barco para nac Siria. Lā' huan israelitas ixtalacchihuīna'nī'ttza' de natamaknī Pablo. Lā' ū'tza' Pablo līhui'līpā napātle'kepala nac Macedonia. &nELā' a'xni'ca' ixlatlā'huan nac Macedonia, lej ixcāmaxquī' tapāstacna' huan tā'timīn. Lā' ā'calīstān chā'lh a'nlhā ixmāpa'ksīni'ntza' Grecia. =m uLā' a'xni'ca' taquilhca'cslalhtza', Pablo cāmātayīni'lh huan tā'timīn. Lā' a'xni'ca' ixcāmaxquī'nī'ttza' tapāstacna', cāmakxtekli lā' taxtulh lā' a'lh nac Macedonia. klO)Lā' chuntza' lī'a'ksputli chihuīna'n huan secretario lā' cāmacā'lh na ixchicca'n.k(Quit icjicua'n porque naquincātalē'ksa'nīni'nāni' de huan tā'kaquī'uj por ixpālacata a'ntū pātle'kelhcus. ¿Chichū nakalhtīni'nāuj quina'n palh naquincātakalhasqui'nīyāni' a'chī' takēstoknī'ta'ntit lā' lej a'cta'sapā'na'ntit chihuīna'nā'tit? j''Lā' palh ā'catūhuā talacasqui'n xlaca'n, catalacāxtlahualh a'xni'ca' tatakēstokkō' huan pūchihuīna'nī'n para natlahuacan justicia. i&Palh Demetrio lā' a'ntīn tatā'scuja talāmaka'kchā'n con ā'makapitzīn, ū'tza' lī'a'nan pūchihuīn lā' juez. Catamālacapū'lh. 4ha%Hui'xina'n cālīta'nī'ta'ntit ā'tzā' huā' tamā'na chi'xcuhuī'n. Xlaca'n nīn tuntū' tatlahuani'nī't huā' quimpāxca'ttzī'tca'n lā' tū' talīchihuīna'nī't. g+$Tūla catihuanca que tū' stu'ncua' huā'mā'. Lā' chuntza' hui'xina'n caquilhca'csla'tit lā' caxa'ncapāstacna'ntit a'ntū tla'hua'yā'tit. ffE#Lā' a'xni'ca' huan secretario ixcāmāca'cslīnī'ttza' huan ixtalhūhuā't, xla' hualh: ―Iccāhuaniyāni' chi'xcuhuī'n xalanī'n nac Efeso. Huā' quixcānsipejca'n ū'tza' xamaktaka'lhna' huan ixlītokpān xaka'tla' Diana, quimpāxca'ttzī'tca'n, lā' nā ixídolo a'ntū mincha' nac a'kapūn. ¿Chu a'nan a'ntīn tū' ca'tzī huā'mā'? Oe"Lā' a'xni'ca' ca'tzīca palh xla' israelita ixuanī't, tata'salh kēxtim hua'chi lakatu' hora lā' tahualh: ―¡Lej ka'tla' huan Diana, quimpāxca'ttzī'tca'n quina'n a'ntī xalanī'n nac Efeso! rd]!Lā' māxtuca Alejandro ixlaclhpu'nanca'n ixtalhūhuā't. Lā' huan israelitas tatampi'talē'lh na ixlacapūnca'n. Alejandro cāmacahuanilh que cataquilhca'cslalh. Xla' ixtamaktāyacu'tun ixa'cstu na ixlacapūnca'n tachi'xcuhuī't. -cS Lā' makapitzīn a'nlhā ixtatakēstoknī't tata'salh palha' lā' tahualh catūhuā. Lā' ā'makapitzīn huampala tahuampā xtunc. Lā' chuntza' līlapā tatamakchuyīkō'lh ixlīhuākca'n a'nlhā ixtatakēstoknī't. Tū' ixtaca'tzī ixtalhūhuā't tuchū ixpālacata ixtalītakēstoknī't. b/Lā' makapitzīn pūchihuīna'nī'n xala' nac estado de Asia, xlaca'n ixamigos Pablo ixtahuanī't. Tahuanilh que tū' ca'a'lh nac pū'a'cta'san. laQLā' Pablo ixtanūcu'tun na ixlaclhpu'nan tachi'xcuhuī't. Pero huan tā'timīn tū' tamakxtekli. `%Lā' chu tuncan lacapalh ta'a'kchā'lh. Ixtatu'jnuntēlha lā' tatakēstokli nac pū'a'cta'san. Lā' cāchi'paca huan Gayo lā' Aristarco lā' cāstancalē'nca a'nlhā ixtatakēstokmā'na. Huā' kalhatu' chi'xcuhuī'n xalanī'n nac Macedonia ixtatā'scuja Pablo. A_{Lā' a'xni'ca' takaxmatli huā'mā', lej ta'a'kchā'lh lā' lej ta'a'cta'sana'lh lā' tahualh: ―¡Lej ka'tla' Diana, quimpāxca'ttzī'tca'n quina'n a'ntī xalanī'n nac Efeso! (^IQuit icjicua'n que huā' quilītlōtca'n nasputa lā' tū'tza' na'a'cnīni'ni'can ixlītokpān huan xaka'tla' quimpāxca'ttzī'tca'n Diana. Tū'tza' catihuanca palh lej ka'tla' Diana a'ntū tamācā'tanī chuhua'j xalanī'n nac Asia lā' ixlīhuāk quilhtamacuj ―cāhuanilh Demetrio. 1][¿Chu tū' ca'tzīyā'tit o tū' kaxpa'tā'tit a'ntū pātle'kemā' nac Efeso lā' na ixlīhuāk nac Asia? Huā'mā' Pablo cāmākalhlaka'ī'nīnī't lhūhua' tachi'xcuhuī't. Lā' cāxtāpalīni'lh ixtapāstacna'ca'n. Cāhuanī que a'ntū ixtamacanī'tlaujca'n chi'xcuhuī'n ū'tza' tū' dios. O\Demetrio cāmākēstokkō'lh ixlīhuākca'n a'ntī ixtatlahua xalacti'na'j lītokpān. Lā' cāhuanilh: ―Chi'xcuhuī'n, hui'xina'n ca'tzīyā'tit que huā'mā' lītlōt lej xa'nca lītlajayāuj. [yIxuī' kalhatin chi'xcu' ixtacuīni' Demetrio. Xla' platero ixuanī't. Ixcātlahua lacti'na'j lītokpān de plata lā' a'ntza' ixmānūcanī't lakatin ídolo a'ntū ixtacuīni' Diana. Demetrio lā' a'ntī ixtatā'scuja lej lhūhua' ixtalītlaja. yZkLā' huā'mā' quilhtamacuj, tatamakchuyīlh huan tachi'xcuhuī't por ixpālacata huan xatzey tachihuīn. -YSLā' cāmacā'lh nac Macedonia kalhatu' ixmaktāyana' a'ntī Timoteo lā' Erasto. Lā' Pablo tachokolh lātma'j nac Asia. Tatā'kaquī'lh xalanī'n nac Efeso X1Lā' a'xni'ca' ixpātle'kenī'ttza' huā'mā', huan Espíritu Santo māpāstaquīlh Pablo natētaxtu nac estado de Macedonia lā' nā Acaya lā' na'a'n nac Jerusalén. Lā' Pablo hualh: ―A'xni'ca' icui'lācha' nac Jerusalén nā lej tasqui'nī nā na'ica'n nac Roma. pWYLā' ā'chulā' a'kahualh ixtachihuīn Māpa'ksīni' lā' más ixtasu'yutēlha ixlīmāpa'ksīn Dios. ^V5Lā' lhūhua' de ū'tunu'n, a'ntī ixtatlahuāna'n, tamākēstokli ixlibroca'n lā' talhcuyulh na ixlacapūnca'n ixtalhūhuā't. Lā' tatlahualh ixcuentaca'n lā' i'xtamāpalanī't cincuenta mil tumīn de plata. U#Lā' lhūhua' a'ntī ixtakalhlaka'ī'nī'tcus tamilh lā' tatako'xaspi'tni'lh Dios lā' tahuanilh a'ntū ixtatlahuanī't ko'hua'jua'. VT%Lā' taca'tzīkō'lh huā'mā' ixlīhuākca'n xalanī'n nac Efeso, a'ntī israelitas lā' nā a'ntīn tū' israelitas. Lā' tajicua'nkō'lh. Lā' chuntza' ā'chulā' tamāka'tlī'lh Māpa'ksīni' Jesús. kSOLā' huan chi'xcu' a'ntī ixka'lhī huan tlajana' lakkosli lā' lej ixka'lhī tahuixcān lā' cātlajalh huan tlahuāna'nī'n. Lā' xlaca'n tataxtulh huan nac chic lā' tatzā'lalh laklhka'lo'ko' lā' tatakāhuī'nī't. 6ReLā' a'xni'ca' huanica chuntza', huan tlajana' cākalhtīlh: ―Iclakapasa Jesús lā' icca'tzī tichū Pablo. Pero hui'xina'n tū' iccālakapasāni'. ¿Tichū hui'xina'n? QLā' a'ntī ixtatlahua huā'mā', xlaca'n kalhatojon ixo'kxa'n kalhatin israelita a'ntī ixtacuīni' Esceva a'ntī xapuxcu' cura. MP Lā' ixtahui'lāna' makapitzīn tlahuāna'nī'n israelitas a'ntī ixtalatlā'huan lakatunu' cā'lacchicni'. Lā' xlaca'n, por ixtacuīni' Jesús, talīmāxtucu'tulh tlajana'nī'n. Lā' cāhuanica huan tlajana'nī'n: ―Iccālīmāpa'ksīyāni' hui'xina'n por ixtacuīni' Jesús, a'ntū māsu'yumā' Pablo, cataxtutit. \O1 Lā' huan pāyu lā' huan pātō'cat a'ntū talīxakā'līlh Pablo, a'xni'ca' talē'ni'lh huan ī'tza'ca'nī'n, cātapānūni'lh ixta'jatatca'n. Lā' cāmāxtuni'ca tlajana'nī'n de xlaca'n a'ntī ixtaka'lhī. @N{ Lā' Dios mātlahuīlh Pablo lej laka'tla'n lē'cnīn. =Ms Chuntza' hasta tlahualh lakatu' cā'ta. Chuntza' takaxmatli huan ixtachihuīn Māpa'ksīni' ixlīhuākca'n xalanī'n nac Asia, a'ntī israelitas lā' nā a'ntīn tū' israelitas. 4La Lā' makapitzīn lej lacxumpi ixtahuanī't lā' tū' ixtakalhlaka'ī'ni'. Lā' ixtalakapala huan xasāsti' tamāsca'tīn na ixlacapūnca'n xalanī'n nac lītokpān. Lā' Pablo cā'a'kxtekmaka'lh lā' cālē'lh a'ntī ixtakalhlaka'ī'. Lā' ixchihuīna'n pō'ktu lakalīyān na ixpūscuela Tiranno. ~~(}~||{yxww/vvhuttAs/rr4qppnmmRll kbjj)ihh0gOgee+ddc$ba`_^^/\\D[4ZZ.YzYX3WlVUTSRQQjPONNFMMLKK#J!HHFFEEXDZCBB @\??><;:98875w43M2100/.. -,++d*)(('!&q%$##C"[! Dr!CaLhRL[8 ] (N;"4+ Lā' a'xni'ca' pātle'kelh huā'mā', tamilh ā'makapitzīn huampala ī'tza'ca'nī'n a'ntī ixtahui'lāna' nac Malta. Lā' nā cāmātzeyīca. -SHuan ixtāta' Publio ixmā' nac tama' lā' ixka'lhī tachi'chīxni' lā' taka'lhni'tanti. Pablo laka'lh lā' orarlīlh lā' mā'ca'ni'lh ixmacan lā' mātzeyīlh. Y+Lā' pajtzu ixuī' ixti'ya't huan xapuxcu' chi'xcu' xala' nac Malta. Xla' ixuanican Publio. U'tza' quincāmāchokoni' na ixchic lakatu'tun chi'chini' lā' lej lhūhua' quincātlahuani'ni' a'ntūn tzey. Xlaca'n ixtapuhuan palh ixcu'nli a'nlhā ī'xcanī't huan lūhua' o palh ixa'kā'lh xanīn. Lej makān taka'lhīlh. Lā' a'xni'ca' talaktzī'lh que nīn tuntū' lani'lh, lā' tapuhuampā lā' talāhuanilh: ―Chō'la ū'tza' kalhatin dios huā'mā' chi'xcu'. ]3Pablo tincxmaka'lh huan lūhua' nac macscut lā' nīn tuntū' pātle'keni'lh. ~uLā' a'xni'ca' huan xalanī'n nac Malta talaktzī'lh huan lūhua' a'nchī ixa'kanūhua'ca' na ixmacan Pablo, talāhuanilh: ―Lā' stu'ncua' huā'mā' chi'xcu' maknīni'. Lā' a'yuj pūtaxtulh nac mar, tasqui'nī nanī para namāpala con Dios. 3_Pablo putzalh makxpātin qui'hui'. Lā' a'xni'ca' ixmāpū'cu'tumā' nac macscut, taxtuchi lakatin lūhua' tzā'latēlha de nac macscut lā' macaxcalh na ixmacan Pablo. 3Xalanī'n a'ntza' lej quincātalakalhu'mani'. Lā' como ixlamā' xcān lā' ixlonknu'n, tahui'līlh macscut. Lā' quincātahuanini' ca'icskō'nui. o~ YLā' a'xni'ca' xa'icpūtaxtunī'ta'ujtza', icca'tzīuj que huan pītzina'j ti'ya't ixtacuīni' Malta. V}%,Lā' māpa'ksīni'lh que makapitzīn catapūtacutli lhta'ca'la' lā' makapitzīn catapūtacutli xalacpītzin de huan barco. Lā' chuntza' tatacutkō'lh nac xcān lā' tapūtaxtukō'lh ixlīhuākca'n.T|!+Pero huan capitán ixmāpūtaxtūcu'tun Pablo. Lā' ū'tza' tū' līmakxtekli nacāmaknīcan. Cāmāpa'ksīlh a'ntīn tzē ixtaxiquihuā'tnan, xapū'la catatojōlh nac xcān lā' cata'a'lh nac ti'ya't. {3*Huan tropasna' ixtamaknīcu'tun huan tachī'nī'n para que chuntza' nīn chā'tin naxiquihuā'tnatacuta de nac mar lā' chuntza' tzē natatzā'la. 8zi)Lā' talaknūlh nac lakatin cā'cucujnu'. Lā' ixquini' barco a'ksātāyalh lā' tūlalhtza' taxakā'līlh. Lā' huan ixlīsnū'n huan xcān mālakuanīlh ixkēn huan barco. By}(Lā' tacā'tu'cxli huan tasiuj lā' chuntza' tachokolh nac mar huan xalactzinca lā' chuntza' tzēn taxakā'līlh huan barco. Taxla'jalh huan ixtasiuj ixlēkosnu' huan barco. Lā' tacha'xli huan lu'xu' xala' ixquini' barco para que chuntza' natampi'ta'lē'n huan ū'ni'. Lā' huan barco tzuculh a'n nac ti'ya't. `x9'Lā' a'xni'ca' tuncuīlh, huan marinerosnu' tū' ixtalakapasna'n huanmā' ti'ya't. Talaktzī'lh lakatin ixmacan mar lā' ixka'lhī cucuj. Lā' titapuhualh palh tzē cahuā ixtamāpajtzūlh a'ntza' huan barco. w&Lā' a'xni'ca' ixtahuā'yanī'ttza', tatamakajūlh trigo nac mar lā' chuntza' tū'tza' lej ixtzincan huan barco. Huan barco laclalh v%Quina'n quilīhuākca'n xa'icuanī'ta'uj lakatu' ciento ā'tu'tumpu'xamacāujchāxan a'ntī xa'ictajōmā'nauj nac barco. Ku$Lā' ixlīhuākca'n tū'tza' ixtalakaputza lā' nā tahuā'yalh. .tU#A'xni'ca' huankō'lh huā'mā', Pablo tayalh pāntzi lā' maxquī'lh pāxcatca'tzī Dios na ixlacapūnca'n ixlīhuākca'n lā' che'kelh lā' tzuculh huā'yan. s"Iccāhuaniyāni' cahuā'ya'ntit lā' chuntza' natli'hui'quinā'tit. Nīn chā'tin de hui'xina'n catimakasputtit nīn kantin miya'jca'n. cr?!Lā' a'xni'ca' ixtuncuīmā'tza', Pablo cāhuanilh ixlīhuākca'n que catahuā'yalh macsti'na'j. Cāhuanilh: ―Tlahualhtza' lakacāujtā'ti' chi'chini' lā' tū' huā'ya'nī'ta'ntit lā' tū' lhtatanī'ta'ntit. q  Lā' chu tuncan huan tropasna' tacā'tu'cxli huan tasiuj a'ntū tapūmāyujūlh huan pāti. Lā' tamacamincha' nac xcān. +pOLā' Pablo cāhuanilh huan capitán lā' huan tropasna': ―Palh huan tamā'na chi'xcuhuī'n tū' natatachoko nac barco, hui'xina'n tūlalhtza' catipūtaxtutit. moSHuan marineros ixtamāyujūmā'na huan pāti. Ixtatasu'yu a'nchī ixtamojōmā'nampā nac xcān huan xalactzinca xala' na ixquini' barco a'ntū nalītāya huan barco. Pero xmān ta'a'kxokonu'lh. Ixtapūtzā'lacu'tun nac pāti. n}Ixtajicua'n que tzēlasā' ixtalaknūlh huan barco nac cā'chihuixni'. Lā' ū'tza' talīmojōlh nac xcān lakatā'ti' xalactzinca xala' na ixkēn huan barco lā' chuntza' tzēn talīyāhualh huan barco. Lā' taka'lhīlh hasta a'xni'ca' tuncuīlh. /mWTalhcālh ixlīpūlhmā'n huan xcān lā' pu'xamacāujchāxan metro ixuanī't. Lā' lacachuna'j huampala chu talhcāpā lā' xmāntza' pu'xamatojon metro ixuanī't. ~luLā' lakacāujtā'ti' chi'chini' ixlanī't palha' ū'ni'. Lā' hua'chi i'tāt tzī'sa huan barco lakachu ixlē'n huan xasipej mar a'ntū huanican Adria. Lā' huan marineros tapuhualh que tzēlasā' ixtatapajtzūmā'na nac lakatin ti'ya't. ^k5Tasqui'nī nachā'nāuj nac lakatin pītzina'j ti'ya't ixpu'nan mar ―hualh Pablo. j Lā' chuhua'j, chi'xcuhuī'n, tū' calakaputzatit. Quit iclīpāhuan Dios. Lā' quit icuan chuntza' nala a'nchīn quihuanica. si_Lā' huan ángel quihuanilh: “Hui'x, Pablo, tū' caji'cua'. Lej tasqui'nī hui'x nalakpina' César. Lā' por mimpālacata, Dios nacāmāpūtaxtū ixlīhuākca'n a'ntīn tatojōmā'na con hui'x nac barco”, quihuanilh huan ángel. h)Kōtan tzī'sa quit quintasu'ni'lh kalhatin ángel a'ntī Dios macamilh. Huā'mā' Dios ū'tza' a'ntī quimāpa'ksī lā' a'ntī ictā'scuja. igKChuhua'j, tū' calakaputzatit. Hui'xina'n nīn chā'tin catinīlh, a'yuj casputli huā' barco. f Lā' makāntza' tū' xa'icuā'yanī'ta'uj. Lā' Pablo tāyalh na ixlaclhpu'nanca'n lā' hualh: ―Chi'xcuhuī'n, ixquilākaxmatni'uj. Palh tū' ixtaxtuchāuj nac Creta, tū ixquincāpātle'keni'ni' huā'mā' lījicua' lā' nīn tuntū' ixmakasputui. \e1Lakalhūhua' chi'chini' pātle'kelh lā' tū' iclaktzī'uj chi'chini' nīn sta'cu. Lā' huan ū'ni' lejcus palha' ī'sno'kmā' huan barco. Lā' ū'tza' xa'iclīpuhuanāuj que tūlatza' xa'icpūtaxtūj quina'n. idKLā' ixlīlakalī huampala icmaka'uj con quimacanca'n ixmaclacasqui' xala' na ixchakān barco. Hc Lā' ixlīlakalī huan xasipej mar lā' huan ū'ni' lej palha' sno'kli huan barco. Lā' ū'tza' tatzuculh talīmaka'n huan tacu'ca' nac mar. Lā' chuntza' tū'tza' lej tzi'ncalh huan barco. EbLā' a'xni'ca' ixmojōcanī'ttza' huan pāti nac barco, chā'xpāchī'ca huan barco. Ixtajicua'n porque lasā' ixa'ksatāyalh huan nac cā'cucujnu' a'ntū ixtacuīni' Sirte. Lā' ū'tza' talīmāyujūlh huan xalu'xu' barco a'ntū ixlīsno'klē'n ū'ni' huan barco. Lā' chuntza' lakachu quincālē'ni' huan ū'ni'. ^a5Ictētaxtūj na ixpajtzu lakatin pītzina'j ti'ya't ixtacuīni' Clauda. Lā' a'ntza' tū'tza' lej palha' ixquincāsno'kāni' huan ū'ni'. Lā' jicslīhua' icstancacu'tūj huan pāti a'ntū xa'icstancalīmināuj. Z`-Lā' huan ū'ni' sno'kmaxquī'lh xcān huan barco lā' tū' quincāmakxtekni' na'ica'nāuj a'nlhā xa'ica'ncu'tumā'nauj. Lā' tūlalhtza' ixtlahuacan nīn tuntū'. Lā' chuxalhā quincālē'ni' huan ū'ni'. N_Lā' lacapalh milh lakatin palha' ū'ni' a'ntū ixuanican Nordeste. N^ A'xni'ca' tzuculh ū'nun macsti'na'j de nac sur, tapuhuampā que tzētza' nata'a'mpala. Lā' tatzucupā ta'a'n lā' ixtatētaxtumā'na ixpajtzu huan pītzina'j ti'ya't a'ntū huanican Creta. ]% Lā' a'ntza' tūla māchokocan barco a'xni'ca' ixlonknu'n. Lā' ū'tza' huan ixtalhūhuā't talīhualh: ―Cāhui ā'chulā'. Ixtapuhuan palh tzē cahuā ixtachā'lh nac Fenice, lakatin xcānsipej nac Creta. Lā' nac Fenice a'nlhā ixpūjaxni' barco laca'a'huī' nac noroeste lā' nac suroeste. A'ntza' ixtapuhuan ixtatachokolh a'xni'ca' ixlonknu'lh. Huan ū'ni' sno'kmaxquī'lh xcān huan barco z\m Pero huan capitán tū' a'kahuāna'ni'lh Pablo. Cā'a'kahuāna'ni'lh huan piloto lā' huan ixtēcu' barco. d[A lā' cāhuanilh: ―Chi'xcuhuī'n, quit icpuhuan palh ā'chulā' na'a'nāuj, catūhuā naquincālani'yāni' lā' lej lhūhua' namakasputāuj. Namakasputāuj huā' barco lā' huā' tacu'ca' lā' nā quina'n nanīyāuj. 8Zi Lejtza' makān xa'ictakoxīnī'ta'uj lā' ixmimā'tza' huan cā'lonkni'. Lā' ū'tza' lej ixlījicua'ncan ixpū'a'ncan huan barco. Lā' Pablo cāmaxquī'lh tapāstacna' YwLā' jicslīhua' xa'ictētaxtumā'nauj ixpajtzu Creta. Icchā'uj nac Buenos Puertos, ixpajtzu huan xcānsipej Lasea. .XUXa'ica'mā'nauj lej lacatzucu lātma'j lā' jicslīhua' iclīchā'uj ixpajtzu Gnido. Lā' huan ū'ni' quincāmāmakchuyīni' lā' ū'tza' iclīpātle'kepalauj ixpajtzu Salmón na ixpāxtūn Creta a'ntū pītzina'j ti'ya't ixpu'nan mar. A'ntza' tū' lej palha' ixquincāsnokāni' huan ū'ni'. :WmA'ntza' kaksli huan capitán lakatin barco xala' nac Alejandría a'ntū ixa'mā' nac Italia. Lā' quincāmojōpalani' huan ā'lakatin barco. Lā' ū'tza' icpū'a'mpalauj. ,VQA'calīstān icpū'a'uj huan barco pajtzu na ixquilhtūn a'nlhā huanican Cilicia lā' Panfilia. Lā' icchā'uj nac Mira, lakatin xcānsipej nac estado de Licia. pUYLā' ā'maktin ica'mpalauj nac barco. Huan ū'ni' lej palha' quincāpāxtokni'. Lā' ū'tza' iclīpātle'keuj na ixpāxtūn Chipre a'ntū pītzina'j ti'ya't na ixpu'nan mar. A'ntza' tū' lej palha' ixquincāsnokāni' huan ū'ni'. UT#Lā' ixlīlakalī icchā'uj nac Sidón a'nlhā ixpūjaxni' barco. Lā' Julio lej tzeyā chi'xcu' ixuanī't con Pablo lā' makxtekli que cālaka'lh ixamigos. Xlaca'n tatlahuani'lh a'ntū ixmaclacasqui'n. wSgIctojōuj nac lakatin barco xala' nac Adramitio. Huā'mā' barco ixtētāyacu'tun nac makapitzīn xcānsipejni' nac Asia a'nlhā ixpūjaxni' barco. Lā' quincātā'a'ni' Aristarco xala' nac Tesalónica, lakatin xcānsipej nac Macedonia. hR KLā' a'xni'ca' pāstacca naquincātamacā'nāni' nac Italia, tamacamāstā'lh Pablo lā' ā'makapitzīn tachī'nī'n con kalhatin capitán a'ntī ixtacuīni' Julio. Xla' ixmāpa'ksī huan batallón a'ntū huanican Augusto. Q Lā' Agripa huanilh Festo: ―Palh huā'mā' chi'xcu' tū' ī'squi'nli nalacāxtlahua César, quina'n tzē ixmakxtekui. PTatatampūxtulh lacachuna'j lā' talāhuanilh: ―Huā'mā' chi'xcu' nīn tuntū' tlahua para que tzē namaknīcan o nachī'can. OLā' tatāyakō'lh ixlīhuākca'n, huan rey lā' huan gobernador lā' Berenice lā' ixlīhuākca'n a'ntī ixtatā'hui'lāna'. NLā' Pablo hualh: ―A'yuj macsti'na'j, a'yuj lhūhua' tachihuīn, iclacasqui'n que hui'x cala't hua'chi quit. Lā' catalakō'lh hua'chi quit ixlīhuākca'n a'ntīn quintakaxmatni'mā'na chuhua'j. Xmān tū' cacāmacachī'ca hua'chi quit ―hualh Pablo. tMaLā' Agripa huanilh Pablo: ―Con macsti'na'j tachihuīn puhua'na' palh naquimākalhlaka'ī'nī'ya'. L¿Chā hui'x, rey Agripa, a'ka'ī'ya' a'ntūn tahualh huan a'cta'sana'nī'n xalanī'n makāntza'? Quit icca'tzī que kalhlaka'ī'ya'. xKiHuan rey Agripa nā xla' lakapasa huā'mā'. Lā' ū'tza' iclīchihuīna'n na ixlacapūn lā' tū' iclacapuhuan. Quit lej xa'nca icca'tzīhuī' que nā xla' ca'tzīkō' huā'mā'. Quit icchihuīna'n a'ntūn tū' tlahuacanī't cā'tzē'k. gJGLā' Pablo kalhtīni'lh: ―Quit tū' icchuya, Festo. Lā' quit stu'ncua' a'ntū icuan. +IOLā' chuntza' Pablo lītamaktāyalh. Lā' Festo hualh lej palha': ―¡Hui'x chuya'ya', Pablo! Lej lhūhua' sca'tnī'ta'. Lā' ū'tza' līmakachuya'yāni'. H#Xlaca'n tahualh que tasqui'nī que napātīni'n Cristo lā' nanī lā' māni' ū'tza' a'ntī xapū'la nalakahuanchoko, lā' chuntza' nacāmāca'tzīnīcan a'ntū ixlīstu'ncua' huan israelitas lā' nā a'ntīn tū' israelitas. Pablo ixmākalhlaka'ī'nīcu'tun Agripa GHasta chuhua'j Dios quimaktāyanī't. Lā' ū'tza' iccālīhuanicus ixtachihuīn Dios ixlīhuākca'n xalactzina'j lā' xalaka'tla'n. Lā' xmān iclīchihuīna'n a'ntū māsu'yulh Moisés makāntza' lā' a'ntū tahualh huan a'cta'sana'nī'n que napātle'ke. mFSLā' ū'tza' quintalīchi'palh huan israelitas nac xaka'tla' lītokpān lā' ixquintamaknīcu'tun. EyQuit xapū'la iccākalhachihuīna'ni'lh xalanī'n nac Damasco lā' ā'calīstān xalanī'n nac Jerusalén lā' ixlīhuāk xalanī'n huan nac estado de Judea. Lā' nā xa'iccāhuani a'ntīn tū' israelitas: “Caxtāpalī'tit mintapāstacna'ca'n lā' castālani'tit Dios lā' nā chuntza' catahui'la'tit hua'chi a'ntīn taxtāpalīnī't ixtapāstacna'ca'n”, xa'iccāhuani. "D=’U'tza' huā'mā' icuaniyāni', rey Agripa. Quit ica'kahuāna'ni'lh a'ntū quihuanilh Māpa'ksīni' xala' nac a'kapūn a'xni'ca' quintasu'ni'lh. *CMNa'iccāmacā'ni'yāni' para que nā xlaca'n natalacahuāna'n lā' natataxtu de a'nlhā cā'pucsua' lā' chuntza' natalatā'kchoko de a'nlhā xkaka lā' para que natapūtaxtu na ixlīmāpa'ksīn ko'ti'ti' lā' natastālani' Dios. Quit na'iccāmacā'ni'yāni' para que naquintakalhlaka'ī' quit lā' chuntza' ixtalaclē'i'ca'n nacāmāsputūnu'ni'can lā' nā xlaca'n nacātlahuacan lej xalacuan hua'chi ixlīhuākca'n a'ntī quintakalhlaka'ī' quit”, chuntza' quihuanilh huan Māpa'ksīni' Jesús. Pablo a'kahuāna'ni'lh Māpa'ksīni' Jesús qB[Na'icmāpūtaxtūyāni' de huan israelitas lā' nā a'ntīn tū' israelitas a'nlhā na'icmacā'nāni'. _A7Catā'kaqui' lā' catāya'. Quit ictasu'ni'mā'ni' hui'x porque quit iclacsacnī'ta'ni' para que naquintā'scuja lā' nacāhua'ni'ya' ā'makapitzīn a'nchī iclītasu'ni'ni' lā' a'nchī na'iclītasu'yuni'yāni'. @Lā' quit icualh: “¿Tichū hui'x, Māpa'ksīni'?” Lā' huan Māpa'ksīni' quihuanilh: “Quit Jesús a'ntī hui'x macaputzaya'. -?SLā' quilīhuākca'n ica'kā'nui nac ti'ya't. Lā' ickaxmatli lakatin tachihuīn a'ntū quihuanilh ixtachihuīn hebreo: “Saulo, Saulo, ¿a'chī' quimacaputzaya'? Chu tlakaj quintā'la'tla'hua'ya'. Hui'x hua'chi lakatin cahuāyuj a'xni'ca' chi'nta huan qui'hui' a'ntū lītlakalē'ncan”. >7 Lā' na'icuaniyāni' hui'x, rey, a'ntū quimpātle'keni'lh. Lā' hua'chi tastu'nūta a'xni'ca' xa'ictlā'huantēlha, quit iclaktzī'lh lakatin xkakana' a'ntū mincha' nac a'kapūn. Xla' más xkaka que chi'chini'. Quilītamacxti'li'lh quit lā' nā a'ntī ixquintatā'a'mā'na. I=  ’Lā' ū'tza' huā'mā' ixpālacata xa'iclī'a'mā' nac Damasco. Huan xanapuxcu'nu' curas ixquintamaxquī'nī't līmāpa'ksīn lā' talacasqui' lā' ū'tza' tzē xa'iccālīmacaputza. f<E Lā' maklhūhua' quit xa'iccāmāpātīnī lā' chuntza' quit xa'iccāmāmakxtekēcu'tun a'nchī ixtakalhlaka'ī'nī't Jesús. Chuntza' xa'ictlahua quit na ixlīhuāk ixlītokpānna'ca'n israelitas. Lej ixquintamakā'kchā'n lā' xa'iccāmacaputza hasta na ī'xcānsipejni'ca'n makatiyātī'n. Pablo cāhuanilh a'nchī tzuculh tapa'ksī con Cristo };s Lā' chuntza' ictlahualh nac Jerusalén. Huan xanapuxcu'nu' curas quintamaxquī'lh līmāpa'ksīn. Lā' chuntza' xa'iccāmānū nac pūlāchī'n lhūhua' a'ntī ixtastālani' Jesús. Lā' nā quit chu xa'iclīca'tzī a'xni'ca' ixcāmaknīcan. :  ’Xapū'la quit xa'icpuhuan que lej lhūhua' catūhuā xa'iccātlahuani'lh a'ntī ixtastālani' Jesús xala' nac Nazaret. /9WLā' ¿a'chī' hui'xina'n tū' kalhlaka'ī'yā'tit que Dios tzē namālakahuanīchoko huan nīnī'n? Pablo cāhuanilh a'nchī ixcāmacaputza a'ntī ixtakalhlaka'ī' )8KQuina'n, israelitas, ī'xū'yātā'natna'ca'n huan kalhacāujtu' lītā'timīn a'ntī ixo'kxa'n Israel ixtahuanī't. Lā' quilīhuākca'n ickalhlaka'ī'yāuj que Dios natlōkentaxtū a'ntū hualh. Lā' ū'tza' iclīmācā'tanīyāuj Dios de tzī'sa lā' tuncuj. Icuaniyāni', rey Agripa, nā quit ickalhlaka'ī' que Dios natlōkentaxtū a'ntū hualh. Lā' ū'tza' ixpālacata quintalē'ksa'nīni'n huan israelitas. '7GChuhua'j quinkalhasqui'nīmā'ca porque quit ickalhlaka'ī' que Dios nacāmālakahuanīchoko huan nīnī'n chuntza' hua'chi Dios cāhuanilh quinapapna'ca'n. y6kXlaca'n taca'tzī lā', palh tahuancu'tun, tzē natamālacstū'nca que makāntza' quit fariseo xa'icuanī't. Huan fariseosnu', xlaca'n taka'lhī ixleyca'n līhua'ca' más xapalha' que ixlīhuākca'n a'ntīn tamakstāla hua'chi israelitas. %5C’Ixlīhuākca'n israelitas taca'tzīkō' a'nchī, desde quilīka'hua'chu, xa'iclīlatlā'huan nac Jerusalén lā' nā ixlaclhpu'nanca'n israelitas. z4mHui'x xa'nca lakapasa' ixlīhuāk a'nchī ixtalanānca'n israelitas lā' nā a'ntūn talālīsta'la. Lā' ū'tza' iclīsqui'ni'yāni' caquinkaxpa'tni' līlacatejtin. Pablo cāhuanilh a'nchī ixlīlatlā'huan a'xni'ca tūna'j ixkalhlaka'ī' 3-―Rey Agripa, iclīpāxuhua porque quit na'ictamaktāya na milacapūn por ixpālacata ixlīhuāk a'ntū quintalē'ksa'nīni'n israelitas. 2 Lā' Agripa huanilh Pablo: ―Chuhua'j tzē natamaktāya'ya'. Lā' Pablo cha'xli ixmacan lā' tzuculh tamaktāya lā' hualh: h1I¿Chichū quit na'iclīmacā'n kalhatin tachī'n palh tū' icca'tzī a'ntū līyāhuacan?"0=Pero quit tuntū' icka'lhī a'ntū lej tasqui'nī na'ictzo'knun por ixpālacata huā' chi'xcu'. U'tza' iclīlīmin na milacapūnca'n hui'xina'n. Lā' más iclīmincu'tun na milacapūn hui'x, rey Agripa, para que nakalhasqui'nī'ya'. Chuntza' quit na'icca'tzī a'ntū na'ictzo'ka. H/ Quit icpuhuan que nīn tuntū' tlahuanī't para que tzē namaknīcan. Lā' como xla' squi'ni'lh que huan xamāpa'ksīni' César calacāxtlahualh, quit iclīhui'līlh na'iclakmacā'n César. @.yLā' Festo hualh: ―Rey Agripa lā' milīhuākca'n a'ntīn takēstoknī'ta'ntit huā'tzā', hui'xina'n laktzī'nā'tit huā'yā chi'xcu' Pablo. Lej quintasqui'ni'lh, ixpālacata huā'mā' chi'xcu', lhūhua' israelitas xala' nac Jerusalén lā' xala' ā'tzā' nac Cesarea. Lā' lej palha' tahualh que canīlh. ~-uLā' ixlīlakalī Agripa lā' Berenice tamilh tzey tacāxyāna' lā' lej cā'a'cnīni'ni'ca. Lā' tatanūlh nac pū'a'cta'san lā' nā tatanūkō'lh xanapuxcu'nu' tropa lā' huan xalaka'tla'n chi'xcuhuī'n. Lā' Festo mātayīni'lh Pablo. ,Lā' Agripa huanilh Festo: ―Nā quit ickaxmatni'cu'tun ixtachihuīn huā'mā' chi'xcu'. Lā' kalhtīca: ―Lakalī nakaxpa'ta'. F+Pero a'xni'ca' Pablo squi'nli que calacāxtlahualh César, huan xamāpa'ksīni' nac Roma, quit icmāpa'ksīni'lh que catachokolh tachī'n hasta a'xni'ca' quit tzē na'iclakmacā'n César. *Como quit tūla xa'iclacāxtlahua huā'mā', ickalhasqui'nīlh Pablo palh a'ncu'tun nac Jerusalén para que a'ntza' nalacāxtlahuacan. <)qXmān a'ntū ixtahuan por ū'tza' xmān ixpālacata a'ntū takalhlaka'ī' xlaca'n lā' ixpālacata kalhatin a'ntī ixtacuīni' Jesús a'ntī nīlh. Lā' Pablo huan que lakahuan. l(QA'xni'ca' tatāyalh a'ntī ixtalē'ksa'nīni'n, tū' talē'ksa'nīni'lh a'nchī quit xa'icpuhuan. &'EA'xni'ca' tachilh xlaca'n huā'tzā', quit tū' ictakoxīlh. Ixlīlakalī ictahuī'lh a'nlhā tlahuacan justicia. Lā' icmātayīni'lh huan tachī'n Pablo. z&mQuit iccākalhtīlh que xapū'la huan tachī'n calacan cacātā'chihuīna'lh a'ntīn talē'ksa'nīni'n. Chuntza' tzē natamaktāya. Lā' xmān chuntza' tzē namaknīcan. Chuntza' pō'ktu tatlahua huan pūchihuīna'nī'n xalanī'n nac Roma. B%}A'xni'ca' quit icquīlalh nac Jerusalén, talē'ksa'nīni'lh con quit huan xanapuxcu'nu' curasna' lā' xanapuxcu'nu' israelitas. Lā' quintasqui'ni'lh que quit ca'icmāmaknīnīni'lh. 2$]A'ntza' tatachokolh lātma'j. Lā' Festo kalhachihuīna'ni'lh huan rey por ixpālacata Pablo lā' hualh: ―A'tzā' tachī'n kalhatin chi'xcu' a'ntī makxtekli Félix. #  Lā' ā'calīstān lā' tū' lātma'j huan rey Agripa lā' Berenice, ixpuscāt huan rey, talakchā'lh Festo nac Cesarea. ["/ Festo cātā'chihuīna'lh ixmaktāyana'nī'n lā' tuncan xla' huanilh Pablo: ―Hui'x squi'nī'ta' que César ixlacāxtlahuani'ni'. Lā' ū'tza' nalīla'kpina' César. Pablo na ixlacapūn huan rey Agripa j!M Palh quit ictlahuanī't lakatin catūhuā a'ntūn tzē naquilīmaknīcan, caquimaknīca. Lā' palh tū' stu'ncua' a'ntūn quintalīyāhua, tūla a'ntī naquimacamāstā' con ū'tunu'n. Icsqui'ni' César caquilacāxtlahualh. r ] Lā' Pablo kalhtīni'lh: ―Quilākalhasqui'nīmā'nauj nac huan pūchihuīn a'ntū māpa'ksī César. Lā chuntza' xatzey. Quit tuntū'yā catūhuā ko'hua'jua' iccātlahuani'nī't huan israelitas. Huā'mā' hui'x ca'tzīya'. a; Lā' Festo xla' ixcātlahuani'cu'tun huan israelitas lakatin talakalhu'mān. Lā' ū'tza' līkalhasqui'nīlh Pablo: ―¿Chā pincu'tuna' nac Jerusalén para que a'ntza' nalacāxtlahuani'ca'na' na quilacapūn? oWPablo ixtamaktāya lā' hualh: ―Quit tuntū' ictlahuanī't por ixpālacata ixleyca'n israelitas. Tuntū' ictlahuani'nī't huan xaka'tla' lītokpān nīn huan xamāpa'ksīni' nac Roma a'ntī huanican César ―cāhuanilh Pablo. W'Lā' a'xni'ca' milh Pablo, talītaxti'li'lh huan israelitas a'ntī ixtaminī'ta'ncha' nac Jerusalén. Lā' lej lhūhua' laka'tla'n catūhuā ixtalē'ksa'nīni'n. Pero tūla ixtamāstū'ncni' nīn tuntū'. CFesto tachokolh nac Jerusalén xmān lakatzeyan o lakacāuj chi'chini' lā' a'mpā nac Cesarea. Lā' ixlīlakalī tahuī'lh a'nlhā ixtlahuacan justicia. Lā' mātayīni'lh Pablo. I Lā' cāhuanilh: ―Caquilātā'a'uj hui'xina'n a'ntī ka'lhīyā'tit līmāpa'ksīn. Lā' palh huā'mā' chi'xcu' tlahuanī't a'ntūn tū' tzey, calē'ksa'nī'ni'ntit a'ntza' ―cāhuanilh. wgFesto cāhuanilh que Pablo chī'canī'ta'ncha' nac Cesarea lā' māni' ū'tza' ixa'ncu'tun a'ntza' lacapalh. 0YLā' lej lhūhua' talakalhu'mān tasqui'ni'lh que camātayīni'lh Pablo nac Jerusalén. Xlaca'n ixtalīlacchihuīna'nī'ttza' nataka'lhītī nac tej para natamaknī. ykA'ntza' huan xanapuxcu'nu' curasna' lā' huan israelitas más xalaka'tla'n talē'ksa'nīni'lh Pablo con Festo.  Festo chā'lh para natanū ixlīgobernador. Lā' ixlīlakatu'tun chi'chini' taxtulh de nac Cesarea lā' a'lh nac Jerusalén. Lā' a'xni'ca' tlahualh lakatu' cā'ta, Félix taxtulh ixlīgobernador. Lā' tanūlh ixlaktapalh a'ntī ixtacuīni' Porcio Festo. Lā' Félix ixcātlahuani'cu'tun huan israelitas lej ka'tla' talakalhu'mān. Lā' ū'tza' līmakxtekli huan Pablo tachī'n.#?Lā' nā Félix ixpuhuan que Pablo ixmaxquī'lh tumīn para que ixmakxtekca. Lā' ū'tza' lej maklhūhua' ixlīmātayīni'n lā' ixtā'chihuīna'n. @yLā' cākalhachihuīna'ni'lh a'nchī xa'nca līlatā'kchokocan lā' a'nchī līhui'līcan que tūla catitlahuaca a'ntūn tū' tzey. Lā' cākalhachihuīna'ni'lh a'nchī Dios najuzgarlī. Lā' Félix lej jicua'lh lā' huanilh: ―Tzeytza'. Chuhua'j capit. A'xni'ca' icka'lhī lugar na'icmātayīni'mpalayāni'. H Lā' lātma'j tachā'lh Félix lā' Drusila, ixpuscāt, a'ntī israelita ixuanī't. Lā' Félix mātayīni'lh Pablo. Lā' Pablo cātā'chihuīna'lh a'nchīn kalhlaka'ī'can Jesucristo. c?Lā' Félix maxquī'lh talacasqui' huan capitán que calē'lh huan Pablo tachī'n lā' catlahuani'lh talakalhu'mān macsti'na'j lā' cacāmakxtekli talakmin ixamigos para natatlahuani' a'ntū xla' maclacasqui'n.  Félix lejtza' xa'nca ixca'tzīhuī' ixlīmāsca'tīnca'n a'ntī ixtatā'a'n Jesucristo. Lā' xla' cālhcāni'lh ā'lakatin chi'chini' lā' cāhuanilh: ―Hasta a'xni'ca' namin Lisias huan xapuxcu' tropa, hasta a'xni'ca' na'iclacāxtlahua huā'mā'. gGA'ntū xa'ictlahuanī't ū'tza' huā'mā': A'xni'ca' xa'icuī' con ū'tunu'n, iccāhuanilh lej palha': “Chuhua'j hui'xina'n quilākalhasqui'nīmā'nauj porque quit ickalhlaka'ī' que huan nīnī'n natalakahuanchoko”. 9kLā' catahualh xlaca'n a'ntī tahui'lāna' huā'tzā' palh takaksli a'ntūn tū' tzey xa'ictlahuanī't a'xni'ca' quilē'nca na ixlacapūnca'n ixpūchihuīna'nī'n israelitas.  Lā' palh xlaca'n tapuhuan palh quit ictlahuanī't catūhuā, ixtamilh huā'tzā' lā' ixquintalē'ksa'nīni'lh na milacapūn. [ /Lā' xmān huā'mā' xa'ictlahuamā' lā' makapitzīn israelitas xalanī'n nac Asia quintalaktzī'lh nac xaka'tla' lītokpān a'xni'ca' ixquimpa'lhcanī'tcus. Tintī' lej ixa'nan. Lā' cā'ca'csua' ixuanī't.  ’Quit makat xa'iclatlā'huan makāntza' lā' chuhua'j icmimpātza' na quixcānsipej para na'icmāstā' limosna lā' lē'ksajna'.  Lā' ū'tza' iclīhui'līlh na'ictlahua a'ntūn tzey para que quit na'icca'tzī que tū' iclaclē'ni' nīn Dios nīn chi'xcuhuī'n. / WChuntza' a'nchī takalhlaka'ī' xlaca'n nā chuntza' ickalhlaka'ī' quit que Dios nacāmālakahuanīchoko a'ntī xalactzey lā' nā a'ntī xalacca'tzanca'tzīnī'n. % CA'ntū ixlīstu'ncua' ū'tza' huā'mā': Quit icmācā'tanī ixDiosca'n quinatāta'na' chu a'nchī huan xasāsti' līmāsca'tīn a'ntū xlaca'n tahuani secta. Quit ickalhlaka'ī' ixlīhuāk a'ntūn tatzo'kni' na ixtachihuīn Dios a'nlhā huanican ley lā' a'nlhā huanican profetas. E Xlaca'n tūla catitamāstū'ncli a'ntū quintalīyāhualh. ]3 Lā' nīn tintī' xa'ictā'lāhuanimā' nīn kalhatin a'xni'ca' quilaktzī'nca a'ntza'. Tū' icmākēstokli tachi'xcuhuī't nac xaka'tla' lītokpān, nīn na ixlītokpānna'ca'n israelitas, nīn nac Jerusalén. !; Hui'x tzē nakalhasqui'nī'ni'na' palh stu'ncua' que ka'lhītza' xmān lakacāujtu' chi'chini' icquīlalh nac Jerusalén icquītaquilhpūtani'lh Dios. W' Huan gobernador macahuani'lh Pablo para que cachihuīna'lh. Lā' Pablo hualh: ―Quit icca'tzī que hui'x juez de huā'mā' xcānsipej makāntza'. Lā' ū'tza' iclīpāxuhua na'ictamaktāya na milacapūn. ve Huan israelitas nā xlaca'n talē'ksa'nīni'lh lā' tahualh que huāk stu'ncua' a'ntū hualh Tértulo. MLā' cāhuanilh que catalakmini' hui'x a'ntīn talē'ksa'nīni'n. Hui'x tzē nakalhasqui'nī'ya' lā' chuntza' naca'tzīya' ixlīhuāk a'ntū ixpālacata iclē'ksa'nīni'nāuj ―hualh Tértulo. eCPero huan Lisias, a'ntī xapuxcu' tropa, maktanūlh lā' lej līpalha' quincāmaklhtīni'. #?Lā' xla' lactlahuacu'tun ixlītzey huan xaka'tla' lītokpān. Quina'n icchi'pauj lā' xa'iclacāxtlahuacu'tunāuj chuntza' hua'chi huan nac quileyca'n. .UHuā'mā' chi'xcu' Pablo lej mājiclhuī'nin. Lakachu cācuccha'xa huan ixlīhuākca'n israelitas. Lā' xla' ū'tza' xapuxcu' huan secta a'ntū huanican nazarenos. Lā' como tū' icmāmakchuyīcu'tunāni' ā'chulā', icsqui'ni'yāni' caquintlahua'ni' talakalhu'mān lā' caquinkaxpa'tni' macsti'na'j. ~wIccāmaxquī'yāni' pāxcatca'tzī hui'x, señor gobernador Félix, por a'ntū pō'ktu quilāmaxquī'yāuj lakaxtim. })Lā' a'xni'ca' līminca Pablo, Tértulo tzuculh lē'ksa'nīni'n Pablo. Huanilh Félix: ―Señor gobernador, iccāmaxquī'yāni' pāxcatca'tzī que lej cā'ca'csua' quina'n icui'lāna'uj. Lā' huā' quixcānsipejca'n mastza' xatzey por ixpālacata mintapāstacna'. &| GLā' ixlīlakaquitzis chi'chini' chā'lh nac Cesarea huan Ananías a'ntī xamāpa'ksīni' curasna'. Lā' nā tachā'lh makapitzīn xanapuxcu'nu' israelitas lā' kalhatin ixkalhmaktāyana'ca'n a'ntī ixtacuīni' Tértulo. Talaka'lh huan gobernador Félix lā' talē'ksa'nīni'lh Pablo. ]{3#Lā' Félix huanilh Pablo: ―Naquihuani'ya' ixlīhuāk a'xni'ca' natamin a'ntīn talē'ksa'nīni'nāni'. Huan gobernador māchī'nīni'lh Pablo na ixpalacio Herodes lā' cāyāhuaca a'ntī natamaktaka'lha..zU"Lā' a'xni'ca' huan gobernador lakapūtle'kekō'lh huan ca'psnat, xla' cākalhasqui'nīlh lhachū xala' Pablo. Lā' tahuanilh que xla' xala' nac estado de Cilicia. y!A'xni'ca' tachā'lh nac Cesarea, tamacamaxquī'lh ca'psnat huan gobernador Félix lā' talīmini'lh Pablo na ixlacapūn. oxW Lā' ixlīlakalī huan tropas tachimpā nac cuartel. Xmān kētō'lana'nī'n ixtatā'a'mā'na Pablo. wLā' chuntza' a'nchī ixcāhuanicanī't, huan tropas talē'lh Pablo lā' līminca tzī'sa nac xcānsipej Antípatris. vA'xni'ca' quit icca'tzīlh que huan israelitas ixtalīlacchihuīna'nī'ttza' para natamaknī, chu tuncan lacapalh quit icmacā'ni'chāni'. Lā' quit iccāhuanilh a'ntī ixtalē'ksa'nīni'n que catalē'ksa'nīni'lh na milacapūn. Xmān ū'tza' icuaniyāni'”. 7ugLā' tuncan icca'tzīlh que ixtalē'ksa'nīni'n por ixleyca'n israelitas. Nīn tuntū' laclē'n huā'mā' para que tzē namaknīcan o para que namānūcan nac pūlāchī'n. t Quit xa'icca'tzīcu'tun tuchū ixpālacata ixtalē'ksa'nīni'n. U'tza' iclīlē'lh a'nlhā tatlahua justicia huan israelitas. \s1Huan israelitas tachi'panī't huā'mā' chi'xcu' lā' ixtacuīni' Pablo. Lā' ixtamaknīmā'na a'xni'ca' icchā'lh quit con huan tropasna'. Lā' icmāpūtaxtūlh como icca'tzīlh que xla' ixtapa'ksī nac Roma. tra“Quit, Claudio Lisias, ictzo'knuni'yāni' hui'x, gobernador Félix, a'ntī lej a'cnīni'ni'ca'na'. MqLā' huan xapuxcu' tropa tzo'kli kalhtin ca'psnat lā' hualh: *pMLā' nā cacākētla'pa'tit huan cahuāyujnu' a'ntū nakētō'la Pablo. Chuntza' nīn tuntū' catipātle'keni'lh Pablo lā' nalakchā'n huan gobernador Félix. o3Huan xapuxcu' tropa cāta'sani'lh kalhatu' ixcapitán lā' cāhuanilh: ―Camācāxtit lakatu' ciento tropasna' lā' tu'tumpu'xamacāuj tropas kētō'lana'nī'n lā' lakatu' ciento a'ntī natalē'n espada. Nataxtuyā'tit makna'jās tzī'sa lā' napinā'tit nac Cesarea. GnHuan xapuxcu' tropa huanilh: ―Nīn tintī' tihuani'ya' palh quimāca'tzīnīnī'ta'tza' huā'mā'. Lā' macā'lh na ixchic huan o'kxa'. Lakmacā'nca Pablo con huan gobernador Félix 9mkTū' cacākalhlaka'i'. Xlaca'n más de tu'pu'xam chi'xcuhuī'n a'ntīn taka'lhītīmā'na. Talītasca'janī't lā' nīn tuntū' catitahua'lh lā' nīn catitako'tnūlh hasta que tū' natamaknī Pablo. Lā' chuhua'j tacāxui'lāna'tza'. Xmān taka'lhīmā'ni' hui'x palh namacapina' ―hualh huan o'kxa'. lLā' huan o'kxa' hualh: ―Huan israelitas talacchihuīna'nī'ttza' que natasqui'ni'yāni' que nalīpina' lakalī huan Pablo a'nlhā tlahuacan justicia. Natahuaniyāni' que xlaca'n lej xa'nca takalhasqui'nīcu'tun Pablo. Pero xmān nata'a'kxokoyāni'. k Huan xapuxcu' tropa makachi'palh huan o'kxa' lā' lē'lh lacachuna'j lā' kalhasqui'nīlh: ―¿Tuchū quihuanicu'tuna'? Yj+Lā' huan capitán lē'ni'lh lā' huanilh huan xapuxcu': ―Huan tachī'n Pablo quinta'sani'lh lā' quisqui'ni'lh que ca'iclīmini'ni' huā'mā' o'kxa'. Xla' tā'chihuīna'ncu'tunāni' mat macsti'na'j. &iELā' Pablo ta'sani'lh kalhatin capitán lā' huanilh: ―Calī'pini'chi huā'mā' o'kxa' huan xapuxcu' tropa porque xla' tā'chihuīna'ncu'tun macsti'na'j. hHuan ixo'kxa' ixtā'tin Pablo ca'tzīlh huan a'ntū ixlacchihuīna'ncanī't lā' a'lh nac cuartel lā' māca'tzīnīlh Pablo. CgChuhua'j hui'xina'n lā' milīhuākca'n pūchihuīna'nī'n, casqui'ni'tit huan xapuxcu' tropa que lakalī calīmilh Pablo na milacapūnca'n. Nahua'ni'yā'tit que hui'xina'n más xa'nca kalhasqui'nīcu'tunā'tit. Pero Pablo tū' catichilh. Quina'n na'icka'lhītīyāuj nac tej para na'icmaknīyāuj ―cāhuanica. U~$}}(|X{z+x}wwutt%r.qponLmsllLkjihh]geeedc&aa `_a^^2\[[ZYXWVTSS@RPO~NMLKK1J9IGEEBD~BA@o?Y>$=_<:8j765433q2102/n/ .A-,*c(''O%$#S""k!!} H} (' m = w \EQr  _0Icsqui'ni' Dios por hui'xina'n. Xla' ū'tza' quinTāta'ca'n lā' lej ka'lhī līmāpa'ksīn. Lā' nā xla' ixDios quiMāpa'ksīni'ca'n Jesucristo. Icsqui'ni' que cacāmāmāchekxīnīni' a'ntū ixla' Dios lā' a'nchī huanī't Dios. s  a0Lā' ū'tza' pō'ktu iclīmaxquī' pāxcatca'tzī Dios por hui'xina'n, lā' ickalhtō'ka' por hui'xina'n. (  K0Quihuanicanī'ttza' a'nchī kalhlaka'ī'yā'tit quiMāpa'ksīni'ca'n Jesús lā' a'nchī cāpāxquī'yā'tit ixlīhuākca'n a'ntīn tatā'tapa'ksī Dios. #  A0Como ka'lhīyāujtza' huan Espíritu Santo, ca'tzīyāuj que namaklhtīni'nāuj a'ntū Dios nacāmaxquī' ixtachi'xcuhuī't, chuntza' hua'chi xla' huanī't. Lā' nā ixpālacata huan Espíritu Santo ca'tzīyāuj que ixlīstu'ncua' Dios quincāmāpūtaxtūkō'yāni' quina'n a'ntīn tā'tapa'ksīyāuj xla'. Lā' chuntza' namāka'tlī'can Dios. Pablo squi'ni'lh Dios por ixpālacataca'n a'ntī ixtakalhlaka'ī' # A0 Lā' nā hui'xina'n a'ntīn tū' israelitas nā kalhlaka'ī'tit Cristo a'xni'ca' kaxpa'ttit huan xatzey tachihuīn a'ntū xastu'ncua'. Lā' por ixpālacata huā'mā' xatzey tachihuīn, hui'xina'n cātalīmāpūtaxtūni'. Lā' a'xni'ca' hui'xina'n kalhlaka'ī'tit, Dios cāmāxquī'ni' huan Espíritu Santo, chuntza' hua'chi a'nchī xla' ixuanī't. Lā' huā'mā' māsu'yu que Dios nacāmāpūtaxtūkō'yāni'. ( K0 Lā' chuntza' māka'tlī'can por quimpālacataca'n quina'n a'ntī israelitas lā' a'ntī xapū'la ickalhlaka'ī'uj que Cristo ū'tza' a'ntī māpūtaxtūnu'n.  50 Dios tlahuakō' ixlīhuāk chu a'nchī ixtapuhuān. Xla' quincālacsacni' como ixtachi'xcuhuī't quincātlahuacu'tuni' por ixpālacata Cristo.  !0 Lā' huā'mā' a'ntū Dios puhualh, ū'tza' huā'mā': A'xni'ca' namin huan chi'chini' a'ntū Dios lhcānī't, xla' nalīmāmacū' Cristo ixlīhuāk a'ntū a'nan nac a'kapūn lā' ixlīhuāk a'ntū a'nan nac quilhtamacuj. Lā' Cristo nacāmāpa'ksīkō' ixlīhuāk.  0 Xapū'la xmān Dios tzē'k ixca'tzī a'ntū ixpuhuan naquincātlahuani'yāni'. Lā' chuhua'j quincāmāca'tzīnīnī'ta'ni'.  0Lā' como Dios lej lakalhu'manīni'n, xla' quincāmāmāchekxīnīni' ixtachihuīn Dios lā' lej xa'nca quincāmāpāstaquīyāni'. B 0Cristo nīlh lā' chuntza' quincālīmāpūtaxtūni'. Lā' nā Dios quincāmāsputūnu'ni'ntza' quintalaclē'i'ca'n. Huā'mā' Dios quincātlahuani'ni' como xla' lej lakalhu'manīni'n. K 0Lā' ū'tza' nalīmāka'tlī'yāuj Dios como xla' lej pāxquī'nin. Quincātlahuani'nī'ta'ni' huā' tamā'na' talakalhu'mān por ixpālacata Jesucristo ixO'kxa'. Lā' xla', Dios lej pāxquī'. ( K0Lā' Dios, como quincāpāxquī'yāni', chuntza' xapū'la puhualh de naquincātlahuayāni' ixcamana' por ixpālacata Jesucristo. Huā'mā' a'ntū ixtapuhuān. $ C0Lā' a'xni'ca' tūna'j ixtzucu huan quilhtamacuj, Dios quincālacsacni' quina'n a'ntīn tā'tapa'ksīyāuj Cristo. Quincālacsacni' como quincātlahuacu'tuni' xalactzey, como xla' tū' ixlacasqui'n que a'nan catūhuā a'ntūn tzē naquincātalē'ksa'nīni'nāni' na ixlacapūn Dios. ~ ;0Camaxquī'uj pāxcatca'tzī Dios, ixTāta' quiMāpa'ksīni'ca'n Jesucristo. Xla' quincāsicua'lanālīnī'ta'ni'. Lā' quincāmaxquī'nī'ta'ni' tāpālhūhua' tasicua'lanālīn a'ntū xala' nac a'kapūn. Quincātlahuani'nī'ta'ni' huā'mā' como tā'tapa'ksīyāuj Cristo. J} 0Cacātasicua'lanālīni' Dios quinTāta'ca'n lā' huan Māpa'ksīni' Jesucristo. Lā' cacātamātza'ta'tī'ni'ni' mi'a'clhcunucca'n. Dios quincāsicua'lanālīyāni' por ixpālacata Jesucristo | }0Quit, Pablo, ictzo'ka huā'mā' carta. Quit ixapóstol Jesucristo, como ū'tza' huā'mā' ixtapuhuān Dios. Quit iccātzo'knuni'mā'ni' hui'xina'n a'ntī xalanī'n nac Efeso a'ntīn tā'tapa'ksīyā'tit Dios lā' kalhlaka'ī'yā'tit Cristo Jesús. {DQuit, Pablo, ictzo'kmā' quē'cstu huā'mā' saludo. Caquilāpāstacui que quit ictachī'n. Dios cacāsicua'lanālīni'. Amén. z9DLā' nahuaniyā'tit Arquipo huā'mā': “Cuenta catlahua' lā' catlōkentaxtu' huan tascujūt a'ntū mila' por ixquilhtampān huan Māpa'ksīni'”. yDLā' a'xni'ca' lakapūtle'kekō'nī'ta'ntittza' huā'mā' carta na milaclhpu'nanca'n, camacapintit nac huan līto'kpān nac Laodicea para nalakapūtle'kecan a'ntza'. Lā' nā hui'xina'n nā nalakapūtle'keyā'tit huan carta a'ntū naminācha' nac Laodicea. #x?DCacālī'pini'tit saludos quintā'timīnca'n nac Laodicea lā' huan Ninfas lā' huan tā'timīn a'ntīn takalhlaka'ī' lā' tatakēstoka na ixchic. ]w3DHuan doctor Lucas a'ntī pāxquī'can lā' Demas cātamacā'ni'yāchāni' saludos. v D Iccāhuaniyāni' que xla' lej scujli por mimpālacataca'n lā' por ixpālacataca'n xalanī'n nac Laodicea lā' nac Hierápolis. !u;D Epafras cāmacā'ni'yāchāni' saludos. Xla' xala' a'ntza' lā' ixtasācua' Jesucristo. Lā' lej cāpāstacāni' lā' lej squi'ni' Dios que xa'nca natāyayā'tit na ixtej Dios hua'chi chi'xcu' a'ntī ka'tla'tza' como ca'tziyā'tittza' ixtapuhuān Dios lā' tlōkentaxtūyā'tit. ytkD Lā' huan Jesús a'ntī ka'lhī ā'tāpātin ixtacuīni' Justo cāmacā'ni'yāchāni' saludos. Xmān ixtu'tunca'n israelitas a'ntī quintatā'scujmā'na para natamāsu'yu a'nchī Dios cāmāpa'ksīkō'. Xlaca'n quintamāhui'xcānīmā'na. tsaD Quintā'tachī'n Aristarco lā' Marcos a'ntī ixtā'puxni'mit Bernabé cātamacā'ni'yāchāni' saludos. Lā' ka'lhī'yā'tittza' huan līmāpa'ksīn ixpālacata Marcos. Palh xla' nacālaka'nāni', hui'xina'n caka'lhī'chipitit. [r/D Lā' Onésimo natā'a'n. Xla' quintā'tinca'n a'ntī līlacatejtin latā'kchoko lā' a'ntī pāxquī'can. Lā' xla' xala' na milaclhpu'nanca'n. Xlaca'n nacātahuanikō'yāni' a'ntū pātle'kenī't huā'tzā'. wqgDU'tza' iccālīmacā'ni'yāni' para naca'tzīyā'tit a'nchī iclahui'lanāuj lā' tū' caticātapāta'lani'. ^p5DHuan Tíquico nacāmāca'tzīnīyāni' a'nchī iclīlahuī' lā' a'ntū ictlahuamā'. Xla' quintā'tinca'n lā' lej pāxquī'can. Līlacatejtin quimaktāya lā' ixpālacata huan Māpa'ksīni' quintā'scuja. [o/DHuan matzat mojōcan nac līhua't para mācanīcan lā' tzey nala. Nā chuntza' cuenta catlahua'tit mintachihuīnca'n para que tzey natala lā' nakalhtīni'nā'tit hua'chi maclacasqui'n. Huan ā'xmān saludos /nWDXa'nca calatā'kchoko'tit na ixlacapūnca'n a'ntīn tū' takalhlaka'ī' lā' xa'nca capāstactit a'ntū natlahua'yā'tit na ixlacapūnca'n līhuan a'nan lugar. ]m3DCasqui'ni'tit Dios que xa'nca na'icmāsu'yu ixpālacata Cristo hua'chi tasqui'nī. bl=DLā' nā nasqui'ni'yā'tit Dios que nacāxtlahua a'nchī na'icmāsu'yuyāuj ixtachihuīn lā' na'icmāstū'ncāuj a'ntūn tūna'j māca'tzīnīni'ncan ixpālacata Cristo. Lā' ū'tza' ixpālacata iclītachī'n quit. k'DPō'ktu catā'chihuīna'ntit Dios lā' cuenta catlahua'tit a'xni'ca' tlahua'pā'na'ntit oración lā' namaxquī'yā'tit pāxcatca'tzī. Gj DHui'xina'n a'ntī xapatrón, cacāmaxquī'tit mintasācua'ca'n a'ntū minī'ni' lā' a'ntū xlaca'n tatlajalh. Ca'tzīyā'tit que nā hui'lacha' nac a'kapūn a'ntī nā cāmāpa'ksīyāni'. 1i[DLā' chuxatī natlahua a'ntūn tū' tzey, māni' xla' namāpala. Ixlīhuākca'n a'ntīn tatlahua a'ntūn tū' tzey, ixlīhuākca'n chu a'cxtim na ixlacapūn Dios.Ah{DHui'xina'n ca'tzīyā'tit que huan Māpa'ksīni' nacāmaxquī'yāni' mintatlajca'n a'ntū huan herencia xala' nac a'kapūn. Hui'xina'n ixtasācua'nī'n huan Māpa'ksīni' Jesucristo. ;goDChuxatū calalh mintascujūtca'n, ū'tza' nalīhui'lī'yā'tit natlahua'kō'yā'tit hua'chilh huan Māpa'ksīni' Jesucristo mimpatronca'n ixuanī't lā' tū' kalhatin chi'xcu'. xfiDHuan xatatamāuj tasācua'nī'n xa'nca cacā'a'kahuāna'ni'tit huan a'ntī cāmāpa'ksīyāni'. Tū' xmān catiscujtit a'xni'ca' cālaktzī'nāni' pero nalīhui'lī'yā'tit xa'nca nascujā'tit como a'cnīni'ni'yā'tit huan Māpa'ksīni'. ce?DHuan xanatātana' tū' ticāmakā'kchipinā'tit mincamanca'n para que tū' natajiclhua'. dDHuan camana', pō'ktu cacā'a'kahuāna'ni'tit mintāta'ca'n lā' mintzī'tca'n porque chuntza' namakapāxua'yā'tit Dios. wcgDHuan xakōlu' cacāpāxquī'tit mimpuscātca'n lā' līlacatzucu catā'chihuīna'ntit. Tū' calāsta'la'tit. kbODHuan puscan cacā'a'kahuāna'ni'tit minkōlu'ca'n hua'chi minī'ni' a'ntīn takalhlaka'ī'. NaDLā' palh nachihuī'na'nā'tit, palh natlī'yā'tit, palh natlahua'yā'tit catūhuā, chuxatū calalh a'ntūn tlahua'pā'na'ntit, catlahua'tit por ixlīmāpa'ksīn huan Māpa'ksīni' Jesús. Lā' camaxquī'tit pāxcatca'tzī Dios xaTāta' ixpālacata Jesús. Pablo hualh a'nchī natalatā'kchoko huan a'ntīn takalhlaka'ī' @`yDLej capāstactēlha'tit ixtachihuīn Cristo. Lā' nalīlāmāsu'ni'yā'tit lā' nalālīmaxquī'yā'tit tapāstacna' con ixlīmāpa'ksīn Dios. Cacātlī'tit huan salmos lā' himnos lā' cantos espírituales con ixlīhuāk mi'a'clhcunucca'n. Lā' camaxquī'tit pāxcatca'tzī Dios a'xni'ca' tlī'yā'tit. b_=DDios cāmātza'ta'tī' mi'a'clhcunucca'n lā' cāmātza'ta'tī' ixa'clhcunucca'n ā'makapitzīn a'ntīn takalhlaka'ī'. Lā' ū'tza' chu lakatin līla'yā'tit milīhuākca'n. Nā ū'tza' a'ntū nacālīmaktāyayāni' para que tzē naca'tzīyā'tit a'ntūn tzey lā' a'ntūn tū' tzey. Chuntza' capāxuhua'tit lā' camāstā'tit pāxcatca'tzī. ^DHuā' a'ntū más tasqui'nī, ū'tza' talāpāxquī'n lā' ū'tza' hua'chi a'ntū nacālīmāchi'pīkō' ixlīhuāk milītzeyca'n. h]ID Catāyani'tit a'ntū cātlahuani'yāni' a'ntūn tū' tzey ā'chā'tin lā' calāmāsputūnu'ni'tit huan a'ntī puhua'nā'tit que cālaclē'ni'yāni'. Calāmāsputūnu'ni'tit chu a'cxtim hua'chi Dios cāmāsputūnu'ni'ni'. \D Dios cālacsacnī'ta'ni' hui'xina'n lā' lej cāpāxquī'yāni' lā' cātamāxtunquīni' para que ixla' nala'yā'tit. U'tza' calīhui'lī'tit nalakalhu'ma'nā'tit lā' nacāmaktāyayā'tit ā'makapitzīn lā' xa'nca nacātā'chihuīna'nā'tit. Tū' catika'tla'jca'tzītit lā' tū' stu'tu'lu' catisqui'ntit miderechoca'n. Pū'la capāstactit ā'chā'tin. Lā' tū' palaj ca'a'kchipintit. [{D Ixlīhuākca'n a'ntīn takalhlaka'ī' chu lakatin talanī't. Huan griego a'ntī kalhlaka'ī' chu a'cxtim hua'chi huan israelita a'ntī lakapasa ixley Moisés lā' a'ntī kalhlaka'ī'. Nā huan a'ntī tlahuani'canī't circuncisión chu a'cxtim hua'chi huan a'ntī tū' tlahuani'canī't circuncisión. Huan makatiyāti' lā' huan tīn tuntū' ca'tzī lā' huan xatatamāuj tasācua' lā' huan a'ntī libre, ixlīhuākca'n chu lakatin talanī't ixpālacata Cristo. Lā' xmān talē'ca'a'n Cristo. Cristo quincātā'hui'lani' quilīhuākca'n a'ntī kalhlaka'ī'yāuj lā' xmān xla' quincāmātlahuanīni' chu a'nchī Dios lacasqui'n. mZSD lā' xtāpalī'tit mintapāstacna'ca'n. Lā' sāsti' sca'tpā'na'ntit para que ā'chulā' nala'yā'tit hua'chi Dios a'ntī cāmaxquī'ni' xasāsti' minquilhtamacujca'n. Lā' chuntza' namāchekxī'yā'tit a'nchī huanī't Dios. eYCD Tū' cati'a'kxokotit ā'chā'tin porque māpānū'tit mintapāstacnaca'n a'ntūn tū' tzey FXDPero chuhua'j cacāmāpānū'tit huā' tamā'na: huan tā'kcha lā' huan tā'ksa'nīn. Tū'tza' catica'tzalaktzī'nī'ni'ntit. Lā' huan ko'hua'jua' tachihuīn tū'tza' catiquilhtaxtutit. `W9DNā hui'xina'n chuntza' ixlatlā'hua'nā'tit a'xni'ca' tūna'j ixkalhlaka'ī'yā'tit. @VyDLā' ixpālacata huā' tamā'na a'ntūn tū' tzey lej lī'a'kchā'n Dios. Lā' namin lakatin chi'chini' lā' a'ntīn tū' ta'a'kahuāna'ni' Dios xlaca'n nataca'tzī ixtā'kcha Dios. UDChuntza' calīhui'lī'tit nacāmāxtukō'yā'tit mintapāstacna'ca'n a'ntūn tū' tzey. A'ntūn tū' tzey, ū'tza' huā'mā': Tlahuacan talākalhī'n; ka'lhīcan xako'hua'jua' tapāstacna'; tamakxtekcan cāmāpa'ksīcan ixmacni'ca'n; lej lakatīcan a'ntūn tū' tzey; lā' tampi'lhīni'ncan. A'ntīn chuntza' tatlahua, ixtā'chuntza' a'ntīn tatzokostani' lakatin ídolo. \T1DLā' a'xni'ca' namimpala Cristo lā' lej xkaka, nā hui'xina'n natā'tasu'yuyā'tit porque minquilhtamacujca'n chu a'cxtim con xla'. Pablo māstū'ncli a'nchī ixuanī'tauj pū'la lā' a'nchī layāuj chuhua'j TS!DHuā' tamā'na' tūlalhtza' cātamāpa'ksīyāni' porque minquilhtamacujca'n tatzē'knī't con Cristo. Dios a'ntī cāmātzē'kli. Hua'chilh nīnī'ta'ntittza' lā' tuntū' tzē namāpa'ksī huan nīn. {RoDPō'ktu napāstacā'tit huan a'ntū ixla' Cristo lā' tū' catilē'capintit a'ntū xala' huā'mā' quilhtamacuj. Q DLā' como hui'xina'n tā'lakahuanchokotit Cristo lā' ka'lhī'yā'tit xasāsti' minquilhtamacujca'n, calīhui'lī'tit naka'lhī'yā'tit a'ntū nacāxtāpalīni'yāni' para nala'yā'tit hua'chi Cristo. Xla' pāxtūtahui'la Dios lā' tā'māpa'ksīni'mā'. jPMDA'ntī chuntza' tamāsu'yu, tatasu'yu hua'chilh lej taca'tzī ixpālacata a'nchī lej tamācā'tanī ángeles. Lā' tamāpātīnī ixmacni'ca'n. Pero ixpālacata a'ntūn tatlahua xmān ā'chulā' natalīka'tla'jca'tzī.?OwDLā' a'ntūn tzē chi'pacan o hua'can o xa'macan, tū' catitatāyani'lh; huāk natasputkō'. Huanmā' talanān xmān chu a'nchī tamāpa'ksī chi'xcuhuī'n lā' tamāsu'yu xlaca'n. nNUDHuancan: “Tū' tixa'ma'ya' huā'mā'. Tū' tihua'ya' huā'mā'. Tū' ticāchi'paya' huā'mā'”. IM DHuan a'ntīn tū' takalhlaka'ī' Cristo tahuan que maclacasqui'n nacā'a'cnīni'ni'yā'tit lhūhua' talanān a'ntūn tū' ixla' Cristo. Pero como hui'xina'n hua'chilh tā'nī'tit Cristo, tū' maclacasqui'n nacā'a'cnīni'ni'yā'tit ixtalanānca'n tachi'xcuhuī't. Lā' ¿a'chī' tlahua'yā'tit chu a'nchī tahuan? @LyDChuntza' tlahua lā' tū' xa'nca stālani' huan Cristo a'ntī hua'chi ixa'kxāk huan macni'. Lā' huan macni', ū'tza' huan a'ntīn takalhlaka'ī'. Lā' quimacni'ca'n cāka'lhī ixtāstucat lā' ī'xno'jot a'ntū līmaktāya lā' a'ntū līlāchi'panī't. Lā' qui'a'kxākca'n, ū'tza' a'ntū māpa'ksī quimacni'ca'n. Lā' chuntza' Cristo a'ntī huan a'kxāk līmāstaquī ixmacni' con ixlīmāpa'ksīn Dios. Lā' ixmacni' Cristo ū'tza' xlaca'n a'ntīn takalhlaka'ī'. Lā' ixmacni' Cristo chu lakatin lanī't porque huan a'ntīn takalhlaka'ī' talīpāhuan xla'. kKODTū' catamakxtektit que ā'chā'tin nacāhuaniyāni' palh Dios tū' makxteka natā'chihuīna'nā'tit Dios lā' palh maclacasqui'n pū'la nacātā'chihuīna'nā'tit huan ángeles. Xla' nahuan chuntza' para que napuhua'nā'tit que xla' tū' ka'tla'jca'tzī, pero tū' stu'ncua'. Lej ka'tla'jca'tzī xla'. Lā' xla' puhuan que más tzey lanī't ixpālacata a'ntū līlakachuyalh a'yuj tū' a'nan a'ntū nalīka'tla'jca'tzī. Chuntza' puhuan pero tū' por ixpālacata Espíritu Santo. >JuDHuā' tamā'na līmāsca'tīn xmān hua'chi ixmāspilē'k a'nchī Dios māpa'ksī. Cristo a'ntīn tlahualh huā'mā' māspilē'k lā' xla' māsu'yu a'nchī līmāpa'ksīni'n Dios. AI{DChuntza' tū' catitamakxtektit ā'chā'tin nacāta'a'ksa'nāni' ixpālacata a'ntū hua'yā'tit nīn ixpālacata tū' maclacapini'yā'tit chuxatūyā cā'tani' nīn huan sábado. 1H[DLā' ixlīhuāk ā'makapitzīn līmāpa'ksīn a'ntū a'nan nac huā'mā' cā'quilhtamacuj lā' nac cā'ū'nī'n, Dios cāmaklhtīkō'lh ixlīmāpa'ksīnca'n lā' cāmāmaxanī'lh calacan. Lā' Dios cātlajalh ixpālacata Cristo a'xni'ca' nīlh nac cruz. Calē'capintit a'ntū xala' nac a'kapūn GDLā' hua'chilh ixtzo'kcanī't lakatin acta contra quina'n. Lā' Dios māsputūkō'lh lā' cāmāsputūkō'lh ixlīhuāk a'ntū ixlaclē'nāuj. Dios māpānūkō'lh a'xni'ca' xtokohua'ca'ca Cristo huan nac cruz lā' hua'chilh tā'xtokohua'ca'ca huan acta nac cruz. F/D Hui'xina'n hua'chi xanīnī'n ixuanī'ta'ntit ixpālacata mintalaclē'i'ca'n lā' ixpālacata huan circuncisión a'ntūn tū' tlahua'tit hui'xina'n. Lā' a'xni'ca' Dios quincāmāsputūnu'ni'kō'ni' quintalaclē'i'ca'n, xla' quincāmālakahuanīni' chu a'cxtim con Cristo. pEYD Sāsti' minquilhtamacujca'n chuhua'j porque kalhlaka'ī'yā'tit Dios. Lā' a'xni'ca' a'kpaxtit, ū'tza' līmāsu'yulh que hua'chilh cātatā'mā'cnūyāni' Cristo lā' tā'lakahuanchokotit porque Dios mālakahuanīchokolh Cristo. xDiD A'xni'ca' tamacamāstā'tit hui'xina'n con Cristo, cātaxapani'ni' mintalaclē'i'ca'n. Hua'chilh cātamāmakxtuni' xakōlūhua' mimacni'ca'n a'ntū lītlahua'tit talaclē'i' lā' cātalīmālhakē'ni' xasāsti' mimacni'ca'n a'ntū lītlahua'yā'tit ixtapuhuān Dios. Huan chi'xcuhuī'n cāchu'cuni'can ixmacni'ca'n para natatlahua circuncisión lā' chuntza' cāmāxtunquīcan para Dios. Pero a'xni'ca' Cristo cāmāxtunquīyāni' hua'chilh cātamāmakxtuyāni' huan xakōlūhua' mimacni'ca'n. @CyD Lā' como hui'xina'n tapa'ksīyā'tit con Cristo, lītzuma'yā'tit ixlīmāpa'ksīn. Xla' ū'tza' xapuxcu' de ixlīhuāk līmāpa'ksīn lā' ixlīhuākca'n a'ntīn tamāpa'ksīni'n. B/D Lā' cuenta catlahua'tit para que tū' nacātamāsu'ni'yāni' a'ntūn tū' stu'ncua' ixpālacata Cristo porque Cristo chu lakatin con Dios. A%DCuenta catlahua'tit lā' tū' catamakxtektit ā'chā'tin nacālī'a'kxokoyāni' a'ntū māsu'yu a'ntū tū' stu'ncua'. Tuntū' ixtapalh lā' hua'chilh nacāmāpātza'nkānīyāni' a'ntū kalhlaka'ī'yā'tit. Huanmā' chi'xcu' xmān cāmāsu'ni'yāni' ixtachihuīnca'n chi'xcuhuī'n a'ntīn tahuan palh maclacasqui'n natlahua'yā'tit lhūhua' catūhuā para que Dios nacālaktzī'nāni' lacuan. Lā' huanmā' chi'xcu' huan palh xmān kalhlaka'ī'yā'tit Cristo, tisputacus. Tū' xa'nca māsu'yu a'nchī huanī't Cristo. @DXa'nca cakalhlaka'ī'tit a'ntū cātamāsu'ni'ni'. U'tza' hua'chi a'katin qui'hui' a'ntū pūlhmā'n ixtankāxē'k. Lā' ā'chulā' nalīsca'tātit de Cristo lā' natasu'yu hua'chilh stacpā'na'ntit chu a'nchī tasu'yu que stacmā' huan chic a'ntū yāhuamā'ca. Lā' lhūhua' pāxcatca'tzī namaxquī'yā'tit ixpālacata Jesús. Cristo quincāmaxquī'yāni' xasāsti' quinquilhtamacujca'n &?EDLā' como kalhlaka'ī'nī'ta'ntit Cristo hua'chi miMāpa'ksīni'ca'n, nā chuntza' nalatā'kchokoyā'tit hua'chilh hui'xina'n lā' Cristo chu lakatin. t>aDLā' a'yuj quit tū' icui'lacha' con quimacni' pero hua'chilh icui'lacha' con quilīca'tzīn. Lā' iclīpāxuhua iclaktzī'mā' a'nchī xa'nca latā'kchokoyā'tit lā' tū' taxtutāyayā'tit na ixtej Dios. Lā' ū'tza' iclīpāxuhua. w=gDU'tza' huā'mā' iccāhuaniyāni' para que nīn tintī' nacāta'a'kxokoyāni' con xatzēhuanī't tachihuīn. P<DTū' maclacasqui'nāuj ā'tāpātin līmāsca'tīn. Xmān Cristo ca'tzīkō' ixlīhuāk lā' tzē naquincāmāsca'tīyāni' lā' tzē naquincāmāmāchekxīnīyāni' a'ntū quincāmāsca'tīyāni'. {;oDLā' icscujmā' para na'iccāmāhuixcānīyāni' milīhuākca'n ixpālacata a'nchī lāpāxquī'yā'tit. Chu lakatin la'nī'ta'ntit como lāpāxquī'yā'tit. Lā' icscujmā' para naca'tzīyā'tit que xa'nca namāchekxī'kō'yā'tit huan xalīstu'ncua' lā' naca'tzīyā'tit a'ntū tzē'k ixca'tzī Dios hasta chuhua'j. Lā' ū'tza' huan tachihuī'n ixpālacata Cristo. q: ]DLā' quit iclacasqui'n que naca'tzīyā'tit a'nchī lej icscujmā' mimpālacataca'n hui'xina'n xalanī'n nac Colosas lā' ixpālacataca'n xlaca'n xalanī'n nac Laodicea lā' para ixlīhuākca'n xalanī'n a'nlhā tū' quilakapascan. 9  DLā' ū'tza' quit iclīscujmā'. Lā' con ixlīhuāk quintahuixcān a'ntū xla' quimāhuixcānī, ū'tza' lej iclīscuja.}8 uDHuā'mā' Cristo quina'n iccāmāstū'ncni'yāuj ixlīhuākca'n tachi'xcuhuī't lā' iccāhuaniyāuj a'ntū nacāpātle'keni' palh tū' natakalhlaka'ī'. Lā' iccāchihuīna'maxquī'yāuj ixlīhuākca'n lā' iccālīmāsu'ni'yāuj huan tapāstacna' a'ntū Cristo quincāmāca'tzīnīni'. Chuntza' tzē na'iccāmaktāyayāuj para que natala hua'chi Cristo lacasqui'n. 7 DDios lacasqui'lh que xlaca'n nataca'tzī a'nchī lej xaka'tla' lā' tzēhuanī't ū'tza' a'ntū ixtatzē'knī't. Lā' ū'tza' huā'mā': Cristo chu kēxtim cātā'hui'lani' hui'xina'n a'yuj israelitas lā' a'yuj tū' israelitas. Lā' como Cristo chu kēxtim cātā'hui'lani' hui'xina'n, ū'tza' līka'lhīpā'na'ntit huan lej ka'tla' catūhuā a'ntū nala mila'ca'n nac a'kapūn. 46 cDU'tza' a'ntū ixtatzē'knī't de ángeles lā' tachi'xcuhuī't desde a'xni'ca' tzuculh huan quilhtamacuj, ū'tza' chuhua'j cāmāsu'ni'can xlaca'n a'ntīn takalhlaka'ī'. 5  DLā' quit chu a'nchī Dios quilīmāmacū'lh quintascujūt por mimpālacataca'n, chuntza' icmāstū'nckō' ixtachihuīn Dios. 4 DChuhua'j a'yuj icpātīni'mā' por mimpālacataca'n, iclīpāxuhua. Lā' a'ntū līpātī quimacni' ū'tza' maktāya para natlōkentaxtūkō' a'ntū maclacasqui'n napātīni'ncan ixpālacata a'ntīn takalhlaka'ī'. Xlaca'n hua'chilh ixmacni' Jesucristo. A3 }DChuntza' tasqui'nī xa'nca catachokotit lā' tū' cataxtutāya'tit na ixtej Dios. Lā' tū' caxtāpalī'tit a'nchī kalhlaka'ī'yā'tit. Huan xatzey tachihuīn a'ntū cātamāsu'ni'ni' hui'xina'n lā' a'ntū lī'a'cta'sana'nca chu xalhā nac cā'quilhtamacuj, ū'tza' cakalhlaka'ī'tit. Lā' huā'mā' xatzey tachihuīn ixpālacata Jesucristo lā' ū'tza' a'ntū quit icmāsu'yu. Pablo hualh que Cristo cātā'lahuī' a'ntī takalhlaka'ī' 72 iDLā' chuhua'j la'nī'ta'ntit ixamigo Dios como Cristo cāmāko'xamixīni' a'xni'ca' māstā'lh ixmacni' para nanī. Chuntza' tlahualh para que tzē nacāmālacsu'yuyāni' hui'xina'n xalacuan na ixlacapūn Dios lā' para que tuntū' nalaclī'pinā'tit lā' tū' na'a'nan a'ntū nacātalīyāhua'yāni'. [1 1DLā' hui'xina'n milaktaca'n lītā'ca'tza ixuanī'ta'ntit con Dios. Tū' ixlaktzī'ncu'tunā'tit Dios lā' tū' ixca'tzīcu'tunā'tit a'ntū xla' lacasqui'n. Hui'xina'n ixtlahua'yā'tit a'ntūn tū' tzey. 80 kDLā' por ixpālacata Jesús tako'xamixkō'lh Dios lā' tachi'xcuhuī't. Chuxatī nac cā'ti'ya'tna' lā' chuxatī nac a'kapūn, ixlīhuākca'n lā' Dios cāmāko'xamixīkō'ca. A'xni'ca' xtokohua'ca'ca Jesús lā' taxtulh ixka'lhni' a'xni'ca' māsputūlh a'ntū ixquincātlahuanī'ta'ni' lītā'ca'tza. / 1DChuntza' huāk a'ntū Dios ka'lhī, nā ka'lhī Cristo. Lā' a'nchī huanī't Dios, nā chuntza' huanī't Cristo. Lā' chuntza' ixtapuhuān Dios. ;. qDIxlīhuākca'n a'ntīn takalhlaka'ī' Jesús, xlaca'n talanī't hua'chi ixmacni'. Lā' xla' hua'chilh ixa'kxāk huanmā' macni'. Ixpālacata xla' lītzuculh ixlīhuāk lā' xla' xamāpa'ksīni' ixlīhuākca'n a'ntīn talakahuanchokolh. Chuntza' xla' xapū'la lā' nacāmāpa'ksīkō' ixlīhuāk catūhuā. - DXla' xapū'la ixuanī't de ixlīhuāk a'ntū a'nan lā' por ixquilhtampān ixlīhuāk huī'cus lā' cālacāxui'līnī't. S, !DXla' ixtā'lahuī' Dios a'xni'ca' tlahualh ixlīhuāk a'ntū a'nan nac a'kapūn lā' nac cā'ti'ya'tna' a'yuj laktzī'ncan lā' a'yuj tū' laktzī'ncan. Lā' por ixquilhtampān cātlahualh a'ntīn tatahui'la nac tronos nac a'kapūn lā' por ixquilhtampān cāmā'a'nanīlh xanapuxcu'nu' huan ángeles. Nā cāmā'a'nanīlh a'ntī cāmāpa'ksī huan espíritus. Jesús tlahualh ixlīhuāk a'ntū a'nan por ixpālacata māni' xla' lā' para namakapāxua xla'. + DTūla laktzī'ncan Dios pero Jesús māsu'yu chī huanī't Dios. Lā' xla' Dios lacsacli para namāpa'ksī ixlīhuāk a'ntū a'nan. * %DJesús quincālakmāxtuni' lā' quincāmāsputūnu'ni'kō'ni' quintalaclē'i'ca'n. Dios lā' tachi'xcuhuī't tako'xamixa ixpālacata Cristo :) oD Dios quincāmāpūtaxtūni' de a'nlhā cā'pucsua' a'nlhā māpa'ksīni'n huan ko'ti'ti' lā' quincātamālacsijni' a'nlhā māpa'ksīni'n ixO'kxa' lā' lej pāxquī' ixO'kxa'. }( uD Lā' camaxquī'tit pāxcatca'tzī huan xaTāta' Dios. Xla' quincācāxtlahuanī'ta'ni' para namaklhtīni'nāuj a'ntū cāxtlahuacanī't para huan a'ntīn takalhlaka'ī' Dios. Lā' ū'tza' a'nlhā Dios māpa'ksīni'n lā' a'ntza' pō'ktu xkaka. P' D Cacālīmātli'hui'clhīni' huan xaka'tla' ixlīmāpa'ksīn Dios chu a'nchī xla' māstā' para que natāyani'yā'tit a'ntū nacāpātle'keni'yāni' lā' tū' na'a'kchipinā'tit. Napāxuhua'yā'tit. .& WD Chuntza' naca'tzīyā'tit chī nalatā'kchokoyā'tit a'nchī Dios lacasqui'n lā' chuxatū natlahua'yā'tit namakapāxua Dios. Lā' ixpālacata huan xatzey a'ntūn tlahua'yā'tit, ū'tza' lītasu'yu que tlahua'pā'na'ntit ixtascujūt Dios. Lā' ā'chulā' nasca'tā'tit a'nchī huanī't Dios. % D Lā' desde a'xni'ca' ickaxmatui a'nchī kalhlaka'ī'tit, quina'n tū' icmakxtekāuj ickalhtō'ka'ni'uj Dios por mimpālacataca'n. Lā' icsqui'ni'yāuj que hui'xina'n xa'nca camāchekxī'tit a'ntū ixtapuhuān Dios. Chuntza' Dios xa'nca nacāmāca'tzīnīyāni' a'ntū xla' lacasqui'n natlahua'yā'tit. Lā' cālīmāsu'ni'yāni' ixEspíritu para que tzē natlahua'yā'tit. c$ ADLā' quincātamāstū'ncni'ni' xla' a'nchī pāxquī'ni'nā'tit por huan Espíritu Santo. ;# qDChuntza' maksca'ttit Epafras a'ntī quincātā'scujni' lā' a'ntī icpāxquī'yāuj. Xla' quilaktapalhca'n quit lā' Timoteo lā' līlacatejtin scuja hua'chi ixtasācua' Cristo. " DLā' chu a'nchī cātamāsu'ni'nī'ta'ni' hui'xina'n, chuxalhā huan nac cā'quilhtamacuj nā cāmāsu'ni'mā'ca. Lā' talhūhua'mā'na tachi'xcuhuī't a'ntīn takalhlaka'ī'mā'na. Nā chuntza' lanī't na milaclhpu'nanca'n desde a'xni'ca' kaxpa'ttit lā' māchekxī'tit a'nchī Dios stu'ncua' quincālakalhu'manāni'. Lā' hui'xina'n ca'tzīyā'tit que stu'ncua' a'ntū cātamāsu'ni'ni'. t! cDChuntza' kalhlaka'ī'yā'tit lā' cāpāxquī'yā'tit porque ka'lhīpā'na'ntit a'ntū māquī'canī't para hui'xina'n nac a'kapūn. U'tza' hui'xina'n sca'ttittza' a'xni'ca' pū'la kaxpa'ttit huan xatzey tachihuīn a'ntū xastu'ncua'.   -Dporque quincātamāca'tzīnīni' a'nchī kalhlaka'ī'yā'tit Jesucristo lā' a'nchī cāpāxquī'yā'tit ixlīhuākca'n ixtachi'xcuhuī't Dios. / YDA'xni'ca' ickalhtō'ka'ni'uj Dios a'ntī ixTāta' Jesucristo quiMāpa'ksīni', ickalhtō'ka'uj por mimpālacataca'n. Lā' pō'ktu icmaxquī'yāuj pāxcatca'tzī 9 mDQuintu'ca'n iccāmacā'ni'yāchāni' saludos milīhuākca'n xalanī'n nac Colosas lā' a'ntīn tapa'ksīyā'tit con Dios lā' a'ntīn tū' taxtutāya'tit na ixtej Cristo. QuinTāta'ca'n Dios cacālakalhu'mani' lā' xa'nca calatahui'la'tit. Pablo kalhtō'ka'ni'lh Dios ixpālacata a'ntī ixtakalhlaka'ī'  9DQuit Pablo a'ntī cāmacamini'yāni' huā'mā' carta lā' quit ixapóstol Jesucristo por ixtapuhuān Dios. Nā huī' huā'tzā' huan tā'tin Timoteo. <qLā' ixcāhuani a'nchī Dios māpa'ksīni'n. Lā' ixcāmāsu'ni' por ixpālacata Māpa'ksīni' Jesucristo na ixlacapūnca'n ixtalhūhuā't. Lā' nīn tintī' ixmāmakchuyī.'GLā' Pablo a'ntza' tachokolh calacs lakatu' cā'ta nac chic a'nlhā ī'sācua'nī't. Lā' laktzī'lh con tapāxuhuān ixlīhuākca'n a'ntī ixtalakmin. ykLā' a'xni'ca' Pablo ixuanī'ttza' huā'mā', huan israelitas ta'a'lh lā' ixtalīkalhachihuīna'ntēlha. U#Lā' Pablo ā'chulā' ixchihuīna'n lā' cāhuanilh: ―Caca'tzītit hui'xinan'n huā'mā': Huan tīn tū' israelitas cāmāca'tzīnīcanī'ttza' a'nchī Dios māpūtaxtūnu'n. Xlaca'n natakaxmata. Tuntū'tza' ta'u'cxca'tzī na ixa'clhcunucca'n huā'mā' tachi'xcuhuī't.Ixa'ka'xko'lhca'n tū' tapūkaxmata xa'nca.Tatalakatzī'nī't ixlakastapunca'n.Tū' talaktzī'ncu'tun lā' tū' takaxmatcu'tun.Lā' tū' tamāchekxīcu'tun.Lā' tū' taxtāpalīcu'tun ixtapāstacna'ca'n para que chuntza' quit tzē na'iccāmātzeyī. Chuntza' māhuanīlh Dios huan Isaías. GCapit lā' cacāhua'ni' huā'mā' tachi'xcuhuī't:Hui'xina'n nakaxpa'tā'tit lā' tū' catimāchekxī'tit; nalaktzī'nā'tit lā' tū' catimāchekxī'tit a'ntū la'ktzī'nā'tit. 'GLā' chuntza' tū' chu lakatin ixtapāstacna'ca'n ixtahuanī't. Lā' tatzuculh ta'a'n. Lā' a'xni'ca' tūna'j ixtataxtu, Pablo cāhuanilh: ―Huan Espíritu Santo hualh a'ntū ixlīstu'ncua' a'xni'ca' māchihuīnīlh huan a'cta'sana' Isaías. Chuntza' cāhuanilh quinapapna'ca'n: W'Lā' makapitzīn ixta'a'ka'ī'mā'na lā' ā'makapitzīn tū' ta'a'ka'ī'lh. s_Huanmā' chi'chini' a'ntū ixlaclhcāhui'līcanī't, ixlhūhua'ca'n tamilh huan nac chic a'nlhā ixtachoko Pablo. Lā' huan cā'tzi'sāt Pablo tzuculh cātā'kalhachihuīna'n a'nchī māpa'ksīni'n Dios. Lā' cātā'chihuīna'lh hasta tzī'sualh. Lā' cākalhachihuīna'ni'lh a'ntū huan ixtachihuīn Dios por ixpālacata Jesús a'nlhā tatzo'kni' huan ley a'ntū maxquī'ca Moisés lā' a'nlhā huanican profetas. Lā' chuntza' Pablo cāmākalhlaka'ī'nīcu'tulh ixpālacata Jesús. 7Iclacasqui'nāuj que caquilāhuaniuj a'ntū hui'x puhua'na'. Icca'tzīyāuj a'nchī lakaxtim huancan que tū' tzey huā'mā' secta ―huanica Pablo. mSLā' huan xanapuxcu'nu' israelitas tahuanilh: ―Xalanī'n nac Judea tū' tamacaminī't ca'psnat por mimpālacata. Lā' huan israelitas, a'ntīn tamincha' nac Judea, nīn tuntū' quincātahuaninī'ta'ni' por mimpālacata. V%Lā' ū'tza' iccālīmāta'sīnī'ta'ni' hui'xina'n. Quit xa'iccālaktzī'ncu'tunāni' hui'xina'n lā' xa'iccātā'chihuīna'ncu'tunāni'. Huan israelitas takalhlaka'ī' que Dios nacāmālakahuanīchoko huan nīnī'n. Lā' nā quit chuntza' ickalhlaka'ī'. Lā' ū'tza' ixpālacata quilīmacatūpixchī'canī't ―cāhuanilh Pablo. U#Lā' huan israelitas tū' talacasqui'lh naquimakxtekcan. Lā' ū'tza' lītasqui'nī que icsqui'nli caquinkalhasqui'nīca na ixlacapūn César, a'yuj tū' iccālē'ksa'nīni'n xalanī'n na quixcānsipej. Huan romanos quintakalhasqui'nīlh lā' nīn tuntū' takaksli para que tzē naquimaknīcan. Lā' ū'tza' ixquintalīmakxtekcu'tun. *MLā' ixlītu'tuma'j Pablo cāmātayīni'lh huan xanapuxcu'nu' israelitas nac Roma. Lā' a'xni'ca' ixtalaktakēxtimīnī't, Pablo cāhuanilh: ―Chi'xcuhuī'n israelitas, quit nīn tuntū' a'ntūn tū' tzey iccātlōni'nī't huan israelitas nīn ixtalanānca'n quinatāta'na'ca'n. Lā' a'yuj nīn tuntū' ictlahuanī't a'ntūn tū' tzey, quimacamāstā'ca tachī'n con huan chi'xcuhuī'n romanos nac Jerusalén. d ALā' a'xni'ca' icchā'uj nac Roma, huan capitán cāmacamaxquī'lh huan tachī'nī'n huan xapuxcu' maktaka'lhna'. Lā' Pablo makxtekca natachoko ixa'cstu lā' kalhatin tropa ixmaktaka'lha. Pablo a'cta'sana'lh nac Roma A {Lā' ixcāmāca'tzīnīcanī'ttza' huan tā'timīn nac Roma palh na'icchā'nāuj. Lā' xlaca'n tataxtulh lā' tamilh hasta nac lītamāuj Apio lā' nā a'nlhā huanican Tres Tabernas. A'ntza' iclāpāxtokui nac tej. Lā' a'xni'ca' cālaktzī'lh Pablo maxquī'lh pāxcatca'tzī Dios lā' ka'lhīlh tapāxuhuān. L A'ntza' iccāpāxtokui ā'makapitzīn tā'timīn. Xlaca'n quincātahuanini' que ca'ictachokouj a'ntza' con ū'tunu'n lakatojon chi'chini'. A'calīstān ictaxtupalauj para na'ica'nāuj nac Roma. 0 Y A'ntza' ictaxtūj lā' tūlalh stu'nc ica'uj. A'calīstān icchā'uj nac Regio. Lā' ixlīlakalī lalh ū'ni' xala' nac sur. Lā' ixlītu'ma'j icchā'uj nac Puteoli. E  Icchā'uj nac Siracusa lā' a'ntza' ictachokouj tu'tuma'j. -S Lā' ixlīlakatu'tun mālhcuyu' icpū'a'uj lakatin barco a'ntū ixtachokonī't na ixpajtzu Malta ixlīhuāk huan cā'lonkni'. Huan barco xla' xala' nac xcānsipej Alejandría. Lā' ixyāhuani'canī't nac barco ixlīlakapascan a'ntū lakatu' ídolo a'ntū ixuanican Cástor lā' Pólux. 'G Lā' lhūhua' lē'ksajna' quincātamaxquī'ni'. Lā' a'xni'ca' ictaxtūj, ū'tunu'n tamānūlh nac barco a'ntū icmaclacasquī'nāuj. Pablo chā'lh nac Roma %~8}|{jzz)xw v}u;tsrrpom/lkjhgfedccbeaa`)_0]][\9[LZ:YY#WWWVmUTSRQQ0PWONN+MCLKKsJI,HGFEcBAAI@@;?>>N==Quit iccālē'cnīyāni' hui'xina'n lej lacapalh taxtunquīni'pā'na'ntit Dios. U'tza' a'ntī cāta'sani'ni' hui'xina'n como Cristo quincātlahuani'ni' lakatin talakalhu'mān lā' nīlh por quimpālacataca'n. Lā' chuhua'j hui'xina'n stālani'pā'na'ntit ā'tāpātin līmāsca'tīn a'nchī nalīpūtaxtucan.  &¡Lā' camācā'tanīca Dios para pō'ktu! Amén. Tū' a'nampala ā'tāpātin līmāsca'tīn a'ntūn tzē nalīpūtaxtucan " ?&Jesucristo tamacamāstā'lh māni' ū'tza' para nanī por ixpālacata quintalaclē'i'ca'n como ixquincāmāpūtaxtūcu'tunāni' līhuan latlā'huanāuj nac huā'mā' quilhtamacuj xako'hua'jua'. Chuntza' tlahualh Jesucristo porque huā'mā' ū'tza' ixtapuhuān quinTāta'ca'n Dios.  /&Cacāsicua'lanālīni' hui'xina'n quinTāta'ca'n Dios lā' huan Māpa'ksīni' Jesucristo. Lā' cacāmātza'ta'tī'ni'ni' Dios mi'a'clhcunucca'n. L &Quit lā' ixlīhuākca'n tā'timīn a'ntī quintatā'lahui'lāna' con quit, quina'n pū'la iccāmacā'ni'yāchāni' saludos hui'xina'n xalanī'n nac estado de Galacia a'ntī kalhlaka'ī'yā'tit. : q&Quit, Pablo, ictzo'kmā' huā'mā' ca'psnat. Quit apóstol. A'ntī quimānūlh quilī'apóstol xla' tū' kalhatin chi'xcu'. Nīn kalhatin chi'xcu' quilacsacli para huā'mā'. A'ntī quilīmānūlh quilī'apóstol xla' ū'tza' Jesucristo lā' nā quinTāta'ca'n Dios a'ntī mālakahuanīchokolh Jesucristo. )K0Dios cacāsicua'lanālīkō'ni' milīhuākca'n a'ntī lej xa'nca pāxquī'yā'tit quiMāpa'ksīni'ca'n Jesucristo con ixlīhuāk mi'a'clhcunucca'n. Amén.ta0Icsqui'ni' Dios, quinTāta'ca'n, lā' huan Māpa'ksīni' Jesucristo que cacāmātza'ta'tī'ni'ni' mi'a'clhcunucca'n. Lā' nā icsqui'ni' Dios que cacāmaktāyani' para que xa'nca nakalhlaka'ī'yā'tit lā' nalāpāxquī'yā'tit. -S0U'tza' iccālīlakmacā'nāchāni' hui'xina'n. Chuntza' xla' tzē nacāhuaniyāni' a'nchī iclīlahui'lāna'uj. Lā' chuntza' nacāmāko'xamixīyāni' hui'xina'n. <q0Chō'la hui'xina'n ca'tzīcu'tunā'tit a'nchī iclīlahuī' lā' a'ntū ictlahuamā'. Huāk huā'mā' nacāhuaniyāni' quintā'tinca'n Tíquico. Xla' xa'nca tā'scuja Dios. mS0Dios quimacaminī't para na'icmāsu'yu huan xatzey tachihuīn. Lā' ū'tza' iclītachī'nī't chuhua'j. Casqui'ni'tit Dios para que tū' na'icjicua'n a'xni'ca' na'icmāsu'yu, chuntza' hua'chi tasqui'nī. Cāmacā'ni'ca saludos  0Lā' nā nakalhtō'ka'yā'tit por quit. Casqui'ni'tit que Dios naquimāsu'ni' a'nchī na'icchihuīna'n lā' naquimaktāya para que tū' na'icjicua'n. Lā' casqui'ntit para que quit tzē na'icmāca'tzīnīni'n huan xatzey tachihuīn ixpālacata Jesucristo. s_0Lā' pō'ktu cakalhtō'ka'ni'tit Dios ixpālacata a'ntū maclacasqui'nā'tit. Casqui'ni'tit Dios que nacāmaktāyayāni'. Lā' catamakxtektit que huan Espíritu Santo nacāmaktāyayāni' nakalhtō'ka'yā'tit. Skalalh catahui'la'tit. Lā' tū' tijiclhua'yā'tit de nakalhtō'ka'yā'tit. Lā' pō'ktu cacālīkalhtō'ka'tit ixlīhuākca'n ixtachi'xcuhuī't Dios. 0Huan tropa maclacasqui'n ixtā'knu' de līcā'n. Lā' hui'xina'n tasqui'nī que xa'nca naca'tzīyā'tit que Dios cāmāpūtaxtūnī'ta'ni'tza'. Lā' ū'tza' līca'tzīyā'tit que natlajana'nā'tit por ixlīmāpa'ksīn Dios. Lā' huanmā' hua'chilh ū'tza' mintā'knu'ca'n de līcā'n. Lā' ixtachihuīn Dios, ū'tza' hua'chi lakatin espada a'ntū huan Espíritu Santo cāmaxquī'yāni'. $A0Huan tropa lē'n a'ntū pūlītamaktāya. Lā' huanmā' tū' lakpusa huan flechas a'ntū hua'chilh talama a'ntū macā'n huan ixtā'ca'tza. Lā' hui'xina'n palh līpāhua'nā'tit Dios, ū'tza' hua'chi a'ntū pūtamaktāya'yā'tit. Lā' chuntza' huan ko'ti'ti' tū' caticātlajani'. I  0Huan tropa tatūnū botas a'xni'ca' a'n calhāhuā. Lā' hui'xina'n namāca'tzīnīni'ntā'kchokoyā'tit huan xatzey tachihuīn ixpālacata a'nchī ko'xamixli Dios lā' huan tachi'xcuhuī't. K 0Pō'ktu cāxni'j catahui'la'tit. Camaklhtīni'ntit a'ntū Dios cāmaxquī'yāni' a'ntū hua'chi armadura. Kalhatin tropa chā'xpātahui'la lakatin cinturón lā' lē'n ā'catūhuā a'ntū namaktāya ixcu'xan. Lā' nā hui'xina'n tasqui'nī que nalakapasā'tit a'ntū xastu'ncua' lā' xmān natlahua'yā'tit a'ntūn tzey.  {0 Lā' ū'tza' calītamakxtektit que Dios nacāmaktāyayāni' de ixlīhuāk catūhuā. Huā'mā' hua'chi armadura a'ntū Dios cāmaxquī'yāni'. Chuntza' tū' caticātatlajani' mintā'ca'tzaca'n. Lā' a'yuj tlajanī'ta'ntit mintā'ca'tzaca'n, pō'ktu cāxni'j catahui'la'tit. Lāsā' namimpala huan mintā'ca'tzaca'n. Lā' palh cāxni'j tahui'la'yā'tit, tū' caticātlajani'. 1 [0 Lā' nā quina'n hua'chilh ixa'uj nac guerra. Quintā'ca'tzaca'n tū' chi'xcuhuī'n. Quintā'ca'tzaca'n ū'tza' huan xako'hua'jua' līca'tzīnni' a'ntīn taka'lhī līmāpa'ksīn lā' tamāpa'ksīni'n nac huā'mā' quilhtamacuj a'nlhā tlahuacan talaclē'i' lā' talatlā'huan nac cā'ū'nī'n. | q0 Catamakxtektit que Dios nacāmaktāyayāni' lā' chuntza' tū' caticā'a'kxokoni' huan ko'ti'ti'. Lā' a'nchī Dios quincālīmaktāyayāni', ū'tza' hua'chi lakatin armadura a'ntūn tamaclacasqui'n huan soldados a'xni'ca' ta'a'n nac guerra. dA0 Chuhua'j, tā'timīn, ā'xmān iccāhuanicu'tunāni' catūhuā. Tū' titalactlajī'yā'tit a'nchī kalhlaka'ī'yā'tit huan Māpa'ksīni' Jesucristo. Xla' lej ka'lhī līmāpa'ksīn lā' tzē nacāmaktāyayāni'. &E0 Lā' hui'xina'n a'ntī māpa'ksīni'nā'tit, lactzey cala'tit con a'ntīn xatatamāuj mintasācua'ca'n. Lā' tū' nalīmaclhcāyā'tit de catūhuā. Capāstactit que quiMāpa'ksīni'ca'n hui'lacha' nac a'kapūn. Xla' chu a'cxtim cāmāpa'ksī huan tasācua' lā' a'ntīn tamāpa'ksīni'n. Lā' Dios chu lakatin cālaktzī'n. Dios quincāmaktāyayāni' lā' chuntza' tū' naquincātlajayāni' huan ko'ti'ti' 3_0Hui'xina'n ca'tzīyā'tit que quiMāpa'ksīni'ca'n Jesucristo nacāmāpalakō' chā'tunu' chu a'nchī tlahuanī't a'ntūn tzey a'yuj tasācua' lā' a'yuj māpa'ksīni'. r]0Līpāxuj cascujtit. Tū' xmān scujpā'na'ntit para huan chi'xcuhuī'n. Nā scujpā'na'ntit para Dios. wg0Xa'nca cascujtit lā' tū' xmān a'xni'ca' cātalaktzī'nāni' a'ntīn tā'scujā'tit. Tū' xmān xlaca'n nacāmāpāxuhuī'cu'tunā'tit. Xa'nca cascujtit para namāpāxuhuī'yā'tit Dios como hua'chilh ixtā'scujtit māni' Cristo. J 0Lā' hui'xina'n a'ntī makscujnī'n, ca'a'kahuāna'ni'tit a'ntīn cātā'scujā'tit. Cacā'a'cnīni'ni'tit lā' cacājicua'ni'tit. Xa'nca cascujtit hua'chilh ixtā'scujtit māni' Cristo. E0Lā' hui'xina'n a'ntī xatāta' lā' xatzī't, tū' cacāmakā'kchipintit mincamana'ca'n. Cacāmakastactit chu a'nchī Dios huan. Cacāmāsu'ni'tit a'nchī nata'a'kahuāna'ni' Dios. jM0Chuntza' līpāxuj nalatahui'la'ya'. Lā' chuntza' makān nalatahui'la'ya' nac quilhtamacuj”.  0Dios huan que nacāsicua'lanālī a'ntī natatlōkentaxtū huā'mā' līmāpa'ksīn. Huā'mā' ū'tza' huan xapū'la līmāpa'ksīn a'ntū chuntza' līchihuīna'n Dios. Huā'mā' līmāpa'ksīn chuntza' huan: “Ca'a'cnīni'ni' mintāta' lā' mintzī't.  0Hui'xina'n a'ntīn camana' ca'a'kahuāna'ni'tit mintāta'ca'n lā' mintzī'tca'n. Chuntza' tasqui'nī como chuntza' ixtapuhuān Dios. S~0!Lā' nā huanicu'tun que tasqui'nī que huan chi'xcuhuī'n natapāxquī' ixpuscanca'n chuntza' hua'chi cāpāxquī'can ixa'cstuca'n. Lā' tasqui'nī que huan puscan nata'a'cnīni'ni' ixkōlu'ca'n.(}I0 Huā' tamā'na tachihuīn stu'ncua' pero jicslīhua' māchekxīkō'can. Quit icpuhuan que līchihuīna'n de Cristo a'nchī cā'o'kska'lhī ixtachi'xcuhuī't. ;|o0Tatzo'kni' na ixtachihuīn Dios: “Kalhatin chi'xcu' namakxteka ixtāta' lā' ixtzī't. Lā' natā'takēxtimī ixpuscāt. Lā' chuntza' chu lakatin macni' natala ixtu'ca'n”. P{0Cristo quincāmaktaka'lhāni' como quina'n hua'chilh ixmacni' Cristo. z0Nīn tintī' ca'tzalaktzī'n ixmacni'. Māhuī'can lā' maktaka'lhcan. Lā' nā chuntza' Cristo cāmaktaka'lha a'ntī ixtachi'xcuhuī't. Hy 0Tasqui'nī que huan chi'xcuhuī'n natapāxquī' ixpuscanca'n chuntza' hua'chi cāpāxquī'can ixa'cstuca'n. Kalhatin chi'xcu' a'ntī pāxquī' ixpuscāt, nā chuntza' pāxquī'can ixa'cstu. Cx0Lā' Cristo cāmācāxcu'tunli ixtachi'xcuhuī't como chuntza' natachā'n lacuan na ixlacapūn. Lā' lacasqui'lh que lactzey ixtalakō'lh hua'chi a'ntū lej tzey lā' lej tzēhuanī't. ^w50Xla' nīlh como quincātlahuacu'tuni' xalactzey ixpālacata kalhlaka'ī'yāuj huan xatzey tachihuīn. Lā' māpānūcu'tulh quintalaclē'i'ca'n. Lā' chuhua'j a'kpaxāuj como xapacanī'ttza' quintalaclē'i'ca'n. Lā' hui'xina'n a'ntīn chi'xcuhuī'n, cacāpāxquī'tit mimpuscanca'n chuntza' hua'chi Cristo cāpāxquī' a'ntīn tatapa'ksī con xla'. Xla' nīlh para nacāmāpūtaxtū. u+0Lā' a'ntīn tatā'tapa'ksī Cristo, xlaca'n ta'a'kahuāna'ni' Cristo. Lā' nā chuntza' huan puscan pō'ktu nata'a'kahuāna'ni' ixkōlu'ca'n. 7tg0Huan xakōlu' māpa'ksī ixpuscāt chuntza' hua'chi Cristo cāmāpa'ksī a'ntīn tatā'tapa'ksī xla'. Cristo cāmāpūtaxtūnī't xlaca'n lā' chuhua'j xla' cāmāpa'ksī. s!0Lā' hui'xina'n a'ntī puscan, ca'a'kahuāna'ni'tit minkōlu'ca'n como chuntza' māpa'ksīni'n huan quiMāpa'ksīni'ca'n Jesucristo. hrI0Lā como hui'xina'n a'cnīni'ni'yā'tit Dios, nā chuntza' calāmaktāya'tit hui'xina'n. fqE0Lā' pō'ktu camaxquī'tit pāxcatca'tzī Dios quinTāta'ca'n por ixlīhuāk por ixtacuīni' quiMāpa'ksīni' Jesucristo. A'nchī maclacasqui'n talīlatahui'la huan chi'xcu' lā' ixpuscāt a'ntīn tatapa'ksī con Cristo 3p_0A'xni'ca' nalā'tā'chihuīna'nā'tit, camāka'tlī'tit Dios chuntza' hua'chi tatzo'kni' na ixtachihuīn Dios a'nlhā huanican salmos lā' nā chuntza' huan himnos lā' huan tatlī'n a'ntū ixla' Dios. Catlī'ni'tit huan Māpa'ksīni' Dios. Camāka'tlī'tit Dios con ixlīhuāk mi'a'clhcunucca'n. o90Tū' caka'chī'tit. A'ntīn taka'chī, xlaca'n tatlahua a'ntūn tū' līmakuan. Xatzey catamakxtektit que huan Espíritu Santo nacāmāpa'ksīyāni'. vne0Lā' xa'nca capāstacna'ntit. Camāchekxītit a'ntū ixtapuhuān Dios. Lā' ū'tza' huā'mā' catlahua'tit. m/0Calīhui'lī'tit natlahua'yā'tit catūhuā a'ntūn tzey pō'ktu a'xni'ca' tzē natlahua'yā'tit. Chuhua'j lej tlahuacan a'ntūn tū' līmakuan. Ul#0Calīhui'lī'tit līlacatejtin nalatā'kchokoyā'tit. Tū' calatā'kchokotit hua'chi a'ntīn tū' tamāchekxī ixtachihuīn Dios. Līlacatejtin calatā'kchokotit como hui'xina'n ca'tzīyā'tittza'. ?kw0Lā' chuntza' huanican huan a'ntīn tū' kalhlaka'ī':Hui'x, hua'chilh lhtatapā't lā' hua'chilh xanīn hui'x.Calakahua' lā' catā'kaqui' lā' Cristo namāxkakēyāni'. gjG0 Por huan xkakana' tzē cālaktzī'nāuj catūhuā a'nchīn tahuanī't palh tzey o tū' tzey. Li0 Līmāxana' līchihuīna'ncan a'ntū xlaca'n tatlahua lakatzē'k. =hs0 Tū' catlahua'tit a'ntū ko'hua'jua' hua'chi a'ntī xalanī'n nac cā'pucsua'. Tuntū' ixtapalh a'ntūn tatlahua xlaca'n. Xatzey cacāmāsu'ni'tit que tū' tzey a'ntūn tatlahua. Wg'0 Caca'tzītit a'ntū nalīpāxuhua Dios. Lā' ū'tza' huā'mā' catlahua'tit. &fE0 Palh tlā'huanāuj a'nlhā xkaka, nalatā'kchokoyāuj chu a'nchī Dios lacasqui'n. Lā' natlahuayāuj a'ntūn tzey. Lā' nā nahuanāuj a'ntū xastu'ncua'. e0Xapū'la hui'xina'n hua'chilh ixtlā'hua'nā'tit a'nlhā cā'pucsua'. Lā' chuhua'j como tā'tapa'ksīyā'tit Dios, hua'chilh tlā'hua'mpā'na'ntittza' a'nlhā xkaka. Chuntza' līlacatejtin calatā'kchokotit chuntza' hua'chi a'ntī xalanī'n a'nlhā xkaka. =du0Lā' hui'xina'n tū' cacātā'talacxtuctit xlaca'n. c30Lā' como ca'tzīyā'tit huā'mā', tū' catamakxtektit nacāta'a'kxokoyāni' hui'xina'n, a'yuj makapitzīn tahuan que tzē tlahuacan huā' tamā'na catūhuā. A'ntīn tatlahua huā' tamā'na catūhuā, xlaca'n tū' ta'a'kahuāna'ni'mā'na Dios. Lā' Dios nacāmāpātīnī. [b/0Hui'xina'n ca'tzīyā'tittza' que a'ntīn tatlahuatlā'huan a'ntūn tū' tzey, xlaca'n tū' catitatanūlh a'nlhā māpa'ksīni'n Cristo lā' Dios. Tū' catitatanūlh a'ntī lej tatlahua talākalhī'n lā' a'ntī lej tatlahua a'ntū lej xako'hua'jua' lā' a'ntī lej talaktampi'lhīni'n de ixlīhuāk catūhuā lā' tū' tapāstaca Dios. ay0Lā' tū' tihua'nā'tit xako'hua'jua' tachihuīn. Lā' tū' tihua'nā'tit a'ntūn tuntū' ixtapalh. Lā' tū' tilīkalhkamāna'nā'tit a'ntūn ko'hua'jua' tachihuīn. Huāk huā' tamā'na tū' līmakuan. Xatzey camaxquī'tit pāxcatca'tzī Dios. j`M0Como hui'xina'n ixtachi'xcuhuī't Dios, nīn macsti'na'j tū' titlahua'yā'tit a'ntūn tū' tzey. Tū' catlahua'tit talākalhī'n. Lā' tū' titlahua'yā'tit a'ntūn tū' līmakuan. Lā' tū' tilaktampi'lhīni'nā'tit. _ 0Lā' nalāpāxquī'yā'tit hui'xina'n chuntza' hua'chi Cristo cāpāxquī'yāni' hui'xina'n. Xla' lej quincāpāxquī'yāni' hasta nīlh por quimpālacataca'n. Tamacamāstā'lh hua'chi lakatin lē'ksajna' para Dios. Lā' huā'mā' lej līpāxuhualh Dios. ^ y0Como hui'xina'n ixcamana'tza' Dios, lā' xla' cāpāxquī'yāni', hui'xina'n natlahua'yā'tit a'ntū xla' lacasqui'n. C]0 Xatzey calāpāxquī'tit. Lā' calālakalhu'ma'ntit. Lā' nā calāmāsputūnu'ni'tit chuntza' hua'chi Dios cāmāsputūnu'ni'nī'ta'ni' hui'xina'n por ixpālacata līnīlh Cristo.g\G0Tū'tza' capāstactit a'ntū cātatlahuani'nī'ta'ni' ā'makapitzīn. Tū'tza' ca'a'kchipintit. Tū'tza' cacālakapala'tit ā'makapitzīn. Tū'tza' ca'a'ksa'nīni'ntit. Tū'tza' tica'tzalaktzī'nā'tit ā'catīhuā. [#0Tū' catlahua'tit a'ntū nalīlakaputza huan Espíritu Santo. Como huan Espíritu Santo quincātā'lahui'lani', chuntza' ca'tzīyāuj palh tā'tapa'ksīyāuj Dios. Lā' nā ca'tzīyāuj que Dios naquincāmāpūtaxtūkō'yāni' como ka'lhīyāuj huan Espíritu Santo. WZ'0Tū' cachīhuā tihua'nā'tit hui'xina'n. Cahua'ntit xmān a'ntūn tzey lā' a'ntū nacāmaktāya ā'makapitzīn. Lā' chuntza' nacātlahuani'yā'tit a'ntūn tzey a'ntīn cātakaxmatāni' hui'xina'n. OY0Tū'tza' caka'lhā'na'ntit hui'xina'n a'ntī ixka'lhā'na'nā'tit. Cascujtit para nahuā'yanā'tit. Lā' chuntza' tzē namaktāyayā'tit ā'makapitzīn a'ntīn cāmakasputa a'ntū tasqui'nī. X0Lā' tū' catamakxtektit nacātlajayāni' huan ko'ti'ti'. Tū' catamakxtektit nacāmātlahuanīyāni' a'ntūn tū' tzey. HW 0Palh a'kchipinā'tit hui'xina'n, tū' catlahua'tit talaclē'i' ixpālacata mintā'kchaca'n. Tū' ti'a'kchipinā'tit tintacuj. Capāxuhua'tit a'xni'ca' tūna'j tā'cnū huan chi'chini'. V!0Lā' tū'tza' cahua'ntit tā'ksa'nīn. Calāhua'ni'tit a'ntū stu'ncua', como chu lakatin quina'n a'ntīn tā'tapa'ksīyāuj Cristo. !U;0Lā' calatā'kchokotit chu a'nchī xasāsti' mintapāstacna'ca'n a'ntū Dios cāmaxquī'ni' lā' a'ntū hua'chi ixla'. Lā' catlahua'tit a'ntūn tzey. ?Ty0Chuhua'j caka'lhī'tit xasāsti' mintapāstacna'ca'n. S}0Lā' chuhua'j tū'tza' calatā'kchokotit hui'xina'n hua'chi ixlatā'kchokoyā'tit xapū'la a'xni'ca' tūna'j ixlakapasā'tit Cristo. Xapū'la hui'xina'n ixtlahua'yā'tit huan tūn tū' tzeyā mintapāstacna'ca'n. Lā' chuntza' xmān ta'a'kxokotit. !R;0Hui'xina'n cātahuaninī'ta'ni' ixpālacata Cristo. Lā' cātamāsu'ni'nī'ta'ni' a'ntū Cristo māsu'yulh. Lā' huā'mā' ū'tza' a'ntū xastu'ncua'. \Q10Tū' chuntza' sca'tnī'ta'ntit hui'xina'n. Cristo, xla' tū' chuntza' māsu'yulh. +PO0Lā' tū'tza' tamāxana'n. Talīhui'līnī't tatlahua a'ntūn tū' tzey. Līpāxuj tatlahua ixlīhuāk a'ntūn tū' tzey lā' a'ntūn talacasqui'n ixmacni'ca'n. *OM0Xlaca'n tūla xa'nca tapāstacna'n. Tū' taka'lhī xasāsti' ixquilhtamacujca'n a'ntū Dios māstā'. Tū' taka'lhī, como lej lacxumpi lā' tū' tamāchekxī. ~Nu0A'ntū na'iccāhuaniyāni', icuan por ixquilhtampān quiMāpa'ksīni'ca'n Jesucristo. Tū'tza' calatā'kchokotit hui'xina'n a'nchī talatlā'huan ā'makapitzīn a'ntīn tū' takalhlaka'ī'. Ixtapāstacna'ca'n xlaca'n tuntū' ixtapalhca'n. fME0Lā' quina'n hua'chi lakatin macni'. Lā' como huan macni' tlahua a'ntū pāstaca huan a'kxāk, nā chuntza' quina'n a'kahuāna'ni'yāuj Cristo. Huan tāstucat cāmāquilhtāstuca ixlīhuāk huan macni'. Lā' chuntza' la chu lakatin macni'. Lā' palh ixlīhuāk huan macni' xa'nca tascuja, chuntza' huan macni' stactēlha lā' tli'hui'quintēlha. Lā' nā chuntza' quina'n a'ntīn kalhlaka'ī'yāuj Dios. Hua'chi lakatin macni' lanī'ta'uj. Chu lakatin quina'n como lāpāxquī'yāuj. Lā' chuntza' ā'chulā' kalhlaka'ī'tēlhayāuj. Cristo cāmaxquī' xasāsti' ixquilhtamacujca'n huan tachi'xcuhuī't "L=0Lā' quina'n xmān tzē nahuanāuj a'ntū stu'ncua'. Lā' a'xni'ca' nahuanāuj a'ntū stu'ncua', namāsu'yūyāuj a'nchī cāpāxquī'yāuj xlaca'n a'ntīn cātā'chihuīna'mā'nauj. Lā' ā'chulā' nalayāuj hua'chi Cristo. Xla' hua'chi lakatin a'kxāk como xla' māpa'ksīni'n. {Ko0Tū'tza' catilauj hua'chi camana'. Huan camana' huāk takalhlaka'ī' a'ntūn cāhuanican a'yuj cacā'a'kxokoca. Chuhua'j ta'a'nan ā'makapitzīn a'ntī lej taca'tzī ta'a'kxokonu'n. Lā' quincātamāsu'ni'cu'tunāni' a'ntūn tū' stu'ncua'. Jy0 Lā' chuntza' ā'chulā' xa'nca nakalhlaka'ī'yāuj hasta quina'n chu a'cxtim xa'nca nakalhlaka'ī'yāuj. Lā' chu a'cxtim nalakapasāuj ixO'kxa' Dios. Dios lacasqui'n que ā'chulā' natlahuayāuj ixtapuhuān hasta lhā nalayāuj hua'chi Cristo. I10 Huā'mā' tlahualh como xla' lacasqui'lh que xa'nca natatā'scuja a'ntīn tatapa'ksī con Dios. Lā' chuntza' ā'chulā' natakalhlaka'ī' Cristo. H0 Cristo chā'tunu' cāmaxquī'lh ixtascujūtca'n. A'makapitzīn cālīmānūlh ixlī'apóstoles. Lā' ā'makapitzīn cālīmānūlh ixlī'a'cta'sana'nī'nca'n. Lā' ā'makapitzīn cālīmāmacū'lh para natamāca'tzīnīni'n huan xatzey tachihuīn. Lā' ā'makapitzīn cālīmānūlh xanapuxcu'nu' nac lītokpānna'. Lā' ā'makapitzīn cālīmāmacū'lh para natamāsu'yu ixtachihuīn Dios. .GU0 Cristo yujchi nac cā'ti'ya'tna' lā' nā xla' tahua'ca'lh a'nlhā más tālhmā'n de nac a'kapūn. Tahua'ca'lh como chuntza' tzē namāpa'ksīni'nkō' ixlīhuāk. jFM0 A'ntī a'lh nac a'kapūn, ū'tza' Cristo. Xla' xapū'la ixyujnī'ta'nchi nac quilhtamacuj. XE)0Tatzo'kni' na ixtachihuīn Dios ixpālacata Cristo:A'xni'ca' a'lh nac a'kapūn, cālē'lh lhūhua' tachī'nī'n.Lā' cāmaxquī'lh huan tachi'xcuhuī't a'ntūn tasqui'nī para natatā'scuja xla'. D0Dios quincāmaktāyayāni' para natlōkentaxtūyāuj quintascujūtca'n a'ntū quincālīmāmacū'nī'ta'ni' Cristo. dCA0A'nan xmān kalhatin Dios. Xla' ū'tza' xaTāta' de ixlīhuākca'n tachi'xcuhuī't a'ntīn takalhlaka'ī'. Lā' xla' cāmāpa'ksīkō' ixlīhuāk. Lā' xla' huī' chu calhāhuā. Lā' xla' lahuī' con quilīhuākca'n. 0BY0A'nan xmān kalhatin Māpa'ksīni' Jesucristo. Lā' chu lakatin a'ntū kalhlaka'ī'yāuj. Lā' a'xni'ca' a'kpaxāuj chu a'cxtim māsu'yuyāuj palh kalhlaka'ī'yāuj. _A70Quina'n a'ntīn tā'tapa'ksīyāuj Dios chu lakatin quina'n con xla'. A'nan xmān lakatin Espíritu Santo. Chu a'cxtim ka'lhīyāuj nachā'nāuj nac a'kapūn quilīhuākca'n a'ntī Dios quincāta'satīnī'ta'ni'. @0Como huan Espíritu Santo chu lakatin cātlahuanī'ta'ni', calīhui'lī'tit ca'cs nalatahui'la'yā'tit. Lā' tū' titalacpitziyā'tit. U?#0Tū' caka'tla'jca'tzītit. Lā' līlacatzucu cachihuīna'ntit. Lā' cacāpātīni'tit a'ntū cātatlahuani'yāni' ā'makapitzīn. Lā' calāmaktāya'tit lā' chuntza' natasu'yu palh lāpāxquī'yā'tit. E> 0Quit, Pablo, ictachī'n como ictā'scuja Dios quiMāpa'ksīni'ca'n. Iccāsqui'ni'yāni' que calatā'kchokotit chu a'nchī tasqui'nī natalatā'kchoko xlaca'n a'ntī Dios cāta'sani'nī't. <=q0Lā' tū' maktin catisputli a'nchī namācā'tanīcan Dios ixpālacata Jesucristo lā' quimpālacataca'n quilīhuākca'n a'ntīn tā'tapa'ksīyāuj con Cristo Jesús. Amén.A<{0Dios lej tzē natlahua lhūhua' por quina'n. Lā' tū' ca'tzīyāuj squi'nāuj ixlīhuāk a'ntū Dios tzē naquincātlahuani'yāni' lā' tūla pāstacāuj ixlīhuāk a'ntū Dios tzē naquincātlahuani'yāni', como xla' lej ka'lhī līmāpa'ksīn. Lā' huā'mā' līmāpa'ksīn scuja na qui'a'clhcunucca'n. Z;-0Lā' icsqui'n que hui'xina'n namāchekxī'kō'yā'tit palh Cristo lej quincāpāxquī'yāni', a'yuj nīn tintī' tzē namāchekxī xa'nca. Lā' chuntza' lactzey nala'yā'tit chuntza' hua'chi Dios lacasqui'n. @:y0Lā' nā icsqui'ni' Dios para que hui'xina'n namāchekxīyā'tit palh Cristo lej quincāpāxquī'yāni'. Lā' catamāchekxīlh huā'mā' ixlīhuākca'n a'ntīn tatapa'ksī con Dios. I9 0Lā' nā icsqui'ni' Dios que Cristo cacātā'latā'kchokoni', como hui'xina'n līpāhua'nā'tit xla'. Lā' nā icsqui'ni' Dios que cacāmaktāyani' para nacāpāxquī'yā'tit ā'makapitzīn. '8G0Icsqui'ni' Dios que huan Espíritu Santo nacāmākalhlaka'ī'nīyāni' xa'nca hui'xina'n. Huā'mā' Dios tzē natlahua como xla' lej ka'lhī līmāpa'ksīn. k7O0Xla' ū'tza' xaTāta' de ixlīhuākca'n a'ntīn tahui'lāna' nac quilhtamacuj lā' nac a'kapūn. [6/0Lā' chuntza' quit ictatzokosta, lā' ickalhtō'ka'ni' Dios quinTāta'ca'n. ;5o0 Lā' chuntza' quit iclacasqui'n que tū' nalakachipini'yā'tit hui'xina'n a'yuj icpātīni'mā' por mimpālacataca'n. Lā' a'yuj icpātīni'n līhuan iccāmāca'tzīnīyāni' a'nchī nalīpūtaxtucan, xa'nca nataxtu para hui'xina'n como chuntza' kalhlaka'ī'nī'ta'ntit. Cristo lej quincāpāxquī'yāni' {4o0 Lā' quina'n, como līpāhuanāuj Jesucristo, chuntza' tzē nalaktapajtzūyāuj Dios lā' tū' nalacapuhuanāuj. 3#0 Dios pō'ktu ixca'tzī a'nchī ixcālīmāpūtaxtūlh huan tachi'xcuhuī't. Lā' tlahualh por ixpālacata quiMāpa'ksīni'ca'n Jesucristo. 20 Chuhua'j huan ángeles a'ntīn taka'lhī līmāpa'ksīn nac a'kapūn, xlaca'n nataca'tzī a'nchī Dios cāmāpūtaxtū huan tāpālhūhua' tachi'xcuhuī't lā' cātlahualh ixtachi'xcuhuī't. Lā' chuntza' natalīca'tzī que Dios ka'lhī lhūhua' tapāstacna'. i1K0 Lā' quilīmāmacū'lh na'iccāmāca'tzīnī ixlīhuākca'n a'ntū Dios puhuanī't. Xapū'la xmān Dios ixa'cstu ixca'tzī huā'mā' a'xni'ca tūna'j ixtzucu huan quilhtamacuj. Dios, xla' a'ntī cātlahuakō'lh ixlīhuāk. 050Chuntza' Dios quilīmāmacū'lh, a'yuj quit hua'chi xati'na'j de ā'makapitzīnni' a'ntīn tapa'ksīyāuj con Dios. Dios quilīmāmacū'lh na'iccāmāsu'ni' a'ntīn tū' israelitas a'nchī Cristo tzē tlahua ixlīhuāk a'ntū quina'n māchekxīyāuj lā' ā'chulā' huampala. /50Lā' como Dios lej quincālakalhu'manāni', lā' como lej ka'lhī līmāpa'ksīn, quilīmāmacū'lh na'icmāsu'yu huā'mā' xatzey tachihuīn. /.W0Cāmāca'tzīnīnī't que chu lakatin a'ntīn takalhlaka'ī' palh israelitas lā' palh tū'. Lā' ixlīhuākca'n chu lakatin a'ntī ixtachi'xcuhuī't Dios. Chu a'cxtim Dios nacāsicua'lanālī. Chu a'cxtim natamaklhtīni'n a'ntū Dios huanī't que nacāmaxquī' por ixpālacata Cristo Jesús. u-c0Huan tachi'xcuhuī't a'ntī ixtahui'lāna' xapū'la, xlaca'n tū' ixtaca'tzī huā'mā' a'ntū ixcātlahuani'lh a'ntīn tū' israelitas. Chuhua'j huan Espíritu Santo cāmāca'tzīnīnī't huan apóstoles lā' ixa'cta'sana'nī'n Dios. a,;0Lā' hui'xina'n, a'xni'ca' nalakapūtle'keyā'tit a'ntū iccātzo'knuni'mā'ni', naca'tzīyā'tit a'ntūn tū' ixca'tzīcan xapū'la ixpālacata Cristo. Lā' naca'tzīyā'tit palh Dios stu'ncua' quimāca'tzīnīlh. +/0Huā'mā' quimāca'tzīnīlh Dios a'yuj xapū'la tū' ixca'tzīcan huā'mā'. Macsti'na'j de huā'mā' iccātzo'knuni'nī'ta'ni'tza' hui'xina'n. 4*a0Hui'xina'n ca'tzīyā'tit que Dios lej pāxquī'nin lā' chuntza' quilīmāmacū'nī't na'iccāmāsu'ni'yāni' huan xatzey tachihuīn hui'xina'n a'ntīn tū' israelitas. *) O0Quit, Pablo, lā' como ictā'scuja Cristo Jesús, lā' ictachī'nī't por ixpālacata iccāmāsu'ni'yāni' ixtachihuīn Dios hui'xina'n a'ntīn tū' israelitas. >(u0Hui'xina'n lā' quilīhuākca'n a'ntīn tapa'ksīyāuj con Cristo, quilīhuākca'n quina'n hua'chi ixlītokpān Dios, como huan Espíritu Santo quincātā'lahui'lani' quina'n.M'0Lā' por ixpālacata Cristo, huan lītokpān stactēlha. Lā' ixlīhuāk huan chihuix xa'nca cāhui'līcanī't. Lā' nala lakatin lītokpān a'ntū ixla' huan Māpa'ksīni' Dios lā' huāk tzey. "&=0Hua'chilh Dios ixtlahualh lakatin lītokpān. Hui'xina'n hua'chi huan chihuixni' a'ntū lītapācna'ncan. Huan apóstoles lā' huan ixa'cta'sana'nī'n Dios, xlaca'n hua'chi huan cimiento. Lā' māni' Jesucristo hua'chi huan xapū'la chihuix a'ntū mā'cnūcan para huan cimiento. $%A0Hui'xina'n a'ntīn tū' israelitas, hua'chi makatiyātī'n ixuanī'ta'ntit lā' hua'chi tejetlā'huanī'n. Lā' chuhua'j tā'tapa'ksī'yā'tit con Dios chu a'cxtim hua'chi huan ā'makapitzīn a'ntī israelitas a'ntīn takalhlaka'ī'. Lā' nā hui'xina'n ixtachi'xcuhuī'ttza' Dios. ^$50Por ixpālacata a'ntū tlahualh Cristo quilīhuākca'n quina'n, a'ntī israelitas lā' a'ntīn tū', quilīhuākca'n tzē nalaktapajtzūyāuj Dios quinTāta'ca'n, como huan Espíritu Santo quincāmaktāyayāni'. #10Cristo milh lā' māca'tzīnīni'lhtza' palh cāmāko'xamixīcatza' Dios lā' huan tachi'xcuhuī't. Lā' ū'tza' cāmāca'tzīnīlh huan israelitas a'ntī ixtalakapasatza' Dios. Lā' nā cāmāca'tzīnīlh xlaca'n a'ntīn tū' israelitas, a'ntīn tū' talakapasa Dios. %"C0Lā' como Cristo nīlh nac cruz, lā' chuntza' cālīmāko'xamixīlh Dios lā' huan tachi'xcuhuī't a'ntī israelitas lā' a'ntīn tū' israelitas. Lā' chuntza' chu lakatin cātlahualh huan israelitas lā' a'ntīn tū' israelitas. Lā' māpānūlh a'ntū ixtalālīca'tzalaktzī'n. j!M0Lā' como Cristo nīlh por quina'n, chuntza' cālīmāsputūlh huan ixtalanānca'n israelitas como tū' chuntza' līpūtaxtucan. Xmān Cristo tzē māpūtaxtūnu'n. Lā' chuntza' tū'tza' lītā'ca'tza talalh huan israelitas con a'ntīn tū' israelitas. Huan tāpātu' tachi'xcuhuī't lanī't ixtachi'xcuhuī't Cristo. Xla' chu lakatin cātlahuanī't. w g0Lā' nā Cristo cāmāko'xamixīnī't huan israelitas lā' nā a'ntīn tū' israelitas. Lā' chu lakatin tachi'xcuhuī't cātlahualh como Cristo cāmāpānūni'lh a'ntū lītā'ca'tza ixcātlahua lā' cātlahualh ixtachi'xcuhuī't Dios. #?0 Xapū'la makat ixlatlā'hua'nā'tit de Dios. Lā' chuhua'j laktapajtzūnī'ta'ntit Dios por ixpālacata Cristo Jesús, como Cristo nīnī't por quina'n. c?0 Xapū'la hui'xina'n tū' ixtā'tapa'ksī'yā'tit Cristo. Xmān a'ntī israelitas ixtachi'xcuhuī't Dios ixtahuanī't. Lā' xmān con xlaca'n Dios ixtlahuanī't lakatin convenio. Lā' xmān xlaca'n ixcāmāca'tzīnī Dios huan xatzey a'ntū ixcātlahuani'. Lā' hui'xina'n, como tū' israelitas, tū' maklhtīni'ntit huā'mā'. Hui'xina'n ixlatlā'hua'nā'tit nac quilhtamacuj. Lā' tū' ixca'tzīyā'tit palh Dios tzē ixcāmāpūtaxtūni'. Lā' tū' ixlakapasā'tit Dios. 0 Capāstactit, hui'xina'n a'ntīn tū' israelitas, a'nchī ixuanī'ta'ntit xapū'la. Huan israelitas cātamāpācuhuīni' hui'xina'n huan tachi'xcuhuī't a'ntīn tū' circuncidarlīcanī't. Xlaca'n tacircuncidarlī na ixmacni'ca'n huan chi'xcuhuī'n para natamāsu'yu que tatā'tapa'ksī con Dios. Lā' ixa'cstuca'n cāhuanican huan tachi'xcuhuī't a'ntīn tatā'tapa'ksī con Dios. W'0 Lā' Dios como quincātlahuanī'ta'ni' chu lakatin con Cristo, quincāmaxquī'nī'ta'ni' xasāsti' quinquilhtamacujca'n, como lacasqui'n natlahuayāuj a'ntūn tzey. Dios xapū'la līhui'līlh naquincātlahuayāni' xalactzey lā' chuntza' tzē latā'kchokoyāuj līlacatejtin. Cristo cāmāko'xamixīlh Dios lā' huan tachi'xcuhuī't E0 Lā' a'ntū līpūtaxtucan, xla' hua'chi lakatin lē'ksajna'. Tūla tlahuacan nīn tuntū' para natlajacan. Lā' chuntza' tintī' a'ntī tzē nalīka'tla'jca'tzī por a'ntū līpūtaxtu. 0Lā' como hui'xina'n līpāhua'nā'tit Jesucristo, Dios cāmāpūtaxtūni' hui'xina'n xmān como cālakalhu'mani'. Lā' tū' por a'ntū tlahua'tit hui'xina'n. Xmān Dios a'ntī cāmāpūtaxtūni'. Hua'chi lakatin lē'ksajna' a'ntū Dios cāmaxquī'ni'. A{0Lā' ū'tza' huā'mā' tlahualh Dios como māsu'yucu'tulh para pō'ktu que xla' lej pāxquī'nin. U'tza' huā'mā' māsu'yulh a'xni'ca' macamilh Cristo Jesús para nanī por quina'n. 10Lā' como Dios mālakahuanīchokolh Cristo, nā quina'n naquincāmālakahuanīchokopalayāni'. Lā' namāpa'ksīni'nāuj con Cristo nac a'kapūn. >u0Lā' a'yuj hua'chi xanīn ixuanī'ta'uj por ixpālacata quintalaclē'i'ca'n, Dios quincāmaxquī'ni' xasāsti' quinquilhtamacujca'n hua'chi a'xni'ca' maxquī'lh ixquilhtamacuj Cristo a'xni'ca' mālakahuanīchokolh. Lā' Dios quincāmāpūtaxtūni' quina'n xmān como quincātlahuani'cu'tuni' talakalhu'mān.  0Lā' a'yuj līmakuan ixuanī't palh ixquincātamāpātīnīni', Dios lej quincālakalhu'mani' como lej quincāpāxquī'yāni'. 9k0Lā' nā chuntza' quina'n xapū'la ixtlahuayāuj hua'chi xlaca'n a'ntīn tū' ta'a'kahuāna'ni'cu'tun Dios. Lā' ixtlahuayāuj a'ntūn tū' tzey xmān a'ntū ixlacasqui'nāuj. Ixtlahuayāuj chu a'nchī huan xako'hua'jua' quintapāstacna'ca'n lā' chu a'nchī ixlacasqui'n quimacni'ca'n a'ntūn tū' tzey. Lā' como Dios nacāmāpātīnīkō' ixlīhuākca'n a'ntīn tatlahua chuntza', nā chuntza' ixquincāpātle'keni'ni' quina'n. ^50Xapū'la hui'xina'n ixlatlā'hua'nā'tit hua'chi a'ntīn xalanī'n nac quilhtamacuj. Ixa'kahuāna'ni'yā'tit huan ko'ti'ti'. Xla' ū'tza' huan xamāpa'ksīni' huan līca'tzīnni' a'ntūn tū' xatzey. Lā' xla' ū'tza' huan tūn tū' tzey līca'tzīn a'ntū cāmātlahuī a'ntūn tū' tzey xlaca'n a'ntīn tū' ta'a'kahuāna'ni'cu'tun Dios.  +0Lā' xapū'la hui'xina'n hua'chi nīnī'n ixua'nī'ta'ntit, como tū' ixa'kahuāna'ni'yā'tit Dios lā' como lej ixtlahua'yā'tit talaclē'i'. ! =0A'ntīn takalhlaka'ī', xlaca'n hua'chi ixmacni' Cristo. Xla' cātā'lahuī' xlaca'n. Lā' xla' huī' na ixlīhuāk quilhtamacuj lā' nac a'kapūn. +0Dios hui'līlh hua'chi ixlīmāpa'ksīni' de ixlīhuāk a'ntū a'nan. Lā' hui'līlh xapuxcu' de ixlīhuākca'n a'ntīn takalhlaka'ī' Cristo.  +0Lā' Dios maxquī'lh lhūhua' līmāpa'ksīn huan Cristo. Lā' Cristo cāmāpa'ksīkō' ixlīhuākca'n huan pūchihuīna'nī'n lā' ixlīhuākca'n huan ā'makapitzīn a'ntīn taka'lhī līmāpa'ksīn na ixlīhuāk quilhtamacuj lā' nac a'kapūn. Huā'tzā' nac cā'quilhtamacuj tintī' a'ntīn ka'lhī līmāpa'ksīn hua'chi xla'. Lā' tū' cati'a'nalh a'ntī naka'lhī līmāpa'ksīn hua'chi xla'.  0Dios māsu'yulh ixlīmāpa'ksīn a'xni'ca' mālakahuanīchokolh Cristo lā' lē'lh nac a'kapūn lā' hui'līlh na ixpāxtūcāna'j Dios. H  0Lā' icsqui'ni' Dios que cacāmāmāchekxīnīni' hui'xina'n palh xla' ka'lhī lhūhua' līmāpa'ksīn. Lā' chuntza' tzē natlahua lhūhua' catūhuā por quina'n a'ntī līpāhuanāuj Dios. x  k0Lā' nā icsqui'ni' Dios que cacāmāmāchekxīnīni' huan xatzey a'ntū Dios naquincātlahuani'yāni' quina'n a'ntī quincālacsacnī'ta'ni' Dios. Lej lhūhua' a'ntū naquincāmaxquī'yāni' Dios para a'ntīn tā'tapa'ksīyāuj con xla'. 1~}|{\zz"xwvuttssrr]q`ppCnm*kjiph7gWedd`ba__F],[[Z-YXVUTwSRRLQPOMLK0IvGFEmCB@?>p==;::C99.87Y6_5u43221,0/L..6,,A+())H(5'&%$#"d tE_ Z/c jF- $ G R  51y&Palh kalhatin puhuan que xla' más xatzey que ā'makapitzīn lā' palh tū' stu'ncua', xla' ixa'cstu ta'a'kxoko. }s&Calāmaktāya'tit para que natāyani'yā'tit. Lā' chuntza' natlōkentaxtūyā'tit a'ntū ixlīmāpa'ksīn Cristo. X +&Tā'timīn, palh tī laktzī'ncan tlahuamā' catūhuā a'ntūn tū' tzey, hui'xina'n a'ntī latlā'hua'nā'tit chu a'nchī Dios lacasqui'n, camaktāya'tit para que chuntza' nacāxla. Lā' tū' tilīka'tla'jca'tzīyā'tit a'xni'ca' namaktāya'yā'tit. Lej cacuentatlahua'tit hui'xina'n para que tū' natatonkopūyā'tit nā hui'xina'n. ve&Lā' tū' catika'tla'jca'tzīuj lā' tūla caticātā'lāhuaniuj lā' tūla catilālakca'tzani'uj.[/&Lā' huan Espíritu Santo quincāmaxquī'ni' xasāsti' quinquilhtamacujca'n. Lā' ū'tza' lītasqui'nī na'a'kahuāna'ni'yāuj lā' nalatā'kchokoyāuj chu a'nchī quincāmāsu'ni'yāni' huan Espíritu Santo. yk&Lā' a'ntīn tatapa'ksī con Cristo, xlaca'n tū'tza' tamakxteka que nacāmāpa'ksī ixtapāstacna'ca'n a'ntū xako'hua'jua. Hua'chilh tamaknīlh ixtapāstacna'ca'n a'ntū xako'hua'jua', chuntza' hua'chi xtokohua'ca'can kalhatin nac cruz. G&Lā' xlaca'n tū' taka'tla'jca'tzī. Lā' talīhui'lī natatlahua xmān a'ntūn tzey. Palh chuntza' natlahua'yā'tit, tintī' ley a'ntū nahuan que tū' līmakuan a'ntū tlahuapā'na'ntit. V%&Tū' chuntza' antīn ta'a'kahuāna'ni' huan Espíritu Santo. Huan Espíritu Santo cāmaktāya. Lā' chuntza' xlaca'n tapāxquī' ā'makapitzīn lā' taka'lhī tapāxuhuān. Lā' ca'cs tahui'lāna'nkō'. Lā' lej tapātīni' ā'makapitzīn. Lā' lej tzey taca'tzī. Lā' tū' lactampi'lhni. Lā' tatlōkentaxtū a'ntūn tahuan. C&Lā' taka'lhīcu'tun a'ntū ixla' ā'chā'tin. Lā' tamaknīni'n, lā' taka'chī, lā' talīlakastāna'n a'ntūn tū' tzey. Lā' ā'chulā' ā'catūhuā tatlahuapala. Hua'chi xa'iccāhuaniyāni' xapū'la, chuntza' iccāhuanipalayāni': Huan a'ntī chuntza' tala tūlalh catitatanūlh a'nlhā Dios māpa'ksīni'n. q[&Xlaca'n tamācā'tanī ídolos lā' tatlahuāna'n. Xlaca'n talāca'tzalaktzī'n lā' talāsta'la lā' talālakca'tzani'. Chu tuncan ta'a'kchā'n. Lā' chu xmān ixa'cstuca'n tapuhuan. Lā' tamālacpitzi huan ixtachi'xcuhuī'tca'n. Y+&Ca'tzīyāuj palh tū' tzey a'ntūn tatlahua huan tachi'xcuhuī't a'ntīn tū' ta'a'kahuāna'ni' Dios. Xlaca'n tamakpuscātīni'n. Huāk ko'hua'jua' ixtapāstacna'ca'n. Xlaca'n tū' a'cstaca taca'tzī. xi&Lā' palh hui'xina'n na'a'kahuāna'ni'yā'tit huan Espíritu Santo, tū'tza' lej caticāpāta'lani' huan ley. @y&Huan xako'hua'jua' ixtapāstacna'ca'n chi'xcuhuī'n xlaca'n ixtā'ca'tza con huan Espíritu Santo. Lā' huan Espíritu Santo nā ixtā'ca'tza huan xalakko'hua'jua' ixtapāstacna'ca'n chi'xcuhuī'n. Huan lakatu' hua'chi lītā'ca'tza. Lā' ū'tza' tūla lītlahua'yā'tit chu catūhuā a'ntū lacasqui'nā'tit. H &A'ntū iccāhuanimā'ni' ū'tza' huā'mā': Calatā'kchokotit chu a'nchī huan Espíritu Santo cāmāsu'ni'yāni'. Chuntza' tū'tza' catistālani'tit mintapāstacna'ca'n xako'hua'jua'. R&Pero palh hui'xina'n lālacatāquī'yā'tit lā' lāsta'layā'tit, cuenta catlahua'tit que tū' nalāmāsputūyā'tit hui'xina'n. Calatā'kchokotit chu a'nchī huan Espíritu Santo cāmāsu'ni'yāni'  w&A'nan lakatin līmāpa'ksīn a'ntū huan: “Nacāpāxquī'ya' huan ā'makapitzīn chuntza' hua'chi pāxquī'ca'na' mē'cstu”. A'ntīn ta'a'kahuāna'ni' huā'mā' līmāpa'ksīn, chuntza' tatlōkentaxtū ixlīhuāk a'ntūn tatzo'kni' nac ley. x i& Dios cālacsacni' hui'xina'n, tā'timīn, para que nala'yā'tit libre. Lā' a'yuj libres hui'xina'n, tū' tzey palh tlahua'yā'tit xako'hua'jua' mintapāstacna'ca'n. Xatzey calāpāxquī'tit lā' chuntza' tzē nalāmaktāya'yā'tit. % C& Pero a'ntī cātamāmakchuyītlā'huanāni' hui'xina'n por ixpālacata huan circuncisión, quit iclacasqui'n que xlaca'n catatapānūkō'lh de hui'xina'n.  #& Pero quit, tā'timīn, palh quit cahuā xa'iccāmāsu'ni'ni' palh lej tasqui'nī nacircuncidarla'yā'tit, chuntza' tū' ixquimacaputzaca. Pero xlaca'n ta'a'kchā'n como quit icmāsu'yu xmān que Cristo nīlh nac cruz lā' chuntza' māpalalh quintalaclē'i'ca'n. 9& Como quina'n a'cxtim kalhlaka'ī'yāuj huan Māpa'ksīni' Jesucristo, quit icca'tzī que hui'xina'n ā'chulā' napāstacā'tit chuntza' hua'chi icpāstaca quit. Pero a'ntī cātamāmakchuyīmā'ni', xlaca'n natamāpala con Dios, nīn tintī' ixmaca'tzi tichūyā chi'xcuhuī'n. /& Xlaca'n a'ntī cātamāmakchuyīmā'ni', xlaca'n hua'chi levadura. Ca'tzīyāuj que macsti'na'j levadura māxcu'tūkō' ixlīhuāk huan tasquit. uc&Huā'mā' a'ntū xlaca'n cātamāsu'ni'ni', tū' ixla' Dios. Lā' Dios ū'tza' a'ntī cālacsacnī'ta'ni'. ^5&Hui'xina'n xa'nca ixlatlā'hua'mpā'na'ntit na ixtej Dios. Iccālē'cnīyāni' hui'xina'n a'nchī tamakxtektit cātamāmakchuyīni'. Tū'tza' xa'nca a'kahuāna'ni'yā'tit huan tachihuīn a'ntū xastu'ncua'. H &Palh tapa'ksīyāuj con Jesucristo, nīn tuntū' huanicu'tun palh quina'n circuncidarlayāuj o palh tū'. A'ntū tasqui'nī nalīpāhuanāuj Jesucristo. Lā' ū'tza' nalālīpāxquī'yāuj. )K&Pero quina'n, huan Espíritu Santo quincāmāca'tzīnīni' que Dios quincāmāpānūni'nī'ta'ni' quintalaclē'i'ca'n, como quina'n līpāhuanāuj Jesucristo. +&Makapitzīn de hui'xina'n tlahuacu'tunā'tit a'ntū huan huā'mā' ley, como puhua'nā'tit que chuntza' nacāmāpānūni'yāni' mintalaclē'i'ca'n. Lā' palh chuntza' tlahua'yā'tit, chuntza' taxtunquīnī'ta'ntit de Cristo lā' makxteknī'ta'ntit ixtalakalhu'mān Dios. C&Lā' iccāhuanipalayāni': Palh huan tī lacasqui'n nacircuncidarlīcan, xla' ū'tza' ka'lhī que natlōkentaxtūkō' ixlīhuāk a'ntū huan huan ley a'ntū Dios mātzo'knīlh Moisés. jM&Cuenta catlahua'tit a'ntū iccāhuaniyāni' quit, Pablo. Palh hui'xina'n natamakxtekā'tit nacātacircuncidarlīyāni' lā' ū'tza' nalīpāhuanā'tit, chuntza' hua'chilh nīn tuntū' ixpālacata Cristo con hui'xina'n. ( K&Chuhua'j quina'n libres por ixpālacata a'ntū tlahualh Cristo. Lā' chuntza' tū' catalactlajītāya'tit. Tū'tza' tila'yā'tit hua'chi xapū'la xatatamāuj.  &Chuntza' tā'timīn, quina'n tū' hua'chi ixcamana' huan puscāt xatatamāuj. Quina'n hua'chi ixcamana' huan puscāt libre.~3&Ca'tzīyāuj a'ntū huan ixtachihuīn Dios: “Catla'kama'capi huan puscāt a'ntī xatatamāuj lā' nā ixcaman. Lā' huan ixcaman xatatamāuj, xla' tūla catimaklhtīni'lh huan herencia. Xmān ixo'kxa' huan puscāt a'ntī libre, ū'tza xla' namaklhtīni'n huan herencia”. R}&Huanmā' quilhtamacuj huan ska'ta' a'ntī lacatuncuīlh chuntza' hua'chi ā'makapitzīn, xla' ixlakapala huan i'xcaman a'ntīn tahuī'lh por ixpālacata Espíritu Santo. Lā' chuntza' pātle'kemā' chuhua'j. Quincātalakapalayāni' quina'n a'ntī kalhīyāuj xasāsti' quinquilhtamacujca'n por ixlīmāpa'ksīn Espíritu Santo. b|=&Dios tlōkentaxtūlh a'ntū ixuanī't. Lā' ū'tza' līlacatuncuīlh Isaac, ī'ska'ta' huan puscāt a'ntī libre ixuanī't. Lā' nā quina'n como Dios tlōkentaxtūlh a'ntū hualh, chuntza' lauj ixcamana' Dios. +{O&Ixtachihuīn Dios huan:Capāxuhualh huan puscāt a'ntī tūna'j ka'lhī ixcaman.Cata'salh con tapāxuhuān a'ntīn tūna'j mālacatuncuīnī kalhatin ska'ta'.Capāxuhualh como xla' a'yuj makxtekca, ā'chulā' nacāka'lhī ixcamana' que huan puscāt a'ntī ka'lhī ixkōlu'. zy&Tū' chuntza' huan Jerusalén xala' nac a'kapūn. Quina'n tapa'ksīyāuj con huanmā' Jerusalén. Lā' quina'n libre. Oy&Agar, xla' hua'chi Sinaí a'ntū huī' nac Arabia. Lā' nā Agar hua'chi Jerusalén. Xlaca'n a'ntīn tatapa'ksī con Jerusalén, nā xlaca'n lej talīpāhuan huan ley. Lā' nā xlaca'n tū' libre. x#&Huā'mā' xla' hua'chi lītalacastuc. Huan kalhatu' puscan xlaca'n hua'chi lakatu' convenio ixtahuanī't. Huan xatatamāuj a'ntī i'xtacuīni' Agar, xla' ū'tza' hua'chi huan convenio a'ntū cāxtlahuaca nac huan kēstīn a'ntū huanican Sinaí. A'ntza' nac Sinaí macamaxquī'ca Moisés huan ley. Lā' a'ntīn talīpāhuan huan ley, xlaca'n hua'chi ixcamana' Agar, como xlaca'n nā tū' libre. !w;&Huan ī'ska'ta' Agar lacatuncuīlh a'cxtim hua'chi talacatuncuī ixlīhuākca'n huan līska'tā'n. Tū' chuntza' huan ā'chā'tin. A'xni'ca' lacatuncuīlh ī'ska'ta' huan puscāt a'ntī libre, chuntza' Dios lītlōkentaxtūlh a'ntū ixuanī't como ū'tza' Dios ixmālacnūnī't. 1v[&Ixtachihuīn Dios huan que Abraham ka'lhīlh kalhatu' ixo'kxa'n. Kalhatin ixo'kxa' ixuanī't huan puscāt a'ntī ixuanican Agar. Lā' huan puscāt xatatamāuj ixuanī't lā' xla' tū' libre ixuanī't. Lā' huan ā'kalhatin o'kxa' huampala ixo'kxa' ixuanī't huan puscāt a'ntī libre ixuanī't. u&Hui'xina'n lej lītanūni'cu'tunā'tit para na'a'kahuāna'ni'yā'tit huan ley a'ntū Dios mātzo'knīlh Moisés. Lā' chuhua'j caquilāhuaniuj huā'mā': ¿Chichū tū' līmāchekxī'yā'tit xa'nca a'ntū huan ixtachihuīn Dios a'nlhā tatzo'kni' huan ley? -tS&Palh xa'iclatahuī'lh cahuā con hui'xina'n, xtunc xa'iccātā'chihuīna'ni'. Quit lej iccālītamakchuyīmā'ni' hui'xina'n. Pablo līchihuīna'lh Agar lā' Sara ysk&Quilakska'tā'n, cā'tzīyāuj a'nchī kalhatin puscāt pātīni'n a'xni'ca' mālacatuncuīnī ī'ska'ta'. Lā' nā chuntza' icpātīni'mā' hasta lhā natasu'yu que hui'xina'n nalatahui'layā'tit hua'chi a'ntīn ta'a'kahuāna'ni' Cristo. 1r[&Pues tzey palh ā'makapitzīn cātlahuacu'tunāni' ixamigoca'n hui'xina'n a'xni'ca' iccātā'lahui'lani' lā' a'xni'ca' tū'. Pero xmān stu'ncua' cacātamaktāyani'. q&Huan tamā'na chi'xcuhuī'n a'ntī cātlahuacu'tunāni' ixamigoca'n, tasu'yu palh xlaca'n cātamaktāyacu'tunāni'. Pero tū' stu'ncua'. Xlaca'n xmān cātamāxtunquīcu'tunāni' de quit. Lā' chuntza' hui'xina'n xmān ū'tunu'n nacā'a'cnīni'ni'yā'tit. /pW&Lā' chuhua'j hui'xina'n quilālaktzī'nāuj hua'chi mintā'ca'tzaca'n porque quit iccāhuaniyāni' a'ntū xastu'ncua'. Lā' ¿a'chī' quilālaktzī'nāuj chuntza'? )oK&¿Chā tū' pāstacā'tit hui'xina'n a'nchīn tanto ixka'lhī'yā'tit lhūhua' tapāxuhuān a'xni'ca' xa'icuī' quit con hui'xina'n? ¿Tuchū cāpātle'keni'nī'ta'ni' hui'xina'n? Quit icuan hui'xina'n cahuā i'xmāxtutit milakastapunca'n lā' ixquilāmaxquī'uj palh tzē ixtlahua'tit. n#&Hui'xina'n tū' quilālakmaka'uj lā' a'yuj tū' līlaktzī'ncu'tu xa'icuanī't como ī'tza'cā'hua' xa'icuanī't. Quilālaktzī'uj hui'xina'n hua'chilh kalhatin ángel xa'icuanī't a'ntī Dios macamilh. Quilālaktzī'uj con tapāxuhuān hua'chilh māni' Jesucristo. m7& Hui'xina'n ca'tzīyā'tit que ī'tza'cā'hua' xa'icuanī't lā' ū'tza' iccālīmāsu'ni'ni' xapū'la huan xatzey tachihuīn ixpālacata Jesucristo. Nl& Tā'timīn, iccāsqui'ni'yāni' cala'tit hua'chi quit. Quit, a'yuj kalhatin israelita, tū'tza' icstālani' i'xtalanānca'n israelitas. Lā' hui'xina'n a'ntīn tū' israelitas tū' tasqui'nī nalītzucuyā'tit tlahua'yā'tit ixtalanānca'n israelitas. Hui'xina'n nīn tuntū' quilātlahuani'nī'tauj a'ntūn tū' tzey. hkI& Quit ictamakchuyīnī't por mimpālacataca'n. Chō'la chu tlakaj lej icscujli con hui'xina'n. 'jG& Hui'xina'n maclacāni'yā'tit makapitzīn chi'chinī'n lā' makapitzīn mālhcuyu' lā' makapitzīn cā'ta lā' nā tlahua'yā'tit ā'makapitzīn cā'tani'. Hi & Pero chuhua'j hui'xina'n lakapasā'tittza' Dios. Lā' Dios nā cālakapasāntza' hui'xina'n. Lā' como hui'xina'n lakapasā'tit Dios, lā' ¿a'chī' tlahua'cu'tumpala'yā'tit mintalanānca'n? Mintalanānca'n tūla caticāmaktāyani' lā' nīn tuntū' ixlīhuancān. Lā' ¿a'chī' ixlīmaktu' nastālani'pala'yā'tit? h&Xapū'la hui'xina'n a'xni'ca' tūna'j ixlakapasā'tit Dios, hui'xina'n ixui'lā'na'ntit na ixlīmāpa'ksīn a'ntī tū' diosnu'. cg?&Lā' chuhua'j quina'n tū'tza' hua'chi tasācua'. Quina'n ixcamana' Dios. Lā' como quina'n chuhua'j ixcamana'tza', Dios naquincāmaxquī'yāni' quiherenciaca'n. Pablo cāmaxquī'lh tapāstacna' xalanī'n nac Galacia Dios macamilh huan Espíritu Santo na qui'a'clhcunucca'n. Lā' chuntza' tzē nahuaniyāuj Dios: “¡QuinTāta'ca'n!” Lā' chuntza' lītasu'yu que quina'n ixcamana' Dios. \e1&Chuntza' xla' milh porque xla' quincāmāpūtaxtūcu'tuni' porque ixui'lāna'uj camacan chu a'nchī ixlīmāpa'ksīn huan ley. Lā' ū'tza' līmilh ixO'kxa' Dios para que quina'n tzē nalayāuj ixcamana' Dios. ^d5&Pero a'xni'ca' chilh huanmā' chi'chini' a'ntū ixlaclhcāhui'līnī't Dios macamilh i'xO'kxa'. Xla' mālacatuncuīnīlh kalhatin puscāt. Lā' ixO'kxa' Dios ixlahuī' chu a'nchī ixtalanānca'n huan israelitas. \c1&Lā' chuntza' quina'n. Xapū'la, como tūna'j xa'nca ixmāchekxīyāuj a'ntū ixla' Dios, hua'chi lakska'tā'n ixuanī'ta'uj. Xapū'la a'kahuāna'ni'uj ixtalanānca'n lā' ixlīmāsca'tīnca'n tachi'xcuhuī't. fbE&A'xni'ca' ti'na'jcus huan ka'hua'chu, a'nampala ā'makapitzīn a'ntīn tamaktaka'lha xla' lā' a'ntī cālīmāmacū'ca ixlīhuāk a'ntū ixlā' nala hasta a'xni'ca' huan chi'chini' a'ntū laclhcāhui'līnī't ixtāta'. va g&Lā' chuhua'j na'iccāhuaniyāni' a'ntū hua'chi lītalacastuc. Kalhatin ka'hua'chu a'xni'ca' tūna'j maklhtīni'n ixherencia, xla' tūlana'j māpa'ksīni'n. Lā' chuntza' xla' hua'chicus kalhatin tasācua', a'yuj ū'tza' ixtēcu' nala. 9`k&Palh hui'xina'n tapa'ksīyā'tit con Cristo hui'xina'n hua'chi ī'xū'yātā'natna' Abraham. Lā' chuntza' nā namaklhtīni'nā'tit a'ntū Dios mālacnūni'nī't Abraham._!&Palh hui'xina'n chu lakatin con Cristo, chuntza' milīhuākca'n hui'xina'n xmān chu kalhatin. A'cxtim huan israelitas lā' a'ntīn tū' israelitas; a'cxtim huan a'ntī hua'chi xatatamāujna' lā' a'ntīn tū' xatatamāujna'; a'cxtim huan chi'xcuhuī'n lā' puscan. ^#&Lā' milīhuākca'n hui'xina'n a'ntī a'kpaxnī'ta'ntit ū'tza' lītasu'yu palh kalhlaka'ī'nī'ta'ntit Cristo lā' la'tit hua'chi Cristo. y]k&Hui'xina'n kalhlaka'ī'nī'ta'ntit que Jesucristo māpūtaxtūnu'n lā' ū'tza' līla'tit ixcamana' Dios. 8\i&Lā' chuhua'j como chilhtza' huan quilhtamacuj para nalīpāhuanāuj Cristo, chuhua'j tū'tza' maclacasqui'nāuj huan ley. Hua'chilh palh sputlitza' ixlītlōt huanmā' ley. v[e&Lā' huan ley xla' hua'chi kalhatin a'ntī pū'lāna'. Ixquincāmāsu'ni'yāni' ixtej Dios hasta a'xni'ca' milh Jesucristo lā' ca'tzīuj a'nchī nalīpāhuanāuj xla' lā' chuntza' tzē naquincāmāpānūni'yāni' quintalaclē'i'ca'n. @Zy&Lā' a'xni'ca' tūna'j ixmin Jesucristo, quina'n hua'chi tachī'nī'n ixuanī'tauj como quina'n tūla tlōkentaxtūyāuj huan ley. Lā' hua'chi tachī'nī'n ixuanī'tauj lā' tūla ixlaktaxtuyāuj hasta a'xni'ca' quincātamāca'tzīnīni' a'nchī nakalhlaka'ī'yāuj que Jesucristo tzē māpūtaxtūnu'n. /YW&Ixtachihuīn Dios huan que ixlīhuākca'n tachi'xcuhuī't talaclē'n. Lā' como por ixpālacata huan ley, tasu'yu palh ixlīhuākca'n talaclē'n lā' ixlīhuākca'n hua'chi tachī'nī'n a'ntīn tūla tapūtaxtu. Lā' chuntza' xmān a'ntīn talīpāhuan Jesucristo, xmān xlaca'n natapūtaxtu. 9Xk&Quit tū' icchihuīna'mā' que huan ley tā'lāsta'la a'ntū mālacnū Dios por ixpālacata huan convenio. Palh ixmāstā'ca cahuā lakatin ley a'ntūn tzē ixmāstā'lh xasāsti' quinquilhtamacujca'n, chuntza' tzē ixquincāmāpānūni'ni' quintalaclē'i'ca'n xmān por ixpālacata huā'mā' ley. [W/&Lā' Dios xla' tū' ixmaclacasqui'n a'ntī namaktāya a'xni'ca' lacāxtlahualh huan convenio con Abraham. Māni' ū'tza' lacāxtlahualh. Huan ley tūla cāmaxquī' xasāsti' ixquilhtamacujca'n tachi'xcuhuī't :Vm&Lā' ¿tuchū lītasqui'nī huan ley a'ntū Dios maxquī'lh Moisés? A'calīstān hui'līca huā'mā' ley para nalīca'tzīcan que a'ntīn ta'a'kapalhkā xlaca'n talaclē'n. Huā'mā' ley ixmaclacasqui'ncan xmān hasta que milh Jesucristo a'ntī ī'xū'yātā'nat Abraham. Lā' huan ī'xū'yātā'nat Abraham, ū'tza' a'ntī Dios ixlīchihuīna'nī't xapū'la a'xni'ca' tlahualh huan convenio con Abraham. Huan ángeles cāmāpa'ksīca que natamastā' huan ley. Lā' macamaxquī'ca Moisés. Lā' Moisés cāmacamaxquī'lh huan tachi'xcuhuī't israelitas. "U=&Palh Dios ixquincāsicua'lanālīni' xmān por ixpālacata a'kahuāna'ni'yāuj huā'mā' ley a'ntū maxquī'ca ā'calīstān, chuntza' ixlaclalh huan convenio a'ntū Dios tlahualh con Abraham. Pero Dios sicua'lanālīnī't Abraham xmān por ixpālacata Abraham ixlīpāhuan Dios. yTk&A'ntū iccāhuaniyāni' ū'tza' huā'mā': Dios huanilh Abraham que ixlīhuākca'n a'ntī natalīpāhuan Dios, xlaca'n natapūtaxtu. U'tza' hua'chi convenio a'ntū Dios tlahualh con Abraham. Lā' ixlīlakatā'ti' ciento cā'ta ā'puxamacāuj, Dios maxquī'lh Moisés huan ley. Chuntza' huan ley tūlalh catilactlahualh huan convenio a'ntū Dios tlahualh con Abraham. S'&Lā' nā chuntza' huan convenio a'ntū tlahualh Dios a'xni'ca' huanilh Abraham que nasicua'lanālī xla' lā' kalhatin ī'xū'yātā'nat. Ixtachihuīn Dios tū' huan: “ī'xū'yātā'natna'”. A'ntū huan: “kalhatin ī'xū'yātā'nat”. U'tza' huanicu'tun Cristo. R &Tā'timīn, na'iccāhuaniyāni' a'ntū hua'chi lītalacastuc. A'xni'ca' quina'n tlahuayāuj lakatin contrato o lakatin testamento lā' firmarlīyāuj, chuntza' nīn chā'tin catilactlahualh lā' nīn chā'tin tzē natzo'kpala ā'lakatin tachihuīn. ^Q5&Lā' Cristo māpalakō'lh nac cruz. Lā' chuntza' nā xlaca'n a'ntīn tū' israelitas nā xlaca'n tzē nacāsicua'lanālīcan a'cxtim hua'chi Dios sicua'lanālīlh Abraham chu a'nchī Dios ixuaninī't Abraham xapū'la. Lā' nā chuntza' Cristo tlahualh huā'mā' para que chuntza' quilīhuākca'n, como līpāhuanāuj xla', tzē namaklhtīni'nāuj huan Espíritu Santo chu a'nchī Dios hualh que namāstā'. Huan ley tūla lactlahua huan convenio a'ntū Dios tlahualh 6Pe& Dios nacāmālaclē'nī ixlīhuākca'n a'ntīn tū' natatlōkentaxtū ixlīhuāk a'ntū huan nac ley. Quina'n ixlaclē'nāuj como quina'n tū' tlōkentaxtūyāuj huan ley. Pero Cristo quincāmāpūtaxtūni' de huā'mā' līpātīn como xla' māpalakō'lh a'ntūn quina'n ixlaclē'nāuj. Chuntza' tatzo'kni' na ixtachihuīn Dios: “Ixlīhuākca'n a'ntī cāxtokohua'ca'canī't nac cruz a'ntza' tamāpalamā'na con Dios”. _O7& Lā' huan ley a'ntū Dios cāmaxquī'lh huan israelitas, makapitzīn tatlōkentaxtūcu'tun. Lā' como talīpāhuan huan ley, chuntza' tū' talīpāhuan Cristo. Lā' a'ntī lej talīpāhuancu'tun huā'mā' ley, lā' chuntza' tasqui'nī natatlōkentaxtū ixlīhuāk a'ntū huan huā'mā' ley, para nataka'lhī ixquilhtamacujca'n para pō'ktu. JN & Lā' chuntza' līmāchekxīcan que Dios tū' catimāpānūni'lh ixtalaclē'i' nīn tintī' a'ntī xmān tlōkentaxtūcu'tun huan ley. Tatzo'kni' na ixtachihuīn Dios: “Ixlīhuakca'n a'ntī Dios cāmāpānūni' ixtalaclē'i'ca'n como talīpāhuan Dios, xlaca'n para pō'ktu nataka'lhī xasāsti' ixquilhtamacujca'n”. M-& A'makapitzīn ta'a'kahuāna'ni'cu'tun huan ley como tapuhuan que chuntza' Dios nacāmāpānūni' ixtalaclē'i'ca'n. Pero xlaca'n tahui'lāna' camacan que nacāmālaclē'nīcan. Chuntza' tatzo'kni' na ixtachihuīn Dios: “Ixlīhuākca'n a'ntīn tū' tatlōkentaxtū pō'ktu ixlīhuāk a'ntū huī' nac ca'psnat a'nlhā tatzo'kni' huan ley, xlaca'n tahui'lāna' camacan nacāmālaclē'nīcan”. L+& Lā' ū'tza' cālīsicua'lanālīcan xlaca'n a'ntīn talīpāhuan Dios chuntza' hua'chi Abraham. Xla' ixlīpāhuan Dios lā' sicua'lanālīca. K+&Chuntza' tatzo'kni' na ixtachihuīn Dios a'ntū Dios natlahua. Tatzo'kni' que Dios nacāmāpānūni' ixtalaclē'i'ca'n xlaca'n a'ntī natalīpāhuan Dios a'yuj xlaca'n tū' israelitas. Hasta xapū'la Dios māca'tzīnīlh Abraham a'nchī nacālīsicua'lanālīcan tachi'xcuhuī't. Huanilh: “Por mimpālacata ixlīhuākca'n tachi'xcuhuī't xalanī'n nac huan quilhtamacuj nacāsicua'lanālīcan”. J&Hui'xina'n ka'lhī que namāchekxī'yā'tit que a'ntīn talīpāhuan Dios xlaca'n hua'chilh scana'nca' ī'xū'yātā'natna' Abraham. ~Iu&Ixtachihuīn Dios huan: “Abraham ixlīpāhuan Dios. Lā' ū'tza' Dios līlaktzī'lh que lej tzey Abraham”. +HO&Dios cāmaxquī'yāni' huan Espíritu Santo lā' Dios tlahua lē'cnīn na milacapūnca'n. ¿A'chī' tlahua chuntza'? Tlahua chuntza' como hui'xina'n kaxpatnī'ta'ntit lā' kalhlaka'ī'nī'ta'ntit palh stu'ncua' huan xatzey tachihuīn, lā' tū' por ixpālacata a'kahuāna'ni'tit huan ley. xGi&Chuhua'j tasu'yu palh chu tlakaj ixcātapātle'keni'ni' lhūhua' catūhuā. Pero tū' chuntza' icpuhuan quit. ZF-&Lā' ¿a'chī' hui'xina'n tū' tlakaj a'cstaca ca'tzīyā'tit? Hui'xina'n tzucutit na ixtej Dios con ixlīmāpa'ksīn Espíritu Santo. Lā' ¿a'chī' puhua'nā'tit que tū'tza' maclacasqui'nā'tit ixlīmāpa'ksīn Espíritu Santo? ¿A'chī' puhua'nā'tit que hui'xina'n mi'a'cstuca'n tzē natlōkentaxtūyā'tit a'ntū Dios lacasqui'n? E%&Caquilāhuaniuj huā'mā': ¿Chichū līmaklhtīni'ntit huan Espíritu Santo? Tū' cātamaxquī'ni' por ixpālacata a'kahuāna'ni'tit huan ley a'ntū Dios cāmaxquī'lh huan israelitas. Cātamaxquī'ni' porque kaxpa'ttit huan xatzey tachihuīn ixpālacata Jesucristo. &D G&¿Chu tū' ka'lhī'yā'tit mi'a'clhcunucca'n para napūpāstacna'nā'tit? ¿Tichū cātamāmakchuyīni' hui'xina'n, tā'timīn, xalanī'n nac Galacia? Tū'tza' a'kahuāna'ni'yā'tit a'ntū stu'ncua'. Hui'xina'n lej stu'ncua' icticāhuanini' a'nchī Jesucristo xtokohua'ca'ca nac cruz. dCA&Quit tū' iclakmaka'n ixtalakalhu'mān Dios. Palh kalhatin tlōkentaxtūcu'tun huan ley lā' xmān por ū'tza' ixmāpānūni'ca cahuā ixtalaclē'i', chuntza' Cristo nīn tuntū' ixpālacata a'nchī xla' līnīlh.(BI&Quit hua'chilh icnīnī'ttza' lā' hua'chilh quintā'xtokohua'ca'canī'ttza' con Cristo. Hua'chilh tū'tza' quit iclahuī' lā' xmāntza' Cristo lahuī' na quimacni'. Quit iclīpāhuan ixO'kxa' Dios lā' chuntza' quit iclīlahuī' chuhua'j. Xla' quimpāxquī'lh lā' līnīlh por quit. TA!&Quit icca'tzīlh que tūla ictlōkentaxtūkō' huan ley a'ntū Dios cāmaxquī'lh huan israelitas. Lā' ū'tza' tū'tza' iclīpāhuan huan ley. Chuhua'j quit iclatlā'huan chu a'nchī ixtapuhuān Dios. @&Palh quit na'icmākēnū huan ley lā' ā'calīstān na'ickalhlaka'ī'pala huan ley, lā' chuntza' natasu'yu palh quit iclaclē'n. ?&Como quina'n iclīpāhuanāuj Jesucristo, icca'tzīyāuj que xmān chuntza' Dios quincāmāpānūni'n quintalaclē'i'ca'n. Lā' tū'tza' iclīpāhuanāuj huan ley a'ntū Dios cāmaxquī'lh huan israelitas. U'tza' līhuancan que quina'n iclaclē'nauj lā' nā Cristo quincāmātlahuīmā'ni' a'ntūn tū' tzey. U'tza' tū' stu'ncua'. Cristo tū' quincāmātlahuīyāni' a'ntūn tu' tzey. >%&Pero ca'tzīyāuj que Dios cāmāpānūni' ixtalaclē'i'ca'n xmān xlaca'n antīn talīpāhuan Jesucristo, lā' tū' xlaca'n a'ntīn tatlōkentaxtūcu'tun huan ley a'ntū Dios cāmaxquī'lh huan israelitas. Lā' chuntza' quina'n nā līpāhuanāuj Jesucristo. Dios quincāmāpānūni'nī'ta'ni' quintalaclē'i'ca'n por ixpālacata līpāhuanāuj Jesucristo lā' tū' por ixpālacata a'kahuāna'ni'yāuj huan ley. Tū' a'nan kalhatin a'ntī Dios māpānūni' ixtalaclē'i' xmān por ixpālacata tlōkentaxtūcu'tun huan ley. =&Quina'n israelitas desde a'xni'ca iclacatuncuīuj. Quina'n tū' hua'chi ā'makapitzīn tachi'xcuhuī't a'ntī lej talaclē'n. <&Lā' a'ntū ixtatlahuamā'na, quit icca'tzīlh que tū' chu a'nchī huan xatzey tachihuīn a'ntū Dios māca'tzīnīni'lh. Lā' a'xni'ca' icca'tzīlh huā'mā', quit icuanilh Pedro na ixlacapūnca'n ixlīhuākca'n: “Hui'x nā israelita. Pero ixla'ya' hua'chi a'ntīn tū' israelitas lā' tū' hua'chi israelita. Lā' ¿a'chī' lacasqui'na' natatlahua ixtalanānca'n israelitas xlaca'n a'ntīn tū' israelitas?” Chuntza' icuanilh Pedro. Ixlīhuākca'n a'ntīn takalhlaka'ī' chu a'cxtim cāmāpūtaxtūcan L;& Lā' ā'makapitzīn tā'timīn a'ntī israelitas lā' xlaca'n tatzuculh tala a'cxtim hua'chi Pedro. Lā' nā xlaca'n tatlahualh lakatu' ixlacanca'n. Lā' hasta Bernabé chu lakatin cātā'lalh. *:M& Lā' como xapū'la Pedro ixcātā'huā'yan xlaca'n a'ntīn tū' israelitas a'yuj xlaca'n tū' tacircuncidarlanī't chu a'nchī ixtalanānca'n israelitas. Lā' ā'calīstān a'xni'ca' tamilh huan israelitas a'ntī cāmacamilh Jacobo, Pedro tatampūxtulh lā' makxtekli nacātā'huā'yan. Xla' ixcājicua'ni' huan israelitas como xlaca'n ixtahuan que tasqui'nī nacācircuncidarlīcan xlaca'n a'ntīn tū' israelitas. 9}& Lā' a'xni'ca' Pedro milh nac Antioquía quit calacan ictā'lāhuanilh porque xla' tū' tzey a'nchī ixtlahuamā'. E8& Xmān quincātahuanini' que tū' na'icpātza'nkāyāuj na'iccāmaktāyayāuj huan a'ntī lacpobresni'. Lā' nā chuntza' quit xa'ictlahuacu'tun. Pablo tā'lāhuanilh Pedro nac Antioquía $7A& Jacobo lā' Pedro lā' Juan ixcālaktzī'ncan hua'chi xanapuxcu'nu'. Lā' a'xni'ca' xlaca'n taca'tzīlh que Dios ixquilīmāmacū'nī't huā'mā' lītlōt, lā' quintamakachi'palh quit lā' nā Bernabé. Lā' chuntza' tatlahualh porque quilīhuākca'n xa'iclacchihuīna'nī'tauj que quina'n na'icscujāuj na ixlaclhni'ca'n a'ntīn tū' israelitas lā' xlaca'n natascuja na ixlaclhni'ca'n huan israelitas. \61&Lā' chuntza' hua'chi Dios con ixlīmāpa'ksīn mānūlh Pedro na ixlī'apóstol para nacāmāsu'ni' huan israelitas lā' nā quit quimānūlh na quilī'apóstol para na'iccāmāsu'ni' a'ntīn tū' israelitas. 55c&Xlaca'n tū' quintahuanilh que na'icxtāpalī a'ntū xa'icmāsu'yu. Xlaca'n taca'tzīlh que Dios quilīmāmacū'nī't que na'iccāmāsu'ni' a'ntīn tū' israelitas huan xatzey tachihuīn chuntza' hua'chi Dios ixlīmāmacū'nī't huan Pedro que nacāmāsu'ni' huan israelitas huan xatzey tachihuīn. 84i&Huan xanapuxcu'nu' a'ntī lej cā'a'cnīni'ni'can, xlaca'n tū' quintahuanilh que tasqui'nī na'icxtāpalī a'ntū xa'icmāsu'yu. Para quit chu a'cxtim palh lej cā'a'cnīni'ni'can o tū'. Dios, xla' laktzī'n qui'a'clhcunucca'n lā' tū' laktzī'n xmān a'ntūn talaktzī'n huan tachi'xcuhuī't. Q3&Lā' quina'n tū' icmakxtekui ixquincātatlajani' nīn macsti'na'j como xa'iclacasqui'nāuj que hui'xina'n ā'chulā' caca'tzītēlha'tit que stu'ncua' huan xatzey tachihuīn ixpālacata Jesucristo. %2C&Xla' tū' mātlahuīca huā'mā' a'yuj lej ixtahuan huan makapitzīn a'ntīn tū' lej stu'ncua' tā'timīn. Xlaca'n i'xquincātā'tanūnī'ta'ni' para xmān natakaxmatxtunu'n. Xmān ixtaca'tzīcu'tun a'nchī libre quina'n a'ntīn tapa'ksīyāuj con Cristo lā' tū' tasqui'nī natlahuayāuj huan a'ntū ixtalanānca'n israelitas. Xlaca'n ixtalacasqui'n que quina'n natlahuayāuj ixtalanānca'n huan israelitas. c1?&Lā' xlaca'n tū' quintatā'lāsta'lalh a'nchī xa'iccāmāsu'ni'mā' que tū' tasqui'nī que natastālani' ixtalanānca'n israelitas xlaca'n a'ntīn tū' israelitas. Lā' nā huan Tito a'ntī ixquintā'lahuī', tū' huanica que maclacasqui'n nacircuncidarlīcan, chu a'nchī ixtalanānca'n israelitas, lā' a'yuj Tito tū' israelita ixuanī't. .0U&A'ntza' icquīlalh porque Dios ixquimāca'tzīnīnī't que tasqui'nī que na'ica'n. Lā' a'ntza' nac Jerusalén ictakēstokui xmān quit lā' a'ntī xanapuxcu'nu'. Lā' quit iccāhuanikō'lh a'nchī quit xa'iccāmāsu'ni' a'ntīn tū' israelitas huan xatzey tachihuīn ixpālacata Jesucristo. Chuntza' ictlahualh como tū' xa'iclacasqui'n que chu tlakaj natachoko a'nchī xa'icscujmā' lā' a'nchī icscujmā' chuhua'j. !/ =&Lā' ā'calīstān ixlīlakacāujtā'ti' cā'ta chu ica'mpā nac Jerusalén ā'maktin huampala lā' quintā'a'lh Bernabé. Lā' nā iclē'lh huan Tito. u. e&Lā' huan xalanī'n nac Judea a'xni'ca' takaxmatli huā'mā', i'xtamācā'tanī Dios por quimpālacata.y- m&Xlaca'n xmān ixtakaxmata a'ntū ixuancan. Chuntza' ixuancan: “Huan chi'xcu' a'ntī lej ixquincāmacaputzayāni' xapū'la, chuhua'j xla' lē'cta'sana'ntlā'huan huan līmāsca'tīn ixpālacata Cristo a'ntū xapū'la ixmāsputūcu'tun”. i, M&Lā' tūna'j ixquintalakapasa a'ntī ixtakalhlaka'ī' Jesucristo xalanī'n nac estado de Judea. R+ &Lā' ā'calīstān ica'lh a'nlhā tapa'ksī con Siria lā' Cilicia. * y&Lā' stu'ncua' a'ntū ictzo'knumā'. Iccāhuanimā'ni' huā'mā' na i'xlacapūn Dios. Lā' tū' iccā'a'kxokomā'ni'. m) U&Lā' tū' iclaktzī'lh nīn ā'kalhatin apóstol, xmān Jacobo ixtā'tin huan Māpa'ksīni' Jesús. ( &Lā' ixlīlakatu'tun cā'ta iclaka'lh huan apóstol Pedro nac Jerusalén. Lā' a'ntza' ictā'tachokolh xla' xmān cāujquitzisma'j. b' ?&Lā' tū' ica'lh nac Jerusalén para na'iccālaka'n a'ntī apóstoles ixtahuanī'ttza' xapū'la. Quit tū' chuntza' ictlahualh. Lā' tuncan lacapalh ica'lh nac Arabia lā' ā'calīstān ictaspi'tchokopā nac Damasco. ]& 5&Lā' chu a'nchī Dios lacasqui'lh xla' chuntza' quimāsca'tīlh que Jesucristo ixO'kxa' Dios. U'tza' tlahualh para que quit nā chuntza' tzē na'iccāmāsu'ni' xlaca'n a'ntīn tū' israelitas huan xatzey tachihuīn ixpālacata Jesucristo. A'xni'ca' Dios quimālakapasnīlh ixO'kxa', tū' icquīsqui'ni'lh tapāstacna' ā'kalhatin chi'xcu'. 2% _&Pero Dios como xla' lej lakalhu'mana'n, quit quilacsacli para quilī'apóstol xapū'la a'xni'ca' tūna'j xa'ictahui'la. Lā' quinta'sani'lh para na'ictā'scuja ū'tza'. $  &Lā' a'nchī takalhlaka'ī' huan israelitas quit līhua'ca'tza' xa'iccatzī que huan ā'makapitzīn quintā'israelitas a'ntī ixtaka'lhī ixcā'taca'n hua'chi quit. Lā' quit ā'chulā' xa'iccā'a'kahuāna'ni' ixlīmāsca'tīnca'n quinapapna' israelitas. o# Y& Hui'xina'n cātahuaninī'ta'ntza' a'nchī quit xa'iclīlatlā'huan xapū'la a'xni'ca' xa'icstālani' ixlīmāsca'tīnca'n huan israelitas. Hui'xina'n ca'tzīyā'tittza' a'nchī quit lej xa'iccāmacaputza a'ntī ixtakalhlaka'ī' Jesucristo. Quit tū' xa'iccālakalhu'man. Quit xa'icmāsputūcu'tun huā'mā' līmāsca'tīn a'ntū ixpālacata Jesucristo. "  & Tū' quimāca'tzīnīlh kalhatin chi'xcu'. Nīn chā'tin chi'xcu' quimāsu'ni'lh. Māni' Jesucristo ū'tza' quimāca'tzīnīlh. )! M& Tā'timīn, quit iclacasqui'n que naca'tzīyā'tit huā'mā'. Huan xatzey tachihuīn a'ntū icmāsu'yu quit, xla' tū' ixtapāstacna'ca'n tachi'xcuhuī't.   & A'ntū icchihuīna'mā' a'ntza' tasu'yu que tū' icchihuīna'n xmān ū'tza' a'ntū takaxmatcu'tun huan tachi'xcuhuī't. Tū' chuntza'. Quit ictlahuacu'tun a'ntū xmān ixtapuhuān Dios. ¿Chu quit xmān iccāmāpāxuhuīcu'tun tachi'xcuhuī't? Palh quit cahuā xmān iccāmāpāxuhuīcu'tun tachi'xcuhuī't quit tū' xa'ica'kahuāna'ni'lh Cristo. Dios līmānūlh Pablo ixlī'apóstol r _& Icuanī'ttza' lā' chuhua'j chu na'icuampala: Palh catīhuā cāmāsu'ni'yāni' hui'xina'n ā'tāpātin līmāsca'tīn a'nchī nalīpūtaxtucan lā' tū' chuntza' a'nchī xapū'la maklhtīni'ntit, xla' Dios camāpātīnīlh ū'tza'. ~ w&Lā' palh catīhuā cāmāsu'ni'yāni' hui'xina'n ā'tāpātin līmāsca'tīn a'nchī nalīpūtaxtucan, xla' Dios camāpātīnīlh ū'tza'. Lā' a'yuj kalhatin ángel xala' nac a'kapūn a'ntī māsu'yu huā'mā'. Lā' a'yuj kalhatin de quina'n.  #&Quina'n ca'tzīyāuj palh tū' stu'ncua' a'nampala ā'tāpātin līmāsca'tīn a'nchī nalīpūtaxtucan. A'nan makapitzīn chi'xcuhuī'n a'ntīn taxtāpalīcu'tun huan līmāsca'tīn a'ntū ixla' Jesucristo. Lā' chuntza' xlaca'n cātamāmakchuyīmā'ni' hui'xina'n. >~~}}|;{^z[yxwYvIutsssrq+onmllkLj8ihgffeGdcYaaM`$_^]N[ZZYwX?WWUTSRQQ\PqNN(MqLlKKJHH8GFpEDCBA@?r?>%7Lā' tū' chuntza' hualh a'xni'ca' tatanūlh huan ā'makapitzīn sacerdotes. Chuntza' huan ixtachihuīn Dios a'nlhā huan:Huan Māpa'ksīni' Dios mālacstū'ncli lā' xla' natlōkentaxtū a'ntū huan: “Hui'x kalhatin sacerdote para pō'ktu. Huix hua'chi Melquisedec”. R$Dios hualh que lej stu'ncua' ixmānūlh Jesucristo ixlīsacerdote. ##Huā'mā' ley tūla quincātlahuayāni' lactzey. Pero chuhua'j quina'n ka'lhīyāuj a'ntū más xatzey. Tzētza' nalaktapajtzūyāuj Dios. "Huan ley a'ntū Dios mātzo'knīlh Moisés tuntū'tza' ixtapalh, como tūla quincātlahuayāni' lactzey chu a'nchī Dios lacasqui'n. ! Tatzo'kni' na ixtachihuīn Dios ixpālacata Cristo:Hui'x kalhatin sacerdote para pō'ktu.Hui'x hua'chi Melquisedec. { oMelquisedec tū' tanūlh ixlīsacerdote chu a'nchī ixtalanānca'n tachi'xcuhuī't. Lā' nā chuntza' Jesucristo. Xla' tanūlh ixlīsacerdote como xla' ka'lhī līmapa'ksīn a'ntūn tū' maktin catisputli, como xla' natahui'la para pō'ktu. "=Lā' chuhua'j xa'nca māchekxīcan que tanūnī't ā'tāpātin sacerdote. Lā' ū'tza' huā'mā' a'ntī Jesucristo. Lā' xla' hua'chi Melquisedec. LCa'tzīkō'can que quiMāpa'ksīni'ca'n Jesucristo, xla' ī'xū'yātā'nat Judá ixuanī't. Lā' Moisés, a'xni'ca' līchihuīna'lh sacerdotes, tuntū' hualh de Judá lā' ī'xū'yātā'natna'. [/ Lā' huan xasāsti' sacerdote, ū'tza' huan Māpa'ksīni' Jesucristo. Xla' tū' ī'xū'yātā'nat Leví. Xla' ī'xū'yātā'nat Judá. Lā' huan ī'xū'yātā'natna' Judá, tū' ixa'nan ā'kalhatin sacerdote. jM Lā' a'xni'ca' natatanū huan xalacxtuncnu' sacerdotes, tasqui'nī que naxtāpalīcan huan ley. P I'xū'yātā'natna' Leví, a'ntī sacerdotes ixtahuanī't, xlaca'n ixtascuja chu a'nchī huan ley a'ntū Dios mātzo'knīlh Moisés. Lā' como huā'mā' ley tūla cātlahua lactzey huan tachi'xcuhuī't chu a'nchī Dios lacasqui'n, chuntza' ixtasqui'nī ā'kalhatin sacerdote hua'chi Melquisedec lā' tū' hua'chi Aarón. $A Chuntza' tzē nahuanāuj como Leví ī'xū'yātā'nat Abraham ixuanī't, lā' a'yuj tūna'j ixlacatuncuī a'xni'ca' Melquisedec tā'lāpāxtokli Abraham. B} Huan ī'xū'yātā'natna' Leví ixtamaklhtīni'n huan ixlītāpācāuj de ixtatlajca'n israelitas. Lā' tzē nahuanāuj que Leví māpalana'lh a'xni'ca' Abraham māpalalh Melquisedec. -Huan ī'xū'yātā'natna' Leví a'ntī ixtamaklhtīni'n ixlītāpācāuj a'ntū ixtatlaja huan israelitas, lā' xlaca'n tanīlh chuntza hua'chi ixlīhuākca'n tachi'xcuhuī't. Lā' Melquisedec hua'chilh xalakahuancus, como tū' tatzo'kni' na ixtachihuīn Dios palh nīlh. Chuntza' māchekxīcan que Abraham, xla' macsti'na'j ka'tla' ixuanī't lā' Melquisedec más xaka'tla' ixuanī't. Chuntza' māchekxīcan como ca'tzīkō'can que más xaka'tla' a'ntī sicua'lanālīni'n lā' tū' lej ka'tla' a'ntī sicua'lanālīcan. /WLā' Melquisedec, a'yuj tū' i'xtalakapasni' Leví ixuanī't, xla' maklhtīni'lh ixlītāpācāuj a'ntū ixtlajanī't Abraham lā' ū'tza' sicua'lanālīlh Abraham. Lā' Abraham ū'tza' a'ntī Dios huanilh que lej namaxquī' lhūhua' ixnatā'na'tna' lā' ixtatlahualh lakatin ka'tla' nación. a;Lā' ī'xū'yātā'natna' Leví a'ntī sacerdotes ixtahuanī't, xlaca'n tamaklhtīni'lh huan ixlītāpācāuj a'ntū ixtatlaja ixtā'israelitasca'n. Chuntza' ixuanī't huan ley. Tamaklhtīni'lh de ixtā'israelitasca'n, a'yuj xlaca'n nā ī'xū'yātā'natna' Abraham ixtahuanī't, como Abraham ū'tza' ixpapca'n ixlīhuākca'n huan israelitas. Māchekxīcan que Melquisedec, xla' kalhatin chi'xcu' ixuanī't a'ntī lej ixtasqui'nī. Chuntza' māchekxīcan a'nchī Abraham, xla' quimpapca'n quina'n israelitas lā' xla' maxquī'lh Melquisedec ixlītāpācāuj de ixlīhuāk a'ntū tlajalh nac guerra. 4aTū' tatzo'kni' ixtacuīni' ixtāta' nīn ixtzī't Melquisedec. Lā' tū' tatzo'kni' nīn kalhatin de ixpap. Lā' tū' tatzo'kni' a'xni'ca' Melquisedec lacatuncuīlh lā' nīn a'xni'ca' nīlh. Lā' chuntza' xla' kalhatin sacerdote ixuanī't līhuan ixlahuī'. Lā' huā'mā' hua'chi ixO'kxa' Dios. jMLā' Abraham maxquī'lh huan ixlītāpācāuj de ixlīhuāk catūhuā a'ntū ixlīminī't de huan nac guerra. Huan tacuīni' Melquisedec huanicu'tun “rey a'ntī lej tzey”. Lā' xla' rey ixuanī't nac Salem. Lā' Salem huanicu'tun “ca'cs huī'”. Lā' chuntza' ixtacuīni' huanicu'tun “huan rey a'ntī cāmāko'xamixī huan tachi'xcuhuī't”.  Huā' Melquisedec xla' rey ixuanī't nac Salem lā' nā ixsacerdote Dios xala' nac a'kapūn. Melquisedec tā'lāpāxtokli Abraham a'xni'ca' xla' ixtaspi'tmā' de huan nac guerra a'nlhā ixcāmaknīnī't huan reyes. Lā' Melquisedec sicua'lanālīlh. FLā' a'ntza' xapū'la tanūnī't Jesús a'nlhā natanūyāuj. Lā' xla' tā'chihuīna'n Dios por quimpālacataca'n, como xla' lalh xapuxcu' sacerdote para pō'ktu hua'chi Melquisedec.taLā' como ca'tzīyāuj que naka'lhīyāuj quinquilhtamacujca'n para pō'ktu, chuntza' tū' tamakchuyīnī'ta'uj. Lā' chuntza' quina'n hua'chi a'ntū tzancstāya. Ca'tzīyāuj que natanūyāuj nac a'kapūn a'nlhā sicua'lanālanī't.  Quina'n ca'tzīyāuj que lej stu'ncua' a'ntū Dios hualh, como tapācuhuīlh māni' ū'tza' lā' xla' tū' maktin a'kxokonu'n. Lā' ū'tza' līpāxuhuayāuj como hua'chilh tzā'lani'nī'ta'uj a'ntū lījicua' lā' lakminī'ta'uj Dios. Lā' Dios hualh que quincāmāpūtaxtūnī'ta'ni'. Lā' chuhua'j ca'tzīyāuj xa'nca que ka'lhīyāuj xasāsti' quinquilhtamacujca'n para pō'ktu. B }Lā' nā Dios tapācuhuīlh māni' ū'tza'. Chuntza' tlahualh como ixlacasqui'n que nataca'tzī huan tachi'xcuhuī't que huanmā' lej stu'ncua' lā' xla' natlōkentaxtū a'ntū hualh. 0 YA'xni'ca' kalhatin chi'xcu' huan que lej stu'ncua' a'ntū xla' chihuīna'n, xla' māpācuhuī ā'kalhatin a'ntī más xaka'tla' lā' tzē namāpātīnī palh tū' natlōkentaxtū. Lā' chuntza' talīko'xamixa a'ntī ixtalāquilhnī como taca'tzī que huan chi'xcu' ka'lhī que natlōkentaxtū. t aLā' Abraham pō'ktu ka'lhīlh lā' tū' jiclhua'lh. Lā' chuntza' maklhtīni'lh a'ntū Dios ixuaninī't.  'Lā' Dios hualh:Lej ixlīstu'ncua' na'icsicua'lanālīyāni' quit.Lā' stu'ncua' na'icmaxquī'yāni' lej lhūhua' minatā'na'tna'.   A'xni'ca' Dios huanilh Abraham a'ntū natlahuani', Dios tapācuhuīlh māni' ū'tza', como tintī' ā'kalhatin más xaka'tla'. dA Tū' iclacasqui'n que laclhquititni' nala'yā'tit. Iclacasqui'n que nacāmaksca'tā'tit ā'makapitzīn a'ntīn takalhlaka'ī' lā' tapātīni'n. Xlaca'n tamaklhtīni'mā'na a'ntū cāhuaninī't Dios que nacāmaxquī'. L Quit lej iclacasqui'n que milīhuākca'n hui'xina'n cascujtit chuntza' līhuan lahui'lā'na'ntitcus nac quilhtamacuj. Lā' chuntza' napātle'ke ixlīhuāk a'ntū hui'xina'n ka'lhī'pā'na'ntit. 1[ Huāk a'ntū Dios tlahua, xla' huāk tzey. Xla' tū' catipātza'nkālh a'nchī scujnī'ta'ntit hui'xina'n lā' a'nchī māsu'yunī'ta'ntit que pāxquī'yā'tit Dios. Chuntza' tasu'yu como hui'xina'n cāmaktāya'nī'ta'ntit ā'makapitzīn a'ntīn takalhlaka'ī' lā' ticāmaktāyapā'na'ntitcus. )K A'yuj chuntza' ictzo'ka quit, quit icca'tzī que hui'xina'n tū' taspi'tchokonī'ta'ntit huan nac tej. Xa'nca tasu'yu que hui'xina'n kalhlaka'ī'yā'tit. q[Lā' nac ti'ya't a'nlhā staca xmān lhtucū'n lā' chi'tin, huanmā' tuntū' ixtapalh. Natahuan que tū' tzey. Lā' natalhcuyu. Huā'mā' ti'ya't hua'chi a'ntīn tataspi'tchokonī't na ixtej Dios. Dios natlōkentaxtū a'ntū huan ,QChuhua'j quit iccāhuanicu'tunāni' a'ntū hua'chi lītalacastuca. Nac cā'tacuxtu maklhūhua' la huan xcān. Lā' huan xcān chū'hua' nac huan ti'ya't. Lā' chuntza' līlana'n lā' chuntza' talīhuā'yan a'ntīn tascuja nac huā'mā' ti'ya't. Chuntza' līla chu a'nchī ixtapuhuān Dios. xiLā' como xlaca'n tataxtutāyanī't na ixtej Dios, tūlatza' cāmāxtapālīnīpalacan hua'chi tatlahualh xapū'la. Tūlatza' como hua'chilh talakapalanī't Jesús a'nchī nīlh nac cruz. Lā' hua'chilh ixtaxtokohua'ca'pā ixO'kxa' Dios. &ELā' xlaca'n taca'tzī que lej tzey a'ntūn takalhlaka'ī'nī't ixpālacata a'ntū huanī't Dios, lā' talaktzī'nī't huan lē'cnī'n a'ntū tlahuacan por ixlīmāpa'ksīn Jesucristo. Lā' por huā'mā' līmāpa'ksīn namāpa'ksīkō'can a'xni'ca' namin huan xasāsti' quilhtamacuj. A'ntīn tataspi'tāyanī't na ixtej Dios, lejtza' jicslīhua' natalītaspi'tpala xlaca'n. Xlaca'n tamāchekxīnī'ttza' a'nchī nalīpūtaxtucan lā' a'nchī Dios cālīsicua'lanālī ixtachi'xcuhuī't lā' a'nchī ka'lhī līmāpa'ksīn huan Espíritu Santo. {oChuhua'j, palh Dios lacasqui'n, na'iccāmāsu'ni'yāni' a'ntū más xajicslīhua' ixpālacata ixtachihuīn Dios. -~SLā' tū'tza' icticāhuanini' a'nchī lī'a'kpaxcan, lā' a'nchī cālīmā'ca'ni'can macan, lā' a'nchī nalīlakahuanchokocan, lā' a'nchī Dios nalījuzgarlī. 6} gLā' chuhua'j como hui'xina'n kalhlaka'ī'nī'ta'ntittza', tū'tza' icticāhuanini' a'ntū cātamāsu'ni'ni' ixtachihuīn xapū'la. Tū'tza' icticāhuanini' a'nchī lītzucucan kalhlaka'ī'can Cristo lā' a'nchī līxtāpalīcan quintapāstacna'ca'n lā' a'nchī līmakxtekcan tlahuacan a'ntūn tū' tzey, lā' a'nchī līkalhlaka'ī'can Dios. Chuhua'j na'iccāhuaniyāni' a'ntū lej jicslīhua' māchekxīcan a'ntū ixla' Dios. d|ALā' a'ntī xastacni'tza', xlaca'n taca'tzītza' a'ntūn tzey lā' a'ntūn tū' tzey.y{k Huan lakska'tā'n a'ntī xmāncus leche tahua', xlaca'n tūna'j taca'tzī a'ntūn tzey lā' a'ntūn tū' tzey. Tz! Lā' maclacasqui'nā'titcus a'ntī nacātamāsu'ni'yāni' hui'xina'n a'ntūn tū' xajicslīhua' ixtachihuīn Dios. Lā' como hui'xina'n makāntza' kalhlaka'ī'nī'ta'ntittza', hui'xina'n tzētza' ixcāmāsu'ni'tit huan ā'makapitzīn. Hui'xina'n hua'chi kalhatincus ska'ta' a'ntī xmāncus leche tahua' lā' tūlana'j tahuā'yan. 1y[ Quit iccāhuanicu'tunāni' hui'xina'n ixpālacata a'nchī Jesucristo hua'chi Melquisedec. Pero lej jicslīhua' como hui'xina'n tūna'j xa'nca māchekxī'yā'tit. x} Lā' Dios līmānūlh xapuxcu' ixlīsacerdote chuntza' hua'chi Melquisedec. Lījicua' palh taspi'tāyacan na ixtej Dios Aw{ Lā' Jesucristo lej xa'nca a'kahuāna'ni'lh Dios hasta nīlh chu a'nchī ixtapuhuān Dios. Lā' ū'tza' xla' tzē nacālīmāpūtaxtū para pō'ktu xlaca'n a'ntīn ta'a'kahuāna'ni'. Hui'x nala'ya' milīsacerdote para pō'ktu.Lā' chuntza' hua'chi mānūca Melquisedec ixlīsacerdote lā' nā chuntza' hui'x namānūca'na'. 'sGLā' Cristo nā tū' ixa'cstu tanūni'lh xapuxcu' sacerdote. Xla' mānūlh Dios lā' huanilh:Hui'x qui'O'kxa' lā' chuhua'j tasu'yu que quit minTāta'. 3r_Lā' nīn tintī' ixa'cstu tzē natanūni' xapuxcu' ixlīsacerdote. Xmān Dios a'ntī tzē namānū xapuxcu' ixlīsacerdote, chuntza' hua'chi Dios mānūlh Aarón. qLā' como xla' a'katunu' tlahua a'ntūn tū' tzey, tasqui'nī que xla' na'a'ksajuī'nin xapū'la para namāpānūni'can ixtalaclē'i' māni' ū'tza'. Lā' ā'calīstān xla' a'ksajuī'nin para nacāmāpānūni'can ixtalaclē'i'ca'n tachi'xcuhuī't. Wp'Lā' huā'mā' sacerdote, como xla' chi'xcu', a'katunu' tlahua a'ntūn tū' tzey. Lā' ū'tza' līlacatzucu cālīpātīni' xlaca'n a'ntīn tūna'j xa'nca taca'tzī lā' xlaca'n a'ntīn tatatonkopūnī't. Ro Lā' huan chi'xcuhuī'n israelitas a'ntīn cālīmānūcan xanapuxcu'nu' ixlīsacerdoteca'n, chā'tunu' tascuja na ixlacapūn Dios por ixpālacataca'n huan tachi'xcuhuī't. Lā' kalhatin chi'xcu' a'ntī xapuxcu' sacerdote, xla' mālacnūni' lē'ksajna' huan Dios para nacāmāpānūni'can ixtalaclē'i'ca'n huan tachi'xcuhuī't. ,nQLā' ū'tza' calītapajtzūj na ixlacapūn Dios. Lā' tū' calacapuhuanui. Xla' lej lakalhu'mana'n. Lā' naquincāmaktāyayāni' a'xni'ca' maclacasqui'nāuj.#m?Lā' Jesucristo hua'chi quisacerdoteca'n. Xla' quincālakalhu'manāni' quina'n, como nā xla' xapū'la chuntza' ixtalīlaktzī'ncu'tun a'xni'ca' ixlatlā'huan nac quilhtamacuj, chuntza' hua'chi quina'n quincāpātle'keni'mā'ni'. Pero xla' nīn tuntū' tlahualh a'ntūn tū' tzey. %lCLā' Jesucristo, ixO'kxa' Dios, chā'nī'ttza' xla' a'nlhā hui'lacha' Dios. Xla' ū'tza' hua'chi kalhatin xapuxcu' sacerdote a'ntī quincālacapūtāyamā'ni' lā' chihuīna'n por quina'n. Lā' chuntza' quina'n tū' catimakxtekui kalhlaka'ī'yāuj Jesucristo nīn macsti'na'j. *kM Lā' Dios huāk laktzī'huī'. Nīn tuntū' tzē natatzē'kni' na ixlacapūn Dios. Xla' lakapaskō' qui'a'clhcunucca'n. Lā' quina'n ka'lhī nakalhtīni'nāuj na ixlacapūn Dios por ixpālacata a'ntū tlahuayāuj chā'tunu' de quina'n. Dios līmānūlh Jesucristo xapuxcu' ixlīsacerdote ejC Lā' ixtachihuīn Dios xla' hua'chilh xalakahuan lā' lej ka'lhī līmāpa'ksīn como ū'tza' scuja na qui'a'clhcunucca'n. Ixtachihuīn Dios hua'chi kantin espada a'ntū kēstītu' lā' tzej sta'ya'nca', a'ntū tzē lakchā'nkō' qui'a'clhcunucca'n. Lā' ū'tza' nalīca'tzīyāuj palh tū' tzey qui'a'clhcunucca'n lā' quintapāstacna'ca'n. giG Lā' quina'n lej calīhui'līuj para nachā'nāuj lā' a'ntza' najaxāujtit con Dios. Lā' tū' calauj hua'chi xala'nī'n makāntza'. Xlaca'n tūlalh tachā'lh como tū' takalhlaka'ī'lh palh stu'ncua' a'ntū hualh Dios. :hm Lā' a'ntīn tachā'n a'ntza', xlaca'n a'ntīn tatlahuakō'nī't ixlītlōtca'n lā' a'ntza' natajaxa chuntza' hua'chi Dios jaxli a'xni'ca' cāxui'līkō'lh huan quilhtamacuj. lgQ Lā' ū'tza' līca'tzīyāuj que quina'n a'ntī ixtachi'xcuhuī't Dios nachā'nāuj a'nlhā cāxui'līnī't para napūjaxāuj chuntza' hua'chi Dios jaxli ixlīlakatojon chi'chini' a'xni'ca' cāxui'līkō'lh huan quilhtamacuj. fLā' a'xni'ca' Dios chuntza' huanilh David, Josué ixchinī'ttza' con huan tachi'xcuhuī't huan nac ti'ya't a'nlhā Dios ixcāmālacnūni'nī't. Lā' ū'tza' līca'tzīyāuj quina'n que Dios ixtā'chihuīna'mā' David por ixpālacata ā'lacatin a'nlhā najaxcan. :emLā' como xlaca'n tū' tachā'lh, chuntza' Dios laclhcāhui'līlh ā'lakatin chi'chini' a'ntū māpācuhuīlh chuhua'j. Ixlīlhūhua' cā'ta Dios māchihuīnīlh David a'ntī rey ixuanī't. Tatzo'kni' na ixtachihuīn Dios a'nchī David hualh:Chuhua'j palh hui'xina'n kaxpa'tā'tit a'ntū Dios huan, tū' lacxumpi cala'tit. Lā' ca'tzīyāuj que pō'ktu Dios cāta'sani'mā' ixlīhuāk huan tachi'xcuhuī't lā' hasta chuhua'j. dA'ntīn takaxmatli xapū'la huan xatzey tachihuīn ixpālacata a'nchī nalīpūtaxtucan, xlaca'n tū' takalhlaka'ī'lh. Lā' ū'tza' tū' talīchā'lh xlaca'n a'nlhā najaxcan con Dios. Lā' chuntza' ā'makapitzīn natachā'n lā' natatā'jaxa Dios. ac;Lā' nā a'ntza' tatzo'kni':Xlaca'n tū' catitachā'lh a'nlhā najaxcan con quit. (bITatzo'kni' na ixtachihuīn Dios ixpālacata huan lakatojon chi'chini'. Lā' chuntza' huan:Dios pūjaxli huan ixlīlakatojon chi'chini' lā' tū' scujli. OaLā' quina'n, como kalhlaka'ī'yāuj, nachā'nāuj a'nlhā hui'lacha' Dios lā' najaxāuj con Dios. Lā' Dios cālīchihuīna'lh xlaca'n a'ntīn tū' takalhlaka'ī'lh lā' hualh:Quit ica'kchā'lh con xlaca'n lā' ū'tza' iclīhualh que stu'ncua' xlaca'n tū' catitachā'lh huan nac ti'ya't a'nlhā najaxcan con quit. Lā' chuntza' hualh Dios a'yuj ū'tza' ixtlahuanī'ttza' a'nlhā najaxcan lā' como ixtlahuakō'nī'ttza' ixlīhuāk a'ntū a'nan. x`iQuina'n kaxmatnī'ta'uj huan xatzey tachihuīn ixpālacata a'nchī līpūtaxtucan. Lā' nā xlaca'n takaxmatli huā'mā' tachihuīn. Lā' xlaca'n xmān chu tlakaj takaxmatli como tū' takalhlaka'ī'lh palh stu'ncua' huā'mā' tachihuīn. _ Lā' quina'n, Dios quincāhuaninī'ta'ni' que tzē nachā'nāuj a'nlhā xla' hui'lacha' lā' a'ntza' najaxāuj quina'n con Dios. Lā' lej tasqui'nī napāstacāuj a'nchī nalīlatā'kchokoyāuj, como lej lījicua' palh tū' cachā'lh kalhatin de hui'xina'n. +^OLā' chuntza' tzē līmāchekxīcan que xlaca'n tūlalh tachā'lh huan nac ti'ya't, como xlaca'n tū' takalhlaka'ī'lh que stu'ncua' a'ntū cāhuanilh Dios.W]'¿Chā ca'tzīyā'tit hui'xina'n a'ntī cālīchihuīna'lh Dios a'xni'ca' hualh que tū' catitachā'lh nac ti'ya't a'nlhā najaxcan con Dios? Dios cālīchihuīna'lh xlaca'n a'ntīn taxumpīni'ni'lh Dios. f\E¿Chā ca'tzīyā'tit hui'xina'n a'ntī ixtamakā'kchā'nī't Dios? Dios lej ixa'kchā'nī't con xlaca'n a'ntī ixtatlahua talaclē'i' tu'pu'xam cā'ta, lā' ū'tza' talīnīlh xlaca'n huan nac cā'lhpi'mpi'li' ti'ya't. *[M¿Chā ca'tzīyā'tit hui'xina'n tichū takaxmatli ixtachihuīn Dios lā' tū' ta'a'kahuāna'ni'lh? Xlaca'n ū'tunu'n a'ntī cāmāxtulh Moisés de nac Egipto. Z%Chuntza' tatzo'kni' na ixtachihuīn Dios:Palh hui'xina'n kaxpa'tā'tit ixtachihuīn Dios, ca'a'kahuāna'ni'tit.Lā' tū' caxumpīni'ntit hua'chi xlaca'n xalanī'n makāntza' a'ntīn tū' ixta'a'kahuāna'ni'cu'tun Dios huan nac cā'lhpi'mpi'li' ti'ya't. %YCPalh quina'n tū' namakxtekāuj nalīpāhuanāuj Cristo a'cxtim hua'chi xapū'la ixlīpāhuanāuj, chuntza' nā quila'ca'n nala huāk a'ntū ixla' Cristo. .XU Xatzey cālāmaktāya'tit macaxtim chuhua'j pō'ktu līhuān lahui'lāna'ntit nac huā'mā' quilhtamacuj. Lā' chuntza' nīn kalhatin napuhuan palh tzē natlahua a'ntun tū' tzey. Palh chuntza' napuhuan kalhatin, māni' ū'tza' ta'a'kxokomā', lā' ā'chulā' tū' a'kahuāna'ni'cu'tun Dios. }Ws Lā' chuhua'j, tā'timīn, xa'nca calatā'kchokotit. Lā' tū' caxumpīni'ni'tit Dios nīn kalhatin de hui'xina'n. Tū' tzey palh tū' kalhlaka'ī'yā'tit Dios. Lā' por ixpālacata huā'mā' tzē nataxtunquīyā'tit con Dios xalakahuan. !V; Lā' ū'tza' iclī'a'kchā'lh con xlaca'n lā' ū'tza' iclīhualh que stu'ncua' xlaca'n tū' catitachā'lh huan nac ti'ya't a'nlhā najaxcan con quit. /UW Lā' ū'tza' iclī'a'kchā'lh con xlaca'n lā' icualh: “Xlaca'n tū' maktin xa'nca tapāstacna'n. Lā' tū' tamāchekxī xlaca'n a'ntū iclacasqui'n quit”. T{ “Minapapana'ca'n hua'chilh xlaca'n ixtaca'tzīcu'tun hasta lhānchula' xa'iccāpātīni'lh xlaca'n”.Lā' xlaca'n lej lacxumpi ixtahuanī't, lā' a'yuj talaktzī'lh xlaca'n huan lē'cnīn a'ntū xa'ictlahua quit por tu'pu'xam cā'ta. 3S_Tū' lacxumpi cala'tit hua'chi a'ntīn tatā'lāsta'lalh Dios makāntza' a'nlhā nac cā'lhpi'mpi'li' ti'ya't.Dios lej cāpātīni'lh xlaca'n.Lā' Dios hualh: 7RgChuntza' tatzo'kni' na ixtachihuīn Dios a'nchī hualh huan Espíritu Santo:Chuhua'j palh hui'xina'n kaxpa'tā'tit a'nchī Dios huan, tū' lacxumpi cala'tit. Q Lā' Cristo, xla' ixO'kxa' Dios. Lā' xla' huāk tzey a'ntūn tlahua. Lā' ū'tza' līmāmacū'canī't ixlīhuākca'n a'ntī ixtachi'xcuhuī't Dios. Lā' nā quina'n ixtachi'xcuhuī't Dios, palh quina'n chu ū'tza' nalīpāhuanāuj līhuan lahui'lāna'uj, lā' palh līpāxuhuayāuj a'ntū Dios naquincāmaxquī'yāni'. Ixtachi'xcuhuī't Dios natalīpāxuhua a'ntū Dios tlahuakō'lh gPGLā' Moisés xa'nca tlahualh a'ntū ixlīmāmacū'canī't por ixpālacata ixtachi'xcuhuī't Dios. Lā' xla' ī'scuja na ixlaclhni'ca'n ixtachi'xcuhuī't Dios. Lā' xla' ixcāhuani huan tachi'xcuhuī't a'ntū napātle'ke. jOMHuan chi'xcuhuīn tzēn tatlahua chic. Lā' Dios, xla' tlahuakō'nī't ixlīhuāk a'ntū a'nan. uNcLā' minī'ni' lej ca'a'cnīni'ni'ca Jesucristo; lā' Moisés tū' chuntza' ca'a'cnīni'ni'ca. Lā' nā chuntza' a'ntī māpa'ksī nac lakatin chic, xla' a'cnīni'ni'can. Lā' huan ā'makapitzīn nac chic tū' lej cā'a'cnīni'ni'can. gMGLā' Jesucristo tlōkentaxtūkō'lh huā'mā' a'ntū Dios ixlīmāmacū'nī't. Lā' nā chuntza' Moisés tlōkentaxtūkō'lh nā xla' ixlīhuāk a'ntū Dios ixlīmāmacū'nī't por ixpālacataca'n ixtachi'xcuhuī't Dios. EL Lā' hui'xina'n, tā'timīn, Dios cālacsacnī'ta'ni' lā' ū'tza' līla'tit hui'xina'n ixtachi'xcuhuī't Dios. Lā' chuhua'j capāstactit Jesucristo. Dios macamilh huan Jesucristo. Lā' mānūlh xapuxcu' ixlīsacerdote na ixlacapūn Dios. Lā' Jesucristo chuntza' tzē nacāmaktāya xlaca'n a'ntīn takalhlaka'ī'. 0KYLā' chuhua'j como Jesucristo māni' xla' pātīni'lh, xla' tzē nacāmaktāya xlaca'n a'ntīn tapātīni'mā'na lā' a'ntī huan ko'ti'ti' cāmātonkopūcu'tun.jJMIxtasqui'nī que Cristo ixlalh a'cxtim con ixtachi'xcuhuī't Dios a'ntī hua'chi māni' ixtā'timīn Cristo. Lā' chuntza' xla' lej quincālakalhu'manāni'. Lā' nā chuntza' tzē nala xapuxcu' ixlīsacerdote na ixlacapūn Dios. Lā' māni' ū'tza' talacnūni'lh hua'chi lē'ksajna'. Lā' chuntza' tzē quincātamāpānūni'yāni' quintalaclē'i'ca'n. I Lā' tū' ángeles a'ntī cāmaktāyalh Cristo. Xla' cāmaktāyalh huan tachi'xcuhuī't a'ntīn takalhlaka'ī' hua'chi Abraham. H#Lā' chuntza' Cristo tzē cālīmaktāyalh xlaca'n a'ntī pō'ktu ixtajicua'n natanī. Lā' xla' tzē cāmaklhtīlh huan ixtajicuā'tca'n. 4GaLā' huā' tamā'na camana' taka'lhī ixquinītca'n lā' ixka'lhni'ca'n. Lā' nā chuntza' Cristo lalh chu a'cxtim, como ixka'lhī ixquinīt lā' ixka'lhni'. Lā' pu'nli hua'chi kalhatin chi'xcu' como xla' nīcu'tulh como chuntza' tzē natlaja huan ko'ti'ti' a'ntī por ixpālacata līnīcan. F' Lā' nā Jesús hualh:Quit na'iclīpāhuan Dios. Lā' nā huampā:A' icuī' quit con ixcamana' Dios a'ntī Dios quilīmāmacū'lh. HE  Tatzo'kni' na ixtachihuīn Dios a'nchī Jesús huanilh Dios:Quit na'iccālītā'chihuīna'n de hui'x huan quintā'timīn.Lā' a'nlhā xlaca'n tatakēxtimī na'icmāka'tlī'yāni'. sD_ A'ntī Jesús cāxapani'nī't ixtalaclē'i'ca'n, huāk ixcamana' Dios. Lā' como ixcamana' Dios, chu kalhatin a'ntī ixTāta'ca'n hua'chi Jesucristo. Lā' ū'tza' tū' līmāxana'n Jesucristo a'xni'ca' huan que xlaca'n ixtā'timīn. uCc Dios tlahuakō'nī't. Xla' cāmā'a'nanīkō'lh ixlīhuāk a'ntū a'nan, chu a'nchī ixtapuhuān. Lā' chuntza' līmakuan que Dios macamilh ixO'kxa' nac quilhtamacuj para nanī, como Dios ixlacasqui'n que lhūhua' natala ixcamana' lā' nata'a'n nac a'kapūn. Lā' como Jesucristo pātīni'lh por quimpālacataca'n, chuntza' tzē naquincāmāpūtaxtūyāni'. AB{ Cristo ū'tza' a'ntī māpa'ksīni'n. Ca'tzīyāuj a'nchī pātīni'lh Jesús. Ti'na'jalh más que huan ángeles, a'yuj tū' lej makān. Chuntza' lalh como Dios lacasqui'lh que xla' nanī para ixlīhuākca'n tachi'xcuhuī't como Dios lej lakalhu'mana'n. Lā' como Jesús nīlh, ū'tza' lej lī'a'cnīni'ni'can. }AsLā' huan tachi'xcuhuī't tamāpa'ksīni'nkō' por minquilhtampān. Lā' a'xni'ca' huancan que tamāpa'ksīni'nkō', chuntza' huanicu'tun que huan tachi'xcuhuī't tamāpa'ksīkō' ixlīhuāk, a'yuj tūna'j tatasu'yu palh tamāpa'ksīni'nkō'. @Hui'x cālīmāka'tli' huan tachi'xcuhuī't a'yuj tū' hua'chi huan ángeles.Lā' cātla'hua' que cacā'a'cnīni'ni'ca. %?CTū' ángeles caticālīmāmacū'lh huan quilhtamacuj. Nacālīmāmacū'can tachi'xcuhuī't. Tatzo'kni' na ixtachihuīn Dios a'nlhā huancan:Lā' hui'x Dios cāpāstaca' de huan tachi'xcuhuī't a'yuj tū' lej ixtapalhca'n.Lā' cātlahuani'ya' xlaca'n a'ntū lej tzey. >'Lā' huan ángeles, tū' xlaca'n a'ntī Dios nacālīmāmacū' huan quilhtamacuj a'ntū līchihuīna'nāuj, lā' a'ntū xasāsti' nala. m=SLā' nā chuntza' Dios mālacsu'yulh que stu'ncua' a'ntū cāhuanica, como cāmacamaxquī'lh līmapa'ksīn para natatlahua tāpālhūhua' lej xalaka'tla' lē'cnīn. Lā' nā cāmaxquī'ca ixlīmāpa'ksīn Espíritu Santo chā'tunu' chu a'nchī Dios ixlacasqui'n que natlahua chā'tunu'. Jesucristo pu'nli hua'chi kalhatin chi'xcu' para namāpūtaxtūnu'n H< Lā' nā chuntza' quina'n naquincātamāpātīnīyāni' palh tū' namakxtekāuj que Dios naquincāmāpūtaxtūyāni'. QuiMāpa'ksīni'ca'n Jesucristo, ū'tza' a'ntī xapū'la chihuīna'lh a'nchī nalīpūtaxtucan. Lā' a'ntīn takaxmatli xlaca'n quincātamāca'tzīnīni' lā' quincātahuanini' que ū'tza' stu'ncua'. ;5A'ntū Dios cāmāhuanīlh huan ángeles, ū'tza' lej xastu'ncua'. Lā' ixlīhuākca'n a'ntīn tū' ta'a'kahuāna'ni'lh, xlaca'n cāmāpātīnīca. :: oJesús xla' lej ka'tla'. Lā' ū'tza' xa'nca nalīpāstacāuj huan xatzey tachihuīn a'ntū quincātamāca'tzīnīnī'ta'ni'. Lā' chuntza' tū' catitaxtutāyauj na ixtej Dios. s9 aHuan ángeles xalakahuan a'yuj tūla laktzī'ncan. Lā' xlaca'n tascuja chu a'nchī Dios cāmāpa'ksī. Dios cālakmacamin para natamaktāya a'ntī cāmāpūtaxtūca lā' taka'lhīmā'na a'ntū Dios nacāmaxquī' a'ntū lej tzey.A8 } Lā' Dios tū' maktin cāhuaninī't nīn kalhatin ixángeles chuntza' hua'chi huanilh ixO'kxa':Catahui'la' nā quimpāxtūcāna'j hasta que quit na'iccātlaja mintā'ca'tzanī'n. 7  Tū'tza' caticāmaclacasqui'nca, como hui'x huāk xasāsti' nacātlahua'ya'.Chuntza' hua'chi kalhatin a'xni'ca' tamakxtu xakōlūhua' ixlu'xu' lā' lhakā' xasāsti'.Lā' hui'x, tū' maktin catitaxtāpali' lā' natahui'la'ya' para pō'ktu. 76 i Lā' huāk huā'mā' natalaksputa.Lā' hui'x tū' chuntza'.Hui'x natahui'la'ya' para pō'ktu.Huāk huā'mā' xakōlūhua' natala hua'chi xamasni' lu'xu'. 15 ] Lā' nā Dios huampā:Hui'x, Māpa'ksīni', tla'hua' ixlīhuāk quilhtamacuj xapū'la.Lā' hui'x tla'hua' ixlīhuāk a'ntūn tatasu'yunu'n nac a'kapūn. 4  Hui'x lakatīya' a'ntū xatzey.Lā' tū' laktzī'ncu'tuna' a'ntū ko'hua'jua'.Lā' ū'tza' līlacsacnī'ta'ni' minDios.Lā' lej māpāxuhuīni' como lej maxquī'ni' lhūhua' līmāpa'ksīn.Lā' huan ā'makapitzīn tū' chuntza' cāmaxquī'ca. 33 aLā' nā Dios chihuīna'lh ixpālacata ixO'kxa', lā' hualh:Hui'x Dios lā' hui'x namāpa'ksīni'na' para pō'ktu.Lej tzey a'nchī hui'x māpa'ksīni'na'. b2 ?Lā' Dios chihuīna'lh ixpālacataca'n huan ángeles lā' hualh:Huan ángeles ixlacscujnī'n Dios.Ta'a'n a'nlhā Dios cāmacā'n.Lej līlacapalh ta'a'n hua'chi ū'ni' lā' hua'chi huan makli'pni'nī'n. 1 1Lā' a'xni'ca' namacamin nac quilhtamacuj ixO'kxa' a'ntī ixlacsacnī't Dios hualh:U'tza' catamācā'tanīlh ixlīhuākca'n ixángeles Dios. )0 MLā' Dios tū' maktin cāhuaninī't nīn kalhatin ixángeles, a'nchī huanilh ixO'kxa':Hui'x qui'O'kxa'.Chuhua'j tasu'yu que quit minTāta'. Lā' nā Dios tū' maktin cāhuaninī't kalhatin de ixángeles:Quit minTāta' para pō'ktu.Lā' hui'x qui'O'kxa' para pō'ktu. j/ OIxO'kxa' maxquī'ca lej ka'tla' līmāpa'ksīn. Lā' tū' chuntza' huan ángeles taka'lhī līmāpa'ksīn. Dios maxquī'lh ixlītlōt a'ntū más xaka'tla'. Lā' tū' chuntza' huan ángeles cāmaxquī'ca ixlītlōtca'n. . IxO'kxa' Dios, xla' a'cxtim con Dios, como lej ka'tla'. Xla' ū'tza' māpa'ksīkō' a'ntū a'nan nac cā'quilhtamacuj lā' a'ntū tahui'lāna' tālhmā'n nac a'kapūn, como xla' lej ka'lhī līmāpa'ksīn. Lā' māni' ū'tza' cāxapakō'lh quintalaclē'i'ca'n. Lā' xla' tahuī'lh na ixpāxtūcāna'j Dios. Lā' a'ntza' tamāpa'ksīni'n. IxO'kxa' Dios lej ka'lhī līmāpa'ksīn - Lā' chuhua'j huā' tamā'na quilhtamacuj a'ntū ā'xmān, Dios quincālakmacaminī'ta'ni' ixO'kxa'. Lā' ixO'kxa' quincāmācā'tzīnīnī'ta'ni' a'ntū Dios lacasqui'n que naca'tzīyāuj. Dios tlahuanī't ixO'kxa' ixtēcu' xla' ixlīhuāk a'ntū a'nan. IxO'kxa' Dios cāxui'līlh huan quilhtamacuj lā' a'ntū a'nan nac a'kapūn. Cāxui'līlh huā'mā' por ixquilhtampān Dios. ;, sMakāntza' Dios lej tāpālhūhua' cāmāca'tzīnīlh ixa'ctasana'nī'n lā' cāmāchihuīnīlh ixtachihuīn. Lā' xlaca'n maklhūhua' tatā'chihuīna'lh a'ntī quinapapana'ca'n. |+q&Tā'timīn, milīhuākca'n hui'xina'n cacāsicua'lanālīkō'ni' quiMāpa'ksīni'ca'n Jesucristo. Amén.(*I&Lā' nīn tintī'tza' caquista'lalh. Huāk huan quixtu'tu' a'ntū icka'lhī xla' ū'tza' lītasu'yu palh quit ictapa'ksī con huan Māpa'ksīni' Jesús. a);&Lā' chuhua'j i'xlīhuākca'n a'ntīn talatlā'huan chu a'nchī huanmā' tapāstacna', lā' nā ixlīhuākca'n ixtachi'xcuhuī't Dios, cacālakalhu'malh Dios xlaca'n, lā' cacāmātza'ta'tī'ni'lh ixa'clhcunucca'n. B(}&Como tapa'ksīyāuj con Cristo Jesús, chuntza' a'cxtim palh circuncidarlanī'tauj o palh tū'. A'ntū lej tasqui'nī ū'tza' huā'mā': Naka'lhīyāuj xasāsti' quinquilhtamacujca'n. '&Lā' quit tū' iclīka'tla'jca'tzī de nīn tuntū'; xmān icmāsu'yucu'tun a'nchī līnīlh quiMāpa'ksīni'ca'n Jesucristo huan nac cruz. Lā' como ictapa'ksī con Cristo quit tū'tza' quimāpa'ksī a'ntū xala' nac quilhtamacuj lā' tū'tza' quimaca'tzi. :&m& Lā' nā huan a'ntīn tacircuncidarlanī't, xlaca'n tū' ta'a'kahuāna'ni'kō' ixlīhuāk huan ley a'ntū Dios mātzo'knīlh Moisés. Xlaca'n talacasqui'n que hui'xina'n cacircuncidarlatit. Chuntza' xlaca'n tzē natalīka'tla'jca'tzī por mimpālacataca'n hui'xina'n circuncidarlanī'ta'ntit hui'xina'n. \%1& Xlaca'n a'ntīn tatasu'yucu'tun xalacuan na ixlacapūnca'n tachi'xcuhuī't, ū'tunu'n a'ntī stu'tu'lu' tahuan que nacircuncidarlayā'tit. Chuntza' tatlahua como tū' talacasqui'n que nacāmacaputzacan. Tū' tapātīni'ncu'tun hua'chi tapātīni'n a'ntīn takalhlaka'ī' palh xmān Cristo tzē māpūtaxtūnu'n, como xla' nīlh nac cruz. a$;& Calaktzī'ntit a'nchī ixlīlaka'tla'n letras iccātzo'knuni'mā'ni' māni' quit. #w& Lā' ū'tza' a'cxtim nacālītlahuani'yāuj ixlīhuākca'n tachi'xcuhuī't a'ntū xatzey, pō'ktu a'xni'ca' tzē tlahuayāuj. Lā' ā'chulā' nacātlahuani'yāuj a'ntūn tzey huan tā'timīn a'ntīn takalhlaka'ī'. Pablo māstā'lh tapāstacna' Y"+& Lā' tū' calakachā'ni'uj a'nchī tlahuayāuj huan a'ntū xatzey. Palh quina'n tū' namakxtekāuj natlahuayāuj huan a'ntū xatzey xa'nca namakalana'nāuj huanmā' chi'chini' a'ntū laclhcāhui'līcanī't. ^!5&Lā' palh kalhatin tlahuatlā'huan xako'hua'jua' ixtapāstacna', xla' natlaja xmān huan līnīn. Lā' palh kalhatin tlahua ixtapuhuān huan Espíritu Santo, xla' naka'lhī xasāsti' ixquilhtamacuj para pō'ktu. R &Hui'xina'n tū' cata'a'kxokotit mē'cstuca'n. Dios, nīn tintī' catitlajalh. A'ntū Dios huan que nala, ū'tza' napātle'ke. Ca'tzīyāuj que a'ntū nacha'n kalhatin chi'xcu', ū'tza' namakala. '&A'ntī cāmāsu'ni'can ixtachihuīn Dios, xlaca'n natamaxquī' macsti'na'j a'ntūn taka'lhī para a'ntīn tamāsu'yu ixtachihuīn Dios. nU&Chā'tunu' natalē'n ixtacu'ca'ca'n. Lā' natakalhtīni'n por ixpālacata a'nchī talīlatlā'huan. }s&Lā' chā'tunu' napāstacna'n palh xa'nca latlā'huan o tū'. Lā' palh māni' ū'tza' ca'tzī que xa'nca latlā'huan lā' xla' lej līpāxūj nalatahui'la. Tū' tasqui'nī que cuenta natlahua palh xla' a'cxtim con ā'makapitzīn o palh tū'. ~~e}k|zfxwwDvutsrqwp[on'mll/jjhgsfedcbaF_^\[ZzYYQWWV7USMRPOOBN/LeKJJ]I6HmGFrEaDCBBOAA@7?>=V#% 'Huā' tamā'na tachi'xcuhuī't lej ixtalīpāhuan Dios lā' ixtamāpāxuhuī Dios. Lā' a'yuj ixtalīpāhuan Dios, xlaca'n tū' tamaklhtīni'nkō'lh ixlīhuāk a'ntū Dios cāhuanilh que ixcāmaxquī'lh. '"G &Lā' ixtatzā'latlā'huan nac cā'lhpi'mpi'li' ti'ya't lā' nac cā'kēstīnni'. Lā' ixtahui'lāna' nac lhu'cu' lā' na ixtampīn chihuix. Xalanī'n nac quilhtamacuj lej ixtaca'tzanca'tzī, lā' tū' līmakuan ixtatā'lahui'lāna' con xlaca'n, huā' tamā'na lactzey tachi'xcuhuī't. B!} %Lā' ā'makapitzīn cāmūta'lamaknīca. Lā' ā'makapitzīn cālīxua'ta'pitzica līxua'ta'n. Lā' ā'makapitzīn cālīmaknīca espada. Lā' ā'makapitzīn chū ixtatejeni'ntlā'huan lā' ixtalhakā' ixko'xka' borrego lā' chivos. Lā' lacpobres ixtahuanī't. Lā' ixcālakmaka'ncan lā' ixcāmāpātīnīcan.  # $Lā' ā'makapitzīn lej cālakapalaca lā' cākēsno'kca. Lā' ā'makapitzīn cāmānūca nac pūlāchī'n lā' cātūpixui'līca cadenas. $A #Lā' makapitzīn puscan, Dios cāmālakahuanīni'chokolh ixcamana'ca'n, a'ntī ixtanīnī'tcus. Lā' ā'makapitzīn tachi'xcuhuī't cāmāpātīnīca hasta lhān tanīlh. Palh xlaca'n ixtakalhtatzē'kli palh ixtakalhlaka'ī', tū' ixcāmāpātīnīca. Pero xlaca'n tū' takalhtatzē'kli, como ixtaca'tzī que ixtaka'lhīlh ixquilhtamacujca'n a'ntū xatzey a'xni'ca' Dios nacāmālakahuanīchoko huan nīnī'n. M "Lā' ā'makapitzīn ixcāmāpū'can nac cā'macscutnu'. Lā' xlaca'n tū' talhculh. Lā' ā'makapitzīn ixcāmaknīcu'tuncan con espada. Lā' xlaca'n tapūtaxtulh. A'yuj xlaca'n tū' lej lactli'hui'qui ixtahuanī't, Dios cāmātli'hui'quīlh. Lā' tū' ixtajicua'n. Ixtatlahua guerra lā' ixtamakatzā'la ixtā'ca'tzaca'n. =s !Xlaca'n ixtalīpāhuan Dios. Lā' ū'tza' talītlajalh ā'makapitzīn xcānsipejni', lā' ixtamāpa'ksī. Lā' como ixtatlahua a'ntūn tzey, Dios cāsicua'lanālīlh chuntza' a'nchī ixcāhuaninī't. Lā' ā'makapitzīn ixcālakmānūcan huan leones. Lā' Dios cāmaktāyalh lā' chuntza' tū' cāmaknīca. ) Tū' tasqui'nī que ā'chulā' na'iccālīhuaniyāni' ā'makapitzīn antī ixtalīpāhuan Dios. Tū' icka'lhī quilhtamacuj para na'iccāhuaniyāni' a'ntūn tatlahualh Gedeón lā' Barac lā' Sansón lā' Jefté lā' David lā' Samuel lā' ixa'cta'sana'nī'n Dios. q[ Lā' cāmaknīca a'ntī xalanī'n nac Jericó a'ntīn tū' ta'a'kahuāna'ni'cu'tulh Dios. Lā' Rahab, a'ntī pū'la ixcāka'lhī ixtatā'chihuīnni', xla' tū' maknīca. Rahab, como ixlīpāhuan Dios, xla' ixcāmānūnī't na ixchic huan israelitas a'ntī ixta'a'nī't tapūlaktzi'hui'līni'n nac huanmā' ti'ya't. Lā' ū'tza' tū' talīmaknīlh huan Rahab.  Lā' huan israelitas, como ixtalīpāhuan Dios, xlaca'n lakatojon chi'chini' ixtatā'tamacxti'li'tlā'huan huan cā'lacchicni' a'ntū ixuanican Jericó. Lā' chuntza' lī'a'kā'lh huan taxaka de chihuix a'ntū ixlītamacxti'li'nī't huan cā'lacchicni'. s_ Lā' huan israelitas ixtalīpāhuan Dios. Xlaca'n tapātacutli huan Mar Rojo, hua'chi nac cā'ti'ya'tna' a'nlhā cā'scōhua. Lā' huan xalanī'n nac Egipto a'ntī ixtastālani', a'xni'ca' tapātacutcu'tulh, xlaca'n tajicsua'kō'lh. L Moisés ixlīpāhuan Dios. Lā' chuntza' cāmāpa'ksīlh huan israelitas que ixtamaknīlh borregos lā' ixtalītlahualh macsti'na'j huan ixka'lhni' na ixmākalhchaca'n. Lā' chuntza' huan ángel tū' cāmaknīlh ixlīmaksāsti'ca'n huan israelitas a'xni'ca' cāmaknīlh huan ixlīmaksāsti'ca'n xalanī'n nac Egipto. q[ Lā' como Moisés ixlīpāhuan Dios, lā' xla' taxtulh de nac Egipto. Lā' tū' ixjicua'ni' huan rey, a'yuj ixca'tzī palh ixa'kchā'lh. Pō'ktu a'kahuāna'ni'lh Dios. Xla' hua'chilh ixlaktzī'nī't Dios, a'yuj tūla laktzī'ncan. #? Moisés puhualh que más xatzey a'kahuāna'ni'can Cristo a'yuj ixlakmaka'nca. Lā' puhualh que tū' lej ka'lhī ixtapalh huan a'nchī ixlīricoca'n xalanī'n nac Egipto. Xla' tū' ixpuhuan a'ntū ixmaklhtīni'lh nac quilhtamacuj. Xla' ixpuhuan a'ntū ixmaklhtīni'lh nac a'kapūn. U# Moisés tū'tza' tachokocu'tulh ā'chulā' na ixchic huan rey, como a'ntza' ixlīpāxuhuacan a'ntūn tū' tzey. Xla' puhualh que más tzey nacātā'latahui'la ixtachi'xcuhuī't Dios a'yuj capātīni'lh. O Lā' nā Moisés ixlīpāhuan Dios. Lā' chuntza', a'xni'ca' chi'xcu'tza' ixuanī't, tū'tza' ixtahui'lacu'tun na ixchic huan rey xala' nac Egipto, a'nlhā ixmakastacnī't huan i'xtzu'ma'jāt rey. E Lā' huan ixtāta' lā' ixtzī't Moisés nā ixtālīpāhuan Dios. Lā' a'nlhā ixtahui'lāna' xlaca'n, huan rey māpa'ksīni'lh que nacāmaknīkō'can ixlīhuāk huan lakska'tā'n a'ntī xalacchi'xcuhuī'n. Lā' xlaca'n tū' tajicua'nli a'xni'ca' tū' ta'a'kahuāna'ni'lh huan rey. Lā' Moisés mātzē'kca a'xni'ca' ixtō'lanī'tcus. Xlaca'n talaktzī'lh que lej tzēhuanī't ixuanī't lā' xlaca'n tamātzē'kli lakatu'tun mālhcuyu'. s_ Lā' nā José ixlīpāhuan Dios. Lā' chuntza' a'xni'ca' tū'tza' makān ī'sputa para nanī, xla' hualh que huan israelitas natataxtu de nac Egipto. Lā' māpa'ksīni'lh que nacālē'ncan ixlucutnu' a'xni'ca' natataxtu de a'ntza'. yk Lā' nā Jacob ixlīpāhuan Dios. Lā' ū'tza' cālīhuanilh ixnatā'natna', a'ntī ixo'kxa'n José, a'nchī Dios ixcāsicua'lanālīlh. Chuntza' cāhuanilh a'xni'ca' ixa'mā'tza' nī. Pūtaquilhpūtalh ixpāla'c lā' mācā'tanīlh Dios. (I Lā nā Isaac ixlīpāhuan Dios. Lā' ū'tza' cālīhuanilh ixo'kxa'n a'nchī Dios ixcāsicua'lanālīlh. Lā' ixo'kxa'n ixcāhuanican Jacob lā' Esaú. b= Abraham ixa'mā' maknī huan Isaac chu a'nchī Dios ixuaninī't, como ixca'tzī que Dios namaxquī'pala ixquilhtamacuj. Lā' como tū' lej makān ī'sputa para ixmaknīca Isaac, hua'chīlh Dios mālakahuanīchokolh. # Abraham ixa'kahuāna'ni'cu'tun Dios, a'yuj Dios ixuaninī't que por ixpālacata Isaac, Abraham nacāka'lhī lhūhua' ī'xū'yātā'natna'.  ' Lā' nā Abraham ixlīpāhuan Dios. U'tza' ixa'mā' līmaknī huan Isaac a'ntī xmān kalhatin ixcaman. Lā' ixmaxquī'cu'tun hua'chi lakatin lē'ksajna' Dios. Chuntza' Dios ixmāpa'ksīnī't como ixlacasqui'n que Abraham namāsu'yu palh stu'ncua' ixkalhlaka'ī'. X ) Xlaca'n tū' ixtapāstaca huan xcānsipej a'nlhā ixtataxtunī'ta'ncha'. Ixtapāstaca ā'lakatin xcānsipej a'nlhā más xatzey lā' a'ntū hui'lacha' nac a'kapūn. U'tza' Dios tū' līmāxana'n a'xni'ca' xlaca'n tahuan que ū'tza' ixDiosca'n. Lā' Dios cāxui'līnī't lakatin xcānsipej nac a'kapūn a'nlhā xlaca'n natalatahui'la.  - Xlaca'n tū' ixtapāstacmā'na huan xcānsipej a'nlhā ixtataxtunī'ta'ncha'. Palh chuntza' ixtapuhualh, ixtataspi'tli nac huanmā' xcānsipej. t a Como chuntza' ixtachihuīna'n xlaca'n, chuntza' māchekxīcan que ixtaputzamā'na a'nlhā natalatahui'la. d A Abraham lā' Isaac lā' Jacob tanīlh. Lā' a'xni'ca' tanīlh, tūna'j ixtamaklhtīni'n a'ntū Dios hualh que ixcāmaxquī'lh. Xmān hua'chilh ixtalaktzī'n de makat. Lā' tapāxuhualh como ixtaca'tzī que Dios ixtlōkentaxtūlh a'ntū ixcāhuaninī't. Xlaca'n lej xa'nca tahualh que ixtalatlā'huan nac quilhtamacuj hua'chi makatiyātī'n. 7g Chuntza' Dios maxquī'lh kalhatin ixo'kxa' Abraham a'yuj lejtza' papatzīn ixuanī't para naka'lhī ixcaman. Lā' ī'xū'yātā'natna' Abraham lej talhūhua'lh hua'chi huan sta'cu lā' hua'chi huan cucujnu' a'ntū tahui'lāna' na ixquilhtūn mar. Lā' lej talhūhua'lh lā' tūla cāpūtle'kekō'can.  Lā' nā Sara ixlīpāhuan Dios. Lā' ū'tza' tzē līka'lhīlh kalhatin ixcaman, a'yuj to'kotzīntza' ixuanī't. Lā' a'yuj ixpātle'kenī'ttza' para naka'lhī ixcaman, Sara kalhlaka'ī'lh palh Dios namaxquī' huan ska'ta' chu a'nchī Dios ixuanī't. J  Chuntza' ixlīlahuī' Abraham como ixka'lhīmā' que ixchā'lh nac huan cā'lacchicni' a'ntū Dios ixtlahuanī't chu a'nchī ixtapuhuān. Lā' huā'mā' cā'lacchicni' tū' maktin catisputli. kO Lā' como Abraham ixlīpāhuan Dios, xla' chā'lh huan nac ti'ya't a'nlhā namaxquī'can, chu a'nchī Dios ixuaninī't. A'ntza' ixuī' hua'chi kalhatin makatiyāti'. Ixlahuī' nac lakatin chic de ko'xka'. Lā' nā chuntza' ixlahuī' ixo'kxa' a'ntī ixuanican Isaac lā' nā ixtā'nat a'ntī ixuanican Jacob. Xlaca'n nā Dios cāmaxquī'lh huan ti'ya't. dA Lā' nā Abraham ixlīpāhuan Dios. Lā' a'kahuāna'lh a'xni'ca' Dios huanilh que na'a'n nac lakatin ti'ya't a'ntū Dios namaxquī'. Lā' Abraham taxtulh de ixā'lacchicni', a'yuj tū' ixca'tzī a'nlhā nachā'n. oW Lā' nā Noé ixlīpāhuan Dios lā' kalhlaka'ī'lh que stu'ncua' a'nchī Dios ixuaninī't que namin lakatin lakuat. Lā' como ixjicua'n, tlahualh lakatin barco. Lā' chuntza' tapūtaxtulh xalanī'n na ixchic. Lā' como Noé tlōkentaxtūlh a'ntū Dios ixuaninī't, chuntza' ixtasu'yu que huan ā'makapitzīn tū' lactzey ixtahuanī't como xlaca'n ixtapuhuan palh tū' stu'ncua' a'ntū ixuanī't Dios. Lā' como Noé ixlīpāhuan Dios, chuntza' Dios māpānūni'lh ixtalaclē'i'. kO Nīn tintī' tzē māpāxuhuī Dios palh tū' līpāhuan Dios. A'ntīn tamin tamācā'tanī Dios, tasqui'nī que xlaca'n natakalhlaka'ī' que Dios huī' lā' cāmaktāya a'ntī nataputza Dios con ixlīhuāk ixa'clhcunucca'n. xi Lā' nā Enoc ixlīpāhuan Dios lā' ū'tza' tū' līnīlh. Dios lē'lh nac a'kapūn. Lā' tūlalh kaksca, como Dios ixlē'nī't. Ixtachihuīn Dios huan que a'xni'ca' Enoc ixlatlā'huancus nac quilhtamacuj, xla' ixmāpāxuhuī Dios. } Lā' Abel, como ixlīpāhuan Dios, xla' mālacnūni'lh Dios lakatin lē'ksajna' a'ntū lej xatzey lā' tū' hua'chi mālacnūlh Caín. Lā' como Abel ixlīpāhuan Dios, chuntza' Dios laktzī'lh que tzey. Lā' Dios maklhtīni'lh huan lē'ksajna' a'ntū Abel mālacnūni'lh. Chuntza' Abel, a'yuj nīnī'ttza', quinticāmāsu'ni'yāni' que tasqui'nī nalīpāhuanāuj Dios. Y+ Lā' nā quina'n, como līpāhuanāuj Dios lā' chuntza' ca'tzīyāuj que Dios tlahualh huan quilhtamacuj lā' huan chi'chini' lā' mālhcuyu' lā' ixlīhuāk a'ntū a'nan nac a'kapūn. Dios hualh lā' xmān chuntza' tlahuakō'lh. Dios cātlahualh a'ntūn tatasu'yunu'n, a'yuj xapū'la tuntū' ixa'nan a'ntū tzē ixlaktzī'ncan. r~] Huan tachi'xcuhuī't xalanī'n makān, xlaca'n ixtamāpāxuhuī Dios, como xlaca'n ixtalīpāhuan Dios. "} ? Lā' como līpāhuanāuj Dios, chuntza' namaklhtīni'nāuj a'ntū ka'lhīmā'nauj. Lā' nā ca'tzīyāuj que a'nan a'ntūn tūna'j maktin laktzī'nāuj. |3 'Quina'n tū' hua'chi ā'makapitzīn a'ntīn tataxtutāya na ixtej Dios lā' tatza'nkā. Quina'n līpāhuanāuj Dios lā' pūtaxtunī'taujtza'.k{O &Ixlīhuākca'n a'ntī Dios cāmāpānūni' ixtalaclē'i'ca'n como talīpāhuan Dios, xlaca'n para pō'ktu nataka'lhī xasāsti' ixquilhtamacujca'n.Lā' palh catīhuā nataxtutāya na ixtej Dios, xla' tū' iclīpāxuhua. z %Tatzo'kni' na ixtachihuīn Dios a'nchī Dios hualh:Tū'tza' lej makān sputa, namin a'ntī ixlīminat lā' tū' catitakoxīlh. )yK $Capātītit. Lā' tū' timakxtekā'tit de natlahua'yā'tit a'ntū Dios lacasqui'n. Chuntza' namaklhtīni'nā'tit a'ntū Dios huan que naquincāmaxquī'yāni'. uxc #Lā' chuhua'j, tū' catitamakchuyī'tit. Capāstactit que namaklhtīni'nā'tit a'ntū xatzey nac a'kapūn. w3 "Lā' lakalhuma'ntit hui'xina'n a'xni'ca' cātachī'ni' makapitzīn de hui'xina'n. Lā' a'xni'ca' cālē'nca a'ntū ixka'lhī'yā'tit, hui'xina'n tū' līlakaputzatit como ca'tzīyā'tit que ka'lhī'yā'tit nac a'kapūn a'ntū más xatzey lā' a'ntūn tū' maktin catisputli. =vs !A'katunu' ixcātalakapalayāni' lā' ixcātatucsāni' nac cā'lacapūlhūhua'. Lā' a'xni'ca' ā'makapitzīn ixtapātīni'n chuntza', hui'xina'n tū' kalhtatzē'ktit chu lakatin. ?uw Capāstactit hui'xina'n a'nchīn cāpātle'keni'ni' xapū'la a'xni'ca' chū'cus cātamāsu'ni'ni' ixtachihuīn Dios. Hui'xina'n ixpātīyā'tit a'nchī ixcātamacaputzayāni'. Kt Lej lījicua' palh namāpātīnī kalhatin huan Dios xalakahuan. Xs) Ca'tzīyāuj que Dios huanī't: “Xmān quit tzē na'iccāmāpātīnī a'ntīn tatlahua a'ntūn tū' tzey. Natamāpala con quit. Quit huan Māpa'ksīni' lā' quit na'iccājuzgarlī quintachi'xcuhuī't”. rw Chuntza' ixcāmāpātīnīcan a'ntīn tū' ixtatlōkentaxtū huan ley xala' makāntza'. Lā' ā'chulā' namāpātīnīcan palh kalhatin lakmaka'nī't Cristo lā' palh puhuanī't que tuntū' ixtapalh huan ixka'lhni' Jesucristo. Jesucristo, ū'tza' a'ntī nīlh lā' chuntza' līxapalh ixka'lhni' quintalaclē'i'ca'n chu a'nchī huan xasāsti' convenio. Lā' chuxatī a'ntī lakmaka'n Jesucristo lej namāpātīnīcan como chuntza' lakmaka'n huan Espíritu Santo. Lā' xla' lej quincālakalhu'manāni'. ^q5 Chu a'nchī huan ley a'ntū Dios mātzo'knīlh Moisés, palh kalhatu' o kalhatu'tun testigos ixtahuan palh kalhatin chi'xcu' tū' ixtlōkentaxtūnī't huan ley, chuntza' ixtalīmaknī. Lā' tū' ixtalakalhu'man. p Xmān najicua'n de a'ntū napātle'keni' a'xni'ca' Dios najuzgarlī. Dios namāpātīnī nac macscut a'nlhā nacālhcuyu ixtā'ca'tza. %oC Palh kalhatin māca'tzīnīcanī't a'ntū xastu'ncua' lā' palh lakmaka'n Jesucristo, chuntza' tintī' ā'catūhuā a'ntū namāpānū ixtalaclē'i'. n  Makapitzīn tū'tza' tatā'takēxtimī a'ntīn takalhlaka'ī'. Xatzey natakēxtimīyāuj. Chuntza' nalāmāhuixcānīyāuj. Huā'mā' ū'tza' lej tasqui'nī como ca'tzīyā'tit hui'xina'n que tapajtzūmā'tza' huan chi'chini' a'xni'ca' Cristo namimpala. :mm Nalāpāstacāuj kalhatunu' de quina'n. Lā' nalāmaktāyayāuj chā'tunu' de quina'n. Lā' chuntza' ā'chulā' nalāpāxquī'yāuj lā' ā'chulā' natlahuayāuj a'ntūn tzey. ;lo Quina'n huanāuj que ka'lhīmā'nauj a'ntū Dios naquincāmaxquī'yāni'. Tū' tijiclhua'yāuj nīn macsti'na'j a'nchī ka'lhīmā'nauj. Dios pō'ktu tlōkentaxtū a'ntū huan. +kO U'tza' nalīlaktapajtzūyāuj Dios lā' namācā'tanīyāuj como līpāhuanāuj Dios lā' tlahuacu'tunāuj a'ntū xla' lacasqui'n, lā' como ca'tzīyāuj que quintalaclē'i'ca'n quincātamāsputūnu'ni'nī'ta'ni'tza'. Hua'chilh cāche'kē'canī'ttza' quimacni'ca'n con xastala'nka' xcān. njU Cristo, ū'tza' xapuxcu' sacerdote. Xla' squi'ni' Dios por quina'n a'ntīn tapa'ksīyāuj con Dios. )iK Huan sacerdotes xalanī'n nac quilhtamacuj, xlaca'n natamālaquī' huan cortina a'xni'ca' natatanū huan nac cuarto a'nlhā lej tasicua'lanālīn. Lā' ixmacni' Cristo hua'chi huan cortina a'nlhā talactanū nac cuarto a'ntū lej tasicua'lanālīn. Lā' como Cristo nīnī'ttza' por quina'n, quincāmālaquī'ni'nī'ta'ni' para pō'ktu a'nlhā lactanūcan nac a'kapūn. Lā' chuntza' tzē nalaktapajtzūyāuj Dios. :hm Chuhua'j, tā'timīn, como Cristo nīlh por quina'n, chuhua'j tū' tijicua'nāuj natā'chihuīna'nāuj Dios. Xla' hui'lacha' nac a'kapūn a'nlhā lej sicua'lanālānī't. dgA Lā' chuntza' Dios quincāmāsputūnu'ni'nī'ta'ni'. Lā' tū'tza' tasqui'nī namālacnūni'yāuj Dios ā'lakatin lē'ksajna' a'ntū naquincāmāpānūni'yāni' quintalaclē'i'ca'n. Tasqui'nī nalaktapajtzūyāuj Dios f) Lā' ā'calīstān hualh:Tū'tza' ictipāstacli ixtalaclē'i'ca'n.Tū'tza' ictipāstacli huan a'ntūn tū' tzey a'ntūn tatlahualh. He  A'calīstān na'ictlahua lakatin convenio con xlaca'n, hualh Dios.Chuntza' nala: Quit na'iccāmāmāchekxīnī quilīmāpa'ksīn.Lā' quit na'ictlahua que natatlōkentaxtūcu'tun. d Lā' huan Espíritu Santo māsu'yu que huā'mā' xastu'ncua'. Tatzo'kni' na ixtachihuīn Dios a'nchī hualh xapū'la: ?cw Cristo mālacnūni'nī't Dios xmān lakatin lē'ksajna'. Lā' ū'tza' cālītlahualh lacuan para pō'ktu na ixlacapūn Dios ixlīhuākca'n a'ntī cāxapani'nī't ixtalaclē'i'ca'n. b A'ntza' ka'lhīmā' hasta a'xni'ca' Dios nacātlaja ixtā'ca'tza lā' nacāmātlōkentaxtūnī a'ntū lacasqui'n Cristo. Oa Lā' Cristo xmān maktin nīlh. Lā' chuntza' līmālacnūlh lakatin lē'ksajna' a'ntū tāyani' para pō'ktu. Lā' tuncan tahui'lalh na ixpāxtūcāna'j Dios, como Cristo nā xla' māpa'ksīni'n. `y Ixlīhuākca'n sacerdotes israelitas tatāya tatlahua ixtascujūtca'n lakalīyān. Lā' maklhūhua' tamālacnū xmān tāpātin lē'ksajna'. Lā' huā' tamā'na lē'ksajna' tū' maktin caticāmāpānūni'lh ixtalaclē'i'ca'n tachixcuhuī't. 0_Y Jesucristo tlahualh chu a'nchī ixtapuhuān Dios. Xmān maktin mālacnūni'lh Dios ixmacni'. Lā' chuntza' cālītlahualh xalacuan huan tachi'xcuhuī't para pō'ktu. ^ Lā' ā'calīstān Cristo hualh: “A' icuī', Dios. Icmin ictlahua a'ntū hui'x lacasqui'na'”. Chuntza' māchekxīcan que Dios māpānūlh a'nchī ixmālacnūni'can huan lē'ksajna' makāntza'. Chuhua'j xmān tasqui'nī a'nchī talacnūlh Cristo ixa'cstu. e]C Xapū'la hualh Cristo a'nchī Dios tū' lakatī a'nchī mālacnūni'can xatamaknīn animalhna' lā' lē'ksajuī'n lā' lakatimī' animal a'ntū lhcuyucan nac pūmacamāstā'n, lā' tū' lakatī a'ntū tamālacnū para nacāxapani'can ixtalaclē'i'ca'n. Huā' tamā'na tū' līpāxuhua Dios a'yuj tamālacnū huan lē'ksajna' chu a'nchī huan ley. \ Lā' ū'tza' iclīhualh: “A' icuī', Dios. Icmin ictlahua a'ntū hui'x lacasqui'na'. Chuntza' tatzo'kni' na ixtachihuīn Dios”. E[ Tū' lakatīya' a'nchī a'ksajuī'ca'na' lakatimī' animal a'ntū lhcuyucan nac pūmacamāstā'n.Lā' tū' lakatīya' a'ntū tamālacnū para nacāxapani'can ixtalaclē'i'ca'n. #Z? U'tza' līhualh Cristo a'xni'ca' ixmimā'tza' nac quilhtamacuj, huanilh Dios:Hui'x tū' lacasqui'na' namālacnūni'ca'na' xatamaknīn animalhna' lā' huan lē'ksajuī'n.Hui'x quilacāxtlahuani'nī'ta' lakatin macni', lā' chuntza' tzē na'ictalacnū quē'cstu. Y! Huā' tamā'na lē'ksajna' tū cāmāpānūni' ixtalaclē'i'ca'n, como ixka'lhni'ca'n huan toros lā' chivos tūla xapa huan talaclē'i'. *XM Huan ley tūla cāmāpānūni' ixtalaclē'i'ca'n. Huan lē'ksajna' a'ntū mālacnūni'can Dios, xla' xmān cāmāpāstaquī ixtalaclē'i'ca'n lakatunu' cā'ta. >Wu Palh huan ley ixcāmāpānūni'lh cahuā ixtalaclē'i'ca'n, xlaca'n tū'tza' i'xta'u'cxca'tzīlh palh talaclē'ncus cahuā, lā' chuntza' ixtamakxtekli de tamālacnū lē'ksajna'. FV  Dios mātzo'knīlh Moisés huan ley. Lā' huā'mā' ley tūla quincātlahuani'yāni' a'ntū Cristo quincātlahuani'yāni'. Huan ley hua'chilh tlōlakamakxtucanī't a'ntū más xatzey. Chu a'nchī huan huā'mā' ley, pō'ktu lakatunu' cā'ta tamālacnūni' Dios chūntza' huan tamā'na lē'ksajna'. Huan lē'ksajna' a'ntū mālacnūcan chu a'nchī huan ley, huā' tamā'na tūla cātlahua xalacuan xlaca'n a'ntī chuntza' talīmācā'tanī Dios. U Lā' nā chuntza' Cristo, xmān maktin talacnūlh hua'chi lē'ksajna' lā' chuntza' līmāpalalh ixtalaclē'i'ca'n tachi'xcuhuī't. Tū'tza' ā'maktin catimilh para namāpala. A'xni'ca' namin ixlīmaktu', nacāmāpūtaxtūkō' a'ntīn taka'lhīmā'na xla'.eTC Quilīhuākca'n nanīyāuj xmān maktin. Lā' ā'calīstān Dios naquincājuzgarlīyāni'. -SS Palh xla' ixtalacnūlh maklhūhua', lej maklhūhua' ixnīlh desde a'xni'ca' tzuculh huan quilhtamacuj. Xla' tū' maklhūhua' nīnī't. Xmān maktin milh nac quilhtamacuj huan tamā'na ā'xmān chi'chini'. Lā' nīlh lā' chuntza' cālīmāpānūni'lh ixtalaclē'i'ca'n huan tachi'xcuhuī't. :Rm Huan xapuxcu' sacerdote xala' nac quilhtamacuj, xla' tanū xmān maktin nac lakatin cā'ta huan nac lītokpān a'nlhā huanican Lej Tasicua'lanālīn. Lā' a'xni'ca' tanū, lē'n lakatin lē'ksajna' a'ntū ixka'lhni' animal a'ntū xatamaknīn. Cristo tū' chuntza' tlahualh. Tū' maklhūhua' talacnūlh. 0QY Cristo tū' huī' nac lītokpān a'nlhān tatlahuanī't tachi'xcuhuī't. Huan lītokpān a'ntū yā nac quilhtamacuj xmān hua'chilh tlōlakamakxtucan a'ntū hui'lacha' nac a'kapūn. Cristo tanūnī't nac a'kapūn. Lā' a'ntza' huī' na ixlacapūn Dios. Lā' a'ntza' squi'ni' Dios por quina'n. MP Chuntza' ixcālīpa'lhcan ixka'lhni' huan huācax ixlīhuāk a'ntū ixuī' nac lītokpān de ko'xka'. Lā' huā' tamā'na catūhuā xmān hua'chilh tlōlakamakxtucan a'ntū hui'lacha' nac a'kapūn. Lā' a'ntza' nac a'kapūn tasqui'nī namālacnūni'can Dios lakatin lē'ksajna' a'ntū más xatzey. Cristo hui'lacha' nac a'kapūn. Xla' mālacnūni'lh Dios lakatin lē'ksajna' a'ntū māni' ū'tza'. Lā' huā'mā' lē'ksajna' ū'tza' más xatzey. O# Lā' chu a'nchī huan huā'mā' ley, huāk līxapacan con ka'lhni'. Lā' palh tū' tamālacnūni' Dios ixka'lhni' a'ntū xatamaknīn, Dios tū' cāmāsputūnu'ni' ixtalaclē'i'ca'n huan tachi'xcuhuī't. Cristo cāmāpānūni'lh ixtalaclē'i'ca'n huan tachi'xcuhuī't KN Nā chuntza' Moisés lītlahualh macsti'na'j ka'lhni' nac lītokpān de ko'xka' lā' na ixlīhuāk a'ntū ixtatanūmā'na na ixchakān a'ntū ixtamaclacasqui'n a'xni'ca' ixtamācā'tanī Dios. .MU Lā' hualh Moisés: “Huā'mā' ka'lhni' māsu'yu que tzucunī'ttza' huan convenio a'ntū hui'xina'n natlōkentaxtūyā'tit como chuntza' māpa'ksīnī't Dios”. L# Moisés xapū'la cāhuanilh huan tachi'xcuhuī't ixlīhuāk huan līmāpa'ksīn chu a'nchī huan huan ley. A'calīstān mā'ca'lh lana a'ntū xaspi'nenke' na ixpeken hisopo lā' līmāca'huī'lh con huan ixka'lhni' huan huācax a'ntū ixtā'mālacxtuccanī't xcān. Lā' līlaxmani'lh huan libro a'nlhā ixtatzo'kni' huan ley. Lā' cālītlahualh huan ka'lhni' na ixa'kxākca'n tachi'xcuhuī't. K Nā chuntza' Dios a'xni'ca' tlahualh huan xapū'la convenio con huan tachi'xcuhuī't, ixtasqui'nī que nanī lakatin animal. J- Huan ca'psnat tuntū' ixtapalh līhuan lahuī'cus huan chi'xcu'. A'xni'ca' huan chi'xcu' nanī, huan xacamana' natamaktlhtīni'n huan herencia. I9 A'xni'ca' kalhatin chi'xcu' tzo'ka kalhtin ca'psnat para namāstā' ixherencia, līhuan tūna'j nī huan chi'xcu' huan ca'psnat tuntū'na'j ixtapalh. H Chuntza' ū'tza' Cristo a'ntī cāxtlahualh huan xasāsti' convenio. Lā' por huanmā' convenio, Dios nacāsicua'lanālī para pō'ktu xlaca'n a'ntī cāta'sani'nī't, chuntza' hua'chi Dios hualh xapū'la. Como Cristo nīnī'ttza' por quimpālacataca'n, chuntza' tzē nacāxapani' ixtalaclē'i'ca'n a'ntīn tatlahuanī't a'ntūn tū' tzey, chu a'nchī huan xapū'la convenio. 7Gg Lā' ixka'lhni' Cristo tzē natlahua a'ntū más tzey. Huan Espíritu Santo maktāyalh. Lā' huan Espíritu Santo huī' para pō'ktu. Lā' chuntza' Cristo tamacamāstā'lh lā' lalh lakatin lē'ksajna' para Dios. Lā' huanmā' lē'ksajna' ixlīstu'ncua' lej xatzey. Ixka'lhni' Cristo māpānū quintalaclē'i'ca'n. Lā' xla' lactzey cātlahuanī't quintapāstacna'ca'n. Lā' chuntza' tū'tza' quincāmāmakchuyīyāni' a'nchī xapū'la ixtlahuayāuj a'ntūn tū' tzey lā' a'ntū quincāmāxtunquīni' Dios. Lā' chuntza' tzē tā'scujāuj Dios xalakahuan. F- Huan sacerdotes, xlaca'n ixtalīpa'lha huan tachi'xcuhuī't con ixka'lhni'ca'n chivos lā' huācax lā' con xalhca'ca'n huan xalhcuni' huācax. @Ey Huan ā'makapitzīnni' xapuxcu' sacerdotes ixtatanū huan na ixlīlakatu' cuarto lā' ixtamānū ixka'lhni'ca'n huan chivo lā' huācax. Lā' huanmā' ka'lhni' ixtamālacnūni' Dios. Lā' Cristo, huan ka'lhni' a'ntū xla' mālacnūlh, xla' ū'tza' māni' ixka'lhni'. Lā' xmān maktin mālacnūlh. Lā' chuhua'j tanūnī'ttza' nac a'kapūn, a'nlhā más tasicua'lanālīn. Lā' ū'tza' tzē nalīmāpala quintalaclē'i'ca'n para pō'ktu. :Dm Chuhua'j lacāxtlahuacanī't huan xasāsti' convenio. Cristo lītanūnī't xapuxcu' ixlīsacerdote. Xla' tlahua huan ixtascujūt xapuxcu' sacerdote nac lakatin lītokpān a'nlhā más ka'tla' lā' más tzey. Lā' huā'mā' lītokpān tū' tatlahualh chi'xcuhuī'n, como tū' xala' nac quilhtamacuj. C Huan talanān a'ntū ixtatlōkentaxtū, ū'tza' a'ntū ixtahua' lā' ū'tza' a'nchī ixtalīpaxa lā' a'nchī ixtalīlakche'kē' ixpulātuca'n chu a'nchī ixleycan. Huā' tamā'na reglas ixtatlōkentaxtū līhuan Dios tūna'j ixtlahua huan xasāsti' convenio. B Huan lītokpān de ko'xka' hua'chi lakatin tatlōlakamakxtu hua'chi a'ntū a'nan chuhua'j. A'yuj xlaca'n ixtamālacnū lē'ksajna' lā' animalhna' a'ntū xatamaknīn, xlaca'n tūla ixtaca'tzī palh lej stu'ncua' ixcāmāpānūni'ca ixtalaclē'i'ca'n. {Ao Chuntza' huan Espíritu Santo quincāmāsu'ni'yāni' que līhuan xmān huan xapuxcu' sacerdote tzē ixtanū na ixlīlakatu' cuarto, tūna'j ixcāmāsu'ni' Dios a'nchī nalītanūcan nac a'kapūn. Lā' a'ntza' a'nlhā más tasicua'lanālīn. .@U Lā' xmān huan xapuxcu' sacerdote tzē ixtanū nac ā'lakatin cuarto. Lā' xmān maktin ixtanū lakatin cā'ta. Lā' a'xni'ca' ixtanū, ixmānū huan ka'lhni' a'ntū ixmālacnūni' Dios. Huā'mā' ixmālacnū por ixtalaclē'i' māni' ū'tza' lā' nā ixtalaclē'i'ca'n huan tachi'xcuhuī't. ?7 Chuntza' ixlacāxlakō'nī't ixlīhuāk. Huan sacerdotes lakalīyān ixtatanū huan nac xapū'la cuarto lā' ixtatlahua a'ntū ixtascujūtca'n. F> Lā' na ixkalhni' huan caja ixtayāna' kalhatu' ángeles de oro. Ixpekenca'n ixtalakxta'nka'nī't na ixkalhni' huan caja. Lā' a'ntza' na ixkalhni' huan caja, a'ntza' ixtasqui'nī ixmālacnūcan huan lē'ksajuī'n para que Dios ixcāmāpānūni'lh ixtalaclē'i'ca'n. Chuhua'j tū'tza' ictilīchihuīna'lh huā'mā'. E= Lā' nac huā'mā' cuarto ixyā lakatin pūmacamāstā'n de oro a'nlhā ī'lhcuyucan pūm. Lā' nā a'ntza' ixuī' lakatin caja ixlīmactlahuacanī't oro. Lā' na ixchakān huanmā' caja ixtojōma' lakatin xālu de oro a'ntū ixpūtojōma' huan līhua't a'ntū ixuanican maná. Lā' nā huan nac caja ixtojōma' huan ixpāla'c Aarón a'ntū ixlakapu'nī't lā' nā huan lakatu' chihuix a'nlhā ixcātzo'kcanī't huan lakacāuj līmāpa'ksīn. h<I Lā' na ixkēn huan cortina ixuī' ā'lakatin cuarto a'nlhā ixuanican Lej Tasicua'lanālīn. :;m Tatlahualh lakatin lītokpān de ko'xka'. Lā' ixka'lhī lakatin cortina a'ntū ixmāpitzi lakatu' cuarto. Lā' huan nac xapū'la cuarto ixuī' huan a'ntū ixpūyāhuacan ceras. Lā' nā ixyā lakatin mesa a'ntza' lā' pāntzi a'ntū ixlē'ksajuī'can Dios. Huā'mā' cuarto ixuanican Tasicua'lanālīn. : 1 Huan xapū'la convenio māpa'ksīni'lh a'nchī līmācā'tanīcan Dios. Lā' a'nlhā ixtamācā'tanī Dios, xla' ixtatlahuanī't tachi'xcuhuī't. D9 Lā' como Dios līchihuīna'lh ā'lakatin xasāsti' convenio, huā'mā' māsu'yu que huan xapū'la convenio tuntū'tza' ixtapalh lā' huan xakōlūhua' tū'tza' catimaclacasqui'nca. 8 Quit na'iccālakalhu'man xlaca'n lā' na'iccāxapani' ixtalaclē'i'ca'n.Lā' tū'tza' maktin ictipāstacli ixtalaclē'i'ca'n. c7? Nīn tintī' catihuanilh ixtā'tin nīn ixtā'chic: “Tasqui'nī que hui'x nalakapasa' Dios”.Tū' chuntza' catitalāmāsu'ni'lh como ixlīhuākca'n naquintalakapasa a'ntī xalaka'tla'n lā' xalacti'na'j. I6  Lā' a'xni'ca' namin huanmā' chi'chini', na'ictlahuapala ā'lakatin convenio con huan tachi'xcuhuī't israelitas.Lā' huan convenio chuntza' nala: Quit na'iccāmāca'tzīnī quilīmāpa'ksīn.Lā' xlaca'n natakalhlaka'ī'cu'tun.Quit na'icla ixDiosca'n.Lā' xlaca'n quintachi'xcuhuī't natala. 5) Tū' hua'chi huan convenio a'ntū ictlahualh con ī'xū'yāpapna'ca'n a'xni'ca' iccāmāxtulh de huan nac ti'ya't a'nlhā huanican Egipto.Xlaca'n tū' tatlōkentaxtūlh huan convenio a'ntū ictlahualh con xlaca'n.U'tza' iclītaxtunquīlh quit de xlaca'n. $4ALā' Dios ixca'tzī que huan tachi'xcuhuī't tū' tatlōkentaxtūlh. Tatzo'kni' na ixtachihuīn Dios chu a'nchī Dios hualh:Namin lakatin chi'chini' a'xni'ca' quit na'ictlahua lakatin xasāsti' convenio con huan tachi'xcuhuī't israelitas lā' ī'xū'yātā'natna' Judá. |3qHuan xapū'la convenio tū' a'cchā'lh para a'ntū ixtasqui'nī. U'tza' lītlahuaca ixlītāpātu' convenio. `29Más xatzey a'ntū tlahua huan xapuxcu' sacerdote a'ntī Jesucristo. Más xatzey huan convenio a'ntū Jesucristo lacāxtlahualh entre Dios lā' huan tachi'xcuhuī't. Por ixpālacata tako'xamixa Dios lā' tachi'xcuhuī't. Huā'mā' más xatzey como, chu a'nchī huā'mā' convenio, Dios nacātlahuani' huan tachi'xcuhuī't a'ntū más xatzey. 11[A'ntū huan sacerdotes huā'tzā' tatlahua, xla' hua'chi xmān tatlōlakamakxtu a'ntū tlahuacan nac a'kapūn. Lā' nā chuntza' Moisés. A'xni'ca' xla' ixtlahuamā' huan lītokpān de ko'xka', Dios huanilh:Catla'hua'kō'j chu a'nchī māsu'ni'ca' huan nac kēstīn a'ntū huanican Sinaí. [0/Palh Jesucristo latlā'huancus cahuā nac quilhtamacuj, xla' tū' ixlalh ixlīsacerdote, como huan sacerdotes huā'tzā' tamālacnūni' Dios lē'ksajna' chu a'nchī huan ley a'ntū Dios mātzo'knīlh Moisés. */MHuan ixlītlōt kalhatin xapuxcu' sacerdote, xla' xmān mālacnūni' lē'ksajna' huan Dios. Lā' ixtasqui'nī que Jesucristo ixmālacnūni'lh lē'ksajna' Dios. ./Xla' ū'tza' xapuxcu' sacerdote nac lītokpān a'ntū hui'lacha' nac a'kapūn. Lā' huanmā' lītokpān tlahualh Dios lā' tū' tachi'xcuhuī't. _- 9A'ntū iccāhuanimā'ni', ū'tza' huā'mā': Jesucristo, xla' xapuxcu' sacerdote chu a'nchī tasqui'nī. Lā' xla' tā'chihuīna'n Dios por quimpālacataca'n. Xla' hui'lacha' na ixpāxtūcāna'j Dios nac a'kapūn. ,1Chu a'nchī huan ley a'ntū Dios mātzo'knīlh Moisés, ixcāmānūcan chi'xcuhuī'n hua'chi xanapuxcu'nu' sacerdotes. Lā' como chi'xcuhuī'n ixtahuanī't, ixtatlahua talaclē'i'. Lā' a'xni'ca' maxquī'canī'ttza' huā'mā' ley, Dios hualh que stu'ncua' namānū ixO'kxa' ixlīsacerdote. Lā' mānūlh ixlīsacerdote para pō'ktu. Lā' chuntza' lalh sacerdote chuntza' hua'chi Dios ixlacasqui'n.+5Xla' tū' hua'chi ā'makapitzīn xanapuxcu'nu' sacerdotes. Xlaca'n lakalīyān ta'a'ksajuī' Dios. Xapū'la tatlahua para ixtalaclē'i'ca'n māni' ū'tunu'n lā' ā'calīstān tatlahua para ā'makapitzīn. Jesucristo tū' chuntza' tlahua. Xla' mālacnūlh xmān lakatin lē'ksajna'. Xmān maktin mālacnūlh a'xni'ca' tamacamāstā'lh ixa'cstu nac cruz. Lā' huā'mā' lē'ksajna' tāyani' para pō'ktu. _*7Jesucristo xla' kalhatin xapuxcu' sacerdote chuntza' hua'chi tasqui'nī. Ixlīhuāk a'ntū tlahua, huāk tzey. Lā' tū' tlahuani' a'ntūn tū' tzey ā'kalhatin. Lā' nīn tuntū' tlahuanī't a'ntūn tū' tzey. Xla' tū' hua'chi xlaca'n a'ntīn tatlahua a'ntūn tū' tzey. Lā' xla' hui'lacha' nac a'kapūn a'nlhā lej a'cnīni'ni'can. v)eLā' ū'tza' Jesucristo tzē nacālīmāpūtaxtūkō' xlaca'n a'ntīn tatapa'ksī con Dios por ixpālacata Jesucristo. Huā'mā' tzē natlahua como xla' huī' para pō'ktu lā' pō'ktu squi'ni'mā' Dios por a'ntīn takalhlaka'ī' xla'. (Lā' Jesucristo xla' huī' para pō'ktu lā' tū' makxteka de ixlīsacerdote. Lā' tū' catitanūlh ā'kalhatin ixlaktapalh. 'Huan ā'makapitzīn sacerdotes lej lhūhua' ixtahuanī't como ixtanītēlha lā' ixtatanūtēlha ā'makapitzīn ixlaktapalhca'n. ~&uLā' huan convenio a'ntū Jesús lacāxtlahualh, ū'tza' más xatzey. Lā' a'ntū xala' pū'la, xla' tū' lej tzey. ~f|{zyxx wtvItssrr!q!pWoxnkmllzk;ihCgBf6edd%cbaa`_k^^2\[9Y|XWVVU~SRRNPOONXMkMKK[JIHGpG FEE%D2CAAw@@e?K==<;v::/98v7665431100K/2.<-",V+U*))*()']%%$#"! 5*N"jXbk& m \*c,? Tā'timīn, tū' tilālīchihuīna'nā'tit a'ntūn tū' tzey. Palh kalhatin līchihuīna'n ā'kalhatin a'ntūn tū' līmakuan, chuntza' līlakmaka'mā' huan ley a'ntū huan: Calāpāxquī'tit. Xla' puhuan que tzē nahuan palh ā'chā'tin laclē'n. Lā' xla' hua'chi juez. Lā' tū' puhuan palh nā xla' laclē'n como lakmaka'mā' huan ley. +! Lā' cahua'ni'tit Dios palh hui'xina'n tlahua'nī'ta'ntit a'ntūn tū' tzey lā' Dios nacālakalhu'manāni'. Tū' tzey palh a'ksa'nanāuj F* Lā' lej calakaputzatit lā' cacalhua'ntit. Lā' tū'tza' calītzī'ntit lā' tū'tza' capāxuhua'tit por ixpālacata a'ntūn tū' tzey. Camāxana'ntit por ixpālacata mintalaclē'i'ca'n. 9)kCatapajtzūtit con Dios lā' xla' nā nacātā'latahui'layāni' hui'xina'n. Lā' hui'xina'n a'ntīn tlahua'yā'tit a'ntū xako'hua'jua', tū'tza' catlahua'tit. Lā' hui'xina'n a'ntī pāxquī'yā'tit Dios lā' nā a'ntū ixla' huan quilhtamacuj, camakxtektit huanmā' xako'hua'jua' mintapāstacna'ca'n. 8(iLā' hui'xina'n catamakxtektit que Dios nacāmāpa'ksīyāni'. Lā' tū' catamakxtektit que huan ko'ti'ti' nacāmāpa'ksīyāni'. Lā' chuntza' xla' nacātatzā'lani'yāni'. ' Lā' como ū'tza' lacasqui'n Dios, xla' quincāmaktāyayāni', lā' chuntza' tzē na'a'kahuāna'ni'yāuj xmān Dios. Chuntza' huan ixtachihuīn Dios:Dios tū' cāmaktāya a'ntīn taka'tla'jca'tzī.Xla' cāmaktāya a'ntīn tū' taka'tla'jca'tzī. (&IChō'la hui'xina'n puhua'nā'tit que xmān chu tlakaj tatzo'kni' huan na ixtachihuīn Dios a'nlhā huan que Dios quincāmaxquī'nī'ta'ni' huan Espíritu Santo lā' xla' lacasqui'n que xmān xla' naquincāmāpa'ksīyāni' lā' tū' lacasqui'n que naquincāmāpa'ksīyāni' ā'kalhatin. %+Hui'xina'n hua'chi kalhatin puscāt a'ntīn tū' lakspit, como tū'tza' a'kahuāna'ni'cu'tunā'tit Dios lā' xmān tlahua'cu'tunā'tit a'ntū lacasqui'nā'tit. ¿Chu tū' ca'tzīyā'tit que a'ntī lej talakatī lhūhua' catūhuā xala' nac quilhtamacuj, xlaca'n tala hua'chi ixtā'ca'tza Dios? A'ntīn tatlahua chu a'cxtim hua'chi xalanī'n nac quilhtamacuj, xlaca'n tala hua'chi ixtā'ca'tza Dios. $Lā' a'xni'ca' squi'ni'yā'tit Dios tū' cāmaxquī'yāni', porque tū' xa'nca squi'ni'yā'tit. Squi'ni'yā'tit hui'xina'n con xako'hua'jua' mintapāstacna'ca'n. Squi'ni'yā'tit xmān para pāxcat līla'yā'tit, xmān para a'ntū hui'xina'n lacasqui'nā'tit. #yHui'xina'n lej ka'lhīcu'tunā'tit catūhuā lā' como tūla ka'lhī'yā'tit, lā' ū'tza' lālīmaknīcu'tunā'tit hui'xina'n. Hui'xina'n lej lālakca'tzani'yā'tit a'ntī ka'lhī catūhuā, lā' como tūla ka'lhī'yā'tit, lej lālīlacatā'quī'yā'tit lā' lālītucsā'tit. Lā' tūla ka'lhī'yā'tit a'ntū lacasqui'nā'tit hui'xina'n, como tū' squi'ni'yā'tit Dios. 1" ]Lā' ¿a'chī' lej lāsta'layā'tit? Hui'xina'n tlahua'yā'tit chuntza' como lej ka'lhīcu'tunā'tit a'ntū lej ixtapalh tumīn. Lā' huā'mā' tapāstacna' a'ntū ka'lhī'yā'tit tā'lāsta'latanūma' na mi'a'clhcunucca'n con huan xatzey mintapāstacna'ca'n a'ntū cātamaxquī'nī'ta'ni' Dios. 6!eLā' a'ntīn tū' talāsta'lacu'tun con ā'makapitzīn, chuntza' xlaca'n tatlahua a'ntū xatzey, lā' chuntza' tū'tza' catitatā'lāsta'lacu'tulh huan ā'makapitzīn.C Lā' na'iccāhuaniyāni' a'nchī talīhuanī't xlaca'n a'ntīn taka'lhī ixtapāstacna' Dios. Xlaca'n xmān tapāstaca a'ntū lacuan. U'tza' a'ntū más tasqui'nī. Lā' tū' talāsta'la. Lā' lacatzucu talātā'chihuīna'n. Lā' lej ta'a'kahuāna'n. Lā' tamaktāya ā'makapitzīn. Lā' talaktzī'n a'cxtim ixlīhuāk. Lā' tatlahua a'ntūn tzey, lā' tū' hua'chi a'ntīn tatasu'yu' palh tzeyā chi'xcuhuī'n lā' xmān talī'a'kxokonu'n. @yA'xni'ca' huan tachi'xcuhuī't xmān talacasqui'n que napuhuancan que xlaca'n lej lakskalalhna' por ū'tza' talālīsta'la lā' tatlahua ixlīhuāk catūhuā a'ntū lej ko'hua'jua'. s_Palh chuntza' puhuan kalhatin, a'ntza' lītalacsu'yu palh ixtapāstacna' xla' tū' ixla' Dios. Xmān pāstacna'n hua'chi ixtapāstacna' huan ko'ti'ti' lā' ixtapāstacna'ca'n chi'xcuhuī'n como tlahuamā' a'ntū lacasqui'n ixmacni'. 1Lā' palh hui'xina'n xmān lacasqui'nā'tit que napuhuancan que hui'xina'n lej skalalhna' chuntza' lītasu'yu que tū' lej skalalhna' hui'xina'n.  Chō'la makapitzīn de hui'xina'n huī' a'ntī lakskalalhna' lā' lhūhua' tamāchekxī lā' chuntza' tzē namāsu'yu'yātit. Calatā'kchokotit līlacatejtin lā' chuntza' nalītalacsu'yu palh lakskalalhna' hui'xina'n. Lā' tū' tika'tla'jca'tzīyā'tit. @y Tā'timīn, a'katin qui'hui' de a'kalhpauj tūla catitō'ca'lh ixtō'cat xīpa. Lā' xaqui'hui' uvas tūla catitō'ca'lh ixtō'ca't a'kalhpauj. Lā' nā chuntza' huan lakatin mu'sni' a'nlhā taxtuhuī' cha'chā'klhua' xcān a'ntza' tūla catitaxtulh huan xase'ksi' xcān. A'ntīn taka'lhī ixtapāstacna' Dios fE ¿Chu xmān nac lakatin mu'sni' taxtu huan xcān xase'ksi' lā' huan xcān cha'chā'klhua'? %C Lā' māni' na quinquilhni'ca'n taxtu huan tachihuīn a'ntū xatzey lā' huan tachihuīn a'ntū ko'hua'jua'. Tā'timīn, ū'tza' huā'mā' tū' līmakuan. 4a Lā' con quinquilhni'ca'n pūmācā'tanīyāuj Dios quinTāta'ca'n, lā' nā cāpū'a'ksa'nāuj huan ā'makapitzīn tachi'xcuhuī't a'ntū Dios tlahuanī't hua'chi xla'. LPero quinquilhni'ca'n tintī' a'ntī tzē namāpa'ksī. Quinquilhni'ca'n pō'ktu huan a'ntū ko'hua'jua'. Hua'chilh ka'lhī līlaknīn como quinquilhni'ca'n cāpūlactlahuayāuj ā'makapitzīn. Y+Lā' chi'xcuhuī'n xlaca'n tzē natamāmānsujlī chuxatūyā animalhna' lā' chuxatūyā spūnnu' lā' chuxatūyā lūhua' lā' chuxatūyā animalhna' xala' nac mar. Lā' ixlīhuākca'n cāmāmānsujlīca. {oLā' quinquilhni'ca'n hua'chi skoyāt como cālactlahua ā'makapitzīn. Quinquilhni'ca'n pūchihuīna'nāuj ixlīhuāk a'ntū lej ko'hua'jua'. Lā' ū'tza' ā'chulā' tū' tzey līlayāuj. Por ixpālacata quinquilhni'ca'n, talālīsta'la ixlīhuākca'n tachi'xcuhuī't nac cā'quilhtamacuj. Lā' huan ko'ti'ti' ū'tza' a'ntī quincāmāhuanīyāni' a'ntū ko'hua'jua'. X)Lā' chuntza quinquilhni'ca'n. Lā' a'yuj ti'na'j quinquilhni'ca'n lītasu'yu que līka'tla'jca'tzīyāuj. Lā' huan skoyāt a'yuj mactzina'j macscut pero tzē namāquilhtī lakatin ka'tla' cā'qui'huī'n. Lā' nā hua'chi huan barcos a'ntū lej lakka'tla'n. Lā' a'ntū pūxui'tican lej ti'na'j. Lā' a'yuj huan ū'ni' lej xatli'hui'qui tampi'talē'n huan barco, huan piloto tzē nalē'n chu a'nlhā lacasqui'n, a'yuj ti'na'j a'ntū pūxui'tican huan barco. )KHua'chi huan cahuāyuj, cāmākalhnūyāuj freno na ixquilhni'ca'n. Lā' chuntza' tzē nacāmāpa'ksīyāuj. Lā' nata'a'n chu a'nlhā quina'n lacasqui'nāuj. PQuina'n quilīhuākca'n a'katunu' tlahuayāuj a'ntūn tū' tzey. Lā' palh kalhatin chi'xcu' tzē māpa'ksī ixquilhni' lā' chuntza' tzē māpa'ksī ixlīhuāk ixmacni'. Lā' xla' tzeyā chi'xcu'. _ 9Tā'timīn, más xatzey palh tū' lhūhua' de hui'xina'n nala'yā'tit milīmākalhtō'kē'ni'nī'nca'n na milītokpānca'n. Ca'tzīyā'tit hui'xina'n que xlaca'n a'ntī tamāsu'yu más līpalha' nacājuzgarlīcan. b=Quina'n hui'lāna'uj como ka'lhīyāuj quimacni'ca'n lā' quilīca'tzīnca'n. Lā' nā chuntza' quina'n ka'lhīyāuj xasāsti' quinquilhtamacujca'n, como līpāhuanāuj Dios lā' nā tlahuayāuj a'ntū xalacuan.V%Lā' nā chuntza' pātlekeni'lh Rahab a'ntī lej ixka'lhī lhūhua' ixmakchi'xcu'. Xla' cāmakxtekli tatachokolh na ixchic huan chi'xcuhuī'n a'ntī Josué cāmacamilh. Lā' cāmātzē'kli lā' cāmaktāyalh para natataxtu de huan nac cā'lacchicni' nac ā'kantīn tej. Lā' ū'tza' Dios līlaktzī'lh lej tzeya puscāt huan Rahab.  wLā' chuntza' hui'xina'n ca'tzīyā'tittza' que Dios xalacuan cālaktzī'n tachi'xcuhuī't tū' xmān por ixpālacata talīpāhuan Dios. Nā tasqui'nī que xlaca'n natatlahua a'ntū xalacuan. Lā' chuntza' natasu'yu palh talīpāhuan Dios. ^ 5Lā' chuntza' tlōkentaxtūca chu a'nchī ixtatzo'kni' na ixtachihuīn Dios a'nlhā huan: “Abraham ixlīpāhuan Dios. Lā' ū'tza' Dios lej xatzey līlaktzī'lh Abraham”. Lā' Dios hualh que Abraham ixamigo. ] 3Chuntza' māchekxīcan que Abraham ixlīpāhuan Dios lā' ū'tza' xla' lītlahualh a'ntū xalacuan. Lā' a'xni'ca' Abraham tlahualh huā'mā' a'ntū lej tzey, ū'tza' lītasu'yulh que Abraham ixlīpāhuan Dios. \ 1Quixū'yāpapca'n Abraham mālacnūni'lh, como hua'chi lē'ksajna' Dios, huan ixo'kxa' a'ntī ixtacuīni' Isaac. Lā' ū'tza' Dios līlaktzī'lh que Abraham lej tzeya chi'xcu' por ixpālacata a'ntūn tlahualh.  Hui'x tū' māchekxī'ya'. Na'icmāsu'ni'yāni' que chu tlakaj a'ntī huan palh līpāhuan Dios lā' palh tū' tlahua a'ntū xalacuan. V%Hui'x puhua'na' que xmān kalhatin Dios. Lā' chuntza' tzey. Lā' nā chuntza' tapuhuan huan xako'hua'jua' espíritus a'ntīn tatā'scuja huan ko'ti'ti'. Lā' xlaca'n taxpipi porque lej tajicua'ni' Dios. kOChō'la kalhatin nahuan: “Makapitzīn xmān talīpāhuan Dios, lā' ta'a'nan ā'makapitzīn a'ntīn tatlahua a'ntūn tzey”. Palh chuntza' ixquihuanica quit xa'icualh: “¿Chichū nalītasu'yu'ya' palh līpāhua'na' Dios palh tū' tlahua'ya' a'ntūn tzey? Pero quit ictlahua lej xatzey. Lā' chuntza' lītasu'yu palh quit iclīpāhuan Dios”. H Palh kalhatin chi'xcu' huan palh līpāhuan Dios, lā' tū' maktāya ā'chā'tin, xla' chu tlakaj huan que līpāhuan Dios. Xla' hua'chi kalhatin xanīn como huan xanīn tuntū'tza' tlahua. }slā' makapitzīn de hui'xina'n tahuanī: “Dios casicua'lanālīni' lā' camaxquī'ca' milu'xu' lā' camāhuī'ca'”, lā' a'ntī tahuani chuntza' nīn tuntū' tamaxquī', chuntza' nīn tuntū' ixpālacata palh tahuan que talīpāhuan Dios. V%Palh kalhatin quintā'tin spu'tni' ixlu'xu' lā' tū' ka'lhī a'ntū nahua' Tā'timīn, palh kalhatin chi'xcu' huan que līpāhuan Dios lā' xla' tū' tlahua a'ntūn tzey, chu tlakaj huan palh līpāhuan. :m Dios, a'xni'ca' najuzgarlī, tū' caticālakalhu'malh a'ntīn tū' talakalhu'malh ā'makapitzīn. Lā' xla' xmān nacālakalhu'man a'ntīn talakalhu'malh ā'makapitzīn. Lā' a'ntīn talakalhu'manī't ā'makapitzīn, xlaca'n tū' catitajicua'lh a'xni'ca' najuzgarlī Dios. A'nchī xa'nca kalhlaka'ī'can }s Dios quincāmaktāyayāni' lā' chuntza' tū' naquincāmāpa'ksīyāni' huan a'ntū ko'hua'jua'. Lā' chuntza' palh tlahuayāuj a'ntūn tū' tzey, Dios naquincājuzgarlīyāni'. Lā' ū'tza' calīchihuīna'ntit lā' catlahua'tit a'ntūn tzey. H  Dios hualh: “Tū' timakpuscātīni'na'”. Lā' nā chuntza' hualh xla': “Tū' timaknīni'na'”. Palh kalhatin a'ntī namaknīni'n, xla' nalaclē'n lā' a'yuj tū' makpuscatīni'nī't. % Palh kalhatin chi'xcu' nakalhlaka'ī' ixlīhuāk huan ixley Dios lā' xmān lakatin līmāpa'ksīn a'ntūn tū' a'kahuāna'ni', huā'mā' chi'xcu' laclē'n como tū' a'kahuāna'ni'kō'lh huan ley, lā' a'yuj xmān lakatin līmāpa'ksīn a'ntūn tū' a'kahuāna'ni'lh. r~] Palh hui'xina'n a'cnīni'ni'yā'tit makapitzīn lā' ā'makapitzīn huampala cālakmaka'nā'tit, chuntza' tlahua'yā'tit a'ntūn tū' līmakuan, lā' chuntza' hui'xina'n laclī'pinā'tit chu a'nchī huan huan ixlīmāpa'ksīn Dios. }#Ixlīmāpa'ksīn Dios a'ntūn tatzo'kni' na ixtachihuīn Dios chuntza' huan: “Nacāpāxquī'ya' huan ā'makapitzīn chu a'nchī pāxquī'ca'na' mē'cstu”. Palh hui'xina'n a'kahuāna'ni'yā'tit huā'mā' līmāpa'ksīn, chuntza' xa'nca tlā'hua'mpā'na'ntit. |U'tunu'n huan ricos a'ntī ko'hua'jua' talīchihuīna'n Jesucristo quiMāpa'ksīni'ca'n. U'tza' a'ntī hui'xina'n tā'tapa'ksī'yā'tit. V{%Lā' hui'xina'n cālakmaka'nā'tit huan tī lacpobres. Lā' cā'a'cnī'ni'ni'yā'tit huan ricos. Lā' huan ricos ū'tunu'n a'ntīn cātamāpātīnīyāni'. Lā' xlaca'n cātamālacapū'yāni' hui'xina'n. qz[Tā'timīn, lej iccāpāxquī'yāni' lā' iccāhuanicu'tunāni' huā'mā'. Dios cālacsacnī't a'ntī lacpobresni'. Lā' a'yuj pobres xlaca'n, Dios cālaktzī'n hua'chi ricosnu', como talīpāhuan Dios lā' chuntza' natatanū a'nlhā xla' māpa'ksīni'n. Lā' nā ixlīhuāk a'ntīn tapāxquī' Dios ixlīhuākca'n natatanū a'nlhā xla' māpa'ksīni'n. NyPalh chuntza' tlahua'yā'tit hui'xina'n, chuntza' tasu'yu que puhua'nā'tit que ā'makapitzīn chi'xcuhuī'n más xalacuan. Palh chuntza' tlahua'yā'tit hui'xina'n, tū' tzey mintapāstacna'ca'n. x Lā' hui'xina'n más a'cnīni'ni'yā'tit a'ntīn ka'lhī xatzey ixlu'xu' lā' huani'yā'tit: “Hui'x catahui'la' huā'tzā' nac xatzey silla”. Lā' huan pobre huani'yā'tit: “Hui'x catāyachī a'jnanu' o catahui'la' nac piso pajtzu na quintojon”. |wqNa'iccāhuaniyāni' lakatin tamālacastuc. Kalhatu' chi'xcuhuī'n tatanū na milītokpānca'n. Kalhatin xla' rico lā' ka'lhī ixmacatzātzāt de oro lā' ixlu'xu' lej xafino. Lā' huan ā'kalhatin xla' pobre lā' xla' ka'lhī masnā lu'xu'. v 1Tā'timīn, calālaktzī'ntit a'cxtim milīhuākca'n hui'xina'n a'ntīn kalhlaka'ī'yā'tit quiMāpa'ksīni'ca'n Jesucristo a'ntī lej xaka'tla'. u #A'ntū Dios lacasqui'n que natlahuayāuj quina'n a'ntī stu'ncua' kalhlaka'ī'yāuj xla' chuntza': cacāmaktāyauj huan lacxcamanīn lā' huan lakapūtnu' a'ntīn tapātīni'n lā' pō'ktu cataxtunquīuj de ixlīhuāk xako'hua'jua' a'ntū xala' nac quilhtamacuj.,t SLā' palh chā'tin chi'xcu' huan que a'kahuāna'ni' Dios, lā' tūla māpa'ksī ixquilhni' xla' ixa'cstu ta'a'kxoko. Xla' tū' stu'ncua' a'kahuāna'ni' Dios. 7s iLā' tū' chuntza' xlaca'n a'ntīn cuenta tatlahua huan xatzey ixtachihuīn Dios a'ntūn quincāmāca'tzīnīyāni' a'nchī nalīpūtaxtuyāuj. Lā' palh xlaca'n tū' tamakxteka ta'a'kahuāna'ni', lā' palh tū' tapātza'nkā a'ntū huan, chuntza' Dios nacāsicua'lanālī ixlīhuāk a'ntūn tatlahua. {r qLā' xmān ixa'cstu laktzī'ncan a'nchī huanī't ixlacan lā' a'n lā' chu tuncan pātza'nkā a'nchī ixuanī't. q A'ntī xmān takaxmata ixtachihuīn Dios lā' tū' ta'a'kahuāna'ni', xlaca'n hua'chi kalhatin chi'xcu' a'ntī talakjū nac espejo. 2p _Ca'a'kahuāna'ni'tit huan ixtachihuīn Dios, lā' tū' xmān cakaxpa'ttit. Palh puhua'nā'tit que xmān tasqui'nī nakaxpa'tā'tit, mē'cstuca'n ta'a'kxokoyā'tit. 1o ]Camāpānūkō'tit ixlīhuāk a'ntūn tū' tzey lā' ixlīhuāk a'ntū ko'hua'jua'. Calīhui'lī'tit que natlahua'yā'tit ixtapuhuān Dios. Lā' catlahua'tit cuenta a'ntū huan ixtachihuīn Dios a'ntū maklhtīni'nī'ta'ntit. U'tza' a'ntū cāmāca'tzīnīni' a'nchī nacālīmāpūtaxtūyāni'. dn CHuan tā'kcha quincāmāmakchuyīyāni'. Lā' chuntza' tūla tlahuayāuj ixtapuhuān Dios. Gm  Lā' capāstactit huā'mā', tā'timīn. Lā' milīhuākca'n xa'nca cakaxpa'ttit ixtachihuīn Dios. Lā' capāstacna'ntit pū'la para nachihuīna'nā'tit, lā' tū' na'a'kchipinā'tit. jl ODios quincātamaxquī'ni' xasāsti' quinquilhtamacujca'n chu a'nchī xla' ixtapuhuān. Quincātamaxquī'ni' quinquilhtamacujca'n xasāsti' por ixpālacata ixtachihuīn Dios a'ntū ixlīstu'ncua'. Lā' chuntza' quina'n xapū'la' kalhlaka'ī'nī'ta'uj. Lā' ā'calīstān lhūhua' ā'makapitzīn natakalhlaka'ī'. A'ntū Dios lacasqui'n que natlahuayāuj k 'Huāk xatzey catūhuā a'ntū quincātamaxquī'nī'tā'ni', huāk macamīn Dios. A'ntī quincāmaxquī'ni' huāk a'ntūn tzey xla' ū'tza' Dios. Xla' cātlahualh a'ntūn tamāxkakēni'n nac a'kapūn. Dios xla' chu ū'tza'tza'. Tū' maktin taxtāpalī nīn macsti'na'j. ]j 5Lej stu'ncua' a'ntū iccāhuanimā'ni'. Lā' tū' cata'a'kxokotit, tā'timīn. .i WLā' palh xla' tlahua chu a'nchī ko'hua'jua' ixtapāstacna', chuntza' ka'lhī ixtalaclē'i'. Lā' ā'chulā' tlahuatēlha a'ntūn tū' tzey. Lā' ū'tza' nalīnī. }h uA'xni'ca' kalhatin chi'xcu' puhuan natlahua a'ntūn tū' līmakuan, xla' māni' ixtapāstacna' mātlahuī chuntza'. g + Lā' palh kalhatin chi'xcu' puhuan que natlahua a'ntūn tū' tzey, tū' cahualh que Dios māpuhuanīlh a'ntūn tū' tzey. Dios tū' maktin puhuan natlahua a'ntūn tū' līmakuan. Lā' xla' tū' cāmāpuhuanī huan tachi'xcuhuī't que catatlahualh a'ntūn tū' līmakuan. f 1 Līpāxūj tahui'lāna' xlaca'n a'ntī lej līlacatejtin tapātī a'ntū cāpātle'keni'. Palh xlaca'n natatāyani', nataka'lhī xasāsti' ixquilhtamacujca'n. Lā' xasāsti' quinquilhtamacujca'n xla' hua'chi lē'ksajna' a'ntū Dios cāmālacnūni' a'ntīn tapāxquī'. oe Y A'xni'ca' lej chi'chini'n huan chi'tin scōhuan, lā' huan xa'nat yuja. Lā' huan ixlītzēhuanī't xla' sputa. Lā' nā chuntza' talīsputa huan ricosnu' līhuan tatlahua ixnegocioca'n. A'nchī napātīni'ncan lā' natāyani'can Rd  Lā' hui'xina'n, tā'timīn, a'ntī lacricos, calīpāxuhua'tit como māchekxīyā'tit que Dios laktzī'n mintumīnca'n hua'chilh nīn tuntū' ixtapalh. Huan ricosnu' natasputa hua'chi lakatin xa'nat. /c Y Lā' hui'xina'n, tā'timīn, a'ntī chu catīhuāya tachi'xcuhuī't, calīpāxuhua'tit como Dios cālaktzī'nāni' tū' hua'chi chu catīhuāya tachi'xcuhuī't. ob YA'ntīn tū' xmān tāpātin tapāstacna' taka'lhī, xlaca'n tū' maktin taca'tzī a'ntū natatlahua. Ma A'ntī puhuan chuntza', Dios tū' catimaxquī'lh a'ntū nasqui'ni'. i` MA'xni'ca' hui'xina'n nasqui'ni'yā'tit catūhuā Dios, napuhua'nā'tit que Dios stu'ncua' nacātamaxquī'yāni'. Lā' tū' maktin tipuhua'nā'tit que Dios tū' caticāmaxquī'ni'. Lā' a'ntī puhuan que Dios tū' catimāstā'lh, xla' tū' xmān tāpātin ixtapāstacna' ka'lhī. Xla' hua'chi a'xni'ca' huan ū'ni' lakaxtim mā'kchoko huan xasipej mar. _ {Palh hui'xina'n tū' māchekxīyā'tit a'nchī nalīlatā'kchokoyā'tit xa'nca, casqui'ni'tit Dios lā' xla' nacāmāmāchekxīnīyāni'. Xla' lej cāmaktāya ixlīhuāk huan tachi'xcuhuī't chu a'nchī tasqui'nī lā' tū' cālacatā'quī'. <^ sLā' pō'ktu natāyani'yā'tit, lā' chuntza' nalīsca'tā'tit a'nchī xa'nca nalatā'kchokoyā'tit lā' a'nchī nalītlōkentaxtūkō'yā'tit ixlīhuāk a'ntū ixtapuhuān Dios. 6] gCa'tzī'yā'tittza' a'xni'ca' cāpātle'keni'yāni' huā'mā' lā' palh tū' makxtekā'tit a'nchī kalhlaka'ī'yā'tit, chuntza' nalīsca'tā'tit a'nchī natāyani'yā'tit. \ 5Tā'timīn, catahui'la'tit con tapāxuhuān a'yuj cāpātle'keni'yāni' lej lhūhua' catūhuā por ixpālacata kalhlaka'ī'yā'tit Jesucristo. [ Quit, Santiago, ictzo'ka huā'mā' carta. Quit ictā'scuja Dios lā' huan Māpa'ksīni' Jesucristo. Quit iccāmacā'ni'yāni' saludos milīhuākca'n israelitas a'ntīn tapa'ksīyā'tit con Dios, a'ntī a'kahua'nī'ta'ntit. Huan tapāstacna' a'ntū Dios māstā' ZZ- Lā' Dios cacāsicua'lanālīkō'ni' milīhuākca'n hui'xina'n. Amén.iYK Cacāsaludarlī'tit ixlīhuākca'n huan xanapuxcu'nu' de huan lītokpān. Lā' cacāsaludarlī'tit ixlīhuākca'n ā'makapitzīn a'ntīn takalhlaka'ī'. Huan tā'timīn xalanī'n nac Italia cāmacā'ni'yāni' saludos. AX{ Iccāmāca'tzīnīcu'tunāni' que makxtekcanī'ttza' Timoteo. Lā' chuntza' tū'tza' tachī'n. Lā' palh xla' namin palaj, naquintā'a'n a'xni'ca' na'iccālaka'nāchāni' hui'xina'n. QW Tā'timīn, lej iccāsqui'ni'yāni' que līlacatzucu nalakapūtle'keyā'tit a'ntū iccātzo'knuni'mā'ni' nac huā'mā' carta. Tū' lej lhmā'n huanmā' carta a'ntū i'ccātzo'knuni'nī'ta'ni'. V{ Lā' Dios cacāmaxquī'ni' ixlīhuāk a'ntū nacāmaktāyayāni' natlahua'yā'tit ixtapuhuān. Lā' nā quina'n caquincātlahuani' Dios chu a'nchī xla' lacasqui'n por ixlīmāpa'ksīn Jesucristo. Ca'a'cnīni'ni'ca Jesucristo para pō'ktu. Amén. SU Dios ū'tza' a'ntī cāmātza'ta'tī' qui'a'clhcunucca'n. Xla' mālakahuanīchokolh Jesucristo. Lā' Jesucristo nīlh lā' chuntza' līxapalh ixka'lhni' quintalaclē'i'ca'n. Lā' chuntza' līlacāxtlahualh huan convenio a'ntū lej tzey lā' a'ntū natāyani' para pō'ktu. Lā' chuhua'j xla' pō'ktu quincāmaktaka'lhāni'. T1 Iccāsqui'ni'yāni' que lej caquilālīkalhtō'ka'uj hui'xina'n que Dios palaj naquimacā'nācha' a'nlhā hui'lāna'ntit. Huan līsicua'lanālīn S3 Cakalhtō'ka'tit por quit. Lā' quit icca'tzī que ictlōkentaxtūlh a'ntū Dios quilīmāmacū'lh como pō'ktu ictlahuacu'tun a'ntūn tzēy. kRO Cacā'a'kahuāna'ni'tit huan xanapuxcu'nu' nac huan lītokpānna'. Lā' catlahua'tit a'ntū xlaca'n cātahuaniyāni'. Xlaca'n cāmaktaka'lhāni' hui'xina'n como talacasqui'n que xa'nca nakalhlaka'ī'yā'tit. Xlaca'n natamaxquī' cuenta Dios a'nchīn tascuja. Xlaca'n con tapāxuhuān natascuja palh natlahua'yā'tit a'ntū nacātalīmāpa'ksīyāni'. Lā' palh tū' nacā'a'kahuāna'ni'yā'tit, xlaca'n natalīlakaputza. Lā' huā'mā' tuntū' caticātlahuani'ni' hui'xina'n. Q/ Tū' capātza'nkātit natlahua'yā'tit a'ntūn tzey. Lā' tū' capātza'nkātit nalāmaktāya'yā'tit. U'tza' huā'mā' a'ntū līpāxuhua Dios. XP) Tū'tza' mālacnūni'yāuj Dios huan xatamaknīn animalhna'. Līmakuan namaxquī'yāuj pāxcatca'tzī Dios. Lā' ū'tza' hua'chi lē'ksajna'. Lā' tasqui'nī namāka'tlī'yāuj Dios ixpālacata Jesucristo. :Om Huā'tzā' nac quilhtamacuj tintī' huan cā'lacchicni' a'ntū natahui'la para pō'ktu. Quina'n ka'lhīmā'nauj ā'lakatin cā'lacchicni' a'ntū nalaktzī'nāuj ā'calīstān. yNk Lej lakmaka'nca Jesucristo a'xni'ca' māxtuca de huan xaka'tla' cā'lacchicni' lā' xtokohua'ca'ca huan nac cruz. Lā' quina'n como kalhlaka'ī'yāuj, ka'lhī nā napātīyāuj a'xni'ca' quincātalakmaka'nāni' por ixpālacata Jesucristo. DM Lā' nā Jesús nā māxtuca de huan xaka'tla' cā'lacchicni'. Lā a'ntza' nīlh. Chuntza' pātīni'lh como ixka'lhni' ixcālīmāpānūni'cu'tun ixtalaclē'i'ca'n huan tachi'xcuhuī't. 9Lk Huan chi'xcu' a'ntī xapuxcu' sacerdote, xla' lē'n ixka'lhni' animalhna' xatamaknīn hasta huan nac lītokpān a'nlhā huanican Lej Tasicua'lanālīn a'nlhā ixlīlakatu' cuarto. Lā' a'ntza' mālacnūni'can Dios huan ka'lhni' para nacāmāpānūni' ixtalaclē'i'ca'n huan tachi'xcuhuī't. Lā' ixmacni'ca'n huan animalhna' a'ntū xatamaknīn, huan tamā'na cāmāxtucan de huan ka'tla' cā'lacchicni'. Lā' a'ntza' cālhcuyucan. GK Huan sacerdotes a'ntīn tascuja na ixlītokpānca'n israelitas, xlaca'n tzē natahua' macsti'na'j de huan ixquinītca'n animalhna' a'ntū mālacnūni'can Dios. Xtunc huan lē'ksajna' a'ntū mālacnūni'canī't Dios a'ntū quincāmāpānūni'yāni' quintalaclē'i'ca'n. Huā'mā' lē'ksajna', ū'tza' Jesucristo. *JM Tū' catamakxtektit que nacātamāsu'ni'yāni' ā'tāpātin līmāsca'tīn a'ntūn tū' hua'chi kalhlaka'ī'yā'tit chuhua'j. Dios ū'tza' a'ntī quincāmaktāyayāni' a'nchī nalatā'kchokoyāuj chu a'nchī xla' lacasqui'n. Huan līmāsca'tīn ixpālacata a'ntū hua'can, huā'mā' tū' quincāmaktāyayāni'. A'yuj ā'makapitzīn ta'a'kahuāna'ni' huan tamā'na līmāsca'tīn, huā'mā' tū' cāmaktāya xlaca'n. I Jesucristo tū' taxtāpālī. Xla' pō'ktu chū'tza' a'nchī ixuanī't xapū'la lā' hasta chuhua'j lā' para pō'ktu. +HO Cacāpāstactit xlaca'n a'ntīn pū'la cātamāsu'ni'ni' ixtachihuīn Dios. Capāstactit a'nchī xlaca'n ixtalīlatlā'huan. Lā' cacāmaksca'ttit xlaca'n. *GM Lā' ū'tza' tū' catilījicua'uj. Tzē nahuanāuj:Huan Māpa'ksīni' Dios quimaktāya.Tū' ictijicua'ni'lh a'ntū naquintatlahuani' tachi'xcuhuī't. tFa Tū' xmān capāstactit a'nchī nalīka'lhī'yā'tit tumīn. Līpāxuj catahui'la'tit palh ka'lhī'yā'tit lhūhua' tumīn o palh tū' lhūhua'. Dios huanī't: “Pō'ktu na'ictā'latahui'layāni'. Tū' maktin ictimakxtekni'”. 3E_ Lej tzey tapūchahuacan. Tū' līmakuan tlahuacan talākalhī'n. Dios nacāmāpātīnī xlaca'n a'ntīn tatlahua talākalhī'n lā' ā'catūhuā hua'chi huā'mā'. %DC Tū' cacāpātza'nkātit a'ntī cāchī'canī't. Cacālakalhu'ma'ntit de xlaca'n hua'chilh nā hui'xina'n xatachī'nī'n con xlaca'n. Lā' tū' cacāpātza'nkātit a'ntīn tapātīni'mā'na. Cacālakalhu'ma'ntit xlaca'n hua'chilh nā hui'xina'n ixpātīni'ntit hua'chi xlaca'n. dCA Camānū'tit na minchicca'n a'ntīn taminācha' de makat. A'makapitzīn a'ntīn chuntza' tatlahuanī't, xlaca'n tamānūnī't ángeles na ixchicca'n, a'yuj xapū'la tū' ixtaca'tzī palh xlaca'n ángeles ixtahuanī't. IB  Calāpāxquī'tit milīhuākca'n como hui'xina'n lītā'timīn. A  Ixlīstu'ncua' que Dios hua'chi lakatin ka'tla' lamana' como xla' nacāmāpātīnī xlaca'n a'ntīn tū' ta'a'kahuāna'ni'.m@S Quina'n natā'latahui'layāuj Dios a'nlhā xla' māpa'ksīni'n a'nlhā tāyani' para pō'ktu. Chuhua'j namaxquī'yāuj pāxcatca'tzī Dios lā' na'a'cnīni'ni'yāuj lā' namācā'tanīyāuj chu a'nchī hua'chi xla' lacasqui'n. ? Lā' huā'mā' huanicu'tun que natasputkō' ixlīhuāk a'ntū cāmā'a'nanīnī't. Lā' natachoko xmān a'ntūn tūla xakā'līcan. >  Makāntza' Dios chihuīna'lh a'xni'ca' ixtatakēstoknī't huan israelitas pajtzu nac Sinaí. Lā' huan ti'ya't tachiquilh. Lā' chuhua'j Dios huanī't: “Quit na'icchiquipala huan ti'ya't. Lā' tū' xmān huan ti'ya't. Nā na'icchiqui huan a'kapūn”. }=s Cakaxpa'ttit a'ntū huan Dios. Cāmāpātīnīca a'ntīn tū' ta'a'kahuāna'ni'lh Moisés a'ntīn Dios māchihuīnīlh. Lā' ā'chulā' naquincātamāpātīnīyāni' palh tū' kaxmatcu'tunāuj Dios a'nchī chihuīna'nācha' nac a'kapūn. Z<- Hui'xina'n kalhlaka'ī'nī'ta'ntit que Jesucristo ū'tza' a'ntī māpūtaxtūnu'n. Xla' lacāxtlahuanī't huan xasāsti' convenio. Lā' ixka'lhni' Jesucristo cāche'kē'ni' ixa'clhcunucca'n huan tachi'xcuhuī't. Lā' chuntza' huan lē'ksajna' a'ntū ixka'lhni' Jesucristo, ū'tza' más xatzey lā' tū' hua'chi a'ntū mālacnūlh Abel. ;% Lā' a'ntza' nā hui'xina'n pimpā'na'ntit nac a'kapūn a'nlhā tatakēxtimīnī't lā' tamācā'tanīmā'na Dios a'ntī xapū'la ixcamana' Dios, a'ntīn tatzo'kni' ixtacuīni'ca'n nac a'kapūn. A'ntza' huī' Dios. U'tza' a'ntī nacājuzgarlīkō' ixlīhuākca'n huan tachi'xcuhuī't. Lā' nā a'ntza' tahui'lāna'ncha' ixlīca'tzīnca'n a'ntīn tanīnī'ttza' lā' Dios cātlahuanī't xalacuan. ;:o Hui'xina'n tū' chuntza' ta'nī'ta'ntit nac Sinaí. Hui'xina'n pimpā'na'ntit nac ā'lakatin kēstīn a'nlhā huanican Sión lā' nac cā'lacchicni' a'nlhā huī' Dios xalakahuan. Huā'mā' cā'lacchicni' hui'lacha' nac a'kapūn lā' huanican Jerusalén. Lā' a'ntza' lej ta'a'nan lhūhua' ángeles. }9s Lā' a'ntīn talaktzī'lh huā'mā', lej tajicua'lh. Lā' nā Moisés hualh: “Icxpipimā' como lej icjicua'n”. O8 Lā' lej tajicua'lh a'xni'ca' Dios hualh que nīn tintī' ī'xa'malh huan ixtūtzā'n huan kēstīn. Lā' nā hualh que palh lakatin animal natāya a'ntza' ka'lhī nalīlacata'lamaknīcan chihuix. 7- Takaxmatli lakatin trompeta lā' lakatin tachihuīn. Lā' a'xni'ca' takaxmatli ixtachihuīn Dios, xlaca'n tasqui'nli que tū'tza' ixtakaxmatli. 6  Hui'xina'n tū' ixui'lāna'ntit a'ntza' a'xni'ca' Dios māstā'lh huan ley nac kēstīn a'nlhā huanican Sinaí. Huan israelitas xalanī'n makāntza' tatapajtzūlh huan nac Sinaí. Talaktzī'lh huan lamana' lā' huan cā'pucsua' lā' huan maklipni'. [5/ Lā' hui'xina'n ca'tzīyā'tit que ā'calīstān xla' ixlacasqui'n que ixmaxquī'palaca huan herencia. Lā' tū' maxquī'ca. Xla' ixcalhuan como xtāpalīcu'tulh a'ntū ixtlahuanī't. Lā' tulalh xtāpalīlh. F4 Tū' catlahua'tit talākalhī'n. Tū' calakmaka'ntit a'ntū ixla' Dios, hua'chi Esaú. Xla' como ixuā'yancu'tun, stā'lh ixherencia a'ntū ixla' ixlalh como xla' līmaksāsti' ixuanī't. |3q Dios lej lakalhu'manīni'n. Camakxtektit que xla' nacāmaktāyayāni' milīhuākca'n. Tū' cataxtutāya'tit na ixtej Dios nīn kalhatin de hui'xina'n. Palh kalhatin taxtutāya, chuntza' cāmāmakchuyī ā'makapitzīn a'nchīn takalhlaka'ī'. H2  Ca'cs catahui'la'tit con ixlīhuākca'n tachi'xcuhuī't. Catlahua'tit xmān a'ntū līmakuan. Palh kalhatin tū' makxtekcu'tun de tlahua talaclē'i', xla' tū' catitā'latahui'lh Dios. 01Y Xa'nca catlā'hua'ntit na ixtej Dios. Lā' chuntza' nacāmaktāya'yā'tit xlaca'n a'ntīn tūna'j xa'nca takalhlaka'ī'. Lā' chuntza' xlaca'n tū' catitatonkopūlh. V0% Lā' chuhua'j calāmāhuixcānī'tit lā' tū' catalactlajītāya'tit. w/g A'xni'ca' quincātamāpātīnīyāni', tū' līpāxuhuayāuj. Lā' a'yuj quincātamālakaputzīyāni', ā'calīstān quincātlahuayāni' lactzey lā' līpāxuj, palh chuntza' līsca'tāuj. Lījicua' palh tū' na'a'kahuāna'ni'yāuj Dios P. Quintāta'ca'n a'ntī xalanī'n nac quilhtamacuj, xlaca'n ixquincātamāpātīnīyāni' chu a'nchī ixtapuhuān. Xlaca'n ixtalacasqui'n que līlacatejtin ixlatā'kchokouj nac huā'mā' quilhtamacuj. Lā' nā Dios quincāmāpātīnīyāni', como quincāpāstacāni'. Xla' lacasqui'n que quina'n lactzey nalayāuj hua'chi xla'. '-G A'xni'ca' quincātamakastacni' quintāta'ca'n, ixquincātamāpātīnīyāni'. Lā' quina'n ixcā'a'cnīni'ni'yāuj. Lā' ā'chulā' tasqui'nī quina'n na'a'kahuāna'ni'yāuj Dios a'ntī cāmā'a'nanī quilīca'tzīnca'n, lā' chuntza' naka'lhīyāuj quinquilhtamacujca'n para pō'ktu. (,I Dios cāmā'a'kahuānī ixlīhuākca'n ixcamana'. Lā' palh tū' cahuā ixcāmā'a'kahuānīni' chuntza' ixtasu'yulh que hui'xina'n tū' stu'ncua' ixcamana'. W+' Capātītit a'xni'ca' cātamāpātīnīyāni'. Palh Dios cāmā'a'kahuānīyāni', chuntza' tasu'yu que cālaktzī'nāni' hua'chi ixcamana'. Lej tasqui'nī que kalhatin xatāta' namā'a'kahuānī ixcaman. *# Dios cāmā'a'kahuānī ixlīhuākca'n a'ntī cāpāxquī'.Lā' cāmāpātīnī ixlīhuākca'n a'ntī cālaktzī'n hua'chi ixcamana'. )3 Chō'la pātza'nkānī'ta'ntit ixtachihuīn Dios a'nlhā Dios quincāchihuīna'maxquī'yāni' lā' quincālaktzī'nāni' hua'chilh ixcamana'. Chuntza' huan:Xa'nca capāstacti a'xni'ca' mā'a'kahuānīyāni' Dios.Tū' caji'clhua' a'xni'ca' xla' quilhnīyāni'. N( A'yuj a'katunu' hui'xina'n tlahua'cu'tunā'tit a'ntūn tū' tzey, lej lītanūni'nī'ta'ntit natlahua'yā'tit xmān a'ntūn tzey. Lā' a'yuj jicslīhua' pero ū'tza tū' cātalīmaknīnī'ta'ni'. {'o Capāstactit a'nchī pātīni'lh Jesucristo lā' a'nchī ixtatā'lāsta'la huan chi'xcuhuī'n a'ntī ixtaca'tzanca'tzī. Chuntza' tū' cajiclhua'tit a'yuj pātīni'mpā'na'ntit. Lā' tū' camakxtektit natlahua'yā'tit ixtapuhuān Dios. \&1 Lā' chuhua'j capāstacui Jesucristo. Quina'n kalhlaka'ī'yāuj que Jesucristo quincāmāpūtaxtūnī'ta'ni'tza'. Lā' xla' naquincāmaktāyayāni' nakalhlaka'ī'yāuj ā'chulā' līhuan lahui'lāna'ujcus. Xla' lej pātīni'lh a'xni'ca' nīlh nac cruz. Lā' a'yuj lej lakmaka'nca lā' a'yuj lej pātīni'lh, xla' pātīkō'lh como ixca'tzī que ā'calīstān lej napāxuhua. Lā' chuhua'j huī' na ixpāxtūcāna'j Dios nac a'kapūn a'nlhā tā'māpa'ksīni'n Dios. % ' Quina'n ca'tzīyāuj a'nchī huan tamā'na chi'xcuhuī'n ixtalīpāhuan Dios. Lā' a'yuj tapātīni'lh, xlaca'n tū' tataspi'tchokolh na ixtej Dios. Lā' quina'n cacāmaksca'tui xlaca'n. Lā' chuntza' camakxtekkō'uj a'ntū quincāmāmakchuyīyāni' na ixtej Dios. Lā' tū'tza' catlahuáuj a'ntūn tū' tzey, a'yuj jicslīhua' makxtekāuj. Lā' tū' cajiclhuá'uj natlahuayāuj ixtapuhuān Dios. ~}h|| {4zyy{xew9v}utt"ssrHppBoJnmllkjiiiJ@II-HgGGEE>DDD"CBAA?>=&^My o ` .  +`tR2dVA Lā' xla' cāhuanilh: ―Quit icka'lhī quilīhua't. Hui'xina'n tū' ca'tzīyā'tit. ULā' līhuan ixtamimā'na huan tachi'xcuhuī't, huan ī'sca'txtunu'nī'n Jesús tahuanilh: ―Māpa'ksīni', catihua'ya' macsti'na'j. HT Tataxtulh de huan cā'lacchicni' para natalaka'n Jesús. S―Capintit laktzī'nā'tit kalhatin chi'xcu' a'ntī quihuanikō'lh ixlīhuāk a'ntū ictlahuanī't. Chō'la ū'tza' a'ntī Cristo. rR]Huan puscāt hui'līlh ixpūxka'tni' lā' a'lh nac cā'lacchicni' lā' cāhuanilh huan tachi'xcuhuī't: 1Q[Lā' tuncan tachilh ī'sca'txtunu'nī'n. Lā' talē'cnīlh como talaktzī'lh Jesús a'nchī ixtā'chihuīna'mā' huan puscāt. Lā' nīn chā'tin kalhasqui'nīlh huan puscāt: “¿Tuchū lacasqui'na'?” Lā' tū' kalhasqui'nīca Jesús: “¿A'chī' tā'chihuīna'mpā't huan puscāt?” QPLā' Jesús huanilh: ―U'tza' quit a'ntī tā'chihuīna'mā'ni'. aO;Huan puscāt huanilh: ―Quit icca'tzī que namin huan Mesías a'ntī huanican Cristo a'ntī Dios lacsacui'līnī't lā' mānūlh ixlīmāpūtaxtūnu'. Xla' naquincāhuanikō'yāni' ixlīhuāk a'xni'ca' namin. eNCDios lakahuan a'yuj tū' laktzī'ncan. Lā' tasqui'nī que tachi'xcuhuī't natamācā'tanī con ixlīhuāk ixa'clhcunucca'n; lā' tasqui'nī natakalhlaka'ī' ixtachihuīn Dios. Chuntza' xa'nca natalīmācā'tanī Dios. hMIChilhtza' huan quilhtamacuj a'xni'ca' a'ntī xa'ncq tamācā'tanī xaTāta' Dios natamācā'tanī con ixlīhuāk ixa'clhcunucca'n lā' natakalhlaka'ī' ixtachihuīn Dios. Dios lacasqui'n que chuntza' nalīmācā'tanīcan. GLHui'xina'n samaritanosnu' tū' lakapasā'tit a'ntī mācā'tanī'yā'tit. Quina'n iclakapasāuj a'ntī icmācā'tanīyāuj. Lā' a'ntī namāpūtaxtūnu'n, xla' ū'tza' kalhatin israelita. eKCLā' Jesús kalhtīlh: ―Cakalhlaka'i' a'ntū na'icuaniyāni'. Namin lakatin quilhtamacuj a'xni'ca' tū'tza' catimaclacasqui'nca na'a'ncan mācā'tanīcan xaTāta' Dios huan nac kēstīn lā' nīn nac Jerusalén. :JmHuan quinapapna'ca'n samaritanosnu' ixtamācā'tanī Dios huā'tzā' nac kēstīn. Lā' hui'xina'n israelitas hua'nā'tit que xmān nac Jerusalén tzē namācā'tanīcan Dios. YI+Lā' huan puscāt huanilh: ―Hui'x ixa'cta'sana' Dios. Chuntza' tasu'yu. H!Hui'x cāka'lhī'nī'ta' kalhaquitzis minkōlu'. Lā' a'ntī tā'hui'la' chuhua'j, xla' tū' minkōlu'. Ixlīstu'ncua' a'ntū huanī'ta'. G%Lā' huan puscāt kalhtīlh: ―Tū' icka'lhī quinkōlu'. Jesús huanilh: ―Stu'ncua' a'ntū hua'na' que tū' ka'lhī'ya' minkōlu'. QFLā' Jesús huanilh: ―Caquīta'sa'ni' minkōlu'. Lā' cata'tit. 7EgLā' huan puscāt huanilh: ―Pues caquima'xqui' huā'mā' xcān lā' chuntza' tū'tza' maktin ictikalhpūtīlh lā' chuntza' tū'tza' ictimilh na'icxka'ta huā'tzā'. DLā' a'ntī natahua' huā'mā' xcān a'ntū na'iccāmaxquī' quit, xlaca'n tū'tza' maktin catitakalhpūtīlh. Huan xcān a'ntū na'iccāmaxquī' quit nala hua'chi mu'sni' na ixchakānca'n, lā' nacāmaxquī' xasāsti' ixquilhtamacujca'n para pō'ktu. rC] Lā' Jesús huanilh: ―Ixlīhuāk a'ntī natahua' huā'mā' xcān, nataka'lhīpala takalhpūtīt. /BW A'ntī quimpapca'n Jacob quincāmāchokoni'ni' huā'mā' mu'sni'. A'tzā' ixko'tnun Jacob lā' ixo'kxa'n lā' ixanimalhna'. Lā' ¿chu hui'x más ka'tla' que Jacob? (AI Huan puscāt huanilh: ―Hui'x tū' ka'lhī'ya' a'ntū napūmācutuya' lā' huan mu'sni' pūlhmā'n hui'lacha'. ¿Lhāchū nataya'ya' huan xatzey xcān? 5@c Lā' Jesús kalhtīlh: ―Ixca'tzi cahuā a'ntū Dios māstā' lā' a'ntī squi'ni'mā'ni' mixcān, hui'x ixquisqui'ni' quit lā' quit xa'icmaxquī'ni' xatzey xcān. j?M Lā' huan puscāt samaritana huanilh huan Jesús: ―Hui'x israelita lā' quit samaritana. Lā' ¿a'chī' quisqui'ni'ya' xcān? ―chuntza' huanilh porque huan israelitas tū' ixtalālaktzī'ncu'tun con huan samaritanosnu'. g>GHuan sca'txtunu'nī'n ixta'a'nī't nac cā'lacchicni' para natatamāhua ixlīhua'tca'n. =1Lā' tū' xlīt lakchilh kalhatin puscāt xala' nac Samaria para namācutu xcān como ī'xka'tmā'. Lā' Jesús huanilh: ―Quintā'hua' mixcān. <A'ntza' ixuī' lakatin mu'sni' a'ntū makāntza' ixla' ixuanī't Jacob. Lā' hua'chi tastu'nūta Jesús chā'lh nac huanmā' mu'sni'. Lā' como lejtza' makat ixtlā'huanī't, lejtza' ixtlekuanī't. Lā' a'ntza' tahui'lalh na ixquilhtūn huan mu'sni'. \;1Lā' a'xni'ca' Jesús ixtētaxtumā' a'nlhā ixtapa'ksī nac Samaria, chā'lh nac lakatin cā'lacchicni' ixtacuīni' Sicar na ixpajtzu huan ti'ya't a'ntū Jacob ixmaxquī'nī't ixo'kxa' a'ntī ixuanican José. <:sLā' huan ixtej Galilea tētaxtu por Samaria. %9CLā' a'xni'ca' Jesús ca'tzīlh que huan fariseosnu' ixcāmāca'tzīnīcanī'ttza' huā'mā', Jesús taxtulh de huan nac Judea lā' a'lh para nac Galilea. l8QPero Jesús tū' ixmā'kpaxīni'n; xmān ī'sca'txtunu'nī'n Jesús ū'tunu'n ixtamā'kpaxīni'n. E7 Huan fariseosnu' ixcāmāca'tzīnīcanī'ttza' que huan Jesús más lhūhua' ixtastālani' lā' ixcāmā'kpaxīmā', lā' Juan tū' lej lhūhua' a'ntī ixtastālani' lā' ixcāmā'kpaxī. z6m$A'ntīn talīpāhuan ixO'kxa' Dios, xlaca'n nataka'lhī xasāsti' ixquilhtamacujca'n para pō'ktu. Lā' a'ntīn tū' talīpāhuan, xlaca'n tū' catitaka'lhīlh xasāsti' ixquilhtamacujca'n para pō'ktu. Lā' Dios lej nacāmāpātīnī.o5W#Huan xaTāta' pāxquī' huan ixO'kxa' lā' macamaxquī'kō'lh ixlīhuāk para namāpa'ksīni'n xla'. 4/"Huan a'ntī Dios macamilh, xla' līchihuīna'n ixtachihuīn Dios porque Dios maxquī' huan Espíritu Santo lā' tū' lakpuhuan a'nchī māstā'. 3!!Palh catīhuā kalhlaka'ī' ixtachihuīn a'ntī mincha' de nac a'kapūn, chuntza' tasu'yu que xla' puhuan que stu'ncua' a'ntū huan Dios. v2e Lā' xla' līchihuīna'n a'ntū laktzī'nī't lā' kaxmatnī't. Lā' nīn tintī' kalhlaka'ī' a'ntū huan. :1mA'ntī minī'ta'ncha' xala' nac a'kapūn, ū'tza' más xaka'tla' que ixlīhuākca'n. A'ntīn talacatuncuī nac quilhtamacuj, ū'tunu'n xalanī'n nac quilhtamacuj lā' xmān talīchihuīna'n a'ntū xala' nac cā'quilhtamacuj. A'ntī mincha' de nac a'kapūn, ū'tza' más xaka'tla' de ixlīhuākca'n. 0Maclacasqui'n que Jesús ā'chulā' natastālani'kō' lā' quit tū' ā'chulā' quintistālani'ca. A'ntī mincha' de nac a'kapūn /)A'xni'ca' cāxtlahuacanī'ttza' para natapūchahuacan, huan tasqui'ni' nala ixla' huan squi'nīni'. Huan ixamigo squi'nīni' xmān tāya lā' kaxmata. Lā' līpāxuhua a'nchī pāxuhua huan squi'nīni'. Lā' nā chuntza' quit lej iclīpāxuhua Jesús como talakminkō'. u.cHui'xina'n kaxpa'ttit a'nchī icualh: “Tū' quit Cristo. Xmān quimacamincanī't para na'icpū'lani'”. [-/Juan cākalhtīlh: ―Kalhatin chi'xcu' ka'lhī xmān a'ntū Dios maxquī'. ^,5Talaka'lh huan Juan lā' tahuanilh: ―Māpa'ksīni', ¿pāstaca' huan chi'xcu' a'ntī ixtā'hui'lāchi tintacut Jordán lā' a'ntī līchihuī'na'? Chuhua'j nā xla' mā'kpaxīni'mā' lā' ū'tza' talakminkō'. Z+-Makapitzīn ixchi'xcuhuī'n Juan tatzuculh tatā'lāhuanī huan ā'makapitzīn israelitas por ixpālacata huan a'nchī mā'kpaxīni'ncan lā' palh Dios laktzī'n más xatzey catīhuā a'xni'ca' a'kpaxa. 4*cTūna'j ixmānūcan Juan nac pūlāchī'n. 0)YLā' nā huan Juan nā ixmā'kpaxīni'n huan nac Enón na ixpajtzu Salim como a'ntza' ixmā' lhūhua' xcān. Lā' huan tachi'xcuhuī't ixtalakchin lā' ixta'a'kpaxa. &(ELā' ā'calīstān Jesús a'lh nac estado de Judea lā' tatā'a'lh huan ī'sca'txtunu'nī'n. Lā' a'ntza' tachokolh lātma'j lā' ixmā'kpaxīni'mā'. ^'5A'ntīn tatlahua a'ntūn tzey, xlaca'n tatapajtzū nac cā'xkakana' para que nacālaktzī'ncan lā' naca'tzīcan que xlaca'n tatlahua chu a'nchī Dios lacasqui'n. Juan huan Mā'kpaxīni' līchihuīna'mpā Jesús h&IHuāk a'ntīn tatlahua a'ntū ko'hua'jua' tū' talakatī huan xkakana' lā' tū' tatapajtzūcu'tun nac cā'xkakana' porque tū' talacasqui'n que nacālaktzī'ncan nīn naca'tzīcan a'nchī tatlahuanī't a'ntūn tū' tzey. %Milh huā' nac quilhtamacuj huan a'ntī hua'chi xkakana' como māsu'yu a'ntū ixlīstu'ncua'. Lā' makapitzīn tū' ixtalakatī huan Xkakana'. Ixtalakatī a'nlhā cā'pucsua' porque xlaca'n ixtatlahuacu'tun a'ntūn tū' tzey. Lā' ū'tza' nacālīmāpātīnīcan. b$=’A'ntīn talīpāhuan ixO'kxa' Dios, xlaca'n tū' caticāmāpātīnīca. A'ntīn tū' talīpāhuan, xlaca'n nacāmāpātīnīcan porque xlaca'n tū' talīpāhuan ixO'kxa' Dios a'ntī xmān kalhatin ixuanī't. k#ODios macamilh ixO'kxa' nac quilhtamacuj. Tū' macamilh para nacāmāpātīnī xalanī'n nac cā'quilhtamacuj. Macamilh para que xlaca'n natapūtaxtu. Ixlīhuākca'n a'ntīn takalhlaka'ī' ixO'kxa' Dios, xlaca'n natapūtaxtu. f"ELā' Jesús cāhuanipā: ―Dios lej cāpāxquī' ixlīhuākca'n huan tachi'xcuhuī't xalanī'n nac quilhtamacuj. U'tza' līmāstā'lh ixO'kxa' a'ntī xmān kalhatin ixuanī't para que chuntza' ixlīhuākca'n a'ntīn talīpāhuan xla', xlaca'n tū' maktin catitasputli. Nataka'lhī xasāsti' ixquilhtamacujca'n a'ntū natāyani' para pō'ktu. .!ULā' chuntza', ixlīhuākca'n a'ntīn quintalīpāhuan nataka'lhī xasāsti' ixquilhtamacujca'n para pō'ktu. Dios cāpāxquī' ixlīhuākca'n huan tachi'xcuhuī't R Lā' chu a'nchī Moisés pūmā'kayāhualh qui'hui' huan lūhua' nac cā'lhpi'mpi'li' ti'ya't, nā chuntza' maclacasqui'n naquimā'kayāhuacan quit nac cruz. Lā' quit huan Chi'xcu' xala' Tālhmā'n. K ’Nīn tintī' lakapasna'n nac a'kapūn, xmān quit. Como xa'icui'lacha'cus a'xni'ca' tūna'j xa'icyujāchi de nac a'kapūn, quit iclakapasna'n. Lā' quit huan Chi'xcu' xala' Tālhmā'n. q[ Como hui'xina'n tū' quilākalhlaka'ī'yāuj a'xni'ca' quit iccālīkalhachihuīna'ni'yāni' a'ntū xala' nac cā'ti'ya'tna', tū' quintilākalhlaka'ī'uj quit palh na'iccālīkalhachihuīna'ni'yāni' catūhuā xala' nac a'kapūn. >u Ixlīstu'ncua' a'ntū icuaniyāni'. Iclīchihuīna'nāuj a'ntū icca'tzīyāuj lā' icuanāuj a'ntū iclaktzī'nī'tauj. Lā' hui'xina'n tū' kalhlaka'ī'yā'tit a'ntū icuanāuj. w Lā' Jesús hualh: ―¿Chu tū' ca'tzīya' huā'mā'? Lā' hui'x kalhatin ixmākalhtō'kē'ni'ca'n israelitas. O Nicodemo kalhasqui'nīpā: ―Lā' ¿chichū līlalh huā'mā'? !;Huan ū'ni' lakachu a'n. Xmān kaxpa'ta' a'nchī macasā'nan lā' hui'x tū' ca'tzīya' lhachū mincha' lā' tū' ca'tzīya' lhachū a'mā'. Lā' nā chuntza' tū' ca'tzīya' a'nchī kalhatin chi'xcu' tzē naka'lhī xasāsti' ixquilhtamacuj por ixlīmāpa'ksīn Espíritu Santo. Tū' calē'cni' a'ntū icuaniyāni': “Maclacasqui'n que naka'lhī'yā'tit xasāsti' minquilhtamacujca'n milīhuākca'n hui'xina'n”. LHuan a'ntī ixcaman tachi'xcuhuī't, ū'tza' ka'lhī ixquinīt lā' ixlucut. Lā' a'ntī ka'lhī xasāsti' ixquilhtamacuj por ixlīmāpa'ksīn Espíritu Santo, ū'tza' ka'lhī ixEspíritu Dios. c?Lā' Jesús hualh: ―Ixlīstu'ncua' a'ntū icuaniyāni'. Xmān ū'tunu'n a'ntī taka'lhī xasāsti' ixquilhtamacujca'n por ixpālacata xcān lā' huan Espíritu Santo, xmān xlaca'n tzē natatapa'ksī con Dios. ONicodemo kalhasqui'nīlh: ―Lā' ¿chichū līlalh huā'mā', kalhatin chi'xcu' papatza' lā' naka'lhī xasāsti' ixquilhtamacuj? Tūla natanūpala na ixpān ixtzī't para nalacatuncuīpala. 7gLā' Jesús huanilh: ―Ixlīstu'ncua' a'ntū icuaniyāni'. Xmān ū'tunu'n a'ntī taka'lhī xasāsti' ixquilhtamacujca'n, xmān ū'tunu'n tzē natatapa'ksī con Dios. Lakatin tzī'sa' xla' lakmilh huan Jesús lā' huanilh: ―Mākalhtō'kē'ni', ca'tzīcan que Dios macaminī'ta'ni' para namāsu'yu'ya'. Xmān ū'tunu'n a'ntī Dios tatā'scuja, xmān xlaca'n tzē natatlahua huan lē'cnīn hua'chi tlahua'ya' hui'x. d CIxuī' kalhatin fariseo ixtacuīni' Nicodemo. Xla' kalhatin xapuxcu' israelitas ixuanī't. %CLā' tū' ixmaclacasqui'n ā'kalhatin a'ntī nahuani chichū huanī't huan tachi'xcuhuī't. Xla' cālakapasni'kō' ixtapāstacna'ca'n tachi'xcuhuī't.'Lā' como Jesús ixcālakapaskō' ixlīhuākca'n, xla' ixca'tzī que makapitzīn ixtakalhlaka'ī' lā' ā'makapitzīn tū' ixtakalhlaka'ī'. B}Nac Jerusalén ixlamā' cā'tani' a'ntū huanican pascua. Lā' Jesús ixui'lacha' lā' a'ntza' tlahualh lhūhua' lē'cnīn. Lā' ū'tza' lhūhua' talīkalhlaka'ī'lh huan Jesús. ucLā' ī'sca'txtunu'nī'n tapāstacli ixtachihuīn Jesús a'xni'ca' xla' lakahuanchokolh. Lā' takalhlaka'ī'lh a'ntū ixtatzo'kni' na ixtachihuīn Dios lā' nā a'ntū hualh Jesús. Jesús cālakapaskō' ixlīhuākca'n tachi'xcuhuī't V%Lā' a'xni'ca' hualh huā'mā' Jesús ixlīchihuīna'mā' de ixmacni'. & EHuan israelitas takalhtīlh: ―Tu'pu'xamachāxan cā'ta līcāxtlahuakō'ca huan lītokpān. Lā' ¿chu hui'x xmān tu'tuma'j nalīcāxtlahuakō'ya'? u cLā' Jesús cāhuanilh: ―Calactlahua'tit huā'yā chic lā' ixlītu'tuma'j na'iclīcāxtlahua quit.  3Huan israelitas tahuanilh: ―¿Chu ka'lhī'ya' līmāpa'ksīn para natlahua'ya' huā'mā'? Caquilātlahuani'uj lakatin lē'cnīn para que chuntza' na'icca'tzīyāuj palh hui'x ka'lhī'ya' līmāpa'ksīn para nacāmāxtuya' huan animalhna' de huan xaka'tla' lītokpān. A {Lā' ī'sca'txtunu'nī'n talīpāstacli chu a'nchī ixtatzo'kni' na ixtachihuīn Dios:Lej iclacasqui'n ca'a'cnīni'ni'ca ixchic Dios.Lā' ū'tza' naquilīlakmaka'ncan. ' GLā' cāhuanilh huan stā'na'nī'n tantzasnān: ―Camāxtutit huan tamā'na de huā'tzā'. Tū' catlahua'tit hua'chi lītamāuj huā' na ixchic quinTāta'. ykJesús tlahualh lakatin lītāsno'knu' de lazo, lā' cālītansno'kxtukō'lh ixlīhuākca'n huan borregosnu' lā' huan huācaxna'. Cāmakpūspi'tni'lh ixmesaca'n a'ntī ixtaxtāpalīmā'na tumīn, lā' cāmaka'ni'kō'lh huan ixtumīnca'n. dALā' tanūlh nac xaka'tla' lītokpān. Lā' a'ntza' cālaktzī'lh a'ntī ixtastā'mā'na huācax lā' borregos lā' tantzasnān, lā' ā'makapitzīn a'ntī ixtahui'lāna' con ixmesaca'n para nataxtāpalī huan tumīn. F Lā' como lejtza' pajtzu ixmimā' huan cā'tani' a'ntū huanican pascua a'ntū pō'ktu ixtapūtlahua cā'tani' huan israelitas, Jesús a'lh nac xcānsipej a'ntū huanican Jerusalén. (I A'calīstān Jesús a'lh nac Capernaum. Lā' tatā'a'lh ixtzī't lā' ixtā'timīn lā' ī'sca'txtunu'nī'n. Lā' a'ntza' tatachokolh lātma'j. Jesús cātamacaxtukō'lh a'ntū ko'hua'jua' na ixchakān huan xaka'tla' lītokpān Mt. 21.12‑13; Mr. 11.15‑18; Lc. 19.45‑46 kO U'tza' huā'mā' a'ntū tlahualh Jesús nac Caná nac estado de Galilea, ū'tza' xapū'la lē'cnīn a'ntū tlahualh Jesús. Lā' chuntza' līmāsu'yulh ixlīmāpa'ksīn. Lā' ī'sca'txtunu'nī'n takalhlaka'ī'lh Jesús.  Lā' huanilh: ―Lanān xapū'la cāmaxquī'can a'ntī cākantāyacan huan xatzey vino. Lā' ā'calīstān, a'xni'ca' tzejtza' tako'tnī't huan a'ntī cākantāyacanī't, cāmaxquī'can huan a'ntūn tū' lej xatzey. Lā hui'x ā'xmān māstā'ya' huan xatzey vino. c? Lā' huan xapuxcu' quilhca'tzīlh. Lā' vinotza' ixuanī't. Lā' xla' tū' ixca'tzī palh xcān ixuanī't lā' ixtaxtāpalīnī'ttza' huan xcān, vinotza' ixlanī't. Ixtaca'tzī xmān huanmā'na macatzī'tni'nī'n porque ū'tunu'n ixtamojōnī't xcān nac huan pūxka'tni'. Lā' huan xapuxcu' de huan cā'tani' ta'sani'lh huan squi'nīni'. ykLā' Jesús cāhuanilh: ―Camācututit macsti'na'j lā' calīpini'tit huan a'ntī xapuxcu' de huan cā'tani'. Jesús cāhuanilh huan macatzī'tni'nī'n: ―Cacāmātzuma'tit de xcān huā' pūxka'tni'. Lā' chuntza' xlaca'n xa'nca tamātzumalh. Lā' ixuī' pāchāxan pūxka'tni' de chihuix a'ntū ixcāmaclacasqui'ncan a'xni'ca' ixmakacha'ka'ncan chu a'nchī ixtalanānca'n. (Huan tachi'xcuhuī't israelitas ixtakalhlaka'ī' que palh maklhūhua' ixtamakacha'ka'lh, chuntza' natala lacuan na ixlacapūn Dios.) Lā' huan pātunu' pūxka'tni' ixtalītatzuma lakatunu' hua'chi tā'ti'pu'xamna' hasta lakatin ciento litros de xcān. u~cIxtzī't cāhuanilh huan macatzī'tni'nī'n: ―Catlahua'tit ixlīhuāk a'ntū xla' nacāhuaniyāni'. q}[Lā' Jesús kalhtīlh: ―Lā' ¿a'chī' quihuani'ya' huā'mā', Nā'? Tūna'j tzucu quilītlōt. `|9Lā' como sputli huan xavino uva, ixtzī't Jesús huanilh: ―Tintī'tza' xavino uva. B{Lā' nā kantāyaca Jesús lā' con ī'sca'txtunu'nī'n. z 1Ixlīlakatu'tun chi'chini' tapūchahuaca nac lakatin cā'lacchicni' a'ntū huanican Caná, nac estado de Galilea. Ixtzī't Jesús a'ntza' ixuī'. .y W3Lā' nā hualh Jesús: ―Ixlīstu'ncua' a'ntū icuaniyāni'. Hui'xina'n nalaktzī'nā'tit huan a'kapūn laquī'yā, lā' huan ángeles a'ntū nacāmacamin Dios. Xlaca'n natatahua'ca' lā' natayujāchi na ixa'cpūn huan Chi'xcu' xala' Tālhmā'n. Quit huan Chi'xcu' xala' Tālhmā'n.Gx  2Lā' Jesús kalhtīlh: ―Quinkalhlaka'ī'ya' xmān por ixpālacata icuanini' iclaktzī'ni' na ixtampīn huan a'kalhpauj. Nalaktzī'na'cus más laka'tla'n catūhuā a'ntū na'ictlahua. w  1Natanael kalhtīlh: ―Māpa'ksīni', hui'x ixO'kxa' Dios; hui'x a'ntī Dios lacsacni' para nala'ya' ixreyca'n israelitas. Bv 0Natanael kalhasqui'nīlh: ―¿Chichū quilīlakapasti? Lā' Jesús huanilh: ―Quit iclaktzī'ni' xapū'la na ixtampīn huan a'kalhpauj a'xni'ca' tūna'j ixta'sani'yāni' Felipe. u /Jesús laktzī'lh huan Natanael lakmimā' lā' hualh: ―Huan a'ntī mimā' ū'tza' tzeyā israelita. Xla' tū' a'kxokonu'n. t {.Lā' Natanael hualh: ―¿Chu tzēn taxtu de Nazaret a'ntū xatzey? Lā' Felipe kalhtīlh: ―Cata't laktzī'na'. zs o-Felipe quīkaksli Natanael lā' huanilh: ―Icpāxtokuitza' huan chi'xcu' a'ntī tatzo'kni' na ixtachihuīn Dios a'nlhā Moisés tzo'kli huan ley lā' a'nlhā tatzo'knulh huan profetas. Xla' ū'tza' Jesús, ixo'kxa' José xala' nac Nazaret. pr [,Lā' huā'mā' Felipe xala' nac Betsaida ixuanī't lā' nā a'ntza' xalanī'n Andrés lā' Pedro. q %+Lā' ixlīlakalī huampala Jesús ixa'ncu'tun a'nlhā huanican Galilea. Lā' tā'lāpāxtokli Felipe lā' huanilh: ―Caquistāla'ni'. p 3*Lā' Andrés tā'a'lh Simón talaktzī'n Jesús. Lā' a'xni'ca' Jesús laktzī'lh huan Simón lā' huanilh: ―Hui'x Simón, ixo'kxa' Jonás. Hui'x nahuanica'na' Cefas ―huā'mā' ū'tza' huanicu'tun: Pedro lā' nā chihuix. Jesús ta'sani'lh huan Felipe lā' Natanael 7o i)Lā' chu tuncan Andrés putzalh ixtā'tin a'ntī ixuanican Simón lā' huanilh: ―Icpāxtokuitza' huan Mesías ―ū'tza' huanicu'tun: Cristo a'ntī lacsacui'līnī't Dios. :n o(Lā' huan tamā'na' kalhatu' a'ntī tastālani'lh Jesús por ixpālacata a'ntū ixcāhuaninī't Juan, lā' kalhatin de ū'tunu'n ixuanican Andrés, ixtā'tin Simón Pedro. Zm /'Lā' Jesús cākalhtīlh: ―Cata'ntit lā' calaktzī'ntit. Tatā'a'lh lā' talaktzī'lh a'nlhā ixuī'. Lā' como lejtza' kōtanū ixuanī't, hua'chi maktā'ti', a'ntza' tatachokolh huanmā' chi'chini'. 0l [&Lā' Jesús talakspi'tli lā' laktzī'lh ixtastālani'tēlha lā' cāhuanilh: ―¿Chichū puhua'nā'tit? Lā' xlaca'n tahuanilh: ―Māpa'ksīni', ¿lhachū hui'la'? tk c%Huan kalhatu' ī'sca'txtunu'nī'n Juan takaxmatli a'xni'ca' hualh. Lā' xlaca'n tastālani'lh Jesús. ij M$Lā' laktzī'lh ixtētaxtumā' Jesús. Lā' Juan lakalaktzī'lh Jesús lā' hualh: ―U'tza' huā'mā' a'ntī macamilh Dios lā' a'ntī huanican Ixcordero Dios, como xla' nacāmāpānūni' ixtalaclē'i'ca'n tachi'xcuhuī't. _i 9#Lā' ixlīlakalī huampala Juan ixcātā'layā con kalhatu' ī'sca'txtunu'nī'n. "h ?"Iclaktzī'nī'ttza' a'nchī quihuanica. Lā' ū'tza' iclīmāstū'nca quit que ū'tza' huā'mā' ixO'kxa' Dios. Huan xapū'la ī'sca'txtunu'nī'n Jesús 3g a!Xapū'la quit tū' xa'icca'tzī tichū xla'. Quihuanilh Dios a'ntī quimacā'lh para na'icmā'kpaxīni'n con xcān. Dios quihuanilh: “Nalaktzī'na' nayujāchi huan Espíritu Santo lā' nachin na ixa'cpūn kalhatin chi'xcu'. Huā'mā' chi'xcu' ū'tza' a'ntī līmā'kpaxīni'n Espíritu Santo”. :f o Lā' nā cāhuanilh Juan: ―Quit iclaktzī'lh huan Espíritu Santo a'ntū yujchi lā' chilh na ixa'cpūn. Lā' huan Espíritu Santo tasu'yulh hua'chi lakatin tantzasnān. *e OA'yuj quit tūna'j xa'iclakapasa, quit icminī't icmā'kpaxīni'n con xcān para que huan tachi'xcuhuī't nataca'tzī que Dios macamilh huan a'ntī icpū'lani'. ;d qU'tza' iclīchihuīna'lh a'xni'ca' iccāhuanini': “A'ntī icpū'lani'nī't, ū'tza' līhuaj xaka'tla' que quit porque xla' lanāntza' ixuī' a'xni'ca' quit iclacatuncuīlh”. *c OLā' ixlīlakalī Juan laktzī'lh Jesús ixlaktapajtzūtēlha lā' cāhuanilh huan tachi'xcuhuī't: ―Calaktzī'ntit a'ntī mimā'. U'tza' huā'mā' a'ntī macaminī't Dios lā' ū'tza' huanican Ixcordero Dios. U'tza' namāpānū huan quintalaclē'i'ca'n xalanī'n nac quilhtamacuj. &b GLā' huāk huā'mā' pātle'kelh a'nlhā huanican Betábara tīntacut huan pūxka Jordán, a'nlhā ixmā'kpaxīni'n Juan. Jesús hua'chi Ixcordero Dios oa YXla' līhuaj xaka'tla' que quit. Lā' tū' minī'ni' nīn na'icxcutni' ixlīkalhtza'pa'can ī'zapato. /` YLā' Juan cāhuanilh: ―Quit iclīmā'kpaxīni'n xmān con xcān. Yā na milaclhpu'nanca'n kalhatin a'ntīn tū' lakapasā'tit. Lā' nā xla' namā'kpaxīni'n. +_ QLā' xlaca'n takalhasqui'nīlh: ―Lā' ¿a'chī' mā'kpaxīni'mpā't palh tū' Cristo hui'x, nīn Elías, nīn huan ixa'cta'sana' Dios a'ntī icka'lhīmā'nauj? b^ ?Lā' nā ixtahui'lāna' makapitzīn fariseosnu' a'ntī ixcālakmacamincanī't Juan. F] Juan cākalhtīlh: ―Quit hua'chi a'ntī ta'sa nac cā'lhpi'mpi'li' ti'ya't lā' huan: “Cacāxtlahua'tit mintapāstacna'ca'n para que nakaxpa'tā'tit huan Māpa'ksīni' a'xni'ca' namin”. Chuntza' hualh ixa'cta'sana' Dios a'ntī huanican Isaías, a'xni'ca' hualh:Camā'lakstu'nctit ixtej Māpa'ksīni'. \ ;Lā' takalhasqui'nīpā: ―¿Tichū hui'x? Caquilāhuaniuj para na'iccāhuaniyāuj a'ntī quincātamacaminī'ta'ni'. ¿Tichū hua'na' que hui'x? [ Lā' takalhasqui'nīpā: ―¿Tichū hui'x? ¿Chā hui'x huan ixa'cta'sana' Dios a'ntī huanican Elías? Lā' Juan hualh: ―Tū' quit. Lā' takalhasqui'nīpā: ―¿Chā hui'x huan ixa'cta'sana' Dios a'ntī icka'lhīmā'nauj? Lā' xla' kalhtīni'lh: ―Tū'. Z !Lā' Juan cāmālacstū'ncni'lh lā' cāhuanilh: ―Pues quit, tū' quit Cristo a'ntī Dios lacsacli lā' hui'līlh ixlīmāpūtaxtūnu'. &Y GLā' huan israelitas xalanī'n nac Jerusalén talakmacamilh Juan makapitzīn curasna' lā' levitasna'. Lā' xlaca'n takalhasqui'nīlh Juan tichū xla'. X yLā' nīn tintī' laktzī'nī't Dios nīn maktin. A'ntī ixa'cstu ixO'kxa' Dios, a'ntī Dios lej pāxquī', ū'tza' quincāmāsu'ni'nī'ta'ni' a'nchī huanī't Dios. Juan līchihuīna'lh Jesucristo Mt. 3.11‑12; Mr. 1.7‑8; Lc. 3.15‑17 W 5Moisés quincāmāsu'ni'ni' ixley Dios. Pero Jesucristo quincāmāca'tzīnīyāni' a'ntū ixlīstu'ncua' lā' a'nchī quincālakalhu'manāni' Dios. `V ;Quincātlahuani'nī'ta'ni' lhūhua' talakalhu'mān, como xla' lej lakalhu'mana'n. `U ;Juan līchihuīna'lh lā' hualh: ―U'tza' huā'mā' a'ntī iclīchihuīna'lh a'xni'ca' icualh que a'ntī icpū'lani'nī't, ū'tza' līhuaj xaka'tla' que quit. Xla' lanāntza' ixuī' a'xni'ca' quit iclacatuncuīlh. .T WLā' a'ntī huanican Tachihuīn, xla' macni' lalh. Lā' xla' latahui'lalh na quilaclhpu'nanca'n. Lā' iclaktzī'uj a'nchī ka'lhī līmāpa'ksīn. Huā'mā' līmāpa'ksīn ū'tza' ixla' a'ntī ixa'cstu ixO'kxa' Dios. Xla' lej lakalhu'mana'n lā' huāk a'ntū huan ū'tza' ixlīstu'ncua'. S 3 Lā' a'nchī tala ixcamana' Dios, tū' hua'chi talacatuncuī ixcamana'ca'n tachi'xcuhuī't. Ixcamana' Dios tū' hua'chi lakatin ska'ta' a'ntī lacatuncuīlh por ixpālacata ixtapāxuhuanca'n lā' ixtapuhuānca'n tachi'xcuhuī't. Dios ū'tza' a'ntī cāmā'a'nanī ixcamana'. %R E Pero makapitzīn takalhlaka'ī'lh. Lā' ixlīhuākca'n a'ntīn takalhlaka'ī'lh, xla' cāmaxquī'lh līmāpa'ksīn para que chuntza' natala ixcamana' Dios. lQ S Xla' milh nac quilhtamacuj a'ntū ixcāxui'līnī't pero tū' talaktzī'ncu'tulh ixtā'macchicni'. tP c Lā' a'ntī scana'nca Xkakana', xla' milh nac cā'quilhtamacuj. Lā' a'yuj ū'tza' cāxui'līlh quilhtamacuj, pero xalanī'n nac quilhtamacuj tū' talakapasli lā' tū' ixtaca'tzī que ū'tza' ixcāxui'līnī't huan quilhtamacuj. sO a A'ntī mero Xkakana' ixmimā'cus nac cā'quilhtamacuj. Xla' cāmakskokō' ixlīhuākca'n tachi'xcuhuī't. eN EJuan tū' ū'tza' Xkakana'. Xla' xmān quīmāsu'yuchi huā'mā' a'ntī scana'nca Xkakana'. "M ?Xla' milh para nalīchihuīna'n a'ntī huanican Xkakana' lā' para nacāmaxquī' tapāstacna' huan tachi'xcuhuī't que natakalhlaka'ī' a'ntī Xkakana'. OL Ixuī' kalhatin chi'xcu' ixtacuīni' Juan, a'ntī Dios macamilh. +K QU'tza' hua'chi lakatin xkakana' a'ntū mālakxkakēni'n a'nlhā cā'pucsua'. Lā' huan ko'ti'ti', xla' xala' nac cā'pucsua' lā' xla' tūla tlaja huan Xkakana'. MJ Por ixpālacata ū'tza' talīhui'lāna' ixlīhuāk a'ntū jaxāna'n. Lā' xla' cāmāsu'ni' huan tachi'xcuhuī't a'ntū ixlīstu'ncua' lā' chuntza' hua'chilh ixcāmakskoni' huan tachi'xcuhuī't. }I uLā' huan Tachihuīn cāxui'līlh ixlīhuāk catūhuā a'ntū a'nan; tuntū' ixa'nalh palh tū' cahuā por ū'tza'. %H GXapū'la ixtā'lahuī' Dios. YG /A'xni'ca' tūna'j ixcāxui'lī huan quilhtamacuj, lanāntza' ixuī' kalhatin a'ntī huanican Tachihuīn, como ū'tza' quincāmālakapasnīyāni' Dios. Lā' xla' ixtā'lahuī'tza' Dios. Lā' xla' ū'tza' Dios. CFcasca'ttit que a'ntī maktāya ā'kalhatin para natlā'huampala na ixtej Dios, chuntza' namāpūtaxtū ā'kalhatin de huan līnīn lā' chuntza' namāsputūnu'ni'can ixtalaclē'i'.ETā'timīn, palh kalhatin de hui'xina'n tatonkopū lā' palh ā'kalhatin namaktāya para natlā'huampala na ixtej Dios, D{Lā' squi'ni'pā ā'maktin Dios palh ixlapā xcān. Lā' chuntza' lalh xcān. Lā' chuntza' lana'lh nac cā'tiya'tna'. cC?Dios maxquī'lh a'ntū squi'ni'lh Elías a'ntī ixa'cta'sana' Dios. Xla' kalhatin chi'xcu' hua'chi quina'n ixuanī't. Lā' xla' lej squi'ni'lh Dios tū' calalh xcān. Lā' lakatu'tun cā'ta ā'i'tāt tū' lalh xcān. B/Calāhuani'tit hui'xina'n palh tūla makxtekā'tit catūhuā a'ntūn tū' tzey. Lā' chuntza' nalālīkalhtō'ka'yā'tit. Lā' Dios nacātamātzeyīyāni' hui'xina'n a'ntī ī'tza'ca'nā'tit. Dios tlahua con ixlīmāpa'ksīn a'ntū squi'ni' kalhatin chi'xcu' a'ntīn tzey. (AIPalh xlaca'n natakalhtō'ka' lā' natakalhlaka'ī' que natzeyan, Dios namātzeyī. Lā' palh xla' tlahuanī't a'ntūn tū' līmakuan, Dios namāsputūnu'ni'. t@aA'xni'ca' ī'tza'ca'nā'tit, cacāmāta'sī'tit huan xanapuxcu'nu' a'ntī xalanī'n nac lītokpān. Lā' xlaca'n natamin lā' natalīkalhtō'ka' lā' natalītlahua aceite huan ī'tza'ca' por ixtacuīni' huan Māpa'ksīni' Jesucristo. %?C A'xni'ca' nacāpātle'keni'yāni' catūhuā cakalhtō'ka'tit hui'xina'n. A'xni'ca' līpāxūj lahui'lāna'ntit, catlī'tit a'ntū nalīpāxuhua Dios. Y>+ Lā' chuhua'j na'iccāhuaniyāni' a'ntū lej tasqui'nī. Tū' tihua'nā'tit “por Dios”. A'xni'ca' nahua'nā'tit “stu'ncua'”, xmān “stu'ncua'” nahua'nā'tit. Lā' a'xni'ca' nahua'nā'tit “tū' stu'ncua'”, xmān “tū' stu'ncua'” nahua'nā'tit. Palh tū' chuntza' natlahua'yā'tit, Dios nacāmāpātīnīyāni'. 4=a Huanāuj que lej ixtapāxuhua xlaca'n a'ntīn tatāyani'lh. Ca'tzīyā'tittza' a'nchī lītāyani'lh Job. Lā' ā'calīstān Dios maxquī'lh lhūhua', como lakalhu'malh. <! Capāstactit hui'xina'n a'nchī tapātīni'lh makāntza' ixa'cta'sana'nī'n Dios. Lā' tatāyani'lh. Hui'xina'n chu lakatin nala'yā'tit. ; Tū' calālīyāhua'tit. Palh chuntza' tlahua'yā'tit Cristo nacājuzgarlīyāni'. Xla' ū'tza' Juez. Lā' palaj namimpala. o:WHui'xina'n nā lacatzucu caka'lhī'tit. Tū' calakachipinī'tit. Palaj namimpala huan Māpa'ksīni'. 9-Lā' chuhua'j hui'xina'n, tā'timīn, līlacatzucu caka'lhī'tit hasta a'xni'ca' namin huan Māpā'ksīni' Jesucristo. Kalhatin chi'xcu' a'ntīn tlahua ixtacuxtu, xla' ka'lhī hasta que lhā nalana'n. Xla' ka'lhī hasta nala xcān pū'la lā' ā'calīstān huampala. G8Lā' huan ricosnu' tamālacapū' huan chi'xcuhuī'n a'ntī xalacuan. Lā' ū'tza' cālīmaknīca. Lā' xlaca'n tū' tatamaktāyalh. Tasqui'nī naka'lhīyāuj hasta que namimpala Jesucristo 87iHuā'tzā' nac quilhtamacuj huan ricosnu' taka'lhī ixlīhuāk. Lā' lej līpāxūj talīlatlā'huan. Xlaca'n hua'chi lakatin pa'xni' a'ntū makako'ntīcan lā' namaknīcan. (6IXlaca'n tū' tamāpalanī't a'ntīn tatā'scujli na ixā'tacuxtuca'n. Pero Dios lacahuāna'huī'. Lā' xla' ū'tza' a'ntī māpa'ksīni'nkō' ixlīhuāk nac a'kapūn lā' ixlīhuāk nac cā'quilhtamacuj. Xla' cālaktzī'mā' a'nchī ta'a'kxoko huan ixtasācua'can por tū' natamāpala. 5Lā' ixoroca'n lā' ixplataca'n hua'chilh huāk xasko'luni'. Xasko'luni' como xlaca'n lactampi'lhni' lā' tū' tamaktāyacu'tun ā'makapitzīn. Xlaca'n lej tamākēxtiminī't lhūhua' tumīn lā' pajtzutza' huan chi'chini' a'xni'ca' natapātīni'n nac pūpātīn. g4GHuan ixtumīnca'n hua'chilh xamasni'. Lā' huan ixlu'xu'ca'n huāk hua'chilh xatahuā'lani'. /3 YLā' chuhua'j na'iccāhuaniyāni' hui'xina'n macsti'na'j ixpālacata huan ricosnu'. Catatzuculh tacalhuan lā' catalakaputzalh huan ricosnu' como lej natapātīni'n. 2)Palh kalhatin ca'tzī que tzē natlahua catūhuā a'ntū līmakuan, lā' palh tū' tlahua huā'mā', chuntza' xla' ka'lhī ixtalaclē'i'.U1#Lā' hui'xina'n, tū' kalhasqui'nī'yā'tit Dios tuchū ixtapuhuān. Xmān tlahua'yā'tit a'ntūn tlahuacu'tunā'tit. Hui'xina'n lej ka'tla'jca'tzī'yā'tit. Lā' tū' līmakuan chuntza' tlahua'yā'tit. 0Chuntza' ixuantit: “Palh Dios lacasqui'n que quina'n natahui'lāyāuj ā'macsti'na'j, ū'tza' huā'mā' natlahuayāuj”. M/Huā'mā' iccāhuaniyāni': Hui'xina'n tū' ca'tzīyā'tit palh nalatā'kchokoyā'tit lakalī. Quina'n hua'chi jinta'lh como huan jinta'lh chuhua'j tasu'yu lā' ixlī'ā'ka'tlā'tus laksputpala. (.I Na'iccāhuaniyāni' hui'xina'n macsti'na'j mimpālacataca'n hui'xina'n a'ntī lāhuani'yā'tit: “Chuhua'j o lakalī na'a'nāuj nac lakatīn xcānsipej. Lā' a'ntza' natachokoyāuj lakatin cā'ta. Lā' natamāhuana'nāuj lā' nastā'nanāuj. Lā' natlajayāuj lhūhua' tumīn”. h-I Xmān kalhatin Juez a'nan. Xla' ū'tza' māni' Dios. Lā' xla' ū'tza' quincāmaxquī'ni' huan ley que ū'tza' na'a'kahuāna'ni'yāuj. Xla' tzē naquincāmāpūtaxtūyāni' lā' nā tzē naquincāmacā'nāni' nac pūpātīn. Lā' ¿a'chī' puhua'nā'tit palh hui'xina'n tzē na'a'ksa'nā'tit ā'kalhatin? Tū' ca'tzīyāuj a'ntū napātle'ke lakalī ~}|{zhyxxw(vv^uTt>s>rrIqq pko~nnGllk?jji=hhCgGff4edd cKba`__ ^]\[(Z>YYCXVV&UU2TSS=RQQPP-OO-NfMMLsKKEJJIIHH;GFEDDCBB]AAS@h@#?\>l=<<:99`88 7G6V55.33;211//1.`.-=,F++2**)M'')&!%@$$]#"_! hH&JLNBkD 0  j Dum `9 Lā' huan fariseosnu' takaxmatli a'nchī ska'lh ixtalīchihuīna'n Jesús huan tachi'xcuhuī't. Lā' huan fariseosnu' lā' huan xanapuxcu'nu' curasna' tamacā'lh ixpolicíasna'ca'n para natachī'lē'n Jesús. hILhūhua' tachi'xcuhuī't takalhlaka'ī'lh Jesús lā' tahualh: ―Lā' Cristo a'xni'ca' namin xla' tū' catitlahualh más lē'cnīn que huā'mā' chi'xcu'. Huan fariseosnu' tamacā'lh policías para nachī'lē'ncan Jesús Tuncan ixtachī'lē'ncu'tun. Lā' nīn tintī' chi'palh porque tūna'j ixchā'n huan chi'chini' a'ntū napūchi'pacan. a;Lā' quit iclakapasa como icmincha' a'nlhā hui'lacha' xla', lā' ū'tza' quimacamilh. s~_Jesús kaxmatli huā'mā' tachihuīn a'nlhā ixcāmāsu'ni'mā' nac xaka'tla' lītokpān. Lā' lej palha' chihuīna'lh: ―Hui'xina'n puhua'nā'tit que quilālakapasāuj lā' nā puhua'nā'tit que ca'tzīyā'tit a'nlhā xala' quit. Quit tū' icminī't por quimpātunca'tzi. A'ntī quimacaminī't xla' stu'ncua' lahuī'. Xla' tū' lakapasā'tit hui'xina'n. }A'xni'ca' namin Cristo nīn tintī' catica'tzīlh a'nlhā naminācha'. Pero quina'n ca'tzīyāuj a'nlhā xala' huā'mā' chi'xcu'. K|A'tzā' chihuīna'mā' na ixlacapūnca'n tachi'xcuhuī't lā' nīn tuntū' tahuanī huan pūchihuīna'nī'n. ¿Chu tapuhuan que huā'mā' chi'xcu' ū'tza' Cristo a'ntī Dios lacsacui'līnī't? 4{aLā' tatzuculh takalhachihuīna'n a'ntī ixtahui'lāna' nac Jerusalén. Lā' talākalhasqui'nīlh: ―¿Chu tū' ū'tza' huā'mā' a'ntī putzacan para namaknīcan? z!Hui'xina'n quilālīyāhuayāuj porque puhua'nā'tit que, chu a'nchī mileyca'n, tū' tzey a'ntū ictlahualh. A'xni'ca' nalīyāhua'yā'tit ā'chā'tin, tasqui'nī nalīyāhua'yā'tit chu a'nchī Dios lacasqui'n ―hualh Jesús. Jesús xla' cāhuanilh a'nlhā xala' RyChuntza' tlōkentaxtūyā'tit a'ntū hualh Moisés que nacircuncidarlīyā'tit kalhatin ska'ta' a'ntī xachi'xcu', a'yuj ū'tza' huan chi'chini' a'ntū pūjaxcan. Palh hui'xina'n chuntza' tlahua'yā'tit', lā' ¿a'chī' lē'kchipinā'tit hui'xina'n por icmātzeyīlh xa'nca huan ī'tza'ca' huanmā' chi'chini' a'ntū pūjaxcan? x/Moisés cāmāsu'ni'ni' huan talanān a'ntū huanican circuncisión (a'yuj xapū'la huan quinapapana'ca'n chuntza' ixtatlahua). Lā' ū'tza' ixpālacata hui'xina'n līcircuncidarlīyā'tit kalhatin ska'ta' a'ntī xachi'xcu', a'yuj ū'tza' huan chi'chini' a'ntū pūjaxcan. wLā' Jesús cāhuanilh: ―Milīhuākca'n lē'cnī'yā'tit por ixpālacata a'ntū ictlahualh huanmā' chi'chini' a'ntū pūjaxcan. nvULā' huan tachi'xcuhuī't takalhtīlh: ―Hui'x chō'la chuya'ya'. ¿Tichū maknīcu'tunāni'? u1’Moisés cāmaxquī'ni' hui'xina'n huan ley. Lā' milīhuākca'n tū' tlōkentaxtūyā'tit huanmā' ley. ¿A'chī' quilāmaknīcu'tunāuj? ]t3A'ntī chihuīna'n xmān por ixtapāstacna', xla' lacasqui'n que ca'a'cnīni'ni'ca. A'ntī lacasqui'n que ca'a'cnīni'ni'ca a'ntī macaminī't, ū'tza' nahuan a'ntū ixlīstu'ncua'. Lā' tū' cati'a'kxokonu'lh. s!Palh catīhuā tlahuacu'tun a'ntū Dios lacasqui'n, xla' naca'tzī palh icmāsu'yu ixtapāstacna' Dios, lā' tū' xmān quintapāstacna'. r'Lā' Jesús cākalhtīlh: ―A'ntū icmāsu'yu quit tū' quē'cstu quintapāstacna'. Xla' ū'tza' ixtapāstacna' a'ntī quimacaminī't. qLā' huan israelitas lej talē'cnīlh lā' talāhuanilh: ―¿Chichū lej līca'tzī huā'mā' chi'xcu'? Tū' maktin estudiarlīnī't. pLā' a'xni'ca' hua'chi i'tāt ixlamā' huan cā'tani', Jesús tanūlh huan nac xaka'tla' lītokpān lā' tzuculh cāmāsu'ni'. hoI Lā' ixlīhuākca'n tzē'k ixtalīkalhachihuīna'n porque ixtajicua'ni' huan israelitas. Mn Lā' lhūhua' a'ntī ska'lh ixtalīkalhachihuīna'mā'na. Makapitzīn ixtahuan: “Xla' lej tzeya chi'xcu'”. Lā' ā'makapitzīn ixtahuan: “Tū' tzey huā'mā' chi'xcu'; a'kxokonu'n”. m' Lā' huan israelitas lej ixtaputza Jesús a'nlhā ixlamā' huan cā'tani' lā' ixtalīkalhasqui'nīni'n: ―¿Lhachū lahuī' huan chi'xcu'? Sl Lā' a'xni'ca' ixta'a'nī'ttza' huan chi'xcuhuī'n, ixtā'timīn Jesús, nā xla' a'lh a'nlhā ixlamā' huan cā'tani'. Tū' cātā'a'lh huan ixtalhūhuā't tachi'xcuhuī't, xla' lakatzē'k a'lh. k9 Lā' a'xni'ca' cāhuanikō'lh ixtā'timīn, xla' tachokolh nac Galilea. Jesús a'lh a'nlhā ixlamā' cā'tani' a'ntū huanican ixla' mū'xta'ka' jCapintit hui'xina'n a'nlhā lamā' cā'tani'. Quit tūna'j icti'a'lh porque tūna'j chin huan chi'chini' a'ntū na'icpū'a'n quit. Ji Huan tachi'xcuhuī't xalanī'n nac cā'quilhtamacuj tūla caticātaca'tzalaktzī'ni' hui'xina'n. Lā' quit quintaca'tzalaktzī'n porque quit icmāsu'yu palh tū' tzey a'ntū tatlahua xlaca'n. h+Lā' Jesús cāhuanilh: ―Tūna'j chin huan chi'chini' a'xni'ca' na'ica'n nac Judea. Hui'xina'n tzē napinā'tit a'xni'ca' napincu'tunā'tit. DgLā' nīn ixtā'timīn tū' ixtakalhlaka'ī' Jesús. cf?A'ntī lacasqui'n que natalakapasa ixlīhuāk tachi'xcuhuī't, xla' tū' lakatzē'k catitlahualh catūhuā. Palh lej stu'ncua' a'ntū tla'hua'ya' hui'x, catla'hua' na ixlacapūnca'n de ixlīhuākca'n tachi'xcuhuī't. jeMHuan chi'xcuhuī'n, ixtā'timīn Jesús, tahuanilh: ―Tū' titachokoya' huā'tzā'. Capittza' nac Judea para que chuntza' mintachi'xcuhuī't a'ntīn tahui'lāna'ncha' a'ntza', xlaca'n nā natalaktzī'n a'ntū tlahua'pā't. tdaIxtapajtzūtēlhatza' huan cā'tani' a'ntū huanican ixla' mū'xta'ka' a'ntū ixtatlahua huan israelitas. c ;Lā' tuncan Jesús a'lh latā'kchoko nac Galilea. Tū'tza' ixlatā'kchokocu'tun nac Judea porque huan israelitas xalanī'n nac Judea ixtamaknīcu'tun. =bsGJesús ixlīchihuīna'mā' huan Judas Iscariote, ixo'kxa' Simón. Xla' a'ntī namacamāstā' Jesús, a'yuj ū'tza' ixlīkalhacāujtu' ixuanī't de huan sca'txtunu'nī'n.a#FLā' Jesús cākalhtīlh: ―Quit iccālacsacni' minkalhacāujtu'ca'n. Lā' kalhatin de hui'xina'n xla' tā'scujatza' huan ko'ti'ti'. y`kELā' quina'n ickalhlaka'ī'yāuj lā' quina'n icca'tzīyāuj que hui'x Cristo, hui'x ixO'kxa' Dios xalakahuan. [_/DLā' Simón Pedro kalhtīni'lh: ―Māpa'ksīni', lā' ¿tichūn tzē na'ictā'a'nāuj? Mintachihuīn ū'tza' māsu'yu chu a'nchī na'iclīka'lhīyāuj xasāsti' quinquilhtamacujca'n a'ntū para pō'ktu. ~^uCLā' Jesús cākalhasqui'nīlh huan kalhacāujtu' ī'sca'txtunu'nī'n: ―¿Nā hui'xina'n quilāmakxtekcu'tunāuj? w]gBLā' ū'tza' talīmakxtekli Jesús lhūhua' a'ntī ixtakalhlaka'ī'mā'na. Lā' tū'tza' ixtastālani'. $\AALā' hualh: ―Lā' ū'tza' iccālīhuaninī'ta'ni'tza' que nīn tintī' tzē natapa'ksī con quit palh quinTāta' tū' namāpuhuanī que naquistālani'. *[M@Lā' huan makapitzīn de hui'xina'n tū' kalhlaka'ī'yā'tit. Jesús lanāntza' ixca'tzī tichū a'ntīn tū' natakalhlaka'ī' lā' tichū namacamāstā' xla'. nZU?A'ntū iccāhuaniyāni', ū'tza' tū' huanicu'tun que stu'ncua' nahua'yā'tit quinquinit. Quinquinit tū' caticāmaxquī'ni' minquilhtamacujca'n. Huan Espíritu Santo ū'tza' tzē nacāmaxquī'yāni' xasāsti' minquilhtamacujca'n. A'ntū iccāhuanincus, ū'tza' māsu'yu a'nchī tzē nalīka'lhīyā'tit xasāsti' minquilhtamacujca'n a'ntū māstā' Dios. Yw>¿Tuchū ixpuhuantit palh ixlaktzī'ntit huan Chi'xcu' xala' Tālhmā'n tā'kayāhuamā' a'nlhā pū'la ixui'lacha'? aX;=Lā' Jesús ixca'tzī que ī'sca'txtunu'nī'n ixtalīchihuīna'mā'na lā' tū' ixcāminī'ni' huan ixtachihuīn Jesús. Lā' xla' cākalhasqui'nīlh: ―¿Chā tū' cāminī'ni'yāni' a'ntū iccāhuaniyāni'? NW<Lā' a'xni'ca' takaxmatli huā'mā', lhūhua' a'ntī ixtakalhlaka'ī'mā'na ixlīmāsca'tin Jesús, xlaca'n talāhuanilh: ―Lej jicslīhua' huā'mā' a'ntū huan. Tū'tza' kaxmatcu'tunāuj. :Vm;Jesús hualh huā'mā' a'xni'ca' ixcāmāsu'ni'mā' nac huan lītokpān nac Capernaum. Cāmāsu'ni'ca chu a'nchī natalīka'lhī xasāsti' ixquilhtamacujca'n para pō'ktu NU:Quit huā'mā' Līhua't a'ntū mincha' nac a'kapūn. Xla' tū' hua'chi huan maná a'ntūn tahua'lh minapapna'ca'n. Lā' a'yuj minapapna'ca'n tahua'lh huan maná, pero xlaca'n tanīlh. A'ntī natahua' huā'mā' Līhua't a'ntū iccālīkalhachihuīna'ni'mā'ni', xlaca'n nataka'lhī xasāsti' ixquilhtamacujca'n para pō'ktu. (TI9Quimacaminī't quinTāta' a'ntī xalakahuan. Quit xalakahuan porque quinTāta' xalakahuan. Lā' nā chuntza' na'iccāmālakahuanī a'ntī natahua' quimacni'. uSc8A'ntī natahua' quimacni' lā' a'ntī natalīko'tnun quinka'lhni', xlaca'n kēxtim naquintatā'latahui'la. hRI7Quimacni' ū'tza' huan Xatzey Līhua't lā' quinka'lhni' ū'tza' a'ntū Xatzey Līko'tnuncan. ]Q36A'ntī natahua' quimacni' lā' a'ntī natahua' quinka'lhni', xlaca'n nataka'lhī xasāsti' ixquilhtamacujca'n a'ntū para pō'ktu. Lā' quit na'iccāmālakahuanīchoko a'xni'ca' nachin huan ā'xmān chi'chini'. P5Lā' Jesús cāhuanilh: ―Ixlīstu'ncua' a'ntū iccāhuaniyāni'. Quit huan Chi'xcu' xala' Tālhmā'n. Palh hui'xina'n tū' nahua'yā'tit quimacni', lā' palh tū' nahua'yā'tit quinka'lhni', tū' catika'lhī'tit xasāsti' minquilhtamacujca'n. 3O_4Lā' huan israelitas tatzuculh talālacatāquī' lā' talāhuanilh: ―Lā' ¿chichū līlalh huā'mā' chi'xcu' naquincāmaxquī'yāni' ixmacni' para nahua'yāuj? iNK3Quit huan Līhua't a'ntū minī'ta'ncha' nac a'kapūn lā' a'ntū cāmaxquī' xasāsti' ixquilhtamacujca'n tachi'xcuhuī't. A'ntī natahua' huā'mā' Līhua't natatahui'la para pō'ktu. Huan Līhua't a'ntū na'iccāmaxquī', xla' ū'tza' quimacni'. Lā' na'icmāstā' para que nataka'lhī xasāsti' ixquilhtamacujca'n tachi'xcuhuī't ―hualh Jesús. /MW2Quit iccālīkalhachihuīna'ni'mā'ni' huan Līhua't a'ntū minī'ta'ncha' nac a'kapūn. Quit huā'mā' Līhua't. A'ntī quintakalhlaka'ī' tū' maktin catitanīlh. (LI1Minapapna'ca'n, xlaca'n ixtahua' huan maná a'xni'ca' ixtahui'lāna'ncha' nac cā'lhpi'mpi'li' ti'ya't. Lā' a'yuj ixtahua' huan maná, pero xlaca'n tanīlh. K}0Quit huan Līhua't a'ntū cāmaxquī' xasāsti' ixquilhtamacujca'n huan tachi'xcuhuī't xalanī'n nac cā'quilhtamacuj. J /Ixlīstu'ncua' a'ntū iccāhuaniyāni'. A'ntī quintalīpāhuan, xlaca'n taka'lhī xasāsti' ixquilhtamacujca'n para pō'ktu. I.’Nīn tintī' laktzī'nī't quinTāta'. Xmān quit iclaktzī'nī't, como icminī'ta'ncha' a'nlhā hui'lacha' Dios. sH_-Na ixtachihuīn Dios a'nlhā tatzo'kli profetas, chuntza' tatzo'kni':Dios nacāmāsu'ni' ixlīhuākca'n tachi'xcuhuī't. Ixlīhuākca'n a'ntī takaxmata ixtachihuīn quinTāta' lā' chuntza' tasca'ta, xlaca'n naquintastālani'. QG,Dios ū'tza' a'ntī cāmāpuhuanī tachi'xcuhuī't que naquintastālani' lā' xmān chuntza' natatapa'ksī con quit. Lā' quit na'iccāmālakahuanīchoko a'xni'ca' nachin a'ntū ā'xmān chi'chini'. KF+Lā' Jesús cāhuanilh: ―Tū' cachihuī'na'ntit chuntza'. ME*Lā' talāhuanilh: ―¿Chu tū' ū'tza' ixo'kxa' José huā'mā' Jesús? Quina'n lakapasāuj ixtāta' lā' ixtzī't. Lā' ¿a'chī' quincāhuaniyāni' chuhua'j palh minī'ta'ncha' nac a'kapūn? (DI)Lā' huan israelitas tatzuculh talīchihuīna'n Jesús. Tū' cāminī'ni'lh a'nchī hualh Jesús: “Quit huan Līhua't. Quit icmincha' nac a'kapūn”. $CA(Ixtapuhuān quinTāta' ū'tza' huā'mā': Ixlīhuākca'n a'ntī natahuan que quit ixO'kxa' Dios lā' naquintalīpāhuan, xlaca'n nataka'lhī xasāsti' ixquilhtamacujca'n para pō'ktu; lā' quit na'iccāmālakahuanīchoko a'xni'ca' nachin a'ntū ā'xmān chi'chini' ―hualh Jesús. lBQ'QuinTāta' a'ntī quimacaminī't, xla' lacasqui'n que na'iccāmaktaka'lha ixlīhuākca'n a'ntī cāmāpuhuanī que naquintastālani'. Xla' lacasqui'n que na'iccāmālakahuanīchoko a'xni'ca' nachin a'ntū ā'xmān chi'chini'. A &Quit icminī'ta'ncha' nac a'kapūn para na'ictlahua ixtapuhuān a'ntī quimacamilh. Tū' ictlahua a'ntū xmān quintapuhuān. 6@e%Ixlīhuākca'n a'ntī nacāmāpuhuanī quinTāta' que naquinta'a'kahuāna'ni'cu'tun, xlaca'n naquintastālani'. Lā' a'ntī naquintastālani'cu'tun tū' icticāmāspi'tli. ?3$Iccāhuanintza' hui'xina'n laktzī'nī'ta'ntit huan lhūhua' lē'cnīn a'ntū ictlahualh. Lā' tū' kalhlaka'ī'yā'tit a'yuj laktzī'nī'ta'ntit. N>#Lā' Jesús cāhuanilh: ―Quit huā'mā' Līhua't. Quit iccāmaxquī' xasāsti' ixquilhtamacujca'n tachi'xcuhuī't. A'yuj hui'xina'n huā'yanā'tit, pero natzincspalayā'tit lā' nakalhpūtīpalayā'tit. Palh naquilākalhlaka'ī'yāuj lā' naquilā'a'kahuāna'ni'yāuj, hui'xina'n tū' caticāsputni'ni' tapāxuhuān. P="Lā' tahuanilh: ―Caquilāmaxquī'uj pō'ktu huanmā' līhua't. Q<!Macamincanī'ta'ncha' nac a'kapūn kalhatin a'ntī cāmaxquī' xasāsti' ixquilhtamacujca'n huan tachi'xcuhuī't nac cā'quilhtamacuj. U'tza' huā'mā' huan Xatzey Līhua't a'ntū māstā'mā' Dios. m;S Lā' Jesús cākalhtīlh: ―Ixlīstu'ncua' a'ntū iccāhuaniyāni'. A'ntū Moisés cāmaxquī'ni', ū'tza' tū' huan līhua't xala' nac a'kapūn. QuinTāta' xla' cāmaxquī'yāni' huan Xatzey Līhua't xala' nac a'kapūn. @:yHuan quinapapna'ca'n tahua'lh a'ntū huanican maná nac cā'lhpi'mpi'li' ti'ya't. Chuntza' tatzo'kni' na ixtachihuīn Dios:Xla' cāmaxquī'lh ixlīhua'tca'n xala' nac a'kapūn. '9GTakalhasqui'nīlh: ―Lā' ¿tuchūyā lē'cnīn tzē naquilātlahuani'yāuj para que chuntza' na'iccākalhlaka'ī'yāni'? ¿Tuchū natlahua'ya' hui'x? &8ELā' Jesús cākalhtīlh: ―A'ntū Dios lacasqui'n que natlahua'yā'tit, ū'tza' huā'mā': Naquilākalhlaka'ī'yāuj, como quit quimacaminī't Dios. 7Lā' xlaca'n takalhasqui'nīlh: ―Lā' ¿chichū na'ictlahuayāuj para que tzē na'ictlahuayāuj chu a'nchī lacasqui'n Dios? 6 Tū' cascujtit por huan milīhua'tca'n a'ntū nasputa. Xatzey cascujtit por huan līhua't a'ntū tū' maktin catisputli. Quit icmāstā' huā'mā' līhua't como quit huan Chi'xcu' xala' Tālhmā'n lā' como quit icmilh por ixquilhtampān quinTāta' Dios. 5Lā' Jesús cāhuanilh: ―Ixlīstu'ncua' a'ntū iccāhuaniyāni'. Hui'xina'n laktzī'ntit huan lhūhua' lē'cnīn a'ntū ictlahualh. Tū' ixpālacata huan lē'cnīn quilāputzayāuj. Hui'xina'n tzej huā'yantit lā' tzej ka'stit. U'tza' quilālīputzayāuj. 41Lā' a'xni'ca' huan tachi'xcuhuī't tatacutcha', takaksli Jesús lā' takalhasqui'nīlh: ―Māpa'ksīni', ¿lhāchūnīn chita' huā'tzā'? |3qLā' a'xni'ca' huan tachi'xcuhuī't taca'tzīlh que Jesús tū'tza' ixuī' a'ntza' lā' nīn ī'sca'txtunu'nī'n, xlaca'n tatojōlh huan nac barcos lā' ta'a'lh taputza nac Capernaum. Jesús ū'tza' huan Līhua't a'ntū māstā' quilhtamacuj 32_Lā' makapitzīn barcos xalacti'na'j ixtaminī'ta'ncha' nac Tiberias lā' tachilh ixpajtzu a'nlhā ixua'canī't pāntzi a'xni'ca' māstā'lh pāxcatca'tzī huan Jesús. l1QLā' ixlīlakalī ixtalahui'lāna'ncha'cus huan tachi'xcuhuī't nac tintacut mar. Xlaca'n taca'tzīlh que xmān lakatin barco ixuī' lā' ū'tza' ixtapūtacutnī't huan sca'txtunu'nī'n lā' Jesús tū' ixcātā'a'nī't. C0Lā' xlaca'n con lhūhua' tapāxuhuān tamā'ca'lh nac barco. Lā' chu tuncan lacapalh tachā'lh na ixquilhtūn huan mar, ixpajtzu Capernaum. Huan tachi'xcuhuī't taputzalh Jesús B/Lā' xla' cāhuanilh: ―Quit Jesús. Tū' cajicua'ntit. g.GLā' a'xni'ca' ixtatlā'huanī'ttza' hua'chi lakaquitzis kilómetro ixlīmakat, huan sca'txtunu'nī'n talaktzī'lh Jesús. Ixtapajtzūtēlha huan nac barco, lā' ixkalhtlā'huantēlha huan xcān. Lā' xlaca'n tajicua'lh. M-Lā' lej tzuculh ū'nun. Lā' huan xasipej xcān ixtatā'kayāhua. 6,eTatojōlh nac lakatin barco lā' ixtatēlakataxtumā'natza' huan mar. Xlaca'n ixtachā'ncu'tun nac Capernaum. Lejtza' cā'pucsua' ixuanī't lā' Jesús tūna'j ixtaspi'ta. k+OLā' a'xni'ca' tzī'satza' ixuanī't, ī'sca'txtunu'nī'n tayujchi para na ixquilhtūn mar. \*1Lā' Jesús ca'tzīlh que ixtalē'ncu'tun lā' ixtasātlahuacu'tun ixreyca'n. Lā' ū'tza' lītapānūlh lā' ixa'cstu a'lh nac kēstīn. Jesús kalhtlā'hualh huan xcān Mt. 14.22‑27; Mr. 6.45‑52 Q)Lā' huan tachi'xcuhuī't a'xni'ca' talaktzī'lh huanmā' lē'cnīn a'ntūn tlahualh Jesús, xlaca'n tahualh: ―Stu'ncua' ū'tza' huanmā' ixa'cta'sana' Dios a'ntī ixmimā' huā' nac quilhtamacuj. |(q Tamākēstokli lā' a'cchā'lh pācāujtu' chā'xta' lītatzumalh xalacpītzin macquitzis pāntzi de cebada. '# Lā' a'xni'ca' taka'sli, Jesús cāhuanilh huan ī'sca'txtunu'nī'n: ―Cacāmākēstokkō'tit huan xalacpītzin. Tū' capāxcatlīla'tit. & Lā' Jesús cātayalh huan pāntzi lā' maxquī'lh pāxcatca'tzī Dios lā' cāmaxquī'lh ī'sca'txtunu'nī'n. Lā' xlaca'n tamaxquī'lh a'ntī ixtahui'lāna'. Lā' nā chuntza' cāmaxquī'lh huan squī'ti'. Lā' cāmaxquī'lh chu a'nchī xlaca'n talacasqui'lh. O% Lā' Jesús hualh: ―Cacāhuani'tit huan tachi'xcuhuī't que catatahui'lakō'lh ixlīhuākca'n. A'ntza' lej ixmā' seket. Lā' a'ntza' tatahui'lakō'lh hua'chi lakaquitzis mil chi'xcuhuī'n. 8$i ―A'tzā' huī' kalhatin ka'hua'chu. Xla' līmin macquitzis pāntzi de cebada lā' ā'tantu' squī'ti'. Lā' ¿chichū nalī'a'cchā'n, tanto lhūhua' tachi'xcuhuī't? l#QLā' ā'kalhatin sca'txtunu' ixtacuīni' Andrés, a'ntī ixtā'tin Simón Pedro, xla' hualh: q"[Lā' Felipe kalhtīni'lh: ―Lakatu' ciento pesos tū' cati'a'cchā'lh para natalīhuā'yan macasti'n. w!gJesús hualh huā'mā' a ver chichū ixkalhtīni'lh Felipe. Jesús, xla' ixca'tzītza' a'ntū natlahua. g GLā' Jesús laca'a'lh lā' lacachuna'j cālaktzī'lh lhūhua' tachi'xcuhuī't ixtalakmimā'na. Lā' huanilh huan Felipe: ―Chuhua'j ¿lhachū natamāhuayāuj līhua't a'ntū nacāmāhuī'yāuj huā'mā' tachi'xcuhuī't? Y+Lā' ixtapajtzūtēlha huan ixcā'tani'ca'n israelitas a'ntū huanican pascua. c?Lā' Jesús tō'ca'lh huan nac kēstīn lā' a'ntza' tatō'lalh con ī'sca'txtunu'nī'n. 5cLā' lej lhūhua' tachi'xcuhuī't ixtastālani'nī't porque ixtalaktzī'nī't huan lhūhua' lē'cnīn a'ntū ixtlahuanī't, como ixcāmātzeyīnī't huan ī'tza'ca'nī'n. r _Lā' ā'calīstān Jesús a'lh nac tintacut mar a'nlhā ixtacuīni' Galilea lā' nā ixuanican Tiberias. +/Lā' palh hui'xina'n tū' kalhlaka'ī'yā'tit a'ntū tzo'kli Moisés, ¿chichū naquilālīkalhlaka'ī'yāuj quit a'ntū iccāhuaniyāni'?*M.Palh hui'xina'n ixkalhlaka'ī'tit cahuā a'ntū tzo'kli Moisés, nā quit ixquilākalhlaka'ī'uj, como a'ntū tzo'kli Moisés, ū'tza' līchihuīna'lh de quit. $A-Tū' capuhua'ntit palh na'iccālē'ksa'nīni'nāni' con quinTāta'. A'ntī nacālē'ksa'nīni'nāni' ū'tza' Moisés a'ntī līpāhua'nā'tit hui'xina'n. C,Hui'xina'n lacasqui'nā'tit que cacāta'a'cnīni'ni'ni' huan tachi'xcuhuī't lā' tū' pāstacā'tit natlahua'yā'tit a'ntū ixtapuhuān Dios. Lā' ū'tza' tū' līkalhlaka'ī'yā'tit. .U+Quit icminī't por ixquilhtampān Dios. Lā' hui'xina'n tū' quilākalhlaka'ī'yāuj. Palh ixmilh ā'kalhatin xmān por ixtapuhuān, ū'tza' nakalhlaka'ī'yā'tit. K*Quit icca'tzī xa'nca que hui'xina'n tū' pāxquī'yā'tit Dios. Y+)’Quit tū' ictamakchuyī palh tachi'xcuhuī't tū' quinta'a'cnīni'ni'. (pero hui'xina'n tū' quilākalhlaka'ī'cu'tunāuj para que chuntza' naka'lhīyā'tit xasāsti' minquilhtamacujca'n para pō'ktu. c?'Hui'xina'n lej xa'nca lakapūtle'keyā'tit huan ixtachihuīn Dios. Puhua'nā'tit que chuntza' naka'lhīyā'tit xasāsti' minquilhtamacujca'n para pō'ktu. A'yuj huan ixtachihuīn Dios līchihuīna'n de quimpālacata, 7&Lā' tū' ka'lhīyā'tit ixtachihuīn na mi'a'clhcunucca'n. Chuntza' tasu'yu como hui'xina'n tū' kalhlaka'ī'yā'tit palh quit Dios quimacaminī't. '%Lā' nā Dios mālacstū'nca de quit. Pero hui'xina'n tū' maktin kaxpa'tnī'ta'ntit ixtachihuīn lā' tū' maktin laktzī'nī'ta'ntit Dios. 4a$Juan ixmālacstū'nca que Dios quimacaminī't. Lā' a'ntū más māsu'yu que Dios quimacaminī't ū'tza' a'ntū ictlahua, como ictlahua a'ntū Dios quilīmāmacū'nī't. #Juan xla' hua'chi lakatin pūmaksko a'ntū ixlama lā' ixmaksko. Lā' hui'xina'n tū' makān lakatī'tit a'nchī ixcāmāxkakēyāni'. $A"Quit tū' icmaclacasqui'n nīn kalhatin chi'xcu' a'ntī namālacstū'nca de quit. Xmān iccāhuanimā'ni' huanmā' para que hui'xina'n napūtaxtuyā'tit. d A!Hui'xina'n mākalhasqui'nīnīni'ntit Juan. Lā' Juan kalhtīni'lh a'ntū ixlīstu'ncua'.   Hui'lapā ā'kalhatin. U'tza' naquilīchihuīna'n. Lā' quit icca'tzī que a'ntū nahuan xla' de quit, ū'tza' ixlīstu'ncua'.  7Palh xmān cahuā quit xa'icmālacstū'ncli lā' tintī' ā'kalhatin a'ntī namālacstū'nca de quit, chuntza' tū' catikalhlaka'ī'ca a'ntū icuan. 7 gLā' Jesús cāhuanipā: ―Quit tū' ictlahua a'ntū xmān quimpātunca'tzi. Quit iclacāxtlahua chu a'nchī Dios quihuanī. A'nchī iclacāxtlahua quit, chuntza' tzey porque quit tū' ictlahua xmān a'ntū quit iclacasqui'n. Ictlahua xmān ixpātunca'tzi huan quinTāta' a'ntī quimacaminī't. ; oLā' natatā'cxtuyāchi xlaca'n de nac taponkni'. A'ntīn tatlahualh a'ntūn tzey, xlaca'n natalakahuanchoko lā' nataka'lhī xasāsti' ixquilhtamacujca'n. Lā' a'ntīn tatlahualh a'ntū xako'hua'jua', xlaca'n natalakahuanchoko lā' nacāmāpātīnīcan. Jesús māsu'yulh que xla' ka'lhī līmāpa'ksīn Tū' calē'cnī'tit a'ntū iccāhuanimā'ni'. Mimā' huan chi'chini' a'xni'ca' huan nīnī'n natakaxmata quintachihuīn. q[Lā' quimaxquī'nī't līmāpa'ksīn para na'iclacāxtlahua, como quit huan Chi'xcu' xala' Tālhmā'n. fEQuinTāta' Dios, xla' ka'lhī līmāpa'ksīn para nacāmaxquī' tachi'xcuhuī't ixquilhtamacujca'n xasāsti'. Lā' quimaxquī'nī't quit līmāpa'ksīn para na'iccāmaxquī' xasāsti' ixquilhtamacujca'n tachi'xcuhuī't. gGLā' ixlīstu'ncua' a'ntū iccāhuaniyāni'. Mimā'tza' huan chi'chini' lā' chuhua'j huā'mā' quilhtamacuj a'xni'ca' huan a'ntīn tū' taka'lhī xasāsti' ixquilhtamacujca'n, xlaca'n natakaxmata quintachihuīn quit, ixO'kxa' Dios. Lā' a'ntī nata'a'kahuāna'ni' quintachihuīn, xlaca'n nacāmaxquī'can xasāsti' ixquilhtamacujca'n para pō'ktu. 1[’Ixlīstu'ncua' a'ntū iccāhuaniyāni'. A'ntī takaxmata a'ntū icuan lā' talīpāhuan a'ntī quimacamilh, xlaca'n nataka'lhī xasāsti' ixquilhtamacujca'n para pō'ktu. Lā' xlaca'n tū' caticāmālaclē'nīca; taka'lhītza' ixquilhtamacujca'n xasāsti' a'ntū tū' maktin catisputli. NLā' chuntza' ixlīhuākca'n naquinta'a'cnīni'ni' quit a'cxtim hua'chi ta'a'cnīni'ni' quinTāta' Dios. A'ntīn tū' qui'a'cnīni'ni' quit nā tū' a'cnīni'ni' quinTāta' a'ntī quimacaminī't. }QuinTāta' tū' lacāxtlahua nīn kalhatin porque xla' quimacamaxquī'nī't huan līmāpa'ksīn para na'iclacāxtlahua. {oQuinTāta' mālakahuanīchokonīni'n. Lā' nā chuntza' quit iccāmālakahuanī a'ntī iccāmālakahuanīcu'tun. a;Huā' quinTāta' quimpāxquī' quit lā' quimāsu'ni' ixlīhuāk catūhuā a'ntūn tlahuamā'. Lā' naquimāsu'ni'cus a'ntū más xalaka'tla'n catūhuā. Lā' ū'tza' na'ictlahua lā' nalē'cnī'yā'tit hui'xina'n. Lā' Jesús cāhuanilh: ―Lej stu'ncua' a'ntū iccāhuaniyāni'. Quit quē'cstu tuntū' ictlahua. Xmān ictlahua ixtapuhuān quinTāta' Dios. Iclaktzī'n a'ntū tlahua quinTāta' lā' xmān ū'tza' ictlahua. A'ntū tlahua quinTāta', nā ū'tza' ictlahua. J~ Lā' ū'tza' ā'chulā' talī'a'kchā'lh huan israelitas lā' lej ixtamaknīcu'tun. Ta'a'kchā'lh porque xla' ixtlahuanī't a'ntūn tū' tzey para xlaca'n huanmā' chi'chini' a'ntū pūjaxcan lā' ixuampala xla' que Dios ū'tza' ixTāta' lā' ū'tza' ixlītā'talacastuca Dios. IxO'kxa' Dios ka'lhī līmāpa'ksīn c}?Lā' Jesús cāhuanilh: ―QuinTāta' pō'ktu scujmā' lā' nā ū'tza' quit iclīscuja. <|qLā' huanmā' chi'chini' ū'tza' a'ntū ixpūjaxcan lā' a'xni'ca' Jesús tlahualh huanmā' lē'cnīn. Lā' ū'tza' talītzuculh talīmacaputza israelitas lā' ixtamaknīcu'tun. {yLā' huan chi'xcu' a'lh lā' cāmāca'tzīnīlh huan israelitas que a'ntī ixmātzeyīnī't xla' ū'tza' Jesús. zyLā' ā'calīstān Jesús tā'lāpāxtokli nac xaka'tla' lītokpān lā' huanica: ―Chuhua'j hui'x tzeya'tza'. Tū'tza' catlahua' a'ntū ko'hua'jua'. Palh hui'x natlahua'pala'ya' a'ntū ko'hua'jua', chō'la napātīpala'ya' hui'x ā'līhua'ca'. y3 Lā' huan chi'xcu' tū' ixca'tzī a'ntī mātzeyīlh porque lej lhūhua' tachi'xcuhuī't ixtahui'lāna' lā' Jesús ixcālaclhtaxtunī'ttza'. xw Lā' takalhasqui'nīlh: ―Lā' ¿tichūyā chi'xcu' a'ntī huanini': “Casacti mixti'cat lā' catlā'hua'”? w Lā' huan chi'xcu' cākalhtīlh: ―Pues a'ntī quimātzeyīlh, ū'tza' quihuanilh: “Casacti mixti'cat lā' catlā'hua'”. xvi Lā' huan israelitas tahuanilh huan chi'xcu' a'ntī mātzeyīca: ―Chuhua'j huā'mā' chi'chini' ū'tza' a'ntū pūjaxcan. Lā' hui'x tū' a'nan nalīpina' catūhuā. Tū' līmakuan hui'x līpimpā't mixti'cat. Chuntza' huan quileyca'n. u% Lā' chu tuncan huan chi'xcu' tzeyalh lā' sacli ī'xti'cat lā' tzuculh tlā'huan. Lā' huanmā' chi'chini' xla' ū'tza' ixpūjaxcan. ]t3Lā' Jesús huanilh: ―Catā'kaqui' lā' casacti mixti'cat lā' catlā'hua'. QsLā' huan ī'tza'ca' kalhtīni'lh: ―Tintī' a'ntī naquimojō huā' nac xcān a'xni'ca' talakxakā'lī. A'xni'ca' quit ictojōcu'tun chu tuncan tojō ā'kalhatin lā' chuntza' quilītlajacan. @ryLā' Jesús laktzī'lh huan chi'xcu' a'nlhā ixmā'. Lā' como Jesús ixca'tzī'tza' palh lejtza' makān ixī'tza'ca'n huan chi'xcu', lā' kalhasqui'nīlh: ―¿Chā tzeyancu'tuna'? fqELā' a'ntza' ixuī' kalhatin chi'xcu' a'ntī ixī'tza'ca'n pu'xamacāujtzeyan cā'ta'. PpA'katunu' ixyujāchi kalhatin ángel. Lā' ū'tza' ixlakxakā'lī huan xcān. Lā' a'ntī pū'la ixtojō huan nac xcān a'xni'ca' ixtalakxakā'lī, xla' chu tuncan ixtzeyan de chu xatūyā tajatat. PoA'ntza' ixtamā'na lhūhua' ī'tza'ca'nī'n a'ntī lakatzi'nī'n lā' a'ntīn tū' tzey ixtojonca'n lā' a'ntī ixtalū'ntū'lanī't. Xlaca'n ixtaka'lhīmā'na a'xni'ca' ixtaxakā'līlh huan xcān. \n1Lā' nac Jerusalén, ixuī' lakatin mu'sni' na ixpajtzu a'nlhā ixtalactanū borregos nac huanmā' xcānsipej. Lā' huan mu'sni' ixuanican Betesda. U'tza' ixtachihuīn hebreo. Lā' a'nlhā ixuī' huan mu'sni' ixuī' lhūhua' xcān. Lā' pūlhmā'n ixuanī't. Lā' ixyāhuacanī'ttza' ixa'cchic a'ntū ixka'lhī lakaquitzis ixtanquilhni'. !m =Lā' tū' makān ā'calīstān huan israelitas talītzuculh huan cā'tani'. Lā' Jesús a'lh nac xcānsipej Jerusalén a'nlhā ixlamā' huan cā'tani'. l6Lā' ū'tza' huā'mā' ixlīlakatu' lē'cnīn a'ntū tlahualh Jesús a'xni'ca' mincha' nac Judea lā' chā'lh nac Galilea.ikK5Huan xatāta' chu tuncan ca'tzīlh que chu ū'tza' huā'mā' hora a'xni'ca' huanilh Jesús: “Mi'o'kxa' tzeyalhtza'”. Lā' ū'tza' līkalhlaka'ī'lh Jesús huan chi'xcu' lā' nā ixlīhuākca'n xalanī'n na ixchic. j/4Lā' cākalhasqui'nīlh tuchūyā hora tzuculh tzeyan. Lā' tahuanilh: ―Kōtan hua'chi maktin kōtanū tapānūni'lh huan tachi'chīxni'. i33Lā' a'xni'ca' ixchintēlha na ixchic, ixtasācua'nī'n chu tuncan tataxtulh ta'a'lh talakapāxtoka lā' tahuanilh: ―Mi'o'kxa' tzeyalhtza'. h-2Lā' Jesús huanilh: ―Capinchitza' na minchic. Mi'o'kxa' tzeyalhtza'. Lā' huan chi'xcu' kalhlaka'ī'lh a'ntū huanilh Jesús lā' a'lh. `g91Lā' huan chi'xcu' huanilh: ―Capit na quinchic līhuan tūna'j nī qui'o'kxa'. f0Lā' Jesús huanilh: ―Hui'xina'n tū' kalhlaka'ī'yā'tit hasta que tū' nalaktzī'nā'tit lē'cnīn lā' xalaka'tla'n catūhuā. |eq/Lā' a'xni'ca' ca'tzīlh que Jesús ixtaxtunī'ttza' huan nac Judea lā' ixui'lacha'tza' nac Galilea, lā' chu tuncan huan xatāta' a'lh laktzī'n Jesús lā' lej squi'nli que ca'a'lh na ixchic para namātzeyī ixo'kxa' porque ixnīmā'tza'. d.Jesús mimpā nac Caná, nac estado de Galilea, a'nlhā līmāxtulh xavino uva huan xcān. Lā' pajtzu Caná, nac lakatin cā'lacchicni' a'ntū huanican Capernaum, ixuī' kalhatin chi'xcu' a'ntī ixtā'scujmā' huan rey. Lā' huan ixo'kxa' lej ixī'tza'ca'n. c-Lā' a'xni'ca' Jesús chilh nac Galilea, līpāxūj talaktzī'lh xalanī'n nac Galilea. Como xlaca'n taquīlalh nac Jerusalén a'nlhā ixlamā' cā'tani' a'ntū huanican pascua, ixtalaktzī'nkō'nī'ttza' ixlīhuāk a'ntū quītlahualh Jesús a'ntza'. cb?,Jesús ixcāhuaninī't que kalhatin a'cta'sana' tū' a'cnīni'ni'can na ixā'lacchicni'. aa;+Lā' ixlīlakatu' chi'chini' Jesús taxtulh de nac Samaria lā' a'lh nac Galilea. r`]*Lā' xlaca'n tahuanilh huan puscāt: ―Chuhua'j tū' xmān por ixpālacata mintachihuīn ickalhlaka'ī'yāuj. Quina'n iclaktzī'uj con quilakastapunca'n lā' ickaxmatnī'tauj a'ntū huan xla'. Lej ixlīstu'ncua' palh ū'tza' Cristo a'ntī nacāmāpūtaxtū xalanī'n nac cā'quilhtamacuj. Jesús mātzeyīlh ixo'kxa' huan chi'xcu' a'ntī ixtā'scuja huan rey Q_)Lā' lhūhua' takalhlaka'ī'lh a'xni'ca' takaxmatli a'ntū hualh xla'. ^%(Lā' chuntza' huan samaritanosnu' a'xni'ca' talakchilh Jesús, tahuanilh catachokolh con ū'tunu'n. Lā' xla' tachokolh lakatu' chi'chini'. X])'Lā' lej lhūhua' samaritanosnu' xalanī'n huanmā' cā'lacchicni' takalhlaka'ī'lh Jesús por ixpālacata huan a'ntū huanī't huan puscāt: “Quihuanikō'lh ixlīhuāk a'ntū ictlahuanī't quit”. <\q&Quit iccāmacā'nī'ta'ni' para naxkāna'nā'tit a'nlhā tū' cha'nī'ta'ntit hui'xina'n. Naxkāna'nā'tit a'nlhā tascujli ā'makapitzīn. U'tza' huanicu'tun que hui'xina'n nacāmāsu'ni'yā'tit a'ntī cāmāca'tzīnīcanī'ttza' macsti'na'j quintachihuīn. Lā' xlaca'n natakalhlaka'ī' ―hualh Jesús. Z[-%Ixlīstu'ncua' a'nchī huancan: “Kalhatin cha'n lā' ā'kalhatin xkāna'n”. 2Z]$A'ntī xkāna'n maxquī'can ixtatlaj. Lā' nā chuntza' a'ntī quintatā'scuja. Por ixpālacata a'ntū tamāsu'yu xlaca'n, makapitzīn takalhlaka'ī'. Lā' ū'tza' hua'chi ixtatlajca'n a'ntīn quintatā'scuja. Lā' a'ntīn takalhlaka'ī' quintachihuīn, xlaca'n taka'lhī xasāsti' ixquilhtamacujca'n para pō'ktu. U'tza' natalīpāxuhua a'ntīn tamāsu'yulh quintachihuīn xapū'la lā' a'ntīn tamāsu'yulh ā'calīstān. Y#Hui'xina'n hua'nā'tit: “Sputacus lakatā'ti' mālhcuyu' napūlana'n”. Quit iccāhuaniyāni': Calaktzī'ntit huan tachi'xcuhuī't a'ntīn tamimā'na. Palaj natakalhlaka'ī' quintachihuīn. Xlaca'n hua'chi tacuxtu a'nlhā ā'xmān naxkāna'ncan. IX "Lā' Jesús cāhuanilh: ―Quit ictlahuacu'tun ixlīmāpa'ksīn quinTāta' a'ntī quimacaminī't, lā' ictlahuakō'cu'tun a'ntū quilīmāmacū'nī't. U'tza' huā'mā' quit quilīhua't. nWU!Huan sca'txtunu'nī'n talākalhasqui'nīlh: ―¿Chā catīhuā quīxtekni'chitza' ixlīhua't? mR~}}|{JzLyxx>wwdvv(uubttqsrrIrqQpYoonJmm,kkKjGhh[gKfeeXdcbaa`<_+^]].[[dZYYaXWVUU#TSRR5QPNNMMLhKKJdIDHGFEEKDD CBA@@+?>=<<;X::+987U6}544@3b2s100M//..-U,,+**<))N(''"&<%%&$+##"X!!# CtNkdf m@%1 ^ s  )Qx<YmK3 Lā' ū'tza' lej xa'nca cālīhuanikō'lh: ―Lázaro nīlhtza'. 2- Jesús ixcāhuanicu'tun que Lázaro ixnīnī'ttza'. Lā' ī'sca'txtunu'nī'n ixtapuhuan que Jesús ixcāhuanimā' que xmān ī'lhtatamā'. ^15 Lā' ī'sca'txtunu'nī'n tahualh: ―Māpa'ksīni', palh lhtatamā', natzeyan. 0w A'calīstān Jesús cāhuanilh: ―Lázaro, qui'amigoca'n, xla' lhtatalhtza' lā' quit ica'nā icmālakahuanī. Lā' Jesús cāhuanilh: ―Huan chi'chini' xmān lakacāujtu' hora māxkakēni'n. Palh kalhatin latlā'huan de tuncuj, tū' a'kche'kxla porque chi'chini'mā'. F- Lā' huan ī'sca'txtunu'nī'n tahuanilh: ―Māpa'ksīni', huan israelitas xalanī'n nac Judea tūna'j makān ixtamūta'lamaknīcu'tunāni'. Lā' hui'x ¿chu pimpalacu'tuna' a'ntza'? Z,- Lā' tuncan cāhuanilh huan ī'sca'txtunu'nī'n: ―Ca'a'nchokoujtit nac Judea. y+k Lā' a'xni'ca' huanica que huan Lázaro ixī'tza'ca'n, Jesús tachokopā a'nlhā ixuī' ā'lakatu' chi'chini'. S* Jesús ixcāpāxquī' huan Marta lā' María lā' nā huan Lázaro. i)K Lā' a'xni'ca' huanica huā'mā' Jesús hualh: ―Huā'mā' ta'jatat tū' catilaknīlh. Por ixpālacata huanmā' ta'jatat nalaktzī'ncan a'nchī lej ka'tla' Dios, lā' nā namāsu'yu a'nchī lej ka'tla' ixO'kxa' Dios. ( Lā' María lā' Marta tamāca'tzīnīlh huan Jesús lā' tahuanilh: ―Māpa'ksīni', lej ī'tza'ca'n a'ntī lej tā'lāpāxquī'ya'. I'  Lā' huā'mā' María ū'tza' a'ntī lītantūtlahualh lej xamu'csa aceite huan Jesús lā' lītantūxacalh con ixya'j. Lā' Lázaro, ixtā'tin huā'mā' María, ū'tza' a'ntī ī'tza'ca'lh. V& ' Ixuī' kalhatin chi'xcu' ixtacuīni' Lázaro. Lā' xla' ī'tza'ca'lh. Lā' xla' ixlahuī' nac lakatin cā'lacchicni' a'ntū huanican Betania. Lā' nā a'ntza' ixtalahui'lāna' María lā' Marta ixtā'tin. F% *Lā' a'ntza' lej lhūhua' takalhlaka'ī'lh Jesús.M$ )Lā' lhūhua' tachi'xcuhuī't talakchilh Jesús a'ntza' lā' xlaca'n talāhuanilh: ―Juan tū' tlahualh lē'cnīn. Pero huāk a'ntū ixuan por ixpālacata Jesús, ū'tza' a'ntū ixlīstu'ncua'. # (Lā' tuncan Jesús a'lh nac tintacutā'cha' huan pūxka Jordán. Lā' chā'lh a'nlhā Juan ixmā'kpaxīni'n xapū'la. Y"+ 'Lā' chu ā'maktin ixtachī'lē'npalacu'tun pero Jesús cāpūtaxtuni'lh. *!M &Lā' palh hui'xina'n tū' quilākalhlaka'ī'cu'tunāuj, a'yuj quit ictlahua chu a'nchī tlahua quinTāta', cakalhlaka'ī'tit a'ntū ictlahua quit que ū'tza' ixla' Dios. Lā' chuntza' naca'tzī'yā'tit hui'xina'n lā' namāchekxī'yā'tit que huan xaTāta' lā' quit chu lakatin quina'n. ^ 5 %Palh quit tū' ictlahua chu a'nchī tlahua quinTāta', tū' caquilākalhlaka'ī'uj. .U $Dios quilacsacli lā' quimacamilh nac huā'mā' quilhtamacuj. Lā' ¿a'chī' quilālī'a'ksa'nīni'nāuj iclakmaka'lh Dios porque iccāhuanini' quit ixO'kxa' Dios? / #Dios cāmāpācuhuīlh diosnu' a'ntī cālīmāmacū'lh ixtachihuīn Dios. Lā' ixtachihuīn Dios a'ntū tatzo'kni' tū' maktin catilactlahuaca. w "Lā' Jesús cāhuanilh: ―Chuntza' tatzo'kni' na mileyca'n a'nchī hualh Dios: “Hui'xina'n huāk diosnu'”. pY !Lā' huan israelitas tahuanilh: ―Tū' icticāmūta'lani' por huan xalacuan catūhuā a'ntūn tlahuanī'ta'. Na'iccāmūta'layāni' porque hui'x lakmaka'na' Dios. Lā' tā'talacastuccu'tuna' Dios. Lā' hui'x xmān chi'xcu'. B} Lā' Jesús cāhuanilh: ―Por ixlīmāpa'ksīn quinTāta' quit lejtza' lhūhua' catūhuā a'ntū lej xalactzey ictlahuanī't na milacapūnca'n. Lā' ū'tza' naquilālīmūta'layāuj. R Lā' tuncan huan israelitas tasacpā chihuix para natalīmūta'la. *O Quit con quinTāta' chu lakatin. ) Quimacamaxquī'nī't quinTāta' lā' xla' ū'tza' más xaka'tla' māpa'ksīni'. Lā' tintī' tzē quintimaklhtīlh a'ntī quintakalhlaka'ī'. ,Q Quit iccāmaxquī' xasāsti' ixquilhtamacujca'n para pō'ktu lā' tū' maktin caticāsputni'lh. Lā' tintī' a'ntī tzē naquimaklhtī a'ntī quintakalhlaka'ī'. )K Quintachi'xcuhuī't takaxmata quintachihuīn chuntza' hua'chi borregos takaxmata ixtachihuīn ixtēcu'. Lā' quit iccālakapasa, lā' xlaca'n quintastālani'. _7 Lā' hui'xina'n tū' kalhlaka'ī'yā'tit porque hui'xina'n tū' quintachi'xcuhuī't. `9 Lā' Jesús cākalhtīlh: ―Quit iccāhuanintza' lā' hui'xina'n tū' kalhlaka'ī'yā'tit. Huāk catūhuā a'ntū ictlahua quit ictlahua por ixlīmāpa'ksīn quinTāta'. Lā' ū'tza' lītasu'yu tichūn quit. 4a Lā' huan israelitas taxti'li'hui'līlh lā' tahuanilh: ―¿Hasta lhachūnīn naquilāmāpāstacnīkō'yāuj tichū hui'x? Palh hui'x Cristo caquilāhuaniuj chu maktin.   Lā' Jesús ixlatlā'huan na ixtanquilhni' huan xaka'tla' lītokpān. Lā' huan tanquilhni' ixuanican Ixtanquilhni' Salomón. P Lā' nac Jerusalén ixtlahuamā'ca cā'tani'. Lā' huanmā' cā'tani' ū'tza' a'ntū ixpāstaccan a'nchī cāxtlahuani'ca Dios huan xaka'tla' lītokpān makāntza'. Lā' cā'lonkni' ixuanī't.  Lā' ā'makapitzīn huampala tahualh: ―A'ntī ka'lhī espíritu a'ntūn tū' tzey, xla' tūlalh catichihuīna'lh chuntza'. ¿Chu tzē namālacahuānī kalhatin lakatzī'n huan espíritu a'ntūn tū' tzey? Huan israelitas talakmaka'lh huan Jesús ) Makapitzīn ixtahuan: ―Lā' ¿a'chī' tlahuani'yā'tit cuenta huā'mā' chi'xcu' palh ka'lhī espíritu a'ntūn tū' tzey, lā' xla' chuya? }s Lā' a'xni'ca' huan israelitas takaxmatli huā'mā' tachihuīn lā' tū'tza' chu lakatin talīpāstacna'mpā.   Lā' nīn tintī' quintimaklhtīlh quinquilhtamacuj. Quit icmāstā' porque icmāstā'cu'tun. Quit icka'lhī talacasqui' para que tzē na'icmāstā' lā' icka'lhī talacasqui' para que tzē na'ictēchokopala. Chuntza' quilīmāpa'ksīlh quinTāta' ―hualh Jesús. z m ’QuinTāta' quimpāxquī' porque iclīmāstā' quinquilhtamacuj lā' quit na'ictēpala quinquilhtamacuj. B } Hui'lapā ā'makapitzīn tachi'xcuhuī't. Xlaca'n hua'chi borregos a'ntūn tū' xalanī'n huā'mā' na ixchic. Tasqui'nī na'iccālīmin nā xlaca'n. Lā' xlaca'n nā nata'a'kahuāna'ni' quintachihuīn. Lā' chuntza' xlaca'n chu lakatin natala con a'ntī lanān quila'. Lā' xmān kalhatin xamaktaka'lhna' nala. H   Lā' nā chuntza' huan xaTāta' quilakapasa quit, lā' nā quit iclakapasa. Lā' quit na'iclīnī por quintachi'xcuhuī't chuntza' hua'chi huan maktaka'lhna' borregos līnī por ixborregos. 9 k ’Quit hua'chi xatzey maktaka'lhna' borregos. Como xatzey maktaka'lhna' cālakapasa ixborregos, quit iccālakapasa quintachi'xcuhuī't, lā' nā xlaca'n quintalakapasa. r] Huan tasācua' tzā'la porque xmān tasācua' lā' tū' ixla' huan borregos, lā' xla' tū' ixmaca'tzi.  Lā' huan a'ntī xmān tasācua', a'xni'ca' laktzī'n mimā' huan lobo, cāmakxteka huan borregos lā' tzā'latāquī' como tū' scana'nca maktaka'lhna' lā' tū' ixla' huan borregos. Lā' chu tuncan huan lobo cāchi'pa huan borregos lā' cāmakatzā'lakō'. 1 Quit hua'chi xatzey maktaka'lhna' borregos. Huan a'ntī lej xatzey maktaka'lhna' xla' lej xa'nca cāmaktaka'lha ixborregos lā' a'yuj calīnīlh. K ’Lā' huan ka'lhāna' xla' xmān min ka'lhāna'n lā' maknīni'n lā' mālakuanīni'n. Quit icminī't para na'iccāmaxquī' xasāsti' ixquilhtamacujca'n a'ntū más xatzey quilhtamacuj. \1 Quit hua'chi huan mākalhcha. A'ntī naquintakalhlaka'ī', xlaca'n natapūtaxtu. Lā' na'iccāmaktaka'lha hua'chi cāmaktaka'lhcan borrego a'ntū natataxtu lā' natakaksa ixlīhua'tca'n lā' chu natatanūpala. ) Ixlīhuākca'n a'ntī quintitapū'lani'lh, xlaca'n ū'tza' ka'lhāna'nī'n. Lā' huan borregos tū' ta'a'kahuāna'ni'lh huan ka'lhāna'nī'n. # Lā' Jesús chu cāhuanipā: ―Lej ixlīstu'ncua' a'ntū iccāhuaniyāni'. Quit hua'chi mākalhcha a'nlhā talactanū huan borregos. 8i Lā' Jesús cāhuanilh huā'mā' tachihuīn hua'chi lītalacastuca. Xlaca'n tū' tamāchekxīlh a'ntū ixcāhuanicu'tuncan. Jesús hua'chi xatzey maktaka'lhna' borregos   Lā' tū' catitastālani'lh ā'chā'tin chi'xcu'. Tū' natastālani' porque tū' takalhlakapasa ixtachihuīn. Natatzā'lani'.  Lā' a'xni'ca' cāmāxtukō' xla' cāpū'lani'. Lā' huan borregos tastālani' como xlaca'n takalhlakapasatza' ixtachihuīn. w~g Lā' a'ntī maktaka'lha mākalhcha ū'tza' mālaquī'ni' huan xamaktaka'lhna' borregos. Lā' huan borregos takaxmata ixtachihuīn. Lā' cāmāta'sī lakatunu' con ixtacuīni'ca'n a'ntū ixborrego xla'. Lā' cāmāxtu de huan ixchicca'n. [}/ Lā' a'ntī lactanū a'nlhā yā xamākalhcha, ū'tza' xamaktaka'lhna' borregos. 4| c Lā' Jesús cāhuanipā: ―Stu'ncua' a'ntū iccāhuaniyāni': A'ntī lacatin tanū na ixchicca'n borregos lā' tū' lactanū a'nlhā yā xamākalhcha ū'tza' ka'lhāna'. b{= )Lā' Jesús cāhuanilh: ―Palh lakatzī'n cahuā hui'xina'n, tū' ixlīpintit cuenta hui'xina'n por mintalaclē'i'ca'n. Como hua'nā'tit hui'xina'n que lacahuānā'tit, pues hui'xina'n līpinā'tit cuenta.z' (Lā' makapitzīn fariseosnu' ixtayāna' ixpajtzu. Lā' a'xni'ca' takaxmatli huā'mā', tahualh: ―Lā' ¿chu quina'n iclakatzī'yāuj? &yE 'Lā' Jesús hualh: ―Quit icmilh nac quilhtamacuj para que chuntza' natasu'yu a'ntīn takalhlaka'ī' lā' a'ntīn tū' takalhlaka'ī'. Quit icmilh nac quilhtamacuj para na'iccāmālacahuānī a'ntī xalakatzī'nī'n lā' icmilh para na'iccāmālakatzī' a'ntīn talacahuāna'n. dxA &Lā' huan chi'xcu' taquilhpūtani'lh lā' huanilh: ―Māpa'ksīni', ickalhlaka'ī'. owW %Lā' Jesús kalhtīlh: ―Hui'x laktzī'nī'ta'tza'. Lā' ū'tza' a'ntī tā'chihuīna'mā'ni'. yvk $Lā' huan chi'xcu' huanilh: ―Lā' ¿tichū xla'? Caquihua'ni' para que chuntza' quit na'ickalhlaka'ī'. ?uw #Jesús huanica palh ixtamacaxtucanī't huan chi'xcu' a'ntī lakatzī'n ixuanī't. Lā' a'xni'ca' tā'lāpāxtokli, huanilh: ―¿Chā kalhlaka'ī'ya' hui'x huan ixO'kxa' Dios? 4ta "Lā' tahuanilh: ―Hui'x lacatuncui' con mintalaclē'i'. ¿Chu naquilāmāsca'tīyāuj quina'n? Lā' tamacaxtuca kēpūn. Lakatzī'nī'n a'ntīn tū' takalhlaka'ī' Ks !Palh tū' cahuā Dios macaminī't, tūlalh ixtlahualh catūhuā. r' Desde a'xni'ca' ixlītzucuni' quilhtamacuj, tū' maktin kaxmatca palh kalhatin chi'xcu' mālacahuānī huan a'ntī lacatuncuī xalakatzī'n. 1q[ Quina'n ca'tzīyāuj que Dios tū' cākaxmata a'ntīn tatlahua talaclē'i'. Dios cākaxmata a'ntī ta'a'cnīni'ni' xla' lā' a'ntīn tatlahua a'ntū ixtapuhuān Dios. 7pg Lā' huan chi'xcu' cākalhtīlh: ―¿Chichū līlalh huā'mā'? Hui'xina'n tū' ca'tzīyā'tit lhachū mincha' huan chi'xcu'. Lā' ū'tza' a'ntī quimālacahuānīlh. ~ou Icca'tzīyāuj que Dios tā'chihuīna'lh Moisés. Lā' huā'mā' Jesús tū' icca'tzīyāuj lhachū minī'ta'ncha'. |nq Lā' talakapalalh lā' tahuanilh: ―Hui'x stālani'ya' huanmā' chi'xcu'. Quina'n icstālani'yāuj Moisés. Nm Lā' xla' cākalhtīlh: ―Iccāhuani'ntza'. Lā' hui'xina'n tū' ixkaxpa'tcu'tunā'tit. ¿A'chī' lacasqui'nā'tit na'iccāhuanipalayāni'? Chō'la nā stālani'cu'tunā'tit nā hui'xina'n. hlI Lā' chu kalhasqui'nīpalaca: ―¿Tuchūn tlahuani'ni'? ¿Chichū līmālacahuānīni'? *kM Xla' cākalhtīlh: ―Quit tū' icca'tzī palh tlahua talaclē'i'. Xmān icca'tzī quit xapū'la lakatzī'n xa'icuanī't lā' chuhua'j iclacahuāna'ntza'. xji Lā' huan israelitas chu tata'sani'pā ixlīmaktu' huan chi'xcu' a'ntī lakatzī'n ixuanī't lā' tahuanilh: ―Caquilāhuaniuj ixlīstu'ncua' na ixlacapūn Dios. Quina'n icca'tzīyāuj que huā'mā' chi'xcu' lej tlahua talaclē'i'. yik Lā' ū'tza' talīhualh ixtāta' lā' ixtzī't: “Cakalhasqui'nī'tit ū'tza'; xla' chuhua'j chi'xcu'tza'”. khO Ixtāta' lā' ixtzī't tahualh chuntza' porque xlaca'n ixtajicua'ni' huan israelitas. Lā' huan israelitas talacchihuīna'lh que namātuxtekēcan de huan nac xaka'tla' lītokpān a'ntī nahuan que Jesús ū'tza' Cristo. Zg- Tū' icca'tzīyāuj chichū tzētza' līlacahuāna'n chuhua'j. Lā' tū' icca'tzīyāuj a'ntī mālacahuānīlh. Cakalhasqui'nī'tit ū'tza'; xla' chuhua'j chi'xcu'tza'. Māni' ū'tza' tzē nacāhuaniyāni'. 7fg Lā' ixtāta' lā' ixtzī't takalhtīni'lh: ―Quina'n icca'tzīyāuj palh qui'o'kxa'ca'n. Lā' icca'tzīyāuj que a'xni'ca' lacatuncuīlh lanān lakatzī'n ixuanī't. ,eQ Lā' cākalhasqui'nīca: ―¿Chā ū'tza' huā'mā' chi'xcu' mi'o'kxa'ca'n? ¿Chā lacatuncuīlh xalakatzī'n? Lā' ¿chichū tzētza' līlacahuāna'n chuhua'j? Nd Lā' huan israelitas, xlaca'n tū' takalhlaka'ī'lh palh lakatzī'n ixuanī't lā' palh mālacahuānīca. Lā' cāta'sani'ca ixtāta' lā' ixtzī't huan chi'xcu' a'ntī lakatzī'n ixuanī't. Tc! Lā' chu takalhasqui'nīpā huan chi'xcu' a'ntī lakatzī'n ixuanī't: ―Lā' hui'x ¿chichū hua'na' de huan chi'xcu' como hui'x a'ntī mālacahuānīni'? Lā' xla' hualh: ―Xla' ixa'cta'sana' Dios. Rb Lā' makapitzīn de huan fariseosnu' tahualh: ―Huā'mā' chi'xcu' tū' ixla' Dios porque tū' a'cnīni'ni' huan chi'chini' a'ntū pūjaxcan. Lā' ā'makapitzīn tahuampā: ―A'ntī tlahua talaclē'i', xla' tū' catitlahualh lē'cnīn a'nchī tlahua huā'mā' chi'xcu'. Lā' tū' chu lakatin ixtapuhuānca'n ixtaka'lhī. faE Lā' huan fariseosnu' chu ā'maktin takalhasqui'nīpā: ―¿Chichū līlacahuā'na'? Lā' xla' cākalhtīlh: ―Quilīlacatlahualh pūtlū'n na quilakastapun lā' iclakacha'ka'lh lā' chuhua'j quit tzē iclacahuāna'n. ` Lā' huan chi'chini' a'ntū pūtlahualh pūtlū'n Jesús lā' pūmātzeyīlh huan lakatzī'n, ū'tza' huan chi'chini' a'ntū pūjaxcan. ^_5 Lā' cālīmini'ca huan fariseosnu' huan chi'xcu' a'ntī lakatzī'n ixuanī't. H^  Lā' takalhasqui'nīlh: ―Lā' ¿lhachū huī' huanmā' chi'xcu'? Lā' xla' cāhuanilh: ―Tū' icca'tzī. Huan fariseosnu' takalhasqui'nīlh huan chi'xcu' a'ntī lakatzī'n ixuanī't 7]g Lā' xla' cākalhtīlh: ―U'tza' huan chi'xcu' a'ntī ixtacuīni' Jesús tlahualh pūtlū'n lā' quilīlacatlahualh na quilakastapun. Lā' quihuanilh: “Capinchi huan nac xcān a'nlhā huanican Siloé lā' calakacha'ka'”. Ica'lh lā' a'xni'ca' iclakacha'ka'nkō'lh, tzētza' iclacahuāna'lh. `\9 Lā' takalhasqui'nīlh: ―Lā' ¿chichū līlalh tzētza' lacahuāna'na' hui'x? ?[w Makapitzīn ixtahuan: ―U'tza'. Lā' ā'makapitzīn huampala ixtahuan: ―Tū' ū'tza'. Hua'chi ū'tza' lītasu'yu. Huan chi'xcu' māni' ū'tza' hualh: ―Quit huan chi'xcu'. RZ Lā' huan ixtā'macchicni' lā' a'ntī ixtalaktzī'nī't xapū'la a'xni'ca' lakatzī'n ixuanī't, xlaca'n talāhuanilh: ―¿Chu tū' ū'tza' huā'mā' chi'xcu' a'ntī ixtahui'la ī'squi'nīhuā'yan? nYU Lā' huanilh: ―Capinchi huan nac xcān a'nlhā huanican Siloé lā' nalakacha'ka'na' ―Siloé huanicu'tun Macamincanī't. Lā' huan lakatzī'n a'lh lā' a'ntza' lakacha'ka'lh. Lā' a'xni'ca' chimpā, tzētza' ixlacahuāna'n. &XE Lā' a'xni'ca' hualh huā'mā' Jesús chojnu'lh nac ti'ya't. Lā' tlahualh macsti'na'j pūtlū'n lā' līlacatlahualh na ixlakastapun huan lakatzī'n. WW' Quit iccāmakskoni' huan tachi'xcuhuī't līhuan iclahuī' nac quilhtamacuj. V A'xni'ca' xkakacus, tzē scujcan; pero a'xni'ca' tzī'suamā'tza', tūlalhtza' catiscujca. Lā' nā chuntza' quina'n, tasqui'nī natlahuayāuj chuhua'j ixlītlōt a'ntī quimacaminī't. Namin lakatin chi'chini' a'xni'ca' na'icnī lā' tūlalhtza' ictiscujli. U  Lā' Jesús cāhuanilh: ―Tū' por ixpālacata ixtalaclē'i' huan lakatzī'n lā' nīn ixtalaclē'i'ca'n ixtāta' lā' ixtzī't. Xla' lacatuncuīlh xalakatzī'n para que chuntza' tzē nalīmālacsu'yu ixlīmāpa'ksīn Dios a'xni'ca' namātzeyīcan. jTM Lā' ī'sca'txtunu'nī'n takalhasqui'nīlh: ―Māpa'ksīni', lā' ¿a'chī' tahui'lalh lakatzī'n huā'mā' chi'xcu'? ¿Chu ixpālacata ixtalaclē'i'ca'n ixtāta' lā' ixtzī't, o ixpālacata ixtalaclē'i' huan lakatzī'n? xS k Lā' a'xni'ca' Jesús ixlatlā'huan, laktzī'lh huan kalhatin chi'xcu' a'ntī ixlacatuncuīnī't xalakatzī'n. R9;Lā' chu tuncan tasacli chihuix lā' ixtalīmūta'lacu'tun. Lā' Jesús cātatzē'kni'lh lā' chuntza' taxtulh de huan xaka'tla' lītokpān.Q':Lā' Jesús cākalhtīlh: ―Ixlīstu'ncua' a'ntū iccāhuaniyāni'. Quit lanāntza' xa'icuī' a'xni'ca' tūna'j ixlacatuncuī Abraham. %PC9Lā' huan israelitas tahuanilh Jesús: ―Hui'x tūna'j ka'lhī'ya' nīn pūpitzi ciento cā'ta, lā' ¿chī līhua'na' palh laktzī'nī'ta' Abraham? ,OQ8Abraham a'ntī mimpapca'n ka'lhīlh tapāxuhuān porque xla' ixca'tzī palh nalaktzī'n a'xni'ca' xa'icmilh nac quilhtamacuj. Xla' laktzī'lh lā' līpāxuhualh. N)7Lā' ū'tza', a'ntī hua'nā'tit minDiosca'n, tū' lakapasā'tit hui'xina'n. Lā' quit iclakapasa. Palh quit cahuā xa'icualh tū' iclakapasa, quit xa'iclalh kalhatin a'ksa'nīni' hua'chi hui'xina'n. Lā' quit stu'ncua' iclakapasa lā' quit ica'cnīni'ni' ixtachihuīn. [M/6Lā' Jesús cākalhtīlh: ―Palh quit quē'cstu qui'a'cnīni'ni'can, nīn tuntū' ixtapalh. A'ntī qui'a'cnīni'ni' quit, xla' ū'tza' quinTāta' chu ū'tza' a'ntī hui'xina'n huani'yā'tit minDiosca'n. !L;5Lā' ¿chu hui'x más xaka'tla' que quintāta'ca'n Abraham? Xla' nīlh lā' huan a'cta'sana'nī'n nā tanīlh. Lā' hui'x ¿tichū palh tū' catinīt? K14Lā' huan israelitas takalhtīni'lh: ―Quina'n icca'tzīyāujtza' que ka'lhī'ya' huan espíritu a'ntūn tū' tzey. Abraham nīlhtza' lā' nā tanīlhtza' ixa'cta'sana'nī'n Dios. Lā' hui'x hua'na' que a'ntī natatlōkentaxtū mintachihuīn tū' maktin catitasputli. +JO3Ixlīstu'ncua' a'ntū iccāhuaniyāni': A'ntī natatlōkentaxtū quintachihuīn xlaca'n nataka'lhī xasāsti' ixquilhtamacujca'n a'ntūn tū' maktin catisputli. )IK2Lā' quit tū' quimaca'tzi palh quilā'a'cnīni'ni'yāuj o tū'. Huī' kalhatin a'ntī lacasqui'n que caqui'a'cnīni'ni'ca, ū'tza' a'ntī nalacāxtlahuakō'. $HA1Lā' Jesús cākalhtīlh: ―Tū' icka'lhī huan espíritu a'ntūn tū' tzey. Quit ica'cnīni'ni' quinTāta' lā' hui'xina'n quilālīlakmaka'nāuj. G!0Lā' huan israelitas tahuanilh: ―Stu'ncua' a'nchī icuáuj que hui'x samaritano lā' ka'lhī'ya' huan espíritu a'ntūn tū' tzey. YF+/Huan a'ntī ixla' Dios kaxmata ixtachihuīn Dios. Hui'xina'n tū' ixla' Dios. Lā' ū'tza' tū' līkaxpa'tcu'tunā'tit ―hualh Jesús. Huan Cristo lanāntza' ixa'nan a'xni'ca' tūna'j ixlacatuncuī Abraham 5Ec.Lā' ¿tichū de hui'xina'n tzē nahuan palh quit ictlahuanī't a'ntūn tū' tzey? Lā' palh quit huan a'ntū ixlīstu'ncua', lā' ¿a'chī' tū' quilākalhlaka'ī'yāuj? dDA-Quit iccāhuaniyāni' a'ntū ixlīstu'ncua' lā' hui'xina'n tū' quilākalhlaka'ī'yāuj. C+,’Mintāta'ca'n hui'xina'n ū'tza' huan ko'ti'ti'. Hui'xina'n tlahuacu'tunā'tit ixtapuhuān huan ko'ti'ti'. Huan ko'ti'ti' xla' ū'tza' lanī't maknīni' desde xapū'la. Xla' tū' maktin pāstaca a'ntū ixlīstu'ncua' como tū' lakatī a'ntū ixlīstu'ncua'. Xla' chihuīna'n huāk tā'ksa'nīn como xla' chuntza' ixtāyat. Xla' lej a'ksa'nīni' lā' xla' ū'tza' mā'a'nanīlh tā'ksa'nīn. xBi+Hui'xina'n tū' kaxpa'tcu'tunā'tit a'ntū icuan. U'tza' tū' līmāchekxī'yā'tit a'ntū iccāhuanimā'ni'. A1*Lā' Jesús cāhuanilh: ―Palh mintāta'ca'n cahuā Dios, hui'xina'n ixquilāpāxquī'uj porque quit icminī'ta'ncha' a'nlhā xa'ictā'lahui'lacha' Dios lā' chuhua'j ā'tzā' iclahuī'. Quit tū' icmilh xmān por quimpātunca'tzi. Dios ū'tza' a'ntī quimacaminī't. :@m)Hui'xina'n tlahua'pā'na'ntit a'ntū tlahua mintāta'ca'n. Lā' xlaca'n tahuanilh: ―Quina'n tū' makcamanna'. Icka'lhīyāuj xmān kalhatin quintāta'ca'n lā' ū'tza' Dios. ??w(Hui'xina'n quilāmaknīcu'tunāuj a'yuj quit iccāhuaniyāni' a'ntū ixlīstu'ncua' a'ntū Dios quimāsu'ni'nī't. Abraham tū' chuntza' ixtlahua hua'chi hui'xina'n tlahua'yā'tit. X>)'Lā' xlaca'n takalhtīlh: ―Quintāta'ca'n, xla' ū'tza' Abraham. Lā' Jesús cāhuanilh: ―Palh stu'ncua' cahuā hui'xina'n ixcamana' Abraham nā chuntza' ixtlahua'tit chu a'nchī ixtlahua Abraham. =&Quit iclīchihuīna'n a'ntū quimāsu'ni'nī't quinTāta'. Lā' hui'xina'n tlahua'yā'tit a'ntū cāhuaninī'ta'ni' mintāta'ca'n. <%Lā' a'yuj hui'xina'n ī'xū'yātā'natna' Abraham, pero quilāmaknīcu'tunāuj porque tū' kalhlaka'ī'yā'tit a'ntū iccāhuaniyāni'. u;c$Hui'xina'n hua'chi a'ntī xatatamāuj como tūla makxtekā'tit mintalaclē'i'ca'n. Lā' ixO'kxa' Dios tzē nacāmaktāyayāni' hui'xina'n para namakxtekā'tit mintalaclē'i'ca'n. Lā' chuntza' tū'tza' nalayā'tit hua'chi xatatamāuj. :#Huan xatatamāuj tasācua' tū' hua'chi a'ntī scana'nca xa'o'kxa'. Huan xatatamāuj tū' pō'ktu catitahui'lalh na ixchic ixtēcu' como nastā'palacan. A'ntī scana'nca ixo'kxa' kalhatin chi'xcu', xla' para pō'ktu ixo'kxa'. Lā' tū' catistā'ca. L9"Lā' Jesús cāhuanilh: ―Stu'ncua' a'ntū iccāhuaniyāni'. A'ntī tlahua talaclē'i', ū'tza' xla' hua'chi kalhatin tasācua' a'ntīn tamāhuacanī't, como tūla makxteka ixtalaclē'i'. S8!Lā' xlaca'n takalhtīlh: ―Quina'n ī'xū'yātā'natna' Abraham. Lā' nīn tintī' maktin quincātamāscujūnī'ta'ni' hua'chi ixtatamāuj. Lā' ¿a'chī' hua'na' hui'x que na'iclayāuj libres? v7e Lā' nalakapasā'tit a'ntū ixlīstu'ncua'. Lā' por ixpālacata a'ntū ixlīstu'ncua' nala'yā'tit libres. m6SLā' Jesús cāhuanilh huan israelitas a'ntī ixtakalhlaka'ī'mā'nacus: ―Hui'xina'n palh na'a'kahuāna'ni'yā'tit quintachihuīn, lā' chuntza' nalītalacsu'yu'yā'tit palh hui'xina'n lej stu'ncua' quisca'txtunu'nī'n. 5#Lā' a'xni'ca' Jesús hualh huā'mā', lej lhūhua' a'ntīn takalhlaka'ī'lh. Ixcamana' Dios lā' xlaca'n a'ntīn tū' ixcamana' Dios 4A'ntī quimacamilh, xla' huī' con quit. Lā' tū' quimakxteknī't quē'cstu, porque quit pō'ktu ictlahuamā' a'ntū ixtapuhuān. 53cLā' ū'tza' cālīhuanilh Jesús: ―Lā' a'xni'ca' hui'xina'n naquilāmā'ca'yāuj tālhmā'n quit, hasta a'xni'ca' naca'tzīyā'tit tichūn quit. Lā' quit huan Chi'xcu' xala' Tālhmā'n. Lā' naca'tzīyā'tit que quit tuntū' ictlahua quē'cstu. Xmān icuan a'ntū quimāsu'ni'nī't quinTāta'. _27Lā' xlaca'n tū' tamāchekxīlh que Jesús ixlīchihuīna'mā' Dios, xaTāta'. 1#Quit tzē na'icuan lhūhua' por mimpālacataca'n lā' tzē na'iclacāxtlahua lhūhua' catūhuā a'ntū tlahuapā'na'ntit a'ntūn tū' tzey. A'ntī quimacaminī't, xla' huan a'ntū ixlīstu'ncua'. Lā' a'ntū quihuanī, xmān ū'tza' iccāhuanī huan tachi'xcuhuī't. 0wLā' tuncan takalhasqui'nīlh: ―¿Tichū hui'x? Lā' Jesús cākalhtīlh: ―Iccāhuaninī'ta'ntza' xapū'la. /Lā' ū'tza' iccālīhuanini' hui'xina'n que a'xni'ca' nanīyā'tit naka'lhī'yā'titcus mintalaclē'i'ca'n. Hui'xina'n tū' kalhlaka'ī'yā'tit a'xni'ca' iccāhuaniyāni' a'ntīn quit. Chuntza' naka'lhī'yā'titcus mintalaclē'i'ca'n a'xni'ca' nanīyā'tit. R.Lā' Jesús cāhuanilh: ―Hui'xina'n xalanī'n ā'tzā' nac ti'ya't, lā' quit xala' nac tālhmā'n. Hui'xina'n xalanī'n huā' nac cā'quilhtamacuj lā' quit tū' xala' huā' nac quilhtamacuj. -yHuan israelitas tahualh: ―Chō'la namaknīcan ixa'cstu lā' ū'tza' līhualh tūlalh cati'a'uj a'nlhā na'a'n. v,eLā' Jesús chu ā'maktin cāhuanipā: ―Quit na'ica'n. Lā' hui'xina'n naquilāputzayāuj. Lā' a'xni'ca' nanīyā'tit hui'xina'n naka'lhī'yā'titcus mintalaclē'i'ca'n. Lā' hui'xina'n tūlalh catipintit a'nlhā na'ica'n quit. +'Lā' Jesús hualh huā'mā' a'xni'ca' ixmāsu'yumā' nac xaka'tla' lītokpān a'nlhā ixmāquī'can huan tumīn. Lā' nīn tintī' puhualh nachī'lē'n porque tūna'j ixchā'ni' ixquilhtamacuj a'ntū napūchī'lē'ncan. Tūlalh catita'a'lh a'nlhā Jesús ixa'mā' *Lā' takalhasqui'nīlh: ―Lā' ¿lhachū hui'lacha' mintāta'? Jesús cākalhtīlh: ―Hui'xina'n tū' quilālakapasāuj lā' nā tū' lakapasā'tit a'ntī quinTāta'. Palh ixquilālakapasui cahuā quit, nā quinTāta' ixlakapastit hui'xina'n. !);Quit icmālacstū'nca quē'cstu. Lā' hui'lapā ā'kalhatin a'ntī mālacstū'nca de quit. Lā' ū'tza' a'ntī quinTāta' lā' ū'tza' quimacaminī't. ( Chuntza' tatzo'kni' na mileyca'n: A'xni'ca' kalhatu' chi'xcuhuī'n a'cxtim tamālacstū'nca, ū'tza' huā'mā' ixlīstu'ncua'. <'qPalh quit xa'iclacāxtlahualh, xa'iclacāxtlahualh chu a'nchī ixlīstu'ncua'. Quit tū' quē'cstu iclacāxtlahua. QuinTāta' a'ntī quimacaminī't ū'tza' quintā'lacāxtlahua. "&=Hui'xina'n lē'ksa'nanā'tit lā' tū' ca'tzīyā'tit ixpālacata. Chuntza' talē'ksa'nan tachi'xcuhuī't. Lā' quit tū' iclacāxtlahua nīn chā'tin. %Jesús cākalhtīlh: ―Quit a'ntū icuan, ū'tza' ixlīstu'ncua' a'yuj quit quē'cstu quimālacstū'nccan. Lā' quit icca'tzī a'nlhā icminī'ta'ncha' lā' a'nlhā ica'mā'. Pero hui'xina'n tū' ca'tzīyā'tit a'nlhā icmincha' lā' a'nlhā ica'mā'. $  Lā' huan fariseosnu' tahuanilh: ―Hui'x mālacstū'ncca' mē'cstu. Lā' chuntza' nīn tuntū' ixtapalh a'ntū hua'na'. \#1 Jesús cātā'chihuīna'mpā huan tachi'xcuhuī't lā' cāhuanilh: ―Quit iccāmāsu'ni' huan tachi'xcuhuī't. Chuntza' quit hua'chi lakatin xkakana'. Lā' a'ntī naquintastālani' quit, xlaca'n tū' catitalatā'kchokolh a'nlhā cā'pucsua' como quit na'iccāmakskoni' ixtejca'n. Lā' na'iccāmaxquī' xasāsti' ixquilhtamacujca'n. "y Lā' xla' hualh: ―Nīn tintī' huan chuntza', Māpa'ksīni'. Jesús huanilh: ―Pues nīn quit tū' icuan palh natamaknīyāni'. Capit lā' nīn tuntū'tza' titlahua'ya' a'ntū ko'hua'jua'. Jesús hua'chi lakatin xkakana' nac quilhtamacuj *!M Lā' Jesús tā'cstu'ncli lā' kalhasqui'nīlh: ―¿Lhachū tayāna' a'ntī ixtalē'ksa'nīni'mā'ni'? ¿Tichū huan palh natamaknīyāni' por mintalaclē'i'? / W Lā' a'xni'ca' takaxmatli huā'mā', nā xlaca'n ta'u'cxca'tzīlh palh nā ixtalaclē'n. Lā' tatzuculh ta'a'n a'ntī más lacpapatzīnī'n lā' huan makapitzīn chā'tunu' chā'tunu' ta'a'ntēlhalh hasta lhā ta'a'nkō'lh ixlīhuākca'n. Lā' Jesús tachokolh lā' huan puscāt nā ixyācus. c?Lā' Jesús taquilhpūtapā lā' chu tzo'knumpā nac cā'ti'ya'tna' con ixmakspulh. 4aLā' ā'chulā' ixtakalhasqui'nī lā' xla' tā'cstu'ncli lā' cāhuanilh: ―Kalhatin de hui'xina'n a'ntīn tuntū' laclē'n ū'tza' xapū'lh camūta'lalh huan puscāt. NXlaca'n tahuanilh Jesús huā'mā' chu xmān para natalīlaktzī'n para que chuntza' tzē natamālacapū'. Lā' Jesús taquilhpūtalh lā' tzuculh tzo'knun nac cā'ti'ya'tna' con ixmakspulh. =sLā' huan ley a'ntū quincāmaxquī'nī'ta'ni' Moisés, ū'tza' quincāmāpa'ksīyāni' que nacucta'lamaknīyāuj kalhatin puscāt a'ntī la chuntza'. Lā' hui'x, ¿chī hua'na'? ykLā' tahuanilh Jesús: ―Mākalhtō'kē'ni', huā'mā' puscāt chi'paquī'canī't con kalhatin ixmakchi'xcu'. taHuan fariseosnu' lā' huan mākalhtō'kē'ni'nī'n de huan ley talīmini'lh Jesús kalhatin puscāt. Lā' huan puscāt ixchi'paquī'canī't con kalhatin ixmakchi'xcu'. Lā' yāhuaca a'ntza' na ixlaclhpu'nanca'n a'ntī ixtahui'lāna'. 1[Lā' ixlīlakalī lej tzi'sāt Jesús a'mpā nac xaka'tla' lītokpān. Lā' ixlīhuāk tachi'xcuhuī't talakminkō'lh. Lā' xla' tahui'lalh lā' tzuculh cāmāsu'ni'. @ }Lā' Jesús a'lh nac kēstīn a'nlhā ixuanican Olivos. 5e5Lā' tuncan ta'a'lh na ixchicca'n.&E4Lā' huan ā'makapitzīn fariseosnu' tahuanilh Nicodemo: ―Chō'la nā hui'x xala' nac Galilea a'nlhā tahui'lāna'ncha' huāk catīhuāya chi'xcuhuī'n. Calakapūtle'ke ixtachihuīn Dios lā' naca'tzīya' que tū' maktin minī'ta'ncha' nac Galilea kalhatin ixa'cta'sana' Dios. B}3―Tūla catimāpātīnīuj kalhatin chi'xcu' palh tū' pū'la naca'tzīyāuj a'ntū laclē'n lā' palh tū' pū'la namakxtekāuj nachihuīna'n. Chuntza' tatzo'kni' huan nac ley. {o2Lā' huan Nicodemo a'ntī ixlakminī't Jesús de tzī'sa, xla' nā fariseo ixuanī't. Lā' xla' cāhuanilh: pY1Huan catīhuāya tachi'xcuhuī't tū' talakapasa ixley Dios. Lā' ū'tza' nacālīmālaclē'nī Dios. [/0Tū' kalhlaka'ī'nī't Jesús nīn kalhatin xapuxcu' lā' nīn kalhatin fariseo. eC/Lā' huan fariseosnu' takalhtīni'lh: ―Chō'la nā hui'xina'n cāta'a'kxokochāni'. #.Lā' huan policías takalhtīni'lh: ―Tū' maktin ickaxmatāuj nīn kalhatin chi'xcu' a'ntī chihuīna'n hua'chi huā'mā' chi'xcu'. 7-Huan policías talaka'nchokopā huan fariseosnu' lā' huan xanapuxcu'nu' curasna'. Lā' cākalhasqui'nīca: ―Lā' ¿a'chī' tū' lī'ta'ntit? ,Lā' huan makapitzīn ixtachī'lē'ncu'tun pero nīn tintī' chi'palh. Huan pūchihuīna'nī'n tū' ixtakalhlaka'ī' Jesús M +Lā' ū'tza' tū' a'cxtim ixtalīpuhuan huan tachi'xcuhuī't. 9*Huan Cristo nala ī'xū'yātā'nat David. Lā' ū'tza' natahui'la nac Belén a'nlhā xala' ixuanī't David. Chuntza' tatzo'kni' na ixtachihuīn Dios. 1 [)Lā' ā'makapitzīn tahuampā: ―U'tza' huā'mā' Cristo. Lā' ā'makapitzīn tahuampā: ―¿Chichū līlalh huā'mā'? Cristo tū' catimincha' de nac Galilea. 1 [(Lā' a'xni'ca' huan tachi'xcuhuī't takaxmatli huā'mā', makapitzīn tahualh: ―Ixlīstu'ncua' huā'mā' Jesús ixa'cta'sana' Dios a'ntī naquincālakmināni'. z m'Jesús ixuanicu'tun huā'mā' que a'ntī natakalhlaka'ī', natamaklhtīni'n huan Espíritu Santo. Tūna'j ixmin huan Espíritu Santo porque Jesús tūna'j ixa'n nac a'kapūn. Tū' a'cxtim ixuanī't ixtapuhuānca'n huan tachi'xcuhuī't A{&A'ntī quintakalhlaka'ī' nataka'lhī hua'chi mu'sni' na ixa'clhcunucca'n lā' natā'cxtuyāchi lhūhua' xcān a'ntū māstā' quilhtamacuj. Chuntza' tatzo'kni' na ixtachihuīn Dios. w%Lā' huan a'ntū ā'xmān chi'chini' ixla' huan cā'tani' ū'tza' más xaka'tla' chi'chini' de huan cā'tani'. Lā' huanmā' chi'chini' Jesús tāyalh lā' lej palha' hualh: ―Lā' a'ntīn takalhpūtī, caquintalakmilh lā' catako'tnūlh. R$Quincāhuanini': “Naquilāputzayāuj lā' tū' quintilākaksui, como tūla catichipintit a'nlhā na'ica'n quit”. ¿Tuchū huanicu'tun huā'mā' tachihuīn? Huan xcān a'ntū māstā' quilhtamacuj pY#Lā' huan israelitas talākalhasqui'nīlh: ―Lā' ¿lhachū na'a'n palh tūlalh catikaksui? Chō'la nacālaka'n huan israelitas a'ntīn tatā'lahui'lāna'ncha' huan griegos lā' nacāmāsu'ni' xlaca'n lā' nā huan griegos. s_"Hui'xina'n naquilāputzayāuj pero tū' quintilākaksui, como tūla catichipintit a'nlhā quit na'ica'n. *M!Lā' a'xni'ca' talakmilh, Jesús cāhuanilh huan tachi'xcuhuī't: ―Tū'tza' makān ictilatahui'lalh con hui'xina'n. Tuncan na'iclaka'n a'ntī quimacaminī't. Q~~"}}3||4{{}{z yVxwwkwuuUtt2t srrqjpp8oXnmmlkk jRihgg edcc!bTa`` _]^]][\b[ZZY#XXWTVgUU)TTSRQPONMMSLL(KK2J#IGGmFFESDCC'BcA@@/?^>=<;;:99#877L6544n33=2"100..A--?,,0+<** )(''&%I$c##"N! u,Av|nZ- p 7 Z1_[ QuinTāta' quimpāxquī' porque ica'kahuāna'ni' ixtachihuīn. Lā' nā hui'xina'n palh na'a'kahuāna'ni'yā'tit quintachihuīn, nā chuntza' na'iccāpāxquī'yāni'. ^ Quit iccāpāxquī'yāni' hui'xina'n chuntza' hua'chi quinTāta' quimpāxquī' quit. Lā' hui'xina'n pō'ktu caquilāpāxquī'uj quit. b]=Palh hui'xina'n lej māstā'yā'tit mintō'ca'tca'n, palh lej tlahua'yā'tit a'ntū Dios lacasqui'n, chuntza' lī'a'cnī'ni'ni'yā'tit quinTāta'. Lā' chuntza' tasu'yu palh hui'xina'n stu'ncua' quisca'txtunu'nī'n. K\’Palh hui'xina'n macaxtim naquilātā'latahui'layāuj, lā' palh tū' napātza'nkāyā'tit quintachihuīn, casqui'ntit chu a'ntū lacasqui'nā'tit lā' hui'xina'n nacātamaxquī'yāni'. 6[eLā' a'ntīn tū' quintatā'latahui'la, xlaca'n nacālakmaka'ncan hua'chi huan ixpekenī'n a'ntū cāpeksitmaka'ncanī't lā' scōhuan lā' mākēxtimīcan lā' lhcuyucan. .ZU’Quit hua'chi xamayāc lā' hui'xina'n hua'chi ixpekenī'n. Lā' a'ntī pō'ktu quintatā'latahui'la, xlaca'n natamāstā' ixtō'ca'tca'n; natatlahua a'ntū Dios lacasqui'n. Hui'xina'n mē'cstuca'n tūlalh catitlahua'tit catūhuā porque lej maclacasqui'n quit na'iccāmaktāyayāni'. lYQCaquilātā'latahui'lauj quit lā' chuntza' quit na'iccātā'latahui'layāni' hui'xina'n. Kentin ixpeken huan xamayāc xmān ixa'cstu tūlalh catika'lhīlh ixtō'ca't. Maclacasqui'n xa'nca nachi'pāna'n nac xamayāc. Palh hui'xina'n namāstā'yā'tit mintō'ca'tca'n, maclacasqui'n naquilātā'tahui'layāuj hua'chi huan ixpekenī'n mayāc chi'pāna'n na ixtojon. Xmān hui'xina'n mē'cstuca'n tūlalh catimāstā'tit mintō'ca'tca'n; tūlalh catitlahua'tit a'ntū Dios lacasqui'n. )XKLā' nā chuntza' Dios cāmāpānūni'nī'ta'ni' a'ntū ko'hua'jua' porque hui'xina'n kalhlaka'ī'nī'ta'ntit huan līmāsca'tīn a'ntū iccāhuaninī'ta'ni'. YW+Lā' huāk huan ixpekenī'n a'ntū tū' māstā' ixtō'ca't, xla' ū'tza' cācā'tē. Lā' ixlīhuāk huan ixpekenī'n a'ntū tatō'ca', xla' xmān cāpekesita. Lā' chuntza' ā'chulā' māstā' ixtō'ca't. zV oLā' Jesús cāhuanipā: ―Quit hua'chi xatzey mayāc lā' quinTāta' hua'chi xamaktaka'lhna' huā'mā' mayāc. U Quit ictlahua ū'tza' a'ntū quihuani quinTāta'. Chuntza' huan xalanī'n nac quilhtamacuj tzē nataca'tzī palh quit icpāxquī' quinTāta'. Lā' a'xni'ca' Jesús cāhuanikō'lh huā'mā', cāhuanipā: ―Lā' chuhua'j catāya'tit lā' cā'hui'tit.,TQ’Lā' tū'tza' lej icticātā'chihuīna'ni' hui'xina'n porque mimā'tza' a'ntī māpa'ksī huā' quilhtamacuj. Lā' xla', quit tūlalh quintimāpa'ksīlh. gSGIccāhuanimā'ni' a'ntū napātle'ke. Lā' a'xni'ca' nala, hui'xina'n nakalhlaka'ī'yā'tit. RHui'xina'n kaxpa'ttit a'nchī iccāhuanini': “Quit ica'nā lā' na'iccālakmimpalayāni' hui'xina'n”. Palh lej stu'ncua' ixquilāpāxquī'uj, lej ixlīpāxuhua'tit hui'xina'n porque quit iclaka'mā' quinTāta'. Lā' xla' ū'tza' más xaka'tla' que quit. jQM’Hui'xina'n quilākalhlaka'ī'yāuj lā' ū'tza' līpāxuhua'yā'tit hua'chi quit icpāxuhua. Lā' a'nchī pāxuhua'yā'tit tū' hua'chi xalanī'n nac quilhtamacuj. Lā' tū' catamakchuyī'tit lā' tū' cajicua'ntit. hPIQuinTāta' namacamin huan Espíritu Santo lā' xla' namāsu'yu por quimpālacata. U'tza' huan maktāyana' lā' nacāmāsu'ni'kō'yāni' ixlīhuāk lā' nacāmāpāstaquīyāni' ixlīhuāk a'ntū iccāhuaninī'ta'ni' quit. fOE’Lā' huāk huā'mā' iccāhuanimā'kō'ni' līhuan iccātā'lahui'lani' hui'xina'n. WN'Lā' a'ntīn tū' quintapāxquī' xlaca'n tū' ta'a'kahuāna'ni' a'ntū icuan quit. Lā' huan līmāsca'tīn a'ntū kaxpa'tpā'na'ntit hui'xina'n, xla' tū' quila'; ixla' quinTāta' a'ntī quimacaminī't. lMQLā' Jesús kalhtīlh: ―A'ntī quintapāxquī' quit, xlaca'n nata'a'kahuāna'ni' a'ntū icuan quit. Lā' quinTāta' nacāpāxquī'. Lā' quinTāta' lā' quit na'iccālakmināuj para na'iccātā'latahui'layāuj xlaca'n. OLLā' Judas (ā'chā'tin Judas lā' tū' huan Iscariote) huanilh: ―Māpa'ksīni', lā' ¿a'chī' naquilātalacsu'yuni'yāuj quina'n lā' tū' huan tachi'xcuhuī't xalanī'n nac quilhtamacuj? xKiA'ntīn taca'tzī quilīmāpa'ksīn lā' ta'a'kahuāna'ni', chuntza' lītasu'yu palh quintapāxquī'. Lā' quinTāta' nā nacāpāxquī' a'ntī quintapāxquī' quit. Lā' nā quit nā na'iccāpāxquī' lā' na'iccātalacsu'yuni' xlaca'n. JLā' a'xni'ca' namin huan Espíritu Santo, hui'xina'n naca'tzīyā'tit que quinTāta' quintā'lahuī' lā' nā iccātā'lahui'lani'. 3I_A'macsti'na'j tū'tza' quintitalaktzī'lh huan xalanī'n nac quilhtamacuj. Pero hui'xina'n naquilālaktzī'nāuj. Hui'xina'n nalatahui'la'yā'tit porque quit iclahuī'. ZH-Lā' tū' icticāmakxtekni' mi'a'cstuca'n. Na'iccālakmimpalayāni' hui'xina'n. G Xalanī'n nac quilhtamacuj xlaca'n tūlalh catitamaklhtīni'lh huan Espíritu Santo porque xlaca'n tūlalh catitalaktzī'lh lā' tūlalh catitalakapasli. Lā' hui'xina'n lakapasā'tit porque xla' cātā'lahui'lani' hui'xina'n lā' nacā'o'kska'lhīyāni'. vFeQuit na'icsqui'ni' quinTāta' lā' xla' nacālakmacamimpalayāni' ā'kalhatin a'ntī nacāmaktāyayāni'. Lā' xla' ū'tza' natachoko con hui'xina'n para pō'ktu. Xla' ū'tza' huan Espíritu Santo a'ntī māsu'yu a'ntū ixlīstu'ncua'. yEkLā' Jesús cāhuanipā: ―Palh hui'xina'n quilāpāxquī'yāuj, ca'a'kahuāna'ni'tit quilīmāpa'ksīn. DQuit na'ictlahua chuxatū a'ntū nasqui'nā'tit hui'xina'n por quinquilhtampān. Jesús hualh que namacamin huan Espíritu Santo Jesús kalhtīlh: ―Felipe, lejtza' makān iccātā'lahui'lani' hui'xina'n, lā' ¿a'chī' tūna'j quilakapasa'? A'ntī quintalaktzī'nī't quit, nā talaktzī'nī't quinTāta'. Lā' ¿a'chī' hua'na': “Caquilāmāsu'ni'uj minTāta'”? }>sLā' Felipe huanilh: ―Māpa'ksīni', caquilāmāsu'ni'uj minTāta'. Lā' xmān ū'tza' iccāsqui'ni'yāni'. =#Palh hui'xina'n ixca'tzītit tichūn quit, ixlakapastit quinTāta'. Chuhua'j lakapasā'tit quinTāta' lā' laktzī'nī'ta'ntit hui'xina'n. v<eJesús kalhtīlh: ―Quit huan xatzey tej, lā' quit icmāsu'yu a'ntū ixlīstu'ncua', lā' quit iccāmaxquī'yāni' xasāsti' minquilhtamacujca'n. Lā' xmān a'ntī quintakalhlaka'ī', xmān xlaca'n tzē natalakchā'n quinTāta'. ;+Lā' Tomás huanilh: ―Māpa'ksīni', quina'n tū' icca'tzīyāuj a'nlhā pimpā't. ¿Chichū na'iclīca'tzīyāuj a'nchī līchā'ncan? d:AHui'xina'n ca'tzīyā'tit a'nlhā ica'mā' lā' ca'tzīyā'tit a'nchī tzē līchā'ncan. S9Lā' a'xni'ca' na'ica'n quit lā' na'iccāxui'līkō'yācha', quit na'icmimpala lā' na'iccālē'nāni' hui'xina'n. Lā' chuntza' a'nlhā na'ictahui'la quit, nā hui'xina'n a'ntza' natahui'la'yā'tit. O8A'nlhā hui'lacha' quinTāta', a'ntza' a'nan lhūhua' pūtahuī'lhni'. Palh tū' cahuā chuntza', xa'iccāhuanini' hui'xina'n. Ica'nā quit iccāxui'lī lacatin a'nlhā natahui'la'yā'tit a'ntza'. 7 #lā' Jesús cāhuanipā: ―Lā' hui'xina'n tū'tza' catamakchuyī'tit. Calīpāhua'ntit Dios lā' nā chuntza' quit caquilālīpāhuáuj. >6u &Lā' Jesús kalhtīlh: ―¿Chā stu'ncua' palh ixnī't por quit? Stu'ncua' a'ntū icuaniyāni'. A'xni'ca' tūna'j ta'sa huan gallo, hui'x naquinkalhtatzē'ka' maktu'tun.5y %Lā' Pedro huanilh: ―Māpa'ksīni', lā' ¿a'chī' tūla ictitā'a'ni' chuhua'j? Quit xa'iclīnīlh por hui'x. K4 $Simón Pedro kalhasqui'nīlh Jesús: ―Māpa'ksīni', ¿lhachū pimpā't? Lā' Jesús kalhtīlh: ―A'nlhā na'ica'n quit, tūlalh quintitā'pi chuhua'j. Naquistālani'ya' ā'calīstān. b3= #Palh hui'xina'n nalāpāxquī'yā'tit, chuntza' nataca'tzī ixlīhuāk tachi'xcuhuī't palh hui'xina'n quisca'txtunu'nī'n. Jesús hualh que Pedro nakalhtatzē'ka Mt. 26.31‑35; Mr. 14.27‑31; Lc. 22.31‑34 62e "Lā' hui'xina'n iccāmaxquī'yāni' xasāsti' līmāpa'ksīn: Calāpāxquī'tit. Chuntza' a'nchī iccāpāxquī'yāni' quit, nā chuntza' nalāpāxquī'yā'tit hui'xina'n. 1# !Quilakska'tā'n, tū'tza' makān icticātā'latahui'lani' hui'xina'n. Lā' hui'xina'n naquilāputzayāuj. Chuntza' a'nchī iccāhuanilh huan israelitas, nā hui'xina'n chuntza' chuhua'j na'iccāhuaniyāni': “A'nlhā na'ica'n quit, hui'xina'n tūlalh catipintit”. 0 Lā' como a'cnīni'ni'can Dios por ixpālacata a'ntū ictlahua, lā' chuntza' Dios naqui'a'cnīni'ni' quit. Lā' palaj natlahua. X/) Lā' a'xni'ca' Judas ixtaxtunī'ttza', Jesús hualh: ―Chuhua'j qui'a'cnīni'ni'can quit, como quit huan Chi'xcu' xala' Tālhmā'n. Lā' chuhua'j a'cnīni'ni'can Dios por ixpālacata a'ntū ictlahua. . Lā' a'xni'ca' ixmaklhtīni'nī'ttza' huan pāntzi, Judas taxtulh. Lā' tzī'satza' ixuanī't. Huan xasāsti' līmāpa'ksīn t-a Lā' como Judas ū'tza' ixmāmāquī'nīcanī't huan tumīn, makapitzīn tapuhualh que Jesús ixuaninī't que natamāhua catūhuā a'ntū ixtamaclacasqui'n para huan cā'tani', o ixuaninī't que nacāmaxquī' macsti'na'j huan pobres. x,i Lā' huan ā'makapitzīn a'ntī ixtahuā'yamā'na, xlaca'n tū' tamāchekxīlh a'chī' huanilh huanmā'. 3+_ Lā' a'xni'ca' Judas maklhtīni'lh huan pāntzi tanūni'lh huan ko'ti'ti' na ixa'clhcunuc. Lā' chu tuncan Jesús huanilh: ―Catla'hua' tuncan a'ntū tla'hua'cu'tuna'. p*Y Lā' Jesús kalhtīlh: ―Na'iclīmāchū'huī' xaxcān līhua't pītzina'j pāntzi. Lā' a'ntī na'icmaxquī' ū'tza' nala. Lā' māchū'huī'lh huan pītzina'j pāntzi lā' maxquī'lh huan Judas Iscariote, ixo'kxa' Simón. ) Lā' xla' ū'tza' ā'chulā' līlaktapajtzūlh huan Jesús lā' kalhasqui'nīlh: ―Māpa'ksīni', ¿tichū līchihuīna'mpā't? x(i Lā' Simón Pedro lacahuanilh huanmā' sca'txtunu' lā' huanilh: ―Cakalhasqui'ni' tichū līchihuīna'mā'. k'O Kalhatin ī'sca'txtunu' ixuā'yamā' na ixpāxtūn Jesús. U'tza' a'ntī lej ixpāxquī' Jesús. & Lā' ū'tza' tatzuculh talālīlakalaktzī'n huan sca'txtunu'nī'n porque xlaca'n tū' ixtaca'tzī a'ntī ixlīchihuīna'mā'ca. :%m Lā' a'xni'ca' huankō'lh huā'mā', Jesús lej tamakchuyīlh lā' lacastu'nc hualh: ―Ixlīstu'ncua' iccāhuaniyāni', chā'tin de hui'xina'n ū'tza' naquimacamāstā'. $ Quit ixlīstu'ncua' iccāhuaniyāni'. A'ntī ta'a'cnīni'ni' a'ntī icmālakachā', nā quit quinta'a'cnīni'ni' lā' nā ta'a'cnīni'ni' a'ntī quimacamilh. Jesús hualh que ū'tza' Judas a'ntī namacamāstā' Mt. 26.20‑25; Mr. 14.17‑21; Lc. 22.21‑23 # Quit iccāhuanimā'ni' a'ntū napātle'ke. Lā' chuntza' a'xni'ca' nala huā'mā', hui'xina'n nakalhlaka'ī'yā'tit tichū quit. q"[ ’Lā' tū' milīhuākca'n iccālīchihuīna'nāni'. Quit icca'tzī a'ntī iccālacsacnī't. Natlōkentaxtū chu a'nchī tatzo'kni' na ixtachihuīn Dios:U'tza' a'ntī ictā'huā'yan ū'tza' lalh hua'chi quintā'ca'tza'. ! Hui'xina'n ca'tzīyā'tit a'ntū iccāhuaninī'ta'ni'cus. Lā' palh natlahua'yā'tit, lej līpāxūj nalatahui'la'yā'tit.  ' Ixlīstu'ncua' a'ntū iccāhuaniyāni'. Hui'xina'n tū' más laka'tla'n que quit. Hui'xina'n hua'chi quintasācua'nī'n lā' quit hua'chi mimpatronca'n. Hui'xina'n quilacscujnī'n lā' quit iccāmālacscujūyāni'. Chuntza' tasqui'nī natlahua'yā'tit a'ntū ictlahua. uc Quit iccātlahuani'ni' huā'mā' hua'chi tamālacastuc; lā' nā chuntza' natlahua'yā'tit nā hui'xina'n. 5c Como quit Mākalhtō'kē'ni' lā' Māpa'ksīni', lā' iccātantūche'kē'nī'ta'ni' hui'xina'n lā' nā chuntza' tasqui'nī que hui'xina'n nā nalātantūche'kē'yā'tit. wg Hui'xina'n quilāmāpācuhuīyāuj Mākalhtō'kē'ni' lā' Māpa'ksīni'. Chuntza' tzey porque ū'tza' quit. zm Lā' Jesús a'xni'ca' cātantūche'kē'kō'lh huan ī'sca'txtunu'nī'n, chu hui'līpā ixlu'xu' huan xala' ixkalhni' lā' xla' tahui'lapā lā' cāhuanilh: ―¿Chā māchekxī'yā'tit hui'xina'n huā' a'ntū iccātlahuani'nī'ta'ni'? + Lā' Jesús ixca'tzītza' a'ntī namacamāstā'. Lā' ū'tza' līhualh: “Hui'xina'n lactzey. Xmān kalhatin de hui'xina'n tū' tzey”. E Lā' Jesús huanilh: ―A'ntī paxnī'tcus, xmān tasqui'nī natantūcha'ka'n porque ixlīhuāk ixmacni' makcha'ka'nī't. Hui'xina'n lactzey. Xmān kalhatin de hui'xina'n tū' tzey.  Lā' Simón Pedro huanilh: ―Lā' tū' xmān quintojon, nā quimacan caquimakache'ke', lā' nā qui'a'kxāk caquimūche'ke'. 3_ Lā' Pedro huanilh: ―Quit tū' maktin quintitantūche'ke'. Lā' Jesús huanilh: ―Palh quit tū' ictitantūche'kē'ni' hui'x tūlalhtza' catila't quisca'xtunu'.  Lā' Jesús kalhtīlh: ―Chuhua'j hui'x tū' māchekxī'ya' a'ntū ictlahuamā' quit. A'calīstān namāchekxī'ya' hui'x. ' Lā' a'xni'ca' ixtantūche'kē'cu'tumā'tza' huan Simón Pedro, xla' hualh: ―Māpa'ksīni', lā' ¿chu hui'x naquintantūche'kē'ya'? I  Lā' chu tuncan mojōlh xcān nac lakatin pūmakacha'ka'. Lā' chu tuncan tzuculh cātantūche'kē' huan ī'sca'txtunu'nī'n lā' cālītantūxacalh huan līmacaxaca a'ntū ixchā'xpāhuī'.  Lā' tuncan tāyalh a'nlhā ixuā'yamā' lā' tamakxtulh ixlu'xu' xala' ixkalhni' lā' chā'xpātahui'lalh kalhtin ixlīmacaxaca. 5c Jesús, xla' ixca'tzī que huan xaTāta', xla' ixmaxquī'kō'nī't ixlīhuāk līmāpa'ksīn. Lā' nā ixca'tzī palh ixminī'ta'ncha' de Dios lā' chu nalaka'mpala Dios. =s Lā' Jesús ixcātā'huā'yamā' ī'sca'txtunu'nī'n cā'smalanka'n. Lā' huan ko'ti'ti' ixmāpuhuanīnī'ttza' Judas Iscariote, ixo'kxa' Simón, palh namacamāstā' Jesús. ; q Lā' a'xni'ca' tūna'j ixtzucu huan cā'tani', Jesús ca'tzīlh que ā'macsti'na'j ī'sputni' para namakxteka huan quilhtamacuj lā' para nalaka'mpala ixTāta'. Lā' xla' pō'ktu ixcāpāxquī'nī't a'ntī ixla' xalanī'n nac quilhtamacuj. Lā' tū' ixlīmakān xla' namāsu'yu a'nchī lej ixcāpāxquī'. gG 2Lā' quit icca'tzī que quinTāta' quimāpa'ksīlh que iccāmāsu'ni'lh huan tachi'xcuhuī't a'nchī nataka'lhī xasāsti' ixquilhtamacujca'n para pō'ktu. A'ntū quihuaninī't quinTāta', ū'tza' icchihuīna'n quit./ 1Lā' quit tū' xmān icchihuīna'n por quimpātunca'tzi. QuinTāta' a'ntī quimacamilh xla' quimāpa'ksīlh a'ntū icuan lā' a'ntū icmāsu'yu. M 0Lā' a'ntī quintalakmaka'n lā' tū' takalhlaka'ī' quintachihuīn, xlaca'n nacālacāxtlahuacan. A'ntū ā'xmān chi'chini' nala, xlaca'n nacālacāxtlahuacan por ixpālacata a'ntū icuanī't. L  /A'ntīn takaxmata quintachihuīn lā' tū' takalhlaka'ī', tū' iccālacāxtlahua quit. Quit icminī't para na'iccāmāpūtaxtū xalanī'n nac quilhtamacuj, lā' tū' para na'iccālacāxtlahua. p Y .Quit huan Xkakana'. Quit icminī't nac quilhtamacuj para nacāmakskoni' tachi'xcuhuī't. Chuntza' a'ntī naquintakalhlaka'ī' quit, tū'tza' catitatahui'lalh xlaca'n a'nlhā cā'pucsua', como natamāchekxī a'ntū ixlīstu'ncua'. m S -Lā' a'ntī quintalaktzī'n quit, hua'chilh xlaca'n talaktzī'n nā quinTāta' a'ntī quimacamilh. @ y ,Jesús chihuīna'lh lej pa'lha lā' hualh: ―A'ntī quintakalhlaka'ī' quit, tū' xmān quē'cstu quintakalhlaka'ī'. Xlaca'n takalhlaka'ī' nā quinTāta' a'ntī quimacamilh. C  +Xlaca'n lej ixtalacasqui'n que cata'a'cnīni'ni'lh tachi'xcuhuī't; lā' tū' tanto ixtatlahuacu'tun a'ntū Dios lacasqui'n. Ixtachihuīn Jesús nacāmālaclē'nī huan tachi'xcuhuī't H  *Lā' lej lhūhua' xanapuxcu'nu' takalhlaka'ī'lh Jesús. Xlaca'n xmān tzē'k taca'tzīlh porque ixtajicua'ni' huan fariseosnu'. Ixtajicua'n que nacāmātuxtekēcan de huan lītokpān. # )Isaías hualh huā'mā' porque ixlaktzī'nī'ttza' a'nchī lej ixlīka'tla' ixlīmāpa'ksīn Jesús. Lā' chuntza' līchihuīna'lh Jesús. C (Dios cātlahualh lakatzī'nī'n, lā' cālactlahuani'lh ixtapāstacna'ca'n.Lā' chuntza' tū' talaktzī'n lā' tū' tamāchekxī lā' tū' quintalakmin para que na'iccāmātzeyī. lQ 'Lā' Isaías līchihuīna'lh ixpālacata a'nchī tūlalh kalhlaka'ī'ca. Lā' xla' tzo'kpā: `9 &Lā' chuntza' tlōkentaxtūlh a'ntū tzo'kli huan a'cta'sana' Isaías:Māpa'ksīni', tū' kalhlaka'ī'ca a'ntū icmāsu'yūj.Tū' kalhlaka'ī'ca a'yuj laktzī'nca a'nchī Dios lej ka'lhī līmāpa'ksīn. ~u %Huan israelitas tū' ixtakalhlaka'ī' Jesús a'yuj ixtlahuanī'ttza' lej lhūhua' lē'cnīn na ixlacapūnca'n. !; $Quit huan Xkakana' como quit icmāsu'yu a'ntū ixlīstu'ncua'. Caquinkalhlaka'ī'tit para que chuntza' naca'tzīyā'tit a'ntū ixlīstu'ncua'. Lā' a'xni'ca' ixuanī'ttza' huā'mā', Jesús a'lh lā' cātatzē'kni'lh xlaca'n. A'chī' huan israelitas tū' ixtakalhlaka'ī' Jesús  #Lā' Jesús cāhuanilh: ―Tū' makān catika'lhī'tit huan Xkakana'. Lā' catlā'hua'ntit hui'xina'n līhuan ka'lhī'yā'tit huan Xkakana' lā' līhuan tūna'j lakatzī'suanā'tit. A'ntī talatlā'huan de tzī'sa xlaca'n tū' taca'tzī a'nlhā ta'a'n.  "Lā' huan tachi'xcuhuī't takalhtīlh: ―Huan quileyca'n quincāmāsu'ni'yāni' que Cristo natahui'la para pō'ktu. Lā' ¿chī hua'na' hui'x que huan Chi'xcu' xala' Tālhmā'n namā'kayāhuacan nac cruz? ¿Tichū huā'mā' huan Chi'xcu' xala' Tālhmā'n? \1 !Lā' Jesús hualh huā'mā' para que chuntza' naca'tzīcan a'nchī nalīnī. ~ Lā' quit a'xni'ca' naquimā'kayāhuacan nac cruz, na'iccāmāpuhuanī ixlīhuākca'n huan tachi'xcuhuī't palh naquinta'a'kahuāna'ni'. +}O Chuhua'j natzucucan cālacāxtlahuacan huā' xalanī'n huā'mā' nac quilhtamacuj. Lā' namaklhtīcan ixlīmāpa'ksīn a'ntī māpa'ksī huā'mā' quilhtamacuj. y|k Lā' Jesús cāhuanilh: ―Huan tachihuīn chihuīna'lh por mimpālacataca'n lā' tū' por quimpālacata. "{= Lā' huan tachi'xcuhuī't, a'xni'ca' takaxmatli huā'mā', tahualh: ―Jililh. Lā' ā'makapitzīn tahuampā: ―Kalhatin ángel tā'chihuīna'lh. 9zk Tāta', ca'a'cnīni'ni'ca' hui'x. Lā' chu tuncan kaxmatca lakatin tachihuīn de nac a'kapūn a'ntū hualh: ―Qui'a'cnīni'ni'canī'ttza' lā' chu naqui'a'cnīni'ni'palacan. zym ’Chuhua'j quit lej ictamakchuyīnī't. ¿Chichū na'icuan? Tū' ictihuanilh quinTāta': “Tāta', caquimāpūtaxtu a'ntū na'icpātī”. Tūla icuan chuntza' porque tasqui'nī na'icpātīni'n. U'tza' iclīminī't nac quilhtamacuj. x A'ntī quintatā'scujcu'tun, xlaca'n caquintastālani'lh. Lā' a'nlhā na'ictahui'la quit nac a'kapūn, nā a'ntza' natatahui'la a'ntī quintatā'scuja. QuinTāta' nacā'a'cnīni'ni' ixlīhuākca'n a'ntī quintatā'scuja. Jesús hualh a'nchī nanī wy Lā' nā chuntza' huan tachi'xcuhuī't. A'ntīn tatlahua a'ntū ixtapuhuānca'n, xlaca'n nacāsputni' ixquilhtamacujca'n. Lā' a'ntīn tatlahua ixtapuhuān Dios, xlaca'n taka'lhī xasāsti' ixquilhtamacujca'n a'ntū tū' maktin caticāsputni'lh. %vC U'tza' ixlīstu'ncua'. Palh lakatin ti'ni' namāstā' ixtō'ca't, tasqui'nī que namā'cnūcan nac ti'ya't. Lā' a'xni'ca' namā'cnūcan, pū'la tasu'yu hua'chilh lakuan. Pero ā'calīstān namāstā' ixtō'ca't. Lā' nā chuntza' naquimpātle'keni' quit a'xni'ca' naquimā'cnūcan. u1 Lā' Jesús cāhuanilh: ―Quit huan Chi'xcu' xala' Tālhmā'n. Chilhtza' huan quilhtamacuj a'ntū naquimpū'a'cnīni'ni'can como palaj na'icnī. vte Lā' Felipe laka'lh Andrés lā' huanilh a'nchī tahualh. Lā' ixkalhatu'ca'n ta'a'lh tahuanī Jesús. s! Xlaca'n talaka'lh Felipe xala' nac Betsaida nac estado de Galilea. Lā' tahuanilh: ―Señor, quina'n ictā'chihuīna'ncu'tunāuj Jesús. r Makapitzīn griegos nā xlaca'n ixta'a'nī't huan nac Jerusalén para natataquilhpūtani' Dios a'xni'ca' ixlamā' cā'tani'. &qE Lā' huan fariseosnu' talāhuanilh: ―Calaktzī'ntit a'nchī tastālani'kō'. Lā' tūla tlahuani'yāuj nīn tuntū'. Makapitzīn griegos taputzalh Jesús p Lā' ū'tza' talī'a'lh tapāxtoka Jesús lhūhua' tachi'xcuhuī't porque xlaca'n ixtaca'tzī palh ixtlahuanī't huā'mā' lē'cnīn. ioK Lā' huan tachi'xcuhuī't a'ntī ixtatā'hui'lāna' Jesús a'xni'ca' xla' ta'sani'lh Lázaro nac taponkni' a'nlhā ixmā'cnūcanī't lā' mālakahuanīchokolh, lā' xlaca'n ixtalīchihuīna'n a'ntū ixtalaktzī'nī't. Fn Xapū'la ī'sca'txtunu'nī'n tū' tamāchekxīlh huā'mā'. Lā' a'xni'ca' Jesús lakahuanchokolh, a'xni'ca' tapāstacli chu a'nchī ixtatzo'kni' lā' chuntza' pātle'keni'lh Jesús. m  Tū' cajicua'ntit hui'xina'n xalanī'n nac Sión; chuhua'j huan miReyca'n mimā' lā' kēhuī' lakatin burro a'ntū o'kxa'cus. ulc Lā' Jesús ixkaksnī't lakatin burro lā' ixkēhuī'. Chuntza' tatzo'kni' na ixtachihuīn Dios: okW Lā' talē'lh xta'cna' lā' ta'a'lh tapāxtoka Jesús lā' ixtamāta'sīmā'na: ―¡Camācā'tanī'tit Dios! ¡Dios casicua'lanālīlh a'ntī mimā' por ixlīmāpa'ksīn huan Māpa'ksīni'! U'tza' quiReyca'n quina'n israelitas. 5jc Lā' ixlīlakalī lhūhua' tachi'xcuhuī't a'ntī ixtachinī't nac xcānsipej Jerusalén para huan cā'tani', xlaca'n taca'tzīlh que Jesús ixmimā' nac Jerusalén. i% Por ixpālacata huan Lázaro, lej lhūhua' israelitas ixtatalakspi'tnī'ttza' con huan curasna' lā' ixtakalhlaka'ī'nī'ttza' huan Jesús. Lā' ū'tza' ixtalīmaknīcu'tun huan Lázaro. Jesús tanūlh nac Jerusalén Mt. 21.1‑11; Mr. 11.1‑11; Lc. 19.28‑40 vhe Lā' chuntza' huan xanapuxcu'nu' curasna' nā xlaca'n talacchihuīna'mpā para natamaknī nā huan Lázaro. ugc Lā' a'xni'ca' taca'tzīlh que Jesús ixui'lacha' nac Betania, lej lhūhua' israelitas ta'a'lh talaktzī'n. Lā' tū' xmān Jesús ixtalaktzī'ncu'tun, lā' nā ixtalaktzī'ncu'tun Lázaro a'ntī ixmālakahuanīchokonī't Jesús. f Lā' pō'ktu na'a'nan pobres con hui'xina'n. Quit tū' pō'ktu ictilatahui'lalh con hui'xina'n. Talīlacchihuīna'lh por huan Lázaro %eC Lā' Jesús huanilh: ―Tū' calītamakchu'yi' huan puscāt. Xla' māquī'nī't huan perfume hasta chuhua'j para naquilītlō como palaj naquimā'cnūcan. Ad{ Judas tū' ixcālakalhu'man huan pobres. Hualh huā'mā' porque xla' ka'lhāna' ixuanī't. Xla' ū'tza' ixmāmāquī'nīcanī't huan tumīn. Lā' xla' a'ntza' ixmaka'lhantēlha. (cI ―Lā' ¿a'chī' tū' stā'ca huā'mā' perfume? Hua'chi lakatu'tun ciento pesos ixtapalh. Lā' huā'mā' tumīn tzē ixcālē'ksajca a'ntī lacpobres. b{ Lā' Judas Iscariote, ixo'kxa' Simón, a'ntī nā sca'txtunu' ixuanī't lā' a'ntī namacamāstā' Jesús, xla' hualh: zam Lā' María līmilh hua'chi pūpitzi litro de huan aceite de puro nardo a'ntū xamu'csa lā' lej lhūhua' ixtapalh. Lā' lītantūtlahualh Jesús lā' chu tuncan lītantūxacalh ixya'j. Lā' ixlīchakaka'tla' huan chic ā'mu'csana'nkō'lh. D` Lā' a'ntza' cāxtlahuaca huan ixlīhua't Jesús. Lā' Marta ixcāmojō huan pulātu. Lā' Lázaro lā' huan ā'makapitzīn ixtahui'lāna' macaxtim con Jesús a'nlhā ixtahuā'yamā'na. I_  Ixtapajtzūtēlhatza' huan cā'tani' a'ntū ixuanican pascua. Xmān lakachāxan chi'chini' ī'sputa. Lā' Jesús a'lh nac Betania a'nlhā ixui'lacha' Lázaro a'ntī ixmālakahuanīchokonī't. S^ 9Huan fariseosnu' lā' huan xanapuxcu'nu' curasna' ixtamāstā'nī't talacasqui' palh tichū ca'tzī a'nlhā hui'lacha' Jesús, cacāmāca'tzīnīca xlaca'n para que chuntza' tzē nachi'pacan.C] 8Lā' xlaca'n ixtaputza Jesús. Lā' a'xni'ca' ixtatanūmā'natza' nac xaka'tla' lītokpān, ixtalākalhasqui'nī: ―¿Chichū puhua'nā'tit hui'xina'n? ¿Namin Jesús o tū' catimilh? 8\i 7Ixtapajtzūtēlhatza' huan cā'tani' a'ntū huanican pascua a'ntū ixtapūtlahua cā'tani' israelitas. Lā' lej lhūhua' tachi'xcuhuī't ta'a'lh nac Jerusalén para natatapa'lha chu a'nchī ixtalanānca'n porque ixtapuhuan que Dios nacālaktzī'n lacuan a'xni'ca' ixtamaclacā'ni' huan cā'tani'. ![; 6Lā' ū'tza' huā'mā' ixpālacata Jesús tū'tza' ixcātalacsu'yuni' huan israelitas. Lā' taxtulh de nac Judea lā' a'lh ā'lacatin cā'lacchicni' a'ntū ixuanican Efraín, na ixpajtzu huan a'nlhā cā'lhpi'mpi'li' ti'ya't. Lā' a'ntza' tachokolh con ī'sca'txtunu'nī'n. ,ZQ 5Lā' huanmā' chi'chini' huan xanapuxcu'nu' israelitas tatzuculh talīlacchihuīna'n a'nchī tzē natalīmaknī Jesús lā' chuntza' ixtalīlacchihuīna'ntēlha. DY 4Lā' tū' xmān por huan tachi'xcuhuī't xalanī'n huanmā' xcānsipej; xla' nanī para que tzē nacāmākēxtimī ixcamana' Dios a'ntī ixta'a'kahuankō'nī't, lā' chu lakatin natala. Xy 3Lā' ū'tza' a'ntū hualh Caifás, tū' xmān ixtapāstacna'. Como Caifás mero xamāpa'ksīni' curasna' ixuanī't huanmā' cā'ta, Dios māhuanīlh que Jesús xla' ū'tza' nalīnī por ixpālacata tachi'xcuhuī't xalanī'n huan xcānsipej. 2W] 2Hui'xina'n tū' māchekxī'yā'tit que más tzey para quina'n palh kalhatin chi'xcu' nanī por quimpālacataca'n. Chuntza' ixlīhuāk huan xcānsipej tū' catilakualh. 7Vg 1Kalhatin de ū'tunu'n ixuanican Caifás. Xla' ū'tza' mero xamāpa'ksīni' curasna' ixuanī't huanmā' cā'ta. Lā' xla' cāhuanilh: ―Hui'xina'n tū' ca'tzīyā'tit. DU 0Palh tuntū' natlahuani'yāuj, ixlīhuākca'n natakalhlaka'ī' ū'tza', lā' huan xanapuxcu'nu' romanos natamin lā' natalactlahua huan xaka'tla' lītokpān lā' huan quixcānsipejca'n. RT /Lā' huan fariseosnu' lā' huan xanapuxcu'nu' curasna' lā' huan pūchihuīna'nī'n tatakēxtimīlh lā' talāhuanilh: ―¿Tuchū natlahuayāuj chuhua'j? Huā'mā' chi'xcu' lej tlahuamā' lē'cnīn. mSS .Lā' makapitzīn de xlaca'n talaka'lh huan fariseosnu' lā' tahuanilh a'ntū ixtlahuanī't Jesús. R -Lā' a'xni'ca' talaktzī'lh Jesús a'ntū tlahualh, takalhlaka'ī'lh lhūhua' israelitas a'ntī ixta'o'kska'lhīmā'na María. @Qy ,Lā' taxtulh a'ntī xanīntza' ixuanī't. Ixlīmacasna'tcanī't lā' ixlīlacsna'tcanī't lu'xu' lā' ixlīlakatlapacanī't lu'xu'. Lā' Jesús cāhuanilh: ―Calacxcutit lā' camacaxcutit lā' chuntza' camakxtektit. Talacchihuīna'lh para natachi'pa Jesús Mt. 26.1‑5; Mr. 14.1‑2; Lc. 22.1‑2 dPA +Lā' a'xni'ca' huankō'lh huā'mā', Jesús lej palha' hualh: ―¡Lázaro, cataxtu! \O1 *Quit icca'tzī que pō'ktu quinkaxpa'ta'. Pero quit icuaniyāni'tza' por ixpālacata huan tachi'xcuhuī't a'ntī tahui'lāna' huā'tzā' para que xlaca'n chuntza' natakalhlaka'ī' palh hui'x quimacata'nī'ta'. #N? )Tuncan māpānūca huan chihuix. Lā' Jesús talacayāhualh lā' hualh: ―Tāta', icmaxquī'yāni' pāxcatca'tzī porque hui'x quinkaxpa'tnī'ta'. M (Lā' Jesús huanilh: ―¿Chu tū' icuanini' palh kalhlaka'ī'ya', nalaktzī'na' ixlīmāpa'ksīn Dios a'ntū natlahua? .LU 'Lā' Jesús hualh: ―Camāpānū'tit huan chihuix. Lā' Marta, ixtā'tin huan nīn, huanilh: ―Māpa'ksīni', tā'ti'ma'jtza' nīnī't lā' chuhua'j pu'csantza'. BK} &Lā' Jesús ixtamakchuyīnī't huampala. Lā' chā'lh huan nac taponkni'. Lā' huan taponkni' lakatin lhu'cu' ixuanī't lā' ixka'lhī lakatin chihuix a'ntū ixkalhui'līcanī't. AJ{ %Lā' ā'makapitzīn tahualh: ―U'tza' huā'mā' a'ntī mālacahuānī huan lakatzī'n. ¿Chu tūlalh ixtlahualh catūhuā para que tū' ixnīlh Lázaro? Lázaro lakahuanchokolh aI; $Lā' huan israelitas talāhuanilh: ―Calaktzī'ntit a'nchī calhuan. Lej ixpāxquī'. $HC #Lā' Jesús calhualh. yGk "Lā' cākalhasqui'nīlh: ―Lā' ¿lhachū mā'cnū'tit? Lā' tahuanilh: ―Cata't laktzī'na', Māpa'ksīni'. #F? !Lā' Jesús laktzī'lh tzuculh calhuan María lā' huan israelitas a'ntī ixtatā'minī't. Lā' xla' līlakaputzalh lā' lej ixlītamakchuyīnī't. &EE Lā' María a'xni'ca' lakchā'lh Jesús, tatzokostani'lh lā' huanilh: ―Māpa'ksīni', palh ixtahui'la' cahuā huā'tzā', tū' ixnīlh quintā'tin. Dy Huan israelitas ixtalahui'lāna' con María huan nac chic lā' ixta'o'kska'lhīmā'na. Lā' a'xni'ca' talaktzī'lh María a'nchī tāyalh lā' chu tuncan lacapalh a'ntāquī'lh lā' xlaca'n tastālani'lh. Ixtapuhuan a'mā' calhuan nac taponkni'. eCC Lā' Jesús tūna'j ixtanū huan nac cā'lacchicni'. Ixyācus a'nlhā quīpāxtokli Marta. jBM Lā' a'xni'ca' kaxmatli huā'mā', María chu tuncan lacapalh tāyalh lā' laka'lh Jesús. .AU Lā' Marta, a'xni'ca' hualh huā'mā', a'lh ta'sani' María ixtā'tin. Lā' xla' ska'lh huanilh: ―Chuhua'j chilhtza' huan Māpa'ksīni' lā' ta'sani'yāni'. H@  Marta huanilh: ―U'huē, Māpa'ksīni'. Quit ickalhlaka'ī' palh hui'x ixO'kxa' Dios, lā' hui'x Cristo a'ntī ixmimā' nac quilhtamacuj. Jesús calhualh pajtzu na ixtaponkni' Lázaro 2?] Lā' ixlīhuākca'n a'ntīn taka'lhī xasāsti' ixquilhtamacujca'n lā' quintalīpāhuan, nā xlaca'n tū' maktin catitasputli. ¿Chā hui'x kalhlaka'ī'ya' huā'mā'? x>i Lā' Jesús huanilh: ―Quit a'ntī na'iccāmālakahuanīchoko tachi'xcuhuī't lā' quit na'iccāmaxquī' xasāsti' ixquilhtamacujca'n. A'ntī quintalīpāhuan quit, a'yuj catanīlh, xlaca'n nataka'lhī xasāsti' ixquilhtamacujca'n. r=] Lā' Marta huanilh: ―Quit icca'tzī palh nalakahuanchokopala a'xni'ca' ā'xmān chi'chini' nala. G< Lā' Jesús huanilh: ―Mintā'tin nalakahuanchokopala. j;M Pero quit icca'tzī que Dios, a'yuj chuhua'j, namaxquī'yāni' ixlīhuāk a'ntū nasqui'ni'ya'. z:m Lā' Marta huanilh huan Jesús: ―Māpa'ksīni', palh ixlatahui'la' cahuā ā'tzā', tū' ixnīlh quintā'tin. 9w Lā' Marta, a'xni'ca' ca'tzīlh ixchā'ntēlhatza' Jesús, chu tuncan milh pāxtoka. Lā' María tachokolh nac chic. 8 Lā' lej lhūhua' israelitas ixtalakminī't Marta lā' María para nata'o'kska'lhīni'n como ixnīnī't Lázaro a'ntī ixtā'tinca'n. X7) Betania hua'chi lakatu'tun kilómetro ixlīmakat ixuanī't de nac Jerusalén. h6I Lā' a'xni'ca' chā'lh Jesús, māca'tzīnīca que tā'ti'ma'jtza' ix'a'cnūma' Lázaro. @5y Tomás, a'ntī ixuanican Stu'yūn, cāhuanilh huan ā'makapitzīn sca'txtunu'nī'n: ―Nā catā'a'uj Jesús. Nanīyāuj a'cxtim. Jesús nacāmālakahuanīchoko tachi'xcuhuī't +4O Xalītzey palh tū' xa'icuī' a'ntza' quit. Chuntza' xatzey para hui'xina'n porque chuntza' nakalhlaka'ī'yā'tit. Chuhua'j cā'huitit a'nlhā mā'cha' Lázaro. uO~~n~}{{zVywpvuutsrr8qppYo/nn9m+l,kk;jj/hhcgfee-cba`__2^6]\\[CZpZXWVUTTlSRRHQ8P_ONMbLKKJJ5II HWGPFEtD2C[BqA@??Q>==u<<;0:199765433'2 1S0/..N--,s**Y)((Q''&g%q$<"!!E! U4.5Y8C}Hk1g  $ 1#hnuuzc'Lā' nā tā'a'lh huan Nicodemo a'ntī pū'la ixlakminī't cā'tzī'sa huan Jesús, lā' xla' līmīlh catūhuā a'ntū lej mu'csa a'ntū ixlīcāxtlahuacanī't mirra lā' áloes. Lā' hua'chi pu'xamacāuj kilos līmilh huan Nicodemo. My&Lā' a'xni'ca' ixpātle'kenī't huā'mā', José xala' nac Arimatea squi'ni'lh Pilato para que namakxteka nalē'n ixmacni' Jesús. Huā'mā' José nā ū'tza' a'ntī lakatzē'k ixkalhlaka'ī' Jesús porque xla' ixcājicua'ni' huan israelitas. Pilato makxtekni'lh José lā' xla' a'lh lā' lē'lh huan ixmacni' Jesús. %xC%Lā' nā chuntza' tatzo'kni':Xlaca'n natalaktzī'n a'ntī tāpālhtucucanī't. Mā'cnūca Jesús Mt. 27.57‑61; Mr. 15.42‑47; Lc. 23.50‑56 w$Lā' huā'mā' pātle'kelh para natlōkentaxtū ixtachihuīn Dios chu a'nchī tatzo'kni':Tū' catitu'cxni'ca nīn kantin ixlucut. +vO#Quit Juan lā' iclaktzī'lh huā'mā'. A'ntū icuan ū'tza' a'ntū stu'ncua'. Iccāhuaniyāni' huā'mā' para que chuntza' nā hui'xina'n nakalhlaka'ī'yā'tit. tua"Lā' kalhatin soldado tāpālhtuculh Jesús con ixlanza lā' chu tuncan taxtulh ka'lhni' lā' xcān. t!A'xni'ca' talaktapajtzūlh huan Jesús, talaktzī'lh que xanīntza' ixuanī't. Lā' ū'tza' tū' līchākētu'cxca xla'. s Lā' huan soldados ta'a'lh lā' tachākētu'cxli huan kalhatu' chi'xcuhuī'n a'ntī ixcātā'xtokohua'ca'canī't Jesús. QrLā' xmāntza' ā'lakatin chi'chini' ī'sputa para huan cā'tani' a'ntū huanican pascua. Lā' huan israelitas, xlaca'n tū' ixtalacasqui'n que huan ixmacni'ca'n sputnī'n natatachoko huan nac cruznu' huan chi'chini' a'ntū pūjaxcan, porque huanmā' chi'chini' xla' ū'tza' lej ixtamaclacā'ni'. Lā' ū'tza' līsqui'ni'ca Pilato que nacāmāchākētu'cxnīni'n a'ntī ixcāxtokohua'ca'canī't lā' nacāmāyujūnīni'n huan ixmacni'ca'n sputnī'n. q-Lā' Jesús tzu'tzu' hua'lh huan vinagre. Lā' tuncan hualh: ―Ixlīhuāk ictlōkentaxtūkō'nī'ttza'. Jesús māquilhpūtīlh ixa'kxāk lā' tamacamāstā'lh ixa'cstu con Dios lā' chuntza' ixa'cstu tamakxtekli nanī. Kalhatin soldado tāpālhtuculh Jesús con ixlanza qp[Lā' a'ntza' ixuī' lakatin xālu ixlītzuma vinagre. Lā' līmāchū'huī'ca vinagre nac lakatin a'ntū hua'chi panamāc. Lā' o'ksmā'ca'ca huan ixpeken qui'hui' a'ntū huanican hisopo lā' tacha'xni'lh hasta na ixquilhni'. (oILā' Jesús ixca'tzītza' palh ixtlōkentaxtūkō'canī'ttza' ixlīhuāk. Lā' chu a'nchī tatzo'kni' na ixtachihuīn Dios, xla' hualh: ―Ickalhpūtī. pnYLā' tuncan huanilh huan sca'txtunu': ―U'tza' huā'yā puscāt a'ntī nala hua'chi mintzī't. Lā' desde a'xni'ca', huanmā' sca'txtunu' mānūlh na ixchic. Jesús nīlh Mt. 27.45‑56; Mr. 15.33‑41; Lc. 23.44‑49 am;Lā' Jesús cālaktzī'lh ixtzī't lā' huan sca'txtunu' a'ntī ixmakyā. Lā' huan sca'txtunu' ū'tza' ixuanī't a'ntī lej ixpāxquī'. Lā' Jesús huanilh ixtzī't: ―Nā'. A' yā a'ntī nala hua'chi mi'o'kxa'. ElLā' ixpajtzu huan cruz a'nlhā ixmā'ca'canī't Jesús, ixtayāna' ixtzī't Jesús lā' xapuscāt ixtā'tin ixtzī't lā' huan María ixpuscāt huan Cleofas, lā' María Magdalena. Yk+Lā' huan soldados talāhuanilh: ―Tū' calacxtitui. Xatzey capūmāxtūj suerte para que chuntza' natasu'yu a'ntī natachokoni'. Lā' chuntza' tlōkentaxtūlh ixtachihuīn Dios a'nlhā tatzo'kni':Tamālacpitzilh quilu'xu' lā' tapūmāxtulh suerte para que natasu'yu a'ntī natachokoni'. Lā' chuntza' tatlahualh huan soldados. jLā' a'xni'ca' huan soldados ixtaxtokohua'ca'nī'ttza' huan Jesús, tasacni'lh ixlu'xu' huan kalhatā'ti' soldados lā' tamālacpitzilh. Lā' huan ixtakēnu' xla' tū' xatatza'pa' ixuanī't; ixtacāxtlahuanī't chu kalhtin de ixa'cpūn lā' hasta ixtampān. Ui#Lā' Pilato cākalhtīlh: ―A'ntū ictzo'klitza' chuntza' natachoko. 3h_Huan xanapuxcu'nu' curasna' tahuanilh huan Pilato: ―Tū' ixtzo'kti: “IxReyca'n israelitas”. Chuhua'j catzo'kti que ū'tza' hualh: “Quit ixReyca'n israelitas”. mgSLā' como huan lhā xtokohua'ca'ca Jesús pajtzu ixuanī't de nac cā'lacchicni' lā' lej lhūhua' israelitas talaktzī'lh huan letrero. Lā' huan letrero tāpātu'tun tachihuīn ixtzo'kcanī't: hebreo lā' griego lā' latín. fLā' Pilato māhui'līnīni'lh lakatin letrero huan nac cruz a'ntū ixuan chuntza': Jesús xala' nac Nazaret, ixReyca'n israelitas. eLā' a'ntza' xtokohua'ca'ca lā' nā cāxtokohua'ca'ca ā'kalhatu' na ixpāxtūtunnu' Jesús. Lā' Jesús pu'nan ixmā'ca'canī't. dJesús taxtulh lā' ixcu'ca'lē'mā' ixcruz. Lā' chā'lh a'nlhā huanican Ixa'kxāk Nīn lā' nā hebreo ixtacuīni' Gólgota. 5ccLā' tuncan Pilato cāmacamaxquī'lh xlaca'n para nataxtokohua'ca'. Lā' xlaca'n talē'lh. Xtokohua'ca'ca Jesús Mt. 27.32‑44; Mr. 15.21‑32; Lc. 23.26‑43 1b[Lā' xlaca'n tata'salh lā' tahualh: ―¡Camaknīca! ¡Camaknīca! ¡Caxtokohua'ca'ca! Lā' Pilato cāhuanilh: ―¿Chu lakasqui'nā'tit naxtokohua'ca'can miReyca'n? Lā' huan xanapuxcu'nu' curasna' takalhtīni'lh: ―Quina'n icka'lhīyāuj xmān kalhatin quireyca'n. Lā' ū'tza' César. Ba}Lā' ī'sputa xmān lakatin chi'chini' para natzucu huan cā'tani' a'ntū huanican pascua. Lā' hua'chi cā'tāstu'nūta huan Pilato cāhuanilh huan israelitas: ―¡A' yā miReyca'n! ?`w Lā' a'xni'ca' kaxmatli Pilato huā'mā', māmāxtunīni'lh Jesús. Lā' tahui'lh a'nlhā xla' ixtlahua justicia a'nlhā huanican Empedrado lā' nā hebreo ixtacuīni' Gabata. ._U Lā' a'xni'ca' kaxmatli huā'mā', Pilato ā'chulā' makxtekcu'tulh Jesús. Lā' huan israelitas tata'salh lā' tahuanilh: ―¡Palh hui'x namakxteka', hui'x tū' ixamigo César, a'ntī ixmāpa'ksīni'ca'n romanos! ¡Chu a'ntī lītanūcu'tun ixlīrey, xla' ū'tza' ixtā'ca'tza César! ^3 Lā' Jesús kalhtīlh: ―Palh tū' cahuā Dios ixmaxquī'ni' talacasqui', hui'x tū' ixka'lhi' nīn lakatin talacasqui' para ixquintlahua'ni' catūhuā. Lā' huan chi'xcu' a'ntī quimacamāstā'lh con hui'x, xla' ā'chulā' lej ka'tla' ka'lhī ixtalaclē'i' que hui'x. X]) Pilato huanilh: ―¿Quit tū' quintikalhti? ¿Chu tū' ca'tzīya' palh quit icka'lhī talacasqui' para que tzē na'icmakxtekāni' lā' nā icka'lhī talacasqui' para que tzē na'icxtokohua'ca'yāni'? }\s Lā' tanūpā na ixpūchihuīn lā' kalhasqui'nīpā Jesús: ―Lā' ¿lhachū xala' hui'x? Jesús tū' kalhtīlh. v[eLā' Pilato, a'xni'ca' kaxmatli que Jesús ixuanī't que xla' ixO'kxa' Dios, xla' ā'chulā' jicua'lh. TZ!Lā' huan israelitas takalhtīlh: ―Quina'n icka'lhīyāuj lakatin ley. Lā' chu a'nchī huan huā'mā' ley, tasqui'nī nanī huā'mā' chi'xcu' porque māni' xla' huan que ū'tza' ixO'kxa' Dios. *YMLā' a'xni'ca' talaktzī'lh huan xanapuxcu'nu' curasna' lā' huan policías, xlaca'n tatzuculh tata'sa lā' tahualh: ―¡Caxtokohua'ca'ca! ¡Caxtokohua'ca'ca! Lā' Pilato cāhuanilh: ―Calīpintit lā' caxtokohua'ca'tit hui'xina'n. Quit tū' icmakkaksa nīn lakatin ixtalaclē'i'. 9XkLā' taxtulh Jesús. Lā' ixmūhuī' lakatin corona de lhtucū'n. Lā' ixlhakā'nī't huan lu'xu' xasmumonko'. Lā' tuncan Pilato cāhuanilh: ―¡A' yā huā' chi'xcu'! hWILā' Pilato chu cālaktaxtupā huan tachi'xcuhuī't lā' cāhuanilh: ―Calaktzī'ntit. Quit iccāmāxtuni'yāni' para que hui'xina'n chuntza' naca'tzīyā'tit que quit tū' icmakkaksnī't nīn lakatin ixtalaclē'i'. uVcLā' ixtalaktapajtzū lā' ixtahuanī: ―¡Lej tzehuanī't ixReyca'n israelitas! Lā' ixtalacala'syāhua. 9UkLā' huan soldados tatlahualh lakatin corona de lhtucū'n lā' tamūhui'līlh huan Jesús lā' tamālhakē'lh lakatin ixlu'xu' xasmumonko' como chuntza' ixtalhakā'nan reyes. 0T ]Lā' Pilato mākēsno'knīni'lh Jesús. !S;(Lā' ixlīhuākca'n tata'sapā lā' tahualh: ―¡Xla' tū'! ¡Camakxtekti huan Barrabás! Lā' huanmā' Barrabás xla' ka'lhāna' ixuanī't.iRK'Hui'xina'n ka'lhīyā'tit mintalanānca'n que cā'ta cā'ta quit na'icmakxteka kalhatin tachī'n a'xni'ca' lamā' huan cā'tani' a'ntū huanican pascua. ¿Lacasqui'nā'tit que na'iccāmakxtekni'yāni' ixReyca'n israelitas? aQ;&Lā' Pilato huanilh: ―¿Chichū līca'tzīcan tuchū ixlīstu'ncua'? Jesús lacāxtlahuaca para namaknīcan Mt. 27.15‑31; Mr. 15.6‑20; Lc. 23.13‑25 Lā' a'xni'ca' Pilato ixuanī'ttza' huā'mā', xla' cālaktaxtupā huan israelitas lā' cāhuanilh: ―Pues quit tū' icmakkaksa nīn lakatin ixtalaclē'i' huā'mā' chi'xcu'. 1P[%Lā' Pilato kalhasqui'nīlh: ―¿Pues hui'x chō'la rey? Lā' Jesús kalhtīlh: ―Stu'ncua' a'ntū huanī'ta'. Quit iclacatuncuīlh lā' icmilh huā' nac quilhtamacuj para na'icuan a'ntū ixlīstu'ncua'. Ixlīhuākca'n a'ntī taca'tzīcu'tun a'ntū ixlīstu'ncua', xlaca'n quintakaxmata. rO]$Lā' Jesús kalhtīlh: ―Quit tū' icmāpa'ksīni'n nac huā'mā' quilhtamacuj. Palh chuntza' cahuā, quinchi'xcuhuī'n ixquintalē'katāyalh xlaca'n a'xni'ca' quintachi'palh huan israelitas. Tū' icmāpa'ksīni'n huā'tzā'. -NS#Lā' Pilato kalhtīlh: ―¿Chu quit israelita? Quintamacamaxquī'ni' hui'x mintā'israelitas lā' huan xanapuxcu'nu' curasna'. Lā' ¿tuchū tlahua'nī'ta'? M9"Lā' Jesús huanilh: ―¿Chā mimpātunca'tzi quinkalhasqui'nī'ya' huā'mā' o talītā'chihuīna'nī'ta'ni' ā'makapitzīn por quimpālacata? L!Lā' Pilato chu tanūpā na ixpūchihuīn lā' ta'sani'lh huan Jesús lā' kalhasqui'nīlh: ―¿Chā hui'x huan ixreyca'n israelitas? sK_ Chuntza' pātle'kelh para que natlōkentaxtū a'ntū ixuanī't Jesús ixpālacata a'nchī nalīnī. JLā' Pilato cāhuanilh: ―Pues calī'pintit hui'xina'n lā' calacāxtlahua'tit chu a'nchī ka'lhī'yā'tit mileyca'n hui'xina'n. Lā' huan israelitas takalhtīlh: ―Pero quina'n israelitas tū' icka'lhīyāuj līmāpa'ksīn para na'icmaknīyāuj catīhuā. yIkLā' xlaca'n takalhtīni'lh: ―Palh tū' cahuā xla' lej laclē'n, tū' xa'icticāmacamaxquī'ni' hui'x. H9Lā' ū'tza' lītaxtulh Pilato para nacātā'chihuīna'n. Lā' cāhuanilh: ―Lā' ¿tuchū ixpālacata līlē'ksa'nī'ni'nā'tit huā'mā' chi'xcu'? rG]Lā' cā'tzi'sāt ixuanī't a'xni'ca' māxtuca Jesús de huan na ixchic Caifás lā' lē'nca na ixchic huan gobernador. Lā' huan israelitas, xlaca'n tū' tatanūlh nac huan chic. Palh ixtatanūlh cahuā, chuntza' ko'hua'jua' ixtalalh chu a'nchī ixtalanānca'n. Lā' chuntza' tūlalh ixtahua'lh huan līhua't ixla' huan cā'tani' a'ntū huanican pascua. 6FeLā' Pedro chu kalhtatzē'kpā lā' chu tuncan ta'salh huan lakatin gallo. Lē'nca Jesús na ixlacapūn Pilato Mt. 27.1‑2, 11‑14; Mr. 15.1‑5; Lc. 23.1‑5 E3Lā' nā a'ntza' ixuī' kalhatin ixtasācua' huan xamāpa'ksīni' curasna'. Lā' xla' ixtalakapasni' ixuanī't a'ntī a'kacā'tēlh Pedro ixa'ka'xko'lh. Lā' huanmā' tasācua', xla' kalhasqui'nīlh Pedro: ―Lā' ¿chu tū' ictā'laktzī'ni' Jesús huan nac pū'olivo? -DSSimón Pedro ixyā ī'sko'mā'. Lā' huanica: ―¿Chu tū' hui'x ī'sca'txtunu' huā'mā' chi'xcu'? Lā' Pedro chu kalhtatzē'kpā lā' hualh: ―Tū' quit. GCAnás lakmacā'lh Jesús xatamakachī'n huan Caifás a'ntī xamāpa'ksīni' curasna'. Pedro kalhtatzē'kpā palh ixlakapasa Jesús Mt. 26.71‑75; Mr. 14.69‑72; Lc. 22.58‑62 ;BoLā' Jesús kalhtīlh: ―Palh sā' tū' tzey a'ntū icualh, cacāhua'ni' ixlīhuākca'n huā'tzā' a'ntū icualh. Lā' palh tzey a'ntū icualh quit, ¿a'chī' quintucsa'? FALā' a'xni'ca' Jesús hualh huā'mā', kalhatin policía a'ntī ixlacahuayā a'ntza', lacala'syāhualh lā' huanilh: ―Lā' ¿chu chuntza' kalhtīcan huā' xamāpa'ksīni' curasna'? I@ Lā' ¿a'chī' quinkalhasqui'nī'ya' quit? Cacākalhasqui'ni' huan tachi'xcuhuī't a'ntī quintakaxmatnī't. U'tunu'n catahualh a'ntū iccāhuanilh. U'tunu'n taca'tzī a'ntū icuanī't quit. ?Lā' Jesús huanilh: ―Quit icchihuīna'nī't calacan na ixlacapūnca'n ixlīhuākca'n. Pō'ktu xa'icmāsu'yu quit nac lītokpānna' lā' nac xaka'tla' lītokpān a'nlhā ixtatakēstoka huan israelitas. Lā' nīn tuntū' icuanī't lakatzē'k. >Lā' Anás a'ntī xamāpa'ksīni' curasna', xla' līkalhasqui'nīlh Jesús ixpālacata ī'sca'txtunu'nī'n lā' ixlīmāsca'tīn. -=SLā' como lej ixlonknu'n, huan tasācua'nī'n lā' huan policías ixtahui'līnī't macscut lā' ixtayāna' lā' ixtasko'mā'na. Lā' nā a'ntza' ixmaklayā Pedro ī'sko'mā'. Huan xamāpa'ksīni' curasna' kalhasqui'nīlh huan Jesús Mt. 26.59‑66; Mr. 14.55‑64; Lc. 22.66‑71 ?<wLā' huan tzu'ma'jāt a'ntī ixmaktaka'lha mākalhcha, xla' kalhasqui'nīlh huan Pedro: ―¿Chu tū' nā hui'x ī'sca'txtunu' huā'mā' chi'xcu'? Pedro kalhtīni'lh: ―Tū' quit. +;OLā' Pedro tachokolh kēpūn, ixpajtzu huan xamākalhcha tanquilhni'. Taxtulh huan sca'txtunu' a'ntī ixlakapasa huan xamāpa'ksīni' curasna'. Lā' tā'chihuīna'lh huan tzu'ma'jāt a'ntī ixmaktaka'lha mākalhcha. Lā' chuntza' huan sca'txtunu' tzē mānūlh huan Pedro nac tanquilhni'. }:sLā' ixtastālani'tēlha Jesús huan Simón Pedro lā' ā'kalhatin sca'txtunu'. Lā' huanmā' sca'txtunu' xla' nā ixlakapasa huan xamāpa'ksīni' curasna'. Lā' ū'tza' lītā'tanūlh Jesús na ixtanquilhni' ixchic huan xamāpa'ksīni'. 93Lā' huā'mā' Caifás chu ū'tza' a'ntī ixcāhuaninī't huan israelitas que más tzey palh kalhatin chi'xcu' nalīnī por ixpālacata ixlīhuākca'n huan tachi'xcuhuī't. Pedro kalhtatzē'kli palh ixlakapasa huan Jesús Mt. 26.69‑70; Mr. 14.66‑68; Lc. 22.55‑57 81 Lā' lē'nca pū'la na ixchic Anás. Lā' huan papatzīn Anás ixpuhuiti' ixuanī't huan Caifás a'ntī xamāpa'ksīni' curasna' huanmā' cā'ta. 7 Lā' tachi'palh Jesús huan soldados lā' ixcomandanteca'n lā' huan policías a'ntī ixlaca'n israelitas. Lā' macachī'ca. {6o Jesús huanilh huan Pedro: ―Camānū'pala' mimachīta na mimpūmachīta. Quit iclīhui'līnī't para na'icpātī a'ntū ixtapuhuān quinTāta'. Lē'ni'ca Jesús huan xamāpa'ksīni' curasna' Mt. 26.57‑58; Mr. 14.53‑54; Lc. 22.54 e5C Lā' como Simón Pedro ixlē'nācha' ixmachīta, chu tuncan māxtulh lā' a'kacā'tēlh ixa'ka'xko'lh na ixa'kacāna'j a'ntī ixuanican Malco. Lā' xla' ū'tza' ixtasācua' ixuanī't huan xamāpa'ksīni' curasna'. G4 Lā' hualh huā'mā' para que natlōkentaxtū a'ntū Jesús māni' ixuanī't: “Tū' tataxtutāyalh nīn kalhatin de huan chi'xcuhuī'n a'ntī quincāmacamaxquī'lh huan xaTāta'”. 3Jesús cāhuanilh: ―Iccāhuanintza' palh quit. Lā' palh quit quilāputzayāuj, cacāmakxtektit nata'a'n huā' makapitzīn. 2Lā' Jesús chu cākalhasqui'nīpā: ―¿Tichū putzayā'tit? Lā' xlaca'n tahuampā: ―Jesús xala' nac Nazaret. 1Lā' a'xni'ca' Jesús cāhuanilh: “Quit Jesús a'ntī putzayā'tit”, xlaca'n kēni'yaj ta'a'lh lā' ta'a'kā'lh nac ti'ya't. B0}Lā' xlaca'n takalhtīlh: ―Jesús xala' nac Nazaret. Lā' Jesús cākalhtīlh: ―Quit Jesús a'ntī putzayā'tit. Lā' a'ntza' ixcātā'yā Judas a'ntī namacamāstā' Jesús. /!Lā' como Jesús ixca'tzīkō'tza' ixlīhuāk a'ntū napātle'keni', cātapajtzūni'lh lā' cākalhasqui'nīlh: ―¿Tichū putzayā'tit? q.[Lā' a'ntza' nac pū'olivo Judas cālē'lh soldados lā' policíasna' a'ntī ixcāmālakachā'nī't huan xanapuxcu'nu' curas lā' huan fariseosnu'. Ixtalē'nācha' ixlīlhtucuyāhuanca'n lā' ixpūmakskoca'n lā' ixkanchi'chica'n. --SLā' nā huan Judas a'ntī namacamāstā' Jesús, xla' ixlakapasna'n a'ntza' porque lej maklhūhua' Jesús ixcātā'takēstoknī't a'ntza' con ī'sca'xtunu'nī'n. ^, 7Lā' Jesús a'xni'ca' tlahuakō'lh huan oración, taxtulh con ī'sca'txtunu'nī'n lā' ta'a'lh pātintacut huan pūxka Cedrón. A'ntza' ixuī' lakatin pū'olivo. Jesús a'ntza' cātā'tanūlh ī'sca'txtunu'nī'n. f+EQuit iccāmālakapasnīnī'ttza' tichū hui'x. Lā' na'iccāmālakapasnīcus para que chuntza' xlaca'n natapāxquī'nin chuntza' hua'chi hui'x quimpāxquī'ya'. Lā' nā chuntza' xlaca'n pō'ktu na'iccātā'lahuī'.S*Tāta', hui'x xatzey. Lā' a'yuj tū' talakapasāni' huan tachi'xcuhuī't xalanī'n nac quilhtamacuj, pero quit iclakapasāni'. Lā' quinchi'xcuhuī'n, xlaca'n taca'tzī palh hui'x quima'cata'nī'ta'. >)u’QuinTāta', hui'x quimacamaxquī'nī'ta' xlaca'n. Lā' quit iclacasqui'n que nā xlaca'n catachā'lh a'nlhā quit na'icchā'n, para que chuntza' xlaca'n natalaktzī'n a'nchī qui'a'cnīni'ni'ya'. Hui'x qui'a'cnīni'ni'ya' como ixquimpāxquī'ya' xapū'la a'xni'ca' tūna'j ixa'nan huan quilhtamacuj. ((ILā' quit iccātā'lahuī' xlaca'n chuntza' hua'chi hui'x quintā'lahui'la', para que xlaca'n natala chu lakatin. Chuntza' huan xalanī'n nac quilhtamacuj tzē nataca'tzī palh hui'x quima'cata'nī'ta' lā' palh hui'x nā cāpāxquī'ya' xlaca'n chuntza' hua'chi quimpāxquī'ya' quit. ,'QHua'chi hui'x qui'a'cnīni'ni'nī'ta', nā chuntza' quit iccā'a'cnīni'ni'nī't xlaca'n para que chu lakatin natala hua'chi quit lā' hui'x chu lakatin quina'n. &Icsqui'ni'yāni' que xlaca'n chu lakatin catalalh con quina'n, Tāta', chuntza' hua'chi chu lakatin quina'n, hui'x lā' quit. Catalalh chu lakatin para que chuntza' huan xalanī'n nac quilhtamacuj nā natakalhlaka'ī' palh hui'x quima'cata'nī'ta'. 1%[’Lā' icsqui'nīmā'ni' por ū'tunu'n lā' por ixlīhuākca'n a'ntī nā natakalhlaka'ī' ā'calīstān por ixpālacata ixtachihuīnca'n xlaca'n a'ntī quila'. $Lā' por ixpālacataca'n quit na'iclītamacamāstā' quē'cstu hua'chi lē'ksajna' para que nā chuntza' xlaca'n stu'ncua' natala mila'. #Hua'chi quima'cata'nī'ta' quit nac quilhtamacuj, nā chuntza' xlaca'n nā quit na'iccālakmacā'n huan xalanī'n nac quilhtamacuj. b"=Lā' xalacuan cacālītlō't mintachihuīn, como mintachihuīn ū'tza' lej xastu'ncua'. f!EXlaca'n tū' xalanī'n nac quilhtamacuj, chuntza' hua'chi quit tū' xala' nac quilhtamacuj.  +Tū' icsqui'ni'mā'ni' que cacāma'xtu nac cā'quilhtamacuj. Quit icsqui'ni'yāni' que cacāmaktāya' para que huan ko'ti'ti' tū' nacātlaja. |qQuit iccāmaxquī'nī't mintachihuīn. Lā' huan xalanī'n nac quilhtamacuj taca'tzalaktzī'n xlaca'n. Cāca'tzalaktzī'ncan quinchi'xcuhuī'n porque xlaca'n tū' xalanī'n nac quilhtamacuj, chuntza' hua'chi quit tū' xala' nac quilhtamacuj. >u ’Chuhua'j quit iclaka'mā'chāni'. Lā' līhuan icuī'cus huā'tzā' nac quilhtamacuj, quit icuan huā'mā' para que chuntza' xlaca'n nataka'lhī tapāxuhuān hua'chi quit. H  A'xni'ca' xa'iclahuī' con ū'tunu'n, xa'iccāmaktaka'lha con milīmāpa'ksīn a'ntī quimacamaxqui' hui'x. Xa'iccāmaktaka'lha xlaca'n. Lā' chuntza' tū' tataxtutāyanī't nīn kalhatin de huan chi'xcuhuī'n, xmān ū'tza' a'ntī līhui'lī taxtutāya. Chuntza' tlōkentaxtūlh mintachihuīn chu a'nchī tatzo'kni'. 9k ’Lā' chuhua'j quit na'iclakmimpalayāni' hui'x. Tū'tza' ictitachokolh nac quilhtamacuj. Xlaca'n natatachoko nac quilhtamacuj. Padre Santo, quinTāta', cacāmaktaka'lhti con milīmāpa'ksīn xlaca'n a'ntī quimacamaxquī'nī'ta' para que chu lakatin natala, hua'chi hui'x lā' quit chu lakatin. q[ Huāk a'ntī quila' nā mila'. Lā' huāk a'ntī mila' nā quila'. Lā' quit quinta'a'cnīni'ni'nī't. U# ’Quit icsqui'ni'yāni' por ū'tunu'n. Tū' icsqui'ni'yāni' por xalanī'n huā'tzā' nac quilhtamacuj. Icsqui'ni'yāni' xmān por xlaca'n a'ntī quimacamaxquī'nī'ta' porque xlaca'n huāk mila'. Quit iccāhuaninī't mintachihuīn a'ntū quihua'ni' hui'x. Lā' xlaca'n quintamaklhtīni'nī't. Lā' xlaca'n chuhua'j taca'tzītza' palh lej stu'ncua' icminī'ta'ncha' a'nlhā hui'la'chi hui'x. Lā' takalhlaka'ī'nī'ttza' palh hui'x quimacata'nī'ta'nchi. dALā' chuhua'j xlaca'n taca'tzī que milīmāpa'ksīn ū'tza' a'ntū iclītlō ixlīhuāk. {’Lā' huan xalanī'n nac quilhtamacuj a'ntī hui'x quimacamaxquī'nī'ta', xlaca'n iccāmālakapasnīnī'ttza' a'ntī hui'x. Xlaca'n mila' ixtahuanī't lā' hui'x quimacamaxquī'nī'ta' lā' xlaca'n ta'a'kahuāna'ni'nī't milīmāpa'ksīn. 4aChuhua'j Tāta', caqui'a'cnīni'ni' na milacapūn chuntza' hua'chi ixqui'a'cnīni'ni'ya' a'xni'ca' xa'ictā'lahui'lachāni' hui'x a'xni'ca' tūna'j ixa'nan quilhtamacuj.  ’Quit ica'cnīni'ni'nī'ta'ni' huā'tzā' nac quilhtamacuj. Lā' ictlahuakō'lhtza' a'ntū quilakma'cata' na'ictlahua. iKXlaca'n talakapasāni' hui'x lā' quintalakapasa quit, Jesucristo. Lā' taca'tzī que hui'x scana'nca Dios lā' que hui'x quimacata'nī'ta'. Chuntza' tasu'yu que xlaca'n taka'lhī xasāsti' ixquilhtamacujca'n para pō'ktu. oWQuimaxquī'nī'ta' talacasqui' para na'iccāmāpa'ksī ixlīhuākca'n huan tachi'xcuhuī't. Lā' chuntza' quit tzē na'iccāmaxquī' xasāsti' ixquilhtamacujca'n para pō'ktu xlaca'n ixlīhuākca'n a'ntī quimacamaxquī'nī'ta'. ] 5Lā' a'xni'ca' huankō'lh huā'mā', Jesús talacayāhualh nac a'kapūn lā' hualh: ―Tāta', chilhtza' huan quilhtamacuj. Caqui'a'cnīni'ni' quit, mi'O'kxa', lā' nā chuntza' quit nā na'ica'cnīni'ni'yāni'. 1!Lā' iccāhuaniyāni' huā'mā' para que chuntza' tū' najicua'nā'tit porque hui'xina'n quilālīpāhuanāuj xmān quit. Lā' como lahui'lā'na'ntitcus nac quilhtamacuj, napātīni'nā'tit. Tū' cajicua'ntit. Quit ictlajanī't huan a'ntī māpa'ksī huan quilhtamacuj.@y Mimā'tza' huan chi'chini', lā' chuhua'j huā'mā' quilhtamacuj a'xni'ca' hui'xina'n na'a'kahua'nā'tit. Milīhuākca'n hui'xina'n chā'tunu' napinā'tit na minchicca'n lā' quit naquilāmakxtekāuj quē'cstu. Lā' a'yuj quilāmakxtekui, tū' quē'cstu ictitahui'lalh porque quinTāta', xla' quintā'lahuī'. PLā' Jesús cākalhtīlh: ―Hua'chīlh kalhlaka'ī'yā'tittza'. OLā' chuhua'j icca'tzīyāuj que hui'x lej ca'tzīya' ixlīhuāk. Lā' tū'tza' tasqui'nī nakalhasqui'nīca'na' hui'x. Lā' icca'tzīyāuj xa'nca que hui'x ta'nī'ta'nchi a'nlhā hui'lacha' Dios. > uLā' tuncan huan ī'sca'txtunu'nī'n tahuanilh: ―Chuhua'j lej xa'nca icmāchekxīyāuj a'ntū chihuīna'mpā't como tū'tza' chihuīna'mpā't hua'chi a'ntū lītalacastuca. 9Quit icmincha' de quinTāta' lā' icmilh huā'tzā' nac quilhtamacuj. Lā' chuhua'j na'icmakxteka huā' quilhtamacuj lā' na'iclaka'mpala quinTāta'. U #porque quinTāta' cāpāxquī'yāni' hui'xina'n. Hui'xina'n quilāpāxquī'yāuj quit lā' kalhlaka'ī'nī'ta'ntit palh quit icminī'ta'ncha' de Dios. Lā' ū'tza' xla' cālīpāxquī'yāni' hui'xina'n. 0 YHuanmā' quilhtamacuj hui'xina'n nasqui'ni'yā'tit quinTāta' por quinquilhtampān. Lā' tū'tza' timaclacasqui'lh palh quit na'icsqui'ni' quinTāta' por hui'xina'n, x iLā' Jesús cāhuanipā: ―Lā' iccāhuaninī'ta'ni' huā'mā' hua'chi a'ntū lītalacastuca. Lā' namin huan quilhtamacuj a'xni'ca' tū'tza' icticātā'chihuīna'ni' chuntza'. Lej xa'nca na'iccātā'līchihuīna'nāni' quinTāta'. ?wLā' tūna'j squi'nī'ta'ntit nīn tuntū' por quinquilhtampān. Casqui'ntit lā' namaklhtīni'nā'tit. Lā' chuntza' lej nalīpāxuhua'yā'tit. Jesús ū'tza' tlajalh quilhtamacuj s_’Lā' a'xni'ca' namin huanmā' chi'chini', hui'xina'n nīn tuntū'tza' quintilākalhasqui'nīuj. Ixlīstu'ncua' a'ntū iccāhuaniyāni', quinTāta' nacāmaxquī'yāni' ixlīhuāk a'ntū nasqui'ni'yā'tit por quinquilhtampān. iKLā' nā chuntza' hui'xina'n chuhua'j lakaputzayā'tit. Lā' a'xni'ca' quit na'iccālakmimpalayāni' hui'xina'n lā' a'xni'ca' lej napāxuhua'yā'tit hui'xina'n. Lā' nīn tintī' caticāmaklhtīni' huā'mā' tapāxuhuān. )A'xni'ca' kalhatin puscāt namālacatuncuīnītza', xla' lakaputza porque pātī huan taca'tzāt. Lā' a'xni'ca' lacatuncuīnī'ttza' huan ska'ta', xla' tū'tza' pāstaca a'nchī pātīni'lh como chilhtza' nac quilhtamacuj lakatin ska'ta'. Lā' ū'tza' lej līpāxuhua. Ixlīstu'ncua' a'ntū iccāhuaniyāni'. Hui'xina'n nacalhua'nā'tit lā' nalakaputzayā'tit. Lā' huan tachi'xcuhuī't xalanī'n nac quilhtamacuj natalīpāxuhua. Lā' a'yuj pū'la nalakaputzayā'tit, ā'calīstān lej līpāxūj nalatahui'la'yā'tit. *MLā' Jesús ca'tzīlh palh ixtakalhasqui'nīcu'tun lā' ū'tza' cālīhuanilh: ―Quit iccāhuanini' que ā'macsti'na'j tū' quintilālaktzī'uj lā' ā'macsti'na'j huampala chu naquilālaktzī'mpalayāuj. ¿Chu tū' ū'tza' huā'mā' a'ntū lākalhasqui'nī'pā'na'ntit hui'xina'n? eCLā' ¿tuchū huanicu'tun ā'macsti'na'j? Tū' māchekxīyāuj a'ntū quincāhuanimā'ni'. 1Lā' huan makapitzīn sca'txtunu'nī'n, xlaca'n talākalhasqui'nīlh: ―Lā' ¿tuchū huanicu'tun huā'mā'? Xla' quincāhuaniyāni' que ā'macsti'na'j tū' catilaktzī'uj lā' ā'macsti'na'j huampala chu nalaktzī'mpalayāuj. Lā' huā'mā' porque nalaka'n ixTāta'. KLā' Jesús cāhuanipā: ―Lā' ā'macsti'na'j hui'xina'n tū' quintilālaktzī'uj. Lā' ā'macsti'na'j huampala hui'xina'n naquilālaktzī'mpalayāuj porque quit iclaka'mā' quinTāta'. [/Huāk a'ntū ka'lhī quinTāta' nā quit quila'. Lā' ū'tza' iclīhualh que huan Espíritu Santo nacāmāca'tzīnīyāni' hui'xina'n a'ntū iclacasqui'n que naca'tzī'yā'tit. Natapāxuhua a'ntī talakaputza ~~uLā' xla' nā naqui'a'cnīni'ni' como nacāmāca'tzīnīyāni' hui'xina'n a'ntū iclacasqui'n que naca'tzīyā'tit. G} A'xni'ca' namin huan Espíritu Santo, a'ntī nahuan ixlīstu'ncua', xla' ū'tza' nacāmāsu'ni'kō'yāni' ixlīhuāk a'ntū ixlīstu'ncua'. Xla' tū' catichihuīna'lh por xmān ixpātunca'tzi. Xla' nacāhuaniyāni' xmān a'ntū huan xaTāta' nahuanī. Lā' nā nacāmāca'tzīnīyāni' hui'xina'n a'ntū napātle'ke. w|g ’Lej lhūhua' sputa a'ntū iccāhuanicu'tunāni' pero hui'xina'n tūlalh catimāchekxī'tit chuhua'j. { Nacāmāca'tzīnī a'nchī Dios nacālacāxtlahua porque chuhua'j lacāxtlahuacanī'ttza' a'ntī māpa'ksī huā'mā' quilhtamacuj. z% Nacāmāca'tzīnī que Dios quit quilaktzī'n palh xatzey, porque quit iclaka'mā' quinTāta' lā' hui'xina'n tū'tza' quintilālaktzī'uj. Ty! Nacāmāca'tzīnī xlaca'n que talaclē'n porque tū' quintakalhlaka'ī'. {xoLā' xla', a'xni'ca' namin, nacāmāca'tzīnī huan tachi'xcuhuī't nac quilhtamacuj a'nchī talaclē'n chā'tunu' de xlaca'n. Lā' nacāmāca'tzīnī tichū xatzey na ixlacapūn Dios. Lā' nacāmāca'tzīnī a'nchī Dios nacālacāxtlahua. w Quit iccāhuaniyāni' ixlīstu'ncua'. Xalītzey para hui'xina'n palh quit na'ica'n. Palh quit tū' na'ica'n, tū' caticālakmini' a'ntī nacāmaktāyayāni' hui'xina'n. Lā' palh na'ica'n quit na'iccālakmacamināni' a'ntī nacāmaktāyayāni' hui'xina'n. Zv-Chuhua'j hui'xina'n lej līlakaputzayā'tit porque iccāhuanimā'ni' huā'mā'. u#Chuhua'j na'iclaka'mpala a'ntī quimacaminī't. Lā' hui'xina'n milīhuākca'n tū' quilākalhasqui'nī'nī'ta'uj: “¿Lhām pimpā't?” &tEIccāhuaniyāni' huā'mā' para que chuntza' a'xni'ca' nacātamacaputzayāni', nalīpāstacā'tit a'nchī iccāhuanini' xapū'la. A'ntū tlahua huan Espíritu Santo Lā' Jesús cāhuanipā: ―Quit tū' iccāhuanini' huā'mā' xapū'la porque quit xa'iccātā'lahui'lani' hui'xina'n. ss_Huā'mā' natatlahua porque tū' maktin talakapasnī't quinTāta' lā' nā quit tū' quintalakapasnī't. lrQHui'xina'n nacātamātuxtekēyāni' de huan nac lītokpānna'. Namin lakatin chi'chini' a'ntū nacātapūmaknīyāni' hui'xina'n. Lā' a'ntī nacātamaknīyāni', xlaca'n natapuhuan que tatlahuamā'na a'ntū ixtapuhuān Dios. vq g’Quit iccāhuanimā'ni' huā'mā' para que chuntza' tū' natatonkopūyā'tit a'xni'ca' napātīni'nā'tit. 2p]Lā' nā hui'xina'n nalīchihuīna'nā'tit por quimpālacata porque ixquintā'lahui'lāna'ntit quit desde iclītzuculh quilītlōt huā'tzā' nac cā'quilhtamacuj.o{’Namin huan Maktāyana'. U'tza' huan Espíritu Santo a'ntī nahuan ixlīstu'ncua'. U'tza' naminācha' a'nlhā hui'lacha' huan xaTāta'. Lā' quit na'iccālakmacā'nāchāni' a'nlhā hui'lacha' quinTāta'. Lā' namāsu'yu por quimpālacata. n1Chuntza' pātle'ke porque maclacasqui'n natlōkentaxtū a'nchī tatzo'kni' na ixleyca'n:Quintaca'tzalaktzī'lh por nīn tuntū' ixpālacata. xmiXlaca'n nīn tuntū'yā cuenta ixtaka'lhīlh, palh quit cahuā tū' xa'ictlahualh na ixlacapūnca'n a'ntū tūla tlahua ā'chā'tin. Lā' a'yuj talaktzī'nī't huā'mā', quintaca'tzalaktzī'n quit, lā' nā quinTāta' taca'tzalaktzī'n. Xl)A'ntī quintaca'tzalaktzī'n quit, nā chuntza' quinTāta' taca'tzalaktzī'n. pkY’Palh quit tū' cahuā xa'icmilh iccāhuanī quintachihuīn, xlaca'n tū' ixtalē'lh cuenta por ixtalaclē'i'ca'n. Pero chuhua'j tūlalh catitahualh palh tū' talē'n cuenta por ixtalaclē'i'ca'n, como iccāhuaninī'ttza'. jLā' huāk huā'mā' nā nacātatlahuani'yāni' hui'xina'n por quimpālacata, porque xlaca'n tū' talakapasa a'ntī quimacaminī't. i1Capāstactit a'nchī iccāhuanini' que hui'xina'n tū' más laka'tla'n que quit. Hui'xina'n hua'chi quintasācua'nī'n lā' quit hua'chi mimpatronca'n. Como makapitzīn quintamacaputzanī't quit, nā hui'xina'n chuntza' nacātamacaputzayāni' makapitzīn. Lā' como ā'makapitzīn ta'a'kahuāna'ni'nī't quintachihuīn, nā hui'xina'n nacāta'a'kahuāna'ni'yāni' makapitzīn a'ntū namāsu'yuyā'tit. Bh}Palh hui'xina'n cahuā xalanī'n nac cā'quilhtamacuj, ixcātapāxquī'ni' huan xalanī'n nac quilhtamacuj, hua'chi talāpāxquī' xlaca'n. Quit iccālacsacni' lā' chuntza' hui'xina'n tū'tza' xalanī'n nac quilhtamacuj. Lā' ū'tza' cātalīca'tzalaktzī'nāni' hui'xina'n huan xalanī'n nac cā'quilhtamacuj. CgLā' Jesús cāhuanipā: ―Palh huan xalanī'n nac quilhtamacuj cātaca'tzalaktzī'nāni' hui'xina'n, tū' natamakchuyī'yā'tit, porque nā quit xapū'la quintaca'tzalaktzī'lh. 9fkLā' ū'tza' huā'mā' iccālīmāpa'ksīyāni' hui'xina'n que calāpāxquī'tit milīhuākca'n. Huan xalani'n nac cā'quilhtamacuj taca'tzalaktzī'n Jesús lā' a'ntī ixla' 7egLā' tū' hui'xina'n quilālacsacui quit. Quit iccālacsacni' hui'xina'n. Lā' iccālīmāmacū'yāni' que napinā'tit lā' lej namāstā'yā'tit mintō'ca'tca'n a'ntū natāyani' para pō'ktu. Lā' nā chuntza' quinTāta' nacāmaxquī'yāni' ixlīhuāk a'ntū nasqui'ni'yā'tit por quinquilhtampān. {doTū'tza' icticāmāpācuhuīni' quintasācua'nī'n porque huan tasācua' xla' tū' ca'tzī tuchū tlahuacu'tumā' ixpatrón. Hui'xina'n iccāhuaniyāni' qui'amigos porque quit iccāmāca'tzīnīyāni' ixlīhuāk a'ntū quihuanī quinTāta'. Wc'Hui'xina'n qui'amigos palh natlahua'yā'tit a'ntū iccālīmāpa'ksīyāni'. Wb' Kalhatin a'ntī līnīlh para namāpūtaxtū ixamigo, ū'tza' lej pāxquī'. a Quilīmāpa'ksīn xla' ū'tza' huā'mā': calāpāxquī'tit hui'xina'n chu a'nchī quit iccāpāxquī'yāni' hui'xina'n. -`S ’Lā' quit iccāhuaninī'ta'ni' huā'mā' para que naka'lhī'yā'tit huan tapāxuhuān a'ntū icmāstā'. Lā' chuntza' lej naka'lhī'yā'tit tapāxuhuān.  ~~}t|{{0ziyy xcwwFvvtt=srqponNmll>k:j~i-h)gfee<<;:98M76675g4E321b//l..-i,[++[**M))?((*'&&?$$ #?"p!! v% F36z ug8 , | 4 M [ Us!n : oNDios quincāpāxquī'yāni' lā' quincālakalhu'manāni'.U'tza' quincālīmacamini'yāni' kalhatin para naquincāmāpūtaxtūyāni'.Xla' namāxkakē quintejca'n.  9MLā' nacāmāsu'ni'ya' tachi'xcuhuī't para que chuntza' nataca'tzī que namin huan Māpūtaxtūnu' lā' nacāmāsputūnu'ni' ixtalaclē'i'ca'n. / YLLā' hui'x, quiska'ta', namāpācuhuīca'na' ixa'cta'sana' Dios más Xaka'tla' porque napū'lani'yāni' huan Māpa'ksīni' lā' namālakstu'nca' a'nlhā na'a'n.  yKLā' chuntza' nalayāuj lacuan pō'ktu nac huā'mā' quilhtamacuj, hua'chilh tū' ixtlahuáuj a'ntūn tū' tzey. x kJque ixquincāmāpānūni'n quintā'ca'tzaca'n para que ixtlahuáuj ixtapuhuān Dios lā' tū' ixjicua'uj. R IU'tza' huan compromiso a'ntū Dios ixlītlahuanī't quimpapca'n Abraham,  HLā' huampā que ixquincālakalhu'mani' quimpapca'n lā' tū' ixtipātza'nkālh a'nchī līlacāxtlahualh con xlaca'n.  +GHualh que ixquincāmāpūtaxtūni' de ixlīmāpa'ksīn quintā'ca'tzaca'n lā' ixlīhuākca'n a'ntīn tū' quincātalaktzī'ncu'tunāni'. c AFChu a'nchī hualh por huan profetasna' xalanī'n makān, chuntza' līhui'līlh Dios. 1 ]EQuincāmaxquī'nī'ta'ni' kalhatin Māpūtaxtūnu'; lej ka'lhī līmāpa'ksīn lā' xala' ixlaclhni' ixnatā'natna' David a'ntī tlōkentaxtūlh ixtapuhuān Dios.  7DCamācā'tanīca huan Māpa'ksīni' a'ntī ixDiosca'n israelitas porque quincālakalhu'mani' quina'n a'ntī ixraza lā' quincāmāpūtaxtūni'.   CHuan Espíritu Santo lītatzumalh ixa'clhcunuc huan Zacarías lā' chihuīna'lh hua'chi Dios māsu'ni'lh lā' hualh: z oBIxlīhuākca'n a'ntīn takaxmatli lej tapāstacna'lh lā' talākalhasqui'nīlh: ―Lā' huā'mā' ska'ta' ¿tuchūyā chi'xcu' nala? Chuntza' tahualh como ixtasu'yu que ixsicua'lanālīnī't huan Māpa'ksīni'. Zacarías mācā'tanīlh Dios y mAU'tza' talīlē'cnīlh huan ixamigos lā' tahuankō'lh huā'mā' lakachu nac huan lakakēstīn xala' nac Judea. d C@Lā' tuncan huā'mā' ka'tlā'tus Zacarías tzucupā chihuīna'n lā' mācā'tanīlh Dios.    ?Xatāta' squi'nli kalhtin ca'psnat para natzo'kui'lī lā' tzo'kli: “Ixtacuīni' Juan”. Lā' ixlīhuākca'n talē'cnīlh. t  c>Chu tuncan tamacahuani'lh ixtāta' huan ska'ta' para nataca'tzī tūyā tacuīni' nahui'līni'cu'tun. m  U=Lā' kalhasquinīca: ―Lā' ¿a'chī'? Tintī' a'nan de mintalakapasni' a'ntī huanican Juan. E  Lā' a'xni'ca' chā'ni'lh ixmālhcuyu' huan ska'ta', tahui'lalh ixcaman Elisabet. Xachi'xcu' ixuanī't. " ?8Lā' María tachokolh na ixchic Elisabet lakatu'tun mālhcuyu' lā' ā'calīstān taspi'tli na ixchic. A'nchī lacatuncuīlh Juan huan Ma'kpaxīni'  7U'tza' tlahualh a'cxtim hua'chi cāhuaninī't quimpapca'n a'ntī Abraham lā' nā ixnatā'natna' que pō'ktu nacāmaktāya.  6Cāmaktāyanī't huan ixraza Israel a'ntī tatlōkentaxtū ixtapuhuān Dios lā' tū' maktin makxteknī't ixlīlakalhu'man. } u5A'ntī xatzi'ncsni'nī'n cālīmāka'sīlh xatzey līhua't lā' cāmacā'nī't huan ricosnu' con nīn tuntū'.  4Cāmāpānūni'lh ixlīmāpa'ksīnca'n huan a'ntī lej ka'tla' ixtahuanī't lā' a'ntīn tapuhuan que xlaca'n más natatasqui'nī. m U3Ixlīmāpa'ksīn lītlahuanī't lhūhua' catūhuā.Lītlajalh a'ntī lej ka'tla'jca'tzī. ? {2Pō'ktu nacālakalhu'man a'ntīn ta'a'cnīni'ni'. w i1Dios a'ntī lej ka'lhī līmāpa'ksīn quintlahuani'nī't laka'tla'n catūhuā.Lā' xla' lej santo. #~ A0Dios cuenta quintlahuanī't quit a'ntī ixtasācua' lej xapobre.Lā' chuhua'j lā' nā pō'ktu tachi'xcuhuī't natahuan que iclīpāxuhua quit. S} !/Lā' quilīca'tzīn līpāxuhua ixpālacata quiMāpūtaxtūnu' Dios. e| E.Lā' tuncan María hualh:Quilīca'tzīn mācā'tanīmā' huan Māpa'ksīni'. x{ k-Hui'x līpāxuhua'ya' como kalhlaka'ī'nī'ta' lā' natlōkentaxtū a'ntū huaninī'ta'ni' huan Māpa'ksīni'. kz Q,Lā' xmān ickaxmatli mintachihuīn lā' quiska'ta' līpāxuhualh lā' taxakā'līlh na quimpān. `y ;+Lā' ¿tichūn quit para que naquilakmin ixtzī't quiMāpa'ksīni'? Quit nīn tuntū'. 2x _*Lā' a'xni'ca' Elisabet chihuīna'lh lej palha' lā' hualh: ―Dios más sicua'lanālīnī'ta'ni' hui'x que ixlīhuākca'n puscan lā' nā sicua'lanālīnī't mincaman. %w E)Lā' a'xni'ca' Elisabet kaxmatni'lh ixtachihuīn María, huan ska'ta' taxakā'līlh na ixpān lā' Elisabet lītatzumalh huan Espíritu Santo ixa'clhcunuc. Kv (Lā' tanūlh na ixchic Zacarías lā' mālakakōtanu'lh Elisabet. u  'Lā' milh lakatin chi'chini' a'xni'ca' María taxtulh lā' a'lh lacapalh nac huan xcānsipej xala' lakakēstīnni' Judea. Ft &Lā' a'xni'ca' María kalhtīlh lā' huanilh: ―Quit ixla' Dios para natlōkentaxtū ixtapuhuān. Calalh chu a'nchī quihua'ni'nī'ta'. Lā' huan ángel a'lh. María laka'lh Elisabet 8s m%porque Dios tzē natlahua ixlīhuāk catūhuā. Wr )$Lā' nā mintalakapasni' Elisabet nā naka'lhī ixcaman xachi'xcu' a'yuj to'kotzīntza' lā' a'yuj huancan que tū'tza' catika'lhīlh ixcaman. Ka'lhītza' lakachāxan mālhcuyu' desde a'xni'ca ka'lhīni'lh q 1#Lā' huan ángel kalhtīlh: ―Huan Espíritu Santo namin lā' nalakmināni' lā' ixlīmāpa'ksīn Dios Xaka'tla' nalīmacxti'li'yāni' hua'chi poklhnu'. U'tza' nalīla para que huan ska'ta' a'ntī natahui'la nala xmān ixla' Dios lā' namāpācuhuīcan ixO'kxa' Dios. zp o"Lā' tuncan María kalhasqui'nīlh huan ángel: ―¿Chichū nalīla huā'mā'? Quit tūna'j ictapūchahua. oo Y!para que pō'ktu nacāmāpa'ksī ixlīhuāk israelitas. Lā' ixlīmāpa'ksīn tū' maktin catisputli. n + Lej tasqui'nī lā' namāpācuhuīcan ixO'kxa' Dios a'ntī más xaka'tla'. Lā' huan Māpa'ksīni' Dios nahui'lī ixlīrey hua'chi ixpap David qm ]Chuhua'j naka'lhīni'na' lā' naka'lhī'ya' kalhatin ska'ta' xachi'xcu'. Lā' namāpācuhuīya' Jesús. _l 9Lā' huan ángel kalhtīlh: ―María, tū' cajicua' porque Dios lej pāxquī'yāni'. dk CLā' a'xni'ca' María laktzī'lh huan ángel, lej līlē'cnīlh huā'mā' tachihuīn. j  Lā' huan ángel tanūlh a'nlhā ixuī' María lā' huanilh: ―¡Icmālakacuhuīnī'yāni' hui'x a'ntī lej sicua'lanālīcanī'ta! Huan Māpa'ksīni' maktaka'lhāni'; Dios lej sicua'lanālīnī'ta'ni' que ixlīhuākca'n huan ā'makapitzīn puscan. Ci para nalakmin kalhatin tzu'ma'jāt a'ntī ixuanican María. Xla' ixlacāxlanī'ttza' para natā'tapūchahua kalhatin chi'xcu' a'ntī ī'xū'yātā'nat David lā' a'ntī ixuanican José. 8h kLā' ixka'lhītza' lakachāxan mālhcuyu' a'xni'ca' Zacarías ixlakachuyanīt, lā' Dios macamilh huan ángel Gabriel nac lakatin cā'lacchicni' a'nlhā huanican Nazaret g 3“Huan Māpa'ksīni' quintlahuanī't chuntza' para que tū'tza' naquintalakmaka'n”. Huan ángel māca'tzīnīni'lh a'nchī nalacatuncuī Jesús f Lā' ā'calīstān ka'lhīni'lh huan ixpuscāt Elisabet. Lā' tū' taxtulh de huan chic hasta ixlīlakaquitzis mālhcuyu'. Lā' puhualh: be ?Lā' a'xni'ca' sputkō'lh ixlītlōt nac lītokpān, Zacarías taspi'tli na ixchic. Pd Lā' a'xni'ca' taxtulh, huan Zacarías tūla ixcātā'chihuīna'n. Lā' chuntza' tamāchekxīlh que ixlakachuyanī't na ixchakān līto'kpān. Xmān ixcāmacahuani' como tūlalh cātā'chihuīna'lh. c  A'xni'ca' takoxīlh Zacarías, huan a'ntī ixtaka'lhīmā'na na ixtanquilhni' lītokpān talē'cnīlh como tū' taxtulh. Kb Lā' chuhua'j hui'x nakō'ko'na'. Lā' tūlalh catichihuī'na' hasta que natahui'la huan ska'ta' como tū' ka'lhlaka'i' quintachihuīn a'ntū natlōkentaxtū a'xni'ca' nachā'n huan mālhcuyu'. Ga  Lā' huan ángel kalhtīni'lh: ―Quit Gabriel lā' icyā na ixlacapūn Dios. Lā' quimacamilh para na'ictā'chihuīna'nāni' lā' para na'icmaxquī'yāni' huā'mā' xatzey tachihuīn. )` MLā' Zacarías kalhasqui'nīlh huan ángel: ―¿Chichū na'iclīca'tzī palh stu'ncua' huā'mā'? Quit papatzīntza' lā' nā quimpuscāt to'kotzīntza'. _ Lā' huā'mā' chi'xcu' napū'lani' huan Māpa'ksīni'. Lā' naka'lhī ixespíritu lā' ixlīmāpa'ksīn hua'chi' ixla' Elías. Lā' nacāmāspi'tni' ixa'clhcunucca'n huan tachi'xcuhuī't para natapāxquī' ixcamana'ca'n. Lā' xla' nacāmāputzī xatzey tapāstacna' a'ntī tū' ta'a'kahuāna'n. Chuntza' cāxni'j natatahui'la tachi'xcuhuī't a'xni'ca' namin huan Māpa'ksīni'. ^  Lā' nacāxtāpalīni' ixtapāstacnaca'n lhūhua' israelitas para natatzucupala nata'a'kahuāna'ni' ixMāpa'ksīni'ca'n Dios. s] acomo lej natasqui'nī na ixlacapūn Dios. Lā' tū' maktin nako'ta nīn cu'chu' nīn ā'catūhuā hua'chi cerveza lā' pulque a'ntū līka'chīcan. Lā' nalītatzuma ixa'clhcunuc huan Espíritu Santo desde a'xni'ca' tūna'j tahui'la. f\ GLej nalīpāxuhua'ya' lā' lhūhua' tachi'xcuhuī't natalīpāxuhua ixpālacata huan ska'ta' :[ o Lā' huan ángel huanilh: ―Zacarías, tū' cajicua' porque Dios kaxmatli a'ntū kalhasqui'nīnī'ta'. Lā' mimpuscāt Elisabet naka'lhī ixcaman lā' namāpācuhuī'ya' Juan. TZ # Lā' a'xni'ca' Zacarías laktzī'lh, tamakchuyīlh lā' lej jicua'lh. ~Y w Lā' tuncan tasu'yu'ni'lh Zacarías kalhatin ixángel Dios. Ixyā ixpekcāna'j huan altar a'nlhā ī'lhcuyucan pūm. X   Līhuan ī'lhcuyucan huan pūm, ixlīhuākca'n a'ntī ixtatakēxtimīnī't tatachokolh nac tanquilhni' lā' ixta'orarlīmā'na. W { Lā' como chuntza' ixtahui'latca'n, por suerte lacsacca Zacarías para natanū nac lītokpān para nalhcuyu huan pūm. V Lā' milh huan chi'chini' a'xni'ca' Zacarías lā' ixtā'sacerdotes ixtatlahuamā'na ixlītlōtca'n na ixlacapūn Dios. |U sTū' ixtaka'lhī ixcamanca'n como Elisabet tūlalh ka'lhīlh lā' nā lacpapatzīntza'tza' ixtahuanī't ixtu'ca'n. ~T wIxtu'ca'n lacuan na ixlacapūn Dios. Tū' tatlahualh a'ntūn tū' tzey como tatlōkentaxtūlh ixlīmāpa'ksīn Dios. S Lā' a'xni'ca' Herodes rey ixuanī't nac Judea, ixuī' ka'lhatin sacerdote; ixtacuīni' Zacarías. Lā' xla' tā'tapa'ksī'lh sacerdotes a'ntī ixcāmāpācuhuīcan Abías. Nā ixpuscāt Zacarías ixuanican Elisabet lā' xla' ī'xū'yātā'nat Aarón. R /para que naca'tzīya' que stu'ncua' a'ntū māsu'nīcanī'ta', Teofilo. Huan ángel māca'tzīnīni'lh que nalacatuncuī Juan huan Mā'kpaxīni' Q 1Nā chuntza' quiminī'ni'lh ictzo'knun. Xa'nca ictlahualh cuenta desde makān para que xa'nca na'icca'tzī a'nchī na'ictzo'knuni'yāni' en orden BP Lā' a'ntū quincātahuanin ixpālacata Cristo lā' huan tū laktzī'nca desde xalītzucuni' hasta chuhua'j, ū'tza' tatzo'kli. Nā a'ntīn talaktzī'lh xalītzucuni' nā tamāsu'yulh. RO !Lhūhua' a'nan a'ntī tatzo'kli a'ntū pātle'kelh na quilaclhpu'nanca'n. N 5QuinDiosca'n xmān kalhatin Dios. Xla' quincāmāpūtaxtūyāni' como quiMāpa'ksīni'ca'n Jesucristo nīlh por quina'n. Lā' xla' camāka'tlī'ca lā' ca'a'cnīni'ni'ca. Xla' cāmāpa'ksīkō' ixlīhuāk. Lā' ixka'lhīkō' ixlīhuāk huan līmāpa'ksīn a'xni'ca' tūna'j ixtzucu huan quilhtamacuj lā' ka'lhīkō'cus chuhua'j lā' naka'lhīkō' ixlīhuāk huan līmāpa'ksīn para pō'ktu. Amén.M /Dios tzē nacāmaktāyayāni' hui'xina'n. Lā' chuntza' tū' catitlahua'tit talaclē'i'. Xla' nacālē'nāni' a'nlhā xla' hui'lacha' nac a'kapūn. A'ntza' līpāxūj nalatahui'la'yā'tit como tuntū' cati'a'nalh a'ntūn tzē nacātalī'a'ksa'nīni'nāni' hui'xina'n. HL  Lā' hui'xina'n cacāmāpūtaxtūtit ā'makapitzīn hua'chilh ixcāmā'xtutit de nac cā'macscutnu'. Lā' cacālakalhu'ma'ntit ā'makapitzīn a'ntī lej tatlahua talaclē'i'. Lā' cajicua'ntit tū' natlahua'yā'tit talaclē'i' hua'chi xlaca'n. Hua'chilh tzē ixcāpasāni' ixtalaclē'i'ca'n xlaca'n. Māka'tlī'ca Dios vK gCacālakalhu'ma'ntit xlaca'n a'ntīn tapuhuamā'na que chō'la tū' stu'ncua' a'ntūn takalhlaka'ī'lh. J 7Lā' calatahui'la'tit chu a'nchī Dios lacasqui'n, lā' chuntza' na'u'cxca'tzīyā'tit a'nchī Dios cāpāxquī'yāni'. Caka'lhītit hasta que Jesucristo nacālē'nāni' nac a'kapūn a'nlhā natahui'layā'tit para pō'ktu. Xla' natlahua huā'mā' como lej cālakalhu'manāni'. LI Lā' hui'xina'n tā'timīn, ā'chulā' xa'nca cakalhlaka'ī'tit huan Jesucristo chuntza' hua'chi Dios quincāmāsu'ni'nī'ta'ni'. Lā' cakalhtō'ka'tit con ixlīmāpa'ksīn Espíritu Santo. BH U'tunu'n huā' tamā'na chi'xcuhuī'n a'ntīn tamālacpitzi huan a'ntīn takalhlaka'ī'. Lā' talatlā'huan chu a'nchī xmān ixtapuhuānca'n. Lā' tū' taka'lhī huan Espíritu Santo. KG Xlaca'n tahualh: “A'xni'ca' nasputa huan quilhtamacuj, natamin chi'xcuhuīn a'ntī natalīlaktzī'n a'ntū ixla' Dios. Lā' natalatahui'la chu a'nchī ixtapāstacna'ca'n a'ntūn tū' tzey”. ~F wLā' hui'xina'n tā'timīn, capāstactit a'ntūn tahualh xapū'la ixapóstoles quiMāpa'ksīni'ca'n Jesucristo. \E 3Huā' tamā'na chi'xcuhuīn talē'ksa'n ā'makapitzīn. Tū' līpāxūj tahui'lāna'. Tahui'lāna' chu a'nchī ixtapāstacna'ca'n a'ntūn tū' tzey. Lā' talīka'tla'jca'tzī a'xni'ca' tachihuīna'n. Xa'nca tatā'chihuīna'n ā'makapitzīn xmān como xlaca'n talacasqui'n tumīn. Cāmaxquī'ca tapāstacna' xlaca'n a'ntī ixtakalhlaka'ī' tD cNamin nacājuzgarlī ixlīhuākca'n huan tachi'xcuhuī't. Lā' nacāmālaclē'nīkō' ixlīhuākca'n a'ntīn tū' lactzey por ixlīhuāk a'ntūn tatlahuanī't a'ntūn tū' tzey lā' nā a'nchī cachīhuā talīchihuīna'nī't Dios”. vC gMakāntza' Enoc cālīchihuīna'lh huan chi'xcuhuī'n a'ntīn tū' tzey. Lā' Enoc ixlīkalhatojon ixuanī't ī'xū'yātā'natna' Adán. Lā' Enoc hualh: “Huan Māpa'ksīni' Dios namin lā' nacātā'min lakalhūhua' mil ángeles. aB = Xlaca'n hua'chi huan xasipej mar a'ntū lē'n huan pa'lhma'. Līmāxana' a'ntū xlaca'n tatlahua. Xlaca'n hua'chi sta'cu a'ntūn tū'tza' a'mā' na ixtej. Dios nacāmāpātīnī para pō'ktu a'nlhā lej cā'pucsua'. 4A c Līmāxana' a'nchī cātatā'huā'yanāni' hui'xina'n a'nlhā takēstoknī'ta'ntit hui'xina'n. Xlaca'n tzej tahuā'yancu'tun lā' tako'tcu'tun. Lā' tū' tapāstaca ā'makapitzīn. Xlaca'n tuntū' ixtapalhca'n. Xlaca'n hua'chi poklhnu' a'ntū lē'n huan ū'ni', lā' tū' lē'n xcān. Xlaca'n hua'chi huan qui'hui' a'ntūn tū' tamāstā' ixtō'ca'tca'n a'xni'ca' ixpūlan. Lā' como tascōhuanī't ū'tza' cālītampu'lhucan. ;@ q Xlaca'n natapātīni'n como talatlā'huan hua'chi Caín a'ntīn tū' a'kahuāna'ni'cu'tulh Dios. Lā' talī'a'ca'a'n tatlahua a'ntūn tū' tzey como tatlajacu'tun tumīn. Lā' chuntza' tlahualh Balaam. Lā' nā xlaca'n lej lacxumpi hua'chi Coré. Xla' maknīca. Lā' nā xlaca'n nacāmāpātīnīcan. >? w Lā' huā' tamā'na chi'xcuhuī'n a'ntīn cātamāsu'ni'cu'tunāni' hui'xina'n, xlaca'n cachīhuā talīchihuīna'n a'ntūn tū' tamāchekxī. Xlaca'n hua'chi animales, como tū' tapāstaca Dios. Tatlahuakō' ixlīhuāk huan tūn tū' tzey a'ntū xlaca'n talacasqui'n. Lā' ū'tza' nacālīmāpātīnī Dios. (> K Lā' nā nīn Miguel, a'ntī xapuxcu' ángeles, nīn xla' tū' chuntza' tlahualh. A'xni'ca' xla' tā'lalh huan ko'ti'ti' lā' talālīsta'lalh ixmacni' Moisés, Miguel tū' lī'a'ksanīni'lh huan ko'ti'ti' por a'ntūn tū' tzey ixtachihuīn. Xmān huanilh: “Dios camāpātīnīni'”. V= 'Nā chuntza' huā' tamā'na chi'xcuhuīn a'ntīn cātamāsu'ni'cu'tunāni' a'ntūn tū' stu'ncua'. Xlaca'n talakahuāna'n. Lā' tahuan palh Dios cālītā'chihuīna'n huan talakahuān. Lā' ū'tza' talīpuhuan que tzē natatlahua talākalhī'n. Talakmaka'n ixlīmāpa'ksīn Dios. Lā' cachīhuā talīchihuīna'n huan ángeles. <  Nā capāstactit a'ntūn cāpātle'keni'lh Sodoma lā' Gomorra lā' ā'makapitzīn cā'lacchicni' a'ntū ixtahui'lāna' pajtzu. Nā xalanī'n nac huā' tamā'na cā'lacchicni', nā ixtatlahua a'ntūn tū' tzey. Ixtatlahua talākalhī'n. Lā' ixtalātā'tahui'la huan chi'xcuhuī'n. Lā' ū'tza' talīnīlh nac huan macscut a'ntū cāmāsputūlh huā' tamā'na cā'lacchicni'. Chuntza' māchekxīcan que natapātīni'n para pō'ktu nac cā'macscutnu' xlaca'n a'ntīn talakapasa ixtej Dios pero tataxtutāyanī't. E; Nā capāstactit huan ángeles. A'makapitzīn de xlaca'n, como tū' tatlōkentaxtūcu'tulh a'ntū cālīmāmacū'lh Dios, xlaca'n tataxtulh de nac a'kapūn a'nlhā ixtahui'lāna'ncha'. Lā' ū'tza' Dios cālīchī'nī't a'nlhā cā'pucsua' hasta a'xni'ca' huan ā'xmān chi'chini' a'xni'ca' nacāmālaclē'nī Dios. ;: qA'yuj hui'xina'n ca'tzīyā'tittza', na'iccāmāpāstaquīyāni' a'ntū Dios tlahualh makāntza'. Dios cāmāxtulh huan israelitas nac huan xcānsipej a'nlhā huanican Egipto. Lā' ā'cālīstān ā'makapitzīn tū' takalhlaka'ī'lh palh stu'ncua' a'ntū Dios hualh. Lā' ū'tza' Dios cālīmaknīlh. t9 cMakapitzīn tūn tū' tzeyā chi'xcuhuīn tatanūnī't hua'chi lactzey chi'xcuhuī'n na ixlaclhpu'nanca'n a'ntīn takalhlaka'ī'. Xlaca'n tahuan que como Dios lej lakalhu'manīni'n, chuntza' kalhatin tzē natlahua chuxatūyā talaclē'i' a'ntūn tlahuacu'tun. Huā'mā' tū' stu'ncua'. Lā' tū' stu'ncua' ixlīmāsca'tīnca'n ixpālacata huan Māpa'ksīni' Jesucristo. Lejtza' makān tatzo'kni' na ixtachihuīn Dios que nacāmālaclē'nīcan huan tachi'xcuhuī't a'ntīn tatlahua chuntza'. O8 Tā'timīn, xa'iccātzo'knuni'cu'tunāni' hui'xina'n ixpālacata a'nchī Dios cāmāputaxtūni' hui'xina'n lā' nā quina'n chuntza'. Lā' chuhua'j a'nan lakatin catūhuā a'ntū más tasqui'nī na'iccāhuaniyāni'. Lā' ū'tza' iccālītzo'knuni'mā'ni' chuhua'j. Iccāhuaniyāni' que tū' tikalhlaka'ī'yā'tit a'ntūn tamāsu'yu xlaca'n a'ntīn taxtāpālīcu'tun huan līmāsca'tīn a'ntū kalhlaka'ī'nī'tauj. Huā'mā' līmāsca'tīn ū'tza' a'ntū cālīmāmacū'lh ixtachi'xcuhuī't Dios lā' xmān maktin. Lā' tū' maktin catitaxtāpalīlh huā'mā' līmāsca'tīn. F7 Dios cacālakalhu'mani' hui'xina'n. Lā' cacāmātza'ta'tīni'ni' mi'a'clhcunucca'n. Lā' lej cacāpāxquī'ni' hui'xina'n. Makapitzīn ixtamāsu'yu a'ntūn tū' stu'ncua' 2 Pedro 2.1‑17 6 Quit Judas, ixtā'tin Jacobo. Lā' quit ictā'scuja Jesucristo. Quit iccātzo'knuni'mā'ni' huā'mā' carta hui'xina'n a'ntī Dios cāta'sani'nī'ta'ni'. Dios quinTāta'ca'n cāpāxquī'yāni' hui'xina'n. Lā' Jesucristo cāmaktaka'lhmā'ni' hui'xina'n. 5Lā' a'nampala lej lhūhua' catūhuā a'ntū tlahualh Jesús. Lā' palh ixtzo'kui'līca cahuā ixlīhuāk a'ntū tlahualh xla', chō'la tūlalh ixlītahui'lakō'lh ixlīka'tla' quilhtamacuj ixlīlhūhua' libros a'nlhā ixtzo'kui'līca. Amén.)4KLā' huā'mā' sca'txtunu' ū'tza' quit. Icmālacstū'ncnī't lā' ictzo'knī't huā'mā' tachihuīn. Lā' icca'tzīyāuj que lej stu'ncua' a'ntū icuan. 3Lā' ū'tza' ixtalīhuan huan tā'timīn que huanmā' sca'txtunu' tū' catinīlh. Jesús tū' hualh palh tū' catinīlh. A'ntū hualh xla' ū'tza': “Palh quit na'iclacasqui'n que xla' nalatahui'la hasta a'xni'ca' na'icmimpala, ¿chu mimaca'tzi hui'x?” +2OLā' Jesús kalhtīlh: ―Palh quit na'iclacasqui'n que xla' nalatahui'la hasta a'xni'ca' na'icmimpala, ¿chu mimaca'tzi hui'x? Hui'x caquistāla'ni' quit. |1qLā' a'xni'ca' laktzī'lh Pedro kalhasqui'nīlh Jesús: ―Māpa'ksīni', lā' huā'mā' ¿tuchū napātle'keni'? '0GPedro talakspi'tli lā' laktzī'lh kalhatin sca'txtunu' ī'stālani'tēlha. U'tza' huā'mā' Jesús lej ixpāxquī'. Lā' nā huā'mā' ū'tza' a'ntī ixpāxtūhuī' Jesús a'xni'ca' ixtahuā'yamā'na lā' kalhasqui'nīlh: “Māpa'ksīni', lā' ¿tichū namacamāstā'yāni'?” Z/-Lā' chuntza' Jesús ixlīhuanimā' Pedro a'nchī xla' nalīnī lā' chuntza' huā'mā' nalī'a'cnīni'ni' Dios. Lā' ā'calīstān huanilh: ―Caquistāla'ni'. Huan sca'txtunu' a'ntī lej ixpāxquīcan ).KIcuaniyāni' quit ixlīstu'ncua'. A'xni'ca' o'kxa'cus ixuanī'ta', hui'x ixlhakā'na'na' lā' ixpina' chu a'nlhā ixpincu'tuna'. A'xni'ca' papatzīntza' nala'ya' hui'x, nalacstū'nca' mimpekenī'n lā' ā'kalhatin namacachī'yāni' lā' xla' nalē'nāni' a'nlhā tū' pincu'tuna' hui'x. r-]Lā' ixlīmaktu'tun chu kalhasqui'nīpā: ―Simón, ixo'kxa' Jonás, ¿chā quimpāxquī'ya'? Lā' Pedro līlakaputzalh porque xla' kalhasqui'nīca ixlīmaktu'tun palh ixpāxquī' Jesús. Lā' huanilh: ―Māpa'ksīni' huix ca'tzīya' ixlīhuāk. Hui'x ca'tzīya' palh icpāxquī'yāni'. Lā' Jesús huanilh: ―Cacāmaktāya' a'ntī quintakalhlaka'ī'. Q,Lā' chu kalhasqui'nīpā ixlīmaktu': ―Simón, ixo'kxa' Jonás, ¿chā quimpāxquī'ya'? Lā' Pedro kalhtīlh: ―U'huē, Māpa'ksīni'. Hui'x ca'tzīya' palh icpāxquī'yāni'. Lā' Jesús huanilh: ―Cacāmaktaka'lhti a'ntī quintakalhlaka'ī' chuntza' hua'chi līlacatzucu cāmaktaka'lha ixborregos a'ntī ixtēcu'. a+;A'xni'ca' tahuā'yankō'lh, Jesús kalhasqui'nīlh huan Simón Pedro: ―Simón, ixo'kxa' Jonás, ¿chā más quimpāxquī'ya' quit que huā' ā'makapitzīn chi'xcuhuī'n quintapāxquī'? Lā' Pedro kalhtīlh: ―U'huē, Māpa'ksīni'. Hui'x ca'tzīya' palh icpāxquī'yāni'. Jesús huanilh: ―Cacāmaktāya' a'ntī quintakalhlaka'ī'. *3Huā'mā' a'nlhā ixlīmaktu'tun cātasu'yuni'lh ī'sca'txtunu'nī'n a'xni'ca' ixlakahuanchokonī'ttza'. Jesús tā'chihuīna'lh Simón Pedro q)[ Jesús quītayalh huan pāntzi lā' cāmaxquī'lh xlaca'n. Lā' chu chuntza' tlahuapā huan squī'ti'. 6(e Lā' Jesús cāhuanilh: ―Cata'ntit, cahuā'ya'ntit. Lā' nīn chā'tin sca'txtunu' talīhui'līlh natakalhasqui'nī tichū porque ixtaca'tzī palh ū'tza' Māpa'ksīni'. )'K Lā' Simón Pedro tuncan tojōlh nac barco lā' stancalīmilh huan pūtayan nac quilhtūn. Lā' huan pūtayan ixpūtalaknūnī'ta'ncha' lakatin ciento tu'pu'xamacāujtu'tun laka'tla'n squī'ti'. Lā' a'yuj lej lhūhua' squī'ti' ixtalaknūnī't, pero huan pūtayan tū' taxtī'tli. ^&5 Lā' Jesús cāhuanilh: ―Calīta'ntit macsti'na'j squī'ti' a'ntū chi'patittza'. #%? Lā' a'xni'ca' tatacutchi xlaca'n talaktzī'lh pūlactin macscut de carbón lā' ixkalhmā'ca'canī't huan jala'nat lakatin squī'ti' lā' pāntzi. z$mLā' huan barco pajtzu huan quilhtūn ixuanī't, hua'chi cien metros ixlīmakat ixuanī't. Lā' huan makapitzīn ixtapūmimā'na huan barco lā' ixtastancalīmimā'na huan ixpūtayanca'n a'ntū ixpūtalaknūnī'ta'ncha' lhūhua' squī'ti'. #Huan sca'txtunu' a'ntī lej ixpāxquī' Jesús, xla' huanilh Pedro: ―¡U'tza' huan Māpa'ksīni'! Lā' a'xni'ca' huanica huā'mā', Simón Pedro chu tuncan lhakā'lh ixtakēnu' a'ntū ixtamakxtunī't lā' xla' chu tuncan tojōlh nac xcān lā' laka'lh Jesús. "Lā' Jesús cāhuanilh: ―Camacapintit huan pūtayan na ixpāxtūcāna'j huan barco. Lā' a'ntza' nachi'payā'tit. Lā' chuntza' tatlahualh xlaca'n. Lā' tuncan tūlatza' ixtamācutū huan ixpūtayanca'n porque lej lhūhua' squī'ti' ixtalaknūnī't. {!oLā' Jesús cāhuanilh: ―Chi'xcuhuī'n, ¿tuchū chi'panī'ta'ntit? Lā' xlaca'n takalhtīlh: ―Nīn tuntū'. Lā' a'xni'ca' tzuculh tuncuī, Jesús cātasu'yuni'lh na ixquilhtūn xcān. Lā' huan sca'txtunu'nī'n tū' ixtaca'tzī tichū. [/Lā' Simón Pedro cāhuanilh: ―Ica'nā icsquī'tī'nin. Lā' xlaca'n tahualh: ―Nā quina'n na'iccātā'a'nāni'. Ta'a'lh lā' tatanūlh nac barco. Lā' nīn tuntū' tachi'palh ixlīhuāk huanmā' tzī'sa. LA'ntza' ixtahui'lāna' kēxtim Simón Pedro lā' Tomás, a'ntī ixuanican Stu'yūn, lā' Natanael xala' nac Caná de Galilea, lā' ixo'kxa'n Zebedeo lā' ā'kalhatu' ī'sca'txtunu'nī'n Jesús. I Lā' ā'calīstān Jesús cātasu'yuni'pā ī'sca'txtunu'nī'n na ixquilhtūn huan xcān a'ntū ixtacuīni' Galilea, lā' nā ixuanican Tiberias. Lā' a'xni'ca' talacsu'yulh chuntza' līlalh: 5cMakapitzīn lē'cnīn xla' tatzo'kni' para que chuntza' hui'xina'n nakalhlaka'ī'yā'tit que Jesús xla' ū'tza' ixO'kxa' Dios a'ntī Dios mānūlh ixlīmāpūtaxtunu', lā' chuntza' hui'xina'n tzē naka'lhī'yā'tit xasāsti' minquilhtamacujca'n por ixpālacata nalīpāhua'nā'tit Jesucristo.&ELā' Jesús tlahuapā lej lhūhua' lē'cnīn na ixlacapūnca'n ī'sca'txtunu'nī'n. Lā' huan tamā'na lē'cnīn xla' tū' tatzo'kni' huā' nac libro. W'Lā' Jesús huanilh: ―Tomás, chuhua'j hui'x kalhlaka'ī'ya' porque quilaktzī'nī'ta'. Līpāxūj a'ntī takalhlaka'ī' lā' a'yuj xlaca'n tū' quintalaktzī'nī't. A'chī' tzo'kca huā'mā' libro NLā' Tomás kalhtīni'lh: ―¡QuiMāpa'ksīni' lā' quinDios! Lā' tuncan huanica Tomás: ―Camānu' mimakspulh na quimakxtampūn a'nlhā quimakxtampūlhu'cu'canī't lā' calaktzi' quimacan lā' castu'ncti mimacan lā' caxa'ma' quintāpān. Lā' tū'tza' capuhua' palh tū' stu'ncua' iclakahuanchokonī't. Cakalhlaka'i'. yLā' ixlītzeyama'j huampala ixtatakēstokpalanī't huan sca'txtunu'nī'n lā' nā Tomás a'ntza' ixmakuī'. Lā' a'yuj ixlacchahuayā huan chic, Jesús tanūlh lā' tāyalh na ixlaclhpu'nanca'n lā' cāhuanilh: ―Xa'nca cacā'a'nīni'ni'. MLā' xlaca'n tahuanilh: ―Iclaktzī'ujtza' huan Māpa'ksīni'. Tomás cāhuanilh: ―Palh tū' na'iclaktzī'n a'nlhā takāhuī'nī't na ixmakxtampūn lā' palh tū' na'icxa'mani' a'nlhā ixtanūni'nī't clavos, lā' palh tū' na'icxa'ma ixtāpān a'nlhā takāhuī'nī't, tū' ictikalhlaka'ī'lh palh lakahuanchokonī't. 8iKalhatin sca'xtunu' ixtacuīni' Tomás lā' nā ixuanican Stu'yūn. Xla' tū' ixmaklahuī' con huan ā'makapitzīn sca'txtunu'nī'n a'xni'ca' cātalacsu'yuni'lh Jesús. yPalh hui'xina'n māsputūnu'ni'yā'tit ixtalaclē'i' kalhatin, xla' tū'tza' laclē'n. Lā' palh hui'xina'n tū' catimāsputūnu'ni'tit ixtalaclē'i' kalhatin, xla' ū'tza' laclē'ncus. Tomás laktzī'lh huan Māpa'ksīni' lakahuanchokonī'ttza' %Lā' a'xni'ca' huankō'lh huā'mā', Jesús cāsu'nulh xlaca'n lā' cāhuanilh: ―Chuhua'j, caquilāmaklhtīuj huā' Espíritu Santo. 4aLā' Jesús chu cāhuanipā: ―Xa'nca cacā'a'nīni'ni' hui'xina'n. Chuntza' a'nchī quimacamilh quinTāta' lā' nā chuntza' hui'xina'n na'iccāmacā'nāni' quit. :mLā' a'xni'ca' ixcāhuaninī'ttza' huā'mā', cāmāsu'ni'lh ixmacan lā' ixtāpān. Lā' huan sca'txtunu'nī'n lej tapāxuhualh porque talaktzī'mpā huan Māpa'ksīni'. =sLā' a'xni'ca' ī'smalanka'namā'tza' huanmā' domingo lā' huan sca'txtunu'nī'n ixtatakēstokkō'nī't nac lakatin chic. Lā' lacchahuaj ixtatanūmā'na porque xlaca'n ixtajicua'ni' huan israelitas. Lā' Jesús tanūlh lā' tāyalh na ixlaclhpu'nanca'n lā' cāhuanilh: ―Xa'nca' cacā'a'nīni'ni'. !Lā' tuncan María Magdalena a'lh cāmāca'tzīnī huan sca'txtunu'nī'n que xla' ixlaktzī'nī'ttza' huan Māpa'ksīni' lā' cāhuanilh a'ntū ixuaninī't. Jesús cātalacsu'yuni'lh huan ī'sca'txtunu'nī'n Mt. 28.16‑20; Mr. 16.14‑18; Lc. 24.36‑49 5Lā' Jesús huanilh: ―Tū' caquixa'ma' porque quit tūna'j ictā'kayāhua a'nlhā hui'lacha' quinTāta'. Capinchi lā' cacāhua'ni' huan tā'timīn que quit na'ictā'kayāhua a'nlhā hui'lacha' quinTāta'. Lā' ū'tza' nā minTāta'ca'n lā' quinDios lā' minDiosca'n. 4 aLā' Jesús huanilh: ―¡María! Lā' xla' chu talakspi'tpā lā' huanilh: ―¡Raboni! ―ū'tza' lakatin tachihuīn hebreo a'ntū huanicu'tun Mākalhtō'kē'ni'. Lā' Jesús huanilh: ―Puscāt, ¿a'chī' calhua'yā't? ¿Tichū putzaya'? Lā' huan puscāt xla' ixpuhuan ū'tza' huan maktaka'lhna' pū'olivo lā' huanilh: ―Señor, palh hui'x lī'pi, caquihua'ni' a'nlhā lī'pi, para que chuntza' quit na'ica'n ictē. ) KLā' a'xni'ca' ixuanī'ttza' huā'mā', chu tuncan xla' talakspi'tli lā' laktzī'lh Jesús a'ntza' ixyā. Lā' xla' tū' ixlakapasa palh ū'tza' Jesús. 9 k Lā' huan ángeles takalhasqui'nīlh: ―Puscāt, ¿a'chī' calhua'na'? Lā' xla' cāhuanilh: ―Lē'nca ixmacni' quiMāpa'ksīni'. Lā' tū' icca'tzī lhachū mānūcanī't.    Lā' cālaktzī'lh kalhatu' ángeles lā' lej lakstala'nka' ixtaka'lhī ixlu'xu'ca'n. Xlaca'n ixtahui'lāna' a'nlhā ixmāpī'canī't huan ixmacni' Jesús. Kalhatin ixuī' na ixa'cpūn lā' kalhatin nā ixuī' na ixtojon a'nlhā ixmāpī'canī't Jesús. :m Lā' María tāyalh ixtanquilhni' huan lhu'cu' a'nlhā ixmānūcanī't Jesús. Lā' ixcalhuan. Lā' līhuan ixcalhuayā, taquilhpūtalh lā' talacanūlh huan nac lhu'cu'. w Lā' huan tamā'na sca'txtunu'nī'n ta'a'mpā na ixchicca'n. Jesús talacsu'yuni'lh María Magdalena Mr. 16.9‑11 }s Lā' tūna'j ixtamāchekxīkō' huan ixtachihuīn Dios a'nlhā ixtatzo'kni' que tasqui'nī nalakahuanchoko Jesús. +Lā' nā tanūlh huan sca'txtunu' a'ntī xapū'la ixchinī't huan nac lhu'cu' lā' laktzī'lh lā' a'ka'ī'lh que Jesús ixlakahuanchokonī't. %CNā laktzī'lh huan pāyu a'ntū ixlītakoksna'tnī't na ixa'kxāk Jesús. Lā' tū' ixtā'huī' huan lu'xu'; lacatin ixuī' lā' ixpāsui'tui'līcanī't. 3_Lā' Simón Pedro ī'stālatēlha. Lā' ā'calīstān xla' chā'lh lā' tanūlh huan nac lhu'cu' lā' a'ntza' laktzī'lh huan lu'xu' a'ntū ixlīpāsna'tcanī't Jesús. "=Lā' taquilhpūtalh lā' talacanūlh lā' laktzī'lh a'ntza' ixuī' huan lu'xu' a'ntū ixlīpāsna'tcanī't Jesús. Lā' huan sca'txtunu' tū' tanūlh. CIxkalhatu'ca'n ixtatu'jnuntēlha a'cxtim. Lā' ā'calīstān kalhatin ā'chulā' tu'jnulh. Lā' Pedro a'kapū'laca. Lā' xapū'la chā'lh huan nac lhu'cu' huan ā'kalhatin sca'txtunu'. kOLā' Pedro lā' huan ā'kalhatin sca'txtunu' tataxtulh lā' ixta'a'mā'na huan nac lhu'cu'. b=Tu'jnuntēlha cālaka'lh huan Simón Pedro lā' ā'kalhatin sca'txtunu' a'ntī lej ixpāxquī' Jesús. Lā' cāhuanilh: ―Māxtucanī't de nac lhu'cu' huan Māpa'ksīni' lā' tū' icca'tzīyāuj a'nlhā mā'cnūca. l~ SCā'domingo lej cā'tzi'sāt a'xni'ca' cā'pucsua'cus ixuanī't, lā' María Magdalena a'lh huan nac lhu'cu' a'nlhā ixmānūcanī't Jesús. Xla' laktzī'lh tū'tza' ixuī' huan chihuix a'ntū ixkalhui'līcanī't huan lhu'cu'. !};*Lā' como huanmā' lhu'cu' pajtzu ixuī' lā' a'ntza' mānūca ixmacni' Jesús como ixtzucumā'tza' huan chi'chini' a'ntū ixtapūjaxa israelitas.b|=)Lā' a'nlhā xtokohua'ca'ca Jesús, pajtzu ixuī' lakatin pū'olivo lā' a'ntza' ixuī' lakatin lhu'cu' a'ntū ixtlahuacanī't para namā'cnūcan catīhuā, lā' a'ntza' tintī'na'j ixmā'cnūcanī't, nīn kalhatin. }{s(Lā' chuntza' José lā' Nicodemo talē'lh huan ixmacni' Jesús lā' talīpāsna'tli lu'xu' lā' nā tatā'mānūlh huan a'ntū lej mu'csa a'ntū ixtalīminī't. Chuntza' ixtaka'lhī ixtahui'latca'n huan israelitas a'xni'ca' ixtamā'cnūnu'n. 3~1}}B|{zzyy0xww/vuuat_ssZrr~qpoo nImElkk}jjjPi8hg@fkeVdcb?aa`X_^^y]]B\d[[ZZ,XXWIUUTSRQCPP+OO%N McKJJIHHdGQF}EEcDDECCIBB'A@@g??R>>E=<Lā' Jesús cākalhtīlh: ―Huan a'ntīn tū' ta'ī'tza'ca'n, xlaca'n tū' tamaclacasqui'n doctor, xmān huan a'ntīn ta'ī'tza'ca'n. $BALā' tuncan huan fariseosnu' lā' huan xamākalhtō'kē'ni'nī'n ley tapuhualh palh tū' tzey. Lā' tatzuculh tatā'chihuīna'n ī'sca'txtunu'nī'n Jesús lā' tahuanilh: ―Lā' ¿a'chī' tā'huā'yanā'tit con huan mātā'jīni'nī'n lā' con huan tūn tū' tzeyā chi'xcuhuī'n? PALā' ā'calīstān Leví cāxtlahualh lakatin ka'tla' cā'tani' na ixchic para na'a'cnīni'ni' Jesús. Lā' lhūhua' mātā'jīni'nī'n lā' ā'makapitzīn chi'xcuhuī'n ixtatā'huā'yamā'na. O@Lā' tuncan tāyalh lā' makxtekkō'lh lā' stālani'lh Jesús. 6?eLā' ā'calīstān Jesús taxtulh lā' laktzī'lh kalhatin mātā'jīni'. Ixtacuīni' Leví lā' ixuī a'nlhā i'xmātā'jīni'ncan. Lā' huanica: ―Caquistāla'ni'. c>?Lā' ixlīhuākca'n talē'cnīlh lā' tamācā'tanīlh Dios. Tajicua'lh lā' tahualh: ―Huā'mā' chi'chini' lakzī'nī'tauj lej ka'tla' lē'cnīn. Leví tzuculh stālani' Jesús Mt. 9.9‑13; Mr. 2.13‑17 =-Chu līmaktin tā'kaquī'lh huan ī'tza'ca' na ixlacapūnca'n lā' sacli ixlaklaj lā' a'lh na ixchic. Lā' a'lh mācā'tanītēlhā Dios. O<Quit huan Chi'xcu' xala' Tālhmā'n. Lā' chuhua'j na'iccāmāsu'ni'yāni' a'nchī icka'lhī līmāpa'ksīn nac huā'mā' cā'quilhtamacuj lā' tzē na'iccāmāsputūnu'ni' ixtalaclē'i'ca'n tachi'xcuhuī't. Lā' chu tuncan huanilh huan ī'tza'ca': ―Icuaniyāni', catā'kaqui' lā' calī'pi milaklaj lā' capit na minchic. };sIcuanilhtza' huan ī'tza'ca': “Icmāsputūnu'ni'ntza' mintalaclē'i'”. Pero tuntū' tasu'yu a'yuj māsputūnu'ni'ca. Palh xa'icuanilh: “Catā'kaqui' lā' casmi'li' mixti'cat lā' catlā'hua'”, chuntza' ixtasu'yulh palh tzeyalh o tū'. : Lā Jesús, como ixca'tzī a'nchī ixtapuhuamā'na, cāhuanilh: ―¿A'chī' puhua'nā'tit chuntza' na mi'a'clhcunucca'n? x9iLā' tuncan huan fariseosnu' lā' xamākalhtō'kē'ni'nī'n ley xlaca'n tatzuculh tapuhuan: “¿Tichūyā chi'xcu' a'ntī chihuīna'n contra Dios? Nīn tintī' tzē naquincāmāsputūnu'ni'yāni' quintalaclē'i'ca'n, xmān Dios”. 81Lā' a'xni'ca' Jesús ca'tzīlh que takalhlaka'ī'lh, xla' huanilh huan ī'tza'ca': ―Na'icmāsputūnu'ni'yāni' ixlīhuāk mintalaclē'i'. 73Lā' como lhūhua' ixtahuanī't huan tachi'xcuhuī't tūla ixtatanū huan nac chic. U'tza' talītō'calh ixa'kstīn huan chic lā' ta'a'kstīlhua'kli huan chic. Lā' a'ntza' talacmānūlh huan ī'tza'ca' con ixlaklaj na ixlaclhni' tachi'xcuhuī't hasta na ixlacapūn Jesús. U6#Lā' tuncan a'xni'ca' tachā'lh huan tachi'xcuhuī't lā' talīmilh nac laklaj kalhatin ī'tza'ca' a'ntī lhtuculu' ixuanī't. Ixtamānūcu'tun ixchakān chic para natamāpī' na ixlacapūn Jesús. a5;Lā' milh lakatin chi'chini' a'xni'ca' Jesús ixmāsu'yumā' lā' ixtakaxmatui'lāna' ā'makapitzīn fariseosnu' lā' huan xamākalhtō'kē'ni'nī'n ley. Ixtaminī'ta'ncha' de nac Jerusalén lā' de lhūhua' cā'lacchicni' xala' nac Galilea lā' Judea. Lā' ixtasu'yu ixlīmāpa'ksīn Dios como Jesús ixcāmātzeyīmā' ī'tza'ca'nī'n. F4Lā' Jesús tamakatīlh lā' a'lh ā'lacatin a'nlhā tintī' ixa'nan lā' a'ntza' tlahualh ixoración. Jesús mātzeyīlh kalhatin a'ntī lhtuculu' ixuanī't Mt. 9.1‑8; Mr. 2.1‑12 x3iLā' a'yuj Jesús huanilh que tū' ixuanilh nīn tintī', pero ā'chulā' lakachu huan tachi'xcuhuī't takaxmatli ixpālacata Jesús. Lā' līlhūhua' ixtatakēstoka para natakaxmata lā' para que ixcāmātzeyīni'ca ixta'jatatca'n. #2?Lā' tuncan Jesús māpa'ksīlh que tintī' nahuani. Huanilh: ―Xmān calakpi huan ixcuraca'n israelitas lā' camā'su'ni' mimacni' para nalaktzī'n palh tzeyanī'ta'tza'. Lā' namaxquī'ya' lē'ksajna' hua'chi māpa'ksīni'lh Moisés. Chuntza' naca'tzīcan que tzeyanī'ta'tza'. .1U Lā' tuncan Jesús xa'malh lā' huanilh: ―Chuntza' quit iclacasqui'n. Catzeya'nti. Lā' a'xni'ca' hualh huā'mā', tapānūni'lh ixta'jatat huan ī'tza'ca'. h0I Lā' a'xni'ca' Jesús ixuī' nac lakatin cā'lacchicni', lakchā'lh kalhatin chi'xcu' a'ntī ixka'lhī huan ta'jatat a'ntū māmasī quinquinītca'n lā' a'ntū huanican lepra. Lā' a'xni'ca' huan ī'tza'ca' laktzī'lh Jesús, tatzokostani'lh lā' lej squi'ni'lh lā' huanilh: ―Māpa'ksīni', palh hui'x lacasqui'na', tzē naquimātzeyī'ya'. S/ Lā' tuncan a'xni'ca' huan barcos tachā'lh nac ti'ya't, ta'a'kxtekmaka'nkō'lh lā' tastālani'lh Jesús. Jesús mātzeyīlh kalhatin a'ntī ixmasni'mā' ixquinīt Mt. 8.1‑4; Mr. 1.40‑45 A.{ Nā Jacobo lā' Juan a'ntī ixo'kxa'n Zebedeo lā' a'ntī ixtā'squī'tīni'nī'n Simón nā xlaca'n tajicua'lh. Lā' Jesús huanilh Simón: ―Tū' cajicua'. Lā' hua'chi milītlōt ixuanī't ū'tza' milīsquī'tī'ni', chuhua'j milītlōt nahuan nacāmākalhlaka'ī'nī'ya' tachi'xcuhuī't ixtachihuīn Dios. &-E Chuntza' huanilh como Simón lā' ixlīhuākca'n a'ntī ixtatā'squī'tī'nimā'na talē'cnīlh ixpālacata huan lhūhua' squī'ti' a'ntū tachi'palh. ,,QLā' a'xni'ca' Simón Pedro laktzī'lh, tatzokostalh na ixlacapūn Jesús lā' huanilh: ―Māpa'ksīni', caquintapānū'ni' como quit tū' tzeyā chi'xcu'. `+9Chu tuncan tamacahuani'lh ixtā'squī'tīni'nī'n nac ā'lakatin barco para que natamin natamaktāyana'n. Tamilh lā' tamaktāyalh. Lā' huan squī'ti' lītatzumalh huan tantu' barcos hasta ixtatā'cnūcu'tuntza'. *}Lā' a'xni'ca' tatlahualh chuntza', tanto lhūhua' squī'ti' talaknūcha' nac pūxuākna' lā' ixtaxtī'tmā'tza'. E)Lā' Simón kalhtīlh: ―Mākalhtō'kē'ni', tintascactza' icsquī'tī'ninī'tauj lā' nīn tuntū' icchi'panī'tauj. Pero por minquilhtampān na'icmacā'nāuj quimpūxuākna'ca'n. 6(eLā' a'xni'ca' cāmāsu'ni'kō'lh, huanilh huan Simón: ―Calī'pi huā' barco a'nlhā pūlhmā'n lā' camojō'tit mimpūxuākna'ca'n para nachi'payā'tit squī'ti'. o'WLā' tuncan Jesús tōca'lh huan nac lakatin barco a'ntū ixla' Simón lā' hualh que camātampūxtuca macsti'na'j de nac quilhtūn. Lā' tuncan Jesús tahui'lalh nac barco lā' a'ntza' tzuculh cāmāsu'ni' huan tachi'xcuhuī't. &7Jesús cālaktzī'lh tantu' barcos ixquilhtūn huan lago lā' nīn tintī' ixpūtojōma'. Ixtēcu'ca'n ixta'a'nī't talakche'kē' ixpūxuākna'ca'n. u% eLā' milh lakatin chi'chini' a'xni'ca' Jesús ixuī' na ixquilhtūn huan lago ixtacuīni' Genesaret. Lā' tanto lhūhua' tachi'xcuhuī't tamilh que ixtalāpi'ta'tza' para natalaktapajtzū Jesús como ixtakaxmatcu'tun ixtachihuīn Dios. g$G,Lā' chuntza' ixcāmāsu'ni'tēlha Jesús nac huan lītokpānna' xala' nac Galilea.Y#++Lā' Jesús cāhuanilh: ―Maclacasqui'n na'iccāmāsu'ni' huan xatzey tachihuīn ā'makapitzīn xalanī'n xtunc cā'lacchicni'. Na'iccāmāsu'ni' ixpālacata a'nchī Dios māpa'ksī. U'tza' quilīmacamilh. Y"+*Lā' a'xni'ca tuncuīlh, Jesús taxtulh de nac xcānsipej lā' a'lh a'nlhā tintī' ixa'nan. Lā' huan tachi'xcuhuī't ixtaputzamā'na lā' takaksli a'nlhā ixuī'. Tū' ixtamakxtekcu'tun ixa'lh makat. c!?)Lā' lhūhua' a'ntī ixtaka'lhī tlajana' cāmātzeyīlh. Lā' huan tlajana'nī'n cāmakxtekli. Lā' tahuanilh: ―Hui'x ixO'kxa' Dios. Lā' Jesús cālacaquilhnīlh huan tlajana'nī'n lā' tū' cāmakxtekli natachihuīna'n como xlaca'n taca'tzīlh que ū'tza' Cristo a'ntī Dios lacsacui'līlh. Jesús a'cta'sana'lh nac Galilea Mr. 1.35‑39 E (Lā' a'xni'ca' ixtā'cnūmā'tza' huan chi'chini', ixlīhuākca'n a'ntī ixta'ī'tza'ca'n de tāpālhūhua' ta'jatatna' cālīmini'ca Jesús. Lā' cāmacaxapalh lā' cāmātzeyīlh. {o'Lā' Jesús taquilhpūtalh a'nlhā ixmā' lā' lacaquilhnīlh huan tachi'chīxni' lā' mixli. Chu līmaktin tā'kaquī'lh huan puscāt lā' tzuculh cāmāhuī'. Jesús cāmātzeyīlh lhūhua' ī'tza'ca'nī'n Mt. 8.16‑17; Mr. 1.32‑34 <q&Lā' a'xni'ca Jesús taxtulh de nac lītokpān, a'lh lā' tanūlh na ixchic Simón. Lā' ixpuhuiti' Simón lej ixchi'chīxni'mā'. Lā' squi'ni'ca Jesús que camātzeyīlh. 3%Lā' chuxalhā pajtzu nac Capernaum talātā'chihuīna'lh Jesús. Jesús mātzeyīlh ixpuhuiti' Simón Pedro Mt. 8.14‑15; Mr. 1.29‑31 @y$Ixlīhuākca'n lej talē'cnīlh lā' talāhuanilh: ―¿Tuchūyā tachihuīn huā' tamā'na'? ¡Huā'mā' chi'xcu' līchihuīna'n con līmāpa'ksīn lā' tataxtu huan tlajana'nī'n! #Jesús lacaquilhnīlh huan tlajana' lā' huanilh: ―¡Quilhca'cs! ¡Lā' camakxtekti huā'mā' chi'xcu'! Lā' huan tlajana' māyujūlh huan chi'xcu' na ixlacapūnca'n huan tachi'xcuhuī't lā' makxtekli huan chi'xcu'. Lā' nīn tuntū' lani'lh. <q"―Jesús xala' nac Nazaret, ¿a'chī' ta't a'nlhā icui'lāna'uj? ¿Chā ta'nī'ta' para naquilāmālaksputūyāuj? Quit iclakapasāni'. Hui'x ixla' Dios lā' santo hui'x. ta!Ixuī' nac lītokpān kalhatin chi'xcu' a'ntī ixchi'panī't huan tlajana'. Lā' ta'salh lā' hualh: gG Lā' talīlē'cnīlh a'nchī ixcāmāsu'ni'mā' como ixlīchihuīna'mā' con līmāpa'ksīn. )Lā' tuncan Jesús a'lh nac Capernaum xala' nac estado de Galilea. Lā' ixcāmāsu'ni'mā' tachi'xcuhuī't huan chi'chini' de pūjaxni'. |qLā' Jesús tētaxtulh ixlaclhni'ca'n lā' a'lh. Kalhatin chi'xcu' a'ntī ixka'lhī huan tlajana' Mr. 1.21‑28 -SLā' tatā'kaquī'lh lā' tatantlakaxtulh Jesús de huan nac xcānsipej. Lā' talē'lh hasta ixa'cpūn na ixkēstīn huan xcānsipej para natamacā'n para makjū. }A'xni'ca' takaxmatli huā'mā' tachihuīn, ixlīhuākca'n a'ntī ixtatanūmā'na nac lītokpān lej ta'a'kchā'lh.  Nā chuntza' ixa'nan nac Israel lhūhua' a'ntī ixtapātīmā'na huan ta'jatat a'ntū māmasī quinquinītca'n lā' a'xni'ca' ixui'lacha' huan a'cta'sana' Eliseo pero nīn kalhatin de xlaca'n mātzeyīca, xmān huan makatiyāti' Naamán xala' nac Siria. 3_Lā' Dios tū' lakmacā'lh Elías nīn kalhatin lakapūt xala' nac Israel. Lakmacā'lh kalhatin makatiyāti' xala' nac Sarepta a'ntū pajtzu huan cā'lacchicni' Sidón. OIca'na iccāhuaniyāni' que lhūhua' lakapūt ixa'nan nac huan país Israel a'xni'ca' ixlatlā'huan Elías a'xni'ca' lakatu'tun cā'ta ā'i'tāt tū' lalh xcān. Lā' chuxalhā ixtzi'ncsnīmā'ca. 3_Chu chihuīna'mpā lā' cāhuanilh: ―Ixlīstu'ncua' iccāhuaniyāni' que tū' a'nan kalhatin a'cta'sana' a'ntī nalaktzī'ncu'tuncan na ixti'ya't a'nlhā stacli. (ILā' Jesús cāhuanilh: ―Ixlīstu'ncua' naquilāhuaniyāuj huā' tamā'na: “Hui'x doctor lā' pū'la namā'tzeyīca'na' mē'cstu”. Lā' naquilāhuaniyāuj: “Chuhua'j catlahua' huā'tzā' na minti'ya't chu a'cxtim hua'chi quincātahuanin que tlahuanī'ta' nac Capernaum”. ?wLā' ixlīhuākca'n tahualh lej tzey Jesús lā' talīlē'cnīlh ixtachihuīn lej tzēhuanī't a'ntū cāhuanilh. Lā' ixtalāhuanimā'na: ―¿Chu tū' ū'tza' ixcaman José? U #Lā' como ixlīhuākca'n nac lītokpān ixtalaktzī'mā'na, lā' xla' tzuculh chihuīna'n lā' hualh: ―Chuhua'j huā'mā' chi'chini' tlōkentaxtūcanī't na milacapūnca'n huā' a'ntūn kaxpa'ttitcus. u cLā' a'xni'ca' Jesús mālakaxtokli huan libro, maxquī'lh huan xamayūlh lītokpān lā' tahui'lalh. V %Lā' nā quimacamilh para na'iccāhuani ixlacchi'chini' huan Māpa'ksīni'.  Huan ixEspíritu Māpa'ksīni' quintā'huī' como quilacsacnī't para na'iccāmāca'tzīnī xatzey tachihuīn huan lacxcamanīnni'.Lā' nā quimacamilh para na'iccāmāko'xamāka'tlī' huan a'ntī lej talakaputza lā' para na'iccāmāxtu a'ntī cāchī'canī't.Lā' icmilh para que na'iccāmālacahuānī lakatzī'nī'n lā' na'iccāmaktāya a'ntī tapātīni'n.  Maxquī'ca huan a'ntū tzo'kli huan profeta Isaías. Lā' a'xni'ca' mālakapitzilh, kaksli a'nlhā ixtatzo'kni' chuntza': PLā' tuncan Jesús a'lh nac Nazaret a'nlhā ī'stacnī't. Lā' tanūlh nac lītokpān huan chi'chini' de pūjaxni' hua'chi ixtalanān. Lā' tāyalh para nalakapūtle'ke huan ixtachihuīn Dios. 1Ixcāmāsu'ni'mā' na ixlītokpānca'n israelitas lā' ixlīhuākca'n ixta'a'cnīni'ni'mā'na. Jesús nac Nazaret Mt. 13.53‑58; Mr. 6.1‑6 FLā' Jesús taspi'tli nac Galilea lā' ixka'lhī ixlīmāpa'ksīn Espíritu Santo. Lā' chuxalhā nac huan estado de Galilea ixlīchihuīnamā'ca ixpālacata a'ntūn tlahualh Jesús. C Lā' como huan ko'ti'ti tū'tza' kaksni'lh a'nchī nalīlaktzī'n Jesús, tapānūlh lakatin ka'tlā'tus. Jesús lītzuculh ixlītlōt nac Galilea Mt. 4.12‑17; Mr. 1.14‑15   Lā' Jesús kalhtīlh: ―Nā chuntza' tatzo'kni' na ixtachihuīn Dios:Tū' tilīlaktzī'na' huan Māpa'ksīni' Dios. ]3 Natamā'kaquī'yāni' para que tū' natakāhuī' nīn kantin mintojon nac chihuix. r] como tatzo'kni' na ixtachihuīn Dios:Dios nacāmāpa'ksī ixángeles que natamaktaka'lhāni'. G Lā' ā'calīstān huan ko'ti'ti' lē'lh nac xcānsipej Jerusalén lā' yāhualh na ixa'cpān huan xaka'tla' lītokpān. Lā' huanilh: ―Palh hui'x ixO'kxa' Dios, cayujti nac ti'ya't Z-Lā' Jesús kalhtīlh: ―Catapānu', Satanás, porque tatzo'kni' na ixtachihuīn Dios:Natatzokostani'ya' lā' namācā'tanī'ya miMāpa'ksīni' Dios lā' natlahua'ya' xmān a'ntū xla' lacasqui'n. ~uPalh hui'x naquintatzokostani'ya' lā' naqui'a'cnīni'ni'ya', na'icmaxquī'kō'yāni' lā' ixlīhuāk mila' nahuan. ~Lā' huanilh: ―Na'icmaxquī'yāni' ixlīhuāk huā'mā' lā' namāpa'ksīya'. Huāk quila' lā' nā tzē na'icmaxquī' chuxatī. }7Lā' tuncan huan ko'ti'ti' lēlh Jesús nac lakatin kēstīn lej tālhmā'n. Lā' a'ntza' chu līmaktin māsu'yukō'lh ixlīhuāk quilhtamacuj. S|Lā' Jesús kalhtīlh: ―Tatzo'kni' na ixtachihuīn Dios:Tū' xmān pāntzi catipūlatā'kchokoca nac huā'mā' cā'quilhtamacuj.Nā maclacasqui'n cuenta natlahuacan ixtachihuīn Dios. v{eTuncan huanilh huan ko'ti'ti': ―Palh hui'x ixO'kxa' Dios, cahua'ni' huā'mā' chihuix que calalh pāntzi. KzA'ntza' ixuī' tu'pu'xam chi'chini'. Lā' milh huan ko'ti'ti' para nalīlaktzī'n a ver palh tzē ixtlajalh Jesús. Lā' Jesús tū' huā'yalh huan tamā'na chi'chini' lā' lejtza' ixtzi'ncsa. 'y ILā' ixa'clhcunuc Jesús ixlītzuma Espíritu Santo lā' taspi'tli de nac huan pūxka Jordán. Lā' huan Espíritu Santo lē'lh a'nlhā lej cā'lhpi'mpi'li'. txa&Lā' Cainán ixo'kxa' ixuanī't Enós a'ntī ixo'kxa' Set a'ntī ixo'kxa' Adán a'ntī ixo'kxa' Dios.w%Lā' Lamec ixo'kxa' ixuanī't Matusalén a'ntī ixo'kxa' Enoc a'ntī ixo'kxa' Jared a'ntī ixo'kxa' Mahalaleel a'ntī ixo'kxa' Cainán. v$Lā' Sala ixo'kxa' ixuanī't Cainán a'ntī ixo'kxa' Arfaxad a'ntī ixo'kxa' Sem a'ntī ixo'kxa' Noé a'ntī ixo'kxa' Lamec. u#Lā' Nacor ixo'kxa' ixuanī't Serug a'ntī ixo'kxa' Ragau a'ntī ixo'kxa' Peleg a'ntī ixo'kxa' Heber a'ntī ixo'kxa' Sala. t "Lā' Judá ixo'kxa' ixuanī't Jacob a'ntī ixo'kxa' Isaac a'ntī ixo'kxa' Abraham a'ntī ixo'kxa' Taré a'ntī ixo'kxa' Nacor. s!Lā' Naasón ixo'kxa' ixuanī't Aminidab a'ntī ixo'kxa' Aram a'ntī ixo'kxa' Esrom a'ntī ixo'kxa' Fares a'ntī ixo'kxa' Judá. r9 Lā' Natán ixo'kxa' ixuanī't David a'ntī ixo'kxa' Isaí a'ntī ixo'kxa' Obed a'ntī ixo'kxa' Booz a'ntī ixo'kxa' Salmón a'ntī ixo'kxa' Naasón. xqiLā' Eliaquim ixo'kxa' ixuanī't Melea a'ntī ixo'kxa' Mainán a'ntī ixo'kxa' Matata a'ntī ixo'kxa' Natán. #p?Lā' Matat ixo'kxa' ixuanī't Leví a'ntī ixo'kxa' Simeón a'ntī ixo'kxa' Judá a'ntī ixo'kxa' José a'ntī ixo'kxa' Jonán a'ntī ixo'kxa' Eliaquim. qo[Lā' Er ixo'kxa' ixuanī't Josué a'ntī ixo'kxa' Eliezer a'ntī ixo'kxa' Jorim a'ntī ixo'kxa' Matat. nLā' Neri ixo'kxa' ixuanī't Melqui a'ntī ixo'kxa' Adi a'ntī ixo'kxa' Cosam a'ntī ixo'kxa' Elmodam a'ntī ixo'kxa' Er. mLā' Judá ixo'kxa' ixuanī't Joana a'ntī ixo'kxa' Resa a'ntī ixo'kxa' Zorobabel a'ntī ixo'kxa' Salatiel a'ntī ixo'kxa' Neri. l Lā' Nagai ixo'kxa' ixuanī't Maat a'ntī ixo'kxa' Matatías a'ntī ixo'kxa' Semei a'ntī ixo'kxa' José a'ntī ixo'kxa' Judá. k Lā' José ixo'kxa' ixuanī't Matatías a'ntī ixo'kxa' Amós a'ntī ixo'kxa' Nahum a'ntī ixo'kxa' Esli a'ntī ixo'kxa' Nagai. j a'ntī ixo'kxa' Matat a'ntī ixo'kxa' Leví. Lā' Leví ixo'kxa' ixuanī't Melqui a'ntī ixo'kxa' Jana a'ntī ixo'kxa' José. PiLā' a'xni'ca' Jesús tzuculh tlahua ixlītlōt, ixka'lhī hua'chi pu'xamacāuj cā'ta. Huā'huī' ixnapapana' Jesús. Ixpuhuancan que Jesús ixo'kxa' José. Lā' José ixo'kxa' ixuanī't Elí hlā' mincha' huan Espíritu Santo. Tasu'yulh hua'chi lakatin tantzasnān ixlakstu'nc Jesús lā' kaxmatca lakatin tachihuīn a'ntū hualh: ―Hui'x qui'O'kxa'. Lej icpāxquī'yāni' lā' lej quimaxquī'ya' tapāxuhuān. Ixlakmakānna' Jesucristo Mt. 1.1‑17 gLā' a'xni'ca' Juan ixmā'kpaxīni'n, nā Jesús milh para na'a'kpaxa. Lā' līhuan ixorarlīmā', huan a'kapūn talaquī'lh f+Lā' Herodes a'kchā'lh lā' ā'chulā' tlahualh lā' Juan mānūca nac pūlāchī'n. Juan mā'kpaxīlh Jesús Mt. 3.13‑17; Mr. 1.9‑11 wegLā' nā lacaquilhnīlh huan gobernador Herodes ixpālacata Herodías a'ntī ixpuscāt ixtā'tin Felipe ixuanī't como Herodes ixka'lhī hua'chi ixpuscāt. Lā' nā lacaquilhnīlh porque tlahualh lhūhua' ā'catūhuā a'ntūn tū' tzey. ldQChuntza' cāhuanilh Juan xatzey tachihuīn lā' nā cāchihuīna'maxquī'lh tachi'xcuhuī't. icKXla' hua'chi a'ntī ka'lhī ixpūmālakosūn na ixmacan para nalacsu'nu huan trigo a'ntū lītlahuacan harina. Nasaca huan trigo lā' namāquī' para nahua' lā' huan paja nalhcuyu nac macscut a'nlhā tūla catimāmixīca. wbgLā' Juan cāhuanikō'lh: ―Ixlīstu'ncua' quit iccālīmā'kpaxīyāni' con xcān. Huan a'ntī namin, xla' makapitzīn de hui'xina'n nacātalīmā'kpaxīyāni' Espíritu Santo lā' ā'makapitzīn huampala con macscut. Xla' ā'līhua'ca' māpa'ksīni'n que quit. Quit tūla icmālacastuca xla'. Ixtasācua' a'ntī naxcuta ixuarachi līhua'ca' tasqui'nī que quit. #a?Lā' huan tachi'xcuhuī't lej ixtaca'tzīcu'tun ixpālacata Juan, como ixtapuhuamā'na que chō'la Juan, ū'tza' huan Cristo a'ntī Dios lacsacnit. `'Lā' huan tropasna' nā takalhasqui'nīlh: ―Lā' quina'n ¿tuchū maclasqui'n na'ictlahuayāuj? Lā' cākalhtīlh: ―Tū' tilē'ksa'nīni'nā'tit a'ntūn tū' stu'ncua' nīn tū' titucsnu'nā'tit para naka'lhā'na'nā'tit. Lā' calīpāxuhua'tit mintatlajca'n. ^_5 Lā' Juan cākalhtīlh: ―Nasqui'nā'tit xmān a'ntū ixtapalh huan impuesto. !^; Lā' nā tamilh mātā'jīni'nī'n de impuestos para nata'a'kpaxa lā' takalhasqui'nīlh: ―Mākalhtō'kē'ni', ¿tuchū xa'ictlahuáuj quina'n? 7]g Lā' Juan cākalhtīlh: ―A'ntī ka'lhī kalhtu' ixcamisa camaxquī'lh kalhtin a'ntīn tū' ka'lhī. Lā' a'ntī ka'lhī ixlīhua't catā'hua'lh a'ntīn tū' ka'lhī. Z\- Lā' huan tachi'xcuhuī't takalhasqui'nīlh: ―¿Tuchū na'ictlahuayāuj? G[ Hua'chilh xacacanī'ttza' huan ā'chaj lā' natzucucan natancā'can huan qui'hui'. Lā' chuxatūyā qui'hui' a'ntūn tū' māstā' ixtō'ca't xatzey, ū'tza' natancā'can lā' nalhcuyucan. ZCatlahua'tit a'ntū tzey para que natasu'yu palh stu'ncua' xtāpalīnī'ta'ntittza' mintapāstacna'ca'n. Lā' tū' catihuantit mē'cstuca'n: “Quina'n ī'xū'yātā'natna' Abraham. U'tza' iclīpāhuanāuj lā' tū' icjicuani'yāuj ixtā'kcha Dios”. Tū' chuntza' ixua'ntit. Quit iccāhuaniyāni' que Dios tzē nacāxtāpalī huā'mā' chihuixni' lā' natala ī'xū'yātā'natna' Abraham. YLā' a'xni'ca' lhūhua' tachi'xcuhuī't tataxtulh para que Juan nacāmā'kpaxī, xla' cālacaquilhnīlh lā' cāhuanilh: ―¡Hui'xina'n tlahua'pā'na'ntit lakatu' milacanca'n! ¿Tichū cāhuanini' que natzā'la'ni'yā'tit huan ixtā'kcha Dios a'ntū mimā'? bX=Lā' ixlīhuākca'n tachi'xcuhuī't natalaktzī'n que Dios macamilh Māpūtaxtūnu'”. ZW-Ixlīhuāk huan cā'pūtatonkopūn natatzumana'n lā' huan kēstīnni' lā' ixpōkalhni' kēstīnni' pūsca'nan natalakō'. Lā' huan lhka'hui'li' tej slitua' nala. Lā' a'nlhā tū' kalhspit, kalhspit nala. IV Huā'mā' pātle'kelh a'nchī ixtzo'knunī't huā' ixa'cta'sana' Dios a'ntī ixuanican Isaías. Chuntza' tzo'kli:A'ntza' a'nlhā cā'lhpi'mpi'li' ti'ya't, nakaxmatcan catīhuā a'ntī palha' nachihuīna'n lā' nahuan: “Cacāxtlahua'tit huan tej como mimā' huan Māpa'ksīni'. Stu'nc camālakstu'nctit huan tej. GULā' Juan a'lh lakachu pajtzu huan pūxka Jordán. Lā' cāhuanilh tachi'xcuhuī't que ixta'a'kpaxli lā' ixtaxtāpalīlh ixtapāstacna'ca'n para nacāmāsputūnu'ni'can ixtalaclē'i'ca'n. bT=Lā' Anás lā' Caifás xamāpa'ksīni'nī'n curasna' ixtahuanī't. A'xni'ca' ixlīhuākca'n ixtamāpa'ksīni'mā'na, a'xni'ca' Dios tā'chihuīnalh Juan ixcaman Zacarías a'ntī ixuī' nac cā'lhpi'mpi'li' ti'ya't. .S WIxlīlakacāujquitzis cā'ta ixlīgobernador Tiberio a'xni'ca' Poncio Pilato gobernador ixuanī't de nac Judea. Lā' Herodes gobernador ixuanī't de nac Galilea, lā' ixtā'tin Felipe gobernador ixuanī't de nac Iturea lā' de nac Traconite, lā' Lisanias gobernador ixuanī't de nac Abilina. $RA4Lā' Jesús ī'stacmā' lā' ā'chulā' ixka'lhīma' tapāstacna'. Lā' nā tzey ixuanī't na ixlacapūn Dios lā' na ixlacapūnca'n tachi'xcuhuī't./QW3Lā' tuncan cātā'taspi'tli nac Nazaret lā' cā'a'kahuāna'ni'lh. Lā' ixtzī't lej lhūhua' ixpāstaca ixlīhuāk huā'mā' lā' māquī'kō'lh na ixcu'xan. @P{2Lā' xlaca'n tū' tamāchekxīni'lh ixtachihuīn. O%1Lā' Jesús cāhuanilh: ―¿A'chī' quilāputzayāuj? ¿Chu tū' ca'tzīyā'tit maclacasqui'n na'ictachoko na ixchic quinTāta' Dios? ZN-0Lā' a'xni'ca' talaktzī'lh María lā' José, talē'cnīlh lā' ixtzī't huanilh: ―Qui'o'kxa', ¿a'chī' quilātlahuani'nī'ta'uj chuntza'? Quit lā' mintāta' lej iclīpuhuanī'ta'uj iccāputzayān. jMM/Lā' ixlīhuākca'n a'ntī takaxmatli talīlē'cnīlh ixtapāstacna' lā' a'nchī ixcākalhtī. FL.Lā' ixlīlakatu'tun chi'chini' takaksli Jesús nac xaka'tla' lītokpān. Ixcālaclhpu'nahuī' huan mākalhtō'kē'ni'nī'n huan ley lā' ixcākaxmatmā' lā' ixcākalhasqui'nīmā'. WK'-tū' takaksli. Lā' tuncan tataspi'tli nac Jerusalén para nataputzayācha'. DJ,Ixtapuhuan que Jesús ixtatā'mimā'natza' ā'makapitzīn lā' chuntza' ta'a'lh nac tej lakatin chi'chini'. Lā' a'xni'ca' ixtaputzamā'natza' ixlaclhni' ixtalakapasnī'n lā' ixamigos, 9Ik+Lā' a'xni'ca ixlē'ksputnī'ttza' cā'tani' lā' ixtaquītaspi'tmā'natza', huan ka'hua'chu Jesús tachokolh nac Jerusalén. Lā' ixtzī't lā' José tū' cuenta tatlahualh. 'HG*Lā' a'xni'ca' Jesús ixka'lhī lakacāujtu' cā'ta, ixlīhuākca'n ta'a'lh nac Jerusalén para huan cā'tani' lā' chuntza' hua'chi ixtalīsmanīnī'ttza'. Gw)Cā'ta cā'ta José lā' María ixta'a'n nac Jerusalén para ixcā'tani'ca'n israelitas a'ntū huanican pascua. 6Fe(Lā' huan ska'ta' ī'stacmā' lā' lej ixtli'hui'quimā' lā' lej skalalh ixlatēlha lā' Dios ā'chulā' ixsicua'lanālī. Huan ka'hua'chu Jesús nac xaka'tla' lītokpān LE'Lā' a'xni'ca' José lā' María tatlōkentaxtūlh ixlīhuāk a'ntū māpa'ksīlh Moisés a'ntū tzo'kli na ixley Dios, talē'mpā huan ska'ta' nac Galilea nac Nazaret ixā'lacchicni'ca'n. lDQ&A'xni'ca' José lā' María tatanūlh nac xaka'tla' lītokpān, huā'mā' ka'tlā'tus Ana cālaktapajtzūlh. Lā' a'xni'ca' maxquī'kō'lh pāxcatca'tzī Dios, tzuculh līchihuīna'n huan ska'ta' Jesús. Cālītā'chihuīna'lh ixlīhuākca'n a'ntī xalanī'n nac Jerusalén a'ntī ixtaka'lhīmā'na ixmāpūtaxtūnu'ca'n. Taspi'tchokoca nac Nazaret SC%Chuhua'j ixlītā'ti'pu'xamatā'ti' cā'ta lakapūt. Tū' ixtaxtu de nac xaka'tla' lītokpān pero pō'ktu ixmācā'tanīmā' Māpa'ksīni' Dios. A'katunu' tū' ixuā'yan como ixtlahuacu'tun oración. B$Lā' nā ixuī' a'ntza' kalhatin puscāt a'ntī ixa'cta'sana' Dios lā' ixtacuīni' Ana. Xla' ixcaman Fanuel xala' ixraza Aser. Lejtza' to'kotzīntza' ixuanī't. Tzu'ma'jātcus ixuanī't a'xni'ca' tapūchōlh lā' tā'tahui'lalh ixchi'xcu' lakatojon cā'ta. QA#Lā' chuntza' naca'tzīcan a'nchī pāstacna'nāuj chā'tunu' de quina'n na qui'a'clhcunucca'n. Lā' hui'x lej nalakaputza'ya' hua'chi palh nalakpusa kantin espada na mi'a'clhcunuc ―hualh Simeón. ~@u"Lā' Simeón squi'nli que Dios casicua'lanālīlh lā' huanilh María a'ntī ixtzī't Jesús: ―Cala'ktzi'. Dios lacsacnī't huā'mā' ska'ta'. Lā' a'xni'ca' chi'xcu'tza' nala, lhūhua' israelitas natakalhlaka'ī' lā' xla' nacāmaktāya. Lā' a'ntī tū' natakalhlaka'ī', xlaca'n natatā'lāsta'la. Xla' namāsu'yu ixtapuhuān Dios lā' tachi'xcuhuī't natalakmaka'n. s?_!Lā' José lā' ixtzī't Jesús talīlē'cnīlh a'ntū hualh huan Simeón ixpālacata huan ska'ta'. >! U'tza' nacāmāsu'ni' a'ntīn tū' israelitas para que xa'nca natatlā'huan nac cā'quilhtamacuj hua'chi huan pūmaksko nacāmāsu'yu a'ntī talatlā'huan a'nlhā cā'pucsua'.Lā' por ixpālacata nacā'a'cnīni'ni'can huan israelitas a'ntī mintachi'xcuhuī't. Q=a'ntī hui'x māstā'nī'ta' para ixlīhuākca'n tachi'xcuhuī't. F<Iclaktzī'nī'ttza' con quilakastapun huā' Māpūtaxtūnu' ;QuiMāpa'ksīni', chuhua'j līpāxūj na'icnī como tlōkentaxtū'nī'ta' a'ntū quihua'ni'nī'ta' quit a'ntī mintasācua'. [:/Lā' huan Simeón cha'xli huan ska'ta' lā' a'cnīni'ni'lh Dios lā' hualh: Z9-Huā'mā' chi'xcu' a'lh nac lītokpān por huan Espíritu Santo. Lā' līminca huan ska'ta' Jesús nac lītokpān para natlōkentaxtū ixtalanānca'n lā' a'ntū māpa'ksīlh huan ley a'ntū tzo'kli Moisés. 8 Lā' ixmāsu'ni'nī'ttza' que tū' ixnīlh palh tū' pū'la nalaktzī'n huan Cristo a'ntī huan Māpa'ksīni' Dios namacamin. 7yLā' ixuī' nac Jerusalén huā'mā'na chi'chini' kalhatin chi'xcu' a'ntī ixuanican Simeón. Lej tzeyā chi'xcu' ixuanī't lā' ixa'cnīni'ni' Dios lā' ixka'lhīmā' ixMāpūtaxtūnu'ca'n israelitas. Lā' huan Espíritu Santo ixtā'huī'. @6yChuntza' María lā' José ta'a'lh para natamālacnū chu a'nchī huan na ixley Dios. Huan palh tasqui'nī namālacnūni'can xachi'xcu' lā' xapuscāt tórtola o tantu' tantzasnān. 51Chuntza' tatlahualh como tatzo'kni' na ixley Dios:Chā'tunu' ska'ta' xachi'xcu' a'ntī līmaksāsti', ū'tza' nala ixla' Māpa'ksīni' Dios. }4sLā' ixlītu'pu'xam chi'chini' tatlōkentaxtūlh ixtalanānca'n huan puscan a'nchī Moisés ixmāsu'yunī't para naxapa ixlīko'hua'jua' huan puscāt. Lā' talē'lh huan ska'ta' nac Jerusalén para namāsu'ni'can huan Māpa'ksīni' Dios. m3SLā' ixlīlakatzeyan chi'chini' tlahuaca huan talanān de circuncisión para huan ska'ta' lā' hui'līni'ca ixtacuīni' Jesús. U'tza' huā'mā' tacuīni' a'ntū huan ángel huanilh María a'xni'ca' tūna'j ixka'lhīni'n. [2/Lā' huan pastornu' tataspi'tli lā' ixta'a'cnīni'ni'mā'na Dios lā' ixtamācā'tanīmā'na como chu a'nchī cāhuanica, chu a'cxtim pātle'kelh. Huan ska'ta' Jesús māsu'yuca nac xaka'tla' lītokpān t1aLā' María lej ixpāstacmā' ixlīhuāk a'ntū ixpātle'kenī't lā' a'ntū ixuanicanī't lā' ixpuhuan. b0=Lā' ixlīhuākca'n a'ntīn takaxmatli talīlē'cnīlh ixtachihuīnca'n huan pastornu'. f/ELā' a'xni'ca' talaktzī'lh, tahualh a'ntū ixtahuanī't ángeles ixpālacata huan ska'ta'. .)Lā' ta'a'lh lacapalh lā' cākaksca María lā' José lā' huan ska'ta' a'nlhā ixmāpī'canī't lā' a'nlhā chī'yāhuacan cahuāyuj. ~-uLā' tuncan a'xni'ca' huan ángeles tataspi'tli nac a'kapūn, huan pastornu' tatzuculh talāhuani: ―Cāhuitit chuhua'j nac Belén lā' nalaktzī'nāuj a'ntūn pātle'kenī't lā' a'ntū huan Māpa'ksīni' quincāmāca'tzīnīnī'ta'ni'. ,―¡Camācā'tanīca Dios nac a'kapūn lā' tzē'k catatahui'lalh nac cā'ti'ya'tna' ixlīhuākca'n a'ntī Dios cālakalhu'malh! + Lā' chu līmaktin tatasu'yupā lhūhua' ángeles xala' nac a'kapūn a'ntī ixtamācā'tanīmā'na Dios. Lā' tahualh: +*O Lā' nakaksā'tit huan ska'ta' talīmaksna'tni' ixtanchut lā' māpī'canī't a'nlhā mojōcan ixlīhua't cahuāyuj. U'tza' nalīlakapasā'tit que ū'tza' xla'. J)  Chuhua'j huā'mā' tzī'sa tahui'la'cha' kalhatin ska'ta' nac huan cā'lacchicni' a'nlhā ixtahui'lanī't David. Xla' nala miMāpūtaxtūnu'ca'n lā' māni' ū'tza' Cristo huan Māpa'ksīni'. .(U Lā' huan ángel cāhuanilh: ―Tū' cajicua'ntit porque iccālīmini'yāni' razón xatzey lā' ū'tza' natalīka'lhī tapāxuhuān ixlīhuākca'n tachi'xcuhuī't. ~'u Chu līmaktin tasu'yulh kalhatin ixángel Dios lā' cālīxti'li'lh ī'xkakana' Māpa'ksīni'. Lā' lej tajicua'lh. n&UIxa'nan pastornu' pajtzu nac Belén. Tintascac ixtalakalhtatamā'na nac potrero ixborregoca'n. l%QTahui'lalh ī'ska'ta' ixlīmaksāsti' María lā' xachi'xcu'. Līmaksna'tli ixtanchut lā' māpī'lh a'nlhā mojōcan ixlīhua't cahuāyuj como tū' takaksli a'nlhā natamaklhtata nac mesón. Huan ángeles lā' huan pastornu' b$=Lā' pātle'kelh que a'xni'ca' ixuī' nac Belén, chā'ni'lh ixmālhcuyu' huan ska'ta'. !#;Lā' a'lh nac Belén para natzo'kcan ixtacuīni'. Tā'a'lh María a'ntī ixtalacāxlanī'ttza' que natā'tapūchahua xla' lā' xla' ixka'lhīni'ntza'. "U'tza' lītaxtulh José de nac huan cā'lacchicni' Nazaret xala' nac estado de Galilea lā' a'lh nac lakatin cā'lacchicni' Belén xala' nac estado de Judea. A'ntza' xatahui'lani' David lā' como José ixtā'nat ixuanī't David, a'ntza' ixmāstā'lh ixtacuīni'. !Ixtasqui'nī chā'tunu' cata'a'lh na ixā'lacchicni'ca'n a'nlhā ixtatahui'lanī't ixpapca'n para nacātzo'kni'can ixtacuīni'ca'n. c ?A'xni'ca' Cirenio ixuī' ixlīgobernador nac Siria a'xni'ca' pū'la tlahualh huan censo.  Lā' a'xni'ca' tūna'j ixtahui'la Jesús, huan emperador Augusto māpa'ksīlh lakatin censo chuxalhā nac cā'quilhtamacuj. ~ wPLā' huan ska'ta' Juan ī'stacmā' lā' xa'nca ixcāmāchekxī ixlīhuāk catūhuā a'ntū ixla' Dios. Lā' a'xni'ca' ka'tla'tza', ixuī' nac cā'lhpi'mpi'li' ti'ya't hasta que milh huan ixlacchi'chini' para nalīlakapascan israelitas.I  OQuina'n hua'chi a'ntīn tahui'lāna' a'nlhā cā'pucsua' lā' tanīmā'na.Lā' naquincāmāsu'ni'yāni' a'nchī chu lakatin quintapuhuānca'n con Dios a'xni'ca' natlā'huanāuj na ixtej. y~~C}l|`{3zyxxRwvuu(ttsr|qppoo]nnMllkkj4hgg8fHe1ddcc bba[`_^/]\y[ZXYY W|VVTTOSRQQRPOOUNMM%KJJIHK=,Pero Jesús cāhuanilh: ―Catīhuā quixa'manī't como icu'cxca'tzī iclīmātzeyīni'nī't quilīmāpa'ksīn. 7[g-Lā' Jesús kalhasqui'nīni'lh: ―¿Tichū quixa'manī't? Lā' como ixlīhuākca'n tahualh que nīn tintī', Pedro lā' ā'makapitzīn tahuanilh: ―Mākalhtō'kē'ni', de tantu līlhūhua' pi'ta'ca'na' lā' tampi'ta'ca'na' chu xalhā, lā' hui'x kalhasqui'nīni'na': “¿Tichū quixa'malh?” Z ,Xla' tapajtzūlh na ixkēn Jesús lā' xa'malh ixquilhtūn ixlu'xu'. Lā' chu tuncan huanmā' ka'tlā'tus cāsni'lh ixka'lhni'. sY_+Lā' na ixlaclhni'ca'n ixa'mā' kalhatin puscāt a'ntī ixī'tza'ca'n. Ixka'lhītza' lakacāujtu' cā'ta tūla ixcāsni' ixka'lhni'. Lā' ī'sputni'kō'nī'ttza' ixtumīn para nacāmāpala doctor pero nīn kalhatin mātzeyīlh. KX*porque xmān kalhatin ixtzu'ma'jāt ixka'lhī hua'chi de cāujtu' cā'ta lā' ixnīmā'. A'xni'ca' ixa'mā' Jesús na ixchic Jairo, līlhūhua' ixtastālani'mā'na hasta que ixtalāpi'ta'tza'. (WI)Tuncan milh kalhatin chi'xcu', ixtacuīni' Jairo a'ntī xapuxcu' ixlītokpānca'n israelitas. Xla' tatzokostani'lh Jesús. Lā' huanilh que ca'a'lh na ixchic V5(A'xni'ca' Jesús taspi'tli para tintacut huan xcān, huan tachi'xcuhuī't talaktzī'lh con tapāxuhuān como ixlīhuākca'n ixtaka'lhīmā'na. qU['―Cataspi'tti na minchic. Lā' nacāhua'ni'kō'ya' huā'mā'na laka'tla'n catūhuā a'ntū Dios tlahuani'nī'ta'ni' lā' a'nchī pātle'keni'nī'ta'ni'. Huan chi'xcu' a'lh lā' tzuculh huan a'ntū ixtlahuani'nī't Jesús chuxalhā nac cā'lacchicni'. Ixtzu'ma'jāt Jairo lā' huan puscāt a'ntī xa'malh ixlu'xu' Jesús Mt. 9.18‑26; Mr. 5.21‑43 T+&Lā' huan chi'xcu' a'ntī ixtzeyanī'ttza' squi'ni'lh Jesús que camakxtekli natā'a'n, pero Jesús māpa'ksīlh que catachokolh lā' huanilh: 6Se%Lā' chuntza' ixlīhuākca'n xalanī'n nac Gadara tatzuculh tasqui'ni' Jesús que nataxtu de a'ntza' como lej tajicua'lh. Lā' chuntza' Jesús tojōlh nac barco lā' a'lh. }Rs$Lā' a'ntī ixtalaktzī'nī't tahuanilh a'nchī ixlītzeyanī't huan chi'xcu' a'ntī ixka'lhī huan tlajana'nī'n. yQk#Lā' huan tachi'xcuhuī't tataxtulh de huan cā'lacchicni' para natalaktzī'n a'ntū ixpātle'kenī't. Lā' a'xni'ca' tachā'lh a'nlhā ixuī' Jesús, talaktzī'lh huan chixcu' a'ntī ixka'lhī huan tlajana'nī'n. Ixcāmāxtuni'nī'ttza' huan tlajana'nī'n lā' huan chi'xcu' ī'lhakā'nanī'ttza' lā' tzē'k tō'lalh pajtzu ixtojon Jesús. Lā' xlaca'n tajicua'lh. RP"Lā' a'xni'ca' huan maktaka'lhna'nī'n pa'xni' talaktzī'lh a'ntū ixpātle'kenī't, tajicua'lh lā' tatu'jnulh lā' tamāca'tzīnīni'lh nac cā'lacchicni' lā' pajtzu huā'mā' cā'lacchicni'. gOG!Lā' tuncan huan tlajana'nī'n tataxtukō'lh de huan chi'xcu' lā' tatanūlh ixchakānca'n huan pa'xnī'n. Lā' xlaca'n tatu'jnulh nac cā'pūtatonkopūn lā' tatonkopūlh lā' tatojōcha' nac xcān lā' tajicsua'kō'lh. EN Lā' como lhūhua' pa'xni' ixtahuā'yamā'na na ixlacapān kēstīn, huan tlajana'nī'n tasqui'nli que cacāmakxtekca natatanū na ixchakānca'n huan pa'xnī'n. Lā' Jesús cāmakxtekli. dMALā' huā'mā'na tlajana'nī'n tasqui'ni'lh Jesús que tū' cacāmacā'lh nac pūpātīn. NLJesús kalhasqui'nīlh: ―¿Chichū hua'ni'ca'na'? Lā' xla' kalhtīlh: ―Quihuanican Legión. Chuntza' huanilh como Legión huanicu'tun lhūhua', lā' lhūhua' tlajana'nī'n ixtatanūni'nī't. !K;Chuntza' huanilh como Jesús ixmāpa'ksīmā' huan tlajana' que nataxtu de xla'. Maklhūhua' huan tlajana' chi'palh. Lā' ixlīmacachī'can cadenas lā' nā ixlītantūchī'can cadenas lā' xla' ixcālacpu'lha. Lā' huan tlajana' makatzā'lalh nac cā'lhpi'mpi'li' ti'ya't. J{Lā' a'xni'ca' huan chi'xcu' laktzī'lh Jesús, tatzokostani'lh na ixlacapūn lā' ta'salh lā' hualh: ―¿A'chī' ta'na' hui'x a'nlhā icuī'? Hui'x Jesús i'xO'kxa' Dios lej ka'tla'. ¿Chu quit mimaca'tzi? Icsqui'ni'yāni' caquimakxtekti. kIOA'xni'ca' Jesús tacutli de huan barco, kalhatin chi'xcu' xala' a'ntza' laktapajtzūlh. Lej makān xla' ixka'lhī huan tlajana'. Tū' maktin lhakā'lh ixlu'xu' lā' tū' tahui'lalh nac chic. Mejor tahui'lalh nac cā'lhu'cu'. HA'calīstān tachā'lh huan nac ti'ya't a'nlhā huanican Gadara. U'tza' tintacut huan xcān lā' na ixlacapūn Galilea. G'Lā' tuncan cāhuanilh huan ī'sca'txtunu'nī'n: ―¿Chī la'tit? ¿Chu tū' kalhlaka'ī'yā'tit? Lā' xlaca'n tajicua'lh lā' talē'cnīlh lā' talākalhasqui'nīlh: ―¿Tichū huā'mā' chi'xcu'? ¿Chichū tzē cālīmāpa'ksī huan ū'ni' lā' huan xcān lā' nata'a'kahuāna'ni'? Huan chi'xcu' xala' nac Gadara a'ntī lhūhua' tlajana'nī'n ixcāka'lhī Mt. 8.28‑34; Mr. 5.1‑20 ^F5Lā' tuncan ta'a'lh tamālakahuānī Jesús lā' tahuanilh: ―¡Mākalhtō'kē'ni'! ¡Jicsua'mā'nauj! Lā' tuncan Jesús tā'kaquī'lh lā' lacaquilhnīlh huan ū'ni' lā' huan xasipej xcān, lā' taca'cslalh. 3E_Lā' līhuan ixtatacutmā'na, lhtatalh Jesús. Lā' palaj tzuculh lakatin palha' ū'ni' lā' ixlītatzumamā'tza' de xcān huan barco hasta que ixtā'cnūmā'tza'. -DSMilh lakatin chi'chini' a'xni'ca' Jesús tā'tojōlh nac lakatin barco con ī'sca'txtunu'nī'n. Lā' cāhuanilh: ―Cāhuī'tit tintacut xcān. Lā' ta'a'lh. PCLā' xla' cāhuanilh: ―A'ntī kaxmata ixtachihuīn Dios lā' a'kahuāna'ni', ū'tza' quintzī't lā' quintā'timīn. Jesús māca'cslīlh huan ū'ni' nac mar Mt. 8.23‑27; Mr. 4.35‑41 nBULā' huanica Jesús: ―Tayāna' kēpun mintzī't lā' mintā'timīn. Tatā'chihuīna'ncu'tunāni'. A%Tuncan tamilh ixtzī't lā' ixtā'timīn a'nlhā ixuī' Jesús lā' tūlalh talaktapajtzūlh como līlhūhua' tachi'xcuhuī't ixa'nan. =@s’Chuntza' xa'nca cakaxpa'ttit porque a'ntī xa'nca kalhlaka'ī' ixtachihuīn Dios, ū'tza' más namāchekxī; lā' a'ntīn tū' xa'nca kalhlaka'ī' ixtachihuīn Dios, xla' namāpātza'nkānīcan a'ntū puhuan que māchekxīlh. Huan xatzī't lā' ixtā'timīn Jesús Mt. 12.46‑50; Mr. 3.31‑35 ?Pues ixlīhuāk a'ntū iccāmāsu'ni'yāni' mē'cstuca'n, ā'calīstān maclacasqui'n nacāmāsu'ni'yā'tit ā'makapitzīn. l>QLā' Jesús cāhuanipā: ―Nīn tintī' māquilhtī huan pūmaksko para nahui'lī ixtampīn huan chā'xta. Lā' nīn hui'līcan ixtampīn huan tama'. Namā'ca'can tālhmā'n para que a'ntīn tatanūmā'na natalaktzī'n. =’Huan xatzey ti'ya't ū'tza' hua'chi tachi'xcuhuī't a'ntī xa'nca takaxmatli huan tachihuīn. Takalhlaka'ī' lā' ta'a'kahuāna'ni' lā' tzeyā chi'xcuhuī'n natala. Nīn tintī' tzē nacāmāmakxtekē ixtachihuīn Dios. Huan pūmaksko Mr. 4.21‑25 k<O’Huan lhtucū'n, ū'tza' hua'chi ā'makapitzīn huampala tachi'xcuhuī't. Takaxmata huan tachihuīn pero tū' taxtāpalīcu'tun ixtapāstacna'ca'n. Pō'ktu tapāstacmā'na ixlītlōtca'n lā' i'xtumīnca'n lā' a'nchī natalakastāna'n. Chuntza' tūla tasca'ta xa'nca. U'tza' hua'chi huan ti'ni' a'ntū tamā'ktzi'lh huan lhtucū'n. Tūla staca. ; Huan ti'ya't nac cā'chihuixni' ū'tza' hua'chi ā'makapitzīn tachi'xcuhuī't. Xlaca'n takaxmata lā' tapuhuan lej tzey, lā' talakatī pero tū' xa'nca takalhlaka'ī'. Lā' a'xni'ca' tū' cālaktzī'ncu'tuncan ixpālacata ixtachihuīn Dios, palaj natamakxteka. F: lā' huan tej ū'tza' hua'chi tachi'xcuhuī't a'ntīn takaxmata huan tachihuīn. Namin huan ko'ti'ti' lā' nacāmāpātza'nkānī lā' tū' natakalhlaka'ī' lā' tūlalh catitapūtaxtulh. 9} Lā' Jesús cāhuanipā: ―Huā'mā' līmālacastuc huanicu'tun chuntza': Huan ti'ni', ū'tza' ixtachihuīn Dios; }8s Lā' cāhuanilh: ―Dios cāmāsca'tīnī'ta'ni' hui'xina'n a'ntūn tatzē'knī't ixpālacata a'nchī nala ixlīmāpa'ksīn Dios. A'makapitzīn iccālīchihuīna'n xmān a'ntū lītalacastuca. Chuntza' a'yuj takaxmatli tū' tamāchekxīlh, lā' a'yuj talaktzī'n tasu'yu hua'chilh tū' talacahuāna'n. A'ntū huanicu'tun huan talacastuc Mt. 13.18‑23; Mr. 4.13‑20 m7S Tuncan huan ī'sca'txtunu'nī'n takalhasqui'nīlh tuchū huanicu'tun huā'mā' lītalacastuc. (6ILā' ā'makapitzīn ti'ni' tayujli a'nlhā tzey ti'ya't lā' pu'nli. Lā' a'xni'ca' stacli, lej tō'ca'lh. A'xni'ca' ī'ca, lhūhua' taxtulh de xmān lakatin ti'ni' a'ntū ixa'jmaka'ncanī't hasta lakatin ti'ni' tō'ca'lh cien. A'xni'ca' huankō'lh huā'mā' Jesús cāhuanilh lej palha': ―Pa'lh kaxpa'tā'tit, cuenta catlahua'tit. Cālīmāsu'ni'ca xmān a'ntū lītalacastuca Mt. 13.10‑17; Mr. 4.10‑12 z5mA'makapitzīn huampala tayujpā na ixlaclhni' lhtucū'n lā' tūlalh stacli como tamā'ktzī'lh huan lhtucū'n. W4'Lā' ā'makapitzīn tayujli na ixkalhni' chihuix a'nlhā xmān macsti'na'j ti'ya't ixuī'. Lā' a'xni'ca' pu'nli huanmā' ti'ni' tīlh porque tū' kaksli xcān como tū' pūlhmā'n ixka'lhī huan ti'ya't. <3qCāhuanilh: ―Kalhatin cha'nāna' taxtulh para nacha'n ixti'ni'. Līhuan ixa'jmaka'mā' ixti'ni' makapitzīn tayujli nac tej lā' cālacchi'ntaca lā' tasacua'lh huan spūnnu'. 52cLīlhūhua' tataxtulh de lakatunu' cā'lacchicni' para natakaxmata Jesús. Lā' a'xni'ca' tatakēxtimīlh lhūhua' tachi'xcuhuī't, cāhuanilh a'ntū lītalacastuca. y1kNā ixtā'a'n kalhatin Juana, ixpuscāt Chuza a'ntī xapuxcu' ixtasācua' Herodes. Nā ixtatā'a'mā'na Susana lā' lhūhua' ā'makapitzīn puscan a'ntī ixtalīmaktāyanī't con ixtumīnca'n. Huan cha'nāna' Mt. 13.1‑9; Mr. 4.1‑9 05Nā ixtatā'a'mā'na ā'makapitzīn puscan a'ntī ixcāmāxtuni'canī't huan tlajana' lā' a'ntī ixcāmātzeyīcanī't de huan ixta'jatatca'n. Na ixlaclhni'ca'n ixa'mā' María a'ntī ixlītāpātu' ixtacuīni' Magdalena. U'tza' a'ntī cāmaxtuni'ca lakatojon tlajana'nī'n. z/ oA'calīstān Jesús ixtētaxtumā' nac lhūhua' cā'lacchicni' lā' cā'ranchujnu'. Lā' ixmāsu'yutēlha lā' ixcālītā'chihuīna'ntēlha ixpālacata a'nchī Dios māpa'ksīni'n. Lā' huan kalhacāujtu' sca'txtunu'nī'n ixtatā'a'mā'na. .2Lā' Jesús huanilh huan puscāt: ―Māpūtaxtūcanī'ta'tza' como kalhlaka'ī'nī'ta'. Capit con tapāxuhuān.-%1Lā' huan a'ntī ixcākantāyacanī't tatzuculh talāhuani: ―¿Tichū huā'mā' chi'xcu' a'ntīn tzē cāmāsputū huan talaclē'i'? ^,50Tuncan Jesús huanilh huan puscāt: ―Icmāsputūnu'ni'yāni' mintalaclē'i'. h+I/U'tza' icuaniyāni' que huan lhūhua' tapāxquī'n māsu'yu que Dios māsputūnu'ni'nī'ttza' ixtalaclē'i' a'yuj lhūhua'. Lā' a'ntīn tū' lej pāxquī'nin māsu'yu que tū' lhūhua' ixtalaclē'i' cāmāsputūnu'ni'lh. d*A.Hui'x tū' quilītlahua' aceite na qui'a'kxāk, pero xla' quilītantūtlahualh ixperfume. o)W-Hui'x tū' quimacamu'sunī'ta' pero xla' desde a'xni'ca' ictanūlh tū' jaxnī't de quintantūmu'su. >(u,Tuncan Jesús laktalakspi'tli huan puscāt lā' huanica Simón: ―¿Chā laktzī'na' huā'mā' puscāt? Ictanūlh na minchic lā' tū' quimaxquī'nī'ta' xcān para na'iclītantūchaka'n quintojon. Lā' huā'mā' puscāt quilīlacmu'nulh ixlakaxta'jat naquintojon lā' cālīmāscōhuanīnī't ixya'j. '+Lā' Simón kalhtīni'lh: ―Icpuhuan que huan chi'xcu' a'ntī más ixlaclē'nī't. Lā' Jesús huanilh: ―Stu'ncua'. %&C*Lā' como xlaca'n tūlalh tamāpalalh, huan māsācua'nīni' cāmāsputūnu'ni'lh ixtu'ca'n. Chuhua'j caquihua'ni' ¿tichū más napāxquī' de ixtu'ca'n? r%])Lā' Jesús huanilh: ―Ixa'nan kalhatu' chi'xcuhuī'n. Ixtu'ca'n talaclē'ni'lh kalhatin māsācua'nīni'. Kalhatin laclē'ni'lh quinientos denarios (a'ntū tumīn xala' makān). Lā' ā'kalhatin laclē'ni'lh tu'pu'xamacāuj. $9(Tuncan Jesús huanilh huan fariseo: ―Simón, icuanicu'tunāni' lakatin catūhuā. Lā' huan fariseo kalhtīlh: ―Mākalhtō'kē'ni', caquihua'ni'. #7'Lā' a'xni'ca' laktzī'lh huā'mā', huan fariseo a'ntī ixtā'huā'yamā' Jesús, puhualh: “Palh stu'ncua' cahuā huā'mā' chi'xcu' ixa'cta'sana' Dios ixuanī't, ixca'tzīlh tichū xla' lā' tichūyā puscāt xa'malh. Ixca'tzīlh que ixlākalhī'ni'n huan puscāt”. m"S&Ixcalhuamā' lā' a'xni'ca' tahui'lalh pajtzu ixtojon Jesús lā' yujli ixlakaxta'jat na ixtojon. U'tza' līche'kē'lh ixtojon Jesús. Tuncan līmāscōhuīlh ixyaj lā' tantūmu'sulh lā' lītlahualh aceite a'ntū lej mu'csa. b!=%Lā' nac huanmā' cā'lacchicni' ixuī' kalhatin puscāt xala' nac tej. A'xni'ca' ca'tzīlh que Jesús ixa'nī't huā'yan na ixchic kalhatin fariseo, huan puscāt lē'lh lakatin frasco de aceite a'ntū lej xamu'csa. r ]$Kalhatin fariseo ixtā'huā'yancu'tun Jesús. Lā' Jesús a'lh na ixchic lā' tahui'lalh nac mesa. 5#Pero huan a'ntīn takalhlaka'ī', xlaca'n tamāchekxī que Dios macamilh Juan lā' nā quit ―hualh Jesús. Jesús na ixchic Simón a'ntī fariseo "A'calīstān quit icmilh lā' quit huan Chi'xcu' xala' Tālhmā'n. Lā' quit icuā'yalh lā' icua'lh xcān lā' chuxatū quimālacnūni'ca. Lā' hua'nā'tit que quit lej icuā'yan lā' lej icko'ta, que quit ixamigoca'n mātā'jīni'nī'n lā' a'ntīn tū' tzey. -!’Chuntza' līlayā'tit hui'xina'n como huanā'tit que Juan huan Mā'kpaxīni' ka'lhī tlajana' porque tū' hua' pāntzi lā' tū' ko'ta. a; Tatasu'yu hua'chi camana' a'ntī takamāna'mā'na nac lītamāuj. Cātā'ta'sa ixtā'camana' lā' tahuani: “A'xni'ca' quina'n icmakata'sauj huan līskoli', hui'xina'n tū' lakatītit lā' tū' lu'cxtit. Lā' a'xni'ca' ictlī'uj hua'chi līlakaputzani', hui'xina'n tū' lakatītit lā' tū' calhua'ntit. ¿Tuchū lacasqui'nā'tit?” tahuan. Lā' huan Māpa'ksīni' hualh: ―¿Chichū na'iccālīmālacastucāuj huan tamā'na chi'xcuhuī'n? ¿Chichū tatasu'yu? %CPero huan fariseosnu' lā' huan mākalhtō'kē'ni'nī'n ley a'ntīn tū' ixcāmā'kpaxīnī't Juan, xlaca'n talakmaka'lh a'ntū Dios ixcātlahuani'cu'tun. lQA'xni'ca' takaxmatli huā'mā' tachihuīn, ixlīhuākca'n tachi'xcuhuī't lā' huan mātā'jīni'nī'n a'ntī Juan ixcāmā'kpaxīnī't, xlaca'n ixtalāhuani que lej tzey Dios por ixpālacata a'ntū ixcāhuaninī't Juan. s_Lā' iccāhuaniyāni' que na ixlaclhni'ca'n tachi'xcuhuī't tintī' kalhatin a'cta'sana' más xaka'tla' que Juan huan Mā'kpāxīni'. Pero huan a'ntī līhua'ca' xamakstancu a'nlhā Dios māpa'ksīni'n, xla' más xaka'tla' que Juan. X)Lā' huā'mā' a'cta'sana' ixtacuīni' Juan. Lā' ixpālacata huā'mā' Juan tatzo'knī't chuntza' na ixtachihuīn Dios:Na'icmacā'n qui'a'cta'sana' a'ntī napū'lani'yāni' para nacāxmāpī' mintej. >uPues ¿a'chī' quīla'tit nac cā'lhpi'mpi'li' ti'ya't? ¿Chu tū' quīla'tit para nalaktzī'nā'tit kalhatin a'cta'sana'? Stu'ncua', ixlaktzī'ncu'tunā'tit kalhatin a'cta'sana'. /¿A'chī' quīla'tit? Tū' quīla'tit para nalaktzī'nā'tit kalhatin chi'xcu' a'ntī lej tzēhuanī't lhakā'nanī't. Hui'xina'n ca'tzīyā'tit que huan a'ntī pō'ktu lej tzēhuanī't talhakā'nanī't lā' pō'ktu tapaxialhna'n, xlaca'n tahui'lāna' na ixchicca'n reyes. ^5A'xni'ca' ixta'a'nī't ixlacscujnī'n Juan, Jesús tzuculh cātā'chihuīna'n tachi'xcuhuī't ixpālacata Juan lā' cāhuanilh: ―A'xni'ca' quīla'tit nac cā'lhpi'mpi'li' ti'ya't, ¿tichū ixlaktzī'ncu'tunā'tit? Tū' quīla'tit para nalaktzī'nā'tit kalhatin chi'xcu' a'ntī hua'chi kantin chi'tin a'ntū xakā'līlh huan ū'ni'. @{Līpāxūj a'ntī takalhlaka'ī' que Dios quimacamilh. Chuntza' cākalhtīlh Jesús: ―Cataspi'ttit lā' nahuaniyā'tit Juan a'ntū laktzī'nī'ta'ntit lā' a'ntū kaxpatnī'ta'ntit. Nahuaniyā'tit a'nchī huan lakatzī'nī'n talacahuāna'n lā' nā huan lū'ntū'lanī'n talatlā'huan. Lā' nā huan a'ntī ixcāmasni'mā' ixquinītca'n, xlaca'n tatzeyanli. Lā' huan a'ntīn tū' ixta'a'kahuāna'n chuhua'j takaxmata lā' nā cāmālakahuanīchokocanī't huan a'ntī ixtanīnī'ttza'. Lā' cāmāsu'ni'can a'nchī nacālīmāpūtaxtūcan a'ntī līpānīn talahui'lāna'. @yChū'tza' huā'mā' ka'tlā'tus Jesús cāmātzeyīlh lhūhua' ī'tza'ca'nī'n lā' cāmāxtuni'lh lhūhua' huan tlajana'nī'n. Nā lhūhua' lakatzī'nī'n cāmālacahuānīlh. kOHuan kalhatu' ixlacscujnī'n Juan talakmilh Jesús lā' tahuanilh: ―Juan huan Mā'kpaxīni' quincātalakmacamini' lā' ū'tza' ca'tzīcu'tun palh stu'ncua' hui'x Cristo a'ntī namin o palh na'icka'lhīyāujcus ā'kalhatin.  lā' cāmacā'lh para natakalhasqui'nī Jesús a ver palh stu'ncua' xla' huan Cristo a'ntī namin o palh naka'lhī ā'kalhatin. I'sca'txtunu'nī'n Juan tamāca'tzīnīlh a'ntū ixtlahuamā' Jesús. Lā' tuncan cāta'sani'lh kalhatu' ī'sca'txtunu'nī'n & ELā' chu lakachu nac Judea lā' a'nlhā pajatzu, ixlīhuāk taca'tzīlh a'ntū tlahualh Jesús. Ixlacscujnī'n Juan huan Mā'kpaxīni' Mt. 11.2‑19 s _Lā' a'xni'ca' talaktzī'lh huā'mā', huan tachi'xcuhuī't tajicua'nkō'lh lā' tatzuculh ta'a'cnīni'ni' Dios lā' tahualh: ―Tasu'yulh kalhatin ka'tla a'cta'sana' na quilaclhni'ca'n. Nā tahualh: ―Dios quincālakalhu'manāni'. Tuncan tā'kxpāquī'lh lā' tahui'lalh huan a'ntī ixnīnī't lā' tzuculh chihuīna'n. Lā' Jesús a'kataxtuni'lh ixtzī't. 7 gTuncan Jesús laktapajtzūlh lā' xa'malh huan caja. Lā' a'ntī ixtalē'mā'na tatāyalh. Lā' Jesús huanilh huan nīn: ―O'kxa', quit icuaniyāni': ¡Catā'kaqui'! u c Lā' a'xni'ca' laktzī'lh huan lakapūt, huan Māpa'ksīni' lakalhu'malh lā' huanilh: ―Tū' caca'lhua'. ?w Lā' a'xni'ca' pajtzutza' i'xta'a'mā'na de huan cā'lacchicni' lā' laktzī'lh que ixlīmimā'ca huan nīn para namā'cnūcan. Lā' ixtzī't huan o'kxa' a'ntī ixnīnī't lakapūt ixuanī't. Lā' xmān kalhatin ixuanī't ixcaman huan lakapūt. Līlhūhua' xalanī'n huanmā' cā'lacchicni' ixtatā'a'mā'na.  A'calīstān Jesús a'lh nac lakatin cā'lacchicni' ixtacuīni' Naín lā' cātā'a'lh ī'sca'txtunu'nī'n lā' līlhūhua'. /W Lā' a'xni'ca' huan lacscujnī'n tataspi'tli nac huan chic, talaktzī'lh ixtzeyanī'ttza' huan tasācua'. Jesús mālakahuanīchokolh ixcaman kalhatin lakapūt  A'xni'ca' Jesús kaxmatli huā'mā' tachihuīn, lej lē'cnīlh lā' cālaktalakspi'tli a'ntī ixtastālani'mā'na lā' cāhuanilh: ―Stu'ncua' a'ntū iccāhuaniyāni'. Tū' iclakapasa nīn tintī' israelita a'ntī quinkalhlaka'ī' hua'chi huā'mā' chi'xcu'. H Māni' quit nā quintamāpa'ksī huan xalaka'tla' lā' nā quit iccāmāpa'ksī huan quintropasna'. A'xni'ca' na'icuani kalhatin tropa que ca'a'lh, xla' na'a'n. Lā' a'xni'ca' na'icuani ā'kalhatin que camilh, xla' namin. Lā' a'xni'ca' na'icuani quintasācua' que catlahualh catūhuā, xla' natlahua a'ntū icuanilh.  U'tza' iclīpuhualh que chō'la tū' minī'ni' palh icquīputzanī'ta'ni'. Xmān namāpa'ksī'ya' lā' natzeyan quintasācua'. *MTuncan Jesús cātā'a'lh. Lā' a'xni'ca' pajtzutza' ixta'a'mā'nancha' de huan ixchic, huan capitán cāmacamilh ā'makapitzīn amigosnu' para natahuani Jesús: ―Māpa'ksīni', tū' catamakchuyi'. Hui'x lej ka'lhī'ya' līmāpa'ksīn lā' tū' minī'ni' natanū'ya' nac quinchic. r]como quincā'a'cnīni'ni'yāni' quina'n israelitas. Lā' māni' xla' mātlahuīni'lh quilītokpānca'n.  Xlaca'n talaktapajtzūlh Jesús lā' tatzuculh tasqui'ni'. Lā' tahuanilh: ―Lej līmakuan namaktāya'ya' huā'mā' capitán A{Lā' a'xni'ca' huan capitán kaxmatli līchihuīna'mā'ca Jesús, cāmacā'lh ā'makapitzīn papatzīnni' israelitas para natasqui'ni' que camilh lā' camātzeyīlh ixtasācua'. (~ILā' a'ntza' ixuī' kalhatin capitán xala' nac Roma. Lā' ixka'lhī kalhatin ixtasācua' a'ntī lej ixpāxquī'. U'tza' ī'tza'ca'ni'lh hasta ixnīmā'tza'. W} )A'xni'ca' Jesús cāmāsu'ni'kō'lh huan tachi'xcuhuī't, a'lh nac Capernaum. !|;1Lā' a'ntīn quinkaxmata lā' tū' natlahua a'ntū icmāpa'ksī, ū'tza' tasu'yu hua'chi kalhatin chi'xcu' a'ntī yāhualh ixchic lā' tū' pūlhmā'n ponknu'lh. Lā' a'xni'ca' stacli huan pūxka lā' snū'n tahui'lani'lh huan chic, a'kā'lh lā' mū'xtulh lā' laclakō'lh.|{q0Xla' lītasu'yu hua'chi kalhatin chi'xcu' a'ntī yāhualh ixchic. Pū'la ponknu'lh pūlhmā'n lā' xa'nca yāhualh ixtantūn. Lā' a'xni'ca' stacli huan pūxka, snū'n tahui'lani'lh huan chic. Lā' tū' xakā'līlh como xa'nca yāhuacanī't. {zo/Huan a'ntī namin para que naquinkaxmata lā' natlahua a'ntū icmāpa'ksī, na'iccāhuaniyāni' a'nchī tasu'yu. "y=.Lā' Jesús cāhuanipā: ―Palh quilāmāpācuhuīyāuj: “Māpa'ksīni'”, ¿a'chī' tū' tlahua'yā'tit a'ntū quit iccālīmāpa'ksīyāni'? x%-Huan tzeyā chi'xcu' tlahua a'ntūn tzey porque tzey ixtapāstacna'. Lā' huan tūn tū' tzeyā chi'xcu' tlahua a'ntūn tū' tzey como tū' tzey ixtapāstacna'. A'nchī pō'ktu pāstacna'na', chuntza' nachihuīna'na'. Tāpātu' ixlītzucuni' huan chic Mt. 7.24‑27 "w=,Lā' kantin qui'hui' līlakapascan por ixtō'ca't. Tūla pu'xcan huan higo de huan lhtucū' qui'hui' lā' tūla pu'xcan uvas de huan xamayāc caxanilh. Cv+Lā' Jesús cāhuanipā: ―Tintī' xatzey qui'hui' a'ntū namāstā' ixtō'ca't a'ntūn tū' tzey. Lā' nīn tintī' qui'hui' a'ntūn tū' tzey lā' namāstā' xatzey ixtō'ca't. u*Palh tū' pū'la namaxtuya' huan qui'hui' na milakastapun, tūlalh catima'xtuni' huan pa'lhma' na ixlakastapun mintā'tin. ¡A'kxokonu'na'! Pū'la camāxtu' huan xaka'tla' pa'lhma' de na milakastapun lā' chuntza' xa'nca nalaktzī'na' para namāxtuya' huan ti'na'j pa'lhma' a'ntū tanūma' na ixlakastapun mintā'tin. Huan qui'hui' lakapascan por ixtō'ca't Mt. 7.17‑20; 12.34‑35 t')’¿Chichū tzē nalaktzī'na' huan ti'na'j pa'lhma' na ixlakastapun mintā'tin palh tanūma' hua'chi kentin qui'hui' na milakastapun? -sS(Tintī' ā'kalhatin sca'txtunu' a'ntī más ca'tzī que ixmākalhtō'kē'ni' a'yuj tzē namālacastuca huan mākalhtō'kē'ni' a'xni'ca' natlahuakō' ixlīscatat. 2r]'Jesús cāhuanilh huā'mā' a'ntū lītalacastuca: ―¿Chu tzēn kalhatin lakatzī'n napū'lani' ixtā'lakatzī'n? ¿Chu tū' catikostajōlh nac lakatin lhu'cu'? gqG&Cacāmaxquī'tit ā'makapitzīn lā' nā Dios nacāmaxquī'yāni' hui'xina'n. Xla' lej nacāmaxquī'yāni' hua'chi a'ntī xa'nca pūlhcāna'n lā' naxakā'lī huan cuartillo lā' nachiqui lā' namātzuma hasta natakalhmaka'n lā' namojō na mimorralhca'n. A'cxtim hua'chi hui'xina'n namaxquī'yā'tit ā'chā'tin, chuntza' Dios nacāmaxquī'yāni'. p%Lā' Jesús cāhuanipā: ―Tū' caticā'a'ksa'ntit ā'makapitzīn lā' Dios tū' nacāmālaclē'nīyāni'. Tū' timālaclē'nīni'nā'tit lā' Dios tū' caticāmālaclē'nīni' hui'xina'n. Nalāmāsputūnu'ni'yā'tit lā' Dios nacāmāsputūnu'ni'yāni'. o7$Cacālakalhu'mantit tachi'xcuhuī't como hua'chi minTāta'ca'n Dios nā cālakalhu'man. Tū' ticāmālaclīpinīyā'tit ā'makapitzīn Mt. 7.1‑5 n #Hui'xina'n nacāpāxquī'yā'tit mintā'ca'tzaca'n lā' nacāmaktāyayā'tit lā' nacāmāsācua'nī'yā'tit lā' tū' catiputzalh a'ntū nacālīmāpalani'yāni'. Chuntza' naka'lhī'yā'tit ka'tla' mintatlajca'n nac a'kapūn lā' nala'yā'tit ixcamana' a'ntī xala' tālhmā'n lā' a'ntī lej ka'tla' como nā xla' cālakalhu'man huan tampi'lhīni'nī'n lā' huan a'ntīn tū' tzey. gmG"Lā' palh xmān namāsācua'nī'yā'tit a'ntī tzēn natamāstā'chokopala, ¿chu tzeyā chi'xcuhuī'n hui'xina'n na ixlacapūn Dios? A'ntīn tū' tzey nā tamāsācua'nī i'xtā' tū' tzey como taca'tzī namāstā'pala. /lW!Lā' palh xmān cāmaktāyayā'tit a'ntīn tamaktāyayāni', ¿chu tzeyā chi'xcuhuī'n hui'xina'n na ixlacapūn Dios? A'cxtim talāmaktāya huan a'ntīn tū' tzey. :km ’Palh xmān cāpāxquī'yā'tit a'ntīn tapāxquī'yāni', ¿chu tzeyā chi'xcuhuī'n hui'xina'n na ixlacapūn Dios? Huan a'ntīn tū' tzey nā chuntza' talāpāxquī'. ojWChuntza' natlahua'ni'ya' ā'chā'tin chu a'cxtim hua'chi lacasqui'na' xla' natlahua'ni'yāni' hui'x. iwCamaxqui' chuxatī a'ntī squi'ni'yāni' lā' palh catīhuā namāmakxtuyāni' a'ntū mila', tū'tza' tisqui'ni'ya'. 8hiPalh catīhuā nalacala'sāni' milacapītin, natamakxteka' nalacala'sāni' ā'milacapītin. Lā' palh catīhuā namāmakxtuyāni' mintakēnū, ca'a'kataxtuni' nā mincamisa. g'Casqui'ni'tit Dios que cacāsicua'lanālīlh a'ntī cachīhuā cātalīchihuīna'nāni' lā' na'orarlīyā'tit por a'ntī cālakapalayāni'. If Lā' Jesús cāhuanipā: ―Lā' iccāhuaniyāni' hui'xina'n a'ntī quilākaxmatāuj: Cacāpāxquī'tit mintā'ca'tzaca'n lā' nacāmaktāyayā'tit a'ntīn tū' cālaktzī'ncu'tunāni'. e’Lej nalakaputzayā'tit hui'xina'n a'xni'ca' ixlīhuāk nata'a'cnīni'ni'yāni' como ixnapapana'ca'n xlaca'n chuntza' makān ixtatlahuani' huan a'cta'sana'nī'n a'ntīn tahualh a'ntūn tū' stu'ncua. Cacāpāxquī'tit mintā'ca'tzaca'n Mt. 5.38‑48; 7.12 ldQ’Lej nalakaputzayā'tit hui'xina'n a'ntī lej lhūhua' ka'lhīyā'tit chuhua'j como ticāmakasputāni'. ’Lej nalakaputzayā'tit hui'xina'n a'ntī chuhua'j lītzī'mpā'na'ntit como nacalhua'nā'tit con talakaputzīt. kcO’Pero lej nalakaputzayā'tit hui'xina'n ricosnu' como tlahua'tittza' mintapāxuhuānca'n. bLej capāxuhua'tit lā' caka'lhī'tit tapāxuhuān a'xni'ca' chuntza' napātīni'nā'tit como nac a'kapūn naka'lhī'yā'tit huāk a'ntūn tzey. Huan a'ntī cātamāpātīnīyāni', nā chuntza' ixnapapana'ca'n tamāpātīnīlh huan ixa'cta'sana'nī'n Dios. zam’Napāxuhuayā'tit a'xni'ca' tachi'xcuhuī't tū' cātalaktzī'ncu'tunāni' lā' a'xni'ca' nacātamāxtunquī'yāni' quimpālacata quit huan Chi'xcu' xala' Tālhmā'n. Lā' napāxuhuayā'tit a'xni'ca' cātalakapalayāni' lā' a'xni'ca' nacātalakmaka'nāni' hua'chilh tū' tzey hui'xina'n, lā' ixlīhuāk por quimpālacata quit huan Chi'xcu' xala' Tālhmā'n. b`=’Pāxuhuayā'tit a'ntī putzapā'na'ntit ixtapuhuān Dios como xla' nacāmaktāyayāni'. ’Pāxuhuayā'tit a'ntī calhuampā'na'ntit chuhua'j como ā'calīstān napāxuhuayā'tit a'nlhā Dios māpa'ksīni'n. ,_QLā' tuncan Jesús cālaktzī'lh ī'sca'txtunu'nī'n lā' cāhuanilh: ―Pāxuhuayā'tit a'ntīn tū' ka'tla'jca'tzīyā'tit como Dios cāmāpa'ksīmā'ni'. 3^_Ixlīhuākca'n huan tachi'xcuhuī't ixtaxa'macu'tun Jesús como xla' cālīcu'chū'kō' con ixlīmāpa'ksīn. A'ntīn tapāxuhua lā' a'ntīn talakaputza Mt. 5.1‑12 L]Lā' a'ntī ixtaka'lhī huan tlajana' nā cāmātzeyīca xlaca'n. y\kJesús cātā'yujli xlaca'n de nac kēstīn lā' tachokolh a'nlhā pūsca'nan con ī'sca'txtunu'nī'n. Lā' ixuī' lhūhua' tachi'xcuhuī't de lakachu nac Judea lā' xalanī'n nac Jerusalén lā' xalanī'n ixquilhtūn mar pajtzu a'nlhā ixuanican Tiro lā' Sidón. Xlaca'n ixtachā'nī't para natakaxmata Jesús lā' para que ixcāmātzeyīni'lh ixta'jatatca'n. [)lā' Judas ixtā'tin Jacobo lā' Judas Iscariote a'ntī macamāstā'lh Jesús. Jesús cāmāsu'ni'lh lhūhua' tachi'xcuhuī't Mt. 4.23‑25 qZ[lā' Mateo lā' Tomás lā' Jacobo ixo'kxa' Alfeo lā' Simón a'ntī ixlītāpātu' ixtacuīni' Zelote Y3Xlaca'n cāhuanican Simón a'ntī ixlītāpātu' ixtacuīni' Pedro lā' Andrés ī'stancu Simón lā' Jacobo lā' Juan lā' Felipe lā' Bartolomé Xy Lā' ixlīlakalī cāta'sani'lh ī'sca'txtunu'nī'n lā' cālacsacli kalhacāujtu' lā' cāmāpācuhuīlh apóstoles. xWi Huan tamā'na chi'chini' Jesús a'lh nac lakatin kēstīn para na'orarlī. Lā' tintascac ixorarlīmā'. 8Vi Lā' xlaca'n lej ta'a'kchā'lh lā' tatzuculh talacchihuīna'n a'ntū natatlahuani' Jesús. Jesús cālacsacli kalhacāujtu' sca'txtunu'nī'n Mt. 10.1‑4; Mr. 3.13‑19 ?Uw Lā' tuncan Jesús cālaktzī'lh ixlīhuākca'n a'ntī ixtalītamacxti'li'nī't lā' huanilh huan chi'xcu': ―Castu'ncti mimacan. Huan chi'xcu' stu'ncli lā' tzeyalh ixmacan. $TA Lā' tuncan Jesús cāhuanilh: ―Na'iccākalhasqui'nīyāni' catūhuā. ¿Tuchū más minī'ni' tzē tlahuacan huan chi'chini' a'ntū pūjaxcan? ¿Chā na'ictlahua a'ntū tzey o a'ntūn tū' tzey? ¿Chā līmakuan na'icmāpūtaxtū huan chi'xcu' o na'icmāpānūni' ixlīca'tzīn? LSLā' xla' ca'tzīlh a'ntū ixtapuhuan lā' huanilh huan chi'xcu' a'ntī ixmacascōhuanī't: ―Catāqui' lā' catāya' na quilaclhpu'nanca'n. Lā' huan chi'xcu' tāquī'lh lā' tāyalh a'ntza'. 0RYLā' huan xamākalhtō'kē'ni'nī'n ley ixtamaktaka'lhmā'na Jesús a ver palh ixmātzeyīni'lh huan chi'chini' a'ntū pūjaxcan. Chuntza' tzē ixtalē'ksa'nīni'lh. @QyMaktin huampala chi'chini' de pūjaxni' a'xni'ca' Jesús tanūlh na ixlītokpānca'n israelitas lā' tzuculh māsu'yu. Lā' ixuī' a'ntza' kalhatin chi'xcu' ixmacascōhuanī't. dPANā cāhuanilh: ―Lā' quit huan Chi'xcu' xala' Tālhmā'n lā' tzē na'icmāpa'ksī a'ntū natlahuacan huan chi'chini' a'ntū pūjaxcan. Huan chi'xcu' a'ntī macascōhua ixuanī't Mt. 12.9‑14; Mr. 3.1‑6 OOLā' tanūlh na ixchic Dios lā' tēlh huan pāntzi a'ntū ixmālacnūni'canī't Dios. Hua'lh lā' nā tā'hua'lh a'ntī ixtatā'a'mā'na, a'yuj tū' minī'ni' nahua' ā'kalhatin, xmān huan cura. 'NGLā' Jesús cākalhtīlh: ―¿Chū tū' lakapūtle'kenī'ta'ntit a'ntūn tlahualh David maktin huā? Xla' lā' a'ntī ixta'a'mā'na ixtatzi'ncsmā'na. MLā' makapitzīn huan fariseosnu' cākalhasqui'nīlh: ―¿A'chī' scujpā'na'ntit huan chi'chini' a'ntū pūjaxcan? Tū' līmakuan. ML Maktin huā lakatin chi'chini' a'ntū ixpūjaxcan a'xni'ca' Jesús ixtalatlā'huan nac cā'tacuxtu lā' ī'sca'txtunu'nī'n tatē'ī'lh pātin pātū tza'ksa'. Lā' tuncan tapa'sli lā' tahua'lh. OK'Lā' nā chuntza' a'ntī quilhca'tzīlh xaxcān uva a'ntū makāntza' xcu'tanī't, tū' catilakatīlh xaxcān uva a'ntū tū' lej makān xcu'tanī't. Nahuan: “Más tzey huan xakōlūhua'”.&JE&U'tza' nalīmojōcan xasāsti' xaxcān uva nac xasāsti' ko'xka' lā' a'xni'ca' naxcu'tan huan xaxcān, huan ko'xka' nataxtō'nka lā' tū' catitaxtī'tli. )IK%Lā' huan xaxcān uva a'ntū tūna'j xcu'tan nīn tintī' catimojōlh nac xakōlūhua' ixko'xka' borrego. Namojōcan nac xasāsti' ko'xka' lā' chuntza' a'xni'ca' naxcu'tan, tū' catipankli huan ko'xka'. Chuntza' tū' catipāxcatlalh huan ko'xka' lā' tū' catitaxtulh huan xaxcān uva. H $Nā chuntza' cāhuanilh huā'mā' a'ntū lītalacastuca: ―Tintī' nachu'cu xasāsti' ixlu'xu' para nalīlactza'pa' huan xamasni'. Palh chuntza' ixtlahuaca tū'tza' tzey huan xasāsti' lu'xu' lā' huan līlactza'pa'n más palha' que huan xamasni'. SG#Namin lakatin chi'chini' a'xni'ca' nalē'ncan huan squi'nīni' lā' a'xni'ca' natalakaputza ixamigos lā' tū' catitahuā'yalh. A'xni'ca Jesús cāhuanilh huā'mā', ixlīchihuīna'mā'ca māni' xla'. )FK"Lā' Jesús cākalhtīlh: ―¿Chā natalakaputza huan a'ntī cākantāyacan a'nlhā tapūchahuamā'ca? Līhuan huī' huan squi'nīni', tū' talakaputza. E!Lā' tuncan xlaca'n takalhasqui'nīlh Jesús: ―Lā' huan a'ntī tastālani'lh Juan, tū' tahuā'yan a'xni'ca' lej tatlahua ixoraciónca'n. Lā' nā chuntza' huan fariseosnu'. Lā' misca'txtunu'nī'n pō'ktu tahuā'yan lā' tako'tnūn. Lā' ¿a'chī'? ~~u}} |e{{JzzPyxxww5v tsrqppnmm[mkjjih1gfteadXcbaj``3__^I] \v[ZZ=YmXXnWV(U1TSSRPOO NMM]L\KJJ#IKHGG:FYEDCBBA@@?e>=<::&98)7o66'593210//x.>--++M**\)j(\'&&J%$$K#"!y!" 5N7]>Y  ,`G|[> s9 %A'xni'ca' Jesús chihuīna'nkō'lh, kalhatin fariseo huanilh que catā'a'lh tā'huā'yan na ixchic. Lā' Jesús tanūlh lā' tahuī'lh huā'yan. r+ $Palh hui'x pāstaca' a'ntūn tzey lā' palh tlahua'ya' a'ntūn tzey, ū'tza' nala hua'chi lakatin pūmaksko a'ntū xa'nca maksko mintej. Jesús cālacaquilhnīlh huan fariseosnu' lā' huan xamākalhtō'kē'ni'nī'n ley Mt. 23.1‑36; Mr. 12.38‑40; Lc. 20.45‑47 ~qu #Cuenta catlahua' que tū' natzucuya' pāstaca' a'ntūn tū' tzey, porque chuntza' tūlalh catitlahua' a'ntūn tzey. p1 "Palh tū' tampi'lhīni'nā'tit lā' palh laktzī'nā'tit a'ntūn tamaclacasqui'n ā'makapitzīn, ū'tza' hua'chilh tzey milakastapunca'n lā' hua'chilh huāk xkakana' na mimacni'ca'n. Lā' palh xmān laktzī'nā'tit a'ntū maclacasqui'nā'tit hui'xina'n mē'cstuca'n, lej lactampi'lhni' lanī'ta'ntit. Lā' ū'tza' hua'chilh tū' tzey milakastapunca'n lā' hua'chilh huāk cā'pucsua' na mimacni'ca'n. Go !Lā' Jesús cāhuanipā: ―Tintī' māquilhtī ixpūmaksko lā' namātze'ka o nahui'lī ixtampīn cajón. Namā'ca' cā'lakuān para que chuntza' a'ntī natatanū tzē natalaktzī'n. n# ’Lā' nā a'xni'ca' nalaccāxtlahuakō'can, xlaca'n a'ntī ixtahui'lāna' huan nac cā'lacchicni' a'nlhā huanican Níneve natatāya lā' nacātalē'ksa'nīni'nāni' hui'xina'n a'ntī hui'lāna'ntit chuhua'j. Nacātalē'ksa'nīni'nāni' como xlaca'n taxtāpalīlh ixtapāstacna'ca'n a'xni'ca' milh Jonás lā' lī'a'cta'sana'lh ixtachihuīn Dios. Lā' hui'xina'n tū' xtāpalī'tit mintapāstacnaca'n a'xni'ca' quit ica'cta'sana'lh. Lā' quit ā'chulā' ictasqui'nī que Jonás. Huan pūmaksko Mt. 5.15; 6.22‑23 Hm  Namin huan chi'chini' a'xni'ca' nacālaccāxtlahuakō'can ixlīhuākca'n tachi'xcuhuī't xala' nac huā'mā' quilhtamacuj. Lā' a'xni'ca'tza' huan reina a'ntī ixmāpa'ksīni'n nac Saba natāya lā' nacālē'ksa'nīni'nāni'. Nacālē'ksā'nīni'nāni' xla' porque xla' kaxmatli a'ntū hualh Salomón. Makat ixuanī't ixchic huan reina lā' milh kaxmata Salomón. Lā' quit ā'chulā' ictasqui'nī que Salomón lā' tū' quinkaxpa'tcu'tunā'tit. [l/ Lā' a'ntū pātle'keni'lh Jonás cāmāsu'ni'lh ixlīmāpa'ksīn Dios xalanī'n nac Nínive. Lā' nā chuntza' a'ntū napātle'keni' huan Chi'xcu' xala' Tālhmā'n nacāmāsu'ni'yāni' ixlīmāpa'ksīn Dios. k Huan tachi'xcuhuī't ā'chulā' talaktakēstokli Jesús lā' xla' tzuculh chihuīna'n lā' hualh: ―Hui'xina'n huā'tzā' tū' tzey. U'tza' līsqui'nā'tit lakatin lē'cnīn. Lā' xmān nacātamāsu'ni'yāni' lē'cnīn hua'chi a'ntū pātle'keni'lh Jonás. `j9 Lā' Jesús hualh: ―¡A'chulā' natalīpāxuhua a'ntīn takaxmata lā' ta'a'cnīni'ni' a'ntū huan Dios lā' ta'a'kahuāna'ni'! Huan tachi'xcuhuī't tasqui'nli lakatin lē'cnīn Mt. 12.38‑42; Mr. 8.12 bi= Lā' a'xni'ca' Jesús ixcāhuanimā' huā'mā', kalhatin puscāt na ixlaclhpu'nanca'n tachi'xcuhuī't ta'salh lā' hualh: ―¡Līpāxūj huan puscāt a'ntī mālacatuncuīnī'ta'ni' lā' a'ntī mātziquī'ni'! $hA Lā' tuncan na'a'n nacātē ā'kalhatojon tlajana'nī'n más xaca'tzanca'tzīnī'n. Lā' ixlīhuākca'n natatanū natalatahui'la na ixchakān huan chi'xcu'. Lā' chuntza' ā'chulā' na'a'nīni' huan chi'xcu' que a'xni'ca' ixka'lhī xmān kalhatin tlajana'. Xastu'ncua' tapāxuhuān g ’Lā' a'xni'ca' nataspi'ta, nakaksa huan chi'xcu' hua'chi lakatin chic a'ntū scayancyā lā' xa'nca pa'lhnancanī't. fw Lā' Jesús cāhuanipā: ―A'xni'ca' lakatin tlajana' nataxtu de huan chi'xcu', nalatā'kchoko a'nlhā cā'scōhua lā' naputza a'nlhā najaxa. Lā' a'xni'ca' tū' kaksa a'nlhā najaxa, napuhuan: “Na'ictaspi'tchoko a'nlhā ictaxtulh”. 5ec ’A'ntīn tū' tapa'ksīcu'tun con quit, ū'tza' quintā'ca'tza. Lā' a'ntīn tū' quintā'scuja, ū'tza' lactlahuana'n. Taspi'tchoko huan tlajana' Mt. 12.43‑45 d3 Pero palh namin ā'kalhatin más xatli'hui'qui, ū'tza' natlaja lā' namaklhtī ixlīcā'n a'ntū līpāhuan lā' namālacpitzi a'ntū namaklhtī. @cy ’A'xni'ca' maktaka'lhmā' ixchic kalhatin chi'xcu' a'ntī tli'hui'qui lā' a'ntī ka'lhī līcā'n a'ntū nalīmaktāyacan, tuntū' catipātle'keni'lh catūhuā a'ntū ixla'. Hb  Quit iccālīmāxtu tlajana'nī'n por ixlīmāpa'ksīn Dios. Lā' huā'mā' ū'tza' huanicu'tun que Dios cāmāsu'ni'yāni' a'nchī tzuculhtza' māpa'ksīni'n huā'tzā' nac cā'ti'ya'tna'. a Palh quit iccālīmāxtu huan tlajana'nī'n ixlīmāpa'ksīn Beelzebú, ¿tichū ixlīmāpa'ksīn taka'lhī xlaca'n a'ntīn tatapa'ksī con hui'xina'n lā' talīmāxtu tlajana'? Chuntza' māni' xlaca'n talīmāsu'yu que tū' stu'ncua' a'ntū quilālē'ksa'nāuj. `! Chuntza' palh tatapitzi xlaca'n a'ntīn tatapa'ksī con Satanás lā' lītā'ca'tza tala, ¿chī nalīka'lhī ixlīmāpa'ksīn Satanás? Iccāhuaniyāni' huā'mā' como hui'xina'n quilāhuaniyāuj que quit iclīmāxtulh huan tlajana' por ixlīmāpa'ksīn Beelzebú. _  Lā' xla' ixca'tzī a'ntū xlaca'n ixtapuhuan lā' cāhuanilh: ―Palh huan pūchihuīna'nī'n tatapitzi lā' talāsta'la, tūla tamāpa'ksīni'n makān. Natalāmāsputūkō'. Lā' palh tatapitzi lā' natalātucsa lītā'timīn nā natalāmāsputūkō'. x^i Lā' a'makapitzīn ixtalīlaktzī'ncu'tun Jesús lā' ixtasqui'ni' lakatin lē'cnīn xala' nac a'kapūn. ]) pero makapitzīn tahualh: ―Huā'mā' chi'xcu' cālīmāxtu huan tlajana'nī'n ixlīmāpa'ksīn Beelzebú a'ntī xapuxcu' huan tlajana'ni'n. ]\3 Jesús ixmāxtuni'mā' de huan chi'xcu' huan tlajana'. U'tza' ixmakakō'ko'nī't. Lā' a'xni'ca' taxtulh huan tlajana', tzētza' ixchihuīna'n huan kō'ko'. Lā' huan tachi'xcuhuī't talē'cnīlh huā'mā' G[ Hui'xina'n a'yuj tū' lacuan pero ca'tzīyā'tit que tzē namaxquī'yā'tit lē'ksajna' xatzey mincamana'ca'n. Lā' ā'chulā' minTāta'ca'n a'ntī hui'lacha' nac a'kapūn nacāmaxquī' Espíritu Santo a'ntī tasqui'ni'. Ixtahuan que Jesús ixka'lhī ixlīmāpa'ksīn huan ko'ti'ti' Mt. 12.22‑30; Mr. 3.19‑27 TZ! Lā' ¿chu namaxquī'ya' lakatin cūlūtl palh squi'ni'yāni' ka'lhuā't? VY% ’Ixlīca'tzan kalhatin de hui'xina'n a'ntī xatāta', ¿chu namaxquī'ya' chihuix mincaman a'xni'ca' squi'ni'yāni' pāntzi? Lā' ¿chu namaxquī'ya' lakatin lūhua' palh squi'ni'yāni' squī'ti'? X5 Chuntza' a'ntī nasqui'n, xla' namaklhtīni'n; lā' a'ntī naputza, xla' nakaksa; lā' a'ntī nalīmacasā'nan huan mākalhcha, namālaquī'ni'can. pWY ’Chuntza' iccāhuaniyāni': Casqui'ni'tit Dios lā' xla' nacāmaxquī'yāni'. Lā' caputzatit a'ntū Dios cāmaxquī'cu'tunāni' lā' nakaksā'tit. Lā' calīmacasā'na'ntit huan mākalhcha lā' nacātamālaquī'ni'yāni'. {Vo ’Iccāhuaniyāni' que a'yuj mi'amigo tū' catāquī'cu'tulh para namaxquī'yāni' catūhuā a'yuj lī'amigo hui'xina'n, pero natlahua para que tū' namājiclhuī'ya' ā'chulā' lā' namaxquī'yāni' ixlīhuāk a'ntū maclacasqui'na'. U  Lā' calīhui'līuj que xla' desde ixchakān chic nakalhtīyāni': “Tū' caquimāmakchuyi'. Lacchōyātza' huan mākalhcha lā' quilīhuākca'n iclhtatamā'naujtza'. Lā' tūla ictāquī' para na'icmaxquī'yāni' nīn tuntū'”, nahuaniyāni' mi'amigo. qT[ porque chuna'j quilakchilh kalhatin qui'amigo na quinchic lā' tū' icka'lhī a'ntū na'icmāhuī'”. cS? Nā Jesús cāhuanilh: ―Calīhui'līuj que kalhatin de hui'xina'n ka'lhīyā'tit kalhatin mi'amigoca'n. Lā' i'tāt tzī'sa napina' na ixchic lā' nahuani'ya': “Amigo, caquimāpāhua'xtuni' mactu'tun pāntzi iRK Lā' caquilāmāsputūnu'ni'uj quintalaclē'i'ca'n como nā quina'n iccāmāsputūnu'ni'yāuj a'ntī quincātalaclē'ni'yāni'.Tū' camakxtekti naquincāpātle'keni'yāni' a'ntū naquincāmātlahuīyāni' talaclē'i'. TQ! Caquilāmaxquī'uj quilīhua'tca'n a'ntū na'icua'yāuj lakalīyān. NP Lā' Jesús cāhuanilh: ―A'xni'ca' kalhtō'ka'yā'tit, chuntza' nahua'nā'tit:QuinTāta'ca'n a'ntī hui'lachi nac a'kapūn, ca'a'cnīni'ni'ca'.Camilh a'xni'ca' natzucuya' nacāmāpa'ksī'kō'ya' huan tachi'xcuhuī't.Catlahuaca mintapuhuān huā'tzā' nac ti'ya't chu a'cxtim hua'chi nac a'kapūn. O  Maktin huā Jesús ixkalhtō'ka'mā' nac lakatin lugar. Lā' a'xni'ca' kalhtō'ka'kō'lh, kalhatin ī'sca'txtunu' huanilh: ―Māpa'ksīni', caquilāmāsca'tīuj a'nchī kalhtō'ka'can hua'chi cāmāsca'tīlh ī'sca'txtunu'nī'n Juan huan Mā'kpaxīni'. rN] *Pero a'nan a'ntū más tasqui'nī. María lacsacnī't a'ntū más tzey lā' tintī' catimaklhtīlh.yMk )Lā' Jesús kalhtīlh: ―Marta, hui'x māmakchuyīya' lā' lej lē'capina' milītlōt lā' ā'catūhuā. lLQ (Lā' Marta tamakchuyīlh como lej ixka'lhī ixlītlōt lā' laktapajtzūlh Jesús lā' huanilh: ―Māpa'ksīni', ¿tū' lītamakchu'yi' nīn tuntū' que quintā'tin quimāchokoni'kō' lītlōt? Cahua'ni' que caquimaktāyalh. K 'Marta ixka'lhī ixtā'tin a'ntī ixuanican María. Lā' xla' tahui'lh na ixtojon Jesús para nakaxmatni' a'ntū xla' ixmāsu'yumā'. J% &Jesús tēlh ixtej lā' chā'lh nac lakatin cā'lacchicni'. Lā' a'ntza' kalhatin puscāt, a'ntī ixuanican Marta, mānūlh na ixchic. 3I_ %Lā' huan xamākalhtō'kē'ni' ley hualh: ―A'ntī lakalhu'malh. Lā' Jesús huanilh: ―Capit lā' catlahua' chu a'cxtim. Jesús a'lh na ixchic Marta lā' María =Hs $Lā' Jesús huanilh huan xamākalhtō'kēni' ley: ―Chuhua'j caquihua'ni', ¿tichū de huā' tamā'na kalhatu'tun puhua'na' māsu'yulh a'nchī pāxquī'lh huan takāhuī'n? G  #Lā' ixlīlakalī tuncuīlh a'xni'ca' huan samaritano ixa'mā'tza', maxquī'lh tumīn huan ixtēcu' mesón lā' huanilh: “Camaktaka'lhti huā' ī'tza'ca'. Lā' palh tū' a'cchā'n huā' tumīn, na'icmaxquī'yāni' ixlaktapalh a'xni'ca' na'icchimpala”. nFU "Lā' tuncan tapajtzūlh huan chi'xcu' lā' līcu'chū'lh aceite lā' līcu'chu'ni' a'nlhā ixmātakāhuī'canī't. Lā' hui'līni'lh vendaje. Lā' tuncan kēhui'līlh ixburro lā' pūlē'lh nac mesón lā' a'ntza' maktaka'lhli. eEC !’Lā' a'xni'ca' milh kalhatin xala' nac Samaria, xla' laktzī'lh lā' lakalhu'malh. D Nā tētaxtulh kalhatin ixmaktaka'lhna' xaka'tla' lītokpān. Lā' a'xni'ca' laktzī'lh huan chi'xcu', nā xti'li'maka'lh. C Chuntza' pātle'kelh que ixa'mā' nac huā'mā' tej kalhatin sacerdote. Lā' a'xni'ca' laktzī'lh huan chi'xcu', xmān xti'li'maka'lh. B/ Lā' tuncan Jesús kalhtīlh: ―Ixuī' kalhatin chi'xcu'; ixtaxtunī't de nac Jerusalén lā' ixa'mā' nac Jericó. Lā' huan ka'lhāna'nī'n tachi'palh lā' tamakka'lhankō'lh hasta ixlu'xu' a'ntū ixlhakā'nī't. Tatucsli lā' ta'a'lh. Tamakxtekli xa'a'ctzincsni'. &AE Lā' huan xamākalhtō'kē'ni' ley māpūtaxtūcu'tulh ixlīkalhasqui'nīn lā' huanilh Jesús: ―¿Tichū ā'makapitzīn a'ntī xa'iccāpāxquī'lh? @ Lā' tuncan Jesús huanilh: ―Xa'nca kalhtīni'nī'ta'. Palh chuntza' natlahua'ya', naka'lhīya' minquilhtamacuj para pō'ktu. 6?e Huan xamākalhtō'kē'ni' ley kalhtīni'lh: ―“Capāxqui' huan Māpa'ksīni' a'ntī minDios con ixlīhuāk mi'a'clhcunuc lā' con ixlīhuāk milīca'tzīn lā' con ixlīhuāk mifuerza lā' con ixlīhuāk mintapāstacna'. Lā' cacāpāxqui' ā'makapitzīn hua'chi pāxquī'ca'na' mē'cstu”. l>Q Lā' Jesús kalhtīlh: ―¿Tuchū tatzo'kni' na ixley Moisés? ¿Chichū lakapūtle'ke'ya'? n=U Lā' tuncan kalhatin xamākalhtō'kē'ni' ley tāyalh lā' tā'chihuīna'lh Jesús para nalīlaktzī'n. Lā' kalhasqui'nīlh: ―Mākalhtō'kē'ni', ¿tuchū na'ictlahua para que na'icka'lhī quinquilhtamacuj para pō'ktu? < Iccāhuaniyāni' que lhūhua' a'cta'sana'nī'n lā' reyes ixtalaktzī'ncu'tun huā'mā' a'ntū hui'xina'n laktzī'nā'tit, lā' tū' talaktzī'lh. Lā' ixtakaxmatcu'tun a'ntū kaxpatā'tit, lā' tū' takaxmatli. Huan tzeyā chi'xcu' xala' nac Samaria %;C Lā' tuncan talakspi'tli lā' cāhuanilh ī'sca'txtunu'nī'n xmān xlaca'n: ―Līpāxūj huan a'ntīn talaktzī'n a'ntū hui'xina'n laktzī'nā'tit. /:W Lā' nā Jesús hualh: ―Quintāta' quimacamaxquī'kō'lh ixlīhuāk a'ntū a'nan. Tintī' ca'tzī a'nchī huanī't ixO'kxa' Dios, xmān Dios xaTāta'. Lā' tintī' ca'tzī a'nchī huanī't quinTāta' Dios, xmān quit a'ntī ixO'kxa'. Nā nataca'tzī xlaca'n a'ntī na'iccāmālacsu'yu. w9g Lā' tuncan Jesús ka'lhīlh tapāxuhuān por huan Espíritu Santo lā' Jesús kalhtō'ka'lh: ―Quintāta', hui'x māpa'ksīni'na' nac a'kapūn lā' nac ti'ya't. Icmaxquī'yāni' pāxcatca'tzī como cāmāsu'ni'nī'ta' huan a'ntīn tasca'tcu'tun ū'tza' a'ntū ixcāmātzē'kni'nī'ta' huan a'ntī lej lakskalalhna'. U'tza' tla'hua' chu a'nchī mintapuhuān. j8M Tū' calīpāxuhua'tit xmān porque huan tlajana'nī'n ta'a'cnīni'ni'yāni'. Calīpāxuhua'tit como hui'xina'n kalhlaka'ī'tit lā' Dios cālakapasāni' hua'chi ixcamana'. Jesús lej pāxuhualh Mt. 11.25‑27; 13.16‑17 :7m Iccāmaktaka'lhāni' para que mintā'ca'tzaca'n tūlalh caticātlajani'. Lā' iccāmaxquī'nī'ta'ni'tza' līmāpa'ksīn para que natlajakō'yā'tit ixlīmāpa'ksīn Satanás. 6 Lā' Jesús cāhuanilh: ―U'huē. Quit iclaktzī'lh a'xni'ca' tlajaca Satanás. Tasu'yulh hua'chi lakatin makli'pni'. 65e Huan tu'tumpu'xamacāuj tataspi'tli con tapāxuhuān. Lā' tahuanilh: ―Māpa'ksīni', hasta huan tlajana'nī'n quincāta'a'cnīni'ni'n ixpālacata milīmāpa'ksīn. S4 Lā' Jesús cāhuanilh ī'sca'txtunu'nī'n: ―A'ntī cākaxmatni'yāni' hui'xina'n, xla' naquinkaxmata. Lā' a'ntī nacālakmaka'nāni' hui'xina'n, chuntza' naquilakmaka'n nā quit. Lā' a'ntī naquilakmaka'n quit chuntza' nalakmaka'n Dios como ū'tza' a'ntī quimacamilh. Tataspi'tli huan tu'tumpu'xamacāuj chi'xcuhuī'n "3= Lā' hui'xina'n xalanī'n nac Capernaum, ¿chā puhua'nā'tit palh napinā'tit nac a'kapūn como lej tzey hui'xina'n? Napinā'tit hasta nac pūpātīn. 2 ’A'xni'ca' Dios nalaccāxtlahuakō', hui'xina'n ā'chulā' nacātamāpātīnīyāni' que xalanī'n nac Tiro lā' nac Sidón. 41a Lā' Jesús cāhuanipā: ―¡Xāntila'yā'tit hui'xina'n xalanī'n nac Corazín! Lā' ¡xāntila'yā'tit xalanī'n nac Betsaida! Nalakaputza'yā'tit porque tū' kalhlaka'ī'tit. Lej tlahuacanī't lē'cnīn na milaclhpu'nanca'n. Lā' palh ixcātlahuacancha' cahuā huā' tamā'na lē'cnīn nac huan cā'lacchicni' Tiro lā' nac Sidón, makāntza' ixtaxtāpalīlh ixtapāstacna'ca'n. Lā' xlaca'n ixtalhakā'lh tzi'tze'ke ixlu'xu'ca'n lā' ixcā'a'cpūmacaca lhca'ca'n lā' chuntza' ixtatasu'yulh que lej ixtalakaputza ixpālacata ixtalaclē'i'ca'n. L0 ’Iccāhuaniyāni' que a'xni'ca' Dios nalaccāxtlahuakō', más nacāmāpātīnī xalanī'n huanmā' cā'lacchicni' que xalanī'n nac Sodoma. A'ntīn tū' ta'a'kahuāna'n Mt. 11.20‑24 / “Lā' huan pokxni' xala' ā'tzā' a'ntū quincātantūpasanī'ta'ni' na'ictincxyujuyāuj lā' ū'tza' huanicu'tun que hui'xina'n laclīpinā'tit. Lā' caca'tzī'tit huā'mā', que hui'xina'n laktzī'nī'ta'ntittza' a'nchī Dios māpa'ksīni'n”. .- Lā' palh nachipinā'tit nac lakatin cā'lacchicni' lā' tū' lacasqui'ncan natachokoyā'tit, napimpalayā'tit nac tej lā' nacāhuani'yā'tit: -+ Nacāmātzeyīyā'tit a'ntī ta'ī'tza'ca'n a'ntza' lā' nacāhuani'yā'tit tachi'xcuhuī't: “Laktzī'mpā'na'ntit ixlīmāpa'ksīn Dios”. !,; ’A'xni'ca' nachipinā'tit nac lakatin cā'lacchicni' a'nlhā nacātamānūyāni' nac chic, chu a'ntū nacātalakahui'līni'yāni nahua'yā'tit. U+# Natachokoyā'tit nac lakatin chic lā' chu a'ntū nacātalakahui'līyāni', nahua'yā'tit lā' nako'tnu'nā'tit como a'ntī scuja ka'lhī nahuā'yan. Tū' tilactā'kchokoyā'tit pūtunu' cā'lacchicni'. *% Lā' palh a'nan a'ntīn takalhlaka'ī', Dios nasicua'lanālī; lā' palh tintī' a'ntīn takalhlaka'ī', Dios tū' caticāsicua'lanālīlh. B)} ’Lā' a'xni'ca' natanūyā'tit nac lakatin chic a'nlhā natachokoyā'tit, pū'la nacāhuaniyā'tit: “Dios cacāsicua'lanālīni' a'ntī hui'lā'na'ntit nac huā'mā' chic”. %(C Tū' tilīpinā'tit nīn morral, nīn pūtumīn, nīn huarache. Lā' tū' titakoxīyā'tit nac tej a'xni'ca' natā'chihuīna'nā'tit a'ntī pātle'kemā'. z'm Capitit. Cuenta catlahua'tit. Iccāmacā'nāni' hua'chi xalakska'tā'n borregos na ixlaclhpu'nanca'n misinī'n. & Lā' Jesús cāhuanilh: ―Lej stu'ncua' a'ntū iccāhuaniyani'. Lhūhua' a'nan a'ntīn tūna'j takalhlaka'ī' pero tū' a'nan lhūhua' a'ntī natamāsu'ni' xlaca'n. U'tza' hua'chi a'xni'ca' lej la cuxi' lā' tintī' tasācua'. Lā' Dios hua'chi ixtēcu' huan cuxi'. U'tza' nalīkalhasqui'nīyā'tit Dios que cacāmacamilh chi'xcuhuī'n para natamāsu'ni' a'ntīn tūna'j takalhlaka'ī. >% w A'calīstān huan Māpa'ksīni' cālacsacli tu'tumpu'xamacāuj chi'xcuhuī'n xtunc huampala lā' cāmacā'lh kalhatu'yūn. Ixtapū'lani' nac cā'lacchicni' lā' chuxalhā ixa'mā'. ]$3 >Lā' Jesús huanilh: ―A'ntī natzucu laklhkāna'n lā' tuncan natalakspi'ta ixkēn, tūla xa'nca laklhkāna'n. Nā chuntza' tū' minī'ni' palh hui'x natā'scuja Dios como taspi'tcu'tuna' na minchic.#5 =Lā' tuncan huanilh ā'kalhatin: ―Māpa'ksīni', icstālani'cu'tunāni', pero pū'la ica'ncu'tun na quinchic para na'icuan ica'nā ā'tzā'. 8"i <Lā' Jesús kalhtīlh: ―Xlaca'n a'ntīn tū' takalhlaka'ī' tzē natamā'cnū mintāta'. Hui'x capit lā' cacāmāsu'ni' huan tachi'xcuhuīt a'nchī nātalīpūtaxtu. /!W ;Lā' Jesús huanilh ā'kalhatin: ―Caquistālani'. Lā' xla' kalhtīlh: ―Māpa'ksīni', caquimakxtekti na'ictahui'la na quinchic hasta que nanī quintāta'. T ! :Lā' Jesús kalhtīlh: ―Huan tanqui'hui' taka'lhī ixlhu'cu'ca'n lā' huan spūnnu' taka'lhī ixmāsekca'n. Lā' quit huan Chi'xcu' xala' Tālhmā'n lā' quit tū' icka'lhī a'nlhā na'iclhtata.  9A'xni'ca' ixta'a'mā'na nac tej, kalhatin chi'xcu' huanilh Jesús: ―Quit na'icstālani'yāni' chu xalhā napina'.   8Quit huan Chi'xcu' xala' Tālhmā'n lā' quit tū' ictimilh para na'iccāmāsputūkō' ixquilhtamacujca'n tachi'xcuhuī't. Icmilh para na'iccāmāputaxtū. Lā' tuncan ta'a'lh nac ā'lacatin cā'lacchicni'. A'ntī tastālani'cu'tulh Jesús Mt. 8.19‑22 9 7Lā' tuncan Jesús cālaktalakspi'tli lā' cālacaquilhnīlh. Hualh: ―Hui'xina'n tū' ca'tzī'yā'tit que tū' tzey a'nchī pāstacna'nā'tit. }s 6Lā' a'xni'ca' huan sca'txtunu'nī'n Jacobo lā' Juan talaktzī'lh huā'mā', tahuanilh: ―Māpa'ksīni', ¿chā lacasqui'na' na'icmāyujūyāuj macscut de nac a'kapūn para que natasputkō' xlaca'n hua'chi tlahua'lh huan a'cta'sana' Elías? q[ 5lā' huan xalanī'n a'ntza' tū' tamānūcu'tulh na ixchicca'n como ixtasu'yu ixa'mā' nac Jerusalén. 7g 4Cāmāpū'līlh ā'makapitzīn ī'sca'txtunu'nī'n lā' ta'a'lh nac lakatin ti'na'j cā'lacchicni' para nataputza a'nlhā natalhtata. Huan cā'lacchicni' xala' nac Samaria, |q 3A'xni'ca' ixmimā' huan chi'chini' a'xni'ca' Jesús ixa'lh nac a'kapūn, līhui'līlh na'a'n nac Jerusalén. 4a 2Lā' Jesús cāhuanilh: ―Tū' tihua'nā'tit chuntza' porque a'ntīn tū' quintā'ca'tzaca'n, xla' quincāmaktāyayāni'. Jesús cālacaquilhnīlh Jacobo lā' Juan {o 1Tuncan Juan huanilh: ―Mākalhtō'kē'ni', iclaktzī'nī'tauj kalhatin a'ntī ixcāmāxtumā' huan tlajana'nī'n con milīmāpa'ksīn. Lā' icuaninī'tauj que tū'tza' catlahualh chuntza' como tū' quincātā'latlā'huanāni' quina'n. ?w 0lā' cāhuanilh: ―Chuxatī a'ntīn tatapa'ksī con quit lā' ū'tza' natalīpāxquī' kalhatin ti'na'j ka'hua'chu hua'chi huā'mā' ka'hua'chu, ū'tza' chu a'cxtim hua'chilh quintapāxquī'. Lā' chuxatī a'ntī quintapāxquī', nā tapāxquī' huan a'ntī quimacamilh lā' tū' xmān quit. Lā' a'ntīn tū' ka'tla'jca'tzī na milaclhni'ca'n, ū'tza' a'ntī tasqui'nī na ixlacapūn Dios. A'ntī quincāmaktāyayāni' Mr. 9.38‑40  /Lā' Jesús cuenta tlahualh a'nchī ixtapāstacna'mā'na. Lā' tuncan macachi'palh kalhatin ka'hua'chu lā' yāhualh na ixpāxtun {o .Lā' tuncan huan sca'txtunu'nī'n tatzuculh talacchihuīna'n ixpālacata tichū de xlaca'n más tasqui'nī. r] -Lā' huan sca'txtunu'nī'n tū' tamāchekxīlh a'ntū cāhuanilh como xtunc ixtapāstacmā'na. Lā' tū' ixtakalhasqui'nīcu'tun a'ntū ixuanicu'tun como ixtajicua'n. ¿Tichū más xatasqui'nī? Mt. 18.1‑5; Mr. 9.33‑37 $A ,―Xa'nca cakaxpa'ttit lā' tū' tipātza'nkāyā'tit; quit huan Chi'xcu' xala' Tālhmā'n lā' naquimacamāstā'can na ixmacanca'n tachi'xcuhuī't. s_ +Lā' ixlīhuākca'n talē'cnīlh ixlīka'tla' Dios. Jesús māca'tzīnīni'mpā ixpūnīn Mt. 17.22‑23; Mr. 9.30‑32 Līhuan ixlīhuākca'n talē'cnīlh ixpālacata a'ntū Jesús tlahualh, xla' cāhuanilh ī'sca'txtunu'nī'n: lQ *Lā' a'xni'ca' huan ka'hua'chu ixlaktapajtzūmā' Jesús, huan tlajana' māyujūlh nac ti'ya't lā' makaxtacnānīpā. Lā' Jesús lacaquilhnīlh huan tlajana'. Lā' mātzeyīlh huan ka'hua'chu lā' maxquī'pā ixtāta'. R )Jesús kalhtīlh: ―¡Hui'xina'n tachi'xcuhuī't a'ntīn tū' xa'nca pāstacna'nā'tit lā' tū' kalhlaka'ī'yā'tit! ¿Hasta lhānīn na'iccātā'latahui'layāni' hui'xina'n para que namāchekxī'yā'tit? Lā' ¿hasta lhānīn na'iccātāyani'yāni' hui'xina'n a'nchī huanī'ta'ntit? Calī'ta' huā'tzā' minka'hua'chu. lQ (Iccāhuanilhtza' misca'txtunu'nī'n que ixtamāxtuni'lh huan tlajana' pero tūlalh tamāxtuni'lh.  'Lā' lakatin tlajana' chi'pa lā' makata'sa lā' palha' xpipi lā' kalhpupu. Lā' makaxtacnānī lā' lej jicslīhua' nataxtuni'. L  &Lā' tuncan kalhatin chi'xcu' na ixlaclhni'ca'n lej palha' huanilh: ―Mākalhtō'kē'ni', icsqui'ni'yāni' lakatin talakalhu'mān. Capit laktzī'na' qui'o'kxa' porque xmān ixa'cstu icka'lhī. ~ u %Ixlīlakalī huampala, a'xni'ca' tataxtucha' de huan kēstīn, līlhūhua' tachi'xcuhuī't tapāxtokli Jesús.   $A'xni'ca' huankō'lh huan tachihuīn, talaktzī'lh que ixa'cstu ixuī' Jesús. Ca'cs tatāyalh lā' tū' tahualh nīn tuntū' a'ntū ixtalaktzī'nī't. Jesús mātzeyīlh kalhatin ka'hua'chu a'ntī ixka'lhī huan tlajana' Mt. 17.14‑21; Mr. 9.14‑29 ! ; #Lā' tuncan takaxmatli lakatin tachihuīn nac huan poklhnu' lā' hualh: ―U'tza' huā'mā' qui'O'kxa' lā' lej icpāxquī'. Cakaxpa'ttit a'ntū huan.  "Līhuan ixchihuīna'mā', milh lakatin poklhnu' lā' cālīmacxti'li'ca. Tajicua'lh a'xni'ca' ta'u'cxca'tzīlh na ixchakān poklhnu'. ;o !A'xni'ca' huā'mā'na chi'xcuhuī'n ixtamakxtekmā'na Jesús, Pedro huanilh: ―Mākalhtō'kē'ni', ¡xalītzey hui'lāna'uj ā'tzā! Na'ictlahuayāuj lakatu'tun mū'xta'ka'; lakatin mila', ā'lakatin ixla' Moisés lā' ā'lakatin ixla' Elías. Chuntza' hualh Pedro como tū' ixca'tzī a'ntū ixuan. A{ Pedro lā' a'ntī cātā'a'lh a'yuj lej ixtalhtatacu'tun pero lakahuan ixtahui'lāna' lā' talaktzī'lh a'nchī xkakalh Jesús lā' huan kalhatu' chi'xcuhuī'n a'ntī ixtatā'yāna'.  lā' cālītamacxti'li'lh xkakana'. Lā' ixtatā'chihuīna'mā'na a'nchī Jesús napātīni'n lā' nanī nac Jerusalén. - Lā' tuncan tatasu'yulh kalhatu' chi'xcuhuī'n lā' ixtatā'chihuīna'mā'na Jesús. Xlaca'n Moisés lā' Elías a'ntī makāntza' ixtanīnī't ' Lā' līhuan Jesús ixtlahuamā' oración, xla' taxtāpalīlh lā' xtunc ixtasu'yu ixlacan. Lā' lej smu'yonko' lalh ixlu'xu' hasta xkakalh. ) Hua'chi ixlīlakatzeyan chi'chini' Jesús tō'ca'lh nac lakatin kēstīn para natlahua oración. Tatā'a'lh Pedro lā' Jacobo lā' Juan. / Iccāhuaniyāni' a'ntū stu'ncua'. A'nan makapitzīn a'ntīn tahui'lāna' huā'tzā' chuhua'j lā' xlaca'n tū' catitanīlh a'xni'ca' tūna'j natalaktzī'n ixlīmāpa'ksīn Dios lā' a'nchī namāpa'ksīni'nkō' ixlīhuāk. Lej xkakalh Jesús Mt. 17.1‑8; Mr. 9.2‑8 7 Palh catīhuā līmāxana'n quimpālacata lā' ixpālacata quintachihuīn, ū'tza' na'iclīmāxana'n a'xni'ca' na'icmin hua'chi Rey lā' na'icka'lhī ixlīmāpa'ksīn quinTāta' Dios lā' naquintatā'min huan ángeles a'ntī lej tzey. Lā' quit huan Chi'xcu' xala' Tālhmā'n. (I Lā' palh kalhatin chi'xcu' ixtlajalh ixlīhuāk xala' huā'mā' quilhtamacuj, nīn tuntū' ixtapalh huā'mā' palh tū' ka'lhī ixquilhtamacuj para pō'ktu. ~ Huan a'ntīn tapūtaxtucu'tun de huan a'ntū natapātīni'n por quimpālacata, tū' catitaka'lhīlh ixquilhtamacujca'n para pō'ktu. Lā' huan a'ntī natapātīni'n a'yuj natanī por quimpālacata, xlaca'n nataka'lhī ixquilhtamacujca'n para pō'ktu. } A'calīstān cāhuanilh ixlīhuākca'n: ―Palh catīhuā tapa'ksīcu'tun con quit, tūlatza' pāstaca xmān a'nchī xla' lacasqui'n. Calīhui'līlh natlahua quintapuhuān lakalīyān a'yuj capātīni'lh hua'chi quit na'icpātīni'n lā' caquistālani'lh. I|  Lā' cāhuanilh: ―Quit huan Chi'xcu' xala' Tālhmā'n lā' tasqui'nī lej naquimāpātīnīcan. Lā' nā tasqui'nī que naquintalakmaka'n huan xanapuxcu'nu' israelitas lā' huan xanapuxcu'nu' curasna' lā' huan mākalhtō'kē'ni'nī'n huan ley. Lā' naquimaknīcan lā' ixlīlakatu'tun chi'chini' na'iclakahuanchoko. m{S Lā' Jesús lej cāmāpa'ksīlh que tū' catitahuanilh nīn tintī' palh ū'tza' huan Cristo. hzI Lā' tuncan cākalhasqui'nīlh: ―Lā' hui'xina'n ¿chichū huanā'tit que quit? Lā' Pedro kalhtīlh: ―Hui'x Cristo a'ntī Dios macamilh. Jesús māca'tzīnīni'lh a'nchī nanī Mt. 16.20‑28; Mr. 8.30―9.1 oyW Takalhtīlh: ―Makapitzīn tahuan palh hui'x Juan huan Mā'kpaxīni'. Lā' ā'makapitzīn tahuan palh hui'x Elías. Lā' ā'makapitzīn huampala tahuan que hui'x kalhatin a'cta'sana' xala' makān a'ntī lakahuanchokonī't. \x1 Milh lakatin chi'chini' a'xni'ca' ixa'cstu ixorarlīmā' Jesús. Lā' ī'sca'txtunu'nī'n pajtzu tatahui'lalh. Lā' Jesús cākalhasqui'nīlh: ―Lā' huan tachi'xcuhuī't, ¿chichū tahuan quimpālacata? w  Ixlīhuākca'n tahuā'yalh lā' taka'sli. Lā' a'xni'ca' tahuā'yankō'lh, tasacli lhūhua' xalacpītzin. Lā' tatzumalh pācāujtu' chā'xta de huan a'ntū a'katāxtūlh. Pedro mālacstū'ncli que Jesús ū'tza' Cristo Mt. 16.13‑19; Mr. 8.27‑29 v- Tuncan Jesús cātayalh huan makquitzis pāntzi lā' huan tantu' squī'ti'. Talacayāhualh nac a'kapūn lā' maxquī'lh pāxcatca'tzī Dios lā' cāmālacpitzini'lh lā' cāmaxquī'lh huan ī'sca'txtunu'nī'n para que natamālacpitzini' na ixlaclhni'ca'n tachi'xcuhuī't. >uw Lā' chuntza' tatlahualh lā' tatahui'lakō'lh. t Ixa'nan hua'chi lakaquitzis mil chi'xcuhuī'n. Lā' Jesús cāhuanilh ī'sca'txtunu'nī'n: ―Catatahui'lalh lītu'pu'xamacāujna'. fsE Lā' Jesús cāhuanilh: ―Hui'xina'n cacāmāhuī'tit. Lā' xlaca'n takalhtīlh: ―Xmān icka'lhīyāuj macquitzis pāntzi lā' tantu' squī'ti' palh tū' na'ica'nāuj na'ictamāhuayāuj chauj para ixlīhuakca'n. 2r] Lā' a'xni'ca' ixkōtanūmā'tza', talaktapajtzūlh Jesús huan kalhacāujtu' sca'txtunu'nī'n lā' tahuanilh: ―Cacāmacapi huan tachi'xcuhuī't para nata'a'n natajaxa lā' nataputza ixlīhua'tca'n nac huan cā'lacchicni' a'ntū pajatzu como huā'tzā' a'nlhā hui'lāna'uj tuntū' a'nan. bq= Lā' a'xni'ca' huan tachi'xcuhuī't taca'tzīlh, tastālani'lh. Lā' Jesús cāhuanilh que catatahui'lh lā' tzuculh cālītā'chihuīna'n ixpālacata huan ixlīmāpa'ksīn Dios. Lā' cāmātzeyīlh ī'tza'ca'nī'n. _p7 A'xni'ca' tataspi'tli huan apóstoles, tahuanilh Jesús a'ntū tatlahuanī't. Lā' tuncan Jesús cālē'lh ixa'cstuca'n lā' tatā'a'lh nac lakatin lugar pajtzu huan cā'lacchicni' a'nlhā huanican Betsaida. o/ Lā' Herodes hualh: ―Māni' quit icmā'a'cchu'cunīni'lh Juan. ¿Tichū huā'mā' a'ntī ixpālacata ickaxmata lhūhua' catūhuā? Lā' Herodes ixlaktzī'ncu'tun Jesús. Jesús cāmāhuī'lh lakaquitzis mil chi'xcuhuī'n Mt. 14.13‑21; Mr. 6.30‑44; Jn. 6.1‑14 Hn  Lā' ā'makapitzīn ixtalāhuanimā'nampā que Jesús ū'tza' Elías a'ntī tasu'yulh. Lā' ā'makapitzīn huampala ixtalāhuanimā'na que kalhatin a'cta'sana' xala' makān lakahuanchokolh. "m= Lā' huan gobernador Herodes māca'tzīnīca ixlīhuāk a'ntū Jesús ixtlahuamā'. Lā' tū' ixca'tzī a'nchī puhuan como ā'makapitzīn ixtalāhuanimā'na que Juan huan Mā'kpaxīni' ixlakahuanchokonī't de ixlaclhni'ca'n nīnī'n lā ixtahuan que chō'la ū'tza' Jesús. l- Tuncan tataxtulh huan sca'txtunu'nī'n lā' ta'a'lh lakachu nac cā'lacchicni'. Tatā'chihuīna'lh lā' tahuanilh a'nchī nacālīmāpūtaxtūcan lā' tamātzeyīlh ī'tza'ca'nī'n chu calhāhuā. A'nchī nīlh Juan huan Mā'kpaxini' Mt. 14.1‑12; Mr. 6.14‑29 'kG Lā' a'nlhā tū' cātamānūyāni' na ixchicca'n, cataxtutit de huanmā' cā'lacchicni'. Lā' a'xni'ca' nataxtuyā'tit, catincxtit mintojonca'n para nayuja huan pokxni' ixlakxtampūn mintojonca'n. Chuntza' nalīmāsu'yu'yā'tit que xlaca'n natalē'n cuenta como tū' takaxmatcu'tulh. j Chu calhāhuāya chic a'nlhā nachipinā'tit a'ntza' natachokoyā'tit hasta a'xni'ca' nataxtuyā'tit de huanmā' cā'lacchicni'. Ti! Lā' cāhuanilh: ―Tū' tilīpinā'tit nīn tuntū' para mintejca'n, nīn mimpāla'cca'n nīn tumīn nīn mimpūtumīnca'n nīn pāntzi. Lā' tū' catilīpintit kalhtu' mincamisaca'n, xmān kalhtunu'. @h{ Cāmacā'lh para natahuan a'nchī māpa'ksīni'n Dios. \g 3 Jesús cātā'takēxtimīlh huan kalhacāujtu' ī'sca'txtunu'nī'n lā' cāmaxquī'lh līmāpa'ksīn para natamāxtu huan tlajana'nī'n. Nā cāmaxquī'lh līmāpa'ksīn para natamātzeyī huan ī'tza'ca'nī'n. f8Lā' ixtāta' lā' ixtzī't lej talē'cnīlh lā' Jesús cāmāpa'ksīlh que nīn tintī' ixtahuanilh a'ntū ixpātle'kenī't.yek7Lā' taspi'tli ixlīca'tzīn lā' chu tuncan tā'kaquī'lh. Lā' Jesús māpa'ksīni'lh que camāhuī'ca. {do6Lā' tuncan Jesús macachi'palh huan tzu'ma'jāt lā' palha' huanilh: ―Tzu'ma'jāt, icuaniyāni' catā'kaqui'. Rc5Lā' xlaca'n talīlītzī'nli como ixtaca'tzī que ixnīnī'ttza'. Bb}4Ixlīhuākca'n ixtacalhuamā'na lā' ixtata'samā'na por ixpālacata huan tzu'ma'jāt. Lā' Jesús cāhuanilh: ―Tū' cacalhua'ntit. Tū' nīnī't huan tzu'ma'jāt, xmān lhtatamā'. $aA3A'xni'ca' chā'lh huan nac chic, nīn tintī' makxtekli natā'tanū, xmān Pedro lā' Jacobo lā' Juan lā' ixtāta' lā' ixtzī't huan tzu'ma'jāt. }`s2A'xni'ca' Jesús kaxmatli huā'mā', huanilh: ―Tū' caji'cua'. Mintzu'ma'jāt natzeyan xmān cakalhlaka'i'. d_A1Ixchihuīna'mā'cus Jesús a'xni'ca' chilh kalhatin xala' ixchic Jairo huan xapuxcu' ixlītokpānca'n israelitas. Lā' huanica Jairo: ―Mintzu'ma'jāt nīlhtza'. Tū'tza' camāmakchu'yi' huan Mākalhtō'kē'ni'. z^m0Tuncan Jesús huanilh: ―Quintzu'ma'jāt, tzeyanī'ta' hui'x como kalhlaka'ī'nī'ta'. Capit con tapāxuhuān. ] /A'xni'ca' huan puscāt ca'tzīlh que Jesús cuenta tlahualh que xa'maca, ī'xpipitēlha lakmilh lā' tatzokostalh na ixtojon Jesús. Huanilh na ixlacapūn ixlīhuākca'n tachi'xcuhuī't a'nchī līxa'malh Jesús lā' chuntza' chu tuncan ixtzeyanī't. ~4}O|zyx-wv%uQtvsrqpooinLmllEk{jihhg4feeedcc2baa6`__^^]|]\[ZSYYX@WVCUU]T}SS)RqQQ2PNOOjNyMALK-IIsHHQGF$EDQCBBLA`@@?C>=<<7;; :B99#77/6,5443O211}10C/&.-,,+0*)]('&%%p$##7""!] gCzel X% x >  !*qr00a5Na'iclaka'mpala quintāta' lā' na'icuani: “Tāta', ictlahuani'ni' a'ntūn tū' tzey lā' nā ictlahuanī't a'ntūn tū' tzey na ixlacapūn Dios. K’Lā' tuncan tzuculh cuenta tlahua lā' pāstacli: “Lhān kalhalā't tasācua' na ixchic quintāta' tū' tahuā'yamā'na lā' cā'a'katāxtūni' lā' quit ictzi'ncsnīmā' huā'tzā'. pYLā' tihua'cu'tulh a'ntū ixcāmāhuī'mā' huan pa'xni', pero nīn tintī' ixmaxquī' a'ntū nahua'.  Lā' tuncan a'lh putza a'nlhā namakscuja. Kalhatin chi'xcu' xala' huan cā'lacchicni' macā'lh para nacāmaktaka'lha pa'xni'. '’Lā' a'xni'ca' ixmakasputkō'nī'ttza' ixtumīn, milh lakatin tatzi'ncsta nac huanmā' cā'lacchicni' lā' xla' tzuculh pātzi'ncsa. #? Lā' tū' lej makān huan xastancu mākēstokkō'lh ixmaclacasqui' lā' a'lh makat ā'lacatin cā'lacchicni'. Lā' a'ntza' pāxcat līlakō'lh ixtumīn. $A Lā' xastancu huanilh ixtāta': “Tāta', caquima'xqui' huan herencia a'ntū quintapa'ksīni'”. Lā' huan xatāta' cāmālacpitzini'lh ixherenciaca'n. T! Nā Jesús hualh: ―Kalhatin chi'xcu' ixka'lhī kalhatu' ixo'kxa'n. 5c Iccāhuaniyāni' que chu a'cxtim natapāxuhua huan ángeles a'xni'ca' naxtāpalī ixtapāstacna' kalhatin a'ntī laclē'n. Huan o'kxa' a'ntī pāxcat līlakō'lh ixtumīn I  Lā' a'xni'ca' nakaksa, nacāmākēstoka ixamigas lā' a'ntī tahui'lāna' pajtzu ixchic, lā' nacāhuani: “Caquilātā'pāxuhuáuj como ickakslitza' huan tumīn a'ntū ixtza'nkānī't”. U #Lā' Jesús cāhuanipā: ―Lā' palh kalhatin puscāt ka'lhī lakacāuj tumīn lā' palh natza'nkā lakatin, namāquilhtī ixpūmaksko lā' napa'lhnana'n lā' xa'nca naputza hasta a'nlhā nakaksa. M Iccāhuaniyāni' que chu a'cxtim a'nan más tapāxuhuān nac a'kapūn ixpālacata kalhatin a'ntī xtāpalīnī't ixtapāstacna' que por ixpālacata noventa y nueve a'ntī tapuhuan que tzeyā tachi'xcuhuī't lā' chuntza' tū' ta'u'cxca'tzī que maclacasqui'n nataxtāpalī ixtapāstacna'ca'n. Huan tumīn a'ntū tza'nkālh ^ 5Lā' a'xni'ca' nachā'mpala na ixchic, nacāmākēstoka ixamigos lā' a'ntīn tahui'lāna' pajtzu ixchic. Lā' nacāhuani: “Caquilātā'pāxuhuáuj chuhua'j como ickaksli quimborrego a'ntū ixtza'nkānī't”. 8 kLā' a'xni'ca' nakaksa, napekxtūko'ka'līmin. 6 e―Palh kalhatin chi'xcu' cāka'lhī lakatin ciento borregos lā' palh namakatza'nkā lakatin, ¿tuchū natlahua? Nacāmakxteka huan ā'makapitzīn noventa y nueve a'nlhā tahuā'yamā'na nac cā'seketni'. Lā' na'a'n naputza huan borrego a'ntū makatza'nkālh. Naputza hasta a'xni'ca' nakaksa. SLā' tuncan Jesús cāhui'līni'lh huā'mā' a'ntū lītalacastuca: DLā' huan fariseosnu' lā' huan xamākalhtō'kē'ni'nī'n ley ixtalīchihuīna'n Jesús. Lā' talāhuanilh: ―Huā'mā' chi'xcu' cātā'huā'yan huan tachi'xcuhuī't a'ntīn tū' tzey.  Ixlīhuākca'n huan xamātā'jīni'nī'n impuestos lā' a'ntīn tū' lactzey, xlaca'n talaktapajtzūlh Jesús para natakaxmatni'. [/#Tū' tzey para tuntū'. Xmān namaka'ncan. A'ntī kaxmata cuenta catlahualh.  "Lā' Jesús cāhuanipā: ―Tzey huan matzat. Pero palh tū'tza' ka'lhī ixlīsko'ko', ¿chichū nalīmāsko'kō'palacan? (I!Lā' chuntza' palh hui'xina'n tū' makxtekcu'tunā'tit ixlīhuāk a'ntū milaca'n, tūlalh catila'tit quisca'txtunu'nī'n. Huan matzat Mt. 5.13; Mr. 9.50 ) Lā' palh ca'tzī que tūlalh catitlajalh ixtā'ca'tza, namacā'ni' kalhatin lacscujni' para natā'lacāxla a'xni'ca' mimā'cha'cus de makat. 4a’Lā' tū' a'nan kalhatin rey a'ntī tū' pū'la napāstaca palh tzē nalītlaja con kalhacāuj mil soldados huan rey ixtā'ca'tza a'ntī ka'lhī kalhapu'xam mil. -Lā' ixlīhuāk a'ntī natalaktzī'n, natalīlītzī'n. Lā' natahuan: “Huā'mā' chi'xcu' tilītzuculh ixchic lā' tū' mā'ksputukō'lh”. \1Palh tū' chuntza' natlahua, nasputa ixtumīn a'xni'ca' xmān yācus xatantūnu'. D~’Palh kalhatin chi'xcu' tlahuacu'tun pātin chic, pū'la natlahua ixcuenta lhānchulā' na'a'n de tumīn. Chuntza' naca'tzī palh na'a'cchā'n huan tumīn a'ntū nalītlahuakō'. }Lā' a'ntīn tū' pātīni'ncu'tun por quimpālacata lā' tū' latahui'lacu'tun hua'chi iclahuī' quit, tūlalh catilalh quisca'txtunu'. u|c―Palh catīhuā tapa'ksīcu'tun con quit lā' tū' napāxquī' Dios más que nacāpāxquī' ixtāta' lā' ixtzī't lā' ixpuscāt lā' ixcamana' lā' ixtā'timīn lā' hasta māni' xla', ū'tza' tūlalh catilalh quisca'txtunu'. l{QLhūhua' tachi'xcuhuī't ixtastālani' Jesús, lā' xla' cālaktalakspi'tli lā' cāhuanilh: "z=Iccāhuaniyāni' que nīn tintī' de xlaca'n a'ntī iccākantāyalh pū'la natahua' quilīhua't”. A'ntū maclacasqui'n para a'ntī nastālani' Cristo yLā' huan patrón huanilh ixtasācua': “Capit nac cā'tejen más makatna' lā' nacāsālī'ta'na' lā' natatzuma quinchic. xA'mpā lā' ā'calīstān taspi'tpā huan tasācua' lā' hualh: “Ictlahualhtza' chu a'nchī quihua'ni' lā' ti'a'nan lugar”. Fw’Lā' a'xni'ca' taspi'tli huan tasācua', huanikō'lh ixpatrón a'nchī pātle'kelh. Lā' huan ixpatrón a'kchā'lh lā' huanilh ixtasācua': “Lacapalh capit na ixcā'tejen cā'lacchicni' lā' cacālī'ta' a'ntī lacxcamanīn lā' huan ī'tza'ca'nī'n lā' huan lū'ntu'lanī'n lā' huan lakatzī'nī'n”. bv=Lā' kalhatin huampā: “Ictapūchahuakō'lhcus lā' chuntza' tūlalh icti'a'ncha'”. =usLā' kalhatin huampā: “Ictamāhualh tanquitzis par de huācax lā' ica'n iccālaktzī'n a ver palh tzey tascuja. Por favor caquimāsputūnu'ni' porque tūlalh icti'a'ncha'”. rt]Pero ixlīhuākca'n tamacā'lh razón que tūla ta'a'n. Kalhatin hualh: “Apenas ictamāhualh lakatin ti'ya't lā' maclacasqui'n na'ica'n na'iclaktzī'n. Icsqui'ni'yāni' que naquimāsputūnu'ni'ya' porque tūlalh icti'a'ncha'”. RsLā' a'xni'ca' chā'lh huan hora a'ntū pūhuā'yancan, cāmacā'lh ixtasācua' para natamāca'tzīnīni'n lā' cāhuanilh a'ntī ixcākantāyanī't: “Cata'ntit como cāxuī'kō'tza' ixlīhuāk”. rLā' tuncan Jesús kalhtīlh: ―Kalhatin chi'xcu' tlahualh lakatin ka'tla' tahua' lā' cākantāyakō'lh lhūhua' tachi'xcuhuī't. q1A'xni'ca' takaxmatli huā'mā', kalhatin a'ntī ixuī' nac mesa huanilh Jesús: ―Līpāxūj a'ntī nahuā'yan a'nlhā Dios māpa'ksīni'n. _p7Lā' chuntza' nalīpāxuhua'ya' como xlaca'n tuntū' catitamaxquī'ni'. Lā' chuntza' naka'lhīya' mintatlaj a'xni'ca' natalakahuanchoko ixlīhuākca'n a'ntīn takalhlaka'ī ixtachihuīn Dios. Huan ka'tla' tahua' *oM Pero a'xni'ca' natlahua'ya' mincā'tani', cacākantāya' huan a'ntī lacxcamanīn lā' huan ī'tza'ca'nī'n lā' huan lū'ntu'lanī'n lā' huan lakatzī'nī'n. ]n3 Nā Jesús huanilh huan chi'xcu' a'ntī ixkantāyanī't: ―A'xni'ca' natlahua'ya' mincā'tani' o mintahua', tū' cacākantāya' xmān mi'amigos lā' mintā'timīn lā' mintalakapasnī'n lā' huan ricosnu'. Xlaca'n a'xni'ca' natatlahua ixcā'tani'ca'n, nā tzē natakantāyayāni' lā' chuntza' naka'lhīya' ixlaktapalh mincā'tani'. m A'ntī xa'cstu ka'tla' lacu'tun, ū'tza' namāmāxanī'can. Lā' a'ntī tū' xa'cstu putza ixlīka'tla', ū'tza' na'a'cnīni'ni'can. l{ Pero a'xni'ca' nakantāyaca'na', natahui'la'ya' nac kēpān. Lā' a'xni'ca' namin a'ntī kantāyanī'ta'ni' nahuaniyāni': “Cata't, catahui'la' nac mesa”. Chuntza' na'a'cnīni'ni'ca'na' na ixlacapūnca'n ā'makapitzīn a'nlhā tapūchahuacan. Hk  Lā' a'ntīn kantāyani' nalaka'nāni' nahuaniyāni': “Cama'xqui' mimpūtōlh huā'mā' kalhatin a'ntī ā'calīstān chilh”. Lā' chuntza' māxana'jtza' napina' natahui'la'ya' kēpān. $jA―A'xni'ca' nakantāyaca'na' a'nlhā tapūchahuacan, tū' titahui'la'ya' calacan. Chō'la tzē nachin ā'kalhatin a'ntī más tasqui'nī que hui'x. 9ikA'xni'ca' Jesús laktzī'lh huan a'ntī cākantāyacanī't lā' a'nchī ixtaputzamā'na huan pūtahuī'lhni' a'ntū más xalactzey, cāmaxquī'lh huā'mā' tapāstacna': rh]Lā' tūlalh takalhtīni'lh nīn tuntū'. Huan a'ntī cākantāyacanī't a'nlhā tapūchahuamā'ca ;goLā' cāhuanilh huan fariseosnu': ―Palh mimburroca'n o mihuācaxca'n namakōsa nac pūlhmā'n xcān ¿chu tū' namācutuyā'tit tuncan a'yuj huan chi'chini' a'ntū pūjaxcan? f Lā' xlaca'n ca'cs tatāyalh. Lā' tuncan Jesús makachi'palh huan ī'tza'ca' lā' mātzeyīlh lā' huanilh que ca'a'lh. jeMLā' tuncan Jesús cākalhasqui'nīlh huan xamākalhtō'kē'ni'nī'n ley lā' huan fariseosnu': ―Lā' huan ixley Moisés ¿chā makxteka namātzeyīcan kalhatin ī'tza'ca' huan chi'chini' a'ntū pūjaxcan o tū' makxteka? LdNā ixuī' kalhatin chi'xcu' na ixlacapūn lā' ixka'lhī cu'nu'. !a; "’¡Xānti layā'tit xalanī'n nac Jerusalén! Hui'xina'n cāmaknīyā'tit a'cta'sana'nī'n lā' cāmūta'layā'tit huan lacscujnī'n a'ntī Dios cāmacā'n. Maklhūhua' xa'iccāmākēstokcu'tunāni' hua'chi huan ko'lhnu' cāmākēstoka ixcamana', pero tū' lacasqui'ntit. 5`c !Lā' maclacasqui'n na'ica'n na quintej chuhua'j lā' lakalī tū'xama'n porque tū' līmakuan chuxalhā nanī kalhatin a'cta'sana', xmān a'nlhā huanican nac Jerusalén. #_? Lā' Jesús cākalhtīlh: ―Calakpintit huanmā' chi'xcu' a'ntī lej skalalh para natlahua a'ntū xla' lacasqui'n lā' nahuani'yā'tit: “Chuhua'j lā' lakalī na'iccāmāxtukō' huan tlajana'nī'n. Nā na'iccāmātzeyī ī'tza'ca'nī'n. Lā' tū'xama'n na'ictlahuakō'”. (^I Chu ū'tza' huā'mā' chi'chini' ā'makapitzīn fariseosnu' talakchilh Jesús lā' tahuanilh: ―Cataxtu de huā'tzā' porque Herodes maknīcu'tunāni'. f]E A'xni'ca'tza' lej nacā'a'cnīni'ni'can xlaca'n a'ntīn tū' tatasqui'nī chuhua'j; lā' tū' caticā'a'cnīni'ni'ca xlaca'n a'ntī lej tatasqui'nī chuhua'j ―hualh Jesús. Jesús līlakaputzalh ixpālacata Jerusalén s\_ ’Nataminācha' tachi'xcuhuī't xalanī'n chuxalhā lā' natahuā'yan a'nlhā Dios māpa'ksīni'n. 5[c Lā' chuntza' hui'xina'n nacalhua'nā'tit a'ntza' lā' nalāmāxcani'yā'tit mintatzanca'n a'xni'ca' nalaktzī'nā'tit que Abraham lā' Isaac lā' Jacob lā' ixlīhuākca'n huan a'cta'sana'nī'n tahui'lāna'ncha' a'nlhā Dios māpa'ksīni'n lā' hui'xina'n tū' caticātamakxtekni' natanū'yā'tit. HZ  Lā' xla' nacākalhtīyāni': “Iccāhuanini'tza' que tū' icca'tzī lhachū xalanī'n hui'xina'n. Caquilātapānūni'uj milīhuākca'n. Hui'xina'n lej tlahua'yā'tit a'ntūn tū' tzey”. Y Lā' hui'xina'n naquilhtzucuyā'tit nahua'nā'tit: “Iccātā'huā'yanī'ta'ni' lā' hui'x māsu'yu' na qui'ā'lacchicni'ca'n”. X+ A'xni'ca' huan xamāpa'ksīni' chic namālacchō mākalhcha, hui'xina'n a'ntī yā'na'ntit kēpūn nalīmacasā'na'nā'tit huan mākalhcha. Lā' nahua'nā'tit: “Caquilāmālaquīni'uj”. Lā' xla' nacākalhtīyāni': “Tū' icca'tzī lhachū xalanī'n hui'xina'n”. IW  ―Calīhui'lī'tit natanū'yā'tit nac xapītzina'j mākalhcha para nac a'kapūn, porque iccāhuaniyāni' que lhūhua' nataputza a'nchī natalītanūcu'tun. Lā' tūlalh catitatanūlh. jVM Lā' kalhatin kalhasqui'nīlh: ―¿Chā xmān makapitzīn natapūtaxtu? Lā' Jesús kalhtīlh: Uw Jesús tēpā ixtej para nac Jerusalén. Lā' ixtētaxtu cā'lacchicni' ti'na'j lā' laka'tla' lā' ixmāsu'yu. XT) U'tza' hua'chi lakatin levadura a'ntū kalhatin puscāt nalītlō maktu'tun xatapūlhcān harina lā' namakxteka hasta nalaklhtāyakō' huan ixtasquit. Huan xapītzina'j mākalhcha Mt. 7.13‑14, 21‑23 qS[ Nā Jesús cāhuanilh: ―¿Chī na'iclīmālacastuca a'nchī nalaklhtāya ixlīmāpa'ksīn Dios? 0RY Natalhūhua'n chuntza' hua'chi staca lakatin ti'ni' de mostaza a'ntū cha'nli kalhatin chi'xcu' nac ti'ya't. Lacti'na'j huanmā' ti'ni' lā' a'xni'ca' nastackō', nala hua'chi a'katin qui'hui'. A'xni'ca' ka'tla'tza' lā' a'ntza' huan spūnnu' natatlahua ixmāsekca'n. Huan levadura Mt. 13.33 -QS Lā' tuncan Jesús hualh: ―¿Chī huanī't ixlīmāpa'ksīn Dios? Lā' ¿chī na'iclīmālacastuca a'nchī natalhūhua'n xlaca'n a'ntī Dios cāmāpa'ksī? tPa A'xni'ca' Jesús hualh huā'mā', cāmāmāxanī'lh ixlīhuākca'n ixtā'ca'tzanī'n. Lā' ixlīhuākca'n tachi'xcuhuī't ixtalīpāxuhua huan lē'cnīn a'ntūn tlahualh Jesús. Xati'ni' mostaza Mt. 13.31‑32; Mr. 4.30‑32 Ow Lā' huā'mā' puscāt, ī'xū'yātā'nat Abraham, lā' hua'chīlh līchī'hui'līlh huan Satanás huā'mā' ta'jatat. Lā' chuhua'j lakacāujtzeyan cā'tatza'. ¿Chu tū' līmakuan ixmaklhtīca ixta'jatat huā'mā' chi'chini' a'ntū pūjaxcan? EN Lā' tuncan Jesús kalhtīlh: ―¡Tlahua'yā'tit lakatu' milacanca'n! ¿Chu tū' naxcutā'tit mihuācaxca'n o mimburroca'n huan chi'chini' a'ntū pūjaxcan lā' namāko'tūyā'tit? 'MG Como Jesús mātzeyīlh huanmā' chi'chini' a'ntū pūjaxcan, huan xapuxcu' de huan lītokpān a'kchā'lh lā' cāhuanilh huan tachi'xcuhuī't: ―A'nan xmān lakachāxan chi'chini' para nascujā'tit. Huan tamā'na chi'chini' cata'ntit tacu'chu'yā'tit lā' tū' a'xni'ca' jaxkō'can. L} Lā' tuncan Jesús mā'ca'ni'lh ixmacan lā' chu tuncan huan puscāt tā'cstu'ncli lā' tzuculh mācā'tanī Dios. K# Lā' Jesús, a'xni'ca' laktzī'lh huan puscāt, ta'sani'lh lā' huanilh: ―Puscāt, tzeyanī'ta'tza'. Tū'tza' ka'lhī'ya' ta'jatat. ZJ- Lā' ixuī' a'ntza' kalhatin puscāt a'ntī ixī'tza'ca'n lakacāujtzeyan cā'ta. Ixchi'panī't lakatin tlajana' lā' ixmaka'ī'tza'ca'n lā' ixtaquilhpūstucnī't lā' tūla ixtā'cstu'nca nīn macsti'na'j. `I9 Lakatin chi'chini' a'ntū ixpūjaxcan, Jesús ixcāmāsu'ni'mā' nac lītokpān. 0HY Lāsā' chuhua'j natō'ca'. Lā' palh tū' tō'ca' a'xni'ca' natancā'ya'”. Jesús mātzeyīlh kalhatin puscāt a'clhchā'puncsua' huan chi'chini' a'ntū pūjaxcan G+ Lā' a'ntī ixmaktaka'lha huan ti'ya't kalhtīlh: “Camakxtekti xmān huā'mā' cā'ta. Na'iclacxla'ja huan ti'ya't lā' na'icmaka'ni' abono. ?Fw Lā' tuncan huanilh ixtasācua': “Lakatu'tun cā'tatza' icmakputza ixtō'ca't huā'mā' qui'hui' lā' nīn tuntū' icmakkaksa. Catanca' porque xmān yā. Chu tlakaj iccha'nli”. rE] Lā' tuncan Jesús cāhui'līni'lh huā'mā' a'ntū lītalacastuca lā' cāhuanilh: ―Kalhatin chi'xcu' ixcha'nī't a'katin xaqui'hui' higo na ixti'ya't. Lā' a'lh laktzī'n palh ixtō'ca'mā'. Lā' tū' makkaksli ixtō'ca't. 2D] Iccāhuani'yāni' que tū'. Lā' palh hui'xina'n tū' naxtāpalī'yā'tit mintapāstacna'ca'n, nā nanī'yā'tit. Huan xaqui'hui' higo a'ntū tū' ixka'lhī ixtō'ca't KC Lā' huan kalhacāujtzeyan a'ntīn tanīlh a'xni'ca' huan torre de Siloé tapancli lā' cā'a'klhta'lalh, ¿chu puhua'nā'tit que más ixtalaclē'n que ā'makapitzīn xalanī'n nac Jerusalén? B Iccāhuaniyāni' que tū'. Lā' palh hui'xina'n tū' naxtāpalīyā'tit mintapāstacna'ca'n, nā milīhuākca'n nanīkō'yā'tit. :Am Lā' Jesús cāhuanilh: ―¿Chu puhua'nā'tit que huan tamā'na chi'xcuhuī'n cāpātle'keni'nī't chuntza' porque más ixtalaclē'n que ā'makapitzīn xalanī'n nac Galilea? h@ K Lā' huā'mā' chi'chini' tamilh chi'xcuhuī'n. Lā' ixtahuanimā'na Jesús a'nchī Pilato cāmāmaknīnīni'nī't makapitzīn chi'xcuhuī'n xalanī'n nac Galilea a'xni'ca' xlaca'n ixtamaxquī'mā'na Dios huan lē'ksajna'. z?m ;Palh chuntza' ixpātle'keni'ni', icuaniyāni que tū' catitaxtu hasta que tū' namāpalakō'ya' ixlīhuāk.>) :Palh catīhuā mālacapū'yāni', calī'hui'li' natā'lacāxla'ya' līhuan tūna'j pinā'tit nac pūchihuīn. Chuntza' tū' catilē'ni' na ixlacapūn juez. Lā' huan juez tū' catimacamāstā'ni' con huan policía lā' huan policía tū' catimānūni' nac pūlāchī'n. i=K 9Lā' Jesús cāhuanipā: ―¿A'chī' tūla puhuanā'tit palh catūhuā tzey o tū' tzey? d<A 8¡Hui'xina'n tlahua'yā'tit lakatu' milacanca'n! Tzē nahuanā'tit palh namin xcān o tū' namin, xmān porque laktzī'nā'tit huan a'kapūn. Lā' ¿a'chī' tū' cuenta tlahua'yā'tit a'ntū pātle'kemā' nac huā'mā' quilhtamacuj a'xni'ca' laktzī'nā'tit huan lē'cnīn? Calī'hui'li' natā'latahui'la'ya' xa'nca mintā'ca'tza Mt. 5.25‑26 h;I 7Lā' a'xni'ca' minācha' huan ū'ni' xala' nac sur, huancan naxu'nu. Lā' chuntza' pātle'ke. ]:3 6Nā Jesús cāhuanilh huan tachi'xcuhuī't: ―A'xni'ca' hui'xina'n laktzī'nā'tit tā'kaquī'mā'cha' poklhnu' a'nlhā tā'cnū huan chi'chini', tuncan nahua'nā'tit namin xcān. Lā' chuntza' pātle'ke. H9  5Huan xatāta' nala contra ixcaman lā' huan o'kxa' contra ixtāta'. Lā' xatzī't nala contra ixtzu'ma'jāt lā' huan tzu'ma'jāt nala contra ixtzī't. Lā' huan puscāt nala contra ixpuscāt ixo'kxa' lā' huan puscāt nala contra ixtzī't ixkōlu'. Tū' ixmāchekxīcan huan lē'cnīn Mt. 16.1‑4; Mr. 8.11‑13 8 4Lā' chuhua'j hasta kalhaquitzis xala' lakatin chic natalacpitzi. Kalhatu'tun natala contra kalhatu', lā' kalhatu' contra kalhatu'tun. 7  3¿Chu puhua'nā'tit icmilh para que chu lakatin natala tachi'xcuhuī't? Iccāhuaniyāni' que tū'. Na'iccāmā'kapitziyāni'. `69 2A'nan a'ntū na'icpātī. ¿Chī na'iclītāyani' hasta a'xni'ca' na'ictlōkentaxtū? S5 1Lā' Jesús cāhuanipā: ―Por quimpālacata tū' chu lakatin natala. Makapitzīn lej nata'a'kahuāna'ni' quintachihuīn. Lā' ā'makapitzīn lej natalakmaka'n quintachihuīn. Makapitzīn stu'tu'lu' natahuan que stu'ncua' quintachihuīn lā' ā'makapitzīn stu'tu'lu' natahuan que tū' stu'ncua'. Chuntza' calalh chuhua'j. p4Y 0Lā' huan a'ntīn tū' ca'tzī a'ntū lacasqui'n ixpatrón lā' chuntza' natlahua a'ntū maclacasqui'n castigo, xla' tū' lhūhua' catihui'līni'ca. A'ntī līmāmacū'can lhūhua', xla' tzē nasqui'ni'can lhūhua'. Lā' a'ntī līmāmacū'can más lhūhua', xla' tzē nasqui'ni'can más lhūhua'. Jesús cāmālacpitzi huan tachi'xcuhuī't Mt. 10.34‑36 31 /’Huan tasācua' a'ntī ca'tzī a'ntū lacasqui'n ixpatrón lā' tū' tlōkentaxtū lā' tū' a'cnīni'ni', xla' lej maklhūhua' natucscan. 42a .Lā' chu līmaktin nataspi'ta huan patrón. Lā' namin lakatin chi'chini' a'xni'ca' huan tū' tzeyā tasācua' tū' ca'tzī lā' tū' ka'lhīmā'. Lā' huan patrón lej palha' nacastigarlī huan tasācua' lā' namāpātīnī hua'chi natapātīni'n xlaca'n a'ntī līhua tahuan palh takalhlaka'ī'. m1S -Lā' palh tū' tzey huā'mā' tasācua', xla' napuhuan que natakoxī huan ixpatrón. Lā' chuntza' natzucu cālactucsa ā'makapitzīn tasācua'nī'n lā' huan maksqui'tīnī'n lā' natzucu huā'yan lā' nako'ta lā' naka'chī. x0i ,Stu'ncua' a'ntū iccāhuaniyāni'. Huan patrón nalīmāmacū' huā'mā' tasācua' ixlīhuāk a'ntū ka'lhī. f/E +Līpāxūj huan tasācua' palh tlōkentaxtūmā' ixlītlōt a'xni'ca' nataspi'ta ixpatrón. `.9 *Lā' Jesús hualh: ―¿Chī huanī't huan xatzey tasācua' a'ntī xa'nca māchekxī? Xla' ū'tza' a'ntī huan patrón nalīmāmacū' huan chic para nacāmāhuī' ixtā'tasācua'nī'n a'xni'ca' maclacasqui'n. w-g )Lā' tuncan Pedro kalhasqui'nīlh: ―¿Chā quilālīmālacastucui xmān para quina'n o para līhuāk? A,{ (Nā hui'xina'n caskalalhtō'la'tit como namin huan Chi'xcu' xala' Tālhmā'n a'xni'ca' tū' pāstacā'tit. Huan xatzey tasācua' lā' huan tūn tū' xatzey tasācua' Mt. 24.45‑51 4+a '’Caca'tzī'tit huā'mā' que palh ixtēcu' chic ixca'tzīlh tuyā hora nachin huan ka'lhāna', ixlakahuantō'lalh lā' tū' ixtimakxtekli natanū huan ka'lhāna'. * &A'yuj cachilh i'tāt tzī'sa o tuncuīni', pero līpāxūj huan tasācua'nī'n palh talakahuahui'lāna' a'xni'ca' nachin ixpatronca'n. ;)o %Līpāxūj huan tasācua'nī'n talakahuahui'lāna' a'xni'ca' nachin ixpatronca'n. Stu'ncua' a'ntū iccāhuaniyāni' que māni' ixpatronca'n namācāxkō' lā' nacāmāhuī'can. \(1 $Cala'tit hua'chi tasācua' a'ntīn taka'lhīmā'na ixpatronca'n a'ntī a'nī't a'nlhā tapūchahuamā'ca. Lā' a'xni'ca' nataspi'ta lā' nalīmacasā'nan huan mākalhcha, lacasqui'n camālaquī'ni'ca lacapalh. g'G #Lā' Jesús cāhuanipā: ―Cacāxtahui'la'tit con mimpūmakskoca'n xataquilhtani'tza'. y&k "A'nlhā huī' milīricujlani'ca'n, a'ntza' huī' mintapāstacna'ca'n. Maclacasqui'n cāxni'j natahui'layā'tit A%{ !Castā'tit a'ntū ka'lhī'yā'tit lā' cacāmaxquī'tit a'ntīn tamaclacasqui'n. Chuntza' naka'lhī'yā'tit mimpūtumīnca'n a'ntūn tū' maktin catimasli lā' milīricujlani'ca'n nac a'kapūn a'nlhā tū' maktin catisputli. Lā' a'ntza' tū' catitanūlh ka'lhāna' lā' nīn huan tzapūla' tūlalh catihua'lh. 4$a Lā' Jesús cāhuanipā: ―Quilakska'tā'n, tū' cajicua'ntit. Tū' lhūhua' hui'xina'n pero minTāta'ca'n nac a'kapūn lacasqui'n que natapa'ksīyā'tit con xla'. L# Mejor pū'la caputzatit a'nchī nalī'a'kahuāna'ni'yā'tit Dios xala' tālhmā'n lā' nā namaklhtīni'nā'tit ā'makapitzīn a'ntū maclacasqui'nā'tit. Milīrico nac a'kapūn Mt. 6.19‑21 M" Huan tachi'xcuhuī't xala' huā'mā' quilhtamacuj xmān ū'tza' taputzatlā'huan. Lā' hui'xina'n ka'lhīyā'tit kalhatin minTāta'ca'n nac a'kapūn lā' xla' ca'tzī a'ntū maclacasqui'nā'tit. o!W Chuntza' tū' tilē'capinā'tit ixpālacata a'ntū nalīhua'yā'tit nīn a'ntū nalīko'tnūnā'tit. + O A'nan chi'tin nac cā'tacuxtu a'ntū tzēhuanī't pero lakalī tū'xama'n nacā'ī'can lā' nacālhcuyucan. Lā' como Dios cāmaktaka'lha lā' cāmakastaca huan chi'tin a'ntū palaj nascōhuan, ā'chulā' nacāmaktaka'lhāni' hui'xina'n. Lā' ¿a'chī' tū' kalhlaka'ī'yā'tit huā'mā'? 3_ ’Cuenta cacātlahua'tit huan xa'natna' a'nchī talīstaca. Tū' tascuja lā' tū' tatza'pa' ixlu'xu'ca'n. Lā' lej tzēhuanī't tastaca a'yuj tuntū' tatlahua. Lā' iccāhuaniyāni' que huan rey Salomón tūlalh cāmālacastucli ixlītzēhuanī't huan xa'nat. Lā' xla' lej rico ixuanī't. a; Palh chuntza' tūla natlahuayā'tit, ¿a'chī' lē'capinā'tit ā'tāpātin catūhuā? \1 Nīn tintī' de hui'xina'n tzē más makān nalatahui'la a'yuj cāpāta'layāni'. ^5 Cuenta cacātlahua'tit huan cha'kni'. Xlaca'n nīn tuntū' tacha'n lā' nīn tamakalana'n. Lā' tū' taka'lhī ixpūcuxi'ca'n pero Dios cāmāhuī'. A'chulā' tapalayā'tit hui'xina'n que huan tamā'na spūnnu'. %C Como Dios cāmaxquī'yāni' minquilhtamacujca'n lā' mimacni'ca'n a'ntū napūscujā'tit, ā'chulā' nacāmaxquī'yāni' milīhua'tca'n lā' milu'xu'ca'n. $A A'calīstān Jesús cāhuanilh ī'sca'txtunu'nī'n: ―Iccāhuaniyāni'. Tū' ticāpāta'layāni' a'ntū nahua'yā'tit nīn a'ntū nalhakā'yā'tit. a; Chuntza' napātle'keni' kalhatin chi'xcu' a'ntī mākēstoka lhūhua' catūhuā para ixa'cstu. Lā' ixlīhuāk a'ntū ka'lhī, nīn tuntū' ixtapalh na ixlacapūn Dios. Dios cāmaktaka'lha ixcamana' Mt. 6.25‑34 5 Lā' Dios huanilh: “Hui'x tū' xa'nca pāstacna'na'. Chuhua'j huā'mā' tzī'sa nanī'ya'. Lā' a'ntū māquī'nī'ta', ¿tichū natachokoni'?” ;o Lā' a'xni'ca' na'icpuhuan quē'cstu: Chuhua'j icka'lhī lhūhua' catūhuā para lhūhua' cā'ta. Chuhua'j na'icjaxa lā' na'icuā'yan lā' na'icko'tnūn lā' na'icpāxuhua”. 3_ Na'iccālactlahua xalacti'na'jna' quimpūcuxi' lā' na'ictlahua más xaka'tla' lā' a'ntza' na'icmāquī'kō' quincuxi' lā' ixlīhuāk ā'makapitzīn a'ntu icmakalalh. } Lā' xla' tuncan puhualh ixpātunca'tzi: “¿Tuchū na'ictlahua? Tū' icka'lhī lhā na'icmāquī' lhūhua' quincuxi'. 3 Lā' tuncan Jesús cālīmālacastucli lā' cāhuanilh: ―Ixuī' kalhatin chi'xcu'; lej rico ixuanī't. Lā' lej ixmakalana'n na i'xti'ya't. W' Lā' nā hualh: ―Cuenta catlahua'tit. Lā' tū' titampi'lhīni'nā'tit porque huan lhūhua' tumīn lā' ā'catūhuā xala' nac huā'mā' quilhtamacuj tūlalh caticāmaxquī'ni' minquilhtamacujca'n. nU Lā' Jesús kalhtīlh: ―¿Tichū quihui'līnī't quit hua'chi juez o mālacpitzini' ti'ya't? ! Kalhatin ixlaclhni' tachi'xcuhuī't huanilh Jesús: ―Mākalhtō'kē'ni', cahua'ni' quintā'tin caquimāpitzini'lh quiherenciaca'n. *M Huā'mā' ka'tlā'tus, a'xni'ca' nachihuīna'nā'tit, huan Espíritu Santo nacāmāsu'ni'yāni' a'nchī nakalhtīni'nā'tit ―hualh Jesús. Huan chi'xcu' rico K ’A'xni'ca' nacātalē'nāni' na ixlacapūnca'n huan māpa'ksīni'nī'n lā' huan pūchihuīna'nī'n a'nlhā tlahuacan justicia, tū' lej nacāpāta'layāni' a'nchī nakalhtīni'nā'tit. ]3 ’Lā' a'ntī talīchihuīna'n contra huan Chi'xcu' xala' Tālhmā'n, nacāmāsputūnu'ni'can. Pero a'ntīn tahuan que tū' tzey a'ntū tlahua huan Espíritu Santo, xlaca'n tūla caticāmāsputūnu'ni'ca.   Lā' chuxatī naquinkalhtatzē'ka na ixlacapūnca'n tachi'xcuhuī't, nā quit na'ickalhtatzē'ka na ixlacapūnca'n ixángeles Dios. ) K Lā' Jesús cāhuanipā: ―Iccāhuaniyāni' que chuxatī a'ntī nahuan na ixlacapūnca'n tachi'xcuhuī't: “Quit ictapa'ksī con Cristo”, lā' chuntza' nā quit na'icuan na ixlacapūnca'n ixángeles Dios: “Xla' tapa'ksī con quit”. Lā' quit huan Chi'xcu' xala' Tālhmā'n.   Pues hasta miya'jca'n chā'tunu' de hui'xina'n cātapūtle'keni'ni' kanatunu'. Lā' ū'tza' tū' tilījicua'nā'tit; hui'xina'n ā'chulā' tapalayā'tit que huan tantzictzi. A'ntī natahuan que tatapa'ksī con Jesús Mt. 10.32‑33; 12.32; 10.19‑20  ) ’Tū' lej tapala huan tantzictzi. Stā'can tanquitzis por xmān lakatu' tumīn. Lā' Dios tū' cāpātza'nkā nīn lakatin de xlaca'n. F  Na'iccāhuani'yāni a'ntī najicua'ni'yā'tit: Cajicua'ni'tit Dios a'ntī tzē nacāmāsputūkō'yāni' lā' ā'calīstān nacāmacā'nāni' nac pūpātīn. U'tza' calījicua'ni'tit Dios. 'G Lā' Jesús cāhuanipā: ―Qui'amigos, iccāhuaniyāni' que tū' tijicua'ni'yā'tit a'ntīn tamaknīni'n lā' ā'calīstān tūla tatlahua ā'chulā'. eC Lā' chuntza' a'ntū hui'xina'n huaninī'ta'ntit xmān kalhatin, ū'tza' nakaxmatcan chuxalhā. Lā' a'ntū tzē'k huanī'ta'ntit ixchakān chic, ū'tza' palha' nahuancan kēpūn. A'ntī najicua'ni'can Mt. 10.28‑31 pY Ixlīhuāk a'ntū tatzē'knī't, ū'tza' nalaktzī'ncan. Lā' a'ntū lakatzē'kcus, naca'tzīkō'can.  - Līhuan ixtatakēstokmā'na lej lhūhua' tachi'xcuhuī't hasta ixtalālacchi'ntatza'. Lā' Jesús tzuculh cāhuani pū'la ī'sca'txtunu'nī'n: ―Cuenta natlahuayā'tit huan fariseosnu' como xlaca'n tatlahua lakatu' ixlacanca'n. Lā' tū' titlahuayā'tit hua'chi xlaca'n. a; 6Ixtamaktaka'lhmā'na a ver palh tzē ixtamakkaksli a'ntū ixtalīlē'ksa'nīni'lh.7g 5A'xni'ca' Jesús cāhuanilh huanmā', huan mākalhtō'kē'ni'nī'n ley lā' fariseosnu' ta'a'kchā'ni'lh Jesús. Lā' lej tatzuculh takalhasqui'nī lhūhua' catūhuā. { 4’¡Nalakaputzayā'tit hui'xina'n, mākalhtō'kē'ni'nī'n ley! Ixtachihuīn Dios hua'chilh tanūma' nac lakatin chic. Hui'xina'n ka'lhīyā'tit xallave huan chic, pero tū' tanūyā'tit. Lā' tū' cāmakxtekā'tit natatanū ā'makapitzīn. A{ 3Natzucucan nacākalhasqui'nīcan con Abel lā' ā'xmān nalī'a'ksputcan huan Zacarías a'ntī maknīca na ixpu'nan huan lītokpān lā' na ixlacapūn huan pūmacamāstā'n. U'tza' iccāhuaniyāni' que Dios nacākalhasqui'nīyāni' hui'xina'n ā'tzā' ixpālacata huan a'cta'sana'nī'n a'ntī cāmaknīcanī't. H  2Chuntza' huan tachi'xcuhuī't a'ntīn tahui'lāna' chuhua'j, ū'tunu'n natalē'n cuenta ixpālacata ixlīhuākca'n a'cta'sana'nī'n a'ntī cāmaknīcanī't desde a'xni'ca lalh quilhtamacuj. T! 1’U'tza' līchihuīna'lh Dios como lej ka'lhī tapāstacna'; hualh: “Na'iccāmacamini' a'cta'sana'nī'n. Lā' nacāmaknīcan ā'makapitzīn lā' nacāmāpātīnīcan ā'makapitzīn huampala”. W~' 0Lā' hui'xina'n tlahua'yā'tit ixa'cchicca'n huan a'cta'sana'nī'n a'ntī cāmaknīca. U'tza' lītasu'yu que chu lakatin hui'lāna'ntit con minapapana'ca'n, lā' puhua'nā'tit que tzey a'nchī tatlahualh. P} /’¡Nalakaputzayā'tit hui'xina'n! Tū' tzey a'nchī tlahua'yā'tit. Xmān cā'a'cnīni'ni'cu'tunā'tit huan xanīnī'ntza' a'cta'sana'nī'n. Minapapana'ca'n tamaknīlh huan a'cta'sana'nī'n. d|A .Lā' Jesús hualh: ―¡Nalakaputzayā'tit nā hui'xina'n huan mākalhtō'kē'ni'nī'n ley! Lej lhūhua' talanān mātlahuīni'nā'tit lā' tūlatza' tlōkentaxtūkō'can. U'tza' hua'chilh ixcāxtlahua'tit huan tacu'ca' a'ntū lej tzinca. Nīn tintī' tzē natāyani' lā' hui'xina'n tū' lacāxtlahuacu'tunā'tit para que tzē nacu'ca'can. {1 -Tuncan kalhtīlh kalhatin xamākalhtō'kē'ni' ley lā' huanilh: ―Mākalhtō'kē'ni', a'xni'ca' hua'na' huā'mā' quilālacaquilhnīyāuj. Ez ,’¡Nalakaputzayā'tit hui'xina'n mākalhtō'kē'ni'nī'n de huan ley lā' fariseosnu' a'ntī a'kxokonu'nī'n! Hui'xina'n hua'chi taponkni' a'ntūn tū' tatasu'yu. Tachi'xcuhuī't tachi'nta lā' tū' taca'tzī. Chuntza' talaclē'n chu a'nchī tatzo'kni' na ixley Moisés. Nā chuntza' hui'xina'n cāmālaclīpinīyā'tit ā'makapitzīn ixpālacata a'ntū cāmāsu'ni'yā'tit. Lā' xlaca'n tū' taca'tzī palh talaclē'n ―hualh Jesús. Zy- +’¡Nalakaputzayā'tit hui'xina'n fariseosnu'! Lacasqui'nā'tit mimpūtahuī'lhca'n a'ntū más xalactzey nac lītokpān. Lā' lacasqui'nā'tit cacāta'a'cnīni'ni'ni' a'xni'ca' pimpā'na'ntit nac tej. ?xw *’¡Hui'xina'n fariseosnu' nalakaputzayā'tit! Hui'xina'n māstā'yā'tit para Dios macsti'na'j huan līhua'tna' hua'chi a'lhmūhuēn lā' a'jonjolin lā' ā'tāpātin. Lā' chuntza' tasqui'nī. Pero tū'tza' tasu'yu palh pāxquī'yā'tit Dios lā' palh natlahua'yā'tit a'ntū lacuan. Lā' tasqui'nī namāstā'yā'tit huan lacmacastin līhua't. Lā' nā maclacasqui'n natlahua'yā'tit a'ntū xatzey lā' napāxquī'yā'tit Dios. 4wa )Palh stu'ncua' a'cnīni'ni'cu'tunā'tit Dios, maclacasqui'n xatzey mintapāstacna'ca'n. Palh tzey mintapāstacna'ca'n, ixlīhuākca'n natalaktzī'n palh tzey hui'xina'n. av; (¡Tū' māchekxīcu'tunā'tit hui'xina'n! ¿Chu tū' ca'tzīyā'tit que Dios cātlahuani' hui'xina'n para que na'a'cnīni'ni'yā'tit Dios? Lā' a'xni'ca' tū' tzey mintapāstacna'ca'n, tūlalh cati'a'cnīni'ni'tit. Iu  'Lā' huan Māpa'ksīni' huanilh: ―Hui'xina'n fariseosnu' hua'chi a'ntī namakche'kē' vaso lā' pulātu lā' tū' catipūche'kē'lh. Nā chuntza' hui'xina'n. Tasu'yu'yā'tit que tzeyā chi'xcuhuī'n hui'xina'n pero tū' tzey mintapāstacna'ca'n porque tampi'lhīni'nā'tit lā' tlahua'cu'tunā'tit a'ntūn tū' tzey. |tq &Lā' huan fariseo lē'cnīlh como Jesús tū' makacha'ka'lh hua'chi xlaca'n ixtalīsmanīnī't para natahuā'yan. ~}||J{zzzyxww)vNuatwsrr-qJpIo5n>m+lljjYhgfedd7cbbbaf`n__^j]],\F[qZZ Y)XWVVdUTT=SS$R>QQPPPlONNWM>LLKKJ8IuHH G FFEnEDoCIBBAa@@?>==+Lā' tuncan Jesús cāhuanilh: ―Nā quit na'iccākalhasqui'nīyāni' catūhuā. Caquilākalhtīuj: "F=Lā' tahuanilh: ―Caquilāhuaniuj: ¿Tichū ixquilhtampān cālītlahua'pā't huā' tamā'na catūhuā? ¿Tichū maxquī'ni' huā'mā' līmāpa'ksīn? wE iLakatin chi'chini' Jesús ixcāmāsca'tīmā' tachi'xcuhuī't nac lītokpān lā' ixcāmāsu'ni'mā' a'nchī tzē nalīpūtaxtucan. Lā' tachilh huan xanapuxcu'nu' curasna' lā' xamākalhtō'kē'ni'nī'n ley nā xanapuxcu'nu' israelitas. vDe0Lā' tū' ixtakaksni' a'nchī natalīmaknī porque ixlīhuākca'n tachi'xcuhuī't ska'lh ixtakaxmatni'.KC/Lakalīyān Jesús ixmāsu'yumā' nac lītokpān. Lā' ixtaputzani'mā'na a'nchī natalīmaknī huan xanapuxcu'nu' curasna' lā' xamākalhtō'kē'ni'nī'n ley lā' nā pūchihuīna'nī'n. 2B].Lā' cāhuanilh: ―Tatzo'kni' na ixtachihuīn Dios: “Quinchic xmān para pūkalhtō'ka'can”. Lā' hui'xina'n tlahuapā'na'ntit hua'chi ixchicca'n ka'lhāna'nī'n. :Am-Lā' tuncan Jesús tanūlh nac xaka'tla' lītokpān lā' tzuculh cātantlakaxtu huan a'ntī ixtastā'namā'na lā' ixtatamāhuana'mā'na na ixtanquilhni' huan lītokpān. "@=,Lā' nacātalīlakasno'kāni' nac ti'ya't. Nacātamaknīkō'yāni' milīhuākca'n lā' natalacpanckō' lā' tū' catimakxtekli nīn lakatin chihuix ixa'cpān huan taxaka. Chuntza' nacāpātle'keni'yāni' como tū' lakapastit Dios a'xni'ca' cālakmini' para nacāmāpūtaxtūyāni'. Jesús cātantlakaxtulh a'ntī ixtastā'namā'na nac xaka'tla' lītokpān Mt. 21.12‑17; Mr. 11.15‑19; Jn. 2.13‑22 :?m+Namin lakatin quilhtamacuj a'ntūn tū' tzey. Lā' mintā'ca'tzanī'nca'n natamin natayāhua lakatin corral ixmacni' mincālacchicni'ca'n lā' nacātalīxti'li'yāni' lakachu. d>A*lā' hualh: ―¡Tzey ixuanī't para hui'xina'n xalanī'n nac Jerusalén palh ixmāchekxī'tit cahuā a'nchī nalīpūtaxtuyā'tit, a'yuj huā'mā' chi'chini'! Pero chuhua'j tatzē'knī't lā' tūlalh catipūtaxtutit. v=e)Lā' a'xni'ca' pajtzutza' ixa'mā'cha', Jesús laktzī'lh huan cā'lacchicni' Jerusalén lā' calhualh ~<u(Lā' Jesús cākalhtīlh: ―Iccāhuaniyāni' palh huā' tamā'na nataquilhca'csla, huan chihuixni' natata'sa. .;U'Lā' tuncan ā'makapitzīn fariseosnu' a'ntī ixtayāna' na ixlaclhni' chi'xcuhuī'n, tahualh: ―Mākalhtō'kē'ni', cacāquilhni' a'ntīn tastālani'yāni'. :)&Lā' ixtahuan: ―¡Sicua'lanālanī't huan Rey a'ntī mimā' por ixlīmāpa'ksīn Dios! ¡Līpāxūj nac a'kapūn! ¡Ca'a'cnīni'ni'ca Dios! ,9Q%Lā' a'xni'ca' ixtatapajtzūtēlhatza' a'nlhā laktokopūcanāchi huan nac kēstīn Olivos, tatzuculh tapāxuhua ixlīhuākca'n huan a'ntīn takalhlaka'ī'lh lā' ixtastālani'tēlha. Lā' tata'salh lā' tamācā'tanīlh Dios por ixpālacata ixlīhuāk huan lē'cnīn a'ntūn talaktzī'lh. `89$Lā' a'xni'ca' Jesús ixa'mā'tza' lacachuna'j, ixmāpī'ni'tēlhacan lu'xu' nac tej. n7U#Lē'ni'ca Jesús tuncan lā' talīkētlapalh ixlu'xu'ca'n lā' kēhui'līca Jesús huan burro. Q6"Lā' xlaca'n takalhtīni'lh: ―Huan Māpa'ksīni' maclacasqui'n. {5o!Lā' a'xni'ca'tza' ixtaxcutmā'na huan burro, huan ixtēcu' cāhuanilh: ―¿A'chī' xcutpā'na'ntit huan burro? l4Q Lā' huan sca'txtunu'nī'n ta'a'lh lā' takaksli hua'chi huan Māpa'ksīni' ixcāhuaninī't. .3ULā' palh catīhuā nacākalhasqui'nīyāni': “¿A'chī' xcutpā'na'ntit huan burrito?” hui'xina'n nakalhtīni'nā'tit: “Huan Māpa'ksīni' maclacasqui'n”. 2lā' cāhuanilh: ―Capintit huan nac cā'lacchicni' a'ntūn tasu'yu na milacapūnca'n. Lā' a'xni'ca' nachipinā'tit, nalaktzī'nā'tit lakatin xaska'ta' burro a'ntū chī'yāhuacanī't. Nīn tintī'na'j kētō'la. Caxcutit lā' caquilālīmini'uj huā'tzā'. f1ELā' ixtapajtzūmā'natza' nac huan cā'lacchicni' a'nlhā huanican Betfagé lā' a'nlhā huanican Betania. A'ntza' pajtzu huan o'kspū'n a'nlhā huanican Olivos. Lā' Jesús cāmāpū'līlh kalhatu' ī'sca'txtunu'nī'n W0'A'xni'ca' huankō'lh huā'mā', Jesús tēlh ixtej para nac Jerusalén. d/ALā' quintā'ca'tzanī'n a'ntīn tū' quintalacasqui'n hua'chi rey, caquilī'ta'ni'tit lā' cacāmaknī'tit na quilacapūn”. Jesús ixtanūtēlhatza' nac Jerusalén Mt. 21.1‑11; Mr. 11.1‑11; Jn. 12.12‑19 .7Lā' huan rey kalhtīlh: “Iccāhuaniyāni' más namaxquī'can a'ntī ka'lhī, pero a'ntīn tū' lhūhua' ka'lhī namaklhtīkō'can a'ntū ka'lhī. ?-yLā' tahuanilh: “Pero xla' ka'lhītza' makcāuj”. ,{’Lā' cāhuanilh a'ntī ixtayāna': “Camaklhtītit ixtumīn lā' camaxquī'tit a'ntī tlajanī't makcāuj”. +/Lā' ¿a'chī' tū' hui'li' nac banco quintumīn? Chuntza' xa'icmaklhtīni'lh quintumīn con xaska'ta' a'xni'ca' xa'ictaspi'tpā na quinchic”. * Lā' tuncan huan rey hualh: “Hui'x tū' tzey tasācua'. Mismo mintachihuīn lē'ksa'nīni'nāni'. Hui'x puhua'na' palh quit lej līpalha' icmāpa'ksīni'n lā' ictē a'ntūn tū' quit icui'līnī't, lā' icmakalana'n a'nlhā tū' quit iccha'nāna'nī't. ,)Qporque icjicua'ni'ni' como hui'x līpalha' milīmāpa'ksīn. Hui'x tē'ya' a'ntūn tū' hui'līnī'ta' lā' makalana'na' a'nlhā tū' cha'nāna'nī'ta' hui'x”. r(]’Lā' tuncan kalhatin chā'mpā lā' hualh: “A' mā' mintumīn. Icmāquī'lh nac lakatin pāyu b'=Lā' nā kalhtīlh: “Hui'x nala'ya' milīgobernador de lakaquitzis cā'lacchicni'”. ]&3’Lā' chā'mpā kalhatin lā' hualh: “Mintumīn tlajanī't makquitzis”. .%UHuan rey kalhtīlh: “Lej tzey tasācua' hui'x, como xa'nca mā'scu'ju' a'yuj macstina'j tumīn. Na'icui'līyāni' milīgobernador de lakacāuj cā'lacchicni'”. P$A'ntī xapū'la a'lh lā' hualh: “Mintumīn tlajanī't makcāuj”. u#cPero a'yuj, līhui'līca ixlīrey lā' chuntza' taspi'tli na ixti'ya't. ’Lā' a'xni'ca' chilh, cāmāta'satīnīni'lh huan tasācua' a'ntī ixcāmaxquī'nī't tumīn. Ixca'tzīcu'tun a'nchī ixtatlajanī'ttza' chā'tunu' de xlaca'n. L"’Lā' huan tachi'xcuhuī't xalanī'n ixā'lacchicni' tū' ixtalaktzī'ncu'tun lā' cāmāstālīca lacscujnī'n para natahuan: “Tū' iclacasqui'nāuj huā'mā' chi'xcu' hua'chi rey”. a!; Lā' a'xni'ca' ixa'mā'cus, cāmākextimīlh kalhacāuj ixtasācua' lā' a'cxtim cāmaxquī'lh lhūhua' tumīn chā'tunu' de xlaca'n lā' cāhuanilh: “Camāscujū'tit huā' tumīn hasta a'xni'ca' na'icmimpala”. Z - Lā' tuncan Jesús cāhuanilh: ―Ixuī' kalhatin chi'xcu' lā' xla' tū' chu catihuāyā chi'xcu'. Lā' ixa'mā' makat nac lakatin ti'ya't a'nlhā nalīhui'līcan i'xlīrey lā' ā'calīstān nataspi'tpala. xi A'xni'ca' ixtakaxmatmā'na a'ntū ixcāhuanimā' Jesús, xla' cāhuanilh a'ntū lītalacastuca. Como ixtatapajtzūmā'na nac Jerusalén, xlaca'n tapuhualh que palaj natasu'yu a'nchī Dios namāpa'ksīni'n nac huā'mā' quilhtamacuj. *M Lā' quit huan Chi'xcu' xala' Tālhmā'n icmilh iccāputza a'ntīn tū' takalhlaka'ī' para na'iccāmāsu'ni' a'nchī nacālīmāpūtaxtūcan. Lakacāuj tumīn %C Lā' Jesús huanilh: ―Chuhua'j pūtaxtunī'ta' porque kalhlaka'ī'nī'ta' a'nchī Abraham kalhlaka'ī'lh. Nā xalanī'n na minchic tapūtaxtunī't. hILā' ā'calīstān Zaqueo tāyalh lā' huanilh Jesús: ―Chuhua'j, na'iccāmaxquī' i'tāt a'ntū icka'lhī huan pobresni'. Lā' palh xa'iccā'a'kxokomaklhtīnī't ā'makapitzīn, na'iccāmaxquī' maktā'ti' ixlaktapalh. ,QLā' a'xni'ca' talaktzī'lh huā'mā', ixlīhuākca'n tatzuculh talīchihuīna'n lā' talāhuanilh que Jesús ixa'nī't tachoko na ixchic a'ntīn tū' tzey. SLā' Zaqueo lacapalh yujli lā' līpāxūj lē'lh Jesús na ixchic. -Lā' a'xni'ca' Jesús ixpātle'kemā' a'ntza', talacayāhualh lā' huanilh Zaqueo: ―Lacapalh cayujti porque chuhua'j na'ictachoko na minchic. #?Lā' tuncan tatu'jnunpū'lalh a'nlhā natētaxtu Jesús lā' tō'ca'lh nac a'katin ka'tla' qui'hui' a'ntū huanican sicómoro para que tzē nalaktzī'n. :mHuā'mā' Zaqueo ixlaktzī'ncu'tun Jesús para que ixlakapasli pero tūla ixlaktzī'n Jesús como lej a'ctzina'j chi'xcu' ixuanī't lā' lhūhua' tachi'xcuhuī't ixa'nan. : oIxuī' kalhatin rico; ixtacuīni' Zaqueo. Lā' xapuxcu' ixuanī't de huan mātā'jīni'nī'n impuestos. Lā' a'xni'ca' Jesús ixtētaxtumā' nac Jericó, a'ntza' ixuī' Zaqueo. xi+Lā' tuncan huā'mā' ka'tlā'tus lacahuāna'lh huan lakatzī'n. Lā' stālani'lh Jesús, mācā'tanītēlha Dios. Lā' ixlīhuākca'n tachi'xcuhuī't talaktzī'lh huā'mā' lā' nā xlaca'n tamācā'tanīlh Dios ixlīhuākca'n.`9*Lā' Jesús huanilh: ―¡Calacahuā'na'! Tzeyanī'ta' como kalhlaka'ī'nī'ta'. )―¿Tuchū lacasqui'na' que na'ictlahuani'yāni'? Lā' huan lakatzī'n kalhtīlh: ―Māpa'ksīni', caquimā'lacahuā'nī'pala'. yk(Lā' tuncan Jesús tāyalh lā' hualh calīmini'ca. Lā' a'xni'ca' pajtzu ixlakayātza', kalhasqui'nīlh: ]3'A'ntī ixtapū'lani'nī't Jesús taquilhnīlh huan lakatzī'n para que ixquilhca'cslalh, pero xla' ā'chulā' ta'salh lā' hualh: ―¡Hui'x ixtā'nat David a'ntī xa'icka'lhīmā'nauj! ¡Caquilakalhu'ma'! y&Lā' tuncan ta'salh lā' hualh: ―¡Jesús! ¡Hui'x ixtā'nat David a'ntī xa'icka'lhīmā'nauj! ¡Caquilakalhu'ma'! ?y%Huanica que Jesús xala' nac Nazaret ixpātle'kemā'. _ 7$Lā' a'xni'ca' ixkaxmata tētaxtumā'ca, ixkalhasqui'nīni'n tichū ixpātle'kemā'.  #A'xni'ca' Jesús ixchā'mā'tza' huan cā'lacchicni' Jericó, ixuī' kalhatin lakatzī'n na ixpāxtūn tej. I'squi'nīhuā'yahuī'.  -"Lā' huan ī'sca'txtunu'nī'n nīn tuntū' tamāchekxīlh de huā'mā', nīn ixtaca'tzī a'ntū ixlīchihuīna'mā' porque hua'chilh xatatzē'kni' a'ntū ixcāhuanimā'. Jesús mālacahuānīlh kalhatin lakatzī'n xala' nac Jericó Mt. 20.29‑34; Mr. 10.46‑52 r ]!Naquintakēsnoka lā' ā'calīstān naquintamaknī. Lā' ixlīlakatu'tun chi'chini' na'iclakahuanchoko.   Lā' naquimacamāstā'can con a'ntīn tū' israelitas lā' naquintalakapala lā' naquintalakmaka'n lā' naquintalakachojmanī. mSJesús cāmāta'sīlh ī'sca'txtunu'nī'n lā' cāhuanilh: ―A'mā'nauj nac Jerusalén a'nlhā natlōkentaxtūkō'can ixlīhuāk a'ntū talītzo'kli huan profetasna' por quimpālacata quit huan Chi'xcu' xala' Tālhmā'n. c?Xlaca'n ā'chulā' nataka'lhī nac huā'mā' quilhtamacuj, lā' nataka'lhī ixquilhtamacujca'n para pō'ktu a'nlhā Dios māpa'ksīni'n. Huampala Jesús māca'tzīnīni'lh que nanī Mt. 20.17‑19; Mr. 10.32‑34 s_Lā' tuncan Jesús cākalhtīlh: ―Stu'ncua a'ntū iccāhuaniyāni'. A'nan a'ntī nata'a'kxtekui'lī ixchicca'n o ixtāta'ca'n lā' ixtzī'tca'n o ixtā'timīnca'n o ixpuscātca'n o ixcamana'ca'n para nata'a'kahuāna'ni' Dios. eCLā' Pedro huanilh: ―Quina'n icmakxtekkō'uj ixlīhuāk lā' iccāstālani'mā'ni'. -Lā' Jesús cāhuanilh: ―Huan chi'xcuhuī'n tūlalh catitatlahualh nīn tuntū' para natalīpūtaxtu; xmān Dios tzē nacāmāpūtaxtū. b=Lā' a'ntīn takaxmatli huā'mā' tahualh: ―Lā' ¿tichūn tzē māpūtaxtūcan? Tū' lej jicslīhua' natanū lakatin camello na ixtani' līxtokon. Más jicslīhua' natanū kalhatin rico a'nlhā māpa'ksīni'n Dios. +Lā' a'xni'ca' Jesús laktzī'lh a'nchī lej ixlakaputza, huanilh: ―Lej jicslīhua' natatapa'ksī con Dios xlaca'n a'ntī lej ricosnu'. wgLā' a'xni'ca' huan chi'xcu' kaxmatli huā'mā' tachihuīn, lej līlakaputzalh como lej rico ixuanī't. T!Lā' a'xni'ca' kaxmatli huā'mā', Jesús huanilh: ―Xmān lakatin catūhuā tisputni'yāni' a'ntū natlahua'ya'. Caquīstā'kō'j huāk a'ntū ka'lhī'ya' lā' nacāmālacpitzini'ya' huan tumīn huan pobresni' lā' naka'lhī'ya' a'nchī rico nalīla'ya' nac a'kapūn. Lā' ā'calīstān caquintā'pi, a'yuj napātīni'na'. x~iLā' huan chi'xcu' kalhtīlh: ―Huāk huā' tamā'na' ictlōkentaxtūkō'nī'ttza' desde quilīti'na'j. w}gHui'x ca'tzīya' ixlīmāpa'ksīn Dios a'ntū huan chuntza:Tū' timakpuscātīni'na'.Tū' timaknīni'na'.Tū' tika'lhāna'na'.Tū' tilīchi'huīna'na' nīn kalhatin.Cacā'a'kahuāna'ni' mintāta' lā' mintzī't. |Lā' Jesús huanilh: ―¿A'chī' quihuani'ya' palh tzey quit? Xmān kalhatin a'ntī xatzey lā' ū'tza' māni' a'ntī Dios. 0{YKalhatin de huan xanapuxcu'nu' kalhasqui'nīlh Jesús: ―Tzeyā Mākalhtō'kē'ni' hui'x. ¿Tuchū na'ictlahua para na'icka'lhī quinquilhtamacuj para pō'ktu? zIxlīstu'ncua' iccāhuaniyāni' que a'ntīn tū' takalhlaka'ī' ixtachihuīn Dios hua'chi lakska'tā'n takalhlaka'ī', tū' maktin catitatanūlh a'nlhā māpa'ksīni'n Dios. Huan o'kxa' a'ntī rico tā'chihuīna'lh Jesús Mt. 19.16‑30; Mr. 10.17‑31 (yILā' Jesús cāmāta'sīlh huan camana' lā' cāhuanilh ī'sca'txtunu'nī'n: ―Cacāmakxtektit huan camana' caquintalakmilh lā' tū' cacāmāmakchuyī'tit como huan a'ntī natatapa'ksī con Dios a'nlhā māpa'ksīni'n, xlaca'n a'ntī naquintalīpāhuan hua'chi huan tamā'na camana'. #x?Nā cālīmini'ca camana' Jesús para que ixcā'a'cpūxa'malh. Lā' a'xni'ca' talaktzī'lh ī'sca'txtunu'nī'n, talacaquilhnīlh a'ntī ixtalīmin. Lw’Lā' iccāhuaniyāni' que huā'mā' mātā'jīni' xalacuan tasu'yu na ixlacapūn Dios lā' huan fariseo tū'. Lā' chuntza' a'ntī ka'tla'jca'tzī, xla' namāmāxanī'can. Lā' a'ntī tū' ka'tla'jca'tzī, ū'tza' na'a'cnīni'ni'can. Jesús cāsicua'lanālīlh huan lakska'tā'n Mt. 19.13‑15; Mr. 10.13‑16 Vv% ’Lā' xtunc hualh huan mātā'jīni'. Xla' makat tāyalh. Lā' tū' ixtalacayāhuacu'tun, nīn ixtaquilhpūqui pero ixcu'xatucscan lā' ixuan: “¡Dios, caquilakalhu'ma' porque quit tū' tzey!” !u; Quit tū' icuā'yan lakatu' chi'chini' nac lakatin semana, lā' de a'ntū icka'lhī icmāstā' ixlīhuāk a'ntū maclacasqui'n para quilē'ksajna'”. t7 Lā' huan fariseo tāyalh kalhtō'ka' chuntza': “Dios, icmaxquī'yāni' pāxcatca'tzī porque quit tū' hua'chi ā'makapitzīn. Tū' icka'lhāna'nī't. Tū' ictampi'lhīni'nī't. Lā' quit tū' icmakpuscātīni'n. Lā' nīn quit hua'chi huā'mā' mātā'jīni' de impuestos. 9sk ―Kalhatu' chi'xcuhuī'n ta'a'lh nac lītokpān para natakalhtō'ka'. Lā' kalhatin de xlaca'n fariseo ixuanī't, lā' ā'kalhatin mātā'jīni' de impuestos ixuanī't. r# Jesús cāhuanipā catūhuā a'ntū lītalacastuca para a'ntī tapuhuan que xlaca'n xalactzey lā' talakmaka'n ā'makapitzīn. Hualh: "q=Iccāhuaniyāni' que palaj nacālīmaktāyayāni'. Lā' quit huan Chi'xcu' xala' Tālhmā'n. Lā' a'xni'ca' na'icmimpala, ¿chā na'ickaksa nac huā'mā' quilhtamacuj a'ntīn takalhlaka'ī' lā' tasqui'ni'mā'na Dios lakalīyān? Huan fariseo lā' huan mātā'jīni' de impuestos p9Lā' ā'chulā' nacālīmaktāya Dios xlaca'n a'ntī cālacsacnī't a'ntī lakalīyān lā' tintascac tasqui'ni'. Lā' ¿chu natakoxī nacāmaktāya? o{Lā' huan Māpa'ksīni' Jesús hualh: ―Cuenta catlahua'tit a'ntū tlahualh huan juez a'yuj tū' tzey ixuanī't. npero como huā'mā' lakapūt quimājiclhuī'lhtza', na'ictlahuani' justicia, para que tū'tza' camilh quimājiclhuī'”. Bm}Lā' ixlīmaklhūhua'tza' huan juez tū'tza' tlahuani'cu'tulh justicia. Lā' ā'calīstān puhualh: “A'yuj tū' ica'cnīni'ni' Dios lā' tū' cuenta ictlahua a'yuj taputza justicia, -lSChu a'ntza' huanmā' cā'lacchicni' ixuī' kalhatin lakapūt. Lakalīyān ixa'n laktzī'n huan juez para natlahuani'can lakatin justicia ixpālacata ixtā'ca'tza. k/Cāhuanilh: ―Ixuī' nac lakatin cā'lacchicni' kalhatin juez. Tū' ixa'cnīni'ni' Dios lā' nīn cuenta ixcātlahua a'ntī ixtaputza justicia. j #Jesús cāhuanilh catūhuā a'ntū lītalacastuca para nacāmāsu'ni' que lakalīyān natakalhtō'ka' lā' tū' maktin catilakachā'ni'lh. "i=%Lā' a'xni'ca' takaxmatli huā'mā'na tachihuīn, huan ī'sca'txtunu'nī'n takalhasqui'nīlh: ―Māpa'ksīni', lā' ¿lhachūnīn napātle'ke huā'mā'? Lā' xla' cākalhtīlh: ―Chuxalhā napātle'ke, hua'chi huan chū'ni' tatakēstoka chuxalhā a'nan ixlīhua'tca'n.h$Lā' kalhatu' chi'xcuhuī'n natascuja ixtu'ca'n nac cā'tacuxtu, lā' Dios nalē'n kalhatin lā' namāchoko kalhatin ―hualh Jesús. hgI#Lā' kalhatu' puscan natasquiti pajatzu, lā' Dios nalē'n kalhatin lā' namāchoko kalhatin. f%"’Iccāhuaniyāni' que huanmā' tzī'sa kalhatu' natalhtata nac lakatin xti'cat, lā' Dios nalē'n kalhatin lā' namāchoko kalhatin. Ae{!A'ntī māpūtaxtūcu'tun ixlīca'tzīn, tū' catipāstacli a'ntū a'nan nac cā'quilhtamacuj. Lā' a'ntī xmān pāstaca a'ntū a'nan nac cā'quilhtamacuj, xla' tū' catipūtaxtulh. ;dq Capāstactit a'ntū pātle'keni'lh ixpuscāt Lot. {co’A'xni'ca' namin huā'mā' chi'chini', a'ntī huī' kēpūn lā' ka'lhī ixmaclacasqui' na ixchakān ixchic, tū' catitanūlh para namāxtu. Lā' a'ntī scujmā'cha' na ixā'tacuxtu, tū' catitaspi'tli na ixchic para natē catūhuā. Pb’Hua'chi a'xni'ca' ixtahui'lāna'cus Lot lā' Noé, chuntza' nala a'xni'ca' na'iccātasu'ni'yāni' quit huan Chi'xcu' xala' Tālhmā'n. Tachi'xcuhuī't tū' tapuhuan palh palaj na'icmimpala. aLā' a'xni'ca' Lot taxtulh de huan cā'lacchicni' Sodoma, yujli macscut lā' azufre de nac a'kapūn lā' cāmaknīkō'lh ixlīhuākca'n. ?`wNā chuntza' pātle'kelh a'xni'ca' ixuī'cus Lot; ixtahuā'yamā'na lā' ixtako'tnumā'na; ixtatamāhuana'mā'na lā' ixtastā'namā'na; ixtacha'nāna'n lā' ixtatlahua ixchicca'n. U_#Ixtahuā'yan lā' ixtatapūchahua lā' ixtamāstā'mā'na ixtzu'ma'jātca'n para natatapūchahua hasta a'xni'ca' huan chi'chini' a'ntū pūtanūlh Noé nac barco. Lā' huan lakuat milh lā' tanīkō'lh. ^3’Lā' hua'chi pātle'kelh a'xni'ca' ixuī'cus Noé, nā chuntza' nala a'xni'ca' namin quilacchi'chini' quit huan Chi'xcu' xala' Tālhmā'n. ^]5Pū'la lej na'icpātīni'n lā' naquintalakmaka'n xalanī'n huā'mā' quilhtamacuj. (\IHua'chi tasu'yu lakatin makli'pni' a'nchī palaj xkaka nac a'kapūn, chuntza' nala a'xni'ca' namin quilacchi'chini' lā' quit huan Chi'xcu' xala' Tālhmā'n. |[qLā' nacātahuaniyāni': “A'huī'”, o “A'hui'lacha'”. Pero tū' tipinā'tit lā' tū' tistālani'yā'tit. Z#Lā' tuncan cāhuanilh ī'sca'txtunu'nī'n: ―Namin lakatin chi'chini' a'xni'ca' hui'xina'n lej nalaktzī'ncu'tunā'tit a'nchī namāpa'ksīni'n huan Chi'xcu' xala' Tālhmā'n. Nalaktzī'ncu'tunā'tit a'yuj xmān lakatin chi'chini'. Lā' tū' catilaktzī'ntit. YTūla catihuanca: “A'huī”, o “A'hui'lacha'”. Ixlīmāpa'ksīn Dios huī'tza' na ixa'clhcunucca'n tachi'xcuhuī't. LXLā' huan fariseosnu' takalhasqui'nīlh Jesús: ―¿Lhachūnīn nala que nacāmāpa'ksīkō' Dios tachi'xcuhuī't? Lā' xla' cākalhtīlh: ―A'nchī Dios cāmāpa'ksīkō', tū' tasu'yu. 8WiLā' tuncan huanilh huan chi'xcu': ―Catāqui' lā' catlā'hua'. Tzeyanī'ta' como kalhalaka'ī'nī'ta'. A'nchī nachin ixlīmāpa'ksīn Dios Mt. 24.23‑28, 36‑41 YV+¿Chā xmān huā'mā' samaritano taspi'tli para naquimaxquī' pāxcatca'tzī? ULā' tuncan Jesús hualh: ―¿Chu tū' kalhacāuj a'ntī tatzeyalh? ¿A'chī' tū' tamilh huan makapitzīn kalhana'jās? vTeTatzokostani'lh Jesús para namaxquī' pāxcatca'tzī. Lā' huā'mā' chi'xcu' xala' nac Samaria ixuanī't. rS]Lā' kalhatin de xlaca'n, a'xni'ca' laktzī'lh que ixtzeyanī'ttza', taspi'tli mācā'tanītēlha Dios. bR=Lā' a'xni'ca' Jesús cālaktzī'lh, cāhuanilh: ―Capintit cāmāsu'ni'yā'tit mimacni'ca'n huan curasna'. Lā' a'xni'ca' xlaca'n ixta'a'mā'nacus nac tej, talaktzī'lh ixmacni'ca'n que tzeytza' ixtahuanī't. ZQ- lā' lej palha' tahualh: ―¡Jesús, Mākalhtō'kē'ni', caquilālakalhu'mauj! 8Pi A'xni'ca' ixtapajtzūtēlhatza' lakatin cā'lacchicni', kalhacāuj chi'xcuhuī'n a'ntī ixtamasmā'na ixquinītca'n tataxtulh para natapāxtoka. Lā' makat tatāyalh xlaca'n O A'xni'ca' ixa'mā'cus nac Jerusalén, Jesús tētaxtulh lacalhūhua' cā'lacchicni' xala' nac Samaria lā' Galilea. N' Lā' chuntza' hui'xina'n, a'xni'ca' tlahuakō'yā'tit ixlīhuāk ixtapuhuān Dios, nahuanā'tit: “Tū' maclacasqui'n naquincāhuaniyāni' pāxcatca'tzī como xmān ictlahuáuj quilītlōtca'n”. Jesús cāmātzeyīlh kalhacāuj a'ntī ixtamasni'mā'na ixquinītca'n M{ ’Lā' a'xni'ca' mintasācua' natlahuakō' ixlītlōt, tū' catihua'ni' nīn pāxcatca'tzī como xla' tasācua'. LChō'la nahuani'ya': “Cacāxtlahua' quilīhua't lā' pū'la naquimā'huī'ya' quit. A'calīstān nahuā'ya'na' hui'x”. >KuLā' Jesús cāhuanipā: ―Palh hui'x ixka'lhi' kalhatin mintasācua' a'ntī scujnī'ttza' tintacuj lā' ixtaspi'tli na minchic, tū' catihua'ni': “Catanu', cahuā'ya'”. uJcLā' huan Māpa'ksīni' cāhuanilh: ―Palh ixkalhlaka'ī'tit, a'yuj macsti'na'j, ixuani'tit huanyā qui'hui': “Catatampu'lhu' lā' capit tāya'ya' nac mar”. Lā' chuntza' huan qui'hui' ixtlahualh. Ixlītlōt a'ntī tasācua' ~IuHuan sca'txtunu'nī'n tahuanilh huan Jesús: ―Caquilāmaktāyauj para que ā'chulā' na'ickalhlaka'ī'yāuj. sH_Lā' namāsputūnu'ni'ya' a'yuj lakatin chi'chini' maktojon catlahualh tūn tū' tzey lā' maktojon nalakmināni' nahuaniyāni': “Tū' tzey quit, lā' tū' ā'maktin ictitlahualh”. A'ntīn takalhlaka'ī' taka'lhī līmāpa'ksīn 1G[Cuenta catlahua'tit. ’Palh mintā'tin tlahuani'nī'ta'ni' a'ntūn tū' tzey, nahuani'ya'. Lā' palh xla' puhuan que tū' tzey a'ntū tlahualh, namāsputūnu'ni'ya'. F)Mejor ixpixchī'hua'ca'ca lakatin chihuix lā' ixmacā'nca nac mar, lā' tū' ixmātonkopūlh nīn kalhatin a'ntī tzucumā'cus kalhlaka'ī'. QE Jesús cāhuanilh ī'sca'txtunu'nī'n: ―Pō'ktu a'nan catūhuā a'ntū nacāmātonkopū tachi'xcuhuī't, pero xānti tala xlaca'n a'ntīn tamātonkopū ā'makapitzīn lā' tamātlahuī talaclē'i'. bD=Lā' Abraham huanilh: “Palh tū' cuenta tatlahua a'ntū tzo'kli huan Moisés lā' huan profetasna', nīn tū' catitakalhlaka'ī'lh a'yuj ixcālaka'lh a'ntī lakahuanchokonī't de na ixlaclhni'ca'n nīnī'n”."C=Lā' huan rico kalhtīni'lh: “Stu'ncua'. U'tza' icca'tzī pero palh ixcālaka'lh kalhatin a'ntī nīnī'ttza', ixtaxtāpalīlh ixtapāstacna'ca'n”. B!’Lā' Abraham huanilh: “Xlaca'n taka'lhītza' a'ntū tzo'kli huan Moisés lā' huan profetasna'. Cuenta catatlahualh ū'tza'”. A-para nacāhuani kalhaquitzis quintā'timīn a'ntīn tahui'lāna'ncha'cus. Lā' chuntza' xlaca'n tū' catitatanūlh nac huā'mā' pūpātīn”. @{’Lā' tuncan huan rico hualh: “Quintāta' Abraham, icsqui'niyāni' que cama'capi Lázaro na ixchic quintāta' ]?3Lā' huampala a'nan lakatin ka'tla' cā'pūtatonkopūn a'ntū quincāmā'kapitziyāni'. Lā' chuntza' a'ntīn ta'a'ncu'tun a'ntza' tūlalh catita'a'lh lā' nīn xalanī'n a'ntza' tūlalh catitamilh ā'tzā'”. t>a’Lā' Abraham huanilh: “Qui'o'kxa', capāstacti xa'nca que hui'x lej tzey a'nī'ni'n na minquilhtamacuj lā' Lázaro tū' tzey a'nī'ni'lh. Lā' chuhua'j xla' māko'xamixīmā'ca huā'tzā' lā' hui'x pātīni'pā't a'ntza'. x=iLā' tuncan ta'salh lā' hualh: “Quintāta' Abraham, caquilakalhu'ma' lā' cama'cata' Lázaro para que camojōlh nac xcān kantin ixmakspulh lā' camāske'hui'huī'lh quisī'ma'kā't porque lej icpātīni'mā' na ixlaclhni' lamana'”. <’Lā' a'xni'ca' ixpātīni'mā' huan rico nac pūpātīn, talacayāhualh lā' cālaktzī'lh Abraham lā' Lázaro ixtu'ca'n. .;U’Lā' milh lakatin chi'chini' huan Lázaro nīlh, lā' huan ángeles talē'lh nac a'kapūn. Nā a'ntza' ixuī' Abraham. Nā huan rico nīlh lā' mā'cnūca. :Lā' xla' ixlēka'scu'tun huan xalacpītzin pāntzi a'ntū ixyuja de na ixmesa huan rico. Lā' huan chichi' ī'snakani' ixtzi'tzi'. $9ANā ixuī' kalhatin chi'xcu'; ixtacuīni' Lázaro. Lā' lhūhua' ixka'lhī ixmactzi'tzi'. Lā' ixtahui'la ī'squi'nīhuā'yan na ixtanquilhni' huan rico. 89Lā' Jesús cāhuanipā: ―Ixuī' kalhatin chi'xcu'; lej rico ixuanī't. Lā' ixlhakā' ixlu'xu' xalacuan. Lā' lakalīyān ixtlahua cā'tani'. 27]Lā' Jesús cāhuanipā: ―Palh kalhatin chi'xcu' namakxteka ixpuscāt lā' natā'tapuchahua ā'kalhatin, xla' makpuscātīni'n na ixlacapūn Dios. Lā' a'ntīn tā'tapūchahua kalhatin puscāt a'ntī makxtekcanī'ttza', nā xla' makpuscātīni'n na ixlacapūn Dios. Lázaro lā' huan rico a6;’Jicslīhua' namāsputūcan a'kapūn lā' ti'ya't, pero más jicslīhua' naxtāpalīcan ixtachihuīn Dios. Tū' catixtāpalīca nīn macsti'na'j. Tū' tzey palh lāmakxtekcan Mt. 19.1‑12; Mr. 10.1‑12 *5MLā' Jesús cāhuanipā: ―Ixa'nan huan ixley Moisés hasta a'xni'ca' ixlatlā'huan Juan huan Mā'kpaxīni', lā' chu a'cxtim a'ntū tamāsu'yulh a'cta'sana'nī'n. Chuhua'j talīchihuīna'n huan xatzey tachihuīn a'nchī Dios māpa'ksīni'n. Lā' ixlīhuāk talīhui'lī natatanū. 4 Lā' tuncan Jesús cāhuanilh: ―Hui'xina'n lacasqui'nā'tit que huan tachi'xcuhuī't natapuhuan que lej tzey hui'xina'n, pero Dios cālakapasni'yāni' mi'a'clhcunucca'n. Lā' a'yuj cā'a'kxokoyā'tit chi'xcuhuī'n chuntza' lā' xlaca'n cāta'a'cnīni'ni'yāni', pero Dios lakmaka'n a'ntū huan tachi'xcuhuī't tapuhuan que lej ka'lhī ixtapalh. Huan ley lā' ixlīmāpa'ksīn Dios 3Huan fariseosnu' a'ntī ixtapāxquī' ixtumīnca'n ixtakaxmatmā'na ixlīhuāk huā'mā' lā' ixtalīlītzī'mā'na Jesús. 02Y ’Nīn kalhatin tasācua' tzē natā'scuja chu a'cxtim kalhatu' ixpatrón porque napāxquī' kalhatin lā' tū' nalaktzī'ncu'tun ā'kalhatin. Lā' na'a'kahuāna'ni' kalhatin lā' nalakmaka'n ā'kalhatin. Lā' nā chuntza' hui'x tūla nalīpāhua'na' Dios palh nalīpāhua'na' mintumīn. 1 Lā' palh tū' maktaka'lhā'tit a'ntū cātamāsācua'nīyāni' hui'xina'n, tū' caticātamaxquī'n a'ntū milaca'n nala. 0 Palh tūla cātalīmāmacū'yāni' a'ntū xala' nac quilhtamacuj, ¿chichū nacātalīmāmacū'yāni' a'ntū ixla' Dios? / ’A'ntī xa'nca namaktaka'lha macsti'na'j a'ntū līmāmacū'can, nā xa'nca namaktaka'lha lhūhua' palh nalīmāmacū'can. A'ntīn tū' xa'nca natlōkentaxtū ixlītlōt a'yuj tū' lej tasqui'nī, xla' tū' xa'nca natlōkentaxtū a'ntū más tasqui'nī. s._ ’Quit iccāhuaniyāni': Nacālīmaktāyayā'tit a'ntīn tamaclacasqui'n con mintumīnca'n. Lā' chuntza' a'xni'ca' nanīyā'tit lā' tūla catilīpintit mintumīnca'n, nacātamānūyāni' a'nlhā pō'ktu nalatahui'la'yā'tit. -’Lā' huan patrón puhualh que huan xapuxcu' tasācua' skalalh lalh a'nchī tlahualh. Chuntza' a'ntī xalanī'n nac huā'mā' quilhtamacuj lakskalalhna' para natatlahua ixnegocioca'n. Más skalalhna' xlaca'n que a'ntīn takalhalaka'ī' ixtachihuīn Dios. },sLā' ā'calīstān kalhasqui'nīlh ā'kalhatin: “¿Chu hui'x, lhānchulā' laclīpini'ya'?” Lā' huanilh: “Lakatin ciento cuartillo de trigo”. Lā' tuncan huanilh: “A'mā' minca'psnat. Catlahua'pala' ā'kalhtin xmān por ochenta”. _+7Lā' xla' kalhtīlh: “Iclaclē'ni' lakatin ciento barriles de aceite”. Lā' tuncan xapuxcu' tasācua' huanilh: “A' mā' minca'psnat. Tuncan catahui'la' lā' catlahua'pala' ā'kalhtin por xmān cincuenta”. 3*_’Lā' chuntza' kalhatunu' cāmāta'sīlh a'ntī ixtalaclē'ni' ixpatrón. A'ntī chā'lh pū'la kalhasqui'nīlh: “¿Lhānchulā' laclīpini'ya' quimpatrón?” )-Quit icka'lhī quimpātunca'tzi lā' chuntza' tzē na'icchā'n nac lakatin chic para na'icuā'yan a'xni'ca' tū' na'icka'lhī quintascujūt”. q([’Lā' huan xapuxcu' tasācua' tahui'lalh pāstacna'n: “¿Tuchū na'ictlahua chuhua'j como quimpatrón quimaklhtīlh quintascujūt? Tū' tli'hui'qui quit para na'icscuja cā'tacuxtu, lā' icmāxana'n na'icsqui'nīhuā'yan. f'ELā' tuncan huan ixpatrón māta'sīlh lā' huanilh: “¿Tuchūn chū'tza' huā' quihuanica por mimpālacata? Caquimāsu'ni' a'ntū iclīmāmacū'nī'ta'ni' como tū'tza' quintitā'scujti hua'chi xapuxcu' tasācua'”. i& MNā Jesús cāhuanilh ī'sca'txtunu'nī'n: ―Ixuī' kalhatin patrón; lej rico ixuanī't. Lā' ixka'lhī kalhatin xapuxcu' ixtasācua'. Lā' lakminca huanican que huanmā' xapuxcu' tasācua' ixpāxcatlīlani'mā' ixtumīn. W%' Pero chuhua'j līmakuan natlahuayāuj cā'tani' para napāxuhuayāuj como mistancu hua'chilh xanīntza' ixuanī't lā' lakahuanchokonī'ttza'. Hua'chilh ixtza'nkānī'ttza' lā' chuhua'j ickakspā”.$3’Lā' tuncan huan xatāta' huanilh: “Hui'x qui'o'kxa' lā' hui'x pō'ktu quintā'lahui'la', lā' ixlīhuāk a'ntū icka'lhī huāk mila'. <#qPero chuhua'j como chilh huā'mā' mi'o'kxa' a'ntī pāxcat līlakō'lh mintumīn con huan puscan a'ntīn tū' tzey lā' hui'x māmaknīnīni'nī'ta' huan xako'ntīn huācax”. x"iLā' xla' huanilh ixtāta': “Hui'x ca'tzīya' lhūhua'tza' cā'ta ictā'scujnī'ta'ni' lā' pō'ktu ica'kahuāna'ni'nī'ta'ni'. Lā' tū' maktin quimaxquī'nī'ta' nīn chu lakatin ti'na'j chivo para na'iccālītā'pāxuhua qui'amigos. {!o’Pero huan xapuxcu' lej a'kchā'lh lā' tū' ixtanūcu'tun. Lā' ixtāta' taxtulh para nahuani catanūlh.  1Lā' xla' kalhtīlh: “Mat milhtza' mistancu. Lā' mintāta' māmaknīnīni'lh huan xako'ntīn huācax como tzey chilh lā' tū' ī'tza'ca'n”. X)Lā' tuncan ta'sani'lh kalhatin tasācua' lā' kalhasqui'nīlh tuchū lamā'. 7’Lā' huanmā' chi'chini' huan xapuxcu' ixo'kxa' ixa'nī't scuja. Lā' a'xni'ca' ixtaspi'tmā' para na ixchic, kaxmatli xamúsica huan baile. $Aporque hua'chilh xanīntza' ixuanī't huā'mā' qui'o'kxa' lā' lakahuanchokonī't. Ixtza'nkānī'ttza' lā' ickakschokolh”. Lā' tatzuculh tapāxuhua. {Calīta'ntit huan huācax a'ntū xako'ntīntza' lā' camaknī'tit. Natlahuayāuj lakatin cā'tani' lā' nahuā'yanāuj _7’Pero huan xatāta' cāhuanilh ixtasācua'nī'n: “Calīta'ntit pūtin xasāsti' lu'xu' lā' camālhakē'tit huā' qui'o'kxa'. Lā' camacahui'lī'tit lakatin macatzātzāt lā' camātūnū'tit ī'zapatos. MLā' tuncan huan ixo'kxa' huanilh: “Tāta', ictlahuani'ni' a'ntūn tū' tzey, lā' ictlahuanī't a'ntūn tū' tzey na ixlacapūn Dios. Tū'tza' minī'ni' naquihuani'ya' palh quit mi'o'kxa'”. }sLā' tuncan quilhtāyalh huan tej para nalaka'n ixtāta'. ’Lā' a'xni'ca' makatcus ixa'mā'cha' de na ixchic, laktzī'lh lā' lakapasli huan ixtāta' lā' lakalhu'malh. Tatu'jnu' laka'lh lakapāxtoka ixo'kxa' lā' a'kxko'ka'lh lā' mu'sulh. ykTū'tza' minī'ni' naquihuani'ya' palh quit mi'o'kxa'. Caquintlahua' hua'chi kalhatin de mintasācua'nī'n”. ~>}||zz$yxxwmvlursrqpVoo5nsmlliihhUgg9fedd^ccMbbRaW`_.^J]]8\[ZYXWVVULT'SSRR QQ`PPOON=t<<;::S99x88^7654i3322"10//h.-->,i+*))('*&t%%$$@#"! 8]C|c _<D ] u >C"{Ax}Chuntza' Pilato tlahualh a'ntū xlaca'n ixtalacasqui'n, $wALā' xlaca'n ā'chulā' stu'tu'lu' tahualh lā' tasqui'nli caxtokohua'ca'ca. Lā' tanto tata'salh xlaca'n lā' xanapuxcu'nu' curasna' que tatlajalh. evCIxlīmaktu'tun Pilato cāhuanilh: ―Lā' ¿a'chī'? ¿Tuchū tlahuanī't? Quit tū' icmakkaksa nīn tuntū' ixpālacata para namaknīcan. Xmān na'iclīmākēsno'knīni'n ko'xka' lā' ā'calīstān na'icmakxteka. ]u3Pero ā'chulā' tata'salh lā' tahualh: ―¡Caxtokohua'ca'ca! ¡Caxtokohua'ca'ca! DtPilato ixmakxtekcu'tun Jesús lā' cātā'chihuīna'mpā. s9Huan Barrabás ixlīchī'canī't como xla' lā' ixchi'xcuhuī'n tatā'kaquī'lh contra huan māpa'ksīni'nī'n romanos lā' hasta tamaknīni'lh. zrmLā' ixlīhuākca'n tatzuculh tata'sa lā' tahualh: ―¡Camāmaknīnī'ni' huā'mā'! ¡Camakxtekti Barrabás! iqKIxa'nan huan talanān que Pilato ixmakxteka kalhatin tachī'n a'xni'ca' lamā' cā'tani'. OpNa'iclīmākēsno'knīni'n ko'xka' lā' ā'calīstān na'icmakxteka. o7Nā chuntza' Herodes nīn tuntū' makkaksli. U'tza' līmacaminchokopā. Laktzī'nā'tittza' que nīn tuntū' tlahuanī't para nachī'can lā' nanī. "n=Lā' cāhuanilh: ―Hui'xina'n quilālīmini'uj huā'mā' chi'xcu' lā' quilāhuaniuj que cāmāmakchuyī tachi'xcuhuī't. Lā' quit ickalhasqui'nīnī'ttza' na milacapūnca'n lā' ca'tzīyā'tittza' que nīn tuntū' icmakkaksa a'ntū ixpālacata a'ntū līlē'ksa'nīni'nā'tit. qm[ Lā' Pilato cāmākēstokpā xanapuxcu'nu' curasna' lā' pūchihuīna'nī'n lā' tachi'xcuhuī't. Pl Lā' chuntza' huā'mā'na chi'chini' Pilato ixamigo tlahualh Herodes. Pū'la lītā'ca'tza ixtahuanī't. Ixtahuan que naxtokohua'ca'can Jesús Mt. 27.15‑26; Mr. 15.6‑15; Jn. 18.39―19.16 =ks Lā' Herodes lā' ixtropasna' talakmaka'lh Jesús lā' tamālhakē'lh tzēhuanī't lu'xu' hua'chi ixla' rey para natalīlītzī'n. Lā' ā'calīstān Herodes macā'ni'pā Pilato. j5 Nā a'ntza' ixtahui'lāna'nkō' xanapuxcu'nu' curasna' lā' xamākalhtō'kē'ni'nī'n ley lā' xlaca'n lej palha' ixtalē'ksa'nīni'ni'mā'na. Vi% Lā' lhūhua' catūhuā kalhasqui'nīlh pero Jesús nīn tuntū' kalhtīlh. GhLā' a'xni'ca' Herodes laktzī'lh Jesús, līpāxuhualh como de makāntza' lej ixlaktzī'ncu'tun. Ixkaxmatnī't a'nchī ixlīchihuīna'ncan lā' puhualh nalaktzī'n lakatin lē'cnīn. @gyLā' a'xni'ca' huanica palh stu'ncua' xala' nac Galilea, macā'ni'ca Herodes a'ntī gobernador de Galilea ixuanī't. Lā' nā xla' ixminī't nac Jerusalén huan tamā'na chi'chini'. kfOLā' a'xni'ca' Pilato kaxmatli huā'mā', kalhasqui'nīni'lh palh xala' nac Galilea Jesús. heILā' xlaca'n stu'tu'lu' tahualh: ―Cāmāmakchuyīmā' ixlīhuākca'n xalanī'n nac Judea a'nchī māsu'yumā'. Tzuculh māsu'yu nac Galilea lā' ixmāsu'yutēlha hasta chilh huā'tzā'. Jesús na ixlacapūn Herodes d Lā' tuncan Pilato cāhuanilh xanapuxcu'nu' curasna' lā' tachi'xcuhuī't: ―Nīn tuntū' icmakkaksa a'ntū ixpālacata. c!Lā' tuncan Pilato kalhasqui'nīlh: ―¿Chā hui'x ixreyca'n israelitas? Lā' Jesús kalhtīlh: ―Chu chuntza' a'nchī huanī'ta'. \b1A'ntza' tatzuculh talē'ksa'nīni'n lā' tahualh: ―Iclaktzī'nī'tauj a'nchī huā'mā' chi'xcu' cāmāmakchuyī huan tachi'xcuhuī't. Huan que tū' maclacasqui'n namāpalayāuj iximpuesto emperador, lā' nā huan que ū'tza' Cristo huan a'ntī Dios hui'līni't ixlīmāpūtaxtūnu', lā' huā'mā' tachihuīn huanicu'tun que xla' rey. ]a 5Lā' tuncan ixlīhuākca'n tatāyakō'lh lā' talē'lh Jesús na ixlacapūn Pilato. ?`wGLā' tuncan talāhuanilh: ―Lā' ¿a'chī' maclacasqui'nāuj ā'catīhuā para naquincāhuaniyāni' ā'catūhuā? Māni' quina'n kaxmatnī'tauj a'ntū pūhuan ixquilhni'.&_EFLā' tuncan ixlīhuākca'n takalhasqui'nīlh: ―Lā' ¿chu hui'x ixO'kxa' Dios? Lā' Jesús cākalhtīlh: ―U'huē, chuntza' hua'chi huanī'ta'ntit. ^EQuit huan Chi'xcu' xala' Tālhmā'n lā' desde chuhua'j na'ictahui'la na ixpāxtūcāna'j Dios a'ntī más xamāpa'ksīni'. q][DLā' palh quit na'iccākalhasqui'nīyāni' catūhuā, tū' quintilākalhtīuj nīn quintilāmakxtekui. K\C―Caquilāhuaniuj: ¿Chā hui'x Cristo a'ntī Dios hui'līnī't ixlīmāpūtaxtūnu'? Lā' xla' cākalhtīlh: ―A'yuj xa'iccāhuanini' palh stu'ncua', pero tū' quintilākalhlaka'ī'uj. [ BLā' a'xni'ca' tuncuīlh, tatakēstokli xanapuxcu'nu' israelitas lā' xanapuxcu'nu' curasna' lā' xamākalhtō'kē'ni'nī'n ley, lā' talē'lh Jesús na ixlacapūnca'n huan pūchihuīna'nī'n a'ntī más ixtamāpa'ksīni'n. A'ntza' kalhasqui'nīca: 6ZeALā' lej lhūhua' ixtahuani de catūhuā como ixtamāmāxanī'cu'tun. Jesús na ixlacapūnca'n pūchihuīna'nī'n Mt. 26.59‑66; Mr. 14.55‑64; Jn. 18.19‑24 `Y9@Talakachī'lh lā' talacala'sli lā' tahuanilh: ―¡Caquilhchipi tichū lacala'sni'! aX;?Huan chi'xcuhuī'n a'ntī ixtamaktaka'lhmā'na Jesús talakapalalh lā' tatucsli. rW]>Lā' tuncan Pedro taxtulh lā' lej lakaputzaj calhualh. Lakapalaca Jesús Mt. 26.67‑68; Mr. 14.65 kVO=Lā' huan Māpa'ksīni' Jesús talakspi'tli lā' laktzī'lh Pedro, lā' Pedro pāstacli a'nchī ixuaninī't huan Māpa'ksīni': “A'xni'ca' tūna'j nata'sa huan gallo, maktu'tun naquinkalhtatzē'ka' que tū' quilakapasa”. 1U[<Lā' tuncan Pedro huanilh: ―Chi'xcu', tū' icca'tzī a'ntū hua'na'. Lā' huā'mā' ka'tlā'tus a'xni'ca' ixchihuīna'mā'cus Pedro, tuncan huan gallo ta'salh. T/;Lā' ixlīlakatin hora huampala ā'kalhatin stu'tu'lu' huampā: ―Stu'ncua' huā'mā' chi'xcu' ixtā'latlā'huan porque xala' nac Galilea. S9:A'calīstān ā'kalhatin laktzī'mpā lā' nā huanilh: ―Nā hui'x kalhatin de xlaca'n. Pero Pedro huanilh: ―Chi'xcu', quit tū' de xlaca'n. RR9Lā' Pedro kalhtatzē'kli lā' hualh: ―Puscāt, tū' iclakapasa. )QK8Lā' a'xni'ca' laktzī'lh kalhatin squiti' a'nlhā ī'sko'huī', lakalaktzī'hui'līlh lā' hualh: ―Nā huā'mā' chi'xcu' ū'tza' ixtā'latlā'huan Jesús. Pw7Lā' a'ntza' tahui'līlh macscut pu'nan tanquilhni' lā' tatahui'lalh ixmacni' macscut. Nā Pedro tahui'lalh pu'nan. O}6Tuncan chi'paca Jesús lā' lē'nca na ixchic xamāpa'ksīni' curasna'. Lā' Pedro lacachuna'j ī'stālani'tēlha. EN5A'xni'ca' xa'iccātā'latlā'huanāni' lakalīyān nac lītokpān, ¿a'chī' tūlalh quilāchi'pauj a'xni'ca'? Pero chuhua'j milh milacchi'chini'ca'n lā' namāpa'ksīni'n a'ntīn tū' tzey. Pedro hualh que xla' tū' ixlakapasa Jesús Mt. 26.57‑58, 69‑75; Mr. 14.53‑54, 66‑72; Jn. 18.12‑18, 25‑27 GM4Lā' tuncan cāhuanilh huan xanapuxcu'nu' curasna' lā' huan xanapuxcu'nu' policía a'ntī ixtamaktaka'lha huan lītokpān lā' huan xanapuxcu'nu' israelitas, ixlīhuākca'n a'ntī ixtaminī't tachi'pa: ―¿A'chī' līta'nā'tit mimachītaca'n lā' minqui'hui'ca'n? Hua'chilh chi'pacu'tunā'tit kalhatin ka'lhāna'. L#3Lā' Jesús huanilh: ―Camakxtektit; tū'tza' catlahua'tit. Lā' tuncan Jesús xa'malh ixa'ka'xko'lh huan tasācua' lā' xanca cāxlapā. K!2Lā' kalhatin sca'txtunu' mātakāhuī'lh ixtasācua' huan māpa'ksīni' curasna' lā' a'kasityujulh ixa'ka'xko'lh na ixa'kacāna'j. &JE1Lā' a'xni'ca' talaktzī'lh a'ntū ixpātle'keni'mā' huan a'ntī ixtatā'hui'lāna' Jesús takalhasqui'nīlh: ―¿Chā na'iclatucsāuj con machīta? I0Lā' tuncan Jesús huanilh: ―Judas, hui'x quimu'su'ya' lā' chuntza' quilīmacamāstā'ya' quit, huan Chi'xcu' xala' Tālhmā'n. hHI/Ixcātā'chihuīna'mā'cus Jesús a'xni'ca' tachā'lh lhūhua' tachi'xcuhuī't. Kalhatin de huan kalhacāujtu' sca'txtunu'nī'n a'ntī ixuanican Judas ū'tza' ixcāpū'lani'tēlha. Laktapajtzūlh Jesús lā' mu'sulh. G .Lā' tuncan cāhuanilh: ―Lā' ¿a'chī' lhtatapā'na'ntit? Catā'kaquī'tit lā' casqui'ni'tit Dios para que tū' nacātatlajayāni' a'xni'ca' nacātalīlaktzī'ncu'tunāni'. Jesús lē'nca xatachī'n Mt. 26.47‑56; Mr. 14.43‑50; Jn. 18.2‑11 9Fk-Lā' a'xni'ca' orarlīkō'lh, tāyalh lā' taspi'tli a'nlhā ixcāmāchokonī't ī'sca'txtunu'nī'n. Ixtalhtatamā'na cākaksli como ixcātlajanī't ixtalakaputzītca'n. =Es,Lā' como lej ixpātīni'mā', Jesús ā'chulā' squi'ni'lh Dios. Lā' tanto ixpātīni'mā' lā' skakana'lh. Lā' tasu'yulh hua'chilh ī'sta'jmā' ixka'lhni' a'nchī skakana'lh. Dy+Lā' tuncan tasu'yuni'lh kalhatin ángel xala' nac a'kapūn. Tā'chihuīna'lh Jesús para namaxquī' tahuixcān. ?Cw*Hualh: ―QuinTāta' Dios, palh hui'x lacasqui'na', caquimāpūtaxtu de huā'mā' līpātīn. Pero calalh a'ntū hui'x lacasqui'na' lā' tū' calalh a'ntū xmān quit iclacasqui'n. VB%)Lā' tuncan Jesús a'lh lacachuna'j lā' tatzokostalh para na'orarlī. A(Lā' a'xni'ca' tachā'lh, cāhuanilh: ―Na'orarlīyā'tit para que tū' nacātatlajayāni' a'xni'ca' nacātalīlaktzī'ncu'tunāni'. 2@]'Lā' tuncan Jesús taxtulh de huan cuarto lā' como ixlīsmanīnī'ttza', a'lh nac huan o'kspū'n a'nlhā huanican Olivos. Lā' tastālani'lh ī'sca'txtunu'nī'n. U?#&Lā' tuncan ī'sca'txtunu'nī'n tahualh: ―Mākalhtō'kē'ni', ā'yā kantu' machīta. Lā' Jesús kalhtīni'lh: ―Tzeytza'. Jesús kalhtō'ka'lh nac Getsemaní Mt. 26.36‑46; Mr. 14.32‑42 >w%U'tza' iccāhuaniyāni' porque quit na'ictlōkentaxtū ixlīhuāk a'ntūn tatzo'kni' quimpālacata. Chuntza' tatzo'kni':Lā' laktzī'ncan hua'chi kalhatin a'ntīn tū' tzey. Chuhua'j ixlīhuāk a'ntūn tatzo'kni' por quit, tasqui'nī nala. X=)$Lā' tuncan cāhuanilh: ―Chuhua'j xtunc iccāhuaniyāni'. Lā' a'ntī ka'lhī ixmorralh, calē'lh. Lā' calē'lh ixpūtumīn. Lā' palh tū' ka'lhī ixmachīta, castā'lh ixtakēnu' para natamāhua. v<e#Lā' tuncan Jesús cākalhasqui'nīlh: ―A'xni'ca' iccāmacā'ni' lā' tū' līpintit mimpūtumīnca'n nīn mimorralca'n nīn mizapatoca'n, ¿chū cāsputni'ni' a'ntū ixmaclacasqui'nā'tit? Lā' xlaca'n tahualh: ―Nīn tuntū'. i;K"Lā' Jesús huanilh: ―Pedro, icuaniyāni' que huā'mā' chi'chini', a'xni'ca' tūna'j nata'sa huan gallo, maktu'tun naquinkalhtatzē'ka' que tū' quilakapasa'. Ixtapajtzūmā' huan hora a'ntū napūpātīni'n Jesús :1!Simón Pedro huanilh: ―Mākalhtō'kē'ni', iccāxuī'tza' para na'ictā'a'nāni' hasta huan nac pūlāchī'n lā' para na'ictā'nīyāni'. Q9 Lā' quit icsqui'ni'lh Dios que hui'x, Simón, tū' catipātza'nkākō'j ixlīhuāk a'ntū kalhlaka'ī'nī'ta'. Lā' hui'x a'xni'ca' nalacāxtlahuapala mintapāstacna', cacāmaktāya' mintā'timīn. 8Nā huan Māpa'ksīni' cāhuanilh: ―Cuenta catlahua'tit como Satanás lej cālīlaktzī'ncu'tunāni' a ver palh nacātlajayāni'. 7%Chuntza' na'iccātā'huā'yanāni' a'nlhā na'icmāpa'ksī lā' natahui'layā'tit a'nlhā nacālacāxtlahuayā'tit huan lakacāujtu' tribusnu' de huan israelitas. Jesús māca'tzīnīni'lh que Pedro nakalhtatzē'ka Mt. 26.31‑35; Mr. 14.27‑31; Jn. 13.36‑38 v6eLā' como quinTāta' quimaxquī'lh quilīmāpa'ksīn, nā quit na'iccāmaxquī'yāni' milīmāpa'ksīnca'n. l5Q’Hui'xina'n pō'ktu quilātā'latlā'huanāuj a'yuj ixquimpātle'keni' lhūhua' catūhuā. _47¿Tichū puhua'na' más tasqui'nī, huan a'ntī huā'yamā' o huan a'ntī mojōmā' huan pulātu? ¿Chu tū' stu'ncua' más tasqui'nī a'ntī huā'yamā'? Pero quit iclalh hua'chi a'ntī mojōmā' mimpulātuca'n. D3Tū' chuntza' nala na milaclhni'ca'n. Xtunc nala. Lā' a'ntī más tasqui'nī na milaclhni'ca'n xla' nala hua'chi xastancu. A'ntī namāpa'ksīni'n maclacasqui'n nala hua'chi tasācua'. 21Lā' Jesús cāhuanilh: ―Huan reyes tamāpa'ksī hua'chilh ixtēcu'ca'n tachi'xcuhuī't lā' huan tachi'xcuhuī't tahuan que lacuan huan reyes. g1GLā' tuncan tatzuculh talālīchihuīna'n tichū de xlaca'n puhuancan más tasqui'nī'. v0eLā' tuncan tatzuculh talākalhasqui'nī tichū de xlaca'n ixmacamāstā'lh. ¿Tichū más tasqui'nī? X/)Quit huan Chi'xcu' xala' Tālhmā'n lā' naquimpātle'keni' chu a'nchī tatzo'kni' quimpālacata na ixtachihuīn Dios. Pero xānti la huan chi'xcu' a'ntī naquimacamāstā'; nalīlakaputza ―hualh Jesús. .’Lā' chuhua'j hua'chi quimacan huī' nac mesa, nā chuntza' huī' ixmacan huan chi'xcu' a'ntī naquimacamāstā'. l-QNā chuntza' lītlahuapā huan taza a'xni'ca' tahuā'yankō'lh lā' cāhuanilh: ―Huan xaxcān uva a'ntū pūhuī' huā'mā' taza, ū'tza' quinka'lhni'. Lā' ū'tza' a'ntū līcāxtlahuaca huan xasāsti' convenio ixpālacata a'nchī Dios nacālīmāpūtaxtū huan tachi'xcuhuī't. Lā' quinka'lhni' ū'tza' a'ntū na'icmaka'n por mimpālacataca'n. ,)Ixlīka'tlā'tus tayalh huan pāntzi lā' maxquī'lh pāxcatca'tzī Dios lā' mālacpitzilh. Cāmaxquī'lh xlaca'n lā' cāhuanilh: ―U'tza' huā'mā' quimacni' a'ntū macamāstā'mā'ca por mimpālacataca'n. Chuntza' natlahua'yā'tit para naquilālīpāstacāuj. +-Quit tū'tza' ā'maktin ictihua'lh xaxcān uva hasta a'xni'ca' nalaktzī'nā'tit a'nchī Dios cāmāpa'ksīkō' ixlīhuākca'n tachi'xcuhuī't. G*Lā' tuncan tēlh huan taza a'ntū ixlītzuma xaxcān uva lā' maxquī'lh pāxcatca'tzī Dios. Lā' cāhuanilh ī'sca'txtunu'nī'n: ―Camaklhtīni'ntit lā' cahua'tit milīhuākca'n. )Huā'mā' ā'xmān na'iccātā'huā'yanāni' quit hasta a'xni'ca' natlōkentaxtūkō'can ixlīhuāk a'ntū Dios māpa'ksīni'lh. (Lā' tuncan Jesús cāhuanilh: ―Lej xa'iccātā'huā'yancu'tunāni' huā'mā' xala' smalanka'n porque quit palaj na'icnī. k'OLā' a'xni'ca' horatza' ixuanī't, Jesús lā' ī'sca'txtunu'nī'n tatahui'lalh tahuā'yan. j&M Ta'a'lh lā' pātle'kelh chu a'nchī Jesús cāhuanilh, lā' tacāxtlahualh huan līhua't. %# Lā' tuncan nacāmāsu'ni'yāni' lakatin ka'tla' cuarto cāxyātza' ixlītanca'cstu' huan chic. A'ntza' nacāxtlahuayā'tit huan līhua't. <$q lā' nahuaniyā'tit ixtēcu' chic: “Huan Mākalhtō'kē'ni' huaniyāni': ¿Lhā yā huan cuarto a'nlhā tzē na'iccātā'hua' quisca'txtunu'nī'n huan xalīhua't cā'tani'?” Y#+ Lā' Jesús cākalhtīlh: ―A'xni'ca' natanūyā'tit huan nac xcānsipej, napāxtokā'tit kalhatin chi'xcu' a'ntī lē'mā' huan ixpūxka'tni'. Nastālani'yā'tit hasta a'nlhā natanūyācha' nac chic _"7 Lā' xlaca'n takalhasqui'nīlh: ―¿Lhachū lacasqui'na' na'iccāxtlahuayāuj? !Lā' Jesús cāmacā'lh Pedro lā' Juan lā' cāhuanilh: ―Capintit nacāxtlahua'ya'tit a'nlhā nahua'yāuj huan borrego. V %Ixtzucumā'tza' huan cā'tani' a'xni'ca' ixua'can pāntzi a'ntūn tū' lītlahuacanī't levadura. Huā'mā' chi'chini' maclacasqui'n namaknīcan lakatin xaska'ta' borrego para na'a'ksajuī'can Dios. Lā' Judas cākalhlaka'ī'lh lā' tzuculh putzani' a'nchī tzē nalīmacamāstā' Jesús a'xni'ca' tintī' lhūhua' tachi'xcuhuī't. A'nchī tzuculh huan Santa Cena Mt. 26.17‑29; Mr. 14.12‑25; Jn. 13.21‑30; 1 Co. 11.23‑26 LXlaca'n tapāxuhuakō'lh lā' tahuanilh palh natamaxquī' tumīn. KXla' ū'tza' cālaka'lh huan xanapuxcu'nu' curasna' lā' huan xanapuxcu'nu' policía a'ntī ixmaktaka'lhmā' huan lītokpān. U'tza' cātā'lacchihuīna'lh a'nchī nacālīmacamaxquī' Jesús. 2]Lā' tuncan huan ko'ti'ti' tanūni'lh Judas a'ntī ixlītāpātu' ixtacuīni' Iscariote. Lā' xla' kalhatin de huan ixlīkalhacāujtu' sca'txtunu'nī'n ixuanī't. 4aLā' huan xanapuxcu'nu' curasna' lā' huan xamākalhtō'kē'ni'nī'n ley ixtaputzamā'na a'nchī natalīmāmaknīnīni'n Jesús. Lā' ixtajicua'ni' huan tachi'xcuhuī't.  Pajtzutza' ixmimā' ixcā'tani'ca'n israelitas a'ntū huanican pascua, a'xni'ca' hua'can pāntzi a'ntūn tū' ka'lhī levadura. ta&Lā' huan tachi'xcuhuī't tzi'sāt ixta'a'n nac lītokpān para natakaxmata a'ntū Jesús ixcāhuani. %Lā' cā'tuncuj Jesús ixmāsu'yu nac lītokpān lā' cā'tzī'sa ixa'n tachoko nac huan o'kspū'n a'nlhā huanican Olivos. 'G$Cāxni'j catahui'la'tit lā' pō'ktu nakalhasqui'nī'yā'tit Dios para que chuntza' tzē napūtaxtuyā'tit de ixlīhuāk huā' tamā'na catūhuā a'ntū napātle'ke. Lā' nakalhasqui'nī'yā'tit para que chuntza' tzē natāyayā'tit na quilacapūn quit huan Chi'xcu' xala' Tālhmā'n. (I#Namin hua'chi lakatin a'ktā'lh a'ntū chu līmaktin yuja. Chu a'cxtim namin huā'mā' chi'chini' para ixlīhuāk tachi'xcuhuī't nac huā'mā' quilhtamacuj. ~u"’Cuenta catlahua'tit lā' tū' camakxtektit palha' nala mi'a'clhcunucca'n ixpālacata huan vicio lā' taka'chīn nīn ixpālacata catūhuā de huā'mā' quilhtamacuj. Palh chuntza' nala'yā'tit, chu līmaktin namin huā'mā' chi'chini'. }s!Nasputa huan a'kapūn lā' nasputa huan ti'yat pero tū' maktin catisputli quintachihuīn; natlōkentaxtūkō'can. 6e ’Stu'ncua' a'ntū iccāhuaniyāni'. Xlaca'n a'ntīn tahui'lāna'cus tū' catitanīkō'lh hasta a'xni'ca' tū' napātle'ke ixlīhuāk huā'mā' a'ntū iccāhuanini'. (ILā' chuntza' a'xni'ca' napātle'ke ixlīhuāk huā'mā' a'ntū iccāhuaniyāni', naca'tzī'yā'tit que tapajtzūmā'tza' a'xni'ca' Dios nacāmāpa'ksīkō'. yA'xni'ca' tasu'yutza' lakapu'mā' huan qui'hui' a'xni'ca' naca'tzīyā'tit que tapajtzūmā'tza' a'xni'ca' lej xu'nu. |qNā cāhui'līni'lh huā'mā' tamāsca'tīn: ―Calaktzī'ntit huan xaqui'hui' higo o ā'catūhuā qui'hui'. {oA'xni'ca' natzucu pātle'ke huā'mā', calīpāxuhua'tit lā' catalacayāhua'tit porque palaj napūtaxtuyā'tit. /WA'xni'ca'tza' naquilaktzī'ncan quit huan Chi'xcu' xala' Tālhmā'n a'nchī na'icpūmin nac poklhnu'. Lēj na'icka'lhī līmāpa'ksīn lā' tzēhuanī't na'icxkaka. 9 kHuan tachi'xcuhuī't nataxtacnānīkō' por ixtajicuā'tca'n a'xni'ca' natapāstaca a'ntū nacāpātle'keni' nac huā'mā' quilhtamacuj. Lā' māni' huan a'kapūn natachiqui. 9Lā' Jesús cāhuanipā: ―Lā' tuncan na'a'nan lē'cnīn nac chi'chini' lā' nac mālhcuyu' lā' nac sta'cūn. Lā' xalanī'n huā'mā' quilhtamacuj natatamakchuyīkō' lā' nīn catitaca'tzīlh a'ntū natatlahua. Lā' nacāmakajicua'ncan a'nchī namacasā'nan huan mar. t a’Lā' a'makapitzīn natanī nac guerra lā' ā'makapitzīn xatachī'n nacālē'ncan nac xaxtunc xcānsipej. Lā' huan makatiyātī'n natalactlahua chu calhāhuā nac Jerusalén lā' natamaknī xalanī'n a'ntza' hasta a'xni'ca' Dios nahuan tū'tza' catatlahualh. A'nchī namimpala huan Chi'xcu' xala' Tālhmā'n Mt. 24.29‑35, 42‑44; Mr. 13.24‑37 W '’Lā' xānti tala huan puscan huan tamā'na chi'chini' palh tacamalanī't o palh tamātzi'quī'nincus como lhūhua' taca'tzāt na'a'nan. Lā' ixtā'kcha Dios nacāmāpātīnī huan tachi'xcuhuī't.  como huan tamā'na chi'chini' ū'tza' napūpātīni'ncan. Lā' natlōkentaxtūcan ixlīhuāk a'ntūn tatzo'kni' na ixtachihuīn Dios. Tuncan maclacasqui'n que natatzā'la hasta nac o'kspū'n xlaca'n a'ntīn tahui'lāna' nac estado de Judea. Lā' a'ntīn tahui'lāna' nac Jerusalén maclacasqui'n natataxtuyācha'. Lā' a'ntīn ta'a'nī't nac cā'tacuxtu tū' catitataspi'tli nac cā'lacchicni', '’A'xni'ca' nalaktzī'nā'tit Jerusalén lītamacxti'li'nī't soldados, naca'tzīyā'tit que palaj nalactlahuacan huan cā'lacchicni'. s_Calīhui'lī'tit natāyani'yā'tit lā' a'xni'ca' napātle'kekō', naka'lhīyā'tit minquilhtamacujca'n. <spero tū' caticāyujni'ni' nīn kentin miya'jca'n. hILā' ixlīhuākca'n tachi'xcuhuī't nacātaca'tzalaktzī'nāni' lā' xmān por quimpālacata, R’Lā' hui'xina'n nacātamacamāstā'yāni' mintāta'ca'n lā' mintzī'tca'n lā' mintā'timīnca'n lā' mintalakapasni'ca'n lā' mi'amigosca'n. A'makapitzīn de hui'xina'n nacātamaknīyāni'. 2]como quit na'iccāmāsu'ni'yāni' tachihuīn lā' na'iccāmaxquī'yāni' tapāstacna' lā' chuntza' mintā'ca'tzaca'n tū' caticātatlajani' nīn catitā'lāhua'nitit. X)Calīhui'lī'tit que tū' nacāpāta'layāni' a'nchī nalītamaktāyayā'tit, 3a Chuntza' tzē naquilālīchihuīna'nāuj. !; ’Pero pū'la nacātachi'payāni' hui'xina'n lā' nacātamāpātīnīyāni'. Nacātalē'nāni' nac lītokpān para natlahuacan justicia, lā' nacātamānūyāni' nac pūlāchī'n lā' nacātalē'nāni' ixlacapūnca'n reyes lā' gobernadores porque quilākalhlaka'ī'yāuj. 2~] Lā' palha' naxpipi huan ti'ya't lā' chuxalhā nala tatzi'ncsta lā' ta'jatatna'. Lā' lej lījicua' a'ntū natatasu'yunu'n nac a'kapūn lā' lej laka'tla' lē'cnīn. } Lā' cāhuanipā: ―Lakatin gobierno natlajacu'tun ā'lakatin lā' kalhatin māpa'ksīni' natlajacu'tun ā'kalhatin. |y Lā' nakaxpa'tā'tit a'nchī sā'nan pajtzu a'nlhā tlahuamā'ca guerra lā' nacātamāca'tzīnīyāni' a'nchīn tatā'kaquī' tachi'xcuhuī't. Tū' tijicua'nā'tit como huā'mā' pū'la napātle'ke lā' ā'calīstān nasputa huā' quilhtamacuj. k{OLā' Jesús hualh: ―Catamaktaka'lhtit lā' tū' nacāta'a'kxokoyāni' como lhūhua' chi'xcuhuī'n natahuan palh taka'lhī quilīmāpa'ksīn. Lā' chā'tunu' natahuan: “Quit Cristo a'ntī Dios lacsacui'līlh”. Lā' natahuampala: “Chuhua'j chilhtza' huan ixlacchi'chini' Cristo lā' xla' Dios lacsacui'līlh”. Pero tū' tistālani'yā'tit. "z=Lā' tuncan takalhasqui'nīlh: ―Mākalhtō'kē'ni', ¿lhāchūnīn natala huā' tamā'na? ¿Chichū na'iclīca'tzīyāuj palh palaj napātle'ke? )yKLā' tuncan Jesús cāhuanilh: ―Namin lakatin chi'chini' a'xni'ca' tū' catitachokolh nīn lakatin chihuix nac taxaka. Ixlīhuākca'n natapanckō' lā' huan taxaka nalacla. Na'a'nan laka'tla'n lē'cnīn a'xni'ca' tūna'j nasputa huā'mā' quilhtamacuj Mt. 24.3‑28; Mr. 13.3‑23 Bx}A'makapitzīn ixtalīchihuīna'mā'na a'nchī ixlītzēhuanī't huan lītokpān por ixlītzēhuanī't huan chihuix lā' ā'catūhuā a'ntū ixmāstā'canī't hua'chi lē'ksajna'. sw_porque huāk xlaca'n tamāstā' a'ntū cā'a'katāxtūni'nī'ttza'. Lā' xla' a'yuj tū' lhūhua' ixka'lhī, pero māstā'kō'lh a'ntū ixpūlatahui'lh. Jesús hualh que natalacpanckō' huan lītokpān Mt. 24.1‑2; Mr. 13.1‑2 &vELā' Jesús hualh: ―Ixlīstu'ncua' iccāhuaniyāni' que huā'mā' pobre lakapūt māstā'nī't a'ntū más ixtapalh na ixlacapūn Dios que ā'makapitzīn muSNā laktzī'lh kalhatin lakapūt pobre. Mojōlh lakatu' ixtumīn de cobre a'ntūn tū' lej tapala. t 7Jesús ixuī'cus nac lītokpān lā' cālaktzī'lh a'nchī huan ricosnu' ixtamojō tumīn a'nlhā māquī'can huan tumīn a'ntū a'ksajcanī't Dios. `s9/Lā' xlaca'n ta'a'kxokomaklhtī ixchicca'n lakapūtnu' lā' ā'calīstān lej xlīt takalhtō'ka' a'nlhā nacālaktzī'ncan lā' chuntza' talī'a'kxokonu'n. A'chulā' natapātīni'n xlaca'n que ā'makapitzīn.7rg.―Catamaktaka'lhtit lā' tū' nacāta'a'kxokoyāni' huan xamākalhtō'kē'ni'nī'n ley a'ntīn tapūlatā'kchokocu'tun pūlhmā'n ixlu'xu'ca'n hua'chi a'ntī lej taca'tzī. Nā talacasqui'n que cacātā'chihuīna'nca lā' cacā'a'cnīni'ni'ca nac cā'tejen. Lā' na ixlītokpānca'n israelitas xlaca'n taputza pūtahuī'lh a'ntū tahui'lāna' calacan lā' talacasqui'n que cacā'a'cnīni'ni'ca a'nlhā tlahuacan cā'tani'. kqO-Ixlīhuākca'n tachi'xcuhuī't ixtakaxmatmā'na lā' Jesús cāhuanilh ī'sca'txtunu'nī'n: wpg,Palh David līchihuīna'lh ī'xū'yātā'nat lā' māpācuhuīlh Māpa'ksīni', ū'tza' huanicu'tun xla' līhua'ca' xaka'tla' nala. Jesús cālī'a'ksa'lh xamākalhtō'kē'ni'nī'n ley Mt. 23.1‑36; Mr. 12.38‑40; Lc. 11.37‑54 Ro+hasta a'xni'ca' na'iccātlajakō' ixlīhuākca'n mintā'ca'tzanī'n”. "n=*Māni' David tzo'kli nac huan libro a'ntū huanican Salmos:Huan Māpa'ksīni' Dios huanilh quiMāpa'ksīni': “Catahui'la' na quimpāxtūcāna'j, m)Jesús cāhuanilh: ―¿Chichū huancan que Cristo a'ntī Dios hui'līlh ixlīmāpūtaxtūnu' ū'tza' ixtā'nat David? l(Lā' tū'tza' talīhui'līlh natakalhasqui'nī catūhuā. Cristo ixtā'nat David Mt. 22.41‑46; Mr. 12.35‑37 wkg'Lā' tuncan ā'makapitzīn xamākalhtō'kē'ni'nī'n ley tahuanilh Jesús: ―Xa'nca kalhtīni'nī'ta'. >ju&U'tza' huanicu'tun que xlaca'n lakahuan a'yuj tanīlh de makāntza' lā' Dios ū'tza ixDiosca'n xalakahuan lā' tū' huan xanīnī'n. Lā' Dios cālaktzī'n ixlīhuāk talakahuan. i%Lā' nā Moisés quincāmāpāstaquīyāni' que huan nīnī'n natalakahuanchokopala, a'xni'ca' tzo'kli ixpālacata huan pūtzina'j qui'hui' a'ntū ixlamamā'. A'ntza' tatzo'kli que huan Māpa'ksīni' ū'tza' ixDios Abraham lā' ixla' Isaac lā' ixla' Jacob. h$lā' tū'tza' maktin catitanīlh. Chuntza' natala hua'chi ixángeles Dios. Lā' natala ixcamana' Dios como talakahuanchokonī't. g#Lā' a'ntī natalakahuanchokopala lā' natachā'n nac a'kapūn tū'tza' catitatapūchahualh. Lā' tū'tza' catitalāmāpūchahualh, f"Lā' a'xni'ca' Jesús cākalhtīlh: ―Nac huā'mā' quilhtamacuj tapūchahuacan lā' tamāpūchahua ixtzu'ma'janca'n. e{!Lā' a'xni'ca' nalakahuanchokokō'can, ¿tichū ixla' nala huanmā' puscāt como ixkalhatojonca'n tatā'tapūchahualh? 4dc Lā' ā'calīstān nā huan puscāt nīlh. (cILā' ixlīkalhatu'tun tā'tapūchahuapā huan lakapūt lā' nā chuntza' ixlīkalhatojon lā' ixlīhuākca'n tanīlh; nīn kalhatin ixcamanca'n tamāchokolh. ~buIxlīkalhatu' tā'tapūchahualh huan lakapūt lā' chuntza' nīpā huan chi'xcu'; nīn kalhatin ixcaman māchokolh. !a;’Maktin huā ixtahui'lāna' kalhatojon lītā'timīn. Huan xapuxcu' tapūchahualh lā' tū' ka'lhīlh nīn kalhatin ixcaman. Chuntza' līnīlh. U`#―Mākalhtō'kē'ni', huan Moisés quincāmāchokoni'ni' huā'mā' tatzo'kni': Palh nanī kalhatin chi'xcu' a'ntī tapūchahuanī'ttza' lā' palh tū' ka'lhī ixcaman, maclacasqui'n que ī'stancu natā'tapūchahua huan lakapūt. Lā' huan xapū'la o'kxa' a'ntī nalacatuncuī nala ixo'kxa' huan xapuxcu' a'ntī nīnī'ttza'. _/A'calīstān, ā'makapitzīn saduceosnu' talaka'lh Jesús. Huan saduceosnu' tahuan que tū' catilakahuanchokoca. Chuntza' tahuanilh Jesús: ^Lā' nīn tuntū' tamakkaksli a'ntū tzē ixtalē'ksa'nīni'lh por a'ntū ixuan ixlacapūnca'n tachi'xcuhuī't. Pero talē'cnīlh a'nchī kalhtīni'lh lā' chuntza' taca'cslalh. A'nchī nala a'xni'ca' nalakahuanchokopalacan Mt. 22.23‑33; Mr. 12.18‑27 ]wLā' tuncan cāhuanilh: ―Camaxquī'tit huan emperador a'ntū ixla' lā' camaxquī'tit Dios a'ntū ixla' Dios. >\uCaquilāmāsu'ni'uj huan tumīn a'ntū līmāpalacan. ¿Tichū ixlacan tasu'yu huā'tzā' nac tumīn lā' tichū ixtacuīni' tatzo'kni'? Lā' takalhtīlh: ―Ixla' huan emperador. [Lā' Jesús ixca'tzī que xmān ixtalīlaktzī'ncu'tun lā' cākalhasqui'nīlh: ―Lā' ¿a'chī' quilālīlaktzī'ncu'tunāuj? Z ¿Tuchū puhua'na' ixpālacata huan a'ntū māta'jīni'n huan emperador romano? ¿Chā tzey palh na'icmāpalayāuj o tū' tzey? |YqU'tza' talīkalhasqui'nīlh huā'mā': ―Mākalhtō'kē'ni', icca'tzīyāuj que a'ntū hua'na' lā' a'ntū māsu'yu'ya' ū'tza' xastu'ncua'. Lā' icca'tzīyāuj que hui'x tū' tlahua'ni'ya' cuenta a'nchī talīchihuīna'nāni' tachi'xuhuī't. Lā' hui'x chu a'cxtim cālaktzī'na' ixlīhuākca'n tachi'xcuhuī't. Lā' hui'x xa'nca māsu'yu'ya' a'nchī Dios lacasqui'n. nXULā' tuncan cāmacā'nca maktakalhna'nī'n a'ntī ixtatasu'yu hua'chi tzeyā chi'xcuhuī'n para natakaxmatxtu a'ntū tzē natalē'ksa'nīni'n con huan gobernador lā' chuntza' más tzey ixtalīmālacapū'lh con huan gobernador. W7Huan xanapuxcu'nu' curasna' lā' xamākalhtō'kē'ni'nī'n ley titachi'pacu'tulh Jesús tuncan huā'mā' chi'chini' como tamāchekxīlh que xlaca'n ixtalītalacastuca hua'chi huan tasācua'nī'n nac pū'uva. Pero tū' tachi'palh porque ixtajicua'ni' huan tachi'xcuhuī't. VLā' Jesús huampā: ―A'ntīn tū' xa'nca tamāchekxī quintachihuīn, xlaca'n hua'chi a'ntīn tapū'a'kchekxlalh huan chihuix lā' tatakāhuī'lh. Lā' a'ntīn tū' takalhlaka'ī' quintachihuīn, xlaca'n hua'chi a'ntī cā'a'klhta'lalh huan ka'tla' chihuix lā' cāka'nkxli lā' tanīlh. Namāpalacan iximpuesto emperador Mt. 21.45‑46; 22.15‑22; Mr. 12.12‑17 vUeLā' Jesús cālaktzī'lh lā' hualh: ―Lā' ¿tuchū huanicu'tun a'ntū tatzo'kni' na ixtachihuīn Dios? Chuntza' huan:Huan xakana'nī'n talakmaka'lh huan chihuix lā' māni' ū'tza' huanmā' chihuix a'ntū más tasqui'nī. }TsNa'a'n lā' nacāmāsputūkō' huā' tamā'na tasācua'nī'n lā' nacāmāsācua'nī huan pū'uva ā'makapitzīn xtunc tasācua'nī'n. Lā' a'xni'ca' huan tachi'xcuhuī't takaxmatli huā'mā' tachihuīn, tahualh: ―¡Nīn calacasqui'lh Dios! )SKLā' tamāxtulh de huan nac pū'uva lā' tamaknīlh. Lā' Jesús cākalhasqui'nīlh: ―¿Chī puhua'nā'tit nacātlahua huan tamā'na a'ntīn tamaksācua'lh? TR!Pero a'xni'ca' talaktzī'lh huan o'kxa', huan tasācua'nī'n talāhuanilh: “U'tza' huan a'ntī nalītachoko ixlīhuāk a'ntū ixla' ixtāta'. Camaknīuj lā' chuntza' quila'ca'n nala huan pū'uva”. CQ ’Lā' ā'calīstān huan ixtēcu' ti'ya't hualh: “¿Tuchū na'ictlahua? Na'icmacā'n qui'o'kxa' a'ntī lej icpāxquī'. A'xni'ca' nalaktzī'ncan lāsā' na'a'cnīni'ni'can”. hPI Lā' ixlīmaktu'tun macā'mpā ā'chā'tin. Lā' nā xla' mātakāhuī'ca lā' makatzā'laca. 8Oi ’Lā' tuncan ixtēcu' uva macā'mpā ā'chatin lacscujni'. Nā chuntza' tlahuaca hua'chi xapū'la; lacnicui'līca lā' talakapalalh lā' chu chuntza' māspi'tchokoca. "N= ’Lā' a'xni'ca' chilhtza' ixpūlani' uvas, macā'lh ixlacscujni' na ixpū'uva. A'lh cāsqui'ni' huan tasācua'nī'n catamacamaxquī'lh huan a'ntū tamakalanī't a'ntū ixla' ixtēcu' ti'ya't. Lā' xlaca'n talacnicui'līlh huan lacscujni' lā' chu chuntza' māspi'tchokoca. rM] Tuncan Jesús tzuculh cātā'chihuīna'n tachi'xcuhuī't. Lā' cāhuanilh a'ntū lītalacastuca: ―Ixuī' kalhatin chi'xcu'; cha'nli ixpū'uva. Lā' ā'calīstān māsācua'nī'lh ixtasācua'nī'n lā' makān a'lh ā'lacatin. MLLā' tuncan Jesús cāhuanilh: ―Nā chuntza' quit tū' icticāhuanini' tichū ixquilhtampān iclītlahua huā'mā'. Huan xalacca'tzanca'tzīnī'n makscujnī'n Mt. 21.33‑44; Mr. 12.1‑11 nKULā' chuntza' takalhtīlh que tū' ixtaca'tzī tichū ixquilhtampān Juan ixlīmā'kpaxīni'n. LJLā' palh nahuaniyāuj que chi'xcuhuī'n tamāpa'ksīlh, ixlīhuākca'n huan tachi'xcuhuī't naquincātamūta'lamaknīyāni' como xlaca'n tahuan que Juan stu'ncua' ixa'cta'sana' Dios ixuanī't. nIULā' xlaca'n tatzuculh talacchihuīna'n ixa'cstuca'n lā' talāhuanilh: ―¿Chichū nahuaniyāuj? Palh nahuaniyāuj que Dios māpa'ksīlh huan Juan, naquincākalhasqui'nīyāni': “Lā' ¿a'chī' tū' kalhlaka'ī'tit?” P~}}2|W{zyyxwvv1uu%tOss0rqqEpooKnxmlkkjj=$;;988E7765Y48322/00@/3.3-,+*)h(:&!%$##"!O ?IS5*ysX `  $ [PkOLā' tuncan Jesús tzuculh a'cta'sana'ntā'kchoko lā' hualh: ―Calīlakaputza'tit ixpālacata huan talaclē'i' a'ntūn tlahuanī'ta'ntit lā' caxtāpalī'tit mintapāstacna'ca'n porque tapajtzūmā'tza' a'xni'ca' Dios nacāmāpa'ksīkō' huan tachi'xcuhuī't. Jesús cāmāta'sīlh kalhatā'ti' squī'tī'ni'nī'n Mr. 1.16‑20; Lc. 5.1‑11 #?Huan tachi'xcuhuī't hua'chilh ixtahui'lāna' a'nlhā cā'pucsua' lā' chuhua'j talaktzī'lh huan ka'tla' pūmaksko.Lā' xlaca'n a'ntī hua'chilh ixtanīmā'na lā' huāk lej cā'skē'k ixtahuanī't.Lā' chuhua'j talaktzī'lh a'nchī lej xkaka. Chuntza' tzo'kli Isaías. Huan ti'ya't a'nlhā māpācuhuīcan Zabulón lā' a'nlhā māpācuhuīcan Neftalí, a'ntza' tētaxtu huan tej a'ntū a'n hasta nac mar.Lā' nā a'ntza' tintacut huan pūxka Jordán nac estado de Galilea a'nlhā tahui'lāna' huan a'ntīn tū' israelitas. Huā'mā' pātle'kelh para natlōkentaxtū a'ntū tzo'kli huan profeta Isaías na ixtachihuīn Dios. Chuntza' tzo'kli: P lā' tū' tachokolh nac Nazaret. A'lh tahui'la huan nac cā'lacchicni' Capernaum pajtzu na ixquilhtūn huan xcān. Lā' nā huā'mā' ti'ya't ixmāpācuhuīcan ixti'ya'tca'n Zabulón lā' Neftalí. ta Lā' Jesús a'xni'ca' māca'tzīnīca a'nchī ixchī'canī't Juan, tuncan a'lh nac estado de Galilea L Lā' tuncan huan ko'ti'ti' a'kxtekui'līlh. Lā' makapitzīn ángeles tamilh lā' tamaktaka'lhli Jesús. Jesús lītzuculh ixlītlōt nac estado de Galilea Mr. 1.14‑15; Lc. 4.14‑15 a; Lā' Jesús kalhtīni'lh: ―Catapānu', ko'ti'ti', porque tatzo'kni' na ixtachihuīn Dios: “Natatzokostani'ya' lā' namācā'tanī'ya' miMāpa'ksīni' Dios lā' natlahua'ya' xmān a'ntū xla' lacasqui'n”. + Lā' huan ko'ti'ti' huanilh: ―Huāk huā'mā' na'icmaxquī'yāni' xmān naquintatzokostani'ya' lā' naquimācā'tanī'ya' ―huanica Jesús. hILā' huan ko'ti'ti' lē'mpā nac lakatin kēstīn a'nlhā lej tālhmā'n. Lā' a'ntza' māsu'ni'kō'lh chu xalhā a'nlhā cāmāpa'ksīcan xalanī'n huā'mā' cā'quilhtamacuj lā' a'nchī lej tzēhuanī't ixuanī't. Lā' Jesús kalhtīlh: ―Nā chuntza' tatzo'kni' na ixtachihuīn Dios: “Tū' tilīlaktzī'na' huan Māpa'ksīni' Dios”. |qlā' huanica: ―Palh hui'x ixO'kxa' Dios, cata'nchi como tatzo'kni' na ixtachihuīn Dios:Dios nacāmāpa'ksī ixángeles que natamaktaka'lhāni'.Natamā'kaquī'yāni' para que tū' natakāhuī'ya' nīn kantin mintojon nac chihuix. <qTuncan huan ko'ti'ti' lē'lh Jesús huan nac Jerusalén a'nlhā nā māpācuhuīcan huan xcānsipej santo. Lā' hui'līca tālhmā'n na ixa'kstīn huan xaka'tla' lītokpān taLā' Jesús kalhtīlh: ―Tatzo'kni' na ixtachihuīn Dios: “Tū' xmān pāntzi catipūlatā'kchokoca nac huā'mā' cā'quilhtamacuj. Ixlīhuāk a'ntū Dios huan, ū'tza' a'ntū quincālīmaxquī'yāni' quinquilhtamacujca'n”. /Lā' huan ko'ti'ti' laktapajtzūlh Jesús lā' huanilh: ―Palh hui'x ixO'kxa' Dios, cacāmāpa'ksi' huā' tamā'na chihuixni' catalalh pāntzi. ykLā' a'ntza' tu'pu'xam chi'chini' Jesús tū' huā'yalh tintacuj lā' tintascac. Lā' lejtza' ixtzi'ncsa. # ALā' tuncan huan Espíritu Santo lē'lh Jesús huan nac cā'lhpi'mpi'li' ti'ya't para que huan ko'ti'ti' nalīlaktzī'n a ver palh tzē ixtlajalh Jesús. Lā' kaxmatca lakatin tachihuīn nac a'kapūn lā' hualh: ―U'tza' huā'mā' qui'O'kxa'. Lej icpāxquī' lā' lej quimakapāxuhua.x iLā' Jesús, a'xni'ca' mā'kpaxīca, tacutli huan nac xcān. Lā' chu līmaktin talaquī'lh huan a'kapūn lā' Jesús laktzī'lh huan Espíritu Santo. Lā' ixtasu'yu hua'chi tantzasnān. Lā' yujchi ixlakstu'nc a'nlhā ixyā Jesús. I  Pero Jesús kalhtīlh: ―Chuhua'j calalh chu a'nchī icsqui'ni'yāni' porque quincāminīni'yāni' lā' chuntza' natlahuakō'yāuj a'ntū Dios māpa'ksīlh. Lā' Juan a'kahuāna'ni'lh. - SPū'la Juan tū' ixmā'kpaxīcu'tun Jesús lā' huanilh: ―Quit icmaclacasqui'n que hui'x ixquimā'kpaxi'. Hui'x tū' maclacasqui'na' quit na'icmā'kpaxīyāni'. 5 c Lā' ā'calīstān Jesús taxtulh de huan estado de Galilea lā' lakchā'lh Juan a'nlhā ixmā'kpaxīni'mā' na ixquilhtūn huan pūxka Jordán. Jesús milh a'kpaxa. N  Xla' hua'chi kalhatin chi'xcu' a'ntī chi'panī'ttza' ixpūmālakosūn lā' nalacsu'nu huan trigo a'ntū lītlahuacan harina. Huan xati'ni' trigo namānū a'nlhā māquī'can, pero huan xapa'lhma' nalhcuyu huan nac macscut a'ntūn tūla catimāmixīlh ―cāhuanilh Juan. Mā'kpaxīca Jesús Mr. 1.9‑11; Lc. 3.21‑22 [/ Lā' stu'ncua' quit iccālīmā'kpaxīyāni' con xcān. Lā' ū'tza' nalītasu'yu a'nchī līlakaputzayā'tit ixpālacata huan talaclē'i' a'ntūn tlahuanī'ta'ntit. Huan a'ntī namin ā'calīstān, xla' makapitzīn de hui'xina'n nacātalīmā'kpaxīyāni' huan Espíritu Santo lā' ā'makapitzīn huampala con macscut. Xla' ā'līhua'ca' māpa'ksīni'n que quit. Quit tūla icmālacastuca xla'. Ixtasācua' a'ntī naxcuta ixuarachi līhua'ca' tasqui'nī que quit. ;o Hua'chilh xacacanī'ttza' huan ā'chaj lā' natzucucan natancā'can huan qui'hui'. Lā' chuxatūya qui'hui' a'ntūn tū' māstā' ixtō'ca't xatzey, ū'tza' natancā'can lā' nalhcuyucan. Huan tachi'xcuhuī't a'ntīn tū' tatasu'yu palh takalhlaka'ī', xlaca'n hua'chi huan qui'hui' a'ntūn tū' tō'ca'. 2] Lā' tū' cahuantit mē'cstuca'n: “Quina'n ī'xū'yātā'natna' Abraham. U'tza' iclīpāhuanāuj lā' tū' icjicua'ni'yāuj ixtā'kcha Dios”. Hui'xina'n tū' chuntza' ixua'ntit. Quit iccāhuaniyāni' que Dios tzē nacāxtāpalī huā'mā' chihuixni' lā' natala ī'xū'yātā'natna' Abraham. taCatlahua'tit a'ntūn tzey para que natasu'yu palh stu'ncua' xtāpalīnī'ta'ntittza' mintapāstacna'ca'n. #Lā' lhūhua' fariseosnu' lā' ixsacerdotes israelitas tamilh ta'a'kpaxa. Lā' a'xni'ca' Juan cālaktzī'lh, xla' cāhuanilh: ―¡Ca'tzanca'tzīyā'tit hui'xina'n! ¿Tichū cāmāca'tzīnīni' hui'xina'n que ixtzā'la'ni'tit huan ixtā'kcha Dios a'ntū mimā'? ~uLā' a'xni'ca' tatako'xaspi'tni'lh Dios ixtalaclē'i'ca'n, Juan cāmā'kpaxīlh kalhatunu' huan nac pūxka Jordán. jMLā' huan tachi'xcuhuī't xalanī'n nac xcānsipej Jerusalén tamilh takaxmata. Lā' nā lhūhua' tachi'xcuhuī't xalanī'n chu xalhā huan nac estado de Judea lā' xalanī'n pajtzu huan pūxka Jordán nā tamilh takaxmata. =sLā' ixlu'xu' huā'mā' Juan līcāxtlahualh ixchi'xit camello lā' ixlīchī'can de ko'xka' ixuanī't. Lā' xla' ixua' hui'qui'lī't lā' ta'xcāt xala' nac cā'qui'huī'n. +Lā' huan a'cta'sana' Isaías tzo'kli a'nchī huan tachi'xcuhuī't nataxtāpalī ixtapāstacna'ca'n lā' natakalhlaka'ī'. Lā' tzo'kli ixpālacata huā'mā' Juan a'nlhā huan chuntza':A'ntza' a'nlhā cā'lhpi'mpi'li' ti'ya't, nakaxmatcan catīhuā a'ntī palha' nachihuīna'n lā' nahuan: “Cacāxtlahua'tit huan tej como mimā' huan Māpa'ksīni'. Stu'nc camālakstu'nctit huan tej”. J lā' ixcāhuani huan tachi'xcuhuī't: ―Caxtāpalī'tit mintapāstacna'ca'n lā' camakxtektit mintalaclē'i'ca'n porque tapajtzūmā' a'xni'ca' Dios nacāmāpa'ksīkō' huan tachi'xcuhuī't. ~ Lā' huanmā'na quilhtamacuj milh nac cā'lhpi'mpi'li' ti'ya't nac Judea huan Juan a'ntī ixmā'kpaxīni'n. Ixa'cta'sana'mā' }Lā' a'xni'ca' tachā'lh a'ntza' nac Galilea, ta'a'lh huan nac cā'lacchicni' a'nlhā huanican Nazaret para natalatahui'la. Chuntza' pātle'kelh para natlōkentaxtū a'ntū tahualh huan a'cta'sana'nī'n. Tahualh: “Jesús namāpācuhuīcan nazareno”.O|Pero Arquelao a'ntī ixlaktapalh ixtāta' Herodes ixuanī't lā' ixmāpa'ksīni'mā' a'nlhā huanican Judea. Lā' a'xni'ca' José ca'tzīlh huā'mā', ixjicua'n lā' tū' ixa'ncu'tun a'ntza'. Lā' a'xni'ca' lakahuāna'mpā, māca'tzīnīca a'nlhā ixta'a'lh lā' ū'tza' talī'a'lh huan nac ti'ya't a'nlhā huanican Galilea. k{OLā' José tāquī'lh lā' a'lh lā' cālē'lh huan ska'ta' lā' ixtzī't hasta nac Israel. Zz-―Catāqui' lā' cacālī'pi huan ska'ta' lā' ixtzī't. Lā' cataspi'ttit huan nac ti'ya't a'nlhā huanican Israel porque tanīlhtza' xlaca'n a'ntī ixtamaknīcu'tun huan ska'ta' ―hualh huan ángel. DyPero a'xni'ca' ixnīnī'ttza' huan Herodes, José lakahuāna'mpā a'nlhā ixuī' nac Egipto. Lā' tasu'yuni'lh kalhatin ángel a'ntī macamilh huan Māpa'ksīni' Dios lā' huanilh: nxUKaxmatcan a'nchī calhuancan huan nac cā'lacchicni' a'nlhā huanican Ramá lā' lej ta'sacan.Raquel ū'tza' a'ntī calhuamā' ixpālacata ixcamana'.Lā' tūla māko'xamixīcan como ixtanīnī'ttza'. Chuntza' tzo'kli. vweChuntza' tlōkentaxtūlh a'ntū tzo'kli huan a'cta'sana' a'ntī ixuanican Jeremías. Chuntza' tzo'kli: v#Lā' a'xni'ca' Herodes ca'tzīlh palh ixta'a'kxokonī't huan magosnu', xla' lej a'kchā'lh. Lā' māpa'ksīni'lh que cacāmaknīca huan lakska'tā'n a'ntī xachi'xcu'. Cāmāmaknīnīni'lh ixlīhuākca'n huan camana' xachi'xcu' xalanī'n nac Belén lā' ixlīka'tla' huan cālacchicni'. Cāmāmaknīnīni'lh ixlīhuākca'n a'ntīn tūna'j ixtaka'lhī lakatu' cā'ta. Chuntza' māpa'ksīlh como ixtlahuanī'ttza' hua'chi lakatu' cā'ta desde a'xni'ca' ixlacatuncuīnī't huan ska'ta' chu a'nchī tahualh huan magosnu'. *uMA'ntza' tatachokolh hasta a'xni'ca' nīlh huan Herodes. Huā'mā' pātle'kelh para natlōkentaxtū a'ntū huan Māpa'ksīni' Dios ixuanī't por ixpālacata huan a'cta'sana'. Chuntza' hualh: “Ixuī' nac Egipto qui'O'kxa' lā' icmāta'sīlh”. Herodes ixcāmāmaknīnīni'n huan camana' 'tGLā' José tāquī'lh a'xni'ca' tzī'sacus ixuanī't lā' a'lh. Cālē'lh huan ska'ta' lā' ixtzī't. Ta'a'lh huan nac ti'ya't a'nlhā huanican Egipto. &sE A'xni'ca' ixta'a'nī'ttza' huan magosnu', José lakahuāna'lh lā' tasu'yuni'lh kalhatin ángel a'ntū macamilh huan Māpa'ksīni' Dios. Lā' huan ángel huanilh: ―Catāqui'. Cacālī'pi huan ska'ta' lā' ixtzī't lā' catzā'la'tit nac huan país a'nlhā huanican Egipto. A'ntza' natachokoyā'tit hasta a'xni'ca' na'icmāca'tzīnīyāni' porque huan Herodes, xla' naputza huan ska'ta' como maknīcu'tun. Rr Lā' ā'calīstān tataspi'tchokolh por ā'kantin tej como ixtalakahuāna'nī't lā' chuntza' cālīmāca'tzīnīca que tū' catatētaxtulh a'ntza' na ixchic Herodes. A'xni'ca' tatzā'lalh nac Egipto )qK Lā' a'xni'ca' tatanūlh huan nac chic, talaktzī'lh huan ska'ta' lā' María a'ntī ixtzī't. Lā' tatatzokostani'lh lā' tataquilhpūtani'lh lā' tamācā'tanīlh huan ska'ta'. Lā' tamakxcutli huan a'ntū ixtalē'ni' lā' ta'a'ksajli oro lā' pūm lā' perfume a'ntū huanican mirra. ppY Lā' a'xni'ca' huan magosnu' talaktzī'lh a'nchī tāyalh huan sta'cu, lej tapāxuhualh xlaca'n. |oq Lā' a'xni'ca' cātā'chihuīna'nkō'lh huan rey, ta'a'lh huan magosnu'. Lā' huan sta'cu a'ntū ixtalaktzī'nī't ixtankēn, ū'tza' cāpū'lani'lh lā' cāmāsu'ni'lh huan tej hasta lhā tāyalh tālhmā'n a'nlhā ixuī' huan ska'ta'. n Lā' cāmacā'lh nac Belén lā' cāhuanilh: ―Capinchipitit lā' nalīhui'lī'yā'tit naputzayā'tit huan ska'ta'. Lā' a'xni'ca' nakaksā'tit, naquilāmāca'tzīnīyāuj para que quit nā tzē na'ica'n na'icmācā'tanī ―chuntza' cāhuanilh Herodes. 2m]Lā' Herodes lakatzē'k cāmāta'satīnīni'lh huan magosnu' lā' cākalhasqui'nīlh lhānīn tasu'yulh huan sta'cu lā' tūyā chi'chini' lā' tūyā mālhcuyu'. 5lcLā' Belén xala' huan ti'ya't a'nlhā huanican Judá, a'yuj lej xati'na'j na ixlaclhni'ca'n huan municipios nac huā'mā' ti'ya't, pero līhua'ca' tasqui'nī como nalacatuncuīyācha' a'ntza' kalhatin māpa'ksīni'.Lā' xla' nacāmaktaka'lha quintachi'xcuhuī't a'ntī cāhuanican israelitas. {kolā' takalhtīni'lh: ―Natahui'la nac Belén xala' nac estado de Judea. Chuntza' tzo'kli huan a'cta'sana': QjLā' huan rey cāmāta'satīnīni'lh lā' cāmākēstokli ixlīhuākca'n xanapuxcu'nu' sacerdotes israelitas lā' a'ntī tamāsu'yulh huan ley. Lā' cākalhasqui'nīca lhachū natahui'la huan Cristo 2i]Lā' a'xni'ca' kaxmatli huā'mā' tachihuīn, huan rey Herodes lej ixpāta'lamā' lā' nā chuntza' ixlīhuākca'n xalanī'n nac Jerusalén nā ixcāpāta'lamā'. h3lā' takalhasqui'nīlh: ―¿Lhachū huī' huan ixreyca'n israelitas a'ntīn tahuī'lhtza'? Quina'n iclaktzī'nī'tauj lakatin sta'cu na ixtankēn. Lā' ū'tza' quincāmāsu'ni'nī'ta'ni' palh tahuī'lhtza'. Lā' ū'tza' iclīmiujtza' huā'tzā' para na'icmācā'tanīyāuj. $g CLā' a'xni'ca' Herodes rey ixuanī't nac ti'ya't a'nlhā huanican Judea a'xni'ca' Jesús lacatuncuīlh a'ntza'. Lacatuncuīlh huan nac cā'lacchicni' a'nlhā huanican Belén. Lā' tachā'lh magosnu' huan nac xcānsipej a'nlhā huanican Jerusalén lā' xlaca'n tamincha' na ixtankēn f {Pero tū' xa'malh hasta a'xni'ca' xla' tahuī'lh ī'ska'ta' ixlīmaksāsti'. Lā' hui'līni'lh ixtacuīni' Jesús.e 'Lā' a'xni'ca' lakahualh José, tlahualh ixlīhuāk a'ntū māpa'ksīlh huan ixángel huan Māpa'ksīni' lā' tā'tapūchahualh María. "d ?Huan tzu'ma'jāt naka'lhīni'n lā' naka'lhī ixcaman lā' namāpācuhuīcan Emanuel, lā' huā'mā' tacuīni' huanicu'tun: Dios quincātā'lahui'lani'. "c ?Lā' huāk huā'mā' pātle'kelh para natlōkentaxtū a'ntū hualh huan Māpa'ksīni' Dios por ixpālacata huan a'cta'sana'. Chuntza' tzo'kli: 2b _Naka'lhī ixcaman xachi'xcu' lā' nahui'lī'ni'ya' ixtacuīni' Jesús. Chuntza' namāpācuhuī'can como xla' nacāmāpūtaxtū ixtachi'xcuhuī't ―huanilh huan ángel. ]a 5Lā' a'xni'ca' José ixpāstacmā' a'nchī nalīlacāxtlahua, a'xni'ca' lakahuāna'lh lā' tasu'yuni'lh kalhatin ángel a'ntī macamilh huan Māpa'ksīni' Dios lā' xla' huanilh: ―José, hui'x a'ntī ī'xū'yātā'nat David, tū' catilīmā'xa'na' natā'tapūchahua'ya' huan María como ka'lhīni'lh por ixpālacata huan Espíritu Santo. v` gLā' a'xni'ca' José ca'tzīlh que María ixcamalanī't, xla' ixmakxtekcu'tun. Pero como tzeyā chi'xcu' ixuanī't, tū' ixmālacapū'cu'tun na ixlacapūnca'n tachi'xcuhuī't como tū' ixmāmāxanī'cu'tun. Xmān tzē'k ixmakxtekcu'tun. $_ CLā' a'xni'ca' tahuī'lh Jesucristo, chuntza' pātle'kelh. Ixtzī't ixuanican María lā' xla' ixtalacāxlanī'ttza' para natā'tapūchahua huan José. Lā' a'xni'ca' tūna'j ixtalātā'tahui'la a'xni'ca' María ixcamalanī'ttza' lā' por ixlīmāpa'ksīn huan Espíritu Santo. ^ Lā' chuntza' ixlīkalhacāujtā'ti' ī'xū'yātā'natna' Abraham a'xni'ca' tahuī'lh David. Lā' ixlīkalhacāujtā'ti' ī'xū'yātā'natna' David a'xni'ca' ixcālē'ncanī't israelitas nac huan ti'ya't a'nlhā huanican Babilonia. Lā' ixlīkalhacāujtā'ti' ī'xū'yātā'natna' huampala a'xni'ca' lacatuncuī'lh Cristo. A'xni'ca' lacatuncuī'lh Jesucristo Lc. 2.1‑7 !] =Lā' Jacob ixtāta' ixuanī't huan José a'ntī ixkōlu' huan María. Lā' María, xla' ixtzī't Jesús ixuanī't, ū'tza' a'ntī huanican huan Cristo. c\ ALā' Eliud ixtāta' Eleazar ixuanī't lā' ū'tza' ixtāta' Matán a'ntī ixtāta' Jacob. _[ 9Lā' Azor ixtāta' Sadoc ixuanī't lā' ū'tza' ixtāta' Aquim a'ntī ixtāta' Eliud. fZ G Lā' Zorobabel ixtāta' Abiud ixuanī't lā' ū'tza' ixtāta' Eliaquim a'ntī ixtāta' Azor. Y  Lā' a'xni'ca' cālē'ncanī'ttza' a'xni'ca' Jeconías ixka'lhī ixcaman Salatiel lā' ū'tza' ixtāta' Zorobabel ixuanī't. 2X _ Lā' Josías ixtāta'ca'n Jeconías lā' ixtā'timīn ixuanī't lā' a'xni'ca' ixcāchī'canī't lā' cālē'nca huan israelitas nac ti'ya't a'nlhā huanican Babilonia. iW M Lā' Ezequías ixtāta' Manasés ixuanī't lā' ū'tza' ixtāta' Amón a'ntī ixtāta' Josías. jV O Lā' Uzías ixtāta' Jotam ixuanī't lā' ū'tza' ixtāta' Acaz lā' ū'tza' ixtāta' Ezequías. gU ILā' Asa ixtāta' Josafat ixuanī't lā' Josafat ixtāta' Joram lā' ū'tza' ixtāta' Uzías. hT KLā' Salomón ixtāta' Roboam ixuanī't lā' ū'tza' ixtāta' Abías a'ntī ixtāta' Asa. 3S aLā' Isaí ixtāta' huan rey David ixuanī't. Lā' huan rey David lā' huan puscāt a'ntī pū'la ixpuscāt Urías ixuanī't, xlaca'n xanatātana' Salomón ixtahuanī't. 8R kLā' Salmón ixtāta' Booz ixuanī't lā' ixtzī't Booz ū'tza' Rahab. Lā' Booz ixtāta' Obed ixuanī't lā' ixtzī't Obed ixuanican Rut. Lā' Obed ixtāta' Isaí ixuanī't. fQ GLā' Aram ixtāta' Aminadab ixuanī't lā' ū'tza' ixtāta' Naasón a'ntī ixtāta' Salmón. P 7Lā' Judá ixtāta'ca'n Fares lā' Zara ixuanī't lā' ixtzī'tca'n ixuanican Tamar. Lā' Fares ixtāta' Esrom ixuanī't lā' ū'tza' ixtāta' Aram. O Lā' Abraham ixtāta' Isaac ixuanī't lā' ū'tza' ixtāta' Jacob lā' ū'tza' ixtāta'ca'n Judá lā' ixtā'timīn. bN AHuā'mā' lista ū'tza' ixnapapna' Jesucristo lā' xla' ixtā'nat David lā' nā Abraham. fME5Lā' pō'ktu ixtahui'lāna' nac xaka'tla' lītokpān para natamā'ca'tanī Dios. Amén.aL;4Xlaca'n tamācā'tanīlh lā' ā'calīstān lej līpāxūj tataspi'tli nac Jerusalén. rK]3Lā' līhuan ixcāsicua'lanālīmā', tzuculh tā'kayāhua na ixlacapūnca'n lā' lē'nca nac a'kapūn. J 2Lā' tuncan Jesús cālē'lh ī'sca'txtunu'nī'n nac tej hasta Betania lā' cha'xli ixmacanī'n lā' cāsicua'lanālīlh. I!1Lā' chuhua'j calaktzī'ntit. Na'iccāmacamini'yāni' a'ntū huanī't quinTāta'. Lā' natachokoyā'tit huā'tzā' nac Jerusalén hasta a'xni'ca' namaklhtīni'nā'tit huan līmāpa'ksīn a'ntū xala' nac a'kapūn. Jesús tā'kayāhualh nac a'kapūn Mr. 16.19‑20 dHA0Lā' hui'xina'n nacāmāsu'ni'yā'tit huā' tamā'na catūhuā como laktzī'nkō'yā'tit. G/Lā' maclacasqui'n que nacāmāsu'ni'kō'can ixlīhuākca'n tachi'xcuhuī't xalanī'n nac quilhtamacuj por ixpālacata Cristo. Natzucucan nac Jerusalén lā' nacāhuanikō'can que maclacasqui'n nataxtāpalī ixtapāstacna'ca'n para que nacāmāsputūnu'ni'can. iFK.Lā' cāhuanilh: ―Chuntza' tatzo'kni' que maclacasqui'n nanī Cristo a'ntī Dios hui'līnī't ixlīmāpūtaxtūnu'. Lā' maclacasqui'n que ixlīlakatu'tun chi'chini' nalakahuanchoko de a'nlhā tahui'lāna'ncha' nīnī'n. =Eu-Lā' tuncan cāmāsca'tīlh ixtachihuīn Dios. CD,Lā' ā'calīstān cāhuanilh: ―A'ntū quimpātle'keni'lh ū'tza' a'ntū iccāhuanini' a'xni'ca' xa'iccātā'latlā'huanāni' que maclacasqui'n na'ictlōkentaxtū ixlīhuāk a'ntūn tatzo'kni' na ixtachihuīn Dios por quimpālacata, a'nlhā tzo'knulh Moisés lā' huan profetasna' lā' a'nlhā huanican Salmos. EC+Lā' xla' maklhtīni'lh lā' hua'kō'lh na ixlacapūnca'n. gBG*Lā' tuncan maxquī'ca pītzina'j xatapū'n squī'ti' lā' lakatin xatachu'cu ta'xcāt. A5)Pero como xlaca'n tapalalaktzī'ni'lh lā' lej talīpāxuhualh, tūlalh takalhlaka'ī'lh. Lā' Jesús cākalhasqui'nīlh: ―¿Chā a'nan līhua't? [@/(A'xni'ca' chuntza' cāhuanilh, cāmāsu'ni'lh ixmacanī'n lā' ixtojonī'n. :?m'Calaktzī'ntit quimacanī'n lā' quintojonī'n. Lā' naquilālakapasāuj. Caquilāxa'mauj lā' caquilālaktzī'uj. Huan espíritu tū' ka'lhī quinīt lā' lucut hua'chi quit. j>M&Lā' Jesús cāhuanilh: ―¿A'chī' jicua'nā'tit? ¿A'chī' xtunc puhua'nā'tit mē'cstuca'n? j=M%Lā' cāmakē'klhaca lā' lej tajicua'lh lā' ixtapuhuan que ixtalaktzī'mā'na espíritu. <'$Līhuan ixtalīchihuīna'mā'nacus huā' tamā'na, a'xni'ca' Jesús tāyalh na ixlaclhpu'nanca'n. Lā' cāhuanilh: ―Tzey calīla'tit. v;e#Lā' tuncan xlaca'n cāhuanilh a'nchī cāpātle'keni'lh nac tej lā' a'nchī talakapasli Jesús a'xni'ca' mālacpitzilh huan pāntzi. Jesús cātasu'yuni'lh ī'sca'txtunu'nī'n Mt. 28.16‑20; Mr. 16.14‑18; Jn. 20.19‑23 y:k"Lā' cāhuanica huan kalhatu': ―Ixlīstu'ncua' lakahuanchokolh huan Māpa'ksīni'. Lā' tasu'yuni'lh Simón. [9/!Lā' chu līmaktin tachi'papā ixtejca'n. Tū' tatakoxīlh nīn macsti'na'j. Tataspi'tchokolh nac Jerusalén lā' cāpāxtokli huan kalhacāujtin apóstoles a'nlhā ixtatakēstoknī't con ā'makapitzīn. 8 Lā' xlaca'n talāhuanilh: ―¿Chu tū' stu'ncua' que lej līpāxūj līhuan ixquincāmāsu'ni'tēlhayāni' ixtachihuīn Dios? 7yChu tuncan huā'mā' ka'tlā'tus hua'chilh xa'nca tatalakapākē'lh lā' talakapasli, pero xla' cālaksputtāyani'lh. 6#Lā' a'xni'ca' tatahui'lalh tahuā'yan, xla' tēlh huan pāntzi lā' māstā'lh pāxcatca'tzī lā' mālacpitzilh lā' cāmaxquī'lh. B5}Lā' xlaca'n stu'tu'lu' tahuanilh que natachoko lā' tahuanilh: ―Mejor catachoko porque tzī'suamā'tza'. Cā'pucsua'tza'. Lā' tuncan Jesús cātā'tanūlh nac chic para natachoko. 4}Lā' a'xni'ca' tachā'lh nac huan cā'lacchicni' a'nlhā ixta'a'mā'na, Jesús lalh hua'chilh ixa'mā' más makat. |3qLā' tuncan Jesús tzuculh cāmāsu'ni'kō' ixlīhuāk a'ntū tzo'kcanī't na ixtachihuīn Dios lā' a'ntū līchihuīna'n xla'. Tzuculh a'nlhā tzo'knulh Moisés lā' cāmāsu'ni'lh a'ntū ixtatzo'knunī't ixlīhuākca'n huan profetas. *2MLā' Cristo a'ntī Dios hui'līnī't ixlīmāpūtaxtūnu', ¿chu tū' tasqui'nī que pū'la napātīni'n chuntza' lā' ā'calīstān natanū a'nlhā lej xkaka? "1=Lā' tuncan Jesús cāhuanilh: ―Tū' xa'nca māchekxīyā'tit. ¿Lhānīn nakalhlaka'ī'yā'tit ixlīhuāk a'ntū tahualh huan a'cta'sana'nī'n? /0WLā' chu tuncan ā'makapitzīn quincompañerosnu' taquīlalh nac taponkni' lā' chu a'nchī tahuanilh huan puscan, chuntza' takaksli. Pero tū' talaktzī'lh Jesús. /9lā' como tū' talaktzī'lh ixmacni' Jesús, tataspi'tli. Lā' quincātahuanini' que talīlakachuyalh ángeles a'ntī cāhuanilh que lakahuan Jesús. .Lā' ā'makapitzīn puscan de na quilaclhpu'nanca'n quincātamakalē'cnīni' porque cā'tzi'sāt taquīlalh nac taponkni', &-EQuina'n xa'icka'lhīmā'nauj que ū'tza' xla' a'ntī nacāmāpūtaxtū israelitas. Lā' ixlīlakatu'tuntza' chi'chini' chuhua'j a'xni'ca' pātle'kelh. ,Lā' huan xanapuxcu'nu' curasna' lā' quimpūchihuīna'nī'nca'n tamacamāstā'lh para namaknīcan lā' naxtokohua'ca'can. .+ULā' tuncan Jesús cāhuanilh: ―¿Tuchū lanī't? Lā' tahuanilh: ―Lhūhua' pātle'kelh ixpālacata Jesús xala' nac Nazaret a'ntī a'cta'sana' lā' lej ixka'lhī līmāpa'ksīn na ixlacapūn Dios lā' na ixlaclhni'ca'n tachi'xcuhuī't. Lītasu'yu a'ntū tlahualh lā' a'ntū hualh. ]*3Lā' kalhatin a'ntī huanican Cleofas kalhtīni'lh: ―Ixlīhuāk tachi'xcuhuī't taca'tzīkō' a'ntū pātle'kelh nac Jerusalén huā' tamā'na chi'chini'. ¿Chu xmān hui'x ixui'la' lā' tū' ca'tzīya'? })sLā' tuncan Jesús cākalhasqui'nīlh: ―¿Tuchū līchihuīna'ntēlhayā'tit? Lā' ¿tuchū līlakaputzayā'tit? `(9Lā' a'yuj talaktzī'lh pero tūlalh talakapasli porque catūhuā talītamakchuyīlh. 'Lā' līhuan ixtachihuīna'mā'na lā' ixtalacapūchihuīna'mā'na, māni' Jesús cālaktapajtzūlh lā' tzuculh cātā'latā'kchoko. L&Ixtalīkalhachihuīna'ntēlha ixlīhuāk a'ntū ixpātle'kenī't. j%M Lā' chu ū'tza' huā'mā' chi'chini' kalhatu' a'ntī ixtastālani'nī't Jesús, ixta'a'mā'na nac lakatin cā'lacchicni' a'nlhā huanican Emaús. Lā' ū'tza' hua'chi lakacāujtin kilómetros ixlīmakat de Jerusalén. :$m Lā' a'yuj tū' takalhlaka'ī'lh, pero huan Pedro taxtulh lā' tu'jnulh para nac taponkni'. Lā' taquilhpūtalh lā' talacnūlh lā' laktzī'lh xmān huan lu'xu' a'nlhā ixmā'. Lā' a'lh na ixchic lā' ixlīlē'cnīmā' a'ntū ixpātle'kenī't. Na ixtej huan cā'lacchicni' Emaús Mr. 16.12‑13 s#_ Pero huan apóstoles takaxmatli hua'chi takalhkamān a'ntū ixcāhuanimā'ca lā' tū' takalhlaka'ī'lh. "! Lā' huan puscan, xlaca'n cāhuanican María Magdalena lā' Juana lā' María a'ntī ixtzī't Jacobo lā' ā'makapitzīn puscan huampala. ! Lā' a'xni'ca' tataspi'tli de huan taponkni', tahuanikō'lh huan kalhacāujtin apóstoles lā' ixlīhuākca'n ā'makapitzīn. H  Lā' tuncan huan puscan tapāstacli ixtachihuīn Jesús. =sHualh xla' que maclacasqui'n que huan Chi'xcu' xala' Tālhmā'n nacāmacamaxquī'can a'ntīn talaclē'n lā' nataxtokohua'ca' lā' ixlīlakatu'tun chi'chini' nalakahuanchokopala. }sA'tzā' tū' huī'. Xla' lakahuanchokonī'ttza'. Capāstactit a'nchī cāhuanini' a'xni'ca' ixuī'cus nac Galilea. 2]Lā' como xlaca'n ixtajicua'n, tataquilhpūtalh lā' huan ángeles cāhuanilh: ―Lā' ¿a'chī' putzayā'tit na ixlaclhni'ca'n huan nīnī'n kalhatin a'ntī lakahuan? _7Tajicua'lh lā' tū' ixtaca'tzī a'ntū natatlahua lā' a'xni'ca' talaktzī'lh kalhatu' ángeles a'ntī ixtatasu'yu hua'chi chi'xcuhuī'n. Lej slamama ixlu'xu'ca'n ixtahuanī't lā' ixtayāna' pajtzu huan puscan. KTatanūlh pero tū' takaksli ixmacni' huan Māpa'ksīni' Jesús. Lā' a'xni'ca' tachā'lh, talaktzī'lh que ixmāpānūcanī'ttza' huan chihuix a'ntū ixlīmālacchōcanī't huan taponkni'. 3 aCā'tzi'sāt domingo huan tamā'na puscan ta'a'mpā nac taponkni' lā' ixtalē'mā'na huan perfume a'ntū ixtacāxtlahuanī'ttza'. Lā' ā'makapitzīn puscan tatā'a'lh. T!8Lā' tataspi'tli na ixchicca'n lā' tacāxtlahualh perfume lā' pomada para huan nīn. Lā' tapūjaxli huan chi'chini' de pūjaxni' chuntza' hua'chi māpa'ksīlh a'nlhā tzo'kli huan ixley Moisés.7g7Huan puscan a'ntī ixtatā'minī't Jesús desde nac estado de Galilea ta'a'lh talaktzī'n huan lhu'cu' lā' cuenta tatlahualh a'nlhā ixmāpī'canī't ixmacni' Jesús.  6Huanmā' chi'chini' ū'tza' a'ntū ixpūcāxtlahuakō'can como ixlīlakalī huan chi'chini' de pūjaxni'. Lā' ixtzucumā'tza'. X)5Lā' a'xni'ca' ixmāyujūnī'ttza' de nac cruz, līmaksna'tli kalhtin lu'xu' lā' māpī'lh nac lakatin lhu'cu' a'ntū ixcāxtlahuacanī'ttza' nac talhpān. Lā' a'ntza' nīn tintī'na'j ixmā'cnūcanī't. Q4Nā huā'mā' chi'xcu' laka'lh Pilato lā' squi'ni'lh ixmacni' Jesús. 3Lā' ixka'lhīmā' a'xni'ca' ixmāpa'ksīni'lh Dios. Tū' lakatīlh a'ntū ixtatlahuanī't huan pūchihuīna'nī'n ixpālacata Jesús. s_2Ixuī' kalhatin chi'xcu' ixtacuīni' José lā' ū'tza' xala' nac Arimatea nac huan estado de Judea. Ixtā'tapa'ksī con huan pūchihuīna'nī'n a'ntī más ixtamāpa'ksīni'n de huan israelitas. Lā' tzeyā chi'xcu' ixuanī't. nU1Lā' ixtalakapasnī'n Jesús lā' nā huan puscan a'ntī ixtastālani'nī't desde nac estado de Galilea makat tatāyalh lā' ixtalaktzī'mā'na huā'mā'na. Mā'cnūca Jesús Mt. 27.57‑61; Mr. 15.42‑47; Jn. 19.38‑42 O0Lā' ixlīhuākca'n tachi'xcuhuī't a'ntīn tamilh lā' talaktzī'lh a'ntū pātle'kelh, tatapānūlh de ā'tzā' lā' cācu'xatucstēlhaca como lej ixtalakaputza. Lā' ta'a'lh na ixchicca'n. +O/Lā' a'xni'ca' huan capitán romano laktzī'lh a'ntū pātle'kelh, mācā'tanīlh Dios lā' hualh: ―Ixlīstu'ncua' huā'mā' chi'xcu' lej tzey ixuanī't. .Lā' tuncan Jesús lej palha' ta'salh lā' hualh: ―QuinTāta', icmacamaxquī'yāni' quilīca'tzīn. Lā' a'xni'ca' huankō'lh, nīlh. 1 [-Huan chi'chini' tū' māxkakēni'lh. Lā' huan lu'xu' nac lītokpān ixa'cstu taxtī'tli lā' tapūpitzilh. U'tza' huā'mā' lu'xu' a'ntū ixmāpitzi huan lītokpān. ( I,Lā' hua'chi tastu'nūtatza' ixuanī't a'xni'ca' cā'pucsua' lakō'lh chuxalhā nac cā'ti'ya'tna'. Lā' chuntza' lalh hasta hua'chi maktu'tun kōtanū. Q +Lā' Jesús kalhtīlh: ―Ixlīstu'ncua' icuaniyāni': Chuhua'j, huā'mā' chi'chini' naquintā'latahui'la'ya'chi nac a'kapūn. Jesús nīlh Mt. 27.45‑56; Mr. 15.33‑41; Jn. 19.28‑30 g G*Lā' tuncan huanilh Jesús: ―Caquimpāstacti a'xni'ca' nata'mpala'ya' lā' rey hui'x.  )Līmakuan quina'n pātīni'mā'nauj porque māpalamā'nauj a'ntū laclē'nāuj. Pero huā'mā' chi'xcu' tuntū' laclē'n. (Pero ā'kalhatin quilhnīlh ixtā'maknīni' lā' huanilh: ―¿Chū tū' ji'cua'ni'ya' Dios? Nā hui'x chu a'cxtim pātīni'mpā't. R'Lā' kalhatin maknīni' a'ntī ixtā'hua'ca' ixlīlītzī'n lā' huanilh: ―Palh stu'ncua' hui'x a'ntī Dios hui'līlh ixlīmāpūtaxtūnu', capūtaxtu' mē'cstu lā' nā caquilāmāpūtaxtūj. -S&Lā' ixua'ca' lakatin letrero ixa'cpūn lā' ixtatzo'kni' nac griego lā' latino lā' hebreo. Lā' huan letrero ixuan: U'tza' huā'mā' ixreyca'n israelitas. X)%Lā' tahuanilh: ―Palh hui'x ixreyca'n huan israelitas, capūtaxtu mē'cstu. eC$Nā huan tropasna' ixtalīlītzī'mā'na. Talaktapajtzūlh lā' tamāhuī'lh vinagre. #Lā' tachi'xcuhuī't ixtayāna' lā' ixtalaktzī'mā'na lā' hasta huan pūchihuīna'nī'n talīlītzī'lh lā' tahualh: ―A'makapitzīn cāmāpūtaxtūlh. Chuhua'j capūtaxtulh ixa'cstu palh stu'ncua' Dios lacsacnī't lā' hui'līlh ixlīmāpūtaxtūnu'. }s"Lā' a'xni'ca' ixtaxtokohua'ca'mā'na, Jesús hualh: ―QuinTāta', cacāmāsputūnu'ni' porque tū' taca'tzī a'ntū tatlahuamā'na. Lā' huan tropasna' tapūmāxtulh suerte huan ixlu'xu' Jesús para natatapitzi chā'tunu' de ū'tunu'n. `9!Lā' a'xni'ca' tachā'lh a'nlhā huanican La Calavera o Ixa'kxāk Nīn, a'ntza' xtokohua'ca'ca Jesús lā' nā chuntza' huan kalhatu' maknīni'nī'n lā' kalhatin na ixpāxtūcāna'j lā' kalhatin na ixpāxtūxuc. [/ Nā ixcālē'mā'ca kalhatu' maknīni'nī'n para nacātā'maknīcan Jesús. taHua'chi huancan palh chuntza' tlahuani'can huan xastaka qui'hui', ā'chulā' natlahuani'can huan xascōhua. Palh chuntza' quintlahuani'can lā' quit tuntū' iclaclē'n, ā'chulā' nacātlahuani'can a'ntīn talaclē'n ―hualh Jesús. ~5Lā' a'xni'ca'tza' tachi'xcuhuī't natahuanī huan kēstīn: “Caquilāyujni'uj”. Lā' natahuanī ixmacni' kēstīn: “Caquilā'a'kta'pū'j”. N}porque namin lakatin chi'chini' a'xni'ca' nahuancan: “Līpāxūj huan a'ntīn tūla ka'lhī ixcaman. Līpāxūj huan a'ntīn tū' maktin tahui'lalh ixcaman lā' tū' maktin mātzi'quī'nilh”. W|'Lā' Jesús cālakalaktzī'lh lā' cāhuanilh: ―Puscan xalanī'n nac Jerusalén, tū' cacalhua'ntit por quimpālacata. Mejor nacalhuanā'tit por mimpālacataca'n lā' por ixpālacataca'n mincamana'ca'n, {5Lā' lhūhua' tachi'xcuhuī't ixtastālani'tēlha, nā lhūhua' puscan a'ntī ixtacalhuantēlha lā' lej talakaputzalh por ixpālacata Jesús. yzkA'xni'ca' ixtalē'mā'na Jesús para nataxtokohua'ca', tachi'palh kalhatin chi'xcu' a'ntī ixuanican Simón lā' xala' nac Cirene. Xla' ixtanūtēlha nac xcānsipej Jerusalén lā' sāmācu'quī'ca huan cruz lā' māstālīca Jesús. +yOlā' makxtekli huan chi'xcu' a'ntī ixtalacsacnī't. U'tza' huan Barrabás a'ntī ixmānūcanī't como tā'kaquī'lh lā' maknīni'lh. Lā' macamāstā'lh Jesús para que catatlahuani'lh chu a'ntū ixtalacasqui'n. Xtokohua'ca'ca Jesús Mt. 27.32‑44; Mr. 15.21‑32; Jn. 19.17‑27 ~}}|J{z#xwvv1u/tYsrrq"p@oln1m"kj]i}hgfdbbb``!_\]]*\[ZY~XWXV[U`TASRyQnPPONNLK;JUII#GEEIDpBAl@U??5>>)=<;:888765b4310X.--0,e+*t)('&&c%%$#Y! 4oUio`,E5X X #<2Q%Jesús xa'malh na ixmacan lā' tapānūni'lh huan tachi'chīxni'. Tā'kaquī'lh huan puscāt lā' tzuculh cāmāhuī'. Jesús cāmātzeyīlh lhūhua' ī'tza'ca'nī'n Mr. 1.32‑34; Lc. 4.40‑41 q$[Lā' Jesús a'lh na ixchic Pedro lā' a'ntza' laktzī'lh ixpuhuiti'. Ixchi'chīxni'n lā' ixmā'. # Lā' tuncan Jesús huanilh huan capitán: ―Capit na minchic. Chu a'nchī kalhlaka'ī'nī'ta', chuntza' natlahuani'ca'na'. Lā' huanmā' ka'tlā'tus mātzeyīlh huan tasācua'. Jesús mātzeyīlh ixpuhuiti' Pedro Mr. 1.29‑31; Lc. 4.38‑39 "% Lā' ā'makapitzīn a'yuj israelitas, xlaca'n nacāmacā'ncan kēpūn a'nlhā cā'pucsua'. A'ntza' natacalhuan lā' natalaxca ixtatzanca'n. p!Y Nā iccāhuaniyāni' que natamin lhūhua' xalanī'n ixtankēn lā' nā lhūhua' xalanī'n na ixlītā'cnun. Lā' xlaca'n, a'yuj tū' israelitas, xlaca'n nacātā'huā'yan Abraham lā' Isaac lā' Jacob a'nlhā Dios māpa'ksīni'n.  } Lā' a'xni'ca' Jesús kaxmatli huā'mā' tachihuīn, lē'cnīlh. Lā' cāhuanilh huan a'ntī ixtastālani'tēlha: ―Stu'ncua' a'ntū iccāhuaniyāni'. Tū' iclakapasa nīn tintī' israelita a'ntī quinkalhlaka'ī' hua'chi huā'mā' chi'xcu'. H  Māni' quit nā quintamāpa'ksī huan xalaka'tla' lā' nā quit iccāmāpa'ksī huan quintropasna'. A'xni'ca' na'icuani kalhatin tropa que ca'a'lh, xla' na'a'n. Lā' a'xni'ca' na'icuani ā'kalhatin que camilh, xla' namin. Lā' a'xni'ca' na'icuani quintasācua' que catlahualh catūhuā, xla' natlahua a'ntū icuanilh. FLā' huan capitán kalhtīlh: ―Māpa'ksīni', hui'x lej ka'lhī'ya' līmāpa'ksīn lā' tū' minī'ni' natanū'ya' nac quinchic. Xmān namāpa'ksī'ya' lā' natzeyan quintasācua'. :oJesús huanilh: ―Na'ica'n na'icmātzeyī. ylā' huanilh: ―Māpa'ksīni', lej ī'tzaca'n quintasācua' lā' mā' na quinchic. Lhtuculu' lā' lej pātīni'mā'. -SLā' a'xni'ca' Jesús tanūlh huan nac cā'lacchicni' Capernaum, laktapajtzūlh kalhatin ixcapitanca'n de huan tropasna' romanos. Squi'ni'lh que camaktāyalh {Lā' Jesús huanilh: ―Catamaktaka'lhti lā' tū' tihua'ni'ya' nīn tintī'. Xmān calakpi huan ixcuraca'n israelitas lā' camā'su'ni' mimacni' para nalaktzī'n palh tzeyanī'ta'tza'. Lā' na'a'ksa'juī'ni'na' chu a'nchī māpa'ksīni'lh Moisés. Chuntza' nataca'tzī tachi'xcuhuī't que tzeyanī'ta'tza'. Jesús mātzeyīlh ixtasācua' huan capitán romano Lc. 7.1‑10 DLā' tuncan Jesús xa'malh lā' huanilh: ―Chuntza' quit iclacasqui'n. Catzeya'nti. Lā' a'xni'ca' huanilh huā'mā', tapānūni'lh ixta'jatat huan ī'tza'ca'. Tzeytza' ixuanī't.  Lā' laktapajtzūlh kalhatin ī'tza'ca'. Ixka'lhī huan ta'jatat a'ntū huanican lepra lā' ū'tza' a'ntū māmasī quinquinītca'n. Huan ī'tza'ca' tatzokostani'lh Jesús lā' huanilh: ―Māpa'ksīni', palh hui'x lacasqui'na', tzē naquimātzeyī'ya'. c ALā' a'xni'ca' Jesús lacyujli huan nac kēstīn, lhūhua' tachi'xcuhuī't tastālani'lh. .UXla' cāmāsu'ni'lh hua'chi a'ntī ka'lhī līmāpa'ksīn, lā' tū' hua'chi huan xamākalhtō'kē'ni'nī'n ley. Xlaca'n xmān tamāsu'yu a'ntūn tamaksca'tli. Lā' a'xni'ca' Jesús cāhuanikō'lh huā' tamā'na, huan tachi'xcuhuī't lej talē'cnīlh ixpālacata huan līmāsca'tīn. A'xni'ca' lej lalh xcān lā' milh palha' ū'ni' a'ntū sno'kli huan chic, tū' tāyani'lh. Mākā'nīlh lā' laclakō'lh. U#Pero huan a'ntī quinkaxmata lā' xla' tū' a'kahuāna'ni' a'ntū icmāsu'yu, xla' tūlalh catitāyani'lh. Nala hua'chi kalhatin chi'xcu' a'ntīn tonto ixuanī't lā' tū' pūlhmā'n yāhualh xatantūn. xiLā' a'yuj milh lhūhua' xcān lā' huan palha' ū'ni' sno'kli huan chic, pero tāyani'lh lā' tū' a'kā'lh. Lā' Jesús cāhuanipā: ―Chuntza' huan a'ntī quinkaxmata lā' xla' a'kahuāna'ni' a'ntū icmāsu'yu, xla' xa'nca tlā'huan na ixtej Dios lā' natāyani' a'yuj napātīni'n. Nala hua'chi kalhatin chi'xcu' a'ntī pūlhmā'n yāhualh xatantūn ixchic. c?Lā' tuncan na'iccāhuani': “Tū' iccālakapasāni'. Catapānū'tit. Hui'xina'n tlahua'tit a'ntūn tū' tzey”. Jesús māsu'yulh ixpālacata a'ntīn ta'a'kahuāna'ni' lā' a'ntīn tū' Lc. 6.47‑49; Mr. 1.22 0YA'xni'ca' namin ā'xmān chi'chini', līlhūhua' naquintahuani: “QuiMāpa'ksīni'ca'n, quina'n icmāsu'yūj ixtachihuīn Dios ixpālacata milīmāpa'ksīn. Lā' milīmāpa'ksīn iccālīmāxtūj huan tlajana'nī'n. Lā' nā lhūhua' lē'cnīn iccālītlahuáuj milīmāpa'ksīn”, natahuan. !;Lā' Jesús cāhuanipā: ―Lhūhua' a'nan a'ntī naquintamāpācuhuī: “QuiMāpa'ksīni'”. U'tza' tū' huanicu'tun que natatanū a'nlhā Dios māpa'ksīkō' ixlīhuāk. Xmān tzē natatanūyācha' xlaca'n a'ntīn tatlahua ixtapuhuān quinTāta'ca'n xala' nac a'kapūn. f EChuntza' hui'xina'n nacālīlakapasā'tit huan a'cta'sana'nī'n a'ntīn ta'a'kxokonu'n como xlaca'n tū' xa'nca talatā'kchoko. Jesús māsu'yulh ixpālacata a'ntī natatanū a'nlhā Dios māpa'ksīni'n Lc. 13.25‑27 \ 1Palh huan qui'hui' tū' namāstā' xatzey ixtō'ca't, nacā'can lā' nalhcuyucan.  'Huan xatzey qui'hui' tū' catimāstā'lh ixtō'ca't a'ntūn tū' tzey. Lā' nīn huan tū' tzey qui'hui' tūla namāstā' xatzey ixtō'ca't.  Chuntza' huan xatzey qui'hui' namāstā' xatzey ixtō'ca't lā' tzēhuanī't. Lā' tū' tzey ixtō'ca't huan qui'hui' a'ntūn tū' tzey. ' GTzē nacālakapasā'tit ixpālacata a'nchī natalatā'kchoko. Tū' cāpu'xcan uvas nac lhtucū'n lā' nīn tū' cāpu'xcan higos nac huan lhtucū' qui'hui'. lQLā' Jesús cāhuanipā: ―Catamaktaka'lhtit de a'ntīn tahuan palh ixa'cta'sana'nī'n Dios lā' xmān ta'a'kxokonu'n. Xlaca'n hua'chi lobo a'ntū lej taputzamā'na ixlīhua'tca'n lā' talhakā'nanī't hua'chi borregos. *MHuan pītzina'j tej a'n nac a'kapūn a'nlhā natahui'layāuj para pō'ktu. Lā' jicslīhua' a'ncan. Nā pītzina'j xamākalhcha. Lā' tū' a'nan lhūhua' a'ntī natatanūyācha'. Jesús māsu'yulh ixpālacata a'nchī līlakapascan huan qui'hui' palh tzey o palh tū' tzey Lc. 6.43‑44 #? Lā' Jesús cāhuanipā: ―A'nan lakatu' mākalhcha lā' kantu' tej. Natanū'yā'tit nac xapītzina'j mākalhcha a'nlhā mā' huan pītzina'j tej. Lā' pēka'tla' mā' huan tej a'ntū a'n nac pūpātīn lā' pēka'tla' xamākalhcha. Lā' līlhūhua' a'ntī natatanūyācha'. a; ’Chuntza' cacātlahua'ni'tit ā'makapitzīn chu a'cxtim hua'chi lacasqui'nā'tit xlaca'n nacātatlahuani'yāni'. U'tza' huā'mā' a'ntū huanicu'tun huan ixley Moisés lā' ū'tza' ixlīmāsca'tīnca'n huan profetasna' chu a'nchīn tatzo'kni' na ixtachihuīn Dios. Jesús māsu'yulh ixpālacata huan xapītzina'j mākalhcha Lc. 13.24 *M Hui'xina'n chi'xcuhuī'n lā' milaktaca'n tū' tzey. Lā' a'yuj tū' tzey hui'xina'n, pero ca'tzīyā'tit a'ntūn tzey para mincamana'ca'n lā' nacāmaxquī'yā'tit. QuinTāta'ca'n xala' nac a'kapūn lej tzey, lā' chuntza' ā'chulā' nacāmaxquī' a'ntū xatzey huan a'ntīn tasqui'ni'. M Lā' palh nasqui'ni'yāni' squī'ti', ¿chu namaxquī'ya' lūhua'? ) ’Hui'xina'n ka'lhī'yā'tit mincamana'ca'n. Lā' palh kalhatin mincaman nasqui'ni'yāni' pāntzi, ¿chu namaxquī'ya' lakatin chihuix? A{Huan a'ntī nasqui'ni' Dios, ū'tza' namaklhtīni'n lā' huan a'ntī putza a'ntū Dios namaxquī', xla' nakaksa. Lā' huan a'ntī nakē'kō'lha huan mākalhcha, Dios namālaquī'ni'. hILā' Jesús cāhuanipā: ―Casqui'ni'tit Dios lā' xla' nacāmaxquī'yāni'. Caputzatit a'ntū Dios cāmaxquī'cu'tunāni' lā' nakaksā'tit. Cakē'kō'lhtit huan mākalhcha lā' chuntza' nacātamālaquī'ni'yāni'. 5c’A'nan tachi'xcuhuī't a'ntī ixlaktaca'n lej ko'hua'jua' ixtapāstacna'ca'n. Lā' palh xlaca'n tū' tlakaj takaxmatcu'tun ixtachihuīn Dios, tū' caticāmāsu'ni'tit. Xmān nata'a'kchā'n lā' nacātatucscu'tunāni' hua'chi chichi' a'ntū lej xcana'n. Santo ixtachihuīn Dios. Lā' palh tachi'xcuhuī't tū' takaxmatcu'tun, tū' caticāmāsu'ni'tit xlaca'n. Tū' catita'a'cnīni'ni'lh ixtachihuīn Dios. Xlaca'n hua'chi lakatin pa'xni' a'ntū nalacchi'nta a'ntū lej tapala. Jesús māsu'yulh a'nchī nalīsqui'ni'yāuj Dios Lc. 11.9‑13; 6.31 ,~Q¡Tlahua'pā't lakatu' milacan! Palh hui'x tlahua'ya' a'ntūn tū' tzey, tūlalh catimaktāya' ā'kalhatin a'ntīn tlahua a'ntūn tū' tzey. Maclacasqui'n cuenta natlahua'ya' pū'la a'nchī latā'kchokoya' hui'x lā' chuntza' tzē namaktāya'ya' ā'kalhatin para que xa'nca nalatā'kchoko. }Palh tū' pū'la maxtuya' huan qui'hui' na milakastapun, tūlalh catima'xtuni' huan pa'lhma' na ixlakastapun mintā'tin. |¿Chichū tzē nalaktzī'na' huan ti'na'j pa'lhma' na ixlakastapun mintā'tin palh tanūma' hua'chi kentin qui'hui' na milakastapun? <{qChu a'nchī hui'xina'n cā'a'ksa'nā'tit ā'makapitzīn, chu a'cxtim Dios nacājuzgarlīyāni'. Palh hui'xina'n nalāmāsputūnu'ni'yā'tit, nā Dios nacāmāsputūnu'ni'yāni'. qz ]Lā' Jesús cāhuanipā: ―Tū' caticā'a'ksa'ntit ā'makapitzīn lā' Dios tū' nacājuzgarlīyāni'. y#"Lakatunu' chi'chini' naka'lhī'yā'tit a'ntū nacāpāta'layāni'. Chuntza' tū' catitamakchuyī'tit chuhua'j a'ntū nacāpātle'keni'yāni' lakalī como chuntza' tūla xa'nca cuenta tlahua'yā'tit huā'mā' chi'chini'. Lā' ixlīlakalī nacāpāta'lapalayāni'.[x/!Xapū'la nalē'capinā'tit a'nchī namakxtekā'tit Dios nacāmāpa'ksīkō'yāni' lā' nalē'capinā'tit a'nchī nalīmakapāxuhua'yā'tit Dios. Xla' nacāmaxquī'yāni' ixlīhuāk a'ntū maclacasqui'nā'tit. xwi Huan a'ntī xalanī'n huā'mā' cā'quilhtamacuj pō'ktu chuntza' tahuan lā' pō'ktu chuntza' tapuhuan. Pero hui'xina'n ka'lhī'yā'tit kalhatin minTāta'ca'n nac a'kapūn lā' xla' xa'nca ca'tzī a'ntū maclacasqui'nā'tit lakalīyān. %vCChuntza' tū' tilē'capinā'tit lā' tū' catihuantit: “¿Tuchū nahua'yāuj? Lā' ¿tuchū nalīko'tnūnāuj? Lā' ¿chichū na'iclīlhakā'nanāuj?” ,uQA'nan chi'tin nac cā'tacuxtu a'ntūn tzēhuanī't pero lakalī tū'xama'n nacā'ī'can lā' nacālhcuyucan. Lā' como Dios cāmaktaka'lha lā' cāmakastaca huan chi'tin a'ntū palaj nascōhuan, ā'chulā' nacāmaktaka'lhāni' hui'xina'n. Lā' ¿a'chī' tū' kalhlaka'ī'yā'tit huā'mā'? =tsLej tzēhuanī't tastaca a'yuj tuntū' tatlahua. Lā' iccāhuaniyāni' que huan rey Salomón tūlalh cāmālacastucli ixlītzēhuanī't huan xa'nat. Lā' xla' lej rico ixuanī't. Gs’Lā' ¿a'chī' cāpāta'layā'ni' ixpālacata a'ntū nalhakā'yā'tit? Camaksca'ttit huan xa'nat a'nchīn talīstaca nac cā'tacuxtu. Tū' tascuja lā' tū' tatza'pa' ixlu'xu'ca'n. hrILā' ¿tichū na milaclhpu'nanca'n tzē natahui'la más makān xmān porque lej nalē'ca'a'n? q Cuenta catlahua'tit huan spūnnu' a'ntūn takosnū'n. Xlaca'n tū' tacha'n nīn tuntū', nīn tamakalana'n lā' tū' taka'lhī ixpūcuxi'ca'n. Lā' quinTāta'ca'n xala' nac a'kapūn cāmāhuī'. Lā' hui'xina'n līhua'ca' mintapalhca'n que huan spūnnu'. ,pQLā' Jesús cāhuanipā: ―U'tza' iccālīhuaniyāni' chuhua'j: Tū' ticāpāta'layāni' ixpālacata huan līhua't a'ntū maclacasqui'nā'tit para nalatahui'layā'tit. Lā' tū' tilē'capinā'tit ixpālacata huan lu'xu' a'ntū maclacasqui'n mimacni'ca'n. Dios cāmaxquī'ni' minquilhtamacujca'n lā' mimacni'ca'n a'ntū napūscujā'tit. Lā' ū'tza' nacālīmaxquī'yāni' chuxatū a'ntū namaclacasqui'nā'tit. oLā' Jesús cāhuanipā: ―Nīn tintī' tzē natā'scuja kalhatu' ixpatrón como nalaca'ī' kalhatin lā' tū' catilaca'ī'lh ā'kalhatin. Lā' na'a'kahuāna'ni' kalhatin lā' nalakmaka'n ā'kalhatin. Lā' nā chuntza' hui'xina'n tūla nalīpāhua'nā'tit Dios palh nalīpāhua'nā'tit huan mintumīnca'n. Jesús māsu'yulh a'nchī Dios cāmaktaka'lha ixcamana' Lc. 12.22‑31 n-Lā' palh xmān laktzī'nā'tit a'ntū maclacasqui'nā'tit hui'xina'n mē'cstuca'n, lej lactampi'lhni' lanī'ta'ntit. U'tza' hua'chilh tū' tzey milakastapunca'n lā' hua'chilh huāk cā'pucsua' na mimacni'ca'n. Palh tū' tzey ixpūmaksko mimacni'ca'n, ā'chulā' cā'pucsua' nala. Lā' a'nlhā cā'pucsua' tū' ca'tzīcan lhā a'ncan. Jesús māsu'yulh ixpālacata huan kalhatu' patrón Lc. 16.13 m5Lā' Jesús cāhuanipā: ―Milakastapunca'n hua'chi lakatin ixpūmaksko mimacni'ca'n. Palh tū' tampi'lhīni'nā'tit lā' palh laktzī'nā'tit a'ntūn tamaclacasqui'n ā'makapitzīn, ū'tza' hua'chilh tzey milakastapunca'n lā' hua'chilh huāk xkakana' na mimacni'ca'n. 7lgLā' pō'ktu pāstaclacapinā'tit a'nlhā huī' huan a'ntū lej tasqui'nīni'yāni'. Jesús māsu'yulh ixpālacata a'ntū hua'chi ixpūmaksko quimacni'ca'n Lc. 11.34‑36 5kcMás tzey calacasqui'ntit a'ntū nala milaca'n nac a'kapūn. A'ntza' huan tzī'ya' lā' huan xumpepe tūlalh catitamāsputūlh lā' tūlalh catitatanūlh ka'lhāna'nī'n. jyLā' Jesús cāhuanipā: ―Tū' catilacasqui'ntit lhūhua' tumīn lā' ā'catūhuā xala' nac huā'mā' quilhtamacuj. Huan tzī'ya' lā' huan xumpepe tzē natamālakuanī a'ntū xala' nac quilhtamacuj. Lā' tzē naka'lhancan mintumīnca'n. i#lā' chuntza tū' catica'tzīca palh tū' huā'ya'nā'tit. Xmān quinTāta'ca'n xala' nac a'kapūn naca'tzī a'ntūn tzē'k tla'hua'yā'tit lā' xla' nacāmaxquī'yāni' mintatlajca'n. Jesús māsu'yulh ixpālacata a'ntū quilaca'n nala nac a'kapūn Lc. 12.33‑34 4haHui'xina'n tū' catitla'hua'tit chuntza'. A'xni'ca' tū' huā'ya'nā'tit tintacuj para natā'chihuīna'nā'tit Dios, calakacha'ka'ntit lā' xa'nca caxqui'ttit miya'jca'n 3g_Lā' Jesús cāhuanipā: ―Lā' a'xni'ca' tū' nahuā'ya'nā'tit tintacuj para natā'chihuīna'nā'tit Dios, tū' catila'tit hua'chi xlaca'n a'ntīn tatlahua lakatu' ixlacanca'n. Xlaca'n ta'a'cpūtō'ca' lhca'ca'n lā' tū' talakacha'ka'n para que nacālaktzī'ncan lā' naca'tzīcan palh tū' tahuā'yan. Stu'ncua' a'ntū iccāhuaniyāni' que xlaca'n taka'lhītza' ixtatlajca'n a'xni'ca' tasu'yu que tū' tahuā'yalh. {foLā' palh hui'xina'n tū' nacāmāsputūnu'ni'yā'tit ā'makapitzīn, lā' tū' caticāmāsputūnu'ni'ni' mintalaclē'i'ca'n quinTāta'ca'n xala' nac a'kapūn. Jesús māsu'yulh ixpālacata a'nchī latā'kchokocan a'xni'ca' tū' huā'yancan neU’Palh hui'xina'n nacāmāsputūnu'ni'yā'tit ā'makapitzīn a'ntī cātatlahuani'yāni' a'ntūn tū' tzey, nā quinTāta'ca'n xala' nac a'kapūn nā nacāmāsputūnu'ni'yāni' a'ntūn tlahuanī'ta'ntit a'ntūn tū' tzey. sd_ Tū' camakxtekti naquincāpātle'keni'yāni' a'ntū naquincāmātlahuīyāni' talaclē'i'.Xmān hui'x xaMāpa'ksīni' lā' mila' ixlīhuāk huan līmāpa'ksīn lā' ixlīhuākca'n natamācā'tanīyāni' para pō'ktu.Amén. c% Caquilāmāsputūnu'ni'uj a'ntū iccālaclē'ni'yāni' como iccāmāsputūnu'ni'yāuj huan tamā'na' a'ntī quincātalaclē'ni'yāni'. Wb' Caquilāmaxquī'uj chuhua'j quilīhua'tca'n a'ntū icmaclacasqui'nāuj. .aU Camilh a'xni'ca' natzucuya' nacāmāpa'ksī'kō'ya' huan tachi'xcuhuī't.Catlahuaca mintapuhuān huā'tzā' nac ti'ya't chu a'cxtim hua'chi nac a'kapūn. }`s Chuntza' natā'chihuīna'nā'tit Dios:QuinTāta'ca'n a'ntī hui'lachi' nac a'kapūn, ca'a'cnīni'ni'ca'. _1Tū' catila'tit hua'chi xlaca'n. QuinTāta'ca'n nac a'kapūn ca'tzītza' a'ntū hui'xina'n maclacasqui'nā'tit a'xni'ca' tūna'j squi'ni'yā'tit. ^’Lā' capāstactit a'xni'ca' natlahua'yā'tit mi'oracionca'n, lā' tū' maklhūhua' nahua'nā'tit a'ntū hua'nī'ta'ntittza'. Chuntza' tatlahua huan tamā'na a'ntīn tū' talakapasa Dios. Tapuhuan palh Dios nacākaxmata ixpālacata huan lhūhua' tachihuīn. Y]+Pero a'xni'ca' hui'xina'n nakalhtō'ka'yā'tit, catanū'tit na minchicca'n lā' camālacchō'tit lā' mē'cstuca'n nakalhtō'ka'yā'tit lā' natā'chihuīna'nā'tit quinTāta'ca'n a'ntīn tū' laktzī'ncan. Lā' quinTāta'ca'n xala' nac a'kapūn nalaktzī'n a'ntūn tzē'k natlahua'yā'tit lā' xla' nacāmaxquī'yāni' mintatlajca'n. #\?Lā' Jesús cāhuanipā: ―Lā' makatunu' nakalhtō'ka'ni'yā'tit Dios, tū' catitla'hua'tit chu a'nchīn tatlahua xlaca'n a'ntīn tatlahua lakatu' ixlacanca'n. Xlaca'n tatāya na ixlītokpānca'n israelitas lā' nac cā'tejen a'nlhā nacālaktzī'ncan a'xni'ca' takalhtō'ka'mā'na. Stu'ncua' a'ntū iccāhuaniyāni' que a'xni'ca' cālaktzī'ncan, ū'tza' hua'chi ixtatlajca'n a'ntū natamaklhtīni'n. U[#Más tzey tzē'k nacāmaktāya'yā'tit. Lā' quinTāta'ca'n nalaktzī'n a'ntūn tzē'k tlahua'yā'tit lā' xla' nacāmaxquī'yāni' mintatlajca'n. Jesús māsu'yulh a'nchī kalhtō'ka'can Lc. 11.2‑4 !Z;Lā' hui'xina'n, a'xni'ca' nacāmaktāya'yā'tit huan a'ntīn tamaclacasqui'n, tū' catimakxtektit nīn tintī' naca'tzī a'nchī cāmaktāya'yā'tit. ;Vo/Lā' palh xmān nacāmālakacuhuīnī'yā'tit mintā'macchicca'n, ¿chu ka'tla' catūhuā tlahua'nī'ta'ntit? Xlaca'n a'ntīn tū' tastālani' ixtej Dios nā chuntza' tatlahua. bU=.Lā' palh xmān nacāpāxquī'yā'tit xlaca'n a'ntī cātapāxquī'yāni', ¿tichū cuenta natlahua huā'mā'? Chuntza' tatlahua chuxatīyā ā'makapitzīn a'ntīn tū' tzey hua'chi huan mātā'jīni'nī'n impuesto. lTQ-Chuntza' tasu'yu que hui'xina'n ixcamana' quinTāta'ca'n xala' nac a'kapūn. Dios māchi'chinīni'n huan chi'chini'. Lā' chu a'cxtim talaktzī'n huan chi'chini' ixlīhuākca'n tachi'xcuhuī't, a'yuj tzey lā' a'yuj tū' tzey xlaca'n. Lā' Dios macamin xcān para ixlīhuākca'n tachi'xcuhuī't a'yuj ta'a'kahuāna'ni' lā' a'yuj tū' ta'a'kahuāna'ni'. WS',Lā' quit iccāhuaniyāni': Cacāpāxquī'tit mintā'ca'tzaca'n lā' nasqui'ni'yā'tit Dios que cacāsicua'lanālīlh xlaca'n a'ntī cātamacapūlhcayāni'. Cacāmaktāya'tit xlaca'n a'ntīn tū' cātalaktzī'ncu'tunāni' lā' catā'chihuīna'tit Dios ixpālacataca'n xlaca'n a'ntī cātalakapalayāni' lā' cātamāpātīnīyāni'. 9Rk+Lā' Jesús cāhuanipā: ―Nā kaxpatnī'ta'ntittza' a'nchī pū'la ixuancan: “Nacāpāxquī'ya' mi'amigos pero tū' maclacasqui'n nacāpāxquī'ya' mintā'ca'tza”. ZQ-*A'xni'ca' catīhuā nasqui'ni'yāni' catūhuā, namaxquī'ya' lā' tū' catikē'pini' catīhuā a'ntī maksācua'cu'tunāni'. Jesús māsu'yulh a'nchī napāxquī'can huan tā'ca'tza Lc. 6.27‑28, 32‑36 wPg)Lā' palh catīhuā ixsāmācu'quī'ni' ixmaleta lakatin kilómetro, nacu'ca'pala'ya' ā'lakatin kilómetro. |Oq(Lā' palh catīhuā ixmālacapū'ni' lā' namaklhtīcu'tunāni' mincamisa, nā natamakxteka' nalē'n mintakēnu'. PN'Lā' quit iccāhuaniyāni': Tū' catitapalāna'ni'lh huan a'ntīn tlahuani'nī'ta'ni' a'ntūn tū' tzey. Palh catīhuā ixlacala'sni' mimpāxtūcāna'j, natamakxteka' nalacala'sāni' mimpāxtūxuc. M&Lā' Jesús cāhuanipā: ―Hui'xina'n kaxpa'tnī'ta'ntittza' a'nchī pū'la ixuancan: “Palh namātakāhuī'ya' ixlakastapun ā'chā'tin, nalīmāpala'ya' milakastapun. Lā' nalīmāpala'ya' mintatzan ixtatzan ā'kalhatin a'ntū māyujū'ni'”. 2L]%Stu'ncua' calalh a'xni'ca' nahua'nā'tit “u'huē” o “tū'”. Lā' chuntza' tū' maclacasqui'n nahua'nā'tit ā'catūhuā huampala. Huan tamā'na ā'makapitzīn tachihuīn nacāquilhtaxtuyāni' ixpālacata huan ko'ti'ti'. Jesús māsu'yulh ixpālacata a'ntīn tapalāna'ni' Lc. 6.29‑30 K$Lā' ā'makapitzīn huampala tahuan: “Por mi cabeza”. Chuntza' tū' tzey como xmān Dios ca'tzi lhānīn napu'n ixmūsasatca'n. J/#Lā' ā'makapitzīn tahuan: “Por la tierra”. Chuntza' tū' tzey como huan ti'ya't hua'chilh a'nlhā Dios cāmājaxī ixtojon. Lā' ā'makapitzīn huampala tahuan: “Por Jerusalén”. Chuntza' tū' tzey como Jerusalén ū'tza' ixā'lacchicni' huan Rey más xaka'tla'. wIg"Pero quit iccāhuaniyāni' que tū' catihua'ntit: “Por Dios”, ixpālacata ā'catūhuā. Makapitzīn tahuan: “Por los cielos”, a'xni'ca' talacāxtlahua catūhuā. Chuntza' tū' tzey como huan a'kapūn, ū'tza' a'nlhā Dios huī'. yHk!Lā' Jesús cāhuanipā: ―Nā kaxpa'tnī'ta'ntittza' a'nchī ixcāhuanican xalanī'n makāntza': “A'xni'ca' lej stu'ncua' hua'na' para nalacāxtlahua'ya' huan catūhuā, Dios laktzī'mā'ni' lā' tasqui'nī natlōkentaxtūya'”. G  Lā' quit iccāhuaniyāni' que a'xni'ca' naxapacan huan nac registro lā' palh huan puscāt tū' ka'lhī ixtatā'chihuīn, ū'tza' tū' tzey. Chuntza' mātlahuī makchi'xcunu'n huan puscāt a'xni'ca' natapūchahuapala. Lā' huan chi'xcu' a'ntī natā'tapūchahua huanmā' puscāt, xla' namakpuscātīni'n. Jesús māsu'yulh ixpālacata a'nchī tahuan que lej stu'ncua' a'ntūn tahuan F!Lā' Jesús cāhuanipā: ―Nā pū'la ixuancan: “Catīhuā a'ntī namakxteka ixpuscāt maclacasqui'n naxapa huan nac registro”. -ESLā' palh mimacacāna'j natlahua talaclē'i', cacā'tē't lā' cama'ka'. Tū' tzey palh napina' nac pūpātīn ixpālacata mimacan. Más tzey ī'sputni'ni' mimacan lā' namāpūtaxtūca'na'. Jesús cāmāsu'ni'lh ixpālacata makxtekcan huan puscāt Mt. 19.9; Mr. 10.11‑12; Lc. 16.18 D+’Palh milakastapun xala' milacacāna'j nalaktzī'n catīhua' lā' ū'tza' nalīmātlahuīyāni' talaclē'i', namaxtuya' lā' namaka'na'. Tū' tzey palh napina' nac pūpātin ixpālacata milakastapun. Más tzey ī'sputni'ni' milakastapun lā' namāpūtaxtūca'na'. PCLā' quit iccāhuaniyāni' que chuxatī a'ntī lej nalaktzī'n kalhatin puscāt para napuhuan que natā'lhtatacu'tun, ū'tza' chu a'cxtim hua'chilh ixtā'lhtatanī'ttza' como chuntza' pāstacna'lh. BLā' Jesús cāhuanipā: ―Hui'xina'n kaxpa'tnī'ta'ntittza' a'nchī ixuancan pū'la: “Tū' catimakpuscātīni'”. A+Icuaniyāni' que tū' nataxtuyāchi hasta a'xni'ca' namāpalakō'ya' ixlīhuāk huan tumīn. Jesús māsu'yulh ixpālacata makpuscātīni'ncan @’Lā' palh catīhuā mālacapū'yāni' lā' lē'ncu'tunāni' nac pūchihuīn, lej tzey palh palaj nalacāxla'yā'tit līhuancus pimpā'na'ntit nac tej. Lā' palh tū' chuntza' natlahua'ya', a'xni'ca' mintu'ca'n nachipinā'tittza', nalē'nāni' na ixlacapūn huan juez. Lā' ū'tza' nacāmacamaxquī'yāni' policía lā' xlaca'n natachī'yāni' lā' natamānūyāni' nac pūlāchī'n. A?{namakxteka'chi nac pūmacamāstā'n huan lē'ksajna'. Pū'la napina' namāko'xami'xī'ya' huan ā'kalhatin lā' ā'calīstān nataspi'ta' para na'a'ksajuī'ya' a'ntū ixlī'pimpā't. >1’Chuntza' a'xni'ca' lī'pimpā't a'ntū na'a'ksajuī'ya' Dios lā' palh napāstaca a'nchī tlahuani'nī'ta' a'ntūn tū' tzey ā'kalhatin, ==sLā' quit iccāhuaniyāni' que palh catīhuā na'a'kchā'ni' ā'chā'tin, nalīyāhuacan. Lā' xla' namāpala con Dios. Lā' catīhuā a'ntī nalakapala ā'kalhatin nā xla' namāpala con Dios. Lā' catīhuā a'ntī namacapulhca ā'kalhatin lā' nahuani: “Idiota”, xla' tzē nalhcuyucan nac pūpātīn. g<GLā' Jesús cāhuanipā: ―Hui'xina'n kaxpa'tnī'ta'ntittza' a'nchī cāhuanica xalanī'n makāntza': “Tū' catima'knī'ni'. Lā' palh catīhuā a'ntī namaknīni'n nalīyāhuacan lā' xla' namāpala con Dios”. q;[Chuntza' iccāhuaniyāni' que maclacasqui'n natlahua'yā'tit a'ntū stu'ncua' ixtapuhuān Dios. Lā' palh tū' tasu'yu que cā'a'kapalhkā'yā'tit a'nchī ixlītzey huan xamākalhtō'kē'ni'nī'n huan ley lā' huan fariseosnu', hui'xina'n tū' catitanū'tit a'nlhā Dios māpa'ksīkō' ixlīhuāk. Jesús māsu'yulh ixpālacata huan tā'kcha Lc. 12.57‑59 :5Chuntza' palh catīhuā namākēnū macsti'na'j a'ntū māpa'ksī huan ley como puhuan que tū' lej tasqui'nī, xla' nala xastancu a'nlhā Dios māpa'ksīkō' ixlīhuāk. Lā' palh chuxatī a'ntī nacāmāsu'ni' ā'makapitzīn que tzē natamākēnū lakatin ley como tū' tasqui'nī, nā xla' nala xastancu a'nlhā Dios māpa'ksīkō' ixlīhuāk. Lā' palh catīhuā na'a'kahuāna'ni' huan ley lā' nā nacāmāsu'ni' ā'makapitzīn a'nchī xlaca'n nata'a'kahuāna'ni', xla' lej tasqui'nī a'nlhā Dios māpa'ksīni'n nac a'kapūn. y9kStu'ncua' a'ntū iccāhuaniyāni' que līhuan tahui'lāna'cus huan a'kapūn lā' huan ti'ya't, tū' catixapaca nīn macsti'na'j huan ley. Tū' catixapaca nīn tuntū' a'xni'ca' tūna'j natlōkentaxtūkō'can ixlīhuāk a'ntū napātle'ke. 8wLā' Jesús cāhuanipā: ―Tū' capuhua'ntit palh icminī't na'icmāpānū huan ley a'ntū maxquī'ca Moisés nīn a'ntūn tatzo'kli huan profetas. Tū' chuntza' ictitlahualh. Quit iccāmāsu'ni'cu'tunāni' a'nchī natlōkentaxtūyā'tit. u7cChuntza' hui'xina'n xa'nca nalatā'kchokoyā'tit na ixlacapūnca'n tachi'xcuhuī't para que xlaca'n natamācā'tanī quinTāta'ca'n nac a'kapūn ixpālacata huan xatzey a'ntū tlahua'pā'na'ntit. Jesús māsu'yulh ixpālacata huan ley \61Lā' nīn tū' catimāquilhtīca huan pūmaksko lā' tuncan nalē'kchocan lakatin chā'xta. Más tzey mā'ca'can tālhmā'n lā' chuntza' tzē nacāmāxkakē ixlīhuākca'n a'ntīn tatanūmā'na huan nac chic. $5A’Nā hui'xina'n hui'lā'na'ntit nac huā'mā' quilhtamacuj para nacāmāsca'tīyā'tit tachi'xcuhuī't a'nchī natalīlatā'kchoko. Hui'xina'n hua'chi pūmaksko a'ntū māxkakē huan nac cā'quilhtamacuj. Lakatin xcānsipej tālhmā'n huan nac kēstīn tū' catimātzē'kca. 4+ Lā' Jesús cāhuanipā: ―Hui'xina'n hui'lā'na'ntit nac huā'mā' quilhtamacuj para nacāmāsuni'yā'tit huan tachi'xcuhuī't a'nchī tzey natala. U'tza' hua'chi matzat a'ntū lītlahuacan quinī't para que tzey nala lā' tū' napu'csan. Palh huan matzat tū'tza' ka'lhī ixlīsko'ko' tūlatza' catimāsko'kō'palaca. Tū'tza' tzey para nīn tuntū'. Xmān namaka'ncan lā' nalacchi'ntacan. 3 Lej capāxuhua'tit como nac a'kapūn māquī'canī't a'ntū mila'ca'n nala lā' ū'tza' lej lhūhua' ixtapalh. Nā chu a'cxtim cāmāpātīnīca huan ixa'cta'sana'nī'n Dios xalanī'n makāntza'. Huan matzat lā' huan pūmaksko Mr. 9.50; Lc. 14.34‑35 72g ’Ka'lhī'yā'tit a'ntū nalīpāxuhua'yā'tit hui'xina'n a'xni'ca' tachi'xcuhuī't cātalakapalayāni' lā' cātamātakāhuī'yāni' lā' lej cātalē'ksa'nīni'nāni' tāpālhūhua' a'ntūn tū' stu'ncua'. Capāxuhua'tit a'xni'ca' cātatlahuani'yāni' chuntza' xmān porque quilāstālani'uj. P1 ’Ka'lhī'yā'tit a'ntū nalīpāxuhua'yā'tit hui'xina'n a'yuj pātīni'mpā'na'ntit xmān porque tlahua'pā'na'ntit ixtapuhuān Dios. Nalīpāxuhua'yā'tit porque Dios cāmāpa'ksīmā'ni'. ^05 ’Ka'lhī'yā'tit a'ntū nalīpāxuhua'yā'tit hui'xina'n a'ntī cāmāko'xamixī'yā'tit tachi'xcuhuī't a'ntīn talā'a'kchā'ni'. Nalīpāxuhua'yā'tit porque nacātamā'pācuhuī'yāni' ixcamana' Dios. r/]’Ka'lhī'yā'tit a'ntū nalīpāxuhua'yā'tit hui'xina'n a'ntī xmān lakatin mintapāstacna'ca'n lā' ū'tza' a'nchī nalīmakapāxuhua'yā'tit Dios. Nalīpāxuhua'yā'tit porque nac a'kapūn nalaktzī'nā'tit Dios calacan. .1’Ka'lhī'yā'tit a'ntū nalīpāxuhua'yā'tit hui'xina'n a'ntī cālakalhu'manā'tit ā'makapitzīn porque nā Dios nacālakalhu'manāni'. k-O’Ka'lhī'yā'tit a'ntū nalīpāxuhua'yā'tit hui'xina'n a'ntī lej lacuan lacu'tunā'tit na ixlacapūn Dios hua'chi huan a'ntī tzi'ncsa putza ixtahua'. Dios nacāmaktāyayāni' lā' chuntza' lej lacuan nala'yā'tit. .,U’Ka'lhī'yā'tit a'ntū nalīpāxuhua'yā'tit hui'xina'n a'ntīn tū' līka'tla'jca'tzīyā'tit nīn tuntū' porque ixlīhuāk huan ti'ya't milaca'n nahuan. R+’Ka'lhī'yā'tit a'ntū nalīpāxuhua'yā'tit hui'xina'n palh lakaputza'yā'tit ixpālacata huan mintalaclē'i'ca'n o ixpālacata chuxatū catūhuā porque Dios nacāmāko'xamāka'tlī'yāni'. ~*u―Ka'lhī'yā'tit a'ntū nalīpāxuhua'yā'tit hui'xina'n palh u'cxca'tzīyā'tit que tū' tzey hui'xina'n lā' lej tzey a'nchī Dios cālakalhu'manāni' a'yuj tū' tzey hui'xina'n. Nalīpāxuhua'yā'tit porque Dios cāmāpa'ksīmā'ni'. ~)uLā' Jesús tzuculh cāmāsu'ni'. Huan a'ntī stu'ncua' tapāxuhua Lc. 6.20‑23 Lā' chuntza' Jesús cāhuanilh: N( Lā' a'xni'ca' Jesús cālaktzī'lh a'nchī tamilh lhūhua' tachi'xcuhuī't, xla' tā'cxtulh huan nac ti'na'j kēstīn lā' a'ntza' tahui'lalh. Lā' ī'sca'txtunu'nī'n tuncan talītamacxti'li'lh. 'Lā' līlhūhua' xalanī'n nac estado de Galilea tastālani'lh lā' nā xalanī'n nac huan cā'lacchicni' Decápolis lā' Jerusalén. Lā' nā tastālani'lh xalanī'n nac estado de Judea lā' xalanī'n nac huan ti'ya't tintacut huan pūxka Jordán.&Chuxalhā nac huan ti'ya't a'nlhā huanican Siria cāmāca'tzīnīca ixpālacata Jesús. Lā' cālīmini'ca ixlīhuākca'n huan ī'tzaca'nī'n. Cālīmini'ca a'ntī ixtapātīmā'na chuxatūya ta'jatat lā' chuxatūya taca'tzāt. Lā' cālīmini'ca a'ntī ixtaka'lhī huan tlajana'nī'n lā' huan a'ntī ixtaxtacnānī lā' huan a'ntī ixtalū'ntū'lanī't. Lā' Jesús cāmātzeyīkō'lh. Z%-Lā' Jesús ixtlā'huantēlha chu xalhā nac estado de Galilea lā' ixcāmāsu'ni'mā' tachi'xcuhuī't na ixlītokpānca'n israelitas nac lakatunu' cā'lacchicni'. Ixcāmāsu'ni'mā' a'nchī nala a'nlhā Dios māpa'ksīni'n lā' ixcāmātzeyīmā' ixlīhuākca'n huan tāpālhūhua' ta'jatat a'ntū ixcāpasanī't tachi'xcuhuī't. E$Lā' chu līmaktin xlaca'n tatacutli huan nac barco lā' ta'a'kxtekui'līlh ixtāta'ca'n lā' ta'a'lh tastālani'lh Jesús. Jesús cāmāsu'ni'lh lhūhua' tachi'xcuhuī't Lc. 6.17‑19 7#gLā' a'xni'ca' a'lh ā'lacatin, cālaktzī'lh ā'kalhatu' huampala lītā'timīn. Xlaca'n ixo'kxa'n Zebedeo ixtahuanī't lā' ixtacuīni' kalhatin Jacobo lā' ā'kalhatin Juan. Ixtatā'hui'lāna' ixtāta'ca'n huan nac barco lā' ixtalacachī'mā'na ixpūxuākna'ca'n. Lā' Jesús cāmāta'sīlh. P"Chu tuncan tamakxtekli ixpūxuākna'ca'n lā' tatā'a'lh Jesús. &!ETuncan Jesús cāhuanilh: ―Caquilāstālani'uj lā' na'iccāmāsu'ni'yāni' a'nchī nacālīmākalhlaka'ī'nī'yā'tit tachi'xcuhuī't ixtachihuīn Dios. z mLā' a'xni'ca' Jesús ixlatlā'huan na ixquilhtūn xaka'tla' xcān a'ntū huanican Lago de Galilea, cālaktzī'lh kalhatu' chi'xcuhuī'n a'ntī lītā'timīn ixtahuanī't. Kalhatin Simón ixuanican lā' ixlītāpātu' ixtacuīni' Pedro. Huan ā'kalhatin Andrés ixuanican. Xlaca'n squī'tī'ni'nī'n ixtahuanī't lā' ixtamojōmā'na ixpūxuākna'ca'n nac xcān. }}||H{fzyyxxjwvattsrqpoo9nml~k~jihgfedba`_I][[ZZgYXX9WVV3U&TSS RUQIPWO%NUMLKJIHGG=FEDCBAA8@ >== <;:987x654L3|211{0/.-,,+~*)('{&%%$#"_! e0RXzQ1 ^Ip}o0W Lā' ixuī' a'ntza' kalhatin chi'xcu' a'ntī ixpekescōhuanī't. Lā' como ixputzamā'ca a'nchī nalē'ksa'nīni'ncan Jesús, kalhasqui'nīca: ―¿Chā makxtekcan namātzeyīcan huan ī'tza'ca' huan chi'chini' a'ntū pūjaxcan? k/O Lā' tuncan Jesús taxtulh de a'ntza' lā' tanūlh nac lakatin ixlītokpānca'n israelitas. C. Quit huan Chi'xcu' xala' Tālhmā'n lā' tzē na'icmāpa'ksī a'ntū natlahuacan huan chi'chini' a'ntū pūjaxcan. Huan chi'xcu' a'ntī ixpekescōhuanī't Mr. 3.1‑6; Lc. 6.6‑11 -9 Hui'xina'n tū' māchekxīnī'ta'ntit a'ntū huanicu'tun a'nlhā tatzo'kni' na ixtachihuīn Dios: “Quit lej iclacasqui'n nacālakalhu'manā'tit ā'makapitzīn lā' tū' tanto iclacasqui'n naquilā'a'ksajuī'yāuj huan animalhna'”. Palh ixmāchekxī'tit cahuā huā'mā' tachihuīn ixpālacata cālakalhu'mancan, tū' ixcālē'ksa'nīni'ntit quisca'txtunu'nī'n a'ntīn tū' tatlahuamā'na talaclē'i'. {,o Lā' iccāhuaniyāni' que huā'tzā' a'nan catīhuā a'ntī līhua'ca' tasqui'nī que huan xaka'tla' lītokpān. + Lā' ¿chā tū' lakapūtle'kenī'ta'ntit huan nac ley a'ntūn tzo'kli Moisés? Huan palh huan curasna' a'ntīn tascuja nac xaka'tla' lītokpān pō'ktu tatlōkentaxtū ixlītlōtca'n. Lā' a'yuj tatlahua a'ntūn tū' līmakuan tlahuacan huan chi'chini' a'ntū pūjaxcan, lā' tū' puhuancan palh xlaca'n tatlahua talaclē'i'. Lā' tū' puhuancan palh xlaca'n tū' ta'a'kahuāna'ni' huan ley. ;*o Lā' tatanūlh na ixchic Dios lā' tahua'lh huan pāntzi a'ntū ixmālacnūni'canī't Dios. Lā' tū' līmakuan ixtahua'lh huā'mā' pāntzi. Xmān huan curasna' tzē natahua'. 2)] Lā' Jesús cākalhtīlh lā' cāhuanilh: ―¿Chā tū' lakapūtle'kenī'ta'ntit a'ntūn tlahualh David maktin huā? Ixtzi'ncsa xla' lā' a'ntī ixcātā'a'mā'. g(G Lā' a'xni'ca' huan fariseosnu' cālaktzī'lh, tahuanilh Jesús: ―Cala'ktzi'. Tascujmā'na misca'txtunu'nī'n lā' chuhua'j huan chi'chini' a'ntū pūjaxcan. Tū' ta'a'kahuāna'ni' huan ixley Moisés ―tahuanilh. X' + Lā' ā'calīstān Jesús ixtlā'huantēlha nac cā'tacuxtu. Lā' huan chi'chini' a'ntū pūjaxcan ixuanī't. Lā' ī'sca'txtunu'nī'n ixtatzi'ncsa lā' tatzuculh ta'ī' macstina'j huan trigo lā' tahua'lh. c&? Tū' jicslīhua' quilīmāsca'tīn lā' tzē natlōkentaxtūyā'tit ―hualh Jesús.6%e Caquilā'a'kahuāna'ni'uj lā' caquilāmaksca'tui. Līlacatzucu na'iccāhuanilē'nāni' lā' quit tū' icka'tla'jca'tzī. Lā' quit tzē icmātza'ta'tī mi'a'clhcunucca'n. j$M Cata'ntit milīhuākca'n hui'xina'n a'ntī u'cxca'tzīyā'tit que tzi'nca huan tūn tū' tzey a'ntūn tlahuanī'ta'ntit lā' palha' scujpā'na'ntit para namakapāxua'yā'tit Dios. Cata'ntit lā' quit na'iccāmājaxīyāni'. M# Lā' cāhuanilh huan tachi'xcuhuī't: ―QuinTāta' quimacamaxquī'kō'lh ixlīhuāk a'ntū a'nan. Lā' tintī' ca'tzī a'nchī huanī't ixO'kxa' Dios, xmān Dios xaTāta'. Lā' tintī' ca'tzī a'nchī huanī't quinTāta' Dios, xmān quit a'ntī ixO'kxa' icca'tzī. Nā nataca'tzī xlaca'n a'ntī na'iccāmālacsu'yu. 5"e Chuntza' tla'hua' chu a'nchī mintapuhuān. !1 Lā' tuncan Jesús kalhtō'ka'lh lā' hualh: ―QuinTāta', hui'x māpa'ksīni'na' nac a'kapūn lā' nac ti'ya't. Icmaxquī'yāni' pāxcatca'tzī como cāmāsu'ni'nī'ta' huan a'ntīn tasca'tcu'tun ū'tza' a'ntū ixcāmātzē'kni'nī'ta' huan a'ntī lej lakskalalhna'. % C Lā' iccāhuaniyāni' que a'xni'ca' Dios nalacāxtlahuakō', ā'chulā' nacācastigarlīyāni' hui'xina'n que xlaca'n xalanī'n nac Sodoma lā' ā'makapitzīn cā'lacchicni' pajtzu nac Sodoma ―hualh Jesús. Jesús hualh: Cata'ntit lā' quit na'iccāmājaxīyāni' Lc. 10.21‑22 fE Lā' hui'xina'n xalanī'n nac Capernaum puhua'nā'tit palh napinā'tit nac a'kapūn. Tū' stū'ncua'. Napinā'tit nac pūpātīn. Palh ixcātlahuacancha' cahuā huan lē'cnīn nac huan cā'lacchicni' Sodoma a'ntū cātlahuacanī't na milaclhpu'nanca'n, ixtaxtāpalīlh ixtapāstacna'ca'n. Lā' chuntza' Dios tū' ixmāsputūlh huan cā'lacchicni'. 9 Lā' iccāhuaniyāni' que a'xni'ca' Dios nalacāxtlahuakō', ā'chulā' nacācastigarlīyāni' hui'xina'n que xlaca'n xalanī'n nac Tiro lā' Sidón.   ―Xānti la'yā'tit hui'xina'n xalanī'n nac Corazín lā' xalanī'n nac Betsaida. Nalakaputzayā'tit porque tū' kalhlaka'ī'tit. Lej tlahuacanī't lē'cnīn na milaclhpu'nanca'n. Lā' palh ixcātlahuacancha' cahuā huā' tamā'na lē'cnīn nac huan cā'lacchicni' Tiro lā' nac Sidón, makāntza' ixtaxtāpalīlh ixtapāstacna'ca'n. Lā' xlaca'n ixtalhakā'lh tzi'tze'ke ixlu'xu'ca'n lā' ixcā'a'cpūmā'ca'ca lhca'ca'n lā' chuntza' ixtatasu'yulh que lej talakaputzalh ixpālacata ixtalaclē'i'ca'n. uc Lā' tuncan Jesús tzuculh cālacaquilhnī huan xalanī'n huan tamā'na cā'lacchicni' a'nlhā tlahualh lhūhua' lē'cnīn. Cālacaquilhnīlh huan tachi'xcuhuī't como tū' ixtaxtāpalīcu'tun ixtapāstacna'ca'n. Lā' cāhuanilh: $A Lā' ā'calīstān quit icmilh. Quit huan Chi'xcu' xala' Tālhmā'n lā' icua' xcān lā' chuxatū quimālacnūni'can lā' pō'ktu icuā'yan. Lā' nā quilālē'ksa'nāuj lā' hua'nā'tit palh quit lhūhua' icuā'yan lā' lej icko'ta. Lā' hua'nā'tit que quit ixamigoca'n huan mātā'jīni'nī'n impuestos lā' huan a'ntīn tatlahua talaclē'i'. Pero huan a'ntīn takalhlaka'ī', xlaca'n tamāchekxī que Dios macamilh Juan lā' nā quit ―hualh Jesús. Xalanī'n lakatu' cā'lacchicni' tū' ta'a'kahuāna'ni'lh Jesús Lc. 10.13‑15 7 Milh Juan lā' tū' ko'tli lā' a'katunu' tū' huā'yalh tintacuj. Lā' hui'xina'n lē'ksa'nā'tit lā' hua'nā'tit palh xla' ka'lhī huan tlajana'. ve “A'xni'ca' quina'n icmakata'sauj huan līskoli', hui'xina'n tū' lakatītit lā' tū' lu'cxtit. Lā' a'xni'ca' ictlī'uj hua'chi līlakaputzani', hui'xina'n tū' lakatītit lā' tū' calhua'ntit. ¿Tuchū lacasqui'nā'tit?” tahuan. Z- ’¿Chichū na'iccālīmālacastucāuj huan chi'xcuhuī'n a'ntīn tahui'lāna' chuhua'j? Tatasu'yu hua'chi camana' a'ntīn takamāna'mā'na nac lītamāuj. Lā' cātā'ta'sa ixtā'camana' lā' tahuani: 2_ Cuenta catlahua'tit a'ntū kaxpatā'tit. 5 Lā' a'yuj tū' nakalhlaka'ī'cu'tunā'tit a'ntūn taquilhchā'lh, pero huā'mā' Juan ū'tza' huan a'cta'sana' Elías a'ntī ixka'lhīpā'na'ntit.   Ixlīhuākca'n huan a'cta'sana'nī'n ixtalīchihuīna'mā'na a'nchī namin lakatin chi'chini' a'xni'ca' Dios namāpa'ksīni'n huā'tzā' nac cā'ti'ya'tna'. Lā' nā chuntza' tatzo'kni' na ixley Moisés. Lā' talīchihuīna'lh hasta a'xni'ca' milh Juan. R ’Desde a'xni'ca' tzuculh a'cta'sana'n Juan huan Mā'kpaxīni', maklhūhua' tatanūcu'tulh a'nlhā Dios māpa'ksīkō' ixlīhuāk. Lā' hua'chilh palha' talāpi'ta'mā'na para que natasātanū. y Stu'ncua' huā'mā' a'ntū iccāhuaniyāni' que na ixlaclhni'ca'n tachi'xcuhuī't tintī' kalhatin a'cta'sana' más xaka'tla' que Juan. Pero huan a'ntī līhua'ca' xamakstancu a'nlhā Dios māpa'ksīkō' ixlīhuāk, xla' más xaka'tla' que Juan. X) Lā' huā'mā' a'cta'sana' ixtacuīni' Juan. Lā' ixpālacata huā'mā' Juan tatzo'knī't chuntza' na ixtachihuīn Dios:Na'icmacā'n qui'a'cta'sana' a'ntī napū'lani'yāni' para nacāxmāpī' mintej. >u Pues ¿a'chī' quīla'tit nac cā'lhpi'mpi'li' ti'ya't? ¿Chu tū' quīla'tit para nalaktzī'nā'tit kalhatin a'cta'sana'? Stu'ncua', ixlaktzī'ncu'tunā'tit kalhatin a'cta'sana'. y ¿A'chī' quīla'tit? Tū' quīla'tit para nalaktzī'nā'tit kalhatin chi'xcu' a'ntī lej tzēhuanī't lhakā'nanī't. Hui'xina'n ca'tzīyā'tit que huan a'ntī pō'ktu lej tzēhuanī't talhakā'nanī't, xlaca'n tahui'lāna' na ixchicca'n reyes. jM Lā' a'xni'ca' xlaca'n ixta'a'nī't, Jesús tzuculh cātā'kalhachihuīna'n huan tachi'xcuhuī't ixpālacata Juan. Lā' cākalhasqui'nīlh: ―A'xni'ca' quīla'tit nac cā'lhpi'mpi'li' ti'ya't, ¿tichū ixlaktzī'ncu'tunā'tit? Tū' quīla'tit para nalaktzī'nā'tit kalhatin chi'xcu' a'ntī hua'chi kantin chi'tin a'ntū xakā'līlh huan ū'ni'. _7 Līpāxūj huan a'ntī pō'ktu quilīpāhuan ―cāhuanica ī'sca'txtunu'nī'n Juan.   Nahuaniyā'tit a'nchī huan lakatzī'nī'n talacahuāna'n lā' huan lū'ntū'lanī'n talatlā'huan. Lā' nā huan a'ntī ixcāmasni'mā' ixquinītca'n, xlaca'n tatzeyanli. Lā' huan a'ntīn tū' ixta'a'kahuāna'n, chuhua'j takaxmata. Lā' nā cāmālakahuanīchokocanī't huan a'ntī ixtanīnī'ttza'. Lā' cāmāsu'ni'can a'nchī nacālīmāpūtaxtūcan a'ntī līpānīn talahui'lāna'.  Lā' Jesús cākalhtīlh: ―Cataspi'ttit lā' nahuaniyā'tit Juan a'ntū laktzī'nī'ta'ntit lā' a'ntū kaxpatnī'ta'ntit. } s lā' natakalhasqui'nī: ―¿Chā hui'x huan Cristo a'ntī namin o maclacasqui'n na'icka'lhīyāujcus ā'kalhatin? K  Lā' Juan huan Mā'kpaxīni' ixtanūma' nac pūlāchī'n. Lā' a'xni'ca' māca'tzīnīca a'ntū ixtlahuamā' Jesús, tuncan cāmacā'lh kalhatu' ī'sca'txtunu'nī'n para natalaka'n Jesús M   Lā' a'xni'ca' Jesús cāmāsu'ni'kō'lh ī'sca'txtunu'nī'n, taxtulh de a'ntza' lā' a'lh. Ixtētaxtutlā'huan ā'makapitzīn cā'lacchicni' a'nlhā pajatzu para namāsu'yu lā' na'a'cta'sana'n. U# *Lā' catīhuā a'ntī natā'hua' macsti'na'j xcān ā'kalhatin a'yuj catīhuāyā chi'xcu', lā' palh natā'hua' ā'kalhatin porque tapa'ksī con quit, ixlīstu'ncua' Dios namāpala ―hualh Jesús.L )Lā' palh catīhuā nata'a'cnīni'ni' kalhatin a'cta'sana' como taca'tzī palh Dios macaminī't, chuntza' ū'tunu'n natatlaja chu a'cxtim hua'chi huan a'cta'sana'. Lā' palh catīhuā nata'a'cnīni'ni' kalhatin tzeyā chi'xcu' xmān porque tzey xla', chuntza' ū'tunu'n chu a'cxtim natatlaja hua'chi huan tzeyā chi'xcu'. y (Lā' Jesús cāhuanipā: ―Palh catīhuā nata'a'ka'ī' a'ntū hui'xina'n nacāhuani'yā'tit, nā chuntza' nata'a'ka'ī' a'ntū quit icuan. Lā' palh catīhuā nata'a'ka'ī' a'ntū icuan, nā chuntza' nata'a'ka'ī' huan a'ntī quimacamilh. 7 'Huan a'ntī natataxtutāya de na quintej como tū' tapātīni'ncu'tun por quimpālacata, xlaca'n tū' catitaka'lhīlh ixquilhtamacujca'n nac a'kapūn. Lā' huan a'ntī natapātīni'n a'yuj ixtanīlh por quimpālacata, xlaca'n nacāmāpūtaxtūcan. A'ntū natlajacan Mr. 9.41   &Lā' huan a'ntīn tūla tatāyani' a'ntū nacāpātle'keni' por quimpālacata, xlaca'n tū' minī'ni' natatapa'ksī con quit. ! %’Huan a'ntī līhua'ca' natapāxquī' ixtzī'tca'n o ixtāta'ca'n que quit, xlaca'n tū' minī'ni' natatapa'ksī con quit. Lā' nā huan a'ntī līhua'ca' natapāxquī' ixo'kxa'ca'n o ixtzu'ma'jātca'n que quit, xlaca'n tū' minī'ni' natatapa'ksī con quit. Y+ $Lā' ū'tza' natalīla lītā'ca'tza xalanī'n na ixchakān huan lakatin chic. "= #Icmilh icmā'kaquī' huan o'kxa' contra ixtāta' lā' na'icmā'kaquī' huan tzu'ma'jāt contra ixtzī't lā' nā huan puscāt contra ixtzī't ixkōlu'.  "Lā' Jesús cāhuanipā: ―Tū' tipuhua'nā'tit palh quit icmilh para que chu lakatin nala ixtapāstacna'ca'n tachi'xcuhuī't lā' chuntza' tū' catalāsta'lalh nac huā'mā' quilhtamacuj. Tū' ū'tza' quilītlōt. Na'iccāmā'kapitzīyāni'. r] !Lā' huan a'ntī naquintakalhtatzē'ka cā'lacapūlhūhua', xlaca'n quit na'iccākalhtatzē'ka a'xni'ca' natatāya na ixlacapūn quinTāta'ca'n xala' nac a'kapūn. Jesús cāmā'kapitzī tachi'xcuhuī't Lc. 12.51‑53; 14.26‑27 ~! Lā' Jesús cāhuanipā: ―Lā' huan a'ntī natahuan cā'lacapūlhūhua' palh tatapa'ksī con quit, xlaca'n quit na'iccālakapasa a'xni'ca' natatāya na ixlacapūn quinTāta'ca'n nac a'kapūn. Lā' chuntza' quit nā na'icuan palh xlaca'n tatapa'ksī con quit. J}  U'tza' tū' tilījicua'nā'tit. Līhua'ca' tasqui'nī'yā'tit hui'xina'n que lhūhua' tantzictzi ―hualh Jesús. A'ntī natahuan cā'lacapūlhūhua' que tatapa'ksī con Cristo Lc. 12.8‑9 Y|+ Lā' chā'tunu' de hui'xina'n hasta cātapūtle'keni'ni' kanatunu' miya'jca'n. 4{a ’¿Chī ixtapalh huan tantzictzi? Stā'can tantu' por macsti'na'j tumīn. Lā' quinTāta'ca'n nac a'kapūn cuenta natlahua a'xni'ca' minācha' lakatin tantzictzi. izK Tū' caticājicua'ni'tit chi'xcuhuī'n a'ntīn tzē natamaknī mimacni'ca'n pero tūla tamāpa'ksī milīca'tzīnca'n. Najicua'ni'yā'tit Dios a'ntīn tzē nacāmāsputū mimacni'ca'n lā' milīca'tzīnca'n nac pūpātīn. Ly Huan a'ntū quit iccāhuanini' a'nlhā quē'stuca'n, ū'tza' nacāhuaniyā'tit cā'lacapūlhūhua'. Lā' huan a'ntū quit lakatzē'k iccāhuaniyāni', ū'tza' lej palha' nahuanā'tit chuxalhā. Ex Lā' Jesús cāhuanipā: ―Chuntza' tū' caticājicua'ni'tit tachi'xcuhuī't. Ixlīhuāk a'ntūn tatzē'knī't, ū'tza' nalaktzī'ncan. Lā' a'ntū lakatzē'kcus, naca'tzīkō'can. Sw Līpāxūj huan sca'txtunu' a'ntīn tzē namālacastuca ixmākalhtō'kē'ni' lā' nā huan tasācua' a'ntīn tzē namālacastuca ixpatrón. Palh lakapalacanī'ttza' huan a'ntī māpa'ksīni'n huan nac chic lā' māpācuhuīcanī'ttza' Beelzebú, ā'chulā' nacālakapalacan ā'makapitzīn xalanī'n nac huā'mā' chic ―cāhuanilh Jesús. U'tza' a'ntū līchihuīna'mā' Jesús lā' nā ī'sca'txtunu'nī'n. Tichū tasqui'nī najicua'ni'can Lc. 12.2‑9 v  ’Huan sca'txtunu' tū' tasqui'nī hua'chi ixmākalhtō'kē'ni'. Lā' huan tasācua' tū' tasqui'nī hua'chi ixpatrón. @uy ’Lā' a'xni'ca' nacātamacaputzayāni' nac lakatin cā'lacchicni', cataxtutit lā' capintit ā'lacatin. Stu'ncua' a'ntū iccāhuaniyāni' que tū' catitētaxtukō'tit ixlīhuākca'n ixā'lacchicni'ca'n israelitas para namāsu'yuyā'tit quintachihuīn a'xni'ca' namimpala huan Chi'xcu' xala' Tālhmā'n. itK Ixlīhuākca'n tachi'xcuhuī't nacātaca'tzalaktzī'nāni' como tapa'ksī'yā'tit con quit. Lā' huan a'ntīn tzancs natatāya lā' tū' natataxtutāya na quintej a'yuj lej tapātīni'mā'na, ū'tunu'n nacāmāputaxtūcan. bs= ’Huan chi'xcuhuī'n natamacamāstā' ixtā'timīnca'n para nacāmaknīcan lā' huan xanatātana' natamacamāstā' ixcamana'ca'n. Huan o'kxa'n natatā'kaquī' contra ixnatātana'ca'n lā' natamāmaknīnīni'n. r Tū' māni' mintachihuīnca'n a'ntū nachihuīna'nā'tit. Huan Espíritu Santo, ū'tza' a'ntī nacāmāchihuīnīyāni'. q Pero tū' catilē'capintit a'nchī nalītamaktāyayā'tit nīn a'ntū nacākalhtīyā'tit a'xni'ca' nacāmacamaxquī'yāni' huan māpa'ksīni'nī'n. A'xni'ca' nachipinā'tit a'ntza', Dios nacāmāca'tzīnīyāni' a'ntū nacāhua'ni'yā'tit xlaca'n. lpQ Lā' nacātamālacapū'yāni' na ixlacapūnca'n gobernadores lā' reyes xmān por quimpālacata. Chuntza' tzē nacāhuaniyā'tit huan xatzey tachihuīn calacan xlaca'n lā' nā nacāhuani'yā'tit huan a'ntīn tū' israelitas. o1 Catamaktaka'lhtit como chi'xcuhuī'n nacātamacamaxquī'cu'tunāni' huan māpa'ksīni'nī'n lā' nacātatucsāni' na ixlītokpānca'n israelitas. nw Lā' Jesús cāhuanipā: ―¡Cuenta catlahua'tit! Quit iccāmacā'nāni' lā' nala'yā'tit hua'chi borregos na ixlaclhni'ca'n huan lobos. Lej skalalh cala'tit hua'chi huan lūhua'. Lā' cala'tit hua'chi tantzasnān a'ntūn tū' lāsta'la. Xm) Ixlīstu'ncua' a'ntū iccāhuaniyāni'. A'xni'ca' namin huan chi'chini' lā' Dios nalacāxtlahuakō', xlaca'n lej natapātīni'n. Dios ā'chulā' nacālakalhu'man xlaca'n xalanī'n nac Sodomo lā' Gomorra que xalanī'n huanmā' cā'lacchicni' a'ntīn tū' takaxmatcu'tun ―hualh Jesús. Cāmacaputzacan a'ntīn takalhlaka'ī' Cristo (lI Lā' palh tū' cātamānūyāni' nac pātin chic o lakatin cā'lacchicni', lā' palh tū' cātakaxmatāni', tuncan cataxtutit. Lā' a'xni'ca' nataxtuyā'tit, catincxtit huan pokxni' de mintojonca'n. Chuntza' nalīmāsu'yu'yā'tit que xlaca'n natalē'n cuenta como tū' takaxmatcu'tulh. 1k[ Palh con tapāxuhuān cātamānūyāni' na ixchicca'n, Dios nacāsicua'lanālī xlaca'n. Lā' palh tū' cātamānūyāni' na ixchicca'n, tū' caticāsicua'lanālīca. j# Lā' a'xni'ca' natanū'yā'tit huan nac chic, nacāhuaniyā'tit: “Dios cacāsicua'lanālīlh a'ntīn tahui'lāna' nac huā'mā' chic”. iw ’A'xni'ca' nachipinā'tit nac lakatin cā'lacchicni' o nac lakatin rancho, naputzayā'tit kalhatin tzeyā chi'xcu' a'ntī nacāmānūyāni' na ixchic. Lā' natachokoyā'chipintit hasta a'xni'ca' nataxtuyā'tit de huanmā' cā'lacchicni'. h- Lā' tū' calī'pintit mimorralhca'n nīn pūtu' milu'xu'ca'n. Xmān nalī'pinā'tit milu'xu'ca'n a'ntū lhakā'nī'ta'ntit. Tū' nalī'pinā'tit nīn zapato nīn mimpāla'cca'n. Huan a'ntī māsu'yumā' ixtachihuīn Dios maclacasqui'n namāhuī'can a'nlhā māsu'yumā'. tga ’Tū' camojō'tit tumīn de oro nīn de plata nīn de cobre na mimbolsaca'n a'xni'ca' napinā'tit. f{ Cacāmātzeyī'tit huan ī'tza'ca'nī'n lā' cacāmālakahuanīchoko'tit huan nīnī'n. Cacāmātzeyī'tit huan leprosos a'ntīn tamasmā'na ixquinītca'n lā' cacāmāxtutit huan tlajana'nī'n. Hui'xina'n tū' catimāpala'tit huā'mā' līmāpa'ksīn a'ntū iccāmaxquī'yāni' lā' chuntza' tū' caticāmātā'jī'tit a'xni'ca' nacālīmātzeyī'yā'tit quilīmāpa'ksīn. e% Capintit lā' na'a'cta'sana'nā'tit chuntza': “Tapajtzūmā'tza' a'xni'ca' natasu'yu a'nchī Dios nacāmāpa'ksīkō' tachi'xcuhuī't”. ydk Napinā'tit nacāmāsu'ni'yā'tit huan xalanī'n nac Israel. Xlaca'n hua'chi borregos a'ntīn tatza'nkānī't. +cO Lā' a'xni'ca' Jesús cāmacā'lh huā' tamā'na kalhacāujtu', xla' chuntza' cāmāpa'ksīlh lā' cāhuanilh: ―Tū' catipintit timāsu'yu'yā'tit a'nlhā talahui'lāna'ncha' xlaca'n a'ntīn tū' israelitas lā' tū' titanū'yā'tit huan na ixā'lacchicni'ca'n huan samaritanosnu'. ybk lā' nā Simón a'ntī ixtapa'ksī con huan cananistasna'; lā' nā Judas Iscariote a'ntī ā'calīstān namacamāstā' Jesús. Jesús cāmāpa'ksīlh huan kalhacāujtu' para natamāstū'nca ixtachihuīn Dios Mr. 6.7‑13; Lc. 9.1‑6 Ba} lā' nā Felipe lā' Bartolomé lā' Tomás lā' huan Mateo a'ntī mātā'jīni' impuestos ixuanī't; lā' nā Jacobo a'ntī ixo'kxa' Alfeo; lā' Lebeo a'ntī ixmāpācuhuīcan Tadeo; &`E Huā' tamā'na ixtacuīni'ca'n huan kalhacāujtu' sca'txtunu'nī'n lā' xlaca'n a'ntī cāmāpacuhuīcan apóstoles: huan xapū'la, xla' Simón a'ntī ixlītāpātu' ixtacuīni' Pedro, lā' ī'stancu Andrés; lā' nā Jacobo lā' Juan a'ntī ixo'kxa'n huan Zebedeo ixtahuanī't; W_ ) Lā' tuncan Jesús cāmāta'sīlh huan kalhacāujtu' ī'sca'txtunu'nī'n. Lā' cāmaxquī'lh līmāpa'ksīn para natamāxtu huan tlajana'nī'n lā' para nacāmātzeyī chuxatūyā ta'jatat lā' taca'tzāt. ]^3 &Dios ū'tza' ixtēcu' huan a'nlhā lej lana'lh. U'tza' nalīsqui'ni'yā'tit Dios que cacāmacamilh chi'xcuhuī'n a'ntī nacāmāsu'ni' huan xatzey tachihuīn huan a'ntīn takalhlaka'ī'cu'tun ―cāhuanilh.@]y %Lā' Jesús cāhuanilh ī'sca'txtunu'nī'n: ―Stu'ncua' lhūhua' a'nan a'ntīn takalhlaka'ī'cu'tun. Xlaca'n hua'chi a'nlhā lej lana'lh lā' tisputa tasācua'nī'n para na'ī'can. L\ $Lā' a'xni'ca' cālaktzī'lh huan tachi'xcuhuī't, lej cālakalhu'malh como ixcāpāta'lamā' lā' ixtalakachā'ni'. Cālaktzī'lh hua'chi borregos a'ntīn tū' ixtaka'lhī ixmaktaka'lhna'ca'n. .[U #Jesús ixtētaxtutēlha lakatunu' cā'lacchicni' lā' huan ranchosnu'. Lā' ixtētanūtēlha nac lakatunu' na ixlītokpānca'n israelitas lā' ixmāsu'yu. Lā' ixcā'a'cta'sana'ni' a'nchī nala a'nlhā Dios namāpa'ksīni'n. Lā' nā ixcāmātzeyī chuxatūyā ta'jatat lā' taca'tzāt. nZU "Lā' huan fariseosnu', xlaca'n ixtahuan: ―Huā'mā' chi'xcu' ka'lhī ixlīmāpa'ksīn huan ko'ti'ti' a'ntī xapuxcu' tlajana'nī'n. U'tza' cālīmāxtuni'lh huan tlajana'nī'n. Jesús cālakalhu'malh huan tachi'xcuhuī't Y  !Lā' a'xni'ca' Jesús māxtulh huan tlajana', chu tuncan tzuculh chihuīna'n huan kō'ko'. Lā' huan tachi'xcuhuī't talē'cnīlh lā' tahualh: ―Tū' maktin tasu'yunī't hua'chi ixtā'chuntza' huā'mā' catūhuā na quinti'ya'tca'n quina'n israelitas. 1X[ Lā' a'xni'ca' tūna'j ixtataxtu huan a'ntī lakatzī'nī'n ixtahuanī't, a'xni'ca' līmini'ca Jesús kalhatin kō'ko'. Lā' huan kō'ko ixka'lhī huan tlajana'. lWQ Lā' a'yuj chuntza' cāhuanica, a'xni'ca' tataxtulh xlaca'n tatzuculh tahuani chā'tin chā'tin a'ntū cātlahuani'lh Jesús. Lā' ū'tza' talīca'tzīkō'lh lakachu nac huā'mā' ti'ya't. Jesús mātzeyīlh huan kō'ko' (VI Lā' tatzeyalh ixlakastapunca'n lā' talacahuāna'lh. Lā' tuncan Jesús lej cāmāpa'ksīlh: ―Calī'hui'lī'tit nīn tintī' namāca'tzīnī'yā'tit. }Us Lā' tuncan Jesús cāxa'mani'lh ixlakastapunca'n lā' cāhuanilh: ―Calalh chu a'nchī kalhlaka'ī'yā'tit. T  Lā' a'xni'ca' Jesús tanūlh huan nac chic, huan lakatzī'nī'n tatapajtzūlh. Lā' xla' cākalhasqui'nīlh: ―¿Chā kalhlaka'ī'yā'tit palh tzē na'iccāmālacahuānīpalayāni'? Lā' takalhtīlh: ―Chuntza' ickalhlaka'ī'yāuj, Māpa'ksīni'. Lā' a'xni'ca' Jesús ixtaxtumā' de a'ntza', tatzuculh tastālani' kalhatu' lakatzī'nī'n. Lā' palha' tahuanilh: ―¡Caquilālakalhu'mauj, hui'x a'ntī ixtā'nat David! R Lā' chuxalhā nac huanmā' ti'ya't a'kahualh a'ntū pātle'keni'lh huan tzu'ma'jāt. Jesús cāmātzeyīlh kalhatu' lakatzī'nī'n 0QY Lā' a'xni'ca' Jesús cāmāxtukō'lh huan tachi'xcuhuī't, xla' tanūlh a'nlhā ixmā' huan tzu'ma'jāt lā' macachi'palh. Lā' huan tzu'ma'jāt tā'kaquī'lh. P Lā' Jesús cāhuanilh: ―Catapānū'tit de huā'tzā'. Huan tzu'ma'jāt tū' nīnī't. Xmān lhtatamā'. Lā' xlaca'n talītzī'nli. HO  Lā' a'xni'ca' Jesús chā'lh na ixchic huan xapuxcu' israelitas, cālaktzī'lh huan músicos a'ntī natatā'a'n a'xni'ca' namā'cnūcan. Lā' huan tachi'xcuhuī't lej ixtata'samā'na. IN  Lā' Jesús talakspi'tli lā' laktzī'lh huan puscāt lā' huanilh: ―Cahui'xcāna'jca'tzi, quincaman. Tzeyanī'ta'tza' como kalhlaka'ī'nī'ta'. Lā' huanmā' ka'tlā'tus ixtzeyanī'ttza'. ^M5 como puhualh chuntza': “Xmān ca'icxa'malh ixlu'xu' lā' na'ictzeyan”, puhualh. 4La Tuncan milh kalhatin puscāt a'ntī ixī'tza'ca'n. Lā' ixka'lhītza' lakacāujtu' cā'ta ī'sta'ja ixka'lhni'. Tapajtzūlh ixkēn Jesús lā' xa'malh ixtampān ixlu'xu' hKI Lā' Jesús tāyalh lā' tā'a'lh huan chi'xcu'. Nā ī'sca'txtunu'nī'n nā tatā'a'lh. J Lā' līhuan Jesús ixcāhuanimā' huā'mā', chā'lh kalhatin xapuxcu' de huan israelitas. Xla' tatzokostani'lh na ixlacapūn Jesús lā' huanilh: ―Nīlhcus quintzu'ma'jāt. Lā' a'yuj nīlhtza', palh hui'x napina' lā' naxa'ma'ya', xla' nalakahuanchoko. EI Lā' huan xaxcān uva a'ntūn tūna'j xcu'tan nīn tintī' catimojōlh nac xakōlūhua' xako'xka' borrego. Namojōcan nac xasāsti' ko'xka' lā' a'xni'ca' naxcu'tan, tū' catipankli huan ko'xka'. Chuntza' tū' catipāxcatlīlalh huan ko'xka' lā' tū' catitaxtulh huan xaxcān uva ―cāhuanilh Jesús. U'tza' huā'mā' līchihuīna'mā' ixlīmāsca'tīnca'n israelitas lā' ixlīmāsca'tīn Jesús a'ntū xasāsti'. Ixpālacata huan ixtzu'ma'jāt huan xapuxcu' israelitas lā' nā ixpālacata huan puscāt a'ntī xa'malh ixlu'xu' Jesús Mr. 5.21‑43; Lc. 8.40‑56 DH Lā' Jesús cāhuanipā: ―Nīn tintī' nachu'cu huan xasāsti' lu'xu' para nalīlactza'pa' huan xamasni'. Huan xasāsti' lu'xu' natatimī lā' ā'chulā' naxtī'ta huan xamasni'. tGa Lā' Jesús cākalhtīlh: ―¿Chā natalakaputza huan a'ntī cākantāyacan a'nlhā tapūchahuamā'ca? Līhuan huī' huan squi'nīni', tū' talakaputza. Namin lakatin chi'chini' a'xni'ca' nalē'ncan huan squi'nīni' lā' a'xni'ca' natalakaputza lā' tū' catitahuā'yalh ixamigos―a'xni'ca' Jesús cāhuanilh huā'mā', ixlīchihuīna'mā'ca māni' xla'. -FS Lā' ā'calīstān huan a'ntī ixtastālani' Juan huan Mā'kpaxīni', xlaca'n talakmilh Jesús. Lā' takalhasqui'nīlh: ―Quina'n lā' huan fariseosnu' maklhūhua' ictasca'jayāuj lā' tū' icuā'yanāuj tintacuj ixpālacata Dios. Lā' ¿a'chī' misca'txtunu'nī'n pō'ktu tahuā'yan? =Es Capittit lā' casca'ttit a'ntū huanicu'tun huā'mā' a'ntūn tzo'kcanī't na ixtachihuīn Dios: “Quit ā'chulā' iclacasqui'n nacālakalhu'ma'nā'tit ā'makapitzīn. Lā' tū' tanto iclacasqui'n naquilā'a'ksajuī'yāuj huan animalhna'”. Chuntza' tzo'kcanī't. Quit tū' icmilh iccāputza a'ntīn tapuhuan palh xlaca'n xalacuan. Icmilh iccāputza huan tachi'xcuhuī't a'ntīn taca'tzī palh tū' tzey xlaca'n como iclacasqui'n que nataxtāpalī ixtapāstacna'ca'n. Kalhasqui'nīca Jesús ixpālacata a'nchī tū' huā'yancan Mr. 2.18‑22; Lc. 5.33‑39 5Dc Lā' Jesús kaxmatli huā'mā' tachihuīn lā' cāhuanilh: ―Huan a'ntīn tū' ta'ī'tza'ca'n, xlaca'n tū' tamaclacasqui'n huan doctor, xmān huan ī'tza'ca'nī'n. C  Lā' a'xni'ca' makapitzīn fariseosnu' talaktzī'lh huā'mā', xlaca'n takalhasqui'nīlh huan ī'sca'txtunu'nī'n Jesús: ―Lā' ¿a'chī' mimākalhtō'kē'ni'ca'n cātā'huā'yan huan mātā'jīni'nī'n impuestos lā' ā'makapitzīn a'ntīn tū' tzey? uBc Lā' a'xni'ca' Jesús ixuā'yamā' nac lakatin chic, tachā'lh lhūhua' mātā'jīni'nī'n impuestos lā' ā'makapitzīn a'ntīn tū' tzeyā chi'xcuhuī'n. Lā' ixlīhuākca'n ixcātā'huā'yamā' Jesús lā' ī'sca'txtunu'nī'n. rA] Lā' a'xni'ca' Jesús ixtaxtumā' de a'ntza', laktzī'lh kalhatin chi'xcu' a'ntī ixuanican Mateo. Xla' ixuī' a'nlhā ixmātā'jīni'ncan impuestos lā' huanica: ―Caquistāla'ni'. Lā' tuncan Mateo tāyalh lā' stālani'lh. @ Lā' huan tachi'xcuhuī't, a'xni'ca' talaktzī'lh huā'mā', tajicua'lh. Lā' tamāpāxuhuīlh Dios como ixcāmaxquī'nī't huā'mā' līmāpa'ksīn huan chi'xcuhuī'n. Jesús māta'sīlh huan Mateo para nastālani' Mr. 2.13‑17; Lc. 5.27‑32 c?? Lā' tuncan huan chi'xcu' tā'kaquī'lh lā' lē'lh ī'xti'cat lā' a'lh na ixchic. ^>5 Quit huan Chi'xcu' xala' Tālhmā'n. Lā' chuhua'j na'iccāmāsu'ni'yāni' a'nchī icka'lhī līmāpa'ksīn nac huā'mā' cā'quilhtamacuj lā' tzē na'iccāmāsputūnu'ni' ixtalaclē'i'ca'n tachi'xcuhuī't. Lā' tuncan Jesús huanilh huan chi'xcu' a'ntī ixlū'ntū'lanī't: ―Catā'kaqui' lā' casmi'li' mixti'cat lā' capit na minchic. |=q Icuanilhtza' huan ī'tza'ca': “Iccāmāsputūnu'ni'ni' mintalaclē'i'”, pero tū' tasu'yu a'yuj māsputūnu'ni'ca. Palh xa'icuanilh: “Catā'kaqui' lā' casmi'li' mixti'cat lā' catlā'hua'”, chuntza' ixtasu'yulh palh natzeyan o tū'. < Lā' Jesús, como ixca'tzī a'nchī ixtapuhuamā'na, cāhuanilh: ―¿A'chī' puhua'nā'tit chuntza' na mi'a'clhcunucca'n? v;e Lā' tuncan makapitzīn xamākalhtō'kē'ni'nī'n ley tapuhualh: “¿A'chī' chihuīna'n chuntza' huā'mā' chi'xcu'? Tā'talacastuccu'tun Dios. Nīn tintī' tzē naquincāmāsputūnu'ni'yāni' quintalaclē'i'ca'n, xmān Dios”. 4:a Lā' līmini'cancha' kalhatin chi'xcu' a'ntī ixlū'ntū'lanī't lā' a'ntī ixmā' na ixlaklaj. Lā' a'xni'ca' Jesús laktzī'lh a'nchīn takalhlaka'ī'lh que ixka'lhlī līmāpa'ksīn, xla' huanilh huan ī'tza'ca': ―Cahui'xcāna'jca'tzi, quincaman. Quit icmāsputūnu'ni'yāni' mintalaclē'i'. }9 u Lā' tuncan Jesús tojōlh nac lakatin barco lā' a'lh tintacut lā' chā'lh nac Capernaum a'nlhā ixā'lacchicni'. G8"Lā' tuncan ixlīhuākca'n xalanī'n huanmā' cā'lacchicni' talaka'lh Jesús a'nlhā ixuī'. Lā' a'xni'ca' tachā'lh a'ntza', lej tasqui'ni'lh Jesús que ca'a'lh de na ixti'ya'tca'n.7/!Lā' huan chi'xcuhuī'n a'ntī ixtamaktaka'lhmā'na huan lhūhua' pa'xni', xlaca'n tajicua'lh lā' tatu'jnulh huan nac cā'lacchicni'. Lā' a'xni'ca' tachā'lh, tahuankō'lh ixlīhuāk a'ntū cāpātle'keni'lh huan chi'xcuhuī'n a'ntī ixtaka'lhī huan tlajana'nī'n. >6u Lā' tuncan Jesús cāhuanilh: ―Capitittza'. Lā' huan tlajana'nī'n tataxtukō'lh de huan chi'xcuhuī'n lā' tatanūlh huan na ixchakānca'n huan lhūhua' pa'xni'. Lā' chu tuncan huan lhūhua' pa'xni' tatu'jnun ta'a'lh nac cā'pūtatonkopūn lā' tatojōcha' nac xcān lā' a'ntza' tajicsua'kō'lh. B5}Lā' huan tlajana'nī'n tasqui'ni'lh Jesús: ―Palh naquilāmāxtuyāuj na ixchakānca'n huan chi'xcuhuī'n, caquilāmakxtekui na'ictanūyāuj na ixchakānca'n huan tamā'na pa'xni'. R4Lā' tū' lej makat de a'ntza' ixtahuā'yamā'na lhūhua' pa'xni'. p3YLā' tatzuculh tata'sa lā' tahualh: ―Icca'tzīyāuj palh hui'x ixO'kxa' Dios, pero quina'n tūna'j ictimāpalanauj con Dios. ¿Chā ta't para naquilāmāpātīnīyāuj a'xni'ca' tūna'j min huan chi'chini' a'ntū lhcācanī't? i2KTintacut huan xcān ixuī' lakatin ti'ya't a'nlhā huanican Gadara. Lā' a'xni'ca' Jesús chā'lh a'ntza', tatapajtzūlh kalhatu' chi'xcuhuī'n a'ntī ixtahui'lāna'ncha' nac lhu'cu'. Ixtu'ca'n ixtaka'lhī huan tlajana'nī'n lā' ixtachuyā lā' ixtaca'tzanca'tzī. Nīn tintī' ixtatētaxtucu'tun a'ntza' ixpālacataca'n huan tamā'na kalhatu'. &1ELā' huan chi'xcuhuī'n talē'cnīlh lā' tahualh: ―¿Tichūyā chi'xcu' xla'? ¡Hasta tzē cāmāpa'ksī huan ū'ni' lā' huan xasipej xcān lā' nata'a'kahuāna'ni'! Kalhatu' chi'xcuhuī'n xalanī'n nac Gadara a'ntī ixtaka'lhī huan tlajana'nī'n Mr. 5.1‑20; Lc. 8.26‑39 [0/Lā' Jesús cākalhtīlh: ―Lā' ¿a'chī' lej jicua'nā'tit? ¡Tū' xa'nca kalhlaka'ī'yā'tit! Tuncan tā'kaquī'lh lā' cālacaquilhnīlh huan ū'ni' lā' huan xasipej xcān. Lā' chuntza' ca'cslalh. ~/uLā' tuncan ta'a'lh tamālakahuānī lā' tahuanilh: ―¡Māpa'ksīni', caquilāmāpūtaxtūj! ¡Tā'cnūmā'nauj! .Lā' līhuan ixtatacutmā'na, tzuculh lakatin palha' ū'ni' lā' ixlītatzumamā'tza' de xcān huan barco. Lā' Jesús ī'lhtatamā'. d-ALā' tuncan Jesús tojōlh nac lakatin barco lā' tatā'tojōlh ī'sca'txtunu'nī'n. D,Lā' Jesús kalhtīlh: ―Caquistāla'ni'. Xlaca'n a'ntīn tū' takalhlaka'ī' tzē natamā'cnū huan nīn. Jesús māca'cslīlh huan palha' ū'ni' Mr. 4.35‑41; Lc. 8.22‑25 4+aLā' ā'kalhatin a'ntī ī'sca'txtunu' ixuanī't, xla' huanilh: ―Māpa'ksīni', caquimakxtekti na'ictachoko nac quinchic hasta a'xni'ca' namā'cnūcan quintāta'. ^*5Lā' Jesús kalhtīlh: ―Huan tanqui'hui' taka'lhī ixlhu'cu'ca'n lā' huan spūnnu' taka'lhī ixmāsekca'n. Lā' quit huan Chi'xcu' xala' Tālhmā'n; pero quit tū' icka'lhī quinchic a'nlhā na'iclhtata. )+Lā' kalhatin xamākalhtō'kē'ni' huan ley laktapajtzūlh Jesús lā' huanilh: ―Mākalhtō'kē'ni', ictā'a'ncu'tunāni' chuxalhā napina'. :(mLā' a'xni'ca' Jesús cālaktzī'lh huan lhūhua' tachi'xcuhuī't a'ntī ixtalītamacxti'li'mā'na, māpa'ksīlh que calē'nca tintacut huan ka'tla' xcān huan nac barco. ]'3U'tza' huā'mā' pātle'kelh para natlōkentaxtū chu a'nchī a'cta'sana'lh huan profeta Isaías a'xni'ca' hualh huā'mā': “Xla' māpānūlh a'nchī ī'tza'cā'hua' ixuanī'ta'uj quina'n lā' nā a'nchī ī'xlejua'nanāuj lā' quincāmaklhtīni' quinta'jatatca'n”. Ixpālacata huan a'ntīn titastālani'cu'tulh Jesús Lc. 9.57‑62 x&iLā' a'xni'ca' ī'smalanka'namā'tza', cālīmini'ca Jesús lhūhua' a'ntī ixtaka'lhī huan tlajana'nī'n. Lā' xla' xmān māpa'ksīlh lā' chuntza' cāmāxtulh huan tlajana'nī'n. Lā' nā cāmātzeyīlh lhūhua' ī'tza'ca'nī'n. '~`}}|Z|{zzxwvvUuct7srFqlppKo-mlkjiiggecba"`J^]]Z\\H[[DZrYYGXX$WVVUcTSRQPZONMsLLJIG>FFEDCC[AA?>><;;I:Z9I877964342p10/..,++O*-))(%''&>%i$$W##0"a!l mjL}ZLzSS; X   % <L=\8IiChu a'nchī pāstacna'n huan chi'xcu', chuntza' natlahua: namaknīni'n, o namakpuscatīni'n, o naka'lhī ixtatā'chihuīn, o naka'lhāna'n, o na'a'kxokonu'n, o na'a'ksa'nan. H1Lā' huan tachihuīn a'ntū naquincāquilhtaxtuyāni', ū'tza' a'ntū pāstacnī'tauj pū'la. Lā' ū'tza' nalītasu'yu palh tzey quina'n o tū'. GCa'tzīyā'tit que chuxatū a'ntū naquincāquilhtanūyāni', ū'tza' nayuja na quimpānca'n lā' ā'calīstān nataxtu. WF'Lā' Jesús huanilh: ―¿Chā tū' māchekxī'yā'tit nīn hui'xina'n? {EoLā' tuncan Pedro huanilh Jesús: ―Caquilāhuaniuj a'ntū huanicu'tun huā'mā' a'ntū tā'mālacastucti. lDQCacāma'kxtektit huan fariseosnu'. Xlaca'n hua'chi lakatzī'nī'n a'ntīn talē'n ā'makapitzīn lakatzī'nī'n. Lā' palh kalhatin lakatzī'n namakachi'palē'n ixtā'lakatzī'n, ixtu'ca'n natamokōsa a'nlhā ponknu'ncanī't. C3 Lā' xla' cākalhtīlh: ―Chuxatūyā ti'ni' a'ntūn tū' cha'nli quinTāta' xala' nac a'kapūn, ū'tza' napu'lhucan lā' con ixtankāxē'k. +BO Lā' tuncan huan sca'txtunu'nī'n talaktapajtzūlh lā' tahuanilh Jesús: ―¿Chā ca'tzīya' palh cālīmakā'kchipina' huan fariseosnu' a'nchī hua'na'? Lā' tuncan Jesús cāmāta'sīlh huan tachi'xcuhuī't lā' cāhuanilh: ―Cakaxpa'ttit lā' camāchekxī'tit: ;?o Chu tlakaj quintamāca'tanī como a'ntūn tamāsu'yu hua'chilh quilīmāpa'ksīn, ū'tza' xmān ixtapuhuānca'n huan chi'xcuhuī'n. Chuntza' tzo'kli Isaías a'nchī hualh Dios. >Huā' tamā'na tachi'xcuhuī't xmān tahuan palh quinta'a'cnīni'ni' pero tū' tapāstaca a'ntū iccālīmāpa'ksīlh. =1¡Tlahua'pā'na'ntit lakatu' milacanca'n! Stu'ncua' a'nchī cālīchihuīna'ni' hui'xina'n huan profeta Isaías a'xni'ca' tzo'kli huā'mā': s<_Lā' hui'xina'n māsu'yu'yā'tit que palh kalhatin chuntza' nahuan, tū'tza' maclacasqui'n xla' namaktāya ixtāta' o ixtzī't. Chuntza' hui'xina'n māpānū'yā'tit ixlīmāpa'ksīn Dios para natlōkentaxtūyā'tit mintalanānca'n. c;?Lā' hui'xina'n xtunc hua'nā'tit. Lā' hui'xina'n māsu'yu'yā'tit palh kalhatin chi'xcu' tzē nahuani ixtāta' o ixtzī't: “Tūla icmaktāyayāni' como ixlīhuāk a'ntū icka'lhī icmālacnūni'nī'ttza' Dios”. ):KDios hualh: “Nacā'a'kahuāna'ni'ya' mintāta' lā' mintzī't”. Lā' nā hualh: “Camāmaknīnīni'nca huan a'ntī cāmacapūlhca ixtāta' o ixtzī't”. $9ALā' Jesús cākalhasqui'nīlh: ―Nā hui'xina'n, ¿a'chī' mākēnū'yā'tit ixlīmāpa'ksīn Dios para nacātlōkentaxtūyā'tit mintalanānca'n? _87―Lā' misca'txtunu'nī'n, ¿a'chī' tū' ta'a'kahuāna'ni' ixtalanānca'n huan xanapuxcu'nu' lītokpān xalanī'n makāntza'? Tū' tamakacha'ka'n a'nchī maclacasquī'n a'xni'ca' natahuā'yan ―tahuanilh. 77 iLā' tuncan makapitzīn fariseosnu' lā' xamākalhtō'kē'ni'nī'n huan ley talaktapajtzūlh Jesús. Ixtaminī'ta'ncha' de huan xcānsipej Jerusalén lā' takalhasqui'nīlh: 6 $Lā' tasqui'ni'lh que cāmakxtekli xmān ixtaxa'malh ixtampān ixlu'xu'. Lā' tatzeyalh ixlīhuākca'n a'ntīn taxa'malh.M5#Lā' a'xni'ca' huan tachi'xcuhuī't xalanī'n a'ntza' talakapasli Jesús, tamāca'tzīnīni'lh chuxalhā nac huā'mā' ti'ya't. Lā' cālīmini'ca lhūhua' ī'tza'ca'nī'n a'nlhā ixuī' Jesús. l4Q"Lā' ta'a'lh tintacut huan xcān lā' tachā'lh huan nac ti'ya't a'nlhā huanican Genesaret. Z3-!Lā' tuncan xlaca'n a'ntī ixtahui'lāna' nac barco tamācā'tanīlh Jesús lā' tahuanilh: ―Stu'ncua' hui'x ixO'kxa' Dios. Jesús cāmātzeyīlh huan ī'tzaca'nī'n xalanī'n nac Genesaret Mr. 6.53‑56 S2 Lā' a'xni'ca' xlaca'n tatojōlh nac barco, ca'cs lalh huan ū'ni'. 1 Lā' chu tuncan Jesús makachi'palh lā' huanilh: ―Xmān macsti'na'j kalhlaka'ī'ya'. ¿A'chī' tū' quilīpāhua'na'? 0'Lā' a'xni'ca' cuenta tlahualh huan palha' ū'ni', tajicua'lh lā' tzuculh tā'cnū lā' palha' hualh: ―¡Caquimāpūtaxtu, Māpa'ksīni'! /+Lā' Jesús huanilh: ―Pues cata't. Lā' tuncan Pedro tacutli de nac barco lā' tzuculh kalhtlā'huan huan xcān para napāxtoka Jesús. .#Lā' tuncan Pedro huanilh: ―Māpa'ksīni', palh stu'ncua' hui'x, caquihua'ni' na'ickalhtlā'huan huan xcān para na'icpāxtokāni'. f-ELā' Jesús cāhuanilh: ―Cahuixcāna'jca'tzītit lā' tū' cajicua'ntit. Xmān quit. :,mLā' a'xni'ca' huan sca'txtunu'nī'n talaktzī'lh kalhatin a'ntī ixkalhtlā'huantēlha huan xcān, cāmakē'klhalh lā' tajicuani'lh lā' palha' tahualh: ―¡Lakachuyayāuj! n+ULā' a'xni'ca' tuncuīlh, Jesús ixcālaktapajtzūtēlha xlaca'n. Ixkalhtlā'huantēlha huan xcān. )*Klīhuan ī'sca'txtunu'nī'n ixtatētaxtumā'na huan nac xcān nac barco. Lā' lej ū'nulh lā' xasipej xcān ixtatā'kayāhuamā'na lā' tasno'kli huan barco. 0)YLā' a'xni'ca' ixcāmacā'nkō'nī't, Jesús ixa'cstu tā'cxtunu'lh huan nac kēstīn para natā'chihuīna'n Dios. Lā' a'xni'ca' tzī'sualh, ixa'cstu ixuī' a'ntza' 6(eLā' chu tuncan Jesús cāhuanilh ī'sca'txtunu'nī'n catatojōlh huan nac barco lā' catapū'lani'lh tintacut huan mar līhuan xla' cāmacā'lh huan tachi'xcuhuī't. G'Lā' huan chi'xcuhuī'n a'ntīn tahuā'yalh xlaca'n lakaquitzis mil lā' nā tahuā'yalh puscan lā' camana'. Jesús kalhtlā'hualh na ixkalhni' huan xcān Mr. 6.45‑52; Jn. 6.16‑21 f&ELā' ixlīhuākca'n tachi'xcuhuī't tahuā'yalh lā' taka'sli. Lā' a'xni'ca' tahuā'yankō'lh huan sca'txtunu'nī'n tamākēstokli lhūhua' xalacpitzin hasta tatzumalh pācāujtu' chā'xta de huan a'ntū a'katāxtūlh. %/Lā' tuncan cāmāpa'ksīlh que catatahui'lalh huan tachi'xcuhuī't nac cāseketni'. Lā' chu tuncan Jesús cātayalh huan macquitzis pāntzi lā' huan tantu' squī'ti' lā' talacayāhualh nac a'kapūn lā' maxquī'lh pāxcatca'tzī Dios. Lā' cāche'keni'lh huan pāntzi lā' huan squī'ti' lā' cāmaxquī'lh ī'sca'txtunu'nī'n. Lā' xlaca'n tamālacpitzilh na ixlaclhni'ca'n tachi'xcuhuī't. ;$qLā' Jesús cāhuanilh: ―Cacālī'ta'ntit. y#kLā' xlaca'n tahuanilh: ―Quina'n tuntū' icka'lhīyāuj xmān macquitzis pāntzi lā' tantu' squī'ti'. f"ELā' Jesús cākalhtīlh: ―Tū' maclacasqui'n nata'a'n; cacāmāhuī'tit hui'xina'n. !Lā' a'xni'ca' ī'smalanka'namā', ī'sca'txtunu'nī'n Jesús talakmilh lā' tahuanilh: ―Kōtanūtza' lā' tū' nac cā'lacchicni' huā'tzā'. Cacāmacapi huan tachi'xcuhuī't para nata'a'n natatamāhua ixlīhua'tca'n nac huan cā'lacchicni'. C Lā' a'xni'ca' Jesús tacutli de huan nac barco, cālaktzī'lh huan lhūhua' tachi'xcuhuī't lā' cālakalhu'malh. Lā' cāmātzeyīlh huan ī'tza'ca'nī'n a'ntī ixcālīmini'canī't. - Lā' a'xni'ca' māca'tzīnīca Jesús, xla' tojōlh nac lakatin barco lā' a'lh tintacut a'nlhā tintī' ixa'nan. Lā' a'xni'ca' ca'tzīca a'nlhā ixuī', lhūhua' tachi'xcuhuī't tataxtulh de ixā'lacchicni'ca'n lā' tastālani'lh catojon na ixquilhtūn huan xcān. w Lā' tuncan tamilh ī'sca'txtunu'nī'n Juan lā' talē'lh ixmacni' lā' tamā'cnūlh. Lā' ā'calīstān ta'a'lh tamāca'tzīnī Jesús. Jesús cāmāhuī'lh lakaquitzis mil de chi'xcuhuī'n Mr. 6.30‑44; Lc. 9.10‑17; Jn. 6.1‑14  Lā' tuncan līminca huan a'kxāk nac lakatin pulātu lā' maxquī'ca huan tzu'ma'jāt lā' xla' macamaxquī'lh ixtzī't. ta Lā' chuntza' macā'lh huan līmāpa'ksīn huan nac pūlāchī'n lā' māmāyujūnīni'lh ixa'kxāk Juan. q[ U'tza' līlakaputzalh huan Herodes. Lā' como lej mālacnūni'canī't huan tzu'ma'jāt lā' como huan a'ntī ixcākantāyacanī't takaxmatli a'ntū ixuanicanī't, lā' ū'tza' huan Herodes līmāpa'ksīni'lh que camaxquī'ca. KLā' tuncan huan xatzī't maxquī'lh tapāstacna' lā' huan tzu'ma'jāt squi'ni'lh Herodes chuntza': ―Caquima'xqui' chuhua'j ixa'kxāk Juan huan Mā'kpaxīni'. Calī'ta' nac lakatin pulātu. Rque lej huanilh palh ixmaxquī'lh huan tzu'ma'jāt chuxatū nasqui'ni'. NLā' a'xni'ca' Herodes tlahuakō'lh ixcā'ta, tlahualh cā'tani'. Lā' ixtzu'ma'jāt Herodías lu'cxli na ixlacapūnca'n huan a'ntī ixcākantāyacanī't. Lej tanto makapāxualh huan Herodes #?Lā' ū'tza' Herodes ixlīmaknīcu'tun huan Juan pero cājicua'ni'lh tachi'xcuhuī't como xlaca'n tapuhualh palh Juan ixa'cta'sana' Dios ixuanī't. hIJuan ixuanimā' Herodes: ―Tū' tzey a'nchī lī'pini'ya' huan Herodías hua'chi mimpuscāt. QHerodes ixmāpa'ksīnī't que cachi'paca huan Juan lā' calē'nca nac pūlāchī'n para nachī'can. Chuntza' māpa'ksīlh ixpālacata huan Herodías a'ntī ixpuscāt ixtā'tin Felipe ixuanī't. V%Lā' Herodes cāhuanilh ixpūchihuīna'nī'n: ―U'tza' huā'mā' Juan huan Mā'kpaxīni'. Lakahuanchokonī't ixlaclhpu'nanca'n nīnī'n. U'tza' līka'lhī līmāpa'ksīn a'ntū lītlahua huan lē'cnīn.  Lā' huā'mā' quilhtamacuj Herodes gobernador ixuanī't huan nac estado de Galilea. Lā' māca'tzīnīca ixpālacata Jesús. w :Lā' a'ntza' na ixā'lacchicni' tū' lhūhua' lē'cnīn tlahualh Jesús xmān porque tū' takalhlaka'ī'lh.[/ 9Lā' chuntza' talakmaka'lh Jesús, pero xla' cāhuanilh: ―Kalhatin a'cta'sana' na'a'cnīni'ni'can chu xalhā na'a'n. Xmān xalanī'n na ixchic lā' xalanī'n ixā'lacchicni' tū' catita'a'cnīni'ni'lh.  8Lā' ixlīhuākca'n ixtā'timīn xapuscan nā huā'tzā' tahui'lāna' na quilaclhpu'nanca'n. ¿Lhachū sca'tli ixlīhuāk huā'mā'?  7U'tza' huā'mā' ixo'kxa' huan sitni' lā' nā María ixtzī't. Lā' ixtā'timīn cāhuanican Jacobo lā' José lā' Simón lā' Judas. 5 6lā' chā'lh nac Nazaret a'nlhā stacli. A'ntza' ixmāsu'yu na ixlītokpānca'n israelitas. Lā' huan a'ntīn takaxmatli talē'cnīlh lā' talāhuanilh: ―Lā' huā'mā' chi'xcu', ¿lhachū sca'tli huā'mā' tapāstacna'? ¿Chichū tzē nacātlahua huā' tamā'na lē'cnīn? s _ 5Lā' a'xni'ca' Jesús cāhuanikō'lh ixlīhuākca'n huan a'ntū tā'mālacastuccan, a'lh ā'lacatin c ? 4Lā' tuncan cāhuanilh: ―A'xni'ca' kalhatin xamākalhtō'kē'ni' huan ley nala quisca'txtunu', xla' nala hua'chi kalhatin patrón. Nala hua'chi kalhatin patrón a'ntī cāka'lhī lhūhua' maclacasqui' lā' ca'tzī a'xni'ca' minī'ni' namāxtu catūhuā xala' makān lā' a'xni'ca' minī'ni' namāxtu catūhuā a'ntū sāsti'cus para nacāmaktāya ixfamilia. Chuntza' nala kalhatin a'ntīn tū' namakxteka huan līmāsca'tīn a'ntū xakōlūhua' lā' xastu'ncua' lā' nā xla' nasca'ta quilīmāsca'tīn a'ntū xasāsti'. Xalanī'n nac Nazaret talakmaka'lh Jesús Mr. 6.1‑6; Lc. 4.16‑30 F  3Tuncan Jesús cākalhasqui'nīlh: ―¿Chā māchekxīyā'tit ixlīhuāk huā'mā' a'ntū iccāhuanini'? Lā' xlaca'n takalhtīlh: ―U'huē, Māpa'ksīni', iccāmāchekxīni'yāni'. l Q 2Lā' huan tū' tzey tachi'xcuhuī't nacāmānūcan a'nlhā nacālhcuyucan lā' a'ntza' natacalhuan lā' natalāxca ixtatzanca'n ―hualh Jesús. Huan xasāsti' catūhuā ka'lhī ixtapalh lā' nā xakōlūhua' ka'lhī ixtapalh / W 1Chuntza' nala a'xni'ca' nasputa huā'mā' quilhtamacuj. Natataxtu huan ángeles lā' nacālaclhmāxtu huan tū' tzey tachi'xcuhuī't na ixlaclhpu'nanca'n xalactzey.  0Lā' a'xni'ca' tzuma huan pūxuākna', huan squī'ti'ni'nī'n natalē'n na ixquilhtūn mar lā' a'ntza' natatahui'la lā' natalacsaca huan squī'ti'. Huan xatzey squī'ti' nacāmojōcan nac chā'xta lā' huan a'ntūn tū' taka'lhī ixtapalh, nacāmaka'ncan. C /Lā' Jesús cāhuanipā: ―Nā a'nchī Dios cāmāpa'ksīkō' tachi'xcuhuī't ū'tza' hua'chi lakatin pūxuākna' a'ntū mojōcan nac mar lā' nacātaya tāpālhūhua' squī'ti'. @y .Lā' a'xni'ca' nakaksa lakatin a'ntū lej xatzey lā' lej tapala, nastā'kō' ixlīhuāk a'ntū ka'lhī lā' na'a'n natamāhua huanmā' perla. A'ntū lītalacastuca huan pūxuākna' gG -Lā' Jesús cāhuanipā: ―Nā huan tachihuīn ixpālacata a'nchī Dios līmāpa'ksīni'n, ū'tza' hua'chi kalhatin tamāhuana' a'ntī cāputzatēlha chihuix xalactzey a'ntū huanican perlas lā' a'ntū nacāstā'. _7 ,Lā' Jesús cāhuanipā: ―Huan tachihuīn ixpālacata a'nchī Dios cālīmāpa'ksī ixtachi'xcuhuī't tzē nalīmālacastuccan lhūhua' tumīn a'ntū mā'cnūcanī't nac ti'ya't. Lā' namin kalhatin chi'xcu' lā' nakaksa huā'mā' tumīn. Lā' xla' namā'cnūpala a'nlhā ixuī'. Lā' lej līpāxūj na'a'n nastā'kō' ixlīhuāk a'ntū ka'lhī para natamāhua huā'mā' ti'ya't a'nlhā mā'cnūca huan tumīn. A'ntū lītalacastuca huan perla a'ntū lej tapala 3_ +Lā' xlaca'n a'ntīn tatlahua ixlīmāpa'ksīn Dios, xlaca'n natatasu'yu a'nlhā Dios māpa'ksīni'n. Lā' lej tzēhuanī't natatasu'yu hua'chi a'xni'ca' lej xkaka huan chi'chini'. Palh kaxpa'tā'tit, cuenta catlahua'tit ―hualh Jesús. A'ntū lītalacastuca huan tumīn a'ntū ixmā'cnūcanī't eC *lā' nacāmānū a'nlhā nacālhcuyucan. A'ntza' natacalhuan lā' natalāxca ixtatzanca'n.   )Huan Chi'xcu' xala' Tālhmā'n nacāmāpa'ksī huan ixángeles para nacātaya ixlīhuākca'n huan a'ntīn tatlahua talaclē'i' lā' ixlīhuākca'n a'ntī tamāsu'ni' ā'makapitzīn natatlahua talaclē'i'. Lā' nacāmaxtukō' de a'nlhā xla' māpa'ksīni'n % (Lā' chu a'nchī nacātayacan huan tū' tzey chi'tin lā' nacālhcuyucan, chu a'cxtim napātle'ke a'xni'ca' nasputa huā'mā' quilhtamacuj.  'Huan tā'ca'tza a'ntī xua'ya'maka'lh huan tū' tzeyā ti'ni', ū'tza' māni' huan ko'ti'ti'. Lā' a'xni'ca' ī'can, ū'tza' huanicu'tun a'xni'ca' nasputa huā'mā' quilhtamacuj. Lā' huan tasācua'nī'n a'ntī nata'ī' huan chi'tin, ū'tunu'n huan ángeles. k~O &Lā' huan ixtacuxtu, ū'tza' huā'mā' quilhtamacuj. Huan xatzey ti'ni' cāmālacastuca xlaca'n a'ntīn tatapa'ksī con Dios. Lā' huan a'ntūn tū' tzey ti'ni' cāmālacastuca xlaca'n a'ntīn tatapa'ksī con huan ko'ti'ti'. }{ %Lā' tuncan Jesús cāhuanilh: ―Huan a'ntī cha'nli huan xatzey ti'ni', ū'tza' huan Chi'xcu' xala' Tālhmā'n. ~|u $Lā' tuncan Jesús cāmakxtekli huan tachi'xcuhuī't lā' xla' tanūlh huan nac chic. Lā' ī'sca'txtunu'nī'n talaktapajtzūlh lā' tahuanilh: ―Caquilāhuaniuj tuchū huanicu'tun huan a'ntūn tā'mā'lacastucti huan tū' tzeyā ti'ni'. G{ #Chuntza' tlahualh lā' ū'tza' lītlōkentaxtūlh a'ntū hualh huan profeta a'xni'ca' tzo'kli huā'mā':Na'iccālītā'chihuīna'nāni' huan a'ntūn tā'mālacastuccan; na'icuan catūhuā a'ntūn tatzē'knī't desde a'xni'ca' tzuculh huā'mā' quilhtamacuj. Jesús māstū'ncli ixpālacata huan tū' tzey ti'ni' (zI "Huāk huā'mā' Jesús cāhuanilh huan tachi'xcuhuī't lā' cālītā'chihuīna'lh a'ntū tā'mālacastuccan. Lā' xmān chuntza' ixcā'tā'chihuīna'n. y !Lā' Jesús tā'mālacastucpā: ―A'nchī Dios nalīmāpa'ksīni'n nala hua'chi levadura a'ntū huan puscāt namojō nac maktu'tun xatapūlhcān harina. Lā' naxcu'tankō' huan tasquit. Jesús līmāsu'yulh a'ntū lītalacastuca Mr. 4.33‑34 3x_ Huā'mā' ti'ni' stu'ncua' līhua'ca' xamactzi'na'j que ixlīhuākca'n ā'makapitzīn ti'ni'. Lā' a'xni'ca' nastackō', lej ka'tla' nala hasta ixtā'chuntza' a'katin qui'hui'. Lā' huan spūnnu' natatlahua ixmāsekca'n na ixpekenī'n. Tā'mālacastucca ixpālacata huan levadura Lc. 13.20‑21 Fw Lā' Jesús tā'mālacastucpā: ―A'nchī natalīlhūhua'n a'ntī natakalhlaka'ī' Dios, ū'tza' nala hua'chi lakatin ti'ni' de mostaza a'ntū cha'nli kalhatin chi'xcu' nac ti'ya't. v Mejor nacāmakxtekāuj chu a'cxtim catastacli hasta a'xni'ca' na'ī'can. Lā' na'iccāhuani huan tasācua'nī'n a'ntī nata'ī' que pū'la natataya huan tū' tzey chi'tin lā' natachī' pixtunu' para nalhcuyucan. Lā' ā'calīstān nata'ī' huan xatzey tacha'ni' lā' natamāquī' na quimbodega”. Tā'mālacastucca ixpālacata xati'ni' mostaza Mr. 4.30‑32; Lc. 13.18‑19 guG Lā' xla' cākalhtīlh: “Tū', como lāsā' nacāpu'lhu'yā'tit nā huan xatzey tacha'ni'. itK Lā' huan patrón cākalhtīlh: “Kalhatin quintā'ca'tza quintlahuani'lh huā'mā'”. Lā' tuncan huan tasācua'nī'n takalhasqui'nīlh: “¿Chā lacasqui'na' na'ica'nāuj na'iccāpu'lhuyāuj huan tū' tzey chi'tin?” bs= Lā' tuncan talakmilh ixtasācua'nī'n huan chi'xcu' lā' takalhasqui'nīlh huan ixpatronca'n: “¿Chā tū' huāk xatzey ti'ni' cha'nti na mintacuxtu? Lā' ¿chī līpu'nli huā'mā' tūn tū' tzeyā tacha'ni'?” krO Lā' a'xni'ca' ī'stacmā'tza' huan tacha'ni' a'xni'ca' tasu'yulh huan tūn tū' tzey tacha'ni'. q Lā' lakatin tzī'sa a'xni'ca' ī'lhtatamā' huan chi'xcu', ixtā'ca'tza quīxua'ya'maka'lh huan tūn tū' tzeyā ti'ni'. ,pQ Lā' Jesús tā'mālacastucpā: ―A'nchī Dios cāmāpa'ksīkō' tachi'xcuhuī't nala hua'chi a'xni'ca' kalhatin chi'xcu' cha'nli huan ti'ni' na ixtacuxtu. Oo Lā' huan ti'ni' a'ntū yujli a'nlhān tzey ti'ya't, ū'tza' hua'chi huan a'ntīn takaxmata huan xatzey tachihuīn lā' tamāchekxī. Lā' xa'nca tatasu'yu palh takalhlaka'ī'. Ixlīhuākca'n taka'lhī a'ntū natalīmāpāxuhuī Dios lā' makapitzīn lej taca'tzī tamāpāxuhuī hua'chi huan ti'ni' a'ntū māstā'lh cien ixtō'ca't ―hualh Jesús. A'ntū lītalacastuca huan tūn tū' tzey ti'ni' a'ntū xua'ya'maka'nca a'nlhā cha'nca xatzey ti'ni' -nS Lā' huan ti'ni' a'ntū yujli nac cā'lhtucū'nnu', ū'tza' tasu'yu hua'chi huan a'ntīn takaxmata lā' tamāchekxī. Pero lej tapāstaca a'nchī natatlaja ixlīhua'tca'n lā' a'nchī ricosnu' natalīla. Ixlīhuāk huā'mā' cāmāmakchuyī lā' tū' cāmakxteka natapāstaca a'ntūn takaxmatli. Tū'tza' tatasu'yu palh takalhlaka'ī' lā' ū'tza' huā'mā' hua'chi a'xni'ca' huan lhtucū'n tamā'ktzī'lh huan ti'ni'. :mm Huā'mā' ti'ni' tū' ixka'lhī pūlhmā'n ixtankāxē'k lā' tū' tāyani'lh. Nā chuntza' huan tachi'xcuhuī't a'ntīn tū' xa'nca tamāchekxī, xlaca'n tū' makān tatāyani'. A'xni'ca' tapātī catūhuā o cāmacaputzacan por ixpālacata a'ntūn takalhlaka'ī'lh, tū'tza' talakatī lā' tamakxteka. l Lā' huan ti'ni' a'ntū yujli nac cā'chihuixni', ū'tza' tasu'yu hua'chi huan a'ntīn takaxmata huan tachihuīn lā' lej talakatī. \k1 Huan a'ntīn takaxmata a'nchī nala a'xni'ca' Dios namāpa'ksīni'n lā' tū' tamāchekxī, xlaca'n hua'chi huan ti'ni' a'ntū yujli nac tej. Namin huan ko'ti'ti' lā' nacāmāpātza'nkānī a'ntūn tasca'tli. j Lā' Jesús cāhuanipā: ―Chuhua'j cakaxpa'ttit a'ntū huanicu'tun huan a'ntū tā'mālacastuccan ixpālacata huan cha'nāna'. 2i] Stu'ncua' a'ntū iccāhuaniyāni' que huā' tamā'na a'ntū cālaktzī'mpā'na'ntit, ū'tza' ixtalaktzī'ncu'tun lhūhua' a'cta'sana'nī'n lā' lhūhua' tzeyā tachi'xcuhuī't lā' tū' talaktzī'lh. Lā' nā chuntza' huā' tamā'na a'ntū hui'xina'n kaxpa'tā'tit, ū'tza' xlaca'n ixtakaxmatcu'tun lā' tū' takaxmatli. Jesús māstū'ncli a'ntū huanicu'tun huan a'ntū tā'mālacastuccan Mr. 4.13‑20; Lc. 8.11‑15 h+ Lā' Jesús huampā: ―Līpāxuhua'yā'tit como tzē lacahuāna'nā'tit lā' tzē a'kahuāna'nā'tit lā' nā tzē namāchekxī'yā'tit. vge Huan tachi'xcuhuī't hua'chilh tū' taka'lhī ixtapāstacna'ca'n lā' cā'a'kachi'pacan lā' cālakachi'pacan.Chuntza' tū' catitalacahuāna'lh lā' tū' catita'a'kahuāna'lh lā' tū' catitamāchekxīlh para nataxtāpalī huan ixtapāstacna'ca'n.Lā' quit xa'iccāmāsputūnu'ni'lh lā' xa'iccāmātzeyīlh. Chuntza' tzo'kli Isaías a'nchī Dios hualh. f Chuntza' xlaca'n tatlōkentaxtū chu a'nchī hualh huan profeta Isaías a'nlhān tzo'kli chuntza':Ixlīstu'ncua' que nakaxpa'tā'tit pero tū' catimāchekxī'tit.Lā' ixlīstu'ncua' que nalaktzī'nā'tit pero tū' cuenta catitlahua'tit. Ie  U'tza' iccālīmāsu'ni' a'ntū tā'mālacastuccan. Xlaca'n talaktzī'n pero tū' tamāchekxī a'ntū huanicu'tun a'ntūn talaktzī'n. Nā takaxmata pero tū' tamāchekxī a'ntūn takaxmata. pdY Lā' huan a'ntī natakalhlaka'ī', xlaca'n natasca'ta lā' chuntza' natamāchekxī lā' ā'chulā' natakalhlaka'ī'. Pero huan a'ntīn tū' takalhlaka'ī'cu'tun, xlaca'n tū' catitasca'tli lā' natapātza'nkā a'ntū ixtaca'tzī. @cy Lā' Jesús cākalhtīlh: ―Dios cāmāsca'tīnī'ta'ni' hui'xina'n a'ntūn tatzē'knī't ixpālacata a'nchī nala ixlīmāpa'ksīn Dios. Pero xlaca'n tūlalh catitaca'tzīlh. 8bi Lā' tuncan ī'sca'txtunu'nī'n talaktapajtzūlh Jesús lā' takalhasqui'nīlh: ―Lā' ¿a'chī' pō'ktu tā'mālacastuca' para nacāmāsu'ni'ya' huan tachi'xcuhuī't? a9 Palh kaxpatnī'ta'ntit, cuenta catlahua'tit ―hualh Jesús. Jesús hualh a'chī' līmāsu'yulh a'ntū lītalacastuca Mr. 4.10‑12; Lc. 8.9‑10 \`1 Lā' ā'makapitzīn ti'ni' tayujli a'nlhā tzey huan ti'ya't lā' lana'lh. Lā' makapitzīn ti'ni' tamāstā'lh cien lā' ā'makapitzīn tamāstā'lh tu'tumpu'xam lā' ā'makapitzīn tamāstā'lh pu'xamacāuj. ~_u Lā' ā'makapitzīn ti'ni' huampala tayujli nac cā'lhtucū'nnu'. Lā' huan lhtucū'n tastacli lā' tamā'ktzī'lh. k^O Lā' a'xni'ca' chi'chini'lh, xachi'tin scōhualh como tūlalh tlahualh ixtankāxē'k lā' tīlh. 1][ Lā' ā'makapitzīn tayujli nac cā'chihuixni' a'nlhān tū' lhūhua' ixka'lhī huan ti'ya't. Palaj pu'nli huā'mā' ti'ni' como tū' lhūhua' ixka'lhī huan ti'ya't. \w Lā' a'xni'ca' ī'xua'ya'maka'mā' ixti'ni', makapitzīn tayujli nac tej. Lā' tamilh huan spūnnu' lā' tasacua'lh. %[C Lā' tuncan cāhuanilh a'ntū hua'chi lītalacastuca para nacāmāsu'ni'. Chuntza cāhuanilh: ―Ixuī' kalhatin cha'nāna' lā' taxtulh nacha'n ixti'ni'. NZ Lā' como lhūhua' tachi'xcuhuī't tatakēstokli a'nlhā ixuī', Jesús tojōlh nac lakatin barco lā' tahui'lalh. Lā' ixlīhuākca'n tachi'xcuhuī't tatachokolh nac huan ixquilhtūn huan xcān. kY Q Huā'mā' chi'chini' Jesús taxtulh de huan nac chic lā' a'lh na ixquilhtūn huan ka'tla' xcān. X 2Lā' ixlīhuākca'n a'ntī natatlahua a'ntū lacasqui'n quinTāta' xala' nac a'kapūn, ū'tza' quintā'tin lā' ū'tza' quintzī't.W 1Lā' tuncan Jesús cāmacahuanilh ī'sca'txtunu'nī'n lā' hualh: ―Huā' tamā'na, ū'tunu'n quintzī't lā' quintā'timīn. }Vs 0Lā' Jesús kalhtīlh huan a'ntī ixmāca'tzīnīnī't: ―¿Tichū quintzī't? Lā' ¿tichū quintā'timīn? wUg /Lā' huanica Jesús: ―Tayāna' kēpūn mintzī't lā' mintā'timīn lā' mat tatā'chihuīna'ncu'tunāni'. 6Te .Lā' Jesús ixcātā'chihuīna'mā'cus huan tachi'xcuhuī't a'xni'ca' tachā'lh ixtzī't lā' ixtā'timīn. Ixtatachoko kēpūn lā' ixtatā'chihuīna'ncu'tun Jesús. 8Si -Lā' tuncan na'a'n nacātē ā'kalhatojon tlajana'nī'n lā' más xaca'tzanca'tzīnī'n. Lā' ixlīhuākca'n natatanū natalatahui'la na ixchakān huan chi'xcu'. Lā' chuntza' más ko'hua'jua' nala huan chi'xcu' que a'xni'ca' ixka'lhī xmān kalhatin tlajana'. Lā' nā chuntza' nacāpātle'keni' xlaca'n a'ntīn tū' tzey lā' tahui'lāna' chuhua'j. Ixpālacata ixtzī't lā' ixtā'timīn Jesús Mr. 3.31‑35; Lc. 8.19‑21 TR! ,“Na'ictaspi'tchokopala a'nlhā ictaxtulh”. Lā' a'xni'ca' naquītaspi'ta, nakaksa huan chi'xcu' hua'chi lakatin chic a'ntū scaya'ncyā lā' xa'nca pa'lhnancanī't, lā' a'nlhā nīn tintī' a'nan. [Q/ +Lā' Jesús cāhuanipā: ―Lā' a'xni'ca' lakatin tlajana' nataxtu de huan chi'xcu', nalatā'kchoko a'nlhā cā'scōhua lā' naputza a'nlhā najaxa. Lā' a'xni'ca' tū' nakaksa a'nlhā najaxa, napuhuan: EP *Lā' nā huan reina a'ntī ixmāpa'ksīni'n nac Saba natāya lā' nacālē'ksa'nīni'nāni' a'xni'ca' namin huan chi'chini' a'ntū napūlacāxtlahuakō'. Nacālē'ksā'nīni'nāni' porque xla' kaxmatli a'ntū hualh Salomón. Makat ixuanī't ixchic huan reina lā' milh kaxmata Salomón. Quit ā'chulā' ictasqui'nī que Salomón lā' tū' quilākaxmatni'cu'tunāuj ―hualh Jesús. Ixpālacata huan tlajana' a'ntūn taspi'tli Lc. 11.24‑26 O' )Namin lakatin chi'chini' a'xni'ca' nalacāxtlahuakō'can. Lā' a'xni'ca' nala huā'mā', xlaca'n a'ntī ixtahui'lāna' huan nac cā'lacchicni' a'nlhā huanican Nínive natatāya lā' nacātalē'ksa'nīni'nāni' hui'xina'n a'ntī hui'lāna'ntit chuhua'j. Nacātalē'ksa'nīni'nāni' como xlaca'n taxtāpalīlh ixtapāstacna'ca'n a'xni'ca' milh Jonás lā' lī'a'cta'sana'lh ixtachihuīn Dios. Lā' hui'xina'n tū' xtāpalī'tit mintapāstacna'ca'n a'xni'ca' quit ica'cta'sana'lh. Lā' quit ā'chulā' ictasqui'nī que Jonás. N' (Lakatu'tun chi'chini' lā' lakatu'tun tzī'sa Jonás ixtojōma' na ixchakān huan ka'tla' squī'ti' lā' xalakahuan taxtulh. Nā chuntza' quit huan Chi'xcu' xala' Tālhmā'n nā na'ictachoko lakatu'tun chi'chini' lā' lakatu'tun tzī'sa na ixchakān huā'mā' ti'ya't. yMk 'Lā' Jesús cākalhtīlh: ―Huan tachi'xcuhuī't a'ntīn tū' tzey lā' a'ntīn tū' takalhlaka'ī'cu'tun, xlaca'n tasqui'n lakatin ka'tla' lē'cnīn. Lā' xmān nacāmāsu'ni'can huan lē'cnīn hua'chi a'ntū pātle'keni'lh Jonás. Ly &Lā' tuncan makapitzīn fariseosnu' lā' xamākalhtō'kē'ni'nī'n ley tahuanilh Jesús: ―Mākalhtō'kē'ni', quina'n iclaktzī'ncu'tunāuj lakatin ka'tla' lē'cnīn para naquilāmālacstū'ncni'yāuj palh stu'ncua' Dios macaminī'ta'ni'. xKi %Chu a'nchī chihuīna'nī'ta'ntit, chuntza' nahuancan palh cātalīyāhuayāni' o palh lacuan hui'xina'n ―hualh Jesús. Tachi'xcuhuī't a'ntīn tū' takalhlaka'ī'lh tasqui'ni'lh Jesús catlahualh lē'cnīn Mr. 8.12; Lc. 11.29‑32 yJk $Lā' iccāhuaniyāni' que namin lakatin chi'chini' a'xni'ca' Dios nacālacāxtlahuakō'. Lā' a'xni'ca' nala, maclacasqui'n ixlīhuākca'n tachi'xcuhuī't natahuani Dios tuchū ixpālacata chuxatūyā tachihuīn a'ntū chu tlakaj tahualh. ;Io #Tzey nala a'ntū nahuan kalhatin tzeyā chi'xcu' como tzey ixtapāstacna'. Lā' tū' tzey catihualh a'ntū nahuan kalhatin tū' tzeyā chi'xcu' como ko'hua'jua' ixtapāstacna'. |Hq "Hui'xina'n hua'chi lūhua' a'ntūn tzēhuanī't tasu'yu pero ka'lhī līlaknīn. ¿Chichū tzey nala huan tachihuīn a'ntū cāquilhtaxtuyāni' a'xni'ca' tū' tzey mintapāstacna'ca'n? Chu a'nchī pāstacā'tit, chuntza' nachihuīna'nā'tit. eGC !Lā' Jesús cāhuanipā: ―Palh tzey huan qui'hui', namāstā' tzey ixtō'ca't. Lā' palh tū' tzey huan qui'hui', tū' tzey nala ixtō'ca't. Chu a'nchī māstā' ixtō'ca't, chuntza' līlakapascan huan qui'hui'. F Lā' palh catīhuā nalīchihuīna'n contra huan Chi'xcu' xala' Tālhmā'n, namāsputūnu'ni'can. Lā' palh catīhuā nahuan que tū' tzey a'ntūn tlahua huan Espíritu Santo, xla' tū' catimāsputūnu'ni'ca nīn huā'tzā' nac huā'mā' quilhtamacuj nīn a'ntza' nac ā'lakatin quilhtamacuj a'ntū namin ―hualh Jesús. Līlakapascan huan qui'hui' por ixtō'ca't Lc. 6.43‑45 E- ’U'tza' iccālīhuaniyāni' palh tzē nacāmāsputūnu'ni'can ixlīhuākca'n ixtalaclē'i'ca'n tachi'xcuhuī't lā' chuxatū tū' tzey a'ntūn tahuan. Lā' palh catīhuā nahuan que tū' tzey a'ntūn tlahua huan Espíritu Santo, xla' tūlalh catimāsputūnu'ni'ca. D ’A'ntīn tū' tapa'ksīcu'tun con quit, xla' quintā'ca'tza. Lā' a'ntīn tū' quintā'scuja, ū'tza' lactlahuana'n. C ’Tūla tanūcan para namakka'lhancan catūhuā na ixchic huan tli'hui'qui chi'xcu' palh tū' pū'la nachī'can huanmā' chi'xcu'. VB% A'ntū quit iccālīmāxtu huan tlajana'nī'n, ū'tza' ixlīmāpa'ksīn Espíritu Santo. U'tza' huanicu'tun palh Dios cāmāsu'ni'yāni' a'nchīn tzuculhtza' māpa'ksīni'n huā'tzā' nac cā'ti'ya'tna'. =As Hui'xina'n hua'nā'tit palh quit iccālīmāxtu huan tlajana'nī'n con ixlīmāpa'ksīn huan Beelzebú. Lā' ¿tichū ixlīmāpa'ksīn a'ntū cālīmāxtu huan tlajana'nī'n xlaca'n a'ntīn tatapa'ksī con hui'xina'n? Chuntza' māni' xlaca'n tamāsu'yu palh tū' stu'ncua' a'ntū quilālē'ksa'nīni'nāuj. ,@Q Lā' palh ixlīmāpa'ksīn huan xapuxcu' tlajana'nī'n a'ntū iclīmāxtu ā'lakatin tlajana', chuntza' talacpitzi huan līmāpa'ksīn. Lā' tū' catitāyani'lh. (?I Jesús ixca'tzī a'ntū ixtapuhuamā'na lā' cāhuanilh: ―Palh huan pūchihuīna'nī'n tatapitzi lā' talāsta'la, tūla tamāpa'ksīni'n makān. Natalāmāsputūkō'. Lā' palh xalanī'n lakatin cā'lacchicni' o lakatin familia tatapitzi lā' talātucsa, tū' catitatāyani'lh. n>U Lā' a'xni'ca' huan fariseosnu' takaxmatli huā'mā' tachihuīn, tahualh: ―Huā'mā' chi'xcu' ka'lhī ixlīmāpa'ksīn huan Beelzebú a'ntī xapuxcu' huan tlajana'nī'n. Lā' ū'tza' cālīmāxtuni'lh huan tlajana'nī'n. = Lā' ixlīhuākca'n tachi'xcuhuī't talē'cnīlh lā' tahualh: ―¿Chā ū'tza' huā'mā' ixtā'nat David a'ntī xa'icka'lhīmā'nauj? Q< Lā' tuncan lē'ni'ca Jesús kalhatin chi'xcu' a'ntī lakatzī'n lā' kō'ko' ixuanī't porque ixka'lhī huan tlajana'. Lā' Jesús mātzeyīlh lā' xa'nca ixlaktzī'n lā' tzuculh chihuīna'n. \;1 Lā' ixlīhuākca'n tachi'xcuhuī't nataka'lhītī para nacāmaktāya. Chuntza' tzo'kli huan profeta Isaías. Ixuancan palh Jesús ixlīscuja ixlīmāpa'ksīn ko'ti'ti' Mr. 3.19‑30; Lc. 11.14‑23; 12.10 o:W Xla' nacāmaktāya huan a'ntīn tū' lactli'hui'qui a'ntī hua'chi xkoli' a'ntū xmū'tcanī't.Lā' tū' nacālakmaka'n huan a'ntīn tū' xa'nca takalhlaka'ī'.Xlaca'n hua'chi pūmaksko a'ntūn tū' xa'nca maksko lā' slam slam la.Nacāmaktāya hasta a'xni'ca' xla' nacāmāpa'ksīkō' ixlīhuākca'n tachi'xcuhuī't nac cā'ti'ya'tna'. 9 Xla' tū' nalacaquilhnīni'n lā' tū' nata'sa.Lā' tū' palha' nachihuīna'n nac cā'tejen para que cuenta natlahuacan xla'. _87 Huā'mā' quintasācua' a'ntī iclacsacli lā' lej icpāxquī' lā' xla' lej quimakapāxuhua.QuiEspíritu natā'a'n lā' nacāmāsu'ni' huan a'ntīn tū' israelitas a'nchī xa'nca na'iclacāxtlahuakō'. 7 Chuntza' tlahualh para natlōkentaxtū a'nchī a'cta'sana'lh huan profeta Isaías a'xni'ca' tzo'kli a'ntū hualh Dios: A6} lā' cāmāpa'ksīlh que tū' catahualh tichū ū'tza'. 05Y Lā' a'xni'ca' Jesús ixca'tzī a'ntū ixtapuhuamā'na, lā' a'lh ā'lacatin lā' līlhūhua' tastālani'lh. Lā' Jesús cāmātzeyīkō'lh huan ī'tza'ca'nī'n 49 Tuncan tataxtulh huan fariseosnu' lā' māni' ū'tunu'n tapāstacli a'nchī natalīmāmaknīnīni'n Jesús. A'ntūn taquilhchā'lh ixpālacata Jesús *3M Lā' tuncan huanilh huan chi'xcu': ―Castu'ncti mimpeken. Lā' a'xni'ca' stu'ncli ixpeken, ixtzeyanī'ttza' lā' ixtā'chuntza' ixuanī't kentin ixpeken. C2 Lā' más ixtapalh kalhatin chi'xcu' que lakatin borrego. Chuntza' tzē tlahuani'can ā'kalhatin a'ntū xatzey lā' maktāyacan huan ā'kalhatin a'yuj huan chi'chini' a'ntū pūjaxcan. U1# Lā' Jesús cākalhtīlh: ―Palh kalhatin de hui'xina'n ixka'lhī'tit mimborregoca'n a'ntū ixtojōlh huan nac pūlhmā'n taponkni', ¿chā tū' ixmāxtutit a'yuj huan chi'chini' a'ntū pūjaxcan? |~~K} |I{{RzMyxx.wuRts\rrIqappRonnYlkZjjdii*h0gafe~dccRbb`_!^9\\[Z YXVUUTtT S QQwPPO{NN0MDL;KJJIPHGF>=<;:9G81643311:0/".J-!+**B)[(G'',&%y%$/## "I!v! o\m)G*P`pVK  m <0xsH]|][3Lā' hua'chi makquitzis kōtanū a'mpā nac lītamāuj lā' cāpāxtokli ā'makapitzīn a'ntīn tū' ixtascujmā'na. Lā' cāhuanilh: “Lā' ¿a'chī' xmān tāya'yā'tit tintacuj lā' tū' scujpā'na'ntit?” 'ZGLā' huampala taxtulh hua'chi tastu'nūta lā' nā huampala hua'chi maktu'tun kōtanū lā' cāmacā'lh huan tasācua'nī'n nac huan pū'uva para natascuja. Y!Lā' cāhuanilh: “Nā capintit nascujā'tit na quimpū'uva lā' na'iccāmāpalayāni' a'nchī natlaja'yā'tit”. Lā' xlaca'n ta'a'lh. $XALā' ā'calīstān taxtupā hua'chi makna'jās cuhuīni'. Lā' cālaktzī'lh ā'makapitzīn nac lītamāuj a'ntīn tū' ixtakaksnī't ixlīmakscujatca'n. ^W5Cāhuanilh palh natatlaja ixchi'chini'ca'n lā' cāmacā'lh natascuja na ixpū'uva. FV Lā' Jesús cāhuanipā: ―Lā' a'nchī Dios līmāpa'ksīni'n tzē natā'mālacastuccan hua'chi kalhatin ixtēcu' pū'uva. Cā'cuhuīni' taxtulh cāputza tasācua' a'ntī natapu'xa uvas. U{Lā' lhūhua' a'nan a'ntī lej tatasqui'nī huā'tzā'; pero a'nlhā Dios māpa'ksīni'n, tū' lej natatasqui'nī. Lā' lhūhua' a'nan a'ntīn tū' tatasqui'nī huā'tzā'; pero a'nlhā Dios māpa'ksīni'n, lej natatasqui'nī ―hualh Jesús.4TaLā' ixlīhuākca'n a'ntīn ta'a'kxtekui'līlh ixchicca'n o ixtā'timīnca'n o ixtāta'ca'n o ixtzī'tca'n o ixpuscātca'n o ixcamana'ca'n o ixti'ya'tca'n, lā' palh ta'a'kxtekui'līlh por quimpālacata, ā'chulā' nataka'lhī. Chuxatū a'ntū ta'a'kxtekui'līlh por quimpālacata, ā'chulā' nataka'lhī. Hua'chi cien veces līhua'ca' nataka'lhī lā' nataka'lhī xasāsti' ixquilhtamacujca'n a'ntū natāyani' para pō'ktu. S Lā' Jesús cākalhtīlh: ―Stu'ncua' a'ntū iccāhuaniyāni'. Namin lakatin chi'chini' a'xni'ca' nala xasāsti' quilhtamacuj lā' a'xni'ca' quit a'ntī huan Chi'xcu' xala' Tālhmā'n na'ictahui'la a'nlhā māpa'ksīni'ncan. Lā' quit na'icmāpa'ksīni'n. Lā' hui'xina'n a'ntī quilāstālani'nī'taujtza' nā naquilātā'māpa'ksīni'nāuj. Kalhatunu' natahui'layā'tit a'nlhā namāpa'ksīni'nā'tit. Lā' nahua'nā'tit palh tzey o tū' tzey huan xalanī'n huan kalhacāujtu' tribu a'ntī israelitas. ;RoLā' tuncan Pedro huanilh: ―Māpa'ksīni', quina'n ica'kxtekui'līkō'uj ixlīhuāk a'ntū xa'icka'lhīyāuj lā' iccāstālani'mā'ni'. Lā' ¿tuchū na'icka'lhīyāuj? 0QYLā' Jesús cālakalaktzī'lh lā' cākalhtīlh: ―Huan chi'xcuhuī'n tūlalh catitatlahualh nīn tuntū' para natapūtaxtu; xmān Dios tzē nacāmāpūtaxtū. :PmA'xni'ca' takaxmatli huā'mā' tachihuīn, huan ī'sca'txtunu'nī'n lej talē'cnīlh lā' talākalhasqui'nīlh ixlaclhpu'nanca'n: ―Lā' ¿tichū tzē namāpūtaxtūcan? %OCIccāhuanipalayāni' que lej jicslīhua' natanū lakatin camello na ixtani' līxtokon. Más jicslīhua' natanū kalhatin rico a'nlhā māpa'ksīni'n Dios. 3N_Lā' tuncan Jesús cāhuanilh ī'sca'txtunu'nī'n: ―Stu'ncua' a'ntū iccāhuaniyāni'. Lej jicslīhua' natatā'tapa'ksī con Dios xlaca'n a'ntī lej lacricosnu'. {MoLā' a'xni'ca' huan o'kxa' kaxmatli huā'mā' tachihuīn, līlakaputzalh lā' a'lh como lej rico ixuanī't. LLā' Jesús huanilh: ―Palh la'cu'tuna' lej tzey, capit lā' nastā'kō'ya' ixlīhuāk a'ntū ka'lhī'ya' lā' nacāmāpitzini'ya' huan pobresni' lā' chuntza' naka'lhī'ya' a'nchī rico nalīla'ya' nac a'kapūn. Lā' cata't lā' caquistāla'ni'. KLā' huan o'kxa' kalhtīni'lh: ―Huāk huā' tamā'na ictlōkentaxtūkō'nī'ttza' desde quilīti'na'j. ¿Tuchū quisputni'cus? J}cacā'a'kahuā'na'ni' mintāta' lā' mintzī't; lā' cacāpāxqui' ā'makapitzīn chu a'nchī pāxquī'ca'na' mē'cstu. lIQLā' huan o'kxa' kalhasqui'nīlh: ―¿Tuchūyā līmāpa'ksīn? Lā' Jesús kalhtīlh: ―Tū' timaknī'ni'na'; tū' timakpuscātīni'na'; tū' tika'lhāna'na'; tū' tilīchihuīna'na' ā'kalhatin a'ntūn tū' stu'ncua; lHQLā' Jesús huanilh: ―¿A'chī' quihuani'ya' palh tzey quit? Xmān kalhatin a'ntī xatzey lā' ū'tza' māni' Dios. Lā' palh ka'lhīcu'tuna' minquilhtamacuj para pō'ktu, nacā'a'kahuāna'ni'ya' ixlīmāpa'ksīn Dios. VG%Lā' kalhatin o'kxa' laka'lh Jesús lā' kalhasqui'nīlh: ―Hui'x tzeyā Mākalhtō'kē'ni'. Lā' ¿tuchū maclacasqui'n na'ictlahua a'ntū lej tzey para na'icka'lhī quinquilhtamacuj para pō'ktu? AF{Lā' Jesús cā'a'cpūxa'malh huan camana' lā' ā'calīstān a'lh ā'lacatin. Jesús māsu'yulh ixpālacata huan o'kxa' a'ntī rico ixuanī't Mr. 10.17‑31; Lc. 18.18‑30 nEUPero Jesús hualh: ―Cacāmakxtektit caquintalakmilh huan camana' lā' tū' cacāmāmakchuyī'tit como huan a'ntī natatapa'ksī con Dios a'nlhā māpa'ksīni'n, xlaca'n a'ntī naquintalīpāhuan hua'chi huan tamā'na camana'. :Dm Lā' tuncan cālīmini'ca Jesús makapitzīn camana' para nacā'a'cpūxa'ma lā' natlahua oración. Lā' huan sca'txtunu'nī'n tatzuculh talacaquilhnī a'ntī ixtalīmin. $CA Huan a'ntīn tū' tapūchahua ca'tzī a'chī' tū' catitapūchahualh. A'nan a'ntī ixlaktaca'n tū' catitatapūchahualh; ā'makapitzīn tū' catitatapūchahualh ixpālacata a'ntū cātlahuani'ca ixmacni'ca'n, lā' ā'makapitzīn tū' catitatapūchahualh como tatā'scujcu'tun Dios. A'ntīn tzē namāchekxī huā'mā', camāchekxīlh. Jesús cāsicua'lanālīlh huan camana' Mr. 10.13‑16; Lc. 18.15‑17 B% Lā' Jesús cākalhtīlh: ―Ixlīhuākca'n tūla catitamāchekxīlh huā'mā'. Xmān tamāchekxī xlaca'n a'ntī Dios nacāmāsu'ni'. 4Aa Lā' tuncan ī'sca'txtunu'nī'n tahuanilh: ―Palh chuntza' naquincāpātle'keni'yāni' ixpālacata quimpuscātca'n, tū' quincāminī'ni'ya'ni' natapūchahuayāuj. 2@] Lā' quit iccāhuaniyāni' que chu a'ntī namakxteka ixpuscāt lā' palh xla' tū' ka'lhī ixtatā'chihuīn, lā' palh natā'tapūchahua ā'kalhatin puscāt, huā'mā' chi'xcu' makpuscātīni'n. Lā' huan a'ntī natā'tapuchahua kalhatin puscāt a'ntī makxtekcanī't, nā xla' makpuscātīni'n. 4?aLā' Jesús cāhuanilh: ―Chuntza' tlahualh Moisés ixpālacata mintapāstacna'ca'n a'ntūn tū' tzey. Tū' chuntza' ixuanī't a'xni'ca' tzuculh huan quilhtamacuj. >5Lā' tuncan takalhasqui'nīlh: ―Lā' ¿a'chī' māpa'ksīlh Moisés que catzo'kca ca'psnat lā' chuntza' tzē namakxtekāuj quimpuscātca'n? &=EChuntza' tū'tza' kalhatu' xlaca'n; xmān kalhatin. Lā' chuntza' tū' līmakuan palh chi'xcuhuī'n cālāmāmakxtekē a'ntī Dios cātlahualh chu lakatin. -<SNā huan: “U'tza' nacālīmakxteka ixtāta' lā' ixtzī't kalhatin chi'xcu'. Lā' natā'takēxtimī ixpuscāt lā' ixtu'ca'n natala hua'chilh xmān kalhatin”. e;CLā' Jesús cākalhtīlh: ―¿Chā tū' lakapūtle'kenī'ta'ntit na ixtachihuīn Dios? Chuntza' huan: “Dios cātlahualh chi'xcu' lā' puscāt”. Lā' chuntza' tlahualh a'xni'ca' tzuculh huā'mā' quilhtamacuj. k:OLā' tuncan makapitzīn fariseosnu' talaktapajtzūlh Jesús. Ixtalīlaktzī'ncu'tun lā' ū'tza' talīkalhasqui'nīlh: ―¿Chā tzē makxtekcan quimpuscātca'n lā' xapacan ixtacuīni' ixpālacata chuxatūya catūhuā? U9#Līlhūhua' tastālani'lh lā' xla' cāmātzeyīlh ixlīhuākca'n a'ntza'. r8 _Lā' a'xni'ca' Jesús chihuīna'nkō'lh, taxtulh de nac Galilea lā' a'lh huan nac ti'ya't a'nlhā huanican Judea. U'tza' a'ntū hui'lacha' tintacut huan pūxka Jordán, a'ntza' na ixquilhtūn a'nlhā tā'cxtuyacha' huan chi'chini'. A7{#Lā' Jesús a'xmān hualh: ―Nā chuntza' quinTāta' xala' nac a'kapūn nacātlahuani'yāni' palh hui'xina'n tū' cāmāsputūnu'ni'yā'tit mintā'tinca'n con tapāxuhuān.(6I"Lā' tanto a'kchā'lh huan ixpatrón que māpa'ksīni'lh que namāpātīnīcan nac pūlāchī'n hasta a'xni'ca' namāpalakō' ixlīhuāk a'ntū ixlaclē'ni'. X5)!Nā hui'x ixlakalhu'ma' mintā'tasācua' chu a'nchī quit iclakalhu'mani'”. O4 Lā' tuncan huan patrón māta'satīnīni'lh ixtasācua' lā' huanilh: “¡Hui'x ca'tzanca'tzīni'yā tasācua'! Quit icmāsputūnu'ni'kō'ni' ixlīhuāk huanmā' mintalaclē'i' como quisqui'ni'. ?3wLā' ā'makapitzīn tasācua'nī'n lej tamāmakchuyīlh a'xni'ca' talaktzī'lh a'nchīn tlahualh ixtā'tasācua'. Lā' ta'a'lh tamāca'tzīnīkō' ixpatronca'n a'nchī pātle'kelh. 2Lā' huan ā'kalhatin tū' lacasqui'lh lā' mālacapū'lh lā' māmānūnīni'lh nac pūlāchī'n hasta namāpalakō' huan talaclē'i'. 1 Lā' tuncan huan a'ntī ixtā'tasācua' tatzokostani'lh lā' squi'ni'lh: “Caquilakalhu'ma' lā' na'icmāpalana'ni'yāni'”. [0/’Lā' xmān taxtulh huan tasācua' lā' pāxtokli ixtā'tasācua' a'ntī ixlaclē'ni' xmān macsti'na'j tumīn. Lā' tzuculh pixpi'ta' lā' huanilh: “¡Caquimā'pala'ni' a'ntū quilaclī'pini'ya'!” h/ILā' huan ixpatrón lakalhu'malh lā' māsputūnu'ni'lh ixtalaclē'i' lā' makxtekli ca'a'lh. .)Lā' tuncan huan tasācua' tatzokostani'lh ixpatrón lā' squi'ni'lh: “Caquilakalhu'ma', quimpatrón, lā' na'icmāpalana'ni'kō'yāni'”. -Lā' como huan tasācua' tū' ixka'lhī a'ntū nalīmāpala, huan rey māpa'ksīlh cacāstā'maxquī'ca ā'kalhatin ixtēcu' huan tasācua' lā' ixpuscāt lā' ixcamana' lā' ixlīhuāk a'ntū ixka'lhī. Lā' chuntza' ixa'nan a'ntū nalīmāpala a'ntū ixlaclē'n. `,9Ixtzucumā'cus a'xni'ca' līmini'ca kalhatin a'ntī ixlaclē'ni' lej lhūhua' tumīn. 4+aLā' Jesús cāhuanipā: ―Lā' chuntza' a'nchī Dios nalīmāpa'ksīni'n tzē natā'mālacastuccan hua'chi kalhatin rey a'ntī cāmāpalacu'tulh ixtasācua'nī'n. *Lā' Jesús kalhtīlh: ―Quit tū' icuaniyāni' xmān maktojon; quit icuaniyāni' maklhūhua' namāsputūnu'ni'ya', hasta maktu'tumpu'xamacāuj por maktojon. Jesús cāhuanilh a'ntū lītalacastuca huan tasācua' a'ntīn tū' māsputūnu'ni'lh ā'kalhatin c)?Lā' tuncan Pedro laktapajtzūlh Jesús lā' kalhasqui'nīlh: ―Māpa'ksīni', ¿lhā maklā't na'icmāsputūnu'ni' quintā'tin a'xni'ca' naquintlahuani' a'ntūn tū' tzey? ¿Chā maktojon na'icmāsputūnu'ni'? (-Lā' chuntza' a'nlhā natatakēstoka kalhatu' o kalhatu'tun por quimpālacata, a'ntza' quit na'ictahui'la na ixlaclhpu'nanca'n ―hualh Jesús. '’Nā iccāhuanipalayāni' que palh kalhatu' de hui'xina'n huā'tzā' nac ti'ya't lā' chu a'cxtim puhua'nā'tit a'ntū nasqui'ni'yā'tit Dios a'xni'ca' nakalhtō'ka'yā'tit, quinTāta'ca'n Dios xala' nac a'kapūn nacāmaxquī'yāni' a'ntū squi'ni'yā'tit. '&G’Stu'ncua' a'ntū iccāhuaniyāni'. A'ntū hui'xina'n tū' namakxtekā'tit natlahuacan huā'tzā' nac cā'quilhtamacuj, nā chuntza' nahuancan nac a'kapūn. Lā' a'ntū hui'xina'n namakxtekā'tit natlahuacan huā'tzā' nac cā'quilhtamacuj, nā chuntza' nahuancan nac a'kapūn. %%CLā' palh tūna'j cuenta tlahua, nacāhuani'ya' xlaca'n a'ntīn takalhlaka'ī' a'xni'ca' tatakēstoka. Lā' palh nīn chuntza' tū' cuenta natlahua, maclacasqui'n nalaktzī'na' hua'chi kalhatin a'ntīn tū' kalhlaka'ī' Dios o hua'chi kalhatin a'kxokonu' mātā'jīni' de impuestos. T$!Pero palh mintā'tin tū' cuenta tlahua a'xni'ca' tā'chihuīna'na', cacāmāta'si' ā'kalhatin ā'kalhatu' a'ntī nacātā'lakpina' lā' natakaxmata tuchū ixpālacata lītā'chihuīna'na' mintā'tin. x#iLā' Jesús cāhuanipā: ―Palh mintā'tin tlahuani'yāni' a'ntūn tū' tzey, catā'chihuīna' ixa'cstu lā' namāca'tzīnī'ya'. Palh xla' cuenta tlahua, chuntza' hui'x maktāyanī'ta' para que tū' natlahuapala a'ntūn tū' tzey. ")Lā' minTāta'ca'n xala' nac a'kapūn nā chuntza' tū' lacasqui'n natza'nkā nīn kalhatin ti'na'j ka'hua'chu. Lacasqui'n nataka'lhī ixquilhtamacuj para pō'ktu ―hualh Jesús. Jesús māsu'yulh que tasqui'nī natalāmāsputūnu'ni' a'ntīn takalhlaka'ī' Lc. 17.3 4!a Lā' a'xni'ca' nakaksa, stu'ncua' līhua'ca' nalīpāxuhua ixpālacata huā'mā' borrego a'ntū kaksli que ā'makapitzīn huan noventa y nueve a'ntūn tū' tatza'nkālh.  3 ’¿Chichū puhua'nā'tit? Palh kalhatin chi'xcu' cāka'lhī cien borregos lā' palh lakatin natza'nkā, ¿tuchū natlahua? Nacāmakxteka huan ā'makapitzīn noventa y nueve a'nlhā tahuā'yamā'na nac cā'seketni'. Lā' na'a'n naputza huan borrego a'ntūn tza'nkālh. J  Lā' quit huan Chi'xcu' xala' Tālhmā'n lā' icmilh iccāmāpūtaxtū huan a'ntīn tū' ixtaka'lhī ixquilhtamacujca'n para pō'ktu. Xlaca'n hua'chi borregos a'ntū xatza'nkān ixtahuanī't. Z- Lā' Jesús cāhuanipā: ―Tū' catilakmaka' nīn kalhatin ti'na'j ka'hua'chu. Iccāhuaniyāni' que nac a'kapūn ixángelesca'n huan camana' pō'ktu tatāya na ixlacapūn quinTāta' xala' nac a'kapūn. zm Lā' palh milakastapun nalaktzī'n catūhuā lā' chuntza' natlahuacu'tuna' a'ntūn tū' tzey, tū' catitlahua' a'ntū lacasqui'n milakastapun. Mejor ixmā'xtu lā' ixmaka' lā' tū' ixtlahua' talaclē'i' ixpālacata milakastapun. Līhua'ca' tzey palh naka'lhī'ya' minquilhtamacuj para pō'ktu a'yuj lakaxō'ko' hui'x; lā' tū' tzey palh namacapinca'na' nac macscut para pō'ktu con lakatu' milakastapun ―hualh Jesús. A'ntū lītalacastuca huan borrego a'ntū ixtza'nkānī't Lc. 15.3‑7 pY’Lā' chuntza' palh ixtlahua' talaclē'i' ixpālacata mimacan o ixpālacata mintojon, mejor ixmacacā'taya'ca' o ixtantucā'taya'ca' lā' tū' ixtlahua' talaclē'i' ixpālacataca'n mimacan o mintojon. Līhua'ca' tzey palh naka'lhī'ya' minquilhtamacuj para pō'ktu a'yuj macamōcho hui'x; lā' tū' tzey palh namacapinca'na' nac macscut para pō'ktu. ¡Xānti tala tachi'xcuhuī't xalanī'n huā'mā' quilhtamacuj ixpālacata huan tū' tzey a'ntū cālīlaktzī'n! Pō'ktu a'nan a'ntū nacāmātonkopū tachi'xcuhuī't. Pero ¡xānti tala xlaca'n a'ntīn tamātonkopū ā'makapitzīn lā' tamātlahuī talaclē'i'! Lā' Jesús cāhuanipā: ―Palh catīhuā chihuīna'maxquī' kalhatin ti'na'j ka'hua'chu a'ntī quinkalhlaka'ī' lā' ū'tza' huan ka'hua'chu nalītlahua talaclē'i', huā'mā' chi'xcu' tū' tzey. Xalītzey palh pū'la ixpixchī'hua'ca'ca lakatin ka'tla' chihuix lā' ixmojōca nac mar a'nlhā lej pūlhmā'n para que najicsua'. Chuntza' tūlalh ixa'kxokolh huan ka'hua'chu. #?Lā' chuxatī a'ntīn tapa'ksī con quit lā' ū'tza' nalīpāxquī' kalhatin ti'na'j ka'hua'chu hua'chi huā'yā, ū'tza' chu a'cxtim hua'chilh ixquimpāxquī'lh. Jesús māsu'yulh ixpālacata a'ntīn tamā'a'kxokotlahuī talaclē'i' ā'makpitzīn Mr. 9.42‑48; Lc. 17.1‑2 I Lā' chuntza' chuxatī a'ntī līhua'ca' tasqui'nī a'nlhā Dios māpa'ksīkō' ixlīhuāk, ū'tza' huā'mā' a'ntīn tū' ka'tla'jca'tzī lā' nakalhlaka'ī' hua'chi camana' takalhlaka'ī'. W'lā' hualh: ―Stu'ncua' a'ntū iccāhuaniyāni'. Palh hui'xina'n tū' taxtāpalī'yā'tit lā' nala'yā'tit hua'chi kalhatin ti'na'j ka'hua'chu, tū' catitanū'tit a'nlhā Dios māpa'ksīkō' ixlīhuāk. mSLā' tuncan Jesús māta'sīlh kalhatin ti'na'j ka'hua'chu lā' yāhualh na ixlaclhpu'nanca'n % ELā' tuncan huan sca'txtunu'nī'n talaktapajtzūlh Jesús lā' takalhasqui'nīlh: ―¿Tichū līhua'ca' tasqui'nī a'nlhā Dios māpa'ksīkō' ixlīhuāk? @yLā' como tū' cāmakā'kchā'ncu'tunāuj a'ntīn tamātā'jīni'n, capit huan nac lago lā' camojo' milīmā'kslokotuī'n. Lā' huan squī'ti' a'ntū pū'la namācutuya', namākalhpitziya' lā' nakaksa' lakatin tumīn. U'tza' na'a'cchā'n para huan cuota. Calī'pi lā' nalīmāpala'ya' para quintu'ca'n.taLā' Pedro kalhtīlh: ―Mātā'jīcan huan makatiyāti'. Lā' Jesús huanilh: ―Lā' tū' tamāpala xlaca'n a'ntīn tatapa'ksī con huan rey. Lā' quinTāta' nac a'kapūn hua'chi huan rey. Lā' quina'n tapa'ksīyāuj con xla'. ucLā' Pedro cākalhtīlh: ―U'huē, māpala. Lā' tuncan a'xni'ca' Pedro tanūlh huan nac chic, Jesús pū'la chihuīna'lh lā' huanilh: ―¿Chī puhua'na', Simón? Huan reyes xalanī'n huā'mā' quilhtamacuj, ¿tichū cāmātā'jī huan impuesto lā' huan cuota? ¿Chā cāmātā'jī huan a'ntīn tatapa'ksī con xlaca'n o cāmātā'jī huan makatiyāti'?  Lā' a'xni'ca' Jesús lā' ī'sca'txtunu'nī'n tachā'lh huan nac cālacchicni' Capernaum, talakmilh Pedro huan a'ntī ixtamātā'jīni'n ixpālacata lītokpān. Lā' takalhasqui'nīlh: ―¿Chā tū' māpala ixcuota lītokpān mimākalhtō'kē'ni'? V%Lā' xlaca'n naquintamaknī pero ixlīlakatu'tun chi'chini' na'iclakahuanchoko ―cāhuanilh. Lā' huā'mā' tachihuīn lej cāmālakaputzīlh xlaca'n. A'nchī Jesús līmāpalalh ixcuota huan lītokpān gGLīhuan ixtalatlā'huantēlha nac estado de Galilea, Jesús cāhuanilh ī'sca'txtunu'nī'n: ―Naquimacamāstā'can quit, huan Chi'xcu' xala' Tālhmā'n, lā' naquimacamaxquī'can ixlīmāpa'ksīnca'n chi'xcuhuī'n. wgHuan tlajana' hua'chi huā'mā' tūla māxtucan. Xmān tzē māxtucan palh natlahua'yā'tit oración lā' palh nalīhui'līyā'tit namakxtekā'tit de nahuā'yanā'tit. Huampala Jesús hualh a'nchī nanī Mr. 9.30‑32; Lc. 9.43‑45 9 kLā' Jesús cākalhtīlh: ―Como hui'xina'n tū' lej kalhlaka'ī'yā'tit. Stu'ncua' a'ntū iccāhuaniyāni'. Palh kalhlaka'ī'yā'tit con ixlīhuāk mi'a'clhcunucca'n a'yuj tzucupā'na'ntitcus kalhlaka'ī'yā'tit, tzē ixua'ni'tit huā'mā' kēstīn: “Catapānu' de huā'tzā' lā' capit ā'lacatin”, lā' huan kēstīn natapānū. Tū' a'nan nīn tuntū' a'ntūn tūla catitlahua'tit palh stu'ncua' kalhlaka'ī'yā'tit. L Lā' ā'calīstān huan sca'txtunu'nī'n ixa'cstuca'n ixtatā'chihuīna'mā'na Jesús lā' takalhasqui'nīlh: ―Lā' ¿a'chī' tūlalh quina'n icmāxtuni'uj huan ka'hua'chu huan tlajana'?  Lā' tuncan Jesús lacaquilhnīlh huan tlajana' lā' tuncan taxtuni'lh huan ka'hua'chu. Lā' chu līmaktin tzeyalh. U #Lā' Jesús cāhuanilh: ―¡Hui'xina'n tachi'xcuhuī't a'ntīn tū' xa'nca pāstacna'nā'tit lā' tū' kalhlaka'ī'yā'tit! ¿Hasta lhānīn na'iccātā'latahui'layāni' hui'xina'n para que namāchekxī'yā'tit? Lā' ¿hasta lhānīn na'iccātāyani'yāni' hui'xina'n a'nchī huanī'ta'ntit? Caquilī'ta'ni' huan ka'hua'chu. I  Iccālīmini'lh misca'txtunu'nī'n pero tūlalh tamātzeyīlh. 5―Māpa'ksīni', calakalhu'ma'nti quincaman. Lej xtacnānī lā' lej palha' pātīni'n. Maklhūhua'tza' tapū' nac macscut o tojō nac xcān. 9Lā' a'xni'ca' tachā'lh a'nlhā ixtahui'lāna' huan tachi'xcuhuī't, kalhatin chi'xcu' laktapajtzūlh lā' tatzokostani'lh Jesús lā' huanilh:  Lā' tuncan huan sca'txtunu'nī'n tamāchekxīlh que a'xni'ca' Jesús hualh ixminī'ttza' Elías, ixlīchihuīna'mā' Juan huan Mā'kpaxīni'. Jesús mātzeyīlh kalhatin ka'hua'chu a'ntī ixka'lhī huan tlajana' Mr. 9.14‑29; Lc. 9.37‑43 hI Lā' iccāhuaniyāni' palh milhtza' huan Elías lā' tū' lakapascanī't. Tū' ta'a'kahuāna'ni'lh lā' tamaknīlh. Lā' nā chuntza' huan Chi'xcu' xala' Tālhmā'n namāpātīnīcan ixpālacataca'n xlaca'n ―cāhuanilh. wg Lā' Jesús cākalhtīlh: ―Stu'ncua' huā'mā'. Pū'la namin Elías lā' nacāxtlahuakō' ixlīhuāk. M Lā' tuncan huan sca'txtunu'nī'n takalhasqui'nīlh Jesús: ―Lā' ¿a'chī' tahuan huan xamākalhtō'kē'ni'nī'n huan ley palh huan Elías ka'lhī napū'lani' huan a'ntī Dios namacamin? ' Lā' a'xni'ca' ixta'a'mā'na na ixtatokopūn huan kēstīn, Jesús cāmāpa'ksīlh: ―Tū' catihua'ni'tit nīn tintī' a'ntū laktzī'ntitcus. Tū' catihua'ntit hasta a'xni'ca' tū' nalakahuanchoko de na ixlaclhpu'nanca'n nīnī'n huan Chi'xcu' xala' Tālhmā'n. b=Lā' a'xni'ca' tatāquī'lh lā' talaktzī'lh, nīn tintī' ixa'nan, xmān Jesús. ykLā' tuncan Jesús cālaktapajtzūlh lā' cāxa'malh lā' cāhuanilh: ―Catāquī'tit lā' tū' cajicua'ntit. xiA'xni'ca' huan sca'txtunu'nī'n takaxmatli huā'mā' tachihuīn, lacataj tatamā'lh lā' lej tajicua'lh. ~%Ixchihuīna'mā'cus Pedro lā' milh lakatin poklhnu' a'ntū slamama lā' cālītamacxti'li'lh. Lā' kaxmatca lakatin tachihuīn nac poklhnu' lā' hualh: ―U'tza' huā'mā' qui'O'kxa' lā' lej icpāxquī'. Lā' xla' lej quimakapāxuhua. Cakaxpa'ttit a'ntū huan. {}oLā' tuncan Pedro huanilh Jesús: ―Māpa'ksīni', xalītzey hui'lāna'uj huā'tzā'. Palh lacasqui'na', quina'n na'icyāhuayāuj lakatu'tun mū'xta'ka'. Lakatin nala mila' lā' lakatin nala ixla' Moisés lā' ā'lakatin nala ixla' Elías. f|ELā' chu tuncan cātasu'yuni'lh Moisés lā' Elías a'ntī ixtatā'chihuīna'mā'na Jesús. {-Lā' a'ntza' taxtāpalīlh Jesús lā' xtunc ixtasu'yu na ixlacapūnca'n. Ixlacan Jesús lā' ixlu'xu' taxkakalh hua'chi xkaka huan chi'chini'. Vz 'Lā' ixlīlakachāxan chi'chini' a'xni'ca' Jesús cālē'lh Pedro lā' Jacobo lā' Juan a'ntī ixtā'tin Jacobo lā' a'lh. Xmān ixkalhatā'ti'ca'n ta'a'lh nac lakatin kēstīn tālhmā'n lā' tā'cxtulh. yStu'ncua' a'ntū iccāhuaniyāni'. A'nan makapitzīn a'ntīn tahui'lāna' huā'tzā' chuhua'j lā' xlaca'n tū' catitanīlh a'xni'ca' tūna'j naquilaktzī'ncan quit huan Chi'xcu' xala' Tālhmā'n a'xni'ca' na'icmimpala para na'icmāpa'ksīni'n.x3Quit huan Chi'xcu' xala' Tālhmā'n lā' na'icmimpala con ixlīmāpa'ksīn xaTāta' lā' lej na'icxkaka hua'chi quinTāta' nac a'kapūn lej xkaka. Lā' naquintatā'min qui'ángeles. Lā' a'xni'ca' na'icmin, chā'tunu' namāpala chu a'nchī tlahuanī't palh tzey o tū' tzey. owWLā' palh huan chi'xcu' ixtlajalh cahuā ixlīhuāk xala' huā'mā' quilhtamacuj, tuntū' ixtapalh palh tū' ka'lhī ixquilhtamacuj para pō'ktu. Tū' a'nan a'ntū xla' tzē namāstā' para naka'lhī ixquilhtamacuj para pō'ktu. v{Huan a'ntīn tapūtaxtucu'tun de huan a'ntū natapātīni'n por quimpālacata, tū' catitaka'lhīlh ixquilhtamacuj para pō'ktu. Lā' huan a'ntī natapātīni'n a'yuj natanī por quimpālacata, xlaca'n nataka'lhī ixquilhtamacujca'n para pō'ktu. uLā' tuncan Jesús cāhuanilh ī'sca'txtunu'nī'n: ―Palh catīhuā tapa'ksīcu'tun con quit, tūlatza' pāstaca xmān a'nchī xla' lacasqui'n. Calīhui'līlh natlahua quintapuhuān a'yuj capātīni'lh hua'chi quit na'icpātīni'n lā' caquistālani'lh. wtgPero Jesús talakspi'tli lā' huanilh Pedro: ―¡Catakēnu'! Hui'x puhua'na' hua'chi huan ko'ti'ti'. Lā' hui'x quimāmakchu'yī'ya'. Hui'x tū' puhua'na' hua'chi Dios lacasqui'n; puhua'na' chuntza' hua'chi chi'xcuhuī'n tapuhuan. 4saLā' tuncan Pedro lē'lh lacachuna'j lā' tzuculh tā'lāsta'la lā' tzē'k huanilh: ―¡Māpa'ksīni', tū' camakxtekli Dios! ¡Tū' catipātle'keni'ni' chuntza'! drALā' tuncan Jesús tzuculh cāmāsu'ni' ī'sca'txtunu'nī'n chuntza': ―Maclacasqui'n na'ica'n nac Jerusalén. Lā' a'ntza' huan xanapuxcu'nu' lītokpān lā' huan xanapuxcu'nu' curasna' lā' huan xamākalhtō'kē'ni'nī'n huan ley, xlaca'n lej naquintamāpātīnī. Lā' naquintamaknī. Lā' ixlīlakatu'tun chi'chini' na'iclakahuanchoko. dqALā' tuncan Jesús cāmāpa'ksīlh ī'sca'txtunu'nī'n que tū' catitahuanilh nīn tintī' palh ū'tza' huan Cristo a'ntī ixka'lhīmā'ca. Jesús hualh ixpālacata a'nchī nanī Mr. 8.31―9.1; Lc. 9.22‑27 PpQuit na'icmaxquī'yāni' līmāpa'ksīn lā' nacāmāpa'ksī'ya' xlaca'n a'ntīn tatapa'ksī con Dios. Lā' a'ntū hui'x makxteka tlahuacan na ixlaclhpu'nanca'n a'ntīn takalhlaka'ī' ixtachihuīn Dios huā'tzā' nac cā'quilhtamacuj, nā nac a'kapūn nā chuntza' nahuancan. Lā' a'ntū hui'x tū' makxteka tlahuacan na ixlaclhpu'nanca'n a'ntīn takalhlaka'ī' ixtachihuīn Dios huā'tzā' nac cā'quilhtamacuj, nā nac a'kapūn nā chuntza' nahuancan. "o=Lā' quit icuaniyāni' que hui'x Pedro lā' ū'tza' mintacuīni' huanicu'tun “chihuix”. Lā' hui'x nala hua'chi huan chihuix a'ntū xalītzucuni' huan quilītokpān. Lā' ixlīhuākca'n a'ntīn takalhlaka'ī' chuntza', tū' caticātlajaca; nīn huan līnīn tūla nacātlaja. *nMLā' Jesús kalhtīlh: ―Līpāxūj hui'x, Simón ixo'kxa' Jonás. Huā'mā' tapāstacna' tū' tamāsu'ni'ni' chi'xcuhuī'n. Xmān Dios māca'tzīnīni'. mLā' tuncan Simón Pedro huanilh: ―Hui'x huan Cristo a'ntī xa'icka'lhīmā'nauj lā' ixO'kxa' huan scana'nca Dios. Zl-Lā' tuncan cākalhasqui'nīlh: ―Lā' ¿chī hua'nā'tit? ¿Tichū quit? ekCXlaca'n takalhtīlh: ―Makapitzīn tahuan palh hui'x Juan huan Mā'kpaxīni'. Lā' ā'makapitzīn tahuan palh hui'x huan Elías. Lā' ā'makapitzīn huampala tahuan palh hui'x Jeremías o ā'kalhatin a'cta'sana'. bj= Lā' a'xni'ca' Jesús chā'lh a'nlhā huanican Cesarea de Filipo, cākalhasqui'nīlh ī'sca'txtunu'nī'n: ―Lā' huan tachi'xcuhuī't, ¿chichū tahuan quimpālacata quit a'ntī huan Chi'xcu' xala' Tālhmā'n? )iK Lā' tuncan tamāchekxīlh que Jesús tū' ixcāhuaninī't que ixtamaktaka'lhli huan ixlevadura pāntzi. Ixcāhuanicu'tun palh ixtamaktaka'lhli ixlīmāsca'tīnca'n huan fariseosnu' lā' huan saduceosnu'. Pedro hualh palh Jesús ū'tza' huan Cristo Mr. 8.27‑30; Lc. 9.18‑21 2h] ¿A'chī' tū' māchekxī'yā'tit palh tū' xa'icuanicu'tun pāntzi a'xni'ca' iccāhuanini' ixtamaktaka'lhtit de ixlevaduraca'n huan fariseosnu' lā' huan saduceosnu'? Kg Lā' capāstactit huan mactojon pāntzi a'ntū iccāmālacpitzini'lh na ixlaclhpu'nanca'n huan lakatā'ti' mil chi'xcuhuī'n. Lā' ¿lhām pālā't chā'xta cālīmātzumaca huan xalacpītzin? vfe ¿Chā tūna'j machekxī'yā'tit? ¿Chā tū'tza' pāstacā'tit huan macquitzis pāntzi a'ntū iccāmālacpitzini'lh na ixlaclhpu'nanca'n lakaquitzis mil chi'xcuhuī'n? Lā' ¿lhām pālā't chā'xta cālīmātzumaca huan xalacpītzin? KeLā' Jesús ixca'tzī a'ntū ixtalāhuanimā'na lā' cāhuanilh: ―¿A'chī' cāpāta'layāni' ixpālacata huan pāntzi a'ntūn tū' līta'ntit? ¡Xmān macsti'na'j kalhla'ka'ī'yā'tit! hdIHuan sca'txtunu'nī'n tatzuculh talāhuani: ―Chuntza' hualh como tū' līmiuj pāntzi. xciLā' tuncan Jesús cāhuanilh: ―Catamaktaka'lhtit de ixlevaduraca'n huan fariseosnu' lā' huan saduceosnu'. xbiLā' a'xni'ca' huan sca'txtunu'nī'n ta'a'lh tintacut huan lago, tū' talē'lh pāntzi. Tapātza'nkālh. aHuan tachi'xcuhuī't a'ntīn tahui'lāna' chuhua'j tū' tzey lā' tū' takalhlaka'ī' lā' xlaca'n tasqui'n lē'cnīn. Lā' tū' nacāmāsu'ni'can lē'cnīn; xmān naquimpātle'keni' hua'chi a'ntū pātle'keni'lh huan Jonás ―hualh Jesús. Lā' cāmakxtekli lā' a'lh. Jesús cāmāsu'ni'lh ī'sca'txtunu'nī'n que catatamaktaka'lhli huan fariseosnu' lā' huan saduceosnu' Mr. 8.14‑21 f`ELā' palh tzi'sāt, hua'nā'tit: “Chuhua'j namin xcān como spi'nenke' huan a'kapūn lā' pucsuī'”. ¡Hui'xina'n tlahua'yā'tit lakatu' milacanca'n! Tzē naquilhchipinā'tit palh namin xcān a'xni'ca' laktzī'nā'tit huan a'kapūn. Lā' a'yuj laktzī'nā'tit huan lē'cnīn a'ntū ictlahua, pero tū' kalhlaka'ī'yā'tit que Dios quimacamilh. _5Lā' xla' cākalhtīlh: ―A'xni'ca' tā'cnūmā' huan chi'chini', hui'xina'n hua'nā'tit: “Tū' catimilh xcān como spi'nenke' huan a'kapūn”. 2^ _Huan fariseosnu' lā' huan saduceosnu' talaka'lh Jesús. Lā' como ixtalīlaktzī'ncu'tun, tasqui'nli lakatin lē'cnīn a'ntū lītasu'yu que Jesús xala' nac a'kapūn. ]3'Lā' ā'calīstān Jesús cāmacā'lh huan tachi'xcuhuī't lā' tojōlh huan nac barco lā' a'lh nac lakatin ti'ya't a'nlhā huanican Magdala.u\c&Huan a'ntīn tahuā'yalh, xlaca'n lakatā'ti' mil chi'xcuhuī'n. Lā' nā tahuā'yalh puscan lā' camana'. [%Lā' ixlīhuākca'n tahuā'yalh lā' taka'sli. Lā' ā'calīstān xalacpītzin a'ntūn ta'a'katāxtūlh cāmātzumalh pātojon chā'xta. dZA$Xla' cātayalh huan mactojon pāntzi lā' huan squī'ti' lā' maxquī'lh pāxcatca'tzī Dios. Lā' chu tuncan cāmālacpitzini'lh lā' cāmaxquī'lh ī'sca'txtunu'nī'n lā' xlaca'n cāmaxquī'lh huan tachi'xcuhuī't. gYG#Lā' tuncan Jesús cāmāpa'ksīlh que catatahui'lalh huan tachi'xcuhuī't nac ti'ya't. %XC"Lā' Jesús cākalhasqui'nīlh: ―¿Lhā maclā't pāntzi ka'lhī'yā'tit? Lā' xlaca'n takalhtīlh: ―Mactojon lā' makapitzīn ti'na'j squī'ti'. 5Wc!Lā' tuncan ī'sca'txtunu'nī'n tahuanilh: ―¿Chichū nalīka'lhīyāuj līhua't a'ntū natalīka'sa? Lej lhūhua' tachi'xcuhuī't lā' tintī' lahuī' huā'tzā'. 9Vk Lā' tuncan Jesús cāta'sani'lh ī'sca'txtunu'nī'n lā' cāhuanilh: ―Iccālakalhu'man huan tachi'xcuhuī't. Tu'tuma'jtza' quintatā'lahui'lāna' huā'tzā' lā' tū'tza' taka'lhī a'ntūn tahua'. Lā' palh na'icmacā'n na ixchicca'n lā' tū' tahuā'yanī't, tzēlasā' nataxlejua'nan nac tej. 2U]Lā' huan tachi'xcuhuī't talē'cnīlh a'nchīn tachihuīna'lh huan a'ntī kō'ko' ixtahuanī't lā' a'nchī tzey ixtalanī't ixmacanca'n huan macamōcho. Lā' huan lū'ntū'lanī'n xa'nca tatlā'hualh lā' huan lakatzī'nī'n talacahuāna'lh. U'tza' talīlē'cnīlh huan tachi'xcuhuī't. Lā' tatzuculh tamācā'tanī Dios a'ntī nā ixDiosca'n israelitas. Jesús cāmāhuī'lh lakatā'ti' mil chi'xcuhuī'n Mr. 8.1‑10 "T=Lā' līlhūhua' tachā'lh a'nlhā ixuī' lā' talīmini'lh lū'ntū'lani'nī'n lā' lakatzī'nī'n lā' kō'ko'nī'n lā' huan a'ntī macamōcho lā' lhūhua' ā'makapitzīn ī'tza'ca'nī'n. Cāmāpī'ca nac ti'ya't pajtzu ixtojon Jesús lā' xla' cāmātzeyīlh ixlīhuākca'n. S5Lā' Jesús taxtulh de a'ntza' lā' tētaxtulh ixquilhtūn huan lago Galilea. A'calīstān tā'cxtunu'lh nac kēstīn lā' a'ntza' tahui'lalh. HR Tuncan Jesús kalhtīlh: ―Lej kalhlaka'ī'ya', puscāt. Calalh hua'chi quisqui'ni'ya'. Lā' huanmā' ka'tlā'tus tzeyalh ixtzu'ma'jāt. Jesús cāmātzeyīlh lhūhua' ī'tza'ca'nī'n -QSLā' xla' huanilh: ―U'huē, ū'tza' icca'tzī, Māpa'ksīni'. Pero huan chichīn tzē natahua' huan lacpītzin a'ntū nataminācha' na ixmesa ixtēcu'ca'n. P{Lā' Jesús kalhtīlh: ―Tū' līmakuan maklhtīcan ixlīhua'tca'n huan camana' lā' nacāmaxquī'can huan chichīn―chuntza' huanilh como huan israelitas tū' ixta'a'cnīni'ni' huan a'ntīn tū' israelitas lā' ixcāmāpācuhuī chichīn. ~OuLā' huan puscāt laktapajtzūlh lā' tatzokostani'lh Jesús lā' huanilh: ―¡Māpa'ksīni', caquimaktāya'! sN_Lā' tuncan Jesús hualh: ―Dios quimacaminī't para na'iccāmāpūtaxtū xmān a'ntī israelitas. Lā' Jesús nīn tuntū' kalhtīlh. Lā' tuncan tamilh ī'sca'txtunu'nī'n lā' tasqui'nli: ―Cama'capi huan puscāt a'jnanu' como quincāstālani'yāni' lā' ta'satēlha. >LuLā' ixui'lacha' kalhatin puscāt xala' nac huanmā' ti'ya't a'nlhā huanican Canaán. Xla' tū' israelita ixuanī't. Lā' lakmilh Jesús lā' huanilh: ―Māpa'ksīni', hui'x ixtā'nat David a'ntī xa'icka'lhīmā'nauj; caquilakalhu'ma'nti. Quintzu'ma'jāt ka'lhī huan tlajana' lā' lej palha' pātīni'n. KJesús taxtulh de a'ntza' lā' a'lh ā'lacatin a'nlhā tahui'lāna' huan lakatu' cā'lacchicni' a'ntū huanican Tiro lā' Sidón. J1Huāk huā' tamā'na palh ixtlahualh cahuā huan chi'xcu', ū'tza' nalīla ko'hua'jua'. Pero palh nahuā'yan a'xni'ca' tū' makacha'ka'nī't chu a'nchī huan talanān, ū'tza' tūla nalīla ko'hua'jua'. Huan puscāt a'ntī makatiyāti' kalhlaka'ī'lh Jesús Mr. 7.24‑30 *}}~||m{zzEyxx#wutsrqpoonOll-k j,ii,hug}fee^dzd cba`` ^o]|\[YXXW[VU1T’Nalakaputzayā'tit hui'xina'n fariseosnu' lā' xamākalhtō'kē'ni'nī'n huan ley. ¡Hui'xina'n tlahua'yā'tit lakatu' milacanca'n! Hui'xina'n hua'chi a'ntī xmān makche'kē' huan vaso lā' pulātu. Tasu'yu palh tzeyā chi'xcuhuī'n hui'xina'n pero ko'hua'jua' mintapāstacna'ca'n. Hui'xina'n tampi'lhlīni'nā'tit lā' ka'lhāna'nā'tit. Jk Hui'xina'n hua'chi lakatzī'nī'n a'ntī cālē'ncu'tun ā'makapitzīn. Hua'chilh mācutuyā'tit de na milīhua'tca'n huan ti'na'j kosnu' lā' tū' cuenta tlahua'yā'tit huan ka'tla' xumpepe. 2j]’Nalakaputzayā'tit hui'xina'n fariseosnu' lā' hui'xina'n xamākalhtō'ke'ni'nī'n huan ley. ¡Hui'xina'n tlahua'yā'tit lakatu' milacanca'n! Hui'xina'n cuenta tlahua'yā'tit lā' macamaxquī'yā'tit Dios macsti'na'j milīhua'tca'n hua'chi ā'lhmūhuēn lā' anís lā' cominos. Lā' chuntza' tasqui'nī. Lā' tū' cuenta tlahua'yā'tit huan ixlīmāsca'tīn huan ley lā' ū'tza' līhua'ca' tasqui'nī. Lā' huan ley māsu'yu que līlacatejtin nalatā'kchokoyā'tit, lā' tū' na'a'kxokonu'nā'tit. Nā huan ley māsu'yu que nacālakalhu'ma'nā'tit ā'makapitzīn. Lā' tasqui'nī que tachi'xcuhuī't tzē natakalhlaka'ī' a'ntū hua'nā'tit hui'xina'n. Lā' tasqui'nī namāstā'yā'tit huan macsti'na'j līhua't lā' nā maclacasqui'n natlōkentaxtūyā'tit huan līmāsca'tīn a'ntū tasqui'nī. iLā' nā kalhatin a'ntī nahuan huan ixpromesa ixpālacata huan a'kapūn, xla' tū' xmān līchihuīna'n huan a'kapūn. Nā līchihuīna'n ixpūtahuī'lh Dios a'nlhā māpa'ksīni'n lā' nā ixpālacata Dios a'ntīn tahui'la huan nac pūtahuī'lhni'. KhKalhatin a'ntī nahuan que stu'ncua' ixpromesa como hualh ixpālacata huan lītokpān, xla' tū' xmān līchihuīna'n huan lītokpān. Nā līchihuīna'n Dios a'ntī huī' nac huan lītokpān. Ug#Chuntza' huan a'ntī natlahua ixpromesa ixpālacata huan pūmacamāstā'n nā natlahua ixpālacata ixlīhuāk huan lē'ksajuī'n a'ntū huī' nac pūmacamāstā'n lā' tasqui'nī que nasātlōkentaxtū. -fSHui'xina'n tū' māchekxī'yā'tit. Līhua'ca' tasqui'nī huan pūmacamāstā'n. U'tza' ixpālacata līsicua'lanālanī't huan lē'ksajuī'n a'ntū huī' a'ntza'. &eELā' nā hua'nā'tit: “Palh catīhuā natlahua ixpromesa ixpālacata huan pūmacamāstā'n, tuntū' catipātle'keni'lh a'yuj tū' tlōkentaxtū. Lā' palh natlahua ixpromesa ixpālacata huan lē'ksajuī'n a'ntū huī' nac pūmacamāstā'n, xla' nasātlahua para natlōkentaxtū”. dLej lacxumpi hui'xina'n lā' tū' māchekxī'yā'tit. Līhua'ca' tasqui'nī huan lītokpān. U'tza' ixpālacata līsicua'lanālanī't huan oro. Chuntza' maclacasqui'n que nasātlōkentaxtū huan promesa a'ntūn tlahualh ixpālacata huan xaka'tla' lītokpān. {co’Nalakaputzayā'tit hui'xina'n a'ntī hua'chi lakatzī'nī'n lā' cāhuanilīpincu'tunā'tit ā'makapitzīn. Hua'nā'tit: “Palh catīhuā natlahua ixpromesa ixpālacata huan xaka'tla' lītokpān, tuntū' catipātle'keni'lh a'yuj tū' tlōkentaxtū. Lā' palh natlahua ixpromesa ixpālacata huan ixoro huan lītokpān, xla' nasātlahua para natlōkentaxtū”. ,bQ’Nalakaputzayā'tit hui'xina'n fariseosnu' lā' hui'xina'n xamākalhtō'kē'ni'nī'n huan ley. ¡Hui'xina'n tlahua'yā'tit lakatu' milacanca'n! Hui'xina'n tlahua'yā'tit chuxatū para namākalhlaka'ī'nī'yā'tit ā'kalhatin milīmāsca'tīnca'n. Lā' nā pinā'tit tintacut mar lā' nac xtunc ti'ya't. Lā' a'xni'ca' nakalhlaka'ī', hui'xina'n namātlahuī'yā'tit ā'chulā' a'ntūn tū' tzey que hui'xina'n. a’Nalakaputzayā'tit hui'xina'n fariseosnu' lā' hui'xina'n xamākalhtō'kē'ni'nī'n huan ley. ¡Hui'xina'n tlahua'yā'tit lakatu' milacanca'n! Hui'xina'n a'kxokomaklhtīyā'tit ixchicca'n huan lakapūtnu' lā' ā'calīstān lej xlīt kalhtō'ka'yā'tit a'nlhā tzē cātalaktzī'nāni' lā' chuntza' lī'a'kxokonu'nā'tit. U'tza' nacātalīcastigarlīyāni' lej palha'. m`S ’Nalakaputzayā'tit hui'xina'n fariseosnu' lā' hui'xina'n xamākalhtō'kē'ni'nī'n huan ley. ¡Hui'xina'n tlahua'yā'tit lakatu' milacanca'n! Hua'chilh mālacchōnī'ta'ntit huan mākalhcha a'nlhā lactanūcan a'nlhā Dios cāmāpa'ksīkō' tachi'xcuhuī't. Lā' hui'xina'n tū' tanū'yā'tit nīn tū' cāmakxtekā'tit natatanū ā'makapitzīn. _5 Chuxatī a'ntī ixa'cstu putza a'nchī lej tasqui'nī, xla' namāmāxanī'can. Lā' huan a'ntīn tū' ka'tla'jca'tzī', ū'tza' na'a'cnīni'ni'can. ^w Lā' huan a'ntī na'a'kapalhkā a'nchī xla' tasqui'nī na milaclhpu'na'nca'n, maclacasqui'n nala hua'chi tasācua'. ] Lā' tū' catimakxtektit nacātamāpācuhuīyāni' māpa'ksīni'nī'n, como xmān Cristo ixlī'a'cstu miMāpa'ksīni'ca'n. ;\o Lā' huā'tzā' nac cā'ti'ya'tna', tū' catihua'ni'tit mintā'chi'xcu': “Quintāta'”, como xmān kalhatin minTāta'ca'n lā' ū'tza' māni' a'ntī hui'lacha' nac a'kapūn. {[o’Lā' hui'xina'n tū' maclacasqui'nā'tit que nacātamāpācuhuīyāni' mākalhtō'kē'ni'nī'n como chu a'cxtim milīhuākca'n lā' lītā'timīn lanī'ta'ntit lā' xmān kalhatin miMākalhtō'kē'ni'ca'n lā' ū'tza' māni' Cristo. Z!Lā' talacasqui'n que nacātā'chihuīna'ncan lā' nacā'a'cnīni'ni'can nac cā'tejen lā' nacāmāpācuhuīcan mākalhtō'kē'ni'nī'n. 4YaTalacasqui'n cacā'a'cnīni'ni'ca xlaca'n a'nlhā tlahuamā'ca cā'tani'. Lā' na ixlītokpānca'n israelitas, xlaca'n taputza pūtahuī'lhni' a'ntū quilhpū'layāna'n. 2X]Talacasqui'n que tachi'xcuhuī't natalaktzī'n ixlīhuāk a'ntūn tatlahua. Cātankāmā'ca'canī't lā' cāpekxtūmāca'canī't lakpēka'tla'n cintaj a'nlhā tatzo'knī't macsti'na'j ixtachihuīn Dios. Lā' nā līhua'ca' lhmā'n taka'lhī ixquini' na ixtampān ixlu'xu'ca'n que ā'makapitzīn. ―Huan mākalhtō'kē'ni'nī'n huan ley lā' huan fariseosnu' taka'lhī talacasqui' para natahuan a'ntū huanicu'tun ixley Moisés. VT 'Lā' tuncan Jesús cāhuanilh ī'sca'txtunu'nī'n lā' huan tachi'xcuhuī't: 1S[.Lā' nīn tintī' tzē ixkalhtī lā' nīn lakatin tachihuīn. Lā' desde huā'mā' chi'chini' nīn tintī' tzē ixlīhui'lī kalhasqui'nīpala nīn tuntū'.AR{-Lā' palh Cristo xmān ī'xū'yātā'nat David ixuanī't, tū' ixmāpācuhuīlh Māpa'ksīni'. Chuntza' līca'tzīyāuj que Cristo nā ixMāpa'ksīni' ixuanī't ―Jesús cāhuanilh. !Q;,Huan Māpa'ksīni' Dios huanilh quiMāpa'ksīni': “Catahui'la' quimpāxtūcāna'j hasta a'xni'ca' na'iccātlajakō' ixlīhuākca'n mintā'ca'tza”. #P?+Lā' tuncan Jesús cāhuanilh: ―Lā' ¿a'chī' David māpācuhuīlh Māpa'ksīni' chu a'nchī māsu'ni'lh huan Espíritu Santo? David hualh: 5Oc*Lā' Jesús cākalhasqui'nīlh: ―¿Tuchū līpāstacā'tit Cristo a'ntī ka'lhīpā'na'ntit? ¿Tichū ī'xū'yāpapna'? Lā' tahuanilh: ―Xla' ī'xū'yātā'nat David. 6Ng)Lā' huan fariseosnu' tūna'j ixta'a'n. qM[(Ixtuca'n līmāpa'ksīn hua'chi ixlītzucuni' huan ixley Moisés lā' ixlīmāsca'tīnca'n huan a'cta'sana'nī'n xalanī'n makāntza'. Kalhasqui'nīni'nca ixpālacata ī'xū'yāpapna' huan Cristo Mr. 12.35‑37; Lc. 20.41‑44 L'Lā' ā'lakatin casi chu a'cxtim a'nchī lej tasqui'nī lā' huan: “Capāxqui' ā'kalhatin chu a'cxtim mē'cstu pāxquī'ca'na'”. hKI&U'tza' huā'mā' huan līmāpa'ksīn a'ntū līhua'ca' xaka'tla' lā' a'ntū más tasqui'nī. J1%Lā' Jesús huanilh: ―“Capāxqui' huan Māpa'ksīni' a'ntī minDios con ixlīhuāk mi'a'clhcunuc lā' con ixlīhuāk mintapāstacna'”. oIW$―Mākalhtō'kē'ni', ¿tuchūyā līmāpa'ksīn más tasqui'nī de a'ntū māsu'yulh Moisés? %HC#Lā' kalhatin de xlaca'n xamākalhtō'kē'ni' huan ley ixuanī't. Lā' xla' ixca'tzīcu'tun palh Jesús ixca'tzī huan ixley Moisés lā' kalhasqui'nīlh: |Gq"Lā' huan fariseosnu' tatakēxtimīlh a'xni'ca' takaxmatli a'nchī Jesús cāmāca'cslīlh huan saduceosnu'. ^F5!Lā' a'xni'ca' huan tachi'xcuhuī't takaxmatli huā'mā' tachihuīn, ixlīhuākca'n talē'cnīlh ixpālacata ixlīmāsca'tīn Jesús. Huan līmāpa'ksīn a'ntū más tasqui'nī Mr. 12.28‑34; Lc. 10.27 JE  “Quit ixDiosca'n Abraham lā' Isaac lā' Jacob”, hualh. U'tza' huanicu'tun que xlaca'n lakahuan a'yuj tanīlh makāntza' lā' Dios ū'tza' ixDiosca'n xalakahuan lā' tū' huan xanīnī'n. D ¿Chā tū' lakapūtle'kenī'ta'ntit a'ntū māni' Dios cāhuanini' ixpālacata huan a'ntī natalakahuanchoko? Chuntza' hualh: SCLā' a'xni'ca' huan nīnī'n natalakahuanchoko, tū' catitapūchahuaca lā' nīn tū' catitamāstā'lh ixtzu'ma'janca'n para natatapūchahua. Xlaca'n natala hua'chi ixángeles Dios xala' nac a'kapūn. \B1Lā' Jesús cākalhtīlh: ―Hui'xina'n tā'kxokonī'ta'ntit mē'cstuca'n como tū' ca'tzīyā'tit a'ntūn tatzo'kni' na ixtachihuīn Dios lā' nīn tū' māchekxī'yā'tit chī huanī't ixlīmāpa'ksīn. uAcLā' a'xni'ca' nalakahuanchokocan, ¿tichū ixla' nala huan puscāt? Ixkalhatojonca'n ixtatā'tō'lanī't. _@7Lā' a'xni'ca' ixtanīkō'nī'ttza' huan lītā'timīn, ā'xmān nīlh huan puscāt. L?Lā' nā xla' nīlh lā' tū' ixka'lhī ixcaman. Lā' chuntza' pātle'keni'lh ā'kalhatin xastancu lā' nā ā'kalhatin hasta ā'xmān xastancu. Lā' nā xla' nīlh lā' tū' ixka'lhī ixcaman. K>Ixa'nan na quilaclhpu'nanca'n kalhatojon lītā'timīn. Lā' huan xapuxcu' tapūchahualh lā' ā'calīstān nīlh. Lā' como tū' ixka'lhī ixcaman, māchokoni'lh huan lakapūt huan ī'stancu. 2=]―Mākalhtō'kē'ni', huan Moisés māsu'yulh palh nanī kalhatin chi'xcu' a'ntīn tapūchahuanī'ttza' lā' palh tū' ka'lhī ixcaman, tasqui'nī que ī'stancu natā'tapūchahua huan lakapūt. Lā' huan xapū'la o'kxa' a'ntī nalacatuncuī nala ixo'kxa' huan xapuxcu' a'ntī nīnī'ttza'. ;<oLā' māni' huā'mā' chi'chini' makapitzīn saduceosnu' talakmilh Jesús. Lā' huan saduceosnu' ixtahuan que tū' catilakahuanchokoca. Lā' ū'tza' talīhuanilh chuntza': K;Lā' a'xni'ca' takaxmatli huā'mā' tachihuīn, talē'cnīlh. Lā' tamakxtekli lā' ta'a'lh. Kalhasqui'nīca Jesús ixpālacata a'ntī natalakahuanchoko Mr. 12.18‑27; Lc. 20.27‑40 4:aLā' takalhtīlh: ―Ixla' huan emperador. Lā' tuncan Jesús cāhuanilh: ―Camacamaxquī'tit huan emperador a'ntū ixla' lā' camacamaxquī'tit Dios a'ntū ixla'. !9;Lā' a'xni'ca' Jesús laktzī'lh huan tumīn, cākalhasqui'nīlh: ―¿Tichū ixlacan tasu'yu nac huā'mā' tumīn lā' tichū ixtacuīni' tatzo'kni'? 8Caquilāmāsu'ni'uj huan tumīn a'ntū līmāpalacan a'ntū māta'jīni'ncan. Lā' līmini'ca lakatin denario a'ntū ixtumīnca'n. :7mLā' Jesús ixca'tzī que xmān ixtalīlaktzī'ncu'tun lā' cāhuanilh: ―Hui'xina'n tlahua'pā'na'ntit lakatu' milacanca'n. Lā' ¿a'chī' quilālīlaktzī'ncu'tunāuj? 6 ¿Tuchū puhua'na' ixpālacata huan a'ntū māta'jīni'n huan emperador romano? ¿Chā tzey palh na'icmāpalayāuj o tū' tzey? ,5QChuntza' cāmacā'lh makapitzīn ixchi'xcuhuī'n lā' tatā'a'lh ixchi'xcuhuī'n Herodes a'ntī rey ixuanī't. Talaka'lh Jesús lā' tahuanilh: ―Mākalhtō'kē'ni', icca'tzīyāuj palh hui'x hua'na' a'ntū stu'ncua' lā' nā xa'nca māsu'yu'ya' a'nchī Dios lacasqui'n. Hui'x tū' cātlahua'ni'ya' cuenta a'nchī talīchihuīna'nāni' tachi'xcuhuī't. Lā' chu a'cxtim cālaktzī'na' ixlīhuākca'n tachi'xcuhuī't. 4Lā' tuncan huan fariseosnu' ta'a'lh lā' talacchihuīna'lh a'nchīn tzē ixtalē'ksa'nīni'lh Jesús ixpālacata a'ntū hualh. P3Lā' Jesús huampā: ―Līlhūhua' a'ntī cāmāta'sīca lā' tū' lhūhua' a'ntī cālacsacca. Jesús māsu'yulh ixpālacata huan a'ntū ixmāta'jīni'ncan Mr. 12.13‑17; Lc. 20.20‑26 L2 Lā' tuncan huan rey cāhuanilh huan a'ntī ixtamaktāyamā'na: “Camacachī'tit lā' catantūchī'tit lā' camāxtutit kēpun a'nlhā cā'pucsua'. A'ntza' nacalhuan lā' nalāxca ixtatzan”. 21] Lā' huanilh: “Qui'amigo, ¿a'chī' tanū'nī'ta' huā'tzā' lā' tū' lhakā'nī'ta' huan lu'xu' a'ntū minī'ni?” Lā' xla' tuntū' huanilh; xmān ca'cs tāyalh. E0 ’Lā' tuncan tanūlh huan rey lā' cālaktzī'lh huan a'ntīn tamilh. Lā' laktzī'lh kalhatin chi'xcu' a'ntīn tū' ixlhakā'na'nī't hua'chi minī'ni' a'nlhā tapūchahuamā'ca. Q/ Huan tasācua'nī'n tataxtulh lā' ta'a'lh nac cā'tejen. Lā' ixlīhuakca'n a'ntīn tapāxtokli tatakēstokli lā' huan a'ntī xatzey lā' a'ntīn tū' xatzey. Lā' chuntza' lītatzumaca huan chic. .% Capintit chuhua'j nac cā'tejen lā' cacākantāya'tit ixlīhuākca'n a'ntī nacāpāxtokā'tit. Catamilh como natapūchahua qui'o'kxa'”. U-#Lā' tuncan cāhuanilh ixtasācua'nī'n: “Ixlīhuāk cāxni'jtza' huī' para natapūchahua qui'o'kxa' pero tasu'yu que xlaca'n a'ntī iccākantāyanī't tū' lacuan a'nchī maclacasqui'n para natamin. ,/Lā' tuncan lej a'kchā'lh huan rey lā' cāmacā'lh huan tropa para nacāmaknī huan maknīni'nī'n lā' mālhcuyunīni'lh ixā'lacchicni'ca'n. `+9Lā' ā'makapitzīn cāchi'palh ixtasācua'nī'n huan rey. Tatu'csli lā' tamaknīlh. *Lā' huan a'ntī ixcākantāyanī't tū' cuenta tatlahualh. Kalhatin a'lh na ixā'tacuxtu lā' ā'kalhatin a'lh stā'nan. ?)wLā' cāmacā'mpā ā'makapitzīn tasācua'nī'n lā' cāhuanilh: “Cacāhua'ni'tit huan a'ntī iccākantāyanī't palh cāxni'jtza' huī' huan tahua'. Iccāmaknīlhtza' lhūhua' huācax lā' huan xako'ntin xaska'ta' huācax lā' iccāxtlahualīkō'lhtza' para natapūchahuacan. Catamilh huan qui'amigos”. (Cāmacā'lh ixtasācua'nī'n lā' ta'a'lh cāmāta'sī huan a'ntī ixcākantāyanī't, pero xlaca'n tū' ixta'a'ncu'tun. ,'Q―A'xni'ca' Dios nacāmāpa'ksīkō' tachi'xcuhuī't, ū'tza' nala hua'chi a'xni'ca' kalhatin rey tlahualh huan cā'tani' a'xni'ca' tapūchahualh ixo'kxa'. \& 3Lā' Jesús tzucupā cātā'chihuīna'n a'ntū tā'mālacastuccan lā' cāhuanilh: !%;.Lā' chuntza' titachi'pacu'tulh Jesús pero tajicua'ni'lh tachi'xcuhuī't como tachi'xcuhuī't tapuhualh palh Jesús ixa'cta'sana' Dios ixuanī't.=$s-Lā' a'xni'ca' huan xanapuxcu'nu' curasna' lā' huan fariseosnu' takaxmatli a'ntū tā'mālacastucli Jesús, tamāchekxīlh que Jesús ixcālīchihuīna'mā' māni' xlaca'n. 3#_,Lā' a'ntīn tū' xa'nca tamāchekxī quintachihuīn, xlaca'n hua'chi a'ntīn tapū'a'kchekxlalh huan chihuix lā' chuntza' tatakāhuī'lh. Lā' a'ntīn tū' takalhlaka'ī' quintachihuīn, xlaca'n hua'chi a'ntī cā'a'klhta'lalh huan ka'tla' chihuix lā' cāka'nkxli lā' tanīlh ―hualh Jesús. @"y+Lā' chuntza' iccāhuaniyāni' que a'ntū mila' ixuanī't a'nlhā Dios māpa'ksīni'n, nacātamaklhtīyāni' lā' nacāmaxquī'can ā'makapitzīn a'ntī natatlahua ixtapuhuān Dios. !*Lā' tuncan Jesús cāhuanilh: ―¿Chā tū' maktin lakapūtle'kenī'ta'ntit na ixtachihuīn Dios ixpālacata ixO'kxa'? Xla' hua'chi huan chihuix a'ntū lītzo'kcanī't lā' chuntza' huan:Huan xakana'nī'n talakmaka'lh huan chihuix lā' māni' ū'tza' huanmā' chihuix a'ntū más tasqui'nī.Chuntza' tlahualh huan Māpa'ksīni' lā' quina'n iclīlē'cnīyāuj. ` 9)Lā' tahuanilh: ―Stu'ncua' nacāmaknī. Lā' nacāmāsācua'nī huan pū'uva ā'makapitzīn xtunc tasācua'nī'n. Lā' xlaca'n a'xni'ca' natapu'xa huan uva, natamacamaxquī' a'ntū ixla' nala huan ixtēcu'. 4a(Lā' Jesús cākalhasqui'nīlh: ―A'xni'ca' na'a'nācha' ixtēcu' huan ti'ya't, ¿tuchū nacātlahuani' huan tamā'na a'ntīn tamaksācua'lh? ¿Chī puhua'nā'tit? U#'Lā' chuntza' tachi'palh lā' tamāxtulh nac huan pū'uva lā' tamaknīlh. iK&Lā' a'xni'ca' chā'lh nac pū'uva huan o'kxa', huan tasācua'nī'n talāhuanilh ixa'cstuca'n: “U'tza' huan a'ntī nalītachoko ixlīhuāk a'ntū ka'lhī ixtāta'. Camaknīuj lā' chuntza' quilaca'n nala huan pū'uva”. yk%’Lā' ā'xmān macā'lh māni' ixo'kxa'. Lā' puhualh: “Ka'lhī que na'a'cnīni'ni'can qui'o'kxa'”. 3$Lā' huan ixtēcu' ti'ya't cāmacā'mpā ā'makapitzīn tasācua'nī'n lā' más lhūhua' cāmacā'lh que pū'la. Lā' chu a'cxtim cātlahuani'ca. 2]#Lā' huan tasācua'nī'n nac pū'uva tachi'palh huan a'ntīn ixta'a'nī't lā' lej tatucsli kalhatin lā' tamaknīlh ā'kalhatin lā' talīta'lalh chihuix ā'kalhatin. L"Lā' a'xni'ca' chilhtza' ixpūlani' uvas, cāmacā'lh ā'makapitzīn tasācua'nī'n na ixpū'uva. Ta'a'lh tasqui'ni' huan tasācua'nī'n cacāmaxquī'ca uvas a'ntū ixla' ixtēcu' huan ti'ya't. V%!Lā' Jesús cāhuanilh: ―Cakaxpa'ttit huā' ā'lakatin a'ntū tā'mālacastuccan: Ixuī' kalhatin ixtēcu' huan ka'tla' ti'ya't lā' cācha'nli mayāc a'ntū māstā' uvas na ixti'ya't. Lā' līcorralhui'līlh chihuix ixti'ya't lā' cāxtlahualh ixpūchi'tni' lā' yāhualh lakatin torre a'ntū napūmaktaka'lha ixpū'uva. ’Lā' ā'calīstān cāmāsācua'nīlh huan ti'ya't huan tasācua'nī'n para natascuja i'tātna'. Lā' xla' a'lh tachoko makat. 7 Chuntza' iccāhuaniyāni' como Juan huan Mā'kpaxīni' milh lā' cāmāsu'ni'ni' a'nchī maclacasqui'n nalatā'kchokoyā'tit lā' tū' kalhlaka'ī'nī'ta'ntit. Lā' huan mātā'jīni'nī'n impuestos lā' huan puscan xalanī'n nac cā'tejen takalhlaka'ī'nī't. Lā' a'yuj laktzī'nī'ta'ntit a'nchīn takalhlaka'ī'lh xlaca'n, pero hui'xina'n tū' xtāpalīnī'ta'ntit mintapāstacna'ca'n lā' tū' kalhlaka'ī'nī'ta'ntit ―hualh Jesús. Jesús māsu'yulh ixpālacata huan tū' tzey tasācua'nī'n Mr. 12.1‑12; Lc. 20.9‑19 Lā' ¿chichū puhua'nā'tit hui'xina'n? ¿Tichūyā o'kxa' tlahualh ixtapuhuān ixtāta'? Lā' xlaca'n tahualh: ―Huan a'ntī pū'la chihuīna'lh. Lā' tuncan Jesús cāhuanilh: ―Lā' quit iccāhuaniyāni' huā'mā'. Huan mātā'jīni'nī'n impuestos lā' huan puscan xalanī'n nac cā'tejen, xlaca'n chō'la natatanū a'nlhā Dios māpa'ksīni'n. Lā' hui'xina'n tūlalh catitanū'tit. 'GLā' ā'calīstān huan xatāta' laka'lh xastancu ixo'kxa' lā' chu a'cxtim huanilh. Lā' huā'mā' kalhtīlh: “Tzey, tāta', na'ica'n”. Pero tū' a'lh. 7Lā' huan ixo'kxa' kalhtīlh: “Tū' ica'ncu'tun”. Lā' ā'calīstān līlakaputzalh ixpālacata a'nchī ixkalhtīnī't ixtāta' lā' a'lh scuja. NLā' Jesús cāhuanilh: ―¿Tuchū puhua'nā'tit? Ixuī' kalhatin chi'xcu' lā' ixka'lhī kalhatu' ixo'kxa'n. Lā' huanilh huan xapuxcu': “Jayi', capit scu'ja' na quimpū'uva chuhua'j”. Lā' ū'tza' talīkalhtīlh Jesús: ―Tū' icca'tzīyāuj tichū ixquilhtampān. Lā' tuncan Jesús cāhuanilh: ―Nīn quit tū' icticāhuanini' tichū ixquilhtampān iccālītlahuamā' huā'mā' catūhuā. Jesús māsu'yulh ixpālacata kalhatu' o'kxa'n @yLā' tūla nahuaniyāuj que chi'xcuhuī'n tamāpa'ksīlh, como cājicua'ni'yāuj tachi'xcuhuī't como ixlīhuākca'n takalhlaka'ī' palh Juan stu'ncua' ixa'cta'sana' Dios ixuanī't. xi¿Tichū ixquilhtampān ixlīmā'kpaxīni'n Juan? ¿Ixquilhtampān Dios o ixquilhtampānca'n tachi'xcuhuī't? Caquilākalhtīuj. Lā' xlaca'n tatzuculh talacchihuīna'n xmān ixa'cstuca'n lā' talāhuanilh: ―¿Chichū nahuaniyāuj? Palh nahuaniyāuj que Dios māpa'ksīlh huan Juan, naquincākalhasqui'nīyāni': “Lā' ¿a'chī' tū' kalhlaka'ī'nī'ta'ntit?” a;Lā' Jesús cākalhtīlh: ―Lā' quit nā na'iccākalhasqui'nīyāni' catūhuā. Lā' palh naquilākalhtīyāuj, nā quit na'iccāhuaniyāni' tichū ixquilhtampān iccālītlahuamā' huā' tamā'na catūhuā. NLā' tuncan Jesús tanūlh huan nac xaka'tla' lītokpān. Lā' līhuan ixmāsu'yumā', talaktapajtzūlh huan xanapuxcu'nu' curasna' lā' huan xanapuxcu'nu' israelitas. Lā' xlaca'n takalhasqui'nīlh: ―¿Tichū ixquilhtampān cālītlahua'pā't huā' tamā'na catūhuā? ¿Tichū maxquī'ni' huā'mā' līmāpa'ksīn? q [Lā' ixlīhuāk a'ntū nasqui'ni'yā'tit a'xni'ca' tā'chihuīna'mpā'na'ntit Dios, ixlīhuāk namaklhtīni'nā'tit, xmān calīpāhua'ntit Dios. Kalhasqui'nīca Jesús ixpālacata ixlīmāpa'ksīn Mr. 11.27‑33; Lc. 20.1‑8  wLā' Jesús cākalhtīlh: ―Stu'ncua' a'ntū iccāhuaniyāni'. Palh xa'nca nakalhlaka'ī'yā'tit lā' palh tū' napuhua'nā'tit que Dios tūla natlahua, nā tzē natlahua'yā'tit chu a'cxtim hua'chi quit ictlahuani'lh huan qui'hui'. Lā' nā tzē nahuaniyā'tit huā'huī' kēstīn: “Catapānu' de ā'tzā' lā' catojo' nac xcān”; lā' nā chuntza' napātle'ke. # ?Lā' a'xni'ca' huan sca'txtunu'nī'n talaktzī'lh huā'mā', lej talē'cnīlh lā' takalhasqui'nīlh Jesús: ―¿A'chī' lej palaj tīlh huan qui'hui'? 7 gLā' laktzī'lh a'katin xaqui'hui' higo na ixquilhtūn tej lā' tapajtzūlh huan nac qui'hui'. Lā' huan qui'hui' tū' ixka'lhī ixtō'ca't; xmān ixka'lhī xachi'tin. Lā' tuncan Jesús huanilh huan xaqui'hui' higo: ―¡Tū'tza' ā'maktin catitō'ca'! Lā' chu līmaktin tīlh huan xaqui'hui' higo. \ 1Lā' ixlīlakalī a'xni'ca' ixminchokopā nac Jerusalén, Jesús ixtzi'ncsa. RLā' tuncan Jesús cā'akxtekui'līlh lā' taxtulh de huan xcānsipej lā' a'lh nac Betania a'nlhā tachokolh huanmā' tzī'sa. Jesús mātīhuīlh huan xaqui'hui' higo Mr. 11.12‑14, 20‑26 2]Lā' xlaca'n tahuanilh Jesús: ―¿A'chī' tū' cālacaquilhni'ya' huā' tamā'na camana'? ¿Chā tū' kaxpa'ta' a'ntūn tahuanimā'ni'? Lā' Jesús cākalhtīlh: ―U'huē, ickaxmata. Lā' ¿chu hui'xina'n tū' lakapūtle'kenī'ta'ntit na ixtachihuīn Dios ixpālacata huā'mā'? Chuntza' tatzo'kni':Hui'x cāmāsu'ni'nī'ta' huan lakska'tā'n lā' huan a'ntīn tatzi'quī'cus a'nchī lej xa'nca natamāca'tanīni'n. _7Lā' huan xanapuxcu'nu' curasna' lā' xamākalhtō'kē'ni'nī'n huan ley a'xni'ca' talaktzī'lh huan lē'cnīn a'ntū Jesús cātlahualh, xlaca'n ta'a'kchā'lh. Lā' nā ta'a'kchā'lh ixpālacata a'nchī huan camana' na ixchakān lītokpān tata'salh lā' tahualh: “¡Camācā'tanīca ixtā'nat huan rey David a'ntī ixka'lhīmā'nauj”! !Lā' a'ntza' huan nac lītokpān talaktapajtzūlh Jesús makapitzīn lakatzī'nī'n lā' lū'ntū'lanī'n. Lā' xla' cāmātzeyīlh. oW Lā' cāhuanilh: ―Tatzo'kni' na ixtachihuīn Dios: “Quinchic namāpācuhuī'can: Chic a'nlhā Tlahuacan Oración”. Lā' a'nchīn tlahuapā'na'ntit, hui'xina'n tlahuanī'ta'ntit hua'chi ixpūtatzē'kni'ca'n ka'lhāna'nī'n. ) Lā' ā'calīstān Jesús a'lh huan nac xaka'tla' lītokpān lā' tanūlh lā' cātlakaxtukō'lh ixlīhuākca'n a'ntī ixtastā'namā'na lā' huan a'ntī ixtatamāhuana'mā'na na ixtanquilhni' lītokpān. Lā' cāmakpūspi'tni'kō'lh ixmesaca'n huan a'ntī ixtaxtāpalīmā'na ixtumīnca'n tachi'xcuhuī't. Lā' nā cāmakpūspi'tni'lh ixpūtahuī'lhca'n huan a'ntī ixtastā'mā'na pālumax. hI Lā' tachi'xcuhuī't cākalhtīlh: ―Huā'mā' huan a'cta'sana' Jesús a'ntī xala' nac Nazaret nac estado de Galilea. Jesús tanūlh huan nac xaka'tla' lītokpān Mr. 11.15‑19; Lc. 19.45‑48; Jn. 2.13‑22 :m Lā' a'xni'ca' Jesús tanūlh huan nac Jerusalén, ixlīhuākca'n a'ntī ixtahui'lāna'ncha' tatamakchuyīkō'lh lā' takalhasqui'nīni'lh: ―¿Tichū ū'tza' huā'mā'? 1 Lā' a'ntī ixtapū'lani'tēlha lā' a'ntī ixtastālani'tēlha tatzuculh tata'sa lā' tahualh: ―¡Camācā'tanīca ixtā'nat huan rey David a'ntī ixkalhīmā'nauj! ¡Dios casicua'lanālīlh a'ntī mimā' por ixlīmāpa'ksīn huan Māpa'ksīni'! ¡Camācā'tanīca Dios! :mLā' lhūhua' tachi'xcuhuī't ixa'nan. Lā' xlaca'n taxta'nka'lh ixtakēnu'ca'n nac tej. Lā' makapitzīn tacā'lh xalacti'na'j ixpeken qui'hui' lā' taquilhmāpī'lh nac tej. v~eTalīmini'lh huan xatzī't burro lā' ixcaman lā' talīkētlapalh ixtakēnu'ca'n lā' Jesús kētahuī'lh. k}OLā' tuncan huan sca'txtunu'nī'n ta'a'lh lā' tatlahualh a'ntū Jesús cālīmāpa'ksīlh. `|9Cacāhua'ni' xalanī'n huan nac xcānsipej a'nlhā huanican Sión: “Calaktzī'ntit. Mimā' miReyca'n. Xla' tū' ka'tla'jca'tzī. Kēhuī' huan burro mimā'. Kēhuī' ixcaman huan animal a'ntū mācu'quī'can”. x{iChuntza' pātle'kelh para natlōkentaxtū ixtachihuīn huan profeta a'nlhān tzo'kcanī't chuntza': 6zeLā' palh catīhuā nacākalhasqui'nīyāni': “¿A'chī' xcutpā'na'ntit?”, nahuaniyā'tit: “Huan Māpa'ksīni' cāmaclacasqui'n”. Lā' chuntza' nacāmakxtekāni'. fyElā' cāhuanilh: ―Capintit huan nac cā'lacchicni' a'ntūn tasu'yu na milacapūnca'n. A'ntza' nalaktzī'nā'tit lakatin burro xatzī't a'ntū chī'yāhuacanī't lā' nā yā ixcaman. Caxcuttit lā' caquilālīmini'uj. tx cLā' a'xni'ca' ixtatapajtzūtēlhamā'natza' nac Jerusalén, tachā'lh huan nac cā'lacchicni' a'nlhā ixuanican Betfagé. A'ntza' pajtzu huan o'kspū'n a'nlhā huanican Olivos. Lā' Jesús cāmāpū'līlh kalhatu' ī'sca'txtunu'nī'n 3w_"Lā' tuncan Jesús cālakalhu'malh lā' cāxa'mani'lh ixlakastapunca'n. Lā' chu tuncan lacapalh huan lakatzī'nī'n talacahuāna'lh lā' tastālani'lh Jesús.Xv)!Lā' xlaca'n takalhtīni'lh: ―Māpa'ksīni', iclacahuāna'ncu'tanāuj. !u; Lā' tuncan Jesús tāyalh lā' cāmāta'sīlh huan lakatzī'nī'n lā' cākalhasqui'nīlh: ―¿Tuchū lacasqui'nā'tit na'iccātlahuani'yāni'? ptYLā' huan tachi'xcuhuī't talacaquilhnīlh lā' tahuanilh que cataquilhca'cslalh. Lā' xlaca'n ā'chulā' tata'salh lā' tahuampā: ―Māpa'ksīni', hui'x ixtā'nat David a'ntī xa'icka'lhīmā'nauj. ¡Caquilālakalhu'mauj! s Lā' ixtahui'lāna' pajtzu nac tej kalhatu' lakatzī'nī'n. Lā' a'xni'ca' takaxmatli a'nchī ixpātle'kemā'cha' Jesús, xlaca'n tatzuculh tata'sa lā' tahualh: ―Māpa'ksīni', hui'x ixtā'nat David a'ntī xa'icka'lhīmā'nauj. ¡Caquilālakalhu'mauj! rLā' Jesús lā' ī'sca'txtunu'nī'n ixtataxtumā'na de nac Jericó. Lā' lhūhua' tachi'xcuhuī't ixtastālani'mā'na. qLā' chuntza' nacāmaktāya ā'makapitzīn chuntza' hua'chi quit huan Chi'xcu' xala' Tālhmā'n. Quit tū' icmilh para na'icla hua'chi xapatrón; quit icmilh para na'icscuja lā' para na'iccāmaktāya ā'makapitzīn. Lā' na'icmacamāstā' quinquilhtamacuj para na'iccāmāpūtaxtū līlhūhua' ―hualh Jesús. Jesús cāmātzeyīlh kalhatu' lakatzī'nī'n Mr. 10.46‑52; Lc. 18.35‑43 /pWLā' chuxatī a'ntī naputza a'nchī līhua'ca' natasqui'nī na milaclhpu'nanca'n, maclacasqui'n que xla' nala hua'chi ixtasācua'ca'n ā'makapitzīn de hui'xina'n. 1o[Tū' chuntza' catilalh na milaclhpu'nanca'n. Chuxatī a'ntī lacu'tun xapuxcu' na milaclhpu'nanca'n, maclacasqui'n que xla' nala hua'chi ixmaktāyana' ā'makapitzīn. nLā' Jesús cāmāta'satīnīni'lh ixlīhuākca'n lā' cāhuanilh: ―Hui'xina'n ca'tzīyā'tit a'nchīn tahuanī't huan a'ntīn tamāpa'ksīnī'n nac cā'ti'ya'tna'. Xlaca'n hua'chi ixtēcu'ca'n a'ntīn tatapa'ksī con xlaca'n. Lā' lej palha' tamāpa'ksī. ?mwLā' a'xni'ca' huan kalhacāuj sca'txtunu'nī'n taca'tzīlh a'ntū kalhasqui'nīca Jesús, xlaca'n ta'lī'a'kchā'ni'lh huan kalhatu' tā'timīn ixpālacata huan pūtahuī'lh. +lOLā' Jesús cāhuanilh: ―Stu'ncua' que napātīni'nā'tit hua'chi quit. Pero ū'tza' huā'mā' naquilāpāxtūtahui'layāuj, quit tūla icmāpa'ksī. Xmān quinTāta' ca'tzī tichū naquimpāxtūtahui'la. Huā'mā' pūtahuī'lh cāxui'līni'lh xmān para huan a'ntī Dios lacsacli. "k=Lā' Jesús cākalhtīlh: ―Hui'xina'n tū' māchekxī'yā'tit a'ntū quilāsqui'ni'mā'nauj. ¿Chā tzē natāyani'yā'tit palh napātīni'nā'tit hua'chi quit na'icpātīni'n? U'tza' hua'chilh pōko'tnū'nā'tit quintaza. Lā' xlaca'n tahualh: ―Tzē na'ictāyani'yāuj. jLā' Jesús kalhasqui'nīlh: ―¿Tuchū lacasqui'na'? Lā' huan puscāt huanilh: ―Camāpa'ksi' que huā' tamā'na kalhatu' quincamana' natapāxtūtahui'layāni' a'nlhā namāpa'ksī'ni'na', kalhatin na mimpāxtūcāna'j lā' ā'kalhatin na mimpāxtūxuc. \i1Lā' tuncan laktapajtzūlh Jesús ixtzī'tca'n Jacobo lā' Juan, ixo'kxa'n Zebedeo. Lā' huan puscāt cālīmilh ixo'kxa'n na ixlacapūn Jesús lā' tatzokostani'lh lā' squi'ni'lh lakatin talakalhu'mān. GhLā' nā xlaca'n naquintamacamaxquī' huan makatiyātī'n. Lā' naquintalakapala, lā' naquintakēsnoka lā' naquintaxtokohua'ca'. Lā' ixlīlakatu'tun chi'chini' na'iclakahuanchoko de na ixlaclhpu'nanca'n huan nīnī'n ―hualh Jesús. Ixpālacata a'ntū squi'nli ixtzī'tca'n huan Jacobo lā' Juan Mr. 10.35‑45 g―Ca'tzīyā'tit que a'mā'nauj para nac Jerusalén. Lā' a'ntza' quit a'ntī huan Chi'xcu' xala' Tālhmā'n naquintamacamāstā' con huan xanapuxcu'nu' curasna' lā' xamākalhtō'kē'ni'nī'n huan ley. Lā' xlaca'n natahuan que caquimaknīca. fLā' a'xni'ca' Jesús ixtā'cxtunu'mā' nac Jerusalén, cālē'lh ī'sca'txtunu'nī'n lacachuna'j lā' ixa'cstuca'n cāhuanilh: leQ’Chuntza' huan a'ntī ā'xmān ixtahuanī't, natala xapū'la. Lā' huan a'ntī xapū'la ixtahuanī't, xlaca'n natala xamakstancu ―hualh Jesús. Huampala Jesús cāhuanilh palh nanī Mr. 10.32‑34; Lc. 18.31‑34 d/¿Chā tū' quila' huan tumīn? Lā' tzē na'icmāpala chu a'nchī quintapāxuhuān. ¿Chā hui'x a'kchipina' ixpālacata quit tū' tampi'lh?” cCalī'pi mintumīn lā' capit. Quit icmāpalacu'tun huanyā chi'xcu' a'ntī chū'cus tanūlh chu a'cxtim hua'chi icmāpalayāni' hui'x. Ib  Lā' huan patrón kalhtīlh kalhatin de xlaca'n lā' huanilh: “Qui'amigo, quit tū' ictlahuani'ni' nīn tuntū' a'ntūn tū' līmakuan. ¿Chu tū' icuanini' palh natlaja'ya' minchi'chini'? Aa{ lā' tahualh: “Huan tamā'na kōtanūtza' tamilh; xmān tascujli lakatin hora. Lā' chu a'cxtim cāmāpalacanī't hua'chi quina'n. Lā' quina'n icscujui tintacuj nac chi'chini'”. Y`+ Lā' a'xni'ca' tamaklhtīni'lh ixtumīnca'n, tatzuculh ta'a'ksa'n huan patrón 1_[ Lā' ā'calīstān a'xni'ca' tatakextimīlh xlaca'n a'ntīn tatzuculh tascuja tzi'sāt, tapuhualh palh līhua'ca' ixtatlajca'n. Lā' xmān tatlajalh ixchi'chini'ca'n. {^o Lā' tuncan tatakextimīlh xlaca'n a'ntīn tatzuculh tascuja hua'chi makquitzis lā' tatlajalh ixchi'chini'ca'n. *]MLā' a'xni'ca' tā'cnūlh huan chi'chini', huan patrón huanilh xapuxcu' tasācua'nī'n: “Cacāmāta'satīnīni' huan tasācua'nī'n lā' cacāmāpala'. Pū'la nacāmāpala'ya' huan a'ntī chū'cus tatanūlh lā' ā'calīstān nacāmāpala'ya' huan a'ntī xapū'latza' tascujmā'na”. R\Lā' takalhtīni'lh: “Tū' icka'lhīyāuj quimpatronca'n”. Lā' tuncan cāhuanilh: “Capintit nā hui'xina'n lā' nascujā'tit na quimpū'uva lā' quit na'iccāmāpalayāni' a'nchī tlajacan”. K~}|{{Bzzxv_uZsssrxqp5nnamlkk}jjiZhh?g%eedkccbb aY`+^^k]v\[ZYX=WoVYUU&T,SRQQIPPhONMMFLLiKKDJ_I'HH8GGMFFGEDCCYCBA@>I=.<2;T:X9O877c65543I210/..b--++E*(''"&%$$W## "(!y! c`"X8.kJ m \K }1Lā' a'xni'ca' chilh Judas, laktapajtzūlh Jesús lā' huanilh: ―Tzī'sua, Mākalhtō'kē'ni'. Lā' lacamu'sulh. Y +0Lā' Judas ū'tza' huan a'ntī ixmacamāstā'mā' lā' xla' ixcāhuaninī'ttza' a'nchī natalīlakapasa tichū Jesús. Ixcāhuaninī't: ―Na'iclacamu'su kalhatin; lā' xla' ū'tza' Jesús. Nachi'payā'tit. I  /Lā' ixcātā'chihuīna'mā'cus Jesús a'xni'ca' chā'lh Judas. Xla' kalhatin de huan kalhacāujtu' sca'txtunu'nī'n ixuanī't. Lā' cātā'chā'lh lhūhua' tachi'xcuhuī't lā' ixtalē'n machīta lā' qui'hui'. Lā' tachā'lh por ixquilhtampānca'n huan xanapuxcu'nu' curasna' lā' huan xanapuxcu'nu' israelitas. ! ;.Catāya'tit lā' cāhuitit; mimā'tza' huan a'ntī naquimacamāstā'. Chi'paca Jesús lā' chī'ca Mr. 14.43‑50; Lc. 22.47‑53; Jn. 18.2‑11 2]-Lā' taspi'tpā a'nlhā cāmāchokolh huan sca'txtunu'nī'n lā' cāhuanilh: ―¿Chā lhtatapā'na'ntitcus lā' jaxpā'na'ntitcus? Chilhtza' huan hora a'ntū lhcācanī't. Quit huan Chi'xcu' xala' Tālhmā'n lā' naquimacamāstā'can na ixlīmāpa'ksīnca'n huan tūn tū' tzeyā chi'xcuhuī'n. },Lā' cāmāchokopā lā' ixlīmaktu'tun a'lh lā' squi'ni'lh Dios. Lā' chu a'cxtim huanilh hua'chi ixuanī't xapū'la. &E+Lā' tuncan taspi'tpā a'nlhā cāmāchokolh huan sca'txtunu'nī'n lā' ixtalhtatamā'nampā como tanto ixtalhtatacu'tun que ixtalakalhtatahui'lāna'. 1[*Lā' ixlīmaktu' Jesús a'lh lā' squi'ni'lh Dios chuntza': ―QuinTāta', palh tasqui'nī na'icpātīni'n para na'ictlōkentaxtū mintapuhuān, chuntza' calalh. jM)Lakahuan catahui'la'tit lā' casqui'ni'tit Dios para que tū' nacātatlajayāni' a'xni'ca' cātalīlaktzī'nāni'. Stu'ncua' mi'a'clhcunucca'n tatlahuacu'tun xatzey pero mimacni'ca'n tū' taka'lhī tahuixcān ―cāhuanilh. jM(Lā' tuncan taspi'tli a'nlhā ixcāmāchokonī't huan sca'txtunu'nī'n lā' cālaktzī'lh xlaca'n ixtalhtatahui'lāna'. Lā' huanilh Pedro: ―¿Chā mintu'tunca'n tūlalh tāyani'tit mintalhtataca'n nīn lakatin hora? +O'Lā' Jesús a'lh lacachuna'j lā' tatzokostalh nac ti'ya't lā' lej squi'ni'lh Dios lā' huanilh: ―QuinTāta', palh tzē na'icpūtaxtu de huā' a'ntū na'icpātīni'n, camakxtekti chuntza' nala. Pero calalh a'ntū hui'x lacasqui'na' lā' tū' calalh a'ntū xmān quit iclacasqui'n. #?&Lā' cāhuanilh: ―Lej iclakaputza hasta tzē na'iclaknī huan talakaputzīt. Catachokotit huā'tzā' lā' naquilā'o'kska'lhīyāuj. Tū' calhtatatit. %Lā' cālē'lh lacachuna'j Pedro lā' kalhatu' ixo'kxa'n Zebedeo lā' tzuculh lej lakaputza lā' lej ixpāta'lamā'. eC$Lā' Jesús lā' ī'sca'txtunu'nī'n tachā'lh nac lakatin lugar a'nlhā huanican Getsemaní. Lā' xla' cāhuanilh: ―Catahui'la'tit hui'xina'n huā'tzā' līhuan quit na'ica'n na'ictā'chihuīna'n Dios a'jnanu'. {~o#Lā' Pedro huanilh: ―A'yuj naquintā'maknīca'na', pero quit tū' ictikalhtatzē'kni'. Lā' chu a'cxtim tahualh ixlīhuākca'n huan sca'txtunu'nī'n. Jesús kalhtō'ka'lh a'nlhā huanican Getsemaní Mr. 14.32‑42; Lc. 22.39‑46 $}A"Lā' Jesús huanilh: ―Stu'ncua' a'ntū icuaniyāni': Huā'mā' tzī'sa a'xni'ca' tūna'j nata'sa huan gallo, hui'x naquinkalhtatzē'ka' maktu'tun. | !Lā' Pedro huanilh: ―A'yuj ixlīhuākca'n ā'makapitzīn nata'a'kxtekmaka'nāni', pero quit tū' maktin ictimakxtekni'. k{O Lā' a'xni'ca' naquimālakahuanīchokocan, pū'la na'ica'n que hui'xina'n nac estado de Galilea. }zsLā' Jesús cāhuanilh: ―Huā'mā' tzī'sa milīhuākca'n naquilā'a'kxtekmaka'nāuj ixpālacata a'ntū naquimpātle'keni' como tatzo'kni' na ixtachihuīn Dios: “Na'icmaknī huan pastor lā' nata'a'kahuankō' huan borregos”, tatzo'kni'. ywLā' a'xni'ca' ixtatlī'nī't lakatin himno, tataxtulh lā' ta'a'lh huan nac o'kspū'n a'nlhā huanican Olivos. CxLā' iccāhuaniyāni' que tū' ictihua'lh xaxcān uva hasta a'xni'ca' na'iccātā'hua'yāni' ā'tāpātin xaxcān uva xasāsti' a'nlhā ixlīhuāk catūhuā xasāsti' lā' xtunc a'nlhā namāpa'ksīni'n quinTāta' Dios. Jesús hualh palh Pedro nakalhtatzē'ka Mr. 14.26‑31; Lc. 22.31‑34; Jn. 13.36‑38 w3como ū'tza' huā'mā' quinka'lhni'. Lā' ū'tza' a'ntū līcāxtlahuaca huan xasāsti' convenio ixpālacata a'nchī Dios nacālīmāpūtaxtū tachi'xcuhuī't. Lā' quinka'lhni' ū'tza' a'ntū na'icmaka'n para nacāmāsputūnu'ni' ixtalaclē'i'ca'n lhūhua' tachi'xcuhuī't. )vKLā' tuncan tayalh huan taza lā' maxquī'lh pāxcatca'tzī Dios. Lā' macasti'n cāmaxquī'lh xlaca'n lā' cāhuanilh: ―Cahua'tit macasti'n chā'tunu' euCLā' līhuan ixtahuā'yamā'na, Jesús tayalh huan pāntzi lā' maxquī'lh pāxcatca'tzī Dios. Lā' a'xni'ca' che'kelh, cāmaxquī'lh ī'sca'txtunu'nī'n lā' cāhuanilh: ―Cahua'tit. U'tza' huā'mā' quimacni'. ,tQLā' Judas, ū'tza' a'ntī namacamāstā', lā' xla' huanilh: ―Mākalhtō'kē'ni', ¿chu tzēlasā' quit? Jesús kalhtīlh: ―Chuntza' hui'x hua'nī'ta'. sQuit huan Chi'xcu' xala' Tālhmā'n lā' naquimpātle'keni' ixlīhuāk chu a'nchī tzo'kcanī't quimpālacata na ixtachihuīn Dios. Pero xānti la huan chi'xcu' a'ntī naquimacamāstā'; nalīlakaputza. Más tzey para xla' palh tū' ixlacatuncuīlh. rr]Lā' Jesús cākalhtīlh: ―U'tza' a'ntī quintā'pūhuā'yan pulātu, ū'tza' naquimacamāstā'. vqeLā' xlaca'n talakaputzalh lā' tatzuculh takalhasqui'nī chā'tunu': ―¿Chu quit, quiMāpa'ksīni'? pLā' līhuan ixtahuā'yamā'na, Jesús cāhuanilh: ―Stu'ncua' a'ntū iccāhuaniyāni'. Kalhatin de hui'xina'n naquimacamāstā'. o{Lā' a'xni'ca' ixtzī'suamā', Jesús lā' huan kalhacāujtu' ī'sca'txtunu'nī'n ixtahuā'yahui'lāna' nac mesa. n'Lā' huan sca'txtunu'nī'n ta'a'lh lā' tatlahualh chu a'nchī Jesús cāmāpa'ksīlh lā' tacāxtlahualīlh huan xalīhua't cā'tani'. ,mQLā' xla' cāhuanilh: ―Capintit huan nac xcānsipej lā' natanū'yā'tit na ixchic chā'tin chi'xcu' lā' nahuaniyā'tit: “Huan Mākalhtō'kē'ni' huan: Pajtzutza' quimpūnīn lā' icua'cu'tun huan xalīhua't cā'tani' na minchic. Lā' na'iccātā'huā'yan quisca'txtunu'nī'n”. Xl)Lā' milh huan xapū'lh chi'chini' huan cā'tani' a'ntū huanican Pascua a'xni'ca' hua'can pāntzi a'ntūn tū' ka'lhī levadura. Lā' huā'mā' xapū'lh chi'chini' huan sca'txtunu'nī'n talaktapajtzūlh Jesús lā' takalhasqui'nīlh: ―¿Lhachū lacasqui'na' na'iccāxtlahualīyāuj para nahua'yāuj xalīhua't huan cā'tani'? ukcLā' desde a'xni'ca', Judas putzalh a'nchīn tzē nacāmacamaxquī' Jesús. Jesús cātā'huā'yalh huan sca'txtunu'nī'n para huan pascua Mr. 14.12‑25; Lc. 22.7‑23; Jn. 13.21‑30; 1 Co. 11.23‑26 j9lā' cāhuanilh: ―¿Lhānchula' naquilāmāpalayāuj palh na'iccāmacamaxquī'yāni' Jesús? Lā' xlaca'n tamāpalalh pu'xamacāuj tumīn de plata. i3Lā' kalhatin de huan kalhacāujtu' sca'txtunu'nī'n xla' ixuanican Judas Iscariote. Xla' a'lh cātā'chihuīna'n huan xanapuxcu'nu' curasna' :hm Stu'ncua' a'ntū iccāhuaniyāni'. Chuxalhā nac cā'quilhtamacuj a'nlhā namāca'tzīnīni'ncan huan xatzey tachihuīn ixpālacata Cristo, a'ntza' nahuancan a'ntū tlahualh huā'mā' puscāt. Lā' ixlīhuākca'n natapāstaca xla'. Judas hualh palh namacamāstā' Jesús Mr. 14.10‑11; Lc. 22.3‑6 g Lā' chu a'nchī huā'yā puscāt quimūmā'ca'lh huā'mā' aceite, ū'tza' hua'chilh ixquincāxtlahualīlh para naquimā'cnūcan. ofW Pō'ktu na'a'nan pobresni' na milaclhpu'nanca'n pero quit tū' pō'ktu na'iccātā'latahui'layāni'. /eW Lā' Jesús ixca'tzī a'ntū ixtalīchihuīna'mā'na lā' cāhuanilh: ―Lā' ¿a'chī' mājiclhuī'yā'tit huā'mā' puscāt? Quintlahuani'lh a'ntū lej tzey. `d9 Tzē ī'stā'ca como lej tapala lā' huan tumīn tzē ixcāmaxquī'ca huan pobresni'. +cOLā' a'xni'ca' huan sca'txtunu'nī'n talaktzī'lh a'ntū tlahualh, ta'a'kchā'lh lā' tatzuculh talāhuani: ―Lā' ¿a'chī' pāxca't lanī't huā'mā' aceite? ^b5Lā' kalhatin puscāt laktapajtzūlh Jesús. Ixlē'mā' pātin frasco a'ntū ixtzuma de aceite a'ntū lej xatapala lā' lej mu'csa. Lā' līhuan Jesús ixuā'yamā', huan puscāt mūmā'ca'lh Jesús huan aceite. awJesús ixuī' nac Betania na ixchic Simón. Lā' huā'mā' Simón ixmasni'mā' ixquinīt lā' ixtzeyanī'ttza'. G`Lā' ixtalāhuani: ―Palh natlahuayāuj catūhuā līhuan lamā' cātani', huan tachi'xcuhuī't natatā'kaquī'. Kalhatin puscāt mūmā'ca'lh aceite Jesús Mr. 14.3‑9; Jn. 12.1‑8 ~_uLā' a'ntza' talacchihuīna'lh a'nchī tzē nata'a'kxoko Jesús para natachi'pa lā' chuntza' natamāmaknīnīni'n. n^ULā' huan xanapuxcu'nu' curasna' lā' huan xamākalhtō'kē'ni'nī'n huan ley lā' huan xanapuxcu'nu' israelitas, xlaca'n tatakēstokli na ixtanquilhni' huan ixpalacio Caifás. Xla' mero a'ntī xapuxcu' curasna' ixuanī't. x]i―Hui'xina'n ca'tzīyā'tittza' que sputacus lakatu' chi'chini' a'xni'ca' nala cā'tani' de pascua. Lā' quit huan Chi'xcu' xala' Tālhmā'n. Lā' iccāhuaniyāni' que naquimacamāstā'can para naquixtokohua'ca'can ―hualh Jesús. Y\ -Lā' a'xni'ca' Jesús cāhuanikō'lh huā'mā', cāhuanilh ī'sca'txtunu'nī'n: 0[Y.Lā' Jesús cāhuanipā: ―Lā' tuncan huā' tamā'na nata'a'n nac pūpātīn para pō'ktu. Lā' huan xalacuan nataka'lhī ixquilhtamacujca'n para pō'ktu.mZS-’Lā' quit huanmā' Rey na'iccākalhtī: “Stu'ncua' a'ntū iccāhuaniyāni'. Catuhuā a'ntūn tū' tlahua'ni'tit kalhatin quintā'timīn, a'yuj más xamakstancu xla', chuntza' hua'chilh tū' quilātlahuani'uj quit”. QY,Lā' xlaca'n natahuan: “Māpa'ksīni', ¿lhānīn iccālaktzī'ni' a'xni'ca' ixtzi'ncsa', o ixkalhpūtīya', o hua'chi makatiyāti' lā' quina'n tū' iccāmaktāyani'? Lā' ¿lhānīn iccālaktzī'ni' a'xni'ca' tū'tza' tzey ixuanī't milu'xu' o ixī'tza'ca'na' o tachī'n ixua'nī'ta' lā' quina'n tū' iccāmaktāyani'?” %XC+Quit hua'chi makatiyāti' xa'iclatlā'huan lā' hui'xina'n tū' quilāmānūj na minchicca'n. Tū'tza' tzey ixuanī't quilu'xu' lā' tū' quilāmaxquī'uj xasāsti'. Xa'ic'ī'tza'ca'n lā' tachī'n xa'icuanī't. Lā' hui'xina'n tū' quilālakpaxialhna'uj”. Chuntza' na'iccāhuani. "W=*Cātamālaclē'nīnī'ta'ni' como tū' quilāmāhuī'uj a'xni'ca' quit xa'ictzi'ncsa. Lā' tū' quilātā'hua'uj mixcānca'n a'xni'ca' xa'ickalhpūtī. !V;)’Lā' quit huanmā' Rey na'iccāhuani huan a'ntīn tahui'lāna' na quimpāxtūxuc: “Catapānū'tit. Hui'xina'n cātamālaclē'nīnī'ta'ni'. Capintit a'nlhā tūlalh catimixli huan macscut. Capintit a'nlhā cāxtlahuacanī't para huan ko'ti'ti' lā' ixmaktāyana'nī'n. jUM(’Lā' māni' quit huanmā' Rey na'iccākalhtī: “Stu'ncua' a'ntū iccāhuaniyāni'. Catūhuā a'ntūn tlahua'ni'tit kalhatin quintā'timīn, a'yuj más xamakstancu xla', ū'tza' hua'chilh quilātlahuani'uj quit”. aT;'Lā' ¿lhānīn iccāmaktāyani' a'xni'ca' ixī'tza'ca'na' o tachī'n ixua'nī'ta'?” S#&Lā' ¿lhānīn iccāmānūni' na quinchicca'n a'xni'ca' ixlatlā'hua'na' hua'chi makatiyāti'? Lā' ¿lhānīn iccāmaxquī'ni' milu'xu'? JR %Lā' huan a'ntī xalacuan natahuan: “Māpa'ksīni', ¿lhānīn iccālaktzī'ni' a'xni'ca' ixtzi'ncsa' lā' iccāmāhuīni'? Lā' ¿lhānīn iccātā'hua'ni' xcān a'xni'ca' ixkalhpūtīya'? XQ)$Tū'tza' tzey ixuanī't quilu'xu' lā' hui'xina'n quilāmaxquī'uj xasāsti'. Lā' xa'ic'ī'tza'ca'n lā' quilāmaktāyauj. Lā' tachī'n xa'icuanī't lā' quilālakpaxialhna'uj”. Chuntza' na'iccāhuani. tPa#Dios cāsicua'lanālīnī'ta'ni' como hui'xina'n quilāmāhuī'uj a'xni'ca' quit xa'ictzi'ncsa. Lā' hui'xina'n quilātā'hua'uj mixcānca'n a'xni'ca' quit xa'ickalhpūtī. Hua'chi makatiyāti' quit lā' quilāmānūj na minchicca'n. .OU"Lā' quit huan Rey na'iccāhuani huan a'ntīn tahui'lāna' na quimpāxtūcāna'j: “Cata'ntit hui'xina'n. QuinTāta' Dios cāsicua'lanālīnī'ta'ni'. Camaklhtītit huan līmāpa'ksīn a'ntū mila'ca'n nala. Cāxtlahuacanī't para hui'xina'n desde a'xni'ca' Dios tlahualh huan quilhtamacuj. wNg!Lā' na'iccāhui'lī huan borregos na quimpāxtūcāna'j lā' na'iccāhui'lī huan chivos na quimpāxtūxuc. KM Lā' tachi'xcuhuī't xalanī'n chuxalhā nac cā'quilhtamacuj natatakēxtimī na quilacapūn. Lā' quit na'iccāmā'kapitzī hua'chi huan pastor cāmā'kapitzī huan borregos lā' huan chivos. wLgLā' Jesús huampā: ―Quit huan Chi'xcu' xala' Tālhmā'n. Lā' a'xni'ca' na'ictanū quilīRey, qui'ángeles naquintalītamacxti'li'. Lā' quit na'ictahui'la na quimpūtahuī'lh a'nlhā na'iclacāxtlahua lā' na'icmāpa'ksīni'n. cK?Lā' huā'mā' tasācua' a'ntīn tū' tzey, catamacaxtutit a'nlhā cā'pucsua'. A'ntza' nacalhuan lā' nalāxca ixtatzan. Huan Chi'xcu' xala' Tālhmā'n nacālacāxtlahua ixlīhuākca'n xalanī'n nac cā'quilhtamacuj @JyLā' Jesús cāhuanipā: ―A'chulā' namaxquī'can huan a'ntī ka'lhī lā' na'a'katāxtūni'. Lā' huan a'ntīn tū' ka'lhī, namaklhtīcan huan macsti'na'j a'ntū ixka'lhī. !I;Lā' cāhuanilh huan a'ntī ixtayāna'ncha': “Camaklhtītit huan lakatin mil a'ntū ka'lhī lā' camaxquī'tit huan a'ntī ka'lhī lakacāuj mil”. H%Como chuntza' puhua'na', ixmā'nu' quintumīn nac banco lā' a'xni'ca' xa'ictaspi'tli xa'icmaklhtīni'lh quintumīn lā' huan xaska'ta'”. ;GoLā' huan patrón kalhtīlh: “Tū' tzey hui'x. Lej lhquitit tasācua' hui'x. Hui'x puhua'na' palh quit ic'ī' a'nlhā tū' iccha'nli lā' iccā' a'nlhā tū' icxua'ya'maka'n. FU'tza' iclījicua'ni'ni' lā' quit icponknu'lh nac ti'ya't lā' icmā'cnūlh mintumīn. Lā' ā' iclīmin a'ntū mila' ixuanī't”. E’Lā' ā'calīstān lakmilh huan tasācua' a'ntī ixmaklhtīni'nī't lakatin mil. Lā' xla' huanilh ixpatrón: “Quimpatrón, xa'icca'tzī palh hui'x ca'tzanca'tzīn. Hui'x ī'ya' a'nlhā tū' cha'nti lā' nacā'ya a'nlhā tū' xua'ya'ma'ka'. xDiLā' huan patrón huanilh: “Tzey. Lej tzeyā tasācua' hui'x. Xa'nca tlahua' milītlōt. Lā' como xa'nca scujti con huā'mā' tumīn, chuhua'j nalītō'ca'ya' lā' ā'chulā' na'icmaxquī'yāni'. Cata't lā' naquintā'pāxuhua'ya'”. ZC-’Lā' ā'calīstān lakmilh huan tasācua' a'ntī ixmaklhtīni'nī't lakatu' mil lā' huanilh: “Quimpatrón, hui'x quimaxqui' lakatu' mil lā' ā' iclīmimpala ā'lakatu' mil a'ntū ictlajanī't”. xBiLā' huan patrón huanilh: “Tzey. Lej tzeyā tasācua' hui'x. Xa'nca tlahua' milītlōt. Lā' como xa'nca scujti con huā'mā' tumīn, chuhua'j nalītō'ca'ya' lā' ā'chulā' na'icmaxquī'yāni'. Cata't lā' naquintā'pāxuhua'ya'”. A'Pū'la lakmilh huan a'ntī ixmaklhtīni'nī't lakaquitzis mil lā' nā macamaxquī'lh ixpatrón huan ā'lakaquitzis mil a'ntū ixtlajanī't. Lā' huanilh: “Quimpatrón, hui'x quimaxqui' lakaquitzis mil lā' ā' iclīmimpala ā'lakaquitzis mil a'ntū ictlajanī't”. i@K’Lā' makān takoxīlh huan patrón. Lā' a'xni'ca' taspi'tli, ixtlahuacu'tun ixcuenta. y?kLā' huan a'ntī maklhtīni'lh lakatin mil, xla' a'lh lā' ponknu'lh lā' mātzē'kli ixtumīn huan ixpatrón. ^>5Lā' huan a'ntī maklhtīni'lh lakatu' mil, nā chu a'cxtim tlajalh ā'lakatu' mil. &=EHuan tasācua' a'ntī ixmaxquī'canī't huan lakaquitzis mil, xla' ixtamāhuana'mā' lā' ī'stā'namā' lā' chuntza' tlajalh ā'lakaquitzis mil huampala. W<'’Chu a'nchī ixlīskalalhca'n chā'tunu', chuntza' maxquī'ca. Lakaquitzis mil maxquī'ca kalhatin lā' lakatu' mil maxquī'ca ā'kalhatin lā' lakatin mil huan ā'kalhatin. Lā' tuncan a'lh makat. ;yLā' Jesús cāhuanipā: ―Lā' a'nchī huanī't a'nlhā Dios nacāmāpa'ksīkō' huan tachi'xcuhuī't, ū'tza' hua'chi kalhatin chi'xcu' a'ntī ixa'mā' ā'lacatin. Lā' cāmāta'sīlh ixtasācua'nī'n lā' cāmacamaxquī'lh ixtumīnca'n. r:] Lā' Jesús cāhuanilh: ―Skalalh catahui'la'tit como tū' ca'tzīyā'tit tuyā hora nīn tuyā chi'chini' na'icmimpala quit huan Chi'xcu' xala' Tālhmā'n. Jesús māsu'yulh ixpālacata kalhatu'tun tasācua' lā' huan tumīn E9 Lā' xla' cākalhtīlh: “Quit tū' iccālakapasāni'”. 8 Lā' ā'calīstān tachā'lh huan ā'kalhaquitzis tzu'ma'jan lā' tahualh: “Māpa'ksīni', caquilāmālaquī'ni'uj”. e7C Lā' līhuan huan kalhaquitzis ixta'a'mā'na tatamāhua huan gas, chilh huan squi'nīni'. Lā' huan tzu'ma'jan a'ntī cāxni'j ixtahui'lāna' tatā'tanūlh huan squi'nīni' nac chic lā' mālacchahuaca huan mākalhcha. 96k Lā' huan a'ntī lakskalalh takalhtīlh: “O tū', como chuntza' tū' cati'a'cchā'lh para quina'n nīn para hui'xina'n. Mejor capintit tamāhua'yā'tit a'nlhā stā'can”. =5sLā' tuncan huan kalhaquitzis a'ntīn tū' talīmilh gas tahuanilh huan ā'kalhaquitzis: “Caquilāmaxquī'uj macsti'na'j mingasca'n como tamixmā'na huā' quimpūmakskoca'n”. p4YLā' ixlīhuākca'n huan tzu'ma'jan talakahualh. Tatā'kaquī'lh lā' tacāxtlahualh ixpūmakskoca'n. 3Lā' hua'chi i'tāt tzī'sa takaxmatli a'nchī kalhatin ta'salh lā' hualh: “¡Mimā' huan squi'nīni'; capintit pāxtokā'tit!” w2gLā' como takoxīlh huan squi'nīni', ixlīhuākca'n ixtalakalhtatahui'lāna' lā' ā'calīstān talhtatalh. n1ULā' huan a'ntī lakskalalh, xlaca'n talē'lh ixpūmakskoca'n lā' nā talē'lh ā'macsti'na'j gas. 0+Huan a'ntīn tū' lakskalalh xmān talē'lh ixpūmakskoca'n lā' tū' tapāstacli natalē'n macsti'na'j gas para natamojō na ixpūmakskoca'n. O/Lā' kalhaquitzis lakskalalh ixtahuanī't lā' ā'kalhaquitzis tū'. 4. cLā' Jesús cāhuanipā: ―Lā' a'xni'ca' na'icmimpala a'xni'ca' Dios natzucu namāpa'ksīkō' ixlīhuāk nac huā'mā' cā'ti'ya'tna'. Lā' nala hua'chi a'xni'ca' kalhacāuj tzu'ma'jan ixta'a'mā'na a'nlhā natapūchahuacan. Ixtalē'mā'na ixpūmakskoca'n lā' ta'a'lh taka'lhī huan squi'nīni'. a-;3Lā' huan patrón lej palha' nacastigarlī huan tasācua' lā' namāpātīnī hua'chi natapātīni'n xlaca'n a'ntī līhua tahuan palh takalhlaka'ī'. Lā' xla' nacalhuan lā' nalāxca ixtatzan ―hualh Jesús.,)2Lā' chu līmaktin nataspi'ta huan patrón. Namin lakatin chi'chini' a'xni'ca' huan tū' tzeyā tasācua' tū' ca'tzī lā' tū' ka'lhīmā'. +1Lā' chuntza' natzucu cālactucsa ā'makapitzīn tasācua'nī'n lā' natā'huā'yan lā' nacātā'ko'ta huan ka'chīnī'n. _*70Lā' palh tū' tzey huā'mā' tasācua', xla' napuhuan que natakoxī huan ixpatrón. x)i/Stu'ncua' a'ntū iccāhuaniyāni'. Huan patrón nalīmāmacū' huā'mā' tasācua' ixlīhuāk a'ntū ka'lhī. i(K.Nalīpāxuhua huan tasācua' palh tlōkentaxtūmā' ixlītlōt a'xni'ca' nataspi'ta ixpatrón. f'E-Lā' Jesús cāhuanipā: ―¿Chī huanī't huan xatzey tasācua' a'ntī xa'nca māchekxī? Xla' ū'tza' a'ntī huan patrón nalīmāmacū' huan chic para nacāmāhuī' ixtā'tasācua'nī'n a'xni'ca' maclacasqui'n. h&I,Nā chuntza' hui'xina'n cāxni'j catahui'la'tit como namin huan Chi'xcu' xala' Tālhmā'n a'xni'ca' tū' puhua'nā'tit ―hualh Jesús. Jesús māsu'yulh ixpālacata a'nchī huanī't huan xatzey tasācua' Lc. 12.41‑48 \%1+Lā' caca'tzītit huā'mā': Palh ixtēcu' huan chic ixca'tzīlh cahuā tuyā hora cā'tzī'sa nachā'n huan ka'lhāna', ixka'lhīlh lā' tū' ī'lhtatalh lā' tū' ixmakxtekli natanū naka'lhāna'n na ixchic. `$9*’Skalalh cala'tit como tū' ca'tzīyā'tit lhānīn namin miMāpa'ksīni'ca'n. {#o)Lā' palh tatanūma' kalhatu' puscan a'ntīn tasquitimā'na, nalē'ncan kalhatin lā' namāchokocan ā'kalhatin. ")(A'xni'ca' namin huanmā' chi'chini', palh talamā'na kalhatu' chi'xcuhuī'n nac cā'tacuxtu, nalē'ncan kalhatin lā' namāchokocan kalhatin. !+'lā' tū' cuenta tatlahualh hasta a'xni'ca' milh huan xcān lā' cālē'nkō'lh. Chuntza' nala a'xni'ca' namin huan Chi'xcu' xala' Tālhmā'n.  !&A'xni'ca' tūna'j ixmin huan lakuat de xcān, huan tachi'xcuhuī't ixtahuā'yamā'na lā' ixtako'tnūmā'na. Lā' ixtatapūchahua lā' ixtamāstā' ixtzu'ma'janca'n para natatapūchahua hasta a'xni'ca' Noé tanūlh huan nac barco. Tū' ixtapuhuan palh namin lakuat, %’Lā' chu a'nchī pātle'kelh a'xni'ca' ixui' Noé, nā chuntza' napātle'ke a'xni'ca' namin huan Chi'xcu' xala' Tālhmā'n. ve$’Nīn tintī' ca'tzī lhānīn namin huā'mā' chi'chini' lā' huā'mā' hora; nīn huan ángeles xalanī'n nac a'kapūn tū' taca'tzī. Lā' nā ixO'kxa' Dios tū' ca'tzī. Xmān Dios xaTāta' ca'tzī lhānīn mero napātle'ke. ~u#Nasputa huan a'kapūn lā' nasputa huan ti'ya't pero tū' maktin catisputli quintachihuīn; natlōkentaxtūkō'can. .U"Stu'ncua' a'ntū iccāhuaniyāni'. Xlaca'n a'ntīn tahui'lāna'cus tū' catitanīkō'lh hasta a'xni'ca' tū' napātle'ke ixlīhuāk huā'mā' a'ntū iccāhuanini'. !Lā' chuntza' a'xni'ca' napātle'ke ixlīhuāk huā'mā' a'ntū iccāhuaniyāni', naca'tzīyā'tit palh tapajtzūmā'tza' a'xni'ca' nasputa huan quilhtamacuj. Tapajtzūmā'tza' hua'chi a'xni'ca' kalhatin a'ntī ka'lhīmā'ca lā' yātza' na ixlacapūn mākalhcha. J  ’Camaksca'ttit catūhuā de huan xaqui'hui' higo: A'xni'ca' tza'la'nka' ixpeken lā' tzucumā'na tapu'n xachi'tin, hui'xina'n ca'tzīyā'tit que tapajtzumā'tza' a'xni'ca' lej naxu'nu. V%Lā' a'xni'ca' lej namacasā'nan huan līskoli', na'iccāmacamin qui'ángeles lā' natamākēstoka huan a'ntīn cālacsaccanī't. Natamin a'ntī cālacsaccanī't xalanī'n chuxalhā nac cā'quilhtamacuj. %Lā' nalaktzī'ncan nac a'kapūn lakatin señal a'ntū quila' quit huan Chi'xcu' xala' Tālhmā'n. Lā' xalanī'n ixlīhuākca'n huā' cā'lacchicni' huā'tzā' nac cā'quilhtamacuj, xlaca'n natacalhuan. Lā' naquintalaktzī'n quit huan Chi'xcu' xala' Tālhmā'n a'nchī na'ictaxtu de nac a'kapūn lā' na'icpūmin huan poklhnu'. Lej na'icka'lhī līmāpa'ksīn lā' lej tzēhuanī't na'icxkaka. s_Lā' Jesús cāhuanipā: ―Lā' xmān capātle'kekō'lh huā'mā' līpātīn, huan chi'chini' lā' huan mālhcuyu' tū' catitamāxkakēni'lh. Lā' huan sta'cu nataminācha' de nac a'kapūn lā' māni' huan a'kapūn natachiqui. q[Chuxalhā naca'tzīcan a'xni'ca' na'icmin hua'chi huan chū'ni' taca'tzī a'nlhā mā' catūhuā a'ntū nīnī't ―hualh Jesús. A'nchī namin huan Chi'xcu' xala' Tālhmā'n Mr. 13.24‑37; Lc. 21.25‑33; 17.26‑30, 34‑36 U#A'xni'ca' quit na'icmimpala, nala hua'chi huan makli'pni' a'ntū māxkakēkō' huan nac a'kapūn desde a'nlhā tā'cxtu hasta a'nlhān tā'cnū huan chi'chini'. Lā' quit huan Chi'xcu' xala' Tālhmā'n. q[Chuntza' palh nacātahuaniyāni': “Cala'ktzī'ntit. A'ntza' huī' Cristo nac cā'lhpi'mpi'li' ti'ya't”, tū' capintit. Lā' palh nacātahuaniyāni': “Cala'ktzī'ntit. A'tzā' huī' nac huan cuarto”, tū' cakalhlaka'ī'tit. KIccāhuanini'tza' huā'mā' para que tū' nacāta'a'kxokoyāni'. nUNatamin lhūhua' a'kxokonu'nī'n lā' makapitzīn natahuan que māni' xlaca'n Cristo. Lā' ā'makapitzīn natahuan que māni' xlaca'n ixa'cta'sana'nī'n Dios. Lā' xlaca'n nā natatlahua lē'cnīn como nata'a'kxokocu'tun māni' huan xlaca'n a'ntīn Dios cālacsacli. Tūlalh catita'a'kxokolh a'ntīn Dios cālacsacli, pero nacā'a'kxokocan ā'makapitzīn. *M’Lā' a'xni'ca' namin huanmā' līpātīn lā' palh catīhuā ixcāhuanini': “Chā cala'ktzī'ntit. A' huī' huan Cristo a'ntī Dios lacsacui'līlh”, tū' cakalhlaka'ī'tit. Lā' palh catīhuā ixcāhuanini': “Chā cala'ktzī'ntit. A'j huī' xla'”, tū' cakalhlaka'ī'tit. -SLā' palh Dios tū' ixmāti'na'jīlh huanmā' tiempo, tū' ixtapūtaxtulh nīn tintī'. Dios namāti'na'jī como lej cālakalhu'man xlaca'n a'ntī cālacsacnī't. kOLā' lej napātīni'ncan a'xni'ca' nala huā'mā'. Desde a'xni'ca' tzuculh huan quilhtamacuj, tū' maktin pātīni'ncanī't a'nchī napātīni'ncan huanmā' chi'chini'. Lā' tū' maktin catilalh ixtā'chuntza' ā'calīstān. }Casqui'ni'tit Dios que tū' tasqui'nī natzā'la'yā'tit a'xni'ca' lonknu'n lā' nīn huan chi'chini' a'ntū pūjaxcan. h IXānti tala huan puscan huanmā'na chi'chini' palh tacamalanī't o palh tamātzi'quī'nincus. ~ uLā' huan a'ntīn tascujmā'na nac cā'tacuxtu, tū' catataspi'tli para na ixchicca'n para natataya ixtakēnu'ca'n. ( ILā' huā'mā' chi'chini' a'xni'ca' natayuja a'ntīn tahui'lāna' na ixa'kstīn ixchicca'n, tū' catatanūlh huan nac chic para natamaxtu ixmaclacasqui'ca'n.  3A'xni'ca' nalaktzī'nā'tit huanmā', a'xni'ca' maclacasqui'n que natatzā'la hasta nac o'kspūn xlaca'n a'ntīn tahui'lāna' nac estado de Judea. i K’Huan a'cta'sana' Daniel tzo'kli ixpālacata catūhuā a'ntū hua'chi jalhmanīni'n lā' tū' tzey līlacan. Lā' nac lugar a'nlhā ixsicua'lanālīcanī't, a'ntza' nalaktzī'nātit huanmā' catūhuā a'nchī tayāna'. Quit a'ntī ictzo'kmā' huā'mā', quit iccāhuaniyāni' hui'xina'n a'ntī lakapūtle'kepā'na'ntit que cuenta catlahua'tit. %Lā' huan xatzey tachihuīn ixpālacata a'nchī nala a'nlhā Dios namāpa'ksīni'n, ū'tza' huā'mā' nalī'a'cta'sana'ncan chuxalhā nac cā'quilhtamacuj para que ixlīhuākca'n xalanī'n nac cā'quilhtamacuj natamāchekxī. Lā' ā'calīstān a'xni'ca' na'a'ksputa. ' Lā' huan a'ntīn tū' catitataxtutāyalh na ixtej Dios lā' chuntza' natatachoko hasta a'xni'ca' na'a'ksputa, xlaca'n nacāmāpūtaxtūcan. }s Lā' huan tūn tū' tzey na'a'kahuan chuxalhā lā' ū'tza' tū'tza' natalālīpāxquī' lhūhua' tachi'xcuhuī't. "= Lā' natala lhūhua' a'cta'sana'nī'n a'ntī nata'a'kxokonu'n. Natahuan palh tachihuīna'n ixpālacata Dios lā' nata'a'kxoko lhūhua' tachi'xcuhuī't.  Lā' a'xni'ca' namin huanmā' quilhtamacuj, lhūhua' natataxtutāya na ixtej Dios lā' natalāca'tzalaktzī'n lā' natalāmacamāstā'. c? ’Lā' nacātamacamaxquī'yāni' para nacātamāpātīnīyāni'. Lā' nacātamaknīyāni' lā' ixlīhuākca'n tachi'xcuhuī't chuxalhā nac quilhtamacuj nacātaca'tzalaktzī'nāni' lā' xmān por quimpālacata. QLā' ixlīhuāk huā'mā' xmān ixlītzucuni' a'nchī napātīni'ncan. _7Lā' kalhatin gobierno natā'kaquī' contra ā'lakatin lā' lakatin país natlahua guerra contra ā'lakatin. Na'a'nan tatzi'ncsta lā' ta'jatat lā' natachiqui ti'ya't. Lā' nā lakachu nala nac cā'quilhtamacuj. `9Nakaxpa'tā'tit a'nchī sā'nan pajtzu a'nlhā tlahuamā'ca guerra lā' nacātamāca'tzīnīyāni' a'nchīn tlahuamā'ca guerra makat. Tū' catijicua'ntit; chuntza' ka'lhī napātle'ke. Lā' tuna'j cati'a'ksputli. ELhūhua' chi'xcuhuī'n natahuan palh taka'lhī quilīmāpa'ksīn. Lā' chā'tunu' natahuan: “Quit huan Cristo a'ntī Dios lacsacui'līlh”, lā' chuntza' līlhūhua' nacā'a'kxokocan. d~ALā' Jesús cākalhtīlh: ―Catamaktaka'lhtit para que tintī' nacā'a'kxokoyāni'. i}KJesús lā' ī'sca'txtunu'nī'n ta'a'lh nac o'kspū'n a'nlhā huanican Olivos. Lā' a'xni'ca' Jesús ixui'lacha', talaka'lh ī'sca'txtunu'nī'n lā' tzē'k tahuanilh: ―Quina'n iclacasqui'nāuj naquilāhuaniyāuj lhānīn napātle'ke huā' tamā'na. ¿Chichū na'iclīca'tzīyāuj palh hui'x palaj nata'mpala'ya' lā' nasputa huan quilhtamacuj? _|7Lā' Jesús cāhuanilh: ―Calaktzī'ntit ixlīhuāk huā'mā' a'ntū ixla' huan lītokpān. Stu'ncua' a'ntū iccāhuaniyāni'. Tū' catitachokolh nīn lakatin chihuix nac taxaka. Ixlīhuākca'n natapa'nckō' lā' huan taxaka nalacla. A'nchī nalīca'tzīcan palh palaj nasputa huan quilhtamacuj Mr. 13.3‑23; Lc. 21.7‑24; 17.22‑24 \{ 3Lā' Jesús taxtulh de nac huan lītokpān. Lā' ixa'mā' ā'lacatin a'xni'ca' talaktapajtzūlh ī'sca'txtunu'nī'n. Lā' xlaca'n tatzuculh tahuani que cuenta ixtlahualh a'nchī ixyāhuacanī't huan lītokpān. wzg'Lā' nā iccāhuaniyāni' que tū' naquilālaktzī'mpalayāuj hasta a'xni'ca' tū' namin huan chi'chini' a'xni'ca' nahua'nā'tit: “Sicua'lanālanī't huan a'ntī min por ixlīmāpa'ksīn huan Māpa'ksīni' Dios” ―hualh Jesús.Qy&Stu'ncua' nacā'a'kxtekyāhuacan minchicca'n lā' ca'cs natatāyana'n. x%Lā' Jesús cāhuanipā: ―¡Xānti la'yā'tit hui'xina'n xalanī'n nac Jerusalén! Hui'xina'n cāmaknī'yā'tit huan a'cta'sana'nī'n lā' cāmūta'la'yā'tit huan ixlacscujni'nī'n Dios a'ntī cāmacamini'yāni'. Maklhūhua' xa'iccāmākēstokcu'tunāni' para na'iccāmaktaka'lhāni' hua'chi lakatin caxli cā'a'ktlapa con ixpeken ī'scamanīn. Lā' hui'xina'n tū' lacasqui'ntit. w{$Stu'ncua' a'ntū iccāhuaniyāni'. Hui'xina'n a'ntī hui'lā'na'ntit chuhua'j nalī'pinā'tit cuenta ixpālacata ixlīhuākca'n xlaca'n a'ntī cāmaknīcanī't ―hualh Jesús. Jesús calhualh ixpālacata xalanī'n nac Jerusalén Lc. 13.34‑35 ovW#Lā' nalī'pinā'tit cuenta ixpālacata xlaca'n. Nā hui'xina'n ca'tzīyā'tit que Abel tū' tlahualh talaclē'i' lā' xla' maknīcanī't. Lā' ca'tzīyā'tit a'nchī maknīcanī't huan Zacarías a'ntī ixo'kxa' huan Berequías ixuanī't. Maknīcanī't ixpu'nan huan lītokpān lā' na ixlacapūn huan pūmacamāstā'n. Lā' hui'xina'n nalī'pinā'tit cuenta ixpālacata ixlīhuākca'n xatzey chi'xcuhuī'n a'ntī cāmaknīca desde a'xni'ca' maknīcanī't huan Abel hasta a'xni'ca' maknīcanī't huan Zacarías. Nalī'pinā'tit cuenta como hui'xina'n tlahua'yā'tit hua'chi tatlahualh xlaca'n a'ntīn tamaknīlh. 2u]"Chuntza' iccāmacamini'yāni' huan a'cta'sana'nī'n lā' chi'xcuhuī'n a'ntī lej taca'tzī lā' mākalhtō'kē'ni'nī'n. Makapitzīn nacāmaknī'yā'tit lā' nacāxtokohua'ca'yā'tit. Lā' ā'makapitzīn nacākēsnokā'tit na milītokpānca'n lā' nacāmacaputzayā'tit pūtunu' cā'lacchicni'. t+!’Hui'xina'n hua'chi lūhua' a'ntū lej tzēhuanī't tasu'yu lā' ka'lhī līlaknīn. ¿Chichū nalīpūtaxtuyā'tit de huan pūpātīn? s+ Catlahua'tit huā'mā' a'ntū xlaca'n talītzuculh lā' tūlalh tatlahuakō'lh, como tasu'yu que ū'tza' a'ntū hui'xina'n tlahuacu'tunā'tit. rLā' chuntza' māni' hui'xina'n hua'nā'tit palh hui'xina'n ixtā'natna'ca'n huan a'ntīn tamaknīlh huan a'cta'sana'nī'n. Aq{Lā' hua'nā'tit: “Palh quina'n xa'ictahui'lauj cahuā a'xni'ca' ixtahui'lāna' quixū'yāpapna'ca'n, quina'n tū' xa'iccāmaktāyauj a'xni'ca' tamaknīlh huan a'cta'sana'nī'n”. Bp}’Nalakaputzayā'tit hui'xina'n fariseosnu' lā' xamākalhtō'kē'ni'nī'n huan ley. ¡Hui'xina'n tlahua'yā'tit lakatu' milacanca'n! Hui'xina'n cācāxtlahua'yā'tit ixa'cchicca'n huan a'cta'sana'nī'n lā' cācāxtlahualī'yā'tit ixtaponkni'ca'n huan nīnī'n a'ntīn tzeyā chi'xcuhuī'n ixtahuanī't. Ho Nā hui'xina'n chu a'cxtim. Na ixlacapūnca'n tachi'xcuhuī't tasu'yu'yā'tit palh tzey hui'xina'n a'yuj ko'hua'jua' mintapāstacna'ca'n. Lā' chuntza' hui'xina'n pō'ktu a'kxokonu'nā'tit. Yn+’Nalakaputzayā'tit hui'xina'n fariseosnu' lā' nā hui'xina'n xamākalhtō'kē'ni'nī'n huan ley. ¡Hui'xina'n tlahua'yā'tit lakatu' milacanca'n! Hui'xina'n hua'chi taponkni' a'ntū cālīmanīcanī't kaxtaj. Lej smu'yonko' lā' tzēhuanī't tatasu'yu lā' na ixchakānca'n huāk ixlucutca'n nīnī'n lā' a'ntū ko'hua'jua'. O~~}v|{z/yUxhwEv[utsrqQppoonmmGlokjiivh?gbfedd%cbPaq``S_^^M]S\[ZZY:XVV1UTTSS2R%QQP NN|MM$LKJJ/IHHVGFFEE_DJCBAA@?E>>v=<<;$99"8T766!5543p2110/^..-,z, +*)('&%\$/#b"o!! ;*7m_{\p # @  1 ?M-)Lā' como tūlalh talakchā'lh Jesús ixpālacata huan lhūhua' tachi'xcuhuī't a'nlhā ixtzuma huan chic, tapūtō'ca'lh huan escalera lā' ta'a'kstīlhuakli huan chic ixlakstu'nc Jesús. Lā' a'xni'ca' xa'nca tamālaquī'lh, tamāyujūlh huan ī'tza'ca' con ixlaklaj. C,Lā' talakmilh ā'makapitzīn lā' na ixlaclhpu'nanca'n kalhatā'ti' chi'xcuhuīn ixtapūlīmimā'na laklaj. Lā' huan nac laklaj ixmā' kalhatin ī'tza'ca' a'ntī lhtuculu' ixuanī't. 1+[Lā' tuncan līlhūhua' talaktakēstokli hasta tū'tza' ixtatanūkō' ixchakān huan chic. Lā' nā tatzumalh huan tanquilhni'. Lā' ixcāmāsu'ni' ixtachihuīn Dios. * Lā' ixlīlātma'j Jesús taspi'tli lā' tanūpā huan nac Capernaum. Lā' tachi'xcuhuī't takaxmatli que ixuī' nac chic. ) -Pero xla' tuncan taxtulh lā' tzuculh cāhuanitā'kchoko līlhūhua' lā' cāhuanilh a'ntū ixpātle'keni'nī't. Lā' chuntza' Jesús tūlatza' ixtanū huan nac cā'lacchicni' na ixlacapūnca'n tachi'xcuhuī't, como tū' ixlacasqui'n que lej ixtatakēstokli. Lā' chuntza' xmān tachokolh na ixquilhtūn cā'lacchicni'. Lā' tachi'xcuhuī't xalanī'n lakachu ixtalaka'n.y( m,―Catamaktaka'lhti lā' tū' tihua'ni'ya' nīn tintī'. Xmān nalakpina' huan ixcuraca'n israelitas lā' namāsu'ni'ya' mimacni' para nalaktzī'n palh tzeyanī'ta'tza'. Lā' na'a'ksa'juī'ni'na' chuntza' hua'chi māpa'ksīni'lh Moisés para a'ntī ixtatzeyanī'ttza' de huanmā' ta'jatat. Chuntza' nacālīmāca'tzīnī'ya' tachi'xcuhuī't que tzeyanī'ta'tza'. <' u+Lā' a'xni'ca' Jesús macā'lh, stu'tu'lu' huanilh: g& I*Lā' a'xni'ca' huanilh huā'mā', tapānūni'lh ixta'jatat huan ī'tza'ca' lā' tzeyalh. % )Lā' Jesús lakalhu'malh lā' stu'ncli ixmacan lā' xa'malh lā' huanilh: ―Chuntza' quit iclacasqui'n. Catzeya'nti. n$ W(Lakchā'lh Jesús kalhatin chi'xcu' a'ntī ixka'lhī ta'jatat a'ntū māmasī quinquinītca'n lā' a'ntū huanican lepra. Xla' tatzokostani'lh Jesús lā' lej squi'ni'lh: ―Palh hui'x lacasqui'na', tzē naquimātzeyī'ya'. ]# 5'Lā' chu xalhā nac estado de Galilea ixmāsu'yu na ixlītokpānca'n israelitas. Lā' cāmāxtulh huan tlajana'nī'n. Jesús mātzeyīlh kalhatin a'ntī ixmasni'mā' ixquinīt Mt. 8.1‑4; Lc. 5.12‑16 9" m&Lā' xla' cāhuanilh: ―Cāhui huan nac ā'makapitzīn cā'lacchicni' a'ntūn tahui'lāna' pajtzu lā' quit na'icmāsu'yu a'ntza' ixtachihuīn Dios. U'tza' iclīminī't. n! W%Lā' a'xni'ca' takaksli Jesús, tahuanilh: ―Ixlīhuākca'n huan tachi'xcuhuī't lej taputzayāni'. ?  {$Lā' Simón a'lh putza lā' ā'makapitzīn tatā'a'lh.  5#Lā' ixlīlakalī lej tzi'sāt Jesús tāquī'lh lā' taxtulh lā' a'lh nac lakatin lugar a'nlhā tintī' ixa'nan. Lā' a'ntza' kalhtō'ka'lh. I  "Lā' cāmātzeyīlh lhūhua' a'ntī ixta'ī'tza'ca'n de chuxatūyā ta'jatat ixtaka'lhī chā'tunu'. Lā' cāmāxtuni'lh lhūhua' tlajana'nī'n. Lā' tū' cāmakxtekli natachihuīna'n huan tlajana'nī'n como tū' ixlacasqui'n que xlaca'n ixtahualh tichū xla'. Jesús a'cta'sana'lh nac estado de Galilea Lc. 4.42‑44 e E!Lā' ixlīhuākca'n xalanī'n huan cā'lacchicni' tatakēstokli na ixtanquilhni' huan chic. 6 g Lā' kōtanūtza' a'xni'ca' ixtā'cnūmā'tza' huan chi'chini', cālīmini'ca Jesús ixlīhuākca'n a'ntī ixta'ī'tza'ca'n lā' a'ntī ixtaka'lhī huan tlajana'nī'n. u eLā' xla' a'lh lā' macachi'palh lā' mā'kaquī'lh lā' tuncan tapānūni'lh ixtachi'chīxni'. Lā' tuncan huan puscāt cāmāhuī'lh huan ā'makapitzīn. Jesús cāmātzeyīlh lhūhua' ī'tza'ca'nī'n Mt. 8.16‑17; Lc. 4.40‑41 d CLā' ixpuhuiti' Simón ixchi'chīxni'mā' lā' ixmā'. Lā' tuncan māca'tzīnīca Jesús. - ULā' a'xni'ca' Jesús taxtulh de na ixlītokpānca'n israelitas, tuncan a'lh lā' tanūlh na ixchicca'n Simón lā' Andrés. Lā' tatā'a'lh Jacobo lā' Juan. 5 eLā' tuncan a'kahualh chu xalhā nac estado de Galilea ixpālacata a'ntū tlahualh Jesús. Jesús mātzeyīlh ixpuhuiti' Simón Pedro Mt. 8.14‑15; Lc. 4.38‑39  1Lā' ixlīhuākca'n lej talē'cnīlh lā' talākalhasqui'nīlh: ―Lā' ¿tuchū huā'mā' a'ntū quincāmāsu'ni'mā'ni' quina'n? Sāsti' huā'mā'. Huā'mā' chi'xcu' chihuīna'n con līmāpa'ksīn. Hasta huan tlajana'nī'n ta'a'kahuāna'ni' a'xni'ca' xla' cāmāpa'ksī. a =Lā' huan chi'xcu' xtacnānīlh lā' huan tlajana' palha' ta'salh lā' taxtuni'lh. } uLā' Jesús lacaquilhnīlh huan tlajana' lā' huanilh: ―¡Caquilhca'csla'! ¡Camakxtekti huā'mā' chi'xcu'! 9 m―Jesús xala' nac Nazaret, ¿a'chī' quilālaktanū'j quina'n? ¿Chā ta'nī'ta' para naquilāmālaksputūyāuj? Quit iclakapasāni'. Hui'x ixla' Dios lā' Santo hui'x.  }Lā' tuncan tanūlh huan nac lītokpān kalhatin chi'xcu' a'ntī ixka'lhī huan tlajana'. Lā' xla' ta'salh lā' hualh: H  Lā' ixtalīlē'cnī a'nchī ixcāmāsu'ni'mā' porque ixcāmāsu'ni'mā' hua'chi kalhatin a'ntī ka'lhī līmāpa'ksīn lā' tū' hua'chi tamāsu'yu huan xamākalhtō'kē'ni'nī'n huan ley. F Lā' ta'a'lh huan nac cā'lacchicni' Capernaum. Lā' tuncan huan chi'chini' de pūjaxni', lā' Jesús tanūlh na ixlītokpānca'n israelitas lā' cāmāsca'tīlh huan tachi'xcuhuī't. \ 3Lā' tuncan Jesús cāmāta'sīlh lā' xlaca'n ta'a'kxtekyāhualh ixtāta'ca'n Zebedeo con ixtasācua'nī'n nac barco lā' ta'a'lh lā' tastālani'lh Jesús. Kalhatin chi'xcu' ixka'lhī tlajana' Lc. 4.31‑37 5 eLā' a'xni'ca' Jesús a'lh lacachuna'j, cālaktzī'lh Jacobo lā' Juan ixo'kxa'n Zebedeo. Xlaca'n ixtahui'lāna' nac barco lā' ixtalacachī'mā'na ixpūxuākna'ca'n. W )Lā' chu tuncan tamakxtekli ixpūxuākna'ca'n lā' tastālani'lh Jesús.  ;Lā' Jesús cāhuanilh: ―Caquilātā'a'uj lā' na'iccāmāsu'ni'yāni' a'nchī nacālīmākalhlaka'ī'nī'yā'tit tachi'xcuhuī't ixtachihuīn Dios. }  uLā' a'xni'ca' Jesús ixlatlā'huan na ixquilhtūn xaka'tla' xcān a'ntū huanican Mar de Galilea, xla' cālaktzī'lh Simón lā' ixtā'tin Andrés. Ixtamojōmā'na ixpūxuākna'ca'n nac xcān como xlaca'n squī'tī'ni'nī'n ixtahuanī't. K  Lā' ixuan: ―Chilhtza' huan chi'chini' a'ntū lhcāni'canī't lā' tapajtzūmā'tza' a'xni'ca' nalaktzī'ncan que stu'ncua' Dios māpa'ksīni'n. Calīlakaputzatit ixpālacata huan mintalaclē'i'ca'n a'ntū tlahuanī'ta'ntit lā' caxtāpalī'tit mintapāstacna'ca'n. Lā' cakalhlaka'ī'tit huan xatzey tachihuīn a'ntū Dios māca'tzīnīni'nī't. Jesús cāhuanilh kalhatā'ti' squī'tī'ni'nī'n cata'o'kska'lhīlh Mt. 4.18‑22; Lc. 5.1‑11   -Lā' a'xni'ca' ixchī'canī't Juan, Jesús a'lh nac Galilea lā' ixlī'a'cta'sana'n huan xatzey tachihuīn a'ntū Dios māca'tzīnīni'lh. m  U Lā' ixuī' a'ntza' nac cā'lhpi'mpi'li' ti'ya't tu'pu'xam chi'chini'. Lā' a'ntza' huan ko'ti'ti' a'ntī huanican Satanás, xla' ixputza a'nchī Jesús tū' ixa'kahuāna'ni'lh Dios. Lā' nā a'ntza' ixa'nan animal a'ntū ixtahua'nan. Lā' ixángeles Dios ixtamaktaka'lha. Jesús tzuculh a'cta'sana'n nac estado de Galilea Mt. 4.12‑17; Lc. 4.14‑15 a = Lā' chu tuncan huan Espíritu Santo macā'lh Jesús nac cā'lhpi'mpi'li' ti'ya't.   Lā' kaxmatca lakatin tachihuīn nac a'kapūn lā' hualh: ―Hui'x qui'O'kxa' lā' lej icpāxquī'yāni'. Hui'x lej quimaxquī'ya' tapāxuhuān ―hualh. Satanás lej ixputza a'nchī Jesús tū' ixa'kahuāna'ni'lh Dios Mt. 4.1‑11; Lc. 4.1‑13 m U Lā' a'xni'ca' Jesús tacutli de nac xcān, chu līmaktin laktzī'lh a'nchī talaquī'lh huan a'kapūn lā' mincha' huan Espíritu Santo lā' ixtasu'yu hua'chi tantzasnān a'xni'ca' ixyujmā'chi. Lā' chilh na ixa'kxāk Jesús. M  Lā' huan tamā'na chi'chini' Jesús taxtulh huan nac xcānsipej Nazaret de estado de Galilea lā' lakmilh Juan a'nlhā ixmā'kpaxīni'mā'. Lā' Juan mā'kpaxīlh Jesús nac pūxka Jordán.  Quit iccālīmā'kpaxīnī'ta'ni' xcān pero xla' nacāmacamini'yāni' Espíritu Santo. Jesús a'kpaxli Mt. 3.13‑17; Lc. 3.21‑22 o YLā' ixa'cta'sana'n lā' ixcāhuani tachi'xcuhuī't: ―A'calīstān namin ā'kalhatin a'ntī ā'līhua'ca' tasqui'nī que quit. Quit tūla icmālacastuca xla'. Ixtasācua' a'ntī naxcuta ixuarachi līhua'ca' tasqui'nī que quit. I  Lā' Juan ī'lhakā'nī't lu'xu' a'ntū ixlīcāxtlahuacanī't ixchi'xit camello lā' ixlīchī'can de ko'xka' ixuanī't. Lā' ixua' hui'qui'lī't lā' ta'xcāt xala' nac cā'qui'huī'n. ) MLā' huan tachi'xcuhuī't xalanī'n chuxalhā nac estado de Judea lā' xalanī'n nac huan cā'lacchicni' Jerusalén, ixlīhuākca'n tamilh takaxmata a'ntū hualh Juan. Lā' a'xni'ca' takalhtasu'yuni'lh Dios ixtalaclē'i'ca'n, Juan cāmā'kpaxīlh kalhatunu' huan nac pūxka Jordán. = uHuā' tamā'na tlōkentaxtūca a'xni'ca' Juan a'ntī ixmā'kpaxīni'n ixtasu'yu nac cā'lhpi'mpi'li' ti'ya't. Lā' ixa'cta'sana'n lā' ixcāhuani huan tachi'xcuhuī't: ―Calīlakaputzatit ixpālacata mintalaclē'i'ca'n lā' cacā'a'kxtekui'lī'tit para nacātamāsputūnu'ni'yāni'. Lā' ca'a'kpaxtit. # ALā' nā huan profeta Isaías tzo'knulh chuntza':A'ntza' a'nlhā cā'lhpi'mpi'li' ti'ya't, nakaxmatcan catīhuā a'ntī palha' chihuīna'n lā' nahuan: “Cacāxtlahua'tit huan tej como mimā' huan Māpa'ksīni'. Camālakstu'nctit huan tej”. Chuntza' tzo'knulh Isaías. S~ !Kalhatin profeta tzo'knulh a'nchī Dios huanilh ixO'kxa'. Chuntza' hualh:Cakaxpa'tti.Quit na'icmaca'n quilacscujni' milacapūn a'ntī napū'lani'yāni' hui'x para nacāxtlahualī mintej. h} MHuā'mā' huan xatzey tachihuīn a'ntū māsu'yucan ixpālacata Jesucristo a'ntī ixcaman Dios. |!Lā' nacāmāsu'ni'yā'tit a'nchī natalatā'kchoko lā' a'nchī nata'a'kahuāna'ni' ixlīhuāk a'ntū quit iccālīmāpa'ksīni'nī'ta'ni' hui'xina'n. Lā' caca'tzītit palh quit pō'ktu iccā'o'kska'lhīyāni' hasta a'xni'ca' nasputa huan quilhtamacuj. Amén.|{qChuntza' capintit chuxalhā nac cā'quilhtamacuj lā' cacāmākalhlaka'ī'nīkō'tit ixlīhuākca'n para que natala quisca'txtunu'nī'n. Lā' nacāmā'kpaxī'yā'tit por ixlīmāpa'ksīn xaTāta' Dios lā' ixO'kxa' lā' huan Espíritu Santo. gzGLā' Jesús cālaktapajtzūlh xlaca'n lā' cāhuanilh: ―Quit quimaxquī'canī't ixlīhuāk huan līmāpa'ksīn para que na'iccāmāpa'ksī ixlīhuākca'n a'ntīn ta'a'nan huan nac cā'ti'ya'tna' lā' huan nac a'kapūn. nyULā' a'xni'ca' talaktzī'lh Jesús, tamācā'tanīlh a'yuj makapitzīn tū' ixtakalhlaka'ī'cu'tun. xLā' huan kalhacāujtin sca'txtunu'nī'n ta'a'lh nac estado de Galilea nac lakatin o'kspū'n a'ntū Jesús lacsacli. wLā' huan tropasna' tamaklhtīni'lh huan tumīn lā' ta'a'lh lā' tahualh chu a'nchī ixcāhuanicanī't. Lā' chuntza' huan israelitas tahuan hasta chuhua'j. Jesús cālīmāmacū'lh ī'sca'txtunu'nī'n Mr. 16.14‑18; Lc. 24.36‑49; Jn. 20.19‑23 vLā' palh namāca'tzīnīcan huan gobernador que ī'lhtatapā'na'ntit, quina'n na'iclacāxtlahuayāuj para que tū' nacātamaknīyāni'. .uU lā' cāhuanica: ―Hui'xina'n nahua'nā'tit palh cā'tzī'sa tamilh ī'sca'txtunu'nī'n Jesús līhuan ī'lhtatapā'na'ntit lā' xlaca'n taka'lhalh huan ixmacni'. t5 Lā' huan tamā'na xanapuxcu'nu' talaka'lh huan xanapuxcu'nu' israelitas para natalacchihuīna'n. Lā' lhūhua' tumīn cāmaxquī'ca huan tropasna' s Lā' līhuan ixta'a'mā'na huan puscan, makapitzīn tropasna' a'ntī ixtamaktaka'lhnī't huan taponkni' lā' xlaca'n ta'a'lh huan nac xcānsipej a'nlhā huanican Jerusalén. Lā' tahuanilh huan xanapuxcu'nu' curasna' ixlīhuāk a'ntū ixpātle'kenī't. krO Lā' xla' cāhuanilh: ―Tū' cajicua'ntit. Capintit cacāmāca'tzīnī'tit quintā'timīn palh tasqui'nī cata'a'lh nac estado de Galilea lā' a'ntza' naquintalakchā'n lā' naquintalaktzī'n. A'ntūn tahualh huan tropasna' :qm Lā' chu līmaktin Jesús cātalacsu'yuni'lh lā' cāmālakacuhuī'ni'lh. Lā' xlaca'n talaktapajtzūlh Jesús. Tachi'palh ixtojon lā' tamācā'tanīlh lā' tamāpāxuhuīlh. /pWLā' tuncan lacapalh huan puscan tatapānūlh de huan nac taponkni'. Ixtajicua'n lā' nā ixtapāxuhua. Lā' tatu'jnu'n ta'a'lh cāhuani huan sca'txtunu'nī'n. oLā' lacapalh capintit lā' cacāhuani'tit ī'sca'txtunu'nī'n palh lakahuanchokonī'ttza' de na ixlaclhni'ca'n nīnī'n. Lā' chuhua'j xla' cāpū'lani'yāni' huan nac estado de Galilea. A'ntza' natā'lāpāxtokā'tit. Cuenta catlahua'tit a'ntū iccāhuanini'. n Xla' tū' huī' huā'tzā' como lakahuanchokonī't chu a'nchī hualh. Catanū'tit lā' calaktzī'ntit a'nlhā ixmāpī'canī't. m1Lā' huan ángel cāhuanilh huan puscan: ―Tū' cajicua'ntit. Quit icca'tzī palh hui'xina'n putzapā'na'ntit huan Jesús a'ntī xtokohua'ca'ca. llQLā' a'xni'ca' huan tropasna' talaktzī'lh, lej tajicua'ni'lh lā' taxpipilh lā' taxtacnānīlh. ~kuLā' huan ángel lej xkakalh hua'chi makli'pni' lā' ixlu'xu' lej smu'yonko' ixuanī't hua'chi panamāc lā' miqui. |jqLā' chu līmaktin lej palha' tachiquilh huan ti'ya't. Lā' kalhatin ixángel huan Māpa'ksīni' Dios ixyujnī'ta'nchi de nac a'kapūn. Lā' a'xni'ca' chilh nac taponkni', māpānūlh huan chihuix a'ntū ixkalhui'līcanī't lā' pūtahui'lh. .i WLā' ixpātle'kenī'ttza' huan chi'chini' a'ntū pūjaxcan lā' ixtuncuīmā' huan domingo a'xni'ca' María Magdalena lā' ā'kalhatin María ta'a'lh nac taponkni'. Jh BLā' xlaca'n ta'a'lh lā' xa'nca tacāxtlahualh huan taponkni' lā' hui'līca sello nac huan chihuix a'ntū kalhui'līca. Lā' cāmāchokocancha' huan tropasna' para natamaktaka'lha.g!ALā' Pilato cāhuanilh: ―A' tayāna' huan tropasna'. Cacālī'pintit lā' cacāxtlahua'tit hui'xina'n chu a'nchī namaktaka'lhcan. ffE@Chuntza' camāpa'ksi'ni' que xa'nca camaktaka'lhca huan taponkni' hasta napātleketza' lakatu'tun chi'chini'. Tzēlasā' ī'sca'txtunu'nī'n natamin nataka'lhan huan macni'. Lā' tzē natahuani huan tachi'xcuhuī't palh lakahuanchokonī't de na ixlaclhni'ca'n nīnī'n. Lā' chuntza' ā'chulā' tzē nata'a'kxoko huan tachi'xcuhuī't que xapū'la. re]?Lā' tahuanilh: ―Señor gobernador, quina'n icpāstacāuj a'ntū hualh huanmā' a'kxokonu' a'xni'ca' lakahuancus ixuanī't. Hualh chuntza': “Ixlīlakatu'tun chi'chini' na'iclakahuanchoko de na ixlaclhni'ca'n nīnī'n”, hualh. Td!>Lā' ixlīlakalī a'xni'ca' ixpātle'kenī'ttza' huan chi'chini' a'ntū cāxui'līkō'can para huan chi'chini' a'ntū pūjaxcan, huan xanapuxcu'nu' curasna' lā' huan fariseosnu' talaka'lh Pilato. "c==Lā' na ixlacapūn huan lhu'cu' ixtahui'lāna' María Magdalena lā' ā'kalhatin María. Huan tropasna' tamaktaka'lhli a'nlhā ixmā'cnūcanī't Jesús Zb-Lā' a'xni'ca' ī'smalanka'namā'tza', milh kalhatin chi'xcu' a'ntī ixuanican José lā' xala' nac cā'lacchicni' Arimatea. Lej rico ixuanī't lā' nā ixkalhlaka'ī' Jesús. v^e8Lā' na ixlaclhni'ca'n huan puscan nā ixtayāna' María Magdalena lā' María a'ntī ixtzī'tca'n Jacobo lā' José lā' nā ixuī' ixtzī'tca'n ixo'kxa'n Zebedeo. Mā'cnūca Jesús Mr. 15.42‑47; Lc. 23.50‑56; Jn. 19.38‑42 &]E7Lā' lhūhua' puscan ixtalaktzī'mā'na de makat. Ixtastālani'nī't Jesús desde a'xni'ca' taxtulh huan nac estado de Galilea lā' ixtamaktāyanī't. '\G6Lā' huan capitán romano lā' huan tropasna' a'ntī ixtatā'maktaka'lhmā'na Jesús, lej tajicua'lh a'xni'ca' tachiquilh huan ti'ya't lā' a'xni'ca' talaktzī'lh ā'catūhuā a'ntū pātle'kelh. Lā' xlaca'n tahualh: ―Stu'ncua' huā'mā' chi'xcu' huan ixO'kxa' Dios ixuanī't. d[A5Xlaca'n tataxtulh huan nac taponkni' lā' a'xni'ca' ixlakahuanchokonī'ttza' Jesús, tatanūlh huan nac sicua'lanālanī't xcānsipej a'nlhā huanican Jerusalén. Lā' a'ntza' cātasu'yuni'lh lhūhua' tachi'xcuhuī't. Z4Lā' tatalaquī'lh huan taponkni' lā' talakahuanchokolh lhūhua' a'ntī ixtakalhlaka'ī'nī't Dios a'ntī ixtanīnī'ttza'. Y3Lā' māni' huā'mā' ka'tlā'tus taxtī'tpitzilh huan lu'xu' nac xaka'tla' lītokpān. U'tza' huā'mā' lu'xu' a'ntū ixmāpitzi huan lītokpān. Tzuculh a'cxtu lā' tapūpitzilh hasta huan nac ti'ya't. Lā' huan ti'ya't tachiquilh lā' huan chihuix tataxkālh. JX 2Lā' huampala Jesús ta'salh lej palha' lā' tuncan nīlh. iWK1Lā' ā'makapitzīn tahualh: ―Camakxtekti. Nalaktzī'nāuj palh Elías namin namāpūtaxtū. GV0Lā' chu līmaktin kalhatin tatu'jnu'n quītē'lh catūhuā hua'chi panamāc. Lā' līmāchū'huī'lh vinagre lā' o'ksmā'ca'lh kentin qui'hui' lā' quilhyāhualh Jesús para nahua'. $UA/Lā' takaxmatli huā'mā' makapitzīn a'ntī ixtayāna'ncha' lā' xlaca'n talāhuanilh: ―Huā'mā' chi'xcu' māta'sīmā' huan a'cta'sana' Elías. GT.Lā' hua'chi maktu'tun kōtanū, Jesús lej palha' ta'salh lā' hualh: ―Elí, Elí, ¿lama sabactani? ―lā' ū'tza' huanicu'tun: QuinDios, quinDios, ¿a'chī' qui'a'kxtekui'līnī'ta'? S-Lā' tuncan cā'pucsua' lalh chuxalhā nac cā'ti'ya'tna'. Tzuculh hua'chi tastu'nūta lā' takoxīlh lakatu'tun hora. 5Rc,Lā' nā huan ka'lhāna'nī'n a'ntī ixcātā'xtokohua'ca'canī't, nā xlaca'n talakapalalh Jesús. Jesús nīlh Mr. 15.33‑41; Lc. 23.44‑49; Jn. 19.28‑30 Q+Xla' līpāhuan Dios; chuhua'j Dios camāpūtaxtūlh palh stu'ncua' pāxquī', como quincāhuanini' palh xla' ixO'kxa' Dios ―tahualh. JP *―Xla' cāmāpūtaxtūlh ā'makapitzīn pero tūla pūtaxtu ixa'cstu. Palh stu'ncua' xla' ixReyca'n israelitas, cayujli de huan nac cruz chuhua'j lā' chuntza' nakalhlaka'ī'yāuj xla'. uOc)Lā' nā chuntza' ixtalīlītzī'n huan xanapuxcu'nu' curasna' lā' huan xamākalhtō'kē'ni'nī'n huan ley. Lā' huan fariseosnu' lā' huan xanapuxcu'nu' israelitas ixtatā'līlītzī'n lā' ixtalāhuanimā'na na ixlaclhni'ca'n: KN(lā' tahualh: ―Hui'x ixlactlahuacu'tuna' huan xaka'tla' lītokpān lā' ixyāhuapala' ixlīlakatu'tun chi'chini'. Lā' chuhua'j capūtaxtu. Palh hui'x ixO'kxa' Dios, cata'nchi huan nac cruz. \M1'Lā' huan a'ntī ixtatētaxtumā'na taxakā'līlh ixa'kxākca'n lā' talakapalalh L&Lā' nā cātā'xtokohua'ca'ca kalhatu' ka'lhāna'nī'n; kalhatin na ixpāxtūcāna'j lā' ā'kalhatin na ixpāxtūxuc. IK %Lā' hui'līca nac cruz lakatin letrero na ixa'cpūn Jesús. Lā' a'ntza' ixtzo'kcanī't a'ntū ixpālacata līxtokohua'ca'ca. Lā' ixtzo'kcanī't: U'tza' Jesús a'ntī ixReyca'n israelitas. 8Jk$Lā' tuncan tatahui'lalh para natamaktaka'lha. NI#Lā' a'xni'ca' ixtaxtokohua'ca'nī'ttza', huan tropa tamālacpitzilh ixlu'xu' Jesús na ixlaclhni'ca'n lā' tapūmāxtulh suerte para natasu'yu a'ntī natachokoni'. Chuntza' tlōkentaxtūca a'ntū hualh huan profeta a'nlhā tzo'kli: “Tamālacpitzilh quilu'xu' na ixlaclhni'ca'n por huan suerte a'ntūn tamāxtulh”. uHc"Lā' a'ntza' mālacnūni'ca Jesús vinagre a'ntū ixmojōni'canī't catūhuā a'ntū xū'ni' hua'chi huan xī'cxi' para que ixua'lh lā' tū' ixu'cxca'tzī'lh a'nchī napātīni'n. Lā' a'xni'ca' xla' quilhca'tzīlh, tū' ixua'cu'tun. G!Lā' chuntza' ta'a'lh lā' tachā'lh nac lakatin lugar a'nlhā huanican Gólgota a'ntū huanicu'tun Ixa'kxāk Nīn. F) Lā' līhuan ixta'a'mā'na, tapāxtokli kalhatin chi'xcu' xala' nac Cirene lā' ixtacuīni' Simón. Lā' sāmācu'quī'ca ixcruz Jesús. E A'xni'ca' talīlītzī'nkō'lh chuntza', tamāmakxtulh ixlu'xu' xaspi'nenke' lā' tamālhakē'chokolh ixlu'xu' a'ntū ixla' ixuanī't. Lā' tuncan talē'lh para naxtokohua'ca'can. Xtokohua'ca'ca Jesús Mr. 15.21‑32; Lc. 23.26‑43; Jn. 19.17‑27 UD#Lā' nā tachojmanīlh lā' tachi'palh ixqui'hui' lā' talīmūnicli. wCgLā' tatlahualh lakatin corona de lhtucū'n lā' tamūhui'līlh. Lā' tamaxquī'lh qui'hui' a'ntū chi'palh na ixmacacāna'j. Lā' tatatzokostani'lh lā' talīlītzī'nli lā' tahuanilh: ―¡Ca'a'cnīni'ni'ca ixReyca'n huan israelitas! VB%Lā' tuncan tamāmakxtulh ixlu'xu' lā' tamālhakē'lh xaspi'nenke' lu'xu'. +AOLā' ā'calīstān ixtropa huan gobernador, Pilato, talē'lh Jesús huan nac pūchihuīn lā' tamākēxtimīlh lhūhua' tropasna' lā' talītamacxti'li'lh. @9Lā' chuntza' Pilato māxtulh Barrabás lā' makxtekli. Lā' tuncan māpa'ksīlh cakēsno'kca Jesús lā' macamāstā'lh para naxtokohua'ca'can. +?OLā' ixlīhuākca'n tachi'xcuhuī't takalhtīlh: ―¡Quina'n lā' quincamana'ca'n na'iclē'nāuj cuenta ixpālacata huā'mā' chi'xcu' lā' a'nchī nanī! >/Lā' a'xni'ca' Pilato cuenta tlahualh que tūla ixcāmāko'xamixī lā' ā'chulā' ixtatā'kaquī'mā'na lā' tūlalh cātlajalh, xla' squi'nli xcān. Lā' na ixlacapūnca'n huan tachi'xcuhuī't Pilato makacha'ka'lh lā' cāhuanilh: ―Quit tū' iclē'n cuenta ixpālacata huā'mā' chi'xcu' lā' a'nchī nanī. Tū' tlahuanī't nīn tuntū' a'ntūn tū' tzey. Hui'xina'n nalī'pinā'tit cuenta. 7=gLā' Pilato cāhuanilh: ―Lā' ¿a'chī'? ¿Tuchū tlahuanī't xla' a'ntūn tū' tzey? Lā' xlaca'n ā'chulā' tata'salh lā' palha' tahuanilh: ―¡Caxtokohua'ca'ca! C<Lā' Pilato cākalhasqui'nīlh: ―Lā' ¿tuchū lacasqui'nā'tit na'ictlahuani' Jesús a'ntī māpācuhuīcan huan Cristo? Lā' ixlīhuākca'n takalhtīlh: ―¡Caxtokohua'ca'ca! P;Lā' huampala cātā'chihuīna'lh huan gobernador lā' cākalhasqui'nīlh: ―¿Tichū de huan kalhatu' tachī'n lacasqui'nā'tit na'icmakxteka? Lā' xlaca'n tahualh: ―Iclacasqui'nāuj Barrabás. V:%Lā' huan xanapuxcu'nu' curasna' lā' xanapuxcu'nu' israelitas ixtacuccha'xnī't huan tachi'xcuhuī't lā' ū'tza' talīsqui'nli que camakxtekca huan Barrabás lā' tasqui'nli que camaknīca Jesús. 9}Lā' līhuan Pilato ixuī' a'nlhā ixtlahuacan justicia, ixpuscāt macā'ni'lh tachihuīn lā' huanilh: “Tū' timaktanū'ya' ixpālacata huā'mā' tzeyā chi'xcu' como lej ko'hua'jua' iclakahuālaktzī'lh kōtan tzī'sa ixpālacata xla'”. 8-Chuntza' hualh Pilato como xla' māchekxīlh a'nchī huan xanapuxcu'nu' curasna' ixtalakca'tzani' Jesús lā' ū'tza' talīmacamāstā'lh. v7eLā' a'xni'ca' ixtatakēxtimīnī't huan tachi'xcuhuī't, Pilato cākalhasqui'nīlh: ―¿Tichūyā tachī'n lacasqui'nā'tit na'icmakxteka? ¿Chā na'icmakxteka huan Barrabás o na'icmakxteka Jesús a'ntī māpācuhuīcan huan Cristo? t6aLā' ixtanūma' kalhatin tachī'n a'ntī ixuanican Barrabás. Chuxalhā ixlakapascan huā'mā' Barrabás. G5Lā' ixa'nan lakatin talanān lā' a'xni'ca' ixlamā' cā'tani', huan gobernador ixmakxteka kalhatin tachī'n. Lā' huan tachi'xcuhuī't ixtalacsaca huan tachī'n a'ntī namakxtekcan. @4yLā' Jesús tū' kalhtīlh nīn tuntū'. Lā' ū'tza' līlē'cnīlh huan gobernador. Tahualh palh tasqui'nī nanī Jesús Mr. 15.6‑20; Lc. 23.13‑25; Jn. 18.38―19.16 3} Lā' Pilato kalhasqui'nīpā Jesús: ―¿Chu tū' kaxpa'ta' ixlīhuāk a'ntūn talē'ksa'nīni'nāni' tachi'xcuhuī't? 2! Lā' a'xni'ca' huan xanapuxcu'nu' curasna' lā' xanapuxcu'nu' israelitas ixtalē'ksa'nīni'n, Jesús tū' kalhtīni'lh nīn tuntū'. [1/ Lā' a'xni'ca' Jesús ixyā na ixlacapūn huan gobernador Pilato, lā' ū'tza' kalhasqui'nīlh Jesús: ―¿Chā hui'x ixReyca'n huan israelitas? Lā' Jesús huanilh: ―Chu chuntza' a'nchī hua'nī'ta'. K0 Lā' huā'mā' tumīn lītamāhualh Ixti'ya't huan Alfarero chu a'nchī quimāpa'ksīlh huan Māpa'ksīni' Dios”. Jesús na ixlacapūn Pilato Mr. 15.2‑5; Lc. 23.3‑5; Jn. 18.33‑38 /} Lā' chuntza' tlōkentaxtūca huā'mā' a'ntū hualh huan profeta Jeremías a'nlhā tzo'kli na ixtachihuīn Dios: “Cātēca huan pu'xamacāuj tumīn de plata (ū'tza' ixtapalh kalhatin chi'xcu' chu a'nchī lacāxtlahualh makapitzīn israelitas). <.qLā' como lītamāhuaca huan tumīn a'ntū ixlīmāpalacanī't para namāmaknīnīni'ncan kalhatin chi'xcu', chuhua'j māpācuhuīcan huan Ti'ya't a'ntū Pasakō'nī't Ka'lhni'. \-1Lā' talacchihuīna'lh lā' talacāxtlahualh a'nchī natalītamāhua huan pītzina'j ti'ya't. Huā'mā' ti'ya't ixmāpācuhuīcan Ixti'ya't huan Alfarero lā' a'ntza' ixcāmā'cnūcan huan makatiyātī'n. w,gLā' huan xanapuxcu'nu' curasna' tasacli huan tumīn lā' talāhuanilh: ―Tūla namojōyāuj a'nlhā mojōcan tumīn a'ntū mālacnūni'can Dios como huā'mā' tumīn līmāpalacanī't para namāmaknīnīni'ncan kalhatin chi'xcu'. +5Lā' Judas a'lh nac lītokpān lā' tilhquītamacanūlh na ixchakān huan lītokpān huan tumīn lā' a'lh tā'kpixchī' nac a'katin qui'hui'. Y*+lā' cāhuanilh: ―Quit ictlahualh talaclē'i' como icmacamāstā'lh huan chi'xcu' a'ntīn tuntū' ixlaclē'n. Lā' xlaca'n takalhtīni'lh: ―Huā'mā' tū' quimaca'tzica'n. Cuenta catlahua' māni' hui'x. 3)_Lā' Judas ū'tza' a'ntī macamāstā'lh Jesús. Lā' a'xni'ca' Judas laktzī'lh a'nchī māpa'ksīca que namāmaknīnīni'ncan Jesús, lakaputzalh lā' xtunc pāstacna'lh lā' cāmāspi'tni'lh huan pu'xamacāuj tumīn de plata huan xanapuxcu'nu' curasna' lā' huan xanapuxcu'nu' israelitas, (Lā' ixmacachī'canī't lā' talē'lh lā' tamacamaxquī'lh Poncio Pilato a'ntī gobernador ixuanī't. A'nchī nīlh Judas F' Lā' a'xni'ca' tuncuīlh, ixlīhuākca'n xanapuxcu'nu' curasna' lā' xanapuxcu'nu' israelitas talacchihuīna'lh lā' tacāxtlahualh ixpātunca'tzīca'n a'nchī natamāmaknīnīni'n Jesús. h&IKLā' ū'tza' līmāpāstaquīlh Pedro a'nchī Jesús ixuaninī't: “A'xni'ca' tūna'j nata'sa huan gallo, hui'x naquinkalhtatzē'ka' maktu'tun”. Lā' Pedro taxtulh de a'ntza' lā' lej māxana'j lakaputzaj calhualh.6%eJLā' Pedro tzuculh macapūlhcacan xa'cstu lā' stu'tu'lu' hualh: ―Dios ca'tzī palh tū' iclakapasa huā'mā' chi'xcu'. Lā' chu tuncan lacapalh ta'salh huan gallo. T$!ILā' ixlīka'tlā'tus xlaca'n a'ntī ixtatā'layāna' talaktapajtzūlh Pedro lā' tahuanilh: ―Stu'ncua' hui'x kalhatin de xlaca'n como mintachihuīn hua'chi xlaca'n a'ntī xalanī'n nac Galilea. m#SHLā' Pedro kalhtatzē'kpā lā' stu'tu'lu' hualh: ―Quit tū' iclakapasa huā'mā' chi'xcu'. ^"5GLā' Pedro tatampūxtulh macsti'na'j lā' ā'kalhatin huampala tzu'ma'jāt laktzī'lh. Lā' xla' cāhuanilh huan a'ntī ixtayāna'ncha': ―Huā'mā' chi'xcu' nā ixtā'latlā'huan Jesús xala' nac Nazaret. ~!uFLā' Pedro kalhtatzē'kli na ixlacapūnca'n ixlīhuākca'n lā' hualh: ―Tū' icca'tzī tuchū huanicu'tuna'. 0 YELā' līhuan Pedro ixuī' kēpūn nac tanquilhni' lā' kalhatin squiti' laktapajtzūlh lā' huanilh: ―Nā hui'x ixtā'latlā'hua'na' Jesús xala' nac Galilea. 8iDlā' tahuanilh: ―Como hua'na' que hui'x Cristo, caquilhchi'pi a'ntī lacala'sni'. Pedro kalhtatzē'kli Jesús Mr. 14.66‑72; Lc. 22.56‑62; Jn. 18.15‑18, 25‑27 dACLā' tuncan talakachojmanīlh Jesús lā' tatucsli. Lā' ā'makapitzīn talacala'sli ]3B¿Chī puhua'nā'tit? Lā' tahualh: ―Xla' lē'n cuenta lā' maclacasqui'n nanī. QALā' huan xamāpa'ksīni' curasna' xtī'tli ixlu'xu' māni' xla' para namāsu'yu que lej ixa'kchā'n lā' hualh: ―Huā'mā' chi'xcu' tā'talacastuccu'tun Dios. Tū'tza' maclacasqui'nāuj ā'catīhuā para naquincāhuaniyāni' palh tū' tzey xla'. Hui'xina'n kaxpa'tnī'ta'ntit a'nchī xla' hualh que xla' ixO'kxa' Dios. G@Lā' Jesús kalhtīlh: ―U'huē, quit ū'tza' chu a'nchī hua'na'. Lā' nā iccāhuaniyāni' huā'mā'. Desde chuhua'j hui'xina'n naquilālaktzī'nāuj quit huan Chi'xcu' xala' Tālhmā'n na'ictahui'la na ixpāxtūcāna'j Dios a'ntī māpa'ksīni'mā'. Lā' nā na'icminācha' nac a'kapūn ixlaclhni' poklhnu'. zm?Lā' Jesús ca'cs tāyalh. Lā' huan xamāpa'ksīni' curasna' chihuīna'mpā lā' huanilh: ―Dios a'ntī lakahuan, ū'tza' kaxmatāni'. Chuhua'j naquihuani'ya' a'ntū stu'ncua'. Caquilāhuaniuj palh hui'x Cristo a'ntī ixO'kxa' Dios. 2]>Lā' huan xamāpa'ksīni' curasna' tāyalh lā' huanilh Jesús: ―¿Chu tuntū' nakalhtīni'na'? ¿Tuchū talī'a'ksa'nīni'mā'ni' huā' tayāna' chi'xcuhuī'n? 2]=Lā' xlaca'n tahualh: ―Huā'mā' chi'xcu' hualh: “Quit tzē na'icmāsputūkō' huan xaka'tla' ixlītokpān Dios lā' ixlīlakatu'tun chi'chini' na'icyāhuapala”. fEHuan xanapuxcu'nu' curasna' lā' xanapuxcu'nu' israelitas lā' ixlīhuākca'n huan xalaka'tla'n pūchihuīna'nī'n ixtaputzamā'na a'nchī natalē'ksa'nīni'n Jesús para natalīmāmaknīnīni'n. Ixtaputzamā'na catūhuā a'yuj tū' stu'ncua' a'ntū nalē'ksa'nīni'ncan. iK:Lā' Pedro lakamakat stālani'lh hasta chā'lh na ixtanquilhni' ixchic huan xamāpa'ksīni' curasna'. Lā' tanūlh na ixcorral huan chic lā' cātā'tahui'lh huan policíasna' para nalaktzī'n a'nchī nalīlacāxtlahuacan. V%9Huan a'ntīn tachi'palh Jesús talē'lh na ixchic Caifás a'ntī xamāpa'ksīni' huan curasna' ixuanī't. A'ntza' ixtatakēstoknī't xamākalhtō'kē'ni'nī'n huan ley lā' xanapuxcu'nu' israelitas. ^58Pero ixlīhuāk huā'mā' pātle'kelh para natlōkentaxtū a'ntū tatzo'kli huan profetas na ixtachihuīn Dios ―cāhuanilh. Lā' ixlīhuākca'n huan sca'txtunu'nī'n ta'a'kxtekui'līlh Jesús lā' tatzā'lalh. Jesús na ixlacapūnca'n xalaka'tla'n pūchihuīna'nī'n Mr. 14.53‑65; Lc. 22.54‑55, 63‑71; Jn. 18.12‑14, 19‑24 -7Lā' Jesús cāhuanilh huan tachi'xcuhuī't: ―¿A'chī' līta'ntit mimachītaca'n lā' minqui'hui'ca'n? Hua'chilh chi'pacu'tunā'tit kalhatin ka'lhāna'. A'xni'ca' xa'iccātā'latlā'huanāni' lakalīyān nac lītokpān, ¿a'chī' tūlalh quilāchi'pauj a'xni'ca'? C6Pero palh xa'ictlahualh cahuā chuntza', ¿chichū nalītlōkentaxtūcan a'ntū huan ixtachihuīn Dios a'nlhā tatzo'kni' que tasqui'nī napātle'ke chuntza' chu a'nchī pātle'kemā'? 75¿Chā tū' ca'tzīya' que quit tzē na'icsqui'ni' quinTāta' Dios caquimaktāyalh lā' xla' chu līmaktin naquimacamini' lakacāujtu' mil ángeles? uc4Lā' Jesús huanilh: ―Camāqui' mimachīta. A'ntī nalīlāsta'la ixmachīta, chuntza' namaknīcan xla'. :m3Lā' chu tuncan kalhatin a'ntī ixtā'minī't Jesús, māxtulh ixmachīta lā' mātakāhuī'lh ixtasācua' huan xamāpa'ksīni' curasna' lā' a'kasityujulh ixa'ka'xko'lh. - S2Lā' Jesús kalhtīlh: ―Amigo, lā' ¿a'chī' ta'na'? Lā' huan tachi'xcuhuī't a'ntīn tatā'milh Judas talaktapajtzūlh Jesús lā' tachi'palh para natalē'n. xB~}}S|@{.zymxxvusrqpowmlkk(iih}ggVfedcbaa`u__^^5]][\[[ZZXXSWWWV%UuTT+SS RQQTPOO2NNMLKKFJSI|GGSGFaEDxCBp@@#??d>==.<;;4:r98877!655G4g3322i21b0//e..--,,V+*z)((''&$$E##""! ec8^Dr Y^N 1 d ; y0~=xAU{Lā' huan tzu'ma'jāt tuncan tanūlh a'nlhā ixuī' huan rey lā' hualh: ―Iclacasqui'n ixa'kxāk Juan huan Mā'kpaxīni'. Chuhua'j tuncan naquimaxquī'ya' nac lakatin pulātu. )TKLā' huan tzu'ma'jāt taxtulh lā' kalhasqui'nīlh ixtzī't: ―¿Tuchū na'icsqui'n? Lā' xla' huanilh: ―Nasqui'na' ixa'kxāk Juan huan Mā'kpaxīni'. S7Lā' stu'tu'lu' huanilh: ―Lej stu'ncua' a'ntū icuanini'. Na'icmaxquī'yāni' a'ntū naquisqui'ni'ya' a'yuj i'tāt a'nlhā quit icmāpa'ksī. mRSLā' ixtzu'ma'jāt Herodías tanūlh lā' lu'cxli lā' cāmakapāxuhualh Herodes lā' a'ntī ixcākantāyacanī't. Lā' huan rey huanilh huan tzu'ma'jāt: ―Caquisqui'ni' chu a'ntū lacasqui'na' lā' quit na'icmaxquī'yāni'. &QEPero milh lakatin chi'chini' a'xni'ca' Herodías tlahualh a'ntū ixtlahuacu'tun. Herodes tlahualh ixcā'tani' a'xni'ca' chā'lh ixcā'ta. Cākantāyalh para nacātā'huā'yan na ixchic xanapuxcu'nu' lā' xamāpa'ksīni'nī'n lā' generales a'ntī ixtatā'scuja nac estado de Galilea. P5porque Herodes ixjicua'ni' Juan. Ixca'tzī que lej tzeyā chi'xcu' ixuanī't Juan lā' līlacatejtin ixlatlā'huan. Lā' Herodes tū' makxtekli Herodías natlahuani' Juan nīn tuntū'. Lā' a'yuj Herodes māmakchuyīlh ixpālacata a'ntū māsu'yulh Juan, pero ixkaxmatcu'tun. cO?U'tza' Herodías līlalh ixtā'ca'tza Juan lā' ixmaknīcu'tun. Lā' tūla ixmaknī lNQLā' Juan ixuaninī't Herodes: ―Tū' līmakuan a'nchī tā'tō'la'nī'ta' ixpuscāt mintā'tin. M!Huan Herodes māni' ū'tza' māpa'ksīlh lā' māchi'panīni'lh Juan lā' māchī'nīni'lh nac pūlāchī'n por ixpālacata Herodías a'ntī ixpuscāt Felipe ixuanī't. Lā' huā'mā' Felipe ixtā'tin Herodes. Lā' Herodes ixtā'tahui'lanī't huanmā' puscāt. >LuLā' a'xni'ca' huanica Herodes a'ntū tlahualh Jesús, xla' hualh: ―U'tza' Juan a'ntī icmā'a'cchu'cunīni'lh. Xla' lakahuanchokonī't lā' taxtulh na ixlaclhni' nīnī'n. >KuLā' makapitzīn ixtahuan: ―U'tza' Elías a'ntī ixa'cta'sana' Dios xala' makāntza'. Lā' ā'makapitzīn ixtahuampala: ―U'tza' a'cta'sana' hua'chi huan xala' makāntza'. %JCLā' huan rey Herodes kaxmatli ixpālacata Jesús como lhūhua' a'ntī ixtalīchihuīna'mā'na Jesús lā' a'ntū ixtlahua. Lā' Herodes hualh: ―Juan a'ntī ixmā'kpaxīni'n lakahuanchokonī't de huan līnīn. U'tza' līka'lhī līmāpa'ksīn a'ntū lītlahua huan lē'cnīn. II  Lā' tamāxtulh lhūhua' tlajana'nī'n. Lā' ixcālīmūtlahua aceite lhūhua' ī'tza'ca'nī'n lā' cāmātzeyīlh. A'nchī līmaknīca Juan huan Mā'kpaxīni' Mt. 14.1‑12; Lc. 9.7‑9 H{ Ta'a'lh huan sca'txtunu'nī'n lā' ixtamāsu'ni' tachi'xcuhuī't que tasqui'nī nataxtāpalī ixtapāstacna'ca'n. G! Lā' palh calhāhuā tū' cātamānūyāni' nac chakān chic lā' palh tū' cātakaxmatni'cu'tunāni' a'ntū hua'nā'tit, cataxtutit de huanmā' cā'lacchicni'. Lā' a'xni'ca' nataxtuyā'tit, catincxtit mintojonca'n para que nayuja huan pokxni' na ixlakxtampūn mintojonca'n. Chuntza' nalīmāsu'yu'yā'tit que xlaca'n natalē'n cuenta como tū' takaxmatcu'tulh. Ixlīstu'ncua' a'ntū iccāhuaniyāni'. Lā' a'xni'ca' namin huan chi'chini' a'xni'ca' Dios nalacāxtlahuakō', xlaca'n lej natapātīni'n como tū' takaxmatcu'tulh. A'chulā' natapātīni'n xlaca'n que huan tū' tzeyā tachi'xcuhuī't xalanī'n nac Sodoma lā' Gomorra ―hualh Jesús. 'FG Lā' Jesús cāhuanipā: ―Chuxatūya chic a'nlhā nachipinā'tit, a'ntza' natachokoyā'tit hasta a'xni'ca' nataxtuyā'tit de huanmā' cā'lacchicni'. bE= Lā' natatūnū'yā'tit mihuarachica'n pero tū' nalhakā'yā'tit kalhtu' milu'xu'ca'n. -DSLā' cāhuanilh: ―Tū' tilī'pinā'tit nīn tuntū' huan nac tej, nīn morralh, nīn pāntzi, nīn tumīn na mimbolsaca'n. Xmān nalī'pinā'tit mimpāla'cca'n. Lā' Jesús cāmāta'sīlh huan kalhacāujtu' ī'sca'txtunu'nī'n lā' tzuculh cāmacā'n kalhatu'yūn lā' cāmaxquī'lh līmāpa'ksīn para natamāxtu huan tlajana'nī'n. nBULā' Jesús lej lē'cnīlh como tū' ixtakalhlaka'ī' ixlīmāpa'ksīn. Lā' ixmāsu'yutēlha nac lakatunu' lacti'na'j cā'lacchicni'. Jesús cāmacā'lh ī'sca'txtunu'nī'n para nata'a'cta'sana'n Mt. 10.5‑15; Lc. 9.1‑6 A!Lā' a'ntza' na ixā'lacchicni' Jesús tūlalh tlahualh lē'cnīn. Xmān cāxa'malh makapitzīn ī'tza'ca'nī'n lā' cāmātzeyīlh. .@UPero xla' cāhuanilh: ―Kalhatin a'cta'sana' na'a'cnīni'ni'can chuxalhā na'a'n. Xmān xalanī'n na ixā'lacchicni' lā' ixfamiliares tū' ta'a'cnīni'ni'cu'tun. r?]U'tza' huā'mā' huan sitni' lā' María ixtzī't. Lā' nā xla' ixpuxcu'ca'n Jacobo lā' José lā' Judas lā' Simón. Lā' tahui'lāna' huā'tzā' xanastancunu' puscan. Lā' ta'a'kchā'lh por ixpālacata lā' talakmaka'lh Jesús. m>SLā' a'xni'ca' chilh huan chi'chini' a'ntū pūjaxcan, tanūlh na ixlītokpānca'n israelitas lā' tzuculh māsu'yu. Lā' lhūhua' tachi'xcuhuī't a'ntīn takaxmatli lā' talē'cnīlh lā' tahualh: ―¿Lhachū sca'tli huā'mā' chi'xcu' huan tamā'na catūhuā? Lā' ¿tuchūyā tapāstacna' maxquī'canī't? Lā' ¿chichū tzē lītlahua huan tamā'na? = Lā' Jesús taxtulh de a'ntza' lā' a'lh na ixā'lacchicni' a'nlhā ī'stacnī't lā' tastālani'lh ī'sca'txtunu'nī'n. <+Lā' Jesús lej stu'tu'lu' cāhuanilh que nīn tintī' ixtamāca'tzīnīlh lā' cāhuanilh: ―Camā'huī'tit huan tzu'ma'jāt.6;e*Lā' chu tuncan tā'kaquī'lh huan tzu'ma'jāt lā' xla' ixlatlā'huan como ixka'lhī lakacāujtu' cā'ta. Lā' huan tachi'xcuhuī't talē'cnīlh lā' lej tajicua'lh. :')Lā' macachi'palh huan tzu'ma'jāt lā' huanilh: ―Talita cumi ―huā'mā' tachihuīn huanicu'tun: Tzu'ma'jāt, icuaniyāni' catā'kaqui'. a9;(Lā' xmān talīlītzī'nli. Lā' a'xni'ca' Jesús cāmāxtukō'lh ixlīhuākca'n, cālē'lh ixtāta' huan tzu'ma'jāt lā' ixtzī't lā' a'ntī ixtatā'minī't. Lā' tatanūlh a'nlhā ixmā' huan tzu'ma'jāt. 8%'Lā' Jesús a'xni'ca' tanūlh, cāhuanilh: ―¿A'chī' ta'sayā'tit lā' calhua'nā'tit? Huan tzu'ma'jāt tū' nīnī't, xmān lhtatamā'. 97k&Ta'a'lh na ixchic huan xapuxcu' ixlītokpānca'n israelitas. Lā' a'xni'ca' tachā'lh, Jesús laktzī'lh lhūhua' tachi'xcuhuī't. Lā' ixtacalhuamā'na lā' ixtata'samā'na. x6i%Lā' Jesús tū' makxtekli nīn tintī' nastālani', xmān Pedro lā' Jacobo lā' Juan ixtā'tin Jacobo. 55$Pero Jesús tū' cuenta cātlahuani'lh a'ntū ixtahuan. Lā' huanilh huan xapuxcu' de huan lītokpān: ―Tū' caji'cua', xmān cakalhlaka'i'. F4#Ixchihuīna'mā'cus Jesús a'xni'ca' tamilh makapitzīn de na ixchic Jairo. Lā' tahuanilh Jairo: ―Mintzu'ma'jāt nīlhtza'. ¿A'chī' māmakchu'yī'ya'cus huan mākalhtō'kē'ni'? 3"Lā' xla' huanilh: ―Quintzu'ma'jāt, tzeyanī'ta' como kalhlaka'ī'nī'ta'. Capit lā' Dios calē'n. Tzeyanī'ta' de minta'jatat. K2!Lā' huan puscāt ixca'tzī a'ntū ixpātle'keni'nī't māni' ū'tza' lā' a'nchī ixtzeyanī'ttza' lā' xla' ixjicua'n. Lā' ixpipitēlha laka'lh lā' tatzokostani'lh Jesús lā' huanikō'lh. T1! Lā' xla' lakachu ixlacaputza para nalaktzī'n a'ntī ī'xa'manī't. '0GLā' tahuanilh ī'sca'txtunu'nī'n: ―Laktzī'na' a'nchī lhūhua' tachi'xcuhuī't tapi'ta'yāni'. Lā' ¿a'chī' hua'na'?: “¿Tichū quixa'malh?” 5/cLā' tuncan Jesús u'cxca'tzī'lh a'nchī ixlīmātzeyīni'nī't ixlīmāpa'ksīn. Cālaktalakspi'tli huan tachi'xcuhuī't lā' cāhuanilh: ―¿Tichū xa'malh quilu'xu'? o.WLā' chuntza' chu tuncan tzeyalh. Lā' u'cxca'tzīlh na ixmacni' que ixtzeyanī'ttza' de ixta'jatat. ^-5Chuntza' tlahualh como puhualh: “Xmān ca'icxa'malh ixlu'xu' lā' na'ictzeyan”. ,Ixkaxmatnī't a'nchī ixtlahua Jesús lā' laktapajtzūlh na ixkēn na ixlaclhni'ca'n lhūhua' tachi'xcuhuī't lā' xa'malh ixlu'xu'. +#Lā' lhūhua' doctornu' ixtamāpātīnīnī't lā' ixmakasputkō'nī'ttza' ixtumīn lā' nīn tuntū' macuani'lh pero ā'chulā' ixlamā'. *Lā' na ixlaclhni'ca'n ixuī' kalhatin puscāt a'ntī ixī'tza'can. Ixka'lhītza' lakacāujtu' cā'ta tūla ixcāsni' ixka'lhni'. k)OLā' Jesús tā'a'lh. Lā' ixtastālani' lhūhua' tachi'xcuhuī't lā' ixtalāpi'ta'tēlha. (Lā' lej squi'ni'lh lā' huanilh: ―Quintzu'ma'jāt nīmā'tza'. Cata't lā' namacaxa'ma'ya' para que natzeyan lā' nalatahui'lapala. 'Lā' milh kalhatin xapuxcu' de ixlītokpānca'n israelitas lā' ixtacuīni' Jairo. Lā' a'xni'ca' laktzī'lh Jesús, tatzokostani'lh. &)Lā' a'xni'ca' Jesús pūtacutchokopā tintacut nac barco, talaktakēstokli lhūhua' tachi'xcuhuī't a'nlhā xla' ixuī' pajtzu nac mar. 1%[Huan chi'xcu' a'lh lā' lakachu nac cā'lacchicni' a'nlhā huanican Decápolis xla' tzuculh līchihuīna'n a'ntū Jesús tlahuani'lh. Lā' ixlīhuākca'n huan tachi'xcuhuī't talē'cnīlh. Ixtzu'majāt Jairo lā' huan puscāt a'ntī xa'malh ixlu'xu' Jesús Mt. 9.18‑26; Lc. 8.40‑56 $wPero Jesús tū' makxtekli natā'a'n lā' huanilh: ―Cataspi'tti' na minchic lā' nacāhua'ni'kō'ya' mifamilia lā' mi'amigos huanmā' laka'tla'n catūhuā a'ntū huan Māpa'ksīni' tlahuani'nī'ta'ni' lā' a'nchī lakalhu'manī'ta'ni' hui'x. (#ILā' a'xni'ca' Jesús ixtojōmā' huan nac barco, milh huan chi'xcu' a'ntī ixka'lhīnī't huan tlajana'nī'n lā' squi'ni'lh camakxtekli que natā'a'n. J" Lā' tuncan tatzuculh tasqui'ni' Jesús que nataxtu de a'ntza'. @!yLā' huan a'ntī ixtalaktzī'nī't tahuanilh a'ntū ixpātle'keni'nī't huan chi'xcu' a'ntī ixka'lhīnī't huan tlajana'nī'n lā' nā a'ntū ixcāpātle'keni'nī't huan pa'xnī'n. g GLā' a'xni'ca' ā'makapitzīn tachā'lh a'nlhā ixuī' Jesús, xlaca'n talaktzī'lh huan chi'xcu' a'ntīn tū'tza' ixka'lhī huan tlajana'nī'n. Lā' xla' tzē'k ixuī' lā' ixlhakā'nanī'ttza'. Lā' xlaca'n tajicua'lh. 5cLā' huan chi'xcuhuī'n a'ntī ixtamaktaka'lhmā'na huan pa'xnī'n lā' tatzā'lalh lā' tamāca'tzīnīni'lh nac cā'lacchicni' lā' pajtzu huanmā' cā'lacchicni'. &E Lā' tuncan cāmakxtekli natatanū. Lā' huan tlajana'nī'n tataxtukō'lh de huan chi'xcu' lā' tatanūlh ixchakānca'n huan pa'xni'. Lā' xlaca'n tatu'jnulh nac cā'pūtatonkopūn lā' tatojōcha' nac xcān lā' tajicsua'kō'lh. Lā' hua'chi lakatu' mil pa'xnī'n ixtahuanī't. .U Lā' huan tlajana'nī'n tasqui'ni'lh Jesús: ―Caquilāmacamini'uj huan lhūhua' pa'xni' para que tzē na'ictanūpalayāuj na ixchakānca'n huan tamā'na pa'xni'. [/ Lā' lhūhua' pa'xnī'n ixtahuā'yamā'na pajtzu a'ntza' na ixlacapān kēstīn. P Lā' lej ixtasqui'ni'mā'na Jesús que tū' cacāmacā'lh makat. # Lā' Jesús kalhasqui'nīlh: ―¿Chī mintacuīni'? Lā' xla' kalhtīlh: ―Quihuanican Legión como quina'n lhūhua' tlajana'nī'n. taChuntza' ī'squi'ni'mā'ca Jesús como xla' ixuaninī't huan tlajana': ―Cataxtu de huā' chi'xcu'. W'Lā' tā'chihuīna'lh palha' lā' hualh: ―¿A'chī' ta'na' hui'x a'nlhā icuī', Jesús? Hui'x ixO'kxa' Dios xala' tālhmā'n. ¿Chu quit mimaca'tzi? Lej icsqui'ni'yāni' que tū' naquimāpātīnī'ya'. pYMakatcus ixmimā'cha' Jesús a'xni'ca' huan chi'xcu' laktzī'lh lā' laktu'jnulh lā' a'cnīni'ni'lh. Lā' tzī'sa lā' tuncuj a'nlhā tayāna' lhu'cu' lā' cā'o'kspū'yān pō'ktu ixa'cta'satā'kchoko lā' ixlīmātakāhuī'can chihuix. LMaklhūhua' ixtūpixchī'canī't lā' ixmacatūpixchī'canī't con līcā'n lā' cadenas pero xla' lactu'cxli huan cadenas lā' lactzina'j tlahualh huan līcā'n lā' nīn tintī' tzē ixtlaja. Lā' xla' ixlahuī' nac lhu'cu' a'nlhā ixcāmā'cnūcanī't huan nīnī'n. Nīn tintī' tzē ixchī' lā' a'yuj ixlīchī'can cadenas. !;Lā' a'xni'ca' Jesús tacutli de huan barco, tuncan pāxtokli kalhatin chi'xcu' a'ntī taxtulh na ixpu'nan de huan taponkni'. Ixka'lhī huan tlajana'. _ 9Lā' tachā'lh xlaca'n tintacut huan mar nac lakatin ti'ya't a'nlhā huanican Gadara. E)Lā' lej talē'cnīlh lā' talāhuanilh chā'tunu' de xlaca'n: ―¿Tichūyā chi'xcu' huā'mā'? Hasta cāmāpa'ksī huan ū'ni' lā' huan xasipej xcān lā' ta'a'kahuāna'ni'.q[(Lā' Jesús cāhuanilh ī'sca'txtunu'nī'n: ―¿A'chī' jicua'nā'tit? Tū' lej quilālīpāhuanāuj. =s'Lā' Jesús tā'kaquī'lh lā' lacaquilhnīlh huan ū'ni' lā' huanilh huan mar: ―Caca'csla' lā' tzē'k cala't. Lā' ca'cslalh huan ū'ni'. Lā' tzē'k tamā'lh huan mar. \1&Lā' Jesús xtunc ixmā' nac barco lā' ī'lhtatamā' lā' ixa'ktzi'mā' nac lakatin ixa'ktzi'. Lā' tamālakahuanīlh lā' tahuanilh: ―Mākalhtō'kē'ni', tā'cnūmā'nauj lā' hui'x tū' cuenta tlahua'ya'.  %Lā' līhuan ixtatacutmā'na lej palha' tzuculh ū'nun. Lā' huan xasipej xcān tasno'kli huan barco lā' ixlītatzumamā' de xcān. = s$Lā' como Jesús ixuī'cus nac barco, lā' chuntza' talīlē'lh nac barco lā' cāmakxtekli huan lhūhua' tachi'xcuhuī't. Lā' ā'makapitzīn barco nā tatā'a'lh tintacut.  }#Lā' kōtanūtza' ixuanī't huanmā' chi'chini' lā' Jesús cāhuanilh ī'sca'txtunu'nī'n: ―Cāhuitit tintacut.  "Lā' xmān a'ntū lītalacastuca ixcālītā'chihuīna'n huan tachi'xcuhuī't. Pero a'xni'ca' ixa'cstuca'n xla' lā' ī'sca'txtunu'nī'n, xa'nca ixcāmāstū'ncni' ixlīhuāk. Jesús cāmāca'cslīlh huan ū'ni' lā' xasipej xcān Mt. 8.23‑27; Lc. 8.22‑25  !Lā' chuntza' ixcālīmāsu'ni' lhūhua' a'ntū lītalacastuca lā' lacatzucu cāmāsu'ni'lh chu a'nchī tzē ixtasca'ta. {o Lā' a'xni'ca' cha'ncanī'ttza', lā' nastaca, lej ka'tla' nala lā' lhūhua' ixpekenī'n naka'lhī. Lā' chuntza' huan spūnnu' tzē natatlahua ixmāsekca'n a'nlhā skē'knin. Jesús līmāsu'yulh con a'ntū lītalacastuca Mt. 13.34‑35 +ONatalhūhua'n hua'chi lakatin ti'ni' a'ntū huanican mostaza. Huā'mā' ti'ni' līhua'ca' xamactzina'j que ixlīhuākca'n ā'makapitzīn ti'ni' a'ntū cha'ncan. >uLā' Jesús hualh: ―¿Tuchū nahuanāuj para namāsu'yuyāuj a'nchī natalīlhūhua'n a'ntī natakalhlaka'ī' Dios? ¿Chichū nacālīmālacastucāuj a'nchī natalhūhua'n? GA'xni'ca' scōhualhtza' lā' cuxi'tza' lanī't, tuncan ī'can como chilhtza' huan chi'chini' a'ntū napū'ī'can. A'nchī lītalacastuca xati'ni' mostaza Mt. 13.31‑32; Lc. 13.18‑19 Huan ti'ya't ixa'cstu māpu'nū; pū'la tasu'yu huan xachi'tin lā' tuncan xaxihuī't lā' ā'calīstān huan tza'ktza'. $AXla' nalhtata de tzī'sa lā' natā'kaquī' cā'tzi'sāt. Lā' huan ti'ni' napu'n lā' nastaca lā' xla' tū' ca'tzī chī līpu'nli lā' chī līstacli. 3Lā' Jesús hualh: ―A'nchī Dios cāmāpa'ksīkō' tachi'xcuhuī't, ū'tza' hua'chi a'xni'ca' kalhatin chi'xcu' nacha'n ti'ni' nac ti'ya't. OHuan a'ntī cuenta tlahua ixtachihuīn Dios, más namāchekxī. Lā' huan a'ntīn tū' cuenta tlahua, napātza'nkākō' a'ntū kaxmatnī't. A'nchī lītalacastuca huan ti'ni' lā' a'nchī līstaca >uLā' chuntza' cāhuanilh Jesús: ―Cuenta catlahua'tit a'ntū kaxpa'tā'tit. Palh nalīhui'lī'yā'tit nasca'tā'tit, Dios nacāmaktāyayāni' lā' ā'chulā' nasca'tā'tit. 7iPalh kaxpa'tnī'ta'ntit, cuenta catlahua'tit. ~{Huāk a'ntūn tatzē'knī't chuhua'j, huāk namālacsu'yukō'can. Lā' a'ntū lakatzē'kcus, ū'tza' naca'tzīkō'can. 7}gLā' Jesús cāhuanilh: ―Nīn tintī' līmin huan pūmaksko lā' natampīmānū huan chā'xta o na ixtampīn tama'. Hui'līcan nac lakatin mesa o nac lakatin cajón. |’Lā' a'nlhā yujli huan ti'ni' nac tzey ti'ya't, ū'tza' hua'chi xlaca'n a'ntīn takaxmata huan tachihuīn lā' tamāchekxī lā' xa'nca tatasu'yu palh takalhlaka'ī'. Ixlīhuākca'n taka'lhī a'ntū natalīmāpāxuhuī Dios lā' makapitzīn lej taca'tzī tamāpāxuhuī hua'chi huan ti'ni' a'ntū māstā'lh cien ixtō'ca't. A'nchī lītalacastuca huan pūmaksko Lc. 8.16‑18 o{WPero lej tapāstaca a'nchī natalītlaja ixlīhua'tca'n lā' a'nchī lacricosnu' natalīla. Lā' nā lej talacasqui'n lhūhua' catūhuā. Ixlīhuāk huā'mā' cāmāmakchuyī lā' tū' cāmakxteka natapāstaca a'ntūn takaxmatli. Tū'tza' tatasu'yu palh takalhlaka'ī'. Lā' chuntza' huan tamā'na hua'chi huan lhtucū'n a'ntūn tamā'ktzī'lh huan ti'ni'. z’Lā' a'nlhā yujli huan ti'ni' nac cā'lhtucū'n, ū'tza' hua'chi xlaca'n a'ntīn takaxmata huan tachihuīn lā' tamāchekxī. GyPero hua'chi huan ti'ni' a'ntūn tū' ixka'lhī pūlhmā'n ixtankaxē'kca'n, tū' tāyani'lh, nā xlaca'n tū' makān tatāyani'. Tū' xa'nca tamāchekxī huan tachihuīn, lā' a'xni'ca' tapātī catūhuā o a'xni'ca' cāmacaputzacan por ixpālacata a'ntūn takalhlaka'ī'lh, tū'tza' talakatī lā' tamakxtekcu'tun. x-’Lā' nā chuntza' a'nlhā yujli huan ti'ni' nac cā'chihuixni', ū'tza' hua'chi a'ntīn takaxmata ixtachihuīn Dios lā' lej talakatī. 7wgLā' a'nlhā yujli huan ti'ni' nac tej, ū'tza' hua'chi tachi'xcuhuī't a'ntīn takaxmatli lā' palaj milh huan ko'ti'ti' lā' cāmāpātza'nkānīlh a'ntū ixtasca'tnī't. 4vcHuan cha'nāna' cha'nli ixtachihuīn Dios. u5 Lā' Jesús cāhuanilh: ―Palh tū' māchekxī'yā'tit huā'mā' a'ntū lītalacastuca, tū' caticāmāchekxī'tit ixlīhuāk ā'makapitzīn. t Lā' chuntza' natalaktzī'n pero tū' natamāchekxī a'ntū huanicu'tun a'ntūn talaktzī'n. Lā' nā natakaxmata pero tū' catitamāchekxīlh a'ntūn takaxmata. Lā' chuntza' tū' catitaxtāpalīlh huan ixtapāstacna'ca'n lā' tū' caticāmāsputūnu'ni'ca ixtalaclē'i'ca'n. Jesús māstu'ncli a'ntū ixuanicu'tun huan a'ntū lītalacastuca Mt. 13.18‑23; Lc. 8.11‑15 Ss Lā' Jesús cāhuanilh: ―Dios cāmāsca'tīnī'ta'ni' hui'xina'n a'ntūn tatzē'knī't ixpālacata a'nchī nala ixlīmāpa'ksīn Dios. A'makapitzīn iccālīchihuīna'n xmān a'nchī lītalacastuca. orW Lā' a'xni'ca' ixta'a'nī'ttza' huan lhūhua' tachi'xcuhuī't, xmān tatachokolh Jesús lā' huan kalhacāujtu' lā' ā'makapitzīn huampala. Lā' huan kalhacāujtu' takalhasqui'nīlh ixpālacata huan a'ntū lītalacastuca. 5qc Lā' Jesús cāhuanilh: ―Palh kaxpa'tnī'ta'ntit, cuenta catlahua'tit. Ixpālacata a'nchī Jesús māsu'yulh a'ntū lītalacastuca Mt. 13.10‑17; Lc. 8.9‑10 tpaLā' ā'makapitzīn ti'ni' tayujli a'nlhā tzey huan ti'ya't lā' pu'nli lā' stacli lā' lana'lh. Lā' makapitzīn ti'ni' tamāstā'lh pu'xamacāuj lā' ā'makapitzīn tamāstā'lh tu'tumpu'xam lā' ā'makapitzīn tamāstā'lh cien. o)Lā' ā'makapitzīn ti'ni' huampala tayujli nac cā'lhtucū'nnu' lā' huan lhtucu'n tastacli lā' tamā'ktzī'lh lā' nīn tuntū' tō'ca'lh. mnSLā' a'xni'ca' chi'chini'lh, scōhualh xachi'tin como tūlalh tā'cnūlh ixtankāxē'k lā' tīlh. %mCLā' ā'makapitzīn tayujli nac cā'chihuixni' a'nlhā tū' pūlhmā'n huan ti'ya't. Lā' palaj pu'nli huā'mā' ti'ni' como tū' pūlhmā'n huan ti'ya't. l}Lā' a'xni'ca' ī'xua'ya'maka'mā' huan ti'ni', makapitzīn tayujli nac tej. Lā' tamilh huan spūnnu' lā' tasacua'lh. dkA―Cakaxpa'ttit. Ixuī' kalhatin cha'nāna' lā' taxtulh para nacha'n huan ixti'ni'. j{Lā' lhūhua' catūhuā ixcālīmāsca'tī huan a'ntū lītalacastuca. Lā' a'xni'ca' ixcāmāsca'tīmā', cāhuanilh: 2i _Lā' tuncan Jesús tzucupā māsu'yu na ixquilhtūn huan mar. Lā' talaktakēstokli lhūhua' tachi'xcuhuī't lā' ū'tza' lītojōlh nac lakatin barco. Lā' tahui'lalh huan nac barco a'ntū ixuī' na ixkalhni' xcān. Lā' ixlīhuākca'n huan tachi'xcuhuī't tatachokolh na ixquilhtūn huan xcān. vhe#Lā' ixlīhuākca'n a'ntī natatlahua a'ntū lacasqui'n Dios, ū'tunu'n quintzī't lā' quintā'timīn.5gc"Lā' ixcālaktzī'nkō' ixlīhuākca'n a'ntī ixtahui'lāna' lā' ixtalītaxti'li'nī't lā' cāhuanilh: ―Huā' tamā'na, ū'tunu'n quintzī't lā' quintā'timīn. fy!Lā' xla' cākalhtīlh: ―¿Chā ca'tzīyā'tit tichū iccālaktzī'n hua'chilh quintzī't lā' quintā'timīn? e+ Lā' tachi'xcuhuī't ixtalītaxti'li'nī't lā' tahuanilh: ―Mintzī't lā' mintā'timīn tayāna' kēpūn lā' tatā'chihuīna'ncu'tunāni'. dyLā' a'calīstān tachā'lh ixtzī't lā' ixtā'timīn Jesús. Tatāyalh kēpūn lā' māta'satīnīni'nca xla'. c/Jesús hualh huā'mā' como ixtahuan: “Xla' ka'lhī huan tlajana'”. Ixtzī't lā' ixtā'timīn Jesús Mt. 12.46‑50; Lc. 8.19‑21 'bGPero catīhuā a'ntī nahuan que tū' tzey a'ntūn tlahua huan Espíritu Santo, xla' tūla catimāsputūnu'ni'ca. Xla' naka'lhī ixtalaclē'i' para pō'ktu. ,aQ’Lā' stu'ncua' a'ntū iccāhuaniyāni': Tzē nacāmāsputūnu'ni'can ixlīhuāk ixtalaclē'i'ca'n tachi'xcuhuī't lā' chuxatū tū' tzey a'ntūn tahuan. g`G’Nīn tintī' tūlalh catitanūlh para naka'lhāna'n na ixchic kalhatin a'ntī lej tli'hui'qui palh tū' pū'la nachī'can huan ixtēcu' chic. A'xni'ca' chī'hui'līcanī'ttza', a'xni'ca' tzētza' namakka'lhancan. ~_uLā' palh Satanás natā'kaquī' contra māni' xla', chuntza' tapitzi lā' tūlalh catitāyani'lh; ka'lhī nasputa. Z^-Lā' palh lakatin familia natatapitzi lā' natalātucsa, tū' catitatāyani'lh. b]=Lā' palh huan pūchihuīna'nī'n natatapitzi lā' natalātucsa, tū' catitatāyani'lh. \)Lā' Jesús cāta'sani'lh lā' cāhuanilh huan a'ntū lītalacastuca: ―¿Chichū nalīmāxtucan Satanás palh māni' ū'tza' tanūma'? [#Lā' xamākalhtō'kē'ni'nī'n huan ley a'ntī ixtaminī'ta'ncha' de nac Jerusalén ixtahuan: ―Huan ko'ti'ti', Beelzebú, a'ntī xapuxcu' huan tlajana'nī'n, xla' tanūni'nī't huan Jesús lā' por ixlīmāpa'ksīn ko'ti'ti' tzē cāmāxtu huan tlajana'nī'n. Z%Lā' a'xni'ca' ixtalakapasnī'n taca'tzīlh huā'mā', xlaca'n talakmilh para natachi'pa como ixtahuan que xla' hua'chilh chuyani' līlalh. uYcLā' tatakēstokpā lej lhūhua' tachi'xcuhuī't hasta tūla ixtahuā'yan Jesús lā' ī'sca'txtunu'nī'n. LXLā' Judas Iscariote, xla' a'ntī ā'calīstān macamāstā'lh Jesús. Ixtahuan que Jesús ixlīscuja ixlīmāpa'ksīn ko'ti'ti' Mt. 12.22‑32; Lc. 11.14‑23; 12.10 Jesús a'lh na ixchic. >WuLā' nā Andrés lā' Felipe lā' Bartolomé lā' Mateo lā' Tomás lā' Jacobo ixo'kxa' Alfeo lā' Tadeo lā' Simón. Huā'mā' Simón ixtapa'ksī con huan partido cananistasna'. +VOlā' nā Jacobo lā' Juan ixtā'tin a'ntī ixo'kxa'n Zebedeo ixtahuanī't lā' xlaca'n cāhui'līni'ca ixtacuīni' Boanerges a'ntū huanicu'tun hua'chi jilini'. UU#Huan tamā'na kalhacāujtu': Simón a'ntí hui'līni'ca ixtacuīni' Pedro, TwLā' nā xlaca'n cāmaxquī'ca līmāpa'ksīn para natamātzeyī chuxatūyā ta'jatat lā' natamāxtu huan tlajana'. vSeLā' cālacsacli kalhacāujtu' a'ntī natatā'latā'kchoko lā' nacāmaca'n natamāsu'yu ixtachihuīn Dios. lRQ Lā' Jesús a'lh nac o'kspū'n lā' cāta'sani'lh a'ntī cālacasqui'lh lā' talakmilh xla'. 2Q] Pero xla' lej cāmāpa'ksīlh lā' cāhuanilh que tū' ixtahualh tichū xla'. Jesús cālacsacli kalhacāujtu' ī'sca'txtunu'nī'n Mt. 10.1‑4; Lc. 6.12‑16 P5 Lā' a'xni'ca' xlaca'n a'ntī ixtaka'lhī huan tlajana' talaktzī'lh Jesús, xlaca'n tatatzokostani'lh lā' palha' tahualh: ―Hui'x ixO'kxa' Dios. O Lej lhūhua' ixcāmātzeyīnī't lā' huāk a'ntī ixta'ī'tza'ca'n ixtalaktapajtzū lā' ixtalāpi'ta'mā'na para nataxa'ma Jesús. )NK Lā' cāhuanilh ī'sca'txtunu'nī'n que cāxni'j cahui'līlh lakatin barco a'nlhā natojō lā' chuntza' huan lhūhua' tachi'xcuhuī't tūlalh catitapi'ta'lh. #M?Lā' xalanī'n nac Jerusalén lā' xalanī'n nac Idumea talakmilh Jesús. Lā' xlaca'n xalanī'n tintacut nac pūxka Jordán lā' xalanī'n pajtzu huan cā'lacchicni' Tiro lā' Sidón nā talakmilh. Lhūhuā' tachi'xcuhuī't talakmilh Jesús a'xni'ca' takaxmatli a'ntūn tlahualh. L7Pero Jesús a'lh na ixquilhtūn huan lago lā' ī'sca'txtunu'nī'n tatā'a'lh. Lā' lhūhua' tachi'xcuhuī't xalanī'n nac estado de Galilea tastālani'lh Jesús. Lā' a'xni'ca' takaxmatli huāk a'ntū tlahualh Jesús, talakmilh nā xlaca'n xalanī'n nac estado de Judea. (KILā' tuncan huan fariseosnu' tataxtulh lā' tatā'lacchihuīna'lh ixchi'xcuhuī'n Herodes a'nchī natalīmaknī Jesús. Jesús māsu'yulh na ixquilhtūn lago J'Lā' Jesús cālaktzī'lh ixlīhuākca'n a'ntī ixtalītamacxti'li'nī't lā' ixa'kchā'yā. Lā' Jesús ixlīlakaputzayā como tū' ixtalakalhu'man huan ī'tza'ca' lā' huanilh huan chi'xcu': ―Castu'ncti mimacan. Lā' a'xni'ca' stu'ncli ixmacan, tzeytza' ixuanī't. ILā' cāhuanilh huan tachi'xcuhuī't: ―¿Tuchū más minī'ni' tlahuacan huan chi'chini' a'ntū pūjaxcan? ¿Chā na'ictlahua a'ntū tzey o a'ntūn tū' tzey? ¿Chā līmakuan na'icmāpūtaxtū huan chi'xcu' o na'icmaknī? Pero xlaca'n ca'cs ixtahui'lāna'. vHeLā' Jesús huanilh huan chi'xcu' a'ntī ixmacascōhuanī't: ―Cata't lā' catāya' na quilaclhpu'nanca'n. !G;Lā' huan tachi'xcuhuī't ixtamaktaka'lhmā'na Jesús a ver palh ixmātzeyīni'lh huanmā' chi'chini' a'ntū pūjaxcan como ixtalē'ksa'nīni'ncu'tun. F yLā' Jesús tanūpā na ixlītokpānca'n israelitas. Lā' ixuī' a'ntza' kalhatin chi'xcu' a'ntī ixmacascōhuanī't. ELā' chuntza' quit huan Chi'xcu' xala' Tālhmā'n lā' nā tzē na'icmāpa'ksī a'ntū natlahuacan huan chi'chini' a'ntū pūjaxcan.AD{Nā Jesús cāhuanilh: ―Dios tlahualh huan chi'chini' a'ntū pūjaxcan por ixpālacataca'n tachi'xcuhuī't lā' tū' tlahualh tachi'xcuhuī't para chi'chini' a'ntū pūjaxcan. KCLā' David tanūlh na ixchic Dios. Lā' Abiatar xapuxcu' sacerdote ixuanī't. Lā' David hua'lh huan pāntzi a'ntū ixmālacnūni'canī't Dios. Lā' tū' līmakuan ixua'lh huā'mā' pāntzi. Xmān huan curasna' taka'lhī talacasqui' para natahua'. Lā' nā David cāmaxquī'lh huan chi'xcuhuī'n a'ntī ixta'o'kska'lhī. :BmLā' Jesús cākalhtīlh: ―¿Chā tū' lakapūtlekenī'ta'ntit a'ntūn tlahualh David maktin huā? Xla' lā' a'ntī ixtatā'a'n ixtatzi'ncsa lā' cāsputni'lh līhua't. YA+Lā' tuncan tahuanilh Jesús huan fariseosnu': ―Cala'ktzi'. Misca'txtunu'nī'n tascujmā'na lā' chuhua'j huan chi'chini' a'ntū pūjaxcan. Chuntza' tū' ta'a'kahuāna'ni' huan ixley Moisés ―tahuanilh. <@qLā' lakatin chi'chini' a'ntū pūjaxcan, Jesús ixcātā'tlā'huantēlha ī'sca'txtunu'nī'n nac lakatin cā'tacuxtu. Lā' xlaca'n tatzuculh ta'ī' macsti'na'j huan trigo. p?YLā' huan xaxcān uva a'ntū tūna'j xcu'tan, nīn tintī' catimojōlh nac xakōlūhua' ixko'xka' borrego. Palh chuntza' ixtlahuaca, ixpankli huan ko'xka' a'xni'ca' naxcu'tan huan xaxcān uva. Namojōcan nac xasāsti' ko'xka'. Lā' a'xni'ca' naxcu'tan, tū' catipankli huan ko'xka'. Chuntza' tū' pāxcat catilalh huan ko'xka' lā' tū' catitaxtuni'lh huan xaxcān uva ―hualh Jesús. Huan chi'chini' a'ntū pūjaxcan ta'ī'lh trigo huan sca'txtunu'nī'n Mt. 12.1‑8; Lc. 6.1‑5 k>O―Huā'mā' a'ntū quit icmāsu'yu, ū'tza' xasāsti'. Lā' palh catīhuā natlōkentaxtū lā' nā tlōkentaxtūcu'tun ixtalanānca'n mixū'yāpapnaca'n, xla' nala hua'chi kalhatin a'ntī nachu'cu xasāsti' lu'xu' para nalīlactza'pa' huan xamasni'. Huan xasāsti' lu'xu' natatimī lā' nastanca xamasni' lā' lhān taxtī'tli más ka'tla' nala. F=Pero namin lakatin chi'chini' a'xni'ca' nalē'ncan huan squi'nīni'. Lā' a'xni'ca' namin huanmā' chi'chini', tū' catitahuā'yalh ixamigos porque natalakaputza. Lā' Jesús cāhuanipā: X<)Lā' Jesús cāhuanilh: ―Xlaca'n a'ntī cākantāyacanī't a'nlhā tapūchahuamā'ca, ¿chā natalīhui'lī tū' natahua' līhua't? Līhuan cātā'lahuī'cus huan squi'nīni', natahuā'yan ixamigos. X;)Lā' ī'sca'txtunu'nī'n Juan lā' huan fariseosnu' a'katunu' ixtalīhui'lī tū' natahuā'yan. Lā' makapitzīn chi'xcuhuīn talakmilh Jesús lā' tahuanilh: ―I'sca'txtunu'nī'n Juan lā' nā ī'sca'txtunu'nī'n huan fariseosnu' a'katunu' talīhui'lī tū' natahuā'yan. Lā' misca'txtunu'nī'n, ¿a'chī' pō'ktu tahuā'yan? C:Lā' a'xni'ca' Jesús kaxmatli huā'mā' tachihuīn, cāhuanilh: ―Huan a'ntīn tū' ta'ī'tza'ca'n, xlaca'n tū' tamaclacasqui'n huan doctor. Xmān huan a'ntīn ta'ī'tza'ca'n tamaclacasqui'n. Quit tū' icmilh iccāputza a'ntīn tapuhuan que xlaca'n xalacuan. Icmilh iccāputza xlaca'n a'ntīn taka'lhī ixtalaclē'i'ca'n. Kalhasqui'nīca Jesús ixpālacata a'xni'ca' līhui'līcan tū' nahuā'yancan Mt. 9.14‑17; Lc. 5.33‑39 @9yLā' a'xni'ca' huan xamākalhtō'kē'ni'nī'n huan ley lā' huan fariseosnu' talaktzī'lh que ixcātā'huā'yan mātā'jīni'nī'n lā' ā'makapitzīn a'ntī ixcālakmaka'ncan, tahuanilh ī'sca'txtunu'nī'n Jesús: ―¿A'chī' cātā'huā'yan Jesús mātā'jīni'nī'n lā' a'ntīn tū' tzeyā chi'xcuhuī'n? 83Lā' milh lakatin chi'chini' a'xni'ca' Jesús ixuā'yamā' na ixchic Leví. Lā' tachā'lh lhūhua' mātā'jīni'nī'n impuestos lā' ā'makapitzīn a'ntī ixcālakmaka'ncan. Lā' xlaca'n ixcātā'huā'yamā' Jesús lā' ī'sca'txtunu'nī'n como lhūhua' ixtastālani'. P7Lā' a'xni'ca' Jesús ixa'mā', tētaxtulh a'nlhā ixmātā'jīni'ncan impuestos lā' laktzī'lh Leví ixo'kxa' Alfeo. Lā' Jesús huanilh: ―Caqui'o'kska'lhi'. Lā' xla' tāyalh lā' stālani'lh. 6{ Tuncan Jesús a'mpā na ixquilhtūn huan mar. Lā' ixlīhuākca'n tachi'xcuhuī't talaka'lh. Lā' ixcāmāsu'ni'. ]53 Lā' tuncan tā'kaqui'lh na ixlacapūnca'n ixlīhuākca'n a'ntī ixtahui'lāna' lā' sacli ī'xti'cat lā' taxtulh. Lā' ū'tza' talīlē'cnīlh ixlīhuākca'n lā' tamācā'tanīlh Dios lā' tahualh: ―Tū' maktin laktzī'nī'ta'uj a'ntū laktzī'uj chuhua'j. Jesús huanilh Leví que na'o'kska'lhī Mt. 9.9‑13; Lc. 5.27‑32 ]43 ―Icuaniyāni', catā'kaqui' lā' casmi'li' mixti'cat lā' capit na minchic. 3 Quit huan Chi'xcu' xala' Tālhmā'n. Lā' chuhua'j na'iccāmāsu'ni'yāni' a'nchī icka'lhī līmāpa'ksīn nac huā'mā' cā'quilhtamacuj lā' tzē na'iccāmāsputūnu'ni' ixtalaclē'i'ca'n tachi'xcuhuī't. Lā' tuncan Jesús huanilh huan lhtuculu' chi'xcu': 2 Icuanilhtza' huan ī'tza'ca': “Icmāsputūnu'ni'kō'ni'tza' ixlīhuāk mintalaclē'i'”, pero tuntū' tasu'yu a'yuj māsputūnu'ni'ca. Palh xa'icuanilh: “Catā'kaqui' lā' casmi'li' mixti'cat lā' catlā'hua'”, chuntza' ixtasu'yulh palh natzeyan o tū'. %1CLā' tuncan Jesús ixa'cstu ca'tzīlh a'nchī xlaca'n ixtapuhuamā'na lā' cāhuanilh: ―Lā' ¿a'chī' puhua'nā'tit chuntza' na mi'a'clhcunucca'n? H0 “¿A'chī' chihuīna'n chuntza' huā'mā' chi'xcu'? Xla' tā'talacastucmā' Dios a'nchī chihuīna'lh. Nīn tintī' tzē naquincāmāsputūnu'ni'yāni' quintalaclē'i'ca'n, xmān Dios”. w/gLā' ixtakaxmatui'lāna' ā'makapitzīn xamākalhtō'kē'ni'nī'n huan ley lā' tapuhualh ixa'cstuca'n: :.mLā' a'xni'ca' Jesús laktzī'lh a'nchī ixtakalhlaka'ī' ixlīmāpa'ksīn, xla' huanilh huan ī'tza'ca': ―Quincaman, icmāsputūnu'ni'kō'ni'tza' ixlīhuāk mintalaclē'i'. @"~~ } |r{v{zQyXxxwv0utss_rrqZZ;YX\WTV5UTT7SRRQ?POOCNMM0LzKK&JJHHGtFEEDCCBtA@N?>==<:;l::'8766[54B3210O//?-,:+/*v*)4(''R&7%$#"!j 6U!,Cc` PG_AG@q 2Matzat tzey; pero palh matzat tū'tza' sko'ko', ¿chichū nalīmāsko'kō'nuncan? Caka'lhī'tit hua'chi matzat na minquilhtamacujca'n. Lā' ū'tza' huanicu'tun que xa'nca' nalatā'kchokoyā'tit. Lā' ca'cs nalātahui'la'yā'tit ―hualh Jesús.vpe 1’Tasqui'nī que ixlīhuākca'n natapātīni'n para que más tzey natala. U'tza' hua'chi macscut lā' maclacasqui'n chuntza' hua'chi līhua't maclacasqui'n matzat. Lā' a'ntū a'ksajuī'can Dios, huāk nalīmāsko'kō'can matzat. o) 0A'ntza' huan xtokonu'lūhua' tū' maktin catitahua'kō'lh huan xamasni' ixquinītca'n a'ntī natapātīni'n lā' tū' catimixli huan macscut. ~nu /’Lā' palh tlahua'cu'tunā'tit talaclē'i' ixpālacata catūhuā a'ntūn talaktzī'n milakastapunca'n, huā'mā' tū' tzey. Xatzey lakaxō'ko' ixla'tit lā' ixka'lhī'tit minquilhtamacujca'n para pō'ktu. Tū' tzey palh ka'lhī'yā'tit lakatu' milakastapunca'n a'ntū nacāmātlahuīyāni' talaclē'i' lā' ū'tza' nacātalīmacā'nāni' hui'xina'n nac pūpātīn. m% .A'ntza' huan xtokonu'lūhua' tū' maktin catihua'kō'lh huan xamasni' ixquinītca'n a'ntī natapātīni'n lā' tū' catimixli huan macscut. Jl  -’Lā' palh mintojonca'n napūtlahua'yā'tit talaclē'i', huā'mā' tū' tzey. Xatzey palh lacmōcho ixla'tit lā' ixka'lhī'tit minquilhtamacujca'n para pō'ktu. Tū' tzey palh ka'lhī'yā'tit kantu' mintojonca'n a'ntū pūtlahua'yā'tit talaclē'i' lā' ū'tza' nacātalīmacā'nāni' hui'xina'n nac pūpātīn. k% ,A'ntza' huan xtokonu'lūhua' tū' maktin catihua'kō'lh huan xamasni' ixquinītca'n a'ntī natapātīni'n lā' tū' catimixli huan macscut. kjO +’Lā' palh mimacan napūtlahua'yā'tit talaclē'i', huā'mā' tū' tzey. Xalītzey macamōcho ixla'tit lā' ixka'lhī'tit minquilhtamacujca'n para pō'ktu. Tū' tzey palh ka'lhī'yā'tit kantu' mimacanca'n a'ntū pūtlahua'yā'tit talaclē'i' lā' ū'tza' nacātalīmacā'nāni' hui'xina'n nac pūpātīn. A'ntza' huan macscut tūla māmixīcan. giG *Lā' Jesús huampā: ―Lā' palh catīhuā chihuīna'maxquī' kalhatin ti'na'j ka'hua'chu a'ntī quinkalhlaka'ī' lā' ū'tza' huan ka'hua'chu nalītlahua talaclē'i', huā'mā' chi'xcu' tū' tzey. Xatzey palh pū'la ixpixchī'hua'ca'ca lakatin ka'tla' chihuix lā' ixmojōca nac mar para najicsua'. Chuntza' tū' ixa'kxokolh huan ka'hua'chu. zhm )Stu'ncua' a'ntū iccāhuaniyāni' que chuxatī nacātā'hua'yāni' xcān por ixpālacata hui'xina'n tapa'ksī'yā'tit con Cristo, ū'tza' Dios namāpala. Tū' tzey palh mimacan namātlahuīyānī' talaclē'i' Mt. 18.6‑9; Lc. 17.1‑2 Og (Lā' a'ntīn tū' quintā'ca'tzaca'n, ū'tza' quincāmaktāyayāni'. Cf 'Lā' Jesús hualh: ―Camakxtektit lā' tū' timāmakchuyīyā'tit. Tū' a'nan a'ntī natlahua lē'cnīn a'xni'ca' namāpācuhuī quintacuīni' lā' chu tuncan tzē naquilakapala. e5 &Lā' Juan huanilh: ―Mākalhtō'kē'ni', iclaktzī'nī'tauj kalhatin chi'xcu' a'ntī ixmāpācuhuī mintacuīni' lā' ū'tza' ixcālīmāxtumā' huan tlajana'nī'n. Lā' icuaninī'tauj que tū'tza' catlahualh chuntza' como xla' tū' quincātā'latlā'huanāni' quina'n. hdI %―Chuxatī a'ntīn tapa'ksī con quit lā' ū'tza' nalīpāxquī' kalhatin ti'na'j ka'hua'chu hua'chi huā'yā, ū'tza' chu a'cxtim hua'chilh quit quimpāxquī'. Lā' chuxatī a'ntī quimpāxquī' quit, nā paxquī' huan a'ntī quimacamilh lā' tū' xmān quit. A'ntīn tū' ixtā'ca'tza Jesús, ū'tza' namaktāya Lc. 9.49‑50; Mt. 10.42 cw $Lā' makachi'palh kalhatin ti'na'j ka'hua'chu lā' yāhualh na ixlaclhpu'nanca'n. Lā' cha'xli lā' cāhuanilh: Wb' #Lā' Jesús tahuī'lh lā' cāta'sani'lh ixkalhacāujtu'ca'n lā' cāhuanilh: ―Palh catīhuā lacu'tun xapuxcu' de hui'xina'n, calalh hua'chi ixtasācua'ca'n ā'makapitzīn lā' calalh hua'chi xastancu. "a= "Xlaca'n taquilhca'cslalh como līhuan ixtatlā'huantēlha nac tej, ixtalālīsta'lamā'na ixpālacata tichū más tasqui'nī na ixlaclhpu'nanca'n. \`1 !Lā' tachā'lh nac huan cā'lacchicni' a'nlhā huanican Capernaum. Lā' a'xni'ca' tatanūlhtza' nac chic, Jesús cākalhasqui'nīlh: ―¿Tuchū ixlālīsta'la'yā'tit a'xni'ca' ixta'mpā'na'ntit nac tej? 9_k Pero xlaca'n tū' tamāchekxīlh huā'mā' tachihuīn lā' tū' ixtakalhasqui'nīcu'tun como ixtajicua'n. ¿Tichū līhua'ca' tasqui'nī? Mt. 18.1‑5; Lc. 9.46‑48 (^I porque ixcāmāsu'ni'mā' ī'sca'txtunu'nī'n. Lā' ixcāhuani: ―Naquimacamāstā'can quit, huan Chi'xcu' xala' Tālhmā'n, lā' naquimacamāstā'can con ixlīmāpa'ksīnca'n chi'xcuhuī'n. Lā' xlaca'n naquintamaknī lā' ixlīlakatu'tun chi'chini' na'iclakahuanchoko ―cāhuanilh. )]K Lā' tataxtulh de a'ntza' lā' ta'a'lh lā' ixtalatlā'huan huan nac estado de Galilea. Lā' Jesús tū' ixlacasqui'n que naca'tzīcan que ixuī' a'ntza' \ Lā' cāhuanilh: ―Huan tlajana' hua'chi huā'mā' tūla māxtucan. Xmān tzē māxtucan palh natlahua'yā'tit oración lā' palh nalīhui'lī'yā'tit tū' nahuā'ya'nā'tit. Jesús hualh ixlīmaktu' que ka'lhī nanī Mt. 17.22‑23; Lc. 9.43‑45 U[# Lā' a'xni'ca' Jesús lā' ī'sca'txtunu'nī'n tatanūlh nac chic, lā' ixa'cstuca'n ixtahui'lāna' lā' takalhasqui'nīlh: ―¿A'chī' quina'n tūlalh icmāxtuni'uj huan ka'hua'chu huan tlajana'? \Z1 Pero Jesús makachi'palh lā' maktāyalh lā' huan ka'hua'chu tā'kaquī'lh. ]Y3 Lā' huan tlajana' ta'salh lā' makaxtacnānīlh huan ka'hua'chu lā' taxtulh. Lā' huan ka'hua'chu ixtasu'yu hua'chi xanīn ixuanī't. U'tza' lhūhua' talīhualh ixpālacata huan ka'hua'chu: ―Nīlhtza'. OX Lā' a'xni'ca' Jesús cuenta tlahualh a'nchī ixtalaktu'jnumā'na ixtalaktakēstokmā'na, xla' lacaquilhnīlh huan tlajana' lā' huanilh: ―Icmāpa'ksīyāni' hui'x a'ntī māsordujlīnī'ta' lā' makakō'ko'nī'ta' huan ka'hua'chu. Icmāpa'ksīyāni' que cataxtu de xla' lā' tū' maktin titanūpala'ya' na ixchakān. &WE Lā' tuncan ixtāta' huan ka'hua'chu ta'salh lā' hualh: ―Quit ickalhlaka'ī'. Caquimaktāya' porque quisputni'cus a'nchī xa'nca na'ickalhlaka'ī'. LV Lā' Jesús huanilh: ―Lā' ¿a'chī' quihua'ni': “Palh tzē natlahua'ya' catūhuā”? Huan a'ntī kalhlaka'ī' Dios lā' līpāhuan Dios, ū'tza' tzēn tlahua chu a'ntūyā catūhuā. ,UQ Lā' maklhūhua' māpū'lh nac macscut lā' nac xcān para namaknī. Lā' palh tzē natlahua'ya' catūhuā, caquilālakalhu'mauj quina'n lā' caquilāmaktāyauj. 3T_ Lā' Jesús kalhasqui'nīlh ixtāta' huan ka'hua'chu: ―¿Lhā lakalā't cā'ta ka'lhīnī't huā'mā' ta'jatat? Lā' xla' kalhtīni'lh: ―Desde ixlīti'na'j tzuculh. -SS Lā' talīmini'lh lā' a'xni'ca' laktzī'lh Jesús, huan tlajana' makaxtacnānīlh huan ka'hua'chu lā' a'kā'lh nac ti'ya't lā' tapi'li'lh lā' kalhpupulh. R# Lā' Jesús cāhuanilh: ―Hui'xina'n tū' kalhlaka'ī'yā'tit. ¿Hasta lhānīn na'iccātā'latahui'layāni' hui'xina'n para que namāchekxī'yā'tit? Lā' ¿hasta lhānīn na'iccātāyani'yāni' hui'xina'n a'nchī hua'nā'tit? Caquilī'ta'ni' huan ka'hua'chu. dQA Chu a'nlhā chi'pa lā' a'ntza' māyujū nac ti'ya't lā' tzucu kalhpupu lā' māsā'nī ixtatzan lā' lhtuculu' la. Lā' iccāsqui'ni'lhtza' misca'txtunu'nī'n que catamāxtuni'lh. Lā' xlaca'n tūlalh tamāxtuni'lh. )PK Lā' kalhtīlh kalhatin na ixlaclhpu'nanca'n lā' hualh: ―Mākalhtō'kē'ni', iclīmini'ni' quincaman. Ka'lhī huan tlajana' a'ntū makakō'ko'nīni'n. LO Lā' Jesús cākalhasqui'nīlh: ―¿Tuchū līchihuīna'nā'tit? N} Lā' a'xni'ca' huan tachi'xcuhuī't talaktzīlh Jesús, talē'cnīlh lā' tuncan talaktu'jnulh lā' tatā'chihuīna'lh. M Lā' a'xni'ca' ixkalhatā'ti'ca'n tachā'lh a'nlhā ixtahui'lāna' huan ā'makapitzīn sca'txtunu'nī'n, talaktzī'lh a'nchī lhūhua' tachi'xcuhuī't ixtalītamacxti'li'nī't. Lā' xamākalhtō'kē'ni'nī'n ley ixtatā'lāhuanimā'na huan sca'txtunu'nī'n. AL{ Pero quit iccāhuaniyāni' palh milhtza' huan a'ntī huancan palh xla' Elías lā' makapitzīn chi'xcuhuī'n tatlahuani'lh chu a'nchī ixtalacasqui'n. Pātle'keni'lh chu a'nchī tatzo'kni' ixpālacata xla'. Jesús mātzeyīlh kalhatin ka'hua'chu a'ntī ixka'lhī huan tlajana' Mt. 17.14‑21; Lc. 9.37‑43 gKG Lā' Jesús cākalhtīlh: ―Stu'ncua' huā'mā'. Pū'la namin Elías lā' nacāxtlahuakō' ixlīhuāk. ¿Chu tū' tatzo'kni' ixpālacata huan Chi'xcu' xala' Tālhmā'n que napātīni'n lhūhua' lā' nalakmaka'ncan? XJ) Lā' takalhasqui'nīlh Jesús: ―¿A'chī' tahuan huan xamākalhtō'kē'ni'nī'n huan ley palh tasqui'nī que xapū'la namin Elías lā' ā'calīstān namin huan Cristo a'ntī Dios lacsacui'līnī't? (II Lā' tzē'k taca'tzīlh huā'mā' tachihuīn lā' ixtalākalhasqui'nī: ―¿Tuchū huanicu'tun huā' lakahuanchokocan de na ixlaclhpu'nanca'n nīnī'n? H' Lā' a'xni'ca' ixtayujmā'na nac huan kēstīn, Jesús cāmāpa'ksīlh lā' cāhuanilh: ―Nīn tintī' tihua'ni'yā'tit a'ntū laktzī'nī'ta'ntit. Tū' catihua'ntit hasta a'xni'ca' huan Chi'xcu' xala' Tālhmā'n nalakahuanchoko de na ixlaclhpu'nanca'n nīnī'n. |Gq Lā' tuncan lacapalh talaktzī'lh lā' nīn tintī' ixa'nan ā'chā'tin; xmān Jesús ixa'cstu talaktzī'lh. RF Lā' milh lakatin poklhnu' lā' cālītamacxti'li'lh. Lā' takaxmatli lakatin tachihuīn nac huan poklhnu' a'ntū hualh: ―U'tza' huā'mā' qui'O'kxa' lā' lej icpāxquī'. Cakaxpa'ttit a'ntū huan. E  Chuntza' hualh Pedro como tū' ixca'tzī a'nchī ixualh como ixtu'tunca'n lej tajicua'lh. Lā' ū'tza' līhualh chuntza'. bD= Lā' Pedro huanilh Jesús: ―Mākalhtō'kē'ni', xalītzey hui'lāna'uj huā'tzā'. Na'ictlahuayāuj huā'tzā' lakatu'tun mū'xta'ka'; lakatin mila' nala lā' ā'lakatin ixla' Moisés lā' ā'lakatin ixla' Elías. YC+ Lā' cātasu'yuni'lh Elías lā' Moisés lā' ixtatā'chihuīna'mā'na Jesús. 5Bc Lā' ixlu'xu' lej xkakalh lā' lej smu'yonko' lalh hasta ixlakachi'pana'n. Lā' tū' a'nan ā'catīhuā nac cā'ti'ya'tna' a'ntī mālacastuca a'nchī lakche'kē'canī't. A Lā' ixlīlakachāxan chi'chini' Jesús cālē'lh Pedro lā' Jacobo lā' Juan lā' tatā'a'lh. Xmān ixkalhatā'ti'ca'n ta'a'lh huan nac tālhmā'n kēstīn lā' tā'cxtulh. Lā' a'ntza' taxtāpalīlh Jesús lā' xtunc ixtasu'yu na ixlacapūnca'n. E@  Lā' Jesús cāhuanipā: ―Stu'ncua' a'ntū iccāhuaniyāni'. A'nan makapitzīn a'ntīn tahui'lāna' huā'tzā' chuhua'j lā' xlaca'n tū' catitanīlh a'xni'ca' tūna'j natalaktzī'n ixlīmāpa'ksīn Dios lā' a'nchī namāpa'ksīni'nkō'. Jesús taxtāpalīlh lā' xtunc tasu'yulh Mt. 17.1‑13; Lc. 9.28‑36 8?i&Huan tachi'xcuhuī't a'ntīn tahui'lāna' chuhua'j taputza ā'makxtum dios. Palh chuxatī de hui'xina'n nalīmāxana'nā'tit na ixlacapūnca'n tachi'xcuhuī't lā' nalīmāxana'nā'tit quimpālacata lā' ixpālacata a'ntū icmāsu'yu, ū'tza' na'iclīmāxana'n a'xni'ca' na'icmimpala. Quit huan Chi'xcu' xala' Tālhmā'n lā' na'icka'lhī ixlīmāpa'ksīn quinTāta' Dios lā' naquintatā'min huan ixángeles a'ntī lej tzey.]>3%Tū' a'nan a'ntū xla' tzē namāstā' para naka'lhī ixquilhtamacuj para pō'ktu. ,=Q$Lā' palh kalhatin chi'xcu' ixtlajalh ixlīhuāk xala' nac huā'mā' quilhtamacuj, nīn tuntū' ixtapalh huā'mā' palh tū' ka'lhī ixquilhtamacuj para pō'ktu. -<S#Huan a'ntīn tapūtaxtucu'tun de huan a'ntū natapātīni'n por quimpālacata, tū' catitaka'lhīlh ixquilhtamacujca'n para pō'ktu. Lā' huan a'ntī natapātīni'n a'yuj natanī por quimpālacata lā' ixpālacata huan xatzey tachihuīn, xlaca'n nataka'lhī ixquilhtamacujca'n para pō'ktu. @;y"Lā' Jesús cāta'sani'lh huan tachi'xcuhuī't lā' ī'sca'txtunu'nī'n lā' Jesús cāhuanilh: ―Palh catīhuā tapa'ksīcu'tun con quit, tūlatza' catipāstacli xmān a'nchī xla' lacasqui'n. Calīhui'līlh natlahua quintapuhuān a'yuj capātīni'lh hua'chi quit na'icpātīni'n lā' caquistālani'lh. g:G!Lā' Jesús cālaktalakspi'tli lā' cālaktzī'lh ī'sca'txtunu'nī'n lā' lacaquilhnīlh Pedro lā' huanilh: ―Catakēnu'. Hui'x pāstacna'na' ixtapāstacna' huan ko'ti'ti'. Lā' tū' pāstacna'na' ixtapāstacna' Dios. 9 Lā' lacastu'nc hualh huā'mā' tachihuīn. Lā' tuncan Pedro lē'lh lacachuna'j lā' tzē'k huanilh que tū' cahualh chuntza'. T8!Lā' Jesús tzuculh cāmāsu'ni' chuntza': ―Quit huan Chi'xcu' xala' Tālhmā'n lā' tasqui'nī lej naquimāpātīnīcan. Huan xanapuxcu'nu' de huan lītokpān lā' xanapuxcu'nu' curasna' lā' xamākalhtō'kē'ni'nī'n ley, xlaca'n naquintalakmaka'n lā' naquintamaknī. Lā' ixlīlakatu'tun chi'chini' na'iclakahuanchoko. =7sLā' cāmāpa'ksīlh que tū' catitahuanilh nīn tintī' palh ū'tza' huan Cristo a'ntī Dios lacsacli. Jesús hualh que xla' ka'lhī nanī Mt. 16.21‑28; Lc. 9.22‑27 65Lā' tuncan cāhuanilh: ―Lā' hui'xina'n, ¿chichū hua'nā'tit tichūn quit? Lā' Pedro kalhtīni'lh: ―Hui'x Cristo a'ntī Dios lacsacli. d5ALā' xlaca'n takalhtīni'lh: ―Makapitzīn tahuan palh hui'x Juan huan Mā'kpaxīni' lā' ā'makapitzīn tahuan palh hui'x huan Elías lā' ā'makapitzīn huampala tahuan palh hui'x chō'la kalhatin a'cta'sana'. 4Lā' Jesús lā' ī'sca'txtunu'nī'n ta'a'lh huan nac makapitzīn cā'lacchicni' a'ntza' a'nlhā huanican Cesarea de Filipo. Lā' līhuan ixta'a'mā'na, xla' cākalhasqui'nīlh ī'sca'txtunu'nī'n: ―Lā' tachi'xcuhuī't, ¿chichūn tahuan de quimpālacata? (3ILā' Jesús huanilh: ―Stu'nc capit na minchic lā' tū' titētanū'ya' huan nac cā'lacchicni'. Nīn tintī' nacāhuani'ya' xala' nac huan cā'lacchicni' a'nchī lītzeya'nti. Pedro mālacstū'ncli que Jesús ū'tza' Cristo a'ntī Dios lacsacli Mt. 16.13‑20; Lc. 9.18‑21 2Lā' tuncan xa'mani'pā na ixlakastapun. Lā' huan chi'xcu' talakapākē'pā lā' tzeyalh lā' xa'nca lacahuāna'lh. 91kLā' xla' talakapākē'lh lā' hualh: ―Iccālaktzī'n chi'xcuhuī'n a'ntīn talatlā'huan. Tatasu'yu hua'chi xakalhanna' qui'huī'n como tūna'j xa'nca iclacahuāna'n. J0 Lā' makachi'palh lā' makachi'palē'lh huan lakatzī'n na ixquilhtūn cā'lacchicni'. Chojmanīlh ixlakastapun lā' xa'mani'lh na ixlakastapun lā' kalhasqui'nīlh: ―¿Tuchū la'ktzī'na'? X/)Lā' Jesús lā' ī'sca'txtunu'nī'n tachā'lh huan nac cā'lacchicni' a'ntū huanican Betsaida lā' līmini'ca Jesús kalhatin lakatzī'n lā' lej squi'ni'ca que caxa'malh huan chi'xcu' xalakatzī'n. .Lā' cāhuanilh: ―Lā' ¿chu tūna'j māchekxī'yā'tit? Jesús mālacahuānīlh kalhatin lakatzī'n nac cā'lacchicni' Betsaida {-oLā' xla' hualh: ―Lā' a'xni'ca' iccāche'kelh huan mactojon pāntzi lā' ū'tza' iccālīmāhuī'lh lakatā'ti' mil, ¿lhā lakalā't chā'xta līmātzuma'tit xalacpītzin a'ntū mākēstoktit? Lā' xlaca'n takalhtīlh: ―Pātojon. p,YA'xni'ca' iccāche'kelh huan macquitzis pāntzi lā' ū'tza' iccālīmāhuī'lh lakaquitzis mil chi'xcuhuī'n, ¿lhā lakalā't chā'xta līmātzuma'tit xalacpītzin a'ntū mākēstoktit? Lā' xlaca'n takalhtīlh: ―Pācāujtu'. ++OKa'lhī'yā'tit milakastapunca'n. ¿Chu tū' laktzī'nā'tit? Ka'lhī'yā'tit mi'a'ka'xko'lhca'n. ¿Chu tū' a'kahuā'na'nā'tit? ¿Chu tūla pāstacna'nā'tit? *Lā' Jesús ixca'tzī que xlaca'n tū' ixtamāchekxī a'nchī ixlīchihuīna'mā' ixpālacata a'ntūn tamāsu'yu huan fariseosnu' lā' cāhuanilh ī'sca'txtunu'nī'n: ―¿A'chī' cāpāta'layāni' ixpālacata huan pāntzi a'ntūn tū' līta'ntit? ¿Chu tū' cuenta tlahua'yā'tit nīn māchekxī'yā'tit? ¿Chu tū' ka'lhī'yā'tit mi'a'clhcunucca'n para napūpāstacna'nā'tit? )Lā' huan sca'txtunu'nī'n talātā'chihuīna'lh lā' talāhuanilh: ―Chō'la ū'tza' līhualh chuntza' como tū' līmiuj pāntzi. &(ELā' Jesús cāmaxquī'lh tapāstacna' lā' cāhuanilh: ―Cuenta catlahua'tit lā' catamaktaka'lhtit de ixlevaduraca'n huan fariseosnu' lā' huan Herodes. q'[Lā' xmān ixa'nan mactin pāntzi nac barco como ixtapātza'nkānī't lā' tū' talē'lh pāntzi. }&s Lā' cāmakxtekli lā' tojōpā huan nac barco lā' a'lh tintacut. Ixlevaduraca'n fariseosnu' Mt. 16.5‑12 % Lā' Jesús pānīlh con pō'ktu ixa'clhcunuc lā' hualh: ―¿A'chī' huan a'ntīn tahui'lāna' chuhua'j tasqui'n lē'cnīn? Lej stu'ncua' a'ntū iccāhuaniyāni'. Hui'xina'n a'ntī hui'lāna'ntit chuhua'j tū' caticātamāsu'ni'ni' huan lē'cnīn. W$' Lā' huan fariseosnu' talakmilh lā' tatzuculh tatā'lāsta'la Jesús. Lā' tasqui'nli lakatin lē'cnīn a'ntū nalītasu'yu que xla' xala' nac a'kapūn. Tasqui'nli como xmān ixtalīlaktzī'ncu'tun. r#] Lā' tuncan xla' lā' ī'sca'txtunu'nī'n tatojōlh nac barco lā' tachā'lh a'nlhā ixmāpa'ksī huan cā'lacchicni' Dalmanuta. Huan fariseosnu' tasqui'ni'lh Jesús que catlahualh lakatin lē'cnīn Mt. 16.1‑4; Lc. 12.54‑56 " Lā' a'ntīn tahuā'yalh hua'chi lakatā'ti' mil ixtahuanī't. Lā' Jesús cāmacā'lh huan tachi'xcuhuī't na ixchicca'n. !9Lā' ixlīhuākca'n tahuā'yalh lā' talēka'sli. Lā' tamākēstokli xalacpītzin a'ntūn ta'a'katāxtūlh lā' tamātzumalh pātojon chā'xta. < qLā' nā ixtaka'lhī makapitzīn ti'na'j squī'ti' lā' Jesús maxquī'lh pāxcatca'tzī Dios por huan squī'ti'. Lā' cāhuanilh ī'sca'txtunu'nī'n: ―Cacāmālacpitzini'tit. ,QLā' tuncan Jesús māpa'ksīlh catatahui'lalh huan tachi'xcuhuī't nac ti'ya't. Lā' cātayalh huan mactojon pāntzi lā' maxquī'lh pāxcatca'tzī Dios. Lā' cāmālacpitzini'lh lā' cāmaxquī'lh ī'sca'txtunu'nī'n para natamaxquī' huan tachi'xcuhuī't. Lā' chuntza' tatlahualh. yLā' xla' cākalhasqui'nīlh: ―¿Lhā maclā't pāntzi ka'lhī'yā'tit? Lā' xlaca'n takalhtīlh: ―Mactojon. %Lā' ī'sca'txtunu'nī'n takalhtīlh: ―Lā' ¿chichū nacālīmāhuī'yāuj huan tachi'xcuhuī't huā'tzā' a'nlhā tintī' lahuī'? ;oLā' palh xa'iccāmacā'lh na ixchicca'n lā' tū' tahuā'yanī't, lej ixtaxlejua'nalh nac tej lā' tū' ixtatāyani'lh. Lā' makapitzīn de xlaca'n taminī'ta'ncha' lej makat. ―Iccālakalhu'man huan tachi'xcuhuī't. Tu'tuma'jtza' quintatā'lahui'lāna' huā'tzā' lā' tū'tza' taka'lhī a'ntūn tahua'. 2 _Lā' huā' tamā'na chi'chini' ixtatakēstoknī't huan tachi'xcuhuī't lā' tū' ixa'nan a'ntū natahua'. Lā' Jesús cāta'sani'lh ī'sca'txtunu'nī'n lā' cāhuanilh: I %Lā' xlaca'n a'ntī cāmāca'tzīnīca lej ixtalē'cnī lā' tahualh: ―Huāk a'ntū tlahuanī't, huāk tzey. U'tza' cāmā'a'kahuanī a'ntī sordo lā' cāmāchihuīnī a'ntī kō'ko'.)K$Lā' Jesús stu'tu'lu' cāhuanilh huan tachi'xcuhuī't: ―Nīn tintī' tihua'ni'yā'tit. Pero tū' ta'a'kahuāna'ni'lh, lā' ā'chulā' tamāca'tzīnīni'lh. ##Lā' chu tuncan tatzeyalh ixa'ka'chakān huan chi'xcu' lā' kaxmatli. Lā' tzeyalh ī'sī'makā't lā' tzētza' ixchihuīna'n xa'nca.  "Lā' Jesús talacayāhualh nac a'kapūn. Pānīlh lā' hualh: ―¡Efata! ―huā'mā' tachihuīn huanicu'tun: ¡Catalaquī'lh! Z-!Lā' Jesús lē'lh lacachuna'j huan chi'xcu' de a'nlhā ixtatakēstoka tachi'xcuhuī't lā' mānūni'lh ixmakspulh na ixa'ka'xko'lh. Lā' chojmanīlh ixmacan lā' nā xa'malh na ī'sī'makā't huan chi'xcu'.  Lā' līmini'ca kalhatin chi'xcu' a'ntīn tū' ixa'kahuāna'n lā' tūla ixchihuīna'n xa'nca. Lā' lej squi'ni'ca que caxa'malh. DLā' Jesús taxtulh de nac cā'lacchicni' a'ntū huanican Tiro lā' tētaxtulh nac Sidón lā' a'nlhā ixmāpa'ksī Decápolis. Lā' taspi'tli huan nac mar a'ntū huanican Galilea. lQLā' huan puscāt a'lh na ixchic. Lā' ixtzu'ma'jāt ixmā' nac tama' lā' ixtasu'yutza' que huan tlajana' ixtaxtuni'nī'ttza'. Jesús mātzeyīlh huan chi'xcu' a'ntī tūla ixa'kahuāna'n lā' tūla ixchihuīna'n xa'nca Lā' tuncan Jesús huanilh: ―Xa'nca māchekxī'ya'. Tzētza' napina' na minchic. Huan tlajana' taxtuni'lhtza' mintzu'ma'jāt. )KLā' huan puscāt kalhtīlh: ―Stu'ncua', Māpa'ksīni'. U'tza' icca'tzī. Pero huan chichīn tzēn tasacua' ixkalhspulamca'n camana' na ixtampīn mesa. 3Pero Jesús huanilh: ―Pū'la cataka'sli huan camana'. Tū' līmakuan maklhtīcan ixpāntzica'n huan camana' lā' nacāmaxquī'can huan chichīn. %CLā' huan puscāt tū' israelita ixuanī't; xla' sirofenicia ixuanī't. Lā' lej ī'squi'ni' talakalhu'mān que camāxtuni'lh ixtzu'ma'jāt huan tlajana'. 0 YTuncan milh kalhatin puscāt. Lā' ixtzu'ma'jāt huan puscāt ixka'lhī huan tlajana'. Lā' como māca'tzīnīca que ixchinī't Jesús, lakmilh lā' tatzokostani'lh.  /Lā' a'xni'ca' Jesús huankō'lh, xla' taxtulh lā' a'lh ā'lacatin a'nlhā tahui'lāna' huan lakatu' cā'lacchicni' a'ntū huanican Tiro lā' Sidón. Lā' tanūlh nac lakatin chic. Ixlacasqui'n que nīn tintī' ixca'tzīlh que ixuī' a'ntza' pero tūlalh tatzē'kli.  Huāk huā' tamā'na tū' tzey lā' tamātlahuī ko'hua'jua' kalhatin chi'xcu'. Nā huā' tamā'na tataxtu de ixchakān kalhatin chi'xcu' como tū' tzey ixtapāstacna' ―hualh Jesús. Huan puscāt makatiyāti' kalhlaka'ī'lh Jesús Mt. 15.21‑28 # ?Lā' naka'lhāna'n lā' naka'lhīcu'tun a'ntū ixla' ā'chā'tin lā' natlahua a'ntūn tū' tzey. Lā' natampi'lhīni'n lā' na'a'kxokonu'n lā' natlahua a'ntūn ko'hua'jua' lā' nalakca'tzana'n lā' na'a'ksa'nan lā' lej naka'tla'jca'tzī lā' tū' tzey ixtapāstacna' naka'lhī. 4 aPalh tū' tzey ixtapāstacna' kalhatin chi'xcu', xla' napuhuan a'ntūn tū' tzey. Lā' ū'tza' nalīmakpuscātīni'n lā' nalītlahua talākalhī'n lā' nalīmaknīni'n. dALā' Jesús huampā: ―A'ntū quilhtaxtu kalhatin chi'xcu', ū'tza' ko'hua'jua' nalīla. )U'tza' xmān tanū na ixpān lā' chuntza' taxtu. Tū' catitanūlh na ixtapāstacna'. Chuntza' līmāsu'yulh que huāk tzey a'ntū hua'yāuj. :mLā' Jesús cāhuanilh: ―Nā hui'xina'n ¿chā tū' māchekxī'yā'tit? Ca'tzīyā'tit que chuxatū a'ntū naquilhtanū kalhatin chi'xcu', xla' tū' catilīlalh ko'hua'jua'. B}Lā' a'xni'ca' Jesús ixtanūnī't nac chic, tū'tza' ixa'nan lhūhua' tachi'xcuhuī't. Lā' ī'sca'txtunu'nī'n takalhasqui'nīlh tuchū ixuanicu'tun huan a'ntū lītalacastuca. DCuenta catlahua'tit a'ntū kaxpa'tā'tit ―hualh Jesús. oWTū' a'nan nīn tuntū' a'ntū naquilhtanū huan chi'xcu' hua'chi līhua't lā' chuntza' nalīka'lhī ixtalaclē'i'. Pero a'ntū naquilhtaxtu de kalhatin chi'xcu' hua'chi tū' tzey tachihuīn, ū'tza' nalīka'lhī ixtalaclē'i'.  Lā' Jesús cāmāta'sīlh huan tachi'xcuhuī't lā' cāhuanilh: ―Caquilākaxmatui milīhuākca'n lā' camāchekxī'tit. jM Hui'xina'n mākēnū'yā'tit ixlīmāpa'ksīn Dios como māsu'yu'yā'tit que tasqui'nī natlōkentaxtūcan ixtalanānca'n mixū'yāpapna'ca'n. Lā' lhūhua' ā'catūhuā tlahua'yā'tit hua'chi huan tamā'na ―hualh Jesús. Q Lā' chuntza' tū' makxtekā'tit nacāmaktāya ixtāta' lā' ixtzī't. 5 Pero hui'xina'n xtunc hua'nā'tit. Lā' hui'xina'n māsu'yu'yā'tit palh kalhatin chi'xcu' tzē nahuani ixtāta' o ixtzī't: “Tūla icmaktāyayāni' porque ixlīhuāk a'ntū icka'lhī, ū'tza' Corbán” ―huā'mā' tachihuīn huanicu'tun: icmālacnūni'nī'ttza' Dios―. E~ A'nlhā tzo'kli Moisés, chuntza' hualh:Cacā'a'cnīni'ni' mintāta' lā' mintzī't. Lā' Moisés nā hualh:Camāmaknīnīni'nca huan a'ntīn tamacapūlhca ixtāta' o ixtzī't. }/ Lā' nā cāhuanilh: ―Puhua'nā'tit que tzey a'nchī mākēnū'yā'tit ixlīmāpa'ksīn Dios para natlōkentaxtūyā'tit mintalanānca'n. "|=Lā' Jesús cāhuanipā: ―Lā' hui'xina'n mākēnū'yā'tit ixlīmāpa'ksīn Dios para natlōkentaxtūyā'tit ixtalanānca'n mixū'yāpapna'ca'n. Hui'xina'n pūche'kē'yā'tit xālusnu' lā' vasosnu' a'nchī tasqui'nī lā' tlahua'yā'tit lhūhua' ā'makapitzīn talanān. ){KChu tlakaj quintamācā'tanī como a'ntūn tamāsu'yu hua'chilh quilīmāpa'ksīn, ū'tza' xmān ixtapuhuānca'n huan chi'xcuhuī'n. Chuntza' tzo'kli Isaías. z9Lā' Jesús cākalhtīlh: ―Hui'xina'n tlahua'yā'tit lakatu' milacanca'n. Mimpālacataca'n lītzo'kli huan profeta Isaías a'nlhā tatzo'kni':Huā' tamā'na tachi'xcuhuī't xmān tahuan palh quinta'a'cnīni'ni' pero tū' tapāstaca a'ntū iccālīmāpa'ksīlh. yLā' takalhasqui'ni'lh Jesús huan fariseosnu' lā' huan xamākalhtō'kē'ni'nī'n ley: ―¿A'chī' misca'txtunu'nī'n tū' tatlōkentaxtū a'ntū quixū'yāpapna'ca'n quincātamāsu'ni'n? Chu tahuā'yan lā' tū' pū'la tamakacha'ka'n a'nchī tasqui'nī. "x=Lā' a'xni'ca' ixtaquītaspi'ta de nac lītamāuj, tū' ixtahuā'yan palh tū' xa'nca ixtamakacha'ka'n pū'la. Lā' ixtatlōkentaxtū lhūhua' ixtalanānca'n ī'xū'yāpapna'ca'n hua'chi a'nchī talīpūche'kē' vasos lā' xālu lā' tamacatzucun de līcā'n lā' ī'xti'catca'n. xwiTū' chuntza' ixtatlahua huan fariseosnu' lā' ixlīhuākca'n huan ā'makapitzīn israelitas. Palh xlaca'n tū' pū'la ixtamakacha'ka'n chu a'nchī tasqui'nī, tū' ixtahuā'yan como ixta'a'cnīni'ni' ixtalanānca'n ī'xū'yāpapna'ca'n. v Ixtalaktzī'nī't makapitzīn ī'sca'txtunu'nī'n Jesús a'ntī ixtahuā'yamā'na lā' tū' xa'nca ixtamakacha'ka'nī't pū'la. u Lā' talaktakēstokli Jesús fariseosnu' lā' xamākalhtō'kē'ni'nī'n huan ley xalanī'n nac Jerusalén a'ntī ixtalakminī't Jesús. 7tg8Lā' chu calhāhuā tanūlh nac lacti'na'j cā'lacchicni' lā' nac xcānsipejni' lā' cā'ranchujnu', ixcāmāpī'can huan ī'tza'ca'nī'n nac lītamāuj lā' ī'squi'ni'can Jesús que cacāmakxtekli xmān taxa'ma ixtampān ixlu'xu'. Lā' ixlīhuākca'n a'ntīn taxa'malh ixlu'xu' tatzeyankō'lh.s7Lā' palaj ta'a'lh lakachu lā' tzucuca cālīmincan ī'tza'ca'nī'n nac laclajna'. Cālē'nca chu a'nlhā huanca que ixuī' Jesús. Zr-6Lā' a'xni'ca' tataxtulh de nac barco, huan tachi'xcuhuī't talakapasli Jesús. 5qc5Lā' a'xni'ca' Jesús lā' ī'sca'txtunu'nī'n ta'a'lh tintacut huan xcān, lā' tachā'lh huan nac ti'ya't a'nlhā huanican Genesaret lā' tachī'jūlh ixbarcoca'n. Rp4Lā' a'yuj ixtalaktzī'nī't a'nchī Jesús mālhuhuīlh huan pāntzi, lā' tū' ixtamāchekxī tichū Jesús. Jesús cāmātzeyīlh huan ī'tza'ca'nī'n nac cā'lacchicni' Genesaret Mt. 14.34‑36 oy3Lā' tojōlh nac barco a'nlhā ixtahui'lāna' xlaca'n lā' ca'cslalh huan ū'ni'. Lā' xlaca'n lej talē'cnīlh. ]n31Lā' xlaca'n talaktzī'lh lā' tajicua'lh lā' tata'salh. Como ixlīhuākca'n talaktzī'lh catīhuā ixkalhtlā'huantēlha huan xcān, tapuhualh ixtalakachuyamā'na lā' ū'tza' lej talījicua'lh. Lā' chu tuncan Jesús cātā'chihuīna'lh xlaca'n lā' cāhuanilh: ―Huixcāna'j caca'tzītit lā' tū' cajicua'ntit. Quit a'ntī icmimā'. m2bl=0Lā' Jesús laktzī'lh a'nchī tūlalh xa'nca ixa'n huan barco como lej ixū'numā'. Lā' a'xni'ca' ixtuncuīni'mā'tza', Jesús cālakmilh. Lā' ixtlā'huantēlha na ixkalhni' huan xcān lā' ixcātēlakataxtumā'. k-/Lā' a'xni'ca' tā'cnūlh huan chi'chini', Jesús ixa'cstu ixuī' nac ti'ya't līhuan ī'sca'txtunu'nī'n ixta'a'mā'na nac barco ixpu'nan mar. ijK.Lā' a'xni'ca' ixcāmacā'nkō'nī'ttza', xla' a'lh huan nac kēstīn para nakalhtō'ka'. Hi -Lā' chu tuncan Jesús cāhuanilh ī'sca'txtunu'nī'n: ―Catojō'tit nac barco lā' capū'la'tit tintacut huan mar para nac Betsaida līhuan quit na'iccāmacā'n huan tachi'xcuhuī't. h/,Lā' a'ntīn tahuā'yalh lakaquitzis mil chi'xcuhuī'n ixtahuanī't. Jesús tlā'hualh na ixkalhni' huan xcān Mt. 14.22‑27; Jn. 6.16‑21 4ga+Lā' a'xni'ca' tahuā'yankō'lh, tamākēstokli huan sca'txtunu'nī'n xalacpītzin pāntzi lā' squī'ti'. Lā' lītatzumalh pācāujtu' cha'xta a'ntū a'katāxtūni'lh. 5fe*Lā' tahua'lh ixlīhuākca'n lā' taka'sli. ae;)Lā' Jesús cātayalh huan macquitzis pāntzi lā' huan tantu' squī'ti' lā' talacayāhualh nac a'kapūn lā' maxquī'lh pāxcatca'tzī Dios lā' che'kelh huan pāntzi lā' cāmaxquī'lh ī'sca'txtunu'nī'n. Lā' xlaca'n tamālacpitzini'lh na ixlaclhni'ca'n tachi'xcuhuī't. Lā' nā cāmālacpitzini'lh huan tantu' squī'ti' ixlīhuākca'n. d3(Lā' ixa'nan pūlacatunu' a'nlhā tatahui'lh lakatin ciento. Lā' nā ixa'nan ā'makapitzīn pūlacatunu' a'nlhā tatahui'lh tu'pu'xamacāuj. c'Lā' xla' cāmāpa'ksīlh ī'sca'txtunu'nī'n: ―Cacāmālacpitzitit lā' xtuncnu' catatahui'lh pūlacatunu' nac cā'seketni'. Qb&Lā' Jesús cāhuanilh: ―¿Lhā maclā't pāntzi ka'lhī'yā'tit? Caquīlaktzī'ntit. Lā' taquīlaktzī'lh lā' a'xni'ca' taca'tzīlh, tahuanilh: ―Macquitzis pāntzi lā' tantu' squī'ti'. yak%Pero Jesús cākalhtīlh: ―Hui'xina'n cacāmāhuī'tit. Lā' tahuanilh: ―Lej lhūhua' huan tachi'xcuhuī't. Lā' tasqui'nī lej makān namakscujcan lā' chuntza' tzē nalītamāhuacan pāntzi a'ntū na'iccāmāhuī'yāuj xlaca'n. 1`[$Cacāmacapi huan tachi'xcuhuī't para que nata'a'n natatamāhua ixlīhua'tca'n nac cā'ranchujnu' lā' nac cā'lacchicni' como tū' taka'lhī a'ntū natahua' xlaca'n. _3#Lā' a'xni'ca' ī'smalanka'namā', huan sca'txtunu'nī'n talakmilh Jesús lā' tahuanilh: ―Kōtanūtza' lā' huā'tzā' tū' nac cā'lacchicni'. u^c"Lā' a'xni'ca' Jesús taxtulh de huan barco, cālaktzī'lh lhūhua' tachi'xcuhuī't lā' cālakalhu'malh como tatasu'yulh hua'chi borregos a'ntūn tū' ixtaka'lhī a'ntī nacāmaktaka'lha. Lā' tzuculh cāmāsu'ni' lhūhua' catūhuā. 9]k!Lā' lhūhua' tachi'xcuhuī't talaktzī'lh a'xni'ca' ixta'a'mā'na lā' talakapasli. Lā' xalanī'n lakatunu' cā'lacchicni' catojon tatu'jnulh a'ntza' lā' tachā'lh pū'la. e\C Lā' tatojōlh nac lakatin barco xmān xlaca'n lā' ixta'a'mā'na a'nlhā tintī' ixa'nan. x[iLā' Jesús cāhuanilh: ―Cata'ntit xmān hui'xina'n lā' caquilātā'miuj a'nlhā nīn tintī' a'nan lā' najaxāujtit macsti'na'j. Lej lhūhua' tachi'xcuhuī't ixtaquīlakla Jesús lā' chuntza' ī'sca'txtunu'nī'n tūla ixtahuā'yan. ZLā' a'xni'ca' ī'sca'txtunu'nī'n Jesús talaktaspi'tli, tahuanikō'lh huāk a'ntū ixtatlahuanī't lā' a'ntū ixtamāsu'yunī't. }YsLā' a'xni'ca' cāmācatzīnīca ī'sca'txtunu'nī'n Juan, xlaca'n tamilh lā' tasacli ixmacni' lā' tamā'cnūlh nac lakatin taponkni'. Jesús cāmāhuī'lh lakaquitzis mil chi'xcuhuī'n Mt. 14.13‑21; Lc. 9.10‑17; Jn. 6.1‑14 XLā' līminca ixa'kxāk nac lakatin pulātu lā' maxquī'ca huan tzu'ma'jāt. Lā' huan tzu'ma'jāt maxquī'lh ixtzī't. WLā' tuncan huan rey māpa'ksīlh kalhatin mayūlh para nalīmin ixa'kxāk Juan. Lā' xla' a'lh nac pūlāchī'n lā' a'cchu'culh. ZV-Lā' ū'tza' lej līlakaputzalh huan rey pero como stu'tu'lu' ixuanicanī't huan tzu'ma'jāt lā' como huan a'ntī ixcākantāyacanī't takaxmatli a'ntū ixuanicanī't, tūlalh xtāpalīlh ixtachihuīn. ~~6}}/||{{zz(yAxXwv}uu tsYrqp6onnm]llkrj1hgxf4=<<8;>:;9_76625433*2100J/ .i,,+))g''q&%%n$#"! :B+0 & Czm Lā' huan a'ntīn tascujmā'na nac cā'tacuxtu tū' catitataspi'tli na ixchicca'n para natataya ixtakēnu'ca'n. 7g Lā' huanmā' chi'chini' a'xni'ca' natayuja huan a'ntīn tahui'lāna' na ixa'kstīn ixchicca'n, tū' catitatanūlh huan nac chic para natamāxtu catūhuā a'ntū ixla'ca'n. /W ’Nalaktzī'nā'tit huā' xako'hua'jua' a'ntū nalactlahuakō' lā' natāya a'nlhā tū' līmakuan chu a'nchī tzo'knulh huan profeta Daniel. Lā' quit a'ntī ictzo'kmā' huā'mā', iccāhuaniyāni' hui'xina'n a'ntī lakapūtle'kepā'na'ntit que cuenta catlahua'tit. A'xni'ca' nalaktzī'nā'tit huanmā', a'xni'ca' maclacasqui'n que natatzā'la hasta nac o'kspū'n xlaca'n a'ntīn tahui'lāna' nac estado de Judea. =s Lā' ixlīhuākca'n tachi'xcuhuī't nacātaca'tzalaktzī'nāni' lā' xmān por quimpālacata. Lā' huan a'ntī natatāyani' hasta a'xni'ca' natanī, xlaca'n nacāmāpūtaxtūcan. ~y ’Lā' a'ntī quintakalhlaka'ī' nacāmacamāstā'can con huan pūchihuīna'nī'n. Lā' māni' ixtā'tinca'n a'ntī natamacamāstā' para nacāmaknīcan. Lā' huan xanatātana' natamacamāstā' ixcamana'ca'n a'ntīn takalhlaka'ī' para nacāmaknīcan. Lā' huan camana' nata'a'kchā'ni' ixtāta'ca'n lā' ixtzī'tca'n a'ntīn takalhlaka'ī' lā' natamāmaknīnīni'n. E} Lā' a'xni'ca' nacātachi'payāni' lā' nacātamacamāstā'yāni' con huan pūchihuīna'nī'n, tū' catilē'capintit pū'la a'nchī nalītamaktāyayā'tit. Nahua'nā'tit a'ntū puhua'nā'tit a'xni'ca' nachā'n huanmā' hora. Tū' māni' hui'xina'n catichihuīna'ntit. Huan Espíritu Santo nacāmāchihuīnīyāni'. )|K ’A'xni'ca' tūna'j nasputa huā'mā' quilhtamacuj, tasqui'nī nacāmāsu'ni'can huan xatzey tachihuīn huan tachi'xcuhuī't chuxalhā nac quilhtamacuj. 6{e ’Cuenta catlahua'tit como nacātamacamāstā'yāni' con huan pūchihuīna'nī'n lā' nacātakēsno'kāni' nac lītokpānna'. Lā' por quimpālacata nacātalē'nāni' na ixlacapūnca'n huan gobernadores lā' na ixlacapūnca'n māpa'ksīni'nī'n. Chuntza' nachihuīna'nā'tit por quimpālacata. {zo Lakatin gobierno natā'kaquī' contra ā'kalhatin. Lā' kalhatin māpa'ksīni' natlajacu'tun ā'kalhatin. Lā' lakachu natachiqui huan ti'ya't lā' na'a'nan tatzi'ncsta. Lā' ixlīhuāk huā'mā' xmān ixlītzucuni' a'nchī napātīni'ncan. pyY ’Lā' nakaxpa'tā'tit a'nchī sā'nan a'nlhā pajtzu tlahuamā'ca guerra lā' nacātamāca'tzīnīyāni' a'nchī lamā'cha' guerra makat. Tū' tijicua'nā'tit. Chuntza' ka'lhī que napātle'ke. Lā' tūna'j cati'a'ksputli. Ix  como lhūhua' chi'xcuhuī'n natahuan palh taka'lhī quilīmāpa'ksīn. Lā' chā'tunu' natahuan: “Quit Cristo a'ntī Dios lacsacui'līlh”. Lā' chuntza' lhūhua' a'ntī nacā'a'kxokocan. lwQ Lā' Jesús tzuculh cāhuani: ―Catamaktaka'lhtit para que nīn tintī' nacā'a'kxokoyāni' !v; ―Iclacasqui'nāuj naquilāhuaniyāuj lhānīn napātle'ke huā' tamā'na. ¿Chichū na'iclīca'tzīyāuj palh palaj napātle'ke a'ntū hua'nti? Lu Lā' Jesús tahuī'lh na ixtūtzā'n huan o'kspū'n a'nlhā huanican Olivos lā' na ixlacapūn xaka'tla' lītokpān. Lā' Pedro lā' Jacobo lā' Juan lā' Andrés tzē'k takalhasqui'nīlh: Dt Lā' Jesús kalhtīlh: ―Calaktzī'ntit ixlīhuāk huā'mā' a'ntū ixla' huan lītokpān. Tū' catitachokolh nīn lakatin chihuix nac taxaka. Ixlīhuākca'n natapanckō' lā' huan taxaka nalacla. A'nchī naca'tzīcan que palaj na'a'ksputa huā'mā' quilhtamacuj Mt. 24.3‑28; Lc. 21.7‑24; 17.22‑24 s { Lā' a'xni'ca' Jesús ixtaxtumā' de nac xaka'tla' lītokpān, kalhatin de ī'sca'txtunu'nī'n huanilh: ―Mākalhtō'kē'ni', cala'ktzi'. Lej tzēhuanī't huan chihuix a'ntū lītlahuacanī't huā'mā' xaka'tla' lītokpān. Lej xa'nca taxtucha'. Lr ,Xlaca'n tamojōlh xmān a'ntū ixcā'a'katāxtūni'nī'ttza' como xlaca'n lacricos. Lā' huan puscāt, xla' a'yuj sputni' ixlīhua't, pero māstā'kō'lh ixlīhuāk a'ntū ixpūlatahuī'lh.iqK +Lā' Jesús cāta'sani'lh ī'sca'txtunu'nī'n lā' cāhuanilh: ―Ixlīstu'ncua' iccāhuaniyāni' que a'ntū mojōlh huā'mā' pobre lakapūt līhua'ca' ixtapalh na ixlacapūn Dios que a'ntū tamojōlh huan ā'makapitzīn. p  *Lā' milh kalhatin lakapūt; lej pobre ixuanī't. Lā' xla' cāmojōlh lakatu' ixtumīn de cobre; xmān macsti'na'j ixtapalh. joM )Lā' Jesús tahuī'lh na ixlacapūn a'nlhā ixmojōcan tumīn a'ntū a'ksajcan Dios. Lā' ixcālaktzī'mā' huan tachi'xcuhuī't a'xni'ca' ixtamojō ixtumīnca'n. Lā' lhūhua' ricosnu' tamojōlh lhūhua' ixtumīnca'n. n  (Lā' xlaca'n ta'a'kxokomaklhtī ixchicca'n lakapūtnu' lā' ā'calīstān lej xlīt takalhtō'ka' a'nlhā nacālaktzī'ncan lā' chuntza' talī'a'kxokonu'n. A'chulā' natapātīni'n que ā'makapitzīn. A'ntū māstā'lh huan pobre lakapūt Lc. 21.1‑4 /mW 'Lā' na ixlītokpānca'n israelitas xlaca'n taputza pūtahuī'lh a'ntū tahui'lāna' calacan lā' talacasqui'n que cacā'a'cnīni'ni'ca a'nlhā tlahuacan cā'tani'. `l9 &Lā' a'xni'ca' Jesús ixcāmāsu'ni'mā' huan tachi'xcuhuī't, ixcāhuani': ―Catamaktaka'lhtit lā' tū' nacāta'a'kxokoyāni' huan xamākalhtō'kē'ni'nī'n ley a'ntīn tapūlatā'kchokocu'tun pūlhmā'n ixtakēnu'ca'n hua'chi a'ntī lej taca'tzī. Nā talacasqui'n que cacātā'chihuīna'nca lā' cacā'a'cnīni'ni'ca nac cā'tejen. Mk %Palh David līchihuīna'lh ī'xū'yātā'nat lā' māpācuhuīlh ixMāpa'ksīni', ū'tza' huanicu'tun que xla' līhua'ca' xaka'tla' nala ―hualh Jesús. Lā' chu catīhuāyā tachi'xcuhuī't līpāxūj takaxmatli. Jesús cālē'ksa'nīni'lh xamākalhtō'kē'ni'nī'n huan ley Mt. 23.1‑36; Lc. 11.37‑54; 20.45‑47 )jK $Māni' David hualh chu a'nchī māsu'ni'lh Espíritu Santo lā' chuntza' tzo'kli:Huan Māpa'ksīni' Dios huanilh quiMāpa'ksīni': “Catahui'la' quimpāxtūcāna'j hasta a'xni'ca' na'iccātlajakō' ixlīhuākca'n mintā'ca'tza” ―huan pāxtūcāna'j a'nlhā a'cnīni'ni'can―. i #Lā' Jesús ixcāmāsu'ni'mā' huan tachi'xcuhuī't nac xaka'tla' lītokpān lā' cāhuanilh: ―Cristo ū'tza' a'ntī Dios hui'līlh ixlīmāpūtaxtunu'. Lā' ¿a'chī' tahuan huan xamākalhtō'kē'ni'nī'n huan ley que Cristo ī'xū'yātā'nat David? Kh "Lā' Jesús cuenta tlahualh a'nchī xa'nca pāstacli lā' kalhtīlh xamākalhtō'kē'ni' huan ley. Lā' Jesús huanilh: ―Tisputni'yāni' xmān macsti'na'j para natapa'ksī'ya' con Dios. Lā' tintī'tza' ixkalhasqui'nīcu'tun nīn tuntū' como ixtajicua'n. I'xū'yāpapna' Jesús Mt. 22.41‑46; Lc. 20.41‑44 hgI !Lā' tasqui'nī napāxquī'yāuj con ixlīhuāk qui'a'clhcunucca'n lā' con ixlīhuāk quintapāstacna'ca'n lā' quintahuixcānca'n. Nā tasqui'nī napāxquī'yāuj ā'kalhatin chu a'cxtim hua'chi quē'cstuca'n quincātapāxquī'yāni'. Palh chuntza' natlahuayāuj, ū'tza' līhua'ca' xatzey que na'a'ksajuī'yāuj Dios a'ntū lhcuyucan o maknīcan. +fO Lā' tuncan xamākalhtō'kē'ni' huan ley huanilh: ―Lej stu'ncua' a'ntū' hua'na', Mākalhtō'kē'ni'. Huī' kalhatin Dios lā' xla' xmān ixa'cstu Dios. ]e3 Lā' ixlīlakatu' līmāpa'ksīn ū'tza' huā'mā': “Napāxquī'ya' ā'kalhatin chu a'cxtim hua'chi mē'cstu pāxquī'ca'na'”. Tū' a'nan ā'lakatin līmāpa'ksīn a'ntū más tasqui'nī que huā' tamā'na. d) Lā' napāxquī'ya' huan Māpa'ksīni' a'ntī minDios con ixlīhuāk mi'a'clhcunuc lā' con ixlīhuāk mintapāstacna' lā' mintahuixcān”. Lc Lā' Jesús kalhtīlh: ―Huan līmāpa'ksīn a'ntū más tasqui'nī, ū'tza' huā'mā': “Cakaxpa'ttit hui'xina'n israelitas. Huan Māpa'ksīni' quinDiosca'n xmān ū'tza' Māpa'ksīni'. ubc Lā' cālakmilh Jesús kalhatin xamākalhtō'kē'ni' huan ley lā' cākaxmatli a'ntī ixtalāsta'lamā'na. Lā' ca'tzīlh que Jesús xa'nca cākalhtīlh. Lā' tuncan kalhasqui'nīlh: ―¿Tuchūyā līmāpa'ksīn más tasqui'nī? a U'tza' huanicu'tun que xlaca'n lakahuan a'yuj tanīlh de makāntza' lā' Dios ū'tza' ixDiosca'n xalakahuan lā' tū' huan xanīnī'n. Hui'xina'n lej ta'a'kxokoyā'tit mē'cstuca'n. Huan līmāpa'ksīn a'ntū līhua'ca' tasqui'nī Mt. 22.34‑40; Lc. 10.27 `/ Lā' Moisés tzo'kli ixpālacata a'ntī natalakahuanchoko a'xni'ca' tzo'kli ixpālacata huan pūtzina'j qui'hui' a'ntū ixlamamā'. ¿Chu tū' lakapūtle'kenī'ta'ntit a'ntū Dios huanilh Moisés? Chuntza' hualh: “Quit ixDiosca'n Abraham lā' Isaac lā' Jacob”, hualh. S_ Lā' a'xni'ca' huan nīnī'n natalakahuanchoko, tū' catitapūchahuaca lā' nīn tū' catitamāstā'lh ixtzu'ma'janca'n para natatapūchahua. Xlaca'n natala hua'chi ixángeles Dios xala' nac a'kapūn. a^; Lā' Jesús cākalhtīlh: ―U'tza' līta'a'kxokonī'ta'ntit mē'cstuca'n como tū' ca'tzīyā'tit a'ntūn tatzo'kni' huan na ixtachihuīn Dios lā' nīn tū' māchekxī'yā'tit chī huanī't ixlīmāpa'ksīn. ~]u Lā' a'xni'ca' nalakahuanchokocan, ¿tichū ixla' nala huanmā' puscāt? Ixkalhatojonca'n ixtatā'tapūchahuanī't. )\K Chuntza' kalhatunu' de ixkalhatojonca'n tatā'tapūchahualh huan puscāt lā' tū' taka'lhīlh ixcamanca'n a'xni'ca' tanīlh. Lā' a'xmān nīlh huan puscāt. Q[ Lā' kalhatin ī'stancu tā'tapūchahualh huan lakapūt lā' nā xla' nīlh lā' tū' ka'lhīlh ixcaman. Lā' chuntza' pātle'keni'lh ā'kalhatin ī'stancu a'xni'ca' tā'tapūchahualh huan lakapūt. uZc Ixa'nan kalhatojon lītā'timīn. Lā' xapuxcu' tapūchahualh lā' tū' ixka'lhī ixcaman a'xni'ca' nīlh. zYm ―Mākalhtō'kē'ni', Moisés quincāmāchokoni'ni' huā'mā' tatzo'kni': Palh nanī kalhatin chi'xcu' a'ntīn tapūchahuanī'ttza', lā' palh nīmaka'n ixpuscāt lā' palh tintī' ixcaman, maclacasqui'n que huan lakapūt natā'tapuchahua ixyāsta' a'ntī xastancu. Lā' huan xapū'la o'kxa' a'ntī nalacatuncuī nala ixo'kxa' huan xapuxcu' a'ntī nīnī'ttza'. ~Xu Lā' talakmilh Jesús saduceosnu'. Xlaca'n tamāsu'yu que tū' catilakahuanchokoca. Lā' ū'tza' talīhuanilh: (WI Lā' tuncan Jesús cāhuanilh: ―Pues camacamaxquī'tit huan emperador a'ntū ixla' lā' camacamaxquī'tit Dios a'ntū ixla'. Lā' xlaca'n lej talē'cnīlh a'nchī cākalhtīlh Jesús. Kalhasqui'nīca Jesús ixpālacata a'ntī natalakahuanchoko Mt. 22.23‑33; Lc. 20.27‑40 kVO Lā' talīmini'lh lakatin denario a'ntū ixtumīnca'n lā' Jesús cākalhasqui'nīlh: ―¿Tichū ixlacan tasu'yu nac huā'mā' tumīn lā' tichū ixtacuīni' tatzo'kni'? Lā' xlaca'n tahuanilh: ―Ixla' huan emperador. AU{ Lā' Jesús ixca'tzī que xmān ixtalīlaktzī'ncu'tun lā' cākalhasqui'nīlh: ―¿A'chī' quilālīlaktzī'ncu'tunāuj? Caquilālīmini'uj lakatin tumīn para na'iclaktzī'n. T3 Lā' a'xni'ca' talakchā'lh, tahuanilh: ―Mākalhtō'kē'ni', icca'tzīyāuj que hui'x hua'na' a'ntū stu'ncua'. Hui'x tū' tlahua'ni'ya' cuenta a'nchī talīchihuīna'nāni' tachi'xcuhuī't. Lā' chu a'cxtim cālaktzī'na' ixlīhuākca'n tachi'xcuhuī't. Lā' hui'x xa'nca māsu'yu'ya' a'nchī Dios lacasqui'n. ¿Chā līmakuan na'icmāpalayāuj a'ntū māta'jīni'n huan emperador o tū' tasqui'nī? 3S_ Lā' cālakmacā'nca Jesús ā'makapitzīn fariseosnu' lā' ixchi'xcuhuī'n Herodes. Cālakmacā'nca para natakaxmatxtu catūhuā a'ntūn tzē natalē'ksa'nīni'n. &RE Lā' ixtā'ca'tza Jesús titachi'pacu'tulh como tamāchekxīlh que xlaca'n ixtalītalacastuca hua'chi huan tasācua'nī'n nac pū'uva. Lā' como ixtajicua'ni' tachi'xcuhuī't, ū'tza' talīmakxtekli lā' ta'a'lh. Ixpālacata huan tamātā'jīn Mt. 22.15‑22; Lc. 20.20‑26 MQ Chuntza' tlahualh huan Māpa'ksīni' lā' quina'n iclē'cnīyāuj. $PA ’¿Chā tū' maktin lakapūtle'kenī'ta'ntit na ixtachihuīn Dios ixpālacata ixO'kxa'? Xla' hua'chi huan chihuix a'ntū lītzo'kcanī't lā' chuntza' huan:Huan xakana'nī'n talakmaka'lh huan chihuix lā' māni' ū'tza' lanī't huan chihuix a'ntū más tasqui'nī. O Lā' Jesús cākalhasqui'nīlh: ―¿Chī puhua'nā'tit? ¿Tuchū nacātlahuani' huan tamā'na' a'ntīn tamaksācua'lh? Na'a'n lā' nacāmāsputūkō' huā' tamā'na tasācua'nī'n lā' nacāmāsācua'nī huan pū'uva ā'makapitzīn xtunc tasācua'nī'n. SN Lā' tachi'palh lā' tamaknīlh lā' tamaka'lh ixquilhtūn huan pū'uva. 1M[ Pero huan tasācua'nī'n talāhuanilh: “U'tza' huan a'ntī nalītachoko ixlīhuāk a'ntū ka'lhī ixtāta'. Camaknīuj lā' chuntza' quilaca'n nala huan pū'uva”. NL ’A'xmān kalhatin ixuī'cus a'ntīn tzē namacā'ncan, lā' ū'tza' ixo'kxa' a'ntī lej ixpāxquī'. Lā' xla' ā'xmān macā'lh lā' hualh: “Ka'lhī que nata'a'cnīni'ni' qui'o'kxa'”. UK# Lā' huan ixtēcu' macā'mpā ā'chā'tin lā' tamaknīlh xla'. Lā' huan ixtēcu' cāmacā'mpā lhūhua' ā'makapitzīn. Huan tasācua'nī'n talacnicui'līlh makapitzīn lā' tamaknīlh ā'makapitzīn. $JA Lā' huan ixtēcu' pū'uva chu macā'mpā ā'kalhatin ixlacscujni'. Lā' huan tasācua'nī'n tamūta'lalh lā' talakapalalh lā' chu chuntza' tamacā'lh. I Pero huan tasācua'nī'n tachi'palh huan lacscujni' lā' tatucsli lā' chu chuntza' tamāspi'tchokolh. Tū' maxquī'ca nīn tuntū'. HH  Lā' a'xni'ca' chilhtza' ixpūlan uvas, macā'lh ixlacscujni' na ixpū'uva. A'lh cāsqui'ni' huan tasācua'nī'n catamacamaxquī'lh huan a'ntūn tamakalanī't a'ntū ixla' ixtēcu' ti'ya't. JG  Lā' Jesús tzuculh cālītā'chihuīna'n huan tachi'xcuhuī't con a'ntū lītalacastuca lā' cāhuanilh: ―Ixuī' kalhatin chi'xcu' a'ntī cha'nli mayāc a'ntū māstā' uvas. Lā' līcorralhui'līlh chihuix ixti'ya't lā' cāxtlahualh ixpūchi'tni' lā' yāhualh lakatin torre a'ntū napūmaktaka'lha ixpū'uva. ’Lā' ā'calīstān cāmāsācua'nīlh ixti'ya't makapitzīn tasācua'nī'n para natascuja i'tātna'. Lā' xla' a'lh tachoko makat. XF) !Lā' ū'tza' talīkalhtīlh Jesús: ―Tū' iccā'tzīyāuj tichū ixquilhtampān. Lā' Jesús cāhuanilh: ―Nīn quit tū' icticāhuanini' tichū ixquilhtampān iclītlahuamā' huā'mā'na catūhuā.Ew Lā' tūla catihuaniuj que chi'xcuhuī'n tamāpa'ksīlh como cājicua'ni'yāuj tachi'xcuhuī't ―talāhuanilh. Ixtajicua'n que tachi'xcuhuī't nata'a'kchā'n como ixlīhuākca'n ixtakalhlaka'ī' que Juan stu'ncua' ixa'cta'sana' Dios ixuanī't. vDe Lā' xlaca'n tatzuculh talacchihuīna'n ixa'cstuca'n lā' talāhuanilh: ―¿Chichū nahuaniyāuj? Palh nahuaniyāuj que Dios māpa'ksīlh huan Juan, naquincākalhasqui'nīyāni': “Lā' ¿a'chī' tū' kalhlaka'ī'nī'ta'ntit?” C ¿Tichū ixquilhtampān ixlīmā'kpaxīni'n Juan? ¿Ixquilhtampān Dios o ixquilhtampān tachi'xcuhuī't? Caquilākalhtīuj. VB% Lā' Jesús cākalhtīlh: ―Nā quit na'iccākalhasqui'nīyāni' catūhuā. Lā' palh naquilākalhtīyāuj, nā quit na'iccāhuaniyāni' tichū ixquilhtampān iclītlahuamā' huā'mā'na catūhuā. A Lā' takalhasqui'nīlh: ―¿Tichū ixquilhtampān lītlahua'pā't huā'mā'na catūhuā? ¿Tichū maxquī'ni' huā'mā' līmāpa'ksīn? _@7 Lā' tachā'lh nac Jerusalén. Lā' a'xni'ca' Jesús ixlatlā'huan nac xaka'tla' lītokpān, talaktapajtzūlh xanapuxcu'nu' curasna' lā' xamākalhtō'kē'ni'nī'n huan ley lā' xalacpapatzīni'n israelitas. |?q Lā' palh hui'xina'n tū' cāmāsputūnu'ni'yā'tit ā'makapitzīn, minTāta'ca'n nac a'kapūn tū' caticāmāsputūnu'ni'ni' mintalaclē'i'ca'n hui'xina'n. Kalhasqui'nīca Jesús ixpālacata ixlīmāpa'ksīn Mt. 21.23‑27; Lc. 20.1‑8 u>c Lā' a'xni'ca' natāya'yā'tit lā' tlahua'pā'na'ntit oración, namāsputūnu'ni'yā'tit catīhuā palh cātlahuani'nī'ta'ni' a'ntūn tū' tzey. Chuntza' minTāta'ca'n nac a'kapūn tzē nacāmāsputūnu'ni'yāni' mintalaclē'i'ca'n. >=u U'tza' iccālīhuaniyāni' que ixlīhuāk a'ntū nasqui'ni'yā'tit a'xni'ca' tā'chihuīna'mpā'na'ntit Dios, caka'lhlaka'ī'tit que ka'lhīyā'tittza'. Lā' namaklhtīni'nā'tit. ><u Stu'ncua' a'ntū iccāhuaniyāni'. Chuxatī a'ntī xa'nca nakalhlaka'ī' lā' tū' naka'lhī lakatu' ixtapāstacna', natlahuani'can chu a'ntū xla' nasqui'n. Palh nahuani huan kēstīn: “Catapānu' de ā'tzā' lā' catojo' nac xcān”, chuntza' napātle'ke, xmān tū' caka'lhīlh lakatu' ixtapāstacna'. D; Lā' Jesús cākalhtīlh: ―Cakalhlaka'ī'tit Dios. +:O Lā' Pedro pāstacli a'ntū pātle'kelh lā' huanilh Jesús: ―Mākalhtō'kē'ni', cala'ktzi'. Huan qui'hui' scōhuantāyakō'lhtza'; huan a'ntū macapūlhca'. &9E Lā' ixlīlakalī cā'tzi'sāt tatētaxtulh a'nlhā ixyā huan xaqui'hui' higo lā' talaktzī'lh a'nchī ī'scōhuankō'nī'ttza' hasta ixtankāxē'k. +8O Lā' a'xni'ca' ixtā'cnūnī'ttza' huan chi'chini', Jesús lā' ī'sca'txtunu'nī'n tataxtulh de nac Jerusalén. Scōhualh huan xaqui'hui' higo Mt. 21.20‑22 7{ Lā' cāmāca'tzīnīca xanapuxcu'nu' curasna' lā' xamākalhtō'kē'ni'nī'n huan ley. Lā' xlaca'n ixtaputzamā'na a'nchī natalīmaknī Jesús. Ixtajicua'ni' Jesús como ixlīhuākca'n huan tachi'xcuhuī't ixtalē'cnī a'nchī ixmāsu'yu. K6 Lā' ixcāmāsu'ni' huan tachi'xcuhuī't lā' hualh: ―¿Chu tū' tatzo'kni' chuntza'?: “Quinchic namāpācuhuī'can chic a'nlhā tlahuacan oración. Huan tachi'xcuhuī't xalanī'n calhāhuā natamin tatlahua oración”. Lā' a'nchīn tlahuapā'na'ntit, lītlahuacanī't hua'chi ixpūtatzē'kni'ca'n ka'lhāna'nī'n. v5e Lā' tū' makxtekli que nīn tintī' natētaxtu na ixtanquilhni' huan lītokpān palh ixlē'mā' catūhuā. 4 Lā' a'xni'ca' tachā'lh nac Jerusalén, Jesús tanūlh nac xaka'tla' lītokpān lā' tzuculh cātlakaxtu huan a'ntī ixtastā'namā'na lā' huan a'ntī ixtatamāhuana'mā'na na ixtanquilhni' huan lītokpān. Lā' cāmakpūspi'tni'kō'lh ixmesaca'n huan a'ntī ixtaxtāpalīmā'na ixtumīnca'n tachi'xcuhuī't lā' nā ixpūtahui'lhca'n huan a'ntī ixtastā'mā'na pālūmax. 3 Lā' Jesús huanilh huan qui'hui': ―Tū' maktin catihua'ca' mintō'ca't. Lā' ī'sca'txtunu'nī'n takaxmatli a'ntū huanilh huan qui'hui'. Jesús cātlakaxtulh de nac xaka'tla' lītokpān huan stā'na'nī'n Mt. 21.12‑17; Lc. 19.45‑48; Jn. 2.13‑22 B2} Lā' de makat laktzī'lh a'katin xaqui'hui' higo lā' ixtaxtuni'nī'ttza' xachi'tin huan qui'hui'. Lā' Jesús tapajtzūlh para nalaktzī'n palh ixua'ca'tza' xatō'ca't. Lā' a'xni'ca' chā'lh a'nlhā ixyā huan qui'hui', tū' ixka'lhī ixtō'ca't. Xmān xachi'tin ixka'lhī como tūna'j ixchā'n ixpūlan higo. X1) Lā' ixlīlakalī a'xni'ca' tataxtulh de nac Betania, Jesús ixtzi'ncsa. @0y Lā' a'xni'ca' Jesús chā'lh nac Jerusalén, tanūlh nac xaka'tla' lītokpān. Lā' como kōtanūtza' ixuanī't, a'xni'ca' lakachu lacahuāna'lh na ixchakān lītokpān, taxtulh lā' cātā'a'lh huan kalhacāujtu' sca'txtunu'nī'n nac Betania. Jesús lacaquilhnīlh huan xaqui'hui' higo Mt. 21.18‑19 /} Dios casicua'lanālīlh huan līmāpa'ksīn a'ntū nala, lā' ū'tza' hua'chi ixlīmāpa'ksīn quixū'yāpapca'n David. g.G Lā' a'ntī ixtapū'lani'tēlha lā' a'ntī ixtastālani'tēlha tatzuculh tata'sa lā' tahualh: ―¡Camācā'tanīca Dios! Dios casicua'lanālīlh a'ntī mimā' por ixlīmāpa'ksīn huan Māpa'ksīni' quinDiosca'n. [-/ Lā' lhūhua' tachi'xcuhuī't tamāpī'lh ixtakēnu'can nac tej. Lā' ā'makapitzīn ixtacā' xati'na'j ixpeken qui'hui' para natamāpī' nac tej. Chuntza' talīmāsu'yulh palh ixta'a'cnīni'ni'mā'na Jesús. v,e Lā' talīmini'lh Jesús huan xati'na'jcus burro lā' talīkētlapalh ixtakēnu'ca'n lā' xla' kētō'lalh. +7 Lā' huan sca'txtunu'nī'n takalhtīni'lh chu a'nchī Jesús ixcāhuaninī't. Lā' huan chi'xcuhuī'n tamakxtekli ta'a'n huan sca'txtunu'nī'n. *+ Lā' makapitzīn chi'xcuhuī'n a'ntī ixtayāna' takalhasqui'nīlh: ―¿Tuchū tlahua'pā'na'ntit? ¿A'chī' xcutpā'na'ntit huan burro? *)M Lā' ta'a'lh lā' takaksli lakatin xati'na'jcus burro a'ntū ixchī'yāhuacanī't. Ixyā nac tej pajtzu xamākalhcha lakatin chic. Lā' tatzuculh taxcuta. T(! Lā' palh catīhuā nacākalhasqui'ni'yāni': “¿A'chī' xcutpā'na'ntit huan burrito?”, hui'xina'n nakalhtīni'nā'tit: “Huan Māpa'ksīni' maclacasqui'n lā' tuncan namacamimpala huā'tzā'”. '% lā' cāhuanilh: ―Capintit huan nac cā'lacchicni' a'ntūn tasu'yu na milacapūnca'n. Lā' a'xni'ca' nachipinā'tit nalaktzī'nā'tit lakatin xaska'ta' burro a'ntū chī'yāhuacanī't. Nīn tintī'na'j kētahui'lanī't. Caxcuttit lā' caquilālīmini'uj huā'tzā'. &  Lā' a'xni'ca' ixtapajtzūtēlhatza' nac Jerusalén, tachā'lh huan nac o'kspū'n a'nlhā huanican Olivos, lā' ū'tza' pajtzu huan cā'lacchicni' a'nlhā huanican Betfagé lā' a'nlhā huanican Betania. Lā' Jesús cāmāpū'līlh kalhatu' ī'sca'txtunu'nī'n [%/ 4Lā' Jesús huanilh: ―Tzētza' napina'. Hui'x kalhlaka'ī'nī'ta' que quit na'icmālacahuānīyāni' lā' ū'tza' lītzeya'ntitza'. Lā' chu līmaktin lacahuāna'lh lā' stālani'lh Jesús nac tej.'$G 3Lā' Jesús kalhasqui'nīlh: ―¿Tuchū lacasqui'na' na'ictlahuani'yāni'? Lā' huan lakatzī'n huanilh: ―Mākalhtō'kē'ni', caquimālacahuā'nī'pala'. Q# 2Lā' xla' tamakxtulh ixtakēnu' lā' tāyalh lā' lakmilh Jesús. C" 1Lā' Jesús tāyalh lā' cāhuanilh ī'sca'txtunu'nī'n: ―Cata'sa'ni'tit. Lā' tata'sani'lh huan lakatzī'n lā' tahuanilh: ―Capāxu'hua' lā' catāya'. Jesús ta'sani'yāni'. Z!- 0Lā' lhūhua' chi'xcuhuī'n talacaquilhnīlh lā' tahuanilh: ―Caquilhca'csla'. Lā' Bartimeo ā'chulā' ixta'sa lā' hualh: ―Hui'x ixtā'nat David a'ntī xa'icka'lhīmā'nauj, caquilakalhu'ma' quit. ? w /Lā' a'xni'ca' ca'tzīlh que ixtētaxtumā' Jesús xala' nac Nazaret, tzuculh ta'sa lā' hualh: ―Jesús, hui'x ixtā'nat David a'ntī xa'icka'lhīmā'nauj. Caquilakalhu'ma' quit. 'G .Lā' tachā'lh huan nac cā'lacchicni' a'nlhā huanican Jericó. Lā' a'xni'ca' Jesús ixtaxtumā' nac Jericó, tatā'a'lh ī'sca'txtunu'nī'n lā' lhūhua' tachi'xcuhuī't. Lā' na ixquilhtūn tej ī'squi'nīhuā'yahuī' huan lakatzī'n a'ntī ixuanican Bartimeo ixo'kxa' Timeo. r] -Quit māni' huan Chi'xcu' xala' Tālhmā'n. Lā' quit tū' icmilh para na'icla hua'chi xapatrón; quit icmilh para na'icscuja lā' para na'iccāmaktāya ā'makapitzīn. Lā' na'icmacamāstā' quinquilhtamacuj para na'iccāmāpūtaxtū līlhūhua' ―hualh Jesús. Jesús mālacahuānīlh Bartimeo a'ntī lakatzī'n ixuanī't Mt. 20.29‑34; Lc. 18.35‑43 *M ,Chuxatī a'ntī naputza a'nchī līhua'ca' natasqui'nī na milaclhpu'nanca'n, maclacasqui'n que xla' nala hua'chi ixtasācua'ca'n ā'makapitzīn de hui'xina'n. ;o +Tū' chuntza' catilalh na milaclhpu'nanca'n. Chuxatī a'ntī lacu'tun xamāpa'ksīni' na milaclhpu'nanca'n, maclacasqui'n que xla' nala hua'chi ixlacscujni'ca'n ā'makapitzīn.   *Lā' Jesús cāta'sani'lh ixlīhuākca'n lā' cāhuanilh: ―Hui'xina'n ca'tzīyā'tit a'nchīn tahuanī't huan a'ntīn tamāpa'ksīni'n nac cā'ti'ya'tna'. Xlaca'n hua'chi ixtēcu'nī'n a'ntīn tatapa'ksī con xlaca'n. Lā' lej palha' tamāpa'ksīni'n. 7 )Lā' a'xni'ca' huan kalhacāuj sca'txtunu'nī'n taca'tzīlh a'ntū kalhasqui'nīca Jesús, tatzuculh ta'a'kchā'n ixpālacata Jacobo lā' Juan. "= (Pero ū'tza' huā'mā' naquilāpāxtūtahui'layāuj, quit tūla icmāpa'ksī. Huā'mā' pūtahuī'lh cāxui'līca xmān para huan a'ntī Dios lacsacli. "= 'Lā' xlaca'n tahualh: ―Tzē na'ictlahuayāuj; tzē na'ictāyani'yāuj. Lā' Jesús cāhuanilh: ―Stu'ncua' que napātīni'nā'tit hua'chi quit.  &Pero Jesús cāhuanilh: ―Hui'xina'n tū' māchekxī'yā'tit a'ntū quilāsqui'ni'mā'nauj. ¿Chā tzē natāyani'yā'tit palh napātīni'nā'tit hua'chi quit na'icpātīni'n? U'tza' hua'chilh pōko'tnū'nā'tit quintaza lā' hua'chilh quintā'a'kpaxā'tit. K %Lā' xlaca'n tahuanilh: ―A'xni'ca' hui'x namāpa'ksīni'nkō'ya', quina'n iclacasqui'nāuj na'iccāpāxtūtahui'layāni', kalhatin na mimpāxtūcāna'j lā' ā'kalhatin na mimpāxtuxuc. dA $Lā' xla' cākalhasqui'nīlh: ―¿Tuchū lacasqui'nā'tit na'iccātlahua'ni'yāni'? @y #Lā' Jacobo lā' Juan, ixo'kxa'n Zebedeo, talaktapajtzūlh Jesús lā' tahuanilh: ―Mākalhtō'kē'ni', iclacasqui'nāuj naquilātlahua'ni'yāuj a'ntū na'iccāsqui'ni'yāni'. } "Lā' naquintalakapala lā' naquintakēsnoka lā' naquintachojmanī lā' naquintamaknī. Lā' ixlīlakatu'tun chi'chini' na'iclakahuanchoko de na ixlaclhpu'nanca'n huan nīnī'n. Jacobo lā' Juan tasqui'ni'lh lakatin talakalhu'mān Mt. 20.20‑28 eC !Lā' Jesús cāhuanilh: ―Ca'tzīyā'tit que a'mā'nauj para nac Jerusalén. Lā' a'ntza' naquimacamāstā'can como quit huan Chi'xcu' xala' Tālhmā'n. Naquimacamāstā'can con huan xanapuxcu'nu' curasna' lā' xamākalhtō'kē'ni'nī'n huan ley. Lā' xlaca'n natahuan que caquimaknīca. Lā' xlaca'n naquintamacamāstā' con huan maktiyātī'n. 8i Jesús lā' ī'sca'txtunu'nī'n ixtatā'cxtunu'ntēlha para nac Jerusalén lā' Jesús ixcāpū'lani'tēlha lā' xlaca'n talē'cnīlh. Lā' huan a'ntī ixtastālani' ixtajicua'n. Lā' chu cālē'mpā lacachuna'j huan kalhacāujtu' ī'sca'txtunu'nī'n lā' tzucupā cāhuani a'ntū napātle'keni'. 5c Lā' lhūhua' a'nan a'ntī lej tatasqui'nī huā'tzā'; pero a'nlhā Dios māpa'ksīni'n, tū' lej catitatasqui'nīlh. Lā' lhūhua' a'nan a'ntīn tū' tatasqui'nī huā'tzā'; pero a'nlhā Dios māpa'ksīni'n, lej natatasqui'nī. Jesús huampā que ka'lhī nanī Mt. 20.17‑19; Lc. 18.31‑34 |q Xlaca'n a'ntī nata'a'kxtekui'lī, ā'chulā' nataka'lhī nac huā'mā' quilhtamacuj. Hua'chi cien veces līhua'ca' nataka'lhī ixā'lacchicni'ca'n lā' nā lhūhua' ixtā'timīnca'n lā' ixtzī'tca'n lā' ixtāta'ca'n lā' ixcamana'ca'n lā' ixā'tacuxtuca'n. Lā' nā nacāmāpātīnīcan. Lā' nataka'lhī ixquilhtamacujca'n para pō'ktu a'nlhā Dios māpa'ksīni'n. =s Lā' Jesús kalhtīni'lh: ―Stu'ncua' a'ntū iccāhuaniyāni'. A'nan a'ntī nata'a'kxtekui'lī catūhuā por quimpālacata lā' ixpālacata kalhlaka'ī' xatzey tachihuīn. Nata'a'kxtekui'lī ixā'lacchicni'ca'n, o ixtā'timīnca'n, o ixtzī'tca'n, o ixtāta'ca'n, o ixcamana'ca'n, o ixā'tacuxtuca'n.  1 Lā' Pedro tzuculh chihuīna'n lā' huanilh Jesús: ―Ica'kxtekui'līkō'uj ixlīhuāk a'ntū xa'icka'lhīyāuj lā' iccāstālani'mā'ni'. Q  Lā' Jesús cālaktzī'lh lā' cāhuanilh: ―Huan chi'xcuhuī'n tūlalh catitatlahualh nīn tuntū' para natapūtaxtu, xmān Dios tzē nacāmāpūtaxtū como Dios tzēn tlahua huāk catūhuā. s _ Lā' xlaca'n lej lhūhua' talē'cnīlh lā' talāhuanilh: ―Lā' ¿tichūn tzē namāpūtaxtūcan?  7 Ca'tzīyā'tit que tūlalh catitanūlh lakatin camello na ixtani' līxtokon. Más jicslīhua' para kalhatin rico natamakxteka que Dios namāpa'ksī. g G Lā' ī'sca'txtunu'nī'n talīlē'cnīlh ixtachihuīn. Lā' Jesús cāhuanipā: ―Qui'amigos, iccāhuaniyāni' que xlaca'n a'ntīn talīpāhuan ixtumīnca'n, lej jicslīhua' natatamakxteka que Dios nacāmāpa'ksī. B} Lā' Jesús lakachu cālaktzī'lh tachi'xcuhuī't lā' cāhuanilh ī'sca'txtunu'nī'n: ―Lej jicslīhua' para xlaca'n a'ntī lacricosnu' natatamakxteka que Dios nacāmāpa'ksī. { Lā' a'xni'ca' huan chi'xcu' kaxmatli huā'mā' tachihuīn, lej līlakaputzalh lā' a'lh como lej rico ixuanī't. ]3 Entonces Jesús laktzī'lh lā' pāxquī'lh lā' huanilh: ―Xmān lakatin catūhuā sputni'yāni' a'ntū natlahua'ya'. Caquīstā'kō'j huāk a'ntū ka'lhī'ya' lā' nacāmālacpitzi'ni'ya' huan tumīn huan pobresni' lā' naka'lhī'ya' a'nchī rico nalīla'ya' nac a'kapūn. Lā' ā'calīstān naquintā'pina', a'yuj napātīni'na'. } Lā' xla' kalhtīlh: ―Mākalhtō'kē'ni', huāk huā' tamā'na ictlōkentaxtūkō'nī'ttza' desde quilīti'na'j. 8i Hui'x ca'tzīya' ixlīmāpa'ksīn Dios a'ntū huan chuntza':Tū' timakpuscātīni'na'.Tū' timaknīni'na'.Tū' tika'lhāna'na'.Tū' tilīchihuina'na' ā'kalhatin a'ntūn tū' stu'ncua'.Tū' ti'a'kxokonu'na' para natlaja'ya'.Cacā'a'kahuā'na'ni' mintāta' lā' mintzī't. &E Lā' Jesús huanilh: ―¿Chā māchekxī'ya' a'ntū huanicu'tun a'xni'ca' quihua'ni'ya' palh tzey quit? Xmān kalhatin a'ntī tzey lā' ū'tza' Dios. } Lā' Jesús a'mpā, lā' ixtlā'huantēlha nac tej. Lā' laktu'jnulh kalhatin chi'xcu' lā' tatzokostani'lh Jesús lā' kalhasqui'nīlh: ―Tzeyā Mākalhtō'kē'ni' hui'x. ¿Tuchū na'ictlahua para na'icka'lhī quinquilhtamacuj para pō'ktu? F Lā' Jesús cācha'xli huan camana' lā' cāmūspa'lhli con ixmacan lā' cāsicua'lanālīlh. Kalhatin chi'xcu' a'ntī rico tā'chihuīna'lh Jesús Mt. 19.16‑30; Lc. 18.18‑30 &E Ixlīstu'ncua' iccāhuaniyāni' que a'ntīn tū' takalhlaka'ī' hua'chi lakska'tā'n takalhlaka'ī', tū' maktin catitatanūlh a'nlhā māpa'ksīni'n Dios. ?w Lā' a'xni'ca' Jesús ca'tzīlh a'ntū ixtatlahuamā'na, xacā'lh lā' cāhuanilh ī'sca'txtunu'nī'n: ―Cacāmakxtektit quintalakmin huan camana' lā' tū' cacāmāmakchuyī'tit como huan a'ntī natatapa'ksī con Dios a'nlhā māpa'ksīni'n, xlaca'n a'ntī naquintalīpāhuan hua'chi huan tamā'na camana'. ~! Lā' cālīmini'ca Jesús camana' para que ixcā'a'cpūxa'malh. Lā' ī'sca'txtunu'nī'n tatzuculh talacaquilhnī a'ntī ixtalīmin. e}C Lā' palh kalhatin puscāt namakxteka ixkōlu' lā' natā'tapūchahua ā'kalhatin chi'xcu', chuntza' huā'mā' puscāt naka'lhī ixmakchi'xcu'. Jesús cāsicua'lanālīlh huan camana' Mt. 19.13‑15; Lc. 18.15‑17 c|? Lā' Jesús cāhuanilh: ―Chu a'ntī namakxteka ixpuscāt lā' palh natā'tapūchahua ā'kalhatin puscāt, huā'mā' chi'xcu' makpuscātīni'n. Lā' chuntza' tlahuani' huan xapū'la ixpuscāt a'ntūn tū' līmakuan. s{_ Lā' a'xni'ca' tatanūpā nac chic, takalhasqui'nīlh ī'sca'txtunu'nī'n ixpālacata a'ntū hualh. uzc Lā' chuntza' tū' līmakuan palh chi'xcuhuī'n cālāmāmakxtekē a'ntī Dios cātlahuanī't chu lakatin. y  Lā' ixtu'ca'n natala hua'chilh xmān kalhatin. Chuntza' tatzo'kni'. Lā' chuntza' tū'tza' kalhatu' xlaca'n; xmān kalhatin. rx] U'tza' nacālīmakxteka ixtāta' lā' ixtzī't kalhatin chi'xcu' lā' natā'takēxtimī ixpuscāt. wwg Pero a'xni'ca' tzuculh huan quilhtamacuj, tatzo'kni' chuntza':Dios tlahualh chi'xcu' lā' puscāt. v- Lā' Jesús cāhuanilh: ―Lej lacxumpi hui'xina'n lā' tū' tzey mintapāstacna'ca'n. U'tza' lītzo'kli Moisés huā'mā' līmāpa'ksīn. u Lā' xlaca'n tahualh: ―Moisés hualh: “Tzēn tzo'kcan lakatin acta lā' chuntza' tzē namakxteka' mimpuscāt”. |tq Lā' Jesús cākalhtīlh: ―¿Chichūn cāmāpa'ksīni' Moisés hui'xina'n a'nlhā tatzo'kni' huan nac ley? >su Lā' talaktapajtzūlh Jesús makapitzīn fariseosnu'. Ixtalīlaktzī'ncu'tun lā' ū'tza' talīkalhasqui'nīlh: ―¿Chā tzē makxtekcan quimpuscātca'n lā' xapacan ixtacuīni'? r  Lā' Jesús taxtulh de Capernaum lā' a'lh huan nac ti'ya't a'nlhā huanican Judea. U'tza' a'ntū hui'lacha' tintacut huan pūxka Jordán. Lā' tatzucupā tatakēstoka tachi'xcuhuī't. Lā' Jesús tzucupā cāmāsu'ni' como chuntza' ixlīsmanīnī't. /~,}z|Lzz%yhyxfwvuu@tsshr[qqpobnll\kkjQihhgfuddcb_aa9`|` _j^o]\[ZZ1Y9XX-WiVJUzUTpSS RQ5PPNN-LKK>JJ IHH G[FEDCC7BAA@?>==5;;c::9{8{765H44e33'2n100|//|..r-,,5++f*)((i'&&&%$##"!! HDtkM.io!i  & ?wVC' Icmaxquī' pāxcatca'tzī como quimāca'tzīnīcatza' que xa'nca kalhlaka'ī'ya' Jesús lā' pāxquī'ya' xla' lā' nā cāpāxquī'ya' huan ā'makapitzīn a'ntīn tatapa'ksī con Dios. u& ePō'ktu icmaxquī' pāxcatca'tzī Dios a'xni'ca' ickalhtō'ka' lā' iclīchihuīna'n por mimpālacata. N% QuinTāta'ca'n Dios lā' quiMāpa'ksīni'ca'n Jesucristo cacātasicua'lanālīni' hui'xina'n lā' cacātamātza'ta'tī'ni'ni' mi'a'clhcunucca'n. A'nchī ixpāxquī'nin lā' ixkalhlaka'ī' Filemón 8$ kIcmacā'nāuj saludos quit lā' Timoteo. Iccāmacā'ni'yāuj saludos para ixlīhuākca'n huan ā'makapitzīn a'ntīn takalhlaka'ī' Jesucristo lā' tatakēstoka na minchic. Lā' nā iccāmacā'ni'yāuj saludos huan quintā'tinca'n Apia lā' huan Arquipo a'ntī hua'chi quintā'tropaca'n por Jesucristo. M# Quit Pablo a'ntīn tachī'n por ixpālacata Jesucristo. Lā' nā huī' huā'tzā' quintā'tinca'n Timoteo. Ictzo'knuni'mā'ni' hui'x, Filemón, a'ntī quilātā'scujāuj lā' iccāpāxquī'yāni'. q"[Lā' huan sca'txtunu'nī'n ta'a'lh lā' lakachu ixta'a'cta'sana'n. Lā' huan Māpa'ksīni' ixcāmaktāya. Lā' chuntza' tzē ixtalītlahua lē'cnīn. Lā' ū'tza' ixlīca'tzīcan que stu'ncua' a'ntū ixtamāsu'yumā'na. Amén.Q!Lā' a'xni'ca' huan Māpa'ksīni' Jesús chuntza' ixcāhuaninī't ī'sca'txtunu'nī'n, xla' tā'kayāhualh lā' a'lh nac a'kapūn. Lā' tahui'lh na ixpāxtucāna'j Dios a'nlhā a'cnīni'ni'can.  Lā' a'yuj catachi'palh huan lūhua' lā' a'yuj catalīko'tnūlh catūhuā a'ntū ka'lhī līlaknīn, tū' catitalaknīlh. Lā' xmān nataxa'ma huan ī'tza'ca'nī'n lā' xlaca'n natatzeyan. Jesús tā'kayāhualh lā' a'lh nac a'kapūn Lc. 24.50‑53 :mLā' nalīlakapascan a'ntīn takalhlaka'ī' huan xatzey tachihuīn chuntza'. Natalīmāxtu huan tlajana'nī'n con quilīmāpa'ksīn. Tzē natachihuīna'n xasāsti' tachihuīn. c?Chuxatī a'ntī nakalhlaka'ī' huan xatzey tachihuīn ixpālacata Jesucristo lā' na'a'kpaxa, xla' namāpūtaxtūcan. Lā' chuxatī a'ntīn tū' nakalhlaka'ī' huan xatzey tachihuīn, xla' naka'lhīcus ixtalaclē'i'. $ALā' Jesús cāhuanilh: ―Capintit chuxalhā nac cā'quilhtamacuj lā' nacāmāsu'ni'yā'tit huan xatzey tachihuīn ixlīhuākca'n huan tachi'xcuhuī't. 0YLā' ā'calīstān huampala Jesús cātasu'yuni'lh huan kalhacāujtin sca'txtunu'nī'n a'xni'ca' ixtahuā'yamā'na. Lā' cālacaquilhnīlh porque tū' ixtakalhlaka'ī'cu'tun. Tū' takalhlaka'ī'lh a'nchī tahualh xlaca'n a'ntī ixtalaktzī'nī't Jesús a'xni'ca' ixlakahuanchokonī'ttza'. mS Lā' xlaca'n tataspi'tli lā' tamāca'tzīnīlh ā'makapitzīn sca'txtunu'nī'n, pero xlaca'n tū' takalhlaka'ī'lh. Jesús cāmaxquī'lh ixlītlō'tca'n ī'sca'txtunu'nī'n Mt. 28.16‑20; Lc. 24.36‑49; Jn. 20.19‑23   Lā' ā'calīstān Jesús xtunc cātasu'yuni'lh kalhatu' ī'sca'txtunu'nī'n a'xni'ca' ixta'a'mā'na lacachuna'j nac tej. eC Lā' a'yuj xlaca'n takaxmatli a'nchī ixlakahuanchokonī't Jesús, lā' a'nchī María Magdalena ixlaktzī'nī't, pero xlaca'n tū' takalhlaka'ī'lh. Jesús cātasu'yuni'lh kalhatu' ī'sca'txtunu'nī'n Lc. 24.13‑35 4a Lā' María cālakchā'lh xlaca'n a'ntī ixcātā'latlā'huan Jesús. Ixtalakaputzahui'lāna' lā' ixtacalhuahui'lāna'. Lā' cāmāca'tzīnīlh a'ntū ixpātle'kenī't. 9 Huanmā' domingo lej tzi'sāt Jesús lakahuanchokolh. Lā' pū'la tasu'yuni'lh María Magdalena a'ntī ixmāxtuni'nī't lakatojon tlajana'nī'n. iKLā' huan puscan tataxtulh de nac lhu'cu' lā' tatzā'lalh. Lej ixtaxpipitēlha lā' ixtalē'cnītēlha. Lā' como lej ixtajicua'n, tuntū' ixtahuani nīn tintī'. Jesús tasu'yuni'lh María Magdalena Jn. 20.11‑18 Z-Capintit lā' cacāhua'ni'tit Pedro lā' ā'makapitzīn ī'sca'txtunu'nī'n Jesús. Nahua'ni'yā'tit que xla' nacāpū'lani'yāni' para nac estado de Galilea. A'ntza' napāxtokā'tit chu a'nchī cāhuanini'. veLā' huan ángel cāhuanilh: ―Tū' cajicua'ntit. Hui'xina'n putzapā'na'ntit Jesús xala' nac Nazaret a'ntī xtokohua'ca'canī't. Xla' tū'tza' huī' huā'tzā'; xla' lakahuanchokolhtza'. Chā calaktzī'ntit a'nlhā ixmāpī'canī't. a;Lā' tatanūlh nac taponkni' lā' talaktzī'lh kalhatin ángel a'ntī ixtasu'yu hua'chi chi'xcu'. Ixuī' na ixa'cacāna'j huan lhu'cu' lā' smu'yonko ixlu'xu' lā' pūlhmā'n ixuanī't. Lā' xlaca'n lej tajicua'lh. xiLā' a'xni'ca' talaca'a'lh, talaktzī'lh que ixmāpānūcanī'ttza' huan chihuix como ka'tla' ixuanī't. |qlā' ixtalāhuani: ―¿Tichū naquincāmāpānūni'yāni' huan chihuix a'ntū līmālacchōcanī't huan lhu'cu'? hILā' cā'tzi'sāt huan domingo a'xni'ca' tā'cxtulhcus huan chi'chini', ta'a'lh nac taponkni' ] 5Lā' a'xni'ca' ixpātle'kenī'ttza' huan chi'chini' a'ntū pūjaxcan, María Magdalena lā' María ixtzī't Jacobo lā' Salomé tatamāhualh pomada a'ntū lej xamu'csa para natalīmactlahua ixmacni' huan Jesús. ve/Lā' María Magdalena lā' María ixtzī't José talaktzī'lh a'nlhā ixmāpī'canī't ixmacni' Jesús. /.Lā' José tamāhualh kalhtin stala'nka' lu'xu' xatzey. Lā' a'xni'ca' ixmāyujūnī'ttza' huan ixmacni' Jesús, līpāsna'tli huan lu'xu' lā' māpī'lh nac lakatin lhu'cu' a'ntū ixcāxtlahuacanī'ttza' nac talhpān. Lā' līmālacchahuayāhualh lakatin ka'tla' chihuix. w g-Lā' a'xni'ca' huan capitán māca'tzīnīlh que ixnīnī'ttza', Pilato makxtekli José nalē'n huan macni'. 9,Lā' Pilato lē'cnīlh como puhualh que tūna'j ixnī. Lā' māta'sīlh huan capitán lā' kalhasqui'nīlh palh stu'ncua' ixnīnī'ttza' Jesús. % C+Lā' lakmilh huan Pilato kalhatin chi'xcu' xala' huan nac cā'lacchicni' Arimatea. Huanmā' chi'xcu' ixtacuīni' José lā' ixka'lhīmā' hasta a'xni'ca' Dios namāpa'ksīkō' ixlīhuāk. Lā' xla' chā'tin de huan pūchihuīna'nī'n israelitas a'ntī más ixtamāpa'ksīni'n. Lā' huā'mā' chi'xcu' lej ixa'cnīni'ni'can. Lā' xla' ixa'cstu tahuixcānīlh lā' squi'ni'lh Pilato camaxquī'lh ixmacni' Jesús.  7*Kōtanūtza' ixuanī't huanmā' chi'chini' a'ntū ixpūcāxtlahuakō'can huan chi'chini' a'ntū pūjaxcan. Lā' ū'tza' ixlīlakalī ixuanī't. +O)Xlaca'n ixtastālani'tlā'huan Jesús a'xni'ca' ixuī' nac estado de Galilea lā' ixtamaktāya. Lā' nā ixtahui'lāna' ā'makapitzīn lhūhua' puscan a'ntī ixcātā'minī't a'ntza' nac Jerusalén. Mānūca nac lhu'cu' ixmacni' Jesús Mt. 27.57‑61; Lc. 23.50‑56; Jn. 19.38‑42 1[(Nā huan puscan ixtalaktzī'mā'na de makat; na ixlaclhni'ca'n ixtayāna' María Magdalena lā' Salomé lā' María ixtzī'tca'n Jacobo huan xastancu lā' José. U#'Lā' huan capitán romano ixyā na ixlacapūn Jesús. Lā' a'xni'ca' laktzī'lh a'nchī Jesús ta'salh lā' nīlh, lā' huan capitán hualh: ―Stu'ncua' huā'mā' chi'xcu' huan ixO'kxa' Dios ixuanī't. L&Lā' huā'mā' ka'tlā'tus huan lu'xu' nac xaka'tla' lītokpān taxtī'tpitzilh desde ixquilhtūn xala' tālhmā'n hasta na ixtampān. U'tza' huā'mā' lu'xu' a'ntū ixmāpitzi huan lītokpān. @{%Lā' Jesús lej palha' ta'salh lā' tuncan nīlh. !$Lā' tu'jnulh kalhatin lā' līmāchū'huī'lh vinagre nac lakatin catūhuā a'ntū hua'chi panamāc. Lā' o'ksmā'ca'lh kantin qui'hui' lā' quilhyāhualh Jesús para nahua' lā' hualh: ―Camakxtekui; nalaktzī'nāuj palh Elías namin namāyujū de nac cruz. %C#Lā' takaxmatli huā'mā' makapitzīn a'ntī ixtayāna'ncha'. Lā' xlaca'n talāhuanilh: ―Cakaxpa'ttit. Xla' māta'sīmā' huan a'cta'sana' Elías. L"Lā' hua'chi maktu'tun kōtanū Jesús palha' ta'salh lā' hualh: ―Eloi, Eloi, ¿lama sabactani? ―lā' ū'tza' huanicu'tun: QuinDios, quinDios, ¿a'chī' qui'a'kxtekui'līnī'ta' quē'cstu? y!Lā' a'xni'ca' tastu'nūtatza' ixuanī't, cā'pucsua' lalh chuxalhā nac cā'ti'yatna' hasta maktu'tun kōtanū. -S Cayujli chuhua'j de huan nac cruz huan Cristo a'ntī ixReyca'n israelitas. Nalaktzī'nāuj nayuja de huan cruz lā' chuntza' nakalhlaka'ī'yāuj xla'. Lā' xlaca'n a'ntī ixcātā'xtokohua'ca'canī't nā talakapalalh Jesús. Jesús nīlh Mt. 27.45‑56; Lc. 23.44‑49; Jn. 19.28‑30 X~)Lā' nā chuntza' xanapuxcu'nu' curasna' lā' xamākalhtō'kē'ni'nī'n huan ley ixtalīlītzī'n Jesús lā' ixtalāhuanimā'na: ―Xla' cāmāpūtaxtūlh ā'makapitzīn pero tūla pūtaxtu ixa'cstu. G}Chuhua'j capūtaxtu mē'cstu lā' cayu'jti de huan nac cruz. `|9Lā' xlaca'n a'ntī ixtatētaxtumā'na talakapalalh lā' taxakā'līlh ixa'kxākca'n lā' tahuanilh: ―¡A! Hui'x ixlactlahua'cu'tuna' huan xaka'tla' lītokpān lā' ixyāhuapala' ixlīlakatu'tun chi'chini'. 1{[Chuntza' tlōkentaxtūca a'ntū tzo'kcanī't na ixtachihuīn Dios a'nlhā huan: “Xla' ixpūtle'kecanī't na ixlaclhpu'nanca'n a'ntīn tatlahua a'ntūn tū' tzey”. z}Lā' nā cātā'xtokohua'ca'ca kalhatu' ka'lhāna'nī'n; kalhatin na ixpāxtūcāna'j lā' ā'kalhatin na ixpāxtūxuc. mySLā' ixtzo'kcanī't a'ntū ixpālacata līxtokohua'ca'ca lā' ixuan chuntza: IxReyca'n israelitas. Ux#Lā' hua'chi makna'jās cuhuīni' ixuanī't a'xni'ca' xtokohua'ca'ca. Iw Lā' a'xni'ca' ī'xtokohua'ca'canī'ttza', huan tropasna' tamālacpitzilh ixlu'xu' Jesús lā' tapūmāxtulh ī'suerteca'n para nataca'tzī tuchū nacātachokoni' chā'tunu' de xlaca'n. >vuLā' Jesús mālacnūni'ca vino para nahua'. Lā' ixtā'tlahuapāspi'tcanī't līcu'chu'ni' a'ntū huanican mirra. U'tza' ixlīmālhtatīcu'tuncan. Lā' Jesús tū' maklhtīni'lh. zumLā' ta'a'lh lā' tachā'lh nac lakatin lugar a'nlhā huanican Gólgota a'ntū huanicu'tun Ixa'kxāk Nīn. wtgLā' a'xni'ca' ixta'a'mā'na, ixtētaxtumā' kalhatin chi'xcu' xala' nac Cirene a'ntī ixtacuīni' Simón. Xla' ixtāta'ca'n Alejandro lā' Rufo lā' ixmimā'cha' de nac rancho. Lā' huan tropasna' tasāmācu'quī'lh ixcruz Jesús. sLā' a'xni'ca talīlītzī'nkō'lh chuntza', tamāmakxtulh ixlu'xu' xasmumonko' lā' tamālhakē'chokolh ixlu'xu' a'ntū ixla' ixuanī't. Lā' talē'lh para naxtokohua'ca'can. Xtokohua'ca'ca Jesús Mt. 27.32‑44; Lc. 23.26‑43; Jn. 19.17‑27 yrkLā' talīmūnicli qui'hui' lā' tachojmanīlh. Lā' tatatzokostani'lh hua'chilh ixta'a'cnīni'ni'mā'na. MqLā' tatzuculh tahuani: ―Ca'a'cnīni'ni'ca ixReyca'n israelitas. |pqLā' tamālhakē'lh lakatin ixlu'xu' xasmumonko' lā' tatlahualh lakatin corona de lhtucū'n lā' tamūhui'līlh. *oMLā' tuncan ixtropasna' huan gobernador talē'lh Jesús na ixchakān pūchihuīn a'nlhā huanican pretorio. Lā' cāmākēstokca ā'makapitzīn tropasna'. Vn%Lā' como Pilato ixcāmāko'xamixīcu'tun huan lhūhua' tachi'xcuhuī't, cāmakxtekni'lh huan Barrabás. Lā' māpa'ksīni'lh que cakēsno'kca huan Jesús lā' macamāstā'lh para naxtokohua'ca'can. 1m[Lā' Pilato cākalhasqui'nīlh: ―Lā' ¿a'chī'? ¿Tuchū tlahuanī't? Pero xlaca'n ā'chulā' tata'salh lā' palha' tahuanilh: ―¡Caxtokohua'ca'ca nac cruz! ]l3 Lā' xlaca'n tata'salh lā' palha' tahuanilh: ―¡Caxtokohua'ca'ca nac cruz! &kE Lā' Pilato cākalhtīpā lā' cākalhasqui'nīlh: ―Lā' ¿tuchū lacasqui'nā'tit na'ictlahua con xla' a'ntī māpācuhuī'yā'tit ixReyca'n israelitas? xji Lā' huan xanapuxcu'nu' curasna' ixtacuccha'xnī't huan tachi'xcuhuī't lā' ū'tza' talīsqui'nli Barrabás. i{ Pilato māchekxīlh a'nchī huan xanapuxcu'nu' curasna' ixtalakca'tzani' Jesús lā' ū'tza' talīmacamāstā'lh. nhU Lā' Pilato cākalhtīlh: ―¿Chā lacasqui'nā'tit na'iccāmakxtekni'yāni' ixReyca'n israelitas? !g;Huan lhūhua' tachi'xcuhuī't talaktapajtzūlh Pilato lā' tatzuculh tasqui'ni' que catlahualh chu a'nchī lanān ixtlahua līhuan ixlamā' cā'tani'. Xf)Lā' ixtatanūmā'na nac pūlāchī'n makapitzīn a'ntī ixtatā'kaquī'nī't contra huan gobierno lā' ixtamaknīni'nī't a'xni'ca' tatā'kaquī'lh. Lā' kalhatin de huan tachī'nī'n ixuanican Barrabás. 5ecLā' ixa'nan lakatin talanān a'xni'ca' ixla cā'tani'. Pilato ixmakxteka kalhatin tachī'n. Lā' huan tachi'xcuhuī't ixtalacsaca huan tachī'n a'ntī namakxtekcan. .dUPero Jesús tū'tza' kalhtīlh. Lā' ū'tza' līlē'cnīlh Pilato. Tahualh que tasqui'nī nanī Jesús Mt. 27.15‑31; Lc. 23.13‑25; Jn. 18.38―19.16 c Lā' Pilato kalhasqui'nīpā: ―¿A'chī' tū' kalhtīni'na' nīn tuntū'? Kaxpa'tti ixlīhuāk a'ntūn talē'ksa'nīni'ni'. Vb%Lā' xanapuxcu'nu' curasna' ixtalē'ksa'nīni'n de lhūhua' catūhuā. aLā' Pilato kalhasqui'nīlh: ―¿Chu hui'x ixReyca'n israelitas? Lā' xla' kalhtīlh: ―Chu chuntza' a'nchī hua'nī'ta'. 9` mLā' a'xni'ca' tuncuīlh, huan xanapuxcu'nu' curasna' lā' xanapuxcu'nu' israelitas lā' xamākalhtō'kē'ni'nī'n huan ley lā' ā'makapitzīn pūchihuīna'nī'n tatakēstokli lā' talacchihuīna'lh. Lā' tapekechī'lh Jesús lā' talē'lh lā' tamacamaxquī'lh huan Pilato a'ntī gobernador ixuanī't. _HLā' huan gallo ta'sapā ixlīmaktu'. Lā' ū'tza' līmāpāstaquīlh Pedro a'nchī Jesús ixuaninī't: “A'xni'ca' tūna'j nata'sa ixlīmaktu' huan gallo, hui'x naquinkalhtatzē'ka' maktu'tun”. Lā' a'xni'ca' Pedro pāstacli chuntza', tzuculh calhuan.[^/GLā' Pedro tzuculh macapūlhcācan ixa'cstu lā' stu'tu'lu' hualh: ―Dios naquimāpātīnī palh tū' stu'ncua' a'ntū icuanimā'ni'. Tū' iclakapasa huā'mā' chi'xcu' a'ntī līchihuīna'mpā'na'ntit. |]qFLā' Pedro kalhtatzē'kpā. Lā' ixlīka'tlā'tus huan a'ntī ixtatā'yāna'ncha' tahuanilh Pedro: ―Stu'ncua' hui'x kalhatin de xlaca'n como hui'x xala' nac estado de Galilea. Mintachihuīn ixtā'chuntza' a'ntī xalanī'n nac Galilea. \ELā' huan tzu'ma'jāt chu laktzī'mpā lā' tzuculh cāhuani huan a'ntī ixtatā'yāna'ncha': ―U'tza' huā'mā' kalhatin de xlaca'n. ![;DPero xla' kalhtatzē'kli lā' huanilh: ―Tū' icca'tzī tuchū huanicu'tuna'. Tū' icmāchekxī. Lā' a'lh lacachuna'j. Lā' ta'salh huan gallo. *ZMCLā' a'xni'ca' laktzī'lh Pedro a'nlhā ī'sko'huī', huan tzu'ma'jāt lakalaktzī'lh lā' huanilh: ―Nā hui'x ixtā'latlā'hua'na' Jesús xala' nac Nazaret. Y%BLā' Pedro ixyā na ixtanquilhni' huan chic lā' milh kalhatin tzu'ma'jāt a'ntī ixmaksquiti na ixchic huan xamāpa'ksīni' curasna'. 4XaALā' makapitzīn tatzuculh talakachojmanī. Lā' xlaca'n talacatlapalh lā' tatucsli lā' tahuanilh: ―Caquilhchipi tichū tucsni'. Lā' huan tropasna' a'ntī ixtamaktaka'lhmā'na nā xlaca'n tatucsli. Pedro kalhtatzē'kli Jesús Mt. 26.69‑75; Lc. 22.56‑62; Jn. 18.15‑18, 25‑27 W/@Hui'xina'n kaxpā'tnī'ta'ntit a'nchī tā'talacastuccu'tulh Dios. ¿Chī puhua'nā'tit? Lā' ixlīhuākca'n tamālaclē'nīlh para namaknīcan. gVG?Lā' huan xamāpa'ksīni' curasna', māni' xla' xtī'tli ixlu'xu' lā' chuntza' līmāsu'yulh que lej ixa'kchā'n lā' hualh: ―Tū'tza' maclacasqui'nāuj ā'catīhuā para naquincāhuaniyāni' palh tū' tzey xla'. Uw>Lā' Jesús kalhtīlh: ―U'huē. Quit Cristo. Lā' hui'xina'n naquilālaktzī'nāuj quit huan Chi'xcu' xala' Tālhmā'n na'ictahui'la na ixpāxtūcāna'j Dios a'ntī māpa'ksīni'mā'. Lā' na'icminācha' nac a'kapūn ixlaclhni' poklhnu'. mTS=Lā' Jesús ca'cs tāyalh lā' tuntū' kalhtīni'lh. Lā' huan xamāpa'ksīni' curasna' kalhasqui'nīpā: ―¿Chā hui'x huan Cristo a'ntī Dios lacsacnī't? ¿Chā hui'x ixO'kxa' Dios a'ntī quina'n ica'cnīni'ni'yāuj? HS <Lā' huan xamāpa'ksīni' curasna' tāyalh na ixlaclhpu'nanca'n lā' kalhasqui'nīlh Jesús: ―Huā' tayāna' chi'xcuhuī'n talī'a'ksa'nīni'mā'ni'. Lā' ¿chu tū' nakalhtīni'na'? :Ro;Pero nīn xlaca'n tū' chu a'cxtim tahualh. Q{:―Quina'n ickaxmatui a'nchī hualh: “Quit na'icmāsputūkō' ixlīhuāk huā'mā' xaka'tla' lītokpān a'ntū ixtatlaujca'n chi'xcuhuī'n. Lā' ixlīlakatu'tun chi'chini' na'ictlahua ā'lakatin a'ntūn tū' ixtatlaujca'n chi'xcuhuī'n”. sP_9Lā' makapitzīn tatāyalh lā' ta'a'ksa'nīni'lh lā' tahualh a'ntūn tū' stu'ncua'. Chuntza' tahualh: rO]8Līlhūhua' talīchihuīna'lh a'ntūn tū' stu'ncua' ixpālacata Jesús, pero tū' chu a'cxtim tahualh. N7Huan xanapuxcu'nu' curasna' lā' ixlīhuākca'n xalaka'tla'n pūchihuīna'nī'n a'ntī ixtalacāxtlahua, xlaca'n ixtaputzamā'na a'nchī natalē'ksa'nīni'n Jesús para natalīmāmaknīnīni'n. Lā' tū' ixtakaksa a'ntūn tzē natalē'ksa'nīni'n. oMW6Lā' Pedro lakamakat stālani'lh lā' chā'lh hasta ixtanquilhni' huan ixchic xamāpa'ksīni' curasna'. Lā' tanūlh na ixcorral huan chic lā' cātā'tahuī'lh huan policíasna'. Lā' ixcātā'sko'huī' nac macscut con xlaca'n. lLQ5Lā' xlaca'n a'ntīn tachi'palh Jesús, talē'lh a'nlhā ixuī' huan xamāpa'ksīni' curasna'. Lā' talaktakēstokli ixlīhuākca'n xanapuxcu'nu' curasna' lā' xanapuxcu'nu' israelitas lā' xamākalhtō'kē'ni'nī'n ley. =Ks4lhka'lo'ko tzā'lalh lā' maka'lh huan sábana. Jesús na ixlacapūnca'n huan pūchihuīna'nī'n israelitas Mt. 26.57‑68; Lc. 22.54‑55, 63‑71; Jn. 18.12‑14, 19‑24 +JO3Lā' kalhatin o'kxa' stālani'lh. Tū' ixlhakā'nī't ixlu'xu'; xmān ixlītamaksna'tnī't kalhtin sábana. Lā' a'xni'ca' huan tachi'xcuhuī't tachi'palh, I 2Lā' ixlīhuākca'n huan sca'txtunu'nī'n tatzā'lalh lā' chuntza' talī'a'kxtekmaka'lh Jesús. Tzā'lalh kalhatin o'kxa' gHG1A'xni'ca' xa'iccātā'latlā'huanāni' lakalīyān nac lītokpān, ¿a'chī' tūlalh quilāchi'pauj a'xni'ca'? Pero chuntza' naquimpātle'keni' para natlōkentaxtū a'ntū tzo'kcanī't na ixtachihuīn Dios ―cāhuanilh. G+0Lā' Jesús cākalhasqui'nīlh: ―¿A'chī' līta'ntit mimachītaca'n lā' minqui'hui'ca'n? Hua'chilh chi'pacu'tunā'tit kalhatin ka'lhāna'. ;Fo/Lā' ixyā kalhatin a'ntī ixtā'minī't Jesús. Xla' māxtulh ixmachīta lā' mātakāhuī'lh ixtasācua' huan xamāpa'ksīni' curasna' lā' a'kasityujulh ixa'ka'xkō'lh. \E1.Lā' huan tachi'xcuhuī't talaktapajtzūlh Jesús lā' tachi'palh para natalē'n. D{-Lā' a'xni'ca' chā'lh Judas, tuncan laktapajtzūlh Jesús lā' huanilh: ―Mākalhtō'kē'ni'. Lā' lacamu'sulh. tCa,Lā' Judas ū'tza' a'ntī ixmacamāstā'mā' lā' xla' ixcāhuaninī'ttza' a'nchī natalīlakapasa tichū Jesús. Ixcāhuani'nī't: ―A'ntī na'iclacamu'su ū'tza' Jesús. Nachi'payā'tit lā' nalīpinā'tit lā' namaktaka'lhā'tit. nBU+Lā' tuncan a'xni'ca' Jesús ixchihuīna'mā'cus, chā'lh Judas. Xla' kalhatin de huan kalhacāujtu' scā'txtunu'nī'n ixuanī't. Lā' tatā'chā'lh lhūhua' tachi'xcuhuī't lā' ixtalē'n ixmachītaca'n lā' qui'hui'. Lā' tachā'lh por ixquilhtampānca'n xanapuxcu'nu' curasna' lā' xamākalhtō'kē'ni'nī'n huan ley lā' xanapuxcu'nu' israelitas. A)*Catāya'tit lā' cāhuitit; mimā'tza' huan a'ntī naquimacamāstā'. Chī'lē'nca Jesús Mt. 26.47‑56; Lc. 22.47‑53; Jn. 18.2‑11 C@)Lā' a'xni'ca' ixlīmaktu'tun taspi'tchokolh a'nlhā ixcāmāchokonī't, cāhuanilh: ―¿Chā lhtatapā'na'ntitcus lā' jaxpā'na'ntitcus? Tzeytza'. Chilhtza' huan hora a'ntū lhcācanī't. Quit huan Chi'xcu' xala' Tālhmā'n lā' naquimacamāstā'can na ixlīmāpa'ksīnca'n huan tūn tū' tzeyā chi'xcuhuīn. K?(Lā' taspi'tchokopā a'nlhā ixcāmāchokonī't ī'sca'txtunu'nī'n lā' cālaktzī'lh lā' ixtalhtatahui'lāna'. Tūlalh tatāyani'lh ixtalhtataca'n lā' tū' ixtaca'tzī a'nchī natakalhtī. S>'Lā' ixlīmaktu' a'lh lacachuna'j lā' chu a'cxtim squi'ni'lh Dios. ^=5&Lakahuan catahui'la'tit lā' casqui'ni'tit Dios para que tū' nacātatlajayāni' a'xni'ca' nacātalīlaktzī'nāni'. Stu'ncua' mi'a'clhcunucca'n tatlahuacu'tun xatzey pero mimacni'ca'n tū' taka'lhī tahuixcān. r<]%Lā' taspi'tchokolh a'nlhā ixcāmāchokonī't ī'sca'txtunu'nī'n lā' cālaktzī'lh lā' ixtalhtatahui'lāna'. Lā' huanilh Pedro: ―¿Chā lhtatahui'la', Simón? ¿Chu tūlalh tāyani'tit mintalhtataca'n nīn lakatin hora? L;$lā' hualh: ―QuinTāta', palh tzē na'icpūtaxtu de huā' a'ntū na'icpātī, camakxtekti chuntza' nala. Pero calalh a'ntū hui'x lacasqui'na' lā' tū' calalh a'ntū xmān quit iclacasqui'n. :#Lā' Jesús a'lh lacachuna'j lā' tatzokostalh nac ti'ya't lā' squi'ni'lh Dios palh tzē ixpūtaxtulh de a'ntū napātle'keni' 9"Lā' cāhuanilh: ―Lej iclakaputza hasta tzē na'iclaknī huan talakaputzīt. Catachokotit huā'tzā' lā' skalalh catahui'la'tit. u8c!Lā' cālē'lh lacachuna'j Pedro lā' Jacobo lā' Juan. Lā' tzuculh tamakchuyī lā' lej pāta'lalh. L7 Lā' Jesús lā' ī'sca'txtunu'nī'n ta'a'lh nac lakatin lugar a'nlhā huanican Getsemaní. Lā' cāhuanilh: ―Catahui'la'tit hui'xina'n huā'tzā' līhuan quit na'ictā'chihuīna'n Dios. 6/Lā' Pedro ā'chulā' stu'tu'lu' hualh: ―A'yuj naquintā'maknīca'na', pero quit tū' ictikalhtatzē'kni'. Lā' ixlīhuākca'n ā'makapitzīn chu a'cxtim tahualh. Jesús tā'chihuīna'lh Dios nac huerta a'nlhā huanican Getsemaní Mt. 26.36‑46; Lc. 22.39‑46 @5yLā' Jesús huanilh: ―Stu'ncua' a'ntū icuaniyāni'. Chuhua'j huā'mā' tzī'sa a'xni'ca' tūna'j nata'sa ixlīmaktu' huan gallo, māni' hui'x naquinkalhtatzē'ka' maktu'tun. 4}Lā' Pedro huanilh: ―A'yuj ixlīhuākca'n ā'makapitzīn nata'a'kxtekmaka'nāni', pero quit tū' ictimakxtekni'. 3}Lā' a'xni'ca' naquimālakahuanīchokocan, xapū'la na'ica'n quit nac estado de Galilea. Lā' a'ntza' nalāpāxtokāuj. t2aLā' Jesús cāhuanilh: ―Milīhuākca'n naquilā'a'kxtekmaka'nāuj ixpālacata a'ntū naquimpātle'keni' como chuntza' tatzo'kni' na ixtachihuīn Dios: “Na'icmaknī huan pastor lā' nata'a'kahuankō' huan borregos”, tatzo'kni'. 1wLā' a'xni'ca' ixtatlī'nī't lakatin himno, tataxtulh lā' ta'a'lh huan nac o'kspū'n a'nlhā huanican Olivos. 0yStu'ncua' a'ntū iccāhuaniyāni'. Tū' ictihua'lh xaxcān uva hasta a'xni'ca' na'icua' ā'tāpātin xaxcān uva xasāsti' a'nlhā Dios māpa'ksīni'n. Jesús huanilh Pedro que nakalhtatzē'ka Mt. 26.30‑35; Lc. 22.31‑34; Jn. 13.36‑38 #/?Lā' cāhuanilh: ―U'tza' huā'mā' quinka'lhni'. Lā' ū'tza' a'ntū līcāxtlahuacan huan xasāsti' convenio ixpālacata a'nchī Dios nacālīmāpūtaxtū tachi'xcuhuī't. Lā' quinka'lhni' ū'tza' a'ntū na'icmaka'n para nacāmāsputūnu'ni' ixtalaclē'i'ca'n tachi'xcuhuī't. %.CLā' tayalh huan taza lā' maxquī'lh pāxcatca'tzī Dios. Lā' macastī'n cāmaxquī'lh ī'sca'txtunu'nī'n lā' ixlīhuākca'n tapūko'tnūnkō'lh. d-ALā' līhuan ixtahuā'yamā'na, Jesús tayalh huan pāntzi lā' maxquī'lh pāxcatca'tzī Dios lā' mālacpitzilh lā' cāmaxquī'lh ī'sca'txtunu'nī'n. Lā' cāhuanilh: ―Cahua'tit. U'tza' huā'mā' quimacni'. w,gQuit huan Chi'xcu' xala' Tālhmā'n lā' naquimpātle'keni' chu a'nchī tatzo'kni' quimpālacata na ixtachihuīn Dios. Pero xānti la huan chi'xcu' a'ntī naquimacamāstā'; nalīlakaputza. Más tzey para xla' palh tū' ixlacatuncuīlh. +1Lā' Jesús cākalhtīlh: ―Kalhatin de hui'xina'n de milīkalhacāujtu'ca'n māni' xla'. U'tza' a'ntīn quintā'pūhuā'yan huā' pulātu. o*WLā' xlaca'n tatzuculh talakaputza lā' chā'tunu' de xlaca'n takalhasqui'nīlh: ―¿Chu quit? 9)kLā' līhuan ixtahuā'yamā'na, Jesús cāhuanilh: ―Stu'ncua' a'ntū iccāhuaniyāni'. Kalhatin de hui'xina'n a'ntī quilātā'huā'yamā'nauj huā'tzā' naquimacamāstā'. u(cLā' a'xni'ca' ixtā'cnūmā'tza' huan chi'chini', Jesús cātā'chā'lh ī'sca'txtunu'nī'n a'ntza'. *'MLā' ta'a'lh ī'sca'txtunu'nī'n lā' tatanūlh nac cā'lacchicni'. Lā' pātle'kelh chu a'nchī Jesús ixcāhuaninī't lā' tacāxtlahualh huan līhua't. 4&aLā' māni' xla' nacāmāsu'ni'yāni' lakatin cuarto ixlītanca'cstu' chic. Lā' ka'tla' huan cuarto lā' cāxni'j yātza'. A'ntza' nacāxtlahua'yā'tit quilīhua'tca'n. v%eLā' a'nlhā xla' natanū, nā natanū'yā'tit lā' nahuaniyā'tit ixtēcu' huan chic: “Huan Mākalhtō'kē'ni' huan: ¿Lhachū yā huan cuarto a'nlhā tzē na'iccātā'hua' quisca'txtunu'nī'n huan xalīhua't cā'tani' de pascua?” L$ Lā' cāmacā'lh kalhatu' ī'sca'txtunu'nī'n lā' cāhuanilh: ―Capintit huan nac cā'lacchicni' lā' napāxtokā'tit kalhatin chi'xcu' a'ntī lē'mā' ixpūxka'tni'. Nastālani'yā'tit. # Milh huan xapū'lh chi'chini' de huan cā'tani' a'xni'ca' hua'can pāntzi a'ntūn tū' ka'lhī levadura. Huā'mā' chi'chini' a'xni'ca' maknīcan huan borrego a'ntū nahua'can para huā'mā' cā'tani' a'ntū huanican pascua. Lā' ī'sca'txtunu'nī'n takalhasqui'nīlh Jesús: ―¿Lhachū lacasqui'na' na'ica'nāuj na'iccāxtlahuayāuj para nahua'yāuj huan xalīhua't huan cā'tani'? 0"Y Lā' a'xni'ca' takaxmatli a'ntū cāhuanica, tapāxuhualh lā' tahuanilh palh natamaxquī' tumīn. Lā' Judas ixputza a'nchī ixlīmacamāstā'lh Jesús. Jesús cātā'huā'yalh ī'sca'txtunu'nī'n Mt. 26.17‑29; Lc. 22.7‑23; Jn. 13.21‑30; 1 Co. 11.23‑26 ;!o Judas Iscariote kalhatin de huan ixlīkalhacāujtu' sca'txtunu'nī'n ixuanī't. Lā' xla' cālaka'lh xanapuxcu'nu' curasna' para nacāhuani que ixcāmacamaxquī'lh Jesús. V % Stu'ncua' a'ntū iccāhuaniyāni'. Chuxalhā nac cā'quilhtamacuj a'nlhā namāca'tzīnīni'ncan huan xatzey tachihuīn ixpālacata Cristo, a'ntza' nahuancan a'ntūn tlahualh huā'mā' puscāt. Lā' ū'tza' ixlīhuākca'n natalīpāstaca xla' ―hualh Jesús. Judas cāhuanilh namacamāstā' Jesús Mt. 26.14‑16; Lc. 22.3‑6 Huan puscāt tlahualh a'ntūn tzē ixtlahua. Quimūmā'ca'lh aceite lā' chuntza' quincāxtlahualīlhtza' como naquimā'cnūcan. :mPō'ktu na'a'nan pobresni' na milaclhpu'nanca'n. Lā' a'xni'ca' lacasqui'nā'tit, tzē nacātlahuani'yā'tit a'ntūn tzey. Pero quit tū' pō'ktu na'iccātā'latahui'layāni'.  Lā' Jesús cāhuanilh: ―Camakxtektit. ¿A'chī' mājiclhuī'yā'tit huā'mā' puscāt? Quintlahuani'lh a'ntū lej tzey. ;oIxtapalh hua'chi ixtatlaj kalhatin chi'xcu' xatascujāt de lakatin cā'ta. Tzē ī'stā'ca lā' huan tumīn tzē ixcāmaxquī'ca huan pobresni'. Lā' taquilhnīlh huan puscāt.  Lā' makapitzīn a'ntī ixtahui'lāna' talī'a'kchā'lh lā' talāhuanilh: ―Lā' ¿a'chī' pāxcat līlalh huā'mā' aceite? (ILā' Jesús ixuī' nac Betania na ixchic Simón. U'tza' huā'mā' Simón a'ntī ixmasni'mā' ixquinī't lā' ixtzeyanī'ttza'. Lā' a'xni'ca' Jesús ixuā'yamā' a'ntza', kalhatin puscāt laktapajtzūlh. Ixlē'mā' pātin frasco a'ntū ixlītzuma aceite a'ntū lej xatapala lā' lej mu'csa ixuanī't. Lā' ū'tza' a'ntū huanican nardo. Huan puscāt pa'klhli huan frasco lā' mūmā'ca'lh Jesús huan aceite. I Lā' talāhuanilh: ―Palh natlahuayāuj catūhuā līhuan lamā' cā'tani', huan tachi'xcuhuī't natatā'kaquī'. Kalhatin puscāt mūmā'ca'lh aceite Jesús Mt. 26.6‑13; Jn. 12.1‑8 ) MI'sputacus lakatu' chi'chini' para huan cā'tani' a'ntū huanican pascua a'xni'ca' hua'can pāntzi a'ntūn tū' ka'lhī levadura. Lā' xanapuxcu'nu' curasna' lā' xamākalhtō'kē'ni'nī'n huan ley ixtaputzamā'na a'nchī natalī'a'kxoko Jesús para natachi'pa lā' natamāmaknīnīni'n.  %Iccāhuaniyāni' hui'xina'n: Skalalh cala'tit. Lā' nā skalalh catalalh ixlīhuākca'n tachi'xcuhuī't ―cāhuanilh Jesús.dA $U'tza' skalalh calīla'tit para que tū' lhtatapā'na'ntit a'xni'ca' chu līmaktin namin. Q #Chuntza' hui'xina'n skalalh cala'tit como tū' ca'tzīyā'tit lhānīn namin ixtēcu' chic. Tzēlasā' namin cā'smalanka'n, o a'xni'ca' chū'cus nata'sa huan gallo, o i'tāt tzī'sa, o tuncuīni'n.   "U'tza' hua'chi kalhatin chi'xcu' a'ntī na'a'n latā'kchoko makat. Lā' cālīmāmacū'tā'quī' ixchic huan ixtasācua'nī'n lā' cāmaxquī' ixlītlōtca'n chā'tunu'. Lā' yāhua kalhatin maktaka'lhna' nac tanquilhni' lā' māpa'ksī que skalalh nala. \1 !’Skalalh cala'tit como tū' ca'tzīyā'tit lhānīn napātle'ke huā'mā'. ta ’Nīn tintī' ca'tzī lhānīn namin huā'mā' chi'chini' o huā'mā' hora; nīn huan ángeles xalanī'n nac a'kapūn tū' taca'tzī. Lā' nīn ixO'kxa' Dios tū' ca'tzī. Xmān Dios xaTāta' ca'tzī lhānīn mero napātle'ke. ~u Nasputa huan a'kapūn lā' nasputa huan ti'ya't pero tū' maktin catisputli quintachihuīn; natlōkentaxtūkō'can. )K Stu'ncua' a'ntū iccāhuaniyāni'. Xlaca'n a'ntīn tahui'lāna'cus tū' catitanīkō'lh hasta a'xni'ca' napātle'ke ixlīhuāk huā'mā' a'ntū iccāhuanini'.  Lā' chuntza' a'xni'ca' napātle'ke ixlīhuāk huā'mā' a'ntū iccāhuaniyāni', naca'tzīyā'tit que tapajtzūmā'tza' a'xni'ca' nasputa huan quilhtamacuj. Tapajtzūmā'tza' hua'chi kalhatin a'ntī ka'lhīmā'ca lā' yātza' na ixlacapūn huan mākalhcha. I  ’Camaksca'ttit catūhuā de huan xaqui'hui' higo. A'xni'ca' tza'la'nka' ixpeken lā' tzucumā' tapu'n xachi'tin, hui'xina'n ca'tzīyā'tit que tapajtzūmā'tza' a'xni'ca' lej naxu'nu.  ) Lā' tuncan nacāmacamin ixángeles lā' natamākēstoka a'ntī cālacsaccanī't. Natamin a'ntī cālacsaccanī't xalanī'n cā'quilhtamacuj.  1 Lā' tuncan nalaktzī'ncan huan Chi'xcu' xala' Tālhmā'n a'nchī napūmin huan poklhnu'. Lej naka'lhī līmāpa'ksīn lā' tzēhuanī't naxkaka. _ 7 Lā' huan sta'cu nataminācha' de nac a'kapūn lā' māni' huan a'kapūn natachiqui. 9 k Lā' Jesús cāhuanipā: ―Lā' huan tamā'na chi'chini' a'xni'ca' napātle'ketza' huā'mā' līpātīn, huan chi'chini' lā' huan mālhcuyu' tū' catitamāxkakēni'lh. A { Skalalh cala'tit. Iccāhuanini'tza' ixlīhuāk huā'mā' para que tū' nacāta'a'kxokoyāni'. A'nchī namin huan Chi'xcu' xala' Tālhmā'n Mt. 24.29‑35, 42‑44; Lc. 21.25‑36 ^5 Natamin lhūhua' a'kxokonu'nī'n lā' makapitzīn natahuan que māni' xlaca'n Cristo lā' ā'makapitzīn natahuan que māni' xlaca'n ixa'cta'sana'nī'n Dios. Lā' nā natatlahua lē'cnīn como nata'a'kxokocu'tun māni' xlaca'n a'ntīn Dios cālacsacli. Tūlalh catita'a'kxokolh a'ntī Dios cālacsacli pero nacā'a'kxokocan ā'makapitzīn. *M ’Lā' a'xni'ca' namin huanmā' līpātīn lā' palh catīhuā ixcāhuanini': “Chā calaktzī'ntit. A' huī' huan Cristo a'ntī Dios lacsacui'līlh”, tū' catikalhlaka'ī'tit. Lā' palh catīhuā ixcāhuanini': “Chā calaktzī'ntit. A'jnanu' yā”, tū' catikalhlaka'ī'tit. .U Lā' palh Dios tū' ixmāti'na'jīlh huā'mā' tiempo, tū' ixtapūtaxtulh nīn tintī'. Dios namāti'na'jī como lej cālakalhu'man xlaca'n a'ntī cālacsacnī't. w Lā' lej napātīni'ncan a'xni'ca' nala huā'mā'. Desde a'xni'ca' Dios mā'a'nanīlh huā'mā' quilhtamacuj, tū' maktin pātīni'ncanī't a'nchī napātīni'ncan huanmā' chi'chini'. Lā' tū'tza' maktin catilalh ixtā'chuntza' ā'calīstān. _7 ’Casqui'ni'tit Dios que tū' tasqui'nī natzā'la'yā'tit a'xni'ca' lonknu'n. lQ Xānti tala huan puscan huan tamā'na chi'chini' palh tacamalanī't o palh tamātzi'quī'ni'ncus. H ~'}||B{{=zyyXx3ww+vMumtss:rr{ppooXnmkkhjihh/gFfeqdccb ``_~^^~]\ZY6XWVUzTTSS+RQPPOMM LwJIHH?GQFF E,DDCBAA/@R?`>=G<5;h98856544Y32100|/.--0+**4(($'&%#! DSf *&X  \ g<[-]Hh6 KLā' catzo'kti a'ntū hui'x laktzī'nī'ta' lā' a'ntū pātle'kemā' lā' a'ntū napātle'ke. &5 GQuit xalakahuan. Quit xa'icnīnī't lā' chuhua'j xalakahuan quit para pō'ktu. Lā' quit icka'lhī līmāpa'ksīn de huan līnīn lā' a'nlhā cā'līnīn. L4 Lā' a'xni'ca' iclaktzī'lh quit ica'kā'lh na ixtojon hua'chi kalhatin nīn. Lā' xla' quixa'malh con ixmacacāna'j lā' quihuanilh: ―Tū' cajicua'. Quit huan Xapū'la lā' huan A'xmān. W3 )Lā' na ixmacacāna'j ixcālē'mā' huan lakatojon sta'cu. Lā' na ixquilhni' taxtulh kentin espada sta'ya'nca' kēstītu'. Lā' nā ixlacan huan chi'xcu' ī'xkaka hua'chi chi'chini' a'xni'ca' tastu'nūta. 72 iIxtojon ī'xkaka hua'chi līcā'n tzej xapaxni' a'ntū ixcāxtlahuacanī't nac lakatin pūlhcuyun. Lā' a'xni'ca' ixchihuīna'n, ixmacasa'nan hua'chi a'nlhā yujtāya xcān. 1 #Lā' ixya'j smu'yonko' ixuanī't hua'chi ixchi'xit borrego lā' hua'chi miqui. Lā' ixlakastapun ixtasu'yu hua'chi xalamana' huan macscut. ]0 5 Lā' na ixlaclhpu'nan huan pūmaksko, ixyā kalhatin a'ntī ixtasu'yu hua'chi chi'xcu'. Lā' ixlu'xu' pūlhmā'n ixuanī't lā' ixchā'n hasta na ixtojon. Lā' ixka'lhī kantin ixlīchī'cān de oro na ixcu'xan. /  Lā' ictalakspi'tli para na'iclaktzī'n tichūn quintā'chihuīna'lh. Lā' iccālaktzī'lh tāyana' kantojon pūmaksko de oro. . ' lā' quihuanilh: ―Quit hua'chi huan letra A a'ntū lītzucu huan alfabeto, lā' hua'chi huan letra Z a'ntū ixlī'a'ksputni'. Catzo'kti a'ntū nalaktzī'na' lā' nacāmacapini'ya' huan ca'psnat huan ixtachi'xcuhuī't Dios nac lakatojon cā'lacchicni'. Cacāmacapi nac Efeso lā' nac Esmirna lā' nac Pérgamo lā' nac Tiatira lā' nac Sardis lā' nac Filadelfia lā' nac Laodicea ―quihuanica. q- ] Lakatin chi'chini' a'ntū pū'a'cnīni'ni'can Jesucristo, icu'cxca'tzīlh huan ixlīmāpa'ksīn Espíritu Santo. Lā' ickaxmatli lakatin lej palha' tachihuīn na quinkēn. U'tza' hua'chi lakatin trompeta a'ntū lej palha' kaxmatcan 2, _ Lā' quit, Juan, mintā'tinca'n hui'xina'n. Lā' quina'n tapa'ksīyāuj con Jesucristo. Quit iccātā'pātīni'mā'ni' hui'xina'n lā' iccātā'tāyani'yāni' con hui'xina'n por ixpālacata Jesucristo. Quit quimacaminca para na'ictachoko hua'chi tachī'n nac Patmos a'ntū pītzina'j ti'ya't na ixpu'nan mar. Quinchi'pacanī't como xa'icmāsu'yunī't ixtachihuīn Dios lā' a'ntū ixlīstu'ncua' ixpālacata Jesucristo. 4+ cLā' chihuīna'lh huan Māpa'ksīni' Dios a'ntī ka'lhīkō' ixlīhuāk huan līmāpa'ksīn, lā' a'ntī huī' lā' pō'ktu ixuī' lā' pō'ktu natahui'la. Xla' hualh: “Lā' quit hua'chi huan letra A a'ntū lītzucu huan alfabeto lā' hua'chi huan letra Z a'ntū ixlī'a'ksputni', como quit xa'icuī'tza' a'xni'ca' tzuculh ixlīhuāk, lā' na'ictahui'lacus hasta a'xni'ca' na'a'ksputkō' ixlīhuāk”. Juan lakachuyalh H*  Lā' nalaktzī'ncan a'nchī xla' nayujāchi de nac a'kapūn lā' namin nac cā'poklhnu'. Lā' ixlīhuākca'n natalaktzī'n. Lā' nā natalaktzī'n a'ntīn taxtokohua'ca'lh nac cruz. Lā' ixlīhuāk tachi'xcuhuī't xalanī'n nac cā'quilhtamacuj lej natalakaputza por ixpālacata. Lā' chuntza' napātle'ke. Amén. ) Xla' quincālacsacui'līnī'ta'ni' para natā'māpa'ksīni'nāuj. Lā' quincāmaxquī'nī'ta'ni' lakatin quilītlōtca'n a'ntū mācā'tanīcan Dios a'ntī ixTāta'. Lā' ca'a'cnīni'ni'ca Jesucristo. Lā' xla' camāpa'ksīni'lh para pō'ktu. Amén. 7( iLā' cacāsicua'lanālīni' hui'xina'n Jesucristo, a'ntī māsu'yu a'ntū ixlīstu'ncua'. Māni' xla' a'ntī xapū'la lakahuanchokolh. Lā' xla' cāmāpa'ksī huan reyes xalanī'n nac quilhtamacuj. Xla' quincāpāxquī'yāni' lā' xla' nīlh para naquincāxapani'yāni' ixlīhuāk quintalaclē'i'ca'n. J' Quit, Juan, iccātzo'knuni'yāni' hui'xina'n a'ntī ixtachi'xcuhuī't Dios xalanī'n nac lakatojon cā'lacchicni' nac Asia. Dios cacāsicua'lanālīni' hui'xina'n lā' xa'nca cacā'a'nī'ni'ni'. Dios, ū'tza' a'ntī huī' lā' pō'ktu ixuī' lā' pō'ktu natahui'la. Lā' nā cacāsicua'lanālīni' hui'xina'n huan Espíritu Santo. U'tza' a'ntī tasu'yu hua'chi lakatojon pūmaksko na ixlacapūn huan pūtahuī'lh a'ntū ixpūmāpa'ksīn Dios. \& 3Līpāxūj a'ntī natahuan huan tachihuīn a'ntūn tatzo'kni' nac huā'mā' libro. Lā' lej līpāxūj a'ntīn takaxmata lā' ta'a'kahuāna'ni' huā' tamā'na tachihuīn a'ntū līmālacsu'yuca a'ntū napātle'ke. Lā' tū'tza' lej lātma'j a'xni'ca' napātle'ke huā'mā'. Juan cātzo'knuni'lh xalanī'n nac lakatojon cā'lacchicni' % ;Quit icmālacstū'nckō'nī't ixlīhuāk a'ntū iclaktzī'nī't. A'tzā' ictzo'ka a'ntū Dios quimāca'tzīnīlh. U'tza' a'ntū Jesucristo māsu'yulh. Q$ Tatzo'kni' nac huā'mā' libro a'ntū māsu'yulh Jesucristo. Dios hualh huā' tamā'na catūhuā como ixlacasqui'n Jesucristo ixcāmāsu'ni'lh ixtachi'xcuhuī't Dios a'ntū palaj napātle'ke. Lā' nā quit, Juan, nā ictapa'ksī con Dios. Jesucristo quilakmacamilh huan ixángel para naquimāca'tzīnī huā' tamā'na catūhuā. m#S:Ixtalakalhu'mān huan Māpa'ksīni' Jesucristo cacātā'tachokoni' milīhuākca'n. Amén.E":Lā' ixlīhuākca'n a'ntīn takalhlaka'ī' cātamacā'ni'yāchāni' saludos hui'xina'n lā' xlaca'n a'ntīn tascujmā'na na ixchic emperador nā xlaca'n cātamacā'ni'yāchāni' saludos. Q!:Iccāmacā'ni'yāchāni' saludos para milīhuākca'n a'ntīn tapa'ksīyā'tit con Jesucristo. Huan tā'timīn a'ntīn quintatā'lahui'lāna' xlaca'n cātamacā'ni'yāchāni' saludos hui'xina'n. T !:Camācā'tanīca Dios quinTāta'ca'n para pō'ktu. Amén. A'xmān saludos :Lā' quinDiosca'n nacāmaxquī'yāni' ixlīhuāk a'ntū maclacasqui'nā'tit hui'xina'n por ixpālacata Jesús. Xla' hui'lacha' nac a'kapūn a'nlhā huī' Dios lā' ka'lhī ixlīhuāk a'ntū maclacasqui'ncan. U'tza' Dios tzē nacālīmaxquī'yāni'. 1:Hua'chilh quilāmāpalakō'uj lā' hasta a'katāxtūlh. Tū'tza' icmaclacasqui'n catūhuā porque Epafrodito quilīmini'lh huan lē'ksajna' a'ntū quilāmacamini'uj hui'xina'n. Dios laktzī'n a'ntū quilāmaxquī'uj lā' hua'chilh Dios maxquī'tit. Lā' xla' nalīpāxuhua. <q:Tū' icuanicu'tun que icputzamā' huan lē'ksajna'. Quit iclacasqui'n a'ntū tzey para hui'xina'n porque Dios cuenta natlahua a'nchī tlahua'nī'ta'ntit lā' nacāmāpalayāni'. ':Xa'iclahuī'cus nac huan cā'lacchicni' Tesalónica lā' hui'xina'n quilāmacamini'uj tumīn. Lā' tū' xmān maktin; quilāmacamini'palauj. :Lā' hui'xina'n xalanī'n nac Filipos xa'nca ca'tzīyā'tit huā'mā'. A'xni'ca' ixtzucupā'na'ntitcus kalhlaka'ī'yā'tit ixtachihuīn Dios lā' a'xni'ca' ictaxtulh de nac estado de Macedonia, xmān hui'xina'n quilāmaktāyauj. A'makapitzīn a'ntīn takalhlaka'ī'lh lā' ixtatakēstokmā'na ā'lacatin, nīn tintī' quintamacamini'lh tumīn a'yuj iccāmāsu'ni'lh ixtachihuīn Dios. V%:Pero xalītzey a'nchī quilāmaktāyanī'tauj a'xni'ca' xa'icpātīni'mā'. q[: Como ictapa'ksī con Cristo, ū'tza' a'ntī quimātli'hui'clhī para na'ictlahua ixlīhuāk catūhuā. yk: Icca'tzī chī na'iclatahui'la a'xni'ca' quisputni' a'ntū icmaclacasqui'n lā' nā icca'tzī chī na'iclatahui'la a'xni'ca' qui'a'katāxtūni' a'ntū icmaclacasqui'n. Chu a'nchī qui'a'nī'ni' icsca'tlitza' a'nchī iclīpāxuhua a'yuj ictzi'ncsa lā' a'yuj icka'sa. Lā' a'yuj tuntū' icmaclacasqui'n lā' a'yuj lej quisputni', quit icca'tzī a'nchī iclīpāxuhua. &E: Tū' iccāhuaniyāni' ixpālacata catūhuā a'ntū quisputni'; quit icsca'tnī'ttza' que chu a'nchī qui'a'nī'ni'nī't ū'tza' ixtapuhuān Dios para quit. : Lej iclīpāxuhua ixpālacata huan Māpa'ksīni' porque chuhua'j huampala tzē naquilāpāstacpalayāuj hui'xina'n lā' naquilāmacamini'palayāuj tumīn. Pō'ktu ixquilāpāstacāuj pero tūlalh quilāmaktāyauj porque makat xa'iclahui'lacha'.  : A'ntū quilāmaksca'tnī'tauj quit lā' chu a'nchī maklhtīni'ntit līmāsca'tīn, chuntza' catlahua'tit. Lā' chu a'nchī iccāhuaninī'ta'ni' lā' chu a'nchī laktzī'nī'ta'ntit a'ntū ictlahuanī't, nā chuntza' catlahua'tit. U'tza' catlahua'tit lā' Dios nacātā'latahui'layāni' hui'xina'n lā' ca'cs natahui'layā'tit. Pablo cāmaxquī'lh pāxcatca'tzī huan filipenses "=:Lā' chuhua'j ā'xmān, quintā'timīn. Chuxatū a'ntū stu'ncua' lā' chuxatū a'ntū līlacatejtin, ū'tza' calīpāstactit. Lā' nā chuxatū a'ntū lacuan lā' chuxatū a'ntū huāk tzey, ū'tza' calīpāstactit. Lā' nā chuxatū a'ntū tzēhuanī't lā' chuxatū a'ntū minī'ni', ū'tza' calīpāstactit. Lā' palh a'nan catūhuā a'ntūn tzey lā' palh a'nan a'ntūn tzē a'cnīni'ni'can, hui'xina'n cuenta catlahua'tit huā' tamā'na catūhuā. Capāstactit huā' tamā'na catūhuā para que xa'nca nalatā'kchokoyā'tit. ~u:Chuntza' Dios nacāmāpājaxīyāni' lā' tūlalh catimāchekxīca a'nchī tū' cāmāmakchuyīyāni' nīn tuntū'. Dios nacāmaktaka'lha mintapuhuānca'n lā' mintapāstacna'ca'n como tapa'ksīyā'tit con Jesucristo. Capāstactit a'ntūn tzey kO:Tū'tza' catilītamakchuyī'tit nīn tuntū' pero pō'ktu cakalhtō'ka'tit lā' casqui'ni'tit Dios que nacāmaktāyayāni'. Lā' camaxquī'tit pāxcatca'tzī lā' cahua'ni'tit Dios ixlīhuāk a'ntū maclacasqui'nā'tit. :Ixlīhuākca'n tachi'xcuhuī't cacātalakapasni' como tzeyā chi'xcuhuī'n hui'xina'n. Palaj namimpala huan Māpa'ksīni'. ve:Pō'ktu calīpāxuhua'tit ixpālacata huan Māpa'ksīni' lā' na'iccāhuanipalayāni', capāxuhua'tit. :Lā' hui'x a'ntī xa'nca quintā'scuja' nā hui'x cacāmā'ko'xamixi' huā' tamā'na puscan como xlaca'n quintamaktāyalh a'xni'ca' xa'icmāsu'yumā' huan xatzey tachihuīn a'ntū Dios māca'tzīnīni'n. Xlaca'n tatā'scujli Clemente lā' ā'makapitzīn a'ntī quintatā'scujli. Cātzo'kcanī't ixtacuīni'ca'n huan na ixlibro Dios a'nlhā huan tichūn taka'lhī xasāsti' ixquilhtamacujca'n. :Iccāsqui'ni' Evodia lā' Síntique que chu lakatin catapāstacna'lh lā' tū'tza' catalāquilhnīlh como tatapa'ksī con Cristo.   7:Chuntza', tā'timīn, tū' cataxtutāya'tit huan na ixtej huan Māpa'ksīni'. Lej iccāpāxquī'yāni' lā' lej iccālaktzī'ncu'tunāni'. Hui'xina'n quilāmaxquī'yāuj tapāxuhuān quit. Lā' a'nchī kalhlaka'ī'yā'tit, ū'tza' hua'chi quintatlaj. Lej iccāpāxquī'yāni'. A {:Xla' naquincāxtāpalīni'yāni' quimacni'ca'n a'ntū natamasa lā' chuntza' quimacni'ca'n natatasu'yu chu a'nchī ixuanī't ixmacni' Cristo a'xni'ca' lakahuanchokolh. Naquincālīxtāpalīni'yāni' quimacni'ca'n ixlīmāpa'ksīn a'ntū ka'lhī. Lā' hasta tzē nacāmāpa'ksīkō' ixlīhuāk a'ntū a'nan. -:Pero quina'n tapa'ksīyāuj nac a'kapūn lā' lej ka'lhīmā'nauj que camilh quiMāpūtaxtūnu'ca'n lā' ū'tza' huan Māpa'ksīni' Jesucristo. c ?:Xlaca'n nata'a'n nac pūpātīn. A'ntū xmān xlaca'n talacasqui'n, ū'tza' hua'chilh ixdiosca'n. Lā' talīka'tla'jca'tzī a'yuj tatlahua a'ntū līmāxana' lā' xmān tapāstaca a'ntū xala' huā'mā' quilhtamacuj. # ?:Lhūhua' a'nan a'ntīn tū' lacatejtin talatā'kchoko. Tasu'yu que tū' takalhlaka'ī' palh Cristo nīlh huan nac cruz por quimpālacataca'n. Maklhūhua'tza' chuntza' iccāhuanini' lā' chuhua'j līhuan iccāhuaniyāni' iccalhuamā' porque iclīlakaputza como tū' takalhlaka'ī'. 1:Quintātimīn, catlahua'tit hua'chi quit ictlahua lā' cuenta catlahua'tit huan a'ntīn talatā'kchoko hua'chi iccāmāsu'ni'ni' hui'xina'n. B:Xmān tū' maktin catitaxtutit de a'nlhā chipintittza'. W':Quina'n a'ntī xa'nca kalhlaka'ī'yāuj, quina'n napuhuanāuj que tūna'j lacuan quina'n hua'chi maclacasqui'n. Lā' palh xtunc macsti'na'j mintapāstacna'ca'n, nā ū'tza' Dios nacāmāsu'ni'yāni'. xi:Stu'nc ica'mā' hasta a'nlhā na'a'ksputa huan tatu'jnu' para que na'icmaklhtīni'n huan premio a'ntū hua'chi lē'ksajna'. Dios ū'tza' a'ntī naquimaxquī' lā' ū'tza' quinta'sani'yācha' tālhmā'n como ictapa'ksī con Cristo Jesús. c?: Quintā'timīn, quit tū' icpuhuan palh ictlōkentaxtūkō'lhtza'. Pero a'ntū ictlahuamā' ū'tza' huā'mā'. Icpātza'nkāmā' a'ntū tachoko cā'kēn hua'chi nac tatu'jnu' lā' xa'nca ictu'jnumā' con quilacapūn. V%: Tū' iccāhuanimā'ni' que tuntū' quisputni' lā' chuntza' iclanī'ttza' hua'chi Cristo. Pero Cristo Jesús quimāpūtaxtūlh lā' ictapa'ksī con xla'. U'tza' iclītlōkentaxtūcu'tun ixtapuhuān. 1: Chuntza' quit icka'lhīmā' a'xni'ca' na'iclakahuanchoko lā' a'xni'ca' stu'ncua' na'icla hua'chi Cristo. Tanūni'can para natlajacan huan premio R: Xa'nca iclakapascu'tun Cristo lā' icka'lhīcu'tun huan līmāpa'ksīn a'ntū xla' ka'lhī ixpālacata lakahuanchokolh. Lā' quit iclacu'tun hua'chi Cristo a'yuj naquimāpātīnīcan por ixpālacata. yk: Chuntza' quit ictapa'ksī con xla' lā' xatzey quit na ixlacapūn Dios. Quit tzey na ixlacapūn Dios como iclīpāhuan Cristo lā' ictapa'ksī con xla'. Lā' tū'tza' iclīpāhuan huan ley, como tū' por ixpālacata huan ley lacan lacuan. eC:Lā' iccāhuaniyāni' que ixlīhuāk huā' tamā'na a'ntū icka'lhī hua'chilh tuntū' ixtapalh porque lej līhua'ca' ixtapalh lakapascan Jesucristo quiMāpa'ksīni'ca'n. Ixpālacata Cristo icpuhuan que ixlīhuāk a'ntū xa'iclīka'tla'jca'tzī tū'tza' quimaktāya. Quit iclaktzī'n hua'chi lakatin pa'lhma' como xmān iclīpāhuancu'tun Cristo. ~7:Pero ixlīhuāk huā' tamā'na catūhuā a'ntū xa'iclīka'tla'jca'tzī, ū'tza' chuhua'j iclaktzī'n hua'chilh tuntū' ixtapalh ixpālacata Cristo. }:Lā' lej xa'iclīmaktāyacu'tun quireligión. Lā' como sāsti' ixuanī'tcus ixlīmāsca'tīn Jesús, ū'tza' xa'iccālīmacaputzatā'kchoko huan a'ntīn takalhlaka'ī'lh xla'. Lā' ixpālacata huan ley, tūlalh quilī'a'ksa'nīni'nca como ica'kahuāna'ni'lh. z|m:Huan circuncisión quintlahuani'ca a'xni'ca' ictlahualh lakatzeyan chi'chini' a'xni'ca' xa'ictahui'lanī'tcus. Lā' quit, quixū'yāpapna' israelitas ixtahuanī't. Lā' quifamilia ixla' Benjamín. Quit hebreo lā' nā quintāta' lā' quintzī't nā hebreo ixtahuanī't. Lā' ixpālacata huan ley, quit lacatzucu ictlōkentaxtūkō'lh porque quit fariseo xa'icuanī't. I{ :Lā' māni' quit nā icka'lhī a'ntū lej xa'iclīpāhualh quē'cstu. Palh catīhuā napuhuan que xla' tzey nala como tlōkentaxtū ixley Moisés, quit ā'chulā' na'icpuhuan palh tzey quit. z:Pero quina'n a'ntī stu'ncua' ixtachi'xcuhuī't Dios. Lā' quina'n māpāxuhuīyāuj Dios por ixpālacata huan Espíritu Santo porque līpāhuanāuj Cristo Jesús. Tū' līpāhuanāuj quē'cstuca'n nīn līpāhuanāuj catūhuā a'ntūn tatlahua chi'xcuhuī'n. Dy:Cacātapānū'ni'tit huan a'ntīn ko'hua'jua' ixtapāstacna'ca'n, huan a'ntīn tatlahua a'ntūn tū' tzey. Lā' cacātapānū'ni'tit huan a'ntīn tahuan que maclacasqui'n cāchu'cuni'can ixmacni'ca'n para circuncisión lā' nā para natala ixtachi'xcuhuī't Dios. Xlaca'n tamāsputūcu'tun a'ntū kalhlaka'ī'tit. Mx :Lā' chuhua'j, quintā'timīn, calīpāxua'tit ixpālacata quiMāpa'ksīni'ca'n Jesucristo. Tū' iclakachā'ni' a'yuj chu a'cxtim na'iccātzo'knuni'palayāni' lā' ū'tza' xatzey para hui'xina'n. nwU:Ixpālacata huan ixtascujūt Cristo ixnīmā'tza' Epafrodito. Lā' tū' līmakjicua'lh ixquilhtamacuj a'xni'ca' quimaktāyalh lā' tlahuakō'lh a'ntū hui'xina'n tūlalh catitlahua'tit porque lej makat ixlatlā'hua'nā'tit.Yv+:Por eso a'xni'ca' nachi'patampāxtokā'tit, camaxquī'tit pāxcatca'tzī Dios. Lā' ca'a'cnīni'ni'tit Epafrodito lā' nā huan ā'makapitzīn hua'chi xla' a'ntīn tū' tajicua'n natanī ixpālacata Cristo. *uM:Lā' nā palaj iccālakmacā'ncu'tunāchāni' para que napāxuhua'yā'tit a'xni'ca' nalaktzī'mpala'yā'tit. Lā' quit tū' na'icka'lhī a'ntū naquimpāta'la. ?tw:Lā' stu'ncua' lej ixī'tza'ca'n porque ixnīmā'tza'. Pero Dios lakalhu'malh lā' xla' tzeyalh. Nā quit quilakalhu'malh para que tū' ā'chulā' xa'iclīlakaputzalh palh ixnīlh. xsi:Xla' ixcālaktzī'ncu'tunāni' lā' līlakaputzalh como hui'xina'n ixkaxpatnī'ta'ntit a'nchī ixī'tza'ca'n. {ro:Quit icpuhuan que maclacasqui'n na'iccāmacā'ni'yāchāni' quintā'tin Epafrodito. Xla' quintā'tropa para Jesús lā' ixquintā'scuja. Nā xla' milacscujni'ca'n lā' milaktapalhca'n a'nchī quimaktāyalh a'xni'ca' xa'icmaclacasqui'n. q:Lā' nā quit ickalhlaka'ī' que huan Māpa'ksīni' palh naquimāxtu nac pūlāchī'n para na'iccālaka'nāchāni' hui'xina'n lacapalh. ypk:Lā' chu tuncan na'icca'tzī a'nchī naquintaxtuni'kō', icpuhuan palh na'iccālakmacā'nāchāni' hui'xina'n. [o/:Pero hui'xina'n xa'nca lakapasā'tit ixlakta Timoteo lā' ca'tzīyā'tit a'nchī hua'chilh qui'o'kxa' xla' quintā'scujli a'xni'ca' xa'icmāsu'yutlā'huan huan xatzey tachihuīn a'ntū Dios māca'tzīnīni'n. n :Huan ā'makapitzīn ixlīhuākca'n cuenta tatlahua a'ntū xmān ixla'ca'n lā' tū' cuenta tatlahua a'ntū Cristo lacasqui'n. 6me:Na'iccāmacā'ni'yāchāni' Timoteo porque tū' a'nan ā'kalhatin hua'chi xla' a'ntī cāpāstacāni' hui'xina'n hua'chi quit. Xla' stu'ncua' līpāta'la mimpālacataca'n. jlM:Palh huan Māpa'ksīni' Jesús naquimakxteka, lacapalh quit na'iccāmacā'ni'yāchāni' huan Timoteo para que naquihuani chī hui'lā'na'nchipitit a'xni'ca' naquītaspi'ta. Lā' chuntza' quit na'icka'lhī tapāxuhuān. k:Lā' palh maclacasqui'n na'icnī, tzē nalīpāxuhua'yā'tit porque naca'tzīyā'tit que quit na'iclīpāxuhua. Timoteo lā' Epafrodito hjI:Hui'xina'n kalhlaka'ī'tit a'ntū iccāmāsu'ni'ni'. Lā' a'yuj na'icnī por ixpālacata huan Māpa'ksīni', quit iclīpāxuhua como līpāhua'nā'tit Dios. Lā' nā hui'xina'n līpāxuhua'tit como līpāhua'nā'tit Dios. i1:Lā' hui'xina'n cāmāsu'ni'pā'na'ntit a'nchī natalīka'lhī xasāsti' ixquilhtamacujca'n. U'tza' na'iccālīka'tla'jca'tzīyāni' a'xni'ca' nachin ixlacchi'chini' Cristo porque na'icca'tzī que tū' chu tlakaj icscujli. Lā' tū' chu tlakaj iccāmāsu'ni'ni' hui'xina'n. h:Chuntza' catlahua'tit para que tū' a'nan nīn tuntū' a'ntū nacātalī'a'ksa'nīni'nāni' lā' xalacuan nala'yā'tit hua'chi minī'ni' ixcamana' Dios. Lā' a'yuj hui'lā'na'ntit na ixlaclhpu'nanca'n huan tū' tzeyā tachi'xcuhuī't lā' a'ntī ko'hua'jua' ixtapāstacna'ca'n, pero ū'tunu'n tū' caticālhkamani'. Hui'xina'n nala'yā'tit para xlaca'n hua'chi pūmaksko a'nlhā cā'pucsua'. g:A'xni'ca' nacātamāpa'ksīyāni' palh natlahua'yā'tit catūhuā, tū' nakalhtaxtoktīni'nā'tit lā' tū' nalāquilhnīyā'tit. yfk: Dios ū'tza' a'ntī cāmāpuhuanīyāni' huan xatzey lā' cāmaktāyayāni' para natlahua'yā'tit ixtapuhuān. e: Por eso, quintā'timīn, como pō'ktu quilā'a'kahua'na'ni'nī'ta'uj a'xni'ca' xa'iccātā'latlā'huanāni' hui'xina'n, ā'chulā' catlahua'tit chuhua'j līhuan quit tū' iccātā'latlā'huanāni'. Chā'tunu' calīhui'lītit mē'cstuca'n natlōkentaxtūkō'yā'tit a'ntū minī'ni' a'ntīn takalhlaka'ī'. Catamaktaka'lhtit para que tū' natlahua'yā'tit a'ntūn tū' tzey. kdO: Lā' ixlīhuākca'n tachi'xcuhuī't natahuan que Jesucristo ū'tza' Māpa'ksīni' lā' chuntza' namācā'tanīcan Dios huan xaTāta' lā' na'a'cnīni'ni'can. Huan a'ntīn takalhlaka'ī' hua'chi pūmaksko nac cā'quilhtamacuj cc?: Chuntza' tlahuaca para que ixlīhuākca'n natamāpāxuhuī Jesús lā' natatatzokostani'. Ixlīhuākca'n chuxalhā nac a'kapūn lā' nac cā'ti'ya'tna' lā' na ixtampīn huan ti'ya't, xlaca'n natamāpāxuhuī Jesús. >bu: U'tza' Dios lej lī'a'cnīni'ni'lh lā' nā līmaxquī'lh ixtacuīni' līhua'ca' tzey que ixlīhuāk tachi'xcuhuī't lā' ángeles. Lā' tū' a'nan ixtā'tzey huā'mā' tacuīni'. oaW:Lā' a'xni'ca' ixlatlā'huan nac cā'ti'ya'tna' hua'chi chi'xcu', ā'chulā' tātzina'j līyujli lā' a'kahuāna'ni'lh Dios hasta tamacamāstā'lh para nanī. Lā' lej māmāxanī'ca como xtokohua'ca'ca huan nac cruz para nanī. `:Mākēnūlh huan ixtā'chuntza' Dios para natahui'la ixlītasācua' lā' para nalacatuncuī hua'chi chi'xcuhuī'n talacatuncuī. _{:Xla' a'yuj chu a'cxtim hua'chi Dios, pero tū' puhualh que huan ixtā'chuntza' Dios ū'tza' tū' maktin catimakxtekli. T^!:Caka'lhī'tit huā'mā' tapāstacna' a'ntū ixka'lhī Cristo Jesús. ]:Chā'tunu' cuenta catlahualh a'ntū ixla'ca'n ā'makapitzīn lā' camaktaka'lhli. Lā' tū' xmān namaktaka'lha a'ntū ixla' ixa'cstu. Z\-:Tuntū' catlahua'tit xmān por mimpālacataca'n nīn para nacāta'a'cnīni'ni'yāni' māni' hui'xina'n. Tū' caka'tla'jca'tzītit. Mejor chā'tunu' capāstactit que ā'makapitzīn más xatzey que hui'xina'n. B[}:Palh chuntza' u'cxca'tzīyā'tit, naquilāmaxquī'yāuj lhūhua' tapāxuhuān como xa'nca nalatā'kchokoyā'tit. Chu a'cxtim napāstacna'nā'tit lā' chu a'cxtim nalāpāxquī'yā'tit lā' chu lakatin nala mintapuhuānca'n. A'cxtim nalatahui'la'yā'tit lā' chuntza' naquilāmaxquī'yāuj lhūhua' tapāxuhuān. Z 7:Lej tzey palh u'cxca'tzīyā'tit que Cristo cāmāhuixcānīyāni' lā' cāmāko'xamixīyāni' como cāpāxquī'yāni'. Lā' nā tzey palh u'cxca'tzīyā'tit que huan Espíritu Santo cātā'lahui'lani'. Lā' tzey palh lakapasā'tit ixtapāxquī'n lā' ixtalakalhu'mān Cristo. &Y G:Chu a'cxtim quintā'ca'tzaca'n hui'xina'n lā' quit. Laktzī'ntittza' a'nchī icpātīni'lh lā' chuhua'j kaxpa'tnī'ta'ntit a'nchī icpātīni'mā'cus.&X G:Lā' hui'xina'n tū' xmān kalhlaka'ī'yā'tit que Cristo ū'tza' tzē māpūtaxtūnu'n, pero nā līpātīni'nā'tit por xla' chu a'nchī ixtapuhuān Dios. W %:Lā' tū' caticājicua'ni'tit mintā'ca'tzaca'n nīn macsti'na'j. Lā' como tū' xtāpalī'nī'ta'ntit a'ntū kalhlaka'ī'tit lā' tū' cājicua'ni'yā'tit mintā'ca'tzaca'n, ū'tza' nala hua'chi lakatin señal a'ntū Dios macamilh. U'tza' xa'nca nacālīmāsu'ni' mintā'ca'tzaca'n que nacāmāsputūcan xlaca'n nac pūpātīn lā' hui'xina'n naka'lhī'yā'tit minquilhtamacujca'n para pō'ktu. V :A'yuj iclahuī'cus lā' a'yuj na'icnī, huan a'ntū más tasqui'nī para hui'xina'n, ū'tza' huā'mā'. Nalātahui'layā'tit a'nchī minī'ni' a'ntīn takalhlaka'ī' xatzey tachihuīn ixpālacata Cristo. Chuntza' palh quit iccālaka'nāni' o palh tūla na'ica'nācha', naquimāca'tzīnīcan que hui'xina'n tū' xtāpalī'nī'ta'ntit a'ntū kalhlaka'ī'tit. A'cxtim calalh mintapuhuānca'n lā' mintapāstacna'ca'n. Lā' calātā'scujtit kextim por huan a'ntū kalhlaka'ī'yā'tit por huan xatzey tachihuīn. :U o:Chuntza' a'xni'ca' na'ica'mpalayācha', naka'lhī'yā'tit lhūhua' a'ntū nalīpāxua'yā'tit ixpālacata a'ntūn Jesucristo cātlahuani'ni' hui'xina'n, como quimāspi'tlitza'. _T 9:Lā' como stu'ncua' huā'mā' tachihuīn, icca'tzī que na'iccātā'tachokoyāni' lā' na'iccātā'scujāni' para que ā'chulā' nakalhlaka'ī'yā'tit lā' napāxua'yā'tit ixpālacata a'ntūn kalhlaka'ī'yā'tit. eS E:Pero para hui'xina'n más maclacasqui'n que na'iclatahui'lacus para na'iccāmaktāyayāni'. R #:Quimāmakchuyī porque lakatu' quintapāstacna'. Palh na'icnī, na'ictā'latahui'la Cristo nac a'kapūn lā' ū'tza' lej xatzey para quit. Q :Pero līhuan iclahuī', lej na'icscuja por ixpālacata huan Māpa'ksīni'. Chuntza' quit tū' icca'tzī tuchū na'iclacsaca. P /:Porque para quit, palh icuī' makāncus, huāk quinquilhtamacuj nala ixla' Cristo. Lā' palh na'icnī, na'ictlaja quinquilhtamacuj para pō'ktu. cO A:Quit lej icka'lhīmā' a'ntū namin. Lā' iclacasqui'n que nīn tuntū' na'iclītamāxanī' pero lej huixcāna'j na'icca'tzī chuhua'j hua'chi pō'ktu huixcāna'j xa'icca'tzī para na'icmāsu'yu ixpālacata Cristo. Chuntza' nalaktzī'ncan a'nchī ixlīka'tla' Cristo por ixpālacata quinquilhtamacuj, a'yuj ixquimaknīca lā' a'yuj iclahuī'cus. N  :Lā' ā'chulā' icpāxuhua porque icca'tzī que huā'mā' nataxtuyācha' para na'ictaxtu de huan pūlāchī'n como hui'xina'n quilālīmaktāyamā'nauj con mi'oracionca'n. Lā' nā quimaktāya huan Espíritu Santo porque ictapa'ksī con Jesucristo. CM :Tū' quimaca'tzi a'chī' talī'a'cta'sana'n Cristo. A'yuj calalh porque talacpitzicu'tun, a'yuj calalh porque quintapāxquī', pero talī'a'cta'sana'n Cristo lā' ū'tza' iclīpāxuhua. 7L i:Lā' huan a'ntī talakca'tzan, xlaca'n tatalacpitzicu'tun a'xni'ca' talī'a'cta'sana'n Cristo. Lā' tapuhuan que chuntza' ā'chulā' naquintamāpātīnī līhuan ictachī'n. SK !:Huan a'ntī tzey ixtapuhuānca'n, xlaca'n talīmāsu'yu Cristo porque quintapāxquī'. Lā' taca'tzī que quihui'līcanī't ā'tzā' para na'iclē'katāya huan xatzey tachihuīn ixpālacata Jesucristo. J :Makapitzīn talī'a'cta'sana'n Cristo porque quintalakca'tzani' lā' quintamālacastu'ccu'tun. Pero ā'makapitzīn talī'a'cta'sana'n porque xlaca'n talacasqui'n que lhūhua' tachi'xcuhuī't natakalhlaka'ī' Cristo chu a'cxtim hua'chi quit iclacasqui'n. AI }:Lā' ū'tza' cālīmāhuixcānī casi ixlīhuākca'n xalanī'n ā'tzā' a'ntīn takalhlaka'ī' huan Māpa'ksīni'. Lā' ā'chulā' tamāstū'nca ixtachihuīn Dios lā' tū' tajicua'n. eH E: Como quit tachī'n, ixlīhuākca'n soldados a'ntīn tamaktaka'lha huan palacio taca'tzītza' a'nchī quinchī'canī't porque icmāsu'yu de Cristo. Lā' nā ixlīhuākca'n ā'makapitzīn ā'tzā' nā taca'tzī huā'mā'. 8G k: Quintā'timīn, iclacasqui'n naca'tzī'yā'tit que a'ntū quimpātle'keni'nī't ū'tza' ā'chulā' maktāyalh mā'kahuanī huan xatzey tachihuīn ixpālacata Jesucristo. QF : Lā' nā icsqui'ni' Dios que līlacatejtin natahui'la'yā'tit por ixlīmāpa'ksīn lā' chuntza' na'a'cnīni'ni'can Dios lā' namācā'tanīcan xla'. Pablo hualh que ixquilhtamacuj huāk ixla' Cristo XE +: para que namāchekxī'yā'tit a'nchī nalīlacsacā'tit a'ntū xatzey. Lā' chuntza' xalactzey nala'yā'tit lā' nā tū' na'a'nan nīn tuntū' a'ntū nacātalīyāhuayāni' a'xni'ca' namimpala huan Cristo. HD  : Lā' a'xni'ca' ickalhtō'ka'ni'mā' Dios, icsqui'ni' que ā'chulā' nalāpāxquī'yā'tit. Lā' nā icsqui'ni' que lej naca'tzīyā'tit a'ntū Dios lacasqui'n lā' xa'nca napāstacna'nā'tit uC e:Dios ū'tza' ca'tzī a'nchī lej iccāpāxquī'yāni' milīhuākca'n hua'chi Jesucristo cāpāxquī'yāni'. FB :Lā' minī'ni' chuntza' icpuhuan por mimpālacataca'n como chu a'cxtim quincāsicua'lanālīni' Dios lā' como lej iccāpāxquī'yāni'. Hui'xina'n lā' quit chu a'cxtim quincālakalhu'manāni' Dios a'yuj tachī'n quit o a'yuj icyā na ixlacapūnca'n huan pūchihuīna'nī'n para na'iclē'katāya huan xatzey tachihuīn lā' para na'icmāstū'nca palh stu'ncua'. Lā' hui'xina'n quilāmaktāyayāuj para na'iclē'katāya huan xatzey tachihuīn. SA !:Quit iclīpāhuan Dios lā' como xla' tzucunī't cāmāsu'ni'yāni' a'nchī natlahua'yā'tit ixtapuhuān, icca'tzī que nacāmāsu'ni'tēlhayāni' hasta que natlahuakō' a'xni'ca' namimpala Jesucristo. S@ !:Icmāstā' pāxcatca'tzī como a'xni'ca' pū'la kalhlaka'ī'tit, tzucutit quilātā'scujāuj ixpālacata huan xatzey tachihuīn a'ntū Dios māca'tzīnīni'n. Lā' hasta chuhua'j quilātā'scujāujcus. p? [:Lā' a'xni'ca' ickalhtō'ka'ni'mā' Dios, pō'ktu icsqui'ni'mā' por hui'xina'n lā' con tapāxuhuān. J> :A'xni'ca iccāpāstacāni', icmaxquī' pāxcatca'tzī Dios. S= !:QuinTāta'ca'n Dios lā' quiMāpa'ksīni'ca'n Jesucristo cacātasicua'lanālīni' hui'xina'n lā' cacāmātza'ta'tī'ni'ni' mi'a'clhcunucca'n. Pablo cālīkalhtō'ka'lh por huan a'ntī ixtakalhlaka'ī' < :Quina'n, Pablo lā' Timoteo, lā' quina'n ixtasācua'nī'n Jesucristo a'ntī quincālacsacnī'ta'ni'. Quina'n iccāmacā'ni'yāchāni' huā'mā carta nac Filipos. Quit Pablo a'ntī iccātzo'knuni'yāni' milīhuākca'n a'ntī hui'lā'na'nchipitit lā' kalhlaka'ī'nī'ta'ntit Jesucristo lā' con huan xanapuxcu'nu' lā' nā a'ntīn tamaktāyana'n a'ntīn cāmāpācuhuīcan diáconos. M; QuiMāpa'ksīni' Jesucristo cacāsicua'lanālīni'. Amén.l: SNā tamacā'ni'yāni' saludos Marcos lā' Aristarco lā' Demas lā' Lucas a'ntīn quintatā'scuja. ^9 7Epafras a'ntī quintā'tachī'n ixpālacata Jesucristo macā'ni'yāni' saludos. #8 ALā' nā icsqui'ni'yāni' naquincāxui'lī'ya' a'nlhā' na'ictahui'la. Icka'lhīmā' que Dios nakaxmata a'ntū hui'xina'n squi'ni'pā'na'ntit a'xni'ca' kalhtō'ka'yā'tit. Lā' chuntza' naquimakxteka na'ica'nācha'. Cāmacā'ni'ca saludos lā' squi'ni'ca Dios cacāsicua'lanālīlh '7 IIctzo'knuni'mā'ni' como iclakapasāni' a'nchī hua'nī'ta' lā' icca'tzī que natlōkentaxtūya' a'ntū icsqui'ni'mā'ni' lā' ā'chulā' natlahua'ya'. \6 3Lā' chuhua'j, quintā'tin, caquintlahua'ni' huā'mā' talakalhu'mān como quina'n kalhlaka'ī'yāuj huan Māpa'ksīni'. Naquimakapāxua'ya' a'nchī namānū'ya' na minchic huan Onésimo ixpālacata Jesucristo. Z5 /Quit, Pablo, ictzo'knuni'yāni' huā'mā': Na'icmāpalakō'yāni', a'yuj tzē na'icmāpāstaquīyāni' a'ntū quilaclīpini'ya'. Lā' ū'tza' huā'mā': Quit icmākalhlaka'ī'nīnī'ta'ni' ixpālacata Jesús. {4 qPalh tlahuani'nī'ta'ni' catūhuā a'ntūn tū' tzey o palh laclē'ni'yāni' catūhuā, naquimātā'jī'ya' quit. 3 Chuntza' palh hui'x puhua'na' que lātā'scujmā'nāuj, camā'nu' na minchic huan Onésimo hua'chilh quit ixquimā'nu'. !2 =porque chuhua'j xla' tū' xmān xatatamāuj mintasācua'. Nā lanī't mintā'tin a'ntī pāxquī'canī't. Quit lej icpāxquī' lā' maclacasqui'n que hui'x ā'chulā' napāxquī'ya' como xla' mintasācua' lā' nā chuhua'j lanī't mintā'tin ixpālacata kalhlaka'ī'nī't Jesús. 1 #Onésimo tamakatīnī't de hui'x a'yuj tū' makān lā' chuhua'j nataspi'tchoko para pō'ktu. Chō'la chuntza' xalītzey nalītaxtuyācha' 50 ePero como hui'x tū' ixca'tzīya' lā' tū' ixquimaxquī'nī'ta' talacasqui', iclīhui'līlh tuntū' na'ictlahua. Tū' xa'iclacasqui'n naquisātlahuani'ya' talakalhu'mān. /  Quit xa'icmāchokocu'tun huā'tzā' lā' ixquimaktāyalh. Ixlalh milaktapalh līhuan tachī'n quit ixpālacata huan xatzey tachihuīn. ~. w Xla' icmāspi'tchokoni'yāni' lā' hua'chilh xa'icmacamini'n lakatin parte de quimacni'. Hui'x camā'nu' na minchic. - { Xapū'la Onésimo tū' xa'nca maktāyani' pero chuhua'j xa'nca quimaktāya lā' nā tzē xa'nca namaktāyayāni'. ,  Icsqui'ni'yāni' ixpālacata Onésimo a'ntī icmākalhlaka'ī'nīlh līhuan tachī'n quit. Chuntza' lītaxtuyācha' hua'chi qui'o'kxa'. 0+ [ Mejor na'icsqui'ni'yāni' ixpālacata mintapāxquī'n. Quit Pablo a'ntī icsqui'ni'yāni' lā' quit papatzīntza'. Lā' chuhua'j tachī'n quit ixpālacata Jesucristo. * +Quit tū' ictimāpa'ksīni' a'yuj tzē na'icmāpa'ksīyāni' natlahua'ya' a'ntū tasqui'nī, como Cristo quilīhui'līlh quilī'apóstol. a) =Quintā'tin, lej iclīpāxuhua lā' lej iclītako'xamāka'tlī' ixpālacata mintapāxquī'n porque hui'x cāmāhuixcānīnī'ta' xlaca'n a'ntīn takalhlaka'ī'. Pablo squi'nli talakalhu'mān por ixpālacata Onésimo p( [Lā' como hui'x cāhuani'nī'ta' lā' cāmāsu'ni'nī'ta' ā'makapitzīn a'ntū hui'x kalhlaka'ī'ya', icsqui'ni' Dios que ū'tza' nacāmāmāchekxīnī xlaca'n ixlīhuāk a'ntū lej tzey lā' a'ntū quila'ca'n ixpālacata Cristo. pS~n}1{EzyxbwvjuPsrTq\pUnlkjhgZf-ccibWa_^^ \\\*Z^YXUWKUU:S{R5Q!ONLL$JInHGoEDCCBA4@w?>>>==;:88"654322 0..,|**) '&3%=#"!  O14y#Y Z ' Sz& oLā' huan Cordero xtī'tli ixlīlaktojon sello. Lā' lej ca'cs ā'lanāna'lh nac a'kapūn hua'chi pūpitzi hora. 3%_Tū'tza' caticāpātle'keni'lh huā'mā' xlaca'n como huan Cordero a'ntī huī' na ixpu'nan huan pūmāpa'ksīn, ū'tza' nacāmaktaka'lha. Lā' nacālē'ncan a'nlhā taxtuhuī' huan xcān a'ntū māstā' xasāsti' quilhtamacuj. Lā' Dios nacāmāko'xamāka'tlī' lā' tū'tza' catitacalhualh.\$1Lā' chuntza' xlaca'n tū'tza' maktin catitatzi'ncsli. Lā' tū'tza' maktin catitakalhpūtīlh para pō'ktu. Huan chi'chini' tū'tza' caticāmacchālh lā' tū'tza' maktin caticāmājiclhuī'lh huan tū xu'nu. Q#Lā' ū'tza' talīyāna' na ixlacapūn ixpūmāpa'ksīn Dios. Lā' tatā'scuja Dios na ixlītokpān de tuncuj lā' de tzī'sa. Lā' Dios a'ntī huī' nac pūmāpa'ksīn, xla' cāmaktaka'lha xlaca'n. %"CLā' quit ickalhtīlh: ―Quit tū' icca'tzī. Hui'x ca'tzīya'. Lā' xla' quihuanilh: ―U'tza' huā' tamā'na a'ntīn tatāyani'lh huan ka'tla' līpātīn. Xlaca'n talakche'kē'lhtza' ixlu'xu'ca'n con ixka'lhni' huan Cordero. Lā' ū'tza' stala'nka'tza' līlalh ixlu'xu'ca'n. !3 Lā' kalhatin de huan lacpapatzīnī'n quinkalhasqui'nīlh: ―¿Tichū xlaca'n huan tī talhakā'nanī'ttza' xasa'kaka? ¿Lhachū tamincha'? K  Lā' tahualh:Stu'ncua' a'nchīn tahuan.Camācā'tanīca lā' camāka'tlī'ca Dios.Xmān ū'tza' ka'lhīkō' huan tapāstacna'.Camaxquī'ca pāxcatca'tzī lā' ca'a'cnīni'ni'ca porque xmān ū'tza' ka'lhī ixlīhuāk līmāpa'ksīn.Lā' xla' huāk tzēn tlahua.Lā' chuntza' pō'ktu calalh. 5 Lā' ixlīhuākca'n huan ángeles ixtalītamacxti'li'nī't huan pūmāpa'ksīn lā' huan lacpapatzīnī'n lā' huan kalhatā'ti' a'ntī ixtayāna' nac huan a'katzā'stūtā'ti'. Lā' huan ángeles tataquilhpūtalh na ixlacapūn huan pūmāpa'ksīn lā' tamācā'tanīlh Dios.  Lā' xlaca'n lej palha' tahualh:Quincātamāpūtaxtūni' quinDiosca'n a'ntī huī' na ixpūmāpa'ksīn lā' nā huan Cordero. / Lā' ā'calīstān iccālaktzī'lh lhūhua' tachi'xcuhuī't lā' tūla ixcāpūtle'kecan. Xlaca'n xalanī'n ixlīlakalhūhua' xcānsipejni' lā' xalanī'n ixlīhuāk huan quilhtamacuj lā' ixlīhuākca'n huan tāpālhūhua' tachihuīn. Lā' ixtayāna' na ixlacapūn huan pūmāpa'ksīn lā' nā ixlacapūn huan Cordero. Lā' ixtalhakā'nca'n lej sa'kaka ixuanī't. Lā' ixtachi'patēlha xtacna'. 6elā' lakacāujtu' mil ixla' Zabulón, lā' lakacāujtu' mil ixla' José, lā' lakacāujtu' mil ixla' Benjamín. Huan tachi'xcuhuī't a'ntī ixtalhakā'nanī't de xasa'kaka velā' lakacāujtu' mil ixla' Simeón, lā' lakacāujtu' mil ixla' Leví, lā' lakacāujtu' mil ixla' Isacar, xilā' lakacāujtu' mil ixla' Aser, lā' lakacāujtu' mil ixla' Neftalí, lā' lakacāujtu' mil ixla' Manasés, +OLakacāujtu' mil ī'xū'yātā'natna' Judá a'ntī ixtalē'ntza' huan sello, lā' lakacāujtu' mil ī'xū'yātā'natna' Rubén, lā' lakacāujtu' mil ixla' Gad, QLā' quihuanica lhānchula' ixlīhuākca'n a'ntīn cātankāhui'līca huan ixsello Dios. Lā' xlaca'n lakatin ciento ā'tu'pu'xamatā'ti' mil ixtahuanī't ī'xū'yātā'natna' ixo'kxa'n Israel. FLā' cāhuanilh: ―Nīn tuntū' catlahuani'tit huan ti'ya't nīn huan mar lā' nīn huan qui'hui' hasta a'xni'ca' na'iccātankāhui'līyāuj huan sello huan a'ntīn tatapa'ksī con Dios. RLā' iclaktzī'mpā ā'kalhatin ángel a'ntī mincha' a'nlhā tā'cxtuyāchi huan chi'chini'. Lā' xla' ixlē'mā' ixsello Dios xalakahuan. Lā' huā'mā' ángel lej palha' cātā'chihuīna'lh huan kalhatā'ti' ángeles a'ntī ixcāmaxquī'canī't līmāpa'ksīn para natatlahuani' a'ntūn tū' tzey huan ti'ya't lā' huan mar.  /Lā' ā'calīstān iccālaktzī'lh kalhatā'ti' ángeles ixtayāna' ixa'katzā'stūtā'ti' de huan ti'ya't. Xlaca'n ixtataxtoktīmā'na huan lakatā'ti' ū'ni'. Lā' chuntza' tū' ixū'nun nīn macsti'na'j huan nac ti'ya't lā' huan nac mar lā' nīn nac a'katin qui'hui'. Chuntza' chilhtza' huan quilhtamacuj a'ntū napūmāpalacan con Dios. Lā' nīn tintī' a'ntīn tzē natāyani'.`9Lā' ixtata'sa lā' ixtahuani huan kēstīnni' lā' huan talhpānnī'n: ―Cayujtit lā' caquilā'a'klhta'lauj para na'iccāpūtatzē'kāni' de na ixlacapūn Dios a'ntī huī' nā ixpūmāpa'ksīn. Lā' caquilāmātzē'kui de na ixlacapūn a'ntī huanican Cordero porque xla' lej naquincātamāpātīnīyāni' por huan tūn ictlahuanī'tauj. }sLā' tatatzē'kli huan reyes xalanī'n nac cā'quilhtamacuj lā' nā a'ntī ixtamāpa'ksīni'n lā' huan generales lā' huan ricos lā' huan tachi'xcuhuī't a'ntī más ixtatasqui'nī lā' huāk huan tachi'xcuhuī't a'ntī ixtamakscuja lā' nā a'ntīn tū' ixtamakscuja. Ixlīhuākca'n tatatzē'kkō'lh huan nac lhu'cu' lā' huan nac cā'talhpānna' nac cā'qui'huī'n. H Lā' huan a'kapūn tū'tza' ixtasu'yu. Lalh hua'chi lakatin ka'tla' ca'psnat a'ntū xatapāsmilh. Lā' tatalacsijli ixlīhuāk huan kēstīnni' lā' huan pītzina'j ti'ya't na ixpu'nan mar. /W Lā' huan sta'cu tamincha' de nac a'kapūn lā' tayujli nac cā'ti'ya'tna' chuntza' hua'chi huan higos xastaka tayuja a'xni'ca' huan ū'ni' lacchiqui huan qui'hui'. (I Lā' quit iclaktzī'lh a'nchī huan Cordero xtī'tpā huan ixlīlakachāxan sello. Lā' lej palha' tzuculh tachiqui huan ti'ya't. Lā' huan chi'chini' tzi'tze'ke lakō'lh hua'chi kalhtin lu'xu' xatzi'tze'ke lā' lhtululu. Lā' huan mālhcuyu' spi'nenke' lakō'lh hua'chi ka'lhni'.  Lā' xlaca'n ixlīhuākca'n cāmaxquī'ca ixtalhakā'nca'n xasa'kaka. Lā' cāhuanica que cataka'lhīlh ā'macsti'na'j hasta a'xni'ca' nata'a'cchā'nkō' ixlīhuākca'n huan tā'timīn, huan a'ntī ixtatā'scuja Cristo a'ntī nacāmaknīcan hua'chi xlaca'n. l Q Lā' xlaca'n lej palha' ixtachihuīna'n lā' tahualh: ―QuinDiosca'n, hui'x tzey lā' huāk tzey a'ntū tlahuanī'ta'. Lā' hui'x pō'ktu' tlōkentaxtūya' a'ntū hua'na'. Lā' ¿lhāchūnīntza' nacāmālaclī'pini'ya' huan tachi'xcuhuī't xalanī'n nac cā'ti'ya'tna'? Lā' ¿lhāchūnīntza' nacāmāpātīnī'ya' xlaca'n a'ntīn quincātamaknīni'? y k Lā' ā'calīstān huan Cordero xtī'tpā huan ixlīlakaquitzis sello. Lā' quit iclaktzī'lh, na ixtampīn huan altar, a'ntī ixcāmaknīcanī'ttza' como xlaca'n ixtamāsu'yunī't huan ixtachihuīn Dios lā' tū' maktin tamakxtekli.  -Lā' iclaktzī'lh lakatin cahuāyuj xasca'yā'hua'. Lā' a'ntī ixkēhuī' māpācuhuīca Līnīn. Lā' na ixkēn ixmimā'cha' kalhatin a'ntī ixuanican Xapuxcu' Cā'līnīn. Lā' xlaca'n cāmacamaxquī'ca huan līmāpa'ksīn para natamāpa'ksīni'n ixlīlakatā'ti' huan quilhtamacuj. Lā' cāmaxquī'ca līmāpa'ksīn para que tzē natapūmaknīni'n huan espada. Lā' cāmaxquī'ca līmāpa'ksīn para que tzē natalīmaknī huan tachi'xcuhuī't huan tatzi'ncsta lā' huan ta'jatat lā' huan animalhna' a'ntū tahua'nan. 6 eLā' ā'calīstān huan Cordero xtī'tpā huan ixlīlakatā'ti' sello. Lā' ickaxmatli a'nchī hualh huan ixlīkalhatā'ti'. Lā' quihuanilh: ―¡Cata't laktzī'na'!  1Lā' ickaxmatpā lakatin tachihuīn a'ntū hua'chilh taxtulh ixlaclhni'ca'n huan kalhatā'ti' a'ntī ixtayāna' nac huan a'katzā'stūtā'ti'. Lā' hualh: ―Lakatin kilo de trigo ixtapalh a'ntūn tzē tlajacan lakatin chi'chini' xatascujāt. Lā' lakatu'tun kilos de cebada ixtapalh chu a'cxtim a'ntū tlajacan lakatin chi'chini' xatascujāt. Lā' tū' pāxcat catilīlaca huan aceite lā' huan vino. )KLā' ā'calīstān huan Cordero xtī'tpā huan ixlīlakatu'tun sello. Lā' ickaxmatli a'nchī chihuīna'lh huan ixlīkalhatu'tun. Lā' quihuanilh: ―¡Cata't laktzī'na'! Lā' iclaktzī'lh lakatin cahuāyuj xatzi'tze'ke. Lā' a'ntī ixkēhuī' ixchi'patēlha lakatin pūpūlhcān. 9Lā' taxtupā ā'lakatin cahuāyuj xatzu'tzo'ko. Lā' a'ntī ixkēhuī' macamaxquī'ca līmāpa'ksīn para natlahua huan guerra nac cā'ti'ya'tna'. Lā' maxquī'ca huan līmāpa'ksīn para que tzē natalāmaknī huan tachi'xcuhuī't. Lā' maxquī'ca kantin ka'tla' espada. zmLā' ā'calīstān huan Cordero xtī'tpā huan ixlīlakatu' sello. Lā' ickaxmatli a'nchī chihuīna'lh huan ixlīkalhatu' de huan kalhatā'ti' a'ntī ixtayāna' nac huan a'katzā'stūtā'ti'. Lā' quihuanilh: ―¡Cata't laktzī'na'! ykLā' quit iclaktzī'lh lakatin cahuāyuj xasa'kaka. Lā' a'ntī ixkēhuī' ixka'lhī lakatin a'kxmū't. Lā' maxquī'ca lakatin corona. Lā' xla' ixtasu'yu hua'chi kalhatin a'ntī ixtlajana'nī't lā' chu a'mpā para natlajana'mpala. D Lā' ā'calīstān iclaktzī'lh a'nchī xtī'tli huan Cordero huan xapū'la de huan lakatojon sellos. Lā' ickaxmatli a'nchī chihuīna'lh kalhatin de huan kalhatā'ti' a'ntī ixtayāna' nac huan a'katzā'stūtā'ti'. Lā' ixtachihuīn ixkaxmatcan hua'chi lakatin jilini'. Lā' quihuanilh: ―¡Cata't laktzī'na'! r]Lā' tahualh huan kalhatā'ti' a'ntī ixtayāna' nac huan a'katzā'stūtā'ti': ―¡Chuntza' calalh! Lā' huan kalhapu'xamatā'ti' lacpapatzīnī'n tataquilhpūtani'lh lā' tamācā'tanīlh Dios a'ntī huī' para pō'ktu.  Lā' tuncan ickaxmatli a'nchīn tachihuīna'lh ixlīhuāk a'ntū Dios cāmā'a'nanīlh lā' mālakahuanīlh nac a'kapūn lā' nac cā'ti'ya'tna' lā' nac cā'līnīn lā' nac mar. Lā' tahualh:Dios a'ntī huī' na ixpūmāpa'ksīn lā' nā huan Cordero cacāmācā'tanīca lā' cacā'a'cnīni'ni'ca lā' cacāmāpāxuhuīca.Lā' lej cataka'lhīlh lhūhua' līmāpa'ksīn. E Lā' xlaca'n lej palha' tahualh:Minī'ni' namaxquī'can līmāpa'ksīn huan Cordero a'ntī maknīca.Lā' minī'ni' namaxquī'can ixlīhuāk.Xla' ka'lhī ixlīhuāk tapāstacna' lā' tahuixcān.Lā' lej minī'ni' que xmān ū'tza' na'a'cnīni'ni'can lā' namācā'tanīcan lā' namāka'tlī'can. ~u Lā' quit iclaktzī'mpā. Lā' iccākaxmatli ixtachihuīnca'n huan millones de ángeles a'ntī ixtalītamacxti'li'nī't huan pūmāpa'ksīn lā' huan kalhatā'ti' a'ntī ixtayāna' nac huan a'katzā'stūtā'ti' lā' huan lacpapatzīnī'n.  Hui'x cālacsacui'līnī'ta' para natamāpa'ksīni'n lā' natatā'scuja Dios.Lā' xlaca'n natamāpa'ksīni'n nac cā'ti'ya'tna'. U~# Lā' xlaca'n ixtatlī' huā'mā' xasāsti' tatlī'n:Hui'x minī'ni' namaklhtīni'na' huan ca'psnat lā' nacāxtī'ta' huan sellos a'ntū līslantacanī't como hui'x līmacamāstā'nanca'tza'.Lā' minka'lhni' ū'tza' līmāpala' ixtalaclē'ica'n xalanī'n na ixlīhuāk huan quilhtamacuj lā' huan a'ntīn tachihuīna'n ā'tāpātin tachihuīn lā' xalanī'n ixlīhuāk huan xcānsipejni'.Lā' chuntza' xlaca'n tzē natatapa'ksī con Dios. }Lā' a'xni'ca' maklhtīni'lh, huan kalhatā'ti' a'ntī ixtayāna' nac huan a'katzā'stūtā'ti' lā' huan kalhapu'xamatā'ti' lacpapatzīnī'n tatatzokostani'lh huan Cordero. Lā' kalhatunu' lacpapatzīnī'n ixtaka'lhī lakatunu' arpa. Lā' ixtaka'lhī lakatin kā'x de oro a'nlhā ixmojōcan huan pūm. Lā' huan pūm ū'tza' hua'chi ixoraciónca'n a'ntīn tatapa'ksī con Dios. D|Huan xatapāsmilh ca'psnat ixchi'pahuī' na ixmacacāna'j Dios a'nlhā ixuī' na ixpūmāpa'ksīn. Lā' a'ntī ixtacuīni' Cordero laka'lh lā' maklhtīni'lh huan xatapāsmilh ca'psnat. {-A'calīstān iclaktzī'lh kalhatin a'ntī ixtacuīni' Cordero a'ntī ixyā na ixlaclhpu'nanca'n huan kalhatā'ti' a'ntī ixtayāna' nac huan a'katzā'stūtā'ti' lā' huan lacpapatzīnī'n a'ntī ixtahui'lāna' na ixmacni' huan ixpūmāpa'ksīn Dios. Huan Cordero ixyā a'yuj ixtasu'yu que xla' ixmaknīcanī'ttza'. Lā' huan Cordero ixka'lhī kantojon ixa'kalokot lā' lakatojon ixlakastapun. Lā' huan lakatojon lakastapun ū'tza' huanicu'tun huan Espíritu Santo a'ntī Dios macaminī't na ixlīhuāk huan quilhtamacuj. 0zYLā' kalhatin de huan xalacpapatzīnī'n quihuanilh: ―Tū' cacalhua'. A'ntī ixtacuīni' León xala' huan tribu de Judá lā' xla' ū'tza' ī'xū'yātā'nat David, xla' tlajana'nī't. Lā' xla' ka'lhī līmāpa'ksīn para nacāxtī'ta huan lakatojon sellos lā' namālakapitzi huan ca'psnat. (yILā' quit lej xa'iclīcalhuan como tū' kaksca nīn kalhatin a'ntī ixka'lhī līmāpa'ksīn para napūxcuta huanmā' ca'psnat lā' nalaktzī'n na ixchakān. jxMLā' tū' kaksca nīn kalhatin a'ntī ixka'lhī līmāpa'ksīn para napūxcuta huan ca'psnat lā' nalaktzī'n na ixchakān. Tū' kaksca nīn kalhatin nac a'kapūn lā' nīn nac cā'ti'ya'tna' lā' nīn nac cā'līnīn. owWLā' quit iclaktzī'lh kalhatin ángel lej tli'hui'qui. Lā' lej palha' chihuīna'lh lā' hualh: ―¿Tichū ka'lhī līmāpa'ksīn para naxtī'ta huan sellos a'nlhā slantacanī't lā' namālakapitzi huan xatapūsmilh ca'psnat? v !Lā' quit iclaktzī'lh lakatin ca'psnat a'ntū ixtapāsmilinī't. Ixchi'pahuī' na ixmacacāna'j Dios a'nlhā ixuī' huan na ixpūmāpa'ksīn. Ixtatzo'kni' na ixchakān lā' na ixmacni'. Lā' huan ca'psnat ixpāsmilicanī't lā' ixlīslantacanī't lakatojon sellos. u! QuinDiosca'n, hui'x Māpa'ksīni' lā' līmakuan namācā'tanīca'na' lā' na'a'cnīni'ni'ca'na'.Lā' nā minī'ni' naka'lhī'ya' lhūhua' līmāpa'ksīn como hui'x cāmā'a'nanīnī'ta' ixlīhuāk.Por mintapuhuān lakō'nī't ixlīhuāk a'ntū a'nan.Bt} Lā' a'xni'ca' huan kalhatā'ti' ixtahuan chuntza', huan kalhapu'xamatā'ti' lacpapatzīnī'n ixtatatzokostani' Dios a'nlhā ixuī' huan nac pūmāpa'ksīn. Lā' chuntza' ixtamācā'tanī Dios a'ntī huī' para pō'ktu. Lā' ixtahui'lī ixcoronaca'n na ixlacapūn Dios lā' ixtamālacnūni'. Lā' ixtahuan: Cs Lā' chuntza' huan kalhatā'ti' ixtamācā'tanī Dios lā' ixta'a'cnīni'ni' lā' ixtamaxquī' pāxcatca'tzī Dios a'ntī ixuī' nac pūmāpa'ksīn lā' a'ntī huī' para pō'ktu. *rMLā' kalhatunu' de huan kalhatā'ti' ixtaka'lhī lakachāxanā'n ixlīkosnu'ca'n. Lā' huan ixlīkosnu'ca'n huāk lakastapun ixtahuanī't na ixchakān lā' na ixmacni'. Lā' xlaca'n ixtatlī' cā'tuncuj lā' cā'tzī'sa. Lā' tū' maktin ixtamakxteka palh tū' natahuan:Ca'a'cnīni'ni'ca huan Māpa'ksīni' Dios a'ntī ka'lhīkō' līmāpa'ksīn lā' a'ntī huī', lā' pō'ktu ixuī', lā' pō'ktu natahui'la. &qEKalhatin ixtasu'yu hua'chi león. Lā' ixlīkalhatu' huampala xla' ixtasu'yu hua'chi lakatin xati'na'j huācax. Lā' huan ixlīkalhatu'tun huampala, xla' ixka'lhī ixlacan hua'chi ixla' chi'xcu'. Lā' huan ixlīkalhatā'ti' xla' ixtasu'yu hua'chi lakatin águila ixkosnū'ntlā'huan. xpiLā' huan na ixlacapūn pūmāpa'ksīn ixmā' catūhuā hua'chi lakatin mar a'ntū ixtasu'yu stala'nka' hua'chi vidrio. Lā' na ixpajtzu huan pūmāpa'ksīn ixtayāna' kalhatā'ti' nac huan a'katzā'stūtā'ti'. Lā' xlaca'n ixtaka'lhī lej lhūhua' ixlakastapunca'n lā' chuntza' tzē ixtalaktzī'n a'ntū ixuī' na ixlacapūnca'n lā' a'ntū ixuī' na ixkēnca'n. }osLā' ixtaxtu de huanmā' pūmāpa'ksīn makli'pni' lā' ixjili. Lā' a'ntū hua'chi kantojon ka'tla' kanchi'chi ixtalama hua'chi lamana'. Lā' ixtayāna' na ixlacapūn huan pūmāpa'ksīn. Xla' ū'tza' a'ntū huanicu'tun huan Espíritu Santo. |nqLā' na ixmacni' huan pūmāpa'ksīn ixtayāna'mpā ā'pu'xamatā'ti' pūtahuī'lh. Lā' a'ntza' ixtahui'lāna' huan kalhapu'xamatā'ti' xalacpapatzīnī'n. Lā' ixtalhakā'nca'n lej lacsmu'yonko'. Lā' ixtamūhui'lāna' ixcoronaca'n de oro. 5mcLā' a'ntī ixuī' huan nac pūmāpa'ksīn, ixlacan ī'xkaka hua'chi xatapala chihuix a'ntū lej xkaka hua'chi de jaspe lā' hua'chi de cornalina. Lā' huan na ixmacni' huan pūmāpa'ksīn ixyā lakatin xkakana' hua'chi lakatin chihuix xasca'yā'hua' a'ntū huanican esmeralda lā' a'ntū xatapala. 9lkLā' chu tuncan huan Espíritu Santo quilē'lh nac a'kapūn. Lā' huan nac a'kapūn ixyā lakatin pūtahuī'lh a'ntū ixpūmāpa'ksīn Dios lā' a'ntza' ixuī' kalhatin. wk iLā' ā'calīstān quit, Juan, iclaktzī'mpā lakatin talakahuān. Quit iclaktzī'lh lakatin mākalhcha laquī'yā nac a'kapūn. Lā' ickaxmatpā chuntza' huan tachihuīn a'ntū ickaxmatli xapū'la lā' a'ntū ixkaxmatcan hua'chi lakatin trompeta. Huā'mā' tachihuīn quihuanilh: ―Cata't ā'tzā'. Lā' quit na'icmāsu'ni'yāni' a'ntū napātle'ke ā'calīstān. bj=Xa'nca cakaxpa'ttit a'ntū huan Espíritu Santo cāhuani ixtachi'xcuhuī't Dios”.*iMA'ntīn tatlajana'n, quit na'iccāmakxteka xlaca'n naquintatā'māpa'ksīni'n chuntza' hua'chi quit ictlajana'lh lā' chuhua'j ictā'māpa'ksīni'n quinTāta'. KhQuit icyā lā' ickēko'lhyā huan mākalhcha. Lā' palh kalhatin nakaxmata quintachihuīn lā' namālaquī' huan mākalhcha, quit na'ictanū na ixchic. Lā' quina'n na'iclātā'huā'yānāuj. g9Ixlīhuākca'n a'ntī iccāpāxquī', quit iccālacaquilhnī lā' iccāmāpātīnī a'xni'ca' xlaca'n tatlahua a'ntūn tū' tzey. Lā' nā chu a'cxtim nacāpātle'keni'yāni' palh natlahua'yā'tit a'ntūn tū' tzey. Xa'nca capāstactit lā' caxtāpalī'tit mintapāstacna'ca'n. 6feQuit iccāhuaniyāni': Caquilāmaktamāhuáuj huan oro a'ntū māchi'chīcanī't para que huāk oro nala. Lā' chuntza' nala'yā'tit ricos. Lā' nā caquilāmaktamāhuáuj milu'xu'ca'n xasa'kaka para nalhakā'yā'tit porque iccālaktzī'nāni' laklhpi'mpi'li' lā' ū'tza' līmāxana'. Lā' caquilāmaktamāhuáuj līcu'chu'ni' lā' cacātalīlacatlahuani' na milakastapunca'n para que chuntza' lej xa'nca nalacahuāna'nā'tit. eyHui'xina'n hua'nā'tit: Quina'n lej ricos. Huāk xa'nca quincā'a'nī'ni'yāni' lā' nīn tuntū' quincāmakasputāni', chuntza' hua'nā'tit. Lā' hui'xina'n tū' ca'tzīyā'tit. Hui'xina'n hui'lā'na'ntit lej līpānīn lā' lej xānti la'yā'tit a'nchī līla'hui'lā'na'ntit. Quit iccālaktzī'nāni' hui'xina'n hua'chi pobres lā' laklhpi'mpi'li' lā' lakatzī'yā'tit. xdiLā' como hui'xina'n tū' līhui'lī'nī'ta'ntit a'ntū natlahua'yā'tit, ū'tza' iccālīmakxtekcu'tunāni'. ;coQuit icca'tzī a'ntū tlahuanī'ta'ntit hui'xina'n. Hui'xina'n tū' quilā'a'kahuāna'ni'cu'tunāuj lā' tū' makxtekcu'tunkō'yā'tit. Quit iclacasqui'n que nalīhui'līyā'tit a'ntū hui'xina'n natlahua'yā'tit palh naquilā'a'kahuāna'ni'yāuj o palh chu līmaktin namakxtekkō'yā'tit quintachihuīn. sb_Huan Espíritu Santo quihuanilh: ―Chuntza' catzo'knu'ni' huan xapuxcu' xalanī'n nac Laodicea a'ntīn tatapa'ksī con Dios: “U'tza' huā'mā' a'ntū cāhuaniyāni' huan a'ntī pō'ktu huan a'ntū stu'ncua'. Xla' pō'ktu māsu'yu a'ntū ixlīstu'ncua'. Lā' ū'tza' a'ntī mā'a'nanīlh ixlīhuāk a'ntū Dios ixlacasqui'n que na'a'nan. Xla' huan: +aO Cakaxpa'ttit xa'nca a'ntū huan Espíritu Santo cāhuani ixtachi'xcuhuī't Dios”. U'tza' huā'mā' a'ntū Jesucristo cāmāca'tzīnīlh xalanī'n nac Laodicea f`E Xlaca'n a'ntīn tatlajana'n, quit na'iccātlahua hua'chi xatantūnī'n huan ixlītokpān quinDios. Lā' tū' maktin catitataxtulh de huan nac lītokpān. Lā' nac huā' tamā'na tantūnī'n na'iccātzo'kui'lī ixtacuīni' quinDios lā' huan ixtacuīni' de ī'xcānsipej quinDios. U'tza' a'ntū huanican Jerusalén xasāsti' a'ntū nayujāchi de nac a'kapūn a'nlhā hui'lacha' Dios. Lā' nā huan xasāsti' quintacuīni' nā na'iccātzo'kui'lī nac huan tamā'na tantūnī'n. Y_+ Quit palaj na'icmimpala. Tū' camakxtektit a'ntū maklhtīni'nī'ta'ntit lā' chuntza' namaklhtīni'nā'tit huan mintatlajca'n. Lā' chuntza' tintī' caticāmāmakchuyīni' namaklhtīni'nā'tit mintatlajan. ^ Quit icmāpa'ksīni'lh que hui'xina'n natāyani'yā'tit macsti'na'j. Lā' como hui'xina'n a'cnīni'ni'yā'tit huā'mā' līmāpa'ksīn, lā' tāyani'nī'ta'ntit, lā' quit na'iccāmaktāyayāni' a'xni'ca' namin huan a'ntū natapūpātīni'n ixlīhuākca'n xalanī'n nac huā'mā' quilhtamacuj. A'xni'ca' napātle'ke huā'mā', naca'tzīcan a'ntī lej stu'ncua' takalhlaka'ī'. ] U'tza' huā'mā' a'ntū na'ictlahua: Quit na'iccāmātzokostī, na milacapūnca'n, xlaca'n a'ntīn tatā'scuja huan ko'ti'ti'. Xlaca'n tahuan que israelitas pero tū' stu'ncua'. Xmān ta'a'kxokonu'n. Xlaca'n nataca'tzī que quit iccāpāxquī'yāni' hui'xina'n. B\}Quit icca'tzī a'ntū tlahua'yā'tit hui'xina'n. Quit icca'tzī que hui'xina'n ka'lhīyā'titcus macsti'na'j tahuixcān. Hui'xina'n stālani'nī'ta'ntit a'ntū iccāmāsu'ni'ni' lā' quilā'a'kahuāna'ni'nī'ta'uj. Quit icmālaquī'nī't lakatin mākalhcha na milacapūnca'n lā' nīn tintī' tzē namālacchō. ;[oHuan Espíritu Santo quihuanilh: ―Chuntza' catzo'knu'ni' huan xapuxcu' xalanī'n nac Filadelfia a'ntīn tatapa'ksī con Dios: “U'tza' huā'mā' a'ntū cāhuaniyāni' huan a'ntī lej tzey. Lā' xla' xmān huan a'ntū ixlīstu'ncua'. Xla' ū'tza' ka'lhī huan llave a'ntū ixka'lhī huan rey David. A'ntū xla' mālaquī', tūla a'ntī namālacchō. Lā' a'ntū xla' mālacchō, nā tūla a'ntī namālaquī'. Xla' huan: -ZSXa'nca cakaxpa'ttit a'ntū huan Espíritu Santo cāhuani ixtachi'xcuhuī't Dios”. U'tza' huā'mā' a'ntū Jesucristo cāmāca'tzīnīlh xalanī'n nac Filadelfia \Y1Lā' a'ntīn tatlajana'n, xlaca'n natalhakā' xasmu'yonko' ixtalhakā'nca'n. Lā' quit tū' icticāxapani'lh ixtacuīni'ca'n de huan nac libro a'nlhā cātzo'kcanī't ixtacuīni'ca'n a'ntīn taka'lhī xasāsti' ixquilhtamacujca'n. Lā' na'icuan na ixlacapūn quinTāta' lā' na ixlacapūnca'n ixángeles que xlaca'n tatapa'ksī con quit. XLā' xmān makapitzīn de hui'xina'n a'ntīn tū' tatonkopūnī'ta'ntit. Lā' xlaca'n naquintatā'latā'kchoko. Lā' natalhakā'nan con huan xasmu'yonko' ixtalhakā'nca'n. Lā' chuntza' līmakuan como xlaca'n tatlahua a'ntū xatzey na ixlacapūn Dios. HW Capāstactit a'ntū cātamāsu'ni'ni' lā' a'ntū kaxpa'tnī'ta'ntit. Ca'a'kahuāna'ni'tit lā' caxtāpalī'tit mintapāstacna'ca'n. Palh tū' skalalh natahui'layā'tit, quit na'icmin chu līmaktin hua'chi kalhatin ka'lhāna'. Tū' ca'tzīcan lhānīn naka'lhāna'n. Lā' tū' catica'tzītit a'xni'ca' na'icchin quit. 9VkLej skalalh catahui'la'tit. Lā' ā'chulā' ca'a'kahuāna'ni'tit Dios. Palh tū' na'a'kahuāna'ni'yā'tit ā'chulā', hui'xina'n chō'la chu maktin napātza'nkāyā'tit Dios. HU Huan Espíritu Santo quihuanilh: ―Chuntza' catzo'knu'ni' huan xapuxcu' xalanī'n nac Sardis a'ntīn tatapa'ksī con Dios: “U'tza' huā'mā' a'ntū cāhuaniyāni' huan a'ntī macā'n huan Espíritu Santo nac huan lakatojon cā'lacchicni' lā' a'ntī cālē'mā' huan lakatojon sta'cu. Xla' huan:Quit icca'tzī a'ntū tlahua'yā'tit hui'xina'n. Lā' a'yuj huancan que hui'xina'n xalakahuan pero quit iccālaktzī'nāni' hua'chi xanīnī'n. bT=Cakaxpa'ttit xa'nca a'ntū huan Espíritu Santo cāhuani ixtachi'xcuhuī't Dios”.HS Lā' nā xlaca'n na'iccāmaxquī' huan mātuncuīnī' sta'cu. +RONa'iccāmaxquī' huan līmāpa'ksīn a'ntū quimaxquī'nī't quinTāta'. Lā' xlaca'n līpalha' natamāpa'ksī huan xcānsipejni'. Lā' natamālakuanī a'ntīn tatā'lāsta'la chuntza' hua'chi kalhatin a'xni'ca' pa'klha pātin xālu de tla'ma'nc hasta lacpītzin nataxtu xatalakpa'klhni'. RQA'ntīn tatlajana'n lā' quinta'a'kahuāna'ni' hasta a'xni'ca' nasputa ixquilhtamacujca'n, quit na'iccāmaxquī' huan līmāpa'ksīn. Lā' xlaca'n natamāpa'ksīni'n ixlīhuāk de huan xcānsipejni'. $PAXmān iccāhuaniyāni' hui'xina'n que tū' maktin catamakxtektit de kalhlaka'ī'yā'tit a'ntū ixlīstu'ncua' hasta a'xni'ca' lhānīn na'icmimpala quit. O Chuhua'j macsti'na'j na'iccāhuaniyāni' ā'makapitzīn de hui'xina'n xalanī'n nac Tiatira. Na'iccāhuaniyāni' macsti'na'j hui'xina'n a'ntīn tū' stālani'nī'ta'ntit huan a'ntū māsu'yu huan puscāt Jezabel lā' tū' maksca'tnī'ta'ntit a'ntū ixtapuhuān huan ko'ti'ti' chu a'nchī huan Jezabel. Quit tū' iccāhuaniyāni' que hui'xina'n catlahua'pala'tit ā'lakatin catūhuā. >NuLā' nā na'iccāmaknī ixcamana' huanmā' puscāt. Chuntza' nataca'tzīkō' ixlīhuākca'n a'ntīn quintatā'tapa'ksī quit iclakapaskō' huan ixtapāstacna'ca'n lā' ixtapuhuānca'n chi'xcuhuī'n. Lā' quit na'iccāmāpalayāni' chā'tunu' de hui'xina'n chu a'nchī tlahuanī'ta'ntit ixlīhuāk catūhuā. MLā' ū'tza' quit na'iclītlahua que ca'ī'tza'ca'nli huan puscāt. Lā' xla' natamā' na ixtama' lā' napātīni'n. Lā' ixtatā'chihuīni' nā xlaca'n lej lhūhua' natapātīni'n. Chuntza' na'ictlahua palh xlaca'n tū' tamakxteka tatlahua a'ntūn tū' tzey. L{Quit xa'icka'lhīmā' palh huan puscāt ī'xtāpalīlh ixtapāstacna', pero xla' tū' makxtekcu'tun a'ntūn tū' tzey. ;KoLā' a'yuj chuntza' tlahua'yā'tit pero a'nampala lakatin catūhuā a'ntū tlahua'palayā'tit hui'xina'n a'ntū tū' quiminī'ni'. Lā' ū'tza' huā'mā': Hui'xina'n tamakxtekā'tit que cāmāsu'ni'yāni' huan puscāt a'ntī huanican Jezabel. Xla' huā'mā' puscāt huan que māsu'yu ixtachihuīn Dios. Tū' stu'ncua' a'ntū māsu'yu. Lā' chuntza' cā'a'kxokomā' a'ntīn quintakalhlaka'ī'. Lā' ū'tza' talītlahua a'ntūn tū' tzey xlaca'n a'ntīn tatapa'ksī con quit. Tatā'lhtata ā'makxtum puscan lā' tahua' a'ntū cālē'ksajuī'canī't huan ídolos. )JKQuit icca'tzī a'ntū tlahua'yā'tit hui'xina'n. Quit icca'tzī a'nchī lāpāxquī'yā'tit lā' a'nchī quilā'a'cnīni'ni'yāuj lā' a'nchī quilātā'scujāuj lā' a'nchī tāya'ni'yā'tit. Quit icca'tzī que chuhua'j hui'xina'n tlahua'yā'tit más xatzey lā' tū' hua'chi xapū'la. JI Huan Espíritu Santo quilhuanilh: ―Chuntza' catzo'knu'ni' huan xapuxcu' xalanī'n nac Tiatira a'ntīn tatapa'ksī con Dios: “U'tza' huā'mā' a'ntū cāhuaniyāni' huan ixO'kxa' Dios a'ntī ka'lhī ixlakastapun hua'chi xalamana' macscut lā' ixtojon taxkaka hua'chi tzej xatamāpaxīn līcā'n. Xla' huan: 0HYXa'nca cakaxpa'ttit a'ntū huan Espíritu Santo cāhuani ixtachi'xcuhuī't Dios. Lā' a'ntīn tatlajana'n, quit na'iccāmaxquī' macsti'na'j ixlīhua'tca'n hua'chi huan maná a'ntū macamincha' nac a'kapūn lā' a'ntūn tū' lakapascan. Lā' nā na'iccāmaxquī' kalhatunu' de xlaca'n lakatunu' chihuix lej smu'yonko' a'nlhā tatzo'kni' lakatin xasāsti' tacuīni'. Lā' nīn tintī' ca'tzī huanmā' tacuīni', xmān ū'tunu'n a'ntī natamaklhtīni'n huā'mā' chihuix”. U'tza' huā'mā' a'ntū Jesucristo cāmāca'tzīnīlh xalanī'n nac Tiatira GCaxtāpalī'tit mintapāstacna'ca'n. Lā' palh tū' naxtāpalī'yā'tit, quit na'iccālakmimpalayāni' lā' quit na'iccātā'lasta'la xlaca'n a'ntīn takalhlaka'ī' hua'chi huan nicolaítasna'. Na'iccātā'lātucsa con huan espada a'ntūn taxtu na quinquilhni'. F%Lā' nā makapitzīn de hui'xina'n tū' makxtekcu'tunā'tit a'ntū tamāsu'yu huan nicolaítasna'. Lā' tū' tzey a'ntū xlaca'n tamasu'yu. |EqLā' a'yuj chuntza' tlahua'tit tzey, a'nampala catūhuā a'ntū tlahua'yā'tit hui'xina'n lā' quit tū' quiminī'ni'. Makapitzīn de hui'xina'n kalhlaka'ī'yā'tit a'ntū ixmāsu'yu huan Balaam. Xla' chihuīna'maxquī'lh huan Balac que cacāmātlahuīlh huan israelitas a'ntūn tū' tzey. Lā' huan Balac cāchihuīna'maxquī'lh para que tzē natahua' catūhuā a'ntū cāmālacnūni'canī'ttza' huan ídolos. Lā' nā cāchihuīna'maxquī'lh palh tzē ixtatā'lhtatalh huan ā'makxtumnu' puscan. GD Quit icca'tzī ixlīhuāk a'ntū tlahuanī'ta'ntit hui'xina'n. Lā' icca'tzī a'nlhā hui'lā'na'ntit. Hui'lā'na'ntit a'nlhā māpa'ksīni'n huan ko'ti'ti'. Lā' a'yuj hui'lā'na'nchipitit hui'xina'n, pero quilā'a'kahuāna'ni'yāuj. Lā' na mixcānsipejca'n a'ntza' huī' huan ko'ti'ti'. A'ntza' maknīca huan Antipas a'ntī xa'nca ixmāsu'yu por quimpālacata. Lā' hui'xina'n tū' kalhtatzē'ktit palh xmān quit quilā'a'kahuāna'ni'yāuj. C Lā' nā huan Espíritu Santo quihuanilh: ―Chuntza' catzo'knu'ni' huan xapuxcu' xalanī'n nac Pérgamo a'ntīn tatapa'ksī con Dios: “U'tza' huā'mā' a'ntū cāhuaniyāni' huan a'ntī ka'lhī espada sta'ya'nca' kēstītu'. Xla' huan: tBa Xa'nca cakaxpa'ttit a'ntū huan Espíritu Santo cāhuani ixtachi'xcuhuī't Dios. A'ntīn tatlajana'n, xlaca'n tū' catitapātīni'lh huan nac pūpātīn”. U'tza' huā'mā' a'ntū Jesucristo cāmāca'tzīnīlh xalanī'n nac Pérgamo A Lā' tū' cajicua'ni'tit hui'xina'n a'ntū nacāpātle'keni'yāni'. Huan ko'ti'ti' nacātamāchī'nīni'nāni' hui'xina'n, como xla' lacasqui'n que hui'xina'n nataxtutāyayā'tit de na ixtej Dios. Hui'xina'n napātīni'nā'tit lakacāuj chi'chini'. Naquilākalhlaka'ī'yāuj hui'xina'n xmān quit hasta a'xni'ca' nanī'yā'tit. Lā' quit na'iccāmakxtekāni' natanūyā'tit nac a'kapūn. f@E Quit icca'tzī a'nchī līpātīni'mpā'na'ntit hui'xina'n. Lā' quit icca'tzī que hui'xina'n lacpobresni'. Lā' a'yuj lacpobresni' hui'xina'n, ka'lhī'yā'tit a'ntū lej ixtapalh. Lā' quit icca'tzī a'nchī cātalī'a'ksa'nāni' hui'xina'n a'ntīn tahuan que xlaca'n israelitas lā' xmān ta'a'kxokonu'n. Xlaca'n tatapa'ksī con huan ko'ti'ti'. ?%Lā' nā huan Espíritu Santo quihuanilh: ―Chuntza' catzo'knu'ni' huan xapuxcu' xalanī'n nac Esmirna a'ntīn tatapa'ksī con Dios: “U'tza' huā'mā' a'ntū cāhuaniyāni' huan a'ntī xapū'la lā' ā'xmān, a'ntī nīlh lā' lakahuanchokolh. Xla' huan: F>Xa'nca cakaxpa'ttit a'ntū huan Espíritu Santo cāhuani ixtachi'xcuhuī't Dios. A'ntīn tatlajana'n, quit na'iccāmakxtekatza' para natahua' ixtō'cat qui'hui' a'ntū māstā' xasāsti' quilhtamacuj. U'tza' a'ntū yā na ixhuerta Dios”. U'tza' huā'mā' a'ntū Jesucristo cāmāca'tzīnīlh xalanī'n nac Esmirna *=MLā' lej tzey a'nchī hui'xina'n ca'tzalaktzī'nā'tit a'ntūn tatlahua ā'makapītzīn a'ntī cāhuanican nicolaítas chuntza' hua'chi quit icca'tzalaktzī'n. <Capāstacna'ntit a'nchī ixquilāpāxquī'yāuj xa'nca hui'xina'n xapū'la. Lā' chuhua'j tū'tza' quilāpāxquī'yāuj chuntza'. Chuhua'j caxtāpalī'tit mintapāstacna'ca'n lā' catlahua'tit a'nchī ixtlahua'yā'tit xapū'la. Lā' palh tū' naxtāpalī'yā'tit mintapāstacna'ca'n, quit na'iccālakmināni' hui'xina'n lā' na'icmāpānū huan pūmaksko de na milaclhni'ca'n. _;7Lā' a'yuj tlahuakō'yā'tit ixlīhuāk huā'mā', pero a'nan catūhuā a'ntūn tū' iclakatī a'nchī tlahua'yā'tit hui'xina'n. Lā' ū'tza' huā'mā': Hui'xina'n tū'tza' quilāpāxquī'yāuj hua'chi xapū'la. v:eHui'xina'n tāyani'nī'ta'ntit. Lā' pātīni'nī'ta'ntit por quimpālacata. Lā' tū' jiclhua'nī'ta'ntit. h9IQuit icca'tzī ixlīhuāk a'ntū tlahuanī'ta'ntit hui'xina'n. Quit icca'tzī palh lej scujnī'ta'ntit lā' tāyani'nī'ta'ntit lā' tū' jiclhua'nī'ta'ntit. Lā' quit icca'tzī a'nchī hui'xina'n cāta'la'yā'tit huan tūn tū' tzeyā chi'xcuhuī'n. Lā' a'ntīn tahuan palh māni' xlaca'n apóstoles, hui'xina'n xa'nca cuenta tlahua'tit para naca'tzīyā'tit palh stu'ncua' o tū'. Lā' chuntza' hui'xina'n līca'tzīnī'ta'ntit que makapitzīn xlaca'n xmān ta'a'kxokonu'n. 98 mLā' nā quihuanilh: ―Chuntza' catzo'knu'ni' huan xapuxcu' xalanī'n nac Efeso a'ntīn tatapa'ksī con Dios: “U'tza' huā'mā' a'ntū cāhuaniyāni' huan a'ntī cālē'mā' huan lakatojon sta'cu na ixmacacāna'j, lā' latlā'huan na ixlaclhpu'nanca'n huan lakatojon pūmaksko de oro. Xla' huan: 7 Tatzē'knī't a'ntū huanicu'tun huan lakatojon sta'cu a'ntū hui'x la'ktzi' na quimacacāna'j. Lā' nā tatzē'knī't a'ntū huanicu'tun huan lakatojon pūmaksko de oro. A'ntū huanicu'tun, ū'tza' huā'mā': Huan lakatojon sta'cu, ū'tunu'n huan xanapuxcu'nu' huan lakatojon lītokpānna'. Lā' huan lakatojon pūmaksko ū'tza' huan quintachi'xcuhuī't nac lakatojon cā'lacchicni'. zn]}}|{z~yy!x)w\utsrqppoennm:lkfkj8i]h3gf$e>d@ba`f__+^]\[ZYXWW V*UTVSvQQPO#MM$LJJKIHdGDCB`A@?>==!<;r987>65`444310]/-.;-,+*5)('&%$L#K!!5 R11m Q c +n| qLā' ixlīhuākca'n tachi'xcuhuī't natajicua'ni'yāni' hui'x, Māpa'ksīni'.Lā' ixlīhuākca'n natamāka'tlī'yāni'.Lā' xmān hui'x tlahua'ya' huāk tzey.Lā' ixlīhuākca'n tachi'xcuhuī't xalanī'n nac cā'quilhtamacuj natamin lā' natamācā'tanīyāni' xmān hui'x, como ixlīhuākca'n talaktzī'n que lej tzey ixlīhuāk a'ntū hui'x tlahua'ya'. SLā' xlaca'n ixtatlī'yāna' a'ntū ixtlī' Moisés a'ntī ixtā'scuja Dios. Ixtatlī' por ixpālacata huan Cordero. Lā' a'ntū tatlī'lh, ū'tza' huā'mā':Māpa'ksīni' quinDiosca'n, hui'x ka'lhīkō'ya' ixlīhuāk līmāpa'ksīn.Ixlīka'tla' lā' lej tzēhuanī't huāk a'ntū tlahua'ya' hui'x.Xmān hui'x māpa'ksīkō'ya' ixlīhuāk xcānsipejni'.Lā' huāk a'ntū tlahua'ya' lej tzey lā' ū'tza' chu a'nchī ixlīstu'ncua'. /WLā' ā'calīstān iclaktzī'mpā catūhuā a'ntū ixtasu'yu hua'chi lakatin mar a'ntū hua'chi vidrio. Lā' spi'nenke' ixuanī't hua'chi jala'nat. Lā' nā iccālaktzī'lh a'ntī ixtatlajanī't huan xako'hua'jua' animal como tūlalh cāmāquilhpūtīca na ixlacapūn huan ídolo a'ntū ixtlahuanī't hua'chi ixmacni'. Lā' xlaca'n tū' tatamakxtekli nacātankāhui'līcan huan ixnúmero de ixtacuīni'. Lā' xlaca'n ixtayāna' na ixquilhtūn huan nac mar a'ntū hua'chi vidrio. Lā' ixtachi'payāna' huan arpas a'ntū Dios ixcāmaxquī'nī't. ! =Lā' ā'calīstān iclaktzī'mpā lakatin ka'tla' lē'cnīn nac a'kapūn. Iccālaktzī'lh kalhatojon ángeles lā' chā'tunu' de xlaca'n ixtalē'n lakatin lakuat. Lā' huā' tamā'na lakuat, ū'tza' ā'xmān. A'xni'ca' nalatza' huā'mā' lakuat a'xni'ca' nasputa ixtā'kcha Dios.  Lā' lacchi'tca huan uvas na ixquilhtūn huan xcānsipej. Lā' taxtulh lhūhua' ka'lhni' hua'chi kantin pūxka a'xni'ca' ka'tla'nan. Lā' lej pūlhmā'n ixuanī't lā' chā'lh na ixpixni' huan cahuāyuj lā' lakatu'tun ciento kilómetros ixlīlhmā'n.4aLā' huan ángel pūchu'culh ixmachīta huan xamayāc uvas nac cā'ti'ya'tna'. Lā' cāmojōlh huan uvas a'nlhā tzej nalacchi'tcan para nataxtuni'kō' huan xaxcān. Chuntza' nalīmāchekxīcan que Dios nacāmāpātīnī huan a'ntī xaca'tzanca'tzīnī'n como lej a'kchā'nī't con ū'tunu'n. ELā' ā'calīstān mincha' nac altar ā'kalhatin huampala ángel a'ntī ixlīmāmacū'canī't huan macscut. Lā' xla' lej palha' ta'sani'lh huan ángel a'ntī ixchi'panī't ixmachīta lā' huanilh: ―Capūchu'cu mimachīta huan xamayāc uvas a'nlhā tastacnī't nac cā'ti'ya'tna' como chuhua'j huāktza' xachān. !;A'calīstān iclaktzī'mpā ā'kalhatin ángel taxtulh de nac lītokpān nac a'kapūn. Lā' nā xla' ixchi'panī't ixmachīta tzej xasta'ya'nca'. Y+Lā' a'ntī ixuī' nac poklhnu' mā'kaquī'lh huan tacha'ni' nac quilhtamacuj. :mLā' taxtupā ā'kalhatin ángel de nac lītokpān. Lā' lej palha' tā'chihuīna'lh a'ntī ixuī' huan nac poklhnu' lā' huanilh: ―Namā'kaquī'ya' ixtō'ca't huan tacha'ni' como chā'lhtza' huan chi'chini' a'ntū napūmā'kaquī'can huan tacha'ni'. Ca'tla'lhtza' huan tacha'ni' nac cā'quilhtamacuj. a;A'calīstān iclaktzī'lh lakatin sa'kaka poklhnu'. Lā' huan nac poklhnu' a'ntza' ixuī' kalhatin chi'xcu' lā' ixmūhuī' lakatin corona de oro. Lā' ixchi'panī't hua'chi kantin machīta tzej xasta'ya'nca'. + Lā' ickaxmatli lakatin tachihuīn nac a'kapūn a'ntū hualh: ―Catzo'kti huā'mā': “Pō'ktu natalīpāxuhua xlaca'n a'ntī natakalhlaka'ī' Jesucristo a'xni'ca' natanī”. Lā' nā huan Espíritu Santo huan: “Stu'ncua' natapāxuhua xlaca'n como chuhua'j natajaxa lā' tū'tza' catitapātīni'lh. Lā' nacāmāpalacan por huan xalacuan a'ntū tatlahualh”. Mā'kaquī'ca huan tacha'ni' @y Lā' ka'lhī natatāyani' ixtachi'xcuhuī't Dios lā' tasqui'nī nata'a'kahuāna'ni' ixlīmāpa'ksīn Dios lā' nā tasqui'nī tū' maktin natamakxteka de takalhlaka'ī' Jesucristo. dA Lā' para pō'ktu natā'kapūyāhua tālhmā'n huan xajini' lamana' a'nlhā natapātīni'ntamā' pō'ktu. Lā' xlaca'n tū' maktin natapājaxa nīn de tzī'sa lā' nīn de tuncuj. Lā' chuntza' natapātīni'n a'ntīn tamācā'tanī huan animal lā' huan ídolo. Chuntza' natapātīni'n a'ntīn taka'lhī na ixtankānca'n ixtacuīni' huan animal. ~u Dios lej a'kchā'nī't con xlaca'n lā' lej nacāmāpātīnī. Ixlīhuākca'n natapātīni'n hua'chilh cāmāpū'canī't nac azufre a'ntū lhcumā'. Natapātīni'n xlaca'n na ixlacapūnca'n huan ixángeles Dios lā' na ixlacapūn huan Cordero. M Huan ixlīkalhatu'tun ángel stālani'lh huan kalhatu' lā' lej palha' hualh: ―Chuhua'j Dios nacāmāpātīnī ixlīhuākca'n a'ntīn tamācā'tanī huan animal lā' ixídolo a'ntūn tasu'yu hua'chi huan animal, lā' a'ntīn tatamakxteka nacāhui'līni'can sello ixla' huan animal na ixtankānca'n o na ixmacanca'n.  Lā' ā'kalhatin ángel, huan ixlīkalhatu', xla' stālani'lh lā' hualh: ―Chuhua'j sputli ixlīmāpa'ksīn huan xcānsipej a'ntū huanican Babilonia a'ntū lej ixka'lhī līmāpa'ksīn. Xalanī'n huā'mā' xcānsipej, xlaca'n talītalakspi'tnī't huan Dios lā' chuhua'j tamācā'tanī huan ā'makapitzīn diosnu'. Lā' por ixpālacataca'n nā chuntza' tamaksca'tli huan xalanī'n ā'lacatin xcānsipejni'. Lā' ū'tza' Dios lī'a'kchā'lh con ū'tunu'n. Lā' chuhua'j ū'tza' nacālīmāpātīnīcan. 5cLā' xla' lej palha' hualh: ―Cajicua'ni'tit Dios lā' camāka'tlī'tit xmān ū'tza'. Chilhtza' huan chi'chini' a'ntū nacāpūlacāxtlahuakō' huan tachi'xcuhuī't. Lā' camācā'tanī'tit Dios xmān ū'tza' como ū'tza' tlahualh a'kapūn lā' ti'ya't lā' huan mar lā' ixlīhuāk huan mu'sni'.  A'calīstān iclaktzī'lh ā'kalhatin ángel a'ntī ixkosnū'ntlā'huan lej tālhmā'n. Xla' ū'tza' ixmāca'tzīnīni'n huan xatzey tachihuīn a'ntū para pō'ktu lā' a'ntū ixpālacata Jesucristo. Lā' xla' ū'tza' ixcāhuani ixlīhuākca'n a'ntī xalanī'n nac cā'quilhtamacuj lā' ixlīhuākca'n xcānsipejni' lā' xalanī'n ixlīhuākca'n huan xalacxtu'ncnu' tachihuīn.  Lā' xlaca'n tū' maktin tahualh nīn lakatin tā'ksa'nīn. Lā' nīn tuntū' ixtalaclē'n. A'ntūn tahualh huan kalhatu'tun ángeles 2 ]Huā' tamā'na tachi'xcuhuī't xalacuan. Lā' xlaca'n a'ntīn tū' ixtamakxteknī't ixtachihuīn Dios. Lā' xmān Dios ixtamācā'tanīnī't. Lā' xlaca'n tastālani' huan Cordero chu a'nlhā a'n xla'. Xlaca'n ū'tunu'n a'ntī xapū'la cāmāpūtaxtūca de na ixlaclhpu'nanca'n huan tachi'xcuhuī't xalanī'n nac cā'quilhtamacuj. Lā' xlaca'n hua'chi lakatin lē'ksajna' na ixlacapūn Dios lā' na ixlacapūn huan Cordero. H  Lā' xlaca'n ixtatlī'mā'na ixtayāna' na ixlacapūn ixpūmāpa'ksīn Dios lā' na ixlacapūnca'n huan kalhatā'ti' a'ntī ixtayāna' nac huan a'katzā'stūtā'ti' lā' na ixlacapūnca'n huan lacpapatzīnī'n. Lā' a'ntū ixtatlī' xla' ū'tza' xasāsti'. Lā' nīn kalhatin tūla ī'sca'ta, xmān huan lakatin ciento ā'tu'pu'xamatā'ti' mil tachi'xcuhuī't. Xlaca'n a'ntīn cāmāpūtaxtūcanī't de ixlīhuākca'n xalanī'n nac quilhtamacuj. r ]Lā' ickaxmatli catūhuā de nac a'kapūn lā' ixmacasā'nan hua'chi a'nlhā yujyā xcān a'ntū lej xaka'tla' lā' hua'chi a'xni'ca' lej palha' jili. Lā' huan a'ntū ickaxmatli xla' ū'tza' huan arpajna'nī'n ixta'arpajna'mā'na. ?  yLā' ā'calīstān iclaktzī'lh huan a'ntī huanican Cordero ixyā na ixa'cpūn lakatin kēstīn a'ntū ixtacuīni' Sión. Lā' xla' ixcātā'lahuī' lakatin ciento ā'tu'pu'xamatā'ti' mil tachi'xcuhuī't. Lā' xlaca'n ixtaka'lhī na ixtankānca'n huan ixtacuīni' huan Cordero lā' nā ixtacuīni' ixTāta'. $A Lā' natamāchekxī huā'mā' xmān a'ntī lej xalakskalalhna'. Lā' a'ntī lej lacsculujua' tzē natamāchekxī xlaca'n a'ntū huanicu'tun ixnúmero huan animal. Ixnúmero xla' hua'chi lītalacsu'yu lakatin tacuīni'. Ixnúmero xla' lakachāxan ciento ā'tu'tumpu'xamachāxan.+O Lā' tzē ixtatamāhuana'n lā' ixtastā'nan xmān a'ntī ixtaka'lhī na ixtankānca'n o na ixmacanca'n huan ixtacuīni' huan animal o ixnúmero de huan animal. c? Lā' huan ídolo cāmāmacahui'līnīni'lh catūhuā hua'chi lakatin sello na ixmacacāna'jca'n o na ixtankānca'n ixlīhuākca'n huan tachi'xcuhuī't. Chuntza' ixcātlahua ixlīhuākca'n tachi'xcuhuī't lej xalakka'tla' lā' a'ntīn tū' xaka'tla', lā' huan ricos lā' huan pobres, lā' a'ntī ixtamakscuja lā' nā a'ntīn tū' ixtamakscuja. }s Lā' huan ixlītantu' animal ixka'lhī līmāpa'ksīn de mālakahuanī huan ídolo a'ntū hua'chi huan xapū'la animal. Lā' chuntza' huan ídolo tzē ixchihuīna'n lā' tzē ixcāmāmaknīnīni'n ixlīhuākca'n a'ntīn tū' tamācā'tanīlh.  Lā' como xla' tzē ixtlahua huan lē'cnīn na ixlacapūn huan xapū'la animal, nā chuntza' cālī'a'kxokolh huan tachi'xcuhuī't xala' nac cā'quilhtamacuj. Lā' cāmātlahuīlh lakatin ídolo a'ntū ixtasu'yu hua'chi huan xapū'la animal como ū'tza' ixlacasqui'n namācā'tanīcan. Huan xapū'la animal ū'tza' a'ntūn tzē tahui'lapā a'yuj ixmātakāhuī'canī't con espada. @y Lā' huan ixlītantu' animal tlahualh lakka'tla'n lē'cnīn. Lā' na ixlacapūnca'n tachi'xcuhuī't xla' macamincha' macscut de nac a'kapūn lā' macachilh hasta nac cā'ti'ya'tna'. F Xla' ixka'lhīkō' ixlīmāpa'ksīn de huan xapū'la animal na ixlacapūn. Lā' ixlīhuāk huan ti'ya't lā' ixlīhuākca'n a'ntīn tahui'lāna' nac ti'ya't, xla' ixmāmācā'tanīnī huan xapū'la animal. Lā' huan xapū'la animal, xla' ū'tza' a'ntūn takāhuī'n ixuanī't lā' tzeyalh a'nlhā ixtakāhuī'nī't. W' A'calīstān iclaktzī'mpā ā'lakatin animal a'ntū tā'cxtuchi na ixtampīn cā'ti'ya'tna'. Xla' ixka'lhī kantu' ixa'kalokot hua'chi ixa'kalokot borrego. Lā' chihuīna'lh hua'chi lakatin dragón. 2] A'ntīn tachī' ā'makapitzīn, nā xlaca'n nacāchī'can. Lā' a'ntīn tamaknīni'n con ixespadaca'n, nā xlaca'n nacāmaknīcan con huan espada. Lā' lej tasqui'nī que huan ixtachi'xcuhuī't Dios natatāyani' a'ntū nacāpātle'keni' lā' tū' maktin natamakxteka de nata'a'kahuāna'ni' Dios. <s Chuhua'j xa'nca cakaxpa'ttit a'ntū na'icuan. *~M Lā' ixlīhuākca'n a'ntīn tahui'lāna' nac quilhtamacuj tamācā'tanīlh huan animal. Lā' xmān tū' tamācā'tanīlh xlaca'n a'ntī ixtatzo'kni' ixtacuīni'ca'n huan nac libro a'nlhā cātzo'kcanī't ixtacuīni'ca'n a'ntīn taka'lhī xasāsti' ixquilhtamacujca'n. Ixtatzo'kni' ixtacuīni'ca'n desde a'xni'ca' tzuculh huan quilhtamacuj. Lā' huā'mā' libro māpa'ksī xmān ū'tza' huan Cordero a'ntī maknīca. }! Lā' makxtekca nacātā'lāsta'la ixtachi'xcuhuī't Dios. Lā' cātlajalh. Lā' makxtekca nacāmāpa'ksī ixlīhuākca'n tachi'xcuhuī't xalanī'n ixlīhuāk huan tribus lā' ixlīhuākca'n xalanī'n huan tāpālhūhua' tachihuīn lā' ixlīhuākca'n xcānsipejni'. |9 Lā' xla' lej ko'hua'jua' tzuculh līchihuīna'n Dios lā' ixtacuīni' lā' huan a'kapūn lā' ixlīhuākca'n a'ntīn tahui'lāna'ncha' nac a'kapūn. {) Lā' makxtekca nahuan huan animal a'ntū lej xako'hua'jua' tachihuīn. Lā' makxtekca naka'lhī līmāpa'ksīn tu'pu'xamatu' mālhcuyu'. nzU Lā' tamācā'tanīlh huan dragón porque ixmaxquī'nī'ttza' huan līmāpa'ksīn huan animal. Lā' nā tamācā'tanīlh huan animal lā' ixtahuan: ―Tū' a'nampala ā'kalhatin hua'chi huā'mā' animal. ¿Tichūn tzē natlaja? ,yQ Nā lakatin ixa'xāk huan animal ixtasu'yu hua'chi lej ixmātakāhuī'canī't lā' ā'macsti'na'j ī'sputni'tza' para nanī, pero chuhua'j tzeyalhtza' a'nlhā ixtakāhuī'nī't. Ixlīhuākca'n huan tachi'xcuhuī't xalanī'n nac quilhtamacuj lej talē'cnīlh huan animal lā' tastālani'lh. Kx Huā'mā' animal a'ntū iclaktzī'lh, xla' ixuanī't hua'chi misin. Lā' ixtojonī'n hua'chi ixla' oso ixtahuanī't. Lā' huan ixquilhni' ixka'lhī hua'chi ixquilhni' león. Lā' huan dragón maxquī'lh ixlīmāpa'ksīn huan animal a'ntū tacutli nac mar. Lā' chuntza' huan animal lej ixka'lhī lhūhua' līmāpa'ksīn. kw Q Lā' ā'calīstān ictāyalh na ixquilhtūn huan mar lā' iclaktzī'lh lakatin animal a'ntū tacutli nac mar. Ixka'lhī kancāuj ixa'kalokot lā' lakatojon ixa'kxāk. Lā' lakatunu' corona ixka'lhī nac kanatunu' ixa'kalokot. Lā' huan lakatunu' ixa'kxāk ixtatzo'kni' lakatin tacuīni' a'ntū ixuanicu'tun que xla' ixtā'talacastuccu'tun con huan Dios. v# Lā' ū'tza' lej lī'a'kchā'lh huan dragón con huan puscāt. Lā' a'lh cātā'lātucsa con ā'makapitzīn ixcamana'. Xlaca'n ū'tunu'n a'ntīn takalhlaka'ī' a'ntū ixlīmāpa'ksīn Dios. Lā' tū' tamakxteka a'ntū ixlīstu'ncua' a'ntū ixmāsu'yu Jesucristo.u{ Huan ti'ya't maktāyalh huan puscāt. Tache'kelh lā' chu'hua'kō'lh huan xcān a'ntū ixquilhtaxtunī't huan dragón. #t? Lā' huan dragón quilhtaxtulh lhūhua' xcān hua'chi lakatin pūxka na ixlakstunc huan puscāt. Xla' ixlacasqui'n que huan xcān ixlē'lh huan puscāt. (sI Lā' huan puscāt maxquī'ca kentu' ixpeken hua'chi ixla' lakatin ka'tla' águila. Lā' chuntza' xla' tzēn pūkosnū'lh nac cā'lhpi'mpi'li' ti'ya't a'nlhā ixcāxtlahuani'canī't lā' a'nlhā namaktaka'lhcan por lakatu'tun cā'ta ā'pūpitzi. Lā' chuntza' tzā'lani'lh huan dragón. .rU Lā' a'xni'ca' huan dragón ca'tzīlh que ixmacamincanī'ta'ncha'tza' nac cā'ti'ya'tna', tzuculh macaputza huan puscāt a'ntī tahui'lalh ixcaman xachi'xcu'. cq? Tlajana'nī'ttza' huan līmāpa'ksīn xala' nac a'kapūn. Lā' tzētza' tapāxuhua xlaca'n a'ntīn tahui'lāna' a'ntza'. Lā' xānti tala xlaca'n a'ntīn tahui'lāna' nac cā'ti'ya'tna' lā' nac mar. Huan ko'ti'ti' cālakyujnī'ttza' xlaca'n. Lā' lej a'kchā'nī't como xla' ca'tzītza' pālh tū'tza' lej makān namakxtekcan nascuja ―hualh. p3 Lā' quintā'timīnca'n tatlajanī'ttza' por ixpālacata ixka'lhni' huan Cordero lā' por ixpālacata ixtachihuīn Dios a'ntū xlaca'n tamālacstū'ncli. Xlaca'n tū' ixtalakpuhuan ixmacni'ca'n. Xlaca'n ixtanīcu'tun por ixpālacata ixtachihuīn Dios palh xla' ixlacasqui'n. (oI A'calīstān ickaxmatli lakatin palha' tachihuīn nac a'kapūn lā' hualh: ―Chuhua'j quinDiosca'n nacāmāpūxtaxtūtza' ixtachi'xcuhuī't. Xla' ū'tza' huan rey. Mālacsu'yunī'ttza' ixlīmāpa'ksīn. Lā' chuhua'j ixCristo namāpa'ksīni'n. Tantlakaxtucatza' de nac a'kapūn a'ntī lej ixcālē'ksa'nīni'n huā' quintā'timīnca'n. Xla' ixcālē'ksa'nīni'n de tuncuj lā' tzī'sa na ixlacapūn quinDiosca'n. 3n_ Tamacaxtuca huan ka'tla' dragón. Xla' ū'tza' huan lūhua' xala' makāntza' lā' ū'tza' a'ntīn cā'a'kxokokō'lh ixlīhuākca'n xalanī'n nac cā'quilhtamacuj. Xla' ū'tza' ixtacuīni' ko'ti'ti' lā' nā huanican Satanás. Cāmacamincancha' hasta huan nac ti'ya't huan dragón lā' ixángeles. umc Lā' huan dragón tlajaca lā' tū'tza' makxtekca natahui'layācha' nac a'kapūn lā' nā huan ixángeles. *lM A'calīstān tzuculh lakatin guerra nac a'kapūn. Lā' Miguel a'ntī xapuxcu' ángeles, xla' lā' ixángeles talātucsli con huan dragón lā' ixángeles. ^k5 Lā' huan puscāt tzā'lalh, lā' a'lh nac cā'lhpi'mpi'li' ti'ya't a'nlhā ixcāxui'līni'nī't Dios a'nlhā tzē natachoko, lā' a'nlhā namaktaka'lhcan lakatin mil lā' lakatu' ciento tu'tumpu'xam chi'chini'. aj; Lā' huan puscāt tahui'lalh ixcaman xachi'xcu'. Lā' ū'tza' a'ntī lej līpalha' namāpa'ksīni'n na ixlīhuāk huan xcānsipejni'. Lā' chu tuncan huā' ska'ta' lē'ni'ca Dios a'nlhā ixuī' na ixpūmāpa'ksīn. $iA Lā' xuakalē'lh con ī'stajan huan ixlīlakatu'tun parte de ixlīlhūhua' sta'cu lā' cāmacamincha' nac cā'ti'ya'tna'. Lā' a'ntza' tāyachi huan dragón na ixlacapūn huan puscāt a'ntī ixa'mā' mālacatuncuīni'n, como xla' ixua'cu'tun huan ska'ta' a'xni'ca' ixlacatuncuīlh. 1h[ Lā' huan ixlīlakatu' lē'cnīn tasu'yulh nac a'kapūn. U'tza' lakatin spi'nenke' animal lej ka'tla' lā' lījicua'nī't ixuanī't. Lā' huā'mā' animal, ū'tza' huan dragón ixuanī't. Lā' ixka'lhī lakatojon ixa'kxāk lā' kancāuj ixa'kalokot. Lā' lakatunu' ixa'kxāk ixka'lhī ixcorona. jgM Xla' ixcamalanī't lā' ixta'sa como ixca'tzāna'yā como huan ska'ta' ixtahui'lacu'tumā'tza'. "f ? Lā' ā'calīstān tasu'yulh nac a'kapūn lakatin ka'tla' lē'cnīn. Lā' ū'tza' kalhatin puscāt ixuanī't. Lā' hua'chilh ixmakchī'canī't con ixlīmāxkakēn chi'chini' hua'chi lakatin vestido. Lā' ixyā nac mālhcuyu'. Lā' ixmūhuī' lakatin corona de lakacāujtu' sta'cu. @ey A'calīstān talaquī'lh huan ixlītokpān Dios nac a'kapūn lā' ixtasu'yu huan nac lītokpān lakatin caja a'nlhā ixmojōcanī't huan convenio a'ntū Dios ixtlahuanī't con huan ixtachi'xcuhuī't. Lā' lej tzuculh makli'pa lā' con jilini' lā' tachiquilh huan ti'ya't. Lā' yujli lhūhua' chejet.Cd Huan xalanī'n nac xcānsipejni' de huan quilhtamacuj lej ta'a'kchā'n.Chilhtza' huan chi'chini' a'ntū natapūmāpalani'yāni' con hui'x a'ntī quinDiosca'n.Hui'x nacājuzgarlīya'tza' huan nīnī'n.Lā' hui'x nacāmaxquī'ya' ixtatlajca'n xlaca'n a'ntīn tatā'scujāni' hui'x lā' nā huan mi'a'cta'sana'nī'n lā' ixlīhuāk mintachi'xcuhuī't lā' ixlīhuākca'n a'ntīn tamācā'tanīyāni', palh xalakka'tla'n chi'xcuhuī'n o tū'.Chilhtza' huan chi'chini' a'ntū hui'x nacāpūmāsputūya' huan a'ntīn tamāsputūcu'tun huā' quilhtamacuj. Oc Lā' xlaca'n tahualh:Hui'x quiMāpa'ksīni'ca'n Dios lā' hui'x ka'lhīkō'ya' limāpa'ksīn.Hui'x hui'la' lā' pō'ktu ixui'la' lā' pō'ktu nalatahui'la'ya'.Iccāmaxquī'yāni' pāxcatca'tzī porque quilāmāsu'ni'nī'ta'uj a'nchī ka'lhīya' milīmāpa'ksīn lā' lītzucunī'ta'tza' māpa'ksīni'na'. 6be Lā' huan kalhapu'xamatā'ti' lacpapatzīnī'n a'ntī ixtahui'lāna' na ixpūtahuī'lhca'n na ixlacapūn Dios, xlaca'n tataquilhpūtani'lh huan Dios lā' tamācā'tanīlh. )aK Huan ixlīkalhatojon ángel skoli'pā con ixtrompeta. Lā' lej palha' tzuculh tachihuīna'n makapitzīn nac a'kapūn lā' ixtahuan:Chuhua'j quinDiosca'n māpa'ksī ixlīhuāk quilhtamacuj. Lā' nā chuntza' ixCristo nā māpa'ksī.Lā' xla' namāpa'ksīni'n para pō'ktu. m`S Huan ixlīlakatu' lakuat a'ksputnī't lā' palaj namimpala ixlīlakatu'tun. Ixlīkentojon trompeta U_# Lā' chu tuncan lacapalh tzuculh lej taxakā'lī huan ti'ya't. Lā' ixlīlakacāuj parte de huan xcānsipej mālakuanīca. Lā' a'ntza' tanīlh lakatojon mil tachi'xcuhuī't ixpālacata tachiquilh huan ti'ya't. Lā' a'ntīn tū' tanīlh, lej tajicua'lh. Lā' ixtahuan que Dios a'ntī xala' nac a'kapūn lej ka'lhī līmāpa'ksīn. ^ A'calīstān huan kalhatu' a'cta'sana'nī'n takaxmatli lakatin tachihuīn xala' nac a'kapūn. Lā' cāhuanilh: ―Cata'ntit ā'tzā'. Lā' tatō'ca'lh nac lakatin poklhnu' hasta nac a'kapūn. Lā' huan ixtā'ca'tzaca'n talaktzī'lh a'nchī tatā'kayāhualh. <]q Lā' iclaktzī'lh a'nchī ixlīlakatu'tun chi'chini' ā'pūpitzi Dios cāmālakahuanīchokolh lā' tatā'kaquī'lh. Lā' ixlīhuākca'n a'ntīn talaktzī'lh lej tajicua'lh. ;\o Lā' a'ntīn tahui'lāna' nac quilhtamacuj, xlaca'n natalīpāxuhua a'xni'ca' nacālaktzī'ncan xanīn. Lā' natatlahua cā'tani' lā' natalāmaxquī' lē'ksajna'. Lā' chuntza' natatlahua como lej ko'hua'jua' tamakca'tzīlh a'xni'ca' huā' kalhatu' a'cta'sana'nī'n ixtachihuīna'n por ixpālacata Dios. r[] Lā' natamā' ixmacni'ca'n lakatu'tun chi'chini' ā'pūpitzi. Lā' natalaktzī'n lhūhua' tachi'xcuhuī't xalanī'n ixlīhuāk xcānsipejni' lā' xalanī'n de huan tāpālhūhua' tachihuīn. Lā' tū' namakxtekcan nacāmā'cnūcan. wZg Lā' huan ixmacni'ca'n natatamā' nac cā'tejen de huan xcānsipej a'nlhā quiMāpa'ksīni'ca'n Jesucristo xtokohua'ca'ca. Lā' ū'tza' tzē līmāpācuhuīcan huā'mā' xcānsipej Sodoma lā' nā Egipto a'yuj tū' chuntza' ixtacuīni'. MY Lā' a'xni'ca' natahuankō' a'ntū natahuan por ixpālacata Dios, huan animal a'ntū nataxtu de nac xapūlhmā'n lhu'cu', xla' ū'tza' nacātā'la xlaca'n. Lā' nacātlaja lā' nacāmaknī. X Huā' tamā'na kalhatu' a'cta'sana'nī'n taka'lhī līmāpa'ksīn para que tū' natamakxteka nala xcān līhuan xlaca'n tachihuīna'mā'na por ixpālacata Dios. Lā' taka'lhī līmāpa'ksīn para que tzē nataxtāpalī huan xcān lā' ka'lhni' nala. Lā' taka'lhī līmāpa'ksīn para natamacamin ixlīhuāk huan lakuālīnīn nac cā'quilhtamacuj chō'nlhānīn xlaca'n natalacasqui'n. \W1 Palh a'ntī cātlahuani'cu'tun catūhuā a'ntūn tū' tzey, nataquilhtaxtu lamana' a'ntū nacālīlhcuyukō' huan ixtā'ca'tzaca'n. Lā' chuntza' natanī chuxatī a'ntī nacātlahuani'cu'tun a'ntūn tū' tzey. >Vu Huan kalhatu' a'cta'sana'nī'n xlaca'n huan kantu' xaqui'hui' oliva lā' nā huan kantu' pūmaksko a'ntū tayāna' na ixlacapūn Dios a'ntī māpa'ksīkō' huan quilhtamacuj. U Quit iccāka'lhī kalhatu' qui'a'cta'sana'nī'n. Na'iccāmaxquī' līmāpa'ksīn para natachihuīna'n xlaca'n chu a'nchī iclacasqui'n ixlīhuāk huan mil lakatu' cientos tu'tumpu'xam chi'chini'. Lā' natalhakā' huan lu'xu' a'ntū natasu'yu palh talakaputza. [T/ Lā' tū' tilaclhcā'ya' ixtanquilhni' lītokpān. Tū' tilhcā'ya' como xla' cāmacamaxquī'canī'ttza' huan makatiyāti'nni'. U'tunu'n natamāsā'a'kahuānī ixtachi'xcuhuī't Dios tu'pu'xamatu' mālhcuyu'. gS I Quimaxquī'ca kentin a'ctzina'j qui'hui' a'ntū pūlaclhcāna'ncan. Lā' quihuanica: ―Capit lā' calaclhca' huan ixlītokpān Dios lā' huan altar. Lā' cacāpūtle'ke ixlīhuākca'n a'ntīn tamācā'tanī Dios a'ntza'. jRM Lā' quihuanica: ―Maclacasqui'na' nahuampala'ya' ā'maktin a'ntū Dios huan ixpālacata huan lhūhua' tachi'xcuhuī't xalanī'n lhūhua' xcānsipejni' lā' xalanī'n huan tāpālhūhua' tachihuīn lā' nā huan reyes.UQ# Lā' icmaklhtīni'lh huan xati'na'j libro a'ntū ixchi'payā huan ángel lā' icua'lh. Lā' lej se'ksi' icquilhca'tzīlh, hua'chi taxcā't. Lā' a'xni'ca' xa'icua'nī'ttza', iclīpāxū'ya'nkō'lh. aP; Lā' iclaka'lh huan ángel lā' icsqui'ni'lh huan libro xati'na'j. Lā' quihuanilh: ―Camaklhtīni' lā' cahua't. Lā' nalīpāxū'ya'na' lā' a'yuj se'ksi' hua'chi ta'xcāt naquilhca'tzī'ya' na minquilhni'. O A'calīstān ickaxmatpā huan tachihuīn xala' nac a'kapūn a'ntū xa'ickaxmatnī'ttza' pū'la. Lā' quihuanilh: ―Capit lā' camaklhtīni' huan libro a'ntū mālakapitzicanī't a'ntūn chi'payā huan ángel a'ntī yā nac mar lā' nac ti'ya't. zNm A'xni'ca' huan ixlīkalhatojon ángel naskoli' con ixtrompeta a'xni'ca' natlōkentaxtūcan a'ntū ixtapuhuān Dios a'ntū chuhua'j tzē'k huī'. Chuntza' Dios cāhuanilh huan a'cta'sana'nī'n xalanī'n makāntza' a'ntī ixtatā'scuja Dios. `M9 Lā' hualh que ixlīstu'ncua' por Dios a'ntī huī' para pō'ktu lā' a'ntī cātlahuanī't huan a'kapūn lā' huan ti'ya't lā' huan mar lā' ixlīhuāk a'ntū a'nan. Lā' hualh: ―Tū'tza' catitakoxīlh makān. L  A'calīstān huan ángel a'ntī iclaktzī'lh ixyā nac mar lā' nac ti'ya't, xla' cha'xli ixpekcāna'j para nac a'kapūn. K Lā' a'xni'ca' huan kalhatojon jilini'nī'n ixtachihuīna'nī'ttza', quit xa'ictzo'knuncu'tun. Lā' ickaxmatli lakatin tachihuīn a'ntū mincha' nac a'kapūn. Lā' quihuanilh: ―Tū' catzo'kti. Tzē'k naca'tzīya' a'ntūn tahualh huan kalhatojon jilini'nī'n. J Lā' lej palha' ta'salh hua'chi ta'sa lakatin león. Lā' a'xni'ca' ta'salh, takalhtīni'lh huan kalhatojon jilini'nī'n. /IW Lā' ixchi'panī't lakatin ti'na'j libro a'ntū ixmālakapitzicanī't. Lā' yāhualh ixtantūcāna'j huan nac mar lā' ixtantūxuc ixyāhuanī't nac cā'ti'ya'tna'. aH = Lā' ā'calīstān iclaktzī'mpā kalhatin ángel a'ntī ixka'lhī lej lhūhua' līmāpa'ksīn. Lā' yujchi de nac a'kapūn. Ixlītamacxti'li' lakatin poklhnu'. Lā' na ixa'kxāk ixlītamacxti'li' lakatin māchā'xcuali'ncā't. Lā' ixlacan lej ixmāxkakēni'n hua'chi huan chi'chini'. Lā' ixchēkēni'n ixtatasu'yu hua'chi kanatunu' lamana'. BG} Lā' huā'mā' tachi'xcuhuī't tū' tamakxtekli tamaknīni'n lā' tū' tamakxtekli tatlahuāna'n. Lā' tū' tamakxtekli tatlahua talākalhī'n lā' tū' tamakxtekli taka'lhāna'n.+FO Lā' ixlīhuāk huan tachi'xcuhuī't a'ntīn tatachokolh lā' tū' talaknīlh huan lakuat, xlaca'n tū' tamakxtekli tamācā'tanī huan ídolos a'ntū māni' ū'tunu'n ixtatlahuanī't. Lā' tū' tamakxtekli tamācā'tanī ixlacscujnī'n huan ko'ti'ti' lā' huan ídolos de oro lā' de plata lā' de bronce lā' de chihuix, a'yuj huan ídolos tū' talacahuāna'n lā' tū' ta'a'kahuāna'n lā' tūla tatlā'huan. zEm Huan cahuāyujnu' tzē ixtaxcana'n con ixquilhni'ca'n lā' tzē ixtamātakāhuī'nin con ī'stajanca'n. Lā' ī'stajanca'n hua'chi lūhua' ixuanī't lā' ixtaka'lhī ixa'kxākca'n. Lā' chuntza' con ī'stajanca'n tzē ixtamātakāhuī'nin. bD= Lā' huanmā' cālīmaknīca ixlītāpātu'tun de ixtalhūhuā't de huan tachi'xcuhuī't por huan lakatu'tun lakuat a'ntūn taquilhtaxtulh huan cahuāyuj. Huan lakatu'tun lakuat huāk macscut lā' jini' lā' azufre. C Lā' a'xni'ca' quit xa'iclakachuyamā', iccālakalaktzī'lh huan tamā'na cahuāyujnu' lā' nā a'ntī ixtakēhui'lāna'. Lā' ixtacu'xahua'ca'na catūhuā spi'nenke' hua'chi macscut lā' azul lā' lhmucucu hua'chi azufre. Lā' ū'tza' a'ntū tapūtamaktāya. Lā' huan cahuāyuj ixtaka'lhī ixa'kxākca'n hua'chi ixla' león. Lā' ixtaquilhtaxtu huāk macscut lā' jini' lā' azufre. xBi Ixuancan que ixuī' lakatu' ciento millones de tropas kētō'lana'nī'n, ixlaca'n huan kalhatā'ti' ángeles. &AE Lā' cāmakxtekca huan kalhatā'ti' ángeles. Lā' xlaca'n ixtacāxui'lāna'tza' como ixtaka'lhīmā'na huā'mā' cā'ta lā' huā'mā' mālhcuyu' lā' huā'mā' chi'chini' lā' huā'mā' hora a'xni'ca' nacāmaknīcan ixlītāpātu'tun de ixtalhūhuā't de huan tachi'xcuhuī't. W@' Lā' huanilh huan ixlīkalhachāxan ángel a'ntī ixka'lhī ixtrompeta: ―Cacāmakxtekti huan kalhatā'ti' ángeles a'ntīn cāchī'canī't na ixquilhtūn huan ka'tla' pūxka a'ntū ixtacuīni' Eufrates. S? Lā' huan ixlīkalhachāxan ángel nā skoli'lh con ixtrompeta. Lā' ickaxmatli lakatin tachihuīn a'ntū mincha' de huan ixa'katzā'stūtā'ti' huan altar de oro a'ntū ixyā na ixlacapūn Dios. T>! Chuntza' pātle'kelh huan xapū'la lakuat. Ixtisputa huanmā' ā'lakatu'. =1 Lā' huan xtu'qui' ixtaka'lhī kalhatin xapuxcu'. Xla' ū'tza' huan ángel a'ntī ixlīmāmacū'canī't huan xapūlhmā'n lhu'cu'. Huā'mā' ángel ixtacuīni' Abadón ixtachihuīnca'n hebreos, lā' Apolión ixtachihuīnca'n griegos. Huā'mā' huanicu'tun Mālakahuanīni'. 0<Y Lā' ixtapūxcana'n ī'stajanca'n hua'chi huan culūtl xcana'n. Lā' con huan ī'stajanca'n tzē ixtamātakāhuī' huan tachi'xcuhuī't xmān lakaquitzis mālhcuyu'. Q; Lā' ixtacu'xahua'ca'na catūhuā hua'chi līcā'n. Lā' a'nchī ixtamacasā'nan ixpekenca'n hua'chi macasā'nan lhūhua' carros a'ntūn tastancalē'n cahuāyuj a'xni'ca' tatu'jnuntēlha nac guerra. t:a Lā' huan ixya'jca'n ixtasu'yu hua'chi ixya'j kalhatin puscāt. Lā' ixtatzanca'n hua'chi ixtatzan león. [9/ Huan xtu'qui' ixtahuanī't hua'chi cahuāyuj tacāxyāna' para huan guerra. Na ixa'kxākca'n ixtaka'lhī catūhuā hua'chi coronas de oro. Lā' ixlacanca'n hua'chi ixlacan kalhatin chi'xcu' ixtahuanī't. '8G A'xni'ca' napātle'ke huā'mā', huan tachi'xcuhuī't nataputza a'nchī ixtapūnīlh pero tū' catitakaksli. Xlaca'n natanīcu'tun pero tūlalh catitanīlh. k7O Cāmakxtekca huan xtu'qui' para natamāpātīnī huan tamā'na tachi'xcuhuī't xmān lakaquitzis mālhcuyu'. Taxcana'lh hua'chi culūtl lā' chuntza' cāmāpātīnīca. Pero tū' cāmakxtekca natamaknī huan tachi'xcuhuī't. h6I Lā' cāhuanica que tuntū' natatlahuani' huan seket nīn huan qui'hui' lā' nīn huan tacha'ni'. Xmān tzē ixtamātakāhuī'lh huan tachi'xcuhuī't a'ntīn tū' ixtaka'lhī na ixtankānca'n huan sello a'ntū ixla' Dios. 51 Lā' tayujchi de huan jini' huan xtu'qui' lā' tachilh hasta nac cā'ti'ya'tna'. Lā' cāmaxquī'ca talacasqui' para nataxcana'n hua'chi culūtl. y4k Lā' huan sta'cu mālaquī'lh huan xapūlhmā'n lhu'cu'. Lā' tā'cxtuchi lhūhua' jini' hua'chi a'nlhā huī' lhūhua' macscut. Lā' lhūhua' jini' tamacatalh lā' huan ū'ni' tzi'tze'ke lakō'lh. Lā' tū'tza' tasu'yulh huan chi'chini'. #3 A Lā' ā'calīstān ixlīkalhaquitzis ángel skoli'lh con ixlīskoli'. Lā' quit iclaktzī'lh lakatin sta'cu a'ntū mincha' de nac a'kapūn lā' chilh hasta nac cā'ti'ya'tna'. Lā' huan sta'cu maxquī'ca huan llave de huan lhu'cu' a'ntū lej pūlhmā'n lā' tū' ka'lhī ixtampūn. 72g A'calīstān quit iclaktzī'lh huan ángel a'ntī ixkosnū'ntlā'huan lej tālhmā'n nac cā'ū'nī'n. Lā' ickaxmatli a'nchī lej palha' hualh: ―¡Xānti tala ixlīhuākca'n a'ntīn tahui'lāna' nac cā'ti'ya'tna' a'xni'ca' huan trompetas natapūskoli' huan kalhatu'tun ā'xmān ángeles!n1U A'calīstān huan ixlīkalhatā'ti' ángel nā skoli'pā con ixtrompeta. Lā' lactlahuaca ixlītāpātu'tun de huan chi'chini' lā' nā ixlītāpātu'tun de huan mālhcuyu' lā' de huan sta'cu. Lā' a'nlhā cālactlahuaca, tū'tza' ixtamāxkakēni'n. Lā' tū' xkakalh lakatā'ti' horas de tuncuj. Lā' tū' xkakalh lakatā'ti' horas de huan tzī'sa. I0  Lā' huan sta'cu ixtacuīni' Xaxū'ni'. Lā' ixlītāpātu'tun de huan xcān taxū'yankō'lh. Lā' lhūhua' tachi'xcuhuī't talaknīlh a'xni'ca' tahua'lh huan xcān a'ntū xū'ni' ixuanī't. t/a A'calīstān ixlīkalhatu'tun ángel skoli'lh con ixtrompeta. Lā' mincha' de nac a'kapūn lakatin sta'cu lej xaka'tla' lā' ixlamatēlha hua'chi lakatin ka'tla' kanchi'chi. Xla' yujli na ixlīkantu'tun pūxka lā' huan mu'sni'. .  Lā' tanīkō'lh ixlītāpātu'tun de ixlīhuāk a'ntū ixuī' nac mar. Lā' cāmālakuanīca ixlītāpātu'tun de huan barcos. K-Lā' huan ixlīkalhatu' ángel skoli'lh con ixtrompeta. Lā' maka'nca nac mar catūhuā hua'chi lakatin ka'tla' kēstīn a'ntū ī'lhcumā'. Lā' ixlīpitu'tun huan mar ka'lhni' lakō'lh. +,OHuan xapū'la ángel skoli'lh con ixtrompeta. Lā' yujli chejet lā' macscut tā'lacxtuca con ka'lhni'. Lā' lej palha' mincha' hasta nac cā'ti'ya'tna'. Lā' huan ixlīquilhmactu'tun ti'ya't lhculh. Lā' ixlīkantu'tun qui'hui' lhculh. Lā' ixlīhuāk huan seket xastaka lhcukō'lh. o+WLā' ā'calīstān huan kalhatojon ángeles tatacāxli para nataskoli' con huan ixtrompetaca'n. w*gLā' huan ángel chi'palh huan pūlakaxpu'pu'n lā' līmātzumalh huan jala'nat de huan nac altar lā' pūxtekelh nac cā'ti'ya'tna'. Lā' tzuculh jili lā' makli'pli lā' lej macasā'nalh lā' talacchiquilh huan ti'ya't. Huan trompetas [)/Lā' huan xajini' pūm taxtulh de na ixmacan huan ángel lā' tā'kayāhualh. Lā' chā'lh hasta na ixlacapūn Dios. Lā' nā huan ixtachi'xcuhuī't Dios, nā a'ntza' chā'lh ixoracionca'n a'ntūn tatlahualh. `(9Lā' ā'calīstān chimpā ā'kalhatin ángel lā' ixlīmin lakatin pūlakaxpu'pu'n de oro. Lā' tāyalh na ixlacapūn huan altar. Lā' xla' macamaxquī'ca lej lhūhua' pūm a'ntū namālacnūni' Dios huan nac altar de oro na ixlacapūn huan pūmāpa'ksīn. Lā' mālacnūlh huan pūm lā' nā huan ixoracionca'n huan ixtachi'xcuhuī't Dios. '7Lā' ā'calīstān iclaktzī'lh huan kalhatojon ángeles a'ntī ixtayāna' na ixlacapūn Dios. Lā' xlaca'n cāmacamaxquī'ca kantojon trompetasna'. p 3~5}{zyxxw4vyutsrqpondllkvjsihogKf;e ca`_^\2[TZYJXnWVJU8SRR6QmPNMLLJIHtGFDBBA@x?i>V=k;:9e8?654l32s1R0.--+*(''^&%$ # !i oyrG~3 .?y  ; -  |q Lā' ā'calīstān quilakmilh kalhatin de huan ixlīkalhatojon huan ángeles a'ntī ixtaka'lhī huan ā'tāpātojon lakuat. Lā' quihuanilh: ―Cata't, lā' quit na'icmāsu'ni'yāni' huan xatasqui'ni' a'ntī nala ixpuscāt huan Cordero. 7Tū' chuntza' xlaca'n a'ntīn tajicua'n lā' ū'tza' tū' quintalīstālani'. Xlaca'n nacāmacā'ncan nac cā'macscutnu'. Lā' nā chuntza' a'ntīn tū' takalhlaka'ī', lā' a'ntīn lej taca'tzanca'tzī, lā' a'ntīn tamaknīni'n, lā' a'ntīn tatlahua talākalhī'n, lā' huan tlahuāna'nī'n, lā' huan a'ntīn tataquilhpūtani' huan ídolos, lā' ixlīhuākca'n huan a'kxokonu'nī'n. Xlaca'n nacāmacā'ncan nac cā'macscutnu' a'nlhā lhcuyucan huan azufre. Huā'mā' ū'tza' a'nlhā ixlīmaktu' nīcan. Huan xasāsti' Jerusalén #Chuntza' quit na'iccātlahuani' ixlīhuākca'n a'ntīn tatlajana'n. Lā' quit na'icla ixDiosca'n xlaca'n, lā' xlaca'n natala quincamana'. = sLā' nā quihuanilh: ―Lakō'nī'ttza'. Quit hua'chi huan letra A a'ntū lītzucu huan alfabeto lā' hua'chi huan letra Z a'ntū ixlī'a'ksputni', como quit xa'icuī'tza' a'xni'ca' tzuculh ixlīhuāk lā' na'ictahui'lacus a'xni'ca' nasputkō' ixlīhuāk. A'ntīn takalhpūtī, quit na'iccāmāhuī' huan xcān xala' nac mu'sni' a'nlhān taxtu xcān a'ntū cāmaxquī' xasāsti' ixquilhtamacujca'n. Lā' tū' icticāmātā'jīlh. & ELā' ā'calīstān chihuīna'lh Dios a'nlhā ixuī' na ixpūmāpa'ksīn lā' hualh: ―Chuhua'j quit na'iccāsāstī'tlahuakō' ixlīhuāk catūhuā. Lā' quihuanilh: ―Huak huā'mā' catzo'kti. Huā' tamā'na tachihuīn ū'tza' a'ntū xalacstu'ncua' lā' tzē kalhlaka'ī'can.  {Dios nacāmāscōhuīni' ixlakaxta'jatca'n xlaca'n. Lā' tū'tza' catitanīlh. Lā' tū'tza' catitalakaputzalh. Lā' tū'tza' catitacalhualh. Lā' tū'tza' catitapātīni'lh. Lā' tū'tza' caticāpātle'keni'lh nīn tuntū' a'ntū xala' xapū'la.  A'calīstān ickaxmatli lakatin tachihuīn a'ntū mincha' nac a'kapūn. Lā' lej palha' hualh: ―Chuhua'j Dios cātā'lahuī' huan tachi'xcuhuī't. Lā' xla' nacātā'latahui'la con xlaca'n. Xlaca'n natala ixtachi'xcuhuī't. Lā' xla' nala ixDiosca'n xlaca'n. n UQuit iclaktzī'lh huan xatasicua'lanālīn cā'lacchicni'. Huā'mā' cā'lacchicni' ū'tza' a'ntū xasāsti' Jerusalén. Lā' nā iclaktzī'lh a'nchī ixyujmā'chi nac a'kapūn a'nlhā hui'lacha' Dios. Lā' huan cā'lacchicni' tzej ixcāxtlahuacanī't hua'chi kalhatin xatasqui'ni' a'ntī xa'nca lhakā'nan a'xni'ca' natā'tapūchahua huan ī'squi'nīni'. O Lā' ā'calīstān iclaktzī'lh ā'lakatin xasāsti' a'kapūn lā' xasāsti' quilhtamacuj. Huan xapū'la a'kapūn lā' huan xapū'la quilhtamacuj ixcāmālakuanīcanī't. Lā' tū'tza' ixa'nan mar. [/Lā' nā cāmacā'nca nac cā'macscutnu' ixlīhuākca'n a'ntīn tū' ixcātzo'kni'canī't ixtacuīni'ca'n huan nac libro a'nlhān tatzo'kni' ixtacuīni'ca'n a'ntīn taka'lhī xasāsti' ixquilhtamacujca'n.7Lā' ā'calīstān huan līnīn lā' huan cā'līnīn cāmacā'nca nac cā'macscutnu' a'nlhā hua'chi lago. Lā' a'ntza' a'nlhā nīcan ixlīmaktu'. eC A'calīstān huan mar cāmacamāstā'lh a'ntī ixtanīnī't a'ntza'. Lā' nā tachilh xlaca'n a'ntī ixtahui'lāna' nac cā'līnīn. Lā' cājuzgarlīkō'ca ixlīhuākca'n, chā'tunu' chu a'nchī ixtalatā'kchokonī't. B} Lā' iccālaktzī'lh huan nīnī'n, lakka'tla'n lā' xalacti'na'j. Xlaca'n ixtayāna' na ixlacapūn Dios. Lā' cāmālakakē'ca huan libros. Lā' ā'calīstān mālakakē'palaca ā'lakatin. U'tza' huā'mā' huan libro a'nlhān cātzo'kcanī't ixtacuīni'ca'n a'ntīn taka'lhī xasāsti' ixquilhtamacujca'n. Lā' cājuzgarlīca huan nīnī'n chu a'nchī ixtalatā'kchokonī't chuntza' a'nchī ixtatzo'kni' ixlīhuāk a'ntū ixtatlahuanī't. kO A'calīstān iclaktzī'lh lakatin pūmāpa'ksīn lej ka'tla' lā' smu'yonko'. Lā' iclaktzī'lh a'ntī ixuī' a'ntza'. Huan quilhtamacuj lā' huan a'kapūn cāmālakuanīca na ixlacapūn Dios. Lā' tū'tza' tatasu'yulh. oW Lā' huan ko'ti'ti' a'ntī ixcā'a'kxokonī't macā'nca nac cā'macscutnu' a'ntū hua'chi lago lā' a'nlhā lhcuyucan azufre. Lā' nā a'ntza' ixcāmacā'ncanī't huan xako'hua'jua' animal lā' huan a'cta'sana' a'ntī ixa'kxokonu'n. A'ntza' nacāmāpātīnīcan de tuncuj lā' de tzī'sa para pō'ktu. Dios najuzgarlīni'n a'nlhā huī' na ixpūmāpa'ksīn dA Lā' iclaktzī'lh a'nchī huan ī'soldadosca'n de Gog lā' Magog ixtalatā'kchoko chuxalhā lā' tatā'tamacxti'li'lh a'nlhā ixtahui'lāna' huan ixtachi'xcuhuī't Dios. Lā' huanmā' cā'lacchicni' ū'tza' a'ntū Dios lej pāxquī'. Lā' de nac a'kapūn mincha' huan macscut lā' cālhcuyukō'lh ixlīhuākca'n ixtachi'xcuhuī't huan ko'ti'ti'. &ELā' nataxtu lā' nacā'a'kxoko huan tachi'xcuhuī't na ixlīhuāk huan quilhtamacuj. Lā' nacā'a'kxoko xalanī'n nac Gog lā' Magog. Xlaca'n nacāmākēstoka para natatlahua guerra. Xlaca'n lej lhūhua' hua'chi huan xalactzina'j chihuix a'ntū tahui'lāna' na ixquilhtūn huan mar. Lā' a'xni'ca' natasputa huan lakatin mil cā'ta, namakxtekcan huan ko'ti'ti'. Lā' xla' nataxtu de a'nlhā ixchī'canī't. #~?Līpāxūj a'ntīn talakahuanchoko a'xni'ca' talakahuanchoko huan xapū'la. Xlaca'n natatā'māpa'ksīni'n con Dios. Xlaca'n tū'tza' catitanīlh ixlīmaktu' hua'chi ā'makapitzīn. Xlaca'n natatā'scuja Dios lā' nā Cristo. Lā' natamāpa'ksīni'n con Cristo lakatin mil cā'ta. }Xlaca'n ū'tunu'n a'ntī xapū'la talakahuanchokolh. Huan ā'makapitzīn nīnī'n natalakahuanchoko a'xni'ca' nasputa huan mil cā'ta. E|Lā' ā'calīstān iccālaktzī'lh makapitzīn pūtahuī'lhni' a'nlhā ixtapūmāpa'ksīni'n. Lā' nā iccālaktzī'lh ā'makapitzīn a'ntī ixtahui'lāna' a'ntza'. Xlaca'n ixcāmaxquī'canī't līmāpa'ksīn para natajuzgarlī. Nā iccālaktzī'lh xlaca'n a'ntī ixcā'a'cchu'cucanī't. Cāmaknīca como ixtamāsu'yu ixtachihuīn Dios lā' a'ntū xastu'ncua' ixpālacata Jesús. Xlaca'n tū' ixtamācā'tanīnī't huan xako'hua'jua' animal, lā' tū' ixtataquilhpūtani'nī't ixídolo. Lā' tū' ixtamakxteknī't nacāhui'līni'can huan sello na ixtankānca'n lā' na ixmacanca'n. Lā' iccālaktzī'lh que huā' tamā'na talakahuanchokolh lā' tamāpa'ksīni'lh con Cristo lakatin mil cā'ta. n{ULā' huan ángel mojōlh nac xapūlhmā'n lhu'cu'. Lā' tzej mālacchōlh lā' hui'līni'lh lakatin sello nac xamākalhcha. Lā' chuntza' huan ko'ti'ti' tūlalhtza' cā'a'kxokolh huan tachi'xcuhuī't xalanī'n nac quilhtamacuj hasta que nasputa huan lakatin mil cā'ta. Lā' a'xni'ca' nasputa huan mil cā'ta, namakxtekcan. Lā' tū' makān catimakxtekca. mzSLā' xla' chi'palh huan dragón. U'tza' huan lūhua' a'ntū xala' lejtza' makān, lā' nā ū'tza' huan ko'ti'ti' lā' nā huanican Satanás. Lā' huan ángel chī'lh huan dragón lā' māchokolh xatachī'n lakatin mil cā'ta. Dy Lā' ā'calīstān iclaktzī'lh kalhatin ángel a'ntī ixyujmā'chi de nac a'kapūn. Lā' ixlē'mā' huan xallave de huan xapūlhmā'n lhu'cu'. Lā' nā ixlē'mā' kantin cadena lhmā'n. xLā' ixlīhuākca'n huan makapitzīn ixtachi'xcuhuī't huan xako'hua'jua' animal, xlaca'n cāpūmaknīkō'ca huan espada a'ntū quilhtaxtulh na ixquilhni' a'ntī ixkēhuī' huan cahuāyuj. Lā' huan spūnnu' tzej talīka'sli huan ixquinītca'n.rw]Huan xako'hua'jua' animal chi'paca lā' nā huan a'cta'sana' a'ntī ixa'kxokonu'n. Xla' ixtlahuanī't lē'cnīn na ixlacapūn huā'mā' animal. Lā' chuntza' ixcā'a'kxokonī't a'ntī ixtalē'n na ixtankānca'n huan ī'sello huan animal lā' a'ntī ixtataquilhpūtani' huan ídolo a'ntū ixtasu'yu hua'chi huan animal. Lā' huan animal lā' huan a'cta'sana' a'ntī ixa'kxokonu'n, xalakahuan cāmacā'nca huan nac cā'macscutnu' a'nlhā hua'chi lakatin lago lā' a'nlhā lhcuyucan azufre. vveA'calīstān iclaktzī'lh a'nchī ixtatakēstoknī't huan xako'hua'jua' animal lā' huan reyes xalanī'n nac quilhtamacuj lā' ī'soldadosca'n. Ixtatakēstoknī't para natatā'lātucsa a'ntī ixkēhui'lāna' lā' huan ī'soldados. u9Cata'ntit lā' cahua'tit huan ixquinītca'n huan reyes lā' generales lā' huan xalactli'hui'qui chi'xcuhuī'n. Cahua'tit huan ixquinītca'n huan cahuāyuj lā' ixquinītca'n a'ntī ixtakētō'la. Cahua'tit ixquinītca'n ixlīhuākca'n tachi'xcuhuī't, a'yuj ixtamakscuja lā' a'yuj tū' ixtamakscuja, lā' a'yuj chi'xcuhuī'n a'ntī lej tatasqui'nī lā' a'yuj tū' lej tatasqui'nī ―hualh huan ángel. tA'calīstān iclaktzī'lh kalhatin ángel a'ntī ixyā nac chi'chini'. Lā' xla' lej palha' cāhuanilh ixlīhuākca'n huan spūnnu' a'ntū ixtakosnū'ntlā'huan nac cā'ū'nī'n: ―Cata'ntit. Catakēstoktit lā' cahua'tit a'ntū Dios nacāmaxquī'yāni'. osWLā' na ixlu'xu' lā' na ixchākēn ixtatzo'kni' lakatin tacuīni': “U'tza' huan Rey a'ntī cāmāpa'ksī ixlīhuākca'n reyes. U'tza' huan Māpa'ksīni' a'ntī cāmāpa'ksī ixlīhuākca'n a'ntīn taka'lhī līmāpa'ksīn”. rLā' a'ntī ixpasakō'nī't ka'lhni' ixlu'xu', quilhtaxtulh kantin espada a'ntū lej sta'ya'nca'. Con huā'mā' nacāpūtlaja huan tachi'xcuhuī't nac quilhtamacuj. Lā' lej līpalha' nacāmāpa'ksī. Xla' nacāmāpātīnī como Dios lej a'kchā'n con ū'tunu'n. Lā' a'nchī xlaca'n natapātīni'n natala hua'chi huan uvas a'ntū cālacchi'ntacan a'xni'ca' māxtuni'can xaxcān. =qsLā' ixtastālani' huan ejércitos xala' nac a'kapūn. Xlaca'n ixtakēhuī'lāna' laksa'kakan cahuāyuj. Lā' ixlu'xu'ca'n lej xatzey lā' xasa'kaka lā' stala'nka' ixtahuanī't. ^p5 Ixlu'xu' ixpasakō'nī't ka'lhni'. Lā' ixtacuīni' ū'tza' huan ixTachihuīn Dios. o Lā' ixlakastapun ixtaxkaka hua'chi xalamana' huan macscut. Lā' ixmūhuī' lhūhua' corona na ixa'kxāk. Lā' ixtzo'kni'canī't lakatin tacuīni'. Lā' nīn tintī' ixmāchekxī a'ntū ixuanicu'tun huanmā' tacuīni'. Lā' xmān ū'tza' ixmāchekxī. 4na A'calīstān iclaktzī'lh huan a'kapūn laquī'yā. Lā' iclaktzī'lh lakatin cahuāyuj xasa'kaka. Lā' a'ntī ixkēhuī' huā'mā' cahuāyuj, māpācuhuīca Xastu'ncua' lā' ū'tza' a'ntīn tlōkentaxtū ixlīhuāk. Xla' tzey a'nchī māpa'ksīni'n. Lā' lej tzey a'nchī xla' tlahua guerra. sm_ Lā' quit ictatzokostani'lh huan ángel lā' ictimācā'tanīcu'tulh. Lā' xla' quihuanilh: ―Tū' catla'hua' chuntza'. Tū' caquimācā'tani'. Quit ictā'scuja Dios chuntza' hua'chi hui'x lā' hua'chi huan mintā'timīn a'ntīn takalhlaka'ī' a'ntū xastu'ncua' a'ntū Jesús māsu'yulh. Xmān Dios namācā'tanī'ya'. A'ntīn tamāca'tzīnīni'n ixtachihuīn Jesucristo, ixlīhuākca'n xlaca'n ixa'cta'sana'nī'n Dios ―quihuanica. Huan xasa'kaka cahuāyuj lā' a'ntī ixkēhuī' l/ A'calīstān huan ángel quihuanilh: ―Catzo'kti huā'mā': “Līpāxūj tahui'lāna' a'ntīn cākantāyacanī't para huan tahua' a'xni'ca' natapūchahua huan Cordero”. Lā' nā quihuanilh huan ángel: ―U'tza' stu'ncua' como ū'tza' huā'mā' a'ntū hualh Dios. NkLā' huan xatasqui'ni' makxtekcanī't nalhakā'nan con huan xatzey xastala'nka' lu'xu' lā' slamama. Huan lej xatzey lu'xu' huanicu'tun que lej tzey a'nchī talatā'kchoko ixtachi'xcuhuī't Dios. njULā' līpāxūj catahui'lauj lā' cata'sauj de tapāxuhuān.Lā' camāka'tlī'uj Dios.Lā' chinī'ttza' huan chi'chini' a'ntū napūtapūchahua huan a'ntī huanican Cordero.Lā' ixtasqui'ni' tacāxnī'ttza'. 0iYLā' chu ickaxmatpā hua'chilh ixtachihuīna'mā'na lhūhua' tachi'xcuhuī't lā' hua'chi a'nlhā yujtāya xcān, lā' hua'chi a'xni'ca' lej palha' jili lā' tahualh:¡Lej ka'tla' Dios!Māpa'ksīni'ntza' quiMāpa'ksīni'ca'n quinDiosca'n a'ntīn ka'lhīkō' līmāpa'ksīn. ?hwA'calīstān kaxmatpalaca lakatin tachihuīn de ixpūmāpa'ksīn Dios lā' hualh:Camāka'tlī'tit Dios milīhuākca'n hui'xina'n a'ntīn tapa'ksīyā'tit con Dios lā' milīhuākca'n hui'xina'n, xalakka'tla'n lā' xalactzina'j, a'ntī a'cnīni'ni'yā'tit Dios. Tapūchahualh a'ntī huanican Cordero g3Lā' huan kalhapu'xamatā'ti' papatzīnī'n lā' huan kalhatā'ti' a'ntī ixtayāna nac huan a'katzā'stūtā'ti', xlaca'n tatatzokostani'lh Dios a'ntī ixuī' na ixpūmāpa'ksīn. Xlaca'n tamācā'tanīlh lā' tahualh: ―Stu'ncua' a'nchīn tahuan. ¡Lej ka'tla' Dios! fLā' chihuīna'mpalaca lej palha' lā' tahualh: ―¡Lej ka'tla' Dios! Huan jini' tō'ca'mā' de nac Babilonia para pō'ktu. eeCXla' juzgarlī chu a'nchī a'ntū stu'ncua'.Lej tzey a'nchī xla' juzgarlī.Xla' juzgarlīnī't huan Babilonia como xalanī'n a'ntza' tamātlahuīlh talaclē'i' ixlīhuākca'n xalanī'n huan quilhtamacuj, chu a'cxtim hua'chi xlaca'n.Dios māpātīnīnī't huan Babilonia como xalanī'n a'ntza' tamaknīlh a'ntī ixtatā'scuja Dios. d #Lā' ā'calīstān ickaxmatli a'nchī palha' ixtata'sa huan lhūhua' tachi'xcuhuī't nac a'kapūn. Xlaca'n ixtahuan:¡Lej ka'tla' Dios!Xla' quincāmāpūtaxtūyāni'.Ca'a'cnīni'ni'ca' xmān ū'tza'.Lā' xla' ka'lhīkō' huan līmāpa'ksīn. c!Chuntza' napātle'keni' huan Babilonia como a'ntza' cāmaknīca ixa'cta'sana'nī'n Dios lā' nā cāmaknīca ixtachi'xcuhuī't Dios. Lā' nā talē'n cuenta xalanī'n nac Babilonia a'nchī cāmaknīca ixtachi'xcuhuī't Dios na ixlīhuāk huan quilhtamacuj.b7Tintī'tza' a'ntza' nīn lakatin pūmaksko a'ntū namaksko. Tū'tza' catikaxmatca ixtachihuīn a'ntīn tapūchahuanī'tcus. Huan stā'na'nī'n a'ntī xapū'lh tamilh nac Babilonia, xlaca'n ā'chulā' ixtaka'lhī līmāpa'ksīn que ā'makapitzīn xalanī'n nac cā'quilhtamacuj. Xalanī'n nac Babilonia talī'a'kxokonu'lh con ixtatlahuānca'n xalanī'n chuxalhā nac cā'quilhtamacuj ―hualh huan ángel. "a=Tū'tza' catikaxmatca a'ntza' huan música. Tū'tza' catikaxmatca huan arpa nīn huan līskoli' nīn huan trompeta. Tū'tza' maktin catikaksca kalhatin makscujni' de catūhuāya tascujūt. Tū'tza' catisā'nalh huan xuā'ti' a'xni'ca' squitimā'ca como tintī' a'ntī natasquiti. `%Lā' ā'calīstān kalhatin ángel lej xatli'hui'qui chi'palh lakatin ka'tla' chihuix hua'chi lakatin xuā'ti' ixlīka'tla'. Lā' tamacajūlh nac mar lā' hualh: ―Chuntza' namāyujūcan huan ka'tla' cā'lacchicni' Babilonia. Lā' tū'tza' maktin catitasu'yulh. n_ULā' nā nahuancan: ―Catalīpāxuhualh ixlīhuākca'n xalanī'n nac a'kapūn como lakuanī't huan cā'lacchicni' Babilonia. Calīpāxuhua'tit hui'xina'n a'ntī ixtachi'xcuhuī't Dios lā' nā hui'xina'n apóstoles lā' ixa'cta'sana'nī'n Dios. Xlaca'n xalanī'n nac Babilonia tamāpalamā'natza' con Dios a'ntū cātatlahuani'nī'ta'ni' hui'xina'n. v^eLā' como lej natalakaputza, māni' xlaca'n nata'a'cpūtō'ca' pokxni'. Lā' natacalhuan lā' lej palha' natahuan: ―¡Xānti la huā'mā' xaka'tla' cā'lacchicni'! Lej rico ixtahuanī't xalanī'n a'ntza'. Lā' nā talalh ricos ixlīhuākca'n ixtēcu'nī'n barcos como lej ī'stā'nancan nac Babilonia. ¡Xānti la huan cā'lacchicni'! Chu līmaktin sputli. g]GLā' a'xni'ca' natalaktzī'n a'nchī lhcumā' huan cā'lacchicni' Babilonia lā' a'nchī taxtumā' huan jini', xlaca'n natahuan: ―Tū' maktin ixa'nanī't lakatin cā'lacchicni' hua'chi huā'mā' ka'tla' cā'lacchicni'. \Lā' chu līmaktin cāsputni'kō'lh ixlīricoca'n ―natahuan. Lā' ixlīhuākca'n huan marineros lā' xanapuxcu'nu' huan barcos lā' ixlīhuākca'n a'ntīn tapū'a'an huan barcos lā' ixlīhuākca'n a'ntī tamakscuja nac mar, ixlīhuākca'n natalaca'a'ntāya. [Lā' natahuan: ―¡Lej xānti la huan Babilonia! Xapū'la xalanī'n a'ntza' ixtalhakā'nan huāk con huan lino xafino lā' xasmumonko' lu'xu' lā' xaspi'nenke'. Lā' ixtaka'lhī ixlīcāxtlahualīca'n huāk de oro lā' de chihuix lej xatapala lā' perlas. ZLā' huan stā'na'nī'n lej ricos ixtahuanī't como lej ixtatlahua negocio con xalanī'n nac Babilonia. Lā' nā xlaca'n natalaca'a'ntāya de makat como lej natajicua'n a'nchī natapātīni'ntamā' xalanī'n nac Babilonia. Lā' natalakaputza lā' natacalhuan. Y)Lā' huan stā'na'nī'n natahuani xalanī'n nac Babilonia: ―Huan lej xalacuan catūhuā a'ntū lej ixka'lhīcu'tunā'tit, xla' cāsputni'kō'nī'ta'ni'. Lā' nā cāsputni'kō'nī'ta'ni' huan lej xalacfino catūhuā lā' lej xatapala. Tū'tza' maktin catika'lhī'tit. X Tū'tza' catitamāhuaca huan canela lā' nīn huan chi'tinni' a'ntū mojōni'can līhua't. Lā' tū'tza' caticāmaktamāhuaca huan pūm lā' mirra lā' perfume lā' vino lā' aceite lā' harina lā' trigo. Tū'tza' caticāmaktamāhuaca huācax lā' borregos lā' cahuāyuj lā' carros a'ntū cāsta'nca cahuāyuj lā' huan tasācua' a'ntīn tascuja para ixtēcu'ca'n a'ntīn cātamāhuanī't. NW Tū'tza' cati'a'nalh a'ntī nacāmaktamāhua ixlīstā'tca'n hua'chi huan oro lā' plata lā' perlas lā' lej xatapala chihuix. Lā' tū'tza' caticāmaktamāhuaca huan lu'xu' a'ntū lej xafino de lino lā' de seda a'ntū smumonko' lā' spi'nenke'. Tū'tza' catitamāhuaca huan qui'hui' a'ntū lej xamu'csa. Tū'tza' caticāmaktamāhuaca a'ntū cātlahuacan de marfil lā' de huan qui'hui' lej xatapala lā' huan bronce lā' līcā'n lā' huan mármol. lVQ Lā' huan stā'na'nī'n xalanī'n nac quilhtamacuj nā xlaca'n natacalhuan lā' natalakaputza por huan a'ntūn pātle'kemā' nac Babilonia. Natacalhuan como tū'tza' catita'a'nalh a'ntī nacāmaktamāhua ixlīstā'tca'n. lUQ Lā' huan reyes natalaca'a'ntāya de makat como nā lej natajicua'n a'nchī natapātīni'ntamā' huan xalanī'n nac Babilonia. Lā' natalāhuani: ―Lej xānti la huan Babilonia, huan ka'tla' cā'lacchicni'. Chu līmaktin māpalamā' por ixlīhuāk huan xako'hua'jua' a'ntū tatlahuanī't a'ntza'. Lā' lej ixka'lhī līmāpa'ksīn ―chuntza' natahuan. PT Lā' huan reyes xalanī'n nac cā'quilhtamacuj tatlahualh ixtalaclē'i'ca'n con huan xalanī'n nac Babilonia. Lā' con ū'tunu'n ixcātā'tlahua ixlīhuāk a'ntū ixtalacasqui'n. Xlaca'n natalakaputza lā' natacalhuan a'xni'ca' natalaktzī'n que huan cā'lacchicni' Babilonia lhcumā' lā' huan xajini' tā'kayāhuamā'. S5Lā' ū'tza' natalīmin huan lakuat. Lā' naminkō' ixlīhuāk lakatin chi'chini': talakaputzīt lā' līnīn lā' tatzi'ncsta. Lā' nā nalhcuyukō'can huā'mā' cā'lacchicni'. Lā' a'ntī namacamin huā'mā' lakuat, xla' ū'tza' Dios. Lā' xla' lej ka'lhī līmāpa'ksīn. /RWLej rico ixtahuanī't lā' lej ixtapāxuhualh lā' lej ixtaka'tla'jca'jtzī. Lā' chuhua'j tzej catapātīni'lh lā' tzej catalakaputzalh. Xlaca'n hua'chi kalhatin puscāt a'ntī huan: “Quit kalhatin reina lā' icmāpa'ksīni'n. Lā' quit tū' lakapūt. Lā' tū' maktin ictilakaputzalh”. XQ)Chuhua'j cacātlahuani'ca xlaca'n chu a'nchī cātatlahuani'ni' hui'xina'n. Tzej catamāpalalh hasta maktu' por huan a'ntū tatlahuani'lh ā'makapitzīn. Chuhua'j tzej catapātīni'lh xlaca'n hasta maktu'. (PIIxtalaclē'i'ca'n xlaca'n lej lhūhua'. Cāmākēstokui'līni'canī't lā' chā'nī't hasta nac a'kapūn. Dios lej cāpāstacni'nī't huan ixtalaclē'i'ca'n. POLā' ā'calīstān ickaxmatpā lakatin tachihuīn nac a'kapūn a'ntū hualh: ―Cataxtutit huan nac Babilonia, hui'xina'n a'ntī quintachi'xcuhuī't. Tū' natlahua'yā'tit huan xako'hua'jua' talaclē'i' con xalanī'n a'ntza'. Lā' chuntza' tū' catimakpātīni'ntit nā hui'xina'n a'xni'ca' nacāmāpātīnīcan xlaca'n. NBabilonia cāmātlahuīlh talaclē'i' xalanī'n na ixlīhuāk huan xcānsipejni'. Lā' huan reyes xalanī'n na ixlīhuāk huan cā'quilhtamacuj tatlahualh ixtalaclē'i'ca'n por ixpālacata huā'mā' cā'lacchicni'. Lā' huan stā'na'nī'n xalanī'n nac quilhtamacuj rico talanī't, como huan xalanī'n nac Babilonia lej ixtaxa'ma ixtumīnca'n para tatamāhua ixlīhuāk a'ntū ixtalacasqui'n. YM+Lā' lej palha' hualh: ―Chuhua'j mālakuanīkō'canī'ttza' huan xaka'tla' cā'lacchicni' Babilonia. Chuhua'j tahui'lāna' a'ntza' xmān huan tlajana'nī'n, lā' ixlīhuāk huan spūnnu' xalakko'hua'jua'. EL Lā' ā'calīstān iclaktzī'mpā ā'kalhatin ángel a'ntī ixyujmā'chi de nac a'kapūn. Xla' lej ixka'lhī līmāpa'ksīn. Lā' xla' lej ī'xkaka lā' māxkakēkō'lh huan quilhtamacuj. K9Lā' huan puscāt a'ntī la'ktzi', xla' ū'tza' huan lej xaka'tla' cā'lacchicni' a'ntū cāmāpa'ksīkō' huan reyes xalanī'n nac quilhtamacuj.sJ_Dios cāmāpuhuanīlh para natatlahua a'ntū Dios ixlacasqui'n. Lā' ū'tza' xlaca'n talīlacchihuīna'lh lā' talīmaxquī'lh ixlīmāpa'ksīnca'n huan animal hasta a'xni'ca' natlōkentaxtūkō'can ixlīhuāk a'ntū Dios ixuanī't. cI?Lā' huan kancāuj a'kalokot a'ntū cāla'ktzi' lā' a'ntū kalhacāuj reyes, xlaca'n lā' huan animal natalāca'tzalaktzī'n con huan puscāt a'ntī lej tlahualh talākalhī'n. Lā' huan puscāt namaklhtīkō'can a'ntū ka'lhī. Lā' lhka'lo'ko natamakxteka. Xlaca'n natahua' ixquinīt huan puscāt. Lā' a'ntū na'a'katāxtū nalhcuyukō'can. HLā' nā quihuanilh huan ángel: ―Huan marna' a'ntū cāla'ktzi' a'nlhā lacahuahuī' huan puscāt a'ntī lej tlahua talākalhī'n, huā'mā' xla' tachi'xcuhuī't xalanī'n lacalhūhua' xcānsipejni' a'ntīn tachihuīna'n lej tāpālhūhua' tachihuīn. %GCXlaca'n natatlahua guerra lā' natatā'lāsta'la huan Cordero. Lā' nacātlaja huan Cordero con ixtachi'xcuhuī't a'ntī Dios cāta'sani'nī't lā' cālacsacnī't lā' ta'a'kahuāna'ni' xmān Dios. Lā' huan Cordero natlajana'n como xla' cāmāpa'ksī ixlīhuākca'n a'ntīn tamāpa'ksīni'n, lā' xla' ū'tza' Rey a'ntī ā'chulā' māpa'ksīni'n que ixlīhuākca'n huan reyni' xalanī'n nac cā'quilhtamacuj. xFi Lā' huā' tamā'na kalhacāuj reyes talacchihuīna'nī't lā' natamaxquī' huan animal ixlīmāpa'ksīnca'n. XE) ’Lā' huan kancāuj a'kalokot a'ntū la'ktzi', xla' ū'tza' huan kalhacāuj reyes. Xlaca'n a'ntīn tūna'j talītzucu tamāpa'ksīni'n. Xlaca'n natamāpa'ksīni'n con huan animal xmān lakatin hora. GD Lā' huan animal a'ntū ixlahuī' xapū'la lā' a'ntū tū'tza' lahuī', xla' ū'tza' ixlīkalhatzeyan rey. Lā' xla' a'cxtim con huan kalhatojon. Lā' ā'calīstān xla' namālakuanīcan. ;Co Lā' nā huan lakatojon a'kxāk, ū'tza' nā huanicu'tun huan kalhatojon reyes. Lā' huan kalhaquitzis de xlaca'n tū'tza' tamāpa'ksīni'n. Lā' kalhatin de xlaca'n, xla' māpa'ksīni'ncus. Lā' huan kalhatin ixlīkalhatojon, xla' tū' minī't. Xla' a'xni'ca' namin, tū' lej makān catimāpa'ksīni'lh. ZB- Lā' nā huan ángel quihuanilh: ―Chuhua'j na'icuaniyāni' a'nchī līmāchekxīcan huā'mā'. Huan lakatojon ixa'kxāk huan animal, xla' ū'tza' huan lakatojon kēstīn a'nlhā tahui'la huan puscāt. !A;Lā' huan animal a'ntū la'ktzi', xla' ixlahuī' xapū'la, lā' chuhua'j tū'tza' lahuī'. Xla' natā'cxtuyāchi nac huan xapūlhmā'n lhu'cu'. Lā' ā'calīstān xla' na'a'n a'nlhā namālakuanīcan. Lā' a'xni'ca' nalaktzī'ncan huan animal, natalē'cnī huan tachi'xcuhuī't xalanī'n nac cā'quilhtamacuj. Lej natalē'cnī huan animal a'nchī ixuī' de makāntza' lā' tū'tza' lahuī' lā' nalatahui'lapala. Natalē'cnīni'n ixlīhuākca'n a'ntīn tū' tatzo'kni' ixtacuīni'ca'n huan nac libro desde a'xni'ca' tzuculh cāxtahui'la quilhtamacuj. Lā' huan libro ū'tza' a'nlhā cātzo'kcanī't ixtacuīni'ca'n a'ntīn taka'lhī xasāsti' ixquilhtamacujca'n. u@cLā' huan ángel quinkalhasqui'nīlh: ―Lā' ¿a'chī' lī'a'cnī'ya'? Na'icuaniyāni' a'ntū līlakatzē'k ixpālacata huan puscāt lā' huan animal a'ntū kēhuī', lā' a'ntū ka'lhī lakatojon ixa'kxāk lā' kancāuj ixa'kalokot. t?aLā' iclaktzī'lh que huanmā' puscāt ixlīka'chīnī't huan ixka'lhni'ca'n huan ixtachi'xcuhuī't Dios. Xlaca'n cāmaknīca como tū' tamakxtekli ta'a'kahuāna'ni' Jesús. Lā' a'xni'ca' quit iclaktzī'lh huā'mā', lej ica'cnīlh. 2>]Lā' na ixtankān ixtatzo'kni' lakatin tacuīni' a'ntū ixca'tzīcan lakatzē'k a'ntū ixuanicu'tun. Lā' a'ntū ixtatzo'kni' ū'tza' huā'mā': “Huan xaka'tla' Babilonia, xla' ū'tza' xatzī't de ixlīhuāk huan puscan a'ntī lej tatlahua talākalhī'n, lā' ixlīhuāk a'ntū ko'hua'jua'”. =Lā' huan puscāt ixlhakā'nī't ixlu'xu' xasmumo'nko lā' xaspi'nenke'. Lā' ixlu'xu' ixka'lhī lhūhua' oro lā' lhūhua' a'ntū hua'chi chihuix lej xalactzēhuanī't lā' lej xatapala, lā' nā huan chihuix a'ntū huanican perla. Lā' ixchi'patēlha lakatin taza de oro. Lā' huan taza ixlītzumakō' tāpālhūhua' a'ntū lej xalakko'hua'jua' como xla' lej ixtlahuanī't talākalhī'n. u<cLā' tuncan huan ángel quilē'lh por ixlīmāpa'ksīn huan Espíritu Santo hasta nac lakatin cā'lhpi'mpi'li' ti'ya't. Lā' a'ntza' iclaktzī'lh kalhatin puscāt ixkēhuī' lakatin animal xaspi'nenke'. Lā' ixlīmakka'tla' huan animal ixtamaktzo'kni' lej xalakko'hua'jua' tacuīni'. Lā' huan animal ixka'lhī lakatojon ixa'kxāk lā' kancāuj ixa'kalokot. ,;QHuan māpa'ksīni'nī'n xalanī'n ixlīhuāk huan quilhtamacuj tatā'tlahuanī't talākalhī'n huā'mā' puscāt. Lā' huan tachi'xcuhuī't xalanī'n nac cā'quilhtamacuj, xlaca'n hua'chi ka'chīnī'n como lej ko'hua'jua' ixtapāstacna'ca'n por ixpālacata huā'mā' puscāt ―quihuanica. : Lā' quilakmilh huan kalhatin ixlīkalhatojon ángeles a'ntī ixtaka'lhī huan lakatojon kā'x. Lā' quihuanilh: ―Cata't. Na'icmāsu'ni'yāni' a'nchī namāpātīnīcan huan puscāt a'ntī lej tlahua talākalhī'n a'ntī huī' a'nlhā mā' lhūhua' marna'. 99Lā' yujli chejet lej lakka'tla'. Lā' lakatin chejet ixtzincan tu'pu'xam kilos. Lā' cāmūtō'lalh huan tachi'xcuhuī't. Lā' xlaca'n ā'chulā' ko'hua'jua' talīchihuīna'lh Dios por ixpālacata huan chejet como lej ixtapātīni'mā'na ixpālacata huan xaka'tla' lakuat.8Lā' ixlīhuāk huan lacpītzina'j ti'ya't nac mar talakuankō'lh. Lā' nā talakuankō'lh huan kēstīnni'. Lā' tū'tza' ixtatasu'yu. j7MLā' huan ka'tla' cā'lacchicni', a'nlhā ixuanican Babilonia, tache'kelh huan ti'ya't lā' lakatu'tun taxtulh. Lā' huan xcānsipejni' xala' ixlīhuāk quilhtamacuj, talakuankō'lh. Dios cāpāstacli huan tamā'na xalanī'n nac Babilonia a'nchī lej ixtatlahuanī't a'ntū xako'hua'jua'. Lā' xla' lej cāmāpātīnīlh como xla' lej ixa'kchā'nī't. 6wLā' chu tuncan tzuculh makli'pa lā' palha' jililh. Lā' lej tachiquilh huan ti'ya't. Lā' a'nchī tachiquilh huan ti'ya't, tū' maktin ixlanī't ixtā'chuntza' desde a'xni'ca' huan tachi'xcuhuī't tatzuculh talatahui'la nac quilhtamacuj. 5 Lā' ā'calīstān huan ixlīkalhatojon ángel pūxtekelh ixkā'x nac cā'ū'nī'n. Lā' chu tuncan chihuīna'lh kalhatin a'ntī ixuī' nac pūmāpa'ksīn a'ntū ixuī' nac lītokpān nac a'kapūn. Lā' hualh: ―Chuhua'j lakō'nī'ttza' ixlīhuāk. b4=Lā' huan reyes tatakēstokli a'nlhā ixuanican Armagedón huan tachihuīn hebreo. x3iU'tza' huā'mā' a'ntū huan Jesucristo: ―Huanmā' chi'chini' quit na'icmin hua'chi kalhatin ka'lhāna' como nīn chā'tin quintika'lhītō'lalh. Lej līpāxūj natala xlaca'n a'ntī lej xa'nca natamaktaka'lha ixlu'xu'ca'n lā' tū' natalhtata. Chuntza' tū' laklhka'lo'ko catitalatā'kchokolh xlaca'n lā' tū' catitamāxana'lh na ixlacapūnca'n tachi'xcuhuī't. S2Lā' huā' tamā'na espíritus, xlaca'n tlajana'nī'n ixtahuanī't. Lā' xlaca'n ixtatlahua lē'cnīn. Lā' xlaca'n tataxtulh para natamākēstoka ixlīhuākca'n huan reyes xalanī'n nac cā'quilhtamacuj. Lā' chuntza' huan reyes tatlahualh guerra huan chi'chini' a'ntū lacsacui'līnī't Dios a'ntī ka'lhīkō' līmāpa'ksīn. 1+ Lā' ā'calīstān iclaktzī'mpā kalhatu'tun espíritus xalakko'hua'jua'. Xlaca'n tataxtulh na ixquilhni' huan dragón lā' ixquilhni' huan animal xako'hua'jua' lā' nā ixquilhni' huan a'kxokonu' a'cta'sana'. Lā' huan espíritus ixtatasu'yu hua'chi chachakatna'. x0i Lā' huan ixlīkalhachāxan ángel nā pūxtekelh ixkā'x huan nac pūxka a'ntū huanican Eufrates. Lā' huan pūxka tīlh lā' chuntza' tzē tapātle'kelh huan reyes a'ntī ixtamimā'na'ncha' a'nlhā tā'cxtuyāchi huan chi'chini'. F/ Lā' lej ko'hua'jua' talīchihuīna'lh Dios xala' nac a'kapūn como lej ixtapātīni'mā'na como lej ixcāmājiclhuī' ixtzi'tzi'ca'n. Lā' tū' tamakxtekli natatlahua a'ntū ko'hua'jua'. 2.] Lā' ā'calīstān huan ixlīkalhaquitzis ángel nā pūxtekepā ixkā'x huan na ixpūtahuī'lh huan xako'hua'jua' animal. Lā' tuncan tzī'sualh lakachu a'nlhā ixmāpa'ksīni'n huan xako'hua'jua' animal. Lā' huan tachi'xcuhuī't ixtaxcā ī'sī'ma'kā'tca'n como lej ixtapātīni'mā'na. - Xlaca'n talhcukō'lh. Lā' tahualh lej lakko'hua'jua' tachihuīn por ixpālacata Dios como xla' macamilh huā'mā' lakuat como ka'lhī līmāpa'ksīn. Lā' xlaca'n tū' maktin taxtāpalīcu'tunli ixtapāstacna'ca'n. Lā' tū' maktin tataquilhpūtani'cu'tunli Dios. 1,[Lā' huan ixlīkalhatā'ti' ángel nā pūxtekelh huan ixkā'x huan nac chi'chini'. Lā' chuntza' huan chi'chini' cālhcuyulh huan tachi'xcuhuī't con ixmacscut. U+#Lā' ā'calīstān ickaxmatpā lakatin tachihuīn huan nac altar a'ntū hualh: ―Dios Māpa'ksīni', hui'x ka'lhī'kō'ya' ixlīhuāk līmāpa'ksīn. Lej tzey hui'x a'nchī cālīlacāxtlahua'ya'. 7*gXlaca'n a'ntī cāmāpātīnīpā't tamaknīlh huan mintachi'xcuhuī't lā' mi'a'cta'sana'nī'n. Lā' chuhua'j hui'x cāmāko'tūpā't huan ka'lhni'. Chuntza' cāminī'ni'. d)ALā' ickaxmatli a'nchī hualh huan ángel a'ntī pūxtekelh ixkā'x huan nac xcān. Lā' hualh: ―QuinDiosca'n, hui'x lej tzey. Lā' hui'x huī' lā' pō'ktu ixlahui'la'. Lej tzey a'nchī talīmāpalanī't con hui'x. "(=Lā' huan ixlīkalhatu'tun ángel pūxtekepā ixkā'x na ixlīhuāk huan pūxka lā' a'nlhā hui'lāna' mu'sni'. Lā' xlaca'n ka'lhni' talakō'lh. G'Lā' huan ixlīkalhatu' ángel nā pūxtekelh ixkā'x huan nac mar. Lā' huan xcān ka'lhni' lalh hua'chi ixka'lhni' kalhatin nīn. Lā' tanīkō'lh ixlīhuāk a'ntū ixa'nan nac mar. &Huan xapū'la ángel a'lh lā' pūxtekelh ixkā'x nac cā'ti'ya'tna'. Lā' cātaxtuni'lh lej lakko'hua'jua' tzi'tzi' a'ntū lej ixcāca'tzani' huan a'ntī ixtaka'lhī na ixtankānca'n ī'sello de huan animal lā' huāk a'ntī ixtataquilhpūtani' xla'. U% %Lā' ā'calīstān ickaxmatli lakatin tachihuīn lej palha' a'ntū ixtaxtumā' de huan nac lītokpān. Lā' cāhuanilh huan kalhatojon ángeles: ―Capinchipitit lā' capūxteketit huan nac cā'ti'ya'tna' huan lakatojon kā'x a'ntū cātamaxquī'ni' lā' a'nlhā tatojōmā'na a'ntū Dios nacālīmāpātīnī huan tachi'xcuhuī't. $Lā' huan lītokpān ixlītzumakō' jini' como Dios lej ka'tla' lā' lej ka'lhī līmāpa'ksīn. Lā' nīn kalhatin tzē ixtanū huan nac lītokpān līhuān tūna'j ī'sputkō' huan lakatojon lakuat a'ntū ixtalē'nācha' huan kalhatojon ángeles.1#[Lā' ā'calīstān kalhatin de huan ixlīkalhatā'ti' a'ntī ixtayāna' nac huan a'katzā'stūtā'ti' cāmaxquī'lh chā'tunu de huan ángeles lakatunu' kā'x de oro. Lā' huan kā'x ixtalītzuma de huan a'ntū Dios nacālīmāpātīnī huan tachi'xcuhuī't. Lā' Dios, xla' huī' para pō'ktu. z"mLā' tataxtulh de huan nac lītokpān huan kalhatojon ángeles a'ntī ixtalē'mā'na huan lakatojon lakuat. Ixtalhakā'nī't ixlu'xu'can lej xafino lā' smu'yonko' lā' stala'nka' lā' ixtaka'lhī ixlīchī'cānca'n de oro na ixcu'xanca'n. I! Lā' ā'calīstān iclaktzī'lh huan lītokpān ixlaquī'yā nac a'kapūn. Lā' huan na ixchakān ixui'lacha' huan chihuixni' a'nlhā tatzo'kni' huan ley a'ntū maxquī'canī't Moisés. ~~||{\zyIxxvutssrq|po`nZlkkwjEihJglf0eTdRc|bwa`^]~\k[Z{ZY/XX/WcVUTSFR QPPbNMMAKJ~IHGXF(EDoCB@??=f W ^ C y +T[]3Lej tapāxuhua xlaca'n a'ntī Dios tū' caticāmāmāpalanīlh a'ntūn talaclē'n. +OTatzo'kni' na ixtachihuīn Dios a'ntū hualh David:Lej tapāxuhua xlaca'n a'ntīn Dios cāmāsputūnu'ni'nī't lā' cāxapani'nī't ixtalaclē'i'ca'n. [/Lā' nā David līchihuīna'lh huā'mā'. Līchihuīna'lh a'nchī talīpāxuhua a'ntī Dios cāmāpānūni'lh ixtalaclē'i'ca'n xmān hua'chi talakalhu'mān lā' tū' por tatlahuanī't catūhuā a'ntūn tzey. Dios cāmāpānūni' ixtalaclē'i'ca'n xlaca'n a'ntīn talīpāhuan Dios, lā' a'yuj nīn tuntū' tatlahuanī't a'ntū xatzey na ixlacapūn Dios. Huā'mā' hua'chi lakatin lē'ksajna' a'ntū Dios māstā'. Lā' tū' hua'chi ixtatlajca'n a'ntū tatlajanī't. @yA'xni'ca' kalhatin chi'xcu' makscuja, xla' maxquī'can ixtatlaj. Lā' ixtatlaj xla' tū' hua'chi lē'ksajna'. Māpalacan como makscuja. Lā' ū'tza' lītā'mālacastuccan huā'mā'. veIxtachihuīn Dios huan que Abraham ixlīpāhuan Dios. Lā' ū'tza' Dios līlaktzī'lh que lej tzey Abraham. r]Palh Abraham tzē ixtlōkentaxtūkō'lh cahuā a'ntū Dios ixuanī lā' palh chuntza' Dios ixlīmāpānūni'lh ixtalaclē'i', chuntza' tzē ixlīka'tla'jca'tzīlh Abraham. Lā' como tū' chuntza' lalh, tūlalh līka'tla'jca'tzīlh.  Chuhua'j na'icchihuīna'n ixpālacata Abraham, quimpapca'n quina'n israelitas. ¿Chichū līmāsputūnu'ni'ca ixtalaclē'i'? SHuā'mā' tū' huanicu'tun que mākēnūmā'nauj huan ley. Como kalhlaka'ī'yāujtza' que Jesucristo quincāmāpūtaxtūyāni', más xa'nca natlahuayāuj a'ntū lej tzey chu a'nchī huan huan ley.;oDios xmān kalhatin. Xla' cāmāpānūni' ixtalaclē'i'ca'n ixlīhuākca'n a'ntīn takalhlaka'ī' que Jesucristo māpūtaxtūnu'n lā' a'yuj xlaca'n israelitas lā' a'yuj tū'. Ixtachi'xcuhuī't Dios, xlaca'n tū' xmān israelitas. Lā' nā xlaca'n a'ntīn tū' israelitas nā ixtachi'xcuhuī't Dios. FDios quincāmāpānūni'nī'ta'ni' quintalaclē'i'ca'n por ixpālacata kalhlaka'ī'yāuj que Jesucristo quincāmāpūtaxtūyāni', lā' a'yuj quina'n tū' tlōkentaxtūnī'ta'uj huan ley. 'Tintī' a'ntīn tzē naka'tla'jca'tzī na ixlacapūn Dios. Palh kalhatin cahuā ixtlōkentaxtūkō'lh ixley Dios, chuntza' tzē ixlīka'tla'jca'tzīlh. Tūla ka'tla'jca'tzīyāuj, como Cristo ū'tza' a'ntīn quincāmāpūtaxtūnī'ta'ni' como līpāhuanāuj xla'. ucLā' chuhua'j Cristo nīnī't lā' cāmāpānūni'nī't huan ixtalaclē'i'ca'n ixlīhuākca'n a'ntīn takalhlaka'ī' palh stu'ncua' Jesucristo māpalakō'lh ixtalaclē'i'ca'n. Lā' chuntza' tasu'yu palh Dios tlahua xmān a'ntūn tzey. e CChu a'nchī ixtapuhuān Dios, Jesucristo xtokohua'ca'ca. Xla' nīlh lā' chuntza' xla' xapakō'lh ixtalaclē'i'ca'n ixlīhuākca'n a'ntīn takalhlaka'ī' palh stu'ncua' Jesucristo xapakō'lh ixtalaclē'i'ca'n. Chuntza' tasu'yu que Dios huāk tzey a'ntū tlahua. A'xni'ca' tūna'j ixnī Cristo, Dios ixpātī a'nchī ixtlahuacan a'ntūn tū' tzey. " =Pero Dios lej lakalhuma'nīni'n. Cristo Jesús māpalalh por quintalaclē'i'ca'n. Lā' chuntza' Dios quincāmāpānūni'nī'ta'ni' quintalaclē'i'ca'n.  Quīlīhuākca'n tlahuanī'ta'uj quintalaclē'i'ca'n. Nīn tintī' a'ntī līlacatejtin latā'kchoko chuntza' hua'chi Dios lacasqui'n. w gDios cāmāpānūni' ixtalaclē'i'ca'n ixlīhuākca'n a'ntīn takalhlaka'ī' que Jesucristo tzē namāpūtaxtūnu'n. Lā' chuxatī a'ntīn kalhlaka'ī' huā'mā', ū'tza' Dios namāpūtaxtū palh xla' israelita lā' palh tū' israelita. D Lā' chuhua'j tasu'yunī't que Dios tū' catimāpānūni'lh ixtalaclē'i' kalhatin chi'xcu' a'ntī xmān tlōkentaxtūcu'tun huan ley. Xtunc a'nchī Dios cālīmāpānūni' ixtalaclē'i'ca'n tachi'xcuhuī't. Chuntza' tatzo'kni' na ixtachihuīn Dios a'nlhā tatzo'kni' huan ley lā' a'nlhā huanican profetas. ;oNīn tintī' tlōkentaxtūkō'nī't a'ntū līmāpa'ksīni'n huan ixley Dios. U'tza' nīn tintī' lītasu'yu palh tzey na ixlacapūn Dios. Huan ley xmān tzē naquincāmāsu'ni'yāni' palh quina'n ka'lhīyāuj quintalaclē'i'ca'n. Tapūtaxtu xlaca'n a'ntīn takalhlaka'ī' que Jesucristo māpūtaxtūnu'n /Lā' ū'tza' huā'mā' a'ntūn tatzo'kni' na ixtachihuīn Dios a'nlhā tatzo'kni' huan ley, ū'tza' cālīchihuīna'n xlaca'n a'ntīn cāmaxquī'canī't huan ley. Chuntza' ixlīhuākca'n talaclē'n na ixlacapūn Dios. Lā' nīn tintī' tzē nahuan palh tū' laclē'n. ;qLā' nīn tapāstaca para nata'a'cnīni'ni' Dios. A}Lā' tū' taca'tzī a'nchī ca'cs natalītahui'la. jMChu a'nlhā talatā'kchoko xlaca'n tamālaksputūnu'n lā' tamālakaputzī ā'makapitzīn. I Lā' a'yuj nīn tuntū' ixpālacata, tuncan tamaknīni'n. 1]Lā' tamacapūlhca ā'makapitzīn. A{ Lā' a'xni'ca' tatakalhpitzi hua'chilh mālaquī'can lakatin taponkni' a'nlhā tojōma' huan nīn, como lej ko'hua'jua' a'nchī tachihuīna'n.Ta'a'kxokonu'n lā' ta'a'ksa'nīni'n.Huan tachihuīn a'ntū taxtu de na ixquilhni'ca'n hua'chi huan līlaknīn a'ntū ka'lhī na ixquilhni' huan lūhua'.  Ixlīhuākca'n tataxtunquīni'lh de Dios.Talaclakō'lh ixlīhuākca'n.Nīn tintī' tlahua a'ntūn tzey, nīn kalhatin. s_ Lā' nīn tintī' a'ntī māchekxī a'ntū ixla' Dios.Lā' nīn tintī' a'ntīn pāstaca Dios. ~y Lā' nā huā'mā' tatzo'kni' na ixtachihuīn Dios a'nlhā huan chuntza':Tintī' nīn kalhatin a'ntī tzey. ;}o Tūla huanāuj que huan israelitas más xalacuan. Icuanī'ttza' que a'cxtim tūla tamakxteka a'ntūn tū' tzey, xlaca'n a'ntī israelitas lā' nā a'ntīn tū' israelitas. a|;Palh tzey cahuā huā'mā' tapāstacna', chuntza' tzē ixuáuj: “A'chulā' catlahuáuj talaclē'i' para que chuntza' ā'chulā' na'a'cnīni'ni'can Dios”. Lā' tūla huancan huā'mā' tachihuīn. Makapitzīn tahuan que chuntza' icmāsu'yu. Tū' stu'ncua'. Dios nacāmāpātīnī a'ntīn tahuan chuntza'. Nīn kalhatin a'ntīn tū' laclē'n y{kTzēlasā' catīhuā nahuan: “Palh quit ica'kxokonu'n, chuntza' Dios lītasu'yu que lej tzey, como tū' maktin a'kxokonu'n. Lā' ¿a'chī' naquimāpātīnīcan? Por ixpālacata quintalaclē'i' ā'chulā' na'a'cnīni'ni'can Dios”. Az{Tū' xa'nca tapāstacna'n. Palh tū' tzey cahuā que Dios nacāmāpātīnī xlaca'n a'ntīn talaclē'n, xla' tūlalh ixcājuzgarlīlh huan tachi'xcuhuī't xalanī'n nac quilhtamacuj. 1y[Palh quina'n natlahuayāuj a'ntūn tū' tzey, chuntza' ā'chulā' lītasu'yu palh Dios pō'ktu tlahua a'ntūn tzey. Chō'la catīhuā nakalhasqui'nīni'n: “¿A'chī' naquincātamāpātīnīyāni'? Por ixpālacata quintalaclē'i'ca'n, ā'chulā' naca'tzīcan palh Dios más xatzey. Lā' ¿a'chī' naquincātamāpātīnīyāni' ixpālacata a'ntū māsu'yu que Dios lej tzey?” Chuntza' tapuhuan huan tachi'xcuhuī't. 4xaLā' a'yuj ixlīhuākca'n huan tachi'xcuhuī't ixta'a'kxokonu'lh, Dios natlōkentaxtū a'ntū hualh. Chuntza' tatzo'kni' na ixtachihuīn Dios:Chuntza' lītasu'yu que hui'x pō'ktu hua'na' a'ntū stu'ncua'.Lā' nīn tintī' tzē nahuan que tū' tzey a'ntū hua'na'. Chuntza' huanica Dios. wLā' a'yuj ā'makapitzīn tū' takalhlakā'i'cu'tun palh stu'ncua' a'ntū Dios huan, pero Dios natlōkentaxtū a'ntū huan. vQuit icuan que tū' stu'ncua'. Huan israelitas lhūhua' taka'lhī a'ntūn tū' taka'lhī huan ā'makpitzīn. A'xni'ca' Dios cāmaxquī'lh huan tachi'xcuhuī't ixtachihuīn a'ntūn tatzo'kni', huan israelitas ū'tunu'n a'ntī Dios cālīmāmacū'lh ixtachihuīn. u }Chō'la hui'xina'n puhua'nā'tit palh tuntū' ixtapalh lacan lī'israelita lā' palh tuntū' ixtapalh circuncidarlacan. QtA'ntī lej stu'ncua' ixtachi'xcuhuī't Dios, ū'tunu'n a'ntīn taxtāpalīnī't ixtapāstacna'ca'n. Lā' chuntza' taxtāpalīnī't nā ixchakānca'n lā' tū' xmān na ixmacni'ca'n. Lā' xlaca'n a'ntīn taxtāpalīnī't ixtapāstacna'ca'n, Dios cālaktzī'n lactzey a'yuj cālakmaka'ncan na ixlacapūnca'n tachi'xcuhuī't.s{Kalhatin tū' catilalh ixcaman Dios xmān por ixpālacata circuncidarlīcanī't chu a'nchī ixtalanānca'n israelitas. traPalh xlaca'n a'ntīn tū' israelitas tatlōkentaxtū ixley Dios, chuntza' lītasu'yu que hui'xina'n ka'lhī'yā'tit mintalaclē'i'ca'n, como hui'xina'n tū' tlōkentaxtūyā'tit huā'mā' ley, a'yuj ka'lhīyā'tit a'nlhā tatzo'kni'. q Lā' xlaca'n a'ntīn tū' israelitas, palh xlaca'n tatlōkentaxtū ixley Dios, chuntza' Dios cālaktzī'n hua'chilh israelitas. 1p[Lej tzey lacan lī'israelita xmān palh xlaca'n natatlōkentaxtū ixley Dios. Lā' palh tū' tatlōkentaxtū, chuntza' nīn tuntū' ixtapalh lacan lī'israelita. >ouChuntza' tatzo'kni' na ixtachihuīn Dios:Hui'xina'n israelitas ā'līhua'ca' līpinā'tit cuenta por ixpālacata talakmaka'n Dios huan ā'makapitzīn a'ntīn tū' israelitas. 9nkLā' xlaca'n talīka'tla'jca'tzī como cāmaxquī'canī't ixley Dios. Lā' xlaca'n tū' ta'a'kahuāna'ni' huā'mā' ley. Lā' ū'tza' talīlakmaka'n Dios huan ā'makapitzīn. `m9Lā' xlaca'n tahuani ā'makapitzīn que tū' tzey palh makpuscātīni'ncan. Lā' xlaca'n tamakpuscātīni'n. Xlaca'n talakmaka'n huan ídolos. Lā' xlaca'n taka'lhāna'n nac lītokpānna' a'nlhā ta'a'nan ídolos. 3l_Xlaca'n tamāsca'tī ā'makapitzīn. Lā' tū' tatlōkentaxtū a'ntūn tamāsu'yu. Tahuani ā'makapitzīn que tū' tzey palh ka'lhāna'ncan. Lā' xlaca'n taka'lhāna'n. ~kuLā' tapuhuan que lej tzē tamāsu'ni' a'ntī lactontos lā' a'ntī hua'chi camana' como tuntū'na'j taca'tzī. Lā' como talakapasa ixley Dios xlaca'n tapuhuan palh taca'tzītza' ixlīhuāk a'ntū stu'ncua' lā' ixlīhuāk a'ntūn ca'tzīcan. 9jkLā' xlaca'n tapuhuan que lej tzē natamāsu'ni' a'ntīn tuntū' talakapasa. Lā' nā tapuhuan que xlaca'n hua'chilh tamakskomā'na a'ntīn talatlā'huan a'nlhā cā'pucsua'. $iALā' xlaca'n talakapasa ixtapuhuān Dios. Lā' como cāmāsu'ni'canī't huā'mā' ley chuntza' tzētza' taca'tzī a'nchī līlacatejtin natalatā'kchoko. Zh-Lā' xlaca'n a'ntī israelitas, xlaca'n talīka'tla'jca'tzī como israelitas xlaca'n. Lā' talīpāhuan huan ley a'ntū Dios cāmaxquī'lh. Lā' talīka'tla'jca'tzī como ixtachi'xcuhuī't Dios xlaca'n. }gsNamin huan chi'chini' a'xni'ca' Jesucristo namālaclē'nīni'n por ixquilhtampān Dios. Jesucristo nacāmālaclē'nī huan tachi'xcuhuī't por ixpālacata ixtalaclē'i'ca'n lā' ixtapāstacna'ca'n xako'hua'jua' a'ntū lakatzē'k taca'tzī. U'tza' icmāsu'yu a'xni'ca' icmāsu'yu huan xatzey tachihuīn ixpālacata Jesucristo. Huan israelitas ixtalīpāhuan ixley Moisés }fsHua'chilh ixtalakapasli ixley Dios, como ixa'cstuca'n taca'tzī palh tzey o palh tū' tzey a'ntūn tatlahuamā'na. e9Lā' xlaca'n a'ntīn tū' talakapasa ixley Dios, lā' palh xlaca'n lacatejtin tahui'lāna' chu a'nchī māni' ixtapāstacna'ca'n, chuntza' tatlahua a'nchī huan huā'mā' ley a'yuj tū' talakapasa. Chuntza' lītasu'yu palh xlaca'n taca'tzī a'ntūn tzey lā' a'ntūn tū' tzey. Gd Dios lactzey cālaktzī'n xlaca'n a'ntīn ta'a'kahuāna'ni' huā'mā' ley. Lā' a'ntīn tū' ta'a'kahuāna'ni' huā'mā' ley, lā' chu xmān takaxmata, xlaca'n tū' xatzey cālaktzī'ncan. icK Ixlīhuākca'n huan tachi'xcuhuī't taka'lhī ixtalaclē'i'ca'n. Lā' makapitzīn de xlaca'n tū' talakapasa huan ley a'ntū Dios cāmaxquī'lh huan israelitas. Lā' xlaca'n nacāmālaclē'nīcan chu a'nchī taca'tzī a'ntūn tzey lā' a'ntūn tū' tzey. A'makapitzīn talakapasa huan ley. Lā' xlaca'n nacāmālaclē'nīcan chu a'nchī huan nac ley. b' Chuntza' nacāpātle'keni' a'ntī israelitas lā' nā a'ntīn tū' israelitas, como Dios cālaktzī'n chu lakatin huan tachi'xcuhuī't. &aE Lā' ixlīhuākca'n a'ntīn tatlahua a'ntūn tzey, Dios nacālaktzī'n xalacuan. Lā' Dios nacāmātza'ta'tī'ni' ixa'clhcunucca'n. Lā' nata'a'n nac a'kapūn. Lā' nā chuntza' xapū'la nacāpātle'keni' a'ntī israelitas lā' nā chuntza' nacāpātle'keni' a'ntīn tū' israelitas. *`M Lēj natapātīni'n ixlīhuākca'n a'ntīn tatlahua a'ntūn tū' tzey. Natapātīni'n huan israelitas xapū'la lā' nā natapātīni'n a'ntīn tū' israelitas. 3__Lā' Dios lej a'kchā'n con xlaca'n a'ntī lacxumpi lā' tū' tatlahuacu'tun ixtapuhuān Dios, lā' xmān tatlahuacu'tun a'ntūn tū' tzey. Lā' Dios nacāmāpātīnī. ^Nacāmaxquī' ixquilhtamacujca'n para pō'ktu a'ntīn tatlahua a'ntūn tzey. Tatlahua a'ntūn tzey como xlaca'n ta'a'ncu'tun nac a'kapūn, lā' talacasqui'n que Dios nacālaktzī'n xalacuan, lā' taka'lhīcu'tun xasāsti' ixquilhtamacujca'n a'ntū para pō'ktu. *]MDios nacālacāxtlahua a'ntīn tatlahuanī't a'ntūn tzey lā' a'ntīn tatlahuanī't a'ntū xako'hua'jua'. Nalacāxtlahua chā'tunu' chu a'nchī tlā'huanī't. 8\iLā' xlaca'n lej lacxumpi. Tū' taxtāpalīcu'tun ixtapāstacna'ca'n. U'tza' ā'chulā' natalīmāpala con Dios a'xni'ca' Dios nacāmālaclē'nī xlaca'n a'ntīn talaclē'n. [+Lā' a'yuj Dios lej quincālakalhu'manāni', lā' a'yuj tū' palaj quincāmāpātīnīyāni', xlaca'n tū' tamāchekxī huā'mā'. Hua'chilh talakmaka'n a'nchī Dios cāpātīni'mā'. Dios lej lakalhu'mānīni'n como xla' lacasqui'n que nataxtāpalī ixtapāstacna'ca'n. /ZWA'ntī natahuan que Dios nacāmālaclē'nī huan ā'makapitzīn como talaclē'n, nā xlaca'n nā nacāmālaclē'nīcan como xlaca'n nā taka'lhī ixtalaclē'i'ca'n. Y Ca'tzīyāuj que lej tzey a'nchī Dios nacāmālaclē'nī xlaca'n antīn tatlahua huā' tamā'na catūhuā a'ntūn ko'hua'jua'. X 7Palh kalhatin ixualh que ā'makapitzīn talaclē'n, chuntza' hua'chilh xla' huan que māni' ū'tza' laclē'n como nā xla' tlahua a'ntūn tū' tzey. 7W i Lā' ixlīhuākca'n a'ntīn tatlahua huan tamā'na catūhuā, xlaca'n nacāmāpātīnīcan, como chuntza' huan Dios. Lā' a'yuj xlaca'n taca'tzī huā'mā', tū' tapājaxa de tatlahua a'ntūn tū' tzey. Lā' ā'chulā' tapuhuan palh lej tzey palh ā'makapitzīn nā natatlahua a'ntūn ko'hua'jua'.JV Lā' tū' tamāchekxī a'ntū xatzey. Lā' tū' tatlōkentaxtū a'ntūn tahuan. Lā' tū' tapāxquī' ā'makapitzīn. Lā' tū' tamāsputūnu'ni' ā'makapitzīn. Lā' nīn talakalhu'manīni'n. 2U _Lā' talīchihuīna'n ā'makapitzīn de a'ntūn tū' tzey, lā' ta'a'kchā'ni' Dios. Lā' talacatāquī'nin. Lā' taka'tla'jca'tzī. Lā' tahuan palh xlaca'n laka'tla'n. Lā' tapuhuan a'nchī natalītlahua ā'chulā' antūn ko'hua'jua'. Lā' tū' ta'a'kahuāna'ni' ixtāta'ca'n lā' ixtzī'tca'n. T Lā' lej tatlahua tāpālhūhua' a'ntūn tū' tzey. Lā' tamakpuscātīni'n. Lā' lej tatlahua a'ntūn ko'hua'jua'. Lā' xlaca'n talālakca'tzani' a'ntūn taka'lhī ā'makapitzīn. Lā' tū' talaktzī'ncu'tun ā'makapitzīn. Lā' talālakca'tzan. Lā' tamaknīni'n. Lā' talāsta'la. Lā' ta'a'kxokonu'n. Lā' tapuhuani' a'ntūn tū' tzey de ā'makapitzīn. Lā' ta'a'ksa'nīni'n. KS Lā' como tū' tapāstaccu'tun a'ntū ixla' Dios, chuntza' Dios cātaxtunquīni'lh lā' cāmakxtekli natapāstaca a'ntū lej xako'hua'jua'. Lā' ū'tza' talītlahua a'ntūn tū' līmakuan. sR aLā' nā chuntza' huan chi'xcuhuī'n. Tū' tamaclacasqui'n huan puscan hua'chi tasqui'nī. Lā' talātā'tahui'la entre chi'xcuhuī'n. Lā' chuntza' tatlahua entre chi'xcuhuī'n a'ntū lej līmāxana'. Lā' ū'tza' talīlaclatāyalh. (Q KLā' ū'tza' Dios cālīmakxtekli natatlahua a'ntū lej līmāxana' chuntza' hua'chi tatlahuacu'tun. Lā' chuntza' huan puscan tū'tza' taka'lhīcu'tun ixkōlu'ca'n hua'chi tasqui'nī. Lā' talātā'tahui'la entre puscan. Lā' chuntza' tatlahua entre puscan a'ntū lej līmāxana'. )P MXlaca'n tū' takalhlaka'ī'cu'tun a'ntī xastu'ncua' Dios; xmān takalhlaka'ī'cu'tun a'ntū hua'chi lakatin tā'ksa'nīn. Tamācā'tani' lā' tataquilhpūtani' a'ntū mā'a'nanīlh Dios. Lā' tū' tamācā'tanī a'ntī xastu'ncua' Dios. Lā' ū'tza' a'ntīn tlahuakō'nī't ixlīhuāk a'ntūn ta'a'nan nac cā'quilhtamacuj. Lā' xla', tasqui'nī que ū'tza' namācā'tanīyāuj quilīhuākca'n para pō'ktu. Amén. 6O gU'tza' Dios cālītaxtunquīni'lh lā' cālīmakxtekli natatlahua a'ntū lej ko'hua'jua'. Lā' chuntza' talātlahuani' a'ntū xako'hua'jua' chu a'nchī ixtalacasqui'n. ^N 7Lā' tū' tamācā'tani'cu'tun Dios a'ntī huī' para pō'ktu. Tataquilhpūtani' huan ídolos a'ntūn tatasu'yu hua'chi chi'xcuhuī'n. Lā' huan chi'xcuhuī'n, xlaca'n natanīkō'. Lā' nā xlaca'n tataquilhpūtani' ā'tāpātin ídolos a'ntū māni' xlaca'n tamacanī'tlahua a'ntūn tatasu'yu hua'chi spūnnu' lā' lūhua' lā' animalhna'. TM #Māni' xlaca'n tahuan que lej lakskalalhna'. Tū' stu'ncua'. Lactontosnu'. ,L SA'yuj xlaca'n taca'tzī que Dios huī', xlaca'n tū' tataquilhpūtani' hua'chi tasqui'nī nataquilhpūtani'can. Lā' tū' tamaxquī' pāxcatca'tzī. Lā' ā'chulā' tapāstaca a'ntū nīn tuntū' lītasqui'nī. Lā' como tū' tamāchekxī, ixtapāstacna'ca'n hua'chilh tū' xa'nca scujmā'. K 7Desde a'xni'ca' tzuculh huan quilhtamacuj huan tachi'xcuhuī't talaktzī'n a'ntūn tlahuanī't Dios. Lā' chuntza' tzē natalīmāchekxī a'nchī huanī't Dios. Lā' a'yuj tūla talaktzī'n Dios, xlaca'n tzēn tamāchekxī que Dios lej ka'lhī ixlīmāpa'ksīn a'ntūn tū' maktin sputa. Lā' nā tzēn tamāchekxī que xla' lej stu'ncua' Dios. U'tza' talīlē'n cuenta xlaca'n palh tū' talakapasa Dios. J 3Xlaca'n tzē nataca'tzī macsti'na'j a'nchī huanī't Dios, chuntza' hua'chi quilīhuākca'n nā tzē ca'tzīyāuj. Māni' Dios cāmāsu'ni'nī't. `I ;Ca'tzīyāuj que Dios hui'lacha' nac a'kapūn lā' xla' nacāmāpātīnī a'ntīn tatlahua a'ntūn ko'hua'jua'. Lā' como xlaca'n tatlahua a'ntūn tū' tzey, tū' tapāstaccu'tun a'ntū xastu'ncua' ixla' Dios. uH eIxtachihuīn Dios quincāmāsu'ni'yāni' a'nchī Dios cāmāpānūni' ixtalaclē'i'ca'n ixlīhuākca'n a'ntīn talīpāhuan Dios. Tatzo'kni' na ixtachihuīn Dios: “Ixlīhuākca'n a'ntī Dios cāmāpānūni' ixtalaclē'i'ca'n como talīpāhuan Dios, xlaca'n para pō'ktu nataka'lhī xasāsti' ixquilhtamacujca'n”. Ixlīhuākca'n huan tachi'xcuhuī't talaclē'n FG Tū' iclīmāxana'n icmāsu'yu huan xatzey tachihuīn ixpālacata Jesucristo. A'xni'ca' māsu'yucan huan xatzey tachihuīn, Dios cāmāpūtaxtukō' ixlīhuākca'n a'ntīn talīpāhuan Dios, como xla' lej ka'lhī līmāpa'ksīn. Pū'la cāmāsu'ni'ca a'ntī israelitas lā' ā'calīstān a'ntīn tū' israelitas. ,F SLā' chuntza' icmāsu'yucu'tun huan xatzey tachihuīn nac Roma, a'nlhā hui'lāna'ntit hui'xina'n. Līpūtaxtucan a'xni'ca' kalhlaka'ī'can huan xatzey tachihuīn E }Tasqui'nī na'iccāmāsu'ni' ixlīhuākca'n huan tachi'xcuhuī't. Tasqui'nī na'iccāmāsu'ni' a'ntī chu catīhuāya tachi'xcuhuī't lā' nā a'ntīn tū' chu catīhuāya tachi'xcuhuī't, lā' a'ntī lej taca'tzī lā' nā a'ntīn tū' taca'tzī. hD K Quit iclacasqui'n que caca'tzītit hui'xina'n, tā'timīn, que lej maklhūhua' xa'iccālaka'ncu'tunāchāni'. Pero tū' ica'nī'ta'ncha' como tūlana'j tzē na'ica'n. Quit iccāmaktāyacu'tunāni' para que ā'chulā' nakalhlaka'ī'yā'tit. Chuntza' pātle'kenī't ā'lacatin a'nlhā iccāmāsu'ni'nī't ixtachihuīn Dios a'ntīn tū' israelitas. UC % Lā' chuntza' tzē nalāmaktāyayāuj chā'tunu' a'nchī kalhlaka'ī'yāuj. GB   Quit lej iccālaktzī'ncu'tunāni' hui'xina'n como iccāmāsu'ni'cu'tunāni' a'ntū quimāca'tzīnīlh huan Espíritu Santo. Lā' chuntza' hui'xina'n tzē nakalhlaka'ī'yā'tit más xa'nca. A ) Lā' quit icsqui'ni' Dios nalacāxtlahua ixlīhuāk para que chuntza' tzē na'iccālaka'nāchāni' hui'xina'n palh chuntza' ixtapuhuān Dios. "@ ? Dios ca'tzī palh stu'ncua' a'ntū na'iccāhuaniyāni'. Lā' xla' ū'tza' a'ntī ictā'scuja con ixlīhuāk quintapuhuān, como quit icmāsu'yu huan xatzey tachihuīn a'ntū ixpālacata ixO'kxa' Dios. Dios ca'tzī palh pō'ktu iccāpāstacāni' hui'xina'n a'xni'ca' ickalhtō'ka'. L? Pū'la icmaxquī' pāxcatca'tzī Dios por ixpālacata Jesucristo, como hui'xina'n xa'nca kalhlaka'ī'yā'tit. Lakachu līchihuīna'ncan de hui'xina'n por a'nchī xa'nca kalhlaka'ī'yā'tit. j> OQuit iccātzo'knuni'yāni' milīhuākca'n xalanī'n nac Roma a'ntī Dios cāpāxquī'yāni' lā' cāta'sani'nī'ta'ni' lā' ū'tza' līla'yā'tit ixtachi'xcuhuī't Dios. Cacāsicua'lanālīni' hui'xina'n Dios a'ntī quinTāta'ca'n lā' quiMāpa'ksīni'ca'n Jesucristo. Lā' cacātamātza'ta'tī'ni'ni' mi'a'clhcunucca'n. Pablo ixa'ncu'tun nac Roma =  Lā' nā chuntza' hui'xina'n xalanī'n nac Roma. Dios cāta'sani'nī'ta'ni' lā' chuntza' tapa'ksīyā'tittza' con Jesucristo. O< Cristo quilakalhu'malh lā' quimānūlh quilī'apóstol como ū'tza' ixquilhtampān Dios. Lā' xla' lacasqui'n que na'iccāmāsu'ni' huan tachi'xcuhuī't xalanī'n lakachu nac quilhtamacuj. Lā' chuntza' xlaca'n tzē natakalhlaka'ī' Jesucristo lā' tzē nata'a'kahuāna'ni' Dios. Lā' chuntza' Jesucristo na'a'cnīni'ni'can. H;  Lā' nā Jesucristo, nā xla' ixO'kxa' Dios. Como Jesucristo lakahuanchokolh chuntza' līmāsu'yu palh xla' ixO'kxa' Dios lā' palh lej ka'lhī līmāpa'ksīn. Lā' xla' xatzey hua'chi Dios. :  Tatzo'kni' ixpālacata quiMāpa'ksīni'ca'n Jesucristo a'ntī ixO'kxa' Dios. Jesucristo xla' ī'xū'yātā'nat huan rey David. q9 ]Tatzo'kni' na ixtachihuīn Dios, a'nlhā huanican profetas, a'nchī Dios hualh a'ntū napātle'ke. P8 Quit, Pablo, ictzo'kmā' huā'mā' carta. Quit ictā'scuja Jesucristo. Dios quilīmānūlh quilī'apóstol. Quilīmāmacū'lh para na'icmāsu'yu huan xatzey tachihuīn a'ntū Dios māca'tzīnīni'lh. u7cLā' quiMāpa'ksīni'ca'n Jesucristo cacāsicua'lanālīkō'ni' milīhuākca'n hui'xina'n. Amén.6-Lā' a'ntī huan huā' tamā'na tachihuīn, xla' huan: ―Stu'ncua'. Quit palaj na'icmin. Chuntza' calalh. Cata't quiMāpa'ksīni' Jesús. N5Lā' palh catīhuā namāpānū macsti'na'j huan tachihuīn a'ntūn tatzo'kni' nac huā'mā' libro, Dios tū' catimakxtekli nahua' huan ixtō'ca't huan qui'hui' a'ntū māstā' xasāsti' quilhtamacuj. Lā' Dios tū' catimakxtekli natanū huan nac xatasicua'lanālīn cā'lacchicni' a'ntūn tzo'kcanī't nac huā'mā' libro. 4Lā' ixlīhuākca'n a'ntīn takaxmata huan ixtachihuīn huā'mā' libro a'nlhān tatzo'kni' a'ntū napātle'ke, iccāhuani: Palh catīhuā mālhmā'nī huā'mā' tachihuīn, Dios namāpātīnī. Napātī huan lakuat a'ntūn tatzo'kni' nac huā'mā' libro. d3AHuan Espíritu Santo lā' huan ixtasqui'ni' huan Cordero, xlaca'n tahuan: ―Cata'ntit. Lā' ixlīhuākca'n a'ntīn takaxmata catahualh: ―Cata'ntit. Lā' cataminkō'lh ixlīhuākca'n a'ntīn takalhpūtī, lā' catahua'lh huan xcān a'ntū māstā' xasāsti' quilhtamacuj. Māstā'can hua'chi lē'ksajna' para a'ntīn tamaklhtīni'ncu'tun. 32_Lā' Jesús huampā: ―Quit, Jesús, icmacā'nī't qui'ángel. Xla' nacāhuaniyāni' ixlīhuāk huā'mā' hui'xina'n a'ntīn tapa'ksīyā'tit con Dios na ixlīhuāk cā'lacchicni'. Quit huan ī'xū'yātā'nat huan rey David. Quit huan Mātuncuīnī' Sta'cu a'ntū lej xkaka ―hualh Jesús. g1GTū' cāmakxtekcan natatanū nac cā'lacchicni' a'ntīn tū' takalhlaka'ī'cu'tun ixtachihuīn Dios. Tū' catitatanūlh huan tlahuāna'nī'n, lā' nīn a'ntīn tatlahua talākalhī'n, lā' nīn a'ntīn tamaknīni'n, lā' nīn a'ntīn tataquilhpūtani' huan ídolos, lā' nīn a'ntīn ta'a'kxokonu'n como lej talakatī tahuan a'ntūn tū' stu'ncua'. k0OLīpāxūj a'ntīn cāmāsputūnu'ni'canī'ttza' ixtalaclē'i'ca'n. Lā' ū'tza' tzē natalīhua' huan xatō'ca't de huan qui'hui' a'ntū māstā' xasāsti' quilhtamacuj. Lā' nā tzē natatanū nac huan cā'lacchicni'. /{ Quit huan Xapū'la lā' huan A'xmān, hua'chi huan letra A a'ntū lītzucu huan alfabeto lā' hua'chi huan letra Z a'ntū ixlī'a'ksputni'. Quit xa'icuī'tza' a'xni'ca' tatzuculh ixlīhuāk lā' na'ictahui'lacus a'xni'ca' natasputkō' ixlīhuāk. R. Lā' nā Jesús huampā: ―Palaj na'icmin. Na'iclīmin a'ntū na'iccālīmāpala chā'tunu'. Na'iccāmāpala a'ntīn tatlahuanī't a'ntūn tzey lā' nā a'ntīn tatlahuanī't a'ntūn tū' tzey. ~-u A'ntīn tatlahua a'ntūn tū' tzey, catatlahualhcus. Lā' a'ntīn tapuhuan a'ntūn tū' tzey, catapuhualhcus chuntza'. Lā' a'ntīn lactzey, pō'ktu catatlahualh a'ntūn tzey. Lā' a'ntīn ta'a'kahuāna'ni' Dios, pō'ktu cata'a'kahuāna'ni'lh. X,) Lā' nā quihuanilh: ―Tū' tzē'k catica'tzi huan tachihuīn a'ntūn tatzo'kni' nac huā'mā' libro lā' a'ntūn tahuan a'ntū napātle'ke, como palaj natlōkentaxtūcan chuntza' hua'chi tatzo'kni'. 8+i Lā' xla' quihuanilh: ―Tū' chuntza' catla'hua'. Tū' caquintatzokostani'. Nā quit ictā'scuja Dios chuntza' hua'chi hui'x lā' hua'chi minatā'timīn a'ntī ixa'cta'sana'nī'n Dios lā' ixlīhuākca'n a'ntīn ta'a'kahuāna'ni' a'ntūn tatzo'kni' nac huā'mā' libro. Xmān Dios natatzokostani'ya'. Z*-Quit, Juan, ickaxmatnī't lā' iclaktzī'nī't ixlīhuāk huā'mā'. Lā' a'xni'ca' xa'ickaxmatkō'nī't lā' xa'iclaktzī'nkō'nī't, ictatzokostani'lh huan ángel a'ntī ixquimāsu'ni'nī't huā'mā'. 5)cLā' Jesús hualh: ―Palaj na'icmin. Līpāxūj a'ntīn ta'a'kahuāna'ni' huan tachihuīn a'ntūn tatzo'kni' nac huā'mā' libro a'ntū māsu'yu a'ntū napātle'ke. >(uA'calīstān huan ángel quihuanilh: ―Huā' tamā'na tachihuīn lej lacstu'ncua'. Lā' tzē cākalhlaka'ī'can. Huan Māpa'ksīni' Dios ixcāmāpuhuanī ixa'cta'sana'nī'n a'ntū natahuan. Lā' xla' macaminī't huan ixángel para nacāmāsu'ni' a'ntīn tatapa'ksī con Dios a'ntūn palaj napātle'ke. .'ULā' nac huā'mā' cā'lacchicni' tū' cati'a'nalh tzī'sa. Lā' tū'tza' catimaclacasqui'nca huan pūmaksko. Lā' tū'tza' catimaclacasqui'nca huan chi'chini'. Huan Māpa'ksīni' Dios nacāmāxkakē ixtachi'xcuhuī't. Lā' xlaca'n natamāpa'ksīni'n para pō'ktu. Palaj namimpala Jesucristo &}Lā' calacan natalaktzī'n Dios. Lā' nacālītankātzo'kcan ixtacuīni' Dios na ixtankānca'n a'ntīn tatā'tapa'ksī. /%WTū' cati'a'nalh a'ntza' a'ntū ko'hua'jua' como a'ntza' huī' huan ixpūmāpa'ksīnca'n Dios lā' huan Cordero. Lā' natamācā'tanī Dios a'ntīn tatā'tapa'ksī. &$ELā' huan pūxka ixtētaxtu na ixpu'nan de huan ixtej huan cā'lacchicni'. Lā' na ixquilhtūnī'n huan pūxka ixtayāna' huan qui'hui' a'ntū tamāstā' xasāsti' quilhtamacuj. Huan tamā'na qui'hui' tamāstā' ixtō'ca't makcāujtu' nac lakatin cā'ta. Tō'ca' ixtō'ca't lakatunu' mālhcuyu'. Lā' xachi'tin de huanmā'na qui'hui' tzey para cālīmātzeyīcan huan tachi'xcuhuī't xalanī'n nac quilhtamacuj. # Lā' ā'calīstān huan ángel quimāsu'ni'lh kantin pūxka a'ntū lej stala'nka'. Lā' huan xaxcān de huā'mā' pūxka ū'tza' a'ntū māstā' huan xasāsti' quilhtamacuj. Huan pūxka ixtaxtumā' de na ixpūmāpa'ksīnca'n Dios lā' huan Cordero. "Lā' tū' catitanūlh nac huan cā'lacchicni' a'ntūn ko'hua'jua'. Lā' tū' catitatanūlh a'ntīn tatlahua a'ntū lej līmāxana'. Lā' tū' catitatanūlh a'ntīn tahuan tā'ksa'nīn. Natatanū nac huan cā'lacchicni' xmān a'ntīn cātzo'kcanī't ixtacuīni'ca'n huan na ixlibro huan Cordero a'nlhān cātzo'kcanī't ixtacuīni'ca'n a'ntīn taka'lhī xasāsti' ixquilhtamacujca'n.!Lā' ixlīhuākca'n tachi'xcuhuī't natalīmin nac huanmā' cā'lacchicni' ixlīhuāk a'ntūn taka'lhī a'ntū lej xatapala.  5Lā' huan xamākalhcha huan cā'lacchicni' natatalaquī'tāya tintacuj. Lā' tū' maktin caticāmālacchōca como a'ntza' tū' cati'a'nalh tzī'sa. b=Lā' huan tachi'xcuhuī't xalanī'n nac cā'quilhtamacuj nacāmāxkakē ī'xkakana' Dios. Lā' huan reyes xalanī'n nac quilhtamacuj natalīmin ixlīricoca'n nac huā'mā' cā'lacchicni'. Lā' natamālacnūni' Dios. MA'ntza' tū' tasqui'nī que huan chi'chini' nīn huan mālhcuyu' natamāxkakēni'n huan nac cā'lacchicni'. Huan cā'lacchicni' māxkakē huan ī'xkakana' Dios lā' nā ī'xkakana' huan Cordero. KTū' iclaktzī'lh nīn lakatin lītokpān nac huan cā'lacchicni', como na ixlīhuāk huan cā'lacchicni' huī' Dios a'ntī ka'lhīkō' līmāpa'ksīn lā' nā a'ntza' huī' huan Cordero. iKHuan lakacāujtu' mākalhcha xla' lakacāujtu' chihuixni' a'ntū cāhuanican perlas. Lakatunu' mākalhcha ixtlahuacanī't de lakatunu' perla. Lā' huan xatej de huan cā'lacchicni' huāk de oro xastala'nka' hua'chi vidrio. I Lā' huan ixlīlakaquitzis chihuix de ónice, lā' huan ixlīlakachāxan de cornalina, lā' huan ixlīlakatojon de crisólito, lā' ixlīlakatzeyan de berilo, lā' huan ixlīlakana'jās de topacio, lā' huan ixlīlakacāuj de crisoprasa, lā' huan ixlīlakacāujtin de jacinto, lā' huan ixlīlakacāujtu' de amatista. 2]Lā' huan xacimiento de huan taxaka lej tzēhuanī't ixuanī't como ixlītlahuacanī't de tāpālhūhua' chihuix a'ntū lej xatapala. Huan xapū'la chihuix de huan xacimiento, xla' de jaspe. Lā' ixlīlakatu' chihuix de zafiro, lā' ixlīlakatu'tun de ágata, lā' ixlīlakatā'ti' de esmeralda. Lā' huan taxaka ixlītlahuacanī't huan chihuix de jaspe. Lā' huan cā'lacchicni' huāk de oro xastala'nka' hua'chi vidrio. 9Lā' huan ángel lhcālh huan taxaka chu a'nchī hua'chi talaclhcāna'n huan chi'xcuhuī'n. Lā' ixlītālhmā'n chā'lh tu'tumpu'xamatā'ti' metros. >uHuan cā'lacchicni' tā'ti'jua' ixuanī't. Chu a'cxtim ixlīlhmā'n lā' ixlīpēka'tla'. Huan ángel lhcālh huan cā'lacchicni' con huan ixqui'hui' de oro. Lā' ixlīhuāk lhcākō'lh lā' chā'lh lakatu' mil ā'lakatu' ciento kilómetros de ixlīlhmā'n, chu a'cxtim ixlīpēka'tla' lā' ixlītālhmā'n. MHuan ángel a'ntī ixquintā'chihuīna'nī't ixlē'mā' kantin hua'chi a'ctzina'j qui'hui' de oro. Con huanmā' ixpūlaclhcālh huan cā'lacchicni', lā' huan xamākalhcha lā' huan taxaka. =sHuan xacimiento de huan taxaka lakacāujtu' chihuix. Lā' huan nac chihuixni' ixcātzo'kcanī't ixtacuīni'ca'n huan kalhacāujtu' apóstoles, ixla' huan a'ntī huanican Cordero. ;o Ixtayāna' lakatu'tun mākalhcha lakpātunu', lakatu'tun na ixtankēn, lā' nac norte lakatu'tun, lā' nac sur lakatu'tun, lā' nā lakatu'tun a'nlhā tā'cnū huan chi'chini'. %C Ixlīmakka'tla' huan cā'lacchicni' ixyā lakatin taxaka lej tālhmā'n. Lā' ixka'lhī lakacāujtu' xamākalhcha. Lā' kalhacāujtu' ángeles cālīmāmacū'ca huan tamā'na mākalhcha. Lā' huan nac mākalhcha ixcātzo'kcanī't ixtacuīni'ca'n huan kalhacāujtu' ixo'kxa'n Israel. O Lā' huan cā'lacchicni' ī'xkaka con huan ī'xkakana' Dios. I'xkaka hua'chi lakatin chihuix a'ntū lej xatapala, hua'chi lakatin chihuix a'ntū huanican jaspe a'ntū stala'nka' lā' a'ntū xkaka. $A Lā' huan Espíritu Santo quimāsu'ni'lh lakatin talakahuān. Huan ángel quilē'lh nac lakatin tālhmā'n kēstīn lej ka'tla'. A'ntza' quimāsu'ni'lh huan cā'lacchicni' a'nlhā ixla' Dios lā' a'nlhā huanican Jerusalén. Ixyujāchi de nac a'kapūn a'nlhā Dios hui'lacha'.  ~~#|{yz.xwvatssrQqqq poommlkjj i]hgfe|d^cDb `_^\[[YY>XWWV;UTT"SSR#QPOOyMLLK:JIHGBF`EUDSBA@m?A>k=j<;;b:99877=655g433&10/}-},+*))X(3'&n%$$e#m#!! yreGp L , k-l ^'5 Dios huanilh Moisés:Na'iccālakalhu'man chu a'ntī na'iccālakalhu'mancu'tun. =&s Chō'la catīhuā nahuan que tū' tzey a'nchī līlacsacna'n Dios, como xmān kalhatin lacsaca lā' ā'kalhtin tū'. Iccāhuaniyāni' que a'ntū tlahua Dios xla' huāk tzey. %w Lā' nā tatzo'kni' na ixtachihuīn Dios:Quit lej xa'icpāxquī' Jacob.Lā' Esaú tū' lej xa'icpāxquī'. M$ Lā' Dios huanilh Rebeca:Huan xastancu namāpa'ksī ixpuxcu'. p#Y Lā' a'xni'ca' tūna'j ixtalacatuncuī huan camana', Dios lacsacli kalhatin chu a'nchī ixtapuhuān māni' xla'. Tū' lacsacli por a'ntūn tatlahualh huan camana', como tuntū'na'j ixtatlahua a'ntū ko'hua'jua' nīn a'ntūn tzey. ""= Lā' chuhua'j ā'tāpātin huampala. Jacob lā' Esaú a'ntī ixcamana' Rebeca xmān kalhatin ixtāta'ca'n. Lā' ū'tza' a'ntī Isaac, quimpapca'n. N! Lā' ū'tza' a'ntū Dios huanilh Abraham makāntza':Huan chi'chini' a'ntū talhcān, quit na'ictlōkentaxtū a'ntū icuaniyāni'.Mimpuscāt, Sara, naka'lhī kalhatin ixcaman xachi'xcu'. # ? A'ntū iccāhuanimā'ni' ū'tza' huā'mā: Huan israelitas tū' huāk ixcamana' Dios, xmān a'ntīn taka'lhī ixquilhtamacujca'n chu a'nchī hualh Dios. gG Lā' tū' ixlīhuākca'n huan ī'xū'yātā'natna' Abraham, tū' huāk ixcamana' Dios. Lej makāntza' Dios huanilh Abraham:Ixcamana' Dios natala a'ntī ixcamana' mi'o'kxa' Isaac, lā' nā ī'xū'yātā'natna' Isaac. 3 Tūla huancan que Dios tū' tlōkentaxtūlh a'ntū cāhuanilh huan israelitas makāntza'. Dios tū' cālacsacli ixlīhuākca'n huan israelitas. Lā' nā tū' ixlīhuākca'n takalhlaka'ī'nī't Cristo. Lā' chuntza' tū' ixlīhuākca'n israelitas ixtachi'xcuhuī't Dios.   Lā' xlaca'n ixnapapana'ca'n huan israelitas a'ntīn tahui'lāna' chuhua'j. Lā' Cristo, a'xni'ca' milh nac quilhtamacuj, pu'nli hua'chi israelita. Lā' Cristo māni' ū'tza' Dios a'ntī māpa'ksīni'nkō'. Lā' ū'tza' māka'tlī'can para pō'ktu. Amén. mS Huan israelitas xlaca'n ī'xū'yātā'natna' Israel. Dios cālacsacli para nacātlahua ixtachi'xcuhuī't. Lā' Dios cāmāsu'ni'lh ixlīmāpa'ksīn. Lā' Dios chuntza' līlacāxui'līlh lakatin convenio. Lā' cāmaxquī'lh huan ley. Lā' cāmāsu'ni'lh a'nchī natalīmācā'tanī. Lā' cāhuanilh catūhuā a'ntū lej tzey a'ntū nacātlahuani' xlaca'n. +O Quit xa'icpātīni'lh por ixpālacataca'n quintā'israelitas lā' xa'ictaxtunquīni'lh de Cristo palh chuntza' cahuā tzē ixtalīpūtaxtulh quintā'israelitas.  Quit iccālīlakaputza quintā'israelitas hasta quinca'tzani' qui'a'clhcunuc, como xlaca'n tū' takalhlaka'ī' Jesucristo. O  Stu'ncua' a'ntū na'iccāhuaniyāni'. Lā' tū' iccā'a'kxokomā'ni' como quit ictapa'ksī con Cristo. Lā' huan Espíritu Santo laktzī'n qui'a'clhcunuc lā' ca'tzī que stu'ncua' a'ntū na'icuan. "='Tuntū' tzē naquincāmāmakxtekēyāni' Dios nīn tuntū' a'ntū hui'lacha' nac a'kapūn, lā' nīn tuntū' a'ntū huī' nac quilhtamacuj. Ca'tzīyāuj que Dios pō'ktu quincāpāxquī'yāni' como ū'tza' huā'mā' a'ntū quincāmāsu'ni'ni' quiMāpa'ksīni'ca'n Jesucristo.&E&Quit icca'tzī que Dios pō'ktu quincāpāxquī'yāni' a'yuj nanīyāuj lā' a'yuj hui'lāna'uj. Lā' nīn tintī' tzē naquincāmāmakxtekēyāni' Dios, nīn ángeles, lā' nīn a'ntīn taka'lhī līmāpa'ksīn, lā' nīn tuntū' a'ntū a'nan, lā' nīn tuntū' a'ntū na'a'nampala. wg%Lā' a'yuj quincātapātle'keni'kō'mā'ni' ixlīhuāk huā'mā', ixlīhuāk nalītaxtuyācha' a'ntū lej tzey para quina'n. Lā' chuntza' hua'chilh quina'n natlajana'nāuj, como Cristo quincāpāxquī'yāni' lā' quincāmaktāyayāni'. 7$Tatzo'kni' na ixtachihuīn Dios:Como ictapa'ksīyāuj con hui'x quincātamaknīcu'tunāni'.Quina'n hua'chi borregos a'ntū nacāmaknīcan. _7#Cristo pō'ktu quincāpāxquī'yāni'. Lā' a'yuj pātīni'nāuj, lā' a'yuj tamakchuyīnī'ta'uj, lā' a'yuj quincātamacaputzayāni' lā' a'yuj tū' ka'lhīyāuj a'ntū nahua'yāuj, lā' a'yuj tū' ka'lhīyāuj quilu'xu'ca'n, lā' a'yuj scalana'j hui'lāna'uj, lā' a'yuj quincātamaknīcu'tunāni', Cristo pō'ktu quincāpāxquī'yāni'. fE"Nīn tintī' tzē naquincāmālaclē'nīyāni', como Cristo māpalakō'lh quintalaclē'i'ca'n a'xni'ca' nīlh. Lā' nā xla' lakahuanchokolh. Lā' hui'lacha' na ixpāxtūcāna'j Dios. Lā' squi'ni'mā' Dios por quina'n. /!Dios quincāta'sani'nī'ta'ni' lā' xapakō'nī'ttza' quintalaclē'i'ca'n. Lā' chuntza' nīn tintī' a'ntī tzē naquincālē'ksa'nīni'nāni'. jM Dios, a'yuj lej ca'tzani'lh, macamilh ixO'kxa' para nanī por quimpālacataca'n. Lā' como chuntza' Dios māstā'lh ixO'kxa', chuntza' ca'tzīyāuj que Dios naquincāmaxquī'yāni' ixlīhuāk chu a'ntū namaclacasqui'nāuj. SLā' chuhua'j como Dios quincātlahuani'nī'ta'ni' ixlīhuāk huā'mā', ca'tzīyāuj que tūlalh quinticātatlajani' a'ntī quincātatā'lāsta'layāni' como Dios pō'ktu quincāmaktāyamā'ni'. &EDios quincāta'sani'ni' como ixpuhuanī't pū'la de quina'n. Lā' quincāmāpānūni'ni' quintalaclē'i'ca'n. Lā' xla' natā'latahui'layāuj nac a'kapūn. eCXapū'la Dios ixquincālakapasāni' quina'n a'ntī ixcamana'. Lā' ixquincātlahuacu'tunāni' xalacuan hua'chi Jesucristo, ixO'kxa' Dios. Lā' chuntza' Jesucristo xla' hua'chi quimpuxcu'ca'n quilīhuākca'n tā'timīn. ) KQuina'n ca'tzīyāuj que ixlīhuāk a'ntū quincāpātle'keni'yāni', ixlīhuāk nalītaxtuyācha' a'ntū lej tzey para quilīhuākca'n a'ntī pāxquī'yāuj Dios. Dios quincāta'sani'ni' chu a'nchī ixpātunca'tzi como lacasqui'n que nalayāuj lej lactzey chu a'nchī ixtapuhuān. Z -Lā' Dios cālaktzī'n qui'a'clhcunucca'n. Lā' xla' māchekxī a'ntū quincāmā'u'cxca'tzīnīyāni' huan Espíritu Santo, como huan Espíritu Santo squi'n chu a'nchī ixtapuhuān Dios. Lā' huan Espíritu Santo squi'ni' Dios por quina'n, como quina'n tapa'ksīyāuj con Dios. Ixlīhuāk nalītaxtuyācha' para ixtachi'xcuhuī't Dios ~ uLā' huan Espíritu Santo quincāmaktāyayāni' a'xni'ca' tūla tlahuayāuj a'ntū tasqui'nī natlahuayāuj. A'xni'ca' kalhtō'ka'yāuj, quina'n tū' ca'tzīyāuj a'ntūn tasqui'nī nasqui'ni'yāuj Dios. Lā' huan Espíritu Santo quincāmāca'tzīnīyāni' a'ntū tasqui'nī nasqui'ni'yāuj. Lā' nā quincāmā'u'cxca'tzīnīyāni' a'ntūn tūla līchihuīna'nāuj.  Lā' como ca'tzīyāuj que Dios naquincāmaxquī'yāni' a'ntūn tūna'j ka'lhīyāuj, chuntza' līlacatzucu ka'lhīmā'nauj. ' GComo quina'n quincātamāpūtaxtūnī'ta'ni'tza', ka'lhīmā'naujcus a'ntū Dios naquincāmaxquī'palayāni' a'ntū lactzey. Palh kalhatin ka'lhītza' catūhuā, xla' tū'tza' ka'lhīmā' huā'mā'. Lā' como sputacus a'ntū Dios naquincāmaxquī'yāni', lā' ū'tza' ka'lhīmā'nauj. FLā' a'yuj quina'n ka'lhīyāujtza' huan Espíritu Santo, hua'chilh nā ixua'ntli'jui como ka'lhīmā'nauj hasta que a'xni'ca' Dios naquincāmāsāstī'ni'yāni' quimacni'ca'n lā' nā namāsu'yu que quina'n ixcamana' Dios. Lā' ka'lhīmā'nauj hasta que a'xni'ca' Dios nacāmaxquī' ixcamana' a'ntū lej xalactzey. Ca'tzīyāuj que ixlīhuāk huan quilhtamacuj hua'chilh ixua'ntli'jli hua'chi kalhatin puscāt a'xni'ca' nalacatuncuītza' ixcaman. }Dios namāsāstī'kō' ixlīhuāk a'ntū a'nan nac quilhtamacuj a'xni'ca' nacāmaxquī' ixcamana' a'ntū lej xalactzey. #Ixlīhuāk a'ntū a'nan nac quilhtamacuj ka'lhī que natamasa. Chuntza' Dios māpa'ksīni'lh. Lā' Dios puhuanī't que nalacāxtlahuapala. s_Ixlīhuāk a'ntū a'nan nac quilhtamacuj lej taka'lhīmā'na hasta que Dios namāsu'yu a'ntī ixcamana'. &EChuhua'j lej pātīni'mā'nauj. Lā' ā'calīstān a'xni'ca' napāxuhuayāuj nac a'kapūn nahuanāuj que tū' lej pātīni'uj. Chuntza' icpuhuan quit. W'Lā' como quina'n ixcamana' Dios, chuntza' quina'n namaklhtīni'nāuj a'ntū Dios nacāmaxquī' ixcamana'. Lā' a'ntū maxquī'can Cristo nā quina'n quilaca'n nala. Cristo lej pātīni'lh. Lā' nā chuntza' quina'n ka'lhī que napātīni'nāuj. Lā' chuntza' a'ntū namaxquī'can Cristo, lā' nā ū'tza' naquincātamaxquī'yāni'. W'Huan Espíritu Santo quincāmāca'tzīnīyāni' palh quina'n ixcamana' Dios. taChuhua'j ka'lhīyāuj huan Espíritu Santo. Lā' tū'tza' jicua'ni'yāuj Dios, hua'chi kalhatin mozo a'ntī ca'tzanca'tzī ixjefe. Ca'tzīyāuj que quina'n ixcamana' Dios. Lā' ū'tza' tzē nalīhuaniyāuj: “Dios quinTāta'ca'n”. ykIxlīhuākca'n a'ntīn tatlahua a'ntū cāmāpuhuanī huan Espíritu Santo, xlaca'n huāk ixcamana' Dios. ~ A'ntīn talatlā'huan chu a'nchī xako'hua'jua' ixtapāstacna'ca'n, Dios nacāmālaclē'nī. Lā' a'ntīn tamakxteknī'ttza' natatlahua chu a'nchī xako'hua'jua' ixtapāstacna'ca'n, como huan Espíritu Santo cāmaktāya, xlaca'n para pō'ktu natalatahui'la. z}m Lā' chuhua'j tā'timīn, tū'tza' catlahuáuj hua'chi xapū'la a'ntū xako'hua'jua' quintapāstacna'ca'n. (|I Dios mālakahuanīchokonī't Jesús. Lā' a'yuj nanīyāuj, Dios naquincāmālakahuanīchokoyāni' quina'n como huan Espíritu Santo quincātā'lahui'lāni'. {# Lā' quina'n, Cristo quincātā'lahui'lāni'. Quimacni'ca'n natanī, como quilīhuākca'n tlahuanī'ta'uj talaclē'i'. Lā' a'yuj quimacni'ca'n natanī, quina'n ka'lhīyāuj xasāsti' quinquilhtamacujca'n, como Dios quincāmāpānūni'nī'ta'ni' quintalaclē'i'ca'n. !z; Hui'xina'n tū'tza' latlā'hua'nā'tit chuntza'. Hui'xina'n latlā'hua'nā'tittza' chu a'nchī ixtapuhuān huan Espíritu Santo, como huan Espíritu Santo cātā'lahui'lāni' hui'xina'n. Lā' a'ntīn tū' taka'lhī huan Espíritu Santo, xlaca'n tū' tatapa'ksī con Cristo. vyeLā' a'ntīn talatlā'huan chu a'nchī xako'hua'jua' ixtapāstacna'ca'n, xlaca'n tūla tamāpāxuhuī Dios. Bx}Huāk ixtā'ca'tza Dios a'ntīn talatlā'huan chu a'nchī xako'hua'jua' ixtapāstacna'ca'n. Tū' tatlahua a'ntū huan ixley Dios. Lā' a'yuj ixtatlahuacu'tulh, tūlalh ixtitatlahualh. ywkA'ntīn talatlā'huan chu a'nchī xako'hua'jua' ixtapāstacna'ca'n, xlaca'n nacāmālaclē'nī Dios. Lā' a'ntīn talatlā'huan chu a'nchī ixtapuhuān Dios, xlaca'n taka'lhī xasāsti' ixquilhtamacujca'n lā' tza'ta'ta' ixa'clhcunucca'n. vA'ntīn tatlahuacu'tun chu a'nchī xako'hua'jua' ixtapāstacna'ca'n, xlaca'n talē'ca'a'n tatlahua a'ntūn tū' tzey. Lā' a'ntīn tatlahuacu'tun a'ntū cāmāpuhuanī huan Espíritu Santo, xlaca'n talē'ca'a'n tatlahua a'ntū lacasqui'n Dios. ^u5Lā' chuntza' līlatlā'huanāujtza' chu a'nchī ixley Dios como tlahuayāuj a'ntūn quincāmāca'tzīnīyāni' huan Espíritu Santo. Lā' tū'tza' latlā'huanāuj chu a'nchī xako'hua'jua' quintapāstacna'ca'n. |tqIxley Dios tūla catimāpūtaxtūlh catīhuā, como tintī' a'ntīn tzēn tlōkentaxtūkō' huanmā' ley. Dios tlahualh a'ntū tūla tlahua huan ley. IxO'kxa' macamilh para namāpānū huan talaclē'i'. Lā' a'xni'ca' milh, ixtasu'yu hua'chi kalhatin de quina'n. Xmān xla' tū' tlahualh a'ntūn tū' tzey hua'chi quina'n. Xla' māpalalh a'ntū quina'n ixlaclē'nāuj. Lā' chuntza' quincālīmāpūtaxtūni' de huan xako'hua'jua' līmāpa'ksīn a'ntū ixquincāmātlahuīyāni' a'ntūn tū' tzey. KsLā' huan Espíritu Santo ka'lhī līmāpa'ksīn. Lā' ū'tza' tzē cālīmaxquī' xasāsti' ixquilhtamacujca'n a'ntīn takalhlaka'ī' que Cristo Jesús māpūtaxtūnu'n. Lā' quilakmāxtulh de huan xako'hua'jua' līmāpa'ksīn a'ntū ixquimātlahuī a'ntūn tū' tzey. Lā' chuntza' Dios tū'tza' quintimālaclē'nīlh. hr KLā' chuhua'j tū'tza' caticāmālaclē'nīlh Dios xlaca'n a'ntīn talīpāhuan Cristo lā' talatlā'huan chu a'nchī ixtapuhuān huan Espíritu Santo lā' tū'tza' talatlā'huan chu a'nchī ixtapāstacna'ca'n ko'hua'jua'. jqMDios ū'tza' a'ntīn tzē namāpūtaxtūnu'n por ixpālacata quiMāpa'ksīni'ca'n Jesucristo. Xapū'la quimacni' ixtlahuacu'tun a'ntū ixlacasqui'n huan xako'hua'jua' līmāpa'ksīn, a'yuj quit xa'ictlōkentaxtūcu'tun ixley Dios. Lā' chuhua'j Dios quimāpūtaxtūnī't de huā'mā' līmāpa'ksīn. Lā' ū'tza' iclīmaxquī' Dios pāxcatca'tzī.0pYIcxantila quit. Tūla xa'icpūtaxtu de ixlīmāpa'ksīn a'ntūn tū' tzey. Lā' ¿tichū tzē namāpūtaxtū kalhatin de huan līmāpa'ksīn a'ntū ko'hua'jua'? oLā' a'yuj xa'ictlahuacu'tun a'ntū huan ixley Dios, hua'chi ā'lakatin līmāpa'ksīn ixmāpa'ksīmā' quimacni'. Huā'mā' līmāpa'ksīn ixtā'ca'tza ixley Dios. Quit hua'chilh xatachī'n xa'icuanī't, como tūla xa'icmakxteka de ictlahua a'ntūn tū' tzey. wngQuit xa'nca xa'icca'tzī que lej tzey ixley Dios. Lā' xa'iclīpāxuhua a'xni'ca' icpāstacli huā'mā' ley. mPō'ktu chuntza' ixuanī't. A'xni'ca' quit xa'ictlahuacu'tun a'ntūn tzey, xmān tzē xa'ictlahua a'ntūn tū' tzey. )lKHua'chilh quintapāstacna' xako'hua'jua' a'ntū ixtlahuamā' a'ntūn tū' tzey, lā' hua'chilh tū' quit, como quit tū' xa'ictlahuacu'tun a'ntū ko'hua'jua'. k3Lā' a'yuj xa'ictlahuacu'tun a'ntūn tzey, chuntza' tū' xa'ictlahua. Lā' a'yuj tū' xa'ictlahuacu'tun a'ntūn ko'hua'jua', chuntza' xa'ictlahua. 'jGXa'icca'tzī que quit quē'cstu tūla xa'ictlahua a'ntūn tzey. Lā' ū'tza' tūla xa'ictlahua a'ntūn tzey, a'yuj chuntza' xa'ictlahuacu'tun a'ntū xatzey. iLā' a'yuj quit tū' xa'ictlahuacu'tun a'ntūn tū' tzey, huan xako'hua'jua' quintapāstacna' ū'tza' ixquimātlahuī a'ntūn tū' tzey. h{Lā' como quit tū' xa'ictlahuacu'tun a'ntūn tū' tzey, ū'tza' lītasu'yu palh quit xa'icpuhuan lej xatzey huan ley. Ig Quit tū' xa'icmāchekxī a'ntū xa'ictlahua. A'yuj quit tū' xa'ictlahuacu'tun a'ntūn tū' tzey, ū'tza' xa'ictlahua. Lā' a'yuj quit xa'ictlahuacu'tun a'ntūn tzey, lā' tū' xa'ictlahua. :fmCa'tzīyāuj que huan ley ixla' Dios lā' lej tzey. Lā' quit tū' tzey xa'icuanī't como xa'ictlahua a'ntūn tū' tzey, chuntza' hua'chi ixlīhuāk huan tachi'xcuhuī't. Oe A'yuj ixley Dios lej tzey, ū'tza' huā'mā' a'ntū quimāsu'ni'lh palh xa'iclaclē'n. Lā' nā quimāsu'ni'lh palh lej ko'hua'jua' a'ntū xa'ictlahuamā' lā' ū'tza' ixquilīmāpātīnīlh Dios. Pd Ixley Dios lej tzey. Lā' tzey huāk a'ntū huan ley māpa'ksī. yck Qui'a'kxokoca por ixpālacata talaclē'i'. U'tza' iclīpuhualh quit que tzē ictlōkentaxtūkō' ixley Dios. Huan ley quimāsu'ni'lh que Dios naquimālaclē'nī por ixpālacata quintalaclē'i', como tūlalh ictlōkentaxtūkō'lh huan ley. 4ba Huan ley quincāmāsuni'nī'ta'ni' para que līlacatejtin natahui'layāuj. Lā' quit quimāsu'ni'lh huan ley que xa'iclaclē'n lā' ū'tza' Dios ixquilīmālaclē'nīlh. }as A'xni'ca' tūna'j xa'icmāchekxī huan ixley Dios, quit xa'icpuhuan palh xa'nca xa'iclatlā'huan. Lā' a'xni'ca' icmāchekxīlh huā'mā' līmāpa'ksīn, icca'tzīlh palh xa'iclaclē'n na ixlacapūn Dios. Lā' chuntza' Dios naquimāpātīnī. R`Lā' a'xni'ca' icca'tzīlh huā'mā' līmāpa'ksīn, ā'chulā' xa'iclakca'tzan a'ntū ixla' ā'chā'tin. A'xni'ca' tūna'j ixlakapascan huan ley, tū' ixca'tzīcan a'nchī huanī't huan talaclē'i'. (_ITzēlasā' hui'xina'n nahua'nā'tit que tū' tzey huan ley. Chuntza' tū' stu'ncua'. Huan ley quincāmāsu'ni'yāni' a'nchī huanī't huan talaclē'i'. Huan ley huan:Tū' tilakca'tzana' a'ntū ixla' ā'chā'tin. Lā' ū'tza' līca'tzīyāuj que ū'tza' huā'mā' talaclē'i'. t^aLā' chuhua'j huan ley tū'tza' quincāmāpa'ksīyāni', como hua'chilh tā'nīnī'ta'ujtza' Cristo. Xapū'la ixquincātasāmākalhlaka'ī'nīyāni' huan ley. Chuhua'j a'kahuāna'ni'yāuj Dios como ka'lhīyāuj xasāsti' quinquilhtamacujca'n. Lā' ū'tza' lītlahuacu'tunāuj ixtapuhuān Dios. Huan tachi'xcuhuī't ixa'cstuca'n tūla tamakxteka antūn tū' tzey ]A'xni'ca' tūna'j tapa'ksīyāuj con Dios, quina'n ixlatlā'huanāuj chu a'nchī xako'hua'jua' quintapāstacna'ca'n. Lā' a'xni'ca' lakapasui ixley Dios, ā'chulā' ixtlahuayāuj talaclē'i'. Lā' a'ntīn tatlahua huā' tamā'na catūhuā, xlaca'n natanī. [\/Lā' hui'xina'n tā'timīn, hua'chilh ixnīnī'ta'ntit con Cristo. Lā' ū'tza' lītapalalhtza' a'ntū ixlaclīpinā'tit chu a'nchī huan ley. Lā' chuhua'j huan ley tū'tza' cāmāpa'ksīyāni'. Chuhua'j tapa'ksīyā'tit con Cristo. Lā' xla' lakahuanchokonī'ttza'. Lā' tzētza' nalatahui'la'yā'tit chu a'nchī Dios lacasqui'n. ~[uLā' palh huan puscāt ka'lhī ixmakchi'xcu' lā' palh ka'lhīcus ixkōlu', chuntza' xla' tlahua talākalhī'n. Lā' palh nī ixkōlu', huan ley namakxteka natapūchahuapala. Lā' xla' a'yuj tapūchahuapala, chuntza' tū' tlahua talākalhī'n. ZLā' kalhatin puscāt a'ntīn tapūchahuanī'ttza', xla' ka'lhī ixkōlu' līhuan huan chi'xcu' lahuī' nac quilhtamacuj. Chuntza' huan huan ley. Lā' palh huan chi'xcu' nī, lā' chuntza' huan puscāt tū'tza' ka'lhī ixkōlu'. Chuntza' huan huan ley. ^Y 7Hui'xina'n tā'timīn, lakapasā'tit huan ley. Ca'tzīyā'tit que kalhatin chi'xcu' natlahua a'ntū huan huan ley, līhuan lahuī' nac quilhtamacuj. Lā' a'xni'ca' xla' nīnī'ttza', huan ley tū'tza' māpa'ksī. +XOXlaca'n a'ntī cāmāpa'ksī a'ntū ko'hua'jua', xlaca'n natamaklhtīni'n a'ntū hua'chi ixtatlajca'n, lā' ū'tza' huan līnīn. Dios quincāmaxquī'yāni' a'ntū hua'chi lē'ksajna', lā' ū'tza' xasāsti' quinquilhtamacujca'n a'ntū para pō'ktu. Ixlīhuākca'n a'ntīn takalhlaka'ī' que quiMāpa'ksīni'ca'n Jesucristo tzē māpūtaxtūnu'n, xlaca'n cāmaxquī'can xasāsti' ixquilhtamacujca'n para pō'ktu.zWmLā' chuhua'j como Dios cāmāpa'ksīyāni' hui'xina'n, chuntza' taxtunquīnī'ta'ntit de a'ntū ko'hua'jua'. Lā' chuhua'j tzētza' natlahua'yā'tit a'ntūn tzey. Lā' ka'lhī'yā'tittza' xasāsti' minquilhtamacujca'n a'ntū para pō'ktu. GVChuhua'j līmāxana'nā'tit a'ntū ixtlahua'yā'tit xapū'la. Lā' a'ntū ixtlahua'yā'tit xapū'la, nīn tuntū' ixlīmaclacasqui'nā'tit. Lā' a'ntī tatlahua huā'mā', xlaca'n natanī. }UsXapū'la a'xni'ca' ixcāmāpa'ksīyāni' a'ntū xako'hua'jua', hui'xina'n tūla ixtlahuayā'tit a'ntūn tzey. LTChuntza' icchihuīna'n quit para que hui'xina'n namāchekxīyā'tit. Xapū'la hui'xina'n tamakxtektit que nacāmāpa'ksīyāni' a'ntū ko'hua'jua'. Lā' ā'chulā' ixtlahua'pā'na'ntit a'ntū ko'hua'jua'. Lā' chuhua'j catamakxtektit que Dios nacāmāpa'ksīyāni'. Lā' ā'chulā' natlahuatēlha'yā'tit a'ntū lej tzey. lSQLā' como makxteknī'ta'ntittza' a'ntūn ko'hua'jua', chuhua'j tlahua'cu'tunā'tit a'ntū xatzey. ^R5Lā' quit icmaxquī' pāxcatca'tzī Dios por mimpālacataca'n. Chuhua'j hui'xina'n tlahua'pā'na'ntit a'ntūn cātamāsu'ni'ni' lā' a'ntū maklhtīni'ntit. Lā' tū'tza' cāmāpa'ksīyāni' a'ntūn ko'hua'jua'. Q-Hui'xina'n ca'tzīyā'tit que palh ka'lhī'yā'tit kalhatin jefe, ka'lhī natlahua'yā'tit a'ntū nahuan xla'. Lā' nā chuntza' xlaca'n a'ntīn tatamakxteka nacāmāpa'ksī a'ntū ko'hua'jua', xlaca'n ka'lhī natatlahua a'ntūn tū' tzey. Lā' a'ntīn tatlahua a'ntūn tū' tzey ka'lhī que natanī. Lā' xlaca'n a'ntīn tatamakxteka nacāmāpa'ksī Dios, xlaca'n natatlahua a'ntū Dios lacasqui'n. dPAA'yuj tū'tza' līpāhuanāuj huan ley, quina'n tūla tlahuayāuj a'ntūn tū' tzey. 3O_Tū'tza' nacāmāpa'ksīyāni' a'ntūn tū' tzey. Tū'tza' līpāhuanāuj huan ley. Līpāhuanāuj xmān ixtalakalhu'mān Dios. A'ntū lītalacastuca a'ntīn tamakscuja hNI Tū' catamakxtektit que mintapāstacna'ca'n nacāmātlahuīyāni' a'ntūn tū' tzey. Camakxtektit que Dios nacāmāpa'ksīyāni'. Lā' como ka'lhī'yā'tittza' xasāsti' minquilhtamacujca'n, catlahua'tit ixtapuhuān Dios. M1 Tū'tza' catamakxtektit nacātamāpa'ksīyāni' a'ntū ko'hua'jua'. Tū'tza' catlahua'tit a'ntū ixtapuhuān mimacni'ca'n a'ntūn tū' tzey. pLY Calīhui'lī'tit de que tū'tza' natlahua'yā'tit a'ntūn tū' tzey. Ka'lhī'yā'tittza' xasāsti' minquilhtamacujca'n por ixpālacata quiMāpa'ksīni'ca'n Jesucristo. Lā' chuhua'j calatā'kchokotit chu a'nchī ixtapuhuān Dios. K Cristo xmān maktin nīlh por ixtalaclē'i'ca'n huan tachi'xcuhuī't. Lā' chuhua'j Cristo huī'. Lā' xla' tlahuamā' ixtapuhuān Dios. qJ[ Ca'tzīyāuj que Cristo lakahuanchokolh. Lā' tū'tza' maktin catinīlh. Xla' natahui'la para pō'ktu. gIGHua'chilh ixtā'nīnī'ta'uj Cristo, lā' hua'chilh ixtā'lakahuanchokonī'ta'ujtza' Cristo. HKalhatin a'ntī xanīntza' tū'tza' tlahua a'ntūn tū' tzey. Lā' nā quina'n tū'tza' quincāmāpa'ksīyāni' a'ntūn tū' tzey. G-Ca'tzīyāuj que taxtāpalīnī'ta'ujtza'. Xapū'la ixtlahuatlā'huanāuj a'ntūn tū' tzey. Lā' chuhua'j hua'chilh ixquincātā'taxtokohua'ca'nī'ta'ni' con Cristo. Lā' chuntza' tzē nalatā'kchokoyāujtza' xtunc. Tū'tza' quincāmāpa'ksīyāni' a'ntū xako'hua'jua'. BF}Lā' como chu lakatin tā'lanī'ta'uj con Cristo chuntza' hua'chilh ixtā'nīnī'ta'uj. Lā' como Cristo lakahuanchokolh, quina'n nā ka'lhīyāuj xasāsti' quinquilhtamacujca'n. gEGLā' a'xni'ca' a'kpaxāuj, hua'chilh tā'tā'cnūyāuj Cristo. Lā' hua'chilh tā'lakahuanchokonī'ta'ujtza' con Cristo por ixlīmāpa'ksīn Dios quinTāta'ca'n. Lā' chuhua'j ka'lhīyāuj xasāsti' quinquilhtamacujca'n. D9Lā' hui'xina'n ca'tzīyā'tit que quilīhuākca'n a'ntīn tapa'ksīyāuj con Cristo, chu lakatin lauj con xla'. Hua'chilh ixtā'nīnī'ta'uj Cristo. *CMHuā'mā' quina'n tūla catihuáuj chuntza'. Quina'n makxteknī'ta'ujtza' natlahuayāuj a'ntūn tū' tzey. Tūlatza' natlahuatā'kchokoyāuj a'ntūn tū' tzey. B Lasā' kalhatin nahuan que mejor natlahuayāuj ā'chulā' a'ntūn tū' tzey lā' chuntza' ā'chulā' Dios nalakalhu'mana'n. OAXapū'la quilīhuākca'n ixtlahuayāuj a'ntūn tū' tzey. Lā' ū'tza' lītasqui'nī que nanīkō'yāuj. Lā' chuhua'j como Dios lej lakalhu'mana'n, tzē naka'lhīyāuj xasāsti' quinquilhtamacujca'n para pō'ktu. Lā' Dios naquincāmāpānūni'yāni' quintalaclē'i'ca'n por ixpālacata quiMāpa'ksīni'ca'n Jesucristo.`@9Dios māstā'lh huan ley. Lā' huā'mā' ley ā'chulā' māsu'yulh palh quina'n ixtlahuayāuj a'ntūn tū' tzey. Lā' a'yuj ā'chulā' ixtlahuayāuj a'ntūn tū' tzey, ā'chulā' Dios quincālakalhu'manāni'. ^?5Adán tū' a'kahuāna'ni'lh Dios lā' ū'tza' talīlaclē'n ixlīhuāk tachi'xcuhuī't. Lā' Jesucristo, xla' a'kahuāna'ni'lh Dios lā' ū'tza' ixlīhuākca'n tzē nacālīmāpānūni'kō'can ixtalaclē'i'ca'n. 8>iChuntza' ixlīhuākca'n nacāmālaclē'nīkō'can por ixpālacata lakatin talaclē'i' a'ntūn tlahualh Adán. Lā' nā chuntza' por ixpālacata tlahuaca catūhuā a'ntūn tzey, chuntza' ixlīhuākca'n tzē nacāmāpānūni'can ixtalaclē'i'ca'n lā' tzē nataka'lhī xasāsti' ixquilhtamacujca'n. =Kalhatin a'ntī xapū'la lā' chū'cus tlahualh talaclē'i'. Lā' ū'tza' Adán. Lā' ū'tza' talīnīkō' ixlīhuākca'n tachi'xcuhuī't. Lā' xtunc a'ntū tlahualh ā'chā'tin chi'xcu' a'ntī huanican Jesucristo. Por ixpālacata Jesucristo, Dios cālakalhu'malh huan tachi'xcuhuī't lā' Dios cāmāpānūni' ixtalaclē'i'ca'n lā' nā cāmaxquī' xasāsti' ixquilhtamacujca'n. /<WXtunc a'ntūn tlahualh Adán. Lā' xtunc a'ntūn tlahualh Dios. Ixpālacata Adán, como tlahualh talaclē'i', lā' ū'tza' ixtasqui'nī nacālīmālaclē'nīkō'can ixlīhuākca'n tachi'xcuhuī't. Lā' como Dios ixcālakalhu'man, lhūhua' a'ntīn cāmāpānūni'canī'ttza' ixtalaclē'i'ca'n. .;UIxtu'ca'n lej xtuncnu'; tū' chu lakatin. Adán tlahualh talaclē'i'. Lā' ū'tza' ixlīhuākca'n tachi'xcuhuī't talīnī. Dios ixcālakalhu'mankō' huan tachi'xcuhuī't. Lā' chuhua'j tzē natapūtaxtu por ixpālacata Jesucristo. Lā' ū'tza' hua'chi lē'ksajna' a'ntū Dios māstā'. 5:cLā' chuntza' talīnīlh a'yuj xlaca'n tū' tatlahualh chu a'cxtim a'ntūn tlahualh Adán, a'xni'ca' tū' a'kahuāna'ni'lh Dios. Por ixpālacata Adán talaclalh ixlīhuākca'n huan tachi'xcuhuī't. Lā' Cristo tū' chuntza' ixuanī't. Lej tzey a'ntū cātlahuani'lh ixlīhuāk huan tachi'xcuhuī't. 9% A'xni'ca' Moisés tūna'j ixmaxquī' Dios huan ley, huan tachi'xcuhuī't ixtatlahuamā'na a'ntūn tū' tzey. Lā' a'yuj tūla ixuancan que xlaca'n ixta'a'kapālhkānī't huan ley, como tūna'j ixcāmaxquī'canī't huan ley, xlaca'n ixtalaclē'ncus na ixlacapūn Dios. 8- Xapū'la ixuī' kalhatin chi'xcu' a'ntī ixuanican Adán. U'tza' a'ntī xapū'la lā' chū'cus tlahualh talaclē'i'. Lā' por ixtalaclē'i' ū'tza' līnīlh. Lā' chuhua'j ū'tza' talīnīkō' huan tachi'xcuhuī't como ixlīhuākca'n tatlahuanī't ixtalaclē'i'ca'n. 77 Lā' ū'tza' līpāxuhuayāuj como tū'tza' Dios quinticāmālaclē'nīni'. Lā' nā līpāxuhuayāuj como Dios quincātlahuanī'ta'ni' ixamigo por ixpālacata quiMāpa'ksīni'ca'n Jesucristo. Por ixpālacata Adán laclē'ncan lā' por ixpālacata Cristo tzē nalīpūtaxtucan /6W Quina'n ixtā'ca'tza Dios ixuanī'ta'uj. Lā' Dios quincātlahuani' ixamigo, como Cristo, ixO'kxa' Dios, nīlh por quina'n. Lā' como quina'n ixamigo Dios lā' como Cristo lakahuanchokopā, ā'chulā' ca'tzīyāuj que Cristo quincāmaktāyayāni' lā' chuntza' tū' quinticāmālaclē'nīni'. n5U Lā' chuhua'j como Cristo nīlh por quimpālacataca'n, chuntza' Dios quincāmāpānūni'nī'ta'ni' quintalaclē'i'ca'n. Lā' ū'tza' līca'tzīyāuj palh tū' quinticāmālaclē'nīni' a'xni'ca' nachin huan ā'xmān chi'chini'. 4#Lā' Cristo nīlh por quimpālacataca'n quina'n a'yuj lej malo ixuanī'ta'uj. Chuntza' Dios līmāsu'yulh palh lej quincāpāxquī'yāni'. )3KNīn tintī' nīcu'tun por ā'kalhatin a'yuj xla' kalhatin chi'xcu' a'ntī nīn tuntū' tlahuanī't. Chō'la nanī ā'kalhatin por a'ntī lej tzeyā chi'xcu'. ?2wQuina'n tūla catipūtaxtūj māni' quē'cstu'ca'n. Lā' chuntza' a'xni'ca' chilh huan chi'chini' a'ntū Dios ī'lhcā'nī't, Cristo nīlh por ixpālacata quintalaclē'i'ca'n. ,1QTū' catita'a'kxokouj. Ixlīstu'ncua' nalaka'nāuj xla'. Huā'mā' xa'nca ca'tzīyāuj, como u'cxca'tzīyāuj na qui'a'clhcunucca'n a'nchī Dios lej quincāpāxquī'yāni'. Huā'mā' quincāmā'u'cxca'tzīnīyāni' huan Espíritu Santo. Lā' ū'tza' a'ntī Dios quincālakmacaminī'ta'ni'. 0Lā' palh līlacatzucu napātīni'nāuj, chuntza' Dios nalīpāxuhua. Lā' chuntza' ca'tzīyāuj palh nalaka'nāuj Dios. /Lā' nā līpāxūj hui'lāna'uj a'yuj pātīni'mā'nauj, como ca'tzīyāuj que chuntza' nasca'tāuj līlacatzucu napātīni'nāuj. R.Lā' como kalhlaka'ī'yāuj que Jesucristo quincāmāpūtaxtūyāni', Dios quincālakalhu'manāni'. Lā' chuhua'j pāxuhuayāuj como ca'tzīyāuj palh na'a'nāuj nac a'kapūn a'nlhā hui'lacha' Dios. - Como quina'n kalhlaka'ī'nī'ta'uj que Jesucristo tzē māpūtaxtūnu'n, Dios quincāmāpānūni'nī'ta'ni' quintalaclē'i'ca'n. Lā' chuntza' tū'tza' ixtā'ca'tza Dios quina'n, como Dios quincāmāsputūnu'ni'ni' por ixpālacata quiMāpa'ksīni'ca'n Jesucristo. D,Dios macamilh Jesucristo para nanī por ixpālacata quintalaclē'i'ca'n. Lā' ā'calīstān mālakahuanīchokolh. Lā' ū'tza' Dios quincālīmāpānūni'yāni' quintalaclē'i'ca'n.k+OLā' nā tatzo'kni' para que quina'n tzē naca'tzīyāuj que Dios nā quincāmāpānūni'yāni' quintalaclē'i'ca'n quina'n antī līpāhuanāuj Dios. Xla' ū'tza' a'ntī mālakahuanīchokolh quiMāpa'ksīni'ca'n Jesucristo. P*Huanmā' tū' tzo'kca xmān para que na'a'cnīni'ni'can Abraham. })sAbraham kalhlaka'ī'lh que napātle'ke a'nchī Dios ixuaninī't lā' ū'tza' Dios līmāpānūni'lh ixtalaclē'i'. E(Xla' ixca'tzī palh Dios tzē natlahua a'ntū ixuaninī't. {'oTū' puhualh palh Dios tū' ixmaxquī'lh a'ntū huanilh. Xla' ā'chulā' ixkalhlaka'ī' lā' ixmāka'tlī' Dios. &5Lā' Abraham papatzīntza' ixuanī't. Ixka'lhī hua'chi cien cā'ta. Lā' Sara, a'ntī ixpuscāt, to'kotzīntza' ixuanī't para naka'lhī ixcaman. Lā' a'yuj lej papatzīntza' ixtahuanī't, Abraham tū' pātza'nkālh de nakalhlaka'ī' que Dios nacāmaxquī' kalhatin ska'ta'. C%Dios ixuaninī't Abraham que naka'lhī kalhatin ixcaman. Lā' Abraham kalhlaka'ī'lh a'ntū ixuaninī't Dios. Lā' puhualh que stu'ncua', lā' a'yuj ixtasu'yu palh tūlalh ixlalh xatāta' de lhūhua' tachi'xcuhuī't. Abraham kalhlaka'ī'lh a'nchī ixuanicanī't:Mixū'yātā'natna' lej lhūhua' natala. #$?Tatzo'kni' na ixtachihuīn Dios a'nchī Dios huanilh huan Abraham:Quit iclacsacnī'ta'ni' lā' chuntza' nala'ya' hua'chi xatāta' de huan tachi'xcuhuī't de ixlīhuāk xalanī'n nac quilhtamacuj. Lā' Abraham kalhlaka'ī'lh a'ntū Dios hualh que ixtlōkentaxtūlh. Dios ū'tza' a'ntīn tzē nacāmālakahuanīchoko huan nīnī'n lā' xla' nā cāmaxquī' ixquilhtamacujca'n a'ntīn tūna'j tahui'lāna'. l#QA'ntī Dios cāsicua'lanālī, ū'tunu'n a'ntīn takalhlaka'ī'. Dios cātlahuani' huā'mā' talakalhu'mān ixlīhuākca'n a'ntīn takalhlaka'ī' chuntza' hua'chi Abraham a'yuj xlaca'n israelitas lā' a'yuj tū', pero takalhlaka'ī'lh que stu'ncua' a'ntū huan Dios. Chuntza' Abraham hua'chilh xatāta' de quilīhuākca'n a'ntīn kalhlaka'ī'yāuj. 5"cHuan ley quincāmāsu'ni'yāni' palh laclē'nāuj lā' ū'tza' lītasqui'nī que napātīni'nāuj. Palh tū' cahuā ixa'nalh huan ley, tū' ixca'tzīuj palh laclē'nāuj. !9Dios hualh que nacāsicua'lanālī huan tachi'xcuhuī't. Lā' tū' por ixpālacata tatlōkentaxtū huan ley. Tū' ū'tza' cālīsicua'lanālīcan. Palh chuntza' cahuā, palh Dios ixcāsicua'lanālīlh xmān xlaca'n a'ntīn tatlōkentaxtū huan ley, chuntza' nīn tintī' ixsicua'lanālīca, como tintī' tzē tlōkentaxtū huan ley. Lā' nā tū' ixcāsicua'lanālīca nīn xlaca'n a'ntīn takalhlaka'ī'. G  Dios huanilh Abraham que namaxquī' huan quilhtamacuj, xla' lā' nā ī'xū'yātā'natna'. Huanilh huā'mā' tū' por ixpālacata Abraham a'kahuāna'ni'lh huan ley. Tū' chuntza'. Dios huanilh huā'mā' como Abraham ixkalhlaka'ī'nī't que stu'ncua' a'ntū Dios ixuaninī't lā' ū'tza' līlaktzī'lh palh tzey. ?w Lā' nā hua'chilh xatāta' de a'ntī cācircuncidarlīcanī't. Lā' tū' por ixpālacata cācircuncidarlīcanī't. Hua'chilh ixtāta'ca'n como chuntza' takalhlaka'ī' xlaca'n chuntza' hua'chi quimpapca'n Abraham kalhlaka'ī'lh a'xni'ca' tūna'j ixcircuncidarlīcanī't. Dios tlōkentaxtūlh a'ntū ixuanī't c? A'calīstān circuncidarlīca. Lā' huā'mā' līlakapascan que Abraham tzey na ixlacapūn Dios por ixpālacata ixlīpāhuan Dios, a'yuj tūna'j ixcircuncidarlīcan. Lā' chuntza' Abraham hua'chilh xatāta' de ixlīhuākca'n a'ntī Dios cāmāpānūni'lh ixtalaclē'i'ca'n por ixpālacata talīpāhuan Dios, a'yuj tū' cācircuncidarlīcanī't. Y+ Lā' a'xni'ca' pātle'kelh huā'mā', Abraham tūna'j ixcircuncidarlīcanī't. }s Na'iccākalhasqui'ni'yāni' catūhuā. ¿Chā hui'xina'n puhua'nā'tit que Dios cāmāsputūnu'ni' xmān a'ntī cācircuncidarlīcanī't chu a'nchī ixtalanānca'n israelitas? Tū' chuntza'. Nā Dios cāmāsputūnu'ni' a'ntīn tū' cācircuncidarlīcanī't. Iccāhuaninī'ta'ntza' que Abraham ixlīpāhuan Dios, lā' ū'tza' Dios līlaktzī'lh que lej tzey Abraham. H~}|{zyxwwavKuttrqqonZmmRlkAj6ihlg fKefdccCbAac`W_^t\[ZZ1Y;XWaVUTS|RnQPNNMmLK@HGFeEhDCB@A?0>=<;::98877'543W21170..?-C,++)*z))(&'&r%$$ #" 3hL{1=g{q  j gvfH+-Palh kalhatin de hui'xina'n puhuan palh tzey na ixlacapūn Dios que nahua' ixlīhuāk catūhuā, xla' ixa'cstu tzē'k caca'tzīlh. Lā' tū' tilāsta'la'yā'tit por huanmā'. Līpāxūj tahui'lāna' a'ntīn taca'tzī que xa'nca talatlā'huan chu a'nchī ixtapuhuān Dios. .*UXatzey tū' nahua'yāuj quinīt lā' tū' nahua'yāuj vino, lā' nīn tuntū' natlahuayāuj ā'catūhuā palh por ū'tza' nalītatonkopū kalhatin quintā'tinca'n. Z)-Tū' nalactlahua'yā'tit a'ntū Dios tlahualh. Tzēlasā' chuntza' tlahua'yā'tit a'xni'ca' hua'yā'tit a'ntūn tapuhuan ā'makapitzīn que tū' līmakuan. Ixlīhuāk huan līhua't tzey na ixlacapūn Dios. Lā' tzē nahua'yāuj ixlīhuāk. Xmān tūla nahua'yāuj ā'tāpātin palh por ū'tza' nalītatonkopū kalhatin quintā'tinca'n. m(SCa'cs nalatahui'layāuj. Lā' nalāmaktāyayāuj lā' ā'chulā' na'a'kahuāna'ni'yāuj Dios. ~'uA'ntī chuntza' ta'a'kahuāna'ni' Cristo, chuntza' talīmāpāxuhuī Dios. Lā' nahuancan que xa'nca talatlā'huan. &)Quina'n, como tapa'ksīyāuj con Dios, tū' lej tipāstacāuj a'ntū hua'can. A'ntū más tasqui'nī ū'tza' huā'mā': Līlacatejtin nalatā'kchokoyāujtit lā' ca'cs nalatahui'layāuj lā' naka'lhīyāuj tapāxuhuān como huan Espíritu Santo quincātā'lahui'lāni'. %A'yuj hui'xina'n ca'tzīyā'tit que huāk tzey a'ntū tlahua'yā'tit, tū' catlahua'tit a'ntū ā'makapitzīn tapuhuan palh tū' tzey. *$MHui'xina'n tū' cahua'tit quinīt palh ū'tza' nalītamakchuyī kalhatin de quintā'tinca'n, como xla' napuhuan que tū' tzey a'ntū tlahua'yā'tit. Lā' como pāxquī'yā'tit huan quintā'tinca'n, xatzey tū' natlahua'yā'tit a'ntū xla' napuhuan que tū' tzey. Cristo nīlh nā por xla', lā' tū' xmān por hui'xina'n. U'tza' tuntū' tilīhua'yā'tit hui'xina'n a'ntū nalītaspi'tpala ā'kalhatin na ixtej Dios. #Como quit ictapa'ksī con Cristo, quit xa'nca icca'tzī que ixlīhuāk huan līhua't huāk tzey. Lā' a'yuj chuntza' icpuhuan, quit icuan que ā'kalhatin tlahua a'ntūn tū' tzey palh hua' catūhuā a'ntū māni' xla' puhuan que tū' tzey na ixlacapūn Dios. " Lā' chuntza' tū'tza' calālē'ksa'ntit. Xatzey calīhui'lī'tit que tū' natlahua'yā'tit a'ntū nalītatonkopū ā'kalhatin. "!= Lā' chuntza' quilīhuākca'n nakalhtīyāuj Dios por ixlīhuāk a'ntūn tlahuanī'ta'uj. Tū' tzey palh namātonkopūyāuj ā'kalhatin quintā'tinca'n E  Tatzo'kni' na ixtachihuīn Dios:QuiMāpa'ksīni'ca'n huan: “Stu'ncua' a'ntū icuan. Stu'ncua' ixlīhuāk naquintatatzokostani'kō'. Lā' ixlīhuākca'n natahuan palh quit Dios”. 1 Lā' chuntza' tū' tzey palh kalhatin nacālīchihuīna'n ā'makapitzīn tā'timīn. Lā' tū' tzey palh kalhatin nacālakmaka'n ā'makapitzīn tā'timīn. Quilīhuākca'n quina'n natāyakō'yāuj na ixlacapūn Cristo lā' xla' ū'tza' a'ntī naquincājuzgarlīyāni'.  Como Cristo nīlh lā' nā lakahuanchokolh, chuntza' tzē nacāmāpa'ksī xlaca'n a'ntī xalakahuan lā' xlaca'n a'ntī tanīnī'ttza'. ^5Līhuan lahui'lāna'uj, tlahuayāuj ixtapuhuān quiMāpa'ksīni'ca'n Jesucristo. Lā' nīyāuj chu a'nchī ixtapuhuān. Quina'n tapa'ksīyāuj con Cristo, a'yuj lakahuancus quina'n lā' a'yuj xanīntza' quina'n. 7Līhuan lahui'lāna'uj nac quilhtamacuj, tū' tlahuayāuj xmān a'ntū quina'n puhuanāuj. Lā' tū' nīyāuj a'xni'ca' quina'n lacasqui'nāuj. c?A'ntīn tamaclacā'ni' lakatin chi'chini', xlaca'n ū'tza' talīmaclacā'ni'cu'tun Dios. Lā' nā a'ntīn tahua' quinīt, xlaca'n ū'tza' talīmaclacā'ni'cu'tun Dios como tamaxquī' pāxcatca'tzī Dios por huan līhua't. Lā' a'ntīn tū' tahua' quinīt, nā xlaca'n chuntza' tamaclacā'ni'cu'tun Dios, lā' nā tamaxquī' pāxcatca'tzī Dios. hIA'makapitzīn tā'timīn tamaclacā'ni' lakatin chi'chini'. A'makapitzīn tapuhuan que ixlīhuāk huan chi'chini' chu lakatin. Capāstactit chā'tunu' de hui'xina'n a'ntū xatzey lā' ū'tza' catlahua'tit chā'tunu'. STū' quimaca'tzica'n a'nchī scuja huan ixmozo ā'kalhatin chi'xcu'. Xmān a'ntī māpa'ksī tzē nahuan palh tzey o palh tū' tzey a'nchī scuja ixmozo. Lā' nā chuntza' a'ntīn tatapa'ksī con Dios, xmān Dios ca'tzī a'nchī talīlatlā'huan xlaca'n. Dios cāmaktāya, lā' chuntza' xlaca'n tū' caticāmālaclē'nīlh Dios.  Hui'xina'n a'ntī hua'yā'tit ixlīhuāk catūhuā, tū' cālakmaka'ntit a'ntīn tū' tahua' quinīt. Lā' hui'xina'n a'ntīn tū' hua'yā'tit quinīt, tū' ticālīchihuīna'nā'tit xlaca'n a'ntīn tahua' quinīt. Dios cālaca'ī'yāni' milīhuākca'n. 4aA'makapitzīn tapuhuan que tzē natahua' ixlīhuāk catūhuā. Lā' ā'makapitzīn a'ntīn tūna'j xa'nca takalhlaka'ī', xlaca'n tapuhuan que tū' tzey hua'can quinīt.  7A'yuj makapitzīn tūna'j xa'nca takalhlaka'ī' como tūna'j xa'nca tamāchekxī, hui'xina'n līpāxūj cacāmakxtektit natatanū a'nlhā takēxtimī'yā'tit hui'xina'n. Lā' tū' ticātā'lā'hua'ni'yā'tit xlaca'n por ixpālacata a'ntūn tūna'j xa'nca tamāchekxī xlaca'n. # Lā' calīhui'lī'tit maksca'tā'tit quiMāpa'ksīni'ca'n Jesucristo. Lā' tū' catlahua'tit mintapāstacna'ca'n a'ntū xako'hua'jua'.~u Lā' xa'nca nalatā'kchokoyāuj hua'chi tasqui'nī. Lā' tuntū' natlahuayāuj a'ntū nalīmāxana'nāuj palh naquincālaktzī'nāni' catīhuā. Tū' ticālīpāxuhuayāuj a'ntīn tatlahua a'ntūn tū' tzey. Lā' tū' tika'chīyāuj. Lā' tū' timakpuscātīni'nāuj. Lā' tū' titlahuayāuj a'ntūn tū' līmakuan. Lā' tū' tilāsta'layāuj. Lā' tū' tilakca'tzanāuj. nU Palaj namin huan chi'chini' a'xni'ca' nalaka'nāuj Dios nac a'kapūn. Hua'chilh xkakamā'tza' como palaj namin huā'mā' chi'chini'. U'tza' calīmakxtekui natlahuayāuj a'ntūn tū' tzey. Lā' tū' catlahuáuj hua'chi tatlahua xlaca'n a'ntīn talatlā'huan de tzī'sa. Catlahuáuj a'ntūn tzey chuntza' hua'chi xlaca'n a'ntīn talatlā'huan a'nlhā xkaka. F Ixlīhuāk huā'mā' natlahua'yā'tit como ca'tzīyā'tit que chuhua'j ā'chulā' tasqui'nī na'a'kahuāna'ni'yā'tit Dios. Lej skalalh natahui'la'yā'tit como namin huan chi'chini' a'xni'ca' Cristo naquincālē'nāni' nac a'kapūn. Lā' tū'tza' makān huan chi'chini' hua'chi a'xni'ca' pū'la kalhlaka'ī'uj. M Palh kalhatin chi'xcu' pāxquī' ā'chā'tin, chuntza' tūla tlahuani' a'ntūn tū' tzey. Lā' chuntza' a'ntīn tapāxquī' ā'makapitzīn, chuntza' talītlōkentaxtūkō' ixlīhuāk ixley Dios. ) Ixley Dios huan chuntza':Tū' namakpuscātīni'na'.Tū' namaknīni'na'.Tū' naka'lhāna'na'.Tū' nalī'a'ksa'na' ā'kalhatin a'ntūn tū' stu'ncua.Tū' nalakca'tza'na' a'ntū ixla' ā'chā'tin. Lā' a'nan ā'lakatin līmāpa'ksīn a'ntū huan:Lā' chu a'nchī pāxquī'ca'na' mē'cstu, nā chuntza' cacāpāxqui' huan ā'makapitzīn. Lā' kalhatin a'ntīn tlahua huā'mā' līmāpa'ksīn, chuntza' tlōkentaxtū huāk huā'mā' līmāpa'ksīn lā' nā ā'makapitzīn līmāpa'ksīn a'ntū a'nan. G Palh cālaclīpini'yā'tit ā'makapitzīn, cacāmāpalani'tit. Tū' camakxtektit de lāpāxquī'yā'tit. A'ntīn tapāxquī' ā'makapitzīn, chuntza' xlaca'n talītlōkentaxtū ixley Dios. E Lā' chuntza' camāpala'tit ixlīhuāk a'ntū laclīpinā'tit. Camāpala'tit huan impuestos lā' cuotas. Cacā'a'kahuāna'ni'tit lā' cacā'a'cnīni'ni'tit a'ntīn tamāpa'ksīni'n. - S Lā' nā tasqui'nī namāpala'yā'tit impuestos. Huan pūchihuīna'nī'n a'ntīn tatlōkentaxtū ixlītlōtca'n, xlaca'n chuntza' tatlahua a'ntū Dios lacasqui'n.   Lā' ū'tza' lītasqui'nī nacā'a'kahuāna'ni'yā'tit huan pūchihuīna'nī'n. Lā' tū' xmān por ixpālacata xlaca'n nacātamāpātīnīyāni'. Tasqui'nī nacā'a'kahuāna'ni'yā'tit como ca'tzīyā'tit mē'cstuca'n que ū'tza' tasqui'nī natlahua'yā'tit. Y + Huan pūchihuīna'nī'n taka'lhī līmāpa'ksīn como Dios cālīmāmacū'nī't para nacāmaktāyayāni' hui'xina'n. Palh hui'xina'n tlahua'yā'tit a'ntūn tū' tzey, najicua'ni'yā'tit como xlaca'n tzē nacātamāpātīnīyāni'. Dios cāmaxquī'nī't līmāpa'ksīn para nacāmāpātīnī xlaca'n a'ntīn tatlahua a'ntūn tū' tzey. d A Lā' a'ntīn tatlahua a'ntūn tzey, xlaca'n tū' catitajicua'ni'lh huan pūchihuīna'nī'n. Xmān xlaca'n a'ntīn tatlahua a'ntūn tū' tzey, xlaca'n tajicua'ni' huan pūchihuīna'nī'n. Lā' palh hui'xina'n tū' cājicua'ni'cu'tunā'tit huan pūchihuīna'nī'n, līlacatejtin nalatā'kchokoyā'tit lā' chuntza' natahuan que hui'xina'n lactzey.   A'ntīn tatā'lāsta'la huan pūchihuīna'nī'n, xlaca'n chuntza' tatā'lāsta'la Dios. Lā' xlaca'n natamāpala con Dios. j O Tasqui'nī que milīhuākca'n na'a'kahuāna'ni'yā'tit huan pūchihuīna'nī'n. Dios cāhui'līnī't hua'chi pūchihuīna'nī'n. Lā' palh tū' cahuā Dios ixcāmaxquī'lh līmāpa'ksīn, xlaca'n tūlalh ixtamāpa'ksīni'lh. !; Tū' namakxtekā'tit que nacātlajayāni' a'ntūn tū' tzey. Natlahua'yā'tit xmān a'ntūn tzey lā' chuntza' nalītlajayā'tit antūn tū' tzey.N Lā' nā tatzo'kni' na ixtachihuīn Dios:Palh mintā'ca'tza tzincsa, camā'hui'.Lā' palh kalhputī, cama'xqui' xcān.Lā' chuntza' xla' nalīmāxana'n a'ntūn tlahuani'nī'ta'ni'. M Tā'timīn, tū' ticātlahuani'yā'tit a'ntūn tū' tzey palh chuntza' cātatlahuani'yāni' hui'xina'n. Namakxtekā'tit que xmān Dios nacāmāpātīnī. Tatzo'kni' na ixtachihuīn Dios:Xmān quit tzē na'iccāmāpātīnī a'ntīn tatlahua a'ntūn tū' tzey.Natamāpala con quit, hualh quiMāpa'ksīni'ca'n Dios. `9 Lā' lej xa'nca nalīputzayā'tit a'nchī nalīla'yā'tit ixamigoca'n ā'makapitzīn. ^5 Lā' palh kalhatin nacātlahuani'yāni' a'ntūn tū' tzey, hui'xina'n tū' titlahua'ni'yā'tit chuntza'. Calīhui'lī'tit natlahua'yā'tit a'ntūn tzey na ixlacapūnca'n ixlīhuākca'n huan tachi'xcuhuī't. q[ Lā' chu lakatin tapāstacna' naka'lhī'yā'tit. Lā' tū' tika'tla'jca'tzīyā'tit. Lā' nacātā'latā'kchokoyā'tit xlaca'n a'ntīn catīhuāyā tachi'xcuhuī't. Lā' tū' tipuhua'nā'tit que hui'xina'n lej ca'tzīyā'tit. zm Lā' nacātā'pāxuhua'yā'tit xlaca'n a'ntīn tapāxuhua. Lā' nacātā'calhua'nā'tit a'ntīn tacalhuan. +O Lā' nasqui'ni'yā'tit Dios que nacāsicua'lanālī xlaca'n a'ntīn cātamacaputzayāni'. Lā' tū' nasqui'nā'tit que nacāpātle'keni' a'ntūn tū' tzey. "= Lā' palh huan tā'timīn cāsputni' catūhuā, nacāmaktāya'yā'tit. Lā' nacāmānū'yā'tit na minchicca'n a'ntīn tamimā'nā'ncha' de makat. \~1 Lā' napāxuhua'yā'tit como ca'tzīyā'tit que Dios nacāsicua'lanālīyāni'. Lā' napātīni'nā'tit a'yuj nacāpātle'keni'yāni' a'ntū jicslīhua'. Lā' tū' namakxtekā'tit de nakalhtō'ka'yā'tit. } Lā' xa'nca nascujā'tit lā' tū' tilhquititni'nā'tit. Lā' natā'scujā'tit quiMāpa'ksīni'ca'n Jesucristo con tapāxuhuān. x|i Lā' nalāpāxquī'yā'tit como hui'xina'n lītā'timīn como tapa'ksīyā'tit con Cristo. Lā' nacā'a'cnīni'ni'yā'tit ā'makapitzīn lā' tū' nala'yā'tit hua'chi xlaca'n a'ntī xmān taka'lhīmā'na hasta que nacā'a'cnīni'ni'can. 0{Y Lā' milīhuākca'n hui'xina'n xa'nca nacāpāxquī'yā'tit ā'makapitzīn. Lā' nataxtunquīyā'tit de a'ntūn ko'hua'jua'. Lā' natlahua'yā'tit a'ntūn tzey. z' Lā' a'ntīn tamāsu'ni' ā'makapitzīn nā xa'nca catamāsu'ni'lh. Lā' a'ntīn tamaxquī' tumīn huan pobresni', tū' catatampi'lhīni'lh. Lā' a'ntī xanapuxcu'nu' de huan tā'timīn, catatlōkentaxtūlh a'ntū cālīmāmacū'canī't. Lā' a'ntīn tamaktāya ā'makapitzīn a'ntīn talakaputza catatlahualh con tapāxuhuān. Tasqui'nī que līlacatejtin natalatā'kchoko a'ntīn takalhlaka'ī' %yC Lā' a'ntīn tamaktāya huan ā'makapitzīn a'ntīn takalhlaka'ī', xa'nca catatlahualh. Lā' a'ntīn tahuanilē'n ā'makapitzīn nā xa'nca catatlahualh. Bx} Lā' kalhatunu' ka'lhī ixlītlōt chu a'nchī Dios quincāmaxquī'nī'ta'ni' chā'tunu'. Lā' xlaca'n a'ntī ixa'cta'sana'nī'n Dios, catamāsu'yulh xmān a'ntū Dios cāhuanī. [w/ Lā' nā chuntza' quina'n a'ntī kalhlaka'ī'yāuj Cristo. Quina'n quilhūhua'ca'n lā' quina'n chu lakatin tā'lanī'ta'uj con Cristo. Lā' lāmaclacasqui'nāuj chā'tunu' de quina'n para nalāmaktāyayāuj. xvi Quimacnica'n lhūhua' tāstuca a'yuj xmān lakatin macni'. Lā' lakatunu' de xlaca'n xtuncnu' ixlītlōtca'n. ;uo Dios, como xla' lej lakalhu'mana'n, quilīmāmacū'lh na'iccāmāsu'ni'yāni' hui'xina'n. Lā' ū'tza' tzē na'iccālīhuaniyāni' huā'mā'. Tū' tika'tla'jca'tzīyā'tit. Capāstactit a'nchī hua'nī'ta'ntit chā'tunu' de hui'xina'n, chu a'nchī mintascujūtca'n a'ntū Dios cāmaxquī'nī'ta'ni'. 2t] Tū' calatā'kchokotit hua'chi talatlā'huan a'ntī xalanī'n nac quilhtamacuj. Camakxtektit que Dios naxtāpalī mintapāstacna'ca'n. Chuntza' tzē namāchekxī'yā'tit a'ntū Dios lacasqui'n que natlahua'yā'tit. Lā' chuntza' tzē natlahua'yā'tit a'ntūn tzey lā' a'ntū nalīpāxuhua Dios. Ws ) Tā'timīn, Dios lej quincālakalhu'manī'ta'ni'. U'tza' iccālīsqui'ni'yāni' que catamacamāstā'tit con Dios. Lā' chuntza' hui'xina'n nala'yā'tit hua'chi lakatin lē'ksajna' a'ntū a'ksajuī'can Dios, a'yuj xalakahuancus hui'xina'n. U'tza' huā'mā' lē'ksajna' a'ntū līpāxuhua Dios. Chuntza' nalīmācā'tanī'yā'tit Dios. r} $Dios tlahuakō'nī't ixlīhuāk. Dios mā'a'nanīkō'lh ixlīhuāk. Huāk ixla'. Para pō'ktu camāka'tlī'ca Dios.bq= #Palh namaxquī'yāuj Dios catūhuā, tūla nahuanāuj que Dios quincālaclē'ni'yāni'. jpM "Nīn tintī' ca'tzī a'nchī puhuan Dios. Lā' nīn tintī' tzē nahuanī a'ntū natlahua Dios. o! !Dios ca'tzīkō' ixlīhuāk lā' lej māchekxī ixlīhuāk. Quina'n tūla māchekxīyāuj a'ntū Dios līhui'lī lā' a'ntū tlahua. hnI Dios māsu'yunī't que ixlīhuāk huan tachi'xcuhuī't taka'lhī ixtalaclē'i'ca'n lā' tū' takalhlaka'ī'nī't. Chuntza' tlahualh, como ixlacasqui'n que xlaca'n ixtaca'tzīlh palh xla' cālakalhu'mankō' ixlīhuākca'n. m- Lā' chuntza' hua'chi Dios cālakalhu'manāni' hui'xina'n, nā chuntza' nacālakalhu'man huan israelitas a'yuj chuhua'j tūna'j takalhlaka'ī'. klO Como huan israelitas tū' takalhlaka'ī'cu'tulh, chuntza' hui'xina'n cātamāsu'ni'ni' ixtachihuīn Dios. Lā' a'yuj xapū'la hui'xina'n tū' kalhlaka'ī'tit, chuhua'j cālakalhu'manāni' Dios lā' cāmāpūtaxtūnī'ta'ni'. rk] Lā' Dios tū' xtāpalī ixtapāstacna'. Ixlīhuākca'n a'ntī cālacsacnī't xla' nacāsicua'lanālī. j Como huan israelitas tū' takalhlaka'ī'cu'tulh huan xatzey tachihuīn ixpālacata Jesucristo, talalh ixtā'ca'tza Dios. Lā' como xlaca'n tū' takaxmatcu'tun ixpālacata Jesucristo, chuntza' cātamāca'tzīnīni' hui'xina'n a'ntīn tū' israelitas. Dios cāpāxquī'cus huan israelitas, como makāntza' cālacsacli ī'xū'yāpapna'ca'n para que natala ixtachi'xcuhuī't. i Quit na'iccāmāsputūnu'ni' ixtalaclē'i'ca'n lā' chuntza' na'ictlōkentaxtū a'ntū iccāhuanilh makāntza'. Chuntza' hualh Dios. h Lā' Dios nacāmāpūtaxtūkō' ixlīhuākca'n huan israelitas a'ntī natakalhlaka'ī'. Tatzo'kni' na ixtachihuīn Dios:Huan Māpūtaxtūnu' naminācha' nac Sión.Lā' nacāxapani' ixtalaclē'i'ca'n huan israelitas, ī'xū'yātā'natna' Jacob. Zg- Tā'timīn iclacasqui'n que caca'tzītit catūhuā a'ntū tūna'j lakapascan. Lā' chuntza' a'xni'ca' naca'tzīyā'tit huā'mā', tū' naka'tla'jca'tzīyā'tit. U'tza' huā'mā' a'ntū iccāhuanicu'tunāni': A'makapitzīn israelitas lacxumpi lā' tū' ta'a'kahuāna'ni' Dios. Lā' xlaca'n tū' catitalalh chuntza' para pō'ktu. Lā' a'xni'ca' natakalhlaka'ī' lhūhua' a'ntīn tū' israelitas, lā' a'xni'ca' huan israelitas nā natakalhlaka'ī' nā xlaca'n. .fU Tū' jicslīhua' cā'injertarlīpalacan huan ixpekenī'n a'ntū ixcācā'tēcanī'ttza'. Más jicslīhua' cā'injertarlīcan huan ixpekenī'n ā'makapitzīn qui'hui'. Lā' huan israelitas, xlaca'n hua'chi ixpekenī'n qui'hui' a'ntū lanān ixtayāna'. Huan israelitas natakalhlaka'ī' Cristo De Lā' huan israelitas, palh nā takalhlaka'ī'cu'tuntza', Dios nacālaktzī'n hua'chi ixtachi'xcuhuī't huampala. Chuntza' hua'chilh Dios cā'injertarlīpala a'nlhā ixtayāna' xapū'la. d Chuntza' tasu'yu que Dios lej lakalhu'mana'n lā' nā nacāmāpātīnī xlaca'n a'ntīn tatlahua talaclē'i'. Cāmāpātīnīlh huan israelitas a'ntīn tū' takalhlaka'ī'lh. Lā' hui'xina'n cālakalhu'manāni' līhuan kalhlaka'ī'yā'tit. Lā' palh makxtekā'tit de kalhlaka'ī'yā'tit, Dios nacālakmaka'nāni' chuntza' hua'chi kalhatin chi'xcu' cā'maka'n ixpeken qui'hui'. Uc# Dios cālakmaka'lh huan israelitas a'ntī hua'chi huan ixpekenī'n a'ntū ixyā nac qui'hui'. Lā' Dios nā tzē nacālakmaka'nāni' hui'xina'n a'ntī hua'chi ixpekenī'n a'ntūn cā'injertarlīcanī't. ybk Tū' chuntza'. Xlaca'n tū' takalhlaka'ī'lh lā' ū'tza' cālīlakmaka'lh Dios. Hui'xina'n kalhlaka'ī'yā'tit lā' ū'tza' Dios tū' cālīlakmaka'nī'ta'ni' hui'xina'n. U'tza' tū' tilīka'tla'jca'tzīyā'tit. Xa'nca calatā'kchokotit. a9 Chō'la nahuanā'tit hui'xina'n a'ntīn tū' israelitas: “Dios ixlacasqui'n palh natā'tapa'ksīyāuj xla'. Lā' ū'tza' cālīlakmaka'lh huan israelitas”. Huā'mā' hua'chilh ixcācā'tēni'kō'lh ixpekenī'n huan qui'hui', como cā'injertarlīcu'tulh ā'makapitzīn. >`u Lā' hui'xina'n a'ntīn tū' israelitas, tū' calīka'tla'jca'tzītit por huan ixpekenī'n a'ntū cācā'tēcanī't. ¿Chu tū' ca'tzīyā'tit que ixtankāxē'k qui'hui' ū'tza' a'ntū makastaca huan ixpekenī'n? Huan ixpekenī'n a'ntū cālī'injertarlīcanī't tūla makastaca ixtankāxē'k huan qui'hui'. q_[ Huan israelitas hua'chi ixpekenī'n kantīn qui'hui'. Lā' huan ixpekenī'n a'ntū cācā'tēcanī't, xlaca'n hua'chi huan israelitas a'ntī cālakmaka'lh Dios. Lā' hui'xina'n a'ntīn tū' israelitas, hui'xina'n hua'chi ixpekenī'n kantin qui'hui' a'ntū xacimarrón. Lā' hua'chilh ixcā'injertarlīcanī't ixpekenī'n huan qui'hui' cimarrón a'nlhā cācā'tēcanī't. Lā' huan ixpekenī'n a'ntū cā'injertarlīcanī't talīstaca por huan xaxcān a'ntū ka'lhī huan xatankāxē'k. Lā' nā chuntza' hui'xina'n a'ntīn tū' israelitas. Dios cāsicua'lanālīyāni' hui'xina'n a'cxtim con huan israelitas. ;^o Palh macstina'j huan tasquit tzey lā' chuntza' ixtalhūhuā't nā tzey. Lā' palh ixtankāxē'k kantin qui'hui' lactzey, nā ixpekenī'n tzey. Nā chuntza' huan israelitas. Quinapapana'ca'n quina'n israelitas ixtatā'tapa'ksī Dios, lā' nā chuntza' ī'xū'yātā'natna'ca'n nā natatā'tapa'ksī Dios. j]M A'xni'ca' Dios cālakmaka'lh huan israelitas, ixamigos cātlahualh a'ntīn tū' israelitas. Lā' a'xni'ca' huan israelitas natatā'tapa'ksīpala con Dios, huā'mā' lej tzey nala, hua'chilh xlaca'n talakahuanchokopalanī't. #\? Quit iclacasqui'n que quintā'israelitas natalaktzī'n a'nchī Dios cāsicua'lanālīmā' ā'makapitzīn lā' ū'tza' natalīpūtaxtucu'tun nā xlaca'n. W[' Chuhua'j na'iccāhuaniyāni' catūhuā hui'xina'n a'ntīn tū' israelitas. Dios quilīmāmacū'nī't na'iccāmāsuni'yāni' huan xatzey tachihuīn. Lā' quit ictlahuacu'tun a'ntūn quilīmāmacū'lh. Z Lā' a'xni'ca' huan israelitas tū' ta'a'kahuāna'ni'cu'tulh Dios, chuntza' Dios cāsicua'lanālīlh xlaca'n a'ntīn tū' israelitas. Lā' a'xni'ca' huan israelitas nata'a'kahuāna'ni'pala, Dios ā'chulā' nacāsicua'lanālī ixlīhuākca'n huan tachi'xcuhuī't. Y  Iccāhuaniyāni' hui'xina'n que Dios tū' cālakmaka'lh huan israelitas para pō'ktu. Como huan israelitas tū' takalhlaka'ī'cu'tulh, chuntza' Dios cāmāpūtaxtūlh a'ntīn tū' israelitas. Dios lacasqui'n que huan israelitas natalīlakca'tzani' xlaca'n a'ntīn tū' israelitas como xlaca'n ixtachi'xcuhuī'ttza' Dios. Lā' chuntza' huan israelitas nā natakalhlaka'ī'cu'tun. XX) Lā' natatalakatzī' lā' chuntza' tū' catitalacahuāna'lh.Lā' lej natapātīni'n hua'chi a'ntīn talē'n lej tzinca ixtacu'ca'ca'n. A'ntīn tū' israelitas nā xlaca'n nā tzē nacāmāpūtaxtūcan W  Lā' nā tatzo'kni' na ixtachihuīn Dios a'nlhā David hualh:A'ntū talīpāhuan xlaca'n, ū'tza' nala hua'chi lakatin a'ksuj a'ntū nacāpūchi'pacan lā' nala hua'chi lakatin chihuix a'ntū natapū'a'kche'kxla.Lā' Dios nacāmāpātīnī. 9Vk Chuntza' tatzo'kni' na ixtachihuīn Dios:Hua'chilh Dios cāmālhtatīlh como xlaca'n tū' tamāchekxī a'ntū xastu'ncua'.Hua'chilh tū' tzey ixlakastapunca'n lā' ixa'ka'xko'lhca'n como tū' tamāchekxī a'ntū cāhuanican lā' nīn a'ntūn talaktzī'n.Lā' nā chuntza' hasta chuhua'j. U Huan israelitas ixtaputza a'nchī ixcālīmāpānūni'ca ixtalaclē'i'ca'n. Lā' tū' lej lhūhua' de xlaca'n a'ntī Dios cāmāpānūni'lh ixtalaclē'i'ca'n. Lā' xlaca'n ū'tunu'n a'ntī Dios cālacsacnī't. A'makapitzīn más lacxumpi talalh. T{ Dios cālacsacli lā' tū' por ixpālacata xlaca'n ixtatlahuanī't catūhuā a'ntūn tzey. Dios cātlahuani'lh lakatin talakalhu'mān. Lakatin talakalhu'mān xla' tū' hua'chi lakatin tatlaj. Dios ixcālakalhu'manī't lā' ū'tza' cālīlacsacli. S% Lā' chuhua'j pātle'kemā' chu a'cxtim. Xmān makapitzīn israelitas takalhlaka'ī'nī't. Dios cālacsacnī't como xla' lakalhu'manīni'n. 2R] Lā' Dios kalhtīlh lā' huanilh:A'lakatojon mil de chi'xcuhuī'n quintitachokoni'.Lā' xlaca'n tū' tataquilhpūtani'nī't huan ídolo a'ntū huanican Baal. Q9 Xla' hualh:QuiMāpa'ksīni' Dios, cāmaknīkō'canī't ixlīhuākca'n mi'a'cta'sana'nī'n.Lā' cāmā'kā'nīkō'canī't ixlīhuāk huan altares a'nlhā ixui'līni'ca'na' huan lē'ksajuī'n.Lā' ā'xmān quit ictachokonī't.Lā' nā quimaknīcu'tuncan quit. rP] Dios tū' cālakmaka'nī't ixtachi'xcuhuī't a'ntīn cālacsacli makāntza'. Hui'xina'n ca'tzīyā'tit a'ntūn tatzo'kni' na ixtāchihuīn Dios a'nchī Elías cālē'ksa'nīni'lh huan israelitas a'xni'ca' ixkalhtō'ka'ni'mā' Dios. :O o Tū' capuhua'ntit que Dios cālakmaka'nkō'nī't huan israelitas. Māni' quit israelita. Abraham quimpap. Quit de ixtachi'xcuhuī't Benjamín a'ntī xala' makāntza' ixuanī't. 2N] Lā' Dios huampā ixpālacata huan israelitas:Lakaliyān xa'iccāta'sani' pūlactin tachi'xcuhuī't a'ntī xalacxumpi lā' tū' ixquinta'a'kahuāna'ni'cu'tun.jMM Lā' nā Isaías xa'nca tzo'kli a'nchī Dios hualh:Xlaca'n chuhua'j taca'tzīlhtza' a'ntīn tū' ixquintaputza.Cāmāsu'ni'ca xlaca'n de quimpālacata xlaca'n a'ntīn tū' ixtakalha'squi'nīni'n por quimpālacata. ]L3 Huan israelitas tūla tahuan que tū' tamāchekxī huan xatzey tachihuīn, como xlaca'n a'ntīn tū' israelitas, xlaca'n tamāchekxī. Lā' ū'tza' huā'mā' lītzo'kli Moisés a'nlhā xla' tzo'kli a'ntū Dios cāhuanilh huan israelitas:Na'iccāsicua'lanālī a'ntīn tū' israelitas.Lā' ū'tza' nacālīlakca'tzani'yā'tit hui'xina'n israelitas.Na'iccālīmakā'kchā'nāni' hui'xina'n ixpālacata lakatin tachi'xcuhuī't a'ntīn tū' lej taca'tzī. GK Quit iccākalhasqui'nīyāni': ¿Chu stu'ncua' que huan israelitas tū' takaxmatnī't huan xatzey tachihuīn? Ixlīstu'ncua' takaxmatnī't. Tatzo'kni' na ixtachihuīn Dios:Lakachu cākaxmatcan ixtachihuīnca'n a'ntī Dios cāmacā'nī't.A'kahuankō'nī't na ixlīhuāk quilhtamacuj a'ntūn tamāsu'yu. J! Lā' makapitzīn takalhlaka'ī'lh palh stu'ncua', como ixtakaxmatnī't huan xatzey tachihuīn. Lā' ū'tza' a'ntū līchihuīna'n Cristo. I  Lā' a'yuj cāmāsu'ni'canī't huan xatzey tachihuīn ixpālacata Jesucristo, ā'makapitzīn tū' takalhlaka'ī'. Tatzo'kni' na ixtachihuīn Dios a'nlhā Isaías huanilh Dios:Quimāpa'ksīni', nīn tintī' kalhlaka'ī'cu'tun a'ntū icmāsu'yu. ZH- Lā' nīn tintī' tzē na'a'nācha' namāsu'yu palh tū' Dios namacā'nācha'. Tatzo'kni' na ixtachihuīn Dios:Lej tzey a'xni'ca' min kalhatin a'ntī namāsu'yu huan xatzey tachihuīn a'ntū ixla' Dios. ~Gu Nīn tintī' tzē nasqui'ni' Dios que namāpūtaxtū palh xla' tū' līpāhuan Cristo. Lā' nīn tintī' tzē līpāhuan xla' palh tūna'j ca'tzī nīn tuntū' de Cristo. Lā' nīn tintī' tzē naca'tzī huā'mā' palh tintī' catimāsu'ni'lh. ,FQ Tatzo'kni' na ixtachihuīn Dios:Ixlīhuākca'n a'ntī natasqui'ni' huan Māpa'ksīni' Cristo que nacāmāpūtaxtū, xlaca'n ixlīhuākca'n natapūtaxtukō'. ZE- A'cxtim a'nchī natalīpūtaxtu xlaca'n a'ntī israelitas lā' nā xlaca'n a'ntīn tū' israelitas. Dios xmān kalhatin. Lā' xla' lej cālakalhu'man ixlīhuākca'n a'ntīn tasqui'ni' Dios que nacāmaktāya. D Chuntza' ixlīstu'ncua'. Ixtachihuīn Dios huan:Xlaca'n a'ntīn talīpāhuan xla', tū' xmān chu tlakaj catitalīpāhuanli. aC; Palh kalhlaka'ī'yāuj que Jesucristo māpūtaxtūnu'n lā' palh cāhuaniyāuj ā'makapitzīn palh kalhlaka'ī'yāuj, chuntza' Dios quincāmāpūtaxtūyāni' lā' Dios quincāmāpānūni'yāni' quintalaclē'i'ca'n. >Bu Lā' chuntza' palh huanāuj que Jesús ū'tza' quiMāpa'ksīni'ca'n lā' palh kalhlaka'ī'yāuj que stu'ncua' Dios mālakahuanīchokolh, chuntza' Dios naquincāmāpūtaxtūyāni'. [A/ Ixtachihuīn Dios huan:Tū' jicslīhua' naca'tzīcan a'ntū ixlīstu'ncua' a'nchī cālīmāpānūni'can ixtalaclē'i'ca'n tachi'xcuhuī't.Hui'xina'n pāstacnī'ta'ntit lā' līchihuīna'nī'ta'ntit de huā'mā. Lā' ū'tza' huā'mā' huan tachihuīn a'ntū icmāsu'yu lā' a'ntūn tasqui'nī nakalhlaka'ī'can palh stu'ncua'. @ Lā' tū' tasqui'nī catīhuā na'a'n a'nlhā tahui'lāna'ncha' huan nīnī'n lā' nalīmin Cristo, como xla' lakahuanchokonī'ttza'. 2?] Lā' a'yuj Moisés hualh chuntza', quina'n Dios quincāmāpānūni'nī'ta'ni' quintalaclē'i'ca'n como kalhlaka'ī'yāuj que Cristo quincāmāpūtaxtūyāni'. Lā' ū'tza' māsu'yucan na ixtachihuīn Dios a'nlhā tatzo'kni' que tū' tasqui'nī na'a'n catīhuā nac a'kapūn para nalīmin Cristo. > A'makapitzīn tatlōkentaxtūcu'tun huan ley como chuntza' tapuhuan que nacālīmāpānūni'can ixtalaclē'i'ca'n. Makāntza' Moisés līchihuīna'lh de xlaca'n. Xla' hualh:Palh kalhatin tlōkentaxtūkō' ixlīhuāk huan ley, xla' napūtaxtu. C= Dios nacāmāpānūni' ixtalaclē'i'ca'n ixlīhuākca'n a'ntīn takalhlaka'ī' que Cristo māpūtaxtūnu'n, como Cristo xla', tlōkentaxtūkō'lh ixlīhuāk huan ley a'ntū ixla' Dios. F< Xlaca'n tū' taca'tzī a'nchī Dios cālīmāpānūni' ixtalaclē'i'ca'n huan tachi'xcuhuī't. Lā' chuntza' ixa'cstuca'n xlaca'n taputza ā'tāpātin a'nchī nacālīmāpānūni'can ixtalaclē'i'ca'n. Lā' ū'tza' tū' talīmaklhtīni'ncu'tun a'nchī Dios cālīmāpānūni' ixtalaclē'i'ca'n huan tachi'xcuhuī't. ; Quit icca'tzī que xlaca'n lej tamāpāxuhuīcu'tun Dios. Pero xlaca'n tū' tamāchekxī a'nchī līmāpāxuhuīcan Dios. }: u Tā'timīn, quit lej iclacasqui'n que catapūtaxtulh quintā'israelitas. Lā' ū'tza' iclīsqui'ni' Dios huā'mā'. "9= !Chuntza' tatzo'kni' na ixtachihuīn Dios a'nlhā Dios huan:Quit icui'lī nac Sión kalhatin a'ntī hua'chi chihuix a'ntū pū'a'kche'kxlacan lā' hua'chi chihuix a'ntū pūmakahuascan.Lā' xlaca'n a'ntīn talīpāhuan xla', tū' xmān chu tlakaj catitalīpāhuanli.8 Lā' ¿a'chī'? Como xlaca'n talacu'tulh lactzey na ixlacapūn Dios por ixpālacata a'ntū māni' xlaca'n ixtatlahua. Pero chuntza' tūla. Xlaca'n tū' takalhlaka'ī'cu'tulh que Jesucristo tzē māpūtaxtūnu'n. Lā' xmān ū'tza' a'ntīn tzē māpūtaxtūnu'n. Hua'chilh ta'a'kche'kxlalh con lakatin chihuix, como Jesucristo hua'chi lakatin chihuix a'ntū pū'a'kche'kxlacan. I7  Lā' huan israelitas talīhui'līlh takalhlaka'ī' huan ley como tapuhualh que chuntza' Dios nacālaktzī'n xalacuan. Lā' xlaca'n tūlalh tatlahualh para que tzey natala na ixlacapūn Dios. 6{ Lā' nā chuntza' xlaca'n a'ntīn tū' israelitas. A'yuj xapū'la tū' ixtaputza a'nchī lactzey natalīla na ixlacapūn Dios, chuhua'j Dios cāmāpānūni'nī't ixtalaclē'i'ca'n como xlaca'n takalhlaka'ī'lh que Jesucristo cāmāpūtaxtū. >5u Lā' nā Isaías chuntza' huampā:Dios ka'lhī ixlīhuāk līmāpa'ksīn.Palh xla' tū' ixcāmakxtekli natalatahui'la makapitzīn, quilīhuākca'n quina'n ixnīkō'uj chuntza' hua'chi tanīkō'lh xalanī'n nac Sodoma lā' Gomorra. Huan israelitas tū' ixtakalhlaka'ī'cu'tun huan xatzey tachihuīn 4 Lhūhua' tachi'xcuhuī't nacāmāpātīnīcan a'xni'ca' Dios nacāmālaclē'nī huan ā'xmān chi'chini'.Lā' tū' catitakoxīlh. 3 Tatzo'kni' na ixtachihuīn Dios a'ntū hualh Isaías ixpālacataca'n huan israelitas. Xla' hualh:A'yuj huan israelitas xlaca'n laclhūhua' hua'chi huan cucuj a'ntū huī' nac mar, pero tū' ixlīhuākca'n catitapūtaxtulh, xmān macsti'na'j. 2 Lā' a'nlhā cāhuanica: “Hui'xina'n tū' quintachi'xcuhuī't”, xlaca'n nacāmāpācuhuīcan ixcamana' Dios a'ntī xalakahuan. 1 Tatzo'kni' na ixtachihuīn Dios a'nlhā tzo'kli Oseas a'ntū hualh Dios:A'ntīn tū' quintachi'xcuhuī't ixtahuanī't, na'iccāmāpācuhuī quintachi'xcuhuī't.Lā' huan tachi'xcuhuī't a'ntīn tū' ixcāpāxquī'can quit na'iccāpāxquī' xlaca'n. m0S Dios quincāta'sani'nī'ta'ni' quina'n a'ntī israelitas lā' nā xlaca'n a'ntīn tū' israelitas. //W Lā' nā Dios ixmāsu'yucu'tun palh xla' lej tzey. Chuntza tasu'yu como Dios quincālakalhu'mani' lā' quincālacāxtlahuanī'ta'ni' para nachā'nāuj nac a'kapūn. h.I Lā' nā chuntza' Dios lej līlacatzucu ixcāpātīni' xlaca'n a'ntī ixtatlahuamā'na a'ntūn tū' tzey. Lā' a'yuj Dios ixmāsu'yucu'tun palh ixa'kchā'n por ixpālacata huan talaclē'i', lā' a'yuj ixmāsu'yucu'tun palh ixka'lhī līmāpa'ksīn para nacāmāpātīnī, lā' a'yuj ixtasqui'nī que natapātīni'n, Dios ixcāpātīni' xlaca'n. P- Huan lhta'mana' tzē natlahua de ti'ya't chu a'ntū xla' lacasqui'n. Chu ū'tza' con huan pūtlū'n tzē natlahua lakatin xālu a'ntū lej tzēhuanī't lā' lakatin xālu a'ntūn tū' tzēhuanī't. ,1 Palh kalhatin chuntza' ixquihuanilh, quit xa'icuanilh: “Hui'x xmān kalhatin chi'xcu'. Lā' ¿chichū puhua'na' palh tzē natā'lāhuani'ya' Dios?” Huan xālu de ti'ya't tū' chuntza' kalhasqui'nī huan lhta'mana' a'ntī tlahualh: “¿A'chī' quintla'hua' chuntza'?” Q+ Tzēlasā' kalhatin nahuan: “Palh Dios chuntza' tlahua, ¿a'chī' quincālīyāhuayāni'? Palh Dios huan a'nchī nala kalhatin chi'xcu', chuntza' natachoko. Lā' tūlalh catitaxtāpalīlh”. J*  Chuntza' tasu'yu que Dios cālakalhu'man a'ntīn cālakalhu'mancu'tun. Lā' makapitzīn a'ntīn tū' ta'a'kahuāna'ni'cu'tun Dios, xlaca'n Dios cāmakxteka que xlaca'n más lacxumpi catalalh. i)K Lā' nā tatzo'kni' na ixtachihuīn Dios a'nchī huanica huan rey xala' nac Egipto. Dios huanilh:Quit iclīmānūni' milīrey, como quit xa'icmāsu'yucu'tun quilīmāpa'ksīn a'xni'ca' hui'x quintā'lātlahua'ya'.Lā' chuntza' huan tachi'xcuhuī't xalanī'n na ixlīhuāk huan quilhtamacuj, xlaca'n nataca'tzī a'ntū quit tzē na'ictlahua. (  A'makapatzīn tapuhuan que Dios nacālakalhu'man xlaca'n xmān por ixpālacata xlaca'n talacasqui'n. A'makapitzīn tapuhuan que Dios nacālakalhu'man como xlaca'n lej tzey a'ntūn tatlahua. Tū' chuntza'. Dios cālakalhu'man a'ntī cālakalhu'mancu'tun. k"~~}V|y{,zDy|xwvkuutBrr q'oo%nkmVl|kk jbii hMg fdedcbb`a``(_1^5]\\:[~ZZ.YGXWWVwUTkS'RQQQ*OO~N?LLgK9J+IH/GFDCCB,A@?>== <;;:z9w88Y7r655C3210/.-q,+5*)('&&>%%#"vIxlīhuākca'n a'ntīn tahui'lāna' huā'tzā' tamacā'ni'yāni' saludos. Nacāsaludarlīya' ixlīhuākca'n qui'amigosnu'ca'n a'ntī quincāpāxquī'yāni' como kalhlaka'ī'yāuj Dios. Lā' Dios cacāsicua'lanālīni' milīhuākca'n. Amén. vIxlīhuākca'n a'ntīn takalhlaka'ī' Dios catasca'tli a'nchī natatlahua a'ntūn tzey lā' a'nchī natamaktāya ā'makapitzīn a'ntīn takalhlaka'ī' lā' tamaclacasqui'n catūhuā. Chuntza' tū' laclhquitit natala. Saludos lā' līsicua'lanālīn ā'xmān v Cacāmaktāya' huan Zenas a'ntī abogado lā' Apolos para que nataka'lhī ixlīhuāk a'ntū tamaclacasqui'n para natatē ixtejca'n. &Ev A'xni'ca' na'icmacā'ni'yāchāni' Artemas o Tíquico, nalīhui'līya' naquilakta'na' nac Nicópolis porque a'ntza' na'ictachoko līhuan lej lonknu'n. 9v porque ca'tzīya' que ixlakta tū' tzeyā chi'xcu' xla'. A'yuj ca'tzī que laclē'n pero ā'chulā' tlahua a'ntūn tū' tzey. A'ntū xmān ixla' Tito ;ov Maktu' calacaquilhnīyāni' kalhatin chi'xcu' a'ntī cāmā'a'kapitzī xlaca'n a'ntīn takalhlaka'ī' Dios. Lā' palh tū' cuenta tlahua a'nchī lacaquilhnīca, catlakaxtu 5cv Cacātapānū'ni' xlaca'n a'ntī xmān talālīkalhasqui'nī ixpālacata a'ntū tuntū' ixtapalh lā' tichū quinapapna'ca'n. Nā cacātapānū'ni' a'ntīn talāsta'la lā' talīkalhachihuīna'n a'ntū huanicu'tun huan ixley Moisés. Huā'mā' tū' līmaktāyayāni' nīn tuntū'. Tuntū' ixtapalh. vStu'ncua' a'ntū icuaniyāni'. Lā' iclacasqui'n que stu'tu'lu' nacāhuani'ya' xlaca'n a'ntīn takalhlaka'ī'nī't Dios para que natatanūni' natatlahua a'ntūn tzey. A'ntū icuaniyāni' lej tzey lā' nacāmaktāya ixlīhuākca'n tachi'xcuhuī't. =svDios quincālakalhu'manāni' lā' quincāmāpānūni'ni' quintalaclē'i'ca'n. Lā' chuntza' tzē naquincāmaxquī'yāni' quiherenciaca'n a'ntū quinquilhtamacujca'n para pō'ktu. vDios tū' lakpuhuan a'xni'ca' quincāmaxquī'ni' huan Espíritu Santo ixpālacata a'ntūn tlahualh quiMāpūtaxtūnu' Jesucristo. 3 _vpara naquincāmāpūtaxtūyāni'. A'yuj ixtlahuayāuj a'ntūn tzey, pero tū' por ū'tza' Dios naquincālīmāpūtaxtūyāni'. Xla' quincāmāpūtaxtūyāni' porque lej quincāpāxquī'yāni' lā' lej quincālakalhu'manāni'. Hua'chilh lakche'kē'lh quintapāstacna'ca'n como huan Espíritu Santo quincāmaxquī'yāni' xasāsti' tapāstacna'. Lā' chuntza' hua'chilh sāsti'tzucunī'tauj lā' xasāsti' quinquilhtamacujca'n.  {vDios māsu'yulh ixtalakalhu'mān lā' ixtapāxquī'n para ixlīhuākca'n tachi'xcuhuī't a'xni'ca' macamilh Jesucristo t avNapāstacāuj a'nchī quina'n pū'la ixuanī'tauj. Tū' xa'nca ixpāstacna'nāuj lā' lacxumpi quina'n ixuanī'tauj. Lā' ixquincāta'a'kxokoyāni'. Xmān ixtlahuacu'tunāuj a'ntū quimacnica'n ī'squi'n. Ixtlahuatēlhayāuj a'ntūn tū' tzey lā' ixlakca'tzanāuj. Tū' ixlaktzīncu'tunāuj nīn tintī'. Lā' nīn tintī' ixquincātalaktzī'ncu'tunāni'. 1 [vCacāhua'ni' que tū' nata'a'ksa'n ā'chā'tin. Lā' tū' natalāsta'la. Natalakalhu'man lā' nacā'a'cnīni'ni' ixlīhuāk tachi'xcuhuī't a'yuj tū' takalhlaka'ī'. ~ wvXlaca'n a'ntīn takalhlaka'ī', cacāmā'pāstaqui' a'nchī maclacasqui'n nata'a'cnīni'ni' huan gobierno lā' ā'makapitzīn a'ntīn tamāpa'ksīni'n. Nata'a'kahuāna'ni' lā' natalīhui'lī nacāmaktāya a'xni'ca' tatlahuamā'na a'ntūn tzey. 7vHuāk huā'mā', Tito, hui'x nacāmāstū'ncni'ya' lā' nacāmāsu'ni'ya' xalanī'n nac Creta. Como hui'x hua'chi xapuxcu', nacāmaktāya'ya' a'ntīn takalhlaka'ī' lā' nā nacāquilhnīya' a'ntīn tū' tatlōkentaxtū. Tū' namakxteka' nalakmaka'ncan mintachihuīn.  vHuā'mā' Jesucristo, ū'tza' a'ntī ixa'cstu tamacamāstā'lh para nanī lā' chuntza' naquincālīmāpūtaxtūyāni'. Chuntza' nalayāuj xatzey na ixlacapūn Dios lā' natapa'ksīyāuj con Dios. Chuntza' naputzayāuj a'nchī nalīmāpāxuhuīyāuj Dios. eCv Chuntza' tasqui'nī nalatā'kchokoyāuj līhuan ka'lhīmā'nauj quiMāpūtaxtūnu'ca'n Jesucristo. A'xni'ca' namin ixlacchi'chini' Jesucristo, a'xni'ca' namimpala, lej tzēhuanī't nala lā' natasu'yu ī'xkakana' Dios. v Lā' huā'mā' Jesucristo quincāmāsu'ni'yāni' a'nchī namakxtekāuj ixlīhuāk a'ntū Dios tū' lakatī lā' ixlīhuāk a'ntūn tū' tzey hua'chi talacasqui'n xalanī'n nac quilhtamacuj. Nā Jesucristo quincāmāsu'ni'yāni' a'nchī līlacatejtin natahui'layāuj lā' a'nchī xa'nca napāstacāuj lā' a'nchī natlōkentaxtūyāuj ixtapuhuān Dios nac huā'mā' quilhtamacuj. -v Tasu'yutza' ixtalakalhu'mān Dios porque macamilh Jesucristo para naquincāmāpūtaxtūyāni' quina'n lā' ixlīhuākca'n tachi'xcuhuī't. ucv Tū' catitē'tit a'ntū ixla' mimpatronca'n pero līlacatejtin calatā'kchokotit lā' tū' catlahua'tit a'ntūn tū' tzey. Chuntza' ā'makapitzīn talaktzī'n que tzey a'ntū māsu'yucan ixpālacata Dios a'ntī quiMāpūtaxtūnu'ca'n. !v Hui'xina'n a'ntī xatatamāuj tasācua' cacā'a'kahuāna'ni'tit lā' cacā'a'cnīni'ni'tit mimpatronca'n. Tū' catikalhtaxtoktītit. c?vA'xni'ca' māsu'yupā't, cuenta natlahua'ya' para que tū' nahua'na' catūhuā a'ntūn tū' līmakuan. Chuntza' natamāxana'n mintā'ca'tza porque tūlalh catitakaksli nīn tuntū' a'ntū naquincātalī'a'ksa'nāni'. %vXa'nca nalatā'kchokoya' para que chuntza' huan o'kxa'n natamaksca'tāni'. Xa'nca camāsu'yu' a'ntū stu'ncua' lā' tū' nakalhkamāna'na'. ~yvNacāchihuīna'maxquī'ya' huan o'kxa'n que natasca'ta a'nchī natalīhui'lī tū' natatlahua a'ntūn tū' tzey. }wvLā' natamaksca'ta a'nchī lacatejtin natalatahui'la. Tzeyā puscan natala. Xa'nca natatlahua ixlītlōtca'n na ixchic. Natalakalhu'mana'n. Nata'a'cnīni'ni' ixkōlu'ca'n. Palh chuntza' tatlahua, nīn tintī' nalīchihuīna'n ixtachihuīn Dios. |vChuntza' huan puscan a'ntī tūna'j lacto'kotzīnī'n natamaksca'ta a'nchī natapāxquī' ixkōlu'ca'n lā' ixcamana'ca'n. ){KvNā cacāhua'ni' huan to'kotzīnī'n que xa'nca natalatā'kchoko. Tū' catitalīchihuīna'lh ā'chā'tin lā' tū' catitaka'chīlh. Natamāsu'yu a'ntūn tzey. yzkvCacāhua'ni' huan papatzīnī'n que līlacatejtin natalatā'kchoko lā' que xa'nca natapāstaca a'ntū natatlahua. Lacatejtin natalatahui'la lā' xa'nca natakalhlaka'ī'. Nacāpāxquī' tachi'xcuhuī't lā' natatāyani' a'ntū natapātī. Yy -vLā' hui'x, xa'nca cacāmāsu'ni' xastu'ncua' chu a'cxtim hua'chi māsu'ni'ca'. Gx  vXlaca'n tahuan que takalhlaka'ī' Dios pero por ixpālacata a'ntū tatlahua, tū' tasu'yu chuntza'. Lacxumpi xlaca'n lā' tū' ta'a'kahuāna'n. Tūla tatlahua nīn tuntū' a'ntūn tzey.w {vPara a'ntīn takalhlaka'ī', huāk tzey a'yuj tū' tzey chu a'nchī ixtalanānca'n israelitas. Lā' para a'ntīn tū' takalhlaka'ī', tuntū' nala tzey porque ko'hua'jua' ixtapāstacna'ca'n. Tūla taca'tzī a'nchī natalacsaca a'ntū xatzey. _v 9vChuntza' xa'nca natakalhlaka'ī' xastu'ncua' lā' tū' cuenta natatlahua a'ntū xmān cuentos de ixnapapna'ca'n israelitas. Lā' tū' cuenta natatlahua ixlīmāsca'tīnca'n xlaca'n a'ntīn takē'a'ni' xastu'ncua'. ou Yv Lā' stu'ncua' a'nchī hualh. U'tza' līmaclacasqui'n lej nacāquilhnī'ya' a'ntī takalhlaka'ī' xalanī'n nac Creta. Cacāhua'ni' que tū' natakalhlaka'ī' a'ntī ta'a'kxokonu'n, lā' chuntza' natacāxtlahua ixtapāstacna'ca'n. Yt -v Kalhatin xala' nac Creta a'ntī hua'chi ixa'cta'sana'ca'n lā' hualh: “A'ntī xalanī'n nac Creta pō'ktu ta'a'kxokonu'n. Xlaca'n hua'chi animalhna'. Lej laclhquititni' xlaca'n lā' lej tahuā'yan”. s 5v Tasqui'nī nacākalhtlapacan porque lej lhūhua' tamāmakchuyī hasta ixlīhuākca'n xalanī'n nac ā'makapitzīn chic. Xmān tatlajacu'tun tumīn. br ?v Līlhūhua' a'nan a'ntī tū' ta'a'kahuāna'ni' a'ntū iccāmāsu'ni'lh lā' ā'chulā' na ixlaclhni'ca'n israelitas a'ntīn takalhlaka'ī'. Xlaca'n tamāsu'yu a'ntūn tū' stu'ncua' lā' xmān talīchihuīna'n. Pq v Capāstacli a'ntū māsu'ni'ca ixpālacata a'ntū kalhlaka'ī'yāuj. Chuntza' tzē nacāmāsu'ni' xastu'ncua' ā'makapitzīn lā' xa'nca nacākalhtī a'ntī tatā'lāsta'la a'ntū kalhlaka'ī'yāuj. ap =vCacāmānūlh na ixchic a'ntīn takalhlaka'ī' Dios. Calakatīlh a'ntū xatzey. Nā xa'nca capāstacna'lh. Tzeyā chi'xcu' calalh lā' catlahualh ixtapuhuān Dios. Calīhui'līlh que tū' natlahua a'ntūn tū' tzey. Io  vComo huan maktaka'lhna' tā'scuja Dios hua'chi xapuxcu' a'ntīn takalhlaka'ī', tū' līmakuan palh a'nan a'ntūn tzē nalē'ksa'ncan. Huan maktaka'lhna' tū' caka'tla'jca'tzīlh lā' nīn tū' palaj ca'a'kchā'lh. Tū' caka'chīlh nīn tū' cacātucsli ā'makapitzīn. Tū' capāstacli xmān a'nchī nalītlaja tumīn. yn mvHuan chi'xcu' a'ntī natanū ixlīmaktaka'lhna' tūla catitlahualh a'ntū nalē'ksa'ncan. Lā' xmān kalhatin ixpuscāt caka'lhīlh. Ixcamana' catakalhlaka'ī'lh ixtachihuīn Dios lā' xa'nca catalatā'kchokolh lā' tū' lacxumpi catalalh. m 'vIcmakxtekni' nac Creta para natlahuakō'ya' a'ntū quit tūlalh ictlahuakō'lh lā' para que nacāxtlahua'ya' a'ntū sputacus. Nac lakatunu' cā'lacchicni' nacāhui'līni'ya' huan ixmaktaka'lhna'nī'nca'n a'ntīn takalhlaka'ī', lā' capāstacti a'ntū icuanini'. ^l 7vIctzo'knuni'yāni' hui'x, Tito. Hui'x hua'chi qui'o'kxa' como quit icmākalhlaka'ī'nīni'. Catalakalhu'mani' lā' catasicua'lanālīni' Dios xaTāta' lā' Jesucristo quiMāpūtaxtūnu'. Ixlītlōt Tito nac Creta k 'vA'xni'ca' chilh huan chi'chini' a'ntū Dios lhcālh, a'xni'ca' quincāmāsu'ni'ni' a'nchī nalīka'lhīyāuj quinquilhtamacujca'n para pō'ktu. Lā' ū'tza' quilīmāmacū'lh para que na'iccāmāca'tzīnī ā'makapitzīn por ixquilhtampān Dios quiMāpūtaxtūnu'ca'n. j vLā' huan xastu'ncua' cāmāca'tzīnī a'nchī nataka'lhī xasāsti' ixquilhtamacujca'n para pō'ktu. A'xni'ca' tūna'j ixa'nan huā'mā' quilhtamacuj, Dios hualh que tzē naka'lhīyāuj quinquilhtamacujca'n para pō'ktu. Lā' Dios tū' maktin a'kxokonu'n. *i QvQuit Pablo lā' quit ixtasācua' Dios lā' quit ixapóstol Jesucristo. Quilīmānūca quilī'apóstol para na'iccāmāsu'ni' a'ntī Dios cālacsacli lā' para que na'iccāmāca'tzīnī a'ntū xastu'ncua'. Huan xastu'ncua', ū'tza' nacāmaktāya para natalatahui'la hua'chi Dios lacasqui'n. h}Lā' xmān Dios ca'tzīkō' ixlīhuāk. Ca'a'cnīni'ni'ca Dios para pō'ktu por ixpālacata Jesucristo. Amén.NgLā' chuhua'j māsu'yucan. Nā chuntza' māsu'yucan nā ixtachihuīn Dios a'nlhā huanican profetas. Dios māpa'ksīni'lh que cacāmāca'tzīnīkō'ca ixlīhuākca'n huan tachi'xcuhuī't como Dios lacasqui'n que ixlīhuākca'n catakalhlaka'ī'lh lā' cata'a'kahuāna'ni'lh Dios. Lā' Dios ū'tza' a'ntī huī' para pō'ktu. ;foLā' chuhua'j camāka'tlī'uj Dios. Xla' tzē cāmaktāyayāni' que xa'nca nakalhlaka'ī'yā'tit chu a'nchī huan xatzey tachihuīn a'ntū icmāsu'yu, lā' a'ntū ixpālacata Jesucristo. Lā' huan xatzey tachihuīn, xapū'la nīn tintī' ixca'tzī. Lā' chuhua'j Dios quincāmāca'tzīnīnī'ta'ni'. se_Cacāsicua'lanālīchāni' milīhuākca'n quiMāpa'ksīni'ca'n. Amén. Pablo lej ixmāka'tlī' Dios 2d]Lā' cāmacā'ni'yāchāni' saludos huā' Gayo. Quit Pablo icmaklahuī' na ixchic. Lā' nā ā'tzā' tatakēxtimī a'ntīn takalhlaka'ī'. Lā' nā cāmacā'ni'yāchāni' saludos Erasto a'ntī tesorero de huā'mā' xcānsipej. Lā' nā cāmacā'ni'yāchāni' saludos quintā'tinca'n Cuarto. c!Lā' quit, Tercio, quimātzo'knīca huā'mā' carta. Lā' iccāmacā'ni'yāchāni' saludos a'ntīn kalhlaka'ī'yā'tit hua'chi quit. bCāmacā'ni'yāchāni' saludos Timoteo a'ntī quintā'scuja, lā' nā quintā'israelitas Lucio lā' Jasón lā' Sosípater. RaDios quincāmaktāyayāni' a'nchī ca'cs nalīlatahui'layāujtit. Dios palaj natlaja huan ko'ti'ti' a'nchī scujmā' con hui'xina'n. QuiMāpa'ksīni'ca'n Jesucristo cacāsicua'lanālīni' hui'xina'n. @`yLakaxtim ca'tzīcantza' a'nchī hui'xina'n kalhlaka'ī'yā'tit huan xatzey tachihuīn ixpālacata Cristo. Huā'mā' lej iclīpāxuhua. Quit iclacasqui'n que hui'xina'n xa'nca naca'tzīyā'tit a'nchī natlahua'yā'tit a'ntūn tzey. Lā' iclacasqui'n que tū' tipuhua'nā'tit natlahua'yā'tit a'ntūn tū' tzey. _+Xlaca'n tū' tatā'scujmā'na quiMāpa'ksīni'ca'n Jesucristo. Tatlahua xmān a'ntū xlaca'n talacasqui'n. Tasu'yu palh tzey a'ntūn tahuan lā' hua'chilh tzēhuanī't ixtachihuīnca'n. Lā' xmān ta'a'kxoko xlaca'n a'ntīn takalhlaka'ī' ixlīhuāk a'ntūn cāhuanican. k^OTā'timīn, iccāsqui'ni'yāni' hui'xina'n que naca'tzīyā'tit a'ntīn tatalacpitzi lā' tamāsu'yu a'ntūn tū' tzey lā' tū' chu a'cxtim hua'chi a'ntū cātamāsu'ni'nī'ta'ni' xapū'la. Cataxtunquī'tit de xlaca'n. ]Calāsaludarlī'tit como lāpāxquī'yā'tit. Xalanī'n lakachu a'ntīn takalhlaka'ī', xlaca'n cātamacā'ni'yāni' saludos. H\ Lā' nā iccāmacā'ni' saludos huan Filólogo lā' Julia lā' Nereo lā' nā ixtā'tin xapuscāt lā' Olimpas lā' ixlīhuākca'n ixtachi'xcuhuī't Dios a'ntīn tatā'lahui'lāna' xlaca'n. +[OLā' nā iccāmacā'ni' saludos huan Asíncrito lā' Flegonte lā' Hermas lā' Patrobas lā' Hermes lā' nā huan tā'timīn a'ntīn tatā'lahui'lāna' xlaca'n. @Zy Lā' nā icmacā'ni' saludos huan Rufo. Tasu'yu que xla' xa'nca kalhlaka'ī' quiMāpa'ksīni'ca'n. Lā' nā icmacā'ni' saludos ixtzī't Rufo, a'ntī iclaktzī'n hua'chi quintzī't. cY? Lā' nā iccāmacā'ni' saludos Trifena lā' Trifosa. Xlaca'n lej tatā'scuja quiMāpa'ksīni'ca'n. Lā' nā icmacā'ni' saludos Pérsida a'ntī pāxquī'can. Huā'mā' puscāt lej tā'scujnī't quiMāpa'ksīni'ca'n. X# Lā' nā icmacā'ni' saludos quintā'israelita Herodión lā' nā xalanī'n na ixchic Narciso a'ntīn takalhlaka'ī' quiMāpa'ksīni'ca'n. 3W_ Lā' nā icmacā'ni' saludos huan Apeles. Tasu'yu que xla' xa'nca ka'lhlaka'ī' Cristo. Lā' nā iccāmacā'ni' saludos a'ntīn tahui'lāna'ncha' na ixchic Aristóbulo. 8Vi Lā' nā icmacā'ni' saludos huan Urbano a'ntī quincāmaktāyayāni' quina'n a'ntīn tā'scujāuj con Cristo. Lā' nā icmacā'ni' saludos huan Estaquis a'ntī icpāxquī'. wUgLā' nā icmacā'ni' saludos huan Amplias. Icpāxquī' como xla' nā kalhlaka'ī' quiMāpa'ksīni'ca'n. T3Lā' nā iccāmacā'ni' saludos quintā'israelitas a'ntī Andrónico lā' Junias. Lā' ū'tunu'n ixquincātā'chī'canī't. Lā' huan apóstoles nā xlaca'n ta'a'cnīni'ni'. Lā' nā xlaca'n ixtakalhlaka'ī'nī'ttza' Cristo xapū'la a'xni'ca' quit tūna'j xa'ickalhlaka'ī'. ]S3Lā' nā icmacā'ni' saludos huan María. Xla' lej scujnī't por mimpālacataca'n. xRiLā' nā iccāmacā'ni' saludos huan tā'timīn a'ntīn tatakēstoka na ixchicca'n Priscila lā' Aquila. Lā' nā icmacā'ni' saludos Epeneto. Xla' qui'amigo lā' icpāxquī'. Xla' ū'tza' a'ntī xapū'la kalhlaka'ī'lh Cristo nac Acaya. sQ_Lā' xlaca'n cāpātle'keni'lh a'ntū lej līpājicua' a'xni'ca' quintamāpūtaxtūlh. U'tza' iccālīmaxquī' pāxcatca'tzī. Lā' nā tamāstā' pāxcatca'tzī ixlīhuākca'n a'ntīn tū' israelitas a'ntīn tatapa'ksī con Cristo. P!Casaludarlī'tit Priscila lā' Aquila a'ntī ixkōlu' Priscila. Xlaca'n tamāsu'yu ixpālacata Cristo Jesús, chuntza' hua'chi quit. O}A'xni'ca' xla' nacālakchā'nāni', calaktzī'ntit hua'chi mintā'tinca'n. Chuntza' natala a'ntī ixtachi'xcuhuī't Dios. Calīmaktāya'tit chu a'ntū xla' namaclacasqui'n. Xla' lej lhūhua' a'ntī cāmaktāyanī't. Lā' nā quit quimaktāyanī't. N 'Iccālakmacā'nāchāni' hui'xina'n quintā'tinca'n Febe. Huā'mā' puscāt cātā'scuja xlaca'n a'ntīn tatapa'ksī con Cristo nac Cencrea. M!Lā' chuhua'j Dios cacā'o'kska'lhīni' milīhuākca'n. Xla' ū'tza' a'ntī cāmātza'la'nkē' qui'a'clhunucca'n. Amén."L= Lā' chuntza', palh Dios lacasqui'n, quit na'iccālaka'nāchāni' hui'xina'n. Chuntza' quit na'iclīpāxuhua. Lā' chuntza' nalāmāko'xaka'tlī'yāuj. KyCasqui'ni'tit Dios que caquimaktaka'lhli para que tuntū' naquintatlahuani' xalanī'n nac Judea a'ntīn tū' takalhlaka'ī'. Lā' nā casqui'ntit que huan tā'timīn xalanī'n nac Jerusalén caquintamaklhtīlh huan tumīn a'ntū na'iccālē'ni'. JLā' chuhua'j tā'timīn, como hui'xina'n nā tā'tapa'ksīyā'tit Cristo, lā' como huan Espíritu Santo quincāmaktāyayāni' nalāpāxquī'yāuj, chuhua'j iccāsqui'ni'yāni' que naquilātā'kalhtō'ka'yāuj. Lā' casqui'ni'tit Dios por quit. BI}Lā' a'xni'ca' na'iccālakchā'nāni' hui'xina'n, quit icca'tzī que Cristo nacāsicua'lanālīyāni' hui'xina'n por ixpālacata a'ntū Cristo quilīmāmacū' que na'iccāhuaniyāni'. %HCLā' quit, a'xni'ca' na'ictlahuakō' huā'mā', a'xni'ca' na'icmāstā' huan tumīn, quit na'ica'n nac España. Lā' na'iccātēlaktzī'nāni' hui'xina'n. Lā' como quit xa'icmāsu'yutlā'huan, tūla xa'iccālaka'nāchāni', a'yuj lej maklhūhua' xa'ica'ncu'tunācha'. gAGLā' chuntza' ictlahuamā' chu a'nchī tatzo'kni' na ixtachihuīn Dios:A'ntīn tūna'j cāhuanican de xla', xlaca'n nataca'tzī.Lā' a'ntīn tūna'j takaxmata, xlaca'n natamāchekxī. Pablo ixa'ncu'tun nac Roma V@%Quit xa'iccāmāsu'ni' huan xatzey tachihuīn a'ntīn tūna'j ixtaca'tzī nīn tuntū' ixpālacata Cristo. Chuntza' xa'ictlahua quit como tū' xa'icmāsu'yucu'tun a'nlhā ixmāsu'yunī'ttza' ā'chā'tin. ?Por ixlīmāpa'ksīn Espíritu Santo ixtlahuacan lē'cnīn. Lā' chuhua'j ictlōkentaxtūnī't a'ntū Dios quilīmāmacū'lh. Iccāmāsu'ni'nī't xalanī'n nac Jerusalén huan xatzey tachihuīn ixpālacata Cristo. Lā' lakachu icmāsu'yunī't hasta nac Ilírico. 6>eQuit na'iccāhuaniyāni' xmān a'ntū Cristo quimaktāyalh para na'ictlahua. Quit iccāmasu'ni'lh a'ntīn tū' israelitas. Lā' chuhua'j xlaca'n tatlahua ixtapuhuān Dios. r=]Quit icmaxquī' pāxcatca'tzī Cristo Jesús, como quimaktāyanī't a'ntū Dios quilīmāmacū'lh. < Dios quilacsacli para na'ictā'scuja Jesucristo. Quilīmāmacū'lh na'iccāmāca'tzīnī a'ntīn tū' israelitas huan xatzey tachihuīn a'ntū Dios quincāmāca'tzīnīni'. A'makapitzīn de xlaca'n takalhlaka'ī'nī't. Lā' huan Espíritu Santo cātlahuanī't ixtachi'xcuhuī't Dios. Xlaca'n hua'chi lakatin lē'ksajna' a'ntū icmaxquī' Dios. Lā' Dios chuntza' lej cālīpāxuhua. ^;5Xmān xa'iccāmāpāstaquīcu'tunāni' hui'xina'n huā' tamā'na catūhuā a'ntū ictzo'knī't. Lā' como Dios quilīmāmacū'lh huā'mā' lītlōt, quit tū' icjicua'nī't de na'iccātzo'knuni'yāni' lacastunc. ]:3Quit xa'nca icca'tzī, tā'timīn, que hui'xina'n lej lactzēyā tachi'xcuhuī't. Lā' hui'xina'n xa'ncatza' ca'tzīyā'tit ixtachihuīn Dios. Lā' nā tzē nalāmāsca'tīyā'tit chā'tunu' de hui'xina'n. T9! Dios ū'tza' a'ntī quincāmāca'tzīnīyāni' que xla' naquincāmāpūtaxtūyāni'. Lā' como hui'xina'n līpāhua'nā'tit Dios, lā' Dios ā'chulā' lej cacāmaxquī'ni' tapāxuhuān lā' cacāmātza'ta'tī'ni'ni' mi'a'clhcunucca'n. Lā' huan Espíritu Santo cacāmāca'tzīnīni' que Dios natlōkentaxtū a'ntū huanī't. U8# Lā' nā tatzo'kni' a'nlhā huan Isaías:Namin kalhatin ī'xū'yātā'nat Isaí.Lā' xla' nacāmāpa'ksī a'ntīn tū' israelitas.Lā' xlaca'n natakalhlaka'ī' que xla' nacāmāpūtaxtū. :7m Lā' nā tatzo'kni' na ixtachihuīn Dios:Camāka'tlī'tit huan Māpa'ksīni' milīhuākca'n a'ntīn tū' israelitas.Catamāka'tlī'lh ixlīhuākca'n tachi'xcuhuī't. 6 Lā' nā tatzo'kni' na ixtachihuīn Dios:Cacātā'pāxuhua'tit con ixtachi'xcuhuī't Dios, hui'xina'n a'ntīn tū' israelitas. Q5 Lā' nā Cristo lacasqui'lh que natatapa'ksī con Dios nā xlaca'n a'ntīn tū' israelitas lā' nā xlaca'n natamaxquī' pāxcatca'tzī Dios. Tatzo'kni' na ixtachihuīn Dios a'nchī Cristo huanilh Dios:Quit na'icmāka'tlī'yāni' na ixlaclhni'ca'n xlaca'n a'ntīn tū' israelitas.Lā' na'ictlī' palh hui'x lej tzey. %4CJesucristo a'xni'ca' milh nac quilhtamacuj, ixcāmāsu'ni' huan israelitas que Dios tlōkentaxtū a'ntū huan. Chuntza' māsu'yulh Cristo, como xla' tlōkentaxtūlh a'ntū Dios ixcāhuaninī't makāntza' quinapapana'ca'n. Lā' chuntza' lītasu'yu que Dios tlōkentaxtū a'ntū huan. 3Lā' huixina'n calālaktzī'ntit hua'chi lītā'timīn como tapa'ksīyā'tit con Cristo. Lā' chuntza' na'a'cnīni'ni'can Dios. D2Chuntza' milīhuākca'n tzē a'cxtim namācā'tanī'yā'tit Dios, ixTāta' quiMāpa'ksīni'ca'n Jesucristo. Huan xatzey tachihuīn cāmāca'tzīnīca nā xlaca'n a'ntīn tū' israelitas d1ADios ū'tza' a'ntīn quincāmāko'xaka'tlī'yāni' lā' quincāmaktāyayāni' para natāyani'yāuj. Dios cacāmaktāyani' hui'xina'n para que chu lakatin nala mintapāstacna'ca'n chu a'nchī ixtapuhuān Cristo Jesús. I0 Ixlīhuāk a'ntūn tzo'kca makāntza' na ixtachihuīn Dios, quincāmāsu'ni'yāni' a'ntūn Dios lacasqui'n que naca'tzīyāuj. Ixtachihuīn Dios quincāmāko'xaka'tlī'yāni'. Lā' quincāmaktāyayāni' para napātīyāuj a'ntū quincātapātle'keni'yāni'. Lā' quincāmāca'tzīnīyāni' que na'a'nāuj nac a'kapūn. Y/+Lā' nīn Cristo tū' ixtlahua xmān a'ntū xla' ixlacasqui'n. U'tza' līpātīni'lh xla'. Tatzo'kni' na ixtachihuīn Dios a'ntū Cristo huanilh Dios:A'ntīn talakmaka'nāni', nā quit quintalakmaka'n. *.MQuina'n natlahuayāuj a'ntū natalīpāxuhua huan ā'makapitzīn quintā'timīnca'n lā' chuntza' nacāmaktāyayāuj lā' chuntza' ā'chulā' natakalhlaka'ī'. P- Quina'n a'ntī xa'ncatza' kalhlaka'ī'yāuj, nacāmaktāyayāuj xlaca'n a'ntīn tūna'j xa'nca takalhlaka'ī' como tūna'j xa'nca tamāchekxī. Tū' xmān napuhuanāuj a'ntū lacasqui'nāuj quina'n. $,ALā' a'ntīn tahua' catūhuā, a'yuj māni' xlaca'n tapuhuan que tū' tzey hua'can, chuntza' xlaca'n tatlahua ixtalaclē'i'ca'n. Palh kalhatin chi'xcu' tlahua catūhuā a'ntū māni' xla' puhuan que tū' tzey na ixlacapūn Dios, chuntza' tlahua ixtalaclē'i' huanmā' chi'xcu'. 2v}rg\QF;0%~~~~~~~~~~~~w~k~_~S~G~;~/~#~~ }}}}}}}}}}}}|}p}d}X}L}@}4}(}}}||||||||||||u|i|]|Q|E|9|-|!|| {{{{{{{{{{{{z{n{b{V{J{>{2{&{{{zzzzzzzzzzz~zrzfzZzNzBz6z*zzzyyyyyyyyyyyywyky_ySyGy;y/y#yy xxxxxxxxxxxx{xoxcxWxKx?x3x'xxxwwwwwwwwwwwwtwhw\wPwDw8w,w wwvvvvvvvvvvvvyvmvavUvIv=v1v%vv vuuuuuuuuuuu}uqueuYuMuAu5u)uuuttttttttttttvtjt^tRtFt:t.t"tt sssssssssssszsnsbsVsKs?s3s'sssrrrrrrrrrrrrsrgr[rOrCr7r+rrrqqqqqqqqqqqqwqkq_qTqHqk2k&kkkjjjjjjjjjjjjsjgj[jOjCj7j+jjjiiiiiiiiiiiiwiki_iSiGi;i0i$ii ihhhhhhhhhhh|hphdhXhLh@h4h(hhhggggggggggggtghg]gQgEg9g-g!gg ffffffffffffyfmfafUfIf=f1f%fffeeeeeeeeeee~erefeZeNeBe6e*eeeddddddddddddwdkd_dSdGd;d/d#dd cccccccccccc{cocccWcKc?c3c(cccbbbbbbbbbbbbtbhb\bPbDb8b,b bbaaaaaaaaaaaayamaaaUaIa=a1a%aa a```````````}`q`e`Y`M`A`5`*```____________v_j_^_R_F_:_._"__ ^^^^^^^^^^^^z^n^b^V^J^>^2^&^^^]]]]]]]]]]]]s]g][]O]C]7]+]]]\\\\\\\\\\\\w\k\_\S\G\;\/\#\\ [[[[[[[[[[[[|[p[d[X[L[@[4[([[[ZZZZZZZZZZZZtZhZ\ZPZDZ8Z,Z ZZ YYYYYYYYYYYYyYmYaYUYIY=Y1Y%YY YXXXXXXXXXXX}XqXeXYXMXAX5X)XXXWWWWWWWWWWWWvWjW^WRWFW:W.W"WW VVVVVVVVVVVVzVnVbVVVJV>V2V&VVVUUUUUUUUUUUUsUgU[UOUCU7U+UUUTTTTTTTTTTTTwTkT_TSTGT;T/T#TT SSSSSSSSSSSS{SoScSWSKS?S3S'SSSRRRRRRRRRRRRsRgR[RORCR7R+RRRQQQQQQQQQQQQxQlQ`QTQHQH2H&HHHGGGGGGGGGGG~GrGfGZGNGBG6G+GGGFFFFFFFFFFFFwFkF_FSFGF;F/F#FF EEEEEEEEEEEE{EoEcEWEKE?E3E(EEEDDDDDDDDDDDDtDhD\DPDDD8D,D DDCCCCCCCCCCCCxClC`CTCHC@2@&@@@???????????~?r?f?Z?N?B?6?*???>>>>>>>>>>>>w>k>_>S>G>;>/>#>> ============{=o=c=W=K=?=3='===<<<<<<<<<<<828&88877777777777~7r7f7Z7N7B767*777666666666666w6k6_6S6G6;6/6#66 555555555555{5o5c5W5K5?535'555444444444444t4h4\4P4D484,4 44333333333333x3l3`3T3H3<303$33 322222222222|2p2d2X2L2@242(222111111111111u1i1]1Q1E191-1!11 000000000000y0m0a0U0I0=010%00 0///////////}/q/e/Z/N/B/6/*///............v.l.a.V.K.@.5.*... -------------z-o-d-Y-N-C-8---"-- -,,,,,,,,,,,,},r,g,\,Q,F,;,0,%,,,+++++++++++++u+j+_+T+I+>+3+(+++************x*l*`*T*H*<*0*$** *)))))))))))|)p)d)X)L)@)4)()))((((((((((((u(i(](Q(E(9(-(!(( ''''''''''''y'm'a'U'I'='1'%'' '&&&&&&&&&&&~&r&f&Z&N&B&6&*&&&%%%%%%%%%%%%v%j%^%R%F%:%.%"%% $$$$$$$$$$$${$o$c$W$K$?$3$'$$$############s#g#[#O#C#7#+###""""""""""""x"l"`"T"H"<"0"$"" "!!!!!!!!!!!|!p!d!X!L!@!4!(!!! u i ] Q E 9 - !  ymaUI=1% }qeYMB6*vj^RF:." znbVJ>2&sg[OC7+wk_SG;/# {ocWK?3'th\PD8, xl`TH<0$ }qeYMA5)ui]QE9-! ymaUI>2&~rfZNB6*v  '+  &*  %)  $(  #'  "&  !%  $  #  "  !                                                           6  5  4  3  2  1  0  /  .  -  ,  +  *  )  (  '  &  %  $  #  "  !                                                                   *  )  (  '  &  %  $  #  "  !                                                                   >  =  <  ;  :  9  8  7  6  5  4  3  2  1  0  /  .  -  ,  +  *  )  (  '  &  %  $  #  "  !                  ~  }  |  {  z  y  x  w  v  u  t  s  r  q  p  o  n  m  l  k  j  i  h   g 8f 7e 6d 5c 4b 3a 2` 1_ 0^ /] .\ -[ ,Z +Y *X )W (V 'U &T %S $R #Q "P !O  N M L K J I H G F E D C B A @ ? > = <  ;  :  9  8  7 6 5 4 3 2 1 0  / 2. 1- 0, /+ .* -) ,( +' *& )% ($ '# &" %! $ # " !                                        1 0 / . - , + * ) ( ' & % $ # " !                                        ' & % $ # " !                                        , + * ) ( ' & % $ # " !                                 ~ } | { z  y &x %w $v #u "t !s  r q p o n m l k j i h g f e d c b a `  _  ^  ]  \  [ Z Y X W V U T  S 4R 3Q 2P 1O 0N /M .L -K ,J +I *H )G (F 'E &D %C $B #A "@ !?  > = < ; : 9 8 7 6 5 4 3 2 1 0 / . - ,  +  *  )  (  ' & % $ # " !     P  O  N  M  L  K  J  I  H  G  F  E  D  C  B  A  @  ?  >  =  <  ;  :  9  8  7  6  5  4  3  2  1  0  /  .  -  ,  +  *  )  (  '  &  %  $  #  "  !                                                                       " !                         / . - , + * ) ( ' & % $ # " !                                        H G F E D C B A @ ? > = < ; : 9 8 7 6 5 4 3 2 1 0 / . - , + * ) ( ' & % $ # " !                                         %  $  #  "  !                                          ~  }  |  {  z  y  x  w  v  u  t   s  ,r  +q  *p  )o  (n  'm  &l  %k  $j  #i  "h  !g  f  e  d  c  b  a  `  _  ^  ]  \  [  Z  Y  X  W  V  U  T  S  R  Q  P  O  N  M  L  K  J  I  H   G  !F  E  D  C  B  A  @  ?  >  =  <  ;  :  9  8  7  6  5  4  3  2  1  0  /  .  -  ,  +  *  )  (  '   &  4%  3$  2#  1"  0!  /  .  -  ,  +  *  )  (  '  &  %  $  #  "  !                                                                   2  1  0  /  .  -  ,  +  *  )  (  '  &  %  $  #  "  !                                                                  & % $ # " !                                        % $ # " !                            ~  } | { z y x w v  u 8t 7s 6r 5q 4p 3o 2m 1n 0l /k .j -i ,h +g *f )e (d 'c &b %a $` #_ "^ !]  \ [ Z Y X W V U T S R Q P O N M L K J  I  H  G  F  E D C B A @ ? >  = +< *; ): (9 '8 &7 %6 $5 #4 "3 !2  1 0 / . - , + * ) ( ' & % $ # " !                      ) ( ' & % $ # " !                                        # " !                                                                           -  ,  +  *  )  (  '  &  %  $  #  "  !                                                                    ~  } | { z y x w v  u  t  s  r  q p o n m l k j  i Bh Ag @f ?e >d =c <b ;a :` 9_ 8^ 7] 6\ 5[ 4Z 3Y 2X 1W 0V /U .T -S ,R +Q *P )O (N 'M &L %K $J #I "H !G  F E D C B A @ ? > = < ; : 9 8 7 6 5 4  3  2  1  0  / . - , + * ) (  ' K& J% I$ H# G" F! E D C B A @ ? > = < ; : 9 8 7 6 5 4 3 2 1 0 / . - , + * ) ( ' & % $ # " !                                        . - , + * ) ( ' & % $ # " !                                        3 2 1 0 / . - , + * ) ( ' & % $ # " !                                   ~ } |  { 'z &y %x $w #v "u !t  s r q p o n m l k j i h g f e d c b a  `  _  ^  ]  \ [ Z Y X W V U  T .S -R ,Q +P *O )N (M 'L &K %J $I #H "G !F  E D C B A @ ? > = < ; : 9 8 7 6 5 4 3  2  1  0  /  . - , + * ) ( '  & .% -$ ,# +" *! ) ( ' & % $ # " !                                        " !                                                                            # " !                                                                   ~ } | {  z y x w v u t s r q p o n m l k  j  i  h  g  f e d c b a ` _  ^ '] &\ %[ $Z #Y "X !W  V U T S R Q P O N M L K J I H G F E D  C  B  A  @  ? > = < ; : 9 8  7 $6 #5 "4 !3  2 1 0 / . - , + * ) ( ' & % $ # " !                      :  9  8  7  6  5  4  3  2  1  0  /  .  -  ,  +  *  )  (  '  &  %  $  #  "  !                                                                   2  1  0  /  .  -  ,  +  *  )  (  '  &  %  $  #  "  !                                                                                                                                *  )  (  '  &  %  $  #  "  !  ~  }  |  {  z  y  x  w  v  u  t  s  r  q  p  o  n  m  l  k  j  i  h  g  f  e  d  c  b  a  `   _  &^  %]  $\  #[  "Z  !Y  X  W  V  U  T  S  R  Q  P  O  N  M  L  K  J  I  H  G  F  E  D  C  B  A  @  ?  >  =  <  ;  :   9 "8 !7  6 5 4 3 2 1 0 / . - , + * ) ( ' & % $  #  "  !                                                 " !                                        0 / . - , + * ) ( ' & % $ # " !                                                                                             ~ } | { z y x w v u t  s  r  q  p  o n m l k j i h  g  f  e  d  c  b  a  `  _  ^  ]  \  [   Z   Y   X   W   V  U  T  S  R  Q  P  O  N -l|pdXL@4(~~~~~~~~~~~~u~i~]~Q~E~9~-~!~~ }}}}}}}}}}}}y}m}b}V}J}>}2}&}}}|||||||||||~|r|f|Z|N|B|6|*|||{{{{{{{{{{{{w{k{_{S{G{;{/{#{{ zzzzzzzzzzzz{zozczWzKz@z4z(zzzyyyyyyyyyyyytyhy\yPyDy8y,y yyxxxxxxxxxxxxyxmxaxUxIx=x1x%xx xwwwwwwwwwww}wqwewYwMwAw5w)wwwvvvvvvvvvvvvvvjv^vRvFv:v.v"vv uuuuuuuuuuuuzunubuVuJu>u2u&uuuttttttttttttstgt[tOtCt7t+tttsssssssssssswsks_sSsGs;s/s#ss rrrrrrrrrrrr|rprdrXrLr@r4r(rrrqqqqqqqqqqqqtqhq\qPqDq8q,q qqppppppppppppypmpapUpIp=p1p%pp pooooooooooo}oqoeoYoMoAo5o)ooonnnnnnnnnnnnvnjn^nRnFn:n.n"nn mmmmmmmmmmmmzmnmbmVmJm>m2m&mmmlllllllllll~lrlflZlNlBl6l*lllkkkkkkkkkkkkwkkk_kSkGk;k/k#kk jjjjjjjjjjjj{jojcjWjKj?j3j'jjjiiiiiiiiiiiisigi[iOiCi7i+iiihhhhhhhhhhhhxhlh`hThHhf3f(fffeeeeeeeeeeeeexemebeWeLeAe6e+e ee ddddddddddddd{dpdedZdOdDd9d-d!dd ccccccccccccycmcacUcIc=c1c%cccbbbbbbbbbbb~brbfbZbNbBb6b*bbbaaaaaaaaaaaavaja_aSaGa;a/a#aa ````````````{`o`c`W`K`?`3`'```____________s_g_[_O_C_7_+___^^^^^^^^^^^^x^l^`^T^H^<^0^$^^ ^]]]]]]]]]]]|]p]d]X]L]@]4](]]]\\\\\\\\\\\\u\i\]\Q\E\9\-\!\\ [[[[[[[[[[[[y[m[a[U[I[=[1[%[[ [ZZZZZZZZZZZ}ZqZeZYZMZAZ5Z)ZZZYYYYYYYYYYYYuYiY]YRYFY:Y.Y"YY XXXXXXXXXXXXzXnXbXVXJX>X2X&XXXWWWWWWWWWWW~WrWfWZWNWBW6W*WWWVVVVVVVVVVVVwVkV_VSVGV;V/V#VV UUUUUUUUUUUU{UoUcUWUKU?U3U'UUUTTTTTTTTTTTTsTgT[TOTCT7T+TTTSSSSSSSSSSSSxSlS`STSHS@2@&@@@????????????s?g?[?O?C?7?+???>>>>>>>>>>>>x>l>`>T>H><>0>$>> >===========~=s=h=]=R=G=<=1=&===<<<<<<<<<<<<121&11100000000000~0r0f0Z0N0B060*000////////////w/k/_/S/G/;///#// ............{.o.c.W.K.?.3.'...------------t-h-\-P-D-8-,- --,,,,,,,,,,,,x,l,`,T,H,<,0,$,, ,+++++++++++}+q+e+Y+M+A+5+)+++************u*i*]*Q*E*:*.*"** ))))))))))))z)n)b)V)J)>)2)&)))((((((((((((s(g([(O(C(7(+(((''''''''''''w'k'_'S'G';'/'#'' &&&&&&&&&&&&|&p&d&X&L&@&4&(&&&%%%%%%%%%%%%t%h%\%Q%E%9%-%!%% $$$$$$$$$$$$y$m$a$U$I$=$1$%$$ $###########}#q#f#Z#N#B#6#*###""""""""""""v"j"^"R"F":"."""" !!!!!!!!!!!!{!o!c!W!K!?!3!'!!!  s g [ O C 7 +   xl`TH<0$ }qeYMA5)ui]QE9-! znbVJ>2&~rfZNB6*wk_SG;/# {ocWK?3'th\PD8, ymaUI=1% }qeYMA5)vj^RF:." {ocWK?3'th\PD8, xl                                                                                             ~ }  | #{ "z !y  x w v u t s r q p o n m l k j i h g f  e  d  c  b  a ` _ ^ ] \ [ Z  Y X W V U T S R Q P O N M L K J I H  G  F  E  D  C B A @ ? > = <  ; (: '9 &8 %7 $6 #5 "4 !3  2 1 0 / . - , + * ) ( ' & % $ # " !                     & % $ # " !                                        ) ( ' & % $ # " !                                                                          " !                                        ( ' & % $ # " !~  } | { z y x w v u t s r q p o n m l k  j  i  h  g  f e d c b a ` _  ^ )] (\ '[ &Z %Y $X #W "V !U  T S R Q P O N M L K J I H G F E D C B  A  @  ?  >  = < ; : 9 8 7 6  5 4 3 2 1 0 / . - , + * ) ( ' &  %  $  #  "  !           4  3  2  1  0  /  .  -  ,  +  *  )  (  '  &  %  $  #  "  !                                                                                                                                                                                   0  /  .  -  ,  +  *  )  (  '  &  %  $  #  "  !                                                                 ~  +}  *|  ){  (z  'y  &x  %w  $v  #u  "t  !s  r  q  p  o  n  m  l  k  j  i  h  g  f  e  d  c  b  a  `  _  ^  ]  \  [  Z  Y  X  W  V  U  T   S (R 'Q &P %O $N #M "L !K  J I H G F E D C B A @ ? > = < ; : 9 8  7  6  5  4  3 2 1 0 / . - ,  + <* ;) :( 9' 8& 7% 6$ 5# 4" 3! 2 1 0 / . - , + * ) ( ' & % $ # " !                                                             * ) ( ' & % $ # " !                                        % $ # " !                                                               ~ } | { z y x  w /v .u -t ,s +r *q )p (o 'n &m %l $k #j "i !h  g f e d c b a ` _ ^ ] \ [ Z Y X W V U  T  S  R  Q  P O N M L K J I  H  G  F  E  D  C  B  A  @  ?  >  =  <  ;   :   9   8   7   6  5  4  3  2  1  0  /  .                                                                    ~ *} )| ({ 'z &y %x $w #v "u !t  s r q p o n m l k j i h g f e d c b a  `  _  ^  ]  \ [ Z Y X W V U  T (S 'R &Q %P $O #N "M !L  K J I H G F E D C B A @ ? > = < ; : 9  8  7  6  5  4 3 2 1 0 / . -  , + * ) ( ' & % $ # " !                      !                                                                                                               &  %  $  #  "  !                                                                   2  1  0  /  .  -  ,  +  *  )  (  '  &  %  $  #  "  !  ~  }  |  {  z  y  x  w  v  u  t  s  r  q  p  o  n  m  l  k  j  i  h  g  f  e  d  c  b  a  `   _  9^  8]  7\  6[  5Z  4Y  3X  2W  1V  0U  /T  .S  -R  ,Q  +P  *O  )N  (M  'L  &K  %J  $I  #H  "G  !F  E  D  C  B  A  @  ?  >  =  <  ;  :  9  8  7  6  5  4  3  2  1  0  /  .  -  ,  +  *  )  (  '   &  *%  )$  (#  '"  &!  %  $  #  "  !                                                                  )  (  '  &  %  $  #  "  !                                                           ; : 9 8 7 6 5 4 3 2 1 0 / . - , + * ) ( ' & % $ # " !                                  5 4 3 2 1 0 / . - , + * ) ( ' & % $ # " !       ~  }  |  {  z  y  x  w  v  u  t  s  r  q  p  o  n  m  l  k  j  i  h  g  f  e  d   c G b F a E ` D _ C ^ B ] A \ @ [ ? Z > Y = X < W ; V : U 9 T 8 S 7 R 6 Q 5 P 4 O 3 N 2 M 1 L 0 K / J . I - H , G + F * E ) D ( C ' B & A % @ $ ? # > " = ! <  ;  :  9  8  7  6  5  4  3  2  1  0  /  .  -  ,  +  *  )  (  '  &  %  $  #  "  !           /  .  -  ,  +  *  )  (  '  &  %  $  #  "  !                                          6 5 4 3 2 1 0 / . - , + * ) ( ' & % $ # " !                                  $ # " !                                                        ~  }  |  {   z  3 y  2 x  1 w  0 v  / u  . t  - s  , r  + q  * p  ) o  ( n  ' m  & l  % k  $ j  # i  " h  ! g   f   e   d   c   b   a   `   _   ^   ]   \   [   Z   Y   X   W   V   U   T   S   R   Q   P   O   N   M   L   K   J   I   H   G 5M 4L 3K 2J 1I 0H /G .F -E ,D +C *B )A (@ '? &> %= $< #; ": !9  8 7 6 5 4 3 2 1 0 / . - , + * ) ( ' &  %  $  #  "  !          8 7 6 5 4 3 2 1 0 / . - , + * ) ( ' & % $ # " !                                        G F E D C B A @ ? > = < ; : 9 8 7 6 5 4 3 2 1 0 / . - , + * ) ( ' & % $ # " !                                        & % $ # " !                          ~  }  | { z y x w v u  t /s .r -q ,p +o *n )m (l 'k &j %i $h #g "f !e  d c b a ` _ ^ ] \ [ Z Y X W V U T S R  Q  P  O  N  M L K J I H G F  E 0D /C .B -A ,@ +? *> )= (< '; &: %9 $8 #7 "6 !5  4 3 2 1 0 / . - , + * ) ( ' & % $ # "  !                  + * ) ( ' & % $ # " !                                        % $ # " !                                                                                                                    # " !      ~ } | { z y x w v u t s r q p  o  n  m  l  k j i h g f e d  c  #b  "a  !`  _  ^  ]  \  [  Z  Y  X  W  V  U  T  S  R  Q  P  O  N  M  L  K  J  I  H  G  F  E  D  C  B  A   @  ;?  :>  9=  8<  7;  6:  59  48  37  26  15  04  /3  .2  -1  ,0  +/  *.  )-   I}qeYMA5)~~~~~~~~~~~~u~i~]~Q~E~9~-~!~~ }}}}}}}}}}}}z}n}b}V}J}>}2}&}}}|||||||||||~|r|f|Z|N|B|6|*| || {{{{{{{{{{{{{{{p{e{Z{O{D{9{.{#{{ {zzzzzzzzzzzzxzlz`zTzHzw2w&wwwvvvvvvvvvvvvsvgv[vOvCv7v+vvvuuuuuuuuuuuuxulu`uTuHur2r&rrrqqqqqqqqqqqqsqgq[qOqCq7q+qqqppppppppppppwpkp_pSpGp;p0p$pp pooooooooooo|opodoXoLo@o5o)ooonnnnnnnnnnnnunin]nQnEn9n-n!nn mmmmmmmmmmmmzmnmbmVmJm>m2m&mmmllllllllllllslgl[lOlCl7l+lllkkkkkkkkkkkkxklk`kTkHkh2h&hhhggggggggggggggzgpgfg\gRgHg>g4g*g gg gfffffffffffffxfmfbfWfLfAf6f+f!ff feeeeeeeeeeee|eqefe[ePeEe:e/e%eeedddddddddddddudjd_dTdId?d4d)dddccccccccccccczcocdcYcNcCc8c-c"cc cbbbbbbbbbbbbxblb`bTbHb_2_&___^^^^^^^^^^^^s^g^[^O^C^7^+^^^]]]]]]]]]]]]x]l]`]T]H]<]0]$]] ]\\\\\\\\\\\|\p\d\X\L\@\4\(\\\[[[[[[[[[[[[u[i[][Q[E[9[-[![[ ZZZZZZZZZZZZzZnZbZVZJZ>Z2Z&ZZZYYYYYYYYYYYYsYgY[YOYCY7Y+YYYXXXXXXXXXXXXwXkX_XSXGX;X/X#XX XWWWWWWWWWWW|WpWdWXWLW@W4W(WWWVVVVVVVVVVVVtVhV\VPVDV8V,V VVUUUUUUUUUUUUxUlU`UUUIU=U1U%UU UTTTTTTTTTTT}TqTeTYTMTAT7T,T!TT TSSSSSSSSSSSS|SqSfS[SPSES:S/S#SS RRRRRRRRRRRR{RoRdRXRLR@R4R(RRRQQQQQQQQQQQQuQiQ]QQQEQ9Q-Q!QQ PPPPPPPPPPPPzPnPbPVPJP>P2P&PPPOOOOOOOOOOOOsOgO[OOOCO7O+OOONNNNNNNNNNNNxNlN`NTNHND2D&DDDCCCCCCCCCCCCsCgC[COCCC7C+CCCBBBBBBBBBBBBwBkB_BSBHB?2?&???>>>>>>>>>>>~>s>g>[>O>C>7>+>>>============w=k=_=S=G=;=/=#== <<<<<<<<<<<<|+2+&+++*************t*i*^*S*H*=*2*'***))))))))))))t)i)])Q)E)9)-)!)) ((((((((((((z(n(b(V(J(>(2(&(((''''''''''''s'g'['O'C'7'+'''&&&&&&&&&&&&x&l&`&T&H&<&0&$&& &%%%%%%%%%%%%y%n%c%X%M%B%7%,%!%% %$$$$$$$$$$$|$p$d$X$L$@$4$($$$############u#i#]#Q#E#9#-#!## """"""""""""z"n"b"V"J">"2"&"""!!!!!!!!!!!!!t!i!^!S!H!3(yncXMB7+wk`TH<0$ }qeYMA5)vj^RF:." {ocWK?3(th\PD8, ymaUI>2&~rfZNB6*wk_SG;/# {ocWK?3'th\PD8, xl`TH=1%                          (  '  &  %  $  #  "  !                                                          ~   }  ' |  & {  % z  $ y  # x  " w  ! v  u   t   s   r   q   p   o   n   m   l   k   j   i   h   g   f   e   d   c  b  a  `  _  ^   ]   \   [   Z   Y   X   W   V   U   T   S   R   Q   P   O   N   M   L   K   J   I   H   G  F  E  D  C  B   A   @   ?   >   =   <   ;   :  9  8  7  6  5  4  3  2  1  0  /  .   -  ,  +  *  )  (  '  &  %  $  #  "  !                                                                                                                                                                     ;  :  9  8  7  6  5  4  3  2  1  0   /   .   -   ,   +  *  )  (  '  &  %  $  # v v v  v  v  v  v  v v v v v v v  v v v v  v  v  v  v  v v v v v v v  v  v  v  v  v   v   v   v   v   v  v  v  v  v  v  v  v l l l l l l l l l l  l  l  l  l  l l l l l l l  l l l l l l  l  l  l  l  l l l l l l l  l l l l l l l l l l l l l l l  l  l  l  l  l l l l l l l  l  l  l  l  l  l  l   l   l   l   l   l  l  l  l  l  l  l  l bQ bP bO bN bM bL bK bJ b I b H b G b F b E bD bC bB bA b@ b? b>  b= b< b; b: b9 b8 b7 b6 b5 b4 b3 b2 b1 b 0 b / b . b - b , b+ b* b) b( b' b& b%  b$ b# b" b! b  b  b  b  b  b b b b b b b  b b b b b  b  b  b  b  b b b b b b b  b b b b  b  b  b  b  b b b b b b b  b  b  b  b  b  b  b  b  b   b   b   b   b   b  b  b  b  b  b  b  b X X X X X X  X  X  X  X  X X X X X X X  X X X X X X  X  X  X  X  X X X X X X X  X  X   X   X   X   X  X  X  X  X  X  X  X N N N N N N N N N N N N N N N N  N  N  N  N  N N N N N N N  N N N N N N N  N  N  N  N  N N N N N N N  N N  N  N  N  N  N N N N N N N  N N N N N N N N N  N  N  N  N  N N N N N N N  N  N   N   N  N  N  N  N  N  N  N D { D z D y D x D w D v D u D t D s D r D q D p D o D n D m D l D k  D j D i D h D g D f D e D d D c D b D a D ` D _ D ^ D ] D \ D [ D Z D Y D X D W D V D U D T D S D R  D Q D P D O D N D M D L D K D J D I D H D G D F D E D D D C D B D A D @ D ? D > D = D < D ;  D :  D 9  D 8  D 7  D 6  D 5  D 4  D 3  D 2  D 1  D 0  D /  D .  D -  D ,  D +  D *  D )  D (  D '  D &  D %  D $  D #  D "  D !  D  D   D   D  : : : : : : : : : : :  :  :  :  :  : : : : : : :  : : : : : : : : : :  :  :  :  :  : :~ :} :| :{ :z :y  :x :w :v :u :t :s :r :q :p :o :n :m :l :k :j :i :h :g : f : e : d : c : b :a :` :_ :^ :] :\ :[  :Z  :Y  :X  :W  :V  :U  :T  :S  :R  :Q  :P  :O  :N  :M  :L  :K  :J  :I  : H  : G  : F  : E  : D  :C  :B  :A  :@  :?  :>  :=  :< 0  0  0  0  0  0  0  0  0  0 0 0 0 0 0  0  0  0  0  0  0  0  0  0 0! 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0  0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0  0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0  0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0  0  0  0  0  0  0  0  0  0  0  0  0  0  0  0  0  0  0  0  0  0   0 ~  0 }  0 | & & & & & & & & & & & & & & & & &  & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & &  & &  & ~ & } & | & { & z & y & x & w & v & u & t & s & r & q & p & o & n & m & l & k & j & i & h & g & f & e & d & c & b  & a & ` & _ & ^ & ] & \ & [ & Z & Y & X & W & V & U & T & S & R & Q & P & O & N & M & L & K & J & I & H & G & F & E  & D & C & B & A & @ & ? & > & = & < & ; & : & 9 & 8 & 7 & 6 & 5 & 4 & 3 & 2 & 1 & 0  & /  & .  & -  & ,  & +  & *  & )  & (  & '  & &  & %  & $  & #  & "  & !  &  &   &   &   &   &   &   &   &   &   R  Q  P  O  N  M  L  K  J  I  H  G  F   E  D  C  B  A  @  ?  >  =  <  ;  :  9  8  7  6  5  4  3  2  1   0  !/  .  -  ,  +  *  )  (  '  &  %  $  #  "  !                                                                                                                                                                                                                                                            ~ } |  { z y x w  v  u  t  s  r q p o n m l k  j  i  h  g  f  e  d  c  b  a  `  _   ^   ]   \   [   Z  Y  X  W  V  U  T  S  R                               : 9 8 7 6 5 4 3 2 1 0 / . - , + * ) ( ' & % $ # " !       ~ } | { z y x w v u t s r q  p  o  n  m  l k j i h g f e  d (c 'b &a %` $_ #^ "] !\  [ Z Y X W V U T S R Q P O N M L K J I  H  G  F  E  D C B A @ ? > =  <  ;  :  9  8  7  6  5  4  3  2  1  0   /  .  -  ,  +  *  )  (  '  &  %  $  #  "  !                                     "  !                                                             !                                                                                                                          ( ' & % $ # " !                               ~  } | { z y x w v  u  t  s  r  q p o n m l k j  i  g  h  f  e  d c b a ` _ ^ ]  \ [ Z Y X W V U T  S  R  Q  P  O N M L K J I H  G F E D C B A @ ? > =  <  ;  :  9  8 7 6 5 4 3 2 1  0 / . -  ,  +  *  )  ( ' & % $ # " !                                                                                                 !                                                                                                                     ~  }  |  {  z  y  x  w  v  u  t   s  $r  #q  "p  !o  n  m  l  k  j  i  h  g  f  e  d  c  b  a  `  _  ^  ]  \  [  Z  Y  X  W  V  U  T  S  R  Q  P   O  N  M  L  K  J  I  H  G  F  E  D  C  B  A  @  ?  >  =  <  ;   :  !9  8  7  6  5  4  3  2  1  0  /  .  -  ,  +  *  )  (  '  &  %  $  #  "  !                  ' & % $ # " !                                                                                                                                                                                       ~  } | { z y x w v  u t s r q p o n m l k j i h g f e  d  c  b  a  ` _ ^ ] \ [ Z Y  X   W  V  U  T  S  R  Q  P  O  N  M  L  K  J  I  H  G  F  E   D   C   B   A   @  ?  >  =  <  ;  :  9  8                                                        , + * ) ( ' & % $ # " !                                               kW|pdXMA5)~~~~~~~~~~~~u~i~]~Q~E~9~-~#~~ ~}}}}}}}}}}}}~}s}h}]}R}G}<}1}&}}}||||||||||||v|j|^|R|F|:|.|"|| {{{{{{{{{{{{{{o{c{W{K{?{3{'{{{zzzzzzzzzzzztzhz\zPzDz8z,z!zz yyyyyyyyyyyyyymyayUyIy=y3y(yyyxxxxxxxxxxxxxxxmxbxWxLxAx6x+x xxwwwwwwwwwwwwxwlw`wTwHwq3q'qqqppppppppppppspgp[pOpCp7p+pppooooooooooooxolo`oToHoj3j(jjjiiiiiiiiiiiiitihi\iPiDi8i,i iihhhhhhhhhhhhxhlh`hThIh=h1h%hh hggggggggggg}gqgegYgMgBg6g*gggffffffffffffwfkf_fSfGf;f/f#ff feeeeeeeeeee|epedeXeMeAe5e)eeeddddddddddddvdjd^dRdFd:d.d"dd cccccccccccc{cocccWcKc?c3c'cccbbbbbbbbbbbbtbib]bQbEb9b-b!bb aaaaaaaaaaaazanabaVaJa>a2a&aaa````````````s`g`[`O`C`7`+```____________x_l_`_T_H_<_0_$__ _^^^^^^^^^^^~^r^f^Z^N^B^6^*^^^]]]]]]]]]]]]w]k]_]S]G];]/]#]] \\\\\\\\\\\\|\p\d\X\L\@\4\(\\\[[[[[[[[[[[[u[i[][Q[E[9[-[![[ ZZZZZZZZZZZZzZnZbZVZJZ>Z2Z&ZZZYYYYYYYYYYYYsYgY[YOYCY7Y+YYYXXXXXXXXXXXXxXlX`XTXHX  =  <  ;  :  9  8  7  6  5  4   3  2  1  0  /  . - , + * ) ( '  & % $ # "  !                                                                                                                                                                                                                                                -  ,   +   *   )   (   '  &  %  $  #  "  !       _   ^   ]   \   [  Z  Y  X  W  V  U  T  S                                                                                                                                                                                      ~  } | { z y x w v  u  t  s  r  q  p  o  n  m   l   k   j   i   h  g  f  e  d  c  b  a  `               ~ } | {  z y x w v u t  s  r  q  p  o n m l k j i h  g f e d c b a ` _ ^  ]  \  [  Z  Y X W V U T S R  Q P O N M L K J I H G F E  D  C  B  A  @ ? > = < ; : 9  8  7  6  5  4  3  2  1  0  /  .  -  ,   +   *   )   (   '  &  %  $  #  "  !      F  E  D  C  B  A  @  ?  >  =  <  ;  :  9  8  7  6  5  4   3  2  1  0  /  .  -  ,  +  *  )  (  '  &  %  $  #   "  !