SQLite format 3@ ~(9h~(- ~`D~~`i%!indexverses_indexversesCREATE UNIQUE INDEX verses_index on "verses" (book_number, chapter, verse)wItableversesversesCREATE TABLE "verses" ("book_number" NUMERIC, "chapter" NUMERIC, "verse" NUMERIC, "text" TEXT){UtablebooksbooksCREATE TABLE "books" ("book_color" TEXT, "book_number" NUMERIC, "short_name" TEXT, "long_name" TEXT)=_tableinfoinfoCREATE TABLE info (name TEXT, value TEXT) L~gL-regionPapua New Guinea'right_to_leftfalse)strong_numbersfalse/russian_numberingfalselanguageKein)chapter_stringChapter"#5descriptionUwait nugau Ze Naliu }Vw]C)~~~~~~g~M~2~~}}}}}}s}V!#ff7c80AraAraogan Ze#00ff00ZutZut#00ff003Zo3 Zon#00ff002Zo2 Zon#00ff001Zo1 Zon#00ff002Pi2 Pita#00ff001Pi1 Pita#00ff00ZemZems#ffff00HibHibru#ffff00PlmnPilemon#ffff00vTaitTaitas#ffff00l2Ti2 Timoti#ffff00b1Ti1 Timoti'#ffff00X2Te2 Tesalonaika '#ffff00N1Te1 Tesalonaika #ffff00DKolKolosi #ffff00:PilPilipai #ffff000EpeEpesus #ffff00&GalGalesia#ffff002Ko2 Korin#ffff001Ko1 Korin#ffff00RomRom#00ffffApoAposel#ff6600ZonZon#ff6600LukLuk#ff6600MarMak#ff6600MatMatiu/~5|vpjd^XRLF@:4.(" ~~~~~4~3210w/h.c-C,+]*)]()'&b%=$#S"!L g:|AoP,0:6zLo7 _ H A 5 zA98   7 6  = <}} |}{{Wzyyx?wvuu+tt;rqponnimlkjjihg.f*eddtclbas`_^^\\?[tZdYXXWVV.UaTTRSSAR%QPP!ONNlMLKJJOIIbHH6GG ED1CbBAJ@?<>D=<;;:v99&887&6k54413e2H190/e.-,++I*))%(]&&:&*#"! &wI> SQl.  D ? A-Ds_!Bo, du air a, go em e ebuan ecesab en dabilaneu, einen, go gonugau wau nugau ougab siksikabun dabilaneu. ~u Izal dabeleu guzenai; ag em e ebuan ecesab naliu en dabeleu asiu i on aimai awarem. Air i omen du go Dubanou Ban nugau salau oi murabun tutak dabilaneu, gonun, go Uwait Banou nugau ougab siksikabun dabileimai, salau naliu mabun guzenaneu. *MDuailel ag em e ebuan ecesab en salau macanemen, ag salau go banou aimai anabun iboin tam. Einen, ig abiu, em e mui ecesab unum e ebu darem unum tamarai beteu. eCDuailel uhu mui ag manil mai dacanemen, ag manil i mai dacanemen sul soai dan. Duailel ag siksikai damamen, ag siksikab tam sul dan. Duailel ag ecesab gau macanemen, ag ecesab go gau macanemen agal pet aimai i dabilan. O, zaiar, iz einen guzenai awarem? Ulis ziwas hogu usaleu, em tamabun ziwas waugab zoi dareu. Du air mui ag air i omen sul dan. KBo, na air umam, igul go eg tam. Air du i omen, go du umau, go han igul eg mab tam. Bo, duailel egaremen ag em e ebuan uhu banou umamen. Iz uhu go ag ebalagab zuabun utem, gonun, go en awarem. kONa du air mui, na nait wat utabun abu i itanamam. Na du air i omen, na air uabun abu i itanamam. Ulis ig ebiligab uhu banou zuaneu pianem, einen, ig Yesus sesamoranem. Izal dabeleu guzenai, du air uab tam, go guzental damau. }Ze tub han dudu ailel egarab tam en ailemen. Go en Uwait Banou nug iz kasai ze milab tam, bo, izal dabeleu eiman awaramoroi, einen, Banou nug iz en ougab eg wai maimai, iz gonugau ze marabun tapai mileun, gonun, iz ag petak ze awarabun iboin. 'GO zaiar, ig ein igul ebu darena, Uwait nug uligeun, ig igul go ebutal dab. Ig unum Uwait nugau pigsal darem. Pol nug dudu ailel egarab tam goagal ze mareun. oWYesus Kristus nug ece banou sil ag gau mareun, gonun, ag dudu ipal agal salau dudu (slev) i damamen. Du in go salau du (slev) dareun ebu, Uwait Banou nug uleun, ulis go Banou nugau. Uwait Banou nugau ameg ebu go koli salau du (slev) i damau. Guzenaital, du in go nugtal gonugau salau mai dareun ebu, Uwait nug uloroun, ulis go Kristus nugau salau du (slev) damau. taNa salau du (slev) daremen ebu, Uwait nug ulizeun, na ounab eg i umau, bo, salau utabun abu daba, utamam. c?Dudu tutak tutak ein salau ebu darena, Uwait nug ulareun, go salau go ebutal damau. /Du gonugau enib galau kuateun ta, gonugau enib galau kuatab tam ta, igul go banou tam. Du in go Uwait nugau kasai ze sesamoraneu, igul go banou. ODu in, gonugau enib galau kuateun ebu, Uwait nug uleun go enib galau go koli kasabun i dabilamau. Du in gonugau enib galau kuatab tam ebu, Uwait nug uleun, gonugau enib galau kuatabun i dabilamau.  Bo, ag tutak tutak erunai pet daremen ebuan Uwait nug ag Yesus Kristus sesamorabun ulareun ag go ebutal guzental dan. Dubanou Ban nug ag guzental dabun tapai mareun. Iz kasai ze go Kristen duailel ag uzan beu beu gotulanemen ebu unum awaranem. + OBo, na, ounab petak emen air, na i abiu, nait gamut ougab petak ab tam go na igul naliu sesamoreben, peizaimai, gonugau ougab koli kekulabun iboin ta, tam ta. Na, ounab petak emen du, na han i abiu, nait wat ougab petak ab tam, nait igul naliu sesamoreben, peizaimai, gonugau ougab kekulabun iboin ta, tam. Agen guzenebi, Uwait nug ag koli imaramau. Ig ein igul guzenemun, Uwait nug uligeun, ig igul go ebutal damam. ] 3Bo, du go gonugau ougab petak ab tam, go nug air go gonugau ougab petak eun utamoroi amau, go iboi, unamau. Uwait nug go en gusig ze anab tam, gonun, go enai igul zuba, du go ta, air ta, gonugau ougab petak eun, go gonugau gamu ta, gonugau wau ta gusig i patamau. Einen, Uwait nug ag duailel ipal oiagab selai mui dabun tapai mareun. i KDu go gonugau ougab petak ab tam, gonugau air ougab petak eun dual pezai damau, du go gue Uwait nugau ameg ebu naliu damau. Air tub gonugau ougab petak ab tam, gonugau du ougab petak eun dual pezai damau, go han Uwait nugau ameg ebu naliu damau. Igul go i guzenebi, agal geleagar aleagar han emgasag ipal ebuan duailel ag Uwait nugau igul naliu i sesamoranemen dudu agal geleagar aleagar sul damamen. Bo, go petak tam, agal geleagar aleagar Uwait nugau ameg ebu naliu dacanemen. ! ; Guzenaital, air tub gonugau ougab petak eun, go du tub gonugau ougab petak ab tam oimai, du go nug air go dual dabun amau, air go du go i utei unamau.  Iz duailel ipal awaramoroi. Go Uwait Banou nugau dabeleu tam. Izal dabeleu go guzenai, du tub go Yesus en ougab petak eun, go air tub gonugau ougab Yesus en petak ab tam oimai, air go nug du go dual dabun amau, du go nug air go i utaba, unamau. 9 Bo, air go nug gonugau gamu uteimai, go du tub i umau, gaul damau, tam aba, koli gonugau du uabun bitamau. Du go nug han gonugau air i utaba, unamau.  Du go air egaremen, iz kasai ze awaramoroi. Kasai ze go izal tam, go Dubanou Ban nugau. Go guzenai, air gonugau gamu i utamau. 9k Bo, ag agal enimag suban gumabun iboin tam aba ag du ta, air ta, egarabun en aimai awarem. Ag air umamen, go iboi, bo, agal oiagab wal igul eg mabun asamau, igul go iboi tam. Iz ulis ag dudu air uab tam mui, ailel du uab tam mui, ailel gamulagar noumemen mui, ag awarem. Ag iza darem sul damamen go naliu. >uIzal dabeleu guzenai, duailel iza air tamacag darem sul damamen go naliu. Bo, Uwait nug duailel gusig beu beu maraneu, ipal air uabun gusig maraneu, ipal gaul dabun gusig maraneu. lQIz ag du ta, air ta, egarabun kasai ze gusig mab tam. Agal dabeleu eim, air wamoroi, on, go iboi. 4aNa nait air dual dabun nait enim i galinen. Bo, ag oiagab tutak maimai, Uwait aurabun agal enimag galinamamen, go iboi, bo, ag ziwas hogu sag galinai damamen. Agal enimag gusig tamacag, gonun, ziwas hogu gue uteimai, ag koli tulamamen. Guzenebi, Satan nug ag wal igul eg ebu keuarabun iborain tam. #Einen, air getal du uab tam ebu gonugau enib nugtal gumaneu. Bo, ulis du oun, gonugau gamu nug gumamau. Du nugau enib han air nug gumamau. Du nugau enib go gonugau wau nugau, du nug i galinamau. Air han gonugau enib go gonugau gamu nugau, air nug i galinamau. H~ Bo, wal igul asiu dareu, gonun, izal dabeleu guzenai, dudu ag air tutak sag umamen. Ailel han ag du tutak sag umamen, einen, ag igul go i guzenebi, Satan nug ag wal igul eg mabun keuaramau. z} oAg getal iz du air egarabun igul en sikut wai milemen. Go izal dabeleu guzenai, du tub go air uab tam, go naliu. |/Agal enimag go Ah Wes nugau Nou Zau banou, ag go i abiu ta? Uwait nug gonugau Ah Wes ag mareun, go Ah Wes agal oiagab oug dareu. Yesus nug gonugau eseu sil ag gau mareun, gonun, agal enimag go agal sag tam. Gonun, agal enimag nug Uwait nugau wanib tutak ulagwag moron. {PzGonun, iz ag gusig awarem. Ag wal igul ebuan uminai alian. Igul eg ipal dudu agen macanemen go enimag ougan tam. Bo, du in go wal igul macaneu, go igul egonou pet, gonugau enib eg wai macaneu. qy[Bo, du in go Dubanou Ban dual betei pezamau, gonugau wes Dubanou Ban nugau Wes mui pezai dacaneu. exCDu in go gonugau enib oi beteimai, abu ebuan air nugau enib ebu pezai mamau, go agal enimag tutak tulanemen, ag go i abiu ta? Uwait nugau ze nug guzenai aneu, “Du air dual ag tutak sul usalamamen.” Stat 2:24 ,wQAgal enimag, Kristus nugau enib dual pezai dareu, ag i abiu ta? Iz Kristus nugau enib oimai, abu ebuan air nugau enib ebu pezai mabun iboin ta? Tam pet tam. v9Uwait nug gonugau gusig sil igual Dubanou Ban noumeun ebuan koli awau asai moroun. Guzenaital, gonugau gusig sil ig han koli awau dabun asai migamau. }us Du tub nug guzenai aneu, “Ee go biguig oug nuabun, biguig go ee mabun zo.” Bo, aiu ses Uwait nug go aliag unum eg maramau. Igual enimig wal igul mabun tam. Igual enimig go Dubanou Ban ulagwag murabun. Dubanou Ban nug igual enimig gumaneu. ptY Du tub nug guzenai aneu, “Iz ein igul mabun iboin. Du tub nug iz kuatai ze ailabun iborain tam.” Go iboi, bo, igul go nug unum ag isanarabun iboin tam. Petak, iz ein igul mabun iboin. Bo, iz ece tub nugau salau du i dai. s+ Ag getal duailel go guzenanemen sul dacanemen, bo, ulis Uwait nug agal igul eg zilagai marena, ag gonugau duailel pet usalemen. Ag igual Dubanou Ban, Yesus Kristus mui, igual Uwait nugau Ah Wes mui, pezai daimai, Uwait nugau ameg ebu ag duailel naliu usalemen. Wal igul. Or Iz petak pet awarem, igul eg macanemen dudu ag Uwait gumarabun alamau ziwas ebu, ag gonugau gumarabun empip i simamen. Ag go i abiu ta? Ag agtal agal oiagab i polumaneu. Duailel inen ag wal igul macanemen, ag polu uwait wanib wag macanemen, ag dudu ipal agal ailel abai aidanemen, dudu ag dudu ipal abai wal igul macanemen, ag duailel ipal agal ecesab oiagab nug alaraimai, zob wanemen, wain ze asiu zanemen, ag dudu ipal agal enimag ebu polu ze macanemen, ag duailel ipal polumaraimai, goagal ecesab wanemen, duailel go guzenanemen, ag Uwait nugau gumarabun empip i simai umamen. q /pWBo, ag igul naliu i guzenanemen. Ag agtal agal zaiagar polumaranemen. Agtal dudu ipal agal ecesab zob wanemen. Petak, ag agal zaiagar ebalagab igul eg go macanemen. noUAg agal zaiagar uzaneim an ze sisiaranemen dudu waiagab imarai bitanemen. Igul gonug, ag Kristus nugau igul i sesamoranemen. Gonun, iz ag ze go awarem, ag agal Kristen zaiagar utarebi, goagen ag eg maramam, go iboi. Zaiagar agen agal ecesab zob wanemen, go han iboi. Bo, ag uzaneim an ze sisiaranemen dudu waiagab imarai bitamamen, igul go naliu tam. EnBo, ag igul go i sesamoranemen. Ag ula du tub gonugau zaug Uwait nugau Ze i sesamoraneu du gonugau ameg ebu uzaneim an du waugab gonugau igul sisiai murabun imai bitaneu. Igul go egonou. 4maIz ze e ag aipag nuabun en sikut e wai marem. Izal dabeleu guzenai, ag ula du tub go dabeleu naliu mui go nug oiagab petak emen duailel agal igul sisiarabun du go dareu. @lyGonun, ag uhu mui, agal uhu pemen sisiai marabun du tub ag ula, go Kristen duailel agal ameagab ebu wanib wag tamacag, go nug agal uhu sisiai marabun tapai mamamen ta? Tam, pet tam. 'kGIg aiu ses Uwait nugau tibur han agal igul sisiaramam, ag i abiu ta? Go petak aba, ag em e ebu agal Kristen zaiagar agal igul eg macanemen sisiarabun iboin. +jOAiu ses Kristen duailel agen em e ebuan duailel unum agal igul sisiaramam, ag i abiu ta? Gonun, em e ebuan igul ginampet ag waiagab dareu agen sisiarabun iboin. ki QAg ula, du tub gonugau zaug dual ze alalaba, agen go Uwait nugau igul i sesamoranemen dudu agal ameagab ebu gonugau igul sisiai murabun imai bitanemen ta? Go Uwait nugau Ze naliu sesamoranemen dudu waiagab imai bitabun iboin. h% Iz ipal uzaneim an dudu sisiarabun, go izal salau tam, Uwait nugtal petak ag sisiaramau. Ag agtal agal Kristen zaiagar sisiaran. Uwait nugau ze nug guzenai aneu, “Igul eg macaneu du ag abai daba, ag go zamorebi, ag waiagab dareu utebi, unamau.” Lo 17:7g Tf! Iz ag du tub go nug Kristus en ougab petak eun, gonug koli wal igul eg macaneu, dudu ipal agal esab maraneu en nug oiagab alaraneu, polu uwait wanib wag maraneu, dudu ipal agal wanimag polu ze maraneu, wain ze asiu zaneu, ecesab zob uacaneu, iz go du guzeneneg en ag go dual i pezan aimai awaremin. Ag du guzeneneg dual ee i zan. heI Iz ag em e ebuan duailel ag Kristen tam, agen wal igul macanemen, dudu ipal agal esab en oiagab nug alanemen, ecesab zob wanemen, mui polu uwait wanib wag macanemen duailel abai i pezaran aimai awarab tam. Bo, ag uzaneim an duailel go utaraimai, ag utei eru ebu unamamen? Ag guzenamamen ag em e unum utei unamamen. Iz ag dudu go utarabun awarab tam. gdG Iz getal ag sikut wai maraimai, wal igul eg macanemen dudu abai i pezan aimai awaremin. cGuzenaimai, ig igual zobu piabun ebu igual igul eg unum utab. Ig ag duailel ipal eg marabun i dabilab, ig ag Satan nugau igul i sesamorab. Tam, ig ag igul eg unum uteimai, petak ze mui igul naliu mui tutak sesamorab. Igul go bret zis tamacag mui sul. b-Zis go du gonugau igul eg sul. Ag muzin zis oi amahan. Guzenebi, ag unum Uwait nugau ameg ebu duailel awau usalamamen. Petak, iz abiu ag duailel igul naliu mui, einen, Kristus igual Pasowa nugau sipsip nag sul dudu ipal agen wina, noumaimai, igual igul eg zilagai migeun. Ia Ag igul eg go en siksikaimai, wanimag wag macanemen. Igul go naliu tam! Ag i abiu ta? E tub bret aganem wanib zis, ginampet oimai, bret ebu mina, bret unum nilaneu. =`sGonun, go wal igul eg macaneu du em e ebuan enib eg murabun Satan nugau ebeg ebu macan. Guzenebi, aiu ses igual Dubanou Ban Yesus koli alamau ziwas ebu, du go nugau dorog imamau. 9_kAgal gotulanemen ziwas ebu, ag igual Dubanou Ban, Yesus nugau wanib ulagwag mina, izal wes ag abai ereg dacaneu. Igual Dubanou Ban, Yesus nugau gusig nug ig ula alai dacaneu. ;^oAg abiu iz ag abai betei dab tam, iz pulig darem, bo, izal wes ag abai betei dareu, go iz ag abai betei darem sul. Gonun, iz du gonugau igul sisioroimai, go igul eg meun pemin. 8]iAg igul eg go en abe maimai, ag siksikanemen. Igul go naliu ta? Tam! Ag gonugau igul eg go en oiagab eg waimai, go du go igul eg go meun go ag abai i gotulai damau, zamoran. W\ )Ag ula du tub go wal igul eg pet meun ailina, domin. Wal igul eg pet go Umus ougan duailel i guzenanemen, igul go egonou pet. Igul go enai, du go nug gonugau memeg nugau air wab imai aidaneu ailina, domin. [Agal dabeleu erunai pet, iz ag esalau sul oiarabun bu oi bitai ta, iz ag en oiab noumaimai, oiab siksikaimai piarabun bitai ta?ZIz go guzenai, einen, Uwait nug duailel gumaraneu igul go abe mabun, ig ze sag i dumam, ig agal salau gusig mui daremen ta ag piaramam. =YsBo, Dubanou Ban nug, iz koli ag waiagab bitabun ailaba, ban dai i, ag piarabun bitai. Gonun, iz beteimai, dudu go agal ze tutak i duai. Iz dudu go agal gusig erunai pet piaranai. XBo, ag ula, dudu ipal agal dabeleu iz ag waiagab i alai aimai, agal wanimag wag maimai, Uwait nugau Ze suban i sesamoranemen. 4WaIz ag waiagab Timoti palautem. Go izal nagwai sul, iz go en oiab nug noumaneu, go Dubanou Ban nugau ze suban sesamoraneu. Iz Kristus dual pezai daimai, ein igul manem en go nug agal dabeleu koli asai maramau. Iz igul go Kristen duailel uzan unum ebu abai marai darem. Timoti nug ag betei awaramau. JV Gonun, o zaiar, ag izal igul sesamorabun aimai gusig ze awarem. }UsGumaremen dudu tausen houhou sag (10,000), agen ag Kristus nugau igul sesamorabun abai marabun iboin, bo, agal memeagar asiu i darem. Iz tutak ag Yesus Kristus nugau Ze Naliupet marena, ag agal oiagab petak emen, gonun, iz sag iz agal memeag. T)Iz agal aipag nuabun sikut wai marab tam. Ag izal gelear iz ag alarem, gonun, ag Uwait nugau Ze suban sesamorabun aimai sikut wai marem. -SS Dudu agen igual wanimig ebu polu ze mina, iguanag koli ze naliu awaranem. Getal ala alai ulis, ig duailel agal ameagab ebu ee esues eg hamanemen sul usalai darem. uRc Ig iguatal igual ebecig nugtal ee gau mai zabun salau gusig manem. Dudu agen ig eg migabun Uwait aurina, iguan koli Uwait ag ebalagab igul naliu mabun auranem. Dudu agen ig eg migena, iguan koli i eg maraimai, ig uhu go gamai aidanem. IQ  Ig getal alalai ulis, ig ee ze mui asiu i zanem, we aidanem. Ig tibur galau eg bigageun mui tugai aidanem. Ig dudu agen esalau sul iguanem. Ig zau tamacag, gaul ipal agal zau gabuai aidanem. ?Pw Ig Kristus en oigeb petak emun, gonun, agen ig karigweun dudu aimai aiganem, bo, ag Kristus en oiagab petak emen agen ag dabeleu naliu mui aimai aiganemenin. Agen ig gusig tamacag aimai ze manem, bo, ag ig gusig mui aimai ze macanemen. Agen igual wanimig wag i miganemen, agal wanimag sag wag macanemen. OO Bo, izal dabeleu guzenai, Uwait nug ig gonugau ze oi aidabun dudu ses pet migeun. Gonun, ig hiacaranem zau ougan dudu wagarina, noumanem sul, dudu agal ameagab ebu mui Uwait nugau amegwab aidarem. CNAgal dabeleu, ag ece unum agal doropag isanarabun mui, ag ece asiu mui, gonun, ag siksikai daremen? Agal dabeleu ag emgasag gumanemen dudu banban sul tapai daremen ta? Agal dabeleu ig guzenai i darem ta? Izal dabeleu petak ag emgasag gumanemen dudu banban usalebi, ig ag abai ereg emgasag gumamam, go naliu. LMIn nug na du banou tapai mizeun? Na ece tutak patai darem, go Uwait nug i mizeun ta? Uwait nug na ece unum mizeun. Gonun, na einen nait wanim wag maimai, izal gusig eiman ece omin aimai ze mem? L O zaiar, ag don, iz ag isanarabun ze go iz Apolos dual en awaranem. Gonun, go, iz ag abai maremin, ag ze gonugau bigegwai abiu mamamen. Ze go nug guzenai aneu, “Uwait nugau Ze sikut wemen go dareu, go tutak sesamorab, ze tubtub mui i tulan.” Gonun, du tub nug ag ula du tub nugau wanib wag maimai, “Du e go naliu”, “Du ulibe go du naliupet tam” guzenai i ze macan. MKGonun, o zaiar, igual Dubanou Ban koli alabun ziwas i zuau dareu ebu, duailel ipal agal igul pigai i sisiaran. Go alaimai, ein ece umaum wageimai dareu al ebu araog mamau. Go ein dabeleu dudu agal oiagab oug dareu araog mamau. Guzenaba, Uwait nug duailel ein salau memen guzental agal wanimag ulapagwag guzenaital maramau. J5Iz i abiu, igul eg tub guzenemin ta, tam ta, bo, iz unum igul naliu manem aimai ze mabun iborain tam. Dubanou Ban nug sag izal igul sisiai milaneu. IAgen ta, em e ebuan duailel ta agen izal igul sisiamam, iz go en dabeleu asiu i om. Ag don, iz izanag izal igul i sisianem. H)Salau dudu agal salau mabun gusig ze guzenai, go gonugau gumaneu du nug ein salau mabun auraba, ze suban doimai, sesamoraimai, salau macaneu. G Gonun, duailel ag abiu macan, ig Kristus nugau salau dudu, iguan Uwait nugau petak ze wageimai dareu araog mai aidabun tapai migeun. 7FiAg Kristus nugau, Kristus go Uwait nugau.1E[Gonug Pol, Apolos, Pita, goagen ag isanarabun mareun. Em e mui, awau dabun igul mui, noumabun igul mui, ece ulis dareu mui, ece aiu ses zuabun emen, ece go unum agal. hDIGonun, du tub nug, em e ebuan dudu agal wanimag wag i mab. Uwait nug ag ece unum mareun. MCKolital, Uwait nugau ze nug guzenai aneu, “Ban go abiu, em e ebuan abiu macanemen dudu agal dabeleu ginampet, ag ein salau mabun dabilanemen, go naliu i usalamau.” Buk Song 94:11 B}Einen, em e ebuan dabeleu, Uwait nugau ameg ebu naliu tam, kar weun du nugau sul. Uwait nugau Ze getal go enai aneun, “Abiu macanemen dudu ein igul mabun dabilei darena, Uwait nug pigai alaimai, goagal dabeleu eg abai maraneu.” Job 5:13 ADu tub nugtal gonugau enib ebu ze i polu ze mamau. Du tub nug, ag ula, gonugau em e ebuan dabeleu eim izal dabeleu naliu mui aimai, wanib wag maba aimai, iz ze go auramoroi, “Amegai na kar neweun du sul usalai dan. Na aiu ses dabeleu naliu mui damam.” I@ Gonun, du in nug Uwait nugau Nou Zau eg wamau, Uwait nug koli go eg muramau, einen, Uwait nugau Nou Zau go gonugau pet usalai meun. Ag go Nou zau banou. Ig dudu agal wanimag ulapagwag i mab. r?]Petak pet, ag abiu, Uwait nugau Nou Zau banou go ag sag. Uwait nugau Ah Wes agal oiagab oug dareu. j>MBo, du tub nugau zau unum ab nug elaba du go nugau salau unum tamamau. Zau atag du go nugtal Uwait nug imaba, go unum eg usalab tam, bo, go ab unig eiman utei uminai waneun sul. Ig Kristen duailel Uwait nugau Nou Zau banou. R=Du tub gonugau zau sanag go ebu meun ab nug i elaba, go ece naliu umau. 0<Y Sisiarabun ziwas ebu, du nugau salau erunai pet macaneun, ig araog pimam. Gonugau salau ab nug patai pimau, gonun, gonugau salau naliu ta, eg ta, araog abai migamau. 9;k Dudu ipal ag zau sanag go ebu zau mabun aiwag naliupet ta, aiwag gol ta, silva ta oimai, zau gusig macanemen. Bo, dudu ipal ag a ta, amam gau ta, gig ta oimai, zau macanemen. : Uwait nug Yesus Kristus ulacan zau sanag gusig sul tapai meun dareu, gonun, du tub nug ulacan zau sanag awau tapai murabun iborain tam. 9+ Uwait nug gonugau ougab naliu eiman iz isanilena, zau naliu mabun abai milena, iz zau sanag zau naliu macanemen dudu agen gusig macanemen sul patai dabun hei betemin. Dudu ipal agen sanag go ebu zau mai daremen. Bo, dudu tutak tutak ag subantal sanag go ebu zau mamamen. a8; Ig ereg Uwait nugau salau sag macanemun. Ag Uwait nugau ougem. Ag han Uwait nugau zau. +7ODu in nug ee ug baneu, du in nug ee ug gumaneu, ag ereg Uwait nugau salau sag macanem. Uwait nug aiu ses dudu go ein salau memen guzenaital ece beu beu maramau. 6#Du in nug ee ug baneu ta, du in nug ee ug gumaneu ta, du go banou tam, bo, Uwait nug ee ug go gusig morona, walu zuaneu, go sag banou pet. u5cAmegai izan ee ug wemin, Apolos nug ulis ee ug gumaneun, bo, Uwait nug ee ug go gusig morona, walu zuaneu. J4 Ag suban dabilan. Apolos go in? Pol go in? Ig gaul Uwait nugau salau dudu aliag, Dubanou Ban nug gonugau salau ag oiagab petak abun aimai tapai migeun. Ig iguatal igual salau atai memun. 13[Ag beu beu atalaimai, ipal agen enem “Iz Pol sesamoranem”, ipal agen enamam, “Iz Apolos sesamoranem”. Go ag em e ebuan duailel agen guzenanem sul guzenamamen. 2-Einen, ag em e ebuan duailel sul danemen. Ag agzozou wanimag ze ebalagab maimai, alalanemen. Petak pet, igul go guzenanemen go em e ebuan igul. 1!Iz ag mogoi ginaginam sul ap sag maremin, ee gusig marab tam, einen, ag ee gusig zabun iboin tam. Ulis han ag ee gusig uabun iborain tam. [0 1O zaiar, iz ag dudu Uwait nugau Ah Wes mui awaranem sul awarab tam. Iz ag em e ebuan duailel igul eg macanemen sul awaremin. Ag duailel ulistal oiagab petak emen sul, gonun, iz ag mogoi ginaginam sul awaremin. s/_Uwait nugau ze guzenai aneu,“Inug Uwait Ban nugau dabeleu abiu meu? Inug go dabeleu naliu murabun iboin?” Aisaia 40:13 Em ebuan du tub nug guzenabun iborain tam. Bo, igual dabuigeleu go Kristus nugau dabeleu sul.x.iDu tub go Ah Wes mui go ece unum uligaimai, sisiaraneu, bo, du tub nug du go nugau igul sisiabun iborain tam. -Bo, du tub go Uwait nugau Ah Wes uab tam, go ece naliu Uwait nugau Ah Wes eiman alamau go i umau. Einen, gonugau dabeleu ece go bigegwai tamacag, go ece gonugau bigegwai abe murabun iborain tam, einen, dudu Ah Wes mui ag sag gonugau bigegwai abe mabun iboin. H,  Ze e naliu ig ag awarem, go dudu agal dabeleu ebuan oimai, awarab tam. Uwait nugau Ah Wes nugtal ig abai migena, ag ze go awarem. Ig Ah Wes enugau petak ze duailel Ah Wes mui awaranem. + Ig em e ebuan wes uab tam, ig Uwait nug gonugau Ah Wes migeun omun. Guzenaimai, ig Uwait nug ein ece gaul migeun unum abe mabun iboin. B*} Du tub nug du tub nugau dabeleu erunai pet dareu go abe murabun iborain tam. Tam pet, tam. Du gonugau wes nugtal du go nugau dabeleu erunai pet dareu abe macaneu. Gonun, du tub nug Uwait nugau dabeleu erunai pet dareu i abe macaneu. Uwait nugau Ah Wes nug sag Uwait gonugau dabeleu erunai pet dareu abe macaneu. I)  Bo, Uwait nug gonugau Ah Wes nug ig ece go araog abai migeun. Uwait nugau Ah Wes nug ece unum wageimai darem itanaimai, piaraneu. Uwait nugau dabeleu wageimai dareu han go araog pianeu. (! Bo, Uwait nugau Ze getal sikut wemen guzenai aneu, “Ein ece du tub ameg nug getal piab tam mui, ece dabug nug duab tam mui, ein ece aiu ses zumau i dabilaneu, ece naliu pet go Uwait nug duailel go en oiagab noumemen uabun tapai mareun dareu.” Aisaia 64:4 !';Em e ebuan dudu banban ag ze go naliu i abiu, einen, ag go abe memen zob, ag igual Dubanou Ban go wanib ulagwag mui a gegeulanau ebu i asai memen zob. Q&Tam pet tam, ig Uwait nugau wagemeun ze gonugau dabeleu naliu eiman zuaneu awarem. Getal Uwait nug em e patai mab tam ebu, gonugau dabeleu naliu eiman ig go dual Mesgai wag suban dabun tapai migeun. 7%gBo, ig awaranem, ze go dabeleu naliu eiman zuna, awaranem. Duailel ag Uwait nugau igul eiman gusig memen ag igual ze go awaranem doimai, abe memen. Bo, ze go naliu ag abe memen, go em e ebuan abiu macanemen dudu mui, em e ebuan dudu banban mui, agal dabeleu eiman zuab tam. Dudu go unum tamamam. <$qO zaiar, iz igul go guzenemin, einen, izal dabeleu agal oiagab petak emen go Uwait nugau gusig sag ebu macan, abiu dudu agal dabeleu i sesamoran. Uwait gonugau dabeleu go naliu. #Iz Yesus nugau ze maremin go abiu macanemen dudu ipal goagal dabeleu eiman agal dabeleu kekulabun aimai awaranemen sul awarab tam, bo, Uwait nugau Ah Wes gonugau gusig nug izal oisau gusig mileun, gonun, ag abiu memen go Uwait nugau Ze marena, domen. n"UGuzenaimai, iz ag waiagab alemin ziwas ebu, iz gusig tamacag, iz guarguaraimai, uminai mui daremin. "!=Iz guzenai dabelemin, iz ag ula daimai, iz ecesab ipal en dabeleimai, ag i awarai. Iz Yesus Kristus go a gegeulanau ebu noumeun sag dabeleimai, awarai.   7O zaiar, iz amegai ag waiagab alemin ebu, Uwait nugau Ze wageimai dareun ag awaremin. Iz ag ze dudu dabeleu asiu mui agen ze maranem sul awarab tam.  }Gonun, Uwait nugau ze aneun sul, go guzenai aneu, “Du in gonugau salau meun en gonugau wanib ulagwag mabun dabeleu, go Dubanou Ban nug go salau mabun gusig moroun dabeleimai, Dubanou Ban nugau wanib sag ulagwag mamau.” Jeremaia 9:24 Uwait nugtal ag Yesus Kristus dual pezai mareun daremen. Gonug Yesus ig dabeleu naliu migabun bigegwai migeun dareu. Yesus Kristus nugtal ig Uwait nugau ameg ebu duailel tuguiai aigaimai, gonugau igul naliu sesamorai aidabun tapai migeun. Yesus Kristus a gegeulanau ebu noumeun, gonun, Uwait nug igual igul eg ebuan imaigeun. Guzenina, igul eg gonug ig koli gumigabun iborain tam. a =Guzenaimai, du tub nug nugtal gonugau wanib Uwait nugau ameg ebu wag mabun iborain tam.  yDuailel inen em e ebu, duailel ipal agal dabeleu ag naliu tam, ag duailel go gasag maranemen, Uwait nug duailel go tapai mareun. Go duailel wanimag tamacag tapai mareun. Gonun, ein ece duailel agen go banou aimai dabilanemen, Uwait nug semareun. & GBo, abiu duailel Uwait nug aipag nuabun aimai, abiu tamacag duailel tapai mareun. Go duailel gusig a aipag nuabun aimai, duailel gusig tamacag tapai mareun.  /O zaiar, ag ulis dabilan, ag getal erunai pet daremen ebu Uwait nug Yesus Kristus sesamorabun ulareun go koli dabilan. Ag ula ebu, dudu asiu em e ebuan dabeleu naliu mui i darem. Dudu asiu ag ulapagwag mui han i darem. Dudu asiu ag dudu banban agal ug ebuan zuab tam. j ODudu agen Uwait nugau dabeleu go eg aimai semuranemen, bo, du go nugau dabeleu, go nug em ebuan dabeleu unum zilarai dareu. Dudu agen Uwait nugau gusig ginampet anemen, bo, gusig go ginampet nug dudu agal gusig unum zilareu. @ {Bo, duailel go Uwait nug Yesus sesamorabun ulareun, ag Zuda duailel ta, Grik duailel ta, ag abiu go Kristus nugau ze, Uwait nugau gusig mui, gonugau dabeleu naliu mui go eiman aleun. T #Bo, ig Kristus a gegeulanau ebu noumeun nugau ze awarai darem, ze go eim Zuda duailel Uwait waugab bitabun abu tapelai maraneu. Emgasag ipal ebuan duailel agal dabeleu ze go kar wageun dudu agal ze sul. l SZuda duailel ag gugeg beu beu piabun guzenanemen. Grik duailel ag dabeleu naliu uabun guzenanemen.  Uwait nugau dabeleu naliu pet, gonun, em e ebuan duailel agal dabeleu eim go abe murabun iborain tam. Agal dabeleu gonugau ze duailel awaranem ze go kar weun du nugau sul, bo, Uwait nug ze go eim duailel agal oiagab petak emen imarabun gonugau ougab siksikaneun. ~ wGonun, abiu macanemen dudu go ag erunamamen? Kasai ze abai maranemen dudu go mui em e ebuan dudu ze eim alalanemen mui ag erunamamen? Dudu go Uwait nug em e ebuan dabeleu go naliu tam, dudu go agal dabeleu kar wageun dudu sul patarai meun. E Uwait nugau ze getal sikut wai memen go guzenai dareu, “Iz abiu macanemen dudu agal dabeleu naliu oiai. Iz dudu ag dabeleu naliu mui anemen agal dabeleu eg marai.” Aisaia 29:14  }Iz abiu, dudu go ag tamabun abu ebu darem, agen Yesus Kristus go a gegeulanau ebu ag imarabun noumeun ze go doimai, agal dabeleu go kar weun du nugau ze aimai ze memen, bo, ig duailel go nug koli imaigeu go ig abiu, ze go Uwait nugau gusig a.  }Kristus nug iz duailel gagaliag patabun palautilab tam, iz gonugau Ze Naliupet duailel awarabun palautileun. Izal ze dudu agal ze awaranemen sul tam. Ze go dudu agal dabeleu eiman alab tam. Iz gaul dudu agal dabeleu sesamoraimai, ze memin zob, Yesus Kristus a gegeulanau ebu noumeun salau gonug ig isanigab tam. Kristus go Uwait nugau dabeleu naliu mui gusig mui patai dareu.  '(O, go petak, iz Stepanas nugau ug han gagaliag patemin. Iz duailel ipal izal ebesil gagaliag patemin ta, tam ta, iz dabelabun iborain tam.) U %Guzenaimai, du tub nug ag izal wanib ebu gagaliag patemen aimai i ze mamau.  -Iz ag ula duailel asiu izal ebesil gagaliag patab tam. Iz Krispus, Gaius dual tutak gagaliag patemin. Gonun, iz Uwait ‘Ese-e’ auranem. L   Ag igul go guzenaimai, go ag Kristus ginampet sul beu beu atalanemen. Bo, iz Pol agal igul eg zilagai marabun a gegeulanau ebu noumemin ta? Ag izal wanim ebu gagaliag patemenin ta? Tam pet, tam.    Ze go doimai, iz ze e awaramoroi. Ag tutak tutak ze ata atai macanemen. Ipal agen enanem, “Iz Pol sesamoranem.” Ipal agen enanem, “Iz Apolos sesamoranem.” Ipal agen enanem “Iz Pita sesamoranem.” Kolital ipal agen enem, “Iz Kristus sesamoranem.”   % O zaiar, Kloe nugau zaueim dacanemen dudu ipal alaimai, agen ag oiagab tutak tamacag dacanemen, agzozou ze eim alalanemen ze ailemen domin. @  { O zaiar, igual Dubanou Ban, Yesus Kristus nugau wanib ebu iz ag gusig ze awarem, ag unum ze tutak macan. Ag beu beu i atalan. Oiagab tutak a mui, dabeleu tutak a mui, suban dan. Q   Uwait nug ag gonugau nag, igual Dubanou Ban, Yesus Kristus dual gotulabun ulareun. Uwait nugtal gonugau ze unum muzmuz sesamoraneu, gonun, ig abiu go nug ig suban gumigina, ig Yesus dual naliu damam. C Yesus nugtal agal oiagab petak emen gusig maraba, ag gusig tapai dabiag, em tamabun ziwas alamau. Guzenaimai, igual Dubanou Ban, Yesus alamau ziwas ebu, agal wanimag ebu ze tub i damau. 8 kGonun, ag ulis, igual Dubanou Ban, Yesus Kristus koli araog alabun gumeimai, ag ece unum agal doropag isanarabun mui go darem. Uwait nugau Ah Wes nug ece go umkoskos maraneu. u eKristus nugau ze agal oiagab oug gusig dareu. Duailel agal igul uligaimai, ag Kristus nugau ze go petak em. , SIz ag en Uwait ‘Ese-e’ auranem, einen, go nug ag isanaraimai, ece unum maraneu. Dabeleu naliu marena, ag gonugau ze naliu abe maimai, duailel ipal awaranemen.  ;Iz umkoskos ag en izal Uwait ‘Ese-e’ auranem, einen, ag Yesus Kristus dual pezai darena, go nug ag gonugau ougab naliu eiman suban isanareun. $ CIz Uwait guzenai auranem, go igual memenig mui, igual Dubanou Ban, Yesus Kristus mui agal oiagab naliu eiman ag isanarebi, agal oiagab selai damamen. r _O zaiger, sikut e iguan ag Kristen duailel Korin uzan daremen palautai marem. Ag Yesus Kristus dual pezai daremen, gonun, Uwait nug gonugau duailel naliu tapai mareun. Go ag mui duailel unum em e ebu igual Dubanou Ban, Yesus Kristus nugau wanib ulagzanemen abai ereg gonugau duailel naliu dabun ulareun. Yesus Kristus go ig ag abai ereg igual Dubanou Ban. A O zaiar, Korin uzanan Kristen duailel, iz Pol, Uwait nugtal iz Yesus Kristus nugau ze oi aidabun tapai mileun, igual zaicig, Sostenes go ereg iz ibail daimai, iguan ag sikut wai marem. ~~}9|z| {zymxxwwvtasrr qq plojnqn mll;jj]ihhFgf4erd9c2b}a,`g_^\\.[ZgYXWW7VVKUTSSHRRQ\PO9NNMwLLNKJIHGGFFhEE&CC$BAA?@@?t>=<;;v::6988Z77F655433110y//%.1--,,+5*))T('&&@%%J$$"!!vf)6Xs=Gi .b J  rv@rA]O zaiar, ag ze go en suban dabilan. Iz ag waiagab alaimai, ipal uzanan ze ata atai eim awaremin aimai, ze go doimai, abe mabun iboin ta? Tam pet, tam! Ze go nug ag i isanaramau. Bo, iz ze ipal Uwait nug iz araog abai mileun agal ze eim awarai, iz ag dabeleu naliu marai, iz Uwait nugau Ze araog awarai, iz ze tub naliu abai marai, go ag isanarabun iboin. @@yIzal dabeleu guzenai, ag unum ipal uzanan ze eim maranemen go naliu, bo, iz ag Uwait nugau Ze duailel agal ze eim awarabun aimai gusig dabelem. Duair in go Uwait nugau Ze duailel araog awaraneu, gonugau salau nug du go gue ipal uzanan ze eim maraneu gonugau salau zilacorou. Ipal uzanan ze eim Uwait nugau Ze duailel awarabun go iboin tam, bo, dudu ipal ze go koli kekulabun dabi, go iboi, kekulaba, Kristen duailel unum isanaraneu. _?7Duair in go ipal uzanan ze eim ze maraneu ze go eim du gonugau ougab Uwait en gusig muraneu, bo, duair in Uwait nugau Ze duailel agal ze eim awaraneu, go nug go Kristen duailel unum han agal oiagab gusig maraneu. V>%Bo, duair in go duailel Uwait nugau Ze agal ze eim awaraneu, du go nugau ze nug duailel go agal oiagab Uwait en gusig maraimai, igul naliu guzenabun oiagab asai maraimai, agal oiagab selai dabun maraneu. `=9Duair in go ipal uzanan ze eim awaraneu, go gue duailel ipal awarabun tam, go Uwait sag auraneu, einen, du tub nug gonugau ze bigeg abe i macaneu. Go Uwait nugau Ah Wes gonugau gusig sil petak ze wagemeun maraneu. M< Gonun, agal oiagab duailel ipal en noumabun umkoskos salau gusig macan. Ag Ah Wes nugau gusig beu beu uabun oiagab gusig macan. Bo, igul go Uwait nugau Ze duailel awarabun oiagab gusig pet macan. x;i Ulis, igul ainarai muzmuz darem. Igul go Uwait en oiagab petak anem mui, ecesab go aiu ses zuabun gumanem mui, igual oigeb duailel ipal en noumanem. Bo, igual oigeb duailel ipal en noumanem, igul go banou pet, ipal igul zilareu.: Ulis, igua Uwait nugau siameg iror ebu pianem sul, ig Uwait suban abe mab tam darem, ziwas aiu ses zumau ziwas ebu, gonugau siameg araog pimam. Ulis, iz go en ginamtal abiu, bo, ziwas go zumau ziwas ebu, iz Uwait nug iz abiu milaneu sul, izan go unum abiu murai. 9# Getal iz mogoi ginampet ebu izal ze, izal dabeleu, mogoi ginaginam agal sul. Ulis iz du banou, iz mogoi ginaginam agal igul i sesamoranai. y8k Bo, aiu ses, Kristus alaimai, ece unum naliu usalaba, ece tutak tutak ig ulis abiu mai darem, go unum tamamau. u7c Ulis, ig Uwait nugau Ze bigeg unum i abiu, ig ginaginam sag abiu. Ig Uwait nugau Ze ginaginam sag maranem. 26] Duailel ipal en oiagab noumabun igul go, i tamamau. Tam pet, tam. Go umkoskos guzental damau. Bo, Uwait nug ebuan ze dudu agen doimai, awaranemen, igul go umkoskos i damau. Dudu agen ipal uzanan ze ata atai eim ze macanemen, igul go Uwait nug tapelamau. Igual abiu macanem igul han tamamau. 5! Gonug umkoskos dudu ipal suban gumaraneu, go umkoskos duailel ipal igul naliu mabun en ougab petak aneu, go umkoskos ougab siksikaimai ein igul naliu dudu ipal agen go ebu mamam aimai, go gumei dacaneu, dudu ipal agen go uhu morona, go umkoskos gusig tapai dacaneu. /4W Du go dudu ipal en ougab noumeu, go ein igul eg duailel ipal macanemen uligaimai, ougab i siksikaneu, bo, ein tuguiai igul go macanemen uligaimai, ougab siksikaneu. 3# Go duailel ipal oiagab eg marabun ze eg i macaneu. Duailel ipal agen gonugau igul sesamoramam aimai, go nugtal gonugau wanib wag mabun en i dabilaneu. Go pigai aigsisil i aneu. Duailel ipal agen go ebu igul eg mina, go nug koli ag ebalagab igul eg mabun i dabilaneu. X2) Du in go gonugau zaug en gonugau ougab noumeu, du go gue ougab selai mui, go duailel ipal ebu igul naliu macaneu, go duailel ipal agal ecesab en ougab i alaneu, gonugau wanib wag maimai, i siksikaneu. @1y Iz duailel ipal izal ecesab unum maranem, izal enim dudu ipal agen ab sil agilabun en maremin, agilebi, noumanai, bo, izal oiab duailel ipal en i noumeun, iz ecesab naliu tub i wai. 0 Iz Uwait nugau Ze marabun gusig mui, iz dabeleu naliupet pet mui Uwait nugau wagemeun ze nugau bigeg abiu maimai, izal oiab petak emin go gusig pet, gonun, iz em manam oi abun iboin, bo, iz duailel ipal en izal oiab i noumeun, igul go guzenanem gaul manem. C/  Iz uzanan ipal dudu agal ze ata atai eim mui, Uwait nugau tibur agal ze eim mui duailel awarai, bo, iz duailel ipal en izal oiab i noumeun, izal ze go aicer wag dual sul gaul saiu amau. A.{ Bo, ag Korin duailel, ag Ah Wes nugau gusig naliupet pet uabun oiagab alaimai, dabeleu gusig wanemen. Iz ulis igul naliupet pet tub abai marai. Igul gonug igul ipal unum zilareu.Z-- Ag unum ebeu eg kasarabun gusig mui ta? Ag unum uzan tuban ze ata atai eim ze mabun iboin ta? Ag unum ze go kekulabun iboin ta? Tam pet, tam. Uwait nug dudu tutak tutak agal salau mabun gusig beu beu mareun. C, Agal dabeleu guzenai ta dudu unum Yesus nugau ze oi aidabun dudu ta? Ag unum Uwait nugau Ze doimai, awarabun dudu ta? Ag unum abai marabun dudu ta? Ag unum gugeg beu beu mabun dudu ta? =+s Uwait nugau duailel ula ebu, Uwait nug amegai, Yesus nugau ze oi aidabun dudu tapai mareun. Go koli gonugau ze doimai, awarabun dudu tapai mareun. Kolital, go abai marabun dudu tapai mareun. Guzenaimai, go nug dudu ipal gugeg beu beu mabun tapai mareun. Ipal ebeu dudu kasarabun gusig mareun. Ipal ag duailel isanarabun gusig mareun. Ipal dabeleu naliu duailel ipal gumarabun gusig mareun. Ipal uzanan ze ata atai eim ze mabun mareun. k*O Ag don. Ag unum tulemen, go ag Kristus nugau enib. Ag tutak tutak gonugau enib sul daremen. .)U Bo, ece tub mu una, enimig unum mu oi bitanemen. Bo, igual ebeig ta, aremig ta, gagalig ta, dudu ipal agen peimai, wanib wag mebi, go igual enimig unum siksikamau. (y Gonun, igual enimig beu beu atalian. Igual enimig tutak sul, aramig, ebeig, gagalig, agzozou subantal isa isanaranem. a'; Ece ipal igual dabeleu go naliu pet piabun iboin, ig ag suban gumarianem. Bo, Uwait nug igual enimig patai meun. Gonug igual ebeig, aramig, gagalig tulareun. Ece ipal igual dabeleu naliu tam go nug suban gumaraneu. Z&- Ein ece igual enimig ebu darem igual dabeleu go naliu tam, suban gumeimai, iweiu naliu mai muranem. Ece igual enimig ebu ipal darem ig duailel ipal agen piabun aipig nuaneu, go suban gumeimai, kulai maranem. % Tam pet, tam. Ein ece igual enimig ebu dareu igual dabeleu ece go gusig tamacag anem, ece go i darem zob, ig naliu i damam. O$ Gonun, ameig nug ebeig guzenai aurabun iborain tam, go enamau “Na e ebu i danen, iz sag dai.” Gagalig nug aramig guzenai aurabun iborain tam, go enamau “Na e ebu i danen, iz sag dai.” >#w Ig abiu ece beu beu unum tulina, enimig tutak dareu. R" Bo, igual ebeig ta, aramig ta, tutak daremen zob, igual enimig i damau. z!m Igual enimig guzenai tam, Uwait nugtal gonugau dabeleu eiman enimig ebu ece beu beu salau tutak tutak a mareun. < q Bo, enimig unum ameig usaleun zob, saiu tub erunai dumau? Go saiu duabun iborain tam. Enimig unum dabuig gau usaleun zob, sous zumau erunai itu dumam? Go itu duabun iborain tam.  Dabug gau nug enamau, “Iz ame tam, gonun, iz enib ebuan tam,” go guzenai ze maimai, i unamau, go ebutal pezai damau.  Gonun, aram nug enamau, “Iz ebe tam, gonun, iz enib ebuan tam,” go guzenai ze maimai, i unamau, go ebutal pezai damau. r] Ig ag unum abiu, igual enimig go tutak i dareu, go arab, ebeg, gagalig mui unum tutak tulai darem. ,Q Gonun, ig ag unum Zuda duailel ta, emgasag ipal ebuan duailel ta, salau duailel (slev) ta, duailel agal salau agtal gumaranemen ta, ig unum Uwait nugau Ah Wes tutak ebu ze ziwigemen. Uwait nug ig unum Ah Wes go tutak igual oigeb oug migeun. Gonun, ig ag Kristus nugau enib tutak sul darem. =s Du nugau enib tutak sag, bo, gonugau arab, ebeg, gagalig, unum gotulina, gonugau enib tutak usalaneu. Go guzenai, ig ag unum gotulina, Kristus nugau enib tutak sul usalanem. C Bo, gusig go beu beu Uwait nugau Ah Wes gonugtal gonugau dabeleu eiman alaneu. Gonug gonugau dabeleu eim duailel gusig beu beu maraneu. Ig ag unum gotulaimai, enimig tutak sul dacanem. _7 Du tub gugeg beu beu mabun gusig muraneu. Du tub Uwait nugau Ze doimai, duailel awarabun gusig muraneu. Du tub ein ece Ah Wes eim aleun, ein ece go eiman alab tam, go sisiaimai, abiu mabun gusig muraneu. Du tub go uzan tuban ze beu beu marabun gusig muraneu. Du tub ze go ata atai en zebigeg erunai pet abiu maimai, kekulabun gusig muraneu.   Ah Wes go gotal du tub gonugau ougab petak abun gusig muraneu. Ah Wes gonugtal du tub duailel ebeu mui kasarabun gusig muraneu. 2] Uwait nugau Ah Wes nug du tub dabeleu naliu duailel ipal awarabun muraneu. Ah Wes go gotal du tub abiu mabun gusig morona, Uwait nugau Ze duailel abai marabun muraneu. nU Uwait nugau Ah Wes gonugtal duailel tutak tutak gusig naliu agzozou isa isanarabun en maraneu. { Uwait nugau salau murabun ig gusig beu beu mui, bo, Uwait tutak nug gonugau salau mabun gusig go beu beu unum miganeu. nU Uwait Dubanou Ban nugau salau murabun abu asiu dareu, bo, ig Dubanou Ban tutak sag ulagwag muranem. b= Ah Wes nug gusig naliu beu beu miganeu. Bo, go Uwait nugau Ah Wes tutak sag dareu. iK Gonun, iz ag ze e suban abe mabun awarem. Du tub go Uwait nugau Ah Wes mui go nug enai ze mabun iborain tam, “Uwait na Yesus eg moren.” Du tub go Ah Wes tamacag mui gonug, enai ze mabun iborain tam, “Yesus go izal Dubanou Ban,” Du go gue Uwait nugau Ah Wes nugtal dabeleu go morona, go ougab petak aimai, “Yesus go izal Dubanou Ban” aneu. M O zaiar, ag abiu, getal ag Umus ougan duailel Uwait nugau Ze duab tam ebu, duailel ipal agen abu beu beu eiman keuarena, ag betei polu uwait agal doropag go ze i macanemen wanimag wag maranemen.  ' O zaiar, iz ag Uwait nugau Ah Wes nug salau mabun gusig naliu ag tutak tutak maraneu en awaramoroi. Iz ag igul go suban abe mabun en awarem. J  "Du in go petak we waba, go koli gonugau zaueim betei ee zamau. Gonun, ag alai gotulebi, Uwait nug ag ze tamacag ai awaramau. Ze ipal dareu, aiu ses izanag ag waiagab alaimai, ze go kasai.ve !Gonun, o zaiar, bo, ag Uwait nugau ee zabun alai tulaimai, pigai ee i zab, zaiagar zuabun gumarai dan. c ? Bo, ziwas ipal ebu, ig Uwait Banou nug sisicigeimai, igul naliu abai migabun uhu miganeu. Gonun, aiu ses Uwait Banou nug sisiabun ziwas ebu, em e ebuan duailel ze a aimai, go nug ig ag abai ereg ze a aimai i aigamau.   Bo, ig igual oigeb suban sisiaimai, Uwait nugau ee zab, uhu go i wab. Ig guzenamam, Uwait nug ig sisicigeimai, ig ze a aimai i aigamau. _ 7 Igul go guzenina, ag ipal gusig tamacag dacanemen, ipal ebeu wanemen, ipal noumanem.   Duair in go amegai Dubanou Ban nugau enib tabug en dabilab tam, go gaul bret, wain ze zimau, go gue Uwait nugau ameg ebu ze a.   Gonun, duailel tutak tutak amegai agal oiagab oug erunai pet dareu sisiaimai, Uwait nugau bret mui wain ze mui zan. pY Gonun, duair in go igul eg Kristus nugau wanib tonoi murabun guzenaneu Dubanou Ban nugau bret mui gonugau wain ze gap ebu zaneu, duair go Dubanou Ban nugau enib tabug eseu mui eg muraneu. Go ze a, aiu ses go uhu umau. + Ag ein ziwas ebu, bret go mui gap wain go ze zaimai, duailel ipal Dubanou Ban noumeun ze awarai dabi dabi, koli Dubanou Ban nug alamau. 3_ Bret zai mazicaimai, gap wain ze mui oimai, eneun, “E gap go Uwait nugau baib awau izal esep sil pezai meun. Ziwas ipal e gap wain ze zaiban, iz en dabelen.” M Iz ze go abai maremin go Dubanou Ban nug mileun. Go guzenai, umaum go Zudas nug igual Dubanou Ban, Yesus gonugau iwai zaugul ebeagab ebu mabun ziwas ebu, Yesus nug bret oimai, Uwait ‘Ese-e’ auraimai, kikakaraimai, eneun, “E izal enim tabug, ag isanarabun marem. Ag bret e zaimai, iz en dabuiag ilen.”  5c Ag agaltal zau oug ee ze mui zabun iboin tam ta? Agal dabeleu guzenai ta, Uwait nugau zau go gaul zau aimai zaueim zoimai, zaiagar ecesab tamacag ipal aipag nuabun aimai guzenanemen. Iz igul go guzenanemen en ein ai awarai? Iz igul go en agal wanimag wag i marai, tam pet tam! Agal igul egonou pet. a; Ag ee zabun ziwas ebu ag tutak tutak oiagab putputina, pigai agal ee oi zanemen. Ag duailel ipal zuabun i gumaranemen. Guzenina, dudu ipal ag ee tamacag we dacanem, dudu ipal ag wain ze asiu zamai, dabuiag guganeu. + Ag alai gotulaimai, agal dabeleu agen igua Dubanou Ban nugau ee zem aimai dabilanemen, bo, ag Dubanou Ban nugau ee zab tam. Tam pet, tam.  Izal dabeleu agzozou atalanemen, igul go nug ag ula du in gonugau ougab Uwait en petak aneu araog abai maraneu, go iboi. % Iz igul go en amegai awaramoroi, ag zobu piabun alai gotulaimai, ag beu beu atalanemen ze ailemen domin. Ze go ailemen en iz oiab petak eu. S~ Ulis, iz ag gusig ze awaramoroi. Iz ag en oiab i siksikaneu. Iz ag en oiab eg waneu. Einen, agal gotulanemen ziwas ebu, ag igul naliu mab tam, ag igul eg macanemen. Ag agzozou i isa isanaranemen. 4}a Du in nug ze go en ze alalaneu iz du go guzenai aurem, ig igul tub i sesamoranem. Kristen duailel unum han ag igul tub i sesamoranemen. Dubanou Ban nugau ee zabun ziwas. | Bo, air gagalig ulig huia mui go gonugau iweiu naliu pet. Einen, Uwait nug gonugau gagalig ulig huia gonugau gagalig kulabun moroun. ~{u Uwait nug em ebuan duailel erunai pet patarai meun, ig abai miganeu, du gagalig ulig huia mui, go aiu nuabun iboin. z# Agtal agal igul sisian. Air tub duailel ameagab ebu gonugau gagalig tibur galau sil kulab tam Uwait auraneu, go agal ameagab ebu naliu ta? y+ Go petak pet, Uwait nug du gonugau gasagpaiu oimai, air patai meun. Bo, ulis, du go air ougaban zuaneu. Bo, Uwait nugtal ece unum usalai meun. "x= Duailel ag Dubanou Ban dual pezai daremen, air go nugtal i dareu, du han guzental go nugtal i dareu. Air nug du isanuraneu, du nug air isanuraneu. ;wo Igul gonun, ailel ag dudu piagsal daremen abai marabun agal gagaliag tibur galau sil kulan. Ag guzenebi, Uwait nugau tibur uligaraimai, ag ailel dudu piagsal daremen abe mamam. ~vu Uwait nug du go air salau isanorabun patai mab tam, Uwait nug du en dabileimai, du salau isanorabun air patai meun. uy Go einen, Uwait nug air nugau enib oimai, du patai mab tam. Tam pet tam. Go du nugau gasagpaiu oimai, air patai meun. St Du go gonugau gagalig tibur galau sil i kulai mamau, einen, go Uwait nugau dorog sul, go Uwait nugau wanib wag mui duailel abai maramau. Bo, air go gonugau du nugau wanib wag mui duailel abai maramau. msS Gonun, air in gonugau gagalig tibur galau sil kulabun utamau, gonugau gagalig ulig hogu kuatamau. Air in go gonugau gagalig ulig hogu kuatamau ta, gulum usalamau ta, go aiu numau aimai, gonugau gagalig tibur galau sil kulamau. {ro Bo, air in go duailel ameagab ebu gonugau gagalig kulab tam, Uwait auraneu ta, Uwait nugau Ze maraneu ta, air go gue gonugau gamu nugau wanib tonoi muraneu. Air in go gonugau gagalig kulab tam, go air tub gonugau gagalig gulum usalaneu sul. /qW Du in go duailel ameagab ebu gonugau gagalig kulaimai, Uwait auraneu ta, Uwait nugau Ze macaneu ta, du go gue gonugau Dubanou Ban Kristus nugau wanib tonoi muraneu. p' Iz ag ze e awaramoroi, ag unum abe macan, dudu ag Kristus pigsal daremen, ailel ag dudu piagsal daremen, Kristus go Uwait pigsal dareu. %oC O zaiar, izan igul unum abai maremin ag umkoskos dabeleimai, sesamoranemen. Ag guzenanemen, gonun, iz ag en oiab siksikina, agal wanimag wag maranem. n  Iz Kristus nugau igul sesamoranem sul, ag iz peilaiban, izal igul sesamoran. Pol nug gagaliag kulai macanemen en ze meun. 0mY !Iza guzenanem sul guzenan. Iz izanag izal enim tabug isanorabun en i dabilanem, iz duailel unum isanarabun dabeleimai, ag Kristus waugab imarai alabun guzenanem."l= Ag igul naliu macan. Guzenebi, Zuda duailel ta, Grik duailel ta, duailel agal oiagab petak emen ta, ag agal igul uligaimai, igul eg ebu i igarai numau. k Bo, iz gusig awarem, ag ein ee zanemen, ein ze zanemen, ein igul guzenanemen, go Uwait nugau wanib wag murabun guzenan. j1 Iz ee zabun Uwait ‘Ese-e’ auremin du tub nug iz igul eg mem aimai ailabun iborain tam. Einen, amegai iz Uwait ‘Ese-e’ auraimai, zemin.” ^i5 Iz agen agal oiagab eg wabun igul go guzenanemen aimai, ze mab tam, ag ee go zanemen, ag igul eg i macanemen, bo, iz du go nugau ougab eg wamau en aimai guzenai ze mem. Bo, du tub nug guzenai ze meu, “Du tub nug iz ein ee zabun kuatai ailabun iborain tam, ein ee zabun en go iz zabun sag. Iz einen du tub nugau ougab eg wabun en dabilai? h) Bo, du tub nug aizamau, ‘E ee polu wes ulagwag moromen ebuan’ aizaba, na du go nugau ze aizeun doiba, gonugau ougab eg mabun ee go i zen. "g= Du tub gonugau ougab Yesus en petak ab tam go nug gonugau zaueim ee zabun aizaba, beteiba, ein ee mizaba, zen. Ounab aliag maiba, i kanabai auren. ]f3 Einen, ig unum abiu, em e mui, ece unum e ebu dareu mui, go Dubanou Ban nugau sag. Te! Ein egun ee ig wanem empip ebu dudu ipal agen aiwag uabun mina, agen gau maimai, zabun iboin. Ag oiagab aliag mui go en dabeleu asiu oimai, beteimai, e egun polu wes ebu agemen aimai i kanabai aidaneu. Od Ig igua sag isanigabun i dabelab, ig zaiger ipal isanarabun dabelab. hcI Ig ein igul guzenabun du tub nug igual abu tapelabun iborain tam. Go petak, bo, igul unum nug ig isanigabun iborain tam. Ig igul unum guzenabun iboin, bo, ipal igul nug ig Kristen duailel gusig usalabun i isanigamau. (bI Ig Dubanou Ban aigsisilabun igul go guzenanem ta? Igual gusig nug gonugau gusig zilacorou ta? Oiagab petak emen duailel ag duailel ipal agal piagsal dab tam. a Ag Dubanou Ban nugau gap ebu ze zaimai, koli betei Satan nugau wes eg nugau gap ebu ze zanemen, igul go naliu tam, ag i guzenan. Ag Dubanou Ban nugau biz ebuan ee zamai, koli betei, Satan nugau wes eg nugau biz ebuan ee zanemen, go naliu tam, ag i guzenan. {`o Tam pet tam, go Umus ougan dudu agen agal polu wes murabun egun agaimai, wanimag wag maranemen, go ag Satan nugau wes eg ulagwag mai daremen. Ag Uwait i ulagzanemen. Kristen duailel, ag go Satan nugau wes eg abai i tulab aimai gusig awarem. 2_] Iz ze e awarem go iz polu wes Umus ougan duailel agen wanimag wag marabun biz ebu egun aganem go petak aimai anab tam. Iz polu wes go dorog han petak aimai awarab tam. ^ Ag Israel duailel en dabilaran. Ag Uwait ulagwag moroimai, biz ebu egun agena, zanemen. Gonug ag Uwait dual ereg gotulanemen. ]! Einen, bret tutak dareu, ig asiu darem, bo, bret go tutak ig unum zanem, guzenaimai, ig duailel enimig tutak sul gotulanem. \  Go gap ig Dubanou Ban nugau ee zabun ziwas ebu oimai, Uwait ‘Ese-e’ auraimai, wain ze zanem, go ig Kristus nugau eseu mui gotuliganeu. bret go Dubanou Ban nugau ee zabun ziwas ebu, kikakaraimai, zanem, go ig Kristus nugau enib mui gotuliganeu. N[ Iz ag dabeleu naliu mui duailel awarem, agtal izal ze suban sisian. aZ; O zaiar, iz ag en alarem. Ag polu uwait ulagzanemen igul ebuan utei uminai alian. 'YG Ag don, ein igul nug ag bimaiag piabun keuaraimai, ag ebalagab zuaneu, igul go atai tam. Go duailel ipal ebalagab guzantal zuaneu. Bo, Uwait nug umkoskos ag suban gumaraneu. Go abiu agal gusig erunai pet dareu, gonun, go igul tub ulagzaba, go nug agal gusig zilarabun i usalamau. Bo, bimaiag piabun ziwas alaba, go nug abu tub usalai maraba, ag gusig tapai dabun iboin. Polu uwait agal ee mui Uwait nugau ee mui. uXc Gonun, du in go iz gusig tapai darem aimai dabeleu, go subantal damau. Tam aba, go igul eg ebu alai numau. 7Wg Igul go unum ag ebalagab zoun, go ig ag dorog piabun. Go ig igul eg i sesamorabun aimai, sikut wai memen. Einen, ig ulis em ebu darem, em go poabun ziwas waugab dareu. (VI Igag i gonogonocab. Igual embigeg ipal agen gonogonocina, Uwait nugau tibur nug duailel wagarina, noumanemen go nug alaimai, duailel go wagarina, noumemenin. U{ Ig han Uwait Banou bimag i piab. Igual embigeg ipal agen Uwait Banou bimag pei darena, man agen kaluarena, noumemenin. ~Tu Ig ipal agen wal igul macanemenin sul i guzenab. Go wal igul eg mina, ziwas tutak ebutal 23,000 duailel noumemenin. S5 Ipal agen polu uwait agal doropag ebeag sil usalai maimai, ulagzanemen sul, ig i guzenab. Getal Uwait nugau ze nug guzenai aneun, “Duailel ag hoboimai, ee ze mui zaimai, koli Umus ougan duailel sul polu uwait nugau dorog ameagab ilanabun wanemenin.” Kisim Bek 32:6 $RA Igul go unum zoun, ig ulis goagal igul eg i sesamorabun aimai abai migeu. Ag agal oiagab igul eg mabun gusig memen, ig ag guzenemenin sul i guzenab. 4Qa Igul go guzeneun, bo, igual embigeg ula, asiu ag Uwait nugau igul i sesamoranem, gonun, Uwait nug ag en aigsisilaimai, wagarina, du tamacag uzan em ula ebu noumizanemen. &PE Ag unum han ze go Uwait nugau Ah Wes nug marena, zemenin. Ze go aiwag ougeiman nuna, zemenin. Aiwag gonugtal ag sesamarai beteun. Aiwag go Kristus nug sag. ?Oy Ag unum ee go Uwait nugau Ah Wes nug marena, zemenin. N} Igul gonug, ag go pi oug mui, ibut ze nug mui ag ze ziwemenin sul. Go ag Moses sesamoranemen dudu usalabun abai mareun. VM ' O zaiar, e izal dabeleu guzenai: getal igual embigeg ag Moses sesamorai alemen ziwas ebu erunemen koli dabilan. Getal igual embigeg Uwait nug pi oug ag kularai maraimai, gumarina, ibut ze matelai, alemen. Ly Iz izal enim tabug salau gusig muranem. Guzenemin, izal enim tabug go izal salau du sul usalaneu. Iz guzenanem, einen, iz duailel ipal Uwait nugau Ze awarai poaimai, ipei, igual Uwait nug iz semileimai, go nug iz gonugau ece naliu i milamau.HK  Gonun, iz dudu gusig gurguranemen sul guzenanem. Ag abu tuguiai tutak eiman gurguranemen sul, iz i keku kekulanem. Iz dudu ebeag sil alalanemen gonugau ebeg ata atai i amaceu sul guzenanem. J# Duailel inen ag gurguraimai, ece wabun ag agal enimag salau gusig muranemen. Ece go wabun tutak dabilanemen. Ag esab naliu wabun gurguranemen, bo, esab go em e ebuan esab, gonun, eg usalamau. Bo, ece go ig wabun salau gusig mai darem, go i eg usalamau, muzmuz damau. *IM Ag abiu, dudu gurgurabun ziwas ebu dudu unum gurguranem. Bo, du tutak nug amegai begep mazicaneu, go esab waneu. Gonun, ag ece naliu wabun gusig gurguran. >Hu Iz salau go Yesus nugau Ze Naliupet gusig mabun en manem. Iz ecesab naliu go Uwait nugau Ze Naliu nug migabun aneun wabun salau mai darem. Ag salau gusig maimai, ece naliu umamen. G Iz dudu ipal ag Yesus en agal oiagab gusig i macanemen, ula ebu daimai, iz ag sul gusig tamacag usalai danem. Iz dudu go agal oiagab gusig tamacag imarai alabun aimai guzenanem. Iz dudu agal igul erunanem, sesamoraimai, ipal Kristus waugab imarai alabun guzenanem. F Iz emgasag ipal ebuan duailel ag kasai ze i abiu ula ebu daimai, iz du tub i abiu sul danem. Dudu go ag kasai ze i abiu Kristus waugab imarai alabun guzenanem. (Ziwas go ebu, iz Uwait nugau kasai ze utab tam, bo, iz Kristus nugau kasai ze sesamoraimai, guzenanem.) EE Iz Zuda duailel abai daremin ziwas ebu, iz agal ameagab ebu Zuda du sul danem, einen, ag Kristus waugab imarai alabun ag danemen sul danem. Iz izanag agal kasai ze pigsal dab tam, bo, iz ag abai daimai, iz du tub kasai ze go pigsal daneu sul danem. Igul go ebu, iz dudu kasai ze pigsal danemen imarai alabun iboin. AD{ Iz dudu ipal agal salau du tam, bo, iz izanag izal dabeleu eiman duailel unum agal salau du darem, einen, igul go eiman duailel asiu Kristus waugab imarai alabun aimai, guzenem. MC Gonun, iz salau go ebuan ein ecesab naliu wai? Izal dabeleu ecesab naliu go guzenai, iz Uwait gonugau Ze Naliupet marai darem, iz go ebuan ecesab i wai, go oiab siksikai damau. Iz Ze Naliupet go duailel gaul marai darem, iz salau go ebuan aiwag i wai, go oiab naliu siksikai damau. Pol go duailel agal salau du sul dareun. 1B[ Iz salau go izal dabeleu eiman guzenemin aimai, iz koli ecesab naliu tub wai, bo, iz salau go izal dabeleu eiman mab tam, salau go Dubanou Ban nugtal izal ebeab meun. A Iz izal wanim wag mabun en Uwait nugau Ze Naliupet duailel marab tam, einen, Uwait nug iz salau go mabun gusig ze aileun. O iza en bisou pem, iz Uwait nugau Ze Naliupet go duailel i maremin, Uwait nug ig sisicigabun ziwas ebu, iz uhu banou milamau. 5@c Bo, iz ag ecesab tub milabun aimai i awaranemin. Iz ulis sikut wai maraimai, ag ecesab go iz aiu ses milabun aimai i awarem. Tam pet tam. Izal dabeleu du tub nug ag ebalagab ecesab omin aimai ze meu, go ze eg. Izal dabeleu iz noumanai, go naliu. Iz gaul salau manem, gonun, izal oiab siksikeu. >?u Gonun, Dubanou Ban nug go en gusig ze meun, dudu inen ag Uwait nugau Ze Naliupet duailel awaranemen, duailel ipal ze go doimai, agen koli ecesab ipal dudu go isanarabun maranemen. Y>+ Ag abiu du in go Uwait ecesab muranemen zau banou zaueim salau macaneu du, go Nou Zau banou go zauan ee zaneu. Dudu go ag Uwait ulagwag murabun biz ebu egun aganem, ag biz go ebuan egun zanemen, go ag abiu. 1=[ Dudu ipal ag isanarebi, agen ag ecesab isanarabun maranemen. Guzenebi, ig ag suban isanaranem, gonun, ag ig agal ecesab asiu migabun iboin. Bo, ig ag abai daimai, ag ig ecesab go migabun aimai awarab tam. Petak, ig uhu asiu gamacemun, go einen, ig Kristus nugau Ze Naliupet abu tapelai i damau. z<m Iguanag agal doropag isanarabun Uwait nugau Ze maremun, gonun, ig em e ebuan ecesab ag ebalagab uabun iboin ta? @;y Tam, go igua en aneun. Petak pet, ig isanigabun sikut wai meun. Go ze go aneun, einen, ee ug babun du mui, ee uabun du mui, ag salau maimai, ougem go ebuan ee uabun gumei dacanemen. R: Moses nugau kasai ze ebu, go guzenai sikut weun, “Bulumakau nug wit dab tapa tapaba, gonugau ogusau i kiai macan. Wit dab ipal utebi, zimau.” Lo 25:4 Uwait nug bulumakau en petak aneun ta? 9w Iz ze e awarem dudu go agal dabeleu eiman awarab tam, einen, ze e awarem go Uwait nugau kasai ze nug guzental aneun. X8) Malai du tub, go nugtal salau tub atai maimai, gonugau salau mabun nugtal gonugau aiwag uabun iboin ta? Tam, go i guzenaneu. Go malai ebuan tutak gonugau aiwag uacaneu. Du tub go ougem ee ug baimai, useg naliu mizanina, go ee go i zaneu ta? Tam, go zaneu. Du tub go egun gumaneu, go egun gonugau tabug i zaneu ta? Tam, go zaneu. {7o Ta, iz Barnabas dual iguatal Uwait nugau salau mai daremun, salau ipal maimai, aiwag oimai, ee gau mai zimam ta? ^65 Ze oi aidanemen dudu ipal mui, Dubanou Ban nugau amagul mui, Pita mui, ag agal ailel oiagab petak emen ag abai ereg abu ebu gumarabun imaremenin. Ig alabun igual waliger abai alemun, agen gumigabun iboin tam ta? n5U Ig Uwait nugau Ze oi aidabun dudu ig igual salau go eiman ee ze mui ag ebuan oimai, zabun iboin ta? b4= Dudu ipal agen izal bimai piabun kanabina, ze go eim izal eiman isanilabun awarai. u3c Duailel ipal agen iz Yesus nugau ze oi aidanem du tam aimai, ailanemen, bo, ag Kristen duailel, ag iz abe milemen, einen, ag Dubanou Ban dual pezai daremen, gonun, go en ag iz gonugau ze oi aidanem du darem aimai araog abai maranemen. ~2 w Iz Yesus nugau ze oi aidanem du. Iz dudu ipal agal salau du tam, iz ein salau mabun ece tub nug i tapelamau. Iz izanag izal ame nug igual Dubanou Ban, Yesus pemin. Izan Dubanou Ban nugau salau mina, salau gonug ag duailel agal oiagab kekulemen. 13 Gonun, iz ee zanem nug izal zai igul eg muramau aimai, iz awau daimai, koli egun tub i zai. Iz igul go guzenai, iz izal zai ebu igul eg i mai.x0i Ag agal zaiagar igul eg go maraimai, agal oiagab petak emen eg maramamen ag Kristus go han igul eg muranemen. /y Gonun, nait dabeleu naliu nug nait zaun gonugau ougab petak eun gusig tam eg morom. Kristus nug du go en han noumeun. A.{ Einen, du tub, gonugau ougab petak eun gusig tam, go na dabeleu naliu mui, polu uwait nugau Nou Zaueim tub simai, na egun go zemen, peizaimai, go han egun go zabun iboin aimai zimau. -w Bo, ag suban pian! Ag abiu ag egun go zabun oiagab nug noumaimai, zanemen, go iboi. Bo, ag igul go Kristen duailel ag oiagab petak emen gusig tam agal ameagab ebu guzenanemen, ag agal abu ebu titouai alai nuabun us macanemen sul macanemen. , Ee ipal zab go nug Uwait waugab i imaigei simau. Bo, ig ee zimam ta, ig ee i zimam han, Uwait nugau ameg ebu ata atai i damam. *+MBo, Kristen duailel oiagab petak emen gusig tam asiu ag ze go i abiu. Duailel guzenai ag getal umkoskos polu uwait go agal wanimag wag macanemen. Gonun, ag egun dudu agen polu uwait agal wanimag wag murabun agemen agal dabeleu ag egun go polu uwait petak ulagzanemen aimai ze macanemen. Guzenina, agal dabeleu gusig tam, gonun, ag egun go zaimai, agal dabeleu ag Uwait nugau ameg ebu unu mui aimai dabilanemen. *Bo, igual Uwait tutak dareu, go igual memenig, go nug ece unum em e ebu mui Mesgai wag mui usalai meun. Igual salau go gonugau wanib wag murabun. Igual Dubanou Ban tutak go Yesus Kristus. Gonugtal e ece unum usalai meun. Gonugau gusig ebu sag ig darem. 6)eDudu ipal agal dabeleu guzenai, wes ipal Mesgai wag mui em e ebu mui darem anem. Go petak, polu uwait asiu mui, ece asiu Umus ougan duailel ag agal Banou anemen mui darem. M(Gonun, iz ag egun go dudu ipal agen polu uwait morona, agen oimai, zanemen en awaramoroi. Ag don, ig abiu polu uwait agal wes go petak tam, go gaul wes nugau dorog. Igual Uwait petak dareu. S'Bo, du in gonugau ougab Uwait en noumaneu, Uwait nug du go abiu muraneu. o&WDu tub nug, iz ece unum abiu amau, du go gonugau dabeleu naliu tam, einen, go petak ece unum i abiu. % 5Ulis egun dudu ipal agen polu uwait muranemen, agen oimai, zanemen en awaramoroi. Agen ig ece go unum abiu memun aimai ananemen. Go petak, bo, abe memenin gonug agal wanimag wag macanemen. Bo, igual oigeb nug zaiger en noumina, igul gonug ig Kristen duailel naliu isanigamau. $ (Bo, go koli du i wai amau go siksikai damau. Izal dabeleu guzenai, Uwait nugau Ah Wes iz ibail dareu, gonun, iz ze go anem.l#Q'Kasai ze guzenai en iz anem, ‘Air go du a, gonugau gamu mui pezai dacaneu, utabun iboin tam.’ Bo, gonugau gamu noumai utei unaba, air go betei du tub awau uabun iboi, bo, go du Dubanou Ban en ougab petak eun du umau. k"O&Gonun, izal dabeleu, du go air umau, go igul naliu meu, du go air i umau, go igul naliu pet meu. ;!o%Bo, du in gonugau ougab gusig maimai, gonugau enib suban gumabun iboin, go air uabun tapai moromen i wai aimai dabileimai, i umau. Du go han igul naliu meu. Go igul eg mab tam. C $Bo, du in air tub uabun tapai moromen, dai dai, aiu ses air go ebu igul naliu mab tam dabeleimai, gonugau ougab air go uabun asaba, umau. Go igul go guzenamau, go igul eg i mamau. N#Iz ze e ag isanarabun awarem. Iz ag ebalagab kasai ze uhu mui marabun utem. Ag naliu daimai, Dubanou Ban nugau salau moroimai, ecesab tub nug keuaraba, agal dabeleu ata atai i uabun aimai awarem. *M"Gonun, gonugau dabeleu aliag dareu. Air go du i omen ta, air magun ta, ag Uwait en dabeleu asiu maimai, agal enimag mui, doropag mui, unum Uwait Banou murabun guzenanemen. Bo, air du a, go em e ebuan ecesab en dabilaneu, einen, go gonugau gamu nugau ougab naliu usalabun aimai guzenaneu. '~~ }}H|| {zz9yyMxwvutsrqWppoo3nnmml-ktjiihhggiff#eddMcban``__]]\\[qZZcYY X/WWFV>g>=W<<|;:9988b776T54433+22Y10//..^-w-,>+*))s(((''5')%% $`#"!! :3>]hTEve> C ~m%nz'Bo, ig Uwait nugau duailel. Duair in go Uwait abiu, duair go igual ze duanem. Bo, duair in go Uwait i abiu, duair go igual ze i duanemenin. Gonun, igul go eim ag Ah Wes go petak ze macaneu mui, wes eg go polu ze macaneu mui, abe mamamen. Uwait go ig en ougab noumaneu. yPolu ze awaranemen dudu go em e ebuan, gonun, ag em e ebuan ze ag awaranem. Em e ebuan duailel agal ze doimai, sesamoranem. 3x_Izal gelear alear, iz ag alarem, ag Uwait nugau duailel, ag polu ze macanemen dudu go zilacaremen, einen, Ah Wes gonug ag oiagab dareu dudu go agal wes zilacareun. LwBo, du in nug Yesus Kristus go Uwait eiman alab tam aba, du go wes eg mui. Wes eg go du go ougab dareu, go Kristus nugau iwai zaug. Ag go alamau en domenin. Petak, go em e ebu ulis aleun dareu. v Ag Uwait nugau Ah Wes go eim abe mamamen. Du in nug Yesus Kristus go du sul em e ebu aleun aba, du go Uwait nugau Ah Wes mui. u 'O izal zaiar, iz ag alarem, dudu ipal agen ig Ah Wes mui aimai awarebi, ag pigai goagal ze unum oiagab petak i an. Polumanemen dudu asiu go em e ebu unum beu beu wane anemen. Gonun, ag amegai dudu go sisiaraiban, wes oiagab dareu Uwait nug ebuan ta, tam ta, abe macan. NtDuailel ag gonugau kasai ze sesamoranemen, ag go dual pezai dacanemen, go nug han ag abai pezai dareu. Gonugau Ah Wes migeun go nug aigina, ig igul go eiman go ig ibaig pezai dareu abe manem.sGonugau kasai ze enai: ‘Ig gonugau nag Yesus Kristus nug en oigeb petak aimai, zaiger en mui oigeb nug noumaneu,’ gonug aigeun sul. xriIg gonugau ze sesamoraimai, gonugau ougab siksikabun salau macanem, gonun, ig ein ece en go auremun, migamau. qO zaiar, iz ag alarem, igual oigeb nug ig ze tamacag aigina, go ig Uwait nugau ameg ebu oigeb siksikaimai, tapai darem. rp]Igual salau eiman ag abiu mamamen ig petak ze sesamorem. Guzenaimai, igual oigeb ig ze mui aba, Uwait gonugau ameg ebu oigeb siksikaimai, gusig tapai damam. Igual oigeb oug dabeleu ginampet, Uwait go banou, go igual igul unum abiu. o_n7O izal gelear alear, iz ag alarem, igual zaiger ag en oigeb nug noumanem, oigsau nug sag gaul i ze mab. Oigsau nug ze meu sesamoraimai, isanarab. Go igual zaiger igual oigeb nug go en petak noumanem abiu mamamen. m1Du tub go ecesab tamacag daba, du tub ecesab asiu mui gonug du gonugau ougab eg uba, i isanuramau erunai go “Iz Uwait en oiab noumanem” aneu? 1l[Kristus gonug ig en a gegeulanau ebu noumeun. Guzenaimai, ig zaiger en oigeb nug noumabun igul abiu manem, go, ig han igual zaiger isanarabun igual enimig marab. "k=Duair in go gonugau zaug gasag macaneu, go dudu ugarina, noumaneun du. Ag abiu du in go dudu ipal ugarina, noumanem, go awau muzmuz dabun gusig i umau. DjIg igual zaiger ag en oigeb nug noumaneu, gonun, ig noumabun igul zilacoroimai, ig muzmuz awau dabun gusig mui. Duair in go gonugau zaug en ougab noumab tam, gonugau dorog noumai damau. Si O izal magite, em e ebuan duailel agen ag gasag hiacarebi, ag esilakian. 3h_ Ag Kain sul i usalamamen. Kain go Satan nug gonugau dabeleu gumena, Abel, gonugau amag pet nugtal wina, noumeun. Kain nug gonugau amag einen wina, noumeun? Igul go nugtal meun go Uwait nugau ameg ebu eg pet, bo, gonugau amag nug Uwait nugau ameg ebu igul naliu meun, gonun, go amag wina, noumeun. Rg Ag ze e getal awarina, domen go enai: ig zaiger en oigeb noumamau. f Ig abiu duair in igul naliu i macaneu, go gonugau zaug en ougab i noumeu, gonun, duair go gue Uwait nugau gelegul alegul tam. Igul go eiman ig Uwait nugau gelegul alegul ag atai uligaranem, Satan nugau gelegul alegul atai uligaranem. Ig zaiger en oigeb noumamau. 9ek Duair tub go Uwait nugau gelegul alegul pet go umkoskos igul eg i macaneu. Uwait nugau igul unum go ebalagab dareu. Uwait gonugau memeg, gonun, go umkoskos igul eg i macaneu. dDuair in go igul eg umkoskos macaneu, go Satan nugau. Satan go Uwait nug em patai meun ziwas ebu, igul eg macaneun, alai ulis guzental guzenaneu, gonun, igul eg macaneu duair go Satan nugau. Gonun, Uwait nugau Nag nug Satan nugau salau unum eg murabun aleun. KcIzal gelear alear, iz ag alarem, ag du tub utebi, go nug ag igul eg mabun keuaraba, i sesamoran. Duair in go tuguiai igul naliu macaneu, go Kristus sul Uwait nugau ameg ebu tuguiai damau. b7Duair tub go Kristus dual pezai dacaneu go umkoskos igul eg i macaneu, bo, duair tub go umkoskos igul eg macaneu go Yesus i abiu, go Yesus piab tam. iaKAg abiu Yesus Kristus nug agal igul eg macanemen zilagai marabun aleun. Go igul eg tub i meun. `Duair in igul eg macaneu, go Uwait nugau kasai ze i sesamoraneu. Igul eg go macaneu go einen? Go kasai ze go i sesamoraneu. !_;Duailel unum Kristus koli alabun gumei dacanemen, ag Uwait nugau ameg ebu naliu damam. Kristus unu tamacag sul ag han unu tamacag dabun salau mamamen. \^1O izal zaiar, iz ag en oiab nug noumaneu, ig ulis Uwait nugau gelegul darem. Ig i abiu, aiu ses ig erunai pet dacab ta. Bo, ig abiu, aiu ses Kristus koli alaba, ig go dareu sulai uligaimai, ig go sul usalamam. ] /Memenig go ig en ougab noumeu igul erunai pet go dabelabun. Gonugau ougab ig en petak pet noumeun, gonun, ig gonugau gelegul ai aigeun. Go petak pet ig Uwait nugau gelegul darem. Em e ebuan duailel ag Uwait i abiu, gonun, ag han ig gonugau gelegul usalai migeun ag i abiu. \Ag abiu Kristus go tuguiai igul macaneu, gonun, ag igul go abiu, du in go tuguiai igul macaneu, go Uwait nugau gelegul usalamau.[3O izal gelear alear, iz ag alarem, ag go dual pezai dacan. Guzenaimai, go aiu ses alaba, ig oigeb siksikai go alamau ziwas ebu aipig i numau. 9ZkBo, ag, Kristus nug gonugau Ah Wes ag ebalagab esikeun. Ah Wes gue ag ebalagab dareu, gonun, du tub nug ag ze tub abai marabun iborain tam. Gonugau Ah Wes nug ag igul unum abai maraneu. Gonugau ze go petak pet, polu ze tam. Gonun, ag go sesamoraiban, Kristus dual pezai damamen. Ig Uwait nugau gelegul. cY?Iz dudu ipal agen ag polu ze awaranemen sikut wai marem. Ag igul eg mabun awaranem. AX}Go enai, Yesus nugtal ig awau muzmuz dabun baib migeun. W+Ze go getal domenin agal oiagab oug gusig patai dacan. Ag ze go agal oiagab oug gusig patai damamen, go ag Nag, Memeg dual pezai damamen. ~VuDu in go Nag semorou, Memeg han semuramau. Du in go Nag en gonugau ougab petak aneu, Memeg en han ougab petak aneu. DUPolu ze macaneu du in? Go polu ze macaneu du nug Yesus go Kristus, du go Uwait nug ig imaigabun palautab tam aneu. Du go gue Yesus nugau iwai zaug. Go Nag, gonugau Memeg dual semaraneu. (TIIz ag petak ze go i abiu aimai sikut wai marab tam. Ag petak ze abe macanemen. Ag petak ze eiman polu ze tub i zuaneu abe memen. Gonun iz ag sikut wai marem. wSgBo, ag, izal gelear alear, Kristus nug gonugau Ah Wes ag ebalagab esikeun. Gonun ag unum petak ze abiu. eRCDudu go ag getal ig ibaig daremen ag igual zaiger tam, ag Yesus iwai murabun gonun ig utigai wanemenin. Bo, ag igual zaiger zob, ag ig ibaig daremen zob. Ag ig utigai wanemenin, gonun, go araog pet ag igual zaiger tam. zQmO izal gelear alear, iz ag alarem, ziwas tamabun ziwas waiagab zoi dareu, ag getal Kristus nugau iwai zaug zumau emen domenin. Ulis, gonugau iwai zaugul asiu petak zoi darem. Guzenaimai, tamabun ziwas waiagab zoi dareu, go ig abe mem. "P=Em e mui, goagal enimag siksikabun igul mui, go unum tamamau, bo, duair in Uwait nugau Ze sesamoramau, go muzmuz awau damau. Kristus nugau iwai zaugul. _O7Em ebuan igul unum em e ebu dareu, go enai: duair uligaimai, alaneu, du ece beu beu uligaraimai ougab alaraneu, du ece asiu mui gonugau wanib wag macaneu. Igul go unum Uwait eiman alab tam. Igul go unum em ebuan. 'NGAg em e mui em e ebuan ece en oiagab nug i nouman. Bo, duair in go em e ebuan ece en ougab nug noumeu, go memenig Mesgai wag dareu en ougab noumab tam. ~MuMekaite, du go getal pet dareun, ulis han dareu ag abiu, gonun, iz ag sikut wai marem. Silin mogoi, ag gusig mui Uwait nugau Ze agal oiagab oug dareu, agen Satan zilacoromenin, gonun, iz ag sikut wai marem. Em ebuan ece en oiagab nug i nouman. zLm O mekaite, du go getal pet dareun, ulis han dareu ag go abiu, gonun, iz ag sikut wai marem. O silin mogoi, agen Satan go zilacoromenin, gonun, iz ag sikut wai marem. O gelear alear, ag memenig petak abe memen, gonun, iz ag sikut wai marem. K! O izal gelear alear ag Yesus en oiagab petak mina, agal igul eg macanemen go Uwait nug zilagai mareun, gonun, iz ag sikut wai marem. O zaiar, iz ag alarem, iz e kasai ze ulis sikut wai marem, ze go awau tam, go muz ze. Ze go ag getal duanemen. oEWDuair in “Iz Uwait dual pezai darem” aneu, duair go gue Kristus nug guzenai aidaneu sul aidamau. 'DGBo, du tub go Uwait nugau Ze sesamoraneu, du go gue petak Uwait en ougab noumeu, duailel ipal abai maraneu. Igul go eiman ig abiu ig Uwait dual pezai darem. C1Bo, du tub nug “Iz Uwait abiu” aimai, Uwait nugau Ze i sesamoraneu, du go gue ze polumaraneu. Uwait nugau petak ze gonugau ougab oug i dareu. HB Ig Uwait nugau kasai ze sesamoraimai, ig petak go en abe mem. AA{Nugtal igual igul eg zilagai migabun gonugau enib Uwait moroun. Go ig Zuda duailel sag isanigabun guzenab tam, duailel unum em e ebu darem ereg agal igul eg zilagai marabun guzeneun. z@ oO zaiar, ag oiagab petak emen duailel, iz ag alarem, ag izal gelear alear sul, iz ag igul eg i macan aimai, sikut e wai marem. Bo, duair in go igul eg macaneu aba, Yesus Kristus go igul naliu macaneu go nug du go isanurabun memenig auraneu. 9? m Getal Uwait nug aneun, “Duailel ag unum igul eg mui.” Gonun, ig igul eg i macanem aimai anemun, ig Uwait go polumaraneu du auranem. Gonugau ze igual oigeb oug i dareu.F>  Bo, igual igul eg macanemun en Uwait auremun go nug gonugau tuguiai igul eiman ig baib migeun sesamoraimai, igual igul eg macanemun zilagai migeimai, gonugau ameg ebu naliu usalai migamau. l= SBo, ig igul eg i macanem ze memun petak ze go igual oigeb oug i dareu, go igual oigeb polumuranem. c< ABo, nug al ebu dareu sul ig han al ebu aidamun go igual zaiger abai oiageb tutak mai dacab. Uwait nugau nag Yesus nugau eseu sil igual igul eg macanemun unum zilagai migena, ig Uwait nugau ameg ebu naliu usalai darem. ; Bo, ig Uwait dual oigeb tutak dareu ze maimai, igul eg en dabeleimai, ig umaum aidanem, go ig polu ze maimai, petak ze i sesamoranem. : Ig ze go, Uwait nugau nag nugau ogusau ebuan domun awaramoroi. Gonugau ze enai: Uwait nug, go al pet, umaum tub go ebu i dareu. ]9 5Ig igual oigeb banou siksikabun ze go sikut wai marem. Ig al hilanau ebu aidanemun. V8 'Ig go peimai, gonugau ze domun, iguan ze go han ag maranemun. Guzenemun, agen han agal oiagab ig ibaig tutak mebi, ig ereg gotulaimai, igual oigeb tutak memenig gonugau nag Yesus Kristus dual dabun iboin. @7 {Go awau muzmuz dabun ze araog usalina, ig pemun. Guzenaimai, ig petak ze maimai, go awau muzmuz dabun gusig en ag sikut wai marem. Getal go memeg dual dareun, ulis araog zuna, pemun. T6 %O zaiar, Yesus go awau muzmuz dabun ze. Go getal em e i usalau ebu dareun. Gonug alaimai, ze mareun ig domun. Petak pet, go igual ameig nug peimai, igual ebeig nug han patemun en ag ulis sikut wai marem. g5GAg unum Yesus Kristus dual pezai daremen, gonun, iz ag unum en oiab nug noumaneu. Petak.e4CIgual Dubanou Ban, Yesus nug gonugau ougab naliu eiman ag isanaraimai, ag abai damau. 3#Bo, duair in go Dubanou Ban en ougab noumab tam, iz Uwait auremin, go nug duair go eg maramau. Izan anem, “Dubanou Ban, na alen!” H2 Iz Pol, iz ‘Amban’ ze e izal ebesil sikut wai marem. 1 Igual zaiger iz ibail darem agen han unum ag ‘Amban’ ai awarem. Ag agzozou oiagab noumabun abai marabun ebeag igwai patan. l0QEsia agaig ebuan duailel agal oiagab petak emen agen ag ‘Amban’ ai awarem. Akwila, Prisila dual mui duailel agal oiagab petak emen agen agal zaueim tulaimai, agen Dubanou Ban nugau wanib ebu ag ‘Amban’ ai awarem. D/Ag iz isanilemen, gonun, izal oiab naliu usalaneu, getal agenag isanarena, goagal oiagab han naliu usaleun. Ag abiu, dudu guzenanemen ag wanimag a, gonun, agal ze sesamoran. Pocabun ze. :.mStepanas, Portunatus, Akaikus go agen iz alai peilina, izal oiab siksikeu, einen, iz abiu ag unum iz alai peilabun iborain tam. Goagen agal empip oimai, iz alai peilemen. $-AAg igul go guzenanemen dudu agal ze suban sesamorabun aimai gusig awarem. Ag dudu go sul mui, duailel ipal ag abai salau macanemen mui, agal piagsal dan. $,AO zaiar, ag Stepanas gonugau ug mui abiu. Akaia agaig ebu ug go inan oiagab petak emen. Ag Uwait nugau duailel isanarabun sag salau gusig macanemen. B+Agal zaiagar en umkoskos oiagab nug noumaiban, isanaran. i*K O zaiar, ag suban pian. Agal oiagab petak emen gusig patan. Ag i uminan, gusig tapai dan. ])3 Ulis iz igual zaicig, Apolos en awaramoroi. Iz go zaiger ipal abai ag alai piarabun gusig auranemin, bo, go ulis ag alai uligarabun ougab siksikab tam. Aiu ses ag alai uligarabun abu daba, go petak alamau. ( Gonun, agen du tub utebi, go nug Timoti go du magun aimai, i semuramau. Ag go koli unabun ziwas ebu suban isanoron. Go koli iz waiab alabun aba, ag go isanorobi, go ougab selai mui alamau, einen, iz go dual zaiger ipal abai ereg alabun gumarai darem. H'  Timoti go ag waiagab bitaba, agen go ‘Amban’ auraimai, imaiban suban guman. Ag igul go guzenebi, go i uminamau, einen, go iz Dubanou Ban nugau salau manem sul go nug han mai dareu. /&W Einen, Uwait nug e Epesus uzanan duailel isanarabun abu im oiteun. Iz duailel agal oiagab petak abun gusig banou mileun. Bo, dudu ipal agen iz ibail iwai mai darem. 9%mBo, iz Epesus uzan damin, Pentikos ziwas zumau. $/Iz ag abai ziwas hogu dabun utem. Uwait Banou nugau dabeleu guzenai, iz go ebu ziwas huia dabun ailaba, iz ag abai ziwas huia dai. Tam aba, tam. 9#kIz ag abai betei ziwas huia dai. Iz i abiu, iz ut malalai ziwas ebu ag abai dai ta, tam ta. Guzenaimai, iz ag utarai unamoroi emin, izal unabun ziwas ebu, ag iz isanilamamen. P"Iz Masedonia agaig bitai. Iz go eiman beteimai, ag waiagab alai. t!aBo, izal dabeleu guzenai, iz ban uzan go ebu salau tub mui aba, iz ag abai ereg bitai. Pol nugau dabeleu. S Agtal dudu ipal aiwag go gotulai memen Zerusalem ban uzan oi bitabun tapai maran. Iz ag waiagab alemin, iz agau tub Zerusalem duailel agen dudu go abiu marabun sikut wai maraimai, maremin, oi bitamam. OAg unum agal salau eiman aiwag wanemen. Guzenina, Ban Zobu ebu ag tutak tutak agal aiwag erunai pet omen atalaiban, ipal agal zaueim macan. Guzenebi, iz alemin, ag aiwag gotulabun salau i mamamen. \ 3Iz ulis aiwag go agen gotulai mina, Uwait nugau duailel Zerusalem uzan darem marabun awaramoroi. Iz getal Galesia agaig ebuan duailel agal oiagab petak emen igul go abai maremin sul ag han go igultal sesamoran. yk:O zaiar, ag izal ug pet sul. Gonun, ag gusig tapai dan. Ag ece ipal utebi, ag igul eg ebu i keuaramau. Ag umkoskos Dubanou Ban nugau salau macan. Einen, ag abiu ag Dubanou Ban dual pezai dabi, agal salau macanemen go i sakamamen.4a9Bo, ig Uwait ‘Ese-e’ auraimai, gonugau wanib wag murab, einen, Uwait nug igual Dubanou Ban, Yesus Kristus palautina, go nug ig gusig migena, ig go malai zilacuranem. }8Noumabun igul gonugau gusig sil duailel go igul eg macanemen mu maraneu. Igul eg gonugau gusig kasai ze go ebuan waneu. >u7“Noumabun igul gonugau gusig in zilacorou? Noumabun igul gonugau gusig in mu muraneu?” Hosea 13:14 Gonug du tub zalacurabun iborain tam. Ulis gonugau gusig unum waneun. 4a6Igul go guzenaba, petak pet ze go Uwait nugau agau ebu dareu petak zou. Go guzenai aneun, “Noumabun gusig Uwait nug unum eg moroimai, zilacoroun.” Aisaia 25:8 oW5Enimag go bilaneu ailaimai, naliu muzmuz damamen. Enimag go noumemen acelaimai, awau muzmuz damamen. B}4Go amecig amuz palacanem sul pigai guzenamam. Ziwas sespet, balau ulwaba, igul go guzenamau. Balau ulwaba, doiban, noumemen dudu koli usamam, koli eg i umamen, ag unum atai ailamamen. ta3Ag don, iz ag wagemeun ze naliu tub awaramoroi. Ig unum i noumamam, bo, igual enimig koli atai kekulamau. Y+2O zaiar, iz ag petak pet awarem, em e ebuan duailel ag em ebuan enimag mui ag Uwait nugau gumaneu uzan Mesgai wag simai, go ebuan ece naliu i umamen, tam pet tam. Ece bilamau nug, ece i bilaneu i umau. c?1Ig ulis go em ebuan du sul darem, guzenaital aiu ses ig Mesgai wagan du dareu sul damam. |q0Em e ebuan duailel, ag em ebuan patai meun du sul. Bo, Mesgai wagan duailel ag go Mesgai wagan du sul usalamamen. /Tutak amegai du Adam go em e ebuan usaleun. Uwait nug em oimai, patai meun. Ulisan du koli waseun go Mesgai wagan enib mui. {.Uwait nug amegai Mesgai wagan enimig migab tam, amegai em ebuan enimig migeun. Aiu ses ig Mesgai wagan enimig migamau. iK-Uwait nugau ze getal sikut wai memen, guzenai aneun, “Uwait amegai du tub Adam patai mina, du go gue em e ebu dabun usaleun.” Stat 2:7 Bo ulisan Adam go atai pet go nug Mesgai wag awau muzmuz dabun gusig migeun. ,Enimag go ob hiacaremen go em ebuan, enimag go asamau go Mesgai wag damau. Em ebuan enimig dareu, Mesgai wagan enimig han dareu. b=+Enimag ob hiacaremen, go unu mui gusig tamacag, enimag koli wasamau go naliu gusig mui. ' G*Gonun, aiu ses, duailel noumemen koli asamam, go ee ug sul. Enimag ob hiacaremen go noimai, bilamau, enimag asamau atai go noimai, bilabun iborain tam. r ])Am gonugau hilanau atai, geil gonugau hilanau atai, ureb inain tutak tutak goagal hilanau han ata atai.  !(Mesgai wagan ece agal enimag atai, em ebuan ece han agal enimag atai. Bo, Mesgai wagan ece agal iweiu atai, em ebuan ece agal iweiu atai. } s'Enimag unum tutak tam. Dudu agal enimag atai, egun agal enimag atai, meg agal enimag atai, karuk agal enimag atai. q [&Bo, Uwait nugtal goagal paiu beu beu usalai maraneu. Gonugtal ug beu beu gonugau paiu beu beu maraneu. #%Go ein ee ug banemen gonugau paiu mui unum i banemen. Ag ee ug tutak banemen. Ag atum ug ta, kulukut ug ta baimai, ag ee ug tutak banemen. q[$Go dabeleu tamacag dudu agal ze! Ag abiu, ag ee ug banemen, ee ug go em oug i nuba, walu awau i zumau. %#Bo, dudu ipal agen guzenai kanabai awaramam, “Dudu noumanem, Uwait nug koli erunai asai maramau? Agal enimag erunai pet usalamam?” D"Ag agal igul naliu getal macanemen koli dabileiban, igul eg utan. Iz agal aipag nuabun ze e awarem, einen, agal duailel ipal ag Uwait i abiu. Igual enimig koli awau asamau, go atai pet.  !Ag dudu ipal utarebi, ag i polumaramam. Ag igul eg macanemen dudu abai tulamamen, dudu go agen agal igul naliu eg maramam. 0Y Bo, izal dabeleu go, em e ebuan ece en oiab nug noumanem zob, iz e Epesus uzanan dudu ag gaian egun zag sul abai alalaimai, ein ece wai? Ag don, duailel noumanem koli i asanemen zob, ig guzenai ze mab,“Ig ulis siksikaimai, ee ze mui zab, einen, ig tuaba noumamam.” Aisaia 22:13  O zaiar, iz ag petak pet awarem, iz ziwas umkoskos dudu ipal agen iz iwebi, noumanai ta, tam ta, dabeleimai, salau mai darem. Ag unum igual Dubanou Ban, Yesus Kristus dual pezai darem en izal oiab siksikeu, gonun, iz ze go ag ameagab wagemabun iboin tam. wBo, iz ulis, ig en awarem. Noumemen dudu koli i asamam zob, ig einen umkoskos Uwait nugau Ze marabun uhu oi aidanem? LAg ulis igul go en dabilan. Dudu ipal zaiagar noumina, agal zaiagar noumemenin isanarabun agal wanimag pataimai, Kristus nugau wanib ebu gagaliag patanem. Dudu ipal agen Uwait nug dudu noumemen koli awau i asai maramau ze manem. Agal ze petak aba dudu go ag zaiagar noumemen en gagaliag patanem ag einen guzenanemen? ~uEce go unum Kristus nug gumabun gonugau arab pigsal mina, Kristus nugtal Uwait nugau pigsal damau. Amegai Uwait nug ece unum gonugau nag nugau arab pigsal meun. Bo, aiu ses koli nag nugtal memeg nugau pigsal daimai, Uwait nug ece unum gumamau. ~Einen, Uwait nugau ze nug guzenai aneu, “Uwait nug ece unum gonugau arab pigsal meun.” Buk Song 8:6 Go araog pet. Uwait nugtal ece unum Kristus nugau arab pigsal meun. Gonun, ig petak abiu, Uwait nugtal go Kristus nugau arab pigsal i dareu. a};Gonugau iwai zaugul unum eg usalaimai, noumebi, go nug noumabun gusig han zilacuramau. |{Ulis Kristus nug em e gumei damau betei, Uwait nug gonugau iwai zaugul unum zilacaraimai, gonugau arab pigsal maramau. m{SGuzenebi, em tamabun ziwas alamau, Kristus nug gumaranemenin dudu banban mui, dudu wanimag a mui, dudu gusig a mui, agal gusig unum eg maramau. Guzenaimai, go nug ece unum gumarabun gonugau memeg, Uwait nugau ebeg ebu muramau. #z?Bo, ag tutak tutak agal usabun ziwas ebutal asamamen. Amegai Kristus awau wai ebuan ee sul waseun. Aiu ses, go koli alaba, gonugau duailel han asamamen. y)Duailel ag Adam eiman usalemen, gonun, ag go sul noumamamen. Igul go sul, duailel ag Kristus dual pezai daremen ag go sul koli awau usamamen. fxEDu tutak nug noumabun igul araog meun, guzenaital du tutak nug koli usabun abu usalai meun. !w;Bo, ze go petak pet. Uwait nug Kristus koli asai meun, go awau wai ebuan ee sul amegai waseun, gonun, ig abiu duailel noumemen unum asai maramau. v Ig Kristus en oigeb petak maimai, go nug ig ebiligeb igul naliu migabun gumei darem. Bo, igul naliu go ig ebiligeb guzenabun em e ebu tutak gumei darem, duailel ipal agen ig peigaimai, ze mamam “Bisomagar! Duailel go gaul salau asiu maimai, noumamam.” su_Guzenaimai, duailel go agal oiagab Kristus en petak aimai, noumemen ag tamemen. Uwait nug ag imarab tam. t Uwait nug Kristus asai murab tam zob, agal oiagab Kristus en petak emen go gaul emen zob, ag agal igul eg ebutal daremen zob. osWUwait nug dudu noumanem koli i asai maraneu, ze go petak zob, Uwait nug Kristus koli asai murab tam. rZe go gue waseun en awaremun petak tam aba, duailel ipal agen ig Uwait en polu ze manem aimai ze mabun iboin, einen, ig Uwait nug Kristus noumina, koli asai moroun aimai awaranem. Bo, duailel noumemen koli i wasebi go petak, Uwait nug Kristus wasai murab tam. q7Uwait nug petak Kristus asai murab tam aba, Uwait nugau Ze naliu en awarai aidarem zebigeg go tamacag, ag go en oiagab petak emen han bigeg tamacag. epC Duailel noumanem koli i asamam ze petak tam aba, go Uwait nug Kristus koli asai murab tam. *oM Ig Kristus go noumaimai, koli waseun ze awarina, duanemen. Gonun, ag ula dudu ipal agen einen, “Duailel noumanemen ag koli i asamamen.” ze go macanem? ,nQ Uwait nugau Ze izan marai darem ta, ipal agen marai darem ta, ig go Uwait nugau Ze sag maranem. Ag doimai, oiagab petak acanemen. Ig unum noumaimai, koli asamam. Qm Bo, Uwait nug gonugau ougab naliu eiman iz isanileimai, iz gonugau ze oi aidabun tapai mileun. Uwait nug iz gaul isanilab tam, iz salau gusig pet maimai, Yesus nugau ze oi aidanemen dudu ipal unum zilarai darem. Bo, izal gusig sil salau go mab tam, Uwait nugtal gonugau ougab naliu eiman iz gusig milena, salau go moroi darem. ]l3 Uwait nugau ze oi aidanemen dudu ula iz wanim banou tam. Uwait nugau duailel agen iz go Yesus nugau ze oi aidaneu du aimai i ailamam, einen, izan getal duailel agal oiagab Yesus en petak emen eg maranemin. %kCDuailel agal oiagab petak emen go unum uligai pocina, iz han ameab ulis usalina, pemin. Iz ze oi aidanemen dudu ipal usalemen sul abu go eiman usalab tam. jGuzenaimai, go Zems amegwab usalina, uligeun. Guzenaimai, gonugau ze oi aidanemen dudu unum ameagab ebu usalina, uligemenin. RiGuzenaimai, duailel go asiu agal oiagab go en petak emen ameagab ebu usalina, pemenin, agal nanalemen handret tabkwai zilacoroun. Duailel go agal ameag nug go uligemen ipal ulis darem, ipal noumemen. rh]Go asaimai, Pita amegwab usaleun. Guzenaimai, gonugau tapaimareun dudu begurug sag ameagab ebu usaleun. tgaGo noumina, ob hemen gil ainarai ebu, go koli awau waseun. Uwait nugau ze nug getal aneun sultal usaleun. KfIz Ze Naliupet go amegai awaremin, izacin amegai oimai, ulis ag marem. Ze go bigeg banou. Go Kristus igual igul eg zilagai migabun noumeun. Uwait nugau ze eim getal aneun sultal guzeneun. eAg Ze Naliupet go maranemin suban doimai, gusig patebiag, go Uwait nug ag imaraneu. Ag go guzeniamamen, agal oiagab go gaul petak emen. d O Zaiar, iz ag getal Uwait nugau Ze Naliupet go maremin, doimai, agal oiagab gusig memen, ulis, koli ze go dabilabun awarem. lcQ(Bo, ag zobu piabun ziwas ebu, duailel ipal isanarabun dabileiban, igul naliu suban sesamoran.(bI'O zaiar, gonun, ag agal oiagab duailel Uwait nugau Ze marabun gusig macan. Bo, ag duailel ipal, ipal uzanan ze ata atai eim ze mabun i kuatai ze awaran. Ua#&Bo, du go izal ze sikut wemin sesamorab tam ag gonugau ze i sesamoramamen. Q`%Du tub nugau dabeleu iz Uwait nug gonugau ze duailel awarabun gusig mileun ta, Ah Wes nug gusig naliu tub mileun aba, go nug ze e sikut wai marem go Dubanou Ban nugau kasai ze abiu maimai, awaramau. _7$Ei, ag Korin uzanan duailel, agal dabeleu Uwait nugau Ze ag eiman bigegweun ta? Agal dabeleu gonugau ze ag ebalagab sag aleun ta? Tam pet, tam. 5^c#Ailel ag ein ze bigeg i abiu, go abiu mabun agal gamulagar agal zaueim kanabarebi, awaramam. Bo, duailel unum gotulai dabi, air tub nug asai ze mamau, go igul egonou pet. ]y!Einen, Uwait go salau unum tuguiai macaneu, go salau ata atai i macaneu. Go ougab selai mui salau macaneu. Gonun, ig gonugau igul sesamorab. Uwait nugau duailel ipal uzan beu beu gotulanemen sul, agal zobu piabun ziwas ebu han, ailel ag i ze mamamen, ag soai damamen. Ag utarebi, ag ze i mamamen. Ag dudu agal piagsal damamen. Go igual Zuda agal kasai ze nug guzenai aneun. \"_[7 Dudu inen ag Uwait nugau Ze duailel maranemen ag agtal agal oiagsau suban gumamamen. Z'Ag unum tutak tutak Uwait nugau Ze duailel marebi, guzenamam, duailel unum ag ze abiu maimai, agal oiagab igul naliu guzenabun asai maramau. vYeBo, Uwait nug du tub go ebu hoboi damau, ze awau muraba, du go asai ze maba, amegai ze meun du go soacamau. XUwait nugau Ze doimai, awaranemen dudu aliag ta, ainarai tutak tutak asai ze mina, duailel ipal darem agen ze go suban sisiaramam. #W?Bo, du tub ze go bigeg kekulabun iboin tam aba du go uzan tuban ze eim ze maraneu du i ze mamau, soai damau. Go gonugau dabeleu eiman Uwait iau auramau. cV?Duailel inen ag ipal uzanan ze eim marabun, du asiu agen i maran, aliag ta, dudu ainarai agen ze maramam, go iboi. Ag ze i beu tonoiman. Tub nug ze maziaba, tub nug ses ze mamau. Du tub nug ze go bigeg kekulai mamau. |UqO zaiar, iz ag igul go guzenabun awarem, ag zobu piabun alai tulaimai, ag erunamamen? Ag unum salau mui. Du tub go kabal wamau, du tub alai Uwait nugau Ze abai maramau, du tub go ze tub Uwait nug go aureun awaramau, du tub go uzan tuban ze eim ze mamau, du tub go ze koli kekulamau. Ag igul go unum guzenamamen, go Uwait nugau duailel isanaraimai, gusig maramamen. @TyGonugau ein igul ougab oug wageimai dareu araog usalamau. Gonun, go taubib waimai, Uwait ulagwag moroimai, awaramau, “Petak pet, Uwait ag abai dareu.” Zobu piabun igul naliupet. wSgBo, ag Uwait nugau Ze araog awarebi, du tub go ougab petak ab tam ta, tub uzaneim an du ta, go zaueim go zumau, ze go nug gonugau ougab zet nug sul waba, go abiu mamau go igul eg macaneu du. Ze go doun nug, gonugau igul unum sisiuramau. wRgGonun, zobu piabun ziwas ebu, duailel unum alai gotulina, agen unum uzanan ze ata atai eim awarina, duailel ipal agal oiagab petak ab tam ag han ereg alaimai, ze go beu beu doimai, ze mamam, “Dudu go kar wagena, guzenai darem?” /QWGonun, ipal uzanan ze eim awaranem igul, igul go atai Uwait nugau gusig nug abai marabun guzenaneu. Bo, igul go nug dudu agal oiagab Yesus en petak ab tam Uwait nugau gusig abai maraneu. Bo, Uwait nugau Ze agal ze eim marabun igul duailel goagal oiagab Yesus en petak emen araog abai maraneu. 6PeUwait nugau kasai ze agau ebu getal Aisaia nug guzenai sikut weun, “Banou nug aneun, ‘Iz emgasag ipal ebuan dudu izal ze awaremin, agen agal ze eim izal duailel awaramam. Iz emgasag ipal ebuan duailel agal oiagsau eim ag awarai. Iz guzenai, bo, ag izal ze i dumam.’ ” Aisaia 28:11,12 O3Zaiar, ag mogoi ginaginam agen dabilanem sul i dabilan. Ag mogoi ginaginam igul eg i macanemen sul dan, bo, dudu banban agal dabeleu mui dan. *NMBo, duailel Uwait nugau Ze duabun zobu piabun alina, ze ginampet agal ze eim ag duabun sul awarai. Bo, uzan tuban ze asiu ag abiu tam go ag awarabun iboin tam. MwIz Uwait ‘Ese-e’ aurem, einen, ziwas umkoskos iz ipal uzanan ze eim auranem. Petak, iz ag unum zilacaranem. gLGNa Uwait ‘Ese-e’ auranem, go naliu, bo, du tub na waunab hoboi dareu go go isanorab tam. KBo, nait dorop nug uzan tuban ze eim Uwait auramam, du tub go na waunab hoboi dareu, erunai doimai, petak amau? Go na ze memen i abiu. RJGonun, iz erunai? Iz Uwait aurabun, iz izal ze eim Uwait auremin, izal dorop dabeleu mui unum go auremin, duailel dumam. Iz Uwait ulagwag moroimai, kabal wabun izal dorop dabeleu abai ereg kabal wai. yIkBo, ag suban dabilan, iz ipal uzanan ze eim Uwait aurai, go izal dorop sag auranem, izal dabeleu gaul dacaneu. kHO Gonun, du in go ipal uzanan ze maraneu, go ze gue koli kekulabun gusig uabun Uwait auramau. 6Ge Ag han guzenai, ag Uwait nugau Ah Wes nugau gusig beu beu uabun dabeleu gusig macanemen. Gonun, ag Kristen duailel isanarabun Ah Wes gonugau gusig uabun salau gusig macan. pFY Du tub nug iz gonugau ze bigeg i abiu ailaimai iz uzan tuban du amau, izan han go uzan tuban du anai. LE Petak pet, em e ebu ze beu beu asiu dareu, bo, go unum bigeg mui. D Ag han guzenai, ag ipal uzanan ze eim duailel i abiu awarebi, ag ze go bigeg erunai pet dareu abe mamam. Agal ze gaul em ebu numau. CGo guzental, malai mabun ziwas ebu, malai mabun aicer suban i saiucina, malai dudu ag malai mabun ecesab erunai suban mamam? UB#Ag ecesab go dorog tamacag saiu amau guzental dabilan. Wag ta, pulel ta, dudu agen gaul wina, ecesab go saiu suban i aneu. Ein kabal wabun gonugau zeu oimai, wag wina, saiu naliu zuna, duailel duanemen. ~}}|{{zz{yxwwYvVuttetYs+rLq1pppnnUmm lkjii hggJf(dpcbaag_^^%]M\WZYYQXXVVUCTSRQPP|OrNN4MLdKGJHGFEDCBBCAk@??>=r<;:: 98876Q543T2X110//.. -,+8*)2)&'r&&+$$#j"Y!!! Lyo-/v;o j U e2NIg ze go ag abai maremun, go igual dabeleu eiman gaul ze ta, eg ze ta aimai awarab tam. Ig polu ze tub ag amiag patab tam. Tam pet, tam. ^5NIg Tesalonaika uzan i bitau ebu, Pilipai uzan daren daren, gonun duailel agen ig uhu asiu pet migeimai, eg ze aigemen, ag igul go abiu. Bo, igual Uwait nug isanigeimai, gusig migeun. Ig Tesalonaika uzan alemun, go nug ig isanigamau, dudu eg agen ig eg migab anem ig uminarab tam. Ig gusig tapai daimai, gonugau Ze Naliupet ag abai maremun. P NIgual zaiger, ag agtal abiu ig ag piarai betemun ig go gaul bitab tam.  %N Ag gonugau Nag Mesgai wageiman alabun en gumei daremen.” Uwait nug go Nag noumeun koli usai meun. Aiu ses Uwait nug gonugau aigsisilabun ziwas ebu, duailel igul eg macanemen sisiaraimai, gonugau nag, Yesus nug ig oigeb petak emun duailel isanigeimai, imaigamau. }N Einen, ig ag abai betei daremun ziwas ebu duailel unum agen ag en guzenemen, “Go duailel agal ze doimai, ag polu uwait goagal doropag wag macanemen uteimai, ulis Uwait petak ulagwag muranemen. Ag Uwait petak awau dareu nugau salau sag muranemen.  'NAgal oiagab Uwait en petak emen, Ban nugau ze eiman acer saiweu sul ag eiman ipal em unum saiu hei betena, domen. Go ze ag en Masedonia agaig mui Akaia agaig mui sag bitab tam, em unum betei iboreun. Guzenaimai, ig agal oiagab petak emen en ze tub, awarabun iboin tam.  'NGuzenina, oiagab petak emen duailel ag Masedonia agaig mui, Akaia agaig mui daremen agen agal igul naliu macanemen uligaimai, sesamoranemen. (  KNAg igual igul mui, Banou nugau igul mui, sesamoremenin. Guzenaimai, ag uhu asiu pet omen. Bo, Ah Wes nug ag oiagab siksikai dabun gusig marena, ag ze go omen. l  SNIg Uwait nugau Ze Naliupet ag awarabun oi betemun. Bo, ig ze go maremun go gaul ze tam, ze go Ah Wes nugau gusig mui. Igual oigeb ze go en petak emun go ag abai maremun. Ig ag abai ereg daimai, igul go ag isanarabun guzenemun. k  QNO zaiger, ig abiu, Uwait nug ag en ougab noumaimai, ag gonugau duailel pet usalabun alareun. 4  cNAgal oiagab petak emen, salau gusig ban macanemen. Agal oiagab zaiagar en noumaimai, salau banou pet macanemen. Ag agal oiagab gusig maimai, igual Dubanou Ban, Yesus Kristus koli alamau en gumei damamen, gonun, ig agal igul go dabeleimai, igual memenig, Uwait ‘Igual oigeb naliupetpet’ auranem. l  SNIg ziwas umkoskos ag en dabeleimai, Uwait auraimai, go ‘Igual oigeb naliupetpet’ auranem. b ANIz Pol, Sailas Timoti ereg, iguan ag Uwait nugau duailel Tesalonaika uzan daremen sikut wai marem. Memenig Uwait, mui igual Dubanou Ban Yesus Kristus en agal oiagab petak ai daremen. Uwait nug gonugau ougab naliu mui eiman ag isanaraba, agal oiagab iau selai dabun maramau. Tesalonaika uzanan duailel ag agal oiagab petak emen, subantal damamen. /Ag agal zaiagar en oiagab nug noumaimai, igul go abai marabun, agal ebeag igwai patan. Ag Kristus dual pezai dabi, agal oiagab go iau damau.'G Babilon ban uzanan duailel Yesus nug ag sul tapai mareun agenag han ag ‘Kero’ awarem. Mak go izal nagwai kaman sul, gonug han ag ‘Kero’ awareu. 3 O zaiar, iz Sailas nug isanilena, ag sikut e hogupet wai marem. Iz abiu go igual zaicig, gonugau ougab Yesus en petak eun. Iz agal oiagab iau dabun mui, Uwait nug ag gaul isanareun abai marabun sikut e wai marem. Gonun, ag Uwait tutak ulagwag moroiban, gusig tapai dan. F Ig ze mem, gonugau gusig muzmuz damau. Go petak. Pocabun ze nU Bo, Uwait go ag umkoskos isanaraneu. Ag Kristus en oiagab petak emen gonugau gusig oimai, gonugau al ebu muzmuz dabun ulareun. Ag mu go ziwas huia i oi damamen. Gonug ag koli igaraimai, gusig maraba, ag koli naliu damamen. 5c Ag agal oiagab Uwait en petak emen gusig macan. Satan nugau ze i sesamoran. Einen, ag abiu em e ebu Kristen duailel unum mu oi darem sul, ag han guzenaital mu oi daremen. &EAg agal dabeleu suban gumeiban, gusig tapai dan. Agal iwai zaiag Satan, go egun laion sul dudu ipal abu ebu aidarena, uligaraimai, eg marabun aidaneu. QAgal uhu unum gonugau ebeg ebu macan, einen, gonug ag suban gumaraneu. -SGonun, ag agal wanimag wag i macan. Ag Uwait gusig mui gonugau piu damamen. Guzenebi, aiu ses ziwas tub zumaun tapai meun ebu, nugtal agal wanimag wag mamau. ~Dudu ipal ag, go don! Ag agal dudu banban agal piagsal daiban, agal ze zuba subantal sesamoran. Agtal agal wanimag wag i macan, agal zaiagar gaul isanaran. Einen, Uwait nugau ze nug guzenai aneu,“Uwait nug duailel agtal agal wanimag wag macanemen taparacaneu. Bo, duailel agal wanimag wag i macanemen Uwait nug gonugau ougab naliu eiman ag isanaraneu.” Sindaun 3:34 g}GAiu ses Kristus go ig gumigabun du banou alaimai, gonug iweiu naliu go muzmuz dabun migamau. |1Ag igua dudu banban dabeleimai, agtal wanimag wag i macan. Bo, ag agal duailel igul naliu abai marebi, agal igul naliu go uligaimai, sesamoramam. 2{]Sipsip gumaranem dudu agenag agal sipsip suban gumaranem sul agenag Uwait nugau duailel guzenaital suban gumaran. Uwait nug gonugau duailel, agenag gumarabun aimai agal ebeag ebu mareun ag suban gumaran. Ag go en dabileiban, suban gumaran. Aiwag wabun i dabilan, oiagab siksikai mui eim gumaran. kz QIz ulis ag, Uwait nugau duailel gumaranemen dudu awaramoroi. Ag go suban don. O zaiar, iza han, ag sul, Uwait nugau duailel gumaranem du. Iz Kristus a gegeulanau ebu noumeun izal ame nug pemin. Aiu ses Kristus koli araog zuba, iz go dual ereg gonugau gusig oimai, gonugau al hilanau ebu dai. Gonun, iz ag, dudu banban, salau suban mabun gusig ze awarem. :ymGonun, duailel ag Uwait nugau dabeleu eim mu wanemen, ag agal doropag Uwait nug ebu mebi, igul naliu sag mamamen. Uwait nugtal patigai maimai, muzmuz suban gumiganeu.PxUwait nugau ze nug eneu,‘Duailel igul naliu macanemen ag uhu banou oimai, Mesgai wag simamen. Bo, igul eg macanemen dudu mui dudu Uwait semuranemen mui ag erunamamen?’ Sindaun 11:31 OwSisiarabun ziwas waiagab zoi dareu, amegai Uwait nug gonugau duailel sisiaramau. Amegai igual igul sisicigaba, duailel go agal oiagab Ze Naliupet go Uwait nug mareun en petak ab tam ag erunamamen? v!Bo, ag agal oiagab Kristus en petak ebi, mu marebi, ag aipag i numau, Uwait nugau wanib ulagwag moron, einen, ag gonugau wanib patanemen. Hu Ag igul eg maimai, mu wanemen iz go en awarab tam. Ag du webi, noumamau, ag dudu ipal agal ecesab zob umamen, ag dudu ipal agal salau eg wai maramamen, ag go gonugun mu umamen igul go atai. 5tcAg Kristus nugau wanib patebi, duailel agenag ag eg maramam, go en oiagab eg i umau, oiagab naliu mui dan. Einen, Uwait nugau Wes Awau, go gusig banou mui, ag abai dareu. (sI Ag mu go Kristus nug oun sul omen, gonun, ag oiagab siksikai mui dan. Aiu ses Kristus gusig banou mui koli alaba, agal oiagab naliu mui, banban siksikamamen. r' O zaiar, Uwait nug agal igul erunai daremen uligarabun mu marai dareu, go en esilakaimai, igul go atai ig ebiligeb zou aimai i dabilan. %qC Guzenaital, du in go Uwait nugau ze duailel marabun gusig umau, go Uwait nugau ze duailel awaramau. Du in go duailel ipal isanarabun gusig umau, go Uwait nugau gusig mui eim ag isanaramau. Guzenebi, duailel agen igul go guzenai uligaimai, go abiu mamam ag Yesus Kristus nugau duailel, gonun, Uwait nugau wanib ulagwag muramam. Go gusig banou muzmuz damau. Petak. Ig ag Kristus uhu oun sul wabun oigeb siksikab. pw Uwait nug ig tutak tutak gusig beu beu migeun. Gusig go suban gumeiban, gusig gonug duailel ipal suban isanaramamen. poY Duailel ipal agal zau og alebi, ag oiagab eg i umau. Agenag agal zaueim igaraiban siceiban, ee maran. inKAg zaiagar en oiagab noumabun en igul gusig patan. Igul gonug igul eg ipal unum kularai mamau. emCEm e tamabun ziwas waugab zoi dareu, gonun, agal dabeleu suban gumeimai, Uwait auran. lGo bigeg gonugun, Yesus nugtal duailel go ag getal noumemen ebu han beteimai, gonugau Ze Naliupet marena, domenin. Guzenina, agal enimag getal noumemen, bo, sisiarabun ziwas ebu, duair in ze go doun en ougab petak eun, gonugau dorog Uwait nug sul awau damau. 0kYBo, aiu ses, dudu go ag sisiarabun ziwas ebu agtal ein igul guzenemenin Uwait auramam. Go sisiaraneu du go dudu awau darem mui noumemen mui sisiarabun gumarai dareu. j Ulis ag Umus ougan dudu abai igul eg go koli i guzenina, Umus ougan dudu go agenag esilakaimai, agal enimag ebu ze macanemen. }isAg getal igul eg asiu go duailel Uwait en oiagab petak ab tam agenag guzenanemen sul guzenemenin. Ulis ag igul go i guzenan. Ag getal ailel ipal abai aidanemen. Ag agal enimag en siksikabun sag dabilanemen. Ag ze gusig umkoskos zacanemen. Ag bo sul ee asiu zacanemen. Ag ze gusig zaimai, kar wagena, kar zeze mai aidanemen. Ag polu tibur eg agal wanimag wag macanemenin. hyIgul go en, ag em ebu daimai, ag umkoskos agal enimag siksikabun i dabilan. Ag Uwait nugau dabeleu sag sesamoramamen. ?g yKristus go a gegeulanau ebu ig en mu banou oun. Go guzeneun sul ag han guzenaital gonugau igul sesamoraiban, mu wabun gumei dan. Bo, du in go mu umau, koli igul eg umkoskos i mamau. 0fYGo zewei, gagaliag patanemen dorog. Uwait nug ag ze eim imareun. Go ze gagaliag patanemen, go enimag ebuan unu i ulusamau, tam pet tam, go Uwait nugau amegwab tuguiai dabun baib muranemen. Gonug ag imarabun guzenaneu. Uwait nug Yesus Kristus ob ougan asai mina, ulis go Mesgai wag Uwait nugau ebeg naliu eiman daimai, Uwait nugau tibur mui, wes wanimag banou mui abai, ece ipal gusig mui, gonug ag unum gumarai dareu. ejdMDuailel go getal Noa nugau ziwas ebu Uwait nugau ze i sesamoranemen. Ziwas go ebu igul eg banou pet zoun, bo, Uwait pigai eg marab tam, go goagal oiagab kekulabun aimai, gumarai dareun. Bo, Noa tebil nugau salau mazicina, duailel asiu tam, gugen sag tebil go oug siemen. Ze banou noimai, zewei nug tebil go hepatai bitena, Uwait nug go suban gumareun. c!Go noumaimai, gonugau dorog duailel getal noumemen go doropag noumemen agal gilan oug daremen ebu beteimai, Uwait nugau ze naliu awareun. CbAg Kristus dabilan, go igul eg mab tam. Duailel unum igul eg macanemen agal empip oimai, a gegeulanau ebu noumaimai, agal igul eg ebuan Uwait waugab igarai beteun. Go ziwas tutak sag noumeun, go koli i noumamau. Go du sul em e ebu darena, wina, noumeun. Bo, go koli asaimai, gonugau dorog muzmuz awau dareu. a1Uwait nugau dabeleu sesamoraimai, igul naliu eiman mu umam go naliu. Bo, igul eg eiman mu umam go eg. Kristus go noumaimai, asaimai, ig imaigeun. j`MAg koli ze oiagab naliu mui eim awaran, ag umkoskos Uwait nugau amegwab tuguiai dacan. Guzenaiban, dudu ipal agenag ag ze biabial kuai awarebi, dudu go ag igul naliu go Kristus nugau igul sesamoremen uligaimai, aipag numau. \_1Bo, agal oiagab Kristus ebu sag maiban, guzenai dabilan, “Go igual Dubanou Ban”. Dudu ipal agen ag einen Uwait ag aiu ses igarabun gumei darem aimai kanabarebi, ag zebigeg go suban abe maiban, awaran. b^=Bo, ag igul naliu mebiag, ag igul naliu go en gaul mu marebi, ag oiagab siksikai mui dan.‘Dudu eg ipal agen ag uminabun aimai polumarebi, ag go i uminaran. Ag agal oiagab go en i asamau.’ Aisaia 8:12 Y]+ Na igul naliu mabun salau banou meben, du tub nug na eg mizabun iboin ta? c\? Einen, Dubanou Ban go duailel igul naliu mui gumaraneu, dudu go agen auranemen gonugau dabug suban maimai, doi dacaneu. Bo, go igul eg macanemen duailel i isanaraneu.’ Buk Song 34:12-16 Ze e Uwait nug aneun. [) Go igul eg unum seugab hiacaraimai, igul naliu sag sesamoramau. Go duailel ipal abai oiagab tutak maimai, igul naliu sesamorabun gusig mamau. "Z= Uwait nugau ze nug eneu,‘Duair in gonugau dorog naliu usalabun ziwas zuba, piabun gumei daimai, go ze biabial kuai i mamau, ze tub i polu mamau. xYi Du tub nug igul eg ag ebalagab maramau ta, gonug ag ze biabial kuai maramau ta, agen koli igul eg du go ebu i macan. Ageban koli igul naliu go ebu macan. Einen, Uwait nug ag igul go mabun tapai mareun, gonun, aiu ses ag ece naliu umamen. /XWIz ze oliguamoroi. Ag unum ug tutak ebuan sul ag bisomag mui daiban, agal oiagab zaiagar en noumaiban, suban isanaran. Ag agtal agal wanimag ulapagwag i macan. W Dudu, ag han guzenaital guzenan. Dudu, ag dabeleu naliu oiban, ag agal walagar abai suban hoboi dan. Ailel agal enimag gusig tam, guzenaimai, ag dudu ag agal walagar ebalagab igul naliu maran. Ailel han ag awau muzmuz dabun empip umam. Ag igul go guzenebi, Uwait auramamen ziwas ebu, ece tub nug agal ze auramamen abu i tapelamau. Ig ag duailel ipal ameagab ebu igul naliu mab. 9VkSara go ailel go sul, go gonugau gamu Abraham nugau ze sesamoraimai, ‘Go izal banou’ aneun. Ulis, ag igul naliu guzenabun i uminamamen, go ag gonugau ainagul sul damamen. EUGetalan ailel agal oiagab Uwait en petak emenin ailel, ag agal gamulagar agal piagsal daimai, goagal ze suban sesamoranemen. Igul go ebu ag dudu agal ameagab ebu naliupet pet usalemenin. jTMIweiu naliupet pet go agal oiagab oug arugai mamamen. Duailel ag go oug ameag nug i uliganemen, bo, iweiu go i eg umau. Oiagab ougan iweiu go gue oiagab iau siksikai mui dabun igul. Igul go Uwait nugau amegwab naliupet pet. SAg agal gagaliag ulig mui enimag mui iweiu naliu arugaimai, duailel ipal agal ameagab ebu ig naliu aimai dabeleimai, i siksikan. bR ?Ag ailel du omenin ailel ag han guzenaital guzenan. Ag agal gamulagar agal piagsal dan. Gamulagar ipal ag Uwait nugau ze i sesamoranemen ag agal igul naliu mebi, uligaimai, agal oiagab kekulaimai, Uwait en oiagab petak amam. Ailel, ag ze asiu i mamamen, einen, gamulagar agen agal igul naliupet pet uligaimai, goagal oiagab Uwait en petak amam. QP3Ag unum sipsip sul abu unabun itanai ata atai aidanemen. Bo, ulis ag gumarabun du naliu go waugab koli zuna, gonug agal doropag suban gumareu.OKristus nug igual igul eg unum gamai aimai, a gegeulanau ebu simai, noumeun. Go igul go guzeneun, einen, ig igul eg nugau gusig ebuan koli imaigeun. Uwait nug tuguiai dareu sul ig han tuguiai dabun guzeneun. Einen, Kristus nug mu asiu oun eiman ig naliu usalemun. NDudu agen go ze biabial kuai maimai, polu ze auremen, bo, gonug ag koli ze biabial kuai awarab tam. Go mu banou oimai, koli ag mu marabun dabilab tam. Bo, go Uwait ebu gonugau ougab gusig meun, einen, go abiu Uwait nug igual igul unum suban sisiai miganeu. M-Uwait nugau ze nug guzenai aneun,‘Go igul eg tub mab tam, du tub nug gonugau ogusau eim ze tub polumina, duab tam.’ Aisaia 53:9 L1Igul go en Uwait nug ag tapai mareun. Kristus nugtal ag en uhu banou oun. Go ag abai marabun guzeneun, ag igul go peiban, gonugau onou sesamoran. K}Bo, petak pet, ag igul eg mebi, ag ugaraimai, mu maramam, agal dabeleu go Uwait nug ag en ougab siksikaimai, naliu awaramau ta? Tam. Bo ag igul naliu mebi, go en gaul wagebi, ag iau damamen go Uwait nug ag en gonugau ougab siksikaimai, isanaramau. +JOAgen Uwait nugau dabeleu sesamoraimai, igul naliu mebi, agal gumaranemen dudu agen ag gaul mu marebi, ag oiagab eg i umau, einen, Uwait nug ag suban isanaramau. ^I5Ag, salau duailel, ag goagal gumaranemen dudu agal piagsal daiban, agal ze unum sesamoran. Ag agal gumaranemen dudu naliu goagal ze sesamoranemen sul go gumaranemen dudu eg han agal ze guzenaital sesamoran. >HuAg duailel ipal ebalagab igul naliu maran. Agal oiagab Uwait nugau duailel en nouman. Ag Uwait en uminaiban, go sag sesamoran. Ag emgasag e gumaneu du banou nugau wanib wag moron. TG!Ag dudu ipal agal salau duailel tam. Bo, ag guzenai i dabilan, ig du tub nug gumigab tam, gonun, igual dabeleu eiman igul eg mabun i dabilan. Ag Uwait nugau salau duailel pet, gonun, tuguiai aidamamen. F1Uwait nugau dabeleu ag unum igul naliu sag manem. Ag igul go guzenina, dudu dabeleu eg mui ag agal igul naliu uligaimai, ze biabial kuai i mamam. NEAg han gonugau salau dudu agal ze sesamoranemenin, einen, gonug ag duailel ipal gumarabun tapai mareun. Ag duailel igul eg memen uhu maraimai, duailel igul naliu memen agal wanimag wag macanemen. wDg Ag Yesus Dubanou Ban dual pezai daremen, gonun, emgasag e gumaneu dudu agal piagsal daiban, agal kasai ze suban sesamoran. E emgasag gumaraneu du king nug gumaranemen dudu ipal unum zilaraneu, gonun, gonugau ze suban sesamoranemen. C  Duailel goagal oiagab Kristus en petak ab tam go agal ameagab ebu igul naliu macan. Duailel go agenag igul eg macanemen duailel amam, bo, agal igul naliu guzenanemen uligaimai, Yesus koli alamau ziwas ebu duailel go agen Uwait nugau wanib ulagwag muramam. (BI O zaiar, em e ebu ag uzan tuban duailel mui duailel em tamacag mui darem sul awaramoroi. Ag go don, em e agal em pet tam, agal uzan pet Mesgai wag dareu. Gonun, ag agal enimag en dabeleimai, em e ebuan igul eg mui i pezai dan. Gonug ag i isanaramau, go agal doropag abai alalamau. qA[ Getal ag Uwait nugau duailel tam, ulis ag gonugau duailel pet daremen. Getal Uwait nug ag en bisomag pianeu igul ag i abiu, ulis gonug ag en bisomag piacaneu igul go araog zoun, ag pemenin. Ig ag Uwait nugau salau duailel sul dab. @% Bo, ag, duailel go sul tam. Ag, Uwait nugtal nug nugau duailel tapai mareun. Ag gumaraneu du banou nugau ula dabun duailel tapai mareun. Ag duailel unu tamacag. Gonun, Uwait nug igul naliu maimai, ag umus ot ougan igaraimai, al ebu mareun en duailel ipal awaran. ?+‘Zau sanag go abu ebu darendai, duailel go zau sanag go piab tam gonug aramag tuaba, alainumamen.’ Aisaia 8:14 Ag aramag watelamau, einen, ag Uwait nugau ze doimai, oiagab i petak anemen. Getal Uwait nug ag guzenamamen eun guzenaramau. Ig Uwait nugau duailel. ->SGonun, dudu go ag Kristus en agal oiagab petak emen zau sanag go naliu sul nug duailel oiagab petak emen isanaraneu. Bo, go dudu agal oiagab go en petak ab tam, go enai,‘Zau sanag go zau macanemen dudu agen eg emen, ulis zau sanag go naliupet pet.’ Buk Song 118:22 =+Uwait nugau ze nug eneu,‘Ag go pian. Iz zau sanag tub naliu zau gusig dabun tapai memin. Zau sanag go naliu gusig mui, Saion em tabag ebu bai mina dareu. Duair in go zau sanag go en ougab petak amau, go aiu i numau, go umkoskos gusig damau.’ Aisaia 28:16 "<=Gonun, ag muzmuz dabun zau sanag sul, Uwait nug ag igaraimai, gonugau Nou zaueim ag taparai mareun daremen. Ag han Uwait ula dabun duailel taparai mareun daremen. Ag Yesus Kristus sesamoranemen, gonun, ag agal doropag egun biz ebu agaimai, Uwait morondai, gonugau ougab siksikeu. &;EAg Dubanou Ban waugab alan. Go muzmuz dabun en zau sanag sul. Duailel agen zau sanag go eg aimai ze memen, bo, Uwait nug tapai maimai, go naliu aneun. t:aUwait nugau ze nug eneu, ‘Agen Dubanou Ban nugau igul uligaimai, abiu memen. Gonug suban isanaraneu.’ C9Ag abiu mogoi ginampet go ap zabun weinaneu. Go sul, ag ze naliu go ap sul Uwait eiman aleun zabun weinan. Ag igul go guzenaimai, agal oiagab gusig usalaba, Uwait nug ag koli igaramau. 8 Gonun, ag unum umkoskos koli awau usalemenin. Guzenaimai, ag igul eg macanemen unum utan. Ag ze i poluman. Ag ein igul mabun ze macanemen, ze go i utan. Dudu ipal agal ecesab uligaraimai, oiagab nug i alaramau. Ag duailel ipal i ze biabial kuai awaran. ~7 wBo, Uwait Ban nugau ze muzmuz dacaneu.’ Aisaia 40:6-8 Go Ze Naliupet dudu ipal agenag awarina, domenin.26 _Uwait nugau ze nug guzeneu,‘Em e ebuan duailel ag wai huia i dacanemen, ag gig sul ulei hina, dulianeu sul duliamamen. Agal enimag a sisil sul atelaimai, nuaneu. t5 cUwait nugau ze awau muzmuz dabun gusig, go mogoi awau ulistal anag nug soligwaneu sul tapai mareun. Gusig go agal memeagar ebuan tam. Bo, ag abu tub eiman zomenin. Ag Uwait nugau ze eiman koli awau usalemenin, ze go muzmuz awau damau. z4 oAg petak ze go unum sesamoremen gonun, igul go eiman ag agtal Uwait nugau amegwab agal oiagab unu tamacag usalemen. Gonun, ag agal oiagab zaiagar en noumamamen. Agal oiagab dudu go en gusig noumaiban, agal oiagab go ebalagab sag maran. s3 aAg Kristus nug isanarena, agal oiagab Uwait en petak eu. Uwait nug Kristus ob ougan asai moroimai, gusig banou moroun. Igul go en, agal oiagab Uwait ebu sag maiban, ein igul zuabun aneun gumei dan. Ig ag igual oigeb zaiger en noumab. 2 9Uwait em e usalai i mau ebu, go Kristus ag gau marabun tapai moroun. Em e tamabun ziwas waugab ulis darena, Uwait nug Kristus ag igarabun araog meun. K1 Tam, go Kristus nugau eseu sil ag gau mareun. Go eseu aiwag banou sil gau macanemen sul nug gau mareun. Kristus go sipsip nag naliu tub sul. Gonugau enib ebu unu tub ta, sug tub, han i dacaneu. S0 !Ag go don, getal agal asanagar agen agal igul eg sesamorabun abai maremenin. Bo, Uwait nug ag koli igul eg go ebuan igaraimai, go em ebuan ecesab eg usalaneu, ecesab gol ta silva sul sil gau marab tam. !/ =Ag Uwait auraimai, ‘Memenig’ auracanemen. Go memenig go dudu agal wanimag banou eim tutak i sisiaraneu. Go duailel unum tutak tutak agal igul uligaraimai, sisiaraneu. Bo, ag em e ebu daremen, umkoskos Uwait nugau igul suban sesamoran. Ag abiu, em e go agal uzan pet tam. . -Getal Uwait nugau ze guzenai sikut wai memen,“Iz igul naliu macanem sul, ag han guzenaital igul naliu macan.” Wok Pris 11:44-45 "- ?Uwait nugtal ag ulis ulareun, go igul naliutal guzenaneu. Gonun, ag unum agal doropag go ebu sag maiban, nug unu tamacag dareu sul ag han guzenai dacan. , 1Ag Uwait nugau ze sesamoran. Getal ag Uwait i abiu, gonun, agal dabeleu sesamoraimai, igul eg macanemen. Bo, ulis ag igul eg go koli i sesamoran. T+ # Gonun, ulis ag ziwas umkoskos dabeleu naliu mui daiban, agal salau suban guman. Agal oiagab gusig maiban, ece naliu go Uwait nug gaul marabun aneun Yesus Kristus koli alamau ebu ag wabun gumei dan. *  Uwait nug gonugau ze doimai, awaranemen dudu guzenai abai mareun, agal salau nug ag isanarab tam, bo, ag ulisan duailel isanareu. Yesus nug Ah Wes duailel Uwait nugau ze naliu awarabun Mesgai wag eiman palautina, aleun. Ze go getal Uwait nugau ze doimai, awaranemen dudu agen han guzenaital ze memen. Ze Naliupet go tibur ag han bigeg abiu maporoi. Ig Uwait nugau igul naliu sesamorab. r) _ Ag ein ziwas ebu Uwait nug erunamau abiu mabun ze suban nanalanemen. Kristus nugau Ah Wes nug agal oiagab oug dareun go ziwas abai marabun eun. Kristus mu banou uba, aiu ses duailel gonugau wanib ulagwag banou murabun gonug awareun. T( # Getal Uwait nugau ze doimai, awaranemen dudu agen ulis Uwait nug igul naliu ag gaul isanarabun en ze memen. Agen gonugau ze koli koli nanalaimai, gonug ag koli erunai igarabun en suban abe maporoi. p' [ Agal oiagab Yesus Kristus en petak emen, gonun, Uwait nug agal doropag uba, ag go dual muzmuz damamen. & Agal ameag nug go piab tam, bo, agal oiagab go en noumamamen. Ag ulis go piab tam, bo, ag go en oiagab petak aimai, oiagab siksikai mui darem. Agal oiagab siksikamau go banou pet. Gonug em e ebuan duailel agal oiagab siksikanemen igul unum zilacoroi dareu. =% uGo igul nug, Uwait nug agal oiagab Yesus en petak emen eruneneg abe mareu. Agal oiagab petak emen igul go aiwag gol sul. Aiwag gol naliupet pet, bo, gol naliu ta eg ta piabun ab ebu maimai, gol naliu atai bitaneu, zam atai bitaneu. Agal oiagab Yesus en petak emen go gol naliu zilacoroi dareu. Yesus Kristus koli zuba, agal oiagab petak emen dareu, gonug ag en ougab siksikaimai, Uwait nugau amegwab agal wanimag banou mui wag maramau. z$ oGo en agal oiagab siksikai mui dan. Ulis ag uhu banou oimai, mu asiu oi daremen, bo, ag go en dabeleu asiu i on. # +Ag agal oiagab Yesus en petak emen, gonun, Uwait nugau gusig nug ag suban gumarina, betei, em tamamaun ziwas ebu gonug ag araog koli igaramau. " 1Ig Uwait nug ece naliu Mesgai wag migabun tapai migeun dareu wabun oigeb iau selanau mui gumei damam. Ece go unu tamacag muzmuz damau, i tamamau. M! Uwait go igual Dubanou Ban, Yesus Kristus nugau memeg. Go Yesus Kristus nugau Uwait. Ig gonugau wanib ulagwag murab. Gonug ig en bisomig peimai, gonugau nag Yesus Kristus ob ougan asai meun. Abu go eiman, Uwait nug igul awau migeu. Go Uwait nug awau muzmuz dabun gusig migeun. Igul go nanag awau anag nug soligweu sul. 4  cO zaiar, memenig Uwait nug getal ag abiu maraimai, gonugau gelegul alegul tapai mareun. Uwait nugau Ah Wes nug duailel Uwait nug unu tamacag dareu sul usalabun tapai maraimai, Yesus Kristus nugau eseu sil agal oiagab ulusai maraimai, gonugau ze sesamorabun tapai mareun. Uwait nug ag gaul isanaraimai, agal oiagab iau dabun iz go aurai. Guzenemin, ag umkoskos naliupet pet damamen. Ig Mesgai wag awau muzmuz dabun gumei darem.  9O zaiar, iz Pita Yesus Kristus nugau ze oi aidanem du. Izan ag Zuda duailel uminaimai, uzan beu beu Pontus, Galesia, Kapadosia, Esia, Bitinia agaig go ebu betei daremen sikut wai marem. Uwait nug ag gonugau duailel pet tapai marena, ag uzan tuban duailel sul em go ebu daremen. eCGuzenaimai, o izal gelear alear, iz ag alarem, ag em e ebuan polu wes i ulagwag maran.oWIg abiu Uwait nugau Nag em e ebu aleun go nug ig dabeleu naliu migeun, gonun, ig abiu Uwait go petak Uwait. Ig petak Uwait mui gonugau nag Yesus Kristus dual pezai darem. Yesus Kristus go petak Uwait, go awau muzmuz dabun bigeg. a;Satan go em e ebuan duailel unum gumaraneu, bo, ig abiu ig Uwait nugau gelegul alegul. 'GIg abiu Uwait nugau gelegul alegul agen igul eg koli koli i macanemen. Uwait nugau Nag nug ag suban gumarina, Satan nug ag koli eg marabun iborain tam. _7Igul eg unum naliu tam, Uwait nugau ameg ebu go zigulin. Bo, zigulin ipal dudu agen guzenanemen goagal doropag unum i noumanem. Gonun, gonugau zaug nug igul eg maba go Uwait auraba, gonug gonugau zaug isanuramau. _7Du tub nug gonugau zaug igul eg meun uliganeu, igul eg gonug du gonugau dorog noumabun abu ebu i maba go nug Uwait auraba, Uwait nug awau muzmuz dabun gusig gonugau zaug muramau. Iz igul eg duailel noumabun abu ebu marabun en awarab tam. Igul eg tutak gonug noumabun abu ebu heigabun iboin. Bo, iz go en Uwait aurabun aimai awarab tam. }Ig ein ece wabun en go auranem go igual ze auranem duaneu, gonun, ig abiu iguan ein ece migabun auranem go nug miganeu. Ig Uwait nugau dabeleu sag sesamoraimai, ece tub en auramam, go doimai, migamau. Gonun, ig i uminanem, ig go waugab bitanem.  Ag Uwait nugau nag en oiagab petak anemen duailel, agal doropag awau muzmuz dareu abe mabun izan sikut e wai marem. ?w Duair in go gonugau nag dual pezai dacaneu, go dorog awau muzmuz dabun gusig ucaneu. Duair in go dual i pezai dacaneu go dorog muzmuz dabun gusig go i ucaneu. Awau muzmuz dabun ze. 3 Petak ze go Uwait nug aneun enai: Uwait nug igual doropig awau muzmuz dabun gusig migeun. Doropig awau dabun bigeg go gonugau nag Yesus ebu dareu.  Guzenaimai, duair in go Uwait nugau nag en ougab petak dacaneu ze go gonugau ougab oug dacaneu. Bo, duair in gonugau ougab Uwait en petak i aneu, go Uwait ze polumaraneu aneu, einen, go Uwait nug ze go gonugau nag en ananeu gonugau ougab petak ab tam. ~u Ig dudu agal ze awarina, oigeb petak anem, bo, Uwait nugau Ze ananeu go gusig pet. Go gonugau nag en petak ze meun. lQUwait nugau Ah Wes mui, soliagwanemen ze mui, eseu mui, ece ainarai goagen ze bigeg tutak ananem. >wEce ainarai gonug Yesus nugau petak ze abai miganeu. 'Yesus Kristus go nugtal igul go eiman aleun. Go ze mui soligweun, dai dai, gonugau eseu esikaimai, noumeun. Go ze mui soligwabun igul sag eiman alab tam, go eseu esikabun igul eiman han aleun. Ah Wes go petak ze nugau bigeg, gonugtal Yesus nugau ze araog macaneu. [/Du in em e ebuan gusig zilacurabun iboin? Du go gue Yesus Uwait nugau nag dareu ze maimai, gonugau ougab petak aneu go sag petak em e ebuan gusig zilacurabun iboin. Uwait nug gonugau nag Yesus en araog aneun. * MIg Uwait nugau kasai ze sesamoraimai, go Uwait en oigeb noumaneu. Duailel unum ag Uwait nugau gelegul alegul damamen, ag em e ebuan gusig unum zilacoromen, gonun, gonugau kasai ze sesamorabun uhu tam. Ig Uwait nug en igual oigeb petak em, gonun, ig em e ebuan gusig unum zilacoroi darem.  Ig Uwait en oigeb noumaimai, gonugau kasai ze unum sesamoranem. Gonun ig abiu mamam, ig Uwait nugau gelegul alegul en oigeb noumaneu. U  %Duair in Yesus go Kristus du go Uwait nug ig imaigabun palautina, aleun aimai gonugau ougab petak amau, go Uwait nugau gelegul alegul. Duair in memeg en ougab noumeu, gonugau nag en han ougab mui noumeu. yKasai ze go Kristus nug migeun enai: Duailel inen ag Uwait en oiagab noumaneu, agal zaiagar en han oiagab nouman.wDuair in go nug “Izal Uwait en oiab noumeu” ze maimai, gonugau zaug gasag eim mamau, duair go gue polumacaneu. Du tub gonugau zaug ameg nug uligaimai, ougab i noumeu, go Uwait han gonugau ameg nug i uligeu, go en ougab noumabun iborain tam. mSAmegai Uwait nug ig en ougab noumaneu, gonun, iguan han duailel ipal en igual oigeb noumaneu. q[Duair in go gonugau zaug en ougab noumaneu, go i uminaneu. Uwait nugau ougab noumabun igul du tub nugau ougab oug gusig usalaba, du go gue uminiamau. Bo, igual zaiger en oigeb i noumaneu Uwait ig eg migabun uminai mui gumei darem. >uZaiger en oigeb noumabun igul igual oigeb oug naliu usalai migeun, gonun, ig em e ebu Kristus dareun sul darem. Guzenaimai, aiu ses Uwait nug ig sisicigabun ziwas ebu ig i uminab. wgGonun, ig abiu Uwait ig en gonugau ougab noumeun, ig go en igual oigeb petak em. Uwait go duailel en ougab noumaneu igul gonugau bigeg. Duair in duailel ipal en ougab noumaneu, duair go gue Uwait dual dacaneu, Uwait han go dual dacaneu. taDuair in nug Yesus go Uwait nugau nag aimai ze mamau, go Uwait dual dareu, Uwait han duair go dual dareu. Memenig nug gonugau nag em e ebuan duailel agal igul eg ebuan imarabun palautina, aleun. Igual ameig nug pemun, gonun, ze go ag awarem. fE Uwait nugtal gonugau Ah Wes migeun. Gonun ig abiu ig go dual darem, go ig ibaig dareu. 1 Du tub Uwait i pei dareu, bo, igual zaiger en oigeb noumab, Uwait ig ibaig dareu, gonugau ougab noumaneu igul igual oigeb oug naliu pet usalamau.  O izal zaiar, iz ag alarem, go gonun Uwait nug ig en ougab noumaneun. Gonun, iguan han igual zaiger en oigeb noumaneu. `~9 Oigeb noumabun igul enai, amegai iguan Uwait nug en oigeb nug noumab tam. Uwait nugtal ig en ougab noumaimai, igual igul eg zilagai migabun en gonugau nag palautoroun, gonun, ig Uwait gonugau ameg ebu naliu damam. } Uwait nug gonugau ougab ig en noumaimai, gonugau nag tutakpaiu em e ebu ig go ebuan awau muzmuz dabun gusig wabun palautina, aleun. p|YUwait nug ig en ougab noumaneu, gonun, duair in go gonugau zaug en ougab i noumaneu, go Uwait i abiu. x{iO izal zaiar, iz ag alarem, ig igua igual zaiger en oigeb nug noumaneu, einen, zaiger go en oigeb nug noumeu, igul go Uwait eiman aleun. Duair in go gonugau zaugul en ougab noumeu, go Uwait nugau gelegul alegul, duair go Uwait abiu. ~~}h|_{zyy?x8vutsrr_qqqoonmmlkk>jmii$h g%ee|ddUcbbJaa`Y_{^]K\[ZZ)YYnXWWhVVV'UTT(SxRR POOONNvNNMLL KKWJJsIH8G,F8EZED5CA@?r>=b<;z:9K8Y7[6544l43210//*..:--q,+**))H(h'i&e%%Q$$@#$"!#u^:5k :f  ^ oLln5UbEinen, ig abiu, Uwait nugau ze nug guzenai aneu,“Bulumakau nug wit dab tapaba tapaba, gonugau ogusau i kiai macan. Wit dab ipal utebi, zimau.” Lo 25:4 Ig abiu, “Salau du go gonugau salau meun go aiwag umau.” 4bKristen duailel agal gumaremen dudu go salau naliu mebi goagal wanimag wag maraimai, salau go ebuan ece maran. Du inug Uwait nugau Ze duailel awaraneu mui, du inug gonugau ze abai maraneu mui, agen dudu go suban gumaraimai, ece naliu maramamen. 3bDuair in go ougab petak eun gonugau ug eim wab ailel dabi, nugtal wab ailel go suban gumarai damau. Go Kristen duailel ipal wab ailel go gumarabun uhu i maramau. Guzenebi, Kristen duailel ag gotulaimai, wab ailel ipal agtal bisomagar aimai, isanaramamen. n2UbNa abiu, wab ailel ipal agal oiagab petak emen, igul go uteimai, go Satan nugau igul sesamoremenin. \11bGuzenaimai, ag wab ailel ag ureg pet tam, ag koli du awau oimai, mogoi tub soligwaimai, agal zau suban gumabun awaranem. Ag igul naliu go guzenebi, igual iwai zaiger agen Kristen duailel enimag ebu ze i mamam. 07b Igul go tutak tam, ag wasig wagena, duailel ipal agal zaueim beu beten alen ai, aidanemen. Bo, ag igul eg go sag i macanemen, ag duailel ipal agal enimag ebu ze mai aidanemen, ag duailel ipal agal salau en enimag ebu gaul ze ze mai aidanemen. Igul go guzenanemen go naliu tam. {/ob Guzenaba, ag amegai Kristus dual gonugau salau mabun baib memen kuatamamen, gonun, ag Uwait nugau ameg ebu ze a. $.Ab Bo, wab ailel ag ureg pet mab tam, agal wanimag i sikut wan. Einen, agal oiagab asaimai, koli du awau wabun dabeleu usalaba, ag Kristus semuramamen. }-sb Ailel go ureg mab tam ebu go salau naliu macanemen, gonun, duailel ipal agal ameagab ebu goagal wanimag naliu mui. Guzenai ailel ag agal geleagar suban gumaranemenin, ag uzan tuban duailel agal zaueim imarai beteimai, ee maranemen. Ag agtal agal wanimag i wag macanemen, gonun, Uwait nugau duailel agen suban isanaramam. Ag abu alina, agal aramag ze sil ulusai maranemen. Duailel ipal uhu mui agen isanaremen, go agtal umkoskos salau naliu macanemen. Guzeneneg ailel sag agal wanimag sikut wai men. V,%b Na wab ailel ipal goagal wai houhou was olig (60) mab tam agal agau ebu goagal wanimag i sikut wai macan. Na wab ailel ipal goagal wai houhou was olig (60) go zilauroi, goagal wanimag sag sikut wai men. Guzenemen, oiagab petak emen duailel agen ereg gotulaimai, ailel go isanaramam. Ailel ureg go ag du tutak sag oi dacanemen. i+KbBo, duair in go gonugau ug mui, atagul abai nugtal suban gumarab tam, gonugau ougab petak eun go nugtal uteu. Duailel ipal agal oiagab petak ab tam, ag igul eg go i guzenanemen. Guzenaimai, duair go agal igul eg banou pet. ~*ubGuzenaimai, na wab ailel goagal ug mui gusig ze go awaren. Guzenemen, duailel ipal agen agal enimag ebu ze i mamam. )!bBo, in wab air go gonugau enib siksikabun dabeleimai, igul eg mai aidaneu, go nug ‘Iz awau darem’ aneu, bo, gonugau dorog go noumeun. A({bIn wab air go du tub nug gumab tam, go ece tamacag dareu, go gonugau ougab Uwait en petak aimai, umaum amban go umkoskos Uwait nug go isanorabun gumei daimai, Uwait aurai damau. K'bBo, wab ailel ag agal geleagar ta, agal asanagar dabi geleagar asanagar go nagen go Uwait nugau igul sesamorabun abai maremen, go ailel go gumarabun suban abai maramam. Einen, getal ailel ureg go agen ag suban gumaremen sul, agen han koli go gumaramamen. Ag igul naliu go guzenina, Uwait nug igul go en ougab siksikaneu. Y&+bBo, wab ailel ag duailel ipal agen ag i gumarebiag na subantal gumaramam. P%bNa nait anan isanuranem sul ailel ureg ipal han suban isanaramam. Na nait abianar isanaranem sul ailel ipal han suban isanaramam. Guzenemen, duailel ipal agen na igul eg macanemen aimai i ze mamam. K$ bTimoti, na du ureg tub igul eg maba, i gusig ze auren, na nait memen ze iau auranem sul, du go han guzental ze auren. Na nait apanar amaiar suban gumaranemen sul, dudu ipal han suban gumaramam. Z#-bNa nagtal nait igul suban gumeiba, nait duailel abai marabun salau go suban men. Na salau go suban memen, salau go eim Uwait nug na imaizeimai, nait zaunar go nait ze doimai, sesamoranem go han imaramau.9"kbGonun, igul naliu go i uten. Na igul go suban sesamoreiba, nait ounab salau go en noumen. Guzenaimai, na salau suban menen, duailel agen nait salau naliu usalaba, pimam. C!bGusig go Uwait nug mizeun, go na i wagemen. Getal dudu banban agen goagal ebeag nait gagalin ebu maimai, na en Uwait aurina, go nug gusig go mizeun, gonun, na gusig go mui salau mamam.  b Iz pigai i bitai na duailel Uwait nugau Ze nanalai maraimai, ze go suban sesamorabun awaraimai, zebigeg suban abai maramam. b O Timoti, na silin mogoi, gonun, na dudu ipal patelaremen, na gaul du aimai enim ebu ze i mamam. Na igul naliu pet memen, Kristen zaiger ipal agal oiagab petak emen go nait igul uligaimai, sesamoramam. Na ze naliu mamam, na igul naliu mai damam, nait ounab nug go en noumamam, nait ounab Yesus en petak emen go gusig patamam, na igul eg ipal i mamam, igul naliu tutak sesamoramam. <sb Na ze go duailel gusig awaraiba, suban abai maren. b Ig gonugau ze sesamoraimai, salau gusig manem, einen, Uwait nug muzmuz awau daneu, go duailel unum imarabun dabeleu. Petak, duailel goagal oiagab go en petak emen go nug go imaramau. Guzenina, ig go en igual oigeb petak aimai, go nug ig imaigabun en gumei darem. Y+b Iz ze go mem go petak pet. Duailel ze go doimai, oiagab petak abun iboin. {bNa abiu ig igual enimig gusig mabun salau manem, go nug ig ginampet isanigamau. Bo, ig Uwait nugau salau gusig mamam, go nug ig naliu pet isanigamau. Gonug ig ulis em ebu awau damun, isanigamau. Aiu ses, ig Mesgai wag simai damun han, isanigamau. 9bBo, dudu ipal agen embigeg agal iman gingin mui, duailel agal dabeleu eim iman gingin gaul macanemen mui, maranemen, na dudu go abai i dan. Go iman gingin Uwait nugau dabeleu i sesamoranem. Na Uwait nugau igul naliu umkoskos suban sesamoraimai, gonugau salau du naliu usalamam. bTimoti, na Uwait nugau Ze umkoskos nanalaimai, ze go en nait ounab petak aimai, na umkoskos sesamorem, gonun, na suban gusig tapai daimai, ze naliu e izan na sikut wai mizemin, oiagab petak emen dudu ipal awaremen, na Yesus Kristus nugau salau du naliu damam. bUwait nugau Ze mui, nug auranem ebu ee unum Uwait nugau ameg ebu naliu usalina, ig zabun iboin. Yesus Kristus nugau salau du naliu.  bUwait nug ece unum usalai meun go naliu. Ece eg tub dareu, gasag i hiacab. Bo, Uwait ‘Ese-e’ auraimai, ece unum wabun sag. bPolumanemen dudu go agen duailel guzenai awaranem, ‘Dudu ag ailel i egaran’. Goagen ag ee ipal i zabun abai maranem. Agal dabeleu ag Uwait nugau ameg ebu unu mui usalamam aimai guzenanemen. Bo, ig abiu Uwait nug ee unum zabun migeun. Gonun, duair in go gonugau ougab Yesus en petak aimai, gonugau petak ze doimai, abe maimai, go Uwait ‘Ese-e’ auraimai, ee go unum zabun iboin. EbPolumacanemen dudu ipal agen duailel polumaraimai, polu ze awaranem. Dudu go agal dabeleu ain zabeg go nug agareun sul, ag agal dabeleu eim ein igul naliu, ein igul eg, ag i abiu. Q bUwait nugau Ah Wes nug ze araog guzenai aneu, aiu ses duailel ipal ag agal oiagab Yesus en petak emen, go utamamen. Guzenaimai, ag wes eg agal polu ze mui Satan nugau tibur agal ze mui sesamoramamen. bUwait nugau wagemeun ze nugau bigeg go banou pet. Uwait nugau ze nug ig guzenai araog abai miganeu,‘Go igual ameigeb ebu du petak usaleun.Uwait nugau Ah Wes nug gonugau igul go naliu pet abai migeun.Uwait nugau tibur agen unum gonugau gusig uligemenin.Go sesamoranemen dudu agen gonugau Ze Naliupet emgasag ipal ebuan duailel unum awaremenin.Guzenina, em ebuan duailel asiu go agal oiagab go en petak emenin.Go Uwait nug koli Mesgai wag imai simai, wanib wag moroun.’{obEinen, iz na wautab pigai i alaimai ig, Uwait nugau duailel, erunai damam na aizabun agau e sikut wai mizem. Ig Uwait nugau ug sag. Uwait nug muz muz awau daneu. Zau sanag nug zau gusig pataneu sul, iguan Uwait nugau petak ze gusig patanem. Y+bO Timoti, iz na wautab pigai alabun dabelem. Bo, iz na sikut e wai mizem. )b Duailel isanaranemen dudu goagal salau naliu maimai, agal duailel ameagab ebu wanimag naliu mui damamen. Guzenaimai, ag Yesus Kristus en oiagab petak emen duailel go agal ameagab ebu tapai daimai, araog awarabun iboin. Uwait nugau duailel isanarabun salau go banou pet. [/b Duailel isanaraneu du go air tutak sag oi daimai, go gonugau ug suban gumaraneu. /Wb Agal walagar han guzental igul naliu sesamoraimai, duailel ipal agal enimag ebu ze i mamam. Ag agal dabeleu agtal suban gumeimai, agal salau unum naliu sag mamamen. y kb Ag dudu ipal agen agal igul macanemen go bimaiag peimai, agal igul iboin ebi go petak ag salau go mabun iboin.  !b Ag agal oiagab oug, ag Uwait nugau ameg ebu ze tamacag abe maimai, Uwait nugau petak ze en agal oiagab petak emen go gusig patai damamen. ybDudu ag Uwait nugau duailel isanarabun ag han igul naliu mamamen. Ag duailel agal ameagab ebu dudu naliu daimai, ag oiagsau aliag i mamamen. Dudu go ag ze gusig asiu i zamamen. Ag duailel ipal polumaraimai, goagal aiwag wabun i dabilamamen. { obDu tub go uzaneim an duailel agal ameagab ebu igul naliu macaneu go nug tutak Uwait nugau duailel gumaramau. Guzenaimai, duailel ipal agen gonugau enib ebu eg ze i muramam. Go Satan nugau elet ebu i numau. Kristen duailel isanaranemen dudu. \ 1bDu tub ulis go Yesus en ougab petak eun go nug duailel i gumaramau. Einen, go salau go oun ebu gonugau wanib wag meu aba Uwait nug getal Satan nugau igul uligaimai, sisieun sul, go nug du go guzental sisiamau. X)bGo gonugau ug suban i gumaraneu aba, erunai go Uwait nugau duailel gumaramau? mSbGonugau ug suban gumaraneu. Guzenina, gonugau gelegul agen han memeag nugau ze unum sesamoranemen. 7bGo ze gusig asiu i zaneu. Go pigai aigsisil i aneu. Bo, go duailel ipal abai iau daimai, go abai ze eim i alalaneu. Go aiwag asiu wabun i dabilaneu. 8ibDu tub go Uwait nugau duailel agal gumarabun du dabun, go igul eg ipal i macaneu. Go wau tutak dual daneu. Go iau hoboi daimai, gonugau dabeleu nugtal suban gumaneu. Go igul naliu sesamoraneu. Go uzan tuban duailel gonugau zau imarai beteimai, suban gumaraneu. Go duailel ze abai mareu du naliu daneu.  bZe e petak pet. Du tub nug go Uwait nugau duailel gumarabun du usalabun gusig dabilamau, go petak salau tub naliu mabun ougab alaneu. hIbAilel agal salau go mogoi soliagwabun. Ag go guzenaimai, ag Yesus en agal oiagab petak aimai, igul naliu tutak mai daimai, agal dabeleu agtal suban gumeimai, duailel ipal en oiagab noumebi, Uwait nug ag koli imaramau.wgbAdam nug amegai polu ze sesamorab tam. Bo, Ewa nug amegai polu ze go doimai, Uwait nugau kasai ze etuboroun. Lb Einen, Adam go Uwait nug amegai patai maimai, Ewa ses patai meun. -b Izal dabeleu enai, air tub go nug dudu Uwait nugau Ze i abai maramau. Go han gusig oimai, dudu i gumaramau. Go ze tub i maramau, go soai damau. Ob Ailel ag dudu agal piagsal iau daimai, goagal ze suban dumamen. ~b Bo, Uwait nugau Ze sesamoranemen ailel agal iweiu, go agal igul naliu. Ag igul naliu guzenebi, duailel ipal ag uligaraimai, naliu amam. }3b Ailel ag han awaramoroi. Ag suban dabileiban, agal iweiu mamamen. Duailel ipal agen uligaraimai, naliu ze mabun en gagaliag ulig suban salanaimai, iweiu gol ta, galoloi naliu ta, tibur galau naliu pet aiwag banou sil gau macanemen, guzenai iweiu mabun i dabilan. T|!bIzal dabeleu enai zobu piabun ziwas ebu dudu emgasag unum goagal oiagab Yesus en petak emen ebeag wag maimai, Uwait auramam. Ag igul naliu sag sesamoraimai, ag aiag sisil i amamen, iwai i mamamen. {1bIgul go en, Uwait nug iz Yesus nugau ze oi aidabun du mui, emgasag ipal ebuan duailel gonugau ze awarabun mui tapai mileun. Iz ze go polumarab tam, iz petak ze mem. Iz emgasag ipal ebuan duailel go petak ze abai maremin, ag gonugau bigeg abe maimai, agal oiagab petak amam. Bz}bGo nugtal a gegeulanau ebu noumaimai, duailel unum agal igul eg ebuan gonugau eseu sil gau mareun. Go guzenina, ig abiu ziwas tub Uwait nug tapai moroun ebu, go duailel unum imaramau. lyQbUwait tutak sag dareu. Duailel Uwait ula du dareu du go tutak sag dareu. Du go gue Yesus Kristus. [x/bGonugau dabeleu enai, duailel unum imaraba, ag gonugau petak ze bigeg abe mamam. [w/bAgal Uwait auranemen igul naliu gonug igual imaigeun du, nugau ougab siksikaneu. vbAg emgasag gumaranemen dudu banban, King mui, duailel ipal ag gusig mui abai ag isanarabun en Uwait auran. Gonug igul go guzenaba, ig ebiligeb igul eg ipal i zumau, ig oigeb selai mui daimai, Uwait nugau pigsal daimai, gonugau igul naliu tutak sesamorai dacab. Pu bIz amegai gusig ze guzenai aizem, na Kristen duailel awaremen, ag duailel ipal isanarabun en Uwait auran. Duailel ag ein ece wabun dabilanemen, go Uwait auramam. Ag umkoskos Uwait ‘Ese-e’ auran. &t GbHimeneus zaug Aleksanda dual, ag dudu guzenai sul, gonun, iz ag Satan nugau ebeg ebu maremin. Gonun, ag Uwait koli ze biabial kuai i aurabun abiu mamam.zs obGuzenaimai, nait ounab petak emen gusig patemen, nait ounab nug na igul eg memen aimai i aizamau. Dudu ipal agal oiagab nug ag igul eg memen awarebi, ag go duab tam, gonun, agal oiagab petak emen, tebil go aiwag ebu eg waneun sul guzenemen. nr WbO Timoti, na izal nagwai sul. Iz na gusig ze go mizem. Izal ze mui, ze getal Uwait nugau ze doimai, awaranemen dudu na en anemen mui, go tutak sag darem. Na ze go gusig pataimai, na malai du sul, igul eg mui gusig ugaramam. Nq bGo igual gumiganeu du banou muzmuz daneu, go noumabun iborain tam. Ig igual ameig nug go piabun iborain tam. Go tutak igual Uwait. Gonugau wanib banou mui, gonun, ig umkoskos ulagwag murab. Petak. Yp -bBo, Uwait nug iz en bisom peun. Go einen, Yesus Kristus nug duailel ipal gonugau ougab selai daneu igul abai marabun guzeneun. Iz du eg pet, bo, Yesus gonugau ougab selai eim iz imacileun. Iz dorog go sul darem. Duailel ag gonugau igul iz ebilab guzeneun uligaimai, agal oiagab Yesus en petak aimai, ag go dual awau muzmuz dabun iboin. o !bZe e go petak pet. Ag ze go suban don. Yesus Kristus go em ebu duailel igul naliu macanemen imarabun alab tam, go duailel igul eg macanemen imarabun aleun. Duailel ipal igul eg macanemen, bo, agal igul eg banou tam, izal igul eg nug agal igul eg unum zilareun. Mn bBo, igual Dubanou Ban gonugau ougab naliu eim iz naliu pet isanileun, gonun, iz Yesus en oiab petak aimai, duailel ipal ag en oiab noumanem, einen, iz abiu ig unum Yesus Kristus dual pezai darem. .m Wb Getal, iz Yesus nugau salau i mau ebu, iz gonugau enib ebu ze biabial kuaimai, umkoskos aisisilina, gonugau duailel asiu eg maranemin. Bo, Uwait nug iz en bisom peun, einen, izal oiab Yesus en petak i mau ebu, iz igul go guzenanemin. Ziwas go ebu, iz i abiu gonugau ameg ebu igul eg go memin. Zl /b Yesus Kristus, igual Banou nug iz gusig milena, gonugau salau mai darem. Gonugau dabeleu eim iz salau go mabun iboin, gonun, go iz gonugau salau murabun tapai mileun. Guzenaimai, iz go ‘Ese-e’ aurem. k  b Uwait nugau Ze Naliupet go petak pet Uwait nug iz duailel awarabun aileun. Ze Naliu gonug ig guzenai aigeu, Uwait go petak wanib banoupet, gonun, ig gonugau wanib umkoskos wag pet ulagwag murab. Uwait nug Pol tapai morona, go nug Uwait ‘Ese-e’ aureun. tj cb Ag dudu ipal agal walagar abai aidanemen, ag agzozou wal igul eg macanemen. Ag duailel ipal zob imaraimai, agal salau duailel (slev) usalabun guzenanemen, ag polu ze macanemen, baib mabun ziwas ebu ag polu ze macanemen. Ag igul eg ipal han ag Uwait nugau Ze i sesamorabun abai maranemen. Uwait nug gonugau kasai ze guzenai dudu kasarabun sikut wai mareun. ;i qb Ig abiu Uwait nug kasai ze duailel igul naliu macanemen en sikut wai marab tam. Go duailel igul eg macanemen kasarabun sikut wai mareun. Go duailel ag kasai ze han i sesamoranemen, ag dudu banban agal ze i sesamoranemen, ag Uwait semuranemen, ag igul eg ipal macanemen. Ag Uwait nugau igul i sesamoranemen, ag em ebuan igul sesamoranemen. Ag agal memeagar, anaiagar wagarendai, noumanemen, ag duailel ipal han wagarendai, noumanemen. |h sbIg abiu kasai ze go naliu. Du tub nug Uwait nugau dabeleu sesamoraimai, kasai ze go suban nanalamau go naliu. Lg bAg duailel ipal Uwait nugau kasai ze abe mabun abai maramoroi, bo, agtal agal ze macanemenin gonugau bigeg ag suban i abiu. Ag han igul go en gusig macanem, bo, agtal ag gonugau bigeg ag i abiu. Rf bDuailel ipal ag igul naliu go uteimai, ag ze gaul gaul en ze alalanemen. Ze /bIg gusig ze go awarem, go gonugau bigeg guzenai: igual oigeb unu tamacag daimai, igual dabeleu ig igul eg memun aimai i aiganeu, igual oigeb petak emun gusig mai daimai, ig igual oigeb nug zaiger en noumamam. pd [bNa dudu go gaul iman gingin mui agal embigeg agal wanimag en i abai marabun awaren. Iman gingin goen duailel ze alalanem. Gonug ag i isanaramau. Ag agal oiagab Yesus en petak aimai, gonugau salau mamamen gonug petak ag isanaramau. c  bIz Masedonia agaig bitamoroi aimai, na gusig ze tub aizemin. Iz ze go sag na koli aizem. Iz na Epesus ban uzan daimai, Kristen dudu ze gusig awarabun aizem. Ag duailel Uwait nugau Ze abai maraimai, polu ze ipal mui gotulaimai, i abai marabun awaren. b }bO Timoti, iz Yesus nugau ze abai marai darena, na nait ounab Yesus en petak emen, gonun, na izal nagwai pet. Iz na sikut e wai mizem. Iz Uwait guzenai aurem, gonugau ougab naliu eiman na isanizeimai, na en bisom peimai, Uwait, igual Memenig mui, igual Dubanou Ban, Yesus Kristus goagen na ibaiz ereg dabi, nait ounab selai damau. Ag polumanemen dudu agal ze i sesamoran. 2a abIz Pol, iz Yesus Kristus nugau ze oi aidanem du. Uwait nug ig imaigeun. Ig Yesus Kristus koli alabun gumei darem. Goagen iz tapai mileimai, iz Yesus nugau ze oi aidarem. o`WNIgual Dubanou Ban, Yesus Kristus nug gonugau ougab naliu eim ag isanaraimai, ag abai damau.o_WNIz Dubanou Ban nugau amegwab ag gusig ze awarem, go sikut ag Kristen zaiagar unum nanalai maramamen. t^aNDuailel agal oiagab Yesus en petak emen agal ebeag pata pataraimai, izal ‘Umaseu’ ze awaramamen. 9]mNO zaiger, ag ig isanigabun en Uwait auran. w\gNUwait nug ag ulareun, go gonugau ze umkoskos sesamoraneu, gonun, go igul go guzenabun aneun petak guzenamau. y[kNIz Uwait guzenai aurem, go igual oigeb iau selai dabun guzeneu, guzenamau, gonugtal agal wes, doropag, enimag, unum suban gumaraba, ag gonugau igul sesamoraimai, igual Dubanou Ban, Yesus Kristus alamau ziwas ebu, ag ze mui i damamen. Z{NAg duailel ipal agal igul mui agal ze unum mui sisiai peimai, ein igul naliu go gusig patan, ein igul eg go unum uten. YNaX;NAh Wes nug dudu ipal isanaraba, agen Uwait nugau ze macanemen, ag ze go gasag i macan. [W/NAh Wes nug agal oiagab oug salau mabun guzeneu, ag gonugau salau i tapelan. IV NEin igul naliu ta, eg ta, ag ebalagab zuba, ag umkoskos Uwait ‘Igual oigeb naliupet’ auramamen. Einen, Uwait nug ag duailel Yesus Kristus dual pezai daremen, igul go sesamorabun alareun. "U?NAg umkoskos Uwait auran. 1T]NAg umkoskos oiagab siksikai dacan. lSQNDuailel ipal agen ag ebalagab igul eg mebi agen koli igul eg i maran. Bo, ziwas umkoskos ag duailel tutak tutak ebalagab igul naliu mabun dabilamamen. Agal zaiagar mui duailel ipal unum ebalagab igul naliu go han guzenamamen. R3NIgual zaiger, ig ag ze go awarem. Duailel ipal salau wasig en i mem, salau mabun gusig awaramamen. Duailel inen uminanem, agen gonugau ougab gusig murabun auramamen. Duailel go gusig tamacag, agen isanaramamen. Ag duailel unum en oiagab eg waiban, iau iau isanaramamen. Q5N Ag go dudu goagal salau en dabeleimai, agal oiagab nug ag en noumaimai, agal ze sesamoranem. Ag agal zaiagar abai iau daiban, oiagab tutak damamen. GPN O zaiger, ig ze tub awaraporoi. Dudu ipal ag ula Dubanou Ban nugau salau mem. Ag goagal ze suban doiban, sesamoran, einen, Dubanou Ban nug go dudu ag gumaraimai, abai marabun alareun. ,OQN Gonun, ag agal zaiagar agaces ze awaraimai, agal oiagab gusig marabun isanaramamen. Go igul ulis guzenanem sul guzental guzenamamen. Pol nug gonugau ze oligweun. _N7N Yesus go ig en noumeun, gonun, ig awau damam ta, noumamam ta, ig go dual ereg damam. MN Uwait go aigsisilaimai, uhu migabun tapai migab tam. Gonug igual Dubanou Ban, Yesus Kristus eiman imaigabun tapai migeun. LNBo, ig amban an, gonun, iguatal igual dabeleu suban gumab. Ig igual oigeb petak aimai, igual zaiger en igual oigeb nug noumeu, go igul nug ig isanigabun enimig galau a tatau sul macanem. Igual dabeleu Dubanou Ban nug koli alai imaigamau igul go igual hat. _K7NNinanemen duailel go umaum ninanem. Dudu ze gusig zanem go ag umaum dabuiag guganeu. pJYNGonun, ig duailel ipal gabuai dacanemen sul i dab. Ig usai daimai, igual dabeleu iguatal suban gumab. iIKNAg unum ag amban an duailel, ag al hilanau ebuan. Ig umaum an duailel tam, ig umutanau an tam. iHKNBo, zaiger, ag umaum i daremen. Gonun, gil go ebu zob du sul alaimai, ag i amiag patamau. #G?NDuailel go guzenai zemamam, “Ulis ziwas naliu ig subantal darem.” Guzenai ze mai dabi dabi, uhu banou ag daremen wag pigai alaimai, eg maramau. Go uhu air tub eniba mui mogoi soligwabun pigai mu waneu sul, ag uhu guzenai pigai umamen. Ag go uhu utei uminai unabun iborain tam. pFYNAg abiu, Dubanou Ban nugau alabun ziwas go zob dudu agen umaum ecesab zob wanemen sul guzenai alamau. eE ENO zaiger, ein ziwas igul go zumau, ein geil igul go zumau, ig go en ag i sikut wai maramam. PDNGonun, ag agal zaiagar agal oiagab gusig marabun e ze awaramamen.6CeNGuzenebi, ig ulis e em ebu awau darem, ig go duailel abai ereg gotulaimai, pi ougeiman Dubanou Ban Mesgai wag tuloromam. Guzenaimai, ig Dubanou Ban dual muzmuz awau damam. BwNAg go don, Uwait nugau salau tibur goagal banou nug gusig ul waba, Uwait nugau taur ul dumam. Ziwas go ebu, Dubanou Ban nug koli Mesgai wageiman alamau. Duailel goagal oiagab Kristus en petak aimai, noumemen, go amegai usaimai, koli awau damam. 7AgNIg ulis Ban nugau ze abai migeun awaraporoi. Dubanou Ban nug koli alamau ziwas ebu, ig duailel em ebu awau darem amegai i bitamam. Noumemen duailel agen amegai usamam. &@ENIg Yesus go noumaimai, koli waseun en oigeb petak em. Gonun, ig abiu, oiagab petak emen duailel noumemen go Uwait nug Yesus mui abai ereg go koli imaramau. 0?YN O igual zaiger, ein igul oiagab petak emen duailel noumemen ebalagab zumau ag abiu mabun ig ze go awaraporoi. Duailel ipal Yesus en oiagab petak i eun, ece naliu zuabun gumei i darem, ag du noumem ziwas ebu, goagal oiagab eg waneu. Ig ze go awaraporoi doiban, goagal igul i sesamoramamen. x>iN Ag igul go guzenebi, duailel ipal goagal oiagab petak i eun, agal igul uligaimai, agal wanimag wag maramam. Ag agal salau suban mamamen. Ag guzenamamen, ag duailel ipal agal ecesab ag marabun en i awaramamen. Dubanou Ban nug koli alamau. Z=-N Ag oiagab iau selai dabun salau gusig ban maiban, agtal agal salau ata atai subantal guman. Ag zaiagar agal salau en i zeman. Ag agal ebeag siltal salau macan. Getal iguan ag igul go guzenabun awaremun. F<N Iguanag ag agal zaiagar en oiagab nug noumabun en, sikut wai marab tam. Ag abiu, Uwait nug agal zaiagar en oiagab nug noumabun igul abai mareun, Petak pet! Agal igul go naliu. Agal zaiagar unum Masedonia agaig ebu darem go duailel en oiagab nug noumaneu. Bo, ag igul go guzental guzebi, banou usalabun gusig awarem. ;N :NGonun, du in go e ze sesamorab tam, go du nugau ze semurab tam, go Uwait nugau ze semorou. Go don, Uwait nug gonugau Ah Wes ag maraneu. _97NUwait nug ig wal igul mai dabun uligab tam, ig gonugau igul naliu mai dabun uligeun. 8NDu tub nug gonugau Kristen zaug ebu igul eg go i mamau. Go gonugau zaug ameg pataimai, gonugau wau i imai aidamau. Du tub nug igul go eg guzenamau, Ban nug du go aiu ses uhu banou pet muramau. Ig go gusig ze getal awaremun, ulis han kolital awarem. 75NAgal oiag gililaba, agal enimag oimai, gaul gaul wal igul i macan. Umutot duailel ipal go Uwait i abiu, agen igul go guzenanemen sul, ag i guzenan. $6ANAg dudu agtatal agtal agal enimag suban gumabun abe mamamen. Ag Uwait nugau ougab siksikabun gonugau igul sesamoramamen, agal walagar abai naliu damamen. |5qNUwait nugau dabeleu ag gonugau igul sesamoraimai, subantal tuguiai dabun aneun. Ag wal igul mabun i dabilan. ]43NIgual Dubanou Ban Yesus nugau gusig ebu, ag ein igul mabun ze maremun, ag go abiu. E3 NIgual zaiger, igual ze poabun enai ze awaraporoi. Ag igual igul naliu omen, igul go guzental sesamorai aidabi, Uwait nugau ougab siksikamau. Ig abiu ag igul go subantal sesamoranemen. Ulis, ig Dubanou Ban, Yesus nugau wanib ebu ag gusig ze awarem, igul go subantal sesamoran. Guzenebi, igul naliu go banou usalamau. w2gN Ag go igul guzenebi, go nug agal oiagab gusig maramau. Guzenebi, aiu ses igual Dubanou Ban, Yesus go gonugau duailel nug en agal oiagab petak emen nug dual ereg alaba, ag igual Memenig, Uwait nugau amegwab ze tamacag, naliu damamen.1yN Agen duailel ipal en oiagab nug noumamau. Iguanag Ban auremun, go nug agal oiagab nug noumaneu igul banou pet usalai mamau. Guzenaba, iguan ag en igual oigeb nug noumeu sul, agen han agal zaiagar mui duailel unum en mui agal oiagab nug noumamau. {0oN Igual Memenig, Uwait mui igual Dubanou Ban, Yesus dual agtal igual abu kalai migebi, ig ag waiagab bitamam. G/N Amban umaum, ig ag en igual oigeb gusig maimai, ag betei uligarabun Uwait auranem. Agal oiagab petak emen gusig tamacag usalina, iguan koli ag isanaraimai, gusig marabun Uwait han auranem. M.N Ulis, ig ag en Uwait ‘Igual oigeb naliupet’ aurai. Ig agal igul naliu en dabeleimai, igual Uwait nugau amegwab oigeb banou siksikaimai, dacanem, gonun, go ‘Igual oigeb naliupet’ auranem. e-CNUlis, ig ag Dubanou Ban dual gusig pezai daremen ze doimai, igual oigeb koli naliu usaleu. h,INIgual zaiger, ig uhu asiu pet wanem, bo, agal oiagab petak emen ze naliu go ig gusig miganeu. X+)NBo, Timoti go ag abai daimai, go ig waigeb alaimai, go ag en ze naliu aigeun. Gonug ag agal oiagab petak aimai, duailel ipal en oiagab nug noumaneu ze alai migeun. Go ze tub guzenai aigeun, agen umkoskos oiagab siksikai ig en dabeleu wanemen, ig koli peigabun dabeleu asiu wanem. Iguanag han guzental ag uligarabun en dabilanem. 9*kNIz ziwas huia gumei dabun iboin tam, gonun, iz Timoti palautina, ag waiagab beteun. Gonug agal oiagab petak emen go erunai sul aimai piabun beteun. Izal dabeleu, Satan nug ag bimaiag peimai, igual salau ag abai memun go gaul sakem, igul go eg. Timoti nug Tesalonaika duailel isanareun en ze alai aneun. n)UNIg ag abai daimai, igua ebiligeb uhu asiu zumau aimai awaremun. Ag abiu igul go petak pet ulis zou. ( NGuzenaba, ag uhu asiu oimai, agal oiagab petak emen koli i kekulamau. Ag abiu, ig go uhu wabun Uwait nugtal aligeimai migeun. \' 3NIg ag piarai bitabun iborain tam, gonun, ziwas huia gumei dabun uteimai, igual dabeleu ig Atens ban uzan igwaseu daimai, Timoti palautina, ag waiagab beteun. Go igual amanig, go Uwait nugau salau du Kristus nugau Ze Naliupet duailel abai maramau. Gonug ag waiagab bitaba, agal oiagab petak emen isanaraba, agal oiagab gusig marabun iboin. &Nl%QNPetak pet! Ag eiman, igual wanimig ulapigwag mui usalina, igual oigeb naliu usalai miganemen.Y$+NAiu ses igual Dubanou Ban, Yesus alamau ziwas ebu, go nug ein ece naliu aiu ses oi alai migamau, go ece ig wabun, go ag sag. Guzenaimai, ig ag abai ereg gonugau amegwab tapai daimai, igual oigeb siksikamau. }#sNIg koli ag waiagab bitabun anem. Iz Pol, iz ag waiagab umkoskos koli bitai anem, bo, Satan nug igual abu kuataneu. I" NIgual zaiger, ig ziwas hogupet ag utarai wanemun. Ig ag abai i darem, bo, igual dabeleu ag abai dareu. Ig ag utarai wanemun, gonun, ig koli ag betei uligarabun en dabeleu asiu oi darem. 2!]NIguanag Uwait nugau ze ipal emgasag ebuan duailel abai maremun, Uwait nug ag imarabun dacanemen, go Zuda dudu agen igual abu kuatanem. Go igul sul, ulis agal igul eg asiu pet mai darem i utanemen. Ulis, Uwait nug go dudu en banban aigsisileu. Pol go koli Tesalonaika duailel uligarabun dabeleun. NGo Zuda dudu agen Dubanou Ban, Yesus wina, noumeun. Uwait nugau ze doimai, awaraneun dudu mui guzental wagarina, noumemen. Goagen ig uhu ata atai migeimai, agal uzanan zamigina, wanemun. Goagen Uwait nugau ougab eg moroimai, duailel unum abai iwai dacanemen.  NO igual zaiger, Uwait nugau duailel Zudia agaig ebu Yesus Kristus dual pezai daremen, ag uhu omen sul, duailel ipal agen han ag ebalagab guzental guzenemen. Go duailel agal zaiagar Zuda agtal uhu maranem sul, ag mui agal em ebuan dudu agtal uhu maremen. 5cN Ag Uwait nugau ze doimai, sesamoremenin, gonun, ig Uwait umkoskos ‘Igual oigeb naliupetpet’ auranem. Iguanag Uwait nugau ze ag waiagab oi alemun, ag doimai, pigai omen. Go du tub nugau ze tam, bo, go Uwait nugau ze. Go Uwait nugau ze nug agal oiagab oug salau mina, agal oiagab petak emen. N Iguanag agal oiagab gusig maraimai, uhu gamacabun gusig maraimai, Uwait nugau ougab siksikabun gonugau igul naliu sesamorabun gusig ze awaremun. Uwait nug ag gonugau duailel pet alaraimai, ag wanimag naliu mui gonugau pigsal subantal dabun ulareun. ucN Ag abiu du tub nug gonugau gelegul suban gumaraneu sul iguan han ag duailel tutak tutak suban gumaranemun. }sN Ig ag abai daremun ziwas ebu, ig ipal igul eg ag ebalagab mab tam, ig Uwait nugau igul naliu sag sesamorai daremun. Guzenaimai, du tub nug ig igul eg memun anabun iborain tam. Igual igul go macanem ag abiu. Uwait nug han go igul go abiu. I N Igual zaiger, ig ag en salau banou memun, ag abiu. Ig amban, umaum Uwait nugau Ze Naliupet abai maraimai, igual ee gau mabun ipal salau han macanemun. Guzenaimai, iguan ag uhu tub i maremun. V%NIgual oigeb nug ag en noumaimai, ig oigeb siksikai Yesus nugau Ze Naliupet abai maremun. Bo, ig igul go sag mab tam, ig ag isanarabun igul naliu han guzenemun, einen, igual oigeb nug ag en petak noumeun. NPetak, ig Kristus nugau ze oi aidanemun dudu. Go petak aba, ig ag abai daimai, agen ig isanigabun gusig ze awarabun iboi, bo, ig ag abai betei daimai, air tub nug gonugau gelegul ginaginam gumarai dacaneu sul, iguan ag han suban gumarai daremun. #NIg du tub nug igual wanimig wag migabun en go salau mab tam. Ig agen ta, duailel ipal agen ta, igual wanimig wag migabun en salau mab tam. NAg abiu igual ze eiman ag dabuiag patab tam. Ig agal esab wabun ze mab tam. Uwait go ein igul iguan macanem go gue abiu. taNUwait nug gonugau Ze Naliupet marabun aiganeu ig ze go sag umkoskos maranem. Getal go nug igual igul bimaig peigaimai, igual igul naliu eun, gonun, go nug ig Yesus nugau Ze Naliupet duailel abai marabun salau migeun. Ig duailel agal oiagab siksikabun i salau macanem, ig Uwait nugau ougab sag siksikabun salau macanem. Uwait nug igual oigeb suban sisiai pianeu. ~3}'|| yxvFv:s!rr5qq onmllxkjihggJeecdncbaa=`_k^]\[YY[XDWVUTSRRQPPO\NM@L KiKJOII]HGG)FDDCCBA@>>%=<::?9*877K6i5^44H321Z/.-,+**)('''&#%a$B#"! H fF) {yblv E%dYA+Uwait ecesab muranemen zau banou mui polu tibur ulagwag macanemen zau mui go ereg tulabun iborain tam. Ig Uwait ecesab muranemen zau banou. Uwait awau dacaneu go igual oigeb oug dareu. Uwait nug aneun sultal,“Iz duailel e abai daimai, go abai ai dacanai. Iz agal Uwait dacanai, ag izal duailel damamen.” Wok Pris 26:12 =@sKristus nugau duailel mui Satan nugau duailel mui go erunai ereg tulai damam? Duailel Yesus en oiagab petak emen mui duailel oiagab petak ab tam mui ag erunai ereg tulai damamen? l?QAg duailel ipal agal oiagab Yesus en petak ab tam abai ereg i tulai dacan. Igul naliu macanemen duailel mui igul eg macanemen duailel mui go ereg tulabun iborain tam. Al hilanau mui umaum mui go ereg tulabun iborain tam. 9>k Ag izal gelear alear sul, gonun, iz ze e awarem. Iguanag ag en oigeb nug noumeu sul, agen han ig en oiagab nug nouman. Ag oiagab petak ab tam duailel abai ereg i tulai dacan. p=Y Ig ag en oigeb nug noumanemun go i utanem, bo, agen ig en oiagab nug noumanemen go petak ulis utemen. ]<3 Iguanag ag Korin duailel, ag en oigeb nug noumaimai, igual ze araog awaranem. P; Ig oigeb eg pet wanem, bo, ig umkoskos oigeb siksikaimai dacanem. Ig dudu ecesab tamacag sul dacanem, bo, iguan duailel asiu Uwait nugau ameg ebu naliu dabun aimai isanaranem. Ig ecesab tamacag sul dacanem, bo, ecesab unum dareu go igual. Igul go unum ig ebiligeb zuba, duailel agen ig Uwait gonugau salau dudu abe macanemen. M: Duailel ipal agen ig gaul dudu em, bo, duailel asiu agen igual salau macanem abiu macanem. Ig dudu noumabun anem, bo, ig awau dacanem. Dudu ipal agen ig igweimai, uhu miganem, bo, ig noumab tam. t9aDudu ipal agen igual wanimig wag macanem, dudu ipal agen igul eg pet ebiligeb macanem. Dudu ipal agen ig igul naliu macanem em, dudu ipal agen ig igul eg macanem em. Dudu ipal agen ig polu ze macanem em, bo, ig petak ze macanem. {8oUwait nugau gusig eiman gonugau petak ze maranem. Ig igul naliu maimai, igul eg unum zilacurabun iboin, einen, igual ebeig naliu eiman malaimanem malai patanem, ebeig nanai eiman gali patanem. Gonun, ig Uwait nugau salau mabun malai hianem. F7Ig Uwait nugau salau tuguiai maimai, ig igul eg i macanem. Ig dabeleu naliu mui. Dudu ipal agen ig eg migena, iguan ag iau awaraimai, ag ebalagab koli igul eg i macanem. Ig dudu ipal ebalagab igul naliu macanem. Ig Uwait nugau Ah Wes nugau gusig oimai, salau macanem. Ig duailel ipal en umkoskos oigeb nug noumaneu. e6CDudu ipal agen ig igwanem, dudu ipal agen ig hiacaranemen zau oug heiganem. Dudu ipal agen ig en oiagab eg waimai, igwabun anem. Ig salau gusig pet macanem. Ziwas asiu ig suban i ninanem. Ziwas ipal ebu, ig we ninanem. 5Bo, gil umkoskos, ig salau mai damun, duailel goagen ig Uwait nugau salau dudu abe macanem. Uhu beu beu ipal oimai, ig gusig tapai dacanem. Duailel ipal goagen ig ebiligeb igul eg mina, ig iau dacanem. Igul ipal nug ig eg migena, ig oigeb eg i wanem. P4Ze mabun ziwas ebu, ig duailel ipal agal abu ebu titouai alai nuabun us macanemen sul i macanem. Gonun, go igual ze doimai, i semuranem. Tam, ig salau macanem ziwas ebu igul eg ipal i macanem. y3kUwait nug guzenai aneun,“Iz ziwas tub ag imarabun tapai memin. Ziwas go ebutal, agen iz ze ailemen doimai, ag isanaremin.” Aisaia 49:8 Ag don, ziwas go ulis zoi dareu. Imarabun ziwas go ulis zoi dareu. Pol go uhu asiu oun. $2 CIg Uwait nug dual ereg salau macanem. Guzenaimai, ag gusig ze awarem. Ag Uwait nug gonugau ougab naliu eiman ag isanareun, gonun, ag koli igul eg i macan. r1]Kristus go igul eg tub mab tam. Bo, Uwait nug igual igul eg unum go ebu gotulaimai, uhu moroun. Uwait nug ig isanigabun igul go guzeneun, gonun, Yesus nugau igul naliu eiman Uwait nug ig gonugau ameg ebu naliu darem ai aiganeu.r0]Guzenaimai, ig Uwait nug Kristus nugau ze marabun palautigeun. Gonugun, Uwait nugtal igual oigsau eiman duailel awarai dareu. Ig Kristus nugau ze guzenai gusig awarem, “Ag Uwait nug dual zaicig aimai, oiagab tutak mui damamen.” 7/gIgual ze awaremun enai, Uwait nug Kristus em ebu palautina, aleun, gonun, Uwait nug em ebuan duailel abai koli zaiareun. Go duailel agal igul eg macanemen koli i dabilaneu. K.Uwait nugtal igul go ig ebiligeb zuabun guzeneun. Kristus go ig en noumeun, gonun, Uwait nug ig ibaig koli zaiar aimai, ig palautigena, duailel ipal Uwait nug dual zai abun en ze maremun. - Gonugun, du in go Kristus dual pezai dareu, go du awau usalai dacaneu. Gonugau getalan igul go unum wanena, igul awau macaneu. ;,oGuzenaimai, ulis ig Yesus sesamoranemun dudu, ig duailel ipal agal salau macanemen en sisiaraimai, ig em ebuan duailel agen sisiaranemen sul igul go i mab. Getal, ig duailel go sul, Kristus nugau salau sisiai muranemun. Getal ig go em ebuan gaul du aimai dabelemun. Bo, ulis, ig guzenai i dabilanem. x+iGo duailel unum en noumeun, gonun, duailel ag muzmuz awau dabun gusig mui. Gonun, ag agtal ag en oiagab siksikabun i dabilanemen. Go duailel en noumaimai, koli waseun, gonun, duailel ag gonugau ougab siksikabun dabeleimai, salau mamamen. C*Kristus nug ig en ougab noumeu, gonun, ig go abe maimai, gonugau salau macanem. Du tutak nug duailel unum en noumeun. Gonug igual empip oimai, noumina, go ag unum go dual noumemen sul. !); Agen ig kar igweun dudu anemen ta? Tam, ig Uwait nugau salau mai darem. Agen ig dabeleu naliu mui anemen ta? Go petak, ig ag isanarabun salau macanem. 9(k Ag ig dudu naliu aimai aigabun ze e awarab tam. Dudu ipal agen goagal wanimag wag mabun guzenamau, “Ig duailel goagal ameagab ebu salau naliu macanem”, bo, ag agal oiagab oug Uwait nugau ougab siksikabun dabelab tam. Ig igual salau macanem ze awaremunag, ag igual igul abe maimai, goagal oiagab siksikamau. Gonun, dudu goagen igual wanimig ebu polu ze mebi, ag Korin duailel, agen mui dudu go ein ze koli awarabun abe mamamen. H'  Dubanou Ban nug igual igul unum sisicigamau, gonun, ig go uminaimai, gonugau Ze Naliupet duailel agal oiagab kekulabun awaranem. Guzenaimai, ig duailel isanarabun salau gusig macanem. Igual salau go mai darem, Uwait nug abiu macaneu. Iz gusig dabilanem, ag han agal oiagab oug ig salau go mai darem abiu mamamen. &+ Einen, aiu ses, ig unum Kristus nugau ameg ebu tapai damun, go nug igual igul unum sisicigamau. Duailel ag tutak tutak em e ebu daimai, igul eg ta, igul naliu macanemen ta, go nug agal igul unum sisiaraimai, ece guzental maramau. Ig Uwait nug dual oigeb tutak mui damam. "%= Gonun, ig Uwait nugau ougab siksikabun tutak salau murab. Ig em ebuan enimig mui ta, Mesgai wagan enimig mui ta, ig umkoskos gonugau ougab selai murab. $-Iz anem ig dabeleu gusig mui. Igual dabeleu enai, ig igual enimig em e ebu uteimai, Dubanou Ban nug dual gonugau uzan simai naliupet pet damam. B#Ig go i pianem, bo, igual oigeb go en petak mai dacanem. "Guzenaimai, ig umkoskos dabeleu gusig mui darem. Ig abiu ig em ebuan enimig mui daimai, ig Dubanou Ban nugau uzan nug dual dab tam. )!KIgul go Uwait nugtal ig ebiligeb guzenabun tapai meun. Gonug ig Ah Wes migeun. Ah Wes ig ebiligeb dareu. Gonun, ig abiu aiu ses ece naliu migabun aigeun umam. yUlis, ig igual em ebuan enimig mui daimai, mu oimai, utabun dabilanem. Ig burum dabun utem, bo, ig igual Mesgai wagan enimig tibur galau sul tugabun dabilanem. Guzenaimai, igual em ebuan enimig go unum wagemaba, ig enimig awau muzmuz dabun umam. .WIg enimig awau oimai, burum i damam. $ABo, ulis, igual enimig uhu uba, oigeb oug mu igwaba, doimai, igual enimig eg go utabun dabeleimai, Uwait nug ig Mesgai wag enimig awau migabun dabilanem. V 'Gonun, ig guzenai abe mem, igual enimig em go ebuan salap zau sul. Go unum eg umau. Bo, Uwait nug zau awau migaba, ig zaueim go damam. Zau go du tub nugau ebeg sil mab tam. Zau go Mesgai wag muzmuz damau. wgGonun, ig ece igual ameig nug pianeu en ban i dabilanem. Bo, ig ece Mesgai wag darem igual ameig nug i pianeu go en dabilanem. Ig ein ece igual ameig nug pianeu go ziwas huia i damam. Ece go igual ameig nug i pianeu go muzmuz damam.J Ulis, ig uhu, mu mui wanem. Bo, uhu go ziwas hogu damam. Uhu gonug ig aiu ses Uwait nug dual Mesgai wag muzmuz daimai, ece naliu wabun isanigamau. Ece naliu gonug ece unum ipal zilarai dareu. +OGonugun, ig uhu oimai, oigeb eg waimai, igual salau i utanem. Igual enimig gusig tamacag go eg usalamam. Bo, igual doropig ziwas umkoskos gusig awau waneu. /Igul eg go unum ig ebiligeb zoun, go ag isanarabun zoun. Uwait nug gonugau ougab naliu eim ag isanarabun igul duailel asiu pet abe mamamen. Go en duailel asiu goagen go ‘Ese-e’ auraimai, gonugau wanib ulagwag banou pet muramam. Yesus en agal oiagab petak aiban, dacan. >uEinen, ig abiu Uwait nug igual Dubanou Ban, Yesus noumeun koli asai meun, go ig han Yesus nug dual asigei mamau. Gonug igag imacig ereg imaigeimai, gonugau ameg ebu tapai migamau. y Uwait nugau agau ebu du tub nug guzenai aneun,“Izal oiab Uwait en petak emin, gonun, iz ze go en anemin.” Buk Song 116:10 Du go gonugau ougab Uwait en petak eun sul, ig han igual oigeb petak emun, gonun, ig han ze mai darem. )K Guzenaimai, ig Yesus nugau ze oi aidanem dudu, dudu ipal agen umkoskos igwena, noumabun anem, bo, ag Korin duailel, igual salau eiman umkoskos awau dacanemen. ?w Ig Yesus nugau salau mina, dudu agen igwebi, noumabun anem. Igul go ig ebiligeb zuna, duailel agen Yesus go awau daimai, igual em ebuan enimig awau dabun gusig miganeu abe mamamen. hI Ig Yesus nugau salau macanem, gonun, Yesus noumeun sul, dudu agen ig han igwebi, noumabun anem. Ig awau damun, duailel agen abe mamam, Yesus go unum noumab tam, awau dareu, einen, go nug ig awau dabun gusig miganeu pimam. ! Ig dudu agen eg migab anem, bo, Uwait nug ig utigina, igwaces i dacanem. Dudu ipal agen ig mu miganem, bo, ig unum i eg migena, noumanem. 7Ig uhu umkoskos wanem, bo, uhu gonug ig unum eg i miganeu. Ece asiu agen igual dabeleu patai keiwaneu, bo, ig oigeb eg waimai, igual salau i utanem. Ig Uwait Yesus dual abiu maranem. Dabeleu go ece naliu sul. Bo, ece naliu go igual enimig ebu dareu. Igual enimig gusig tamacag, go mis pigai guganeu sul. Gonugun, duailel unum ag abiu mamamen, igual gusig banou go Uwait nug migeun, go igual tam. Getal Uwait nug aneun, “Umaum dareu ebu, al zoimai, hilamau!” Stat 1:3 Igul go sul Uwait nug gonugau al hilanau igual oigeb oug hilabun meun. Uwait nug gonugau al Kristus eiman migeun, go hilanau nug ig gonugau igul naliupet abe macanem. xiIg duailel igual ze sesamorabun abai marab tam. Bo, ig duailel Yesus Kristus nugau ze sesamorabun abai marai darem, einen, go agal Dubanou Ban. Ig guzenai ze macanem, ‘Ig agal salau dudu.’ Einen, salau go mai darem, Yesus nug migeun. 'Duailel goagal oiagab petak ab tam, ag Kristus nugau Ze Naliupet gonugau al hilanau suban piabun iborain tam, Satan nug duailel goagal dabeleu eg mareun. Ag ze gonugau bigeg abe mabun iborain tam, gonun, ag Kristus nugau igul naliupet i abiu. Kristus go Uwait nug sul. j MKristus nugau Ze Naliupet abai marem ze go wageimai i dareu. Bo, duailel ag igul eg macanemen tamarabun abu ebu darem, goagal ameagab ebu petak ze go wageimai dareu sul, einen, ag petak ze go en agal oiagab petak ab utemen.  }Bo, duailel agen aipig nuabun igul wage wageimai macanem, iguan go unum semoromun. Ig polu ze i macanem. Ig Uwait nugau petak ze igual dabeleu eiman atai i kekulanem. Tam, ig Uwait nugau Ze araog tapaimaranem, gonun, duailel unum goagen guzenai ze macanem, ‘Dudu go ag polu ze i macanem.’ Petak, agal oiagab oug ag abiu macanem ig Uwait nugau ameg ebu igul naliu macanem. ;  qUwait go ig en ougab bisomig peimai, igual igul eg zilagai migeimai, gonugau salau mabun tapai migeun. Guzenaimai, salau go eiman ig uhu oimai, oigeb eg wina, salau go i utanem.  Igual siamenig kulai i memen. Ig iror sul, duailel unum igual igul naliu macanem uligaimai, go Dubanou Ban nugau al ig ebiligeb pimam. Ig koli igual igul eg ebuan kekulaimai, Dubanou Ban nug sul alaloimai, igul naliu macanem. Duailel igual igul naliu uligaimai, Dubanou Ban go naliupet pet abe mamam. Dubanou Ban nug gusig migena, ig igul naliu macanem. Go Dubanou Ban, nug go Ah Wes. )Iz Dubanou Ban aimai ze macanem, iz Ah Wes go en ze macanem. Du tub go Dubanou Ban nugau Ah Wes mui go kasai ze nugau salau du sul i dacaneu. 3Bo, du in gonugau igul eg ebuan koli kekulaimai, Dubanou Ban sesamoraneu, go Dubanou Ban nug tibur galau go gonugau dabeleu kulai meun oiamau sul. r]Bo, ulis Zuda duailel go ag Moses nugau kasai ze nanalanem go tibur galau nug agal dabeleu kulai dareu. Bo, Zuda duailel agal oiagab gusig, gonun, ziwas go ebu, alai ulis, duailel go ag muz baib nanalanem, go tibur galau nug agal dabeleu kulai mai dareu sul. Ag tibur galau go oiab tam. Ag Kristus en oiagab petak mina, go nug petak tibur galau go oi amau. ^5 Ig Moses sul tam. Go gonugau siameg tibur galau sil kulai mina, Zuda duailel ag go suban piabun iborain tam. Al go wagemabun ina, Moses nug duailel al go usei nuna nuna, i pimam aimai, gonugau siameg kulai meun.  Guzenaimai, ig petak abe mem, baib awau go i wagemamau, gonun, ig i uminab. Ig gusig tapai daimai, duailel baib go en awarab. <q Kasai ze gonugau salau umkoskos i dacaneu, go Uwait nugau al mui zoun, gonun, ig abiu gonugau salau banou. Guzenaital, Ah Wes gonugau salau umkoskos dareu, ig abiu go banou pet.   Kasai ze al mui, bo, gonugau al utena, gonugau salau wagemeu. Ulisan baib awau nug zilacoroimai, gonugau salau banou pet dareu.  Iz igul go en ze mem. Kasai ze gonug duailel igul eg macanemen sisiaraimai, ag ze mui awaraneu. Bo, baib awau go Uwait nugau al banou mui zoun. Uwait nugau Ah Wes gonugau salau eiman duailel Uwait nugau ameg ebu naliu usalanem, gonun, ig abiu salau go banou pet. jMUwait nugau Ah Wes nugau salau naliu al banou mui zoun go nug kasai ze nugau salau zilacuraneu. b=Uwait nugtal kasai ze aiwag ebu sikut wai meun. Duailel kasai ze go i sesamoranem, go noumanem. Bo, kasai ze go Uwait nugau al banou mui zoun, gonun, ig abiu ece naliu go Uwait nugau eiman zoun. Moses nugau siameg am zuaneun hilanau nug kulai mina, Zuda duailel ag gonugau siameg suban piabun iborain tam, bo, al go dai dai koli wagemeun. s~_Uwait nugtal duailel ipal baib awau marabun gonugau salau dudu tapai migeimai, gusig migeun. Ig baib awau go en duailel kasai ze sesamorabun aimai awarab tam. Tam, ig baib awau go en duailel Ah Wes nugau ze sesamorabun aimai awaranem. Kasai ze sikut wemen go nug duailel noumabun abu ebu maraneu. Bo, Ah Wes nug awau dabun gusig maraneu. Baib awau go naliupet. })Igual gusig eiman ig salau go naliu macanem guzenai ze mabun iborain tam. Ig ein igul naliu macanem igul go mabun Uwait nugtal gusig miganeu. |7Ig Kristus dual pezai darem, gonun, Uwait nugau ameg ebu dabeleu tutak mui iguanag igual salau eiman Kristus nugau duailel usalemen abun iboin. Q{Duailel agen agal igul naliu uligaraimai, ag abe maramam ag Kristus nugau duailel. Agal igul go Kristus nug igual salau en agau sikut weun sul. Agau go sikut wabun a dab ilau sil sikut wab tam. Bo, Uwait awau dacaneu nugau Ah Wes nug sikut weun. Go agau go aiwag ebu sikut wab tam. Go duailel agal oiagab oug sikut wai mareun. dzAIg igual ebeig nug agau patab tam. Ag go igual agau sul, agau go igual oigeb oug sikut wai meun dareu. Duailel unum agau nanalanem sul, ag agal igul naliu guzenanemen uligaraimai, igual salau eruneneg go abiu migamam. y !Agal dabeleu ig iguatal igual wanimig wag macanem emen ta? Ig ag abai marabun dudu ipal agen ig salau dudu naliu abun agau sikut wabun i awaranem. Iguanag ag han dudu ipal abai marabun enai agau sikut wabun i awaranem. Dudu ipal agen guzenanemen sul ig i guzenanem. |xqIg dudu ipal agen Uwait nugau Ze aiwag wabun salau macanemen sul tam salau macanem. Ig dudu go sul tam. Uwait nug ig gonugau salau mabun palautigeun, gonun, ig Uwait nugau ameg ebu Kristus nugau ze duailel suban awaraimai, i polumaranem./wWDuailel go ag tamarabun abu ebu darem, ag noumabun sous doi darem, bo, duailel go ag Uwait nug imareun, ag awau dabun sous doi darem. In salau go banou mabun iboin? uvcPetak pet, ig Kristus nugau Ze Naliupet awaranem, gonun, ig a ilau sous naliu mui Uwait muranemen sul. Duailel Uwait nug imareun mui, duailel ipal tamarabun abu ebu darem mui, ag unum ze go duanemen, go ag sous naliu itu duanemen sul. xuiBo, ulis iz agal ze domin, gonun, iz Uwait ulagwag morom. Ig Kristus dual pezai daimai, umkoskos malai zilauranem. Gonun, Uwait nug duailel ipal malai zilauranem abai marabun goagal ameagab ebu imaigei aidaneu. Uwait nug Kristus nugau ze go a ilau sous naliu sous zuaneu sul emgasag unum oi aidabun ig tapai migena, duailel ze go doimai, Kristus abe macanemen. at; Bo, iz go ebu dabun oiab siksikab tam, einen, izal salau zai Taitas go ag en ze ailabun piab tam. Gonun, uzanan duailel go ‘Kero’ awaraimai, Masedonia agaig bitemin. Kristus nugau gusig ebu ig malai zilauranem. 3s_ Iz Troas naliu uzan Kristus nugau Ze Naliupet awarabun betemin ziwas ebu, Dubanou Ban nug uzan go gonugau ze duailel awarabun abu im oitai mileun, go iz abe memin. ,rQ Iz igul go i guzenemin, Satan nug iau zalacigamau. Petak, ig gonugau dabeleu mui gonugau igul mui abe memun. Pol go Troas uzan beteimai, Taitas itanaimai i peun. Iq  Bo, agen du tub nugau igul eg zilagai morobiag, izan han zilagai murai. Du go ig ebiligeb igul eg mina, izan Kristus nugau ameg ebu gonugau igul eg zilagai murai. Go ag isanarabun guzenanem. p5 Ze go getal sikut wai maremin, go ag patai piarabun aimai guzenemin. Izal ze awaremin go unum sesamoremen ta, tam aba abiu mabun sikut wai maremin. MoGonun, iz du go en agal oiagab noumabun abai murabun gusig awarem. Hn Bo, ulis, agen du go nugau igul eg meun koli i dabilan, gonugau igul eg zilagai moroimai, gonugau ougab naliu usalabun isanoron. Tam aba, uhu banou usalaimai, uhu gonug go zilacuramau. KmAgal zaiagar ipal goagen mui go uhu moromen, uhu go iboital oun. l5Bo, igul eg meun du go, iz getal go en sikut wai maremin, go iz uhu milab tam, go ag unum uhu mareun. Bo, iz uhu go en gusig ze asiu i awarai. 1k[Iz bigegwa sikut wai maremin ziwas ebu, izal oiab uhu usalina, oiab bisom banou mui sikut wai maremin. Iz ag oiagab uhu usalabun aimai sikut wai marab tam, iz ag en izal oiab banou noumanem abai marabun sikut wai maremin. Du tub nug igul eg ag ebalagab maba, agen gonugau igul eg zilagai moron. mjSGonugun, iz ag getal gusig ze sikut wai maraimai, palautai maremin. Agenag iz oiab siksikaimai dabun guzenai igul mamamen, gonun, iz ag waiagab bitei oiab uhu wabun utemin. Gonun, ag ze go getal sikut wai maremin nanalaimai, agal oiagab kekulaimai, koli igul naliu sesamoramam. Iz abiu iz ece tub en oiab siksikaimai, siksikemin ag han unum siksikamamen. 'iGBo, izan ag oiagab uhu usalabun ze maremin, inug iz oiab selai milamau? Agen sag izal oiab selai milamamen, gonun, izan agal oiagab uhu usalabun guzen i ai. 2h _Iz getal ag waiagab beteimai, uhu maremin. Gonun, ulis iz gusig dabelemin, iz koli alai agal igul eg peminag, agal oiagab uhu usalamau, gonun, iz koli ag i alai piarai. Wg )Ig agal oiagab petak emen go gusig gumarabun aimai awarab tam. Ig abiu agal oiagab Uwait en petak eun, go gusig patai daremen. Gonun, ig ag abai ereg agal oiagab siksikaimai, dabun salau sag mai darem.%f EUwait nug abiu iz ag petak ze awarem. Iz ag waiagab Korin uzan pigai koli alab tam, einen, iz ag uhu marab utem. Ze bigeg go en sag iz pigai alab tam. Je Igag unum Kristus dual pezai daremun, gonun, Uwait nug ig ereg gusig miganeu. Ig gonugau duailel pet tapai migeimai, gonugau duailel abai marabun gonugau sikut ig ebiligeb wai meun. Uwait nug gonugau Ah Wes, igual oigeb oug meun. Gonun, ig abiu aiu ses ig ece unum migabun aigeun umam. Pol go pigai Korin uzan bitab tam. d  c Uwait nug duailel isanarabun petak ze asiu macaneun. Go Kristus ebu petak ze go unum iboreun. Yesus Kristus ig isanigabun aleun, gonun, ig guzenai ze macanem, “Petak, Uwait nug gonugau petak ze sesamoreun,” gonun, ig Uwait nugau wanib ulag wag muranem. Cb Timoti, Sailas iguan Uwait nugau nag Yesus Kristus nugau ze awaranemun. Ag abiu, Yesus Kristus go duailel i polumaraneu, go umkoskos gonugau ze sesamoraneu. Ig gonugau igul sesamoranem. 1a ]Uwait nug gonugau ze unum sesamoraneu sul iguan han guzental ag petak ze awarem. Ig ze unum awaranem go petak ze, go polu ze tam. Iguanag ag “Io, ig igul go mamam,” awaraimai, koli pigai i dabeleimai, “Tam, ig igul go mabun utem.” Ig guzenai awarab tam. Ig igual ze umkoskos sesamoranem. g` IO zaiar, amegai iz ag alai piarabun dabelemin, go iz polumarab tam. Agal dabeleu iz em e ebuan duailel agen polumanemen sul guzeneu aimai ailanemen ta? Tam pet tam. Bo, salau tub zoun, gonun, iz pigai ag waiagab alab tam. i_ MIzal dabeleu Masedonia agaig bitabun beteimai tularaimai, ag abai ereg daimai, koli Masedonia agaig biteimai, koli alai ag piaranai. Guzenaimai, iz Zudia agaig bitamoroi aimai, agen iz abu ebu ece oimai unabun isanilamamen. p^ [Getal izal dabeleu gusig enai dareun; iz amegai alai ag isanarai, aiu ses han koli alai isanarai. ] !Ag ulis igual ze nugau bigeg ginampet abe macanemen. Bo, igual dabeleu gusig ag aiu ses igual ze unum gonugau bigeg abe mamamen. Guzenebi, aiu ses igual Dubanou Ban, Yesus nugau alabun ziwas zuba, ig ag en igual oigeb oug siksikanem sul agen han ig en siksikamamen. \  Ig ag ze nanalaimai, bigeg iau abe mabun sag sikut wai marem. Iz ze ipal ag gonugau bigeg abe mabun anmamamen go i sikut wai maranem. Z[ / Ig oigeb siksikai mui ze go awarem. Einen, igual oigeb oug ze e awaraporoi go petak pet ig abiu. Ig igul tuguiai naliu duailel ameagab ebu macanemun. Uwait nug ig en ougab siksikabun iguan igul naliu go macanemun. Ig igul naliu go igual em ebuan dabeleu eim wab tam. Uwait nugtal gonugau ougab naliu eim ig isanigena, ig igul tuguiai naliu go duailel unum agal ameagab ebu macanemun, bo, ag, Korin duailel, agal ameagab ebu igul tuguiai naliupetpet macanemun. Z 3 Agen ig isanigabun en Uwait auremen, gonun, go ig imaigamau. Duailel asiu ig en Uwait aurina, go doimai, gonugau ougab naliu eim ig isanigamau. Uwait nug ig naliu isanigaba, duailel asiu uligaimai, goagen Uwait ‘Ese-e’ auramam. Pol go Korin uzanan duailel polumarab tam. 6Y g Uwait nug gonugau gusig sil ig noumabun ina, imaigeun. Ig aiu ses uhu mui gonug ig koli imaigamau. Igual dabeleu go ebu gusig memun, ig uhu mui gonug umkoskos ig imaigamau. yX m Go petak, uhu go eim ig noumabun aimai dabelemun, bo, igul go ig ebiligeb zoun, einen, igual gusig sil ig isanigabun iborain tam abe mabun guzeneun. Uwait nugtal ig isanigabun iboin. Gonug dudu noumemen koli gonugau gusig sil asai maraneu. DW O zaiar, ig uhu go Esia agaig ebu omun en awaraporoi. Uhu banou nug ig unum tonoige mina, igual gusig zilacoroun. Gonun, igual dabeleu ig em e ebu i damam, noumamam aimai dabelemun. V -Ig ag gusig tapai dabun dabeleu gusig wanem, einen, ig abiu, ag ig ibaig ereg uhu wanemun, guzenaital, ag oiagab selai dabun gusig ereg umamen. 1U ]Bo, ig uhu omun, go Uwait nug ag imaraimai agal oiagab selai dabun guzenamau. Igul gonug, Uwait nug igual oigeb selai dabun gusig migena, ag ig peigaimai, agal oiagab han selamau. Uwait nug agal oiagab selai dabun maramau. Gonug, ag ig uhu oi darem sul obi, ziwas go ebu, ag gusig tapai damamen. )T MKristus nug uhu banou gamaceun sul, ig han guzental gamacanem, bo, ig Kristus dual pezai dacanem, gonun, Uwait nug ig umkoskos oigeb selai dabun gusig miganeu. ;S qGonug ig uhu mui darena, igual oigeb selai dabun isaniganeu. Guzenaital, iguan han igual oigeb selai mui ebu duailel ipal uhu mui darem agal oiagab selai dabun isanarabun iboin. ^R 7Uwait go igual Dubanou Ban, Yesus Kristus nugau Uwait, go han, gonugau memeg. Ig unum Uwait nugau wanib ulag wag murab. Go igual memenig, go ig en ougab egwina, isaniganeu. Go oiagab selai dabun nugau bigeg. _Q 9Igual memenig, Uwait mui, igual Dubanou Ban, Yesus Kristus mui, goagen agal oiagab naliu ebu ag isanaraimai, agal oiagab selai dabun maramam. Uwait nug Pol naliu usaleun en go nug Uwait nugau wanib ulagwag moroun. qP _O zaiar, sikut e go iz Pol izan sikut wai marem, Uwait nugau dabeleu eim sag iz Yesus Kristus nugau ze oi aidabun du tapai mileun. Iz zai Timoti al iguan ag Uwait nugau duailel Korin uzanan mui Akaia agaig ebuan mui sikut wai marem. ObDudu ipal ag igul go sesamoraimai, agal oiagab petak emen utemen. Uwait gonugau ougab naliu eim ag isanaraimai, ag abai damau.RNbTimoti, Uwait nug na salau mizeun, salau go suban gumamam. Dudu ipal go Uwait nugau dabeleu sesamorab tam goagal dabeleu eiman polu ze macanemen, na ze go i sesamoren. Dudu ipal agen polu ze maimai, Uwait nugau Ze mui alalanemen. Dudu go agal dabeleu eim ‘igual dabeleu naliu mui’ anemen, bo, goagal dabeleu naliu tam. !M;bAg igul naliu go guzenebi, agal ece asiu naliu Mesgai wag gotulamen, go aiu ses umamen. Guzenaimai, petak ag awau muzmuz Uwait nug dual naliu damamen. JL bNa duailel ecesab asiu mui guzenai awaren, “Ag umkoskos igul naliu duailel ipal isanarabun macan. Ag oiagab siksikaimai, agal ecesab doun mizanaraimai, duailel ipal ecesab tamacag maran.” 'KGbTimoti, na dudu em ebuan ece asiu mui darem guzenai awaramam, “Ag ece asiu go en agal wanimag i wag macan. Ag ece go nug ag isanaramau aimai i dabilan, ece go unum pigai eg umau. Uwait nug ag isanarabun en gusig dabilan.” Nugtal ece naliu asiu igual oigeb siksikabun miganeu. lJQbGo i noumaneu, go al hilanau banou ebu daneu, du tub nug al go waugab bitabun iborain tam. Go du tub nug getal piab tam. Du tub nug go piabun iborain tam. Ig gonugau wanib ulagwag moroimai, enab, go muzmuz gusig damau. Petak. fIEbYesus alabun ziwas, go Uwait nugtal tapai moroun dareu. Uwait go wanib banou mui, nug sag em ebuan duailel unum gumaraneu. Go emgasag gumaranemen dudu banban agal gumaraneu du banou, go mui dudu banban agal Dubanou Ban. 2H]bNa izal ze domen unum suban sesamoren. Guzenemen, du tub nug na igul eg mem aizabun iborain tam. Guzenaital sesamorai betei igual Dubanou Ban, Yesus Kristus go alamau. pGYb Iz na gusig ze aizamoroi. Ece unum awau dareu go Uwait nug usalai meun. Yesus Kristus nug Pontias-Pailot nugau ameg ebu gonugau ze araog aureun. Uwait gonugau nag Yesus Kristus dual ameagab izan na gusig ze go guzenai aizem. 2F]b Oiagab petak emen duailel ag dudu ece ameg wabun gurguranem sul. Na han gurguraimai, nait dorop muzmuz awau dabun gusig umam. Getal na duailel agal ameagab ebu izal oiab Yesus en petak em anena, Uwait nug na awau muzmuz dabun en ulizeun. Guzenaimai, nait dorop awau muzmuz dabun gusig patai dan. >Eub Bo, na, Uwait nugau du, igul eg go unum uteiba, semoren. Guzenaimai, na igul naliu maimai, Uwait nugau igul sag sesamoramam. Na nait ounab petak emen gusig mabun, mui, na duailel ipal en ounab noumabun, mui, na uhu umam ziwas gusig tapai dabun, mui, na duailel ipal abai iau dabun mui, salau gusig men. !D;b Aiwag asiu wabun oiagab nug alemen, go igul eg unum goagal bigeg. Duailel ipal ag aiwag wabun dabeleu asiu oimai, agal oiagab petak emen go utanemen. Guzenaimai, ag uhu asiu pet oimai, agal oiagab eg pet macanemen. Pol nug Timoti Uwait nugau igul naliu suban patai dabun aureun. KCb Dudu ag ece asiu wabun anemen, dudu go ag Satan nug bimaiag piaraimai, igul eg beu beu mamamen. Ag egun inain elet ebu nuanemen sul numamen. Igul eg beu beu go nug keuaraimai, unum eg maramau. ZB-bBo, ee ta, tibur galau ta, ginampet damau, go iboi. Ig oigeb siksikaimai damam. |AqbEm e ebu, igual anaiger agen solig igemen ziwas ebu, ig ece tub mui alab tam. Ig noumaimai, ece tub oi i bitamam. j@MbGo petak, Uwait nugau igul unum sesamoraimai, ig oigeb siksikamam. Go igual ameg naliu om. ?#bIgual Dubanou Ban, Yesus Kristus nugau ze nug ig Uwait nugau igul abai miganeu. Du tub nug ze tub Yesus gonugau ze sul meun tam duailel abai maraimai ig abiu du go nugau wanib gaul wag macaneu, go karweun du sul. Go igul naliu mabun dabeleu i waneu. Kristus nugau Ze Naliupet en dudu ipal abai ze eim alalaneu, go ag abai umkoskos alalabun guzenaneu. Guzenaimai, igul gonug, duailel ipal ag agal zaiagar agal ece wabun oiagab alemen, ag ze eim alalanemen, ag dudu ipal agal enimag ebu ze biabial kuai macanemen, agal zaiagar en dabeleu eg wanemen, ag umkoskos ze ginigono anemen. Guzenai polu ze abai maranemen dudu ag dabeleu eg mui, Uwait nugau petak ze omen suban abe i memen, gonun, utemenin. Ag guzenai dabilanemen, ‘Ig Uwait nugau igul sesamoraimai, ig ece asiu umam.’ >bm=SbSalau dudu (slev) agal gumaranemen dudu Yesus en oiagab petak emen agen guzenai i dabilan, “Igual gumiganemen dudu ag ulis Kristen usalemen, gonun, ag igual zaiger. Gonun, ig agal ze i sesamoramam.” Ag guzenai i dabilan, go igul eg. Bo, ag agal gumaranemen dudu agal ze suban sesamoraimai, agal salau naliu maramamen. Einen, go guzenai dabilamam, “Iguanag agal salau naliu maramam, einen, ag ulis Yesus en oiagab petak emen, gonun, ag igual zaiger, ig ag en oigeb nug noumanem.” Dudu ipal aiwag asiu wabun polu ze abai maranem. Na ze e duailel abai maraimai, go ze go sesamorabun gusig awaramam. 7< ibSalau duailel (slev) ag gumaranemen dudu agal piagsal daremen, ag unum agal gumaraneu du banou nugau ze suban sesamoran. Ag igul go guzenebi, dudu ipal agal igul naliu uligaimai, ag Uwait ze biabial kuai i auramam. Dudu go agen han ze go iguanag duailel abai maranem en ze biabial kuai i mamam. ;!bDudu ipal agal igul eg araog guzenanemen. Guzenina, duailel ipal agen piaraimai, pigai sisiaramam. Bo, dudu ipal ag igul eg wageimai guzenanemen. Guzenina, agal igul eg go wageimai daneu. Bo, dai dai, aiu ses araog usalamau. Guzenaital, igul naliu go araog usalina, pianemen. Igul naliu ipal wageimai daneu, go unum i wageimai damau, aiu ses araog usalamau. Timoti, na ulis ze sag i zen. Na wain ginampet ze ebu maimai, zenen. Gonug isanizeimai, nait bigun oug ebeu dareu amen pasaba, na ebeu umkoskos wanem utizamau.:b9 bNa du tub Uwait nugau salau murabun tapai moroimai, gonugau gagalig pigai i paten. Dudu ipal go igul eg mebi na go abai i tulen. Na guzenemen, dudu ipal agen nait enim ebu ze tub i mamam. Na suban tapai daimai, Uwait nugau ameg ebu igul naliu sag menen. 8 bTimoti, iz Uwait dual, Yesus Kristus mui, Uwait nugau tibur naliu mui, goagal ameagab ebu gusig ze e aizem, na suban sesamoren. Na duailel unum ebalagab igul tutak sag men. Na dudu banban mui, nait zaunar mui, sag i isanaren, duailel unum isanaren. M7bBo, gumaranemen dudu go igul eg mebi na dudu go imarai alai gumaranemen dudu ipal agal ameagab ebu gusig ze maren. Na igul go guzenemen, goagal zaiagar igul go uligaimai, igul eg mabun uminamam. x6ibTimoti, du tub nug na ze aizamau, “Igual gumiganeu du go igul eg tub meun.” Guzenai aizaba na gonugau ze i don. Bo, dudu aliag ta, dudu ainarai agen gonugau igul uligemen guzenai aizebi petak na goagal ze doimai, suban sisiamam. ~}O|r{zyyVwvutKqponmm\lkjihh-feedXcbbac__Q^]\\E[ZzYwXzWVUT`RR"POO,NFMVLJJIxHEGFEDCyBA`A @=?]==.;;:R9W88676G44$32200'/.j--+**7))$('*&%4$#w! @CH<F6~c^ C r F]a~{Ho Iz dabeleu gusig om, ag igual salau sisiaimai, agen ig Kristus nug gonugau salau mabun tapai migeun abe mamamen. `G9 Ag agal oiagab Yesus en petak emen ta agtal agal igul suban sisiaran. Ag agal oiagab go en petak emen, ag abiu Yesus Kristus go ag abai dareu. Bo, ag agal oiagab go en petak ab tam ag abiu go ag abai i dareu. F5 A gegeulanau go ebu noumabun asai memen ziwas ebu, go petak, go gusig tamacag dareun. Bo, ulis go Uwait nugau gusig ebu awau dareu. Igul go sul, ig em ebuan dudu gonugau salau maimai, gusig tamacag darem. Bo, ig go dual awau daimai, Uwait nugau gusig mui ag abai salau mamam. =Es Agen iz Kristus nug ze ailina, maranem go petak aba abiu mabun guzenai. Gonun, ag abe mamamen Kristus go agal igul kasurabun, iau i tuguiai maraneu, go gusig mui tuguiai maraneu. xDi Iz koli ag waiagab ziwas ianai aliag ebu beteimai, dudu ipal ag igul eg memen gusig ze awaremin. Iz ulis ag abai dab tam, gusig ze go koli awarem. Iz koli ag waiagab beteimai, ze iau i awarai. Iz dudu go igul eg mai darem uhu marai. eC E Iz ulis koli ag waiagab ziwas ianai ainarai ebu alamanem. Ag suban dabilan. Uwait nugau Ze guzenai aneun,“Du aliag ta, ainarai ta, agen agal ze sisiaraimai, agal ze petak ta, tam ta awaramamen.” Lo 19:15 DB Iz ag waiagab alaimai, agal igul eg uligaimai, Uwait nugau ameg ebu aip numau. Duailel asiu ag ula agen getal igul eg maimai, agal igul eg en koli agal oiagab kekulab tam uligaimai, oiab banban eg umau. Ag igul eg pet macanemen, ag wal igul macanemen, agal oiagab igul eg beu beu guzenabun asanemen. Ag igul go guzenanemen en agal oiagab koli kekulab tam, iz igul go uligaimai, aip nuba, oiab eg umau. Gonun, iz ag waiagab alabun uminem. A  Iz uminem, einen, iz ag waiagab alaimai, ag izal ze abai maremin i sesamoranemen piai. Ag guzenebi, iz alaimai, uhu maremin, agen iz oiab selai mui i peilamamen. Iz ag igul eg macanemen piabun utem. Ag ze eim alalamamen, agal zaiagar en oiagab eg umamen, ag aiag sisil amau, ag beu beu siutamamen, ag dudu ipal agal wanimag ebu ze maramamen, ag agzozou ze biabial kuai mai damamen, ag agal wanimag wag maimai, dudu ipal agal ze i dumamen, agen salau unum eg umamen. Iz alaimai, ag igul go guzenebi, piabun utem. R@ Ag dabilanemen ig agau go dudu ipal agen igual wanimig ebu ze eg memen petak tam aimai, abai marabun sikut wai maremun ta? Ig go gonugun sikut wai marab tam. Ig Kristus dual pezai daimai, Uwait nugau ameg ebu ze go awarai darem. Ag igual zaiger pet. Ig ein igul guzenanem go agal oiagab petak emen gusig marabun guzenanem. .?U Izan Taitas ag waiagab bitabun dabeleu gusig moromin, go ag waiagab beteun. Igual zaicig tub go Taitas dual palautaremin, ag waiagab betemenin. Taitas nug polumaraimai, agal ecesab ipal oun ta? Tam pet, go agal ecesab wab tam. Iz Taitas dual igual dabeleu tutak, ig igul tutak sesamoranemun. >/ Dudu ipal izan ag waiagab palautaremin, betemen agen polumaraimai, agal ecesab iz milabun omen ta? Tam, ag abiu dudu goagen agal ecesab wab tam. I=  Igul go araog pet, izan uhu tub agal enimag ebalagab mab tam. Bo, ag ula dudu ipal agen guzenai ze macanem, “Gonug polumigeimai, amecig pataimai, igual ecesab waneun.” Go petak tam. M< Guzenai sul, izal ecesab unum dareu go ag marai. Izal dorop han ag isanarabun marai. Izal dabeleu izal oiab nug ag en noumanem banou usalaba, agal oiagab nug iz en noumamau go ginampet usalamau. 8;i Iz ulis koli ziwas ianai ainarai ebu alai uligarabun dabilei darem. Agen iz isanilabun uhu i marai. Izan agagal ecesab milabun aimai i awarem. Agal oiagab iz milabun aimai awarem. Geleagar agen ecesab gotulaimai, memeagar i maranem. Memeagar agen petak ecesab gotulaimai, goagal geleagar maranem. =:s Iz ein igul Kristen duailel ipal ebalagab guzenanemin iz ag ebalagab han guzental guzenanemin. Ze tub tutak go iz ag ebalagab guzenab tam. Iz ag ee milabun aimai awarab tam. Agal dabeleu iz ee milabun awarab tam go iz igul eg memin ta? Ag guzenai dabeleu mui, agen izal igul eg go zilagai milabun iboin ta? 9{ Iz ag abai daimai, izan Yesus nugau ze oi aidanem du abai marabun igul beu beu macanemin. Iz ag abai daimai, gugeg beu beu mui, igul beu beu mui macanemin. Iz gusig tapai daimai, uhu asiu oimai, Uwait nugau gusig abai marabun igul go guzenanemin. 8' Iz kar ze mem. Bo, agtal iz ze go marabun asilemen. Ag iz igul naliu mai darem ze marabun iboin, bo, ag guzenab tam. Petak, iz wanim banou mui tam. Bo, polu ze oi aidanemen dudu go agen goagal wanimag wag banou macanem, goagal salau nug izal salau zilaurabun tam. x7i Go igul en, iz gusig tamacag darem, duailel ipal agen izal wanim ebu ze eg macanem, iz uhu banou wanem, duailel ipal iz eg milanem, go uhu unum iz ebilab zuna, iz oiab eg i waneu, einen, iz Kristus nugau salau mai darem. Gonun, iz siksikem, einen, iz gusig tamacag darena, Uwait nugau gusig sil iz gusig milaneu. Pol go Korin duailel isanarabun dabeleu asiu waneun. 86i Bo, Dubanou Ban nug iz koli guzenai aileun, “Izal oiab naliu eiman isanizai, go iboi. Na gusig tamacag darena, izal gusig nug na gusig mizaneu.” Guzenaimai, ein igul nug iz gusig tamacag abai maraneu iz go en izal wanim wag mai. Guzenemin, duailel agen Kristus nugau gusig go iz ibail dareu pimam. m5S Izal uhu go izal enim ebu zoi dareu go oi hiabun aimai iz ziwas ainarai Dubanou Ban gusig auremin. 4 Bo, Uwait nug Mesgai wag ece naliu pet go wageimai dareun abai mileun go en iz izal wanim wag mai aimai, Uwait nug Satan io aurina, go nug ece tub kulam sul izal enim mu wabun dareu palauteun. Guzenina, iz siksikaimai, izal wanim wag mabun iborain tam. 3 Bo, izal wanim wag mabun aiban, iz kar iweun du sul i usalai, einen, iz petak ze mai. Bo, iz izal wanim wag i mai, einen, iz izal wanim wag memin, duailel agen izal dabeleu sesamoraimai, izal wanim wag mamam. Bo, ag amegai izal ze abai maranem doiban, iz ein igul guzenanem uligaiban, go suban sisiai abe maiban, iz en suban dabilamamen. Ece kulam sul nug Pol nugau enib bulianeu. .2U Iz guzeneneg du gonugau wanib wag mai, bo, izal wanim wag i mai. Bo, ein igul nug iz gusig tamacag abai maraneu iz go en oiab siksikai mui, izal wanim ulapwag mai. @1y Iz abiu du go gue Uwait nug gonugau uzan naliu Mesgai wag imai sieun. Gonugau enib mui sieun ta, tam ta, iz i abiu. Uwait tutak go abiu. Mesgai ebu go ze ipal ze memen doun. Du tub nug ze go eruneneg em ebuan ze eim aurabun iborain tam. Uwait nug ‘Du tub nug ze go koli duailel ipal i awaran’ aimai aneun. 0 D/ Iz du tub Kristus en ougab petak eun abe mem. Getal wai 14 mazicina, go Uwait nug Mesgai ziwas ainarai ebu imai sieun. Gonugau enib mui sieun ta, tam ta, iz i abiu. Uwait tutak go abiu. g. I Ag iz gaul du aimai dabilanem, gonun, iz abu tub tamacag, izanag izal wanim koli wag mai. Ulapwag mabun igul gonug iz i isanilamau. Bo, iz guzenai awarai, Dubanou Ban nug wabil oug ecesab ipal wageimai dareun abai mileun. &-E !Bo, izal zaiar agen iz gom gau zo oug heilaimai, gilan wol abu heilina, nomin. Guzenina, iz go uzanan gumaraneun du nugau ebeg ebalagab teliai wanemin.,- Damaskus ban uzanan gumaraneun du go King-Aretas nugau piu dacaneu, go nug malai dudu ipal goagen iz gusig patilabun uzan abuog gumabun mareun. +) Uwait nug go igual Dubanou Ban, Yesus nugau Memeg mui gonugau Uwait mui. Ig gonugau wanib wag umkoskos murab. Go abiu iz ze go polumarab tam. H*  Ag iz gaul du ailina, iz abu tub tamacag, gonun, izaseu izal wanim wag gaul macanai. Bo, ein igul nug iz gusig tamacag abai maraneu, iz go en oiab siksikai mui, izal wanim wag macanai. ) Kristen du tub go gusig tamacag usalaba, iz han gusig tamacag pet usalanem. Du tub igul eg maba, iz gonugun dabeleimai, oiab eg waneu. ({ Izal uhu go tutak tam, ziwas umkoskos iz Kristen duailel gumarabun dabeleu asiu pet wanemin, go uhu banou pet milaneu. m'S Iz salau gusig atai macanemin. Umaum asiu, iz suban i ninanemin. Ziwas ipal ebu, iz we iweimai, ze useg iwaneun. Ziwas ipal ebu, izal salau maimai, iz ee i zanemin. Ut malalai ziwas ipal ebu, iz tibur galau tamacag ut iwaneun. =&s Ziwas asiu iz salau mabun abu ebu aidanemin, i mab tam. Iz ze nug oilai zamoroi eun. Dudu ipal agen dudu agal ecesab zob wabun abu ebu daimai, goagen iz iwabun anem. Izaltal zaiar Zuda agental iwabun anem. Emgasag ipal ebuan dudu agen han iwabun anem. Iz ban uzan uhu asiu wanemin. Du tamacag uzan em ula ebu uhu wanemin. Ibut ze mui oilai zamoroi aneun. Dudu ipal agen polumaimai, ig nait Kristen zaunar aimai ze maimai, iwabun anem. %5 Ziwas tub ebu, Rom malai dudu agen gil beu beu ebu, ainarai ziwas us gusig sil es salausul iwemen. Gil tub ebu, dudu asiu ipal agen aiwag sil iwena, noumamanemin. Iz aidanem ebu, tebil ziwas ainarai eg weun. Tebil tub eg wina, iz umaum tutak, amban tutak ibut ze ebu daremin. $' Zuda dudu agen gil tutak ebu, ziwas 39 iz us gusig sil es salausul iwemen. Ag igul go guzenemen, gil beu beu ebu, ziwas tabkwai guzenilemen. c#? Dudu go ag Kristus nugau salau dudu ta? Iz ulis ze mem, go kar wageun dudu sul. Iz gonugau salau du pet. Iz salau go gusig pet maimai, dudu go zilacaremin. Dudu ipal agen iz umkoskos hiacaranemen zau oug heilanemen. Dudu agen iz ziwas asiu pet iweimai, mu milanemen. Ag polumanemen dudu go guzenai ugarab tam. Ziwas asiu iz noumabun sul anemin. " Dudu go ag Hibru dudu ta? Iz han Hibru du. Ag Israel dudu ta? Iz han Israel du. Ag Abraham nugau ug ta? Iz han Abraham nugau ug. d!A Bisomagar pet, iguan han go igul eg go ebalagab guzenabun gusig tamacag, gonun, ig aipig nuaneu ta? Bo, du tub gonugau salau meun en gonugau wanib wag maba iz han izal wanim wag macanai. Iz kar iweun du sul ze go mem.   Ag dudu ipal utarebiag, agen gusig ze awaraimai, goagal salau mabun imaranem. Goagen ag suban gumarabun gusig awaraimai, agal ecesab gaul wanemen. Dudu go agtal ig dudu naliu aimai, go dudu eg awaranem. Dudu go gusig mui, goagen agal sibenag pipou anemen sul. eC Ag dabeleu naliu mui anem, bo, ag kar wageun dudu utarebiag, agal ze awarina, duanem! 'G Dudu asiu ag em e ebuan igul sesamoraimai, agal salau en agal wanimag wag macanem. Iz han agal igul sesamoraimai, izal salau en izal wanim wag atai macanai. !; Iz abiu izal salau naliu en izal wanim wag macanai, go iz Dubanou Ban nugau ze sesamorianem, iz kar wageun dudu sul usalaimai, izal wanim wag macanem. 5 Iz amegai kar ze ipal mabun awaremin. Ag ze go doimai, go petak kar weun du aimai i dabilan. Bo, ag iz kar iweun du aimai dabileiban aba, ag kar wageun dudu ipal agal ze duanemen sul, ag izal ze han iau dumamen. Ag iz utilebiag, izan han izal wanim wag ginampet macanai.  Guzenaimai, Satan nugau salau dudu agenagtal kekulaimai, salau naliu mina, duailel ipal agen go ag Uwait nugau salau dudu anem. Bo, dudu goagal igul go guzenanemen, aiu ses Uwait nug unum eg maramau. Pol go Yesus nugau ze oi aidaimai, uhu asiu oun.   Agal igul gonug ig amecig i patamau. Satan han nugtal koli kekulaimai, iz Uwait nugau tibur al banou ebu darem aimai guzenaneu. S Dudu go Kristus nugau ze oi aidanemen dudu pet tam. Go salau maimai, Kristus nugau salau mai darem anem. Go polumanemenin. Goagenag ig Kristus nugau ze oi aidanem dudu alaloimai, goagal salau macanem. + Iz getal agal aiwag i omin, go igul ulis guzental sesamorem. Polumanemen dudu go agagal wanimag wag macanemen abu tapelabun iz igul go guzenanem. Agal salau igual salau sul anem, bo, agen agal salau maimai, ag ebuan aiwag wanemen, gonun, goagal salau igual sul tam. 1 Iz einen agal aiwag wabun i awaranem? Agal dabeleu izal oiab nug ag en i noumanem emen ta? Tam pet tam. Uwait go abiu iz ag en oiab nug noumaneu. J  Kristus nug petak ze macaneu sul, iz han petak ze macanem. Iz agal aiwag i omin, gonun, izal wanim wag mabun iboin. Akaia agaig ebuan du tub nug iz igul go guzenabun tapel ilabun iborain tam. 5 Iz ag abai betei daimai, ecesab ipal wabun dabeleu oimai, ag uhu i maranemin. Iz ein ecesab wabun dabelemin izal zaiar ag Masedonia agaig eim alemen agen petak ecesab go unum milemen. Iz agen ecesab milabun aimai i awaranemin. Ulis han, ag iz ecesab milabun aimai i awaranem. - Iz ipal uzanan Kristen duailel agen aiwag milena, betei ag isanarabun salau macanemin. Igul go memin en, iz duailel go agal aiwag zob omin sul. M Iz Uwait nugau Ze Naliupet abai maraimai, agen iz aiwag milabun aimai i awaranemin. Iz agal wanimag wag mabun guzenanemin, izal wanim wag mab tam. Agal dabeleu iz igul eg go guzenanemin ta? - Petak, iz Uwait nugau Ze marabun en abiu wab tam, bo, iz gonugau ze suban abe memin, gonun, ig umkoskos ag Uwait nugau Ze araog abai maranemun.  Bo, izal dabeleu, polu ze oi aidanemen dudu go, go agal wanimag wag macanem, go banou, iz ginampet aimai, dabilab tam. # Dudu ipal agen alaimai, ze tub abai maramam. Iguanag Yesus nugau Ze Naliupet petak abai maranemun, bo, dudu goagen Yesus en ze atai tub mamam. Igul go ebu ag wes atai umamen. Getal Uwait nugau Ah Wes omen go sul tam. Dudu go agen ze naliu atai abai maramam. Go Uwait nugau Ze Naliupet iguanag abai maremun sul tam. Go igul go guzenebi, agen goagal ze petak aimai, pigai sesamorabun guzenanemen. M Bo, Satan nug Ewa bimag peun sul, polumanemen dudu ipal agen han ag bimaiag pimam en iz uminem. Ag polumaraimai, agal dabeleu naliu eg marebi, Kristus nugau igul suban sesamoranemen go utamamen. - Uwait nug ag en asiu dabilaneu sul, izan han ag en dabeleu asiu wanem. Du tub nug gonugau aleg du tub murabun baib maimai, suban gumaneu sul, iz ag Kristus murabun suban gumarabun bigeg wemin, gonun, aiu ses ag Kristus waugab beteimai, ag gonugau duailel tuguiai damamen. l  S Iz kar weun du sul ze ipal izal wanim ginam wag mabun awaranai. Ag iz utilebi, guzenabun iboin ta? . U Du tub nug, nug go du naliu aneu, go Uwait nugau ameg ebu go du naliu tam, bo, Dubanou Ban nugtal go du go naliu aneu, du go petak gonugau ameg ebu naliu.w g Bo, Uwait nugau ze nug guzenai aneu,“Du in gonugau salau meun en gonugau wanib wag mabun dabeleu, go Dubanou Ban nug go salau go mabun gusig moroun dabeleimai, Dubanou Ban nugau wanib tutak wag mamau.” Jeremaia 9:24 D  Guzenaba, ig uzan ipal go agal uzan gasag darem Uwait nugau Ze Naliupet awarai aidamam. Dudu ipal agen getal ipal uzan salau memen ebu, ig koli go ebu igual wanimig wag mabun i bitamam. Y + Dudu ipal agen amegai uzan tub salau memen go iguanag salau memun aimai wanimig wag mab tam. Igual dabeleu ag agal oiagab Kristus en petak emen go gusig usalina, igual salau go mai darem banou pet usalamau. 3_ Ig ag waiagab alaimai, igual salau memun en igual wanimig wag mabun iboin, einen, Uwait nug ig ag abai salau mabun aigeun. Bo, ig ag waiagab i alemun zob, ig gonugau ze i sesamorem zob. Gonun, ig igual wanimig wag mabun iborain tam. Bo, ig petak Kristus nugau Ze Naliupet go ag waiagab oi alemun. 6e Bo, Uwait nug ein salau migeun go en tutak igual wanimig wag mamam. Ein uzan Uwait nug salau mabun migeun, ig go ebu tutak salau macanem. Salau go ag ebalagab han bitaneu. q[ Dudu ipal ag agtal agal wanimag wag macanemen sul, iguanag igual wanimig wag i macanem. Go dudu agal igul go agen agal dabeleu eim sag sisianem. Du tub nug gonugau salau sisiaimai, gonugau zaug nugau salau eru neneg uligaimai, dabilamau, ‘Izal salau nug gonugau salau zilacorou ta, tam ta?’ Duailel ag igul go sesamoranemen ag dabeleu naliu tamacag. \1 Duailel go ag ze e en suban dabilan. Ulis ig ag abai i darem, gonun, igual ze gusig mui agau ebu sikut wai marem. Bo, ig ag abai betei damun, igual ze gusig mui agau ebu pemen sul, igual igul guzental pimamen. H  Duailel ipal agen guzenai ze macanem, “Pol nugau agau go naliu gusig mui. Bo, nug ig ibaig dacaneu ziwas ebu, ig go pianem, go gusig tamacag, go Uwait nugau Ze mabun suban abe mab tam.” T! “Pol nug agau go ig uminabun sikut wai migeun”, ag guzenai i dabilan. F Dubanou Ban nug ig gonugau salau mabun gusig migeun, gonun, ig go en igual wanimig wag mabun oigeb siksikai mui awaranem. Iguanag gusig go Uwait nug migeun eiman agal oiagab Kristus en petak emen gusig go maranem. Ig gusig go eiman agal oiagab petak emen i eg maranem. Gonun, ig igual ze mai darem en aipig i numau. K Ag ig en dabeleimai, igual igul pianemen suban i dabilanemen. Du tub nug iz Kristus dual pezai darem aimai gusig ze macaneu, du go ig ereg go sul Kristus dual pezai darem aimai dabilaneu.   Ag Korin duailel, igual ze awarem go unum sesamorebi, iguanag duailel ipal go igual ze duabun utem uhu marabun gumarai darem.  Dudu ag ig ibaig ze eim alalebi, iguan han ag eg maramam. Iguanag dudu goagal dabeleu eg abai maranem. Dudu ipal agen ze beu beu maimai, go Uwait abe murabun abu tapelabun guzenanemen. Iguanag goagal ze eg duailel unum abai maranem. Ig ze naliu awarina, duailel agal dabeleu kekulaimai, agal igul eg ebuan uteimai, agal dabeleu unum tutak sag dabeleimai, Kristus nugau ze sesamoranemen. }~s Em ebuan dudu agal malai hog beu beu oimai, malai heianemen, ig han igual malai hog beu beu oimai, malai heianem. Bo, igual malai hog go Uwait gonugau, gusig mui. Malai hog gonug igual iwai zaiger agal uzan gusig dacanemen go unum eg maramau. }y Go petak ig em ebu darem, bo, ig em ebuan duailel malai macanemen sul i malai heianem. Ig igul tub eim malai heianem. &|E Duailel ipal agal dabeleu ig em e ebuan igul sesamorai aidarem aimai dabilanem, bo, ig em e ebuan igul i sesamoranem. Iz ag waiagab alaimai, duailel enai dabeleu mui, gusig ze awarai. Bo, ag duailel go agal igul i sesamorebi, aiu ses iz ag waiagab alaimai, ag koli gusig ze i awarai. /{ Y Duailel ipal agen izal wanim ebu ze guzenai macanemen, “Go ig ibaig daimai, ze iauiau aiganeu, bo, go uzan tub pulig daimai, go gusig ze sikut wai miganeu.” Bo, Kristus nug gonugau wanib wag i macaneu, go ougab selai mui dacaneu sul iz Pol, gonugau igul sesamoraimai, ze go iau awaramoroi. "z= Uwait nug ece naliupet migeun. Ece go banou pet, gonun, ece go eru neneg pet ig aurabun iborain tam. Guzenaimai, ig ece go en go ‘Ese-e’ aurem.Ly Uwait nug gonugau ougab naliu eiman ag suban isanareun, gonun, agen han zaiagar isanaranemen. Guzenebi, duailel go ag en oiagab nug noumaimai, Uwait nug ag ebalagab igul naliu mabun en auramam. 9xk Agal salau macanemen go nug agagal oiagab nug Uwait en petak noumanemen araog macaneu. Agal salau macanemen en duailel agen Uwait nugau wanib wag mamam. Ag Kristus nugau Ze Naliupet doimai, go en oiagab petak aimai, suban sesamoranemen, gonun, duailel ipal agen Uwait ‘Ese-e’ auramam. Ag oiagab siksikai mui duailel go ecesab maranemen mui, duailel ipal han ecesab maranemen, gonun, duailel agen Uwait nugau wanib wag muramam. 'wG Agal salau macanemen go nug sag Uwait nugau duailel isanarab tam. Bo, duailel asiu ipal go agal salau uligaimai, go umkoskos Uwait ‘Ese-e’ auramam. lvQ Uwait nug umkoskos ecesab asiu marena, agen oiagab siksikai mui, aiwag duailel ipal marabun iboin. Agen ig aiwag asiu Zudia agaig ebuan duailel marabun migena, duailel asiu igul go uligaimai, goagen Uwait ‘Ese-e’ auramam. bu= Uwait nugtal du ee ug morona, ug baneu. Gonugtal ee beu beu marena, go ee zanemen. Du nug ee ug ougem bina, aiu ses ee asiu usalaneu sul, Uwait nug ecesab maraba, agen koli gonugau duailel subantal isanarabun iboin. Kt Uwait nugau ze nug, nug nugau igul en guzenai aneun,“Go nug gonugau ecesab asiu dudu ecesab tamacag maraneu. Go salau naliu meun, salau naliu go umkoskos damau.” Buk Song 112:9 Us# Uwait nug gonugau ougab naliu eiman go ecesab beu beu maraba, ag umkoskos ecesab asiu pet umamen. Ag naliu dabun en ecesab asiu oi damamen. Ag ecesab asiu pet oimai, duailel ipal suban isanarabun iboin. Jr  Dudu tutak tutak ag duailel ipal ecesab marabun suban dabileiban, maran. Ag oiagab uhu mui, agal ecesab dudu ipal i maran. Du tub nug ag igul go guzenabun gusig awaraba, ag uminaimai, gonugau ze sesamorabun aimai i maran. Go einen, du ougab siksikai mui duailel ipal ecesab maramau, go Uwait nug go en ougab siksikamau. >qu Ag ze e suban dabilan. Du tub go ee ug asiu bab tam, du go gue aiu ses ee useg asiu i umau. Bo, du tub go gonugau ougem ee ug asiu bamau, du go aiu ses ee useg asiu pet umau. xpi Gonun, iz izal zaiar awaremin, go amegai ag waiagab alaimai, agal aiwag duailel ipal marabun emenin gotulai mabun isanaramam. Gonun, ag aiwag go gotulai mai dabi dabi, ig alamam. Duailel ipal agen ag oiagab siksikai mui aiwag go duailel ipal marabun gotulai memen uligaimai, ag abiu go agal dabeleu eim guzenemenin. Du tub nug ag salau go mabun gusig ze awarab tam. $oA Masedonia dudu ipal ag ig ibaig alaimai, piaramam agal salau go i poebi, ig aipig numau. Ag han aipag banou numau, einen, ig agal wanimag wag gaul memun. {no Bo, ulis iz izal zaiar ag aiwag gotulai mebi, isanarabun palautaremin, bitamam. Gonun, ag igul naliu mebi, duailel ipal goagen ig agal wanimag wag memun go petak pimam. Gonun, ag asaiban, agal aiwag iz duailel go awaremin sul gotulai macan. Pm Iz abiu ag oiagab siksikaimai duailel go isanarab emen. Iz Masedonia agaig ebuan duailel agal ameagab ebu agal wanimag wag maraimai, ag igul naliu go mabun gumei daremen awaranemin. Ag wai go maziceun ebu, agal salau aiwag gotulabun Akaia agaig ebu mabun bigegwemenin. E ebuan duailel agen ag duailel ipal ecesab asiu tamacag isanarabun aiwag gotulai memen, ze doimai, goagal oiagab asina, goagen han goagal ecesab duailel ipal isanarabun gotulai memen. l 1 Ag duailel ipal ecesab asiu tamacag isanaranemen, gonun, ag Uwait nugau duailel Zudia agaig ebu darem isanarabun en iz ze asiu i sikut wai marai. ykkGuzenanem, gonun, agen dudu go en agal oiagab nug noumaiban, agal igul naliu abai maran. Ag igul go guzenebi, Kristen duailel emgasag unum agen agal igul naliu memenin dumam. Gonun, ig einen agal wanimag wag macanem go ag abe mamamen.jwUlis, iz Taitas en ze mamoroi. Go izal salau zai. Go iz ibail ag isanarabun salau macaneu. Zaiger go zaug dual goagal uzanan Kristen duailel agen palautarena, ag waiagab bitaporoi. Goagen Kristus nugau wanib wag maimai, gonugau salau muranemen. iIg igual zaicig tub han ag abai palautemun, ag isanarabun bitamau. Go umkoskos duailel ipal isanarabun salau gusig mina, pemun. Du go, agen duailel ipal suban isanaranemen doimai, petak aimai dabeleimai, gonugau ougab siksikai mui ag waiagab bitamoroi. 7hgIg salau naliu mabun gusig dabilanem. Ig Dubanou Ban nugau ameg ebu mui, duailel agal ameagab ebu han, igual salau araog macanem, gonun, ag unum igual igul naliu abe mamam. gAiwag banou go gotulai memen wagemamau aimai, dudu ipal agen igual wanimig ebu ze mamam aimai, du go gue ig ibaig bitamau. mfSGo han gonugau uzanan Kristen duailel agen ig ibaig duailel ipal aiwag go mara marai aidabun tapai memen. Salau go Dubanou Ban nugau wanib wag mabun guzenanem. Igual salau go duailel ipal isanarabun oigeb siksikaimai, macanem. ]e3Igual zaicig tub go Taitas dual palautemun, bitamau. Du go nug Yesus nugau Ze Naliupet duailel uzan beu beu dacanemen abai marabun salau gusig macaneu, gonun, Uwait nugau duailel agen gonugau wanib wag macanem. -dSTaitas go bitei agal aiwag gotulabun auremun go ougab siksikai mui bitei guzenai aimai, aneun. Go igul tutak tam, gonugau dabeleu eim han ag isanarabun bitamoroi. yckIz ag isanarabun dabilanem sul, Taitas han go ag isanarabun dabilaneu, gonun, iz Uwait ‘Ese-e’ aurem. bGetal Israel duailel go ee wanib mana omen sul, ulis ag han guzental guzenamamen. Go Uwait nugau ze nug aneun sultal guzenemen. Gonug guzenai aneun,“Du tub go ee asiu pet gotulai meun, go ee zaimai, ogog i utaneun. Du tub go ee ginampet gotulai meun, du go han ee zaimai, koli we i waneun.” Kisim Bek 16:18 Taitas go gonugau zaugul abai duailel isanarabun Korin uzan bitemen. $aA Iz ag duailel ipal isanarabun agal ecesab unum maraimai, ag uhu wabun awarab tam. Ulis, ag ecesab asiu mui. Gonun, go duailel ecesab tamacag ipal maramam. Aiu ses ag ecesab tamacag dabi, goagen ecesab asiu ag maramam. Guzenebi, agzozou isa isanaraimai, ag unum naliu suban damamen. `_! Du tub nug gonugau ecesab duailel ipal marabun dabeleimai, maramau, Uwait gue du go en ougab siksikamau. Du go gue ecesab asiu mui guzental maramau, Uwait go en ougab siksikamau. Uwait nug du tub ecesab asiu tamacag abe maimai, go nug ecesab asiu marabun i auramau. ^9 Guzenaimai, salau go mabun amegai dabeleimai, oiagab siksikai mui bigegwemenin, ulis salau go unum poan. Agal aiwag eiceisab dareu ag guzental macan. (]I Izal dabeleu ag igul go guzenamamen. Wai go mazicina, ebu, agen amegai duailel go uhu mui aiwag marabun dabilemenin. Gonun, agen amegai aiwag gotulemen. Z\- Igual Dubanou Ban, Yesus Kristus gonugau ougab naliu eim ag isanaraneu, go ag abiu. Go getal Mesgai wag ecesab asiu mui, bo, go ag en ecesab tamacag du sul usaleun. Go igul go ag ecesab asiu wabun isanareun. r[]Ag aiwag ipal marabun iz gusig ze awarab tam. Bo, oiagab petak emen duailel Masedonia agaig darem, goagen duailel ipal en oiagab noumaimai, suban isanaremen. Iz ag Korin duailel, ag duailel go sul ta, tam ta, betei piaramoroi. QZIg abiu agal igul naliupet. Ag agal oiagab Yesus en petak emen, ag duailel ipal Uwait nugau Ze awaranemen, ag Uwait nugau dabeleu eru neneg go ag abe macanemen. Ag duailel ipal isanarabun gusig dabilanemen. Ag ig en oiagab nug noumanemen. Guzenaimai, agagal oiagab naliu eim duailel ipal suban isanarabun aiwag asiu han maran. FYTaitas amegai ag ula Korin uzan aiwag go gotulai mabun salau bigegweun. Guzenina, ig Taitas auremun, betei salau go agal oiagab naliu eim bigegwemen salau go unum pocabun isanaramau. gXGIg ag aiwag ginampet maramam aimai dabilemun, bo, ag agal dabeleu eim aiwag asiu maremen. Amegai ag agal enimag unum Dubanou Ban moroimai, igual ze han sesamoremen, einen, ag abiu igul go Uwait nugau dabeleu sesamoremen. CWBo, ag abiu ipal uzanan duailel agen Uwait nugau duailel Zudia agaig ebu darem isanarabun dabilanemen, gonun, iguan han duailel go isanaramam aimai, agenag ig umkoskos gusig aiganemen. V9Iz ag petak awarem, duailel go agagal aiwag eisasab dareun, guzental oimai, duailel go marabun gotulemen. Ag koli agal dabeleu eim sag aiwag ipal gotulai mina, asiu pet usaleun. Du tub nug ag aiwag asiu gotulai macan aimai dabeleu awarab tam. Go agal dabeleu eim sag guzenemen. zUmUhu banou ipal nug duailel go patai piarina, ag duailel ecesab tamacag sul dacanemen, bo, ag oiagab siksikai mui siksikaimai, duailel ecesab tamacag ipal isanarabun agal aiwag ecesab mui gotulaimai, duailel go aiwag asiu marabun gotulemen. T O igual zaiger, Uwait nug gonugau ougab naliu eiman gonugau duailel Masedonia agaig ebuan igul naliu mabun isanareun en awaraporoi. QSIz petak abiu, ag igul naliu macanemen, gonun, izal oiab siksikeu.RyGo ag waiagab beteimai, go nug ag uhu maramau uminaimai, ag go imai aimai, suban gumeimai, gonugau ze sesamoremen. Go getal ag en ougab noumeun, bo, koli alaimai, agal igul naliu go ebu memen koli dabeleimai, gonugau ougab ag en banban noumaneu. Q Izan Taitas ag Kristen duailel naliu auremin. Go ag waiagab beteimai, agal igul naliu uligaimai, izal ze auremin go petak abe meun. Ig umkoskos ag petak ze awaremun. Igul go enai, ze naliu go iz Taitas ag en auremin agal igul nug ze go petak abai moromen. Py Ag izal ze sesamoremenin, gonug igual oigeb gusig migemen. Ag igual oigeb tutak gusig migab tam. Ag Taitas suban isanoroimai, gonugau ougab han gusig moromen. Guzenina, go ougab iau mui ig waigeb koli alina, uligaimai, ig igual oigeb siksikemun. #O? Einen iz getal agau go sikut wai maremin? Iz du go igul eg meun en sikut wab tam. Iz du gonug zaug eg moroun en han sikut wab tam. Ag agau go nanalaimai, Uwait nugau ameg ebu ag petak agal oiagab ougeim izal pisal daimai, izal ze sesamoranemen abai marabun sikut wai maremin. ZN- Bo, ag, Korin duailel, agen Uwait nugau ameg ebu agal igul eg en oiagab eg waimai, koli kekulemen. Gonun, ein igul naliu ag ebalagab zoun suban dabilan. Ag agal oiagab koli kekulemen, ziwas go ebutal duailel ipal igul eg uteimai, igul naliu mabun gusig ze awaremen. Ag duailel ipal agal ameagab ebu, ein ze ag ebalagab dareu kasabun gusig dabilemen. Uwait nug ag eg maramau en uminaimai, iz ag waiagab agal igul awau macanemen biteimai, piabun oiagab weinaneu. Du go igul eg meun, go ag tuguiai murabun wasig wagab tam. Ag igul go unum sesamoraimai, ag ulis ig ze tamacag aimai abai miganem. zMm Du tub go igul eg maimai, go Uwait nugau ameg ebu go en ougab eg waimai, igul eg go ebuan koli kekulamau, Uwait nug go koli imamau. Guzenaba, ziwas go ebu gonugau ougab uhu tamacag. Bo, oiagab petak ab tam duailel ag igul eg maimai, ag go en oiagab eg waimai, igul eg go ebuan koli kekulab tam, gonun, Uwait nug ag koli i imaramau. Aiu ses agal doropag unum noumamam. rL] Iz ag uhu maremin en oiab siksikab tam. Bo, ag uhu go oimai, agal igul eg ebuan koli kekulemen, go en ulis iz oiab siksikeu. Uwait nug agagal igul eg en oiagab eg wabun aimai dabeleun. Guzenina, iguan ag ebalagab igul eg marab tam. KIz getal agau sikut wai maremin go agal oiagab uhu usaleun. Bo, iz agau go sikut wai maremin go ag uhu marena, uligaimai, iz ag en bisomag piab tam, einen, iz abiu ag izal agau nanalaimai, agal oiagab uhu usaleun, bo, uhu go ziwas ban i dareun. JTaitas nug alaimai, igual oigeb gusig migeun. Agen han gonugau ougab gusig moromen ze aileun domin. Agen iz peilabun emen go Taitas nug alai aileun domin. Getal ag ze alalaimai, uhu asiu milanemen, bo, ulis ag koli go en oiagab eg wemen, gonun, go nug ze go aileun. Ag iz ibail oiagab tutak mai dabun ze gusig memen, ze go han aileun. Iz ze go unum doimai, izal oiab banban siksikeun. #I?Bo, du in uhu mui Uwait nug gonugau ougab iau dabun usalai macaneu. Ig uhu mui daremun ebu, Taitas alina, Uwait nug igual oigeb iau dabun usalai migeun. bH=Ig Masedonia agaig alemun ziwas ebu, uhu go beu beu guzental oimai, suban imab tam. Duailel ipal agen ig ibaig ze alalaimai, igual salau tapelabun guzenemen. Guzenina, igual oigeb eg waimai, ig banban uminemun. ,GQIz agal igul abe memin, gonun, izal ze wagemabun iborain tam. Iz ag en umkoskos oiab siksikeu. Ig uhu asiu wanem, bo, iz gusig maimai, oiab siksikai mui dacanem. [F/Iz ag en ze mui aimai awarab tam. Getal ig ag en oigeb nug noumanem ze awaremun, gonun, umkoskos ag en oigeb nug noumaimai, ig ag abai ereg awau damam ta, noumamam ta, ig umkoskos guzental guzenai damam. YE+O zaiar, ag ig en agal oiagab petak aiban, ig en oiagab nug nouman. Ig igul eg tub ag ebalagab mab tam. Ig du tub nugau ougab petak eun go eg murab tam. Ig du tub ameg pataimai, gonugau ecesab wab tam. /D YO zaiar, iz ag alarem. Uwait nug petak ze go unum aigeun, gonun, ig iguatal igual enimig, igual doropig ta, suban gumab. Igual igul eg unum uteimai, Uwait nugau igul tuguiai pet sesamoraimai, uminai mui gonugau pigsal daimai, go sul usalabun salau gusig mab. Pol nug ougab siksikai mui dareun. CUwait Banou gusig mui nug guzenai aneun,“Iz agal Memeag dacanai. Ag izal gelear alear damamen.” 2 Samuel 7:14eBCGonugun, Dubanou Ban nug guzenai aneun,“Ag duailel eg go abai i tulai dacan, ag atai dacan. Ag ecesab izal ameab unu mui i patan. Aisaia 52:11Ag guzenebi, izan ag imarai.” Esekiel 20:34 ~~.}X|7{ zzOyxx7w5vutt/srrqqyppLonll*k@jFiohhgff1ee`dcbba``%^^]\][ZcYVXWVTU/TsS7QPONMMKJIbHLGFFEDQDC;B@@?>=<;:O9R8P7654v332r11/.-,+U*B)I((\'&&@%$#"X!Y t%2B'*$YF>S+ { 3 rS<_lNa abiu malai du go gonugau gumaneu du banou nugau ougab naliu usalabun sag salau muraneu. Go salau ipal mui ereg i wacaneu. q^[lNa Yesus Kristus nugau malai du naliu daimai, gonugau salau eiman na ig ibaig ereg uhu gamacamam. +]OlNa duailel agal ameagab ebu izal ze abai maremin na domen, na han ze go sag dudu ipal igul naliu macanemen awaremen, goagen han duailel ipal abai marabun iboin. \ +lO Timoti, na izal nagwai sul, na Yesus Kristus dual pezai damen, go nug gonugau ougab naliu eiman na isanizaba, na umkoskos gusig tapai damam. N[ lIz Uwait guzenai auranem, aiu ses duailel sisiarabun ziwas ebu, Dubanou Ban nug go en bisou peimai, isanuramau. Na abiu go petak, iz Epesus uzan darena, Onesiporus nug iz umkoskos isanilaneun.ZZ /lBo, go Rom ban uzan alaimai, iz peilabun gusig itanilei itanilei, betei peileun. .Y WlIz Onesiporus gonugau ug abai ag en Uwait Ban auranem. Ziwas umkoskos Onesiporus nug iz isanilaneun. Iz hiacaranem zau oug darena, go iz peilabun aiu nuab tam. X 'lNa abiu Kristen duailel ag Esia agaig ebu daremen, goagen unum iz semilei wanemen. Pigelus zaug Hermogenes dual han iz semilei wanemen. W 1lUwait nug gonugau Ze Naliupet getal na mizeun, go na suban gumamam. Guzenemen, Ah Wes igual oigeb oug dareu go nug nait salau gumabun isanizamau. rV _l Na ein Ze Naliupet izal oisau ebuan omen, na ze go domen guzental duailel igul naliu guzental awaramam. Guzenaimai, na Yesus Kristus dual pezai daimai, nait ounab go en petak emen gusig pataimai, duailel ipal en ounab noumamau. U l Gonun, iz uhu banou wanem. Bo, iz uhu go gamacabun i uminem. Einen, du go en izal oiab petak eun iz go abiu. Iz han abiu go nug salau go iz ebeab meun, go nug go suban gumaneu. Salau go muzmuz damau, guzental, bete betei gonugau alabun ziwas zumau. T {l Uwait nug iz gonugau Ze Naliupet duailel awarabun mui, gonugau ze oi aidabun mui, abai marabun mui, tapai mileun. =S ul Bo, ulis, ig imaigabun du, Yesus Kristus nug alina, igul go araog zoun. Gonugau salau nug noumabun igul zilacoroun. Gonugau Ze Naliupet eiman go awau muzmuz dabun igul araog meun. vR gl Uwait nug ig igual igul eg ebuan imaigeimai, ig gonugau duailel naliu pet dabun uligeun. Ig igul naliu memun en imaigab tam. Gonugau dabeleu eim gonugau ougab naliu eim ig gaul isanigeimai, ig en ougab bisomig peimai, igual igul eg ebuan imaigeun. Getal go em usalai mab tam ebu, gonugau ougab naliu eiman Yesus Kristus nug ig isanigeimai, imaigabun dabeleun. Q /lGuzenaimai, Timoti, na igual Dubanou Ban nugau ze duailel awarabun i uminen. Na duailel iz en izal zai awarabun i uminen, einen, iz igual Dubanou Ban en hiacaranem zau oug darem. Na Uwait nugau gusig oimai, gonugau Ze Naliupet awarai aidaimai, iz ibail ereg uhu umam. ,P SlUwait nug ig uminabun wes migab tam. Go Ah Wes migeun. Gonug ig gusig migena, ig duailel ipal en igual oigeb noumaimai, igual dabeleu iguatal suban gumabun iboin. ,O SlGonun, iz nait dabeleu koli asai mizemina, gusig go Uwait nug na mizeun ab go huanem sul, na koli salau murabun aizem. Izan nait gagalin patena, na gusig go omen. VN 'lNa ounab petak emen go getal nait iman Lois mui, anan Iunis mui agal oiagab petak emen sul guzenem. Iz goagal igul koli dabeleimai, iz abiu goagal oiagab petak gusig memen sul igul go na ebizab han dareu. M ;lIz na utizai alemin ziwas ebu, nait weinemen amen il pemin en koli dabelem, gonun, na koli peizabun oiab dareu. Iz na peizaimai, izal oiab siksikamau. cL AlIzal embigeg agen Uwait nugau igul suban sesamoranemen sul, iz han guzental sesamoranem. Guzenaimai, izal dabeleu enai, iz gonugau ameg ebu ze tamacag. Iz amban, umaum na en dabeleimai, Uwait ‘Ese-e’ auranem. CK lO Timoti, na izal nagwai sul, igual oigeb Uwait tutak en memun. Iz na en alizem. Igual memenig, Uwait mui, igual Dubanou Ban, Yesus Kristus mui, agen nait ounab selai dabun mizeimai, na en bisom peimai, goagal oiagab naliu eiman na isanizamam. Pol nug Timoti gonugau ougab petak eun gusig patai dabun aureun. oJ [lIz Pol, iz Yesus Kristus nugau ze oi aidanem du. Uwait nug gonugau dabeleu eim iz tapai mileun. Go nug duailel ag Kristus en oiagab petak emen, muzmuz awau dabun gusig marabun baib mareun. Go iz ze go duailel awarabun palautileun. IXIz Uwait aurai, igual Dubanou Ban, Yesus Kristus gonugau ougab naliu eim ag unum isanaraimai, ag abai ereg damau.HXIz Pol izal ebesil ag ‘Kero’ ze sikut wai marem. Izal sikut guzenai wemin, ag abe mamamen go izal sikut wanem igul guzenai. EGXDubanou Ban go igual oigeb iau selai dabun bigeg. Ig Uwait auremun, gonugtal ag ein igul en dabilanemen agal oiagab umkoskos iau selai dabun maramau. Dubanou Ban ag abai ereg damau. FXBo, ag du go unum agal iwai zaiag sul i usalamau. Agen zaiagar awaranemen sul go igul naliu mabun auramamen. Ze ipal awaramoroi. 0EYXDu tub igual ze sikut wai maremun doimai, sesamorab tam, ag go subantal baiaboran. Ag du go dual i pezan. Guzenebi, du go igul go eg meun abe maimai, aiu numau. QDX Ag, igul ipal naliu macanemen duailel, agal igul naliu go i uten. &CEX Igual Dubanou Ban, Yesus Kristus nugau wanib ebu ig go guzenanemen duailel gusig ze awarem. “Ag agal dabeleu suban oimai, salau maimai, ee oi zamamen.” SBX Ig ze go awarem, einen, ig guzenai ze domun ag ula duailel ipal go salau i macanemen, go gaul pet dacanemen. Duailel go salau mab tam, gaul daimai, go duailel ipal agal salau en ze mai aidanemen. AX Ig ag abai daimai, igual igul sesamorabun kasai ze go maremun, “Duair in go salau mabun uteimai, wasigun damau, go ee i zimau!” G@X Ig ag ee migabun aimai, kanababun iboin. Bo, ig igul go sesamorab tam, iguatal salau maimai, ee wanemun. Ig guzenemun, einen, ag igual igul naliu uligaimai, sesamorabun aimai, guzenanemun. ,?QXIg agal ee gaul i wanemun. Tam. Ig ee gau maimai, zanem. Ig salau banou macanemun. Guzenaimai, uhu ipal ag i maranemun. Umaum, amban umkoskos ig salau macanemun. S>XAg igual igul abiu, gonun, sesamoran. Ig ag abai daimai, gaul i daremun. y=kXO zaiger, igual Dubanou Ban, Yesus Kristus nugau wanib ebu ig gusig ze awarem. Ag ipal oiagab petak emen dudu, ag salau i macanemen abai i dan. Ag atai beu dan. Duailel go ag salau i macanemen go igual ze tapaimarem go i sesamoranem. <'XIg Uwait auranem, Dubanou Ban gonugtal agal dabeleu suban gumamau, gonun, Uwait nugtal ag en ougab noumaneu, go ag abe mamamen. Ig Uwait han auranem, Kristus nug gusig tapai daimai, uhu asiu gamacaneun sul ag han guzental guzenabun iboin. Duailel unum ag salau umamen. #;?XDubanou Ban nug ig dabeleu gusig migena, ig abe macanem ig ein igul abai maremun ag igul go suban sesamoran. Ig abiu aiu ses han guzental sesamoramamen. :XBo, Dubanou Ban go umkoskos igul naliu macaneu. Go ag gusig maraimai, ag suban gumaramau. Guzenebi, du eg nug ag eg marabun iborain tam. .9UXAg han Uwait aurebi, go nug ig duailel eg agal ebeagab ebuan imaigamau. Duailel go igul eg macanemen. Ag abiu duailel unum agal oiagab Dubanou Ban en petak ab tam. o8 YXO zaiger, ulis izal ze oliguamoroi. Ag ig en Uwait aurebi, go nug ig isanigamau. Guzenebi, Dubanou Ban nugau ze emgasag unum pigai iboramau. Ag gonugau ze doimai, wanib ulagwag macanemen sul duailel emgasag unum go han guzenamam. 7yXAg oiagab iau selai mui dabun gusig maraimai, agal oiagab gusig marena, ag igul naliu mui ze naliu mui macanemen.G6XIgual Dubanou Ban, Yesus Kristus nug mui, igual Memenig, Uwait agen ig en oiagab nug noumaimai, isanigemen, gonun, ig umkoskos oigeb iau selai mui daimai, ece naliu wabun gumei damam. a5;XGonun, zaiger, ag suban gusig tapai daiban, gonugau ze gusig patan. Ze go iguan abai maremun. Ziwas ipal ebu, ig ze go igual oigsau eim awaremun. Ziwas ipal ebu, ig sikut wai maremun. Ag ze go subantal gusig patan. {4oXUwait nug ag koli imarabun ulareun. Go einen, iguan gonugau Ze Naliupet abai marena, ag ze go doimai, omenin. Guzenina, igual Dubanou Ban, Yesus Kristus nug Mesgai wag wanib ulagwag banou oi dareu sul, ag han wanimag banou mui dabun umamen. c3?X O zaiger, igual Dubanou Ban go ag en ougab noumeu. Ig ag en umkoskos igual oigeb siksikaimai, Uwait ‘Igual oigeb naliupetpet’ auranem. Get get Uwait gonugtal ag koli imarabun en tapai mareun. Ah Wes nugau gusig eiman ag Uwait nugau duailel usalamamen, agal oiagab petak ze en petak emen, gonun, go nug ag koli imarabun en tapai mareun. P2X Guzenaimai, ag agal oiagab Uwait nugau petak ze en petak i aimai, ag igul eg en agal oiagab nug noumaneu, gonun, Uwait nug ag ze mui aimai, unum eg maramau. Uwait nug ag koli imarabun tapai mareun. {1oX Go gonugun, Uwait nug gonugau gusig sil goagal dabeleu eg marena, ag Satan nugau polu ze en oiagab petak anemen. +0OX Du go nug polu ze asiu maimai, gugeg ata atai maimai, duailel tamarabun abu ebu darem go nug duailel go polumaraba, goagen gonugau ze petak aimai dabelemam. Uwait nug ag koli imarabun en aneun, bo, duailel go ag Dubanou Ban nugau petak ze doimai, oiagab petak ab tam, gonun, ag tamamamen. /X Go du eg go Satan nugau gusig mui zumau. Go gusig banou mui eiman gugeg ata atai mamau, go du banou abai marabun igul ata atai mamau. a.;XKasai ze i sesamoraneu du go araog zuba, igual Dubanou Ban, Yesus nugau wol gonugau ogusau eim uloroimai, du go waba, noumamau. Dubanou Ban go gonugau al banou mui araog zumau. Gonugau al nug du go unum eg muramau. -7XUlis Satan nugau gusig em unum wage wageimai, salau mai dareu. Bo, ecesab go nug gonugau abu tapelai dareu, Uwait nug oi heba, go petak araog zumau. ,%XAg abiu ecesab tub nug du eg gonugau abu tapelai dareu. Ulis go igul go mabun iborain tam. Ban nugtal go zuabun ziwas tapai meun, go zumau. P+XGetal iz ag abai daimai, ze go awaremin. Ag go dabuiag sikeu ta? u*cXDu go nug Uwait mui, ecesab ipal unum duailel agen ulagwag macanemen, iwai maraimai, go nugtal iza sag tutak du banou amau. Guzenaimai, go Uwait ecesab muranemen zau banou zaueim si daimai, guzenamau, “Iz iza sag tutak, iz Uwait.” )XAg du tub utebi, go nug ag i polumaramau. Dubanou Ban nugau koli alabun ziwas petak alamau. Bo, amegai duailel asiu ipal agen Uwait semorobi, kasai ze go i sesamoraneu du zuba, go petak go alamau. Du go Uwait nug go ab muzmuz ele daneu ebu nuabun tapai moroun. %(CXDudu ipal agen Dubanou Ban nugau ziwas go aleu ag guzenai ze awarebi ag oiagab eg i umau. Ag esilakian. Du tub nug gonugau dabeleu, Uwait nugau Ah Wes nug go dabeleu moroun, gonun, go ze go anaidamau. Du tub nug dudu ipal Uwait nugau Ze duailel awarebi, doimai, ze go anaidamau. Du tub nug enamau, iguan ze go petak sikut waimai, palautemun. Bo, ag guzenai ze doimai, petak dabeleimai, agal oiagab i uhu mamau. *' OXIgual Dubanou Ban, Yesus Kristus koli alamau en ag awarem. Go alabun ziwas ebu ig ag abai ereg go abai tulamam. Izal zaiar, ag igual ze suban don, iz ag awarem. y& mX Igual Uwait mui igual Dubanou Ban, Yesus Kristus agen goagal oiagab naliu mui eiman ag isanarebi, ag igul naliu go mebi, duailel ipal agen uligaimai, igual Dubanou Ban, Yesus nugau wanib ulagwag mamam. Gonug mui agal wanimag wag mamau.I%  X Go enegun, ig umkoskos ag en Uwait auranem. Ig Uwait auremun, gonug ag igul naliu macanemen uligaimai, ag gonugau duailel pet dabun amau. Agal oiagab petak ebi, ein igul naliu nugtal guzenabun awareun ag guzenamamen. Ig umkoskos Uwait auranem, gonugau gusig sil ag isanaraba, ag igul naliu go umkoskos guzenamamen. $ -X Go koli alamau ziwas ebu, duailel ag go en tuguiai daremen ag siksikaimai, gonugau wanib wag banou muramamen, einen, agal oiagab goen petak emen. Ag, Tesalonaika uzanan duailel, duailel go abai tulamamen, einen, ig Yesus nugau ze abai marena, ag agal oiagab petak emenin. (# KX Duailel go ag muzmuz uhu banou oimai, eg wai damamen. Ag Dubanou Ban nug mui gonugau al mui gonugau gumarabun gusig mui waugab i damamen, ag atai beu damamen. /" YXGo Mesgai wageiman ab al mui alaimai, duailel go Uwait abe mab utemen mui, igual Dubanou Ban, Yesus nugau Ze Naliupet sesamorab tam, mui, duailel go unum eg maramau. ! XDuair in go uhu waneu, Uwait nug go uhu zilagai moroimai, ougab iau selai dabun muramau. Ig han guzenaital igul go ebigab mamau. Igual Dubanou Ban, Yesus go gonugau tibur gusig mui aba, go Mesgai wageiman alaimai, igul go guzenamau. Go ab banou eiman alamam. `  ;XUwait nug igul naliu guzenaneu. Du in nug ag uhu maraneu go nug han du go uhu muramau.  XAg uhu asiu pet ona, Uwait nug ag go dareu a siabun tapai mareun maramau. Igul go eiman ig abiu gonugau sisiarabun igul naliu. $ CXIg ag en igual oigeb siksikeu, gonun, ig Kristen duailel ipal ag igul naliu go guzenemen en awaranem. Agal oiagab Yesus en petak aimai, uhu ata atai ipal wanemen, bo, ag gusig tapai daimai, uhu mu go oimai, agal oiagab petak emen i utanemen. Uwait nug igul naliu eiman ig sisigamau.  3XO igual zaiger, ig ag en umkoskos igual oigeb siksikaimai, Uwait ag en ‘Ese-e’ auranem. Igul go ig guzenanem, go naliu, einen, agal oiagab Yesus en petak emen, igul go naliupet usalai darem. Ag duailel ipal en oiagab nug noumaneu, igul go han naliupet usalai darem. U %XIgual Memenig, Uwait mui, igual Dubanou Ban, Yesus Kristus mui, ag en goagal oiagab naliu mui eim ag isanaraimai, goagal oiagab selai ag abai ereg damau. Pol nug gonugau ougab siksikai Uwait aureun. 5 gXIg Pol, Sailas, Timoti iguan ag Kristen duailel Tesalonaika uzan daremen, sikut e wai marem. Ag igual Memenig, Uwait mui, igual Dubanou Ban, Yesus Kristus mui peza daremen. ~uYesus Kristus, go igual Dubanou Ban, go ig imaigabun du. Iz go auremin, gonug ag isanaraimai, gonugau igul naliu abai maraba, ag abe maiban, sesamoran. Gonugau wanib tutak wag macan. Ulis, aiu ses han umkoskos guzenaital guzenan. Go petak.ykO zaiar, ag polu dudu go agal igul abe memen. Ag igual kasai ze i sesamoranemenin. Gonun, ag suban gusig tapai daimai, dudu go agal ze petak aimai dabeleimai, agal igul eg i sesamoramamen. Guzenaiban, ag Uwait nugau abu naliu i utan. !;Sikut asiu go Pol nug sikut wizanareun ebu ze go unum guzenaital sikut weun. Ipal Pol nugau sikut bigeg abiu mabun gusig pet, gonun, dudu ipal agal oiagab Uwait en gusig mab tam agenag gonugau ze bigeg suban araog mabun anmaimai, ag agal dabeleu eim bigeg atai duailel awaranem. Ag Uwait nugau Ze ipal guzenaital guzenanemen. Ag igul go guzenina, Uwait nug ag koli igarabun iborain tam, ag unum eg maramau. PDubanou Ban go duailel ipal agal oiagab petak mina, igarabun gumarai dareu, gonun, ag igul go en dabilan. Uwait nug igual zaicig Pol dabeleu naliu morondai, gonug han ze go sag ag sikut wai mareun. 0YO Zaiar, ze go iz awaremin go petak. Ag ziwas go alamau oigab tutak mui gumei dan. Ag Uwait nugau ze suban sesamorabun salau gusig macan. Ag guzenebi, ziwas go tapai meun zuba, Uwait nug ag tutak tutak awaramau, ‘Na igul naliu memen, gonun, na ze tamacag. Iguana oigeb tutak mui dab.’ *M Bo, Uwait nug ig baib migeun, ig baib go petak zuabun gumei darem. Ig emes awau mui, em awau mui, gumei darem. Duailel go igul naliu macanemen agal dabun uzan. G Ece e unum igul go ebu tamaba, ulis ag, Yesus en oiagab petak emen duailel, ag ein igul mamamen? Ag umkoskos Uwait nugau igul naliu sesamoraiban, ag go gil Uwait nug tapai meun gumei dan. Gil go zuba, emes ab nug elamau. Ziwas go ebu, em ebuan ece mui, emes wagan ece mui, ab zabeg nug unum elaraba, ze sul usalamau.  X) Bo, Dubanou Ban alamaun gil, go zob du sul wage wageimai pigai alamau. Guzenaba, emes saiu banou heimai, tamamau. Emes wagan ece unum ab nug elaramau. Em e ebu han ece unum darem ab nug elarai poamau. / Uwait Ban go ein baib meun sesamorabun duailel agal igul sul iau iau mab tam. Bo, go ag en dabilaraimai, pigai i macaneu. Einen, duair tub eg i wamamen aimai iau iau macaneu. Duailel unum oiagab kekulaimai, igul eg macanemen utabun aimai ougab selai mui iau gumarai dareu. 6eO zaiar, ze tub e awaramoroi, ag i utan. Agenag Yesus alamau ziwas huia dareu aimai i ze macan. Ig wai tausen tutak (1,000) go ziwas huia aimai dabilanem, Uwait Ban nug go gil tutak sul dabilaneu. Ig gil tutak ziwas hogu aimai dabilanem, Uwait Ban nug go wai tausen tutak (1,000) sul dabilaneu. V%Bo, em e emes mui ulis dareu. Go Uwait nugau ogusau nugtal ze maba, ab nug elabun utendai, dareu. Aiu ses Uwait nugtal em e tamarabun ziwas ebu, duailel go igul eg macanemen sisiaraimai, unum eg maramau. 9mdai dai, Uwait nug koli em e zewei sil eg weun. / WBo, getal Uwait nug gonugau ogusau nug ze mina, em mui emes mui usaleun, ag go en dabilab utemen. Em e ze ougan zoun, Uwait nug ze dou mizanarena, em gusig usaleun. Iz ag ze e awaramoroi, subantal dabilan. Em e tamabun ziwas ebu, duailel agal dabeleu eg sesamoraimai, ag waiagab alaimai, agal oiagab Yesus en petak emen en ze biabial kuai awaraimai, kanabai awaramam, “Yesus nug go koli alabun baib meun, erunai dareu? Go koli i alau. Igual embigeg noumizanaremen, bo, getal Uwait nug em e usalai meun guzenaital dareu, ece awau tub usalab tam.” s _Ze naliu go getal Uwait nugau ze doimai, awaranemen dudu agen awaremenin. Igual Dubanou Ban, go igual imaigeun du, go han gonugau gusig ze gonugau ze oi aidanemen dudu marena, goagen awaremenin. Ag ze go koli dabilabun aimai awarem. 2  _O zaiar, iz amegai sikut wai maremin, ulis e kolital sikut wai marem. Sikut aliag go ebu iz ag igul naliu go i dabuiag sikamaun aimai dabeleu marabun sikut wai maremin. Ag igul go macanemen, go ze tub getal abiu macaneun du nug aneun sul. Go eneun,‘Bau nug useicemai, nug nugau useun koli zabun bitaneu.’ Sindaun 26:11 Ze tub enai dareu, ‘Ag agal bo ze ziorina, go koli beteimai, emkau ebu kibolkabolacaneu.’NIz ag go suban abe mabun ze tub awaramoroi. Go getal Uwait nug duailel gonugau amegwab erunai naliu usalabun go abe mab tam, igul eg macaneun, sisiarabun ziwas go uhu wabun iborain. Bo, go go Uwait nugau ze dudu ipal agenag go abai moromen abe maimai, sesamoraimai, koli igul go uteun, gonun, aiu ses go uhu banou pet umau. pYDuair in go gonugau em e ebuan igul eg unum semoroi maimai, igual Dubanou Ban, Yesus Kristus, imaigeun du sesamoreun nug, go igul eg go getal guzeneun dabilaimai, koli guzenamau, go getal dareun sul i damau. Go koli eg pet damau. U#Polumacanemen dudu go agenag duailel guzenai awaranemen, “Ag igual igul sesamoramamen. Ag igual igul sesamorebi, ag dudu ipal agal salau dudu i damamen. Ag ein igul mabun aiban, go macan.” Bo, dudu eg go ag igul eg nugau salau dudu. Einen, ein igul agal dabeleu ebu umkoskos dareu, ag igul gonugau salau duailel (slev). B}Dudu go ag igul eg maimai, siksikaimai, agal wanimag wag mabun ze asiu macanemen. Guzenina, duailel ipal ulis oiagab petak emen koli igul eg mabun oiagab asai marena, igul eg macanem. b=Polu ze abai maranem dudu go ag ze kom ziceun sul. Ag pi wol nug puai wanena, ze i nuaneu sul. Ag duailel isanarabun iborain tam. Gonun, Uwait nug agal uzan tapai mareun dareu, uzan go pulig umutanau pet dareu. !Bo, egun donki tub go du nugau zeu sul nug Balam ‘Na igul eg pet mai darem’ aimai aureun. Donki go egun, go ze mabun iborain tam, bo, ziwas go ebu, du nugau zeu eiman go go Uwait nugau ze doimai, awaraneun du dabeleu eg mui, ‘Na igul eg i men’ aimai aureun. >uDudu go ag abu tuguiai uteimai, ag gau gaul aidanemen. Ag getalan du tub, wanib Balam, Beor nugau nag gonugau abu sesamoranemen. Balam go aiwag en dabilaimai, igul eg mamoroi eun. 3Umkoskos ailel piaraimai, eg marabun dabeleu eg wanemen. Ag igul eg maimai, go iboi aimai i dabilanemen. Duailel agal oiagab Uwait en gusig mab tam ag igul eg mabun keuaranemen. Ein ece polumaimai, wabun ag go abiu. Ag igul go guzenebi, Uwait nug aiu ses dudu go eg maramau.  Igul go sul, polu ze abai maranemen dudu go agenag dudu ipal eg maranemen. Aiu ses Uwait nug ag han mu banou maramau. Ag siksikaimai, igul eg mabun amban araog guzenanemen. Ag umkoskos, aipag nuabun igul eg go guzenanemen, bo, koli ag ‘Igua dudu naliu’ abun aimai, ag oiagab petak emen duailel, abai gotulaimai, ee zacanemen. Guzenina, Kristen duailel agal ulapag eg bitamau. 8~i Bo, dudu go ag igul ipal agal bigeg i abiu, bo, ag go en ze biabial kuai maranemen. Go dudu ag egun sul. Egun ag dabeleu tamacag gaul aidarena, dudu agen ugarina, noumanem. Go dudu ag han guzental, ag dabeleu naliu tamacag, ein igul mabun dabilanem go ag igul go macanem, gonun, ag egun sul tamamamen. 8}i Uwait Ban nugau tibur go gusig banou mui, goagen polumacanemen dudu go zilarai darem. Bo, agen Uwait nugau amegwab, igul eg maranemen dudu go agal enimag ebu ze i maranemen. !|; Duailel wal igul eg pet maimai, Uwait ze biabial kuai auracanem, gonug go duailel unum eg wai maramau. Polu ze abai maranem dudu go ag ula daimai, ag Uwait nugau ze i sesamoranemen. Ag agal dabeleu sag sesamoranemen. Ag Uwait nugau tibur ze biabial kuai awarabun i uminaranemen. @{y Gonun, ein uhu nug duailel ag Uwait en agal oiagab petak aimai, gonugau ze sesamoranemen ebu zuba, Uwait Ban go duailel isanarabun abiu. Igul eg macanemen duailel ag Uwait en agal oiagab petak ab tam, go han ag gusig pataraimai, eg marabun abiu. Ziwas tub zumau ebu, go duailel go sisiaraimai, eg wai maramau. zLot go Uwait nugau amegwab du naliu. Bo, go uzan go duailel igul eg macanemen mui abai dareun. Gil tutak tutak go duailel Uwait nugau kasai ze uteimai, igul eg memen uligaimai, gonugau ougab uhu mui dareun. Uwait nug go uzanan duailel igul eg memen ebuan imaieun. $yAIg abiu Uwait nug Lot isanoroimai, eg murab tam, go du igul naliu mui. Lot gue go uzanan duailel igul eg macanemen mui wal igul macanemen mui ula dareun. x Ziwas tub ebu, Uwait nug Sodom mui, Gomora mui, unum eg mareun. Goagal ban uzan aliag ab palautina, alai elarina, waibul usalemen. Ag go guzeneun dabilan. Ab nug elareun, go dorog sul. Aiu ses duailel agal oiagab petak ab tam, ag ab nug guzenai elaramau. %wCZiwas tub ebu, Uwait nug getalan igul eg macanemen duailel ulapagzina, i daremen. Zewei banou nug alaimai, duailel agal oiagab Uwait en petak ab tam unum eg marena, noumemen. Noa tutak go ze naliu abai maraneun du. Go mui duailel kwali mui Uwait nug suban gumarina, go eg marab tam. MvAg go don, getal Uwait nugau tibur ipal agen igul eg memenin, Uwait nug tibur go ulapagzina, i daremen, go ob umus oug hamareun. Ag go ob umus oug Uwait alai duailel sisiarabun gumei darem. .uUPolu ze macanemen dudu go ag agal aiwag ta, agal ecesab wabun oiagab nug noumaneu. Ag go dudu agal polu ze asiu duabun agal ecesab asiu maramamen, bo, go polu ze macanem. Polu ze go agal dabeleu eim macanem. Uwait nug dudu go sisiarabun gumarai dareu. Ag sisiaraimai, ag unum eg pet maramau. KtBo, duailel asiu agal oiagab petak emen ag igul eg go aipag nuabun sesamorina, duailel agal oiagab Yesus en petak ab tam agen igul go uligaimai, Uwait nugau petak ze ebu ze biabial kuai mamam. Cs Getal Israel duailel ula ebu, dudu ipal ag Uwait nugau ze doimai, awarem aimai polumaracanem. Guzenaimai, ulis han dudu ipal go ula zoimai, polu ze abai maranem. Go wage wageimai, ze atai ag oiagab Yesus en petak emen eg wai marabun abai maranem. Petak, dudu go Dubanou Ban nug agal igul eg ebuan igarabun noumeun, bo, agen Dubanou Ban semoroimai, ag Uwait nugau ze unum sesamorabun go utabun anem. Gonun, Uwait nug dudu go pigai eg maramau. ~r wGo du tub nugau ze awarab tam. Tam pet tam. Go Uwait nugau ze, Ah Wes nug goagal dabeleu ebu marena, awaranemen.hq KBo, ag go don, Uwait nugau ze doimai, awaranemen dudu goagal dabeleu eiman gaul sikut wab tam. rp _Guzenaimai, ig Uwait nugau ze doimai, awaranemen dudu agal ze en igual oigeb petak em. Ag han, ze go agal oiagab oug maiban, dabilan, go naliupet pet. Uwait nugau ze doimai, awaranemen dudu agal ze al ginampet go umaum elaneu sul. Ag abu ginampet pimamen. Yesus koli alamau go em uganeun ureb elaneu sul, go agal oiagab oug elei daba, ag abu unum pimamen. lo SIg Yesus nug dual Uwait dareun em tabag ebu ereg simai darena, ze go Mesgai wag eiman aleun domun. n Ig ereg daremun ebu, memenig Uwait nug gonugau wanib wag moroimai, gusig banou moroun. Uwait nugtal wanib wag banou mui, wag dareu, go Mesgai wag eiman guzenai aneun,‘E izal nagwai pet. Izal oiab go en noumanem. Iz go en izal oiab siksikeu.’ lm SIg e iman gingin dudu agal dabeleu eiman maranemen go iman gingin awarab tam. Ig igual Dubanou Ban, Yesus Kristus, gusig banou mui koli alamau en awarem. Ig Yesus nugau gusig igual ameig nug pemun, gonun, ag awarai darem. ol YGonun, iz ag ze e gusig awaramoroi. Iz aiu ses noumemin, ag ziwas umkoskos ze e awaremin dabilamamen. nk WIz abiu izal noumabun ziwas waiab zoi dareu. Igual Dubanou Ban, Yesus Kristus nug iz guzenai aileun. ]j 5 Izal dabeleu, iz em e ebu awau dai dai, ag umkoskos ze e en dabeleu marabun i utai. i  Iz abiu, ag ze e getal doimai, abiu memenin. Go Uwait nugau petak ze en agal oiagab petak emenin. Bo, iz koli koli awaranai. 4h c O zaiar, ag suban dabilan. Uwait nug ag tapai maraimai, ulareun, gonun, oiagab siksikai mui salau gusig macan. Ag guzenaimai, Uwait i semoromamen, igual Dubanou Ban, Yesus Kristus nug ougab siksikai mui igaraimai, ag gonugau uzan awau muzmuz dabun simamen. Getal Uwait nugau ze nug Yesus en aigeun. g  6f g Bo, du in go igul naliu go i guzenamau, go ameg kumi du sul em suban i pimau. Amegai Uwait nug du go nugau igul eg getal meun zilagai moroun, bo, go go en koli dabilab tam. )e MAg igul naliu go unum guzenamamen, ag naliupet pet usalaimai, ag Yesus Kristus suban petak abe maimai, ag gonugau salau gaul i mamamen. Salau go usega ninamau. Sd !Ag Uwait nugau igul naliu sesamoraimai, koli agal zaiagar suba suban isanarabun salau gusig macan. Ag agal zaiagar suba suban isanaraimai, ag koli duailel en agal oiagab nug noumabun salau gusig macan. vc gAg gonugau ze suban abiu maimai, koli agal dabeleu suban gumabun salau gusig macan. Ag agal dabeleu suban gumeimai, ag koli gusig tapai dabun salau gusig macan. Ag gusig tapai daimai, koli Uwait nugau igul sesamorabun salau gusig macan. fb GGuzenaimai, Kristus nug igul go meun en suban dabilan. Ag go en oiagab petak emen, gonun, ulis, ag igul naliu mabun salau gusig macan. Ag igul naliu maimai, ag koli Uwait nugau ze suban abiu mabun salau gusig macan. ?a yIgul go eiman, gonug ig ece naliupet pet migabun baib migeun go migeu. Gonun, em e ebuan dudu agal dabeleu eg nug ig eg i migamau, gonun, ig Uwait nugau igul unum sesamorabun iboin. ` 'Yesus Kristus nugtal go Uwait, go Uwait nugau gusig banou mui, gonun, gonug ig Uwait nugau ze sesamoraimai, go dual muzmuz dabun gusig migeun. Guzenaimai, gonugau gusig igul naliu mui abai migeimai, ig gonugau duailel pet usalabun uligeun, gonun, ig go abe morom. v_ gUwait go, igual Dubanou Ban, Yesus dual, goagen agal igul naliu abai maraimai, isanaraimai, agal oiagab suban iau dabun maramam. Ag igul guzenai mebi, ag go abiu maraimai, muzmuz naliu damamen. Uwait nug ig gonugau duailel tapai migeun. G^ O zaiar, iz Saimon-Pita, Yesus Kristus nugau salau du, gonugau ze oi aidanem. Iz duailel Yesus en oiagab petak emen sikut go wai marem. Yesus Kristus go igual Uwait, go igual igul eg ebuan imaigeun du. Yesus Kristus nugau igul naliu, go nug ig unum isanigena, igual oigeb petak emun sul, ag han agal oiagab petak emen. e] E Agal abianag Uwait nug tapai moroun, gonugau gelegul agen na ‘Amban’ ai aizem.A\ } Iz ze asiu dareu ag awarabun iboin, bo, iz ze go unum sikut wab utem. Bo, iz ag waiagab betei uligaremin, igag ereg hoboi daimai ze mab, guzenaimai, igual oigeb banou siksikamau. w[ i Du in nug du go ‘Amban’ auramau, go gonugau zaug usalaimai, gonugau salau eg isanuramau. Sikut poabun ze. |Z s Bo, du tub go petak ze ag ebalagab i oi bitaba agen du go ‘Amban’ aimai i auran, agen agal zaueim i imai sien. Y  Bo, du tub go betei ze atai tub oimai, Kristus nugau abai maraneun ze suban gusig patab tam, Uwait du go dual pezai dacab tam. Bo, du in go Yesus Kristus nugau abai maraneun ze gusig patai dacaneu du, memeg nug gonugau nag dual agen du go dual pezai darem. +X QAg suban uligan, ag ece naliu go wabun salau gusig mai daremen i utamamen. Ag suban tapai dabi Dubanou Ban nug ag ece naliu marabun tapai mareun go unum maramau. >W wDudu asiu em e ebu ze polumigabun aidanem. Goagen enanem, “Yesus Kristus go du sul alab tam.” Guzenai ze macanemen dudu go polumanemen. Go Yesus Kristus nugau iwai zaugul. ~V wZaiger en oiageb nug noumabun igul enai: Ig Uwait nugau kasai ze suban sesamoranem. Ag getal Yesus en oiagab petak emen ebu, ag gonugau kasai ze guzenai domen, ag zaiger en oiagab nouman, ag igul go sesamoran. Igag Kristus nugau ze gusig patab. U 7O abi, go gonun, iz na aizem, igag unum zaiger en igual oigeb nug noumab. Kasai ze e ulis na sikut wai mizem go ze awau tam, go kasai ze go getalan. T 3Dudu ipal agen nait gelenar ipal petak ze sesamoremenin ailemen doimai, iz siksikem. Igul go memenig nugtal sesamoran aigeun sul guzenanemen. ~S wMemenig Uwait, gonugau nag Yesus Kristus dual agal oiagab nug ig en noumaimai, go petak ig en oiagab eg wina goagal dabeleu eim ig gaul isanigemen, guzenaimai, igual oigeb selai damau. Igag unum zaiger en oigeb nug noumabun igul sesamorab. TR #Einen, Petak ze go igual oigeb oug dareu, go muzmuz igual oigeb oug damau. wQ kO air, Uwait nug na nait gelenar abai gonugau pet aimai tapai mizeun, Iz, Zon, agal gumaranemin du, gonun, iz ag sikut e wai marem. Izal oiab ag en noumai darem, iz sag tam, dudu go petak ze abiu, goagen han ag en oiagab eim noumai darem. BP} Igual Dubanou Ban, Yesus Kristus nug gonugau ougab naliu eiman ag isanaramau. Uwait nug han ag en ougab noumamau. Ah Wes nug mui agzozou oiagab tutak mui dabun gusig maramau.iOK Duailel agal oiagab Yesus en petak emen ig ibaig darem unum, agen han ag ‘Kero’ ze awarem. ON Ag agzozou oiagab nug noumabun abai marabun ebeag pata pataran. &ME O zaiar, iz izal ze pocabun ag ‘Kero’ ze awarem. Ag duailel tuguianau usalabun salau gusig macan. Ag izal ze doimai, agal dabeleu tutak maimai, oiagab selai mui dacan. Guzenebi, Uwait nug gonugau ougab nug ag en noumaneu, go oiagab iau dabun gusig maraneu, go ag abai damau. L3 Iz tubaiman daimai, ag go gonugun ze e sikut wai marem. Ag agal igul eg uteimai, suban dabi, iz koli ag waiagab beteimai, izal gusig go Dubanou Ban nug mileun eim ag koli kasarabun i awarai. Dubanou Ban nug iz gusig go ag isanarabun mileun. Ag eg marabun gusig go milab tam. RK Agal oiagab petak emen gusig tapai dabi, uzaneim an duailel ipal agal dabeleu ig gusig tamacag amam, go iboi, ig siksikamam. Ig Uwait auremun, ag gusig tapai daimai, duailel tuguianau pet usalamamen. J Ig Uwait nugau petak ze tonoi mabun igul tub mabun iborain tam. Bo, ig duailel ipal gonugau petak ze tutak sesamorabun isanaranem. =Is Ig Uwait auremun, ag isanaraba, ag igul eg ipal i mamamen. Ag igul naliu maimai, iguan ag Uwait nugau igul suban abai maremun abe mamamen. Bo, ig duailel igual salau naliu abe mabun Uwait aurab tam. Duailel goagal dabeleu igual salau eg memun amam, go iboi, bo, iguan ag igul naliu mai dabun Uwait auranem. z~~ }\|K{{Wz~yexwwlv;tsrq3ponmmkjiihgffdcc,bEa`__L^6\[[!ZIYuYW~W:V}VUTTBSRQPPrP ONN!MzLL#KuJIIHHGF7EpE DD(DBAA@?>> =q=a;;4:B998e876655!43k2221\00`//W.. --V-J,g+d**f)S((Y'Q&&s%% $9#z""P!!^ 2e[&G,8TT+~u * c m ; `t:i - SDuair in go Uwait nugau ze doimai, awaraneu du nugau ze sesamorab tam aba, go Uwait nugau duailel abai i damau. Go Uwait nug eg muramau.’ Lo 18:15, 18-19 S Moses nug goen guzeneun,‘Uwait Banou nug iz palautileun sul aiu ses gonugau ze doimai, awaraneu du tutak palautamau. Du go agal zaiag pet. Ag gonug ze awaraba doiban, gonugau ze unum sesamoran. M Ulis go Mesgai wag koli sieun dareu. Go ziwas go Uwait nug esab unum koli awau tapai mabun gumei dareu. Go gonugau ze getal gonugau ze doimai, awaranemen dudu awarina, goagen duailel awaremenin. "=Ag igul go guzenebi, Uwait nug ag gusig awau maramau. Gonug Kristus palautaba, ag waiagab alamau. Du go getal Uwait nug tapai meun gonugau wanib Yesus. Guzenaimai, ag agal dabeleu mui igul eg mui uteimai, agal oiagab Uwait en kekulan. Ag guzenebi, go nug agal igul eg zilaigai maramau. !;Uwait nug getal igul go en gonugau ze doimai, awaranemen dudu goagal oiagsau ebu enemenin, ‘Kristus go mu banou umau.’ Ze go anemen petak usaleun.  O zaiger, ig abiu ag mui, agal dudu banban mui, gumaranemenin dudu mui, Yesus go in ag i abiu, gonun, ag go guzenemenin. taYesus nugau gusig sil du arab eg e kasai meun. Ag du e ulis pemen, go Yesus en ougab petak eun, gonun, du go gusig moroun. Ag go peimai, abe macan. Ig abiu Yesus nugau gusig petak, gusig go eiman du e kasai memun. Ag unum go pemenin. ?wMuzmuz awau dabun abu abai maraneu du agen wina, noumeun. Bo, Uwait nug go koli asai meun. Du go dudu agen wina, noumeun koli waseun igual ameig nug uligeun, gonun, ag ulis awarem. W'Du go gue Uwait nug palautina, aleun. Go igul naliu mui. Bo, agen go semoromenin. Ag Pailot uloroimai, auremenin, ‘Na du go gonug du tub wina, noumeun utemen, unamau.’ Pailot nug go palautina, waneun. .U Igual embigeg agal Uwait mui Abraham, Aisak, Zekop goagal Uwait nug gonugau gusig banou gonugau salau du Yesus morona, gonugau wanib wag pet meun. Du go agenagtal gonugau iwai zaugul agal ebeagab ebu memenin. Pailot nug go utena, unabun aneun, bo agen gonugau ze duab tam. Ag go semoromenin. r] Pita go igul go peimai, duailel awareun, “Israel duailel, ag einen gugeg go uligaimai, go en dabeleu asiu oi daremen? Agal dabeleu igual igul naliu pet, gonun, igual gusig sil gugeg e guzenem aimai gusig peigemen ta? Tam pet tam! C Du go getal arab eg meun go Pita zaug Zon al waiagab tapai daren, duailel unum esilakaimai, pigai alaimai, empip go wanib Solomon nugau zau nogoug memen go waiagab alai gotulemen. U~# Ag abiu du go getal Nou Zau nugau zau og wanib Naliupet waugab hoboi daimai, duailel esab nugaraneun. Igul go en esilakaimai, dabeleu asiu omenin. Pita nug Uwait esab muranemen zau banou zaueim ze meun. o}W Duailel Nou Zau oug daremen go unum du go usai aidaimai, Uwait nugau wanib ulagwag morona, uligemen. |Go asaimai, tapai aidaneun. Guzenaimai, go ereg Nou Zau sesamarai simai, silik silikaimai, Uwait nugau wanib ulagwag meun. }{sGuzenaimai, Pita nug du go nugau ebeg naliu eiman pataimai, asai mina, pigai du go nugau arab gusig naliu usaleun. )zKGuzenina, Pita nug aureun, “Iz aiwag tamacag. Iz petak esab tub e mizamoroi. Iz Nasaret uzanan Yesus Kristus nugau gusig ebu aizem, na asaib, aidan!” Yy+Guzenina, arab eg du go Pita zaug Zon al esab tub milamam aimai piarai dareun. Tx!Pita zaug Zon al go gusig uligaimai, Pita nug aureun, “Na ig peigen!” sw_Ziwas go ebu, Pita zaug Zon al Nou Zau go siaporoi aimai, du go nug piaraimai, aiwag murabun en awareun. |vqGo ebu, zau og tub wanib Naliupet anem ebu dudu agen du tub gonugau arab eg aidabun iborain tam, gamacaimai, go ebu zoi memenin. Du gue anag nug arab eg guzental soligweun. Du go nug ziwas umkoskos duailel esab muramam aimai nugtal awaraneu. nu WZiwas tub ebu umusig, Pita zaug Zon al Uwait aurabun Uwait esab muranemen zau banou zaueim siaporoi. tta/Go umkoskos Uwait nugau wanib ulagwag muranemen. Duailel ipal agen go uligaraimai, goagal oiagab naliu usalaimai, ziwas umkoskos Dubanou Ban nug duailel ipal koli imarena, go duailel oiagab petak emenin abai ereg gotulai daremen.]s3.Go unum oiagab tutak maimai, ziwas umkoskos Uwait esab muranemen zau banou zaueim simai, gotulanemenin. Goagal zaueim beu beu gotulaimai, ee zai zai aidanemenin. Go oiagab petak aimai, oiagab siksikai ee zanem. r%-Duailel esab asiu mui, goagal em mui go agal esab mui dudu ipal maraimai, aiwag oimai, aiwag go dou maimai, duailel esab tamacag maranemen. iqK,Duailel goagal oiagab petak emenin sag gotulaimai, goagal esab go zaiagar abai ereg tutak sag. p+Uwait nug gonugau ze oi aidanemen dudu goagal ebeagab ebu gugeg ata atai guzenina, duailel unum go uligaimai, uminemenin. o'*Duailel agal oiagab petak emenin umkoskos Yesus nugau ze oi aidanemen dudu abai gotulaimai, goagal ze duabun zobu pianemen. Go zaiagar go isanaranemen. Go agal zauan ee zabun gotulanemen. Go Uwait nugau ee han zabun gotulanemen. Go ziwas umkoskos Uwait auranemen. 9nk)Duailel ipal go Pita nugau ze doimai, oiagab petak aimai, ze ziwemen. Ziwas go ebu duailel tausen ainarai (3,000) sag ze ziwemen. Duailel oiagab petak emenin agal igul naliu. |mq(Pita gusig ze asiu awaraimai, eneun, “Ag subantal tapai dacan! Guzenaimai, ag dudu eg abai eg i umamen.” l&Pita nug guzenai awareun, “Ag unum tutak tutak agal igul eg macanemen uteiban, oiagab kekulaiban, Yesus Kristus nugau wanib ebu ze ziwen. Guzenebi, Uwait nug agal igul eg zilagai maraimai, gonugau Ah Wes maramau. Getal Uwait nug gonugau Ah Wes agal geleagar mui emgasag ipal ebuan duailel abai ereg marabun baib meun. Gonug eneun, ‘In duair izan ularai, go izal Ah Wes murai.’ ” k'j'%Duailel ze go doimai, go oiagab eg wina, Pita mui Yesus nugau ze oi aidanemen dudu ipal mui awaremen, “O Zaiger, ig ulis erunamam?” i$Go guze guzeneun, gonun, ag Israel duailel unum ag ze go abe macan, Yesus tutak go agenag a gegeulanau ebu asai mina, noumeun, Uwait nug gonugau wanib Kristus meun, go igual Dubanou Ban tapai moroun dareu.’ ” Duailel asiu oiagab kekulina, ze ziwemen. sh_"Devit go Mesgai wag siabun tam. Bo, go gonugtal eneun,‘Uwait nug izal Banou aureun, “Na izal ebe naliu eiman hoboi damen, izan nait iwai zaunar zilacaraimai, nait aramebu maremin, nait pinsal damam.” Buk Song 110:1 g#tfa!Ulis gonugau memeg Uwait nug go wag imai simai, gonugau ebeg naliu eiman hoboi meun dareu. Gonug getal aureun sultal Yesus gonugau Ah Wes moroun. Guzenaimai, ag igul e uligaimai, don. Yesus go nug gonugau Ah Wes ig ebiligeb palauteu. e  Guzenaimai, Uwait nug go Yesus asai meun, gonun, petak ig unum igual ameig nug uligaimai, abe maimai, gonugau ze awarem. dDevit go aiu ses Uwait nug erunamau go abiu maimai, Kristus koli asamau en guzeneun, ‘Na du go utemen, duailel noumemen agal uzan i damau. Go Uwait nugau Ze awaraneun du, go Uwait nug baib moroun abiu Uwait nug utena, gonugau enib i bilamau.’ Ic Go Uwait nugau Ze doimai, awaraneun du go abiu Uwait nug baib moroun. Uwait nug ze gusig mui aureun, ‘Aiu ses nait bagen tub usalamau. Go duailel nagen gumarem sul go nug han gumaramau.’ b!O Zaiar, Israel duailel, iz igual embigeg Devit en petak awaramoroi. Go noumina, duailel agen ob oug hemen. Gonugau ob ulis e dareu. aNa awau muzmuz dabun abu abai milanem. Na iz ibail damen, go nait amen ebu iz siksikaimai, suban dai.’ Buk Song 16:8-11 p`YEinen, na iz utilina, duailel noumemen agal uzan i dai. Nait salau du naliu utemen, ob oug i bilamau. |_qGuzenaimai, izal oiab selina, siksikabun ze mem. Iz abiu iz noumabun iboi, bo, iz ece naliu go wabun gumei darem. ^+Go en Devit nug eneun,‘Banou go iz waiab muzmuz dacaneu. Go iz waiab daimai, gusig milaneu. Guzenaimai, ecesab tub nug iz i zilailamau. ] Bo, Uwait nug du go koli asai meun. Go gonugau noumeun mu go e ebu uteimai, imai waneun. Yesus go eb ob oug dabun iborain tam. ;\oGetal Uwait gonugtal Yesus ag ebeag ebu marabun abu kaleun. Guzenaimai, agen igul eg macanemen dudu agal ebeagab ebu marena, goagen a gegeulanau ebu asai maimai, wina, noumeun. N[Israel duailel! Ag ze e don! Uwait nug Yesus Nasaret uzanan du tapai maimai, palautina, aleun. Uwait nugau gusig ebu du go salau gusig ban meun. Go ag ula salau go mina, ag salau go pemenin. CZIn duair Dubanou Ban guzenai auramau, “Dubanou Ban, izal igul eg ebuan imailen,” guzenai auraba, duair go Dubanou Ban nug imaramau.’ Joel 2:32 Zoel nug guzenai sikut weun. Y3Am i ilamau, umut banou usalamau. Geil es sul epeu usalamau. Eisab igul go zuba, Uwait nugau ziwas gusig banou zumau. Ziwas go al banou mui zumau. vXeGugeg ata atai emes mui em mui ebu macanai. Ziwas go ebu emes wageiman es mui, ab al mui, abmuk mui alamau. bW=Petak pet ziwas go ebu iz izal Ah Wes gusig mui izal salau duailel ebalagab palautanai. VUwait nug eneun,‘Em tamabun ziwas waugab, iz izal Ah Wes unum duailel ebalagab palautai. Guzenemin, agal geleagar aleagar ein igul aiu ses zumau ze mamam, iz agal silin dudu igul ata atai abai maremin, pimam. Ureg dudu wabil aimai pimam. TU!Ag go don! Uwait nugau Ze doimai, awaraneun du Zoel nug igul go en aneun. T7Agal dabeleu dudu e ze gusig zaimai, dabuiag guageu aigemen. Bo, ulis e amameg sai naliu (9) umaseutal guzeneu. Guzenaimai, dudu e ze gusig zab tam. SPita nug mui Yesus nugau ze oi aidanemen dudu nigbasig sag ereg asaimai, go nug ze duailel guzenai awareun, “Ag Zuda duailel, duailel ipal unum Zerusalem ban uzan alemen, ag go don. Ag izal ze maramoroi igul e zoun gonugau zebigeg awaranai ag suban don. R Guzenina, dudu ipal agen ze biabial kuai awaraimai, enemen, “Dudu go ze gusig zaimai, guzenem.” Pita nug ze meun. rQ] Ag guzenai ze maimai, esilakaimai, dabeleu asiu oimai, agzozou kanabinar, “Go ein bigegun guzenem?” Pw Ig Zuda dudu ipal mui emgasag tub ebuan dudu Zuda agal igul sesamoremenin dudu ipal mui ig Krit waug uzan ipal mui Arebia agaig ebuan alai darem. Bo, Galili dudu ag Uwait nug gugeg ata atai maraba, igual ze ata atai ein ze mina, ig unum dom.” _O7 Igag unum emgasag ata atai ebuan, Partia, Midia, Elam, Mesapotemia, Zudia, Kapadosia, Pontus, Esia agaig ebuan mui ipal Prigia, Pampilia, Izip mui Libia Sairini uzan waugab mui ipal Rom ban uzan ebuan alai darem. N AM}Bo, igag unum tutak tutak igual uzanan ze ze mina, dom. pLYGo esilakaimai, dabeleu asiu oimai, enemen, “Dudu gue guzenai zememen go unum Galili agaig an dudu. )KKGo saiu doimai, duailel asiu zau go waugab gotulemen. Duailel goagal oiagab petak emen goagal uzanan ze eiman ata atai zememenin doimai, go unum esilakemenin. J+Go ebu, Zuda duailel go Zerusalem uzan daremen. Ipal Zuda duailel Uwait ulagwag muranemen emgasag ata atai ebuan alemen mui ereg daremen. IDudu go unum Uwait nugau Wes nug goagal dabeleu unum gumaraimai, gusig marena, go ze ata atai emgasag ipal agal ze eiman zememenin. tHaGuzenaimai, go ab al minob sul nug alai kikakaraimai, dudu tutak tutak goagal gagaliag ebu iboreun pemen. GDaren daren, saiu tub wol gusig sul nug pigai Mesgai wageiman alina, duailel zaueim go daremen go unum saiu banou go domen. oF YZiwas tub, wanib Pentikos zuna, duailel agal oiagab Yesus en petak emen tutak zaueim gotulai daremen. RE Guzenaimai, goagen dudu aliag ula in tapai mabun onemen. Matias nugau aiwag naliupet zoun. Guzenaimai, Matias tapai memen. Guzenaimai, ze oi aidanemen dudu nagbasig sag daremen mui betei tulareun.|D sGo Zudas nugau empip oimai, salau mamau. Zudas go salau Yesus nugau ze oi marabun uteimai, go em eg ebu waneun.” 6C gGuzenaimai, ag Uwait guzenai auremen, “Banou, na dudu agal dabeleu oiagab oug abiu. Guzenaimai, nagen dudu aliag e darem, du in nait salau mizabun tapai memen abai migen. B +Pita nug guzenina, goagen dudu aliag taparai memen. Du tub Zosep, Sabas nugau nag, gonugau wanib tub Zastus. Du tub gonugau wanib Matias. A 'Getal Zon nug duailel ze ziwareun ziwas ebu alai, Yesus salau bigegweun betei ziwas go ebu Uwait nug Yesus koli Mesgai wag imai sieun. Du tub go igul go unum gonugau ameg nug peun ig go tapai mab. Go ig ibaig salau ereg maimai, Yesus koli waseun ze duailel maramau.” @ +Guzenaimai, ig ulis du tub igua ula ereg aidaneu, ziwas go ebu Yesus Dubanou Ban ig ibaig ereg darena, du go gue ereg dareun tapai mamau. q? ]Ze go getal Buk Song ebu guzenai sikut weun,‘Gonugau zau gaul damau, du tub zau go i umau.’ Buk Song 69:25Ze tub Buk Song ebu han dareu, guzeneun, ‘Du tub nug gonugau salau umau.’ Buk Song 109:8 > {Duailel unum Zerusalem uzan daremen go ze go doimai, goagen em go wanib Akeldama memen. Ze go gonugau zebigeg Esa em.) J= (Zudas du go igul eg maimai, aiwag oimai, go aiwag sil em ginampet gau meun. Go ebu nugtal a ebeg ebu nug enib asanaimai, noumaimai, gonugau bigug pouaimai, big unum useai em ebu esikeun. ^< 7Zudas go getal igual salau zaicig, Yesus nug ig ibaig ereg salau mabun tapai migeun. ; +Ziwas tub ebu duailel goagal oiagab Yesus en petak emen 120 sag gotulai daremen ebu, Pita nug goagal ameagab ebu asaimai, eneun, “O zaiar, Zudas nug, Yesus malai dudu agal ebeagab ebu meun. Go en getal Uwait nugau Ah Wes Devit nugau ogusau ebu aneun go ulis petak zou. : -9 UDudu go Yesus en oiagab tutak maimai, Uwait aurina, ailel ipal mui Yesus nugau anag Maria mui gonugau amagul abai ereg go han umkoskos gotulaimai, Uwait auranemen. n8 W Go ban uzan simai, goagal zau empip wag dacanemen ebu siemen. Dudu goagal wanimag go Pita, Zon, Zems, Andru, Pilip, Tomas, Bartolomiu, Matiu, Zems go Alpius nugau nag, Saimon go ug tub wanib Serot ebuan, Zudas go Zems nugau nag. 7 7 Guzenaimai, Yesus nugau ze oi aidanemen dudu go Oliv em manam uteimai, koli Zerusalem ban uzan siemen. Go em manam Zerusalem uzan waugab dareu. 6   Go mazi wanena, go emes wag piab aimai ameitai darena, dudu aliag goagal tibur galau ausiau mui pigai go waiagab zoi tapai daimai, enemen, “Galili agaig an dudu, ag einen e ebu tapai daimai, emes wag ameitai daremen? Go Yesus go, ulis Uwait nug ag ebuan imai aimai, Mesgai wag sieu pemen sul, aiu ses koli guzental alamau pimamen.” Du tub Zudas nugau empip wabun tapai moromen. 5  4 % Go ze go awarina, Uwait nug go Mesgai wag imai sieun. Go pei daren daren, pi tub nug zoimai, go kulai meun, goagen piabun iborain tam. J3 Bo, Uwait nugau Ah Wes ag ebalagab zuba, ziwas go ebu ag gusig go eiman Zerusalem ban uzan mui Zudia agaig mui Samaria agaig mui, emgasag gasag unum beteimai, izal wanim duailel awaramamen.” 82 kGuzenina, Yesus nug koli awareun, “Go agal salau tam. Izal mekai gonugtal gonugau gusig sil ziwas go izan em e gumarabun tapai meun. Ag ziwas go abe mabun iborain tam. g1 IZiwas tub ebu, Yesus nugau ze oi aidanemen dudu unum Yesus dual koli gotulaimai, go agen Yesus kanabemen, “Dubanou Ban, ziwas go ebu na igual iwai zaiger zamaraimai, Israel duailel e Zudia agaig koli maramam ta?” 0 Getal Zon nug duailel ze sil ze ziwaraneun. Bo, ziwas huia tam, Uwait nug nugau Ah Wes sil ag ze ziwaramau.” Yesus Mesgai wag sieun. A/ }Ziwas tub ebu go ereg ag abai zoi daimai, awareun, “Ag Zerusalem ban uzan i utei alian. Ag gumei dabi, Ah Wes getal mekai nug ag marabun baib mareun go en awaranem go gonug maramau. i. MYesus go noumeun, koli awau asaimai, gonugau tapaimaraneun dudu ameagab umkoskos zuaneu. Gil 40 go guzenina, go abiu memen petak gonugtal go gue noumab tam, go koli waseun. Gonug ag Uwait nug koli alai gumarabun ze awareun. T- %O zai, Tiopilus, na Uwait alanem du. Iz amegai Yesus nug igul naliu guzeneun mui go nug salau meun betei, go Mesgai wag sieun mui, ze go unum sikut wai mizeimai, aizemin. Yesus go Uwait nug Mesgai wag imai i sieun ebu, go Uwait nugau Ah Wes nugau gusig mui eiman gonugau ze oi aidanemen dudu tapai mareun, gonugau ze suban awareun. , + 3Nait ounab selai damau. Zaiger e ebu daremen agen han na ‘Kero’ aizem. Na koli izal ‘Kero’ ze igual zaiger na ibaiz darem unum awaren.A* Iz na betei peizemin, iguana ereg hoboi daimai zeze mab. a) = Iz ze asiu dareu sikut wai mizeimai, ze mabun iboin, bo, ze e unum sikut wab utem. C(  Duailel unum go Demitrius nugau igul naliu ulagzanem. Uwait nugau petak ze nug han gonugau wanib wag muraneu. Ig han gonugau wanib wag muranem, na abiu igual ze go petak pet. Poabun ze. S' ! O zai, iz na en oiab noumem, na dudu ipal agal igul eg i sesamoren, bo, na igul naliu sesamoren. Duair in go igul naliu sesamoraneu, go Uwait nugau. Duair in go igul eg macaneu, go Uwait piab tam. & # Guzenina, iz ag waiagab beteimai, gonug igul eg go meun araog mai. Gonug igual wanimig ebu ze ata atai polumaneu. Go igul go tutak guzenai i aneu, dudu ipal Yesus en oiagab petak emen zuna, gonugau zaueim i imarai bitaneu. Dudu ipal agen goagal zau imarai bitabun anem, gonug ze kuataimai, dudu go Yesus en oiagab petak emen duailel gotulanemen ebuan zamaraneu. Demitrius go igul naliu macaneu. % 7 Iz ze ipal nait gumaranem duailel sikut wai maremin, bo, Daiotrepis go izan sikut wai maremin duab uteu, nugtal go du banou usalabun guzenaneu. *$ OGuzenina, igag Yesus en oigeb petak emun dudu, igag dudu go isanarab. Igul go eiman igag ereg petak ze abai marabun salau tutak mab. Daiotrepis gonugau igul eg. $# CGoagal salau bigegwemen ziwas ebu, goagal uzan uteimai, Yesus nugau wanib ulagwag murabun betena, duailel Yesus en oiagab petak ab tam agal ece i wanemen. S" !Dudu go na isanaremen agen alaimai, duailel oiagab petak emen e darem awaremen. Go guzenai dudu nait uzan alebi, koli unabun ziwas ebu, na Uwait nugau ougab siksikabun goagal abu unabun ece unum maren. *! OO zai, iz na en oiab nug noumem, na igual Kristen zaiger unum isanaraimai, salau naliu macanem. Petak, dudu ipal uzan tub an na i abiu guzental isanaranem.   !Izal gelear alear agen Yesus nugau petak ze suban sesamoranemen doimai, izal oiab naliu pet usalaneu. Zon nug Gaius nugau wanib wag meun. < sIgual zaiger ipal agen iz waiab alaimai, na petak ze suban sesamoranem en ailemen. Iz ze go doimai, izal oiab siksikeu. Petak pet iz abiu, umkoskos na petak ze suban sesamoranem. # AO zai, iz abiu nait dorop naliu dareu, gonun, iz na salau mai darem salau naliu usalabun, mui, na suban dabun go en Uwait na isanizabun aurai darem. u gO Gaius, iz Yesus en oiagab petak anemen duailel gumaranem. Na izal zai pet. Petak, izal oiab na en noumeun. jMlDubanou Ban nug nait wes ibaiz damau. Go gonugau ougab naliu eiman ag unum isanaramau.lNa iz waiab pigai alabun abu peiba, alai peilen. Aiu ses dai dai, go ut malalai ziwas zumau, gonun, na pigai alen. Iubulus, Pudens, Linus, Klodia, agen na ‘Amban’ ze aizem. Nait zaunar, Uwait nugau duailel, unum goagen han na ‘Amban’ aizem. b=lIz Erastus Korin uzan utei alemin darem. Tropimus go ebeu mui Miletus uzan utei alemin. lQlNa izal ‘Amban’ ze Prisila gamu Akwila dual mui, Onesiporus nugau ug abai ereg awaramam. eClPetak, du tub nug iz eg milabun ina, Dubanou Ban nug iz umkoskos isanileimai, imailamau. Gonug iz subantal imailei gonugau uzan Mesgai wag simau. Ig gonugau wanib umkoskos ulagwag mab. Petak. Pol nug gonugau ze poceun. lBo, Dubanou Ban go iz eiman daimai, iz gusig mileun. Guzenina, iz Uwait nugau Ze duailel awaremin, emgasag ipal ebuan duailel unum duabun iboin. Iz egun laion nugau ogusau oug nomin sul, bo, Dubanou Ban nug iz isanilena, dudu agen iz iwena, noumab tam. {olIz amegai sisiaraneu du nugau ameg ebu tapai daremin, du tub nug iz isanilabun seiab i tapai dareun. Iz izaseu tapai daremin. Duailel unum go utilai wanemen. Iz Uwait auremin, ag igul go guzenemen en Uwait nug ag ze a aimai i awaramau. kOlGonun, na han du go suban pimam, einen, go igual ze i duaneu, go nug igual ze unum iwai muraneu. 1[lAleksanda, go ecesab ain bras sil patai macaneu du go nug iz eg pet mileun. Gonug iz guzenileun, gonun, aiu ses Dubanou Ban nug go koli uhu banou muramau. W'l Na alabun aiba, izal tibur galau huia Troas uzan Karpus nugau zaueim utei alemin, go mui izal agau ipal mui oimai alamam. Guzenaimai, na agau ipal egun galau sil patai memen go mui ereg oimai alamam. 2_l Iz Tikikus palautina, Epesus uzan beteu. s_l Luk go sag iz ibail dareu. Na alabun aimai; Mak imai alen, einen, go alaimai, iz salau isanilabun iboin. 9kl Demas go gonugau ougab em e ebuan igul en noumaimai, go iz utilaimai, Tesalonaika uzan beteun. Kresens go Galesia agaig utilai waneun, Taitas go Dalmesia agaig utilai waneun. A}l O Timoti, na pigai iz waiab alabun abu peiba alen. ylMesgai wag ece naliu go Dubanou Ban nug duailel igul naliu macanemen marabun aneun, ulis iz wabun darem. Dubanou Ban nug duailel tuguiai sisiaraneu. Aiu ses, duailel sisiarabun ziwas ebu, go nug iz ece go milamau. Bo, izatal tam, duailel ipal ag go koli alabun oiagab siksikai mui gumei darem, ag han ece go umamen. Pol nug Timoti pigai go waugab alabun ze palautai moroun. p YlIz Uwait nugau salau suban maimai, unum pocemin. Izal oiab petak emin go utab tam, gusig patai darem. P lIzal noumabun ziwas alai dareu. Dudu ipal agen iz iwebi, noumaimai, izal esep wain ze go Uwait ula dacanemen dudu agen Uwait murabun gorianemen sul goriamam. Izal unabun ziwas waiab zoi dareu. T !lBo, na ziwas umkoskos nagtal nait dabeleu suban gumeimai, ein uhu na ebizab zuba, na uhu go gamacamam. Na Uwait nugau Ze Naliupet duailel awaramam. Na Uwait nugau salau du, nait salau unum suban mamam. q [lDudu go ag Uwait nugau petak ze uteimai, ag dudu agal dabeleu eiman gaul iman gingin marena, duanemen. F lEinen, ziwas tub aiu ses zumau ebu, duailel ag Uwait nugau Ze duabun utamamen. Bo, go agal dabeleu eim agal igul beu beu sesamoraimai, polu ze ipal abai maranemen dudu asiu goagen ag waiagab alai gotulabun awarebi, alai gotulebi, goagen agal ze beu beu awaramam. Ag go agal ze doimai, ag siksikaimai, sesamoramamen. SlUwait nugau Ze duailel awaramam. Ziwas umkoskos ziwas eg mui naliu mui na suban tapai daimai, gonugau ze awaramam. Na duailel polu ze macanemen kasaramam. Duailel go igul eg mebi gusig awaramam. Duailel agal oiagab petak emen gusig tamacag gusig maramam. Na go abai ounab selai mui daimai, igul naliu duailel suban abai maramam.  lGuzenaimai, Uwait nugau ameg ebu mui Yesus Kristus nugau ameg ebu iz na gusig ze aizem. Yesus Kristus nug duailel noumemen mui duailel awau darem mui sisiaramau. Aiu ses Yesus nug duailel unum gumarabun agal ameagab ebu alamau. Guzenaimai, iz na gusig ze go aizem. {olGonun, du in go Uwait nugau salau macaneu, go ze gue sesamoraimai, gonugau salau unum naliu pet mabun iboin.#lUwait nugau Ah Wes nugtal Uwait nugau Ze dudu awarina, goagen ze go agau ebu sikut wemen. Ze go nug duailel igul naliu mabun tapaimareu, agal igul eg macanemen abai maraneu, ag koli igul naliu mabun kasaraneu, Uwait nugau ameg ebu ag naliu erunai dabun abai maraneu. 6elNa mogoi ginampet daremen ebu, alai ulis, Uwait nugau Ze na abe mem. Ze go nug na dabeleu naliu mizena, nait ounab Yesus Kristus en petak emen, gonun, Uwait nug imaizamau. $AlBo, na, Uwait nugau Ze abe memen, go i uten, suban sesamoren. Na abiu ze go petak pet, einen, na ig duailel iguan ze go abai mizemun na abe migemen. c?l Bo, polu ze maranemen dudu mui dudu ipal eg mui ag Satan nugau polu ze petak aimai dabeleimai, igul eg asiu pet macanemen. Goagen han duailel ipal ameag patebi, duailel go agal ze petak aimai dabeleimai, sesamoramam.  l Petak pet, duair in go Yesus Kristus dual pezai daimai, Uwait nugau igul sesamorabun guzenaneu, go dudu ipal agen uhu muramam. tal Dudu agen iz uhu mileimai, iwanem go han na abiu. Antiok uzan, Aikoniam uzan, Listra uzanan dudu agen iz eg milemen go na abiu. Na abiu iz uhu beu beu oimai, gusig tapai daremin. Bo, Dubanou Ban nug iz uhu go beu beu ebuan imacileun. Z-l Bo, na iz ibail aidaimai, izal igul unum na abe memen. Iz duailel tapaimaranem igul go na abiu. Na iz aidanem igul mui izal dabeleu mui go na abiu. Izal oiab Yesus en petak gusig aimai, duailel ipal oiagab selai mui isanaranem igul go na abiu. Izal oiab nug duailel en noumaimai, gusig tapai daimai, uhu gamacanem igul go na abiu. O~l Bo, dai dai, duailel unum agen ag kar wagareun uligaraimai, agal ze eg i sesamoramam. Go getal duailel agen Zanes, zaug Zambres dual en kar wagareun uligaremen sul. Pol nug Timoti gusig ze aureun. A}{lGetal Zanes, zaug Zambres dual agen Moses iwai moromen sul, dudu e han guzental Uwait nugau petak ze dual iwai mamam. Agal dabeleu unum eg weun, ag Uwait en agal oiagab petak ab tam. m|SlAilel go ag umkoskos ece abiu mabun guzenanem, bo, ag Uwait nugau petak ze abiu mabun iborain tam. ~{ulAilel ipal ag dabeleu gusig tamacag, ag igul eg asiu maimai, igul eg go en uhu asiu gamacamamen. Dudu eg go agen uzan ipal beteimai, guzeneneg ailel agal zaueim simai, ailel go zeze ipal dabuiag pataimai, goagal dabeleu gumabun guzenamam. NzlDudu go ag agtal polu ze maimai, ig Uwait nugau salau moroi darem amamen. Bo, agal igul eg sesamoraimai, ag Uwait nugau salau go gusig mui ag abe mab tam. Timoti, na dudu guzeneneg waiagab i dan. ylAg agtal agal zaiagar imaraimai, agal iwai zaiagar agal ebeagab maramamen. Ag pigai agal dabeleu eg agtal sesamoramamen. Ag guzenai dabilamamen, ‘igua dudu banban’. Ag agal enimag siksikabun umkoskos dabeleimai, Uwait nugen oiagab i noumamamen. x lAg duailel ipal en oiagab i noumamamen. Ag duailel ipal en oiagab bisomagar i pimamen. Ag duailel ipal agal enimag ebu ze eg maramamen. Ag agal dabeleu agtal i suban gumamamen. Ag aiag sisilaba, duailel ipal eg maramamen. Ag igul naliu mabun i alamamen. w'lZiwas go ebu, duailel ag agtal en oiagab noumamamen. Ag aiwag asiu wabun aimai dabeleu asiu umamen. Ag agtal agal wanimag ulagwag maimai, agal enimag en siksikamamen. Ag duailel ipal agal enimag ebu eg ze awaramamen. Ag agal memeagar anaiagar agal ze i sesamoramamen. Duailel go ag duailel ipal agen igul naliu ag ebalagab mebi, ag i ‘Ese-e’ awaramamen. Ag Uwait nugau igul naliu semuramamen. [v 1lNa abe mamam, aiu ses Yesus nug koli alabun ziwas waugab uhu asiu pet ipal zumau. ulGuzenebi, agal dabeleu koli naliu usalaba, ag Satan nug gonugau igul sesamorabun gusig patareun ebuan uminai unamamen.tlGo duailel inen gonugau ze sesamorabun utanemen abai ougab selai mui daimai, Uwait nugau petak ze iauiau abai maramau. Go guzenai dabeleu, iz igul go guzenemin, Uwait nugtal duailel go isanarena, goagal igul eg ebuan koli kekulaimai, gonugau petak ze abe mamam. slDubanou Ban nugau salau du go duailel abai ze eim i alalaneu. Go duailel ebalagab igul unum naliu maimai, go ag abai selai hoboi daimai, ag Uwait nugau igul sesamorabun suban abai maramau. Duailel agen go ebu igul eg macanemen, go igul go en ban i dabilaneu. r lBo, na duailel agal dabeleu eim ze ata atai macanemen go abai i ze alalen. Na abiu guzenai ze mai beteimai alalabun igul zumau. {qolTimoti, silin mogoi ipal agen igul egeg asiu macanemen. Na agal igul eg i sesamoren. Na Uwait nugau ameg ebu naliu dabun salau men. Nait ounab petak emen gusig pataiba, dudu ipal en ounab noumaiba, go abai ounab selai mui suban damam. Duailel ipal ag Uwait nugau ameg ebu tuguiai daimai, Uwait nug ag isanarabun auranemen, na go abai ereg igul naliu go guzenamam. plGuzenaimai, du in go gonugau igul eg ebuan uteimai, koli Uwait nugau ameg ebu naliu usalamau, du go gue go tebil salau banou mui sul. Go Uwait nugau ameg ebu naliu usalaimai, igual Dubanou Ban suban isanorabun iboin. Go salau naliu mabun gumei dacaneu. o lZau banou tub zaueim mis tebil beu beu darem. Ipal aiwag gol ta, silva ta, go sil patarai memen. Ipal a mui em mui go sil patarai memen. Ecesab go salau beu beu mui darem. Ecesab ipal agal salau banou, ipal agal salau ginampet beu beu. mnSlBo, Uwait nugau duailel ag zau sanag gusig Uwait nug kutai meun sul, sanag go hiloi aloi abun iborain tam. Go sanag ebu go nug guzenai sikut wai meun, “Dubanou Ban nugtal gonugau duailel abiu.” Namba 16:5 Go sikut tub han guzenai weun, “Duair in go, ‘Iz Dubanou Ban nugau’ aneu, go igul eg macaneu unum utamau.” Namba 16:26 -mSlGo Uwait nugau petak ze utei wanemen. Go polu ze guzenai ze macanemen, “Kristen duailel agal ze ziwemen ziwas ebu go noumaimai, koli awau asamam, gonun, aiu ses petak pet noumaimai, go koli i asamam.” Go guzenai polu ze macanem, ze go eim duailel ipal agal oiagab petak emen eg maremen. l lPolu ze go leprosi suig sul gonug enimag unum eg maraneu. Himeneus, zaug Piletus dual ag guzenai polu ze macanemen dudu aliag. 8kilNa polu ze duailel agal dabeleu eiman zeze manem seunab mamam. Ze go nug duailel Uwait waugab i imarai alaneu. Gonug ag igul eg nugau abu ebu marena, ag Uwait utei unamamen. ,jQlUwait nug na en ougab siksikabun salau gusig men. Guzenemen, na salau du naliu daimai, aip i numau. Guzenaimai, gonugau petak ze duailel suban abai maramam. i#lNa ze e aizemin koli koli duailel awaramam. Uwait nugau ameg ebu na gonugau ze naliupet en i ze alalan aimai awaren. Ag ze alalamamen, igul go nug ag isanarabun sul iborain tam. Duailel inen go alalanemen ze duanemen, ze go nug agal hoboi dabun igul eg maramau. Uh#l Ig go dual gusig ze baib maimai, ze go i sesamoremun, go nug gonugau baib meun ze sesamoramau. Einen, gonugau ze ananeu, go utabun iborain tam. Salau du go Uwait nugau ameg ebu naliu dareu gonugau igul. gl Ig gusig tapai daimai, gonugau uhu omun, ig han go dual ereg duailel gumaramam.Ig go semoromun go nug han ig semigamau. af;l Ze e petak pet.Ig Yesus dual ereg noumaimai, ig han go dual ereg awau damam. el Gonun, izaseu izal oiab gusig maimai, Uwait nug gonugau duailel tapai mareun isanarabun uhu asiu pet wanem. Iz uhu asiu go omin duailel asiu Uwait nugau Ze Naliupet dobi, Yesus Kristus nug imaraba, ag koli i noumamamen, ag awau muzmuz Uwait nug dual damamen. )dKl Iz Ze Naliupet go duailel awarai aidarena, dudu ipal agen uhu mileimai, zob du sul hiacaranem zau oug heilemen. Bo, Uwait nugau Ze hiacaranem zau oug dab tam. clNa Yesus Kristus en dabilamam. Go Devit nugau ug ebuan. Go noumaimai, koli waseun. Iz Ze Naliupet go duailel awaranem. blIz ze go aizem na go en suban dabilamam. Dubanou Ban nug dabeleu naliu mizena, na ze go domen nugau bigeg unum abiu mamam. [a/lDu in ougem salau gusig macaneu, du go, go sag go amegai ougem go ebuan ee umau. `}lIgul go sul, du in go gurgurabun, go gurgurabun kasai ze doimai, suban i sesamoramau, go gurguramau, bo, ecesab i umau. ~}}|m{{9zzy3y"xKw:vuttjt^srr0q{qpon8mlkkjiilh|gffGedd cbba`` _^]]\q[[ZYXX W]WQVkTTSqRRPP6O:NN MLEKKJ-HGFFeE6DqCBAA@? >D=&<::988 7H6676+44 211e0D03.)-w,,,++*v))B(''&&X%%*$b##p"!!S AGR3\ s":2F 8 8 bt0U/ z7mDudu aliag go Samaria agaig noimai, dudu goagal oiagab petak emen Uwait nugau Ah Wes wabun aimai Uwait auremen. g6GYesus nugau ze oi aidanemen dudu ipal go Zerusalem uzan dacanemen, Samaria agaig ebuan duailel go Uwait nugau Ze doimai, goagal oiagab petak emen doimai, goagen Pita zaug Zon al Samaria agaig palautarena, betemenin. 5 Saimon han gonugau ougab petak eun. Go ze ziweimai, Pilip al aidaimai, Pilip nug gugeg go beu beu meun uligaimai, dabeleu asiu oun. "4= Bo, Pilip nug Uwait alai gumarabun en ze mui, Yesus Kristus nugau ze mui, duailel awareun. Ziwas go ebu duailel goagal oiagab kekulina, ze ziwaremenin. ^35 Go gonugau oz ze eim ziwas umkoskos gugeg beu beu macaneu, gonun, go sesamoranemen. A2{ Duailel unum, dudu banban mui, dudu ipal wanimag banou tamacag mui, go gonugau ze suban doi dacanemen. Goagen go wes wanib ‘Gusig Banou’ em ebu zoimai, gonug Saimon alaloun anem. W1' Du tub go gue uzan dacaneu, gonugau wanib Saimon. Go umkoskos oz ze eim gugeg beu beu mina, Samaria agaigan duailel uligaimai, petak aimai goagal oiagab petak emenin. Gonug enaneu, “Iz du banou”. Y0+Guzenaimai, Samaria agaig ebuan duailel goagal oiagab oug banban siksikemenin. d/ADuailel ipal asiu go wes eg goagal oiagab oug dareun, go nug Yesus nugau wanib ebu oi hicarina, piecaimai, wanemen. Duailel asiu goagal enimag noumeun aidabun iboi tam mui, duailel ipal aramag eg mui, go nug kasareun. . Duailel go Pilip nugau ze doimai, gonug Yesus nugau wanib eiman gugeg beu beu meun uligaimai, go gonugau ze suban doi daremen. ^-5Pilip go ban uzan tub Samaria agaig ebu beteimai, duailel Kristus nug en ze mareun. e,CDuailel go uminai wanemen go uzan ipal beteimai, Uwait nugau Ze duailel ipal maremen. p+YBo, Sol go duailel oiagab petak emen eg maraimai, goagal zau tutak tutak simai, duailel goagal oiagab petak emen keuaraimai, imarai hiacaranem zau oug alai hiacaraneun. Pilip nug Uwait nugau Ze Samaria agaig ebuan duailel mareun. w*gDudu ipal goagal oiagab petak emen goagen Stiven en oiagab eg wai mina, manil banban maimai, ob oug hemenin. j) OSol go Stiven wina, noumeun uligaimai, gonugau ougab siksikeun. Sol nug duailel agal oiagab petak emen eg mareun. Ziwas go ebutal, go Zuda dudu Zerusalem uzanan duailel goagal oiagab petak emen bigegwai eg marai darena, go unum Zudia agaig ebu mui, Samaria agaig ebu uminai wane anemenin. Yesus nugau ze oi aidanemen dudu sag go Zerusalem uzan daremen. (r'];Go Stiven aiwag sil wina wina, gonug guzenai aureun, “Yesus, Dubanou Ban, na izal dorop onen!” O&:Go empip go ebuan patai keuai noi uzan gasageim oi amacina, nuna, go aiwag sil wemenin. Stiven wabun dudu agen goagal tibur galau huia oi aimai, du tub wanib Sol waugab gotulai mina, gumei dareun. %9Guzenina, goagal ebeag sil dabuiag gebei maimai, go koli gusig ulaimai, unum asaimai, pigai betei Stiven gusig patemen. z$m8Go peimai, eneun, “Ag go don, Mesgai wag iz Du Nugau Nag nug Uwait nugau ebeg naliu eiman tapai dareu pem.” :#m7Bo, Uwait nugau Ah Wes nug Stiven go gusig morona, go Mesgai wag gusig ameitaimai, Uwait nugau al gusig banou mui, Yesus go Uwait nugau ebeg naliu eiman tapai dareun, go peun. J" 6Go ze go doimai, aiag mutitaimai, Stiven en aiag sisileun. !/5Getal Uwait nugau tibur agen ag Zuda duailel Uwait nugau kasai ze maremen, bo, ag go sesamorab tam.” Dudu agen Stiven aiwag sil wina, noumeun.  4Agal embigeg agen Uwait nugau ze doimai, awaranemen dudu unum wagarina, noumemenin. Ag dudu go Uwait nugau salau du naliu aleu emen han ugarina, noumemenin. Ulis han, agen salau du naliu go gonugau iwai zaugul agal ebeagab ebu marena, wina, noumeun. dA3O, ulisan duailel, ag agal asanagar dacanemen sul. Agal oiagab dudu go ag Uwait nugau Ze petak i duacanemen sul, ag han gonugau ze i duanemen. Ag agal asanagar sul. Ag Uwait nugau Ah Wes nugau ze i sesamoranemen. N2Izal ebesil ecesab go unum patai memin.” ’ Aisaia 66:1-2 &E0Bo, Uwait Banou go duailel agen zau macanem zaueim i dacaneu. Uwait nugau ze doimai, awaraneu du Aisaia nug sikut weun, ‘Banou nug guzeneun,“Mesgai wag go izal hubabun biz. Em go izal aram mai dacanemin empip. Izal zau eruneneg sul milamamen? Izal imabun uzan eru ebu dareu? 1X)/Bo, Uwait nug i mamam aurina, gonugau nag Solomon nug zobu zau go mai moroun. A{.Uwait nug Devit nugau igul naliu uligaimai, go ougab naliu usaleun. Devit nug Uwait aureun, ‘Getal Zekop nug na ulapwag mizaneun. Ulis iz zobu zau tub gusig mizabun aimai aizem.’ /W-Dai dai, go Uwait nugau salap zau silin dudu agen oimai, gamacaimai, Zosua, duailel ipal abai Uwait nug isanaraimai, em go ebuan duailel zamarina, go em go oimai, salap zau go memenin. Igual embigeg agen em go ebu goagal zobu zau salap zau oi alai mina, dareun, betei Devit usaleun ziwas ebu. G,Getal igual embigeg go du tamacag uzan daremen, goagal zobu zau salap memen. Uwait nug Moses go salap zau gonugau dorog abai morona, peun. Uwait nug go zau guzenai menen aimai aureun. '+Ag Molek nugau zobu zau salap mui agal wes Repan nugau ureb dorog mui ag gamai betemenin. Esab go dorog getal agen patai maimai, goagal wanimag wag maremenin. Ag guzenemen, gonun, iz ag utaraimai, palautaremin, Babilon emgasag ebu betei damamen.’ Amos 5:25-27 q[*Guzenina, Uwait nug go semareun. Go am, geil mui, ureb mui goagal wanimag ebu zobu pianemen. Uwait nugau Ze doimai, awaraneun du, Amos nug guzenaital sikut weun, “Uwait nug guzeneun,‘Ag Israel duailel ag getal wai houhou iwanarai sag du tamacag uzan daremen, ag bulumakau mui sipsip mui waimai, agaimai, zobu peimai, ag izal wanim ulapwag murab tam. S)Ziwas go ebutal, go bulumakau nag nugau dorog patai maimai, go polu Uwait go ebu egun agaimai, gonugau wanib ulagwag moromen. Go esab goagal ebeag siltal patai maimai, goagal oiagab siksikemenin. W'(Guzenaimai, duailel agen Aron auremen,‘Na ig Uwait tub patai migemen, amegai ig ibaig bitamau. Moses go ig Izip emgasag ebuan imaigei aleun, go eru eiman waneun, ig i abiu.’ Kisim Bek 32:1 }s'Bo, igual embigeg go gonugau ze duabun utemen. Goagal oiagab kekulaimai, Izip emgasag dabun koli dabilemenin. @y&Du go Moses gotal duailel abai ereg du tamacag uzan gotularai dareun. Go Sainai em tabag ebu Uwait nugau tibur nug naliu dabun ze aurina, Moses nug igual embigeg ze go awareun. B}%Go Moses gotal Israel duailel awareun,‘Uwait Banou nug iz palautileun sul aiu ses gonugau ze doimai, awaraneun du tub palautamau. Du go agal baib icanag pet.’ Lo 18:15 V%$Guzenaimai, Moses nug Israel duailel imarai alaimai, gugeg beu beu Izip emgasag ebu gugeg maimai, betei, ibut ze es a ebu gugeg guzenaimai, betei, du tamacag uzan guzenaital guzeneun. Wai 40 go guzeneun. Q#Getal Israel duailel agen auremen, ‘Na in nug ig gumigaimai, sisicigabun du tapai mizeun?’ Moses goagal ze doimai, uminaimai waneun. Ulis gotal Uwait nugtal dudu go gumarabun palautina, betei koli imarai alabun du tapai moroun. Uwait go gue tibur gai ginampet nogoug ebu usaleun gonugau ebeg eiman Moses gusig moroun. ve"Izip emgasag ebuan dudu agen izal duailel ebalagab igul eg maremen iz uligaimai, ag isanarabun weinemen domin. Iz ulis go uhu ebuan imarabun em. Guzenaimai, ulis iz na Izip emgasag koli palautizemin, bitamam.’ Kisim Bek 3:5-10  !Guzenina, Banou nug aureun,‘Na nait aram ebuan aram galau oi moiten. Einen, go empip na tapai darem go em nou pet.  { Uwait nug eneun,‘Iz Uwait nait embigeg agal Uwait. Abraham, Aisak, Zekop iz agal Uwait.’ Kisim Bek 3:6 | qMoses gue igul go usalina, peimai, dabeleu asiu oimai, suban piabun waugab betena, Uwait nug guzenai aurina doun. O Wai houhou iwanarai (40) sag mazicina, Sainai em tabag waugab, du tamacag dareun em, Uwait gonugau tibur tub nug Moses waugab zoun. Tibur go gai ginampet. nogoug ebu ab al oug dareun go peun. G Moses go ze go doimai, gonugau dabeleu Izip agal du banou ze go doimai, gusig patilaimai, iwebi, noumai aimai, go uminai Midian emgasag beteun. Go ebu betei, go gelegul aliag patarai meun. iKUm nagen Izip du tub wai hina, noumeun sul, ulis han iz iwamoroi ta?’ Kisim Bek 2:14. }Zaug eg moroi dareun du nug Moses suor aimai, aureun,‘Na in nug ig gumigaimai, sisicigabun du tapai mizeun? DKolital ziwas tub ebu, Moses Israel du tub gonugau zaug al agzozou alalai darena piareun. Go alalai darena betei malai kuataimai, awareun, ‘Ei, ag einen zaun dual agzozou alalemen?’ %Moses nugau dabeleu go gonugau atagul guzenai dabilamam, ‘Uwait go Moses nugau ebeg eiman ig isanigamoroi.’ Bo, go guzenai dabelab tam. Ziwas tub ebu, go Izip du tub nug Israel du tub waimai, eg moroun, uligaimai, go nug Israel du isanoroimai, go Izip du wina, noumeun. %Moses go wai houhou iwanarai (40) sag usalina, gonugau atagul Israel duailel erunai salau mai darem aimai betei, piarabun en dabeleun. Dudu agen Moses Izip agal igul naliu unum abai moromen. Go wanib banou mui usaleun. Ein salau mabun mui ze marabun mui go iboin. nUDai dai, go uzaneim imai noi mina, gumaraneun du nugau aleg nug imai aimai, gonugau nag sul gumeun. 5cZiwas go ebu, Moses usaleun. Mogoi go pemen gonugau siameg naliu pet. Guzenaimai, memeg anag dual agen goagal naiag goagal zaueim wageimai mina, geil ainarai dareun. Du banou gonug igual emginib zaiger polumaraimai, igul eg maraimai, goagal geleagar uzaneim oi amarina, noumamam aimai, ze gusig mareun. o~WGuzenaimai, ziwas go ebu du tub Izip agal gumaraneun du usaleun. Du go gue Zosep nugau wanib i abiu. >}uGetal Uwait nug Abraham al go emgasag utei unabun baib moroun, baib go petak zuabun ziwas waugab zuna zuna, igual embigeg go Izip emgasag ebu daremen goagal ug asiu usalemen. |7Guzenaimai, dudu ipal goagal enimag koli imarai alai, Sekem uzan getal go em Abraham nug Hamor nugau ug ebuan gau meun ebu alai ob oug hiacaremenin. x{iGuzenina, Zekop gonugau ug mui Izip emgasag betei daimai, nug mui igual embigeg begurug abai unum noumemenin. z!Guzenaimai, Zosep gonugau apagul palautarena, betei gonugau memeg Zekop mui gonugau ug 75 sag alai go al Izip emgasag dabun ze palauteun. Cy Ee go mazicina, go koli ee wabun Izip emgasag betena, Zosep nug gonugau apagul guzenai awaranar, ‘Iz Zosep, agal amanag.’ Guzenina, Izip gumaraneun du go Zosep nugau ug abe mareun. xy Zekop nug ee Izip emgasag dareu ze doimai, gonugau gelegul bigegwai palautarena, Izip emgasag ee gau mabun betemenin. .wU Guzenaimai, ziwas go ebu Izip emgasag mui Kenan emgasag mui ze nuab tam, gonun, wen ziwas mina, duailel go uhu banou omen. Igual embigeg ee wabun iborain tam. v Zekop nugau gelegul, igual emginib zaiger agen goagal amanag Zosep en aiag sisilina, emgasag ipal ebuan dudu aiwag en marena, goagen gau mina, aiwag omenin. Dudu go goagen Izip emgasag imai betemenin. Bo, Uwait go Zosep utab tam. Go al ereg daimai, go isanoroimai, gonugau uhu unum zilagai moroun. Zosep go Izip agal gumaraneun du banou al dacaneu ziwas ebu, Uwait nug dabeleu naliu moroun. Gumaraneun du nug Zosep du naliu uligaimai, go nug Zosep emgasag go mui gonugau zauan esab mui gumabun salau moroun. u t3Guzenaimai Uwait nug baib awau wanib enimag galau kuatabun’ Abraham aureun. Uwait nug guzenai aurina, Abraham nugau nag Aisak usalina, gil 8 ebu nag nugau enib galau kuateun. Dai dai, Aisak nugau nag Zekop usaleun. Mogoi go gue igual bageiger begurug sag agal memeag. sBo, aiu ses izan emgasag go ebuan duailel eg maremin, go koli em e ebu alaimai, izal wanim ulapwag milamam.’ Stat 7:6-7 rUwait nug guzenai aureun, ‘Nait asanar go emgasag ipal ebu betei damam. Go em ebu betei damam go agal em pet tam. Guzenina, emgasag tub ebuan dudu agen nait ug wai handret ainarai sag salau dudu (slev) sul usalai maraimai, eg maramam. !q;Uwait nug Abraham em tub gonugau pet usalabun murab tam. Tam pet tam. Go em ginampet tub han murab tam. Bo, Uwait nug go em e en dual baib maimai, aureun, ‘Aiu ses na noumemen, nait asanar em e marai.’ Ziwas go ebu Abraham go nag tamacag darena, Uwait nug go dual baib meun. OpGuzenina, Abraham go Mesapotemia emgasag uteimai, Haran emgasag ebu betei dareun. Emgasag go betei daren daren, gonugau memeg noumina, Uwait nug palautina, em e ig ulis darem ebu alai dareun. 4oaStiven nug koli eneun, “O zaiar, mekaite, ag don! Getal igual emginib zaicig Abraham go Haran emgasag i bitau ebu, Uwait go al gusig mui eiman Mesapotemia emgasag go waugab zoimai, aureun,‘Na nait em mui nait zaunar mui utaraiba, em tub na abai mizamoroi go ebu beten.’ Stat 12:1 nvm gGuzenaimai, Uwait ula dacaneu du banou pet nug goagal ze doimai, Stiven kanabeun, “Ze go anem petak ta?” l!Dudu banban go ebu daremen goagen Stiven gusig pemen, gonugau siameg Uwait nugau tibur nugau siameg am ilaneu sul eleun pemenin.@kyGonug eneun, “Go Nasaret uzanan Yesus nug igual Nou Zau banou tub tigalamau. Gonug igual igul Moses nug abai migeun uteiban, igul awau sesamoran awareun.” Gonug guzenina, domun. Rj Guzenaimai, dudu ipal go enib ebu polu ze mabun ereg sesamarai beteimai, enemen, “Du e go umkoskos Uwait esab muranemen zau banou mui, Moses nugau kasai ze eg i sesamorab aimai duailel awaraneu.” Fi Guzenaimai, go polu ze doimai, duailel uzanan mui, dudu banban mui kasai ze tapaimaranemen dudu go aiag sisilina, Stiven betei gusig pataimai, dudu banban ameagab ebu suoroi betemen. Oh Guzenaimai, goagen gonugau wanib ebu ze polumai, dudu ipal aiwag maraimai, goagal oiagab asai maraimai, awaremen, “Petak pet, go nug Moses Uwait al ze biabial kuai duailel awareun domun.” lgQ Uwait nugau Ah Wes nug Stiven dabeleu naliu morona, du tub nug gonugau ze zilaurabun iborain tam. f# Bo, Zuda dudu ipal agen igul go peimai, aiag sisilina, go al ze ze eim alalinar. Dudu go goagal zaueim beu gotulanemen. Goagal gotulanemen zau wanib Salau Dudu Tam agal zau anem. (Zebigeg go wanib, dudu go getal salau dudu (slev) dacanemen, ulis salau go utemenin.) Ipal go Sairini uzanan, ipal Aleksandria uzanan, ipal Silisia em ebuan, ipal Esia agaig ebuan duailel go ebu gotulanemen. e/Du go Stiven, Uwait nug gonugau ougab naliu mui eiman go isanoroimai, gusig morona, go nug duailel ameagab ebu gugeg beu beu mina, pemenin. d-Guzenaimai, Uwait nugau Ze Zerusalem uzan unum oi betemen. Duailel asiu uzan go daremen goagal oiagab Yesus en petak aimai, go sesamoremenin. Uwait ula dacanemen dudu ipal asiu go han goagal oiagab Yesus en petak emenin. Zuda dudu banban goagen Stiven gusig patemen. Xc)Dudu go kwali sag tapai maremen go Yesus nugau ze oi aidanemen dudu goagal ameagab ebu zoi taparai maremenin. Guzenina, goagen Uwait auraimai, salau gusig mabun goagal ebeag dudu go agal tabaiag patemenin. bDuailel goagal oiagab petak emen goagal ze doimai, siksikaimai, goagen dudu guzenai tapai maremen: Stiven, gonugau ougab petak pet eun, Uwait nugau Ah Wes nug gonugau dabeleu unum gumaneun, Pilip, Prokorus, Nikanor, Timon, Parmenas, Nikolas. Go Nikolas go emgasag tub ebuan du, Antiok uzanan, getal gonugau ougab kekulaimai, Uwait nugau Ze sesamoraimai, alai Zuda duailel abai wanib oun. Ta!Igua ziwas umkoskos Uwait auraimai, gonugau ze duailel awarai aidamam.” A`{Guzenai, gonun, agtal igual zaiger kwali sag ag ula tapai maran. Dudu go Uwait nugau Ah Wes mui, dabeleu naliu mui, tapai maran. Salau go dudu go ebalagab marebi, salau goagen mamam. h_IGuzenina, Yesus nugau ze oi aidanemen dudu agen, dudu go agal oiagab Yesus en petak emen unum ularena, alai gotulina, awaremen, “Ig Uwait nugau Ze duailel awarabun salau uteimai, duailel umkoskos ee marabun iborain tam. ^ }Ziwas go ebu, dudu asiu Yesus en goagal oiagab petak aimai, Zuda dudu ipal Grik ze macanemen agen Zuda dudu go Hibru ze macanemen aiagsisilaimai, awaremen, “Ziwas umkoskos ag agal wab ailel isanaranemen. Bo, ag igual wab ailel i isanaranemen.” )]K*Gil umkoskos, go Uwait esab muranemen zau banou zaueim mui, duailel agal zau beu beu beteimai, goagen Yesus Kristus nugau Ze Naliu duailel abai maranemen.A\{)Guzenina, Yesus nugau ze oi aidanemen dudu, go dudu banban utaraimai, uzaneim noimai, oiagab banban siksikemen. Einen, Uwait go dabeleun go iboi Yesus nugau wanib ebu mu omenin. +[O(Dudu banban go Gamaliel nugau dabeleu naliu mareun doimai, sesamoremenin. Guzenaimai, goagen gonugau ze sesamoraimai, Yesus nugau ze oi aidanemen dudu ularena, zuna, us kulam sil esalau sul ugaraimai, go Yesus nugau wanib koli duailel i awarabun en gusig awaraimai, utarina, wanemen. Z{'Bo, dabeleu go Uwait nug eiman aleun aba ig tapelabun iborain tam. Ig igul go guzenamam, go ig Uwait al iwai mamam.” _Y7&Guzenaimai, iz gonun ag awarem, ag dudu go en oiagab zabeg pigai i mamau. Goagal ein igul guzenanem dudu goagal dabeleu nug go abai ban i damau, dai dai, tamamau, gonun, utarebiag, damam. Utaraiban, piarai dacan. X)%Dai dai, dudu banban agen duailel agal wanimag agau banou ebu wabun ziwas, du tub gonugau wanib Zudas, go Galili agaig ebuan zuna, duailel asiu go uligaimai, sesamoremenin. Go han dudu agen wai hina, noumina, gonugau sesamoranem dudu go han unum uminai beu beu wanemen. @Wy$Ag abiu, wai asiu tam ebu, du tub gonugau wanib Teudas nug zoimai, iz sag du banou aimai, nugtal gonugau wanib ulagwag mai awaraneu. Guzenina, dudu handret iwanarai sag go sesamoremenin. Dudu ipal goagen wai mina, noumina, gonugau sesamoranemen dudu go unum uminai beu beu wanemen. Gonugau salau unum noumeun. V"Guzenina, Parisi du banou tub gonugau wanib Gamaliel, go han kasai ze tapaimaraneu du banou go ebu dacaneu, duailel ipal go gonugau ze suban sesamoranem. Gonug du banban ameagab ebu asaimai, Yesus nugau ze oi aidanemen dudu go uzaneim imarai nuabun awareun. Uzaneim imarai noimai, go nug awareun, “O zaiar, Israel dudu, ag ein igul dudu e ebalagab guzenabun, ag suban dabileiban, guzenan. U#tTa!Duailel banban ze go doimai, go ag oiagab zabeg zuna, dudu go apiparebi, noumamam aimai dabilemenin. ES Igul go guzeneun ig igual ameig nug pemun, gonun, ze e marai darem. Uwait nugau Ah Wes nug han ze e aneu. Inen duair Uwait nugau Ze suban sesamoraneu Uwait nug gonugau Ah Wes maraneu.” zRmUwait nug go imai aimai, wag simai, gonugau ebeg naliu eiman meun. Yesus go ulis igual gumigabun du go igual igul eg ebuan imaigabun koli asai meun. Ig, Israel duailel, igual oigeb kekulina, go igual igul eg ebuan zilagai migabun guzeneun. QAgen Yesus a gegeulanau ebu asai mina, noumeun. Igual embigeg agal Uwait nug Yesus go noumemen dudu agal empip ebuan koli asai meun. P'Pita mui Yesus nugau ze oi aidanemen dudu ipal agen koli enemen, “Ig Uwait nugau Ze tutak sesamoramam. Ig dudu agal ze i sesamoramam. xOi“Ig ag du gonugau wanib duailel koli i awarabun en gusig awaremun, bo, ag igual ze sesamorab tam. Agal ze nug Zerusalem ban uzan unum iboreun. Guzenaimai, goagen enemen, iguan du go wemun, noumeun emen aimai agen ze go polu migemen.” NGoagen imarai alaimai, dudu banban agal ameagab ebu taparai mina, Uwait ula dacanemen dudu goagal banou nug kanabareun. >MuGuzenai awarina, Nou Zau gumaneun du banou nug gonugau malai dudu mui goagen Yesus nugau ze oi aidanemen dudu betei imarai alemen. Bo, duailel agen go aiwag sil ugaramam aimai uminaraimai, go ugarab tam, go gaul imarai alemen. Yesus nugau ze oi aidanemen dudu go dudu banban ameagab ebu ze mabun uminab tam. 8LiGuze guzenina, du tub nug zoimai, awareun, “Ag don, dudu go agen hiacaranem zau oug hiacaremenin, go beteimai, igual Nou Zaueim Uwait nugau Ze duailel marai darem.” .KUUwait ula dacanemen dudu banban mui, Nou Zau gumaranem dudu agal du banou go ze go doimai, Uwait nugau Ze oi aidanemen dudu ein erunarab aimai dabeleu asiu omenin. YJ+Guzenaimai, malai dudu gue dudu go hiacaranem zauan imarabun betemenin. Go zaueim simai dudu go piarab tam, gonun, koli beteimai, dudu banban awaremen, “Ig hiacaranem zau oug beteimai, im gusig tapelemen pemun. Go hiacaranem zau gumemen dudu go zau gusig gumei daremen piaremun. Bo, ig im oitai, zaueim simai, dudu go piarab tam.” I HYesus nugau ze oi aidanemen dudu ze go sesamoraimai, em ilai ina, Nou zaueim simai, go ebu duailel Uwait nugau Ze marai daremenin. Uwait ula dacaneu du banou pet nug gonugau salau zaugul mui Zuda agal dudu banban mui ularena, alai ereg gotulemenin. Ze tutak pataimai, goagal malai dudu agen Yesus nugau ze oi aidanemen dudu hiacaranem zauan go waiagab imarai alabun palautaremenin. bG=Bo, umaum go Uwait nugau tibur tub zoimai, go hiacaranem zau og oitaimai, Uwait nugau ze oi aidanemen dudu imarai, uzaneim noimai, awareun, “Ag Nou zaueim beteiban, go ebuan duailel awau muzmuz dabun ze awaran.” F(EIGuzenaimai, goagal malai dudu agen Yesus nugau ze oi aidanemen dudu gusig pataraimai, hiacaranem zau oug dudu gaul ipal hiacaremen ebu ereg betei hiacaremen. DDGuzenaimai, Uwait ula dacaneu du banou pet gonugau salau zaugul abai ereg daremen, go unum Sadiusi dudu. Go Yesus nugau ze oi aidanemen dudu en aiag sisilina, eg marabun dabilemen. bC=Guzenaimai, duailel asiu Zerusalem ban uzan waugab an goagal zaiagar ebeu mui abai duailel wes eg mui imarai zuna, go naliu usalemen. Zuda duailel agal dudu banban agen Uwait nugau ze oi aidanemen dudu eg maremenin. cB?Guzenina, duailel agen duailel ipal ebeu mui biz ebu imarai alai abu ebu gabuarai memenin. Goagal dabeleu, am zuba, Pita bitaba, gonugau ilwal nug ebeu duailel ipal ebalagab nuba, go naliu usalabun aimai guzenemenin. gAGBo, duailel asiu pet goagal oiagab Dubanou Ban en petak emen, go abai ereg alai gotulemenin. @{ Duailel ipal agen go agal salau uligaimai, goagal wanimag wag macanemen, bo, goagen go abai ereg gotulabun uminemenin. `?9 Yesus nugau ze oi aidanemen dudu agen duailel agal ameagab ebu gugeg ata atai guzenemenin. Duailel agal oiagab Yesus en petak emen oiagab tutak maimai, alai getal Solomon nugau hoboi dacaneun zau gotulemenin. ">= Guzenaimai, duailel oiagab petak emen mui uzanan duailel go mui unum igul go guzenemen doimai, esilakaimai, banban pet uminemenin. Gugeg ata atai zoun. Z=- Pita nug guzenina, pigai air go gonugau arabugab alai noimai, noumeun. Dudu go zaueim zoimai, air noumeun uligaimai, gonugau enib gamacaimai, betei gonugau gamu ob oug hemen waugab betei ob oug hemenin. s<_ Guzenina, Pita nug koli aureun, “Na einen gamut al ze pataimai, Uwait nugau Ah Wes polumoromen? Dudu go nait gamut gamai betei ob oug hemen sul, ulis na noumemen, na han imaiz betei, ob oug heizabun zau og ebu tapai darem.” 3;_Pita nug air go aiwag abai moroimai, kanabeun, “Na iz ailen, ag gamut al agal em ebuan aiwag omen e sag ta?” Air gonug aureun, “Io, aiwag em ebuan omun go sag.” e:CGinam dai daimai, Ananaias nugau wau Sapiria go igul go guzeneun i abiu, zaueim zoun. {9oGuzenina, silin dudu ipal agen zoimai, go noumeun du tibur galau sil kulai maimai, gamai beteimai, ob oug hemen. 8Ananaias ze go doimai, em nogoug ebu alai noimai, noumeun. Duailel go go ebu daremen ze go doimai, esilakaimai, banban uminemenin. ]73Go em getal dudu ipal agen gau mab tam ebu go em nait. Ulis dudu ipal go em maremen gau maimai, aiwag mizemen go nait aiwag. Na ein dabeleu oimai, igul eg go guzenem? Na du polumorab tam, na Uwait polumorom.” S6Guzenaimai, Pita igul go guzenemenin abe maimai, Ananaias aureun, “Na Satan einen utena, nait dabeleu unum gumena, Uwait nugau Ah Wes polumorona go em ebuan aiwag ipal wagemaimai, ipal oi alem? @5yGonugau wau al ze pataimai, aiwag ipal goagal zaueim wageimai memen. Go polumaimai, goagal aiwag unum oi alemen mabun aimai, aiwag oi betei Yesus nugau ze oi aidanemen dudu maremen. 4 }Bo, du tub gonugau wanib Ananaias, gonugau wau nugau wanib Sapiria al dareun. Goagal em dudu ipal maraimai, aiwag omen. 3%Go han gonugau em ginampet tub du tub morona, gau meun. Go em ebuan aiwag oimai, Yesus nugau ze oi aidanemen dudu alai mareun.k2O$Ziwas go ebu, du tub gonugau wanib Zosep go Liwai nugau ug ebuan go Saiprus em waug uzanan du dareun. Yesus nugau ze oi aidanemen dudu agen Barnabas auranem. Zebigeg go wanib, dudu agal oiagab selai dabun ze maraneu du. #1?#Go aiwag oi alaimai, goagen Yesus nugau ze oi aidanemen dudu alai marena, goagen han aiwag go doumaraimai, goagal zaiagar ecesab tamacag dueneg maremen. 0%"Ziwas go ebu, du tub go esab tub en tamacag dab tam. Duailel ipal agen goagal em inain, zau inain, dudu ipal marena, go ebuan aiwag omenin. G/!Yesus nugau ze oi aidanemen dudu go Yesus Kristus noumaimai, koli waseun en gusig ze maimai, uminab tam. Guzenina, Uwait nug gonugau ougab naliu mui eiman go isanarena, go suban daremenin. L. Dudu goagal oiagab Yesus en petak emen go unum oiagab tutak maimai, dabeleu tutak memenin. Du tub nugau esab gonugau sag aimai anab tam. Ein esab tub nugau unum gotularaimai, ereg wanemen. l-QGo Uwait aurai maziaimai, zaueim go darena, mim sul zoun. Guzenaimai, duailel go unum Uwait nugau Ah Wes nug gusig marena, Uwait nugau Ze ze maimai, uminab tam. Duailel goagal oiagab petak emen unum oiagab tutak memenin. , Na nait eben ebeu duailel ebu memen, go koli naliu damam. Na nait salau mogoi naliu Yesus nugau wanib ebu gugeg beu beu men.” ,+QO Banou, na ulis dudu go agen ze eg ig ebiligeb mai darem don! Ig nait salau duailel en dabeleu oimai, isanigemen, ig nait ze duailel gusig maraimai, i uminamam. f*EGo salau unum, getal nagtal nait gusig dabeleu ebu tapai memen, petak zuabun sesamoremenin. `)9Petak pet, Herot mui, Pontias-Pailot mui, emgasag ipal ebuan duailel mui, Israel duailel go abai ereg Zerusalem ban uzan gotulaimai, Yesus, nait salau du nugau wanib tonoi mabun guzenemenin. Nagtal go tapai memen. 8(iEm e ebuan du banban ag agal malai mabun esab suban maimai, Uwait Banou mui gonugau nag ig imaigabun tapai meun Kristus al iwaimabun guzenemen.’ Buk Song 2:1-2 O'Getal nait Ah Wes igual embigeg, nait salau du Devit nugau ogusau eiman guzeneun,‘Emgasag ipal ebuan duailel einen aiag silanina zoi darem? Duailel go einen goagal dabeleu beu beu oi darem? .&UGo ze go doimai, go unum oiagab tutak maimai, gotulaimai, Uwait guzenai auremenin, “O Uwait Banou, em mui, emes mui, ibut ze mui, ece unum nagen zemina, usaleun. V%%Dudu banban agen Pita zaug Zon al palautarena, wanena, go koli goagal zaiagar goagal zaueim gotulai daremen ebu betemenin. Go dudu banban agen ze go unum awaremen goageban betei, zaiagar awaremenin. \$1Guzenaimai, dudu banban agen kolital Yesus nugau ze duailel awarebi, ugarabun en, ze gusig awaraimai, utarina, wanemenin. Du gonugau arab eg kasai memen, gonugau wai 40 sag zilaoroun. Duailel unum uligaimai, Uwait nugau wanib ulagwag moromai, Uwait nug gugeg go guzeneun en agal oiagab petak emenin. Guzenaimai, dudu banban go duailel uminaraimai, go du aliag go gusig awarabun abu tamacag. Duailel agal oiagab Yesus en petak emen Uwait nugau gusig wabun auremenin. #u"cIg igul go igual ameig nug unum uligaimai, domun, gonun, gonugau ze i utamam. Ig duailel unum awaramam.” 1![Pita zaug Zon al koli awaremenin, “Ag agtal agal ze sisian. Uwait nugau dabeleu erun neneg, ig agal ze sesamoramam ta, Uwait nugau Ze sesamoramam? Go agtal dabilan. / WGuzenaimai, dudu banban agen Zon zaug Pita dual koli ularena, zaueim sina, gusig awaremenin, “Ag koli koli Yesus nugau wanib ebu duailel ipal ze i awaran.” 5Bo, gugeg go emgasag ebuan duailel awarebi, dumam, gonun, ig du aliag go Yesus nugau wanib ebu duailel ipal i abai marabun aimai gusig awaramam.” U#Guzenaimai, goagen zauan palautarena, uzaneim nuna, agzozou ze guzenai patemen, “Ig du aliag go erunarab? Zerusalem uzanan duailel go unum gugeg goagen guzenina abe memenin, ig wage mabun iborain tam. ykDu go gonugau arab naliu usaleun go zaug dual abai tapai dareun pemenin, gonun, go ze tub marabun iborain tam. s_ Dudu banban go Pita zaug Zon al agen ze gusig marena, uminab tam, uligaraimai, dabeleu asiu omenin. Ag abiu dudu aliag go abiu asiu unab tam, go uzanan dudu sag. Guzenaimai, ag abiu zaug al go getal Yesus sesamorai aidanemenin. $A Go nug tutak ag imarabun iboin. Gonugau wanib tutak gusig mui. Duailel gonugau wanib ebu ulebi, imaramau. Du tub nug em e ebuan imaigabun iborain tam.” 1[ Yesus go en getal Uwait nugau ze eim enemenin,‘Zau sanag go zau macanemen dudu agen eg anemenin, ulis zau sanag go naliu pet usaleun.’ Buk Song 118:22  Guzenaimai, ag unum Israel duailel abai abe mamamen, Yesus Kristus, Nasaret uzanan gonugau gusig sil du go nugau arab kaseun. Guzenina, go ulis ag ameagab ebu tapai dareu. Agen du go a gegeulanau ebu wemenin. Go noumina, Uwait nug go koli ob ougan asai meun. SPita go Uwait nugau Ah Wes nug gusig morona, dudu go awareun, “Ag duailel gumaranemenin dudu banban, ag ulis ig du arab eg kasai memun en kanabigemen. Ag erunai du e naliu usaleun aimai kanabigemen.  QZon zaug Pita dual goagal ameagab ebu zoi taparai maimai, kanabaremenin, “Du arab eg go erunai kasorona, em tapai waneu? Ag ein gusig sil igul go guzenemenin? Ag in nugau wanib ebu guzenemenin?”  Dudu go beteimai, Uwait ula dacaneu du banou pet, wanib Anas, Kaiapas, Zon, Aleksanda mui, Anas nugau ug ipal abai gotulemenin. 7Umaseu, Zuda duailel, dudu banban mui, gumaranemenin dudu banban mui, kasai ze tapaimaranemen dudu mui, go Zerusalem ban uzan alai gotulemenin. 'Bo, duailel asiu go ebu daremen goagal ze doimai, goagal oiagab petak emen. Duailel goagal oiagab petak emen go tausen tabkwai sag usalemen. #Guzenaimai, dudu go agen Pita zaug Zon dual ze piabun gusig patemenin. Bo, go umusig pet mina, uligaimai, hiacaranem zau oug hiacaremenin. Pita zaug Zon al Uwait nug Yesus noumeun, koli asai meun, awau dareu aimai, duailel awaremenin. Go ze go doimai, aiag silanina zomenin. 9 mPita zaug Zon al duailel ze awarina, ipal Uwait nugau ula dacanemen dudu mui Uwait esab muranemen zau gumacanemen dudu banou mui, ipal Sadiusi dudu han ereg go waiagab alemen. >uGuzenaimai, Uwait nug gonugau salau du ag tutak tutak suban dabun mui igul eg ebuan kekulan aimai, awarabun tapai maimai, amegai ag Israel duailel waiagab palautina, aleun.”z mUwait nug getal Abraham al baib pataimai, eneun,‘Nait ug eiman em e ebuan duailel suban dabun gusig marai.’ Stat 22:18 Gonug gonugau ze doimai, awaranemen dudu abai baib meun. Gonugau ze doimai awaranemen dudu getal zomenin Samuel dai betei ulis zomenin, goagen han igul go ulis zou en anemenin. Guzenaimai, ulis baib go petak zoun, agenagtal pemenin. ~~}|||{{ z y]xnww`vqutss9rrbqq pHoonPmm!llKkk=jj i@hhBg~ffWe?dcc?b(``__^\\S[[0YY9XWWYVV%UTT3SRLQQGPOOhNNMMLLuKJJJIILHGGjFF*ED[CiBBGAAt@F??>Q=w<};;r::88B77(6]5b4404$3221100//..e---&,o++,*)) ('&c%%y$##"u"!' M*,%}ep7Q| p Lt7f'oG Pol gonugau zaugul abai Papos uzan uteimai, tebil oimai Perga uzan Pampilia agaig ebu zomen. Zon-Mak go gue uzan utaraimai, koli Zerusalem uzan beteun. 'nG Du banou go nug gugeg go peimai, banban esilakaimai, Uwait Banou nugau ze doimai, gonugau ougab petak eun. Pol go Antiok ban uzan, Pisidia agaig ebu beteun. "m= Uwait nugau gusig nug ulis na ebizab nuba, nait amen kumi usalamau. Na al hilanau i pimam, betei Uwait nugtal nait amen outai mizaba, petak koli em pimam.” Ziwas go ebutal, Elimas ameg kumi usaleun. Guzenina, go dudu ipal agen ebeg pataimai, abu abai moroimai, dual ai daremen. 9lk Guzenaimai, Sol gonugau wanib tub Pol, go Uwait nugau Ah Wes mui gonug eten du go gusig pei daimai, aureun, “Na Satan nugau nag. Na dudu igul naliu macanemen agal iwai zaiag daimai, dudu polumarabun igul nait dabeleu ebu kapai og zoi dareu. Na Uwait nugau Ze petak umkoskos go polu ze aimai awaranem. k Hj  Bo, go eten du, gonugau wanib tub Elimas (Grik ze eim Elimas anem, ‘eten du’) gonug goagal ze tunarai mareun. Du go nug gonugau du banou nugau ougab petak eun, eg wai mabun en guzeneun. Ni Du go gue em go gumaneun du Sergius-Paulus nugau salau du. Sergius-Paulus go du dabeleu naliu mui Du banou gonug Barnabas zaug Sol dual Uwait nugau Ze mina, duabun ularena, gonugau zau betemenin. ^h5 Go Saiprus em waug unum betei, uzan tub wanib Papos beteimai, uzan go Zuda du tub go oz ze asiu macaneu gonugau wanib Barzisas betei tuloromen. Gonug iz Uwait nugau Ze doimai, awaranem du aimai polumaraneu. g Go Salamis uzan beteimai, Zuda duailel goagal gotulanemen zaueim simai, Uwait nugau Ze maremenin. Zon-Mak nug go salau isanaraneu. f Barnabas zaug Sol dual Uwait nugau Ah Wes nug palautarena, Selusia uzan utei tebil ebu Saiprus em waug ebu betemenin. Oe Guzenai awarina, go ee ur maimai, Uwait auraimai, goagal ebeag dudu aliag go agal tabaiag pataimai, palautarena, wanemenin. Sol zaug Barnabas dual Saiprus em waug Uwait nugau Ze marabun betemenin. Od Ziwas tub ebu, Uwait nugau wanib ulagwag maimai, ee ur maimai, daren daren, Uwait nugau Ah Wes nug goagal dabeleu ebu zoimai, awareun, “Barnabas zaug Sol dual ag izal salau mabun tapai marem.” $c C Antiok uzan ebu, dudu oiagab petak emenin go ula oug oluol ananemen dudu ipal mui, Uwait nugau Ze tapaimaranemen dudu ipal mui, daremen. Go ebu Barnabas mui, Simeon (go du mutuanau anem), Lusius (go Sairini uzanan), Manain, (go Herot nugau aunag mogoi begeun) mui, Sol ereg daremen. b Barnabas zaug Sol dual, goagal salau maziaimai, koli Zerusalem uzan utei betemenin. Zon-Mak ereg imai wanemenin.Ja  Duailel asiu Uwait nugau Ze doimai, goagal oiagab ailemen. ]`3 Herot go gue polu ze aimai awarab tam, go Uwait nugau wanib ulagwag murab tam, gonun, Uwait nugau tibur nug pigai noimai, eg moroun. Go ebeu banou oimai, salik nug gonugau ougab oug daimai, tugei zina, noumeun. k_O Duailel goagen koli koli gusig ulemen, “Du go nug aurab tam, em uwait banou tub nug ze meu.” ^  Herot nugtal ziwas tub tapai macaneu ebu, gonugau tibur galau naliu maimai, gonugau biz ebu hoboimai, duailel ze mareun. i]K Herot go Tair uzan mui, Saidon uzanan duailel go en aigsisileun. Guzenina, go gotulaimai, go al zemabun alemen. Du tub wanib Blastus, go Herot nugau zau gumaneun du, go amegai go al oiagab tutak mabun zememenin. Goagal ee Herot nugau emgasag ebuan wanemen, gonun, go Herot waugab beteimai, gonugau aigsisileun oiagab tutak mabun aimai auremenin. s\_ Guzenaimai, Herot nug Pita waneun ze doimai, go aigsisil ina, malai dudu Pita itanabun palautareun. Go Pita itanemen, itanaimai i peimai, go nug Pita gumemen malai dudu suban kanabaraimai, malai dudu ipal agen go malai dudu ugarebi, noumamam awarina, go gonugau ze sesamoremenin. Dai dai, Herot go Zudia agaig eiman Sisaria uzan beteimai dareun. Herot noumeun. [7 Go malai dudu go Pita gumei ninemen umaseu Pita i peimai, agzozou banban uminaimai, dabeleu asiu omenin. Agzozou enemen, “Pita eru waneun?” .ZU Pita gonugau ebeg sil soabun awarina, go ze soina, go Uwait nug erunai uzaneim imai noi meun ze go suban awareun. Go guzenai awaraimai, kolital awareun, “Ze go Yesus nugau amag Zems mui, dudu ipal goagal oiagab petak emenin mui, awaran.” Go guzenai awaraimai, utaraimai, uzan tub waneun. Y# Go ze mina, Pita go koli koli zau og korukoru ai darena, zauan dudu agen betei zau im oitaimai, Pita pemenin. Go, go peimai, esilakemenin. 2X] Goagen koli auremen, “Na polumem.” Gonug awareun, “Iz petak awarem, Pita uzaneim tapai dareu.” Guzenina, goagen koli auremen, “Uwait nugau tibur go dareu.” W Go Pita nugau zeu doimai, siksikaimai, go zau im oitab tam, go koli pigai beteimai, duailel ipal Pita uzaneim tapai dareu aimai awareun. V9 Pita go beteimai, zau nugau gilan zau og korukorueun. Guzenina, salau air tub, gonugau wanib Roda, eneu inug go zau og korukorueu aimai piabun aleun. U Go igul go abe maimai, go Zon-Mak nugau anag, Maria nugau zau beteun. Duailel asiu go zaueim gotulai daimai, Uwait aurai daremen. qT[ Guzenina, Pita gue igul go guzeneun abe maimai, eneun, “Iz ulis abe mem, igul go petak pet. Uwait nug gonugau tibur palautina, Herot nugau gusig ebuan mui, igul go Zuda duailel agen iz igul eg milabun ebuan koli imaileu.” S! Go malai du aliag zau og eiman tapai daremen mui, ipal uzaneim tapai daremen unum, zilarai noi uzaneim ban uzan unabun gilan waugab betena, go zau og im nugtal oitina go uzaneim nomenin. Go noi, abu sesamorai unacanemen ebu, Uwait nugau tibur nug Pita utena waneun. $RA Guzenai aurina, Pita nug Uwait nugau tibur sesamorai uzaneim noun. Pita gue igul go Uwait nugau tibur nug guzenina, go gabuaimai, wabilem aimai dabeleun. "Q= Guzenaimai, Uwait nugau tibur nug aureun, “Nait tibur galau hogu tugaiba, nait aram ebu aram galau men. Na tibur galau huia kulaiba, iz sesamilen.” P Pigaital, Uwait nugau tibur zoi zaueim ula tapai darena, al banou nug zaueim go unum hilai heun. Uwait nugau tibur nug Pita nugau abalag sau bigeg pataimai, asai maimai, aureun, “Na pigai asen.” Guzenina, us ebeg ebu kiai memen nugtal golosaceun. eOC Tuaba sul, Herot nug Pita uzaneim imai nuabunina, Pita gonugau ebeg us sil kiai memen, malai dudu aliag go Pita ula maimai, gumei darena, Pita gabueun. Malai dudu aliag go tub nug, zau og eiman gumei tapai dareun. tNa Guzenaimai, Pita go hiacaranem zau oug heimai, malai dudu agen go suban gumei daremen. Duailel goagal oiagab petak emenin Zerusalem uzanan Pita isanorabun en umaum Uwait umkoskos aurai daremenin. Pita go hiacaranem zauan utei waneun. sM_ Ziwas go Pasowa ebu, Pita betei gusig pataimai hiacaranem zau oug maimai, malai dudu 16 sag go gumabun tapai maremen. Amegai dudu iwanarai sag gumei daremen, betei uminina, dudu iwanarai ipal alemen, guze guzenai betei dudu 16 agen gumemenin. Herot nugau dabeleu Pasowa ziwas go maziaba, duailel goagal ameagab ebu imai beteimai, webi, noumamau aimai dabeleun. L Herot go igul go guzeneun, Zuda duailel go siksikemenin uligaimai, dudu ipal palautarena, betei Pita han gusig patabun guzenemenin. iKK Gonug gonugau malai dudu awarina, goagen Zon nugau amag Zems maulzag uiaban sil wina, noumeun. `J ; Ziwas go ebu dudu go Yesus sesamoremenin, Herot nug eg maraimai, ipal gusig pataremen. VH% Gonun, Yesus nugau ze sesamoremen dudu agen duailel goagal oiagab petak emenin Zudia agaig darem isanaraporoi en aiwag palautai marabun ze patemenin. Unum goagal aiwag uligaimai, ipal palautai maremenin. iGK Du tub nugau wanib Agabus, Uwait nugau gusig mui asaimai, awareun, ‘Aiu ses em e ebu we banou pet zumau. We banou go Rom nugau gumaneun emgasag unum zumau.’ (Sisar-Klodius emgasag gumaneun du dareun ebu go petak zoun.) ^F5 Ziwas go ebu, oluol ananemen dudu ipal go Zerusalem uzaneim Antiok uzan nomen. 1E[ Go betei tuloroimai, koli Antiok uzan imarai aleun. Wai go ebu, zaug dual go ebu daimai, oiagab petak emenin duailel asiu Uwait nugau Ze marai daremen. Uzan tub duailel agen amegai duailel goagal oiagab petak emenin wanimag Kristen maremen. Wanimag go zebigeg ‘Kristus sesamoranem duailel.’ PD Guzenaimai, Barnabas go Sol Tarsus uzan dareun tulorabun waneun. 2C] Barnabas du naliupet gue, go Uwait nugau Ah Wes mui gonugau ougab gusig petak eun. Guzenaimai, duailel asiu goagal oiagab ailaimai, Dubanou Ban en oiagab petak emenin. BB} Go beteimai, Uwait nug gonugau ougab naliu eiman go isanareun uligaimai, gonugau ougab siksikeun. Guzenaimai, gonug duailel goagal oiagab petak emenin gusig mabun dabeleu asai mareun. uAc Zerusalem uzanan oiagab petak emenin dudu go goagal ze doimai, Barnabas Antiok uzan palautina beteun. o@W Uwait nugau gusig go abai darena, duailel asiu goagal oiagab ailaimai, Yesus en oiagab petak emenin. !?; Bo, Saiprus mui Sairini uzanan dudu ipal agen Antiok uzan beteimai, duailel Grik emgasag ebuan goagal enimag galau kuatab tam, Yesus nugau ze maremen. >  Stiven wina, noumeun ziwas ebu, oiagab petak emen dudu go emgasag unum uminai wanemen. Dudu ipal Ponisia agaig ebu wanemenin. Dudu ipal Saiprus em waug mui, Antiok uzan mui, wanemenin. Go beteimai, Zuda duailel sag Yesus nugau ze marai aidanemenin. q=[ Go Pita nugau ze doimai, goagal oiagab siksikaimai, Uwait nugau wanib ulagwag muranemen, ‘Guzenaimai, emgasag ipal ebuan dudu han go Zuda duailel sul, Uwait nug muzmuz dabun oiagab kekulabun iboin.’ Antiok uzanan duailel. T<! Igul go araog, Uwait nug go emgasag ipal ebuan dudu agal enimag galau kuatab tam, gusig go igual oigeb petak eun gusig omun sul, ag han guzenaital omen. Iz ein gusig nug Uwait nugau salau tapelamau?” 7;g Guzenaimai, iz igul go ebu Banou nugau ze aneun petak abe memin. Zon nug duailel ze sil ze ziwaraneun, bo, agen Uwait nugau Ah Wes sil ze ziwaramamen aimai aneun dabelemin. : Guzenina, iz betei Uwait nugau Ze awaremin, Uwait nugau Ah Wes amegai ig ebiligeb noun sul, go ebalagab han guzenaital noun. r9] Gonug na mui, nait gelenar abai zaueim go darem, alai Uwait nugau Ze awaraba, Uwait nug ag imaramau.’ J8  Kornilius nugau zaueim sina, go nug Uwait nugau tibur gonugau zaueim zoimai tapai daimai, aureun, ‘Na dudu ipal Zopa uzan palautaremen, betei du tub gonugau wanib Saimon-Pita imai alamamen. 37_ Uwait nugau Ah Wes nug na dabeleu asiu i wabun aimai ailina, zaiar wasolig sag e go Zopa uzanan iz ibail ereg Sisaria uzan beteimai, Kornilius nugau zaueim ereg siemun. )6K Igul go ziwas ainarai sag guzenina, esab go koli Emes wag sieun. Ziwas go ebutal dudu ainarai go Sisaria uzanan, iz zaueim go daremin ebu palautarena, siemen. 5 4} Go du nugau zeu sul nug Emes wag eiman koli aileun, ‘Ein esab Uwait nug naliu usalaimeun nagen go unupag mui i en.’ ^35 Guzenina, izan koli auremin, ‘Ban, iz go egun unupag mui iz zabun iborain tam.’ c2? E go ninanem tibur galau sul oug egun asiu daremen, egun ipal zag, zamai ipal, meg ipal beu beu uligaremin, Guzenaimai, iz du tub nugau zeu sul nug aileun domin, ‘Pita, na asaiba, go egun uligarem ugareiba, zen.’ 1 E0 “Ziwas tub, iz Zopa uzan daimai, Uwait aurai daina, pigai esab tub ninanem tibur galau banou sul wabil eiman, Emes wag eiman esab tub nug tubai tubaim patena, iz waiab noun pemin. R/ Guzenai aurina, Pita nug ein igul unum go ebu usaleun awaraimai, eneun, .) Guzenaimai, Pita go Zerusalem uzan koli betena, go Zuda dudu oiagab petak emen go Zuda agal igul sesamorai, goagal enimag galau kuatemenin agen Pita kagagai, auremen, “Na emgasag ipal ebuan dudu agal enimag galau kuatab tam, goagal uzan beteimai, go abai ee zemen.” - , 5 Yesus nugau ze oi aidanemen dudu mui dudu ipal goagal oiagab petak emen go emgasag ipal ebuan duailel Uwait nugau Ze doimai, oiagab ailina domenin. + 0Guzenaimai, gonug Yesus nugau wanib ebu duailel go ze ziwareun. Guzenaimai, goagen Pita ziwas ipal go abai dabun aimai auremen.n*U .Zuda dudu go dudu go ze ata atai eim Uwait ulagwag morondai domen. Guzenaimai, Pita nug eneun, “Duailel e ag Uwait nugau Ah Wes ig omun sul ag han guzenaital ulis omen, gonun, du tub nug ag ze ziwabun kuatai ze i awaramau.” ) /8(i -Zuda dudu goagal oiagab petak emen, go Pita al Zopa uzanan ereg alemen, go Uwait nugau Ah Wes emgasag ipal ebuan dudu ebu han nuna, peimai, esilakaimai, dabeleu asiu omenin. s'_ ,Pita go gue Uwait nugau Ze maren maren, Uwait nugau Ah Wes duailel gonugau ze doi daremen ebu noun. w&g +Uwait nugau ze doimai, awaranemen dudu agen han getal goen ze maimai, enemen. Duailel ag unum go en oiagab petak amau, Uwait nug Yesus nugau wanib ebu agal igul eg zilagai maramau.” Emgasag tub ebuan duailel Uwait nugau Ah Wes omenin. G% *Gonug ig duailel ebalagab Uwait nugau Ze naliu awaraiban, araog maran aimai ze gusig migeimai, guzenan aigeun. Go Uwait nug duailel noumemenin mui, awau darem mui, sisiarabun tapai moroun. >$u )Go duailel unum goagal ameagab ebu zuab tam. Dudu gonugau gusig piabun tapai mareun goagal ameagab ebu usalaneun, dudu go ig sag. Go asaimai, ig ibaig zoi ereg ee zaimai, ze zeun. U## (Bo, gil ainarai ebu, Uwait nug go koli awau asai mina, duailel agen pemen. " 'Ig igual ameig nug go Israel em e mui, Zerusalem uzan mui, guzeneun pemun, gonun, awarem. Dudu agen a gegeulanau ebu asai mina, noumeun. 1![ &Ag abiu Yesus Kristus go Nasaret uzanan, Uwait nugau gusig mui, Ah Wes mui moroun. Go emgasag unum aidai dai beteimai, Uwait nugau Ze maraimai, duailel ebeu eg mui kasaraimai, wes eg duailel goagal oiagab oug daremen go nug oi higarai heun. Uwait nugau gusig go al dareun, gonun, go guzenaneun.   %Ag abiu, getal Zon nug ze ziwabun ebu awareun, ze go, ziwas go ebu, Galili agaig ebu bigegwai zoimai, Zudia agaig unum beteun. S $Ag ze go abiu, Uwait nug Yesus Kristus nugau Ze naliu amegai ig Israel duailel migeun. Ig Uwait al oigab selanau mui tulai dabun en Yesus migeun, Yesus go em ebuan duailel unum igual Dubanou Ban. zm #Du in go Zuda du, emgasag tub ebuan du ta, go Uwait uminaimai, igul naliu mamau, Uwait nug goen ougab noumamau.   "Pita nug koli eneun, “Iz ulis petak abe mem, Uwait go du tutak en ougab i alacaneu, go duailel unum en ougab alaracaneu. ve !Guzenaimai, iz ziwas go ebutal na imaizabun dudu palautarena, betei na imaiz alemen. Na igul naliu maimai, go abai alem. Ig ulis Uwait nugau ameg ebu Uwait nug ein ze aigabun aneun duabun gotulaimai, na gumizai darem.” Pita nugau ze. V% Na dudu ipal Zopa uzan palautaremen, betei du tub wanib Saimon-Pita imai alamam. Go du tub gonugau wanib Saimon go bulumakau nugau galau ebu esab patai macaneu du gonugau zau, ibut ze gasag eim dareu.’ +O Kornilius nug koli aureun, “Gil ainarai mazieun ebu, iz umusig izal zaueim Uwait aurai daremin ebu, pigai du tub go tibur galau ausiau mui izal amei ebu zoi tapai daimai, aileun, ‘Kornilius, Uwait go nait auremen ze doun. Nait salau duailel ipal isanaranem gonug na en ougab siksikeu.  1[ Guzenaimai, iz imailabun betemen iz asaimai, ze tub kanabai awarab tam, sesamarai alemin. Iz ag ulis kanabarem. Ag iz einen dudu palautarena, betei imailei alemen?” *M Guzenaimai, Pita nug awareun, “Ag abiu, Zuda agal kasai ze eneu, ‘Zuda duailel ag emgasag ipal ebuan duailel agal zaueim i simamen, go unupag mui,’ Bo, Uwait nug iz ulis araog abai mileimai, eneun, ‘Emgasag ipal ebuan duailel unupag mui i awaran, ag naliu sag, unupag tamacag.’ gG Pita go Kornilius al ze zemai, gonugau zaueim simai, duailel asiu gotulai daremen uligareun. fE Guzenina, Pita nug ebeg patai asai maimai, aureun, “Na asen! Iz Uwait tam, iz gaul du.” uc Gumei daren, Pita go Kornilius nugau zau zuna, Kornilius nug beteimai, Pita wanib wag murabun taubib weun. &E Go beteimai, ula nineimai, umaseu, Sisaria uzan siemen. Kornilius go gonugau gelegul mui, dudu go waugab darem mui, gonugau zaueim alai gumei daremen. nU Guzenaimai, Pita nug dudu go zaueim imarai simai, ee marena, zina, nineimai, umaseu, asaimai, go Zopa uzanan dudu ipal oiagab petak emen imaraimai, go Sisaria uzanan dudu alemen sesamarai beteun. Pita Kornilius nugau zau sieun. B} Go ageban koli Pita auremen, “Kornilius go Rom agal malai dudu gumaraneu du banou nug ig palautigen, alemun. Go Uwait nugau Ze sesamoraneu, go Uwait umkoskos ulag zaneu. Zuda duailel agen go en oiagab noumanem. Uwait nugau tibur tub nug na gonugau zau imaiz bitabun aneun. Guzenaimai, nait ze memen, dumau.”  Guzenaimai, Pita go uzaneim noimai, dudu go uligaraimai, awareun, “Du go ag itanai alemen go iz sag. Ag einen alemen?”   Guzenaimai, na dabeleu asiu i on, nait esab suban maiba, go sesamarai beten. Dudu go izan na imaizabun palautarena, alemen.” /W Pita go gue gabuai wabil eiman sul uligeun bigeg abe mabun dabilei darena, Uwait nugau Ah Wes nug aureun, “Pita, dudu ainarai na peizabun uzaneim zoi tapai darem. o W Goagen alaimai, go ebuan dudu kanabai awaremen, “E ebu du tub nugau wanib Saimon-Pita dareu ta?” t a Pita go gue wabilai uligeun bigeg erunai bo aimai dabeleu asiu oi dareun. Ziwas go ebutal, Kornilius nug gonugau dudu palautarena, betei, Pita imabun go ein zau dareun abe maimai, betei, gonugau zau gilan og eiman tapai daremen. u c Du gonugau zeu nug ze go ziwas ainarai guzenai aurina, ece go ninanem tibur galau sul koli Emes wag sieun. x i Guzenaimai, du gonugau zeu nug koli aureun, “Ein ece Uwait nug naliu usalaimeun, na unu mui aib i zemen.” T ! Pita nug koli eneun, “Ban, iz go i guzenai. Iz egun unu mui i zanem.” a; Guzenaimai, du tub nugau zeu sul nug aureun, “Pita, na asaiba, egun go agai, zen.” fE Esab go ninanem tibur galau sul oug egun beu beu asiu, man, zamai, meg inain mui uligareun. + Go Emes im oiteun uligeun, go ebuan e tub ninanem tibur galau banou sul noun. Ipal ece agen tubaim tubaim patena, iau iau em ebu noun uligeun. iK Betei nineimai, ziwas tub ebu, dudu go Zopa uzan abu ebu betena betena, am ula ebu, Pita go Uwait aurabun zau zag wag sieun. Go we wina, ee zabun dabeleun. Go ee mis memen suban mina mina, go wabil eiman sul e tub uligeun.  {o Uwait nugau tibur go wanena, Kornilius nug gonugau salau dudu aliag mui, malai du tub go Uwait nugau Ze sesamoraneu du mui, ularina, go waugab alina, gonug Uwait nugau tibur nug ein ze aureun, unum awaraimai, Zopa uzan palautarena, wanemen.  { Go du tub gonugau wanib Saimon go bulumakau nugau galau sil esab patai macaneu gonugau zau ibut ze gasag eim dareu.” yk Guzenaimai, na ulis nait dudu ipal Zopa uzan palautaremen, betei du tub gonugau wanib Saimon-Pita imai alamam. R Gonug go Uwait nugau tibur gusig peimai, uminaimai, eneun, “Ban, iz ailen.” Uwait nugau tibur nug koli aureun, “Uwait nait auranem mui, salau naliu macanem mui, peimai, go na en ougab siksikeu. o~W Ziwas tub umusig ebu, Uwait nugau tibur tub nug wabil ebu go waugab zoimai, aureun, “Kornilius.” (}I Go Uwait nugau Ze sesamoraneu. Go gonugau gelegul mui Uwait ulagwag muranemen. Gonug Zuda duailel ecesab tamacag isanaraneu. Go ziwas umkoskos Uwait auraneu. =| u Du tub go Sisaria uzan dacaneun, gonugau wanib Kornilius. Kornilius go Rom agal malai dudu handret tutak agal gagaliag a gumaraneu du banou. Go malai dudu gue Itali emgasag ebuan. {  +Pita go Zopa uzan ziwas asiu dareun. Go du tub bulumakau nugau galau sil ecesab patai macaneun du wanib Saimon al dareun.vze *Ze go Zopa uzanan duailel agen oi unum betei awarina, duailel asiu goagal oiagab Dubanou Ban en petak emen. Iy  )Pita nug go waugab beteimai, gonugau ebeg pataimai, asai mina, air noumeun go waseun. Pita nug duailel Uwait en oiagab petak emen mui, wab ailel mui, ularena, zuna, gonug Dorkas abai mareun. x% (Pita nug duailel unum uzaneim palautarena, nuna, go taubib aimai, Uwait aureun. Guzenaimai, go nug kekulaimai, air go gabuai memen ebu ametai peimai, eneun, “Tabita, na asen.” Guzenina, air go gue koli ameg oitina, Pita uligaimai, asaimai, gonugau biz ebu hoboun. w3 'Guzenaimai, Pita go asaimai, dudu aliag go abai beteun. Go uzan go betena, goagen imai aimai, zau go empip ebu imai siemen. Wab ailel go unum Pita waugab alai gotulaimai, patai weinemen. Goagen tibur galau go mui, esab ipal Dorkas nug patai maimai, mareun Pita abai moromen. Mv &Lida uzan go Zopa uzan waugab dareu. Guzenaimai, Yesus sesamoranem du Pita go Lida uzan dareu ze doimai, goagen dudu aliag palautarena, betei Pita guzenai auremen, “Na ig waigeb pigai alen.” qu[ %Ziwas go ebu, go ebeu banou oimai, noumeun. Gonugau enib ze sil ulusaimai, zau empip wag mina, dareun. Yesus nugau ze sesamoremen air tub go Zopa uzan dacaneun, gonugau wanib Tabita. Grik ze eim Dorkas anem. Go umkoskos igul naliu duailel ipal esab tamacag go nug isanaraneu. s1 #Lida uzanan duailel go mui, Saron uzanan duailel mui, go igul go uligaimai, Dubanou Ban en goagal oiagab ailemen. Pita nug Tabita koli asai meun. r) "Pita nug du go uligaimai, aureun, “Ainias, ulis, Yesus nug na kasizamau. Na asaiba, nait biz suban men.” Guzenina, du go gue pigai aseun. q9 !Uzan tub ebu, du tub gonugau wanib Ainias uligeun. Du go gonugau ebegarab unum noumeun, go wai gugen biz ebu sag gabuai dacaneun aidabun iborain tam. p7 Pita go uzan unum Uwait nugau Ze marai aidareun. Ziwas tub ebu, go uzan tub wanib Lida uzanan duailel goagal oiagab petak emen piarabun beteun. Po Guzenaimai, Zudia agaig mui, Galili agaig mui, Samaria agaig ebuan duailel oiagab petak emen go oiagab selanau mui daremen. Go iwai dab tam, gonun duailel goagal oiagab petak emen, Uwait Banou mui, gonugau Ah Wes mui goagen gusig marena, oiagab selanau mui daimai, asiu usalemen. Pita nug du tub wanib Ainias kasai meun. n# Dudu ipal goagal oiagab petak emen goagen dudu go agal dabeleu abe maimai, Sol Sisaria uzan imai beteimai, gonugau uzan Tarsus palautemen. m Zuda dudu ipal go Grik ze macanemen goagen Pol al ze eim alalaimai, dudu go aiag sisilina, Sol webi, noumamau en dabilemen. %lC Guzenaimai, Sol duailel go abai Zerusalem uzan daimai, uzan ipal Zerusalem uzan waugab unum beteimai, Yesus nugau ze gusig marai ai dareun. Go uminab tam. k) Guzenaimai, Barnabas nug Sol isanoroimai, Yesus nugau ze oi aidanemen dudu waiagab imai sieun. Gonug dudu ipal, Sol go Yesus abu ebu usalina, Dubanou Ban nug aureun unum awareun. Barnabas nug dudu ipal Sol nug Damaskus uzan Uwait nugau Ze gusig mareun han unum awareun. fjE Sol Zerusalem uzan beteimai, Yesus nugau tapaimaraneun dudu ipal abai gotulabun beteun. Bo, dudu go unum go uligaimai, uminemen. Goagal dabeleu go polumeu emen. Uminaimai, gonugau ze goagal oiagab nug petak ab tam. Ai{ Umaum tub ebu, gonugau sesamoranem dudu agen imai aimai, betei zau biag eiman gom gau zo banou tub oug mina, gilan seseim palautina, noimai, waneun. Sol go koli Zerusalem uzan sieun. Dh Dudu ipal agen Sol webi, noumamau aimai ze doimai, Sol aurina, doun. Dudu uzan go gilan zau og unum gumeimai, Sol uzaneim nuba, wemun, noumamau aimai umaum amban umkoskos gumei dacanem. dgA Ziwas asiu mazicina, Zuda du banban gotulaimai, Sol webi, noumamau aimai ze patemen. .fU Bo, Sol nugau ze mareun gusig banou pet usalina, Zuda duailel Damaskus uzan daremen gonugau ze doimai, esilakemen, gonug gusig awaraimai, eneun, “Yesus go Kristus, du go Uwait nug ig koli imaigabun palautina, aleun.” Guzenina, duailel gonugau ze polumai dareu aimai, aurabun iborain tam. e Duailel unum go gonugau ze doimai, esilakemen, goagen enemen, “Du e gonug Zerusalem uzanan duailel Yesus nugau wanib patai ulagwag mina, gonug eg maraneu. Go e uzan in duailel goagal oiagab Yesus en petak emen imaraimai, Zerusalem uzan betei eg marabun aleun.” d7 Go asaimai, betei Zuda duailel agal gotulanemen zaueim beteimai, duailel Uwait nugau Ze maraimai, eneun, “Yesus Kristus go Uwait nugau nag pet.” ?cw Guzenaimai, Sol go ee zaimai, go koli gonugau gusig oun. Sol nug Damaskus ban uzan Uwait nugau Ze meun. Sol go ziwas ipal Yesus nugau ze sesamoremen dudu abai Damaskus uzan dareun. b% Guzenina, pigai ece kabunam sul Sol nugau ameg ebu dareun zilagai nuna, go koli ameiteun. Guzenaimai, go asina, dudu ipal agen ze zioremen. a! Guzenaimai, Ananaias go Sol dareun zaueim beteimai, gonugau ebeg Sol ebu maimai, aureun, “Zai Sol, Yesus Dubanou Ban gonugtal na abu alemen ebu usaleun. Gonugtal iz na darem ebu palautilina, alem. Na koli ameitamam, Uwait nugau Ah Wes na onab oug kapamau.” >`w Izanagtal go iz en uhu banou wabun go abai murai.” b_= Bo, Dubanou Ban nug koli aureun, “Na izan aizem beten. Du go izal ze oi aidabun salau du tapai macanai. Gonug emgasag ipal ebuan duailel mui, goagal gumarabun dudu banban mui, Israel duailel mui, izal ze awaramau. @^y Uwait ula dacanemen dudu banban agen igul eg go mabun gusig moromen. Uzanan duailel e na ulapwag mizanem gonug Zerusalem uzan imarai beteimai, hiacaranem zau oug hiacarabun zoun.” z]m Ananaias nug koli aureun, “Dubanou Ban, iz du go Zerusalem uzan nait duailel eg mareun ze asiu ailina, domin. ~\u Sol nug wabil aimai, du tub gonugau wanib Ananaias nug zoimai, gonugau ameg patena, koli abu piabun abai moroun.” E[ Dubanou Ban nug aureun, “Na asaiba, abu go wanib Tuguianau ebu beteiba, Zudas nugau zaueim du tub gonugau wanib Sol, go Tarsus ban uzanan betei kanabareun. Du go gue Uwait aurai dareu. KZ Yesus nugau ze sesamoraneun du tub go Damaskus uzan dareun gonugau wanib Ananaias, go Dubanou Ban nug wabil aimai, aureun, “Ananaias.” Gonug koli eneun, “Dubanou Ban, iz e darem.” bY= Go gil ainarai ameg kumi dareun. Ziwas go ebu go ougab eg wina, ee mui, ze mui zab tam. X/ Guzenaimai, Sol go asaimai, ameiteun, bo, ameg kumi mina, abu piabun iborain tam. Guzenina, gonugau ebeg pataimai Damaskus ban uzan imai siemen. lWQ Dudu go Sol al betemen go esilakaimai, ze tamacag soai daremen. Go zeu go domen, du tub piab tam. bV= Na asaiba, ban uzan sinen. Aiu ses, du tub nug alaimai, na einab igul mabun aizamau.” nUU Gonug koli eneun, “Banou, na in?” Zeu go nug koli eneun, “Iz Yesus na iz igul eg milei darem. T! Guzenina, Sol go em nogoug ebu alai nuna, du tub nugau zeu sul nug guzenai aurina, doun, “Sol, Sol, na iz einen igul eg milei darem?” S Guzenaimai, Sol go Damaskus uzan bete betei, go ban uzan waugab sina, pigai al banou tub amelaneu sul emes wageim go ebu amel heun. [R 1 Sol nug Yesus nugau ze sesamoranemen dudu apiparabun ze gusig meun. Guzenaimai, gonug Uwait ula dacanemen dudu goagal banou waugab betena, sikut wai morona, Damaskus uzan betei Zuda duailel goagal gotulanemen zau beteimai, duair inen goagal oiagab Yesus en petak emen gotularaimai, gusig pataraimai, Zerusalem uzan imarai alabun awareun. Q  P (Pilip go Asdot uzan betei usalaimai, ipal uzan uzan Uwait nugau Ze duailel awarai awarai beteimai, go Sisaria uzan beteun.AO{'Go guzenaimai, ze uteimai, abu ebu zoimai, pigai Uwait nugau Ah Wes nug Pilip imai beteun. Du banou go gue koli Pilip piab tam. Du go gue ougab siksikaimai, gonugau uzan koli beteun. N%&Guzenina, go nug gonugau salau dudu awarina, goagen karis patendai, Pilip du go al ze ebu nomenin. Go ebu Pilip nug du banou go ze zioreun. 7Mg%[Pilip nug aureun, “Nait ounab petak pet emen aba, iz na ze ziwizabun iboin.” Gonug koli Pilip aureun, “Izal oiab petak em, Yesus go Kristus, Uwait nugau nag pet.”] L{$Go abu ebu beteimai, ze ban tub waugab usalemen. Go ze ban peimai, eneu, “Ze e dareu, na iz ze ziwilabun iboi ta?” OK#Guzenina, Pilip nug ze go zebigeg eiman Yesus nugau ze naliu aureun. J"Du banou gonug Pilip aureun, “Na iz ailen Uwait nugau ze doimai, awaraneun du go inen anem? Nug en aneu ta, du tub en aneu ta?” GI!Dudu agen gonugau wanib tonoi mai, go gonugau ze suban sisiai murab tam. Du tub nug gonugau ug wanib araog mab tam. Ag go wina, noumeun, gonun, go em e ebu dab tam.’ Aisaia 53:7-8 uHc Sikut go nanaleun gue Uwait nugau ze doimai, awaraneun du nug guzenai sikut weun,‘Goagen go sipsip sul webi, noumabun en gusig patai alemen. Go sipsip nag sul gonugau enib ulig kuatina, go pieab tam. Du go gue ze tub marab tam. YG+Du go nug koli Pilip aureun, “Du tub nug ze go zebigeg abai milaba, go petak iz zebigeg abe mai. Iz erunai ze go zebigeg abe mai?” Guzenina, go nug Pilip aureun, “Na karis wag zoib, iz waiab hoben.” kFOGuzenaimai, Pilip go pigai waugab simai, ze go Uwait nugau Ze doimai, awaraneun du Aisaia nug sikut weun nanalai beteun go doun. Guzenaimai, Pilip nug du go kanabai aureun, “Na ze go nalalai darem zebigeg na abe mem ta?” ]E3Uwait nugau Ah Wes nug Pilip aureun, “Na karis go waugab si peib, ereg beten.” *DMKolital gonugau uzan betei beteimai, gonugau karis ebu hoboimai, agau tub getal Uwait nugau ze doimai, awaraneun du tub nug sikut weun, nanalai nanalai beteun. kCOGuzenaimai, Pilip go asaimai, beteun. Abu go ebu du tub uligeun. Du go gue Itiopia emgasag gumaneun air wanib Kandasi nugau aiwag gumaneu. Go Zerusalem uzan Uwait ulagwag moroimai, karis ebu koli gonugau uzan bitabun beteun. +BOUwait nugau tibur tub nug zoimai, Pilip aureun, “Na asaiba, abu Zerusalem uzanan Gasa uzan bitanemen ebu beten. Abu go du tamacag uzan go eiman beten.” }AsYesus nugau ze oi aidanemen dudu aliag go Yesus nugau ze duailel marai maziaimai, go koli Zerusalem ban uzan beteimai, abu ebu Samaria uzan uzan Yesus nugau Ze Naliupet marai marai betemenin. Pilip nug Itiopia uzanan du banou ze zioreun. @%Saimon nug koli Pita guzenai aureun, “Agen Uwait Banou iz isanilabun auran. Guzenebi, igul go zaunal agen ailemenin iz ebilab i zumau.” s?_Na ecesab asiu wabun dabeleu banou wanem. Nait ounab oug igul eg nug na gusig patizai dareu uligizem.” u>cGonun, nait ounab koli kekulaiba, igul eg go semoroiba, Uwait auremen, nait dabeleu eg go zilagai mizamau. ]=3Salau e ig memun go nait salau tam. Uwait nugau ameg ebu nait ounab oug naliu tam. U<#Pita nug koli aureun, “Uwait nug gusig go gaul miganeu, nait dabeleu Uwait nugau wes go aiwag sil gau macanem aimai dabelem ta? Tam pet tam. Na guzenai dabelem, nait aiwag mui ab banou oug numam. ;)Saimon go Yesus nugau ze oi aidanemen dudu aliag goagen duailel goagal tabaiag patena, Uwait nugau Ah Wes omen uligaimai, aiwag oimai, alaimai, awareun, “Ag gusig go iz unum milan. Guzenebi, du in izal ebe gonugau gagalig ebu memin, go han Uwait nugau Ah Wes umau.” :9#Guzenaimai, Pita zaug Zon dual ebeag, duailel go agal oiagab petak emen, goagal tabaiag patendai, Uwait nugau Ah Wes go ebalagab ebu noun. i8KGo Yesus nugau wanib ebu sag ze ziwemenin, gonun, Uwait nugau Ah Wes agal oiagab oug nuab tam. >~}S|`{{Kz8yjxbwwevHutssbs%rkrq2p_oonnQmm"kk"iinhgqfeeddcb~a``#_J^^/]]\}[[hZ>Z2XZXWuVUSRQQPPhONNnML_KpJII0H6GGFZEDDCCCBBKA@?=<_;;'::987766]6"5}44m332q21 0/..,,[, +J*_))L(i'<%$##!!U -#VHDMGm67 s % 8 { Z 2E4~6seU#Guzenaimai, Pol nug Areopagus uzanan dudu banban ameagab ebu asaimai, eneun, “Atens uzanan duailel, iz ag uligaremin, agal oiagab agal em uwait ulapagwag marabun oiagab petak banou pet macanemen. Atens uzanan duailel mui, emgasag ipal ebuan duailel go dacanemen go unum umkoskos ze awau mina, doimai, go salau tub i macanemen. zmNait ze ipal ig domun awau, gonun, ig oigeb putputeu, ig ze awau go zebigeg suban aigemen doimai, abe mamam.” ?wGuzenaimai, goagen Pol imai aimai, Areopagus gotulanemen uzan ze sisiaranemen dudu banban ameagab ebu imai beteimai, enemen, “Ig ze awau go nagen duailel maranem memen, ig dumam. DGo awarina, tapaimaranemen dudu ipal goagal wanimag Epikurian dudu mui, Stoik dudu mui, go zuna, Pol al ze ebu alalemenin. Go Yesus noumeun koli waseun ze marai dareun, ipal agen enemen, “Zemeu du go ein ze zemai, aidareu?” Dudu ipal agen enemen, “Go emgasag ipal ebuan em Uwait wanib ebu zemai, aidareu.” 2]Pol go Atens uzan beteimai, Sailas zaug Timoti dual unabun gumarai dai dai, uzanan em uwait go agal doropag asiu goagal ebeag sil patai memen peimai, go bisomagar piareun. Guzenaimai, ziwas umkoskos, Pol go Zuda duailel agal gotulanemen zaueim beteimai, Zuda dudu mui, emgasag ipal ebuan duailel goagal oiagab petak emen Uwait nugau Ze abai mareun. Go igwanem empip ebu beteimai, duailel inen alanem Uwait nugau Ze maraneu. iKDudu go Pol imai Atens uzan beteimai, go koli Beria uzan bitabun ina, Pol nug Sailas zaug Timoti dual pigai betei go tularaimai, gusig ze awarabun awarina, ze oi betemen. Pol nug Atens uzanan duailel Uwait nugau Ze mareun. )KGuzenaimai, go ebuan dudu oiagab petak emen agen Pol palautina, uzan tub ibut ze gasageim dareu ebu waneun. Sailas zaug Timoti dual go sag Beria uzan daremen. K Dai dai, Zuda duailel Tesalonaika uzan daremen go Pol Beria uzan Uwait nugau Ze marai daren ze doimai, go uzan go simai, duailel goagen Pol zaug Sailas dual zamarabun oiagab asai maremen. (I Guzenaimai, Zuda duailel asiu uzan go darem goagal oiagab petak emen. Grik dudu banban ipal mui goagal ailel banban go han goagal oiagab Yesus en petak emen. 3 Beria uzanan Zuda duailel goagal igul naliu, goagal igul nug Tesalonaika uzanan duailel goagal igul zilarai darem. Go Uwait nugau Ze doimai, oiagab siksikaimai, Pol nug Uwait nugau Ze ziwas umkoskos nanalaneu, gonugau ze petak abe mabun agtal Uwait nugau ze suban nanalanem. 9 k Umaum go ebu, dudu goagal oiagab petak emen agen Pol zaug Sailas dual wageimai palautarena, Beria uzan betemen. Go Beria uzan simai, Zuda agal gotulanemen zaueim siemen. i K Uzanan dudu banban agen, Zeson mui, dudu oiagab petak emen mui, go aiwag asiu kot gau mabun mina, utarina, unamam aimai, awaremen. Guzenaimai, go koli goagal zau wanemenin. Pol zaug Sailas dual Beria uzan betemenin. K Duailel mui dudu banban mui ze go doimai, goagal oiagab eg weun. @ yGuzenaimai, Zeson nug gonugau zaueim marendai, daremen. Go Sisar nugau ze i sesamoranemen. Goagen guzenai ananem, ‘Emgasag ebu gumigabun du tub dareu, gonugau wanib Yesus.’ ” E Go dudu aliag go piarab tam, gonun, goagen Zeson nugau zau og unum silai heimai, zaueim simai, Zeson mui dudu ipal goagal oiagab petak emen imaraimai, uzanan dudu banban ameagab ebu tapai maraimai, enemen, “Dudu go Pol zaug Sailas dual go emgasag unum igul eg mai aidanem. Go ulis igul go mabun igual uzan zomen. CZuda dudu ipal go igul go peimai, go goagal oiagab eg warai, ban abu ebu beteimai, dudu igul eg macanemen imarena, dudu egeg go agen duailel ipal agal oiagab asai maremenin. Guzenaimai, go Zeson nugau zaueim beteimai, Pol zaug Sailas dual duailel agal ameagab ebu imarai alabun betei zau talioroi katoromen. =sZuda duailel ipal go Pol nugau ze petak aimai, Pol zaug Sailas al tulemen. Grik duailel ipal go Uwait nugau Ze sesamoranem mui, ailel banban ipal han, Yesus en oiagab petak emen. zmGo nug Uwait nugau Ze nanalaimai, zebigeg awareun, “Uwait nug Yesus go mu banou oimai, noumaimai, koli asabun tapai meun. Yesus go iz ulis gonugau ze awarai darem, go Kristus, du go Uwait nugtal ig imaigabun tapai maimai, palautoroun.” ,QPol go gue gotulanemen zaueim simai, zobu ainarai uzan go daimai, umkoskos uzan ipal guzenaneu sul, go Uwait nugau Ze nalalaimai, petak pet abai marabun awareun. c APol zaug Sailas dual Lidia nugau uzan uteimai, Ampipolis uzan siemen. Go Ampipolis uzanan betei, Apolonia uzan betemenin. Go uzan go han uteimai, Tesalonaika uzan zomen. Zuda agal gotulanemen zau tub dareu ebu siemen. "=(Pol zaug Sailas dual go zau uteimai, Lidia nugau zau betemenin, Go ebu beteimai, dudu oiagab petak emen gusig dabun ze awaraimai, utarai wanemenin.&E'Guzenaimai, agtal beteimai, bisomagar mui aimai, dudu aliag go uzaneim imarai noimai, awaremen, “Ag e uzan i dacan.” Guzenai awaraimai, palautaremenin. *M&Malai dudu go agen beteimai, ze go Rom agal dudu banban awaremenin. Ag Pol zaug Sailas dual Rom emgasag ebuan dudu ze domenin abe maraimai, go uminemenin. (I%Pol nug malai dudu awareun, “Ig igul eg tub mab tam, bo, ig duailel ameagab ebu gaul esalau sul iguemen. Ig Rom emgasag ebuan dudu. Ig hiacaranem zau oug heigemen ulis wage wageimai palautigabun dabelem ta? Tam pet! Rom agal dudu banban agtal alaimai, ig palautigebi, unamam.” .U$Guzenaimai, zau gumaneun du nug Pol aureun, dudu banban agen go hiacaranem zau utarebi, unamam emen go awarem, “Go utei unan. Agal oiagab selai mui unan!” ~+#Umaseu, Rom agal dudu banban agen malai dudu palautarena, betei hiacaranem zau gumaneun du auremen, “Dudu aliag go utaremen, unamam.” 3}_"Gonug Pol zaug Sailas dual gonugau zaueim imarai beteimai, ee marena, zemenin. Go gonugau atagul abai Uwait en oiagab petak emen, gonun, goagal oiagab oug siksikemenin. |9!Umaum, du go nug hiacaranem zau ebuan imarai noimai, goagal suiag unum otoi mareun. Guzenaimai, nug mui gonugau atagul abai ereg Pol nug ze ziwareun. P{ Guzenaimai, goagen Uwait nugau Ze gonugau atagul mui marena, domenin. yzkGoagen koli auremen, “Nait ounab Yesus en tutak petak emen, Uwait nug nait atanar mui koli imaramau.” yGuzenaimai, go nug uzaneim imarai noimai, awareun, “Du banban aliag, iz ein igul memin, Uwait nug iz koli imailamau?” xGuzenaimai, zau gumaneun du nug dudu ipal awarina, al oi zuna, go uminaimai, betei Pol zaug Sailas dual aramag waiagab taubib weun. twaGuzenina, Pol nug ulaimai, eneun, “Ei! Ig uminai unab tam, ig unum darem, na nagtal nait enim i wen.” Iv Zau gumaneun du, go asaimai, zau im unum oitai heun peimai, gonugau dabeleu hiacaranem zauan dudu unum uminai wanemen aimai, gonugau maulzag huia oimai, nugtal gonugau enib wamoroi dabeleun. /uWPigaital, mim banou zoimai, hiacaranem zau go unum iloialoieun. Guzenina, zauan go zau im nugtal oiteun. Go us han, dudu ebeagab ebu kiai memen nugtal golosai heun. %tCUmaum ula ebu Pol zaug Sailas dual go Uwait ulagwag moroimai, kabal wai daremenin. Hiacaranem zauan dudu ipal go ereg zau oug daremen go doi daremen. *sMZau gumaneu du go goagal gusig ze doimai, dudu aliag go zau tub empip ula dareu oug hiacaraimai, goagal aramag gusig kiai maraimai, zau im gusig gebei memenin. rGo gusig esalau sul ugaimai, hiacaranem zau oug hiacaraimai, zau gumaneun du go gue dudu aliag suban gumarabun gusig ze auremenin. QqGuzenaimai, duailel agen Pol zaug Sailas dual bigegwaimai, apiparemen. Guzenina, ze sisiaranemen dudu banban agen malai dudu awarina, goagal tibur galau oi heimai, esalau sul ugabun awaremenin. >puGoagen igul beu beu duailel abai maremenin. Igul go igual kasai ze sesamorab tam. Ig Rom emgasag ebuan duailel, gonun, ig igul go dudu aliag go agen guzenemen ig i sesamoramam.” o9Go dudu banban ameagab ebu imaraimai beteimai, enemen, “Zuda dudu e agen igual uzanan duailel ze gugeg beu awaraimai, goagal oiagab asai maremenin. nAir go gumanem dudu go air go koli salau maba, aiwag wabun iborain tam aimai dabeleimai, aiag sisilina, Pol zaug Sailas dual gusig pataremenin. Guzenaimai, goagen dudu aliag go, dudu banban gotulai daremen goagal ameagab ebu pataraimai abai betemenin. sm_Air go ziwas umkoskos sesamarai ze go mina, Pol nug salau air go en bisou peimai, kekulaimai, wes eg go aureun, “Iz Yesus nugau wanib ebu, aizem, na air go uteiba, alien!” Guzenina, wes eg ziwas go ebutal air go uteimai, waneun. Bl}Air gonug Pol nugau zaugul abai ereg sesamarai beteimai, enai uleun, “Dudu ag Uwait Banou, Mesgai wag dareu, nugau salau dudu. Ag Uwait nug erunai koli imarabun ze marai aidanem.” kZiwas tub ebu, ig Zuda duailel gotulaimai, Uwait auranem uzan bete beteimai, abu ebu salau air tub go wes eg mui tuloromun. Air go wes eg mui ein igul aiu ses zumau duailel awarina, gonugau gumanemen dudu agen aiwag asiu dudu ipal ebuan wanemen. jjMGuzenaimai, air gonug gonugau atagul abai, gonugau salau duailel gonugau zaueim daremen go unum Pol nug ze ziwareun. Guzenaimai, air go nug ig aigeun, Iz Dubanou Ban en oiab petak em ag iz ibail izal zau beteimai, ee zab ta?” Guzenai aigaimai, gusig ze migena, ig go sesamorai betemun. Pol zaug Sailas dual Pilipai uzan hiacaranem zau oug daremenin. )iKGo ebu air tub dareun. Gonugau wanib Lidia, go Taiataiara uzanan. Air gonugau salau go tibur galau naliu pet ubia gonugau uzanan oimai, aiwag en maraneu. Air go gue Uwait ulagwag muraneu, guzenaimai, Dubanou Ban nug gonugau ougab im oitina, Pol nug Uwait nugau Ze meun suban doi dareun. _h7 Imabun ziwas ebu, uzan go uzaneim ze gasageim nomun. Ig ze go gasag duailel agal Uwait aurabun empip dareu aimai, dabeleimun. Ig noimai hoboi darena, ailel ipal gotulabun alina, iguan Uwait nugau Ze maremun. g Go eiman Masedonia agaig agal ban uzan wanib Pilipai betemun. Go ban uzan Rom agen gumaranem. Ig uzan go ziwas ginamtal daremun. fy Ig tebil tub oimai Troas uzan uteimai, Samotres em ebu beteimai, uzan go ninemun, umaseu, Neapolis uzan betemun. geG Pol go wabilai uligaimai, aigina, igual esab suban maimai, Masedonia agaig betemun. Igual dabeleu go Uwait nug agaig go ebuan duailel Uwait nugau Ze Naliupet awarabun uligeun. Air tub wanib Lidia gonugau ougab petak eun. =ds Troas uzan noimai, umaum, Pol wabilai sul uligeun, Masedonia agaig ebuan du tub nug ameg ebu zoi, tapai daimai, aureun, “Na ibut ze matelaiba, Masedonia alaiba, ig isanigen.” McGuzenaimai, go Misia emgasag zilacoroi beteimai, Troas uzan nomen. b+Go betei Misia agal em be ebu beteimai, go Bitinia em ebu siabun guzenemenin. Bo, Yesus nugau Ah Wes nug kuatai ze marena, em go ebu siab tam. aPol gonugau zaugul abai Prigia agaig, Galesia agaig ebu sag beteimai, Uwait nugau Ze duailel maremenin. Go ibut ze tubaiman bitabun iborain tam, einen, Uwait nugau Ah Wes nug Esia agaig tubaim Uwait nugau Ze i betei awaran aimai kuatai ze mareun. <`qGuzenaimai, duailel goagal oiagab petak emenin gusig maraimai, ziwas tutak tutak duailel ipal oiagab ailaimai, Kristen duailel asiu usalemen. Pol nug du tub wabilai sul uligeun. d_AGo unum ban uzan aidaimai, getal Yesus nugau ze oi aidanemen dudu mui, dudu banban mui, Zerusalem uzan ze pataimai, sikut wemen ze go duailel oiagab petak emenin go awaremen. Go ze go sag sesamorabun aimai awaremenin. g^GGuzenaimai, Pol nug Timoti imai ereg unabun aimai, gonugau enib galau kuatai moroun. Go ebuan Zuda duailel go abiu Timoti nugau memeg go Zuda du tam, gonun, Pol nug Zuda duailel go oiagab eg i ugamau aimai, igul go meun. q][Listra uzanan Kristen duailel, Aikoniam uzanan Kristen duailel mui, agen Timoti nugau igul naliu anem. z\ oPol go Antiok uzan uteimai, Derbe uzan eiman betei, koli Listra uzan beteun. Du tub gonugau wanib Timoti, gonugau ougab Yesus en petak eun uzan go dareun. Gonugau anag han gonugau ougab petak eun, go Zuda air. Timoti nugau memeg go Grik du. g[G)Go Siria agaig mui Silisia agaig ebuan oiagab petak emenin dudu gusig mara marai beteun.*ZM(Pol go Sailas imai aimai, utei unabun, gonun, duailel goagal oiagab petak emenin, goagen Dubanou Ban nug go ag isanarabun gonugau ebeg ebu moitaraimai, waneun. Yw'Agtal banban ze alalaimai, beu beu wanemenin. Barnabas go Zon-Mak imai aimai, tebil ebu Saiprus waug uzan betemenin. HX &Bo, Pol nugau dabeleu go Zon-Mak imai bitab uteun. Getal go abai Pampilia agaig daimai, salau poab tam, go utaraimai, koli gonugau uzan waneun. Guzenaimai, Pol nug Zon-Mak imai bitab uteun. ?Wy%Go guzenina, Barnabas nug Zon-Mak imai bitabun aneun. JV $Ziwas huia daimai, Pol nug Barnabas aureun, “Ig koli beteimai, uzan go beu beu getal Uwait nugau Ze abai maremun, igual Kristen zaiger go iboi darem ta, erunai darem piarabun bitap.” !U;#Pol zaug Barnabas dual go ziwas huia, Antiok daimai, go dudu ipal abai, duailel Uwait nugau Ze abai maremen. Pol zaug Barnabas dual beu beu wanemenin. 8Tk"[Bo, Sailas go Antiok uzan dabun dabeleu oun.] S!Uzan tub ziwas huia daimai, uzanan duailel go suban dabun ze awaraimai, Yesus nugau ze oi aidanemen dudu waiagab palautaremenin. 'RG Zudas Sailas dual go Uwait nugau ze doimai, awaranemen dudu aliag, gonun, duailel goagal oiagab petak emen ze asiu awaraimai, goagal oiagab gusig maremenin. ]Q3Duailel go sikut wemen goagal oiagab selai dabun nanalaimai, go banban siksikemen. P5Dudu go tapai maremenin palautarena, Antiok beteimai, duailel goagal oiagab Yesus en petak emenin gotularaimai, agau go sikut wemenin maremen. OyDudu ipal em Uwait ipal ulapagwag marabun egun aganem, egun go i zan. Ag eseu han i zan. Ag egun dudu agen beguranag olinaranemen egun go i zan. Ag wal igul i macan. Ag ze go sesamoramamen, ag go naliu damamen. Go sag, am ban naliu, suban dacan. eNCUwait nugau Ah Wes ig imaig darena, ig uhu ipal ag i maramam. Igul e iwanarai sag guzenan. MGuzenaimai, iguan Zudas, Sailas dual ag waiagab palautarem. Goagal oiagsau eiman sikut e wai marem sul guzenaital awaramam. L!Pol zaug Barnabas dual go Yesus nugau salau mina, dudu ipal agen ugarebi, noumabun dabilemenin. Bo, ag goagal doropag en ban dabilab tam. KGuzenaimai, ig unum gotulaimai, dudu aliag ag awarabun palautaremun. Go igual zaiger Pol zaug Barnabas dual ereg bitamam. ,JQIg domun, igual dudu ipal agen beteimai, enimag galau kuatabun ze awaremen domenin, ze go en agal oiagab eg weun. Bo, iguan ag ze go betei ag marabun awarab tam. 9IkGo guzenai sikut waimai, palautemenin, O igual zaiger, ig Yesus nugau ze oi aidanem dudu mui, e ebuan dudu banban mui, igual oigeb ag en siksikaimai, ag igual zaiger emgasag ipal ebuan dudu Antiok uzan daremen mui, Siria agaig daremen mui, Silisia agaig daremen sikut wai maraimai, ‘Umaseu’ awarem. |HqGuzenaimai, go ebuan Yesus nugau ze oi aidanemen dudu mui, dudu banban mui, uzanan duailel go agal oiagab petak emen mui, goagen ze pataimai, goagal dudu ipal tapai maraimai, Barnabas zaug Pol dual ereg palautarabun dabilemen. Goagen Zudas, gonugau wanib tub Barsabas, Sailas dual tapai maremenin. Dudu aliag go dudu ipal agal ameagab ebu igul naliu mui dacanemen. wGgIg abiu uzan tutak tutak Moses nugau kasai ze ziwas umkoskos zobu ziwas ebu gotulanemen zaueim nanalai marena, duanem. Guzenaimai, emgasag ipal ebuan duailel unum abiu igul go iwanarai sag Zuda duailel ameagab ebu eg pet. Gonun, ig ze go sikut wai marab.” Yesus nugau ze oi aidanemen dudu mui, dudu banban mui, goagen emgasag ipal ebuan dudu sikut wai maremenin. FBo, ig go sikut wai maraimai, guzenai awarab, ag ee em Uwait nugau wanib eiman ulagwag moroimai, ee maramam go i zan. Einen, ee go unu mui. Ag egun dudu ipal agen beguranag olinaranemen egun go i zan. Ag eseu han i zan. Ag wal igul i mabun aimai sikut wai marab. E/Guzenaimai, Zems nug ze mai beteimai, eneun, “Go izal dabeleu, ig emgasag ipal ebuan duailel agal oiagab Uwait waugab alabun uhu i marab. MDGo getal duailel ze go awareun, go domenin.” Amos 9:11-12 vCeGuzenaimai, emgasag ipal ebuan duailel go han Dubanou Ban sesamoraimai, duailel go izanag tapai maremin.” VB%Getal Uwait nugau ze doimai, awarenemen dudu agen guzenaital anemen. Ag guzenemen, ‘Uwait nug eneun,“Aiu ses koli alaimai, Devit nugau zau go koli mai. Iz zau go unum eg wai meun koli suban mai. A@Saimon-Pita nug go ulis Uwait nug amegai emgasag ipal ebuan duailel go en dabilaneu awareun, gonun duailel ipal gonugau tapai mareun. e?C Go unum ze mai poina, Zems, Yesus nugau amag, nug koli eneun, “Zaiar, ag izal ze go don. .>U Duailel unum soai darena, Barnabas zaug Pol dual, agen goagal ebeag sil Uwait nug gugeg beu beu emgasag ipal ebuan duailel ebu mareun ze awarina, doi daremen. .=U Ag go don, Yesus nug gonugau ougab naliu mui eiman ig isanigena, igual oigeb petak emun, gonug ig imaigabun guzenemun sul, go han imarabun guzenaital guzenamau.” 9<k Guzenaimai, ag einen Uwait polumurabun uhu banou duailel agal oiagab petak emenin goagal enimag ebu memen? Getal igual ataniger mui, ig mui, uhu go gamacabun iborain tam pet. ;} Go nug ig ag beu beu siwei igab tam, go agal oiagab petak emenin, gonun, go nug agal oiagab oug igul eg zilagai mareun. :#Uwait go duailel agal oiagab oug abiu. Guzenaimai, go nug agal oiagab petak emenin peimai, ig Ah Wes migeun sul ag han guzenaital maramau. v9eZe go marai mai, Pita nug asaimai, awareun, “Izal zaiar, ag abiu, getal Uwait nug ag ula iz emgasag ipal ebuan duailel gonugau ze marabun tapai mileun. Guzenaimai, ag han Uwait nugau Ze Naliupet doimai, agal oiagab ailabun iboin pet. 8Guzenina, Yesus nugau ze oi aidanemen dudu mui, dudu banban mui, gotulaimai, ze go suban sisiai piabun guzenemenin. M7Bo, Parisi dudu ipal oiagab petak emen agen asaimai, enemen, “Emgasag ipal ebuan dudu ag Uwait nugau Ze sesamorabun, agal enimag galau kuataimai, Moses nugau kasai ze unum sesamoramam.” d6AGo Zerusalem uzan sina, dudu go oiagab petak emen mui, Yesus nugau ze oi aidanemen dudu mui, dudu banban mui, goagen uligaraimai, siksikemenin. Pol zaug Barnabas dual agen Uwait nug go abai salau meun unum awaremenin. k5ODuailel agen palautarena, go Ponisia mui, Samaria agaig beteimai, emgasag ipal ebuan duailel goagal oiagab ailemenin, emgasag go ebuan duailel goagal oiagab petak emen awaremenin. Go ze go doimai, goagal oiagab siksikemenin. 43Pol zaug Barnabas dual ze go doimai, oiagab eg wina, dudu go abai ze ebu alalemenin. Guzenaimai, go ebuan dudu agen dudu banban ipal mui, Pol zaug Barnabas dual mui, ze go Yesus nugau ze oi aidanemen dudu mui, dudu banban Zerusalem uzan darem simai awarabun tapai maremenin. j3 ODudu ipal agen Zudia agaig eiman Antiok ban uzan alaimai, oiagab petak emenin duailel awaremenin. “Go Moses nug kasai ze sikut weun goagal enimag galau kuatina, abu tutak go eiman sag Uwait nug go muzmuz dabun imaramau.” Q2Go ziwas huia, duailel goagal oiagab petak emen go abai daremenin.A1{Go Antiok ban uzan alaimai, duailel goagen oiagab petak emen go igul unum guzenemenin mui erunai Uwait nug emgasag ipal ebuan duailel oiagab petak abun abu abai mareun en awaremenin. ]03Go uzanan tebil wag koli Antiok uzan betemenin. Uzan tub getal duailel goagen Uwait nugau ougab naliu mui eiman go isanarabun aurina, Yesus nugau ze duailel marabun palautaremen, salau go ag ulis unum poemenin. K/Uwait nugau Ze Perga uzanan duailel maraimai, Atalia uzan nomen. O.Pisidia agaig go unum aidaimai, go koli Pampilia agaig ebu alemenin. _-7Go uzan tutak tutak ebu beteimai, duailel oiagab petak emen abai ereg gotulaimai, duailel goagen gumarabun dudu tapai maremenin. Go ziwas ipal ebu, ee ur maimai, Uwait auraimai, go Uwait nugau ebeg ebu maremenin. W,'Guzenaimai, go duailel goagal oiagab gusig maraimai, goagal oiagab petak emen i utabun aimai dabeleu gusig maremenin. Goagen awaremen, “Ig unum Uwait nugau gumigabun uzan siabun uhu asiu oimai simam.” /+WPol zaug Barnabas dual go Derbe uzan daimai, Uwait nugau Ze Naliupet marena, duailel asiu goagal oiagab ailaimai, Yesus sesamoremenin. Guzenaimai, Pol zaug Barnabas dual go koli Listra uzan beteimai, go eiman koli Aikoniam uzan beteimai, go eiman Antiok ban uzan Pisidia agaig betemenin. * Bo, duailel goagal oiagab petak emen go Pol waugab zoimai, talioroi katai darena, Pol gue asaimai, uzan go koli sieun. Nineimai, umaseu, Barnabas zaug Pol dual go Derbe uzan wanemenin. Pol zaug Barnabas dual koli Antiok ban uzan Siria agaig ebu betemenin. )Guze guzenina, Zuda dudu ipal Antiok ban uzan Pisidia agaig ebuan mui, Aikoniam uzanan alaimai, duailel goagen goagal oiagab tutak mabun ze maraimai, goagal dabeleu koli kekulai maraimai, guzenai awaremenin, “Ag dudu go aiwag sil wagaran.” Guzenai awarina, goagen Pol aiwag sil wemenin. Guzenaimai, goagen go noumeu dabeleimai, go uzaneim patai keuai noimai hamacemen. b(=Yesus nugau ze oi aidanemen dudu aliag agen duailel go egun biz ebu agaimai, ig ulapigwag i migen aimai awaremenin. Bo, duailel go igul guzenina, agen go kuatai ze awarabun salau gusig pet mina, go igul go utemenin. !';Bo, Uwait go wagemab tam, gonug ig igul naliu abai miganeu. Gonug ze palautina, nuna, agal ougem ee ug naliu walu zuna, ee zaimai, ag siksikanemen.” =&uGetal gonug duailel ein igul guzenabun tapelab tam. T%!Yesus nugau ze oi aidanemen dudu Barnabas zaug Pol dual, go igul go mabun dabilei daimai, goagal oiagab eg waimai, goagal tibur galau bigagaimai, pigai duailel go ula beteimai, awaremen, “Igual zaiger, ag igul go einen mabun dabilemen? Ig du ag sul, ig em Uwait tam. Ig e ebu Uwait nugau Ze naliu awarabun alemun. Ag polu wes go semoroiban, Uwait go awau dacaneu, go nug emes mui, em mui, ibut ze mui, ece unum patai meun, goen tutak agal oiagab petak an. $&#E Go em Uwait Sus nugau ula dacaneun du, gonugau zobu zau uzan go uzaneim dareu, go ze go doimai, bulumakau zawai ipal mui, a sisil iweiu naliu mui oimai, uzan gilan waugab zoun. Gonugau duailel mui Yesus nugau ze oi aidanemen dudu go agal wanimag ebu agaimai, ulagwag marabun zomenin. v"e Guzenaimai, goagen Barnabas wanib go Sus emenin. Pol go ze maraneun du, gonun, gonugau wanib Hermes emenin. !) Duailel gugeg go Pol nug meun uligaimai, goagal ze eiman gusig ulaimai, enemen, “Igual em Uwait go du sul alaloimai, ig ebiligeb alemen.”   Go hoboi daimai, Pol nug Uwait nugau Ze mareun doi dareun. Pol gue du gonugau ougab petak eun abe maimai, go naliu usalabun iboin, gusig uligaimai, duailel ameagab ebu aureun, “Na asaib, em e tapen.” Pigai, du go gonugau arab ubuneun silikaimai, em tapeun.  Listra uzanan du tub go gonugau arab ubuneun mui dareun. Go anag nug arab ubuneun mui soligweun, gonun, go aidabun iborain tam. pYGo ebu go Yesus nugau Ze Naliupet duailel maremenin. Listra uzanan du tub arab ubuneun kasai memenin. $AYesus nugau ze oi aidanemen dudu go ze go doimai, Likonia agaig agal ban uzan aliag wanimag Listra mui Derbe mui ipal em uzan go waugab uminai wanemenin. U#Guzenaimai, Zuda duailel ipal mui, emgasag ipal ebuan duailel mui, goagal dudu banban ereg gotulaimai, goagen Yesus nugau ze oi aidanemen dudu eg maraimai, aiwag sil ugarebi, noumamam aimai dabilemenin. 'Uzanan duailel go unum atalaimai, Yesus nugau ze oi aidanemen dudu ipal sesamaremenin, duailel ipal go Zuda duailel agal igul sesamoremenin. /Bo, Pol zaug Barnabas dual go Aikoniam uzan ziwas huia daimai, Uwait nugau Ze duailel gusig maremenin. Guzenaimai, Uwait nug gonugau ougab naliu mui eiman go isanaraimai, gusig marena, gugeg beu beu memenin. Go guzenina, Uwait nug duailel gonugau ze petak pet tapaimareun. 3Bo, Zuda duailel ipal goagal oiagab petak ab tam, goagen emgasag ipal ebuan duailel agal oiagab asai marena, go Kristen duailel en aiag sisilemen.  Pol zaug Barnabas dual Aikoniam uzan Zuda duailel agal gotulanemen zaueim simai, Antiok ban uzan guzenemen sul, duailel Uwait nugau Ze gusig marena, duailel asiu, Zuda duailel mui, emgasag ipal ebuan duailel mui, go goagal oiagab Yesus en petak emenin.  4Go utei wanena, Yesus nugau ze sesamoremen dudu go Antiok uzan darem Uwait nugau Ah Wes nug gumarina, go siksikai daremenin.$A 3Go igul go guzena, Pol zaug Barnabas dual goagal igul eg abai marabun goagal aramag galau oimai, emwaibul aramag ebuan kueaimai, Aikoniam uzan wanemenin. O 2Guzenaimai, Zuda duailel agen go uzanan ailel ecesab asiu Uwait ulagwag muranemen mui, dudu banban ipal mui, goagal oiagab asai marena, go Pol zaug Barnabas dual goagal uzanan zamarina, wanemenin. 9m 1Uwait nugau Ze emgasag go unum oi wanemen. G 0Emgasag ipal ebuan duailel go ze go doimai, go siksikaimai, Uwait nugau Ze ulagwag moromenin. Duailel go Uwait nug muzmuz awau dabun tapai mareun goagal oiagab ailaimai, petak emenin. T! /Einen, Banou nug getal ze gusig guzenai aigeun,‘Iz ag emgasag ipal ebuan duailel agal al sul marem. Unum emgasag ebuan duailel agen isanarebi, Uwait nug koli imaramau.’ ” Aisaia 49:6 :m .Guzenina, Pol zaug Barnabas dual ze gusig awaremen, “Uwait nugau Ze go Zuda duailel amegai marena, duabun iboi, bo, go gonugau ze duabun utena, go gonugun agtal enanem, ‘Ig awau muzmuz dabun gusig wabun iboi tam.’ Ig ulis ag utaraimai, emgasag ipal ebuan duailel betei Uwait nugau ze maramam. ;o -Zuda duailel ipal go duailel asiu Uwait nugau Ze duabun alai gotulina, piaraimai, oiagab eg wina, aiag sisileun. Ag Pol nugau enib ebu ze macanemen, ‘Pol go polumeu, emen.’ Y+ ,Zobu tub ebu, go uzanan dudu asiu Uwait nugau Ze duabun alai gotulemenin. T ! +Guzenaimai, Zuda duailel mui, emgasag ipal ebuan duailel mui unum, go Uwait ulagwag moroimai, Pol zaug Barnabas dual abu ebu sesamarai nuna, dudu aliag agen Uwait nug gonugau ougab naliu mui eiman go isanarena, gonugau igul naliu sesamorabun awaremenin. Pol zaug Barnabas dual emgasag ipal ebuan duailel Uwait nugau Ze maremenin.  3 *Ze go duailel maraimai, Pol zaug Barnabas dual uzaneim nuabun dabilena, duailel agen Imabun Ziwas tub ebu ze guzenai koli marabun awaremenin. [ / )Uwait nugau ze doimai, awaranemen dudu ipal agen enemen,‘Ag don, ag eg ze macanemen dudu, ag Uwait nugau Ze duabun uteimai, ag dabeleu asiu oimai, gaul gaul noumamamen. Salau e ulis ag darena, iz guzenai, bo agal oiagab petak i amamen. Dudu ipal agen ag suban awaramam han, bo ag oiagab petak i amamen.’ ” Habakuk 1:5 g G (O zaiar, ag suban tapai damamen. Ag guzenebi, igul e agen anemen ag ebalagab ebu i usalamau. A { 'Moses nugau kasai ze tutak sesamoraimai, Uwait nug agal igul eg i zilagai maramau. Du in Yesus en ougab petak eun gonugau igul eg unum zilagai moroimai, go du tuguiai usalai muramau. nU &Izal zaiar, ag don, ag ze go petak abiu mabun awarem. Yesus nug petak agal igul eg zilagai maramau. @{ %Bo, du go Uwait nug asai meun gonugau enib beleun tam. G $Ig abiu, Devit go duailel ameagab Uwait en ougab noumaimai, gonugau ze unum sesamorai dareun. Dai dai go noumina, gonugau embigeg agal eb ob oug waugab eb ob oug hina, gonugau enib beleun.  #Guzenaimai, Buk Song ebu sikut guzenai dareu,‘Na nait salau du naliu utena, eb ob oug i bilamau.’ Buk Song 16:10 O "Go petak Uwait nug go noumeun ebuan asai meun, gonugau enib i bilamau. Go Uwait nug getal eneun, suban dabun ze Devit murabun baib moromin, ze go en agal oiagab petak amamen.’ Aisaia 55:3 Z- !Baib go ulis Uwait go nug Yesus asai morona, ig agal geleagar abai petak pet abai migeu. Ze go Buk Song ebu sikut wemen petak usaleun.‘Na izal nagwai, ulis iz nait memen usalem.’ Buk Song 2:7 X) Ig ulis Uwait nugau ze naliu Uwait nug igual embigeg abai baib mareun awarem. 6e Ziwas asiu gonugau salau dudu getal Galili agaig eiman Zerusalem uzan bitanemen ebu, go abai ai dareun, goagen pemenin. Goagal ameag nug peimai, go igual duailel awaranem. :o Bo, Uwait nug noumeun ebuan koli awau asai meun. ' Go igul go getal Uwait nugau ze awaranemen dudu agen anemen unum sesamoremenin. Goagen a gegeulanau ebuan oi noimai, aizau ob tub oug memen. ~ Goagen go igul eg tub meun, gonun, go webi, noumabun sul piab tam, bo, go gaul wina, noumabun Pailot gusig aurina, wina, noumeun. } Zerusalem uzan daremen duailel mui, goagal gumaranemen dudu banban mui, go Yesus koli imaigabun du go i abiu. Goagen Yesus wina, noumeun. Guzenaimai, ag Uwait nugau ze doimai, awaranemen dudu agal ze Imabun Ziwas ebu umkoskos nanalanem unum iboreun. /|W O zaiar, ag Abraham nugau ug ebuan mui, emgasag ipal ebuan dudu ag Uwait ulagwag muranemen, Uwait nugau imaigabun ze go Uwait nug ig ebiligeb palautina, aleun. {+ Zon go abiu gonugau salau poabun ziwas zuna, duailel guzenai awareun, ‘Ag iz in dabilemen? Iz du go ag koli agal igul eg ebuan imarabun gumei daremen ta? Iz du go tam, go ses zoi dareu. Iz du gaul, iz go waugab beteimai, gonugau arab galau us aitulabun iborain tam.’ yzk Yesus go salau mab tam ebu, amegai Zon nug duailel goagal igul eg ebuan kekulaimai, alina, go nug ze ziwareun. ~yu Yesus go Devit nugau ug ebuan, Israel duailel agal igul eg ebuan imarabun Uwait gonugau baib meun guzenaital aleun. x Bo, Uwait nug king Sol oi heimai, Devit go gumarabun tapai mina, go gumaraneu du banou dareun. Du e Uwait nug go en aneun. ‘Devit go Zesi nugau nag, uligaimai, izal oiab go en noumem. Ein igul go guzenabun auranem go ze unum sesamoraneu.’ Jw  Duailel agen emgasag gumarabun du banou king tapai mabun Samuel aurina, Uwait nug Sol, Kis nugau nag, Benzamin nugau ug ebuan tapai moroun. Go wai houhou iwanarai sag, duailel gumarai dareun. v Ziwas go Zekop gonugau ug abai, Izip emgasag si daimai, betei, Kenan emgasag eiman alemen, go unum wai 450 sag daremen. Kenan emgasag ebu Uwait nug duailel gumarabun dudu tapai mareun. Go eiman betei Uwait nug gonugau ze doimai, awaraneun du Samuel usalaimeun. u Gonug Kenan emgasag ebuan uzan banban kwali sag goagal duailel unum eg maraimai, em go gonugau duailel goagal pet usalabun mareun. ty Wai houhou iwanarai (40) sag dudu tamacag uzan em ula ebu goagen igul eg asiu macanemen, bo, gonug go suban gumareun. osW Israel duailel e agal Uwait Banou nug igual embigeg tapai maraimai, isanarena, Izip emgasag ebu asiu pet usalemen. Uwait nugau gusig banou nug igual ataniger Izip emgasag ebu salau eg bisomag mui mai daremen, ebuan imarai aleun. Dr Guzenaimai, Pol nug asaimai, duailel ze soan awarina, ze soina, awareun, “Israel duailel mui, emgasag ipal ebuan duailel ag e ebu daremen Uwait ulagwag muranemen, ag izal ze don. q7 Gotulanemen zau go gumanemen dudu banban Moses nug kasai ze sikut weun mui. Uwait nugau ze doimai, awaranemen dudu agal sikut wemen mui, nanalaimai, goagen Pol Barnabas dual awaremen, “Zaiger, ag igual duailel ze tuguianau ipal isanarabun dareu aba, igual duailel awaran.” >pu Go Perga uzan uteimai, ban uzan tub wanib Antiok, Pisidia agaig ebu betemen. Ziwas go ebu Imabun Ziwas, gonun, go beteimai, Zuda duailel goagal gotulanemen zaueim betei hobomenin. <~~}||={zzyxbxwvvzt|ssDqq?ppoo$omllTlkihh|ggEf[edcbsaa`q_^^]]\[ZZZqYXX#WWVeUTTwSRRQ?PONMMLLKJJHHTGG>FFEE DCBBA@@?>>H====1< ;+::9u877c655V44[38221100F/..5--O-C,,+*))O(''G';%%K$E##A"/!!) aRA7+ =nDo)Q 6 u>fVH< LJK Izan koli auremin, ‘Dubanou Ban, go iz abe milemen. Iz gotulanemen zaueim unum beteimai, duailel goagal oiagab petak emen betei gusig pataraimai, hiacaranem zau oug hiacaraimai, ugaranemin. J9Go ebu, Dubanou Ban pina, go nug aileun, ‘Na pigai asaiba, Zerusalem uzan utei beten, einen, e ebuan duailel go nait ze iz en awarina, duab tam.’ I)Guzenina, iz koli Zerusalem uzan betemin. Go ebu Uwait esab muranemen zaueim Uwait aurai darendai, iz wabil eiman sul Dubanou Ban pemin. ;HoZai, na einen ban darem? Na ze ziweimai, gonugau wanib ebu go auremen, nait igul eg zilagai mizamau.’ Uwait nug Pol emgasag ipal ebuan duailel gonugau ze marabun palautoroun. hGIGuzenaimai, na esab go nait amen nug pemen mui, ze ipal domen, mui, duailel go unum awaramam. bF=Gonug guzenai aileun, ‘Igual embigeg agal Uwait nug na gonugau salau du naliu Yesus piabun mui, gonugau ogusau nug aizaba, duabun nugtal tapai mizeun, go gonugau dabeleu na mizeun, gonun, ein igul go meun na abiu. E  Go iz waiab alai tapai daimai, aileun, ‘Zai Sol, na koli em pen aimai ailina, go ebutal pigai iz ame ameitaimai, go pemin.’ #D? Uzan go du tub dareun, gonugau wanib Ananaias, go iz peilabun aleun. Go igual kasai ze unum sesamoraneu, gonun, Zuda duailel go abiu gonugau igul naliu. C7 Go al banou nug iz ame kumi meun, em piabun iborain tam. Guzenaimai, iz sesamilai betemen dudu agen izal ebe pataimai, Damaskus uzan imailei siemen. 6Be Izan koli auremin, ‘Dubanou Ban, iz erunai?’ Dubanou Ban nug koli aileun, ‘Na asaimai, Damaskus uzan sinen, go ebu na Uwait nug erunabun tapai mizabun go aizamau.’ zAm Dudu ipal iz ibail ereg betemen go al banou peimai, uminemenin. Du tub nugau zeu sul nug iz aileun go duab tam. @Guzenaimai, izan koli enemin, ‘Ban, na in?’ Gonug koli iz aileun, ‘Iz Yesus, Nasaret uzanan, na iz eg milei darem.’ ?Guzenina, iz em nogoug ebu oilai hina nuna, du tub nugau zeu sul nug aileun, ‘Sol, Sol, na iz einen eg milei darem?’ ,>QIz dudu go Damaskus uzan gusig patarabun betemin, Damaskus uzan waugab sina, am ban ula sul ebu, pigai al banou tub Emes wageim amel sul nug iz ebilab heun. ]=3Uwait ula dacanemen dudu banban mui, Zuda duailel agal gumaraneu dudu banban go unum igul go getal macanemin abiu, goagen ze go petak amam. Iz sikut wai milena, Damaskus uzan, duailel oiagab petak emen gusig pataraimai, mu banou maraimai, imarai alai hiacaranem zau oug hiacarabun betemin. Pol nug gonugau ougab petak eun zebigeg awareun. q<[Iz duailel ipal Yesus en oiagab petak emen eg maranemin. Izan izal zaiar agen duailel ipal us sil goagal aramag ebeag kiai maraimai, duailel ipal ugarina, noumabun aimai awaremin. Ipal hiacaranem zau oug hiacarabun imarai betemin. f;EGo Pol nug Hibru ze eim awarina, doimai, unum soina, go nug awareun, “Iz Zuda du Tarsus uzan Silisia agaig ebu soli wemen, bo, iz Zerusalem uzan e ebu ban memin. Gamaliel go izal abai mileun du. Gonug iz igual embigeg agal kasai ze unum suban abai mileun. Ag ulis kasai ze go gusig sesamoremen sul, iz han guzenaital Uwait suban gusig sesamorem. :L9 “O mekaite, zaiar, ag go don. Iz koli iz en ag ze awaramoroi.” T8!(Go malai du banou nug io aimai aurina, Pol gue abu gatugat go ebu tapai daimai, duailel soabun aimai gonugau ebeg sil soan aimai awarina, duailel unum soina, Pol nug Hibru ze eiman guzenai awareun,7'Pol nug eneun, “Tam. Iz Zuda du, izal uzan Tarsus, Silisia agaig ebuan, go izal em wanib a. Na iz utileben, duailel ze maramoroi.” -6S&Iz dabelem na Izip du. Getal go ig ibaig malai maimai, dudu tausen iwanarai sag alalabun malai mui imaraimai, du tamacag uzan betei gotulareun aimai dabelemin.” Q5%Malai dudu agen Pol zaueim imai siabun ina, Pol nug malai dudu agal du banou Grik ze eiman aureun, “Iz duailel ze marabun iboin ta?” Du banou gonug Pol aureun, “Ei, na Grik ze macanem ta? 4$Duailel agen sesamarai simai, gusig ulaimai enemen, “Webi, noumamau!” Pol nug gonugau ougab petak eun zebigeg Zuda duailel awareun. 3#Go imai zau abu gatugat waugab zuna, duailel go oiagab zabeg pet zuna, go wabun ina, malai dudu agen go golosai oimai, gamai wanemen. K2"Goagen polu ze beu beu gonugau enib ebu memen. Malai dudu goagal banou go goagal ze asiu suban duabun iboin tam, gonun, gonugau malai dudu awarina, Pol goagal zaueim imai siabun aimai awareun. J1 !Malai dudu go goagal banou nug Pol waugab beteimai, gusig pataimai, us sil ebeg kiai mabun aimai, gonugau malai dudu awareun. Guzenaimai, go nug duailel kanabareun, “Du e in? Go eruneun?” M0 Pigai malai du banou go nug asaimai, gonugau malai dudu ipal imarai, duailel go gotulai daremen ebu noun. Duailel ag go malai dudu agal du banou mui nuna, uligaraimai, go Pol wai daremen utemen. K/Guzenaimai, dudu unum goagal oiagab asai marena, go pigai alaimai, Pol gusig pataimai, Nou zauan patai suai ina, uzaneim noun. Guzenaimai, zobu zau im go gebei memen, Duailel agen Pol wai iabun ina, du tub nug pigai beteimai, Rom agal malai dudu gumaraneu du banou aureun, “Zerusalem uzanan duailel go alalai darem.” .'-GGo guzenemen, einen, getal Tropimus go Epesus uzanan go Pol al uzan go dareun pemen, gonun, goagal dabeleu Pol nug du go Nou Zaueim imai sieun aimai anemen. [,/Gil kwali sag tapai memen go maziabun ina, Zuda duailel ipal go Esia agaig ebuan agen Pol Uwait esab muranemen zau simai dareun peimai, goagen duailel unum goagal oiagab eg asai maraimai, imarai zomen. Guzenaimai, Pol gusig pataimai, goagen gusig ulaimai enemen, “Israel duailel, ag ig isanigen. Du e nug uzan beu beu unum beteimai, Moses nugau kasai ze mui Nou Zau banou tub mui igual igul mui eg aimai wanimag ebu ze marai marai aidaneu. Gonug emgasag ipal ebuan dudu imaraimai, Nou Zau banou tub zaueim Zuda agal empip ebu imarai zoun. Go nou pet nou, gonun, go igual Nou Zau eg meun.” +O*Guzenaimai, nineimai, umaseu, Pol nug dudu iwanarai sag go imaraimai, go abai koli naliu usalabun wanemen. Go guzenaimai, go Uwait esab muranemen zau banou simai, Uwait ula dacanemen dudu ziwas eiceisab uteimai, go unu tamacag usalabun Uwait egun biz ebu agaimai murabun kanabareun. Dudu agen Pol zobu zau oug gusig patemen. ) Bo, go emgasag ipal ebuan duailel goagal oiagab petak emen iguan sikut wai maraimai, awaremun go em uwait ulagwag moroimai, ee biz ebu aganemen mui, egun eseu mui, egun ipal beguranag olinarena, noumemen go ag i zan. Ag wal igul i macan aimai awaremun.” 2(]Na dudu go imaraiba, go abai koli Uwait nugau ameg ebu naliu usalabun, na goagal egun Uwait ulagwag murabun gau maiba, goagal gagaliag ulig kuatarebi gulum damam. Na guzenemen, duailel go unum abe mamam, ze go getal domenin go petak tam, na nagtal Moses nugau kasai ze sesamorem aimai dabilanem. u'cIg na igul go guzenabun aizamoroi, dudu iwanarai sag ig ibaig go Uwait nugau salau mabun baib memen darem. D&Na e ebu zomen abiu mizamam. Gonun, ig na ein erunizamam? y%kDudu ipal agen na en guzenanem, ‘Pol nug Zuda duailel go emgasag ipal ebu darem, go Moses nugau kasai ze i sesamorab aimai awaraneu. Gonug en aneu, ag agal geleagar agal enimag galau i kuatan. Go muz igul koli i sesamorabun awaraneu.’ c$?Go unum ze go doimai, Uwait nugau wanib wag pet ulagwag moromen. Guzenaimai, goagen auremen, “Zaig Pol, e ebuan Zuda duailel asiu go goagal oiagab ailemenin. Bo, go Zuda agagal kasai ze sesamorabun gusig macanemen. #+Pol nug umaseu awaraimai, ein salau emgasag ipal ebuan duailel ebalagab Uwait nug gonugau ebeg sil meun, salau dudu ipal unum ze suban mareun. "Ninemun, umaseu, ig Pol al Zems piabun aimai betemun. Go uzanan oiagab petak emen dudu banban go Zems al daremen betei tularemun. s!_Ig Zerusalem ban uzan sina, igual zaiger ipal goagal oiagab petak emen go ig peigaimai, siksikemen.  Sisaria uzanan duailel ipal go Yesus en oiagab petak emen go ereg ig sesamigai beteimai, du tub go getal gonugau ougab petak eun du, gonugau wanib Nason, ig du gonugau zau ninabun imaigei betemen, du go gue Saiprus em waug ebuan. Pol Zerusalem ban uzan sieun. pYSisaria uzan go ziwas ipal mazicina, ig igual esab unum suban maimai, Zerusalem ban uzan siemun. Ig gonugau dabeleu koli kekulabun iborain tam. Guzenaimai, ig auraimai, enemun, “Uwait Banou gonugau dabeleu na ebizab zumau.” } Iguanag go guzenai aurina, go nug koli guzenai aigeun, “Ag einen enai weinina, izal oiab eg wai meu? Zerusalem uzanan dudu agen iz Yesus nugau salau meminag, go en gusig patilamam, izal dabeleu go iboi. Go iz iwebiag, noumanai go han go iboi.” fE Ig ze go doimai, ig uzanan dudu go mui Pol Zerusalem uzan i bitamau aimai ze gusig auremun.  Ig go ebu ziwas asiu darena, Uwait nugau ze doimai, awaraneun du tub, gonugau wanib Agabus go Zudia agaig eiman aleun. Go ig waigeb zoimai, Pol nugau us oimai, gonugau arab ebeg ebu kiai maimai, eneun, “Uwait nugau Ah Wes nug guzeneun, ‘Us e atag du, go Zuda duailel agen us e kiai mem pem sul, aiu ses go han guzenaimai, emgasag ipal ebuan dudu ebeagab ebu mamam.’ ”  ^5 Pilip gonugau alegul magun iwanarai sag go Uwait nugau ze doimai, awaranemen ailel.  Nineimai, umaseu, asaimai, uzan go uteimai, Sisaria uzan betemun. Go ebu, Uwait nugau Ze maraneu du wanib tub Pilip nugau zau daremun. Getal dudu ipal kwali sag Zerusalem uzan duailel isanarabun tapai maremenin, dudu kwali sag go ebuan du Pilip go dareun. #Ig Tair uzan uteimai, Tolomes uzan betemun. Go ebu duailel ipal agal oiagab petak emen betei tularaimai, go abai ziwas tutak daremun. lQGuzenaimai, iguan ‘Kero’ awaraimai, ig unabun tebil wag sina, go goagal uzan beu beu betenar. hIBo, ig uzan go utei unabun ziwas zuna, utarai tebil ebu nomun. Uzanan Kristen dudu unum goagal geleagar ulaiagar mui ig tebil ebu siabun ibut ze gasageim imaigei nomen. Go ebu ig taubib waimai, ereg go abai Uwait auremun. QUzan tub duailel ipal Uwait en oiagab petak emen tularaimai, go abai zobu tutak daremun. Duailel go Uwait nugau Ah Wes nug dabeleu marena, Pol go Zerusalem ban uzan i siabun aimai kuatai ze auremen. )KIg beteimai, Saiprus agal em waug pemun, em waug go siab tam, zilaoroimai, Siria agal agaig ebu simai, Tair uzan beteimai, go uzanan esab oi abun tebil imeun.  !Ig Epesus dudu banban ‘Kero’ awaraimai, utarai wanemun. Ig beteimai, waug uzan tub wanib Kos betemun. Go ninemun, umaseu, Rodes waug uzan betemun. Go eiman koli Patara uzan betemun. Uzan tub tebil tub Ponisia agaig bitabun dareun ig tebil go wag simai, wanemun. 3&Duailel go oiagab banban eg weun, einen, Pol nug go koli gonugau aiu i pimam aimai awareun. Guzenaimai, go sesamorai tebil ebu moitabun nomen.B%Go unum oiagab eg pet ugarina, weinaimai, molotoromenin. R$Pol gue ze go maziaimai, dudu go abai taubib waimai, Uwait aureun. Y +#Iz esab go izal ebesil memin, ig salau go igual ebeig siltal salau maimai, duailel ipal gusig tamacag salau go gusig pet isanarabun abai maremin. Ig guzenai dabelem, igual Dubanou Ban Yesus nug ze go eneun, ‘Du in dudu ipal agen esab muranemen, siksikamau go ginampet. Bo, du in dudu ipal esab maraneu, go banban siksikamau.’ ” \ 1"Ag abiu, iz izal ebesil salau gusig maimai, iz izatal mui, izal zaiar isanaranem. K !Iz dudu ipal agal aiwag silva ta gol ta esab en oiab i alanemin.   Ulis iz ag Uwait nugau ebeg ebu marem. Gonug gonugau ougab naliu mui eiman ag isanaraimai, ag gusig maramau. Gonug ag esab nugtal gonugau duailel marabun tapai mareun sul ag marabun iboin. Ag gonugau ze sesamoramamen, go nug ag guzenai isanaramau.  Gonun, ag umkoskos gusig tapai dacan. Ag dabilan, wai ainarai amban umaum iz salau banou maimai, ag Uwait nugau Ze marai aidanemin. |qAiu ses, agal dudu ipal agtal zoimai, polu ze maimai, duailel ipal agal oiagab petak emen go dudu eg sesamaramam. Iz abiu, aiu ses iz ag utarai wanemin, dudu ipal go bau zag egonou pet agen zoimai, duailel oiagab petak emen eg maramam. 7Ag agtal mui duailel oiagab petak emen mui, suban gumaran. Uwait nugau Ah Wes nug ag gonugau duailel gumarabun tapai mareun, Ag suban gusig tapai daiban, duailel Dubanou Ban en oiagab petak emen gumaran. Yesus Kristus nug ag gonugau eseu sil gau mareun, gonun, ag gonugau pet. ?yIz Uwait nug ein igul mabun unum awarabun uminab tam. 5cGuzenaimai, iz Uwait nugau Ze ulis awarem, aiu ses du tub ag ula ze e wai heimai, ag i sesamoremen aimai, awaraba, Uwait nug du go eg muraba go izal uhu tam, gonugau uhu. }Ag go don, getal iz ag abai alai daimai, Uwait nugau gumarabun ze awaremin, iz abiu aiu ses ag izal aip i pimamen. KBo, iz izal dorop en dabeleu asiu i om. Izal dabeleu salau go Yesus Kristus nug mabun mileun go Uwait nug gonugau ougab naliu mui eiman ig isanigabun Ze Naliupet emgasag unum awarabun aidarem. 4aIz abiu uzan tutak tutak ebu Uwait nugau Ah Wes nug dabeleu gusig mileimai, aileun, hiacaranem zau oug mizeimai, igul eg mu banou mui mizabun gumizai dareu aimai aileun. #Ulis, iz Uwait nugau Ah Wes nugau dabeleu sesamoraimai, Zerusalem ban uzan bitamoroi. Iz i abiu duailel agen go ebu iz erunilamam ab. CIz Zuda duailel mui emgasag ipal ebuan duailel goagal igul eg uteimai, agal oiagab Uwait en tutak kekulaimai, igual Dubanou Ban Yesus en agal oiagab petak an aimai gusig ze awaranemin. .~UAg abiu, iz ag isanarabun Uwait nugau Ze tub izal oiab oug i wageimai macanemin. Ze go unum agal gotulanemen zaueim mui agal zau tutak tutak betei unum awaranemin. }+Iz izal wanim wag mab tam. Iz Uwait Banou nugau salau mina, Zuda duailel agen iz eg milabun dabilemenin. Go gonun iz oiab uhu mina weinanemin. $|ADudu banban go gue waugab alai gotulina, go nug awareun, “Ag abiu iz amegai ag abai Esia agaig e ebu ag ula erunai dacanemin agal ameag nug uligilemen. n{UPol go Miletus uzanan, Epesus uzanan Kristen dudu banban go alai tulurabun aimai ze palauteun. [z/Pol go ziwas ipal Esia agaig ebu dabun uteimai, go Epesus uzan zilacoroi unabun dabeleun. Go pigai Zerusalem uzan Pentikos ziwas ebu bitabun dabeleun. Pol nug Epesus uzanan dudu banban suban dabun ze awareun. #y?Go betei Asos uzan tuligena, iguan go tebil ebu imai aimai, Mitilini uzan betemun. Mitilini uzan betei nineimai, go eiman Kios waug uzan betemun. Go ebu ninemun, umaseu, Kios waug uzanan betei Samos waug uzan betemun. Kolital ninemun, Samos waug uzanan betei Miletus uzan betemun. xw Ig tebil tub wag ebu Asos uzan amegai beteimai, Pol gumei darena, Pol go emen arab ebu uzan go betei tuligabun aigeun. ~vu Du go noumab tam, imai gonugau zau alaimai, go banban siksikemenin. Pol go Troas uzan uteimai, Miletus uzan beteun. u Guzenaimai, Pol koli simai, duailel abai Uwait nugau ee zeun. Ee zaimai, go abai ze mai betei em, unum ilina, Pol go utarai waneun. $tA Pol go noimai, du go gonugau ebeg sil pataimai, eneun, “Ag dabeleu asiu i on, gonugau dorog bitab tam, go awau dareu.” Guzenina, mogoi go koli aseun. ~su Mogoi magun tub gonugau wanib Iutikus go wag zau wol abu ebu hoboi daimai, Pol ze marena, doi dareun. Iutikus go ames maimai, ames waugweun. Ames waugwina, zau wageim alai em nogoug ebu noi beteun. Dudu goagen noi imai aimai, pemen go noumeun. rr]Al asiu usaimai, gotulanemen zaueim empip tub wag pet ig gotulai daremun ebu, unum asarai memen dareun. 2q]Ginam zobu umaum, ig Uwait nugau ee zabun unum gotulemun. Pol nug duailel ze mareun. Go tuaba umaseu, uzan go utei unabun, gonun, go ze marai betei umaum ula ebu. Tp!Pasowa Imabun ziwas maziaimai, ig Pilipai uzanan tebil wag utei beteimai, go ziwas tabkwai ebu Troas uzan tularemun. Ig go ebu betei, zobu tutak daremun. Pol nug Troas uzan du tub noumeun go asai meun. Ao}Dudu go amegai beteimai, Troas uzan ig gumigai daremen. nyDudu ipal go Pol al wanemen goagal wanimag go ena: Pirus nugau nag, Sopater go Beria uzanan, Aristarkas zaug Sekundus dual go Tesalonaika uzanan, Gaius go Derbe uzanan, Tikikus zaug Tropimus dual go Esia agaig ebuan mui, Timoti han ereg betemen. Bm}Go ebu geil ainarai dareun. Gonugau esab suban maimai, Siria agaig tebil oimai, bitabun dabeleun. Zuda duailel agen go webi, noumabun ze doimai, koli Masedonia agaig bitabun dabeleun. rl]Go agaig go eiman beteimai, duailel go ebuan gusig dabun ze mareun. Guzenaimai, go Grik emgasag beteun. 2k _Go ze ebu alalemenin unum noumina, Pol nug duailel goagal oiagab petak emen gotularaimai, gusig dabun ze awaraimai, ‘Kero’ awaraimai, utarai Masedonia agaig waneun. Wj')Du banou gonug ze awaraimai, duailel palautarena, goagal uzan wanemenin.4ia(Ig ulis uhu wabun iboin, einen, ig ulis zebigeg tamacag gaul alalai darem. Rom gumaranem dudu agen ig uhu migamam. Einen, ig alalabun zebigeg ag awarabun iborain tam.” ihK'Ag ze ipal mui aba, agal gumaranem dudu banban go gotulabun ziwas ebu, go ze go suban mamamen. g&Bo, Demitrius gonugau salau zaugul abai go ze mui aba, sisiarabun empip dareu. Sisiarabun dudu darem. Go ebu betei ze mabun iboin. f{%Agen dudu aliag e imarai alemen, bo, goagen zobu zauan esab tub zob wab tam. Igual em Uwait ze biabial kuai murab tam. ieK$Guzenaimai, du tub nug go igul gue i abiu aimai i anamau. Guzenaimai, go soaimai, iau darenar. Zd-#Dai daimai, ban uzanan gumaraneu du banou tub go zoimai, go nug duailel soabun awareun. Duailel unum soina, go nug guzenai awareun, “Epesus uzanan duailel, em e ebuan duailel unum abiu Epesus ban uzanan duailel agen Artemis Banou go nugau zau mui, gonugau dorog ulagwag macanemen Mesgai wageim noun mui, gumaranemen, go ag abiu. c "Go Zuda du peimai, abiu maimai, go oiagab tutak maimai, koli koli ulaimai, enemen, “Igual Artemis go Epesus uzanan Banou.” Xb)!Zuda dudu agen Aleksanda duailel ameagab ebu suina, sieun, gonun, dudu ipal agen go zebigeg duabun, dabilemen. Guzenaimai, Aleksanda nug duailel soebiag, ze mabun aimai gonugau ebeg sil soan aimai awareun. a Duailel unum pie pie aimai, go ze beu beu ulina, duailel asiu ipal agen einen gotulemen go i abiu. Go gaul ulai daremen. `Dudu banban ipal go Pol nugau zaugul, goagen han ze palautaimai, auremen, “Na uzan go duailel gotulanemen ebu i beten.” _Pol go nugtal duailel ameagab ebu bitabun dabeleun, bo, duailel goagal oiagab petak emen goagen kuatai ze aurina, uteun. V^%Uzanan duailel unum aiag sisilina, dudu ipal agen Gaius zaug Aristarkas dual, Masedonia agaig ebuan dudu aliag Pol al ereg aidanemen, gusig pataraimai, goagal gotulanemen empip banou ebu keuarai betemen. ]Duailel go ze go doimai, aiag sisilina, gusig ulaimai, enemen, “Epesus uzanan em uwait Artemis go igual Banou.” \ Go Pol nugau ze nug igual aiwag salau eg migabun iborain pet. Go sag tam, duailel agen air go Artemis igual em uwait banou nugau zobu zau koli i ulagwag muramamen. Air go duailel unum Esia agaig mui, em go unum ulagwag muranemen, gonugau gusig poamau.” [Du go wanib Pol nug ein ze macaneu agtal doiban, sisian. Gonug enaneu, dudu agen go agal ebeag sil em uwait dorog patai macanemen, esab go polu wes. Guzenaimai, go nug Epesus uzan mui, Esia agaig ebuan duailel asiu pet unum awarina, gonugau ze tutak sesamorem. Z/Gonug dudu go abai dudu esab asiu patai macanemen mui, gotularaimai, awareun, “Zaiar, ag abiu igual aiwag naliupet asiu salau go eiman zuaneu. EYDu tub gonugau wanib Demitrius, go aiwag tub wanib silva ebuan esab ipal patai macaneu. Gonug aiwag go silva eiman em uwait go wanib Artemis nugau zobu zau dorog ginaginam asiu patai mina, dudu ipal agen gau mina, go ebuan aiwag asiu waneu. Guzenaimai, go nug dudu asiu silva salau mai maraimai, aiwag banou waneu. cX?Ziwas go ebu, dudu ipal go Uwait nugau abu sesamorabun uteimai, ze ze ebu alalemen. #W?Guzenaimai, go nug Timoti zaug Erastus dual gonugau salau isanuranemen dudu aliag palautarena, Masedonia agaig betena, nug Esia agaig ziwas asiu dareun. ^V5Igul go unum guzenaimai, Pol go Masedonia agaig mui, Akaia agaig eiman beteimai, Zerusalem ban uzan bitabun dabeleun. Gonugau dabeleu eiman eneun, “Iz go ebu beteimai, Rom ban uzan han betei piai,” eun. vUeUwait nugau Ze emgasag unum iboraimai, gusig pet e zoun. Epesus dudu ipal agen Pol en banban aicagsisileun. TDudu ipal getal eten macanem go goagal agau oug oz ze sikut wemen dareu unum oi alaimai, duailel goagal ameagab ebu ab banou oug agaremenin. Go agau go dudu ipal maremen zob, go aiwag asiu tausen houhou wasolig (60,000) kina sul wabun iboin pet. gSGDuailel goagal oiagab petak emen goagen zoimai, goagal igul eg guzenanemen unum araog memen. ,RQZuda duailel mui, Grik duailel go Epesus uzan dacanemen ze go doimai, unum banban uminemen. Guzenaimai, goagen Yesus nugau wanib wag pet ulagwag banou moromenin. (QIDu go gue wes eg eiman aigsisilaimai, dudu kwali sag ugaraimai, eg maraimai, goagal tibur galau unum bigagai marena, burum goagal zau eiman uminai wanemenin. _P7Bo, ziwas tub ebu wes eg go nug awareun, “Iz Yesus zaug Pol dual abiu. Ag inen?” sO_Zuda agal Uwait ula dacaneun du banou tub wanib Skeva, gonugau gelegul kwali sag agen igul go guzenanem. uNc Zuda dudu ipal agen han betei aidaimai, wes eg oiabun, go Yesus nugau wanib pataimai, wes eg zilagai oiabun guzenemen. Ipal agen wes eg awaranem, “Iz Yesus, du go, Pol nug awaraneu, gonugau wanib ebu ag pigai unabun gusig awarem.” [M/ Duailel igul go uligaimai, goagen bam zig mui, tibur galau ogog ipal mui, oimai, Pol nugau enib gagoroimai, ebeu dudu waiagab beteimai, go ebalagab mina, ebeu eg mui, wes eg go ebalagab daremenin utei unanem. FL Uwait nug Pol nugau ebeg ebu gugeg banou beu beu meun. K1 Pol go wai aliag igul go guzenina, Zuda duailel go mui, Grik duailel Esia agaig dacanemen mui, go unum Uwait nugau Ze domen. Skeva nugau gelegul. WJ' Duailel ipal goagal oiagab gusig mina, go gonugau ze duabun uteimai, enemen, “Go Dubanou Ban nugau Abu sesamorabun ze tapaimigeu ze go polumaraneu.” Guzenina, Pol go utaraimai, go nug Yesus en oiagab petak emen duailel imarai, Tiranus nugau ze macanemen empip zaueim betemen. Pol nug ziwas tutak tutak duailel abai ze sisianeun. RIPol geil ainarai uzan go daimai, go Zuda duailel agal gotulanemen zaueim simai, umkoskos Uwait nugau Ze petak abe mabun gusig ze awareun. Go abai daimai, Uwait em e alai gumabun ze unum marai dareun. 0H[Duair unum go begurug sag guzenai sul. DGPol nug gonugau ebeg duailel goagal tabaiag patena, Uwait nugau Ah Wes go ebalagab zuna, goagen emgasag ipal ebuan ze beu beu go getal i abiu go eiman Uwait nugau wanib ulagwag moromen. hFIGo ze go doimai, Yesus en oiagab petak emen duailel ipal abai marabun dudu ipal ze ziwemenin. REPol nug koli eneun, “Getal Zon nug duailel goagal igul eg ebuan kekulina, ze ziwareun. Gonug duailel du go ulis alai dareu, go en goagal oiagab petak abun aimai guzenai awareun. Du go gue Yesus.” &DEGuzenina, Pol nug koli kanabareun, “Ag ein igul eiman dudu ze ziwaremen?” Goagen koli enemen, “Ig Zon nugau igul eiman sesamoraimai, ze ziwigemen.” )C MApolos go Korin ban uzan Akaia agaig darena, Pol go Prigia agaig uteimai, aidai dai betei, Epesus ban uzan zoun. Go ebu, dudu ipal oiagab petak emen gotularaimai, kanabareun, “Ag agal oiagab petak aimai, Uwait nugau Ah Wes omen ta?” Goagen koli auremen, “Ah Wes dareu ig i abiu.” BEAGo duailel ipal agal ameagab ebu, Zuda dudu abai ze ze maimai, gonug Uwait nugau Ze nanalaimai, abai mareun, petak Yesus go Kristus, du go gue Uwait nug palautina, go imarabun aleun.|@qApolos go Uwait nugau Ze Akaia agaig marabun unabun dabilena, Epesus uzanan Kristen duailel agen gonugau dabeleu gusig morona, Akaia agaig ebuan Kristen duailel go imabun aimai, sikut wai morona, oimai beteun. Guzenaimai, agaig go ebu, Apolos nug beteimai, Uwait nug gonugau ougab naliu mui eiman duailel isanarena, goagal oiagab petak emen, duailel go suban isanareun. ~?uGo Zuda duailel agal gotulanemen zaueim simai, go duailel uminarab tam. Uwait nugau Ze gusig mareun. Guzenina, Prisila gamu Akwila dual go gonugau ze doimai, goagal zau imai beteimai, Yesus nugau ze ipal go i abiu goagen go suban abai moromen. ->SDudu ipal agen Yesus nugau igul suban abai morona, go nug koli Yesus nugau ze tuguiai duailel ipal abai mareun. Bo, go Zon nugau ze ziwaraneun igul tutak go abiu. 1=[Zuda du tub go gonugau wanib Apolos, go Aleksandria ban uzan go daimai ban meun, go Epesus uzan zoun. Go ze naliu macaneu, go Uwait nugau Ze unum suban abe meun. f<EPol go Antiok uzan ziwas asiu daimai, waneun. Go Galesia agaig mui, Prigia agaig ebu uzan beu beu aidaimai, duailel goagal oiagab petak emen gusig mara marai ai dareun. Apolos nug Uwait nugau Ze Epesus uzan mareun. ;Go Sisaria uzan beteimai, Zerusalem ban uzan simai, duailel oiagab petak emen ze awarai maziaimai, Antiok uzan koli waneun. ):KGo unabun aimai, guzenai awareun, “Uwait nug koli e ebu alen ailaba, iz petak alai.” Guzenaimai, go tebil oimai, Epesus uzan uteimai, Sisaria uzan beteun. |9qGoagen go ziwas asiu go abai ereg dabun auremen, go nug awareun, “Iz ag abai ereg ban i dai,” aimai, awareun. 83Epesus uzan zoimai, go ebu Prisila gamu Akwila dual utaraimai, Pol nugtal Zuda duailel goagal gotulanemen zaueim Uwait nugau Ze marabun en waneun. g7GPol go Korin uzan ziwas umkoskos duailel goagal oiagab petak emen abai daimai, tebil oimai, utaraimai, Siria agaig bitabun dabeleun. Prisila gonugau gamu Akwila dual go Pol al ereg betemen. Pol go tebil wag siab tam ebu, Senkria uzan Zuda agal igul sesamoraimai, gonugau gagalig gulum meun. Go igul tub guzeneun, einen, Uwait dual baib pateun. z6mUzaneim noimai, go aiag sisilina, du tub go goagal gotulanemen zau gumaneu du wanib Sostenes gusig pataimai, Galio nugau zau waugab gaul wemen. Galio gue igul go guzenemen go dabeleu asiu i oun. Pol nug koli Antiok uzan Siria agaig beteun. L5Gonug guzenai awarina, Zuda dudu ipal palautarena, uzaneim nomen. Z4-Bo, go agal kasai ze en alai ailemen, go agtal suban macan. Iz ze go i duai.” `39Pol nug koli awarai ina, Galio nug Zuda duailel awareun, “Ag Zuda duailel, go don! Du e go igual emgasag ebuan kasai ze tub utab tam. Go igul eg pet tub mab tam. Go igul go meun zob, iz agal ze petak awarem zob. z2m Rom agal dudu banban agen du tub wanib Galio, go Grik emgasag gumabun tapai moromen. Go emgasag go gumaneun ziwas ebu Zuda duailel koli gotulaimai, Pol gusig pataimai, ze sisiaranemen dudu banban waiagab imai beteimai, enemen, “Du e go igual duailel Uwait ulagwag murabun igul atai abai maraneu. Ig gonugau ze sesamoraimai, ig Sisar nugau kasai ze i sesamoramam.” 1 s0_ Guzenaimai, Pol go gue uzan wai tutak geil wasolig sag daimai, duailel Uwait nugau Ze abai marai dareun. y/k Iz na ibaiz darem. Du tub nug na ibaiz iwai maimai, eg i mizamau, einen, izal duailel asiu go uzan e darem.” w.g Umaum tub, Dubanou Ban nug Pol wabil eiman sul aureun, “Na i uminen, izal ze duailel awarabun i uten. +-OGotulanemen zau go gumaneu du gonugau wanib Krispus, gonugau ug mui, Korin duailel ipal mui, go Pol nugau ze doimai, oiagab petak aimai, go Pol nug ze ziwareun. 6,eGuzenaimai, go utaraimai, betei du tub wanib Titius-Zastus nugau zau beteun. Go Uwait ulagwag muraneu du. Gonugau zau Zuda duailel agal gotulanemen zau waugab dareun. G+Zuda duailel ipal go gonugau ze duabun uteimai, ze biabial kuina, go nug goagal igul eg abai marabun gonugau tibur galau ebuan emwaibul esues kueceimai, awareun, “Uwait nug ag eg marabun aba, go izal uhu tam, go agal uhu. Izal oiab naliu darena, ulis iz emgasag ipal ebuan duailel Uwait nugau Ze awarabun bitai.” 2*]Sailas zaug Timoti dual go Masedonia agaig eiman Pol waugab betena, Pol go salau tub mab tam, go Uwait nugau Ze tutak Zuda duailel Yesus go Kristus aimai awareun. )wPol nug Imabun ziwas ebu gotulanemen zaueim, Zuda duailel mui Grik duailel agal oiagab ailabun ze umkoskos maraneun. z(mGo ebu Zuda du tub tuloroimai, go al dareun. Du go gonugau wanib Akwila, Pontus agaig ebu ban meun. Gonugau wau wanib Prisila dual, go Rom ban uzanan ulis alemen, einen, Sisa-Klodius nug gonugau emgasag ebu Zuda duailel i damam, unamamen aimai awarina, go Rom ban uzan utei wanemenin. Guzenaimai, Pol go gue Zuda du gonugau wau dual piarabun beteimai, go abai dareun. Go salap zau patai maimai, dudu ipal maraimai, aiwag wanem. Go Pol nugau salau macaneu sul, gonun, go abai salau go mai dareun. '|& sPol go Areopagus uzanan dudu banban ameagab ebu ze marai maziaimai, Atens ban uzan uteimai, Korin ban uzan beteun. x%i"Dudu ipal go ula darem, go Pol nugau ze sesamoraimai, goagal oiagab petak emenin. Du tub gonugau wanib Dionisius, go Areopagus uzanan du banou mui, air tub gonugau wanib Daimairis mui, duailel ipal abai ereg goagal oiagab petak emen.^$5!Ag agal oiagab petak ab tam, gonun, Pol go gotulai daremen ebuan utaraimai, waneun. #1 Duailel ag Pol nugau ze dudu noumemen asamam en ze doimai, dudu ipal goagen peimai welemen, ipal agen enemen, “Ig koli ze go aigemen, dumam.” {"oGo ziwas tub duailel unum sisiarabun tapai meun dareu. Ziwas go ebu go nug duailel agal igul sisiamau. Go subantal sisiaramau. Uwait nug du tub sisiarabun tapai meun. Du go noumina, Uwait nug koli usai meun. Guzenaimai, ig abiu go petak.” I! Getal dudu ag igul go ag i abiu, gonun, ag esab asiu ulapagwag mabun patai mina, Uwait nug ag eg marab tam. Ulis Uwait nug em e ebuan duailel unum goagal oiagab ailabun aimai ze gusig mareu. F Guzenaimai, ig Uwait nugau gelegul darem, gonun, igual dabeleu agal Uwait go gol, silva aiwag sul aimai i dabilan. Dudu agen agal dabeleu eiman ebeag sil patai memen aimai i dabilan. !;Ig ulis go al daimai, go nug gusig migena, em e ebu dacanem. Getal agal abiu macanemen dudu agen guzenai sikut wemen, ‘Ig han ig gonugau gelegul.’  Uwait nugtal gugeg go meun. Einen, dudu goagen pulig dareu aimai i itanamamen, bo, Uwait go pulig dab tam, go ig waigeb dareu. :mIg duailel ulis e darem, Uwait nug du tutak ebuan patigai mina, go ug ebuan pouina, em e unum iborabun migeun Uwait nugtal ziwas mui uzan dabun mui tapai maimai, patai mareun. Duailel goagen esab tub murabun iborain tam, einen, esab unum gonugau. Go gonugtal wes awau, esab ipal unum mui, duailel nugtal maraneu. %Uwait nug em e ebu ece unum dareu go gonug patai meun. Go Emes mui, em e mui, goagal Banou. Go zobu zau dudu agen memen ebu i dacaneu. CIz agal zobu pianemen ebu aidanemin, iz agal em uwait ulapagwag maranemen biz ebu guzenai sikut wai memen uligaremin. Biz tub ebu ag guzenai sikut wai memen ‘Em uwait e go ig gonugau wanib i abiu nugau biz.’ Ag go Uwait i abiu ulagwag muranemen, gonun, iz Uwait go gonugau ze awaramoroi. Gonugau wanib Uwait. v~p}}A|U{y{zDymx{vvu|t8srqsq pIo>0=<;;X::%9B8775444z3L22-1H0;/}/ .-,,"+M)) (p'&&i%"$#""Z!!$ bd=m=D D  Z NnaMOvUz#+Bo, du banou go nug Pol isanurabun dabeleimai, go nug hiacaranem zauan dudu i ugarebi, noumamam, awareun. Du banou gonug awareun, “Inen dudu ag gusig mui ze asanabun iboin aba, ag amegai asanai beten. xyi*Guzenina, malai dudu agen goagal du banou hiacaranem zauan dudu go uminai unamam aimai ugarai hiabun auremen. =xs)Bo, tebil sigual nug beteimai, us nogoug ibut ze ula dareu tuaimai, us nogoug oug unum nuna, koli silaizuabun iborain tam. Tebil nugau bugazig ze nug unum kakaimai, pilipalaceun. w (Guzenaimai, pitiau go us sil tebil ebu kiai memen unum kuatai hina, ibut ze oug noun. Guzenina, tebil unabun a tatau wag us sil kiai memenin waitulemen. Guzenaimai, tibur galau wol nug puai bitabun oimai tebil sigual ebu asai mina, us nogoug ebu beteun. 2v]'Em hilai ina, umaseu em waug uligemenin, bo, go em go i abiu. Go empip tub us nogoug naliu uligaimai, go ebu tebil wol nug puaicina, siabun naliu aimai dabilemen. vue&Go ee zai poaimai, tebil heteu usalabun ee tub wanib wit unum oi hamacina, ibut ze oug noun. Tebil eg weun. /tY%Tebil go ebu daremen dudu go 276 sag. fsE$Guzenina, dudu unum goagal oiagab naliu usalina, go han guzenaital ee beu beu oimai, zemen. r#Guzenai awaraimai, Pol nug bret ipal oimai, dudu goagal ameagab ebu Uwait ‘Ese-e’ auraimai, kakaraimai, zeun. q}"Iz gusig awarem, ag ee zebi, agal enimag gusig usalamau. Iz petak pet awarem, du tub i noumamau, unum naliu damamen.” _p7!Em ugai zuna zuna, Pol nug awareun, “Ig gil 14 sag ee zab tam, gonun, ulis ee zan. {oo Guzenaimai, malai dudu agen tebil ginaginam go tebil banou ebu dareun goagal us kuatina, ze ebu asasanai waneun. >nuGuzenina, Pol nug goagal dabeleu abe maimai, malai dudu goagal du banou mui gonugau salau dudu mui awareun, “Tebil go gumanemen dudu ag tebil ebu i dabi aba, ig unum i dacab.” 9mkTebil ipal gumanem dudu uminai unabun dabeleu oimai, polumaimai, pitiau tub tebil sigual eim palautina, ze ebu nuabun tebil ginampet tebil go gasag ebu wabun us keuina, noun. Xl)Dudu go agen tebil wol nug amacai beten zonen ina, aiwag ebu eg umau aimai uminaimai, pitiau iwanarai sag tebil seugab asai mina, ibut ze ebu nuna, em pigai ugamaun aimai, goagen Uwait aurai aurai daremen. -kSAg esab uhu us ebu kiai maimai, ibut ze oug hamaicina, ban ze nugau unig 40 mita pemen. Dai dai, go koli guzenaital guzenemen, gonugau unig 30 mita. (jIGil 14 ebu, umaum ig Mediterenien Ibut Ze ebu asasanai betemun. Umaum ban ula tebil go gumanem dudu agen tebil em waug tub ebu mazi zou aimai dabelemen. ;iqBo, ig wol nug em waug tub ebu betei heigamau.” thaGuzenaimai, ag dudu, ag i uminan. Iz izal oiab oug Uwait nug igul go aneun, petak zumau en oiab petak em. jgMIz Uwait ulagwag muranem. Um umaum tibur tub nug zoimai, eneun, ‘Pol, na i uminen, na Sisar nugau ameg ebu betei tapai damam. Na go don, dudu go unum tebil ebu darem nagen Uwait auremen ze doun, gonun, ag i noumamamen.’ f eBo, iz ag ulis awarem, ag oiagab eg i umau, agal oiagab selai dacan. Tebil e ebuan du tub i noumamau. Tebil malig petak eg umau. udcZiwas asiu, dudu go ee zab tam. Guzenina, Pol nug asaimai, awareun, “Ag dudu, iz getal Krit em waug i utei alab aimai gusig ze awaremin. Bo, ag izal ze sesamoremenin zob, ig ulis uhu banou oimai, esab asiu hamacem sul i guzenem zob. 9ckIg gil asiu ureb am mui piab tam, wol banou tutak umkoskos zuaneu. Guzenaimai, igual dabeleu ig uzan tub i betei imamam, igual dabeleu ig ze zaimai, noumamam aimai dabelemun. pbYNineimai, umaseu, guzenaital darena, tebil ebuan esab goagal ebeag sil oi hamaicina, ban ze oug noun. a}Wol ibut ze mui gusig zoun guzenaital darena, dudu ipal goagal esab tebil oug dareun oimai, hamaicina, ban ze oug noun. `Go tebil ginampet suban maimai, tebil banou gusig mabun us sil otoi kiai hagigai memen. Goagal dabeleu tebil go Libia waugab us nogoug ebu eg umau en uminaimai, go wol nug oigaba, bitabun tibur galau wag waipina, noun. Tebil utena, wol nug oigina, gaul beteun. v_eIg em waug ginampet tub ibut ze ula dareu wanib Kauda waugab betei usalemun. Go ebu wol banou pet, gonun, ig bitabun iborain tam. Bo, ibut ze eg mai darena, ig igual tebil ginampet tebil banou ebu us sil gusig kiabun salau banou memun. $^AWol banou go nug tebil gusig pataimai, tebil go gumanemen dudu go tebil go patai unabun iborain tam. Guzenaimai, ig tebil utena, wol nug oigina, betemun. P]Bete beteimai, ibut ze ula ebu wol gusig banou am zuaneun eiman zoun. -\S Amegai wol ginampet am zuaneun naliu eiman zuna, dudu agal dabeleu, go wol ginampet aimai guzenemen. Guzenaimai, tebil oimai, Krit em waug waugabeim betemun. L[ Go em ut malalai ziwas wol banou mui, gonun, naliu dabun iborain tam. Guzenaimai, dudu asiu tebil go ebu ig uzan go utei unabun emen. Goagal dabeleu ig Piniks uzan betei go ebu dabun emen. Uzan tub Krit em waug ebu, tebil imanem empip ibut ze am nuaneun eiman dareun. Go oug wol banou zuabun iborain tam. Ibut ze eg weun. Z Bo, malai dudu agal banou go, go Pol nugau ze duab tam, go gue tebil atag du mui, du tebil patai unaneu mui, goagal ze sesamoreun. iYK Ig go ebu ziwas huia daremun, ig unab tam. Ziwas go ebu, Zuda duailel agal ur macanemen ziwas mazicina, ibut ze wol banou pet zuaneu, gonun, dudu go abiu ziwas go imanem. Guzenaimai, Pol nug dudu gusig awareun, “Zaiar, igag kililai i bitab, izal dabeleu, tebil mui, esab tebil oug darem mui, wol ig eg migeimai, igua mui ereg ze nug oigai zimau.” X 5WcTebil ig betemun gonugau dudu salau gusig mina, tebil em gasag pezoroi gusig mai beteimai, tebil imeun uzan wanib Imabun Empip Naliupet, Lasea uzan waugab betei usalemun. .VUGo ebu wol banou zoun, gonun, ig iau iau ziwas huia beteimai, Nidus uzan waugab betei usalemun. Ig bitabun abu eiman wol banou pet, gonun, go eiman bitabun iborain tam. Guzenaimai, ig Salmone Em Sigual go Krit em waug ebu waugabeim betemun. Go ebu wol banou tamacag, gonun, go eiman betemun. UGuzenaimai, go ebu gumigeun du banou nug tebil tub Aleksandria uzanan Rom emgasag bitabun peimai, ig tebil go wag palautigen wanemun. yTkGuzenaimai, ig Silisia agaig mui, Pampilia agaig mui, zilacaraimai, Maira uzan Lisia agaig ebu betei usalemun. SSaidon uzan uteimai, wol banou zuna, tebil suban bitabun iborain tam, gonun, Saiprus em waug gasag pezoroi dilai betemun. 0RYUmaseu, ig betei Saidon uzan imemun. Zulius go igul naliu maimai, Pol utena, gonugau zaugul uligarabun betena, goagen isanurabun ee mui, esab ipal mui, moremen. ;QoIg tebil tub Adramitium uzan eiman Esia agaig bitabun dareun ebu sina, ibut ze eiman imaigei beteun. Aristarkas go Tesalonaika uzanan, Masedonia agaig ebuan du go ereg betemun. UP %Go Rom ban uzan tebil ebu palautigabun gusig dabilemen. Pol hiacaranem zauan dudu ipal abai ereg malai gumaraneu du tub wanib Zulius nugau ebeg ebu maremen. Zulius go Sisar nugau malai dudu gumaraneu du. O Agripa nug Pestus aureun, “Du Pol e go Sisar nug gonugau ze sisiai murabun tam eun zob, go ulis utemin, waneu zob.”-NSGo utei wanemen ebu, agzozou enemen, “Du go gue igul eg tub mab tam. Go gaul webi, noumabun iborain tam. Go gaul hiacaranem zau oug utebi, dabun iborain tam.” JM Guzenaimai, Agripa, Pestus, Bernaisi go asai utei wanemen. 0LYPol nug eneun, “Ulis ta aiu ses, iz na mui, duailel ameagab ebu tapai darem go iz sul usalabun Uwait auranem. Bo, iz ag hiacaranem zau oug dabun aurab tam.” KAgripa nug Pol aureun, “Nait dabeleu, iz ulis ze go ginampet domin sil oiab ailaimai, Yesus en oiab petak abun iboin ta?” zJmO, Du banou, ze go Uwait nugau ze doimai, awaranemen dudu agen sikut wemen en iz abiu nait ounab petak emen.” 1I[Pol nug koli Agripa aureun, “Du banou, igul go guzenemen na abiu, gonun, iz unum araog mamoroi. Igul go ag wagei mabun iborain tam. Igul go araog guzenemen na abiu. ~HuPol nug koli aureun, “Du banou, iz dabui gugab tam. Iz ulis ze e mem go petak pet. Iz dabeleu mui ze mem.” pGYPol nug guzenina, Pestus go gusig ze meun, “Pol, na dabeleu asiu omen, gonun, dabun guageu.” MFGo guzenemen Kristus go mu banou oimai, noumaimai, koli go amegai waseun. Guzenaimai, Zuda duailel mui emgasag ipal ebuan duailel mui koli imaramau, Kristus go goagal al hilanau sul usalamau.” EyZiwas go ebu Uwait nug isanilena, ze go petak go duailel unum wanimag a mui, wanimag tamacag mui, ulis awarem. Ze go getal Uwait nugau ze doimai, awaranemen dudu agen aiu ses igul go zuabun anemen mui, Moses nug aneun mui, iz ze go tutak awarem. }DsGonun, iz Uwait esab muranemen zau banou zaueim daremin ebu Zuda dudu agen gusig patilaimai, iwebi, noumanai emin. CCZe go amegai Damaskus uzan maraimai, alai Zerusalem uzan awaraimai, betei Zudia agaig unum mui, emgasag ipal ebuan duailel ereg ze maremin. Iz go agal igul eg macanemen ebuan koli ailina, Uwait en oiagab petak an awaremin. Go igul naliu mina, dudu ipal uligaraimai, abe macanemen go agal igul eg ebuan ailemenin. ;BqDu banou, iz ze go domin, go utabun sul tam. ;AoNa beteiba, dudu go agal ameag oitai maremen, go umaum Satan nugau gusig oug darem uteimai, Uwait nugau al hilanau ebu alamam. Guzenaimai, go iz en oiagab petak ebi, Uwait nug goagal igul eg zilagai maraba, go Uwait nugau duailel naliu abai ereg damamen. Pol nug gonugau salau mai aidaneun Agripa aureun. @Iz na Israel duailel mui, emgasag ipal ebuan duailel ebalagab palautizai, iz go na eg mizabun tapelizemin, na eg i mizamam. ?#Na asen, iz na izal salau du tapai mizabun na wautab alem. Na beteiba, igul ulis uligem mui, igul aiu ses abai mizai mui duailel awaramam. >Guzenai ailina, izan koli kanabai auremin, ‘Du banou, na in?’ Dubanou Ban nug koli aileun, ‘Iz Yesus na iz eg milei darem.’ )=KIg unum em nogoug ebu ululai nuna, du tub nugau zeu sul nug Hibru ze eim enai ailina, domin. Du gonugau zeu nug aileun, ‘Sol, Sol, na iz einen eg milei darem? Izal gusig banou, gonun, na iz ibail iwai darem, nagtal na koli mu umam. Go enai bulumakau gonugau memeg nugau ze sesamorabun uteimai, memeg nugau aumag mapau anemen sul koli koli arab sil hiba, bulumakau nugau arab mu banou umau. Na guzenai mu umam.’ Q< Am gusig ula abu ebu al banou tub amel sul Emes wageim aleun pemin. Al go nugau hilanau nug am hilaneu zilacoroun. Al gonug alaimai, iz mui, dudu iz ibail ereg betemun mui, ig enimig ebu hilai heun. u;c Iz igul go guzenabun, Uwait ula dacanemen dudu banban agen palautilena, Damaskus uzan siabun betemin. : Ziwas asiu ebu iz agal gotulanemen zaueim unum ag eg marabun beteimai, iz agal oiagab petak emen utabun gusig awaranemin. Iz banban acisilina, uzan ipal pulig beteimai, Kristen duailel eg maranemin. Pol nug go erunai gonugau ougab kekuleun go awareun. ~9u Iz Zerusalem uzan igul go macanemin, Uwait nugau ula dacanemen dudu banban agen Yesus en oiagab petak emen duailel imarai alai, hiacaranem zau oug hiacarabun iz gusig milemen. Duailel go ugarina, noumina, izan igul go naliu aimai siksikanemin. a8; Iz getal Yesus Nasaret uzanan wanib eg muranem, iz go igul naliu aimai dabelemin. p7YZuda duailel, ag einen Uwait nug noumemen dudu koli asai maraneu go en agal oiagab petak abun utemen. :6mBaib go tutak getal igual embigeg begurug sag agal ug mui piabun, amban umaum Uwait ulagwag muranemen. O Du banou, go gonugun Zuda duailel agen iz nait amen ebu tapilai milem. 5 Ulis iz imailei alina, ameagab ebu zoi tapai darem. Gonugau zebigeg enai, getal Uwait nug igual embigeg baib mareun. Go dudu noumemen koli asamam. Go en izal oiab petak ina, go petak zumau en gumei darem. Gonun iz ulis nait amen ebu tapilai milem ze mai. a4;Wai asiu go iz abe milemenin. Ag iz Zuda agal igul Parisi dudu sul gusig sesamoranemin awarabun go iboi. Parisi dudu agtal igual igul gusig sesamoranemen, go dudu ipal unum zilaremenin. Iz han guzenaital macanemin. 39Zuda duailel unum, ag iz mogoi awau daremin ebu iz erunai daremin ag abiu. Getal mogoi ginampet ebu, izal uzan Zerusalem erunai daremin ag abiu. x2iGo petak, na ig Zuda duailel igual igul gue ze eim alalabun abiu memen. Gonun, iz na izal ze suban doi dacan. *1 OPestus nug guzenai aurina, Agripa nug Pol aureun, “Nagtal na en ze memen, duai.” Guzenina, Pol nug asaimai, ebeg wag maimai, nug en eneun, “O Du banou, ulis dudu e agen izal enim ebu ze uhu milabun daimai nait amen ebu alai tapilai moitilemen iz en aizamoroi. Izal dabeleu go naliu. 0m/SIzal dabeleu ig hiacaranem zauan du tub go ze tamacag gaul palautemun, unamaun iborain tam.”X.)Iz ze tub Sisar sikut wai murabun go ebuan ze tuguiai wab tam, Guzenaimai, Du banou, iz du Pol e dudu ameagab ebu na wautab imai alem. Ig gonugau ze doimai, abu ipal uligaimai, petak Sisar sikut wai murai. --SPestus nug eneun, “King Agripa mui, ag dudu unum ig ibaig daremen, ag du e pian. Zuda duailel Zerusalem uzan daremen mui, Zuda duailel e ebu daremen mui, ag go iz ameab imai alai tapai maimai, enemen, “Go e ebu i damau, wemun, noumamau.” Bo, iz gonug igul eg tub meun piab tam, gonun, go gaul wemun, noumabun iborain tam. Nugtal go Sisar nug gonugau ze piabun eun, gonun, iz go Sisar waugab palautabun dabelemin. ,~+uNineimai, umaseu, Agripa wau Bernaisi dual go agal tibur galau naliupet maimai, malai dudu agal gumaranem dudu banban mui, uzanan dudu banban abai ereg ze sisiaranemen zau empip ebu siemen. Pestus nug Pol imai alabun awarina, imai alemen. -*SGonug guzenina, Agripa nug aureun, “Iz du gonugau ze izanag duai.” Pestus nug koli aureun, “Tuaba, na dumam.” Pol Agripa nugau ameg ebu tapai dareun. _)7Pol nug koli eneun, ‘Hiacaranem zau oug daremin, Sisar nug izal ze sisiai milamau.’ Guzenaimai, izan hiacaranem zau oug memin, gumei dai dai, Sisar go ze palautaba, Pol palautoromun, go nug ze sisiai muramau. $(AIz ze go zebigeg duabun emin, gonugau ze pemin iborain tam, gonun, izan auremin, ‘Na Zerusalem uzan betemen, go ebu nait ze sisiai mizabun iboin ta?’ 'Ag agal Uwait ulagwag murabun igul mui, du tub noumeun wanib Yesus en mui, ze alalemenin. Pol nug ulis du go awau dareu eun. &Gonugau iwai zaugul agen asaimai, gonugau igul eg meun anamam aimai dabelemin. Bo, goagen gonugau igul eg tub meun aimai ailab tam. %!Guzenaimai, go e ebu iz ibail ereg alemen. Nineimai, umaseu, iz ze sisiaranemen zaueim hoboi daimai, du go imai alan awarina, imai nomen. $Guzenina, izan awaremin, “Ig Rom igual igul enai, ig du tub gaul wemun noumabun iborain tam, gonun, duair in go igul eg meun, go inen agen gonugau enib ebu ze memen ereg alai tapai darena, go nug nugen nugtal isanuramaun, ze maba, ig duanem.” #9Iz Zerusalem uzan betemin ebu, Zuda agal Uwait ula dacanemen dudu mui, dudu banban agen zoimai, gonugau enib ebu ze maimai, go eg murabun ailemen.” "7Go uzan go ziwas asiu daremen. Guzenaimai, Pestus nug Pol nugau ze Agripa auraimai, eneun, “Du tub e ebu Peliks nug hiacaranem zau oug heun dareu. 2!] Ziwas ipal mazicina, emgasag gumaraneu du King Agripa mui gonugau abiag Bernaisi, go Sisaria uzan Pestus em go gumabun tapai moromen ‘Umaseu,’ aurabun alemen. V % Guzenaimai, Pestus gonugau dudu banban mui ze maimai, koli aureun, “Na nagtal Sisar nug nait ze sisiamau aimai anemen, gonun, na Sisar piabun Rom uzan bitamam.” Pestus nug Agripa Pol nugau ze aureun. fE Iz igul eg tub memin zob, go iz iwebiag, noumabun iboin, bo, agal ze petak tam, gaul izal enim ebu ze polumanemen. Du tub nug Zuda dudu agal ebeag ebu koli i milamau. Iz na gusig ze aizem, Sisar nug izal ze sisiamau.” gG Pol nug koli Pestus aureun, “Zau e eiman iz tapai darem ebu, go iz Sisar nugau ze sisiaranemen dudu agal ameagab ebu tapai darem. Zau e ebutal izal ze sisian. Na abiu memen iz igul eg tub duailel ebalagab mab tam. 1 Pestus nug Zuda dudu agal oiagab naliu usalabun Pol kanabai aureun, “Na Zerusalem uzan betemun, go ebu nait ze sisiai mizabun iboin ta?” Z-Bo, Pol go nugtal gonugau ze gusig maimai, eneun, “Iz igul eg tub Zuda agal kasai ze ebu mab tam. Iz agal Nou Zau banou eg mab tam. Iz igul eg tub Rom emgasag agal du banou wanib Sisar ebu mab tam.” J Pol imai alina, Zuda dudu go ereg alemen agen alaimai, Pol nugau enib ebu ze asiu maimai, ze gusig memen. Ze go zebigeg tamacag, gonun, goagal ze go petak pet du banou abai murabun iboin tam. <qPestus go gil gugen sag sul Zerusalem uzan daimai, koli Sisaria uzan dudu go abai ereg betemen. Betei nineimai, umaseu, Pol nugau ze duabun awarina, nug waugab imai alemen. 5Guzenaimai, agal dudu banban ipal iz ibail ereg Sisaria uzan beteimai, du go nug ag ein igul eg mareun duabun aiban beteimai, gonugau ze sisian.” pYPestus nug koli awareun, “Pol go Sisaria uzan hiacaranem zau oug hemen dareu, iz uzan go bitamoroi. Go Pol abu ebu bitaba, webi, noumabun dabileimai, ze polumai, enemen, “Na ig isanigeiba, du go palautemen, Zerusalem uzan bitamau.” Go ebu, Uwait ula dacanemen dudu banban mui, Zuda dudu banban goagen waugab beteimai, go gusig ze maimai, Pol nugau enib ebu ze memen. x kPestus, em go gumaraneu ebu alai dareun, gil ainarai mazicina, go Sisaria uzan uteimai, Zerusalem uzan beteun. PWai aliag mazicina, du tub wanib Porsius-Pestus go Peliks nugau salau pip oun. Peliks nug unabun aimai, Zuda duailel agal oiagab naliu usalabun aimai, Pol hiacaranem zau oug utena, dareun.zmGonugau dabeleu Pol nug aiwag hiacaranem zau utabun iz milamau aimai, umkoskos Pol uloroimai, go al ze macaneu. Pol nug igul naliu mabun mui, du go nugtal gonugau igul suban gumabun mui, aiu ses Uwait nug ig sisigamaun mui, ze moroun. Pol gue ze go mina, Peliks go esilakaimai, eneun, “Iz ziwas tub salau tam aba, go petak nait ze koli duai, na ulis alien.” Y+Ziwas ipal mazicina, Peliks go gonugau wau wanib Drusila dual nomen. Drusila go Zuda air. Pol nugau ze duabun Pol imai alan awarina, imai nuna, Pol nug Yesus Kristus en oiagab petak abun aimai ze meun. -SGuzenaimai, gonug malai du go Pol gumaneun suban gumabun aureun. Bo, ziwas ipal ebu, gonugau zaugul uligarabun bitabun aba, i kuatai ze auran aimai aureun. Gonugau zaugul agen ein esab murabun zobi, i kuatai ze awaran aimai aureun. Peliks nug Pol hiacaranem zau oug wai aliag utena, dareun. U#Guzenaimai, Peliks go Pol nugau ze doimai, dudu ipal goagal oiagab Yesus en petak anemen abiu maimai, awareun, “Aiu ses malai dudu agal banou, Klodius-Lisias alaba, petak agal ze sisiai marai.” J Iz getal dudu go ameagab tapai daimai, awaremin “Uwait nug duailel noumemenin koli asai maramau, izal oiab petak eu.” Ze go en tutak iz ulis gusig patilaimai, nait amenab imailei alem.” Tam aba, dudu e iz Zerusalem uzanan dudu banban agal ameagab ebu tapai daremin ebu ein ze memin domen aba goagen na ulis aizamam. : mBo, Zuda dudu ipal go Esia agaig dacanemen agen zoimai, iz igul eg mai darem dabeleimai, gusig patilemen. Bo, dudu go ag iz igul eg memin pemen aba, goagen zoimai, na aizamam. B }Iz igul go Nou Zaueim guzenai, guzenina, Zuda dudu agen iz uligilemen. Ziwas go ebu, iz Uwait nugau ameg ebu naliu usalemin duailel iz ibail tulab tam. Iz dudu ipal abai iwai mab tam. : mIz wai ipal ebu, emgasag ipal betei daimai, koli alemin, iz esab tamacag dudu ipal isanarabun aiwag mui, Uwait egun biz ebu agaimai, ulagawag murabun esab ereg oi alemin. w gGonug, iz umkoskos, Uwait nugau ameg ebu mui, duailel agal ameagab ebu oiab naliu mui, salau gusig oi darem. T!Dudu e agal oiagab Uwait en petak anemen sul iz han guzenaital izal oiab petak em. Uwait koli duailel igul naliu macanemen mui, igul eg macanemen mui, noumemenin asai maramau en iz oiab petak ai darem. 'GIz ze e na ebizab araog mamoroi. Go petak Zuda duailel agen polu abu anem, abu go iz sesamoranem. Iz abu go sesamoraimai, igual embigeg agal Uwait ulagwag muranem. Iz Zuda duailel agal kasai ze mui, Uwait nugau ze doimai awaranemen dudu agal ze sikut wemen unum go en oiab petak anem. ~u Ze e ulis izal enim ebu mai darem ze go petak iboin tam. Go ze petak pet abai mizabun igul tub guzenabun iboin tam. |q Iz Nou Zaueim du tub dual iwai mab tam. Iz duailel agal gotulanemen zaueim beteimai, duailel agal oiagab igul eg mabun asai marab tam. Iz ban uzanan duailel han eg marab tam. Guzenaimai, izal iwai zaiar agen iz igul eg tub memin, peilab tam.  Na suban kanabai awaramam, na guzenai ze dumam. Gil begurug ebu, ziwas go asiu tam, iz Zerusalem uzan Uwait ulagwag murabun siemin. uc Guzenaimai, du banou Peliks nug Pol ze mabun aimai gagalig kunkunai aurina, Pol nug asaimai, eneun, “Iz abiu na emgasag e ebuan duailel wai asiu suban sisiaranemen. Guzenanem, gonun, izal oiab naliu usalina, iz en na aizamoroi. - Zuda duailel agen du go isanoroimai, Pol nugau enib ebu ze maimai, enemen, “Ze go aneu unum go petak.” Pol go nug en Peliks ze moroun. SGuzenaimai, go nug dudu awareun, ‘Go na wautab alaimai, gonugau ze sisiai muramam awareun. Bo, nagtal dudu go kanabai awaren. Guzenaimai, na abe mamam ze go ig gonugau enib ebu mem go petak.’ ” r]Bo, malai dudu agal du banou, Klodius-Lisias nug alaimai, gusig maimai, igual ebeig ebuan imai waneun.]  Go zobu zau banou han eg mamoroi eun, gonun, iguan gusig patemun. [Igual dabeleu go igual kasai ze eiman ze sisiabun guzenemun. ~1Du go gue igul eg macaneu. Ig du e nugau igul pemun. Gonug ig Zuda duailel em e ebu unum oigeb asai migeu. Gonug wanib tub Nasaret agal du banou. Y}+Guzenaimai, iz na ban i patizai dai. Iz du gonugau ze mamoroi suban doi dacan. m|SGuzenina, igual oigeb naliu usalina, naliu darem, ig nait wanim ulapwag maimai, ‘Ese-e’ aizem. #{?Du banou gonug Pol imai nuabun awaraimai, imai nuna, Tertulus nug Pol enib ebu polu ze maimai, eneun, “Du banou, ig emgasag e ebu dabun suban gumigemen, ig iwai mab tam. Nait dabeleu nug igual duailel isanaraimai, emgasag e ein ece getal naliu i daremen, nagen ulis suban memen. cz AGil tabkwai mazicina, Uwait ula dacaneu du banou wanib Ananaias mui dudu banban ipal mui goagal ze isanaraneu du wanib Tertulus imai aimai, em gumaraneu du banou wanib Peliks waugab Pol nugau enib ebu ze mabun alemen. cy?#Guzenina, go nug Pol aureun, “Dudu go nait enim ebu ze mabun alebi, izan nait ze piai.” Guzenaimai, go nug malai dudu awarina, go Herot nugau zau banou zaueim imai betei maimai, suban gumamamen aimai awareun.x!"Du banou gonug sikut weun nalalaimai, Pol kanabai aureun, “Na ein em gasag ebuan?” Pol nug koli aureun, “Iz Silisia agaig ebuan.” jwM!Go Sisaria uzan simai, agau sikut weun Peliks moroimai, Pol imai aimai, gonugau ebeg ebu memen. v' Umaseu, malai dudu hos tamacag mui go goagal uzan koli wanemen. Dudu go hos mui tutak go Pol imai aimai, Sisaria uzan betemen. vueGuzenaimai, malai dudu go gonugau ze sesamoraimai, umaum Pol imai aimai, Antipatris uzan imai betemen. .tUUlis go webi, noumabun ze patemen aimai ze doimai, go na wautab palautem. Iz gonugau iwai zaugul awaremin ag go enib ebu ze mabun agtal du banou Peliks amegwab beteiban, auran aimai awaremin. Gonun, na nagtal dudu ein ze go enib ebu mabun guzenem nagen dumam.” Go guzenai sikut wai moroun. Ys+Guzenaimai, iz domin go igul eg tub mab tam, go gaul noumabun iboin tam, go gaul hiacaranem zau oug hiabun han iboin tam. Iz kanabendai, ailemen, go nug Zuda agal kasai ze suban i sesamoraneu aimai ailemen. ]r3Iz go einen ze enib ebu memen aimai duabun agal dudu banban darem ebu oimai nomin. Hq Zuda dudu agen du go na wautab imai betem gusig pataimai, webi, noumabun emen. Iz go Rom emgasag ebuan du eun doimai, iz izal malai dudu mui du go dudu agen wai daremen unig ougan imaiemin. gpG“O, du banou Peliks, iz Klodius-Lisias, izan na du banou sikut wai mizeimai, umaseu aizem. KoMalai gumaraneu du banou go nug Peliks guzenai sikut wai moroun. nPol hoboi bitabun hos oi moromen. Go suban gumena, betei Zudia agaig gumaneu du banou Peliks waugab imai bitamam.” bm=Guzenaimai, malai dudu agal du banou gonug gonugau malai dudu banban aliag ularena, go waugab betena, awareun, “Ag beteiban, malai dudu handret aliag abai, dudu houhou kwali (70) sag go hos ebu hoboi bitabun mui, malai dudu handret aliag (200) sag agal malai patai bitabun, umaum uzan e uteimai, Sisaria uzan bitabun tapai maran. mlSMalai dudu agal banou nug mogoi go aureun, “Na dudu ipal ze e izanag aizemin aimai i awaren.” Guzenaimai, go nug mogoi go palautina, waneun. Malai dudu agal du banou nug Pol go du banou tub wanib Peliks waugab palautoroun. ~kuBo, na goagal ze i donen, einen, dudu go Pol webi, noumabun abu ula wageimai damam. Dudu go houhou iwanarai sag go ginam zilaorou. Go baib guzenai maimai, ee ze mui i zimam hemen, ‘Ig Pol wemun, noumaba, petak ee ze mui zimam aimai, goagal dudu banban ameagab ebu guzenai baib memen.’ Dudu go igul go guzenabun na goagal ze sesamoramam ta, tam ta, aimai doi darem.” jGonug aureun, “Zuda dudu banban agen Pol tuaba nagen waiagab imai nuabun ze patemen. Go polumaimai, gonugau igul suban piabun anemen. i#Malai dudu go agal gumaraneu du nug mogoi gonugau ebeg pataimai, gasag imai beteimai, kanaboroun, “Na iz ein ze ailabun ibaiz alemen?” ChGuzenaimai, go malai du gonug mogoi go agal du banou waugab imai beteimai, eneun, “Go hiacaranem zauan du Pol nug mogoi e go na ze tub aizabun iz palautilena, na wautab imai alem.” gGuzenina, Pol nug malai du tub ulorona, go alina, aureun, “Na mogoi e agal du banou waugab imai beten, go ze tub mui.” \f1Bo, Pol nugau giag ze go patemen doimai, malai dudu agal zaueim betei Pol aureun. ReGonun, ulis go malai dudu agal du banou Pol imai nuabun en ze palautan. Go dudu banban abai polumaimai, gonugau igul piabun dabeleimai ze palautebi, ig abu ula wageimai damam, Pol wemun, noumamau.” 7dgGuzenaimai, go Uwait ula dacanemen dudu mui, dudu banban waiagab simai, awaremen, “Ig baib maimai, ig ee mui ze mui i zimam, ig Pol wemun, noumaba, petak ee ze mui zimam. Xc) Dudu igul go guzenabun ze patemen go houhou iwanarai (40) sag ginam zilaoroi. .bU Umaseu, Zuda dudu ipal wage wageimai, gotulaimai, ze pataimai, enemen, “Ig baib guzenai mab, ee ze mui i zab, ig Pol wemun, noumaba, petak ee ze mui zab.” a Umaum go, Dubanou Ban nug Pol waugab zoi tapai daimai, aureun, “Pol, na i uminen, gusig tapai dacan. Na izal ze Zerusalem uzan e gusig maremen sul, Rom emgasag ebu han guzenaital betei mamam.” Zuda dudu agen Pol webi, noumamau en ze patemen. ` Ze alalemenin go betei banban usalina, malai dudu agal du banou dudu go agen Pol tubaim tubaim patai keuina, sau zilanamam aimai umineun. Guzenaimai, go nug malai dudu palautarena, noi Pol dudu go ulan imai aimai, goagal zaueim imai siabun awareun. _  Go ebu banban ze alalaimai, tabagig banban memen. Parisi agal kasai ze maranemen dudu ipal agen asaimai, gusig ze memen, “Ig du e nug igul eg tub meun, tamacag. Igual dabeleu wes tub ta, Uwait nugau tibur tub nug petak aureun aba gue, ig ze tamacag.” @^ySadiusi dudu agen enemen dudu noumaimai, koli i asanem. Go kolital enemen, Uwait nugau tibur mui, tibur ipal mui, i darem anem. Bo, Parisi dudu go zeze go en unum oiagab petak emen. c]?Pol nug guzenina, Parisi dudu mui, Sadiusi dudu mui, atalaraimai, agzozou ze alalemenin. =\sPol nug Sadiusi dudu ipal mui, Parisi dudu ipal go ebu daremen uligaraimai, go ze sisiaranemen dudu banban awareun, “Zaiar, Israel dudu, iz Parisi du. Iz Parisi du tub nugau nag. Iz dudu noumaimai koli asamam en oiab petak em. Guzenaimai, iz ze go ag awarem. Gonun ag ulis izal ze en sisicilemen.” [wPol nug awareun, “Zaiar, Israel dudu, iz go Uwait ula dacanemen dudu agal banou i abiu. Iz igul eg memin, einen, Uwait nugau ze nug eneu,‘Na nait duailel gumaraneu du banou ze eg i auren.’ Ze go sag iz abiu.” Kisim Bek 22:28 ~ZuDudu go Pol waugab tapai daremen goagen koli Pol auremen, “Na Uwait ula dacanemen dudu agal banou ze eg aurem.” @YyGo guzenabun ina, Pol nug aureun, “Na gilan eg sul dudu agen seu ausiau sil ziorina, naliu usalaneu, bo, ougab oug eg pet dareu. Uwait nug na niwamau. Na e ebu hoboi daimai, kasai ze eim izal igul sisiai milei darem. Bo, na nagtal kasai ze go suban i sesamorem. Guzenaimai, na dudu ipal iz iwabun awarem!” XUwait ula dacanemen dudu agal banou wanib Ananaias nug ze go doimai, dudu ipal Pol waugab tapai daremen gonugau ogusau pouabun awareun. WW )Pol nug dudu banban gusig deleu araimai, awareun, “O zaiar, Israel dudu, iz getal Uwait nugau ameg ebu naliu daimai, aidanemin. Igul eg tub mab tam alai ulis darem. Guzenaimai, izal oiab naliu usaleu.” V Malai dudu agal banou nug einen Zuda duailel agen Pol nugau enib ebu ze memen abe mabun aimai guzeneun. Guzenaimai, nineimai, umaseu, go Pol nugau ebeg us kiai memen aitulei hina, go nug Uwait ula dacanemen dudu banban mui, Zuda duailel goagal gumaranem dudu banban mui, gotulabun gusig ze palauteun. Alai gotulina, go nug Pol imai aimai, alai goagal ameagab ebu tapai meun.nUUGuzenai awarina, dudu go kanababun aimai dabilei daremen uminai wanemen. Malai dudu agal banou go nug Pol go Rom emgasag ebuan du doimai, nugtal Pol us sil gusig kieun abe maimai, go umineun, Pol nug Zuda dudu banban ze mareun. STMalai dudu agal banou go nug koli eneun, “Iz Rom emgasag ebuan du usalabun aiwag asiu memin.” Pol nug eneun, “Izal mekai anikai dual go Rom emgasag ebuan, gonun, iz Rom emgasag ebu ban memin.” ;SoGuzenina, malai dudu agal banou go nug Pol waugab beteimai, aureun, “Na iz ailen, na petak Rom emgasag ebuan du ta?” Pol nug koli aureun, “Io, iz Rom emgasag ebuan du.” sR_Malai du go gonugau ze doimai, goagal du banou ebu simai, aureun, “Na erunamoroi? Du go gue Rom du.” XQ)Bo, go Pol busil higwagabun gonugau ebeg kicina, Pol nug malai du tub waugab tapai dareun go aureun, “Agal kasai ze ebu ag Rom emgasag ebuan du gonugau ze piab tam ebu esalau sul wabun sikut dareu ta?” hPIMalai dudu go agal du banou nug go guzenina piaraimai, gonugau malai dudu awarina, Pol goagal zaueim imai siemen. Simai, duailel einen Pol en aiag silaneu aimai, duabun, gonugau malai dudu go Pol busil higwagabun awareun. bO=Go gaul gaul gusig ulaimai, goagal tibur galau oi heimai, emwaibul oimai, wag amaremen. FNDuailel go Pol nugau ze doi beteimai, ze go emgasag ipal bitabun en doimai, aiag sisilina, koli banban ulaimai, enemen, “Webi, noumamau! Du guzeneneg go em e ebu utebi, i damau.” MGetal Stiven, du go nait wanim duailel awarai aidaneu igul go guzenemen ziwas ebu, iz waugab tapai darendai, wai hemenin pemin. Ziwas go ebu izal oiab naliu usaleun. Iz dudu go Stiven wemen agal tibur galau gumei daremin.’ Bo, Dubanou Ban gonug koli aileun, ‘Na beten, iz na emgasag pulig ipal emgasag ebuan duailel ebalagab palautizem.’ ” Pol nug iz Rom emgasag ebuan du eun. x ~]}||l{zyy~xwwGvutQsruqq"p_onm~m)lQkjiiZhhYgff eRdkc7ba`_^^]`\[ZZ0Y`XXW_V{T|S]RQPOONCLLLKJI#H0GGEDCBA@@/>q=-=<;i988P77.55G433n20/L.u-,+d*]))X('&%%$H#A"!!$ ,yV?'E6Kuw@zx $  x h"]:N"=0Ziwas go ebu, ag em e ebuan duailel igul eg sesamoranemen sul ag han igul eg go maimai, em ebuan wes eg ag taliarai katai darem. Agal gumaraneu du Satan nugau igul sesamoranemen. Uwait nugau Ze i sesamoranemen duailel, ag wes eg gonugau gusig nug agal oiagab oug salau mai dareu. z o0Getal ag Uwait nugau kasai ze i sesamoranemen, ag igul eg macanemenin. Gonun, agal doropag noumemen sul daremen. h K0Ig Kristen duailel Kristus nugau enib sul. Kristus nug go igual gagalig sul, gonun, go nug ig gonugau salau mabun gusig miganeu. Gonugau gusig sil Mesgai wag mui em ebu mui salau unum poaneu. Salau tub nugtal zuab tam.t c0Uwait nug ece unum Kristus nugau arab piu gotularai maimai, Uwait nugau duailel gumarabun du banou moroun. O 0Gonun, Kristus go du banou pet Mesgai wag daimai, gonug em e gumanemen dudu banban mui, tibur inain mui, tibur eg inain mui, gusig unum ulis darem mui, aiu ses zumau mui, go nug unum zilarai dareu. r  _0Gusig gonugtal gonug Yesus noumeun koli asai moroimai, gonugau ebeg naliu eiman Mesgai wag hoboi moroun. %  E0Iz ag gonugau gusig banou eim gusig ipal unum zilareu abiu mabun Uwait auranem. Ig igual oigeb go en petak emun duailel go gusig banou gonug ig isaniganeu. 7  i0Iz Uwait nug gonugau al gusig agal oiagab oug maraba, ag ein ece naliu wabun gumei daremen abiu mabun Uwait auranem. Gonug ig gonugau duailel naliupet pet dabun baib migeun. A  }0Igual Dubanou Ban, Yesus Kristus nugau Uwait, igual memenig go wanib ulag banou mui, gonugau Awau Wes maraba, go nug ag ece suban abai maraba, ag Uwait suban abiu mabun aimai auranem. B  0Uwait nug ag igul go en guzenarena, duailel ipal agen agal oiagab Yesus Kristus en petak aimai, Uwait nugau duailel ipal en oiagab nug noumaneu en ailemen doimai, iz ag igul go guzenemen en oiab siksikina, Uwait umkoskos ag en ‘Ese-e’ auraimai, i utanem. Iz Uwait auranem ziwas go ebu, ag en dabui i sikanem.  0  0Uwait nug Ah Wes migeun. Ah Wes go igual oigeb oug dareu, gonun, ig abiu Uwait gonug ein ece gonugau duailel marabun baib meun petak aiu ses maramau. Igul go eiman ig petak abai migeu, Uwait nug ig gonugau duailel pet tapai migeun, gonun, ig du tub nugau salau duailel sul i damam. Igul go en, ig Uwait nugau wanib banou ulagwag murab. Pol nug Epesus uzanan duailel en Uwait aureun.  30 Ag, emgasag ipal ebuan duailel, han petak ze go Uwait nug ag igul eg ebuan imareun domenin. Ag Ze Naliupet go doimai, sesamoremenin, gonun, ag Kristus nug dual pezai daremen. Ag Yesus Kristus en agal oiagab petak ebi, Uwait nug ag gonugau Ah Wes marabun baib meun ag mareun. y m0 Go ig, Israel duailel, amegai igual oigeb Kristus en petak aimai, gonugau gusig banou ulagwag murabun guzeneun. m U0 Ig Kristus dual pezai dacanem, gonun, Uwait nug gonugau duailel pet dabun tapai migabun dabeleun. Uwait nug ein igul guzenabun dabilaneu, go dabeleu go petak sesamoraneu, gonun, ulis go ig gonugau duailel pet tapai migeun. c A0 Uwait nugau dabeleu banou go, aiu ses ziwas tub gonug tapai meun go ebu, (gonugau dabeleu unum betei iborina), ece unum Mesgai ebuan mui, em e ebuan gotuligaba, gumigabun du banou tutak nugau pigsal damam. Go Kristus.  0 Uwait nug getal Kristus palautabun dabeleun, go gonugau dabeleu getal wageimai dareun ulis, ig en ougab siksikai mui abai migeun. p [0Uwait nug go dabeleu banou mui, go igual igul unum abiu. Go igul naliu koli koli ig ebiligeb miganeun. B 0Uwait nug gonugau ougab naliu eiman ig subantal isanigeun, gonun, Kristus go ig en a gegeulanau ebu noumaimai, ig koli gau migeimai, gonugau eseu sil igual igul eg zilagai migeun. 1 ]0Ig unum Uwait nug gonugau ougab naliu eiman ig isanigeun en gonugau wanib ulagwag murab. Uwait nug gonugau nag Yesus Kristus nug en ougab noumaimai, ig gaul isanigeun. ~~ w0Uwait go em e mui, Mesgai mui usalai i meun ebu, gonug ig Yesus dual pezigei maimai, gonugau duailel pet dabun tapai migeun. Gonun, ig gonugau ameg ebu naliupet pet daimai, ze mui i damam. Getal Uwait nug ig en ougab nug noumaimai, Yesus Kristus nugau salau ebu ig gonugau gelegul alegul pet tapai migeun. Gonugau dabeleu eim, gonugau ougab selanau eiman igul go guzeneun. } 0o| Y0Uwait, go igual Dubanou Ban, Yesus Kristus nugau memeg mui, gonugau Uwait, ig gonugau wanib ulagwag murab. Ig Kristus nug dual pezai dacanem, gonun, Uwait nug igual doropig naliu dabun gonugau gusig Mesgai wagan unum migeun. R{ 0Igual Memenig, Uwait, igual Dubanou Ban, Yesus Kristus goagen goagal oiagab naliu eiman go isanaraba, agal oiagab selai dabun maramau. Kristus nug en, Uwait nug igual doropig naliu dabun gusig migeun. 1z _0O zaiar, iz Pol, Uwait nug iz Yesus Kristus nugau ze oi aidabun du tapai mileun. Ag Epesus uzanan duailel agal oiagab Yesus Kristus en petak emen, ag sikut e wai marem. =ysDIz, Pol, izal ebesil ‘Kero’ ze go sikut wai marem. Iz hiacaranemen zau oug darem, ag iz en dabuiag i sikamau. Uwait gonugau ougab naliu eiman ag umkoskos isanaramau.rx]DAgen Arkipus guzenai auran, “Na salau go Dubanou Ban nug mabun aizeun suban maiba, unum poen.” wDAg izal agau sikut e wai maremin go nanalebi, agen han agau go palautebi, Uwait nugau duailel Laodisia uzan darem ebu bitaba, go han agau go nanalamam. Iz agau tub Laodisia uzanan duailel sikut wai maremin. Agen agau go Laodisia uzanan oi alaiban, nanalan. ^v5DAgen izal ‘Kero’ ze go Laodisia uzanan Kristen duailel awaran. Duailel ipal ag agal oiagab Yesus en petak anem, ag Nimpa nugau zaueim alai gotulaimai, Uwait ulagzanemen go han izal ‘Kero’ ze awaran. uDLuk, go igual zaicig, go ebeu kasaraneu du, ig go en oigeb nug noumanem, go Demas dual han go agal ‘Kero’ ze ag awarem. t D Iz go en petak pet awarem. Go ag abai Laodisia uzanan duailel mui Hierapolis uzanan duailel mui isanarabun salau banou macaneu. sD Epapras gonug han ag gonugau ‘Kero’ ze awareu. Go agal uzanan, go Yesus Kristus nugau salau du. Gonug ag en umkoskos Uwait auraneu. Ag duailel banban sul gusig tapai daimai, Uwait nugau dabeleu abiu maimai, gonugau igul sesamorabun en gonug Uwait auraneu. r7D Yesus, gonugau wanib tub Zastus, gonug han ag gonugau ‘Kero’ ze awareu. Zuda dudu agal oiagab Kristus en petak emen ula ebalagab dudu ainarai go agen sag iz ibail duailel imaraimai, Uwait nugau piu dabun salau mai darem. Agen iz suban isanileimai, izal oiab gusig milemen. q#D Aristarkas go iz ibail hiacaranemen zau oug darem, gonug ag gonugau ‘Kero’ ze awareu. Mak go Barnabas nugau zinau gonug han ag gonugau ‘Kero’ ze awareu. Iz amegai ag Mak isanurabun ze palautai maremin. Go ag waiagab alaba, ag go imaiban, suban isanoron. zpmD Iz Onesimus han palautemin, Tikikus dual bitamau. Onesimus go igual zaicig, iz go en han oiab nug noumaneu, go umkoskos gonugau salau suban macaneu. Go agal uzanan. Tikikus zaug Onesimus dual agen e ebu ein igul guzenanem unum ag awaramau. o)DIz go palautoromin, ag waiagab bitamau. Gonug betei ig erunai darem ag awaramau. Iz go palautemin, gonug beteimai, agal oiagab gusig maramau. Tikikus nug izal salau macanem ze unum awaramau. Go igual amanig sul, iz go en oiab nug noumaneu. Go iz ibail Dubanou Ban nugau salau maimai, duailel ipal suban isanaraneu. %mCDAg umkoskos ze naliu tutak duailel ipal isanarabun ze maramamen. Agal awarenemen ziwas ebu, ze dabeleu naliu mui marebi, duailel agen doimai, ze gonugau bigeg abe mamam. Ag guzenebi, duailel ipal agen ze kanabarebi, ag koli ein ze awarabun suban abe mamamen. Pol nugau oligwabun ze. lDAg suban dabeleimai, duailel agal oiagab Yesus en petak ab tam ebalagab, igul naliu mamamen. Salau mabun ziwas daba, ag ziwas go gaul i sakaran, ag Kristus nugau Ze Naliupet subantal maran. Ag igul go guzenebi, duailel go agal oiagab petak abun iboin. ikKDAg Uwait aurebi, gonug iz gonugau ze araog abai mileun sul, izan han duailel suban abai marai. j%DZiwas go ebutal, ag ig en Uwait aurebi, gonugtal abu im oitaimai, dabeleu naliu migaba, ig Kristus nugau ze getal wageimai dareun, subantal duailel awaramam. Iz ze go duailel awaranemin, gonun, dudu ipal ag ze go duabun utemen goagen iz hiacaranemen zau oug heilemen. iDAg umkoskos Uwait auran. Agal dabeleu agtal suban gumeimai, Uwait nug ag subantal gumaraneu en dabeleimai, Uwait ‘Ese-e’ auran. h DDuailel gumaranemen dudu, ag agal salau duailel agal salau erunai macanem, ece guzental suban maraiban, suban gumaramamen. Einen, ag abiu agal gumaraneu du banou nug ag gumarabun Mesgai wag dareu. Pol nug Uwait nugau duailel igul ipal mabun awareun. Bg}DAg abiu, duailel ein igul macanem, Uwait nug guzental sisiaramau. Go igul tutak eiman duailel unum sisiaraneu. Guzenina, duailel inen igul eg mamam, Uwait nug go koli uhu maramau.^f5DAg abiu agal salau eiman aiu ses Dubanou Ban nug ag koli ece naliu maramau. Gonug ein ece naliu wabun gonugau duailel awareun ece go ag maramau. Ag go don, ag igual Dubanou Ban, Kristus nugau salau oi muranemen. ?ewDAg ein salau mai daremen salau go oiagab siksikai mui subantal macan. Ag salau go mai darem, guzenai dabilan, “Duailel go agal salau tam, go Dubanou Ban nugau salau mai darem.” -dSDSalau duailel ag agal em ebuan gumaranemen dudu agal ze suban sesamoramamen. Ag agal ameagab ebu ag dudu naliu awarabun tutak, agal salau suban marab tam, bo, ag umkoskos oiagab tutak mui agal salau naliu macanemen. Igul go en, Dubanou Ban nug ougab siksikabun gonugau salau muranemen. Uc#DDudu mogoi ainagul mui, ag agal geleagar aleagar gaul ze gusig i awaran. Ag umkoskos ze gusig awarebi, go guzenai dabilamam, “Ig igul naliu tub mabun iborain tam”, gonun, goagal oiagab eg umau. b'DMogoi ainagul, agal memeagar anaiagar agal ze unum sesamoramamen. Ag igul go guzenamamen, Dubanou Ban nugau ougab ag en siksikai damau. ra]DAg dudu, ag agal walagar en oiagab nug noumaimai, ag iau iau gumaraimai, goagal oiagab eg i maran. `DAilel, ag agal gamulagar agal piagsal suban dacan. Ag igul go guzenamamen, ag Dubanou Ban nugau ameg ebu igul naliu mamamen. _DAg ein ze macanemen, ein salau macanemen go agal Dubanou Ban, Yesus nugau salau muranemen dabileiban, guzenamamen. Ag igul go guzenaimai, Yesus nugau wanib ebu igual memenig, Uwait ‘Ese-e’ auramamen. Duailel agal esepagar abai suban dabun igul. >^uDKristus nugau ze agal oiagab oug subantal mebi, damau. Agal dabeleu naliu nug agzozou Uwait nugau Ze abai marai marai, ag igul naliu guzenabun gusig maramamen. Ag Buk Song nugau kabal mui, zobu piabun kabal mui, kabal ipal Ah Wes nug maraneu mui kabal waimai, agal oiagab ougeim Uwait ‘Ese-e’ auramamen. }]sDAg Kristus aurebi, gonugau ougab iau selanau dacaneu igul go nug ag gumaraba, agal oiagab iau selanau mui damamen. Ag Uwait nugau ug tutak sul dabun ularaimai, oiagab iau selanau dabun aimai awareun. Igul go en, ag ‘Ese-e’ auramamen. J\ DAg igul naliu e unum guzenan. Go tutak tam, ag han agal zaiagar en oiagab nug noumamamen. Go einen, ag agal zaiagar en oiagab noumamamen, gonug ag unum oiagab tutak mui naliu gotulai damamen. S[D Ag agzozou ze alalian. Agal zaiag tub nug ag ebalagab igul eg maba, ag gonugau igul eg zilagai moron. Dubanou Ban nug agal igul eg zilagai mareun sul, agen han duailel ipal agal igul eg zilagai maran. ZD Gonun, Uwait nug ag gonugau duailel tapai marena, ag gonugau duailel tuguiai dacanemen. Gonug ag en ougab nug noumeu. Guzenina, ag umkoskos igul naliu e guzenan. Ag duailel ipal en bisomagar piaraiban, go ebalagab igul naliu maran. Ag agtal agal wanimag wag i macan. Ag duailel ipal iau iau isanaran. Duailel go agen ag ebalagab igul eg mebi, agen han duailel go koli igul eg i maran. uYcD Igul awau zoun, gonun, ulis emgasag ipal ebuan duailel mui, Zuda duailel mui, ag ata atai tam, ag Uwait nugau ameg ebu tutak sul daremen. Dudu enimag galau kuatemenin mui, enimag galau i kuatemen mui, ag ata atai tam, ag tutak. Uzanan dudu mui, tubwagan dudu mui, ag ata atai tam, ag tutak. Salau dudu (slev) mui, dudu ag agtal agal salau gumanemen mui, ag ata atai tam, ag tutak. Bo, ag unum agal oiagab Kristus en petak emen, gonun, ag tutak. Kristus go ag unum abai pezai dacaneu. XD Ulis, ag igul awau ebu daremen. Ag duailel awau sul daremen. Uwait nug ag unum usalareun. Ulis ag nug en abiu maimai, nug sul daremen. |WqD Agal muzinan igul eg utamamen. Gonun, ag agzozou polu ze i macan. Ag go don, agal muzinan igul noumeun sul dareu. pVYDBo, ulis agal igul eg unum uten. Igul go enai: nebicanemen, aiag sisilanemen, duailel ipal eg marabun dabilanemen, duailel ipal agal wanimag ebu ze biabial kuai macanemen, ze eg ipal maranemen. Ulis, ag igul eg go unum utan. cU?DGetal ag duailel go igul eg guzenanemen sul aidaimai, ag igul go guzental mai dacanemen. \T1DDuailel ag igul go guzenanemen, gonun, Uwait nugau aigsisilabun ziwas alai dareu. SDGonun, ag em e ebuan igul eg unum wai aran. Go igul eg go enai, wal igul macanemen, igul eg pet ipal macanemen, agal oiagab asina, dudu ipal agal ailel abai aidabun dabilanemen, igul eg ipal mabun dabeleu asiu wanemen, dudu ipal agal esab en oiagab alanemen. Go dudu ipal agal esab en oiagab nug alaneun igul, go polu wes ulagwag macanemen sul dareu. Ag igul go unum utan. $RADAgal awau dabun igul go Kristus dual pezai dareu. Gonun, Kristus koli alaba, ag han araog zoimai, go dual al banou ebu damamen. Ig duailel awau usalemun. wQgDAg em ebuan igul eg ebu noumemen. Ulis ag Kristus nug dual awau dabun igul omen, go nug dual wageimai dareu. kPODEce go Mesgai wag dareu wabun en dabeleu gusig macan. Em e ebuan ece wabun en dabeleu asiu i on. MO DAg Kristus nug dual noumaimai, koli asamamen. Gonun, ag Mesgai wagan ece wabun gusig dabilan. Kristus nug go Mesgai wag Uwait nugau ebeg naliu eiman hubabun biz ebu duailel gumarabun hoboi dareu. VN%DIg kasai ze go dabeleu naliu eiman usaleun aimai dabilanem. Bo, kasai ze go dudu agtal mina, duailel sesamoraimai, zobu piabun aimai salau gusig macanem. Agtal agal wanimag wagemanem, ag agal enimag ebu uhu asiu macanemen. Agal dabeleu ebu ag guzenamamen, ag Uwait nugau ameg ebu naliu usalamam anem, bo, agal oiagab nug asai marena, ag igul eg memen kasai ze gonug isanaraimai, ag patarabun iborain tam, gonun, ag Uwait nugau ameg ebu naliu i usalamamen.!M;DKasai ze gonug em e ebuan ece en ananeu, ece go unum tamamam. Kasai ze go dudu agal dabeleu abai maranemen, gonun, dai dai, kasai ze go unum kaicamam. L DAg Kristus dual noumaimai, em e ebuan igul eg utemenin. Gonun, ag einen em ebuan duailel sul koli em e ebuan kasai ze sesamorabun aimai guzenanemen? Ag einen kasai ze enai sesamoranemen: “Ag ee go i zan.” “Ag ze go i zan.” “Ag ece go i patan”? KD@JyDDudu go ag agtal Kristus dual pezai dab tam. Kristen duailel ag Kristus nugau enib sul. Kristus go gagaliag sul. Kristus nug gonugau enib gumena, tutak dacaneu. Agzozou isa isanarena, gonugau enib gusig maimai, naliu dacaneu. Gonun, gonugau enib go Uwait nugau dabeleu tutak sesamoraimai, naliu banou macaneu. :ImDDudu ipal agen Uwait nugau tibur sag wanimag wag maranem. Dudu go agal igul en siksikaimai, guzenai awaranem, “Ag igul go guzenianem, gonun, Uwait nug ag i imaramau.” Ag enai ze doimai, petak aimai i dabilan. Dudu go agen ig wanimig wag tamacag anem, bo, ag ein igul wabil ebu uligemen ze asiu maimai, ag en siksikaimai, agal wanimag wag macanemen. Bo, agal dabeleu naliu tam, go dudu agal dabeleu sag, Uwait nugau dabeleu tam. |HqDKasai ze go dudu ag sesamoranemenin, ece go aiu ses zuabun nugau dorog. Bo, Kristus alina, ece petak pet usaleun. %GCDGonun, ag du tub utebi, ag ein ee mui, ze mui zebi, uligaraimai, gonug agal igul eru neneg aimai i sisiaramau. Ag du go utebi, ag Uwait ulagwag murabun ziwas ipal mui, geil awau nugau gil ebu mui, Zuda agal Imabun Ziwas mui, zobu pebi, gonug agal igul guzenanemen i sisiaramau. zFmDKristus a gegeulanau ebu noumina, Uwait nug wes gusig a mui, em ebuan duailel wanimag a mui, unum zilacareun. Uwait nug duailel unum agal ameagab ebu duailel go mui, wes mui, go gusig tamacag abai mareun. Ig dudu agal kasai ze i sesamorab. mESDKasai ze nug ig igul eg macanem abai migeun. Gonun, kasai ze go sikut wai meun igual iwai zaicig sul, ig gonugau piu dabun en aneun. Bo, Uwait nug igual igul eg mui kasai ze go mui oimai, a gegeulanau ebu asai maimai, oi heun. .DUD Getal ag igul eg macanemen ebu, agal doropag noumeun sul dareun. Ag, emgasag ipal ebuan duailel, ag Uwait nugau kasai ze sesamoranemen go ag i abiu, gonun, igul eg macanemen. Bo, ziwas go ebutal, Uwait nug ag Kristus dual awau dabun imareun. Uwait nug igual igul eg unum zilagai migeun. cC?D Ag ze ziwaremenin ziwas ebu, ag Kristus dual ereg ob oug nomenin. Kristus go noumina, Uwait nugau gusig, gonugtal koli asai meun. Agal oiagab Kristus en petak emen, gonun, ag koli Kristus dual ob oug eiman wasemenin. B9D Ag Kristus dual pezai darena, agal enimag galau go kuatemenin sul. Igul go dudu agen agal ebeag sil agal enimag galau kuatanemen sul tam. Bo, Kristus nug agal igul eg ebuan imareun igul go nug agal enimag galau kuatemenin sul, gonun, ag ulis getalan kasai ze nugau piu dab tam. BA}D Ag Kristus nug dual awau pezai daimai, Uwait nugau ameg ebu tuguianau pet dacanemen. Kristus go gusig banou mui. Gonug dudu banban abai wes banban mui agal gumaraneu du banou dacaneu. d@AD Ag abiu Uwait nugau igul naliu unum Kristus nugau enib ebu darena, duailel uligemen. o?WDAg subantal dabilan. Dudu ipal agen polu ze awarebi, goagal ze sesamorian, ze go bigeg naliu tamacag. Go embigeg agal dabeleu mui, em ebuan duailel agal dabeleu. Go Kristus nugau dabeleu tam. Ag dudu goagal piagsal i dacan. ^>5DIg ag Kristus nugau ze abai maremun, ag Kristus en agal oiagab petak emen, gonun, go gusig pet patai dacan. A ginib nug em nogoug gusig pataimai, dacaneu sul, agal oiagab Yesus en petak emen go gusig patai dacan. Zau sanag gusig ebu, zau tapai dacaneu sul, ag han gusig tapai dacan. Ag igul go guzenaiban, umkoskos Uwait ‘Ese-e’ auran. =DGonun, ag Yesus Kristus, go agal Dubanou Ban dabun en imaiemen. Gonun, ag go dual pezai daiban, gonugau igul tutak sesamorai dacan. t<aDIza ag abai i darem, bo, iz ag en umkoskos dabilanem. Ag igul naliu maimai, agal oiagab Kristus en petak aimai, gusig mai dacanemen, ze go domin en izal oiab siksikeu. Ig ag Kristus dual pezai daimai, gonugau igul subantal sesamorab. ;DIz ze e awarem, einen, dudu ipal agen polu ze eim ag ameag patena, agal dabeleu ze go petak aimai dabilanemen, bo, ag polu ze maranem. F:DKristus ebu, Uwait nugau dabeleu naliu unum wageimai dareu. M9DIz igul go guzenanem, gonun, agal oiagab gusig usalaimai, agzozou agal zaiagar en oiagab noumaimai, oiagab tutak mui gotulai damamen. Ag igul go guzenaimai, ag dabeleu naliu oimai, agal oiagab petak emen go gusig maramau. Gonun, ag Uwait nugau Ze wageimai dareun go abe mamamen. Kristus go nugtal go ze go wageimai dareun. W8 )DIz ag isanarabun salau gusig banou mai darem abe mabun en awarem. Iz Laodisia uzanan duailel han isanarabun salau gusig mai darem. Duailel ipal ag izal aip i pianemen, iz ag han isanarabun salau mai darem. 7 DIgul go guzenabun iz Kristus nug gusig banou mileun, gonun, go gonugau salau mai darem. Iz go guzenabun salau gusig pet macanem.6 +DGonun, ig Kristus en duailel awaranem. Uwait nug ig dabeleu naliu migena, ig duailel unum Uwait nugau Ze abai maranem. Ig ag igul naliu guzenabun awaranem. Duailel unum Kristus en oiagab petak emen, ig ag Uwait nugau ameg ebu naliupet dabun imarai alabun guzenanem. )5 MDUwait nug gonugau dabeleu eim sag gonugau ze wageimai meun emgasag ipal ebuan duailel ag naliupet usalabun abai mareun. Ze go wageimai dareun gonugau bigeg enai: Kristus go ag oiagab petak emen duailel abai dareu, gonun, ag abiu aiu ses Mesgai wag ag go dual wanimag al banou mui umamen. +4 QDGetal Uwait nugau Ze go bigeg wageimai dareun. Ze go getalan duailel ag i abiu. Bo, ulis ze go koli Uwait nug duailel agal oiagab petak emen ebalagab araog meun. 13 ]DIz Uwait nugau duailel agal salau du usalemin, einen, Uwait nug iz agal salau marabun tapai mileun. Izal salau go ag duailel isanarabun Uwait nugau Ze unum abai marai. 2 1DIz ag isanarabun uhu wanemin en siksikanem. Kristus nug duailel isanarabun uhu oun. Igul go sul, duailel ag Uwait nugau salau macanemen ag uhu asiu umamen. Uwait nugau duailel ag Kristus nugau enib. Iz ag isanarabun uhu wai, iz uhu asiu go unum iboraimai, oligwamoroi. {1 qDAg Uwait nugau Ze Naliupet doimai, agal oiagab petak emen, go i utan. Ag agal oiagab petak emen go gusig mai dacan. Ag Uwait nugau Ze Naliupet eiman, Uwait nug ag ece naliu marabun aneun doimai, ece go wabun gumei dacanemen. Gonun, ag du tub utebi, gonug ag dabeleu naliu ebuan i keuaramau. Ag Ze Naliupet go domenin. Em gasag unum duailel ag han ze go tutak domenin. Iz Pol Uwait nugau salau du usalaimai, Ze Naliupet go duailel abai maranem. Pol go Uwait nugau duailel isanarabun salau macaneun. `0 ;DBo, Kristus go em ebu daimai, noumeun, gonun, Uwait nug ag koli gonugau zaugul usalai marena, Kristus nug Uwait nugau ameg ebu ag duailel naliu Uwait nug sul dabun gotulareun. Gonun, ag gonugau ameg ebu ze tamacag. / 9DAg Kolosi duailel, getal, ag Uwait semuranemen. Ag dabeleu eg mui, gonun, ag igul eg macanemen. Gonun, igul go nug ag Uwait dual iwai macanemen. p. [DGetal ecesab unum Uwait nugau iwai zaugul usalemen, bo, Kristus go a gegeulanau ebu noumina, gonugau eseu esikina, Uwait nug koli ece go abai zaiareun. Ece em ebu darem mui, Mesgai wag darem mui, koli nug dual iau dabun usalareun. g- IDUwait nug ougab siksikai mui gonugau dabeleu eim gonugau nag unum nug sul dabun tapai moroun. L, DGonug Uwait nugau duailel unum gumaraneu. Duailel ag gonugau enib sul. Go agal gagaliag sul. Nugtal amegai dareun. Gonugtal noumaimai, amegai koli waseun. Ecesab unum gonugau piu dabun guzeneun. `+ ;DKristus go darena ebu, ecesab go unum usalemen. Ecesab go gonugau gusig ebu dacanemun. ^* 7DKristus nugau gusig ebu ecesab Mesgai wag darem, em ebu darem, go unum usalai meun. Gonug ecesab ig uligaranem mui, ece ig i uligaranem mui usalai meun. Gonug em e ebuan gumaraneu dudu banban mui, tibur inain mui, wes ipal gusig mui ereg, ecesab unum wanimag mui unum usalai meun. Ecesab go gonugau salau murabun Kristus nugtal usalai meun. E) DDu tub nug Uwait piabun iborain tam. Kristus go Uwait nugau dorog sul. Uwait nug ecesab unum usalai meun, gonugau nag kaman nug ecesab go unum zilareu. Ag unum gonugau piu dacanemen. ( 7DUwait nugau nag nug ig umut ougan gau migeimai, gonug igual igul eg unum zilagai migeun. Pol nug Kristus nugau igul en, gonugau salau mui, en aneun. ' 5D Uwait nug ig umus nugau gusig ougan imaigeimai, gonugau nag en ougab nug noumaneu gonugau piu dabun migeun. Guzenina, gonugau nag nug ig gumiganeu. K& D Guzenaimai, ag oiagab siksikai mui igual memenig ‘Ese-e’ auramamen. Gonug ag Uwait nugau duailel ipal abai ereg gonugau al ebu daimai, gonugau ece wabun tapai mareun. Ag ece go ereg umamen. K% D Uwait nugtal gonugau gusig banou sil ag gusig maramau. Gonug ag gusig maraba, ag ebalagab ein uhu zuba, ag gusig tapai damamen. Guzenaba, ag oiagab iau daimai, agal oiagab siksikai mui damamen. I$  D Gonun, ig koli Uwait auremun, ag Dubanou Ban nugau duailel tuguiai pet igul naliu tutak sesamorebi, gonugau ougab ag ebalagab umkoskos siksikai mui damau. Agal daremen igul go naliu daimai, salau naliu mina, duailel ipal agen agal igul uligaraimai, sesamoramam. Ag igul go en guzenaimai, Uwait nug go suban abe mamamen. # D Ig amegai ze go doimai, ziwas go ebutal, go gonugun Uwait nug ag isanarabun en auranem. Ig umkoskos Uwait auremun, gonugau dabeleu naliu go nugtal ag maramau, gonun, ag gonugau dabeleu abiu mebi, Uwait nugau Ah Wes nugtal ag dabeleu naliu asiu maramau. " DGo ig waigeb alaimai, ag Kristen duailel en oiagab nug noumamau igul go Uwait nugau Ah Wes nug ag mareun go ze go ig aigeun. .! WDEpapras nug ze go abai marena, ag abe memenin. Epapras go igual salau zaicig, ig go en oigeb nug noumanem. Gonug ag isanarabun en Kristus nugau salau suban macaneu. 0  [DEm gasag unum duailel ag Uwait nugau Ze Naliupet doimai, agal oiagab petak aimai, gonugau igul naliu suban sesamoranemen sul ag Kolosi duailel han igul go guzenanemen. Ze go tutak amegai ag waiagab alina, ag petak ze go doimai, Uwait gonugau ougab naliu eiman ag isanaraneu igul ag abe memenin. c ADAmegai Uwait nugau Ze Naliupet ag ebalagab alaba, ag petak ze go doimai, ein ece aiu ses Mesgai wag dareu wabun gumei dacanemen, gonun, agal oiagab Yesus Kristus en petak aimai, gonugau duailel en oiagab nug noumamau. 6 gDIg Uwait ‘Ese-e’ auranem, einen, ig agal ze guzenai domun ag Yesus Kristus en agal oiagab petak emen gusig usaleun. Agen Kristen duailel ag en unum oiagab nug noumamau.  DIg Uwait auranem ziwas ebu, ig ag en umkoskos Uwait ‘Ese-e’ auranem. Uwait go igual Dubanou Ban, Yesus Kristus nugau memeg.  DIguan ag igual zaiger, Kristen duailel Kolosi uzan daremen agal oiagab Kristus en petak emen sikut wai marem. Igual memenig, Uwait nug gonugau ougab naliu eiman ag isanaraimai, agal oiagab selai dabun maramau. Kolosi duailel agal oiagab Yesus en petak emenin. ! ?DIz Pol, Uwait nug gonugau dabeleu eiman iz Kristus nugau ze oi aidabun du tapai mileun. Igual zaicig, Timoti, go iz ibail ereg iguan ag sikut wai marem. Gonug Uwait nug gumarabun alamau ze mui, Yesus Kristus nugau ze mui, duailel gusig marena, du tub nug go ze kuatai aurab tam.nUPol go wai aliag go ebu zau gau maimai, darena, duailel go piabun alina, go nug igul naliu maraneu. iK[Pol nug guzenai awarina, Zuda duailel zau go utei beteimai, agzozou ze ze ebu alalemen.] 5cGuzenaimai, go abe mamamen gusig go petak Uwait nug ig koli imaigabun guzeneun, ze go emgasag ipal ebuan duailel ebalagab palautina, go ze go doimai, sesamoramam.” :mEinen, duailel go agal oiagab gusig usaleun. Go ze duabun uteimai, dabuiag kunumemen. Ag ecesab piabun ameag amuzemen. Ag igul go guzen i emen zob, ag ecesab pimamen, ag ze dumamen, agal oiagab oug ze go zebigeg abe mamam. Agal oiagab ailaimai, iz waiab alebi, izanag ag kasarai.’ Aisaia 6:9-10 ‘Ag ze go umkoskos duanemen duanemen, bo, go suban doimai, zebigeg i abe mamamen. Ag ein ecesab pem pem emen, bo, ag suban i pemen. T!Go dabeleu beu beu oimai, unaporoi emen. Amegai Pol nug ze tub guzenai mareun, “Uwait nugau Ah Wes nug, gonugau ze doimai, awaraneun du Aisaia nugau ogusau eiman igual embigeg petak pet awareun, RDudu ipal go gonugau ze doimai, petak emen, ipal go ze go polumeu emen. gGGuzenaimai, goagen ziwas tub tapai maimai, duailel asiu Pol dareun zaueim gonugau ze marena, duabun alai gotulemen. Umaseu betei umaum, go Uwait nugau duailel alai gumarabun ze suban awareun. Moses nugau kasai ze mui Uwait nugau ze doimai, awaranemen dudu agal ze nanalaimai, go nug Yesus en oiagab petak amamen aimai dabeleu gusig mui abai mareun. 2]Bo, ulis ig nait onsau eiman nait dabeleu ze memen, dumam. Ig abiu emgasag unum duailel agen duailel Yesus en oiagab petak emenin goagal enimag ebu ze eg maranemen.” <qGuzenaimai, dudu banban agen koli enemen, “Ig Zudia agaig ebuan du tub nug na en sikut wai migemai, aigab tam. Ig du tub e ebu alaimai, na eg mizei darem aimai alai aigab tam. ?wGonun, iz ag abai gotulaimai, ze mabun ze palautemin. Zuda duailel ag du go Uwait nug ag en palautina, koli imarabun gumei daremen gonugau ze en agen iz us sil kicilei milen darem. ?wZuda duailel agen iz i utilebi, unai aimai ze gusig memen. Iz izal duailel agal enimag ebu ze tamacag, bo, izanag iz Rom beteminag, Sisar nug izal ze sisiamau aimai gusig ze memin. Rom agal dudu banban agen izal ze sisiaimai, utilebi, unamoroi emen, einen, iz igul eg tub mab tam, iz gaul noumabun iborain tam. H  Gil ainarai mazicina, Pol nug Zuda dudu banban alai go al gotulabun ze palauteun. Guzenaimai, go unum alai gotulina, go nug awareun, “O, zaiar, iz igul eg tub igual duailel ebalagab ta, igul go igual embigeg agen abai migemen mui eg mab tam. Ag iz gaul gusig patilaimai, Rom agal ebeagab ebu milabun imailei alemen. Ig Rom agal ban uzan betena, Rom agal du Banou nug Pol go zau tub nugtal daba, malai dudu agen go gumei damam aimai awareun. Igual zaiger goagal oiagab petak emen, agen ig Rom ban uzan waugab alemun ze doimai, go tubaim eim ig tuligabun alemen. Dudu ipal ig tuligabun Apius nugau Igwanemen Empip ebu alemen. Ipal abu ebu ninanemen zau ainarai dareun ebu alai tuligemen. Pol nug dudu go alai tuligemen uligaraimai, Uwait nugau wanib ulagwag maimai, gonugau ougab naliu usaleun. Pol go Rom ban uzan dareun. 5 cGo ebu betena, duailel ipal goagal oiagab Yesus en petak emen goagen ig go abai gil kwali sag dabun aigemen. Guzenaimai, go eiman ig Rom ban uzan koli aramig ebu betemun. *M Go eiman beteimai, Regium ban uzan betemun. Nineimai, umaseu, wol am zuaneun eiman zoimai, ig isanigena, koli nineimai, umaseu, ig Puteoli uzan betei usalemun. D Ig beteimai, Sirakius ban uzan ziwas ainarai zoi daremun. a; Ig uzan go geil ainarai daimai, uteimai, ut malalai ziwas tebil tub go uzan go ebu dareun, betei uligaimai, siemun. Tebil go Aleksandria uzanan. Gonugau sigual ebu em uwait aliag amag apag dual agal doropag patarai memen. Rom agal em uwait banou nugau wanib Sus. Em uwait go gonugau gelegul aliag, goagal wanimag Kastor zaug Poluks dual.  Ig uzan go utei unabun ina, goagen ig esab asiu migena, ee ipal abu ebu zabun tebil wag moitaremen. Pol Rom ban uzan beteun. yk Go gugeg go meun ze pigai pouina, uzanan duailel ebeu mui doimai, go unum go waugab alina, go nug go kasareun. mSPublius nugau memeg go ebeu banou ut malalai ebet warai, gonugau biz ebu gabuai dareun. Pol nug go abe maimai, gonugau ninaneun empip oug simai, Uwait auraimai, gonugau ebeg du go nugau gagalig ebu mina, go koli naliu usaleun. [/Empip tub daremun waugab, du tub nugau wanib Publius nugau em dareun. Du go gue em waug go gumaraneun du banou. Gonug ig gonugau zaueim imaigei beteimai, gil ainarai go nug ee migena, ig go dual daremun. 5Duailel go agen gonugau ebeg neleba, pigai noumamau aimai pei daremen tam, gonun, goagen koli enemen, “Go gaul du tam, go em uwait agal zaiag.” KGuzenai pei darena, Pol nug man go wikai hina, ab unig oug noun. xiGonun, duailel agen man go Pol nugau ebeg zaliwai dareun uligaimai, agzozou enemen, “Petak pet, du e go du tub wina, noumeun du. Go ibut ze ebu ze zaimai, noumab tam. Bo, duailel sisiaraneu em uwait go nug du go awau utaba, i damau.” #~?Pol nug dudu go isanaraimai, abikui oimai, ab eleun ebu zoroimina, abikui go ougan man eg tub du kaluaraneun go nug zoimai, Pol nugau ebeg ebu zaliweun. (}IMalta em waug go ebuan duailel agal igul naliu. Go ebu ze nuna, ut malalai banou zuaneu. Guzenaimai, goagen us nogoug ebu ab zoroi maimai, ab ugabun aigemen. l| SIg em waug go naliu sag betena, em waug go ebuan dudu agen e Malta em waug aimai aigina, ig domun. {,Ipal ses tebil ebuan a tatau pataimai, bitamamen.” Go unum gonugau ze sesamoraimai, dudu unum go naliu sag betemen. a~~}y|{{ozy,x wvcuuttlss rqqp9ooInmllk&jNi[hhLgQffnedcbaa;`r__M^^,]~]\b\Q[PZYuXhWOVUTSSkSRRuQ|PPEOOeNMM]LKK J,I`HzGSF}FBEE>S==<<<;:[99z88L7=6655432241e/U..-@,++y**:)\(''&%%$#s"!!W xR`k W  Ra 6 & Zuda duailel ipal Yesus en oiagab petak emen go abiu go igul go eg, bo, Pita igul go guzenina, uligaimai, ag han guzental emgasag ipal ebuan dudu abai ee zabun utemen. Barnabas han goagal igul sesamoraimai, emgasag ipal ebuan duailel abai ee i zaneun. Go guzenina, iz esilakemin, einen, Barnabas nugau ougab petak eun go gusig dabelemin. Ag unum abiu go igul go eg, bo, ag guzenemen. !5;& Igul go enai, go amegai Antiok uzan biteimai, emgasag ipal ebuan duailel abai daimai, go abai ee zai dacaneun. Zems nug Zuda dudu ipal palautarena, bitemen. Zuda dudu go agen guzenai ze macanem, ‘Emgasag ipal ebuan dudu go agal enimag galau kuatab tam, gonun, ig ag abai ee zabun iborain tam.’ Pita go Zuda dudu go alemen uligaraimai, go banban uminaraimai, emgasag ipal ebuan dudu abai ee zabun uteun. :4m& Ziwas tub ebu, iz Antiok uzan darena, Pita alaimai, go igul eg tub meun. Getal Uwait nug go igul gue i guzenabun aureun. Iz gonugau igul uligaimai, Pita ze gusig auremin. !3;& Ag ig duailel ecesab tamacag isanarabun en tutak aigemen. Iz petak duailel go isanarabun en dabilaremin. Antiok uzan ebu Pol nug Pita ze gusig aureun. _27& Dudu ipal agen Zems, Pita, Zon go duailel gumaranemen dudu banban sul ananem. Gotulanemen ziwas go ebu, ag abe memen Uwait nug gonugau ougab naliu eiman iz isanileimai, emgasag ipal ebuan duailel abai marabun salau mileun. Gonun, agen Barnabas iz ibail igual ebeig patemenin. Igul go guzenemen, go igual oigeb tutak dacanem abai migemen. Guzenaimai, iz Barnabas dual ig koli bitei, emgasag ipal ebuan duailel ula ebu salau mamam. Ag Zuda duailel ula ebu salau mamamen. g1G&Uwait nugtal gonugau gusig nug iz gonugau ze oi bitei emgasag ipal ebuan duailel abai marabun tapai mileun. Uwait go nug sag Pita gonugau gusig nug Pita Zuda duailel waiagab gonugau ze oi bitei abai marabun tapai moroun. K0&Bo, go gotulanemen ziwas ebutal, ag abe memen, Uwait nug iz Pita dual gonugau Ze Naliupet duailel abai marabun salau tutak migeun. Pita nugau salau go Uwait nug moroun Uwait nugau Ze Naliupet go Zuda duailel abai maraneu. Bo, izal salau Uwait nug mileun go iz gonugau Ze Naliupet emgasag ipal ebuan duailel abai maranem. ?/w&Bo, Yesus nugau ze oi aidanemen dudu go dudu ipal agen ag dudu banban wanimag banou mui guzenai ze macanem. Iz dudu go wanimag banou mui ta, wanimag banou tamacag en dabeleu asiu i wai. Uwait nugau ameg ebu ig unum tutak. Dudu banban go agen Yesus nugau ze iz duailel abai maranem koli atai i kekulemen. l.Q&Taitas go iz ibail dareu, go Grik du. Bo, dudu ipal agen Taitas nugau enib galau kuatamau aimai dabilemen ig go en ze patai daremun. Zuda dudu ipal ag go dabeleu gusig patanemen, agen polumaimai, Yesus nugau salau dudu sul alaloimai, ig abai ereg gotulemun. Ag ig igual oigeb Yesus Kristus en petak anemun, Zuda agal kasai ze sesamoranem ta tam ta piabun zomen. Goagal dabeleu ig Zuda agal kasai ze unum sesamorabun aimai guzenemen. Bo, ig abiu ig kasai ze nugau salau dudu (slev) sul gonugau piu damun aimai, igul go eiman ig Uwait nugau ameg ebu naliu i damam, gonun, ig agal ze ubag i sesamoranemun. Gonun, Yesus nugau ze oi aidanemen dudu banban agen Taitas gonugau enib galau kuatabun aimai aurab tam. Guzenina, ig Taitas nugau enib galau kuatab tam. Igul go en, Yesus nugau Ze Naliupet go petak sag ag, Galesia duailel, abai damau aimai guzenai awarem. -&+,O&Iz go ebu bitemin, einen, Uwait nug bitabun aileun, gonun, bitemin. Iz Yesus nugau ze oi aidanemen dudu banban izan ein Ze Naliupet emgasag ipal ebuan duailel abai maranem en awaremin. Iz ag ze gonugau bigeg awaremin. Bo, iz dudu banban abai tutak gotulemin, einen, iz Yesus nugau salau memin mui ulis mai darem mui awaremin. Iz umi uminai mui gotularemin, einen, iz i abiu ag iz ibail oiagab tutak mamam ta, tam ta. w+ i&Kolital wai 14 sag mazicina, iz koli Zerusalem ban uzan siemin. Iz Barnabas dual, Taitas imai aimai, bitemun. [* 1&Ziwas go ebu, duailel Kristus en oiagab petak emen Zudia agaig ebu dacanemen go iz aip i pianem. Ag duailel ipal agen iz en guzenai ze mina, domen, “Du go nug getal Uwait nugau duailel uhu maraimai, eg maraneun, bo, go nug Yesus nugau ze getal egonou aneun, ulis ze go koli duailel abai marai dareu.” Iz igul go mai darem, go Zudia duailel agen ze go doimai, Uwait ulagwag moromen. Gonun, Pita dual daimai, iz koli Siria agaig mui Silisia agaig mui bitemin. ) &}( u&Ag go don, iz ag polu ze awarab tam. Uwait go abiu, iz ze e nugtal iz ulileun en sikut wai marem go petak pet. v' g&Go ebu, iz Yesus nugau ze oi aidanemen dudu unum piarab tam. Bo, iz Dubanou Ban nugau amag Zems tutak pemin. +& Q&Iz wai ainarai uteimai, iz Pita piamoroi Zerusalem ban uzan Zudia agaig ebu siemin. Iz go getal piab tam, gonun, go abe mabun iz go dual zobu aliag daremin. n% W&Uwait nug iz gonugau ze abai milena, Yesus nugau ze oi aidanemen dudu Zerusalem uzan Zudia agaig ebu darem, iz simai piarab tam. Bo, iz ziwas go ebutal, Arebia du tamacag uzan em ula ebu beteimai, koli Damaskus ban uzan bitemin. $ 7&Guzenaimai, iz Yesus Kristus nugau ze emgasag ipal ebuan duailel awarabun tapai milabun Uwait nug gonugau nag iz abai mileun, gonun, iz abiu go igual Dubanou Ban. Iz dudu ipal waiagab biteimai, ag iz Yesus nugau ze abai milabun awarab tam. Uwait nugtal gonugau ze abai mileun. V# '&Bo, getal, anikai nug iz soliciwau ebu, Uwait nug gonugau dabeleu eiman iz Yesus nugau ze oi aidabun du tapai mileun. Dai dai, go nug iz salau go mabun ulileimai, gonugau ougab naliu eiman isanileun. [" 1&Iz sag Zuda duailel agal igul gusig pet sesamoraimai, izal kaman zaiar unum zilacaremin. Iz igual embigeg agal ze unum suban sesamoraimai, dudu ipal han ag igual embigeg agal igul sesamorabun gusig awaranemin. n! W& Ag go don, getal ag izal wanim duanemen. Iz Zuda duailel agal igul sesamoranemin. Ziwas go ebutal, iz Uwait nugau duailel Yesus en oiagab petak emen, go en iz bisom piab tam, iz ag uhu asiu maraimai, unum eg maramoroi emin. +  Q& Iz du tub ebuan ze go wab tam. Iz du tub nug ze go abai milab tam. Tam pet! Ze go Yesus Kristus ob ougan koli asaimai, nugtal gonugau duailel awarabun iz mileun. t c& O zaiar, iz ag ze go abe mabun awaramoroi. Ze Naliupet go awaremin go du tub nugau dabeleu eiman tam.  & Ag dabilanemen, iz dudu agal oiagab iz en siksikabun ze go maranemin emen ta? Tam, izan Uwait nugau ougab iz en siksikabun ze go maranem. Getal izal oiab Yesus en petak ab tam ebu, iz dudu agal oiagab iz en siksikabun ze awaranemin. Ulis, iz igul go guzenab tam, gonun, igul go eiman iz Kristus nugau salau muranem macanem go abai maranem. Pol nug go getal erunai dareun gonugau ze.  & Iz amegai awaremin, ulis koli awaramoroi. Ag amegai Uwait gonugau Ze Naliupet doimai, sesamoremenin. Kolital ulis du tub nug ze awau tub go Uwait nugau Ze Naliupet awaramau, iz Uwait auremin, go nug du go palautaba, ab banou ebu noimai, muzmuz damau.   &Ig Uwait nugau Ze Naliupet petak pet awaremun. Bo, ulis, ig ta, Uwait nugau tibur tub nug ta, ze awau tub go Uwait nugau Ze Naliupet awaraba iz Uwait aurem, go nug igual abu tapelai migeimai, palautigaba, ig ab banou elei dareu oug noimai, muzmuz damam.  9&Bo, ze go Uwait nugau Ze Naliupet tam. Dudu go agen polu ze maimai, ag dabeleu eg marem. Dudu go agen Kristus nugau Ze Naliupet atai kekulai macanem.  #&Iz esilakaimai, ag en oiab eg weu, einen, ziwas huia tam, Uwait nug gonugau ougab naliu mui eiman ag gonugau duailel usalabun ularaimai, ag isanarabun go nug Kristus a gegeulanau ebu noumabun palauteun. Guzenina, ag gonugau Ze Naliupet en oiagab petak emen. Bo, ulis, iz dom, ag gonugau ze naliu sesamoremen uteimai, polu ze tub dudu ipal agen ze macanem, ‘Go ze naliu’ sesamoroi emen. r _&Gonugun, ig Uwait go banou pet umkoskos ulagwag murab. Petak! Iz Uwait nugau Ze Naliupet tutak awaranem. V '&E Yesus gonug ig em e ebu igul eg memun, igual igul eg ebuan imaigeun. Gonug gonugau enib Uwait moroimai, a gegeulanau ebu noumeun. Igul go igual memenig, Uwait nugtal guzenabun aneun, gonun, go guzeneun. I  &Iz Uwait guzenai aurem, go igual memenig, mui igual Dubanou Ban, Yesus Kristus mui, agen agal oiagab naliu mui eiman ag isanaraba, agal oiagab iau dacaneu go ag maraba, ag naliu damamen.  }&Iz Pol, oiagab petak emen zaiar iz ibail darem, iguan ag Galesia duailel, ag Yesus en oiagab petak emen, sikut e wai marem. Iz Yesus nugau ze oi aidanem du. Dudu banban agen Yesus nugau ze oi aidabun iz tapai milab tam. Du tub nug iz palautilab tam. Bo, Yesus Kristus mui, Uwait igual memenig mui, agen iz tapai mileimai, palautilemen. Uwait nug Yesus noumeun koli asai meun.  &+0Duailel go ag igual Dubanou Ban, Yesus Kristus en umkoskos oiagab nug noumanem duailel, ag Uwait nug gonugau ougab naliu eiman isanaramau.c?0Igual memenig, Uwait nug mui igual Dubanou Ban, Yesus Kristus goagen ag Kristen duailel unum agal oiagab selai maraba, agal oiagab petak abun gusig maraimai, duailel ipal ag en oiagab nug noumabun gusig maramau. |q0Igul go en go ag waiagab ig unum e ebu erunai darem awarabun en palautem, betei awaraba, agal oiagab gusig damau. 2]0O zaiar, Tikikus, go igual zaicig pet, go Dubanou Ban nugau salau naliu oi muraneu du, gonug iz e ebu erunai darem gonugau ogusau nug unum suban awaraba, dumamen. mS0Iz Uwait nugau Ze duailel awarai aidarena, dudu ipal agen go en aiag sisilina, iz ulis hiacaranemen zau oug heilemen darem, gonun, agen Uwait aurebi, iz gusig milaba, duailel gonugau ze marabun i uminai. Pocabun ‘Kero’ ze. ,Q0Agen han Uwait iz isanilabun auauran. Guzenebi, Uwait nug iz ein ze marabun gusig milaba, gonugau Ze Naliupet wageimai dareu gusig mui duailel marabun, i uminai. Z-0Uwait nugau Ah Wes nug erunabun dabeleu maraba, umkoskos ag isanarabun Uwait auran. Igul go eiman ag gusig tapai daiban, oiagab petak emen i utan. Ag Uwait nugau duailel isanarabun umkoskos Uwait auran. 90Uwait nug koli imaigeun dabilanemen go hat sul gagaliag ebu kulai maiban, Uwait nugau Ze Ah Wes gonugau maulzag huia malai mabun mareun patan.  '0Ag umkoskos agal oiagab Uwait en petak emen, go gali sul patai aidamamen. Satan nug malai hog ab al mui pasamau, gali gonug tapelabun iboin. u c0Ag duailel ipal Uwait gonugau Ze Naliupet oiagab selai mui dabun awaranem, go agal aramag galau sul macan. ' G0Gonun, iz ag awarem, ag gusig tapai dacan. Uwait nugau petak ze go agal let us tugaiban, igul naliu go agal toronag ebu enimig galau a tatau sul macan. 90 Gonun, ulis Uwait nug ein ece malai mabun mareun unum arugan. Guzenaimai, ziwas eg go zumau ziwas ebu, ag wes eg abai alalaimai, gusig tapai damamen. A{0 Ig em e ebuan dudu abai malai mab tam. Ig Satan nugau wes eg ipal wag aidanemen mui, wes eg ipal gusig mui em e ebu darem mui, wes eg ipal go umut empip gumanemen abai malai maporoi. L0 Ig Satan nug ameig pataneu, gonun, malai dudu agen malai mabun aimai, agal malai macanemen ecesab maimai, malai macanemen sul, ag han Uwait nug malai mabun ece mareun maiban, gusig tapai dacan. }s0 Ulis izal ze poaimoroi, awarem. Ag Dubanou Ban dual pezaiban. Gonugau gusig banou eiman ag gusig tapai dacan. 0 Ag salau duailel gumaranemen dudu, ag han agal salau duailel (slev) suban gumaraiban, igul naliu maran. Ag eg marabun ze i awaran. Ag go don, ag mui agal salau duailel mui, agal gumarabun du tutak Mesgai wag dareu. Go ag gumaranem dudu agal Dubanou Ban mui, salau duailel agal Dubanou Ban mui ereg gonug duailel agal igul sisiaramau. Gonug na du banou, na salau duair aimai i atelizeimai, sisiaramau, igual igul memun, go igul tutak eim sag sisicigamau. Ig Kristen duailel ig malai dudu sul tapai dab. K0Ag go don, ag salau duailel (slev) ta, duailel agal salau agtal gumaranemen ta, ein salau naliu macanemen, Uwait nug ag tutak tutak unum ag ece naliu maramau, go petak ag abe macanemen. 0Oiagab selai mui salau macan. Agal dabeleu ig dudu agal salau mai darem aimai, i ze macan, ig Dubanou Ban nugau salau mai darem an. ta0Agal gumaraneu dudu piarai dabi, go salau duailel naliu wanimag wag marabun salau tutak i macan. Bo, agal dabeleu eiman, ig Kristus nugau salau duailel (slev) ebi, Uwait nug ein salau mabun aneun dabileiban, salau gusig macan. S0Ag salau duailel (slev), Kristus nugau ze oiagab siksikai mui oiagab tutak maimai, uminai mui sesamoranem sul, ag agal em ebuan gumaranemen dudu goagal piagsal daiban, goagal ze sesamoran. 0Ag dudu mogoi ainagul mui, ag agal geleagar aleagar aiag sisilabun gusig ze i awaran. Bo, agen agal geleagar aleagar subantal gumaraiban, Dubanou Ban nugau ze sesamorabun abai maran. Pol nug salau duailel mui, goagal gumaranemen dudu mui, goagal ze meun.  0Baib go guzenai aneu, “Na igul go guzenemen, ein salau unum mamam naliu usalaba, em e ebu ziwas huia damam.” Lo 5:16 ~0Einen, Uwait nugau ze nug eneu, “Na memen anan goagal ze suban doiba, goagal ze sesamoren.” Go kasai ze go amegain baib mui dareu. p} [0Go geleagar aleagar, go agal memeagar anaiagar go agal ze sesamoran. Ag igul go guzenamamen, go naliu. |0!Bo, ze e han ag dudu tutak tutak ag agal walagar en oiagab nug noumabun en aimai ze macaneu. Ag agal enimag en oiagab nug noumaneu sul agal walagar en guzental guzenan. Ailel han agal gamulagar goagal piagsal daiban, igul naliu go ibalagab guzenamamen.{0 Wageimai dareun ze go bigeg banou dareu. Izal dabeleu ze go Kristus gonugau duailel ag enimag tutak sul en ze macaneu. z90Uwait nugau ze nug eneu,“Igul go en, du go gonugau memeg anag dual utaraimai, wau dual pezai damau, ag tutak sul usalamam.” Stat 2:24 Jy 0Kristus ig subantal gumiganeu, einen, ig unum gonugau enib sul. x0Ig abiu, du tub nug gonugau enib iwai i muraneu, tam pet tam, go subantal gumaneu, Kristus nug gonugau duailel gumaraneu sul gumaneu. 6we0Guzenaital, ag dudu, go agal enimag en oiagab nug noumanemen sul, go agal walagar en oiagab nug noumamamen. Du in go gonugau wau en ougab nug noumeu, go en ougab noumaneu. nvU0Gonugau duailel gonugau ameg ebu naliu usalabun aimai guzeneun. Guzenina, duailel ag e unupag mui, suiag mui, esab eg ipal enimag ebu i damam. Ag unum igul naliu maimai, ze tub agal wanimag ebu i daba, ag nug sul naliu damamen. uw0Ze mui, Uwait nugau ze nug mui, Kristus nug gonugau duailel ze ziwareun. Igul go eiman duailel gonugau pet usalemen. /tW0Ag dudu, agal walagar en oiagab noumamau. Kristus nug gonugau duailel en ougab noumaimai, isanarabun noumeun sul, agen han agal walagar en oiagab nug noumamau. vse0Kristen duailel ag Kristus nugau pigsal darem sul, ag ailel han umkoskos agal gamulagar agal piagsal dacan. r-0Einen, Kristus go Kristen duailel gumaraneu sul, du nug wau gumaneu. Duailel go Kristus nugau enib sul, Kristus nug agal igul eg ebuan imareun. |qq0Ag ailel du mui, ag Dubanou Ban nugau ze suban sesamoranemen sul agal gamulagar agal ze han suban sesamoran. ap;0Ag Kristus nugau wanib ulagwag macanemen, gonun, zaiagar agal ze suban sesamoran. o'0Ag umkoskos Yesus Kristus nugau wanib pataiban, memenig Uwait ece unum miganeu en ‘Ese-e’ en auran. Pol nug duailel egaremen en awareun. dnA0Ag zaiagar abai aidamamen ziwas ebu, umkoskos agal oiagsau nug mui oiagab ougeim mui Uwait ulagwag moroiban, Buk Song nugau ze mui Uwait ulagwag murabun kabal mui waiban, Dubanou Ban nugau wanib ulagwag mabun guzenan. m90Ag wain ze asiu i zan, einen, ag ze gusig asiu zaimai, ag kar wagaba, igul eg asiu mamamen Bo, ag Uwait nugau Ah Wes aurebi, gonug ag gumaramau. Ll0Gonun, ag suban dabileiban, Uwait nugau dabeleu abe mabun itanan. ykk0Ulis, ag duailel ipal igul eg asiu macanemen uligaranemen, bo, igul naliu mabun abu daba, ag abu go sesamoran. jy0Ag subantal aidan. Ag dabeleu tamacag aidanemen dudu sul i dacan. Ag dabeleu naliu mui aidanemen dudu sul dacan. }is0Gonun, al gonug ein ece wageimai dareu unum araog mina, ece go han al sul usalamau. Igul go en getal Uwait nugau ze nug eneun, “Na duair ulis gabuai darem, na asen. Na ob oug eiman asemen, Kristus nug gonugau al na ebizab ilabun mizamau.” Gh0 Bo, ein ece umut oug wageimai dacaneu, al nug araog maraneu. bg=0 (Einen, duailel agal igul eg wage wageimai, guzenanemen en ze mabun go ag aipag numau.) f{0 Ag igul eg macanemen dudu i pezaran. Agal igul eg go umus ougan igul. Bo, agen go dudu agal igul eg i abai maran. Xe)0 Gonun, ag ein igul naliu nug Uwait nugau ougab siksikaneu abiu mabun dabilan. pdY0 Al hilanau go ag ibalagab dareu gonug ag igul naliu sesamorabun mui petak ze mabun unum abai maraneu. c0Getal ag umut oug daremenin, bo, ulis ag Dubanou Ban nug al ebu mareun. Guzenaimai, ag al hilanau ebu dacanemen dudu sul aidan. 8bk0Gonun, ag igul eg macanemen dudu go i pezaran. Ra0Dudu ipal agen ag amiag patabun gaul ze mebi, ag petak aiban i sesamoran. Dudu go ag igul eg guzenabun aimai keuarai unabun guzenanemen. Uwait dudu go gonugau ze i sesamoranemen en aigsisilaneu. #`?0Ag suban abiu mabun iboin, duailel ag wal igul macanemen, ag igul eg agal enimag en siksikabun sag macanemen, ag duailel ipal agal ecesab en oiagab nug alaneu, duailel go ag polu tibur ulagwag macanemen duailel sul. Duailel go ag Uwait Kristus dual agen gumanem uzan go i simamen. b_=0Ag ze eg i macan, ag ir maimai, ze eg i macan. Ag agal dabeleu eiman polu ze ipal i macan. Kristen duailel ag igul go i sesamoran. Tam, ag Uwait nugau igul naliu ag isanareun dabileiban, go ‘Ese-e’ en auranemen. H^ 0Bo, ag Uwait nugau gelegul alegul pet, gonun, ag ula ebu du tub nug wal igul eg i mamau. Ag igul eg ipal agal enimag siksikabun i macan. Ag duailel ipal agal ecesab en oiagab i alamau. Y]+0Kristus nug ig en ougab nug noumaimai, ig isanigabun a gegeulanau ebu noumeun. Go gonugau enib Uwait moroun. Go Uwait nugau ameg ebu sous naliupet. Gonug guzeneun, gonun, naicigag igua igua en oigeb noumab. u\ e0Ag go Uwait nugau gelegul alegul, go ag en ougab nug noumaneu, gonun, ag gonugau igul naliu unum sesamoran. ~[u0 Bo, ag agal oiagab iau selai mui duailel ipal isanaraiban, bisomagar peiban, agen igul eg ag ibalagab memen zilagai maran. Ag Kristus dual pezai dabi, Uwait nug agal igul eg zilagai maraneu sul, agen han zaiagar agal igul eg zilagai maran.VZ%0Ag duailel ipal en oiagab eg i wamau. Ag duailel ipal en i nebian. Ag aiag sisil i amau. Ag abai i ze alalan. Ag agal wanimag ebu polu ze i macan. Ag unum igul eg duailel ipal ibalagab macanemen go utan. Y)0Ag igul ipal Ah Wes nugau ougab eg usalabun i macan. Einen, Uwait nug ag koli imarabun tapai mareun abai marabun Ah Wes agal oiagab oug meun. .XU0Ag agal oiagsau suban gumeiban, ze eg i macan. Ze naliu duailel ipal oiagab gusig marabun tutak macan. Guzenaimai, ag ze naliu go doimai, gonug ag isanaramau. 6We0Du in go getal zob waneun du, na koli zob i onen. Ein ecesab wabun nait eben siltal salau onen. Go ebu na ecesab asiu wanem, ipal duailel esab tamacag go isanarabun iboin. ;Vq0Ag Satan utebi, agal oiagab oug im i oitai simau. U50Ag aiag sisilaba, ziwas go ebu igul eg i macan. Buk Song 4:4 Ag aiag sisilaba, go aiag sisileun ziwas ebutal oiagab selai dabun tutak macan. 'TG0Gonun, ag unum polumanemen igul uteiban, Kristen duailel ipal ibalagab petak ze awaran, Zekaria 8:16 einen, ig unum enimig tutak sul darem. S 0Agal oiagab oug ag duailel awau sul usalan. Duailel awau go ag Uwait nug sul usalamamen. Agal igul naliu tuguiai pet damamen. uRc0Getal ag igul eg mai aidanemen. Go agal oiagab asaimai, agtal polumaimai, igul eg guzenanemenin. Igul go eiman ag abu eg ebu hiacareun. Bo, ag ulis igul eg go uteiban, igul naliu guzenabun dabilan. Agal dabeleu oiagab mui awau usalan. Q0P0Iz abiu ag Yesus nugau ze doimai, ag gonugau sesamoranemen duailel usalina, dudu ipal agen Yesus nugau petak ze ag suban abai maremen. RO0Dudu agen Yesus nugau ze guzeneneg abu eiman, go abai marabun tam. N0Ag ein igul eg macanemen en aipag i nuaneu. Ag igul eg go mabun oiagab asina, igul eg beu beu macanemen. Ag umkoskos guzenanemen. 6Me0Agal dabeleu go umut ougan dabeleu sul. Ag dabeleu naliu tamacag, agal oiagab gusig im gebei dareun sul. Guzenemen dudu go ag Uwait nugau muzmuz awau dabun gusig i umamen. JL 0Gonun, iz ze tub awaramoroi, Dubanou Ban nugau wanib ebu iz ag gusig awaramoroi, ag getal Umus ougan duailel sul dabeleu eg mui daremenin. Ulis ag koli agal dabeleu ata atai i sesamoran. :Km0Ig duailel beu beu, bo, Kristus nug ig unum gumiganeu. Guzenaimai, go ig ibaig unum pezigena, ig enimig tutak sul usalanem. Ig igua igua oigeb nug noumaimai, igua igua isa isaniganem, gonun, ig unum igual salau suban maimai, ig ereg naliu usalamam. Kristen duailel ag Kristus nugau igul naliu sesamoran. J 0Go naliu tam. Ig igual zaiger ag en oigeb nug noumaimai, petak ze maimai, ig unum Kristus, igual gumiganeu du nug sul usalamam. I#0Gonun, ig mogoi ginaginam agal dabeleu sul i wab. Polu ze macanemen dudu ipal agal polu ze doimai, i sesamorab. Dudu go ig amecig pataimai, abu eg ebu heigabun salau macanem. Ig mogoi ginaginam wol nug puiganeu sul nug puigena, agal polu ze beu beu sesamoranem. H 0 Guzenaimai, ig unum oigeb Yesus en petak aimai, igual dabeleu tutak mui Uwait nugau Nag dual tutak alai gotulaimai, gonugau igul suban abe mab. Gonun, ig mogoi ginaginam sul i dab, ig dudu banban usalaimai, igual igul naliupet Kristus nugau sul usalamau. G70 Kristus nug ig Uwait nugau duailel gonugau salau murabun gusig naliu go migeun. Gonun, Kristen duailel gusig usalabun gonugau salau naliu muramamen. 4Fa0 Go nugtal duailel tutak tutak gusig mareun. Ipal gonugau ze oi aidabun dudu tapai mareun, ipal gonugau ze doimai, awarabun dudu tapai mareun, ipal gonugau ze duailel awarabun tapai mareun, ipal gonugau duailel gumarabun (pastor) tapai mareun, ipal gonugau ze abai marabun dudu tapai mareun. }Es0 Go ‘wag sieun’ bigeg enai: amegai go Mesgai wageiman em e ebu aleun, Du go em e ebu aleun, gonun, go koli wag sieun. Go Mesgai wag simai, du banou pet usaleun, gonun, go eru ebu aidabun iboin. Mesgai wag ta, em e ebu ta, aidabun go iboin. D0 3C_0Uwait nugau ze nug getal aneun,“Gonug gonugau iwai zaugul zilacaraimai, wag siabun imarai sieun. Gonug gonugau duailel ece naliu mareun.” Buk Song 68:18 bB=0Bo, ig tutak tutak Kristus nug gonugau dabeleu eim gusig beu beu migena, ig wanem. *AM0Uwait tutak dareu, ig duailel unum go igual memenig. Ig duailel unum go igual Banou, go duailel unum gonugau salau mabun gusig migena, igual oigeb oug dacaneu. @ 0Igual Dubanou Ban tutak dareu. Abu tutak eiman ig Yesus en oigeb petak ab, ig unum du tutak nugau wanib ebu ze gagalig patanem. ?0Ig unum enimig tutak sul. Uwait nugau Ah Wes tutak. Ig unum ece naliu wabun tutak gumei darem. Uwait nug ig ecesab go wabun uligeun. X>)0Ag unum Ah Wes dual pezai daimai, oiagab tutak selai dabun salau gusig macan. F=0Ag agal wanimag wag i macan, ag duailel ipal bisomagar a suban isanaran. Duailel ipal agen ag uhu marebi, ag aiag sisilai pigai i zumau. Ag duailel ipal agen oiagab nug noumaba, isanaran. E< 0O Zaiar, iz Pol, iza Kristus nugau salau macanemin, gonun, hiacaranem zau oug heilemen darem. Gonun, iz go igul naliu maimai, Uwait nug ein igul mabun ulareun en sesamorabun gusig awarem. +;O0Gonun, Kristen duailel ag Yesus Kristus dual pezai daremen, ag ulis daremen mui, aiu ses zumam mui, ag unum umkoskos Uwait nugau wanib ulagwag moron. Petak.L:0Uwait nugau gusig nugtal igual oigeb oug gusig macaneu, gusig gonug igual dabeleu zilacoroi dareu. Igul unum Uwait nug guzenabun en auranem, go gonugau gusig igual dabeleu zilacoroi dareu. n9U0Gonun, petak pet, ag Yesus Kristus nug duailel ag en ougab noumaneu igul abe mamamen, (bo, gonugau igul unum abe mabun iborain tam.) Gonun, ag gonugau igul abiu maimai, iz Uwait gonugau igul naliu agal oiagab oug mabun auranem. d8A0Gonun, ag, Uwait nugau duailel ipal abai ereg, Yesus Kristus nugau ougab nug noumaneu igul go banou pet, ag abe mabun iboin. Igul banou pet go, ag unum taliarai katai darem. Ag igul go ebuan uminai unabun iborain tam. 7y0Agal oiagab Yesus en petak aba, gonug agal oiagab oug dabun en auranem. Ag duailel ipal en agal oiagab noumebi, gonug agal oiagab oug gusig maraba, ag gusig tapai damamen. Igul go sul, a ginib nug em nogoug gusig patai dacaneu sul dabun auranem. R60Uwait nug Mesgai wagan ece naliu asiu goagal doropag isanarabun tapai mareun dareu. Gonun, gonug gonugau Ah Wes palautina, goagal oiagab gusig marena, ag agal doropag gusig wabun aimai Uwait auranem. G50Go duailel em e ebuan mui Mesgai wag darem unum agal memeag. 4#0Iz igul go memenig Mesgai wag dareu nug ig tutak gotulabun guzeneun en dabeleimai, iz gonugau wanib wag mabun taubib waimai, auranem. w3g0 Guzenaimai, iz ag ulis awarem. Iz uhu banou go ag isanarabun omin en i dabileiban, oiagab eg i umau. Ag Yesus en agal oiagab petak emen i utan. Izal uhu gonug ag suban isanarabun zoi darem. Pol nug Epesus uzanan duailel en Uwait aureun. 20 Yesus Kristus go Uwait waugab siabun abu im oiteun, gonun, ig ulis go en oigeb petak emun, Uwait nugau ameg ebu alabun i uminab. }1s0 Uwait nug getal tal salau go mabun dabeleu oi dareun, ulis Yesus Kristus, igual Dubanou Ban eiman igul go guzeneu. o0W0 Uwait nugau dabeleu enai, getal igul go wageimai meun, bo, ulis gonugau duailel tapai mareun eiman gonugau dabeleu naliu araog meu, go eiman gonugau tibur mui wes naliu ipal Mesgai wag darem, Uwait nugau dabeleu naliu abe mamam. T/!0 Uwait nug ece unum usalai maimai, amegai gonugau dabeleu ein igul guzenabun wageimai meun, go dabeleu getal wageimai dacaneun. Bo, ulis ze go Uwait ig imaigeun en duailel unum awarabun iz salau mileun. g.G0Iz duailel ameagab ebu du wanim banou tam. Duailel ipal unum agen iz zilacilanem. Bo, Uwait nug gonugau ougab naliu eiman iz isanileimai, salau go Kristus nugau ze naliupet emgasag ipal ebuan duailel abai marabun mileun. --S0Uwait nugtal iz Pol, ze naliu go duailel awarabun salau du tapai mileun. Go gonugau ougab naliu eiman iz gaul isanileimai, salau go mabun aimai gusig mileun. ,0Go wagemeun ze enai, Yesus nugau Ze Naliupet eiman ag emgasag ipal ebuan duailel, Israel duailel abai gotulaimai, ag Uwait nugau ece naliu ereg wanemen. Uwait nug duailel Yesus Kristus en oiagab petak emen ece go marabun baib meun, go ag ereg wabun daremen. N+0Getal gonug igual embigeg go wagemeun ze abai marab tam, bo, ulis Uwait nugau Ah Wes nug Yesus nugau ze oi aidanemen dudu mui Uwait nugau ze doimai, awaranemen dudu mui igul go araog abai mareun. !*;0Sikut go wai maremin nanalai marena, domenin aba, ag izal Yesus Kristus nugau ze getal Uwait nug wageimai meun erunai abai mileun dabeleu abe mamamen. y)k0Uwait nug gonugau wagemeun dabeleu iz abai mileun abe maimai, amegai sikut ginampet wai maremin ag uligemenin. q([0Petak guzenai domenin, Uwait nug gonugau ougab naliu eiman iz isanileimai, ag isanarabun tapai mileun. [' 10Uwait nug ag emgasag ipal ebuan duailel, Israel duailel abai gotulareun, gonun, iz Pol, Yesus Kristus nugau salau oi muranem, go emgasag ipal ebuan duailel isanarabun en iz hiacaranemen zau oug heilemen darem. -&S0Ag emgasag ipal ebuan duailel Kristus en oiagab petak emen, Uwait gonugau Ah Wes nug ag han duailel ipal abai ereg imarena, ag Uwait nugau zau usalai daremen.S%0Yesus nug zau go suban gusig patena, Uwait nugau Nou Zau banou usalaneu. }$s0Ag zau tub Uwait nug meun sul. Gonug Yesus nugau ze oi aidabun dudu mui Uwait nugau ze doimai, awaranemen dudu mui zau go ebuan sanag sul tapai mareun. Yesus Kristus nugtal go ulacan zau sanag gusig pet dareu. Ag han zau go mui pezai daremen. /#W0Guzenaimai, ag, emgasag ipal ebuan duailel, ag ulis tubwagan duailel tam. Ag ulis Uwait nugau duailel ipal abai gotulaimai, Uwait nugau gelegul alegul daremen. "#0Kristus nugau salau ebu Ah Wes tutak nug ig unum gotuligena, igual memenig waugab siabun iboin. Ig Kristen duailel ig Uwait nugau zau pet. !y0Guzenaimai, go alaimai, oiagab selai dabun ze ag emgasag ipal ebuan duailel mui Israel duailel mui ze go abai mareun.  {0Gonug a gegeulanau ebu noumaimai, dudu ug aliag go getal iwai dacanemen tutak gotularaimai, Uwait waugab imarai aleun. jM0Yesus a gegeulanau ebu noumaimai, gonug Israel duailel agal kasai ze mui agal gusig ze mui unum oi heun. Go guzeneun, einen, du ug aliag go ag ug tutak alai gotulaimai, go dual pezai daimai, oiagab selai mui dabun guzeneun. 'G0Kristus nugtal igual oigeb iau selai dabun go bigeg. Gonugtal Israel duailel mui, emgasag ipal ebuan duailel mui, tutak gotuligeun. Ag beu beu tam. Getal Israel duailel emgasag ipal ebuan duailel abai iwai macanemen igul gonug gilan sul begep memenin. Yesus nug gilan go waipeun. {o0 Getal ag pulig dacanemen, bo, ulis ag Kristus dual pezai darena, gonugau eseu nug ag Uwait waugab imarai beteun. 10 Ziwas go ebu, ag Kristus dual pezai dab tam, ag Israel duailel abai i gotulai dacanemen. Baib go Uwait nug gonugau duailel isanarabun mareun go ag emgasag ipal ebuan duailel isanarab tam. Ag em e ebu daimai, Uwait en i dabilanemen. Ag ein ece naliu aiu ses wabun ag i abiu. pY0 Ag suban dabilan. Getal agal anaiagar ag emgasag ipal ebu soliagwemen. Guzenina, Israel dudu agen agal enimag galau kuatanemen, gonun, ag Uwait nugau dudu anemen, bo, goagen ag dudu enimag galau kuatab tam, gonun, ag Uwait nugau dudu tam anem. (Bo, dudu go ag agtal agal ebeag sil igua Uwait nugau dudu abai marabun aimai agal enimag galau kuatanemen.) K0 Uwait nugtal igual patigai meun du. Ig Kristus dual pezai daremun, Uwait nug ig salau naliu mabun tapai migeun. Go getal salau naliu go mabun patet migeun. Kristus nug duailel unum gotuligeun. ^50 Agal gusig eiman gonug ag imarab tam, gonun, ag agal wanimag wag mabun iborain tam. kO0Ag agal oiagab Kristus en petak emen, gonun, Uwait nug gonugau ougab naliu eiman isanaraimai, agal igul eg ebuan koli imareun. Agen salau naliu tub eim gonug ag koli imarabun mab tam, tamacag, Uwait nugtal ag gaul isanareun. 6e0Yesus Kristus em ebu alaimai, ig isanigeun, einen, Uwait nug gonugau ougab naliu eiman ig isanigabun ein igul naliupet pet migabun duailel unum aiu ses zumaun abai mareun. -0Ig ag abai ereg Yesus Kristus dual pezai damun, gonug ig Kristus dual asai migeimai, go dual gonugau gumarabun biz ebu Mesgai wag hoboi migeun. \10Igual doropig noumeun, bo, Uwait nug ig en bisomig banou peigaimai, ig en ougab banou noumaimai, gonug ig Kristus dual koli awau asai migeun. Petak pet. Gonugau ougab naliu eiman ag koli igul eg ebuan imareun. 0ta0Ig unum getalan duailel go dacanemen sul dacanemun. Ig igual enimig en siksikabun igul eg go sesamoranemun, einen, igual dabeleu duailel ipal sul. Ig ereg ag abai em ebuan igul eg sesamoranemun, gonun, Uwait nug ig ibaig aigsisileun. K~>}{zRy3y'vutssGrqq pnml\k&igfedcbi``%_B^ ]%\)[[=ZY(XWWV]UTSRpQPPON^MMCLKJIHHGFED9ClBbA@v?n>e=<;;6:E95857746,524 3s2?1a00..-+*S(''&& $$j#""!!Q B^rmA|"0 -u  n MmK:5Uwait nugau ze tub nug in em e gumamau en aigeun. Ze go nug guzenai aneun,“Uwait, ig duailel eruneneg? Na einen duailel ag banban aimai dabilanem? Igual dabeleu duailel agal anaiagar agen soliag wemen ebu agal wanimag banou tam. Na einen duailel go suban gumaranem.” $9AUlis, ag ze naliu go dabilamamen. Uwait nugau dabeleu, aiu ses gonugau tibur agen duailel em e ebu i gumaramam. Ig em tub aiu ses wabun marai darem. i8KGonugau ze petak pet abai migeimai, Uwait nugtal gonugau gusig marena, duailel ag gugeg beu beu macanemen. Gonug duailel ipal dabeleu naliu Ah Wes eiman mareun. Yesus go igua du sul usalaimai, igual igul eg ebuan imaigeun. 7Duailel Uwait nugau kasai ze i sesamoranem, go uhu omen. Gonun, ig han erunigamau? Uwait nug ig koli imaigabun abu kaleun. Abu go naliupet pet. Igul go guzeneun suban i dabilab, gonug petak ig uhu banou pet migamau. Ig abiu Uwait nug ig ein erunigabun dabeleun, ze go amegai Yesus Dubanou Ban nug aigeun, go ig isanigabun abu. Duailel ipal agen gonugau ze domenin ze go petak pet ig aigemen. 16[Ulis, ig go abiu mem, Uwait nugau tibur agen Moses kasai ze auremen, kasai ze go petak pet. Uwait nug aneun sultal, duair in go ze go i sesamoraneu, go uhu banou oun. z5 oZe go petak, Nag go banou pet, gonug Uwait nugau tibur unum zilarai dacaneu. Go igul en, gonugau nag nug Uwait nug ig ein erunigabun dabeleun ze aigeun ze go ig suban isanigabun en i utab. Ig ze go suban sesamorab. Gonug ein igul aiu ses Uwait nugau duailel guzenarabun dabilaneun go igul go guzenamau. Bo, ig gonugau ze i sesamoremun, ze go domun unum dabuig sikamau. i4 MTam! Go gonugau tibur guzenai i awaraneun. Gonugau tibur go eru neneg? Go wes, Uwait nugau salau macanemen. Uwait nug go palautarena, goagen duailel go Uwait nug go dual musmus awau dabun tapai mareun isanaramamen.N3  Uwait nug gonugau tibur tub guzenai i aureun,“Na izal ebe naliu eiman hoboi damen, izan nait iwai zaunar zilacaraimai, nait aramab mizemina, nait pinsal damam.” Buk Song 110:1 `2 ; Na ece go ninanemun biz sul egugwanem. Na muz tibur galau oi heimai, awau macanemen sul, na emes em mui awau usalai mamam. Bo, na muzmuz damam. Na ureg i usalamam, na muzmuz awau damam.” Buk Song 102:25-27 1  Emes go, em mui unum eg waimai, mazicamam, bo, na i mazicamam. Na muzmuz awau damam. Emes go em mui tibur galau muzinan sul usalamamen. #0 A Koli Uwait nug gonugau nag guzenai aureun,“O, Dubanou Ban, getal ece usaleun ziwas ebu, nagtal em e emes e mui nait eben siltal usalai memen. / ! Na igul naliu en ounab nug siksikanem, na goagal igul eg en gasag maranem. Nait Uwait, go nait memen, gonug na ece unum gumarabun tapai mizeimai, na du banou pet ounab siksikai mui tapai mizeun. Na gusig banou mui, gonun, tibur mui duailel agal oiagab Uwait en petak emen go Mesgai wag ereg daremen go nait pinsal damam. Uwait nug nait wanim wag maimai, gonug nait ounab siksikanem go banou pet dabun tapai mamau, nait ounab siksikanem go sil nait zaunar agal oiagab siksikanemen go zilacaranem.” Buk Song 45:6-7 0. [Bo, gonug gonugau nag guzenai aureun.“O, Uwait, na, du banou sul, na em umkoskos gumanem. Na duailel suban gumaremen, ag igul naliu ipal maimai, tuguiai damam. 4- cUwait nug gonugau tibur en, ze meun, “Ag wol ab al mui sul usalaimai, izal salau mai bitamamen, koli alamamen, ag guzenai guzenai damamen.” Buk Song 104:4 , ;Uwait nug gonugau nag kaman em e ebu palautaimai, ze tub koli guzenai aneun,“Izal tibur unum agen gonugau wanib wag muramam.” Lo 32:43 S+ !Go gonugau igul enai, Uwait nug gonugau tibur tub “Na izal nagwai, ulis iz nait memen usalem” guzenai i aureun. Ulis, Uwait nug gonugau nag aureun,“Iz nait Memen. Iz duailel agal ameagab ebu guzenai ze mai, ‘Na izal duailel em ebu unum agal du banou damam.’ ” Buk Song 2:7 Uwait nug gonugau tibur tub guzenai i auraneu,“Iz nait memen dai, na izal nagwai damam.” 2 Samuel 7:14 Bo, gonug ze go gonugau nag aureun. `* ;Uwait nugau Nag go du sul zoun ziwas ebu, go wanib banou tamacag, Uwait nugau tibur agal piu dacaneun. Bo, ulis go Uwait dual em unum gumaneu. Em ebu, du tub nugau ug sul, du gonugau nag go wanib banou mui, gonugau salau dudu go wanimag banou tamacag. Guzenai igul sul, Uwait nugau Nag go wanib banou mui. Bo, tibur ag wanimag banou tam. ) ;Go Nag nug Uwait naliupet pet abai migei dareu. Ig nag go uligaimai, ig han Uwait uligem. Go Uwait sul. Uwait nugau ece unum zoi darem, go gonugau Nag nug gusig ze mina, suban dacanem. Uwait nugau Nag nug duailel unum isanareun, gonun, Uwait nug duailel go agal igul eg ebuan imarena, ag koli gonugau ameg ebu naliu usalemen. Guzenina, go Nag go Mesgai wag Uwait gusig al banou mui, gonugau ebeg naliu eiman hoboi daimai, ece unum gumaneu. Yesus nugau gusig go ulis Uwait nugau gusig sul dareu. Uwait nugau Nag nug tibur unum zilareu. n( WBo, Yesus noumeun ziwas alai, ulis ig darem ebu, Uwait nugau Ze gonugau Nag nug aigai dareu. Ece unum e darem, go gonugau nag nugau ebeg ebu meun. Ece unum Uwait nugau ogusau nug ze mina, usaleun go Yesus nug ece unum usalareun. 3' cGetal Uwait nug gonugau ze doimai, awaranemen dudu awarina, go agen han igual ataniger awaranemen. Gonug igual ataniger igul beu beu eiman gonugau ze koli koli palauteun. &7&O, izal zaiar, iz Uwait auranem, igual Dubanou Ban, Yesus Kristus nug gonugau ougab naliu eiman agal doropag suban dabun isanaramau. Petak!%&Guzenaimai, izal ze pocabun iz dudu ipal agen iz koli uhu asiu i milen aimai awarem. Einen, iz dudu ipal agen iwemen go suigul go izal enim tabug ebu dareu. Go suigul salau dudu (slev) agal baz sul, iz Yesus nugau salau du darem abai marai. 6$e&Uwait nug duailel gonugau ze sesamorem gonug ag en ougab bisou piaraimai, isanaraba, agal oiagab iau damamen. Duailel go ag Uwait nugau duailel pet. Ag Israel duailel pet. M#&Dudu enimag galau kuatabun, igul go banou tam. Dudu enimag galau kuatab tam, igul go han banou tam. Igul tub tutak go banou. Igul go Uwait nug duailel koli awau usalai mareun, igul go banou pet. W"'&Iz, izal dabeleu izal wanim ulapwag mabun igul tub i mai. Bo, iz igual Dubanou Ban, Yesus Kristus go a gegeulanau ebu noumeun go en petak gonugau wanib ulagwag mai. Yesus Kristus go a gegeulanau ebu noumeun sul, izal dabeleu e em ebuan igul eg han unum noumeun. Igul go sul, iz han em ebuan duailel agal ameagab ebu noumemin du sul. !{& Zuda dudu go agal enimag galau kuatemen, agtal han agal kasai ze unum i sesamoranem. Bo, ag agal enimag galau kuatabun aimai awarai darem. Ag igul go guzenina, go siksikaimai, wanimag banou mui daimai, ag goagal piagsal dabun aimai guzenai darem. h I& Zuda dudu ipal oiagab petak emen, agen ag emgasag ipal ebuan dudu agal enimag galau kuatabun aimai gusig awarai darem. Ag goagal ze sesamoraimai, agal enimag galau kuatina, Zuda dudu ipal agen dudu go wanimag wag ban marabun aimai guzenanem. Dudu go ag Yesus Kristus a gegeulanau ebu ig Uwait nugau ameg ebu naliu dabun noumeun en oiagab petak anem, bo, ag Zuda dudu ipal oiagab petak ab tam, agen ag uhu maranem aimai uminaimai, agal enimag galau kuatabun aimai awaranem. iK& Ag agau sikut banou go pian. Ulis, iz agau sikut go izal ebesil gusig ze sikut wai marem. L& Guzenaimai, duailel ipal isanarabun abu daba, isanarab. Ig go ebalagab igul naliu mai dab. Bo, ig umkoskos igual zaiger Yesus en oiagab petak emen isanarai dab. Pol gonugau sikut weun go poeun. $A& Gonun, ig igul naliu mabun en i wasig mab. Ig igul naliu go i utab. Guzenab, aiu ses ziwas tub Uwait nugtal tapai meun ebu, ig go dual muzmuz awau damam. &Igul go guzenai, duair in go gonugau em ebuan ecesab dabeleimai, igul eg mai dacaneu, gonugau igul eg gonugtal waba, noumamau. Bo, duair in go Uwait nugau Ah Wes ougab siksikabun igul naliu macaneu, go Ah Wes nug isanuraba, go Uwait dual muzmuz awau damau. &Ag agtal ag en i poluman. Einen, du tub nug Uwait ameg patabun iborain tam. Du gonugau ougem ein ee ug beun, ee go tutak umau. %C&Bo, du in go du tub nug Uwait nugau Ze abai muraneu, gonug han koli abai muraneu du go isanorabun ecesab muramau. Awau dabun igul go ee ug babun igul sul. I &Dudu tutak tutak agtal agal salau mabun uhu beu beu gamamamen. 9k&Bo, ag dudu tutak tutak agtal agal igul uligaimai, sisian. Ag igul naliu macanemen, go iboi, go agal igul naliu en siksikamamen. Ag dudu ipal agal igul uligaimai, i sisiaran. Q&Du tub wanib banou tamacag gonugau wanib duailel ipal agal wanimag zilarai dareu aimai, dabilaneu, go nugtal nugnugau wanib ulagwag mamau, du go gue nugtal nug polumorou. Petak pet, go du banou tam. r]&Ag duailel ipal agal uhu gamacabun isanaran. Ag guzenamamen, ag Kristus nugau ze go unum sesamoramamen. & G&O zaiar, ag ula du tub nug igul eg tub maba, ag dudu ipal Uwait nugau Ah Wes mui, go abiu mebi, agen go koli igul naliu mabun go waugab betei isanoron. Ag betei go i gusig ze auran, iau isanoron. Einen, ag han Satan nug ag igul eg mabun bimaiag pimau, gonun, agal igul subantal guman. )&Ig iguatal igual wanimig i wag mab. Wanimig wag banou mui dabun igual zaiger abai i iwai mab. Dudu ipal agal wanimag wag wabun i dabilab.uc&Ig, awau dabun igul go Uwait nugau Ah Wes nug migeun. Guzenaimai, ig ag gonugau igul suban sesamorab. K&Yesus Kristus nugau duailel agal em ebuan igul eg uteimai, igul eg go Kristus nug a gegeulanau ebu asai memen. Gonun, agal igul eg mabun dabeleu oimai, oiagab asaneu mui igul go unum oi hemen. :m&Go duailel ipal gusig tamacag en dabeleimai, waiagab beteimai, iau isanaranem. Goagtal agal dabeleu suban gumanem. Duailel igul naliu go macanem, ag kasai ze tub i etuburanem. %C&Bo, duailel Uwait nugau Ah Wes nugau igul naliu sesamoraimai, igul go guzenai macanem. Duailel ipal en oiagab noumaneu. Go oiagab selai mui dacanem. Go oiagab iau dabun mui dacanem. Go dudu ipal agen uhu marena, goagen koli dudu go igul eg i maranem. Go duailel ipal isanaranem. Go igul naliu duailel ipal ebalagab macanem. Go umkoskos igul naliu macanem, gonun, duailel ipal agen go en oiagab petak anem. nU&Ag dudu ipal wanimag banou mui agal empip wabun gusig dabilanemen. Ag umkoskos ze gusig zaimai, kar waganeun. Ag kar waganeun dudu sul, saipag asiu macanemen. Ag igul eg ipal han macanemen. Getal iz ze go awaremin, ulis kolital awarem. Duailel ag igul go koli koli guzenamamen, Uwait nug duailel gumarabun ziwas alaba, ag gonugau duailel pet i usalamamen. U#&Ag polu uwait ulagzanemen, oz ze eim igul ipal macanemen. Duailel agzozou iwai usalaimai, malai macanemen. Ag duailel ipal goagal ecesab en alaraimai, wabun dabilanemen. Ag agzozou duailel ipal en aiag sisilanemen. Ag agal wanimag wag banou mui dabun salau gusig macanemen. Ag agzozou ze alalaimai, beu beu atalanemen. Ag ipal ze, go Uwait nugau petak ze tam, doimai, oiagab go en petak aimai, duailel goagal dabeleu sul dabilanemen go abai ereg gotulanemen. s _&Em ebuan duailel agal igul eg macanemen go araog dacaneu. Igul go enai, ag wal igul mui igul eg ipal mabun dabeleu eg oimai, duailel agal ameagab ebu wal igul ipal araog macanemen. Agal enimag siksikabun igul eg ipal macanemen. a ;&Ag Uwait nugau Ah Wes sesamorai daremen, ag Zuda agal kasai ze nugau pigsal i damamen. ( I&Gonun, iz ag gusig awarem. Ag umkoskos Uwait nugau Ah Wes nugau igul tutak sesamoran. Einen? Em ebuan igul eg go nug Uwait nugau Ah Wes nugau igul oi aneu. Uwait nugau Ah Wes nugau igul go nug em ebuan igul eg oi amaceu. Igul go dual ag iwai muranemen. Gonun, ein igul guzenabun dabilanem, na igul go umkoskos i guzenanem. Ag Uwait nugau Ah Wes nugau igul tutak umkoskos sesamoran. Guzenebi, ag igul eg i mamamen.  &' G&Ag subantal don! Ag agzozou egun zag sul, ze alalaimai, malai macanemen, agtal agal doropag unum eg wanemen. Ah Wes nugau igul mui e em ebuan igul mui. Z-&Ag igul go guzenamamen, ag Moses nugau kasai ze unum sesamoramamen. Einen, gonugau ze guzeneu,“Na nag en ounab nug noumem sul, duailel ipal en han guzental ounab nug noumamau.’ Wok Pris 19:18 0Y& O zaiar, Uwait nug ag kasai ze sesamoranemen igul ebuan imarabun ulareun. Guzenina, ag Zuda agal kasai ze piu i daremen, gonun, ag ein igul guzenabun iboin, bo, ag ece tub nugau salau du i damamen. Ag agal enimag siksikabun i dabilan. Bo, agagal zaiagar en oiagab nug noumaiban, isanaran. )K& Izal dabeleu guzenai, dudu go agen ag agal enimag galau kuatabun gusig awarebi, agal oiagab eg waneu, ag utarebiag, ag betei, agal poiag agtal unum oi aramam! & O zaiar, iz enimag galau kuatabun ze duailel unum i abai maranemin. Iz ze go duailel abai maranem zob, Zuda dudu agen iz uhu banou i milem zob. Bo, iz Yesus a gegeulanau ebu noumeun ze tutak abai maranem, gonun, ag ze go duabun uteimai, iz uhu milanemen. ve& Bo, Dubanou Ban nug izal oiab gusig milena, iz abiu agal dabeleu izal sul. Dudu inen agen ze go tub tub awaranem, igul go nug agal dabeleu eg maramam. Dudu guzeneneg, ag wanimag banou mui ta, wanimag banou tam, ag Uwait nug eg maramau. & Dudu guzenai ze macanem, “Bret aganemen marasin, gonugau wanib zis, go ginampet oimai, plaua ebu maimai, kekulina, bret unum banou nelaneu.” Igul go guzeneneg sul, du tub nug ag igul eg mabun ze awaraneu, go nug ag unum eg maraneu. I &Uwait nugtal ulareun, go nug ag igul go uten aimai awarab tam. 1[&Getal agal oiagab Yesus Kristus en petak emen ebu igul naliu go mai daremen. Ag Uwait nugau petak ze suban sesamorai daremen. Inug ag igul go uten aimai awareun? |q&Dudu ig Yesus Kristus dual pezai daimai, ig igual enimig galau kuatabun dabilanem, igul go banou tam. Ig igual enimig galau i kuatamam, igul go han banou tam. Oigeb Yesus en petak aimai, duailel ipal en oigeb nug noumamam, igul go banou pet. &Bo, ig dabeleu guzenai wab, ig abiu Uwait nug gonugau duair usaligei mamau. Guzenaimai, ig igual oigeb Yesus en tutak petak emun, gonugau Ah Wes nug dabeleu migaba, Uwait nug aiu ses Mesgai wag ig duailel naliu aigabun igual oigeb siksikai mui, gumei damam. m~S&Ag Uwait nugau ameg ebu naliu usalabun kasai ze sesamoraimai, ag Kristus nug dual dabun igul go unum utanemen. Uwait gonugau ougab naliu eiman ag isanaraimai, ag gonugau duailel usalabun abu kalai meun. Bo, ag abu go utanemen. 8}i&Ag, dudu unum, iz ag gusig ze awarem. Dudu inen ag agal enimag galau kuatabun guzenamau, dudu go ag Zuda agal kasai ze unum piu dacanemen. Ag kasai ze go unum sesamoramamen. B|}&Ag go don! Iz, Pol, izan ag awarem. Ag koli kasai ze sesamoraimai, enimag galau kuatebi igul go enai, ag Kristus semoromen. Gonugau salau ag en meun, salau gonug ag i isanaramau. { }&Getal ig kasai ze sesamorabun umkoskos dabilanem. Ulis Kristus nug isanigeimai, igul go ebuan imaigeun. Gonun, ag gusig tapai daiban, dudu ipal agen ag koli kasai ze gonugau salau dudu sul gonugau piu dabun gusig awarebi, ag goagal ze i sesamoran. $zA&Guzenaimai, ig kasai ze Uwait nugau ameg ebu naliu dabun ban i sesamoramam. Ig salau air nugau gelegul alegul tam, ig Sara nugau gelegul alegul.y&Bo, Uwait nugau ze nug ein eun? Go guzenai aneun, “Uwait nug Abraham aureun,‘Salau air go gonugau nag dual palautarebi, unamam. Salau air gonugau nag nug Sara nugau nag dual goagal memeag nugau ece ogog i umam.’ ” Stat 21:10 x&Ziwas go ebu, Hagar nugau nag, Ismael, ig em ebuan duailel sul zoun, gonug Sara nugau nag, Aisak, go Ah Wes eim usalina, uhu moroun. Igul go ulis han dareu. Duailel kasai ze gusig sesamoranemen, agen ig Yesus en oigeb petak emun duailel uhu miganem. w-&O zaiar, guzenaimai, ig Aisak sul. Go Uwait nug baib meun eiman aleun sul, ig gonugau baib en oigeb petak aimai, gonugau duailel usalemun. Jv &Uwait nugau ze nug Sara gonugau gelegul alegul en guzenai aneun,“Na air, gelenar alenar tamacag, na mogoi ainag soligwabun mu duab tam. Bo, ounab siksikai mui, ulai, damam! Einen, na gelenar alenar asiu patamam. Nait gelenar alenar agen air du mui go agal geleagar aleagar unum zilacaramam.” Aisaia 54:1 u&Bo, ig oigeb petak emun duailel ig kasai ze piu gonugau salau duailel sul dab tam. Igual Zerusalem Mesgai wag dareu. Go Sara sul. Go salau air tam, gonun, go ig oigeb petak emun duailel kasai ze piu gonugau salau duailel sul i darem, go igual anaicig. It &Go petak. Dudu ipal agen Sainai em tabag, Arebia agaig ebu, wanib Hagar anem. Zuda agal ban uzan Zerusalem han air go sul. Ban uzan go duailel kasai ze sesamorabun salau gusig mai dacanemen. -sS&Iz Hagar zaug Sara dual en ze awarem. Tatau ze go go Hagar zaug Sara dual sul go Uwait nugau baib aliag meun, igua darem sul. Air aliag go sul Uwait nug baib aliag duailel abai meun. Baib tub go Uwait nug Sainai em tabag ebu maimai, kasai ze Moses moroun. Duailel kasai ze go piu dacanemen salau duailel sul. Salau ailel agal gelear aleagar, ag han aiu ses salau duailel damamen. Gonun, iz baib go Hagar sul anem. ;ro&Gonugau mogoi salau air ebuan go igua, em ebuan dudu sul, zoun. Bo, nug nugau wau pet ebuan mogoi go Uwait nug Abraham dual baib maimai, gonugau gusig nugtal Sara mogoi moroun. Zq-&Uwait nugau ze nug guzenai aneu, ‘Abraham go mogoi aliag a, Ismael zaug Aisak dual.’ Ismael, go gonugau salau air (slev), Hagar ebuan. Aisak, go gonugau wau pet, Sara ebuan. Sara go salau air tam. xpi&Ag ula ebu, duailel ipal ag Zuda agal kasai ze nugau piu damoroi ta? Kasai ze gonug ein eu? Ag iz ailan. Go&Bisomagar, iz ulis ag abai dabun dabeleu gusig wanem. Guzenemin, iz ze go iau awarabun iboi. Iz erunai ag isanarai, ein ze awarai aimai dabeleu asiu oi darem. Hagar zaug Sara dual agal ze. Fn&Ag izal gelear alear, gonun, anaiger agen mogoi soliagwabun mu wanemen sul, iz ag en izal oiab guzenai mu iweiu. Iz mu mui dai, agen Kristus nugau igul koli sesamorebi, izal mu go utamau. hmI&Dudu ag duailel ipal isanarabun agen salau gusig macanemen, go iboi. Go petak pet, gonun, ziwas ipal ebu iz ag abai dacanem mui, ziwas ipal ebu iz ag abai i dacanem mui, ag umkoskos dudu ipal isanarabun salau gusig macan. 8li&Polu ze macanemen dudu agen salau gusig maimai, goagen agal igul sesamorabun aimai agen salau gusig maimai, ze atai awarai darem. Bo, agal ze nug ag i isanaramau. Ag izal igul sesamoranemen utabun aimai polumaraporoi. Ag agal igul tutak sesamoraimai, igual igul i sesamorabun aimai guzenaranemen. Zk-&Iz Uwait nugau petak ze abai maremin, gonun, ag ulis iz ibail iwai usalemen ta? #j?&Iz abiu ag iz isanilabun agal oiagab siksikai mui, daremen. Agal ameag wag iz isanilabun esei aimai, ag iz milemen zob. Bo, ag guzenai milab tam. Petak, ziwas go ebu, agal oiagab siksikai mui, iz suban isanilabun daremen. Bo, agal oiagab siksikai mui, daremen, go ulis eru waneun? ,iQ&Izal ebeu go nug ag uhu mareun. Bo, ag iz ebeu du eg aimai gasag milab tam. Ag iz Uwait nugau tibur tub sul imailemen. Ag iz Yesus Kristus sul suban imailemenin. hhI& Einen, ag abiu iz ebeu utabun amegai agal uzan alaimai, Uwait nugau Ze Naliupet abai maremin. Qg& O izal zaiar, iz ag gusig ze awarem. Getal ag emgasag tub ebuan duailel Zuda agal kasai ze i sesamorau ebu, izan agal uzan alaimai, iz ag sul usalemin. Iz kasai ze utemin sul, ag izal igul sesamoraimai, ulis kasai ze go sesamoranemen koli uten. Getal iz ag waiagab alemin, agen iz eg i milanemen. Agen iz suban gumilemen. Yf+& Iz ag en salau gusig memin. Bo, ulis iz izal salau go gaul sakem aimai uminem. Ue#& Ag agal kasai ze sesamoraimai, agal Imabun Ziwas mui, geil awau tutak tutak ziwas mui, ee babun ziwas mui, ee wabun ziwas mui, wai awau beu beu mui, ag zobu suban pianemen. Ag einen igul go guzenanemen? d& Bo, ulis ag petak Uwait abe memen. Petak pet, Uwait nugtal ag abe maraneu. Ag einen polu uwait agal suban dabun kasai ze getal utemen, ag koli agal piu salau dudu sul dabun koli sesamoremen? Kasai ze go gusig tamacag, go nug ag isanarabun iborain tam. {co&Bo, getal ag, emgasag ipal ebuan duailel Uwait nugau wanib i abiu. Ag polu uwait agal salau dudu dacanemen. b'&Guzenaimai, ag getal salau dudu (slev) sul dacanemen. Ulis, ag Uwait nugau gelegul alegul pet. Uwait nug aiu ses ece marabun baib meun ece go maramau. Einen, go nug ag gonugau gelegul alegul pet tapai mareun. Pol nug Galesia duailel isanarabun dabeleu asiu oun. a1&Ag Uwait nugau gelegul alegul, gonun, Ah Wes gonugau nag nugau ougab oug dacaneu, go Ah Wes han igual oigeb oug meun. Ah Wes go darena, ig petak abiu Uwait go igual memenig, gonun, ig oigeb siksikai mui, Uwait guzenai oigeb weinai mui, auranem, “O Mekai, O Mekai.” d`A&Uwait nug duailel inen ag kasai ze nug gumaraneu ebuan imarabun, go palautina, aleun. Gonun, Uwait nugau dabeleu unum Zuda duailel mui emgasag ipal ebuan duailel abai ereg gonugau gelegul alegul pet usalabun guzeneun. F_&Bo, ziwas go Uwait nug tapai meun zuna, go nug gonugau nag pet nug ebuan palautina, aleun. Gonugau nag go petak air ougab eiman aleun. Go alaimai, Zuda duailel agal kasai ze piu dacaneun. :^m&Igul go guzenai sul, getal Uwait nug Yesus i palauteun ebu, ig Zuda duailel mogoi ginaginam sul darena, em ebu suban dabun igual kasai ze gonugau salau dudu sul sesamoranemun. ]1&Bo, mogoi go ginampet darena, duailel ipal agen go gumeimai, gonugau memeg nug ziwas tapai moroun ebu, go ecesab go unum memeg dual ereg gumamam. I\ &Bo, iz ulis ze tub awaramoroi. Mogoi go gonugau memeg nugau ecesab wabun mogoi ginampet darena, gonugau memeg nug go salau du tub sul gumei dacaneu. Aiu ses petak ecesab go gonugau unum umau. [1&Ag Kristus nugau duailel dacanemen, gonun, ag Abraham nugau ug. Igul go en, Uwait nug Abraham ein ece wabun baib moroun ag ece go han umamen.xZi&Guzenaimai, ag unum Uwait nugau gelegul alegul daimai, Zuda duailel mui emgasag ipal ebuan duailel mui ag ata atai tam, ag tutak daremen. Dudu agal salau agtal gumanemen mui salau dudu (slev) mui ag ata atai tam, ag tutak daremen. Dudu mui ailel mui ag ata atai tam, ag tutak daremen. Ag unum Yesus Kristus nugau duailel daremen, gonun, ag tutak pet daremen. Y#&Gonun, ulis ag Uwait nugau gelegul alegul pet. Ag Kristus nugau wanib ebu ze gagaliag patemen, gonun, ag Yesus Kristus nug sul usalemenin. tXa&Ag unum Zuda duailel mui emgasag ipal ebuan duailel mui, ag agal oiagab Yesus Kristus en petak emen. rW]&Ulis Yesus zuna, igual oigeb petak em, kasai ze nug koli ig i gumigamau. Ig Uwait nugau gelegul alegul. xVi&Du tub gonugau nag ginampet gumabun duair tub tapai moroun sul Uwait nug kasai ze nug ig gumigabun tapai moroun, bitei biteimai, Kristus aleun. Go guzeneun, einen, igual oigeb go en petak aimai, ig Uwait nugau ameg ebu naliu dabun iboin. aU;&Gonun, ig Zuda duailel, getal Yesus Kristus i zuau ebu, ig igual oigeb petak ab tam ebu, kasai ze nug gumigai darena, ig kasai ze go piu daremun. Yesus zuna, Uwait nug igual oigeb go en petak abun abai migeun. 4Ta&Bo, go petak tam, einen, Uwait nugau ze nug aneun, ‘Em e ebuan igul eg nug duailel unum gusig patareu.’ Igul go en, Uwait nug gonugau ameg ebu naliu dabun duailel abai baib meun. Igul go en, duailel inen agal oiagab Yesus Kristus en petak amam, duailel go sag Uwait nugau ameg ebu naliu damam. _S7&Kasai ze nug Uwait nug baib meun oi heun ta? Tam pet. Kasai ze eiman duailel Uwait nug dual muzmuz awau dabun isanareun zob, duailel ag kasai ze suban sesamoraimai, ag Uwait nugau ameg ebu naliu daremen zob. &RE&Ag go don, ula dacaneu du go du tutak nugau salau murab tam, go du aliag agal salau maraneu. Bo, Uwait nug gonugau baib meun, go nugtal gonugau salau meun. Q%&Gonun, kasai ze go erunabun? Duailel ag igul eg mina, Uwait nug kasai ze go mareun, einen, agal igul eg macanemen abai marabun guzeneun. Baib go Abraham nugau ug en aureun, ziwas Kristus em ebu zuna, kasai ze gonugau salau poeun. Kasai ze Uwait nug gonugau tibur marena, goagen mui Moses moromen. Einen, Moses go Uwait dual duailel abai ula dacaneu du. Gonug mui kasai ze go duailel mareun. TP!&Ig Uwait nugau ameg ebu naliu daimai kasai ze sesamorem zob, baib gonug ig gonugau ameg ebu naliu dabun i isanigamau. Einen, Uwait nug gonugau ougab naliu eiman Abraham dual baib getal meun go gonugau baib sesamoraimai, Abraham nug Uwait nugau ameg ebu naliu dareun. Go kasai ze eiman naliu usalab tam. Kasai ze nugau bigeg enai. O &Iz zebigeg go ze mamoroi. Getal Uwait nug Abraham dual baib meun. Dai dai, wai 430 mazicina, igual kasai ze Moses nug oi zoun. Gonun, kasai ze gonug Uwait nug Abraham dual baib meun i oiamau. Kasai ze gonug Uwait nugau baib nugau empip wabun iborain tam. oNW&Igul go guzenai sul, Uwait nug Abraham dual gonugau ug oug eim tutak duailel gonugau ameg ebu naliu dabun baib meun. Uwait nugau baib sil ug asiu en ze mab tam. Bo, go ug tutak en aneun. Stat 12:7 Ug tutak go, go Kristus. ZM-&O Zaiar, iz ze tub go en awarai. Em go ebu, du tub go gonugau zaug dual baib maimai, igul naliu macaneu du tub nug gonugau baib koli oiabun iborain tam. Gonugau ze baib go ebu koli ze tub i tulai mamau. PL&Bo, Yesus Kristus nug igual empip oimai, a gegeulanau ebu noumaimai, go ig koli imaigeun. Go guzeneun, einen, Uwait nug Abraham gonugau ameg ebu naliu dabun baib meun sul, emgasag ipal ebuan duailel ag han go naliu dabun baib ereg umamen. Guzenina, ig unum oigeb petak emun, Uwait nug gonugau Ah Wes migabun eun ig umam. K& Gonun, kasai ze sesamorabun igul nug ig, Zuda duailel, igual doropig eg migamau. Bo, Kristus nug isanigeimai, uhu go ebuan imaigeun. Nugtal igual empip oimai, go a gegeulanau ebu noumina, Uwait nug ig en go eg moroun. Ig go abiu, einen, Uwait nugau agau ebu sikut enai dareu,“Dudu unum ag a gegeulanau ebu noumamam go dudu agal doropag Uwait nug eg maramau.” Lo 21:23 J1& Kasai ze sesamorabun igul mui oiagab petak abun igul mui, go ereg tutak tulabun iborain tam, go ata atai damam. Uwait nugau ze nug guzenai aneun,“Du in go nug kasai ze unum sesamoraimai, kasai ze ginampet tub utab tam, go kasai ze nug isanuraba, muzmuz awau damau.” Wok Pris 18:5 Bo, duailel ag kasai ze unum sesamorabun iborain tam, gonun, ag igul go eiman awau muzmuz i damamen. 2I]& Guzenaimai, ulis ag abe memen, du tub go kasai ze sesamoramau go gue eiman Uwait nugau ameg ebu du naliu i damau. Uwait nugau ze nug guzenai aneun,“Duailel ag Uwait nugau ameg ebu naliu aimai, go nug ag isanaramau en agal oiagab petak anem, muzmuz awau damamen.” Habakuk 2:4 H/& Bo, duair in go igul naliu mabun kasai ze sesamoraimai, Uwait nugau ameg ebu naliu usalabun aneu, Uwait nug duair go nugau dorog eg muramau. Einen? Uwait nugau ze nug guzenai aneun,“Duailel ag kasai ze Uwait nugau agau ebu dareu, ag go unum sesamorab tam, ag uhu muzmuz oi damamen, einen, ag abiu aiu ses Uwait nug agal doropag eg maraba, go dual awau muzmuz i damamen.” Lo 27:26 lGQ& Guzenaimai, Abraham gonugau ougab Uwait en petak eun, gonun, Uwait nug gonugau ameg ebu naliu usalabun tapai moroun. Duailel ag han agal oiagab petak amamen Uwait nug ag han gonugau ameg ebu naliu usalabun tapai maramau. 'FG&Getal Uwait nug abiu meun, aiu ses emgasag ipal ebuan duailel agal oiagab Uwait en petak mina, go nug ag gonugau ameg ebu naliu dabun tapai maramau. Go Uwait nug baib tub maimai, dudu ipal agen ze go Uwait nugau agau ebu sikut wemen. Uwait nug Abraham go gonugau Ze Naliupet aureun,“Du tub nait ug eiman aiu ses izan duailel emgasag unum ebuan ag izal ameab naliu usalabun tapai marai.” Stat 12:3 sE_&Gonun, ag ulis abiu mamamen, duailel ag agal oiagab petak amau, duailel go ag Abraham nugau ug pet. JD &Igul go sul, Uwait nugau ze nug Abraham en guzenai aneun,“Abraham gonugau ougab Uwait en petak eun, gonun, Uwait nug go gonugau ameg ebu du naliupet pet aneun.” Stat 15:6 WC'&Uwait nug Ah Wes agal oiagab oug maimai, go nug gugeg beu beu abai maraneu. Einen? Go ag kasai ze sesamorabun aimai guzenaneu ta? Tam, ag gonugau ze doimai, agal oiagab go en petak mina, go nug guzenaneu. B&Ag getal Uwait nugau ameg ebu naliu usalaimai, uhu asiu oi daremen. Ag uhu go gaul omenin ta? Tam, ig abiu, ag uhu go gaul wab tam. )AK&Ag amegai Kristus nugau Ah Wes eiman Uwait nugau ameg ebu naliu usalemen. Ulis, agal gusig nugtal gonugau ameg ebu salau naliu maporoi ta? Agal dabeleu go eg. X@)&Ag iz ailan! Ag erunaimai, Uwait nugau Ah Wes omenin. Ag kasai ze sesamoraimai, Uwait nugau Ah Wes omenin ta? Tam, ag Uwait nugau Ze doimai, agal oiagab Yesus en petak emenin, gonun, gonugau Ah Wes omenin. ? &Ei, ag, Galesia duailel, agal dabeleu naliu tam! Iz ag en banban aisisileu. Einen, ag dudu ipal ulapagar zina, agen ag polumarena, go agal dabeleu sesamoranemen ta? Yesus Kristus go a gegeulanau ebu noumeun ze iz duailel ameagab ebu araog awaremin, ag domenin. o>W&Uwait nug gonugau ougab naliu eiman iz isanileun, gonun, iz igul go en asiu dabilanem. Einen, kasai ze eim ig Uwait nugau ameg ebu naliu usalemun zob, Kristus go ig isanigabun i noumeu zob, go gaul bigeg tamacag noumeun zob.N=&Iz kasai ze go sesamorabun iborain tam, gonun, kasai ze gonug iz noumabun aneu. Iz noumemin zob, kasai ze koli sesamorabun i dabelem zob. Iz noumab tam, bo, Kristus izal empip oimai, go a gegeulanau ebu noumeun. Gonugun, iz ulis noumemin sul daimai, iz izal dabeleu i sesamoranem, iz Kristus nugau dabeleu tutak sesamoranem. Iz Zuda agal kasai ze i sesamoranem, gonun, iz ulis Uwait nugau abu tutak sesamoraimai, gonugau salau macanem. Ulis, iz em e ebu darem, izal oiab Uwait nugau nag en petak emin darem. Gonug tutak iz en ougab nug noumaimai, izal empip oimai, iz en noumeun. <&;/&Bo, ulis iz Uwait nugau ameg ebu naliu usalabun kasai ze sesamoranemin go utemin. Iz koli sesamorai, Uwait nugau ameg ebu iz igul eg nugau du dacanai, einen, go iz unum suban sesamorabun iborain tam, gonun, go eiman iz Uwait nugau ameg ebu naliu usalabun iborain tam. D:&Ig, Zuda dudu, igual oigeb Kristus en petak emun, Uwait nugau ameg ebu naliu daporoi anem. Bo, ig abiu ig han emgasag ipal ebuan duailel sul kasai ze sesamorab tam, gonun, kasai ze gonug ig igul eg macanem abai miganeu. Gonun, ig oigeb petak emun ebu, Yesus nug ig igul eg mabun aimai aigeun ta? Tam pet tam. d9A&Ig abiu, du tub go kasai ze sesamoramau, du go Uwait nugau ameg ebu du naliu i dacaneu. Tam pet tam. Go gonugau ougab Yesus Kristus en petak amau, go petak, Uwait nug du naliu amau. Igul go enegun, ig han Uwait nugau ameg ebu naliu usalabun Yesus Kristus en igual oigeb petak emun, einen, ig kasai ze tutak sesamoranem zob, Uwait nug ig duailel naliu i aigeu zob. Bo, ig Yesus Kristus en tutak dabeleimai, oigeb petak emun, go petak go nug ig duailel naliu guzenai aiganeu. 88i&Igual embigeg ag Zuda dudu. Ig emgasag ipal ebuan dudu sul tam. Ag Zuda agal kasai ze i sesamoranemen, gonun, ig ag igul eg macanemen dudu anem. Ig Zuda dudu pet darem. >7u&Iz dudu go agal igul uligemin go Yesus nugau Ze Naliupet subantal sesamorab tam. Gonun, iz duailel ameagab ebu araog Pita auremin, “Na Zuda du, na koli kekulaimai, emgasag tub ebuan du sul dacanem, gonun, na ulis, Zuda dudu agal igul i sesamorem. Na einen emgasag ipal ebuan dudu ag Zuda dudu agal igul sesamorabun aimai awaranem?” Zuda duailel mui emgasag ipal ebuan duailel mui goagal oiagab petak ebi, Uwait nug isanaramau. vP~v|uzyy&x=wLv'ussgr!q*oo5n?lljihh4gqf|edcbba`Z_]]] \[ZTY7XOWrVTSR PONMSLKJInGIFEEID~CAA @;;987654321I//5.}-8,))'%$#Z"r ?b=i+QF "   WM ;bP0 Iz agal embigeg abai amegai baib memin sul i sesamorai. Duailel go izanag Izip emgasag ebuan imarai alemin. Bo, ag izal kasai ze sesamorab tam, gonun, iz ag semaremin. Iz, Ban izanag, ze go awarem. Y/+Bo, Uwait go gonugau duailel uligareun, ag gonugau ze i sesamoranemen, ag igul eg pet macanemen. Gonun, Ban nug aneun,“Aiu ses iz baib tub awau mai. Iz baib go Zuda Israel duailel ag abai ereg marai. U.#Amegai Uwait nug baib meun duailel agen gonugau kasai ze sesamoraimai, gonugau ameg ebu naliu usalemen zob, go baib tub awau ulis i meu zob. Ag naliu usalabun iborain tam, gonun, go baib awau meun. x-iBo, ulis, Uwait nug igual ula dabun du Yesus Kristus tapai moroun, gonugau salau banou pet. Uwait ula dacanemen dudu em e ebu daimai, agal salau macanemen goagal salau banou tam, go ginampet. Go igul sul, Yesus nug baib awau Uwait ebuan oi aleun go banou pet. Muz baib go banou tam. Baib awau ig ece naliupet pet migabun aneun, gonug muz baib nugau ece zilacuraneu. R,Em ebu, Uwait ula dacanemen dudu ag zaueim salau muranemen, zau go Mesgai wagan salau mai darem zau nugau dorog. Moses go Uwait ece murabun zau mamoroi ina, Uwait nug aureun, “Na zau go gaul i men. Na zau go mabun aiba, iz amegai ein ecesab Sainai em tabag ebu abai mizemin, ece go unum tapai mamam.” Kisim Bek 25:40 <+qUlis, Yesus em e ebu dareu zob, go Uwait ula dabun du i dareu zob. Iz ze go awarem, einen, Uwait ula dacanemen dudu ag iboin aimai, ag Moses nugau kasai ze sesamoraimai, egun agaimai, Uwait muranemen. Ag Liwai nugau ug. Go igul en, Yesus go Uwait nugau salau Mesgai wag mai dareu, go em ebu salau mab tam. *Uwait ula dacanemen dudu banban Uwait nug tapai mareun, go ubag agal salau enai, egun agaimai, Uwait muranem. Go igul en, Yesus han go e tub oimai, Uwait moroun. E go moroun, go nugtal, gonugau enib Uwait moroimai, igual igul eg ebuan gau migeun. <)qGo Uwait ulagwag murabun zaueim petak Uwait nugau salau mai dareu. Zau go dudu agen tapai mab tam, go Uwait Banou nugtal meun. Ulis, Yesus ig isanigabun, go ebu salau mai dareu. j( OZe e gonugau igul enai, Uwait nug Yesus ig isanigabun go igual ula dabun du banou pet tapai moroun. Go Mesgai wag daimai, Uwait nugau ebeg naliu eiman hoboimai, ece unum gumarai dareu. Gonugau gusig go Uwait nugau gusig sul. '+Moses nugau kasai ze nug Uwait ula dacanemen dudu banban tapai maranemen, bo, dudu go ag duailel sul, go igul eg macanemen. Uwait nugau igul suban i sesamoranemen. Uwait nug Moses kasai ze go moroun. Bo, ses ginam dai dai, Uwait nug baib gusig maimai, koli gonugau Nag go ula dabun du banou pet tapai moroun. Go igul go guzeneun, einen, gonugau Nag Yesus go du tuguianau pet, gonugau igul tub i utaneu. Go gonugau igul unum umkoskos sesamoraneu. Uhu gusig pet ipal go ebu zuaneu, go gonugau ze unum sesamoraimai, i utaneu..&UGo Uwait ula dacanemen dudu banban ipal sul tam. Ziwas umkoskos ag amegai agal igul eg zilagai marabun agal egun agaimai, Uwait muranemen. Kolital duailel goagal igul eg zilagai marabun egun agaimai, Uwait muranemen. Bo, Kristus go igul go guzenab tam. Go ziwas tutak sag nugtal gonugau enib Uwait moroimai, a gegeulanau ebu noumaimai, duailel agal igul eg unum zilagai mareun. Du tub nug igul go guzenabun iborain tam. %{Yesus go Uwait ula dabun du banou pet, go ig suban isaniganeu. Go tuguianau pet, go igul eg tub i macaneu. Go dudu ipal igul eg macanemen sul tam, go du atai. Go igul naliupet pet sesamoraneu. Gonun, Uwait nug go Mesgai wag imai sieun dareu. 3$_Gonun, Yesus nug gonugau duailel Uwait waugab bitabun ebi, gonug imarai bitaba, ag muzmuz awau damamen. Nug han muzmuz awau daimai, duailel go isanarabun Uwait auraneu. p#YBo, Yesus go i noumaneu, go muzmuz awau dacaneu. Gonugau salau Uwait ula dacaneu du, go gue i utaneu. 0"YBaib awau go naliu, gonug getalan baib zilacuraneu, einen, getalan baib go Uwait ula dacanemen dudu asiu dacanemen. Go noumina, goagal salau du tub nug macaneu. !Guzenaimai, ig abiu baib awau go Yesus nug unum sesamoreun, go naliupet pet. Baib awau gonug getalan baib unum zilacuraneu. q [Bo, Uwait nug Yesus Kristus gonugau ula dabun du tapai maimai, baib gusig meun. Ze ipal maimai, baib go gusig meun. Gonun, gonug ze meun,“Banou nug baib gusig maimai, ze ipal baib go ebu gusig maimai, guzenai aneun, gonun, gonugau dabeleu koli i kekulamau. Gonug aneun, ‘Na nagtal Uwait ula dabun du ataga muzmuz damam.’ ” Buk Song 110:4 Uwait nug Yesus go gonugau ula dabun du gaul tapai mab tam. Gonug go tapai mabun aimai, go baib gusig maimai, tapai moroun. Gonug Liwai zaug Aron dual abai gusig ze enai i meun. Go gaul kasai ze sesamoraimai, go gonugau ula dabun dudu aliag tapai mareun. 2]Moses nugau kasai ze nug duair tub Uwait nugau ameg ebu naliu usalab tam, gonun, ulis, ig Uwait nug simai aurabun gonug abu tub naliupet pet kalai migeun. Iguanag nug ulagwag murabun abu go awau kalai migeun, gonun, ig gonugau salau murab. Guzenaimai, ig gonugau igul naliu sesamorabun go aurab. }sGuzenaimai, Uwait nug getal duailel kasai ze mareun go unum oi dilai meun, einen, gonug duailel isanarab tam. J Ig abiu go Uwait ula dabun du gonugau salau i utamau, einen Uwait nugau ze nug guzenai aneun,“Na nagtal Uwait ula dabun du, Melkisedek sul, ataga muzmuz damam.” Buk Song 110:4 <qGetalan kasai ze nug aneun, Uwait ula dabun dudu go Liwai nugau ug eiman usalemen. Du go gue Liwai nugau ug tam. Go awau dabun gusig mui, gonun, go Uwait ula dacaneu du usaleun. %Ulis iz ze go awaremin, abe mamamen. Uwait nug gonugau ula dacanemen dudu ata atai tapai marena, go gonugau salau macanem. Gonugtal gonugau ula dacaneu du tub gonugau igul atai tapai maimai, go ig nug ulagwag murabun kasai ze awau meun. Du go gue Melkisedek sul. !;Duailel unum ag abiu igual Dubanou Ban go Zuda nugau ug ebuan. Moses nug ug go ebuan du tub Uwait ula dabun du zoi dareu guzenai ze mina, i ducanemun. @y Ig Yesus en ze mem, go Liwai nugau ug ebuan du tam, gonugau ug atai. Gonugau ug ebuan du tub Uwait ula dacaneu du i dareu. Gonugau ug ebuan du tub nug egun agaimai, Uwait murab tam. Q Uwait nug gonugau ula dabun du awau tapai moroun. Du gonugau salau eim duailel Uwait nugau ameg ebu naliu usalabun iboin. Go igul nug Uwait nug muzin ulagwag muranemen kasai ze oi haimai, awau meun. / Getal kasai ze nug guzenai aneun, Liwai nugau ug ebuan sag agen Uwait ula dabun dudu usalamam eun. Bo, go dudu agal salau eim duailel Uwait nugau ameg ebu naliu usalemen zob, Uwait ula dabun du tub i usaleu zob. Iz du tub go Aron sul en ze mab tam, go Melkisedek sul. 1[ Einen, Liwai agal embigeg go Abraham. Liwai go i usalau ebu Abraham nug Melkisedek abu ebu tuloroimai, gonugau ecesab moroun. Yesus go Melkisedek sul, muzmuz dacaneu. !; Israel duailel agen kasai ze sesamoraimai, Liwai dudu agal ecesab houhou ebuan tutak tutak oi maremen. Guzenaimai, Abraham nug Melkisedek ecesab morona, Liwai nugau ug go ereg goagal ecesab go moremenin. Go igul nug ig abai migeun Melkisedek go du banou pet, ag dudu banban tam. Y+Uwait ula dacanemen dudu ag ecesab houhou ebuan tutak tutak oi oi daimai, noumamamen. Bo, Melkisedek go Abraham ebeg ebuan ecesab oun, go noumab tam muzmuz awau dareun. Uwait nugau ze nug go noumeun ab tam. ,QIg ulis abiu mem, du wanib banou mui nug, du wanib ginampet mui, suban dabun ze aureun. Gonun, ziwas go ebu, Melkisedek go du banou pet, Abraham go du banou tam. taMelkisedek go Liwai nugau ug tam. Abraham nugtal gonugau ecesab Melkisedek moroun. Abraham go igual embigeg Uwait nug go dual baib meun. Go eiman em ebuan duailel unum ece naliu omen. Bo, Melkisedek nug Abraham suban dabun ze aureun. Ig ulis abiu mem, du in go dudu ipal agen ecesab doun maimai, morona, ig enanem, ‘go du banou, gonun, ecesab morom’. Abu tub enai, kasai ze nug guzenai aneu. ‘Liwai nugau ug ebuan dudu ag Uwait ula dacanemen dudu. Agen Israel duailel unum agal ecesab houhou doun maimai, ag houhou ebuan tutak sag umamen.’ Uwait ula dacanemen dudu mui duailel mui ag unum Abraham nugau ug. dAAg Melkisedek en dabilan, go du banou pet. Abraham du banou wanib banou mui go igual embigeg go bitei malai maimai, ecesab ipal oi aleun. Ecesab naliu houhou doun maimai, Melkisedek houhou ebuan tutak sag moroun. %CMelkisedek nugau memeg, anag, goagal embigeg eru eiman alemen ig go agal wanimag Uwait nugau agau ebu piab tam. Go ein wai ebu usaleun, ein wai ebu noumeun, sikut wai mina, ig piab tam. Go muzmuz Uwait ula dacaneu du dareu. Gonun, go Uwait nugau Nag sul, Uwait nugau Nag han go sul. n UGuzenina, Abraham nug malai betei maimai, ecesab ipal oi aleun houhou doun maimai, houhou tutak sag Melkisedek moroun. Melkisedek nugau wanib bigeg enai: ‘duailel gumaraneun du banou go muzmuz igul naliu macaneu’. Go Salem ban uzan gumaraneun du. Salem go gonugau wanib bigeg ‘iau dacanemen’ uzan. Gonun, gonug gonugau duailel iau dabun isanareun. h  KIg getal ag awaremun, Yesus Kristus go Uwait ula dacaneu du banou pet, go umkoskos daneu, go Melkisedek salau macaneu sul. Ulis, ig Melkisedek nugau igul awarai. Melkisedek go Salem ban uzan gumaneun du banou. Gonugau salau tub go gue Uwait ula dacaneu du daimai, Uwait wag dareu nugau salau muraneu. Igual embigeg Abraham go betei dudu banban iwanarai abai malai maimai, koli gonugau uzan alaimai, abu ebu Melkisedek tuloroimai, Melkisedek nug Abraham suban dabun Uwait aureun. K Ulis ig gusig tapai dab. Ig abiu Uwait nug ein ece migabun baib migeun ece go gue migamau. Gonun, igual oigeb go en gusig memun koli i utab. Ig Yesus alamau aimai iau gumei dab. Go igul enai: us gusig nug igual doropig Yesus dual gusig patigai dareu sul. Yesus nugtal go amegai Mesgai wag simai, Uwait dual dareu. Go Uwait ula dacaneu du banou pet, go muzmuz ig isanigamaun du. Go Melkisedek sul, go Uwait ula dacaneu du banou pet muzmuz dareu. X )Uwait go duailel ein ece marabun, go abu aliag sesamoreun. Go amegai ze petak macaneun. Abu tub, go gonugau ze maimai, gonugau baib gusig mabun nugtal gonugau wanib pataneun. Guzenina, ig abiu go i polu macaneu, gonugau abu aliag go eim baib meun i utamau, go gonugau baib sesamoramau. Uwait go guzenaneu go ig igul eg macanemun utemun, Uwait nug igual igul eg ebuan imaigena, ig go waugab beteimai, gonugau duailel usalamam. Gonug aiu ses ece migabun baib meun go petak migamau, gonun, go wabun igual oigeb gusig mai darem. Ig dabeleu aliag i wab. Go ece go migabun ulis tapai meun dareu. 1Go guzenanemen sul, Uwait nug ig ece migabun aneun go migamau. Ig dabeleu asiu i wab, ‘go migamau ta, tam ta’, guzenai i dabilab. Gonugau ze aigeun i utamau. Bo, gonug ein ece migabun baib migeimai, gonugau wanib pataimai, gonugau ze gusig maimai, ece go petak migamau. A{Abraham gonugau ougab Uwait en petak eun sul, ig han guzental igual oigeb go en petak emun, gonug ein ece migabun baib mamau, go migamau. Duailel agal ze gusig mabun ag du banou tub gonugau wanib patanemen. Guzenina, ag duailel ipal abai ze kililina, duailel go ag abe mamam duailel go agal ze petak anem. 4aGuzenina, Abraham go iau daimai, gonugau ougab petak aimai, Uwait nug ein ece muramau go gumei dareun. Uwait nug ein igul guzenabun aneun go igul go petak guzeneun. 1Gonug Abraham baib moroimai, aureun,“Petak pet izan aizem, iz na suban isanizemin, aiu ses nait ug asiu pet usalamam.” Stat 22:17 pY Ag igual embigeg Abraham nugau igul sesamoran. Uwait nug Abraham gonugau ug abai igul naliu ipal ag ebalagab marabun baib mareun. Uwait nug Abraham go dabeleu aliag i wabun aimai aureun. Du banou tub, Uwait nug sul i dareu, gonun, Uwait nugtal gonugau wanib pataimai, gonugau baib gusig meun. Guzenaimai, go enegun, Uwait gonugau baib meun go i utamau. Y+ Ag Yesus nugau igul sesamorabun wasig i macan. Ag agal embigeg goagal oiagab petak emen, agal igul sesamoran. Uwait nug ein ece wabun baib mareun, ag ece go omenin sul ag han guzental umamen. Go embigeg agal oiagab petak aimai, ag umkoskos dabeleu gusig mui dacanemen, gonun, Uwait gonugau ece mareun. Uwait go petak pet baib macaneu. ve Ig gusig ze awarem, ag tutak tutak agal salau mai daremen go guzental umkoskos mai dan. Gonun, ag petak abe mamamen agal salau go mai daremen aiu ses em e unum tamamau ziwas ebu, Uwait nug agal ece marabun tapai mareun dareu ag umamen. (I Ig abiu Uwait go ag i eg maramau, go agal igul eg en sag i dabilamau. Ag gonugau wanib ulagwag maimai, gonugau salau mamamen en ereg dabilamau. Ag go en agal oiagab nug noumaimai, gonugau duailel isanaremen go gue dabilamau. Ulis han, ag gonugau duailel isanaranemen en ereg dabilamau. lQ O zaiger, ig ze e ag awarem. Bo, ig abiu ag igul eg go i memenin. Ag em naliu sul, ag igul naliu macanemen uligarem. Ag igul naliu memenin, gonun, Uwait nug ag koli agal igul eg ebuan imarena, ag gonugau duailel damamen. c?Bo, em go ebu eb geleu eg ata atai gaul usalina, ig enanem em go eg. Ig guzenai dabeleu wab ‘Uwait nugtal em go eg usalabun sinocoroun, gonun, em go ebu ee useg suban i macaneu’. Gonun, ig em eg go utemun, damau. X~)Duailel agal igul go enai, ze noimai, em peseu usalina, duair ag em go ebu wai maimai, ee ug banemen. Em go ebu ee ug suban zoimai, ee useg naliu usalina, ig ze manem go Uwait nugtal em go suban meun. >}uGuzenaimai, duailel ag agal oiagab petak emen unum utemenin, ag agal igul eg ebuan koli kekulaimai, awau muzmuz dabun gusig wabun iborain tam. Einen, agal igul go guzenai, goagen Uwait nugau Nag a gegeulanau ebu koli asai mai darem. Guzenina, duailel ipal agen alaimai, go ze biabial kuai auraimai, welorom. |Uwait nug duailel ze naliu awaraimai, ein ze mareun, ag abe memen go petak zumau. Gonug igul naliu guzeneun, igul ipal gonugau gusig sil abai mareun ag pemenin. Gonugau gusig gonugtal aiu ses duailel ipal eg maraimai, duailel ipal ece naliu maramau. 5{cDuailel ipal ag agal oiagab Yesus en petak emen uteimai, koli igul eg ebu wanemen. Ag koli kekulaimai, oiagab petak abun iborain tam. Getal ag Uwait nugau al ebu daremen. Einen Uwait nug Yesus palautoroun ag abe memenin. Ag awau muzmuz Mesgai wag dabun gusig omenin. Uwait nugau Ah Wes omenin. NzIg amegai Uwait nugau Ze doimai, igual oigeb petak emun ze go ubag memun, daba, Uwait nugau naliu dabun ze tutak sesamorab. Ig Yesus i semoromunag, Uwait nug gonugau ze sesamorabun ig isanigamau. 'y IGonun, ig Kristus nugau ze amegai domun, go tutak en i dabilab. Gonugau ze dudu banban ipal agen abe maimai, suban sesamoranem sul ig han ereg sesamorab. Ig Kristus nugau ze amegai ducanemun sag dabilanem, gonugau igul enai; zau macanemen dudu agen zau sanag heimai, koli silacaraimai, koli zau sanag heicanemen sul guzenai guzenai damam. Ag koli koli gaul guzenai guzenai daimai, ag zau mab tam. Ig Kristus nugau ze amegai domun go en tutak koli koli ze mabun iborain tam. Go amegai ducanemun ze enai: Duailel ag igul eg ebuan i kekulebi, ag igul eg mebi, Uwait nug sisiaraimai, wagaraba, noumamamen. Duailel agal oiagab Uwait en petak ebi, Yesus nug agal igul eg ebuan imaraba, ag muzmuz awau damamen. Ag Yesus dual pezai dabi, duailel agal ameagab ebu ze tabaiag patamam. Guzenebi, agal gumaranemen dudu, pastor inain agen agal tabaiag patebi, Uwait nug gonugau Ah Wes naliu maramau. Agal oiagab petak aimai, noumamamen, aiu ses Uwait nug ag koli asaraba, ag muzmuz awau damamen. Uwait nug duailel unum sisiaraimai, duailel agal oiagab go en petak ab tam, gonug ag unum oi hiacaramau. Ig ze go en koli koli mogoi ginaginam sul i dabelab. Ig Yesus nugau igul tutak sesamoremun, go Uwait nugau ougab siksikamau. Kristus nug gusig migeun, ig duailel banban, gonugau ze ipal han suban sesamorabun iboin. xYw+Bo, duailel ag Uwait nugau Ze suban abe memenin, ag dudu banban sul, ee gusig zanemenin. Duailel ag salau gusig maimai, Uwait nugau Ze bigeg abe macanemen. Ein igul naliu, ein igul eg, ag abe macanemen.v- Duailel inen Uwait nugau Ze suban abe mab tam, duailel go ag mogoi ginaginam ap zanemen sul. Gonun, ag Uwait nugau tuguiai dabun ze suban i sesamorai dacanemen. Duailel ag mogoi ginaginam sul ag ein igul naliu Uwait nugau ougab siksikabun i dabilanemen. Abu go ag i abiu. tua Iz agal igul pemin, gonun, iz ze e awaramoroi. Ag getal agal oiagab petak emen, gonun, agen Uwait nugau Ze duailel ipal abai marabun iboin. Bo, ag han ag Uwait nugau Ze amegain bigeg go gue suban abe mab tam, gonun, dudu ipal agen alaimai, ag Uwait nugau Ze bigeg abai marebi, ag suban abe mamamen. Ag mogoi ginaginam sul. Ag ee gusig i zanemen, ap sag zanemen. Gt Kristus go Uwait ula dacaneu du banou pet nugau ze asiu dareu iz awaramoroi. Bo, agal dabeleu naliu tam, gonun, iz ze go awaremin, ag ze go doimai, gonugau bigeg suban i abiu mamamen. s+ Go Uwait nugau Ze unum sesamoreun, gonun, Uwait nug gonugau ula dabun du banou pet, Melkisedek sul, usalai meun. Ig mogoi ginaginam sul i dab. Zr- Guzenaimai, go du tuguianau pet usalaimai, go Uwait nugau Ze unum sesamoreun. Uwait nug go tapai mina, gonug duailel ipal ag gonugau ze sesamoremen imarena, ag go dual gonugau empip simai, awau muzmuz damam. q{Yesus go petak Uwait nugau nag, bo, go uhu banou oun. Uhu gonug gusig morona, go Uwait nugau Ze unum suban sesamoreun. !p;Yesus go em e ebu dareun ziwas ebu, go Uwait patai wein aimai, aureun, “Na iz isanilen.” Go Uwait auraimai, banban weineun, einen, go abiu Uwait nug go isanoraba, gonugau iwai zaugul agen i webi, noumamau. Bo, go Uwait nugau Ze sesamorabun gonugau ougab gusig meun, gonun, go noumaimai, igual igul eg ebuan imaigabun Uwait nug abu kalai moroun sesamoreun. Guzenina, Uwait gonugau aureun ze doun, bo, duailel agen go webi, noumabun abu ze kuatai awarab tam. Go gusig morona, gonug abu go Uwait nug kalai moroun, go sesamoreun. 'oGUwait nugau ze nug eneu, ‘Uwait nug guzenai aneun,“Na nagtal Uwait ula dacaneu du, Melkisedek sul, ataga muzmuz damam.” ’ Buk Song 110:4 -nSUlis, ig abiu mem Uwait ula dacaneu du banou pet Kristus, go nugtal gonugau wanib ulagwag maimai, Uwait ula dabun du banou pet usalab tam. Uwait nugtal gonugau wanib ulagwag banou moroun. Ig abiu igul go petak, einen, Uwait nug go guzenai aureun,‘Na izal nagwai, ulis iz nait memen usalem.’ Buk Song 2:7 Iz duailel agal ameagab ebu guzenai anem, ‘Na izal duailel em ebu unum goagal du banou damam.’ Jm Iz kolital awarai, du tub go nugtal Uwait ula dabun du banou pet i usalamau. Bo, Uwait nugtal du tapai mamau. Igul go sul, Uwait ula dacaneu du banou pet Aron go Uwait nugtal tapai meun. 7lgGo duailel agal egun aganemen Uwait waugab oi sianeu. Bo, nug han igul eg macaneu. Gonun, Uwait nug gonugau igul eg zilagai murabun gonugau egun beu agaimai, Uwait muraneu. .kUDu go nug han go gusig tamacag, gonun, go igul eg macaneu. Gonun, duailel ipal ag Uwait nugau Ze suban abiu tam, ag igul eg macanemen, gonug ag iau iau isanaramau. Hj Yesus Kristus go Uwait nugau nag, go duailel mui Uwait mui ula dacaneu du. Ag go i abiu aba, ulis ze go iz awaramoroi, ag suban dabilan. Du in go Uwait ula dareu du banou pet usalaneu go igua du sul dareu. Du go gue Uwait nugtal gonugau salau murabun aimai tapai macaneu. Go Uwait ulagwag murabun ecesab oimai, Uwait muraneu. Gonug egun agaimai, ecesab ipal oimai, Uwait morona, Uwait nug duailel agal igul eg macanemen zilagai marabun guzenaneu. 'iGYesus nug gonugau ougab naliu eiman ig isaniganeu, gonun, ig Uwait waugab siabun i uminab. Gonug ece unum gumaneu, gonun, ig go waugab siemun, gonug ig isanigamau. Guzenaimai, uhu ipal ig ebiligeb zuba, go auremun, gonug ig en bisomig peimai, gonugau ougab naliu eiman isanigamau. hGo Uwait ula dareu du banou pet igual dabeleu beu beu wanem go abiu ig gusig tamacag, gonun, go ig en bisomig pianeu. Ig ulis Satan nug umkoskos bimaig pianeu sul, go han Satan nug umkoskos bimag peun. Bo, Satan nug go bimag peun bo, go igul eg tub mab tam. gIgual Uwait ula dareu du banou pet go Mesgai wag simai, Uwait dual dareu. Ig ein ze go auremun, gonug Uwait auraneu. Du go gue Yesus, Uwait nugau nag. Gonun, ig amegai Uwait nugau Ze domun igual oigeb petak emun, go i utab, ig subantal gusig patai dab. f Uwait nugau ameg ebu ig ece tub wagemabun iborain tam. Gonugtal ece unum usalareun, gonun, ig ece tub wagemanem, go pianeu. Du tub nug gonugau ameg ebu ece wagemabun iborain tam. Gonugau ameg ebu ece go wagememen go araog dareu. Gonun, ig ein igul mabun go en dabilab. Einen, aiu ses gonugau ameg ebu ig ein igul guzenanemun go igul auramam. Yesus go igual Uwait ula dareu du banou pet. oeW Uwait nug gonugau ze sesamorabun aigamau ig i semurab, sesamorab. Uwait nugau Ze go awau dacaneu gusig mui, gonun, Uwait nug ig ein erunigabun dabeleu go igul go guzenamau. Gonugau ze gusig banou mui salau mai dareu. Go maulzag huia aig tubaim tubaim mui eiman egun dirim paiu mui kuatanemen sul, Uwait nugau ze nug igual doropig wes mui tutak gotulai darem ebu simau. Guzenina, ig ein igul guzenabun dabilanem go abiu. Gonugau ze nug igual dabeleu eg ta, naliu ta, abai miganeu. Nd Guzenaimai, ig unum Uwait nug em go tapai meun wabun salau gusig mab. Inen duair Uwait nugau Ze i sesamorem, go imabun em go i betei umam. Igual embigeg go imabun em go i omen sul, go han i umam. Yc+ Duair in go gonugau salau mai dareun maziaimai, Uwait nugau imabun empip oimai, go koli salau i mamau, go naliu imai damau. Uwait nug gonugau salau unum maziaimai, imai dareu sul duailel ag han guzenamamen. dbA Gonun, Uwait nug gonugau duailel agal imabun empip wabun awareun ze go ulis guzental dareu. Uwait nug ece unum usalai maimai, ziwas ianai kwali ebu, imeun sul, duailel han, ag go empip betei oimai, suban imai damamen. a+Zosua nug Uwait nugau duailel Kenan emgasag imarai beteimai, imemenin. Uwait nug awareun sultal ag guzenemenin. Bo, agal imacanemenin igul go Uwait nugau imabun igul sul tam. Zosua nugau ziwas ebu, ag petak i memenin zob, Uwait nug imabun ziwas tub i tapai meu zob. L`Gonun, Uwait nug ziwas tub tapai meun. Ziwas go ‘Ulis’ eu. Getal Uwait nug ze go igual embigeg awareun, dai dai, Devit nug ze go gonugau agau ebu sikut weun. “Ulis, Uwait nug gonugau ze meu doimai, igual embigeg agal oiagab gusig maimai, Uwait semuranem sul ag han goagal igul i sesamoran.” Buk Song 95:7-8 _wGuzenaimai, ulis duailel ipal ag agal oiagab Uwait en petak anem, gonug aneun, “Ag tutak tutak izan imabun empip tapai maremin umam.” Agal embigeg go Uwait nugau Ze naliu doimai, gonugau ze i sesamoranem, gonun, ag em go betei wab tam. v^eGo koli guzental aneun, “Ag imabun em go wabun awaremin ag em go i betei umamen.” Buk Song 95:11 %]CUwait nugau ze nug guzenai aneun, “Uwait go ece unum usalai maimai, ziwas kwali ebu go i meun.” Stat 2:2 Gonun ig abiu imabun empip dareu. \Ig igual oigeb Uwait en petak aimai, gonugau baib meun sesamoraimai, ig gonugau imabun empip betei oimai, naliu damam. Uwait nug guzenai ze macaneu,“Iz duailel go en banban acisilina, ze gusig mui awaremin, ‘Ag imabun em go wabun awaremin, iz petak pet awarem, ag em go i betei umamen.’ ” Buk Song 95:11 Getal go em usaleun ziwas ebu, go imabun empip migabun dabeleun. y[kIz Uwait nugau Ze naliu e awarem, go getal igual embigeg ag domenin. Ig ulis Uwait nugau Ze dudu ipal agen aigina, duanem. Bo, igual embigeg ag ze go agal dabuiag nug doun, ze go nug isanarab tam, einen, agal oiagab Uwait en petak ab tam. BZ Gonun, Uwait nug imabun em go betei wabun baib igual embigeg abai meun sul, ulis ig ibaig han baib go meun dareu. Gonugau imabun em betei oimai, suban dabun baib go meun dareu, gonun, ig, Uwait nugau duailel, baib go en suban dabeleimai, sesamorab. Inen duair baib go i sesamoramam, go imabun empip i betei umau. wYgUlis ig abiu, agal oiagab Uwait en petak emen, ag koli utemenin, gonun, ag imabun em go betei, i umamen.#X?Guzenaimai, Uwait nug ze gusig mui awareun, “Duailel go ag izal ze suban sesamorab tam, gonun, iz imabun em go marabun awaremin, ag i betei umamen.” eWCGo igul eg maimai, wai 40 sag, go Uwait nugau Ze sesamorab tam. Guzenina, Uwait go ag en banban aigsisileun. Go Uwait nug em wabun baib mareun ag betei i omen. Goagal igul go en, go du tamacag uzan em ula ebu noumemen. yVkIgual embigeg go Uwait nugau Ze sesamorab tam, go duailel inen? Moses go agal gumaraneun du banou gonug duailel go Izip emgasag ebuan imarai aleun. Uwait nugau ogusau nugtal duailel go ze awaraneun. Bo, go gonugau ze i sesamoranemen. oUWUwait nugau ze nug guzenai aneu,‘Ulis, Uwait nug gonugau ze meu doimai, ag han igual embigeg agen guzenemen sul i guzenan. Ag agal oiagab gusig maimai, Uwait semoromenin sul, igul go i sesamoran.’ Buk Song 95:7-8 ^T5Iz ag gusig ze awarem. Ig getal igual oigeb Kristus en petak emun, i utab. Igual oigeb petak emun guzental ulis gusig mai damun, Uwait nug ig Yesus nugau duailel ein ece migabun aigeun aiu ses go ece go migamau. qS[ Bo, agal oiagab petak emen, go guzental ulis mai daremen, agen han duailel ipal agal oiagab Uwait en petak emen go i utamam en awaramamen. Ag igul go guzenebi, duailel ag Uwait nugau igul unum sesamoraimai, ag Kristus i semoromam. ?Rw O zaiar, ag ula du tub dabeleu eg mui i damau. Du gonug Uwait awau muzmuz dacaneu en ougab petak eun uteimai, Uwait nugau igul i sesamorina, Uwait nug du go uhu banou muramau. =Qs Gonun, iz duailel go en banban acisilina, ze gusig mui awaremin, ‘Ag i mabun em go wabun awaremin, iz petak pet awarem, ag em go i betei umamen.’ ” Buk Song 95:7-11 .PU Guzenina, iz duailel go en banban aisisileun. Iz guzenai ze memin, ‘Duailel goagal dabeleu umkoskos egonou pet dacanem. Duailel go ag izal igul i sesamoranem.’ )OK Ulis, Uwait nugau Ah Wes nug agal embigeg agen Uwait semoromenin, ze go aneun ag don. Uwait nug ulis guzenai aneu, “Wai houhou iwanarai (40) sag iz gugeg beu beu maraimai, agal embigeg agal oiagab petak abun en isanaremin, bo, go izal ze i sesamoranem. Iz ag eg marabun bimaiag pemen. VN%Gonun, ulis ag Uwait nugau duailel agal oiagab go en petak emen umkoskos damamen, gonun, ag Yesus i semuran. Igual embigeg agen Uwait semoromenin sul, agen i guzenan. Igual embigeg agen igul go guzenina, Uwait nugau Ah Wes nug aigeun, “Ulis, Uwait nug gonugau ze meu doimai, ag han igual embigeg agen guzenemen sul i guzenan. Go du tamacag uzan em ula ebu agal oiagab gusig maimai, Uwait semoroimai, gonug eg marabun polumoromen sul, igul go i sesamoran.” ML{Bo, Kristus go Uwait nugau nag. Go zuba, Uwait nugau duailel ag gonugau pigsal dabi, gonug ag suban gumaraneu, gonun, ig dabeleu asiu i wab. Ig amegai Yesus en igual oigeb petak emun, i utab, go gusig patai dab. Einen, ig Uwait nugau ug. Ig ein ece naliu aiu ses wabun aipig i numau, go gumei darem. Duailel Uwait nugau Ze i sesamorem, ag go dual naliu i mai i damamen. rK]Moses go Uwait nugau salau du dareun. Go du tub Uwait nugau ug ebuan. Gonug duailel go gumarai dareun ebu, go duailel Uwait nug wanib wag murabun igul abai mareun. Guzenaimai, gonug ein igul Uwait nug aiu ses guzenabun abai mareun. `J9Dudu ag unum geleagar aleagar a. Bo, go geleagar aleagar Uwait nugtal usalai macaneu. IIgul go en, iz ag Uwait ulagwag murabun awarem. Du tub go zau macaneu, duailel ag zau go en wanib i wag macanemen. Bo, ag du go zau macaneu gonugau wanib wag macanemen. Igul go sul, Yesus zau macaneu du sul, go duailel ag Uwait en oiagab petak emen gonugau zau sul tularai meun. Gonun, gonugau wanib ulagwag banou mui. Moses go Uwait en ougab petak eun du, gonun, go wanib banou tamacag. sH_Uwait nug gonugau salau murabun Yesus tapai mina, go gue salau en ougab noumaimai, ig isanigabun salau go unum subantal meun. Moses nug Uwait nugau salau moroimai, gonugau duailel suban gumareun sul, Yesus nug han guzental guzeneun. BG Igul go petak pet, gonun, Uwait nug ag gonugau duailel pet ag Mesgai wag awau muzmuz dabun tapai mareun, ag unum Yesus en dabilamamen. Go Uwait nug ig waigeb palautina, aleun. Go Uwait ula dareu du banou pet, ig go en igual oigeb petak anem. Uwait nug gonugau ze oi alai, ig aigabun palautorona, ig waigeb aleun. F Satan nug Yesus bimag pina, go uhu asiu oun. Igul go en, duailel ag Satan nug bimaiag piba, Yesus nug isanarabun go iboin.E'Igul go petak pet, gonun, Yesus go duailel agal oiagab petak emen gonugau amagul sul usalemen. Ein igul ag ebalagab zuaneu, go ebu han guzental zoun. Go ag sul usalaimai, ag en bisomag piaraneu. Go Uwait ula dareu du banou pet daimai, ag abiu go ag en bisomag peimai, Uwait nugau salau subantal macaneu. Guzenaimai, gonug duailel agal igul eg ebuan imaraba, ag Uwait nugau ameg ebu naliu damamen. D!Gonun, ulis ig abiu go em e ebu Uwait nugau tibur isanarabun i alau. Bo, go duailel Abraham sul go en oiagab petak emen isanarabun aleun. !C;Duailel ag noumabun uminanemen, einen, aiu ses Uwait nug unum uhu eg maramau en, dabilanemen, gonun, ag noumabun uminanemen. Ag em ebu Satan nug gumarina, ag gonugau igul sesamoranemen. Bo, ulis ag Yesus nug en agal oiagab petak anemen, gonug ag Satan nugau gusig ebuan imareun. mBSGo duailel go izal magite aneun, go em ebuan duailel. Yesus go han ag sul daimai, noumeun. Satan nug go gusig mui, gonun, gonug duailel unum eg marabun iboin. Bo, Yesus nug noumaimai, gonug Satan nugau gusig unum waiceun. eAC Ziwas tub ebu, go koli aneu,“Iz go en izal oiab petak eu.” Aisaia 8:17 Go kolital aneu,“Iz e ebu darem. Uwait nug gonugau duailel gumarabun mileun, ag iz ibail daremen.” Aisaia 8:18 +@O Gonug guzenai ze macaneu,“Uwait, izan na en izal magite awarai. Iz igual gotulanem ziwas tutak tutak ebu nait wanim ulapwag mai.” Buk Song 22:22 q?[ Gonug duailel go igul eg ebuan isanarena, ag Uwait nugau ameg ebu naliu usalemen, gonun, nug mui go duailel abai, agal Memeag tutak. Go igul en, Yesus nug duailel go agal oiagab petak emen, ag izal magite awarabun en aiu i nuaneu. '>G Uwait nugtal ece unum usalareun. Ece go unum gonugau tuguiai damam. Guzenaimai, nugtal ig en Yesus uhu moroun. Go a gegeulanau ebu noumeun, gonun, gonug duailel unum goagal igul eg ebuan naliu dabun isanaramau. Yesus go uhu banou oimai, noumeun, gonun, go du tuguianau pet usalaimai, Uwait nugau Ze unum sesamoreun. Go amegai Mesgai wag simai, gonug Uwait nugau duailel ag Mesgai wag siabun im oitai mareun. }=s Bo, ig Yesus tutak pemun. Ziwas getal pet tam, Uwait nugau tibur agal piu dacaneun. Bo, ulis go gusig mui, gonug ece unum gumaneu. Uwait nugau ze nug du tub nug igul go guzenamau en aneun. Du go Yesus. Getal go du banou i dareun, guzenina, Uwait nug go isanorona, gonug duailel unum go en bisomag piaraimai, agal igul eg ebuan imarabun noumeun. Ulis go gusig mui, Uwait nug go du banou tapai mina, duailel unum gonugau wanib ulagwag murabun aigeun. Einen, go uhu banou ig isanigabun oimai, noumeun. V<%Iz ag gumarabun duailel banban tapai maremin, agen ece unum gumaramamen.” Buk Song 8:4-6 Gonun, em e ebu, ece unum go duailel agal piu damam. Bo, ulis ece unum du gonugau piu darem, ig piab tam. ,;QDuailel go en na anemen, “Izan duailel go ziwas huia izal tibur agal piu i marai. Kolital ag duailel banban usalai maremin, agal wanimag al banou mui usalamam. |n~~}o|{zz)xvv1tsyrponl+igff!ed!c{ba`_^\\v[pZZXX^WVVTTS'RQZPPAOON@MsLKKQJIbHGjFEDBA@@!?b==>Iz ze awaremin go petak, gonun, ag subantal gusig tapai dan. Duailel ipal ag gurguraimai, agal ebeag, aramag noumina, go suban i gurguranemen sul i guzenan. Ag dudu ipal guzenanem sul, agal ebeag aramag noumamau, bo, gaul gusig maimai, gurguramamen. Ag guzenebi, Uwait nug ein ece wabun awareun go ece go maramau. *' Uwait nug uhu migena, ig igual oigeb eg waneu. Go uhu wanem, go mu banou pet, gonun, ig uhu go en igual oigeb i siksikaneu. Bo, uhu oimai, aiu ses dai dai, ig koli igul eg ipal i mamam, igual oigeb koli naliu usalaneu, ig oigeb siksikamam. Ag subantal gusig tapai dan. E) Ig mogoi ginaginam daimai, ig ein igul eg mina, igual memeniger agen igul go koli i guzenan, naliu dabun aimai uhu miganem. Bo, Uwait nug uhu migena, ig nug sul naliu usalabun guzenaneu. n(U Ig igul eg mina, igual memeniger agen ig naliu dabun uhu migena, ig goagal ze sesamoranem. Uwait nug go igual doropig gumaneu du, gonug ig naliu dabun uhu migena, ig gonugau ze petak sesamoranem. Gonun, ig go dual muzmuz damam. 4'a Uwait nug gonugau gelegul alegul igul eg mina, ag naliu dabun uhu maraneu. Go igul go mogoi ainagul ipal ebalagab i macaneu. Mogoi ainagul go ag Uwait nugau gelegul alegul pet tam, go mogoi ainagul ag gaian mogoi ainagul sul. Gonun, Uwait gonug ag uhu i maraneu zob, ag gonugau gelegul alegul tam. &) Du tub nug gonugau mogoi ainagul igul eg mina, uhu maraneu sul, Uwait nug guzenaneu. Mogoi ainagul unum ag igul eg mina, agal memeagar agen uhu maranem. Gonun, Uwait nug ag uhu marena, ag gusig tapai daiban, go en oiagab eg i umau. Einen, ag gonugau mogoi ainagul. 2%] Einen, go du tub en ougab noumaneu, du go igul eg maba aimai, go uhu muramau. Gonug du go waimai, uhu muramau, ‘go izal nagwai pet’ amau.” Sindaun 3:11-12 O$ Uwait nug agal oiagab gusig mabun ze awareun, ag ze go dabuiag sikeu aimai, iz koli awaramoroi. Uwait nug ag gonugau gelegul eun. Gonug guzenai aneun,“Izal gelear, Uwait Ban nug ag uhu marena, ag go gaul igul migeu aimai i dabilan. Ag igul eg mina, gonug ag koli naliu dabun guzenareu. Ag igul go en oiagab eg i umau. h#I Yesus go igul eg macanemen dudu agen wina, noumeun sul, ag ugarina, noumab tam. Agal oiagab petak emen utabun aimai, dudu go agen uhu maraimai, ugaremenin, bo, ag gusig tapai daremenin. Goagen ag ugarina, unum noumab tam. "# Petak pet, ag Yesus en suban dabilan. Igul eg macanemen dudu agen go igul eg pet muranem. Go gusig tapai daimai, gonugau ougab petak eun go utab tam. Ag go en dabeleimai, gonugau igul sesamoramamen. Guzenaimai, agal oiagab petak emen i utamamen, go gusig damau. h!I Ig umkoskos Yesus en dabilab. Gonug gonugau ougab Uwait en petak eun sul, ig han igual oigeb guzenai petak ab. Gonug igual oigeb petak abun abu abai migeun, gonun, ig go sesamorab. Gonug ig isanigena, igual oigeb petak emun gusig usalamau. Gonugau ougab petak eun go gue utab tam, einen, go abiu Uwait nug aiu ses gonugau ougab naliu usalai muramau. Guzenaimai, go uhu banou oimai, a gegeulanau ebu noumeun. Duailel agen guzenai dabilanem, a gegeulanau ebu noumabun go igul egonou pet, bo, go igul go en dabeleu wab tam go gaul noumeun. Ulis go Mesgai wag Uwait nugau ebeg naliu eiman biz ebu hoboi dareu. =  u Gonun, muz duailel asiu agal oiagab Uwait en petak emen agen Mesgai wag eiman ig ulig igei darem. Getal agal dacanemen igul nug agal oiagab petak emen igul eru neneg go ig abai migei darem. Ig han ag sul dab. Ig Uwait nug ece tapai migeun, wabun dudu gurguranemen sul, salau gusig guzenai mab. Abu ula ig i imab. tibur galau uhu igual enimig ebu damau oi aimai, gurgurab. Gonug uhu migena, ig gurgurabun iborain tam. Ig ein igul eg umkoskos guzenanem igul go nug gusig patigai dacaneu oi heimai, igual dabeleu Yesus en tutak maimai, i wasig mabun, gusig gurgurab. A{ (Einen, Uwait nug ag ig ibaig aiu ses ece naliu migabun tapai mai dareu. Ig han igual oigeb petak amam, gonug dudu go abai aiu ses ece naliu migabun tapai migeun dareu go migamau.  'Duailel go agal oiagab petak pet emen. Uwait ag en gonugau ougab siksikaimai, ece ipal wabun awareun. Bo, ag ece go wab tam. @y &Go Uwait nugau duailel agal igul naliupet, gonun, ag em ebuan duailel abai ereg dabun iborain tam. Guzenina, ag em ula ebu, em tabag ebu, aizau ob oug, em ob oug bitei dacanem. \1 %Ipal ag hiacaranem zau oug maraimai, aiwag sil wagaranem. Ipal so sil enimag ula ebutal kuatai hianem. Ipal ag siag sil wagarina, noumanem. Duailel ipal ag tibur galau tamacag, gonun, ag sipsip, meme galau oimai, tuganem. Ag duailel esab tamacag sul bitanem. Dudu ipal agen duailel go oiagab petak emen uhu maraimai, igul eg pet maranem. # $Duailel ipal ag busil esalausul wagaranem, ipal ag ze biabial kuai awaranem, ipal agal ebeag us sil kiaraimai, hiacaranem zau oug maranem. { #Ailel ipal agal oiagab petak emen, gonun, agal dudu go noumemen, Uwait nug koli asarai meun. Dudu go ag koli agal ailel waiagab bitanemen. Duailel ipal ag Uwait nugau igul sesamorina, agal iwai zaiagar agen hiacaranem zau oug bitei hiacaraimai, awaranemen, “Ag Uwait nugau igul koli i sesamorebi, ig i wagaremun, noumamamen.” Ag ze go duab tam, einen agal dabeleu enai, ag Uwait nugau igul sesamorebi, agal iwai zaiagar agen wagarebi, noumamamen, ag aiu ses koli asaimai, awau muzmuz naliu damamen. S "Ipal agal iwai zaiagar agen ab banou zorona, goagen ab go elaneu wausanem. Dudu ipal agal iwai zaiagar agen ag maulzag uiaban sil wagarabun igaranem. Duailel ag gusig tamacag agal oiagab petak emen, gonun, Uwait nug gusig mareun. Guzenina, ag malai dudu gusig pet usalaimai, agal iwai zaiagar emgasag tub ebuan unum zilacaremen. nU !Dudu go agal oiagab petak emen, gonun, go emgasag unum betei, alalaimai, agtal go ebuan malai dudu unum zilacaremen. Dudu ipal agen duailel suban gumarina, duailel go ag agal zaiagar abai igul eg i maranem. Uwait nugtal ein igul ag isanarabun awareun sultal, go igul go dudu go ebalagab guzeneun. Duailel ipal agen egun laion agal oiagsau tapelai maremen. B} Iz ze tub awaramoroi, bo, Gideon, Barak, Samson, Zepta, Devit, Samuel mui Uwait nugau ze doimai, awaranemen dudu agal ze i awarai. Einen, iz agal ze awarabun, ziwas asiu i dareu. % Zeriko uzanan wal air Rahap go gonugau ougab petak eun, gonun, go Israel agal bai abarabun dudu gonugau zaugul sul gonugau zaueim imarai simai, ee maraimai, suban gumareun. Zeriko duailel ipal ag Uwait nugau ze sesamorab tam, go unum noumemen, air go noumab tam. 1[ Israel duailel agal oiagab petak emen, gonun, ag gil kwali ebu, gil tutak tutak ebu, Zeriko ban uzan gilan kaia kaia aidarena, Uwait nug gilan go ulagai amaceun. ~u Israel duailel agal oiagab petak emen, gonun, go Ibut Ze Epeu matelemen. Go ebu ze tamacag, em sagau gusig dareun sul tapai tapai betemen. Izip agal malai dudu go ze go matelaimai, ula betena, go ze nug koli suai zoimai, unum egarai zeun. gG Moses gonugau ougab petak eun, gonun, go Israel duailel awarina, go sipsip nag waimai, gonugau eseu oimai, a ebeg go eseu oug maimai, agal zau og ebu ziorai betemen. Go igul go guzenina, Uwait nugau tibur alaimai, agal zau og ebu egun eseu go uligaimai, Israel duailel agal kaman mogoi i wagebi noumamam. Israel duailel asiu agal oiagab petak emen. |q Moses gonugau ougab petak eun, gonun, go Izip emgasag utei beteun ebu, Izip emgasag gumaraneu du Pero aigsisilaneu go uminab tam. Duailel ag Uwait piabun iborain tam. Bo, Moses go Uwait uligeun sul, gonugau ougab petak eun gusig pateun. c? Moses go guzenai dabeleun, “Iz Izip emgasag ebuan aiwag mui ecesab asiu oimai, suban dabun utem. Iz Uwait nug go Kristus aiu ses alamau aneun, nugau wanib eiman uhu wai, go iboi, aiu ses gonug ece naliu milamau.” N Go em ebuan igul sesamoraimai, gonugau ougab siksikabun igul eg maimai, dabilab tam. Go em ebuan igul sesamoramau, pigai tamamau. Guzenaimai, Moses go Uwait nugau duailel abai uhu wabun dabeleun. $A Moses han gonugau ougab petak eun, gonun, go ban maimai, du banou usaleun. Duailel agen go Pero nugau aleg gonugau nag ina, go ze go duabun utaneun. >u Moses gonugau memeg anag dual han agal oiagab petak emen, gonun, gonugau anag nug soligwina, ag geil ainarai go wageimai mina, dareun. Ag go pemenin go mogoi naliupet pet. Pero nug Israel duailel guzenai awareun, “Agal ailel mogoi soliagwebi, mogoi go wagarebi, noumamam.” Ag gonugau ze uminab tam. A { Zosep han gonugau ougab petak eun, gonun, go noumamoroi aimai, go abiu aiu ses Uwait nug Israel duailel Izip emgasag eiman imarai alamau, gonun, Israel duailel awareun, “Ag Izip emgasag utei unamamen ebu, izal paicil oimai, koli eru ebu em oimai, go ebu ob heilamamen.” Moses Uwait en ougab petak eun. L  Zekop han gonugau ougab petak eun, gonun, gonug noumabun ziwas ebu, gonugau taru ebu pezai daimai, Zosep nugau gelegul aliag go suban dabun en Uwait auraimai, go ulagwag moroimai, noumeun. | q Aisak han gonugau ougab petak eun, gonun, gonug Zekop, apag Iso dual go aiu ses suban dabun en Uwait aureun. i K Abraham nug Aisak waba, noumamaun, gonugau dabeleu Uwait nug duailel noumanem koli asarabun iboin. Gonun, Aisak noumaba, Uwait nug go asai maimai, koli Abraham moroun sul. Aisak, Zekop, Zosep go Uwait en oiagab petak emen. . U Uwait nug Abraham aureun, “Iz na ibaiz baib guzenai mem, nait ug asiu pet zumam. Go ug Aisak eiman zumam.” Stat 21:12 Abraham gonugau ougab petak eun. Guzenina, Uwait nug Abraham nugau ougab petak eun piabun aimai aureun, “Na nait nan Aisak waiba, iz milamam.” Guzenai aurina, Abraham nug Aisak gonugau nag tutakpaiu Uwait murabun wamoroi eun. Abraham gonugau ougab petak eun, gonun, go igul go guzeneun.  dA Bo, dudu go ag uzan naliu wabun dabilanemen, uzan go Mesgai wag dareu. Guzenaimai, ag Uwait “Na igual Uwait.” aurebi, Uwait nug go en aiu i numau. Gonug go dudu agal ban uzan naliu muzmuz dabun tapai mareun dareu. T! Duailel go ag agal uzan utei alemen en dabilemen zob, koli bitabun iboin.  Duailel ag guzenai ze mina, ig abiu duailel go ag petak uzan tub wabun daremen, en dabilei dacanemen, ag aiu ses go umamen. b= Dudu goagal oiagab petak aimai, noumemen. Uwait nug ein ece wabun baib mareun ag ece go wab tam. Ag gaul sag noumemen. Go abiu, ece go aiu ses zumau go umam, gonun, goagal oiagab naliu usaleun. Ag duailel guzenai awaremen, “Em e go igual tam, ig uzan tuban dudu sul gaul alai darem. Igual em pet Uwait nug migabun baib meun go dareu.” E Du go Abraham go ureg pet, go noumam ereun, bo, go eiman duailel asiu, Mesgai wagan ureb sul usalemen. Duailel go asiu asiu pet zimagan us sul usalemen. Du tub nug nanalabun iborain tam. ve Abraham, go ureg pet, go mogoi wabun iborain tam. Sara han go ureg air, go mogoi wabun iborain tam. Abraham gonugau ougab petak eun, gonun, Uwait nug gusig morona, go mogoi oun. Go abiu getal Uwait nug baib moroun, go petak zumau. oW Abraham go ougab siksikaimai, salap zaueim dareun, einen, Uwait nug ban uzan tub zau asiu mui tapai mina, go uzan go ebu muzmuz naliu dabun gumei dareun. Uwait nug gonugau dabeleu eiman go ban uzan muzmuz gusig dabun tapai meun. ! Gonugau ougab petak eun, gonun, go Uwait nug em go wabun aureun go betei em go oimai, uzan tuban du sul dareun. Go ninabun salap zau tapai maimai, dareun. Aisak, gonugau nag Zekop dual ag han salap zau tapai maimai, daremen. Getal Uwait nug ag han em marabun aneun. 1[ Abraham han gonugau ougab petak eun, gonun, Uwait nug Abraham aureun, “Na nait uzan uteiba, em tub mizai wabun beten.” Go em wabun Uwait nug abai moroun. Go gonugau ougab petak eun, gonun, go Uwait nugau ze sesamoraimai, gonugau uzan utei beteun. Go uzan go i abiu, go gaul sag beteun. z~m Noa han gonugau ougab petak eun, gonun, Uwait nug Noa aureun, “Iz ze banou em e ebu palautemin, alaimai, duailel igul eg macanemen unum ze nug egarai zamau. Duailel igul go getal piab tam.” Noa go Uwait nugau ze doimai, gonugau ougab petak eun, gonun, go Uwait nugau Ze sesamoraimai, gonugau ug abai naliu dabun tebil patai meun. Go guzenaimai, duailel ipal agal igul eg araog abai mareun. Noa gonugau ougab petak eun, gonun, Uwait nug go du naliu eun. Abraham Uwait en ougab petak eun. +}O Du tub go gonugau ougab Uwait en petak ab tam, go Uwait nugau dabeleu sesamorabun iborain tam. Uwait go en ougab i siksikamau. Du in go Uwait waugab siabun, go Uwait dareu en gonugau ougab petak amau. Du Uwait piabun salau gusig macaneu, Uwait nug du go suban isanuraba, ougab petak amau. |w Enok han gonugau ougab petak eun, gonun, Uwait nug go noumab tam ebu, awau enib tabug mui imaiceun. Duailel ag itanemen, itanemen, bo, go piab tam, einen, Uwait nug imai, sieun. Uwait nugau ze nug guzenai aneun, “Enok go Uwait nug imab tam ebu, go Uwait nugau igul unum sesamorina, Uwait go gonugau igul uligaimai, go en gonugau ougab siksikeun.” Stat 5:24 t{a Abel go Uwait en gonugau ougab petak eun, gonun, go egun agaimai, Uwait moroun. Uwait nug igul go uligaimai, go en ougab siksikeun. Kain go han ecesab Uwait moroun, bo, go en ougab siksikab tam. Abel gonugau ougab petak eun, gonun, gonug gonugau ecesab morona, Uwait nug go du naliu aureun. Abel go noumeun, bo, gonugau ougab petak eun ze ulis aigai dareu. z3 Ig abiu Uwait nugtal Mesgai mui, em mui, gonugau ze eimantal usalareun. Ig go en igual oigeb petak emun. Gonun, ig abiu, ecesab unum ig ulis pianem, ecesab go Uwait nug ece duailel agen piabun iborain tam oimai, usalareun. Abel, Enok, Noa ag Uwait en oiagab petak emen. sy_ Muz duailel go agal oiagab petak emen, gonun, Uwait nugau ougab ag en siksikaimai, duailel go naliu eun. @x { Oigeb petak abun igul go enai. Uwait nug ein ece wabun aigeun ig ece go wabun gumei darem go petak ig aiu ses umam. Ig ece go igual ameig nug piab tam, bo, ig abiu ece go petak umam. iwK 'Duailel go agal oiagab petak emen utemen, gonun, ag Uwait waugab i damamen. Bo, ig ag sul tam, ig agal igul i sesamoranem. Tam! Ig, Uwait nugau duailel, igual oigeb petak emun, gonun, ig go dual muzmuz awau damam.rv] &Duair in go izal ameab naliu dacaneu, izan go isanurai en gonugau ougab petak eu, muzmuz awau damau. Bo, duair in go koli kekulaimai, gonugau ougab petak eun go utamau, iz duair go en izal oiab i siksikamau.” Habakuk 2:3-4 u  %Uwait nugau ze nug guzenai aneun.“Ziwas huia tam ebutal, go du go getal alamau aneun, go pigai alamau, go ban i damau. Lt $Ag oiagab Uwait en petak mai daremen, go i utan, gusig mai dan. Guzenaital, ag Uwait nugau dabeleu sesamoramamen. Ag igul go guzenebi, Uwait nug ein ece marabun awareun, go ece go unum maramau. /sW #Guzenaimai, ag getal agal oiagab Uwait en petak emen go i utan. Agal oiagab Uwait en petak emen guzental mai dabi, Uwait nug aiu ses gonugau ece naliu maramau. mrS "Agal oiagab petak emen zaiagar hiacaranemen zau oug darena, agen duailel go agal uhu gamacaimai, isanaremen. Ag Uwait nugau duailel daimai, dudu ipal agen agal ecesab unum zob una, ag ecesab go en oiagab eg i wanemen. Agal oiagab selai mui dacanemen. Agal oiagab siksikaimai dacanemen, einen, ag abiu aiu ses agal ece naliupet pet muzmuz dareu go umamen. ;qo !Ziwas ipal ebu, dudu goagen duailel asiu ameagab ebu ze biabial kuai awaraimai, eg maranemen. Ziwas ipal ebu, duailel ipal agal uhu wanemen sul una, agen duailel go isanaremen. Yp+ Ag Uwait nugau Ze amegai doimai, sesamoremen koli go dabilan. Ag dudu ipal agen uhu asiu maraimai, eg maranemen. Bo, ag uhu go oimai, agal oiagab Uwait en petak emen, go i utemen, ag gusig mai daremen. o Uwait awau dacaneu, gonug du go igul eg meun gusig patena, go banban uminamau. Ag agal oiagab Uwait en petak emen go i utan. (nI Ig abiu getal Uwait nug guzenai, ze macaneu,“Iz sag go dudu agal igul eg memen, koli eg marai. Du tub nug ag ebalagab igul eg maramau, izanag koli go igul eg murai.” Lo 32:35 Uwait nug kolital aneun,“Iz Uwait Ban, izanag izal duailel sisiarai.” Lo 32:36 Vm% Ulis du in go Uwait nugau Nag eg pet aimai, semuramau, agal dabeleu go han ag erunamamen? Petak pet, du go Uwait nug go uhu banou pet muramau. Io, go uhu banou umau, einen, go baib en suban dabilab tam. Go “Yesus go iz en noumina, iz Uwait nugau ameg ebu koli naliu usalai,” go guzenai dabilab tam. Go Yesus nugau eseu ece gaul darem aneu. Uwait nugau Ah Wes nug ig isanigeimai, gonugau ece naliu gaul miganeu. Bo, du gonug Ah Wes ze biabial kuai auraneu. Ql Getal Moses nug duailel Uwait nugau kasai ze suban sesamorabun en awareun. Du in go kasai ze go sesamorab tam, go igul eg maba, du aliag ta, ainarai ta, agen go igul eg meun uligaimai, ag ze sisiaraneu du aurebi, gonug du go sisioroimai, gonugau igul eg meun usalaba, duailel ag go en i bisomag pianem. Agen go wina, noumaneu. =ks Ig igul eg go koli guzenab, ig Uwait en banban uminab. Gonug ig unum sisicigaba, ig ab banou elei dareu ebu heigabun gumei damam. Go ab nug Uwait nugau iwai zaugul unum elaramau. Ig Uwait nugau petak ze abiu maimai, go en oigeb petak emun, koli kekulaimai, igul eg asiu maimai, ig koli ece tub oimai, igual igul eg zilagabun Uwait murabun iborain tam. 7ig Ig Uwait nugau duailel igua igua gotulabun igul go i utab. Duailel ipal ag i gotulanemen sul ig agal igul i sesamorab. Igual oigeb Uwait en petak emun gusig patabun isa isanigab. Einen, ig abiu igul go guzenemun guzenemun, Dubanou Ban nugau duailel sisiarabun ziwas alamau. Ig Kristus i semurab. 9hk Ig igual zaiger en oigeb nug noumaimai, igua igua isa isanarabun en igul abai maimai, salau naliu mab. Igual zaiger agen igual igul uligaimai, ag han guzental guzenamam. g5 Ig igual oigeb Uwait en petak emun, go gusig patai dab. Uwait nug ein ece migabun aigeun, ig iau gumei damun, go migamau. Ig igual zaiger isanarab. If  Gonun, ig Uwait waugab siab. Igual oigeb Uwait en petak emun, gonun, ig abiu gonugau ameg ebu ig naliu darem. Dabeleu aliag i wab. Ig igual igul eg ebuan oigeb kekulina, Yesus nug gonugau eseu sil ig ebiligeb kueicigeimai, igual oigeb oug igul eg dareun, koli naliu usalai meun. Igul go ig ze naliu ebu ze ziwanem sul. Pe Igual ula dacaneu du banou pet, go Uwait nugau duailel gumarai dareu. edC Laplap go Nou Zaueim dareun, go Yesus nugau enib tabug nugau dorog. Yesus noumina, laplap go wagan bigagai noi beteun. Go Uwait waugab siabun abu, go awau. Ig abu go eiman sesamoraimai, awau muzmuz damam. bc= Yesus a gegeulanau ebu noumaimai, gonugau eseu nug igual igul eg unum zilagai eun. Gonun, go igual ula dacaneu du banou pet dareu, gonun, ig ulis Uwait auraimai, go waugab ig abu awau ebuan iau siabun i uminab. Ib  Uwait nug duailel agal igul eg unum zilagai mareun, gonun, duailel ag agal igul eg zilagabun koli egun agaimai, Uwait i muramamen. Igual oigeb Uwait en petak aimai, go en tutak dabelab. Oa Uwait nug koli aneun,“Iz duailel agal igul eg zilagai maremin, gonun, ag getal kasai ze i sesamoranemen mui, ag igul eg macanemen mui, iz go en koli i dabilai.” Jeremaia 32:34 V`% “E baib iz aiu ses izal duailel abai mai, go enai, iz agal oiagab oug izal kasai ze mai. Iz agal dabeleu ebu izal kasai ze sikut wai mai. Iz, Uwait Ban, iza ze go guzenai anem.” Jeremaia 31:33 Q_ Uwait nugau Ah Wes nug han ze go aigeun. Amegai go guzenai aneun, ^  Gonugau enib ziwas tutak sag Uwait moroun gonug gonugau duailel Uwait nugau ameg ebu naliu usalaimai, muzmuz dabun isanareun. ]  Ulis Uwait nug gonugau iwai zaugul zilacarena, gonug dudu go unum gonugau ebeg ebu mina, ag gonugau piu dabun, go gumei dareu. <\q Bo, Kristus go noumaimai, gonugau enib tabug ziwas tutak sag Uwait moroun, gonug duair unum agal igul eg zilagai mareun. Guzenaimai, go Uwait nugau ebeg naliu eiman hoboi dareu. [  Uwait ula dacanemen dudu go ziwas umkoskos Uwait nugau biz waugab tapai daimai, egun ta, ece ta Uwait muranemen. Ag ecesab ipal i muranemen. Muranemen ecesab guzental muranemen. Bo, egun agaimai, Uwait muranemen gonug agal igul eg i zilagai maraneu. fZE Uwait nug ig unum naliu usalabun en dabeleun. Gonun, Yesus Kristus go ig en noumaimai, gonugau enib tabug igual igul eg ebuan imaigeun. Go ziwas tutak sag noumaimai, Uwait nugau ameg ebu duailel naliu usalabun guzeneun. FY Gonun, Kristus nug Uwait aureun, “Iz e darem. Na iz erunabun ailemen, iz e darem.” Gonun, duailel agen egun waimai, aganemen, Uwait go igul go unum uteimai, igul tub awau usalai meun. 7Xg Amegai Kristus nug guzenai aneun, “Uwait na egun eseu mui ecesab ipal mui go na mizanem go utanem. Duailel agen egun waimai, unum agaimai, nait biz ebu maraimai, agal igul eg zilagai marabun na igul go han utem. Nait kasai ze nugtal igul go guzenabun awareun duailel ag igul go guzenanemen.” @Wy Guzenaimai, izan na aizemin, ‘O Uwait, iz e darem. Nagen iz erunabun ailemen, iz e darem. Getal ag iz guzenai salau mabun nait agau ebu sikut wemen.’ ” Buk Song 40:6-8 0VY Duailel agen nait wanim wag mizabun egun waimai, nait biz ebu maimai, unum aganemen na go utanem. Ag egun agaimai, agal igul eg zilagai marabun, na igul go han utem. LU Go enegun, Kristus go em e ebu alamoroi, go Uwait guzenai aureun,“ ‘Na egun eseu mui ecesab ipal mui go mizanem go utanem. Bo, na izal enim tabug na mizabun tapai milemen wai.’ \T1 Einen, bulumakau meme mui agal esepag sil duailel agal igul eg i zilagai maraneu. CS Kasai ze nug duailel naliu usalemen zob, ag egun agaimai, koli koli Uwait i muranem zob. Igul go unum uteimai, agal dabeleu ag Uwait nugau ameg ebu ze tamacag daimai, naliu usalabun iboin. Bo, kasai ze nug ag isanarab tam, gonun, ag wai tutak tutak ebu, agal igul eg en dabeleimai, egun agaimai, Uwait muranemen. R \Q 3 Zuda agal kasai ze nug ig igul eg ebuan i imaigamau. Kasai ze go ece naliu aiu ses zumau gonugau dorog. Kasai ze eiman duailel ag wai tutak tutak ebu egun agaimai, Uwait wanib wag murabun aimai awareun. Duailel ag kasai ze go sesamoranemen. Bo, gonug duailel agal igul eg ebuan imarab tam, gonun, ag Uwait nugau ameg ebu naliu usalab tam. P} Kristus go ziwas tutak sag noumaimai, gonugau eseu sil duailel agal igul eg ebuan imareun. Go koli alamau, duailel agal igul eg zilagai marabun i alamau. Bo, duailel inen go en agal oiagab petak aimai, go gumei darem, gonug ag imarabun alamau.mOS Go guzeneun sul duailel han ziwas tutak sag noumamam. Ag noumebi, aiu ses Uwait nug ag sisiaramau. )NK Kristus go koli koli em e usalai meun ziwas, alai ulis, gonugau enib Uwait moroun zob, go mu asiu pet oi dareu zob. Bo, gonugau enib ziwas tutak sag Uwait moroun. Em e tamamaun ziwas waugab, Kristus go zoimai, ziwas tutak sag noumeun, gonun, Uwait nug igual igul eg unum zilagai migeun. M  Uwait ula dacaneu du banou pet wai tutak tutak ebu zau empip nou pet ebu sianeu. Go go ebu siamoroi aimai, egun eseu Uwait wanib wag murabun oimai sianeu. Bo, go Kristus guzeneun sul gonugau eseu oimai, simai, Uwait murab tam. Kristus go Mesgai wag siabun go Uwait ula dacanemen dudu banban agen guzenanemen sul guzenab tam, gonugau eseu ziwas tutak sag Uwait moroimai, sieun. L Kristus go Nou Zaueim sieun. Bo, go Nou Zau dudu agen tapai memen zaueim siab tam. Nou Zau go em ebu dareu, go Mesgai wagan Nou Zau nugau dorog. Kristus go Mesgai wag sieun. Ulis go Mesgai wag Uwait dual daimai, ig isanigabun en Uwait ze moroi dareu. K' Uwait nugau ameg ebu ece naliu usalabun ag egun eseu sil kueicanemen, go Mesgai wagan dorog. Bo, egun eseu sil ece em ebu naliu usalabun iboin, ece Mesgai wag dareu egun eseu sil naliu usalabun iborain tam. Eseu naliu tub sil petak Mesgai wagan ece naliu usaleun. wJg Uwait nugau kasai ze eim guzenai aneun, egun eseu sil ece unum koli naliu usalamam. Uwait nug igual igul eg gaul i zilagai migamau. Eseu sil go petak igual igul eg zilagai migamau. Kristus nugtal noumaimai, igual igul eg zilagai migeun. 9Ik Tutak igul go Moses nug egun eseu oimai, salap nou zau ebu mui kueiceun. Go koli egun eseu go oimai, Uwait wanib wag murabun ece salap zaueim dareu, go oug han kueiceun. "H= Guzenaimai, Moses nug awareun,“Egun eseu e nug baib naliu meu. Baib go Uwait nug ag suban sesamorabun gusig ze awareun.” Kisim Bek 24:8 rG] Amegai Moses nug duailel unum Uwait nugau kasai ze mui baib ze mui awareun. Gonun, go bulumakau nag mui meme ebuan eseu mui oimai, ze mui ipulaimai, tau tub sipsip ulig go sil tau waimai, seu epeua ebu memen oimai, go a tub ebeg ebu kiai meun. A ebeg go ze eseu ebu maimai, a ebeg go tau epeu mui kasai ze agau mui duailel ebalagab mui unum ebalagab kueiceun. F Go igul sul, Uwait nug amegai gonugau duailel abai baib meun. Egun tub noumina, Uwait nugau baib meun go petak pet usaleun. E% Du tub nug gonugau nag dual baib macaneu. Go awau daba, baib go gusig tamacag. Bo, baib go meun du noumaba, go petak nag nug ece unum umau. gDG Kristus go noumaimai, baib awau meun ze go gonugau igul enai; du tub go noumamoroi aimai, gonugau ece gonugau nag nug umau aimai ananeu. Go nag nug go pigai ece go i umau. Gonugau memeg noumaba, petak ece unum umau. C Einen, Kristus nug gonugau eseu sil baib awau maimai, Uwait nug ig koli nug dual naliu dabun imaigeun. Baib amegai dareun ebu duailel igul eg macanemen. Uwait nug Kristus palautina, go alai agal igul eg ebuan imarabun noumeun. Gonun, ein ece Uwait nug ig wabun tapai migeun ipal getalan baib mareun duailel nugtal tapai mareun go han ereg ece go umamen. Einen, Kristus nug gonugau eseu sil agal igul eg ebuan han gau mareun. Go igul go guzenina, ag Uwait nug tapai mareun go dual muzmuz awau damamen. yBk Ulis, Kristus nugau eseu sil igul go unum zilacoroimai, ig isanigeun. Uwait nugau Ah Wes muzmuz dacaneu. Gonug Yesus dual daimai, gusig moroun. Guzenina, Yesus go nugtal gonugau enib Uwait moroun. Go igul eg tub mab tam, go du tuguianau naliupet pet daimai, noumeun. Gonug igual igul eg ebuan unum gau migeun, gonun, ig Uwait nugau ameg ebu koli naliu usalai darem. Ig enimig ebuan kasai ze sesamoremun, gonug ig i isanigamau, ig noumamam. Ulis, ig igul eg mamam Uwait nug ig eg migamau aimai i uminab. Yesus go igul go ig en guzeneun, gonun, ig gonugau wanib ulagwag moroimai, Uwait muzmuz awau dacaneu nugau salau murab. oAW Yesus go noumaimai, igual igul eg unum ziwas tutak sag gau migeun. Getal duailel ag amegain kasai ze sesamoraimai, ag igul ipal beu beu macanemen. Igul go enai; duailel noumebi, eb paiu ta macanemen empip, gonug ag Uwait nugau ameg ebu unu maraneu. Ag igul go guzenina, Uwait ula dacaneu du go bulumakau nag waimai, agaimai, gonugau waibul oimai, egun eseu mui ipulaimai, dudu go ebalagab kueicaraneu. Guzenina, dudu go ag Uwait nugau ameg ebu go dudu agal enimag koli naliu usalanem. @- Em e ebu, Uwait ula dacaneu du banou pet gonug bulumakau ta, meme ta. Goagal esepag oimai, Uwait murabun zau empip nou pet oug sianeu. Bo, Kristus go igul gue guzenab tam, go Uwait waugab Mesgai wag ziwas tutak sag simai, gonugau eseu oimai, Uwait moroun. Einen, igul go eiman gonugau eseu sil igual igul eg gau migeun. Guzenina, Uwait nug igual igul eg ebuan koli imaigena, ig muzmuz go dual damam. 3?_ Bo, ziwas go ebu, Kristus go Uwait ula dacaneu du banou pet aleun. Gonug ece naliu Uwait nug ig migabun aneun unum oi miganeu. Gonug Nou Zau naliu Mesgai wag dareu ebu, ig en salau macaneu. Nou Zau go du tub nug tapai mab tam. Go em e ebu i dareu. Nou Zau gonug em ebuan Nou Zau zilacuraneu. ># Duailel ag kasai ze sesamoraimai, agal ece ta, egun waimai, agaimai, Uwait muranemen, gonug ag Uwait nugau ameg ebu naliu usalabun iborain tam, einen, agal kasai ze nug ag ee zabun, ze zabun, ze ziwabun igul erunai abai maraneun. Ag enimag en kasai ze sesamorai betena betena, Uwait nug gonugau wanib ulagwag murabun igul awau abai mareun. Kristus nugtal gonugau eseu oimai, Uwait waugab sieun. i=K Go ag agal igul eg zilagabun aimai egun waimai, agaimai, Uwait morona, gonug agal igul eg zilaganeu. Go igul nug duailel go Uwait ulagwag muranem gonug agal oiagab naliu i usalaneu. Getalan igul go ulisan igul nugau dorog. <} Nou zau go em ebu darena, agal kasai ze sesamoraimai, Uwait dacaneu zau empip nou pet oug umkoskos i sianem. Nou zau go em ebu dareun ziwas, Uwait nugau Ah Wes nug ag zau empip amegai dareun tutak Uwait ulagwag murabun siabun ig abai miganeu. Ziwas go ebu, ag go ebutal Uwait ulagwag muranem. Zau empip nou pet im gebei dareun. Go oug duailel Uwait waugab siabun iborain tam. .;U Bo, Uwait ula dacaneun du banou pet gonug tutak wai tutak tutak gil tutak ebu, zau empip nou pet oug sianeu. Go gaul i sianeu, egun eseu oimai, petak sianeu. Go egun eseu go oimai, nug nugau igul eg mui, duailel suban i dabeleimai, igul eg ipal gaul macanemen mui zilagabun en Uwait muraneu. 3:_ Nou zau go oug, ece guzenai memen dareun. Uwait ula dacanemen dudu ag gil tutak tutak duailel isanarabun go zau empip amegai dareu oug simai, Uwait nugau salau macanem. -9S Bogis go wag ebu tibur dorog aliag daremen. Agen Uwait e ebu dareu aimai abai marai daremen. Goagal sanag nug bogis go apeg kuloroi daremen. Bogis go nugau apeg gonugau wanib ‘Uwait nug duailel en bisomag peimai, agal igul eg zilagai maraneu.’ Bo, iz go en ze bigeg ban i awarai. 8 Laplap go dareun waugab Uwait ece muranemen biz gol eiman patai memen dareun. Go ebu Uwait ula dacanemen dudu agen Uwait auraimai, a ilau ipal sous naliu mui agena, sous zuaneun. Empip nou pet oug baib bogis tutak gol sil patai memen dareun. Bogis go Uwait nug baib gonugau duailel abai meun abai mareun. Bogis go oug, bret wanib mana go tebil gol oug memen mui, Aron nugau taru walu zoun mui, aiwag aliag Uwait nug kasai ze houhou mui sikut weun mui ereg daremen. B7} Tub empip ses dareun, go empip nou pet anem. Go empip nou pet oug Uwait dacaneu. Zau empip aliag go ula ebu, laplap gusig asai mina, zau empip nou pet abu tapelai memen dareun. Z6- Nou zau gonugau bigeg iz ag awarai. Zau go oug empip aliag, empip tub amegai dareun, empip tub ses dareun. Amegai empip dareun go empip nou. Go oug al mui, nou bret Uwait murabun biz ebu memen dareun. 5  Iz ulis ze tub awarai. Uwait nug baib awau mina, Yesus Kristus go ig en Uwait nugau salau Mesgai wag mai dareu. Uwait go muzinan baib gonugau duailel abai maimai, ag kasai ze go ulagwag murabun mareun. Ag em ebuan Nou Zau maimai, go ulagwag muranemen. 4# Uwait nug ulisan baib ‘go awau’ eun. Amegain baib ‘go muzinan’ eun. Guzenaimai, ein ece muzinan dareu, go unum wagemamam.#3? Iz ag en bisomag pianem, agen igul eg agal zaiagar ebalagab macanemen unum zilagai marai. Iz koli agal igul eg en i dabilai.” Jeremaia 32:31-34 N2 Duailel agen agal ug ta, agal zaiagar ta, Uwait Ban abiu mabun ze i abai maramamen. Einen, ziwas go ebu, duailel wanimag banou a mui, duailel wanimag banou tamacag mui, ag unum iz abiu milamamen. 1! Bo, iz koli guzenai anem, baib e iz aiu ses Israel duailel abai marai, izanag agal dabeleu kekulaimai, izal kasai ze agal dabeleu ebu mai. Iz sag agal oiagab oug izal ze sikut wai memin, ag iz sag ulapwag milamam. Iz agal Uwait pet dai, ag izal duailel pet damamen. W~"}{z{yxxvubsrfqipuo4nnFmolk?jii*hhg!f(eTdcc5bQa__9^^\\S[[ ZZYY2XJWeVVUUTT%SCR)QQVQPO0NNDMwLLL JIHGGFXEDCCdBQAA#@?<>A=[=O<>;:b998O765443?211G0w/..)-t,,l+|*)):('&p%$#"" kN!Q>a>% F I O57Y;[P 1Zon nug go en eneun. Gonug duailel guzenai awareun, “Iz du go en getal guzenai awaranemin, ‘Du tub go iz seiab ses zoi dareu, go izal Dubanou Ban. Izal anikai nug iz zoliwau tam ebu go dareun.’ ” O {Ze go du sul alaimai, ig ula ebu alai dareun. Gonug gonugau ougab naliu mui eiman, ig isanigeimai, gonugau petak igul abai migeun. Go gonugau memeg, Uwait, nugau nag tutakpaiu. Guzenaimai, memeg nugau gusig banou oi alina, ig gusig go pemun. *N O Ag Uwait nugau gelegul usalabun ag em e ebuan memeagar agal esepag sil patarai mab tam. Uwait nugau Ah Wes nug patarai meun, gonun, Uwait nug tutak agal memeag. 8M k Guzenina, duailel ipal agal oiagab petak emen agen go imaiemen. Guzenina, go nug duailel go agal oiagab go en petak emenin imaraimai, Uwait nugau gelegul alegul tapai mareun. _L 9 Go gonugau ban meun uzan beteun, bo, go ebu gonugau ug agen siksikaimai, go imab tam. kK Q Gonugtal em e patai meun. Go em e ebu alai dareun, bo, em e ebuan duailel ag go abe i memen. mJ U Al go petak. Al go zoi dareu nug em e ebuan duailel unum al hilaraba, goagal oiagab oug hilai amau. tI cZon nug go al tam. Go gaul al go ses zoidareu, gonugau ze amegai em e ebu duailel al go en awarabun aleun. H Gonug duailel al go en awarabun aleun. Guzenina, duailel unum go ze go doimai, goagal oiagab ze go en petak abun awareun. PG Du tub usaleun. Gonugau wanib Zon. Go Uwait nug palautina, aleun. ]F 5Al gonug umaum hilai hina, hilanau usalaneu. Umaum nug al go zilacurabun iboin tam. dE CAwau dabun gusig go ebu umkoskos dareu, awau dabun gusig go sil al duailel marena, pianem. vD gZe go nug ece unum usalai meun. Ece ipal go abu tub eiman zuab tam. Ece unum zoun Ze nugtal patai meun. 5C gGo getal pet Uwait nug dual muzmuz dacaneun. B }Get get pet, Uwait go em e patai mab tam ebu, Ze dareun. Ze go gue Yesus. Ze go Uwait nug dual dareun. Ze nug go Uwait. NAO izal zaiar, zaicig tub ag ula go petak ze sesamorab utaba, du tub nug abu naliu koli abai morona, go du go abe muramau, du inug du igul eg macaneun tub koli Uwait waugab imai alamau, igul eg macaneun du gonugau dorog noumeun ebuan koli imaiceun. Igul go eiman, Uwait nug gonugau igul eg asiu macaneun zilagai muramau.@0?YGuzenina, go koli Uwait aurai darena, emes wag eiman ze noimai, ee ug koli walu zoun. Zaicig tub abu tuguiai i sesamoramau agen imai aimai, abu suban abai muramamen. *>MElaiza go igua du sul, gonug em e ebu ze i nuabun aimai, Uwait gusig aurai darena, Uwait nug wai ainarai mui geil wasolig mui ereg ze patena, ze nuab tam. F=Uwait nug agal igul eg zilaganeu, gonun, ag tutak tutak agal zaiagar ibalagab igul eg memenin unum awarebi, agzozou Uwait ereg aurebi, agal igul eg zilagai maramamen, kasaraba, ag naliu usalamamen. Du in go Uwait nugau ze sesamoraneu du gonugau ze auraneu gusig mui, gonun, Uwait nug gonugau auraneu ze sesamoramau. /<WAg oiagab petak aimai, Uwait aurebi, Dubanou Ban nug du go kasuraba, naliu usalamau. Bo, go du go igul eg meun aba, Dubanou Ban nug gonugau igul eg zilagai muramau. T;!Bo, ag ula du tub go ebeu mui daba, go du go agal zobu piabun gumaraneu dudu banban awarebi, gonugau ebeu en Uwait auramam. Ag Dubanou Ban nugau wanib pataimai, a ilau gonugau gagalig wag ebu esikamam. :9 Ag ula du tub uhu mui ta? Du go gue Uwait auramau. Du tub go ougab siksikai mui dareu ta? Du go gue kabal waimai, Uwait nugau wanib wag muramau. 89i O zaiar, ze e amegai dareu, agal ze ipal gusig mabun Mesgai wag ta, em e ebu ta, ecesab ipal wanib pataimai, agal ze i gusig macan. Bo, ag “Tam” aiban, go iboi. Ag “Io” aiban, go iboi. Guzenebi, Uwait nug ag sisiaraimai, ag ze a daremen aimai, i awaramau. Ag oiagab petak mui Uwait auran. 8  Ig abiu ag uhu banou oimai, agal oiagab Ban en utab tam, ag siksikamamen. Ag getal Zop nugau ze domenin. Go ougab iau mui uhu asiu oun, bo, ag abiu, Uwait Ban nug go en ougab egwina, suban isanoroun. Uwait Ban go bisomig peimai, ig en ougab nug noumaneu. u7c Zaiar, getal Uwait Ban nugau ze doimai, aidanemen dudu ag Uwait nugau ze duailel marai aidanemen dabilan, agal iwai zaiagar agen eg maremenin, bo, ag oiagab selai mui, gusig maraimai, uhu omenin. Ag igul go guzenemen sul guzenan. 6  O zaiar, ag agal zaiagar abai i wanin macan. Ag guzenebi, Uwait nug agal igul sisiaramau. Sisiarabun du go zau og tapai dareu. 5Go igul guzenaneu sul, ag han oiagab iau selai daiban, gusig tapai dan, einen, igual Dubanou Ban nug koli alamau ziwas pulig i dareu. 4#O zaiar, guzenaimai, ag agal oiagab iau selai daiban, igual Dubanou Ban, Yesus Kristus koli alamau gumei dan. Ag abiu, wai atag du, go gonugau wai oug ee ug naliu zuabun pei daneu. Go ougab iau selai mui ze nuna, gonugau wai ebuan ee ug walu zuabun gumei daneu. 3)Dudu igul naliu mui agen ag eg marab tam, bo, agen ze gusig awaraimai, wagarina, noumemen. Ig gusig tapai daimai, uhu oimai, Yesus gumei dab. Y2+Ziwas go ebu, ag em e ebu ecesab naliu asiu oimai, siksikai daremen. Dudu ag egun wai zabun ag amegai ee asiu morona, ban mina wai zanem sul, ag han sisiarabun ziwas waugab ebu, ecesab asiu gotulai daremen. 1)Ag go don, salau dudu agen agal ougem salau oi maremenin, bo, agen koli salau dudu go ag aiwag marab tam, gonun, Uwait nug ag koli eg marabun ze mai darem. Bo, ag go dudu agal ze doimai, gau marab tam. Salau dudu go weinemen, Uwait gusig mui gonug goagal weinemen doun. 60eAgal aiwag gol, silva mui tus zaneu sul eg umam. Go agal igul eg macanemen araog maraba, ag ab sul elaramau, einen, ag em e tamabun ziwas waugab ecesab asiu gotulai memen. `/9Agal ecesab unum eg waimai, tamamam. Agal arugabun iweiu naliu umum agen tugei zimam. n. WAg ecesab asiu a dudu, go don. Oiagab eg waba, banban manilman, einen, uhu banou ag ibalagab alamau. v-eAg go don, duair in go igul naliu mabun abe meun, bo, go i macaneun, duair go gue igul eg macaneu.a,;Bo, ulis, ag ein salau mabun wanimag wag macanemen, ag go igul egonou pet guzenanemen. x+iBo, ag guzenai ze macan, “Go Uwait nugau dabeleu aba, ig awau daimai, salau e murab ta, ulibe salau mab.” *!Ag einen guzenai ze macanemen? Ag tuaba erunamau go ag i abiu. Agal doropag erunai damau? Ag pi sul zoimai usalaimai, koli pigai tamaneu. L) Zaiar, ag ulis izal ze awaramoroi, go don. Ag guzenai ze macanemen, “Iz ulis ta, tuaba ta, ban uzan tub beteimai, wai tutak uteimai, iz go ebu aiwag salau maimai, aiwag asiu oi danai.” )(K Uwait nugtal kasai ze go araog meun, gonun, nug sag duailel agal igul sisiarabun go iboin. Nugtal duailel ipal imaraimai, ipal eg marabun go iboin. Gonun, na du eruneneg, gonun, zaun nugau igul sisiai morom? Ig ein igul aiu ses zumaun i abiu, gonun, ag ein salau mabun ze gusig i macan. -'S O zaiar, ag agal zaiagar agal enimag ebu ze eg i macan. Du in go zaug enib ebu ze eg macaneu ta, gonugau igul sisiai muraneu ta, go du go kasai ze ebu ze eg maimai, kasai ze sisiai muraneu. Na igul go guzenanem, go na kasai ze go i sesamoranem, na kasai ze sisiai muranem du sul darem. x&i Ag Uwait nugau ameg ebu agal wanimag wag i macan, gonug agal wanimag wag maramau. Nait zaun en polu ze i men. '%G Ag agal igul eg en oiagab eg waba, banban manilman. Ag siksikanemen dudu ag go uteiban, bisomagar sul dan. Ag wel anemen dudu, wel anemen uteiban, manilman. B$}Ag Uwait nug waugab betebi, gonug koli ag waiagab alamau. Ag igul eg macanemen dudu, agal igul eg utan. Ag dudu dabeleu aliag mui, ag go dabeleu eg agal oiagab oug dareu han oi haran. #Gonun, ag Uwait nugau piu daimai, gonugau ze sag sesamoreiban, Satan dual alalan. Ag guzenebi, go uminaraimai unamau. "3Bo, Uwait nug gonugau ougab naliu eiman isanigeun. Go igul en, Uwait nugau ze nug eneu,“Uwait nug duailel agtal agal wanimag wag macanemen oi hicaraneu. Bo, duailel agal wanimag i wag macanemen Uwait nug gonugau ougab naliu eiman ag isanaraneu.” Sindaun 3:34 0!YUwait nugau ze nug eneu, “Uwait nugau Ah Wes, Uwait nugtal igual oigeb oug migeun ig Uwait sag oiageb nug noumabun aiganeu.” Agal dabeleu ze go bigeg tamacag ta? , QAg Uwait en oiagab petak en ze macanemen, bo, ag go dual i suban dacanemen. Ag abiu, duair in go em e ebuan ecesab en ougab nug noumaneu go Uwait nugau iwai zaug. Gonun, duair in go nugtal em e ebuan ecesab en ougab nug noumabun tapai macaneu go nugtal Uwait nugau iwai zaug usalamau. *MAg agal enimag en tutak dabeleimai, ecesab wabun Uwait auranemen. Ag dabeleu eg beu beu, gonun, ag Uwait ein ecesab wabun aurina, gonug ag ecesab go i maraneu. H Ag ecesab wabun oiagab alaneu, ecesab go wabun iborain tam, guzenaimai, ag dudu ipal agal ecesab wabun ag wagarina, noumabun guzenanemen. Ag ecesab wabun gusig dabilanem, bo, i wanemen, guzenaimai, ag aiag sisilina, ze alalaimai, alalanemen. Uwait nug ag ecesab marabun en i auranemen, go gonugun ag ecesab i wanemen. z oAgzozou einen ze alalaimai, alalanemen? Wanimag wag mabun igul eg go agal oiagab oug darena, agzozou alalanemen. -Ag oiagab iau selai mui darena, igul go oiagab iau mui eiman, igul naliu guzenanem. Igul go naliu ee ug ougem bina, walu zuaneu sul, zumau.ykBo, dabeleu Uwait eiman alaneu, go naliupet pet. Ag dabeleu naliu sag sesamoranem. Duailel ipal abai iau daimai, dudu ipal en dabeleimai, agal ze suban sesamoranem. Dudu ipal en bisomag piaraimai, umkoskos isanaranem. Ag duailel naliu mui, duailel eg mui unum isanaranemen. Ag igul naliu sesamorabun i polumanemen. Ein igul guzenabun ze manem petak sesamoranem. +ODudu ag dudu ipal agal wanimag banou mui wabun en oiagab eg wina, ag agal wanimag wag mabun abu itananemen. Dudu go iau i dacanemen, ag igul eg sag guzenanemen. ]3Dabeleu go, Mesgai wageiman i aleu. Go em e ebuan wes eg nugau dabeleu eiman zoun. iKBo, ag dudu ipal agal wanimag banou mui wabun en oiagab eg maraba, ag agal wanimag banou mabun salau i macan. Agen ‘Ig dabeleu naliu mui’ aimai i ze macan. Ag igul go guzenaimai, polumaimai, petak ze naliu wagemanemen. q[ Ag ula du tub dabeleu naliu mui dareu ta? Du go gue dabeleu naliu mui gonugau suban hoboi dabun igul dudu ipal abai maramau. Go gonugau wanib banou wag i mamau. Go dabeleu naliu sesamorina, dudu ag gonugau igul naliu pimamen. lQ O izal zaiar, gaien zabub ebuan kopi dab useg mamau ta? Tam pet tam. Kolital kopi ebuan useg mamau gaien dab wabun iborain tam. Guzenaital, ibut ze eiman ze naliu zanemun zuabun iborain tam. Dabeleu naliu mui, dabeleu eg mui. P Ze naliu zanemun mui, ibut ze mui, em biag tutak eiman ereg i zuaneu. 1[ Minomig gonug Dubanou Ban nugau wanib wag muranem, minomig gonugtal duailel ipal eg marabun sinocaranem. O izal zaiar, go igul guzenanem, go naliu tam, go egonou pet. 1[ Igual minomig nug Uwait Ban, igual memenig, nugau wanib ulagwag muranem. Bo, minomig gonugtal duailel ipal Uwait nugtal nug sul usalareun eg marabun sinocaranem. RBo, du tub nug gonugau minob suban gumabun sul iborain tam, tam pet tam. Igual minomig i imaneu, umkoskos ze biabial kuai macaneu. Go munug ze eg duailel wagaraneu sul, igual minomig ebu kapai dareu.  Em e ebuan egun, meg, man mui, ecesab ipal ibut ze oug getal zag danemen, ulis dudu agen unum imaraimai, suban gumaranem. gGAg go don, igual minomig go ab waneb sul, igul eg nug em e gumaneu sul minomig nug igual enimig unum gumaneu. Minomig go sil ig igul eg asiu manem. Minomig ab zabeg elaneu sul. Ab bigeg go ob banou oug elaneu eiman zoun. LIgual minomig han guzeneneg, minomig go ginampet. Bo, go minomig gonug banban siksikaimai, gonugau wanib ulagwag macaneu. Ag go dabilan, ab waneb ginampet nug eleimai, gaian ecesab unum elaneu. ,QTebil en han dabilan. Tebil go banou pet wol gusig nug patena, unaneu, bo, tebil nugau gugeg ginampet kekulina, tebil banou go du nugau dabeleu sesamorai unaneu.  1Ig egun hos nugau ogusau ebu gugeg ginampet maimai, gugeg go keuina, hos eru eiman aidabun igual dabeleu sesamoraimai, unaneu. $ AIg unum dabeleu eg zuna, igul eg manem, bo, du tub gonugau minob nug ze eg tub i macaneu, du go naliupet pet. Go nugtal gonugau enib suban gumabun iboin. L  O zaiar, ag abiu, ig Uwait nugau ze abai maranem dudu Uwait nug ig igul gusig mui sisicigamau, duailel ipal iau iau sisiaramau, gonun, ag Uwait nugau ze abai marabun dudu ag ula asiu i usalamam. P Du tub nugau enib gonugau dorog waneun go ig abiu go enib noumeun dareu. Guzenaital, du in go Yesus en gonugau ougab petak eun salau mab tam, du go nugau ougab petak eun noumeun sul dareu. Rahap go abu ulacan air go han guzental guzeneun. Zosua nug Israel du aliag Zeriko ban uzan bai abarabun palautarena, sina, gonug wagemaraimai, abu tub eiman koli palautarena betemen, gonun, Uwait nug go gonugau ameg ebu air naliu aureun. Josua 2:1-21 NGuzenai, gonun, ag go abe macan, ig tutak oigeb petak aimai, salau mab tam, go en Uwait nug ig du naliu i aigamau. Du in go Yesus en ougab petak aimai, salau mamau, du go Uwait nug naliu auramau. iKGuzenina, Uwait nugau ze getal aneun petak usaleun. Ze go guzenai aneun,“Abraham go Uwait en gonugau ougab petak eun, gonun, Uwait nug go du naliu aureun.” Stat 15:6 Igul go en, go Uwait nugau baibiag emen. Ag go abiu ta? Abraham go Uwait en gaul ougab petak ab tam. Go Uwait en ougab petak aimai, salau meun, gonun, Uwait nug go du naliu eun. CGetal igual embigeg Abraham nug gonugau nag Aisak egun aganemen biz ebu gabuai maimai, Uwait murabun guzeneun. Ziwas go ebu, Uwait nug Abraham gonugau ameg ebu naliu dareu aimai aneun. -SAg kar wageun dudu, ag Yesus en agal oiagab petak aimai, dudu ipal i isanaranemen, gonug agal oiagab naliu usalai mamau ta? Iz agal dabeleu eg ag abai marai. 'Na Uwait tutak dareu abiu ta? Na guzenanem, go naliu. Bo, ag go don, wes eg han Uwait tutak dareu abiu maimai, banban uminaimai, esilakanem. +ODu tub nug anamau, “Du tub go gonugau ougab petak aneu, du tub go igul naliu macaneu.” Bo, du tub gonugau ougab petak aimai, duailel ecesab tamacag ipal isanarab tam, iz gonugau ougab Yesus en petak eun erunai abe mai? Izal igul naliu sil izal oiab petak emin abai maraba, pimam. )KOiagab petak abun igul guzeneneg. Agal oiagab petak emen duailel ipal isanarabun salau i macanemen, ag gaul darena, go oiagab petak emen go noumeun sul dareu. Bo, duair tub go tibur galau eg mui ta, ee tamacag darena, ag ula ebu du tub nug go auramau, “Nait ounab selai damau, na betemai, nait tibur galau maib, ee betei zen,” ze go nug go erunai isanaramau? Agenag go tibur galau moroimai, unab taiabun ee moron. b~=O izal zaiar, du tub gonugau ougab Yesus en petak eun du nug enaneu, “Izal oiab Kristus en petak em.” Guzenai ze maimai, go dudu ipal i isanaraneu, go gonugau ougab petak eun nug, Uwait waugab i imai simau. w}g Du in go gonugau zaugul en i bisomag pimau, aiu ses Uwait nug ig sisicigabun ziwas ebu, go i bisou pimau. Bo, du in dudu ipal en bisomag piaramau, go Uwait nug sisiarabun ziwas ebu, isanaramau. Yesus en ougab petak eun du gonugau salau. Z|- Uwait nugau kasai ze nug ig du tub nugau salau duailel i damam eu. Kasai ze go naliu gonugtal Uwait nug igual igul eg sisicigamau. Gonun, ag umkoskos kasai ze gonugau piu daimai, ze maiban, agal salau macan. { Einen, ig abiu, Uwait nug guzenai aigeun,‘Ag, dudu ailel a, wal igul i macan.’ ‘Ag du tub webi, i noumamau.’ Kisim Bek 20:13-14 Na, du air a, wal igul i mem, bo, na du tub weben, noumamau, go na Uwait nugau kasai ze unum etuborom. z% Ze e petak, einen, du tub go kasai ze unum sesamoraimai, tub ginampet i sesamoramau Uwait nugau ameg ebu du go gue kasai ze unum etuboroun. y Bo, ag du tub suban isanoroimai, du tub semuranemen, go ag igul eg memen. Kasai ze gonug ag kasai ze i sesamoranemen dudu abai mareu. xUwait nugau agau ebu, igual Uwait Ban nugau kasai ze guzenai aigeu,‘Na nag en ounab nug noumanem sul, duailel ipal en han guzental ounab nug noumamam.’ Wok Pris 19:18 Ag kasai ze naliupet pet go suban sesamoraimai, ag igul naliu guzenanem. ]w3Petak, dudu goagen agal Dubanou Ban nugau wanib naliu ebu ze biabial kuai muranem. \v1Bo, ag go duailel ecesab tamacag semaranemen. Ag go don, duailel ecesab tamacag agen igul eg ag ibalagab i maranem. Dudu go ag ecesab asiu mui agen petak ag eg maraimai, sisiarabun dudu waiagab imarai bitanem. uucO izal zaiar, ag go don, Uwait nug em e ebuan duailel ece tamacag agal oiagab petak gusig mabun tapai maraimai, gonugau gumaneu uzan siabun baib mareun. Uwait nug duailel unum ag go en oiagab nug noumemen mui ereg baib go mareun. 7tgAg igul go guzenebi, go agal dabeleu eim dudu ipal agal igul sisiarai darem. Ag agal dabeleu eg eim sisiaranem dudu sul usalaimai, ag dudu goagal igul i suban sisiaranemen. 8siDu go iweiu naliu mui uligaimai, auramam, ‘Na empip naliu e ebu alai hoben’, bo ecesab tamacag du go auramam, ‘Na tapai damam’, ta ‘Na izal aramab alai hubamam’. ar;Ag tatau ze go dabilan. Ziwas tub ebu, du tub go tibur galau awau arugaimai, iweiu naliu maimai, agal gotulanemen zaueim simau. Ziwas go ebutal, ecesab tamacag du tub, go iweiu naliu arugab tam han zaueim go simau. @q {O izal zaiar, ag Yesus Kristus, igual Dubanou Ban wanib banou mui, go en oigeb petak anemen duailel, ag dudu ecesab asiu a imaranemen sul, duailel ecesab tamacag han guzental imaran. p Bo, du in go Yesus en ougab petak aimai, igul naliu mui, aunagul mui, wab ailel uhu a mui, isanaraimai, em e ebuan igul eg i sesamoraneu, Uwait igual memenig du go gonugau ameg ebu gonugau ougab petak eun araog moroimai, go ze tamacag, go du naliu auramau.o {Bo, du tub nug Yesus en ougab petak aimai, enaneu, ‘Iz umkoskos zobu pianem’ bo, du go gonugau ogusau suban i gumaneu, gonugau ogusau eiman ze gaul gaul macaneu. Du go gue nugtal nug polumuraneu. Uwait nugau ameg ebu go zobu gaul pianeu. 4n cBo, ig Uwait nugau kasai ze suban sesamoremun, igul eg nug go koli gusig i gumigamau. Gonun, duair in go kasai ze go sesamorabun umkoskos suban nanalaimai, go gaul doimai, i dabug sikaneu, go ze go sesamoraneu, gonun, Uwait nug gonugau igul uligaimai, gonugau salau macaneu naliu abu kalai muramau. vm gGo gonugau siameg iror ebu uligaimai, utei beteimai, gonugau siameg ein sul uligeun, go pigai dabug sikaneu. kl QEinen, du in go Uwait nugau ze doimai, i sesamoraneu go du iror oimai, gonugau siameg pianeu sul. k }Ag Uwait nugau ze gaul i don. Ag ze doimai, ‘Ig du naliu darem’ aimai i poluman. Gonugau ze doiban, sesamoran. Ij  Gonun, wal igul mui, igul eg ipal macanemen go utan. Ag agtal agal wanimag banou uteiban, Uwait nug ze go agal oiagab oug mareun gusig patan. Ze gonug agal doropag imaraimai, kasarabun iboin. Ri Du in go pigai aigsisilaneu du, go Uwait nugau igul naliu i sesamoraneu. h !O izal zaiar, ag go suban abiu macan. Ag unum, dudu ipal agal ze suban doiban, ag pigai ze koli i awaran. Ag pigai i aiag sisilamau. ]g 5Uwait nugtal gonugau dabeleu eiman, igual memenig usaleun. Gonugau petak ze eiman, ig ee ug amegai useg macaneu sul tapai migabun migeun. Ece ipal unum go usalareun iguan zilacaranem. Ze suban doimai, salau man. rf _Ece naliu mui, igul naliu unum wanem go igual memenig Uwait nug eiman gaul alaneu, gonugtal al emes wag darem usalareun. Go umkoskos gusig tapai daneu, go am saum banou maimai, ginampet macaneu sul tam, go umkoskos guzental dacaneu. Le O izal zaiar, dudu ipal agen polumarebi, ag dabeleu eg i wan. rd _Igul eg mabun dabeleu go ig bimaig pina, igul eg mina, igul eg go banou usalina, igual doropig noumamam. [c 1Bo, ig tutak tutak igual dabeleu eg nug igul eg mabun bimaig pina, igul eg manem. b ' Bo, du in igul eg mabun ougab asaimai, gonugau dabeleu, ‘Uwait nug igul eg go mabun bimai peu’ aimai i ze mamau. Uwait go igul eg mabun i bimaig pianeu. Tam pet tam, igul eg nug Uwait bimag piabun iborain tam. Kolital, Uwait nug du tub igul eg mabun bimag i pimau. ^a 7 Du in uhu tub go ebu zuba, gusig tapai daneu go siksikamau. Go uhu unum etuboroimai, Uwait nug dorog muzmuz awau dabun gusig muramau. Duair in Uwait en ougab nug noumaneu, Uwait nug ece naliu go murai aneun. ?` y Am banou zuba, gonugau wes a musib pataba, iweiu naliu duliaimai, zilagai noimai, eg waneu. Go sul, ecesab asiu mui du han salau mai damau ziwas ebu a sisil guzenaneu sul guzenamau. _ # Bo, du tub go ecesab asiu mui, Uwait nug gonugau wanib naliu go wanib gaul pet abai muraba, go siksikamau. Einen, go a sisil sul duliamau. e^ E Du in go ecesab asiu tamacag, go siksikamau, einen, Uwait nugau ameg ebu go wanib mui. ] %Guzenai duair gonugau dabeleu aliag dareu, go ein igul macaneun du go gusig tapai i daneu. Gonun, go ece tub Uwait ebuan wabun i dabilamau. \ U[ %Bo, go Uwait nug ein ece murabun auraimai, gonugau dabeleu aliag i mamau, go gonugau ougab petak mui eiman auramau. Duair in go dabeleu aliag mui eiman auraneu, go a ebeg wol nug pataraneu sul guzenaneu. aZ =Bo, duair in ag ula go dabeleu naliu tam, go Uwait nug dabeleu naliu go murabun auraba, Uwait nugtal go muramau, einen, Uwait nug duailel agal igul i sisiaramau, go duailel unum ougab siksikai mui gaul maraneu. dY CGonun, ag umkoskos gusig tapai dan. Go igul ag ibalagab gusig zumau, ag suban damamen. Gonun, Uwait nugau igul ag ibalagab i wagemamau. Tam pet tam, agal igul naliu banou usalaimai, Uwait nugau igul unum sesamoramamen. mX UEinen, ag abiu uhu go agal oiagab Yesus en petak emen patai uligaraba, ag gusig tapai dabun umamen. bW ?O izal zaiar, ag uhu asiu oiban, oiagab eg i umau, agal oiagab siksikai mui, damau. /V [O zaiar, iz Zems, Uwait mui igual Dubanou Ban, Yesus Kristus mui goagal salau du nug, ag Israel duailel emgasag beu beu bitei daremen sikut wai marem. Uhu wabun igul. OU Uwait gonugau ougab naliu eiman ag umkoskos isanarai damau.-TS Agal gumaranemen dudu banban mui, Uwait nugau duailel ag abai darem, iguan ag ‘Kero’ awarem. Agal zaiagar Itali emgasag ebuan agen han ‘Kero’ awarem. S Ag abiu, igual zaicig, Timoti go hiacaranem zau oug dareun go utena, noun. Bo, go iz waiab alaba, iz go dual ereg ag uligarabun alamam. zRm O, Zaiar, iz ze go awaremin, ag subantal don. Agal oiagab gusig dabun iz sikut e wai maremin. Go huia tam. IQ  Iz Uwait aurem, gonug ag isanaraba, agal oiagab iau damau. Ein igul naliu gonug mabun eun, ag igul go guzenamamen. Igual Dubanou Ban, Yesus go sipsip gumaraneu du banou. Yesus go noumina, Uwait nug koli asai meun. Gonugau eseu sil muzmuz awau dabun baib meun. Iz Uwait aurem, gonug ag isanaraba, ag gonugau salau suban mebi, gonugau ougab siksikamau. Gonugun, ig Yesus Kristus nugau wanib umkoskos ulagwag moroi dab. Petak! Iz ze ipal awaramoroi. P O Iz ag gusig awarem, ag iz en Uwait aurebi, gonug iz palautilaba, ag waiagab pigai koli alai. Izal ze pocabun en Uwait aurem. N Ag ig en umkoskos Uwait auran. Igual dabeleu enai ig Uwait nugau ameg ebu ze tamacag, einen, ig umkoskos igul naliu sag mamam. EM Ag agal gumaranemen dudu banban agal ze doiban, suban sesamoran. Dudu go ag gusig mui goagen ag gumaranem. Goagen agal doropag suban dabun aimai gumaraimai, aiu ses Uwait nugau ameg ebu agal salau erunai memen auramamen. Gonun, ag go dudu agal ze suban sesamorebi, agal oiagab siksikaimai, salau mamam, goagal oiagab eg i wamau. Bo, dudu gumaranemen agal oiagab siksikai mui, i salau mebi, ziwas go ebu, goagen duailel suban i gumaramam. 9Lk Ag duailel ipal isanarabun dabeleu go i utan. Ag ecesab mui, ag duailel ecesab tamacag ipal maran. Igul go egun agaimai, Uwait muranemen sul, go Uwait nugau ougab siksikamau. `K9 Gonun, Yesus nug igual igul eg ziwas tutak sag gau migeun, gonun, ig gonugau wanib pataimai, Uwait nugau wanib umkoskos ulagwag murab. Igul go egun agaimai, Uwait muranem sul, go Uwait nugau ougab siksikamau. J# Einen, em e ebu igual uzan pet tam. Em go muzmuz i damau. Igual uzan pet go Uwait dareu wag dareu, ig aiu ses simam. Uzan go muzmuz damau. YI+ A gegeulanau go ebu asai mina, noumabun ducug kuai noun. Gonun, ig muz kasai ze uteimai, Yesus waugab uzan gasageim beteimai, ig go sul aipig nuabun iboin. Ig gonugau igul sesamoraimai, igual muz igul utab. %HC Go igul sul, Yesus han go ban uzan gasageim wina, noumeun. Gonugau eseu sil duailel agal igul eg zilagina, duailel ag Uwait nugau ameg ebu naliu usalemen. PG Ig abiu Uwait ula dacaneu du banou pet go egun eseu oimai, duailel agal igul eg zilagabun Uwait dacaneu zau empip nou pet oug oi sianeu. Bo, naliu egun oimai, bitei ban uzan gasageim unum agaranem. uFc Igual igul eg zilagabun empip dareu. Go Yesus nugau a gegeulanau. Go Uwait ula dacanemen dudu agen Uwait ece muranemen biz sul. Duailel ag muz kasai ze sesamorabun umkoskos dabilanemen, a gegeulanau nug go isanarabun iborain tam. CE Ag ze awau ipal beu beu agal getalan abai maranemen dudu agen awarab tam, go i sesamoran. Ze awau gonug igul eg agal abu ebu maramau. Abai maranemen dudu awau go ag ee zabun kasai ze beu beu maranem. Gonug agal oiagab petak emen i isanaramau. Uwait nugau ougab naliu eiman agal oiagab petak emen isanaramau. >Du Ag goagal igul sesamorabun iboin, einen, Yesus Kristus nugau igul tutak. Go igul tub i ailaneu. Um, ulis, aiu ses, muzmuz go gonugau duailel isanarabun abu tutak sesamoraneu. .CU Agal getalan gumaraneu dudu en koli dabilan. Dudu go agen Uwait nugau ze abai maremen. Dudu go goagal oiagab petak emen sul, ag han goagal igul sesamoramamen. =Bs Gonun, ig gusig tapai daimai, ig tutak tutak guzenai ze mab,“Banou go izal isanilaneu du. Iz i uminai. Dudu ipal agen iz unum i eg milamam.” Buk Song 118:6-7 A5 Ag aiwag en ban i dabilan. Ag ecesab ginampet mui, go iboi. Uwait nug guzenai aneun,“Iz ag i utarai. Iz ag i semarai.” Lo 31:6 D@ Dudu ag air omen agal walagar abai suban damamen. Ag ailel ipal abai i wal igul macan. Duair in go wal igul mamau, aiu ses Uwait nug gonugau igul eg sisiai moroimai, go eg muramau. d?A Dudu oiagab petak emen hiacaranem zau oug darem, ag dudu go en i dabuiag sikamau. Ag hiacaranem zau oug darena, duailel ipal agenag isanarabun guzenanemen sul agen han dudu go guzental isanaran. Agal zaiagar Yesus nugau salau maimai, uhu banou wanemen en i dabuiag sikamau. Ag dudu go abai ereg uhu wabun iboin, gonun, agen go isanaramamen. S> Tub uzanan dudu agen agal uzan alebi, agal zaueim imarai simamen. Getal dudu ipal agen tub uzanan dudu agal zaueim imarai alemen. Ag i abiu, agen go gaul dudu anemen, bo, dudu go ag Uwait nugau tibur. c= A O Zaiar, ag agzozou umkoskos agal oiagab petak emen, zaiagar en agal oiagab nug noumamau. < Einen, igual Uwait go ab sul dareu. Ab nug ece unum elaneu sul, gonug duailel gonugau ze i sesamorem unum eg maramau.=;s Guzenaimai, Uwait nug ig gonugau duailel pet awau muzmuz dabun tapai migeun, go gonugau ban uzan umam. Go uzan go i eg wamau, gonun, ig i eg migamau. Gonun, ig gonugau wanib ulagwag mab. Ig gonugau ze sesamoraimai, gonugau ougab siksikabun go ulagwag murab. Gonun, ig go en uminaimai, gonugau piu dab. p:Y Uwait nug ‘Umtabag, iz igul guzenai’, ze mina, ig petak abe mem, ecesab usalareun gonug mim palautaba, unum iloiamau. Gonug ecesab unum oi unamau. Ecesab tub i damau. Ece ipal muzmuz dabun usalareun, go sag i eg maramau. y9k Uwait nug getal gonugau ogusau nug ze maimai, mim palautina, em e unum iloieun. Bo, ulis go baib guzenai meun,“Umtabag go ebu, iz koli mim palautemin, em unum iloiamau. Em sag i iloiamau, emes mui ereg iloiamau.” Hagai 2:6 8} Ag go don! Uwait nug gonugau ze awaraba, ag i utan, suban don. Uwait nug igual embigeg ag em e ebu daremen gonugau gusig ze awareun, ag duab tam. Guzenina, gonug ag ugaraba, ag uminai bitabun abu tamacag. Ulis, Uwait Mesgai wageim ze mai dareu. Guzenaimai, ulis duair in go gonugau ze doimai, i sesamoramau, duair go gue erunai uminai unamau? Tam, go uhu banou pet umau. r7] Ag han Yesus waugab siemenin. Yesus go duailel mui Uwait mui ula dareu du. Gonug baib awau Uwait nug ebuan duailel waiagab oi aleun. Gonugau eseu sil duailel naliu dabun baib maimai, eseu kueiceun. Gonugau eseu nug Abel nugau eseu zilacoroun. Abel nugau eseu nug Kain nugau igul eg koli ameg wabun aneun, bo, Yesus nugau eseu nug igual igul eg zilagabun aneu. a6; Ag Uwait nugau gelegul alegul gotulai daremen ebu siemen. Go gelegul alegul unum ag gonugau nag kaman sul daremen, agal wanimag Mesgai wag sikut wemen dareu. Ag duailel, ag Uwait waugab siemenin. Gonug duailel unum sisiaraneu. Ag muz duailel noumaimai, Mesgai wag daremen waiagab siemenin. Duailel ag go Uwait nugau ameg ebu duailel naliupet. 65e Bo, ag oiagab petak emen duailel, ag uzan go siab tam. Ag uzan awau Saion em tabag ebu siemenin. Uwait nug muzmuz awau dacaneu ag gonugau uzan siemenin. Uzan tub, Zerusalem awau, Mesgai wag dareu. Ag Uwait nugau tibur asiu pet ag tutak gotulai daimai, oiagab siksikai mui, daremen ebu siemenin. (4I Duailel agal ameag nug ece go em tabag ebu daremen uligaimai, uminemen. Guzenina, Moses nug han guzenai aneun,“Iz banban pet uminem.” Lo 9:19 w3g Uwait nug Israel duailel gusig ze guzenai awareun, “Duair in go em tabag go gaguramau, ag go aiwag sil webi, noumamau. Bulumakau ta, sipsip ta, ag go em tabag gaguramam, go han aiwag sil ugarebi, noumamam.” Kisim Bek 19:12-13 O2 Em tabag go ebu pulel ul zeu mui Uwait nugau zeu mui ag domen. Ag Uwait nugau ze doimai, banban uminaimai, ag Moses guzenai auremen, “Moses, nagen Uwait auren, ig gonugau ze ubag duabun utem.” C1 Ag duailel Yesus en oiagab petak emen, ag agal uzan awau simamen. Ag ulis uzan go gagurabun iborain tam. Ag Israel duailel sul tam, Israel duair ag Sainai em tabag waugab siemen. Ag em tabag go gagurabun iboin. Ab banou em tabag go ebu elei dareun. Em tabag go umutgitai daimai, wol banou go ebu zoi dareun. A0{ Ag abiu Iso gue igul go guzenaimai, dai dai, go gonugau memeg ebuan suban dabun ze wabun beteun. Go suban dabun ze wabun banban weineun. Bo, gonugau memeg nug suban dabun ze aurab tam. Einen, Iso go gonugau kaman mogoi nugau gusig unum gonugau amag moroun, gonun, go abu tub eiman koli ze go wabun iborain tam. /' Ag koli suban uligan, ag ula duair tub go wal igul i mamau. Du tub go Iso sul i usalamau. Iso go Uwait en dabilab tam. Go kaman mogoi, gonun, go gonugau memeg nugau ece unum wabun iboin. Bo, go umtabag we wina, gonugau kaman mogoi nugau gusig unum gonugau amag moroun. 1.[ Ag suban gusig tapai dan, Uwait nug ag isanaraimai, gonugau ougab ag en siksikeun, ag koli go i semuran. Ag suban uligan, igul eg tub macaneu du ag ula ebu, go gig kulam sul i damau. Gig kulam nug agal wai ebu zoimai, ee ipal waugab dacanemen eg maraneu sul du gonug ag duailel unum eg maramau. %-C Ag duailel abai iau daimai, ag igul naliupet Uwait nugau igul sul macan. Du tub go igul naliu go mab tam, go du go aiu ses igual Dubanou Ban i pimau. ~}}(|{zyyfxxyw{vvuhttsrrr#qqp3onmm6lkk)jii@hggff.ee:dd%cc}aaV`v_^]]2\#[xZZNZXX,WW/VUU:TSSWSRBQQ|QPPOO(NSMLKJJTIIHHGFqFEQED*CCBBCA<@@Y???>R>A=^<;;:M99E88Z77\66E5m43l22^1100//3..r--,I++K**)((,'&&M%%$$#""3!!& *^n#]m]<0  f"S#b7Go Zuda agal zobu pemen ziwas ebu, Zuda agal embigeg Moses dual getal Izip emgasag utei alemen dabilanemen zobu, wanib Pasowa, ziwas hogu zoi dareu. NYesus go em manam ebu simai, gonugau tapaimaraneu dudu abai hoboun. mSGonug duailel ebeu mui go kasarena, duailel asiu go gugeg go meun uligaimai, go sesamorai betemen.  5Yesus go duailel ze ze maraimai, tebil wag silikaimai, gonugau tapaimaraneu dudu abai Galili Ze Unig tubaim betemen. Ze unig go wanib tub Tiberias. /Bo, ag ze go gonug sikut weun doimai, agal oiagab petak ab tam, gonun, erunai izal ze han ag doimai, oiagab petak amamen?”!.Ag Moses nugau ze doimai, agal oiagab petak emen zob, ag izal ze han doimai, oiagab petak emen zob. Einen, go nug ze go iz en sikut weun. W'-Iz ag izal mekai nugau ameg ebu agal enimag ebu ze mai darem aimai i dabilan. Tam pet tam. Du go Moses getal agal dabeleu ‘go ig isanigamau’ aimai, go ulagwag moromen, go nug agal enimag ebu ze mamau. R,Ag agal zaiagar agen agal wanimag wag marabun guzenanemen. Bo, wanimag banou go Uwait nug eiman tutak alaneu, ag go wabun utei daremen. Ag igul go sesamoraimai, iz en agal oiagab erunai petak amamen? }+Iz mekai nugau gusig mui alemin. Ag izal ze duabun utemen, bo, du tub go nugau gusig mui alina, ag gonugau ze duanemen. A}*Bo, iz agal igul abiu. Ag Uwait en oiagab i noumanemen. G)Iz dudu agen izal wanim ulapwag milabun aimai i awarem. 8k(Bo, ag iz waiab awau muzmuz dabun alab utemen. 9'Ag umkoskos Uwait nugau ze nanalanemen, go agal dabeleu Uwait nugau sikut nug ag awau muzmuz dabun aimai guzenanemen. Sikut go wemen go iz en anemen.  &Ag izal mekai nug iz palautilena, alemin, go en agal oiagab petak ab tam, gonun, gonugau ze han agal oiagab oug dab tam. x i%Mekai nugtal iz palautilena, alemin, nugtal izal wanim araog mileun. Ag gonugau zeu duab tam. Ag go piab tam. p Y$Ze tub iz en eneu. Go Zon nugau ze zilacorou. Salau go izal mekai nug iz mabun mileun, iz ulis mai darem. Ag salau go uligaimai, abe mamamen go iz palautilena, alemin. Gonun, salau e ulis mai darem Zon nug aneun araog mileu. r ]#Zon go al sul, duailel al mareun. Ag gonugau al uligaimai, siksikaimai, ziwas hogu al go ebu dacanemen. " ="Em ebuan dudu ag izal wanim araog mai aidanemen dudu en ban i dabilan, bo, izal dabeleu Uwait nug agal igul eg ebuan imarabun, iz ag ze e go en awarem. w Bo, du tub nug iz en ze maraba, ag gonugau ze doimai, agal oiagab petak abun iboi. Zon go ze ziwaraneun du, go izal wanim araog mai aidaneun. Ag unum gonugau ze duabun aimai betemen. Iz ag petak pet awarem, du go gue iz en ze meun go petak pet. !dAAg go don, iz iza en ze maremin, dudu ipal ag izal ze en agal oiagab petak i amamen. !Yesus nug koli awareun, “Iz izal dabeleu eiman igul tub i macanem. Izal mekai nug iz erunai duailel sisiarabun ailina, iz guzental sisiaranem. Guzenaimai, izal sisiaranem igul naliu, einen, iz izatal izal dabeleu eiman i macanem. Iz Mekai nugtal duailel sisiarabun dabeleu milena, macanem. Iz izal oiab siksikabun i macanem, iz du go iz palautilena, alemin nugau ougab siksikabun manem. ~uAg ze go doiban, dabeleu asiu i on. Ziwas zumau ebu noumemen duailel ag gonugau ze doimai, go asamai, ob oug eiman alamam. Duailel ag igul naliu macanemen, ag koli asaimai, agal doropag muzmuz awau dabun umamen. Duailel go ag igul eg macanemen go asebi, sisiarabun du nug agal igul eg uligaimai, ag unum igul eg macanemen awaramau.” Dudu ipal agen Yesus go in pet emen. MGo Du Nugau Nag, gonun, Memeg nug duailel sisiarabun gusig moroun. ykMekai go nugtal awau dabun gusig mui. Gonug Nag gusig go moroun. Guzenina, go han nugtal awau dabun gusig mui. =sIz ag petak pet awarem, ziwas zumau anemen ulis e zoi dareu, noumemen dudu ag Uwait nugau Nag nugau ze dumamen. Gonugau ze dumamen dudu agal doropag asaimai, muzmuz awau damamen. ykIz petak pet awarem, du in go izal ze doimai, iz palautilena, alemin du go en gonugau ougab petak amau, gonugau dorog muzmuz awau damau. Gonug du go nugau igul i sisiai muramau. Gonug noumabun igul zilacoroun, ulis awau muzmuz dareu. [~/Guzenaimai, duailel unum Memeg nugau wanib ulagzanemen sul, gonugau Nag nugau wanib han ulagzan. Memeg nug Nag palautina, aleun, gonun, du in go Nag nugau wanib i ulagzaneu, Memeg nugau wanib han i ulagzimau. L}Memeg nug duailel i sisiaramau. Salau go unum gonugau Nag moroun. "|=Memeg nug noumanem dudu asai maraimai, doropag awau muzmuz dabun maraneu sul, gonugau Nag nug han gonugau dabeleu eiman dudu ipal guzental guzenaramau. ?{wMemeg nug gonugau Nag en ougab noumaimai, ein igul nug macaneu sul gonugau Nag abai muraneu. Go gonugau Nag igul naliu pet abai morona, ag go igul go mamau uligaimai, esilakamamen. #z?Guzenaimai, Yesus nug goagal dabeleu abe maimai, koli guzenai awareun, “Iz ag petak pet awarem, Nag go igul tub gonugau dabeleu eiman mab tam, go gonugau Memeg nug ein igul mina peimai, gonugau Nag nug guzental macaneu. Ein igul Memeg nug mina, gonugau Nag nug han macaneu. zymGuzenaimai, ze go en Zuda dudu banban asai marena, go aiag sisilena, Yesus webi, noumabun dabilemen. Go Imabun Ziwas Zobu nugau kasai ze zilacoroun, mui nugtal awareun, ‘Uwait izal mekai’. Go ze go guzeneun, gonun, go nug iza Uwait sul eun. Agal dabeleu go igul eg aliag meun, gonun, ag go webi, noumabun gusig dabilemenin. Uwait nugau Nag go salau mabun wanib a. hxIYesus nug awareun, “Izal mekai go muzmuz salau mai dareu, gonun, iz han salau mai darem.” pwYYesus go Imabun Ziwas Zobu ebu igul go meun, gonun, Zuda dudu banban go Yesus eg murabun dabilemenin. zvmGuzenina, du go nug Yesus abe moroimai, beteimai, Zuda dudu banban Yesus nug go kasai meun aimai betei awareun. Bu}Ziwas tub ebu, Yesus nug du go Nou Zau banou zaueim peimai, aureun, “Na donen, na ulis naliu usalem, gonun, na koli koli zigulin i men. Na guzenamam koli uhu banou pet umam.” t Bo, du go naliu usaleun go in nug kasai meun go han i abiu. Duailel asiu go ebu daremen, gonun, Yesus gue go ula eiman waneun. gsG Goagen koli kanabemen, “Du go in nug aizena, na igul go guzenemen? Ig du go abai migen.” r Ebeu du go nug koli awareun, “Du go iz kasileun, nug ‘Na nait biz oiba, alien’, aimai aileun, gonun, iz guzenemin.” Guzenina, Yesus nug aureun, “Na asaib, nait biz oiba, utei alien.” Hn Ebeu du go nug koli aureun, “Du banou, e ebu ze ameg hiloialoianeu ebu du tub nug iz isanileimai, imailei noi ze ebu heilabun du tam. Iz nuamoroi emintal, du tub nug pigai nuaneu.” !m;Yesus gue du go dareun uligeun. Go du gonugau ebeu wai asiu mui dareun abe maimai, du go kanabeun, “Nait dabeleu na koli naliu usalabun iboin ta?” ElGo ebu, du tub wai 38 sag asai aidabun iborain tam dareun. 9kkGo gue guzenanem, einen, ziwas ipal ebu, Uwait Banou nugau tibur ze go unig oug nuna, ze ameg hiloialoiena, uligaimai, in ebeu du amegai ze go oug nuna, gonugau ebeu poaneu.] .jUZaueim go ebeu duailel asiu, ameag kumi duailel mui, aramag eg duailel mui, duailel aramag noumeun abai ereg daremen. [Go ze go ameg hiloialoiabun gumei dacanemen. i1Uzanan gilan og, wanib Sipsip agal abuog waugab, ban ze tub wanib, Betesda dareun. (Wanib go Hibru ze eim.) Ze go gasag zau huia tabkwai daremen. oh YGuzenaimai, Yesus go Zuda duailel agal zobu banou tub piabun ziwas mina, go Zerusalem ban uzan sieun. g'6Getal Yesus nug Zudia agaig uteimai, Galili agaig alaimai, gugeg tub meun. Ziwas go ebu, go kolital alaimai, gugeg guzenaital meun.=fs5Guzenaimai, memeg nug ziwas go ebutal Yesus nug ‘Nait nan awau damau’ aureun koli dabeleun. Guzenaimai, nug mui gonugau ug abai ereg goagal oiagab Yesus en petak emenin. e4Gonug kanabareun, “Ein ziwas ebu, go naliu usaleun?” Goagen koli auremen, “Um amban, am ulawag, gonugau ebeu utei waneun.” |dq3Go abu ebu, betei betena, gonugau salau dudu agen pigai alaimai, auremen, “Nait nan noumab tam, naliu dareu.” %cC2Guzenina, Yesus nug aureun, “Na umin ien, na koli beten, nait nan i noumamau, awau damau.” Du go gue Yesus nugau ze en ougab petak aimai, beteun. gbG1Du banou go nug aureun, “Du banou, na iz ibail i alamam aba, izal nagwai noumamau.” "a=0Yesus nug duailel daremen awareun, “Ag, oiagab petak i anemen duailel. Ag gugenag beu beu uligaimai, ziwas go tutak agal oiagab petak anemen.” `/Go Yesus Zudia agaig an Galili aleun doimai, go beteimai, gonugau nag Kapaneam uzan noumabun ina, kasamau aimai kanababun beteun. _.Guzenaimai, Yesus Kana uzan getal ze wain kekuleun uzan koli beteun. Gavman du banou tub Kapaneam uzan gonugau nag ebeu mui dareun. #^?-Bo, go Galili betemai, duailel go ebuan siksikaimai imaiemen, einen, go Pasowa ziwas ebu Zerusalem ban uzan simai, gugeg beu beu maba, piabun guzenemen. ]3,Yesus nugtal eneun, “Uwait nugau ze doimai, awaraneu du go nugau emgasag ebu gonugau wanib ulagwag tamacag, gonun, gonugau ze sesamorab utem.” r\]+Yesus gonugau tapaimaraneu dudu abai uzan go gil aliag daremen uteimai, koli Galili agaig betemen. R[)Duailel asiu gonugau ze doimai, goagal oiagab petak aimai, air go auremen, “Ig na ze aigemen domun go en igual oigeb petak ab tam, einen, iguatal gonugau ze doimai, igual oigeb petak amau. Ig abiu go sag petak em e ebuan duailel igul eg macanemen ebuan koli imarabun du alai dareu.” Yesus nug du banou tub nugau nag kaseun. Z*yYk(Guzenaimai, Samaria duailel Yesus waugab alaimai, go abai dabun auremen. Guzenaimai, go abai gil aliag dareun. HX 'Samaria agaig ebuan duailel asiu goagal ban uzan daremen go Yesus en goagal oiagab petak emen, einen, air go nug Yesus nug gonugau igul getal guzeneun ze unum aureun en awarina, domen. W%&Iz ag palautaremin, ougem go ag salau i macanemen ebu gaul betei ee umamen. Dudu ipal agen salau banou memen ebuan, ag goagal ee umamen.” aV;%Ze go ananem petak pet, ‘du tub nug ee ug bena, du tub nug awau ougeman ee waneu.’ 8Ui$Du in gue ougeman go ee waneu, Uwait nug dorog muzmuz awau dabun gusig go muramau. Guzenaimai, du in ee ug baneu mui, du in ee naliu ougeman waneu mui, ag ereg siksikamamen. OT#Dudu ipal agen guzen anemen, ‘Geil iwanarai mazicina, ee awau ougeman wabun,’ bo, iz ag petak pet awarem, ougem suban ameag nug uligan! Ougeman awau ee naliu usalaba, naliu usaleun wabun iboi. S%"Yesus nug guzenai awareun, “Izal ee go Uwait nugau salau em e ebu mabun palautilena, alemin, gonugau salau poabun dabeleu sesamorem. oRW!Guzenina, tapaimaraneu dudu agzozou ze maimai, enemen, “Du tub nug go ee oialai moroun ta?” LQ Bo, go nug koli awareun, “Iz ee a, bo, ee go ag i abiu.” P{Ziwas go ebutal, gonugau tapaimaraneu dudu agen Yesus ee zabun aimai gusig auremen, “Dubanou Ban, na ee zen.” WO'Guzenaimai, duailel go agen goagal ban uzan uteimai, Yesus piabun betemenin. ZN-Guzenaimai, air go nug gonugau ze ulabun mis go ebu uteimai, uzan beteimai, duailel awareun, “Ag du tub piabun alan. Gonug iz ein igul getal guzenemin unum araog ilai aileun. Agal dabeleu go Kristus ta?” MuLcGo ze go aurina aurina, gonugau tapaimaraneu dudu koli alaimai, air go al ze ze mai dareun uligaimai, esilakemen. Bo, du tub nug enai i kanabeun, ‘Na ein ecesab wabun aimai, zeze mai darem? Na einen air go al zeze mai darem?’ aK;Guzenina, Yesus nug koli eneun, “Go iz sag. Ulis iz na ibaiz zeze mai darem.” lJQAir gonug Yesus aureun, “Iz abiu Kristus alamau. Gonug alaimai, igul unum abai migamau.” I/Uwait go wes. Gonun, duailel agen go ulagwag murabun gonugau Ah Wes tutak nug ag isanaraba, ag petak igul sesamoraimai, go ulagwag muramamen.” H+Ziwas tub zumau, duailel agal oiagab petak pet emen, ag petak abu tuguiai sesamorebi, Ah Wes nug isanaraba, ag mekai suban ulagwag muramamen. Petak, ziwas go ulis zoi dareu. Izal mekai nug duailel ag igul go eiman ulagwag morona, uligaimai, gonugau ougab naliu usalamau. `G9Bo, ag Samaria duailel, ag Uwait ulagwag muranemen, bo, ag go suban abe i memen. Ig Zuda duailel ig go abe maimai, ulagwag muranem. Einen, Uwait nug amegai Zuda duailel eiman em e ebuan duailel imarabun baib meun. TF!Guzenaimai, Yesus nug air go aureun, “Abi, na izal ze en nait ounab petak emen. Ziwas tub zumau ziwas ebu, duailel ag igual memenig em manam e ebu ta, Zerusalem ban uzan ta, ulagwag i muramamen. E9Igual embigeg ag em manam e ebu tulaimai, Uwait ulagwag muranemen. Bo, go Zuda duailel agen Zerusalem ban uzan tutak Uwait ulagwag murabun anemen.” pDYAir gonug koli aureun, “Du banou, ulis iz na abe mizem, na Uwait nugau ze doimai, awaranem du. C{Einen, getal na dudu tabkwai egaremen. Du tub ulis na ibaiz dareu, go nait gamut pet tam. Na ze go ailem, go petak.” vBeAir gonug koli aureun, “Iz du tamacag.” Yesus nug aureun, “Na du tamacag em, go petak pet ailem. VA%Yesus nug koli aureun, “Na beteiba, nait gamut imaiba, koli alen.” @Air gonug koli Yesus aureun, “Du banou, iz ze go milemen, zai. Guzenemen, iz koli ze i usegiwamau. Ze ulabun koli i alai.” (?IBo, duair in izan ze moromin, zimau, go koli ze useg i umau. Ze go izan murai, go gonugau ougab oug, ban ze kapai dacaneu sul, daba, go muzmuz awau damau.” Y>+ Yesus nug koli aureun, “Duailel ag ze e zaimai, koli ze useg wagaramau. 4=a Ze ob e igual embigeg Zekop nug utemigeun. Go gonugau gelegul mui gonugau egun inain mui go unum ze go ule zanemen. Nait dabeleu Zekop go du ginampet, na du banou ta?” #<? Air gonug koli aureun, “Du banou, ze ob e oug unig banou dareu, na ze ulabun mis tamacag. Guzenaimai, na ze go muzmuz awau dabun anem eruan ulai? Q; Yesus nug koli aureun, “Abi, na Uwait nug ein ecesab mizabun baib mizamau, go iz mui abe milem zob, na iz ailamam, ‘Na iz ze milemen, zai.’ Guzenemen, iz na muzmuz awau dabun ze mizai.” Y:+ Guzenina, air go nug koli aureun, “Na Zuda du, iz Samaria air, na einen iz ze mizabun ailem?” Zuda duailel ag Samaria agaig ebuan duailel mui ag go iwai abai dacanemen, ag oiagab tutak i dacanemen. _97Gonugau tapaimaraneu dudu go unum ban uzan ee gau mabun wanena, Yesus nugtal go ebu dareun. Darena, Samaria air tub go ze ulabun nuna, Yesus nug air go aureun, “O abi, iz ze usegiweu, na ze ule milemen, zai.” 8-7SUzan tub ze ulanemen ob tub getal Zekop nug eriai mina dareun. Yesus go abu pulig alaimai, enib uhu usaleun. Am ban ula, gonun, go zoimai, ze go ob waugab hoboun. '6GGuzenaimai, go Samaria agaig ebu, uzan tub wanib Sikar (wanib tub Sekem) zoun. Uzan tub, em tub getal Zekop nug gonugau nag Zosep utei moroun waugab dareun. ?5yGo abu go sesamorai, Samaria agaig eiman beteun. f4EGuzenaimai, Dubanou Ban nug ze go doimai, go Zudia agaig uteimai, koli Galili agaig beteun, a3;(Bo, Yesus nug duailel ze ziwarab tam, gonugau tapaimaraneu dudu agen ze ziwaranemen.) |2 sYesus nug Zon zilacoroimai, duailel asiu ze ziwarena, go sesamorai daremen go dudu ipal agen Parisi dudu awaremen. 1$Duair in go gonugau nag en ougab petak aimai, gonugau ze suban sesamoraba, goagal doropag muzmuz awau damau. Bo, duair in go gonugau ze sesamoraba, gonugau dorog muzmuz dabun gusig i umau. Uwait nug go en muzmuz aigsisilai zuna, uhu muraneu.”^05#Memeg nug gonugau nag en ougab noumaimai, gonugau gusig unum gonugau ebeg ebu meun. x/i"Du go gue Uwait nug palauteun, go Uwait nugau ze naliu macaneu, einen, Uwait nug gonugau Ah Wes unum muraneu. i.K!Du in gonugau ze suban doimai, sesamoramau, go ein ze Uwait nug aneu go petak pet araog zumau. -/ Go nugtal gonugau ameg nug ecesab uligeun mui ze ipal dabug nug doun mui duailel awaraneu, bo, dudu asiu gonugau ze doimai, oiagab petak ab tam. Z,-Du go gue Mesgai wageim aleun go nug dudu ipal unum zilarai dareu. Em e ebuan duailel ag em e ebuan ecesab en zeze macanemen. Du go gue Mesgai wageim aleun, go nug em e ebuan duailel unum zilarai dareu. F+Gonugau wanib banou usalamau, izal wanim ginampet usalamau. 1*[Du tub nug air uba, air go gonugau wau. Ag go don, du go nugau zaugul agal zaiag gonugau air wabun alai dareu doimai, siksikanem. Guzenaital du go alina, iz siksikem. h)IAg getal ‘awaremin Iz Kristus tam’ ag domen, bo, Uwait nug iz amegai palautilena, alemin. (Zon nug koli awaraimai, eneun, “Du tub nugtal go igul tub guzenai mabun iborain tam, bo, Uwait nug gusig muraba, petak igul go mamau. 'Guzenaimai, Zon nugau tapaimareu dudu ipal agen beteimai, Zon guzenai auremen, “Igul abai miganem du, na getal du go en anemen Zordan ze gasag am zuaneun eiman na ibaiz dareun koli go en dabelen. Ulis, duailel unum go waugab betena, go nug ze ziwarai dareu.” &Zon nugau tapaimareu dudu mui Zuda du tub mui ag Uwait nugau ameg ebu naliu usalabun ze ziwanem igul en ze alalemen. \%1(Ziwas go ebu, Herot nug Zon hiacaranem zau oug hiab tam ebu, go guzenai dareun.) ,$QZon go han ze tub wanib Ainon, Salim uzan waugab duailel ze ziwarai dareun. Uzan go pezoroi ze asiu dareu, duailel asiu go waugab nuna, go nug ze ziwarai dareun. #3Go guzenaimai, Yesus go gonugau tapaimareu dudu mui Zerusalem ban uzan uteimai, Zudia agaig ebu betei ziwas asiu daimai, duailel ze ziwareun. "5Duair in go igul naliu mamau, go al hilanau ebu zuaneu. Einen, go duair salau mina, go dudu ipal agen go pianem.” Zon nug Yesus en araog ze meun. 1![Duailel inen igul eg macanem, go Uwait nugau al hilanau wabun utanem. Al go hilanau nug go igul eg macaneu araog muramoroi ina, uminaimai, al go hilanau ebu i alamau.  3Uwait nug em e ebuan duailel guzenai sisiaramau; Uwait nugau al hilanau em e ebu aleun, bo, em e ebuan duailel ag unum em e ebuan igul eg maimai, umaum dabun oiagab noumanem. Agal oiagab oug igul eg mabun sag guzenanem. Guzenaimai, ag Uwait nugau al go en oiagab noumab tam. KDuair inen go gonugau nag en oiagab petak emen go Uwait nugau ameg ebu ze tamacag. Bo, duair inen go en oiagab petak ab tam, go ze a. Einen, go Uwait nugau Nag tutakpaiu en ougab petak ab tam. 4aEinen, Uwait nug gonugau nag em e ebu duailel sisiarabun du sul Uwait nugau ameg ebu ag ze awarabun palautab tam, bo, go duailel agal igul eg ebuan imarabun palautoroun. QUwait nug em e ebuan duailel en ougab noumaimai, gonugau nag tutakpaiu palautina, aleun. Go igul go guzenina, duair inen go en oiagab petak amau, go i noumamau, gonugau dorog muzmuz awau damau. dAGuzenaimai, duailel inen ag goen agal oiagab petak anemen agal doropag awau muzmuz damau. Getal Moses nug du tamacag uzan, em ula ebu, man dorog aumag ebu, asai meun sul, dudu agen Du Nugau Nag han guzental guzenamamen. b= Em e ebuan du tub Mesgai wag i simai dareu. Tam, Du Nugau Nag sag go Mesgai utei aleun. zm Iz ag em e ebuan igul awaremin oiagab petak i amau, gonun, Mesgai wagan igul awaranai, han oiagab petak i amau. xi Iz na petak pet aizem. Ig ze go ulis aizai darem go ig unum abe maimai, uligemun. Bo, ag ze go duabun utemen. zm Yesus nug aureun, “Na Israel emgasag e ebuan duailel tapaimaranem du banou, na erunai igul go abe i mem? F Nikodemus nug koli aureun, “Igul go erunai zumau?” LWol nugtal go zoimai, waneu. Na gonugau saiu sag duanem, bo, go eru eiman zoimai, waneu, na i abiu. Go sul, duailel unum ag Uwait nugau Ah Wes nug awau usalai mareun ag guzental guzenamamen.” BNa ze e aizem en dabeleu asiu i on. Ag koli awau usalan.  Dudu ag agal enimag memeagar anaiagar eiman wanemen, bo, Uwait nugau Ah Wes nug igual doropig awau muzmuz dabun gusig miganeu. +Yesus nug koli eneun, “Iz petak pet aizem. Du in go ze mui Uwait nugau Ah Wes mui ze ziwab tam, go Uwait nugau gumarabun empip i simau. 5cNikodemus nug koli Yesus kanabeun, “Du go banou usaleun erunai koli nanag ginampet usalamau? Go koli anag ougab oug simai, koli awau usalaimai, nuabun iboin ta?” Yesus nug koli aureun, “Iz petak pet aizem. Du in go koli awau i usalamau, du go gue Uwait nugau gumarabun uzan i pimau.” Umaum tub, go Yesus dareun zaueim beteimai, guzenai aureun, “Du banou, ig abiu na tapaimiganem du banou. Uwait nugtal na palautizena, alemen. Na gugeg beu beu memen sul du tub nug mabun iborain tam. Uwait nugtal du go al daba, petak go gugeg go mamau.” R Du tub wanib Nikodemus, go Zuda duailel agal du banou tub. Go Parisi du.  Go nugtal duailel go agal oiagab oug erunai pet dareu abe mareun, gonun, du tub nug duailel go agal igul en aurabun iborain tam.g GBo, Yesus go ag en gonugau ougab petak ab tam, einen, agal oiagab oug agal dabeleu abe meun.  )Yesus go Pasowa ziwas ebu, Zerusalem ban uzan daimai, gugeg beu beu guzenina, duailel asiu go uligaimai, goagal oiagab go en petak emen. 8 iGuzenaimai, Uwait nug Yesus noumeun koli usai morona, ziwas go ebu, gonugau tapaimaraneun dudu agen ze go gonug getal awareun ze go koli dabilemen. Uwait nugau ze go nug en sikut wemen dareun mui, Yesus nug awareun ze en mui, goagal oiagab petak emenin. Yesus go duailel agal dabeleu go unum abe meun. G Bo, Yesus zobu zau go en anab tam, go gonugau enib en aneun. %Goagen koli kanabemen, “Nait dabeleu, na Nou Zau banou tub gil ainarai mabun iboi ta? Dudu ag zau e memen wai 46 sag mazicina, poemen.” Yesus nug koli awareun, “Bo, agen Uwait ecesab muranemen zau banou e tigalebi, izan gil ianai ainarai ebu sag koli asai mai.” 'GZuda dudu banban agen Yesus nug igul go meun uligaimai, koli kanabemen, “Na ig ein gugeg abai migemen, ig abe mamam, na Uwait nug gusig go mizeun?” Gonugau tapaimareu dudu agen Yesus nug ze go aneun doimai, ze tub Uwait nugau agau ebu dareu koli dabilemen. Ze go nug guzeneu,‘Iz nait zau tuguianau suban naliu dabun en oiab oug ab sul elena, gonun, iz salau gusig oi darem.’ Buk Song 69:9 DDudu go agen meg inain aiwag en dudu ipal marabun daremen go nug gusig ze awareun, “Ecesab go unum oi alian! Ag izal mekai nugau zau go igwanem empip mabun uzan sul i usalai macan.” H Guzenaimai, go nug us ipal oimai, wakum maimai, egun go inain unum zobu zauan zamarendai, wanemen. Dudu aiwag ameg wanem dudu go agal biz unum esikai marena, goagal aiwag unum hilarai heun. yGo Uwait ecesab muranemen zau banou oug simai, dudu agen bulumakau, sipsip, meg inain oimai, Nou Zaueim go aiwag en dudu ipal marena, goagen gau mina, aiwag oi daremen ebu simai piareun. Dudu ipal aiwag ameg wanem han ereg simai daremen piareun. (I Ziwas go ebu, Zuda duailel agal zobu ziwas Izip emgasag utei alemen dabilanemen zobu, wanib Pasowa ziwas zoi darena, Yesus go Zerusalem ban uzan beteun. \1 Go guzenaimai, Yesus gonugau anag amagul abai gonugau tapaimareu dudu mui, Kana uzan utei, Kapaneam uzan beteimai, go ebu ziwas asiu daremenin. Yesus nug dudu esab gau macanemen tempel zaueim daremen zamareun. 9 Go gugeg amegai, Yesus nug Kana uzan, Galili agaig ebu, gonugau gusig banou abai marena, gonugau tapaimareu dudu go en goagal oiagab petak emen. ~w Ee gumaneu du gue go ze oi betemen zeun. Ze go wain kekuleun. Go i abiu wain ze go eruan omen. Salau dudu go tutak eruan omen go abiu. Guzenaimai, ee gumaneu du go nug air awau oun du uloron, alina, guzenai aureun, “Dudu ag amegai wain naliu marena, zanem, wain naliu go unum zina, aiu ses wain naliu tam marena, zanem. Bo, na wain naliu e mina, dareun, ulis oi alem!” } |)Guzenina, go nug awareun, “Ze ipal goriaiban oimai, betei, ee gumaneu du go muran.” Guzenaimai, goagen ze go goriaimai, oi betei moromen. {wYesus nug salau dudu awareun, “Mis e oug ze unum kapai macan.” Goagen gonugau ze doimai, go mis oug ze goriemen. zZaueim go mis banban wasolig dareun. Go Zuda agal igul ebeag ulusabun guzenanemen. Mis banban tutak tutak, go dram banou sul. |yqGonugau anag nug koli wain ze gumanem salau dudu awareun, “Gonug ag ein ze awaraba, ag ze go sesamoran.” rx]Yesus nug koli aureun, “Anikai, iz na ein igul mabun i ailen. Izal salau mabun ziwas i zuau dareu.” jwMGo wain ze unum poina, Yesus nugau anag nug Yesus guzenai aureun, “Duailel wain ze poemen.” pvYGo Yesus gonugau tapaimareu dudu han ereg duair go agal egarabun zaueim alabun ularena, alai daremen. Lu Gil aliag mazicina, Yesus nug Pilip Nataniel dual ulareun, uzan tub wanib Kana, Galili agaig ebu, du tub gil ainarai ebu, air oun. Yesus nugau anag gue duair go agal egarabun agal zaueim dareun. 9t m3Yesus nug kolital aureun, “Iz na petak pet aizem, aiu ses Mesgai im oitaba, Uwait nugau tibur inain Du Nugau Nag dareu sinen nonen, sinen nonen, ai dabi, na piaramam.”!s =2Yesus nug koli aureun, “Iz na a sabug waugab hoboi daremen aizemin en na ounab petak em ta? Aiu ses nait amen nug gugeg banban beu beu pimam.” r 1Nataniel gue ze go doimai, aureun, “Du banou, tapaimiganem du, na Uwait nugau Nag, na Israel duailel gumarabun du banou.” 2q _0Nataniel nug koli Yesus go kanabeun, “Na iz erunai abe milem?” Yesus nug koli aureun, “Pilip na i ulizau ebu, iz na a sabug waugab hoboi daremen peizemin.” p 9/Nataniel go Yesus waugab bete betena, Yesus nug peimai, eneun, “Ag uligan! Du e aleu, go Israel du tuguianau pet. Go polu ze tub i macaneu.” 'o I.Nataniel nug eneun, “Nasaret uzan go ginampet. Ece naliu tub Nasaret uzan eiman alamau ta?” Guzenina, Pilip nug koli aureun, “Na zoiba, uligen.” n -Guzenina, Pilip betei, Nataniel tuloroimai, aureun, “Ig du tub tuloromun. Getal Moses nug kasai ze agau ebu du go en sikut weun mui, Uwait nugau ze doimai awaranemen dudu ipal agen han go en sikut wemen. Gonugau wanib Yesus, Nasaret uzanan, Zosep nugau nag.” Km ,Pilip go Betsaida uzanan. Go Andru zaug Pita dual agal uzan. l 9+Yesus nineimai, umaseu, go Galili agaig ebu bitabun dabeleun. Go beteimai, du tub wanib Pilip tuloroimai, aureun, “Na zoimai, iz sesamilen.” [k 1*Andru nug Saimon Yesus waugab imai betena, Yesus nug peimai, eneun, “Na Saimon, Zon nugau nag. Aiu ses nait wanim Sipas damau.” (Wanib go Sipas kekulaimai, Pita amam. Wanib gonugau zebigeg go ‘aiwag’.) rj _)Umaseu, Yesus nugau zau go uteimai, amegai beteimai, gonugau apag Saimon tuloroimai, aureun, “Ig Mesaia pemun.” (Wanib go Mesaia Hibru ze, Grik ze eiman Kristus anem. Go du go Uwait nug gonugau duailel koli imarabun tapai meun.) i }(Andru go Saimon-Pita nugau amag, go zaug al alemen. Go Zon ze ziwaraneun du nugau ze doimai, zaug al Yesus sesamoremen. Lh 'Guzenina, go nug koli awareun, “Ag piabun e zon.” Guzenaimai, go sesamorai beteimai, gonugau dacaneu zau pemen. Peimai, go al betei ninemen. Einen? Ziwas go umusig pet, em umutabun ena. 8g k&Yesus nug dudu aliag go agen sesamorai betemen kekulai piaraimai, kanabareun, “Ag ein itanemen?” Goagen koli auremen, “Du banou, tapaimiganem du, na eru ebu dacanem?” af =%Tapaimareu dudu aliag go Zon nug ze go awareun doimai, go Yesus sesamorai betemen. Ye -$Go Yesus betena, peimai, eneun, “Ag uligan, go Uwait nugau sipsip nag pet.” fd G#Nineimai, umaseu, Zon nugau tapaimareu dudu aliag Zon nug al koli go ebu tapai daremen. %c E"Zon nug kolital eneun, “Iz igul go guzeneun izatal pemin. Iz petak pet awarem, go Uwait nugau Nag pet.” Yesus nug gonugau tapaimareu dudu tapai mareun. jb O!Iza han iz go i abiu, bo, Uwait nug duailel agal igul eg ebuan ailabun ze sil ze ziwarabun salau mileun. Gonug aileun, ‘Izal Ah Wes alai du tub al daba, na abiu mamam, du go tutak go nug duailel Ah Wes sil ze ziwaramau.” |a s Zon nug kolital eneun, “Iz Uwait nugau Ah Wes Emes ulagaimai, meg kurumuk sul, alaimai, go al dareun pemin. g` IIzaseu sag go du go in iz i abiu, bo, iz alai Israel duailel go abai marabun ze ziwaranem.” %_ EIz du go en getal ze maraimai, awaremin, ‘Du tub go iz seiab ses zoi dareu, go izal du banou awaremin, einen, izal anikai iz i soliwau ebu, go dareun.’ ?^ yNineimai, umaseu, Zon go Yesus alina, peimai, eneun, “Ag uligan, ulibe du go Uwait nugau sipsip nag pet. Gonug em e ebuan duailel agal igul eg macanemen zilagai marabun aleu. #] ABetani uzan, Zordan ze gasag tubaim, am zuaneun eiman go ebu, Zon nug duailel ze ziwaraneun ebu, igul go unum usaleun. Yesus go Uwait nugau Nag pet. z\ oZon nug koli guzenai awareun, “Iz duailel ze sil ze ziwaranem. Bo, du tub ag ula tapai dareu, ag du go i abiu, go iz seiab ses alai dareu, bo, go du banou, iz du naliu tam, gonun, iz gonugau arab ebuan arab galau oi habun go iboin tam.” [ YZ -Goagen koli go guzenai kanabemen, “Na Kristus Uwait nug gonugau duailel koli imarabun tapai mizab tam, na Elaiza tam, na go Uwait nugau ze doimai, awaraneu du han tam aba, na einen duailel ze ziwaranem?” AY Parisi dudu ipal agen dudu go palautarena, betemen. X +Zon nug guzen eun, “Getal Uwait nugau ze doimai, awaraneun du Aisaia nug guzenai sikut weun,‘Du tub nugau zeu nug du tamacag uzan em ula ebu ulaimai, guzeneu, “Dubanou Ban nugau abu suban kalai moron. Gonugau abu tuguiai moron.” eun. Aisaia 40:3 GW  Goagen kolital guzenai kanabemen, “Guzenaimai, nagen ig aigen, na du in? Ig dudu banban agen palautigena, alemun, ig ze koli oi betei awaramam, gonun, na du in aba nagtal aigamam.” V 9Goagen koli kanabemen, “Guzenem aba, na in? Na Uwait nugau ze doimai, awaraneun du Elaiza ta?” Gonug koli awareun, “Tam.” Goagen koli kanabemen, “Na Uwait nugau ze doimai, awaraneu du Uwait nugtal tapai mizeun ig gumei daremun du ta?” Gonug awareun, “Tam.” qU ]Guzenina, Zon nug ze go wagemab tam, go nug duailel unum darena ze araog awareun, “Iz Kristus tam.” $T CZuda dudu banban agen Zerusalem uzanan Uwait ula dacanemen dudu ipal mui, Liwai dudu ipal abai ereg palautarena, betei Zon kanabemen, “Na du in?” +S QDu tub Uwait nugau enib piab tam. Uwait nugau nag tutak go han Uwait, gonun, go memeg waugab daimai, go nug ig memeg abai miganeu. Ze ziwaraneun du Zon nugau ze. R Uwait nug gonugau kasai ze Moses nugau ebeg ebu mina, go nug duailel kasai ze go sesamorabun awaraneun, bo, Uwait nug Yesus Kristus palautina, gonugau ougab naliu mui eiman isanigena, gonugau nag nug gonugau igul petak mui, gonugau ougab naliu mui, abai migeun. kQ QIg duailel naliu tam, bo, gonugau ougab naliu mui eiman ig umkoskos isanigeimai, suban gumiganeu. @~~~}&|'{)zz7yxxwwwvv=u[ttsrrqppkonnonmAllmkk#jtii)hhgCffsfBeerdccJbbtaab``E__6^^@]t\\i[[pZZbYYXWWFVVUUwU=TT9SS6RRQPPOONMLLcKK5JIIIHG,FFLEkDCCQBpAA!@@.?>>j>==F=5<;H:::#9}9887_76I544.322c11]10>/h..-,,\++N*;))#(`''+&&%%C$$#"!!d ;>=\_yQKG@hZ  V 8 ?Okbo "Parisi ag du go nugau ze mareun doimai, agen koli guzenai auremen, “Na anan nug solinweun ziwas ebu igul eg mui ban memen guzenem na ulis ig tapaimigamoroi ta?” Guzenai auraimai, du go zauan zamorina, waneun. Dudu go agal oiagab im oitab tam. Qn !Du go gue Uwait eiman i aleun zob, go gugeg go guzenabun iboin tam.” umc Getal em patai meun ziwas ebu, alai ulis, du tub nug du tub ameg kumi kasai meun ina i duanem, ulis tutak. l Ig abiu Uwait go dudu igul eg macanemen agal ze i duaneu. Dudu go ulagwag moroimai, gonugau ze sesamoranemen tutak agal ze duaneu. k Du go nug koli awareun, “Iz agal ze doimai, esilakem! Ag i abiu, go eru eiman zoun, bo, go nug izal ame kumi kasai mileun. Qj Ig abiu Uwait nug Moses aureun. Ig i abiu du go gue eru eiman zoun.” i Goagen ze biabial kuaimai, auremen, “Na tutak na du gonugau tapaimizaneu du. Bo, ig Moses nugau tapaimiganeu dudu. 7hg Gonug koli awareun, “Izal ze getal awaremin, ag einen izal ze duabun uteimai, koli duabun kanabemen? Ag han gonugau tapaimaraneu dudu usalabun aimai guzenemen ta?” dgA Goagen koli kanabemen, “Gonug na erunizeun? Nait amen kumi erunai oitai mizeun?” f1 Du go nug koli awareun, “Du go gue igul eg macaneu ta, tam ta, iz i abiu. Bo, iz getal ame kumi daremin. Ulis em pem. Iz go tutak abiu.” "e= Goagen kolital du go uloroimai, auremen, “Na Uwait nugau ameg ebu petak ze men. Ig abiu du go nug nait amen kasaimeun, go igul eg macaneu du.” Vd% Gonun, gonugau memeg anag agen, go ban meun nugtal ze mamau aimai awaremen. mcS Gonugau memeg anag dual go guzenemen, einen, Zuda dudu banban agen gotulanemen zauan zamaramam aimai uminemen. Du in nug Yesus go Kristus aba, Zuda dudu agen du go gotulanemen zaueim i damau aimai ze memen, gonun, go uminemen. +bO Bo, erunai gonugau ameg naliu meun, go ig i abiu. Du in nug gonugau ameg oitai moroun go han ig i abiu. Go ban meun, nugtal kanaboron. Nugtal ze mabun iboin.” ba= Gonugau memeg anag agen enemen, “Ig abiu go igual naig, go ameg kumi soligwemun. 5`c Guzenaimai, goagen gonugau memeg anag dual kanabaremen, “E agal nanag ta? Goagen anag nug go ameg kumi soligweun emen. Guzenina, ulis erunai gonugau ameg naliu meun?” *_M Zuda dudu banban du gonugau ameg naliu meun nugau ze aneun en goagal oiagab petak i eun, gonun, du gonugau memeg anag agal ze suban duabun aimai ularemen. [^/ Guzenaimai, Parisi dudu agen du go kolital kanabemen, “Na gonug nait amen kumi koli suban kasizeun em, bo, nait dabeleu du go in?” Du go nug koli awareun, “Go Uwait nugau ze doimai, awaraneu du.” ,]Q Parisi dudu ipal agen enemen, “Du go gue igul go guzeneun, go Uwait eiman alab tam, einen, go Imabun Ziwas Zobu ebuan kasai ze sesamorab tam.” Guzenina, ipal agen enemen, “Du igul eg macaneu, go nug erunai gugeg beu beu e guzeneu sul guzenamau?” Guzenaimai, agzozou bigagemen. ]\3 Parisi dudu agen go getal ameg kumi dareun du erunai ameg naliu meun aimai kanabemen. Du go nug awareun, “Gonug kau ze mui oimai, izal ame ebu mina, iz betei ame ze ebu ulusaimai, ame naliu mina, em pemin.” c[? Yesus nug kau oimai, du go nugau ameg kumi kasoromeun Imabun Ziwas Zobu go ebu guzeneun. _Z7 Dudu go agen getal ameg kumi dareun du imai aimai, Parisi dudu waiagab betemen. (YI Goagen koli kanabemen, “Du go gue eru dareu?” Gonug koli awareun, “Go eru ebu dareu, iz i abiu.” Parisi dudu agen du go naliu usaleun kanabemen. TX! Gonug koli awareun, “Du go Yesus anem, go nug kau ze mui ipulaimai oimai, izal ame ebu zioraimai, betei Siloam Ze Unig ebu amen ze ebu ulusen aileun. Iz gonugau ze sesamorina, izal ame naliu meun.” DW Goagen kanabemen, “Nait amen erunai naliu meun?” Guzenina, go waugab daremen duailel mui, duailel ipal go getal abu ebu hoboi daimai, duailel ee nugaraneun pemen mui, agen go naliu usalina, uligaimai, agzozou ze memen, “Du e go getal abu ebu hoboi daimai, duailel ee nugaraneun du ta?” `T9 Yesus ze go ze ze maziaimai, em ebu sinou heun. Go sinou kau oug ipuleun oimai, du go nugau ameg kumi ebu pezaimai aureun, “Na beteiba, Siloam Ze Unig ebu nait amen ze sil ulusen.” Go Siloam gonugau wanib zebigeg ‘palautina, waneun.’ Guzenina, du go beteimai, ban ze go ebu gonugau ameg ze zil ulusina, ameg oitina, em naliu uligeun. S KR Iz em e ebu daminag, iz tutak em e ebuan duailel agal al pet.” Qw Ulis, em ileu, am banou eu, iz inug palautilena, alemin nugau salau mai murab. Umut aba, ig salau mabun iborain tam. =Ps Yesus nug koli awareun, “Du go ameg kumi go nug igul eg i meun, gonugau memeg anag, go han igul eg tub i memen. Go Uwait nugau gusig araog zuba, piabun guzenai meun dareu. GO Gonugau tapaimaraneu dudu agen kanabemen, “Du banou, inug igul eg meun, gonun, du go anag nug ameg kumi soligweun? Nugtal igul eg meun ta, gonugau memeg anag al agen igul eg memen ta?” ZN / Yesus go aidaidai beteimai, du tub gonugau anag nug ameg kumi soligweun uligeun. sM_;Guzenina, goagen aiwag oimai, Yesus wabun ina, go wage wageimai zobu zau banou go zauan utei waneun.mLS:Yesus nug koli awareun, “Iz ag petak pet awarem, Abraham go i usalau tam ebu iz daremin.” oKW9Goagen koli auremen, “Nait wai houhou tabkwai (50) sag tam. Erunai na iz Abraham pemin em?” J8Getal agal embigeg Abraham go izal alabun ziwas zuba, piabun dabeleimai, siksikeun. Gonug petak peimai, banban siksikeun.” 'IG7Bo, ag go i abiu. Iz tutak go abiu. Bo, iz go i abiu awarem zob, go iz polumanemen dudu sul usalem zob, bo, iza go abiu, gonun, gonugau ze unum sesamoranem. KH6Yesus nug koli awareun, “Iz izatal izal wanim ulapwag maimai, wanim go eiman esab tub i wai. Izal mekai nug tutak izal wanim ulapwag macaneu. Go Uwait tutak. Agen go igual Uwait anemen. TG!5Na go donen, igual embigeg Abraham go noumeun. Nait dabeleu na du banou, Abraham zilacoroi darem ta? Uwait nugau ze doimai, awaranemen dudu han noumemen. Nait dabeleu na in du sul usalaimai, ze mem?” oFW4Goagen ze go doimai, koli auremen, “Ig ulis abe mem, wes eg na ebizab dareu. Abraham mui, Uwait nugau ze doimai, awaranemen dudu mui, go noumemen. Na nagtal guzenem, duair in go izal ze doimai, sesamoramau, go i noumamau. kEO3Iz ag petak pet awarem, duair in go izal ze doimai, sesamoraneu, go i noumamau. Tam pet, tam.” D2Iz izal wanim i ulapwag manem. Du tub dareu, go nug izal igul uligaimai, sisiaraimai, gonugtal izal wanim ulapwag milamau. !C;1Yesus nug koli awareun, “Wes eg iz ebilab i dareu. Tam pet, iz izal mekai nugau wanib ulagwag tutak muranem, bo, agen izal wanim i ulagzanemen. bB=0Zuda dudu agen koli Yesus auremen, “Na Samaria agaig ebuan du, na wes eg mui.” A)/Uwait nugau gelegul, go Uwait nugau ze duanemen. Bo, ag Uwait nugau gelegul tam, gonun, ag gonugau ze duabun utemen.” Yesus nug en ze meun. $@A.Agal dabeleu iz igul eg mai darem aimai dabilanemen, ag izal igul eg go araog macan. Bo, iz petak ze mem aba, ag einen izal ze en oiagab petak ab utemen? R?-Iz petak ze maranem, gonun, ag izal ze nug agal oiagab petak ab utemen. %>C,Agal memeag Satan, gonun, ag gonugau ze sesamorabun guzenanemen. Go getal, dudu wagarina noumanem du, go petak ze duabun utaneu, einen, go umkoskos polumaraneu. Go polu ze maimai, go gonugau igul go nugtal sesamoraneu, einen, go polu ze maneun du. Go polu ze manem dudu agal memeag. d=A+Bo, ag einen izal ze gonugau zebigeg suban i abiu? Gonun, ag izal ze suban duabun utemen. ]<3*Yesus nug koli awareun, “Uwait go agal memeag zob, ag agal oiagab nug iz en noumemen zob, einen, iz Uwait nug dual daimai, alemin e darem. Iz izal dabeleu eiman alab tam, gonugtal iz palautilena, alemin. T;!)Ag agal memeag nug guzenaneu sultal guzenanemen.” Goagen koli auremen, “Igual anaiger go dudu ipal abai wal igul maimai, ig soligiwab tam. Uwait nug sag go igual memenig. Ig gonugau gelegul pet.” |:q(Iz petak ze Uwait nug aileun awaranem, bo, ulis agen iz iwabun aimai guzenemen. Abraham gue igul go i guzenaneun. C9'Zuda dudu agen Yesus nugau ze doimai, enemen, “Abraham go igual memenig.” Yesus nug koli awareun, “Abraham go agal memeag zob, gonugau igul naliu guzenaneu sultal memen zob. v8e&Iz izal mekai nug abai mileun sultal ze maranem, bo, ag agal memeag nug awaraneun sultal igul macanemen.” h7I%Iz abiu ag Abraham nugau ug, bo, ag izal ze sesamorab utemen, iz iwebiag, noumabun guzenemen. m6S$Guzenaimai, Uwait nugau Nag nug agal igul eg zilagai maraba ag igul eg nugau salau dudu i damamen. }5s#Salau du go, gonugau du banou gonugau zaueim ban i dacaneu, nag petak gonugau memeg nugau zaueim umkoskos dacaneu. 4 "Guzenai aurina, Yesus nug koli awareun, “Iz petak pet awarem, duair in go igul eg macaneu, go igul eg gonugau salau du. O3!Goagen koli go auremen, “Ig igual embigeg Abraham nugau ug, ig ziwas tub ebu, dudu ipal agal salau dudu i daremun. Nait dabeleu erunai pet, gonun, ig salau eg ebuan koli imaigamam aigem?” _27 Go ag Uwait nugau petak ze abe mamamen. Petak ze e nug ag igul eg ebuan imaramau.” ?1wYesus nug Zuda duailel ziwas go ebutal gonugau ze doimai, go en oiagab petak emen guzenai awareun, Ag izal ze suban sesamoramamen, go ag izal tapaimaremin dudu pet usalamamen. 0 Duailel asiu gonugau ze doimai, go en goagal oiagab petak emen. Petak ze agal oiagab oug damau, ag dudu ipal piagsal i damamen. /Palautilena alemin du gue, go iz ibail dareu, go iz utilina, izaseu i darem, einen, iz ein igul mina, go ougab siksikeu.” .Guzenina, gonug awareun, “Aiu ses agen Du Nugau Nag a gegeulanau ebu asai mebi, ziwas go ebu, Uwait nug iz palautilena, alemin, ag abe mamamen. Guzenaimai, ag abe mamamen, iz izal dabeleu eiman igul tub i macanem, bo, izal mekai nugtal ailina, iz ze macanem. @-{Go gonugau memeg wag dareu en awareun, ag i abiu. G,Iz agal igul macanemen ze asiu awaraimai, agal igul ze sisiabun iboin. Bo, du go iz palautilena, alemin, gonugau igul petak pet. Gonugau ze unum domin, ze go em e ebuan duailel maranem.” s+_Goagen koli kanabemen, “Guzenem, na in?” Yesus nug awareun, “Iz ze go getal awaremin, go sag. 3*_Gonun, iz awarem, ag agal igul eg umkoskos memen, noumamamen. Ag iz Uwait nug palautilena, alemin en oiagab petak ab tam, gonun, ag unum agal igul eg mui noumamamen.” v)eYesus nug guzenai awareun, “Ag em e ebuan ug. Iz Mesgai wagan. Ag em e ebuan, bo, iz em e ebuan tam. 1([Guzenaimai, Zuda dudu banban agen ze go doimai, enemen, “Go eru unabun guzeneu, ‘Uzan go iz unai ag i unamamen’? Go nugtal nug enib waimai, noumamau ta?” -'SYesus nug koli awareun, “Iz wanemin, agen iz itanilamamen. Bo, ag iz i peilamamen. Ag igul eg umkoskos memen, noumamamen. Uzan go iz unai ag i unamamen.” R&Yesus Nou Zau banou zaueim, aiwag macanemen pip waugab daimai, ze go unum awareun. Du tub nug go gusig patabun iborain tam, einen, gonugau gusig patabun ziwas zuab tam. Uzan go iz unai ag i unamamen. A%{Goagen koli kanabemen, “Nait memen go erueim dareu?” Yesus nug koli awareun, “Ag iz, izal mekai al i abe migemen. Ag iz abe milemen zob, izal mekai han abe moromen zob.” W$'Iz iza en awaranem, izal mekai go nug iz palautileun go han iz en ananeu.” r#]Agal kasai ze ebu ze guzenai sikut wemen dareu, ‘du aliag agal ze tutak macanemen ze go petak pet’. "Bo, izan duailel sisiaranemin zob, iz suban sisiarem zob. Einen, iz izaseu i darem, izal mekai palautileun du, nug iz ibail dareu. h!IAgen em e ebuan igul eim duailel ze sisiaranemen. Izan duair tub nugau igul i sisiai muranem. J  Yesus nug awareun, “Tam, go petak. Iz ze e iz en anem, ze e awarem go petak pet. Iz eru eiman alemin, koli eru eiman unai, iz abiu. Iz eru eiman alemin, koli eru eiman unai, ag i abiu.  Parisi dudu agen ze go doimai, Yesus koli auremen, “Na ze go en anem, go petak tam, go nait dabeleu eiman zeze mai darem.” ;o Ziwas tub ebu, Yesus nug duailel awareun, “Iz sag, iz em e ebuan duailel agal al. Duair in iz sesamilamau, go umusot oug i aidamau, gonugau dorog al ebu muzmuz damau.” lQ Air gonug aureun, “Du banou, du tub i dareu.” Guzenina, Yesus nug koli aureun, “Go iboi, iz han na igul eg memen aimai i aizai. Bo, na beteiba, igul eg go kolital i guzenen.”] Yesus go em e ebuan duailel agal al. iK Gonug air go peimai, aureun, “Dudu go eru wanem? Na igul eg memen abun du tub i dareu ta?” M Go ze go aurina, doimai, dudu banban go tutak tutak unum amegai utei wanena, dudu ipal ses wanemen. Yesus go nugtal em ebu sikut wai wai darena, air go waugab tapai dareun guzenaital dareu. BGuzenaimai, go kolital waulai noimai, em ebu sikut weun. !;Goagen go gusig kanabai darena, go nug go uligaraimai, awareun, “Du in go getal igul eg i macaneu, go nug amegai air go aiwag sil waba, noumamau.” Goagen Yesus ze go ameg pataimai, gusig patabun aimai guzenemen. Yesus go waulai noimai, ebeg sil em ebu sikut wai dareun. Igual kasai ze Moses nug migeun nug guzeneu, ‘Guzenanemen air gue go aiwag sil wemun, noumamau.’ Nait dabeleu erunai pet?” ^5Goagen alaimai, Yesus auremen, “Du banou, air e go du tub al wal igul meun pemun. "=Kasai ze tapaimaranemen dudu mui, Parisi dudu mui, goagen air tub go du tub al wal igul meun gusig pataimai, alai duailel agal ameagab ebu tapai memen.  Nineimai, umaseu pet, asaimai, koli Nou Zaueim sieun. Duailel unum go waugab alai gotulina, go hoboimai, Uwait nugau ze mareun. * QYesus go Oliv em manam ebu sieun. gG5[Guzenaimai, duailel go agal uzan beu beu wanena, Yesus go Oliv em manam ebu sieun.8i4Goagen koli auremen, “O, na han, na Galili du ta? Na Uwait nugau ze suban nanalaib, abe men, Uwait nugau ze doimai, awaraneun du tub go Galili agaig eiman i zumau.” -S2Nikodemus du go gue getal Yesus waugab beteun, go dudu banban go agal salau zaiag, go nug guzenai awareun, “Igual kasai ze eim du tub nugau ze gaul sisiai murab, ze meu ta? Tam pet tam. Ig gonugau ogusau nug ze aigena, gonugau ze erunai pet mamau doimai, petak gonugau ze sisiai murab.” 3iK1Bo, duailel e ag kasai ze i abiu, ag go en oiagab petak emen, ag Uwait nug unum eg maramau.” Y +0Ig dudu banban mui, Parisi dudu ula ebu, du tub go en ougab petak eun ta? Tam. Y +/Guzenaimai, Parisi dudu agen koli awaremen, “Gonug ag han polumareu ta? t a.Guzenina, malai dudu agen koli awaremen, “Go ze mai dareu sul, du tub nug guzenai ze i macaneu.” C -Guzenaimai, go Nou zobu zauan malai dudu go koli Uwait ula dacanemen dudu banban mui, Parisi dudu mui, waiagab betena, goagen guzenai awaremen, “Ag go einen imai alab utemen?”  },Dudu ipal agen go gusig pataporoi emen, bo, du tub nug go gusig patab tam. Dudu banban go Yesus en oiagab petak ab tam. dA+Guzenaimai, duailel go Yesus en dabeleu asiu oimai, agzozou atalaimai, ug aliag usalemen.  *Uwait nugau ze nug eneun, ‘Kristus go Devit nugau ug eiman usalamau, go Betlehem uzan getal Devit dareun ebu zumau.’ ” 5c)Ipal agen enemen, “Go Kristus, Uwait nug gonugau duailel koli imarabun palautina, aleun.” Bo, ipal agen enemen, “Kristus go Galili eiman zumau ta? Tam pet tam. (Duailel agen ze go doimai, enemen, “Petak pet, du go gue Uwait nugau ze doimai, awaraneu du. Uwait nug palautina, alabun eun.” ]3'Go Uwait nugau Ah Wes en aneun, ‘Du in go en ougab petak amau go Ah Wes umau,’ eun. Ziwas go, Yesus go Mesgai i siau ebu, gonun, Uwait nug Ah Wes palautina, alab tam. Duailel agen Yesus en ze beu beu memen. '&Getal Uwait nugau ze nug eneun, ‘Duair in iz en ougab petak amau, gonugau ougab oug muzmuz dabun ze kapai og zoimai, esikai numau.’ ” T!%Salap zaueim dacanemen zobu go poabun ziwas ebu, go gonugau ziwas banou pet. Ziwas go ebu Yesus asaimai, araog guzenai ze meun, “Ag go don, duair in go ze useguba, go iz waiab alaimai, ze zimau. #?$Go ein en aimai, ‘Ag iz itanilamamen, bo, ag iz i peilamamen. Iz uzan danai ag i alamamen,’ eu, ze go zebigeg erunai?” Awau muzmuz dabun ze zabun. ]3#Go guzenai awarina, Zuda dudu banban agzozou zemenar, “Du e eru ebu unabun aimai, ig go i pimam aigeu? Go Grik emgasag igual duailel ipal daremen ebu beteimai, go ebu Grik duailel abiu marabun ze meu ta? dA"Ziwas go ebu, ag iz itanilamamen, bo, ag iz i peilamamen. Iz uzan danai ag i alamamen.” v~e!Guzenina, Yesus nug awareun, “Iz ag abai ban i dai. Iz du go nug palautilena, alemin go waugab koli siai. W}' Duailel agen Yesus nug gugeg beu beu meun en ze asiu ze sisicina, Parisi dudu agen doimai, Uwait ula dacanemen dudu banban abai gotulaimai, goagal malai dudu Yesus gusig patabun palautarena, betemen. |Bo, duailel ipal go ula daremen goagal oiagab petak emen, einen, goagen ze memen, “Kristus alaba, du e nugau gugeg beu beu macaneu go nug zilaorou ta? Igual dabeleu go tam.” Zuda dudu banban agen Yesus gusig patabun goagal malai dudu palautarena, alemen. {Guzenai ze mina, doimai, dudu go agen go gusig pataporoi. Du tub nug gusig patab tam, einen, gonugau gusig patabun ziwas zuab tam. KzBo, iz go abiu. Iz go al daremin, go nug palautilena, alemin.” PyYesus Nou Zau banou oug duailel ze maraimai, gusig awareun, “Ag iz en mui izal uzan mui petak abiu ta? Iz izal dabeleu eiman alab tam, du go nug palautileun go petak pet dareu. Ag go i abiu. bx=Ig du e nugau uzan abiu, bo, Kristus zuba, go eru eiman zoun du tub nug i abe mamau.” wAg uligan, go duailel ameagab ebu ze araog ze meu. Du tub nug go enib ebu ze i meun. Dudu banban agal dabeleu go petak Kristus ta? v+Zerusalem duailel ipal agen Yesus nug ze go awareun doimai, enemen, “Du e go Zuda agal dudu banban agen webi, noumabun ze mai darem ta? uAg agal ameag nug ein ece naliu i sisian. Ag igul naliu eiman ece unum subantal sisian.” Dudu ipal agal dabeleu Yesus go Kristus emen. Vt%Go ag Moses nugau kasai ze sesamorabun agal geleagar agal enimag galau Imabun Ziwas Zobu ebu kuatanemen. Izan du tub nugau enib Imabun Ziwas Zobu ebu unum kasai memin en agen iz ibail einen iwai daremen? ksOAg go don, Moses nug agal geleagar agal enimag galau kuatabun kasai ze mareun. Gonun, ag Imabun Ziwas Zobu ebu agal enimag galau kuatanemen. Enimag galau kuatabun igul go Moses eiman alab tam, go embigeg Abraham eiman aleun. Yr+Yesus nug koli awareun, “Iz gugeg tutak memin ag uligaimai, esilakemen. lqQDuailel asiu daremen agen enemen, “Wes eg nait ounab oug dareu. Inen agen na niwaporoi?” pGetal Moses nug kasai ze awareun, ag unum abiu. Ag kasai ze go suban sesamorab tam. Ag einen iz iwabun guzenai daremen?” FoDu in go gonugau dabeleu eiman ze maneu, go gonugau wanib ulagwag mabun guzenaneu. Du in gonugau palautoroun du nugau wanib ulagwag murabun ze macaneu, go i polumaneu, go du go tuguianau. n-Du in go Uwait nugau dabeleu tuguiai sesamorabun damau du, iz ze e mai darem Uwait nug ebuan ta, izal dabeleu eiman mai darem ta, go abe mamau. mYesus nug goagal ze doimai, awareun, “Iz ze e awarem go izal dabeleu eiman tam, go Uwait nugau ze, nugtal iz palautilena, alemin. l!Zuda dudu banban go Yesus nug ze mareun doimai, esilakaimai, enemen, “Du e go abiu banou ebu bitab tam, go erunai ze go abe macaneu?” kZobu go ulagzanemen ziwas ula ebu darena, Yesus nug Nou Zau banou zaueim simai, duailel araog Uwait nugau ze mareun. \j1 Bo, du tub nug ze araog mabun iborain tam, einen, go Zuda dudu banban uminaremen. i9 Duailel asiu go ula agzozou ze sisiaimai, Yesus en ze memen, “Go du naliu.” Guzenina, ipal agen ze memen, “Tam, go duailel polumaraneu.” ]h3 Zobu go ebu Zuda dudu banban agen go itanaimai, enemen, “Du go gue eru dareu?” g9 Gonugau amagul unum go zau ginampet ebu dacanemen zobu piabun Zerusalem ban uzan sina, go wage wageimai ses sesamarai sieun. Go araog bitab tam. 7fi Go guzenai awaraimai, go Galili agaig dareun. Ye+Izal ziwas zuab tam, gonun, iz [ziwas go] zobu piabun i bitai, agtal bitan.” *dMEm e ebuan duailel ag gasageim i hiacaranemen, ag iz gasageim heilanemen. Izan ag em e ebuan igul eg macanemen awaranem, gonun, ag go en iz gasageim heilanemen icKYesus nug koli awareun, “Izal bitabun ziwas zuab tam. Bo, ag ein ziwas bitabun go iboi. Vb%Gonugau amagul ze go memen, einen, go han go en goagal oiagab petak ab tam. -aSDu tub wanib go ulagwag murabun gonugau salau i wageimai macaneu. Na duailel agal ameagab ebu nait salau manem, Guzenemen, em e ebuan duailel unum abe mizamam.” (`IGuzenaimai, Yesus nugau amagul agen auremen, “Na uzan e uteiba, Zudia agaig beten. Guzenamam, nait tapaimaranem dudu na gugeg beu beu memen, go uligizamam. [_/Go Zuda duailel agal zobu go wain ougem salap zau ebu dacanemen ziwas zoi dareu. 6^ gYesus gue ze go awaraimai, go Galili agaig uzan tutak tutak peipei beteun. Go koli Zudia agaig bitab tam, einen, Zuda dudu banban agen webi, noumamau en abu itanai daremen. #]?G(Go Saimon-Iskariot nugau nag, Zudas en aneun. Go Yesus nugau tapaimaraneu du, bo, go nug aiu ses Yesus gonugau iwai zaugul agal ebeagab ebu mamau.)\%FYesus nug koli awareun, “Izanagtal ag begurug sag tapai maremin. Bo, du tutak go ag ula dareu gonugau ougab oug wes eg mui dareu.” q[[EUlis ig igual oigeb na en petak ze migem, na du tuguianau pet, na Uwait nug eiman alemen abe mizem.” zZmDSaimon-Pita nug koli ze meun, “Dubanou Ban, ig in waugab bitamam? Nait ze go awau muzmuz dabun ze aigem. yYkCGuzenina, Yesus nug gonugau tapaimaraneu dudu begurug sag kanabareun, “Ag han iz utilai unamamen ta?” yXkBYesus nug ze go aneun en, gonugau tapaimaraneu dudu ipal go utei wanemen. Ag go koli sesamorai aidab tam. WAGuzenaimai, go nug eneun, “Gonun iz awaremin, bo, izal mekai nug du iz waiab alabun gusig i muraba du go iz waiab i alamau.” HV @Bo, duailel ipal ag abai daremen, goagal oiagab petak ab tam.” Dudu go agal oiagab petak ab tam, Yesus go getal abe meun. Go nug du go iwai zaugul ebeagab ebu maramau du, go han abe meun. U3?Ah Wes nug du awau dabun gusig muramau. Igual enimig nug ig i isanigamau. Ze go iz awarem, go Ah Wes nug mileun. Ag ze go doimai, ag awau damamen. RT>Ag Du Nugau Nag getal dareun uzan koli simai, uligaimai, ag erunamamen? S=Yesus nug gonugau tapaimaraneu dudu agal dabeleu eg omen abe maimai, awareun, “Ze go nug agal dabeleu eg wai meu ta? R{<Yesus nugau tapaimaraneu dudu asiu go gonugau ze doimai, enemen, “Ze go uhu ban, du in go sesamorabun iboin?” rQ];Yesus nug Kapaneam uzan, Zuda duailel agal gotulanemen zaueim, ze go mareun. Awau muzmuz dabun ze. $PA:Bret e Mesgai uteimai, aleun, bret go agal asanagar agen zaimai, noumemen sul tam. Duair in go bret e zimau go awau muzmuz damau.” O#9Izal mekai muzmuz awau dareu nug iz palautileun. Iz gonugau gusig eiman awau darem, gonun, duair in izal tabui zimau go awau muzmuz damau. vNe8Duair in go izal tabui esep mui zimau, gonugau dorog iz ibail pezile damau, izal dorop han go al pezai dai. Yesus nug koli guzenai awareun, “Iz petak pet awarem, duair in go Du Nugau Nag gonugau tabug eseu mui i zimau duair go gue awau muzmuz i damau. J4Go guzenai awarina, Zuda duailel agzozou ze eiman alalaimai, enemen, “Du go nugtal gonugau tabug ig zabun erunai migamau?” mIS3Iz go awau muzmuz dabun bret Mesgai wageiman alemin, du in gue bret go zimau, go awau muzmuz damau. Bret go moromin, zimau, go izal tabui. Em go ebuan duailel izal tabui maremin, ag awau muzmuz damamen.” ^H52Bo, bret go Mesgai uteimai, aleun, du in bret go zimau go i noumamau. lGQ1Getal agal asanagar du tamacag uzan em ula ebu ee tub wanib ‘mana’ zemen, go unum noumemenin. .FW0Iztal awau muzmuz dabun bret. hEI/Iz petak pet awarem, duair in gonugau ougab iz en petak amau, duair go gue muzmuz awau damau. bD=.Du tub nug Memenig i pei dareu. Du go gue Uwait al dareun, aleun go tutak Memenig peun. RC-Uwait nugau ze doimai, awaranemen dudu ipal agen guzenai sikut wemen,‘Duailel unum Uwait nug abai maramau.’ Aisaia 54:13 Duair in memeg nugau ze doimai sesamoramau go iz waiab alamau. MB,Du tub go nugtal gonugau dabeleu eiman iz waiab alabun iborain tam, mekai nugtal gonugau dabeleu asai moroimai, iz waiab imai alamau. Noumaba, aiu ses tamabun ziwas ebu, izan koli go asai murai. Yesus nug awareun, “Ag agzozou ze i alalan. 9@k*Guzenaimai, goagen agzozou ze maimai, enemen, “Du e go Yesus, Zosep nugau nag. Gonugau memeg anag go ig abiu. Erunaimai, go ulis eneu ‘Iz Mesgai wageiman alemin’ eu?” ? )Zuda dudu banban go Yesus nug gosag Mesgai wagan bret eun doimai, go aiag sisilina, gonugau enib ebu ze asiu memen. +>O(Duair in nag peimai, gonugau ougab petak amau go awau muzmuz damau. Petak, go izal mekai nugau dabeleu. Izan em e tamabun ziwas ebu duair go koli asai murai.” <=q'Palautileun du go nugau dabeleu eiman palautilena, alemin, gonun, go nug duair tub iz milamau izan go i utai. Aiu ses em tamabun ziwas ebu, koli go awau muzmuz dabun asai murai. <&Einen, iz izal dabeleu eiman salau mabun Mesgai utei alab tam, palautileun du gonugau salau oi murabun palautilena, alemin. w;g%Izal mekai nug duailel iz mileun, ag unum iz waiab alamamen. Duair in go iz waiab alamau, izan go i zamorai. W:'$Bo, iz getal awaremin, ag iz uligilemen, bo, agal oiagab iz en petak ab tam. ?9w#Yesus nug kolital awareun, “Iztal iz go awau muzmuz dabun bret. Duair in iz waiab alaimai, gonugau ougab iz en petak amau, duair go gue we i wamau, go ze i usegwamau. h8I"Guzenaimai, goagen Yesus auremen, “Du banou, na ig umkoskos bret go migamam.” 7w!Bret go Uwait nug maraneu, go Mesgai wageiman alaimai, em e ebuan duailel awau muzmuz dabun gusig maraneu.” '6G Yesus nug kolital awareun, “Iz petak pet awarem, Moses nug Mesgai wagan bret marab tam. Izal mekai nug petak Mesgai wagan bret maraneu. K5Igual embigeg getal du tamacag uzan em ula ebu ee tub wanib mana zemen. Getal Uwait nugau ze eim guzeneun,‘Gonug ag Mesgai wagan bret marena, zemen.’ ” Kisim Bek 16:4 4}Go ze go doimai, goagen koli kanabemen, “Na ein gugeg memena, ig uligaimai, igual oigeb petak amau? Na erunamam? 3%Guzenina, Yesus nug koli guzenai awareun, “Uwait nugau salau enai, ag du go Uwait nug palautina, aleun en agal oiagab petak amau.” t2aGuzenaimai, goagen koli Yesus kanabemen, “Ig ein salau maimai, Uwait nugau dabeleu sesamoramam?” F1Ag ee go pigai belaneu en i salau gusig macan, ag ee awau muzmuz dabun en salau macan. Ee go Du Nugau Nag nug maramau, einen, memenig Uwait nug gonugau ougab siksikaimai, gusig moroun.” 20]Yesus nug koli awareun, “Iz petak pet awarem, ag iz gugeg beu beu abai maremin en itanilab tam, ag bret go maremin biguiag zoun, gonun, sesamilai alemen. {/oDuailel goagen betei, Yesus ze gasag tubaiman tuloroimai, kanabemen, “Du banou, na e ebu eisab alemen?” 1.[Duailel go Yesus gonugau tapaimaraneu dudu abai piarab tam, gonun, goagen tebil ipal wag simai, Yesus itanai Kapaneam uzan betemenin. Yesus go awau dabun bret. "-=Tebil ipal Tiberias uzan uteimai, ban ze gasag beteimai, getal Dubanou Ban nug Uwait ‘Ese-e’ auraimai, duailel bret marena, zemen ebu zomen. ^,5Nineimai, umaseu, duailel asiu go ban ze tubaim daremen go abiu um tebil tutak dareun uligemen. Go abiu Yesus go gonugau tapaimaraneu dudu abai tebil go wag eiman bitab tam. Tapaimaraneu dudu agtal wanemen. {+oGuzenina, go oiagab siksikaimai, tebil go ebu imai aimai, simai, tebil uzan go bitabun emen ebu pigai betemenin. Q*Yesus nugau tapaimaraneu dudu ban ze ula betei darena, Yesus go ban ze go wageiman tapai tapai, tebil go beteun eiman aleun. Go uligaimai, banban uminina, gonug awareun, “E izanag. Ag umin ian.” )8(kWol gusig banou pet zoimai, ibut ze asai meun. 9'kUmusig mina mina, Yesus nugau tapaimaraneu dudu Galili Ze Unig gasag noimai, tebil wag simai, koli Kapaneam uzan bitabun betemen. Em umut gitacena, Yesus go waiagab alab tam. &\%1Go Yesus gusig pataimai, goagal gumaraneu du banou king usalai mabun dabilei daremen. Yesus goagal dabeleu abe maimai, go nugtal go utarai em manam wag simai, dareun. Yesus go Galili Ze Unig wageiman aidareun. .$UDuailel gugeg go Yesus nug meun uligaimai, enemen, “Petak pet, du e go Uwait nugau ze doimai, awaraneu du getal Uwait nug em e ebu palautena, alabun eun.” ]#3 Goagen ee duailel agen ogog utemen gotulaimai, gom gau zo begurug sag kapai memen. " Duailel go unum biguiag zuna, Yesus nug gonugau tapaimaraneu dudu awareun, “Ag ee ogog utemen i sakaran, unum gotulaiman.” z!m Go hobona, Yesus nug mogoi gonugau bret oimai, Uwait ‘Ese-e’ auraimai, kikakarena, gonugau tapaimaraneu dudu agen duailel go hoboi daremen unum marai betemen. Karuk han oimai, guzental igul mina, duailel zaimai, go biguiag zoun. { o Gig hubabun naliu dareun. Gonun, Yesus nug gonugau tapaimaraneu dudu awareun, “Ag duailel awarebi, hubamam.” Guzenina, tapaimaraneu dudu agen duailel hubabun awarina, go unum hoboi betemen. Hobomen dudu go asiu, tausen tabkwai sag. X)Yesus nugau tapaimaraneu du tub Andru, go Pita nugau amag, go nug Yesus aureun, “Mogoi tub gonugau bret tubkwai mui, karuk aliag mui patai dareu. Bo, duailel asiu ee go marabun sul iborain tam.”  LPilip nug koli eneun, “Bo, duailel asiu darem, gonun, ig aiwag handret aliag kina oimai bret gau maimai, duailel unum tutak tutak ee ginaginam maremun, zimam. Go han iboin tam.” Z-Yesus go ein igul nugtal mabun abe maimai, Pilip nugau dabeleu piabun kanabeun. <qYesus go ameg heun, duailel asiu go waugab alina, uligaraimai, go nug gonugau tapaimoroun du Pilip guzenai kanabeun, “Ig ee eruan gau maimai, duailel e maremun, zimam?” 7o~}}>||,{{Dzzyyxx[wwvvunu]tssrarqpoo{nn9mmml~lRlkgjiizhhuggPg?fAee{ddRcc bb`a``p__^^^ ]<\\l[[xZZZZYYBXWW4VVUURTTSSzRR=QQPUOOMNjMMLKKQJIISHHGbFFElDDCBBA@@??7>==(<;u::99188o876544>33%22Q2&1[0//V..1-,++B**9))!(( 'v&%R$$+#n""Z!!6ZOuXZId b u H @`,7_A7Iz izal mekai auremin, go nug ag isanarabun Ah Wes maramau. Go ag abai muzmuz damau. u@cYesus nug kolital awareun, “Ag agal oiagab iz en noumanemen aba, ag izal kasai ze go sesamoramamen. ?Ag izal duailel, gonun, ein ece wabun, ailebi, izan ag marai.” Yesus nug Ah Wes palautabun gonugau tapaimaraneu dudu baib mareun. > Ag izal duailel, gonun, ein igul mabun ailamamen iz igul go mai. Guzenebi, nag nug gonugau memeg nugau gusig abai maramau. N= Iz ag petak pet awarem, duailel inen iz en oiagab petak emen duailel go ag iz gugeg macanem sul mamamen. Iz mekai dareu wag siai, gonun, petak pet, agen iz zilacileimai, gugeg banban pet mamamen. !<; Iz Mekai al darem, Mekai han iz ibail dareu en agal oiagab petak an. Tam aba, iz gugeg manem pianemen dabilan. Go agal oiagab petak abun asai maramau. ;{ Pilip, iz mekai al darem, mekai go iz ibail dareu, go nait ounab petak ab tam ta?” Yesus nug gonugau tapaimaraneu dudu awareun, “Iz ag ze e ulis awarem, go izal dabeleu eiman awarab tam. Izal mekai go iz ibail daimai, gonugau salau mai dareu. 4:a Yesus nug aureun, “Pilip, ziwas asiu pet iz ag abai daremin, na iz abe milab tam ta? Du in go iz peileun, go izal mekai peun. Guzenaimai, na einen mekai abai migen em? h9IPilip nug aureun, “Dubanou Ban, ig memenig abai migemen, go igual oigeb petak amam.” r8]Ag ulis iz abe milemen aba, izal mekai han abe muramamen. Ulis ag go abe maimai, ameag nug go pemen.” X7)Yesus nug koli aureun, “Iz sag iz abu, iz sag iz petak ze zebigeg, iz sag iz doropag awau muzmuz dabun zebigeg. Du in go mekai dareu siabun abu tub eiman siabun iborain tam, izal wanim eiman tutak simau. x6iTomas nug aureun, “Dubanou Ban, nait uzan unamoroi ig i abiu. Ig erunai nait uzan gonugau abu abe mamam?” :5oIz uzan go unamoroi uzan gonugau abu ag abiu.” q4[Iz simai ag dabun empip suban kasai maimai, koli alaimai, ag imaraimai, simai, iza ibail ereg damamen. 3Izal mekai nugau zaueim zau empip asiu dareu. Iz agal dabun empip kasabun unamoroi. Go petak tam zob, iz ag i awarem zob. !2 =Yesus nug gonugau tapaimaraneu dudu awareun, “Ag dabeleu asiu oimai, oiagab uhu i mamau. Uwait en agal oiagab petak aiban, iz en han oiagab petak an. i1K &Yesus nug koli aureun, “Na petak iz isanileimai noumamam ta? Pita, iz petak pet aizem, ulis umaum, toi i ulwau ebu, zoi kanabizebi, na izal wanim wagemaimai, ‘iz go i abiu’ ziwas ainarai ze guzenai mamam.”0 %Guzenina, Pita nug koli aureun, “Dubanou Ban, na iz einen na bitamam ebu i sesamizabun aimai ailem? Iz na isanizei noumai.” [// $Pita nug Yesus kanabeun, “Dubanou Ban, na eru utigai unabun aigem.” Yesus nug Pita koli aureun, “Pita, ulis na iz uzan go bitamoroi na sesamilai unabun iborain tam. Aiu ses petak iz sesamilamam.” S. #Ag zaiagar en oiagab nug noumaimai, isanaramamen, dudu go agen ag petak abe maramam ag izal tapaimaranem dudu pet.” Yesus nug Pita enai aureun, “Na iz en duailel awaramam, ‘Iz go i abiu.’ ” 5-c "Iz ulis ag kasai ze awau tub awaranai, ‘Ag agzozou agal zaiagar en oiagab nug noumamamen. Iz ag en oiab nug noumanemin sul agen han zaiagar en oiagab nug noumamamen.’ -,S !Izal gelear, iz ban ag abai i dai. Iz getal Zuda dudu banban awaremin sul ulis ag han awarem, ag iz itanilamamen, bo, ag iz eru eiman unai ag bitabun iborain tam. E+ Duailel agen Yesus nugau wanib ulagwag mui dareu uligaimai, go Uwait nugau wanib ulagwag muramam aimai, ziwas go ebutal Uwait nug gonugau mogoi nugau wanib gonugau gusig nug wag muramau. H*  Go uzaneim noimai, wanena, Yesus nug gonugau tapaimaraneu dudu awareun, “Ulis, Du Nugau Nag nugau wanib ulagwag oi dareu. Duailel go uligaimai, Uwait nugau wanib ulagwag banou mamam. i)K Guzenaimai, Yesus nug Zudas bret ogog morona, oimai, umaum uzaneim noimai, waneun. 6(e Zudas go goagal aiwag gumaneu du, gonun, goagal dabeleu Yesus nug go betei ee gau mabun ze moroi dareu, ta, ecesab tamacag dudu ipal aiwag marabun ze moroi dareu ta, emen. v'e Gonugau tapaimaraneu dudu ipal hoboi daremen Yesus nug ze go Zudas aureun, go ze meun ze go zebigeg i abiu. L& Zudas go Yesus nug bret oi morona, Satan nug Zudas gusig pataimai, gonugau dabeleu unum gumeun. Yesus nug Zudas aureun, “Na einen ban darem. Na ein igul guzenabun aba pigai guzenen.” r%] Yesus nug koli aureun, “Izal bret ogog il ebu maimai, du go moromin, ziba, du go nug tutak iz iwai milamau.” Guzenai ze maimai, gonugau bret ogog oimai, il ebu maimai, Zudas, Saimon-Iskariot nugau nag moroun. }$s Du tub Yesus waugab hoboi dareun, Yesus kanababun holoi beteimai, kanabeun, “Dubanou Ban, na in en anem?” ]#3 Gonun, Saimon-Pita nug gagalig sil, aureun, “Nagen kanaben, go du in en aneu.” h"I Yesus nugau tapaimaraneu du tub Yesus nug go en ougab noumaneu, go Yesus waugab hoboi dareun. ~!u Go ze go awarina, go esilakaimai, ameag nug agzozou piapiar aimai, dabeleimai, enemen, “Go du in en aneu?” v e Yesus nug ze go gonugau tapaimaraneu dudu awaraimai, gonugau ougab uhu usalina, ze wagemabun iborain tam, gonun, araog maimai, eneun, “Iz petak pet awarem, du tub ag ula dareu go nug iz izal iwai zaiar agal ebeagab ebu mamau.” V% Iz petak pet awarem, du in nug dudu izal ze oi aidabun palautaremin imaraimai, suban gumaramau, go iz mui ereg imailamau. Du in nug iz imailamau, go du gue iz palautilena, alemin go han ereg imacamau.” %C Iz ulis ze e awarem aiu ses petak zuba, agal oiagab petak aimai, ag iz petak abei milamamen. Iz du go dudu go agen sikut wemen ulis e ze mai dacanem. >u Yesus koli awareun, “Iz ag unum unu mui awarab tam. Tutak du en anemin. Dudu inen izanag tapai maremin, go iz abiu. Bo, ze go getal Uwait nugau ze doimai, awaranemen dudu agen anemen ulis petak zou. Go guzenemen,‘Du go gue iz ibail ee zai dareu, go nug iz iwai milamau.’ Buk Song 41:9 W' Ulis ag ze e marem domen, go petak. Ag ze e awarem doiban, ag sesamoraimai, iza guzenem sul guzenaimai, ag umkoskos siksikai damamen.” Yesus du tub nug go gonugau iwai zaugul agal ebeagab ebu mamau eun. V% Iz petak pet awarem, em e ebu, salau du tub nug gonugau gumaneu du zilacurabun iboin tam. Du go gue gonugau du banou nug salau mabun palautina, go nug beteimai, gonugau palautoroun du banou i zilauramau. pY Iz ag igul go abai marem pemen, iz salau du sul usalaimai, ag isanaremin, agen han igul go sesamoran. ! Iz, agal Dubanou Ban, izan agal aramag ulis ulusem pemen igul go guzenem sul, aiu ses agen han zaiagar agal aramag guzental ulusai maran. % Ag iz ibail ze maimai, ailanemen, ‘Dubanou Ban, tapaimiganem du.’ Ag go petak anemen, go iz sag agal tapaimaranem du, agal Dubanou Ban. >u Yesus nug goagal aramag ulusai maraimai, gonugau tibur galau huia koli oimai, arugaimai, gonugau hubabun pip betei hoboun. Yesus nug go hoboi daremen kanabareun, “Ag izal tapaimaranem dudu, iz ulis agal aramag ze sil ulusem, ag zebigeg go abiu ta? Iz ulis igul go guzenem, gonugau zebigeg awaramoroi. .U Yesus go Zudas nug nug nugau iwai zaugul ebeagab ebu maramau abe maimai, eneun, “Ag unum agal oiagab oug unu tamacag. Du tub go sag gonugau ougab oug unu mui.” ' Yesus nug koli aureun, “Du in go ze ziweun, go unu tamacag, go koli ze i ziwamau. Go gonugau arab sag ze sil ulusamau, einen, arab go em eg tapai aidaneu. Ag unum agal oiagab oug unu tamacag, naliu daremen. Bo, du tub, go sag gonugau ougab oug unu mui dareu.” )K Yesus nug guzenai aurina, Pita nug koli aureun, “Dubanou Ban, guzenaba, na izal aram sag i ulusen, izal ebe mui gagali mui ereg ze sil ulusai milen!” &E Pita nug koli aureun, “Na izal aram i ulusamam. Tam pet tam!” Yesus nug koli aureun, “Iz nait aram i ulusai, na izal tapaimizanem du i damam.” lQ Yesus nug koli Pita aureun, “Igul e ulis guzenem na i abiu, aiu ses petak na abe mamam.” !; Yesus nug goagal aramag unum ulusai marai marai betei, Pita waugab alina, Saimon-Pita nug Yesus aureun, “Dubanou Ban, na izal aram ulusamoroi ta?” 9k Ee tebil ebu ze esikai maimai, gonugau tapaimaraneu dudu tutak tutak agal aramag ulusai maraimai, go tibur galau bigug ebu kieun go sil goagal aramag ebuan ze gulesai mareun. / Gonun, Yesus nug ee zai daremen ebu asaimai, gonugau tibur galau huia oi aimai, tibur galau enimag gulesanem tub oimai, gonugau bigug ebu kieun.  Yesus go abiu memeg nug gusig unum gonugau ebeg ebu meun. Go abiu Uwait nug go palautina, aleun, koli Uwait waugab simau. A { Yesus gonugau tapaimaraneu dudu abai umaum ee zina zina, Satan nug Zudas, go Saimon-Iskariot nugau nag, Yesus dudu banban agal ebeagab ebu maraba, webi, noumabun dabeleu moroun. [  1 Pasowa, Zobu go pianemen ziwas, getal Israel dudu agal embigeg Izip emgasag utei alemen dabilanemen ziwas zuna, Yesus go abiu go em e uteimai, gonugau memeg waugab Mesgai wag siabun ziwas go mazi hogu zoi dareu. Yesus go gonugau duailel em e ebu daremen go en ougab noumeun. Go guzental daimai, betei, gonugau enib ag isanarabun noumeun.   2Iz abiu du in mekai nugau ze sesamoramau, go muzmuz awau damau. Gonun, ze unum e awarem, go mekai nug aileun guzental awarem.”t a 1Iz ze e izal dabeleu eiman mab tam, mekai nug iz palautilena, alemin, gonugtal ze go unum ailina, awarem.  3 0Bo, duair in go iz semileimai, izal ze sesamorab utamau, go ze gonugtal go petak sisiuramau. Iz ze e awarem, go ze gonugtal ag aiu ses sisiaramau. +O /Duair in izal ze doimai, sesamorab tam, iz go i sisiai. Iz em e ebuan duailel sisiarabun alab tam. Iz duailel igul eg macanemen ebuan koli imarabun alemin. fE .Iz em e ebuan al pet alemin. Duailel go iz en goagal oiagab petak amam, go umaum i damamen. L -Du in go iz peileu, go izal mekai iz palautilena, alemin han peu. 6e ,Yesus nug ulwaimai, guzeneun, “Duair in iz en gonugau ougab petak aneu, go iz tutak en ougab petak ab tam, go izal Mekai iz palautileun go en ereg ougab petak aneu. $A +Ag Uwait nug agal wanimag wag maramau en uteimai, ag dudu agen agal wanimag wag maramam en aimai guzenanemen. Yesus nugau ze gonugtal duailel sisiaramau. `9 *Dudu asiu mui, Zuda dudu banban ipal ereg go Yesus en oiagab petak emen. Bo, ag Parisi dudu uminaraimai, agal oiagab petak emen anab tam. Agal gotulanemen zauan zamarebi, unamamen aimai dabeleimai, guzenemen. B )Aisaia nug Yesus nugau gusig peimai, go en ze meun. - (Uwait nug goagal ameag kumi usalai maraimai, goagal dabeleu tapelai mareun. Guzenaimai, goagal ameag nug suban i pianemen, ag suban i dabilanemen. Tub, ag agal igul eg uteiban, koli oiagab kekulebi, iz agal igul eg zilagai marai.’ Aisaia 6:10 Uwait nug guzeneun. Y+ 'Igul go en goagal oiagab petak ab utem. Einen, Aisaia nug han aneun, E &Getal Uwait nugau ze doimai, awaraneun du Aisaia nugau ogusau nug ze meun petak zou,
in nug igual ze en ougab petak eun? Uwait nug in gonugau gusig abai moroun?’ Aisaia 53:1 f~E %Yesus nug gugeg beu beu goagal ameagab ebu meun, bo, go en goagal oiagab petak ab tam. J}  $Go al go hilanau oimai, go en agal oiagab petak an. Guzenebi, ag al ebuan duailel usalamamen.” Yesus go ze go awaraimai, go utarai beteimai, wagemeun. Zuda duailel agal oiagab petak ab tam. J|  #Yesus nug koli awareun, “Al go ag ula ziwas asiu i damau. Al hilanau darena, ag abu piabun iboin ebu aidan, umaum usalaba, ag iboin tam. Dudu go umaum aidanemen go em suban i pianemen. G{ "Duailel agen koli auremen, “Ig getal igual kasai ze ebu enai domun, Kristus go zumau, i noumamau, go muzmuz damau. Na Du Nugau Nag wag heizamam einen guzenem? Du Nugau Nag go in?” (zK !Go erunai noumamau en ze meun. Ty! Iz dudu agen wag heilebi, izan duailel unum egaremin, iz waiab alamam.” zxm Ulis, Uwait nug em e ebuan duailel sisiarabun zoi dareu. Guzenaimai, go nug em e gumaneu du banou oi amaicamau. cw? Bo, Yesus nug awareun, “Ze go ulis ag domen, iz isanilabun tam, go ag isanarabun. /vW Duailel asiu go ebu gotulai daremen ze go doimai, enemen, “Go em kulalaneu nug ze mai dareu.” Ipal agen enemen, “Uwait nugau tibur nug alai ze moroi dareu.” 4ua Mekai, nagtal nait wanim ulapwag banou men.” Guzenina, ogusau tub nug Mesgai wag eiman eneun, “Iz getal izal wanim ulapwag banou memin, kolital ulapwag banou mai.” At{ Yesus nug eneun, “Ulis izal oiab uhu usalina, dabeleu asiu om. Mekai, na go mu wabun ziwas utemen, iz ebilab i zumau aimai, anai ta? Tam. Iz ziwas go mu banou wabun en alemin. hsI Du in go izal salau mamau, go iz sesamilamau. Uzan tub iz betei dai ebu izal salau du han ereg iz ibail betei damau. Du in go izal salau mamau, izal mekai nug gonugau wanib wag muramau.” Yesus nug noumabun en ze mareun. Yr+ Du in go gonugau dorog en ougab noumaimai, em e ebuan ecesab en dabilamau, go eg wamau. Bo, du in em e ebuan ecesab semoroimai, gonugau dorog en ougab i noumamau, gonugau dorog awau muzmuz dabun gusig umau. q  Iz ag petak pet awarem, wit dab em ebu nuab tam, go tutak tapai damau. Bo, go em ebu numau, koli walu zoimai, dab asiu mamau. \p1 Yesus nug awareun, “Du Nugau Nag wanib ulagwag banou wabun ziwas ulis zou. Uo# Guzenina, Pilip nug betei Andru aurina, zaug dual beteimai, Yesus auremen. gnG Grik dudu go agen Pilip, go Betsaida uzanan du, uligaimai, auremen, “Ig Yesus piaporoi.” m5 Grik emgasag ebuan dudu ipal agen, dudu ipal go Imabun ziwas, Zerusalem ban uzan, Uwait nugau wanib ulagwag mabun sina, ereg sesamarai siemen. Cl Guzenaimai, Parisi dudu agzozou enemen, “Ag uligan, ig go kuatai ze mabun iborain tam. Emgasag e ebuan duailel unum go sesamorem.” Grik emgasag ebuan dudu ipal agen Yesus itanemen. ]k3 Igul go en, duailel go Yesus tulorabun betemen. Einen, go nug gugeg go meun domen. xji Duailel ag Yesus nug Lasarus asai meun ziwas ebu, go al daremen, ag aidaimai ze go duailel ipal awaranemenin. i Gonugau tapaimaraneu dudu igul go amegai guzenemen ze go zebigeg go i abiu. Bo, aiu ses Yesus Mesgai wag simau ziwas ebu, go ze go Uwait nugau ze dareu en dabeleimai, anemen, go Yesus en aneun. Go duailel agen Zerusalem uzan guzenemen koli go en dabilemen. h/ Ze go nug guzeneun,‘Ag Saion ban uzanan duailel, ag uminian. Agal gumarabun du banou go donki nag ebu hoboi, aleu.’ Sekaraia 9:9 rg] Yesus go donki nag tub uligaimai, go wag ebu beteun. Getal Uwait nugau ze nug aneun sul petak zou. f Guzenaimai, goagen nun gau sul kuataraimai, Yesus alamau abu ebu tulorabun beteimai, guzenai ulwemen, “Uwait nugau wanib uligwag murab.Du go Banou nugau wanib ebuan aleu, ulagwag murab. Go Israel agal gumarabun du banou, king.” Buk Song 118:25-26 e{ Nineimai, umaseu, duailel asiu go zobu wanib Pasowa piabun zomen go Yesus Zerusalem ban uzan alai dareu ze domen. d% Einen, go en Zuda duailel asiu go semaraimai, Yesus en oiagab petak emenin. Yesus go emgasag gumaneun du king sul Zerusalem ban uzan sieun. c Zuda duailel asiu, go Yesus Betani uzan dareu ze doimai, go eim betemen. Go Yesus tutak piabun bitab tam, go Lasarus noumeun Yesus nug ob ougan asai meun han piabun bitemenin, Guzenina, Uwait ula dacanemen dudu banban agen Lasarus han webi, noumabun en ze patemen. b a Duailel ecesab tamacag go ag abai umkoskos damamen, bo, iz ag abai umkoskos ban i dai.” Lasarus webi, noumabun aimai ze patemen. ` Yesus nug ze go doimai, eneun, “Utebi, damau. Go iz ob oug heilamamen ziwas ebu, igul e guzeneu aiu ses dabilamau. -_S Go ze go eneun, duailel ecesab tamacag en dabelab tam, einen, go zob du. Go Yesus nugau tapaimaraneu dudu agal aiwag zo gumeimai, go zo go ougan aiwag zob waneun. (^I Guzenina, Yesus nugau tapaimaraneu du tub Zudas Iskariot, go nug aiu ses Yesus iwai zaugul agal ebeagab ebu maramau, go nug eneun, “Go ze aiwag banou, wai tutak ebuan aiwag sul, wabun iboin pet. Ig dudu ipal maremun, gau mebi, aiwag oimai, duailel ecesab tamacag isanarabun iboin.” ] N\ Guzenina, Maria nug ze sous naliu wanib ‘nar’, aiwag banou sil gau mabun sul oimai, Yesus nugau arab ebu esikaimai, gonugau gagalig ulig sil gulesai moroun. Ze sous go zaueim go unum iboreun. [% Go go ebu simai, go go al ee zabun mis memen. Marta go ee salanina ina, Lasarus go dudu ipal abai go Yesus al ereg eebiz ebu hoboi daremen. *Z O Zuda agal zobu piabun ziwas, wanib Pasowa, gil wasolig sag darena, Yesus go Lasarus nugau uzan Betani sieun. Uzan tub getal Yesus nug Lasarus noumeun asai meun. %YC 9Uwait ula dacanemen dudu banban go Parisi dudu abai agen duailel awaremen, “Yesus erueim daba, ag uligaimai, ig alai aigebi, betei gusig patamam.”X/ 8Go Yesus Nou Zaueim zuna, piabun aimai simai gumei daimai, agzozou enemen, “Agal dabeleu erunai dareu? Go Imabun ziwas e zumau ta, i zumau?” 3W_ 7Imabun Ziwas Zobu tub Pasowa waugab zuna, duailel Zerusalem ban uzan waugab han unum Uwait nugau ameg ebu naliu usalabun goagal igul beu beu mabun ban uzan siemen. 6Ve 6Guzenina, Yesus go Zudia agaig ebu koli araog aidab tam. Go uzan go uteimai, betei, du tamacag em waugab uzan tub wanib Epraim, gonugau tapaimaraneu dudu abai dareun. }Us 5Kaiapas guzenina, ziwas go ebutal, Zuda dudu banban agen Yesus erunai webi, noumabun aimai bigegwai, ze patemenin. T 4Zuda duailel tutak ag en go noumab tam. Go noumaimai, Uwait nugau duailel em e ebu unum gotularaimai, Uwait waugab imarai alamau. eSC 3Kaiapas go gonugau dabeleu eiman igul go guzenabun anab tam, go Uwait ula dabun du banou pet, gonun, Uwait nug igul go guzenabun dabeleu morona, go aiu ses Yesus noumaimai, Zuda duailel e isanarabun aimai ze meun. R{ 2Ag i abiu ta? Du tutak nug duailel agal empip oimai, noumabun iboin. Igual duailel unum eg wamam go igul naliu tam.” Q 1Du tub gonugau wanib Kaiapas gue wai go ebu Uwait ula dacaneu du banou pet, go nug awareun, “Ag dabeleu tub dabuiag oug i dareu. ePC 0Ig du go utemun, igul go guzental guzenai aidaba, duailel unum goagal oiagab go en petak amam. Guzenebi, Rom agal dudu banban agen zoimai, ig eg wai migeimai, igual emgasag mui, Nou Zau banou mui, unum eg wai mamam.” 6Oe /Guzenina, Parisi dudu agen Uwait ula dacanemen dudu banban mui, dudu banban ipal ularena, go alai go tulaimai, enemen, “Du go ig erunab? Go gugeg beu beu mai dareu. ^N5 .Bo, dudu ipal go Yesus nug gugeg go meun uligaimai, beteimai, Parisi dudu awaremen. |Mq -Zuda duailel asiu go Maria piabun alemen, Yesus nug gugeg go meun uligaimai, goagal oiagab go en petak emen. _L7 ,Noumeun du go asaimai, uzaneim aleun. Gonugau arab ebeg siameg enib unum tibur galau sil kularai memen. Yesus nug awareun, “Tibur galau go ulagacebi, unamau.” Dudu banban agen Yesus webi, noumabun ze patemen. hKI +Yesus go guzenai aurai maziaimai, banban ulaimai, eneun, “Lasarus, na uzaneim alen.” J+ *Iz abiu na izal ze umkoskos duanemen iz duailel e darem en anem, ig gugeg go guzenemen, goagal oiagab na iz palautilena, alemin petak amam.” 6Ie )Guzenina, goagen ai go og tapelai memen ebuan oi hina, Yesus nug Mesgai wag ameitaimai, eneun, “Mekai, na izal ze umkoskos duanemen, gonun, iz na ‘Ese-e’ aizem. xHi (Yesus nug aureun, “Iz na getal aizemin, nait ounab iz en petak emen, Uwait nugau gusig banou pimam.” /GW 'Yesus nug awareun, “Ai go oi han.” Du noumeun, gonugau abiag Marta nug eneun, “Dubanou Ban, go ob oug hemun gil iwanarai mazieun, gonun, sous eg pet zumau.” ~Fu &Yesus go koli ougab eg wina, Lasarus aizau ob oug memen waugab beteun. Go aizau og ai banou sil tapelai memen. 8Ei %Bo, duailel ipal agen enemen, “Du e nug du tub ameg kumi mui kasai mina, ameiteun. Go einen Lasarus isanurabun utena, noumeun?” Yesus nug Lasarus noumeun asai meun. jDM $Guzenina, duailel agen enemen, “Ag uligan, go Lasarus en gonugau ougab petak noumeun.” /CY #Yesus go ougab eg wina, weineun. pBY "Gonug kanabareun, “Ag go eru ebu ob oug hemen?” Goagen auremen, “Dubanou Ban, na piabun zon.” BA} !Maria go gonugau abiag en ougab eg waimai, manil mina, duailel ipal go al ereg betemen go han oiagab eg wina, manil mina, Yesus go uligaraimai, go han ougab eg wina, weina moroi. (@I Maria go Yesus dareun ebu betei tuloroimai, gonugau arabugab taubib waimai, aureun, “Dubanou Ban, na e ebu daremen zob, izal abiagwai i noumeu zob.” &?E Zuda duailel go Maria al alai daremen, Maria go pigai asaimai, uzaneim nuna, uligaimai, goagal dabeleu go ob ebu manil mabun beteu aimai sesamorai betemen. A>} Yesus go uzan siab tam, go Marta tuloroun empip dareun. E= Maria ze go doimai, pigai asaimai, Yesus tulorabun beteun. <! Marta gue ze go ze ze maziaimai, koli zaueim beteimai, Maria uloroimai, aureun, “Igual tapaimiganeu du zoimai, go na peizai eu.” a;; Gonug koli eneun, “Dubanou Ban, petak pet, izal oiab na en petak eu. Na Kristus, Uwait nugau Nag, na em e ebu gonugau duailel koli imarabun tapai mizena, alemen.” Yesus go Lasarus en bisou peimai, weineun. : Dudu unum awau daremen, agal oiagab iz en petak amamen, ag i noumamamen. Ag awau muzmuz damamen. Na ze go en ounab petak eu ta?” 95 Yesus nug koli aureun, “Dudu noumemen asaimai, awau dabun zebigeg go iz tutak. Duair in go iz en ougab petak aimai, noumamau, go awau damau. s8_ Marta nug koli eneun, “Io, iz abiu, aiu ses duailel unum koli asamam ziwas ebu, go han asamau.” J7  Yesus nug koli Marta aureun, “Nait abian koli asamau.” U6# Bo, ulis han iz abiu na ein ece wabun Uwait auremen, go nug na mizamau.” v5e Marta nug betei Yesus tuloroimai, aureun, “Dubanou Ban, na e ebu daremen zob, izal abi i noumeu zob. j4M Marta go Yesus alai dareu ze doimai, go Yesus abu ebu tulurabun beteun. Maria go zaueim dareun. 3 gonun, Zuda duailel asiu go Marta zaug Maria dual agal abianag noumeun oiagab naliu usalabun aimai waiagab alai daremen. $2C Uzan tub Zerusalem waugab, %1C Yesus go gonugau tapaimaraneu dudu abai Betani uzan waugab zuna, dudu ipal agen Lasarus noumeun, ob oug memun gil iwanarai sag mazieun aimai auremen. M0 Yesus guzenaimai, Tomas nugau wanib tub Didimus nug gonugau salau zaugul awareun, “Ke, ig ereg go al noumabun bitacab.” Du noumeun asaimai, awau muzmuz dabun en zebigeg, go Yesus tutak. / Bo, iz ag en dabeleimai, go al betei dab tam, einen, iz agal oiagab petak abun aimai guzenemin. Ig go piabun bitacab.” N. Guzenina, Yesus nug koli araog awareun, “Lasarus go noumeun. %-C Yesus go tatau ze maimai, Lasarus gabuai dareu awareun, bo, go abiu Lasarus noumeun. Tapaimaraneu dudu agal dabeleu go petak gabuai dareu aimai dabelemen. j,M Gonugau tapaimaraneu dudu agen auremen, “Go gabuai dareu aba, go koli naliu usalamau.” r+] Yesus ze go koli, awareun, “Igual zaicig Lasarus go gabuai dareu, iz beteimai, go asai murai.” X*) Bo, du in go umaum aidaneu, go aiwag ebu titou amau, einen, go al tamacag.” M) Yesus nug koli awareun, “Gil tutak ebu salau wabun go aua begurug sag, umaseu betei umusig go petak. Gonun, du in go amban aidaneu go aiwag ebu i titou amau, einen, go em ebuan al pianeu. @(y Guzenina, gonugau tapaimaraneu dudu agen auremen, “Dubanou Ban, Zuda duailel agen na ai sil niwabun ina, alemun, ziwas asiu maziab tam, na koli uzan go bitabun dabelem ta?” l'Q Gil aliag go mazicina, gonugau tapaimaraneu dudu awareun, “Ig koli Zudia agaig bitacab.” N& Go Lasarus ebeu dareu ze doun, bo, go dareun uzan gil aliag dareun. \%1 Yesus go Marta, gonugau apag Maria, Lasarus dual ereg agen gonugau ougab noumeun. O$ Yesus go ze go doimai, eneun, “Ebeu gonug du i noumamau. Gonugun duailel ag Uwait nugau gusig uligaimai, gonugau wanib wag macanemen. Abu go ebu Uwait nugau Nag wanib ulagwag banou umau.” #{ Ailel go agen Yesus ze palautai moroimai, enemen, “Dubanou Ban, nait zaun go en ounab noumanem go ebeu mui dareu.” "9 Go Maria gonugtal getal ze sous naliu Yesus nugau arab ebu esikaimai, gonugau gagalig ulig sil gulesai moroun. Air gonugau abiag Lasarus go ebeu mui. {! q Du tub ebeu mui gonugau wanib Lasarus, go Betani uzan dacaneun. Uzan tub Maria gonugau amag Marta dual dacanemen. E  *Uzan tub, duailel asiu agal oiagab go en petak emenin.zm (Yesus go koli uzan go Zordan Ze gasageim getal Zon nug duailel ze ziwareun ebu beteun. Go ziwas ipal go ebu darena, duailel asiu go waugab alemen. Goagen enemen, “Zon nug gugeg tub mab tam, bo, gonugau ze unum du go en aneun go petak.”  )S 'Go ze go doimai, ag koli go gusig pataporoi emen, bo, go zilarai waneun. K &Bo, iz gonugau salau memin, gonun ag izal ze en oiagab petak i emen aba, ag izal gugeg memin en oiagab petak an. Guzenaimai, ag petak abiu izal Mekai iz ibail darena, iz go dual ereg darem.” Q %Iz izal mekai nugau salau i oi murai, ag izal ze en oiagab petak i an. -S $Gonun, mekai nugtal tapai maraimai, palautilena, alemin, agal dabeleu iz en ein emen? Izan iz Uwait nugau nag darem emin, ag einen iz ze biabial kuai mem ailemen? wg #Uwait nugau ze go polu mab tam, petak pet ze meun. Getal Uwait nug dudu awareun, ‘Ag uwait iz sul.’ ! "Yesus nug koli awareun, “Agal kasai ze ebu sikut wai memen dareu,Uwait nug aneun, ‘Ag uwait iz sul.’ Buk Song 82:6 W' !Zuda dudu agen auremen, “Na gugeg beu beu go guzenemen en ig i niwamam, bo, na ze biabial kuai memen. Na gaul du, na izal Uwait aimai, Uwait nugau empip wabun emen, gonun, go en ig na niwaporoi.” / Bo, Yesus nug awareun, “Iz agal ameagab ebu, izal mekai nugau gugeg beu beu guzenemin, agal dabeleu iz ein gugeg beu beu memin en iwaporoi?” I  Guzenina, Zuda dudu agen koli ai oimai, go waporoi hemen. )M Iz izal mekai dual ig tutak.” 1 Duailel go izal mekai nug mileun. Go banou pet duailel ipal unum zilarai dareu, gonun, du tub nug ag mekai nugau ebeg ebuan oi habun iborain tam. xi Iz ag doropag awau muzmuz dabun gusig maremin, ag i noumamamen. Du tub nug ag izal ebe ebuan i imarai unamau. Q Izal sipsip ag izal ze duanemen. Iz ag abe marem, ag iz sesamilanemen. I  Bo, ag izal sipsip tam, gonun, agal oiagab iz en petak ab tam. 5c Yesus nug koli awareun, “Iz getal ag awaremin, bo, agal oiagab petak ab tam. Gugeg e beu beu unum mekai nugau wanib eiman mai darem, go izal wanim araog mai dareu.  Guzenaimai, Zuda duailel go waugab zoi tuloroimai, kanaboromen, “Eisab na aigamam, na Kristus? Na ulis araog aigamam.” [ / Yesus gue go Nou Zaueim, getal Solomon dacaneun empip anem ebu simai, ai dareun. o W Ziwas go ebu, Zerusalem ban uzan zobu tub piabun ziwas banou zoun. Ziwas banou go getal Uwait ecesab muranemen zobu zau banou usalai moromai, im oitabun koli dabelabun ziwas banou. Ziwas go ebu, ut malalai banou pet zuaneu. > u Bo, dudu ipal agen enemen, “Wes eg mui du go ze naliu guzenai i maramau. Wes eg mui du nug erunai dudu ameag kumi kasarai mamau?” Zuda duailel agen Yesus dual iwai memen.   Dudu asiu agen enemen, “Wes eg gonugau ougab oug simai, go dabug utub usalaneu. Ig einen gonugau ze duabun dabuig mab?” F  Zuda duailel go ze go doimai, tubaim tubaim bigagemen. 1 Izal enim tabug utemin, du tub nug unum iwei heabun sul iboin tam, iz gusig ban mui, izal dabeleu eiman iztal izal enim tabug uteimai, iztal izal enim tabug koli wabun iz iboin. Du tub nug iz ze i kuatai i ailamau. Izal mekai nug iz go guzenabun aileun guzental guzenai.” `9 Izal mekai nug iz en ougab noumaneu, einen, iz izal sipsip en noumaimai, koli asanai. - Izal sipsip ipal ag e gilan oug i daremen. Iz ag han imaraimai, gilan e oug maremin, ag izal ze doimai, ereg tutak ug dabi, iz ag unum gumarai. W' Iz sag iz sipsip gumaranem du naliu. Izal mekai nug iz abe milaneu, izan han mekai abe manem sul, iz izal sipsip abe maranem, goagen han iz abe milanemen. Ag izal sipsip, gonun, iz ag en noumabun guzenem.  7 Du tub aiwag en salau maimai, go sipsip gumarabun du sul tam. Go egun zag alina, peimai, sipsip go utaraimai, uminai wanena, egun zag go nug zoimai, sipsip ipal tugarai zina, ipal uminai wane anamam, einen, du go gue gaul aiwag en salau macaneu, gonugau sipsip en i dabilaneu.  wg Iz sag iz sipsip gumaranem du naliu. Sipsip gumaraneu du naliu go nug gonugau sipsip en noumabun dareu. -S Zob du go zoi, zob oimai, eg marabun zuaneu. Iz ag doropag muzmuz dabun gusig marabun alemin. Guzenaimai, ag ece tub en i tamacag a damamen, muzmuz suban damamen.  Iz sag iz gilan og pet. Du in izal zau og eiman zumau iz go suban gumai. Go zaueim simai, koli betei ee zabun em naliu peimai, umau. P~ Dudu ipal ag amegai zomen ag zob dudu. Sipsip inain agal ze duab tam. ]}3 Yesus nug koli eneun, “Iz petak pet awarem, Iz sag iz sipsip agal gilan og. u|c Yesus nug tatau ze go awareun, bo, go tatau ze go gonugau zebigeg i abiu. Yesus sipsip gumaraneu du naliu. y{k Go dudu ipal i sesamaranemen. Go dudu ipal agen ularena, uminaraimai unanemen, einen, go agal zepag i abiu.” {zo Go uzaneim imarai noimai, nug amegai betena, sipsip go ses sesamorai bitanem, einen, go gonugau zeu abe macanem. @yy Go gilan og gumaneun du nug im oitai muraneu, sipsip gumaraneun du go nug gonugau sipsip tutak tutak agal wanimag patena, go sipsip inain go gonugau zeu doimai, go sesamorai unanem. Bx Gilan og eiman sianeu du, go sipsip go gumaraneu du pet. w 9 Yesus nug kolital eneun, “Iz petak pet awarem, du tub go sipsip ninanem gilan og eiman i sianeu, go gilan etuboroi sianeu, du guzeneneg, go zob du. v% )Yesus nug koli awareun, “Ag ameag kumi mui zob, ag ze tamacag, bo, agen ig amecig naliu darem emen, gonun, ag ze mui daremen.”uuc (Guzenina, Parisi dudu ipal ag go waugab daremen ze go doimai, kanabemen, “Ig han amecig kumi ta?” ;to 'Yesus nug eneun, “Iz em e ebu duailel agal igul sisiarabun alemin. Dudu ag ameag kumi mui ag ameag naliu mamamen, dudu ameag ametai daremen, ag ameag kumi usalamamen.” s &Du gonug aureun, “Dubanou Ban, izal oiab petak eu.” Guzenaimai, du go nug Yesus nugau arabugab taubib waimai, ulagwag moroun. orW %Guzenina, Yesus nug aureun, “Na du go amen nug pemen, du go nug ulis na ze ze mizei dareu.” hqI $Du gonug koli aureun, “Du banou, go du in ab? Ailemen, iz go en izal oiab petak ai.” p #Yesus go igul go guzenemen ze doimai, go betei du go tuloroimai, kanabeun, “Nait ounab Du Nugau Nag en petak em ta, tam?” (~~#}|{{1zzPyxww2w!v-uutss rrq3ppoonAmm1l$kjjiihggffTeedcc\bbaa`p`__ ^]]w\\>[4ZYXX*W\VUU=ThSSZRRQPP(O=NNMLL#KKKJJ.IH=GFFtF7EEADD1C%BA@@2?o>>$=<<Guzenina, Pita zaug tapaimaraneun du go al asaimai, ob ebu betemen. zGo koli pigai, Saimon-Pita zaug Yesus nug gonugau tapaimaraneu du tub go en ougab noumaneu mui go waiagab beteimai, awareun, “Dudu ipal agen Dubanou Ban nugau noumeun enib ob ougan imai wanemen. Go eru ebu betei wageimai memen dareu ig i abiu.” &y GBan Zobu ebu, umaum em ilai alina alina, Magdala uzanan Maria go Yesus ob ebu piabun beteun. Go beteimai, ai banou sil im go tapelai memen oi hemen uligeun. x#*Ziwas go ebu, Zuda duailel agal Imabun Ziwas Zobu zuna, aizau ob go waugab dareun, gonun, go Yesus imai betei aizau ob go oug hemenin.w)Yesus a gegeulanau ebu asai memen waugab, ekakai ougem tub dareun. Ougem go aizau ob awau tub elemen. Go oug getal du tub i memen. \v1(Dudu aliag go agen Yesus nugau noumeun enib oimai, a ze sous naliu zior aimai, tibur galau sil gonugau noumeun enib kulaimai, otoi memen. Igul go Zuda agal dudu noumanem ob oug hiacarabun igul sul guzenemenin. cu?'Nikodemus du gue go getal Yesus piabun umaum beteun, go han alaimai, Zosep al Yesus nugau noumeun enib wabun beteun. Go a ze tub sous naliu zuaneu oimai, beteun. A ze go gonugau uhu houhou ainarai 30 kilo sag. ~tu&Go guzenina, du tub gonugau wanib Zosep, go Arimatea uzanan, go Yesus nugau noumeun enib a gegeulanau ebuan oi unabun zoimai Pailot aureun. Zosep go han Yesus nugau tapaimaraneun du, bo, go Zuda agal gumaranemen dudu banban uminaraimai, go Yesus en ougab petak eun wageimai meun. Pailot nug ‘io’ aurina, go betei, Yesus nugau noumeun enib a gegeulanau ebuan oun. 9sk%Ze tub getal Uwait nugau agau ebu han eneun,‘Duailel du go malai sil wemen sug gul mui pimamen.’ Sekaraia 12:10 Yesus nugau enib noumeun aizau oug hemen. r1$Igul go guzenemen go getal Uwait nugau agau ebu aneun, petak usaleu. Guzeneun,‘Goagen gonugau arab tub i kuamam.’ Kisim Bek 12:46 q9#(Du nugtal igul go guzenemen peimai, eneun, “Igul go petak usaleun.” Go nugtal abiu go petak ze sag macaneu. Gonun, ag han agal oiagab petak an.) npU"Bo, malai du tub nug gonugau malai sil Yesus nugau gasag ebu wina, pigai eseu ze mui nuna, pemenin. Eo!Bo, Yesus go noumina, uligaimai, gonugau arab kukalab tam. lnQ Guzenaimai, malai dudu agen beteimai, dudu aliag go Yesus dual asarai memen aramag kikikukaremen. tmaGuzenina, Zuda agal gumaranem dudu banban agen a gegeulanau ebu asarai memenin dudu aramag kikikukarebi, pigai noumebi, imarai unabun Pailot auremen. Ziwas go ece suban macanemen ziwas, gonun, go guzenai kanabemen. Goagal Imabun Ziwas Zobu tuaba, gonun, dudu goagal enimag utarebi, ziwas go ebu a gegeulanau ebu dabun iboin tam dabilemen, gonun, guzenemen. Ul#Yesus gue wain ze munug go zaimai, eneun, “Ulis salau go maziai dareu.” Guzenaimai, go gonugau dug kuai nuna, gonugau wes utei waneun. Rom agal malai dudu agen Yesus nugau gasag ebu malai sil wemen. &kEEe tebil tub wain ze munug mui waugab dareun, gonun, go ece tub ambig sul oimai, wain ze munug go oug suaimai, a umag ebu maimai, gonugau ogusau ebu memen. Xj)Yesus go abiu ulis Uwait nug em e ebu salau mabun aureun, salau unum mazieun. Guzenaimai, Yesus nug eneun, “Iz ze usegiweu.” Guzenina, ze go getal Uwait nugau agau ebu aneun guzental go petak zou. LiGuzenaimai, koli tapaimaraneun du go aureun, “Air e, go nait anan.” Guzenina, ziwas go ebutal, Yesus nugau anag tapaimaraneun du go nug gonugau zaueim imai betei mina dareun. Yesus noumeun. h3Yesus nug gonugau anag mui gonugau tapaimaraneun du go en ougab noumaneu abai piaraimai, anag guzenai aureun, “Anikai, du e, go nait nan pet.” 'gGYesus nugau a gegeulanau waugab gonugau anag mui, gonugau anagiag Klopas nugau wau wanib Maria mui, Magdala uzanan Maria ereg, go go ebu tapai daremen. 1f[Malai dudu agen agzozou enemen, “Tibur galau go i bigagan. Ig onanem aiwag oimai, onaimai, piabun in nug umau.” Guzenaimai, ze go getal sikut wemen petak usaleun.‘Agen izal tibur galau agzozou doumai omen. Izal tibur galau huia en onanem aiwag onaimai, omen.’ Buk Song 22:18 PeMalai dudu agen Yesus a gegeulanau ebu asai maimai, gonugau tibur galau iwanarai sag doumaimai, tutak tutak omen. Gonugau tibur galau huia arugeun han omen. Tibur galau tutak go huia unum sopwemen. mdSGuzenina, Pailot nug koli awareun, “Izan ein ze sikut wai memin go iboi, guzental damau.” cwGuzenina, Uwait ula dacanemen dudu banban agen Pailot auremen, “Na einen du go gue Zuda duailel gumaraneu du banou king aimai sikut wai memen? Nugtal ‘Iz Zuda duailel gumaranem du banou, king’, eun. Na einen guzenai sikut wai mab utem.” Pailot nug sikut tub guzenai wai meun, ‘Nasaret uzanan Yesus. Zuda duailel agal gumaraneu du banou, king.’ Guzenai sikut waimai, a gegeulanau ebu asai memen gonugau tabauguab wai meun. 3`_Guzenaimai, uzan go ebu, a gegeulanau ebu asai memen. Dudu aliag go han Yesus al ereg a gegeulanau beu beu tubaim tubaim asarai memen. Yesus gue dudu go ula asai memen. =_sGo Yesus imai betena, nugtal gonugau a gegeulanau gamai aimai, ban uzan uteimai, em tub wanib ‘Eb Gagalig Gulam’ em manam ebu sieun. Hibru ze eiman uzan go Golgota anem. ^Go guzenina, Pailot nug Yesus a gegeulanau ebu webi, noumabun malai dudu ebeagab mareun. Yesus a gegeulanau ebu asai memen. K]Goagen koli ulwemen, “Webi, noumamau! Webi, noumamau! A gegeulanau ebu webi, noumamau!” Pailot nug awareun, “Ag dabilan izan agal gumaraneu du banou a gegeulanau ebu wemin, noumamau ta?” Uwait ula dacanemen dudu banban agen enemen, “Ig gumiganeu du tub i dareu. Sisar tutak go igual gumiganeu du banou.” /\WPasowa zobu piabun gil tuaba zumau, gonun, go ulis sul goagal ece suban macanemen. Am ban ula ebu, Pailot nug duailel awareun, “Agal gumarabun du banou uligan.” [5 Pailot gue ze go doimai, Yesus imai aimai, noi ze sisiaranemen biz ebu hoboun. Empip go Hibru ze eim Gabata anemen. (Ze zebigeg ‘ai biz’.) Z Pailot go Yesus nug ze go mina, doimai, ein abu eiman Yesus utemin, unabun aimai dabeleun. Bo, duailel agen koli guzenai ulwemen, “Na du go utemen, unamau, na Sisar nugau zaug i damam. Du in nugtal go iz gumarabun du banou eu, go Sisar nugau iwai zaug.” lYQ Yesus nug koli aureun, “Na iz a gegeulanau ebu asai heilabun anem, go Uwait nugtal gusig go mabun mizeun. Bo, du in nug iz imaileimai, nait eben ebu mizeun, du go nugau igul eg nug nait igul eg unum zilacoroi dareu.” GX Pailot nug Yesus koli aureun, “Na einen iz ze milab utem? Na abiu tam ta? Dudu banban agen iz gusig milemen. Iz na utizemin, unabun iboin. Na a gegeulanau ebu niwemin, noumabun iboin.” W Guzenaimai, Pailot nug koli zaueim simai, Yesus kanabeun, “Na eru uzanan?” Go guzenai aureun, bo, Yesus nug ze tub koli aurab tam. 7ViPailot gue ze go doimai, banban umineun. UBo, goagen koli Pailot auremen, “Igual kasai ze nug guzeneu, du go noumamau, einen, nugtal ‘Iz Uwait nugau Nag’ aimai ze meun.” nTUGuzenai awarina, Uwait ula dacanemen dudu banban mui, Nou Zau banou gumanemen dudu mui, goagen Yesus uligaimai, Pailot gusig ze auremen, “A gegeulanau ebu wai memen, noumamau. A gegeulanau ebu wai memen, noumamau.” Guzenina, Pailot nug awareun, “Agenag oiban, a gegeulanau ebu asai macan. Iz go wemin, noumabun igul eg tub go nug meun i pem.” $SAGuzenaimai, Yesus us kulam king nugau hat sul mui, tibur galau gulin mui arugaimai, uzaneim nuna, Pailot nug awareun, “Ag anemen du e uligan.” 4RaPailot nug koli uzaneim noimai, duailel awareun, “Ag uligan. Iz go uzaneim ag ameagab ebu imai alem, go ag abe mamamen iz du e nugau igul eg tub meun piab tam.” #Q?Go waugab alaimai, koli koli ze biabial kuai auremen, “Na Zuda duailel gumarabun du banou king umkoskos damam!” Guzenai auraimai, sibeg pouai hemen. !P;Malai dudu agen us kulam mui oimai, kukotoimai, gonugau gagalig ebu kulai moromen. Guzenaimai, tibur galau naliu king nugau sul oimai, arugai moromen. wO iGuzenai aurina, Pailot nug gonugau malai dudu Yesus imai busil esalausul wabun awarina, busil esalausul omen. N(Goagen koli Pailot gusig kagagai ulaimai, enemen, “Tam pet tam. Go tam. Barabas utemigemen, unamau.” (Barabas go zob du eg tub.)nMU'Bo, ag abiu igual igul, iz umkoskos wai tutak tutak ebu, Pasowa Imabun Ziwas Zobu ebu, du tutak hiacaranem zau oug dareu utena, unaneu. Gonun, ag dabelen iz ‘Zuda duailel agal gumarabun du banou’ utei maremin, unamau ta?” xLi&Pailot nug Yesus aureun, “Petak ze, go ein ze pet?” Pailot nug Yesus a gegeulanau ebu asai mabun awareun. 4Ka%Guzenina, Pailot nug koli kanabeun, “Guzenaimai, na uzan tub eiman gumarabun du banou petak ta?” Yesus nug koli aureun, “Ze go nait dabeleu ebu zou go petak. Izal anikai nug em e ebu go enegun soliciweun. Iz petak ze mem, go izal salau. Duair in petak ze sesamoraneu, go izal ze duacaneu.” J $Yesus nug eneun, “Izal gumabun uzan em e ebu i dareu. Tam pet tam. Izal gumabun uzan em e ebu dareu zob, izal sesamilanemen dudu agen izal eiman isanileimai, alalebi, iz Zuda dudu agal ebeagab i milem zob. Bo, izal gumabun uzan em e ebuan tam.” JI #Pailot nug koli aureun, “Na iz Zuda du dabelem ta? Na erunemen ze iz i abiu. Nait duailel mui, Uwait ula dacanemen dudu banban mui, agtal na iz waiab imaiz alemen. Na erunemen? Iz ailen.” pHY"Yesus nug koli aureun, “Ze go anem nait dabeleu eiman ta, dudu ipal agen na aizemen iz ailem ta?” G!Guzenaimai, Pailot go koli zaueim simai, Yesus ulorona, sina, kanabeun, “Na Zuda duailel agal gumarabun du banou king ta?” rF] Getal Yesus nug nugen noumabun ze maimai, igul go eiman noumabun aneun. Gonugau ze ulis petak zuamoroi. yEkPailot nug awareun, “Ag go imai beteiban, agal kasai ze sesamoraiban, gonugau igul eg meun uligan.” Guzenina, Zuda agal dudu banban agen koli enai auremen, “Igual ebeig nug du tub wemun, noumabun iboin tam. Igul go Rom agal.” ]D3Goagen koli enemen, “Go igul eg mab tam zob, ig go na wautab i imai alem zob.” C'Guzenaimai, go gue uzaneim gumei darena, Pailot nug uzaneim noimai, dudu kanabareun, “Du e nug ein igul meun ag uligaimai, imai alemen?” bB=Malai dudu agen Yesus Kaiapas nugau zau eiman imai aimai, emgasag go gumaneu du banou nugau zaueim imai betemen. Du go gue Rom emgasag ebuan. Go umaseu pet betemen. Zuda dudu banban agen du banou go nugau zaueim siab tam, einen, dabilemen go gonugau zaueim simam, Uwait nugau ameg ebu unu mui usalaimai, Pasowa ee i zimam aimai guzenemen. APita nug koli eneun, “Tam pet tam. Iz du go i abiu.” Go guzenina ina, toi uleun. Yesus Pailot ameg ebu imai betemen. M@Guzenina, Uwait ula dacaneun du banou pet nugau salau du tub zoun. Du go Pita nug dabug kuateun du Malkus nugau zaug nug zoimai, kanabeun, “Na du go mui ougem ereg daremen peizemin ta?” ^?5Saimon-Pita go tapai dareun empiptal tapai daimai, ab ugei dareun. Dudu ipal agen koli kanabemen, “Petak pet, na du go nug tapaimizeun ta?” Gonug polumaimai, eneun, “Iz gonugau tapaimaraneu du tam.” >1Guzenaimai, Anas nug Yesus ebeg us mui Uwait ula dacaneun du banou pet, Kaiapas waugab palautina, beteun. Kolital Pita nug Yesus i abiu eun. =9Yesus nug koli du go aureun, “Iz ze polumaremin zob, ein polu ze memin aba duailel e awaren. Bo, iz petak ze mem aba, na iz einen sibe ebu iwem?” <Yesus nug ze go aurina, malai du tub nug Yesus sibeg ebu waimai, eneun, “Na Uwait ula dacaneu du banou enai auranemen em ta?” c;?Na einen iz ailem? Duailel go izal ze domen na go awaren. Iz ein ze awaremin go abiu.” ?:wYesus nug aureun, “Iz duailel agal gotulanemen zaueim mui, Nou Zau banou zaueim mui, ze maranemin. Go ebu, Zuda duailel unum alai gotulanemen, iz ze tub wage wageimai awarab tam. ~9uZiwas go ebutal, Anas nug Yesus gonugau tapaimaraneu dudu en mui gonugau ze duailel maraneun en mui, kanabeun. \81Ziwas go ebu ut malalai, gonun, go ebuan dudu mui, zau gumanemen dudu go ab zoroimai, ab ugei daremen. Pita go han beteimai, go abai ereg ab ugei dareun. Uwait ula dacaneu du banou pet nug Yesus kanabeun. 7'Guzenina, air go nug Pita aureun, “Na han du go nug tapaimizeun du ta?” Pita nug koli aureun, “Tam, iz gonugau tapaimaraneu du tam.” -6SPita go uzaneim zau ogeiman tapai dareun. Tapaimaraneu du tub go nug koli uzaneim noimai, zau go og gumaneu air go nug Pita zaueim imai siabun aurina, imai sieun. O5Saimon-Pita zaug Yesus nugau tapaimaraneu du tub al go Yesus sesamorai betemen. Uwait ula dacaneu du banou pet nug tapaimaraneu du tub go abe meun, gonun, go Yesus sesamoraimai, zaueim sieun. 24]Go Kaiapas nug getal Zuda dudu banban enai awareun, ‘Du tutak nug duailel unum agal empip oimai, noumabun iboin’ aimai awareun. Pita nug ‘Iz Yesus i abiu’ eun. +3O Guzenaimai, Rom agal malai dudu mui, goagal gumaraneu du banou mui, Zuda dudu banban agal salau dudu mui, goagen Yesus gusig pataimai, ebeg us sil kiaimai, amegai Anas waugab imai betemen. Anas go Kaiapas nugau tanau. Kaiapas gue wai go ebu Uwait ula dacabun du banou pet dacabun moromen. 2 ?1w Yesus nug Pita gusig aureun, “Nait maulzag koli gonugau zo oug zulagai memen numau. Mu go mekai nug mileun, nait dabeleu iz mu go i wai em ta?” Yesus Anas amegwab imai betemen. =0s Saimon-Pita nug gonugau maulzag huia oimai, Uwait ula dacaneu du banou pet nugau salau du wai aimai gonugau dabug gau naliu eiman kuatai heun. Salau du gonugau wanib Malkus. / Ze go, go getal aneun guzental petak zuabun en awareun. Go getal ze meun, ‘Mekai, iz dudu e nagtal milemen du tub utab tam.’ .wYesus nug awareun, “Iz amegai awaremin, go iz sag. Ag iz itanilemen aba, dudu e iz ibail darem utarebi, unamam.” m-SGo nug kolital awareun, “Ag in itanai alemen?” Goagen enemen, “Nasaret uzanan Yesus.” [,/Yesus nug ‘Go iz sag’ awarina, go esilakaimai, uminaimai, em ebu alai nomen. + Goagen enemen, “Ig Nasaret uzanan Yesus itanem.” Gonug awareun, “Go iz sag.” Zudas gue go abai ereg tapai dareun. }*sYesus gue igul go zuabun unum abe meun, gonun, go nug go waiagab beteimai, kanabareun, “Ag in itanai daremen?” d)AGuzenaimai, Zudas nug Uwait ula dacanemen dudu banban ipal agal salau dudu mui, Parisi dudu agal salau dudu mui, Rom agal malai dudu mui imarai, ougem go betemen. Go al ipal mui, malaimanemen ecesab mui, oimai alemen. ( Zudas go Yesus gonugau iwai zaugul ebeagab ebu mabun du, go abiu Yesus wai go umkoskos gonugau tapaimaraneu dudu abai bitaneu. :' oYesus go Uwait aurai maziaimai, gonugau tapaimaraneu dudu abai ze tub wanib Kidron eiman betemen. Ze go gasag gonugau tapaimaraneu dudu abai wai tub wanib Oliv wai ebu betemen. ?&wIzan nait wanim go ebalagab araog mizemin kolital araog mizai. Guzenemen, na iz en ounab nug noumanem sul, goagen han dudu ipal en goagal oiagab nug noumaba, iz go abai dai.”&%EO mekai, na igul naliu macanemen du, em e ebuan duailel go na abe mizab tam. Duailel e na iz palautilemen abe milemen, go sag petak iza eiman na abe mizem. ^$5O mekai, nagtal duailel go iz milemen iz na aizem, iz simai dai ebu go han iz ibail ereg si damam. Guzenaimai, getal em e patai mab tam ebu, na nait ounab iz en noumaimai, wanim go ulapwag milemen go pimam. W#'Iz go abai pezarai darem sul na iz ibail pezile darem. Guzenaimai, em e ebuan duailel abe mamam, nagtal iz palautileimai, nait ounab iz en noumanem sul, na han izal duailel en ounab nug guzental noumamam. " Na iz wanim go ulapwag milemen sul, izan han go wanimag wag maremin, gonun, ig tutak darem sul go han oiagab tutak mai damam. ! Izal dabeleu duailel e unum goagal oiagab tutak mai damam. Mekai, na iz ibail darem, iz han na ibaiz darem sul guzenamam. Guzenaimai, go ig ibaig dabun iz aizem. Guzenebi, em e ebuan duailel agen nagen iz palautilena, alemin en goagal oiagab petak amam. % CIz go en tutak aizab tam, duailel inen izal tapaimaranem dudu agen ze go awarina, doimai, goagal oiagab petak ai darem go han isanarabun en na aizem. dAIz go isanarabun izal enim unum na mizem. Guzenemin, go nait duailel tuguianau pet damam. s_Na iz em e ebu duailel ula ebu palautilena, alemin sul, izan han go em e ebuan duailel ula palautaremin. }sNait ze unum petak pet. Nagtal nait petak ze nug goagal oiagab oug gusig maraba, go nait duailel tuguiai usalamam. :oIz em e ebuan tam, gonun, go han em e ebuan tam. Iz na go em e ebuan imarai wag siabun aizab tam, na go isanarabun en iz aizem. Guzenemen, du eg Satan nug go eg i maramau. 3Iz nagen ze milemen awaremin. Go en em e ebuan duailel agen go gasag maremenin. Einen, iz em e ebuan tam. Izal duailel go han em e ebuan tam. / Iz ulis na darem wag siamoroi. Em e ebu, iz ze go ag duabun anem, einen, izal oiab unum siksikeu sul go agal oiagab oug han guzental siksikamam. M Iz go abai daimai, gusig go na iz milemen eiman gumaranem. Iz suban gumaremin, du tub utab tam. Tapaimaranem du go tutak nagen go oi abun abu daba, go oi amam. Go nait ze getal ananem petak zou. 1 Iz em e ebu ban i dai. Ulis iz na darem wag siabun darem, bo, go em e ebu damam. O mekai, nait igul naliu pet, na duailel go gumaraimai, nait gusig iz milemen gusig go nug, go gusig maremen, damam. Guzenemen, igual oigeb tutak darem sul, go han oiagab tutak mai damam.  Izal duailel go nait, nait duailel go izal. Duailel ipal go izal duailel agal igul uligaimai, go abe mamam izal wanim ulapwag mui.   Iz go en na aizem, iz em e ebuan duailel en aizab tam. Bo, duailel e nagtal iz milemen en aizem, einen, duailel go nait. Nait ze ailemen, unum awarina omen. Go abiu go petak iz na ibaiz daimai, alemin. Na palautilena, alemin en goagal oiagab petak eu. DGo ulis abe memen ece unum iz milemen, go na eiman aleun. 9kIz nagtal em e ebuan duailel tapai maraimai, iz milemen, nait gusig abai maremin. Getal duailel go nait tapai maremen daremen, na iz milemen, goagen nait ze sesamoranem. "=Mekai, getal em e usalab tam ebu, iz na ibaiz daimai, wanim ulapwag mui daremin. Ulis nait amen ebu wanib go ulapwag mui koli milemen, iz na ibaiz dai.  Iz em e ebuan duailel nait gusig, wanim ulapwag mui ereg abai maremin. Iz na nait salau mabun palautilemen go unum poemin. 3Awau muzmuz dabun zebigeg go, duailel agen Yesus Kristus na ibaiz ereg abe marem. Na tutak, na Uwait, na Yesus Kristus palautina, aleun abe memen. Na duailel e unum gumarabun gusig go moromen guzenaimai, nagen duailel go moromen go nug awau muzmuz dabun gusig maramau. g  IYesus ze go gonugau tapaimaraneu dudu awaraimai, Mesgai wag ameitaimai, Uwait auraimai, eneun, “Mekai, ziwas ulis zou, nait mogoi nugau wanib ulagwag banou moren, guzenemen, nan nug han nait wanim ulapwag banou mizamau. 8 i!Iz ag ze go agal oiagab oug selai dabun awarem. Em e ebu ag uhu banban oimai, oiagab eg wamau. Bo, ag gusig tapai dacan, einen, iza em e ebuan gusig unum zilacoromin.”q [ Bo, ziwas waigeb zoi dareu, petak pet, ulis zoi dareu, dudu ipal agen ag unum zamarebi, beu beu agal uzan uminai teliteliamamen. Ag iz utilai wanebi, izaseu tutak tapai dai. Bo, iz tutak i dai, einen, izal mekai go iz ibail dareu. B Yesus nug koli awareun, “Ag ulis agal oiagab petak eu! 7 gUlis ig abe mem na ece unum abiu, na du tub nugau dabeleu unum abe macanem, gonun, na gonugau ze i kanabamam. Go en igual oigeb petak eu, na Uwait nug al daimai, alemen.” ~uGuzenai awarina, Yesus nugau tapaimaraneu dudu agen auremen, “Ulis, na araog ze mem, tatau ze eim migab tam. {oIz izal mekai dual daimai, em e ebu alemin. Guzenaimai, ulis iz em e uteimai, koli izal mekai dareu wag siai.” Iz Uwait al daimai, alemin en agal oiagab petak emen. Ag han agal oiagab iz en noumemen, gonun, mekai nug han ag en ougab noumeu. QZiwas go ebu, ag izal wanim pataimai, ece tub wabun mekai auramamen. Iz gusig mui, gonun, agen izal wanim pataimai, mekai aurebi, go nug doimai, agal ze sesamoramau. Guzenebi, izan ag en go i aurai. ,QYesus nug koli gonugau tapaimaraneu dudu awareun, “Iz ulis tatau ze eim awarem. Ziwas petak zumau ziwas ebu, tatau ze eim i awarai. Mekai en araog awarai. NGetal daremun alai alai ulis, ag izal wanim pataimai, ece tub wabun i auremen. Ulis ag aurebi, go nug maraba, umamen. Guzenaimai, ag banban siksikamamen.” Yesus nug em e ebuan gusig zilacoroun. +Ziwas go zumau ziwas ebu, agen iz ece tub en i ailamamen. Iz petak pet awarem, ag izal duailel, ein ece wabun mekai auramamen, go nug maramau. J Igul go sul, ag ebalagab zumau. Ulis ag oiagab eg weu, bo, iz ag koli uligaremin, agal oiagab naliu usalaba, siksikamamen. Siksikamamen go du tub nug agal oiagab ougan oi heiabun iborain tam. =sAir tub go mogoi soligwabun go ougab eg waneu. Einen, go mu banou wabun ziwas waugab zoimai dareu. Bo, go mogoi soligwaimai, go koli mu go en i dabilaneu. Mogoi go en siksikaneu. B}Iz petak pet awarem, ag oiagab eg waba, ag weinamamen. Guzenebi, em e ebuan duailel go siksikamam. Ag, izal duailel, oiagab eg wamau, bo, agal oiagab koli naliu usalaba, siksikamamen. }~sYesus nug gonugau tapaimaraneu dudu agen ze go en kanabai auraporoi abe maimai, awareun, “Iz enai ze memin, ‘Ziwas ipal dai dai, ag iz koli i peilamamen, ziwas ipal maziaba, ag iz kolital peilamamen,’ ze go en agzozou kanabemen ta? }wGo koli koli kanabemen, “Go ein ze aigamoroi aimai, ‘Ziwas ipal’ eu. Ig gonugau ze meu bigeg abe mab anmem.” |Tapaimaraneu dudu ipal agzozou enemen, “Ze go aneun, zebigeg einen aneu? Gonug ig aigaimai, ‘Ziwas ipal dai dai, ig go i pimam eu, ziwas ipal maziaba, ig go kolital pimam’ aigeu. Kolital aigeun, ‘Go einen, iz izal mekai dareu wag unai.’ ” {Yesus nug koli eneun, “Ziwas ipal dai dai, ag iz koli i peilamamen. Ziwas ipal maziaba, ag kolital iz peilamamen.” +zOEin ece mekai nugau ebeg ebu dareu go izal, go en iz awarem, ein ze izan Ah Wes moromin, go nug ag awaramau.” Yesus nugau tapaimaraneu dudu dabeleu asiu omen. `y9Izan go ein ze auremin, oimai, ag awaramau, gonun, go nug izal wanim ulapwag milamau. Vx% Aiu ses Ah Wes go alaba, go nug Uwait nugau petak ze ag araog abai maramau. Gonugau dabeleu eiman ze i awaramau. Gonug ze Uwait nug ebuan alaneu ag awaramau. Gonug han ein igul aiu ses zumau ag awaramau. Uw# Iz ze asiu awarabun iboin, bo, ag ulis ze unum abe mabun iborain tam. v Sisiarabun igul han abai maramau, einen, em e gumaneu du, Satan, go mekai nug gonugau igul eg unum sisiai moroimai, go ze mui eu. su_ Gonug ag tuguiai dabun bigeg abai maramau, einen, iz izal mekai dareu wag siai, ag iz koli i peilamamen. [t/ Gonug agal igul eg macanemen araog maramau, einen, ag iz en oiagab petak ab tam. s9Go alaba, go nug em e ebuan duailel agal igul eg macanemen araog maraba, tuguiai dabun igul mui, Uwait nugau sisiarabun igul mui, suban abai maramau. +rOIz ze e awaremin go petak pet. Iz utarai unai, go ag isanaramau. Iz i unai, ag isanarabun du i alamau. Iz wanemin, izan ag isanarabun Ah Wes palautemin, alamau. @q{Ulis iz ze go awarem, go nug agal oiagab eg pet mareu. p7Yesus nug koli eneun, “Ulis iz du go nug palautilena, alemin gonugau uzan koli unamoroi, ag ula, du tub nug na erueim unamau aimai ailab tam. /oWIz ze e awarem, aiu ses ziwas igul tub zumau go ebu guzenebi, ag ze e koli dabilamamen. Iz ze go getal awarab tam, einen, iz ag abai daremin.” Ah Wes nugau salau. Un#Igul eg go ag ebalagab guzenamam dudu ag iz izal mekai dual i abe migemen. _m7Dudu agen ag igul eg mai daremen aimai, agal gotulanemen zauan zamaramam. Ziwas zumau ziwas ebu, dudu agen ag ugarebi, noumamamen. Ag igul go guzenamam, agen ig Uwait nugau salau naliu moroi darem aimai ze mamam. vl gYesus nug gonugau tapaimaraneu dudu koli awareun, “Iz agal oiagab petak emen i utabun aimai ze e awaremin. vkeAg han iz salau bibegwemin ebu iz ibail daremen, gonun, agen izal ze oimai, duailel ipal awaramamen.”GjAh Wes izal duailel isanarabun mekai al dareu, izan ag waiagab palautemina, alamau. Go Wes nug Uwait en petak ze macaneu. Go mekai al dareu alamau. Gonug alaimai, izal ze araog mamau. i{Igul go agal kasai ze ebu sikut wai memen petak zou.‘Duailel ag iz gaul gasag heilemen.’ Buk Song 69:4 Ah{Iz ag ula igul ipal dudu agen mabun iborain tam memin. Ag izan gugeg go memin i pemen zob, ag ze mui i daremen zob. Bo, izan salau memin uligaimai, agen ig mekai dual gasag heigemen. NgDuailel inen agen iz gasag milamam ag izal mekai han gasag himamen. fIz alai, dudu go agal igul eg en i awaremin zob, ag igul eg guzenemen en ze mui i daremen zob. Agal igul eg macanemen, go ag iz gasag heilemen. Bo, ulis ag abiu, ag iz gasag heilemen, gonun, agal igul eg wagemabun iborain tam. Gonun, ag ze mui damamen. ~euAg izal duailel, gonun, igul go ag ebalagab guzenamam. Em e ebuan dudu, du go nug palautilena, alemin ag go i abiu. gdGZe tub amegai awaremin dabilan ‘Salau du go gonugau gumaneu du zilacurabun iborain tam’. Ac{Ag em ebuan duailel pet zob, duailel go agen ag en oiagab noumem zob. Bo, ag duailel go sul tam. Einen, izan ag em e ebuan tapai maremin, gonun, em e ebuan duailel agen ag semaramam. 7bgYesus nug koli eneun, “Bo, em e ebuan duailel agen ag gasag marebi ag koli dabilan, igul go amegai iza guzental gasag milemen sul ag ebalagab han guzental guzenamam. 6aeGuzenaimai, iz ag kasai ze go gusig awarem sesamoran. Ag tutak tutak agal zaiagar en oiagab nouman.” Em e ebuan duailel agen Yesus nugau tapaimaraneu dudu gasag maramam. ` Agen iz ag abai dabun aimai tapai milab tam, izanag ag izal tapaimaranem dudu tapai maremin. Agen beteiban, ee ug bebi, ee asiu mabun tapai maremin. Ee go muzmuz damau. Ag izal tapaimaranem dudu, gonun, ein ece wabun mekai aurebi, go nug ag maramau. =_sUlis izan ag salau dudu aimai i awarai. Salau du go gonugau gumaneu du gonugau dabeleu i abiu. Bo, ein ze izal mekai nug aileun, go ag unum awaremin, gonun, ag izal zaiar awarem. L^Ag izal kasai ze awaremin sultal sesamoramamen, go ag izal zaiar. Z]- Du tub nug gonugau zaug isanurabun gonugau enib dudu ipal marena, goagen webi, noumaba ig abiu go petak go gonugau zaug en ougab noumeun. Oiagab noumabun igul go nug oiagab noumabun igul ipal unum zilacorou. `\9 Izal kasai ze enai, iz ag en oiab noumem sul, agen han duailel ipal en oiagab nouman. [ Iz ag en izal oiab siksikai dareu. Iz ze go agal oiagab, izal oiab sul usalabun awaremin. Gonug, agal oiagab banban pet siksikamau. Z- Iz izal mekai nugau kasai ze sesamoremin, go muzmuz gonugau ougab iz en noumeu sul, ag izal kasai ze sesamorebi, izal oiab ag en muzmuz noumai. ~Yu Mekai nug iz en ougab noumeu sul izan han ag en oiab noumanem, gonun, ag iza waiab dabi, iz ag en oiab noumai. LXIzal tapaimaranem du naliu, go izal ze duailel awaramau, go izal mekai gonugau wanib ulagwag banou mamau. Go guzenamamen, ag izal tapaimaranem duailel pet usalebi, Uwait nugau ougab siksikamau. {WoAgen iz pezilebi, izal ze ag ebalagab pezarai damau, agal dabeleu eiman ein ece wabun kanabamamen, go ag umamen. VDu in iz ebilab ibail pezile i damau, go a ebeg kuatanem sul kuatebi, meu maba, ebeg go oimai, ab ebu hamacebi, ilaramau. 0UYIza wain a, ag wain ebeg. Duair in go iz ibail pezile damau, izan han go al dai. Go dab asiu mamau. Ag iz ibail i pezile damamen, ag igul tub mabun iborain tam. xTiAg iz ibail zoi pezile damamen, iz han ag abai pezarai dai. A ebeg tub go nugtal dab mabun iborain tam, go a bigeg ebu pezai daimai, petak dab macaneu. Igul go sul, ag iz ibail pezile damamen, ag salau naliu mebi, Uwait ougab siksikamau. VS%Ag ze e marena, domen, gonun, go nug agal unu unum uluseun, ag unu tamacag. DRIzal a ebeg ebu dab naliu i macaneu, go mekai nug kuatai hiacaneu. Ein a ebeg dab naliu macaneu, go nug itaraimai, a ebe ipal oi hiacaraimai, hogu hogu kitkuataba, dab naliu asiu mamam. PQ Yesus nug en eneun, “Iza wain a sul. Izal mekai go wain wai atag du. pPYIz ag abai ze ban i marai, einen, em e gumaneu du aseu. Gonug iz zilacilabun gusig tamacag, bo, em e ebuan duailel abe mamam izal oiab nug mekai en noumaimai, ein igul mekai nug ailina, iz guzenanem. Asebiag, ig utei unab.”OqN[Iz ze e ulis awarem, ziwas go i zuau dareu, ag awarem, aiu ses igul go zuba, agal oiagab petak amamen. aM;Iz utarai unabun ze e awaremin domen. Iz unaimai, koli ag waiagab alai. Agal oiagab iz en noumanemen, go nug agal oiagab siksikamau, einen, iz izal mekai dareu wag siai. Go banou pet, go nug iz unum zilacile dareu. tLaIz ag utarai unamoroi, gonun, izan ag oiab selai dabun ze awaramoroi. Iz oiagab selai dabun igul ag marem. Izal oiagab selai dabun igul go em e ebuan duailel agen ag maranemen sul tam. Ag esilakaimai, oiagab eg usalaba, uminian. IK Izal mekai nug gonugau Ah Wes izal empip oimai, ag isanarabun palautaba, alamau. Gonug alaimai, igul unum abai maramau. Gonug agal dabeleu asai maraba, ag getal awaremin ze koli dabilamamen. ?JyIz ag abai em e ebu daimai, ze go unum awaremin. I/Du in go iz en ougab noumab tam, go izal ze i sesamoraneu. Ze e ag doi daremen, ze go izal tam, go Mekai nugtal iz palautilena, alemin nugau ze. >HuYesus nug koli aureun, “Duair in gonugau ougab iz en noumeu, izal ze sesamoramau, izal mekai nug du go en ougab noumamau. Iz mekai dual du go waugab alaimai, go al muzmuz damam. ^G5Go guzenina, tapaimaraneu du tub wanib Zudas, go Zudas-Iskariot tam, go nug aureun, “Dubanou Ban, einen ig nait tapaimiganem dudu nagtal abai migemen, abe mizamam, bo, em e ebuan duailel na i peizamam?” RFDu in go izal kasai ze doimai, suban sesamoraneu, du go gue iz en ougab noumeu. Gonun, izal mekai nug han du go en ougab noumamau. Iza han izal oiab nug du go en noumemin, iz iza en go abai murai.” uEcZiwas go zumau ziwas ebu, ag abe mamamen, mekai iz ibail dareu, iz ag abai darem, ag han iz ibail daremen. )DKZiwas hogu dai dai, em e ebuan duailel ag iz koli i peilamamen. Bo, ag izal tapaimaranem dudu tutak agen iz peilamam. Iza awau darem sul, ag han awau damamen. UC#Iz ag utaremin, aunagul sul agtal i damamen, iz ag waiagab koli alai. TB!Ah Wes gue go petak ze maneu. Em e ebuan duailel ag go i uminamamen, einen, ag go i pianemen, ag go i abe macanemen. Bo, ag izal zaiar, ag go abe memen, einen, go ag abai dacaneu, gonun, ag abai damau. 7c~q}}}|{{zyfxwvutt8srr*q%ooann)mllBk-j#ihgfZeeQedKccb*`_^u]\[[5ZYXX,WBVTSNRMQOOMMLJIIHFF^EDDlCCQBLA@k??i?>==q<<\;::^:9m88M766 5l44J3n3221l00//}/'..1-,,k,/+***)F((w''h'&u&%%$K##4""!!!4 "s{% I}%F;O\DWRZ z & `  ' LRh_$7a:;!Zosep Maria dual Simeon nug ze awareun go doimai, esilakaimai, dabeleu asiu omen. 9 Go mogoi gonug, gonugau al tub em ebuan dudu ebalagab al maramau. Gonug nait Israel duailel agal wanimag banou maramau.” 88kNa e duailel amiagab e baib suban maremen pem. >7wIzal ame nug na ig imaigabun baib memen usaleun pem. p6YSimeon nug Yesus Maria ebeg ebuan oimai, Uwait nugau wanib wag guzenai ulagwag moroun. Go eneun, “Banou, ulis nait salau du utilemen, oiab selanau mui noumanai. Izal oiab selanau damau. Getal na iz baib milemen, ulis petak zou. 5D4Guzenaimai, Uwait nugau Wes nug du go palautendai, Nou zaueim sieun. Yesus nugau memeg anag dual agal mogoi imai aimai, Nou zaueim getal agal asanagar agen guzenanem sul guzenai siemen. 3/Uwait nugau Ah Wes nug Simeon aureun, “Na pigai i noumamam. Na go du Banou nug palautamau, gonugau wanib Kristus peimai, petak na noumamam.” 2 Ziwas go ebu du tub Zerusalem uzan dareun. Gonugau wanib Simeon. Go Uwait nugau amegwab du naliu daneun. Go umkoskos Uwait ulagwag muraneun du. Go du tub Israel duailel kolital imarabun alamau gumei dareun. Uwait nugau Ah Wes nug Simeon dual dareun. 11Go Uwait ulagwag murabun meg kurumuk aliag kasai ze eim aneun guzenai oi siemen. Wok Pris 12:8 Simeon nug Nou zau banou oug Yesus uligeun. 0-Go Uwait nugau kasai ze ebu dareu.‘Go geleagar kaman ag amegai numam, go geleagar ag Uwait Banou muran.’ Kisim Bek 13:2, 12, 15 v/eMaria Zosep dual gil 40 mazicina, anag mogoi dual ereg kolital naliu usalabun, Uwait nugau zaueim siemen. Einen, getal Moses nug aneun, ‘Anaiagar, memeagar agen agal geleagar Uwait nugau ameg ebu imarai betei Uwait muramamen.’ W.'Gil gugen mazicina, mogoi go enib galau kuataimai, gonugau wanib Yesus memen. Go wanib getal Uwait nugau tibur nug Maria eniba tam ebu go wanib moromen. Maria Zosep dual Yesus Nou zaueim imai siemen. n-UGuzenaimai, sipsip gumaranemen dudu kolital goagal uzan beteimai, Uwait ulagwag moroimai, kabal wemen. Einen, agagal amiag nug go mogoi uligemen, Uwait nugau tibur nug awareun guzenaital betei uligemen. Mogoi wanib Yesus memen. D,Maria go ze go doimai, gonugau ougab oug unum mai dareun. 7+iDudu go ebu daremen go ze doimai, esilakemen. * Sipsip gumaranemen dudu mogoi uligaimai, gonugau memeg anag abai Uwait nugau tibur nug ze awareun sultal go ze unum awaremen. )5Guzenaimai, sipsip gumaranemen dudu agen pigai beteimai, Maria gamu Zosep dual betei piaremen, mogoi go bulumakau agal tebil oug dareun pemen. .(UUwait nugau tibur go wanena, sipsip gumaranemen dudu agzozou zeminar, “Ke, ig Betlehem uzan beteimai, ig go ein igul usaleun Uwait nug aigeun betei piab.” !'; Guzenai awarina awarina, Mesgai wagan Uwait nugau tibur asiu usalaimai, Uwait nugau wanib ulagwag maimai, kabal wemen. Go guzenai kabal wemen, “Uwait go gusig mui, go Mesgai wag dareu. Em ebuan duailel ag igul naliu mina, Uwait nugau ougab naliu meu, agal oiagab iau damau.” &&%E Ag go igul abe mamamen. Ag beteimai, mogoi gonugau anag nug bulumakau ee zanemen tebil ebu gabuai meun, tibur galau sil kulai meun dareu, ag betei pian.” l$Q Ulis umaum agal embigeg Devit nugau uzan, du tub ag isanarabun soligweun. Go Kristus Dubanou Ban. # Uwait nugau tibur nug awareun, “Ag umin ian, einen, iz ag ze naliupet marabun oi alem. E ze en, duailel unum siksikamam. " Uwait nugau tibur go waiagab usalina, Uwait nugau al banou go dudu ebalagab hilanau hileun. Dudu goagen go al banou peimai uminemen. o!WZiwas go ebu, go uzan gasag ipal sipsip gumaranemen dudu, go umaum agal sipsip gumarai ninemen. * MMaria gonugau kaman mogoi soligweun. Tibur galau sil kulai maimai, bulumakau agal ee zanemen tebil oug meun. Go uzan zau tub empip gaul dab tam, empip unum egemen. Einen, duailel go uzan wanimag wabun betemen agen empip unum egemen. Uwait nugau tibur nug sipsip gumaranemen dudu awareun. SBete Betlehem uzan daren daren, Maria go mogoi soligwabun ziwas usaleun. fEZosep go gonugau wau Maria wabun ze usalai moromen eniba mui, wanib ereg wabun imai beteun. 0YZosep go Nasaret uzanan asaimai, Galili agaig eiman betei Betlehem uzan, Zuda agaig beteun. Go Devit nugau embigeg, gonun, go go ebu gonugau wanib wabun beteun. a;Duailel unum agal embigeg ebu usalemen, go tutak tutak wanimag agau ebu wabun betemen. OUzan gonun du tub, gonugau wanib Sairinias, go Siria agaig gumaneun.  5Ziwas go ebu Elizabet go Zon soligweun ebu, du banou tub Sisar-Ogastas go gue go ziwas ebu em go ebuan duailel unum wanimag wabun ze palaut mareun. ( KPMogoi go Uwait nugau gusig mui ban meun. Go du tamacag uzan betei dareun. Go dai dai, Israel duailel agal amiagab zoimai, Uwait nugau ze tapaimareun. -OGo hilanau nug, dudu umus oug darem mui, noumabun abu ebu darem mui, hilanau ebalagab hilamau. Gonugau ougab naliu maimai, abu abai migamau.”  9NIgual Uwait Banou go ig en ougab nug noumaimai, go guzenamau. Go Mesgai wagan em hilanau ig ebiligeb palautamau. Go hilanau nug ig kolital imaigamau. d CMNa duailel abai maremen, go abiu mebi, gonug agal igul eg zilagaimai, go kolital igaramau.  ;LNa, izal mogoi, aiu ses nait wanim Uwait wag dareu nugau ze doimai, awaraneun du sul aizamau. Na Dubanou Ban nugau abu kalai moroimai, amegai bitamam. o YKGuzenaimai, ig em ebu dacab, ig gonugau ameguab umkoskos gonugau salau naliu tuguiai sesamorai mamam. j OJIg go igual iwai zaiger agal ebeagab ebuan imaigamau. Ig umin i ab, ig Uwait nugau salau i utab. U %IGo igual asanig Abraham petak pet aureun. Go ze ulis ig ebiligeb petak zou. f GHGonug eneun, go igual zaiger suban gumaraimai, isanaraimai, gonugau baib getal meun dabeleu. ` ;GGo eneun, gonug igual iwai zaiger mui ipal dudu ig eg miganem ebuan kolital imaigamau. V 'FGetal Uwait nug nugau ze doimai, awarenemen dudu agal oiagsau eiman ze meun. g IEGonug gonugau salau du Devit nugau ug ebuan du tub ig kolital gau migabun palautendai, aleun.  D“Ig Israel agal Uwait Banou nugau wanib ulagwag murab. Gonug alaimai, ig gonugau duailel isanigeimai, kolital gau migeun.    CZon nugau memeg, Sekaraias go Uwait nugau Ah Wes gonugau ougab oug danarai, go Uwait nugau wanib guzenai ulagwag moroun, U  %BDuailel go ze doimai, ipal kanabai awarinar, “Go mogoi aiu ses go ein salau mamau? Go mogoi Uwait nugau dabeleu mui gonugau gusig banou go dual dareu.” Sekaraias go siksikaimai, Uwait ulagwag moroun. z  oAGonugau zaugul go waugab danemen go ze unum doimai, go uminaimai, go ze unum Zudia agaig manam ebu ulag iboreun.   y@Ziwas go ebu Sekaraias go ogusau tapelai dareun, go kolital zemeun. Go siksikaimai, Uwait nugau wanib ulagwag moroun. A }?Sekaraias nug gonugau ebeg sil agau ebu sikut wabun awarendai, agau tub oi morona, oimai, sikut guzenai weun, ‘Gonugau wanib Zon’. Duailel ag go wanib uligaimai, go esilakem. - U>Gonugau ug agen kolital gonugau memeg kanaboromen, go ogusau tapeleun zemabun iborain tam, gonun, gonugau ug agen gonugau mogoi wanib mabun ebeag sil abai moromen. ] 5=Gonugau ug agen kolital Elizabet auremen, “Nait ug tub wanib Zon i dareu.” L Israel agal igul, mogoi gil gugen mazicina, gonugau enib galau kuatanemen. Go mogoi gil gugen mazicina, gonugau enib galau kuatabun gonugau ug abai ereg imai Nou zaueim siemen. Gil go ebu, gonugau ug agen memeg nugau wanib Sekaraias wanibsalai mabun emen.  5:Gonugau uzanan duailel mui gonugau ug han go ze go doimai, go beteimai, go dual ereg oiagab siksikemen. Einen, Uwait nug ougab naliu usalai moroun. I  9Elizabet mogoi soligwabun ziwas alina, go mogoi soligweun. s a8Maria go geil ainarai Elizabet dual daimai, kolital gonugau uzan waneun. Elizabet nug Zon soligweun.  -7Go ig Israel duailel getal igual embigeg Abraham mui gonugau ug mui baib mareun ulis gonugau ougab naliu maimai aleu.” Maria guzenai ze meun. , S6Getal Uwait nug igual embigeg abai baib mareun. Gonug Abraham gonugau zaugul abai aneun ag isanarai. Guzeneun, gonun, go ig Israel gonugau salau duailel usalemun. d~ C5Uwait nug we daremen dudu ee naliu maramau. Go dudu ece asiu mui palautaraba, gaul unamam. 4} c4Uwait nug gumaranem dudu banban agal hubabun pip ebuan oi amaraba, nobi, gonug kolital dudu wanimag tamacag isanaraimai, goagal wanimag wag maimai, pip naliu ebu maramau. (| K3Gonugau gusig banou nug go dudu goagal wanimag wag macanemen, go nug agal wanimag piu maramau. Dudu goagal wanimag wag manem, go utarebi, ata atai waneanamam. g{ I2Getalan duailel mui ulisan duailel mui go Uwait ulagwag muramam, gonugau bisou go abai damau. Yz -1Einen, go igul Uwait ban gusig mui nugtal guzeneun. Uwait nugau wanib naliupet. $y C0Iz, gonugau salau air wanim banou tamacag, ulis iz wag mileu. Ulis betei aiu ses mui duailel unum e em ebuan zemamam, go air gonugau ougab siksikai dareu. Hx  /Izal oiab naliu meu, einen, Uwait nug iz isanileimai, imaileu. _w 9.Maria nug Uwait ulagwag moroimai, eneun, “Iz dorop mui unum Ban ulagwag morom. )v M-Na air nait ounab petak pet usaleun, gonun, nait ounab siksikamam. Uwait nugtal aizeun sultal nait ounab petak pet usalamau.” Maria nug Uwait ulagwag moroun. iu M,Iz nagen ‘Umaseu.’ ailina, izal mogoi oiab oug dareu esilakaimai, ougab siksikaimai, aseun. `t ;+Einen, go igul naliupet iz ebilab zou? Izal Dubanou Ban nugau anag go iz darem a aleu. @s {)Elizabet go Maria nug ‘Umaseu’ aurina, go mogoi gonugau ougab oug dareun esilakaimai, aseun. Uwait nugau Ah Wes Elizabet ebu kapina, Elizabet go Uwait ulagwag moroimai, Maria aureun, “Na air gusig mui, nagen ailel unum e em ebuan na tutak wanim ulapwag ban mizamam. Na mogoi go soligwamam naliupet damau. r *Lq (Maria go Sekaraias nugau zau simai, Elizabet aureun, “Umaseu.” #p A'Guzenaimai, Uwait nugau tibur nug Maria utei waneun. Ziwas go ebu, Maria asaimai, Elizabet piabun Zudia agaig manam ebu gonugau zinau piabun beteun. o ;&Maria nug kolital Uwait nugau tibur aureun, “Iz Uwait nugau salau air, go igul na anem sul iz ebilab zumau.” Maria go Elizabet piabun beteun. 9n o%Ein igul Uwait nug mabun amau, go igul mamau.” m $Maria, getal nait zinap Elizabet go ureg meun mogoi i soligwamau anemen, go ulis eniba dareu. Gonugau geil wasolig mazieun. 1l ]#Uwait nugau tibur nug Maria kolital aureun, “Uwait nugau Ah Wes na ebizab alamau. Uwait nugau gusig na ibaiz damau. Guzenaimai, mogoi go Uwait nugau Mogoi amam. k "Maria nug kolital Uwait nugau tibur aureun, “Iz du tub dual ninab tam, gonun, go igul erunai iz ebilab usalamau?” _j 9!Go Zekob nugau zaugul gumarabun du banou muzmuz damau. Gonugau duailel i utaramau.” i  Go du banou maimai, Uwait wag dareu nugau mogoi damau. Uwait nug duailel gumarabun palautamau. Gonugau embigeg Devit dareun sul damau. Sh !Na aiu ses enima maimai, mogoi tub soligumam. Go mogoi wanib Yesus mamam. \g 3Uwait nugau tibur nug kolital aureun, “Maria, na umin ien. Uwait na ibaiz dareu. @f }Maria go ze doimai, esilakaimai, dabeleu asiu oun. e Uwait nugau tibur go gue air Maria waugab zoimai, aureun, “Umaseu, Maria, Uwait na ibaiz dareu. Uwait na en ougab naliupet usaleun.” 3d aUwait nugau tibur nug air tub magun, gonugau wanib Maria, piabun palautendai, beteun. Maria go du tub, wanib Zosep, wabun ze usalai moromen. Zosep go Devit nugau ug oug. !c =Elizabet go eniba darena, geil wasolig mazicina, Uwait nug kolital gonugau tibur Gabriel, Galili agaig tub uzan wanib Nasaret palautendai, beteun. b #Gonug enai ze meun, “Ulis, Uwait nug isanileimai, go izal uhu zilagai mileun.” Uwait nugau tibur nug Maria go Yesus soligwabun aureun. ga IGinam dai dai, gonugau wau Elizabet eniba maimai, go geil tabkuai gonugau uzan utei unab tam. X` +Sekaraias, gonugau salau pataneun ziwas mazicina, go gonugau uzan waneun. X_ +Go kolital uzaneim noimai, go ze zemabun iborain tam. Guzenina, duailel go abe mem go Nou zaueim igul tub usalina, uligeun. Go ze zemarabun iborain tam, gonun, go ein ze awarabun ebeg abai marena, uligemen. ^ !Uwait ulagwag murabun zaueim go guzenina guzenina, duailel go uzaneim daimai, Sekaraias zaueim salau mai dareu en dabeleu asiu omen. ]  Bo, na izal ze sesamorab uteimai, na go igul guzenem, gonun, go baib mizem usalaba, na i zemamam, onsau utub usalai damam.” \ 1Uwait nugau tibur nug aureun, “Iz Gabriel. Iz Uwait nugau ameg ebu tapai danem. Iz Uwait nugtal palautilen, go ze naliupet aizabun alemin. 7[ iSekaraias nug Uwait nugau tibur kolital aureun, “Go igul petak zuba, iz erunai abe mai? Iz ureg pet usalem, izal air han ureg pet usaleun, go igul erunai usalamau?” Z %Go du banou amegwab amegai bitamau. Go du gusig mui Elaiza sul damau. Gonug mogoi ginaginamul mui agal memeagar abai kolital ereg gotularamau. Gonug duailel agal dabeleu eg wanemen kolital dabeleu naliupet usalai maramau. Gonug Banou nugau duailel suban kasaramau.” kY QGonug Israel duailel asiu agal oiagab kekulaimai, kolital goagal Uwait Ban waugab imarai bitamau. !X =Go Uwait nugau ameg ebu du banou damau. Go wain ze, gusig ze mui ereg i zimau. Go anag ougab oug daba daba, Uwait nugau Ah Wes go mogoi dual mui damau. xW kMogoi go usalaba, na han ipal dudu ailel banban asiu abai oiagab siksikamamen. Agal oiagab naliu pet usalamau. !V = Uwait nugau tibur nug aureun, “Na umin ien. Uwait nait ze auremen doun. Gonun, nait wat Elizabet go mogoi tub soligwamau. Na gonugau wanib Zon mamam. IU   Sekaraias go Uwait nugau tibur uligaimai, esilakaimai, umineun. zT o Uwait nugau tibur go waugab zoimai, ebeg naliu eiman abmuk itu naliupet zoi dareun ebu zoimai tapai dareun. 5S e Ziwas go ebu, Sekaraias go Uwait nugau ece itu naliupet agabun ebu, duailel asiu uzaneim tapai daimai, go Uwait aurai daremen. Go Uwait nugau zaueim ulagwag murabun sieun. DR  Uwait ula dacanem dudu agal igul enai, go aiwag onaimai, Sekaraias nug Uwait ecesab muranemen zau banou zaueim salau mabun sieun. Guzenaimai, ecesab itu naliupet mui agarabun go moromen. Q #Ziwas tub ebu Sekaraias gonugau salau mabun ziwas zuna, go Uwait ulagwag murabun nou zau simai Uwait nugau ameg ebu salau mai dareun. zP oGo mogoi tamacag, einen, Elizabet go mogoi i pataneun. Guzenaimai, Elizabet Sekaraias dual, ereg ureg pet memen. yO mGo du gonugau wau dual Uwait nugau ameg ebu naliupet dacanem, gonugau ze unum sesamoranemen go igul eg tamacag. ON Ziwas go ebu Herot go Zuda du uzan gumaneun du banou, go ebu, du tub go Uwait ula dacaneun du gonugau wanib Sekaraias, gonugau wau wanib Elizabet, go mui Uwait ula dacanemen dudu agal zaiagar. ?M {Guzenaimai, na abiu mamam, ze koli mizem go petak pet. dL CIz Luk, getal iz guzental ze go duabun kanabai aidaremin, iz unum doimai, sikut wai mizem. ~K wGetal ipal dudu agen go igul uligaimai, anena sikut wemen. Guzenaimai, iz mui ereg ze go doimai, na sikut wai mizem. ~J yTiopilus, na Uwait en ounab nug noumanem du. Muz dudu banban agen getal Yesus nugau igul abai migeun. Go sikut wemen. -I UGo Uwait tutak igual Dubanou Ban, Yesus Kristus nugau salau ebu ig imaigeun, gonun, ig gonugau wanib tutak wag murab. Go tutak ig gumigabun du banou damau. Go gusig banou mui gonug ece unum gumaneu. Go muzmuz guzenaital dacaneu, ulis han dareu, go aiu ses guzenaital muzmuz damau. Petak.,H SUwait nugtal ag suban gumaraba, ag i alai numamen. Gonug ag imaraimai, gonugau uzan naliu ebu imarai simau. Ag go ebu ag ze tamacag, banban siksikai damamen. G }Dudu ipal go ab unig oug sul noi darem, gonun, agen dudu go pigai koli imaran. Dudu ipal en bisomagar piaraiban, uminai mui isanaramamen. Bo, agal muz igul eg tibur galau go unu mui sul ag igul go peiban, atai beu dan. Uwait nugau wanib wag murab. >F yDudu ipal agal dabeleu aliag mui en bisomagar piaran. VE 'Uwait nug ag en gonugau ougab noumeu, gonun, ag go waugab dan. Guzenaiban, agal oiagab gusig maiban, igual Dubanou Ban, Yesus Kristus nug ig en bisomig peimai, awau muzmuz dabun igul migabun en gumei dan. D Bo, ag izal zaiar, agal oiagab Uwait en petak emen umkoskos gusig patai dan. Ag umkoskos Ah Wes nugau gusig mui Uwait auran. :C oGoagen em ebuan dabeleu egonou sesamoraimai, Uwait nugau Ah Wes i sesamoranem. Ag ipal go dudu goagal ze sesamoramamen, ipal i sesamoramamen, gonun, dudu go agen ag atalaramam. !B =Goagen tamabun ziwas zuba, dudu ipal agen zoimai, Uwait ze biabial kuai murabun en awaremen. Dudu goagen Uwait semoroimai, igul eg mabun oiagab asaneu. yA mO izal zaiar, ag getal igual Dubanou Ban Yesus Kristus nugau ze oi aidanemen dudu agen ze memenin dabilan. 7@ iDudu go ag seiagab ze macanemen dudu, ein igul ag ebalagab zuna, ag oiagab eg dacaneu, ag igul eg mabun oiagab asaneu, ag ze ata atai maraimai, agal wanimag wag macanemen dudu, ag dudu ipal polumaraimai, goagal ece gaul wanemen. Dudu go ag Uwait nug eg maramau. Ag oiagab petak aiban, gusig tapai dan. #? ADu tub wanib Enok go Adam nugau asagul zoi kwali. Gonug dudu go en igul ses ag ebalagab zumau en, eneun, “Ag pian! Uwait Banou, gonugau tibur asiu pet abai alaimai, dudu unum sisiaramam. Dudu go unum gonugau ze i sesamoranemen eg maraba, go goagal igul eg macanemen koli dabilamam. Ag igul eg macanemen dudu, ag Uwait unum semoroimai, ze biabial kuai asiu Uwait ebu memen, gonun, Uwait nug ag eg maramau.” > L=  Ag zewei siwalkuk suban pianemen sul, ag agal aipag nuabun igul araog uliganemen. Dudu go ag ureb emes wageim silai nuaneu sul, Uwait nug dudu goagal empip umaum muzmuz dabun tapai mareun dareu. g< I Ag Kristen duailel oiagab tutak maimai, ee zabun gotulanemen ebu, dudu go igul eg mui polumaimai, ag abai ereg gotulabun i uminanemen. Go agental dabilanem. Dudu go ag pi ausiau ze i alina wol nug patarai beu beu hiacaraneu sul, gonun, ag duailel i isanaranem. Go a dab naliu i useg macanemen sul, go a dudu agen kasina, noumaneu sul guzenanem. ;  Dudu ag bisomag pem, ag Kain nugau igul sesamoraneu sul sesamoremen. Getal Balam nug aiwag wabun igul eg guzeneun sul agen guzenemen. Getal Kora nug Uwait nugau Ze sesamorab tam, gonug guzeneun sul agen guzenemen. Igul go ebu ag unum tamamamen. G:   Bo, dudu go ag ein igul go gonugau bigeg i abiu, agen ze biabial kuai macanemen. Ag egun sul dabeleu tamacag, ein igul eg ata atai guzenanemen, ag go guzenina agal doropag eg wai macanemen. #9 A Getal Uwait nugau tibur tub nug tibur ipal gumaraneu wanib Maikel. Gonug igul go guzenab tam. Ziwas go ebu, go Satan dual ze alalaimai, inug Moses nugau noumeun enib umau, aimai go Satan ze biabial kuai aurab tam. Gonug aureun, “Uwait Banou nug sag nait igul eg dareu aizamau.” Y8 -Dudu go danemen sul, ag ulis daremen. Ag wabil ebu igul eg guzenina, ag agtal agal enimag eg wanemen. Ag Uwait nugau Ze i sesamoranemen, ag Uwait nugau tibur Mesgai wag darem ze biabial kuai awaranemen. 97 mGetal duailel Sodom Gomora mui, ban uzan ipal uzan go waugab daremen go igul eg Uwait nugau tibur agen guzenemen sultal guzenanemen. Ag wal igul eg macanemen, igul eg asiu mabun agal oiagab asaneu. Guzenina, Uwait nug ab sil agareun. Igul go guzeneun, go ig peimai, igul go i guzenabun aimai abai migeu. /6 YAg tibur goagal empip naliu utei wanemen dabilan. Getal Uwait nugau tibur inain han, Uwait nug salau banou mareun suban gumab tam. Goagal uzan naliu daremen uteimai, Uwait nug go us gusig sil kiaraimai, hiacaranem zau oug umaum mareun muzmuz darem. Go Uwait nugau sisiarabun ziwas gumei darem. }5 uAg igul go abiu, bo, iz ag Uwait en koli dabeleu maramoroi. Ag abiu Uwait Banou nug getal Israel duailel Izip emgasag ebuan imaraimai, aleun. Bo, dai dai, duailel go ipal ag go en agal oiagab petak ab tam, gonun, gonug wagarina, noumemen. ,4 SIz ze go awarem, einen, polumanemen dudu ipal ze go wage wageimai duailel awaranemen go Yesus en oiagab petak emen go ula zoi darem. Dudu go Uwait nugau Ze naliu semuranemen. Aiu ses Uwait nug ag sisiaramau. Ag Yesus Kristus, go sag igual Dubanou Ban, semuroimai, Uwait nug ig bisomig peun ze koli kekulai maimai, wal igul eg asiu macanemen. Getal Uwait nugau ze nug guzeneun, go guzenanemen dudu Uwait nug eg maramau. 3 O zaiar, iz amegai, Uwait nug ig unum imaigabun salau meun en sikut wai marabun aimai dabelemin. Bo, ulis iz ag sikut wai maraimai, igual oigeb petak emun go gusig pataimai, iwai zaiger go zilarabun aimai sikut wai marabun gusig dabelem. Ziwas tutak ebutal, Uwait nug ig gonugau duailel gusig migena, igual oigeb petak emun, gonun, du tub nug igual dabeleu kekulabun iborain tam. 22 _Uwait nug gonugau ougab ag en noumaimai, ag en bisomag peimai, suban gumaraneu. Gonun, agal oiagab iau selai damau. Uwait nug polu ze macanemen dudu go eg maramau. f1 IO Zaiar, iz Zut, iz Zems nugau amag, Yesus Kristus nugau salau du. Izan ag duailel Uwait nug ularena, sesamoremenin en ag sikut e wai marem. Memenig Uwait nugtal ag en ougab noumaneu, Yesus Kristus nug ag suban gumaraneu. 10[Yesus nug igul ipal asiu han meun. Bo, iz go igul ipal en ze tutak tutak agau ebu sikut unum wemin zob, izal dabeleu agau go asiu em e ebu dabun pip tamacag.+/OYesus nugau tapaimaraneun du gotal go nug ulis igul go en ze maimai, gonugtal ze e sikut weun. Ig abiu gonugau ze e aneun, go petak pet. Sikut e poabun ze. .Guzenina, tapaimaraneun du go i noumamau aimai ze unum Yesus en oiagab petak emen duailel ebalagab betena unum domen. Bo, Yesus nug go i noumamau aimai anab tam. Go guzeneun, “Bo, izal dabeleu iz go utemin, daba, iz koli alai, na einen go en dabeleu asiu om?” -Yesus nug koli aureun, “Bo, izal dabeleu iz go utemin daba, iz koli alai, na einen go en dabeleu asiu om? Na, iz sesamilen.” X,)Pita nug du go peimai, Yesus kanaboroun, “Dubanou Ban, du e go erunamau?” +Pita nug kekulaimai, Yesus nug tapaimaraneun du tub go en ougab nug noumeu, ses go waiagab zoi tapai darena, peun. (Getal Yesus dual ee zemen ziwas ebu du go nug waugab hoboi daimai, kanabeun, “Dubanou Ban, du in nug na iwai zaunar ebeagab ebu mizamau?”) e*C(Yesus gue ze go aneun ein igul eiman Pita noumaimai, Uwait nugau wanib wag mabun aneun.) Guzenaimai, Yesus nug Pita aureun, “Na iz sesamilen.” Yesus nug gonugau tapaimaraneun du tub en ougab noumeun nugau ze meun. b)=Iz na petak pet aizem, na mogoi magun ebu, na eru ebu unabun dabeleimai, unanem. Aiu ses na ureg usalamam ebu, nait eben hemen, dudu ipal agen us sil kicizeimai, na uzan tub bitabun utamam ebu imaiz bitamam.” a(;Kolital, Yesus nug kanaboroun, “Saimon, Zon nugau nag, na iz nait apan sul en ounab siksikeu ta?” Pita go Yesus nug kolital ziwas ainarai kanaborona, gonugau ougab uhu ban usalina, aureun, “Dubanou Ban, igul unum na nagtal abiu. Na abiu iz na izal apai sul en oiab siksikeu.” Yesus nug aureun, “Na izal sipsip gelegul ee maren. y'kKolital Yesus nug kanaboroun, “Saimon, Zon nugau nag, na petak nait ounab iz en noumem ta?” Gonug aureun, “Io, Dubanou Ban, na abiu. Iz na izal apai sul en oiab siksikeu.” Yesus nug aureun, “Na izal sipsip suban gumaren.” O&Yesus gonugau tapaimaraneun dudu abai ee zaimai, Yesus nug Saimon-Pita kanaboroun, “Saimon, Zon nugau nag, na dudu e darem zilacaraimai, nait ounab iz en noumem ta?” Gonug koli aureun, “Io, Dubanou Ban, na abiu. Na izal apai sul. Iz na en oiab siksikeu.” Yesus nug aureun, “Na izal sipsip gelegul ee maren.” q%[Yesus noumaimai, koli ob oug eiman waseun ziwas ebu amegai gonugau tapaimaraneun dudu zaueim daremen ebu ziwas aliag ameagab ebu usaleun. Ulis e guzeneun go ziwas ainarai ameagab ebu usaleun. Yesus nug Pita ze tub kanaboroun. j$M Guzenaimai, Yesus nug ab gasag zoimai, bret oimai, mareun. Go karuk han guzental mareun. ;#o Yesus nug awareun, “Ag ee zabun e zon.” Guzenina, gonugau tapaimaraneun du tub nug gusig maimai, ‘Na du in’ aimai kanaburab tam. Einen, go abiu go Dubanou Ban nug. 1"[ Saimon-Pita nug pigai tebil wag simai, karuk zo mui keiuai gasageim aleun. Karuk banban asiu, 153 sag daremen. Karuk asiu zo kapai zoun, bo, zo karuk nug bigagab tam. N! Guzenina, Yesus nug awareun, “Ag karuk ipal ulis omen oi alan.”   Go gasag alaimai, ab elei dareun pemen. Ab go ebu, karuk ipal ab gel wag dareun mui, bret ab gasag dareun pemen. {oTapaimaraneun dudu ipal go tebil ebu karuk zo kapai zoun mui, keuai ze gasag alemen, einen, us nogoug pulig tam. eCGuzenaimai, Yesus nug gonugau tapaimaraneun du tub go en ougab nug noumeu go nug Pita aureun, “Du go us nogoug ebu tapai dareu, go igual Dubanou Ban!” Saimon-Pita go agal Dubanou Ban us nogoug ebu tapai dareu aureun doimai, go gonugau tibur galau oi maimai, salau mai dareun pigai oi arugaimai, ban ze oug silikai noimai, ze asai beteun. /WGo nug koli awareun, “Agal karuk wanemen zo oiban, tebil gasag ebeag naliu eiman amacaimai, karuk ipal umamen.” Guzenina, goagen Yesus nugau ze sesamoraimai, goagal karuk wanemen zo ebeag naliu eiman heimai, koli patai keuina, tebil wag zuabun iborain tam, einen, karuk asiu kapai dareun. Guzenina, go nug kanabareun, “O, Zaiar, ag karuk ipal omen ta?” Goagen koli auremen, “Tam pet tam. Ig karuk tub wab tam.” +Em ilai alina, Yesus go Galili Ze Unig gasag tapai dareun pemen. Bo, gonugau tapaimaraneun dudu agen Yesus du in dareu aimai, abe mab anmemen. Saimon-Pita nug gonugau zaugul guzenai awareun, “Iz karuk wabun bitamoroi.” Guzenina, gonugau zaugul agen auremen, “Ig ereg na ibaiz karuk wabun bitamam.” Guzenaimai, dudu go unum go tebil ebu simai, wanemen. Umaum go ebu go karuk tub wab tam. Go ebu gonugau tapaimaraneun dudu guzenai daremen, goagal wanimag Saimon-Pita, Tomas (gonugau wanib tub Didimus), Nataniel (Nataniel go Kana uzanan Galili agaig ebuan), Zebedi nugau gelegul aliag mui, Yesus nugau tapaimaraneun dudu aliag han mui go ereg daremen. s aZiwas ipal mazicina, Yesus nugtal koli Galili Ze Unig waugab gonugau tapaimaraneun dudu ameagab ebu zoun. s_Bo, Yesus go Kristus, du go Uwait nug gonugau duailel koli imarabun palautina, aleun, go han Uwait nugau Nag pet en agal oiagab petak abun aimai sikut wemin. Guzenaimai, ag go en agal oiagab petak amamen, ag awau muzmuz damamen.wgYesus nug gonugau tapaimaraneun dudu ameagab ebu gugeg beu beu meun, agau e ebu unum sikut wai mab tam. H Yesus nug aureun, “Na iz uligileimai, nait ounab petak em ta? Dudu ipal go iz peilab tam, goagal oiagab petak emen dudu go agal oiagab banban siksikamam.” Agau e nugau zebigeg pet. iKGuzenina, Tomas nug Yesus aureun, “Na izal Uwait iz ulapwag mizanem, na izal Dubanou Ban.” Guzenaimai, go nug Tomas aureun, “Nait eben izal gisan ebu maiba, izal ebe uligen. Na dabeleu asiu uteiba, nait ounab petak en.” -SZobu tutak mazicina, ziwas tub Yesus nugau tapaimaraneun dudu go unum koli zaueim im gusig gebeimai, gotulai daremen. Ziwas go ebu, Tomas al ereg daremen. Im gusig gebemen, bo, Yesus go koli zoimai, gonugau tapaimaraneun dudu ula zoi tapai daimai, awareun, “Ag agal oiagab selai damau.” {Go koli zuna, gonugau zaugul agen auremen, “Ig Dubanou Ban uligemun.” Tomas nug koli awareun, “Bo, izal ame nug gonugau ebeg sug gul peimai, izal ebesil gonugau gasag oug malai sil wemen sug gul ebu maimai, go petak izal oiab petak anai.” .UYesus gonugau tapaimaraneun dudu ameagab ebu zoun ziwas ebu, gonugau tapaimaraneun du tub gonugau wanib Tomas, gonugau wanib tub Didimus, gue go abai dab tam. kOAgen dudu ipal agal igul eg zilagai marebi Uwait nug han dudu go agal igul eg unum zilagai maramau. Bo, agen dudu ipal agal igul eg i zilagai marebi Uwait nug han goagal igul eg i zilagai maramau.” Tomas nug Yesus uligeun. jMGuzenai awaraimai, gonugau ogusau wes go ebalagab huaimai, eneun, “Agal oiagab oug Ah Wes on.  Yesus nug koli awareun, “Ag agal oiagab selai damau. Izal mekai nug iz palautilena, alemin sul izan han guzental ag palautarem.” : mGo guzenai awaraimai, gonugau ebeg wemen mui gonugau gasag eiman malai sil wemen sug gul abai mareun. Gonugau tapaimaraneun dudu go Dubanou Ban uligaimai, oiagab siksikemenin.  Yesus nugau tapaimaraneun dudu go Zuda agal dudu banban uminaraimai, goagal dacanemen zaueim im gusig gebeimai, daremen. Ban Zobu ebu, umaum, Yesus nug gonugau tapaimaraneun dudu ula zoi tapai daimai, awareun, “Ag agal oiagab selai damau.”  Guzenai aurai mazicina, Maria nug beteimai, Yesus nugau tapaimaraneun dudu awareun, “Iz Dubanou Ban koli ob ougan waseun pemin.” Yesus nug aureun ze go tapaimaraneun dudu unum awareun. Yesus gonugau tapaimaraneun dudu ameagab zuna, uligemen. t aYesus nug koli aureun, “Iz izal mekai dareu wag i siau darem, gonun, na iz i patilen. Bo, na beteiba, izal tapaimaranemin dudu awaren, ‘Iz izal mekai dareu wag siamoroi. Go han agal memeag. Go izal Uwait, agal Uwait ereg.’ ” QYesus nug aureun, “Maria.” Guzenina, Maria gonugau zeu doimai, kekulaimai, Yesus suban uligaimai, abe moroimai, Hibru ze eim eneun, “Rabonai.” Ze go zebigeg enai, ‘Igul abai miganem du’. 'Guzenaimai, Yesus nug kanabeun, “Na ein itanaimai, manil mai darem?” Maria gonugau dabeleu go wai gumaneun du nug guzeneu aimai, aureun, “Du banou, na gonugau noumeun enib oi betemen aba, gonugau noumeun enib eru ebu oi betei memen ailemenag, betei imai.” #Go guzenaimai, kekulaimai, Yesus tapai dareun uligeun. Air go gue Yesus nugau siameg uligaimai, abe mabun iborain tam, go ougab alia meun. <q Goagen Maria guzenai kanabemen, “Air, na ein en ounab eg wina manil mai darem?” Gonug koli awareun, “Izal Dubanou Ban nugau enib oi wanemen. Iz i abiu eru ebu memen ab!” >u Uwait nugau tibur aliag tibur galau ausiau mui go Yesus nugau noumeun enib gabuai memen ebu hoboi daremen. Tub gagalig eiman hoboi dareun, tub nug arab eiman hoboi dareun uligeun. w Maria gue ob go waugab tapai daimai, manil mai dareun. Go manil mai daimai, waulai noimai, ob go oug ameg heun. oW Gonun, tapaimaraneun dudu aliag go koli uzan utei betemenin. Magdala uzanan Maria nug Yesus uligeun. dA Ziwas go ebu, ag ze go Uwait nugau agau ebu go koli asamau aimai aneun suban abe mab tam. wgGuzenina, du go gue amegai ob ebu zoun go han aizau oug sieun. Go ecesab go peimai, gonugau ougab petak eun. +Tibur galau tub gagalig ebu otoi memen han dareun uligeun. Tibur galau go beu beu i dareu, go du tub nug suban maneu sul guzenai mina, dareun. R~Saimon-Pita go ses zoimai, aizau oug simai, tibur galau go dareun peun. }+Go beteimai, ob waugab waulai noimai, aizau oug amet eun. Go tibur galau Yesus nugau noumeun enib kulai memen dareun peun. Go ob oug siab tam. b~}|{{'zyymxxw6vuu@tPssrr-qpWo`nmnmlkjjQii.hgg=f&e`ddaa[``=__^]]c\\E[[ZZYiXXnWW?VVUmTTSSRQQ=VYesus nug kolital eneun, “Ag dudu ipal agal igul i sisiamamen. Ag guzenamamen, Uwait nug mui agal igul i sisiamau. Ag du tub nugau igul eg i pian. Ag guzenamamen, Uwait nug mui agal igul eg i pimau. Ag du tub nugau igul eg utebi, Uwait nug agal igul eg utei maramau. 5fc$Agal memeag, Uwait nug ipal duailel en ougab siksikaneu pet, ag mui dudu ipal en oiagab siksikaba, isanaramau.” Agen dudu ipal agal igul, agal dabeleu eiman i sisiaran. "e=#Ag go igul uteiban, agal iwai zaiagar en oigab noumaimai, suban isanaramamen. Ag igul naliu agal iwai zaiagar ebalagab macan. Ag dudu esab maraiban, kolital goagen agal esab koli marabun en i dabilan. Ag guzenamamen, aiu ses ag ece banou umamen, ag Uwait Ban nugau gelegul pet damamen. Uwait go dudu ece gaul maraneun, agen go i auranemen. Dudu naliu mui, dudu eg abai ereg, Uwait nugtal subantal gumiganeu. gdG"Ag du tub agal ece muranemen, agal dabeleu go gue esab kolital maramau, anemen ein ece naliu Uwait nug ag maramau? Igul eg macaneu du mui go du tub esab muraneu, gonugau dabeleu, du go nug esab koli murabun en dabilaneu. +cO!Ag dudu ipal igul naliu tub ag ebalagab mebiag, agen mui ag naliu gumaramamen, ein ece naliu umamen? Dudu igul eg macanemen ag mui go igul guzental guzenanemen. Mb Dudu ipal agen, ag en oiagab noumebiag, agen mui koli go dudu en sag oiagab noumamau. Guzenamamen, Uwait nug ag tub ece naliu maramau ta? Igul eg macanemen dudu mui ag guzental guzenanemen. aEin igul naliu dudu ipal agen ag ebalagab mabun dabelebiag, agen go igul naliu dudu ipal ebalagab guzental guzenaramamen. z`mDu tub nug nait esab wabun aba, na i galinen. Na go moren. Du tub nug nait esab oi unaba, koli mizabun i auren. C_Bo, du tub nug nait siben naliu eiman waba, koli kekulemen, siben nanaceiman moromena, wamau. Du tub nug nait tibur galau wagan uba, na galinien. Utemen, nait tibur galau tub mui umau. #^?Ag go dudu agen ag eg marabun aidanem, agen suban dabun ze awaran. Ag go dudu agen ag eg marabun aidabi, agen Uwait auran, Uwait nug go dudu isanaramau. 2]]Yesus nug kolital eneun, “Ag go don, agal iwai zaiagar abai i iwaiman. Duailel agen agal enimag ebu polu ze mebiag, agen igul naliu go duailel ebalagab mamamen. }\sAg ulis suban daremen. Dudu ipal go Uwait nugau ze doimai, awaranemen dudu darem anem. Go polu ze maranem. Bo, agal embigeg agen agal ze petak aimai dabilaimai, goagal wanimag wag maranemen. Ulis, duailel agen agal wanimag wag macanem, go naliu tam. Ag bisomagar, aiu ses ag uhu banou umamen.” Yesus nug duailel agal iwai zaiagar abai ereg suban dabun en awareun. '[GAg duailel ag ulis ee asiu zemen, biguiag zuaneu, aiu ses ag we ugaramau. Ag duailel ag ulis siksikaimai daremen, aiu ses ag oiagab weinai mui damamen. Z}Yesus nug kolital eneun, “Ag duailel ag ulis esab asiu mui, ag ulis suban siksik an, aiu ses ag tamacag damamen. _Y7Go igul ag ebalagab guzenebi, ag oiagab eg i umau, oiagab naliu maimai, siksikamamen. Einen, ag go igul guzenamamen, Uwait nug ece ipal naliupet usalai mareun Mesgai wag dareu aiu ses umamen. Getal agal embigeg Uwait nugau ze doimai, awaranemen dudu go igul eg go ebalagab guzenaital guzenemen.” Yesus nug oiagab eg usalabun en ze mareun. 'XGAiu ses, ag Du Nugau Nag sesamorai aidaremen, duailel agen ag en aiagsisilaimai, agal wanimag eg wai mamam, go guzenebi, ag agal oiagab naliu usalamau. W)Ei, ag go don, inen duailel ag Uwait nugau igul naliupet wabun salau gusig macanemen ag oiagab naliupet damamen. Einen, Uwait agal salau memen uligaimai, isanaramau. Ei, ag go don, ulis ag weinai daremen, ag agal oiagab naliu usalai dareu. Aiu ses ag siksikamamen. UV#Yesus nug gonugau tapaimaraneun dudu uligaraimai, awareun, “Inen duailel ag abiu agtal agal doropag gusig mab tam, agtal igul naliupet mab tam, ag oiagab naliupet damamen. Uwait nug ag gumaraneu. 8UiDuailel goagen gonugau tibur galau pataimai, naliu usalanem. Gonugau gusig go eiman beteimai, duailel ebeu mui naliu usalanem. Yesus nug oiagab naliu usalabun en ze awareun. qT[Yesus gonugau ze oi aidabun dudu egaraimai, go noi, em urun ebu gonugau tapaimaraneun duailel asiu abai ereg ipal duailel asiu, Zudia agaig ebuan mui, Zerusalem uzanan mui, Tair uzanan han, Saidon uzanan mui, go em unum gonun alai gotulai daremen ebu noun. Go duailel go gonugau ze duabun alemen, ipal duailel ebeu eg mui, wes eg mui unum Yesus nug kasareun. SuRcDudu go egareun, goagal wanimag gue: Saimon (Yesus nug go wanib tub Pita meun), gonugau amagul Andru, Zems, gonugau amag Zon mui, Pilip, Bartolomiu, Matiu, Tomas, tub Zems (Alpius nugau nag), tub Saimon (go ug tub wanib Serot ebuan), Zudas (Zems nugau nag), tub Zudas Iskariot gonug Yesus gonugau iwai zaugul agal ebeagab mareun. Yesus nug duailel asiu kasareun. Q!P; Umaseu, gonugau tapaimaraneun dudu ularena, alina, dudu begurug sag egareun. Guzenai egaraimai, Uwait nugau ze emgasag oi aidabun dudu wanimag mareun. _O7 Ziwas tub ebu, umaum Yesus go Uwait aurabun manam ebu simai Uwait aurai dareun. 4Na Bo, Yesus nug go guzenina, uligaimai, dudu banban go aiag sisil ina, agzozou Yesus webiag, noumabun ze patemen. Yesus nug gonugau ze oi aidabun dudu begurug sag egareun. Guzenaimai, Yesus nug duailel unum uliag araimai, du go aureun, “Nait eben henen.” Du go aureun sul guzenina, gonugau ebeg naliu kolital getal naliu dareun sul usaleun. AL{ Guzenina, Yesus nug Parisi dudu awareun, “Iz ag en kanabem, igual kasai ze nug Imabun Ziwas ebu igul naliu mabun emen ta, igul eg marabun emen? Du tub kasurai ta, eg murai?” 'KGYesus go dudu goagal dabeleu abiu maimai, go ebeg noumeun du aureun, “Na usaiba, duailel amiagab alen” Go du usaimai, duailel amiagab alai tapai dareun. JDarena, ipal Parisi dudu mui kasai ze tapaimaranemen dudu abai ereg Yesus enibwag ze mabun go du kasaba, piabun en gumei daremen. AI{Ginam Zobu Imabun Ziwas tub ebu, Yesus go gotulanemen zaueim simai, Uwait nugau ze duailel marai dareun. Du tub gonugau ebeg tubaim noumeun mui go gue gotulanemen zaueim dareun. $HAGuzenaimai, Yesus nug awareun, “Du Nugau Nag, nugtal go imabun ziwas gumaneu, go ein igul guzenabun iboin.” Yesus nug du tub ebeg noumeun kasai meun. G+Go Uwait nugau zaueim simai, go bret Uwait ulagwag muranemen biz ebu dareun oimai, gonugau dudu abai ereg zemen. Go gaul dudu agen zabun iboin tam. Uwait ula danemen dudu agen sag zanemen. Bo, Devit nug gonugau dudu abai ereg zemen. Ag go sikut nanalab tam ta?” 0FYYesus nug kolital awareun, “Ag Devit gonugau alalanemen dudu abai ereg we wagarina, Uwait ulagwag macanemen ebuan bret zemen, ag abiu ta, ag go i abiu? EParisi dudu ipal agen uligaraimai, enemen, “Ag einen Imabun Ziwas ebu salau memen? Go ag Moses nugau kasai ze eg wai memen.” ;D qGinam Zobu tub Imanem Ziwas ebu, Yesus go gonugau tapaimaraneu dudu abai ereg, wit wai ula eiman betemen. Gonugau tapaimaraneu dudu agen wit dab oimai, ugaimai, zai zai betemen. fCE'Du tub go wain ze muzin zaneu, go awau utaneu. Go enanem, ‘Muzin go naliupet.’ ”LB&Wain ze awau go meme galau awau ebu goriai memen, naliupet damau. JA %Du tub nug wain ze awau meme galau muz ebu i goriai mahaneu. Go guzenamau, wain ze awau go siwalkuk aimai, muz meme galau bigagaimai, wain ze em ebu esikai numau. Meme galau go mui zilagamau. R@$Guzenaimai, go nug tub tatau ze awareun, “Du tub nug gonugau tibur galau muz bigagaba, go gonugau tibur galau awau ebuan tibur galau zig ginampet kuataimai, muz ebu i sopuai macaneu. Du tub nug go igul guzenamau, gonugau tibur galau awau egwaimai, go tibur galau zig awau ginampet, tibur galau muz dual naliu i usalamau. ~?u#Bo, aiu ses go du air wabun, go dudu ipal agen go ebalagab imai wanebiag, go petak go ziwas ebu, go ee ur mamam.” $>A"Yesus nug kolital awareun, “Air tub du wabun ziwas ebu, du daba, gonugau zaugul alai dabiag, ee ur maneu ta? Iz petak awarem, Go igul i guzenamau. ='!Dudu ipal agen Yesus kanaboromen, “Zon nugau tapaimaraneun dudu go umtabag ee i zanem. Go ebu Uwait sag aurai dacanem. Parisi agal tapaimaranemen dudu, mui go guzental guzenanem. Bo, nait tapaimaranemen dudu go ee mui ze mui asiu zanem. Go einen guzenanemen?” <5 Guzenai sul, iz duailel igul naliu macanemen ularabun alab tam. Iz duailel igul eg macanemen goagal oiagab ailabun alemin.” Ee ur mabun nugau ze. 8;iYesus go ze doimai, go nug kolital awareun, “Dudu go ebeu tamacag, go ebeu kasaraneun du waugab i bitanemen. Du in go ebeu a sag go ebeu kasaraneun du waugab bitaneu. P:Ipal Parisi dudu mui kasai ze tapaimaranemen dudu goagen ze asiu maimai, Yesus nugau tapaimaraneun dudu kanabaremen, “Ag einen aiwag wanemen dudu mui dudu igul eg macanemen abai ereg ee zemen?” 79gZiwas tub ebu, Liwai go Yesus dual gonugau zaueim beteimai, ee zai daremen. Gonugau zaueim gonugau salau zaugul mui ipal dudu abai mui gotulaimai, Yesus dual ee zemen. R8Guzenai aurina, Liwai asaimai, esab unum uteimai, Yesus sesamorai unar. ^75Go igul guzenaimai, Yesus go beteimai, du tub wanib Liwai go duailel agal takis aiwag waneun, gonugau salau pataneun zaueim hoboi darena, uligeun. Yesus nug Liwai aureun, “Na alai, iz sesamilen.” ,6QGo wanena, go duailel go unum esilakaimai, uminaimai, go Uwait nugau wanib wag maimai, enemen, “Ig ulis igul tub atai uligem.” Liwai go Yesus sesamorai unar. '5GYesus nug du go guzenai aurina, go pigai asaimai, duailel unum gotulai daremen amiagab go gonugau biz oimai, Uwait ulagwag moroimai, gonugau uzan unar. d4ABo, ag Du Nugau Nag go wanib mui, go e em ebuan igul eg zilagabun iboin abiu mabun iz guzenai.” Guzenaimai, gonug go du gonugau ebeg arab noumeun aureun, “Izan aizem, na asaimai, nait biz oiba, nait uzan alien!” U3#Iz ein ze mabun iboin, ein ze mabun iborain tam? ‘Nait igul eg zilagai mizem,’ iz guzenai zemai ta, ‘Na asaimai, unamam,’ iz guzenai zemai ta? Iz ein ze zemai, ag agal oiagab iz en petak amamen? x2iYesus goagal dabeleu oiagab oug abiu maimai, awareun, “Ag agal oiagab oug einen go dabeleu oi daremen? y1kGo Parisi dudu mui kasai ze tapaimaranemen dudu han agzozou dabilemenin, “E ein igul? E ein du nug Uwait nugau pip ou? Em ebuan du tub nug go igul eg zilagai abun iborain tam. Uwait nugtal petak go igul eg zilagai marabun iboin.” s0_Yesus nug agal oiagab petak emen uligaimai, go ebeu du go aureun, “Zai, nait igul eg zilagai mizem.” T/!Zaueim duailel asiu darena, go zau og eiman siabun iborain tam. Guzenaimai, dudu goagen zau zag pazawa wag simai, go zau zag bigacaimai, go wageiman ebeu du go Yesus tapai dareun ebu waugab mina, noun. Y.+Guzenendai, ipal dudu agen du tub biz ebu maimai, Yesus waugab gamacaimai alemen. Go du gonugau enib unum noumeun, go usai unabun iborain tam. Go du go gamacaimai, Yesus zaueim dareun ebu waugab si maporoi. J- Gil tub ebu, Yesus go Uwait nugau ze duailel marena marena, Parisi dudu banban ipal mui kasai ze tapaimaranemen dudu mui, go unum Galili agaig ebuan mui, Zudia agaig ebuan han, Zerusalem ban uzanan mui ereg alaimai, go go ebu hoboi daremen. Banou nugau gusig Yesus ebu dareun, go duailel ebeu mui, kasarabun iboin. ,/Yesus nug Uwait aurabun go em duailel i dacanemen ebu beteimai, Uwait auraneu. Yesus nug du tub arab ebeg noumeun, unabun iborain tam, kasoroun. :+mDu go Yesus nug ze aureun sesamorab tam, go beteimai, duailel unum awareun. Duailel asiu go ze go doimai, go Yesus gonugau ze duabun mui, agal ebeu kasarabun han, alemen. I* Yesus nug du go gusig ze aureun, “Iz e igul guzenem na betei ipal duailel i awaren. Bo, na Uwait ula dacaneun du waugab beteimai, nait enim naliu usaleun abai moromen, peizamau. Peizaba, na Moses nugau kasai ze sesamoraiba, egun oimai, Uwait ulagwag moromen, go petak duailel unum abiu mamam, na koli naliu usalemen. )' Yesus nug bisou peimai, du gonugau gagalig pataimai, aureun, “Izan aizem, na naliu mamam.” Ziwas go ebutal, du gonugau leprosi sug unar. (% Ziwas tub ebu, Yesus go ban uzan tub beteun. Go uzan du tub ebeu eg leprosi mui dareun. Go du go alai Yesus peimai, taubibiaimai, Yesus aureun, “Dubanou Ban, na izal sui eg oiai milabun iboin, bo, nait dabeleu eiman guzenen. Na iz kasilemen, iz naliu manai.” *'M Guzenaimai, go goagal tebil go ze gasag oi betei maimai, go ecesab unum uteimai, go Yesus sesamorai wanemen. Yesus nug du tub ebeu leprosi mui suban meun. f&E Zebedi nugau gelegul aliag, Zems zaug Zon dual, go Saimon dual ereg aidanemen, go igul uligaimai, esilakinar. Yesus nug Saimon-Pita aureun, “Na umin ien, na e karuk ulis om sul, aiu ses na duailel guzenai imaramam.” %/Saimon-Pita go karuk go uligaimai, banban umineun. Gonug go igul uligaimai, go Yesus waugab zoimai, taubibiaimai, Yesus aureun, “Dubanou Ban, na iz utilai, alien. Einen, iz igul eg manem du.” Gonugau zaugul ereg daremen, go mui ereg go igul uligaimai, banban uminemen. $ N#Guzenina, goagen zaiagar tebil tub ebu daremen ularena, alemen. Go zo karuk asiu mui patai keuina, go tebil aliag ebu karuk asiu pet usaleun, karuk agal uhu nug go tebil ze unig oug nuamoroi eun. "Yesus nugau ze sesamorai, goagal karuk wanemen zo hina, nuna, karuk asiu go zo oug kameun, wabun iborain tam, agal zo bigag amoroi eun. 1![Saimon nug Yesus kolital aureun, “Dubanou Ban, ulis umaum ig karuk wanemen zo hemun hemun, ig karuk ginam tub wab tam. Ulis na anem, gonun, iz kolital hiai.” 6 eYesus nug duailel Uwait nugau ze marai daimai, Saimon aureun, “Tebil ze unig ban ula oi beteiban, nait zaunar abai koli karuk wanemen zo amahaimai, karuk umamen.” CYesus nug Saimon nugau tebil wag simai, Saimon aureun, tebil ze unig ebu suoraba, betabun aureun. Guzenaimai, go gue tebil go eiman simai hoboimai, duailel Uwait nugau ze marai dareun. "=Yesus go tebil aliag go ze gasag us nogoug ebu daremen uligeun. Go tebil atag dudu go tebil wageiman nuanaimai, goagal karuk wanemen zo ulusai daremen. P Gil tub ebu, Yesus go Galili Ze Unig, (go ze unig gonugau wanib tub Genesaret) go go ze gasag tapai darena, duailel go Uwait nugau ze marena, duabun, Yesus susuorona, go holoi holoi ze gasag beteun. eC,Guzenaimai, Zudia agaig gotulanemen zaueim unum, Uwait nugau ze betei abaimareun.{+Gonug kolital awareun, “Iz ipal uzan Uwait nugau ze betei abai marai. Go bigegun Uwait nug iz palautilen, alemin.” ^5*Umaseu pet, Yesus dareun uzan uteimai, uzan tub du zepag tamacag ebu beteun. Duailel ag go itanemen. Itanai betei uligaimai, go go waugab betemen. Go go waugab beteimai, goagen go utebi, unabun iborain tam. ^5)Wes eg go ebeu dudu asiu ebalagab danemen, go unum utei wanemen. Wes eg go agen pieaimai, enemen, “Petak, na Uwait nugau Nag.” Yesus nugau gusig ze nug wes eg agal oiagsau tapelai maren, goagen koli aurabun iborain tam. Einen, go abiu Yesus go Uwait nugau Nag. Yesus nug uzan ata atai aidaimai, Uwait nugau ze duailel unum abaimaraneu. ?w(Am nondai, dudu goagal zaiagar ebeu eg mui Yesus waugab imarai alina, Yesus nug ebeg sil ebeu dudu tutak tutak goagal gagaliag ebu minarai, agal ebeu eg kasarena, naliu memen. wg'Yesus nug Saimon nugau tanau air ebeu mui gabuai dareun waugab simai tapai daimai, go ebeu gusig ze aureun. Aurina, go ebeu pigai utei waneun. Air ebeu go uteimai waneun, air go gue asaimai, ipal dudu agal ee mis maimai, gumarai dareun. Y+&Yesus go duailel abai agal gotulanemen zaueim daremen utaraimai, du tub Saimon nugau zau beteun. Saimon nugau tanau air go ebeu enib zabeg mui, gabuai dareun. Duailel go Yesus air go kasurabun auremen. iK%Guzenaimai, Yesus nugau salau meun ze em unum iboreun. Yesus nug duailel asiu ebeu a kasareun. fE$Duailel ag go igul meun uligaimai, esilakaimai, agzozou guzenai zeminar, “Go ein ze? Go du gonugau gusig em ebuan wes eg asiu gusig ze awarendai, go gonugau ze doimai, dudu agal oiagab dacanemen utarai unanem.” N#Yesus nug wes eg gusig ze aureun, “Na soen, du go utei, alien.” Wes eg go du go ougab oug dareun, utei unabun aimai, duailel amiagab du gue em ebu amaicaimai, go eg murab tam, gaul utei unar. r]!Gotulanemen zau, gonun, du tub go wes egonou ougab dareun. Go banban pie aimai, eneun, “Nasaret uzanan Yesus, na ig erunigabun alem? Na ig eg migabun alem ta? Iz na en abiu, na du naliupet tuguianau pet Uwait nug eiman alemen.” "oW Gonun duailel gonugau ze doimai, esilakinar. Einen, go du tub wanib mui guzenai ze awarendai, donar. {Yesus Galili agaig Kapaneam uzan betei dareun. Zobu tub ebu, go gonun duailel Uwait nugau ze go ebu marai dareun. 3_Goagen go guzenina, gonug goagal unig oug zilaraimai, waneun. Goagen go uligemen, go gusig mui, gonun, gaul pei darena, waneun. Yesus nug du tub go wes eg mui kasoroun. 9 kGoagen asaimai, Yesus suebi, uzan eiman em anegwa ebu gelez nuabun suoroi betemen. Go uzan tub em manam waugab imai betemen. Go eiman suebi, gelez nuabun aimai, imai betemen. P Duailel go unum gotulai daremen, go ze go doimai, aiag sisileun.  Guzenaimai, go ziwas ebu Uwait nugau ze doimai, awaraneun du Elisa dareun ebu, Israel duailel asiu go ebeu leprosi mui eg mareun daremen, go du tub naliu mab tam. Neaman go tutak, Siria agaig ebuan du tutak suban meun.” Yesus nug guzenai awareun. 9Guzenaimai, Uwait nug Elaiza Israel air tub ebu palautab tam, go Elaiza uzan tub wanib Sarepat, Saidon em go ebu, wab air tub dareun ebu palautoroun. _ 7Ag suban don, getal Israel agal em ebu, Elaiza dareun ziwas ebu, ipal wab ailel asiu daremen. Ziwas go ebu wai ainarai geil wasolig ze tub emes wageiman nuab tam, go ziwas ebu we ziwas banou em unum iboreun. wgIz ag petak pet awarem, duailel go Uwait nugau ze doimai, awaraneun du gonugau uzan ebu gonugau ze i duanem. +Yesus nug kolital awareun, “Petak pet, ag iz go ze guzenai ailamamen, ‘Na ebeu kasaranem du, na nagtal koli nait enim suban kasen.’ Ag iz guzenai ailamamen. ‘Go igul Kapaneam uzan igul ata atai guzenemen sul, go ig domun sul nait uzan guzenaital guzenen.’ 6eDuailel go Yesus ogusau ebuan ze naliu doimai, gonugau wanib wag moroimai, go ze naliu awareun, dabeleu asiu omen. Guzenaimai, agzozou zemenar, “Go Zosep nag ta?” fEGonug awareun, “Ag ulis doi darena, iz e ze nanalai marem domen. Go ze ulis petak zou.” 'GGuzenai nanalaimai, koli go agau olinaimai, gumaneun du moroimai, go betei hoboun. Go gotulai daremen duailel unum goagal amiag nug Yesus sag uligemen. kOZiwas go ebu Uwait Banou nug gonugau duailel igul eg ebuan imarabun zou.” Aisaia 61:1-2 dA“Uwait nugau wes iz ibail dareu, einen, nugtal iz duailel eg wemen mui ece tamacag duailel han Uwait nugau Ze Naliupet awarabun palautilen, alemin. Ag hiacaranem zau oug danemen dudu ag hiacaranem zau oug ute, alian. Ag ameag tapeleun dudu ag ulis suban abu pian. Uwait nugtal iz palautilen, dudu salau eg mai daremen kolital imarabun, alemin. 5Uwait nugau ze doimai, awaraneun du Aisaia nugau agau oi moromen. Gonug go agau olineun memen, waipaimai, sikut guzenai dareun nanalai mareun. T!Guzenaimai, Yesus go getal Nasaret uzan daimai ban meun, Imabun gil zobu ebu, gonugau igul guzenaneun sul, go gotulanemen zaueim sieun. Go asaimai, Uwait nugau ze duailel amiagab nanalabun beteun. :mGo umkoskos duailel agal gotulanemen zaueim Uwait nugau ze awarina, duailel unum gonugau ze doimai, Yesus nugau wanib wag muranem. Nasaret uzanan duailel agen Yesus semuranem. ~-Guzenaimai, Yesus go Uwait nugau Ah Wes gusig ban mui Galili agaig koli beteun. Duailel gonugau salau meun ze awarina, unum em unum donar. &}E Guzenaimai, Satan go Yesus utei waneun. Unum utei unab tam, go aiu ses Yesus kolital bimag piabun gumei dareun. Yesus go Galili agaig salau bigegweun. | Yesus nug kolital aureun, “Go don, Uwait nugau ze eim eneu,‘Na nait Banou, Uwait i bimag pen.’ ” Lo 6:16 { Go agen nait eben tubaim tubaim patizaimai, ibaiz numam. Guzenebiag aiwag tub nug na aram i wamau.’ ” Buk Song 91:11-12 ezC Uwait nugau ze eim eneu,‘Uwait nug gonugau tibur na en awaraba, na iau imaiz numam. /yW Guzenaimai, Satan nug kolital Yesus imai aimai, Zerusalem Nou zau banou wag simai maimai, aureun, “Ke, na Uwait nugau Nag aba, nagaces go eiman kuanai nonen. 'xGYesus nug kolital Satan aureun, “Uwait nugau ze eneu,‘Na nait Banou tutak ulagwag moren. Na Uwait nugau salau tutak muramam.’ ” Lo 6:13 (wIGuzenaimai, Satan nug kolital Yesus imai aimai, em baru ebu wag imai simai, em unum abai moroimai, aureun, “Na iz ulapwag milemen, na e em ebuan gusig mui, e em han, go ece naliu unum na mizai. Na iz ulapwag milemen, e em Uwait nug iz mileun na uligem, ulis izan go unum na mizai.” vuYesus nug kolital Satan aureun, “ ‘Uwait nugau ze eim eneu,‘Du bret sag zaimai, awau i damau.’ ” Lo 8:3 tSatan go Yesus dareun ebu zoimai, aureun, “Na, Uwait nugau Nag aba, na aiwag e auremen, bret kekulaba, zen.” s9Go du tamacag uzan em ula ebu, gil 40 go ee tamacag dareun daren daren, Satan nug Yesus bimag peun. Ziwas go ebu go ee tub zab tam. Go we banou weun. r Yesus go Zon nug ze ziorena, Zordan Ze eiman Ah Wes mui gasag zondai, Ah Wes nug go du tamacag uzan em ula ebu imai, beteun. nqU&Kenan go Enos nugau nag, Enos go Set nugau nag, Set go Adam nugau nag, Adam go Uwait nugau nag.p)%Lamek go Metusela nugau nag, Metusela go Enok nugau nag, Enok go Zaret nugau nag, Zaret go Makalalel nugau nag, Makalalel go Kenan nugau nag, o$Sela go Kainan nugau nag, Kainan go Arpaksat nugau nag, Arpaksat go Sem nugau nag, Sem go Noa nugau nag, Noa go Lamek nugau nag, n#Nahor go Seruk nugau nag, Seruk go Reu nugau nag, Reu go Pelek nugau nag, Pelek go Eber nugau nag, Eber go Sela nugau nag, m"Zuda go Zekob nugau nag, Zekob go Aisak nugau nag, Aisak go Abraham nugau nag, Abraham go Tera nugau nag, Tera go Nahor nugau nag, l!Nason go Aminarap nugau nag, Aminarap go Atmin nugau nag, Atmin go Hesron nugau nag, Hesron go Peres nugau nag, Peres go Zuda nugau nag, k  Devit go Zesi nugau nag, Zesi go Obet nugau nag, Obet go Boas nugau nag, Boas go Salmon nugau nag, Salmon go Nason nugau nag, jEliakim go Melea nugau nag, Melea go Mena nugau nag, Mena go Matata nugau nag, Matata go Natan nugau nag, Natan go Devit nugau nag, iLiwai go Simeon nugau nag, Simeon go Zuda nugau nag, Zuda go Zosep nugau nag, Zosep go Zonam nugau nag, Zonam go Eliakim nugau nag, hEr go Zosua nugau nag, Zosua go Eliesa nugau nag, Eliesa go Zorim nugau nag, Zorim go Matat nugau nag, Matat go Liwai nugau nag, g Neri go Melki nugau nag, Melki go Adi nugau nag, Adi go Kosam nugau nag, Kosam go Elmadam nugau nag, Elmadam go Er nugau nag, f)Zoda go Zoanan nugau nag, Zoanan go Resa nugau nag, Resa go Serubabel nugau nag, Serubabel go Sealtiel nugau nag, Sealtiel go Neri nugau nag, eNagai go Mat nugau nag, Mat go Matatias nugau nag, Matatias go Semen nugau nag, Semen go Zosek nugau nag, Zosek go Zoda nugau nag, dZosep go Matatias nugau nag, Matatias go Emos nugau nag, Emos go Naum nugau nag, Naum go Esli nugau nag, Esli go Nagai nugau nag, c Eli go Matat nugau nag, Matat go Liwai nugau nag, Liwai go Melki nugau nag, Melki go Zamoi nugau nag, Zamoi go Zosep nugau nag, b3Yesus go wai 30 ban maimai, salau bigegweun. Duailel agal dabeleu eim enai ze memen Yesus go Zosep nugau mogoi, emen. Zosep go Eli nugau nag, KaDuailel unum Zon nug ze ziwarina, daren daren, Yesus go han, Zon nug ze zioreun. Yesus ze ziwaimai, go Uwait aurina aurina, Mesgai im oiteun. Oitina, Mesgai wag eiman Uwait nugau Ah Wes meg kurumuk sul go ebu alaimai, tabaugab noun. Mesgai wag eiman du tub nugau zeu sul eneun, “Na izal mogoi pet. Izal oiab nug na en noumaneu. Izal oiab na en naliu pet usaleu.” Herot nug Zon hiacaranem zau oug heun. Dai dai, Zon nug Herot, Galili agal gumaraneun du banou, duailel amiagab iwai ze aureun. Einen, go gonugau amag nugau air wanib Herodias, Pilip nugau air oun, mui ipal igul eg meun aureun. Aurina, Herot nug aigsisilaimai, igul eg pet maimai, Zon hiacaranem zau oug heun. Yesus nugau asagul wanimag. `_yZon nug Uwait nugau ze mui ipal ze naliu asiu duailel oiagab kekulabun en mui awareun. Zon nug Yesus ze zioreun. B^}Go savol ebeg nug patai dareu, go savol sil wit epelaba, wag maba, wol nug go wit sog utaba, wit useg oimai, gonugau zaueim gotulai mamau, sog beu oimai, ab i noumaneun ebu agamau.” ]Guzenaimai, Zon nug duailel unum awareun, “Iz ag petak ze sil ze ziwaranem. Du tub ses alai dareu, gonugau gusig izal gusig zilaoramau. Iz du naliu tam, gonun, iz gonugau arab ebuan arab galau oi abun iborain tam. Gonug ag Uwait nugau Ah Wes ab sil ze ziwaramau. o\WDuailel goagal oiagab oug dabeleu asiu oimai, enemen, “Zon go du go Kristus ta, go tam ta?” Z[-Ipal malai dudu agen mui alaimai, go kanaboromen, “Ig erunamam?” Gonug kolital awareun, “Ag ipal dudu gaul waganemen, ze polumaraimai, goagal aiwag i zob on. Ag agal salau ebuan aiwag tutak on.” Z3 Zon nug kolital awareun, “Agal gumaraneu du nug aiwag wabun awareun guzenaital on. Ag polumaimai, duailel agal aiwag asiu gaul i zob on.” pYY Ipal aiwag wanemen dudu, go ze ziwabun en alaimai, Zon kanaboromen, “Du banou, ig erunamam?” ,XQ Zon nug koli awareun, “Inen duair go iweiu aliag mui damau, tub oimai, du tub go iweiu tamacag du muramau. In du go ee asiu mui, go guzental guzenamau.” ^W5 Guzenaimai, duailel agen kolital kanaboromen, “Ig erunaimai, suban damam?” VV% Uwait nugau ebeg sil sapol pataimai, a dulu ebu mai dareu. A dab tub useg naliu i mamau, Uwait nug sapol go oimai, a useg naliu i mamau kuataimai, ab unig oug amaciba, elamau.” Zon nug guzenai awareun. 6UeAg agal igul eg semoroiban, agal oiagab kekulan. Go ipal dudu abe mamam agal igul eg ebuan kolital kekulemen. Ag agal dabeleu guzenai i oiban, enan, ‘Abraham go igual asanig. Guzenaimai, Uwait nug ig isanigaba, ig suban damam.’ Uwait go e aiwag ulis oimai, Abraham nugau zaugul patai mabun iboi. ?TwGuzenaimai, duailel asiu Zon nug ze ziwarabun alina, Zon nug awareun, “Ag man nugau ug sul, agal igul eg pet. Uwait ag wagarabun alamau ziwas ebu, ag erunai uminai unamamen? SDuailel ag abe mamamen, go Uwait nug agal igul eg zilagai maraimai, imaigabun alamau, pimamen.’ ” Aisaia 40:3-5 WR'Go manam dareu em unum suban solai mamau. Go abu iluai dareu, tuguiai kalan. oQWE ze getal du tub Uwait nugau ze doimai, awaraneun du Aisaia nug gonugau agau ebu guzenai sikut weun,“Du tub go du tamacag uzan em ula ebu ulai dareu, ‘Dubanou Ban nugau abu suban kalai moron. Gonugau abu tuguiai moron. sP_Guzenaimai, Zon nug Zordan Ze gasag go em ebu unum betei awaraimai, Uwait nugau ze duailel maraimai, awareun, “Agal oiagab kekulaiban, agal igul eg semoroiban, alebiag, izan ze ziwaremin, Uwait nug agal igul eg zilagai maramau.” 4OaAnnas zaug Kaiapas dual, go Uwait ula danemen dudu banban pet. Ziwas go ebu, Zon, Sekaraias nugau mogoi du tamacag uzan em ula ebu darendai, Uwait nugau ze go ebu aleun. N /Ziwas go ebu, em ebuan du banou Sisar-Taibirias go em go wai 15 sag gumeun. Pontias-Pailot go Zudia agaig gumaraneu du. Herot-Antipas go Galili agaig gumaraneu du, gonugau apag Pilip go Ituria mui Trakonitis agaig han gumaraneu du. Laisenias go Abilena agaig gumaraneu du. uMc4Yesus go dabeleu naliu mui ban meun. Uwait mui, duailel mui, go go uligaimai, goagal oiagab oug hemen.[L/3Guzenaimai, go kolital gonugau memeg anag dual Nasaret uzan sesamarai beteun. Memeg anag dual agen Yesus ein salau ze auranemen unum sesamoraneu. Gonugau anag nug go ze unum gonugau ougab oug mai dareun. HK 2Bo, memeg anag dual go ze zebigeg gonug awareun ag go i abiu. ~Ju1Yesus nug kolital awareun, “Ag einen iz itanile aidaremen? Ag go i abiu, iz izal mekai nugau zaueim darem” lIQ0Gonugau memeg anag dual go Nou zaueim dareun betei uligaimai, esilakinar. Anag nug gonugau mogoi aureun, “Izal mogoi, na einen ig guzenai igul migem? Ig memen dual na en oigeb uhu mina, ig na itanize gil huia ai daremun.” iHK/Go dudu gonugau ze doimai, go esilakemen. Gonugau igul naliu, gonun, gonug ze kolital awareun. %GC.Zaug dual go itanai betei, gil ianai ainarai ebu, mogoi go Uwait nugau ecesab muranemen zau banou zaueim betei dareun pemen. Go kasai ze tapaimaranemen dudu banban abai ereg ula hoboi dareun. Go betei hoboi daimai, go dudu zeze mina, doi daimai, gonug kolital zeze kanabarai dareun. ^F5-Go Yesus itanemen, itanemen. Piab tam gonun, kolital Zerusalem uzan itanai bitemen. [E/,Goagal dabeleu enemen, Yesus go ipal duailel abai ereg waneu aimai, utei wanemen. Go gil betemen ebu, go Yesus piab tam. Guzenaimai, memeg anag dual go beteimai, Yesus nugau zaugul daremen wag itanai bitemen. FD+Go zobu wanib Pasowa. Go zobu maziaimai, go kolital Nasaret uzan alemen. Yesus go mogoi magun. Go Zerusalem uzan dareun. Gonugau memeg anag dual ereg Yesus Nou zaueim dareun ag go i abiu. C *Yesus gonugau wai begurug sag usalina, gonugau memeg anag dual ereg zobu piabun bitanem guzenaital Zerusalem uzan ereg wanemen. B})Yesus nugau memeg anag dual wai tutak tutak ebu, Zerusalem uzan zobu tub wanib Pasowa, go ulagwag murabun bitanem. 7Ag(Yesus go gusig mui go banou maimai, gonugau dabeleu asiu mui. Uwait nug gonugau ougab naliu mui go umkoskos isanoroun. Mogoi Yesus Uwait ulagwag muranemen Nou zaueim sieun. v@e'Ag go igul Uwait nugau kasai ze eim aneun unum guzenaimai, kolital Galili agaig, Nasaret uzan bitemen. Q?&Ziwas go ebu, go Uwait ulagwag murabun sieun. Gonug Zerusalem uzanan duailel gotulemen ebu go mogoi nugau ze kolital duailel imarabun go gumei daremen awareun. Zosep Maria dual Nasaret uzan bitemen. s>_%Dai, dai, gonugau gamu noumeun, go du tamacag gaul dareun. Gonugau wai 84 sag. Go Nou zau banou oug Uwait ulagwag murabun i utaneu, go umkoskos sianeu. Go ee urmaimai, Uwait aurai daneu. Go Uwait nugau salau umaum amban mui macaneu. =w$Ziwas go ebu, Uwait nugau ze doimai, awaraneun air tub, go gue Nou zaueim daneun. Gonugau wanib Ana. Go du tub gonugau wanib Panuel nugau ainag, go Asa nugau zaug. Go ureg meun. Getal go du oun ebu, wai kwali sag gonugau gamu dual daremen. ,<Q#Guzenaimai, duailel agal dabeleu araog usalamau. Aiu ses na ounab eg wai mamau, go siag tub sulai nait waunag kuatamau.” Ana go mogoi Yesus Nou zaueim uligeun. V;%"Simeon nug suban dabun ze awaraimai, Yesus nugau anag Maria guzenai aureun, “Na e don, e mogoi go Israel duailel asiu agen gonugau ze i sesamoramam, agen go eg muramamen. Duailel asiu agen gonugau ze sesamoramam, gonug ag kolital igaramau. Mogoi go Uwait nugau ziwas zuabun eun, duailel asiu agen gonugau wanib ebu ze eg muramam. ~}}|{^zzCy6xx(w,v)utssQrqqrp]onnfmuml;kjiihgg-ee"d^cbba `2__^4]\\7[[YY5XWVVTTTS RR QkPP(NNMMLK^KII!HHGoF.EADDBAAa@??V>=<<;998776x55 44 2H100.//A.u.-g,,?++*u)){)(u''v&& %p$##"6!_  jYd]rv(/1 X < pI(<s_ 8Guzenaimai, go gonugau tapaimaraneu dudu abai ereg uzan tub wanemen. Dudu ipal agen Yesus sesamoraporoi. ;q 7Yesus nug koli kekulaimai, gusig ze awareun. D 6Gonugau tapaimaraneu du aliag Zems zaug Zon dual ag go ze doimai, enemen, “Dubanou Ban, ig Uwait auremun, Mesgai wagan ab uloromun, alai e uzanan dudu unum alai agaramaun iboin ta?”   5Go Zuda agal Zobu Ban piabun ziwas ebu, Yesus go Zerusalem uzan bitabun aleun. Guzenaimai, gonun dudu agen Yesus imab utemen. ! 4Guzenaimai, gonugau ipal tapaimaraneu dudu amegai palautarendai, betei Samaria uzan tub waugab gonugau ninabun empip suban mabun betemen. wg 3Yesus go em uteimai, Mesgai wag siabun ziwas hogu usalina, abiu maimai, Zerusalem uzan siabun dabeleun. #? 2Yesus nug aureun, “Ag go i kuatai ze auran, einen, du in go agal iwai zaiag tam, go agal zaiag.” Samaria uzanan duailel go Yesus imabun utemen. ,Q 1Zon nug Yesus aureun, “Dubanou Ban, ig du tub nug nait wanim ebu wes eg oi hena, pemun. Ig go igul i guzenabun aimai auremun, einen, go igual zaig tam.”  ) /Yesus nug go agal dabilemen abiu maimai, mogoi ginampet tub imai aimai, nug waugab tapai maimai, go nug awareun, “Du in go iz en dabeleimai, e mogoi imai aimai, suban gumamau, go iz han ereg imailamau. Du inug iz imailamau, go du go iz palautilen, alemin go mui ereg imacamau. Du in go ulis ag ula ebu wanib banou tam, go du go banou usalamau.” Du in go agal iwai zaiagar tam, go agal zaiagar.  0o W .Yesus nugau tapaimaraneun dudu go agzozou ze alalaimai, enemen, “Ig ula du in banou dareu?” % C -Yesus nug go ze awareun, gonugau tapaimaraneu dudu ag go ze bigeg i abiu. Guzenaimai, go uminaimai, go kanaborab tam. Yesus nug du in banou dabun awareun. 0 Y ,Guzenina, Yesus nug gonugau tapaimaraneu dudu awareun, “Ag izal ze ulis awarem i amahan. Iz, Du Nugau Nag, ebe aram durub waimai, dudu agal ebeagab ebu milamam.” {o +Duailel go ereg gotulai daremen, Uwait nugau gusig uligaimai, go esilakemen. Yesus nug noumabun ze koli awareun. M *Go mogoi alina alina, go wes eg nug mogoi go suai amacendai, Yesus nug go wes eg go mogoi utei unabun gusig aureun. Wes eg go utei wanena, go mogoi go naliu mina, gonugau memeg koli moroun. - )Yesus nug duailel en aegsisilaimai, koli awareun, “Ag ulisan duailel, agal dabeleu erunai pet, ag oiagab petak abun iborain tam, ag gagaliag gusig macanemen. Iz ag abai ereg ban i dai.” Guzenai awaraimai, Yesus nug go du aureun, “Nait mogoi e ebu imai alen.” \1 (Iz nait tapaimaranemen dudu go wes eg oi abun awaremin go oi abun iborain tam.” ) 'Wes eg go ebu darem, pieaimai, guarguaraimai, betei, ogusau siwalkuk aneu. Wes eg go gue utabun iborain tam, gonun, gonugau enib eg usalaneu. }s &Du tub go duailel ula dareun ulaimai, eneun, “Dubanou Ban iz na aizem, izal mogoi tutak, gonun, na piabun aizem. $A %Go nineimai, umaseu, Yesus nug mui go dudu ainarai Yesus sesamorai wanemen. Em manam wag uteimai, alina, duailel asiu agen piaraimai, alai piaremen. -S $Go du ogusau ze meun mazicina, Yesus nugtal dareun. Yesus nugau tapaimaraneu dudu go zemab tam. Go dabeleu asiu oimai, soai daremen. Yesus nug gonugau tapaimaraneu dudu guzenai awareun, ag go igul ulis pemen, ipal duailel i awarabun en awareun. Yesus nug mogoi tub wes eg mui kasoroun.  #Pi ougeiman du ogusau tub nug guzenai ze meun, “Go izal nagwai pet. Go izanag palautoromin. Ag gonugau ze suban don.” s_ "Go guzenai ze ze mai daren daren, pi alaimai, kulareun. Go tapaimaraneun dudu ainarai go uminai daremen. u~c !Go dudu aliag Yesus utei Mesgai wag sina sina, Pita nug Yesus aureun, “Dubanou Ban, ig e ebu dabun naliu. Na ze meben, ig e ebu zau ainarai mamam. Tub nait, tub Moses nugau, tub Elaiza nugau.” Pita suban dabeleimai, ze go mab tam. }' Pita gonugau zaugul aliag abai ereg go unum ninemen, koli asaimai, Yesus nugau al banou mui go du aliag go abai ereg tapai daremen piaremen. /|W Go Mesgai wageiman Uwait nugau al banou ebu alaimai, go Yesus dual ze ze mai daremen. Go Uwait nugau dabeleu ulis go Zerusalem uzan simai, noumabun guzenai zemenar. x{i Usalina, pigaital dudu aliag zoimai, Yesus dual ereg ze ze mai daremen. Go dudu aliag Moses zaug Elaiza dual. ~zu Yesus nug Uwait aurina aurina, gonugau enib kekulaimai, du tub sul usaleun. Gonugau tibur galau ausiau pet usaleun. &yE Yesus go ze unum gonugau tapaimaraneu dudu awar aimai, gil gugen mazicina, go nug Pita, Zon, Zems abai ereg imarai, em manam wag Uwait aurabun siemen. 4xa Iz ag petak pet awarem, dudu ipal ag e em ebu daremen, ipal i noumamamen, bo, ag dabi dabi, Uwait nugau gumarabun igul araog zumau pimamen.” Yesus nugau enib kekuleun. xwi Du in iz sesamilabun uminamau, go nug iz en i abiu aimai, izal ze wageimai mamau, iz, Du Nugau Nag, aiu ses izal al banouban mui, mekai nugau al mui, tibur naliupet agal al mui, go oug alaimai, izan mui zemai, ‘Iz go du i abiu’ anai. v  Du tub em ebuan esab unum umau, go noumamau, go esab nug gonugau dorog awau dabun erunai abu kalamau? Esab gonug i isanaramau. $uA Du in gonugau dorog awau dabun dabeleu go gonugau dorog eg wamau. Bo, du in gonugau dorog iz en noumeun, go du gonugau dorog muzmuz suban naliupet damau. *tM Gonug dudu unum awareun, “Duailel inen iz sesamilai zuabun, nug en i dabilamau, ziwas bete betei nugtal gonugau a gegeulanau gamacaimai, iz sesamilamau. ;so Gonug kolital gonugau tapaimaraneu dudu awareun, “Iz, Du Nugau Nag, mu asiu oimai, Zuda dudu banban mui, Uwait ula danemen dudu mui, kasai ze tapaimaranemenin dudu abai ereg, agen izal ze duabun uteimai, semilem. Go agen iz iwebiag, noumai. Bo, gil ianai ainarai ebu, Uwait nug iz koli usai milamau.” orW Guzenaimai, Yesus nug gonugau tapaimaraneu dudu gusig ze go ipal duailel i awarabun en awareun. qq[ Go agen koli auremen, “Ipal duailel agen guzenem, ‘Go ze ziwaraneun du, Zon.’ Ipal duailel agen guzenem, ‘Go Elaiza.’ Ipal duailel agen en anem, ‘Go Uwait nugau ze doimai, awaraneun du tub noumeun kolital waseun.’ ” Guzenai aurina, Yesus nug gonugau tapaimaraneu dudu kanabareun, “Agen iz in anemen?” Pita nug eneun, “Na Kristus, Uwait nugau Nag pet. Ig koli imaigabun gonug na palautizena, alemen.” Yesus nug mu asiu oimai, noumaimai, koli usabun en ze mareun. p o3 Ziwas tub Yesus go nugtal Uwait aurai dareun, gonugau tapaimaraneu dudu go waugab betena, Yesus nug kanabeun, “Duailel agen, iz in anem?” _n7 Go duailel unum go ee zaimai, go biguiag zuna, Yesus nugau tapaimaraneu dudu agen gom gau zo begurug oimai, duailel agen ee zemen ee ogog utemen zulagai memen. Pita nug araog ze meun, “Yesus go Kristus.” Gm Yesus nug bret tabkuai go mui, karuk aliag mui oimai, Mesgai wag ameitaimai, Uwait ‘Ese-e’ auraimai, kikakaraimai, gonugau tapaimareun dudu agen duailel dou marabun mareun. Sl Gonugau tapaimaraneun dudu agen gonugau ze sesamoraimai, guzenemen. 3k_ Go dudu go tausen tabkuai. Gonun, Yesus nug gonugau tapaimaraneun dudu awareun, “Go duailel go houhou tabkuai, houhou tabkuai sisiai hobolilai, hoboi bitamam.” aj; Yesus nug koli awareun, “Agenag ee zabun maran.” Go agen koli enem, “Ee asiu tam. Ig bret tabkuai mui, karuk aliag sag dareu. Na ein dabelem? Ig uzan beteimai, dudu asiu e agal ee gau mamam ta?” |iq Umusig mina, Yesus nugau tapaimaraneun dudu agen Yesus waugab beteimai, guzenai aurem, “Du Banou Ban, e duailel palautaremen, unamam, goagal uzan waugab beteimai, ee gau maimai, zai zai goagal uzan unamam, Einen, e uzan du tamacag.” 0hY Duailel asiu goagen go betemen doimai, sesamarai betemen. Gonug beteimai, duailel Uwait nug gumarabun aleu ze awaranar, ipal duailel suiag eg mui, ebeu mui kasareun. Sg Yesus nugau ze oi aidanemen dudu go uzan ata atai Uwait nugau ze oi aidaremen, koli alemen. Agen Yesus ein igul memen unum auremen. Yesus nug imarai betei, agtal uzan tub wanib Betsaida, betemen. Jf  Dudu ipal agen dabeleimai, enemen, Elaiza kolital usaleun. Ipal agen enemen, Uwait nugau ze doimai, awaraneun muz du tub kolital waseun, Guzenai dabeleimai, Herot nug eneun, “Iz Zon nugau beu kuatai hemin, go in du pemen?” Herot nug Yesus piabun unai aimai dabeleun. Yesus nug dudu tausen tabkuai (5,000) ee mareun. e ndU Ziwas go ebu, Herot go Galili agaig gumaraneun du, go igul ata atai Yesus nug meun auremen doimai, go dabeleu asiu oun. Einen, dudu ipal agen enemen, “Go ze ziwaraneun du Zon, go noumeun kolital ob ougeiman usai zoun.” jcM Go tapaimaraneun dudu uzan go uteimai, uzan ata atai unum betemenin. Uwait nugau Ze Naliupet marai marai, duailel ebeu mui kasararai, uzan ata atai ereg iboremenin. Herot-Antipas nug Yesus go in aimai dabeleu asiu oun. b+ Dudu ipal agen agal ze duabun uteimai, suban i gumarebiag, ag go uzan uteimai, agal igul eg abai marabun agal aramag ebuan em esues kueian.” /aW Ag uzan go betebi, gonun, dudu agen imarebiag, go dudu agal zaueim sag dan, Uwait nugau ze duailel maran. Uwait nugau ze awaraiban, koli go zaueim sag alai damamen. 2`] Yesus nug gonugau tapaimaraneun dudu awareun, “Ag abu ebu bitabun ecesab tub i on. Ag taru ta, zo ta, ipal ee ta, aiwag i oi unamamen. Tibur galau mui i oi unamamen. v_e Maraimai, gonug Uwait nug duailel gumarabun alamau ze naliu marabun mui, ebeu eg kasarabun han palautareun. ^  Yesus nug gonugau tapaimaraneu dudu begurug sag awarina, alina, go wes eg oiabun mui ebeu eg kasarabun han gusig mareun. ] 8Gonugau memeg anag agen igul go uligaimai, esilakinar. Bo, Yesus nug go igul meun, dudu ipal i awarabun en gusig awareun.w\g7Guzenina, go ainag noumeun gonugau dorog koli zuna, waseun. Yesus nug ainag go ee morobi, zabun, en awareun. X[)6Yesus nug ainag nugau ebeg pataimai, uloroimai, aureun, “Ainag, na asen.” Z/5Guzenai ze mina, gonun duailel go Yesus nugau ze doimai, go welemen. Goagal dabeleu go gaul polumai dareu emen. Einen, go abiu go ainag noumeun. Y/4Gonun duailel ainag go en oiagab egwina, weinai daremen. Yesus nug awareun, “Ag einen weinai daremen? Go ainag noumab tam. Go gabuai dareu.” 'XG3Yesus go du gonugau zaueim beteimai, Pita, Zon, Zems abai ereg, ainag nugau memeg anag abai sag imarai sieun. Gonug im gebena, ipal duailel uzaneim daremen. }Ws2Yesus nug go ze doimai, Zairus aureun, “Na umin ien. Nait ounab petak en. Go ainag awau dareu, go noumab tam.” $VA1Yesus go air go aurina aurina, du tub Zairus nugau zauan alaimai, Zairus aureun, “Zairus, nait ainag noumeun, na tapaimaraneu du salau i moren.” }Us0Yesus nug air go aureun, “Ainag, nait ounab petak eun, gonun, nait ebeu waneun, nait ounab iau dabun a alien.” &TE/Go air go igul meun wagemabun iborain tam, gonun, duailel amiagab zoimai, Yesus nugau arab waugab taubib weun. Air gonug gonugau ze unum Yesus aureun. aS;.Yesus nug eneun, “Du tub nug iz gagileun. Iz abiu, einen, izal gusig ipal waneun.” HR -Yesus nug duailel kanabai awareun, “Inug iz gagileu?” Duailel agen enemen, “Ig i abiu.” Pita nug aureun, “Dubanou Ban, duailel asiu na wautab daremen, nait tibur galau gagorom.” `Q9,Go air go Yesus waugab zoimai, Yesus nugau tibur galau siu patena, go ebeu eg waneun. P+Go ula ebu, air tub go geil ebeu umkoskos waneu, gonugau ebeu go wai begurug sag dareun. Du tub nug go kasabun iborain tam. (OI*Einen, gonugau aleg tutak sag gonugau wai begurug sag go noumamoroi. Yesus du go sesamorai betei betena, duailel asiu unum tubaim tubaim sesamorai betemenin. +NO)Du tub gonugau wanib Zairus, go Zuda agal gotulanemen zau gumaneun du tub. Gonug Yesus nugau arab waugab zoimai, taubibiaimai, Yesus gonugau zau bitabun aureun. ;Mo(Yesus gonugau tapaimaraneun dudu abai ereg kolital tubaim alina, duailel ag go uligaimai, go siksikemen. Einen go Yesus gonugau tapaimaraneun dudu abai go gumarai daremen. =Ls&Go du go getal wes eg mui dareun naliu usaleun, gonug beteimai, Yesus gusig aureun, “Dubanou Ban, iz na ibaiz unai, na iz io ailamam ta?” Bo, Yesus nug koli go du aureun, “Na nait uzan beteib, Uwait nug e igul na ebizab meun betei duailel awaren.” Guzenai aurina, go du gue gonugau uzan beteimai, Yesus nug gonugau wes eg oi hai moroun, gonugau uzanan duailel unum awareun. Zairus nugau aleg mui tub ebeu air du dual kasareun. K'nJU%Go ebu, go em nogoug Gerasa uzan waugab gonun duailel agen Yesus auremen, “Na ig utigaib, alien.” Go uminaimai, Yesus guzenai auremen. Guzenina, Yesus gonugau tapaimaraneun dudu abai tebil wag simai, agal uzan koli wanemen. |Iq$Go dudu go Yesus nug go du kasoroun uligaimai, goagen dudu ipal i abiu daremen, go igul meun unum betei awaremen. iHK#Gonun duailel go ze go doimai, goagen alai Yesus waugab alaimai, go du wes eg oi hai moroun pemen. Goagen du go dabeleu naliu mui tibur galau tugaimai, Yesus nugau arabugab hoboi darena, pemen. Peimai, duailel go uminemen. G+"Guzenina, bo gumaranemen dudu go igul go uligaimai, pigai uminai wanemen. Goagen beteimai, go ze go uzan mui, emgasag mui, unum awaremen. ?Fw!Guzenai awarendai, wes eg goagen du go uteimai, bo agal oiagab oug nomen. Go bo agen pigai beteimai, em eg ebu silikaimai nomen. Go noimai, ze unig oug noimai, ze zaimai, noumemen. ]E3 Ipal bo asiu em manam tubaiman ee zai daremen. Go ebu, go wes eg agen Yesus gusig ze auremen, “Ig utigemen, bo, go darem agal oiagab oug numam.” Guzenai aurina, Yesus nug awareun, “Iboi, ag alian!” TD!Go ebu, go wes eg agen Yesus auremen, “Ig ab banou ebu i palautigen.” C#Yesus nug kanabeun, “Nait wanim in?” Gonug koli aureun, “Izal wanim Asiu.” Go einen, wes eg asiu go du nugau ougab oug dareu. lBQGo guzenai aureun, einen, getal Yesus nug go wes eg go du ebu alien aureun. Go ebu, go wes eg nug pie eun. Umkoskos go wes eg nug go du ougab oug daneu. Dudu ipal agen go du umkoskos gumei danem. Goagen go sen mui arab ebeg otoi macanemen. Gonug us gusig mui, sen mui, kitkuat aneun. Wes eg gonug go du imai aimai, du tamacag uzan macaneu. uAcGo du nug Yesus peimai, piecaimai, alai Yesus nugau arab waugab taubibieun. Gonug gusig ulaimai, Yesus aureun, “Yesus, na Uwait wag dareu nugau nag. Na iz erunilamam? Iz Uwait nugau wanib gusig pataimai, aizem, na iz uhu i milen.” h@ITebil betei gasageim imena, Yesus kuanai noun. Go uzan du tub go wes eg mui dareun. Go Yesus waugab zoun. Ziwas getgetal, go tibur galau i tuganeu go burum daneu. Go zaueim i ninaneu. Tam, go eb ob hiacanemen pip ninaneu. ?Go guzenaimai, Yesus nug mui gonugau tapaimaraneun dudu abai go tebil ebu Gerasa uzan, Galili agaig tubaiman betemen. > Gonug koli gonugau tapaimaraneun dudu awareun, “Agal oiagab petak emen eruab?” Goagen uminaimai, dabeleu asiu oimai, enemen, “Ein du eneneg? Gonug wol mui, ze mui awarina, go gonugau ze doimai, sesamoranem.” Yesus nug du tub wes eg mui kasai meun. ==sYesus nugau tapaimaraneun dudu agen beteimai, Yesus asoroimai, auremen, “Dubanou Ban, ig ze nug oigai zamoroi.” Gonug asaimai, go wol ze mui kagagai awarendai, iautal so eun. <Ula betena betena, Yesus go gabueun. Gabuai darena, wol banou zoimai, go tebil ze nug oi zabuneun. Guzenina, dudu unum uminemen. #;?Ziwas tub ebu Yesus go gonugau tapaimaraneun dudu abai ereg tebil ginampet ebu simai, awareun, “Igag tubaiman matelai bitab.” Awarina, betemen. Q:Go guzenai aurina, Yesus nug koli go duailel awareun, “Inen duailel ag Uwait nugau dabeleu sesamoranemen, go duailel ag petak izal anikai magite.” Yesus nug wol banou usaleun aurina, wol tameun. 9Dudu ipal agen piaraimai, betei, Yesus auremen, “Nait anan, amaiar abai ereg, na peizabun alemen, uzaneim tapai darem.” J8 Ziwas go ebu, Yesus nugau anag, amagul abai ereg, Yesus piabun alemen. Go ebu duailel asiu gotulai daremen, gonun, go Yesus waugab siabun iborain tam. Gonun, goagen zau og tapai daremen. J7 Ag suban danemen, ze go don. Bo, du tub go ipal dabeleu naliu mui, go du Uwait nug ipal dabeleu naliu morou. Bo, du in go dabeleu naliu tamacag, gonugau dabeleu izatal dabeleu naliu mui aneu, Uwait nug gonugau dabeleu ginampet patai dareu go unum koli ebegalaumau.” Yesus nugau anag, amagul abai ereg go piabun zomen. 6Ein ece agal oiagab oug wageimai dareu unum araog zumau. Ein ece dudu agen kulai macanemen unum al hilanau ebu zuba, dudu pimam. '5GYesus nug koli eneun, “Du tub nug al usaimai, mis oug ta, biz pigsal i macaneu. Go al usaimai, wag asai mina, dudu ipal zaueim alaimai, al go pianem. i4KGo ee ug em naliupet ebu noun, go gonugau zebigeg enai, duailel ze doimai, gusig patemen, goagal oiagab petak eun. Ag gusig damamen. Go guzenai, ag ee ug useg naliu maneu sul asiu mamamen.” Al mis oug wageimai macanemen. =3sIpal ee ug ebgeleu kulam ziu oug noun, go enai, duailel ze doimai, betei betei beteimai, uhu ata atai oimai, oiagab eg uba ta, em ebuan esab mui ereg, em ebuan igul mui ereg, uligaimai, siksikaimai, Uwait nugau ze dabuiag sikamau. Guzenaimai, go ee ug salau naliu tam. Tam. Ag Uwait nugau ze unum utamamen. U2# Ipal ee ug aimar ebu noun, go enai, duailel ze doimai, siksikinar. Ee ug ginib em oug nuab tam. Gonugau zebigeg enai, agal oiagab petak emen, gue ginampet. Uhu ziwas tub ebu, ag Uwait nugau ze utamamen. U1# Ipal ee ug abu ebu noun, go enai duailel go Uwait nugau ze doimai, Wes eg nug zoimai, agal oiagab an ze oi waneun. Gonugau dabeleu, go guzenai, ag oiagab petak i mebiag, Uwait nug ag kolital i igaramau. d0A Yesus nug guzeneun, “Go tatau ze gonugau zebigeg enai Go ee ug, go Uwait nugau ze. |/q Gonug koli awareun, “Uwait nug duailel gumarabun igul getal wageimai dareun. Ulis ag izal tapaimaranemin dudu, gonun, zebigeg go i marem. Ipal duailel ag tatau ze sag duanemenGonugun, ag amiag nug piab piab emen, bo, suban i pemen. Ag ze dabuiag nug duaneu duaneu, bo, ag go zebigeg i abiu.” Aisaia 6:9 Yesus nug ee ug nugau tatau ze en zebigeg awareun. S. Yesus nugau tapaimaraneun dudu agen tatau ze zebigeg go erunai ina. E-Ee ug ipal em naliupet ebu alai noun. Ee ug go em naliu ebu alai noun, go ee ug naliupet walu zoun. Walu zoimai, go useg asiu manar, ipal useg 100 manar.” Yesus guzenaimai, duailel awareun, “Duailel ag dabuig a aba, ag go tatau ze doimai, zebigeg abiu mamamen!” Yesus nugtal nug nugau tatau ze zebigeg aneun. n,UEe ug ipal ebgeleu kulam ziu oug noimai, walu zoun. Kulam nug oi zendai, suban tapabun iborain tam. |+qEe ug ipal em ai ebu alai noun. Go ee ug walu zoun. Go em ze tamacag. Guzenaimai, go ee ug walu zoimai, noumemen. t*aDuailel uzan ata atai ebuan Yesus waugab alemen unum alai gotulina, Yesus nug tatau ze tub awareun, “Du tub ee ug iabun gonugau ougem beteun. Ee ug ipal abu ebu alai noun. Guzenina, dudu agen tapaimemen, meg asiu zoimai egei zemen. )(Du tub gonugau wanib Kusa, go Herot nugau zau gumaneun du. Herot go gue emgasag gumaneun du banou. Go du nugau wau gonugau wanib Zoana mui, air tub wanib Susana mui, ailel ipal han, go Yesus nugau tapaimaraneun dudu abai ereg sesamaraimai, wanemen. Go ailel agen agal aiwag mui, ecesab mui, oimai, Yesus nugau tapaimaraneun dudu abai ereg isanarai wanemen. Du ee ug ougem heun. ('IZiwas go ebu, wes eg ipal ailel agal oiagab oug dareun Yesus nug oi aleun. Air tub gonugau wanib Maria go Magdala uzanan Yesus nug wes eg kwali oi ai moroun. & !Ziwas tub ebu, Yesus go gonugau tapaimaraneun dudu begurug go ban uzan mui uzan ginaginam mui beteimai, Uwait nugau ze duailel maremenin. %52Yesus nug air go aureun, “Nait ounab iz en petak emen, gonun, na koli naliu usalemen. Gonugun, ulis nait ounab iau holanau mui alien.”$1Dudu ipal go ereg go dual ee zai daremen go ze doimai, agzozou zeminar, “E du in, go igul eg zilagai marabun, iborain ta?” j#M0Guzenaimai, Yesus nug abu ebuan air go aureun, “Izan nait igul eg unum zilagai mizem.” "y/Gonun, ulis iz aizem, gonugau igul eg asiu macaneu, izan gonugau igul eg unum zilagai morom. Einen, gonugau ougab iz en noumeun. Bo, du in go igul eg ginampet meun, izan gonugau igul eg zilagai moromin. Gonug iz en ougab oug ginamtal noumeun.” ^!5-Na iz nait zaueim imailai zomen na iz zukzuk ilab tam, e air nug iz zuna, go nug izal aram zukzukaimai, utilab tam. Na ze sous izal gagali ebu esikab tam, bo, e air nug izal aram ze sous naliu sil unum ziwileun. .~u,Guzenaimai, Yesus nug air go dareun eiman kekulaimai, Saimon aureun, “Na e air amen nug uligem ta? Iz nait zaueim zomin, na izal aram ulusabun ze i milem, bo, e air go ameg ilau nug izal aram ulusaimai, gonugau gagalig uligsil guleseun. ,Q+Saimon nug koli guzeneun, “Izal dabeleu go du go aiwag asiu handret tabkuai (500) sag oun.” Yesus nug koli Saimon aureun, “Na go ze petak pet anem.” L*Goagen koli gonugau aiwag murabun iborain tam, gonun, go aiwag atag pateun du nug awareun, ‘Ag go aiwag en i dabelen, iz gaul patem.’ Go dudu aliag, inug go go du en ougab banou noumeun?” {o)Yesus nug guzenai aureun, “Du aliag go beteimai, du tub ebu aiwag oimai, auremen ‘Nait aiwag ameg aiu ses koli mizamam.’ Du tub go aiwag handret tabkuai (500) sag oun, du tub nug mui guzental go aiwag houhou tabkuai (50) sag oun. 2](Yesus nug go Parisi du nugau dabeleu abiu maimai, eneun, “Saimon, iz ze tub aizamoroi.” Saimon nug koli Yesus aureun, “Dubanou Ban nait ze ailemen, duai.” @y'Guzenina, go Parisi du go peimai, dabeleun, ‘E du go Uwait nugau ze doimai, awaraneun du zob, go abe meu zob, air go inug go pateu. Go abiu mamau air go gue abu ebuan air.’ &Air go zoimai, Yesus waugab tapai daimai, weinai dareun. Gonugau ameg ilau nug Yesus nugau arab ebu noun. Nuna, gonugau gagalig ulig uiaban sil go ameg ilau Yesus nugau arab ebu gules aimai, gonugau arab zukzukaimai, ze sous go oimai, Yesus nugau arab ebu esikeun. %C%Go uzanan air tub go igul eg mui daneun. Gonug Yesus Parisi du nugau zaueim ee zaizai dareu ze doimai, go gunip tub naliu ze sous naliu zoun oimai, aleun. {o$Parisi du tub nug, Yesus gonugau zaueim ee zabun imai beteun. Yesus go zaueim go beteimai, ee zabun hoboun. 'G#Uwait nugau Ah Wes omen duailel ag petak Uwait nugau dabeleu naliu go abiu mamamen.” Abuan air tub nugau ze sous naliupet oimai, Yesus nugau arab uluseun. :m"Du Nugau Nag alaimai, go wain ze ee mui zinarai, agen enemen, ‘E du uligan, go bo sul ee asiu zaneu. Go aiwag wanemen dudu mui igul eg macanemen dudu abai ereg, ee zaneu.’ !Ze ziwaraneun du, Zon zoimai, ipal ziwas ebu, go ee mui wain ze mui i zaneu. Guzenina, goagen auremen, ‘Zon go wes eg mui,’ emen. fE Ag geleagar ginaginam agen em nogoug ebu hoboi daimai, ipal geleagar abai ereg onaimai guzenai agag ularamam, ‘Ig air wanemen pulel huemun, bo, ag ilanab tam.’ ‘Ig du noumaneun kabal wemun, bo, ag manilmab tam.’ hIYesus nug duailel awareun, “Iz ulisan duailel ein sul anai? Iz agal igul ein sul anai? %CParisi dudu mui, kasai ze tapaimaranemenin dudu abai ereg, ag Uwait nugau igul naliu sesamorabun utanemen. Guzenaimai, Zon nug ze ziwabun awarina, utemen. U#Duailel unum go ze doimai, ipal duailel abai ereg, ipal aiwag wanemen dudu abai ereg, agen enemen, “Petak Uwait nugau igul tuguianau pet.” Getal, ag Zon nug ze ziwareun, gonun, ag guzen anemen. ucIz ag petak pet awarem, Zon nug e em ebuan duailel unum zilarai dareu. Bo, du in go Uwait nugau ameg ebu wanib ulagwag tamacag, gonug eneu, ‘Uwait izal gumilaneu du banou, iz go pigsal darem’ go du nug Zon zilacoroi dareu.” 9kZon go du getal Uwait nugau ze nug aneun, ‘Uwait nug eneun“Iz izal ze oi awarabun du palautem, amegai alai, nait abu tuguiai kalai mizamau.” ’ Malakai 3:1 c ?Ag iz ailan, ag ein piabun betemenin? Uwait nugau ze doimai, awaraneun du tub ta? Go petak pet. Iz petak awarem go Uwait nugau ze doimai, awaraneun du. Gonug ipal Uwait nugau ze doimai, awaranemen dudu zilarai dareu. 2 ]Ag ein betei pemenin? Ag du tub naliu maimai dareun betei pemenin ta? Dudu ag tibur galau tibur galau naliu mui, ag ecesab asiu mui han, ag uzan zau naliu ebu danemen. @ yYesus nug Zon nugau ze duailel gotulai daremen ebu awareun, “Ag du tamacag uzan em ula ebu Zon waugab ein esab piabun betemenin? Ag waliwal tub wol nug patena piabun betemenin ta? h IIn du go iz en ougab petak anem, go gusig tapai damau, go du gonugau ougab naliu usalamau.”  1Guzenaimai, Yesus nug koli go dudu aliag awareun, “Ag ein ze domen, agal amiag nug ein igul pemenin go unum, koli betei Zon auran. Ameag tapeleun dudu go kolital ameag oitaba, em pimamen. Aramag egugweun dudu ag abu aidamamen. Dudu ebeu leprosi mui ag kolital naliu usalem. Dabuiag utub dudu ag kolital ze suban dom. Noumemen dudu ag kolital awau asamam. Aunagul dudu ag Uwait nugau Ze Naliupet dom. %CZiwas go ebu Yesus nug duailel asiu ebeu eg mui kasareun. Wes eg mui dudu unum kasareun. Dudu ipal ameag tapeleun mui amiag oiteun, go koli em pemen. LGo dudu agen Yesus waugab alaimai, kanabemen, “Ze ziwaraneun du, Zon nug ig na en kanabizabun palautigeun, ‘Na alai Israel duailel imarabun alemen ta, ig du tub alamau gumamam?’ ” 2]Zon nugau tapaimaraneun dudu agen Yesus nugau igul unum Yesus nug meun uligaimai, Zon alai auremen. Aurina, Zon nug gonugau tapaimaraneun du aliag, Yesus waugab palautarena, guzenai kanabai awaremen, “Dudu agen du tub banou alamau emen. Na go du ta, ta, ig du tub aiu ses alamau gumamam ta?” jMDuailel go Zudia agaigan mui ipal em Zudia pezoroan mui uzan ata atai wanemen, agen go igul Yesus nug salau meun ze marai marai aidarenar. Ze ziwaraneun du, Zon nug gonugau tapaimaraneun dudu aliag Yesus waugab palautareun. H Guzenina, duailel unum uminaimai, Uwait nugau wanib ulagwag moroimai, goagen enemen, “Uwait nugau ze doimai, awaraneun du tub ig ula aleun. Uwait gonugau duailel isanarabun aleun.” Go du noumeun koli usaimai, gonugau biz ebu hoboi daimai, go zeze meun. Guzenina, Yesus nug mogoi go imai aimai, gonugau anag moroun. U#Yesus go du go noumeun waugab beteimai, du noumeun biz ebu ebeg meun. Guzenina, du noumeun go dudu agen biz mui gamacai alemen go ebu tapai daremen. Yesus nug eneun, “Mogoi, iz aizem, na asen.” ^5 Dubanou Ban go air go uligaimai, bisou peun. Go air go aureun, “Na i manilmen.” mS Yesus go uzan gilan og waugab go darena, du tub noumeun imai alemen, Du noumeun gonugau anag, mogoi tub tamacag, gonugau mogoi go tutak, gonugau gamu mui getal noumeun. Go uzanan duailel asiu go air dual ereg sesamorai alemen. ~! Ziwas mazicina, Yesus uzan tub wanib Nein, go uzan beteun. Gonugau tapaimaraneun dudu abai ereg ipal duailel asiu abai ereg betemen. } Go dudu goagal banou nug palautareun go koli betemen, salau du go naliu usaleun pemen. Yesus nug Nein uzanan mogoi noumeun usai meun. G| Yesus go ze go doimai, go esilakeun. Go koli kekulaimai, go duailel go sesamorai betemen awareun, “Iz petak pet awarem, iz Israel du tub e du sul gonugau ougab petak eun i pemin.” {Iz mui dudu banban agal piagsal dacanem. Ipal malai dudu go izal pisal dacanemen. Izal malai du tub auranem, ‘Na e alen,’ aurina, alaneu, tub auranem, ‘Na ulib e beten,’ aurina, bitaneu. Izal salau du ‘Na e salau men,’ aimai aurina, salau macaneu.” }zsIz du eg, gonun, iz na wautab bitabun iborain tam. Bo, na onsau eim sag ze memen, izal salau du go naliu usalamau. _y7Guzenaimai, Yesus go du banou nugau salau dudu sesamarai beteun. Uzan go waugab betena, go du banou nug, Yesus ze guzenai palautai moroun, “Dubanou Ban, iz igul eg macanem du, gonun, na izal zaueim i alen. yxkGo ig Zuda duailel suban isaniganeu. Gonugtal igual gotulaimai, Uwait nugau ulagwag murabun zau mai migeun.” w#Dudu goagen Yesus waugab simai, ze gusig auremen, “Du gonug ig suban gumiganeu gonugau salau du noumamoroi, gonun, na beteimai, kasoren. 1v[Guzenaimai, go du banou go Yesus Kapaneam uzan zoimai dareun ze doimai, gonug ipal Zuda agal dudu banban palautarendai, alai gonugau salau du kasabun aurabun betemen. u3Go uzan du tub, go malai dudu agal gumaraneun du banou, nugau salau du go ebeu mui. Gonugau salau du gonugau salau ze aurina, suban sesamoraneu. Gonun, gonugau du banou go en ougab noumeun. Go du ebeu banou oimai, noumabun ina, go du banou go gonugau salau du en bisou peun. ft GYesus go Uwait nugau ze duailel unum marai poaimai, go Galili ze gasag Kapaneam uzan beteun. sw1Du tub go izal ze doimai, sesamorab tam, go enai, go zau us nogoug ebu zau ob eleimai, zau sanag heun, go zau gusig hiab tam. Ze banou noimai, zewei banou noun, zau go unum zewei nug oi waneun. Du go Uwait nugau ze doimai, i sesamoraneu.”xri0Go du izal ze doimai, sesamoraneu, go igul go enai. Du tub go zau mabun aimai, amegai ob elei noi beteimai, aiwag peimai, zau sanag gusig eun. Ze banou noimai, zewei banou noun, go zau go gusig dareun. Einen, go aiwag ebu zau sanag heun. q{/Ag go don! Du tub go iz waiab alaimai, izal ze doimai, sesamoraneu. Iz gonugau igul ag ebalagab abai maremin, pimamen. p.Yesus nug kolital eneun, “Ag einen, iz ‘Dubanou Ban, Dubanou Ban.’ ailanemen? Ag einen izal ze i sesamoranemen? o -Du naliu go gonugau dabeleu naliu mui go ze naliu gonugau ougab oug usalai zuna, ze macaneun. Du eg go gonugau dabeleu eg mui go ze eg macaneu. Ein dabeleu gonugau ougab oug daneu, go usalai zuna, gonugau ogusau eiman ze macaneu.” Zau mabun igul aliag. "n=,A unum dareu, goagal dab ata atain useg macaneu. Wain dab go gaen zabub ebu i useg macaneu. Dudu ag sabug dab ebulig ziu ebuan wanemen ta? Tam pet tam. rm]+Yesus nug awareun, “A naliu dacaneu, go dab eg i useg macaneu. A eg go dab naliu i useg macaneu. &lE*Nait amen ebu a tatau banou darendai, na erunai nait zaun nugau ameg ebu esues oi abun aurem. Na polumaranemen du, amegai a tatau banou nait amen ebu dareu oi heiba, kolital naliu abu uligaimai, petak zaun nugau ameg ebu esues dareu go oi hei moren.” A dab naliu mui, a dab eg mui. wkg)Na einen zaun nugau ameg ebu esues ginampet oi abun uligem? Nait amen ebu a tatau dareu na piab tam ta? "j=(Mogoi tub go gonugau tapaimoroun du zilaorabun iborain tam. Go aiu ses ze unum doimai, suban sesamoramau, petak go gonugau tapaimoroun du sul usalamau. `i9'Yesus nug tatau ze tub awareun. “Du tub ameg tapeleun, gonug du tub ameg tapeleun zaug abu abai murabun iboin ta, tam ta? Go dudu aliag amiag tapeleun zaug zaug auramau, zaug dual eregtal ob oug alai numam. phY&Ag dudu ipal esab maranemen sul, Uwait nug ag esab maramau. Ag dudu esab asiu marebi, Uwait nug mui ag kolital esab asiu maramau. Gonug agal zo oug kolital esab asiu zulagaba, zo kapaba, kolital esab asiu zo oug zulagaba, agal zo kapamau. Ag esab asiu umamen. Ag dudu ipal ebalagab ein igul macanemen sultal, Uwait nug ag ebalagab mui guzental guzenamau.” AR~}}<|{{izz?yy=xww?vvuytFrqq9onnpmlk;j i^hEgg$fFeeddccEbaa`q_^^r]]v\[ZZZ-YYEXXWKVV'UTSSaS RQiPP/OONhMM5LKYJIIGEDDCC,B}AA#@@1?!>Q==)<_;;9:i9877'6554W322\10//.. -D,,7++^**)))''B&&h%o$v$)##"P!. F_G.Uv |0^>5 o ' ] To["bxRAL DK Igul go guzenai, air tub nug zis ginampet oimai, plaua banou mui esikai oimai, gotularaimai, ipulina, go plaua neleimai, suai banouban pet usalaneu.” Muzmuz awau dabun abuog ginampet. [J/ Yesus nug koli eneun, “Iz Uwait nugau gumaraneun igul ein sul abai marai? kIO Go gonugau igul guzenai, du tub nug go paipai ug oimai, ougem beun. Go a ug ginampet walu zoimai, a banou usalaneu. Guzenina, meg agen alaimai, go a ebeg ebu teu memen. Go sul, amegemen duailel tutak tutak Uwait nugau ze sesamoranemen, aiu ses duailel asiu agen sesamoramam.” Ece ginam wanib zis nug plaua banou nelesuaneun en tatau ze. xHi Guzenaimai, Yesus nug duailel kanabareun, “Iz Uwait nug duailel gumaraneu igul ein sulai dareu awarai? Zobu tub ebu, Yesus go duailel gotulanemen zaueim Uwait nugau ze duailel marai dareun. ?9 Go wai ebu, i useg maba petak na alaib kasai hen. Useg maba gue, go naliupet, damau.’ ” Yesus nug air tub ebegarab noumeun, zobu ebu kasai meun. ># Go salau du nug koli aureun, ‘Duban, wai tutak sag utemen, daba, iz em naliu go a bigeg ebu hemina hemina, betei dab useg mamau ta piai. F= Guzenaimai, go nug go ougem gumaneun du aureun, ‘Iz wai ainarai e weli dab useg mamau aimai piabun alemin, go useg mab tam, gonun, iz kuatai. Go einen em nugau sirag gaul poai dareu?’ +<O Guzenai awaranar, Yesus nug tatau ze tub mareun, “Du tub go wain ougem weli ug beun. Go umkoskos go weli dab useg mamau aimai betei pianeu, useg i maneu. ;# Iz petak pet awarem. Go petak tam. Bo, agal oiagab i kekulebi, ag go dudu noumemen sul noumamamen.” A dab i useg macaneu nugau tatau ze. B:} Go dudu 18 getal Siloam uzan zau ulagai noimai, wagarina, noumemen, agal dabeleu go dudu ze asiu enimag ebu mui noumemen ta? Dudu ipal Zerusalem uzan daremen, ag ze enimag ebu tam ta? 9- Tam pet, petak tam. Ag unum zigulin mui. Iz petak awarem, ag agal oiagab i kekulai daremen, ag go dudu noumemen sul ag han guzental noumamamen. T8! Yesus nug awareun, “Go Galili dudu Pailot nug wagarina, noumemen agal dabeleu go dudu noumemen agal zigulin eiman noumemen ta? Go Galili dudu ipal ulis darem agal igul naliu, gonun, ag i noumamam ta? 7  Ziwas go ebu, ipal Galili dudu Uwait ulagwag morona, Pontias-Pailot nug wagarina, noumemen. Guzenaimai, dudu ipal agen Yesus auremen. '6G ;Na go zau eiman koli uzaneim nuabun gaul i palautizamau. Bo, na aiwag banou mabun aizeun guzental unum maremen, petak na uzaneim palautizebi, unamam.”5 :Ag go don. Na du tub nug, na sisiaraneun du nugau amegwab imaiz bitabun aba, ag abu ebu bete betei, oiagab tutak ze suban patan. Tam aba, gonug na sisiaraneun du ebu imaiz bitaimai, gonug na polis nugau ebeg ebu mizebiag, gonug hiacaranem zau oug heizamau. \41 9Yesus koli guzenai aneun, “Agenag suban dabeleimai, ze suban i sisianemen. =3s 8Ag polu macanemen dudu, ag emes uligaimai, go ein ziwas zuabun abiu wanemen. Ag erunaimai, ziwas ulis ein zou go ag i abiu?” Na nait iwai zaun dual oiagab tutak ze suban patan. p2Y 7Ag wol malalai mui zuba abe maimai, agen ‘Go am gusig zuabun ziwas’, amamen. Go petak pet zuaneu. 1- 6Yesus nug duailel awareun, “Ag pi umus banou alai tulaba, uligaimai, agen dabilanemen, ‘Go ze numau.’ Go ag petak anemen, ze nuaneu. H0  5Guzenai sul dudu ag agal naiagar abai iwai mai damamen, naiagar agen agal memeagar abai iwai mai damamen. Ailel ag agal ainagul abai iwai mai damamen. Ainagul ag agal anaiagar abai iwai mai damamen. Ailel ag agal buziagar abai iwai mai damam, Buziagar agen han guzental guzenamamen.” Ein igul zuabun ag abiu umamen. / 4Ulis ug tub ebuan duailel tabkuai kakaraimaimai, duailel ainarai tubaiman atelaimai, damamen, duailel aliag go tubaiman damamen. .- 3Agal dabeleu iz e em ebuan duailel oiagab siksikai dabun alemin emen. Tam pet iz petak awarem, iz e em ebuan duailel ata atai kakarabun alemin. X-) 2Iz amegai mu banou wai. Go mu gumei darem, izal oiab oug uhu banou mai dareu. o,W 1Yesus nug eneun, “Iz e em ebu ab zorabun alemin. Izal dabeleu go ab ele betei daba, go naliu. J+  0Bo, salau du tub go du banou nugau dabeleu abiu tam, salau naliu i maba, go du mu ginampet umau. Bo, Uwait nug du tub gonugau ebeg ebu esab gumabun macaneu, aiu ses go du ebuan koli esab asiu wai aimai aureu. Go du tub esab asiu pet gumabun macaneu, du go ebuan koli esab ebegalaumau.” Yesus duailel atalarabun aleun. * /Go salau du go abiu, gonugau du banou nug salau wabun palautoroun, go salau du pigai i salau umau, go salau du mu banou umau. )' .Go guzenai guzenai daba, gonugau gumaneu du i abiu wag alaimai, go du busil higwag araimai, oiagab petak ab tam dudu agal uzan ses amaramau. N( -Bo, salau du tub go dabeleu naliu tam, go guzenai dabelaneu, ‘Izal gumilaneu du go pigai alab uteu.’ Guzenaimai, go nug ipal salau zaugul, wagaraimai, go ze gusig zaimai, ameg kualilai damau. i'K ,Iz petak pet awarem, go salau du go gonugau du banou gonugau esab unum gumabun usalai muramau. N& +Go salau du guzenai damau, gonugau gumaneu du alaba, go siksikamau. D% *Yesus nug koli aureun, “Salau du in go dabeleu naliu mui ze sesamoraneu? Du tutak gue, gonugau gumaneu du nug usalai mina, go nug ipal salau duailel gumaraimai, goagal ee marai damau. i$K )Pita nug Yesus aureun, “Dubanou Ban, e tatau ze go ig aigem ta, duailel unum awarem?” (#I (Ag mui guzental suban gumei dacan. Einen, Du Nugau Nag go i abiu wag alamau, gonugau alamau ziwas go i abiu.” Salau du eg mui salau du naliu agal tatau ze. ;"o 'Ag abiu, zau atag du tub go zob du go gonugau zaueim zob wabun ziwas abiu zob, [go i ninamau, go awau tapai dacaneu zob.] Go du go ulagzaba, gonugau zaueim i ulagai simau. ^!5 &Go dudu go agal du banou uligaimai, siksikamam, go umaum zumau mui go siksikamamen. C  %Du banou gue gonugau salau dudu uligaraimai, banou siksikamau. Einen, go ninab tam. Iz petak pet awarem, gonugau tibur galau awau oi duei maimai, duailel hubabun awaraimai, ee maramau. K $Du tub go gonugau wau dual zuabun ina, gonugau salau du nug gumei daneu sul guzenan. Gonugau du banou zoimai im korukoruina, gonugau salau dudu agen agal du banou pigai betei im oitai muranem. yk #Yesus nug koli awareun, “Ag ein igul zumau suban gumei dacan. Ag iweiu maiban, al usaiban, abu pei dan. + "Guzenaimai, ein uzan nait ece gotulai macanem ebu nait ounab mui go uzan dareu.” Yesus nug gonugau tapaimaraneu dudu suban dabun en awareun. 5 !Agal esab unum dudu ipal maraimai, aiwag oimai, aiwag go dudu esab tamacag maran. Ag agal oiagab suban damau, ag ece Mesgai wagan asiu gotulabun dabilan. Go ebu ece tub i itanamamen. Einen, go ebu zob du tub nug zob wabun iborain tam pet. Umum tub i zamau, ece go i eg wamau. :m Yesus nug kolital eneun, “Ag uminian, gelear igual memenig Uwait nug go esab usalai meun dareu duailel agal gumaraneu du banou go dabeleimai, enan, go nug esab maramau.  Ag Uwait nugau uzan siabun amegai dabilan, gonug kolital go esab unum ag maramau.” Ag Mesgai wagan ece asiu gotulai macan.  Uwait nugau ze i duanem dudu go em e ebuan esab wabun dabilanemen. Igual memenig go abiu esab salau mui, gonun, gonug ag maramau. J  Guzenaimai, ag oiagab eg i umau, ag dabeleu asiu ee zabun i on. uc Gaul gig gaian go Uwait nug tibur galau maraneun. Go gig ulis damau, go tuaba ab nug unum elamau. Go gig gaul dacanemen go Uwait nug tibur galau maraneun. Agal oiagab petak eun go ginampet! Ag go abe macan, Uwait nug ag mui gumaraneu. uc Ag gaian a sisil uligan. Go salau i macanemen, tibur galau mui agtal i patai macanemen. Bo, iz ag petak pet awarem, getal gumaraneun du Solomon go gonugau tibur galau naliupetpet pataneun, go tibur galau a sisil zilaurab tam pet. a; Ag igul ginampet guzenabun iborain tam gonun, ag einen igul banou guzenabun dabilemen? s_ Du in ag ula ebu gonugau dabeleu asiu mui e em ebu ziwas huia dabun iboin? Go guzenabun iborain tam pet. ,Q Ag meg inain piaran. Go ee ug i banemen, go ee gotulaimai, betei zaueim i gotulai macanemen. Go Uwait nugtal ee marena, zanem. Agen go meg inain zilarai daremen.  Guzenaimai, Yesus nug gonugau tapaimaraneu dudu awareun, “Ag agal enimag en dabeleimai, ‘Ig ein ee zaimai, dab?’ ‘Ig ein tibur galau tugabun?’ guzenai i dabilan. Doropag go banou pet, ee banou tam. Agal enimag banou pet, tibur galau go banou tam.   Du in go esab asiu gotulai macaneu, go igul go guzenamau, go Uwait nugau ameg ebu tamacag du damau.” Agal oiagab Uwait en tutak macan. oW Uwait nug du go aureun, ‘Na dabeleu tamacag du. Ulis umaum na noumemena, e esab unum inug umau?’ -S Guzenaimai, gonug eneu, ‘Ulis, iz ee asiu mui, gonun, iz e ee wai asiu mui zaimai, siksikai dai. Iz salau koli koli i mai, gaul dai, ee ze mui sag za za dai.’   Guzenaimai, nugtal dabeleimai, eneun, ‘Izal zau ginampet e unum tigalaimai, zau tub banou maimai, go zaueim esab unum oug mai.’ l Q Du go gonugau ougab ougeiman dabeleimai, eneu, iz erunaimai, iz e esab gotulai mabun zau tamacag. g G Gonug koli tatau ze awareun, “Du tub go ece asiu mui, du gonugau ougem ee asiu daneu. 2 ] Guzenaimai, gonug duailel awareun, “Ag suban tapai dan, ag e em ebuan esab wabun en dabeleu i on. Du in go esab asiu mui go esab go ebuan dorog awau dabun i umau.” T ! Yesus nug koli aureun, “Iz agal esab apan dual dou marabun alab tam.” E Du tub nug go duailel unum gotulai daremen ebu usaimai, Yesus aureun, “Dubanou Ban, na izal apai, auremen, go esab igual memenig nug noumaimai, utemige waneun dou migemen umam.”  Gusig tapai dan. Uwait nugau Ah Wes nug go ziwas ebutal ag ein ze marabun abai maramau.” Aiwag asiu mui du go dabeleu naliu tam. zm Du in nug ag gotulanemen zaueim, dudu banban amiagab imarai betebiag, ag ein ze marabun dabeleu asiu i on. _7 Bo, du in nug ze eg Du Nugau Nag nugau wanib ebu mamau, Uwait nug go zigulin zilagai muramau. Bo, du in nug Uwait nugau Ah Wes nugau enibwag ze biabial kuamau, Uwait nug du gonugau zigulin i zilagai muramau. 1 Du in nug duailel em ebu izal zai aimai i awaramau, izan han guzental Uwait nugau salau tibur agal amiagab ‘Du go gue izal zai’ aimai i anai. c? Yesus kolital awareun, “Iz petak awarem, in duair go nug duailel em ebu, ‘Iz Yesus gonugau zaug’ awaraba, iz Du Nugau Nag iz han guzental Uwait nugau salau tibur agal amiagab ‘Du go gue izal zai’ anai. S Guzenaital go agal gagaliag ulig tutak tutak unum nanaleun dareu. Ag umin ian, Uwait nugau amegwab agen go meg ginaginam zilarai daremen. Uwait ag gumaramau.” Yesus nugau wanib ulagwag murabun igul.   Ig wanem empip ebu, meg sipikiau tabkuai aiwag toia ainarai mui gau macanemen. Uwait nug meg tutak tutak suban gumaraneu. >u Iz ag in uminabun abai marai. Ag Uwait Banou tutak uminoron. Go gusig banou mui. Gonug ag aiu ses wagaraimai, ab banou oug amacarabun iboin. Go petak awarem, ag go tutak uminoron. (I Yesus nug koli eneun, “Izal zaiar, iz petak awarem, ag go dudu, dudu ipal wagarebiag, noumabun go i uminaran. Aiu ses, dudu goagen ag koli erunaramam. 9~k Guzenai sultal, ag ein ze wageimai ze macanemen, araog al ebu dumamen. Ag ein ze iauiau zaueim im gebeimai, awaranem go zau wageiman simai gusig ze mamam.” Ig in en uminab? k}O Einen, esab kulai dacanemen go unum araog zumau, ein esab wageimai mamam duailel abiu macanemen. D|  Yesus go ze mina mina, duailel asiu gotulaimai, agzozou suarai suarai inar. Yesus nug amegai gonugau tapaimaraneu dudu awareun, “Ag Parisi dudu agal bret agena, nelaneun marasin wanib zis suban pimamen. Ag goagal ze naliu kel mui doiban, suban sisian. Go ze unum petak tam, gonun, suban don. Z{- 6Gonug koli ein ze maramau, go agen uhu murabun en suban ogusau pei daremen.%zC 5Yesus go zaueim go dareun utei uzaneim nuna, kasai ze tapaimaranem dudu mui Parisi dudu mui agen go seugab polu ze asiu maimai, gusig zeze kanabenar. Py 4Kasai ze abai maranem dudu, bisomagar, ag Uwait nugau ze dudu ipal ebalagab wageimai macanemen. Ag agtal suban i sesamoranemen. Dudu ipal sesamorai siabun anem agen daimai, abu tapelanemen.” )xK 3Go petak getal dudu agen em mui Mesgai usalai meun ziwas ebu ag Abel wina, noumeun zo zo, agen Sekaraias go Uwait ulagwag muranemen biz, Uwait nugau zau naliu ula ebu wina noumeun. Agen go duailel naliu unum wagarina, noumemen. Iz petak pet awarem, ulisan duailel ag go uhu unum umamen. w! 2Gonun, ulisan duailel ag agal embigeg agal uhu umamen. Uwait nug koli go dudu wagaraba, noumemen agen isanarebi, ulisan duailel uhu umam. Lv 1Go igul Uwait nugau dabeleu naliu nug eneun, ‘Iz ag waiagab Uwait nugau ze doimai, awaranemen dudu mui, ze oi aidaneun dudu mui palautarai. Ipal eg maramam, ipal wagarebiag, noumamam.’ u 0Ag go ob oug biz naliu gugai marebiag, ag ipal duailel abai maranemen, agal dabeleu agal embigeg agal igul naliu anemen. t/ /Bisomagar. Agen Uwait nugau ze doimai, awaranemen dudu agal ob oug biz naliu gugai macanemen. Go dudu agal embigeg agen wagarina, noumemen. Fs .Guzena aurina, Yesus nug eneun, “Ag kasai ze tapaimaranemen dudu mui, ag kasai ze go esab uhu pet duailel agal enimag ebu gamahai maranemen. Bo, agen go uhu gamabun i isanaranemen. ry -Kasai ze tapaimaraneu du tub nug go ze doimai, aureun, “Dubanou Ban, na go ze anem, go ig mui oigab eg weu.” q9 ,Bisomagar, ag ob ougan dudu agen ilig inain i bizanarai manem sul. Duailel ag go i pianemen, ag go ebu tapai aidamamen ag unupag mui damamen.” Lp +Ag Parisi dudu, ag duailel gotulanemen zaueim ag hubabun pip naliu wanemen. Ag ig wanem empip ebu duailel agen ipal duailel amiagab umaseu awaraimai, agal ulapag wag mina, ag siksikanemen. o *Ag Parisi dudu, ag suban don. Ag ougem an ee unum banou mui, ginampet mui houhou ata atai dou mizanaraimai, tutak sul oi Uwait muranemen. Go igul naliu guzenemen, bo, ag Uwait en oiagab petak i anemen. Ag go igul naliu mui ipal igul naliu mabun i uten. unc )Ag go ee agal tebil oug dareu go dudu ece tamacag dudu maran. Ag guzenebi, ag unum unupag tamacag damamen. wmg (Agal dabeleu naliu tam. Ag i abiu ta? Uwait nug agal oiagab patai meun, agal enimag mui gonugtal patai meun. Bl} 'Guzenina, Yesus nug du go aureun, “Ag Parisi dudu agal tebil, gap mui bobou ebu suban ulusanemen, unu tamacag, bo, ag zigulin asiu macanemen, gonun, agal oiagab oug unu banou dareu. k &Go Parisi du nug ee zabun ziwas ebu Yesus go Uwait nugau amegwab naliu usalabun gonugau ebeg ze ebu ulusab tam, uligaimai, esilakeun. +jO %Yesus nug duailel Uwait nugau ze unum marai betei poaimai, Parisi du tub nug Yesus gonugau zaueim ee zabun aureun. Guzenina, Yesus go dual ee zabun beteun. i1 $Bo, agal enimag nugau al naliu umkoskos elei damau, go al zaueim eleimai, hilai dareu sul.” Yesus nug Zuda dudu banban agal zigulin en awareun. Ih  #Gonun ag suban dacan, tam aba, go al oiagab oug dareu useamau. g/ "Nait amen go enim nugau al. Nait amen naliu damau, go agal enimag al sul ele damau. Bo, nait amen eg usalamau, nait ounab oug mui unum umutamau. Yf+ !Yesus nug koli eneun, “Dudu ag al usaimai, mis oug ta, zau oug i wageimai macanemen. Ag al usaimai, wag asai macanemen. Guzenina, duailel ag zaueim siabun go al hilanau uligaimai, go zaueim sianemen. e Aiu ses, Uwait nug koli alai e em ebuan duailel sisiarabun ziwas ebu Niniwe uzanan duailel noumemen koli usaimai, Uwait amegwab ulisan duailel abai ereg tapai daimai, auramam, ‘Ulisan duailel ag zigulin eg macanemen’. Einen, Niniwe uzanan duailel go Zona nug Uwait nugau ze mareun, goagal zigulin eg uteimai, koli oiagab kekulaimai, Uwait en agal oiagab petak emen. Iz ag petak pet awarem, ulis e ebu du tub dareu go banou, gonug Zona zilacoroi dareu. Ag go du banou nugau ze duab utemen.” Enimag ebuan ab al. Zd- Aiu ses Uwait nug sisiarabun ziwas ebu, Siba emgasag gumaraneun air go noumeun koli usaimai, ulisan duailel abai ereg alaimai, agal zigulin araog maramau. Einen, air go uzan go tubaiman Solomon nugau ze naliu duabun aleun. Ulis iz petak pet awarem, du tub banou Solomon zilacoroi dareu. Iz ulis e darem, bo, ag mui izal ze duab utemen. c+ Getal Uwait nug Zona ebu go igul go Niniwe uzanan duailel abai mareun sul, ulis iz, Du Nugau Nag, iz, igul go ulisan duailel tutak abai marai. b  Duailel alai gotulai darena darena, Yesus nug awareun, “Ag ulisan duailel ag eg pet. Ag igul ata atai memina, piabun en, dabilemen. Iz igul ata atai asiu i abai marai. Uwait nugau ze doimai, awaraneun du, Zona nugau igul tutak go petak abai marai. 'aG Yesus nug koli eneun, “Tam. Inen duailel ag Uwait nugau ze unum doimai, sesamoranemen, ag petak siksikamamen.” Yesus nug igul ata atai mabun uteun. 8`i Yesus nug duailel gotulai daremen ebu go ze maraimai, air tub nug go ula daimai, ulaimai, aureun, “Go air inug na solin waimai, gumizeun go petak ougab siksikamau.” _1 Peimai, go betei ipal wes eg kwali agal zigulin eg pet mui imaraimai, koli go zaueim ereg dabun alemen. Guzenina, go wes eg asiu agen go du ebu zigulin eg pet mina, getal go du go eg daneu, ulis go unum eg pet dareu.” Yesus nug duailel oiagab siksikai dabun en ze mareun. V^% Guzenaimai, go koli betei go zau em kasai suban memen, gaul dareun uligeun. V]% Yesus nug koli eneun, “Wes eg tub du enib ebuan oi ina, go beteimai, du tamacag uzan imabun en pip itanamau. Go betei imabun pip tam gonun, go guzenai aneu, ‘Iz kolital izal muz zaueim bitai.’ ,\Q Duair in izal zai tam, go izal iwai zai. Duair in iz isanilaneun, dudu ipal iz waiab imarai alab tam, go duailel zamarendai, wane anem.” Wes eg koli zoun. [3 Bo, du tub go gusig banou pet mui zoimai, du go waimai, go nug du gonugau kemzet ebegalau oimai, gonugau esab unum egeimai, dudu ipal dou maramau. sZ_ Ag go don. Du tub go gusig mui go kemzet pataimai, gonugau zau gumaneu, go gonugau esab i zob umam. Y% Petak pet tam, iz go Uwait nugau gusig ebu wes eg oi hiaranem. Go petak abiu mamam, Uwait nugau gumarabun ziwas ag waiagab ulis alai dareu. X1 Bo, iz Belsebul nugau gusig eiman wes eg oi hiaranem, inug agal geleagar wes eg oi hiarabun gusig maraneun? Agal geleagar agtal go igul sisiamam. 1W[ Guzenai sul, Satan nugau atagul tutak agzozou alalaimai, agzozou bigagaimai, ag erunai gusig damamen? Agen iz Belsebul nugau gusig eiman wes eg oi hiaranem ailanemen. hVI Yesus nug goagal dabeleu abiu maimai, awareun, “Emgasag tub go agzozou alalaimai, agzozou bigagaimai, ag ban i dacanemen. Ag unum eg umamen. Atanagar tutak ag agzozou alalaimai, agzozou bigagaimai, ag suban i dacanemen. TU! Dudu ipal agen polumorobi, gonug igul ata atai maba, piabun auremen. zTm Dudu ipal agen enemen, “Go Belsebul go ipal tibur eg gumaraneu gonug Yesus gusig murona, wes eg oi araneu.” >Su Ziwas go ebu Yesus nug du tub wes eg mui ogusau tapelai dareun kasai meun. Wes eg go wanena, du go koli ze meun. Duailel go ebu gotulai daremen go igul uligaimai, esilakinar. %RC Ag dudu zigulin mui, agen goagal geleagar ee naliupet maranem abiu macanemen. Igual memenig Mesgai wag dareu, go igul naliupet mui, agen go Ah Wes maraneu auran, gonug ag maramau.” Yesus go duailel agen wes eg tub wanib Belsebul (gonugau wanib tub Satan) mui salau mai dareu emen. [Q/ Gonugau nag nug ‘Mekai, iz toi wag zai,’ aurina, memeg nug on oi muramau ta? sP_ Du tub nugau nag nug memeg aureu, ‘Mekai, iz karuk zai,’ aurina, memeg nug man eg tub oi muramau ta? *OM Duair in go ece wabun Uwait aureu, go ece umau; duair in ece itanem, go pimam; duair in go Uwait nugau im korukoru eu, go Uwait nug im oitai moroba, zau simau. 1N[ Guzenaimai, iz petak pet awarem, ag ein ece wabun Uwait auran, go nug ece maramau. Ag ein ece itanemen, ag pimamen. Ag im korukoruan, Uwait nug im oitai maramau. M9 Iz petak pet awarem, du go zau dareun go asaimai, gonugau zaug nugau dabeleu uteu. Bo, go gonugau zaug, gonun, koli koli asoroun, asaimai, ee moroun. L3 Du go zau eiman daimai, guzenai aureu, ‘Iz im gebemin. Izal gelear abai ereg ninem. Na iz salau i milen. Iz i asanai, ee mizabun iborain tam.’ WK' Izal zai tub awau ulis aleun, ig ee unum zianemun, ig ee tub murabun tam.’ J  Gonug koli awareun, Ag ula du tub go zaug alaba, go gonugau zaug nugau zau umaum beteimai, aureu, ‘Zai, iz ee tub milen. &IE Iguanag dudu ipal agal igul eg ig ebiligeb miganemen zilagai maranem sul, nagen han igual igul eg zilagai migen. Na ig ece abu eg ebu i hamaigamam.” %HE Ulis na ig ee migamam. sG_ Yesus nug kolital awareun, “Ag Uwait guzenai auran, Igual Memenig, nait wanim naliupet ig ulapwag mizem. Nait gumiganem ziwas e em unum alai iboramau. [Nait onsau Mesgai wag sesamoranemen sul, ig em ebu han ereg sesamoramam.] sF a Ziwas tub ebu, Yesus nugtal Uwait aurai dareun. Go Uwait aurai maziaimai, gonugau tapaimaraneu du tub nug aureun, “Dubanou Ban, Zon go gonugau tapaimaraneu dudu Uwait aurabun abai mareun, sul, na han ig Uwait aurabun abai migen.” E *Igul tutak sag na zilaize dareu. Maria go igul naliu go wabun gugeg sisiaimai meun. Du tub nug go ebuan i oi himau.”WD' )Yesus nug koli Marta aureun, “Na salau wabun, ece asiu en dabeleu om. C5 (Marta go nugtal salau maimai, ougab eg wina, alai Yesus aureun, “Dubanou Ban, iz izaseu salau oi darem, izal apai auremen, alai iz isanilamau.” dBA 'Gonugau apag wanib Maria go zoimai, Yesus waugab hoboi daimai, Yesus nugau ze doi dareun. #A? &Yesus go gonugau tapaimaraneu dudu abai ereg go ze marai maziaimai, go uzan tub alina, air tub gonugau wanib Marta, nug gonugau zaueim imai beteun. m@S %Go kasai ze tapaimaraneun du nug Yesus koli aureun, “Du go zob dudu agen abu ebu wemen en bisou peun du.” Yesus nug aureun, “Na beteimai, igul go guzenaital menen.” Yesus nug Maria zaug Marta dual piarabun beteun. (?I $Yesus nug go ze poaimai, kasai ze tapaimaraneu du tub aureun, “Nait dabeleu, go dudu ainarai du in go zob dudu agen wemen gonugau zaug sul usaleun?” >>u #Nineimai, umaseu, Samaria du tub nug aiwag oimai, zau atag du moroimai, aureun, ‘Na du e suban gumei dan, nait ein ece du e ebu utamam, iz kolital alaimai, na gau mizai.’ ” q=[ "Du go waugab beteimai, a dab ebuan ze wain ze mui oimai, du gonugau sug ebu maimai, sug tibur galau zig otoi moroimai, du go gamacaimai oi gonugau donki ebu maimai, zau tub abu go pezai dareu ebu imai beteimai, suban gumei nineun. n<U !iwai zaug tub go Samaria uzanan, go han abu go eiman aleun. Du go abu ebu darena, bisou banou peun. 1;[ Abu go ebutal Liwai du tub, go Uwait ula dacanemen dudu isanaraneun du, go han abu go eiman aleun. Go noimai, du go abu ebu dareun peimai, go mui abu tubaiman waneun. : Du go wemen abu ebu daren daren, du tub Uwait ula dacaneu du go mui go abu eiman noun. Go, go du peimai, uminaimai, abu tubaiman waneun. O9 Yesus nug koli aureun, “Du tub go Zerusalem uzanan Zeriko uzan noun. Go abu ula ipal zob dudu agen waimai, eg moroimai, gonugau esab unum egeimai, utei wanemen. Du go noumabun aimai dareun. 8 Du go nugtal gonugau wanib wag mamoroi, go zoimai, Yesus kolital kanabeun, “Kasai ze eiman izal zai inen en aneu?” U7# Yesus nug aureun, Petak pet na go guzenamam, na muzmuz awau damam.” Z6- Du gonug Yesus kolital aureun,“Na nait ounab mui, nait dorop mui, nait dabeleu mui, nait gusig mui nait Banou, Uwait en unum noumen. Na nag en noumem sul, nait zaun en guzenai noumen.” Lo 6:5 ~5u Yesus nug kolital go du aureun, “Agal kasai ze agau ebu ein sikut wemen, agal dabeleu ze bigeg go erunai?” 41 Kasai ze tapaimaraneun du tub go Yesus bimag piabun zoimai, Yesus guzenai aureun, “Du Banou, Iz erunaimai, dorop awau muzmuz dabun wai?” 3# Iz petak pet ag awarem, getal Uwait nugau ze doimai, awaranemen dudu mui, emgasag gumaraneun dudu asiu mui ag go ece ag ulis pemen sul piabun emen, go piab tam. Ze ulis ag domen sul muz dudu go duabun emen, go duab tam.” Samaria uzanan du naliu tub nugau tatau ze. (2I Guzenaimai, Yesus nug kekulaimai, gonugau tapaimaraneu dudu ze wageimai guzena awareun, “Ag esab go agal amiag nug pemen agal oiagab siksikai damamen. -1S Izal Mekai nug ece unum izal ebe ebu meun. Du tub nug gonugau Mogoi i abiu macaneu, Memeg nug tutak abiu. Du tub nug Mogoi gonugau Memeg abiu mabun iborain tam, gonugau Mogoi nug tutak Memeg abiu. Mogoi gonug duailel nugtal egaraimai, gonugau Memeg abai maraba, ag mui go abiu mamamen. 0} Go ziwas ebu Yesus go Ah Wes mui gonugau ougab siksikaimai, eneun, “Mekai, na tutak Mesgai mui, em mui agal Banou, iz nait wanim ulapwag mem, einen, na nait igul naliu abiu wacanem duailel mui, abiu wabun betemen duailel mui goagal amiagab wageimai memen. Bo, na go igul naliu i abiu duailel unum abai maremen. Mekai go igul petak nagtal nait dabeleu ebu guzenemen.” F/ Bo, wes eg agal ze sesamoremenin go en ag i siksikan. Uwait nug agal wanimag Mesgai wag sikut wai meun en ag siksikamamen.” Yesus go ougab siksikaimai, Uwait nugau wanib ulagwag moroun. a.; Ag go don, izal gusig ag maremin. Man eg mui, on eg mui, ag go ebalagab aidabun iboin. Goagen ag i kaluaramam. Satan igual iwai zaig nugau gusig unum zilacurabun, gusig iz ag maremin. Einab tub nug ag eg i maramau. e-C Yesus nug koli awareun, “Iz pei darena, Satan go Mesgai wageiman amilaneu sul noun. R, Go tapaimaraneu dudu 72 koli agal oiagab siksikai mui alaimai, Yesus auremen, “Dubanou Ban, iguan nait wanim ebu duailel wes eg mui daremen awarina, wes eg go igual ze doimai, utei wanemen.” + Yesus nug gonugau tapaimaraneu dudu awareun, “Inen duailel agen agal ze dumam, go ag izal ze mui dumam. Inen duailel agen agal ze duabun utanem, go ag izal ze mui i dumam. Duailel inen izal ze doimai, sesamorabun utanem, go du in nug iz palautilen, alemin gonugau ze mui i sesamoramau. Yesus nug go ze awaraimai, palautarendai, wanemen.” Dudu 72 koli Yesus waugab alemen. * Ag Kapaneam uzanan duailel, ag agtal Mesgai wag simamen ta? Petak pet, ag i simamen. Uwait nug ag ob oug ab banou ebu amacaramau.” N) Iz ag petak pet awarem, aiu ses Uwait nug koli alai duailel sisiarabun ziwas ebu Tair uzanan mui, Saidon uzanan duailel mui ag uhu ginampet sag umamen, bo, ulisan duailel ag uhu banou pet umamen! $(A Yesus nug koli awareun, “Korasin uzanan duailel, iz ag piaraimai bisomag pem. Betsaida uzanan duailel, ag mui piaraimai bisomag pem. Iz go igul banou ata atai Tair uzanan duailel mui, Saidon uzanan duailel mui, ag igul go abai maremin sul zob, haiden duailel ag oiagab eg waba, pigai tibur galau muz tugaimai, waibul ebu hoboi daremen zob. Go igul guzenemen go agal igul eg ebuan koli oiagab kekulemen! /'W Iz ag petak pet awarem, e em sisiarabun ziwas ebu duailel Sodom uzan getal igul eg mai daremen ab nug go uzan elareun, gonun duailel ag mu ginampet sag umamen, go uzanan duailel ulis darem go izal ze doimai, i sesamoranemen ag aiu ses mu banou pet umamen.” Ipal uzan go oiagab petak ab tam. *&M Bo, ag uzan tub betebiag, gonun duailel agen ag i imarebiag ag abu ula beteimai, awaran, ‘Ag agal uzan em esues igual aramig ebu dareu kuecemun, agal uzan koli numau, go ag abiu mamamen agal igul naliu tam.’ Iz ag petak awarem, Uwait nug duailel gumarabun ziwas waiagab zoimai dareu. % $  Go uzan duailel ebeu mui kasaraiban, gonun duailel guzenai awaran, ‘Uwait, e em ebuan gumarabun du banou ag waiagab zou.’ a#; Ag ban uzan betebiag, in du nug ag gonugau zaueim imarai simai, ee marebiag, zan. c"? Inen dudu agen ag agal zaueim dabun imaramau, ag go zaueim sag damamen. Ag go zauan ein ee mui ze mui marebiag, zan. Einen, go salau dudu agal salau memen go aiwag umam. Ag ipal zaueim i bitan, go zaueim sag damamen. /!W Go zauan du nug ag imaraimai, suban gumaraba, agal suban dabun ze go dual damau. Bo, du in go ag gonugau zaueim i imarai simau, agal suban dabun ze go dual i damau.   Ag dudu ipal agal zaueim siabun gaul i sian, amegai siabun, ‘Uwait go abai ereg dareu,’ darem awareminag, zaueim sian. ve Ag agal zo mui, aiwag zo mui, aramag galau mui i oi bitan. Ag abu ula dudu ipal gotularaiban, ag i zemaran. =u Bitan, iz ag sipsip sul bau eg ebu palautarem. fE Gonug go dudu guzenai awareun, “Go ougem ee asiu anabun iboin usalai dareu, bo, go ougem ee anabun salau dudu asiu tam. Ag go wai atag du go aurebi, gonug ipal salau dudu palautaraba, goagen betei go ee gotulai mamam. o Y Yesus nug dudu 72 sag egaraimai, du aliag aliag amega uzan ata atai Yesus nug bitabun en palautareun. [/ >Yesus nug koli go du aureun, “Du in go abu tuguiai kalai unamau, koli kekulabun amau, go abu tuguianau i kalai unamau. Guzeneneg du go Uwait nug gumaraneu duailel ula ebu salau du naliu i damau.”w =Du tub nug Yesus aureun, “Iz izal ataiar betei ‘wanem aimai’ awaraimai, kolital alaimai, na sesamizai.” 8i <Yesus nug aureun, “Noumemen dudu agtal goagal zaiagar noumemen ob oug hiacaramam. Na beteiba, Uwait nug e em unum gumarabun aleu, go ze naliu duailel betei awaren.” 6e ;Yesus nug du tub aureun, “Na sesamilen.” Du gonug koli go aureun, “Dubanou Ban, iz utileben, betei izal mekai ob oug heimai, kolital alai na sesamizai bitai.” 1 :Yesus nug koli aureun, “Gaian egun zag inain go ninabun zau mui, meg inain go ninabun teu mui, bo, Du Nugau Nag go ninabun pip tamacag.” *M 9Yesus gonugau tapaimaraneu dudu abai ereg Zerusalem uzan betena betena, du tub nug Yesus aureun, “Na eru ebu unamam, iz na ibaiz ereg sesamizai unai.” .~^}~||{zzyrxxvuPttssirr}rqIponmml7kgjj0iqhh_g)fee7e&cccbb=``_^}]]\\[[ZYXX/W>VVUATTSS8RRtQPP!OONN.MGLKKKJEI"H G_FFEDBBA_A@?>=<|;::99\887b6i55(4332N10/..n-c,a++ *.))Y((N''x'&& %g$$6##""-!n 9D]H<U9-}r x i 1 9]aCcV?.)(I'Dudu ipal amegai go waugab betemen agen kagagai, auremen, “Na soen.” Bo, go du nug koli banou uleun, “Yesus, Devit nugau Mogoi, na iz isanilen.” hI&Gonug ulaimai, eneun, “Yesus, Devit nugau Mogoi, na iz en bisom peiba, iz isanilen.” E%Goagen koli auremen, “Nasaret uzanan Yesus aleu.” T!$Go duailel abu ebu aidarena, doimai, gonug kanabeun, “Go ein erunem?” kO#Yesus go Zeriko uzan zoimai, du tub ameg kumi go abu ebu hoboi daimai, esab en nugacaraneu. \1"Gonugau tapaimaraneu dudu go ze go doimai, gonugau zebigeg ag abiu mab tam. Go ze, zebigeg go ebalagab wageimai dareun. Go Yesus nug go ze awareun suban dabelab tam. Yesus nug du tub ameg kumi kasai meun. iK!Goagen du go esalau sul oimai, webiag, noumamau. Bo, gil ianai ainarai ebu, go koli usamau.” .U Zerusalem uzanan dudu agen go emgasag tub ebuan dudu banban agal ebeagab ebu muramam. Goagen go du ze biabial kuai auraimai, igul eg moromai, enib ebu sino uramam. x~iYesus nug gonugau tapaimaraneu dudu begurug gasag imarai beteimai, guzenai awareun, “Ag go don, igag Zerusalem uzan siab. Go ze getal Uwait nugau ze doimai, awaranemen dudu agen Du Nugau Nag en anemen, go ze unum ulis petak zumau. W}'Yesus nug eneun, “Iz petak awarem, du in go Uwait nugau duailel kekulabun en dabeleimai, gonugau uzan, wau, amagul, apagul, memegul unum utarai, aleun, Uwait nug ulis em e ebu go esab utei aleun sul asiu kolital muramau. Gonug koli go dorog awau muzmuz dabun gusig muramau.” Yesus nug mu asiu oimai, noumabun ze kolital awareun. |m{SGuzenina, Pita nug eneun, “Ig igual uzanan igual esab unum uteimai, na sesamizai alemun.” sz_Yesus nug awareun, “Ein igul dudu agen guzenabun iborain tam, Uwait nugtal guzenabun go iboin.” ywDudu go ze doimai, goagen kanabemen, “Go petak aba, Uwait nug du in imai aimai, go dual ereg muzmuz damau?” 'xGEgun tub kamel go tibur galau sopwanem kulam nugau biag ougeiman siabun anmamau. Du aiwag asiu mui go Uwait nugau du pet usalabun go salau gusig ban umau’ w Yesus nug du gonugau ougab uhu mina peimai, eneun, “Dudu esab asiu mui ag Uwait nugau gumarabun en, salau gusig umamen. PvDu go gue esab asiu mui. Gonun, go ze doimai, gonugau ougab uhu meun. 9ukYesus go ze go doimai, koli aureun, “Go iboi, igul tutak na zilaize dareu. Na betei, nait esab unum dudu ipal mareben, goagen esab gau mebiag, aiwag go oiba, dudu esab tamacag aiwag go dou maren. Na go guzenamam, aiu ses na Mesgai wag esab asiu umam. Go igul guzenaimai, na alai iz sesamilen.” |tqDu gonug koli aureun, “Getal iz ginampet ebu, go kasai ze unum sesamorai alai, ulis mui guzental darem.” vseNa kasai ze abiu,‘Na du tub nugau air i imai aidan, na du tub webenag, i noumamau, na dudu ipal agal esab i zob on, na du tub nugau enibwag polu ze i men, nait memen anan agal ze unum sesamoren.’ ” Kisim Bek 20:12-16 yrkYesus nug du go koli aureun, “Na einen iz du naliu ailem? E em ebuan du tub go naliu tam. Uwait tutak naliu. qZuda agal gumaraneun du banou tub zoimai, Yesus kanabai aureun, “Du naliu, iz erunaimai, izal dorop awau muzmuz damau?” ,pQIz petak pet awarem, duair inen go mogoi ginam sulai kekuliem, Uwait nug gonugau gumabun du banou i damau.” Dudu esab asiu mui, Uwait nugau gumaraneu igul mui. o Guzenina, Yesus nug go geleagar go igul guzenemen uligaimai, ularen, alina, gonugau tapaimaraneun dudu guzenai awareun, “Agal geleagar utarebiag, iz waiab zumam, ag i pataran. Duailel ag geleagar e sulai kekulan, go abiu Uwait agal gumaraneu du banou. =nsDuailel ipal agal geleagar Yesus nug gonugau ebeg go agal gagaliag ebu, gonugau gusig marabun imarai alemen. Gonugau tapaimaraneun dudu agen go duailel piaraimai, zamaremen. Wm'Iz petak pet awarem, go aiwag waneun du, go Uwait nugau ameg ebu naliupet usaleun, Parisi du go tam. Einen, du in go nugtal gonugau ulag zaneu, du gonugau wanib Uwait amegwab banou i damau. Du in go nugtal gonugau wanib ulag i zaneu, du go wanib wag damau.” Yesus nug geleagar ginaginam gonugau gusig marabun gagaliag pateun. *lM Aiwag waneu du go tubaiman tapai daimai, gonugau aiu Mesgai wag i meun, go ougab bisolilai eneun, ‘O, Uwait Banou, iz zigulin eg mui, na iz isanilen.’ k7 Iz Zobu tutak ebu gil aliag na wanim wag maimai, ee urmanem. Na wanim wag mizanem, izal esab unum houhou doun mizanaraimai, tutak sul na mizanem.’ Sj Parisi du go nugtal tapai daimai, Uwait auraimai, eneun, ‘Uwait, iz na “Izal oiab naliupetpet” aizem. Iz ipal dudu sul tam. Iz polu i maranem, esab gaul i wanem, kasai ze i utanem. Iz ipal agal ailel i imarai aidanem. Guzenaimai, iz na “Izal oiab naliupetpet” aizem. Iz go aiwag wanem du ulib tapai dareu sul tam. i “Ziwas tub ebu, du aliag Uwait aurabun Nou zau oug siemen. Du tub go Parisi du, du tub go takis aiwag waneun du. h  Yesus nug duailel ipal agtal enanem go dabeleu goagal igul unum naliupet anem, du ipal agal zigulin eg en tatau ze mareun. ngUIz petak pet awarem, goagal weinemen doimai, pigai isanaramau. Aiu ses Du Nugau Nag koli alamau ziwas ebu, go e em ebuan duailel agal oiagab petak emen pimam ta, tam ta?” Parisi du tub zaug aiwag waneu du tub goagal tatau ze. "f=Uwait nug gonugau duailel egareun, agen ziwas umkoskos amban, umaum isanarabun weinebi, gonug ag isanarabun iboin ta? Ziwas huia dai dai isanaramau ta? SeYesus nug koli eneun, “Ag go, ze sisianeun du eg nugau ze go don. 7dgDu gonug pigai air go isanurab tam. dai dai, gonugau ougab ougeiman dabilaimai, eneun, ‘Iz Uwait nugau ze i sesamoranem, ipal duailel en i dabilanem. Iz abiu go petak, bo, e wab air go iz salau banou milaneu, gonun, iz go isanurai. Go i isanoromin, umkoskos iz waiab alaba, iz wasig ilamau.’ ” cbyGo uzanan wab air tub go umkoskos du go ebu alaimai, auraneu, ‘Izal iwai zai nug iz eg milamoroi na iz isanilen.’ aGonug eneun, “Ban uzan tub, ze sisiaraneun du tub go Uwait nugau ze i sesamoraneu. Dudu ipal agal ze doimai, suban i isanaraneu. ` %Yesus nug tatau ze tub gonugau tapaimaraneu dudu go umkoskos Uwait aurebi, gonug ag pigai i isanaraba, agal oiagab eg i umau aimai awareun. u_c%Go ze doimai, gonugau tapaimaraneu dudu agen kanabai aurem, “Dubanou Ban, go igul erueim zumau?” Yesus nug koli awareun, “Eru ebu egun noumaimai, beleimai damau, go ebu tumui asiu go egun beleu zabun betei gotulamam.”R^$Du aliag go ougem salau mai damam, tub imai aimai, tub utei unamam.]” []/#Air aliag go ma sakai damam ebu, air tub alai imai aimai, air tub utei unamam. [ \"Iz petak pet awarem, go ziwas ebu umaum, du aliag go biz tutak ebu ninamam, Uwait nugau tibur agen tub imai aimai, tub utei unamam. [1!Du in go gonugau dorog iz en i noumeun, du go gonugau dorog unum tamamau. Du in go gonugau dorog iz en noumamau, gonugau dorog muzmuz awau damau. &ZG Ag Lot nugau air en dabilan. !Y;Ziwas go ebu, du go zau wag damau, gonugau esab zaueim dareu wabun i numau. Du tub go ougem damau, koli gonugau iweiu naliu wabun uzan i bitamau. fXEAg guzenai daremen pet, ulis mui guzental guzenebi, guzenebi, Du Nugau Nag go araog alamau. W}Ziwas go ebu, Lot go uzan utei wanena, ab banou salpa mui Mesgai wageman alaimai, gonun duailel unum elarena, noumemen. TV!Lot dareun ziwas ebu mui guzental guzenemen, duailel unum ze ee mui zaimai, siksikai daremen. Ee gau maimai, esab koli aiwag en maraimai, ougem ee ug bai darem, zau awau mai mai, siksikai daremen. ;UoDuailel ag ee zai daremen, ze zai daremen, duair egarai daremen, go guzenai darena darena, Noa go tebil oug sina, zewei banou nug alaimai, duailel unum egarai zendai, noumemen. TGetal Noa dareun ziwas ebu, duailel agen guzenemen sul, ulis mui Du Nugau Nag alamau ziwas ebu guzental guzenamamen. XS)Bo, amegai go mu asiu oimai, e em ebuan dudu banban agen go webiag, noumamau. R3Du Nugau Nag alamau ziwas ebu, emes kulalaimai, amilaimai, tuba tuba eim bitaneu sulai, Du Nugau Nag alamau ziwas ebu, go igul pet guzenai alamau. Q{Dudu ipal agen awaramam, ‘Ulibe pian!’ ‘E ebu pian!’ Ag go dudu agal ze doimai, petak aimai i sesamarai bitan. &PEGuzenai awaraimai, gonug gonugau tapaimaraneu dudu awareun, “Ziwas tub zumau go ebu agal dabeleu go Du Nugau Nag piabun amamen, bo, ag go i pimamen. ODu tub nug i aizamau, e zou alai pian, ulib go zou pian. Bo, ag go don, Uwait ag gumarabun ulis ag waiagab zoi dareu.” 5NcParisi dudu ipal agen Yesus kanabai aureun, “Uwait koli gumigabun eisab alamau?” Gonug koli awareun, “Uwait koli ag gumarabun alaba, ag go amiag nug i pimamen. M7Yesus nug go du aureun, “Na asaimai, alien. Na nait ounab petak emen, gonun, na naliu usalem.” Uwait koli duailel gumarabun igul ein sul alamau. RLE Samaria du go tubwagan. Einen nugtal alaimai, Uwait ulagwag morou?” ]K3Guzenina, Yesus nug eneun, “Dudu houhou kasaremin, dudu nigbasig go eru wanemen? dJAAlaimai, em ebu Yesus nugau arab ebu taubib aimai, ulagwag moroun. Du go Samaria agaigan. lIQDu tutak go uligeun gonugau ebeu eg wanena, go koli alaimai, gusig ulaimai, Uwait ulagwag moroun. +HOYesus nug uligaraimai, awareun, “Ag beteimai, Uwait ula dacanemen dudu ameagab go ebu agal enimag abai maran.” Go beten beten, go ebeu leprosi wanemen. YG+ Go agen ulaimai, enemen, “Yesus, du banou, ig bisomig peiba, ig isanigen.” gFG Go uzan tub simai, dudu houhou go ebeu leprosi mui atai tubaiman sul tapai daremen tulareun. hEI Yesus go Zerusalem ban uzan betei daimai, go Samaria agaig mui, Galili agaig ula beteun. XD) Agen mui guzental guzenan, Dudu ipal agen ag salau mabun awarebi, salau maimai, enan, ‘Iz salau du wanim banou tamacag, iz gaul salau oi darem an.’ ” Yesus nug dudu houhou ebeu leprosi mui kasareun. -CS Salau du gonug gonugau du banou nugau ze sesamoraimai, gonugau salau tutak pataneun. Du banou gonug koli gonugau salau du salau macaneu gonugau wanib wag i maneu. "B=Tam pet. Na go guzenai auramam, ‘Na izal ee mis men. Na tibur galau naliu tugaiba, iz ee zemin, gumilai dacan. Iz ee zeminag, aiu ses na ee zamam.’ ~AuDu tub ag ula abai dareu go salau du tub mui. Go salau du go ougem salau macaneu du ta, sipsip gumaneun du dacaneu ta, umusig salau poaimai, zaueim zondai, nagen ‘Na pigai zoimai, biz ebu zo hoboiba, nait ee zen’ guzenai auranemen ta? @Yesus nug koli awareun, “Agal oiagab petak eun, go ag a ug ginampet paipai sulai, ag e weli a bigeg auraimai, ‘Na silacaib, ibut ze unig banou ebu betei tapai dan.’ auremen, gonug agal ze sesamoramau.” Salau du naliu go igul naliu macaneu. w?gYesus nugau ze oi aidanemen dudu agen Dubanou Ban auremen, “Na igual oigab petak abun gusig migen.” W>'Bo, gonug na gil tutak ebu zigulin kwali mizeimai, gonug koli na wautab koli koli alaimai, aizaimai, ‘Zai, iz bisom pen,’ guzenaba, na gonugau zigulin unum zilagai moren.” Oigab petak abun gusig ze. 8=iAg ein igul macanemen, suban dabelen. Nait zaun go zigulin maba, nagen go zigulin mem auren. Go koli gonugau ougab kekulaimai, alaba, nagen gonugau zigulin go zilagai moren. <yDu tub nug mogoi ginampet tub zigulin abai murabun aba, go zigulin eg pet. Dudu ipal agen aiwag uhu oimai, du gonugau beu ebu us sil otoi maimai, go ze unig oug hamacebiag, numau, go iboi, go uhu ginampet. Tam aba, aiu ses go uhu banou pet umau. G; Ziwas tub ebu, Yesus nug gonugau tapaimaraneu dudu awareun, “Igul ata atai duailel zigulin marabun zumau. Du go inug go zigulin oi alamau, go du go bisoua pet. Uwait nug go du eg muramau. I: Abraham nug koli eneun, Ag Moses nugau ze mui, Uwait nugau ze doimai, awaranemen dudu agal ze i sesamoranemen, du tub noumeun, koli usamau mui uligaimai, agal oiagab i kekulamau.’ ”T9!Du gonug koli Abraham aureun, ‘Mekai Abraham, go iboin tam, go ze i sesamoramam, bo, du tub noumeun usaimai, betei go awaraba, go petak goagal zigulin macanemen ebuan koli goagal oiagab kekulamau.’ <8qAbraham nug koli go du go aureun, ‘Nait atanar getal Moses nugau kasai ze mui Uwait nugau ze doimai, awaranemen dudu agen ze sikut wai memen go uligaimai, sesamorianemen. r7]Go ebu izal magite apaiter tabkuai sag darem ebu noimai, awaraba, go mui iz mu oi darem ebu i alamam’ '6GDu gonug koli Abraham aureun, ‘Guzenaba, iz na aizem. Mekai Abraham, koli Lasarus palautemen, noimai, izal ataiar awaraba, oiagab kekulabun awaramau. 5Ig e ula emgelez banou dareu, dudu e ebu daremen ag go emgelez kuanai bitabun iborain tam, agen mui e ebu kuanai alabun iborain tam.’ u4cAbraham nug koli go du aureun, ‘Izal mogoi, na getal em ebu daimai, esab asiu unum oimai, siksikai daremen, na go dabelen. Lasarus go esab tamacag gaul bisoua dareun, gonun, ulis go e uzan siksikai dareu. Na mu banban oi darem. 63eGuzenaimai, du gonug uleun, ‘Mekai Abraham, iz e ab ebu mu asiu oi darem, iz en bisom peiba, Lasarus auremen, alai gonugau ebeg sil ze pataimai, izal minom ebu mamau.’ |2qGonugau dorog ab banban ele dareun ebu noun. Go eiman go Lasarus Abraham dual naliu atai pulig darena, uligareun. =1sEsab tamacag du noumeun ziwas ebu, gonugau dorog Uwait nugau tibur agen imai aimai, Abraham dareu ebu Mesgai wag imai siemen. Dai dai, du banou go mui noumina, ob oug hemen. 0Go du go aiwag asiu mui du ee zendai, ee sib eebiz pigsal nondai, uligaimai, go ee sib zabun dacaneu. Bau alaimai, gonugau sug helwanem. /Du tub esab tamacag gonugau wanib Lasarus, gonugau enib ebu sug asiu mina, eg wai dareun. Go du go aiwag asiu mui nugau zau og daneu. q.[“Du tub go esab asiu mui dacaneun, go tibur galau naliu naliu maneu, umkoskos suban siksikaneu. s-_“Du gonugau air uteimai, air tub umau go du duair egarabun agal kasai ze etuborou. Du in go air tub gonugau gamu nug uteun, umau, go mui guzenai go kasai ze etuborou.” Du tub esab asiu mui, du tub esab tamacag wanib Lasarus ,E em Mesgai mui tamamau, bo, Uwait nugau kasai ze ginampet tub i kaiamau.” Yesus nug duair egarabun igul en awareun. !+;Getal duailel agen Moses nugau kasai ze nanalanem mui Uwait nugau ze doimai, awaranemen dudu agal ze umkoskos maranem. Go guzenina guzenina, Zon zoun. Zon zondai, ulis izan Uwait nugau gumaraneun ze marai aidarena, duailel asiu Uwait nugau duailel usalabun gusig macanemen. *yYesus nug go uligaraimai, koli awareun, “Ag agal dabeleu, ag dudu ipal agal amiagab dudu naliu anemen, Bo, Uwait go agal dabeleu oiagab eiman dareu abiu mareun. Dudu goagal dabeleu esab banou wabun dabeleu, go esab Uwait nugau ameg ebu eg pet. r)]Parisi dudu ipal go aiwag en oiagab noumemen. Guzenaimai, ag go ze doimai, goagen Yesus weloromen. n(U Salau du tutak nug, du aliag ebalagab salau wabun iborain tam. Einen, go du tub en ougab noumaimai, du tub en ougab i noumamau. Go du tub nugau ze suban sesamoraimai, salau naliu maimai, tub semoroimai, gonugau ze suban i sesamoraneu. Ag Uwait nugau salau mui, aiwag en salau mui ereg gotulai wabun iborain tam pet.” Yesus nug ipal igul en awareun. t'a Ag dudu ipal agal esab suban gumab tam, inug esab naliu tub agal sul dabun maramau? Du tub nug i maramau. Y&+ Ag em ebuan esab eg suban gumab tam, inug ag esab naliu suban gumabun maramau? %3 Du in go esab ginampet suban gumamau, go esab banou han gumamau. Du in go salau ginampet suban i gumaneu, go salau banou han suban i gumamau. L$ Iz petak pet awarem, ag agal aiwag tamacag duailel isanarabun, marebiag, go duailel ag goagal zaiagar pet damamen. Aiu ses aiwag go poaba, Uwait nug ag gonugau uzan naliu ebu imarai simau. /#WGo salau du gonugau dabeleu naliu guzenaimai, gonugau du banou nug du eg gonugau wanib wag moroun. Go salau du go dabeleu naliu pet, guzeneun. E em ebuan duailel ag agtal ag isanarabun dabeleu naliu mui salau mabun iboin. Ag dudu Uwait nugau al hilanau naliu ebu daremen zilarai daremen. " Guzenaimai, gonug koli du tub aureun, ‘Na esab eiceisab eiceisab omen?’ Gonug guzena aureun, ‘Iz usikekel zo handret tutak sag omin.’ Go salau du nug koli aureun, ‘Na agau awau e oimai, pigai hoboiba, zo houhou gugen (80) sag sikut wai men.’ !yDu gonug koli aureun, ‘Iz ze sous mis handret tutak sag mis mabun goriai omin.’ Go salau du nug aureun, ‘Na pigai hoboiba, go getalan handret tutak sag sikut dareu hamacaiba, ulis agau awau ebu mis houhou tabkuai (50) sag sikut wai men.’ I  Guzenai dabeleimai, gonug dudu getal gonugau banou nugau esab gaul marena, omen, ularena, alina, gonug du tub guzenai aureun, ‘Na izal du banou gonugau esab eiceisab eiceisab omen?’ |qUlis iz abiu iz erunai, izal banou iz salau ebu koli i imailamau, izal zaiar agen go agal zau imailei bitamam.’ =sSalau du gonug dabilaimai, gonugau ougab eiman eneun, ‘Izal gumilaneu du go iz koli salau mabun i imailamau. Iz em abigabun gusig tamacag, iz dudu ipal ee nugarabun, aip numau. ~uGo ze doimai, gonugau salau du uloron, alina, aureun. ‘Iz dudu agen na en guzenai ailina, domin. Go petak ta? Go ze petak aba na izal salau du i damam. Na beteimai, inen agen izal esab gaul omen wanimag sikut wai oiba, alai milemen, piai.’  9Ziwas tub ebu, Yesus nug gonugau tapaimaraneu dudu tatau ze guzenai awareun, “Du tub go esab asiu mui gonug, salau du tub gonugau esab gumabun zeze moroun. Go salau du go salau mina mina, dudu ipal agen go esab atag du auremen, ‘Nait salau du go aiwag gaul gaul amareun.’ G Igag ereg siksikab igual oigab naliu usalamau, einen, nait amai e go noumeun aimai dabelemin, ulis go koli alai dareu. Go unum waneun dabelemin, ulis koli imai emin alai dareu.’ ”q[Memeg nug koli aureun, ‘Izal mogoi, na iz ibail umkoskos dacanem, izal esab dareu go unum nait. r]Bo, nait mogoi go nait esab unum oi betei go amaharaimai, alina, nait bulumakau nag naliu wai morom.’ 7gBo, gonug memeg aureun, ‘Iz wai asiu iz nait salau du sul salau asiu mai daremin, nait ze suban sesamoranem. Izal zaiar abai ee mis mabun meme nag ginampet tub i milanem. Mogoi kaman go banban aigsisilina, go zaueim siabun uteun. Guzenina, memeg nug alaimai, gonugau ougab naliu usalabun ze aureun. c?Salau du gonug koli aureun, ‘Nait amai koli uzan aleun, gonun, nait memen nug siksikaimai, gonugau bulumakau nag naliu waimai, go dual hubabun ee mis banou mai darem, einen, gonugau mogoi utei waneun koli aleun.’ hIGuzenina, gonug salau du tub uloron, nondai, kanabeun, ‘Go zaueim ein erunai saipag hem?’ {Guzenai darena, mogoi kaman go ougem dareun, uzan esunap zoimai, zaueim kabal waimai, siksikai daren saipag doun. Izal mogoi e, go noumeun dabelemin go koli alai peileu, go unum waneu emin, iz koli go pem.’ Guzenaimai, go ee mis banou memen. pYGuzenaiban, beteimai, izal bulumakau nag naliu waiban, mis macan. Ig go mui ereg ee zaimai, siksikab. NBo, gonugau memeg nug gonugau salau dudu ularaimai, awareun, ‘Tibur galau naliupet pigai oi zoiban, tugai moron. Sai tub oimai, gonugau ebeg ebu macan. Arab galau oimai, gonugau arab ebu macan. !;Gonugau nag nug memeg aureun, ‘Mekai, iz Uwait nugau amegwab mui nait amenab iz zigulin eg pet memin, gonun, na iz nait mogoi aimai i ailen.’ X)Guzenai dabeleimai, go usaimai, gonugau uzan memeg waugab beteun. Go pulig alina alina, gonugau memeg nug pulig eiman peimai, gonugau mogoi en bisou peimai, pigai betei kuanaimai, moletoroimai, imai aleun. J Na iz nait mogoi aimai i ailen, nait salau du sul milen.” ’ t aIzal mekai waugab beteimai, aurai, “Mekai, iz Uwait nugau amegwab mui, nait amenab iz zigulin eg memin.  /Dai dai, gonugau dabeleu naliu zuna, eneun, ‘Izal mekai nugau salau dudu ee naliu asiu zaidarem, e ebu ee tamacag dai dai, iz noumamanem. j MGuzenina, mogoi go uzan du tub waugab betei salau go wabun asoroun, du gonug go mogoi gonugau bo gumarabun palautoroun. Go we banban wina, bo ee zena, go bo abai ereg zabun dabeleun, einen, du tub nug go ee zabun murab tam. m SGonugau esab dareun unum poina, ziwas go ebu uzan tub ebu we banban pet zoun. Go esab tub tamacag. U# Dai dai, go amag ginam gonugau esab unum dudu ipal aiwag en marena, go ebuan aiwag oimai, uzan tub pulig dabun utei waneun. Go uzan tub pulig go beteimai, gonugau aiwag unum zigulin eg ebu amareun. A{ Amag ginam nug zoimai, gonugau memeg guzenai aureun, ‘Mekai, na izal esab kakaiba, iz milen!’ Guzenina, memeg nug gonugau esab kakaimai, gonugau gelegul aliag ata atai doumareun. \1 Yesus nug koli tatau ze tub guzenai awareun, “Du tub go mogoi aliag a sag. mS Go igul enai, iz petak pet awarem, du tub go zigulin macaneu go gonugau ougab koli kekulaimai, ougab petak aba, Uwait nugau salau tibur agen Mesgai wag guzental banban siksikamam.” Mogoi tub memeg utei waneun nugau tatau ze. +O Go aiwag tutak itanai peimai oimai, gonugau zaugul ularaba, alai gotulebi, awaramau, ‘Izal aiwag kaieun itanai peimai om, gonun, ag iz ibail ereg siksikan.’ 3_Yesus nug koli awareun, Air tub gonugau aiwag naliupet houhou sag, tutak kaiaba, go erunamau? Go al usai oimai, gonugau zaueim es kalaimai, empip unum suban pimau. Go igul sulai iz petak pet awarem, dudu 99 sag, go igul tuguiai naliu macanemen Mesgai wag go siksikamam. Bo, du tub gonugau zigulin meun semoroimai, gonugau ougab kekulaimai, ougab petak aneu, Mesgai wag go banban pet siksikamam.” Aiwag kaieun nugau tatau ze. /Go sipsip go betei itanai oimai, siksikaimai, abalag ebu gamacaimai, gonugau uzan bitamau. Guzenaimai, gonugau zaugul unum ularaba, alebiag, awaramau, ‘Ag iz ibail ereg alai siksikan, einen, izal sipsip tutak kaieun itanaimai pem, gonun, ulis naigag ee mis banou mab.’ q[Guzenina, Yesus nug tatau ze eiman awareun, Du tub go gonugau sipsip 100 mui. Sipsip tutak kaiaba, go du erunamau? Go sipsip 99 sag utaraba, gig zai dabi dabi, beteimai, go sipsip tutak kaieun, itanai betei uligaimai, imai alamau. ~*}MParisi dudu ipal mui, kasai ze tapaimaranem dudu mui, agen go uligaimai, enemen, “E du go zigulin eg macanemen dudu abai ereg ee zaneu. Go igul naliu tam.” q| ]Ziwas tub ebu, aiwag wanemen dudu mui, ipal zigulin eg macanemen dudu mui Yesus nugau ze duabun alemen. }{s#Go siu ougem mui ipal salau mui mabun sul iborain tam. Ig gaul oi amanem. Ag dabuiag mui aba, ag go ze don.”z"Yesus nug koli eneun, “Siu naliu go kel a. Bo, gonugau kel betei munug usalaba, koli kel a usalabun sul iborain tam. y !Yesus go ze go awaramai, awareun, “Abu tutak sag. Du in go izal tapaimoromin du dabun amau, go gonugau esab unum semoroi maimai, go esab en dabeleu asiu i umau, go izal tapaimoromin du tuguiai damau.” Ipal Kristen duailel ag siu kel tamacag sul. Ox Gonugau dabeleu go dudu ipal abai malaininabun iboin tam, gonun, gonugau iwai zaug pulig dabi dabi, gonugau salau du tub palautaba, betei du tub peimai, auramau, ‘Ig ag abai alalab utem.’ ” RwEmgasag ebuan gumaraneu du tub go gonugau malai dudu mui, emgasag tub ebuan gumaraneun du tub mui gonugau malai dudu asiu mui malaininabun, du banou go suban hoboi daimai, du banou tub go dual erunai malaininabun suban dabilaneu. Gonugau malai dudu mui ipal malai dudu mui malaininabun iboin ta, tam ta, guzenai dabilaneu. Wv'Goagen enamam, ‘Du gue zau meun go pigai pet salau poab tam,’ guzenamam. muSGo igul go dabelab tam, go zau pigai i poamau, dudu ipal agen go zau i poaba uligaimai, weloromam. vteDu tub go zau mabun, go hoboi daimai, suban dabilaneu. Go zau poabun iboin ta, tam ta aimai dabilaneu. nsUIn du iz sesamilabun amau, go gonugau a gegeulanau gamahab tam, go izal tapaimoromin du i usalamau. 1r[Ziwas tub, duailel asiu Yesus sesamorai betena, gonug koli kekulaimai, duailel guzenai awareun, Du in izan tapaimoromin du usalabun gonugau memeg anag mui, gonugau wau mui, gonugau gelegul abai, nug mui ereg en umkoskos dabilamau, go izal tapaimoromin du i damau. Go iz tutak en ougab noumamau. qp+Einen, iz petak pet awarem, go dudu amegai ee zabun awaremin, ag izal eebiz ebu ee i zamam.’ ” Dudu ag suban dabileiban, Yesus sesamoran. 6oeGuzenaimai, salau du koli gonugau du banou nug palautaimai, aureun, ‘Na abu gasag beteiba, dudu unum gusig ze awaremen, alebiag, go hubabun pip dareu unum iboramam. n'Salau du gonug go ze sesamoraimai, koli zoimai, eneun, ‘Du banou, iz nait ze ailemen unum sesamoromin, bo, hubabun pip asiu gaul dareu.’ 2m]Guzenina, go salau du koli beteimai, gonugau du banou go dudu agen auremen ze unum aureun. Du banou go aigsisilena, gonugau salau du aureun, ‘Na pigai ban uzanan gilan ogeiman mui abu ebuan mui beteiba, dudu esab tamacag mui, ameag kumi mui, aramag eg mui dudu izal zaueim imarai alen.’ GlTub nug eneun, ‘Iz air ulistal omin, gonun, iz i bitai.’ DkTub nug eneun, ‘Iz ulis bulumakau houhou gau memin, gonun, go suban salau mamam ta, tam ta, en piabun bitamoroi. Iz ee zabun i bitai. Nait du banou betei auren. Go ougab eg i umau.’ ;joGo dudu tutak tutak agen koli go salau du auremen. Du tub nug go salau du aureun, ‘Iz em ulis gau memin, iz piabun bitamoroi. Nait du banou betei auren go ougab eg i umau.’ 5icEe mis banou unum mazi elena, ee zabun ziwas ebu gonugau salau du palautoron, go dudu gonug getal awareun, alai ee zabun betei awareun, ‘Ag alan, ee zabun ziwas meu.’ {hoGuzenina, Yesus nug koli aureun, “Du tub go ee mis banou maimai, dudu asiu go ee alai zabun ze palauteun. LgDu tub gue, go ebu hoboi dareun go ze go doimai, Yesus aureun, “Du in go Uwait nugau gumiganeun igul araog zumau ziwas ebu Uwait dual hoboimai, ee zaimai, go siksikaimai, naliu damau.” ^f5Go igul guzenemen, nait ounab naliu usalamau. Go dudu agen na kolital ulizabun iborain tam. Guzenemen, dudu naliu go noumaimai, koli wasebiag, Uwait nug na suban gumizamau.” Ee banou agai zabun nugau tatau ze. {eo Bo, na ee mis banou maiba, dudu esab tamacag mui, dudu aramag ebeag eg mui, amiag kumi mui dudu ee zabun ularen. d' Guzenaimai koli, Yesus nug ze maraimai, du go ee atag du aureun, “Na ee mis banou maiba, nait zaunar ta, nait amaiar apanar ta, nait atanar i ularen. Einen, go dudu agen na koli ee ameg wabun ulizamam. Na ein igul guzenemen, go agen mui koli guzental guzenamam. Zc- Einen, du in go nugtal gonugau wanib ulag zeu, du gonugau wanib Uwait nugau amegwab banou i usalamau. Du in go nugtal gonugau wanib i ulag zeu, du go wanib go ulagwag mui damau.” Ig ee zabun inen ularamam? |bq Bo, na du tub nug ee zabun ulizaba, beteiba, dudu ipal ses hoboi darem ebu simai hoben. Guzenemen, go ee atag du zoimai, aizamau, ‘Zai, na wag empip hubabun naliu ebu simai hoben.’ Guzenaba, dudu ipal hoboi darem agen nait ulapwag mamam. 5ac Du gue na ulizeun gonug zoimai, aizamau, ‘Go empip hubabun hoboi darem, du banou e moromena, hubamau.’ Guzenaba, na dudu wanimag tamacag abai betei hubabun aip numau. 7`g“Du tub nug na ee banou zabun ulizaba, na beteimai, empip hubabun naliu ebu i hoben. Go du nug du tub banou na mui ereg ulareun go empip hubabun naliu ebu zoimai hubamau. v_eYesus nug dudu ee zabun zoimai, empip hubabun naliu una, uligaimai, gonug go dudu tatau ze tub mareun. S^Go agen koli ze tub aurab tam. Du nugtal gonugau wanib wag i mamau. ]Guzenina, gonug awareun, “Ag agal mogoi ta donki ta zobu ebu ze ob oug eiman alainuba, ag erunamamen? Go ziwas ebu betei imamamen.” \}Go dudu agen koli ze tub murab tam. Guzenina, Yesus nug go ebeu du kasai maimai, palautendai, gonugau uzan waneun. L[Du tub go gonugau ebeg arab unum neleun, go du Yesus waugab siena, Yesus nug peimai, gonug kasai ze tapaimaranem dudu mui Parisi dudu kanabareun, “Du tub zobu ebu kasai mabun iboin ta tam?” ZY }Zobu tub ebu, Yesus go Parisi du banou tub nugau zaueim ee zabun beteun. Dudu agen go erunamau aimai suban pei daremen. UX# #Ag go don, Uwait nug gonugau Nou zau utei unaba, agtal go zau gumamamen. Iz petak pet awarem, Ag iz koli i peilamamen. Iz ag petak pet awarem, ulis iz wanemin, ag iz koli i peilamamen, betei aiu ses, agtal guzen amamen,‘Uwait nugtal du go usalai mamau, go Banou, nugau wanib eiman alamau.’ ” Buk Song 118:26YW+ "“O, Zerusalem, Zerusalem! Agen Uwait nugau ze doimai, awaranemen dudu wagarina, noumemen. Ag dudu ipal ze oi aidanemen dudu Uwait nug palautareun, aiwag sil wagarina, noumemen. Iz ziwas asiu, toi anag nug gonugau gelegul sausil kularai, dacaneu sul, izal ebe sil duailel gumarai dabun emin. Bo, duailel agen iz guzenabun i utilemen. V/ !Bo, iz ulis, tuaba, alinaba salau mai Zerusalem uzan bitai. Einen, Uwait nugau ze doimai, awaraneun du Zerusalem uzan tutak webiag, noumamau.” IU  Yesus nug koli awareun, “Agen beteimai, go polubirag du betei auran, iz ulis, tuaba mui, duailel wes eg mui, ebeu eg mui kasai marai, gil ainarai ebu alinaba iz izal salau maziaimai, imai. 'TG Ziwas go ebu, Parisi dudu ipal agen zoimai, Yesus auremen, “Na e uzan i damam, uteiba, uzan tub alien. Einen, Herot go na niweiabun guzenai dareu.” #S? Dudu ag wanimag banou tam ses daremen, ag amegai damamen. Amegai daremen dudu ag wanimag mui, ag ses damamen.” Yesus nug Zerusalem uzan en bisou peun. :Rm Ziwas go ebu, am zuaneun eiman duailel mui am nuaneun eiman duailel mui duailel e em eiman unum zoimai, Uwait nugau gumaraneun uzan gotulaimai, Uwait dual ereg ee zai damamen. Q  Go ebu mu banban muzmuz oi damamen. Uwait nugau gumarabun igul araog zuba, agen Abraham, Aisak, Zekop mui Uwait nugau ze doimai, awaranemen dudu mui Uwait dual dabiag, piaramamen. Bo, ag uzan eg tub atai daimai, agal aiag kititkatitaimai, weinai damamen. dPA Gonug koli awaramau, ‘Ag eruan zomen iz i abiu. Ag zigulin macanemen dudu, ag alian!’ O Guzenaba, agen koli auramamen, ‘Ig na ibaiz daimai, ee mui, ze mui ereg zanem, na igual uzan Uwait nugau ze aiganem.’ \N1 Go zau og gumaneu du nug im gebaba, ag simai, uzaneim daimai, im patai korukoruaimai, en amamen, ‘Dubanou Ban, ig im oitai migen’ auramamen. Gonug ag koli awaramau, ‘Iz ag i abiu, getal ag i piaranem.’ M5 Yesus go Zerusalem uzan betei daimai, ban uzan mui uzan ginaginam mui, Uwait nugau ze duailel mara marai, beteun. Du tub nug kanabeun, “Dubanou Ban, Uwait alai sisiarabun ziwas ebu dudu eiceisab eiceisab abu naliu ebu simam? Izal dabeleu asiu tam.” Yesus nug koli awareun, “Ag gusig maimai, abu ginampet eiman simamen. Einen, dudu asiu ag abu go ginampet eiman siabun amamen, bo, ag i simamen pet.  ~}}}@||"{{zyyxwwFvuttMss8rrnqqpioo]n[mmGm;lUkjjjiiqhgg'fXfGedcc:b/a7``_P_?^]]%\\>[qZPYYOXWVV!UTSR%QWPPPONNM\LLLKKJJEIHHGG[FFEEOE>CBB$AAW@j?>>8=2<<;E:99l88277e6695e4432S11!0a////..6- ,++l++))((['d&&%%<$$-#w#"" !n '!tUmS<U2C94L0  P j &&K`{BSDIzan koli ag kanabaremin, agen izal ze koli i ailamamen. R9CGoagen kanabai auremen, “Na Kristus, Uwait nug palautizena, alemen ta?” Gonug koli awareun, “Bo, iz Kristus awaremin, agal oiagab petak i amau. ;QoBEm wagena, umaseu, dudu banban mui, Uwait ula danemen dudu banban mui, kasai ze abai maranem dudu abai ereg tulaimai, ze sisiaranemen dudu banban ebu Yesus imai betemenin. cP?AGoagen ze biabial kuaimai, ipal eg ze auremen. Yesus go dudu banban amiagab tapai memen. |Oq@Gonugau ameg tibur galau zig sil kulaimaimai, sibeg ebu waimai, kanabai auremen, “Na zemen, in nug na niweu?” cN??Go dudu Yesus gumei daremen agen go ze biabial kuai auraimai, busil esalausul omen. M{>Go ze go dabilaimai, uzaneim noimai, bisou wina, banban weineun. Yesus ze biabial kuai moroimai, busil esalausul omen. WL'=Guzenina, Dubanou Ban nug kekulaimai, Pita uligoroun. Pita go Yesus nug getal aureun ze koli dabeleun. ‘Ulis umaum toi i ulau ebu, na izal wanim wagemaimai, iz go i abiu aimai ainarai ziwas ze mamam.’ iKK<Gonug gusig maimai, eneun, “Na go ze zemem go iz i abiu.” Go guzenina ina, toi uleun. J;Kolital dai dai du tub nug eneun, “E du go Yesus dual aidaneun. Iz gonugau zeu abemem, gonun, iz abiu go Galili agaigan du.” !I;:Dai dai, du tub nug gonugau siugual uligaimai, eneun, “Na mui gonugau tapaimizeun du.” Gonug koli eneun, “Iz gonugau tapaimileun du tam.” :Ho9Pita nug koli eneun, “Iz du go i abiu.” |Gq8Salau air tub nug ab al ebu gonugau siugual suban uligaimai, eneun, “Iz abiu du e go Yesus dual aidaneun du.” wFg7Dudu ipal agen ab uzaneim zoromen, Pita go duailel ipal go ab ugei daremen ebu beteimai, ereg ab uge dareun. &EE6Guzenaimai, Yesus gusig patai oimai, Uwait ula dacaneu du banou pet nugau zaueim imai betemenin. Pita go sesamarai, wagei wageimai holoi holoi beteun. ;Do5Iz Nou Zaueim umkoskos ag abai ereg dacanemin, ag go ebu patilabun utanemen. Bo, ulis go agal ziwas. Em e ebuan umutanau go gusig aleu Pita nug Yesus nugau wanib wageimai meun. bC=4Guzenaimai, Yesus nug Uwait ula dacanemen dudu mui, dudu banban mui, Nou Zau gumanemen dudu mui awareun, “Ag malai mabun malai hog mui maulzag mui oimai, iz zob du sul ebe aram durub waimai, iwabun alemen ta? %BC3Yesus nug go igul uligaimai, awareun, “Go igul i guzenan.” Guzenaimai, gonug du gonugau dabug gau patai oi mina, koli gonugau dareun sul usaleun. A2Guzenina, tub nug maulzag huia oimai, Uwait ula dacaneun du banou pet nugau salau du waimai gonugau dabug naliu eiman kuatai heun. @1Gonugau tapaimaraneu dudu agen go igul guzenemen uligaimai, enemen, “Dubanou Ban, ig go abai malai mabun iboin ta?” ?y0Yesus nug kanabeun, “Zudas, na Du Nugau Nag gonugau iwai zaugul agal ebeagab ebu marabun alai sibeg zukzukem ta?” g>G/Yesus nug gonugau tapaimaraneun dudu ze ze marena marena, dudu banban asiu, Zudas sesamorai betei Yesus gusig patabun betemen. Zudas go Yesus nugau tapaimorou du. Gonug amegai Yesus waugab beteimai, sibeg zukzukeun. (=I.Gonug asaraimai, awareun, “Ag einen gabuai daremen? Asaiban, Uwait auran. Guzenebi, Satan nug ag i polumaramau.” Yesus webi, noumabun alai gusig patemen. <-Go Uwait aurai mazicaimai, asaimai, betei gonugau tapaimaraneu dudu daremen ebu beteun. Go oiagab eg waimai, unum ninemen picareun. ;{,Yesus go uhu banou wabun dabeleimai, Uwait gusig aureun. Guzenina guzenina, gonugau sibigel eseu sul nug em ebu noun.] S:+Guzenina, Uwait nugau tibur nug Mesgai wageman alaimai, go gusig moroun. 9*Gonug eneun, “Mekai, nagental e uhu iz ebilab dareu zilagai en. Bo, na izal dabeleu i sesamoren, nait dabeleu tutak sesamor.” [ 8)Guzenaimai, go utaraimai, du tub nug ai oimai aiwag pulig amacendai, bitaneu sul ebu beteimai, gonug taubibuaimai, Uwait aureun. n7U(Go uzan beteimai, gonug guzenai awareun, “Ag umkoskos Uwait auran, Satan nug ag i polumaramau.” 6-'Yesus uzan go uteimai, em manam tub wanib Oliv go ebu umkoskos bitaneun ebu beteimai, gonugau tapaimaraneu dudu agen go sesamor betemenin. U5#&Gonugau tapaimaraneu dudu agen koli enemen, “Dubanou Ban, maulzag huia aliag e dareu.” Gonug koli awareun, “Ag ze go ban i macan, soan iboi.” Yesus nug em manam wanib Oliv ebu Uwait aureun. 4%Iz petak awarem, getal sikut waimai, enemen,‘Goagen du go igul eg macanemen duailel mui tularai mamam.’ Aisaia 53:12 k3O$Yesus nug koli awareun, “Ulis go igul atai, du in go aiwag mui ta, zo nag mui go umau. Du in go maulzag huia tamacag, go gonugau tibur galau tub dudu ipal maraba, gau mebi, go ebuan aiwag oimai, maulzag huia tub gau mamau. 27#Yesus nug gonugau tapaimaraneu dudu awareun, “Ziwas tub ebu iz ag Uwait nugau ze duailel awarabun palautaremin ebu, ag aiwag tub ta, zo nag ta, aramag galau ta i oi wanemenin, ag esab tub wabun en dabilemenin ta?” Goagen koli enemen, “Ig esab tub en dabelab tam.” c1?"Yesus nug Pita koli aureun, “Iz petak pet aizem, Ulis umaum, toi i ulau ebu, nagen izal wanim wagemaimai, ziwas ainarai ebu, ‘Iz go du i abiu’ amam.” Yesus nug gonugau tapaimaraneu dudu gusig ze awareun. r0]!Pita nug koli Yesus aureun, “Dubanou Ban, iz na ibaiz hiacaranem zau oug beteimai, noumabun darem.” /5 Iz nait ounab gusig mabun en Uwait auremin. Nait ounab koli iz en kekulaba, iz waiab alen, nagen koli nait salau zaunar agal oiagab gusig maren.” *.MYesus nug eneun, “Saimon, Saimon. Satan nug ag wit dab wol ebu mina, wol nug wa hilaraneu sul na patai ulinizabun, Uwait nug aureun guzental igul mamau. p-YAiu ses ag izal uzan hoboimai, izal eebiz ebuan ee mui, ze mui zamamen. Ag han gumaranem dudu agal biz ebu hoboimai, agtal Israel agal ug begurug agal igul sisiaramamen.” Yesus nug Pita aureun, “Na ‘iz en i abiu’ amam.” u,cAg guzenemen, izal mekai nug ag gumarabun gusig mileun sul izan han ag duailel ipal gumarabun gusig marem. b+=Iz ebilab uhu banou zuaneun, ag iz ibail umkoskos dacanemen, iz i utilai unanemen. e*CDu in go banou? Du go hoboi daimai, ee zabun ulaneu. Go du banou ta? Du ee waimai, oi alaneu. Go du banou ta? Du go hoboi daimai, ee zabun ulaneu go petak du banou. Bo, iz agal du banou iz ag ula salau du sul isanarem. )%Ag izal duailel, ag go igul guzenian. Du ag ula ebu banou dareu go mogoi ginampet pet damau. Agal gumarabun du banou go salau du sul damau. ,(QYesus nug awareun, “Em e ebuan gumaranem dudu go duailel goagal salau dudu sul gumaranem. Go dudu banban agen enanem, ‘Ig igual duailel suban gumaranemun.’ l'QYesus nugau tapaimaraneu dudu agzozou ze alalaimai, enemen, “In go ig ula ebu du banou?” )&KGo guzenina, gonugau tapaimaraneu dudu agzozou enemen, “Go igul du inug guzenamau?” Yesus nugau tapaimaraneu dudu agzozou in go banou en ze alalinar. %-Du Nugau Nag go abu getal Uwait nug tapai moroun sesamorai unamau. Bo, go du nug gonugau iwai zaugul goagal ebeagab ebu mareun du go bisoua.” e$CBo, du in iz izal iwai zaiar ebeagab ebu milamau, du go iz ibail go ereg hoboi dareu. +#OAg ee zaimai, bret oun sultal, wain ze gap mui oimai, eneun, “E wain ze go izal esep, Uwait nugau baib awau go ebu pezai dareu, go ag marem, zan.] "Guzenaimai, go bret oimai, Uwait ‘Ese-e’ auraimai, ebeg sil kakaimai, gonugau tapaimaraneu dudu maraimai, eneun, “Ag oiban, zan. E izal enim tabug. [Iz e igul guzenem pemen ag aiu ses iz en dabileiban, izal wanim ebu guzental betei guzenan.” !yIz petak awarem, iz koli e wain dab ebuan ze i zai. Aiu ses Uwait e em gumabun araog alamau, go petak iz koli zai.”  -Guzenaimai, Yesus nug gap oimai, Uwait ‘Ese-e’ auraimai, eneun, “E ze wain gap mui oiban, agtal agzozou zai zai tubmoro tubmoro han. {oIz petak pet awarem. Iz go Pasowa ee koli i zai. Uwait e em gumabun araog alamau ziwas ebu go petak koli zai.” xiGonug awareun, “Izal oiab nug ag abai ereg iz amegai e ee zaimai, petak aiu ses mu banou pet oimai, noumai. oWPasowa ee zabun ziwas zuna, Yesus nugau ze oi aidanemen dudu begurug sag abai ee zabun hobomen. 2] Go beteimai, Yesus nug awareun guzental uligaimai, go zaueim ee zabun empip suban kasemen. Yesus nug ze wain mui bret mui gonugau tapaimaraneu dudu mareun. zm Guzenai aurebi, go nug zau empip tub banou wag dareu abai maraba, ag go ebu igag ee zabun empip kasai macan.”  Sieiban, zau atag du auran, ‘Igual Banou nug na aizeu, izal tapaimaranemin dudu mui zobu ebu ee zabun zau empip eru ebu dareu?’  Gonug koli awareun, “Ag go uzan bitabun ebu, du tub go ze uleimai, zumau, ag piaramau. Du go zaueim simau ebu sesamorai sian. F Go agen koli auremen, “Ig eru ebu ee kasai mamam?” 'GGuzenaimai, go ziwas zuna, Yesus nug Pita zaug Zon dual palautaraimai, guzenai awareun, “Ag beteiban, zobu wanib Pasowa ebu ee zabun empip suban kasan.” 3Go ziwas bret zis tamacag zanem ziwas zoun. Ziwas go ebu, Zuda duailel go sipsip zawai nag waimai, Uwait ulagwag manem biz ebu aganem, s_Zudas go io aimai, go erunai Yesus, dudu banban agal ebeagab ebu marabun abu itanai dareun. Guzenaimai, tub ziwas duailel asiu i gotulanemen ebu, go ebeagab ebu marabun gumei dareun. Yesus nug Pasowa ziwas ebu ee zabun empip kaseun. PGoagen ze go doimai, siksikaimai, goagen aiwag murabun en ze patemen. QGuzenina, Zudas go Yesus mui ipal tapaimaraneu dudu daremen utaraimai, Uwait ula dacanemen dudu banban mui, dudu Nou Zau gumanemen mui waiagab betei Yesus erunai go agal ebeagab ebu marabun awareun. b=Zudas Iskariot go Yesus nugau tapaimoroun du tub. Satan nug Zudas ougab oug sieun. $ CZobu tub wanib Pasowa, duailel bret zis tamacag mui zanem ziwas zoi darena, Uwait ula dacanemen dudu banban mui. Kasai ze abai maranem dudu mui agen duailel uminaraimai, Yesus webiag, noumamau en dabeleu wageimai omen. Zudas nug Yesus dudu banban ebeagab marabun baib mareun. M&Duailel go Yesus nugau ze duabun umkoskos umaseutal bitanemen.%Ziwas umkoskos, Yesus nug duailel Uwait nugau ze Nou zaueim abai maraneu. Umaum go em manam wanib Oliv go ebu ninabun bitaneu. Q $Ag ziwas umkoskos suban gusig tapai daremen, Uwait nug ag gusig marabun en umkoskos auramamen. Guzenamamen, go igul ag ebalagab zuba, ag eg i maramau. Ag Du Nugau Nag amegwab suban tapai damamen.” 4 c#Go igul, dudu unum e em daremen ebu zumau. ( I"“Ag suban tapai dacan. Tam aba, ag ee banban agaimai, ag ze gusig umkoskos zamamen go dabuiag gugamau. Ag e em ebuan esab en dabeleu asiu umamen. Go igul nug ag eg marai daba daba, go ziwas ebu Uwait Banou nug pigai alai ag piaramau. Go malai heimai, egun wanem sul guzenaramau.  !Emes mui, e em mui unum tamamau, bo, izal ze i poamau, muzmuz damau.” Yesus nugau tapaimaraneu dudu ag suban tapai dacan. l Q Iz petak pet awarem, e dudu ulis daremen ag i noumamamen ebu, go ena igul zumau, ag pimamen. c?Guzenai sul, ag go igul ata atai zuba, ag abiu mamamen, Uwait gumarabun ziwas zoi dareu. V%A gair gau nuaneu ebu, go ag abiu macanemen, go am tapamau ziwas zoi dareu. pYYesus nug koli gonugau tapaimaraneu dudu tatau ze tub awareun, “Ag a gair mui, a ipal dabilan. <qGo igul zuba zuba, ag gusig tapai dacan, uminian, ag Mesgai wag ametai dacan, einen, Uwait ag imarabun ziwas go aleu.” Gair gau nuaneu ebu, ag abiu am tapabun ziwas zoi dareu. taGo igul guzenaimai, duailel agen Du Nugau Nag Mesgai wag pi oug gusig banban mui al eiman alaba, pimamen. 7gDuailel ag go igul em ebu zumau gumei daremen, dabeleu asiu oimai, agal oiagab banban uminamamen. Ameag kualilamau, einen, Mesgai wagan igul gusig dareun unum iloialoiamau. )KYesus nug koli eneun, “Aiu ses am, geil, ureb ebu igul ata atai ninamau. E em ebu wol banban, ibut ze ebu usaba, duailel ag go doimai, unum uminamamen.  Dudu ipal alalaimai, siag sil wagarebi, noumamam. Dudu ipal hiacaranem zau oug hiacarabun imaraimai, emgasag tub bitamam. Guzenai, emgasag tub ebuan duailel agen e uzan zo oi dabi dabi, betei Uwait go nugtal agal ziwas mazieu amau.” Du Nugau Nag alamau. #?Ziwas go ebu, ailel enimaga mui, ailel geleagar ap zai darem mui ag bisomagar pet. Uhu banban e em ebu zumau. Uwait nug aigsisilaba, go dudu eg maramau. ,QZiwas go ebu, uhu banban zumau, go Uwait nug dudu agal zigulin macanemen koli ameg maramau. Getal Uwait nugau ze maranemen dudu agen sikut wemen, go petak zumau. P~Guzenebi, duailel ag Zuda agaig daremen em manam wag uminai unamamen. Dudu ag Zerusalem uzan dacanemen, go uzan utei uzaneim uminai unamamen. Zerusalem uzan gasag dacanemen dudu, go uzan i simamen. ,}QYesus nug koli eneun, “Ag Zerusalem gonugau iwai zaugul agen zoimai kolilai katorobi, uligaiban, ag abiu mamamen go Zerusalem uzan ulis unum eg wai mamam. y|kAg gusig tapai dacan. Guzenebi, agal doropag muzmuz awau damau.” Yesus nug Zerusalem uzan eg wamau en aneun. Z{-Bo, ag suban damamen, agal gagaliag ulig unum naliu damau, tutak i silai numau. mzSAg izal tapaimaranemin dudu, gonun, duailel unum ag en aiag sisil aba zoimai, gasageim hiacaramam. /yWAgal memeagar, anaiagar, apanagar, amanagar mui agal atanagar mui agal zaiagar agtal, ag agal iwai zaiagar agal ebeagab ebu maramam, ipal ag wagarebiag, noumamamen. xEinen, izanag go ze mui dabeleu naliu ag marai. Guzenemin, agal iwai zaiagar agen ag polu ze mai darem aimai i awaramam. `w9Go ziwas pigai i zumau ebu, agal oiagab iau daimai, ein ze marabun dabeleu asiu i on. Gv Ag igul go ebalagab guzenebi, agen izal ze naliu awaramamen. (uI Bo, go igul pigai i zumau. Amegai agal iwai zaiagar agen ag gusig pataraimai, eg maramam. Ag izal tapaimaranemin dudu izal ze, ze ze maranemen, gonun, ag gotulanemen zaueim agal ze doimai, hiacaranem zau oug hiacaramam. Ag imaraimai, emgasag gumaraneu dudu banban agal ebeagab maramam. 8ti Em e ebu mim banban emgasag ata atai ebu zumau. Ipal emgasag we banou pet zumau. Ipal emgasag ebeu banban ata atai zumau. Mesgai wag uminabun igul ata atai zumau ag pimamen. s' Guzenaimai, gonug kolital awareun, “Emgasag tub ebuan duailel agen asaimai, emgasag tub ebuan duailel abai iwai maimai, malaininamau. r Ag malai aleu ze mui, malai saiu waiagab alaba, doiban, ag esilakian. Go igul petak amegai zumau. Sisiarabun ziwas go pigai i zumau.” q}Gonug koli awareun, “Ag suban ameitai dacan. Dudu ipal agen ag polumaramam. Dudu asiu agen alaimai, izal wanim patamam, enai zemamam, ‘Iz Yesus, kolital imarabun du zoimai darem.’ ‘Ziwas ulis zou,’ amam. Ag go dudu betei sesamarian. p)Yesus nugau tapaimaraneu dudu agen koli kanabai auremen, “Dubanou Ban, go igul eisab zumau? Ein igul amegai zuba, go ig abiu mamam?” uocYesus nug koli awareun, “Go ag esab ulis pemen, ziwas zumau ebu iwai zaiagar agen alaimai, go zau unum eg wai mamam. Go zau memen aiwag unum ulagai numam. Aiwag tub gonugau pip i damau.” Yesus nug aiu ses uhu banou zumau en aneun. n+Yesus nugau tapaimaraneu dudu ipal agen enemen, “Aiwag naliu sil zau patai memen mui, iweu naliu dudu agen Uwait moromen mui uligan.” imKE duailel unum go agal aiwag asiu dareu, ipal aiwag tutak oimai, Uwait moromen. Bo, e air go aiwag tamacag pet. Go gonugau aiwag unum Uwait morou, go ee gau mabun aiwag tub i dareu.” Yesus nug Nou zau e eg umau en aneun. lYesus go peimai, eneun, “Iz petak pet awarem, e wab air go aiwag banou pet meun. Gonug duailel ipal unum zilarai dareu. BkWab air tub zoimai, aiwag ginaginam aliag, Uwait moroun. j Yesus go Nou zaueim daren daren, dudu esab asiu mui agen aiwag Uwait muranemen Nou zauan aiwag tebil oug mina, picareun. oiW/Bo, go dudu goagen wab ailel polumaraimai, goagal zauan esab gaul oi unanem. Dudu ipal agal amiagab ebu mui go Uwait aurabun, ze asiu macanemen. Aiu ses, Uwait nug alai sisiarabun ziwas ebu, go dudu go uhu banou pet umam.”h3-Duailel go unum ze doi darena darena, Yesus nug gonugau tapaimaraneu dudu awareun, “Ag kasai ze abai maranem dudu agal igul suban pian. Go dudu go tibur galau naliu maimai, siksikai aidanem. Duailel agen go dudu abu ebu ta, igwanem empip ebu ta zoi piarena, ameagab taubib wanem, go dudu agen siksikanem. Go Zuda duailel agal gotulanemen zaueim ta, ee zabun zaueim ta zoimai, hubabun pip naliu wanem. g.f',Devit go nugtal eneun, ‘Kristus go izal Banou’ gonun, erunaimai, agen go gonugau nag emen?” Kasai ze abai maranem dudu agal igul. {eo*Devit go nugtal Buk Song ebu guzenai sikut waimai, eneun,‘Uwait Banou nug, izal Banou aureun, “Na izal ebe naliu eiman hoboi damenag, izan nait iwai zaunar unum zilacaraimai, nait aram ebu pinsal damam.” ’ Buk Song 110:1 d+cc?)Yesus nug duailel awareun, “Einen duailel agen Kristus go Devit nugau Nag anemen? Vb%(Guzenaimai, du tub nug Yesus ze tub koli kanababun uminemen. Kristus go in? `a9'Ipal kasai ze abai maranemen dudu agen enemen, “Du banou, go ze anem naliu.” >`u&Gonugau ze nug ig abai migeun go enai, Banou go dudu noumemen agal Uwait tam, dudu muzmuz awau damamen agal Uwait. Gonugau ameg ebu go embigeg noumemen go unum awau darem.” [_/%Moses nug dudu noumemen, usamam en aneun. Ulis go ze araog dareu. Getal ab al a ginampet ebu elena, Moses go Banou wanib guzenai maimai, eneun,“Abraham, Aisak, Zekop agal Uwait.” Kisim Bek 3:6 ^ $Ag Uwait nugau tibur sul usalaimai, koli i noumamamen. Ag noumaimai, usamamen ebu, ag Uwait nugau gelegul awau muzmuz damamen. i]K#Go duailel naliu ag noumaimai, aiu ses awau muzmuz dabun usamamen, ag koli i duair egaramamen. b\="Yesus nug kolital awareun, “Ulis duailel awau daimai, ag petak duair egaramamen. 0[Y!Go air tutak dudu kwali agen omen, aiu ses noumemen duailel usamam ziwas ebu wasebi, go in nugau air damau? Em ebu, go dudu kwali noumemen agen air go tutak omen.” 3Za Go dudu unum noumina, go air ses noumeun. Y-Guzenina, amag tub nug go air oun, go mui mogoi i morou noumeun. Guzenaital betei go dudu kwali go air tutak omen unum mogoi i morou, noumemen. OXGuzenina, gonugau amag nug air go oun. Go mui mogoi i morou noumeun. iWKBo, ziwas tub du tub gonugau gelegul kwali a. Mogoi kaman air oimai, go mogoi i morou noumeun. gVGIpal Zuda agal dudu banban, wanimag Sadiusi, agen enanem, dudu noumanem koli i usamam anem. Sadiusi dudu ipal agen alaimai, Yesus auremen, “Banou, Moses nugau kasai ze ebu guzenai sikut weun, ‘Du tub gonugau wau mogoi i morou noumai utei unaba, gonugau amag nug apag nugau wau oimai, mogoi muramau. Go mogoi go du noumeun nugau sul usalamau.’ U;ToGo duailel agal amiagab gonugau ze doimai gusig patabun iborain tam, ag gonugau ze awareun doimai, dabeleu asiu oi daremen. Yesus nug dudu noumaimai, usamam en ze awareun. vSeYesus nug awareun, “Ein esab Sisar nugau go Sisar moron, ein esab Uwait nugau go Uwait muramamen.” 0RYYesus nug koli goagal polu ze abiu maimai, awareun, “Iz aiwag tub abai milan. E aiwag ebu inugau dorog wanib mui dareu?” Go agen koli auremen, “Sisar nugau.” QPwNait dabeleu erunai pet? Moses nugau kasai ze ebu, ig Rom agal gumarabun du banou aiwag murabun iboin ta, tam ta?” JO Go gau maremenin dudu agen alaimai, Yesus kanabai auremen, “Banou, ig abiu nait ze abai miganem, go petak. Ig abiu na dudu banban i uminaranem, na Uwait nugau igul tutak petak abai miganem. lNQGuzenaimai, go dudu ipal gau maraimai, palautarena, alemen. Go dudu agen ig dudu naliu abun aimai polumaimai, Yesus pei daremen. Go ein ze polumaba, gusig pataimai, emgasag agal du banou ebu imai betabun aimai guzenemen. mMSKasai ze abai maranem dudu mui Uwait ula dacanemen dudu banban agen mui Yesus go ebutal gusig pataimai, auremen, einen, ag abiu go tatau ze goagal go igul en awareun. Goagen duailel uminaraimai, ag go ebu gusig patab tam. LDu in go zau sanag ebu arab tuaimai ebu alai numau, go duair unum kitkuatarai sibsib mamau. Go zau sanag nug du tub enib ebu numau, du go gue emwaibul pet usalamau.’ ” Dudu agen aiwag Sisar murabun iboin ta, tam ta, aimai Yesus kanaboromen. KYesus nug go gusig uligaraimai, kanabareun, “Go ze Devit nug getal sikut weun, gonugau zebigeg ein eu?‘Go zau sanag zau macanemen dudu agen eg aimai, gasag memen. Ulis, go zau sanag ula ebuan zau gusig naliupet usaleun.’ Buk Song 118:22 1J[Go alaimai, go salau dudu unum wagaraba, noumebi, go wain wai dudu ipal agal ebeagab ebu mamau.’ ” Duailel go tatau ze doimai, enemen, “Go igul i guzenamau.” )IKGuzenaimai, goagen go mogoi wain wai ebuan imai noimai, wai gasageim wina, noumeun. Yesus nug kanabareun, ‘Go wain wai atag du nug go salau dudu erunaramau? !H;Guzenaimai, gonugau nag tutak palautendai, beteun. Go dudu agen gonugau mogoi uligaimai, agzozou enemen, ‘Go wai atag du nugau nag aleu. Gonugau memeg noumaba, gonug gonugau memeg nugau esab unum umau, gonun, ig go wemun, noumaba, e wain wai igual usalamau. Ke, ig guzenab.’ #G? Guzenina, go wain wai atag du nug eneun, ‘Iz erunai? Izal nagwai tutak izal oiab nug go en noumanem palautanai. Go gonugau ze doimai, i eg muramam.’ F{ Guzenina, gonug koli tub palautendai, beteun. Go mui guzental guzenemen. Goagen go mui waimai, uzaneim hamacina, noun. yEk Guzenina, koli salau du tub palautendai, beteun. Go mui guzental waimai, eg moroimai, gaul palautoron, beteun. D3 Wain dab wabun ziwas zuna, go wai atag du nug gonugau salau du tub go wain wai ebu salau mai daremen dudu waiagab ipal wain dab oi morobi, oi alabun en, palautendai, beteun. Bo, go wai gumei daremen dudu agen go salau du waimai, wain dab tamacag mui gaul palautoron, beteun. IC  Yesus nug go tatau ze duailel maraimai, awareun, “Du tub go wain wai maimai, dudu ipal go wai ebu salau mabun gau maraimai, salau mina mina, nug emgasag pulig betei ziwas asiu dareun. B!Yesus nug koli awareun, “Iz han, inug iz gusig milena, go igul guzenanem ag i awarai.” Wain wai gumanemen dudu eg agal tatau ze. LAGuzenaimai, goagen enemen, “Zon inug gusig moroun ig i abiu.” *@MBo, ig go du nugau gusig ebu emun, e duailel agen ig aiwag sil iguebiag, noumab, einen, ag Zon go Uwait nugau ze doimai, awaraneun du aimai gusig dabilanem.” Guzenina, agzozou ze maimai, enemen, “Ig go ein ze aurab? Go Uwait nugau gusig ebu ze ziwaraneun emun, gonug aigamau, “Guzenaimai, ag einen agal oiagab petak ab tam.” (>IYesus nug koli guzenai awareun, “Izan mui ag en kanabem. Iz ailan, Zon go ze ziwaraneun du, go Uwait nug gusig moroun ta, atai, dudu agen gusig moromen?” =:< oZiwas tub ebu, Yesus go Nou zaueim duailel ze tapaimaraimai, Uwait nugau Ze Naliupet marai dareun. Uwait ula dacanemen dudu banban mui, kasai ze abai maranem dudu mui, gumaranem dudu banban ipal, agen alaimai, Yesus auremen, “Na ein gusig oimai, go igul guzenanem? Inug na gusig mizeun? Na ig aigen.” ;:+0Bo, ag go igul guzenabun abu tub piab tam. Einen, duailel go umkoskos Yesus nugau ze duanem. Goagen gonugau ze tub utabun sul iborain tam.t9a/Ziwas betei betei, Yesus go Nou zaueim go simai daimai, Uwait nugau ze duailel tapaimareun. Uwait ula dacanemen dudu banban mui, kasai ze abai maranem dudu mui, duailel gumaranem dudu banban agen Yesus wabun en ze patai daremen. 8.Gonug awareun, “Getal Uwait nugau ze sikut wai memen,‘Uwait nug eneun, “Izal zau go duailel agen iz ibail ze mabun zau,” ’ Aisaia 56:7
bo, agen ‘e zob dudu agal wageimai dabun zau sul’ usalai memen.” Jeremaia 7:11 7%-Yesus nug go ze maziaimai, Zerusalem uzan sieun. Yesus go Nou zaueim simai, dudu esab gau mai daremen zamarendai, unum uminai wanemen. 6,Goagen zoimai, na unum eg mizeimai, nait duailel go ebu darem unum wagarebi, noumamam. Aiwag tub go ebu dareu gonugau pip utebi, i damau. Uwait nug ag imarabun aleun, ag abiu i memen. Guzenemen, go uhu umamen.” Yesus nug dudu Nou zaueim zamareun. '5G+Ipal ziwas zumau, nait iwai zaunar agen aiag sisilaimai, zoi unum eg mizamam. Goagen aiwag sil gilan kolilai manem sul, tubaim tubaim kualilaimai katizamam. =4s)Yesus go Zerusalem uzan uligaimai, bisou banou peimai, eneun, “Ag ulis ein igul oiagab iau selai dabun abiu mamamen, go naliu. Bo, e igul wageimai dareu, ag piabun iborain tam. 3*K2(Yesus nug koli awareun, “Iz petak pet awarem, ag go soamam gue, e aiwag abu ebu darem agtal ulaimai, Uwait nugau wanib ulagwag muramam.” Yesus go Zerusalem uzan uligaimai, bisou peun. 1 'Goagen go igul guzenina, ipal Parisi dudu agen Yesus auremen, “Du banou, nait tapaimaranemen dudu awaremen, soamam.” T0!&Goagen enemen,“Ig e gumigabun du banou, Uwait Banou nugau wanib ebu aleu ulagwag murab. Mesgai wag agal oiagab iau selai damau. Uwait nugau wanib wag pet ulagwag murab.” Buk Song 118:26 b/=%Go Zerusalem uzan waugab, em manam Oliv nugau abu waugab beteun. Gonugau tapaimaraneu dudu mui duailel unum go igul ata atai gonug getal meun pemen, gonun, siksikaimai, Uwait nugau wanib ulagwag moroimai, betemenin. l.Q$Go donki eiman bete betena, duailel agen goagal tibur galau abu ebu tapai bitabun duei betemenin. /-W#Go donki nag go Yesus waugab imai beteimai, goagal ipal tibur galau wagan go donki nugau bugazig ebu kuloromina, Yesus nugau ebeg patena, go donki wag simai hoboun. W,'"Goagen koli du go auremen, “Igual Banou nug go donki salau murabun eun.” +!(-) M* Go beteimai, Yesus nug ze awareun sultal pemen. Go beteimai, go donki nag us sil asai memen us waitulena waitulena, go donki atag du zoimai, awareun, “Ag us donki ebuan einen waipemen?” )Du tub nug ag go donki nag einen omen aimai kanababa, agen koli auran, ‘Igual Banou nug e donki salau mui eun.’ ” b(=Go em tub wanib Betpage mui Betani uzan em manam wanib Oliv ebu zoimai, gonugau tapaimaraneu du aliag amegai palautaraimai, awareun, “Ag uzan tubaiman dareu ebu beteiban, donki nag tub asai memen dareu, imai alan. 'T&!Yesus go tatau ze go awaraimai, amegai Zerusalem uzan siabun beteun. 9%kUlis, go dudu getal iz e ban uzan i gumai aimai, iwai milemen, go dudu imarai alaimai, iz ameab wagarebiag, noumamam.” Yesus go gumaraneu du banou sul Zerusalem uzan sieun. ~$uGonug koli awareun, “Iz petak pet awarem, du in go esab asiu mui, go salau macaneu, du go gue Uwait nug esab ipal asiu pet muramau. Bo, du in go esab tamacag go ginampet mui, go salau i macaneu, Uwait nug du go ebuan esab unum ebegalau umau. ]#3Go agen koli du go auremen, ‘Banou, du go gue aiwag tausen iwanarai mui!’ ” ("IGonug gonugau gumaneu dudu waugab tapai darem awareun, ‘Go aiwag gonugau ebeg ebuan ebegalau oimai, go salau du aiwag tausen iwanarai sag go moron.’ !Gonug koli aureun, ‘Na salau du eg, nait ze nugtal koli nag sisicizamau. Na abiu, iz pigai aisisilaneu, ein esab izal tam iz gaul wanem, gonun, na einen izal aiwag, aiwag zau ban ebu milab utemen? Iz koli guzenai alemin, aiwag go mui, ipal aiwag mui ereg wai.’ ^5Iz na uminizeimai, guzenemin, einen, na du pigai ainsisilaneu. Dudu ipal agen esab mina, dacaneu, na gaul wanem. Dudu ipal agen ee ug bemen, na ee gaul wanem. Guzenaimai, iz na uminizeimai, go igul guzenemin.’ {Salau du tub zoimai, eneun, ‘Banou, nait aiwag milemen tibur galau zig sil otwaimai, wageimai mizemin, e dareu. BDu banou gonug aureun, ‘Na go uzan tabkuai gumamam.’ ySalau du tub zoimai, eneun, ‘Banou, aiwag go tausen alaig sag milemen salau maimai, aiwag tausen tutak sag omin.’ Du banou go siksikaimai, aureun, ‘Go naliu, na salau du naliu, na esab ginampet suban gumemen, gonun, na uzan houhou gumamam.’ Du tub amegai zoimai, eneun, ‘Banou, aiwag go tausun aliag sag milemen salau maimai, koli aiwag tausen aliag sag omin.’ MDu go gonugau emgasag gumarabun wanib oimai, koli aleun. Go koli alaimai, salau dudu go aiwag marai waneun, salau maimai, ipal aiwag om ta, tam ta darem abiu mabun ularena, go waugab zomen. T!Gonugau uzanan dudu agen agal oiagab go en noumab tam. Guzenaimai, dudu agen dudu ipal palautarena, beteimai, emgasag tub go beteun ebuan dudu awaremen, ‘Ig du go gue ig gumigabun tapai murab tam.’ B} Go unabunaimai, gonugau salau dudu houhou ul araimai, go waugab betena, tutak tutak aiwag tausen aliag sag maraimai, awareun, ‘Ag e aiwag marem salau moron. Iz koli alaimai, wai.’ !; Guzenaimai, gonug awareun, “Du tub go gumaraneu du gonugau ug. Go emgasag pulig gonugau ban uzan gumabun wanib wabun beteimai, koli alabun dabeleun. 8i Duailel go ze duna duna, Yesus nug tatau ze tub mareun. Go Zerusalem uzan waugab dareun. Guzenina, dudu agal dabeleu Uwait nug ulis gonugau duailel gumarabun aleu anem. ]3 Du Nugau Nag go dudu kaiemen itanaraimai, imarabun aleun.” Aiwag nugau tatau ze.  Yesus nug koli eneun, “E du e mui go ig sul, Abraham nugau ug. Petak, ulis duailel e zauan Uwait nug koli imareu. Sakias nug go ze doimai, asaimai, Yesus aureun, “Banou, izal esab unum ianaimai, dudu ipal esab tamacag bisomagar mui darem marai. Iz getal dudu ipal polumaraimai, goagal esab gaul zob omin, koli go esab omin mui esab ipal asiu mui marai.” ykDudu ag go igul uligaimai, aiag sisilaimai, enemen, “Du go zigulin macaneu du gonugau zau ee zabun beteu.” taGuzenai aurina, Sakias go a wageiman pigai noimai, go siksikaimai, Yesus gonugau zaueim imai beteun. %Yesus go a go waugab zoimai, go a wag Sakias dareun uligaimai, aureun, “Sakias, na a wageiman pigai non. Iz ulis umaum nait zau ninai.” s_Gonun, go pigai amegai beteimai, a tub huia peimai, go a wag sieun, Go abiu Yesus go a go waugab alamau. $ AYesus go du ein sul, alai dareu piabun beteun. Sakias go du paiwa tam, go hogupet. Guzenaimai, duailel asiu agen Yesus tapelorona, go piabun iborain tam. c ?Go uzan du tub go takis aiwag waneun du, gonugau wanib Sakias, go aiwag asiu mui. C  Yesus go Zeriko uzan simai, Zerusalem uzan unabun waneun. ? w+Go guzenina, pigai ameg waipina, go koli em uligeun. Guzenaimai, go Uwait ulagwag moroimai, Yesus sesamor beteun. Duailel go igul uligaimai, go unum Uwait ulagwag moromen.n U*Guzenina, Yesus nug aureun, “Nait ounab petak emen, gonun, na koli amen waipaba, abu pen.” \1(Guzenina, Yesus nug eneun, du go ameg kumi go waugab imai alabun awareun. Go waugab imai alina, Yesus nug aureun, “Izan na erunizai en ailem?” Gonug koli eneun, “Banou, iz koli ame waipemen, abu piai.” ~~*~||H{zzcyxxYww vvouthtssFrreqq8pponn mllkk9j6i^hmh\ggfifeUdd[cc~bb>a``7__2^=]]\u[[[-ZYY.XtX1WVV\U-TTKSSS4RQQPPOON_MMNLLIKK[JII[HGGG5FFdEEE\DWCCpBBAA@@i@??=u=e;S;C9 7z655 433+22'00"/..%-7,++*)('^'%$H#"}"!t! tmp4%p;f#4 n [ 7 W r3^  Yesus go duailel asiu uligaraimai, betei em manam tub ebu hoboi dareun. Guzenina, gonugau tapaimaraneu dudu agen go waugab alemen. QDuailel asiu asiu Galili agaig ebuan mui uzan ginaginam houhou wanib banou Dekapolis ebuan mui, Zerusalem uzanan mui, Zudia agaig ebuan, em Zordan Ze tubaim mui, go unum Yesus sesamorai wanemen.;oDuailel gonugau igul uligaimai, zeze mai betena, Siria agaig unum doi bitenar. Gonun, go ebuan dudu agen ipal ebeu dudu asiu mui, dudu mu banou a mui, dudu wes eg goagal oiagab oug dareu mui, ebeu patai hamaracaneun mui, aramag ebeag noumeun dudu mui, Yesus waugab imarai alina, gonug unum kasareun. Yesus go Galili agaig ai dai dai beteimai, Uwait nugau ze naliupet Zuda duailel agal gotulanemen zaueim simai, awareun, “Uwait go alai koli duailel imaramau.” Yesus go ze guzenai awaraimai, duailel ipal suiag mui, ebeu mui, wes eg a mui, kasareun. ucGo pigai goagal tebil mui, goagal memeag mui, uteimai, Yesus dual wanemen. Yesus go ebeu duailel kasareun. }Go betei, du aliag piareun. Du go Zems, gonugau amag Zon dual, go Zebedi nugau gelegul aliag. Go agal memeag Zebedi dual goagal tebil ebu daremen, go agal karuk wanemen zo bigageun, gonun, suban kasai daremen. Yesus nug dudu aliag go ulareun. Yesus nug guzenai awarinatal, zaug dual goagal karuk wanemen zo mui, ecesab ipal tebil ebu uteimai, pigai Yesus sesamorai wanemen. mSYesus nug guzenai awareun, “Ag alan, iz sesamilebi, izan ag duailel imarabun igul abai marai.” U #Yesus go Galili Ze Unig gasageim ai dai dai bete betei, karuk wanemen dudu aliag piareun. Du tub Saimon, (gonugau wanib tub Pita) gonugau amag wanib Andru, go karuk wabun zo ban ze oug hei daremen. I  Ziwas go ebu, Yesus gonugau salau bigegwaimai, guzenai aneun: “Uwait ag gumarabun ziwas aleu. Gonun, agal igul eg ebuan koli kekulan!” Yesus nug karuk wanemen dudu iwanarai ulareun. - SGo ebuan duailel ag umus oug daremen, ag al banou pimamen! Duailel ipal ag unum em umus oug pet nuaporoi daremen ag han al hilanau pimamen.’ Aisaia 9:1-2 \ 1‘Sebulun nugau em mui, Naptali nugau em mui, ban abu ibut ze gasag em dareu mui, Zordan Ze gasag tubaim, Galili agaig ebuan duailel mui ipal uzanan duailel mui agal oiagab Uwait en petak i anemen go danemen. z mGuzenaimai, igul go Uwait nugau ze doimai, awaraneun du Aisaia nug getal ze meun sultal petak usaleu. #? Go Nasaret uzan sag i dareun, go betei Kapaneam uzan dareun, uzan go Galili Ze Unig pezoroi, Sebulun zaug Naptali goagal ug agal em be ebu betei dareun. ta Ziwas go ebu, Yesus go Zon hiacaranem zau oug hemen ze doimai, uzan go utei Galili agaig ebu beteun. ) Guzenai aurina, Satan go Yesus utei waneun. Uwait nugau tibur agen alaimai, Yesus isanoromen. Yesus go Galili agaig ebu salau bigegweun. B} Guzenina, Yesus nug aureun, “Satan, na utei alien! Uwait nugau ze nug eneu,‘Na nait Uwait Ban tutak ulagwag moren. Na Uwait nugau salau sag oi muramam.’ ” Lo 6:13 xi Satan nug aureun, “Na iz en taubib waiba, na iz ulapwag milemen, e ece na uligai darem go unum na mizai.” q[Satan nug Yesus em manam banou pet wag imai simai, ece unum gusig mui em e ebu dareu abai moroun. Yesus nug koli gusig ze aureun, “Ei, bo, Uwait nugau ze nug guzeneu,‘Na nait Uwait Ban bimag i pen.’ ” Lo 6:16 -SGuzenaimai, aureun, “Na Uwait nugau Nag aba, nagtal go eiman em ebu kuanai nonen? Uwait nugau ze eim guzeneu,‘Uwait nug gonugau tibur na en awaramau: Goagen nait eben tubaim tubaim pataimai, imaizei numam. Guzenebi, aiwag tub nug nait aram i wamau.’ ” Buk Song 91:11-12 xiGuzenaimai, Satan nug Yesus Zerusalem ban uzan imai beteimai, Uwait ecesab muranemen zau banou wag meun. QBo, Yesus nug koli gusig ze aureun, “Ei, Uwait nugau ze eim guzeneu,‘Du bret sag zaimai, awau i damau, Uwait nugau ze tutak sesamoraimai, petak awau damau.’ ” Lo 8:3 ~Ziwas go ebu, Satan nug go waugab zoimai, aureun, “Na Uwait nugau Nag aba, na aiwag e auremen, bret kekulaba, zenen.” /}YGil 40 Yesus go ee tamacag we dareun. q| ]Guzenaimai, Uwait nugau Ah Wes nug Yesus du tamacag uzan em ula ebu Satan nug bimag piabun imai beteun. 1{[Uwait Ban nug du tub nugau zeu sul eiman Mesgai wag eim ulina, doun, “E izal naguai pet go en izal oiab nug noumanem. Izal oiab nug go en naliu usalai dareu.”Wz'Zon nug Yesus ze ziorena, go pigai ze uteimai, gasag zoun. Go gasag zoimai, Uwait nug Mesgai im oitina uligeun, go Uwait nugau Ah Wes meg kurumuk sul go ziwas alaimai, gagalig wag hei dareun uligeun. RyYesus nug koli aureun, “Erunamau, ulis nagen guzenen! Uwait nugau igul ig unum mamam. Ig guzenemun, Uwait uligigeimai, enamau, igul go tuguianau.” Gonun, Yesus nug Zon aureun sultal Zon guzeneun. (xIBo, Zon nug Yesus gonugau dabeleu koli kekulabun aimai aureun. “Na igul go i men. Nagen iz ze ziwilabun iboin. Na einen izan ze ziwizabun en aimai alem?” sw_ Ziwas go ebu, Yesus go Galili agaig uteimai, betei, Zordan Ze ebu go Zon nug ze zioramaun en aleun. `v9 Go savol ebeg sil patai dareu, go savol sil wit uleimai, wag hina, wol nug wit sog go puaicina, wit useg naliu oimai, gonugau zaueim gotulai mamau, sog oimai, ab i noumaneu ebu agamau.” Zon nug Yesus ze zioreun. 6ue Iz ulis ze sil ag ze ziwaranem, go agal igul eg ebuan kekulabun guzenemin. Bo, du tub ses alai dareu, gonugau gusig nug izal gusig zilacuramau, gonug Uwait nugau Ah Wes ab mui eiman ze ziwaramau. Iz go zilacurabun iborain tam, iz du naliu tam. Gonun, iz gonugau arab galau gamai murabun iborain tam. t' Uwait nugau ebeg nug man pataimai, a dulu ebu mai dareu. A dab ipal suban i useg maneu, man nug go a kuataimai, oi ab unig oug hiba, ilamau. lsQ Ag agal dabeleu eim guzenai ze i macan, ‘Abraham go igual asanig. Gonun, Uwait nug ig isanigaba, ig naliu damam.’ Iz ag petak pet awarem e aiwag em ebu darem Uwait nug oimai, Abraham nugau asagul sul usalai marabun iboin. sr_Ag agal igul eg semoroiban, oiagab kekulan. Go dudu ipal abiu mamamen agal igul eg ebuan koli kekulemen. KqZon go Parisi Sadiusi dudu asiu ze ziwabun alemen uligaraimai, gonug awareun, “Ag man nugau ug sul, agal igul eg pet Uwait nugau aigsisilaba, wagarai hiabun ziwas ebu ag eru uminai unamamen? KpAg agal igul eg Uwait aurina, Zon nug Zordan Ze ebu ze ziwareun. oZerusalem uzanan duailel mui, duailel ipal unum Zudia agaig ebu darem mui, Zordan Ze gasag danemen duailel mui, unum go waugab alemen. #n?Zon nugau tibur galau egun kamel ulig oimai, tibur galau patai meun, go egun tub galau oimai, let sul tuageun. Go ta mui, guap ze ilau mui, zaneun. ymkZon nugen Uwait nugau ze doimai, awaraneun du Aisaia nug getal dabeleimai, ze meun:“Du tub, go du tamacag uzan em ula ebu ulai dareu. ‘Dubanou Ban nugau abu suban kalai moron. Gonugau abu tuguiai moron!’ ” Aisaia 40:3 lZon nug duailel go waugab alina, awareun, “Ag agal igul eg ebuan koli kekulan. Einen, Uwait ag gumarabun ziwas aleu!” |k sYesus go ban mina, ziwas go ebu, Zon, ze ziwaraneun du, go du tamacag uzan Zudia agaig em ula ebu salau bigegweun. j/Go betei Nasaret uzan em oun. Guzenaimai, Uwait nugau ze doimai, awarenemen dudu agen ze memen go petak usaleun: ‘Go Nasaret uzanan du.’{ioHerot go noumina, Arkelaus go gonugau memeg nugau empip zoi oimai, Zudia agaig gumeun. Zosep go ze go doimai, go ebu bitabun umineun. Go uminina, Uwait nug wabil eiman ze asiu suban morona, go Zudia agaig siab tam, Galili agaig beteun. _h7Gonun, Zosep go asaimai, mogoi go anag dual koli Israel goagal em ebu imarai beteun. g“Na asaiba, mogoi gonugau anag dual koli Israel agal em ebu imarai bitamam. Einen, dudu go ag mogoi wai hiabun emen go noumemen.” rf]Dai dai, Herot noumina, Uwait nugau tibur nug Zosep Izip emgasag dareun wabil eiman zoimai aureun, ae;Go guzeneun,‘Rama uzan weinemen saiu domenin. Resel go gonugau gelegul en manil mai dareu. Ailel ipal agen gonugau ougab naliu usalabun ze aurina, go agal ze duab tam. Go koli manil mai dareun. Gonugau gelegul i daremen, unum noumemenin.’ Jeremaia 31:15 Zosep wau Maria dual koli Yesus imai aimai, Nasaret uzan betemenin. cd?Igul go Uwait nugau ze doimai, awaraneun du Zeremaia nug ze meun ulis petak usaleu: (cIZosep go Izip emgasag wanena, Herot go ureb nanalanemen dudu agen polu moroimai, wanemen ze doimai, go aigsisileun. Gonun, gonugau malai dudu awarina, go Betlehem uzan mui, uzan ipal Betlehem uzan waugab daremen mui, ag go uzanan mogoi ginaginamul ap zanemen, wai aliag a mui, ulisan mogoi ginaginamul mui, unum wagarina, noumemenin. Einen, ureb nanalanemen dudu go agen ziwas go ebu ureb go usaleun auremen. b Go, go ebu betei darena, Herot noumeun. Guzenaimai, ze go getal Uwait Ban nug gonugau ze doimai, awaraneun du eiman aneun go petak usaleun,‘Izal mogoi Izip emgasag ebuan ulina, aleun.’ Hosea 11:1 Mogoi ginaginamul unum wagarina, noumemen. Za-Go umaumtal, Zosep go asaimai, mogoi anag dual Izip emgasag imarai beteun. !`; Ureb nanalanemen dudu utei wanena, Uwait nugau tibur tub nug zoimai, wabil eiman Zosep guzenai aureun, “Herot nug mogoi wai hiabun itanai dareu. Gonun, na pigai asaiba, mogoi anag dual imaraiba, Izip emgasag betei dacan. Aiu ses, izanag koli aizemin, ag koli alamamen.” _  Ag mogoi go ece moroimai, daren daren, Uwait nug wabil eiman ze guzenai awareun, “Ag koli Herot waugab i bitamamen.” Gonun, dudu go abu tub eiman goagal uzan koli wanemenin. Zosep wau Maria dual go mogoi imai aimai, uminai Izip emgasag wanemenin. ^w Ag betei zaueim go simai, mogoi go gonugau anag dual dareun uligaraimai, taubib waimai, mogoi go ulagwag moromen. Guzenaimai, ag ecesab ipal wanib aiwag gol mui, garai ipal mui, a ilau nugau sous naliu mui, unum oimai, mogoi go gotulai moromen. w]g Gonun, ureb nanalanemen dudu go Herot nugau ze doimai, utei wanemenin. Go abu bete betei, ureb go getal am zuaneun eiman uligemen. Ureb go amegai betei mogoi go dareun zau ebu wag dareun uligaimai, ag oiagab naliu usalina, siksikemenin. \ q[[go Betlehem uzan palautaraimai, guzenai ze awareun: “Ag beteiban, mogoi go suban itanai betei peiban, iz koli alai ailan. Guzenebi, izaban beteimai ulagwag murai.” Go mogoi go betei wai hiabun aimai guzenai polu ze go awareun. Z5Guzenai aurina, Herot nug wage wageimai, dudu go am zuaneun ebuan kanabai awareun, “Go ureb ein ziwas ebu usaleun?” Goagal ze koli doimai, jYM‘Betlehem, na uzan ginampet Zudia agaig ebu, na uzan ipal piagsal i damam. Tam pet. Nait du banou tub usalamau. Du go usalamau go izal Israel duailel gumaramau.’Gonun, go Betlehem uzan usalamau.” Maika 5:2 X!Goagen koli go auremen, “Betlehem uzan Zudia agaig ebu. Getal Uwait nugau ze doimai, awaraneun du nug guzenai sikut wai meun: _W7Gonun, Herot nug Uwait ula dacanemen dudu banban mui kasai ze tapaimaranemen dudu mui go unum ze palautai marena, alina, kanabai awareun, “Kristus, Uwait nug go palautaba, alamau, go du go eru ebu zoi dareu?” VwEmgasag gumaraneun du Herot ze go doimai, go ougab eg weun, duailel Zerusalem uzanan unum go ereg oiagab eg wemenin. WU'Go alaimai, goagenag dudu go ebuan guzenai kanabai awaremen, “Zuda agal gumarabun mogoi awau usaleun, go erueim dareu? Ig gonugau ureb am zuaneun eiman usalina, uligaimai, ig go ulagwag murabun alem.” &T GYesus go anag nug Betlehem uzan Zudia agaig ebu nanag soligweun. Ziwas go ebu, Herot go gue emgasag gumaraneun du banou king dareun. Maria mogoi soligwai darena, am zuaneun ebuan abiu macanemen dudu ipal go ureb awau usalina, uligaimai, ag go ureb sesamorai Zerusalem ban uzan alemen. S Bo, Zosep air go dual ninab tam gaul dai dai, betei Maria go mogoi soligweun. Mogoi soligwina, Zosep nug mogoi go wanib Yesus meun.lR SGuzenaimai, Zosep go asaimai, Uwait nugau tibur nug aureun sultal gonugau air Maria koli oun. 5Q e“Air magun tub go du dual ninab tam, go enib a maimai, go mogoi soligwamau, mogoi go wanib Emanuel amam. Go bigeg enai, ‘Uwait ig ibaig dareu’.” Aisaia 7:14 P 3Go ziwas ebu, igul go unum Dubanou Ban nug Uwait nugau ze doimai, awaraneun du, Aisaia, aureun sultal go petak usaleu. Aisaia nug eneun, O +Mogoi go soligwaba, na gonugau wanib Yesus men. Wanib go bigeg ‘gonug gonugau duailel agal igul eg zilagai maraimai, ag koli imaramau’.” ZN /Bo, Zosep go air utabun dabeleu una una, Uwait nugau tibur nug wabil eiman guzenai aureun, “Zosep. Devit nugau asag, Uwait nugau Ah Wes gonugtal Maria enib a meun. Gonun, na air go wabun iboin, go nait air. M 7Zosep go igul unum naliu macaneu. Gonun, go duailel ameag ebu Maria utaba, Maria ougab eg wamau. Guzenaimai, go wage wageimai Maria utabun dabeleun. VL 'Yesus Kristus erunai usaleun? Gonugau usaleun igul enai. Gonugau anag Maria go Zosep wabun tapai memen. Bo, getal du go air dual i igarau ebu, Maria go abe meun Uwait nugau Ah Wes nug go enib a meun. K Gonun, go asagul bagegul 14 goagal ug eiman ag Abraham daneun ziwas eiman, zoizoi Devit dareun ziwas ebu daremen. Asagul bagegul ipal ag 14 goagal ug eiman, Devit dareun ziwas eiman zoizoi Babilon uzan hiacaranem daremen ebu daremen. Zoizoi, asagul bagegul 14 goagal ug eiman hiacaranem daremen eiman, zoizoi Yesus Kristus usaleun ziwas ebu daremen. Maria nug Yesus Kristus soligweun. 2J _ Babilon uzan Israel duailel betei daremen ziwas ebu, betei Yesus usaleun ziwas ebu, e asagul bagegul goagal wanimag: go Zehoiakin, Zehoiakin nugau nag Sealtiel, Sealtiel nugau nag Serubabel, Serubabel nugau nag Abiut, Abiut nugau nag Eliakim, Eliakim nugau nag Asor, Asor nugau nag Sadok, Sadok nugau nag Akim, Akim nugau nag Eliut, Eliut nugau nag Eleasar, Eleasar nugau nag Matan, Matan nugau nag Zekop, Zekop nugau nag Zosep, go gonugau wau Maria, go Yesus nugau anag. Yesus go Kristus. Wanib go bigeg ‘Uwait nug palautoroun, koli imaigabun du’. I H Devit dareun ziwas ebu, Israel duailel Babilon uzan hiacaranem imarai wanemen, go asagul bagegul goagal wanimag: go Devit, Devit nugau nag Solomon, go Uria nugau wau nugau nag, Solomon nugau nag Rehoboam, Rehoboam nugau nag Abia, Abia nugau nag Asa, Asa nugau nag Zehosapat, Zehosapat nugau nag Zehoram, Zehoram nugau nag Usia, Usia nugau nag Zotam, Zotam nugau nag Ahas, Ahas nugau nag Hesekia, Hesekia nugau nag Manase, Manase nugau nag Emon, Emon nugau nag Zosaia, Zosaia nugau nag Zehoiakin, gonugau amagul abai. G  F Abraham go agal memeag eiman betei Devit gumaraneun du, goagal wanimag sikut e wai memen, dareu: go Abraham, Abraham nugau nag Aisak, Aisak nugau nag Zekop, Zekop nugau nag Zuda, gonugau amagul abai, Zuda nugau nag Peres, go Sera dual goagal anaiag Tamar, Peres nugau nag Hesron, Hesron nugau nag Ram, Ram nugau nag Aminadap, Aminadap nugau nag Nason, Nason nugau nag Salmon, Salmon nugau nag Boas, gonugau anag Rahap, Boas nugau nag Obet, gonugau anag Rut, Obet nugau nag Zesi, Zesi nugau nag, gumaraneun du King Devit. E tD eE Yesus Kristus gonugau asagul bagegul goagal wanimag, go Yesus go Devit nugau ug, go han Abraham nugau ug. TC!5Go umkoskos Nou zaueim daimai, Uwait auraimai, ulagwag moroi daremen.cB?4Guzenina, gonugau tapaimaraneun dudu oiagab siksikai mui, koli Zerusalem uzan betemenin. XA)2Yesus nug gonugau tapaimaraneun dudu imarai, Betani uzan beteun. Go ebu gonugau ebeg wag maimai, gonugau tapaimaraneun dudu suban dabun en ze awa awarai utarai waneun. [Uwait nug go Mesgai wag imai sieun.] @3M?1Go Ah Wes izal Mekai nug ag marabun baib mareun, go izan palautai, ag ebalagab alamau. Ag Zerusalem uzan dabi dabi, go Ah Wes nug alai ag gusig maramau.” Uwait nug Yesus Mesgai wag imai sieun. ?>y0Ag e igul ameag nug pemen, emgasag unum betei awaran. =3/Gonugau wanib ebu gonugau ze duailel marebi, agal oiagab kekulaba, Uwait nug agal zigulin zilagai maramau. Ag go salau Zerusalem uzan bigegumamen. < .Gonug awareun, “Ze go ebu guzenai sikut wemen, ‘Kristus go mu banou oimai, noumaimai, koli gil ianai ainarai ebu usamau.’ V;%-Gonug goagal dabeleu outai maren Uwait nugau ze awareun go abiu memen. :{,Gonug awareun, “Iz e igul getal ag abai ereg daimai, ze go awaremin. Go igul getal iz en Moses nugau kasai ze sikut mui, Uwait nugau ze doimai, awaranemen dudu agal ze mui, Buk Song ebu sikut wemen usalamaun awaremin, ulis petak usaleu.” E9+Go nug karuk go oimai, go agal ameagab ebu zena, uligemen. .8W*Go agen karuk eleun oi alai moromen. 7)Go gaul siksikemen. Bo, goagal oiagab petak ab tam, go dabeleu asiu oi daremen. Gonug kanabeun, “Ag ee ipal zabun dareu ta?” D6(Go guzenai awaraimai, gonugau ebeg arab mui abai mareun.] 5'Ag izal ebe aram e uligan, e izan zoi darem. Ag izal ebe pataimai, ag abe mamamen. Eb agal enimag iz peilemen sul tam.” [ d4A&Gonug koli awareun, “Ag einen, esilakaimai, uminemen? Einen ag dabeleu asiu oi daremen? W3'%Go agen esilakaimai, uminemen, einen, goagal dabeleu go eb uligem emen. 2$Dudu go agen igul go pemen ze mina mina, Yesus nugtal go daremen ula ebu zoimai, [awareun, “Agal oiagab iau selai damau.”] O1#Guzenaimai, du go agen koli igul go abu ebu usaleun unum awaremen. Go agen enemen, “Gonug bret peliaimai migena, ig go abe moromun.” Yesus nugau tapaimareun dudu go unum Yesus uligemen. 0"Go zaueim daremen dudu agen go dudu aliag awaremen, “Petak pet, Dubanou Ban go koli waseun. Saimon-Pita go uligeun.” Z/-!Zaug dual ze go ze maimai, go ziwas ebutal asaimai, Zerusalem uzan koli betemen. Beteimai, Yesus nugau tapaimaraneun dudu sai naliu mui, zaiagar ipal abai ereg zaueim gotulai daremen ebu betei piaremen. .' Guzenendai, agzozou enemen, “Ig abu ebu alemun, go nug ze go zebigeg Uwait nugau ze outaimai aigeun, go ziwas ebutal igual oigeb aseun.” b-=Go igul guzeneun, uligaimai, go abiu memen go Yesus sag. Guzenaimai, goeimantal kaieun. ,Ee zabun ziwas, Yesus nug bret oimai, Uwait ‘Ese-e’ auraimai, bret peliaimai, go dudu aliag mareun. $+AGo agen go dual ereg dabun gusig pataimai, auremen, “Em mazieu, gonun, na igag ereg noi ninab, na i unamam.” Guzenina, go simai, go abai ereg dareun. Z*-Go Emaus uzan waugab zoimai, Yesus go i imeu, go abu tub eiman bitabuneun. ,)QGonug Moses nugau ze eiman bigegwai awaraimai, Uwait nugau ze doimai, awaranemen dudu ipal agal ze mui awareun. Gonug nug en sikut wemen ze zebigeg unum awareun. ^(5Ag i abiu ta? Kristus mu banou go oimai, aiu ses koli Uwait nugau gusig go umau.” +'OGuzenina, Yesus nug awareun, “Agal dabeleu naliu huia tamacag. Getal Uwait nugau ze doimai, awarememen dudu agen ze go memen, ag agal oiagab petak i eun. &wGuzenina, igual dudu ipal go aizau ob ebu beteimai, ailel agen awaremen sultal uligemen. Go gonugau enib i pemen.” |%qGo gonugau enib piab tam. Go agen koli alaimai, ig aigemen, Uwait nugau tibur agen, Yesus go koli waseun aigemen. r$]Ailel ipal ig ibaig ereg dacanem agen ig aigena, ig esilakemun. Goagen umaseu pet aizau ob ebu betemen. |#qIgual dabeleu go gonug ig Israel duailel imaigabun aleu emun. Ulis umaseu gil ianai ainarai ebu igul tub usaleun. "}Igual Uwait ula dacanemen dudu banban mui, gumiganemen dudu banban agen gusig pataimai, a gegeulanau ebu wina, noumeun. !Gonug koli kanabeun, “Ein gugeg alin usaleun?” Go agen koli auremen, “Go igul Nasaret uzanan Yesus ebu guzenemen. Go Uwait nugau ze doimai, awaraneun du banou. Uwait nugau amegwab mui, duailel unum agal ameagab gonugau salau mui ze mui gusig pet.  'Du tub nugau wanib Kliopas nug koli aureun, “Na tub uzanan du ulis Zerusalem uzan alemen, gonun, na gugeg go alin usaleun na i abiu ta?” r]Yesus nug kanabeun, “Ag ein ze mai betemen?” Gonug guzenai kanabena, go goagal oiagab oug uhu meun. ?yGo agen gonugau siameg suban abe murabun iborain tam. ]3Zaug dual ze zemai bete beten, Yesus nug seiagab zoimai, sesamarai ereg betemenin. EAgtal abu ebu beteimai, gugeg go usaleun ze zemai betemen. % Go ziwas ebu, Yesus nugau tapaimaraneun dudu aliag go em tub wanib Emaus uzan betemen. Go uzan eiman Zerusalem uzan betabun pulig tam. +O Bo, Pita go ze doimai, usaimai, pigaital go aizau ob ebu beteimai, go aizau ob oug tibur galau ausiau sag aizau ob oug dareun uligeun. Go koli zau beteimai, gugeg go uligeun, dabeleu asiu oi dareun.] Dubanou Ban nug gonugau tapaimaraneun dudu aliag Emaus uzan betemen ebu ameagab usaleun. b= Bo, dudu go agal dabeleu go ailel eruab polu ze mem aimai, goagal oiagab petak i eun. [ >u Go ailel agal wanimag go, Maria go Magdala uzanan, Zoana, Zems nugau anag Maria, ailel ipal abai ereg betemenin, agen gugeg go uligemen, Yesus nugau ze oi aidanemen dudu awaremen. *M Guzenina, go ailel agen aizau ob uteimai, go gugeg uligemen unum dudu ipal mui gonugau tapaimaraneun dudu sai naliu gotulai daremen ebu beteimai awaremen. @{Guzeneun, ag ze go Yesus nug getal aneun dabelen. 6e‘Du Nugau Nag gusig pataimai, igul eg macanemen dudu agal ebeagab ebu marebiag, go agen go a gegeulanau ebu webi, noumamau. Gil ianai ainarai ebu go koli usamau.’ ” jM[Go e ebu i dareu, go usaimai waneun.] Ag ze go getal Galili agaig ebu daimai, awareun dabilan. dAAl hilanau banou nug go agal tibur galau ebu hilai darena, ailel go uminaimai, go agal doropag wanena, go em pei darena darena, tibur goagen awaremen, “Ag einen du awau dareu, dudu noumemen agal uzan itanai daremen? &EGoagen igul go guzeneun uligaimai, dabeleu asiu oi darena darena, Uwait nugau tibur aliag agal tibur galau ausiau pet pigaital, waiagab alai tapai daremen. SGo peimai, go agen aizau ob oug simai, Yesus nugau noumeun enib i pemen. _7Beteimai, aiwag banou sil Yesus nugau aizau ob ogusau tapelai memen go ililai memen.  Ban zobu ebu, umaseutal pet ailel ag go a nugau ilau sous naliu go kasai memen oimai, Yesus nugau enib ebu ziorai murabun betemen. #?8Guzenaimai, go ailel agen koli agal uzan beteimai, a nugau ilau sous naliu ziwabun kasai maimai, Zobu ziwas gonun, go kasai ze sesamoraimai, imemen.3 _7Go ailel getal Galili agaigan Yesus sesamorai alemen, go ereg Zosep sesamorai beteimai, go aizau ob oug Yesus nugau noumeun enib erunai mamau aimai uligai daremen. g G6Fraide go, esab kasarabun ziwas ebu guzenemen. Ginam Zobu, go Zuda agal imabun ziwas. q [5Guzenaimai, go nug Yesus nugau noumeun enib a gegeulanau ebuan oimai, tibur galau ausiau sil kuloroi moroimai, aizau ob oug memen. Aizau go aiwag banou oug kolilai elemen. Go oug getal du tub noumeun enib go aizau ob oug hiab tam. m S4Du go, go Pailot waugab beteimai, Yesus nugau noumeun enib go oimai, aizau ob oug hiabun kanabeun.  3Go dudu banban ipal agal dabeleu Yesus webi, noumabun emen agal ze sesamorab tam. Go Uwait e em gumabun koli alamau en gumei dacaneun. )K2Du tub gonugau wanib Zosep go Arimatea uzanan, Zudia agaig dacaneu. Go duailel amiagab du naliu dacaneu. Go Zuda gumaraneun dudu banban agal salau zaiag. >u1Yesus nugau zaugul mui ailel Galili agaig eiman Yesus sesamorai alemen go ereg tubaiman tapai darem, igul go guzenemen pei daremen. Yesus nugau noumeun enib oi aizau ob oug memen. !0Duailel ag ein igul zuna, uligabun alai gotulemen, go igul go uligaimai, go agal oiagab banban eg wina, koli agal uzan utei wanemen. 9/Malai dudu agal gumaraneu du banou gue igul go uligaimai, Uwait nugau wanib ulagwag moroimai, eneun, “Petak pet, du e go igul eg i macaneu.” ).Yesus nug ulaimai, eneun, “Mekai, ulis izal awau wes nait eben ebu mizem.” Go guzenaimai, go nugtal gonugau awau wes uteimai, go noumeun. zm-Am elab tam ebu, go laplap Nou Zau banou zaueim asai memen dareun ulatal bigaga noi betei aliag usaleun. ]3,Am gusig am ban ula, am elab tam, em unum umutai bete, amameg ainarai umusig. |q+Yesus nug du go aureun, “Iz na petak baib mizem, ulis na iz ibail ereg Mesgai wag damam.” Yesus noumeun. xi*Guzenaimai, go nug koli Yesus aureun, “Yesus, aiu ses na ig gumigabun alamam ziwas ebu na iz en dabelen.” /W)Naigana go uhu om, go iboi, einen, naigana igul eg memun, naigana noumabun go iboi. E du go igul eg tub mab tam, go du naliupet go gaul ena noumabun iborain tam.” ^~5(Du tub nug zaug kagagai aureun, “Na Uwait uminorom ta? Ig unum uhu tutak om. /}W'Du eg aliag go ereg a gegeulanau ebu asarai memen, tub nug Yesus ze biabial kuai guzenai aureun, “Na Kristus aba, nagtal nait enim isanoroib, ig isanigen.” u|c&Gonugau a gegeulanau tabagwab guzenai sikut wai memen, ‘E du go Zuda duailel agal gumaraneu du banou.’ D{$Rom agal malai dudu agen han go zoimai ze biabial kuai auraimai, wain ze munug moroimai, auremen, “Na petak Zuda duailel agal gumaranem du banou aba, na a gegeulanau uteiba, nonen.” z%myS#Duailel go tapai daremen Yesus pei darena darena, gumaranem dudu banban agen go ir moroimai, ze biabial kuai auremen, “Go duailel ipal isanareun. Go Kristus du go Uwait nug palautendai, aleun zob, nugtal nug isanorou zob.” Tx!"Yesus nug eneun, “Mekai, go igul guzenem, go i abiu, nagen go zigulin zilagai maren.”] Go ziwas ebu, malai dudu agen onanem aiwag oimai, onaimai, gonugau ipal tibur galau ag doumai wabun guzenemen. ww!Go uzan wanib Golgota, wanib zebigeg go enai, ‘Eb gagalig gulam’. Go ebu zoimai, Yesus mui du aliag igul eg memen ereg a gegeulanau ainarai ebu asarai memen. Du tub Yesus nugau ebeg naliu eiman asai memen, tub ebeg nanai eiman asai memen. [ hvI Du aliag go getal igul eg memen han Yesus mui noumabun go uzan ereg imaraimai betemenin. _u7Ag du naliu guzental eg maranemen, ag du eg ebalagab ein igul guzenaranemen?” 5tcGo ziwas ebu,
duailel agen em manam banban awaramamen, ‘Ig alai, tonigai men.’ Ag em manam ginaginam mui awaramamen, ‘Ig alai, wagem migen.’ Hosea 10:8 Bs}Ag e suban don, aiu ses go ziwas zumau ebu ag zemamamen, ‘Up ailel ag siksikamamen. Ailel ag mogoi i patemenin ag han siksikamamen. Ailel ag mogoi ap i zanem ag han siksikamamen.’ r'Yesus nug koli kekulaimai, awareun, “Zerusalem ailel. Ag iz en oiagab egwaba, i manilman, ag agal geleagar en agtal en mui petak manilman. tqaDuailel asiu Yesus sesamorai betemen. Go ula ipal ailel go uligaimai, oiagab eg wai mina, go en weinemen. 5pcRom agal malai dudu agen Yesus a gegeulanau ebu wabun abu ebu imai betena betena, du tub go Sairini uzanan ban uzan siabun aleun. Gonugau wanib Saimon. Abu ebu tuloroimai, gusig pataimai, Yesus nugtal gonugau a gegeulanau gamacai beteun go oimai, Saimon gamacai morona, Yesus sesamorai beteun. Ao{Pailot nug Barabas du tub wina, noumeun utena, go wanena, Yesus go malai dudu agal ebeagab ebu mareun. Rom agal malai dudu agen Yesus a gegeulanau ebu webi, noumabun en imai betemen. :noGuzenina, Pailot nug duailel agal ze sesamoreun. cm?Go agen koli kagagai ulaimai, enemen, “Go a gegeulanau ebu wai mebi, noumamau.” Bl}Pailot nug koli awareun, “Go ein igul eg meun? Iz go nug igul eg tub meun i pem. Go gaul wemun, i noumamau. Iz izal malai dudu awaremin, busil esalausuloimai, utebi, unamau.” dkADuailel agen koli ulaimai, ze gusig memen, “Go a gegeulanau ebu wai memen, noumamau.” DjPailot nug koli Yesus utebi, unabun duailel awareun. i%(Getal go uzan dudu agal gumaraneun du banou al alalaimai, Barabas nug du tub wina, noumeun. Guzenina, go hiacaranem zau oug hina, dareun.) ihKDudu unum agen ulaimai, enemen, “Barabas gaul utemen, unamau. Yesus wemen, noumamau.” ag;Agal igul, Pasowa zobu ebu umkoskos Pailot nug hiacaranem zauan du tub utena, unaneu.] OfIzal malai dudu awaremin, busil esalausul oimai, utebi, unamau.” [ /eWHerot go mui guzental guzeneun. Yesus go nug igul eg meun uligeun zob, gonug iz sikut wai milaba, pem zob. E du go igul eg tub i meun, go einen gaul webi, noumamau? Pd Herot nug Yesus koli Pailot waugab palautina, go nug Uwait ula dacanemen dudu banban mui, gumaranem dudu banban mui, duailel unum mui ularena, alai gotulina, Pailot nug awareun, “Agen du e koli iz waiab imai alaimai, duailel igul eg abai maraneu aimai ailemen. Iz agal amiagab kanabemin, iz gonug igul eg tub meun piab tam. cb Herot zaug Pailot dual go getal iwai daremen, ulis go ziwas ebu go baib memen. Pailot nug Yesus webiag, noumabun en awareun. oaW Herot gonugau malai dudu abai ereg, agen Yesus ir moroimai, ze biabial kuai asiu auremen. Guzenaimai, Herot nug gonugau malai dudu awarendai, gonugau tibur galau naliu Yesus arugai moroimai, koli Pailot waugab palautina, beteun. X`) Uwait ula dacanemen dudu agen simai, Yesus nugau enib ebu polu ze asiu memen. X_) Guzenaimai, go nug Yesus ze asiu kanaboroun, Yesus nug ze tub koli aurab tam. d^AYesus go Herot waugab imai betena, Herot go Yesus uligaimai, banban siksikeun, Go einen Yesus nugau wanib duaneu, ziwas asiu go erunai piai aimai dareun. Go Yesus nug ipal igul ata atai guzeneun, piabun dabeleun. C]Go agen go Galili agaig ebuan emen doimai, go nug Herot waugab palautoroun. Herot go Galili agaig gumaneun du banou. Ziwas go ebu, go gonugau uzan uteimai, Zerusalem uzan betei dareun. X\)Pailot go ze go doimai, kanabareun, “E du go Galili agaig ebuan ta?” ~[uGo agen koli ze gusig maimai, guzenemen, “Gonug duailel amiagab igul eg abai maraneu. Go Zudia agaig uzan unum guzeneun. Go Galili agaig ebu bigegwaimai, ulis Zerusalem uzan guzenabun aleu.” Yesus go Herot-Antipas waugab imai betemen. ZPailot nug Uwait ula dacanemen dudu mui duailel tulai daremen mui awareun, “Iz e du nug igul eg tub meun i pem.” YPailot nug Yesus kanabai aureun, “Na Zuda, agal gumarabun du banou ta?” Yesus nug eneun, “Go na anem gotal.” JX Dudu banban go unum asaimai, Yesus Pailot nugau ameg ebu imai beteimai, gonugau enib ebu ze polumaimai, enemen, “E du gonug igual duailel agal dabeleu eg wai maimai, awareun, ag Sisar aiwag i marabun ina, duanemun. Gonug eneu, iz Kristus, duailel gumarabun du banou aimai awaraneu. Guzenina, ig na wautab imai alem.” WMVGGuzenina, go agen enemen, “Ig dudu ipal gumarai damun, goagen alai gonugau enibwag ze tub i mamam. Ein ze gonugau ogusau nug ze meun, domun. Gonugau ze gonugtal nug sisiai muramau.”UFGoagen koli auremen, “Guzenaimai, na Uwait nugau Nag ta?” Gonug koli awareun, “Io, ag zememen gotal, iz Uwait nugau Nag.” mTSEUlis betei, aiu ses Du Nugau Nag go Uwait gusig banou mui gonugau ebeg naliu eiman hoboi damau.” ~~I}}|y|{nzyxwwIvutsrqpoVoJml[knjj iShEgqf'eGdcc$b>a>`__I^]T\[ZZ YXWVUTVSuRRRQQRQ/PPVONMtMLK JmJIHGEEDCCiBnAA%@@?>>C==;;:::9877/65544U33p2u1?00/\..'--E,,+x))A((k'&%$$@#7"")! m9'~xXu @ s)~*y&=E Gonug awareun, “Ag duailel unum uzaneim non! Ainag go go noumab tam, go gaul gabuai dareu!” Yesus nug guzenai ze mina, duailel agen go peimai, welemen. -<S Guzenaimai, Yesus go du banou nugau zaueim beteun. Duailel go gonugau aleg noumina, dudu ipal go balau huai daremen, duailel ipal go weinai daremen picareun. b;= Yesus go koli kekulaimai, air go uligeun, gonug guzenai ze meun, “Aleguai, nait ounab iau selanau mui damau. Na iz en ounab petak emen, gonun, na naliu usalamam.” Ziwas go ebutal, air go koli naliu usaleun. k:O Air go gonugau ougab eim dabeleun, ‘Iz gonugau tibur galau sag patai, iz koli naliu usalai.’ '9G Air tub go geil ebeu umkoskos waneu, ebeu gonugau wai begurug dareun. Yesus go bete betena, go Yesus seugab zoimai, Yesus nugau tibur galau siu pateun. z8m Guzenai aurina, Yesus go asaimai, du go sesamorai beteun. Gonugau tapaimaraneu dudu han go ereg betemenin. I7  Yesus go duailel ze go mare marena, Zuda du tub banou gonug Yesus waugab zoi taubib waimai, aureun, “Izal ainag ulis noumeun, bo, na beteib, nait eben go ebu memen, go koli usamau.” V6% Du tub nug wain ze awau meme galau muzinan ebu i goriai macaneu. Go guzenamau, wain ze awau go siwalkuk aimai, muzinan meme galau bigagaimai, wain ze em ebu esikai numau. Go meme galau han ereg zilagamau. Wain ze awau go meme galau awau ebu goriai memen, go naliu damau.” Yesus nug ainag noumeun mui, ebeu air mui, kasareun. 5y Du tub nug gonugau tibur galau bigageun, tibur galau zig awau oimai, tibur galau muzinan ebu i galia mamau. Tibur galau go ze ulusabun ziwas ebu, tibur galau awau ginampet usalaimai, gonugau tibur galau koli bigagaimai, biag banou usalamau. 4 Yesus nug koli awareun, “Du tub go air awau wabun aimai, gonugau zaugul abai daimai, goagal oiagab eg mui dacanemen ta? Tam! Dudu ipal agen du go air oun gusig pataimai, imai wanebi, go ag abai i daba, ziwas go ebu, ag oiagab eg waimai, ee ur damamen. ^35 Ziwas go ebu Zon, ze ziwaraneun du nugau tapaimaraneu dudu agen Yesus waugab alaimai, guzenai kanabemen, “Ig Parisi dudu abai ziwas ipal ebu ee ur macanem. Nait tapaimaremen dudu einen ee ur i macanem?” x2i Ag ze go Uwait nug aneun ag betei bigeg itanaiban, abe mamamen. ‘Egun agaimai, iz milamamen go iz oiab i naliu mamau.’ Ag igul go i guzenan, ag dudu ipal en bisomagar piaraiban, isanaramamen go izal oiab naliu mamau. Iz duailel igul naliu macanemen ularabun alab tam. Iz duailel igul eg macanemen ularabun alemin.” Yesus nug duailel ee ur mabun en ze awareun. 41a Yesus go ze go doimai, awareun, “Duailel ebeu tamacag go ebeu kasaraneun du waugab i bitanemen, duailel ebeu mui sag petak go ebeu kasaraneun du waugab bitamamen. T0! Parisi dudu ipal agen dudu go uligaraimai, Yesus nugau tapaimaraneu dudu kanabai awaremen, “Agal tapaimaraneun du go einen go aiwag wanemen dudu mui, igul eg macanemen dudu abai ereg ee zai dareu?” Z/- Yesus go Matiu nugau zaueim ee zina zina, aiwag wanemen dudu ipal mui, igul eg macanemen dudu abai zoimai, Yesus gonugau tapaimaraneu dudu abai hoboi dacanemen eebiz ebu zoimai, ereg hoboi mai ee zemen. .3 Yesus go Kapaneam uzan uteimai, abu ebu betei, du tub gonugau wanib Matiu go takis aiwag waneun du gonugau salau macaneun zaueim hoboi dareun uligeun. Go Matiu guzenai aureun, “Na alai, iz sesamilen.” Guzenai aurina, Matiu go asaimai, Yesus sesamorai waneun. "-= Duailel go igul go uligaimai, go Uwait nugau wanib ulagwag memenin. Einen, gonug Yesus gusig morona, gonug dudu asai maraneun. Yesus nug Matiu uloroun. <,s Guzenina, du go asaimai, gonugau uzan waneun. I+  Bo, ag Du Nugau Nag go wanib a, go em e ebuan igul eg zilagabun iboin abe mabun en iz guzenai.” Guzenai ze maimai, gonug ebeu du go aureun, “Na asaiba, nait biz oiba, nait uzan beten!” S* Iz ein ze mabun iboin, ein ze mabun iborain tam? ‘Nait igul eg zilagai mizem,’ iz guzenai ze mai ta, ‘Na asaiba, alien,’ iz guzenai ze mai ta? Iz ein ze mai, ag agal oiagab iz en petak amamen? x)i Yesus go dudu go agal dabeleu abe maimai, awareun, “Ag einen agal oiagab eim go dabeleu eg oi daremen? !(; Guzenai aurina, kasai ze tapaimaranem dudu ipal agen go agal oiagab eim agzozou guzenai dabilemenin, “Du go gue Uwait ze biabial kuai aureu.” ' Dudu ipal agen ebeu du tub gonugau arab ebeg egugweun mui biz ebu maimai, Yesus waugab imai alemen. Dudu go agal oiagab Yesus en petak emen uligaraimai, du go arab ebeg egugweun mui aureun, “Nagwai, nait ounab iau damau, iz nait igul eg zilagai mizem.” ^& 7 Yesus go koli tebil ebu simai, Galili Ze Unig matelai, gonugau uzan Kapaneam beteun. %"Gonun, uzanan duailel go unum Yesus piabun betemen, go betei uligaimai, goagal em uteimai, uzan tub bitabun aimai gusig ze auremen.%$C!Bo gumaranemenin dudu go igul go uligaimai, pigai goagal ban uzan uminai beteimai, dudu aliag go wes eg mui erunaremen ze unum duailel ipal awaremen. F# Yesus nug wes eg awareun, “Ag alian!” Guzenina, wes eg go bo agal oiagab oug utei siemen. Bo go pigai uminaimai, em eg eiman betei ban ze oug noi beteimai, ze zaimai, noumemenin. "Gonun, wes eg go agen Yesus gusig ze auremen, “Na ig palautigeben, ig ulib e, bo inain darem goagal oiagab oug palautigemen, numam.” X!)Dudu aliag go dacanemen ebu, bo asiu go ebu tubaiman eim ee zai daremen. > uDudu aliag go Yesus gusig uloroimai, guzenai auremen, “Na Uwait nugau Nag, na ig erunigabun alem? Na ig uhu migabun alem ta? Igual sisicigabun ziwas ulis tam, aiu ses alamau.” GZiwas go ebu Yesus go Gadara duailel agal em ebu, ban ze tubaim gasag beteun. Uzan tub dudu noumanemen ob oug hiacaranemen empip eim du aliag go ob dareun eim, zoimai, abu ebu Yesus tuloromen. Du zaug dual go wes eg mui, kar wagareun. Duailel unum go kar wageun dudu aliag uminaraimai, abu go eiman i bitanemen. 5cGuzenina, dudu unum dabeleu asiu oimai, agzozou enemen, “E du ein du eneneg? Wol mui ibut ze mui gonugau ze sesamoranem!” Yesus nug du aliag wes eg mui kasareun. fEYesus nug koli awareun. “Ag einen uminai daremen? Agal oiagab petak eun go ginampet!” Guzenaimai, go asaimai, wol mui, ibut ze mui, gusig ze awarina, saipag socemen. Ibut ze gonugau dareun go sultal iau dareun. Gonugau tapaimaraneu dudu agen beteimai, go asoroimai, auremen, “Dubanou Ban, na ig isanigen. Ig ze nug oigai zamoroi!” nUWol banou zoimai, ze isacasoi ina, tebil ibut ze unig oug nuamoroi eun. Bo, Yesus go gabuai dareun. X)Yesus go gonugau tapaimaraneu dudu abai tebil ebu ereg simai, betemenin. $AYesus nug koli aureun, “Na iz ulis sesamilen. Noumemen dudu agtal goagal zaiagar noumemen ob oug hiacaramam.” Yesus nug wol banou aurina, poeun. $AYesus nugau tapaimaraneu du tub nug Yesus aureun, “Dubanou Ban, amegai na iz utileben, betei izal mekai ob oug heimai, koli alai, na sesamizai.” 5Yesus nug koli aureun, “Gaian egun zag inain go ninabun empip a, meg inain go ninabun teu mui, bo, Du Nugau Nag go ninabun empip tamacag.” Kasai ze tapaimaraneu du tub nug Yesus waugab alaimai, Yesus aureun, “Du Banou, na eru unamam, iz na umkoskos sesamizai bitai.” %CDudu asiu go Yesus waugab gotulaimai, tali talioroi darena, gonug uligaraimai, gonugau tapaimaraneu dudu Galili Ze Unig tubaim bitabun aimai awareun. Go igul go guzenina, go ze go Uwait nugau ze doimai, awaraneun du, Aisaia nug ze mareun,‘Du go nugtal igual ebeu mui, wes eg mui, zilagai migeimai, oi waneun.’ Aisaia 53:4 Ze go petak usaleu. Duailel agen Yesus sesamoraporoi emenin.  Umusig mina, duailel ipal agen duailel asiu wes eg go agal oiagab oug daremen Yesus waugab imarai alemen. Yesus nug duailel go wes eg mui, ogusau eim awarina, wes eg go duailel oiagab an utarai wanemen. Yesus nug duailel ipal ebeu mui han kasareun.  Yesus nug air gonugau ebeg patena, ebeu air go ebu dareun utei waneun. Air go asaimai, Yesus nugau ee zabun suban kasai moroun. }sYesus go Pita nugau zaueim simai, go Pita nugau tanau air ebeu enib zabeg mui, biz ebu gabuai dareun uligeun.  Guzenaimai, Yesus nug malai dudu agal du banou aureun, “Na nait uzan beten! Iz nait ounab petak emen uligizem. Go petak zumau.” Ziwas go ebutal, malai dudu agal du banou nugau salau du naliu usaleun. Yesus nug duailel asiu ebeu mui kasareun. ' Bo, dudu ipal ag Uwait nugau ameg ebu ze a daremen, ag oi hiacaraba, umaum damamen, duailel go ag agal aiag kititkatitai, weinai damamen.” T! Iz ag petak pet awarem, duailel am zuaneun ebuan mui, am nuaneun ebuan mui, alaimai, Abraham, Aisak, Zekop mui alai Uwait nugau gumaraneun uzan gotulaimai, Uwait nug dual hoboimai, ereg ee zai damamen. Y + Yesus go malai dudu agal du banou gonugau ze doimai, go esilakaimai, duailel sesamorai betemen go guzenai awareun, “Iz petak pet awarem, iz Israel du tub du e sul gonugau ougab petak eun sul i pemin.  Iz han dudu banban agal piagsal danem. Malai dudu ipal go izal pisal dacanem. Izal malai du tub auranem, ‘Na e alen,’ aurina, alaneu. Tub auranem, ‘Na ulib go beten,’ aurina, bitaneu. Izal salau du go ‘Na salau e men,’ aurina, salau macaneu.” H  Malai dudu go agal du banou nug koli Yesus aureun, “Dubanou Ban, iz igul eg macanem du, gonun, na izal zaueim i beten. Bo, na onsau eim sag ze memen, izal salau du go naliu usalamau. J  Yesus nug koli aureun, “Iz beteimai, du go kasai mai.”  “Dubanou Ban, izal salau du go ebeu banou oimai, go mu banou mui aidabun iborain tam, go zaueim biz ebu gabuai dareu.” %Ziwas go ebu, Yesus go Kapaneam uzan beteimai, Rom malai dudu agal du banou nug zoimai, gonugau salau du kasurabun aimai Yesus aureun, +Guzenaimai, Yesus nug aureun, “Iz igul e guzenem na betei duailel ipal i awaren. Bo, na Uwait ula dacaneu du waugab beteimai, nait enim naliu usaleun abai moromen, peizamau. Peizaimai, na Moses nugau kasai ze sesamoreiba, egun oiba, Uwait ulagwag moromen, go petak duailel unum abiu mamam, na koli naliu usalemen.” Wok Pris 13:49 Yesus nug malai dudu agal du banou nugau salau du kaseun. 1Yesus gonugau ebeg nug du go pataimai, aureun, “Izan aizem. Na naliu usalamam.” Ziwas go ebutal, Yesus nug du go leprosi mui kasai meun. SDu tub ebeu eg leprosi mui gonug Yesus waugab alaimai, taubib waimai, aureun, “Dubanou Ban, na, izal sui eg zilagai milabun iboin, aba, nait dabeleu eim guzenen. Na iz kasilemen, iz naliu usalai.” S !Yesus go em manam wag eim utei nuna, duailel asiu go sesamorai betemenin. fEGonugau ze kasai ze tapaimaranem dudu agal ze sul tam. Go du tub wanib a sul ze mareun.veYesus nug gonugau ze unum duailel marai mazicina, go gonugau ze atai abai mareun doimai, esilakemenin. 7Ze nuna, zewei banou noimai, wol banou zoimai, zau go us nogoug ebu tapai meun unum suai hina, asolaimai, unum alai noun.” Yesus nugau ze gusig a. Bo, du in go izal ze doimai, sesamorab tam, go dudu ipal kar wageun dabeleu tamacag sul, gonugau zau us nogoug ebu tapai meun. 2]Ze nuna, zewei banou noimai, wol banou zoimai, zau go suai heun, bo, suai hina, alai nuab tam, einen, zau sanag aiwag gusig ebu tapai meun, gonun, zau gusig pet dareu. ~7Gonug koli eneun, “Gonun, du in go izal ze doimai, sesamoraneu du, go du dabeleu naliu a. Gonugau zau aiwag asiu ebu gusig tapai macaneu sul. }Ziwas go ebu iz ag guzenai awarai, ‘Ag igul eg macanemen duailel, ag enan! Iz ag en i abiu.’ ” Zau mabun igul aliag. 2|]Aiu ses sisiarabun ziwas zumau ebu, duailel asiu agen alaimai, guzenai ailamamen, ‘Dubanou Ban, Dubanou Ban, ig nait wanim ebu ig Uwait nugau ze oimai, duailel ipal betei abai maranemun, ig nait wanim ebu dudu ipal go wes eg a dacanemen kasaremun, nait wanim ebu ig gugeg beu beu macanemun.’ w{gYesus nug koli awareun, “Duailel unum izal wanim pataimai, enanem, ‘Dubanou Ban, Dubanou Ban,’ duailel go Uwait nugau gumaneu uzan i simam. Bo, du in izal mekai Mesgai wag dareu gonugau ze sesamoraneu du tutak go petak simau. z Igul go guzenamam, gonun, polu ze awaranemen dudu go agal igul erunanem eim ag abe mamamen.” Aiu ses sisiarabun ziwas zumau. Uy#A go unum dab naliu i useg macanemen, go unum kasaimai, ab oug hiacaramam. Ix A naliu go dab eg i macaneu. A eg go dab naliu i useg macaneu. ^w5Guzenaital, ein a naliu go dab naliu useg macaneu. Ein a eg go dab useg eg macaneu. 7vgPolu ze awaranemen dudu agal igul erunanem eim ag petak abe mamamen. Dudu ag wain dab us kulam ebuan wanemen ta? Dudu ag sabug dab ebulig ziu ebuan wanemen ta? Tam pet tam. @uyYesus nug duailel guzenai awareun, “Ag polu ze doimai, awaranemen dudu suban piaran. Dudu go piaraimai, go sipsip sul darem aimai dabilanemen, bo, go gaian bau zag sul darem. *tMBo, awau dabun abuog go agiug pet. Duailel go asiu siabun iborain tam. Duair tutak tutak go abuog go pianemen.” Polu ze awaranemen dudu agal ze suban sisian. s) Guzenaimai, koli eneun, “Ag abuog agiug pet sian. Ab unig nuabun abu banou gereua pet, duailel asiu ag abu go ebu pigai sesamoranemen. zrm Go ze go Moses nugau kasai ze mui, Uwait nugau ze doimai, awarenemen dudu agal ze mui, goagal bigeg, einen go ein igul naliu duailel agen ag ebalagab mabun guzenebi, ag han igul go sag ebalagab macan.” Awau dabun abuog go agiug pet. @qy Iz ag petak pet awarem, dudu igul eg macanemen agen goagal gelear ein ece naliu marabun abe macanemen, sultal agal Memeag Mesgai wag dareu aurebi, gonug ag ece naliupet pet maramau. qp[ Ziwas tub ebu, gonugau nag nug, ‘Mekai, iz karuk zai,’ auraba, memeg nug man eg tub oi muraneu ta? ow Bo, du tub nugau nag nug memeg auramau, ‘Mekai, iz ma zai,’ auraba, memeg nug aiwag em ebuan oi muraneu ta? 3n_Duair in go ece wabun Uwait auramau, go ece umau. Duair in ece itanamau, go pimau. Duair in go Uwait nugau im korukoru amau, Uwait nug go im oitai muraba, zaueim simau. 0mYYesus nug koli eneun, “Ag ein ece wabun Uwait aurebi, gonug ece maramau. Ag ein ece itanamamen, ag pimamen. Ag im korukoru amamen, Uwait nug im oitai maramau. l3Ag ein ece naliu Uwait murabun tapai memenin go bau inain i maran. Ag galoloi naliu naliu bo sigual ebu i amaican. Bau bo agen ece go i zaimai, go koli kekulaimai, agal aramag ebu ece go tapai hiacaraimai, koli ag kaluaramam.” Ag Uwait aurebiag, gonug ag ece maramau. k)Na polumaranem du, amegai a tatau banou nait amen ebu dareu oi heiba, koli naliu abu uligaiba, petak zaun nugau esues ameg ebu dareu oi amam. j!Nait amen ebu a tatau banou darena, na erunai nait zaun nugau ameg ebu esues oi hiabun aurem, ‘Zai, iz nait amen ebu esues oi ai em.’ i Na einen nait zaun nugau ameg ebu esues ginampet oi hiabun uligem? Nait amen ebu a tatau dareu na piabun iborain tam ta? GhAg duailel ipal agal ein ze sisiai maramamen, Uwait nug han guzental agal ze sisiai maramau. Ag dudu ipal ebalagab ein igul eim sisiaranemen, Uwait nug ag ebalagab han guzental sisiaramau. g }Yesus nug kolital awareun, “Ag dudu ipal agal igul i sisiai maran. Ag guzenebi, Uwait nug han agal igul i sisiaramau. f}"Gonun, ag tuaba en dabeleu ulis i on. Ulisan uhu go gonugau atai. Tuaba en han uhu a. Ag ulisan uhu sag dabilan.”}es!Ag Uwait nugau uzan siabun amegai dabeleimai, gonugau igul naliu sesamoramamen, gonug koli ece go unum ag maramau. -dS Go Uwait nugau ze i duanemen dudu agenag em e ebuan ece wabun dabilanemen. Bo, agal memeag Mesgai wag dareu go abiu meun, ece go salau a, gonun, gonug ag maramau. c!Gonun, ag dabeleu asiu oiban, guzenai ze i macan, ‘Izal ee eru eiman alamau? Ze eru eiman alamau? Izal tibur galau eru eiman alamau?’ wbgGaian gig gaugaul go Uwait nug tibur galau maraneu. Gig go ulis damau, go tuaba ab nug unum ilamau. Go gig gaugaul dacanemen go Uwait nug tibur galau maraneu. Agal oiagab petak emen go ginampet! Ag abe macan, Uwait nug ag han gumaraneu. aBo, iz ag petak pet awarem, getal gumaraneun du Solomon go gonugau tibur galau naliu macaneun, tibur galau go a sisil naliu sul tam. `Ag einen tibur galau en dabeleu asiu oi daremen? Ag gaian a sisil pian. Go salau i macanem, tibur galau han agtal i patai macanem. s__Du in ag ula ebu gonugau dabeleu asi asiu mui em e ebu ziwas huia dabun iboin? Go guzenabun iborain tam. G^Ag meg inain piaran! Go ee ug i banemen, go ee egeimai, betei zaueim i gotulai macanem. Agal memeag Uwait nug meg inain ee maraneu. Agen Uwait nugau amegwab meg inain unum zilarai daremen. 8]iYesus nug koli awareun, “Gonun, iz ag petak pet awarem. Ag awau dabun dabeleu asiu oimai, guzenai ze i macan, ‘Ig ein ee mui ze mui zaimai, damam?’, ‘Ig ein tibur galau tugamam?’ guzenai ze i macan. Doropag go banou pet, ee go banou tam. Agal enimag banou pet, tibur galau go banou tam. \3Gonug koli eneun, “Salau du tub nug du aliag ebu salau wabun iborain tam. Einen, go du tub en ougab nug noumaimai, du tub en ougab nug i noumamau. Go du tub nugau ze suban sesamoraimai, salau naliu moroimai, du tub semoroimai, gonugau ze suban i sesamoraneu. Ag Uwait nugau salau mui aiwag asiu wabun salau mui ereg gotulai wabun iborain tam.” Dudu oiagab eg waimai, dabeleu asiu wanemen igul. N[Bo, nait amen eg umau, nait ounab oug han unum umusamau. Gonun, nait ounab oug al hilanau tamacag go umuteu, go petak umutai banou pet dareu!” Uwait nugau salau maimai, aiwag salau mui i macan. |ZqGonug koli eneun, “Agal ameag go enimag ebuan al. Agal ameag naliu damau go agal enimag al sul elei damau. iYKGonun, ein uzan nait ece gotulai macanem ebu nait ounab han uzan go dareu.” Enimag ebuan al. X1Bo, ag agal ece naliu Mesgai wag gotulai macan. Go ebu, umum nug i eg umau. Zob dudu agen go ebu agal zau i bigagaimai, agal ece unum mui i umam. pWYYesus nug kolital awareun, “Ag em e ebu agal ece naliu asi asiu i gotulai macan. Ag go guzenamamen, umum nug ece ipal eg wai maraneun, ipal agal ece unum eg wab tam, zob dudu ipal agen agal zau bigagaimai, ece go zob umam. V!Na igul go guzenemen, dudu ipal agen na ee utemen i abe mizamam. Nait memen wageimai dareu, go sag abiu mamau. Na igul go wageimai guzenemen, nait memen nug uligizeimai, gonug na du naliu aizaimai, aiu ses gonug na ece mizamau.” Ag Mesgai wag ece asiu oi damamen. XU)Na ee ur maiba, ze ziuaimai, gagalin salanaib, nait tibur galau naliu tuagen. pTYYesus nug koli awareun, “Ag Uwait aurabun ee ur macanemen, go polumanemen dudu agenag ee ur maimai, bisomag a sul dacanemen sul i guzenan. Ag we aidarena, dudu ipal agen uligaraimai, dudu goagen ze mamam, ‘Dudu go ag ee ur maimai, guzenai darem.’ amam. Iz ag petak pet awarem, dudu go ag agal ece unum omenin. Aiu ses Uwait nug ece tub i maramau. #S?Bo, ag agal zaiagar agal igul eg i zilagai marebi aba, agal memeag nug han agal igul eg i zilagai maramau.” Yesus nug ee ur mabun igul en abai mareun. CRGuzenaimai, ag agal zaiagar agen igul eg ag ebalagab maranem, agen agal igul eg go zilagai marebi, agal memeag Mesgai wag dareu gonug han agal igul eg macanemenin zilagai maramau. XQ) Na ig ece abu eg ebu i amaigamam. Na ig utigemen, igul eg nug i imaigamau.’ {Po Iguanag dudu ipal agal igul eg ig ebiligeb miganemen zilagai maranem sul, nagen han igual igul eg zilagai migen. O; Ulis na ig ee migamam. N Nait gumiganem ziwas em e unum alai iboramau. Nait onsau Mesgai wag sesamoranemen sul, ig han em e ebu han ereg sesamoramam. rM] Ag Uwait guzenai auran, ‘Igual memenig, na Mesgai wag darem. Nait wanim noupet ig ulapwag mizem. WL'Ag dudu go sul i usalan. Ag Uwait i aurau ebu, go agal dabeleu get abe meun. EKAg Uwait aurabun ziwas ebu, ze gau gaul i auran. Duailel Uwait en oiagab petak ab tam, goagenag agal polu tibur auraimai, ze asi asiu dumau en aimai guzenanemen sul ag go i guzenan. ]J3Bo, na Uwait aurabun nait ninanem zau oug sieiba, im gebeiba, nait Memen wageimai dareu piabun, auramam. Na guzenemen, nait Memen nug nait auremen dabeleu uligaimai, aiu ses ece tub mizamau. Aisaia 26:20 DI“Ag Uwait auranemen ziwas ebu, polumanemen dudu agen guzenanemen sul i guzenan! Ag duailel agen uligaraimai, wanimag wag maraimai, Nou Zaueim mui, ban abu gasag tapai daimai mui, Uwait ze muranemen sul, ag i guzenan. Iz ag petak pet awarem, go dudu agal ece unum omenin. Aiu ses Uwait ag ece tub i maramau. bH=Na guzenamam, go nait igul wageimai damau. Na igul go wageimai guzenemen nait Memen nug tutak peizaimai, gonug na du naliu aizaimai, aiu ses na ece mizamau.” Yesus nug duailel Uwait dual ze mabun igul abai mareun. G%Ziwas tub ebu, na ecesab tamacag du ece murabun, wage wageimai moren. Guzenemen, nait zaunar na wautab darem agen i peizaimai, abe mamamen. FwAg ecesab tamacag du tub ece moroimai, ag duailel ipal ularebi, i alai pimam. Polumanemen dudu agen Zuda duailel agal gotulanemen zaueim, abu ebu agal igul guzenai marena, duailel agen uligaraimai, igual wanimig wag migamam aimai guzenanemen sul, ag i guzenan. Iz ag petak pet awarem, polumanemen dudu go agal ece unum omenin. Aiu ses Uwait nug dudu go ece i maramau. fE GYesus nug kolital awareun, “Ag suban dabilan. Ag agal igul naliu naliu duailel ipal agal ameagab ebu i macan. Einen, ag igul go duailel ameagab ebu guzenamamen, agal memeag Mesgai wag dareu, gonug ag ece tub i maramau. }Ds0Agal memeag Mesgai wag dareu gonugau igul naliupet pet. Gonun, ag han go sul igul naliupet pet mui damamen.”NC/Ag agal zaiagar tutak “Io” awaremen, ag dudu ipal “Io” i awaramamen. Agal igul nug duailel ipal agal igul i zilaramau. Einen, Uwait nugau ze i duanemen dudu agen han guzental guzenanemen. OB.Dudu ipal agenag ag en oiagab noumanem, agenag han koli dudu go en sag oiagab noumamamen. Guzenamamen, Uwait nug ag ece naliu tub maramau ta? Dudu go igul eg mui goagenag han guzental guzenanemen. A-Gonun, ag agal memeag Mesgai wag dareu nugau gelegul alegul usalamamen. Uwait nug am usalai maimai, al hilanau duailel eg mui, duailel naliu mui, al go maraneu. Ze han guzental duailel naliu mui, Satan nugau igul eg macanemen dudu mui, ereg ze hei maraneu. @,Bo, ulis iz ag awarem, agal iwai zaiagar en oiagab nug noumaiban, dudu go en ag wagaremenin en ag Uwait nug isanarabun auramamen. B?}+Gonug koli eneun, “Getal ag ze guzenai memen domenin,‘Nait ounab nug nait zaun en sag noumanem, bo, na nait iwai zaunar en ounab nug i noumanem.’ Wok Pris 19:18 +>O*Ziwas tub ebu, du tub nug nait ecesab wabun aizaba, na kuatai ze i auren, na go moren. Du tub nug mui nait ee ta, ecesab ipal ta oimai, ‘Koli ameg mizai aimai aizaba, na i galinen, na go moren.’ ” Yesus nug duailel guzenai awareun, “Agal iwai zaiagar en oiagab nug noumamamen.” =/)Ze tub enai, malai du tub nug gonugau zo oimai, abu huia imailei beten aizaba, nagen han du go imai aimai, abu ginam huia pet imai bitamam. $<A(Ze tub enai, du tub nug na ze sisiaranemen du ebu imaiz bitamoroi nait tibur galau huia uba, na kuatai ze i auren. Utemen, nait tibur galau tub han umau. *;M'Bo, ulis iz ag awarem, du tub nug niwaba, na koli go i wen. Du tub nug nait siben naliu eiman niwaba, koli kekulaiba, siben nanai eiman moromena, niwamau. |:q&Yesus nug koli eneun, “Getal ag guzenai ze mina, domenin,‘Du tub nug nait amen eg wai mizaba, nagen han koli gonugau ameg eg wai muramam, du tub nug nait ain kuaba, nagen han gonugau aceg kuai muramam.’ Kisim Bek 21:24 b9=%Na gaul guzenai ze mamam, ‘io’ ta, ‘tam’ ta, amam. Na ein ze tub maranem, ze go Satan nug eiman alaneu.” Yesus nug dudu goagal zaiagar agen wagarina, go koli goagal zaiagar abai i alalabun en ze go mareun. 8)$Na ze tub maimai, na gagalin pataib, ze go dabeleimai, i gusig men, einen, nait gagalin ulig tub auremen, ausiau ta, mutuanau ta, i usalamau. L7#Na em gaul i wanib paten, einen, go ebu Uwait gonugau arab maimai, i mai dacaneu. Na Zerusalem wanib i paten, einen, go go Uwait igual gumiganeun du banou gonugau ban uzan. Buk Song 48:2 36_"Bo, ulis iz ag awarem, na ze tub maimai, ze go baib mui aimai i gusig men. Na ze maimai, na Mesgai nugau wanib i paten, einen, Mesgai go Uwait nugau hoboi dacaneun biz. \51!Go koli eneun, “Ag getal duailel guzenai awaremen domenin, ‘Na ein baib Uwait dual memenin go i utamam, bo, na ein baib Uwait Ban dual memen guzental, go guzental sesamoramam.’ Wok Pris 19:12 F4 Bo, iz ag awarem, du tub gonugau wau wal igul eg mab tam, gaul utamau, du go nug igul eg pet gonugau wau ebu meu. Go gonugau wau uhu muraneu, einen, wau go koli du tub uba, go duair egarabun agal kasai ze etuborou. Du tub air go umau, du go han kasai ze go etuborou.” Yesus nug duair baib mabun igul en ze mareun. P3Yesus nug koli awareun, “Getal go guzenai ze memenin, ‘Du in go gonugau air utaba, unamaun en go agau ginampet tub ebu sikut waimai, air moroimai, air go utaba, unamau.’ Lo 24:1-3 2 Nait eben naliu eiman igul eg mabun nait bimag piba, go eben naliu eiman kuataiba, amacen. Na eben hogu damau, go iboi, nait enim unum Satan nugau ab banou muzmuz ilaneu uzan i heizamam.” Yesus nug duailel egaraimai, agzozou uta utaremenin en ze mareun. I1 Gonun, na nait amen naliu eiman igul eg mabun nait bimag piba, amen go eseiceiba, amamam! Go amen ginampet amacen, nait enim unum mui Satan nugau ab banou muzmuz ilaneu uzan i heizamam. #0?Bo, iz guzenai awarem, du tub go air tub uligaimai, gonugau ougab asaba, eg murai aimai dabeleun, du go gonugau ougab oug air go dual igul eg meun. #/?Yesus nug kolital awareun, “Ag ze getal guzenai ze mina, domenin.‘Na air omen du ailel ipal abai wal igul i men.’ Kisim Bek 20:14 i.KGonun, na go zau eiman koli uzaneim nuabun gaul i palautizamam. Bo, na aiwag banou mabun aizeun guzental unum maremen, petak na uzaneim palautizebi, numam.” Yesus nug air omenin dudu ipal wal igul macanemen en ze mareun. -'Bo, na du tub dual ze sisianemen dudu waiagab bitabun ag abu ebu bete beteimai, ziwas go betei betemen ebutal agal ze koli oiagab naliu usalabun suban zeze mamamen. Guzenamamen, go na ze sisianemen dudu waiagab imaiz i bitamau. Na igul go i guzenamam, gonug na ze sisiaraneu du nugau ebeg ebu mizaba, gonug na polis nugau ebeg ebu mizaba, polis nug hiacaranem zau oug heizamau. P,Gonun, na nait egun ta, ee ta oimai, Uwait nugau ece murabun biz ebu mabun oi alamam, bo, koli dabilamam nait zaun na ibaiz ze a auremen, na utei koli beteiba, nait egun ta, ee ta biz go waugab men. Beteiba, nait zaun dual ze maimai, agal oiagab tutak maiban, na koli alaiba, nait ece oimai, biz go ebu maimai, Uwait muramam. +<*qBo, ulis iz ag awarem, du in go gonugau zaug dual iwai mamau, go ze sisiaranemen dudu waiagab imai bitamam. Du in go gonugau zaug ze biabial kuai auramau, go Zuda agal kaunsel ebu imai bitamam. Du in go gonugau zaug auramau ‘Na kar niwaneu du’ ai auramau, du go gue Satan nugau ab unig oug numau. l)QYesus nug kolital awareun, “Ag ze e getal asanagar agen awarina, duanemen,‘Na du tub wemen, i noumamau. Du in nug du tub waba, noumamau go ze sisiaranemen dudu ameagab ebu imai bitamam.’ Kisim Bek 20:13 *(MIz ag petak awarem, agal oiagab Uwait en petak aimai, agal igul naliu abiu macanemen dudu mui, Parisi dudu agal ze tapaimaranemen dudu mui, zilacarab tam, ag petak, Uwait nugau gumarabun uzan simai dabun iborain tam.” Yesus nug dudu aiag sisilaneu koli oiagab naliu usalabun ze mareun. D'Guzenaimai, du in nug kasai ze go ginampet pet i sesamoramau, gonug dudu ipal gonugau igul abai maramau, gonugau wanib Uwait nugau amegwab ginampet pet damau. Ze tub go enai, na du in nugau kasai ze ginampet go unum sesamoramau, na han dudu ipal igul go abai maramam nait wanim go Uwait nugau amegwab banou damau. ?&wIz petak pet awarem, Mesgai mui em mui daremen ziwas ebu kasai ze ginampet tub i wagemamau. Goagal ze tutak tutak unum petak pet usalamau, ziwas go ebu petak, agal kasai ze poamau. s%_Yesus nug kolital duailel awareun, “Ag iz Moses nugau kasai ze mui Uwait nugau ze doimai, awarenemen dudu agal ze maremenin go oi hiabun alem ta ag guzenai i dabilan. Bo, iz ze go oiabun alab tam, iz agal ze go iborabun alem. z$mIgul go sul agal al hilanau duailel go agal ameag ebu maramamen. Guzenaimai, goagen ag ein igul naliu guzenemenin go uligaimai, agal memeag Mesgai wag dareu go gonugau wanib ulagwag mamam.” Yesus nug duailel Uwait nugau kasai ze awareun. #Du tub nug gonugau al usaimai, mis oug i macaneu. Go al usaimai, wag araog asai mina, duailel unum gonugau hilanau ebu dacanemen. "Duailel agal oiagab petak emen go ag emgasag agal al sul. Ban uzan em tabag ebu zau macanemen go wagemabun iborain tam. h!I Yesus nug koli awareun, “Duailel agal oiagab petak emen unum ag siu sul. Bo, siu go kel tamacag usalaba, koli siu go kel usalabun iborain tam. Go unum eg weun, ag hamacina, duailel agen aramag sil tapai hiacanemen! ) K Ag oiagab naliu damau, einen, Uwait nug ece naliu ipal tapai mareun Mesgai wag dareu aiu ses umamen. Igul go getal igual embigeg ipal agen Uwait nugau ze doimai, awarenemen dudu wagaremenin sultal dudu goagen han ulis ag guzenaramam.” Duailel oiagab petak emen ag siu mui, al mui sul. $A Ag iz sesamilai aidabi, dudu ipal ag uligaraimai, polu ze enimag ebu maimai, ze biabial kuaimai, wagebi, ag oiagab eg i umau, ag oiagab naliu damau. U# Duailel inen ag igul naliu mui, Uwait nugau salau morobi, dudu ipal agen uligaraimai, aiag sisilaimai, uhu ipal ag ebalagab mebi, go agal oiagab naliu damau. Dudu go aiu ses Uwait nugau uzan simam. 7 Duailel inen agal salau go dudu ipal alalebi, gaul dabun kuatai aidanemen, go agal oiagab naliu damau. Uwait nug ag izal gelear alear awaramau! eCDuailel inen ag oiagab oug unu tamacag, go agal oiagab naliu damau. Ag Uwait pimamen.  Duailel inen ag duailel ipal en bisomagar piaranemen, go agal oiagab naliu damau. Uwait nug guzental ag en bisomag pimau! (IDuailel inen ag Uwait nugau igul naliu wabun salau gusig mamamen, go agal oiagab naliu damau. Einen, Uwait nug agal salau memen uligaraimai, isanaramau. Duailel inen agal wanimag agtal wag i macanemen, go agal oiagab naliu damau. Uwait nug ag ece marabun awareun, go unum agal umamen! Duailel inen ag weinai dacanemen, go agal oiagab naliu damau. Uwait nug duailel go agal oiagab eg koli suban maraba, damamen. 0Y“Duailel inen ag abiu agtal agal doropag isanurabun iborain tam, agtal igul naliu mabun iborain tam, gonun go agal oiagab naliu damau. Uwait nug ag gumaramau. oWGo guzenina, Yesus go ein igul memen goagal oiagab naliu usalamau aimai awareun. Go guzenai awareun: ls~N}_||E{{zAyxwwPvvIv=tZssksqqkpooenn mlkFjTi_hgfeeccc'bway``6_^]\\?[ZZ~Y~XWVVUrTTTSERQPOON M(LKKKJIHMGuEE#D1CFBA@@2?P>>*=U<;::988f766Y55 445322w10//p.--,+O**)*''&%%##/"!Y]r?67y  l z Inhoglwbg Ag eb geleu utebi, wit mui eregtal damam. Aiu ses wit wabun ziwas ebu, ag amegai eb geleu eg oi aimai, sisiaimai, agamamen, wit naliu sag oimai, izal ee macanem zaueim betei mamamen!’ ” Yesus nug tatau ze tub paipai dab en ze meun. oaW Du go nug guzenai awareun, ‘Tam, ag eb geleu eg uleimai, wit mui uleicamamen, gonun, go i guzenan. ?`w Gonug koli guzenai awareun, ‘Go igual iwai zaicig tub nug go guzeneun.’ Gonugau salau dudu agen koli ougem atag du guzenai auremen, ‘Ig betei go eb geleu eg ulei hemam ta?’ O_ Go ougem gumanemen salau dudu agen ougem atag du waugab beteimai, guzenai auremen, ‘Banou, ig na ee ug naliu nait ougem hemen aimai dabilanemun. Eb geleu eg go nait ougem erunai usalai dareu?’ T^! Dai dai, go wit ug walu zoimai, eb geleu eg mui ereg walu zuna, uligemen. ]5 Guzenina, umtabag umaum tub duailel unum ninena, du go nugau iwai zaug nug zoimai, gonugau wit ug heun ougem eb geleu ug eg heimai, go utei waneun, ,\Q Yesus nug tatau ze tub gonugau ze tapaimaraneu dudu guzenai awareun, “Uwait nugau duailel gumarabun igul enai, du tub nug wit ug naliu gonugau ougem heun. R[ Ee ug ipal em naliupet ebu noimai, walu zomenin, go gonugau bigeg enai, duailel ipal ag ze doimai, agal oiagab oug memenin. Ag Uwait nugau ze go bigeg suban abe memenin, ze naliu go omenin ee asi asiu useg macaneu sul, useg ipal asiu pet 100 macaneu, ipal 60 macaneu, ipal tutak tutak 30 macaneu.” Eb geleu eg nugau tatau ze. AZ{ Duailel ipal ag ee ug eb geleu kulam ziu oug walu zomenin, go gonugau bigeg enai, duailel ipal ag Uwait nugau ze duanemen, bo, ag em e ebuan igul dabeleimai, ece asi asiu en agal oiagab nug noumaimai, Uwait nugau ze utanemen. Ze naliu go ag omenin go eb geleu kulam nug ee ug oi zaneu sul suban i useg macaneu. Y Bo, ze naliu go agal oiagab oug umkoskos i daneu. Gonun, ze naliu go igul ipal en agal oiagab eg wina, Uwait nugau ze go unum utanemen. X Ee ug ipal ai em ebu noimai, walu zomenin, go gonugau bigeg enai, duailel ipal ag Uwait nugau ze doimai, pigai siksikanemen. ~Wu Dudu asiu ag Uwait nug gonugau duailel gumarabun ze awarina, duanem, gonugau bigeg ag suban i abiu, duailel ag ee ug abu ebu nomenin sul. Guzenina, Satan go pigai ag ebalagab zoimai, Uwait nug gonugau ze agal oiagab oug meun pigai oi hiacaneu. V9 Guzenaimai, Yesus nug gonugau ze tapaimaraneu dudu guzenai awareun, “Ag du tub nug ougem ee ug heun, tatau ze go gonugau bigeg enai ag go don. ]U3 Iz ag petak pet awarem, getal Uwait nugau ze doimai, awaranemen dudu mui, dudu ipal Uwait nugau amegwab naliu dacanemen mui, ag ece go ag ulis uligemen sul piabun en guzenemen, ag i pemen. Ze ulis ag domen sul getalan dudu ag duabun en guzenemen, ag i domen.” Yesus nug du ee ug heun tatau ze en bigeg gonugau tapaimaraneu dudu awareun. T Ulis, ag izal ze tapaimaranemin dudu, ag agal oiagab naliu usalamau! Agal ameag nug ece pimamen, agal dabuiag nug ze dumamen. gSG Duailel go ag suban i dabilanemen, go agal dabuiag utub, ameag kumi dacanemen, Ag igul go i guzenamamen, agal ameag nug ein igul pimamen, agal dabuiag nug ein ze dumamen, agal dabeleu naliu zuba, ag bigeg go abe mamamen, ag agal igul eg uteimai, koli oiagab kekulebi, iz agal igul eg zilagai marai.’ Uwait nug guzenai ze meu. Aisaia 6:9-10 R Gonun, Uwait nugau ze doimai, awaraneun du Aisaia, go dudu go en ze maraneun, ulis petak usaleu. Uwait guzenai ze meu,‘Ag ze agal dabuiag nug duaneu, bo, ag suban i doimai, bigeg abiu macanemen, ag ece ameag nug pianeu, bo, ag suban i pianemen. OQ Iz tatau ze eim duailel ipal awaranem, iz go guzenemin, ag ein ece agal ameag nug pianemen, bo, ag suban i pianemen, ag ein ze agal dabuiag nug duaneu, bo, ag suban i doimai, bigeg abiu i mamamen. qP[ Du tub go dabeleu naliu ipal mui, du go Uwait nug dabeleu naliu ipal han muramau. Guzenaba, go dabeleu naliupet pet umau. Bo, du in go dabeleu naliu tamacag, Uwait nug gonugau dabeleu ginampet patai dareu go unum koli ebegalaumau. SO Yesus nug koli guzenai awareun, “Uwait nug duailel gumarabun igul getal wageimai dareun. Ulis ag izal tapaimaranem dudu, gonun, bigeg go abai marem. Bo, duailel ipal go bigeg go abai marab tam. N Yesus nugau tapaimaraneu dudu go waugab alaimai, kanabai ze auremen. “Na einen tatau ze eiman duailel ze awaranem?” @My Yesus nug tatau ze go awaraimai, go guzenai ze meun, “Duailel ag dabuiag a aba, ag tatau ze go doimai, bigeg abiu mamamen!” Yesus nug einen duailel tatau ze eiman awaraneu. 3L_ Bo, ee ug ipal em naliu ebu nomenin, ee ug go walu zoimai, suban useg memenin. Useg ipal asi asiu pet memenin, useg ipal asiu memenin, useg ipal tutak tutak memenin.” Kw Ee ug ipal eb geleu kulam ziu oug noimai, walu zomenin. Kulam nug oi zina, suban simai useg suban mabun iborain tam. }Js Bo, am gusig zoimai, ee ug go walu zomenin unum elareun. Goagal ginib em oug suban nuab tam, gonun, unum gulaleun. pIY Ee ug ipal ai em ebu nomenin. Em naliu asiu tam, gonun, ee ug go pigai walu zoimai, gau mui usalemen. {Ho Go ee ug go ougem eim hiacabun oi betei betena, ee ug ipal abu ebu ululai noun. Guzenina, meg agen zoi oi zemen. G Go tatau ze eimantal igul asiu awaraneun. Go guzenai awareun, “Ziwas tub ebu du tub ee ug hiacabun gonugau ougem beteun. F Duailel asiu pet alai go waugab gotulaimai kapatotuai darena, go tebil tub wag simai hoboi darena, duailel go ze gasageim tapai daremen. rE _ Yesus go nineun zau uteimai, betei Galili Ze Unig gasag eim hoboi daimai, duailel Uwait nugau Ze mareun. D  2Duair in go izal Mekai Mesgai wag dareu gonugau dabeleu sesamoraneu, duair go petak go izal anikai, izal abi, izal magi.”C' 1Guzenaimai, Yesus nug gonugau tapaimaraneu dudu ebeg sil abai maraimai, awareun, “Ag uligaran, duailel e darem, go izal anikai te magi te! TB! 0Yesus nug koli du go aureun, “Izal anikai in? Izal magite inen?” $AA /[Gonun, du tub nug piaraimai, gonug simai Yesus aureun, “Nait anan amaiar abai na peizabun go alai uzaneim tapai darem, go na ibaiz ze mabun darem.”] 1@[ .Yesus go duailel abai zaueim ze marai darena, gonugau anag amagul abai alemen. Go uzaneim alai tapai daimai, guzenai ze memen, “Ig Yesus dual ze mabun alem.” P? -Peimai, go betei wes eg kwali goagal igul eg pet mui, imaraimai, koli zau oug go ereg dabun alemenin. Gonun, wes eg inain go agen du go ebu igul eg pet mina, go, go gonugau getal eg dareun sul tam, go ulis eg pet pet dareu. Igul go guzental ulisan duailel ebalagab zumau.” Yesus nugau anag amagul abai Yesus aurabun alemen. />W +Yesus nug koli eneun, “Wes eg du enib ougan oi hina, go beteimai, du tamacag uzan imai dabun empip itanamau. Go betei imabun empip i peimai, wes eg go go koli dabeleimai, eneun, ‘Iz koli izal zau muz oug bitai.’ Guzenaimai, go koli betei zau go em kalai suban memenin, gaul dareun peun. = ,V<% *Aiu ses Uwait nug koli alai em e ebuan duailel sisiaramaun ziwas ebu, Siba emgasag gumaraneun air go noumeun koli asaimai, go Uwait nugau amegwab tapai daimai, auramau, ‘Ulisan duailel ag igul eg macanemen’. Einen, go air go abu ebu abu pulig alaimai, gumaraneun du Solomon nugau ze duabun aleun. Iz ag petak pet awarem, e ebu du tub dareu, go banou, gonug Solomon zilauroi dareu. Ag du banou gonugau ze duabun utemen!” Wes eg koli gonugau zaueim aleun. x;i )Aiu ses, Uwait nug koli alai em e ebuan duailel sisiaramaun ziwas ebu Niniwe uzanan duailel noumemenin koli asaimai, Uwait nugau amegwab ulisan duailel abai ereg tapai daimai, auramam, ‘Ulisan duailel ag igul eg macanemen’. Einen, Niniwe uzanan duailel ag Zona nug Uwait nugau ze mareun, agal igul eg uteimai, koli oiagab kekulaimai, Uwait en agal oiagab petak emen. Iz ag petak pet awarem, ulis e ebu du tub dareu go banou, gonug Zona zilauroi dareu. Ag du banou gonugau ze duabun utemen. ):K (Zona go amban ainarai, umaum ainarai, go karuk banou nugau ougab oug dareun sul, Du Nugau Nag han guzental, amban ainarai, umaum ainarai mui, go ob oug damau. %9C 'Yesus nug koli awareun, “Ag ulisan duailel, ag igul eg macanemen. Ag Uwait nugau ze i sesamoranemen. Agen iz gugeg tub memin, piabun aimai kanabai ailemen ta? Tam pet tam! Iz Uwait nugau ze doimai, awaraneun du Zona nugau gugeg sag go petak abai maremin, ag go petak pimamen. 38_ &Ziwas go ebu kasai ze tapaimaranem dudu ipal mui, Parisi dudu ipal mui, goagen Yesus auremen. “Abai maranemen du, ulis, nait gugeg tub abai migemen, ig pimam.” 7- %Agal ein ze macanemen, go ze nugtal koli ag sisiaramau. Ag ze naliu macanemen, Uwait guzental sisiaraimai, ag duailel naliu amau. Ag ze eg macanemen guzental sisiaraimai, ag duailel igul eg macanemen amau.” Dudu ipal agen Yesus gugeg beu beu mina, piabun aimai auremen. 67 $Uwait nug koli alai em e ebuan duailel sisiaramaun ziwas ebu, ag ein ze gau gaul macanemen, Uwait amegwab erunai ze macanemen ag guzental auramamen. [5/ #Du naliu go gonugau dabeleu naliu mui, go ze naliu gonugau ougab oug zuna, ze macaneu. Du eg go gonugau dabeleu eg mui, go ze eg macaneu. Ein dabeleu gonugau ougab oug dareu, go gonugau ogusau eim ze macaneu. 4 "Ag go don, ag dudu eg, man abau inain sul. Agal oiagab oug igul eg kapai dareu? Agal oiagsau eim ze naliu erunaimai, ze macanemen? A3{ !Yesus nug koli awareun, “A naliu pianemen, go gonugau dab han naliu. A eg go gonugau dab han eg. Dudu ag a gonugau dab uligaimai, ag abiu macanemen go a naliu ta, eg acanemen. J2  Duair in go Du Nugau Nag enib ebu ze eg muraba, Uwait nug go gonugau igul eg zilagai muramau, bo, go Uwait nugau Ah Wes ebu ze eg muramau, Uwait nug ze go ulis i zilagai muramau, aiu ses han i zilagai muramau. Du gonugau igul eg meun go ze a, go guzental muzmuz damau.” A eg gonugau dab eg, a naliu gonugau dab naliu. h1I Gonun, iz ag petak pet awarem, du in go igul eg macaneu mui, ze eg maraneu, Uwait nug igul eg go zilagai imau, bo, du in go Uwait nugau Ah Wes ze biabial kuai auramau, Uwait nug du go nugau igul eg i zilagai muramau. 0- Duair in izal zai tam, go izal iwai zai. Duair in iz isanileimai, dudu ipal iz waiab imarai alab tam, go duailel zamarina, go wane anemen. /' Du tub nug du gusig tub nugau zaueim bigagai simai, amegai go zau atag du go ebeg arab us sil kiai maimai, gonugau zauan ece unum umau. C. Bo, iz Belsebul nug gusig i milaneu, Uwait nugau Ah Wes nug iz gusig milena, iz wes eg oi hiacaranemin. Gonun, ag go abe mamamen Uwait nugau gumarabun ziwas ag waiagab ulis alai dareu. -y Agen iz en guzenai ze memenin, ‘Go Belsebul nug gusig morona, go wes eg oi hiacaneun.’ Igul go guzenanem zob, in nug agal tapaimaranemen dudu gusig marena, goagen wes eg oi hiacaranem? Agal tapaimaranemen dudu agen agal ze go iboin tam anem! ,w Gonun, wes eg go Satan nugau uzan darem, agal zaiagar abai agzozou alalaimai, agzozou doun damam, ag erunai damamen? + Yesus goagal dabeleu abe maimai, guzenai ze meun, “Emgasag tub ebuan duailel ag agzozou alalaimai, agzozou doun damamen, ag ziwas huia i damamen. Uzan tub duailel ag han agzozou alalaimai, agzozou doun damamen, ag eg umamen. Ug tub han guzental guzenamam. ;*o Parisi dudu ze go doimai, go agen duailel guzenai awaremen, “Go Belsebul, wes eg agal gumaraneu du banou, nug gusig morona, go wes eg oi hiacaneu,” guzenai ze memenin. ) Yesus nug igul guzenina, duailel agen uligaimai, esilakaimai, go enai ze memenin, “Go Devit nugau Mogoi ta, go tam ta?” R( Ziwas go ebu, dudu ipal agen du tub wes eg nug ameg kumi usalaimai, ogusau tapelai meun Yesus waugab imai alemen. Yesus nug wes eg go du go ebuan oi hina, du go ze maimai, go koli ameg ameiteun. 4'a Em gasag duailel unum go en goagal oiagab petak aimai, go gumei damam’ Aisaia 42:1-4 Dudu ipal agen Yesus go Belsebul (gonugau wanib tub Satan) nugau zaug emen. k&O Gonug dudu ipal gusig tamacag darem isanaramau, dudu ipal agen goagal zaiagar gusig tamacag isanaranemen gonug isanaramau. Gonugau salau go meun nug aiu ses gonugau sisiarabun igul naliu sil igul naliu ipal unum zilacaramau. I%  Go gusig ze i mamau, go abu ebu ze banban ze ze mai i aidamau. n$U Uwait nug eneun,‘E izal salau du, go izanag tapai memin, go en izal oiab nug noumeun, go en izal oiab naliu usaleun. Izal Ah Wes go ebu palautemin, gonug koli alai emgasag ipal ebuan duailel sisiarai en ze unum awaramau. }#s Go ze go guzenai awareun, go Uwait nugau ze doimai, awaraneun du Aisaia nug ze sikut weun ze go ulis petak usaleu. W"' Yesus nug duailel go gusig ze awareun, “Ag iz en duailel ipal i awaran.” ! Yesus go wabun en ze mina doimai, go uzan go utei waneun. Duailel asiu go sesamorai betena, gonug ebeu duailel unum kasareun.    Guzenina, Parisi dudu go utei beteimai, Yesus wai hiabun en ze patemenin. Uwait nug Yesus gonugau salau murabun tapai moroun. )K Gonug du go ebeg eg mui aureun, “Nait eben henen.” Guzenai aurina, du go nug gonugau ebeg hina, ebeg naliu tub dareu sul, gonugau ebeg naliu usaleun.  Du go dorog mui, go sipsip zilauroi dareu, gonun, igual kasai ze nug io aigeun, ig dudu ipal imabun gil ebu isanaramam.” + Yesus nug koli guzenai awareun, “Du tub nugau sipsip imabun gil ebu ob oug numau, ag erunamamen? Ag sipsip go ob ougan i mai umamen ta? c? Zaueim go du tub go ebeg eg mui dareun. Dudu ipal agen Yesus igul eg tub maba, piabun aimai, go kanabai ze auremen, “Igual kasai ze sesamoraimai, ig igual imabun gil ebu dudu ebeu mui kasarabun iboin ta, tam ta?” M Yesus uzan go uteimai, go Zuda agal gotulanemen zaueim sieun. _7 Einen, Du Nugau Nag go sag imabun gil gumaneu.” Yesus nug du tub ebeg eg a kaseun. gG Uwait nugau ze nug guzenai aneu,‘Ag egun agaimai, iz milamamen, go iz oiab i siksikeu. Ag igul go i guzenan. Dudu ipal ag en bisomag piaraimai, isanaramamen, go petak iz oiab siksikamau.’ Hosea 6:6 Ag ze go bigeg abe maiban, ag dudu ipal igul eg i macanemen goagal enimag ebu guzenai polumaraimai, ag igul eg memenin aimai i awaran. hI Iz ag petak pet awarem, du tub e dareu gonug Uwait nugau ecesab muranemen zau zilauroi dareu. ~u Ag Moses nugau kasai ze agau nanalanemen ta, imabun gil ebu Uwait ula dacanemen dudu agen Uwait ecesab muranemen zau banou oug agal salau macanemen. Dudu go ag imabun gil ebu kasai ze suban i sesamoranem, bo, ag Uwait nugau amegwab ze tamacag. hI Devit gonugau dudu abai we wagena, Uwait nugau Nou Zaueim simai, bret go Uwait moromenin oimai, zinar. Go kasai ze sesamorab tam, bret go dudu gaugaul agen i zanemen, Uwait ula dacanemen dudu sag go zanemen. ve Yesus nug koli awareun, “Devit gonugau dudu abai we wagena, ein igul minar? Ag ze go nanalemenin ta? Q Parisi dudu ipal agen igul go guzenemen en uligaimai, goagen Yesus auremen, “Na go uligen! Nait tapaimaranemen dudu agen igual imabun gil ebu igul eg go guzenem. Go igual kasai ze etuburacanem.” 7 i Zuda agal imanem gil tub ebu, Yesus gonugau tapaimaraneu dudu abai go wit ougem ula betemenin. Gonugau tapaimaraneu dudu go we wagena, ougem go ebuan wit dab oimai, zemenin. hI Ag izal ze sesamoramamen, go uhu banou tam, ag sesamorabun iboin.” Jeremaia 6:16^5 Ag ze e izan ag abai maremin oiban, sesamoramamen. Go a tatau dudu bulumakau beu ebu maimai, ece keuai bitanemen sul. Einen, iz i aisisilaneu, iz duailel suban isanaranem. Guzenemin, agal oiagab iau selai damau. |q Duailel, ag salau gusig maimai, uhu banou umkoskos gamai aidanemen, ulis ag unum iz waiab alaimai, i mai damamen. #? Izal Mekai nug ece unum izal ebe ebu meun. Du tub nug gonugau Nag i abe macaneu, memeg nugtal go abiu. Du tub nug nag gonugau memeg abe mabun iborain tam, gonugau nag nug sag memeg abiu. Go nag nug duailel gonugtal tapai maraimai, gonugau memeg abai maraba, go han go abe muramam. @{ Mekai igul go petak nagtal nait dabeleu eim guzenemen. ' G Ziwas go ebu Yesus nug eneun, “Mekai, na tutak Mesgai mui, em mui, agal Banou, iz nait wanim ulapwag mizem, einen, na nait igul naliu abiu macanemen duailel mui, abiu mabun betemen duailel agal ameagab ebu wagememen. Bo, na igul naliu go abiu tamacag duailel unum abai maremen. g G Guzenaimai, iz ag awarem, ag guzenai dabilan, Uwait nug koli alai duailel sisiarabun ziwas ebu, Sodom uhu banou ginam umam, bo, ulisan duailel uhu banou pet umam” Yesus nug duailel go waugab alai i mabun en ze awareun. n U Ag Kapaneam duailel, ag agtal Mesgai wag simamen ta? Petak pet, ag i simamen. Uwait nug ag ob oug ab banou oug hiacaramau. Gugeg e ag abai marem sul Sodom uzanan duailel ag han guzenai gugeg abai maremin zob, go ulis darem zob! ? w Iz ag petak pet awarem, aiu ses Uwait nug koli alai duailel sisiarabun ziwas ebu, Tair mui, Saidon duailel mui, ag uhu banou ginam umam, bo, ulisan duailel ag uhu banou pet umamen!  Go eneun, “Korasin uzanan duailel, iz ag bisomagar pem! Betsaida uzanan duailel, ag han bisomagar pem! Iz go gugeg banou beu beu Tair uzanan duailel mui, Saidon uzanan duailel mui, ag gugeg go abai maremin sul zob, go Umus ougan duailel ag oiagab eg ugaba, pigai tibur galau muz tugaimai, waibul ebu hoboi darem zob. Igul go guzenemenin, go agal igul eg ebuan koli oiagab kekulemen! T! Uzan ipal duailel go ebuan, Yesus nug gonugau gugeg beu beu go abai mareun. Go, go uligaimai, goagal igul eg uteimai, go oiagab kekulab tam. Guzenina, Yesus nug uzanan duailel go gusig ze awareun. ' Bo, Du Nugau Nag aleun, go ee mui wain ze mui zina, duailel agen guzenai ze memenin, ‘Du go uligan! Go ee mui wain ze asi asiu zaneu. Go takis aiwag wanemen dudu mui, igul eg macanemen dudu mui goagal zaiag!’ Ag guzenai ze memenin. Bo, Uwait nugau dabeleu naliu ag aiu ses uligaimai, abe mamamen gonugau igul naliupet pet.” Bisomagar ipal uzanan duailel Yesus en oiagab petak ab tam. / Zon go zoimai, ziwas ipal ebu go ee mui wain ze mui ur macaneun. Guzenina, duailel agen guzenai ze memenin, ‘Du go gue wes eg go ebu dareu.’  ‘Ig duair igarabun en pulel huemun, bo, ag ilanab tam.’ ‘Ig eb noumanemenin kabal wemun, bo, ag manil mab tam.’ - Bo, iz ulisan duailel ag erunai pet awarai? Ag mogoi ginaginamul agen em nogoug ebu hoboi daimai, mogoi ipal abai onabun guzenai ularanem. *O Duailel dabuiag a, ag ze go don! &E Dudu go agenag guzenai ze memen, ‘Elaiza koli alamau.’ Ag go dudu agal ze doimai, agal oiagab petak emenin, ag abiu Zon gotal go Elaiza, alamau emenin. 3 Zon i usalau ebu, getal Uwait nugau ze doimai, awaranemen dudu mui, Moses nugau kasai ze mui, agenag Uwait ig gumigabun alamau aimai ze macanemen. _7 Ze ziwaraneun du, Zon nugau ze maraneun ziwas, zoi zoi ulis, uteu, dudu gusig mui ipal agen Uwait agal Dubanou Ban sul ag gumarabun gusig patai moroi emenin. Gonun, ag Uwait nugau gumarabun igul naliu eg memenin. ta Iz ag petak pet awarem, Zon nug em e ebuan duailel unum zilarai dareu. Bo, du in go Uwait nugau ameg ebu wanib banou tamacag, gonug eneu, ‘Uwait izal gumilaneu du banou, iz gonugau pigsal darem’ du go nug Zon zilauroi dareu. R~ Uwait nugau ze nug Zon en guzenai ze meun, ‘Uwait nug eneun,“Ag go don, izal ze oi awarabun du palautemin, amegai alai, nait abu tuguiai kalai mizamau.” ’ Malakai 3:1, Aisaia 40:3 v}e Bo, ag ein piabun betemenin, iz ailan. Ag Uwait nugau ze tub doimai, awaraneun du piabun betemenin ta? Go petak pet. Iz petak awarem, go Uwait nugau ze doimai, awaraneu du. Gonug Uwait nugau ze doimai, awaranem dudu ipal zilarai dareu. Z|- Ag ein betei pemenin? Ag du tub tibur galau naliu iweiu arugai dareun betei pemenin ta? Guzeneneg dudu ag tibur galau naliu naliu mui iweiu arugaimai, ag gumaranemen dudu banban agal zau naliu ebu dacanemen. {  Zon nugau tapaimaraneu dudu go utei wanena, Yesus nug Zon nugau ze duailel gotulai daremen ebu awareun. Go guzenai kanabarai awareun, “Ag du tamacag uzan em ula ebu Zon waugab ein piabun betemenin? Ag waliwal tub wol nug patena piabun betemenin ta? z} Du in go iz en ougab petak aimai, go gusig tapai damau, du go gonugau ougab naliu usalamau.” Aisaia 35:5; 61:1 y Ameag kumi dudu go koli ametem. Aramag eg dudu go koli abu aidarem. Dudu ebeu suiag gusig (leprosi) mui go koli naliu usalemen. Dabuiag utub dudu go koli ze suban domen. Noumemen dudu go koli awau asem. Ecesab tamacag dudu go Uwait nugau Ze Naliupet domen. x Yesus nug dudu go koli awareun, “Ag ein ze domen, agal ameag nug ein igul uligemen go unum, koli betei Zon auran. w Gonug ag Yesus guzenai kanababun awareun, “Ig abiu du banou tub alamau emen. Na du go ta, ta, ig du tub aiu ses alamaun gumamam ta?” %vC Ze ziwaraneun du, Zon go hiacaranem zau oug daimai, Kristus nug eruneun go ze go doimai, gonugau tapaimaraneu dudu Yesus waugab palautarena, betemen. %u E Yesus nug gonugau tapaimaraneu dudu begurug salau mabun ze awaraimai, go uzan go uteimai, uzan ipal uzan go waiagabtal betei Uwait nugau Ze duailel mareun. Wt' *Du in nug du tub wanib banou tamacag, go izal igul sesamoraneu abiu maimai, go du go ze ule muramau, iz ag petak pet awarem, du go Uwait nug i semuramau, aiu ses Mesgai wag ece naliu go petak umau.”s )Du in go du tub Uwait nugau ze doimai, awaraneun du abiu maimai, go du imaneu, aiu ses Mesgai wag go ece ze doimai, awaraneun du go oun sul umau. Du in go du tub tuguiai aidaneun abiu maimai, go du go imaneu, aiu ses go ece du tuguiai go oun sul umau. Qr (Gonug guzenai awareun, “Du in nug ag imaraimai, suban gumaraneu, du go nug iz han imailaneu. Du in nug iz imailaneu, du go gue Uwait han imaneu. Go guzenabun Uwait nug iz palautilena, alemin. |qq 'Bo, du in nugtal gonugau dorog awau dabun salau mamau, du go gonugau dorog eg umau. Bo, du in go iz en dabeleimai, gonugau enib utaneu, du go gonugau dorog awau muzmuz damau. Go i noumamau.” Yesus nug duailel ece naliu wabun en ze awareun. kpO &Du in go gonugau a gegeulanau gamai aimai, iz sesamilab tam, du go gue izal tapaimaranem du tam. o %In mogoi ainag, go gonugau memeg, anag en ougab nug noumaimai, go iz en ougab nug i noumamau, go izal tapaimaranem du i damau. Du in go gonugau mogoi, ainag en ougab nug noumaimai, go iz en ougab nug i noumamau, go izal tapaimaranem du i damau. Hn  $Duailel ag ug tutak koli agzozou iwai damam. Maika 7:6 )mK #Iz geleagar aleagar agal oiagab kekularemin, goagal memeagar abai iwai damam. Ainagul han anaiagar abai iwai damam. Ailel han goagal buziagar abai iwai damam. klO "Yesus nug koli awareun, “Ag guzenai i dabilan, go emgasag e ebu duailel oiagab siksikanau mui dabun aleu aimai i ze macan. Iz ag abai oiagab siksikanau mui dabun alab tam, bo, ag abai alalabun iz malai oi alemin. zkm !Bo, du in nug iz en ‘Iz gonugau zaug’ duailel ameagab ebu i ze mamau, izan han izal Mekai Mesgai wag dareu gonugau amegwab du go en ‘Go izal zai’ i anai.” Iz oiagab siksikanau mui dabun alab tam, bo, iz alalabun malai mui alemin. Aj{ Yesus nug kolital eneun, “Du in nug iz en duailel ameagab ebu ‘Iz gonugau zaug’ amau, izan han izal mekai Mesgai wag dareu gonugau amegwab du go en ‘Go izal zai’ anai. i! Gonun, ag i uminan, Uwait nugau amegwab ag dudu naliu, agen meg inain zilarai daremen.” Yesus Kristus nugau wanib ulagwag murabun igul. Gh Gonug agal gagaliag ulig tutak tutak go unum nanaleun dareu. ugc Na aiwag ginampet sil meg supikiau aliag gau macanem. Nait memen nug meg unum gumaraneu. Meg tub nugtal i nuaneu, gonug ze mina, meg go em ebu utena, nuaneu. Uwait nug meg inain naliu gumaraneu, gonun, gonug ag han subantal gumaramau. zfm Ag dudu ipal agen dudu ugarina noumanemenin, dudu go en ag i uminaran, goagen ag ugaraimai, agal doropag eg wai marabun iborain tam. Ag Uwait tutak uminuramamen, gonug petak agal enimag mui, doropag mui, unum ab banou oug hiacarabun iboin. ,eQ Izal ze umaum awarai darem agen han amban ze maramamen. Iz ag ein ze agtal iau awaremin, agen han duailel ameagab ebu asaimai, tapai daimai, ze araog awaramamen. -dS Yesus nug kolital awareun, “Gonun, ag dudu ipal i uminaran. Ein ece ulis kulai wageimai dareu, go araog zumau. Ein ze wageimai dareu, dudu ag go abe mamam. c Gonun, mogoi go gonugau dabeleu gonugau tapaimoroun du sul usalaimai, go petak gonugau ougab naliu usalamau. Salau du han guzental, go gonugau gumaneun du sul usalaimai, gonugau ougab naliu usalamau. Iz agal gumaranemin du, dudu ipal agen Belsebul nugau wanib iz ebilab milamam, ag izal tapaimaremin dudu ebalagab goagen wanimag eg pet maramam.” Duailel ag Uwait tutak uminoron. b Abiu mogoi tub nug gonugau tapaimoroun du zilacurabun iborain tam, salau du tub nug gonugau gumaneu du zilacurabun iborain tam. Ma Bo, ag go ban uzanan dudu agen ag ebalagab igul eg marebi, ag koli ban uzan tub uminai unamamen. Iz ag petak pet awarem ag Israel agal uzan banban salau unum i poau ebu Du Nugau Nag koli alamau. \`1 Bo, ag izal salau oi milanemen, gonun, dudu agen ag en aiagsisilaimai, gasag eim hiacaramam. Du in go izal salau i utamau, go umkoskos gusig mai damau, aiu ses sisiarabun ziwas ebu, Uwait nug go koli imacamau. 8_i Ipal dudu agtal agal apanagar, amanagar abai, agal iwai zaiagar agal ebeag ebu marebi, go iwai zaiagar goagen ugarebi, noumamam. Memeagar agen agal geleagar aleagar guzental guzenarebi, ugaramam, guzenebi, geleagar aleagar agen han koli kekulaimai, agal memeagar guzental guzenaramam. Maika 7:6 y^k Ag ze go agal oiagsau ebu agtal i ze mamamen. Agal memeag nugau Ah Wes nugtal dabeleu maraba, ag ze maramamen. q][ Dudu ipal agenag hiacaranem zau oug hiacarabun imarai betebi, ag uminaimai, ‘Ig erunai ze mab’, ‘Ig ein ze koli awarab’, guzenai dabileiban, ag oiagab eg i umau. Ziwas go ebu, ag Uwait nug dabeleu maraba, ag ze awaramamen. n\U Ag izal wanim ebu salau mebi, uligaraimai, dudu ipal goagen hiacaranem zau oug hiacarabun agal gumaranemenin dudu banban waiagab imarai bitamam. Guzenebi, ziwas go ebu agenag mui emgasag ipal ebuan dudu mui, izal ze awaramamen. K[ Ag dudu ipal subantal piaran. Dudu ipal agenag gusig pataraimai, sisiarabun du waugab imarai bitamam. Ag gusig pataraimai, agal gotulanemen zaueim beu beu imarai beteimai, esalau sul ugaramam. yZk Yesus nug kolital guzenai awareun, “Ag go don, iz ag sipsip sul bau zag inain darem ula ebalagab palautaremin, betei damamen. Gonun, ag man sul iau betei daimai, abu suban pimamen, ag meg kurumuk agal igul sesamoraiban, ag iau dan. uYc Iz ag petak pet awarem, sisiarabun ziwas ebu Sodom mui Gomora duailel uhu banou ginam umam, bo, go uzanan duailel ag uhu banou petpet umam.” Yesus nug gonugau ze oi aidanemen dudu guzenai awareun. Uhu beu beu ipal ag ebalagab zumau. X/ Dudu ipal agen agal ze duabun uteimai, suban i gumarebi aba, ag uzan go uteiban, agal igul eg abai marabun en agal aramag ebuan emwaibul kueian. 7Wg Go zauan du nug ag imaraimai, suban gumaraba, agal suban dabun en ze du go dual damau. Bo, du in go ag gonugau zaueim i imarai siba, agal suban dabun en ze go dual i damau. jVM Ag go dudu agal zaueim simai aba, ag guzenai ze mamamen, ‘Igual oigeb ag abai naliu dareu.’ vUe Bo, ag ban uzan tub ta, uzan ginampet tub siceiban aba, ag duailel agal igul suban uligamamen. Du in gonugau igul naliu, du in gonugau igul eg piaramamen. Ag dudu naliu go abai suban daiban, betei ag, koli uzan go utarai unamamen. T/ Ag abu unaporoi, du tub nug gonugau zo ta, tibur galau ta, arab galau ta, taru tub ta, i oi unamamen. Salau macaneu du gonug ece go petak waneu. HS  Ag aiwag ipal agal zo nag oug zulagai mamamen, i oi unamamen. HR  Ag betei guzenamamen, duailel ebeu mui kasaramamen, noumemen duailel koli usarai mamamen, duailel ebeu suiag gusig (leprosi) mui kasaramamen, wes eg duailel ebalagab darem oi hiacaramamen. Ag salau go mamamen, guzenai dabeleimai, enan, ‘Ig gusig go gaul omun, gonun, iguan dudu ipal en ig ece migabun i awaramam.’ fQE Ag beteimai, guzenai awaramamen, ‘Uwait nug duailel gumarabun ziwas waiagab zoi dareu.’ IP  Bo, ag Israel duailel sipsip sul wageimai darem waiagab bitan. O7 Yesus nug dudu begurug go palautaraimai, awareun, “Ag ipal emgasag ebuan duailel agal uzan uzan mui, Samaria agal ban uzan ipal mui, i bitan. _N7 Yesus nugau tapaimaraneu dudu begurug Uwait nugau ze oi aidanemen dudu agal wanimag enai: Saimon gonugau wanib tub Pita, gonugau amag nugau wanib Andru, Zems gonugau amag Zon dual, go Zebedi nugau gelegul aliag. Pilip, Bartolomiu, Tomas, Matiu go takis aiwag waneun du, Zems go Alpius nugau nag, Tadias, tub Saimon go ug tub wanib Serot ebuan, Zudas Iskariot gonug Yesus gonugau iwai zaugul ebeagab mareun. Yesus nug Uwait nugau ze oi aidabun dudu salau mareun. M L  Yesus nug gonugau tapaimaraneu dudu begurug ularena, alina, wes eg oiabun mui, duailel ebeu beu beu mui, kasarabun mui gusig mareun. rK] &Ag ougem atag du go aurebi, gonug salau dudu ipal palautaraba, goagen betei ee go gotulai mamam.”"J= %Gonun, Yesus nug gonugau tapaimaraneu dudu guzenai awareun, “Go ougem ee asiu iboin usalai dareu, ougem go ee egeimai, gotulabun salau dudu asiu tam. ;Io $Go duailel asiu alai go tulina, uligaraimai, bisomagar piareun, einen, ag du tub nug i isanaraneu, ag agal dabeleu beu beu daremen igul go ag sipsip gumarabun dudu tamacag sul. ]H3 #Yesus go ban uzan mui, uzan ginampet mui, unum beteimai, goagal gotulanemen zaueim duailel ze mareun. Uwait nug duailel gumarabun en alamau Ze Naliupet gusig mareun. Go duailel ebeu beu beu mui kasaraneun. 'GG "Bo, Parisi dudu agen guzenai ze memen, “Go wes eg goagal du banou nug go gusig morona, go wes eg oi hiacaraneu.” Yesus nug duailel bisomag piareun. TF! !Guzenina, Yesus nug wes eg go ogusau tapeleun du dual dacaneun oi heun. Guzenina, du go ze meun, duailel go dabeleu asiu oimai, guzenai ze memen, “Ig igul go getal Israel duailel ula ebu piab tam.” E Yesus gonugau tapaimaraneu dudu abai unabun ina, duailel ipal agen du tub ogusau tapeleun wes eg mui Yesus waugab imai alemen. D% Bo, dudu aliag go uzaneim noimai, Yesus nug kasareun en ze emgasag unum ze betei maremen. Yesus nug du tub ogusau tapeleun kasai meun. C Yesus nug guzenai ze mina, dudu aliag go agal ameag waipeun. Yesus nug koli guzenai gusig ze awareun, “Ag betei, duailel i awaran!” By Yesus nug goagal ameag pataimai, enai ze meun, “Agal oiagab iz en petak emenin, gonun, agal ameag waipamau!” kAO Yesus go zau tub simai, dudu aliag agen go waugab sina, gonug kanabai awareun, “Agal oiagab iz ag isanarabun en petak eu ta?” Zaug dual agen koli guzenai auremen, “Dubanou Ban, io, na iboin, guzenai igul mamam.” >@u Yesus go uzan go uteimai, abu ebu betei beteimai, du ameag kumi aliag agen go sesamorai beteimai, gusig ulemen. “Devit nugau Nag, na ig en bisomig peiba, na ig isanigen.” `?9 Go igul go meun ulag go emgasag unum iboreun. Yesus nug du aliag ameag kumi kasareun. >  Duailel go unum uzaneim utei nuna, Yesus go ainag gonugau zau empip oug simai, gonugau ebeg aliag patena, ainag go koli aseun. 7}||0zyyy-xtww vussqq*pwpkonymamlknk)iizinaT`v_^^f]]}\o[[)ZMZAYXXWW@VV-UUTSSnRQQiPPKOuNMMPLKK8JII H>c=<::P999877q66543:2110//.v-W,++$*))['&%%$%#b"! mb#X y/0Nw Z [ - 9 ta Du tub gonugau sipsip handret tutak (100), bo, go gonugau sipsip tutak wagemaba, ag dabilemen, go erunamau? Go i itanamau ta? Tam. Go sipsip ipal 99 em manam ebu utaraba, gig zai dabi dabi, go sipsip tub wagemeun betei itanamau. R [Go einen, Du Nugau Nag go duailel abu egecemenin koli imarabun aleun.]  Yesus nug kolital awareun, “Ag suban go don, ag guzenai i dabilan e mogoi ag gaul mogoi ginaginam aimai i ze macan. Tam! Iz ag petak awarem, Mesgai wag e agal gumaraneun tibur darem, go muzmuz izal Mekai Mesgai wag dareu gonugau amegwab tapai dacanemen. y Bo, nait amen tub nug igul eg mabun keuizaba, amen go gue oi esei heib amen tutak go iboi. Na muzmuz awau damam. Na i guzenamam, na amen aliag go mui unum ab muzmuz elaneu oug heizamam.” Yesus nug sipsip tub wagemeun gonugau tatau ze en aneun. o~WBo, nait eben ta aram ta, gonug igul eg mabun keuizaba, nait eben go ta, aram ta, kuataiba, hamaramam, go iboi. Na muzmuz naliu awau damam. Na i guzenamam na go eben aliag ta, aram aliag mui unum ab i noumaneu oug heizamam. \}1Bisoua pet, em ebuan dudu ipal agen igul eg maimai, igul gonug duailel ipal naliu agal oiagab petak emen utanem. Igul eg go petak zuaneu, bo, du go igul eg go macaneu, bisou pet, go aiu ses uhu banou pet umau. I| Yesus nug koli awareun, “Mogoi ginampet tub iz en gonugau ougab petak eun du tub nug igul eg abai muraba aba, go igul egonou pet. Dudu ipal agen aiwag uhu ban oimai, du gonugau beu ebu us sil kiai maimai, ze unig oug hamacebi, numau, go iboi, uhu go ginampet. Tam aba, aiu ses Mesgai wag, go uhu banou pet umau. +{ODu in nug iz en dabeleimai, go mogoi tub e mogoi ginampet sul imai aimai, suban gumaneu, go iz imailaneu.” Igul eg nug oiagab petak emenin duailel eg maraneu. +zODu in nugtal gonugau wanib ulagwag i mamau, koli e mogoi ginampet sul usalamau, du go petak gonug dudu ipal zilacaraimai, Uwait nugau amegwab du banou usalamau. y“Iz ag petak pet awarem. Bo, ag agal oiagab koli kekulaimai, mogoi ginampet e sul usalab tam, go ag Uwait nugau duailel i usalamamen. |xqGuzenaimai, Yesus nug mogoi ginampet tub aurina, alina, mogoi go dudu ameagab ebu ula tapai maimai, awareun, +w QZiwas tub ebu, Yesus nugau tapaimaraneu dudu agen, go waugab alaimai, go guzenai kanabai ze auremen. “Du in go Uwait nugau duailel ula banou pet abai dareu?” "v=Bo, ig dudu go abai i alalamam. Gonun, na nait karuk wabun kuai oiba, betei ze unig ebu karuk wabun kuai heiba, karuk amegai umam. Go karuk gonugau ogusau oug aiwag tub dareu uligaimai, umam. Go iboin, nagen aiwag go oi betei Nou Zaueim maremen, aiwag go igual ereg tutak.”Uu#Guzenai aurina, Pita nug koli Yesus aureun, “Emgasag tub ebuan dudu agen aiwag mamam!” Yesus nug koli go guzenai aureun, “Guzenaimai, emgasag e ebuan dudu ag aiwag i mamamen, ag gaul damamen. t+Pita nug eneun, “Io, go macaneu.” Guzenaimai, Pita go zaueim sinai, Yesus nug amegai go kanabai aureun, “Saimon na einai dabelem? E emgasag gumaranemenin dudu banban agen dudu inen ebuan aiwag wanemen? Goagal emgasag ebuan dudu ta, emgasag ipal ebuan dudu?” SsZiwas go ebu Yesus gonugau tapaimaraneu dudu abai Kapaneam uzan betena, Nou zaueim aiwag wanemen dudu agen alai Pita kanabai ze auremen, “Agal tapaimaraneu du go aiwag Nou Zaueim macaneu ta?” ^r5Dudu go agen go webi, noumamau. Guzenebi, gil ainarai ebu go koli ob ougan usamau.” Gonugau tapaimaraneu dudu go ze go doimai, goagal oiagab uhu pet usaleun. Yesus nug Nou zaueim aiwag macanemen en ze awareun. PqZiwas tub ebu, Yesus gonugau tapaimaraneu dudu abai ereg Galili bitabun bete betei, gonug guzenai awareun, “Dudu ipal agen Du Nugau Nag ebegarab durub waimai, dudu ipal agal ebeag ebu mamam. Jp [Bo, abu tub eiman wes eg go oiabun iborain tam. Uwait auraimai, ee ur maimai, go eim sag petak guzenamamen.”] Yesus nug noumaimai, koli usabun en ze gonugau tapaimaraneu dudu koli awareun. Yo+Yesus nug koli awareun, “Ag agal oiagab petak emen go ginampet pet. Gonun, ag iborain tam. Iz ag petak awarem, agal oiagab petak emenin paipai a ug ginampet go sul, agen em tabag e guzenai auramamen, ‘Na e eiman asaiba, ulib e beten,’ guzenai aurebi, go bitamau. Agal oiagab petak pet anemen, ag ein salau mabun go mamamen. $nAGo guzenina, Yesus nugau tapaimaraneu dudu agen wage wageimai zoimai, Yesus guzenai kanabai ze auremen, “Ig einen wes eg go oiabun iborain tam?” %mCGo mogoi go imai alina, Yesus nug wes eg go mogoi go ebu dareun gusig ze aurina, ziwas go ebutal wes eg mogoi go utei waneun. Mogoi go koli naliu usaleun. ulcYesus nug duailel en acegsisilaimai, awareun, “Ei, einen agal oiagab petak ab tam! Ag gagaliag gusig macanemen. Gil eiceisab iz koli ag abai danai? Gil eiceisab iz ag en koli agal uhu gamahai. Ag mogoi go iz waiab imai alan.” dkAIz nait tapaimaranem dudu go waiagab imai alemin, bo, goagen go kasurabun iborain tam.” &jEYesus gonugau tapaimaraneu dudu abai duailel asiu gotulai daremen ebu betena, du tub nug Yesus waugab zoimai, taubib aimai, eneun, “Dubanou Ban, na izal nagwai bisou peiba, kasen! Go ebeu eg oimai, siloisiloianeu. Go guzenina, umkoskos ab oug nuaneu. Ipal ziwas ebu, ze oug nuaneu. i-hS Go guzenai ze mina, gonugau tapaimaraneu dudu go abe memen, go ze ziwaraneun du, Zon nug en ze meu aimai ze memen. Yesus nug mogoi tub wes eg mui kasai meun. \g1 Bo, iz ag petak awarem, Elaiza go amegai aleun, duailel ag go suban abe mab tam, agen agal dabeleu eim igul eg beu beu go ebu memenin. Ag go guzenai daremen sultal agal igul eg Du Nugau Nag ebu guzenamamen.” (fI Yesus nug koli guzenai awareun, “Ag go petak ze macanemen, Uwait nugau ze nug guzenai ze meun, Elaiza go amegai alaimai, go koli ece unum suban mamau. )eK Bo, Yesus nugau tapaimaraneu dudu agen go guzenai kanabai ze auremen, “Kasai ze tapaimaranem dudu agen einen Elaiza go amegai alamau aimai ze manem?” d- Yesus gonugau tapaimaraneu dudu abai em tabag utei noi noimai, go guzenai ze awareun, “Ag igul e ag ameagab ebu usaleun uligemen ag betei duair i awaran, bo, Du Nugau Nag noumaimai, koli ob ougan usaba, ziwas go ebu ag ein igul uligemen go petak duailel awaran.” mcSGuzenina, go asaimai, goagal ameag nug uligemen, go du tub piab tam, Yesus nugtal dareun uligemen. lbQGuzenina, Yesus go waiagab zoimai, pataraimai, gonug guzenai awareun, “Ag asan. Ag i uminan!” aZiwas go ebu, Yesus gonugau tapaimaraneu dudu agen zeu go doimai, go banban uminaimai, em ebu gabuai mai oiag tonoi eim daremen. `Go guzenai zeze mai darena, pi tub ausiau pet alai kularena, Uwait nug ze tub pi go oug guzenai ze mareun, “Go mogoi go petak izal nagwai pet, iz go en izal oiab nug noumaneu, iz gonugau igul uligaimai, izal oiab naliu meu. Ag gonugau ze dumamen!” 9_kGuzenaimai, Pita nug Yesus guzenai aureun, “Dubanou Ban, ig e ebu dabun naliu! Na ze memen, iz e ebu agal zau ainarai manai, tub nait, tub Moses nugau, tub Elaiza nugau.” ]^3Guzenina, Moses, zaug Elaiza dual zoimai, Yesus dual ze ze mai darena, uligaremen. ']GGo agal ameag ebu, Yesus nugau enib kekulaimai, ataipet usaleun uligemen. Gonugau siameg am ameg sul uligemen, gonugau tibur galau han am nugau hilaneu sul. \ Gil wasolig uteimai, Yesus nug Pita, zaug Zems, gonugau amag Zon mui go sag gonug imaraimai, em tabag banou tub wag siemen. 9[kIz ag petak pet awarem, dudu ipal ag ulis em e ebu daremen, ipal noumabun uhu unum i pimamen, bo, ag dabi dabi, Du Nugau Nag gumaraneun du banou sul alaba, ag pimamen.”ZwBo, Du Nugau Nag gonugau memeg nugau al mui, gonugau tibur inain abai ereg alaimai, duailel sisiaramau. Duailel inen ag igul naliu macanemen, go ece naliu maramau. Duailel inen ag igul eg macanemen, go ece i maramau. Go duailel unum sisiaramau. `Y9Du tub em ebuan ece unum umau, go noumamau. Ece gonug gonugau dorog awau dabun erunai isanuramau? Go ein ece oimai, koli gonugau dorog awau dabun gau mamau? Tam, go koli nugtal gonugau dorog gau mabun iborain tam. DXDu in go gonugau dorog awau dabun dabilaneu, go gonugau dorog eg umau. Bo, du in gonugau dorog iz en noumaneu, du go gonugau dorog muzmuz suban naliu damau. Go naliu dabun abu itanamau. ?WwGo Pita guzenai auraimai, go gonugau tapaimaraneu dudu awareun, “Du in iz sesamilai zuabun, go nug en i dabilamau, go gonugau a gegeulanau nugtal gamacaimai, iz sesamilamau. kVOGuzenina, Yesus nug koli kekulaimai, Pita guzenai aureun, “Satan, na iz seiab beten! Na izal ame zoi i tapelai dan, iz abu piamoroi. Na dudu agal dabeleu sag sesamoranem, na Uwait nugau dabeleu naliu i sesamoranem.” U7Pita nug Yesus wage wageimai gasageim ze gusig aurabun imai waneun. Pita nug guzenai ze gusig aureun, “Tam pet! Igul go na ebizab i zumau!” >TuZiwas go ebu, Yesus nug gonugau tapaimaraneu dudu araog ze mareun, “Iz Zerusalem uzan betemin, go ebuan dudu banban mui, Uwait ula dacanemen dudu banban mui, kasai ze tapaimaranem dudu go, agen iz mu banou milamam. Iz mu banou mileimai, goagen iwebi, noumanai, bo, gil ainarai ebu, iz koli asanai.” _S7Guzenaimai, Yesus nug gonugau tapaimaraneu dudu ze guzenai awareun, “Ag duailel ipal guzenai i awaran, ‘Yesus go Kristus.’ ” Yesus nug noumaimai, koli usamaun en ze gonugau tapaimaraneu dudu mareun. {RoIz nait wanim banou mizem. Na duailel sisiaraimai, du tub guzenai auramam, ‘Na igul go guzenabun iboin.’ Na du tub guzenai auren, ‘Na igul go i guzenen.’ Duair in na em ebu auramam, ‘Na igul go i guzenen,’ Uwait nug han Mesgai wag guzental auramau. Duair in na em ebu auramam, ‘Na igul go guzenabun iboin.’ Uwait nug han Mesgai wag guzental auramau.” QGonun, iz na aizem, na Pita, aitabag sul. Iz izal duailel aitabag go wag gotularai, bo, noumabun igul nug duailel go i zilaramau. HP Yesus nug Saimon koli guzenai aureun, “Saimon, Zona nugau nag, na siksiken! Em ebuan du tub nug ze go na aizab tam, bo, nait ze go izal mekai Mesgai wag dareu, nugtal na abai mizeun. jOMSaimon-Pita nug koli aureun, “Na Kristus, na Uwait, awau muzmuz dacaneu, gonugau nag.” jNMGuzenai aurina, Yesus nug gonugau tapaimaraneu dudu awareun, “Agenag iz en in anemen?” MGo koli auremen, “Duailel ipal agen guzenai ze macanem, ‘Go ze ziwaraneun du, Zon.’ Duailel ipal agen guzenai ze macanem, ‘Go Elaiza.’ Duailel ipal agen enanem, ‘Go Zeremaia ta, go Uwait nugau ze doimai, awaraneun du tub ta.’ ” :Lm Yesus gonugau tapaimaraneu dudu abai go Sisaria-Pilipai agaig ebu beteimai, gonugau tapaimaraneu dudu guzenai kanabai awareun, “Duailel agen Du Nugau Nag go in anem?” K/ Guzenina, gonugau tapaimaraneu dudu go koli abe memenin. Yesus go bret agena, neleimai suaizuaneun marasin wanib zis go en awarab tam, bo, go Parisi, Sadiusi dudu mui, goagal ze tapaimaranemen suban sisiarabun en awareun. Pita nug Yesus nugau wanib araog meun. VJ% Ziwas tub ebu, iz bret kwali oimai, dudu tausen iwanarai (4,000) marena, zemenin ag go en dabeleu omen ta? Ag gom gau zo eiceisab oimai, bret ogog oi zulagai mina, kapeun? Ag einen go dabelab utemen? Ulis iz ag bret en awarab tam. Iz ag Parisi, Sadiusi dudu mui, agal zis go suban piabun aimai iz ag awarem!” I bH= Bo, ag dabeleu naliu tamacag ta? Iz bret tabkuai oimai, kikakaraimai, dudu tausen tabkuai (5,000) marena, zemenin, ag go en dabelab tam ta? Ag gom gau zo eiceisab oimai, bret ogog zulagai mina, kapeun? DGYesus goagal ze ze mai daremen abiu maimai, gonug guzenai kanabai awareun, “Ag einen guzenai ze mai daremen? ‘Ig bret oi alab tam.’ Agal oiagab petak emen go ginampet! kFOAgzozou guzenai ze maimai, enemen, “Ig bret oi alab tam, gonun, go ze go aigeu.” 0EYYesus nug gonugau tapaimaraneu dudu guzenai awareun, “Ag Parisi, Sadiusi dudu, goagal bret agena, neleimai suaizuaneun marasin wanib zis go suban uligan.” D Yesus nugau tapaimaraneu dudu go dabuiag sikena, bret ipal i omen, go gaul Galili Ze Unig heimai, tubaim betemenin. pCYAg duailel eg, ag Uwait nugau igul naliu i sesamoranemen! Agen iz gugeg tub memin, piabun kanabai ailemen ta? Bo, iz ag gugeg go i abai marai! Zona nugau gugeg tutak abai maremin, go petak ag pimamen.” Guzenai awaraimai, Yesus go utarai waneun. Yesus nug Parisi, Sadiusi agal igul bret agena, neleimai, suaizuaneun marasin wanib zis sul en ze meun. QBUmaseu ag emes epelaneu mui, pi mutuaneu mui, uligaimai, guzenai ze macanemen, ‘Ze numau.’ anemen. Ag emes uligaimai, igul go ag petak abiu macanemen. Bo, ein igul ulis zou, ag bigeg go i abiu.] ABo Yesus nug koli guzenai awareun, “Ag umusig am noimai, emes epelina, uligaimai, ag guzenai ze macanemen, ‘Tuaba gil naliu.’ V@ 'Parisi dudu ipal, Sadiusi dudu mui, goagen Yesus polumurabun alemenin. Goagen Yesus auremenin, “Na gugeg tub abai migen. Guzenemen, ig abiu mamam, na Uwait Mesgai wag dareu nugtal gusig go mizaneu.” [ ?w'Gonun, Yesus nug duailel go palautarena, goagal uzan wane anena, go tebil wag simai, Magadan em ebu beteun.f>E&Ee zemenin dudu go tausen iwanarai (4,000), bo, ailel geleagar aleagar abai go nanalab tam. 0=Y%Duailel go ee go zaimai, unum biguiag zoun. Ee ogog ipal utemenin Yesus nugau tapaimaraneu dudu agen gom gau zo kwali oimai, ee zemenin ogog go zulagai mina, kapeun. '<G$Gonug bret kwali mui, karuk mui oimai, Uwait ‘Ese-e’ aureun. Guzenaimai, gonugau tapaimaraneu dudu marena, goagen han duailel go marena, zemenin. Z;-#Guzenina, Yesus nug koli duailel em ebu hubamam aimai awarina, go hobomen. 6:e"Yesus nug koli awareun, “Ag bret eiceisab dareu?” Goagen koli auremen, “Ig ee asiu oi alab tam, bret kwali mui, karuk ipal ginaginam mui dareu.” !9;!Gonugau tapaimaraneu dudu agen koli guzenai auremen, “Ig du tamacag uzan e darem, duailel e asiu, ig ee eruan oimai, duailel maremun, zimam?” 8 Yesus nug gonugau tapaimaraneu dudu ularena, alina, guzenai awareun, “Iz duailel e gil ainarai ee tamacag ig ibaig ereg gaul daremen uligaraimai, bisomag pem. Go abu ebu betei we en noumamam. Gonun, iz gaul goagal uzan palautaremin, i unamam.” &7EGuzenina, go igul go meun uligaimai, go dabeleu asiu omenin. Oiagsau tapeleun dudu go koli suban ze memenin, aramag ilueun dudu go koli tuguiai tapemenin, ameag kumi dudu go ametaimai, ece pemenin, i aidanemen aramag eg dudu go koli aidanemenin, dudu ipal go ebeu beu beu mui go naliu memenin. Guzenina, duailel goagen Israel agal Uwait wanib ulagwag moromenin. Yesus nug dudu tausen iwanarai (4,000) ee mareun. 56cDuailel ipal agen duailel asiu, ameag kumi, aramag eg, oiagsau tapeleun, ebeu dudu ipal mui, go Yesus waugab imarai alai memenin. Gonug duailel go ebeu mui unum kasareun. r5]Yesus go uzan go uteimai, Galili Ze Unig gasageim beteun. Go em manam tub ebu simai, hoboi dareun. 4Guzenina, Yesus nug air go aureun, “Air, nait ounab petak emen go banou pet! Nait ein igul iz na isanizabun ailem, go isanizai.” Yesus air go guzenai aurinatal, air gonugau aleg go koli naliu usaleun. Yesus nug duailel asiu ebeu beu beu mui kasareun. Y3+Guzenina, air gonug Yesus guzenai aureun, “Du banou, na petak ze mem, bo, bau agal memeagar eebiz ebu ee zina, ee sibsib em ebu nuna, goagal bau agen go ee sibsib oi zanemen.” Buk Song 62:12 o2WYesus nug koli guzenai aureun, “Ig mogoi agal ee oimai, bau hamacai i maranem. Go igul eg.” 1{Guzenai awarina, air go gue Yesus waugab zoimai, patai weinaimai, guzenai aureun, “Du banou, na iz isanilen.” 30_Guzenina, gonug koli awareun, “Israel duailel ag sipsip sul gumarabun du tamacag. Izal mekai nug go Israel duailel ag en sag iz palautilena, gumarabun alemin.” ^/5Bo, Yesus nug air go koli ze tub aurab tam. Gonugau tapaimaraneu dudu agen go waugab zoimai, guzenai auremen, “Air gue, go ig sesamigai alaimai, ul mui alai dareu, gonun, na go palautemen, koli unamau!” <.qKanan air tub go uzan go dacaneun, go zoimai, Yesus aureun, “Du banou, na Devit nugau Ug, na iz en bisom peiba, iz isanilen! Izal ainag wes eg nug unum eg wai moroun dareu.” h-IYesus gue uzan go uteimai, emgasag tub Tair ban uzan mui Saidon ban uzan ula ebu beteun. 6,eIgul eg go gonug duailel unu maraneu. Bo, ag ebeag ze ulusab tam, ee zanemen gonug duailel Uwait nugau amegwab unu i maraneu.” Kanan air tub go Yesus en ougab petak eun. =+sOiagab eim, duailel go dabeleu eg guzenai wanemen: Ag duailel ugarina, noumabun dabilanemen, ag du omenin ailel eg marabun dabilanemen, ag igul eg pet ipal mabun en dabilanemen, ag ece zob wabun dabilanemen, ag ece uligaimai, ameag nug alaneu, ag polu ze mabun, duailel enimag ebu ze mabun mui dabilanemen. r*]Bo, dabeleu eg oiagab oug daneu asina, oiagsau eim zuaneu, dabeleu gonug sag duailel petak unu maraneu. p)YAg igul go i abiu ta? Ein ee zanemen go biguiag oug noi daneu, go koli biguiag ougan alaimai, nuaneu. d(AYesus nug awareun, “Iz ag ze asiu abai maremin, bo, agal dabeleu naliu usalab tam. m'SGuzenai ze mina, Pita nug Yesus guzenai aureun, “Na tatau ze go bigeg ig aigemen, dumam.” `&9Ag dudu go utarebi, damam. Dudu go ameag kumi, ag zaiagar ipal ameag kumi abu abai marabun iborain tam. Du ameg kumi tub gonug ameg kumi zaug tub abu abai morom aimai, go zaug dual ereg alanoimai, ob oug numam.” .%U Yesus nug koli gonugau tapaimaraneu dudu awareun, “Izal Mekai go Mesgai wag dareu, go ougem a. Ee ug, ebeg sil bab tam, go unum goagal ginib mui silaicamau. ;$o Ziwas go ebu, gonugau tapaimaraneu dudu agen go waugab alaimai, guzenai auremen, “Na ze go ze memen en Parisi dudu ze go doimai, goagal oiagab eg weun, na go abiu ta?” ##? Du tub go ee zaneu gonug Uwait nugau amegwab unu i muraneu. Dabeleu eg ougab oug dareu asina, gonugau ogusau nug ze maneu gonug petak go unu muraneu.” |"q Yesus nug duailel asiu ularena, go waugab alina, guzenai awareun, “Ag ze e awarai doiban, suban abe macan! X!) Ag du tub nugau kasai ze sesamoraimai, ag guzenai ze macanem go Uwait nugau ze. Ag polu ze sesamoraimai, ag izal wanim gaul ulapwag macanem!” ’ ” Aisaia 29:13 Ein ece gonug dudu unu maraneun. 9 k‘Uwait nug eneun,“Duailel go agen gaul oiagsau nug izal wanim ulapwag macanem, bo, agal oiagab nug iz en noumab tam. Ag izal ze awaranem ag suban i sesamoranem. {oAg polumanemen dudu! Uwait nugau ze doimai, awaraneun du, Aisaia nug ag en petak ze meun. Go guzenai sikut weun, =sAg Parisi dudu guzenai ze macanemen, ‘Go iboi, go gonugau memeg anag i isanaramau.’ Go igul ebu ag Uwait nugau ze tonoi maimai, agal asanagar agal ze sag petak sesamoranemen. b=Bo, ag guzenai ze macanemen, ‘Du in go ece mui, gonugau memeg anag dual isanarabun iboin, bo, go ag awaraneu. “Iz ece go Uwait murabun sag tapai memin dareu. Guzenaimai, iz ag isanarabun iborain tam.” ’ RUwait nug eneun,‘Na nait memen anan nugau ze sesamoren.’ Go koli eneun, ‘Du in go gonugau memeg anag ze biabial kuai auramau, dudu ipal agen go webi, noumamau.’ Kisim Bek 20:12,17 {Yesus nug koli awareun, “Ag einen Uwait nugau ze i sesamoranemen, ag agal asanagar agal igul sag sesamoranemen? #“Einen nait tapaimaranem dudu agen igual asaniger agal kasai ze i sesamoranem? Ag ee zabun agal ebeag kasai ze meun sul i ulusanemen.” z oParisi dudu ipal, kasai ze tapaimaranem dudu mui, go Zerusalem uzanan alaimai, Yesus guzenai kanabai ze auremen, jM$Duailel ipal agen Yesus guzenai gusig auremen, “Na ebeu duailel go utaremen, goagen alai nait tibur galau siugal patamam.” Guzenaimai, ebeu duailel agal ebeag nug Yesus nugau tibur galau patena, unum naliu usalemen.%#Go ebuan duailel go abe memen go Yesus aleu. Guzenaimai, goagen ze palautina, em go ebuan duailel ipal ebeu mui Yesus waugab imarai alemen. q["Yesus gonugau tapaimaraneu dudu abai, go Galili Ze Unig hei beteimai, Genesaret em gasag betemen. O!Yesus nugau tapaimaraneu dudu go tebil oug daremen go gonugau wanib ulagwag moromen. Go guzenai ze memen, “Petak pet, na Uwait nugau Nag.” Yesus go Genesaret em ebu ebeu duailel asiu kasareun. K Yesus go Pita dual koli betei tebil ebu sina, wol maziceun. Yesus nug gonugau ebeg pigai pataimai, guzenai aureun, “Nait ounab petak emen go ginampet pet. Na einen dabeleu aliag omen?” Guzenina, Pita go wol banou nug ze ban oug kulai mamoroi ina, uligaimai, go banban uminaimai, uleun, “Dubanou Ban, na iz isanilen!” Yesus nug koli aureun, “Io, na alen!” Guzenai aurina, Pita go tebil wag an silikai noimai, ze wag Yesus dareun ebu beteun. ~uPita nug koli guzenai aureun, “Dubanou Ban, go petak na darem aba, iz ailemen, ze wag na darem ebu bitai.” SPigai Yesus nug awareun, “Ag gusig dan. E izanag. Ag i uminan!” >uGonugau tapaimaraneu dudu agen go ze wag tapai tapai alina, uligaimai, go banban uminemen. Guzenai ze memen, “Go eb dorog!” Guzenaimai, go banban uminaimai, eg pet piecemenin. 2 ]Umaseu, em hilai zuna zuna, am ameg ainarai betei, am ameg wasolig ebu sul, Yesus go koli gonugau tapaimaraneu dudu daremen ebu ze unig wag ebu tapai tapai aleun. / WGo duailel palautarena, wanena, go nugtal em manam wag simai, Uwait aurai dareun. Umusig, em umutai alina alina, Yesus nugtal go ebu darena, tebil go gonugau tapaimaraneu dudu agen oi betemen go ze unig ban ula ebu betena, wol banou zoimai, tebil go patena, ze nug tebil go kulai mamoroi eun. X )Guzenaimai, Yesus nug gonugau tapaimaraneu dudu awarina, “Go tebil wag simai, Galili Ze Unig tubaim amegai bitamam.” Awaraimai, nug daimai, duailel palautarena, goagal uzan unamamen aimai awareun.  Ee zemenin dudu tausen tabkuai (5,000), ailel, geleagar aleagar abai, go ee zemenin nanalab tam. Yesus go Galili Ze Unig wag ai dareun. ,QDuailel unum ee go zaimai, biguiag zoun. Ee ogog go darena, Yesus nugau tapaimaraneu dudu agen gom gau zo begurug oimai, zulagai mina, go gom gau zo unum kapeun.  Go duailel awarina, go gig ebu hoboi darena, gonug bret tabkuai go mui, karuk aliag mui oimai, Mesgai wag ameitaimai, Uwait ‘Ese-e’ aureun. Go bret go kikakaraimai, gonugau tapaimaraneu dudu marena, goagen oimai, duailel marena, zemenin. Z-Yesus nug gonugau tapaimaraneu dudu awareun, “Ee go oi alai iz milan.”  Goagen koli go guzenai auremen, “Ig ee asiu oi alab tam, bret tabkuai mui, karuk aliag mui, oi alemun dareu.” Guzenai aurina, Yesus nug koli gonugau tapaimaraneu dudu guzenai awareun, “Duailel go eru eim unamam? Agenag ee zabun maran.” Z-Yesus nugau tapaimaraneu dudu agen umusig ee zabun ziwas ebu go zoimai guzenai auremen, “Em umuteu, du tamacag uzan e darem. Na duailel palautaremen, goagal uzan beu beu betei ee gau maimai, zimam.” +Yesus go gasageim betei i maimai, tebil ougan noimai, duailel asiu daremen uligaraimai, go en bisomag piaraimai, duailel ipal ebeu a kasareun. Z- Yesus go Zon noumeun ze doimai, go tebil oimai, uzan go uteimai, nugtal du tamacag uzan em ula ebu waneun. Guzenina, duailel go Yesus waneun ze doimai, goagal uzan uteimai, abu eim go sesamorai betemen.  'Ziwas go ebu, Herot-Antipas go Galili agaig gumaneun du banou. Getal Herot nug gonugau amag Pilip nugau wau Herodias ebegalacoun. Guzenina, ze ziwaraneun du, Zon nug Herot guzenai aureun, “Na nait amai nugau air Herodias omen. Go na kasai ze etuboromen!” Zon nug guzenai aurina, Herot go Zon wai hiabun dabeleun, bo, go Zuda duailel agen Zon go Uwait nugau ze doimai, awaraneun du tub anemen. Guzenaimai, Herot go, go darena, uligaraimai, uminareun. Uminaimai, go dudu ipal awarina, beteimai, Zon ebegarab durub waimai, ebeg us sil kiaimaimai, hiacaranemen zau oug hemen. Herot gonugau anag nug soligweun gil zuna, duailel asiu gotulaimai, go dual oiagab siksikai mui ee zai daremen. Gil go ebu, Herodias gonugau aleg go duailel ameagab ebu zoi ilanai dareun. Guzenina, Herot go ainag magun guzenai uligaimai, gonugau ougab naliu meun. Go ainag magun go dual baib maimai, gonug guzenai aureun, “Iz petak pet aizem, na ein ece wabun iz ailemenag, izan na unum mizai.” Go ainag nug gonugau anag kanabai auraimai, go anag nugau dabeleu oimai, koli alai Herot guzenai aureun, “Na ze ziwaraneun du, Zon nugau beu kuataiba, gonugau gagalig kuatemen tebil tub oug maimai, oi alai milen.” Ainag gonug Herot guzenai aurina, go doimai, go ougab uhu usaleun. Bo, duailel go dual hoboi ee zai daremen goagal ameagab ebu ainag go dual baib maimai, petak ze meun ze dabeleimai, go utabun iborain tam. Guzenaimai, go ainag gonugau ze sesamoraimai, gonugau salau du aureun, “Na beteiba, Zon nugau beu kuaten.” Gonugau salau du tub guzenai aurina, go betei Zon hiacaranemen zau oug an ebu beu kuatai heun. Zon nugau gagalig kuatai heun tebil tub oug maimai, oi alaimai, ainag go morona, gonug han oi betei gonugau anag moroun. Zon gonugau tapaimaraneun dudu agen gonugau enib sag oimai, betei ob oug hemen. Dai dai, Herot nug Yesus nugau salau meun ze doimai, gonug gonugau salau dudu guzenai awareun, “Go ze ziwaraneun du, Zon go noumeun koli ob ougan koli asai zoun, gonun, go gugeg beu beu mabun gusig a.” Yesus nug dudu tausen tabkuai (5,000) ee mareun.  h~I :Go ebuan duailel agal oiagab petak ab tam, gonun, go uzan go igul ipal asiu abai mab tam.@}y 9Go guzenai ze maimai, Yesus semoromenin. Guzenina, Yesus nug guzenai awareun, “Uzan ipal Uwait nugau ze doimai, awaraneun du, go wanib ulagwag a, duailel agen goagal oiagab eim go en petak anemen, bo, nug nugau uzan wanib ulagwag tamacag, gonun, gonugau duailel mui, gonugau ug mui agenag go semoromenin.” B| 8Gonugau abiagul e ebu darem ta? Go igul go eruan oun?” ({I 7Go gugeg beu beu mabun gusig eruan oun? Go igual zau macaneun du nugau nag tam ta? Maria go gonugau anag ta? Zems, Zosep, Saimon, Zudas go gonugau amagul ta? {zo 6Guzenaimai, gonugau muz uzan koli beteun. Go duailel goagal gotulanemen zaueim simai, Uwait nugau ze mareun. Duailel agen gonugau ze doimai, esilakemenin. Guzenaimai, goagen guzenai ze memenin, “Du go dabeleu naliu mui, igul go eruan oun? Ey 5Yesus go, go tatau ze awaraimai, uzan go utei waneun. x! 4Yesus nug guzenai awareun, “Ze go gonugau bigeg enai. Kasai ze tapaimaraneu du go Uwait nugau gumarabun igul abiu maimai, go izal tapaimaranem du usalabun, go simai, zauan go ece muzin mui awau mui oi alaneu.” Nasaret uzanan duailel agen Yesus semoromenin. w 3Yesus nug gonugau tapaimaraneu dudu kanabarai awareun, “Ag ze go bigeg ag abiu ta?” Goagen koli go auremen, “Io, ig abiu.” Xv) 1Tatau ze go gonugau bigeg enai, Uwait nug koli alai duailel sisiaramaun ziwas ebu, gonugau tibur agen Satan nugau duailel go Uwait nugau duailel abai ereg gotulai darem ebuan sisiai imaraimai, ab banou muzmuz elei dacaneu ebu betei, ab unig oug hiacaraba, goagal aiag kititkatitai, weinai damam.” Getalan ze mui ulisan ze awau mui. u 2/tW 0Karuk asiu nug zo kapina, go karuk zo mui patai keuina, gasageim alina, go hoboimai, karuk sisiaremen. Karuk naliu go agal tebil oug memen, karuk eg hamaremen. Ls /Yesus nug kolital eneun, “Uwait nug duailel gumaraneu gonugau igul tub go enai. Karuk wanemen dudu ipal agen karuk wabun zo ze unig oug heimai, karuk asiu eg mui, naliu mui, gaul omenin. r  .Go aiwag wanib kelek naliupet pet tub uligaimai, go koli betei gonugau ece unum dudu ipal marena, gau mina, gonug han aiwag go oimai, betei go aiwag kelek naliu gau meun. Guzenaimai, go aiwag kelek gonugau pet usaleun.” Karuk wanemen zo nugau tatau ze. %qC -Yesus nug koli eneun, “Uwait nug duailel gumaraneu igul tub go enai. Du tub go aiwag naliu wanib kelek, aiwag banou sil gau mabun itanai ai dareun. Yp+ ,Yesus nug guzenai ze meun, “Em ebuan duailel ag Uwait nugau duailel usalabun go enai, du tub nug gonugau aiwag asiu ot oug maimai, gonugau ougem wageimai meun. Du go noumina, du tub nug aiwag ot go uligaimai, gonug koli wageimai meun. Go siksikaimai, gonugau ece unum dudu ipal marena, gau mina, gonug aiwag go oimai, betei ougem go gau meun. Guzenaimai, aiwag ot oug dareun, gonugau usaleun.” Du tub go aiwag naliu wanib kelek gau macaneun en tatau ze. o5 +Ziwas go ebu, Uwait agal memeag nug duailel gumarabun igul araog zuba, duailel oiagab petak emen ag am nugau al sul hilamamen. Duailel ag dabuiag a, go ze doimai, bigeg abiu mamamen.” Daniel 12:3 Yesus nug tatau ze tub guzeneun, du tub nug aiwag ot tub em ougan oun. nnU *Duailel go ab banou elei dareu, oug hiacaramam, go ab oug noi weinaimai, goagal aiag katutai damam. Um# )Du Nugau Nag nug gonugau tibur palautaraba, alaimai, goagen Uwait nugau duailel ula ebu duailel ipal igul eg mabun emen mui, dudu ipal ereg igul eg macanemen abai unum oi hiacaramau. Sefanaia 1:3 xli (Eb geleu eg sisiaimai, ab ebu agamam, aiu ses Uwait nug sisiaramaun ziwas ebu, em e ebu guzental guzenaramam. 5kc 'Eb geleu ug eg ougem heun du, go igual iwai zaicig, Satan. Ougem nugau ee ug wabun ziwas igual Uwait nug koli alai duailel sisiaramau, ee wabun dudu go Uwait nugau tibur. ljQ &Ougem go em e, ee ug naliu go Uwait nug gumaraneu duailel, eb geleu eg go ag Satan nugau duailel. Xi) %Yesus nug koli guzenai awareun, “Du ee ug naliu heun, go Du Nugau Nag. Bh} $Yesus go dudu asiu utaraimai, go zaueim sieun, gonugau tapaimaraneu dudu agen zoimai, guzenai auremen, “Na ig eb geleu ug eg ougem walu zoun nugau tatau ze bigeg en aigamam.” ogW #Go tatau ze maraneu go Uwait nugau ze doimai, awaraneun du nug duailel awaraneun, ze go ulis petak usaleu. Gonug guzenai sikut weun,‘Iz tatau ze eim duailel ze awaranem. Ze, em e usalai meun ziwas ebu, zoizoi ulis wageimai dareun, iz ag awarem.’ Buk Song 78:2 Yesus nug eb geleu eg nugau tatau ze bigeg en gonugau tapaimaraneu dudu awareun. }fs "Ze asiu go Yesus nug duailel tatau ze eim awaraneu, go ze tub araog awarab tam, go tatau ze eim sag awaraneu. Fe !Yesus nug gonugau tapaimaraneu dudu tatau ze tub guzenai awareun. “Uwait nug duailel gumaraneu igul go marasin tub wanib zis sul. Air tub nug zis ginampet oimai, plaua gap 40 ulei oimai, tulaimai, ipulaimai, plaua go neleimai, suai banou zuaneu.” Yesus nug duailel ze awarabun go tatau ze eim sag awaraneu. 9dk Go paipai dab go ginampet pet, ee dab ipal sul tam, bo, go paipai dab walu zoimai, ipal ougeman ee ug unum zilaraneu, go a banou pet usalamau. A go bigeg banou usalina, meg inain go alai a ebeg go ebu teu macanemen.” Yesus nug tatau ze tub bret aganemen marasin gonugau wanib zis en ze mareun. Ec Yesus nug gonugau tapaimaraneu dudu tatau ze tub guzenai awareun, “Uwait nug duailel gumaraneu igul enai. Du tub nug a tub wanib paipai dab ginampet pet oimai, gonugau ougem beun. tB~|}y|zyyxOwvvv7utAsrqq@p)onnm;kk~kj2i}i h2ff)eUdcb&aD``__F^]p\\J[ZYYXWW[V TT+SYRZQQRPPO0N"MM.M"L KJJI HGFeEDCBB@A @@#??>==<Yesus nug ze go Sadiusi dudu awarina, go koli ze mabun iborain tam. Guzenina, Parisi dudu go ze go doimai, gotulaimai, m(S!Guzenai awarina, duailel go gonugau ze naliu doimai, esilakemenin. Ein kasai ze go banou pet? '9 ‘Iz Abraham, Aisak, Zekob goagal Uwait.’ Kisim Bek 3:6 Uwait go dudu noumemen agal Uwait tam, go dudu muzmuz awau dacanemen agal Uwait.” _&7Uwait nugtal noumemen dudu go koli asamam aimai ze meun. Ag ze go nanalanem ta? i%KDuailel noumemen koli asamam, gue Uwait nugau tibur Mesgai wag darem sul damam. Ag i egaramam. $Guzenai aurina, Yesus nug koli guzenai awareun, “Ag Uwait nugau ze mui gonugau gusig mui ag i abiu. Gonun, ag polumanemen dudu pet! 3#_Air go dudu kwali agen omenin, aiu ses noumemen duailel koli asamam ziwas ebu, air go in nugau tuguiai damau? Em ebu, go dudu kwali noumemen goagen air tutak omenin.” 9"mGuzenaimai, wab air go dareun nug, ses noumeun. |!qGo han mogoi tamacag noumeun. Guzenaital betei, dudu kwali go agen air go omen, unum nanag tamacag gaul noumemen.  #Bo, umtabag du tub gonugau gelegul kwali a. Mogoi kaman air oimai, go mogoi tamacag noumeun. Guzenaimai, amag tub nug gonugau wab air oun. }s“Du Banou, getal Moses nug guzenai ze meun, ‘Du tub go air oimai, gonugau wau mogoi tamacag noumai utei unaba, gonugau amag nug han apag nugau wab air oimai, mogoi muramau, mogoi go apag noumeun nugau mogoi sul usalamau.’ Lo 25:5 %CGil go ebutal, Sadiusi dudu agal dabeleu enai, dudu noumamam, koli i asamam aimai ze macanem, goagen Yesus waugab zoimai, guzenai kanabai ze auremen, ykGo ze go doimai, dabeleu asiu oimai, utei wanemenin. Yesus nug dudu noumaimai, koli asamam en ze awareun. =sGoagen koli auremen, “Sisar nugau.” Guzenai aurina, Yesus nug koli awareun, “Guzenaimai, ag Sisar nugau ece go Sisar muramamen. Uwait nugau ece, go Uwait muramamen.” KGonug kanabai awareun, “Aiwag e ebu wanib dorog mui inugau?” ^5Ag aiwag macanemen tub oi abai milebi, iz piai!” Goagen aiwag go oi alai moromen. Yesus go nug polumurabun en ze memen abiu maimai, gonug koli awareun, “Ag polumanemen dudu, ag einen iz ame patemen? _7Guzenaimai, na einai dabelem? Ig aiwag Sisar muramam ta utamam? Nagen ig aigamam.” H Guzenaimai, goagen goagal tapaimaranemen dudu ipal mui Herot nugau ze sesamoranemen dudu mui go Yesus waiagab palautarena, alemen. Go alaimai, guzenai auremen, “Du Banou, ig abiu na petak ze ze macanem du. Na dudu agal dabeleu i duanem. Wanimag a dudu sag na i piaranem. Na Uwait nugau ze petak pet ig abai miganem. iKZe go meun doimai, Parisi dudu agen uzaneim noimai, agzozou Yesus polumorabun ze patemen. PYesus nug guzenai ze meun, “Uwait nug duailel asiu go waugab alabun ulareu, bo, go duailel asiu i tapai maraneu.” Dudu agen aiwag Sisar murabun iboin tam ta aimai Yesus kanabai ze auremen. C Guzenina, du banou go nug gonugau salau dudu awareun, ‘Ag du gonugau arab ebeg mui, us sil kiaiban, uzaneim oi hamacebi, go umaum weinai daimai, acig kititkatitai damau.’ ” 6e Emgasag gumaraneu du banou gonug du go guzenai aureun. ‘Zai, na einen tibur galau naliu arugab tam, na e zaueim zomen?’ Bo, du go go aurab tam, go ze tamacag a dareun. oW Guzenina, gumaraneu du banou go zaueim go simai, du tub go tibur galau naliu i arugeun uligeun. %C Gonug guzenai ze mina, gonugau salau dudu agen abu ebu unum betei duailel naliu mui eg abai ereg awarina, gonugau ee zabun zaueim unum alai kapai daremen. c?Guzenaimai, gonug gonugau salau dudu ipal awareun, ‘Iz air wabun ee agemin. Bo, iz duailel awaremin go alai ee zabun utem, gonun, ag ban abu ebu beteiban, duailel asiu uligaraimai, awarebi, ee agemin ebu alamam.’  'Guzenina, gumaraneu du banou king go aigsisilaimai, gonugau malai dudu palautina, betei dudu go unum ugaraimai, agal ban uzan ab sil agemen. o WDudu ipal agen gonugau salau dudu gusig pataraimai, ze biabial kuai ze awaraimai, ugarina, noumemen. \ 1Bo, gonugau salau dudu palautarena, go betei ze go awarina, dudu goagen goagal ze duab tam, go goagal salau ebu beu beu wanemen. Du tub go gonugau ougem beteun. Du tub go gonugau ee palautaneu zau beteun. ] 3Guzenina, gonug gonugau salau dudu ipal gusig ze mui palautaraimai, awareun, ‘Iz ulis ee agaimai darem. Izal bulumakau zawai mui egun sirag mui unum waimai, mis memin. Ag air wabun ee agemin ebu alan.’ / WGonun, gonugau salau dudu palautarena, betei dudu go gonug getal awareun, awaraimai, imarai alai ag gonugau ee agamau ebu alamam. Bo, go dudu go awaremen alab utem.  “Uwait nug gumaraneu igul go enai. Ziwas tub ebu gumaraneun du banou king nug gonugau nag air wabun ina, ee agabun meun. : qYesus nug tatau ze eiman duailel guzenai awareun, H .Gonun, goagen go ebutal Yesus gusig pataporoi dabilemenin. Bo, go abiu duailel agen Yesus go Uwait nugau ze doimai, awaraneu du aimai dabilemenin, gonun, go duailel uminaraimai, utemen.-Uwait ula dacanemen dudu banban mui, Parisi dudu mui, go agen Yesus nugau tatau ze doimai, go abiu memen, go goagal igul en ze meu. /,Duair in sanag go ebu titou amau, duair go unum kitkuataba, sibsib mamau. Zau sanag gonug du tub ebu nuba, du go gue waibul sul usalamau.’]” 3_+Yesus nug dudu go awareun, “Getal Uwait nug ag gumaraneun, ulis Uwait nug ag utaraimai, duailel ipal go gonugau salau suban macanem gonug duailel go gumaramau. [ 5c*Yesus nug koli awareun, “Ag Uwait nugau ze go ze meu nanalanemen ta?Zau sanag go zau macanemen dudu agen eg aimai, gasag memen. Ulis, zau sanag go ula ebuan zau sanag gusig naliu usaleun. Uwait Ban nugtal sanag go salau banou moroun, go naliupet pet ig uligem.” Buk Song 118:22 hI)Goagen auremen, “Gonug, dudu eg go unum ugarai heimai, go koli dudu ipal go wain ougem gumabun imaramau. Aiu ses go wain useg maba, wabun ziwas ebu, wain ougem gumamam dudu goagen ougem atag du wain dab ipal muramam.” #(Yesus nug dudu daremen awareun, “Agal dabeleu erunai dareu? Wai atag du go wain ougem alaimai, wai gumanemen dudu go erunaramau?” c?'Guzenaimai, go mogoi go wain ougem ebu imai noimai, ougem gasageim wai hina, noumeun.” hI&Bo, wai gumanemen dudu go agen ougem atag du nugau nag alina, uligaimai, go guzenai ze memen, ‘Gonug gonugau memeg noumaba, gonugau ecesab unum umau. Ig go wemun, noumaba, gonugau wain ougem ig umam. Go ig guzenamam.’ *~M%Guzenina, du gonug nug nugau nag pet palautina, dudu go daremen waiagab beteun. Memeg nug guzenai dabeleun, ‘Go izal nagwai nugau ze doimai, eg i muramam.’ ~}u#Wain ougem gumanemen dudu agen salau dudu ainarai go gusig pataraimai, du tub wina, waneun, du tub wina, noumeun, du tub go aiwag sil wina, noumeun. Go guzenina, ougem atag du gonug koli gonugau salau dudu asiu palautarena, go wain ougem gumanemen dudu waiagab betemen. Dudu go agen salau dudu ainarai amegai ugaremenin sultal, salau dudu asiu go han guzental ugaremenin. |$C{"Wain dab useg mina, wabun ziwas alina, ougem atag du gonug gonugau salau dudu ipal awarina, ‘Wain dab ipal wabun ougem gumanemen dudu go darem ebu beten,’ guzenai awarina, betemen. pzY!Yesus nug awareun, “Ag tatau ze tub don. Du tub go em banou mui, go wain ougem maimai, wain ug baimai, gilan otoi meun. Go wain ougem ebu dab pasiabun ob eleimai, ougem gumabun zau huia wag meun. wai unum suban darena, dudu ipal gonugau ougem salau mabun gau maraimai, salau mina mina, ougem atag du nug go uzan tub pulig waneun. Buk Song 80:8 hyI Ze ziwaraneun du, Zon go waiagab alaimai, abu naliu abai mareun, ag go en agal oiagab petak ab tam. Guzenina, aiwag wanemen dudu mui, abu ebuan ailel mui, goagal oiagab go en petak emen. Ag duailel go agal igul uligaraimai, agen agal igul eg ebuan koli kekulab tam gonun, Zon en oiagab petak i eu.” Dudu eg agen wain ougem gumanemen agal tatau ze. FxZiwas go ebu, nag in nug gonugau memeg nugau ze sesamoreu?” Duailel agen guzenai ze memen, “Mogoi kamam nug gonugau memeg nugau ze sesamoreun.” Guzenaimai, Yesus nug dudu go awareun, “Iz ag petak pet awarem, takis aiwag wanemen dudu mui, abu ebuan ailel mui, ag amegai Uwait nugau duailel usalamamen. Bw}Du gonug gonugau amag ginam guzental betei, aureun, ‘Na han wain ougem betei salau men.’ Gonug koli aureun, ‘Io, mekai, iz bitai.’ Bo, go guzenai auraimai, go ougem bitab tam. v{Nag nug koli memeg aureun, ‘Iz ougem unabun utem.’ Guzenai ze meun, go koli dabeleu oimai, ougem betei salau meun. ;uoYesus nug koli awareun, “Agal dabeleu erunai dareu? Du tub go mogoi aliag a. Du go nug gonugau nag kaman betei, aureun, ‘Nagwai, ulis na wain ougem betei salau men.’ It Gonun, goagen Yesus koli auremen, “Ig i abiu.” Gonug koli dudu go awareun, “Iz han, inug iz gusig milena, igul go guzenanem ag i awarai.” Yesus nug mogoi aliag agal tatau ze en meun. SsBo, ‘Gonugau gusig go du nug moroun,’ guzenai auremun, duailel agen ig ein igul ig ebiligeb mamam aimai uminaremen. Einen, ag Zon go Uwait nugau ze doimai, awaraneun du guzenai gusig dabilanem.” >ruZe ziwaraneun du, Zon, gonugau gusig eru eiman aleun? Gusig go Uwait nug moroun ta, ta du tub nug gusig go moroun ta?” Go ze go doimai, agzozou ze maimai, enemen, “Ig go ein ze aurab? Ig go Uwait nugau gusig eiman ze ziwaraneun emun, gonug aigamau, ‘Gonun, ag einen agal oiagab petak abun utemenin?’ FqYesus nug koli dudu go awareun, “Izan han ze tub kanabaramoroi. Agen amegai izal ze bigeg go kanabaramoroi ailebi, izan han iz ein gusig eiman igul go guzenanem bigeg go ag awarai. 6peYesus go koli Uwait ecesab muranemen zau banou zaueim simai, duailel Uwait nugau ze abai marai daren daren, Uwait ula dacanemen dudu banban mui, ze tapaimaranemen dudu ipal mui, go go waugab alaimai, go kanabai ze auremen, “Na ein gusig oimai, igul go guzenanem? In nug gusig go na mizeun?” 3o_Gonun, ag agal oiagab petak aimai, ein igul Uwait nug mabun auramamen, go igul go guzenamau.” Yesus go inug gusig moroun dudu agen bigeg go piabun kanabai ze auremen. Bn}Yesus nug koli gonugau tapaimaraneu dudu awareun, “Iz ag petak pet awarem, agal oiagab petak aimai, ag dabeleu aliag i umamen, iz a go guzenem sul, ag han guzenamamen. Bo, ag igul go sag i guzenamamen. Tam pet! Ag ulibe em tabag auramamen, ‘Na asaiba, ze unig oug kuanai numam!’ aurebi, go guzenamau. m Gonugau tapaimaraneu dudu agen igul go uligaimai, esilakaimai, goagen guzenai ze memen, “A go erunai pigai meu meun?” dlAGo abu gasag sabug a uligaimai, waugab beteun. Bo, go a dab useg tamacag, go gau sag darena, uligeun. Guzenaimai, gonug a go aureun. “Na dab kolital i mamam. Tam pet.” Gonug guzenai aurinatal, a go pigai meu meun. tkaYesus go gonugau tapaimaraneu dudu abai go umaseu pet koli ban uzan alabun alalai, Yesus go we weun. ~juYesus go dudu go utaraimai, ban uzan utei betei, go Betani uzan nineun. Yesus nug sabug a ze aurina, meu meun. 1i[Mogoi agen zaueim go daimai, guzenai ul emen, “Devit nugau Ug gonugau wanib wag macan.” Uwait ula dacanemen dudu banban mui kasai ze tapaimaranem dudu mui go Yesus nug gugeg ipal atai meun uligaimai, mogoi go agal ze doimai, oiagab eg wina, goagen Yesus guzenai kanabai ze auremen, “Na ze go zememen dom ta?” Yesus nug koli awareun, “Io. Iz dom. Bo, ag Uwait nugau ze go i nanalanemen ta?‘Na mogoi mui, mogoi ginampet ap zanemen ipal mui, go nugtal ze abai marena, go agen nait wanim naliupet wag mizamam.’ ” Buk Song 8:2 hgYesus go Uwait ecesab muranemen zau banou zaueim darena, dudu ipal ameag kumi mui aramag eg mui go waugab alina, gonug kasareun. f Gonug dudu go awareun, “Uwait nugau ze sikut wai memen dareu,‘Izal ecesab milanemen zau banou duailel goagen iz ibail ze mabun zau anem.’ Bo, ulis goagen zob dudu agal wageimai dabun empip sul usalai mem.” Aisaia 56:7, Jeremaia 7:11 e  Yesus go Uwait ecesab muranemen zau banou tempel zau oug simai, duailel go ecesab palautaraimai, gaugau mai darena Yesus nug zamarina, unum wanemenin. Go dudu goagal aiwag ig wai wanemen biz mui, meg palautaimai daremen nugau biz mui oimai, hamareun. `d9 Go dual ereg betemenin duailel agen guzenai awaremenin, “Go Yesus, Uwait nugau ze doimai, awaraneu du. Go Nasaret uzan Galili agaigan.” Yesus go Uwait ecesab muranemen zau banou wanib tempel zaueim sieun. c Yesus go Zerusalem ban uzan simai, uzanan duailel go agen go uligaimai, esilakaimai, guzenai ze memen, “Du go in?” 4ba Guzenaimai, duailel ipal agen Yesus ula maimai, amegai betemenin. Duailel ipal agen ses sesamoraimai, guzenai ul ai betemenin, “Devit nugau Ug gonugau wanib wag murab.Du go gue Uwait Ban nugau wanib ebu aleu, ulagwag murab, Uwait nugau wanib sag ulagwag pet murab.” Buk Song 118:26 aDuailel ipal asiu agen goagal tibur galau oimai, abu ebu duei betemenin. Duailel ipal agen nun gau kuataraimai, abu ebu duei betemenin. `#Guzenaimai, go donki nag Yesus waugab imai alaimai, goagal tibur galau huia donki nugau bugazig ebu duei mina, Yesus nug wag simai hoboun. i_KGuzenaimai, Yesus nugau tapaimaraneu du aliag agen gonugau ze awareun sultal guzenemenin. M^“Ag Saion duailel guzenai awaramamen, ‘Agal emgasag gumarabun du banou aleu. Go nugtal gonugau wanib i ulagwag macaneu, go donki ebu hoboimai, aleu.’ ” Aisaia 62:11, Sekaraia 9:9 a];Igul go Uwait nugau ze doimai, awaraneun du tub nug ze aneun go unum usaleu. I\ Bo, du tub nug ag kanabai ze awaraba, go donki atag du guzenai auran, ‘Go donki gonugau nag dual igual Dubanou Ban, go ag abai salau a.’ Guzenaimai, go pigai ag palautaraba, alamamen.” j[ OYesus go gonugau tapaimaraneu dudu abai, Zerusalem ban uzan bitabun bete betei, Betpage uzan Oliv em manam ebu beteimai, Yesus nug gonugau tapaimaraneu du aliag palautaraimai, awareun, “Ag ulibe uzan ginampet ebu beteiban, egun donki gonugau nag dual, us sil kiarai memen darem uligaiban, us waipaiban, donki go gonugau nag dual iz waiab imarai alan. Z1Y["Yesus go du aliag bisomagar peimai, goagal ameag ebeg sil patena, ziwas go ebutal goagal ameag waipina, koli abu pemenin. Guzenaimai, go sesamorai wanemenin.qX[!Dudu aliag ag en koli auremen, “Dubanou Ban, na igual amecig waipai migemen, ig em uligamam.” hWI Yesus go tapai daimai, dudu aliag go ularaimai, awareun, “Iz ag erunarabun ailemen?” xViDuailel asiu agen du aliag go en acegsisilaimai, ul emen utamam aimai gusig pet awaremen. Bo, go agal ze duab tam, go ulai ban pet ul aimai, guzenai ul emen, “Dubanou Ban, na Devit nugau Ug. Na ig en bisomig peiba, ig isanigen.” OUDu aliag ameag kumi go abu gasag eim hoboi daremen. Go Yesus zoi zilarai bitabun ina, ze doimai, go agen guzenai ul emen, “Dubanou Ban, na Devit nugau Ug, na ig en bisomig peiba, ig isanigen.” mTSYesus gonugau tapaimaraneu dudu abai Zeriko uzan betena, duailel asiu agen sesamarai betemen. `S9Go sul, Du Nugau Nag duailel ipal agen go isanurabun en alab tam. Tam! Go duailel ipal isanarabun en aleun. Go noumaimai, duailel asiu koli Uwait nug waugab imarai simau.” Yesus nug du aliag ameag kumi kasareun. uRcDuair tub nug ‘iz wanim banou a amegai dai’ aba, go iboi, amegai go agal salau duair (slev) sul damau. Q{Ag izal duailel ag igul go i guzenan. Bo, duair tub nug agal banou dai aba, go iboi, amegai go agal salau duair damau. P1Yesus nug gonugau tapaimaraneu dudu awarina, go alai unum gotulina, gonug guzenai awareun, “Ag abiu em ebuan dudu agal gumaranem dudu banban agen agal wanimag wag maimai, agal duailel gumaranem. Duailel agal dudu banban agen duailel agal ze sesamorabun gusig ze awaranem. pOYYesus nugau tapaimaraneu dudu ipal houhou agen ze go doimai, go mogoi aliag go en aiag sisileun. N Yesus nug mogoi aliag go koli awareun, “Go petak, ag izal gap ebuan ze zamamen, bo, du in go izal ebe naliu eiman simai hubamau, du in go ebe nanai eiman simai hubamau, go izal salau tam. Izal Mekai nug dudu ipal agal empip suban mareun dareu.” iMKGo guzenai ze mina, Yesus nug koli awareun, “Ze go kanabai ailemen gonugau bigeg ag abiu mab tam. Iz ze gap tub ebu dareu zai, ag ze go zabun iboin ta?” Mogoi aliag goagen koli auremen, “Ig ze go zabun iboin.” )LKYesus nug air go aureun, “Na ein ece umam?” Air gonug koli guzenai aureun, “Na iz ibail baib guzenai mamam. Izal mogoi aliag e aiu ses na gumarabun du banou usalemen, izal nagwai tub nug eben naliu eiman hubamau, nagwai tub nug eben nanai eiman hubamau, go na ibaiz damam.” K Ziwas go ebu, Zebedi nugau wau nug gonugau gelegul aliag Yesus waugab imarai alaimai, go ece tub en kanabai aurabun eun. J+Goagen emgasag ipal ebuan dudu agal ebeag ebu mebi, dudu goagen go ze biabial kuai ze auraimai, esalau sul oimai, a gegeulanau ebu asai mebi, noumamau. Bo, gil ainarai ebu Uwait nug go koli usai mamau.” Zems zaug Zon dual goagal anaiag nug Yesus ze tub kanabai aureun. I“Ag izal ze go don! Ulis ig Zerusalem uzan betemun, go ebuan dudu agen Du Nugau Nag Uwait ula dacanemen dudu banban mui, kasai ze tapaimaranem dudu mui, goagal ebeag ebu mamam. Go dudu banban agen uzanan dudu agal ze doimai, webi, noumabun en ze patamam. yHkYesus gonugau tapaimaraneu dudu begurug go ereg Zerusalem uzan betei beteimai, gonug ze wageimai awareun, GGuzenaimai, Yesus nug eneun, “Dudu go ag wanimag banou tam ses daremen ag amegai damamen. Amegai daremen dudu ag wanimag a, ag ses pet damamen.” Yesus go noumaimai, gil ainarai ebu koli usamaun en ze gonugau tapaimaraneu dudu kolital awareun. |FqE izal aiwag, gonun, izaseu dabeleimai, igul go guzenem. Iz igul naliu go guzenem, na einen ounab eg wem?’ ” uEcUlis na nait aiwag oiba, nait uzan utei beten. Du go gue ses alai salau meun go han na omen sul muramoroi. zDm Guzenai ze mina, ougem atag du gonug salau du tub guzenai aureun, ‘Zai, iz na polu ze aizab tam. Iz na ibaiz ze pataimai, aizemin, na e gil tutak ebu salau meben, iz gil tutak ebuan aiwag mizai, guzenai aizemin, na io aimai ailemen. C Go aiwag go oimai, ougem atag du mui gonogonocaimai, go guzenai auremen, ‘Dudu go ag ulistal betei, salau ginampet memen. Ig umaseutal betei, salau memun, am nug atai pet heligeun. Bo, ig aiwag banou migab tam. Dudu go aiwag omenin sul ig han guzental migem.’ B A+ Guzenina, amegai betei salau memen dudu agen ‘Ig aiwag asiu pet umam’ aimai dabilemenin, bo, ag han guzental gil tutak ebuan aiwag omenin. T@! Dudu go beu beu go ulistal betei, salau memen gil tutak ebuan aiwag omen. ? Guzenaimai, umusig mina, ougem atag du nug salau dudu gumaraneun du banou aureun, ‘Na salau dudu ularemen, alebi, goagal aiwag maren. Ses betei salau memen dudu, go aiwag amegai maraib, aiu ses, amegai betei salau memen dudu, koli aiwag maramam.’ Q>Dudu go agen koli go guzenai auremen, ‘Ig du tub nug salau migab tam, gonun, ig gaugaul darem.’ Goagen guzenai aurina, gonug koli dudu go awareun, ‘Ag betei izal wain ougem ebu salau macan.’ 7=gDu go gue am ameg tabkuai mazicina, koli ee ig wanem empip ebu beteimai, go dudu ipal go ebu gaugaul daremen uligareun. Gonug awareun, ‘Ag einen e ebu gaugaul daremen?’ <Guzenina, dudu go salau mabun wanena, go koli am ameg begurug ebu guzental guzeneun. Dai dai, go am ameg ainarai guzental guzeneun. x;iGuzenaimai, gonug dudu go awareun, ‘Ag han betei izal wain ougem ebu salau oi milebi, iz ag aiwag marai.’ : Go ougem atag du go koli am ameg sai naliu sul ee ig wanem empip ebu koli beteimai, dudu ipal gaugaul tapai daremen uligareun. {9oGo betei dudu ipal tularaimai, guzenai awareun, ‘Ag izal wain ougem ebu, betei salau oi milebi, iz ag aiwag gil tutak ebuan aiwag guzental marai.’ Guzenina, dudu goagen io aurina, go palautarena, gonugau ougem ebu salau mabun betemenin. N8 Yesus nug koli eneun, “Uwait nugau gumaraneun igul enai dareu. Ziwas tub umaseu pet, wain ougem atag du nug gonugau ougem ebu salau mabun dudu ipal ee ig wanem empip ebu daremen itanarai beteun. 77gAg go don, dudu asiu ag ulis wanimag banou a daremen, aiu ses ag wanimag tamacag gaul du sul damamen. Bo, dudu ulis gaul daremen, aiu ses ag wanimag banou a damamen.”66eDuair in izal wanim ulapwag mabun dabeleimai, go gonugau zau, gonugau apag, gonugau amag, gonugau abiag, gonugau memeg, gonugau anag, gonugau gelegul, gonugau alegul, gonugau em uteimai, izal igul sesamoreun, aiu ses Uwait nug ece go utei aleun sul, handret tutak muraba, go muzmuz naliu awau damau. 75gYesus nug koli awareun, “Iz ag petak pet awarem, em awau usalaba, Du Nugau Nag go wanib banou mui gumaraneu du nugau biz ebu hubaba, ziwas go ebu ag iz sesamilanemen dudu ag han gumaranem dudu agal biz begurug ebu hoboimai, agal salau Israel agal ug tutak tutak begurug agal igul sisiaramamen. 4Go guzenai ze mina, Pita nug koli aureun. “Na ig uligigen, ig igual ece unum uteimai, na sesamizai alemun. Ig ein ece umam?” 3Yesus nug uligaraimai, awareun, “Dudu agen igul go guzenabun iborain tam. Bo, Uwait nug sag igul go unum guzenabun iboin.” 2%Gonugau tapaimaraneu dudu agen ze go doimai, go esilakaimai, enemen, “Guzenaba, Uwait nug du in imaba, go dual ereg muzmuz damau?” B1}Iz ze go koli awarem. Egun tub kamel go tibur galau sopwanem kulam nugau biag ougeim siabun anmamau. Bo, duailel ece asiu mui ag Uwait nugau duailel usalabun banban anmamamen.” 09Guzenaimai, Yesus nug gonugau tapaimaraneu dudu awareun, “Iz ag petak pet awarem. Dudu ece asiu mui ag Uwait nugau duailel usalabun anmamamen. /Silin mogoi go ze go doimai, gonugau ougab uhu mina, go utei waneun. Einen, go ece asiu mui, gonun, igul go guzenabun iborain tam. +.OYesus nug du go koli guzenai aureun, Na du naliupet pet usalabun aba, na beteiba, nait ece unum dudu ipal mareben, goagen ece go gau mebi, aiwag go oiba, dudu ecesab tamacag aiwag go dou maramam. Na guzenemen, nait ece asiu pet Mesgai wag damau. Guzenaimai, na alaib iz sesamilen.” |-qSilin mogoi gonug koli guzenai aureun, “Is kasai ze go unum sesamoranem. Bo, ein igul naliu iz mab tam?” #,?‘Na nait memen anan agal ze unum sesamoren,’ ‘Na nag en ounab nug noumanem sul, dudu ipal en guzental guzenamam.’ ” Kisim Bek 20:12-16 )+KDu go nug koli Yesus aureun, “Ein kasai ze?” Guzenai aurina, Yesus nug koli du go aureun, “Kasai ze enai,‘Na du tub weben, i noumamau’, ‘Na du tub nugau air dual wal igul i men’, ‘Na dudu ipal agal ece zob i on’, ‘Na du tub nugau enib ebu polu ze i men’, %*CGuzenai aurina, Yesus nug aureun, “Na einen igul naliu mabun iz ailem? Du tub tutak go naliu. Bo, na awau dabun aiba, kasai ze unum sesamoramam.” )Silin mogoi tub go Yesus waugab alaimai, aureun, “Du Banou, iz ein igul naliu memin, izal dorop muzmuz awau damau?” (Go gonugau ebeg go mogoi ainagul goagal gagaliag ebu maimai, Uwait go auraimai, utei waneun. Silin mogoi tub go ece asiu a. `'9Guzenina, Yesus nug gonugau tapaimaraneu dudu awareun, “Ag go mogoi ainagul utarebi, iz waiab alamam. Ag kuatai ze i awaran. Duailel ag mogoi ainagul ginaginam e sul, ag abiu Uwait go agal gumaraneu du banou.” ^&5 Ziwas go ebu, duailel agen goagal geleagar aleagar Yesus nug goagal gagaliag pataba, Uwait nug go gusig marabun en aurabun go waugab imarai alemen. Bo, gonugau tapaimaraneu dudu agen duailel go zamaremenin. %7 Ag go don! Dudu ipal ag air i egaranemen, gonugau bigeg enai: dudu ipal agal anaiagar agen ebeu eg mui soliag wemen, gonun, ag mogoi patabun iborain tam. Bo, dudu ipal agen dudu ipal eg maremenin, gonun, ag air wabun iborain tam. Dudu ipal ag Uwait nugau salau oimai, ag air i egaranemen. Du in go ze e doimai, sesamorabun go sesamoramau.” Yesus nug mogoi ainagul ginaginampet suban dabun en ze mareun. <$q Guzenina, Yesus nug koli guzenai awareun, “Gaul dabun en ze go duailel unum sesamorabun iborain tam. Bo, Uwait nug sag duailel ipal gusig marena, go ze gosag sesamoranem. H#  Parisi dudu go wanena, Yesus nugau tapaimaraneu dudu agen go guzenai auremen, “Air mui dabun igul enai, gonun, igual dabeleu enai dudu ag air i umamen gaul damamen, igul go naliu.” P" Iz ag petak awarem, du in gonugau wau wal igul i meun, du gonug gonugau wau gaul uteimai, go air tub umau, go go nugtal gonugau air uteimai, go nugtal duailel egaranemenin kasai ze etuburacamau.” R!Yesus nug koli awareun, “Moses nug agal oiagab gusig mina, uligaraimai, dudu ag ailel omenin, utarebi, unabun iboin awareun. Bo, getal du air dual patarai meun ziwas ebu, igul go enai i dareu. / WGuzenina, Parisi dudu agen Yesus guzenai auremen, “Nait ze petak zob, Moses nugau kasai ze nug einen guzenai aigeun, du tub gonugau air utaba, unabun en sikut tub waimai, gonugau wau muramau, go guzenaimai, petak gonugau wau utaba, unamau? Go einen guzenai ze meun?” Lo 24:1-4 SGonun, du go air dual goagal enimag beu beu aliag i dareu, bo, goagal enimag tutak sul usalai damau. Guzenaimai, Uwait nug ag tutak enimag sul tulareun, gonun, duair tub nug koli i atalaramau.” q[‘Igul go en, du gonugau wau dual eregtal atai daimai, agal enimag tutak tulamam.’ Stat 2:24 1[Yesus nug koli guzenai awareun, “Ag Uwait nugau ze enai dareu i nanalanemen ta?‘Amegai Uwait nug du mui, air mui, patarai meun.’ Stat 1:27 [/Parisi dudu ipal agen Yesus polumurabun en go waugab alaimai, guzenai kanabai ze auremen. “Igual kasai ze nug eneu, air tub igul eg i meun, gonugau gamu nug gonugau dabeleu eim utabun iboin ta, tam?” jMBetena, duailel asiu ebeu mui go sesamorai betena, gonug go ebu duailel ipal ebeu mui kasareun. x kYesus nug duailel ze go marai poaimai, go Galili agaig uteimai, Zudia agaig Zordan Ze tubaim dareu ebu beteun. >u#Yesus nug ze go poaimai, koli guzenai awareun, “Agal oiagab gusig maiban, agal zaiagar en igul eg memenin unum zilagai maramamen. Ag i guzenamamen, emgasag gumaraneun du gonug gonugau salau du guzeneu sul, igul go guzental izal Mekai go Mesgai wag dareu gonug han ag unum, igul go guzenaramau.”D"Gonun, emgasag go gumaraneun du go aigsisilaimai, salau du go hiacaranem zau oug heimai, go salau banou pet moroimai, go guzenai aureun, ‘Na koli izal aiwag ameg unum milamam.’ ” !!Izan na en bisom pemin, na nait salau zaun bisou piab utemen. Izan na en guzenemin sul, na han go en guzenabun utemen. Na igul eg mem.’ r] Guzenaimai, gumaraneun du nug gonugau salau du eg uloron, waugab alina, gonug guzenai aureun, ‘Na salau du eg pet. Na izal aiwag gaul mizena, omen, na iz aiwag tamacag ailina, iz petak aimai izal aiwag ameg na ebuan koli wab tam. !Guzenina, gonugau salau zaugul ipal agenag igul go uligaimai, goagal oiagab eg wina, goagal gumaraneun du banou ze go unum betei auremen. Bo, gonug gonugau salau zaug nugau ze duab tam, gonug du go aureun. ‘Bo, na izal aiwag gaul omen koli milab tam, gonun, iz na hiacaranem zau oug heizai. Na izal aiwag ameg go koli mileben, petak na utei unamam.’ Guzenai auraimai, du go hiacaranem zau oug heun. %Guzenina, salau zaug gonug em ebu alai noimai, bisou a ze mui salau zaug go aureun. ‘Na iz bisom peben, iz nait aiwag ameg koli mizai.’ oWBo, salau du gue go utei beteimai, abu ebu salau du tub zaug gonugau aiwag ameg ginampet oun tuloroimai, gonug gonugau zaug beu patai suoraimai, guzenai aureun, ‘Na izal aiwag ipal gaul omen koli ameg unum pigai milen.’ QEm gasag gumaraneun du banou nug du go en bisou peimai, gonug du go guzenai aureun, ‘Na izal aiwag omen go iz koli i milen. Iz aiwag go dabui sikeun.’ Go guzenai aurina, salau du go utei waneun. /Salau du gonug gumaraneun du banou go waugab zoimai, bisou a ze guzenai aureun, ‘Na iz en bisom pen. Iz nait aiwag omin unum koli na mizai.’ @ySalau du gonug aiwag go ameg koli murabun iborain tam. Guzenina, du banou gonug go guzenai aureun, ‘Iz na mui, nait air mui, nait gelenar alenar mui, unum iz ag aiwag i wanemen salau dudu sul usalai maremin, nait ece mui unum dudu ipal agen go gau marebi, iz aiwag go ameg koli go ebuan milebi, wai.’ .UGo ece ameg wabun igul go guzenina guzenina, ziwas go ebutal dudu ipal agen du tub, go du banou nugau aiwag asiu milion houhou (10,000,000) oun imai aimai, alemen. % CAg go don, Uwait nugau gumaraneu igul go sul: Ziwas tub ebu emgasag tub gumaraneun du banou nug gonugau salau dudu agal aiwag ameg wabun betei kanabareun.  Yesus nug koli guzenai aureun, “Iz guzenai i aizem. Bo, iz ziwas houhou kwali (70) mui guzenenegtal ziwas kwali mui go na aizem. U #Ziwas go ebu Pita nug Yesus waugab alaimai, guzenai kanabai aureun, “Dubanou Ban, izal zai nug umkoskos iz ebilab igul eg maba, ziwas eiceisab iz gonugau igul eg zilagai murai? Ziwas kwali ta?” > uEinen, du aliag ta, ainarai agen iz en dabeleimai, izal wanim ebu tulai dacanemen, go iz ag abai danai.” Em gasag gumaraneun du gonugau salau du nugau igul eg zilagai murab tam. N Iz ag kolital awarem, e em ebu ziwas tub ebu, du aliag agen goagal oiagab tutak maimai, go ze pataimai, ein ece wabun Uwait auramamen, izal Mekai go Mesgai wag dareu gonug ag ece go maramau. Yesus nug koli eneun, “Iz ag petak pet awarem, em ebu, duair in ag auramamen, ‘Na igul go i guzenen’ Uwait nug han Mesgai wag guzental auramau. Em ebu, duair in ag auramamen, ‘Na igul go iboi guzenen,’ Uwait nug han Mesgai wag guzental auramau. 1Guzenebi, go agal ze duabun utaba, ag duailel oiagab petak emen du gonugau igul eg meun gonugau ze awarebi, goagen han go isanuramam. Bo, go duailel agal ze guzental duabun utaba, aba ag go guzenai auramamen, ‘Na ounab petak ab tam du sul, na takis aiwag waneu du sul, na ig ibaig i tulai damam.’ ” Yesus nug em ebuan igul eg ipal uteimai, igul naliu ipal patai dabun en ze awareun. `9Bo, go nait ze duabun utaba, na du tutak ta, du aliag imaraiba,
ag go dual alai hoboiban, gonugau ougab koli kekulabun en auramamen. Guzenaimai, du aliag agen gonugau ze tuguiai ebi uligamamen. Lo 19:15 wYesus nug koli awareun, “Bo, nait zaun nug na ebizab igul eg maba, nagen go waugab beteiba, gonugau igul eg meun en auramam. Bo, ag sag wage wageimai go guzenamamen. Guzenemen, gonug nait ze duba, go iboi, nagen nait zaun koli go imacem. B}Go igul guzenenegtal, agal Memeag go Mesgai wag dareu nug e mogoi ginaginam utaraba, i abu egecamam.” Nait zaun igul eg na ebizab maba, nagen koli go isanoromen, naliu damaun en ze. :m Iz ag petak pet awarem, go du go betei sipsip wagemeun go itanai betei peimai, go ougab naliu maimai, siksikeun. Go 99 sipsip ipal en banban siksikab tam, einen, go kaiab tam. d~~}}@||`{{zyyy xVwvv%uqttZssrqsp;nmmlk?jiiGg@fZeVdcbaa`\__e]\o[Z7YXX,WV UTTSGRQPPiOOqNMMALLqL KKJVIGGvF]EEUDaCaBA\@@x??,>==I<qXA  N J >Y0y]k Go guzenamam, bo, iz noumaimai, koli usaimai, amegai Galili agaig ebu betemin, ag sesamilai bitamamen.” %\CYesus nug gonugau tapaimaraneu dudu awareun, “Ulis e umaum igul tub iz ebilab zuba, ag uligaimai, ag iz utilaimai, uminai unamamen. Uwait nugau ze nug guzenai ze meu.‘Sipsip gumaneu du go izan wemin, sipsip inain go uminai beu beu teliteliamam.’ Sekaraia 13:7 6[eGuzenaimai, go kabal tub waimai, uzaneim noimai, Oliv em manam ebu betemenin. Yesus nug Pita guzenai aureun, “Nagen duailel iz en awaramam, ‘Iz go i abiu.’ ” Z'Iz ag petak pet awarem, iz koli e wain dab ebuan ze i zai, betei iz wain ze awau tub go izal Mekai nugau gumarabun uzan ag abai koli zai.” YE izal esep, Uwait nug izal esep sil ag abai baib [awau] meu. Izal esep esikaba, gonug duailel asiu agal igul eg zilagai maramau. X%Guzenaimai, go koli wain ze gap mui oimai, Uwait auraimai, gonugau tapaimaraneu dudu maraimai, awareun, “Ag unum e gap ebuan ze zan. hWIYesus gonugau tapaimaraneu dudu abai hoboi ee zai zai daren, go bret oimai, Uwait ‘Ese-e’ auraimai, ebeg sil kikakaraimai, gonugau tapaimaraneu dudu maraimai, eneun, “Ag oiban, zan. E izal enim tabug.” #V?Du go Yesus gonugau iwai zaugul ebeagab marabun du, Zudas gonug guzenai ze meun, “Abai maranemun du, petak izan na igul go ebitab mai ta?” Guzenai aurina, Yesus nug koli aureun, “Io, nagtal go anem.” Yesus nug bret wain ze mui gonugau tapaimaraneu dudu mareun. UUwait nugau ze nug eneun sul, Du Nugau Nag unamau, bo, du gonug gonugau iwai zaugul agal ebeagab mareun, du go gue bisoua. Du go anag nug soligweun ziwas ebu noumeun zob, go uhu ginampet. Guzenab tam, gonun, aiu ses Mesgai wag go uhu banou pet umau.” +TOYesus nug koli awareun, “Du go iz ibail ereg tebil tutak ebu gonugau bret il oug maimai, oimai zimau, gonug iz izal iwai zaiar agal ebeagab mamau. !S;Go guzenai ze mina, goagal oiagab uhu usaleun. Go tutak tutak agen go guzenai kanabai ze auremen, “Dubanou Ban, na iz en anem ta? Iz tam ta?” R9Go hoboimai, ee zai zai darena, gonug guzenai awareun, “Iz ag petak pet awarem, du tub ag ula dareu gonug iz izal iwai zaiar agal ebeagab mamau.” ]Q3Umusig mina, Yesus gonugau tapaimaraneu dudu abai zaueim go ee zabun hobemen. PGuzenina, Yesus nug gonugau tapaimaraneu dudu ze go awareun sul, go betei, Pasowa gil ebu ee zabun empip kasai memenin. 8OiGuzenina, gonug gonugau tapaimaraneu dudu guzenai awareun, “Ag Zerusalem ban uzan sieiban, go ebu du go guzenai auran. ‘Igual Dubanou Ban nug, guzenai aigeun, “Izal utarai unabun gil waiagab go zou, gonun, iz izal tapaimaranem dudu abai Pasowa gil ebu nait zaueim alai ee zamam.” ’ ” PNBret zis tamacag agaimai zanemen gil go amegai zuna, Yesus nugau tapaimaraneu dudu agen go guzenai kanabai ze auremen, “Ig nait Pasowa gil ebu ee zabun empip eru ebu kasai mizamam?” M/Ziwas go ebu Zudas go Yesus gonugau iwai zaugul ebeagab mabun abu itanai dareun. Yesus gonugau tapaimaraneu dudu abai Pasowa gil ebu ee zemenin. 3L_Yesus nugau tapaimaraneu dudu begurug ebuan du tub, gonugau wanib Zudas Iskariot, go Uwait ula dacanemen dudu banban waiagab beteimai, gonug guzenai kanabarai awareun, “Iz Yesus agal ebeagab memin, agen iz ein ece milamamen?” Guzenina, goagen aiwag houhou ainarai (30) nanalaimai, go moromen. KwJg Iz ag petak pet awarem, dudu agen Uwait nugau Ze Naliupet e em e ebu duailel unum awarai aidaimai, igul go air e nug meun go han awaramam. Guzenaimai, duailel ag go en dabilamamen.” Zudas nug Yesus dudu banban ebeagab mabun baib meun. sI_ Air go a ilau sous naliu mui izal enim ebu esikeun, go iz noumemin, ob heilabun enim tabug suban uluseu. cH? Duailel ecesab tamacag go ag abai umkoskos damamen. Bo, iz ag abai umkoskos ban i danai. -GS Guzenina, Yesus goagal dabeleu abiu maimai, gonug guzenai awareun, “Ag einen air go ougab eg moroimai, uhu moromen? Go igul naliu pet go iz ebilab guzeneu. vFe Ig a ilau go dudu ipal maremun, gau mebi, gonun aiwag banou oimai, duailel ecesab tamacag marabun iboin.” E1Yesus nugau tapaimaraneu dudu agen igul go uligaimai, aicag sisilai zuna, guzenai ze menen, “Air go nug einen a ilau sous naliu mui gaul sakeu? ID Guzenaimai, go zaueim hoboimai, ee zina zina, salau air tub nug dalim naliu a ilau sous naliu mui oi zoimai, Yesus nugau gagalig ebu esikeun. Air go getal aiwag banou sil a ilau go gau meun. CBetani uzan du tub, gonugau wanib Saimon, getal go ebeu gusig sug (leprosi) mui dacaneun, Yesus simai gonugau zaueim dareun. :BmBo, go enemen, “Ig go imabun ziwas go ebu i wab, duailel agen asaimai, ig ibaig banban alalamam.” Air tub nug a ilau sous naliu mui oimai, Yesus nugau gagalig ebu esikeun. ZA-Guzenaimai, go Yesus gusig pataimai, webi, noumabun ze wage wageimai patemenin. S@Go ziwas ebutal Uwait ula dacanemen dudu banban ipal mui, uzan gumanemen dudu banban mui agen Uwait ula dacanemen dudu agal gumaraneu du banou, gonugau wanib Kaiapas nugau zaueim betei gotulemen. 9?k“Ag abiu imabun ziwas gonugau wanib Pasowa gil aliag bitaba, ziwas go zumau. Du Nugau Nag ziwas go ebu gonugau iwai zaugul agen eg moroimai, a gegeulanau ebu asai mamam.” U> %Yesus nug ze go awaraimai, gil go ebutal gonugau tapaimaraneu dudu awareun, =y.Gonun, duailel go ag ab banou i noumaneun ebu noi damamen, bo, duailel naliu ag sag petak muzmuz awau damamen.”4<a-Go gumaraneu du banou king nug koli ag guzenai awaramau, ‘Iz ag petak pet awarem, ag izal du tub gonugau wanib banou tam, ag go isanorab tam, go ag iz isanilab tam.’ ';G,Guzenai awaraba, agen go koli auramamen, ‘Banou, na eisab we daremen ig uligizemun, na eisab ze usegniwena, na eisab na uzan tuban du sul alemen, na eisab na tibur galau tamacag daremen, na eisab ebeu a daremen, na eisab hiacaranem zau oug betei daremen, ig na isanizab tam?’ p:Y+Iz uzan tuban du sul alemin, agen agal zaueim imailei bitab tam. Bo, iz tibur galau tamacag daremin, agen tibur galau tub milab tam. Iz ebeu a daremin agen gumilai dab tam. Iz hiacaranem zau oug daremin ag iz betei peilab tam.’ a9;*Go einen, iz getal we daremin ag iz ee milab tam, iz ze usegiwena, ag iz ze milab tam. 8)Guzenaimai, gonug duailel go gonugau ebeg nanai eiman daremen, guzenai awaramau, ‘Ag enan, Uwait nugau amegwab ag ze asiu enimag ebu mui. Ag ab i noumaneu ebu beten. Ab go izal mekai nug Satan gonugau tibur abai ereg tapai mareun go ebu ag ereg noi damamen. Q7(Go guzenai aurebi, go gumaraneu du banou king nug koli awaramau, ‘Ag petak pet awarem, ag izal du tub gonugau wanib banou tamacag, ag go isanoromen, du go sag isanurab tam, ag go iz isanilemen.’ _67'Na ein ziwas ebu ebeu daremen ta hiacaranem zau oug daremen, ig betei uligizemun?’ 57&Ig ein ziwas ebu na uzan tuban du sul peizaimai, igual zaueim imaiz betemun? Eisab ig na tibur galau tamacag daremen peizaimai, tibur galau mizemun? *4M%Gonug guzenai awaraba, dudu naliu agen koli go guzenai auramam, ‘Banou, eisab na we daremen, ig na ee mizemun? Eisab na ze usegniwena, ig na ze mizemun? 23]$Iz tibur galau tamacag, gaul daremin, agen tibur galau milena, tuagemin. Iz ebeu daremin, agen alai gumilemen. Iz hiacaranem zau oug daremin, agen betei peilemenin.’ 92k#Gonug guzenai awaramau, ‘Iz we daremin, agen iz ee milena, zemin. Iz ze usegiwena, agen iz ze milena, zemin. Iz uzan tuban du sul alemin, agen agal zaueim imailei siemenin. i1K"Guzenaimai, gumaraneu du banou king nug guzenai awaramau, “Duailel izal ebe naliu eiman darem, ag izal Mekai nug tapai mareun. Getal em usalab tam ebu, izal Mekai nug nugau gumaraneu uzan agal tapai mareun, ag umamen.” 0!Gonug duailel oiagab petak emen ag gonugau ebeg naliu eiman maramau, duailel ipal ag oiagab petak ab tam go ag ebeg nanai eiman maramau. / Em ebuan duailel emgasag gasag darem, go unum go waugab alebi gonug duailel ipal tubaim dou maraimai, duailel ipal tubaim dou maramau. Dudu agen sipsip meme mui gumaraimai, dou maranemen sul, sipsip tubaim dou maraimai, meme tubaim dou maranemen sul guzenamau. 7.g“Ziwas go ebu Du Nugau Nag go gumaraneu du banou king sul, go alaba, Uwait nugau tibur abai ereg alamam. Guzenaimai, go gonugau biz ebu hoboimai, duailel sisiaramau. C-Wasig du go egonou, ag go imaiban, seseim hamacebi, umut oug noi damau. Go dudu wein aimai, aiag katutai daremen abai ereg damam.” Du Nugau Nag koli alaimai, duailel unum sisiaramau. z,mGonug koli awareun, “Iz petak pet awarem, du in go ece asiu a, go salau macaneu, go du go Uwait nug ece ipal asiu pet muramau. Guzenaba, du go ece asiu a damau. Bo, du in go ece ginampet a salau i macaneu, gonugau ece unum ebegalau umau. "+=Guzenai auraimai, gonug salau dudu ipal awareun, “Ag go ebuan aiwag tausen tutak ebegalau oimai, du aiwag tausen houhou (10,000) a muramamen.” }*sGonun, na izal aiwag aiwag zau ebu mabun einen utemen. Iz koli guzenai alemin, aiwag go mui aiwag ipal mui wai.” ?)wGuzenai aurina, gonugau gumaneu du nug salau du go guzenai aureun, “Na salau du egonou! Na wasig pag du. Du tub nug gonugau ougem ee ug beun, iz gonugau ee silai wacanem ta? (Gonun, iz uminaimai, nait aiwag tausen tutak milemen, iz aiwag go oi betei em eleimai, em oug memin. Nait aiwag e na pen.” ('IGuzenina, salau du tub aiwag tausen tutak (1,000) oun du go han zoimai, guzenai aureun, “Banou, iz abiu na pigai ainsisilaneun du. Guzenaimai, du tub nug gonugau ougem ee ug beun, na gonun ee silai wacanem. Na du tub nug gonugau ougem ee ug hiacaneun, na gonun ee tulai wacanem. U&#Guzenina, go gumaraneu du nug aureun, “Na salau du naliu. Na salau ginampet suban gumemen, gonun, iz na salau banou ebu mizemina, na salau gumamam. Guzenaimai, na iz ibail beteimai, siksikai damam.” I% Guzenina, salau du tub go aiwag tausen aliag oun, go han zoimai, guzenai aureun, “Banou, nagen iz aiwag tausen aliag milemen. Na e pen. Iz koli salau maimai, tub tausen aliag omin.” e$CGuzenina, gonugau gumaneu du nug koli guzenai aureun, “Na salau du naliu. Na salau ginampet suban gumemen, gonun, iz na salau banou ebu mizemina, na salau gumamam. Gonun, na iz ibail beteimai, siksikai damam.” R#Salau du tub go aiwag tausen tabkuai oun go waugab zoimai, guzenai aureun, “Banou, getal na iz aiwag tausen tabkuai milemen, iz go aiwag sil salau maimai, koli tub tausen tubkuai omin. E na pen!” v"eZiwas asiu wanena, go gumaraneu du gonugau salau dudu aiwag mareun, go aiwag en ze kasabun koli aleun. a!;Bo, du tub go aiwag tausen tutak oun, go gue em eleimai, ob oug wageimai mina, dareun. d ADu tub go guzental aiwag tausen aliag oun go han salau maimai, koli tub tausen aliag oun. Guzenaimai, go wane wanena, du go aiwag tausen tabkuai oun go aiwag go sil salau maimai, koli tub tausen tabkuai salau go ebuan oun. GGo goagal igul uligaimai, aiwag ata atai guzental mareun. Go du tub aiwag tausen tabkuai moroun, du tub go tausen aliag moroun, du tub go tausen tutak moroun. Guzenaimai, go utarai waneun. MUwait nug duailel gumarabun ziwas zumau go gonugau igul enai. Du tub gonugau zau utei uzan tub pulig unabunaimai, gonugau salau dudu awarina, go alina, gonugau ece unum goagal ebeagab meun. A{ Guzenaimai, Yesus tatau ze go awaraimai, go duailel koli guzenai awareun, “Du Nugau Nag go alamau gil ag i abiu, gonun, ag awau tapai dan.” Salau dudu ainarai agal tatau ze. Q Aurina, du go nug koli guzenai awareun, “Petak pet, iz ag i abiu.” / Guzenina, ailel tabkuai dabeleu naliu tamacag go koli alaimai, guzenai ze menen, ‘Dubanou Ban, Dubanou Ban, na ig im oitai migen.’ ” kO Guzenaimai, ailel go dabeleu naliu tamacag, go ee palautanem zau ze gau mabun wanen wanen, air du oun go aleun. Ailel dabeleu naliu a ag go alina, uligaimai, go dual ee zabun zaueim ereg siemenin. Guzenina, im gebei memenin. &E Bo, ailel go dabeleu naliu a agen koli guzenai awaremen, ‘Tam, igual ze e ag abai iborain tam, igual al ebuan sag dareu. Ag awau betei beu, gau macan.’ >uGonun, ailel go tabkuai go dabeleu naliu tamacag agen zaiagar dabeleu naliu a awaremen, ‘Ig agal al ebuan ze tub daba ig goriai migen. Igual al ze tamacag, gonun, noumamoroi.’ H Ailel houhou ag go ul doimai, asaimai, goagal al suban memen. Go nine ninen, umaum du tub nug guzenai ul eun, ‘Air du awau oun du go aleu! Ag abu ebu betei peiban, imai alan!’ Z-Air go du oun go pigai alab tam. Guzenina, ailel houhou go ameswagena, ninemen. [/Bo, ailel dabeleu naliu a agen goagal al ebuan ze dalim mui kapeun oimai alemen. _7Ailel go dabeleu naliu tamacag agen goagal al oi alemen, bo, goagal al ze banou tam. q[Ailel go magun houhou tubaim tabkuai go goagal dabeleu naliu tam, tubaim tabkuai agal dabeleu naliu a. F Yesus nug koli awareun, “Uwait nug duailel gumarabun ziwas zumau go gonugau igul enai. Ailel magun houhou agen agal al oimai, du tub air awau oun go betei abu ebu peimai, imabun betemen. %C2Go guzenaba aba, gonugau gumaneu du i abiu wag alaimai, busil higwag aimai, zamoraba, polumanemen dudu abai betei daimai, aceg kititkatutai, damau.” 3` 91Guzenaimai, gonug salau zaugul ipal, ugaraimai, ze gusig zaimai, ameg kualilai damau. r ]0Bo, salau du tub go dabeleu naliu tam, go guzenai dabilamau, ‘Izal gumilaneu du go pigai alab tam.’ l Q/Iz petak pet awarem, salau du go gue gonugau du banou nug gonugau ece unum gumabun tapai muramau. N .Salau du go gue guzenamau, gonugau gumaneu du alaba, go siksikamau. E -Yesus nug koli awareun, “Salau du in go dabeleu naliu a go ze sesamoraneu? Du go sag gonugau gumaneu du nug tapai mina, gonug salau duailel ipal gumaraimai, goagal ee marai damau. 0Y,Ag han guzental umkoskos suban gumei dan. Einen? Du Nugau Nag go i abiu wag alamau, gonugau alamau gil ag han i abiu.” Salau dudu eg mui naliu mui goagal tatau ze. J +Bo, zau atag du gonug zob du tub ein ziwas umaum zoimai gonugau zau bigacaimai, zaueim siabun abiu maimai, go i ninamau, go awau tapai daneu. Go du go ulagzaba, gonugau zaueim i ulagai simau. jM*Guzenamau, gonun, ag awau tapai dan. Einen, ag agal Dubanou Ban nugau alamau gil ag han i abiu. X))Ailel aliag ma sakai damam ebu, air tub alai imai aimai, air tub utei unamam. ta(Ziwas go ebu, du aliag ougem salau mai damamen ebu tibur agen alai du tub imai aimai, du tub utei unamam. #'Bo, go igul zuabun i doi daren. Zewei banou zoimai, duailel unum igarai zeun. Igul go guzenemen sul ag guzenebi, Du Nugau Nag koli alamau. !;&Zewei banou i usalau ebu duailel go ee zai daren, ze zai daren, du air egarai daremen, go guzenai daren daren, Noa go tebil oug sieun. Stat 7:7 !;%Getal Noa dareun ziwas ebu, duailel agen goagal igul beu beu guzenai daremen sul, Du Nugau Nag koli alamau ziwas ebu duailel guzental guzenai damamen. >u$Yesus nug koli eneun, “Du tub nug Du Nugau Nag alamau gil i abiu mamau. Uwait nugau tibur han go en i abiu. [Gonugau nag nug han go i abiu.] Izal mekai nug sag go gil abiu. #Emes em mui dareu go unum tamamau. Bo, izal ze i tamamau, muzmuz damau.” Du Nugau Nag alamau gil du tub nug i abiu mamau. l~Q"Iz petak pet awarem, duailel em e ebu darem ag i noumamamen ebu igul go guzenai zumau ag pimamen. r}]!Guzenai sul aiu ses igul go beu beu zuba, ag guzenai dabilan, Du Nugau Nag alabun ziwas hogu mai dareu. ?|w Yesus nug koli awareun, “A gair nug ag am tapamau igul abai maramau. Guzenaimai, gair gau unum nuanina, a gau awau koli walu zuna, ag abiu mamamen, go am banou zuabun ziwas. >{uGuzenaimai, gonug Uwait nugau tibur tub auraba, pulel huaba, saiu banou usalamau. Gonug Uwait nugau tibur ipal palautaraba, emgasag unum beteimai, Uwait nug gonugau duailel tapai mareun, imarai alai gotularai mamam.” Kisim Bek 19:16 Gair gau nuaneu ebu, ag abiu macanemen am tapamau ziwas zo dareu. |zqIgul go guzenaba, esab tub Mesgai wag eiman aba, ag guzenai dabilan go Du Nugau Nag alamau. Duailel em ebu darem ag uminai manil mai dabi dabi, Du Nugau Nag Mesgai wag pi eiman gusig banou mui al eiman alaba, pimamen. Daniel 7:13 pyYYesus nug kolital eneun, “Uhu banou pet go unum zoimai unaba, am go umaum sul usalamau, geil go suban i hilamau, ureb emes wageim sisilai numam. Guzenebi, emes wagan ece gusig daremen unum iloialoiamau. Aisaia 13:10 xyEgun noumaimai, belei damau go ebu, tumui asiu egun go beleu zabun betei gotulamam.” Du Nugau Nag koli alamau. wyDu Nugau Nag alamau ziwas pigai zumau, am zuaneu eiman amilaimai, noi betei am nuaneu ebu nuaneu sul guzental alamau. v#Gonun, dudu ipal agen alaimai, guzenai awaramam, ‘Du Nugau Nag go du tamacag uzan alai dareu.’ Guzenai awarebi, ag betei i pian. Dudu go agen koli awaramam, ‘Go aleun ulibe zaueim wageimai dareu.’ Guzenai awarebi, ag goagal ze doimai, oiagab petak i an. cu?Iz ag ze go awaremin suban don. Ein igul aiu ses zuabun dareu mui ulis mui iz ag awarem. LtDudu ipal agen alaimai, polumaimai, guzenai ze mamam, ‘Iz Kristus.’ Dudu ipal agen ze mamam, ‘Iz Uwait nugau ze doimai, awaranem du.’ Ag guzenemen, ag gugeg banban mui salau ipal beu beu mamamen. Ag duailel ipal Uwait nug nugau tapai mareun, polumaraimai, agal ameagab ebu igul go guzenamam. Polu ze awarebi, ag Uwait nugau duailel agal igul sesamoraimai, ag Uwait nugau igul utabun aimai guzenamam. Bo, agen igul go guzenarabun iborain tam. &sEDu tub nug zoimai, guzenai awaramau, ‘Kristus e zoimai dareu!’ ta, ‘Go ulib e dareu!’ aimai, awaraba, ag gonugau ze doimai, oiagab petak i an. ;roBo, Uwait nugau ziwas huia pigai hogu usaleun, einen, go igul go i guzeneu zob, duailel asiu i darem zob. Go duailel ipal imarabun isanarai meun, gonun, igul go pigai guzeneun. ~quAg uhu banou go getal i wanemen. Em awau usaleun ziwas ebu zoizoi ulis dareu, aiu ses han uhu guzenai koli i zumau. sp_Ag Uwait auramamen, ‘Ze numau ziwas ebu ta, igual i mabun ziwas ebu, ece eg go alamau i uminamamen.’ bo=Ziwas go ebu, ailel ag enimag a mui, ailel geleagar ap zai darem mui, ag bisomagar pet. Xn)Du tub ougem salau mai damau, go gonugau iweu naliu zaueim dareu alai i umau. rm]Du tub go zau wag damau, go noimai, gonugau ece zaueim dareu i simai umau. Go pigai gaul uminai unamau. Zl-Ziwas go ebu duailel ag Zudia agaig ebu daremen ag em tabag ebu uminai simamen. kYesus nug koli eneun, “Ag ece eg pet tub go getal Uwait nugau ze doimai, awaraneun du Daniel nug ze meun usalamau pimamen. Daniel 9:27 Ece eg pet go zoimai, Uwait nugau empip naliupet ebu zoimai tapai damau. (Ag ze go nanalanemen aba, suban dabilan.) 8jiDuailel agen Uwait nugau Ze Naliupet emgasag duailel unum awarebi, duailel go ze go abiu maimai, doi dabi dabi, petak go sisiarabun ziwas alamau.” Ece eg pet tub usalamau. iw Bo, du in izal salau i utanem, go umkoskos gusig mai damau aiu ses sisiarabun ziwas ebu, Uwait nug go koli imaiamau. sh_ Ag igul go banou usalaba, duailel asiu agal zaiagar go en bisomag piaramamen, ag igul naliu go utamamen. g Ag guzenebi guzenebi, Satan nugau ze doimai, awaranemen dudu agen zoimai, duailel asiu polumarebi, go agal ze sesamoramam. Jf  Duailel asiu goagal oiagab petak emen, ziwas go ebu goagal oiagab petak emen utamamen. Guzenaimai, agzozou agal zaiagar abai iwai maimai, ag imaraimai, agal iwai zaiagar agal ebeagab maramam. e/ Guzenaital, ziwas go ebu ag izal tapaimaranemin dudu agal iwai zaiagar agen gusig pataraimai, uhu banou maraimai, ugarebi, noumamamen. Em ebuan duailel unum agen ag en aiag sisilaimai, gasag hiacaramam. Ag izal tapaimaranemin dudu, gonun, ag duailel agen guzenaramam. edCIgul go unum zumau go gonugau igul enai, air tub go mogoi wabun amegai mu banou wanem sul. 8ciEmgasag tub ebuan duailel agen asaimai, emgasag tub ebuan duailel abai iwai maimai, malaininamau. Emgasag ipal ebu mim zumau. Emgasag ipal ebu duailel we ziwas huia damamen. #b?Bo, ag amegai malai alamau ze mui malai saiu mui waiagab alaba, doimai, ag esilakian. Igul go petak amegai zumau. Bo, sisiarabun ziwas go pigai i zumau. _a7Dudu ipal agen alaimai, izal wanim pataimai, guzenai ze mamam. ‘Iz Kristus iz ag koli imarabun du zom.’ Dudu asiu agen guzenai ze doimai, petak amam. Ag, izal tapaimaranem dudu, ag go dudu agal ze sesamarian. |`qGonug koli awareun, “Ag gusig tapai dan. Dudu ipal agen alaimai, ag polu ze awaramam. Ag, goagal ze i don. _ Guzenaimai, Yesus go Oliv em manam ebu betei hoboi darena darena, gonugau tapaimaraneu dudu agtal go waugab alaimai, goagen go guzenai kanabai ze auremen, “Eisab go igul zumau? Na ig aigemen, dumam, ein igul amegai zuba, ig go ziwas abiu mamam?” ^Gonug koli guzenai awareun, “Go iboi, ag ece unum pemen. Bo, iz ag petak pet awarem, iwai zaiagar agen alaimai, zau go unum eg wai mamau. Zau go memenin aiwag unum ulagai numau. Aiwag tub gonugau empip i damau.” Yesus nug aiu ses uhu asiu zumau en ze meun. G] Yesus go Uwait ecesab muranemen zau banou wanib tempel zaueim dareun, utei noi unabun dabilena, gonugau tapaimaraneu dudu agen alaimai, auremen, “Na zau e suban uligaiba, alien.” `\9'Iz ag petak pet awarem, ulis iz wanemin, ag iz koli i peilamamen, betei aiu ses, agtal guzenai ze mamamen,‘Uwait nugtal du go tapai mamau, go Banou nugau wanib ebu alamau.’ ” Buk Song 118:26Y[+&Ag go don, Uwait gonugau ecesab muranemen zau utei unaba, zau go unum eg umau. Z%Yesus nug Zerusalem uzan uligaimai, eneun, “O, Zerusalem, Zerusalem! Agen Uwait nugau ze doimai, awaranemen dudu ugarina, noumemen. Ag dudu ipal ze oi aidanemen dudu Uwait nug palautareun, aiwag sil ugarina, noumemen. Iz gil asi asiu, toi anag nug gonugau gelegul sausil kularai daneu sul, izal ebesil duailel gumarai anemin. Bo, duailel agen iz ag guzenabun i utilemen. ,YQ$Iz ag petak pet awarem. Igul go getal agal asanagar agen guzenemen en ag ulisan duailel ag go uhu banou umamen!” Yesus go Zerusalem uzan uligaimai, bisou peun. >Xu#Guzenaimai, dudu ipal agen getal dudu oiagab petak emen ugarina, noumemen, uhu go ag ebalagab zumau. Abel go igul naliu macaneun du wina, noumeun, guzental zoizoi Sekaraia, go Berekia nugau nag guzental guzenemen. Ag Sekaraia Uwait ecesab muranemen zau banou mui ulagwag macanemen biz ula ebu wina, noumeun. 0WY"Iz petak pet awarem, ag dumamen, izan Uwait nugau ze doimai, awaranemen dudu mui ze tapaimaranemen dudu mui palautaremin, ag daremen ebu alamam. Agen dudu ipal ugarebi, noumamam. Dudu ipal a gegeulanau ebu asarai mebi, noumamam. Dudu ipal agal gotulanemen zaueim esalau sul igaramam. Dudu ipal agen zamarebi, uminai betei ban uzan tub betebi, koli go ebuan zamarebi, ban uzan tub bitamamen. Ag guzenai guzenai ai damamen. kVO!Ag man eg nugau geleagar! Uwait nug ab i usecaneu ebu hiacaraba, ag erunai uminai unamamen? U Guzenaimai, agal memeagar agen guzenemen sul, ag han guzental Uwait nugau ze doimai, awaranem dudu ipal ugarebi, noumamam. T9Agal ze nugtal go koli awaranem araog mareu, ag agal memeagar agen getal Uwait nugau ze doimai, awaranemen dudu ugarina, noumemen ag goagal geleagar. S Bo, ag guzenai ze macanemen, ‘Ig igual asanagar abai getal ereg daremun sul darem zob, ig dudu go i ugaremun noumem zob.’ "R=Yesus nug kolital awareun, “Ag kasai ze tapaimaranemen dudu Parisi dudu mui, ag bisomagar! Ag polumanemen dudu. Einen, ag Uwait nugau ze doimai, awaranemen dudu agal ob ebu biz naliu gugai macanemen. Ag dudu agal oiagab petak emen, agal ob ebu iweu naliu arugai maranemen. Q Go guzeneu sul agal igul han guzenenegtal, duailel agen uligaraimai, ‘ag dudu naliu’ anem. Bo, agal oiagab oug ag igul eg pet macanemen, polu ze maranemen.” Yesus nug ein igul eg kasai ze tapaimaranemen dudu mui Parisi dudu ebalagab zumau awareun. qP[Ei! Bisomagar! Ag kasai ze tapaimaranemen dudu Parisi dudu abai, ag petak polumanemen dudu! Ag eb ob ebalagab iweu naliu arugai muranemen sul, iweu go dudu agen pianemen go naliupet pet. Bo, ob oug eb beleimai, sous eg dareu. O7Ag Parisi dudu, ag ameag kumi! Ag amegai agal gap ougab oug unu dareu go ulusaimai, koli uzaneim an enib ebu ulusebi, go unu tamacag naliu usalamau! NyEi! Bisomagar! Ag kasai ze tapaimaranemen dudu, Parisi dudu abai, ag polumanemen dudu! Guzenaimai, ag agal gap mui tebil mui oi seiugab ze ulusanemen. Bo, ag igul eg asiu macanemen, gonun, agal oiagab oug unu asiu dareu, ag go i ulusanemen. bM=Ag ameag kumi dudu! Ag guzenemen, eb guabur nug agal ee il oug nuabunina, ag go zamoranemen. Bo, egun kamel banou ag ee il mui gulutanemen. Ag kasai ze ginaginam sesamoranemen, bo, ag kasai ze banou i sesamoranemen. LEi! Ag kasai ze tapaimaranemen dudu, Parisi dudu abai, ag bisomagar! Ag polumanemen dudu! Agal ougeman eg ginampet tutak tutak houhou dou mizanaraimai, doumaraimai, tutak sul oi Uwait muranemen. Bo, ag ipal kasai ze banou go uteimai, i sesamoranemen. Kasai ze go ag sesamorab tam igul go enai: ag dudu ipal mui igul naliu i macanemen. Ag dudu ipal agen bisomag i piaranemen. Ag dudu ipal suban i gumaranemen. Ag igul naliu banou go unum sesamoraimai, petak ag igul ipal ginaginam ereg sesamoramamen. K9Bo, du tub nug Mesgai wanib pataimai, gonugau ze gusig mamau, go Uwait nugau hubaneu biz mui Uwait nug biz ebu hoboi dareu agal wanimag ereg pataneu. 5JcBo, du tub go Uwait ecesab muranemen zau banou nugau wanib pataimai, gonugau ze go gusig mamau, go go zau nugau wanib mui Uwait zaueim dareu nugau wanib mui ereg pataneu. I'Guzenaimai, du tub gonugau ze nug gusig maimai, go egun aganem biz nugau wanib patamau, go ece unum biz ebu dareu agal wanimag unum pataneu. BH}Ag ameag kumi dudu! Ein ece go Uwait nugau amegwab banou? Uwait nugau egun aganem biz ta, ece go biz ebu dareu ta? Ece egun aganem biz ebu dareu, go biz go nug ece naliu usalai maneu. yGkZe tub go guzenai ze macanemen. ‘Bo, du tub nug ze maraimai, egun aganem biz nugau wanib patamau, ze go gusig tam, go i sesamoran. Bo, du tub go egun aganemen, biz ebu ece tub wag daba, gonugau wanib patamau, ze go petak gusig damau.’ F!Ag kar wageun dudu, ag ameag kumi dudu! Ein ece go banou pet? Uwait ecesab muranemen zau go banou ta, aiwag gol zaueim dareu go banou ta? SEEi! Bisomagar! Ag ameag kumi dudu. Agen dudu ipal abu abai maranemen. Guzenaimai, agen guzenai ze maranemen, ‘Dudu ipal ze awaraimai, agen Uwait ecesab muranemen zau banou nugau wanib patanemen, ze go gusig tam. Bo, ag aiwag gol zaueim go dareu nugau wanib patanemen, ze go petak gusig a, ag ze go suban sesamoranemen.’ FDEi! Ag kasai ze tapaimaranemen dudu, Parisi dudu abai, ag bisomagar, ag polumanemen dudu. Ag ibut ze waugab mui em ebu mui unum aidaimai, du tub agal igul sesamorabun aimai itanemenin. Ag du go agal igul sesamorabun itanemen, go agal igul eg unum sesamoraimai, go ab i noumaneu oug numau, ag numamen sul numau. 4CaEi! Ag kasai ze tapaimaranemen dudu, Parisi dudu abai, ag bisomagar! Ag polumanemen dudu. Ag wab ailel polumaraimai, agal zauan ece gaul oi unanemen. Dudu ipal agal ameagab ebu han ag Uwait auraimai, ze huia macanemen. Gonun, aiu ses Uwait nug alai sisiaramaun ziwas ebu, ag uhu banou pet umamen.] B+ Yesus nug koli eneun, “Ei! Ag kasai ze tapaimaranemen dudu, Parisi dudu abai. Ag bisomagar! Ag polumanemen dudu! Uwait nugau duailel gumarabun abu agen tapelanemen. Ag agtal go ebu i sianem. Bo, duailel go ebu siabun ebi, agen goagal abu siabun tapelai daremen. [ A Du in nugtal gonugau wanib ulag zamau gonugau wanib Uwait nugau ameg ebu banou i usalamau. Du in go nugtal gonugau wanib ulagwag i mamau, du go gonugau wanib ulagwag damau.” Yesus nug Nou Zau gumanemen dudu agal igul eg uligaraimai, gusig ze awareun. G@ Ag ula ebu, du in banou usalabun go agal salau du sul damau. r?] Dudu ipal agen ag ‘igual gumiganemen dudu’ guzenai i ze mamam. Agal gumarabun du go iz sag Kristus. f>E Gonun, ag em ebuan du tub ‘Mekai’ aimai i auran. Agal Memeag tutak go Mesgai wag dareu. *=MBo, ag izal tapaimaranemin dudu, dudu ipal agen ag tapaimaranemen dudu aimai guzenai i awaramam. Ag unum ug tutak. Agal tapaimaraneu du tutak, go Kristus. 0<YAg agal dabeleu dudu agen ee ig wanem empip ebu, ‘Amban,’ awaraimai, ebeag pataimai, ‘Tapaimaranemen dudu,’ guzenai ag awarebi, agal oiagab naliu usalanemen. ;wGuzenaimai, ag ee zanem zaueim mui gotulanemen zaueim mui empip naliu naliu ebu amegai hubabun agal oiagab noumanem. ,:QAg ein igul guzenanemen, go unum guzenebi, duailel agen peigamam aimai guzenanemen. Ag dudu uligarabun aimai, ag Uwait nugau Ze ipal agau ginampet tub ebu sikut waimai, agal aipag, ebeag ebu us sil kiai macanemen. Ag agal Uwait aurabun tibur galau ebu ilig inain naliupet mai mamamen. |9qAgen uhu asiu duailel marena, ag uhu go oi abun iborain tam. Bo, uhu go duailel maranemen ag koli i isanaranemen. 18[Guzenaimai, ag ze go awaremen ag doimai, unum sesamoran. Bo, agal igul guzenanemen, ag go i sesamoran. Einen? Ag gaul ze asiu macanemen, bo, ag ze go i sesamoranemen. 7Go guzenai awareun, “Parisi dudu mui agal tapaimaranem dudu mui goagen go agal kasai ze tapaimaranemen, go Moses nugau kasai ze sul. T6 #Guzenaimai, Yesus nug duailel mui gonugau tapaimaraneu dudu mui ze mareun. 5.Guzenaimai, gil go ebu betei, du tub nug Yesus ze ipal aurab tam, go go gusig uminaimai, ze tub kanabai aurab tam.}4s-Devit nugtal ‘Kristus go izal Dubanou Ban’ aneun. Guzenaimai, erunai ag Kristus go gonugau nag anemen?” ]33,Devit nug eneun,‘Uwait Banou nug izal Dubanou Ban aureun, “Na izal ebe naliu eiman hobomen, izan nait iwai zaunar unum zilacaraimai, nait aramab maremin, nait pinsal damam.” ’ Buk Song 110:1 {2o+Yesus nug koli awareun, “Erunai Ah Wes nug Devit dabeleu morona, gonug Kristus gonugau Dubanou Ban aneun? z1m*“Agal dabeleu eim Kristus go in anemen? Go in nugau nag?” Goagen koli go auremen, “Go Devit nugau Nag.” `09)Yesus nug Parisi dudu ipal go waugab alai gotulai darena, gonug kanabai awareun, 8/i(Ag kasai ze banou aliag go sesamoramamen, ag Moses nugau kasai ze mui Uwait nugau ze doimai, awaranemen dudu agal ze mui unum sesamoramamen.” Kristus go in nugau nag? .}'Kasai ze banou tub go bigeg enai.‘Na nag en noumanem sul, nait zaun en guzental noumen.’ Wok Pris 19:18 9-m&Go kasai ze petak banou pet, amegai dareu. ",=%Guzenina, Yesus nug koli aureun,“ ‘Na nait ounab mui nait dorop mui nait dabeleu mui nait Uwait Ban nug en unum noumen.’ Lo 6:5 4+c$“Du Banou, ein kasai ze go banou pet?” b*=#Parisi du kasai ze tapaimaraneu du tub nug Yesus polumurabun en guzenai kanabai aureun, sx~}}?||;{vu&ttsgrrqVponmll:kjii$hgffedd*ccbla``H_^]]9\W[[[rZ3Y~XXWVV}UUrTjSSReQPP^OPNN5MLKJJ2IHHGGAFEE0DGCC3BAAy@@n@?A>>B=v<<;m::I988W755443f3211000...-,,_+e**~*)(y(('F&%%'$a##A""4!! I$^5A:obWMEj( q M T Zs:mGuzenina, Parisi ipal agen kasai ze tapaimaranem dudu banban, goagen Yesus igul eg go macanemen dudu mui, aiwag wanemen dudu abai ereg ee zai darendai, uligaimai, goagen Yesus nugau tapaimaraneun dudu awaremen, “Go einen igul eg macanemen dudu mui, takis aiwag wanemen dudu abai ereg ee zeu?” U#Yesus nug takis aiwag wanemen dudu mui, igul eg macanemen dudu ipal abai ereg, Yesus sesamorai alemen mui, gonugau tapaimaraneun dudu mui, go ereg Liwai nugau zau gotulaimai ee zai hoboi daremen. LYesus aidaidai beteimai, Alpius nugau nag gonugau wanib Liwai, go aiwag wanem zaueim hoboi daren uligaimai, aureun, “Na alai, iz sesamilen.” Guzenai aurina, Liwai asaimai, sesamorai waneun. # Yesus ze unig Galili gasag koli noi beteun. Duailel asiu alai go waugab gotulina, go nug Uwait nugau ze naliu abai marabun bigegweun. iK Du gue asaimai, duailel ameagab ebu pigai gonugau biz oimai, waneun. Duailel go igul go uligaimai, esilakaimai, Uwait nugau wanib ulagwag moroimai, enemen, “Getal ig guzenai igul i uliganemun.” Yesus nug Liwai uloroun. kO Bo, Du Nugau Nag, go wanib a, go em e ebuan igul eg zilagai marabun iboin aimai abe mabun iz go guzenai.” Guzenai awaraimai, go nug ebeu du arab egugweun aureun, “Izan na aizem, asaimai, nait biz oiba, nait zau beten!”   Iz ein ze mabun iboin, ein ze mabun iboin tam? Iz arab egugweun du guzenai aurai, ‘Nait igul eg zilagai mizem’ ta? Iz arab egugweun du guzenai aurai, ‘Na asaimai, nait biz oimai, unamam.’ aurai ta? Iz ein ze anai, ag agal oiagab iz en petak amamen? %CZiwas go ebutal, Yesus gonugau ougab eiman ein dabeleu go oiagab oug dareu abe maimai, guzenai awareun, “Ag einen agal oiagab oug go dabeleu oi daremen? #Guzenai aurina, kasai ze tapaimaranem dudu ipal hoboi daremen agal oiagab eim guzenai dabilemen, “Du gue einen guzenai aneu? Go Uwait ze biabial kuai aureu. Emenan du tub nug go igul eg zilagabun iborain tam. Uwait nugtal petak go igul eg zilagai marabun iboin.” )Yesus nug goagal oiagab goen petak emen uligaimai, ebeu du go ebeg arab egugweun guzenai aureun, “Nagwai, iz nait igul eg zilagai mizem.” ucDuailel asiu agen abu tapelai darendai, du go Yesus waugab imai siabun iborain tam, gonun, go a gatugat ebu zau zagatag wag simai, Yesus dareun tabauguab zau zagatag buliaimai, go biag oug ebeu du biz mui Yesus waugab palautina, nuar. veDudu ipal agen ebeu du tub gonugau ebeg arab egugweun aidabun iborain tam, dudu iwanarai agen gamai alemen. ' GDuailel asiu alaimai go zaueim gotulaimai, pip unum oi poaimai, zau og han unum zoimai abu og tapelemenin. Guzenina, Yesus nug duailel ze naliu abai mareun. g  IZiwas ipal mazicina, duailel go Yesus Kapaneam uzan koli alaimai zaueim si dareu ze go domen. o  Y-Du go gue Yesus nugau ze sesamorab tam, go beteimai, duailel ze unum areun. Guzenina, Yesus go ban uzan araog siabun iboi tam. Go uzan gasageim du tamacag ebu dareun. Bo, duailel asiu uzan tubaim tubaim unum go waugab alemen.K  +Yesus nug go gusig auranar, “Iz igul e guzenem na betei duailel ipal i awaren. Bo, na Uwait nugau ula dacaneun du waugab beteimai, nait enim naliu usaleun aba maremen, peizamam. Peizaimai, na Moses nugau kasai ze sesamorai, egun oimai, Uwait ulagwag moromen, go petak duailel unum abiu mamam, na koli naliu usalamam.”   ,? {*Go ebeu leprosi pigai utei wanendai, go naliu usaleun. | s)Yesus nug du gue bisou peimai, gonugau ebeg du go nugau enib ebu maimai, aureun, “Izan aizem, na naliu mamam.” U %(Du tub ebeu leprosi mui Yesus waugab alaimai, taubibi aimai, ze gusig auranar, “Banou, na izal sui eg zilagai milabun iboin, bo, nait dabileu eiman sag guzenen. Na iz kasilemen, iz naliu manai.” : o'Guzenaimai, go Galili agaig unum aidaimai, Zuda agal gotulanemen zaueim ata atai ebu Uwait nugau ze marai marai, wes eg mui zamaranar. Yesus nug du tub ebeu leprosi mui kaseun. A }&Guzenina, Yesus nug awaranar, “Ig ag e ebu ipal uzan e uzan waugab darem ebu bitab. Iz go ebu han Uwait nugau ze awaranai. Einen, iz go gonugun Uwait nug palautilen, alemin.”  $Saimon gonugau zaugul abai ereg go itanai betenar. Betei waugab beteimai, aurinar, “Duailel agen na itanizei darem.”  %t c#Em suban i ilau, umaseu pet, Yesus asaimai, go uzan tub du zepag tamacag ebu beteimai, Uwait auranar.  !Ban uzanan duailel alaimai, gonugau zau ogeim gotulaimai darenar. Gonug duailel asiu ebeu ata atai mui kasareun. Gonug wes eg asiu zamareun. Wes eg go ag Yesus abiu, gonun, Yesus nug ag soan awareun. Yesus nug Galili agaig duailel Uwait nugau ze marar.  " ~  Am nondai, umusig duailel agen agal zaiagar ebeu mui ipal wes eg nug agal oiagab oug dareun mui, imarai Yesus waugab alinar. t} cSaimon nugau tanau air go ebeu enib zabeg mui biz ebu gabuai daren, duailel agen pigai Yesus go en aurina, Yesus nug air go waugab simai tapai daimai, gonugau ebeg patai asai mina, ebeu go pigai utei wanena, go dudu agal ee mis marar. | x{ kYesus go Zuda agal gotulanemen zau uteimai, Zems zaug Zon al Saimon zaug Andru goagal zaueim ereg siemen. z Guzenina, pigai Galili agaigan duailel go Yesus ein salau mai aleun, unum domen. Yesus nug duailel asiu ebeu mui kasareun. by ?Guzenina, duailel ag unum igul go uligaimai, esilakaimai, agzozou kanabinar, “Go ein igul pem? Ze awau ta? Du gue go wanib mui sul, go nug wes eg inain gusig ze awarendai, go gonugau ze doimai, sesamoranem.” Zx /Guzenai aurina, go wes eg nug du go patai hiloiaimai, banban ulaimai, utei unar. aw =Bo, Yesus nug wes eg go gusig ze auraimai, eneun, “Na soen, du go utei alien!” v 9Wes eg go guzenai uleun, “Nasaret uzanan Yesus, na ig ein zegun alem? Na ig eg migabun alem ta? Iz abiu, na du tuguianau, Uwait waugaban alemen.” Ju Ziwas go ebu, du tub go wes eg mui go gotulanemen zaueim dareun. #t ADuailel go gonugau ze doimai, esilakinar. Einen, goagal kasai ze tapaimaranem dudu agen awaranem sul awarab tam. Go du tub wanib a nug ze meun sul donar. s 9Go Kapaneam uzan Zuda agal Imabun Ziwas Zobu ebu betenar. Go ebu, ag Zuda agal gotulanemen zaueim simai, Yesus nug duailel ze naliu abai mareun. Jr Go han guzental Yesus nug ularen, goagal memeag Zebedi, gonugau salau dudu abai ereg tebil oug darendai, utaraimai, Yesus sesamorai betenar. Yesus nug wes eg du tub ougab dacaneun go zamoreun. 4q cYesus go kolital aidaidai beteimai, Zebedi nugau gelegul aliag Zems zaug Zon dual piarar. Go tebil oug hoboi daremen, agal karuk wabun zo bigageun, gonun, pipiai daremen. Ip  Pigai goagal karuk wanemen zo uteimai, Yesus sesamorai betenar. wo iYesus nug piaraimai, guzenai awaranar, “Ag alai iz sesamilebi, izan ag duailel imarabun igul abai marai.” An }Ziwas tub ebu, Yesus go Galili Ze Unig gasag eiman beteimai, Saimon gonugau amag Andru dual piareun. Go karuk wabun zo ze unig oug hei daremen. Einen, goagal karuk salau wanemen dudu. Xm +Yesus nug guzenai awareun, “Ag go don, ulis, ziwas Uwait nug duailel gumarabun kalai meun ulis aleun dareu, gonun, agal igul eg uteiban, agal oiagab kekulan, Uwait nugau Ze Naliupet en oiagab petak an.” l {Dudu agen Zon hiacaranem zau oug hina, Yesus nug Galili agaig beteimai, Uwait nugau Ze Naliupet duailel awaranar. Rk  Go du tamacag uzan em ula ebu, gil 40 darendai darendai, Satan nug bimag piar. Yesus go egun abai darendai. Uwait nugau tibur agen alaimai, go isanoronar. Yesus nug karuk wanemen dudu iwanarai ularar. nj W Ziwas go ebutal, Uwait nugau Ah Wes nug Yesus go du tamacag uzan em ula ebu palautendai, bitar. i ; Guzenaimai, du tub nugau zeu sul nug Mesgai wag guzenai ulanar, “Na izal mogoi pet, izal oiab nug na en noumeun. Izal oiab na en naliupet usaleu.” h  Yesus ze utei gasag eiman zondai, pei darendai, pigai Mesgai oitina, Uwait nugau Ah Wes meg kurumuk sul go ebu tabaugab nuna uliginar. vg g Ziwas go ebu, Yesus Nasaret uzan Galili agaig uteimai, alaimai, Zon nug Zordan Ze oug Yesus ze zioreun. yf mIzan ag ze sag ebu ze ziwaranem, bo, gonug Uwait nugau Ah Wes ab mui ze ziwaramau.” Zon nug Yesus ze zioreun. e ;Gonug guzenai awareun, “Du tub ses aleu. Gonugau gusig izal gusig zilaoramau. Iz du naliu tam, gonun, gonugau arab galau han oi abun iz iborain tam. Bd Zon go egun kamel ulig oimai, tugaimai, go egun tub galau, let sul, gonugau bigug ebu tuageun. Gonugau iweiu naliu tam. Go ee naliu i zaneu, gonugau ee ta mui guap aug mui gosag zaneu. &c GZudia agaigan duailel asiu mui Zerusalem uzanan duailel asiu mui Zon waugab betemen. Betemai, agal igul eg Uwait aurina, Zon nug Zordan ze oug ze ziwaranar. Qb Ze ziwaraneun du, Zon go du tamacag uzan usaleun. Usalaimai, duailel ze awarar, “Ag oiagab kekulan, agal igul eg semoron, alebiag, izan ze ziwaremin, Uwait nug agal igul eg zilagai maramau.” a 3Du tub go du tamacag uzan em ula ebu ulai dareu, ‘Dubanou Ban nugau abu suban kalai moron. Gonugau abu tuguiai moron.’ ” Aisaia 40:3 ^` 7Getal Uwait nugau ze doimai, awaraneun du Aisaia, Uwait nugau ze guzenai sikut waimai, aneun,“Go don, izal ze oi aidaneun du palautemin, amegai alai, nait abu tuguiai kalai mizamau. Malakai 3:1 N_ Uwait nugau Nag, Yesus Kristus, gonugau Ze Naliupet guzenai bigegwar. ^+Ag ze go abai maremin agen mui koli duailel abai maramamen. Guzenamamen, iz ag abai muzmuz dai, guzental betei sisiarabun ziwas alamau.”k]OGonun, ag emgasag unum beteiban, duailel go izal ze abai marebi, goagal oiagab kekulebi, izal tapaimaranem dudu usalebi, agen betei, Mekai nugau wanib mui, Nag nugau wanib mui, Ah Wes nugau wanib ebu, duailel ze ziwaramamen. v\eYesus go waiagab zoimai, guzenai awareun, “Uwait nug Mesgai mui, em mui, gumabun gusig go unum iz mileun. c[?Go ebu, go uligaimai, ulagwag moromen. Bo, tapaimaraneun dudu ipal go dabeleu aliag mui. ~ZuYesus nugau tapaimaraneun dudu nigbasig agen Galili beteimai, Yesus nug getal awareun em tabag go ebu betemen. vYeGuzenina, malai dudu agen aiwag go oimai, ze awaremen sultal sesamoremenin. Guzenina, ze go nug Zuda agal emgasag unum betei iboreun. Ze go Zuda duailel ulis guzental ze mai darem. Yesus gonugau tapaimaraneun dudu ameagab usaleun. XGuzenina, Pailot go ze go duba, iguan go guzenai auramam, go igul eg tub i meun, gonun, ag go igul en oiagab eg i umau.” Ailel aliag go abu ebu bete betena, ob gumemen malai dudu ipal agen ban uzan beteimai, Uwait ula dacanemen dudu igul banban go zoun unum awaremen. :Tm Abu ebu betena, Yesus nug pigai zoi piaraimai, awareun, “Zaug dual.” Guzenai awarina, goagen waugab zoimai, gonugau arab pataimai, gonugau wanib ulagwag morona, Yesus nug ailel aliag go awareun, “Ag i uminan. Ag betei izal tapaimaranemin dudu awarebi, Galili betei peilamam.” Malai dudu agal ze. S xRiAilel aliag go uminemen, bo, pigai ob uteimai, siksikaimai, gonugau tapaimaraneun dudu awarabun betemen. hQIAg guzenaiban, pigai beteiban, gonugau tapaimaraneun dudu awaramamen. Yesus go ob ebuan koli waseun, go amegai Galili agaig beteu, ag sesamorai bitamamen. Ag go ebu betei pimamen. Izal ze e awarem subantal dabilamamen.” ePCGo e ebu i dareu. Getal go ze meun sultal go koli waseun. Go gabuai memen empip alai pian. &OEGo guzenina, Uwait nugau tibur nug ailel aliag go awareun, “Ag i uminan. Iz abiu ag go du Yesus a gegeulanau ebu asai memen noumeun piabun itanemen. uNcMalai dudu ob gumei daremen, ag go uligaimai, esilakaimai, banban uminaimai, go dudu noumemen sul ninemen. TM!Gonugau siameg amel nugau hilanau sul. Gonugau tibur galau pi ausiau sul. 'LGPigai mim banou zuna, Uwait Ban nugau tibur tub Mesgai utei noimai, aitabag banou ob ogusau tapelai memen ebuan ilacil betei maimai, go go ebu hoboi dareun. K yImabun ziwas mazicina, umaseu Ban Zobu ebu Magdala uzanan Maria mui, Maria tub dual go Yesus nugau ob piabun betemen. JBGuzenaimai, go betei ob ebu aitabag banou us sil kiai maimai, seg maimai, malai dudu ipal agen go ob gumei daremen.IAGuzenai aurina, doimai, Pailot nug dudu banban go awareun, “Malai dudu ipal imaraiban, betei go ob suban gusig gumamamen.” pHY@Guzeneun, gonun, na nait malai dudu awaremun, goagen eb ob suban gumei damam, betei gil ainarai utamam. Guzenemun, gonugau tapaimaraneun dudu agen gonugau noumeun enib i zob umam. Na go i guzenab, goagen gonugau noumeun enib zob umam. Guzenaimai, duailel guzenai awaramam, ‘Go noumaimai, koli ob oug eiman waseun.’ Getal go guzenai polu ze meun, ‘Iz Kristus.’ Go ulis guzenai polumamam, ‘Go noumaimai, koli waseun.’ Go ulisan polu ze nug getal polu ze mareun zilauramau.” /GW?Goagen guzenai auremen, “Du banou, ig ze tub getal du go polu ze meun, du gonug guzeneun domun dabelem, ‘Aiu ses gil ainarai ebu uteimai, iz koli asanai’ eun. F>Nineimai, umaseu, imabun gil ebu Uwait ula dacanemen dudu banban mui kasai ze tapaimaranem dudu mui go Pailot dual alai gotulemen. E#=Maria go Magdala uzanan, air tub gonugau wanib Maria, go ob waugab hoboimai, uligai daremen. Malai dudu agen Yesus nugau ob gumei daremen. ?DwUmusig usalina, du tub aiwag asiu a du aleun. Gonugau wanib Zosep, go Arimatea uzanan, go han Yesus nugau tapaimaraneun du tub. T@!8Ailel go ula, air tub gonugau wanib Maria go Magdala uzanan, air tub gonugau wanib Maria go Zems amag Zosep goagal anaiag, air tub go Zebedi nugau wau, mui, daremen. Yesus nugau enib oi aizau oug emen. ?-7Ailel asiu getal Galili agaig eiman Yesus isanorabun sesamorai alemen, go ereg tubaiman tapai daimai, Yesus erunamam aimai uligai daremen. H> 6Malai dudu agal du banou go gonugau malai dudu abai go Yesus gumei daremen, mim zoimai, igul beu beu zuna, uligaimai, go banban uminaimai, enemen, “Petak pet, go du go Uwait nugau Nag.” x=i5Yesus go koli wasena, go noumemen duailel wasemenin go Zerusalem ban uzan betena, duailel asiu agen piaremen. <y4Guzenaimai, eb ob han oitina, getalan duailel go goagal oiagab Uwait en petak emen, noumemen, go koli unum wasemenin. W;'3Ziwas go ebutal, laplap Uwait ecesab muranemen zau banou zaueim asai memen dareun, wag eiman bigagai noi betei, aliag usaleun. Guzenina, mim banou zoimai, aitabag banban ula ebutal gugai heicareun. O:2Yesus nug kolital gusig pet ulaimai, gonugau dorog utei waneun. v9e1Bo, duailel ipal agen du go auremen, “Ig gumei damun, Elaiza nug alai, isanuramau ta, ig uligai damam!” 80Guzenaimai, du tub nug pigai betei ecesab tub ambig sul oimai, wain ze munug, ait kabit ebu maimai, Yesus zabun muramoroi dabeleun. t7a/Guzenina, duailel ipal go ebu tapai daremen agen go ul doimai, enemen, “Go du go Elaiza ulorou!” W6'.Guzenai daren daren, am ameg ainarai waugab usalina, Yesus nug guzenai uleun, “Eloi, eloi, lama sabaktani.” Ze go bigeg enai.‘Izal Uwait, izal Uwait, na einen iz utilem?’ Buk Song 22:1 e5C-Am gusig ban ula, am ilab tam, em unum umaum sul usalai betei am ameg ainarai umusig. g4G,Igul eg memen dudu aliag goagen han go guzental ze biabial kuai auremen. Yesus noumeun. &3E+Gonugau ougab Uwait nug en petak aimai, en aneu, ‘Iz Uwait nugau Nag aneu.’ Gonun, Uwait nug go isanuramau ta, ig uligai damam.” Buk Song 22:8 e2C*Go guzenai ze memen, “Go duailel ipal isanareun, nugtal koli enib isanorabun iborain tam! Zuda duailel agal gumarabun du banou king zob, go a gegeulanau ebuan utei nuba, ig go uligaimai, igual oigeb go en petak amam. }1s)Uwait ula dacanemen dudu banban mui kasai ze tapaimaranem dudu mui agen han guzental ze biabial kuai auremen. {0o(Goagen guzenai ze menen, “Nagen guzen anemen, na Uwait ecesab muranemen zau banou tigalaimai, gil ainarai ebu koli zau awau mai anemen. Guzenaimai, na Uwait nugau Nag zob, nagtal koli nait enim isanoroimai, a gegeulanau ebuan utei non.” /'Guzenina, duailel agen abu eiman beten alan ai daremen, go uligaimai, tabaiag kunkunaimai, ze biabial kuai aurai aurai wane anemen. 4.a&Guzenaimai, Yesus a gegeulanau ebu asai maimai, goagen igul eg memen du aliag imaraimai, du tub Yesus nugau ebeg naliu eiman asai memen, tub ebeg nanai eiman asai memen. (-I%Ag go asai maimai, tabaugab dudu ipal agen ze tub enib ebu memen go guzenai sikut wai memen. ‘Du e Yesus, go Zuda duailel agal gumaraneu du banou, king.’ S,$Guzenaimai, go Yesus a gegeulanau ebu asai maimai, go ebu gumei daremen. +#Guzenaimai, malai dudu agen Yesus a gegeulanau ebu asai maimai, go gonugau tibur galau ata atai wabun aimai, aiwag oimai, onemen. *5"Guzenaimai, goagen wain ze gubugub munug sul mui kekulaimai, Yesus zabun aimai moromen. Bo, go wain ze go minob sil helwaipeun munugina, go i zeun. Z)-!Go em tub wanib Golgota betemen. Go em wanib bigeg enai ‘eb gagalig gulam’. (7 Rom agal malai dudu agen Yesus a gegeulanau ebu wabun abu ebu imai betena betena, du tub go Sairini uzanan koli ban uzan siabun aleun. Gonugau wanib Saimon, go abu ebu peimai, gusig pataimai, Yesus nugau a gegeulanau oimai, Saimon gamai morona, go Yesus sesamorai beteun. m'SAg go ze biabial kuai unum aurai heimai, tibur galau go go ebuan zilagai oimai, koli gonugau tibur galau arugai moromen. Guzenaimai, go imai aimai, a gegeulanau ebu asai mabun imai betemen. Yesus a gegeulanau ebu asai memenin. q&[Goagen sino oroimai, ebeg ebuan ait kabit ebegalau oimai, go ait kabit gotal oimai gagalig poai memen. %-Guzenaimai, go us kulam mui oimai, kukotoimai, gonugau gagalig ebu kulai memen. Ait kabit tub oimai, gonugau ebeg naliu eiman memen. Guzenaimai, go go waugab taubib waimai, ze biabial kuai auremen. “Na Zuda agal gumaranemen du banou, king, ig nait wanim ulapwag mem.” w$gGuzenaimai, malai dudu agen gonugau tibur galau zilagai moroimai, tibur galau tub epeu go ebu kulai moromen. #3Malai dudu agen Yesus Pailot nugau zau wanib Pretoriam zaueim imai betena, malai dudu ipal zaueim daremen ereg alai go tali talioroi daremen. " Guzenina, Pailot nug Barabas utena, waneun. Guzenaimai, gonug gonugau malai du tub aurina, gonug Yesus esalau sul oimai, malai dudu ipal marena, agen a gegeulanau ebu asai mabun imai betemen. Malai dudu agen Yesus ze biabial kuai auraimai, weloromen. k!ODuailel agen koli auremen, “Erunamau go noumaba, uhu go igual geleiger abai ereg umam.”  Go duailel uligareun go malaininabun sul usalina, Pailot go ze tub marabun iborain tam, gonug, ze tebil mui oimai, duailel ameagab gonugau ebeg uluseun. Gonug eneun, “E izal uhu tam, izan du go wemin, i noumamau. Agenag guzenabun guzenan!” Pailot nug awareun, “Einen? Go ein igul eg meun?” Agen koli go a gegeulanau ebu asai memun, noumabun aimai gusig ze memen. (IGuzenina, Pailot nug koli awareun, “Yesus, go Kristus emen, iz go erunai?” Goagen oiagsau tutak maimai, auremen, “Go a gegeulanau ebu asai men!” #?Pailot nug kolital duailel kanabarai awareun, “Agal dabeleu du e aliag, iz du in utemin, unamau?” Goagen koli auremen, “Barabas utemen, unamau.” .UUwait ula dacanemen dudu banban mui dudu banban ipal agen duailel dabuiag pataimai, awaremen, “Pailot auran, Barabas utaba, unamau. Yesus waba, noumamau.” Guzenina, Pailot go ze sisiaraneu biz ebu hoboi darena, gonugau wau nug ze tub palautai moroimai, aureun, “Nagen igul eg tub du go ebu i men. Go du go igul naliu macaneu. Iz umaum nineimai, wabil ebu go pemin, gonun, izal oiab uhu pet meu.” wgPailot go abiu Zuda duailel go Yesus nugau igul naliu en acagsisilai usalemen, gonun, go waugab imai alemen. Gonun, duailel alai gotulina, Pailot nug awareun. “Ag dabileimen du in utemin, go unamau? Barabas ta, Yesus go Kristus em ta?” pYZiwas go ebu du tub gonugau wanib Barabas gonugau igul egonou wanib mui, go hiacaranem zau oug daneu. wgAgal i mabun ziwas wanib Pasowa ebu, Rom agal gumaraneu du banou nug wai tutak tutak ziwas go ebu du tub hiacaranem zau oug daneu utena, unaneu. Duailel agtal alai gotulaimai, du tub utena, unabun aurina, gonug du go utena, unaneu. /Guzenai aurina, Yesus nug ze ginampet tub koli aurab tam. Guzenina, Pailot go dabeleu asiu oun. Pailot nug Yesus webi, noumabun en awareun. \1 Guzenina, Pailot nug aureun, “Bo, ze go nait enim ebu memen, na duab tam ta?”  Bo, Uwait ula dacanemen dudu banban mui, uzanan ipal dudu banban mui, agen Yesus enib ebu ze polumorona, gonug koli ze tub awarab tam. 1[ Yesus Pailot amegwab tapai mina, Pailot nug kanabeun. “Na Zuda duailel agal gumaranemen du banou king ta?” Yesus nug koli aureun, “Io, na anem guzental.” ;o Getal Uwait nugau ze doimai, awaraneun du Zeremaia nug ze go mareun go petak usaleu.‘Goagen aiwag 30 go Israel duailel agen go ee ogog esab memen aiwag oimai, go mis patai macanemen dudu agal em gau memen. Go Uwait nug iz aileun sultal.’ Sekaraia 11:12-13 Pailot nug Yesus kanabai aureun.  MGonun, em go wanib ‘Es em’ anem. Em go ulis han wanib patemen. yGo aiwag go oimai, mis patai macanemen dudu agal em tub gau maimai, uzan tuban duailel noumina, go ebu ob hiaranemen. ^5Uwait ula dacanemen dudu banban agen aiwag go oimai, enemen, “Go ee og esab memun aiwag, go igual kasai ze nug eneun, go unu a, gonun, ig Uwait ecesab muranemen zau banou ebuan aiwag mui i gotulai mab.”  Guzenai aurina, Zudas go aiwag go Uwait ecesab muranemen zau banou zaueim hamaraimai, utei betei nugtal beu us waimai, noumeun. h IGo betei, dudu go awareun, “Iz igul eg memin go du gue igul eg tub mab tam, izan gonugau iwai zaugul ebeagab memin, gonun, go wina, noumamoroi.” Goagen koli auremen, “Igul go iguan guzenemun ta? Nagtal guzenemen!” | qZudas go, Yesus gonugau iwai zaugul ebeagab mareun, go Pailot nug Yesus waba, noumabun uligaimai, go koli Yesus en bisou peimai, koli betei Uwait ula dacanemen dudu banban mui dudu banban ipal mui go aiwag 30 go oun koli marabun beteun. Gonun, go us sil ebeg kiai maimai, Rom agal gumaraneu du Pailot ebeg ebu mabun imai betemen. Zudas nugtal beu us waimai, noumeun.   Em wagena, umaseu, Uwait ula dacanemen dudu banban mui uzanan ipal dudu banban mui, agen Yesus webi, noumabun ze patemenin. Z-KGuzenina, Pita go Yesus nug ze getal aureun, koli dabeleun. “Toi i ulau ebu, na izal wanim wagemaimai, ‘iz go i abiu’ aimai ainarai ziwas ze mamam.” Gonun, Pita go uzaneim noimai, banban weineun.9kJBo, Pita nug ebeg wag maimai, kolital eneun, “Petak pet, iz ag awarem! Iz polu ze mai uhu tub iz ebilab zumau. Iz du go i abiu!” Go guzenai ze mina mina, toi ul eun. /WIDai dai, dudu ipal pulig daremen, Pita waugab zoimai, guzenai auremen, “Petak pet, na Yesus nugau tapaimizaneu du tub. Nait ze mem zep nug na araog mizeu.” a;HGuzenina, Pita nug ebeg wag maimai, koli eneun, “Petak pet, iz du go i abiu.” #?GGuzenaimai, go koli zau og eiman tapai darena, salau air tub nug zoimai, duailel awareun, “Du e han go Nasaret uzanan, Yesus dual aidaneun du.” %FGuzenai aurina, Pita nug dudu go ameagab ebu Yesus nugau wanib wageimai maimai, eneun, “Na ze go anem go gonugau bigeg iz i abiu.” EEPita go Uwait ula dacanemen dudu agal gumaraneu du banou, Kaiapas nugau zau go gasageim hoboi darena, salau air tub nug zoimai, aureun. “Na Galili agaigan du, Yesus nugau zaug.” wCGuzenaimai, goagen Yesus ebu sinocoroimai, ebeag sil wemen. Dudu ipal agen sibeg waimai, goagen go auremen, “Na Kristus, na ze doimai, awaranemen du aba, na ig aigen, io aigen, in nug na niweu?” Pita nug ‘Iz Yesus i abiu’ aimai ze meun. Dr]BKe, ag pen, agal dabeleu go erunamamen?” Go agen koli ze memen, “Go ze a, gonun, webi, noumamau.” x~iAKaiapas go ze go doimai, gonugau tibur galau bigagaimai, guzenai ze meun, “Du go gue Uwait ze biabial kuai ze aureu! Ig einen dudu ipal awaremun, alai gonugau enib ebu ze ipal mamam? Go Uwait ze biabial kuai ze aureun, ag domenin. }@Guzenai aurina, Yesus nug koli aureun, “Io, nagen anem sul. Iz ag unum petak pet awarem, ziwas go ebu, Du Nugau Nag go Uwait, go gusig banou mui nugau ebeg naliu eiman hoboimai, Mesgai wag pi eiman koli alamau, pimamem.” Buk Song 110:1, Daniel 7:13 J| ?Bo, Yesus go ze mab tam. Gonun, Kaiapas nug kolital aureun, “Na Uwait, go muzmuz awau daneu, nugau wanib pataimai, nait ze gusig maimai, na ig aigen, na Kristus, Uwait nugau Nag ta, tam?” g{G>Guzenina, Uwait ula dacaneu du banou pet, Kaiapas nug goagal ameagab ebu tapai daimai, koli Yesus guzenai kanabai aureun, “Na einen go dudu agal ze aizemen koli awarabun utem? Na erunemen, gonun, na enim ebu ze mem.” .zU=Goagen guzenai ze memen, “Du go nug guzenai ze meun, ‘Iz go Uwait ecesab muranemen zau banou tigalaimai, gil ainarai ebu koli mai,’ gonug guzenai ze meun.” 'yGDudu go agen Yesus gusig pataimai, Uwait ula dacaneu du banou pet gonugau wanib Kaiapas nugau zaueim imai betemen. Go ebu kasai ze tapaimaranem dudu mui uzanan dudu banban abai ereg go tulai daremen. u8Bo, ag igul go guzenina, Uwait nugau ze doimai, awaranemen dudu agen gonugau ze sikut wai memen go petak zoun.” Guzenina, ziwas go ebu gonugau tapaimaraneu dudu unum uminai wanemenin. Yesus go dudu banban ameagab ebu wina, noumabun aimai polumoromen. t/7Guzenaimai, Yesus nug gonugau iwai zaugul awareun, “Ag malai mabun malai hog mui maulzag mui oimai, iz zob du sul gusig patilaimai, iwabun alemen ta? Iz gil umkoskos Uwait ecesab muranemen zau banou zaueim duailel tapaimaranemin, ag go ebu gusig patilabun utanemen. s 6Bo, izal Mekai nug isanilaba, gonugau ze agau ebu dareu go petak i zumau. Gonun, igul go nugtal iz ebilab zuabun eun zumau.” 'rG5Bo, na i abiu ta? Iz izal Mekai auremin, gonug iz isanileimai, gonugau tibur asiu emgasag begurug eiman agal malai dudu sul zilaramau go palautarabun iboin. 'qG4Guzenina, Yesus nug du go aureun, “Nait maulzag oiba, koli gonugau zo oug zulagai men. Dudu ag siag sil malaimanemen ag siag sil ugarebi, noumamamen. 7pg3Guzenina, du tub Yesus dual dareun nug, gonugau maulzag huia oimai, Uwait ula dacanemen dudu agal gumaranem du banou nugau salau du wai aimai gonugau dabug gau kuatai heun. (oI2Guzenina, Yesus nug koli aureun, “Zai, na erunabun alemen aiba na pigai guzenen.” Go guzenai ze mina, dudu goagen pigai zoimai, Yesus gusig patemen. n1Gonun, Zudas go pigai Yesus waugab beteimai, guzenai aureun, “Umaseu, tapaimiganeu du!” auraimai, sibeg zukeun. m 0Zudas nug getal dudu go guzenai awareun, “Iz du go betei sibeg zukemina, ag guzenai dabilan du gotal ag gusig patamamen.” ]l3/Yesus nug gonugau tapaimaraneu dudu ze go awarina awarina, gonugau tapaimaraneu dudu begurug ebuan du tub gonugau wanib Zudas nug go waugab aleun. Uzanan dudu banban mui, Uwait ula dacanemen dudu banban mui agen dudu asiu Yesus gusig patabun palautarena, Zudas sesamorai betemen. Go malaimanem maulzag mui malai hog mui patai alemen. 3k_.Ag uligan! Du ulibe nug iz izal iwai zaiar ebeag ebu marabun go aleu. Ag asan! Ig betei go tulorabun unab.” Zudas nug Yesus gonugau iwai zaugul agal ebeagab ebu meun. }js-Bo, go koli zoimai, gonugau tapaimaraneu dudu gabuai daremen uligaraimai, asaraimai, guzenai awareun, “Ag gabuaimai, i mai darem ta? Ag go don! Du Nugau Nag ebegarab durub waimai, dudu igul eg macanemen agal ebeag ebu mabun ziwas aleu. oiW,Gonun, go koli utarai Uwait aurabun waneun. Go amegai Uwait aureun sultal ze gotal koli aureun. h+Go koli zoi gonugau tapaimaraneu dudu go kolital guzental gabuai daremen uligareun. Go ames wagena, awau dabun iborain tam. 1g[*Guzenaimai, go kolital Uwait aurabun beteimai, Uwait guzenai aureun, “O Mekai, iz e noumabun gap nagen i oi hen, iz go zaimai, iboin nait igultal sesamorai.” f')Ag i gabuan, awau daiban, Uwait auran. Guzenebi, Satan nug bimaiag i pimau. Iz abiu ag igul naliu guzenaporoi, bo, agal enimag gusig tam.” (eI(Guzenaimai, go gonugau tapaimaraneu dudu ainarai go gabuai daremen zoi uligaraimai, asareun. Go Pita aureun, “Ag iz gumilaimai, awau dab einen utemen? {do'Go empip go uteimai, nugtal betei wageimai daimai, go ougab uhu mina, em ebu alai noimai, Uwait guzenai aureun. “O Mekai, nagen iz ebilab ebuan uhu oi amam go iboi. Bo, na izal dabeleu i sesamoren, na nait dabeleu tutak sesamoren.” c &Yesus nug dudu ainarai go awareun, “Izal oiab uhu pet mina, wauiag kuatina, noumamoroi. Ag iz ibail e ebu awau tapai dan.” tba%Gonug Pita mui Zebedi nugau gelegul aliag abai imarai waneun. Gonugau ougab eg pet wina, go siksikab tam. a7$Yesus gonugau tapaimaraneu dudu abai em tub wanib Getsemani beteimai, guzenai awareun, “Ag e ebu hoboi dan, iz ulib e Uwait aurabun betem.” [`/#Pita nug koli aureun, “Petak pet, iz guzenai ze i mai. Bo, iz na ibaiz ereg noumanai.” Guzenina, tapaimaraneu dudu ipal agen han guzental auremenin. Yesus go Getsemani ougem betei Uwait aurai dareun. 3__"Yesus nug koli guzenai aureun, “Iz na petak pet aizem, ulis umaum toi i ulau ebu nagen izal wanim wagemaimai, ‘Iz go i abiu’ aimai ziwas ainarai ze mamam.” ^!Pita nug Yesus koli aureun, “Igul eg na ebizab zuba, uligaimai, go unum na utizai unamam. Iz tutak na i utizai.” <~}||l{bz yBxbwvvuuOtssrrqXponnfmm1llkkiihsgHffWee{ddYcbbnaa``|___^^L]]d\[[7ZNXnWW~VV{UUTlSKRRQPkOONzN6MMLLKJJCIIPHGGcFFsEEJDDCCBBAAg@??>[==1<|;::!:9$88=7|66655 44<322p1100/..q.-,J+*))0(r($'&&%z$^##A#0!!  |GARFv?k_C{% h v " ;9< ] Yesus nug koli guzenai awareun, “Ag Uwait nugau Ze bo, agal embigeg agal ze sesamoraimai, agtal agal dabeleu sesamoranemen. i\KAg Uwait nugau kasai ze uteimai, agal embigeg agal igul gusig pataimai, sesamoranemen.” 7[gAg du tub nugau kasai ze sesamoraimai, ag guzenai anemen, ‘Go Uwait nugau Ze.’ Ag polu ze sesamoraimai, ag izal wanim gaul ulapwag macanemen!” ’ Aisaia 29:13 CZYesus koli awareun, “Getal, Uwait nugau ze doimai, awaraneun du, Aisaia nug go polumanemen dudu en petak aneun. Go guzenai sikut weun, ‘Uwait nug aneun,“Duailel go agen gaul oiagsau nug izal wanim ulapwag macanem, bo, agal oiagab nug iz en noumab tam. Ag izal ze awaranem bo, ag suban i sesamoranemen. aY;Guzenina, Parisi dudu mui kasai ze tapaimaranem dudu go agen Yesus guzena kanabemen, “Nait tapamaranemen dudu agen einen goagal embigeg agal igul i sesamoranem? Ag einen ee zabun ziwas agal ebeag i ulusanemen?” [X/Iguanem empip ebuan koli zaueim alaimai, go pigai ze ziwamam, tam aba, go ee i zimam. Goagal embigeg agal kasai ze ipal asiu sesamoranemen. Go ze go aneu sul agal gap, tebil, biz mui, unum ze ebu ulusanemen.) 7Wg(Parisi dudu, Zuda dudu banban abai, goagal embigeg agal kasai ze suban sesamoraimai, goagal ebeag ze ulusaimai, go ag ee zanem. Bo, ag ebeag i ulusaimai, go ee go i zanem. V Parisi dudu ipal mui, kasai ze tapaimaranem dudu ipal abai Zerusalem ban uzan uteimai, alaimai, Yesus waugab gotulaimai, Yesus nugau tapaimaraneu dudu ipal go Parisi agal kasai ze sesamoraimai, goagal ebeag ze ulusab tam, go gaul ee zai daren uligaremen. ULT8Ban uzan ta, uzan ginampet ta, abu ebu ta, go eru ebu aidaneun ebu go ebeu duailel Yesus waugab mina, daremen. Go Yesus guzenai gusig auremen, “Na ebeu duailel go utaremen, alai goagen nait tibur galau siu patamam.” Go io awarina, ebeu duailel agal ebeag nug Yesus nugau tibur galau pataimai, go unum naliu memen.?Sw6Tebil uteimai, duailel go ebu Yesus abe moroimai, go em go ebu ata atai uzan beteimai, duailel ipal Yesus eru ebu dareu aimai awarina, ebeu duailel biz ebu maraimai, imarai alemen. R7Q%5Yesus gonugau tapaimaraneu dudu abai ereg go ze unig matelai beteimai, Genesaret em gasageim beteimai, go ebu tebil us sil kiai memen. gPG4Bo, go Yesus nug dudu bret mareun igul go guzeneun gonugau zebigeg suban abe i memen, gonun, goagal oiagab gusig mina, go gonugau igul abe murabun iborain tam. Yesus go Genesaret uzanan ebeu duailel asiu kasareun. }Os3Guzenai awaraimai, Yesus nug tebil ebu simai, go abai ereg darena, wol mazieun. Go esilakaimai, dabeleu asiu omen. oNW2Go banban uminemen. Guzenina, gonug pigai awareun, “Ag oiagab gusig dan! E izanag, ag umin ian!” EM0Yesus gonug gonugau tapaimaraneu dudu salau banou maimai, tebil nugau aumag keuina unabun iborain tam, wol nug zoimai, piareun. Em ilai zuna zuna, Yesus nug ze unig wag ebu aleun. Yesus nug gonugau tapaimaraneu dudu zalarai bitamoroi, bo, ag go ze wageim ai dareun uligaimai, go agen eb aimai dabeleimai, piecemen. L1eKC/Umusig, em umutai zuna zuna, tebil ze unig ban ula daren, Yesus nugtal ze gasageim dareun. SJ.Go duailel palautaren, wanen, go nugtal em baru ebu Uwait aurabun sieun. DI-Ziwas go ebutal, Yesus nug gonugau tapaimaraneu dudu palautarendai, tebil ebu simai, ze unig tubaim Betsaida uzan amegai betena, Yesus nugtal duailel agal uzan palautarabun dareun. JH ,Dudu ee go zemen tausen tabkuai. Yesus ze unig wageim aidareun. KG*Duailel go unum ee go zaimai, biguiag zondai, Yesus nugau tapaimaraneu dudu agen duailel agen ee zemen ee ogog utemen gom gau zo begurug sag oimai, zulagarai memen. Gom gau zo go unum og zoun. F+E))Guzenina, Yesus nug bret tabkuai sag mui karuk aliag mui oimai, Mesgai wag ameitaimai, Uwait ‘Izal oiab naliupetpet’ aureun. Auraimai, bret kuaraimai, gonugau tapaimaraneu dudu agen duailel marabun mareun. Karuk aliag kuaraimai, han guzental guzeneun. D(Guzenina, duailel go unum hobomen. Dudu ipal handret tutak (100) sag hobomen, dudu ipal houhou tabkuai (50) sag hobomen. C'Guzenai aurina, Yesus nug koli gonugau tapaimaraneu dudu awareun, “Duailel awarebiag, sisi sisiai, gig naliu ebu hoboi bitamam!” B-&Yesus nug awareun, “Ee ecesab dareu? Beteiban, pen!” Go abe maimai, koli auremen, “Bret tabkuai sag mui, karuk aliag mui darem.” 3A_%Uteimai, Yesus nug koli awareun, “Ag agtal ee zabun maran.” Goagen koli kanabemen, “Du ban, duailel unum ee ginaginam zabun aiwag asiu, du tub go handret aliag gil salau maimai, aiwag omau sul oimai, betei bret gau mabun. Ig aiwag asiu go maimai, ee gau maimai, marabun, iboin ta?” L@#Dai dai, am nuabunina, gonugau tapaimaraneu dudu agen waugab alaimai, auremen, “Uzan e du tamacag, am nuamaneu, gonun, na duailel palautaremen, uzan ata atai beteimai, go ee gau mai zimam.” ?$k>O"Guzenina, Yesus nug tebil utei noimai, duailel asiu gotulai daremen uligaraimai, go en bisomag peun. Einen, gonugau dabeleu, duailel go sipsip sul, go gumaraneu du tamacag. Guzenaimai, go nug go ze asiu bigegwai abai mareun. |=q!Bo, duailel asiu go uzan go utena, uligaraimai, unum go uzan uteimai, eneg aramag ebu pigai go sesamarai betemen. M< Guzenaimai, go agtal tebil oimai, uzan tub du tamacag ebu betemen. F;Bo, duailel asiu agen beten alen, beten alen aidarena, gonun, Yesus gonugau dudu abai ee zabun iborain tam. Guzenina, Yesus nug awareun, “Iguatal uzan tub du tamacag ebu imabun unab.” D:Getal Yesus nug gonugau ze oi aidanemen dudu gonug uzan ata atai palautareun, koli nug waugab alemen. Go betei ein salau mui, ein ze duailel abai maremen mui, unum go alai auremen. !9;Zon nugau tapaimaraneun dudu agen ze go doimai, alaimai, gonugau enib oi betei ob oug hinar. Yesus nug dudu tausen tabkuai (5,000) sag ee mareun. |8qGonug go gagalig sag tebil tub ebu maimai, oi alaimai, ainag go morona, go nug koli oi betei gonugau anag moroun. c7?Guzenaimai, go nug pigai gonugau malai du tub palautina, gonug Zon waugab beteimai, Zon nugau beu kuataimai, gonugau gagalig sag oi alabun aureun. Guzenai aurina, du go hiacaranem zau beteimai, Zon nugau beu kuateun. K6Guzenai aurina, Herot nugau ougab uhu meun. Bo, gonugau zaugul mui, duailel ipal go abai hoboi ee zai daremen amiagab ebu ainag go dual baib meun, gonun, go baib go meun ze utabun iborain tam. 59Guzenaimai, go nug pigai koli du banou waugab zoimai, aureun, “Na ulis, ze ziwaraneun du, Zon nugau gagalig sag tebil tub ebu maiba, iz milamam.” =4sGuzenai aurina, ainag go seseim noimai, anag kanabeun, “Iz ein wabun aurai?” Anag nug koli aureun, “Na enai auren. Ze ziwaraneun du, Zon nugau gagalig sag wabun auramam.” ,3QIz ze petak aizem, iz na ibaiz baib mai, na ein esab wabun ailamam, iz na mizai. Na izal em gasag gumanem tubaim mizabun ailamam, go iboi, iz na tubaim mizai.” z2mZiwas go ebu, Herodias nugau aleg magun alaimai, go dudu banban amiagab ebu ilanina, Herot gonugau zaugul abai peimai, agal oiagab naliu memen. Guzenaimai, Herot nug ainag go aureun, “Nait dabeleu, ein esab na wabun ailamam, iz na mizai. |1qDai dai, Herodias nug Zon wai abun abu tub peun. Herot go anag nug soligweun ziwas ebu, gonug gonugau zau gumanemen dudu banban mui, gonugau malai dudu banban mui, Galili agaig agal dudu banban abai ereg, ee mis banou mai zabun imareun. N0Herodias nug Zon en ougab eg wina, waba, noumabun eun, bo, Herot go Zon uminoroun. Go abiu Zon go Uwait nugau Ze duacaneu du. Go igul naliu macaneun, gonun, Herot nug Zon suban gumendai, Herodias nug Zon wai mabun iborain tam. Herot nug Zon nugau ze doimai, dabeleu asiu oimai, go Zon nugau ze koli koli suban duabun aneun. /?.wGo umineun, einen, getal Herot gonugtal gonugau amag, Pilip, nugau wau, wanib Herodias, ebegalacoun. Ziwas go ebu, Zon nug Herot aureun, “Na nait amai nugau air omen, go na kasai ze etuboromen.” Gonun, Herot nug dudu awarina, beteimai, Zon gusig pataimai, ebeg us sil kiaimaimai, hiacaranem zau oug heun. -z,mBo, Herot nug ze go doimai, aneun, “Getal, iz Zon nugau beu kuatai hemin, bo, go noumeun koli usalai zoun.” +1Ipal agen enem, “Go Elaiza.” Ipal enem, “Go Uwait nugau Ze doimai, awaraneu du tub. Go Uwait nugau Ze doimai awaranemen muz duailel sul.” *)Emgasag tub ebuan duailel unum Yesus nugau igul abiu memen, gonun, em gasag gumaraneun du King Herot-Antipas go han doun. Duailel ipal agen guzenemen, “Go ze ziwaraneun du Zon, go noumeun kolital ob ougan usai zoun, gonun, go igul go ata atai mabun gusig mui.” )/ Go wes eg asiu zamaraimai, a dab ebuan ze oimai, ebeu duailel asiu agal enimag ebu mina, kasarena, naliu usalemen. Ze ziwaraneun du Zon noumeun. 4(a Go guzenai awarina, gonugau tapaimaraneu dudu agen uzan ata atai beteimai, Uwait nugau Ze duailel abai maraimai, awaremen, “Ag agal igul eg uteiban, oiagab kekulan.” @'y Gonun, duailel agen imarabun utebiag, agal ze duabun utebi aba, ag go agal zau i simamen. Ag uzan go utei unabun aimai, agal igul eg abai marabun, agal aramag ebuan esues kueian.” & Ag uzan tub betebi, go ebuan duailel agen imarebi aba, go dudu agal zau sag damamen. Aiu ses zau go uteimai, uzan tub bitamamen. K% Ag agal aramag galau sag maiban, tibur galau alia i oi unamamen. :$mGuzenaimai, go nug ag guzenai awareun, “Ag abu ebu bitabun esab tub i on. Bo, ag taru tutak oi alian. Ag ee ipal ta, agal zo ta, aiwag ipal esab gau mabun ta, i oi unamamen. 5#cZiwas go ebu, Yesus nugau tapaimaraneu dudu begurug sag ularendai, waugab alina, wes eg oiabun gusig maraimai, du alia alia palautareun. Go alia alia salau mabun awareun. ,"QYesus nug duailel gonugau ze en oiagab petak ab tam, uligaimai, dabeleu asiu oun. Yesus nug gonugau tapaimaraneu dudu begurug (12) sag uzan ata atai palautareun. !}Guzenina, go uzan go igul ipal mabun iboin tam. Go gonugau ebeg ebeu duailel tutak tutak ebalagab mina, naliu usalemen. ' GGuzenina, Yesus nug goagal ze abe maimai, awareun, “Uzan ipal Uwait nugau Ze doimai awaraneu du, wanib go ulagwag mui, duailel agen agal oiagab go en petak anem, bo, nug nugau uzan pet wanib go ulagwag i macanem, gonun, nug nugau duailel mui, nug nugau ug mui, agen go semuranem.” I Du gue igual zau macaneu du ta? Go Maria nugau nag ta? Gonugau amagul Zems, Zosep, Zudas (Zut), Saimon, gonugau abiagul abai ereg ag e ebu danem ta?” Ag guzenai ze maimai, ag go semuranem. ucImabun Ziwas Zobu ebu, Zuda agal gotulanemen zaueim simai, Uwait nugau Ze bigegwai tapaimareun. Duailel asiu gonugau ze doimai, esilakaimai, enemen, “Du gue ze eruan oun? Inug go dabeleu naliu morondai, go nug igul ata atai macaneu? ^ 7Yesus uzan go uteimai, gonugau tapaimaraneu dudu abai ereg gonugau muz uzan wanemen. xi+Yesus nug ze gusig awareun, “Ag igul go pemen duailel ipal i awaran. Ulis ag ainag go ee ipal moron.”!*Guzenina, ainag go pigai asaimai, kolital aidareun. Ainag go gonugau wai 12 sag. Duailel daremen go igul go uligaimai, banban esilakinar. %)Simai, gonug ainag nugau ebeg pataimai, Zuda ze eiman guzenai aureun: “Talita kum”, ze go bigeg enai, ‘Ainag, izan aizem, na asen.’ W'(Yesus guzenina, go peimai, weloronar. Gonug duailel uzaneim nuabun palautaren, nondai, ainag nugau memeg anag abai ereg gonugau tapaimaraneu dudu ainarai mui, ag sag ainag nugau zau empip oug imarai siar. fE&Go Zairus nugau zaueim alina, duailel asiu agen manil maimai, saipag hei daremen. Yesus nug uligaraimai, awareun, “Ag einen saipag hei daremen? Ag einen manil mai daremen? Ainag go noumab tam, go gaul gabuai dareu.” '~u%Go guzenai auraimai, duailel asiu imarab tam. Pita, Zems zaug Zon (Zems nugau amag) go sag Yesus sesamorai betemen. Y+$Yesus nug ze go doimai, Zairus aureun, “Na umin ien, nait ounab petak en!” L#Yesus nug zemai daren, dudu ipal Zuda agal gotulanemen zau gumaneun du Zairus nugau zauan alaimai, Zairus auremen, “Zairus, nait alen noumeun. Na einen tapaimaraneun du salau muramam?” 1"Guzenina, Yesus nug aureun, “Ainag, nait ounab petak eun, gonun, nait enim naliu usaleun. Na ounab selai mui alien. Nait ebeu unum maziamau.” !Air go ein igul go ebu usaleun abiu maimai, go banban uminaimai, Yesus waugab taubibi aimai, gonugau ze unum petak aureun. B Bo, Yesus nug inug guzenileun aimai ameg nugtal itaneun. Gonugau tapaimaraneu dudu agen auremen, “Duailel asiu gotulaimai gagizem, na einen ‘Inugau ebeg nug iz patileu’ aimai awaremen?” ykYesus nug gonugau gusig wanena, abe maimai, kekulaimai, awareun, “Inugau ebeg nug izal tibur galau pateu?” ~uGuzenaimai, go tibur galau patena, gonugau ebeu mazianar. Go doun, gonugau enib ebu ebeu tam eun. Go naliu usaleun. \ 1Go enai dabeleun, “Iz gonugau tibur galau sag pataimai, iz koli naliu manai.” | qGo dudu ipal agen Yesus en ze mina, doimai, go ula daimai, go Yesus seugab zoimai, Yesus nugau tibur galau patar. = sEbeu kasaranemen dudu asiu agen go kasai maimai, mu asiu muranemen. Gonugau aiwag go ebeu kasaranemen dudu ebalagab poaneun. Bo, gonugau ebeu maziab tam, go ebeu banou oi dareun. u cDuailel ula ebu, air tub dareun. Go geil ebeu umkoskos waneu, ebeu go gonugau wai begurug (12) sag dareun. l QYesus ze uteimai, go du dual ereg beteun. Guzenina, duailel asiu go ereg Yesus sesamorai betemen. mSZuda agal gotulanemen zau gumaneun du tub, gonugau wanib Zairus, go alaimai, Yesus peimai, waugab zoimai taubibi aimai, gusig ze aureun, “Izal alegwai noumamoroi. Na alaiba, nait eben go ebu memen, go koli naliu usalamau.” #Yesus go tebil ebu simai, Galili Ze Unig tubaim gasag koli beteun. Go ze gasageim us nogoug ebu nuna, duailel asiu alaimai gotulinar. Guzenai aurendai, du gonug beteimai, ban uzan houhou sag, wanib Dekapolis, go ebuan duailel Yesus nug go erunena, usaleun ze awareun. Duailel unum go ze go doimai, esilakaimai, dabeleu asiu unar. Yesus nug ainag noumeun mui, ebeu air mui, kasareun. 7gGuzenai aurina, Yesus nug koli go io aurab tam. Gonug du go enai aureun, “Na nait uzan beteiba, Uwait nug na en bisom peimai, igul e ebitab meun nait ug unum awaramam.” 1[Guzenina, Yesus nug gonugau tebil wag siabun aimai, du go getal wes eg mui dareun naliu usaleun gonug Yesus gusig aureun, “Iz na ibaiz unai, na iz io ailamam ta?” c?Duailel ze go doimai, Yesus goagal uzan uteimai, uzan tub unabun aimai gusig ze aurinar. @yDuailel go Yesus nug go igul guzeneun uligaimai, agen betei, duailel ipal bo gue erunemen ze mui, du getal wes eg asiu gonugau ougab oug dareun go naliu usaleun ze mui unum awareun. /WGoagen Yesus waugab alaimai, du go getal wes eg mui dareun ulis go tibur galau tugaimai, dabeleu naliu mui hoboi darendai, pemen. Duailel ag go uligaimai, umininar. U#Bo gumaranemen dudu go igul go uligaimai, pigai uminai beteimai, goagal uzan mui, ipal go uzan waugaban duailel unum awarinar. Awarina, doimai, duailel unum ein igul usaleun piabun aimai betemenin. ~ Guzenai aurina, Yesus nug awareun, “Iboi, ag alian!” Guzenai awarina, wes eg asiu du gue uteimai, bo goagal oiagab oug sinar. Bo gue asiu tausen aliag (2,000) sag. Go uminaimai, pigai em eg eiman beteimai, ze unig oug noimai, ze zaimai, nouminar. t}a Gonun, wes eg go agen Yesus gusig ze aurinar, “Ig palautigemen, bo go daremen agal oiagab oug simam.” <|s Bo agen asiu em manam tub tubaiman ee zai daremen. [{/ Guzenendai, wes eg agen ig em tub ebu i palautigen aimai Yesus gusig ze auremen. z Yesus nug go enai aureun, “Na wanim in?” Gonug koli aureun, “Izal wanim Asiu. Einen, ig wes eg asiu du gonugau ougab oug darem.” eyCDu go nug enai aureun, einen, Yesus nug amegai aureun, “Wes eg, na du go utei, alien!” pxYGonug Yesus pulig eim uligaimai, pigai alaimai, Yesus nugau arab waugab taubibi aimai, go en gusig uleun, “Yesus, na Uwait wag dareu nugau nag. Na iz erunilamam? Iz Uwait nugau wanib gusig pataimai, aizem, na iz uhu i milen.” wvGo umkoskos umaum, amban, eb macanem aizau mui em manam wag mui daimai, gusig ulaimai, nugtal go aiwag sil nug nugau enib kitkuataneun. -uSDudu agen go umkoskos ebeg arab sen gusig sil kiai macanemen. Bo, gonug sen go unum kitkuat aneun. Du gue gusig pet, gonun, du tub nug go zilacurabun iborain tam. 'tGGo eb hiaranemen agal aizau oug ninaneu. Du tub nug go gusig patabun pet iboi tam. Go us gusig sil arab ebeg kiai macanem, bo, go nug us gusig go kuataneun. {soYesus go tebil uteimai, em ebu silikai nuna, du tub wes eg mui go eb ob darem eiman dareun, alaimai, Yesus peun. {r qYesus gonugau tapaimaraneun dudu abai tebil oimai, ze unig tubaiman gasageim, Gerasa duailel agal em ebu betemen. oqW)Ag gusig uminaimai, agzozou enemen, “Ein du eneneg? Wol ibut ze mui gonugau ze sesamoraneu.”p%(Yesus nug gonugau tapaimaraneu dudu awareun, “Ag einen uminai daremen? Ag izal igul asiu pemenin, bo, ag iz en oiagab petak ab tam ta?” o 'Yesus nug asaimai, wol mui ze mui, go gusig ze aureun, “Iboi! Na uten!” Wol mazicina, ze ameg kuataimai, iautal toai daren. An{&Yesus go tebil seseim gagalig keket maimai, gabuai dareun. Gonugau tapaimaraneun dudu agen asoroimai, auremen, “Igul abai miganem du, ig ze nug oigamoroi! Na ig en i dabelem ta?” Mm%Wol banou zoimai, ze kibikabor aimai, ze tebil oug noimai, kapeun. l7$Go duailel asiu utaraimai, gonugau tapaimaraneun dudu ag tebil go Yesus getal simai dareun ebu simai, ereg wanemen. Tebil ipal han mui ereg wanemen. |kq#Ziwas go ebutal, em mazicina, Yesus nug gonugau tapaimaraneun dudu awareun, “Ig ze unig tubaiman bitab.” Wj'"Go zebigeg tub mui duailel awarab tam. Go tatau ze eiman sag awaraneun. Bo, gonugau tapaimaraneun dudu nug al ereg darendai, go nug ag sag ze zebigeg unum abai mareun. Yesus nug wol banou aurina, tamanar. |iq!Yesus nug duailel Uwait nugau zebigeg mui i awaraneu go tatau ze eiman sag agal dabeleu dareu sul awaraneun. h3 Agen a ug go em nogoug ebu bina, go nug zaugul zilarai, go a banou pet usaleu. A go banou usalina, meg agen a ebeg go ebu saum dabun teu mamam.” OgIgul gue a paipai ug tub sul, a ug go ipal sul tam, go ginampet pet. f}Yesus nug koli awareun, “Uwait nug duailel gumaraneu igul ein sulai dareu awarai? Iz tatau ze tub awaremin, don! e3Ee useg naliu mina, ougem atag du nug maulzag pataimai, kuatamau. Einen, ee wabun ziwas zoun.” Yesus nug tatau ze tub ee ug ginampet en awareun. Ad}Em nug salau mina, ee ug walu zoimai, simai, useg meun. c Umaum du gue ninaneu, amban asaimai, gonugau salau ipal macaneu ebu waneun. Ee ug tub walu zuna, erunai ban meun du go i abiu. xbiYesus nug ze tub awareun, “Uwait nug duailel gumaraneu igul go enai: du tub gonugau em ebu ee ug heun. eaCDu tub go dabeleu naliu ipal mui, du go Uwait nug dabeleu naliu ipal muramau. Bo, du in go dabeleu naliu tamacag, Uwait nug gonugau dabeleu ginampet patai dareu go unum koli ebegalaumau.” Ee ug walu zoun en tatau ze. W`'Yesus nug kolital awareun, “Ag ze go domen suban dabilan. Ag dudu ipal esab maranemen sul, Uwait nug han ag esab maramau. Ag dudu esab asiu marebi, Uwait nug han ag kolital esab asiu maramau. Petak, gonug ag esab asiu maramau. Guzenaital, ag dudu ipal ibalagab ein igul macanem sul, Uwait nug ag ibalagab han guzenaital guzenamau. J_ Duailel ag dabuiag a, ag ze go doimai, zebigeg abiu mamamen!” #^?Guzenai, ein esab agal oiagab oug wageimai dacaneu, unum araog zumau. Ein esab dudu agen kulai macanem, aiu ses unum al hilanau ebu zuba, duailel pimam. ]Yesus nug awareun, “Ag al usaimai, mis oug ta, biz piu wageimai macanem ta? Tam, go al usaimai, wag asai macanem. Go petak. \3Duailel ipal ag ee ug em naliupet ebu noun sul, ag Uwait nugau Ze domen, agal oiagab oug maimai, suban sesamoranemen. Ag ze go naliu omen, ee useg asiu mamau. Useg ipal tutak tutak 30 mamau, useg ipal asiu 60 mamau, ipal dab asiu 100 mamau.” Al biz piu i wageimai macanem. *[MDuailel ipal ag ee ug ebgeleu kulam ziu oug walu zoun, go gonugau igul enai, duailel ipal ag Uwait nugau Ze duacanem, bo, dai dai, ag em e ebuan igul dabeleimai, esab asiu go agal oiagab nug noumaimai, Uwait nugau Ze utanem. Go ze naliu omen kulam nug ee ug oi zacaneu sul suban i mamau. ZQYBo, ze go agal oiagab oug noimai, ziwas ban i dacaneu, einen, dudu ipal agen ag ze go omen abiu maimai, uhu maramam. Guzenaimai, agal oiagab eg maimai, Uwait nugau Ze doimai, omen pigai unum utanem. ]X3Duailel ipal ag ee ug ai em ebu noun sul. Ag ze doimai, oimai, pigai siksikanemen. W7Duailel ipal ag ee ug go abu ebu noun sul. Ag Uwait nugau Ze domen. Gaul dabuiag nug doimai, pigai Satan nug zoimai, agal oiagab ougan ze oi hianeu. =VuEe ug tub du tub nug ougem heun, go Uwait nugau Ze. ,UQ Guzenaimai, Yesus nug gonugau tapaimaraneun dudu guzenai awareun: “Tatau ze go zebigeg ag abiu ta, tam ta? Iz tatau ze ipal awarem ag erunai abiu mamamen? \T1 Guzenina, Uwait nugau ze doimai, awaraneun du Aisaia nug getal sikut weun ulis petak usaleu. Go guzenai aneun,‘Ag ein esab agal amiag nug pianeu, bo, ag suban i pianemen.Ag ein ze agal dabuiag nug duaneu, bo, ag suban i doimai, zebigeg abiu I mamamen. Ag zebigeg abiu memen zob, agal oiagab kekulaba, Uwait nug agal igul eg unum zilagai mareu zob.’ Aisaia 6:9 Aisaia nug guzenai sikut weun.” Yesus nug ee ug nugau tatau ze zebigeg en awareun. eSC Gonug koli guzenai awareu, “Uwait nug duailel gumarabun igul getal wageimai dareun. Ulis ag, izal tapaimaranem dudu, gonun, go zebigeg abai marai. Bo, duailel ipal uzaneim darem, iz ag gaul tatau ze eiman sag awarai. )RK Duailel Yesus utei wanena, gonugau tapaimaraneun dudu begurug mui dudu ipal Yesus al ereg danemen agen tatau ze go zebigeg ein sulai aimai Yesus auremen. :Qm Yesus nug tatau ze go awaraimai, go guzenai awareun, “Duailel ag dabuiag a aba, ag ze go doimai, zebigeg abiu mamamen!” Yesus go einen duailel tatau ze eiman sag awaraneu. >PuIpal ee ug em naliu ebu alai noun. Ee ug ipal walu zoimai, banou maimai, useg asiu memen. Ipal useg tutak tutak 30 mamau. Ipal useg asiu 60 mamau. Ipal useg asiu pet 100 mamau.” kOOIpal ee ug ebgeleu kulam ziu oug noimai, walu zoun. Kulam nug oi zendai, suban tapabun iboi tam. wNgAm gusig zoimai, ee ug go walu zoun unum elareun. Ginib em ougab oug suban nuabun tam, gonun, unum gulaleun. lMQIpal ee ug ai em ebu noun. Em naliu asiu tam, gonun, ee ug go pigai walu zoimai, gau mui usaleun. VL%Ee ug hina, ipal abu ebu alai noun. Guzenendai, meg agenag zoimai oi zemen. K Yesus nug tatau ze eimantal igul asiu tapaimareun. Go ze guzenai awareun, “Ag don. Du tub ee ug hiabun gonugau ougem beteun. JKI Yesus nug bigeg waimai, duailel Galili Ze Unig gasageim ze tapaimareun. Duailel asiu pet alai go waugab gotulina, go tebil tub wag simai hoboi dareun. Duailel go unum ze gasageim tapai daremen. tHa#Duair inen go Uwait nugau dabeleu sesamoraneu, go duair petak go izal anikai, izal abi, izal magi.”G"Guzenaimai, duailel go waugab alai hoboi darem, ameg nug uligaraimai, awareun, “Uligaran, duailel e darem, go izal anikai magite! `F9!Guzenai aurina, Yesus nug koli du go aureun, “Izal anikai in? Izal magiter inen?” E} Duailel asiu agen Yesus talioroi daremen, Yesus auremen, “Nait anan amaiar go uzaneim tapai darem, itanizei darem.” DZiwas go ebu, Yesus nugau anag amagul ereg alemen. Go uzaneim tapai daimai, du tub go Yesus dareun, aurabun palautemen. AC{Yesus nug guzenai awareun. Goagen getal anemenin, “Wes eg nug gonugau ougab oug si dareu,” gonun, Yesus nug guzenai awareun. Yesus nugau anag amagul ereg Yesus ze aurabun alemen. B'Bo, du in go Uwait nugau Ah Wes ze biabial kuai auramau, Uwait nug du go nugau igul eg i zilagai muramau. Go igul eg go ebu muzmuz damau.” uAcIz petak pet awarem, Uwait nug duailel agal igul eg mui, agal ze biabial kuai mui unum zilagai mamau. &@EDu tub nug du gusig tub nugau zaueim zau bigagai simai, esab gaul i umau. Amegai go zau atag du ebeg arab us sil kiai maimai, gonugau zauan esab unum umau. }?sSatan, gumaraneu tibur eg nugau ug ag agzozou alalaimai, agzozou atelaimai, ag gusig i damamen. Ag unum tamamamen. Y>+Zau tutakan duailel ag han agzozou alalaimai, agzozou atelaimai, ag eg umamen. i=KEm gasag tutak ebuan duailel ag agzozou alalaimai, agzozou atelaimai, ag ziwas huia i damamen. <{Guzenina, Yesus nug ularena, waugab alina, tatau ze tub guzenai awareun, “Satan nug erunai koli Satan wai zamoraneu? ';GKasai ze tapaimaranemen dudu banban ipal go Zerusalem uzan an alaimai, noimai, ze guzenai awaremen, “Belsebul, gonugau wanib tub Satan, go tibur eg nugau wes Yesus nugau ougab oug simai gumei dareu. Belsebul go ipal tibur eg gumaraneu go nug Yesus gusig morona, wes eg zamaraneu.” %:CYesus nugau atagul, go Yesus nug igul go guzenina, ze doimai, goagen enemen, “Go kar weu,” aimai, go dual oimai, koli gonugau uzan imai unabun alemen. 91Yesus go koli zaueim sina, duailel asiu koli go ebu alai gotulai darendai, Yesus gonugau tapaimaraneun dudu abai ereg go ee zabun iboin tam. h8IGo nug dudu begurug sag igareun. Goagal wanimag enai: Saimon (gonugau wanib tub awau Yesus nug meun Pita), Zems (Zebedi nugau nag), gonugau amag Zon (goagal wanimag awau mareun, Boanerges, go wanimag zebigeg ‘em guruaneu nugau nag aliag’), Andru, Pilip, Bartolomiu, Matiu, Tomas, Zems (go Alpius nugau nag), Tadias, tub Saimon (go ug tub wanib Serot ebuan), Zudas-Iskariot (go nug Yesus gonugau iwai zaugul ebeagab mareun). Dudu ipal agen Yesus go Belsebul nugau zaug emen. 7`69Yesus nug nugau gusig gue wes eg duailel goagal oiagab oug darem zamarabun go mareun. 5-Gonug dudu begurug igareun. [Go ‘Yesus nugau ze oi aidabun dudu’ wanimag mareun.] Go duailel ipal Uwait nugau ze naliu marabun palautareun. y4k Yesus go em manam ebu sieun. Go dudu ipal go dual dabun igarabun ularena, go dudu gue Yesus waugab sinar. 3  Bo, Yesus nug gusig ze areun, “Ag iz en duailel ipal i awaran!” Yesus nug gonugau ze oi aidabun dudu begurug sag igareun. %2C Duailel ipal agal oiagab oug wes eg go agenag daremenin. Duailel go agenag Yesus uligaimai, go taubibaimai, gusig ulinar, “Petak, na Uwait nugau Nag.” t1a Getal Yesus nug duailel asiu kasareun, gonun, go en ebeu duailel agen agal ebeag sil Yesus patai auremen. C0 Yesus nug go duailel asiu uligaraimai, gonugau tapaimaraneun dudu awareun, “Duailel asiu iz suilem, gonun, ag tebil tub oi alebi, suban mebi damau, iz suilebi, go ebu simai hobai.” /7Duailel asiu Yesus nugau salau meun doimai, go waugab alemen. Zudia agaigan duailel mui, Zerusalem ban uzanan duailel mui, Idumia agaigan duailel mui, Zordan Ze gasag danemen duailel mui, duailel Tair uzan tubaiman mui, Saidon uzan tubaiman mui, danemen unum go waugab alinar. .Yesus gonugau tapaimaraneun dudu abai go uzan uteimai, Galili Ze Unig waugab nunar. Galili agaigan duailel asiu ereg betenar. 5-cGuzenina, Parisi dudu go pigai zauan utei uzaneim noimai, Herot nugau dudu abai tulaimai, Yesus wabun ze patenar. Duailel asiu agen Yesus ze ban waugab sesamorai betenar. h,IYesus nug go dudu uligaraimai, aigsisileun. Einen, goagal oiagab eg wina, uligaimai, go ougab uhu usaleun. Gonug du go ebeg egweun mui guzenai aureun, “Nait eben henen!” Go ebeg hina, gonugau ebeg pigai naliu usaleun. s+_Yesus nug dudu banban kanabareun, “Igual kasai ze nug ein eu? Ig Imabun Ziwas Zobu ebu, igul naliu mai ta, igul eg mai ta? Ig dudu koli abai wabun ta, ta ugaremun, noumamam ta?” Gonug guzenai awarina, agen koli ze tub aurab tam. |*qYesus nug go dudu agal dabeleu abe maimai, du go ebeg egweun mui auranar, “Na duailel ameagab asaimai, alen!” X))Duailel ipal agen Yesus nug Imabun Ziwas Zobu ebu du go kasuramau ta, tam ta piabun gumei darenar. Einen, agal dabeleu go Imabun Ziwas Zobu ebu du go kasuraba, ag go enibwag ze mabun aimai, uligai darenar. j( OYesus go koli Zuda agal gotulanem zaueim sieun. Go zaueim du tub gonugau ebeg egweun mui dareun. S'Guzenaimai, Du Nugau Nag, go tutak nug Imabun Ziwas Zobu gumamau.”7&gYesus nug koli awareun, “Uwait nug amegai duailel patarai meun. Go ag en dabeleimai, Imabun Ziwas Zobu meun. Imabun Ziwas Zobu ebu, duailel naliu damamen, ag eg i umamen. %1Uwait ula daneun du banou, Abiatar darena, Devit nug Uwait nugau zaueim simai, bret go Uwait moromen oi zeun. Bret go nou, Uwait ula danemen dudu agen sag bret go zabun iboin. Bo, Devit nug bret go zaimai, gonugau dudu marendai, go han zemen.” r$]Yesus nug koli awareun, “Ag Devit gonugau dudu abai we wagendai, erunemen ag sikut go nanalemenin ta? \#1Parisi dudu ipal agen igul go guzenai uligaimai, Yesus auremen, “Uligen! Imabun Ziwas Zobu ebu, einen nait tapaimaranemen dudu agen igul go guzenemen? Igual kasai ze eim eneu Imabun Ziwas ebu igul go nou.” E"Zuda go agal Imabun Ziwas Zobu ebu, Yesus gonugau tapaimaraneu dudu abai wit wai ulaceman betemen. Betei daren, gonugau tapaimaraneu dudu agen ipal wit dab patai oimai, ugai, zemen. S!Du tub nug wain ze awau meme galau muz ebu i goriai macaneu. Go guzenamau, wain ze awau go siwalkuk aimai, meme galau muz bigagaimai, wain ze em ebu esikai numau. Go meme galau han ereg zilagamau. wain ze awau go meme galau awau ebu goriai memen, naliupet damau.” Parisi dudu agen goagal Imabun Ziwas Zobu ebu Yesus kanabinar.  Du tub gonugau tibur galau bigageun go tibur galau zig awau oimai, tibur galau muz ebu i galauai macaneu. Go guzenamau, ze ulusabun ziwas ebu, go tibur galau zig awau ginampet usalaba, gonugau tibur galau muz koli bigagaimai, biag banou usalamau.  Bo, ziwas tub ebu, dudu ipal agen du go air oun imai wanebi, go go abai i daba, ziwas go ebu ag oiagab eg uba, ee ur mamamen. Yesus nug kolital awareun, “Du tub go air awau wabun aimai, gonugau zaugul abai, ag ee ur mabun iboi ta? Tam, ag ee i ur mamam. /Ziwas tub ebu, Zon ze ziwaraneun du nugau tapaimaraneun dudu mui, Parisi dudu mui, agen ee ur dacanemen. Dudu ipal agen alaimai, Yesus kanabemen, “Zon nugau tapaimaraneu dudu mui, Parisi dudu mui, ee ur macanemen. Einen nait tapaimaranem dudu go ee i ur macanem?” PYesus nug ze go doimai, koli awareun, “Duailel ebeu tamacag ag ebeu kasaraneun du waugab i bitanemen, duailel ebeu a sag petak ebeu kasaraneun du waugab bitanemen. Go sul, iz duailel igul naliu macanemen ularabun alab tam. Iz duailel igul eg macanemen ularabun alemin.” Yesus nug duailel ee ur mabun nugau zebigeg mareun. &~e~}`|{{{zUyyyvvu4tss1rrq[ppo]nnm7lSlGk^jj=ihhBggfeedjccca``%_H^^/]^]\r[[&ZKYXWVVU2TrSS{RrQPPGOOtempel oug sieun. K Sabug a gau mui tubaiman uligaimai, sabug dab dareu aimai piabun waugab beteun. Sabug a go dab mabun ziwas tam, gonun, go a dab piabun waugab beteimai, dab ameitai peun. A gau sag daren, peun.  Yesus go gonugau tapaimaraneu dudu abai go umaseu pet koli Betani uzan uteimai, abu ebu bete betei, Yesus go we war. c? Guzenina, Yesus nug Zerusalem uzan simai, Uwait ecesab muranemen zau banou, wanib tub Nou Zau (tempel), nugau gilan og eiman sieun. Go ecesab unum suban uligeun. Bo, ziwas go umusig, am nuabunina, gonun, gonugau tapaimaraneu dudu begurug sag abai Zerusalem uzan uteimai, koli Betani uzan betemen. Yesus nug sabug a tub gusig ze aurina, noumeun. # Devit, igual embigeg, nugau gumarabun ziwas zoidareu. Go gumarabun ziwas zumau ebu ig suban damam. Uwait nugau wanib tutak ulagwag mab.” \1 Duailel agen Yesus ula maimai, ipal amegai betena, ipal ses sesamorai, go unum guzenai ul ai ai betenar, “Uwait nugau wanib ulagwag murab.Du go gue Ban nugau wanib eiman aleun, Buk Song 118:25-26 9 k Duailel asiu agen goagal tibur galau ipal abu ebu tapai bitabun duei memen. Duailel ipal gue ougem abu waugaban beteimai, nun gau kuatarai egei alaimai, abu ebu duei betemen.  ! Guzenaimai, go donki nag Yesus waugab imai alaimai, goagal tibur galau huia donki nugau bobou ebu kuloromina, Yesus nug wag simai hoboun. p Y Goagen Yesus nug ze awareun guzenaital ze go koli awaremen. Dudu agen io ina, go donki oimai, alemen. I   Go beteimai, donki nag tub abu gasageim zau og eiman us sil asai memenin, pemen. Go us waitulena, dudu ipal go ebu tapai daremen, agen awaremen, “Ag einen us donki nag ebuan waitulemen?”  J  Bo, du tub nug ag donki nag go einen omen aimai kanababa, agen koli auran, ‘Igual Banou nug donki e salau murabun aneun. Salau maziaimai, koli pigai palautemun, alamau,’ guzenai auran.” M  Yesus go gonugau tapaimaraneu dudu abai Zerusalem ban uzan bitabun bete betei, Betpage mui Betani uzan ula em manam wanib Oliv ebu beteimai, Yesus nug gonugau tapaimaraneu du aliag palautaraimai, awareun, “Ag ulibe uzan uligem en ebu beteiban, donki nag tub us sil asai memen dareu, us waipaimai, donki nag tub imai alan.  P 4Yesus nug koli aureun, “Iboi, na alien. Nait ounab petak emen, gonun, na koli amen waipaba, abu pimam.” Ziwas go ebutal, gonugau ameg waipina, koli abu peimai, go Yesus sesamorai abu bitar.'G 3Guzenina, Yesus nug aureun, “Izan na erunizai en ailem?” Guzenina, du ameg kumi gonug aureun, “Igulabai miganem du, iz koli ame waipemen, abu piai.” b= 2Guzenina, go nug gonugau tibur galau huia ama aimai, pigai asaimai, Yesus waugab aleun. ?w 1Guzenina, Yesus nug tapai daimai, duailel awareun, “Go aurebi, alamau.” Go du ameg kumi uloroimai, auremen, “Gonug na ulizeu, gonun, na ounab naliu maiba, na asaiba, alen.”  0Duailel asiu agen gusig ze, auremen, “Na soen!” Bo, go gusig uleun, “Devit nugau Ug, na iz en bisom peiba, iz isanilen!” - /Go Nasaret uzanan du, Yesus aleu ina, doimai, go nug ulabun bigegwaimai, eneun, “Yesus, Devit nugau Ug, na iz en bisom peiba, iz isanilen.” mS .Yesus gonugau tapaimaraneu dudu abai Zeriko uzan beteun. Goagen duailel asiu abai koli uzan go utei nuna, ameg kumi du tub wanib Bartimeas, Timeas nugau nag, go abu gasageim hoboi dareun. Gonug duailel esab en nugaraneun. r~] -Ag don, Du Nugau Nag duailel ipal agen go isanorabun alab tam. Tam pet, tam! Go duailel ipal isanarabun aleun. Go noumaimai, duailel asiu koli Uwait nug waugab imarai simau.” Yesus nug du tub ameg kumi wanib Bartimeas kasai meun. k}O ,Du tub nug iz wanim banou mui danai amau, amegai go duailel unum agal salau du (slev) sul damau. | +Ag izal duailel, ag igul go i guzenan. Bo, du tub nug agal du banou danai amau, go iboi amegai go agal salau du sul damau. { *Guzenina, Yesus nug go ularena, waugab alina, awareun, “Ag abiu, em e ebuan dudu agal gumaraneun dudu banban ipal agen goagal wanimag wag maimai, agal duailel gumaranem. Duailel agal dudu banban agen duailel agal ze sesamorabun gusig ze awaranem. lzQ )Yesus nugau tapaimaraneu dudu houhou sag agen ze go doimai, go Zems zaug Zon al en aiag sisileun. lyQ 'Goagen koli auremen, “Io, ig iboin.” Guzenina, Yesus nug awareun, “Go petak. Ze gap tub ebu dareu iz zai, ag han zimamen. Iz ze ziweimai, mu wai, ag han guzental ze ziwamamen, bo, in nug izal ebe naliu eiman simai hubamau, in nug izal ebe nanai eiman hubamau, go izal salau tam. Uwait nugtal duailel ipal egaraimai, agal pip suban mareun dareu.” x (Kw &Yesus nug koli awareun, “Ze go en kanabilemen gonugau zebigeg ag abe i memen. Iz ze gap tub ebu dareu zai, ag ze go zabun iboin ta? Iz ze ziweimai, mu banou wai, ag go sul wabun iboin ta?” vve %Goagen koli guzenai auremen, “Na ig ibaig baib guzenai mamam, aiu ses na gumarabun du banou usalaimai, ig han imaigeimai, tub nug nait eben naliu eiman hubamau, tub nug nanai eiman hubamau. Na igul go guzeneben, ig na ibaiz damam.” _u7 $Guzenina, Yesus nug koli awareun, “Agen iz ein igul ag isanarabun ailemen?” Jt  #Guzenai awarina, Zems zaug Zon, Zebedi nugau gelegul aliag, agen Yesus waugab alaimai, guzenai kanabemen, “Igulabai miganem du, ig na ig isanigabun aizem na ze go sesamorabun aizem.” Gs "Goagen ze biabial kuai auraimai, enib ebu sino horoimai, esalau sul oimai, webiag, noumamau. Bo, gil ianai ainarai ebu, go koli usamau.” Zems zaug Zon al agen Yesus ece tub en kanabemen. :rm !Gonug guzenai awareun, “Ag don. Ig ulis Zerusalem uzan betemun, dudu ipal agen Du Nugau Nag Uwait ula dacanemen dudu banban mui, kasai ze tapaimaranem dudu mui, goagal ebeag ebu mamam. Guzenebi, go dudu agen goagal ze doimai, webi, noumabun ze pataimai, emgasag ipal ebuan dudu agal ebeagab ebu mamam. Iq  Yesus nug gonugau tapaimaraneu dudu abai Zerusalem ban uzan siabun betena, Yesus nug amegai beteun. Gonugau tapaimaraneu dudu agen go uzan gue siabun aimai, dabeleu asiu omen. Duailel agen sesamarai alina, uminemen. Yesus nug gonugau tapaimaraneu dudu begurug sag koli imaraimai, ein igul go ebu zumau en awareun. \p1 Dudu asiu ag ulis wanimag banban mui daremen, aiu ses ag wanimag tamacag du sul damamen. Dudu ulis gaul daremen, aiu ses ag wanimag banou mui damamen.” Yesus nug nugen mu asiu oimai, noumabun ze koli mareun. _o7 Yesus nug koli aureun, “Iz na petak pet aizem, du in iz en dabeleimai, Uwait nugau Ze Naliupet marabun, gonugau uzan, apagul, amagul, abiagul, anag, memeg, gelegul, em mui ereg uteimai, aleun, aiu ses Uwait nug ecesab go utei aleun sultal asiu, handret tutak mui sultal, koli muramau. Go ulis em e ebu, zau asiu, apagul, abiagul, anagul, gelegul, mui em asiu go oimai, damam. Bo, ziwas go ebutal, dudu ipal agen go igul eg muramam. Bo, aiu ses go muzmuz naliu damau. n lmQ Go guzenina, Pita nug aureun, “Na go don! Ig igual ecesab unum uteimai, na sesamizai alemun!” =ls Yesus nug uligaraimai, awareun, “Dudu agen igul tub guzenabun iboin tam, Uwait nugtal igul go guzenabun iboin. Uwait nug ein igul guzenabun dabeleimai, unum guzenabun iboin.” $kA Guzenai awarina, gonugau tapaimaraneu dudu go banban esilakaimai, enai auremen, “Guzenaba, Uwait nug du in imai aimai, go al ereg muzmuz damau?” Bj} Egun tub kamel go tibur galau sopwanem kulam nugau biag ougeiman siabun anmamau. Bo, duailel ecesab asiu mui ag empip go Uwait nug gumaneu oug siabun go salau gusig banban mamamen.” 9ik Gonugau tapaimaraneu dudu ze go doimai, esilakina, Yesus nug koli awareun, “Izal gelear, em ebuan du tub empip go Uwait nug gumaneu oug siabun go salau gusig ban umau. +hO Guzenina, Yesus nug gonugau tapaimaraneu dudu ameg nug uligaraimai, awareun, “Dudu ecesab asiu mui ag empip go Uwait nug gumaneu oug siabun anmamamen.” lgQ Du go gue ecesab asiu mui, gonun, ze go doimai, go ougab uhu usalina, ougab eg wina, utei waneun. mfS Yesus ze go doimai, du go en ougab noumaimai, ameg nug uligaimai, aureun, “Go iboi, igul tub tutak na zilaize dareu. Na betei, nait ecesab unum dudu ipal mareben, goagen ecesab go gau mebiag, aiwag go oiba, dudu ecesab tamacag aiwag go dou maramam. Na go guzenemen, aiu ses Mesgai wag ecesab asiu umam. Na betei, igul go guzenaib, alai iz sesamilen.” e{ Du go nug koli aureun, ‘Du banou, getal iz ginampet ebu kasai ze go unum sesamorai alai, ulis han guzental darem.” .dU Na igual kasai ze abiu.‘Na du tub wemenag, i noumamau, na wal igul i men, na dudu ipal agal ecesab i zob on, na du tub nugau enibwag polu ze i men, na nait zaun nugau ecesab gaul wabun i polumoren, na nait memen anan agal ze unum sesamoren,’ go na abiu.” Kisim Bek 20:12-16 gcG Yesus nug koli aureun, “Na einen iz du naliu ailem. Du tub tutak go naliu. Go Uwait tutak. Pb Yesus uzan go utei unabun nuna, du tub nug go waugab pigai alaimai, taubibi waimai, kanabeun, “Igulabai miganem du naliu, iz ein igul naliu guzenaimai, izal dorop awau muzmuz suban damau?” 8ai Guzenai awaraimai, Yesus nug geleagar imarai oi waugab gotularaimai, gonugau ebeg goagal gagaliag ebu maimai, Uwait nug go suban gumaramaun awareun. Du tub go esab asiu mui. u`c Iz ag petak pet awarem, duair inen go geleagar e sul kekulab tam, go Uwait nugau duair tuguiai i damau.” )_K Duailel ipal agen goagal geleagar Yesus nug gonugau ebeg goagal gagaliag pataimai, gusig marabun aimai, abai alemen. Bo, gonugau tapaimaraneu dudu agen duailel go gusig awarina, Yesus nug igul go uligaimai, go ougab eg wina, gonugau tapaimaraneu dudu guzenai awareun, “Ag geleagar utarebi, iz waiab alamam. Ag i pataran. Duailel ag geleagar e sul, ag abiu Uwait go agal gumaraneu du banou, gonun, go suban damam. ^ Q] Go guzenaital, wau nug gonugau gamu atalaimai, go du tub betei umau, air go nug kasai ze etuboroimai, igul eg gonugau gamu ebu mamau.” Yesus nug mogoi ginaginam kasai ze iboramaun gagaliag pateun. \5 Gonug koli awareun, “Du in gonugau wau atalaimai, go air tub umau, go, du air egarabun agal kasai ze etuboroimai, wal igul gonugau wau ebu mamau. n[U Yesus guzenai awaraimai, koli zaueim simai, gonugau tapaimaraneu dudu agen ze go en kanabemen. oZW Guzenaimai, Uwait nug ag enimag tutak sul tularai mareun, gonun, duair tub nug koli i atalaramau.” _Y7 Go enegun, du gonugau memeg anag utaraimai, gonugau wau al eregtal atai daimai, agal enimag tutak tulamam. Gonun, du go air al goagal enimag ata atai aliag dab tam, goagal enimag tutak sul damau. Stat 2:24 X gWG Bo, getalUwait nug em e meun ziwas ebu, go du air mui patai meun. Stat 1:27 uVc Yesus nug koli awareun, “Moses nug agal oiagab gusig mina, piareun, gonun, kasai ze go sikut wai mareun. 2U] Goagen koli auremen, “Moses nug guzenai aigeun, du tub gonugau wau utaba, unabun go sikut tub waimai, gonugau wau muramau. Guzenaimai, petak go wau utaba, unamau.” NT Yesus nug koli awareun, “Moses nug ein kasai ze gusig awareun?” S Parisi dudu ipal alaimai, go polumurabun guzenai kanabemen, “Igual kasai ze eiman eneu, du gonugau wau utabun iboi ta, tam?” 3R a Yesus uzan go uteimai, Zudia agaig ebu Zordan Ze gasageim beteun. Duailel asiu koli alaimai, gotulaimai, Yesus nug gonugau igul sesamoraimai, Uwait nugau Ze abai mareun. aQ; 2Siu naliu, ee i belaneu. Bo, siu nugau kel wanena gue, kel go koli erunai umau? Igul naliu siu kel a sul, agal oiagab oug maimai, go enegun ag zaiagar abai i malai mamamen, ag oiagab tutak mui naliu damamen.”P 1Siu ee ebu hianem ee go i belaneu sul, Uwait nug gonugau duailel patai piarabun uhu maraneu, gonun, ag gusig usalebi, i tamamamen. {Oo 0Uzan tub salik asiu mui duailel agal enimag tugarai daimai, go i noumamam, ab go i usecamau. Aisaia 66:24 \N1 /Nait amen tutak nug zigulin maimai, keuizaba, amen go gue esei hamacemam, amen tutak go iboi. Na muzmuz naliu awau damam. Na go i guzenamam gue, na han amen aliag mui ab banou muzmuz elaneu uzan heizamam. hMI .Uzan tub salik asiu mui duailel agal enimag tugarai daimai, go i noumamam, ab go i usecamau.] SL -Nait aram nug zigulin meu aba, aram tub kuataimai, hamacemam. Guzenaimai, aram tutak mui na muzmuz naliu awau damam. Na i guzenamam aram aliag nug na uzan go ab banou i noumaneun oug hamai heizamam. [ hKI ,Uzan tub salik asiu mui duailel agal enimag tugarai daimai, go i noumamam, ab go i usecamau.] RJ +Nait eben nug zigulin meu aba, nait eben tub kuatai hamacemam, go iboi. Guzenaimai, eben tutak mui na muzmuz naliu awau damam. Na go i guzenamam gue eben aliag mui unum ab i noumaneun oug heizamam. [ 7Ig *“Mogoi ginampet tub iz en ougab petak eun du tub nug go zigulin abai murabun aba, zigulin go eg pet. Dudu ipal agen aiwag uhu banou ban oimai, du gonugau beu ebu us sil otoi maimai, go ze unig oug hamacebiag, numau, go iboi, go uhu ginampet. Tam aba, aiu ses Mesgai wag, go uhu banou pet umau. cH? )Iz ag petak pet awarem, du in nug ag izal zaiar darem abe maimai, ze zabun ze maramau, du go Uwait nug i semuramau, aiu ses go petak Mesgai wag ecesab naliu umau.” Zigulin nug du gonugau ougab petak eun eg muramau. :Go (Du in go igual iwai zaicig tam, go igual zaicig. F 'Yesus nug koli awareun, “Ag go i ze kuatai auran. Du tub nug gugeg tub izal wanim ebu macaneu, go nug iz pigai ze eg i milamau. 8Ei &Zon nug Yesus aureun, “Igulabai miganem du, ig du tub nait wanim ebu wes eg oi hina, pemun. Go igual zaicig tam, gonun, ig du go igul go i guzenamau aimai auremun.” mDS $Guzenai awaraimai, mogoi ginampet tub imai zoimai, go daremen ula ebu tapai maimai, waugab darena, awareun, “Du in nug iz en dabeleimai, mogoi tub e mogoi ginampet sul imai zoimai, suban gumamau, go iz imaileu. Du in nug iz imaileu, go iz tutak i imaileu, go izal mekai iz palautilen, alemin, han imamau.” Du in go agal iwai zaiag tam, go agal zaiag. C %\B1 #Guzenina, Yesus nug hoboimai, gonugau dudu 12 sag ularen, alina, awareun, “Inug du wanib banou mui usalabun, go wanib tamacag du sul daimai, dudu ipal agal salau du sul usalaimai, duailel unum isanaramau.” A} "Goagen ze tub koli aurab tam, einen, abu ebu, agzozou guzenemen, “Du in banou pet wanib mui, go dudu ipal zilareu?” z@m !Go Kapaneam uzan alaimai, zau tub ebu simai, Yesus nug kanabareun, “Ag abu ebu alaimai, ein ze memen?” {?o Go ze go zebigeg abiu tam. Bo, go uminaimai, go ze tub en kanaborab tam. Yesus nug du in banou dabun ze awareun. S> Go uzan go uteimai, Galili agaig ula betemenin, Go, einen gonugau tapaimaraneu dudu ze abai maraneu, gonun, Yesus du tub nug go eru ebu dareu abun uteun. Gonug guzenai awareun, “Duailel ipal agen Du Nugau Nag ebegarab durub waimai, dudu agal ebeag ebu mamam. Go webi, noumaimai, gil ianai ainarai ebu koli ob oug an asamau.” = V<% Gonug koli awareun, “Ag Uwait tutak aurai damamen, igul go tutak nug petak wes eg zamoramau. Igul tub eiman go iboin tam.” Yesus nug noumaimai, koli usamaun ze gonugau tapaimaraneu dudu koli awareun. ;+ Guzenaimai, Yesus go utei zau simai, gonugau tapaimaraneu dudu abai agtal daimai, goagen kanabemen, “Ig einen wes eg go oiabun iboin tam?” 9:m Bo, Yesus nug gonugau ebeg pataimai, asai meun. 19[ Guzenai aurina, wes eg go ulaimai, mogoi gusig patai hiloiaimai, utei wanen, mogoi eb siameg sul gabuai dareun. Duailel asiu agen uligaimai, enemen, “Go noumeun.” V8% Yesus nug duailel asiu pigai go waugab alina, uligaraimai, wes eg gusig aureun, “Na, wes ogusau tapeleun, dabug utub, iz na aizem, na mogoi go ulis uteimai, alien. Na koli gonugau ougab oug i simam.” !7; Guzenai auraimai, mogoi go memeg nug pigai ulaimai, eneun, “Iz na en oiab petak eun, bo, izal oiab petak eun, go ginampet, gonun, na iz isanilen.” +6O Guzenina, Yesus nug aureun, “Na einen guzenai anem, ‘Na igul tub mabun iboi ta?’ ailem. Du tub iz en ougab petak aneu, go nug igul unum guzenabun iboi.” -5S Go wes eg nug umkoskos ab unig oug ta, ze unig oug hamaicina, noumabun guzenaneu. Bo, na igul tub guzenabun iboi abague, na ig en bisomig peiba, ig isanigamam.” 4+ Yesus nug mogoi gonugau memeg kanabai aureun, “Ziwas eceisab go guzenai dareun?” Memeg nug koli aureun, “Mogoi ginampet ebutal guzeneun. =3s Guzenina, go mogoi go imai Yesus waugab alina, wes eg nug Yesus uligaimai, pigai mogoi go patai hiloiaimai, hamacendai, em ebu alainoimai, siloisiloi aimai, ogusau siwalkuk heun. t2a Yesus nug duailel en acegsisilaimai, koli aneun, “Duailel ulis daremen, agal dabeleu ein sulai? Ag oiagab petak ab tam pet. Ziwas eisab iz koli ag abai ereg dai? Ziwas eisab iz koli agal uhu gamahai? Mogoi go iz waiab imai alan.” R1 Go wes eg nug go gusig pataimai, oi em ebu hamacendai, ogusau siwalkuk aimai, aceg katutaimai, enib tiai macaneu. Iz nait tapaimaranem dudu wes eg oi abun aimai awaremin. Bo, go oi abun iboin tam.” 03 Du tub, duailel ula dareu gonug koli aureun, “Igulabai miganem du, izal nagwai wes eg ougab oug daren, ogusau gebeun daren, na wautab imai alem. L/ Yesus nug kanabareun, “Goagen einen ag abai ze ebu alalemen?” p.Y Duailel agen Yesus alina, uligaimai, esilakaimai, pigai go waugab beteimai, ‘Umaseu,’ ze auremen. `-9 Yesus gonugau tapaimaraneu dudu ainarai abai alaimai, gonugau tapaimaraneu dudu ipal tulareun. Go ebu alaimai, duailel asiu gotulemen ebu, kasai ze tapaimaranem dudu ipal agen go abai zezemai, daren piaremen. x,i Bo, iz ag petak awarem, Elaiza go amegai aleun, duailel agen agal dabeleu nug igul eg ata atai go ebu guzenemen. Ag igul gue, go ebu guzenamamen en getal Uwait nugau Ze sikut wai memen dareu.” Yesus nug mogoi tub wes eg mui kasai meun. f+E Yesus nug koli awareun, “Ag go petak anemen, Elaiza go amegai alaimai, ecesab unum suban mai damau. Bo, Uwait nugau Ze sikut wai memen dareu, einen guzeneu, ‘Du Nugau Nag mu asiu oimai, duailel agen go semoromam’? ~*u Goagen Yesus kanabai auremen, “Zuda agal kasai ze tapaimaranem dudu agen einen Elaiza go amegai alamau anemen?” })s Guzenina, go ze go wage wageimai, ze pataimai, ag agzozou enemen, “Ob oug eiman koli usabun, go ein igul ena?” u(c Go em baru utei noimai, Yesus nug gusig ze guzenai awareun, “E igul ag ameag nug peun ag bete duailel ipal i awaran. Du Nugau Nag, noumaimai, koli ob oug eiman asamau, ziwas go ebu ein igul pemen go petak duailel awaramamen.” f'E Guzenina, goagal ameag nug pemen, go du tub i pemen, Yesus tutak go abai ereg dareun pemen. x&i Go uminaimai, Pita nug ein ze mabun abiu tam, gonun, go gaul guzenina, pi banou emes wageiman alaimai kularai meun. Ogusau tub nug pi go ougeiman, eneun, “Go izal nagwai pet, iz go en izal oiab nug noumanem. Ag gonugau ze suban don!” % ($I Pita nug Yesus aureun, “Igul abai miganem du, ig e ebu dabun naliu. Na ze memen, ig agal zau ainarai mamam, tub nait, tub Moses nugau, tub Elaiza nugau.” \#1 Guzenina, Elaiza zaug Moses dual zoimai, Yesus dual ze ze mai darena, uligaremen. "  Gonugau tibur galau am nugau hilanau sul eleimai, ausiau pet usaleun. Em ebu du tub nugau tibur galau ausiau pet guzeneneg tam. B!} Gil wasolig sag uteimai, Yesus nug Pita, Zems zaug Zon abai ereg imarai, em baru banou wag simai, agtal daremen. Go ameagab Yesus nugau enib kekulaimai, atai pet usaleun pemenin. S  ! Yesus nug koli awareun, “Iz ag petak awarem, dudu ipal ag em e ebu daremen, ipal i noumamam, ag dabi dabi, Uwait nugau gumarabun igul gusig mui araog zumau pimamen.” Yesus nugau enib atai kekuleun. &Du in ulisan duailel gue igul eg macanemen agal ameagab iz sesamilabun uminaimai, gonug iz en i abiu aimai, izal ze wageimai mamau, iz Du Nugau Nag, aiu ses izal mekai nugau al banou mui tibur naliu inain ereg alai, izan han du go i abe murai.”w%Go ein ecesab oimai, koli gonugau dorog awau dabun gau mamau? Tam, go koli nugtal gonugau dorog gau mabun iboin tam. r]$Du tub em ebuan ecesab unum umau, go noumamau. Go esab nug gonugau dorog awau dabun erunai abu kalamau? <q#Du in go gonugau dorog awau dabun dabeleu go gue gonugau dorog eg umau. Bo, du in go iz en mui Uwait nugau Ze Naliupet en noumamau, du go gonugau dorog muzmuz suban naliu damau. Z-"Guzenina, go duailel asiu mui gonugau tapaimaraneu dudu mui ularen, alina, guzenai awareun, “Du in iz sesamilai zuabun, go nugen i dabilamau, gonugau a gegeulanau go nugtal gamacaimai, iz sesamilamau. \1!Bo, Yesus nug kekulaimai, gonugau tapaimaraneu dudu uligaraimai, Pita guzenai ze gusig aureun, “Satan, na iz seiab alien! Na Uwait nugau dabeleu naliu i sesamorem, na dudu agal dabeleu sag sesamorem.”  Gonug ze go araog marena, Pita nug go gasag imai beteimai, ze gusig aureun, “Tam pet tam! Igul go na ebizab i usalamau!” SZiwas go ebu, Yesus nug bigegwai ze abai maraimai, gonugau tapaimaraneu dudu guzenai awareun, “Du Nugau Nag, mu asiu oimai, Zuda dudu banban mui, Uwait ula danemen dudu mui, kasai ze tapaimaranem dudu abai ereg, agen izal ze duabun uteimai, semilem. Goagen iz iwebiag, noumai. Bo, gil ianai ainarai ebu iz koli asanai.” 0YPita nug guzenai aurina, Yesus nug go gusig awareun, “Go petak, bo, ze go ag duailel ipal i awaran.” Yesus go mu asiu oimai, noumaimai, koli asabun en ze mareun. <qGuzenai aurina, Yesus nug koli go kanabareun, “Agenag iz en in anemen?” Pita nug koli aureun, “Na Kristus, Uwait nug palautizeun, gonugau duailel koli imarabun, alemen.” W'Goagen koli auremen, “Duailel ipal agen guzenai anem, ‘Go ze ziwaraneun du, Zon.’ Ipal agen enanem, ‘Go Elaiza.’ Ipal agen enanem, ‘Go Uwait nugau Ze doimai, awaraneun du tub.’ anem.” GYesus gonugau tapaimaraneu dudu abai ereg Sisaria-Pilipai uzan ata atai betemen. Abu ebu bete beteimai, go nug gonugau tapaimaraneu dudu kanabareun, “Duailel agen, iz en in anem?” ~uYesus nug du go gonugau zau palautaimai, aureun, “Na koli uzan i simam.” Pita nug Yesus nugau wanib araog meun. Yesus nug koli gonugau ebeg du gonugau ameg ebu maimai, go gusig aurina, go suban ametaimai, koli ece unum suban uligareun. Z-Du go nug ametaimai, aureun, “Iz duailel uligarem. Go a sul ai darem.” MYesus nug du go ameg kumi nugau ebeg pataimai, uzan geseg imai waneun. Du gonugau ameg oug sino heimai, gonugau ebeg sil du gonugau ameg ebu maimai, kanaboroun, “Na ece tub piabun iboin ta?” Go Betsaida uzan alina, dudu ipal agen du tub ameg kumi imai alaimai, ze gusig Yesus guzenai auremen, “Nait eben du e ebu men.” wGuzenina, go nug awareun, “Ag ulis izal igul abe i memen ta?” Yesus nug Betsaida uzan du tub ameg kumi kasoroun. Y +Yesus nug koli kanabareun, “Ziwas tub ebu iz bret kwali oimai, kakaraimai, dudu tausen iwanarai maremin, zemen, agen ee ogog eisasab zo oug zulagai memenin?” Goagen auremenin, “Zo kwali sag.” 7 gIz bret tabkuai sag oimai, kakaraimai, dudu tausen tabkuai maremin, zemen, ag ee ogog eisasab zo oug zulagai memenin?” Goagen koli auremenin, “Zo begurug sag.” 5 cAg ameag nug pemen, bo, ag ecesab suban i pemen ta? Ag dabuiag nug duanemen, bo, ag ze suban i domen ta? Ag getalan gugeg koli dabelabun iboin tam ta? Esekiel 12:2 e CGonugau tapaimaraneu dudu agen agzozou ze maimai, enemen, “Ig bret i oialem, gonun, ze go aigeu.” Yesus nug goagal ze abe maimai kanabareun, “Ag bret tamacag en einen zememen? Iz ag abai ziwas huia daimai, gugeg asiu abai maremin, einen ag gugeg go suban dabelab utemen? Ag izal igul i abiu ta? Agal oiagab gusig mai dareu ta? 2]Yesus nug go gusig ze guzenai awareun, “Parisi dudu mui, Herot nugau dudu mui ereg, bret agena, neleimai suazuaneun marasin wanib zis go, ag suban pimamen.” "=Yesus nugau tapaimaraneu dudu go dabuiag siken, bret ipal i omen, go gaul wanenar. Tebil ebu bret ginam tub sag dareun oi betemenin. 0Y Guzenai awaraimai, Parisi dudu utaraimai, tebil ebu koli simai, ze unig tubaim beteun. Yesus nug Parisi dudu mui, Herot nugau dudu mui ereg, goagal igul zis sul eun. 3_ Gonugau ougab uhu mina, awareun, “Ulisan duailel einen iz gugeg tub abai marabun ailanem? Iz ag petak pet awarem, ziwas e ebu iz gugeg tub i abai maremin, pimamen.” ?w Parisi dudu ipal agen alaimai, Yesus bimag piabun doimai, auremen, “Na gugeg tub abai migemen, go petak ig abe mamam, na Uwait Mesgai wag dareu gonugtal gusig go mizaneu.” fE Ee go zemen duailel go tausen iwanarai Yesus nug go agal uzan palautaren, wanen, go gonugau tapaimaraneu dudu abai tebil ebu simai, Dalmanuta em ebu betenar. Parisi agen Yesus nug gugeg tub maba, piabun aimai kanabemen.  0YDuailel ee go zaimai, unum biguiag zoun. Ipal ee ogog utemen daren, Yesus nugau tapaimareu dudu agen gom gau zo kwali sag oimai, ee zemen ogog zulagai mina, og zoun. Go karuk ginaginam mui, gonun, Yesus nug go oimai, Uwait auraimai, gonugau tapaimaraneu dudu maren, goagen duailel marenar. s_Guzenina, Yesus nug duailel em ebu hubabun awarina, go hobolilemen. Gonug bret kwali sag oimai, Uwait ‘Izal oiab naliupetpet’ auraimai, bret kakaraimai, gonugau tapaimaraneu dudu maren, goagen duailel maren, zemen. w~gYesus nug kanabareun, “Ag bret eiceisab dareu?” Goagen koli auremen, “bret kwali sag.” }'Guzenai awarina, gonugau tapaimaraneu dudu agen koli auremen, “Ig du tamacag em e ebu darem. Ig ee eruan oimai, duailel maremun, zimam?” |}Iz duailel go palautaremin, goagal uzan bitamam, bo ipei abu ebu betei ameag kualil, amau. Ipal go abu pulig alemen.” e{ EZiwas go ebu, duailel asiu alai gotulemen. Go ee tamacag daren, Yesus nug gonugau tapaimaraneu dudu ularen, alina, awareun, “Iz duailel go en bisomag pem. Go iz ibail gil ainarai daremen, gonun, ulis ee tamacag darem. z`y9%Duailel agal ze doimai, go unum esilakaimai, enemen, “Go ein igul macaneu unum igul naliupet pet. Gonug duailel dabuiag utub kasaren, ze duanem, oiagsau tapelai mui koli ze suban macanem. Gonug guzenaneu.”^x5$Ziwas go ebu, Yesus nug duailel gusig awareun. “Ag igul go pemen gue betei duailel ipal i awaran.” Yesus nug koli koli go gusig ze guzenai awareun, bo, go gonugau ze sesamorab tam, go ze go hegei hemen. w!#Guzenai aurina, du gonugau dabug naliu usalina, go ze suban duabun iboin. Gonugau ogusau naliu usalina, go ze suban bigegwaimai, ze meun. (vI"Gonug Mesgai ametai uligaimai, gonugau ougab uhu usalaimai, bisou peimai, Zuda ze eiman du go guzenai aureun, “Epata!” Ze go zebigeg enai ‘Na oiten!’ =us!Guzenina, Yesus nug duailel utaraimai, go imai holoi beteun. Agtal daimai, Yesus gonugau ebeg hum du gonugau dabug aliag oug meun. Gonugau sinou oimai, du gonugau minob ebu meun. t1 Duailel ipal agen du tub dabug utub mui ogusau gebeun mui dareun Yesus waugab imai alemen. Go Yesus gusig auremen, “Nait eben du go ebu men.” s+Yesus go Tair uzan uteimai, Saidon uzan zilaoroi, ban uzan houhou goagal wanimag banou Dekapolis em ula ebu Galili Ze Unig waugab beteun. 3r_Air go gonugau zaueim beteimai, uligeun gonugau aleg biz ebu gabuai dareun, wes eg ougab oug dareun utei waneun. Yesus nug du tub dabug utub ogusau gebeun mui kasoroun. q#Guzenai aurina, Yesus nug koli aureun, “Na naliu ze ailem. Na koli unamam. Wes eg go nait alen nugau ougab oug dareun go utei waneun.” p}Air gonug koli aureun, “Du banou, go petak, bo, bau agen eebiz pigsal daimai, geleagar agal ee sib nuna, oi zanem.” oGuzenina, Yesus nug koli aureun, “Amegai ig Zuda agal geleagar ee marai. Geleagar agal ee oimai, bau i he maranem. Igul go eg.” Hn Air go Zuda air tam. Go Grik air, gonugau uzan Ponisia, Siria agaig ebuan. Go Kanan air tub. Gonug Yesus guzenai gusig aureun, “Wes eg izal alegwai nugau ougab oug dareu, nagen oi hen.” !m;Guzenina, ziwas go ebutal, air tub gonugau aleg wes eg ougab oug dareun, go nug Yesus go ebu dareu ze doimai, pigai alaimai, Yesus waugab taubib weun. KlYesus nug ze go maimai, uzan go uteimai, Tair uzan waugab beteun. Go zau tub simai darena, du tub nug go zaueim dareu abe murabun iborain tam aimai dabeleun, bo, go wagemabun iborain tam. )kKIgul go eg unum agal oiagab oug daimai, uzaneim nuaneu, go Uwait nugau ameg ebu ag unu maraneu.” Ponisia-Siria agaig ebuan air tub Yesus en ougab petak eun. Zj-Oiagab ougeiman duailel ag go dabeleu eg guzenai wanemen; ag wal igul eg mabun dabilanemen, ag zaiagar agal ecesab zob wabun dabilanemen, ag duailel ugarebi, noumabun dabilanemen, ag dudu ipal agal ailel eg marabun dabilanemen, ag ecesab asiu alaraimai, wabun dabilanemen, ag duailel ipal ebalagab igul eg asiu mabun dabilanemen, ag polu ze mabun dabilanemen, ag duailel ipal en i dabilaranemen, ag gaul igul eg mabun dabilanemen, ag zaiagar agal ecesab uligaimai, alaranemen, ag zaiagar agal enimag ebu polu ze mabun dabilanemen, ag dudu ipal agal ze duabun utanemen, ag kar igul macanemen. ihYesus nug koli awareun, “Dabeleu eg duailel agal oiagab oug daneu, asaimai, oiagsau eiman zuaneu, dabeleu gonug sag petak unu muraneu. g9Ee go zanem go ougab oug i daneu, go bi abu eiman, koli bizau oug nuaneu.” Ze gonun, Yesus nug ee unum zabun go erunamau eun. Ee ipal nou abun tam. CfGuzenina, Yesus nug koli awareun, “Agal dabeleu naliu tam ta? Ag igul go i abiu ta, ece uzaneim dareun du tub nugau ougab oug nuaneu, ece go nug Uwait nugau ameguab du unu i macaneu. yekYesus go gue duailel utaraimai, zaueim simai, gonugau tapaimaraneu dudu agen ze go aneun zebigeg en kanabemen. Yd+Duailel ag dabuiag mui aba, ag ze go doimai, gonugau zebigeg abiu mamamen!”] `c9Ecesab tub uzaneim dareun du tub nugau ougab oug sianeu, go ecesab nug Uwait nugau ameguab du unu i muraneu. Bo, du go nugau dabeleu eg ougab oug dareu usalina, gonugau ogusau nug ananeu go petak go unu muraneu. [ bYesus nug duailel koli ularena, alina, awareun, “Ag unum izal ze doimai, suban dabeleu oimai, zebigeg abe mamamen. #a? Guzenina, goagal embigeg agal igul sesamoraimai, Uwait nugau Ze tonoi macanem. Ag igul ipal enai asiu guzenanem.’ Ecesab ata atai go dudu unu maraneu. [`/ Guzenaimai, ulis go gonugau memeg anag al i gumaraneu. Go igul naliu go auranem. =_s ‘Du in go esab mui, gonugau memeg anag al isanaramau go iboi. Bo, go awaraimai, “Iz esab go Uwait murabun sag wageimai memin dareu. Gonun, iz ag isanarabun iboin tam.” V^% Moses nug getal awareun,‘Na nait memen anan nugau ze sesamoren.’ Kisim Bek 20:12‘Du in gonugau memeg anag ze eg muramau, dudu ipal agen go webi, noumamau.’ Kisim Bek 21:17 ~~t}|{{zhz&yCxwwv uttWsrqpoocnnm(l5kjjihdgfeefdxdgbb]aaE``_^s]]\\[ZZBY;XRWVUTTcS]R{RQ1PuO|N|NkMRLL!KJnI,HGFEDCCBBBAA8@>>`>O=a<;;::2988766]5446221i00?/.--++"*e))b)(=''%$$n##K"!! 7A"p0c-.6h  [ :'3>AWCGuzenina, Pailot nug kolital kanabai aureun, “Na koli ze mabun einen utem? Na ze go nait enim ebu mem, na duab tam ta?” YB+Uwait ula dacanemen dudu banban agen gonugau enib ebu polu ze asiu memen. A Betena, Pailot nug Yesus kanabai aureun “Na Zuda agal gumarabun du banou ta?” Yesus nug koli aureun “Go na anem gotal.” y@ mEm wagena, umaseu, Uwait ula dacanemen dudu banban, Zuda dudu banban, kasai ze tapaimaranem dudu, kaunsel dudu unum abai ereg agen Yesus webi, noumabun ze patemen. Go Yesus us sil ebeg kiai maimai, Pailot nugau ebeg ebu mabun imai betemen. q?[HGo guzenina ina, toi koli uleun. Pita go Yesus nug getal ze aureun koli dabeleun. “Toi ziwas aliag ulamau ebu, na izal wanim wagemaimai, ‘iz go i abiu,’ ziwas ainarai ze mamam”. Guzenaimai, Pita go banban weineun.>GBo, Pita nug ebeg wag maimai, kolital eneun, “Petak pet iz ag awarem! Iz polu ze mai uhu tub iz ebilab zumau. Iz du go i abiu!” B=}FPita nug koli awareun, “Iz gonugau tapaimorou du tam.” Dai dai, dudu ipal Pita waugab tapai daremen, agen auremen, “Na petak go dual aidanem, einen, na han Galili agaigan du.” <)ESalau air go gue zau ogeiman tapai dareun peimai, go nug duailel waugab tapai daremen, awareun, “Go du go Yesus nugau tapaimorou du tub.” ;'DBo, Pita nug koli aureun, “Na ze go anem go gonugau zebigeg iz i abiu.” guzenai ze maimai, go zau og waugab beten, [toi tub uleun]. u:cCGonug Pita ab ugei dareun peimai, gusig uligaimai, aureun. “Na Nasaret uzanan du, Yesus al dacanemen.” j9MBPita go zau gasageim hoboi daren, Uwait ula dacaneu du banou pet nugau salau air tub zoun. 83AGuzenaimai, go Yesus enib ebu sino oroimai, gonugau ameg tibur galau sil kiai maimai, ebeag sil waimai, auremen, “Na ze doimai, maranem du aba, na ig aigen, go in nug na niweu?” Guzenina, Yesus gumanemen dudu goagen imai aimai, wemen. Pita nug ‘Iz Yesus i abiu’ eun. 7@Go Uwait ze biabial kuai aureun, ag domenin. Agal dabeleu erunamamen?” Goagen koli enemen, “Go ze mui, gonun, webi, noumamau.” 56c?Uwait ula dacaneu du banou pet go ze doimai, gonugau tibur galau bigagaimai, dudu daremen kanabareun, “Ig einen dudu ipal awaremun, alai gonugau enib ebu ze ipal mamam? A5{>Yesus nug koli aureun, “E iz sag. Iz ag petak pet awarem, Du Nugau Nag go Uwait gusig banou mui, nugau ebeg naliu eiman hoboimai, Mesgai wag pi ougeiman alamau, ag pimamen.” Y4+=Bo, Yesus go soai daimai, go ze tub mab tam. Uwait ula dacaneun du banou pet nug kolital kanabeun, “Na Kristus, du go Uwait nug duailel koli imarabun palautizen, alemen ta? Na Uwait Banou nugau Nag ta?” F3<Guzenina, Uwait ula dacanemen dudu banban agal ameagab ebu tapai daimai, Yesus kanaboroun, “Na einen go dudu ze aizemen koli awarab utem? Na erunemen, gonun, na enim ebu ze mem.” B2;Bo, goagal ze go unum iborain tam, go ze ata atai memen. 1{:“Ig Yesus nug ze go meun, domun. Gonug guzenai aneun, ‘Iz go Uwait ecesab muranemen zau banou dudu agen ebeag sil memenin, tigalaimai, gil ainarai sag maziaba, iz zau tub awau mai. Dudu agen zau go i mamam.’ Go guzenai ze meun, ig domun.” H0 9Guzenina, dudu ipal zo tapai daimai, go polu ze memenin. P/8Dudu asiu zoimai, polu ze go enib ebu memenin, bo, go ze tub mab tam. J. 7Uwait ula dacanemen dudu banban mui, Zuda dudu banban ipal mui, agen ze ipal Yesus enib ebu mabun, erunai webi, noumabun aimai guzenemen, bo, go ze guzenabun ze tub itananem iborain tam. -6Pita go wage wageimai sesamarai, holoi holoi beteun. Guzenaimai, Pita zaueim simai, go zau gumanemen dudu abai hoboimai, ab ugei dareun. s,_5Gumaranemen dudu go Yesus gusig patemen, goagen Uwait ula dacaneu du banou pet nugau zaueim imai betemenin. Go ebu Uwait ula dacanemen dudu banban mui, kasai ze tapaimaranem dudu mui, Zuda dudu banban abai ereg gotulai daremen. +3Mogoi awau tub ninaneun tibur galau tutak tuageun, Yesus sesamorai beteun. Dudu goagen gusig paten, go gonugau ninaneun tibur galau agal ebeagab ebu uteimai, burum uminaimai telieun. Yesus go dudu banban ameagab ebu webi, noumabun aimai polumoromen. *4N)2Ziwas go ebutal, gonugau tapaimaraneu dudu unum uminaimai teliemen. {(o1Iz ziwas umkoskos Uwait ecesab muranemen zau banou zaueim duailel tapaimaremin, ag go ebu ebe aram durub waimabun utanemen. Bo, ag igul go guzenina, Uwait nugau Ze doimai, awaranemen dudu agen gonugau ze sikut wai memen go petak usaleun.” '%0Guzenina, Yesus nug dudu awareun, “Ag malai mabun malai hog mui maulzag mui oimai, iz zob du sul ebe aram durub waimai, iwabun alemen ta? &)/Du tub ag ula tapai dareun, go nug gonugau maulzag huia oimai, Uwait ula dareu du banou nugau salau du waimai, gonugau dabug gau kuatai heun. :%o.Dudu ag go abe maimai, Yesus gusig patemen. $-Guzenaimai, Zudas nug pigai Yesus waugab beteimai, guzenai aureun, “Umaseu, tapaimiganem du!” auraimai, sibeg zukzukeun. >#u,Zudas nug getal go dudu guzenai awareun, “Iz du go betei sibeg zukeminag, ag abe mamamen du go tutak ag gusig pataimai, go malai dudu agal ebeagab ebu mebi, imai unamam.” z"m+Yesus nug gonugau tapaimaraneu dudu ze go awa awarina, gonugau tapaimaraneu dudu begurug sag ebuan du tub gonugau wanib Zudas, go waugab aleun. Zuda dudu banban mui, Uwait ula dacanemen dudu banban mui, kasai ze tapaimaranem dudu agen dudu asiu Yesus gusig patabun palautaren, Zudas sesamorai betemenin. Goagal malaimanem maulzag mui, malai hog mui patai alemen. &!E*Ulib e du nug iz izal iwai zaiar ebeagab ebu milabun go aleu. Ag asan! Ig betei go tularabun unab.” Zudas nug Yesus gonugau iwai zaugul ebeagab ebu meun.  )Yesus nug koli Uwait aurabun utarai waneun. Gonug kolital ziwas ainarai alaimai, asaraimai, awareun, “Ag gabuai daimai, imai daremen ta? Go iboi! Uligan! Du Nugau Nag ebegarab durub waimai, dudu igul eg macanemen agal ebeagab ebu mabun ziwas aleu.  (Go koli alaimai, gonugau dudu koli gabuai daren, piareun. Go ames wagarina, awau dabun iboin tam. Goagen ein ze aurabun i abiu. R'Guzenaimai, go beteimai, koli Uwait ze go getal aureun guzental aureun. *M&Ag i gabuan, awau daiban, Uwait auran. Guzenebi, Satan nug i polumaramau. Iz abiu ag igul naliu guzenabun dabelenemen, bo, agal enimag gusig dabun iboi tam.” S%Guzenai auraimai, go gonugau tapaimaraneu dudu gabuai daremen ebu zoimai piaraimai, asareun. Go Pita aureun, “Saimon, na gabuem ta? Na iz gumilaimai, iz ibail ban awau ginam dabun iboin tam ta? 3_$Gonug aureun, “O Mekai, na ein salau guzenabun iboi. Na iz ebilab ebuan gap tub uhu mui oi himam. Bo, na izal dabeleu i sesamoren, na nait dabeleu tutak sesamoren.” xi#Go holoi beteimai, em nogoug ebu ou tonoi nineimai, Uwait nug go uhu go ebu i zuabun aimai Uwait aureun. N!Gonug Pita, Zems zaug Zon abai imarai beteimai, gonugau ougab eg wina, go nugtal nug en bisou maimai, guzenai awareun, “Izal oiab uhu pet mina, wauiag kuatina, noumamoroi. Ag e ebu awau dan.” "+ Yesus gonugau tapaimaraneu dudu abai ereg em tub wanib Getsemani beteimai, go nug awareun, “Ag e ebu hoboi dabi, iz Uwait auramoroi.” KBo, Pita nug gusig aureun, “Petak pet, iz guzenai ze i manai. Iz na ibaiz ereg noumai.” Yesus nugau tapaimaraneu dudu agen han guzental anemen. Yesus go Getsemani betei Uwait aurai dareun. 0YYesus nug koli guzenai aureun, “Iz na petak pet aizem, ulis umaum toi aliag i ulau ebu, na izal wanim wagemaimai, ziwas ainarai ebu, ‘Iz du go i abiu’ amam.” V%Pita nug aureun, “Go unum na utizai, telecebi, iz tutak na i utizanai.” kOBo, iz noumaimai, koli asaimai amegai Galili agaig ebu beteimin, ag sesamilai bitamamen.” Yesus nug gonugau tapaimaraneu dudu guzenai awareun, “Ag iz utilaimai, uminai teliamamen. Uwait nugau Ze guzenai sikut wai memen dareu, eneu,‘Sipsip gumamau du go izan wemin, sipsip inain go uminaimai, ata atai teliteliamam.’ Sekaraia 13:7 1[Guzenaimai, go kabal tub waimai, uzaneim noimai, Oliv em manam ebu betemenin. Yesus nug Pita guzenai aureun, “Na duailel iz en ‘Iz go i abiu.’ awaramam.” Iz ag petak pet awarem, iz koli e wain dab ebuan ze i zai, betei iz wain ze awau tub go izal Mekai nugau gumarabun uzan koli zai.” Gonug awareun, “E izal esep, Uwait nug esep gonug ag abai baib [awau] meu. Izal esep go goricina, duailel asiu isanaramau.  Guzenaimai, go koli gap wain ze mui oimai, Uwait auraimai, gonugau tapaimaraneu dudu maren, go unum e gap ebuan ze zemen. 4 aGo ee zai daren, Yesus nug bret oimai, Uwait auraimai, ebeg sil kuaraimai, gonugau tapaimaraneu dudu maraimai, eneun, “Ag oiban, zan. E izal enim tabug.” W 'Uwait nugau ze eim aneun sul, Du Nugau Nag noumamau, bo, du go nug gonugau iwai zaugul agal ebeagab ebu mareun, du go gue bisou a. Du go gue anag nug soligweun ziwas ebu noumeun zob, go uhu ginampet. Guzenab tam, gonun, aiu ses Mesgai wag go uhu banou pet umau.” Yesus nug bret wain ze mui gonugau tapaimaraneu dudu mareun. ' GYesus nug koli awareun, “Du go gue izal dudu begurug sag abai dareu. Go iz ibail ereg tebil tutak ebu gonugau bret il ebu maimai, oimai zimau. yGo guzenina, go goagal oiagab uhu usalemen. Go tutak tutak agen guzenai kanabemen, “Na iz en anem ta? Iz tam ta?” F Go hoboimai, ee zai daren, go nug guzenai awareun, “Iz ag petak pet awarem, du tub ag ula dareu go nug izal iwai zaiar agal ebeagab ebu milamau. Du go gue ulis iz ibail ee zai dareu.” X)Umusig mina, Yesus nug gonugau tapaimaraneu dudu begurug sag abai aleun. |qGo beteimai, ban uzan simai, Yesus nug awareun sul uligaimai, zaueim go Pasowa ee zabun empip suban kasemen. yGo zau tub empip banou ecesab suban meun wag ginam dareu abai maramau. Ag go ebu igual ee zabun empip suban kasan.” 9kGo zaueim siba, ag zauan zau atag du go auran, ‘Igual tapaimigeu du eneun, “Iz izal tapaimaranem dudu abai Pasowa ee zabun zau empip eru ebu dareu?” guzenai ze meun.’ :m Guzenai aurina, gonug gonugau tapaimaraneu dudu aliag palautaraimai, awareun, “Ag uzan go bitabun ebu, du tub go ze uleimai, zumau, ag tularamau. Ag go sesamorai beten. +O Bret zis tamacag agaimai zanemen ziwas tutak amegai zoun. Ziwas go ebu Zuda duailel ag agal Pasowa sipsip nag waimai, agaimai, zanemen. Guzenaimai, Yesus nugau tapaimaraneu dudu agen Yesus auremen, “Ig nait Pasowa ziwas ebu ee zabun pip eru ebu betei suban kasai mizamam?” I  Go ze go doimai, siksikaimai, aiwag murabun baib memenin. Guzenina, Zudas go Yesus goagal ebeagab ebu mabun abu itanai dareun. Yesus gonugau tapaimaraneu dudu abai Pasowa ziwas ebu ee zemen. C Guzenaimai, Yesus nugau tapaimaraneu dudu begurug sag ebuan du tub, gonugau wanib Zudas Iskariot, go Uwait ula dacanemen dudu banban waiagab Yesus goagal ebeagab ebu mabun beteun. wg Iz ag petak pet awarem, dudu agen Uwait nugau Ze Naliupet e em gasag unum duailel awarai aidaimai, igul go air e nug meun go han awaramam. Guzenaimai, duailel ag go en dabilamam.” Zudas nug Yesus dudu banban ebeag ebu mabun baib meun. 3Gonug ein igul guzenabun guzeneun. Go a ilau sous naliu mui izal enim tabug ebu esikeun, go iz noumemin, ob oug noumabun enim tabug suban uluseun. ~wDuailel ecesab tamacag ag abai umkoskos daren, agen umkoskos go isanarabun iboin. Bo, iz ag abai umkoskos ban i dai. $}AYesus nug goagal dabeleu abiu maimai, awareun, “Ag air go utebi, damau. Ag go einen ougab eg moroimai, uhu moromen? Go igul naliu pet go iz ebilab meu. /|WIg ze go dudu maremun, gau mebi, gonun aiwag banou, wai tutak ebuan aiwag sul, oimai, duailel ecesab tamacag marabun iboin.” Guzenina, go air go gusig ze auremen. {Dudu ipal daremen go igul uligaimai, goagal oiagab eg wina, agzozou enemen, “Einen air go nug a ilau sous naliu mui gaul sakeu? zBetani uzan, du tub wanib Saimon, getal go ebeu leprosi mui dacaneun, Yesus nug gonugau zaueim simai daimai, ee zabun eebiz waugab hoboi dareun. Ee zina zina, air tub nug dalim naliu a ilau sous naliu wanib nar mui oi zoun. Air go gue getal aiwag banou sil go a ilau sous naliu gau meun. Gonug dalim go outaimai, a ilau sous naliu mui Yesus nugau gagalig ebu esikeun. Ay{Bo, go enemen, “Ig go Imabun Ziwas Zobu go ebu i wabun, duailel agen asaimai, ig ibaig ban malai mamam.” Air tub nug a ilau sous naliu mui oimai, Yesus nugau gagalig ebu esikeun. rx _Gil aliag mazicina, zobu tub ebu duailel bret zis tamacag zacanem, wanib Pasowa zuna, Uwait ula dacanemen dudu banban mui, kasai ze tapaimaranem dudu mui, agen Yesus gusig pataimai, webi, noumamau en wage wageimai ze patemen. iwK %Gonun, iz ag ze e awarem. Go petak, iz duailel unum ze e awarem. Ag subantal gumei dan.”_v7 $Ag suban gumei i dabi ziwas go ebu, go pigai alaimai, ag gabuai dabi, alai piaramau. Mu #Guzenai igul, gonun, ag, izal duailel, suban gumaramamen. Ag i abiu, zau atag du ein ziwas koli alamau. Go umusig alamau ta, umaum alamau ta, toi ulaba, alamau ta, em ugaba alamau ta? Ag i abiu. xti "Go guzenai, du tub go gonugau zau uteimai, uzan tub pulig unamau. Gonug gonugau zau utei unabun aimai, gonugau salau dudu gonugau zau gumabun awareun. Goagal salau ata atai marena, zau ogeim gumaneu du gusig aureu, ‘Suban gumei dan.’ ]s3 !Guzenai igul dareu, gonun, ag subantal tapai dan. Ziwas go eisab alamau ag i abiu. 3r_ Yesus nug kolital eneun, “Du tub nug Du Nugau Nag alabun ziwas i abiu mamau. Uwait nugau tibur han go i abiu. Gonugau nag han go i abiu. Memeg tutak go sag abiu. q Emes mui, e em mui dareu go unum tamamau. Bo, izal ze i tamamau, muzmuz damau.” Du Nugau Nag alabun ziwas du tub i abiu mamau. lpQ Iz petak pet awarem, duailel e ulis daremen ag i noumamamen ebu igul go guzenai zumau ag pimamen. voe Go sultal, aiu ses igul go ata atai zuba, ag abiu maimai, Du Nugau Nag koli alabun ziwas hogu usalai nineu. [n/ Yesus nug koli awareun, “Ag a gair nugau igul suban dabilan. A gair nug ag am tapamau igul abai maramau. Gair gau unum nuanina, agau awau koli ileu usalina, ag go abiu maimai, go am banou zuabun ziwas. kmO Guzenaimai, gonug Uwait nugau tibur palautaraba, emgasag unum mui emes wag mui unum beteimai, Uwait nug gonugau duailel egareun, imarai alai tularai mamau.” Gair gau waneu ebu, ag abiu macanemen am tapamau ziwas zoi dareu. vle Igul go guzenaba, duailel agen Du Nugau Nag Mesgai wag pi oug gusig banban mui al ban eiman alaba, pimamen. jkM Yesus nug koli eneun, “Uhu banou pet go unum zo unaba, ‘am go umaum sul usalamau, geil go i hilamau, ureb emes wageim zilagai alamam. Guzenaimai, emes wagan ecesab gusig daremen unum iloialoiamam.’ Aisaia 13:10 j tia Guzenaimai, ag gusig tapai dan. Ein igul aiu ses zuabun iz unum ag awaremin.” Du Nugau Nag koli alamau. &hE Dudu ipal agen alaimai, polumaimai, guzenamam, ‘Iz Kristus.’ Dudu ipal agen enamam, ‘Iz Uwait nugau ze doimai, awaranem du.’ Guzenaimai, go igul banban mui salau ipal ata atai mamam. Go duailel ipal Uwait nug nugtal egareun, polumaraimai, agal ameagab igul go guzenamam. Uwait nugau duailel agal igul eg sesamoraimai, ag Uwait nugau igul utabun aimai polumaramam. Bo, agen igul go guzenabun iborain tam. 3g_ Ziwas go ebu, du tub nug zoimai, guzenai awaramau, ‘Kristus e zoimai dareu!’ ta, ‘Go ulibe dareu!’ aimai, awaraba, ag gonugau ze doimai, oiagab petak i an. >fu Bo, Dubanou Ban nug ziwas huia pigai hogu meun, einen, go igul go guzenab tam zob, duailel asiu i darem zob. Go duailel ipal imarabun isanarai meun, gonun, igul go pigai guzeneun. e/ Ag getal go uhu banou i wanemen. Uwait nug em patai meun ziwas ebu alai ulis dareu uhu guzenai tub i zoun, aiu ses han uhu guzenai koli i zumau. Hd  Ag Uwait auramamen, ‘Ze numau ziwas, igul eg go i zumau.’ [c/ Ziwas go ebu, ailel enimaga mui, ailel mogoi ap zai darem mui, ag bisomagar pet. Yb+ Du tub ougem salau mai damau, go gonugau iweiu naliu zaueim dareu alai i umau. wag Du tub go zau wag damau, go noimai, gonugau ecesab zaueim dareu i simai umau. Go pigai gaul uminai teliamau. d`A Yesus nug koli awareun, “Ag ece eg pet tub go getal Uwait nugau Ze doimai, awaraneun du Daniel nug zemeun zumau pimamen. Daniel 9:27 Ece eg pet go Uwait nugau empip naliupet ebu em e ebu zoimai, tapai damau. (Ag ze go nanalanemen aba, suban dabilan.) Ziwas go ebu, duailel ag Zudia agaig ebu daremen ag em manam ebu uminai simamen. _w Ag, izal tapaimaranemin dudu, gonun, duailel unum ag en aiag sisilai zoimai, ag gasag eim hiacaramam. Bo, du in go izal salau i utanem go umkoskos gusig mai damau, aiu ses sisiarabun ziwas ebu, Uwait nug go koli imamau.” Ece tub eg pet zumau. <^q Dudu ipal agal apanagar, amanagar, agen agal iwai zaiagar agal ebeagab ebu marebi, goagen wagarebi, noumabun hiaramam. Memeagar ipal agen agal geleagar guzental guzenaramam. Geleagar agen han goagal memeagar anaiagar semaraimai, goagal iwai zaiagar agal ebeagab ebu marebi, goagen wagarebi, noumamam. M] Dudu ag gusig patarebi, agen dudu banban ameagab ze mebiag, ein ze marai aimai dabeleu asiu i on. Ziwas go ebutal Uwait nug ze awarabun maramau. Uwait nugau Ah Wes nug agal oiagsau eiman anamau. \! Duailel agen Uwait nugau Ze Naliupet emgasag unum duailel awarebi, duailel ag ze go abiu mai dabi dabi, petak go sisiarabun ziwas alamau. >[u Ziwas go ebu, ag gusig tapai dan. Dudu ipal agen ag gusig pataraimai, goagal dudu banban agal ameagab ebu imarai beteimai, Zuda agal gotulanemen zaueim ag esalau sul ugaramam. Ag, izal tapaimaranemin dudu, gonun, agen em ebuan emgasag gumanemen dudu banban ameagab izal ze awarabun gusig tapai damamen. Z# Emgasag tub ebuan duailel agen asaimai, emgasag tub ebuan duailel abai ereg iwai maimai, malaininamau. Emgasag ipal ebu mim banban zumau. Emgasag ipal ebu duailel we banou damau. Igul go unum zumau igul go enai, air tub go mogoi soligwabun amegai mu banou waneu sul. Y% Ag malai aleu ze mui malai saiu mui waiagab alaba, doiban, ag esilakian. Igul go petak amegai zumau. Bo, sisiarabun ziwas go pigai i zumau. 1X[ Aiu ses dudu asiu agen alaimai, izal wanim pataimai, guzenai ze mamam, ‘Iz sag iz Kristus, ag koli imarabun zom.’ Duailel asiu agen guzenai ze doimai, petak amam. yWk Yesus nug awareun, “Ag gusig tapai dan. Dudu ipal agen zoimai, ag polu ze awaramam. Ag goagal ze i don. V# Guzenaimai, Yesus go Oliv em manam ebu simai, hoboimai, Uwait ecesab muranemen zau banou uzaneim pei daren daren, Pita, Zems zaug Zon, Andru, ag sag Yesus al ereg daimai, guzenai kanabemen, “Igul go ein ziwas zumau? Ein igul amegai zuba, ig ziwas go abiu mamam?” U |Tq Yesus nug koli aureun, “Go iboi, bo, na zau e unum uligem aiu ses iwai zaiagar agen alaimai, zau go unum eg wai mamam. Go zau memen aiwag unum ulagai numam. Aiwag tub gonugau pip i damau.” Yesus nug aiu ses uhu asiu zumaun en aneun. uS e Yesus go Uwait ecesab muranemen zau banou zaueim dareun, utei noi bitabun ina, gonugau tapaimaraneu du tub nug guzenai aureun, “Igulabai miganem du, na zau e memen uligen! Aiwag banban sil zau naliu naliu memen dareu suban uligen.” 8Ri ,Duailel e unum ag agal aiwag asiu dareu, aiwag tutak oimai, Uwait moromen. Bo, air e go tam pet. Go gonugau aiwag unum Uwait morou, go ee gau mabun aiwag tub i dareu.”KQ +Yesus nug gonugau tapaimaraneu dudu ularen, waugab alina, awareun, “Iz petak pet awarem, wab air e go ecesab asiu tam, gonug aiwag banou pet meun. Gonug duailel ipal unum zilarai dareu. xPi *Bo, wab air tub go ecesab asiu tamacag, gonug zoimai, aiwag ginampet aliag, 2 toia sul, aiwag tebil oug meun. ^O5 )Yesus go Uwait ecesab muranemen zau banou zaueim aiwag tebil waugab hoboi dareun. Duailel asiu agen aiwag Uwait muranemen aiwag tebil oug memenin, piareun. Duailel aiwag asiu mui goagen aiwag banou memenin. N} (Dudu go agen wab ailel polumaraimai, goagal zauan ecesab gaul oi unanemen. Dudu ipal ameagab han ag Uwait aurabun, ze asiu macanemen. Aiu ses, Uwait nug alai sisiarabun ziwas ebu, dudu go uhu banban pet umam.” Wab air tub nug Uwait aiwag moroun. lMQ 'Zuda duailel agal gotulanemen zaueim ta, ee zabun zaueim ta zoimai, ag hubabun pip naliu wanemen. #L? &Yesus nug ze abai maraimai, awareun, “Ag kasai ze tapaimaranem dudu darem suban pian. Dudu go tibur galau naliupet maimai, siksikai aidanemen. Duailel agen go dudu igwanem empip ebu zoi uligaraimai, ‘umaseu’ awaraimai, ebeag paten, dudu go agal oiagab naliu usalanemen. 2K] %Devit go nugtal “Kristus go izal Banou” aneun, gonun, erunaimai, agen go gonugau ug emen?” ’ Yesus nug kasai ze tapaimaranem dudu agal igul eg en awareun. cJ? $Devit go Ah Wes nug dabeleu morona, aneun,‘Uwait Banou nug, izal Banou aureun, “Na izal ebenaliu eiman hoboi damenag, izan nait iwai zaunar unum zilacaraimai, nait aram pinsal damam.” Buk Song 110:1 8Ii #Yesus nug Uwait ecesab muranemen zau banou, tempel zaueim duailel abaimarai daimai, kanabareun, “Einen kasai ze tapaimaranem dudu agen Kristus go Devit nugau Ug anem? eHC "Yesus nug du gonugau dabeleu naliu aneun, doimai, go aureun, “Em ziwas pulig tam, na Uwait nugau gilan oug damam.” Gonug guzenai aurina, duailel agen Yesus koli ze tub kanababun uminemenin. Kristus go in nugau nag? G !Ig egun waimai, agaimai, Uwait murabun igul go naliu. Bo, ig igual oigeb mui, igual dabeleu mui, igual gusig mui, Uwait nug en noumaimai, ig igua en noumem sul, igual zaiger waigeb darem duair en guzental noumabun, igul aliag go naliu banou pet.” *FM Guzenina, kasai ze tapaimaraneu du gonug Yesus koli aureun, “Du banou, na anem go petak. Uwait nug tutak go petak igual Banou. Em wait tub Uwait sul i dareu. aE; Kasai ze banou dareu go gonugau igul guzenai,‘Na nag en noumem sul, nait zaun en guzenai noumen.’ Wok Pris 19:18 Kasai ze aliag go banou. Kasai ze tub nug ze aliag e zilaharabun iborain tam.” D Na nait ounab mui, nait dorop mui, nait dabeleu mui, nait gusig mui, nait Banou, Uwait en sag noumen.’ Lo 6:4-5 &CE Guzenina, Yesus nug koli awareun, “Ein kasai ze banou pet amegai dareu,‘O, Israel duailel, ag go don. Uwait igual Banou, nug tutak go igual Banou. GB Kasai ze tapaimaraneun du tub go Yesus nug ze go naliu Sadiusi dudu awareun doimai, go nug alaimai, Yesus kanabai aureun. “Igual kasai ze unum ula ebu, ein kasai ze go banou pet?” A5 Uwait go dudu noumemen agal Uwait tam. Go dudu muzmuz awau damam agal Uwait. Agal ze go naliu tam.” Ein kasai ze go banou pet, amegai dareu? @ Moses nug dudu noumemen, asamam en sikut weun. Ze go ulis araog dareu. Ag gonugau ze guzenai nanalab tam ta? Getal ab al a ginampet ebu eleimai, Uwait nug gonugau wanib guzenai meun, Moses aureun,‘Iz Abraham, Aisak, Zekob agal Uwait.’ Kisim Bek 3:6 ? Duailel noumemen koli asamam, ziwas go ebu, go duair i igaramamen. Ag unum Uwait nugau tibur Mesgai wag dareu sul damamen. z>m Yesus nug koli awareun, “Ag Uwait nugau Ze mui gonugau gusig mui i abiu. Guzenaimai, ag polumanemen dudu pet! 1=[ Air go dudu kwali agen omenin, aiu ses noumemen duailel asamam ziwas go ebu asebiag, go in nugau air pet damau? Em ebu, go dudu kwali noumemen agen air tutak omen.” < Guzenaital betei, go dudu kwali air go omen, unum mogoi i murau gaul noumemen. Guzenina, wab air go daimai, ses noumeun. ; Guzenaimai, amag tub nug gonugau wau oun. Go han mogoi i murau noumeun. Guzenaimai, amag tub nug air go oimai, guzenaital noumeun. m:S Ziwas go ebutal, du tub gonugau gelegul kwali. Mogoi kaman air oimai, go mogoi i moroimai noumeun. 9% Zuda dudu banban ipal, goagal wanimag Sadiusi, agen enanem, dudu noumanem koli i asamam anem. Ziwas go ebutal, Sadiusi dudu ipal alaimai, Yesus guzenai kanabemen, “Du Banou, getal Moses nug ig nanalabun guzenai sikut waren, ‘Du tub go go noumina, gonugau wau mogoi tamacag noumina, gonugau amag nug apag nugau wau oimai, mogoi muramau. Mogoi go usalaba, du noumeun nugau nag sul usalamau.’ 8 j7M Guzenina, Yesus nug koli awareun, “Guzenaital, ag Sisar nugau ecesab go Sisar muramamen. Uwait nugau ecesab, go Uwait muramamen.” Go ze go naliu doimai, dabeleu asiu omen. Yesus nug dudu noumaimai, asamam en ze awareun. 6# Goagen aiwag tutak oi alai moron, Yesus nug awareun, “E aiwag wanib dorog mui in nugau dareu?” Goagen koli auremen, “Sisar nugau.” I5  Iguanag go aiwag muramam ta, tam?” Yesus go ameg pataimai, ze memenin abiu maimai, koli awareun, “Ag einen iz ame patemen? Ag aiwag macanemen aiwag tutak oi alai abai milebi, iz piai.” 4  Alaimai, Yesus auremen, “Du banou, ig abiu na petak ze maranem du. Na du tub nugau dabeleu i duanem. Wanimag a dudu tutak sag na i piaranem. Na Uwait nugau igul petak ig abai miganem. Nait dabeleu erunai pet? Aiwag Sisar murabun igul go naliu ta, tam? 3  Zuda dudu banban ipal Parisi dudu mui, Herot nugau ze sesamoranem dudu mui, Yesus en ze bimag piabun palautaren, alemen. :2m Yesus nug guzenai awarina, Zuda dudu banban agen go ebutal gusig pataimai, auremen, einen, go abiu go gue tatau ze agal igul sul awareun. Go duailel uminaraimai, go go gusig patabun iborain tam. Guzenaimai, go uteimai, wanemen. Dudu agen Yesus kanabai auremen, “Ig aiwag Sisar murabun iboi ta?” ;1o Go Uwait nugau Ze sikut wemen ag nanalab tam ta?‘Go zau sanag zau macanemen dudu agen eg auraimai, geseg eim memen. Ulis, zau go sanag ula ebuan zau sanag gusig naliupet usaleun, Uwait nugtal go sanag salau banou moroun, go naliupet pet ig uligem,’ Buk Song 118:22-23 sikut guzenai dareu. 0 L/ Yesus nug dudu daremen kanabareun, “Agal dabeleu wai atag du nug go salau dudu erunaramau? Go alaimai, wai gumanemen dudu go wagaraimai, noumebi, gonugau wain wai dudu ipal ebeagab ebu mamau. u.c Guzenaimai, go mogoi go gusig pataimai, wina, noumeun. Guzenaimai, gonugau enib wai gasageim hamacemen.” o-W Bo, wai gumanemen dudu go agen go alina, peimai, enemen, ‘Wai atag du go gonugau nag aleu. Gonugau memeg noumaba, go nug gonugau memeg nugau ecesab unum umau. Ig go wemun, noumaba, gonugau wain wai ig umam. Ig go guzenamam.’ Z,- Guzenina, du tutak dareu go palautabun iboin. Go gonugau nag pet gonugau ougab go en noumeun. Guzenaimai, go nug gonugau nag ses palautabun, dabeleun, ‘Go izal nagwai nugau ze doimai, eg i muramam,’ eun. F+ Guzenina, gonug kolital salau du tub palautina, beteun. Go han wina, noumeun. wain wai atag du nug gonugau salau dudu asiu palautaren, beten, ipal gaul wagaremen, ipal wagarina, noumemen. * Guzenina, go koli salau du tub palautina, beten, go han guzental gonugau gagalig pouai heimai, eg moroimai, gaul palautoron, beteun. j)M Bo, wai gumei daremen dudu go agen salau du go gusig pataimai, waimai, gaul palautoron, beteun. R( Wain dab mazicina, wabun ziwas zuna, go wai atag du nug gonugau salau du tub go wain wai ebu salau mai daremen dudu darem a bitabun aurina, wain dab ipal oi morobi oi alabun aimai, palautina, beteun. B'  Yesus nug go tatau ze eiman abai maraimai, awareun, “Du tub go wain wai maimai, wain ug baimai, gilan otoi meun. Gonug wain wai ebu dab pasiabun ob eleimai, wai gumabun zau huia wag meun. wai unum suban daren, dudu ipal gonugau wai salau mabun gau maraimai, salau mina mina, nug emgasag tub pulig betei dareun. &&E !Guzenaimai, go koli Yesus auremen, “Ig i abiu.” Guzenina, Yesus nug koli awareun, “Iz han, inug iz gusig milen, igul go guzenanem ag i awarai.”r%] Bo, ig go du ebuan gusig eiman emun, go han iboin tam.” (Duailel agal dabeleu Zon Uwait petak nugau ze doimai, awaraneun du tub, gonun, dudu banban go duailel goagen ein igul go ebalagab guzenamamen aimai dabeleimai, uminemenin.) G$ Guzenaimai, ag agzozou ze maimai, enemen, “Ig go ein ze aurab? Ig go Uwait nugau gusig eiman ze ziwaraneun emun, go nug aigamau, ‘Guzenaimai, ag einen agal oiagab petak ab tam’. ~#u Zon, ze ziwaraneun du, go Uwait nug gusig moroun ta, atai, dudu agen gusig moromen ta? Agen iz go zebigeg ailan.” 1"[ Yesus nug koli awareun, “Izan han ag ze tub kanabem. Agen amegai izal ze zebigeg go kanabem ailebi, izan mui iz ein gusig eiman igul go guzenanem zebigeg ag awarai. {!o Go alaimai, Yesus guzenai kanabai auremen, “Na ein gusig oimai, igul go guzenanem? Inug na gusig go mizeun?” y k Go guzenai awaraimai, go beteimai, Zerusalem uzan koli siemen. Yesus go nug Uwait ecesab muranemen zau banou betei daren, Uwait ula dacanemen dudu banban mui, kasai ze tapaimaranem dudu mui, dudu banban ipal mui, Yesus waugab alemen. :m Ag du tub nugau igul eg i zilagai muramamen, agal memeag Mesgai wag dareu go nug han agal igul eg i zilagai maramau.]” Yesus in nug gusig moroun go zebigeg piabun kanabemen? N Ag Uwait aurabun tapai dabi, du tub nug ag eg mareun ze dabileiban, agen du go nugau igul eg zilagai muramamen. Ag guzenebi, agal memeag Mesgai wag dareu gonug han agal igul eg zilagai maramau. [ 'G Guzenaimai, iz ag awarem, ag ein igul Uwait nug guzenabun aimai aurabun, agal oiagab petak mui auramamen. Gonug agal ze sesamoraimai, go igul gue guzenamau. _7 Iz ag petak pet awarem, du tub nug go em manam auraimai, ‘Na asaiba, ze unig oug kuanai numam!’ Guzenai auraba, go ougab aliag i mamau, gonugau ougab petak eun gusig mamau, go em manam gonugau ze sesamoramau. ?y Yesus nug koli aureun, “Na Uwait en ounab petak en! -S Guzenina, Pita nug Yesus nug um igul go guzeneun koli dabeleimai, Yesus aureun, “Igulabai miganem du, na e pen! Um, na a go eg umau auremen. Ulis go meumeun.” lQ Betei nineimai, umaseu, go abu ebu bete beteimai, a sabug ginib gau mui unum meumeun, pemen.  Umusig, em mazicina, Yesus gonugau tapaimaraneu dudu abai ereg go Zerusalem ban uzan utei betenar. A sabug meumeun. { Guzenai awarina, Uwait ula dacanemen dudu banban ipal mui kasai ze tapaimaranem dudu mui go ze go doimai, go webi, noumabun abu bigegwai itanemen. Duailel unum gonugau ze naliu doimai, esilakemen, einen, go dudu banban agen Yesus uminoromen. \1 Gonug duailel ze abai maraimai, awareun, “Uwait nugau Ze sikut wai memen guzenai dareu,‘Izal zau duailel go emgasag ata atai eiman alaimai, agen iz ibail ze mabun zau amam.’ Aisaia 56:7 Uwait nugau ze guzenai dareu ta, tam?Bo, agen zau e zob dudu agal wageimai dabun empip sul usalai memen.” Jeremaia 7:11 O Gonug duailel ecesab gau mabun tempel zaueim oi alanem go i zuaneun. 6e Go Zerusalem uzan zoimai, Yesus go Uwait ecesab muranemen zau banou, Nou Zau, wanib tempel zaueim simai, duailel ecesab gau maimai, aiwag igwai daremen, gonun, Yesus nug zamarendai, unum uminai wanenar. Gonug dudu agal aiwag igwanemen biz mui meg mai daremen aiwag tebil mui oimai, esikai heun.  y~|}||O{{zz>yxwwIvvGuYt srrerqjppRoho n=m\ll kjwj i~hgffeNdd(c?baaa,``H_^]]2\[[oZY[XX,WzVUTS*RrQQPPMOGNzMLLRKKCJIHHGtFFE7DDCCPBAYA@@?U=<<;=:<98o7?7/433@100F///.U-,+*k)(''!&&%%o$Y#|"! {tQ(opqV`UI f  H}c 2c]: O zaiar, ag go abe macan, izal dabelem ece naliupet pet go wab tam. Igul tutak sag guzenem. Ein igul unum macanemin seiab heimai, ein igul aiu ses mabun gusig dabelem. b9: Iza igul naliu mui Yesus sul usalaimai, tuguiai siksikai darem aimai ze mab tam. Iz ece naliu go Kristus nug imacileun wabun en gusig mai darem. 8ai: Iz Kristus guzenai abe maimai, iz gusig dabelem, “Aiu ses iz noumemin, iz han Kristus nug sul koli awau asanai.” Pol nug ece naliu wabun gurgurai wanemen sul gurguraneu. V`%: Izal oiab unum Kristus moromin, gonug tutak isanilabun darem. Guzenemin, izal oiab oug Yesus Kristus suban abe mabun dabelem. Go noumaimai, koli awau asina, Uwait nug go gusig moroun. Ulis iz Kristus nugau gusig gonugau salau murabun iz milabun aurem. Kristus go em e ebu daimai, uhu mu mui banou oun. Ulis iz han go uhu banou oun sul iz gonugau eiman wabun guzenamoroi. Dudu agen Yesus wina, noumeun sul izal dabeleu ag iz iwebi, noumai go guzenamam go iboi. _y: Gonun, izal dabeleu unum Yesus Kristus dual pezanai, iz guzenai dabilanem, izal gusig sil ig Zuda dudu agal kasai ze sesamoranemin. Igul go guzenemin, Uwait nugau ameg ebu du naliu ailabun aimai guzenanemin. Iz ulis igul go guzenanemin go semorom. Ulis Kristus en tutak oiab petak mina, go iz isanileimai, izal igul eg ebuan koli imailena, Uwait nugau ameg ebu naliu darem. G^:Petak pet, ulis iz abiu izal muz igul go eg. Igul unum gonug iz Uwait nugau ameg ebu naliu dabun i isanilamau. Iz igul go unum utai. Iz go dabelem, “Iz Yesus Kristus abe mem, go izal Dubanou Ban, iz gonugau eiman zoimai, izal igul eg unum uteimai, koli igul naliu iz ebilab zuabun dabelab tam. Iz izal salau eiman Uwait nugau ameg ebu naliu dabun dabelab tam. Muz igul go iz utem, einen, go igul eg, guzenaimai, iz Kristus tutak sesamorai.” ]:Iz kasai ze go sesamoraimai, dudu unum zilacaranemin. Bo, ulis iz koli igul go pemin, go banou tam. Yesus nug unum zilacoroi dareu. >\u:Iz Uwait nugau salau gusig mabun dabeleimai, duailel Yesus Kristus en oiagab petak emen eg maranemin. Izal dabeleu go Uwait nugau dabeleu naliu aimai guzenanemin. Izal dabeleu, duailel ag kasai ze sesamoraimai naliu damam aimai guzenanemin. Duailel ipal iz du igul eg macanem aimai wanim ebu ze tub i mamam. [y:Iz izal anikai nug soliciweun ziwas ebu, betei gil 8 ebu izal enim galau kuatemenin. Iz Israel du, Benzamin nugau ug, Hibru agal esepag pet. Kasai ze go Moses mui embigeg ipal agen migemen, iz Parisi du usalaimai, kasai ze go unum sesamoranemin. Z9:Du tub gonugau salau eiman Uwait nugau ameg ebu naliu dabun en dabelabun iborain tam. Igul go eiman naliu usalemen zob, izanag du unum zilaremin zob. Y5:Ag igul go en agal oiagab petak i an. Dudu go guzenanemen ag Uwait nugau ameg ebu dudu naliu tam. Tam pet tam! Ig petak, Uwait nugau duailel pet, einen, Uwait nugau Ah Wes nug isanigena, ig Uwait nugau wanib wag maimai, gonugau salau macanem. Yesus Kristus nug isanigeun en ig oigeb siksikeu. Ig igual wanimig wag i mab, igual salau en sag asiu i dabelab. Ig Yesus nug ig isanigamaun en tutak dabilanem. CX:Iz awaremin, dudu go igul eg macanemenin. Ag piaraiban, suban tapai dacan. Ag dudu eg pet ag man eg dudu kaluaranemen sul. Igul eg macanemen dudu go agal dabeleu banou enai; dudu Uwait sesamorabun amegai agal enimag galau kuatamam, gonun, dudu go ag dudu ipal imaraimai, agal enimag galau kuatabun gusig macanem. YW -:O Zaiar, iz ze go poaimai, awarem, “Ag Dubanou Ban dual pezaiban, agal oiagab siksikai mui, damamen!” Du in go gonugau ougab petak aimai, Yesus sesamoramau, go tuguiai damau. Iz ag amegai sikut wai maraimai, go polu ze macanemen dudu agen polumaranemen en koli awaramoroi. Ulis, ze go en koli sikut wai maraimai, awarem uhu go tam. ;Vo:Yesus nugau igul mabun sesamoranemen, oiagab selai mui agal zaiag iman. Ag dudu ipal go sul, agal wanimag wag maramau. Go nug en dabelab tam, Kristus nugau salau gusig mabun uhu banou oimai, noumabun dabug zizoai zucaneun. Ag pulig daremen, iz isanilabun iborain tam, gonun, go alaimai, iz isanileun. U:T+:Gonugau ebeu mazicina, iz go ag waiagab palautemin, bitabun gusig dabelem. Ag go uligaimai, agal oiagab naliu usalebi, iz ag en ban i dabilai. jSM:Petak, go ebeu banou oun ag domen, go petak pet, go noumabun dabug zocaizoun, bo, Uwait nug go en bisou pina, gonugau ebeu koli maziceun. Uwait nug go en tutak bisou piab tam, go iz mui ereg bisomig peun. Uwait go abiu iz hiacaranemen zau oug uhu mui daremin, iz uhu banou ipal wai, go oiab eg pet mamaun go uteun, gonun, go koli Epaproditus kasoroun. rR]:Ag go ebeu banou oun ze doimai, agen go en bisou pemenin. Ag igul go guzenemen doimai, gonug ag en ougab eg waimai, ag betemai piarabun en gusig dabeleun. Guzenina uligaimai, iz go koli ag waiagab palautemin, bitabun dabilei darem. Q':Izal dabeleu go naliu, agal zaiag Epaproditus koli ulis ag waiagab palautemin, bitamau. Go izal magi sul, ig Uwait nugau salau ereg macanemun. Go malai du sul, gusig tapai daimai, Uwait nugau Ze petak pet duailel awaraneu. Agtal go iz isanilabun palautina, aleun. kPO:Bo, iz Dubanou Ban nug abu kalai milamau, iz gusig dabelem, iz ban i dai, izatal ag alai piarai. 5Oc:Bo, iz i abiu, iz hiacaranemen zauan utilebi, bitai ta, i utilebi, bitai ta, ein igul iz ebilab guzenamam abe maimai, Timoti ag uligarabun palautemin, ag waiagab bitamau. TN!:Timoti go du naliupet, ag go abiu moromen, nag nug gonugau memeg salau isanuraneu sul gonug iz isanilena, ig ereg Yesus Kristus nugau Ze Naliupet duailel awarina, duailel ipal goagal oiagab petak anem. kMO:Iz dabelem enai, duailel ipal ag ag en sag dabeleimai, Yesus Kristus nugau salau en i dabilanem. 4La:Dudu ipal iz ibail darem goagen ag naliu dabun isanarabun en palautarabun iborain tam. Timoti tutak go izal dabeleu sul mui, gonun, iz go ag waiagab palautemin, bitamau. UK#:Bo, iz Timoti ag piarabun ag waiagab palautaramoroi. Yesus Dubanou Ban nug io ai ailina, iz Timoti palautemin, ag waiagab bitamau. Go koli alaimai, ag naliu daremen ailina, iz ag en ubag i dabilai. 5Jc:Ag izal noumabun ziwas dabilamamen, guzental ag han ereg oiagab siksikai mui siksikan. Pol nug Timoti zaug Epaproditus dual Pilipai ban uzan palautarebi, alabun en aneun. lIQ:Iz ze e awaramoroi en dabelem. Uwait nugau Ze naliu izan awaremin ag doimai, Kristus en oiagab petak emen. Go agal oiagab petak emen go Uwait ula dacanemen dudu agen Uwait nugau biz ebu ulagwag moroimai, egun aganemen sul ag agtal Uwait moromen. Iz Rom agal malai dudu agen iwebiag, noumemin aimai, go Uwait ula dacanemen dudu agen ze wain egun ebu naliu usalabun gorianemen sul, izal esep goriaimai, Uwait murai. Gonun, igul go zuba, iz oiab siksikamau. Ig ereg Uwait en noumanem. 5Hc:Ag izal gelear alear sul usalaiban, ze go Uwait nug duailel umkoskos dabun maramau awaran, ag igul go guzenebi, aiu ses Yesus Kristus sisicigabun alaba, iz ag en banban oiab siksikai mui, siksikanai. Ziwas go ebu ag en ze enai mai, “Iz salau banou gaul mab tam, iz izal oisau gaul mu iwab tam.” G7:Guzenaiban, du tub nug agal oiagab eg weun oiagab oug i pimam, go agal wanimag ebu ze mabun iborain tam. Ag igul eg tamacag mui damamen, ag Uwait nugau gelegul alegul sul daiban, duailel igul eg macanem ameagab ebu igul naliu al elaneu sul ag han guzental dudu abu abai maran. XF):Ag ein salau mamamen, go en oiagab eg maimai, wanin mai, agzozou i ze alalan. (EI: Uwait nug ag gusig maraimai, agal oiagab gusig macaneu, guzenaimai, gonugau dabeleu ag ein salau mabun awaraba, sesamoraiban, salau maimai, ag naliu damamen. jDM: O zaiar, Yesus Kristus nug gonugau memeg nugau ze unum sesamoreun sul, iz getal ag abai daremin, ag guzenemenin, ulis han Uwait nugau Ze sesamoraiban, guzental guzenan. Iz ag Uwait nugau Ze sesamoremenin uligaremin ulis han unum guzental guzenan. Uwait nug agal igul eg ebuan koli imareun, gonun, ag em ebu daiban, uminai mui igul go guzenamamen. yCk: Guzenaimai, duailel agen gonugau wanib ulagwag maimai, gusig ze enai mamam, “Yesus Kristus, go Dubanou Ban, go gusig banou mui.” Go guzenai ze maimai, memenig Uwait nugau wanib wag mamam. Ig duailel goagal ameagab ebu al sul elei dab. B: Gonun, Yesus nugau wanib ebu duailel Mesgai wag darem ta, duailel em ebu darem ta, duailel em oug darem ta, ag go amegwab taubib wamam. YA+: Go Uwait nugau dabeleu unum sesamoreun, gonun, Uwait nug go koli awau asai moroimai, gonugau wanib wag moroun. Gonugau wanib banou pet, ipal wanimag unum zilarai dareu. Gonug duailel gumarabun gusig moroun. @:Dudu ag go igua du sul zoun uligemen, go nugtal gonugau wanib ulagwag mab tam. Go Uwait nugau Ze umkoskos sesamoraimai betei noumeun, go a gegeulanau ebu wina, noumeun. Igul eg macanemen dudu igul go eiman noumanemen sul noumeun. Igul go egonou pet eiman noumeun. Z?-:Gonugtal igul naliu go uteimai, semoroimai, em e ebu alai salau du sul usaleun. ]>3:Yesus Kristus nugau dabeleu naliupet, ag dabeleu guzental on. Gonugau dabeleu enai: go em e ebu i alau ebu, go petak Uwait sul dareun. Guzenaimai, go Uwait nugau dacaneu igul sul oimai, dabun gusig dabelab tam. =:`<9:Ag, ag en sag i dabilan, bo, ag duailel ipal beu beu unum go en dabileiban, isanaran. Y;+:Ag, ag en tutak i dabileiban, siksikaiban, agal wanimag wag i ulag zan. Ag igua dabeleu naliu mui aiban, dudu ipal ag dabeleu naliu tamacag darem aiban i dabelen, bo, dudu ipal goagal wanimag han wag maran. <:q:Ag igul go guzenina, iz ag gusig awarem, agenag iz siksikai banou pet oiab oug milemen. Ag dabeleu tutak mui usalaiban, agzozou en oiagab nug noumaiban, Ah Wes tutak dual dacan. e9 E:Ulis, iz ze ipal awaramoroi: Ag Kristus dual pezanemen, gonug ag iau dabun gusig maraneu ta? Ag gonugau ougab iau dabun igul omen ta? Ag gonugau Ah Wes dual daremen ta? Ag dudu ipal en bisomagar peimai, isanaranemen ta? @8 {:Ag iz Pilipai ban uzan uhu banou omin peilemen. Rom agal ban uzan han uhu banou omin domenin sul, ag han guzental igul go Kristus nugau salau muramamen en ag uhu guzental umamen.7 :Gonun, ag unum oiagab tutak maimai, suban tapai dacan. Uwait nug ag Yesus Kristus nugau salau murabun gusig mareun. Ag Uwait nug Kristus go en oiagab petak an, ze go sag awarab tam. Go sag tam. Ag go en oiagab petak aimai, uhu banou oimai, go sesamorabun awareun. 6 }:Ag gusig tapai daiban, agal iwai zaiagar piarabun, i uminaran. Ag igul go guzenebi, go petak pet, agal iwai zaiagar agen abe mamam aiu ses Uwait nug ag, duailel oiagab petak ab tam eg maramau. Ag, duailel oiagab petak emen, aiu ses gonug imaramau. 85 k:Ze go banou, ag Kristus nug gonugau Ze Naliupet suban sesamorabun awareun sul guzenamamen. Ag igul go guzenebi, iz ag alai piarai ta, i alai uligaremin, ag oiagab tutak maiban, gusig tapai daimai, ag duailel Uwait nug Yesus Kristus palautina, aleun awarebi, duailel agen ze go naliupet iz ailamam. 4 :Iz ag waiagab koli alai damin, ag Yesus Kristus nug iz ebilab igul naliu guzeneun uligaimai, ag gonugau wanib ulagwag banou muramamen. V3 ':Iz gusig dabilanem, iz ag isanarabun i noumai, awau dai. Iz abiu iz i noumaimai, awau daimai, ag abai alai daimai, ag Uwait en oiagab petak abun gusig isanaremin, ag siksikaimai, oiagab selai mui damamen. M2 :Bo, iz ag isanarabun en em e ebu awau darem, go salau go banou pet. C1 :Iz dabeleu aliag mui. Dabeleu aliag gonug iz keuilaneu, gonun, dabeleu tutak tapai mabun an macanem. Izal dabeleu banou enai, noumaimai, em e uteimai, Yesus Kristus dual Mesgai wag dai. %0 E:Bo, iz dudu agen i iwebi, awau daimai, iz Yesus Kristus nugau salau i utai. Gonun, iz i abiu, iz awau dai ta, iwebiag, noumai ta. Ein igul go naliupet pet? C/ :Izal dabeleu enai, iz em e ebu daremin, iz Yesus Kristus nugau salau tutak moroi darem. Iz dudu agen iwebiag, noumemin, izal dabeleu go naliupet, iz empip naliu oimai, Kristus dual dai. . :Iz gusig dabelem, aiu ses iz naliu dai, gonun, iz gusig tapai daremin, sisiaranemen dudu banban ameagab ebu ze marabun aip i numau. Iz agal ameagab ebu gusig maimai, Uwait nugau Ze marabun i uminai. Iz awau darem ebu ta, dudu ipal agen iz iwebiag, noumai ebu ta, iz igul go ulisan mui, getalan mui guzenanem sul, dudu ipal izal igul uligaimai, Kristus nugau wanib ulagwag muramam. - :Iz abiu, agen iz isanilabun agen Uwait auranemen, guzenina Yesus Kristus nugau Ah Wes nug iz isanileimai, e empip darem ebuan imailamau. !, =:Ein igul go iz ebilab guzenem, go iz dabeleu asiu i om. Agal igul go guzenanemen go petak ta, go polumai darem ta, go ag unum Yesus Kristus nugau petak ze duailel awarai darem. Igul go petak guzenanem, gonun, iz oiab siksikeu. Petak pet, iz umkoskos oiab selai mui, siksikai dai. 0+ [:Ze go petak, dudu ipal goagal oiagab petak emen go Kristus nugau ze duailel awaranemen, bo, go iz ze seiab maimai, izal empip wabun guzenanemen. Dudu go ag agal wanimag wag mabun Kristus nugau ze duailel awaraimai, go dabeleu eg mui guzenanemen. Bo, goagal dabeleu, iz hiacaranemen zau oug daremin, uhu ipal iz ebilab mabun guzenemen. Dudu ipal goagal oiagab tutak iz ibail maimai, Yesus Kristus nugau ze duailel maranem. Dudu go abiu iz e ebu Uwait nugau Ze gusig maremin, go iz en oiagab noumaimai, iz isanileimai, Uwait nugau Ze Naliupet awaranem. * :,) S:Iz hiacaranem zau oug daren daren, zaiger asiu go Yesus en goagal oiagab petak emen agen Uwait nugau Ze duailel gusig marai aidaimai, go uminab tam. Iz hiacaranamen zau oug darena, Uwait nug isanilena, pemenin, gonun, ag han Uwait nug isanarabun aimai, agal oiagab petak emen gusig usaleun. $( C: Guzenaimai, malai dudu go emgasag gumaraneun du nugau zau gumanemen mui, duailel ipal mui, ag abiu memen iz Yesus Kristus nug en hiacaranem zau oug darem. !' =: O zaiar, iz Rom ban uzan ein igul eg iz ebilab guzenilemen, iz ag go suban abiu mabun awarem. Igul go duailel Uwait nug ig Yesus Kristus nugau Ze Naliupet awarabun palautigeun duabun igul go nug ag tapelarab tam. Igul gonug duailel asiu Yesus en oiagab petak abun guzenemen. }& u: Guzenaimai, agen igul naliu unum, Uwait nug ig erunai dabun aigeun sul, go Yesus Kristus nug araog migeun sul mamamen. Ig Uwait nugau igul naliu abiu maimai, gonugau wanib naliupet ulagwag moromun, dudu ipal agen gonugau wanib ulagwag muramam. A% }: Gonun, ziwas tuta tutak ebu, ag igul naliu tapai mamamen. Guzenebi betei aiu ses Kristus ig sisicigabun alamau ziwas ebu agal wanimag ebu ze i maramau, ag unu tamacag tuguiai damamen. _$ 9: Ag isanarabun iz Uwait guzenai auranem, Uwait nug ag duailel ipal en oiagab nug noumemen igul abai marena, ag abe macanemen. Gonun, ag ein igul naliu ta, ein igul eg abiu maimai, agtal agal igul suban sisian. n# W:Uwait go iz ze e awarem petak go abiu maimai, e petak ze abai maramau. Yesus Kristus nug ag en gonugau ougab nug noumaneu sul, izal oiab han ag en guzental noumaimai, ag abai dabun gusig dabeleimai, ag ze e petak pet awaramoroi. z" o:Iz ag en umkoskos dabilaraimai, iz ag en oiab noumanemin. Izal dabeleu igul go naliu. Ag unum izal salau zaiar salau maimai, Uwait nug gonugau Ze Naliupet duailel marabun mileun duailel awaramamen. Iz hiacaranem zaueim daremin, iz ze sisiaranemen dudu agal ameagab ebu tapai daremin, Uwait nugau Ze petak awaremin, ag Pilipai duailel Uwait nug ig ereg isaniganeu. (! K:Iz abiu go en dabeleu gusig mui, Uwait nug ag ebalagab salau naliu maraimai, salau go i noumamau, guzental betei Yesus Kristus koli alamaun ziwas ebu bitamau. 8  k:Agen iz isanileimai, ereg salau tutak maimai, ig Uwait gonugau ze Naliupet Yesus Kristus en duailel ipal awarina, alai ulis darem, gonun, oiab siksikina, Uwait ulagwag morom. H  :Iz ag en oiab siksikina, Uwait umkoskos ag isanarabun auranem. N :O zaiar, Iz ag en dabilaraimai, Uwait umkoskos ulagwag muranem. 1 ]:Iz Uwait auranem, igual memenig mui, igual Dubanou Ban, Yesus Kristus, goagen ag isanaraimai, igul naliu dabun abai maraimai, agal oiagab iau dabun banou maramau. > y:O Pilipai ban uzanan duailel, Uwait nugau duailel Yesus Kristus en oiagab petak emen duailel iz ag sikut e wai marem. Agal gumaranemen dudu banban mui agal isanaranemen dudu han ereg sikut wai marem. Iz Pol. Timoti go iz isanilaneu. Ig Yesus Kristus nugau salau dudu iguan, ag Pilipai duailel sikut wai marem. \ 3Igual Dubanou Ban, Yesus Kristus nug isanaraimai, agal doropag mui damau._ 9Izal salau zaiar, Mak, Aristarkas, Demas mui Luk agen han ereg na ‘Umaseu’ aizem. n WEpapras go izal hiacaranem zau ougan zai, go Yesus Kristus sesamoraneu nug na ‘Kero’ aizeu. 1 ]Iz ze tub aizamoroi. Iz izal oiab oug abiu meu, Uwait nug agal auremenin ze doimai, gonug koli iz ag waiagab palautileun, gonun, ag izal zau empip tub suban milamamen. E Iz abiu na izal ze sesamoramam. Guzenaimai, iz na sikut wai mizem. Iz na abiu mizem. Ulis na igul e guzenabun sikut wai mizem, iz petak abiu, nait igul naliu nug igul go zilacoromau. 2 _O Zai, Dubanou Ban nugau wanib ebu na izal oiab naliu mabun izal ze aizem guzenen. Ig Kristus waugab daremun, gonun, na igul go izal oiab naliu usalabun guzenamam. : oIz Pol izanag izal ebesil na sikut wai mizem. Go ecesab Onesimus nug guzeneun, ameg go izan koli mizai. Na han iz ebilab an ece omen. Go ameg koli i milei darem, go nait dorop. ! =Getal gonug na igul eg tub mizeun ta, nait aiwag zob oun ameg koli mizab tam, gonugau wanib nait agau ebu dareu ulusai heiba, izal wanim sikut wai men.  Guzenaimai, nait dabeleu iz nait zaun, ig Kristus nugau salau macanem dabeleimai, iz imailanem sul Onesimus han guzental imacen. H  Go getal bisou a salau macaneun du (slev) sul. Ulis go gonugau ougab Yesus en petak eun, gonun, go igual amanig sul. O Zai, izal dabeleu go izal magi sul aimai, izal oiab go en noumeu. Guzenaimai, na han nait salau du gonugau ougab Dubanou Ban en petak eun go nait amai sul dabeleib, na nait ounab go en noumen. 6 gIzal dabeleu gue, Onesimus go getal na utizai waneun, go Uwait nugtal guzeneun, gonun, ulis iz go palautina, nagen koli imai emen, na ibaiz umkoskos betei suban damau.  Bo, iz igul go na amen pioraimai i guzenai. Na io ailemenag, petak iz guzenai. Nait dabeleu eiman io emen, petak go iz ibail damau. - U Onesimus iz hiacaranem zau oug daminag, gonug nait empip oimai, iz isanileimai, Uwait nugau ze duailel abai marabun iboin. Guzenabun, go iz ibail dabun en dabelem. [ 1 Iz ulis Onesimus koli na wautab palautemina, bitamau. Izal oiab go en dareu. h  K Getal Onesimus go nait salau suban i macaneun, ulis go igual salau du salau naliu mabun iboin. s  a Guzenaimai, iz Onesimus en aizabun zom. Onesimus gonugau ougab Yesus en petak eun, go izal nagwai sul. Hiacaranem zau oug dain dain, alai tulileimai, go izal ze doimai, gonugau ougab kekuleun. Guzenina, iz gonugau memeg sul usalemin. B   Iz na en izal oiab noumeu, gonun, iz na ze iau aizamoroi. Iz Pol, Yesus Kristus nugau salau du, iz ulis ureg usalemin. Iz goen hiacaranem zau oug heilina daimai, iau ze e na aizamoroi. I   Iz Kristus nugau salau du, gonun, iz wanim mui, gonun, iz na gusig aizabun iboin. Bo, iz abiu nait ounab Uwait en noumaimai, duailel en ounab nug noumanem, gonun, iz na gusig ze i aizai.   Izal zai, Pilemon, duailel agal oiagab Uwait en petak emen, nagen nait ounab ag en noumaimai, agal oiagab petak emen gusig maranem, gonun, iz na en izal oiab oug banban siksikaimai, izal oiab iau selai dareu. Pol nug Onesimus isanorabun sikut weun.  Igual oigeb Yesus en petak eun, gonun, iz nait ounab gusig mabun Uwait auremina, na ece naliu go Kristus nug migabun suban abe mamam. $ CO Zai, Pilemon, iz nait ounab Yesus Kristus en petak aimai, nagen Uwait nugau duailel ipal nait ounab nug noumaimai, go suban isanaranem en ailemen domin. R O Zai, iz na en bisom peimai, na isanizabun Uwait umkoskos auranem.  Igual memenig, Uwait, mui igual Dubanou Ban, Yesus Kristus mui agal oiagab naliu eiman, ag isanaraba, agal oiagab iau selai damau. 4 cIgual abinig Apia mui Arkipus go Yesus nugau malai du ig sul, duailel go nait zaueim Uwait ulagwag murabun gotulanem mui iguan agen dabilaraimai, ag ereg sikut wai marem.  O Zai, Pilemon, iz Pol, Yesus Kristus nugau salau du, Uwait nugau Ze duailel Yesus en oiagab kekulabun awarabun betei darena, dudu agen Yesus nugau ze duailel i awarabun en iz hiacaranem zau oug heilina daimai, na sikut wai mizem. Timoti go igual salau zaicig, go iz ibail darena, na sikut wai mizem. Pilemon, na igual salau zaicig. Ig zaicig Timoti dual iguan sikut wai mizem. 'Guzenina, gonugau tapaimaraneun dudu go emgasag gasag unum beteimai, Yesus nugau ze duailel unum awaremen. Dubanou Ban nug go abai ereg salau una, goagen gugeg go getal awareun sul guzenina, dudu ipal gugeg go uligaimai, gonugau ze getal aneun petak go abe memen.]:mYesus Dubanou Ban gonun ze go awarina, Uwait nug imai aimai, Mesgai wag sieun. Go Uwait nugau ebeg naliu eiman hoboi dareu, guzenaimai, go mui duailel unum gumarai dareu. mSAgen man eg ebeag sil patarebi, man go agen go eg i maramam. Ze eg zaimai noumanem sul ag zaimai, ag i noumamamen. Agen agal ebeag ebeu duailel ebalagab mebi, duailel go ameag pasamau.” Uwait nug Yesus Mesgai wag imai sieun. .UDuailel agal oiagab petak aba, ag gugeg go guzenabun iboin. Agen izal wanim pataimai, wes eg zamaramamen. Agen emgasag tub ebuan ze getal i abiu daremen maramamen. ,~QDuair in ze go doimai, gonugau ougab petak amau, go ze sil ziorebi, go Uwait nug koli imamau. Duair in gonugau ougab petak i eu, go du utamamen, go ze mui damau. |}qGuzenaimai, go nug go awareun, “Ag emgasag gasag unum beteimai, izal Ze Naliupet e duailel unum abaimaran. C|Ziwas tub ebu, gonugau tapaimaraneun dudu nigbasig sag ee zina zina, Yesus nug go waiagab zuna, goagen uligemen. Go acegsisilina, awareun, “Ag einen agal oiagab petak i eu? Ag einen oiagab gusig dareu? Iz koli wasemin, dudu iz uligilemen goagal ze doimai, ag einen oiagab petak i eu? Igul go naliu tam.” I{  Goagen koli beteimai, tapaimaraneun dudu ipal awaremen, “Ig Yesus abu ebu uligemun!” Bo, goagal ze doimai, agal oiagab petak ab tam. Yesus gonugau tapaimaraneun dudu ameagab ebu usaleun. zw Ziwas tub ebu, Yesus nugau tapaimaraneun dudu aliag go ban uzan uteimai, unabun bete betei abu ebu Yesus pemen. Hy  Maria nug guzenai awareun, “Yesus awau darena, iz go pemin.” Ag gonugau ze doimai, agal oiagab petak ab tam. Dubanou Ban nug gonugau tapaimaraneun dudu aliag goagal ameagab ebu usaleun. rx] Guzenaimai, Maria beteimai, go dudu getal Yesus dual dacanemen, oiagab eg wina, weinai daremen awareun. ,wQ Ban Zobu ebu, umaseutal, Yesus koli wasaimai, go amegai Maria go Magdala uzanan, getal air go wes eg kwali (7) sag zamareun waugab betena, gonug go uligeun. LvGo guzenai awarina, ailel go esilakaimai, dabeleu asiu oimai, aizau ob go uteimai, uminai wanenar. Go banban uminaimai, du tub ze aurab tam. [Yesus nug Magdala uzanan Maria waugab usaleun. Iu Ag beteiban, gonugau tapaimaraneun dudu mui Pita mui auran, ‘Yesus go amegai Galili agaig bitamau, go sesamorai bitamam. Ag go getal awareun sultal go ebu pimamen,’ go guzenai awaran.” EtGo nug awareun, “Ag i uminan. Ag Yesus Nasaret uzanan, a gegeulanau ebu noumabun asai memen, itanabun alemen. Go koli waseun! Go e ebu i dareu. Go empip go gabuai memen ag uligan. sGuzenaimai, ag go aizau ob oug simai, mogoi awau tibur galau ausiau mui aizau ob oug ebeg naliu eiman hoboi dareun peimai, esilakemen. LrBo, go suban uligaimai, aiwag banou go oi hemen go uligemen. (qIBan Zobu ebu, umaseutal pet, ag go aizau ob piabun abu ebu bete betei, agzozou enemen, “Inug go aiwag banou aizau ob ogusau tapelai memen oi ilacilamau?” pLo Imabun ziwas mazicina, Maria go Magdala uzanan, tub Maria go Zems nugau anag, Salome mui go a ilau nugau sous naliu pet mui gau maimai, oi alaimai, Yesus nugau noumeun enib ebu ziorai muraporoi. n/Maria go Magdala uzanan, Maria go Zosep nugau anag dual go Aramatia uzanan Zosep nug Yesus go aizau ob oug meun pemenin.emC.Guzenina, Zosep nug tibur galau ipal ausiau gau maimai, Yesus nugau noumeun enib a gegeulanau ebuan oimai, tibur galau sil kuloroi maimai, aizau ob oug meun. Guzenaimai, aiwag banou oimai, aizau ob ogusau tapelai meun. glG-Malai du gonug io aurina, Pailot nug Zosep aureun, “Iboi, na eb noumeun enib oi unamam.” 8ki,Pailot nug Yesus pigai noumeun ze doimai, go esilakeun. Go dudu ipal palautaren, malai gumaraneu du banou alai aurina, go alina, Pailot nug kanabeun, “Yesus noumeun ta?” vje*Go Fraide, ecesab kasarabun ziwas. Ginam Zobu go Zuda agal imabun ziwas. Guzenaimai, umusig mina, du tub gonugau wanib Zosep go Arimatea uzanan, go Zuda gumaraneun dudu banban agal salau zaiag, go nug Uwait em e gumabun koli alamau aimai gumei dacaneun. Go Pailot uminurab tam, waugab beteimai, Yesus nugau noumeun enib oimai, aizau ob oug hiabun kanabeun. i+\h1)Ailel go getal Yesus Galili agaig daren, go isanorabun sesamorai bitanemen. Ailel ipal asiu go Yesus dual ereg Zerusalem uzaneim alemen, go han ereg daremen. Yesus nugau noumeun enib oimai, aizau ob oug memen. g(Ailel ipal agen tubaiman tapai daimai, uligai daremen. Go ailel ula, air tub gonugau wanib Maria go Magdala uzanan, air tub gonugau wanib Maria go Zems zaug Zosep goagal anaiag, (Zems go ginampet ananem), air tub gonugau wanib Salome mui, daremen. 6fe'Malai gumaraneu du banou go Yesus waugab eregtal tapai daimai, [gonugau ul eun doimai], go noumeun igul uligaimai, gonug eneun, “Petak pet, du go gue Uwait nugau Nag!” e&Guzenina, laplap Uwait ecesab muranemen zau banou zaueim asai memen dareun, ulatal bigagai noi betei, aliag usaleun. gdG%Ziwas go ebutal, Yesus nug gusig ulaimai, go nugtal gonugau dorog utei wanena, noumeun. c $Guzenaimai, du tub nug pigai beteimai, e tub ambig sul oimai, wain ze munug oug maimai, ait kabit ebu maimai, Yesus zimau en aimai murabun dabeleimai, duailel awareun, “Ig gumei damun, Elaiza nug alai, go a gegeulanau ebuan imai numau ta, uligai dab.” b}#Guzenina, duailel ipal go ebu tapai daremen, goagen ul go doimai, enemen “Ag go don! Du gue go Elaiza ulorou.” Qa"Guzenai daren daren, am ameg ainarai mabun ina, Yesus nug guzenai uleun, “Eloi, Eloi, lama sabaktani.” Ze go bigeg enai‘Izal Uwait, izal Uwait, na einen iz utilem?’ Buk Song 22:1 y`k!Am ban, am ameg ula ebu, am ilab tam, em unum umutai sul usalai betei amameg ainarai una una umusig meun. ]_3 Go Kristus, Zuda agal gumaraneu du banou king zob, go a gegeulanau ebuan utei nuba, ig go peimai, igual oigeb go en petak mamam zob.” Zob dudu aliag go han go guzental ze biabial kuai awaremen. Yesus noumeun. L^Uwait ula dacanemen dudu banban mui, kasai ze tapaimaranem dudu mui, agen han guzental ze biabial kuai auremen, “Go duailel ipal isanareun, go nugtal koli gonugau enib isanorabun iborain tam! X])Guzenanem, nagtal koli nait enim isanoroimai, a gegeulanau ebuan utei non!” f\EDuailel agen abu eiman beten zonen aimai, go uligaimai, gagaliag kunkunaimai, ze biabial kuai auraimai, enemen, “A! Na guzenai anem, na Uwait ecesab muranemen zau banou tigalaimai, ziwas ainarai sag koli zau awau mai. [[Guzenaimai, Uwait nugau Ze getal sikut weun go iboreun, “Goagen dudu eg abai ereg tularai memen.” Ze go petak usaleun.] Z Goagen dudu aliag go igul eg memen imaraimai, du tub Yesus nugau ebeg naliu eiman asai memen, tub ebeg nanai eiman asai memen. Y%Ze go duailel agen getal gonugau wanib ebu ze memen, gonugau gagalig tabaugab guzenai sikut wai memen, ‘Zuda agal gumaraneu du banoug.’ ^X5Am zuna, amameg sai naliu (9) sul, go go a gegeulanau ebu noumabun asai memen. WGuzenaimai, goagen Yesus a gegeulanau ebu asai memen. Gonugau tibur galau ecesab mui go doumai wabun aimai onanem aiwag oimai, onemen. !V;Guzenaimai, goagen wain ze tub marasin munug wanib ‘mair’ mui, maimai, kekulaimai, Yesus zimaun aimai murabun emen. Bo, Yesus go zab uteun. gUGGo Yesus em tub wanib Golgota imai betemen. Go em wanib zebigeg enai ‘eb gagalig gulam’. LTRom agal malai dudu agen Yesus a gegeulanau ebu wai mabun abu ebu imai bete betena, du tub go Sairini uzanan, Aleksanda zaug Rupus al go agal memeag, ban uzan siabun aleun. Gonugau wanib Saimon. Go go abu ebu tuloroimai, gusig pataimai, Yesus nugau a gegeulanau oimai, Saimon gamai morona, go Yesus sesamorai beteun. jSMGo guzenai ze biabial kuai auraimai, koli tibur galau epeu go ebuan oi heimai, gonugau tibur galau koli arugai moromen. Guzenaimai, go go a gegeulanau ebu asai mabun imai betemen. Yesus a gegeulanau ebu noumabun asai memen. R+Goagen kabit sil gonugau gagalig koli koli waimai, enib ebu sino oromen. Go go waugab taubib waimai, du banou sul gonugau wanib wag pet memen. bQ=Goagen gusig auremen, “Na Zuda agal gumaranem du banou, ig nait wanim ulapwag mem.” P%Guzenaimai, malai dudu agen tibur galau epeu pet tub tugai moroimai, kulam us huiau tub oimai, kukotoimai, gonugau gagalig ebu mai moromen. O)Malai dudu agen Yesus Pailot nugau zaueim, wanib Pretoriam, imai beteimai, malai dudu ipal zaueim dacanemen ereg ularen, alai gotulemen. 2N]Duailel agal oiagab naliu usalabun Pailot nug Barabas utena, waneun. Guzenaimai, go nug Yesus malai dudu agal ebeagab ebu mina, goagen esalau sul oimai, malai dudu ipal maren, agen mui go a gegeulanau ebu asai mabun imai betemen. Malai dudu agen Yesus ze biabial kuai auraimai, weligoromen. MPailot nug awareun, “Einen? Go ein igul eg meun?” Goagen kagagai, ulaimai, enemen, “Go a gegeulanau ebu asai men!” PL Goagen gusig ulemen “Go a gegeulanau ebu noumabun asai men.” tKa Guzenina, Pailot nug kolital kanabareun, “Du e go Zuda agal gumaraneu du banou anem, iz erunai?” J) Bo, Uwait ula dacanemen dudu banban agen duailel dabuiag pataimai, awaremen, “Pailot auran, ‘Barabas utemen, unamau.’ guzenai auran.” 'IG Pailot go abiu Uwait ula dacanemen dudu banban go Yesus nugau igul naliu en aiag sisilina, gonun, go waugab imai alemen. Guzenaimai, gonug ze go kanabareun. H Guzenai aurina, Pailot nug koli awareun, “Iz Zuda agal gumaraneu du banou utemin, ag abai bitamau en dabelemen ta?” Duailel asiu agen zoimai, Pailot guzenai kanabemen “Na Pasowa imabun ziwas umkoskos du tub hiacaranem zau oug dareun utena, unaneu. Ulis na igul go guzental guzenamam.” ^F5Ziwas go ebu, du tub gonugau wanib Barabas go hiacaranem zau oug dareun. Getal uzan go dudu agal gumaraneun du banou abai alalina, Barabas nug du tub wina, noumeun. Guzenaimai, go hiacaranem zau oug hina dareun. yEkAgal Imabun Ziwas Zobu wanib Pasowa ebu, Rom agal gumaraneu du banou nug wai tutak tutak ziwas go ebu du tub hiacaranem zau oug dacaneu utena, unaneu. Duailel agtal alai gotulaimai, du tub utena, unabun aurina, go du utena, unacaneu. DBo, Yesus nug ze tub koli aurab tam. Guzenina, Pailot go dabeleu asiu oun. Pailot nug Yesus webi, noumabun awareun. 5~}|{zoyqxivusrrFqpvo+mm2lkkZkiinhggfeeIdcbafaV^]]\QZZDYKXWWpVV!U>T~TRQPO$NMLKJIlHFFDOB1AA&?>D=;;:@8877655d32110/]-,+n*y)(v'&%%Q$""!- 7MG6ixZ + z d_H5Hh Iz du tub nugau zeu sul ece iwanarai mui awau darem go ula ebuan guzenai saipag zoun domin. Go hos atag du guzenai aureun, “Na bete, em ebuan ee unum eg memen, duailel we ugaramau. Guzenemen, ag wit mis ginampet oug dareu gau mabun, salau macanemen gil tutak ebuan aiwag oimai, gau mamamen. Ag bali mis ainarai dareu gau mabun aiwag go sil gau mamamen. Bo, na a tub wanib Olib nugau a ilau mui, wain ze mui, i eg wenen.” CgGuzenaimai, Sipsip Nag nug koli sisiu dab agas sul ianai ainarai nug agau pezai memen zilagai eun. Guzenina, e go awau dareu ianai ainarai nug guzenai aneun, “Alen!” Guzenai anena, iz hos tub mutuanau dareu pemin. Hos go atag du go ece nugau uhu piarabun skel ebeg sil patai dareun. fGuzenai ze mina, hos tub zoun go epeua. Tibur tub go hos atag du go malai mabun maulzag huia moroun. Go han em e ebuan duailel agal oiagab iau dacanemen igul oi hiabun gusig moroun. Go guzenina, duailel ag agzozou alalaimai, ipal ugarina, noumemenin. 0eYKolital Sipsip Nag go sisiu dab agas sul tub agau pezai dareun ebuan zilagai eun. Guzenina, e tub awau dareu ianai aliag nug alaimai, guzenai aneun, “Alen!” edCIz koli ameitaimai, hos ausiau tub pemin. Hos go ebu du tub go kem patai darena, tibur tub nug go du banou nugau hat moroun. Go malai zilarabun du nug sul gonugau iwai zaugul unum zilarabun beteun. Wc )Guzenaimai, iz Sipsip Nag nug sisiu dab agas sul amegai kwali mui dareun, zilagai eun pemin. Gonun, ece iwanarai awau darem tub nug gonugau ze meun saiu em guruaneu sul domin. Go guzenai aneun, “Alen!” b Go ece iwanarai awau darem agen enemen, “Petak!” Guzenina, dudu banban agen taubib waimai, goagal wanimag wag maremen.)aK Ece unum Uwait nug usalareun awau dacanemen agen ze mina, iz domin. Ece go unum Mesgai wag darem, em ebu darem, noumemen dudu agal uzan darem, ibut ze oug darem, ag unum guzenai kabal wemenin, “Uwait go gumaraneu du banou nugau biz ebu hoboi dareu mui, Sipsip Nag mui, go nag dual naliupet pet, gonun, ig goagal wanimag ulapagwag maraimai, go en oigeb siksikaimai, ‘Ese-e’ awaremun, go muzmuz gusig damam.” w`g Guzenaimai, goagen kabal wina, kabal saiu banban guzenai iboreun, “E Sipsip Nag getal duailel agen go wina, noumeun. Gonugau gusig nug noumabun igul zilacoroun, gonun, go wanib banou mui, ece naliu mui, dabeleu naliu mui, gusig unum wabun iboin. Go naliupet pet, gonun, duailel agen gonugau wanib ulagwag maimai, go en oiagab siksikaimai, ‘Ese-e’ auranem.” j_M Iz koli pemin, Uwait nugau tibur asiu asiu pet agal zepag domin. Goagal ianai asiu, handret milion sul. Ag Uwait Ban nugau biz mui, ece iwanarai go awau darem mui, dudu banban mui, unum goagen talioroi katarai daremen. -^S Nagen duailel go unum gotularaimai, ag Uwait gonugau duailel pet mui, gonugau ula dacanemen duailel mui usalaremen, goagen han em e ebu duailel ipal gumaramam.” +]O Go kabal awau guzenai wemen, “Na agau go apeg a sisiu dab agas sul sil pezai memen, go oi ulagabun iboin. Einen, dudu agen na niwena, noumemen, nait esep nug duailel ug beu beu mui, emgasag beu beu ebuan mui, enimag beu beu mui, agal ze beu beu mui, unum gau maraimai, oi Uwait moromen. #\?Go guzenina, ece iwanarai go awau darem mui, dudu banban 24 mui, go Sipsip Nag waugab alaimai, taubib wemen. Dudu banban go ag tutak tutak wag mui, tebil gol mui, patai daremen. Go tebil oug garai sous naliu a, garai go gonugau duailel agen Uwait nug auranem ze gonugau dorog sul. [yGo Sipsip Nag nug beteimai, Uwait nug nugau biz ebu hoboimai, agau go apeg mui ebeg naliu eim patai dareun ebuan oun. oZWGuzenai ailina, iz Sipsip Nag tub go Uwait Ban nugau biz amegwab tapai dareun pemin. Go ece iwanarai awau darem mui dudu banban go 24 mui agen go talioroi katai daremen uligemin. Go Sipsip Nag go getal wina, noumeun sul. Gonugau gagalig ebu malai kwali mui, ameg kwali mui, go Uwait nugau wes kwali Uwait nug palautarena, em e ebu emgasag unum alemen. Y+Ziwas go ebu, du banou tub nug iz guzenai aileun, “Na i weinen. Na go don, go egun laion, go Zuda agal ug ebuan, go Devit nugau embigeg, nug gusig maimai, gonugau iwai zaugul unum zilacareun, gonug petak go sisiu dab agas sul kwali zilagaimai, agau apeg a ulagamau.” XX)Iz du tub nug agau go ulagaicina, piab tam, gonun, iz, go en banban weinemin. ?WwBo, duair tub go Mesgai wag dareu ta, em ebu dareu ta, noumemen dudu agal uzan dareu ta, go agau go apeg a ulagabun iborain tam. Du tub ein ze agau go oug dareu piabun iborain tam. KVIz Uwait nugau tibur tub gusig mui nug guzenai gusig ul eun domin, “Du in go igul naliupet pet macaneu, gonun, sisiu dab agas sul agau e ebu darem zilagaimai, agau apeg mui ulagamau?” cU AUwait nug gonugau biz ebu hoboi daimai, agau tub gonugau ebeg naliu eim patai dareun pemin. Agau go agau huia tubaim tubaim sikut wai maimai, holinai memen. Agau go sisiu dab agas sul kwali egeimai, gusig pezai memen. $TA “Uwait, na igual Du Ban, na tutak na wag darem. Na naliupet pet, gonun, duailel go na banou aimai, nait wanim ulapwag mizeimai, nait gusig piu damam. Einen, na ece unum usalaremen. Ecesab go nagtal nait dabeleu eim usalaremen, gonun, ecesab go unum zomen, ulis darem.”!S; Ece iwanarai go awau darem, ag du go awau muzmuz gonugau biz ebu hoboi darena, ag oiagab siksikai mui, ‘Ese-e’ auremen. Goagen go al banou mui aimai, gonugau wanib wag mai daremen. Ece iwanarai go ag go guzenina, dudu banban 24 agen Uwait nug go muzmuz daneu gonugau biz ebu hoboi darena, ag go waugab taubib waimai, ulagwag muranem. Go goagal hat gol go amegwab oi heimai, guzenai ze macanemen, R |QqEce iwanarai go awau darem, go unum tutak tutak sanag wasolig a. Goagal ameag asiu enimag ebu mui, sanag ulig oug mui, unum daremenin. Go kabal i utanem, amban, umaum, go umkoskos kabal wai dacanemen. Go guzenai kabal wanem, “Uwait Ban, go gusig unum a, gonugau igul naliu, gonugau igul naliu, gonugau igul naliu. Go getal dareun, go ulis dareu, go aiu ses alamau.” dPAE awau amegai dareu, go egun laion sul. E tub awau dareu, go bulumakau zawai sul. E tub awau dareu ianai ainarai, go gonugau siameg du nugau sul. E tub seseim pet awau dareu, go meg bailzag banou pururai aidaneun sul. HO Du banou gonugau biz amegwab ebutal e tub ibut ze iror sul pemin. Go naliupet pet, unu tamacag dareun pemin. Ece ipal iwanarai egun sul awau daremen go du banou gonugau biz waigabtal talioroi daremen uligemin. Go tubaim tubaim zoi tapai daimai, goagal enimag ebu ameag asiu daremenin. Ameag ipal agal seiagab daremen. CNIz du banou gonugau biz ebu amel sul hilaina, pemin. Iz saiu asiu ban Mesgai wag em guruaneu sul domin. Du banou gonugau biz ameg ebu al kwali elei dareun. Al go Uwait nugau wes kwali. MMBiz go dareu waugab ipal biz 24 talioroi daremen. Go ebu dudu banban 24 go tibur galau ausiau arugaimai, hat gol emgasag gumanemen dudu agal sul goagal gagaliag ebu maimai, hoboi daremen. 6LeDu gonugau siameg aiwag tub baila, wanib zaspa sul mui, aiwag tub epeua, wanib konilian sul eleun. Berep tub aiwag tub karakun wanib emeral sul nug biz go talioroi dareun. K3Ziwas go ebutal, Uwait nugau Ah Wes nug iz gusig gumilina, iz wabil eiman sul Mesgai wag du banou nugau hubaneu biz ebu du tub hoboi dareun pemin. MJ Iz koli uligaimai, Mesgai wagan abuog im oitai dareun pemin. Guzenemen, du gonugau zeu balau saiu sul getal domin, koli guzenai aileun, “Na wag zobenag, ein igul aiu ses zumau iz abai mizai.” uIcDuair in go dabug a, go ze go Uwait nugau Ah Wes nug oiagab petak emen duailel awareu, go suban dumam.rH]Duair in go igul eg unum zilacoromau, go izal hubanemin biz ebu memin, go iz ibail duailel unum gumarabun hubamau. Getal iz han guzental igul eg unum zilacoroimai, izal Mekai nugau biz ebu nug mui duailel gumarabun hobomin.’ hGIAg go don! Iz abuog ebu tapai daimai, zau im korukoruai darem. Duair in go izan zau im korukoruai darem saiu doimai, zoimai, zau im oitaba, iz go dual gonugau zaueim simai daimai, go dual ee zai, go han iz ibail ee zimau. UF#Duailel inen iz ag en oiab nug noumanem, izan ag igul eg macanemen peimai, aisisilaimai, uhu maranem. Guzenemin, agal salau macanemen ebu koli zoi salau gusig mabun agal igul eg ebuan koli kekulan. E3Izan ag guzenai awarem, ‘Ag izal gol ab nug eleun gau mamamen. Ag guzenebi, ece asiu pet umamen. Ag burum daimai, aipag nuba, tibur galau ausiau iz ebilaban gau maimai, tugamamen. Ag marasin ipal iz ebilaban gau maimai, agal ameag ebu mebi, agal ameag koli naliu usalamau. :DmAg guzenai ze macanemen, ‘Ig ecesab asiu a. Ig ecesab asiu oimai, ecesab tub tamacag dab tam.’ Tam pet. Ag ecesab tamacag, izal ameab ag eg pet daremen. Ag ameag kumi dudu sul. Ag tibur galau tamacag, burum dacanem sul. Duailel ipal agen ag uligaraimai, ag en ‘Bisomagar,’ anem. Ag go i abiu ta? CwBo, ag zabeg ginampet sul, ag ubug pet tam, ag zabeg pet tam, gonun, izan ag izal oisau ougeim pilikaremin, numamen. >BuAg, Laodisia uzanan duailel, ein igul guzenanemen go iz abiu. Iz abiu ag ubug pet tam, ag zabeg pet tam. Izal dabeleu enai, ag ubug pet damamen ta, zabeg pet damamen ta, go naliu. "A=Guzenaimai, du go nug kolital aneun, “Na tibur go Laodisia uzanan Kristen duailel gumarai dareu guzenai sikut wai moren. Du go gue petak ze maimai, go Uwait nugau ze naliu unum suban maraneu. Go Uwait nug ece unum usalarena, zomen agal bigeg. Gonug na ze e palautai mizeu. 7@g Duair in go dabug a, go ze go Uwait nugau Ah Wes nug oiagab petak emen duailel awareu, go suban dumam.” Yesus nug Laodisia uzanan Kristen duailel ze palautai mareun. [?/ Du in go igul eg unum zilacoromau, izan go Uwait nugau Nou zau banou zaueim zau sanag sul tapai memin, go zau go koli i utei numau. Iz zau sanag go ebu, Uwait nugau wanib sikut wai memin, go ban uzan awau wanib Zerusalem han sikut wai. Go Zerusalem awau go Uwait Mesgai wag eim alamau. Iz izal wanim awau han zau sanag go ebu sikut wai. >9 Iz ag waiagab pigai alanai. Agal oiagab petak emen, go i uten, gusig patai dan. Guzenebi, du tub nug agal ece naliu Mesgai wag dareu i oi himau. q=[ Ag izal ze unum sesamoraimai, uhu mu mui ata atai ag ebalagab zuna, ag uminab tam, ag gusig tapai danemen. Izan aiu ses em e ebuan duailel unum sisiarabun uhu beu beu marai. Ziwas go ebu, iz ag suban gumaremin, ag uhu go i umamen. Z<- Ag go don. Dudu go ag Satan nugau ug ag guzenai ze manem, ‘Ig Zuda agal ug.’ Bo, ag Zuda agal ug pet tam, ag polumanemen. Gonun, izan polumanemen dudu go gusig pataraimai, imaraimai, ag waiagab alaimai, agal ameagab ebu taubib wamam. Guzenemin, polumanemen dudu go unum iz izal oiab nug ag, izal duailel, en noumem abiu mamam. r;]Iz ag Piladelpia duailel ein igul guzenanemen go iz abiu. Agal gusig ginampet, go iz abiu, bo, ag izal ze sesamoraimai, ag izal salau utab tam. Iz agal ameagab ebu im oitaiemin dareu, du tub nug go im koli gebabun iborain tam. :'Guzenai, du go nug koli aneun, “Na tibur go Piladelpia uzanan Kristen duailel gumarai dareu guzenai sikut wai moren. Du go gonugau igul unum naliupet pet, gonugau ze maneu umkoskos sesamoraneu, gonug na ze e palautai mizeu. Go Devit nugau gumaraneu gusig mui. Gonug ein ece im oitaba, du tub nug koli im gebabun iborain tam. Gonug ein ece im gebaba, du tub nug koli im oitabun iborain tam. 99kDuair in go dabug a, go ze go Uwait nugau Ah Wes nug oiagab petak emen duailel awareu, go suban dumam.” Yesus nug Piladelpia uzanan Kristen duailel ze palautai mareun. u8cGonun, duair in go igul eg unum zilacoromau, go tibur galau ausiau go sul maba, izan gonugau wanib izal awau dabun agau ebu dareu i ulusanai. Izan izal mekai mui, gonugau tibur mui, goagal ameagab ebu araog ze manai, ‘Du go izal.’ )7KBo, Sardis uzan dudu tutak tutak agal tibur galau unu tamacag mui daremen. Ag dudu naliupet pet, gonun, ag tibur galau ausiau maimai, iz ibail aidamamen. v6eGetal dudu ipal agen Uwait nugau ze abai marena, domen. Ag ze go koli dabeleimai, suban sesamoraiban, agal igul eg ebuan kekulan. Ag igul go i guzenamamen, ag izal alabun ziwas i abiu mamamen ebu, iz ag waiagab zob du sul pigai alanai. 5{Gonun, ag pigai asan, i gabuan. Getal ag Uwait nugau igul naliu sesamoranemenin. Ulis, ag igul go getal guzenanemenin ulis dareu unum koli gusig macan, tam aba, go unum wage mamau. Agal igul guzenanemen iz pemin go Uwait nugau ameg ebu naliu tam. !4 =Guzenaimai, du go nug guzenai aneun, “Na tibur go Sardis uzanan Kristen duailel gumarai dareu go guzenai sikut wai moren. Du go gue Uwait nugau wes kwali mui, ureb kwali mui, patai dareu, gonug na ze palautai mizeu. Iz ag, Sardis uzanan Kristen duailel ein igul macanemen go iz abiu. Duailel ipal agen guzenai ze manem, ‘Sardis uzanan duailel awau pet darem’. Bo, tam. Ag izal ameab noumemen dudu sul. 3y“Duair in go dabug a, go ze go Uwait nugau Ah Wes nug oiagab petak emen duailel awareu, go suban dumam.”+2QIz go umaseuan ureb han murai.” j1MIz go gusig moromin, gonug duailel gumaraneun malai hog pataimai, duailel wagaraba, ag mis gugai hina, sib sib usalaneu sul guzenamamen. Buk Song 2:9 Iz izal gusig izal Mekai nug iz mileun, izan mui koli du go murai. 50cDuair in go igul eg unum zilacoroimai, izal ze sesamoraneu, guzental betei betei iz alanai ziwas ebu, izan go emgasag ipal ebuan duailel gusig gumarabun salau murai. D/Agal oiagab petak emen, go guzental dabi, iz koli alanai. v.eBo, ag duailel ipal Taiataira uzan darem, ag go air nugau ze abai mareu, ag go i sesamoranemen. Ze Satan nugau ougab oug wageimai dareu, go ag abiu i memen. Ulis iz ag petak pet awarem, ag gusig tapai dabi, iz uhu ipal ag i marai. >-uIz gonugau igul sesamoranemen duailel han unum wagaremin, noumamam. Guzenemin, Kristen duailel unum ag ein igul agal dabeleu mui agal oiagab oug dareu izan pianem abiu mamamen. Duailel igul eg guzenanemen, izan ag uhu marai, duailel igul naliu guzenanemen, izan ag ece naliu marai. Ag go han abiu macanemen. @,yGuzenina, izan go ebeu moromin, go mu banou umau. Dudu go gue dual wal igul mai darem, agal wal igul air go dual guzenanemen i utena, izan ag han go dual uhu maremin, mu banou umam. +!Izal dabeleu air go gonugau igul eg ebuan koli kekulabun iz go ziwas ipal moromin. Bo, go gonugau wal igul eg macaneu ebuan kekulab uteu. a*;Bo, iz ag abai ze mui. Ag air Zesebel go ulagzina, go ag abai daneu. Gonug iz Uwait nugau ze doimai, awaranem air aneu. Gonun, gonug izal duailel ze awarina, ag gonugau ze sesamoraimai, wal igul eg macanemen. Dudu ipal agen polu tibur ulapagwag marabun egun agena, ag ulacan duailel ipal agen gonugau ze sesamoraimai, egun go oi zanemen. ?)wAgal igul guzenanemen go iz unum abe mem. Iz abiu ag oiagab nug duailel en noumanemen, ag iz en oiagab petak emen, ag izal salau maimai, dudu ipal isanaranemen. Iz abiu uhu ata atai ag ebalagab zuna, ag suban gusig tapai dacanemen. Iz abiu amegai ag igul naliu memenin, ulis ag igul naliupet pet mai daremen. =(sDu gonug guzenai aneun, “Kolital na Uwait nugau tibur Taiataira uzanan Kristen duailel gumarai dareu, guzenai sikut wai moren. Ze e guzenai sikut wen, iz Uwait nugau Nag, izal ame ab al ilaneu sul. Izal aram aiwag gol naliu ab ebu aganem sul. Iz ze go ag, Taiataira duailel, waiagab palautina, aleu. '3Du in go dabug a, go ze go Uwait nugau Ah Wes nug oiagab petak emen duailel awareu, go suban dumam. Duair in go igul eg unum zilacoromau, izan ee wageimai dareu, wanib mana, go moromin, zimau. Aiwag ausiau han murai. Aiwag go ebu wanib awau sikut wemin dareu. Dudu ipal ag wanib go i abiu, du go aiwag umau go sag wanib abiu mamau.” Yesus nug Taiataira uzanan Kristen duailel ze palautai mareun. #&?Ag ulis agal igul eg ebuan koli kekulan! Tam aba, izan ag waiagab alaimai, izal oisau ebu maulzag huia aig tubaim tubaim mui go sil ag abai malai manai. a%;Igul go guzenanemen sul dudu ipal ag ula darem, agen Nikolas nugau ze sesamorai darem. $-Bo, iz ag abai ze ipal mui. Agal duailel ipal Pergamum uzan ag abai darem, ag Balam nugau igul gusig pataimai, sesamorai darem. Balam nug Balak go Israel duailel ameag patabun igul abai moroun. Balak nug Israel duailel ameag patena, goagen igul eg memen. Dudu ipal agen goagal polu uwait wanimag ebu, egun agaimai, ulapagwag macanemen Israel duailel agen egun go oimai, zanemen. Israel duailel go ag han Balak nugau ze sesamoraimai, wal igul ipal macanemen. Ulis, agal duailel ipal han agal igul sesamoraimai, guzenanemen. H#  Iz nait darem uzan abiu, Satan nugau gumaraneu biz uzan go dareu. Bo, ag, Pergamum Kristen duailel, ag izal wanim gusig pataimai, agal oiagab iz en petak emen, go utab tam. Getal du tub gonugau wanib Antipas go izal ze duailel awaraneu, go ag abai dareun. Go izal ze suban sesamoraneu. Agal uzan, dudu ipal Satan nugau salau macanemen dudu agen go wina, noumeun. Go Satan nugau uzan. Ziwas go ebu han ag agal oiagab iz en petak emen go utab tam. _"7 Gonun, du gonug guzenai aneun, “Na tibur go Pergamum uzanan Kristen duailel gumarai dareu go guzenai sikut wai moren. Du go gue maulzag huia aig tubaim tubaim mui patai dareu gonug na ze go palautai mizeu. ! Duair in go dabug a, go ze go Uwait nugau Ah Wes nug oiagab petak emen duailel awareu, go suban dumam. Duair in igul eg unum zilacoromau, izan go koli noumabun ziwas ebu, ab eleu oug i palautorai.” Yesus nug Pergamum uzanan Kristen duailel ze palautai mareun. V % Uhu ipal ag ebalagab zumau, ag go en i uminan. Ag go don, Satan nug ag ulan duailel ipal oiagab petak emen piarabun hiacaranem zau oug hiacaraba, go ebu gil houhou ag uhu asiu noumabun sul oi damamen. Agal oiagab iz en petak aimai, gusig patai damamen, betei betei ag noumamamen. Ag guzenebi, izan ag awau muzmuz dabun gusig marai. dA Ag, Smerna Kristen duailel, ag uhu wanemen, go iz abiu. Ag em ebuan ecesab asiu tamacag, go han iz abiu. Bo, ag Kristen duailel, ag Uwait nugau ameg ebu ece asiu pet mui. Iz abiu dudu ipal agen agal wanimag ebu polu ze macanemen. Dudu go agen guzenai ze manem, ‘Ig Zuda dudu’, bo, ag petak Zuda dudu tam, ag Satan nugau salau macanemen dudu. Z-Guzenaimai, na tibur Smerna uzanan Kristen duailel gumarai dareu, go guzenai sikut wai moren. Du go gue amegai dareu, go ulis dareu, gonug na ze e palautai mizeu. Go noumaimai, koli usaimai, awau dareu. CDuair in go dabug a, go ze go Uwait nugau Ah Wes nug oiagab petak emen duailel awareu, go suban don. Duair in igul eg unum zilacoromau, izan go duair naliu aimai, petak awau muzmuz dabun a dab moromin, zamau. A go Uwait nugau ougem Mesgai wag dareu. Yesus nug Smerna uzanan Kristen duailel sikut wai mareun. -Bo, agal tutak igul go naliu. Ag Nikolas nugau duailel agal igul eg gasag maimai, i sesamoranemen. Iz han guzental gonugau igul gasag hiacanem. nUAg amegai iz en oiagab nug petak noumemenin, ag koli igul go guzenemenin dabilan. Ag amegai iz en oiagab nug noumemenin, ag go igultal guzenan. Ag agal igul eg ebuan koli kekulab tam, iz ag waiagab alaimai, al ag ebuan oi unai. 'Bo, iz ulis ag abai ze gusig mui. Ag getal iz en agal oiagab nug petak pet noumemenin. Bo, ulis ag igul go guzenemenin sul guzenab tam. taBo, ag, izal ze sesamoranemen dudu, gonun, dudu ipal agen agal igul peimai, aiag sisilina, igaraimai, mu banou maraimai, igul eg maranem. Ag go enegun i uminanemen, agal salau suban gusig patai daimai, uhu go gamacanemen, go iz abiu. Y+Ag, Kristen duailel Epesus ban uzan daremen, ag salau gusig maimai, agal igul unum guzenanemen, go iz abiu. Ag gusig tapai daimai, ag dudu igul eg macanemen agal ze i sesamoranemen. Dudu go agen ag guzenai awaremen, ‘Ig han Yesus nugau ze oi aidanem dudu.’ Bo, ag Yesus nugau ze oi aidanemen dudu tam. Ag, Epesus duailel, dudu goagal polu ze doimai, suban sisiaremenin, agal igul guzenanemen han unum sisiaremenin. Gonun, ag abiu dudu go ag polumanemen dudu. } uDu gonug kolital guzenai aileun, “Na tibur go Epesus uzanan Kristen duailel gumarai dareu, guzenai sikut wai moramam. Iz izal ebe naliu eiman ureb kwali pataimai, iz al gol kwali ula ebu aidanem. Iz ze go na palautai mizemin, go aleu.  /Na ureb kwali e izal ebe naliu eiman darem mui, al gol kwali mui, uligarem, go ze wageimai dareu sul darem. Ureb kwali go gonugau bigeg enai: ban uzan kwali go Kristen duailel gumarabun tibur kwali Al gol kwali go ban uzan kwali ebuan Kristen duailel.”c AGonun, na igul e ulis zoi dareu mui, aiu ses zumau mui, uligem guzental sikut wamam. < sIz awau darem, iz getal noumemin, bo, uligilen, iz ulis awau muzmuz darem. Iz wanim mui, izan noumabun igul gumeimai, duailel noumemen agal uzanan zau og ebuan wakum patai darem. _ 9Iz go uligaimai, gonugau arab waugab alainoimai, noumemin du sul daremin. Bo, gonugau ebeg naliu eiman izal enim ebu maimai, guzenai aileun. “Na i uminen. Iz petak pet aizem, iz amegai darem, iz ulis darem. - UGonugau ebeg naliu eiman, ureb kwali patai dareu. Maulzag huia aig tubaim tubaim, gonugau augol eim noi dareu. Gonugau siameg am banou ula, am gusig ilaneu go sul.  /Gonugau arab go aiwag gol ab ebu aganem, unu tamacag, naliupet pet usalaneu sul. Iz gonugau ze meun zeu domin go ze salu nuaneu saiu sul.  Gonugau gagalig ulig ausiau go waukai ausiau nugau ulig sul, go han pi ausiau sul mui. Gonugau ameg wag go ab al ilaneu sul. a = Iz go al ula ebu du tub dareun pemin. Du go gue ‘Du nugau Nag’ Daniel 7:13 sul tapai dareun pemin. Go tibur galau huia arugaimai, gonugau arab unum kulai meun. Let gol tub gonugau torog ebu dareun. i M Guzenina, du inug iz ze aileu aimai, koli kekulemin. Iz kekulaimai, al gol kwali piaremin. u  e Du go nug aileun, “Ecesab unum na uligem, agau go ebu sikut waiba, agau zikut wemen duailel oiagab petak emen ban uzan kwali palautai maren. Epesus, Smerna, Pergamum, Taiataira, Sardis, Piladelpia, Laodisia uzan go palautai maran.”   9 Ban Zobu tub ebu, Uwait nugau Ah Wes nug iz gusig gumilina, iz wabil eiman sul, seicab eim du tub nugau zeu, balau saiu ianeu sul, gusig ulina domin. f  G Iz Zon, iz agal zaiag, iz ag abai ereg ig Yesus dual pezai dacanem. Iz ag abai ereg ig mu wanem. Iz han ag abai ereg ig Uwait nug gumiganeu. Iz ag abai ereg uhu oimai, oiagab selai mui dacanem. Iz Uwait nugau ze maraimai, izal oiab Yesus nug en petak emin, guzenai ze marai darena, iz uhu milabun Patmos em waug ebu hiacaranem zau oug milemen. 3  aUwait Ban go gusig unum a, go guzenai aneu, “Iz amegai darem, iz ulis darem.” Go Uwait go sag ulis dareu, getal dareun, aiu ses go alamau. Zon nug Kristus peun. c  AAg uligan, go pi oug eiman alamau! Duailel unum agal ameag nug pimamen. Duailel go malai sil wemen ag han ereg go pimamen. Duailel em e ebu darem, ag unum go uligaimai, banban weinamamen. Igul go petak pet zumau. ` ;Gonug ig unum Uwait nugau duailel abai gonugau ula dabun dudu sul tapai migeun. Ig gonugau memeg, Uwait nugau salau mai darem. Gonun, ig enanem, “Yesus Kristus go muzmuz gusig banou mui wanib wag damau. Petak.”  yIz Zon, izan ag, Kristen duailel, Esia agaigan ban uzan kwali daremen sikut wai marem. Uwait ulis dareu, go getal dareun, go aiu ses koli alamau. Uwait nugau wes kwali ag Uwait nugau hubabun biz ameg ebu tapai darem. Yesus Kristus go Uwait nugau ze unum naliu maraneu. Go tutak amegai noumaimai, koli ob oug eiman usai zoun. Gonug em e gumaranemen dudu banban unum gumaraimai, agal du banou usaleun. Ag guzenina, iz Uwait aurem, nug dual gonugau wes kwali abai Yesus Kristus dual agen oiagab naliu eiman ag isanarebi, agal oiagab iau damau. Yesus nug ig en ougab nug noumaimai, gonugau eseu sil igual igul eg unum zilagai migeun.  ^ 7Ze go eiman Uwait nug ein igul aiu ses usalamaun en aneun. Duailel ag ze go nanalaimai, ag siksikamamen. Duailel ag ze e doimai, ag Uwait nugau ze izan sikut wemin sesamoramamen, ag han siksikamamen. Einen, igul go Uwait nug usalabun aneun go petak pigai usalamau. Zon nug agau kwali Esia agaigan oiagab petak emen duailel sikut wai mareun. B Izan han duailel ipal ze go mui, ece unum pemin mui, awaranem. Ze e Uwait nugau ze. Uwait nug igul go wageimai dareun, Yesus Kristus abai morona, gonug unum iz ameab araog abai mileun. , UZe e Yesus Kristus nug Zon abai moroun. Getal ze go wageimai dareun, bo, Yesus nug ze go araog meun. Uwait nug igul go pigai usalamaun en Yesus abai morona, gonug mui gonugau salau dudu abai mareun. Yesus nug gonugau tibur palautina, gonug iz Zon, gonugau salau du, ze go abai milabun aleun. :Igual Dubanou Ban, Yesus Kristus nug ag isanaraimai, ag abai daimai, agal doropag iautal damaun en iz aurem. Petak.:Duailel ipal agal oiagab petak emen mui igual duailel agal gumaraneun du, Sisar nugau zaueim darem agen han ereg ag ‘Kero’ awarem. .U:Ag unum Uwait nugau duailel, Yesus Kristus dual pezai daremen, iz ag unum ‘Kero’ awarem. Izal zaiar Rom ban uzan ereg darem agen han ag ‘Kero’ awarem. q[:Uwait go igual memenig, gonun, igag umkoskos gonugau wanib ulagwag murab. Petak. Izal pocabun ze. ~:Bo, Uwait gonugau eiman, go ece asiu mui, gonun, ag Yesus Kristus dual pezemen, ag ein ecesab tamacag dabi, gonug ecesab go maramau. 8}i:O zaiar, iz sikut e wai marem, ecesab go agen Epaproditus morona, alai milena, omin en ‘Ese-e’ awarem. Iz ulis ecesab tub tamacag dab tam. Bo, ag ece iz sag milab tam, agen ecesab go milemen ecesab go sous naliu Uwait muranemen sul. Ag go guzenemen Uwait nug ecesab go oimai, go en ougab siksikeu. |':Iz ze go en agal ecesab wabun awarab tam. Ag igul naliu go iz ebilab guzenemenin Uwait nug go uligaimai, gonug ag aiu ses, ece asiu maramau. {{o:Iz Masedonia agaig uteimai, Tesalonaika uzan alai daremin ebu, agen iz ecesab en utilab tam, kolital isanilemen. z!:O Pilipai duailel, ag e ulis sikut wai marem en ag abiu. Iz Masedonia agaig uteimai, Uwait gonugau Ze Naliupet amegai duailel marabun alemin ziwas ebu, ipal uzanan duailel agen iz isanilab tam, agenag iz petak isanilemen. Agenag iz ecesab tamacag darena, milanemen. Sy:Iz uhu mui daren, agen iz ein ece isanilemen en izal oiab siksikeu. Zx-: Kristus nug iz gusig milaba, gonugau gusig sil iz ein igul unum mabun go iboin. qw[: Petak pet, ziwas ipal ebu ecesab ipal en iz tamacag dacanem, ziwas ipal ebu iz ecesab asiu wanem. Ziwas ipal ebu iz ee asiu zanem, ziwas ipal ebu iz we dacanem. Ein igul iz ebilab zuaneu, go iboi, umkoskos izal oiab selai dacaneu. v}: Iz ag ece tub en i isanilemen aimai awarab tam. Iz abiu ein igul iz ebilab zumau aba, go iboi, izal oiab selai dacaneu. ?uw: Iz ulis siksikaimai, ag en Uwait ulagwag morom. Einen, ag iz en dabeleimai, koli isanilemen. Iz abiu ag umkoskos iz en dabilanemen, bo, iz isanilabun abu itanabun iborain tam. 2t]: Iz ag abai daimai, izal ze awaremin, ag suban doimai, izal ze sesamoremenin. Iz ag ula erunai dacanem ag uligilemen, ulis ag igul go sesamoraiban, izal ze suban sesamoran. Ag igul go guzenebi, Uwait go guzeneneg duailel ag suban oiagab selai dabun dabeleu maraneu. Go ag abai daimai, isanaramau. Gs:O zaiar, e izal pocabun ze, ein ece petak pet, ein ece duailel agen wag macanemen, ece go en ag suban dabileiban, mabun awarem. Ein ece Uwait nugau ameg ebu naliu, ein ece tuguianau, ein ece duailel isanaraimai, agal oiagab tutak macanemen, ein ece duailel agen naliu anem, ece guzeneneg en ag dabelabun awarem. r1:Ag Uwait guzenai aurebi, Uwait nug agal oiagab selai dabun maramau. Gonugau ougab selai dacaneu igul go naliupet, ig unum abe mabun iborain tam. Ag agal oiagab Yesus Kristus en petak emen, gonug ag gumaraba, agal dabeleu mui oiagab mui go dual umkoskos suban pezai damamen. ,qQ:Ece tub en dabeleu asiu i on. Ein uhu banou peiban, uhu go zilagai marabun Uwait auran. Gonug ag isanarabun en auran. Go ag isanaraba, agen ‘go Ese-e’ auran. {po:Iz awarem ag ze naliu mui igul naliu duailel ipal ebalagab macan, einen, Dubanou Ban koli alamau ziwas huia tam. 9ok:Gonun, iz ulis ag unum awaramoroi, ag Dubanou Ban dual pezemen ag umkoskos go en dabileiban, oiagab eim siksikan. Iz koli ag awaramoroi, ag umkoskos oiagab eim siksikan. enC:O Sisikus, na han iz isanilabun aizem. Nait wanim bigeg go ‘na duailel gotularanem’. Na duailel isanarabun du, guzenaimai iz na ailel aliag go isanaremen, koli agzozou zai o zai o awaren aimai na aizem. Amegai iz Uwait nugau Ze Naliupet duailel awaremin Klemen salau dudu ipal abai agen iz isanilena, ailel aliag go han ereg iz isanilabun salau gusig memen. Igul go guzenemen, Uwait nug duailel go agal wanimag Mesgai wag agau ebu sikut wai mareun. Agau go ebu duailel ag Uwait dual umkoskos awau dabun agal wanimag sikut wai meun dareu. Go iz isanilemen sul na ailel aliag go han isanarabun aizem. bm=:O Iuodia zaug Sintike dual, dudu ipal agen agzozou ze alalemen en ailina domin, gonun, ag ulis sikut e wai marem. Ag Uwait nugau ailel aliag, iz ag awarem, igul eg go uteiban, agal dabeleu Uwait en tutak macan. l %:Gonun, izal zaiar, iz ag en oiab noumaimai, ag en dabeleu asiu oi darem. Izal dabeleu iz ag waiagab ebu betei gotularaimai, ig ereg gotulai dabun aimai dabilanem. Ag Yesus Kristus dual pezai daimai, gonugau igul sesamoranemen, go guzenanemen en izal oiab siksikaneu. Gonun, o izal zaiar, iz sikut e wai marem en suban dabilan. Ag Dubanou Ban agal oiagab oug maiban, gonugau igul gusig sesamoran. k:Gonug alaimai, igual enimig eg em e ebuan oi aimai, enimig gonugau enib awau sul Mesgai wag dabun migamau. Go igul go gonugau gusig banou nug guzenamau. Gusig tutak gonug ece unum gotularaba, unum gonugau ze sesamorebi, gusig gonug ag gumaramau.zjm:Bo, iguatal duailel Yesus en oiagab petak emun, em e go igual uzan pet tam, igual uzan pet go Mesgai wag dareu. Ig igual Dubanou Ban, Yesus Kristus Mesgai wag eiman alamau oigeb siksikaimai gumei darem. Go igual igul eg ebuan imaigabun du. i:Uwait nug igul naliu guzental awaraneu, bo, goagal dabeleu eiman igul eg guzenanem. Igul eg go guzenanem go aipag i nuaneu. Ag igul go en siksikaimai, igul eg maimai, duailel ipal go en awaranem. Em e ebuan igul guzenanem, ag Uwait en i dabilanemen, ag agal enimag en tutak dabilanemen. Go guzenanem dudu aiu ses Uwait nug sisiaraimai, ab banou elaneu dareu ob oug hiacaramau. Lh:Iz ze e umkoskos awaranem, ulis koli oiab eg mui awaramoroi. Ag dudu ipal goagal igul eg i on, izal igul on. Dudu ipal ag igul eg macanem, Kristus ag en noumeun duabun uteimai, go iwai muranem. \g1:O zaiar, ag iza darem sul dacan! Ig ag abai daimai, igul naliu abai maremun sul agen han guzental guzenan. Duailel ipal goagal uzan darem, go izal igul naliu sesamoranem. Ag duailel goagal igul sesamaran. mfS:Uwait nugtal ig ein igul sesamorabun aigamau, ig igul go sag umkoskos tuguiai sesamoraimai, aidab. e}:Mogoi agal dabeleu uteimai, dudu banban usalaimai, dabeleu naliu mui, ig Yesus nug en oigeb petak emun duailel, ig dabeleu tutak maimai, gonugau igul sesamorab. Bo, agal dabeleu atai daba, Uwait nug erunai igul naliu sesamorabun abai maramau. `d9:Igul go guzenemin, betei betei iz ece naliu go wai. Ziwas go Yesus nug iz go dual dabun tapai mileun, betei betei izal noumabun ziwas iz gonugau igul sesamoremin, Uwait nug ece naliu go aiu ses Mesgai wag milamau.  ,}I{{yxxjwvuuttr3qqnmmlJk%j{i9hMgff.edIcbb@a`2_`^x]\r[eZYYVXXWJVVUUTSS%R5QbP`ONNMkKJII)HGG`GTEDCC*B=<Guzenina, iz tibur tub go Mesgai wag Uwait nugau zau eiman go han guzental sarep aig siua patai alina, pemin. ~vuGo guzenai ze mina, du go pi wag ebu hoboi dareun gonugau sarep sil em ebu ee naliu useg mai dareun kuataimai, oun. puYGuzenina, Uwait nugau tibur tub go Uwait nugau zaueim daimai, noimai, du go pi wag ebu hoboi dareu guzenai aureun, “Nait sarep go sil ee kuatai onen, einen, ee wabun ziwas aleu. Em ebu ee naliu noi dareu, gonun, kuatai onen.” Vt%Gonun, iz koli wag ameitaimai, Mesgai wag pi ausiau ebu du tub go Du Nugau Nag sul, gumaraneu du nugau hat gol gonugau gagalig ebu maimai, gonugau ebeg sil sarep pataimai, hoboi dareun pemin. s Guzenaimai, iz du tub nugau zeu Mesgai wag eiman guzenai ul weun, domin, “Na ze go guzenai sikut wen. Duailel ag ulis em e ebu Uwait nugau salau maimai, ag noumamamen agal oiagab naliu damamen.” Uwait nugau Ah Wes nug han guzental aneun, “Petak pet, Uwait nug agal salau memen go gue abiu macaneu, gonun, ag oiagab naliu usalaimai, iau suban imai damamen.” Em ebu ee wabun ziwas. /rW Igul eg go guzenai zuba, Uwait nugau duailel ag gonugau kasai ze sesamoraimai, agal oiagab Yesus en petak emen, gusig mai daimai, ag suban gusig tapai damamen. %qC Ab go eleimai, gonugau abmuk muzmuz damau gonug duair go mu eg muzmuz marai damau. Duailel go ag egun zag mui, gonugau dorog ulagwag moroimai, gonugau wanib nugau sikut agal aipag ebu ta, agal ebeag naliu eiman daneu mui, ag amban mui, umaum mui, mu muzmuz oimai, imai i damamen.” Cp Uwait nugau tibur ianai ainarai nug go sesamarai zoimai, guzenai aneun, “Duair in go egun zag mui, gonugau dorog dual ulagwag moroimai, gonugau sikut gonugau aiu ebu ta, gonugau ebeg naliu eiman ta, oi damau, Uwait nug duair go en aigsisilaneu. Uwait nug duair go i bisomag pimau, go banban aigsisilaimai, unum eg maramau. Duair go Uwait nugau tibur naliu mui, Sipsip Nag nug dual goagal ameag ebu, salpa ab zabeg banou nug agamau. o NnUwait nugau tibur ianai aliag nug amegai aleun tibur sesamorai alaimai, guzenai aneun, “Babilon ban uzan go eg weun. Petak, go unum eg weun. Ban uzan gonug gonugau wal igul sesamorabun duailel ipal gusig awarina, go guzenanemen. Gonugau igul sul, gonugau wain ze gusig duailel unum marena, zaimai, kar wageun sul.” fmEGo guzenai gusig uleun, “Ag Uwait en uminaiban, gonugau wanib tutak ulagwag moron. Einen, gonugau duailel sisiarabun ziwas aleun. Emes, em, ibut ze, ze kom unum usalareun, gonun, ag gonugau wanib ulagwag muramamen.” l3Iz Uwait nugau tibur tub nug Mesgai wag eiman pururai aleun pemin. Go Uwait nugau Ze Naliupet muzmuz daneu duailel unum em ebu darem awarabun patai aleun. Duailel unum enimag beu beu mui, ug beu beu mui, ze beu beu mui, emgasag beu beu mui, em ebu darem awarabun aleun. kAgal oiagsau eim polu ze tub i macanemen. Ag igul eg tub i macanemen. Agal igul naliupet pet. Uwait nugau tibur ainarai. Jj Go duailel ag wal igul beu beu ipal i macanemen, gonun, ag Uwait nugau ameg ebu unu tamacag. Ag Sipsip Nag go erueiman wanena, go sesamorai aidanemen. Duailel go ag em ebuan duailel ipal ulacan Uwait nugtal gau mareun, gonun, ag Uwait nug mui, Sipsip Nag dual agal duailel pet. Duailel go awau wai ebuan ee wanemen sul. }isDuailel 144,000 go Uwait nugau biz mui, ece iwanarai awau darem mui, dudu banban mui, agal ameagab ebu tapai daimai, kabal awau wai daremen. Duailel 144,000 go Uwait nug gau maraimai, em ebuan imareun, go kabal tutak awau go abiu mabun iboin. 8hiIz saiu naliu Mesgai wag eiman aleun domin. Go saiu ze salu banou nugau saiu sul mui, em guruina, saiu banou zuaneu sul mui. Go saiu naliu, dudu agen goagal wag wanemen sul. vg gGuzenaimai, iz kolital ameitaimai, Sipsip Nag go duailel 144,000 abai ereg Saion em tabag ebu tapai daremen uligaremin. Duailel go Sipsip Nag nugau wanib mui gonugau Memeg nugau wanib mui goagal aipag ebu sikut wai maremenin uligaremin. 1f[ Duair in go dabeleu naliu a, go suban dabeleimai, egun zag gonugau ianai suban nanalamau, einen, go ianai du tub nugau wanib sul dareu. Du gonugau ianai 666.Je  Duailel inen ag egun gonugau sikut goagal ebeag ebu ta, aipag ebu i dareu go dudu ipal ebuan ee i gau mamam. Dudu go agen han go ebuan ee i gau mamam. Sikut go egun zag nugau wanib sul dareu. bd= Egun zag go nug duailel unum, mogoi ginaginam, dudu banban, ecesab mui dudu, ecesab tamacag dudu, salau dudu, gaul dacanemen dudu mui awarina, goagal ebeag naliu eiman ta, goagal aipag ebu ta, sikut tub wai maramau. c Guzenina, duailel agen egun go amegai ibut ze eiman zoun nugau dorog wag murabun patai memen. Guzenina, egun ianai aliag gonug go dorog wes morona, go ze mabun iboin. Gonun, duailel go gonugau wanib ulagwag mab tam gonug go ugaraba, noumabun aneun. !b; Go gugeg beu beu go meun, gonun, amegai zoun egun zag nug go gusig morona, go duailel unum em ebu polumareun. Go egun zag ianai aliag gonug duailel awarina, goagen amegai zoun egun zag go siag sil weun, noumab tam, koli naliu waseun ag gonugau dorog ulagwag murabun patai memen. Guzenaimai, iz egun zag tub em oug zoun pemin. Gonugau gagalig ebu malai aliag, gonugau malai tub sipsip nag nugau malai sul, gonugau saiu ze meun go wazib banou nug gusig ze maneu sul. "^= Duair in Uwait nug go hiacaranem zau oug hiacabun tapai mamau, go petak anem. Duair in go siag sil webi, noumabun tapai mamau, go petak pet siag sil webi, noumamau. Igul go petak zuba, na Uwait nugau duair uhu oimai, na ounab iau mui, nait ounab petak emen, go gusig patai danen. 9]m Duair in go dabug a, go ze go suban dumau. 6\e Getal Uwait nug em mui, emes mui, patai mab tam ebu go gonugau duailel goagal wanimag gonugau Sipsip Nag nugau awau dabun agau ebu sikut wai mareun. Sipsip Nag go duailel agen wina, noumeun. Duailel ag em e ebu darem, agal wanimag agau go ebu i dareu, ag unum egun zag nugau wanib ulagwag muramamen. u[c Uwait nug go ulagzaba, gonug gonugau duailel abai alalaimai, gonugau duailel malai zilacareun. Gonug egun go gusig morona, duailel unum ug beu beu ebuan mui, enimag beu beu mui, ze beu beu mui, emgasag beu beu ebuan mui unum gumareun. 7Zg Guzenaimai, Uwait ze biabial kuai aurabun bigegwaimai, ze meun. Uwait nugau wanib mui, gonugau uzan mui, gonugau duailel Mesgai wag darem abai ereg ze biabial kuai awareun. JY  Uwait nug egun go io aurina, gonug gonugau wanib ulagwag maimai, Uwait ze biabial kuai aureun. Uwait nug gonugau gusig ze kuatai aurab tam. Go igul go guzenaneun, betei geil 42 maziceun. sX_ Duailel go ag abiu wazib gonugtal gonugau gusig egun go moroun, gonun, gonugau wanib ulagwag moromen. Ag egun zag gonugau wanib han ulagwag maimai, guzenai ze memen, “In go egun zag go sul? In go egun go dual malai mabun iboin?” gWG Egun gonugau gagalig tub wina, pisau waimai, noumabun sul, sug gul mui pemin. Getal go sug mui dareun, ulis gonugau sug sagaicina, koli naliu usaleun. Gonun, em ebuan duailel ag go uligaimai, esilakaimai, go sesamoremen. 3V_ Egun zag go go egun tub lepet pusi banou sul, bo, gonugau arab go egun tub bea nugau sul. Gonugau ogusau go egun laion nugau sul. Wazib banou nug egun zag go gonugau gusig moroun. Go gonugau gumaraneu du banou nugau hubabun biz mui, gonugau gumarabun gusig banou mui, moroun. GU  Iz egun zag tub ibut ze ougeim zuna zuna, pemin. Gonugau gagalig ebuan malai houhou, gonugau gagalig kwali. Go gagalig ebuan malai houhou tutak tutak ebu gumaraneu du banou nugau hat sul daremen. Goagal gagalig tutak tutak ebu wanimag sikut wai heun dareu. Go wanimag unum Uwait seugab ze biabial kuai auremen. BT Wazib go malai mabun ibut ze gasag eim tapai dareun. S Gonun, wazib go air go en banban aigsisilina, air go uteimai, go betei air gonugau ug abai malai mabun eun. Gonugau ug go Uwait nugau kasai ze sesamoranemen duailel. Go goagal oiagab petak aimai, go Yesus nugau ze maraimai, gonugau igul suban sesamoranemen. UR# Bo, em nug air go isanoroun. Em oitina, ze go wazib nug useceun unum zeun. Q) Guzenaimai, go wazib nug gonugau ogusau ougeim ze esikaicina, ze go banou zewei sul usalaimai, air go beteun oi zabun aimai sesamorai beteun. bP= Bo, air go tumui banou nugau sau ulig morona, go gonugau empip du tamacag uzan em ula ebu pururai betei dareun. Go ebu wai ainarai mui wai tutak ula mazicina, tibur agen gumena, Satan nug go uhu murabun iborain tam. vOe Wazib banou go em ebu oi hemen abiu maimai, air go nag soligweun sesamorai betei uhu murabun guzeneun. }Ns Gonun, ag duailel Mesgai wag daremen, ag siksikan. Bo, duailel ag em ebu mui ibut ze ebu daremen ag bisomagar. Uhu banou ag ebalagab zuamoroi. Satan go ag waiagab nou. Go banban aigsisileu, einen, go abiu, em e ebu dabun ziwas hogu usaleu.” M  Go Sipsip Nag nug noumeun, gonugau eseu sil igual zaiger isanarena, go gusig omen. Go gonugau ze ze maraimai, igul go eiman han gusig omen, gonun, goagen goagal iwai zaiagar zilacaremen. Go goagal enimag en ban dabilab tam, go Yesus en noumabun dabilemen. L{ Guzenina, iz Mesgai wag eiman du tub nugau zeu guzenai gusig aneun, domin, “Ulis, Uwait nug gonugau duailel koli imareu. Ulis, Uwait nugau gusig araog zou. Go gumaraneu du banou sul zou. Ulis, go Kristus wanib a araog abai migeu. Einen, du gonug Uwait nugau amegwab amban umaum muzmuz igual zaiger agal enimag ebu ze macaneu, Uwait nugau tibur agen oi hamacina, noun. jKM Uwait nugau tibur goagen wazib banou go oi hina, em ebu aleun. Wazib go getal man eg anemen. Gonugau wanib tub Satan anem. Du go nug em ebuan duailel unum polumaraneu. Go gonugau tibur abai ereg oi hiacarina, em ebu alemen. J Guzenaimai, ulis Mesgai wag malai banou aseun. Maikel gonugau tibur abai agen Satan nug dual malai memen. Satan gonugau tibur abai go koli go abai malai memen. Bo, Satan go gonugau tibur abai go malai mabun gusig tamacag, gonun, go Mesgai wag dabun iborain tam. I FH Guzenina, air go du tamacag uzan em ula ebu uminai beteun. Uwait nug getal empip go dabun tapai moroun. Go betei, empip go darena, tibur agen go gil 1,260 ee moroimai, gumei daremen. wGg Air gonugau nag Uwait nug go gumaraneu du nugau malai hog pataimai, duailel unum em ebu gusig gumarabun tapai moroun. Air go nag soligwina, tibur tub nug mogoi go pigai kutai oimai, Uwait nug gonugau biz ebu hoboi dareun ebu imai sieun. nFU Go ureb emes wag darem unum ainarai doun mizanaraimai, ainarai ebuan doun tutak gonugau uzag nug oi hiacarina, em ebu nomen. Guzenaimai, nug air go nag soligwabun ina, oi zabun aimai, air go ameg wab tapai daimai, gumei dareun. zEm Guzenina, e atai tub ig igul awau abai migabun Mesgai wag eim zoun. Go wazib tub epeua banou pet. Gonugau gagalig kwali. Gonugau gagaliag ebuan malai houhou. Go gagaliag tutak tutak ebu gumaraneu du banou nugau hat sul daremen. uDc Air go enib a, go mogoi soligwabun mu banou oun. Mogoi go soligwabun aimai, mu banou oimai, gusig pieceun. hat sul meun. B/ Go guzenai ze mina, tibur agen Uwait nugau zau banou Mesgai wag dareu im oitai darena, Uwait nugau baib bogis zaueim dareu araog zoun. Guzenaimai, tutak ziwas ebutal, Mesgai wag eiman amilaimai, em guruaimai, emes kulalaimai, mim banou zoimai, ze dab banban noun. A  Goagen guzenai ze memen, “Uwait Ban, na gusig banou unum a, na ulis darem, getal daremen. Na nait gusig banou oimai, em ebuan gumabun du banou zoimai darem. Guzenaimai, ig na ‘Ese-e’ aizem. Emgasag ipal ebuan duailel go nait ze i sesamoranem, go na en aiag sisilai darem. Bo, ulis nait ainsisilabun ziwas zoi dareu, na duailel noumemen sisiaramam. Ulis, nait salau duailel mui, nait ze doimai, awarenemen dudu abai, nait duailel unum ece naliu maramam. Na duailel unum nait wanim ulapwag macanemen, go dudu wanimag a mui, wanimag tamacag mui, unum ece naliu maramam. Ulis duailel inen agen em e ebu eg memen, nagen han eg maramam.” @ }?s Gonun, dudu banban 24 go goagal biz ebu hoboimai, Uwait amegwab daimai, go taubib waimai, go ulagwag moromen. >+ Tibur ianai kwali nug gonugau balau huena, iz domin. Zepag ipal Mesgai wag eim guzenai gusig ulemen, “Uwait Dubanou Ban mui Kristus go du gonug gonugau duailel koli imarabun tapai moroun dual, go em e unum gumabun gusig mui. Go goagal duailel muzmuz gumaramam.” )=K Uhu banou ianai aliag go maziceun. Bo, uhu banou tub ianai ainarai go ban i damau, go pigai zumau. Uwait nugau tibur ianai kwali nug gonugau balau hueun. {<o Ziwas go ebutal, mim banou zumau. Ban uzan go houhou doun maimai, doun houhou tutak sag eg maramau. Duailel tausen kwali unum noumamam. Duailel ipal noumab tam, go unum banban uminaimai, Uwait Mesgai wag dareu gonugau wanib ulagwag muramam. ?;w Uwait nugau ze maranemen du aliag go, go Mesgai wag eiman ze tub guzenai maramam dumamen, “Ag wag zon.” Gonun, agal iwai zaiagar piarai dabi dabi, go pi oug Mesgai wag simamen. B:} Gil ainarai go maziaba, betei gil iwanarai am ban ula ebu, Uwait nug gonugau awau dabun wes du aliag go maraba, go awau usamam. Duailel ipal unum uligaraimai, go banban uminamam. Z9- Go em ebuan duailel goagal oiagab naliu usalamam, einen, du aliag go noumemen. Go ee ban agaimai, agal ecesab, ee agzozou maramam. Einen, Uwait nugau ze maranemen du aliag goagen uhu banou duailel maranemen. 8+ Duailel emgasag unum beu beu ebuan mui, ug beu beu ebuan mui, ze beu beu ebuan mui, enimag beu beu mui, goagen du aliag go goagal enimag gil ainarai uteimai, betei gil iwanarai am ban ula ebu alai piarai damam. Ag dudu ipal utarebi, goagen goagal enimag ob i hiacaramam. U7# Goagal enimag ban uzanan abu ebu gabuarai mamam. Ban uzan go gonugau wanib tatau ze eiman guzenai ze manem ‘Sodom mui, Izip mui.’ Ban uzan go getal goagal Dubanou Ban a gegeulanau ebu wina, noumeun. (6I Go Uwait nugau ze duailel marai poina, egun zag go ob bigeg tamacag oug dareu, go ougeim zoimai, go abai alalamau. Gonug dudu aliag go wagena, noumemen. 5 Du aliag go gusig mui, gonun, go Uwait nugau ze duailel marai daimai, go emes aurebi, ze i numau. Go goagal gusig sil em ebuan ze awarebi, ze eseu alalumam. Go em webi, uhu beu beu duailel eg marabun zumau. Igul go guzenabun goagal dabeleu eiman guzenamam. N4 Bo, duailel inen agen go eg marab aimai guzenebi, ab goagal oiagsau eiman alaimai, goagal iwai zaiagar unum ab nug ilaramau. Gonun, duailel go eg marab aimai dabilemam, go igul go eiman noumamam. 3' Du aliag go a wanib ‘olib’ aliag mui, al aliag go Uwait em gonugau gumaneu du banou nugau ameg ebu tapai dacanemen sul tapai darem. ^25 Izan izal ze maranemen dudu aliag izal ze duailel go awarabun gusig maraimai, palautaremin, alamam. Ag oiagab bisomag mui abai marabun tibur galau tugaimai, izal ze duailel go marai, betei gil 1,260 utamamen.” J1  Bo, na go zobu zau banou seseim i nanalen, einen, iz empip go emgasag ipal ebuan duailel, go Zuda duailel tam, maremin. Duailel go agen ban uzan naliu go tapai ai betei, geil 42 mui utamamen. !0 = Guzenaimai, Uwait nug iz atatau rula sul mileimai, guzenai aileun, “Na betei, Uwait nugau ecesab muranemen zau banou, wanib tempel mui, gonugau ulagwag muranem biz mui, goagal huia nanalai pen. Duailel eisasab ag zaueim go Uwait ulagwag muranemen agal ianai han nanalen. j/M Guzenaimai, go iz guzenai aileun, “Na koli Uwait nugau ze doimai, awaranem du sul na duailel enimag beu beu mui, emgasag beu beu mui, ze beu beu mui, gumaranemenin dudu banban beu beu mui unum betei izal ze awaren.”H.  Go guzenai ailina, izan gonugau ebeg ebuan agau ginampet apeg mui oimai, zemin. Izal oisau ebu guap ze ilau zanem kel sul usaleun, bo, dai dai, izal oiab oug munug usalaimai, solizeun. p-Y Gonun, iz go waugab beteimai, agau ginampet go apeg mui milen aimai auremin. Gonug iz koli guzenai aileun, “Na agau e oiba, zen. Na zemen, agau gonug nait ounab mu mizamau, bo, nait onsau ebu kel guap ze ilau zanem sul.” 9,k Koli Mesgai wag eim iz du go nug guzenai aileun domin, “Na agau go holinai memen waitulemen, go tibur go ibut ze mui, em ebu mui, tapai dareu ebeg ebuan betei onen.” )+K Go Uwait muzmuz daneu nugau wanib pataimai, gonugau ze gusig meun. Uwait nug emes mui, ibut ze mui, em mui, ece unum dareu usalareun. Tibur gonug guzenai aneun, “Uwait koli ban i gumaramau, bo, Uwait nugau tibur ianai kwali nug gonugau balau huendai, Uwait nug gonugau ze wageimai meun araog mamau. Ze go getal gonug gonugau ze doimai, aidanemen dudu awareun. Gonug ein guzenabun awareun guzenaital guzenamau.” * )w Guzenaimai, tibur go go ibut ze mui, em ebu mui, tapai dareun, gonugau ebeg naliu eiman Mesgai wag mina, pemin. >(u Go ze mina, iz go zemenar ze sikut waimoroi guzenemin, bo, Mesgai wag eim zeu tub nug iz guzenai aileun domin. “Ze go em guruaneu kwali agen zemenar, na wagemen. I sikut wen.” '{ Guzenaimai, go gusig uleun, gonugau ul laion nug ulaneu sul. Go guzenai ulina, em guruaneu kwali agen koli og patemen. 9&k Tibur go gonugau ebeg sil agau ginampet tub holinai memen waipeun patai dareun. Go gonugau arab naliu eiman ibut ze ebu maimai, tapai dareun. Arab nanai eiman go em ebu meun. g% I Guzenaimai, iz koli Uwait nugau tibur tub gusig banou mui Mesgai wag eiman aleun pemin. Go pi oug kulai mina, berep nug gonugau tabaugwab dareun. Gonugau siameg go am ilaneu sul, gonugau arab aliag go a kom ab ilaneu sul. <$q Ag duailel ipal ugarina, noumanemen, ag eten ze eim duailel ipal eg maranemen, ag wal igul macanemen, ag ecesab zob wanemen, bo, ag igul go uteimai, agal oiagab kekulab tam.V#% Duailel ipal ag uhu gonug ugarina, noumab tam, ag ecesab agagal ebeag sil patai maimai, ulapagwag maranemen go uteimai, koli agal oiagab kekulab tam. Ag agal igul sesamoraimai, wes eg ta, polu tibur ta, ipal doropag gol, silva, aiwag, ain bras, a tatau sil patai maimai, ag ulapagwag maranemen. Ecesab go patai macanemen ag ece picabun iborain tam, ag ze duabun iborain tam, ag aidabun iborain tam, bo, ag ece go ulapagwag maranemen. "! Einen, hos goagal gusig go agal oiagsau mui, uzaiag ebu mui, dareu. Goagal uzaiag man agal gagaliag sul go sil duailel ugaremenin. &!E Ag duailel ainarai doun maraimai, doun ainarai ebuan tutak ab go mui, abmuk mui, aiwag salpa mui, hos agal oiagsau eiman alaimai, unum ugarai hemen. = s Iz hos go wabil eiman sul uligaremin. Dudu hos wag daremen agal toronag ebu tibur galau epeua ab sul, mui inu emes sul mui, baila salpa sul mui. Hos inain goagal gagaliag laion agal gagaliag sul, agal oiagsau eiman ab mui, abmuk mui, aiwag zabeg tub elaneu wanib salpa nuanemen. oW Agal malai dudu hos mui agal ianai iz guzenai anendai domin. Agal ianai aliag handret milion. ~u Gonun, du go nug tibur iwanarai hiacaranem zauan utarina, nomen. Gil go, geil go, wai go, ebutal, tibur iwanarai go agen em ebuan duailel unum ainarai doun maraimai, doun ainarai ebuan tutak ugarebi, noumabun hiacaranem zau oug, gumei daremen. O Gonug tibur ianai wasolig gonugau balau patai dareu guzenai aureun, “Na tibur iwanarai go ag Iupretis Ze banou waugab hiacaranem zau oug hiacaremin darem, oi haremen, duailel ugarabun unamam.” lQ Gonun, tibur ianai was olig nug gonugau balau hueun. Iz go ulagwag muranemen biz gol Uwait nugau ameg ebu dareu gonugau guru iwanarai ebuan, gagaliag ebuan malai iwanarai daremen eiman du tub nugau zeu sul aurina, domin. jM Amegai uhu banban zomen go maziemen. Bo, go don, uhu banban aliag dareu, go aiu ses zumau. + Go agal gumaraneu du banou go nug go gumaraneu, go Satan nugau tibur tub nug go ob ula oug noi beteun gonugau bigeg tamacag gumaneu. Hibru ze eim gonugau wanib Abadon anem. Bo, Grik ze eim gonugau wanib Apolion. Wanib gonugau bigeg enai, ‘Go ece unum eg maraneu du.’ "= Ta go uzaiag mui. Agal uzaiag go tatagai inain agal uzaiag sul. Agal gusig go uzaiag ebu dareu, go sil duailel eg marebi, betei geil tabkuai dacanemen. @y Goagal toronag ebu go malai ebuan tibur galau ain bras sul. Goagal sanag ulig saiu aneun go hos inain agen malai ebu unabun karis keuina, saiu zuaneun sul zoun. fE Goagal gagaliag ulig huia ailel agal gagaliag ulig sul. Goagal aiag go laion agal aiag sul. D Iz ta go go hos sul malai mabun daremen uligaremin. Goagal gagaliag ebu gumaranemen dudu king agal hat gol sul mui daremen. Goagal siamenag go dudu agal siamenag sul. 4a Go geil tabkuai ebu, duailel go mu oimai, noumabun abu itanamam, bo, go abu go i pimam. Duailel go ag noumabun dabilanemen, bo, noumabun abu go agal ameag ebu wagemamau. / Ag duailel go mu tutak tutak marebi, geil tabkuai damam. Bo, ag ugarebi, unum i noumamam.” Ag mu go maramamen, go tatagai agen kaluaraneu sul. 1[ Uwait nug ta go guzenai awareun, “Ag gig ta, a ta, a ginampet ipal i eg maran. Bo, ag duailel Uwait nugau bol goagal aipag ebu marab tam, go sag petak eg maramamen. wg Guzenina, abmuk go ougeiman ta asiu zoimai, em ebu alemen. Tibur agen ta tatagai inain goagal gusig maremen. 6e Ureb gonug go ob ebuan og im oitina, go ob oug eiman abmuk ab banou ilaneu nugau abmuk sul zoun. Go abmuk ob oug eiman zoimai, am mui emes mui unum kulai mina, em umuteun. W ) Go guzenai aurina, tibur ianai tabkuai nug gonugau balau hueun. Guzenina, iz ureb tub emes wagan em ebu alina pemin. Guzenaimai, ag go ob ula oug noi beteun gonugau bigeg tamacag, go ebuan wakum moromenin.   Gonun, iz ameitaimai, bailzag tub emes wag pururai aidareun pemin. Iz domin go guzenai gusig uleun, “Bisomagar, Bisomagar, Bisomagar pet. Uwait nugau tibur ainarai ipal agen goagal balau huebi, uhu banou pet em ebuan duailel ebalagab zumau.”lQ Tibur ianai iwanarai nug gonugau balau huendai, am, geil, ureb mui unum tutak tutak ainarai doun maimai, ainarai ebuan doun tutak eg maremenin. Am nugau ainarai ebuan doun tutak gonugau hilanau eg wemen. Geil nugau ainarai ebuan doun tutak gonugau hilanau eg wemen. Ureb han guzental guzenemen. Guzenaimai, umaum amban, agal hilanau naliu ilab tam.   Go ureb gonugau wanib ‘Munug pet’. Go ainarai ebuan ze doun tutak munug pet usaleun, gonun, duailel asiu go ze go zaimai, noumemen. d A Tibur ianai ainarai nug gonugau balau huena, ureb banou, al banou sul eleimai, emes wag eiman alai aleun. Ag ze banou mui, ze naug ginaginam mui, ainarai doun maimai, go ureb ze ainarai ebuan doun tutak ebu noun. N  Go ibut ze ebu ece awau dacanemen ainarai doun maimai, ainarai ebuan doun tutak go unum noumemen. Go ibut ze ebu, tebil han guzental ainarai doun maimai, ainarai ebuan doun tutak go unum tamemen. ` 9Guzenina, tibur ianai aliag nug gonugau balau hueun. Go guzenina, ag etub em tabag sul ab eleun mui ibut ze ebu hamacina, noi beteun. Go ibut ze ainarai doun maimai, ainarai ebuan doun tutak go eseu kekuleun. & EAmegai tibur ianai tutak nug gonugau balau hueun. Go guzenina, ze wag gusig mui, ab mui, eseu mui, ipulaimai, em ebu aleun. Ag em unum ainarai doun maimai, a han ainarai doun maremen. Ab gonug noimai, em mui, a mui, ainarai ebuan tutak unum eleun. Gig awau han mui unum ab nug eleun. [/Guzenaimai, tibur kwali goagen agal balau kwali pataimai, huabun guzenemen. Go guzenina, tibur gonug Uwait nug ulagwag muranemen biz ebuan ab ameg oimai, tebil ebu maimai, oi em e ebu hamacendai, aleun. Go gue guzenina, amelaimai, emes kulalaimai, saiu banou zuna, mim banou zoun. Uwait nugau tibur iwanarai agen goagal balau huemen. 'Go garai nugau abmuk sous naliu mui, Uwait nugau duailel agal auranemen ze mui, tibur gonugau ebeg eiman uteimai, Uwait nugau amegwab sieun. ]3Uwait nugau tibur tub nug tebil gol patai zoimai, Uwait nug ulagwag muranemen biz waugab tapai dareun. Ag go garai sous naliu zuaneu asiu morona, gonug garai go agaimai, Uwait nugau duailel agen Uwait nug auranemen ze mui, tulai maimai, Uwait nug ulagwag muranemen biz gol gumaraneu du nugau hubaneu biz amegwab tapai dareu ebu meun. yGo mazicina, iz Uwait nugau tibur kwali go Uwait nugau amegwab tapai darena, gonug go balau kwali marena, uligaremin.  %Sipsip Nag nug sisiu dab agas sul ianai kwali nug agau pezai memen zilagina, Mesgai wag saiu tamacag ziwas huia ginam aua tatau sul dareun. V%Sipsip Nag go biz ula hoboimai, go agal gumarabun du damau. Gonug duailel go muzmuz awau dabun ze kom ebu imarai bitaba, ze zimam. Gonug guzenaba, Uwait nug goagal ameag ilau unum gulesai maramau.”(IDuailel go ag koli we i ugaramau, ag koli ze i useg ugaramau. Am wes nug agal enimag i agaramau. Ece zabeg ipal agen han agal enimag i agaramau. Tam pet tam. hIGuzenaimai, go Uwait nugau biz ameg ebu waugab tapai daimai, amban umaum Uwait nugau zaueim go muzmuz gonugau salau muranemen. Uwait go gonugau biz ebu hoboi daimai, go nugtal duailel go suban isanaraimai, gumaramau. >uIz koli go guzenai auremin, “Du banou, nagtal na abiu. Na iz ailen.” Gonug iz koli guzenai aileun, “Duailel go agal iwai zaiagar agen uhu maraimai, mu banou marena, go gusig tapai danemen. Ag agal tibur galau huia go Sipsip Nag nugau eseu sil ulusemen, gonun, agal tibur galau ausiau pet usaleun. &~E Gonun, dudu banban ulacan du tub nug iz guzenai kanabileun, “Duailel go tibur galau ausiau huia arugaimai, darem, go inen? Go eru eiman alemenin?” !}; Go guzenai ze memen, “Petak, igual Uwait go naliupet pet, gonun, ig go en oigeb siksikaimai, go du banou abiu maimai, ig go dabeleu naliu wabun aimai ananem. Ig go ‘Ese-e’ auraimai, gonugau wanib ulagwag manem. Go wanib banou mui, gusig mui daimai, muzmuz damau. Petak.” F| Uwait nugau tibur agen dudu banban mui, ece iwanarai awau darem mui, Uwait nugau biz talioroi kataraimai, tapai daremen, go unum Uwait nugau biz waugab taubibaimai, Uwait ulagwag moromen. {{o Agen guzenai gusig ze memen, “Igual Uwait biz ebu hoboi dareu, go Sipsip Nag dual goagen ig koli imaigemen.” fzE Go uligaimai, iz koli ameitaimai, duailel asiu pet uligaremin. Du tub nug duailel go nanalabun iborain tam. Duailel go unum enimag beu beu ebuan, ug beu beu ebuan, emgasag beu beu ebuan, ze beu beu ebuan. Ag tibur galau ausiau huia arugaimai, gom gau sul patai daimai, go alai Uwait nugau biz mui, Sipsip Nag mui goagal ameagab tapai daremen. yDuailel go Uwait nug ug tutak tutak, tausen begurug, tausen begurug guzenai tapai marena, ag sikut go omenin. Zuda nugau ug tausen begurug (12,000), Ruben nugau ug tausen begurug, Gat nugau ug tausen begurug, Asa nugau ug tausen begurug, Naptali nugau ug tausen begurug, Manase nugau ug tausen begurug, Simeon nugau ug tausen begurug, Liwai nugau ug tausen begurug, Isakar nugau ug tausen begurug, Sebulun nugau ug tausen begurug, Zosep nugau ug tausen begurug, Benzamin nugau ug tausen begurug. Israel duailel go ug begurug go ebuan Uwait nug tapai marena, go Uwait nugau sikut omenin.” Duailel asiu pet go Uwait wanib ulagwag moromenin. xw)Agen guzenai ze memen, domin, “Go Uwait nugau duailel sikut go wai maremenin goagal ianai 144,000. Duailel go Israel agal ug begurug ebuan. OvIz koli Uwait nugau tibur tub am zuaneun ebuan, Uwait awau muzmuz daneu nugau bol waneun e Uwait nugau sikut mui oiagab petak emen duailel ebalagab mabun oi zoun, pemin. Gonug Uwait nugau tibur iwanarai Uwait nug agen em mui, ibut ze mui, eg marabun, gusig mareun. Gonug guzenai gusig ze ulareun, “Ag pigai em mui, ibut ze mui, a mui i eg maran. Bo, ig Uwait nugau salau dudu agal aipag ebu sikut tub wai maremin, go petak ag ece unum go eg maran.” u|t sEce go unum peimai, iz koli Uwait nugau tibur iwanarai ag em ebu em guru iwanarai tubaim tubaim tapai daimai, wol iwanarai gusig patai daremen uligaremin. Ag go guzenina, wol goagen em ebu ta, ibut ze ebu ta, a ebu ta, wol zuabun iborain tam. sGo einen, goagal aicagsisileun uhu migabun ziwas banou ulis zou. Duair tub uhu banou go zilacoroimai, naliu dabun iborain tam.”yrkGonun, agen em tabag mui, aiwag mui, guzenai ularemen, “Agen noiban, ig unum kuligen. Agen ig wagemigeiman, einen, du go gue gonugau gumaraneu biz ebu hoboi dareu gonug ig uligigamau. Go Sipsip Nag go ig en aigsisilaimai, uhu migamoroi. 9qkGonun, em e ebuan gumaranemen dudu banban mui, duailel gumaranemen dudu mui, malai dudu gumaranemen dudu banban mui, duailel go ecesab asiu a mui, dudu gusig a mui, salau duailel (slev) mui, duailel agal salau agtal gumanemen mui, go unum uminaimai, betei em tabag aizau ob oug wageimai daremen. pEmes han go ninanem biz holinai memen sul guzeneun. Guzenina, em tabag mui, em waug mui, go unum goagal empip utei wanemen. {oo Ureb emes wagan go zaur useg epeu wol banou nug zoimai, patena, awau atelarai nuaneu sul, go unum em ebu alemen. ny Guzenaimai, Sipsip Nag nug sisiu dab agas sul ianai wasolig agau ebu pezai memen zilagai eun. Iz ameitaimai, em ebu mim banou zoimai, am kekulaimai, tibur galau mutuanau sul usaleun. Geil han go unum kekulaimai, epeu eseu sul usaleun pemin. .mU Salau tibur agen duailel go tutak tutak tibur galau ausiau huia ata atai maraimai, guzenai awaremen, “Ag ziwas huia koli dabi, ag guzenaremen sul agal salau zaiagar mui, agal zaiagar ipal mui, ugarebi, ianai go Uwait nug tapai meun, betei iboraba, agal uhu koli ameg go ebu petak zumau.” Ll Doropag go agen guzenai gusig ul wemen, “Uwait Ban, nait igul unum naliu na petak ze manem. Ziwas eisasab ig gumei damun, na duailel em ebu darem, agen ig igwemen sisiaraimai, uhu maramam?” Wk' Sipsip Nag nug sisiu dab agas sul ianai tabkuai agau ebu pezai memen zilagai eun. Guzenina, iz ameitaimai, duailel ipal agal doropag Uwait nugau wanib wag macanemen biz piu daremen uligaremin. Duailel go ag getal Uwait nugau ze gusig pataimai, duailel ipal ze go en awarenemen. Guzenina, duailel ipal agen go ugarina, noumemen. _j7Iz koli ameitaimai, hos tub baila sul pemin. Hos go atag du gonug Noumanem wanib patai dareu. Du tub gonugau wanib Noumanemen-Dudu-Agal-Uzan go zaug seugab go hos ebu hoboi dareun. Tibur tub nug zaug dual gusig marena, zaug dual em ebuan duailel unum tatau iwanarai mui doun maraimai, tatau tub iwanarai ebuan duailel unum noumamam. Go maulzag uiaban sil mui, we banou sil mui, ebeu eg ata atai sil mui, gaian egun asiu sil mui, ugarebi, noumamam. PiGuzenaimai, Sipsip Nag nug sisiu dab agas sul ianai iwanarai nug agau pezai memen zilagai eun. Guzenina, iz koli ece awau dareu ianai iwanarai nugau zeu domin. Gonug guzenai aneun, “Alen!” ~q}|{zHyOxww&vu@tXswrr.qKpoo nmlkk ii\hgffeddbae`_^]_\\ [>ZkZXWVVUTTKRRQPOkNMMLKJaIHHyGFFEDxCPBtA@b?w>=<<:99V87554>3311P0.-,+*)(&%$$V#v"!} wa)NhILQ> y C |NoV%Yesus nug guzenai aneu, “Ag go don! Iz pigai alai. Agau e eiman Uwait nug ein igul aiu ses zuabun aneun, gonun, duailel inen ag agau e ebuan ze doimai, sesamoranemen agal oiagab naliu usalamau.” 0YTibur gonug iz guzenai aileun, “Ze go na sikut wai memen petak pet, duailel ag go en agal oiagab petak abun iboin. Igual Ban, Uwait nug gonugau Ah Wes gonugau ze doimai, awaranemen dudu maraneu, go gonugau tibur agen gonugau salau dudu ein igul pigai zuabun abai marabun palautareun.” 'GUmaum tub i damau. Al am dual go salau tamacag, einen, Uwait Ban nugtal agal al damau. Ag gumarabun duailel banban sul muzmuz damamen. Yesus go koli alamau. Z-Ag gonugau siameg pebi, gonugau wanib agal aipag ebu sikut wai maraba, damamen. MEce ipal getal Uwait nug eg marabun aneun, ag Uwait nugau ban uzan i uligaramamen. Bo, Uwait mui, Sipsip Nag agal biz petak ban uzan daba, Uwait nugau duailel ag gonugau wanib ulagwag muramamen. x kTibur gonug iz awau dabun ban ze abai mileun. Ze go iror sul milmilaneun. Ze go go Uwait mui, Sipsip Nag dual goagal biz eiman alaimai, go ban uzanan abu ulaceiman noi beteun. Ze go gasag tubaim tubaim awau dabun a tapai darem. A go go wai tutak tutak ebu, geil tutak tutak a dab useg umkoskos macanemen. Go a agau agal salau agen duailel go ebeu ugarina, kasarabun. Bo, ecesab eg mui, duailel ag igul eg ipal aipag nuabun guzenanemen mui, duailel polu ze macanemen mui, ag petak pet, ban uzan i simamen. Duailel go Sipsip Nag nug gonugau awau dabun agau ebu agal wanimag sikut wai meun, go sag petak ban uzan simai damamen.~uDuailel agen agal iweiu naliupet pet mui, agal ecesab aiwag banou sil gau macanemen mui, oimai, ban uzan oi alamam. o~WAg go ban uzanan abuog im i gebanem, go abuog muzmuz im oitai damamen, einen, uzan go em i umutamau. #}?Em ebuan duailel ag al go hilanau ebu ai damamen. Duailel agal gumaranemenin dudu banban agen agal ecesab naliupet pet oi heimai, go ban uzan oi alamam. |Ban uzan go am geil dual go hilai dab tam. Einen, Uwait nugau wanib al banou mui nug go ebu hilai dacaneu. Sipsip Nag go ebuan al. {!Iz ban uzan Uwait nugau Nou Zau banou piab tam, einen, Uwait gusig banou unum mui, Sipsip Nag mui agtal go uzanan Nou Zau banou sul. ,zQGo abuog begurug tutak tutak galoloi naliu begurug agal wanimag pel, go sil patai memen. Go ban uzanan abu gol sil abu ebu memen, iror sul milmileun. jyMAiwag ianai tabkuai epeua ausiau sul, gonugau wanib sadonikis. Aiwag ianai was olig epeua, gonugau wanib konilian. Aiwag ianai kwali baila ausiau sul, gonugau wanib krisolait. Aiwag ianai gugen inu karakun ausiau sul, gonugau wanib beril. Aiwag ianai sai naliu baila em sul, gonugau wanib topas. Aiwag ianai houhou ausiau karakun sul, gonugau wanib krisopres. Aiwag ianai nig basig epeua baila sul, gonugau wanib haiasin. Aiwag ianai begurug gulin sul, gonugau wanib ametis. 0xYBan uzan gonugau gilan bigeg aiwag gusig naliu asiu ata atai go sil patai memen. Aiwag gusig amegai em ebuan dareu, go baila wanib zaspa. Aiwag ianai aliag inu, gonugau wanib sapaia. Aiwag ianai ainarai em ausiau sul, gonugau wanib aget. Aiwag ianai iwanarai karakun sul, gonugau wanib emeral. wGo gilan aiwag baila wanib zaspa sil patai memen. Ban uzan gol sil patai memen. Guzenaimai, uzan go iror awau sul milmilai dareun. ovWGonug gilan han nanalai uligeun. Go gilan nugau tabug 65 mita. Gonugau kabit sil go nanalai uligeun. iuKUwait nugau tibur nug ban uzan gonugau kabit sil nanalai uligeun. Go ban uzan nugau huia, gonugau gereu sul dareu. Ban uzan go gonugau huia 2,200 kilomita, gonugau gereu, gonugau gilan tapai dareu gonugau huia iboin iboin. 0tYUwait nugau tibur go gue iz ibail ze meun, go kabit gol rula sul pataimai, uzan go mui, abuog mui, gilan mui agal huia eru neneg nanalai piabun guzeneun. sBan uzan go gilan gusig mabun aiwag begurug sil em ebu memen, aiwag go ebu Sipsip Nag nugau ze oi aidanemen dudu agal wanimag darem. jrM Uzan tub, abuog unum ainarain tubaim tubaim darem. Abuog ainarain tub go am zuaneun eiman darem, abuog ainarain tub go am nuaneun eiman darem, abuog ainarain tub go not darem, abuog ainarain tub go saut darem. Mq Ban uzan go gilan wag pet. Go ebu, abuog begurug dareu. Uwait nugau tibur begurug agen go abuog begurug gumei dacanemen. Go abuog ebu Israel duailel agal ug begurug agal wanimag sikut wai memen. %pC Uwait nugau al banou uzan go al elei dareun. Al hilanau go banou pet, aiwag naliu tub wanib zaspa sul mui, aiwag tub wanib kristol unu tamacag sul ilaneu. yok Go guzenai ailina, Uwait nugau Ah Wes nug gusig gumilina, wabil eiman sul, tibur gonug imaileimai, em tabag banou ebu imailei beteun. Gonug ban uzan naliupet pet, wanib Zerusalem, Uwait nug Mesgai wag dareu eiman alina alina, abai mileun. Jn  Uwait nugau tibur kwali agen uhu eg kwali tebil kwali oug kapai zoun patemen, go 7 ebuan tutak nug alaimai, iz guzenai aileun, “Na alemen, iz Sipsip Nag gonugau air umau abai mizai.” PmBo, duailel ag uminaimai, malai eiman koli alanem mui, duailel agal oiagab petak ab tam mui, duailel ag igul eg pet macanemen mui, duailel ag duailel ipal ugarina, noumemen mui, duailel ag wal igul macanemen mui, duailel ag eten macanemen mui, duailel ag polu tibur agal doropag wag macanemen mui, duailel polu ze macanemen mui, go ag unum agal uzan ab banou salpa mui eleimai, i useaneu ebu numamen. Go ianai aliag noumamamen.” Zerusalem awau. zlmDuair in go igul eg unum zilacoromau, go izal ece naliu umau. Iz gonugau Uwait dai, go izal gelear alear damam. MkGuzenaimai, go iz guzenai aileun, “Ecesab go unum usalarai memin, zoun ulis darem. Iz izasag amegai daremin, izasag ulis darem. Izasag ecesab unum bigeg usalaremin, koli izasag salau go pocemin. Duair in go ze useg umau, go izal ze kom ebuan ze zimau. Ze go muzmuz awau dabun ze go i gau mamau, gaul moromin, zimau. `j9Uwait nug biz ebu hoboimai, guzenai aneun, “Na go uligen! Iz e ecesab unum awau usalarai mem.” Guzenaimai, gonug koli aneun, “Na guzenai sikut wen, ze e petak pet, go en agal oiagab petak abun iboin.” -iSGonug duailel agal ameag ilau unum gulesamau. Duailel ag koli i noumamamen, oiagab eg i umau, i weinamamen, ag mu i umamen. Go getalan igul unum wane anemenin.” Wh'Iz Uwait nugau biz eiman du tub nugau zeu guzenai ze meun domin, “Ulis, Uwait nugau zau duailel ula damau. Go ag abai damau. Ag gonugau duailel damamen. Uwait nugtal ag abai daimai, go agal Uwait damau. (gIIz ban uzan naliupet pet, go Zerusalem awau, Uwait nug Mesgai wag dareu eiman alina alina, pemin. Uzan tub go air tub du wabun iweiu naliu aruganeu sul meun. f Iz emes awau mui, em awau mui piaremin. Emes amegai dareun mui, em amegai dareun mui, go unum wagememen. ibut ze han wagemeun. se_Duair in gonugau wanib awau dabun agau ebu i dareu, go han ab banou elei dareu oug amai hiba, numau.d1Guzenaimai, noumabun igul mui, duailel noumemen agal uzan mui, ab muzmuz elaneu oug amai hiacaramam. Ab go muzmuz elaneu go noumabun ianai aliag. *cM Ibut ze ebu noumemen duailel ag han ibut ze ebuan asaimai, alai biz go amegwab tapai daremen. Noumabun igul mui, duailel noumemen agal uzan mui, duailel ipal go ebu daremen go ebuan utarai wanena, duailel go han biz go amegwab tapai daremen. Ag unum ein salau memen, guzental sisiaramau. 4ba Iz noumemenin duailel wanimag a mui, wanimag tamacag mui, go biz amegwab tapai daremen uligaremin. Tibur agen agau ipal oitemenin. Agau tub go awau dabun agau han oitemenin. Getalan noumemen duailel ag em ebu daimai, ein salau memen guzental agau ebu sikut wemen dareu, go sikut nug ag sisiaramau. a1 Uwait nug gumaraneu du nugau biz ausiau banou ebu hoboi darena, iz pemin. Emes mui, em mui, unum mazi wage memenin, koli piabun iborain tam. `+ Satan nug duailel polumaraneu, go tibur agen gusig pataimai, ab salpa mui elaneu ebu, egun zag go, gonugau polu ze doimai, awaraneu du dual hiacarebi, daremenin ebutal hebi, numau. Go ag abai ereg mu banou muzmuz oi damamen. Noumemen duailel agal sisiarabun ziwas X_) Ag em go unum betei aidaimai, uzan go Uwait nug gonugau ougab nug noumeu mui, empip go gonugau duailel darem mui, unum taliaraimai, kataramamen. Bo, ziwas go ebu, ab Mesgai wageim noimai, go unum elaramau. \^1Go ob oug eiman zoimai, em ebuan duailel unum polumaraimai, imarabun unamau. Go Gog emgasag mui Magog emgasag mui beteimai, em go ebuan duailel unum malai mabun gotularamau. Agal ianai go zimagan us sul damau. a];Go wai tausen tutak mazicaba, ag ob bigeg tamacag im oitebi, Satan utebi, unamau. #\?Go duailel ag amegai koli asamamen, ag Uwait nugau duailel pet daimai, ag siksikamamen. Koli noumabun nugau gusig nug go duailel i eg maramau. Bo, ag Uwait mui Kristus dual agal ula dabun duailel daimai, Kristus nug dual wai tausen tutak duailel gumarai damamen. Satan go eg weun. ^[5Getal duailel ob oug eiman guzenai asab tam, agen ulis amegai ob oug eiman asamamen. (Ziwas go ebu, duailel ipal han noumemenin ag koli pigai i asamam. Go wai tausen tutak mazicaba, petak ag unum koli asamamen.) ZIz gumaranemen dudu agal biz uligaremin. Go ebu duailel hoboi daremen. Uwait nug ag duailel sisiarabun salau mareun. Iz koli ametaimai duailel ipal noumemenin agal doropag uligaremin. Duailel go ag Yesus nugau petak ze mui Uwait nugau ze duailel ipal awaremenin, gonun, dudu ipal agen belag kuatarena, noumemenin. Ag egun zag mui, gonugau dorog dual i ulapagwag macanemen. Ag gonugau sikut agal aipag ta, ebeag ebu wab tam. Duailel go koli awau asaimai, Kristus dual go wai tausen tutak ougtal duailel gumaramam. "Y=Tibur go nug go imai aimai, ob bigeg tamacag oug maimai, ob ogusau go wakum sil gusig patai im gebeun. Guzenina, go duailel em ebu koli polumarabun iborain tam. Go go ebu damau wai tausen tutak mazicaba, go petak ag go ob oug eiman utebi, zoi ai damau. Bo, go zoi ban i ai damau. XwGonug go getalan wazib banou, Satan gusig pataimai, sen us sil otoi mina, wai tausen tutak guzenaital dareun. W 'Iz koli ameitaimai, tibur tub Mesgai wag eiman aleun pemin. Gonugau ebeg sil ob bigeg tamacag ebuan wakum, sen banou mui patai aleun. V{Agal malai dudu du go hos wag eiman aidaneu du nug gonugau maulzag aig siua go gonugau ogusau ougeim noi dareu go sil agal malai dudu unum ugarina, noumemenin. Guzenina, meg inain agen goagal enimag tabug unum tugei zina, biguiag zoun.FUBo, du go hos wageim aidaneu gonug egun zag mui, gonugau polu ze maraneu du aliag gusig patareun. Polu ze maraneu du gonug getal egun zag nugau ameg ebu gugeg beu beu meun. Duailel egun zag nugau sikut oimai, egun zag gonugau dorog ulagwag muranemen, ag gonugau gugeg uligaimai, petak aimai dabilemenin. Go egun zag nug mui gonugau polu ze doimai, awaraneu du mui, go gusig pataraimai, ab salpa mui elei dareu oug awau hamaremen. RTGuzenaimai, iz ameitaimai, egun zag em e gumaranemen dudu banban mui, agal malai dudu abai ag gotulaimai, du go hos wag eiman aidareu, gonugau malai dudu abai, malai mabun ina uligaremin. dSAAg alai, emgasag gumaranemenin dudu banban agal enimag tabug mui, malai dudu agal gumaranemenin dudu agal enimag tabug mui, dudu gusig mui, agal enimag tabug mui zimamen. Ag hos inain agal enimag tabug mui, dudu hos wag hobemen agal enimag tabug mui zimamen. Ag duailel unum goagal enimag tabug zimamen. Ag salau dudu mui, dudu agtal agal salau gumanemen mui, dudu wanimag banou a mui, dudu agal wanimag banou tamacag mui, unum goagal enimag tabug zimamen.” &REKolital, iz tibur tub am ebu tapai dareun pemin. Gonug meg inain emes wag ai daremen, guzenai ulareun, “Ag unum Uwait nugau ee banou zabun alamamen. (QIGonugau tibur galau ebu, gonugau hou ebu mui, wanib guzenai sikut wai memen dareu. ‘Go gumaranemen dudu agal gumaraneu du. Go dudu banban agal du banou.’ HP Mesgai wagan malai dudu agen tibur galau ausiau naliu arugaimai, agal hos ausiau igaraimai, go sesamorai wanemenin. Malai dudu go agal gumaraneu du banou nug gonugau ogusau ebu maulzag aig siua maimai, duailel em ebu unum ugarabun aleun.Go gumaraneu du nugau malai hog pataimai, duailel unum gusig gumaramau. Buk Song 2:9 Gonug wain dab pasiai heanem sul guzenaramau. Go Uwait gusig unum mui, gonugau aigsisilaneu nugau dorog. OgNG Gonugau tibur galau unum eseu oug heimai, tuageun. Gonugau wanib go ‘Uwait nugau ze’ em. \M1 Gonugau ameg go ab al sul, gonugau gagalig ebu gumaranemen dudu banban agal hat asiu mai dareun. Gonugau aiu ebu wanib tub sikut wemen dareu, bo, duailel ag wanib go ag i abiu, nug sag go wanib go abiu. KL Guzenaimai, iz Mesgai im oitina, hos ausiau tub darena, pemin. Du tub hos go ebu hoboi dareu gonugau wanib enai, ‘Go petak ze maimai, Uwait nugau ze unum suban maraneu.’ BK} Guzenina, iz go tibur nug ulagwag murabun taubib waimai, gonugau wanib ulagwag murabun guzenemin. Bo, gonug iz guzenai aileun, “Na igul go i guzenen! Iz na mui, nait zaunar abai agal salau zaiag, ig ereg Yesus nugau ze maranem. Na Uwait tutak ulagwag moren! Yesus nugau petak ze nug, Uwait nugau ze doimai, awarenemen dudu agal oiagab asaraba, agen Yesus nugau wanib araog macanemen.” Du tub go hos ausiau wag hoboi dareun. J Gonun, Uwait nugau tibur nug guzenai aileun, “Na guzenai sikut wen. Duailel inen ag Uwait nug Sipsip Nag nug air wabun ee mis banou mamau ebu alabun aimai awaramau, ag siksikamamen.” Go koli guzenai aileun, “Ze e go Uwait nugau petak ze.” I#Air go tibur galau ausiau naliu arugabun moromen.” (Tibur galau go ausiau go Uwait nugau duailel agal igul naliu macanemen nugau dorog.) H5Ig igual oigeb naliu usalaimai, siksikaimai, go ulagwag murab. Sipsip Nag nugau air wabun ziwas aleu. Gonugau wau han iweiu arugaimai, gumei dareu. bG=Guzenaimai, iz duailel asiu ulemen domin. Goagal zepag ze salu nugau saiu sul mui, em guruaneu sul. Go guzenai gusig ulemen domin, “Haleluia! Ig Uwait nugau wanib ulagwag murab! Go igual Ban, go gusig unum a. 4FaIz Uwait nugau biz eiman du tub nugau zeu guzenai aneun domin, “Ag, Uwait nugau salau dudu, ag gonugau duailel unum wanimag tamacag mui, wanimag mui, ag Uwait uminaimai, gonugau piu dacanemen, gonun, agen gonugau wanib ulagwag moron.” Sipsip Nag air umau ebu gonugau ee banou zabun ziwas. dEADudu banban 24 go mui ece iwanarai awau darem agen Uwait nug gonugau biz ebu hoboi dareu ebu taubib waimai, gonugau wanib ulagwag moromen. Go guzenai ulwemen, “Haleluia! Ig Uwait nugau wanib ulagwag murab. Petak.” DGo koli guzenai gusig ulemen, “Haleluia! Ig Uwait nugau wanib ulagwag murab. Air go ab nug eleun, abmuk go utab tam, muzmuz dareu.” C{Gonugau sisicigabun igul go petak tuguianau pet. Wal igul maneun air go gonugau wal igul nug em ebuan duailel unum eg mareun. Gonug Uwait nugau salau muranemen dudu ugarina, noumemen, gonun, Uwait nug air go gue ze mui aimai, uhu banou moroun.” ZB /Kolital iz duailel asiu pet agen Mesgai wag guzenai gusig ulemen, domin, “Haleluia! Ig Uwait nugau wanib ulagwag murab! Gonug ig koli imaigeun, go igual Uwait, gonugau wanib ulagwag banou mui, go gusig mui. gAGUwait nugau ze doimai, awarenemen dudu mui, gonugau salau dudu mui duailel ipal unum em ebu ugarina, noumemen, goagal esepag esikeun go unum Babilon uzan uligemen, gonun, Uwait nug Babilon uzan uhu banou moroun.B@}Nagen al manem koli al i mamam. Na ebizab, du air zaug dual awau egarabun agal zaiagar abai ze mebi, koli i dumamen. Getal nait ecesab palautanemen dudu ag dudu banban ecesab asiu mui, agen dudu ipal em ebu unum zilacaremen. Nait eten ze nug em ebuan duailel unum polumarena, go nait igul unum sesamoranemen.” H? Babilon uzan dudu agen wag wanem, kabal wanem, ar ninanem, pulel huanem, duailel saiu go koli i dumamen. Dudu salau macanemen ag koli i piaramamen. Wit tuanem gonugau saiu han ag i dumamen. X>)Ze go mazicina, tibur tub gusig mui nug aiwag banou uhua tub oimai, ibut ze oug hamaceimai, guzenai aneun, “Aiwag go noun sul, Babilon ban uzan han guzental unum numau. Duailel ag go koli i pimamen. $=ANa Mesgai mui, Uwait nugau duailel mui, Yesus nugau ze oi aidanemen dudu mui, Uwait nugau ze doimai, awarenemen dudu, ag go ban uzan guzeneu en agal oiagab naliu usalan. Einen, ban uzan gonug ag ebalagab igul eg mareun, gonun, Uwait nug go uzanan igul eg sisiaimai, eg moroun. <Go em waibul oimai, agal gagaliag ebu maimai, weinaimai, oiagab egonou mui daremen. Go guzenai ze memen, “Bisoua, bisoua, go ban uzan wanib banou mui, go eiman ibut ze ebu salau macanemen dudu ag ecesab asiu wanemen. Pigai gonugau ecesab unum eg wemen.” K;Nait ecesab aiwag banou sil gau memen unum pigai eg wemen.” Tebil gumanem dudu, duailel ipal tebil oug aidanemen, tebil patanemen dudu, tebil ebu salau macanemen dudu mui, go unum tubaiman tapaimai pei daremen. Go gonugau abmuk zuna, uligaimai, guzenai ulemen, “Ban uzan go wanib mui, ban uzan tub go sul i dareu.” :u9cGo guzenai ze memen, “O, ban uzan wanim banou mui, bisoma, bisoma, getal na tibur galau naliu ausiau mui, gulin sul mui, epeua mui, arugaimai, gol aiwag naliupet, galoloi naliu wanib pel mui, go sil iweiu pianaimai dacanemen. 8+Ecesab asiu palautaimai, aiwag wanemen dudu go ag air gonugau uhu umam aimai uminaimai, tubaiman tapai daimai, oiagab eg wina, weinai daremen. K7Ecesab palautemen dudu go agen uzan go guzenai auramam, “Ecesab naliu go na wacanem ounab nug alaneun go utizeun. Nait ecesab asiu mui, iweiu naliu go unum wagemeun, na koli i pimam.” 6# Palautanemen ecesab ipal go bereu, gunai, garai sous zuaneu, a ilau sous zuaneu beu beu, wain ze, a ilau wanib ‘olib’, plaua, wit, bulumakau, sipsip, hos, karis mui. Go salau duailel doropag mui han palautemen. Ulis ecesab gau mabun du tub i dareu. 5- Agal palautanemen ecesab go gol, silva, aiwag naliupet, galoloi naliu wanib pel, tibur galau ausiau naliu, tibur galau karakun naliu, tibur galau slika, tibur galau epeua mui. Ipal palautanemen ecesab a sous naliu mui beu beu mui, ecesab ipal elepant nugau aig sil patai memen mui, ecesab ipal ag a beu beu mui, ain bras, ain, mabel aiwag eiman patai memen. 4/ Em ebuan ecesab palautanemen dudu ag go Babilon ban uzan nug en oiagab egwina, go weinemen, einen, du tub nug agal ecesab koli i gau mamau. `39 Ag air gonugau uhu ereg wab aimai, uminaimai, tubaiman tapai daremen. Ag guzenai ze memen, “Bisoua, bisoua, Babilon, na ban uzan, na ban uzan wanim banou mui. Nait igul eg nug koli kekulaimai, pigai eg mizeu!” G2 Em ebuan gumaranemen dudu banban ag air go dual wal igul maimai, ee banou agaimai dacanemen, dudu go ag ban uzan ab nug eleimai, abmuk zuba, uligaimai, ag air go en banban weinamamen. 1-Go ze go aneu, gonun, uhu ata atai ipal go ebu gil tutak ebutal zumau. Ebeu eg asiu zuba, uzanan duailel go ag weinamamen, we banou zumau. Air go gue ab nug unum elamau, einen, Uwait Ban go gusig banou mui gonug air gonugau igul eg sisiai uligaimai, go ze asiu mui eu.” &0EGo nugtal gonugau wanib wag maimai, wal igul eg macaneun. Agen gonugau igul eg macaneun sultal go mu asiu morobi, uhu umau. Go nugtal guzenai ze macaneu, ‘Iz gumaranem air banou pet, izal biz ebu hoboi darem. Iz wab air tam. Iz ebilab uhu tub i alamau, gonun, iz oiab eg i umau.’ /Air gonug ein igul eg ag ebalagab guzeneun sultal agen han koli go ebu guzental guzenamamen. Gonug ein igul eg ag ebalagab meun, agen go ebu ziwas aliag guzenamamen. Go wain ze gusig gap oug kekulaimai, mareun, gonun, agen koli wain ze gusig pet morobi, zamau. p.YGonugau igul eg go ecesab sul mugunina, Mesgai wag sieun. Uwait nug go uzanan igul eg koli dabilaneu. N-Kolital iz du tub nugau zeu Mesgai wag eiman guzenai aneun, domin, “Izal duailel ag go ban uzan uteiban, alan! Ag go uzanan igul eg i sesamoran. Einen, go uhu umau, go ag go dual i umamen! Z,-Emgasag ipal ebuan duailel unum go uzanan wal igul sesamoranemen, ag wain ze gusig zaimai, dabuiag guganeu sul. Em ebuan gumaranemen dudu banban ag han go dual wal igul macanemen. Duailel uzan go darem, ag ee ban agabun ecesab asiu em ebuan ecesab palautanemen dudu ebuan gau mina, go dudu ag uzanan duailel agal aiwag asiu wanemen.” .+UGonug guzenai gusig ul weun, “Babilon ban uzan wanib banou mui, go eg weun! Babilon ban uzan unum eg weun! Uzan go ebu wes eg mui meg eg unu a, go sag dacanemen. * Go guzenina, iz Uwait nugau tibur tub Mesgai wag eiman aleun pemin. Gonugau gusig banou pet, gonugau iweiu nug em unum al ilai heun. o)WNa air go pemen, go ban uzan wanib banou mui, gonug em ebuan gumaranemen dudu unum gumaraneu.”](3Uwait nugtal dabeleu mareun, gonun, gonugau dabeleu sesamoraimai, ag dabeleu tutak maimai, go agal gusig egun zag muramam. Go guzenebi, gonug duailel gumarai, betei betei Uwait nug ze aneun go unum petak zumau. q'[Na gagalig ebuan malai houhou go pemen, goagen egun zag mui gotulaimai, go wal igul maneun air gasag muramam. Goagen gonugau ece tibur galau mui unum oi ebi, go burum damau. Goagen gonugau enib tabug zaimai, go unum ab oug agamam. n&UTibur gonug iz kolital guzenai aileun, “Na ze go wal igul maneun air go ebu hoboi dareun pemen, go duailel agal doropag. Duailel go ag emgasag unum beu beu ebuan, ug beu beu ebuan, enimag beu beu ebuan, ze beu beu ebuan. 5%cDudu houhou agen Sipsip Nag dual malai mamam. Bo, Sipsip Nag mui, gonugau sesamoranemen dudu agal oiagab petak emen nugtal gonugau tapai mareun mui, agen go gumaranemenin dudu abai alalaimai, zilacaremen. Einen, Sipsip Nag go dudu banban agal du banou. Go han gumaranemen dudu agal gumaraneu du.” f$E Go gumarabun dudu houhou agal dabeleu tutak, agen agal gumarabun gusig go egun zag muramam. O# Na malai houhou pemen, go gumarabun dudu houhou. Dudu go ag gumarabun gusig ulis wab tam bo, ag gusig oimai, ziwas ban i damamen, go aua tutak ebu egun zag nug dual duailel gumarabun damamen. H"  Egun zag go getal dareun, ulis go i dareu, gonugtal koli gumarabun du ianai gugen usalamau. Bo, go gumaranemenin dudu kwali noumemen ebuan tutak nug koli usaimai, betei betei unum noumamau. ?!w Gagalig kwali go han gumaranemen dudu banban kwali. Go gumarabun dudu tabkuai go getal noumemen. Ulis tutak nug dareu. Gumarabun du tub i zuau dareu. Go zoimai, ziwas huia i damau.   Duair in go dabeleu naliu mui go gue bigeg abiu mamau. Gagalig kwali go em tabag kwali go air go gue em tabag ebu hoboi daneu. fEEgun zag go na pemen go getal dareun, ulis i dareu, go koli ob bigeg tamacag ougeim zoimai, go unum noumamau. Duailel ag em ebu daremen, getal em usaleun ziwas ebu, agal wanimag awau dabun agau ebu sikut wai mab tam, ag egun zag go uligaimai, ag esilakaimai, dabeleu asiu umamen. Einen, go getal dareun, ulis go i dareu, bo, aiu ses go koli zumau. KE tibur nug aileun, “Na einen esilakem? Iz na air go mui, egun zag gonugau gagalig kwali, gonugau malai houhou, gonug air go imai unaneu dual, goagal bigeg getal wageimai dareun araog aizai. xiAir gonug Uwait nugau salau duailel ugaraimai, goagal esepag zaimai, dabug guganeun. Go salau duailel go Yesus nug en goagal oiagab petak aimai, gonugau ze marai aidanemenin. Iz air go uligaimai, gusig ban esilakaimai, dabeleu asiu omin. MGonugau aiu ebu ze ipal bigeg wageimai dareu, guzenai sikut wai memen, “Babilon ban uzan wanib banou mui! Go duailel wal igul macanemen mui, ipal igul eg pet em e ebu macanemen agal anaiag.” .UGo air go tibur galau aliag arugeun, tibur galau tub epeua, tibur galau tub gulin sul, go iweiu naliu gol mui, aiwag naliupet beu beu mui, galoloi naliu wanib pel mui maimai, dareun. Air gonugau ebeg sil gap gol pateun. Go gap oug gonugau igul eg ipal mui wal igul eg mui kapai dareu. mSUwait nugau Ah Wes nug iz gusig gumilina, wabil eiman sul, gonugau tibur nug iz imaileimai, du tamacag uzan em ula ebu imailai beteun. Go ebu, iz air go egun zag tub epeua ebu hoboi dareun pemin. Go egun nugau enib ebu ze biabial kuai ze mui, eg ze mui, sikut asiu wemen dareun. Egun zag go gonugau gagalig kwali, gonugau gagalig ebuan malai houhou. GEm ebu, gumaranemenin dudu banban go air go dual wal igul macanemen. Duailel ipal go han air go dual wal igul umkoskos maimai, ze wain gusig zaimai, dabuiag guganeu sul guzenai daremen.” P Tibur kwali agen tebil kwali patai daremen tub nug iz guzenai aileun, “Na alen! Wal igul maneun air go ze banban asiu alai gotulemen ebu hoboi dareu, Uwait nug go ein uhu muramau iz na abai mizai. ucEmes wageim ze dab banban noun. Go ze dab noun gonugau uhu houhou tabkuai (50) kilogram sul. Go ze dab emes wag eiman duailel ebalagab noun. Uwait nug go ze dab palautina, alai go unum eg mareun, gonun, goagen Uwait eg ze auremen.3aEm waug mui, em tabag mui, unum wagemeun. xiMim gonug ban uzan wanib banou mui eg moroimai, doun ainarai doun mizanareun. Em gasag beu beu agal ban uzan han unum eg mareun. Uwait go Babilon ban uzan en dabeleimai, go en banban aigsisileun, gonun, go ban uzan go unum eg pet moroun. A{Guzenaimai, amilaimai, em guruaimai, saiu heimai, mim banou zoun. Uwait nug em usalai meun ziwas ebu, alai ulis, duailel ag mim banou guzenai zuna, piab tam. Go mim zoun, egonou pet. A{Guzenaimai, tibur ianai kwali nug gonugau tebil wol ebu esikai eun. Uwait nugau zaueim gumaraneu du banou nugau biz ebu Uwait nug guzenai aneu, “Go igul unum go poai dareu.” 'Guzenaimai, wes eg agen uzan tub go Hibru ze eiman gonugau wanib Armagedon anem go ebu, gumaranem dudu banban imarai betei gotularemen. Guzenaimai, Dubanou Ban nug guzenai aneun, “Ag go don. Iz zob du sul alai. Du in iz gumilaimai, go gonugau tibur galau waugab maimai, go i ninamau, gonugau ougab naliu usalamau. Guzenaimai, iz alemin, go duailel ameagab ebu aiu nuabun burum i aidamau.” ]3Satan nugau wes eg goagen gugeg beu beu abai maraimai, agen emgasag gumaranemen dudu banban agal malai dudu abai unum betei gotularaimai, Uwait nugau sisiarabun ziwas banou ebu Uwait dual malai mabun guzenemen. \1 Guzenina, iz wes eg ainarai balbolou sul uligaremin. Balbolou tub wazib nugau ogusau ougeim aleun, tub egun zag nugau ogusau ougeim aleun, tub Satan nugau polu ze doimai, awaraneu du nugau ogusau ougeim aleun. N Guzenaimai, tibur ianai was olig nug gonugau tebil oi betei Iupretis Ze banou ebu esikai heun. Ze go unum ziceun, go am zuaneun ebuan gumaraneu dudu banban alabun agal abu olou kalai mareun. | q Go suiag mu eg mui oimai, Uwait Mesgai wag dareu eg ze auremen. Bo, goagal igul eg ebuan koli oiagab kekulab tam. j M Guzenaimai, tibur ianai tabkuai nug gonugau tebil egun zag nugau hubaneu biz ebu esikai heun. Guzenina, egun zag nugau gumaraneu empip umuteun. Gonugau duailel abai goagal aiag katutai daremen, einen, go mu banou omen. h I Go am nugau wes zabeg pet usalaimai, duailel go elarina, goagen Uwait eg ze auremen. Uwait nug uhu go eg gusig unum mui gumaraneu, bo, duailel go agal igul eg ebuan koli oiagab kekulaimai, gonugau wanib ulagwag murab tam. Guzenaimai, tibur ianai iwanarai nug gonugau tebil am ebu esikai heun. Uwait nug am nug duailel unum agaramaun gusig moroun. @ yGuzenaimai, iz du tub nugau zeu sul nug Uwait ulagwag muranemen biz eiman guzenai ze meun domin, “Uwait Ban, na gusig banou mui. Nait sisiaranem igul unum tuguiai naliupet pet.” _7Go duailel agen Uwait nugau duailel mui gonugau ze doimai, awarenemen dudu goagal esepag esikai hemen. Guzenaimai, nagen ag esepag go marena, zemen. Go agal igul eg guzenemen sultal go guzental koli ameg omen.” H Ze gumaneu tibur nug guzenai aneun, iz domin, “Uwait, na ulis darem, na getal daremen. Na duailel go suban sisiaraimai, uhu go ebalagab mabun tapai memen, go petak. Uwait na naliupet pet. zmGuzenaimai, tibur ianai ainarai nug gonugau tebil ban ze mui, ze kom mui ebu goriena, ze unum es usalemen. ]3Guzenaimai, tibur ianai aliag gonug gonugau tebil oimai, betei ibut ze ebu esikeun. Guzenina, go ibut ze noumemen dudu agal esepag sul kekulina, ibut ze ougan ece mui, egun mui, unum awau daremen noumemen. dAGonun, Uwait nugau tibur ianai tutak nug gonugau tebil em ebu esikai heun. Guzenina, duailel go egun zag nugau sikut omen mui, gonugau dorog wanib ulagwag macanemen go ebalagab suiag eg beu beu mu banou mui zoun. P Guzenaimai, Uwait nugau zau eiman du tub nugau zeu banou domin. Gonug Uwait nugau tibur kwali guzenai awareun, “Ag Uwait nugau aigsisilaneu tebil kwali oug dareu oiban, betei em ebu esikai han.” Uwait nugau zau banou zaueim abmuk kapai dareun. Go abmuk Uwait nugau al banou ebuan mui, gonugau gusig ebuan mui ereg gotulaimai, alaneun. Duailel zaueim go siabun iborain tam. Uwait nugau tibur kwali agen uhu eg kwali agal salau poebi, go petak simamen.9kEce iwanarai go awau dacanemen, tutak nug tebil gol kwali oimai, go tibur kwali mareun. Uwait nug muzmuz dacaneu nugau aigsisilaneu go tebil gol oug kapai zoun. :mGo tibur kwali agen gonugau zau eiman uhu eg pet kwali oimai, go uzaneim alemen. Go tibur galau naliu unu tamacag ausiau pet arugaimai, gol let sil toronag kulai memen. *MGuzenaimai, dai dai, iz koli Mesgai wag Uwait nugau Nou Zau pemin. Iz go ebu, gonugau salap zau im oitai dareun pemin. Uwait nug go salap zaueim dacaneun. u~cBan, na tutak, na naliupet pet, gonun, duailel unum na uminizeimai, nait wanim ulapwag mamam. Petak, na tutak naliupet pet. Emgasag ipal ebuan duailel unum alaimai, nait wanim ulapwag mamam, einen, nait igul naliu go unum uligemen.” 5}cGuzenaimai, go Uwait nugau salau du Moses nugau kabal mui, Sipsip Nag nugau kabal mui, guzenai kabal wemen, “Uwait Ban, na gusig banou mui. Nait salau beu beu naliupet pet, gonun, iz uligaimai, esilakem. Na em ebuan duailel unum goagal gumaranem du banou. Nait sisiarabun igul unum tuguianau pet. !|;Guzenaimai, iz ibut ze iror tub sul ab mui gotulareun pemin. Go ibut ze gasag duailel ipal agen gusig tapai daimai, egun zag mui, gonugau dorog mui, gonugau wanib nugau sikut mui, unum zilacaremen, uligaremin. Duailel go Uwait nug go tutak tutak gita marena, patai daremen. { -E banou iz igul awau abai milabun Mesgai wag zuna, uligaimai, iz esilakemin. Iz tibur kwali daremen uligaremin. Go uhu eg pet kwali duailel eg marabun oi alemen. Uhu eg go zoimai wanena, uhu ipal duailel ebalagab koli i zumau, einen, Uwait nugau aigsisilaneu unum utamau. *zMGo wain dab pasianem empip go ban uzan uzaneim dareu. Go wain eseu go zewei nuaneu em huia handret ainarai kilomita, gonugau unig banou, go aliag mita sul. yGonun, gonug sarep sil wain dab epeleun em ebuan kuatai oimai, wain pasianem empip eun. Go Uwait nug aigsisilaneu nugau dorog sul. zxmIz tibur tub ab gumei dacaneu pemin, go Uwait ulagwag muranemen biz ebu aleun. Gonug tibur go sarep aig siua mui guzenai gusig uleun, “Nait sarep aig siua sil em ebuan wain dab epelai dareu kuatai en. Einen, go wain epelai darem.” +~(}|d{{zUy"xew=v@ulttJsrrqgpomlkk0jihgg ecbbt`__.^j]\r[ ZYYWUTS"QQIPjO6NMLKK+II4GFECBbAA?>]=<<;H:9@76433+2Y0//-,++*)((4'''+&%@$3#"! z1#v |7l M ^ `h[/Ze go Uwait nug Abraham du naliu aureun, go gotal isanurabun sikut wab tam. oWGuzenaimai,Uwait nug Abraham nugau ougab petak eun uligaimai, du naliu aureun. Stat 15:6 {oGonugau dabeleu aliag mab tam, go abiu Uwait nug ein igul mabun baib meun gonugau gusig nug igul go petak mamau. I Bo, Abraham go Uwait nug baib moroun en dabeleu aliag i waneun. Gonugau ougab Uwait en petak eun utab tam, gusig mai daimai, duailel ipal agal ameagab ebu Uwait nugau wanib ulagwag macaneun. 5cAbraham go ureg pet, gonugau wai 100 waugab, noumabun aimai dareun. Gonun, go mogoi wabun iborain tam. Sara han go ureg pet meun go mogoi wabun iborain tam, gonun, Abraham nugau dabeleu go mogoi i soligumau aimai dabeleun. Bo, gonugau ougab Uwait en petak eun go utab tam, go gusig mai dareun. pYAbraham go Uwait nug gelegul asiu murabun en ougab petak eun. Go ureg, gonun, iz mogoi i wai aimai dabeleun. Go Uwait nug en tutak umkoskos ougab petak aimai, gumei dareun. Guzenina, Uwait nug go emgasag asiu agal duailel unum agal memeag usalai meun. Uwait nug getal guzenai aureun,“Na embigeg asiu emes wagan ureb sul umam.” Stat 15:5 Uwait nugau ze eim guzenai aneun,“Abraham, iz na emgasag asiu ebuan duailel unum agal memeag usalai mizemin.” Stat 17:5 Guzenaimai, Uwait nugau ameg ebu oiagab petak emen duailel ag unum Abraham nugau embigeg. Uwait nugtal dudu noumemen koli asai maraneu. Ece getal usalab tam, go nug ze mina, unum usalemen. Guzenina, Abraham gonugau ougab go Uwait en petak pet mai dareun. NGonugun, duailel agal oiagab Uwait en petak emen, ag gonugau baib eiman ecesab umamen. Einen, Uwait nug baib mareun, gonugau ougab naliu eiman ecesab go gaul maramau. Abraham nugau embigeg unum agal oiagab petak emen ece go umamen. Zuda duailel ag Uwait nugau kasai ze mui, ag sag ece go i umamen. Bo, duailel unum ag, Abraham nug sul, agal oiagab Uwait en petak anemen ag han ecesab go umamen. Abraham go duailel oiagab petak anemen agal memeag. H Duailel ag kasai ze unum sesamorabun iborain tam, gonun, Uwait ag en aigsisil aneu. Kasai ze i dareu zob, duailel ag kasai ze etuburabun iborain tam. Bo, kasai ze dareu, ig go etuburacanem. GDuailel ag kasai ze sesamoraimai, em go omen zob, Uwait nug baib go gaul meu zob. Duailel ag kasai ze sesamoraimai, em go omen zob, ag agal oiagab Uwait en petak anemen, go gaul dareu zob. k~O Uwait nug Abraham gonugau embigeg mui baib guzenai mareun, ‘Agen em unum umamen’. Bo, Abraham go kasai ze eiman baib go wab tam. Gonugau ougab Uwait en petak mina, Uwait nug go du naliupet eun, gonun, go em go umau. D} Abraham go han dudu agal enimag galau kuatemenin agal oiagab Uwait en petak emen agal memeag. Agal enimag galau kuatemenin en Abraham agal memeag ig guzenai i anacanem. Abraham go gonugau enib galau kuatab tam ebu gonugau ougab petak eun. Guzenina, dudu go ag gonugau igul sesamoraimai, agal oiagab Uwait en petak anemenin, go en petak Abraham go agal memeag. Uwait nug baib guzenai meun ‘Duailel agal oiagab petak emen go nug igaramau’. |5 Amegai, Uwait nug Abraham go du naliu eun. Dai dai, Abraham gonugau enib galau kuateun. Go igul go guzeneun, einen, go amegai gonugau ougab Uwait en petak mina, go Uwait nugau ameg ebu du naliu usaleun, abai mareun. Gonun, Abraham go dudu agal enimag galau i kuatanemen, agal oiagab Uwait en petak anemen agal memeag. Dudu go agal oiagab petak emen ag han Uwait nugau ameg ebu dudu naliu usalabun iboin. D{ Abraham go erunai darena, Uwait nug du naliu eun? Go gonugau enib galau kuateun ziwas ebu ta, kuatab tam ebu ta? Uwait nug Abraham guzenai i aureun, “Ameigai nait enim galau kuatamam. Guzenamam, na izal ameab du naliu usalamam.” Tam, Abraham gonugau enib galau kuatab tam ziwas ebu, Uwait nug go du naliu eun. izK Gonun, ig igul go en ein ai? Go oiagab siksikanemen igul dudu go agal enimag galau kuatanemen agal sag ta? Emgasag ipal ebuan dudu goagal enimag galau kuatab tam go agal tam ta? Tam, agal ereg. Einen, ig abiu ig getal Uwait nugau ze eim guzenai aneu enemun, “Abraham gonugau ougab Uwait en petak eun, gonun, Uwait nug du naliupet gue eneun.” (yIBanou nug du tub guzenai auramau, ‘Iz nait igul eg memen koli i dabilai.’ Go guzenai aurina du go gonugau ougab banou siksikeu.” Buk Song 32:1-2 x3Devit nug guzenai sikut weun,“Uwait nug duailel agal igul eg unum zilagai maraimai, wageimai marendai, agal oiagab siksikai dacanemen. wwEm gasag gumaraneun du banou King-Devit nug guzenaital aneun, “Uwait nug duailel gonugau ameg ebu naliu dacanemen anaimai, ag kasai ze sesamoranemen en i dabilaneu. Bo, Uwait go duailel ipal naliu awaraimai, agal oiagab siksikai dacanemen.” xviBo, du tub go gonugau salau macaneu go Uwait nugau ameg ebu naliu i usalamau. Tam, go gonugau ougab Uwait en petak mina, Uwait nug go du naliupet anacaneu. Uwait nug du go getal seugab eun koli gonugau ameg ebu naliu dabun tapai macaneu. |uqAg don, du tub go du tub nugau salau maimai, aiwag waneu. Aiwag go gue gaul wab tam, go salau maimai, waneu. t7Einen? Uwait nugau ze eim guzenai aneu,“Abraham go gonugau ougab Uwait en petak eun, gonun, Uwait nug go du naliupet eun.” Stat 15:6 psYUwait nug Abraham nugau salau naliu uligaimai, go du naliupet eun zob, gonugau wanib wag mabun iboin. Bo, Uwait nug gonugau salau naliu uligaimai, go du naliupet anab tam, gonun, go gonugun, gonugau wanib wag murabun iborain tam. *r ODuailel agal oiagab Yesus en petak mina, Uwait nug go duailel naliu anacaneu. Gonun gue, Abraham go ig Zuda duailel igual memenig ig go en ein amam? Go eruneun? q9Go petak aba, igual oigeb petak emun gonug kasai ze oiamau ta? Tam pet, tam! Ig Yesus nugau igul sesamoraimai, ig kasai ze han suban sesamoranem.RpUwait go tutak, einen, ig abiu Uwait tub i dareu. Zuda duailel agal oiagab petak amamen Kristus nug agal igul eg zilagai marena, ag Uwait nugau ameg ebu duailel naliu dacanemen. Emgasag ipal ebuan duailel ag han agal oiagab petak amamen, Kristus nug agal igul eg zilagai marena, ag Uwait nugau ameg ebu duailel naliu dacanemen. )oKUwait go Zuda duailel sag agal Uwait ta? Go emgasag ipal ebuan duailel agal Uwait ta? Io, go Zuda duailel mui emgasag ipal ebuan duailel abai ereg agal Uwait. KnIg unum abiu, duailel agal oiagab petak anemen gonug ag Uwait nugau ameg ebu duailel naliu dacanemen. Ag kasai ze sesamoranemen igul go eiman ag Uwait nugau ameg ebu duailel naliu i dacanemen. ;moGonugun, erunai igual wanimig wag mab? Igul go ig guzenabun iborain tam. Abu go gebeun. Ein igul nug ig Uwait nugau ameg ebu naliu usalemun? Go igual igul naliu ebu tam. Go kasai ze sesamoremen eiman han tam. Tam pet, tam! Igual oigeb petak anem igul go nug petak ig gonugau ameg ebu naliu usalemun. 5lcBo, go agal igul eg unum dabug sikab tam, go gonugau dabeleu ebu dareu. Bo, go igul tub awau mabun dabeleun. Ulis, Uwait nug ig pigai eg migab tam, einen, go nug ig en ougab eg waimai, Yesus Kristus igual igul eg zilagai migabun palautina, alabun gumei dareun. Gonun, ig abiu Uwait go tuguiai dacaneu du. Gonun, duailel ag agal oiagab Yesus en petak emen go duailel Uwait nugtal ag gonugau ameg ebu tuguiai dacanemen anacaneu. kUwait nug Yesus Kristus igual igul eg zilagai migabun tapai moroun. Gonun, Yesus nug duailel agal ameagab ebu a gegeulanau ebu noumaimai, ig go en igual oigeb petak emun, gonugau eseu nug igual igul eg go unum gau migeun, gonun, ulis Uwait ig en aigsisil i eu. Gonun, Uwait nug go muzmuz igul naliu macaneu abai miganeu. Getal duailel ag igul eg mina, Uwait nug ag pigai i eg maraneun. jDuailel ag Yesus en oiagab petak emen, Uwait nug gonugau ougab naliu eiman ag gaul isanarena, ag gonugau ameg ebu naliu dacanemen anacaneu. Yesus Kristus nug ag en noumaimai, agal igul eg zilagai mareun, gonun, Uwait nugau ameg ebu ag ulis ze tamacag. ~iuEinen, duailel unum igul eg macanemen. Ag igul eg macanemen, gonun, Uwait nug agal wanimag banou mui i wag maramau. hUwait nug Yesus duailel agal igul eg ebuan imarabun palautina, aleun. Guzenina, duailel inen ag agal oiagab Yesus Kristus en petak mina, Uwait nug ag izal ameab duailel tuguiai aimai anacaneu, gonun, Zuda duailel mui, emgasag ipal ebuan duailel mui ag tutaksag. g%Bo, ulis Uwait nug duailel igul tub awau eiman ig gonugau ameg ebu tuguiai dabun tapai migeun. Go ag gonugau kasai ze sesamoranemen eiman tam. Uwait nug ig igul awau abai migeun. Moses mui Uwait nugau ze doimai, awaranemen dudu mui agen igul go awau en ze memen. f Einen, duair tub in go kasai ze sesamorabun salau macaneu, go Uwait nugau ameg ebu naliu i damau. Go gue einen, kasai ze eim ig igul eg macanemun abai miganeu, ig go sesamorabun gusig i miganeu. Uwait nug duailel nug dual tuguiai dabun erunai isanaramau. Xe)Gonun, ig unum abiu duailel inen ag Uwait nugau kasai ze gonugau pigsal damamen, kasai ze gonug gumaraneu, gonun, Zuda du tub nug Uwait guzenai aurabun iborain tam, “Iz ein igul naliu ta, ein igul eg ta, go gue iz i abiu,” Gonun, Uwait nug ig Zuda duailel mui, emgasag ipal ebuan duailel abai ereg aiu ses ig ze mui aigamau. dAg Uwait en dabeleimai, gonugau ze uminaimai i sesamoranemen.” Buk Song 36:1 Ze go unum Uwait nugau kasai ze ebu dareu. ^c5Ag duailel abai oiagab selai mui dabun igul go ag i abiu. Aisaia 59:7-8 dbAAg emgasag unum aidaimai, ecesab unum eg waimai, duailel oiagab eg wai mabun guzenanemen. >awAg umkoskos duailel ugarina, noumabun dabelacanemen. g`GAgal oiagsau nug umkoskos duailel ipal sinocarena, go uhu wanemen. Buk Song 10:7 y_k Duailel agal oiagsau eb ob i sigelanemen sul. Ag duailel ipal igul eg mabun polu ze awaranemen. Buk Song 5:9Ein ze agal oiagsau eiman alacaneu, go gue man nug kaluaraneu sul, ag duailel eg maranemen. Buk Song 140:3 u^c Duailel unum ag Uwait semoromenin. Ag unum eg usalina, Uwait nug ag gonugau salau mabun tapai marabun iborain tam. Du tub nug gonugau zaug ebu igul naliu i macaneu. Petak pet, igul naliu macaneu du i dareu. Buk Song 14:1-3 p]Y Du tub nug Uwait erunai pet dareu aimai suban i dabilaneu. Du tub nug go isanarabun Uwait i itananeu. \ Uwait nugau ze nug guzenai aneun,“Du tub nug umkoskos igul naliu i macaneu. Tam pet, tam! Duailel ag unum igul eg macanemen. }[s Gonun, ig Zuda duailel sag duailel naliu, ig Uwait nugau ameg ebu emgasag ipal ebuan duailel zilacaramam ta? Tam pet, tam! Iz ze go getal awaremin. Igul eg nug ig Zuda duailel mui, emgasag ipal ebuan duailel abai ereg umkoskos gumiganeu. PZGuzenaimai, ig guzenai ze mabun iborain ta? “Ig igul eg memun igul naliu zumau.” Duailel asiu ag izal wanim ebu ze maimai, izan guzenai ze macanem anemen. Duailel ag iz en guzenai ze anemen ag polu ze maranemen. Duailel go Uwait nug aiu ses ag sisiaraimai, uhu banou pet maramau. Du tub nug umkoskos igul naliu i macaneu. )YKDuailel ipal ag guzenai anacanem, “Ig polu ze memun, Uwait nugau wanib ulagwag banou bitamau. Einen, igual polu ze nug Uwait nugau petak ze araog abai maraneu. Gonun, Uwait nug einen ig, Zuda duailel, emgasag ipal ebuan duailel igul eg macanemen sul sisicigeimai, uhu miganeu?” X{Bo, go petak tam. Tam pet tam! Uwait nugau igul tuguiai tam aba, aiu ses duailel em ebu unum go nug erunai sisiaramau? W/Ig guzenai marabun iborain ta? “Ig igul eg memun, duailel ipal Uwait go tuguiai igul macaneu abai maraneu. Gonun, igual dabeleu ig igul eg memun, Uwait nug ig en aigsisilaimai, uhu migamau, igul go tuguiai tam.” (Iz ze go em ebuan dudu ipal agen imem sul ze mem.) V%Tam pet tam! Go umkoskos gonugau ze aneun go petak sesamoraneu. Duailel unum ag polu ze mamamen aimai, Uwait nug go polu ze i macaneu, go petak ze tutak maraneu. Einen, Uwait nugau ze nug guzenai aneu,“O Uwait, na ein ze mamam duailel go doimai, na du tuguianau pet abe mizanem. Duailel agen nait ze sisiaimai, petak i anem, nagtal ag polu ze macanemen abai marai.” Buk Song 51:4 NUGonun, ein igul ig ebiligeb zoun? Zuda duailel ipal ag Uwait nugau Ze en agal oiagab petak i memen. Ag gonugau ze i sesamoranemen. Guzenina, igul eg gonug Uwait nugau petak ze oi hamaceu ta? 'TGAg go don, iguan petak duailel ipal zilacaramam! Amegai Uwait nug gonugau ze beu beu, ig Zuda duailel, migeun. Go nug nugau ze duailel ipal awarabun migeun. ?S yGuzenaimai, agen iz koli guzenai ailabun iboin, “Erunai ig Zuda duailel iguan emgasag ipal ebuan duailel zilacaramam? Ig igual enimag galau kuatamam go sil erunai isanigacaneu?” ?RwDu tub petak go gonugau ougab Uwait en petak pet aimai, igul naliu macaneu, du go Uwait nugau Ah Wes nug isanorona, nugtal gonugau ougab oug igul naliu tutak guzenabun dabilaneu. Ziwas go ebu, go petak Uwait nugau du dareu. Go petak Uwait nugau ameg ebu Zuda du. Bo, du tub nug kasai ze sikut wemen sesamoraimai, gonugau enib galau kuataneu, bo, go kasai ze unum suban i sesamoraneu, go Uwait nugau ameg ebu gonugau du pet i dareu. In du go Zuda du petak usalina, duailel ipal agen gonugau wanib ulagwag i muranemen, Uwait nugtal gonugau wanib ulagwag muraneu.rQ]Dudu ag ‘ig Zuda dudu sul aidanem’ aimai anemen, bo, ze go eim ag Uwait nugau dudu petak abai marab tam. Agal enimag galau kuatemenin go enimag wag ebu tutak aimai, igul go nug ag Uwait petak nugau dudu pet abai marab tam. jPMAg go don, emgasag tub ebuan du gonugau enib galau kuatab tam go igul naliu Uwait nug gonugau kasai ze ebu guzenabun eun sesamoraneu, go nug ag Zuda dudu Uwait nugau ameg ebu ze mui aimai abai maramau, einen, ag Uwait nugau Ze sikut wemen patai daimai, ag agal enimag galau kuatanemen, bo, ag kasai ze go subantal i sesamoranemen, igul eg macanemenin. XO)Emgasag ipal ebuan dudu ag agal enimag galau i kuatanemen, bo, go kasai ze nug ein igul naliu guzenabun eun unum sesamoranemen, igul go nug ag Uwait nugau ameg ebu dudu ag agal enimag galau kuatemenin sul. (NIIz ze tub awarem. Ag, Zuda dudu, ag Uwait nugau kasai ze unum sesamoraimai, agal enimag galau kuatanemen, go naliu pet. Bo, ag kasai ze unum suban i sesamoranemen, igul eg macanemen, agal enimag galau kuatanemen go ag Uwait nugau ameg ebu dudu enimag galau kuatab tam sul daremen. QMUwait nugau ze nug guzenai aneun,“Ag Zuda duailel, ag igul eg macanemen, gonun, emgasag ipal ebuan duailel agen agal igul eg uligaimai, Uwait ze biabial kuai auranemen.” Aisaia 62:12 "L=Ag Uwait nugau kasai ze pataimai, siksikanemen, bo, ag kasai ze unum i sesamoranemen, go gonugun, ag duailel ipal agal ameagab ebu Uwait uhu muranemen. ]K3Dudu ag dudu ipal agal ailel abai i aidabun aimai awaranemen, bo, ag dudu ipal agal ailel abai igul eg mai aidanemen. Ag polu uwait semaranemen, bo, ag polu uwait agal Nou Zaueim simai, agal ecesab zob wanemen. 5JcPetak, ag duailel ipal igul naliu mabun abai maranemen, ag einen agtal agzozou abai marab tam ta? Ag duailel ecesab i zob wan aimai awaranemen, bo, ag ecesab zob wanemen. IAg guzenai dabelanemen, ‘Duailel go ag dabeleu naliu tamacag, gonun, iguan duailel go igul naliu guzenabun abai marab. Igua abai maranem dudu sul, iguan duailel go igual igul sesamorabun abai marab.’ Ag guzenanemen, ‘Ig Uwait nugau kasai ze mui, gonun, ig Uwait nugau petak ze unum abe macanem, gonun, iguan duailel go geleiger ginaginam sul Uwait nugau Ze abai marabun iboin.’ H%Gonun, ag guzenai dabelanemen, ‘Emgasag ipal ebuan duailel ag ameag kumi dudu sul ag abu abiu tam, iguan ag abai marab.’ Ag koli guzenai dabelanemen, ‘Ag umaum daremen, bo, ig petak al hilanau ebu darem, gonun, iguatal duailel go agal al sul, abu abai marab.’ >GuAg abiu Uwait nugtal ig ein igul guzenabun aneun. Ag kasai ze umkoskos nanalanemen, gonun, ag ein igul Uwait nugau ameg ebu naliu dacaneu ag go abe maimai, igul naliu mabun iboin. F#Ag Zuda duailel, ag go don, ag tutak tutak kasai ze en agal oiagab petak aimai, ag siksikaimai, ‘ig Uwait nugau duailel,’ anemen. nEUZiwas tub zumau ebu, Uwait nug Yesus Kristus palautaba, alaimai, go nug ein igul duailel agal oiagab oug mui, dabeleu ebu mui, wageimai dareu go nug unum sisiaramau. Gonun, iz duailel ‘Uwait nug Kristus ag isanarabun palautina, aleun’, Ze Naliupet awaraimai, iz koli ‘Go agal igul sisiarabun alamau’ ze awaranem. Zuda duailel go agal kasai ze mui. MDAg igul naliu macanemen go ag agal oiagab ougeiman Uwait nugau kasai ze erunai pet abiu macanemen duailel ipal abai maranemen. Guzen anemen, agal oiagab oug agal igul eg ta, igul naliu ta awarina, igul naliu mabun oiagab weinanem. Ziwas tub ebu agal dabeleu nug ‘ag igul eg mai daremen’ awaraneu. Guzenina, agal oiagab eg waneu. Ziwas tub ebu agal dabeleu nug awaramau ‘ag igul naliu mai daremen.’ Guzenai awarina, agal oiagab naliu usalaneu. CEmgasag ipal ebuan duailel ag Uwait nugau kasai ze tamacag, bo, ag igul naliu kasai ze go nug aneu sul guzenina aimai, duailel ipal ag abiu ag agal oiagab ougeiman ein igul naliu ta, ein igul eg ta guzenabun abiu maimai, igul naliu mabun oiagab nug weinanem. EB Ag go don, duailel ag kasai ze gaul dabuiag nug duanemen, ag Uwait nugau ameg ebu naliu i damamen. Bo, duailel ag kasai ze suban sesamoranemen ag petak ag gonugau ameg ebu naliu daremen. 1A[ Ag go don, emgasag ipal ebuan duailel ag Moses nug Uwait nugau kasai ze marab tam, bo, agal oiagab oug ein igul naliu ta, ein igul eg ta ag abiu. Guzenaimai, ag igul eg mina, Uwait nug ag unum eg maramau. Zuda duailel ag Uwait nugau kasai ze mui, ag han agal oiagab oug ein igul naliu ta, ein igul eg ta, abiu macanemen, gonun, ag kasai ze go sesamorab tam, igul eg mebi, aiu ses Uwait nug ag sisiaraimai, eg maramau. @ Einen, Uwait nugau ameg ebu duailel unum tutak, gonun, Zuda duailel mui emgasag ipal ebuan duailel mui unum guzenaital sisiaramau. b?= Bo, duailel ipal ag igul naliu macanemen duailel go Uwait nug ‘ag igul naliu macanemen duailel’ awaraimai, agal ulapagwag banou mui wag maraimai, agal oiagab selai dabun maramau. Zuda duailel igul naliu macanemen go nug amegai ag ebalagab igul naliu go guzenamau, koli emgasag ipal ebuan duailel igul naliu macanemen go ag han guzenaramau. N> Duailel ag igul eg guzenai macanemen, Uwait nug uhu maraba, ag mu umamen. Zuda duailel igul eg macanemen go amegai uhu maramau, emgasag ipal ebuan duailel igul eg macanemen go ag han uhu maramau. ==sBo, duailel ipal ag agsag en tutak dabeleimai, ag Uwait semoroimai, gonugau petak ze duabun utanemen. Ag igul eg macanemen. Uwait nug ag en aigsisilai banou maba, gusig ugaramau. [</Duailel ipal umkoskos salau naliu macanemen ag Uwait nug dual awau muzmuz dabi, go nug agal wanimag wag mamau. Duailel go uhu oimai, gusig tapai dacanemen, gonun, Uwait nug ag muzmuz awau dabun gusig maramau. p;YDuailel unum ag igul eg macanemen ta, igul naliu macanemen ta, Uwait nug koli guzenaital ece maramau. ":=Bo, ag duailel agal oiagab gusig pet dareu, ag agal igul eg utabun iborain tam. Guzenaimai, ag agtal uhu banou pet umamen. Agal uhu go aiu ses Uwait nug duailel unum sisiaramau ebu umamen. Ziwas go ebu, duailel ag gonugau aigsisilai banou zuba, gonugau igul tuguiai pimamen. 09YUwait go ag en ougab eg wai maimai, go ag pigai eg i maraneu. Uwait go agal igul eg utabun ziwas huia gumarai dacaneu. Bo, ag gonugau igul naliu en i dabilanemen. Ag Uwait suban abe mab tam. Guzenaimai, ag agal oiagab gusig maimai, agal igul eg ebuan koli kekulaimai, gonugau ze sesamorab tam. [8/Ag duailel igul eg macanemen ze sisiaranemen, bo, ag han igul eg go macanemen. Gonun, ag abiu mamamen Uwait nug ag ereg sisiaraimai, uhu maramau. Ag uhu go eiman erunai uminai unamamen? Ag unabun iborain tam. e7CIg abiu Uwait nug duailel guzenai igul eg macanemen gonugau igul tuguiai eiman sisiaramau. m6 UO zaiar, ag duailel ipal sisiarabun dabelacanemen igul go eg. Ag han igul eg macanemen, gonun, Uwait nug ag han uhu marabun iboin. Ag duailel agal igul eg ze sisiaranemen, bo, duailel go igul eg macanemen sul ag han guzenaital guzenanemen. Gonun, ag duailel ipal agal igul sisiaramamen go ag agagal igul han sisiamamen. Go igul nug ag ze mui abai maramau. 5   Ag abiu, Uwait nugau kasai ze naliu nug guzenai duailel en guzenai aneun, ‘Duailel ag igul eg go guzenanemen Uwait nug duailel go noumamamen aneu.’ Ag ze go abiu, bo, ag agal igul eg utab tam, ag umkoskos mai daremen. Ag igul tub han guzenaital guzenanemen, duailel ipal agen igul eg go guzenina, agen oiagab siksikaimai, anacanemen, ‘Ag igul go guzenanemen, go naliu.’g4 IAg dabeleu naliu tamacag, ag aiu ses ein igul guzenemenin Uwait nug aurabun i dabelanemenin. Ag agal ze petak aimai, sesamorab tam. Ag agal ug en oiagab noumaimai, i isanaranemen. Ag duailel uhu mui en oiagab i egwanemen. g3 IAg agal zaiagar enimag ebu polu ze araog maranemen. Duailel go igul eg macanemen ag Uwait nugau iwai zaugul. Agen dudu wanimag ulapagwag mui ag gaul dudu sul ze gaul gaul awaranemen. Ag agsag duailel wanimag banou mui dabeleimai, agal wanimag wag macanemen. Ag igul eg mabun abu awau dabelacanemen. Ag agal memeagar anaiagar agal ze i sesamoranemen. R2 Duailel go umkoskos ag igul eg beu beu maimai, ag duailel ipal ebalagab igul eg pet macanemen. Ag ecesab asiu mui aimai, ag umkoskos koli ecesab ipal wabun dabilanemen. Ag umkoskos duailel ipal uhu marabun igul eg beu beu ag ibalagab macanemen. Ag duailel ipal agal ecesab wabun dabeleu asiu wanemen. Ag duailel ugarendai, noumanem. Ag agzozou ze alalaimai, alalacanemen. Ag polu ze mina, agal zaiagar agen go petak ze mai darem aimai dabelabun guzenanemen. Ag duailel ipal uhu marabun dabeleimai, agal igul beu beu macanemen. Ag wage wageimai ze eg agal zaiagar enimag ebu macanemen. <1 sAg Uwait abe mabun iboin, bo, ag ‘Uwait go Dubanou Ban’ guzenai dabilab utemen, gonun, Uwait nug ag utarina, ag agal dabeleu eg sesamoraimai, igul eg asiu pet macanemen. m0 UDudu ag han guzenaital ag agal ulaiagar abai sag i ninanemen. Dudu ag agal oiagab ougeiman ab sul elena, ag agzozou agal dudu zaiagar abai wal igul macanemen. Ag go igul eg pet guzenanemen, gonun, Uwait nug ag uhu banou mareun. d/ CDuailel ag Uwait ulagwag murabun utemen, gonun, Uwait nug ag utarina, ag igul eg pet macanemen. Iz igul go araog awarai. Ailel ag Uwait nug agal gamulagar abai sag ninan aimai awareun. Ag igul go sag i guzenanemen. Bo, ag agzozou ailel zaiagar abai wal igul macanemen. Ag igul go guzenanemen go agal gamulagar abai ninanemen sul guzenanemen. . 1Dudu go ag Uwait nugau petak ze uteimai, polu ze ipal en oiagab petak anemen. Ag Uwait nug ece usalai meun ecesab go agal salau maimai, ulagwag maranemen. Ag Uwait nugau salau moroimai, go i ulagwag muranemen. Bo, Uwait nug sag duailel agen umkoskos ulagwag muramam. Petak! U- %Duailel ag dabuiag utub duailel sul, igul eg asiu mabun dabilanemen. Guzenina, Uwait nug utarina, ag agal dabeleu eg sesamoraimai, uhu igul eg pet maimai, agal enimag ebu agzozou wal igul macanemen. @, {Petak Uwait muzmuz awau dacaneu agen i ulagwag muranemen. Ag abiu duailel mui, meg, man, egun inain ag unum noumamamen, bo, ag agal doropag agtal patai maraimai, ulapagwag maranemen. r+ _Duailel ag guzenemen, “Ig dabeleu naliu mui,” bo, ag dabeleu naliu mui tam, ag dabuiag utub duailel. `* ;Duailel ag Uwait abiu, bo, ag go i ulagwag muranemen. Gonug ag isanarena, go i ‘Ese-e’ auracanemen. Agal dabeleu eg pet usaleun. Guzenaimai, agal oiagab oug ag ein igul naliu ta, ein igul eg ta, ag i abiu. i) MGo einen, go petak, duailel agen agal ameag nug Uwait piabun iborain tam, bo, Uwait nug em usalai meun ziwas ebu, duailel ag gonugau igul erunai pet dabelabun go iboin, einen, ag go ece usalai meun uligaimai, go erunai pet abiu mabun iboin. Guzenaimai, duailel ag Uwait go Uwait banou, go gusig mui, go muzmuz guzenaital damau, abiu mabun iboin pet. Gonun, duailel go abiu maimai, ag Uwait guzenai aurabun iborain tam, “Iz na i abiu, gonun, iz ein igul guzenabun go guzenai.” w( iUwait go aigsisil aneu, einen, gonugau igul unum go araog duailel abai mareun, gonun, ag go abiu mabun iboin. m' UUwait go Mesgai wag dareu, gonugau aigsisilai dareu go abai migei dareu, einen, duailel unum go semoroimai, igul eg beu beu macanemen. Ag agal igul eg nug duailel ipal go Uwait nugau petak ze abiu mabun wageimai macanemen. !& =Uwait nugau Ze Naliu nug duailel ag Uwait nugau amegwab naliu dabun igul abai mareun, igul go guzenai, agal oiagab petak amegai Yesus en memen guzenaital dabi, duailel go ag naliu damam. Uwait nugau ze nug guzenai aneun,‘Duailel ag Uwait nugau ameg wab naliu dacanemen, go nug ag isanaramau en agal oiagab petak anemen, ag muzmuz awau damamen.’ Habakuk 2:4 Duailel unum ag igul eg macanemen. % Iz Uwait nugau Ze Naliupet duailel awarabun izal oiab selai eiman awaranem, go en iz aip i nuaneu, einen, Zuda duailel mui emgasag ipal ebuan duailel mui ze go doimai, ag agal oiagab Yesus en petak ina, Uwait nug gonugau gusig sil agal igul eg ebuan koli imarena, Uwait nugau amegwab naliu usalanem. Zuda duailel amegai ze go dunar. Ulis emgasag ipal ebuan duailel han dom. $ 7Igul go en, izal oiab siksikai ag duailel Rom ban uzan daremen, Uwait nugau Ze Naliupet abai marabun gumei darem. Uwait nugau Ze Naliupet gusig mui. |# sUwait nug iz gonugau ze duailel awarabun salau mileun, gonun, iz duailel unum ag en salau mai. Grik duailel mui emgasag ipal ebuan duailel abai ereg ag en salau mai. Duailel abiu memen mui, duailel abiu tam abai ereg ag en salau macanai. !" = O zaiar, ag abiu umamen, ziwas umkoskos iz ag daremen waiagab alaimai, isanarabun dabilanem. Bo, igul ipal beu beu iz ebilab zuna, iz ag daremen waiagab i alaimai, isanaranem. Iz emgasag ipal ebuan duailel Yesus nugau igul sesamorabun isanaremen sul ag han guzental isanaramoroi. 4! c Izal dabeleu eiman igual oigeb Uwait en petak emun go igua igua isanigei igei damam. Agal oiagab petak emen gonug iz isanilamau. Izal oiab petak emin gonug ag isanaramau. !  = Einen, iz ag uligarabun izal dabeleu banou dareu. Iz alaimai, ag isanarabun Uwait nugau Ze awaremin, Ah Wes nug ag gusig maraba, ag suban damamen. = u Iz getal ag piarab tam, gonun, iz umkoskos Uwait gusig auremin, go nug iz palautilaba, ag uligarabun bitai. Uwait nugtal iz igul go guzenabun ailaba, go petak iz ag waiagab bitai. 8 k Iz ziwas umkoskos ag en dabeleimai, Uwait auranem. Uwait go abiu go petak. Iz gonugau salau mabun izal oiab gusig maimai, gonugau Ze Naliupet gonugau nag en duailel awaranem. < sAmegai iz ag guzenai awaramoroi. Iz ag en dabeleimai, iz Uwait guzenai auranem, “O Uwait, iz na ‘Ese-e’ aizem. Na Yesus Kristus palautina, duailel go isanareun.” Iz go Ese-e aurem, einen, emgasag unum ebuan duailel agen ag Rom duailel Kristus en agal oiagab gusig petak emen awarina, duanemin.  )Guzenaimai, iz ag duailel Rom ban uzan daremen, ag sikut wai marem. Uwait nug gonugau ougab nug ag en petak noumaimai, gonugau duailel pet dabun ulareun. Iz Uwait guzenai aurem, “Uwait, igual memenig, mui igual Dubanou Ban, Yesus Kristus mui agen agal oiagab naliu eiman ag isanaraba, agal oiagab selai dabun maramau.” Pol go Rom duailel en ougab siksikaimai, go Uwait ‘Ese-e’ aureun. w iAg, Kristen duailel Rom ban uzan daremen, ag han Uwait nug Yesus Kristus nugau duailel usalabun tapai mareun. a =Uwait nug Yesus palautina, go alai ig aigeun, gonun, Uwait nug gonugau ougab naliu eiman ig Yesus nugau ze oi aidabun salau migeun. Uwait nug gonugau salau go migeun, gonun, iguan emgasag unum duailel gonugau ze awaremun, goagen Kristus en goagal oiagab petak aimai, gonugau ze suban sesamoramam. Salau go ig Kristus nugau wanib ebu mai darem. , SGo em ebu, Uwait nugau Ah Wes sil go isanarena, Uwait nugau ze umkoskos sesamoraimai, igul naliu pet macaneun. Go noumina, Uwait nug koli asai meun. Go Uwait nugau nag pet, gonun, Uwait nug go duailel unum gusig banou mui gumarabun tapai meun. Nanag go gue Yesus Kristus, igual Dubanou Ban. Z /Goagen Uwait nugau nag en sikut winar. Go du sul King-Devit nugau ug eiman zoun.  9Getal Uwait nug gonugau Ze Naliupet duailel marabun baib mareun. Gonugau ze doimai, awaranemen dudu agen ze go Uwait nugau agau ebu sikut winar. / [Iz Pol izan ze go sikut wai marem. Iz Yesus Kristus nugau salau du. Iz Yesus nug gonugau ze oi aidabun ulwaimai, Uwait nugau Ze Naliupet duailel awarabun palautileun. pYDubanou Ban, Yesus nug gonugau ougab naliu eiman Uwait nugau duailel unum isanaramau. Petak.+ODu go nug ze go agau go ebu dareu unum aneun gonug eneu, “Petak pet, iz pigai alai!” Guzenina, iz go auremin, “Dubanou Ban, Yesus, petak, na alen!” PDuair inug agau e ebuan ze oi imau, Uwait nug han du go ece naliu murabun aneun ebuan oi imau. Du go awau dabun a ebuan a dab i zimau. Go Uwait nugau ban uzan agau gonug aneun sul simai i damau.” ykIz Zon, izan, ag duailel igul go aiu ses zuabun en ze agau e ebu dareu domen gusig awarem, “Duailel inen ze go doimai, gonug gonugau dabeleu eim ze ipal ze go mui tulamau, Uwait nug han du go uhu eg pet agau enug aneun sul muramau. $AAh Wes mui Sipsip Nag nugau air dual agen duailel tutak tutak awaramam, “Na alen.” Duailel inen ag ze go domenin agen han “Na alen!” amam. Duailel inen ag ze useg ugaraba, ag awau dabun ze zabun alan. Agal aiwag nug i gau mamau, gaul oi zimamen. Zon nug gusig ze meun. 9kIz Yesus, izan, izal tibur palautaremin, ag izal duailel ze e awaremen. Devit go iz eiman zoun, iz han gonugau ug eiman zomin. Izasag umaseuan ureb hilanau banou mui.” /WBo, duailel ag igul eg macanemen, ag ban uzan uzaneim damamen. Duailel go ag eten ze macanemen, duailel ag wal igul macanemen, duailel ag duailel ipal ugarina, noumanemen, duailel ag polu tibur ulapagwag maranemen, duailel ag polu ze maraimai, sesamoranemen, ag unum ban uzan uzaneim damamen. (IDuailel inen ag agal tibur galau ze ulusamamen, ag oiagab siksikamamen. Ag ban uzanan gilan og simai, awau dabun a dab ban uzan go dareu ag zabun iboin. 1 [ Iz izasag amegai daremin, izasag ulis darem. Izasag amegai zomin du, izasag aiu ses zuabun du. Iz izasag bigegwa ecesab unum usalaremin, koli izasag salau go pocemin. * M Yesus nug koli guzenai aneu, “Ag go don! Iz pigai alai! Ag duailel ein salau macanemen, iz agal ece ata atai salau go memen ebuan ameg guzental oi alai. # ? Duair in go igul eg macaneu, go igul eg go guzental mai damau. Duair in go wal igul eg macaneu, go wal igul go guzental mai damau. Duair in go igul naliu macaneu, go igul naliu go guzental mai damau. Duair in Uwait nug gonugau pet tapai meun, go unu tamacag, go guzental damau.”  + Guzenaimai, gonug iz aileun, “Na igul e aiu ses zuabun ze agau e ebuan nagtal i wageimai danen. Einen, ze e unum domen, go pigai zumau.  w Bo, gonug iz koli guzenai aileun, “Na igul go i guzenen. Iz na mui, nait zaunar, Uwait nugau ze doimai, awaranemen dudu abai, duailel unum ag ze e agau go ebu dareu sesamoranemen mui, agal salau zaiagar darem. Na Uwait tutak ulagwag moren.” QIz Zon, izan ze go doimai, ece go unum han uligemin. Iz ze go doimai, ece uligaimai, tibur gonug ece go unum abai mileun, gonun, iz gonugau wanib ulagwag murabun gonugau arab waugab taubibemin. {~a}|{{zFyPx[wvuotJrr-poqmbkj!i1gffe,dhbb'``___w^]V\[uZxYXW0VUNTSRQPONZLKIH!GGDCBAZ@@?>>i==3=';:9=917N54/3,2^1n0/.--!,'+*z)(''i& $$"!!ljy|sge  '<2] Gonugun, ig ein amam? ‘Uwait go mogoi tutak sag tapai meun, tub tam, gonugun, gonugau igul naliu tam,’ amam ta? Tam pet, tam. Ig guzenai ze mabun iborain tam.  Uwait nugau agau ebu sikut wemen dareu, guzenai aneu,“Iz Zekop en oiab noumemin, iz Iso gasag memin.” Malakai 1:2-3 P Uwait nug go mogoi aliag en salau erunai pet memen uligaimai, in salau naliu meun en tapai murab tam. Tam, gonugau dabeleu eim sag inugau mogoi tuguiai tapai moroun. Ig go abiu einen, Rebeka go mogoi aliag soligwab tam ebu, Uwait nug guzenai aureun,“Nait kaman mogoi nug amag nugau salau du damau.” Stat 25:23 s_ Igul go guzenai, Iso Zekop dual go usalab tam ebu, go mogoi aliag go igul naliu ta, igul eg ta, mab tam ebu, Uwait nug gonugau petak ze Abraham aureun go sesamoraimai, mogoi tub nugau sul tapai moroun, mogoi tub nugau tapai mab tam.   Igul gosag tam, Abraham nugau nag Aisak gonugau wau Rebeka dual daimai, go mogoi aliag soligweun. Ag igul go han dabilan. ~  Ig abiu go petak pet, einen, Uwait nug Abraham petak ze guzenai aureun,“Ziwas tub ebu, go izanag tapai memin ebu, iz koli zominag, Sara go mogoi soligumau.” Stat 18:10 Igul go en, ig abiu Ismael nugau ug go Abraham nugau gelegul pet tam. M} Gonun, Abraham nugau em ebuan ug unum ag Uwait nugau gelegul tam. Uwait nugau ameg ebu duailel ag baib go Uwait nugtal Abraham dual meun eiman zoun duailel go ag petak Abraham nugau ug pet. |' Iz Abraham nugau ug awaremin iz gonugau em ebuan gelegul en awarab tam. Iz oiagab petak emenin duailel go Uwait nug Israel duailel wanimag anacaneu en awaranem. Ag don, ze go Uwait nug Abraham aureun,“Aisak eiman sag nait gelenar pet zumam.” Stat 21:12 {{ Izal zaiar, Kristus nug agal igul eg ebuan igarabun aleun, agen go semoromenin, bo, agal igul go nug Uwait nug Abraham dual baib gaul meun abai migab tam. Iz Israel duailel en awaremin iz Zekop (wanib tub Israel) nugau ug unum en awarab tam. nzU Duailel go igual emginib eiman zomen. Kristus go du sul ug go eiman zoun. Bo, ag duailel go piaran, agen Kristus semoromenin. Bo, Kristus go Uwait, go nug ece unum gumaneu, gonun, ig gonugau wanib umkoskos ulagwag murab. Petak. pyY Ag Zuda duailel en dabilan. Agal wanimag tub Israel duailel. Uwait nug gonugau gelegul pet dabun tapai mareun. Go getal gonugau al banou abai marena, ag abiu go ag abai dareun. Gonug duailel go abai baib beu beu meun. Uwait nug Moses ebu gonugau kasai ze mareun. Gonug ulagwag murabun igul naliu abai mareun. Uwait nug koli koli ag isanarabun petak ze meun. =xs Petak, ag izal em ebuan ug. Izal dabeleu iz ag isanarabun Uwait guzenai auremin, “Na iz zamilamam, izal zaiar agen izal empip umam. Guzenamam gue, iz Kristus ebu be macanai.” 5wc Izal oiab uhu banou usalaimai, mu iweiu. Zuda duailel asiu pet, Kristus go agal igul eg ebuan imarabun aleun, agen go semoromenin. Ag izal zaiar, gonun, izal oiab eg weu. Yv - Iz ze tub awaramoroi. Iz Kristus dual pezai darem. Guzenaimai, iz petak ze awarem. Iz polu ze awarab tam. Izal dabeleu go Uwait nugau Ah Wes nug gumaneu, gonun, dabeleu gonug ailacaneu iz polu ze awarab tam. ~uu&Go einen, iz dabeleu aliag tamacag, iz petak pet abiu macanem, ig noumamam ta, awau damam ta, ece tub nug ig Kristus dual pezai darem i be mai migamau. Uwait nugau tibur ta, tibur ipal eg banban (Satan sul) ta, agen Uwait ig en ougab noumaneu patigabun iborain tam. Aiu ses zumau igul nug ta, ulisan igul ta, go nug ig be migabun iborain tam. Igul gusig mim sul nug ig eg migamau, go nug han ig be migabun iborain tam. Ig emes wag simam ta, em oug numam ta, Kristus go ebu han ig isanigamau. Petak, ece tub ta, duair ta, Uwait nug usalai meun agen Uwait nug gonugau ougab ig en noumeun ig abai migabun ag go patabun iborain tam. Einen, go igual Dubanou Ban, Yesus Kristus ig isanigabun palauteun. Ziwas go ebu, gonugau ougab ig en noumeun abai migeun. t'&sE%Tam pet, tam. Igul go unum Kristus nug gonugau ougab ig en noumeun patabun iborain tam. Ein igul ig ebiligeb usalamau, ig malai unum zilaramam. Einen, Kristus ig en ougab noumaimai, ig en noumeun, gonun, go ig umkoskos isanigabun dareu. Ipal ece agen ig zilacigabun iborain tam. r+$Uwait nugau agau ebu sikut guzenai dareu,“Ig nait duailel, gonun, duailel ipal na gasag mizemen, agen umkoskos ig guzenai aigamam, ‘Ig ag ugaremun, noumamamen.’ Agal dabeleu ig egun (sipsip) wai zanem sul, gonun, ag ig iguaporoi anem.” Buk Song 44:22 Pq#Kristus go ig en ougab noumeun, gonun, ig go dual pezai darem. Du tub nug ig be migabun iborain tam. Go muzmuz ig en ougab noumai dacaneu. Ig uhu umam, uhu gonug ig Kristus ebuan be migabun iboin ta? Tam pet, tam. Igul eg ig ebiligeb alaba, ig mu umam, go ig be migamau ta? Tam pet, tam. Ig igual oigeb Kristus en petak emun, gonun, duailel ipal agen ig eg migamam, igul go nug ig zenaug kakai migamau ta? Tam pet, tam. Ig ee tamacag ta, tibur galau tamacag ta, ece tub nug ig eg migamau ta, du tub nug ig siag sil igwaba, noumamam, igul go nug ig be migamau ta? Tam pet, tam. jpM"Inug Uwait ig en guzenai auramau, “Go duailel ag igul eg memen, gonugun, nagen go eg maramam”? Du tub nug guzenai aurabun iborain tam. Tam pet, tam. Einen, Yesus Kristus go ig en noumeun, ig igual igul eg ebuan unum gau migeun. Go sag tam, go noumaimai, koli waseun. Ulis go Uwait nugau ebeg naliu eiman daimai, ig isanigabun Uwait ze moroi dareu. yok!Uwait nug ig gonugau duailel usalai migeun. Guzenina, inug Uwait ig en guzenai auramau, “Go duailel ag ze a”? Du tub nug guzenai aurabun iborain tam. Einen, Uwait nug igual igul eg unum zilagai migeun, ig gonugau ameg ebu naliu darem. Zn- Petak pet, Uwait nug gonugau Nag pet patab tam. Go gonugau Nag em e ebu palautina, dudu ipal agal ebeagab ebu mina, goagen a gegeulanau ebu wina, noumaimai, ig igual igul eg ebuan unum gau migeun. Guzenina, go gonugau Nag migeun, gonun, ig petak abe mem, ig ece ipal tamacag damun, go nug ece go gonugau ougab naliu eiman gaul migamau. mGonun, ig igul go en ein amam? Uwait nug ig isanigabun darena inug ig zilacigabun iboin? Du tub nug ig zilacigabun iborain tam. (lIUwait nugtal duailel go ag gonugau gelegul sul usalabun tapai mareun, gonugtal duailel go agal oiagab go en petak abun ulareun. Uwait nug koli oiagab petak emenin duailel gonugau ameg ebu naliu dabun tapai mareun. Duailel go ag gonugau ameg ebu naliu darem, aiu ses Mesgai wag go nug ag enimag awau maraba, ag go dual wanimag banou mui damamen. Yesus Kristus nug Uwait go ig en gonugau ougab noumeun abai miganeu. fkEIg abiu getal go ece em e ebu usalai mab tam ebu, gonugau duailel inen go abe mareun. Duailel go getal abe mareun, ag gonugau nag Yesus nug sul usalabun tapai mareun. Guzenaimai, Yesus go dualiel asiu agal apanag damau. jyIg petak abe mem, duailel inen agal oiagab Uwait en noumemen, ein igul ag ibalagab zuaneu, naliu ta, eg ta, Uwait nug ag isanaraneu, igul go aiu ses naliu pet zuba, pimamem. Duailel go Uwait nugtal gonugau dabeleu sesamorabun getal ulareun. ]i3Uwait nug igual oigeb oug erunai dareu go peimai, go han Ah Wes nugau dabeleu unum abiu dareu. Guzenaimai, Ah Wes nug Uwait nugau dabeleu sesamoraimai, Uwait nugau duailel isanarabun Uwait nug dual ze macaneun. hBo, uhu alina, ig gusig tapai dabun gusig tamacag. Guzenina, Ah Wes nug igual oigeb oug daimai, isanigacaneu. Einen, Uwait nug ig isanigabun ein igul guzenabun aurai go ig i abiu. Bo, ziwas go ebu, Ah Wes nugtal ig en Uwait auracaneu. Go igual oigeb oug daimai, mu ig wanem sul Uwait auracaneu. Gonugau ze Uwait auracaneu go iguan igual em ebuan ze eim mabun iborain tam. zgmBo, ig ecesab ulis wab tam go gumei dacanem. Ig gusig tapai daimai, ece go wabun oigeb selai mui gumei dacanem. tfaUwait nug ig igual igul eg ebuan imaigeun, gonun, ig go en oigeb siksikai gumei dabun go iborain. Bo, ig ece pianem, ig koli ece go piabun aimai i gumei damam. Einen, ig abiu duair tub go ece mui, go gue ece wabun koli i gumei damau. 5ecAg don, ece go tutak mu mui i dareu, ig han igual oigeb oug mu mui darem. Uwait nug ig ece migabun baib meun go amegai gonugau Ah Wes migeun. Gonun, igual oigeb oug mu oi damun, go nug ig gonugau gelegul pet imaigabun oigeb siksikai gumei darem. Ziwas go ebu, go nug igual enimig koli awau migamau. OdIg abiu em ebuan ece getal Uwait nug usalai meun go nug sinocarena, go unum mu mui dai dai, alai ulis han darem. Ece go air tub mogoi soligwabun mu banou oimai, pieanem sul, guzenaital darem. c-Uwait nugau dabeleu ece unum usalai meun go aiu ses i eg umam, i noumamam. Ag Uwait nugau gelegul aba wanimag wag mui naliu damamen. Ziwas go ebutal, Uwait nug ece go unum ag abai naliu dabun igarabun alamau. Ag koli igul eg nugau pigsal gonugau salau dudu sul i damamen. Zb-Getal Adam nug igul eg mina, Uwait nug gonugau dabeleu eim ece unum usalai meun go sinocaraimai, uhu mareun, gonun, ece go Uwait nug getal naliu usalabun dabeleun sul, usalab tam. Ece go agtal goagal dabeleu eim i eg usalemen. Bo, go Uwait nugtal eg marabun dabeleun. Guzenina, go aiu ses koli ag ibalagab igul naliu mabun gumei darem. }asUwait nug em ebuan ece unum usalai meun ece go oiagab siksikaimai gonugau gelegul araog marabun aimai gumei darem. 8`iUlis, ig uhu oi darem, bo, iz go en ban i dabelem, einen, iz abiu go petak, aiu ses uhu go i umam, ig Uwait nug ece naliu mui wanimig wag mui migamau. Ece go naliu pet. Q_Ig Uwait nugau gelegul tuguiai damun aiu ses gonugau ece naliu gonugau gelegul marabun dareu migamau. Go ece go migeimai, ig Kristus nug dual wanimig wag migamau. Petak, Kristus nug uhu oun sul, ig han guzenaital uhu omun ig aiu ses go dual Mesgai wag wanimig naliu mui damam. Aiu ses ig Mesgai wag Uwait nug dual naliu damam. }^sIg guzenai auremun, Ah Wes igual oigeb oug dareu nug, koli guzenai aigacaneu, “Petak, ag Uwait nugau gelegul.” 7]gGetal ag igul eg nugau salau duailel dacanemen, Uwait nug ag eg marabun ina, uminanemen. Ulis, Ah Wes nug agal oiagab oug darena, ag Uwait uminuranemen ta? Tam pet, tam. Ah Wes go nug ig Uwait nugau gelegul usalai migena, ig Uwait auracanem ziwas ebu, guzenai auracanem, “O Mekai, igual Memenig.” o\WEinen, duailel ag Uwait nugau Ah Wes nugau ze sesamoranemen, duailel go ag Uwait nugau gelegul. v[e Einen, ag igul eg go agal oiagab oug dareu sesamoraimai, igul eg umkoskos macanemen, ag noumamamen, ag Uwait dual i damamen. Bo, Uwait nugau Ah Wes nug isanarena, ag igul eg macanemen uteiban go petak ag muzmuz Uwait dual awau damamen. UZ# O zaiar, guzenaimai, Uwait nug ig naliu usaligei meun, gonun, ig gonugau salau murabun dareu. Ah Wes nug ig ein igul guzenabun aigacaneu, go sesamoramam. Ig igual enimig siksikabun igul eg i mamam. pYY Kristus go noumeun, Uwait nug koli asai meun. Gonun, Uwait nugau Ah Wes agal oiagab oug darena ag noumamamen, go nug ag koli awau dabun asarai mamau. Go igul go guzenamau, einen, Uwait nugau Ah Wes nug ulis agal oiagab oug dareu. nXU Ag Kristus dual pezai darena, Ah Wes agal oiagab oug dareu go nug gumaraneu. Petak pet, ig abiu ig igul eg memun, gonun, igual enimig noumamau, bo, igual doropig awau damau. Einen, Uwait nug ig gonugau ameg ebu naliu aigacaneu. W/ Bo, ag oiagab petak emen duailel, igul eg agal oiagab oug dareu nug, ag i gumaraneu. Uwait nugau Ah Wes nug ag gumaraneu. Ah Wes agal oiagab oug dareu. Go petak pet, bo, duair in Ah Wes go Kristus nug palauteun go gonugau ougab oug i damau go Kristus nugau duair tam. lVQDuailel igul eg nug gumaraneu agen igul tub mebi, Uwait nugau ougab ag en siksikabun iborain tam. lUQGo einen, igul go petak pet, igul eg nug du go nugau dabeleu gumamau du go gue Uwait nugau iwai zaug. Einen, go Uwait nugau kasai ze i sesamoraneu. Petak, go gusig tamacag, gonun, Uwait nugau kasai ze sesamorabun iborain tam. JT Du tub go gonugau dabeleu igul eg nug gumaba, du go gue Uwait dual i damau, go noumamau. Bo, du tub go gonugau dabeleu Uwait nugau Ah Wes nug gumaba, go Uwait dual ougab selai mui awau damau. SwDuailel ipal ag igul eg go agal oiagab oug dareu sesamoraimai, agal enimag siksikabun tutak dabelacanemen. Bo, duailel ipal ag Uwait nugau Ah Wes sesamoraimai, Ah Wes gonugau ougab siksikabun tutak dabeleimai, ag gonugau abu sesamoranemen. eRCGo igul go guzenina, igul eg igual oigeb oug dareu ig i sesamorab, ig ulis Uwait nugau Ah Wes gonugau igul sesamorai dab. Ig guzenemun Uwait nugau kasai ze nug aneun sul ig gonugau igul naliu unum sesamorabun go iboin. 2Q]Ag don, kasai ze gonug ig igul eg ebuan imaigabun go gusig tamacag. Einen, igul eg igual oigeb oug dareu go gusig pet. Gonun, Uwait nug ig abu awau ebu usaligeimeun. Go gonugau nag palautina, em e ebu aleun. Go du ig sul aleun, bo, gonugau igul go dudu ipal igul eg macanemen sul tam. Igul eg tub gonugau ougab oug dab tam. Uwait nug gonugau nag palautina, igual igul eg unum gau migabun noumeun. Guzenaimai, Yesus nug igual empip oimai, Uwait nug gonugau nag, aureun, “Izal ameab na ze a, gonun, iz na eg mizai.” Gonun, Uwait nug Yesus mu moroun. _P 9Ulis, duair in go Yesus Kristus dual pezai dareu, Uwait nug duair go “Izal ameab na ze a, gonun, iz na eg mizai”, guzenai i auramau. Einen, ig Yesus Kristus dual pezai darem, gonun, Uwait nugau Ah Wes nug ig abu awau abai miganeu. Getal ig noumabun igul eg nugau abu ebu daimai, ig Uwait waugab dab tam. Noumabun igul mui igul eg mui agen ig gumigemen. Bo, Uwait nugau Ah Wes nug igul eg aliag go agal gusig zilacoroimai, ig koli Uwait nug dual awau dabun imaigeun. O'NGAg don, Uwait nug ig igul eg go ebuan imaiganeu. Go igual Dubanou Ban, Yesus Kristus palautina, go nug ig isaniganeu, gonun, iz Uwait ‘Ese-e’ aurem. Gonun, iz guzenai ze mem, izal dabeleu nug iz gonugau salau du (slev) sul, Uwait nugau kasai ze naliu sesamorabun guzenanem, bo, izal enim nug igul eg nugau kasai ze izal oiab oug dareu nugau salau du (slev) sul, gonugau igul eg sesamoraneu.M#O, iz du bisom a. Iz igul eg mui, gonun, iz noumamoroi, Uwait dual muzmuz i dai. Guzenemin, du in nug iz igul eg go ebuan imailabun iboin? "L=Petak, Uwait nugau kasai ze sesamorabun en izal oiab siksikeu, bo, kasai ze eg tub izal oiab oug daimai, go nug iz ein igul mabun gumilacaneu. Go, igul eg nugau kasai ze. Guzenaimai, izal dabeleu nug kasai ze eg go izal oiab oug dareu dual iwai mai darem. Kasai ze eg go izal oiab oug dareu nug, iz zilacileu, gonun, iz izal dabeleu naliu i sesamoranem. Iz kasai ze eg gonug gonugau gilan oug heilina darem. KJ'Guzenaimai, ulis iz igul go abe mem. Iz ein igul naliu mabun dabeleimai, go mabun dabilanem, go i macanem. Iz umkoskos igul eg macanem. I'Guzenaimai, igul eg i mabun dabilanem, igul eg go guzenina igul go izanag i guzenanem, tam, igul eg izal oiab oug dareu go nug go guzenaneu. oHWEinen, iz igul naliu mabun dabilanem, go iz i macanem. Ein igul eg i mabun dabilanem, go iz macanem. 4GaAg don, iz abiu go petak pet. Iz sag igul tub naliu mabun iborain tam. Iz em ebuan du, gonun, igul naliu mabun dabeleimai, iz sag izal gusig sil sesamorabun iborain tam. |FqGuzenaimai, iz guzenai anem, izanag igul eg i guzenanem. Igul eg izal oiab oug dareu go nug igul eg go guzenaneu. EGuzenaimai, ziwas ipal ebu, iz igul eg i mabun dabilanem, iz igul go macanem. Igul gonug iz kasai ze naliu dabilanem abai milaneu. 3D_Iz ein igul guzenanem, go einen guzenanem iz i abiu. Iz igul naliu mabun dabilanem, igul go iz i macanem. Ein igul eg go i mabun dabilanem, igul go iz umkoskos macanem. AC{Ig abiu Uwait nugau Ah Wes nug kasai ze go migeun. Bo, iz em ebuan du, gonun, iz koli koli igul eg macanem. Igul eg nug iz gumilina, iz gonugau salau du (slev) sul darem. B5 Gonun, iz ein anai? “Ecesab naliu gonug iz noumabun aimai igul go milaneu ta?” Tam pet, tam! Bo, igul eg izal oiab oug dareu go nug kasai ze ebu iz Uwait dual daremin ebuan imacileun, iz noumemin sul dacanem. Uwait nug kasai ze ig isanigabun migeun, bo, igul eg nug iz eg milemen. Go igul ebu, Uwait nug izal igul eg macanemin go eg pet abai mileun. Igul eg nug duailel agal dabeleu eg maraneu. dAA Guzenaimai, kasai ze eim Uwait nug erunai pet dareu abai miganeu, gonun, kasai ze go naliu pet. Ein igul Uwait nug gonugau kasai ze eiman ig guzenabun aigacaneu, go han naliu pet. Petak, go naliu pet, ig isanigacaneu. a@; Getal iz kasai ze i abiu ebu, izal dabeleu iz Uwait nugau ameg ebu du naliu darem aimai ze macanem. Bo, ulis iz kasai ze abiu, gonun, igul eg izal oiab oug dareu go asaimai, iz kasai ze go etuboromin, gonun, iz abiu iz Uwait nugau ameg ebu du naliu tam. Uwait nug kasai ze go iz gonugau ameg ebu naliu awau dabun mileun, bo, kasai ze gonug iz gonugau ameg ebu naliu tam, iz noumemin sul abai mileun, gonun, igul eg izal oiab oug dareu go kasai ze gonug polumileimai, iz abu tub eiman Uwait nug waugab bitabun aileun, gonun, igul go nug iz Uwait nugau ameg ebu naliu tam, iz noumemin sul guzenileun. ? >Guzenai anena, igul eg izal oiab oug dareu go nug kasai ze go eiman iz duailel ipal agal ecesab wabun umkoskos dabeleimai, igul eg mabun guzenanem. Gonun, kasai ze i dareu zob, igul eg igual oigeb oug dareu, go asabun gusig tamacag. Go noumeun sul. <=qIg guzenai ein amam? “Kasai ze go eg” amam ta? Tam pet, tam! Bo, kasai ze nug ig igul eg macanem abai miganeu, gonun, kasai ze go naliu. Uwait nug ig kasai ze i migeu zob, iz igul ipal guzenemin igul eg go iz i abiu. Iz getal dudu ipal agal ecesab wabun oiab nug alemin ebu, iz igul eg macanem go i abiu. Bo, kasai ze tub nug guzenai aneun,“Na duailel ipal agal ecesab wabun ounab nug i alamau. Kisim Bek 20:17 </Bo, ulis ig kasai ze gonugau pigsal dab tam. Ig noumemun sul, gonun, kasai ze nug ig getal gumigeun, ulis go nug ig gumigab tam. Gonun, ulis ig Uwait nugau salau muramam. Petak, getal ig kasai ze sikut wemen dareu sesamoraimai, gonugau salau murabun guzenanemun. Bo, ulis Uwait nugau Ah Wes nug ig isanigena, ig abu awau ebu gonugau salau naliu muramam. Duailel ag kasai ze doimai, igul eg macanemen. 6;eGetal ig igual enimag siksikabun tutak dabeleimai, igul eg macanemun. Kasai ze nug guzenai aneun, “Ag igul go guzenan. Ag igul go i guzenab.” Guzenai aigina, igual oigeb asai migena, ig igul eg mabun dabelemun. Guzenaimai, ig igul eg macanemun go nug ig unum ab i noumaneu nugau abu ebu miganeu. :1Igul go sul, zaiar, Uwait nug ag igaraimai, ag kasai ze go go Moses moroun mui i pezai darem. Kristus nug a gegeulanau ebu noumina, ag han go dual noumemenin sul, gonun, ulis, ag kasai ze nugau pigsal dab tam, ag du tub nugau pigsal daremen. Du go gue Yesus Kristus, go koli waseun ag gonugau duailel. Guzenaimai, ig Kristus nugau duailel daimai, Uwait nugau ougab siksikabun tutak salau macanem. $9ABo, air go go gonugau gamu daba, du tub umau go air go duair egarabun kasai ze etuboroimai, duailel agen go wal igul meu anem. Bo, gonugau gamu noumaba, air go gue duair egarabun kasai ze nug gumab tam, go gonugau gamu dual pezai dab tam. Gonun, go du tub umau go wal igul mab tam. ,8QIz ze tub go petak abai marabun awaranai. Kasai ze nug guzenai aneu, “Air go du tub umau gonugau gamu awau daba, go gonugau gamu dual suban damau.” Bo, gonugau gamu noumaba, go nug go dual pezai dab tam. Guzenaimai, duair egarabun kasai ze nug go gumab tam, go du tub awau wabun iboin. ]7 5O zaiar, iz ag ze tub awarem. Ig kasai ze pigsal dab tam, ig Uwait nug isanigei dareu abai maramoroi. Ag unum kasai ze nugau igul go ag suban abiu, gonun, ag abiu duailel em ebu darena, kasai ze gonug gumaraneu. 6Guzenaimai, dudu igul eg macanemen, igul eg gonug ag ab i noumaneu nugau abu ebu maraneu. Bo, duailel ag igual Dubanou Ban, Yesus Kristus dual pezai darena, Uwait nug gonugau ougab naliu ebu ag isanaraimai, ag muzmuz awau dabun abu ebu maraneu.&5EBo, ulis igul eg nug ag gumarab tam. Uwait nug ag igarina, ulis ag gonugau salau duailel pet daremen. Gonug tutak ag erunai dabun awaraneu. Ag igul naliu macanemen go nug ag isanarena, ag Uwait nug sul naliu, unu tamacag usalamamen. Igul go ebu ag Uwait nug dual muzmuz awau damamen. x4iAg getal igul eg macanemenin. Ulis igul eg go macanemen koli dabeleimai, aipag nuaneu. Igul eg go macanemen go ag isanareun ta? Tam pet, tam! Igul eg go macanemen nug duailel unum eg marendai, ab i noumaneu, muzmuz ilaneu ebu hiacaramau. 3 Getal ag igul eg nugau salau duailel dacanemen. Igul naliu nug ag i gumarai dacaneun, gonun, ag igul naliu mabun i dabilanemen. s2_Iz salau dudu abai agal gumaranemen dudu em ebu darem en awarem, einen, ag em go ebuan igul abiu. Getal ag agal enimag wal igul asiu maimai, igul ipal eg pet mabun moromen. Ag igul go guzenanemen, Uwait nugau kasai ze unum etuboromen. Ulis, ag agal enimag Yesus nugau igul naliu sesamorabun moron. Guzenebi, ag Uwait nug sul naliu, unu tamacag usalamamen. h1IUwait nug ag igul eg ebuan igarina, ag gonugau salau duailel usalaimai, igul naliu macanemen. i0KGetal ag igul eg nugau salau duailel, igul eg nug ag gumaraneun, bo, ulis Uwait nug gonugau dudu gonugau ze abai marabun palautarena, agal dabeleu eiman gonugau ze unum sesamoranemen, gonun, ag Uwait ‘Ese-e’ auramamen. /wAg abiu agtal agal enimag du tub moroimai, gonugau ze sesamoramamen, go agal gumarabun du banou damau. Ag agal enimag igul eg mabun muramamen ta, ag agal enimag Uwait nugau Ze sesamorabun muramamen ta? Igul eg nug ag gumaramau, go ag unum noumaimai, ab i noumaneu, muzmuz ilacaneu ebu numamen. Bo, ag Uwait nugau Ze sesamoramamen, go nug ag igul naliu mabun gusig maramau. T.!Guzenaimai, ig erunamam? Ig kasai ze nugau pigsal dab tam. Uwait nug gonugau ougab naliu eiman usaligeimeun, gonun, ig gonugau pigsal darem. Guzenaimai, ig koli igul eg mai damam ta? Tam pet, tam! y-kIgul eg nug agal gumaraneu du sul i damau. Einen, ag kasai ze nugau pigsal dab tam. Ulis Uwait nug ougab naliu eiman ag isanaraneu, gonun, ag gonugau ameg ebu naliu daimai, gonugau pigsal daremen. Ig ag igul naliu nugau salau duailel dab. ,  Agal enimag igul eg tub mabun i muran. Agal enimag nug igul eg ipal i macan. Bo, agal enimag go Uwait tutak muramamen. Ag dudu noumaimai, koli awau darem sul guzenai dacan. Agal ebeag, aramag, dabeleu, enimag unum igul naliu tutak mabun Uwait muramamen. Q+ Guzenaimai, ag em e ebuan igul eg utebi, go nug agal enimag i gumamau. Ag igul go i guzenina, ag agal enimag siksikabun umkoskos dabeleimai, igul eg macanemen. Ag igul eg mabun dabeleu go uten. [*/ Igul go sul, ag agtal en guzenai dabilan, “Ig han noumemun sul, gonun, igul eg gonugau gusig nug ig koli gumigabun iborain tam.” Ag agtal abiu mamamen, Uwait nug Yesus Kristus awau dabun asai meun, gonun, ag guzenai dabilan, “Yesus nug awau daimai, Uwait nugau ougab siksikabun salau mai dareu sul, ig han guzenaital guzenamam.” >)u Einen, Kristus go ziwas tutak sag noumeun, gonun, petak pet, igul eg nugau gusig nug go gumabun iborain tam. Bo, ulis go awau daimai, Uwait nugau ougab siksikabun salau mai dareu. {(o Kristus go noumaimai, koli waseun, gonun, ig abiu go koli i noumamau. Ulis, noumabun igul nug go koli i gumaneu. g'GAg go dabilan, ig abiu, ig Kristus dual noumaimai, ig go dual pezai daimai, awau damam. & Guzenaimai, duair in go Kristus dual noumeun, duair go igul eg nug gusig i gumamau. Duair go Uwait nugau ameg ebu naliu damam. 7%gGetal ig igul eg macanemun duailel. Bo, ig abiu, ig Kristus nug dual a gegeulanau ebu noumina, Uwait nug go igual igul eg utabun gusig migeun. Guzenina, igual igul eg nug igual oigeb oug daimai, ig koli gusig i gumigamau. Ig igul eg gonugau salau koli i mab. Ig ulis igul eg gonugau pigsal i dacanem. $Kristus go noumeun sul, ig han go dual pezai daimai, noumemun, gonun, ig abiu go koli waseun sul, ig han go dual koli wasemun. +#OGo petak. Kristus noumina, dudu ipal agen go ob oug hemenin. Guzenaimai, ig ze ziwigemen ziwas ebu, du tub nug ig ze sil tabaicig pateun. Go ig ze oug nomun. Go igul ebu ig noumemun, dudu agen ig go dual ob oug heigemen sul. Guzenina, igual memenig, Uwait nug gonugau gusig banou sil Kristus noumeun koli asai meun sul, ig han go dual noumina, Uwait nug koli asigei mina, awau daimai, abu awau pet sesamorabun iboin. @"yAg igul go en dabilan. Ag go dabuiag sikeun ta? Ig Yesus Kristus en oigeb petak emun, dudu agen ig ze ziwigina, ig Yesus Kristus dual pezemun. Ziwas go ebu, ig go dual noumemun sul. Q!Tam pet, tam! Ag guzenai dabeleu wabun iborain tam. Ig oigeb petak emun duailel, igual igul eg unum utemun, go noumemen dudu ag koli igul eg i macanemen sul. Gonun, ig koli koli igul eg i mai damam.   9Guzenaimai, ig ein ze mamam? Agal dabeleu ig igul eg guzenaital mai damun, Uwait nug gonugau ougab naliu ebu ig koli koli isanigabun abai migamau ta? T!Duailel agen igul eg mina, noumabun igul nug ag gusig gumaraneun. Bo, Uwait nug gonugau ougab naliu ebu duailel isanareun. Ag gonugau ameg ebu naliu damamen, gonun, gonugau igul naliu nug duailel gumaraneu. Igual Dubanou Ban, Yesus Kristus nug igual igul eg ebuan imaigeun, gonun, ig duailel Uwait nug dual muzmuz awau damam.1[Uwait nug einen Moses gonugau kasai ze moroun? Kasai ze zuna, duailel ag kasai ze go umkoskos etuborona, kasai ze nug ag igul eg asiu macanemen abai maraneun. Bo, duailel igul eg asiu pet mina, Uwait nug gonugau ougab naliu ebu ag agal igul eg zilarabun isanareun. Gonug ag naliu pet isanareun. lQEinen, Adam nug Uwait nugau ze sesamorab tam, gonun, duailel asiu ag igul eg macanemen duailel usalemen. Bo, Kristus nug Uwait nugau ze suban sesamoreun, gonun, igul go nug duailel asiu ag Uwait nugau ameg ebu naliu usalemen. a;Gonun, iz awaremin, du tutak nug ziwas tutak sag igul eg meun, gonun, Uwait nug awareun ‘Duailel unum ze mui, agal doropag noumamam.’ Go igul sul, du tutak nug igul naliu ziwas tutak sag meun, gonun, Uwait nug duailel agal igul eg zilagai maraimai, unum awareun, ‘Ag ze tamacag.’ Gonun, ag Uwait nug dual muzmuz awau dabun iboin. X)Ag go don, go petak. Du tutak nug ziwas tutak sag igul eg meun, gonun, noumabun igul nug duailel asiu gumareun. Bo, koli go don, duailel ipal ag igul naliu mab tam, bo, ulis ig petak abe mem, Uwait nugau ougab naliu eiman gaul isanigabun igul, go banou pet. Go Yesus Kristus palautina, alaimai, duailel asiu pet isanareun. Gonug aigacaneu, ‘Ag Yesus Kristus dual pezai daimai, izal ameab naliu daimai, iz ibail muzmuz awau daimai, duailel ipal gumaramamen.” Ze tub gue, Adam go igul eg meun, gonun, Uwait nug gonugau embigeg unum sisiaraimai, go ze mui awareun. Bo, Uwait nugau gaul isanarabun igul go atai. Du go Kristus alaimai, go igul naliu meun, gonun, Uwait nug duailel asiu isanareun. Einen, Adam nug igul eg mina, Uwait nug aureun, “Na nait embigeg aba unum ze mui, gonun, agal doropag unum noumamamen.” Bo, Uwait nug duailel igul eg asiu memen uligaraimai, Kristus noumeun dabeleimai, ougab eg waimai, gonugau ougab naliu eiman awareun, “Ag ze tamacag.” KBo, Uwait nug gonugau ougab naliu mui eiman ig gaul usaligeimeun, go Adam nug igul eg meun sul tam. Einen, du tub Adam nug igul eg meun ebuan duailel asiu ag noumemen. Bo, ig petak abe mem, Uwait nugau ougab naliu eiman gaul isanigabun igul, go banou pet. Go Yesus Kristus palautina, alaimai, duailel asiu pet isanareun. iKBo, Adam nug igul eg meun ziwas ebu, alai Moses nug kasai ze oun ziwas ebu duailel ag unum noumanemen. Adam go noumeun, einen, go Uwait nugau gusig ze suban sesamorab tam. Duailel ipal ag gusig ze go utab tam, bo, ag han noumanemen. Ag Adam nug igul eg meun ebuan noumanemen. Adam go du tub aiu ses alamau gonugau dorog sul. Du go alamau, go Kristus. =s Uwait nugau kasai ze zuab tam ebu, igul eg em e ebu dareun. Bo, kasai ze tamacag ebu, duailel igul eg mina, Uwait nug duailel go gonugau kasai ze etuburacanemen aimai awarab tam. X) Gonugun, ig igul go abe mabun iboin, Adam igual embigeg mui, Kristus, igual Dubanou Ban mui, go go dudu aliag. Du tub Adam nug igul eg bigegwina, igul go em ebu unum aleun. Guzenina, igul eg nug noumabun igul imai aleun. Du gonugau igul ebuan duailel unum noumanem. Einen, go igul eg meun sul, duailel unum ag igul eg macanemen. !; Go igul go sag guzenab tam. Go igual Dubanou Ban, Yesus Kristus palautina, go nug ig Uwait nugau zaugul usaligei mina, ig Uwait al igual oigeb siksikai dacanem, gonun, ig Uwait nugau wanib ulagwag macanem. Noumabun igul Adam ebuan usaleun, awau dabun igul Kristus ebuan usaleun. 4a Iz guzenai ze mem, einen, getal ig Uwait nugau iwai zaugul. Bo, gonugau nag igual igul eg zilagai migabun a gegeulanau ebu noumabun palauteun, gonun, go koli ig gonugau zaugul usaligei meun. Petak pet, ulis ig Uwait nugau zaugul pet darena, gonugau nag koli awau dareu, go nug ig suban isanigamau. .U Uwait nug Kristus palautina, go gonugau eseu nug igual igul eg unum zilagai migeun, gonun, ig Uwait nugau ameg ebu duailel naliu usaligeun. Gonun, ig petak abe mem, aiu ses Uwait nugau aigsisilai zumau ziwas ebu, igul eg memen duailel uhu marabun aimai, Kristus nug ig suban isanigamau. wBo, ig igul eg mai darena, Kristus go ig en noumeun. Go igul eiman, Uwait nug ig en ougab banou noumeu abai miganeu. q[Dudu tutak tutak, asiu tamacag, ag duair tub kasai ze sesamorabun igul naliu macaneu isanurabun gonugau pip oimai, noumanem. Bo, du tub nug umkoskos duailel ipal isanarabun igul naliu macaneu, ipal agen go en noumabun dabelacanem. r]Ig abiu Uwait nug gonugau ougab ig en noumai dareu, einen, ig go semoroimai, igul eg maimai, ig iguatal iguazozou isa isanigabun iborain tam ebu, Kristus go ig en noumeun. Go ziwas getal Uwait nug tapai moroun ebu, go noumeun. DIg guzenai gumei darena, igual oigeb i eg waneu. Einen, Uwait nug gonugau Ah Wes igual oigeb oug dabun migeun. Ah Wes go nug Uwait nug gonugau ougab ig en petak pet noumeu abai miganeu. PIgual oigeb petak emun gusig pataimai, ig abiu Uwait nug ig igul naliu macanem aigamau. Go guzenai aigina ig abiu ig oigeb siksikai Uwait nug aiu ses igual wanimig wag migabun gumei dabun go iboin. ! ;Igul go sag tam. Petak pet, ig han uhu wabun en oigeb siksikai dacanem. Einen, ig uhu omun, igual oigeb Uwait en petak emun, go uhu nug gusig miganeu.  /Igual oigeb petak emun, gonun, Kristus nug ig Uwait nug mui pezai dabun tapai migeun, gonun, Uwait nug gonugau ougab naliu eiman isanigeimai, suban gumigamau. Guzenaba, ig oigeb siksikai guzenai anacanem, ‘Ig Uwait nug aiu ses igual wanimig wag migabun gumei dacanem.’ 7  iGonun, ig igual oigeb petak mina, Uwait nugau ameg ebu duailel naliu damam. Yesus Kristus, igual Dubanou Ban nug ig Uwait nug mui igual oigeb selanau mui dabun tapai migeun. 3 _Uwait nug Yesus dudu ipal agal ebeagab ebu mina, go igual igul eg zilagai migabun a gegeulanau ebu noumeun. Gonug ig gonugau ameg ebu naliu dabun go koli asai meun.d AZe go nug ig han isanigabun sikut wemen dareu. Igual oigeb Uwait en petak anem Uwait nug ig duailel naliu aigamau. Go igual Dubanou Ban, Yesus a gegeulanau ebu noumeun koli asai meun, gonun, ig go en oigeb petak anem. {~q}|{BzWyhxavuu>ssr:qoo.nmXkjj{idhgYf:e2cbb(aL` _][ZZ XVUTSSRQ!POdMLtK@JI6GFEDCB*A=@??=<;w;f88:66#5[43K2100/-,,+8))2&&7%c$$#p"" ! r q!Gb8%{2%   (_ x~i Gonun, ig iguatal igual igul beu beu guzenanemun, go Uwait auramam. Ag dudu ipal igul eg mabun i suaran. b}= Uwait nugau ze nug guzenai aneu,“Dubanou Ban nug petak aneu, ‘Iz daminag, igul go petak zumau. Duailel unum ag izal ameab taubib wamam. Agen guzenai ailamamen, ‘Na igual Uwait.’ ” Aisaia 45:23 `|9 Ag einen agal zaiagar agal igul sisiaranemen? Ag einen guzenai dabilanemen, ‘Igua du naliu, igual zaiger go naliu tam’? Ag dabilan, ig aiu ses unum Uwait nugau ameg ebu tapai damun, go nug ig unum sisicigamau. { Gonun, Kristus go noumaimai, waseun. Duailel awau darem mui noumemen mui go agal Dubanou Ban dabun igul go guzeneun. 0zYIg awau daimai, ig Dubanou Ban nugau abu sesamoranem. Bo, igul go han petak. Ig Dubanou Ban nugau dabeleu eiman noumamam, go han gonugau abu sesamoranem. Gonun, ig awau dacanem ta, noumanem ta, ig Dubanou Ban nugau duailel sag. Ig gonugau abu tutak sesamoraimai, gonugau wanib ulagwag macanem. dyAIg em e ebu, iguatal siksikabun tutak i dacanem. Ig iguatal igual dabeleu eim i noumanem. x-Du tub nug ziwas tutak go banou, ziwas ipal banou i aneu, du go gue ziwas banou ebu zobu pianeu, go Dubanou Ban nugau wanib ulagwag murabun guzenaneu. Bo, du ee egun mui gaul zacaneu go han Dubanou Ban nugau wanib ulagwag moroimai, Uwait ‘Ese-e’ auraimai, ee go gaul zaneu. Du ougeman ee zacaneu go han Dubanou Ban nugau wanib ulagwag moroimai, Uwait ‘Ese-e’ auraimai, go ougeman ee zacaneu. 3w_Du tub nug eneu, “ziwas tutak go banou pet, ziwas ipal banou tam”, go guzenai dabilacaneu. Du tub nug guzenai dabilacaneu, “Ziwas unum go iborain iborain sag.” Oiagab petak emen dudu tutak tutak goagal dabeleu eim sag, agal oiagab asaimai, ein ziwas ebu zobu piabun aimai, guzenamam. Uv#Agen du tub nugau salau du i sisian. Gonugau gumaneu du sag gonugau salau du igul naliu meu ta, igul eg meu ta, sisioroimai, tuguiai muramau. Igul go sul, Dubanou Ban go igual gumiganeu du, gonugtal ig ein salau mabun aigacaneu, gonun, Dubanou Ban nugtal du go salau naliu macaneu ta, tam ta, auraba, gusig tapai dabun isanaramau. _u7Ee go gaul zacaneu du nug “Iza du naliu, ee utaneu du go naliu tam”, guzenai i ze men. Ee utaneu du nug ee gaul zacaneu du go igul eg macaneu aimai guzenai i auren. Einen, du go Uwait nug gonugau pet imaceun. tDu tub gonugau ougab petak gusig eun go ee gaul zabun gusig dabilaneu, go guzenamau go iborain. Bo, du tub go gonugau ougab petak eun go gusig tamacag, go Uwait nugau ameg ebu egun zabun igul eg aimai dabilacaneu. Guzenaimai, du go gue ougeman ee sag zimau. ~s wUlis, iz ag igul tub en awaramoroi. Ag du tub gonugau ougab Uwait en petak eun go gusig tamacag, go Yesus nugau igul unum suban abe i meu, ag go imaiban, isanoron. Ag go dual iau daimai, gonugau ze doimai, sisiai moroimai, go dual i iwai macan. 5rc Bo, ag igual Dubanou Ban, Yesus Kristus dual pezai daimai, gonugau igul sesamoramamen. Ag agal enimag siksikabun igul eg asiu mai damam aimai dabeleu asiu oi i dacan.Kq Ig al hilanau ebu dacanemen duailel sul igul naliu pet mai damam. Ig ze gusig zaimai, ameig kualilaimai, abu ebu i zigzagai aidab. Ig wal igul mui igul eg pet ipal igual enimig ebu i murab. Ig duailel ipal abai ze alalaimai, goagal wanimag ebu ze maimai, uhu i marab. Ig duailel ipal agal empip wabun i oigeb nug alamau. p  Umaum mazicina, em ilabun alai dareu. Gonun, ig igual igul eg duailel agen umaum ebiligeb macanemen sul semoroimai, ig igual igul kekulaimai, igul naliu duailel amban ebiligeb araog macanemen sul sag mai damam. Guzenaimai, ag igul eg zilacurabun iborain. o Guzenaimai, ag Yesus koli alabun ziwas alai dareu abe maimai, agal zaiagar en oiagab nug noumamau. Ulis, agal ninanemen igul uteimai, asaiban, oiagab siksikai mui gumei dacan. Einen, ziwas go Yesus nug alaimai, ig Mesgai wag go dual naliu dabun imaigabun ulis zoi dareu. Getal igual oigeb petak emun ziwas ebu, Yesus koli alabun ziwas go i darem. Ulis, ziwas go zoi dareu. =ns Ag agal zaiag tub en oiagab noumamau, ag zaiag go ebu igul eg murabun iborain tam. Guzenaimai, ag agal zaiagar en oiagab noumamamen go ag Uwait nugau kasai ze unum sesamoranemen. &mE Go kasai ze go banou,‘Na nait zaun en ounab noumen,’ go Uwait nugau kasai ze unum go tulai dareu. Gonugau kasai ze getal Moses nug guzenai sikut weun, ‘Na du tub nugau wau dual i aidanen.’ ‘Na du tub wemen, i noumamau.’ ‘Na duailel ipal agal ecesab i zob on.’ ‘Na du tub nugau ecesab en ounab nug i alamau.’ Kisim Bek 20:13-17 Kasai ze unum go kasai ze banou enugau pigsal dareu. l Ag dudu ipal agal ece gaul oimai, gusig i patan. Ag ece go koli alai maran. Bo, ag agzozou zaiagar en oiagab noumabun igul gusig patai dacan. Ag koli agzozou isanaran. Einen, duair in go duair tub en ougab noumeu, go Uwait nugau kasai ze unum sesamoraneu. hkI Ag agal gumaranemen dudu agen ag aiwag marabun awarebi ag aiwag maran. Agal aiwag mabun ziwas, ag aiwag macan. Aiwag mabun ziwas ipal ebu, aiwag go han macan. Ag gumaraneu du tub nugau pigsal daremen, ag gonugau ze sesamoran. Du banou tub daba, gonugau wanib wag macan. Yesus nugau koli alabun ziwas alai dareu, gonun, agal zaiagar en oiagab nouman. :jm Gonun, ag aiwag suban macan. Einen, emgasag gumaranemen dudu go ag Uwait nugau salau dudu. Ag umkoskos goagal duailel gumaranemen. Ag abu tub ebu aiwag wabun iborain tam. ai; Gonun, ag agal gumaranemen dudu piagsal dacan. Ag dudu go agen ig uhu migamam aimai sag i dabilan. Tam, agal oiagab oug ein igul naliu guzenabun ag abe macanemen, gonun, ag oiagab siksikai mui agal piagsal damamen. Nh Agal gumaranemen dudu go Uwait nugau salau dudu agen, go isanaramam. Bo, ag igul eg mebi, ag uminaramam. Agal gumaranemen dudu go gusig mui, gonun, ag igul eg macanemen, goagen ag uhu maramam. Ag Uwait nugau salau dudu, gonun, agen duailel igul eg macanem Uwait nugau empip oimai, goagen ag en aiag sisilaimai, uhu maramam. 3g_ Duailel ag igul naliu macanemen, ag agal gumaranemen dudu i uminaracanemen. Bo, duailel ipal ag igul eg macanemen ag petak uminaramam. Guzenaimai, go agal gumaranemen dudu uhu marabun uminarab uteimai, ag igul naliu sag macan. Ag igul naliu mebi agal gumaranemen dudu agen agal wanimag wag mamam. Lf Guzenaimai, duair in go dudu goagal ze sesamorabun utaneu, go Uwait nugau Ze han sesamorabun utaneu. Duailel go agal gumaranem dudu agal ze sesamorab tam, go agtal goagal wanimag ebu uhu wanem. ue e Duailel unum ag agal emgasag gumaranem dudu goagal piagsal dacan. Go einen, Uwait nugtal dudu go gumarabun wanimag marena, goagen duailel gumaramam. Ulis, dudu go agen ein igul duailel ebalagab guzenaremen go Uwait nugtal tapai mareun. d Na Satan pateloromen, gonugau igul eg nug na i gumizamau. Nagtal igul naliu maimai, igul eg go unum zilacaramam.Lc Bo, ag tutak tutak igul e guzenamamen. Uwait nugau agau ebu sikut guzenai dareu,“Na nait iwai zaun we uba na go ee moren. Go ze useguba na go ze moromen, zimau. Na go igul go guzenemen na go isanorom, einen, go aiu nuba, gonugau dabeleu eg ebuan kekulaimai, Uwait nugau igul sesamoramau.” Sindaun 25:21-22 b+ O zaiar, dudu ipal agen igul eg marebi, agen go abai koli uhu i maran. Ag Uwait gumei dabi, aiu ses gonugtal dudu go en aigsisilaimai, uhu maramau. Uwait nugau ze eim guzenai aneu, “Dubanou Ban nug guzenai aneu,‘Iz sag dudu go agal igul eg memen, koli eg marai. Du tub nug ag ibalagab igul eg maraba, izanag koli gonugau igul eg murai.’ ” Lo 32:35 Gonun, ag dudu go eg i maran. aa; Ag duailel ipal abai iwai i macan, tam, goagen ag abai umkoskos iau dabun salau mamam. ` Du tub nug ag ibalagab igul eg maba agen koli du go ebu igul eg i moron. Ag duailel unum agal ameagab ebu igul naliu sag macan. _ Ag duailel ipal abai oiagab tutak mui iau dacan. Ag agtal agal wanimag wag i mai dacan. Dudu ipal goagal wanimag wag tamacag ag dudu go igaraimai, beu beu i damamen. Iz ag gusig awarem, ag ‘ig dabeleu naliu mui aimai’ guzenai i dabeleu oi dacan. &^E Duailel ag siksikai dabi, go han ag abai ereg siksikai damam. Bo, duailel goagal oiagab eg waimai dabi, ag han go abai ereg agal oiagab eg wai mui damamen. 5]c Dudu ipal agen ag ibalagab igul eg mebi Uwait nug dudu go ibalagab igul naliu marabun ag Uwait auran. Iz koli gusig awarem. Ag dudu go koli eg marabun Uwait i auran. \1 Kristen duailel ipal go ecesab tamacag isanaraiban, ece maran. Uzan tub Kristen duailel agal uzan alebi, ag igaraiban suban gumaraimai, ee maran. D[ Ag Dubanou Ban nug aiu ses ece naliu marabun aneun maramau dabeleimai, ag oiagab siksikai mui gumei dacan. Ag uhu oimai, han, agal oiagab selai mui dacan. Ag umkoskos Uwait aurai dacan. Z Ag Dubanou Ban nugau salau mabun daremen, i wasig ugamau. Ag oiagab siksikaimai, gonugau salau murabun umkoskos gumei dacan. PY Ag agal amanagar, abianagar en oiagab nug noumanemen sul, Kristen duailel ipal en agal oiagab han guzenaital noumamau. Ag umkoskos agal zaiagar agal wanimag wag maimai, ag agal wanimag i wag macan. "X= Ag agal Kristen zaiagar en agal oiagab nug petak noumaba, ag polu i maran. Ag igul eg oi gasag macan. Ag igul naliu mabun tutak gusig patai dacan. QW Du tub Uwait nug Kristen duailel ipal Yesus nugau abu suban sesamorabun ze awarabun salau moroun, du go gue salau go suban mamau. Du tub gonugau salau go duailel ecesab tamacag esab maraneu, du go utebi, go duailel gue naliu isanarai damau. Du tub gonugau salau go duailel gumaraneu, du go utebi, gonugau salau suban maba, duailel naliu hoboi damam. Du tub go gonugau salau duailel uhu mui en bisomag peimai, goagal oiagab naliu usalabun isanaraneu, du go utebi, gonugau salau ougab selai mui guzenaital duailel isanarai damau. Guzenaimai, iz agal salau guzenaital mai dabun awarem. HV  Du in Uwait nug duailel ipal isanarabun gusig moroun, du go duailel suban isanaramau. Du in Uwait nug duailel go Uwait nugau Ze abai marabun salau moroun, go nug duailel suban abai maramau. 6Ue Guzenaimai, Uwait nug ig duailel unum igual salau beu beu migeun. Uwait nugtal gonugau ougab naliu ebu igual salau mabun gusig ata atai migeun. Du tub Uwait nug gonugau ze morona, duailel ipal ze marabun salau moroun, du go gue Ah Wes nug go isanurabun dareu abe maimai, duailel ze go suban maramau. JT  Igul go sul, ig duailel asiu pet. Bo, Kristus nug dual pezai daimai, ig enimig tutak sul darem. Petak, igua igua tutak gotulai daimai, igual salau beu beu macanem en igua igua isa isaniganem. S Ig du tutak tutak igual enimig tutak dareu. Ebeig, aramig, gagalig, ece ipal ereg igual enimig ebu darem goagal salau beu beu macanemen. \R1 Uwait nug gonugau ougab naliu ebu iz salau beu mileun. Gonun, iz ag tutak tutak ze go awarem. Na iz en du naliu darem guzenai i dabilen. Na nait wanim wag i menen. Tam, naital dabeleu naliu mui nag en dabelen. Ag goen dabilan, agal oiagab Kristus en petak ebi, Uwait nug ag tutak tutak isanaraimai, gonugau salau mabun gusig mareun. Q Ag em e ebuan duailel agal igul uteimai, koli i sesamoran. Bo, dabeleu awau obi, Uwait nug ag ein igul guzenabun dabeleun ag abiu mamamen. Ag igul naliu mebi, Uwait nugau ougab siksikamau. Uwait nug ag igul unum naliu tuguianau pet guzenabun awaraneu. P  O zaiar, iz ag gusig ze awaramoroi. Uwait nug ag en bisomag peimai, isanareun. Gonun, agal enimag go Uwait muramamen. Ag em ebu awau daimai, agal enimag go sag morobiag, gonugau ougab siksikamau. Igul naliu tutak sesamoraimai, Uwait ulagwag muramamen. aO; $Petak pet. Uwait nugtal ece unum usalai meun. Ece unum darem, go Uwait nugau gusig ebu darem. Ece unum gonugau dabeleu sesamoraimai darem. Gonun, ig umkoskos gonugau wanib ulagwag banou wag pet murab. Go petak.N #Inug ece ipal go moroun, gonun, go nug du gonugau ece koli amegwai muraneu?” Job 41:11 Tam. Du tub nug guzenab tam. M "Uwait nugau ze eim guzenai aneu,“Inug Uwait Banou nugau dabeleu abe macaneu? Inug go dabeleu muraneu? Aisaia 40:13 3L_ !Uwait nug go banou pet. Iguanag gonugau igul erunai pet dabelabun iborain tam. Gonug ig naliu pet isanigacaneu. Gonugau dabeleu naliu pet. Go igul naliu mabun unum abe macaneu. Du tub nug dabeleu gonugau zebigeg abe mabun iborain tam. Du tub nug go erunaneu zebigeg go abe mabun iborain tam. PK Gonun, Uwait nug gusig ze meun, “Zuda duailel mui emgasag ipal ebuan duailel abai ag unum izal ze sesamorab tam, gonun, iz ag eg marabun iborain.” Go gue guzenai aneun, einen, gonugau dabeleu enai, “Iz Zuda duailel mui emgasag ipal ebuan duailel abai unum ag en bisomag piaraimai, isanarai.” Igag Uwait ulagwag murab. 8Ji Igul go enai, ulis Zuda duailel ag Uwait nugau Ze sesamorabun utanemen, gonun, go nug ag en bisomag pianeu sul, go koli [ulis] Zuda duailel ag en bisomag peimai, isanaramau. DI Ag don, getal, ag emgasag ipal ebuan duailel ag Uwait nugau Ze sesamorab utanemen. Bo, ulis Uwait nug ag en bisomag peimai, isanareu. Einen, Zuda duailel go gonugau ze sesamorab utemen. H! Go getal gonugau duailel tapai maraimai, go gonugau salau mabun mui, ece naliu mui maraneu ebuan utarabun gonugau dabeleu koli i ailaneu. {Go Ag don, Zuda duailel ag Uwait nugau Ze Naliupet sesamorabun utemen, gonun, Uwait go agal iwai zaiag sul usaleun. Gonun, Uwait nug ag emgasag ipal ebuan duailel isanareu. Bo, Uwait nug getal Zuda duailel ag gonugau duailel pet tapai mareun. Gonun, gonug ag en gonugau ougab unum noumaneu, einen, getal go nug gonugau baib ag naliu gumarabun agal embigeg abai meun. pFY Izal baib awau duailel go abai macanai, gonug agal igul eg zilagai maramau.” Aisaia 59:20-21 5Ec O zaiar, iz go petak ze wageimai dareu ag suban suban abe mabun gusig dabilanem. Einen, ag ze gonugau bigeg abe maimai, ag guzenai i dabilan, “Uwait nug Zuda duailel unum utaraba, ig tutak go dual naliu damam.” Ze gonugau bigeg guzenai, Israel duailel ipal Uwait nug go oiagab gusig marena, go ulis Yesus en oiagab petak i anem. Bo, emgasag ipal ebuan duailel ag unum Uwait nugau ameg ebu naliu dabun ze dumam, ziwas go ebu, petak Uwait nug koli Israel duailel unum igaramau. Uwait nugau agau ebu sikut guzenai dareu, “Agal igarabun du go Saion uzan Uwait nug dacaneu eiman alamau. Gonug Zekop nugau embigeg isanarena, goagal igul eg ebuan kekulaimai, gonugau abu sesamoramam. D IC  Ag guzenai dabilan. Gaian a ebeg nug uzanan a dual pigai tulabun iborain tam. Ag emgasag ipal ebuan duailel ag gaian a ebeg oun sul, ag uzanan a ebeg ebu ereg gotulanemen. Gonun, Zuda duailel ag uzanan a naliu nugau ebeg sul. Ag koli agal a bigeg ebutal pigai tulamamen. Israel duailel ag unum koli Uwait nug igaramau. VB% Bo, ag don. Zuda duailel ag koli Uwait en oiagab petak mina go koli igaramau. Gonug koli ag gonugau duailel pet isanaraimai, go agal a bigeg ebu koli pezai maramau. Petak, Uwait nug go guzenabun iborain. |Aq Gonun, ag guzenai dabilan. Uwait gonugau ougab naliu eiman duailel ipal isanaraneu. Bo, gonugtal duailel ipal en aigsisilaimai, uhu maraneu. Zuda duailel go gonugau abu utena, go uhu mareun. Bo, go ag, emgasag ipal ebuan duailel, agal oiagab petak aimai, gonugau abu sesamoranemen, go ag naliu isanaraneu. Bo, ag gonugau abu sesamorab tam, go nug ag oi hiacaramau. @# Einen, Uwait nug petak getal a ebeg utarina, dab tam. Igul go sul, ag han agal oiagab petak emen utebi, go nug ag i utaraba, gaul damamen. y?k Igul go petak, Zuda duailel go a ebeg go kueun sul, goagal oiagab petak ab tam. Ag emgasag ipal ebuan duailel, ag a ebeg awau darem sul, agal oiagab petak emen, gonun, a bigeg go dual pezai daremen. Ag ag en sag i siksikan. Bo, ag uminan. > Guzenaimai, du tub ag ula dareu go nug guzenai aneu, “A ebeg ipal kueu, gonun, izan agal a bigeg dual pezai dai.” i=K Guzenaimai, ag emgasag ipal ebuan duailel, agen uzanan a ebeg kitkuateun go en i siksikan. Bo, ag go en siksikina, ag guzenai dabilan, ‘A ginib nug a ebeg ebu gusig i waneu. Tam, a ebeg go ginib ebu gusig petak waneu.’ <# Guzenaimai, ag Zuda duailel en guzenai dabilan, Zuda duailel ag uzanan a naliu wanib ‘oliv’ sul, ag emgasag ipal ebuan duailel ag gaian a ‘oliv’ sul. Du tub nug gonugau uzanan a naliu gonugau ebeg ipal kitkuateun. Gonug gaian a ebeg ipal oimai, go uzanan a ebeg kitkuateun ebu pezai meun. Go gaian a ebeg oimai, uzanan a ebu pezai meun, agal gusig go uzanan a ginib ebuan gusig wanemen. 9;k Abraham, Uwait nugau ze doimai, awaranemen dudu abai, ag Uwait gonugau dudu, darem aba, agal geleagar han Uwait nugau. A ginib Uwait nugau darem aba, a ebeg han gonugau. Z:- Uwait nug Zuda duailel agal suban dabun empip ebuan oi hiacaraimai, go koli emgasag ipal ebuan duailel gonugau zaugul tapai mareun. Guzenaimai, ag petak abe mamamen, Uwait nug Zuda duailel agal empip naliu koli maramau, ziwas go ebu, em ebuan duailel unum ag siksikamamen, einen, Zuda duailel ag noumemen, koli ob oug eiman asemen sul. 9} Izal dabeleu enai. Iz izal salau guzenanai, Uwait nug ag ibalagab igul naliu maba, izal Zuda duailel agen ag uligaraimai, oiagab alamau. Igul go ebu, izan Zuda duailel ipal isanaremin, goagal oiagab ailaba, Yesus nug goagal igul eg ebuan igaramau. `89 Ulis, iz ag emgasag ipal ebuan duailel awaramoroi, “Uwait nug iz Yesus nugau ze oi aidabun du tapai mileimai, iz ag awarabun palautileun.” Guzenaimai, iz oiab siksikai mui, izal salau macanem en awaranem. j7M Zuda duailel go igul eg mina, Uwait nug em ebuan duailel unum suban isanareun. Go igul eg go guzenina, Uwait nug goagal suban dabun empip ebu, emgasag ipal ebuan duailel mareun. Go petak aba dabilan, aiu ses Zuda duailel unum koli Uwait nugau ameg ebu naliu dabun alebi, Uwait nug duailel ipal em ebu darem, ece naliu pet maraimai, subantal gumaramau. c6? Izan ag guzenai kanabarai, “Zuda duailel ag igul eg maimai, ugarebi, ag koli asabun iborain tam ta?” Tam pet, tam. Ag Uwait nugau ameg ebu naliu dabun abu semoroi dabi, Uwait nug emgasag ipal ebuan duailel isanaraimai, agal igul eg ebuan igareun. Go naliu dabi, Zuda duailel ag go duailel uligaraimai, goagal empip wabun oiagab alaneu. 57 Goagal ameag kulai memen, go nait ze uligaimai, zebigeg suban i abe mamam. Go umkoskos guzenamam, go uhu banou oi damam.” Buk Song 69:22-23 04Y Israel duailel agal dabeleu ag Uwait nugau kasai ze sesamoranemen, gonugau ameg ebu naliu usalanemen. Gonun, Devit nug guzenai aneun,“Uwait, na goagal ee naliu mui, ece naliu ipal go eg marabun, egun wabun elet macanemen sul maramam. Guzenaimai, ziwas go ebutal, na go uhu maramam. p3Y Uwait nugau agau ebu sikut guzenai dareu,“Uwait nugtal duailel agal dabeleu eg marena, duailel ames ugarina, ban ninanem sul, ag suban dabilabun iborain tam. Gonugtal agal ameag oitai mina, ag gonugau ze suban piabun iborain tam. Agal dabuiag tapelina, ag gonugau ze suban duabun iborain tam. Petak, igul go guzenai alai ulis dareu.” Lo 29:4 x2i Guzenaimai, go izal dabeleu, Israel duailel ag Uwait nugau ameg ebu naliu dabun salau gusig macanemen, bo, ag gonugau ameg ebu naliu i dacanemen. Uwait nugtal Zuda duailel tutak tutak tapai mareun ag gonugau ameg ebu naliu dacanem. Duailel ipal gonugau dabeleu eim sag agal oiagab gusig marena, ag Yesus agal gumarabun du palauteun en agal oiagab petak ab tam. -1S Uwait nug duailel go gonugau ougab naliu eiman tapai mareun, gonun, go duailel ag ein igul guzenanemen en go nug gonugau duailel usalabun tapai marab tam. Ag agal igul naliu eiman Uwait nugau duailel tapai mareun zob, Uwait nug gonugau ougab naliu eiman i tapai mareu zob. Bo, go petak tam. 0  Ulis han, igul go guzenai dareu. Uwait nug Zuda duailel tutak tutak gonugau ougab naliu eiman isanaraimai, tapai mareun. o/W Bo, Uwait nug Elaiza ein ze koli aureun? Uwait nug guzenai aureun,“Dudu tausen kwali sag izal pet ag iz ulapwag milabun tapai maremin darem. Dudu go ag polu uwait wanib Bal i ulagwag muranemen.” 1 King 19:18 O. Uwait nug gonugau duailel getal tapai mareun, semaraimai, utarai unai aimai, guzenai awarab tam. Getal Elaiza go Israel duailel eg marabun Uwait aureun. Go Uwait nugau ze eim aneun ag ze go abiu. Elaiza nug guzenai aneun,“Dubanou, dudu agen nait ze doimai, awaranemen dudu ugarina, noumemenin. Na ulapwag mizanem biz han unum eg maremenin. Iz sag na ulapwag mizanem du tutak darem. Ulis dudu agen iz han iwabun guzenem.” 1 King 19:10,14 - v, g Iz ag guzenai kanabai awaranai, “Uwait nug gonugau Israel duailel semaraimai, utareun ta?” Tam pet, tam. Go utarab tam. Ag iz en dabilan. Go petak iz utilab tam. Iz han Israel du. Abraham go izal embigeg. Iz Benzamin nugau ug ebuan. g+G Bo, Aisaia nug Uwait nugau Ze Zuda duailel en guzenai aneun,“Ziwas umkoskos ag iz waiab alabun gumarai dacanem. Bo, ag izal ze en agzozou ze alalaimai, sesamorab tam, ag semoromenin.” Aisaia 65:2* Moses nug sag ze go anab tam. Aisaia nug han go Uwait nugau Ze wagemab tam, go nug guzenai ze meun,“Duailel ipal ag iz itanilabun salau mab tam, ag iz peilamamen. Duailel ipal ag iz en kanabai awarab tam, izanag ag waiagab alai.” Aisaia 65:1 `)9 Iz koli ag guzenai kanabarem, “Israel duailel ag ze gonugau bigeg abe mab tam ta?” Tam, ag abe memen. Amegai Moses nug Uwait nugau Ze guzenai aneun,“Izan emgasag ipal ebuan duailel ag getal izal duailel tamacag ebu igaraimai, suban gumaranai, gonun, ag, Zuda duailel, agen agal em wabun oiagab aleu. Go emgasag ipal ebuan duailel ag iz abe milab tam, bo, iz go emgasag ipal ebuan duailel isanaremin, goagen ag en banban aiagsisilamau.” Lo 32:21 7(g Iz ag guzenai kanabarem, “Zuda duailel ag petak Uwait nugau ze duabun tam ta?” Tam pet. Ag gonugau ze domenin. Uwait nugau ze nug guzenai aneun,“Uwait nug dudu palautarena, agal oiagsau nug gonugau ze macanemenin ze go em unum iboreun. Ze go em unum betei iboramau.” Buk Song 19:4 Y'+ Igul go enai, duailel amegai Kristus nugau ze duacanem, gonun, goagal oiagab petak anemen. Du tub nug Kristus nugau ze duailel awarina, go ze go doimai, Kristus nug ag isanarabun aleun ag abiu mamamen. [&/ Bo, Zuda duailel ag unum ag Uwait nugau Ze Naliupet doimai, sesamorab tam. Ag don, Aisaia nug aneun,“Dubanou, duailel inen iguanag nait ze awaremun en agal oiagab petak amau?” Aisaia 53:1 ~%u Uwait nug duailel go gonugau Ze Naliupet awarabun palautarab tam, ag ze go igual duailel erunai awaramamen? Gonun, Zuda duailel goagal oiagab Kristus en petak ab tam, ag ze a tam.” Zuda du tub nug guzenai ailabun iboin, bo, iz go koli guzenai auranai, “Bo, Uwait nug dudu ipal palautarena, agen ag Zuda duailel gonugau ze awaremen. Einen, Uwait nugau ze eim guzenai aneun, ‘Ig dudu agen Uwait nugau Ze Naliupet aigabun alai dareu uligaraimai, igual oigeb siksikaneu.’ ” Aisaia 52:7 P$ Bo, Zuda duair tub nug guzenai ailabun iborain. “Duailel ag agal oiagab Dubanou Ban en petak ab tam, Uwait nug agal igul eg ebuan igarabun erunai auramamen? Duailel ag Uwait nugau Ze duab tam, ag agal oiagab erunai petak amamen? Duailel ipal ag waugab beteimai, Uwait nugau Ze awarab tam, ag gonugau ze erunai dumamen? g#G Ig abiu go petak, einen, Uwait nugau ze nug guzenai aneu,“Duair in Dubanou Ban guzenai auramau, ‘Dubanou Ban, izal igul eg ebuan imailen,’ guzenai auraba, duair go Dubanou Ban nug igaramau.” Joel 2:32 ?"w Go Uwait nugau ze nug guzenai aneun, “Duair in”, eun. Go ug sag tuguiai i aurab, gonun, ig abiu Zuda duailel mui emgasag ipal ebuan duailel ag Uwait nugau ameg ebu tutak pet darem. Yesus go ig duailel unum igual Dubanou Ban tutak. Duair in Dubanou Ban nug isanurabun auramau, go subantal isanaramau. X!) Ig abiu go petak, einen, Uwait nugau ze nug guzenai aneu,“Duair in go en gonugau ougab petak amau, go aiu i numau. Einen, Uwait nug duair go gonugau ameg ebu naliu dareu amau.” Aisaia 28:16 : m Petak pet, na nait ounab Kristus en petak amau, Uwait nug na naliu aizamau. Na duailel ipal Yesus go izal Dubanou Ban guzenai awaramam, Uwait nug nait igul eg ebuan imaizamau.  Ag duailel ipal Kristus en awaraimai, guzenai awaran, “Yesus go igual Dubanou Ban.” Agal dabeleu eim “Uwait nug Yesus noumeun koli asai meun” oiagab petak amamen. Ag guzenai awaraimai, ag guzenai oiagab petak ebi go nug ag agal igul eg ebuan igaramau. 6e Moses nug guzenai aneun,“Uwait nugau Ze ag abai ereg dareu. Go agal oiagsau ebu mui oiagab oug mui dareu.” Lo 30:14 Gonun, ag ze go iau ze mabun iborain, ag gonugau zebigeg suban abe mabun iborain. Guzenaimai, ag tutak tutak agal oiagab Kristus en petak abun ze iguan gusig awaranem.  Ag koli guzenai i dabilan, “In nug noumemen dudu agal uzan numau?” Lo 30:12-13 (In nug uzan go noimai, Kristus noumeun imai zuabun guzenamau.) Ag guzenai i dabilan, einen, Kristus go Mesgai wageim ig waigeb aleun. Go noumeun, koli waseun. / Kolital Moses nug duailel agal oiagab petak aimai, Uwait nugau ameg ebu naliu dabun ze en guzenai sikut wai meun,“Ag guzenai i dabilan, ‘In nug Mesgai wag simau?’ ” (Iz guzenai anem, einen, in nug Mesgai wag simai, Kristus em ebu imai nuabun guzenamau.) Q Zuda duailel ag Uwait nugau ameg ebu naliu dabun abu suban abe mab tam. Moses nug duailel ag kasai ze sesamoraimai, Uwait nug dual dabun ze en guzenai sikut wai meun,“Du in go nug kasai ze unum sesamoraimai, kasai ze ginampet tub utab tam, go kasai ze go nug isanuraba, umkoskos awau damau.” Wok Pris 18:5 2] Kristus go kasai ze nugau empip oun. Duair in go gonugau ougab Kristus en petak amau, go petak Uwait nugau ameg ebu naliu damau. Yesus nug duailel unum igarabun aleun.  Uwait nug duair tub gonugau ameg ebu naliu usalabun tapai muraneu, ag igul go suban i abiu. Ag agal igul atai macanemen, go nug Uwait nugau ameg ebu ag duailel naliu darem abai maranemen. Ag igul go guzenanemen, gonun, ag Uwait nugau naliu dabun abu semoracanemen. zm Iz petak abiu, ag Uwait nugau ougab siksikabun salau gusig macanemen, bo, ag gonugau abu suban i abe macanemen.   O izal zaiar, izal dabeleu gusig Uwait nug izal Zuda zaiar unum agal igul eg ebuan igaramau, gonun, izan go en auracanem. U# !Uwait nugau ze nug zau sanag go en guzenai aneun,“Ag don. Iz zau sanag tub Saion uzan mai darem, duailel ag zau sanag go piab tam go nug aramag waba, alainumamen, gonun, zau sanag go nug duailel eg maramau. Bo, duair in go zau sanag go en ougab petak amau, go en aipag i numau pet.” Aisaia 8:14; 28:16 Yesus go zau sanag sul, duair in go en ougab petak amau, go en aiu i numau, einen, Uwait nug duair go gonugau ameg ebu naliu dareu aneu.,Q Go einen, ag Uwait nugau ameg ebu naliu usalabun agal oiagab Yesus en petak ab tam. Ag agal salau atai macanem go eim ag Uwait nugau ameg ebu naliu darem abai murabun guzenanemen. Ag zau sanag em ebu agal abu tapelaimai, gabuai dareu piab tam, zau sanag go nug aramag wendai, ag alainomen. "= Bo, Israel duailel ag Uwait nugau ameg ebu naliu dabun kasai ze unum sesamorabun salau gusig memen. Bo, ag kasai ze go unum sesamorabun abu itanab tam. I  Gonugun, ig ein amam? Emgasag ipal ebuan duailel agtal Uwait nugau ameg ebu naliu dabun salau i memen, ag ulis agal oiagab Yesus en petak emen, gonun, ag Uwait nug dual tuguiai damamen. .U Getal, Aisaia nug igul tub aiu ses zuabun en guzenai aneun,“Uwait Banou go gusig banou a, duailel sisiaraimai, go nug ig duailel tutak tutak oigeun. Go igul go guzenab tam zob, ig Sodom uzanan duailel guzenemen sul unum ab nug heligei heu zob. Duailel ig en guzenai anamam, ‘Zuda duailel ag Gomora uzanan duailel ab nug hilareun sul.’ ” Aisaia 1:9 Zuda duailel go Yesus en oiagab petak ab tam.   Petak pet, Dubanou Ban nug duailel emgasag e ebu sisiaraimai, agal igul eg unum en pigai eg maramau.” Aisaia 10:22-23 Y+ Bo, Aisaia nug go Israel duailel en gusig awaraimai, guzenai aneun,“Go Israel duailel asiu pet go zimagan us sul usalebi Uwait nug duailel asiu i igaramau, go duailel tutak tutak petak igaramau. Y+ Uwait nug koli guzenai aneun,“Emgasag ipal ebu iz getal ag izal duailel i emin, go ebu duailel ipal ag en guzenai awaramam, ‘Ag Uwait awau muzmuz dareu nugau gelegul.’ ” Hosea 1:10 F Uwait nugau agau ebu Uwait nugau ze doimai, awaraneu du tub, Hosea nug emgasag tub ebuan duailel en guzenai sikut weun, “Uwait nug eneun,‘Duailel ag getal izal i, duailel go izan izal anai. Dudu ipal getal izan ag en oiab i noumaneu, duailel go iz izal oiab noumaneu go ag awarai.’ ” Hosea 2:23  Duailel go, go ig. Uwait nug ig tapai migeun. Gonug Zuda duailel ipal abai emgasag ipal ebuan duailel abai ig ereg tapai migeun. C  Uwait go duailel ipal tapai mareun en bisomag piaraimai, gonugau ece naliu abai maramoroi. Gonugau dabeleu eim go duailel gue gonugau empip naliu ebu simai nug dual dabun tapai mareun. I   Igul go sul Uwait nug guzeneun. Gonugau dabeleu nug ein igul Zuda duailel abai emgasag ipal ebuan duailel ibalagab mabun go guzenamau. Ag don, Uwait nug gonugau dabeleu eiman Zuda duailel en gonugau aigsisileun duailel unum abai maraba, ag gonugau gusig pimamen. Guzenaimai, duailel agen Uwait koli aurabun iborain tam. Bo, Uwait nug Zuda duailel eg marabun aigsisileun go pigai ugarab tam. Go agal igul eg utabun ziwas huia gumarai dacaneu.   Wam mis patai meun du gonugtal go wamis erunabun go guzenaneu. Gonugtal em kau oimai, wam mis beu beu patai macaneu. Wam mis tub sikut naliu a go na ziwas banou ebu mis mabun patai macanem, mis tub sikut tamacag go umkoskos mis mabun patai macanem. k O Tam, na em ebuan du nug iz guzenai ze i ailen. Duailel agen Uwait koli ze aurabun iborain tam. Wam mis nug memeg patai meun koli i auraneu, “Na einen iz guzenai patilai memen?” Aisaia 29:16 Go guzenai i auracaneu. gG Guzenaimai, ag ula, du tub nug iz guzenai ailabun iboin, “Uwait nug igual oigeb gusig migena igual igul eg en einen ig uhu miganeu?” Uwait nug igul tub guzenabun dabilaneu, du inug igul go kuatai ze mabun iboin? @y Gonun, ag abe macanemen, Uwait nug gonugau dabeleu eim du tub en bisou peimai, i uhu muraneu. Go gonugau dabeleu eim du tub nugau ougab gusig morona, du go gonugau ze i duaneu. y Ag igul go dabilan. Uwait nugau agau ebu, Uwait nug Moses Izip emgasag gumaneun du banou gonugau wanib Pero guzenai aurabun aureun,“Uwait nugtal guzenai aneun, ‘Iz na du banou tapai mizem, gonugun, na izal ze i sesamorem, gonun, iz na uhu beu mizeimai, izal gusig duailel ipal abai marai. Guzenaimai, izal wanim emgasag unum iboramau.’ ” Kisim Bek 9:16 c? Guzenaimai, Uwait du tub tapai macaneu ebu, go nug em ebuan dudu agal dabeleu sesamorab tam. Gonug du gonugau igul naliu macaneun en tapai mab tam. Bo, Uwait nug gonugau dabeleu eim sag du go gaul tapai macaneu.  Getal duailel Moses dual Uwait semoroimai, bulumakau nugau dorog patai mina, Moses nug agal igul eg zilagai marabun Uwait aureun. Ziwas go ebu, Uwait nug Moses koli aureun,“Iz izal dabeleu eim sag du tub en bisou piai, du tub en i bisou piai, bo, uhu murai. Iz izal oiab naliu eiman, du tub isanurai, tub i isanurai. Iz izal dabeleu eim sag guzenanai.” Kisim Bek 33:19 u =L}||X{dzzxxlw(uutzsur'q%pWo!n.ll(kSjPihgRddba@`I_=^^0]e]\[ ZjYXWbVVUxTT RQQlOObNMM$LK4JIHG_FRE:D>CBAA/?>)=;:98I7L643a10h..-~,*X)2('&l%$$O#"Y!Q,sXj + 3 =rs]vDuailel iz ibail darem, iguan na ‘Amban’ ai aizem. Igual zaiger Krit em waug ebu darem, go agal oiagab Yesus en petak emen go ig ereg, iguanag ‘Amban’ ai awarem. Iz Uwait auranem, go nug ag umkoskos isanarai damau.travIz koli na aizem, igual duailel agal oiagab petak emen go igul naliu umkoskos maimai, duailel ipal go ecesab tamacag dacanemen isanarabun abai maramam. Na guzenemen, duailel ipal nait igul sesamoraimai, go wasig maimai, gaul i damam. Yq+v Senas go Zuda agal kasai ze abiu du, Apolos dual na suban isanaramam. Go Krit em waug utei unabun ebi, nagen go ecesab ipal tamacag isanaramam. Na guzenemen, go ecesab ipal en abu ebu oi unabun i dabilamam. zpmv Iz Artemas ta, Tikikus ta, na wautab palautemin, bitamau. Go beteimai, nait empip uba, nagtal nait abu peiba, iz darem ebu Neapolis uzan alen. Iz Neapolis uzan alabun aizem, go gonugau igul guzenai. Iz wol ziwas ebu uzan go betei dai. `o9v Du guzeneneg na abiu, go Uwait nugau Ze naliu i sesamoraneu. Go Uwait nugau Ze en gonugau ougab petak i aneu, go ein igul naliu mabun utaneu. Gonugau igul eg macaneu go guzental mai damau. Du guzeneneg go gonugau igul eg macaneu go nugtal abiu, gonugau igul eg go i utamau gonugtal gonugau enib ebu ze macaneu. Pol nug Taitas ze ipal aureun. Hn v Du tub nug ze atai pet awaraba, duailel go Uwait nugau Ze naliu duanemen ebuan gonugau ze duabun imaraba, na du go auramam, ‘Na igul go i men.’ Go nait ze duabun utaba, na koli auramam, ‘Na igul go i men.’ Go koli nait ze i duba, na go guzenai auramam, ‘Na duailel oiagab petak emen abai i gotulai damam.’ Dmv Bo, duailel ipal ag igul go guzenai mamamen. Ag Zuda agal embigeg agal imangingin bigeg tamacag aimai, go en agzozou ze alalamamen. Ag Zuda agal kasai ze nanalaimai, go en han ze alalamamen. Ag, Kristen duailel, goagal imangingin bigeg tamacag i don. Einen, igul eg gonug duailel ag naliu dabun i isanaramau. jlMvZe go iz na aizemin go en ig oigeb petak abun iboin. Guzenaimai, go Uwait nug en oiagab petak emen duailel ze go subantal abai marebi, go umkoskos duailel ipal en dabeleimai, isanaramamen. Ze go nug duailel unum isanaramau. k{vUwait nug gonugau ougab naliu eiman, ig isanigeimai, nugtal ig gonugau ameg ebu naliu dabun tapai migeun. Guzenaimai, mogoi ag abiu agal memeagar noumebi, goagen ecesab utei wanebi, umamen sul, ig han abiu, ig aiu ses Uwait nug dual muzmuz damam. djAvYesus Kristus go igual igul eg ebuan imaigeun. Gonug Ah Wes palautina, alai gusig migeun. i'vIg salau naliu memun, go en igual igul eg ebuan imaigab tam. Tam pet, go ig en bisomig peimai, guzeneun. Getal ig gonugau ameg ebu unu mui daremun. Gonug igual unu ulusina, ig koli duailel awau usalemun. Ah Wes nug ig isanigena, ig Uwait nugau gelegul alegul usalemun. lhQvUwait go igual igul eg ebuan imaigeun du. Einen, go ig en ougab noumaimai, isanigeimai, imaigeun. FgvIgag duailel ipal abai suban dabun, ze go awaramoroi. Getal igual oigeb petak ab tam ebu em ebuan duailel sul dabeleu eg sesamoranemun. Ig ze naliu i sesamoranemun, bo, ig dudu ipal agal polu ze doimai, abu eg sesamoranemun. Igul eg go nug igual dabeleu unum keu igena, ig enimig en igul eg tutak sesamorabun guzenanemun. Igul eg go mabun en igual oigeb naliu pet usaleun. Ig igul eg go maimai, dudu ipal abai ze alalai dacanemun. Ig duailel ipal agal ecesab en amecig alaneun. Guzenina, duailel agen ig ibaig iwai darena, iguan han igual zaiger abai iwai dacanemun. Af{vAg dudu ipal ze biabial kuai i awaramamen. Ag duailel ipal abai i alalan. Bo, ag suban daiban, duailel ipal abai agal oiagab selai mai damamen. Ag duailel unum suban isanaramamen.’ Pe vNa oiagab petak emen duailel koli guzenai ze awaramam, ‘Ag umkoskos igul naliu mamamen. Ag emgasag gumaraneu dudu mui goagal salau dudu wanimag a goagal ze suban sesamoraimai, salau naliu mamamen. >duvNa ze go suban abai maramam. Na du wanim a. Gonun, oiagab petak emen duailel ze go sesamorabun isanaremen, go Uwait nugau Ze suban dumam. Go ze go i sesamorebi, na go ze gusig awaremen, go koli igul naliu mamam. Taitas, na ze naliu abai maraiba, na du tub i uteben, go nug na gaul du aimai aizamau.^c5vYesus Kristus nugtal igag en a gegeulanau ebu noumaimai, igual igul eg ebuan imaigena, igag koli Uwait nugau ameg ebu naliu usalemun. Guzenina, igag gonugau duailel, gonun, igul naliu tutak sesamorabun guzeneun. 9bkv Yesus Kristus koli alamau en igual oigeb siksikaimai gumei dab. Go Uwait gusig mui, go igual imaiganeu du. Go Uwait nugau wanib eiman al banou ougeiman koli alaba, igag piab. taav Go igul go guzenaimai, ig abai migeun igag em ebuan dudu sul koli igul eg i mab. Ig em ebuan duailel agen agal enimag en tutak dabilanemen sul i guzenan. Ig Uwait nugau igul naliu i semurab. Igag Uwait nugau duailel pet, gonun, igag em e ebu darem go en tutak dabeleu naliu maimai, igul naliu tutak sesamorai dab. Igag gonugau ameg ebu igul naliu sag mai damun, J` v Uwait nugau duailel agal igul guzenai damau, einen, Uwait nugau ougab selai daneu go duailel unum isanaraimai, Yesus Kristus palautina, em e ebu alaimai, agal igul eg ebuan koli imareun. a_;v Ag agal dudu banban agal ecesab ipal i zob umamen. Ag igul naliu tutak mamamen. Guzenebi, agal dudu banban abe mamam ag igul naliu macanemen dudu, gonun, goagal oiagab ag en naliu usalamau. Ag igul naliu go unum guzenebi, duailel ipal agen agal igul naliu uligaimai, go guzenai ze mamam, “Uwait go ig koli imaiganeu du, gonugau ze naliu.” ^v Na salau dudu han ze gusig awaramam. Go agal gumaranemen dudu banban agal ze unum sesamoraimai, goagal salau suban mamamen. Ag ein salau mabun awarebi, agen dudu go agal oiagab naliu usalabun ag ze unum sesamoramamen. Agen koli ze tub i awaran. *]MvNa duailel ze awaramoroi aba, petak ze tutak awaramam. Na guzenemen, dudu ipal agen ig ze biabial kuai i aigamam. Na ze naliu awaremen, dudu ipal agen igual ze duabun uteimai, go aipag numau. Einen, go nait polu ze tub duab tam, gonun, go ig oigeb petak emun duailel ze tub eg i aigamam. D\vTaitas, na iror sul, go na peizaimai, sesamizamam. Gonun, na igul naliu sag mamam. Na ze naliu abai maramoroi aba, na polu ze tub i awaren. Na suban dabeleimai, petak ze tutak awaramam. l[QvNa mogoi magun han guzental gusig ze awaramam. Ag agal dabeleu agtal umkoskos suban gumamam. Z}vAg wal igul tub mabun i dabilamamen. Ag agal dabeleu suban gumeimai, suban damamen. Ag agal salau suban gumeimai, agal gamulagar agal ze suban sesamoramamen. Ag igul go unum guzenebi, duailel ipal agen Uwait nugau Ze en ze biabial kuai i awaramam. $YAvAg igul go abai marebi, ailel magun go han guzental goagal gamulagar en suban dabeleimai, go en sag damam. Goagal geleagar aleagar han suban gumaramamen. 6XevNa dudu banban awaranemen sul, ailel banban ze go naliu sesamorabun awaramam. Ailel go ag Uwait nugau ailel, gonun, ag igul naliu mamamen. Ag wal igul i mamamen. Ag duailel ipal seiagab polu ze i mamamen. Ag wain ze asiu umkoskos i zamamen. Agen ailel magun suban dabun ze suban abai maramamen. WvNa dudu banban Uwait nugau Ze naliu sag sesamorabun awaramam. Go oiagab selai mui daimai, dabeleu naliu mui agtal goagal hoboi dabun igul suban gumamam. Goagal oiagab petak emen gusig maimai, duailel ipal isanarabun en dabilamam. Go uhu oimai, oiagab eg i umam. uV evTaitas, na duailel agal oiagab petak emen Uwait nugau petak ze sesamoraimai, igul naliu mabun abai maramam. "U ?vDualiel goagen guzenai ze macanemen, “Ig Uwait abiu mem,” bo, ig goagal igul eg pianem, guzenaimai, ig abiu go Uwait semuranemen. Uwait nug duailel go ag egonou aneu, einen, ag gonugau ze i sesamoranemen. Gonun, Uwait nugau ameg ebu igul naliu tub ag erunabun iborain tam.T {vIz ulis na aizem, na Krit duailel goagal oiagab petak emen, go polumanemen dudu agal igul i sesamorabun aimai, gusig awaramam. Polumanemen dudu goagen Uwait nugau ameg ebu ee ipal unu mui ee go i zabun aimai ze macanem. Bo, duailel Uwait nugau ameg ebu naliu darem, go abiu, ece unum Uwait nug usalai meun, go naliu, gonun, go ee unum zabun iboin. Bo, duailel go Uwait nugau ameg ebu unu mui go gonugau ze suban i sesamoranem, go ein igul mabun go guzenanemental. Ee go unu mui ta, unu tamacag ta, go Uwait nugau ameg ebu gaul zanemen. Bo, Uwait nugau ameg ebu agal dabeleu eg, gonun, goagal oiagab igul eg go guzenemen go i abiu. S 7vNa ze gusig i awaramam duailel go Zuda agal embigeg agal imangingin mui, dudu go Uwait nugau Ze naliu i sesamoranemen agal kasai ze mui sesamoramam. SR !v Getal Krit em waug ebuan abiu macaneun du tub go nug guzenai aneun, “Krit duailel ag polu ze macanemen. Dudu go ag egun zag sul duailel eg maranemen. Ag bo sul, ee asiu zanemen. Ag salau i macanemen, ag wasig duailel.” Du gonugau ze petak pet. Na Krit duailel go gusig ze awaraimai, goagal oiagab petak emen koli gusig mamam. Q v P v Na mui, dudu banban go nagen tapai maremen mui, agen polumanemen dudu go ze gusig awaran. Polumanemen dudu agen dudu ipal agal ug mui oiagab petak emen unum eg maranemen, gonun, go igul go guzenanemen agen kuatai ze awaran. Polu ze macanemen dudu go Uwait nugau Ze sesamorab tam, goagal dabeleu eiman duailel ebuan aiwag wabun igul go duailel abai maranemen. Igul go egonou pet. .O Wv Krit em waug ebuan dudu asiu go ze suban i sesamoranemen. Go ze gaul ipal maimai, polu ze mina, dudu ipal ze go doimai, goagal igul sesamaranemen. Zuda dudu asiu agal em ebu darem, go han polu ze macanemen. Go guzenai ze macanem, oiagab petak emen dudu unum agal enimag galau kuatamamen. CN v Go gonugau ougab Yesus Kristus en petak eun gusig pataimai, ze naliu iguan abai maremun sul go nug han duailel ipal guzental abai maramau. Guzenaimai, gonug oiagab petak emen duailel ipal isanaraba, go ze naliu sesamorabun iboin. Duailel inen go Uwait nugau Ze suban i sesamorebi, gonug duailel guzenai awaramau, “Uwait nugau Ze go petak, ag i sesamoramamen, go ag igul eg macanemen. Ag i guzenan.” Taitas, na dudu guzenai tapai maramam. "M ?vBo, ipal uzanan duailel alina, gonug gonugau zaueim imarai simai, suban gumaraneu. Go igul naliu sag guzenaneu. Go nugtal gonugau dabeleu suban gumaneu. Go dudu ipal ebalagab igul naliu macaneu. Go Uwait nugau Ze unum sesamoraneu. Go nugtal gonugau hoboi dabun igul suban gumaneu. |L svGumarabun du go gue Uwait nugau salau maimai, gonugau duailel suban gumaramau. Du go gue igul eg ipal i macaneu, gonun, dudu ipal agen go seugab ze i macanemen. Go nugtal gonugau wanib i ulagwag macaneu, Go gonugau duailel suban gumaraneu. Go pigai ougab aigsisil i aneu. Go ze gusig asiu i zaneu. Go dudu ipal abai pigai i alalaneu. Go aiwag asiu wai aimai i dabilaneu. AK }vDu in go igul eg i macaneu, duailel agen gonugau enib ebu ze i macanemen, na du guzeneneg sul tapai mamam. Go air tutak oimai, ailel ipal abai i aidaneu. Du gonugau gelegul go Yesus en goagal oiagab petak anemen. Duailel goagal geleagar agen igul eg ipal mina i duanemen, go memeagar agal ze unum sesamoranemen. yJ mvIz einen na Krit em waug utizai alemin? Go einen salau ipal ig poab tam, na salau go unum poamam. Go em waug ebu uzan asiu pet, gonun, dudu banban go duailel oiagab petak emen gumarabun tapai maramam. Na izal ze aizemin sul guzenamam. ?I yvO Taitas, na izal nagwai sul, iz na sikut wai mizem. Na Yesus en ounab petak eun, go na iz sul. Iz Uwait guzenai aurem, Uwait igual Memenig, Yesus Kristus go igual igul eg ebuan imaigabun du mui, goagal oiagab naliu eim nait ounab iau selai dabun isanizamam. Taitas nugau salau go Krit em waug ebu dareu. KH vGuzenaimai, ziwas tub Uwait nug tapai meun, ziwas go ebu, duailel muzmuz awau dabun bigeg abai mareun. Iz gonugau salau du gonugau ze ailina, izan mui gonugau ze oimai, duailel awaranem. Uwait nug gonugau salau iz ebeab meun, gonun, iz gonugau ze duailel abai maranem. Uwait gonug sag igual igul eg ebuan imaigabun iboin. G vIz agal oiagab petak emen gusig go marabun isanaranemin. Iz guzenemin, agal oiagab naliu usalaba, ag Uwait dual awau muzmuz damamen. Getal Uwait nug ece unum usalai mab tam ebu, go nug ig ibaig baib meun, go ig muzmuz awau dabun aigeun. Uwait go i polumaneu. F -vO Taitas, iz Uwait nugau salau du, Yesus Kristus nugau ze oi aidanemin du. Iz Pol, izan na ze go sikut wai mizem. Uwait nug iz gonugau salau du tapai mileun, gonun, getal duailel Uwait nug gonugau tapai mareun goagal oiagab petak emen suban dabun iz abai maranemin. Iz ag Uwait nugau petak ze abai maremin, ag ze bigeg suban abe mamamen. Ze go nug ig Uwait nugau igul naliu sesamorabun abai miganeu. E5Uwait go sag go dabeleu banou mui, go nug Yesus Kristus ig isanigabun palautoroun, gonun, ig ag gonugau wanib umkoskos ulagwag murab. Go petak.D'Bo, ulis gonugau Ze Naliupet go nugtal ig gonugau salau duailel abai migeu. Ze go Uwait nugau ze doimai, awaranemen dudu agen Kristus en sikut winar go ulis araog usaleu. Uwait nug go muzmuz dacaneu, go ig gusig aigina, ig duailel agal ameagab ebu Ze Naliupet go wageimai dareun araog mina, emgasag ipal ebuan duailel unum abe maimai, ag go en agal oiagab petak aba, gonugau igul suban sesamoran. gCGGuzenaimai, ulis ig Uwait ulagwag murab. Gonugtal gonugau Ze Naliupet iz abai mileun agal oiagab go en petak emen go gusig maraba, ag gonugau igul sesamoramamen. Gonun, izan duailel guzenaital awaranem. Izan Yesus Kristus nug ig oigabun ze duailel awaranem. Em usaleun ziwas ebu, alai ulis ze go wageimai dareun. Ulis, Uwait nugtal araog meun. 0BYIz Uwait guzenai aurem, “Igual Dubanou Ban, Yesus Kristus nug gonugau ougab naliu eim ag isanaramau. Go petak”] Pol nug Uwait ulagwag moroimai, gonugau ze poeun. A)Gaius nug iz gonugau zaueim imaicileimai, suban gumilacaneu. Go nug Kristen duailel unum gonugau zaueim alai gotulina, gumaraneu. Go nug han ag ‘Umaseu’ awareu. Erastus go ban uzanan e aiwag gumaneu du, go igual zaicig Kwartus go dual ag ‘Umaseu’ awarem. [ !@;Iz Tertius, izan Pol nug ze aneun, ze doimai, ag agau e sikut wai marem. Iz han Dubanou Ban en oiab petak emin, izan izal ‘Umaseu’ ze awarem. ?%Timoti go izal salau zai go nug ag ‘Umaseu’ awareu. Lusius, Zeson, Sosipater go Zuda dudu iz sul, agen han ag ‘Umaseu’ awarem. x>iUwait go oiagab selai dabun nugau bigeg. Gonug pigai Satan nugau gusig ag ebalagab dareu unum eg maba, Satan go agal aramag piagsal damau. Iz Uwait guzenai aurem, “Igual Dubanou Ban, Yesus gonugau ougab naliu eim ag isanaramau.” =!Duailel unum goagal oiagab Yesus en petak aimai, Uwait nugau igul naliu sesamor aimai ze domen. Guzenaimai, iz ag en izal oiab siksikeu. Bo, izal dabeleu ag igul naliu mabun igul suban abe maimai, sesamoramamen. Bo, ag igul eg mabun igul abe maimai, go gasag macan. < Guzenai dudu go igual Dubanou Ban, Kristus nugau salau i macanem. Go agal enimag en siksikaimai, igul eg mabun sag dabeleu wanem. Go agal ze dudu ipal agen petak abun aimai, duailel dabeleu ginampet mui ameag patanem. Guzenina, go Uwait nugau abu utanem. v;eO zaiar, iz ag ulis gusig ze awaramoroi. Ag suban tapai dacan! Einen, polumacanemen dudu ipal agen ag beu beu dou maramam. Igul go ebu duailel agal oiagab Yesus en petak emen go utamamen. Polumacanemen dudu go agen ag getal Uwait nugau Ze domen amai aimai, go agen agal ze beu abai maranem. Ag polumacanemen dudu go abe maraiban, semarebiag, ag abai i damam. f:EAg unum agal oiagab go en noumaimai, ebeag pataimai, izal ‘Umaseu’ ze awaran. Kristus nugau duailel ag uzan beu beu gotulanemen, go agen agal ‘Umaseu’ ze awarem. Pol nug Rom duailel gusig tapai dabun ze awareun. P9Ag izal ‘Umaseu’ ze Pilologus gonugau wau Zulia dual awaran. Nereus gonugau abiag dual, Olimpas mui duailel ipal goagal oiagab Yesus en petak emen ag abai darem izal ‘Umaseu’ ze han awaran. 8+Ag izal ‘Umaseu’ ze Asinkritus, Plegon, Hermes, Patrobas, Hermas mui duailel ipal go agal oiagab Yesus en petak emen ag abai darem awaran. ^75 Rupus go Dubanou Ban nug gonugau salau du tapai mina, go nug gonugau salau unum suban macaneu. Ag izal ‘Umaseu’ ze go mui gonugau anag mui awaran. Gonugau anag go izal anikai sul go nug iz suban gumilacaneu. 6  Tripina, gonugau zaug Triposa ailel go aliag ag Dubanou Ban nugau salau gusig macanem agen izal ‘Umaseu’ ze awaran. Izal zai Persis go han Dubanou Ban nugau salau gusig macaneu. Iz air go en oiab nug noumaneu. Ag air go han izal ‘Umaseu’ ze auran. %5C Ag izal ‘Umaseu’ ze Herodion auran. Go Zuda du go iz sul. Ag izal ‘Umaseu’ ze Dubanou Ban nugau duailel ag Narsisus nugau zaueim dacanemen awaran. c4? Ag izal ‘Umaseu’ ze Apeles auran. Go uhu asiu oun, bo, gonugau ougab Kristus en petak eun, go utab tam. Gonun, ig abiu go petak Kristus nugau salau du pet. Ag Aristobulus nugau ug han izal ‘Umaseu’ ze awaran. *3M Ag izal ‘Umaseu’ ze Urbanus auran. Go iz ibail Kristus nugau salau memun. Ag izal zai Stakis han go izal ‘Umaseu’ ze auran. Iz go en oiab nug noumaneu. 2Ag izal zai Ampliatus izal ‘Umaseu’ ze auran. Iz go en oiab nug noumaneu. Go ig ibaig Dubanou Ban nugau igul tutak sesamoranem. t1aAg izal ‘Umaseu’ ze Andronikus, gonugau wau Zunias dual awaran. Ag Zuda duailel aliag, iz sul, ag iz ibail ereg hicaranem zaueim daremun. Amegai ag agal oiagab Kristus en petak emen. Ulis han iz izal oiab Kristus en petak emin. Ag Yesus nugau ze oi aidaimai, gonugau salau naliu pet memen. Duailel ipal agen agal igul naliu uligaraimai, agal ze sesamoranem. 0yAgen izal ‘Umaseu’ ze Maria auran. Go han Yesus nugau salau air. Ag abiu go ag en salau gusig maimai, isanaraneu. / Duailel ag agal zaueim zobu piabun alai gotulanemen iz ag han ‘Umaseu’ awarem. Izal zai, Epainetus go han iz ‘Umaseu’ aurem. Iz go en oiab noumanem. Go tutak amegai Esia agaig ebu gonugau igul eg ebuan koli kekulaimai, Kristus en ougab petak eun. . Ziwas ipal ebu, iz uhu mui, bo, agen iz isanilemen. Dudu ipal agen ag ugarabun iborain, bo, ag agal enimag en i dabilemen iz isanilemen. Izan sag ag ‘Umaseu’ i awarem, emgasag ipal ebuan Kristen duailel iz ibail darem agen han ag ‘Umaseu’ awarem. u-cIz Prisila, gamu Akwila dual ‘Umaseu’ ag awarem. Ag iz ibail Yesus Kristus nugau salau ereg macanemun. r,]Go Dubanou Ban nugau salau air, gonun, go ag abai dabun umamen. Uwait nugau duailel agen duailel ipal gumaranem sul, ag go gumamamen. Go esab tamacag daba, agen go isanoron. Einen, go nug duailel asiu isanaraimai, iz han isanileun. + 7Iz ulis ze ipal awaramoroi, igual abinig Pibi ag waiagab alaba, agen go suban gumamamen. Go gonugau salau Senkria uzanan Kristen duailel isanaraneu. * !Izal ze poabun, iz Uwait aurem, go nug ag abai ereg damau. Gonug sag igual oigeb selai dabun gusig migamau. Go petak!7)g Uwait nugtal iz ag waiagab alabun ailaba, go petak iz ag waiagab alai. Iz oiab siksikai mui ag waiagab alaimai, ag abai ereg i mai dai, gonun, ig iguazozou gusig mai damam. &(EDudu ipal Zudia agaig darem agal oiagab Yesus en petak ab tam agen iz eg milaporoi, gonun, agen iz goagal ebeagab ebuan oilabun Uwait auramamen. Ag han Uwait auran, Kristen duailel Zerusalem uzan darem, ag oiagab selai mui aiwag go emgasag ipal ebuan Kristen duailel ebalagab umamen. M'O izal Kristen zaiar, igual Dubanou Ban, Yesus Kristus nug ig ereg gonugau salau mabun tapai migeun. Guzenaimai, Uwait nugau Ah Wes nug isanigena, ig igual oigeb petak emun zaiger en oigeb nug noumamau. Gonun, iz ag gusig awarem, izal salau en ag iz ibail gusig tapai daimai, Uwait gusig aurebi, go nug iz isanilamau. & Iz abiu iz ag alai uligaraimai, Kristus nug ig isanigabun Ze Naliupet unum awaremin, ag doimai, agal oiagab banban siksikamau. %1Iz salau go poaimai, aiwag oimai, ecesab tamacag duailel Zerusalem darem maremin, Spen emgasag bitabun abu ebu beteimai, i mai daimai, ag piarai. $Duailel go ag agal oiagab selanau mui go igul go guzenemen. Petak, Zuda duailel agen emgasag ipal ebuan duailel Uwait nugau Ze maraimai, goagal doropag isanaremen. Guzenina, emgasag ipal ebuan duailel agen ereg Zuda duailel isanarabun enimag ebuan ece maraporoi. ^#5Go einen, Zuda duailel oiagab petak emen Zerusalem uzan darem, go ecesab tamacag darem. Guzenina, Kristen duailel Masedonia agaig mui Akaia agaig mui darem agen aiwag gotulaimai, duailel go isanarabun guzenemen. a";Bo, ulis iz Zerusalem ban uzan Kristen duailel go ebu darem isanarabun bitamoroi. G!Iz Spen emgasag bitabun, beteimai iz ag piapiarai bitai. Iz ag abai ban i danai, bo, iz ag piaraimai, siksikanai. Guzenaimai, iz Spen emgasag bitamoroi aimai, agen iz abu ebu isanilamamen. } sUlis, e uzan ipal izal salau unum poemin. Wai asiu iz ag uligarabun dabeleimai, iz ulis ag waiagab bitamoroi.  Iz ag waiagab bitabun umkoskos dabelacanem, bo, iz go uzan ipal salau asiu mui, gonun, iz ag waiagab bitabun iborain tam.  Bo, Uwait nugau ze nug guzenai aneun,“Duailel, du tub nug Uwait nugau Ze getal awarab tam, go gonugau ze doimai, go abe muramam. Ag getal gonugau ze duab tam, ulis, ag zebigeg abe mamam.” Aisaia 52:15 Pol go Rom ban uzan piabun dabeleun. s_Uzan asiu duailel ag Kristus nugau ze i duacanemen ebu, iz gonugau Ze Naliupet awarabun betemin. Iz go guzenanemin, einen, dudu ipal agen uzan ipal amegai betei salau memen ebu, iz go ebu koli izal salau i mai aimai gusig dabelemin. wAg Uwait nug iz gusig milena, gugeg beu beu, igul beu beu mui mina, ag uligaimai, ag gonugau ze sesamoremenin. Uwait nugau Ah Wes nug iz isanilena, iz Uwait nugau gusig abai marabun igul go guzenemin. Guzenaimai, iz Zerusalem ban uzanan betei Ilirikum agaig abu huia go betemin. Gonun duailel unum Kristus nugau Ze Naliupet awaremin. Guzenaimai, iz izal salau unum poemin. I Kristus nug Uwait nugau salau unum mai dareu, guzenaimai, iz salau ipal duailel ipal agen memen iz go en awarab tam. Kristus nug gonugau salau izal ebe ebu meun, iz go en petak awarai. Salau go ebu emgasag ipal ebuan duailel ag Uwait nugau Ze suban sesamoranemen. Ag izal ze doimai, izal igul uligaimai, sesamoranemen. {Guzenaimai, iz Yesus Kristus nug dual pezai daimai, Uwait nugau salau mai darem en iz izal wanim ulapwag macanem. 9kYesus Kristus gonugtal iz gonugau salau du emgasag ipal ebuan duailel isanarabun tapai mileun. Uwait nugtal iz emgasag ipal ebuan duailel isanarabun agal ula dabun du sul tapai mileun. Uwait ula dacanemen dudu ag agal enimag duailel isanarabun Uwait muranemen sul, iz han emgasag ipal ebuan duailel isanarabun izal enim tabug Uwait muranem. Iz ag gonugau Ze Naliupet tapaimaranem. Uwait ula dacanemen dudu agen duailel agal ece Uwait muranemen sul, iz emgasag ipal ebuan duailel agal oiagab Kristus en petak abun isanaraimai, go Uwait nugau duailel usalabun igaracanem. Uwait nugau Ah Wes nug agal oiagab oug alai darena, Uwait nug gonugau ougab selai mui ag gonugau pet dabun igaramau. ;oBo, iz ze ipal sikut wai maremin ag agau sikut wemin nanalaimai, koli gusig dabilan. Uwait nug gonugau ougab naliu ebu iz salau mileun, gonun, iz ze go gusig sikut wai maremin. |qO zaiar, izal oiab oug iz abiu ag igul naliu pet duailel ipal ibalagab macanemen. Iz abiu ag Uwait nugau igul suban abe macanemen, gonun, agen agal zaiagar igul naliu mabun abai marabun iborain. Igul eg i mabun han abai marabun iborain. ;o Iz ag en Uwait auremin, agen goen agal oiagab petak ebi, go nug ag isanaraba, agal oiagab selai daimai, oiagab naliu mui go nug alai ag ibalagab igul naliu mabun gumei damamen. Gonun, Uwait nugau Ah Wes nug ag gusig maraba, ag oiagab siksikai mui gumei damamen. Pol go gonugau salau macaneu en aneu. w Aisaia nug Kristus en guzenai aneun,“Devit nugau memeg, Zesi gonugau ug eiman du tub go alaimai, emgasag ipal ebuan duailel gumaramau, gonun, duailel go ag go nug alai ag ibalagab igul naliu mabun gumei damam.” Aisaia 11:10 Q Kolital Uwait nugau ze nug guzenai aneun,“Ag emgasag ipal ebuan duailel unum, ag Dubanou Ban ulagwag moron. Em ebuan duailel ag unum gonugau wanib ulagwag moron.” Buk Song 117:1 +O Kolital Uwait nugau ze tub nug eneun,“Ag emgasag ipal ebuan duailel, ag Uwait nugau duailel abai ereg gotulaimai, siksikai dacan.” Lo 32:43 S Kristus nug Zuda duailel isanaraimai, go emgasag ipal ebuan duailel ag en han bisomag piaraimai, igareun, gonun, agen Uwait nugau wanib ulagwag macanem. Getal Uwait nugau ze nug guzenai aneun,“Igul go en, iz emgasag ipal ebuan duailel ula ebu daimai, na en kabal waimai, nait wanim ulapwag mizai.” 2 Samuel 22:50 oWIz ag awarem, Kristus go Uwait nugau salau du, go nug Zuda duailel isanareun. Gonun, Uwait nug Zuda agal embigeg abai baib meun go petak sesamoreun abai mareun. Kristus go igul go guzenina, Uwait nug baib meun go petak pet zoun. 2]Kristus nug ag Uwait nugau ug usalai maraimai, igareun. Guzenina, duailel agen Uwait nugau wanib ulagwag mamam. Ag agzozou oiagab siksikai mui daimai, gonugau igul sesamoraimai, agal zaiagar isanaramamen. Kristus nug ag go dual dabun igareun sul, agen han agal zaiagar ag abai dabun igaran. J Gonun, agal oiagab tutak sag gotulai damamen. Uwait go igual Dubanou Ban, Yesus Kristus nugau Uwait, go han gonugau memeg pet. Gonun, ag ereg gotulaimai, ag Uwait nugau wanib ulagwag mamamen. ~uGonun, iz guzenai anem, Uwait nug igag gusig migena, igag unum uhu oimai, gusig tapai daimai, igual oigeb go en petak emun go gusig mai dab. Iz Uwait auremin, go nug ag Yesus Kristus nugau igul sesamorabun agal oiagab tutak tulai mamamen. J  Ze unum getal Uwait nugau agau ebu sikut wemen go ulis ig abai migeu. Gonugau zeze ipal ig uhu mui gusig tapai dabun abai migeu. Zeze ipal ig Uwait nugau igul suban abe mabun abai migeu, gonun, igul gonug igual oigeb Uwait en petak emun gusig usalamau. Gonun, ig Uwait nug imaigabun oigeb siksikai mui gumei damam.  {Kristus gonugtal gonugau ougab naliu usalabun salau i meun. Tam, go Uwait nugau ougab naliu usalabun salau meun. Uwait nugau ze nug guzenai aneun,“Duailel ipal agen na eg ze aizemen. Eg ze go han iz ebilab ze memen.” Buk Song 69:9  5Tam, ig unum tutak tutak igual zaiger agal oiagab naliu isanarabun dabilab. Igul gonug duailel go agal oiagab Uwait en petak emen go gusig maramau. &  GIg igual oigeb Uwait en petak gusig emun, gonun, duailel ipal agal oiagab petak gusig i emen iguan go isanarab. Ig igual oigeb naliu usalabun sag i dabilab. ^ 5Bo, du tub go dabeleu aliag aliag oimai, ee zacaneu, du go nugtal gonugau ameg ebu mui, Uwait nugau ameg ebu mui, igul eg macaneu. Einen, gonugau ougab petak eun go gusig tam, gonun, ee go zacaneu. Guzenaimai, du go igul tub guzenabun Uwait nugau ameg ebu eg aimai dabilacaneu, bo, go igul gue gaul guzenaneu, go petak igul eg macaneu.@yNait ounab petak emen go gusig aimai, na ein igul guzenabun, suban dabileiba, men. Bo, duailel ipal agal ameagab ebu i guzenen. Nait igul go Uwait dual na ibaiz sag damau. Du in go suban dabeleimai, igul tub naliu macaneu, ses gonugau ougab oug go igul eg meun en dabilab tam, du go gue ougab siksikamau. ~uNa nait zaun isanurabun, egun ta, wain ze ta i zen. Na han igul ipal gonugau ougab petak eun abu gibabun i guzenen. %CAg agal ee zacanemen igul nug Uwait nugau salau eg i umau. Ee unum zabun Uwait nugau ameg ebu go naliu. Bo, zaun tub ee tub zabun eg dabilaba, na ee tub gaul zemen, go nait igul sesamoraimai, ee go zimau nagen go ebu igul eg mem. Nait igul go nug gonugau ougab petak eun abu utamau. Gonun, ig gusig daimai, igul ipal naliu maimai, iau dab. Ig ag iguazozou Uwait nugau igul naliu sesamoremun isanigamau. ?wDu in go igul guzenai sesamoraimai, Kristus nugau salau mai damau, Uwait nug go en ougab siksikamau. Du go duailel ipal agen goen guzenai ze mamam, “Go igul naliu sesamoraneu.” pYUwait nugau duailel usalamoroi, ee ta ze zabun go banou tam. Gonugau duailel usalabun igul go guzenai. Uwait nugau Ah Wes nug ag isanaraba, ag duailel ipal ebu igul naliu maraimai, ag abai iau daimai, oiagab siksikai mui damamen.  Ag igul naliu tub ze maimai, agal zaiagar en i dabeleimai, gaul mebi duailel ipal goagen agal wanimag ze biabial kuai awaramam. }Na ee tub zemen, nait zaun nugau ougab eg uba go, na nait zaun en ounab nug noumab tam. Kristus go du go en noumeun, gonun, go ee tub i zacaneu na ee go zimam, go peizaimai, gonugau ougab Yesus en petak eun eg muramam. Gonun, na igul go i guzenen. \1Iz igual Dubanou Ban, Yesus dual pezai darem, gonun, iz izal dabeleu gusig mui abiu, ig ee tub zai go ig Uwait nugau ameg ebu eg i usalamam. Bo, du tub nug guzenai aneu, “Iz ee go zai iz igul eg manai, gonun, iz ee go zaimai, iz Uwait nugau ameg ebu igul eg mem.” Guzenaimai, du go gue ee go zabun iborain tam. Igul go nugtal utaneu. 0Y Guzenaimai, ig iguazozou i sisicigab. Tam, ig guzenai dabilab, “Iguanag igual zaicig ze tub ta, igul tub go ebu memun, gonugau ougab petak eun abu i geben.” 2n}rg\QF:." ~~~~~~~~~~~~z~n~b~V~J~>~3~'~~~}}}}}}}}}}}}s}h}\}P}D}8},} }}||||||||||||x|l|`|T|H|=|1|%|| |{{{{{{{{{{{}{q{e{Y{M{A{5{){{{zzzzzzzzzzzzuziz]zQzEz9z-z!zz yyyyyyyyyyyyzynybyVyJy>y2y&yyyxxxxxxxxxxx~xrxgx[xOxCx7x+xxxwwwwwwwwwwwwwwkw_wSwGw;w/w#ww wvvvvvvvvvvv|vpvdvXvLv@v4v(vvvuuuuuuuuuuuuuuiu]uQuEu9u-u!uu ttttttttttttytmtatUtIt=t1t%tt tsssssssssss~srsfsZsNsBs6s*sssrrrrrrrrrrrrvrjr^rRrFr:r.r"rr qqqqqqqqqqqq{qoqcqWqKq?q3q'qqqppppppppppppspgp\pPpDp8p,p ppooooooooooooxolo`oToHod2d&dddccccccccccccscgc[cOcCc7c+cccbbbbbbbbbbbbxblb`bTbHbT2T&TTTSSSSSSSSSSS~SrSfSZSNSBS6S*SSSRRRRRRRRRRRRwRkR_RSRGR;R/R#RR QQQQQQQQQQQQ{QoQcQWQKQ?Q3Q'QQQPPPPPPPPPPPPsPgP[POPCP7P+PPPOOOOOOOOOOOOxOlO`OTOHOF2F'FFFEEEEEEEEEEEEsEgE[EOECE7E+EEEDDDDDDDDDDDDwDkD_DSDGD;D/D#DD CCCCCCCCCCCC|CpCdCXCLC@C4C(CCCBBBBBBBBBBBBtBhB\BPBDB8B,B BBAAAAAAAAAAAAyAmAaAUAIA=A1A%AA A@@@@@@@@@@@}@q@e@Y@M@A@5@)@@@????????????v?j?^?R?F?:?.?"?? >>>>>>>>>>>>z>n>b>V>J>>>2>&>>>============s=g=[=O=C=7=+===<<<<<<<<<<<626&666555555555555s5g5[5O5C575+555444444444444w4k4_4S4G4;4/4#44 333333333333{3o3c3W3K3?333'333222222222222t2h2\2P2D282,2 22111111111111x1l1`1T1H1<101$11 100000000000|0p0d0Y0M0A050)000////////////u/k/`/U/J/?/4/)///.............y.n.c.X.M.B.7.,.!.. .------------|-q-f-[-P-E-:-/-$---,,,,,,,,,,,,,t,i,^,S,H,=,2,',,,++++++++++++w+k+_+S+G+;+/+#++ ************{*o*c*W*K*?*3*'***))))))))))))t)h)\)P)D)8),) ))((((((((((((x(l(`(T(H(<(0($(( ('''''''''''}'q'e'Y'M'A'5')'''&&&&&&&&&&&&u&i&]&Q&E&9&-&!&& %%%%%%%%%%%%z%n%b%V%J%>%2%&%%%$$$$$$$$$$$~$r$f$Z$N$B$6$*$$$############w#k#_#S#G#;#/#### """"""""""""{"o"c"W"K"?"3"'"""!!!!!!!!!!!!t!h!\!P!D!8!,! !! x l ` T H < 0 $  |qeYMA5)ui]QE9-! ymaUI=1% ~rfZNB6*vj^RF:." znbVJ>2&sg[OC7+wk_SG;/# |pdXL@4(th\PD8, xmaUI=1% }qeYMA5)ui]QE9-! zn  <  ;  :  9  8   7  ;6  :5  94  83  72  61  50  4/  3.  2-  1,  0+  /*  .)  -(  ,'  +&  *%  )$  (#  '"  &!  %  $  #  "  !                                                                   6  5  4  3  2  1  0  /  .  -  ,  +  *  )  (  '  &  %  $  #  "  !                                                                   *  )  (  '  &  %  $  #  "  !                                                                   >  =  <  ;  :  9  8  7  6  5  4  3  2  1  0  /  .  -  ,  +  *  )  (  '  &  %  $  #  "  !~  }  |  {  z  y  x  w  v  u  t  s  r  p  q  o  n  m  l  k  j  i  h  g  e  f  d  c  b  a  `  _   ^ 8] 7\ 6[ 5Z 4Y 3X 2W 1V 0U /T .S -R ,Q +P *O )N (M 'K &L %J $I #H "G !F  E D C B A @ ? > = < ; : 9 8 7 6 5 4 3  2  1  0  /  . - , + ) * ( '  & 2% 1$ 0# /" . -! , + * ) ( ' & % $ # " !                                        1 0 / . - , + * ) ( ' & % $ # " !                                       ' & % $ # " !                                        , + * ) ( ' & % $ # " !                    ~  }  |  {  z  y x v w u t s  r &q %p $o #n "m !l  k j i h g f e d c b ` a _ ^ ] \ [  Z  Y  X  W  V U T S R Q P O  N 4M 3L 2K 1J 0I /H .G -F ,E +D *C )B (A '@ &? %> $= #< "; !:  9 8 7 5 6 4 3 2 1 0 / . - , + * ) ( &  '  %  $  #  " !          P  O  N  M  L  K  J  I  H  G  F  E  D  C  B  A  @  ?  >  =  <  ;  :  9  8  7  6  5  4  3  2  1  0  /  .  -  ,  +  *  )  (  '  &  %  $  #  "  !                                                                                                 / . - , + * ) ( ' & % $ # " !                                        H G F E D C B A @ ? > = < ; : 9 8 7 6 5 4 3 2 1 0 / . - , + * ) ( ' & % $ # " !                                ~ } | { z y  x  %w  $v  #u  "t  !s  r  q  p  o  n  m  l  j  k  i  h  g  f  e  d  c  b  a  `  _  ^  ]  \  [  Z  Y  X  W  U  V  T   S  ,R  +Q  *P  )O  (N  'M  &L  %K  $J  #I  "H  !G  F  E  D  C  B  A  @  ?  >  =  <  ;  :  8  9  7  6  5  4  3  2  0  1  /  .  -  ,  +  *  )  (   '  !&  %  $  #  "  !                                                         4  3  2  1  0  /  .  -  ,  +  *  )  (  '  &  %  $  #  "  !                                                                   2  1  0  /  .  -  ,  +  *  )  (  '  &  %  $  #  "  !                                                                  & % $ # " !                                  ~ } | z  { %y $x #w "v !u  t s r q p o n m l k i j h g f e d c b  a  `  _  ^  ] \ [ Z Y X W U  V 8T 7R 6S 5Q 4P 3O 2N 1L 0M /K .J -I ,H +F *G )E (D 'C &B %A $? #@ "> !=  < ; : 9 8 7 6 5 4 3 2 1 / 0 - . , + *  )  (  '  &  % $ # " !      + * ) ( ' & % $ # " !                                        ) ( ' & % $ # " !                                        # " !                                                                         -  ,  +  *  )  (  '  &  %  $  #  "  !   ~  |  }  {  z  y  x  w  v  u  t  s  r  q  p  o  n  m  l   k   j   i   h   g  f  e  d  c  b  a  `  _ ^ ] \ [ Z Y X  W  V  U  S  T R Q P O N M L  K BJ AI @H ?G >F =E <D ;C :B 9A 8@ 7? 6> 5= 4< 3; 2: 19 08 /7 .6 -5 ,4 +3 *2 )1 (0 '/ &. %- $, #+ "* !)  ( ' & % $ # " !                               K J I H G F E D C B A @ ? > = < ; : 9 8 7 6 5 4 3 2 1 0 / . - , + * ) ( ' & % $ # " !                                        . - , + * ) ( ' & % $ # " !                                        3 2 1 0 / . - , + * ) ( ' & % $ # "~ !}  | { z y x w v u t s r q p o n m l k j  i  h  g  f  e d c b a ` _ ^  ] '\ &[ %Z $Y #X "W !V  U T S R Q P O N M L K J I H G F E D C  B  A  @  ?  > = < ; : 9 8 7  6 .5 -4 ,3 +2 *1 )0 (/ '. &- %, $+ #* ") !(  ' & % $ # " !                                . - , + * ) ( ' & % $ # " !                                        " !                                                                            # " !                               ~ } | { z y x  w v u t s r q p o n m l k i j  h  g  f  e  d c b a ` _ ^ ]  \ [ Z Y X W V U T S R Q P O N M  L  K  I  J  H G F E D C B A  @ '? &> %= $< #; ": !9  8 7 6 5 4 3 2 1 0 / . - , + * ) ( ' &  %  $  #  "  !          $ # " !                            :  9  8  7  6  5  4  3  2  1  0  /  .  -  ,  +  *  )  (  '  &  %  $  #  "  !                                                                   2  1  0  /  .  -  ,  +  *  )  (  '  &  %  $  #  "  !                                                                                                           ~  }  |  {  z  y  x  w  v   u  *t  )s  (r  'q  &p  %o  $n  #m  "l  !k  j  i  h  g  f  e  d  c  b  a  `  _  ^  ]  \  [  Z  Y  X  W  V  U  T  S  R  Q  P  O  M  N   L  &K  %J  $I  #H  "G  !F  E  D  C  B  A  @  ?  >  =  <  ;  :  9  8  7  6  5  4  3  2  1  0  /  .  -  ,  +  *  )  (  '   & "% !$  # " !                                                                       " !                                        0 / . - , + * ) ( ' & % $ # " !                                                                   ~ }  | { z y x  w  v  u  t  s r q p o n m l  k j i h g f e d c b a  `  _  ^  \  ] [ Z Y X W V U  T  S  R  Q  P  O  N  M  L  K  I   J   G  H  E  F  D -l|pdXL@4(~~~~~~~~~~~~u~i~]~Q~E~9~-~!~~ }}}}}}}}}}}}y}m}a}U}I}=}1}%}} }|||||||||||~|r|f|Z|N|B|6|*|||{{{{{{{{{{{{w{k{_{S{G{;{/{#{{ zzzzzzzzzzzz{zozczWzKz?z3z'zzzyyyyyyyyyyyytyhy\yPyDy8y,y yyxxxxxxxxxxxxxxlx`xUxIx=x1x%xx xwwwwwwwwwww}wqwewYwMwAw5w)wwwvvvvvvvvvvvvuviv]vRvFv:v.v"vv uuuuuuuuuuuuzunubuVuJu>u2u&uuuttttttttttt~trtftZtNtBt6t*tttsssssssssssswsks_sSsGs;s/s#ss rrrrrrrrrrrr{rorcrWrKr?r3r'rrrqqqqqqqqqqqqtqhq\qPqDq8q,q qqppppppppppppxplp`pTpHpj2j'jjjiiiiiiiiiiiisigi[iOiCi7i+iiihhhhhhhhhhhhwhkh_hShGh;h/h#hh gggggggggggggvgkg`gUgJg?g4g)gggfffffffffffffyfnfcfXfMfBf7f,f!ff feeeeeeeeeeee|epedeXeLe@e4e(eeeddddddddddddtdhd\dQdEd9d-d!dd ccccccccccccycmcacUcIc=c1c%cc cbbbbbbbbbbb~brbfbZbNbBb6b*bbbaaaaaaaaaaaavaja^aRaFa:a.a"aa ````````````z`n`b`V`J`>`2`&```____________s_g_[_O_C_7_+___^^^^^^^^^^^^w^k^_^S^G^;^/^#^^ ]]]]]]]]]]]]|]p]d]X]L]@]4](]]]\\\\\\\\\\\\t\h\\\P\D\8\,\ \\[[[[[[[[[[[[x[l[`[T[H[<[0[$[[ [ZZZZZZZZZZZ}ZqZeZYZMZAZ5Z)ZZZYYYYYYYYYYYYuYiY]YQYEY9Y-Y!YY XXXXXXXXXXXXyXmXaXUXIX=X1X%XXXWWWWWWWWWWW~WrWfWZWNWBW6W*WWWVVVVVVVVVVVVvVjV^VRVFV:V.V"VV UUUUUUUUUUUUzUnUbUWUKU?U3U'UUUTTTTTTTTTTTTsTgT[TOTCT7T+TTTSSSSSSSSSSSSwSlS`STSHSM2M&MMMLLLLLLLLLLL~LsLgL[LOLCL7L+LLLKKKKKKKKKKKKwKkK_KSKGK;K/K#KK JJJJJJJJJJJJ|JpJdJXJLJ@J4J(JJJIIIIIIIIIIIItIhI\IPIDI9I-I!II HHHHHHHHHHHHyHmHaHUHIH=H1H%HH HGGGGGGGGGGG~GrGfGZGNGBG6G*GGGFFFFFFFFFFFFvFkF_FSFGF;F/F#FF EEEEEEEEEEEE{EoEcEWEKE?E4E(EEEDDDDDDDDDDDDtDhD\DPDDD8D,D DDCCCCCCCCCCCCxClC`CUCIC=C1C%CC CBBBBBBBBBBB}BqBeBYBMBAB5B)BBBAAAAAAAAAAAAuAiA^ARAFA:A.A"AA @@@@@@@@@@@@z@n@b@V@J@>@2@&@@@????????????s?g?[?O?C?7?+???>>>>>>>>>>>>>t>i>^>S>H>=>2>'>>>=============s=g=[=O=C=7=+===<<<<<<<<<<<)2)&)))(((((((((((~(r(f(Z(N(B(6(*(((''''''''''''w'k'_'S'G';'/'#'' &&&&&&&&&&&&|&p&d&X&L&@&4&(&&&%%%%%%%%%%%%t%h%\%P%D%8%,% %%$$$$$$$$$$$$y$m$a$U$I$=$1$%$$ $###########}#q#e#Y#M#A#5#)###""""""""""""v"j"^"R"F":"."""" !!!!!!!!!!!!z!n!b!V!J!>!3!'!!!  s g [ O C 7 +   xl`TH<0$ |pdXL@4(ui]QE9-! ymaUI=2&~rfZNB6*vj^SG;/# {ocWK?3'th\PD8, xl`TI=1% }qeYMA5)vj^RF:." {ocWK?3'sg[OD8, xl                                                                                                                             ~ } | {  z #y "x !w  v u t s r q p o n m l k j i h g f e d  c  b  a  `  _ ^ ] \ [ Z Y X  W V U T S R Q P O N L M K J I H G F  E  D  C  B  A @ ? > = < : ;  9 (8 '7 &6 %5 $4 #3 "2 !1  0 . / - + , * ) ( ' & % $ # " !                       & % $ # " !                                        ) ( ' & % $ # " !                                                                          " !                                        ( ' & % $ #~ "} !|  { z y x w v u t s r q p o n m l k j i  h  g  f  e  d c b a ` _ ^ ]  \ )[ (Z 'Y &X %W $V #U "T !S  R Q P O N M L K J I H G F E D C A B @  ?  >  =  <  ; : 9 8 7 6 5 4  3 2 1 0 / . - , + * ) ( ' & $ %  #  "  !               4  3  2  1  0  /  .  -  ,  +  *  )  (  '  &  %  $  #  "  !                                                                                                                                                                                   0  /  .  -  ,  +  *  )  (  '  &  %  $  #  "  !                                                            ~  }   |  +{  *z  )y  (x  'w  &v  %u  $t  #s  "r  !q  p  o  n  m  l  k  j  i  h  g  f  e  d  c  b  a  `  _  ^  ]  \  [  Z  Y  X  W  V  U  T  S  Q   R (P 'O &N %M $L #K "J !I  H G F E D C B A @ ? > = < : ; 9 8 7 6  5  4  3  2  1 0 / . - , + *  ) <( ;' :& 9% 8$ 7# 6" 5! 4 3 2 1 0 / . - , + * ) ( ' & % $ # " !                                                             * ) ( ' & % $ # " !                                        % $ # " !                                                            ~  } | { z y x w v  u /t .s -r ,q +p *o )n (m 'k &l %j $i #g "h !f  e d c b a ` _ ^ ] \ [ Z Y X W V U T S  R  Q  P  N  O M L K J I H G  F  E  D  C  B  A  @  ?  >  =  <  :  ;  9   8   7   5   6   4  3  2  1  0  /  .  ,  -                                                              ~ } | { z  y *x )w (v 'u &t %s $r #q "p !o  n m l k j i h g f e d c b a ` _ ^ ] \  [  Z  Y  X  W V U T S R Q P  O (N 'M &L %K $J #I "H !G  F E D C B A @ ? > = < ; : 9 8 7 6 5 4  2  3  1  0  / . - , + * ) (  ' & % $ # " !                           !                                                                                                               &  %  $  #  "  !                                                                   2  1  0  /  .  -  ,  +  *  )  (  '  &  %~  $}  #|  "{  !z  y  x  w  v  u  t  s  r  q  p  o  n  m  l  k  j  i  h  g  f  e  d  b  c  a  `  _  ]  ^  \  [   Z  9Y  8X  7W  6V  5U  4T  3S  2R  1Q  0P  /O  .N  -M  ,L  +K  *J  )I  (H  'G  &F  %E  $D  #C  "B  !A  @  ?  >  =  <  ;  :  9  8  7  6  5  4  3  2  1  0  /  .  -  ,  +  *  )  (  '  &  %  $  #  "   !  *  )  (  '  &  %  $  #  "  !                                                                 )  (  '  &  %  $  #  "  !                                                           ; : 9 8 7 6 5 4 3 2 1 0 / . - , + * ) ( ' & % $ # " !                                  5 4 3 2 1 0 / . - , + * ) ( ' & % $ # "  ! ~  }  |  {  z  y  x  w  v  u  t  s  r  q  p  o  n  m  l  k  j  i  h  g  f  e  d  c  b  a  `  _   ^ G ] F \ E [ D Z C Y B X A W @ V ? U > T = S < R ; Q : P 9 O 8 N 7 M 6 L 5 K 4 J 3 I 2 H 1 G 0 F / E . D - C , B + A * @ ) ? ( > ' = & < % ; $ : # 9 " 8 ! 7  6  5  4  3  2  1  0  /  .  -  ,  +  )  *  (  &  '  %  $  #  "  !                     /  .  -  ,  +  *  )  (  '  & % $ # " !                                          6 5 4 3 2 1 0 / . - , + * ) ( ' & % $ # " !                                  $ # " !                                                   }  ~  |  {  z  y  x  w  v   u  3 t  2 s  1 r  0 q  / p  . o  - n  , m  + l  * k  ) j  ( i  ' h  & g  % f  $ e  # d  " c  ! b   a   `   _   ^   ]   [   \   Z   Y   X   W   V   U   T   S   R   Q   P   O   N   M   L   K   J   I   H   G   F   E   D   C   B 5C 4B 3@ 2A 1? 0> /= .< -; ,: +9 *8 )7 (6 '5 &4 %3 $2 #1 "0 !/  . - , + * ) ( ' & % $ # " !                         8 7 6 5 4 3 2 1 0 / . - , + * ) ( ' & % $ # " !                                        G F E D C B A @ ? > = < ; : 9 8 7 6 5 4 3 2 1 0 / . - , + * ) ( ' & % $ # " !                                        & % $ # " !             ~ } | { z y x w  v  u  t  s  r q p o n m l k  j /i .g -h ,f +d *e )c (b 'a &` %_ $^ #] "\ ![  Z Y X W U V T S Q R P O N M L K J I H  G  F  E  D  C B A @ ? = > ;  < 0: /9 .8 -7 ,6 +5 *3 )4 (2 '1 &0 %/ $. #- ", !+  * ) ' ( & % $ # "  !                            + * ) ( ' & % $ # " !                                        % $ # " !                                                                                                               ~  }  | #{ "z !y  x w v u t s q r p o n m l k j i h g f  e  d  c  b  a ` _ ^ ] \ Z [  Y  #X  "W  !V  U  T  S  R  Q  P  O  N  L  M  K  J  I  H  G  F  E  D  C  B  A  @  ?  >   I|pdXL@4(~~~~~~~~~~~~u~i~]~Q~E~9~-~!~~ }}}}}}}}}}}}y}m}c}X}M}B}7},}!}} }||||||||||||||q|f|[|P|E|:|/|$|||{{{{{{{{{{{{s{g{[{O{C{7{+{{{zzzzzzzzzzzzxzlz`zTzHzw2w&wwwvvvvvvvvvvvvsvgv[vOvCv7v+vvvuuuuuuuuuuuuxulu`uTuHur2r&rrrqqqqqqqqqqqqsqgq[qOqCq7q+qqqppppppppppppxplp`pTpHpm3m'mmmllllllllllllslgl[lOlCl7l+l llkkkkkkkkkkkkxklk`kTkHk_2_&___^^^^^^^^^^^^s^g^[^O^C^7^+^^^]]]]]]]]]]]]w]k]_]S]H]<]0]$]] ]\\\\\\\\\\\|\p\d\X\L\@\4\(\\\[[[[[[[[[[[[u[i[][Q[E[:[.["[[ ZZZZZZZZZZZZzZnZbZVZJZ>Z2Z&ZZZYYYYYYYYYYY~YrYfY[YOYCY7Y+YYYXXXXXXXXXXXXwXkX_XSXGX;X/X#XX WWWWWWWWWWWW{WoWcWWWKW?W3W'WWWVVVVVVVVVVVVtVhV\VPVDV8V,V VVUUUUUUUUUUUU{UpUeUZUOUDU9U.U#UU UTTTTTTTTTTTT~TrTfTZTNTBT6T*TTTSSSSSSSSSSSSwSkS_SSSGS;S/S#SS RRRRRRRRRRRR|RpRdRXRLR@R4R(RRRQQQQQQQQQQQQuQiQ]QQQEQ9Q-Q!QQ PPPPPPPPPPPPzPnPbPVPJP>P3P'PPPOOOOOOOOOOOOtOhO\OPODO8O,O OONNNNNNNNNNNNxNlN`NUNIN=N1N%NN NMMMMMMMMMMM~MrMfMZMNMBM6M*MMMLLLLLLLLLLLLwLkL_LSLGL;L/L#LL KKKKKKKKKKKK{KoKcKWKKK@K4K(KKKJJJJJJJJJJJJtJhJ\JPJEJ9J-J!JJ IIIIIIIIIIII~IsIhI]IRIGIB3B(BBBAAAAAAAAAAAAzAnAbAVAJA>A2A&AAA@@@@@@@@@@@@s@g@[@O@C@7@+@@@????????????x?l?`?T?H?>>>>>>>>>>|>p>e>Y>M>A>5>)>>>============u=i=]=Q=E=9=-=!== <<<<<<<<<<<<2<&<<<;;;;;;;;;;;;z;o;d;Y;N;C;8;-;";; ;::::::::::::}:q:e:Y:M:A:5:):::999999999999u9i9]9Q9E999-9!99 888888888888z8n8b8V8J8>828&888777777777777s7g7[7O7C777+777 6666666666666z6o6d6Y6N6C686-6"66 6555555555555v5j5^5R5F5:5.5"55 444444444444{4o4c4W4K4?434'444333333333333t3h3\3P3D383,3 332222222222222t2i2^2S2H2<202$22 211111111111|1p1d1Y1M1A151)111000000000000v0j0^0R0F0:0.0"00 ////////////{/o/c/W/K/?/3/'///............x.m.b.W.L.A.6.+. .. ------------y-m-a-U-J->-2-&---,,,,,,,,,,,~,t,i,^,S,H,=,2,',,,+++++++++++++t+h+\+P+D+8+,+ ++************y*m*a*U*I*=*1*&***)))))))))))~)r)g)[)O)C)7)+)))((((((((((((w(k(_(S(H(<(0($(( ('''''''''''|'p'd'Z'O'D'9'.'#'' '&&&&&&&&&&&&|&p&d&X&L&@&4&(&&&%%%%%%%%%%%%t%h%]%Q%E%9%-%!%% $$$$$$$$$$$$z$n$b$V$J$>$2$&$$$############v#k#`#U#J#?#4#)###""""""""""""|"p"d"X"L"@"4")"""!!!!!!!!!!!!w!l!a!V!K!@!5!*!!! z o e Z O D 9 . #  wk_SG;/# |pdXL@4(ui]RF:." {ocWK?3'th\PD8, xmaUI=1% ~rfZNB6*wk_SG;/# {ocWK?3'th\PD8, xl`TH<0$ }qeYMA5)vj^RF:."                                                                                         (  '  &  %  $  #  "  !                                                ~   }   |   {   z   y   x  ' w  & v  % u  $ t  # s  " r  ! q  p   o   n   m   l   k   j   i   h   g   f   e   d   c   b   a   `   _   ^  ]  \  [  Z  Y   X   W   V   U   T   R   S   Q   P   O   N   M   L   K   J   I   H   G   F   E   D   C   B  A  @  ?  >  =   <   ;   :   9   8   7   6   5  4  3  2  1  0  /  .  -  ,  +  *  )   (  '  &  %  $  #  "  !                                                                                                                                                                                                                                v v v  v  v  v  v  v v v v v v v  v v v v  v  v  v  v  v v v v v v v  v  v  v  v  v   v   v   v   v   v  v  v  v  v  v  v  v l l l l l l l l l l  l  l  l  l  l l l l l l l  l l l l l l  l  l  l  l  l l l l l l l  l l l l l l l l l l l l l l l  l  l  l  l  l l l l l l l  l  l  l  l  l  l  l   l   l   l   l   l  l  l  l  l  l  l  l bO bN bM bL bK bJ bI bH b G b F b E b D b C bB bA b@ b> b? b=  b< b: b; b9 b8 b7 b6 b5 b4 b3 b2 b1 b 0 b / b . b - b , b+ b* b) b( b' b& b%  b$ b# b" b! b  b  b  b  b  b b b b b b b  b b b b b  b  b  b  b  b b b b b b b  b b b b  b  b  b  b  b b b b b b b  b  b  b  b  b  b  b  b  b   b   b   b   b   b  b  b  b  b  b  b  b X X X X X X  X  X  X  X  X X X X X X X  X X X X X X  X  X  X  X  X X X X X X X  X  X   X   X   X   X  X  X  X  X  X  X  X N N N N N N N N N N N N N N N N  N  N  N  N  N N N N N N N  N N N N N N N  N  N  N  N  N N N N N N N  N N  N  N  N  N  N N N N N N N  N N N N N N N N N  N  N  N  N  N N N N N N N  N  N   N   N  N  N  N  N  N  N  N D y D x D w D v D u D t D s D r D q D p D o D n D m D l D k D j D i  D h D g D f D e D d D c D b D a D ` D _ D ^ D ] D \ D [ D Z D Y D X D W D V D U D T D S D R D Q D P  D O D N D M D K D L D J D I D H D G D F D E D D D C D B D A D @ D ? D > D = D < D ; D : D 9  D 8  D 7  D 6  D 5  D 4  D 3  D 2  D 1  D 0  D /  D .  D -  D ,  D +  D *  D )  D (  D '  D &  D %  D $  D #  D "  D !  D  D   D   D   D   D  : : : : :~ :} :| :{ :z :y : x : w : v : u : t :s :r :q :p :o :n :m  :l :k :j :i :h :g :f :e :d : c : b : a : ` : _ :^ :] :\ :[ :Z :Y :X  :W :U :V :T :S :R :Q :P :O :N :M :L :K :J :I :H :G :F : E : D : C : B : A :@ :? := :> :< :; ::  :9  :8  :7  :6  :5  :4  :3  :2  :1  :0  :/  :.  :-  :,  :*  :+  :)  : (  : '  : &  : %  : $  :#  :"  :!  :  :  :  :  : 0  0  0  0  0  0  0  0 0 0 0 0 0  0  0  0  0  0  0  0  0 0 0  0 0! 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0  0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0  0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0  0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0  0  0  0  0  0  0  0  0  0  0  0  0  0  0  0  0  0  0  0   0 }  0 ~  0 |  0 {  0 z & & & & & & & & & & & & & & & & &  & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & &  & ~ & } & |  & { & z & y & x & w & v & u & t & s & r & q & p & o & n & m & l & k & j & i & h & g & f & e & d & c & b & a & ` & _ & ^ & ]  & \ & [ & Z & Y & X & W & V & U & T & S & R & Q & P & O & N & M & L & K & J & I & H & G & F & E & D & C & B & A & @  & ? & > & < & = & ; & : & 9 & 8 & 7 & 6 & 5 & 4 & 3 & 2 & 1 & 0 & / & - & . & ,  & +  & )  & *  & (  & '  & &  & %  & $  & #  & "  & !  &  &   &   &   &   &   &   &   &   &   &   &   P  O  N  M  L  K  J  I  H  G  F  E  D   C  B  A  @  ?  >  =  <  ;  :  9  8  7  6  5  4  3  2  0  1  /   .  !-  ,  +  *  )  (  '  &  %  $  #  "  !                                                                                                                                                                                                                                                              ~ } | { z  y x w v u  t  s  r  q  p o n m l k j i  h  g  f  d  e  c  b  a  `  _  ^  ]   \   [   Z   Y   X  W  V  U  T  S  R  Q  P                               : 9 8 7 6 5 4 3 2 1 0 / . - , + * ) ( ' & % $ # " !       ~ } | { z y x w v u t s r q  p  o  n  m  l k j i h g f e  d (c 'b &a %` $_ #^ "\ !]  [ Z Y X W V U T S R Q P O N M L K J I  H  G  F  E  D C B A @ ? > =  <  ;  :  9  8  7  6  5  4  3  2  1  0   /  .  -  ,  +  *  )  (  '  &  %  $  #  "  !                                     "  !                                                             !                                                                                                                          ( ' & % $ # " !                               ~  } { | z y x w v  u  t  s  q  r p o n m l k j  i  g  h  f  e  d c b a ` _ ^ ]  \ [ Z Y X W V U T  S  R  Q  P  O N M L K J I H  G F E D C B A @ ? > =  <  ;  :  9  8 7 6 5 4 3 2 1  0 / . -  ,  +  *  )  ( ' & % $ # " !                                                                                                 !                                                     ~  }  |  { z y x w v u t  s  r  q  p  o  n  m  l  k  j  i  h  g  f   e  d  c  b  a  `  _  ^  ]  \  [  Z  Y  X  W  V  U  T  S  R  Q   P  $O  #N  "M  !L  K  J  I  H  G  F  D  E  C  B  A  @  ?  >  =  <  ;  :  9  8  7  6  5  4  3  2  1  0  /  -  .   ,  +  *  )  (  '  &  %  $  #  "  !                       !                                                                  ' & % $ # " !                                                                                                                                          ~  }  |  {  z y x w v u t s  r q p o n m l k j i h g f e d c b a `  _  ^  ]  \  [ Z Y X W V U T  S R Q P O N M L K J I H G F E D C  B  A  @  ?  > = < ; : 9 8 7  6   5  4  3  2  1  0  /  .  -  ,  +  *  )  (  '  &  %  $  #   "   !                                                                               , + * ) ( ' & % $ # " !             HYgxmbWLA6+  ~~~~~~~~~~~~~y~m~a~U~I~=~1~%~~ ~}}}}}}}}}}}}}q}e}Z}N}B}6}*}}}||||||||||||w|k|_|S|G|;|/|#|| {{{{{{{{{{{{|{p{d{X{L{@{4{({{{zzzzzzzzzzzz}zrzgz\zQzFz;z0z%zzzyyyyyyyyyyyy{yoycyWyKy?y3y'yyyxxxxxxxxxxxxtxhx\xPxDx8x,x xxwwwwwwwwwwwwywmwawUwIw=w1w%ww wvvvvvvvvvvv~vrvfvZvNvBv6v*vvvuuuuuuuuuuuuuxumubuWuLuAu6u+u uu ttttttttttttytmtatUtIt=t1t%tttsssssssssss~srsfsZsNsBs8s-s"ss srrrrrrrrrrrrvrjr^rRrFr:r.r"rr qqqqqqqqqqqqzqoqcqWqKq?q3q'qqqppppppppppppspgp[pPpDp8p,p ppooooooooooooxolo`oUoIo=o1o%oo onnnnnnnnnnn}nqnen[nPnEn:n/n$nnnmmmmmmmmmmmmmumjm_mTmIm>m3m)mmmlllllllllllllylnlclXlMlBl7l,l!ll lkkkkkkkkkkkk}krkgk\kQkFk;k/k#kk jjjjjjjjjjjj{jojcjWjKj?j3j'jjjiiiiiiiiiiiitihi\iPiDi8i,i iihhhhhhhhhhhhyhmhahVhJh>h2h&hhhggggggggggggsggg[gOgCg7g+gggffffffffffffxflf`fTfHf_2_&___^^^^^^^^^^^~^r^g^[^O^C^7^+^^^]]]]]]]]]]]]w]k]_]S]H]<]0]$]] ]\\\\\\\\\\\|\p\d\X\M\A\5\)\\\[[[[[[[[[[[[v[j[^[R[F[:[.["[[ ZZZZZZZZZZZZzZnZbZWZKZ?Z3Z'ZZZYYYYYYYYYYYYsYg                                                                                                                                                                                                  ~ } |  { z y x w v u t  s  r  q  o  p n m l k j i h  g  f  e  d  c  b  a  `  _  ^  ]  \  [  Z  Y  X  W  V   U  T  S  R  Q  P  O  N  M  L  K  I  J  H  G  F  E  D   C  B  @  A  ?  >  =  <  ;  :  9  8  7  6  5  4  3  2  1   0  /  .  -  ,  *  +  )  (  '  &   %  $  #  "  !                                                                                                                                                                                                                                                                                                          +  *   )   (   '   &   %  $  #  "  !           ]   \   [   Z   Y  X  W  V  U  T  S  R  Q                                                                                                                                                                                  ~  }  |  { z y x w v u t  s  r  q  p  o  n  m  l  k   j   i   g   h   f  e  d  c  b  a  `  _  ^               ~ } | {  z y x w v u t  s  r  q  p  o n m l k j i h  g e f d c b a ` _ ^  ]  \  [  Z  Y X W V U T S Q  R P O N M L K J I H G F E  D  C  B  A  @ ? > = < ; : 9  8  7  6  5  4  3  2  1  0  /  .  -  ,   +   *   )   (   '  &  %  $  #  "  !      @  A  ?  >  =  <  ;  :  9  8  7  6  5  4  3  2  1  0  /   .  -  ,  +  *  )  (  '  &  %  $  #  "  !