SQLite format 3@ z ;/z - }D~~+}i%!indexverses_indexversesCREATE UNIQUE INDEX verses_index on "verses" (book_number, chapter, verse) tablebooks_allbooks_allCREATE TABLE "books_all" ("book_number" NUMERIC, "short_name" TEXT, "long_name" TEXT, "book_color" TEXT, "is_present" NUMERIC)wItableversesversesCREATE TABLE "verses" ("book_number" NUMERIC, "chapter" NUMERIC, "verse" NUMERIC, "text" TEXT){UtablebooksbooksCREATE TABLE "books" ("book_color" TEXT, "book_number" NUMERIC, "short_name" TEXT, "long_name" TEXT)=_tableinfoinfoCREATE TABLE info (name TEXT, value TEXT) FxaF/chapter_string_psPsalm'right_to_leftfalse)strong_numbersfalse/russian_numberingfalse languagepl)chapter_stringRozdział(#AdescriptionPsalmy, Tora, Izaak Cylkow #{>zM, ~~~~~W~3~}}}}}e}@}|||||g|F|%|{{{{{`{> #-#ffff99HaKsięga Habakuka")#ffff99NaKsięga Nahuma!!/#ffff99MiKsięga Micheasza +#ffff99JonKsięga Jonasza -#ffff99|AbKsięga Abdiasza'#ffff99rAmKsięga Amosa'#ffff99hJlKsięga Joela+#ffff99^OzKsięga Ozeasza+#ff9fb4TDnKsięga Daniela!/#ff9fb4JEzKsięga Ezechiela"1#ff9fb46LmTreny Jeremiaszowe"1#ff9fb4,JrKsięga Jeremiasza -#ff9fb4"IzKsięga Izajasza'9#66ff99PnpPieśń nad pieśniami!-#66ff99KohKsięga Koheleta#1#66ff99PrzKsięga Przysłów -#66ff99PsKsięga Psalmów'#66ff99HiKsięga Ijoba)#ffcc99EstKsięga Estery"1#ffcc99NeKsięga Nehemiasza!-#ffcc99EzdKsięga Ezdrasza#/#ffcc992KrnII Księga Kronik" -#ffcc991KrnI Księga Kronik& 7#ffcc99x2KrlII Księga Królewska% 5#ffcc99n1KrlI Księga Królewska" 1#ffcc99d2SmII Księga Samuela! /#ffcc99Z1SmI Księga Samuela##ffcc99PRtKsięga Rut!/#ffcc99FSdzKsięga Sędziów+#ffcc99{zzzzzZz0zyyyykyByxxxxx_x7xwwww}wXw3wvvvv%B5ApApokalipsa św. Jana#ff7c80 A)JudList św. Judy#00ff00!@-3J3 List św. Jana#00ff00!?-2J2 List św. Jana#00ff00!>-1J1 List św. Jana#00ff00#=12P2 List św. Piotra#00ff00#<11P1 List św. Piotra#00ff00!;-JkList św. Jakuba#00ff00':7HbrList do Hebrajczyków#ffff00"9-FlmList do Filemona#ffff008)vTtList do Tytusa#ffff00'77l2TmII List do Tymoteusza#ffff00&65b1TmI List do Tymoteusza#ffff00*5;X2TesII List do Tesaloniczan#ffff00)49N1TesI List do Tesaloniczan#ffff00!3+DKolList do Kolosan#ffff00"2-:FlpList do Filipian#ffff00 1+0EfList do Efezjan#ffff00!0-&GaList do Galatów#ffff00'/52KorII List do Koryntian#ffff00&.31KorI List do Koryntian#ffff00 -+RzList do Rzymian#ffff00#,1DzDzieje Apostolskie#00ffff&+9JEwangelia wg św. Jana#ff6600,*AŁkEwangelia wg św. Łukasza#ff6600();MkEwangelia wg św. Marka#ff6600+(AMtEwangelia wg św. Mateusza#ff6600$'3 MlKsięga Malachiasza#ffff99$&3 ZaKsięga Zachariasza#ffff99!%- AgKsięga Aggeusza#ffff99#$1 SoKsięga Sofoniasza#ffff99!#- HaKsięga Habakuka#ffff99") NaKsięga Nahuma#ffff99"!/ MiKsięga Micheasza#ffff99! + JonKsięga Jonasza#ffff99!- |AbKsięga Abdiasza#ffff99' rAmKsięga Amosa#ffff99' hJlKsięga Joela#ffff99 + ^OzKsięga Ozeasza#ffff99 + TDnKsięga Daniela#ff9fb4"/ JEzKsięga Ezechiela#ff9fb4#1 6LmTreny Jeremiaszowe#ff9fb4#1 ,JrKsięga Jeremiasza#ff9fb4!- "IzKsięga Izajasza#ff9fb4(9 PnpPieśń nad pieśniami#66ff99"- KohKsięga Koheleta#66ff99$1 PrzKsięga Przysłów#66ff99!- PsKsięga Psalmów#66ff99' HiKsięga Ijoba#66ff99 ) EstKsięga Estery#ffcc99#1 NeKsięga Nehemiasza#ffcc99"- EzdKsięga Ezdrasza#ffcc99$/ 2KrnII Księga Kronik#ffcc99# - 1KrnI Księga Kronik#ffcc99' 7 x2KrlII Księga Królewska#ffcc99& 5 n1KrlI Księga Królewska#ffcc99# 1 d2SmII Księga Samuela#ffcc99" / Z1SmI Księga Samuela#ffcc99# PRtKsięga Rut#ffcc99"/ FSdzKsięga Sędziów#ffcc99 + lkkk jii_ihhQgg`ffseddQcc@bb!a```__2^V]]\\@[[8ZYY XDW.VV=UUqTT)SRRR+QQ6PPONNN#MMSLKKiJJ4IInIHaGG>>D==s=<00/Z..F--V,,2+{+:**c)))=(l('&&&%%$$8##/"!! IoA ZB#F~X;5 r % \  F r J4g*J Oi jNy I Patrusów, i Kasluchów, z których poszli Peliszty, i Kaftory.Px A Micraim spłodził Ludów, i Anamitów, Lehabitów i Naftuchidów.Mw I Resen, między Ninewą a Kalachem; ono to owem miastem wielkiem.Yv- Z ziemi tej wyszedł do Aszuru, i zbudował Ninewę, i Rechobot-Ir, i Kalach.huK A był początek panowania jego w Babelu, i Erechu i Akadzie, i w Kalne, w ziemi Szynear.xtk Był on mocarzem, myśliwym przed Wiekuistym. Przeto się mawia: jako Nimrod mocarz, myśliwy przed Wiekuistym.Is A Kusz spłodził Nimroda: ten począł być mocarzem na ziemi.krQ A synowie Kusza: Seba, i Chawila i Sabta, i Rama, i Sabtecha. A synowie Ramy: Szeba i Dedan.>qy A synowie Chama: Kusz, i Micraim, i Put, i Kanaan.p' Od tych rozeszły się pomorskie narody podług ziem swoich, każdy podług języka swojego, podług plemion swoich, podług narodów swoich.Co A synowie Jawana: Elisza, i Tarszysz, Kittim i Dodanym.:nq A synowie Gomera: Aszkenas, i Ryfat, i Togarma.]m5 Synowie Jefeta: Gomer, i Magog, i Madai, i Jawan, i Tubal, i Meszech, i Tyras.jl Q A oto rodowody synów Noacha: Szema, Chama i Jefeta. Urodzili się im bowiem synowie po potopie.Uk% A były wszystkie dni Noacha, dziewięćset pięćdziesiąt lat; i umarł.>jy I żył Noach po potopie trzysta pięćdziesiąt lat.zio Niech rozprzestrzeni Bóg Jefetowi, i niech zamieszka w namiotach Szema; a niech będzie Kanaan sługą im!”ah= I rzekł: „Błogosławiony Wiekuisty, Bóg Szema; a niech będzie Kanaan sługą im.Wg) I rzekł: „Przeklęty Kanaan; sługą sług niech będzie braciom swoim!”gfI I obudził się Noach po winie swojem, i dowiedział się, co uczynił mu syn jego młodszy.Pe I wzięli Szem i Jefet szatę, i włożyli ją obaj na ramiona swoje, i podeszli wstecz, i przykryli nagość ojca swojego; a oblicza ich były odwrócone, że nagości ojca swego nie widzieli.rd_ I ujrzał Cham, ojciec Kanaana, nagość ojca swojego, - i powiedział to dwom braciom swoim na dworze.^c7 I napił się wina, i odurzył się, i obnażył się we wnętrzu namiotu swojego.=bw I począł Noach, mąż roli, i zasadził winnicę.Sa! Ci trzej to byli synami Noacha, - a z tych zasiedliła się cała ziemia.p`[ A byli Synowie Noacha, którzy wyszli z korabia, Szem i Cham i Jefet. Cham zaś był ojcem Kanaana. _ I rzekł Bóg do Noacha: „Oto znak przymierza, które ustanowiłem między Mną a wszelkiem ciałem, które jest na ziemi!”;^q I będzie łuk w obłokach, i spojrzę nań, abym wspomniał na przymierze wieczne między Bogiem, a każdem jestestwem żyjącem w wszelkiem ciele, które jest na ziemi.”?]y Wtedy wspomnę na przymierze Moje, co między Mną a wami, i każdem jestestwem żyjącem, w wszelkiem ciele; a nie staną się już wody potopem, aby zniweczyć wszelkie ciało.T\# I będzie gdy oblokę obłokiem ziemię, a ukaże się łuk na obłokach;\[3 Łuk Mój kładę na obłokach aby był znakiem przymierza między Mną a ziemią."Z? I rzekł Bóg: „Oto znak przymierza, który ustanawiam między Mną a wami, i między każdą istotą żyjącą, co z wami była, na czasy wieczne!&YG I utwierdzam przymierze Moje z wami, żeby nie było już zgładzonem wszelkie ciało przez wody potopu, i nie było już potopu dla zniszczenia ziemi”.?Xy I z wszelką istotą żyjącą, która z wami - w ptactwie, bydle i wszelkiem zwierzęciem ziemi przy was, z wszystkiemi co wyszły z korabia, z wszelkiem zwierzęciem ziemi.WW) Ja zaś oto stanowię przymierze Moje z wami, i z potomstwem waszem, po was.GV I oświadczył Bóg Noachowi i synom jego z nim, i rzekł:pU[ Wy zaś rozradzajcie się i rozmnażajcie; rozpleniajcie się na ziemi, i rozmnażajcie się na niej!|Ts Kto przeleje krew człowieka, przez człowieka krew jego przelaną będzie; bo na obraz Boży stworzył człowieka!fSG W szczególności krwi waszej, służącej życiu waszemu, poszukiwać będę. Z ręki wszelkiego żywota poszukiwać jej będę; i z ręki człowieka, - jednego z ręki drugiego, - poszukiwać będę życia ludzkiego.PR Wszakże istoty z życiem jej, z krwią jej, - jeść nie będziecie.rQ_ Wszystko co się rusza i co żyje, wam będzie na pokarm, jako zieloną roślinę oddałem wam wszystko.DP A bojaźń i trwoga wasza niech będzie nad wszelkiem zwierzęciem ziemi i nad wszelkiem ptactwem nieba. Wszystko co się porusza na ziemi i wszystkie ryby morza w moc waszą oddane! O  I pobłogosławił Bóg Noacha i synów jego, i rzekł do nich: „Rozradzajcie się i rozmnażajcie i napełniajcie ziemię!N [21b] A póki trwać będzie ziemia, siew i żniwo, i mróz i upał, i lato i zima, i dzień i noc, nie ustaną”.M1 I przyjął Wiekuisty z zadowoleniem woń wdzięczną, i rzekł Wiekuisty w sercu Swojem: „Nie będę więcej przeklinał ziemi z powodu człowieka, bo zamysł serca ludzkiego zły od młodości jego, i nie będę więcej zatracał wszelkiego życia, jakem uczynił.L I zbudował Noach ofiarnicę Wiekuistemu, i wziął z każdego bydła czystego i złożył całopalenia na ofiarnicy.K Wszelkie zwierzę, wszelkie robactwo i wszelkie ptactwo, wszystko, co pełza po ziemi, podług rodzajów swoich, wyszły z korabia.WJ) I wyszedł Noach, i synowie jego, i żona jego i żony synów jego z nim.oIY Wszystkie zwierzęta, które z tobą są, z wszelkiego ciała, - z ptactwa i z bydła, i z wszelkiego robactwa pełzającego po ziemi, - wywiedź ze sobą, aby się roiły na ziemi, a rozradzały i rozmnażały na ziemi”.cHA „Wyjdź z korabia ty, i żona twoja, i synowie twoi, i żony synów twoich z tobą.1G_ I powiedział Bóg do Noacha, i rzekł:WF) A miesiąca wtórego, dwudziestego siódmego dnia miesiąca, wyschła ziemia.PE  I stało się sześćsetnego pierwszego roku, - miesiąca pierwszego, pierwszego dnia miesiąca oschły wody z ziemi. I zdjął Noach dach korabia, i spojrzał, a oto oschła powierzchnia ziemi.rD_  I przeczekał jeszcze siedm dni dalszych, i wypuścił gołębicę: ale nie wróciła więcej do niego.C7  I wróciła do niego gołębica pod wieczór, a oto liść oliwnika zerwany w dzióbku jej; i poznał Noach, że zmniejszyły się wody na ziemi.^B7  I przeczekawszy jeszcze siedm dni dalszych, znów wypuścił gołębicę z korabia.lAS  Ale nie znalazła gołębica przystanku dla stopy swojej, i wróciła do niego do korabia, bo była jeszcze woda na powierzchni całej ziemi; i wyciągnął rękę swoją, i wziął ją i wpuścił ją do siebie do korabia.o@Y Wtedy wypuścił gołębicę od siebie, aby obaczyć, czy zmniejszyły się wody na powierzchni ziemi.f?G I wypuścił kruka, a ten latał wciąż tam i napowrót, póki nie oschły wody na ziemi.i>M I stało się po upływie czterdziestu dni, otworzył Noach okno korabia, które był uczynił. = A wody wciąż opadały, aż do miesiąca dziesiątego; dziesiątego, pierwszego tegoż miesiąca, ukazały się wierzchołki gór.^<7 I osiadł korab' miesiąca siódmego, siedmnastego dnia miesiąca na górach Ararat.; I zaczęły ustępować wody z ponad ziemi, wciąż ustępując; i opadły wody po upływie stu pięćdziesięciu dni.e:E I zawarły się źródła otchłani, i upusty niebios, i wstrzymany był deszcz z nieba.39 c Ale wspomniał Bóg na Noacha, i na wszystkie zwierzęta, i na wszystko bydło, które było z nim w korabiu; i powiódł Bóg wiatr po ziemi, i uciszyły się wody.<8u I opanowały wody ziemię, sto pięćdziesiąt dni.H7 I tak zgładził wszystek byt na obliczu ziemi, od człowieka do bydlęcia, i płazu i ptaka nieba; i zgładzone zostały z ziemi. A pozostał tylko Noach, i co było z nim w korabiu.l6S Wszystko, w czyich nozdrzach tchnący dech żywota, ze wszystkiego, co na lądzie było, pomarło.05[ I wyginęło wszelkie ciało, poruszające się na ziemi, - z ptactwa, i z bydła, i ze zwierząt, i z wszelkiego roju rojącego się na ziemi, i wszyscy ludzie.R4 Piętnaście łokci wzwyż wzmogły się wody, i zakryte zostały góry.x3k A wody wzmagały się coraz bardziej na ziemi; i pokryły się wszystkie góry wysokie, co pod całem niebem.e2E I wzmogły się wody, i wezbrały bardzo na ziemi; i pływał korab' po powierzchni wody. 1 Był tedy potop przez czterdzieści dni na ziemi, - i wezbrały wody i podniosły korab', i uniósł się wysoko nad ziemią.{0q A które weszły, samiec i samica z każdego ciała weszły, - jako polecił mu Bóg. I zamknął Bóg za nim.i/M I tak weszło do Noacha, do korabia, po parze z każdego ciała, w którem był dech żywota.i.M Oni i wszelki zwierz, według rodzaju swego, i wszelkie bydło, według rodzaju swego, i wszelki płaz pełzający po ziemi, według rodzaju swego, i wszystko co lata, według rodzaju swego, wszelakie ptactwo skrzydlate;-+  Onego właśnie dnia wszedł Noach i Szem i Cham i Jafet, synowie Noacha, i żona Noacha, i trzy żony synów jego, z nimi, do korabia, -N,  I spadł deszcz na ziemię, czterdzieści dni i czterdzieści nocy.M+  Roku sześćsetnego życia Noacha, miesiąca drugiego, siedmnastego dnia miesiąca, - w tenże dzień rozwarły się wszystkie źródła otchłani bezmiernej, a spusty niebios się roztworzyły.M*  I stało się po siedmiu dniach, iż wody potopu nastały na ziemi.`);  Po parze weszły do Noacha, do korabia, - samiec i samica, jak polecił Bóg Noachowi.p([ Z bydła czystego i ze zwierząt nieczystych, i z ptactwa i z wszystkiego co się porusza na ziemi -y'm I wszedł Noach, i synowie jego, i żona jego, i żony synów jego z nim do korabia, z powodu wód potopu.X&+ A Noach był wtedy w wieku sześciuset lat. I nastał potop - wody na ziemi.>%y I spełnił Noach wszystko tak, jak polecił mu Bóg.3$a Bo, po dniach jeszcze siedmiu, spuszczę deszcz na ziemię, przez czterdzieści dni i czterdzieści nocy, i zgładzę wszelki byt, który utworzyłem, z oblicza ziemi.{#q Również z ptactwa nieba po siedmioro, - samca i samicę, - aby zachować nasienie na powierzchni całej ziemi.""? Ze wszelkiego bydła czystego zabierzesz ze sobą po siedmioro, - samca i samicę jego, ze zwierząt zaś nieczystych po parze, - samca i samicę jego.! % I rzekł Bóg do Noacha: „Wnijdź ty i wszystek dom twój do korabia, bo ciebie upatrzyłem jako sprawiedliwego przedemną w wieku tym.U % I uczynił to Noach: Podług wszystkiego co polecił mu Bóg, tak uczynił.ym Ty zaś nabierz sobie wszelakiej strawy na pokarm, a nagromadź ją u siebie, aby była tobie i im na pokarm.# Z ptactwa według rodzaju jego, i z bydła według rodzaju jego; - po parze z każdego niechaj wnijdą do ciebie, aby zachowane zostały.$C Z wszystkiego też co żyje, z wszelkiego ciała, po parze z każdego wprowadzisz do korabia, abyś zachował je z sobą: samiec i samica niech będą:! Ustanowię zaś przymierze Moje z tobą, i wnijdziesz do korabia - ty, i synowie twoi, i żona twoja, i żony synów twoich z tobą.!= A Ja oto, sprowadzam potop, - wody na ziemię, by zniweczyć wszelkie ciało, w którem dech życia jest z pod nieba: wszystko, co na ziemi, wyginie.1] Otwory poczynisz w korabiu, i aż na łokieć zwężysz go wzwyż; a drzwi korabia z boku jego umieścisz; o dolnych, średnich i wyższych piętrach uczynisz go.' A tak oto urządzisz go: Trzysta łokci długość korabia, pięćdziesiąt łokci szerokość jego, a trzydzieści łokci wysokość jego.  Zbuduj sobie korab' z drzewa cyprysowego; przegrody poczynisz w korabiu; i pokryjesz go z wewnątrz i z zewnątrz smołowcem.0[  I rzekł Bóg do Noacha: „Koniec wszelkiego ciała przyszedł przedemną, bo napełniła się ziemia bezprawiem przez nich; i tak oto zniweczę ich z ponad ziemi.eE  I widział Bóg ziemię, a oto skażona; bo skaziło wszelkie ciało drogę swą na ziemi.V'  I skażona była ziemia przed Bogiem, i napełniła się ziemia bezprawiem.C  I spłodził Noach trzech synów: Szema, Chama i Jafeta.  Oto dzieje Noacha: Noach był mężem sprawiedliwym; nieskazitelnym był on za czasów swoich; z Bogiem postępował Noach.3c Noach zaś znalazł łaskę w oczach Boga.>w I rzekł Wiekuisty: „Zgładzę ludzi, których stworzyłem, z oblicza ziemi, tak człowieka jak i bydlę, tak robactwo jak i ptactwo nieba; bo żałuję, żem utworzył je.”gI Pożałował wtedy Wiekuisty, że utworzył człowieka na ziemi, i ubolewał w sercu Swojem.1 A widząc Wiekuisty, że wzmogła się niegodziwość człowieka na ziemi, a wszystkie knowania i zamysły serca jego tylko niegodziwe wciąż;E Olbrzymi byli na ziemi w czasy one; i także w następstwie, bo przychodzili synowie Boscy do cór ludzkich, a rodziły im: Są to owi mocarze, którzy od wieków byli mężami sławy. - I rzekł Bóg: „nie walczyć duchowi Mojemu w człowieku długo, jest on wszakże i ciałem; i niech będą dni jego sto dwadzieścia lat.  Że ujrzawszy synowie Boscy córki ludzkie, iż piękne były, pojęli sobie żony ze wszystkich, które sobie upodobali.f  I I stało się, gdy poczęli się ludzie rozmnażać na ziemi, a córki im się narodziły, -\ 3  I był Noach w wieku pięciuset lat, gdy spłodził Noach Szema, Chama i Jafeta.V ' A były wszystkie dni Lemecha: siedmset siedmdziesiąt siedm lat; i umarł.zo I żył Lemech, po spłodzeniu Noacha, pięćset dziewięćdziesiąt pięć lat, i spłodził synów i córki.3 I nazwał imię jego Noach, mówiąc: „Ten niechaj pocieszy nas z pracy naszej i z trudów rąk naszych, na ziemi, którą przeklął Bóg!”O I przeżył Lemech sto ośmdziesiąt i dwa lata, i spłodził syna.gI A były wszystkie dni Metuszelacha: dziewięćset sześćdziesiąt dziewięć lat; i umarł.zo I żył Metuszelach, po spłodzeniu Lemecha, siedmset ośmdziesiąt i dwa lata, i spłodził synów i córki.U% I przeżył Metuszelach sto ośmdziesiąt siedm lat, i spłodził Lemecha.T# I tak postępował Chanoch z Bogiem, a nie było go, bo zabrał go Bóg.N A były wszystkie dni Chanocha: trzysta sześćdziesiąt pięć lat.}u I postępował Chanoch z Bogiem, po spłodzeniu Metuszelacha, jeszcze trzysta lat, i spłodził synów i córki.Y- I przeżył Chanoch sześćdziesiąt i pięć lat, i spłodził Metuszelacha.^~7 A były wszystkie dni Jereda: dziewięćset sześćdziesiąt i dwa lata; i umarł.^}7 I żył Jered, po spłodzeniu Chanocha, ośmset lat, i spłodził synów i córki.U|% I przeżył Jered sto sześćdziesiąt i dwa lata, i spłodził Chanocha.^{7 A były wszystkie dni Mahalalela: ośmset dziewięćdziesiąt pięć lat; i umarł.mzU I żył Mahalalel, po spłodzeniu Jereda, ośmset trzydzieści lat, i spłodził synów i córki.Ry I przeżył Mahalalel sześćdziesiąt pięć lat, i spłodził Jereda.Px A były wszystkie dni Kenana: dziewięćset dziesięć lat; i umarł.lwS  I żył Kenan po spłodzeniu Mahalalela ośmset czterdzieści lat, i spłodził synów i córki.Iv  I przeżył Kenan siedmdziesiąt lat, i spłodził Mahalalela.Lu  A były wszystkie dni Enosza: dziewięćset pięć lat; i umarł.itM  I żył Enosz, po spłodzeniu Kenana, ośmset piętnaście lat, i spłodził synów i córki.Js  I przeżył Enosz dziewięćdziesiąt lat, i spłodził Kenana.Or A były wszystkie dni Szeta: dziewięćset dwanaście lat; i umarł._q9 I żył Szet po spłodzeniu Enosza ośmset siedm lat, i spłodził synów i córki.?p{ I przeżył Szet sto pięć lat, i spłodził Enosza.coA A były wszystkie dni Adama, które przeżył: dziewięćset trzydzieści lat; i umarł.]n5 I były dni Adama po spłodzeniu Szeta ośmset lat; i spłodził synów i córki.|ms I przeżył Adam sto trzydzieści lat, i spłodził na podobieństwo i obraz swój, i nazwał imię jego: Szet.l Mężczyznę i niewiastę stworzył ich, i błogosławił im, i nazwał imię ich Adam, czasu którego stworzeni zostali.nk Y Oto rodopis potomków Adama: Czasu, którego stworzył Bóg Adama, na podobieństwo Boże uczynił go.xjk A Szetowi również urodził się syn, i nazwał imię jego Enosz. Wtedy to zaczęto wzywać imienia Bożego.)iM I poznał Adam jeszcze żonę swą, i urodziła syna, i nazwala imię jego Szet: - „bo dał mi Bóg potomstwo inne, zamiast Hebla, którego zabił Kain.”^h7 Jeżeli siedmkroć pomszczonym był Kain, to Lemech siedmdziesiąt i siedm kroć!”Bg I rzekł Lemech do żon swoich: „Ado i Cyllo, słuchajcie głosu mojego, żony Lemecha dajcie ucho mowie mojej! Oto mężów zabiłem za ranę moją, a młodzieńce za siniec mój."f? A Cylla, ona również urodziła Tubal-Kaina, który wykuwał wszelakie narzędzia rolnicze z miedzi i żelaza. Siostrą zaś Tubal-Kaina była Naama.feG A imię brata jego, - Jubal; ten stał się ojcem władających cytrą i podwójnym fletem.jdO I urodziła Ada Jabala; on to stał się ojcem mieszkających w namiotach, przy hodowli bydła.Xc+ I pojął sobie Lemech dwie żony; imię jednej: Ada, a imię drugiej: Cylla.b I urodził się Chanochowi Irad; Irad zaś spłodził Mechujaela, a Mechujael spłodził Metuszaela, a Metuszael spłodził Lemecha.a9 I poznał Kain żonę swoją, i poczęła, i urodziła Chanocha; a budując wtedy miasto, nadał miano temu miastu od imienia syna swego: Chanoch.j`O I tak uszedł Kain z przed oblicza Wiekuistego, i osiadł w krainie Nod, na wschód od Edenu.>_w I rzekł doń Wiekuisty: „Zaiste, ktokolwiek by zabił Kaina, siedmiokrotną poniesie pomstę.” I uczynił Wiekuisty dla Kaina znak, aby go nie zabijał każdy, kto go spotka.:^o Oto wypędzasz mnie dzisiaj z oblicza tej ziemi, abym się ukrywał przed obliczem Twojem, a był tułaczem i zbiegiem na ziemi; wszak ktokolwiek mnie spotka, zabije mnie!”U]%  I rzekł Kain do Wiekuistego: „Zbyt wielką kara moja, abym ją zniósł.w\i  Gdy uprawiać będziesz rolę, nie wyda więcej siły swej tobie; tułaczem i zbiegiem będziesz na ziemi!”[y  A teraz wyklętym bądź z ziemi, która otworzyła paszczę swoją, aby przyjąć krew brata twego z ręki twojej.XZ+  I rzekł: „Cóżeś uczynił! Głos krwi brata twego woła do Mnie z ziemi! Y  I rzekł Wiekuisty do Kaina: „Gdzież Hebel brat twój?” I odpowiedział: „Niewiem; alboż to stróżem brata mego ja?”X I powiedział to Kain Heblowi, bratu swojemu. I stało się gdy byli na polu, że powstał Kain na Hebla, brata swojego, i zabił go.4Wc Wszak, jeżeli się poprawisz, pierwszeństwo twoje, a jeżeli się nie poprawisz, u drzwi grzech leży; a ma on skłonność do ciebie, a ty panować masz nad nim.”^V7 I rzekł Wiekuisty do Kaina: „Czemu się gniewasz i czemu zapadły lica twoje?”gUI Ale na Kaina i na dar jego nie wejrzał. I gniewało to Kaina bardzo, i zapadły lica jego. T A Hebel przyniósł również z pierworodnych trzody swojej i z tłuszczu ich. I wejrzał Wiekuisty na Hebla i na dar jego;`S; I stało się po niejakim czasie, iż przyniósł Kain z owocu ziemi dar Wiekuistemu;oRY I urodziła jeszcze brata jego, Hebla; i był Hebel pasterzem trzód, a Kain był uprawiaczem roli.Q A Adam poznał Chawę, żonę swoją, i poczęła, i urodziła Kaina; bo rzekła: „Nabyłam mężczyznę od Wiekuistego.”P5 I tak wygnał człowieka; i usadowił na wschód od ogrodu Eden Cherubów, i płomienny miecz, wirujący, dla strzeżenia drogi do drzewa życia.cOA I wydalił go Wiekuisty, Bóg, z ogrodu Eden, aby uprawiał ziemię, z której wzięty.`N; I rzekł Wiekuisty, Bóg: „Oto człowiek stał się jako jeden z Nas, co do wiedzy dobrego i złego. A teraz może sięgnie ręką swoją i weźmie także z drzewa życia i spożyje, aby żył na wieki..!”aM= I sprawił Wiekuisty, Bóg, Adamowi i żonie jego szaty skórzane, i przyodział ich.gLI I nazwał Adam imię żony swojej: Chawa, gdyż ona stała się matką wszystkich żyjących.K3 W pocie oblicza twego będziesz pożywał chleb, aż powrócisz do ziemi, bo z niej wziętym jesteś; bo prochem ty, i w proch się obrócisz!”PJ A cierń i oset rodzić ci będzie, a żywić ci się zielem polnem.I! A do Adama rzekł: „Żeś usłuchał głosu żony twojej, a jadł z drzewa, o którem ci przykazałem mówiąc: nie będziesz jadł z niego; przeklętą niech będzie ziemia gwoli tobie, w utrapieniu żywić ci się z niej, po wszystkie dni żywota twojego.BH Do niewiasty rzekł: „Wielce, wielce pomnożę męki brzemienności twojej; w bólach rodzić będziesz dzieci; a do męża twego żądza twoja, a on panować będzie nad tobą.”"G? A nienawiść wzniecę między tobą, a niewiastą, i między nasieniem twojem, a nasieniem jej; ono porazi ci głowę, a ty mu porazisz piętę!”{Fq I rzekł Wiekuisty, Bóg, do węża: „Żeś uczynił to, przeklętym bądź z pomiędzy wszelkiego bydła i wszelkiego zwierza dzikiego; na brzuchu twoim czołgać się będziesz, i prochem się żywić, po wszystkie dni życia twojego. E  I rzekł Wiekuisty, Bóg, do niewiasty: „Cóżeś ty uczyniła!” I rzekła niewiasta: „wąż skusił mnie i jadłam”.vDg  I rzekł człowiek: „Niewiasta, którą umieściłeś przy mnie, ona to dała mi z drzewa, i jadłem”. C  I rzekł: „Któż powiedział ci, że nagi jesteś? Czyż z drzewa, o którem ci przykazałem nie jeść z niego, jadłeś?”sBa  I rzekł: „Głos Twój słyszałem w ogrodzie, i uląkłem się, bo nagi jestem, i skryłem się”.[A1  I zawołał Wiekuisty, Bóg, człowieka, i rzekł do niego: „Gdzie jesteś?”B@ I usłyszeli głos Wiekuistego Boga, rozlegający się po ogrodzie, z powiewem dziennym; i skrył się człowiek i żona jego przed obliczem Wiekuistego Boga, między drzewa ogrodu.}?u I otworzyły się oczy obojga, i poznali, że są nagimi! I spletli liście figowe, i poczynili sobie przepaski.Y>- I widząc niewiasta, że smacznem jest drzewo ku spożyciu, że rozkoszą jest dla oczu, a uroczem drzewo do oglądania, wzięła z owocu jego i jadła, i dała też mężowi swojemu przy sobie i jadł.=1 Ale wie Bóg, iż dnia, którego pożywać zeń będziecie, otworzą się oczy wasze i staniecie się jako Bóg, poznawającymi dobre i złe”.A< I rzekł wąż do niewiasty: „Umrzeć nie umrzecie”.;% Tylko z owocu drzewa, co w pośrodku ogrodu, rzekł Bóg: „nie pożywajcie z niego i nie dotykajcie się go, - abyście nie umarli”.Q: I rzekła niewiasta do węża: Z owocu drzew ogrodu pożywać możemy.Q9  A wąż był chytry, bardziej niż wszelki zwierz dziki, który był uczynił Wiekuisty Bóg; i rzekł do niewiasty: „Alboż powiedział także Bóg: Nie pożywać wam z żadnego drzewa ogrodu?”M8 A byli oboje nadzy, człowiek i żona jego, a nie wstydzili się.~7w Przeto opuszcza mąż ojca swojego i matkę swoją, a łączy się z żoną swoją, i stają się ciałem jednem.63 I rzekł człowiek: „Tym razem jest to kość z kości moich, i ciało z ciała mojego; tę nazywać mężatką, bo z męża wzięta ona!”5{ I ukształtował Wiekuisty Bóg żebro, które wyjął z człowieka, na niewiastę, i przywiódł ją do człowieka. 4 I przypuścił Wiekuisty Bóg odurzenie na człowieka, i zasnął on; i wyjął jedno z żeber jego, i zwarł ciało za niem.$3C I nadał człowiek nazwy wszelkiemu bydłu, i ptactwu nieba, i wszelkiemu zwierzowi dzikiemu; ale dla człowieka nie znalazł pomocy, odpowiedniej jemu.y2m A utworzył był Bóg Wiekuisty z ziemi wszystkie zwierzęta dzikie, i wszystkie ptactwo nieba, i przywiódł do człowieka, aby obaczył, jak je nazwie; a jak bądź nazwie człowiek każde jestestwo żywe, - taką będzie nazwa jego.}1u I rzekł Wiekuisty, Bóg: „Nie dobrze, aby pozostał człowiek samotnym; uczynię mu pomoc, odpowiednią jemu!”{0q Ale z drzewa poznania dobrego i złego, - pożywać zeń nie będziesz; bo gdy spożyjesz z niego - umrzesz!”n/W I przykazał Wiekuisty, Bóg, człowiekowi i rzekł: „Z każdego drzewa ogrodu pożywać możesz;n.W I wziął Wiekuisty Bóg człowieka i osadził go w ogrodzie Eden, aby go uprawiał i dozorował.-y A nazwa strumienia trzeciego: Chidekel; to ten, który płynie ku wschodowi Aszuru. A strumieniem czwartym jest Frat.[,1  A nazwa strumienia drugiego: Gichon; to ten, który okrąża całą ziemię Kusz.Q+  A złoto kraju tego wyborowe; tamże jest bdellion i kamień berylowy.\*3  Nazwa jednej: Piszon; to ten, który okrąża całą ziemię Chawila, gdzie złoto.z)o  A strumień wypływa z Edenu dla zraszania ogrodu, a ztamtąd też rozdziela się i rozpada na cztery odnogi.;(q  I wywiódł Wiekuisty Bóg z ziemi wszelakie drzewo urocze na wejrzenie i smaczne ku spożyciu, - drzewo też życia w pośrodku ogrodu, i drzewo poznania dobrego i złego.p'[ A zasadziwszy Wiekuisty Bóg ogród w Edenie od dawna, umieścił tam człowieka, którego utworzył.&/ I tak utworzył Wiekuisty Bóg człowieka z prochu ziemi, i tchnął w nozdrza jego dech żywota, i stał się czło-wiek istotą żyjącą.R% Ale para wzniosła się z ziemi, i zrosiła całą powierzchnię ziemi.B$ Zanim zaś jaki krzew polny był na ziemi, i jakie ziele polne zanim wzeszło, - nie spuścił też Wiekuisty Bóg deszczu na ziemię; człowieka też nie było, aby uprawiał ziemię;{#q Oto zrodzenie się nieba i ziemi, przy stworzeniu ich, czasu w którym uczynił Wiekuisty Bóg niebo i ziemię."+ I pobłogosławił Bóg dzień siódmy i poświęcił go; albowiem w nim zaprzestał Bóg czynić wszystkie dzieła Swoje, które stworzył.! I skończył Bóg dnia siódmego dzieło Swoje, które uczynił, i odpoczął dnia siódmego po całem dziele Swojem, które uczynił.D   I spełnione były niebo i ziemia i wszystek zastęp ich.| u I obejrzał Bóg wszystko, co uczynił, i oto było bardzo dobre. I był wieczór i był ranek - dzień szósty.R ! A wszelkiemu zwierzowi lądowemu, i wszelkiemu ptactwu nieba, i wszystkiemu, co się porusza na ziemi, w którem jest dusza żyjąca - wszelką zieloną roślinę - na pokarm!” I stało się tak._ ; I rzekł Bóg: „Oto oddaję wam wszelkie ziele rozsiewające nasienie, będące na powierzchni całej ziemi, i wszelkie drzewo, na którem jest owoc drzewny, rozsiewający nasienie: wam niechaj będą na pokarm.  I błogosławił im Bóg, i rzekł do nich Bóg: „Rozradzajcie się i rozmnażajcie, i napełniajcie ziemię, i zawładnijcie nią, i panujcie nad rybami morza, i nad ptactwem nieba, i nad wszelkim zwierzem, który się porusza na ziemi!”z q I stworzył Bóg człowieka na obraz Swój, na obraz Boga stworzył go; mężczyznę i niewiastę stworzył ich.q _ I rzekł Bóg: „Uczyńmy ludzi na obraz Nasz i podług podobieństwa Naszego, a niech panują nad rybami morza, i nad ptactwem nieba, i nad bydłem, i nad wszystką ziemią, i nad wszelkim płazem, który pełza po ziemi!”8 m I utworzył Bóg zwierzęta lądowe podług rodzajów swoich, i bydło podług rodzaju swojego, i wszelki płaz ziemny podług rodzaju swojego. I widział Bóg, że dobrze.1 _ I rzekł Bóg: „Niech wyda ziemia jestestwa żyjące podług rodzajów swoich: bydło i płazy i zwierzęta lądowe podług rodzajów swoich!” I stało się tak.6 k I był wieczór i był ranek - dzień piąty.# C I pobłogosławił im Bóg i rzekł: „Rozradzajcie się i rozmnażajcie i napełniajcie wody w morzach, a ptactwo niech się rozmnaża na ziemi!”h M I stworzył Bóg owe potwory wielkie i wszelkie jestestwo żyjące, poruszające się, którem zaroiły się wody podług rodzaju swego, i wszelkie ptactwo skrzydlate podług rodzaju swojego. I widział Bóg, że dobrze. ! I rzekł Bóg: „Niech się zaroją wody rojem jestestw żyjących, a ptactwo niech się unosi nad ziemią, na prze-stworze niebios!”7 m I był wieczór i był ranek - dzień czwarty.x m I aby panować dniem i nocą i przedzielać między światłem a ciemnością. I widział Bóg, że dobrze.M  I umieścił je Bóg na przestworze nieba, dla przyświecania ziemi. # I utworzył Bóg dwa owe światła wielkie: światło większe dla panowania dniem, a światło mniejsze dla panowania nocą, i gwiazdy.j Q I niech będą światłami na przestworze nieba, dla przyświecania ziemi!” I stało się tak.( M I rzekł Bóg: „Niech będą światła na przestworze nieba, aby przedzielać między dniem a nocą; a niech służą jako znamiona i pory i dni i lata;6  k I był wieczór i był ranek - dzień trzeci.M   I wydała ziemia roślinę, - zielę, rozsiewające nasienie podług rodzaju swojego i drzewo rodzące owoc, w którem nasienie jego było, podług rodzaju swojego. I widział Bóg, że dobrze.Y  / I rzekł Bóg: „Niech porośnie ziemia rośliną, zielem rozsiewającem nasienie, drzewem owocowem, rodzącem owoc podług rodzaju swojego, w któremby nasienie jego było, na ziemi!” I stało się tak.c  C I nazwał Bóg ląd ziemią, a zbiór wód nazwał morzami. I widział Bóg, że dobrze.   I rzekł Bóg: „Niech się zbiorą wody z pod nieba w jedno miejsce, a niech się ukaże ląd!” I stało się tak.Z 1 I nazwał Bóg przestwór niebem. I był wieczór i był ranek - dzień wtóry. ! I uczynił Bóg przestwór i przedzielił między wodami, które pod przestworem, a wodami, które nad przestworem. I stało się tak.w k I rzekł Bóg: „Niech będzie przestwór w pośrodku wód, a niech przedzieli między wodami a wodami!”t e I nazwał Bóg światło dniem, a ciemność nazwał nocą. I był wieczór i był ranek - dzień jeden.f I I widział Bóg światło, że dobre; i rozdzielił Bóg między światłem a ciemnością.T % I rzekł Bóg: „Niech się stanie światło!” I stało się światło.  Ziemia zaś była zamętem i bezładem, a ciemność nad otchłanią; a duch Boży unosił się nad powierzchnią wód.3 g Na początku stworzył Bóg niebo i ziemię. CM~~B}}Y}||{{{u{Izzz-yy\xx>wwvovuutt7ssus.rrwr qqcqppkp ooHnnnmmQlUlkrjjOihhJgfff egddZcc]bbLaaD``b`__^^2]\\U[~ZZZ7Y`YXyX-WWVbVUU TT S`RRQQWPOOiNN%MM@LLaKKPJJIcHHRGGdFFEETEDCCqCBB AgA.@@@@?>>:=P<<.;;1::9W88Q7766O655#433S22 100>// .--f,++d+*))E((p''1&&Y%% $w##u""X!!5 .YK(9UJ'qb{8Tj]  P o u|u=r]Ci! I rzekła starsza do młodszej: „Ojciec nasz starym, a mężczyzny nie ma na ziemi, któryby przyszedł do nas zwyczajem całej ziemi.7hi Lot zaś wyszedł z Coaru, i zamieszkał w górach, a dwie córki jego z nim; gdyż obawiał się pozostać w Coarze; i zamieszkał w jaskini, on i dwie córki jego.Dg I tak stało się, gdy zburzył Bóg miasta owej okolicy, że wspomniał Bóg na Abrahama, i wysłał Lota z pośród zniszczenia, niszcząc owe miasta, w których mieszkał był Lot.-fU I spojrzał na powierzchnię Sedomu i Amory, i na całą powierzchnię ziemi owej okolicy, i zobaczył, a oto wznosił się dym z ziemi, jako dym z topielni!ae= I wstał Abraham rano, spiesząc na miejsce, kędy stanął przed obliczem Wiekuistego.Kd I oglądała się żona jego za nim, i stała się słupem soli.zco I zniszczył miasta te, i całą ową okolicę, i wszystkich mieszkańców tych miast, i roślinność ziemi.ebE Wiekuisty zaś spuścił na Sedom i Amorę deszcz siarki i ognia, od Wiekuistego z nieba.Aa Słońce wzeszło nad ziemią, gdy Lot przybył do Coaru.` Prędzej zatem, uchodź tam, bo nie mogę dokonać dzieła, póki nie zajdziesz tam.” Przeto nazwano imię miasta tego: Coar.t_c I rzekł do niego: Oto uwzględnię cię i w tej mierze, abym nie spustoszył miasta, o którem mówisz. ^ Otóż miasto to jest blizkiem, by uciec tam, i małem ono; ujdę raczej tam, wszakże małem ono, a niechaj żyje dusza moja.”u]e Otóż znalazł sługa twój łaskę w oczach twoich, i uczyniłeś wielkiem miłosierdzie, któreś okazał mi, ocalając życie moje; ale ja nie zdążę ujść w te góry, bo i tak dościgło by mnie nieszczęście, i umarłbym.-\W I rzekł Lot do nich: O nie, panie!F[ A gdy wyprowadzili ich precz, rzekł jeden: „Uchodź z życiem twojem; nie oglądaj się za siebie, a nie zatrzymuj się w całej tej okolicy; w góry uchodź, abyś nie zginął.”]Z5 Gdy się jednak ociągał, uchwycili mężowie owi za rękę jego, i za rękę żony jego, i za rękę dwóch córek jego w miłosierdziu Wiekuistego nad nim, i wyprowadzili go, i zostawili go po za miastem.8Yk A zaledwie zorza wzeszła, nalegali aniołowie na Lota, mówiąc: „Wstań, zabierz żonę twoję i dwie córki twoje obecne tu, abyś nie zginął za winę tego miasta.”qX] I wyszedł Lot, i powiedział zięciom swoim, którzy pojąć mieli córki jego i rzekł: „Wstańcie, wyjdźcie z miejsca tego, gdyż zburzy Wiekuisty miasto.” Ale wydawał się jakoby żartował, w oczach zięciów swoich.W  Albowiem zburzym miejsce to, gdyż wzmogła się skarga na nich przed obliczem Wiekuistego i posłał nas Wiekuisty, aby je zburzyć.”BV  I rzekli ci mężowie do Lota: „kogokolwiek jeszcze masz tutaj, - zięciów, i synów twoich, i córki twoje, i wszystkich których masz w mieście, - wyprowadź z tego miejsca.U%  A ludzi, będących u wejścia do domu, porazili ślepotą, od najmniejszego do największego, tak że strudzili się, szukając wejścia.qT]  I wyciągnęli mężowie owi rękę swoję, i sprowadzili Lota do siebie, do domu, a drzwi zamknęli.fSG  I rzekli: „Ustąp precz!”, i rzekli: „Ten jeden przybył tu gościć, a chce wciąż sądzić! Teraz gorzej postąpim z tobą, niż z nimi!” I naparli na męża, na Lota, i przystąpili, by wyłamać drzwi.`R; Otóż mam dwie córki, które nie poznały męża, wyprowadzę je raczej do was, a czyńcie z niemi co najlepszem w oczach waszych; a tylko mężom tym nie czyńcie nic, ponieważ weszli pod cień dachu mojego.@Q} I rzekł: „Nie czyńcie też, bracia moi, nic złego.KP I podszedł do nich Lot ku wejściu, a drzwi zamknął za sobą.O% I zawołali Lota, i rzekli doń: „Gdzież ci ludzie, którzy przybyli do ciebie tej nocy? Wyprowadź ich do nas, abyśmy nawiedzili ich.N Zanim się położyli, - a mieszkańcy miasta, mieszkańcy Sedomu, obiegli dom, od młodzieńca do starca, cały lud zewsząd.M I nastawał na nich usilnie, i zaszli do niego, i przybyli do domu jego; i wyprawił im ucztę, i przaśników napiekł; i jedli.kLQ I rzekł: „Otóż proszę panowie moi! wstąpcie też do domu sługi waszego, i przenocujcie, i umyjcie nogi wasze; a wstawszy rano, pójdziecie w drogę waszę.” I odpowiedzieli: „Nie, bo na ulicy przenocujemy.”2K a I przybyli dwaj aniołowie do Sedomu wieczorem; a Lot siedział u bramy Sedomu. I spostrzegł Lot, i powstał na spotkanie ich, i pokłonił się obliczem ku ziemi.jJO !I poszedł Wiekuisty, przestawszy mówić do Abrahama; Abraham zaś wrócił do miejsca swojego.2I_  I rzekł: „Niech też nie gniewa Pana, gdy przemówię raz jeszcze: „Może znajdzie się tam dziesięciu.” I rzekł: Nie zgładzę ze względu na dziesięciu.”(HK I rzekł: „Otoż przedsięwziąłem mówić do Pana: Może znajdzie się tam dwudziestu.” I odpowiedział: „Nie zgładzę ze względu na dwudziestu.”1G] I rzekł: „Niech też nie gniewa Pana, że mówić będę: „Może znajdzie się tam trzydziestu.” I rzekł: „Nie uczynię, jeżeli znajdę tam trzydziestu.”&FG I począł dalej mówić do Niego, i rzekł: „Może znajdzie się tam czterdziestu ?” I odpowiedział: „Nie uczynię ze względu na czterdziestu.”AE} Może niedostanie do pięćdziesięciu sprawiedliwych, pięciu: czyżbyś zgładził dla pięciu całe miasto? I rzekł: „Nie zgładzę, jeżeli znajdę tam czterdziestu pięciu.”sDa I odpowiedział Abraham i rzekł: Otóż przedsięwziąłem mówić do Pana, choć ja proch i popiół:%CE I rzekł Wiekuisty: „Jeżeli znajdę w Sedomie pięćdziesięciu sprawiedliwych, w samem mieście, przepuszczę całemu miejscu ze względu na nich.”kBQ Dalekiem to od Ciebie, abyś uczynił rzecz podobną, byś zabił sprawiedliwego wraz z niegodziwym, aby był sprawiedliwy jako niegodziwy; dalekiem to od Ciebie! Czyżby sędzia całej ziemi nie pełnił sprawiedliwości?”1A] Może jest pięćdziesięciu sprawiedliwych w mieście; czyż także zgładzisz, i nie przepuścisz miejscu dla pięćdziesięciu sprawiedliwych, którzy w niem są?k@Q I przystąpił Abraham i rzekł: „Alboż także zgładzisz sprawiedliwego wraz z niegodziwym?t?c I zwrócili się ztamtąd owi mężowie, i poszli do Sedomu. Abraham zaś jeszcze stał przed Wiekuistym.>! Zstąpię też i zobaczę; jeżeli według skargi która mnie dochodzi postępują, tedy - zagłada! a jeżeli nie, będę wiedział.”s=a I rzekł Wiekuisty: Skarga na Sedom, i Amorę, tak wielką jest, a grzech ich, tak ciężkim bardzo!...]<5 Albowiem umiłowałem go, aby polecił synom swoim, i domowi swojemu po sobie, strzedz drogi Wiekuistego, spełniając cnotę i sprawiedliwość, aby sprowadził Wiekuisty na Abrahama to, co wyrzekł o nim.”{;q Abraham to rozkrzewi się w naród wielki i potężny, a błogosławić się nim będą wszystkie narody ziemi.U:% A Wiekuisty rzekł: Miałżebym zataić przed Abrahamem, co uczynić chcę?|9s I wstali ztamtąd owi mężowie, i skierowali wzrok ku Sedomowi; a Abraham szedł z nimi, aby odprowadzić ich.8 I zapierała się Sara, mówiąc: „Nie śmiałam się!” - bo się obawiała; on wszakże powiedział: „Nie, bo śmiałaś się!”7' Alboż jest rzecz niemożliwa u Wiekuistego? W oznaczonej porze wrócę do ciebie, około czasu bieżącego, a mieć będzie Sara syna.”6  I rzekł Wiekuisty do Abrahama: „Czemuż to śmiała się Sara mówiąc: czyżbym rzeczywiście rodzić miała, gdy się zestarzałam? 5  I roześmiała się Sara w duszy, mówiąc: Czyżbym po zwiędnięciu mojem miała doznać rozkoszy? - a pan mój starcem.”i4M  Abraham zaś i Sara byli starzy, podeszli w lata, przestała mieć Sara właściwość kobiet.-3U  I rzekł: Wrócę do ciebie około czasu bieżącego, a oto - będzie miała syna Sara żona twoja; a Sara słuchała u wejścia do namiotu, a ono - po za nim.g2I  I rzekli do niego: „Gdzież Sara żona twoja?” a odpowiedział: „Oto - w namiocie.”1# I wziął śmietanki, i mleka, i cielę, które przyrządził, i postawił przed nimi; a sam stanął przy nich pod drzewem; i jedli.0 I do bydła pobiegł Abraham, i wziąwszy cielę pulchne i wyborowe, dał je pachołkowi, który pospieszył, aby przyrządzić je. / I pospieszył Abraham do namiotu, do Sary, i rzekł: uwiń się, trzy miary mąki przedniej! rozczyń je i zrób podpłomyki.”;.q A ja przyniosę kęs chleba, a posilicie serce wasze; potem pójdziecie, - ponieważ już przeszliście mimo sługi waszego.” I rzekli: „Uczyń tak, jakeś powiedział.”]-5 Niechże przyniosą nieco wody, a umyjecie nogi wasze, i odpoczniecie pod drzewem.u,e I rzekł: „Panie! jeżeli też znalazłem łaskę w oczach twoich, nie przejdź że mimo sługi twojego!A+} I podniósł oczy swoje, i spojrzał, a oto trzej mężowie stanęli przed nim; a zobaczywszy ich, pobiegł na ich spotkanie z przed wejścia namiotu, i pokłonił się ku ziemi.w* k I ukazał mu się Wiekuisty w dąbrowie Mamre, gdy siedział u wejścia namiotu, w czasie upału dziennego.) I wszyscy domownicy jego, zrodzeni w domu, i nabyci za pieniądze z pośród cudzoziemców, obrzezani zostali z nim.L( Tegoż samego dnia obrzezanym został Abraham i Iszmael, syn jego.X'+ A Iszmael, syn jego miał trzynaście lat, gdy obrzezano ciało napletka jego.d&C A Abraham miał dziewięćdziesiąt i dziewięć lat, gdy obrzezano ciało napletka jego.% I wziął Abraham Iszmaela, syna swojego, i wszystkich urodzonych w domu swoim, i wszystkich nabytych za pieniądze swoje, wszystkich płci męzkiej między domownikami Abrahama, i obrzezał ciało napletka ich tegoż samego dnia, jako mówił z nim Bóg.H$ I przestał mówić z nim, i wzniósł sie Bóg od Abrahama.x#k Przymierze zaś Moje utwierdzę z Ic'hakiem, którego urodzi ci Sara, o porze obecnej, w roku następnym.”E" A też względem Iszmaela wysłuchałem cię: Oto pobłogosławiłem go, i rozplenię go, i rozmnożę go bardzo a bardzo; dwunastu książąt spłodzi, i uczynię zeń naród wielki.:!o I rzekł Bóg: „Ależ Sara, żona twoja, urodzi ci syna, i nazwiesz imię jego Ic'hak; i ustanowię przymierze Moje z nim, przymierzem wiecznem, dla potomstwa jego po nim.Q  I rzekł Abraham do Boga: „Niechby już Iszmael żył przed tobą!”C I padł Abraham na oblicze swoje, a uśmiechnąwszy się pomyślał w sercu swojem: Czyżby stuletniemu się narodziło, a czyżby Sara dziewięćdziesięcioletnia rodzić miała?”1 I pobłogosławię ją, a także dam ci z niej syna; i pobłogosławię ją, i rozkrzewię ją w narody, królowie ludów z niej wyjdą.”xk I rzekł Bóg do Abrahama: „Saraj, żony twojej, - nie będziesz zwał imienia jej Saraj, bo Sara imię jej.9 Nieobrzezany zaś mężczyzna, któryby me obrzezał ciała napletka swojego, wytępiona ma być dusza ta z ludu swojego, przymierze Moje zerwał.”/  Obrzezanym ma być urodzony w domu twoim, i nabyty za pieniądz twój; a niechaj będzie przymierze Moje na ciele waszem przymierzem wiecznem.V'  A w wieku ośmiu dni obrzezaną ma być u was wszelka płeć męzka, w pokoleniach waszych, urodzony w domu i nabyty za pieniądz z jakiegokolwiek cudzego rodu, który nie jest z potomstwa twojego.gI  I obrzeżecie ciało napletka waszego, a będzie to znakiem przymierza między Mną a wami.%E  Oto przymierze Moje, którego przestrzegać będziecie między Mną a wami, i potomstwem twojem po tobie: obrzezaną ma być u was wszelka płeć męzka.  I rzekł Bóg do Abrahama: „Ty zaś przymierza Mojego przestrzegaj, ty i potomkowie twoi po tobie, w pokoleniach swoich.- I oddam tobie, i potomkom twoim po tobie, ziemię pielgrzymstwa twojego, całą ziemię Kanaan, w posiadanie wieczne, i będę im Bogiem.”A} I utwierdzę przymierze Moje między Mną a tobą, i między potomstwem twojem po tobie, w pokoleniach ich, przymierzem wiecznem, abym był ci Bogiem i potomstwu twojemu po tobie.kQ I rozplenię cię bardzo a bardzo: i rozkrzewię cię w narody, a królowie z ciebie wyjdą. I nie będzie zwane nadal imię twoje Abram, ale będzie imię twoje: Abraham; gdyż ojcem mnóstwa narodów ustanawiam cię.P „Ja, oto przymierze Moje z tobą: Będziesz ojcem mnóstwa narodów,K I padł Abram na oblicze swoje, a mówił z nim Bóg i rzekł:eE I ustanowię przymierze Moje między Mną a tobą, i rozmnożę cię bardzo a bardzo.”G A gdy miał Abram dziewięćdziesiąt i dziewięć lat, ukazał się Wiekuisty Abramowi, i rzekł do niego: „Jam jest Bóg Wszechpotężny; postępuj przedemną, a bądź nieskazitelny!Y- A Abram miał ośmdziesiąt sześć lat, gdy urodziła Hagar Iszmaela Abramowi.p [ I urodziła Hagar Abramowi syna, i nazwał Abram imię syna swego, którego urodziła Hagar: Iszmael.Z / Przeto nazwano krynicę tę, krynicą Lachajroi. Oto ona między Kadesz a Bared!% E  I nazwała imię Wiekuistego, który przemawiał do niej: „Tyś Bóg widzenia, bo mówiła: „Wszak i tu spoglądałam za Tym, który mnie widział.”, S  A będzie on dzikim człowiekiem; ręka jego przeciw wszystkim, a ręka wszystkich przeciw niemu; a przed obliczem wszystkich braci swoich mieszkać będzie.”$ C  I rzekł do niej anioł Wiekuistego: „Oto poczęłaś, i zrodzisz syna; i tak nazwij imię jego Iszmael; bo usłyszał Wiekuisty o cierpieniu twojem.y  I rzekł do niej anioł Wiekuistego: „wielce rozmnożę potomstwo twoje, że nie będzie zliczonem dla mnóstwa.”hK  I rzekł do niej anioł Wiekuistego: „Wróć do pani swojej, a ukorz się pod ręce jej.” I rzekł: „Hagaro, służebnico Saraj! zkąd przychodzisz i dokąd idziesz?” I rzekła: przed Saraj, panią moją, uciekam.”iM I spotkał ją anioł Wiekuistego u źródła wód w pustyni, u źródła po drodze do Szur.2_ I rzekł Abram do Saraj: „Wszak służebnica twoja w ręku twoim: czyń z nią, co najlepszem w oczach twoich!” I dręczyła ją Saraj, że uciekła przed nią.fG I rzekła Saraj do Abrama: „Krzywda moja na ciebie! Jam oddała służebnicę moję na łono twoje, a widząc, że poczęła, lekceważona zostałam w oczach jej; niechaj Wiekuisty rozsądzi między mną a tobą.”ue I poszedł do Hagary, i poczęła; ale widząc, że poczęła, lekceważyła panią swą w oczach swoich.K I wzięła Saraj, żona Abrama, Hagarę Micrejską, służebnicę swoję, po upływie dziesięciu lat pobytu Abrama na ziemi Kanaanejskiej, i oddała ją Abramowi, mężowi swojemu, za żonę.;q I rzekła Saraj do Abrama: „Oto powściągnął mnie Wiekuisty od rodzenia; pójdźże do służebnicy mojej, może zbuduję się od niej.” I usłuchał Abram głosu Saraj.f I A Saraj, żona Abrama, nie rodziła mu; miała zaś służebnicę Micrejską, imieniem Hagar.K~ I Emorejczyka, i Kanaanejczyka, i Girgaszytę, i Jebusytę.”4}e I Chytejczyka, i Peryzejczyka, i Refaów;6|i Kenejczyka, i Kenizejczyka, i Kadmonejczyka;"{? Dnia onego zawarł Wiekuisty z Abramem przymierze w słowach: „Rodowi twojemu oddam ziemię tę, od rzeki Micraim, aż do rzeki wielkiej, rzeki Frat.z- I gdy było słońce zaszło, a pomroka nastała, a oto - ognisko dymiące się i pochodnia płonąca! To On przeszedł między kawały owe.Zy/ A w czwartem pokoleniu powrócą tu; bo nie pełną wina Emorejczyka dotąd.”gxI A ty pójdziesz do ojców twoich w pokoju, pochowan będziesz w sędziwości szczęśliwej.gwI Wszakże i naród, któremu służyć będą, osądzę; a potem wyjdą z dobytkiem wielkim."v?  I rzekł do Abrama: „Wiedzieć tobie, że obcym będzie ród twój w ziemi nie swojej, i ujarzmią ich, i ciemię-żyć ich będą - czterysta lat.u}  Słońce zaś miało się ku zajściu, a sen twardy padł na Abrama; aż oto trwoga, ciemność wielka przypadła nań.Kt  I spuściły się sępy na martwe ciała, i spłoszył je Abram.s!  I sprowadził mu te wszystkie, i rozciął je w pośrodku, i położył każdą część naprzeciw drugiej; ale ptaków nie rozcinał.r/  I rzekł do niego: „Sprowadź mi jałowicę trzechletnią, i kozę trzechletnią, i barana trzechletniego, i synogarlicę, i gołąbka.”Tq# I rzekł: „Panie, Wiekuisty, po czemże poznam, że odziedziczę ją?”p{ I rzekł do niego: „Jam Wiekuisty, którym wywiódł cię z Ur-Kasdym, aby oddać ci ziemię tę w dziedzictwo!”@o} I zaufał Wiekuistemu, a poczytał mu to za zasługę.'nI I wyprowadził go na pole, i rzekł: „Spojrzże ku niebu, a zlicz gwiazdy: czy potrafisz je zliczyć? I rzekł do niego: „takim będzie ród twój!”!m= Ale oto słowo Wiekuistego doszło go, mówiąc: „Nie odziedziczy po tobie ten, a tylko który wyjdzie z łona twojego, ten odziedziczy po tobie.”ilM I rzekł Abram: „Wszak mnie nie dałeś potomka; a tak domownik mój odziedziczy po mnie.”k5 I rzekł Abram: „Panie, Wiekuisty, cóż dać mi możesz, kiedy ja schodzę samotnym? Zawiadowcą zaś domu mojego jest Damesceńczyk Eliezer.”&j I Po wypadkach tych, doszło słowo Wiekuistego do Abrama w widzeniu, mówiąc: „Nie obawiaj się Abramie, Ja tarczą tobie; nagroda twoja wielką bardzo!”i7 Nic dla mnie! Jedynie co spożyli młodzieńcy, i udział mężów, którzy szli ze mną, - Aner, Eszkol i Mamre, - oni niech wezmą udział swój.h Że ani nitki ani rzemyka sandału, - że nic nie wezmę ze wszystkiego co twoje, abyś nie rzekł: jam zbogacił Abrama.g I rzekł Abram do króla Sedomu: „Podnoszę rękę moję do Wiekuistego, Boga Najwyższego, dzierżącego niebo i ziemię,Wf) I rzekł król Sedomu do Abrama: „Oddaj mi dusze, a dobytek weź sobie.”e} I błogosławiony Bóg Najwyższy, który wydał wrogi twoje w moc twoję!” I dał mu dziesięcinę ze wszystkiego.wdi I pobłogosławił go, i rzekł: „Błogosławiony Abram Bogu Najwyższemu, dzierżącemu niebo i ziemię;hcK A Malki-Cedek, król Szalemu, wyniósł chleb i wino; a był on kapłanem Boga Najwyższego.'bI I wyszedł król Sedomu naprzeciw niemu, gdy wracał po porażeniu Kedorlaomera i królów, którzy z nim byli, do doliny Szawe, czyli doliny królewskiej.a% I sprowadził napowrót cały dobytek, a również i Lota, brata swojego i dobytek jego sprowadził napowrót, a także kobiety i lud. ` I napadł na nich oddziałami w nocy, on i słudzy jego, i pobił ich, i ścigał ich aż do Choby, co na lewo od Damaszku._9 A usłyszawszy Abram, że pojmany brat jego, wyprowadził wyćwiczonych swoich, zrodzonych w domu jego, trzechset ośmnastu, i ścigał aż do Dan.:^o  I przybył rozbitek, i doniósł to Abramowi Ibryjczykowi, a ten mieszkał w dąbrowach Mamry Emorejczyka, brata Eszkola i brata Anera, którzy byli sprzymierzonymi Abrama.j]O  I zabrali też Lota i dobytek jego, - synowca Abrama, - i odeszli; a mieszkał on w Sodomie.X\+  I zabrali cały dobytek Sedomu i Amory, i całą żywność ich, i odeszli.[)  A dolina Syddym pełna była dołów smołowcowych; i uciekli królowie Sedomu i Amory, i rzucili się tam; a pozostali w góry uciekli."Z?  Z Kedorlaomerem, królem Elamu, i Tydalem, królem Goimu, i Amrafelem, królem Szynearu, i Arjochem, królem Ellasoru, czterech królów z pięcioma.&YG I wyszedł król Sedomu, i król Amory, i król Admy, i król Cebojimu, i król Bela, czyli Coaru, i uszykowali się do boju z nimi w dolinie Syddym.'XI I zwrócili się, i przybyli do En-Miszpat, czyli Kadesz, i podbili całą dziedzinę Amalekity, a również i Emorejczyka, osiadłego w Chacacon-Tamar.RW I Chorejczyków w górach ich Seiru, aż do El-Paran, co nad pustynią.4Vc A czternastego roku nadciągnął Kedorlaomer i królowie, którzy z nim byli, i pobili Refaów w Aszterot-Karnajim, i Zuzów w Ham i Emów na równinie Kirjataim.QU Dwanaście lat podlegali Kedorlaomerowi; trzynastego zaś roku powstali.IT Wszyscy ci zebrali się przy dolinie Syddym, czyli morzu solnem.,SS Że toczyli wojnę z Berą, królem Sedomu, i z Birszą, królem Amory, z Szynabem, królem Admy, i Szemeberem, królem Cebojim i z królem Bela, czyli Coaru. R  I stało się za czasów Amrafela, króla Szynearu, Arjocha króla Ellasaru, Kedorlaomera, króla Elamu i Tydala, króla Goimu. Q I zwinął Abram namioty, i przybył i osiadł w dąbrowach Mamry, co przy Hebronie, i zbudował tam ofiarnicę Wiekuistemu.IP Powstań, obejdź kraj wzdłuż i wszerz, gdyż tobie oddam go.O I uczynię ród twój jako proch ziemi, tak, że gdyby zdołał kto zliczyć proch ziemi, i ród twój zliczonym będzie.\N3 Gdyż całą ziemię, którą widzisz, tobie ją oddam, i rodowi twojemu na wieki.SM! I rzekł Wiekuisty do Abrama po odłączeniu się Lota od niego: „Podnieśże oczy twoje, a spojrz z miejsca, na którem się znajdujesz, na północ, i na południe, i na wschód, i na zachód.IL A ludzie Sedomu byli źli i grzeszni wielce, przed Wiekuistym.rK_ Abram osiadł w kraju Kanaan, a Lot osiadł w miastach owej okolicy, i rozbił namioty aż do Sedomu.J I wybrał sobie Lot całą okolicę Jardenu i pociągnął Lot ku Wschodowi; i tak odłączyli się jeden od drugiego.SI! I podniósł Lot oczy swoje, i obaczył całą okolicę Jardenu, że cała nawodniona; - zanim spustoszył Bóg Sedom i Amorę, była jako ogród Boży, jako ziemia Micraim, aż po wejście do Coaru.H Alboż nie cała ziemia przed tobą? Odłączże się odemnie; jeżeli na lewo, to ja na prawo, a jeżeli na prawo, to ja na lewo”.0G[ I rzekł Abram do Lota: „Niechajże nie będzie sporu między mną a tobą, i między pasterzami moimi, a pasterzami twoimi; wszakże ludźmi krewnymi jesteśmy.F I wynikł spór między pasterzami stad Abrama, a pasterzami stad Lota. A Kanaanejczyk i Peryzejczyk mieszkali już wówczas w kraju. E Ale nie mogła znieść ich ziemia, aby przemieszkiwali razem, gdyż był dobytek ich wielkim, i nie mogli przemieszkiwać razem.YD- A także Lot, który szedł z Abramem, posiadał trzody, i stada, i namioty.hCK Do miejsca ofiarnicy, którą wystawił tam przedtem; i wzywał tam Abram imienia Wiekuistego.B I szedł w pochodach swoich od południa, aż do Betel, aż do miejsca, gdzie był namiot jego przedtem, między Betel i między Aj.CA A Abram bogaty był bardzo w stada, w srebro i złoto.t@ e I wyszedł Abram z Micraim, on i żona jego i wszystko co posiadał, i Lot wraz z nim, ku południowi.h?K I wyznaczył dlań Farao ludzi i przeprowadzili go, i żonę jego, i wszystko co posiadał.> Czemu mówiłeś: siostra to moja, tak że wziąłem ją sobie za żonę? Ale teraz, - oto żona twoja, zabierz ją i idź.”y=m I wezwał Farao Abrama, i rzekł: „Cóżeś mi to uczynił? Czemu nie powiedziałeś mi, że to żona twoja?m<U Ale raził Wiekuisty Faraona klęskami wielkiemi, takoż i dom jego, z powodu Saraj, żony Abrama.;5 Abramowi zaś świadczono dobrze, ze względu na nią, i posiadł owce, i woły, i osły, i sługi, i służebnice, i oślice, i wielbłądy.:y I ujrzawszy ją, książęta Faraona wysławiali ją przed Faraonem; i wziętą została kobieta ta do domu Faraona.x9k I stało się, gdy przybył Abram do Micraim, że ujrzeli Micryjczycy kobietę tę, iż piękną była bardzo.8{ Powiedz że, żeś siostrą moją, aby mi się dobrze działo gwoli tobie, a żyła dusza moja z przyczyny twojej.”7 I będzie, gdy ujrzą cię Micryjczycy, powiedzą wtedy; żona to jego, - i zabiją mnie, a ciebie zostawią przy życiu. 6; I stało się, gdy już blizkim był przybycia do Micraim, iż rzekł do Saraj żony swojej: „Otóż wiem, że kobietą pięknego wejrzenia jesteś.z5o Ale nastał głód w kraju, i zstąpił Abram do Micraim, aby pobyć tamże, bo ciężkim był głód w kraju.H4 I wyruszył Abram, wciąż idąc i koczując, ku południowi.M3 I przeniósł się ztamtąd ku wzgórzu, na wschód od Betel, i rozbił namiot swój: Betel od zachodu, a Aj od wschodu; i zbudował tam ofiarnicę Wiekuistemu, i wzywał imienia Wiekuistego."2? I ukazał się Wiekuisty Abramowi i rzekł: „Potomstwu twojemu oddam ziemię tę”. I zbudował tam ofiarnicę Wiekuistemu, który się mu ukazał.1 I przeszedł Abram kraj ten, aż do miejscowości Szechem, aż do dąbrowy More. A Kanaanejczyk był natenczas w kraju.f0G I wziął Abram Saraj, żonę swoję, i Lota, synowca swojego, i cały dobytek ich, którego się dorobili, i dusze, które nabyli w Charanie; i wyruszyli, by się udać do ziemi Kanaan, i przybyli do ziemi Kanaan./ I wyszedł Abram, jako polecił mu Wiekuisty, i poszedł z nim Lot. A Abram miał siedmdziesiąt pięć lat, gdy wyszedł z Charanu..- I pobłogosławię błogosławiących tobie, a przeklinającego cię, przeklnę, i błogosławić się będą tobą wszystkie plemiona ziemi.- A uczynię cię narodem wielkim, i pobłogosławię cię, i wywyższę imię twoje, i będziesz błogosławieństwem. ,  I rzekł Wiekuisty do Abrama: Wyjdź z ziemi twojej, i z ojczyzny twojej, i z domu ojca twojego, do ziemi, którą ci wskażę.Q+ I były dni Teracha dwieście pięć lat; i umarł Terach w Charanie.x*k I wziął Terach Abrama, syna swego, i Lota, syna Harana, wnuka swojego, i Saraj synowę swoję, żonę Abrama, syna swego, i wyruszyli i inni z nimi z Ur-Kasdim, by pójść do ziemi Kanaan; i doszli aż do Charanu i osiedli tam.5)g A była Saraj niepłodna, nie miała dzieci.( I pojęli sobie Abram i Nachor żony; imię żony Abrama - Saraj, a imię żony Nachora - Milka, córka Harana, ojca Milki i Iski.b'? I umarł Haran w obliczu Teracha, ojca swojego, w kraju rodzinnym swoim, w Ur-Kasdim.f&G A oto dzieje Teracha: Terach spłodził Abrama, Nachora i Harana, a Haran spłodził Lota.[%1 Terach zaś, przeżywszy siedmdziesiąt lat, spłodził Abrama, Nachora i Harana.j$O I żył Nachor, po spłodzeniu Teracha, sto dziewiętnaście lat i spłodził synów i córki.R# Nachor zaś, przeżywszy dwadzieścia dziewięć lat, spłodził Teracha.^"7 I żył Serug, po spłodzeniu Nachora, dwieście lat i spłodził synów i córki.F! Serug zaś, przeżywszy trzydzieści lat, spłodził Nachora.a = I żył Reu, po spłodzeniu Seruga, dwieście siedm lat i spłodził synów i córki.H Reu zaś, przeżywszy trzydzieści dwa lata, spłodził Seruga.eE I żył Peleg, po spłodzeniu Reu, dwieście dziewięć lat i spłodził synów i córki.=w A przeżywszy Peleg trzydzieści lat spłodził Reu.iM I żył Eber, po spłodzeniu Pelega, czterysta trzydzieści lat i spłodził synów i córki.L Eber zaś, przeżywszy trzydzieści cztery lata, spłodził Pelega.eE I żył Szelach, po spłodzeniu Ebera, czterysta trzy lata, i spłodził synów i córki.D A Szelach, przeżywszy trzydzieści lat, spłodził Ebera.kQ I żył Arpachszad, po spłodzeniu Szelacha, czterysta trzy lata, i spłodził synów i córki.Q A Arpachszad, przeżywszy trzydzieści pięć lat, spłodził Szelacha._9 I żył Szem po spłodzeniu Arpachszada pięćset lat i spłodził synów i córki.dC Oto rodowód Szema: Szem miał sto lat, gdy spłodził Arpachszada, na dwa lata po potopie.3 Przeto nazwano imię jego Babel; gdyż tam pomieszał Wiekuisty mowę całej ziemi. Ztamtąd też rozproszył ich Bóg po powierzchni całej ziemi.mU I rozproszył ich Wiekuisty ztamtąd po powierzchni całej ziemi; i tak przestali budować miasta.\3 Oto zstąpmy, a pomieszajmy tam mowę ich, aby nie zrozumieli jeden mowy drugiego.+Q I rzekł Wiekuisty: „Oto lud to jeden, i mowa jedna u wszystkich; a taki początek ich przedsięwzięć! A teraz nie chybi im nic, coby zamierzyli wykonać.hK Wtedy zstąpił Wiekuisty, aby zobaczyć ono miasto i wieżę, które budowali synowie ludzcy.1] I rzekli: „Oto zbudujmy sobie miasto i wieżę, którejby wierzch w niebie, a uczyńmy sobie znamię, abyśmy się nie rozproszyli po powierzchni całej ziemi.”,S I rzekli jeden do drugiego: „Oto wyróbmy cegły i rozżarzmy je do żaru.” I tak służyła im cegła miasto kamienia, a smołowiec służył im za wapno.k Q I stało się, gdy ciągnęli od Wschodu, znaleźli równinę w kraju Szynear i osiedli tamże.C   I była cała ziemia mowy jednej i wyrażeń nielicznych.  Oto plemiona synów Noacha podług rodowodów ich, podług narodów ich, i od tych rozeszły się narody na ziemi po potopie.w i Oto synowie Szema podług plemion swoich, podług języków swoich, w krajach swych, podług narodów swoich.R  I była siedziba ich od Meszy idąc ku Sefar, - aż do góry Wschodniej.J I Ofira, i Chawilę, i Jobaba; wszyscy ci byli synami Joktana.)O I Obala, i Abimaela, i Szebę.)O I Hadorama, i Uzala, i Dyklę.P A Joktan spłodził Almodada, i Szalefa, i Chocarmaweta, i Jeracha. A Eberowi urodzili się dwaj synowie: imię jednego Peleg, gdyż za dni jego została rozdzielona ziemia, a imię brata jego Joktan.I A Arpachszad spłodził Szelacha, a Szelach spłodził Ebera. 9o A synowie Arama: Uc, i Chul, i Geter, i Masz.G Synowie Szema: Elam, i Aszur, i Arpachszad, i Lud, i Aram.mU I Szemowi również się narodziło, temu ojcu wszystkich synów Ebera, bratu Jefeta, najstarszemu.vg Oto synowie Chama podług plemion swych, podług języków swoich, w krajach swoich, podług narodów swych. ~ A była dziedzina Kananejczyka od Cydonu idąc do Gerar - aż do Azy, idąc do Sedomu i Amory i Admy i Cebojim, - aż do Lesza.x}k I Arwadejczyka i Cemarejczyka, i Chamatejczyka; w następstwie zaś rozsiedliły się plemiona Kananejskie.1|_ I Chywijczyka, i Arkijczyka i Synytę.5{g I Jebusytę, i Emorejczyka, i Girgaszytę.Dz A Kanaan spłodził Cydona, pierworodnego swego, i Cheta. 5~~}^}%||>{{=zz-yxwwZvZuujttssrLqqRpphoooDnnXmm{llkk>jyj$iVhh(gg8ff5eMeddccabbhbaa#``L_^^8]\\,[ZZZYVX{WWWV[UUMTTgT#SSTSRjQQ_QP;OO&NvMLLKKKJUII"HHGG FYEE$DCCBAAP@@Z??>==e<  I zawezwał Abimelech Ic'haka, i rzekł: „Ależ to żona twoja; i jakżeś powiadał: „Siostra to moja?” I rzekł doń Ic'hak: „ponieważ myślałem: czy nie umrę z jej przyczyny.”"=? Ale gdy przeżył tam już dłuższy czas, wyjrzał Abimelech, król Pelisztów, oknem, i spostrzegł, a oto Ic'hak bawi się z Ribką, żoną swoją.u<e I pytali się mieszkańcy tego miejsca o żonę jego, i powiedział: „Siostra to moja;” bo obawiał się mówić: żona moja: „żeby nie zabili mnie mieszkańcy miejsca tego z powodu Ribki”, gdyż była piękna z wejrzenia.#;C I osiadł Ic'hak w Gerar.: Przeto że usłuchał Abraham głosu Mojego a przestrzegał przestrzeżenia Mojego, - przykazań Moich, ustaw Moich, i nauk Moich.”29_ I rozmnożę potomstwo twoje, jako gwiazdy nieba, i oddam potomstwu twojemu wszystkie kraje te, a błogosławić się będą potomstwem twojem wszystkie narody ziemi.X8+ Przebywaj w kraju tym, a będę z tobą, i pobłogosławię cię; albowiem tobie i potomstwu twojemu oddam wszystkie kraje te, i stwierdzę przysięgę, którą zaprzysiągłem Abrahamowi ojcu twojemu.z7o I ukazał mu się Wiekuisty i rzekł: „Nie zstępuj do Micraim! Zamieszkaj w kraju, o którym powiem tobie.6 - I był głód w kraju, mimo głodu pierwszego, który był za czasów Abrahama; i poszedł Ic'hak do Abimelecha, króla Pelisztów, do Gerar.5! "I podał Jakób Esawowi chleba i warzywo z soczewicy; i zjadł i wypił, i powstał, i poszedł; i pogardził Esaw pierworodztwem.y4m !I rzekł Jakób: „Przysięgnijże mi zaraz!” I przysiągł mu, i sprzedał pierworodztwo swoje Jakóbowi.X3+  I rzekł Esaw: „Wszak ja idę na śmierć, i cóż mi po pierworodztwie?”J2 I rzekł Jakób: „Sprzedajże mi zaraz pierworodztwo twoje.”1# I rzekł Esaw do Jakóba: „Daj mi też łyknąć z czerwonego, czerwonego tego, bo znużony jestem!” Przeto nazwano imię jego: Edom.I0 I uwarzył Jakób warzywo, a przyszedł Esaw z pola znużony.S/! I umiłował Esawa, bo łowy na ustach jego; a Ribka miłowała Jakóba..3 I podrastali chłopcy; i stał się Esaw mężem biegłym w myśliwstwie, mężem pola, a Jakób mężem skromnym, przebywającym w namiotach.*-O A następnie wyszedł brat jego, ręką swą trzymając się pięty Esawa; i nazwano imię jego Jakób. A Ic'hak miał sześćdziesiąt lat gdy się narodzili.b,? I wyszedł pierwszy, czerwonawy, cały niby szuba włosista. I nazwali imię jego Esaw.U+% A gdy nastał czas jej, aby rodziła, a oto - bliźnięta w żywocie jej.M* I rzekł Wiekuisty do niej: „Dwa narody w żywocie twoim, i dwa plemiona z wnętrza twego się rozejdą, a jedno plemię nad drugie się wzmoże, a starsze służyć będzie młodszemu.”) I trącały się dzieci w łonie jej, i rzekła: „Jeżeli tak, na cóż tedy jestem?” I poszła dopytywać się u Wiekuistego.() I błagał Ic'hak Wiekuistego za żoną swoją, gdyż niepłodną była; i dał mu się ubłagać Wiekuisty, i poczęła Ribka, żona jego,'3 A miał Ic'hak czterdzieści lat, gdy pojął Ribkę, córkę Bethuela, Aramejczyka, z Paddan-Aram, siostrę Labana Aramejczyka, sobie za żonę.L& A oto rodowód Ic'haka, syna Abrahama: Abraham spłodził Ic'haka. % A mieszkali od Chawila aż do Szur, co naprzeciw Micraim, gdy idziesz do Aszuru; w obliczu wszystkich braci swoich rozsiadł się;$ A oto lata życia Iszmaela: sto trzydzieści siedm lat; i skończył i umarł, i przyłączon został do ludu swojego.# Ci są synowie Iszmaela, i te imiona ich, w osadach ich, i w koczowiskach ich, - dwunastu książąt podług plemion ich.0"] Chadad, i Tema, Jetur, Nafisz i Kedma;$!E I Miszma, i Duma i Massa;   Oto imiona synów Iszmaela podług nazw i rodowodów ich: Pierworodny Iszmaela Nebajot; po nim Kedar, i Adbeel i Mibsam;tc  A oto rodowód Iszmaela, syna Abrahama, którego zrodziła Hagar, Micrejka, służebnica Sary, Abrahamowi.  I stało się po śmierci Abrahama, pobłogosławił Bóg Ic'haka, syna jego, i osiadł Ic'hak u źródła Lachaj-Roi.oY  Na polu, które nabył był Abraham od synów Cheta, tam pochowany został Abraham i Sara żona jego.  I pochowali go Ic'hak i Iszmael, synowie jego, w jaskini w Machpela, na polu Efrona, syna Cochara, co naprzeciw Mamre. I skończył, i umarł Abraham w sędziwości szczęśliwej, stary i syt życia, i przyłączon został do ludu swojego.]5 A oto dni lat żywota Abrahama, które przeżył: sto siedmdziesiąt i pięć lat.2_ A synom nałożnic, które miał Abraham, dał Abraham upominki, i wyprawił ich od Ic'haka, syna swego, jeszcze za życia swojego, ku wschodowi, do krainy wschodniej.7k I oddał Abraham wszystko co miał, Ic'hakowi.fG A synowie Midjana: Efa, i Efer, i Chanoch, i Abida, i Eldaa; wszyscy ci, synowie Ketury.nW A Jokszan spłodził Szebę i Dedana. A synowie Dedana byli: Aszurowie, i Letuszowie, i Leumowie.\3 I urodziła mu Zymrana, i Jokszana, i Medana, i Midjana, i Iszbaka i Szuacha.D  A jeszcze pojął był Abraham żonę, a imię jej Ketura.-U CI wprowadził ją Ic'hak do namiotu Sary, matki swojej, i pojął Ribkę, i stała się jego żoną; i pokochał ją, i pocieszył się Ic'hak po matce swojej.M BI opowiedział sługa Ic'hakowi wszystkie rzeczy, które spełnił..W AI rzekła do sługi: „Któż to ów człowiek, który idzie po polu naprzeciw nam?” I rzekł sługa: „To pan mój.” I wzięła zasłonę i zakryła się.dC @I podniosła też Ribka oczy swoje, i ujrzała Ic'haka i spuściła się z wielbłąda; ?I wyszedł Ic'hak, by przechadzać się w polu pod wieczór, i podniósł oczy swoje, i spojrzał, a oto wielbłądy nadciągają.nW >A Ic'hak wracał właśnie z wycieczki do studni Lachaj-Roi, gdyż mieszkał w ziemi południowej. - =I powstała Ribka i służebne jej, i wsiadły na wielbłądy, i poszły za owym człowiekiem. I tak wziął sługa ów Ribkę i poszedł.0 [  I umarła Sara w Kirjat-Arba, to jest w Chebrome, w ziemi Kanaan. I przybył Abraham, by ubolewać nad Sarą, i by opłakiwać ją.Q=  I trwało życie Sary sto dwadzieścia i siedm lat, - lata życia Sary.m<U A nałożnica jego, imieniem Reuma, urodziła również: Tebacha i Gachama, i Tachasza i Maacha.\;3 A Betuel spłodził Ribkę. Ośmiu tych urodziła Milka Nachorowi, bratu Abrahama.A: I Keseda, i Chazoa, i Pildosza, i Idlafa, i Betuela.M9 Uca, pierworodnego jego, i Buza, brata jego i Kemuela, ojca Aramu.8 I stało się po wypadkach tych, że doniesiono Abrahamowi, co następuje: „Otóż urodziła i Milka synów, Nachorowi bratu twojemu:7} I wrócił Abraham do pachołków swoich; i powstali, i poszli razem do Beer-Szeba; i osiadł Abraham w Beer-Szeba.6 I błogosławić się będą potomstwem twojem wszystkie narody ziemi, w nagrodę tego, żeś usłuchał głosu Mojego.”)5M Że pobłogosławię cię, i rozmnożę potomstwo twoje, jako gwiazdy nieba, i jako piasek, co na brzegu morza; a zdobędzie ród twój bramy wrogów swoich;4# I rzekł: „Na Siebie przysięgam, rzecze Wiekuisty, że ponieważ uczyniłeś to, a nie oszczędzałeś syna twojego, jedynaka twojego:L3 I zawołał anioł Wiekuistego na Abrahama po raz wtóry z nieba.2 I nazwał Abraham imię miejsca onego: Wiekuisty upatrzy; ztąd mówią po dziś dzień: na górze Wiekuistego ukaże się.”W1)  I podniósł Abraham oczy swoje, i spojrzał, a oto baran, który potem uwiązł w gęstwinie rogami swojemi. I poszedł Abraham, i wziąwszy barana, złożył go na całopalenie, miasto syna swojego.>0w  I rzekł: „Nie wyciągaj ręki twojej na chłopca i nie czyń mu nic; gdyż teraz wiem, że bogobojnym jesteś, a nie oszczędzałeś syna twego, jedynaka twojego, dla Mnie.”|/s  Ale zawołał nań anioł Wiekuistego z nieba, i rzekł: „Abrahamie! Abrahamie!” a rzekł: „Oto jestem!”[.1  I wyciągnął Abraham rękę swoję, i wziął nóż, by zarżnąć syna swego.D-  I przybyli do miejsca, o którem mówił mu Bóg; i zbudował tam Abraham ofiarnicę, i ułożył drwa, i związał Ic'haka, syna swego, i położył go na ofiarnicę, ponad drwami.l,S I rzekł Abraham: „Bóg upatrzy sobie jagnię na całopalenie, synu mój!” i szli obaj razem.A+} I rzekł Ic'hak do Abrahama, ojca swojego, i powiedział: Ojcze mój! I rzekł: „Oto jestem, synu mój!” I rzekł: „Oto ogień i drwa, a gdzież jagnię na całopalenie?”*1 I wziął Abraham drwa na całopalenie, i włożył je na Ic'haka, syna swego; i wziął w rękę swoje ogień i nóż; i poszli obaj razem.$)C I rzekł Abraham do pachołków swoich: „Zostańcie wy tu przy ośle; a ja i chłopię pójdziemy do onąd, i pokłonim się, i powrócim do was.”W() Dnia trzeciego, podniósł Abraham oczy swoje, i ujrzał miejsce ono zdaleka.l'S I wstał Abraham rano, i osiodłał osła swojego, i zabrał dwóch pachołków swoich z sobą, i Ic'haka, syna swego, i narąbał drew dla całopalenia, i powstał i poszedł na miejsce, o którem powiedział im Bóg.F& I rzekł: „Weźże syna twojego, jedynaka twojego, którego miłujesz, Ic'haka, a idź do ziemi Moria, i złóż go tam jako całopalenie, na jednej z gór, którą wskażę tobie.” %  I stało się po wypadkach tych, że Bóg doświadczył Abrahama, i rzekł do niego: Abrahamie!” a rzekł: „Oto jestem!”G$ "I przebywał Abraham w ziemi Pelisztów przez czasy długie.h#K !I zasadził tamaryskę w Beer-Szeba, i wzywał tam imienia Wiekuistego, Boga Przedwiecznego."  I zawarli przymierze w Beer-Szeba. I powstał Abimelech i Pichol, dowódca wojsk jego, i wrócili do ziemi Pelisztów.O! Przeto nazwano miejsce ono: Beer-Szeba; albowiem tam przysięgli obaj.  I rzekł: Siedmioro tych jagniąt przyjmiesz z ręki mojej, aby było mi to świadectwem, żem wykopał studnię tę.”oY I rzekł Abimelech do Abrahama: „Na cóż te siedmioro jagniąt, które postawiłeś oddzielnie?”H Postawił zaś Abraham siedmioro jagniąt z trzody oddzielnie.cA I wziął Abraham trzody i rogaciznę, i dał Abimelechowi; i zawarli obaj przymierze. I rzekł Abimelech: „Nie wiem kto to uczynił; aniś ty mi o tem oznajmił, anim ja o tem słyszał, wyjąwszy dzisiaj.”{q Ale przymawiał Abraham Abimelechowi względem studni z wodą, którą przemocą zawładnęli słudzy Abimelecha..Y I rzekł Abraham: „Przysięgnę”.dC A przeto przysięgnij mi na Boga tutaj; że nie przeniewierzysz się ani mnie, ani synowi mojemu, ani wnukowi mojemu; wedle łaski, którą wyświadczyłem tobie, wyświadczysz mnie, i ziemi co gościłeś w niej.”$C I stało się onegoż czasu, rzekł Abimelech wobec Pichola, dowódcy wojsk swoich, do Abrahama jak następuje: „Bóg z tobą we wszystkiem co czynisz.X+ I osiadł w pustyni Paran; i wzięła mu matka jego żonę z ziemi Micraim.lS I był Bóg z chłopcem; a podrósł i osiadł w pustyni i stał się strzelcem, łucznikiem.~w I otworzył Bóg oczy jej, i ujrzała studnię wody, i poszła i napełniła łagiew wodą, i napoiła chłopca.dC Wstań, podnieś chłopca, a ujmij go ręką twoją; gdyż naród wielki uczynię zeń.”C I usłyszał Bóg głos chłopca, i zawołał anioł Boży na Hagarę z nieba, i rzekł do niej: „Co ci Hagaro? Nie obawiaj się, bo usłyszał Bóg głos chłopca, tam kędy jest.J I poszła, i usiadła sobie zdała, w odległości strzału z łuku; bo mówiła: „niechaj nie zobaczę śmierci dziecka.” I siedziała zdała, i podniosła głos swój, i płakała.R I nie stało wody w łagwi; i rzuciła dziecię pod jeden z krzaków.A} I wstał Abraham rano i wziąwszy chleb i łagiew wody dał Hagarze, kładąc na barki jej, a także dziecię, i odprawił ją. I poszła, i tułała się w pustyni Beer-Szeba.b?  Wszakże i syna służebnicy, naród zeń uczynię, przeto iż nasieniem twojem jest.”cA  I rzekł Bóg do Abrahama: „Niechaj to przykrem nie będzie w oczach twoich z powodu chłopca i służebnicy twojej; cokolwiek powie ci Sara słuchaj głosu jej, gdyż po Ic'haku nazwanem będzie potomstwo twoje.S !  I przykrą była rzecz ta wielce w oczach Abrahama, z powodu syna jego. )  I rzekła do Abrahama: „Wypędź służebnicę tę i syna jej; bo nie ma dziedziczyć syn służebnicy tej z synem moim, z Ic'hakiem.”\ 3  I ujrzała Sara syna Hagary, Micrejki, którego urodziła Abrahamowi, szydzącego.{ q I podrosło dziecię, i zostało odstawionem; i wyprawił Abraham ucztę wielką w dzień odstawienia Ic'haka.  I rzekła: „Któżby przepowiedział Abrahamowi: Karmić będzie dzieci Sara; jednak urodziłam syna w starości jego!”.^7 I rzekła Sara: śmiechu nabawił mnie Bóg: ktokolwiek usłyszy, wyśmieje mnie.”Q A Abraham był w wieku stu lat, gdy urodził mu się Ic'hak, syn jego.^7 I obrzezał Abraham Ic'haka, syna swego, gdy miał ośm dni, jak przykazał mu Bóg.lS I nazwał Abraham imię syna swojego, który mu się urodził, którego urodziła mu Sara: Ic'hak.}u I poczęła, i urodziła Sara Abrahamowi syna w starości jego, w oznaczonym czasie, o którym mówił mu Bóg.g K A Wiekuisty pomnił na Sarę, jako rzekł; i uczynił Wiekuisty Sarze, jako był powiedział.q] Albowiem zupełnie zawarł był Wiekuisty każdy żywot domu Abimelecha, z powodu Sary, żony Abrahama. I pomodlił się Abraham do Boga i uzdrowił Bóg Abimelecha, i żonę jego, i służebnice jego, że rodzić mogły.L A do Sary rzekł: Oto dałem tysiąc srebrników bratu twemu; niech to będzie dla ciebie pokryciem pozoru przed wszystkimi, którzy z tobą są, a w obec wszystkich jesteś usprawiedliwiona.hK I rzekł Abimelech: „Oto ziemia moja przed tobą; gdziekolwiek ci się spodoba, osiądź.”~ I wziął Abimelech trzody i rogaciznę, i sługi, i służebnice, i dał Abrahamowi, i zwrócił mu Sarę, żonę jego.T}#  I było, gdy wywiódł mnie Bóg na tułactwo z domu ojca mojego, rzekłem wtedy do niej: Oto łaska, którą wyświadczysz mi: Do któregokolwiek miejsca przyjdziemy, powiedz o mnie: brat to mój.”}|u  I też w istocie siostrą moja, córką ojca mojego jest, choć nie córką matki mojej, i została żoną moją.{  I odpowiedział Abraham: „Mniemałem: zapewne nie ma bojaźni Bożej na tem miejscu i zabiją mnie z powodu żony mojej.czA  I rzekł Abimelech do Abrahama: „Cóżeś miał na widoku, gdyś uczynił rzecz tę?”|ys  I zawezwał Abimelech Abrahama i rzekł mu: „Cóżeś narobił nam, i czemże zgrzeszyłem przeciw tobie, żeś prawie przywiódł na mnie i na królestwo moje grzech wielki? Czyny, których się nie czyni, uczyniłeś względem mnie.”x/ I wstał Abimelech rano, i zwołał wszystkie sługi swoje, i opowiedział wszystkie rzeczy te w uszy ich; i zlękli się ludzie owi bardzo.4wc A teraz wróć żonę tego męża, a będąc prorokiem, pomodli się za ciebie, i będziesz żył; jeżeli zaś nie wrócisz, wiedz, że umrzesz, ty i wszyscy twoi.”Ov I rzekł do niego Bóg we śnie: „I ja wiem, żeś w prostocie serca to uczynił; to też powstrzymywałem cię, abyś nie grzeszył przeciw Mnie, i przeto niedopuściłem, abyś jej dotknął.&uG Wszakże sam powiedział mi: Siostra to moja, i ona sama też mówiła: Brat to mój. W prostocie serca mojego i w czystości rąk moich uczyniłem to.”rt_ A Abimelech nie zbliżył się był do niej i rzekł: „Panie! alboż i naród niewinny zatracasz?”s) Ale przyszedł Bóg do Abimelecha we śnie nocnym, i powiedział mu: „Oto umrzesz z powodu niewiasty, którąś wziął, bo ona zamężna.r} I mówił Abraham o Sarze żonie swojej: „Siostra to moja.” I posłał Abimelech, król Geraru, i wziął Sarę.yq o I wyruszył ztamtąd Abraham do ziemi ku południowi, i osiadł między Kadesz a Szur, i przebywał w Gerar.xpk &A młodsza również urodziła syna, i nazwala imię jego Ben-Ammi: On to ojciec Ammonitów, po dziś dzień.ioM %I urodziła starsza syna, i nazwała imię jego Moab: on to ojciec Moabitów, po dziś dzień.6ni $I poczęły dwie córki Lota od ojca swojego.#mA #I upoiły i nocy onej ojca swojego winem, i wstała młodsza, i położyła się przy nim; a nie wiedział on, kiedy się układła i kiedy wstała._l9 "I stało się nazajutrz, że rzekła starsza do młodszej: „oto leżałam wczoraj przy ojcu moim, upoim go winem i tej nocy, a pójdziesz i położysz się przy nim, i zachowamy z ojca naszego potomstwo.”%kE !I upoiły ojca swojego winem nocy onej, i poszła starsza i położyła się przy ojcu swoim; a nie wiedział on kiedy się układła, i kiedy wstała.ljS  Chodź, upoim ojca naszego winem, i położym się z nim, a zachowamy z ojca naszego potomstwo. v~}}};||C{{fzz2yy2xxww/vv1uuttsosrr=qvppXooUon]mm>lkk"jRihh,gfeed|cbb(aa]`__C^^]p\[[[/ZZJYzXX!W8VUU}TT|SSiRRQQ)PPWOOPNNAMKLLdKoJJTIIIHH GG^FFEE^DDfD CCBqAA @c??3>>G> ==%<<;;;?:99+8i87756|6355}5443o3)211?0\/U/.1-,,M++**)((}'''&&7%Z%$Z##F""! rg!['=6DCy,c e 9 o  =M:u01 Wielbłądzic dojnych wraz ze źrebiętami ich trzydzieści; krów czterdzieści i wołów dziesięć; oślic dwadzieścia i ośląt dziesięć.]/5 Kóz dwieście, i kozłów dwadzieścia; owiec dwieście, i baranów dwadzieścia,~.w I przenocował tam tejże nocy, i wziął z tego, co miał pod ręką swoją, jako podarek dla Esawa, brata swego, - A Tyś rzekł: Dobrze świadczyć ci będę, i uczynię ród twój jako piasek morski, którego się nie zliczy dla mnóstwa.”,+ Ocal mnie też z ręki brata mojego, z ręki Esawa!... gdyż obawiam się go, aby nie przyszedł, i nie pobił mnie, matki wraz z dziećmi.A+} Niegodny jestem wszystkich łask i wszelkiego dotrwania, któreś wyświadczył słudze twojemu; gdyż o kiju swoim przeprawiłem się przez Jarden ten, a teraz stanowię dwa hufce.A*} I rzekł Jakób: „Boże ojca mojego Abrahama, i Boże ojca mojego Ic'haka, Wiekuisty, któryś rzekł do mnie: wróć do ziemi twojej i do ojczyzny twojej a uszczęśliwię cię.r)_ I rzekł: „Jeżeliby napadł Esaw na jeden hufiec, a poraził go, wtedy hufiec pozostały ocaleje.”(/ I uląkł się Jakób bardzo, i strwożył się; i rozdzielił ludzi, którzy z nim byli, i trzody, i bydło, i wielbłądy, na dwa hufce.)'M I wrócili wysłańcy do Jakóba i rzekli: „Przybyliśmy do brata twojego, do Esawa, a on również idzie na spotkanie twoje, a czterysta ludzi z nim.”'&I Ale nagromadziły się u mnie woły i osły, trzody, sługi i służebnice; a posyłam oznajmić to panu mojemu, by znaleźć łaskę w oczach twoich.”%# I rozkazał im, i rzekł: „Tak powiecie panu mojemu, Esawowi: tak rzecze sługa twój Jakób: u Labana gościłem, i bawiłem dotąd.n$W I wysłał Jakób posłańców przed sobą do Esawa, brata swego, do ziemi Seir, do dziedziny Edomu.m#U I rzekł Jakób gdy ich spostrzegł: „Obóz to Boży!” i nazwał imię miejsca tego: Machnaim.N"  I Jakób też poszedł drogą swoją, i spotkali go aniołowie Boga.!/ 7I wstał Laban z rana, i ucałował synów swoich i córki swoje, i pobłogosławił ich, i poszedł; i wrócił Laban do miejsca swojego.  6I zarżnął Jakób ofiary na górze, i zaprosił brać swoję, aby spożyli chleb; i spożyli chleb, i przenocowali na górze.+ 5Bóg Abrahama, i Bóg Nachora, niechaj rozsądzą między nami, - bogi ojców ich!” I przysiągł Jakób na Bojaźń ojca swojego, Ic'haka.6g 4Świadkiem kopiec ten, i świadkiem ten pomnik, że ja nie przejdę do ciebie mimo kopca tego, ani ty nie przejdziesz do mnie mimo kopca tego i mimo pomnika tego, na złe.oY 3I rzekł Laban do Jakóba: „Oto kopiec ten i oto pomnik, który postawiłem między mną a tobą;/Y 2Jeżelibyś dręczył córki moje, albo brał żony prócz córek moich: to choć nie ma człowieka między nami, ale patrz, Bóg świadkiem między mną a tobą!”{ 1Micpą zaś, ponieważ mówił: „Niechaj wejrzy Wiekuisty między mną a tobą, gdy rozstaniem się jeden z drugim!vg 0I rzekł Laban: „Kopiec ten świadkiem między mną a tobą dzisiaj!” Przeto nazwano imię jego: Galed.K /I nazwał go Laban: Jegar-Sahadutha, a Jakób nazwał go: Galed. .I rzekł Jakób do braci swojej: „Nazbierajcie kamieni!” I wzięli kamienie, i zrobili kopiec i jedli tam na kopcu.>y -I wziął Jakób kamień i postawił go jako pomnik.xk ,A teraz pójdź, a zawrzemy przymierze ja i ty; a niechaj będzie to świadectwem między mną a tobą.”{ +I odpowiedział Laban, i rzekł do Jakóba: „Córki - córki to moje, a synowie - synowie to moi, a trzoda, - trzoda to moja, a wszystko, co widzisz, mojem to; ale córkom moim, cóż uczynię im dzisiaj, albo synom ich, których urodziły?J *Gdyby Bóg ojca mojego, Bóg Abrahama i Bojaźń Ic'haka, nie był ze mną, tobyś teraz z niczem mnie puścił. Nędzę moję i pracę rąk moich widział Bóg i rozstrzygnął wczoraj!”F )Takie to moje dwadzieścia lat w domu twoim. Służyłem ci czternaście lat za dwie córki twoje, a sześć lat za trzodę twoję; a odmieniałeś wynagrodzenie moje po dziesięćkroć.`; (Bywało we dnie pożerał mnie upał, a mróz w nocy, i odbiegał sen od oczu moich./ 'Rozszarpanego nie przynosiłem tobie; jam za nie odpowiadał; z ręki mojej poszukiwałeś go, czy skradzione było dniem, czy skradzione nocą.ym &Oto dwadzieścia lat ja u ciebie; owce twoje i kozy twoje nie roniły, a baranów trzody twojej nie jadałem.H %Gdyś przerzucił wszystkie sprzęty moje, cóżeś znalazł ze wszystkich sprzętów domu twojego? Połóż tu przed bracią moją i bracią twoją, a niech roztrzygną między nami dwoma.&G $I rozgniewał się Jakób i złajał Labana; i zaczął Jakób i rzekł do Labana: „Jakiż występek mój, i jakiż grzech mój, że ścigałeś mnie?8 k #I rzekła do ojca swojego: „Niechaj się nie gniewa pan mój, że nie mogę powstać przed tobą; bo właściwość kobiet mam.” I tak szukał, a nie znalazł bożków. ) "A Rachel wzięła bożki, i włożyła je pod siodło wielbłąda, i usiadła na nich; i przerzucił Laban cały namiot, ale nie znalazł., S !I wszedł Laban do namiotu Jakóba, i do namiotu Lei, i do namiotu dwu służebnic, ale nie znalazł; i wyszedł z namiotu Lei, i wszedł do namiotu Racheli.B   Ten zaś, u którego znajdziesz bogi twoje, żyć nie będzie; wobec krewnych naszych rozpoznawaj, co jest u mnie, i zabierz sobie!” A nie wiedział Jakób, iż Rachel je skradła. { I odpowiedział Jakób, i rzekł do Labana: „Bo obawiałem się, bo sądziłem, że może wydrzesz mi córki twoje.r_ I tak poszedłeś sobie, boś tęsknił bardzo za domem ojca twojego; ale czemu skradłeś bogi moje?”>w Jest w mocy mojej czynić wam źle, ale Bóg ojca waszego wczorajszej nocy rzekł do mnie, mówiąc: Strzeż się, abyś się nie rozmówił z Jakóbem ani w dobrem ani w złem.fG Ani dozwoliłeś mi ucałować wnuki moje i córki moje? Otóż nierozsądnie postąpiłeś.,S Czemu potajemnie uciekłeś, a wykradłeś się odemnie, i me mówiłeś mi nic, abym mógł puścić cię z radością i pieśniami, z bębnami i z cytrami?{ I rzekł Laban do Jakóba: „Cóżeś uczynił, żeś podszedł mnie, a uprowadził córki moje jako branki wojenne?) I tak doścignął Laban Jakóba; a Jakób rozbił był namiot swój na górze; Laban zaś rozbił go z krewnymi swoimi przy górze Gilead.,S I przyszedł Bóg do Labana, Aramejczyka, we śnie nocy i rzekł do niego: „Strzeż się, abyś się nie rozmówił z Jakóbem, ani w dobrem ani w złem!”xk Zabrał wtedy krewnych swoich z sobą, i ścigał za nim siedm dni drogi, i doścignął go u góry Gilead.C I doniesiono Labanowi dnia trzeciego, iż uszedł Jakób./ I tak uszedł on, i wszystko co doń należało, i wybrał się i przeprawił się przez rzekę, i zwrócił oblicze swoje ku górze Gilead.j~O A Jakób wkradł się w zaufanie u Labana, Aramejczyka, nie dając mu miarkować, że uchodzi.[}1 Laban zaś poszedł był strzydz owce swoje, i ukradła Rachel bożki ojca swego.O| I uprowadził wszystkie stada swoje, i cały dorobek swój, którego się dorobił, - dobytek własny swój, który nabył w Paddan-Aram, - aby wrócić do Ic'haka, ojca swojego, do ziemi Kanaan.V{' Powstał tedy Jakób, i wsadził synów swoich, i żony swe na wielbłądy. z; Zaprawdę, całe bogactwo, które oddzielił Bóg od ojca naszego, naszem jest i synów naszych. A teraz wszystko, co rozkazał Bóg tobie, uczyń!”xyk Alboż nie jako obce poczytane byłyśmy u niego, skoro sprzedał nas, a spożył także i pieniądze nasze?x I odpowiedziały Rachel i Lea, i rzekły do niego: „Alboż mamy jeszcze udział i dziedzictwo w domu ojca naszego?!w=  Jam Bóg Bet-Ela, gdzie namaściłeś pomnik, gdzie ślubowałeś mi ślub; teraz powstań, wyjdź z ziemi tej, a wróć do ziemi rodzinnej twojej!”4vc  I rzekł: „Podnieśże oczy twe, a obacz: wszystkie barany, pokrywające trzodę, pręgowate są, nakrapiane i pstre; gdyż widziałem wszystko, co Laban czyni tobie.Yu-  I rzekł do mnie anioł Boży we śnie: „Jakóbie!” A rzekłem: Oto jestem.5te  Stało się bowiem podczas grzania się trzody, żem podniósł oczy swe, i widziałem we śnie, a oto barany, pokrywając trzodę, były pręgowate, nakrapiane i pstre.Ds  I oddzielił Bóg z dobytku ojca waszego, a oddał mnie.Yr- Gdy tak mówił: Nakrapiane będą wynagrodzeniem twojem, rodziły tedy wszystkie trzody nakrapiane; gdy zaś tak mówił: Pręgowate będą wynagrodzeniem twojem, - rodziły tedy wszystkie trzody pręgowate.q{ A ojciec wasz urągał mi, i zmieniał wynagrodzenie moje po dziesięćkroć; ale nie dozwolił mu Bóg szkodzić mi.Qp Wy też same wiecie, że z całych sił moich służyłem ojcu waszemu.o I rzekł do nich: „Widzę ja po obliczu ojca waszego, iż nie jest dla mnie jak wczoraj i onegdaj; ale Bóg ojca mojego był ze mną.On I posłał Jakób, i wezwał Rachelę i Leę na pole trzody swojej,m I rzekł Wiekuisty do Jakóba: „Wróć do ziemi ojców twoich, i do miejsca urodzenia twego, - a będę z tobą!”]l5 Widział też Jakób oblicze Labana, a oto - nie był dlań jak wczoraj i onegdaj.(k M I usłyszał słowa synów Labana mówiących: „Zabrał Jakób wszystko, co miał ojciec nasz, i z mienia ojca naszego utworzył sobie całe to bogactwo.”j +I wzmógł się mąż ów bardzo a bardzo, i miał trzody liczne, i służebnice, i sługi, i wielbłądy i osły.oiY *Ale gdy owce słabe były, nie ustawiał ich: i tak zostały słabe dla Labana, a silne dla Jakóba.h )I bywało ile razy grzały się owce silne, ustawiał Jakób pręty przed oczy trzody u koryt, aby się rozgrzewały w obec prętów.Lg (A jagnięta te oddzielił Jakób, i ustawiał trzody wejrzeniem ku pręgowatym i wszelkim płowym w trzodach Labana, i trzymał sobie stada osobno, a nie przyłączał ich do trzód Labana.dfC 'I grzały się trzody wobec prętów, i rodziły trzody, pręgowate, nakrapiane i pstre.#eA &I postawił pręty, które ostrugał, u żłobów, u koryt wody, gdzie przychodzą trzody pić, przed trzody, a gdzie grzały się, przychodząc pić.:do %I nabrał sobie Jakób prętów topoli białej, świeżych, i migdałowych i jaworowych, i ostrugał na nich pasy białe, odsłaniając białość, która na prętach była.|cs $I naznaczył odległość trzech dni drogi między sobą a Jakóbem; a Jakób pasał trzodę Labana pozostałą.Sb! #I oddzielił dnia tegoż kozły pręgowate i pstre, i wszystkie kozy nakrapiane i pstre, wszystko, na czem coś białego było, i wszystko płowe między owcami, - i oddał w ręce synów swoich.Ja "I rzekł Laban: „Oto niechaj będzie podług słów twoich!”` !I świadczyć będzie za mną prawość moja w dzień przyszły, gdy przyjdziesz, by mieć wynagrodzenie moje przed sobą: wszystko, coby nie było nakrapianem i pstrem między kozami, a płowem między owcami, kradzionem to będzie przy mnie.”__9  Przejdę całą trzodę twoję dzisiaj, i oddzielę z niej każde jagnię nakrapiane i pstre; a każde jagnię płowe między owcami, a pstre i nakrapiane między kozami, niechaj będzie wynagrodzeniem mojem.,^S I rzekł: „Cóż ci mam dać?” I odpowiedział Jakób: „Nie dasz mi nic, skoro uczynisz mi rzecz tę; wtedy znowu będę pasł trzodę twoję, i strzegł:E] Bo nielicznem było, coś miał przedemną, a rozmnożyło się w mnóstwo, i błogosławił ci Wiekuisty z przyjściem mojem; a teraz, kiedyż popracować i mnie dla domu mojego?”n\W I rzekł do niego: „Tobie wiadomo, jakom ci służył, i czem się stał dobytek twój przy mnie.C[ I rzekł: „Oznacz mi wynagrodzenie twoje, a dam ci.”Z1 I rzekł do niego Laban: „Gdybym też znalazł łaskę w oczach twoich! Mam dobrą wróżbę... a błogosławił mi Wiekuisty gwoli tobie.”Y} Daj mi żony i dzieci moje, za które ci służyłem, a pójdę; gdyż znasz służbę moję, jaką ci służyłem.”X A gdy urodziła Rachel Josefa, rzekł Jakób do Labana: „Puść mnie, abym wrócił do miejsca mojego, i do ziemi mojej.^W7 I nazwała imię jego: Josef, mówiąc: „Oby dodał mi Wiekuisty syna drugiego.”WV) I poczęła, i urodziła syna, i rzekła: „Zdjął Bóg hańbę moję!”YU- I wspomniał Bóg na Rachelę, i wysłuchał ją Bóg, i otworzył łono jej.FT A następnie urodziła córkę, i nazwała imię jej: Dina.5Se I rzekła Lea: „Udarował mnie Bóg darem pięknym, tym razem przytuli mnie do siebie mąż mój, gdyż urodziłam mu sześciu synów!” I nazwala imię jego: Zebulun.GR I poczęła znowu Lea, i urodziła syna szóstego Jakóbowi. Q I rzekła Lea: „Dał mi Bóg wynagrodzenie, iż oddałam służebnicę moję mężowi mojemu.” I nazwała imię jego Issachar.VP' I wysłuchał Bóg Leę, i poczęła, i urodziła Jakóbowi syna piątego.>Ow A gdy przyszedł Jakób z pola wieczorem, wyszła Lea naprzeciw niego, i rzekła: „Do mnie zajdziesz, gdyż najęłam cię za pokrzyki syna mego;” I spał z nią onej nocy.JN A rzekła do niej: „Czyż mało, żeś wzięła męża mojego, że chcesz wziąć i pokrzyki syna mego?” I rzekła Rachel: „Niechajże śpi z tobą tej nocy za pokrzyki syna twego.”[ "I poczęła znowu, i urodziła syna, i rzekła: „Oto tym razem przylgnie mąż mój do mnie, gdyż urodziłam mu trzech synów;” przeto nazwano imię jego Lewi.-=U !I poczęła znowu, i urodziła syna, i rzekła: „Ponieważ usłyszał Wiekuisty, że nienawidzoną byłam, dał mi i tego;” i nazwała imię jego: Szymeon.*<O  I poczęła Lea, i urodziła syna, i nazwała imię jego: Reuben, bo rzekła: „Wejrzał Wiekuisty na niedolę moję, gdyż teraz pokocha mnie mąż mój.”h;K A widząc Wiekuisty, że nienawidzona Lea, otworzył łono jej; Rachel zaś była niepłodną.~:w I poszedł też do Racheli, i kochał Rachelę bardziej, niż Leę; i służył u niego jeszcze siedm lat innych.X9+ I dał Laban Racheli, córce swojej, Bilhę, sługę swoję, za służebnicę.l8S I uczynił Jakób tak, i dopełnił tydzień tej; i dał mu Rachelę, córkę swoję, za żonę.7 Dopełnij tydzień tej, a damy ci i tę drugą, za służbę, którą pełnić będziesz u mnie jeszcze siedm lat innych.s6a I rzekł Laban: „Nie zwykło się tak czynić w miejscu naszem, aby wydawać młodszą przed starszą.75i I okazało się z rana, a oto była - Lea! I rzekł do Labana: „Cóżeś mi to uczynił? Alboż nie o Rachelę służyłem tobie, - i dla czegoż mnie oszukałeś?”]45 A dał jej Laban Zylpę, służebnicę swoję, - Lei córce swej, za służebnicę.l3S I było wieczorem, wziął Leę, córkę swoję, i wprowadził ją do niego; i poszedł do niej.P2 I zgromadził Laban wszystkich ludzi miejscowych, i wyprawił ucztę.l1S I rzekł Jakób do Labana: „Daj mi żonę moję, bo spełniony czas mój, a pójdę do niej.”0} I tak służył Jakób o Rachelę siedm lat; a zdawały się w oczach jego jako dni kilka w miłości jego ku niej.w/i I rzekł Laban: „Lepiej, że dam ją tobie, niżbym miał oddać ją mężowi innemu; pozostań u mnie.”|.s I pokochał Jakób Rachelę, i rzekł: „Będę ci służył siedm lat o Rachelę, córkę twoję młodszą.”\-3 A oczy Lei były mdłe; Rachel zaś była pięknej postawy i pięknego wejrzenia.T,# A miał Laban dwie córki; imię starszej: Lea, a imie młodszej: Rachel.+/ Wtedy rzekł Laban do Jakóba: „Czyż dla tego, żeś bratem moim, masz mi służyć darmo? Powiedzże mi jakie ma być wynagrodzenie twoje?”z*o I rzekł do niego Laban: „Wszak kością i ciałem mojem ty!” I zamieszkał u niego przez miesiąc czasu.q)]  I stało się, gdy usłyszał Laban wiadomość o Jakóbie, synu siostry swojej, pobiegł na spotkanie jego, i uścisnął go, i ucałował go, i wprowadził go do domu swojego; a wtedy opowiedział Labanowi o wszystkiem tem.(  I oznajmił Jakób Racheli, że jest siostrzeńcem ojca jej, i że jest synem Ribki; i pobiegła, i opowiedziała to ojcu swojemu.Q'  I ucałował Jakób Rachelę, i podniósł głos swój, i zapłakał.r&_  I stało się, gdy ujrzał Jakób Rachelę, córkę Labana, brata matki swojej, i trzodę Labana, brata matki swojej, że przystąpił Jakób, i stoczył kamień z nad otworu studni, i napoił trzodę Labana, brata matki swojej.e%E  Jeszcze rozmawiał z nimi, - a Rachel nadeszła z trzodą ojca swego, bo pasterką była.#$A I odpowiedzieli: „Nie możemy, póki zgromadzone nie będą wszystkie trzody, i nie stoczą kamienia z nad otworu studni, a wtedy napoim trzodę.”v#g I rzekł: „Wszak jeszcze dnia dosyć, nie czas zapędzać stada; napójcież trzodę, a idźcie popaść. " I rzekł do nich: „Czy dobrze się miewa?” I odpowiedzieli: „Dobrze; a oto Rachel, córka jego, nadchodzi z trzodą!”a!= I rzekł do nich: „Czy znacie Labana, syna Nachora?” I odpowiedzieli: „Znamy.”k Q I rzekł do nich Jakób: „Bracia moi, zkąd wy?” I odpowiedzieli: „Z Charanu jesteśmy.”4c A gdy zgromadzone tam były wszystkie stada, stoczyli kamień z nad otworu studni, i napoili trzody, i złożyli napowrót kamień nad otwór studni, na miejsce swoje./Y I spojrzał, a oto studnia na polu, a tam trzy stada owiec rozłożone przy niej, bo ze studni tej zwykle pojono stada; a kamień był ogromny nad otworem studni.? } I powstał Jakób, i poszedł do ziemi synów Wschodu. A kamień ten, który postawiłem jako pomnik, będzie domem Bożym; a z wszystkiego co mi dasz, dziesięcinę zaofiaruję Tobie.”V' A powrócę w pokoju do domu ojca mojego: to będzie Wiekuisty Bogiem moim.6g I ślubował Jakób ślub, i rzekł: „Jeżeli będzie Bóg ze mną, a strzedz mnie będzie na drodze tej, którą idę, i da mi chleb na pokarm i suknię na odzienie,^7 I nazwał imię miejsca tego Beth-El; wszakże było Luz imię miasta tego przedtem.3 I wstał Jakób rano, i wziął kamień, który był położył w głowach swoich, i postawił go jako pomnik, i rozlał olej na wierzch jego.wi I uląkł się i rzekł: „Jak groźnem miejsce to! nic to innego, a tylko dom Boży; to brama niebios!” I przebudził się Jakób ze snu swojego, i rzekł: „Zaprawdę, jest Wiekuisty na miejscu tem, a jam nie wiedział!”5e A oto, Ja z tobą, i strzedz cię będę, gdziekolwiek pójdziesz, i przywrócę cię do ziemi tej; gdyż nie opuszczę cię, aż spełnię to, com przyrzekł tobie.”eE I będzie potomstwo twoje, jako proch ziemi, i rozprzestrzenisz się ku zachodowi, i ku wschodowi, i ku północy, i ku południowi; a błogosławić się będą tobą wszystkie plemiona ziemi i potomstwem twojem.8k  A oto Wiekuisty stanął przy nim i rzekł: „Jam Wiekuisty, Bóg Abrahama, ojca twojego, i Bóg Ic'haka! Ziemia na której leżysz, tobie oddam ją, i potomstwu twojemu.-  I śniło mu się, a oto drabina postawiona na ziemi, a wierzch jej sięgał nieba, a oto aniołowie Boży wstępują i zstępują po niej.L  I natrafił na pewne miejsce, i przenocował tam, gdyż zaszło było słońce; i wziął jeden z kamieni tego miejsca, i umieścił go w głowach swoich, i położył się na tem miejscu.E  I wyruszył Jakób z Beer-Szeba, i udał się do Charanu.-  Poszedł tedy Esaw do Iszmaela, i pojął sobie Machalatę, córkę Iszmaela, syna Abrahama, siostrę Nebajota, oprócz żon swoich, za żonę.a= Widząc też Esaw, że nie mają upodobania córki Kanaanu w oczach Ic'haka, ojca jego:_ 9 I że usłuchał Jakób ojca swojego, i matkę swoję, i poszedł do Paddan-Aram, -i M A widząc Esaw, że pobłogosławił Ic'hak Jakóba, i że go wysłał do Paddan-Aram, aby pojął sobie ztamtąd żonę, i że pobłogosławiwszy go, przykazał mu mówiąc: Nie pojmiesz żony z pośród cór Kanaanu, -  I wyprawił Ic'hak Jakóba i poszedł do Paddan-Aram do Labana, syna Bethuela Aramejczyka, brata Ribki, matki Jakóba i Esawa.& G I niechaj da ci błogosławieństwo Abrahama, tobie i potomstwu twojemu z tobą, abyś posiadł ziemię pobytu twojego, którą oddał Bóg Abrahamowi!”  A Bóg wszechpotężny niechaj błogosławi tobie, i rozpleni cię i rozmnoży cię, aby powstał z ciebie zbór ludów.3 Powstań, idź do Paddan-Aram, do domu Bethuela, ojca matki twojej, a pojmij sobie ztamtąd żonę, z pośród córek Labana, brata matki twojej. ! I wezwał Ic'hak Jakóba, i pobłogosławił go, i przykazał mu, i rzekł do niego: „Nie pojmiesz żony z pośród córek Kanaanu.G .I rzekła Ribka do Ic'haka: „Obmierzło mi życie z powodu córek Cheta. Jeżeli pojmie Jakób żonę z pomiędzy córek Cheta, jakie są te, z córek tego kraju, pocóż mi życie?”5e -Aż odwróci się gniew brata twojego od ciebie, i zapomni coś uczynił mu; wtedy poszlę i zabiorę cię ztamtąd; czemuż mam być pozbawioną obu was dnia jednego!”\3 ,I pobądź przy nim czas niejaki, aż uśmierzy się zapalczywość brata twojego.iM +A teraz synu mój, posłuchaj głosu mojego: wstań, uciekaj do Labana, brata mego, do Charanu.C *I doniesiono Ribce słowa Esawa, syna jej starszego, i posłała i wezwała Jakóba, syna swego młodszego, i rzekła mu: „Oto Esaw, brat twój, pociesza się tem, że cię zabije.fG )I znienawidził Esaw Jakóba z powodu błogosławieństwa, którem pobłogosławił go ojciec jego; i rzekł Esaw w sercu swojem: „Przybliżą się dni żałoby po ojcu moim, a wtedy zabiję Jakóba, brata mego!”9 (A z miecza twojego będziesz żył, i bratu twojemu będziesz służył. Ale, gdy swobodnie się tułasz, zrzucisz jarzmo jego z karku twojego.”' 'I odpowiedział Ic'hak, ojciec jego, i rzekł doń: „Oto zdała od żyzności ziemi będzie siedlisko twoje, i od rosy niebios z góry.A~} &I rzekł Esaw do ojca swojego: „Czyżbyś błogosławieństwo jedno tylko miał, ojcze mój? Pobłogosław też i mnie, ojcze mój!” I podniósł Esaw głos swój i zapłakał.d}C %I odpowiedział Ic'hak, i rzekł do Esawa: „Oto panem postanowiłem go nad tobą, a wszystkich braci jego oddałem mu za sługi, a o zboże i moszcz upewniłem go, - a tobie, cóż teraz uczynię, synu mój?”|y $I rzekł: „Czyż nie dla tego nazwano imię jego Jakób! I podszedł mnie już dwukrotnie: pierworodztwo moje odebrał, - a oto teraz odebrał i błogosławieństwo moje!” I rzekł: „Czyś nie zachował dla mnie błogosławieństwa?”c{A #On zaś rzekł: „Przyszedł brat twój chytrze, i wziął błogosławieństwo twoje.”*zO "Gdy usłyszał Esaw słowa ojca swojego, krzyknął krzykiem wielkim, i gorzkim niezmiernie, i rzekł do ojca swojego: „Pobłogosław i mnie, ojcze mój!”py[ !I zatrwożył się Ic'hak trwogą wielką bardzo, i rzekł: „Któż zatem ten, co ułowił zwierzynę, i przyniósł mi, żem jadł z wszystkiego, zanim przybyłeś, i błogosławiłem mu? A też błogosławionym będzie!”x{  I rzekł doń Ic'hak, ojciec jego: „Któżeś ty?” I odpowiedział: „Jam syn twój, pierworodny twój, Esaw.”Lw I przyrządził i on przysmaki, i przyniósł ojcu swojemu, i rzekł do ojca swojego: „Niech wstanie ojciec mój, i niech je z łowu syna swego, aby pobłogosławiła mnie dusza twoja.”>vw I stało się, gdy skończył Ic'hak błogosławić Jakóbowi, i gdy zaledwie odszedł Jakób z przed oblicza Ic'haka, ojca swego, że przybył Esaw, brat jego, z łowu swojego.juO Niechaj służą ci ludy, a korzą się tobie plemiona; bądź panem braci twojej, a niech się korzą tobie synowie matki twojej; przeklinający cię niechaj będą przeklęci, a błogosławiący cię, błogosławieni!”itM I tak niechaj da ci Bóg z rosy niebios, i żyzności ziemi, i obfitość zboża i moszczu!8sk I przystąpił, i ucałował go, a skoro poczuł woń szat jego, pobłogosławił go, i rzekł: „oto woń syna mojego, jako woń pola, któremu błogosławił Wiekuisty.`r; I rzekł do niego Ic'hak, ojciec jego: „Przystąpże a pocałuj mnie, synu mój!”%qE I rzekł: „Podaj mi, abym jadł z łowu syna mojego, żeby błogosławiła cię dusza moja!” I podał mu, i jadł; przyniósł mu też wina i pił.Lp I rzekł: „Tyś to syn mój Esaw?” i odpowiedział: „Ja.”toc I nie poznał go; albowiem były ręce jego jako ręce Esawa, brata jego, kosmate; i pobłogosławił go,n I przystąpił Jakób do Ic'haka, ojca swego, i pomacał go, i rzekł: „Głos, głosem Jakóba; ale ręce, ręce Esawa!”ymm I rzekł Ic'hak do Jakóba: „Przystąpże, a pomacam cię, synu mój: czyż to ty syn mój Esaw, czy nie?”l7 I rzekł Ic'hak do syna swego: „Jakże tak prędko znalazłeś, synu mój?” I rzekł: „Tak już zdarzył Wiekuisty, Bóg twój przedemną.”Ck I rzekł Jakób do ojca swego: „Jam Esaw, pierworodny twój; uczyniłem jakoś mówił mi; powstańże, siądź, a jedz ze zwierzyny mojej, aby pobłogosławiła mnie dusza twoja.”|js I wszedł do ojca swego, i rzekł: „Ojcze mój!” I odpowiedział: „oto jestem; któżeś ty, synu mój?”]i5 I złożyła przysmaki i chleb, który przygotowała w ręce Jakóba, syna swego.Ph A skórkami koźląt obłożyła ręce jego, i gładkość szyi jego.g I wzięła Ribka szaty Esawa, syna swego starszego, lepsze, będące u niej w domu, i przyodziała Jakóba, syna swego młodszego.f} I poszedł, i wziął, i przyniósł matce swojej; i przyrządziła matka jego przysmaki, jak to lubił ojciec jego. e  I rzekła doń matka jego: „Na mnie przekleństwo twoje, synu mój; tylko posłuchaj głosu mojego, a idź, przynieś mi!”d1  Może pomaca mnie ojciec mój, a byłbym w oczach jego jako szalbierz, a przywiódłbym na siebie przekleństwo, a nie błogosławieństwo.”{cq  I rzekł Jakób do Ribki, matki swojej: „Wszak Esaw, brat mój, człowiek kosmaty, a ja człowiekiem gładkim.jbO  I zaniesiesz ojcu twemu, a będzie jadł, aby pobłogosławił cię przed śmiercią swoją.” a  Zajdźże do trzody, i przynieś mi ztamtąd dwoje koźląt dobrych, a przyrządzę z nich przysmaki dla ojca twego, jak to lubi.O` A teraz synu mój, posłuchaj głosu mojego w tem, co ci rozkazuję._ Przynieś mi zwierzyny, a przyrządź mi przysmaki, abym jadł, i pobłogosławił cię w obliczu Wiekuistego przed śmiercią moją. ^ I rzekła Ribka do Jakóba, syna swego, tak: „Otom słyszała ojca twojego rozmawiającego z Esawem, bratem twoim, mówiąc: ] A Ribka słyszała, gdy to mówił Ic'hak do Esawa, syna swego: i wyszedł Esaw na pole, aby ułowił zwierzynę i przyniósł.\ I przyrządź mi przysmaki, jak to lubię, i przynieś mi, abym jadł, aby pobłogosławiła cię dusza moja, zanim umrę.”q[] A teraz weźże broń twoję, kołczan twój i łuk twój, a wyjdź w pole, i nałów mi zwierzyny.NZ I rzekł: „Otóż zestarzałem się, nie znam dnia śmierci mojej._Y ; I stało się, gdy się zestarzał Ic'hak, a przytępiły się oczy jego, że widzieć nie mógł, zawezwał tedy Esawa syna swego starszego, i rzekł doń: „Synu mój!” a odpowiedział mu: „Oto jestem.”>Xy #Ale były one umartwieniem ducha dla Ic'haka i Ribki.W+ "Esaw zaś miał czterdzieści lat, gdy pojął żonę Jehudytę, córkę Beeri Chittejczyka, również i Bosmatę, córkę Elona Chittejczyka.QV !I nazwał ją: Szybea. Ztąd nazwa miasta: Beer-Szeba, po dziś dzień. U;  I stało się dnia tego, że przyszli słudzy Ic'haka, i donieśli mu w przedmiocie studni, którą kopali, i rzekli mu: „Znaleźliśmy wodę.”uTe A powstawszy z rana, przysięgli jeden drugiemu; i odprowadził ich Ic'hak, i poszli od niego w pokoju.1S_ I wyprawił im ucztę, i jedli i pili.IR Abyś nie uczynił nam złego, jakośmy też ciebie się nie tykali, i jakośmy czynili tobie tylko dobrze, a puściliśmy cię w pokoju; a tyś i teraz błogosławiony od Wiekuistego.”>Qw I odpowiedzieli: „Widzieliśmy, że był Wiekuisty z tobą, i rzekliśmy: niechaj też będzie przysięga między nami, między nami a tobą, a zawrzyjmy przymierze z tobą.P I rzekł do nich Ic'hak: „Pocóżeście przybyli do mnie; wszak wy nienawidzicie mnie, i oddaliliście mnie od siebie?” HK~~&}||K{{>zz@yy[xxww=vuu[ttussjrrRqppdpognmmmlskkk6jj%iihggYffYeeLddccbb$a|``_V^^]*\\K[[VZ(YYXSWVVVUyTT}SSRR>QQ\PPOOOcNNMMMQMLLKK@KJtJ8IIpHHGGG1FFvF EDDrCCBBTAAAJ@@|@0???`>>x>&==<<w 'I stało się, - gdy usłyszał pan jego słowa żony swojej, które opowiadała mu mówiąc: „W podobny sposób postąpił ze mną sługa twój;” - że wspłonął gniew jego.tc 'Lecz gdy podniosłam głos mój, i krzyknęłam, - zostawił szatę swą u mnie, i uciekł na ulicę.”"? 'I opowiedziała mu w tych samych słowach, mówiąc: „Przyszedł do mnie ten sługa, Ibrejczyk, którego sprowadziłeś nam, - aby swawolił ze mną.M 'I zostawiła szatę jego u siebie, do przybycia pana jego do domu.  'I było, gdy usłyszał, że podniosłam głos mój i zawołałam, zostawił szatę swą u mnie i uciekł, i wyszedł na ulicę.”^ 7 'Że zawołała na domowników swoich, i rzekła do nich, mówiąc: „Patrzcie, sprowadził nam Ibrejczyka, by swawolić z nami! Przyszedł do mnie, aby położyć się ze mną: lecz zawołałam głosem wielkim;h K ' I stało się, - gdy zobaczyła, że zostawił szatę swą w ręku jej, a uciekł na ulicę:! = ' I pochwyciła go za szatę jego, i rzekła: „Połóż się ze mną!” Lecz on zostawił szatę swą w ręku jej, - uciekł, i wyszedł na ulicę.  ' I zdarzyło się dnia pewnego, że wszedł do domu, by załatwić sprawę swoję; a nikogo z domowników tam w domu nie było. ' I stało się, że choć namawiała Josefa codziennie, nie usłuchał jej, by położyć się przy niej i być z nią.O ' Niema wyższego w domu tym nademnie, a nie odmówił mi niczego prócz ciebie, przeto żeś ty żoną jego; i jakże miałbym spełnić tę niegodziwość wielką, i zgrzeszyć przeciw Bogu!?”0[ 'Ale on wzbraniał się, i rzekł do żony pana swojego: „Oto pan mój nie troszczy się przy mnie o nic, co w domu, a wszystko, co posiada, oddał w ręce moje. 'I stało się po zdarzeniach tych, iż zwróciła żona pana jego oczy swe na Josefa, i rzekła: „Połóż się zemną!”C 'I zostawił wszystko, co posiadał, w ręku Josefa. i nie troszczył się przy nim o nic, wyjąwszy o chleb, który pożywał. A był Josef pięknej postaci, i pięknego wejrzenia.tc 'I było od czasu, gdy go ustanowił nad domem swoim i nad wszystkiem, co posiadał, błogosławił Wiekuisty domowi Micrejczyka gwoli Josefowi, i było błogosławieństwo Wiekuistego nad wszystkiem, co posiadał w domu i na polu.- 'Znalazł wtedy Josef łaskę w oczach jego, i służył mu. I ustanowił go nad domem swoim, a wszystko, co posiadał, oddał w ręce jego.ue 'A widząc pan jego, że Wiekuisty z nim, i że wszystkiemu, co czyni, Wiekuisty szczęści w ręku jego;ue 'I był Wiekuisty z Josefem, a był mężem szczęśliwym; i zostawał w domu pana swojego, Micrejczyka.3 c 'Josef zaś sprowadzony został do Micraim; i kupił go Potifar, dworzanin Faraona, naczelnik przybocznej straży, Micrejczyk, od Iszmaelitów, którzy sprowadzili go tam.q~] &A następnie wyszedł brat jego, na którego ręku była nić purpurowa. I nazwano imię jego: Zerach.$}C &Lecz gdy wciągnął rękę swoję, a oto wyszedł brat jego, i rzekła: „Cóż to, przełamałeś sobie ten przełom?” I nazwano imię jego: Perec. |; &A gdy rodziła, wysunął jeden rękę; i wzięła położniczka, i uwiązała u ręki jego nić purpurową, mówiąc: „Ten wyszedł pierwszy!”S{! &I okazało się w czasie porodu jej, a oto - bliźnięta w jej łonie.z+ &I poznał Jehuda i rzekł: „Sprawiedliwsza ona odemnie, ponieważ nie oddałem jej Szelemu, synowi mojemu.” I nie poznawał jej więcej._y9 &Lecz gdy wyprowadzono ją, posłała do teścia swojego, by mu powiedzieć: „Od męża, do którego to należy, brzemienna jestem.” I rzekła: „Rozpoznajże czyja ta pieczątka, i te sznury, i ta laska?”sxa &A gdy upłynęło około trzech miesięcy, doniesiono Jehudzie mówiąc: „Dopuściła się nierządu Thamar, synowa twoja, a już oto brzemienna z nierządu.” I rzekł Jehuda: „Wyprowadźcie ją, a niech będzie spalona!”w5 &I rzekł Jehuda: „Niechaj zatrzyma sobie, abyśmy tylko nie stali się pośmiewiskiem! Otom posyłał to koźlątko, a tyś nie znalazł jej!”v &I wrócił do Jehudy i rzekł: „Nie znalazłem jej, a także ludzie miejscowi mówili: „Nie było tu wszetecznicy.”#uA &I pytał się ludzi miejscowości tej, mówiąc: „Gdzież ta wszetecznica, co była w Enaim nad drogą?” I rzekli: „Nie było tu wszetecznicy”. t &Jehuda zaś posłał koźlątko przez przyjaciela swego Adullamyjskiego, aby odebrać zastaw z ręki kobiety; ale nie znalazł jej.ps[ &I wstała i odeszła; a zdjąwszy zasłonę swoję z siebie, włożyła szaty wdowieństwa swojego.Er &I rzekł: „Jakiż zastaw ci mam dać?” I odpowiedziała: „Pieczątkę twoję, sznur twój, i laskę, co w ręku twoim.” I dał jej, i poszedł do niej; i poczęła z niego.mqU &I rzekł: „Poszlę ci koźlątko z trzody:” I rzekła: „Czy dasz zastaw, aż przyszlesz.”@p{ &I zwrócił się ku niej ku drodze, i rzekł: „Pozwólże, pójdę do ciebie!” Gdyż nie wiedział, że to synowa jego. I rzekła: „Co mi dasz, jeżeli pójdziesz do mnie?”eoE &I ujrzał ją Jehuda, i poczytał ją za nierządnicę, gdyż zakryła była twarz swoję.^n7 &I złożyła szaty wdowieństwa swego z siebie, i okryła się zasłoną, a otuliwszy się siadła u wrót Enaimu, co na drodze do Thimna; widziała bowiem, że wyrósł Szela, a ona nie oddana mu za żonę.omY & I doniesiono Thamarze, mówiąc: „Oto teść twój udaje się do Thimny, aby strzydz owce swoje.”Cl & I upłynęło wiele dni, i umarła córka Szuego, żona Jehudy. A pocieszywszy się Jehuda, poszedł do postrzygaczy owiec swoich, on i Chira, przyjaciel jego, Adullamita - do Thimny.mkU & I rzekł Jehuda do Thamary, synowej swojej: „Pozostań wdową w domu ojca twojego, aż podrośnie Szela, syn mój;” bo myślał: może umarłby i on, jak bracia jego. I poszła Thamar, i zamieszkała w domu ojca swego.Wj) & I złem było w oczach Wiekuistego, to co czynił; i uśmiercił go także,6ig & Lecz wiedział Onan, iż nie jego będzie to nasienie; i bywało, ile razy wchodził do żony brata swojego, marno-wał je na ziemię, aby nie dać potomstwa bratu swojemu. h &Tedy rzekł Jehuda do Onana: „Idź do żony brata twojego, a spowinować się z nią, i ustanów potomstwo bratu twojemu.”ag= &A był Er, pierworodny Jehudy, zły w oczach Wiekuistego, i uśmiercił go Wiekuisty.Pf &I wziął Jehuda żonę Erowi, pierworodnemu swojemu, imieniem Thamar.tec &I nad to jeszcze urodziła syna, i nazwała imię jego: Szela. On zaś był w Kezybie, gdy go urodziła.Md &I poczęła znowu, i urodziła syna; i nazwała imię jego: Onan.Dc &I poczęła, i urodziła syna; i nazwał imię jego: Er.qb] &I ujrzał tam Jehuda córkę pewnego Kanaanejczyka, imieniem Szua; i pojął ją, i poszedł do niej,{a s &I stało się onego czasu, iż odszedł Jehuda od braci swoich, i zaszedł do pewnego Adullamity, imieniem Chira.q`] %$A Midjanici sprzedali go w Micraim Potifarowi, dworzaninowi Faraona, naczelnikowi straży przybocznej.]_5 %#I powstali wszyscy synowie jego, i wszystkie córki jego, aby go pocieszyć; ale nie dał się pocieszyć, i rzekł: „Tak już zstąpię za synem moim w żałobie do grobu!” I opłakiwał go ojciec jego.x^k %"I rozdarł Jakób szaty swoje, i włożył wór na biodra swoje, i opłakiwał syna swego przez długi czas.~]w %!A on poznał go, i rzekł: „To płaszcz syna mojego! Zwierz dziki pożarł go! Rozszarpany, rozszarpany Josef!”\) % I posłali płaszcz strojny, - zanieśli ojcu swojemu i rzekli: „Tośmy znaleźli; rozpoznajże, czy to płaszcz syna twojego, czy nie.”Y[- %I wzięli płaszcz Josefa, i zarżnęli koźlę, i umoczyli płaszcz we krwi.fZG %I wrócił do braci swoich, i rzekł: „Chłopca niemasz! A ja, gdzież się schronię?”fYG %Reuben zaś wrócił do dołu, a oto nie było już Josefa w dole! I rozdarł szaty swoje.DX %A gdy przechodzili mężowie Midjaniccy, kupcy, wyciągnęli i wyjęli Josefa z dołu, i sprzedali Josefa Iszmaelitom za dwadzieścia srebrników; a ci sprowadzili Josefa do Micraim.!W= %Pójdźcie, a sprzedajmy go Iszmaelitom, a ręka nasza niech nie będzie na nim; gdyż bratem naszym, ciałem naszem on!” I usłuchali bracia jego.pV[ %I rzekł Jehuda do braci swoich: „Jakaż korzyść, że zabijemy brata naszego, a zataim krew jego?bU? %I zasiedli jeść chleb, - i podnieśli oczy swoje i spostrzegli, a oto - karawana Iszmaelitów przybywa z Gilead; a wielbłądy ich niosły korzenie, i balsam i lotus; a szły, aby sprowadzić to do Micraim.`T; %I wzięli go, i wrzucili do dołu; a dół ten był próżny: nie było w nim wody. S %I stało się, gdy przyszedł Josef do braci swoich, że ściągnęli z Josefa płaszcz jego, płaszcz strojny, co na nim był.CR %I rzekł do nich Reuben: „Nie rozlewajcie krwi; wrzućcie go do dołu owego, co na puszczy, a ręki nie podnieście nań!” Aby ocalić go z ręki ich, aby go zwrócić ojcu swemu.`Q; %I usłyszał to Reuben, i ocalił go z ręki ich, i rzekł: „Nie zabijajmy go!”P1 %A teraz pójdźmy, a zabijmy go, - wrzućmy go w jaki dół, a powiemy: Zwierz dziki pożarł go; a zobaczym co się stanie ze snów jego!”>Oy %I rzekli jeden do drugiego: „Oto snowidz ów idzie!mNU %I spostrzegli go z daleka; zanim zaś zbliżył się do nich, uknuli przeciw niemu, aby go zabić.6Mg %I odpowiedział ów człowiek: „Wyruszyli ztąd; a słyszałem ich mówiących: pójdźmy do Dothan.” I poszedł Josef za braćmi swoimi, i spotkał ich w Dothanie.LL %I rzekł: „Braci moich szukam; powiedzże mi gdzie oni pasą?”{Kq %I spotkał go ktoś, gdy błąkał się po polu; i zapytał się go ów człowiek mówiąc: „Czego szukasz?”>Jw %I rzekł doń: „Idźże, wywiedz się o powodzeniu braci twoich, i powodzeniu trzody, i przynieś mi wiadomość.” I wysłał go z doliny Chebronu; i przybył do Szechem.I# % I rzekł Israel do Josefa: „Wszak bracia twoi pasą w Szechem; idź, a poszlę cię do nich.” I odpowiedział mu: „Oto jestem!”DH % I poszli bracia jego pasać trzodę ojca swego w Szechem.]G5 % I pałali przeciwko niemu bracia jego; a ojciec jego pomiarkował sobie tę rzecz.xFk % I opowiedział to i ojcu swojemu, jak i braciom swoim; i zgromił go ojciec jego, i rzekł doń: „Cóż to za sen, co ci się przyśnił? Czyliż mamy przyjść ja, i matka twoja, i bracia twoi, aby ci się pokłonić ku ziemi?”HE % I śnił mu się jeszcze sen inny, i opowiedział go braciom swoim, i rzekł: „Oto przyśnił mi się znowu sen; a oto słońce i księżyc i jedenaście gwiazd kłaniają mi się.”PD %I rzekli mu bracia jego: „Alboż jako król królować chcesz nad nami? Alboż jako władca władać chcesz nami?” - I zaczęli go jeszcze bardziej nienawidzieć za sny jego, i za słowa jego.C) %Oto wiązem snopy wśród pola; a oto powstał snop mój, i stanął; a oto otoczyły go snopy wasze, i kłaniały się snopowi mojemu.”VB' %Rzekł bowiem do nich: „Posłuchajcież sen ten, który mi się przyśnił.lAS %I śnił się Josefowi sen, i opowiedział braciom swoim; - i znienawidzili go jeszcze bardziej.@ %A widząc bracia jego, iż go miłował ojciec ich nad wszystkich braci jego, - znienawidzili go, i nie mogli mówić z nim uprzejmie.? %A Israel miłował Josefa nad wszystkich synów swoich, gdyż synem starości jego był; i sprawił mu płaszcz strojny.k>Q %Oto rodzinne dzieje Jakóba. Josef w wieku siedmnastu lat był wraz z bracią swoją pasterzem trzód - on to młodzieniec - z synami Bilhy i Zylpy, żon ojca swojego. I donosił Josef oszczerstwa ich złośliwe ojcu ich.H= %I osiadł Jakób w ziemi pobytu ojca swojego, w ziemi Kanaan. < $+Książę Magdiel, książę Iram. Oto książęta Edomu podług siedzib ich, w ziemi dziedzictwa ich. Oto Esaw, ojciec Edomitów.<;u $*Książę Kenaz, książę Theman, książę Mibcar;<:u $)Książę Oholibama, książę Ela, książę Pinon;97 $(A oto imiona książąt Esawa podług plemion ich, podług miejscowości ich, podług nazw ich: książę Thimna, książę Alwa, książę Jetheth;)8M $'I umarł Baal-Chanan, syn Achbora, a panował miasto niego Hadar; a nazwa miasta jego: Pau; a imię żony jego: Mehetabel, córka Matredy, córka Me-Zahaba.L7 $&I umarł Szaul, a panował miasto niego Baal-Chanan, syn Achbora.Z6/ $%I umarł Samla, a panował miasto niego Szaul z Rechoboth, co nad strumieniem.D5 $$I umarł Hadad, a panował miasto niego Samla z Masreka.4! $#I umarł Chuszam, a panował miasto niego Hadad, syn Bedada, który poraził Midjanitów na błoniach Moabu; a nazwa miasta jego Awith.Q3 $"I umarł Jobab, a panował miasto niego Chuszam, z ziemi Themanitów.O2 $!I umarł Bela, a panował miasto niego Jobab, syn Zeracha, z Bocra.O1 $ I panował w Edomie: Bela, syn Beora; a nazwa miasta jego: Dinhaba.c0A $A oto królowie, którzy panowali na ziemi Edom, zanim panował król nad synami Israela./y $Książę Diszon, książę Ecer, książę Diszan. Oto książęta Chorejczyków, według księstw ich w ziemi Seir.k.Q $Oto książęta Chorejczyków: książę Lotan, książę Szobal, książę Cybeon, książę Ana.(-M $Oto synowie Diszana: Uc i Aran.4,e $Oto synowie Ecera: Bilhan i Zaawan i Akan.I+ $A oto synowie Diszona: Chemdan, i Eszban, i Ithran i Cheran.;*s $A oto dzieci Any: Diszon i Oholibama, córka Any. ) $A oto synowie Cybeona: Aja i Ana. Tenże to Ana, który odkrył gorące źródła w pustyni, pasąc osły Cybeona, ojca swojego.N( $A oto synowie Szobala: Alwan, i Manachath, i Ebal, Szefo, i Onam.L' $A byli synowie Lotana: Chori i Hemam; a siostrą Lotana: Thimna.g&I $I Diszon, i Ecer i Diszan. Oto książęta Chorejczyków, synów Seira, na ziemi Edomitów.e%E $Oto synowie Seira, Chorejczyka, zamieszkali w tym kraju: Lotan i Szobal, i Cybeon i Ana.I$ $Oto synowie Esawa, i oto książęta ich, mianowicie Edomitów.#1 $A oto synowie Oholibamy, żony Esawa: książę Jeusz, książę Jaelam, książę Korach. Oto książęta z Oholibamy, córki Any, żony Esawa.G" $A oto synowie Reuela, syna Esawa: książę Nachath, książę Zerach, książę Szamma, książę Mizza. Oto są książęta z Reuela na ziemi Edomitów: oto synowie Bosmaty, żony Esawa.~!w $Książę Korach, książę Gaetam, książę Amalek. Oto książęta z Elifaza na ziemi Edomitów; oto synowie Ady.  $Oto książęta synów Esawa: synowie Elifaza, pierworodnego Esawa: książę Theman, książę Omar, książę Cefo, książę Kenaz.{ $A oto synowie Oholibamy, córki Any, córki Cybeona, żony Esawa: urodziła ona Esawowi Jeusza, i Jaelama i Koracha.iM $ A oto synowie Reuela: Nachath i Zerach, Szamma i Mizza. Ci byli synowie Bosmaty, żony Esawa.lS $ A Thimna była nałożnicą Elifaza, i urodziła Elifazowi Amaleka. Oto synowie Ady, żony Esawa.I $ I byli synowie Elifaza: Theman, Omar, Cefo, i Gaetam i Kenaz.`; $ Oto imiona synów Esawa: Elifaz, syn Ady, żony Esawa; Reuel, syn Bosmaty, żony Esawa.>y $ A oto rodowód Esawa, ojca Edomitów, na górze Seir.9o $I osiadł Esaw na górze Seir: Esaw, czyli Edom.  $Gdyż mienie ich było za wielkie, aby mogli mieszkać razem, i nie mogła ziemia ich pobytu pomieścić ich z powodu stad ich.M $I zabrał Esaw żony swoje, i synów swoich, i córki swe, i wszystkich ludzi domu swego, i stada swoje, które nabył w ziemi Kanaan, i udał się do ziemi zdala od Jakóba, brata swojego.{q $A Oholibama urodziła Jeusza, i Jaelama i Koracha. Oto synowie Esawa, którzy mu się urodzili w ziemi Kanaan.G $I urodziła Ada Esawowi Elifaza, a Bosmath urodziła Reuela.9o $I Bosmatę, córkę Iszmaela, siostrę Nebajota.1 $Esaw pojął był żony swoje z pośród cór Kanaanu: Adę, córkę Elona, Chitejczyka i Oholibamę, córkę Any, córkę Cybeona, Chiwejczyka.* S $A oto rodowód Esawa, czyli Edomu. #I skonał Ic'hak i umarł, i przyłączon został do ludu swojego, stary i syt dni. I pochowali go Esaw i Jakób, synowie jego.3c #A były dni Ic'haka sto ośmdziesiąt lat. #I przybył Jakób do Ic'haka, ojca swojego, do Mamre, do Kirjath-Arba, to jest Chebron, gdzie przebywał Abraham i Ic'hak.{q #A synowie Zylpy, służebnicy Lei: Gad i Aszer. Ci są synowie Jakóba, którzy mu się urodzili w Paddan-Aram.? { #A synowie Bilhy, służebnicy Racheli: Dan i Naftali.+ S #Synowie Racheli: Josef i Binjamin.l S #Synowie Lei: Pierworodny Jakóba - Reuben, i Szymeon, i Lewi, i Jehuda, i Issachar, i Zebulun.A } #I stało się, gdy mieszkał Israel w owej krainie, że poszedł Reuben, i obcował z Bilhą, nałożnicą ojca swojego. I usłyszał to Israel. - A synów Jakóba było dwunastu:I  #I wyruszył Israel, i rozbił namiot swój po za wieżą Eder.a= #I postawił Jakób pomnik na grobie jej; jest to pomnik grobu Racheli, po dziś dzień.Z/ #I umarła Rachel, i pochowaną została na drodze do Efraty, czyli Beth-Lechem.  #I stało się to, gdy uchodziła dusza jej, bo umierała; i nazwała imię jego: Ben-oni. Lecz ojciec jego nazwał go: Binjamin.sa #A gdy ciężko rodziła, rzekła do niej położniczka: „Nie obawiaj się, gdyż i ten tobie synem!”! #I wyruszyli z Beth-el, a pozostała jeszcze przestrzeń ziemi, aby przybyć do Efraty, gdy urodziła Rachel; a miała ciężki poród.R #I nazwał Jakób imię miejsca, na którem mówił z nim Bóg: Beth-el.  #I postawił Jakób pomnik na miejscu, na którem mówił z nim, pomnik kamienny; i wylał nań zalewkę, i polał go olejem.P # I wzniósł się od niego Bóg, z miejsca, na którem mówił z nim.} # A ziemię, którą dałem Abrahamowi i Ic'hakowi, tobie ją oddam, i potomstwu twojemu po tobie oddam ziemię tę.”-U # I rzekł doń Bóg: „Jam Bóg Wszechpotężny; rozpleniaj się i rozmnażaj; naród i zbór narodów powstanie z ciebie, a królowie z bioder twoich wyjdą.2~_ # I rzekł do niego Bóg: „Imię twoje - Jakób; ale nie będzie nazwanem odtąd imię twoje: Jakób, lecz Israel będzie imię twoje.” I nazwał imię jego: Israel.m}U # I ukazał się Bóg Jakóbowi raz jeszcze, po powrocie jego z Paddan-Aram, i pobłogosławił go.| #I umarła Debora, karmicielka Ribki; i pochowaną została poniżej Beth-el, pod dębem, i nazwano imię jego: Dąb płaczu.{ #I zbudował tam ofiarnicę i nazwał miejscowość tę: El Beth-el; gdyż tam objawił mu się Bóg, gdy uchodził przed bratem swoim.sza #I przybył Jakób do Luz, co w ziemi Kanaan, to jest do Beth-el, on i wszystek lud, który z nim był.hyK #I wyruszyli. I padł postrach Boży na miasta w około nich, i nie ścigali synów Jakóba.+xQ #I oddali Jakóbowi wszystkie bogi obce, które były w ich ręku, i kolczyki, które mieli w uszach swoich; i zakopał je Jakób pod dębem, co przy Szechem,1w] #A wstaniem, i pójdziem do Beth-el, i wystawię tam ofiarnicę Bogu, który mnie wysłuchał w dniu niedoli mojej, i był ze mną na drodze, którą chodziłem!”0v[ #I rzekł Jakób do domowników swoich, i do wszystkich, którzy z nimi byli: „Usuńcie bogi obce, co wpośród was, a oczyśćcie się, i zmieńcie szaty wasze.=u w #I rzekł Bóg do Jakóba: „Wstań, udaj się do Beth-el, a osiądź tam, i wystaw tam ofiarnicę Bogu, który ukazał się tobie, gdyś uchodził przed Esawem, bratem twoim!”]t5 "I rzekli: „Czyż jako z wszetecznicą postępować można z siostrą naszą?”*sO "I rzekł Jakób do Szymeona i Lewiego: „Wprowadziliście mnie w biedę, poróżniwszy mnie z mieszkańcami tej ziemi, z Kanaanejczykiem i Peryzejczykiem! A stanowię ja garstkę nieliczną: gdy zgromadzą się przeciwko mnie, porażą mnie, i wytępionym będę ja i dom mój.” r "I całe mienie ich, i wszystką dziatwę ich, i kobiety ich zabrali w niewolę, i zrabowali też wszystko, co w domach było.bq? "Trzody ich, rogaciznę ich, i osły ich, i co było w mieście i co na polu, zabrali.ipM "Synowie zaś Jakóba naszli na zabitych, i zrabowali miasto, w którem zhańbili siostrę ich.po[ "I Chamora i Szechema, syna jego, zabili ostrzem miecza, i zabrali Dinę z domu Szechema i odeszli.Yn- "I stało się dnia trzeciego, gdy byli w bólu, wzięli wtedy dwaj synowie Jakóba, Szymeon i Lewi, bracia Diny, każdy miecz swój, i napadli na miasto śmiało, i wymordowali wszystkich płci męzkiej.5me "I usłuchali Chamora i Szechema, syna jego, wszyscy, wychodzący z bram miasta jego; i dał się obrzezać każdy mężczyzna, wszyscy, wychodzący z bram miasta jego.l "Stada ich i dobytek ich, i wszelkie bydło ich, czyż nie naszem będzie? Tylko bądźmy im powolni, i niech za-mieszkają z nami.”Ak} "Wszakże pod tym jedynie warunkiem zgodzą się ci ludzie zamieszkać z nami, i być ludem jednym, - jeżeli obrzezanym będzie u nas każdy mężczyzna, tak jako oni są obrzezani._j9 "„Ludzie ci są pokojowo usposobieni dla nas, osiedliby na tej ziemi, i zawiązaliby stosunki w niej, bo ziemia oto przestronna przed nimi; córki ich bralibyśmy sobie za żony, a córki nasze oddalibyśmy im.{iq "I przyszedł Chamor i Szechem, syn jego, do bramy swego miasta, i przedstawili ludziom miasta swego, i rzekli:$hC "I nie omieszkał młodzieniec spełnić tej rzeczy, bo się rozmiłował w córce Jakóba; a był on najpoważańszy ze wszystkich w domu ojca swojego.bg? "I znalazły upodobanie słowa ich w oczach Chamora, i w oczach Szechema, syna Chamora.tfc "Gdybyście zaś nie usłuchali nas, abyście się obrzezali, to zabierzemy córkę naszę i pójdziemy.”e} "A wtedy oddamy córki nasze wam, a córki wasze pojmiemy sobie, i zamieszkamy przy was, a staniem się ludem jednym.d "Wszakże pod tym warunkiem będziemy wam powolni, jeżeli staniecie się podobni do nas, aby obrzezany był u was każdy mężczyzna.c% "I rzekli do nich: „Nie możemy tego uczynić, abyśmy wydali siostrę nasze za człowieka nieobrzezanego; bo hańbą by to było dla nas.b) " I odpowiedzieli synowie Jakóba Schechemowi i Chamorowi, ojcu jego, podstępnie; a mówili tak dla tego, że shańbił Dinę, siostrę ich.a} " Nałóżcie na mnie największe wiano i dary, a dam, ile naznaczycie mi: - tylko dajcie mi tę dziewicę za żonę!”` " I rzekł Szechem do ojca i do braci jej: „Obym tylko znalazł łaskę w oczach waszych, a cokolwiek mi powiecie, dam._% " A z nami zamieszkacie; a ziemia stanie otworem przed wami; osiądźcie i zawiążcie stosunki w niej, i utwierdzajcie się na niej.”d^C " A spowinowaćcie się z nami: córki wasze oddacie nam, a córki nasze weźmiecie sobie. ] "I mówił Chamor z nimi w te słowa: „Szechem, syn mój, - zapragnęła dusza jego córki waszej; dajcież mu ją za żonę.V\' "A synowie Jakóba przyszli z pola, usłyszawszy o tem; i zasmucili się mężowie ci, i gniewało ich bardzo, że bezeceństwo spełnił w Israelu, leżąc przy córce Jakóba; a tak się nie czyni.W[) "Tedy wyszedł Chamor, ojciec Szechema, do Jakóba, aby rozmówić się z nim.Z9 "A Jakób usłyszał, że zhańbił Dinę, córkę jego; gdy jednak synowie jego byli z bydłem jego na polu, zamilczał Jakób aż do ich przybycia.dYC "I rzekł Szechem do Chamora, ojca swojego, mówiąc: „Weź mi dziewczę to za żonę!”zXo "I przylgnęła dusza jego do Diny, córki Jakóba, i pokochał tę dziewicę, i przemawiał do serca dziewicy.W "I ujrzał ją Szechem, syn Chamora, Chiwejczyka, księcia owej ziemi, i porwał ją, i położył się przy niej, i zgwałcił ją.zV q "I wyszła Dina, córka Lei, którą urodziła była Jakóbowi, aby rozejrzeć się między dziewicami owej ziemi.GU !I postawił tam ofiarnicę, i nazwał ją: moc Boga Israela.sTa !I nabył kawał pola, na którem rozbił namiot swój, od synów Chamora, ojca Szechema, za sto kesytów.S !I przybył Jakób szczęśliwie do miasta Szechem, co w ziemi Kanaan, po powrocie z Paddan-Aram, i rozłożył się przed miastem.R' !A Jakób wyruszył do Sukoth, i zbudował sobie dom, a dla stad swoich wystawił szałasy; przeto nazwano imię miejscowości tej: Sukoth.>Qy !I tak wrócił dnia tegoż Esaw drogą swą do Seiru.5Pe !I rzekł Esaw: „Niechaj tedy pozostawię przy tobie kilku ludzi, którzy przy mnie są.” I rzekł: „Po co to? -Obym tylko znalazł łaskę w oczach pana mojego!”IO !Niechajże pójdzie pan mój przed sługą swoim, a ja postępować będę powoli, jako nadąży bydło, które przedemną, i jako nadążą dzieci, póki nie dojdę do pana mojego do Seiru.)NM ! I odpowiedział mu: „Panu memu wiadomo, że dzieci wątłe są, a trzody i bydło dojne u mnie; a jeżeli je popędzą dzień jeden, wymrze cała trzoda.MM ! I rzekł: „Zabierzmy się a idźmy; a ja pójdę przy tobie.” L ! Przyjmijże dar mój, który złożonym ci został; gdyż obdarzył mnie Bóg, a mam wszystko!” I nalegał nań, i przyjął.tKc ! I rzekł Jakób: „Nie, proszę; jeżelim też znalazł łaskę W oczach twoich, przyjmiesz podarunek mój z ręki mojej; gdyż oto ujrzałem oblicze twoje, jak gdyby się ujrzało oblicze anioła, a przyjąłeś mnie przychylnie!dJC ! I rzekł Esaw: „Posiadam ja dosyć, bracie mój; niechaj pozostanie twojem, co twoje!”I !I rzekł: „Na cóż ci cały ten tabor, który spotkałem?” I odpowiedział: „Aby znaleźć łaskę w oczach pana mojego.”H !Przystąpiła też Lea i dzieci jej, i pokłoniły się; a nareszcie przystąpił Josef i Rachel, i pokłonili się.OG !I przystąpiły służebnice, one i dzieci ich, i pokłoniły się.5Fe !I podniósł oczy swe i spostrzegł kobiety i dzieci, i rzekł: „Czyjeż te przy tobie?” I odpowiedział: „To dzieci, któremi obdarzył Bóg sługę twojego.”qE] !I pobiegł Esaw naprzeciw niemu, i objął go, i padł na szyję jego, i ucałował go; i płakali.oDY !A sam szedł przed niemi, i kłaniał się ku ziemi siedm razy, zanim przystąpił do brata swojego.C} !I umieścił służebnice i dzieci ich na przedzie, a Leę i dzieci jej w tyle; Rachelę zaś i Josefa na ostatku.1B _ !I podniósł Jakób oczy swoje, i spojrzał, a oto Esaw nadciąga, a z nim czterysta ludzi. I rozdzielił Jakób dzieci między Leę, Rachelę i dwie służebnice.$AC Przeto nie jadają synowie Israela żyły skurczonej, co na stawie biodra, po dziś dzień, ponieważ dotknął na stawie biodra Jakóba żyły skurczonej.V@' I wzeszło mu słońce, gdy minął Peniel; ale chromał on na biodro swoje.? I nazwał Jakób imię miejscowości tej: Peniel; „gdyż widziałem bóstwo twarzą w twarz, a ocalała dusza moja.”>5 I zapytał Jakób i rzekł: „Powiedz mi też imię twoje!” I odpowiedział: „Czemu to pytasz o imię moje?” I błogosławił mu tamże.=+ I rzekł: „Nie Jakób będzie nazywane odtąd imię twoje, ale Israel; gdyż walczyłeś z istotą boską i z ludźmi, i przemogłeś.”U<% I rzekł do niego: „Jakie imię twoje?” I odpowiedział: „Jakób.” ; I rzekł: „Puść mnie, bo wzeszła jutrzenka!” I odpowiedział: „Nie puszczę cię, póki nie pobłogosławisz mnie!”:+ A widział, że nie podoła mu, - a dotknął był stawu biodra jego, i zwichnął się staw biodra Jakóba podczas pasowania się z nim, -_99 I został Jakób sam jeden, i pasował się ktoś z nim aż do wzejścia jutrzenki;f8G I wziął je, i przesadził je przez ten potok, i przeprawił też wszystko, co posiadał. 7; I wstał tejże nocy, i zabrał obie żony swoje i obie służebnice swoje, i jedenaścioro dzieci swoich, i przeprawił się przez bród Jabboka._69 I przeciągnął podarek przed obliczem jego; sam zaś nocował onej nocy w taborze.V5' I powiecie: Oto też i sługa twój Jakób za nami.” Rzekł bowiem: „Przebłagam oblicze jego podarkiem, który idzie przedemną, a następnie obaczę oblicze jego, może przyjmie mnie łaskawie.”41 I polecił też i drugiemu i trzeciemu, i wszystkim, którzy szli za stadami mówiąc: „Słowy temi przemówicie do Esawa, gdy go spotkacie,x3k Tedy odpowiesz: sługi twojego Jakóba; podarunek to posłany panu mojemu Esawowi; a oto i on sam za nami.”&2G I polecił pierwszemu mówiąc: „Jeżeli spotka cię Esaw, brat mój, a zapyta się ciebie i powie: Czyj ty, i dokąd idziesz, a czyje te przed tobą?11] I oddał w ręce sług swoich, każde stado z osobna, i rzekł do sług swoich: „Postępujcie przedemną, a przestrzeń zostawiajcie między stadem a stadem.” L~~?}}X|{{Qzzyy%xFwww3vvMuutt-srrPqqHppoqnnRmm{llvkk[jjiiihhh0gg+ff'edd7ccfbbPaa7`` _`^^o]]\[[[1ZYYXX WpW#VV*UTTVSSMRRQQhPPOOjNNM)LiLKmJJoIHHxH GGAFEE DmCBBAA]@@V?>>=T=;;N::#9k8847(66I5i443322100/..J-,,*+**q*6))(''z&&&$%$#""!!! w g`+{Yt YzaH * h hka(Cb :~q .Synowie Racheli, żony Jakóba: Josef i Binjamin.p}[ .Oto synowie Zylpy, którą dał Laban Lei, córce swojej, a urodziła ich Jakóbowi; szesnaście dusz.||s .A synowie Aszera : Imna, i Iszwa, i Iszwi, i Berya i Serach, siostra ich; a synowie Beryi: Cheber i Malkiel.U{% .A synowie Gada: Cyfjon, i Chaggi, Szuny, i Ecbon, Eri. i Arodi i Areli."z? .Oto synowie Lei, których urodziła Jakóbowi w Paddan-Aram, wraz z Diną, córką jego. Wszystkich dusz synów i córek jego, - trzydzieści i trzy.8ym .A synowie Zebuluna: Sered, i Elon i Jachleel.?x{ . A synowie Isachara: Thola, i Fuwa, i Job i Szymron.w9 . A synowie Jehudy: Er, i Onan, i Szela, i Perec, i Zerach; ale umarł Er i Onan w ziemi Kanaanejskiej. A byli synowie Pereca: Checron i Chamul.6vi . A synowie Lewiego: Gerszon, Kehath i Merari.huK . A synowie Szymeona: Jemuel, i Jamin, i Ohad, i Jachin, i Cochar, i Szaul, syn Kanaanejki.Ft . A synowie Reubena: Chanoch, i Fallu, i Checron, i Charmi.rs_ .A oto imiona synów Israela, przybyłych do Micraim: Jakób i synowie jego: Pierworodny Jakóba Reuben. r .Synów swoich i wnuków swoich z sobą, córki swoje i wnuczki swoje, i całe potomstwo swoje sprowadził z sobą do Micraim.q .I zabrali bydło swoje i dobytek swój, który nabyli w ziemi Kanaan, i przybyli do Micraim, Jakób i całe potomstwo jego z nim.:po .I ruszył Jakób z Beer-Szeba; i powieźli synowie Israela Jakóba, ojca swego, i dziatwę swą, i żony swoje, na wozach, które był posłał Faraon dla przewiezienia go.toc .Ja zstąpię z tobą do Micraim, i Ja też cię wywiodę; a Josef położy rękę swą na oczy twoje!”n .I rzekł: ,Jam Bóg, Bóg ojca twojego; nie obawiaj się zstąpić do Micraimu; gdyż narodem wielkim uczynię cię tam!~mw .I rzekł Bóg do Israela w widzeniach nocy tej i zawołał: „Jakóbie, Jakóbie!” I rzekł: „Oto jestem!”|l u .I wyruszył Israel ze wszystkiem co miał; i przybyli do Beer-Szeba, i złożył ofiary Bogu ojca swego, Ic'haka.lkS -I rzekł Israel: „Dosyć! Jeszcze Josef, syn mój żyje? pójdę, a obaczę go, zanim umrę.”.jW -I powtórzyli mu wszystkie słowa Josefa, które mówił do nich; i zobaczył wozy, które przysłał Josef dla przewiezienia go; i ożył duch Jakóba, ojca ich.i5 -I oznajmili mu, mówiąc: „Jeszcze Josef żyje,” i że on włada nad całą ziemią Micraim. I osłupiało serce jego; gdyż nie wierzył im.Vh' -I wyszli z Micraimu, i przybyli do ziemi Kanaan, do Jakóba, ojca swojego.dgC -I wyprawił braci swoich, i poszli; a rzekł do nich: „Nie wadźcie się na drodze!”>fw -A ojcu swojemu posłał również: dziesięć osłów, objuczonych dobrem Micraimu, i dziesięć oślic, objuczonych zbożem i chlebem i żywnością - dla ojca swego na drogę.qe] -Wszystkim im dał przemienne szaty; a Binjaminowi dał trzysta srebrników i pięć przemiennych szat.qd] -I uczynili tak synowie Israela; i dał im Josef wozy z polecenia Faraona, i dał im zapas na drogę.pc[ -A oko wasze niech nie żałuje sprzętów waszych, gdyż dobro całej ziemi Micraim waszem będzie.”&bG -A tyś umocowany! - Oto co wam czynić; Weźcie sobie z ziemi Micraim wozów dla dziatek i dla żon waszych, i przywieźcie ojca waszego, i przyjdźcie.a! -I zabierzcie ojca waszego i rodziny wasze, i przyjdźcie do mnie; a oddam wam wybór ziemi Micraim, i będziecie pożywali tuk ziemi.`) -I rzekł Faraon do Josefa; „Powiedz braciom swoim: Oto co wam uczynić, - objuczcie bydło wasze, a idźcie, udajcie się do ziemi Kanaan;_/ -A wieść rozniosła się w domu Faraona, i mówiono: Przybyli bracia Josefa! I było to przyjemnem w oczach Faraona i w oczach sług jego.r^_ -I ucałował wszystkich braci swoich, i płakał, obejmując ich; poczem rozmawiali bracia jego z nim.h]K -I padł na szyję Binjamina, brata swego, i płakał, a płakał też Binjamin u szyi jego.)\M - Opowiecie też ojcu mojemu o wszystkiej chwale mojej w Micraim, i o wszystkiem, coście widzieli, i pospieszycie się, i sprowadzicie ojca mojego tutaj.”i[M - A oto, oczy wasze widzą i oczy brata mojego, Binjamina, że to usta moje przemawiają do was.Z - A będę cię żywił tam, - bo jeszcze pięć lat będzie głód: abyś nie zubożał ty i dom twój, i wszystko, co twoje.Y/ - I osiędziesz w ziemi Goszen, a będziesz blisko mnie, - ty, i synowie twoi, i wnuki twoje, i trzody i bydło twoje, i wszystko co twoje.1X] - Spieszcie się, a idźcie do ojca mojego, i powiedzcie mu: Tak rzecze syn twój Josef: Postanowił mnie Bóg panem całego Micraimu, przyjdźże do mnie, nie zwlekaj.-WU -I tak teraz nie wyście posłali mnie tutaj, lecz Bóg, który też postanowił mnie ojcem Faraona i panem całego domu jego, i władcą w całym kraju Micraim.V# -Wysłał mnie tedy Bóg przed wami, abym przygotował wam ostój na ziemi, i utrzymał przy życiu waszych, dla wieloznaczącego ocalenia.sUa -Bo oto już dwa lata głodu na ziemi, a jeszcze pięć lat, w których nie będzie ani orki, ani żniwa.-TU -Ale teraz nie smućcie się, i niech to przykrem nie będzie w oczach waszych, żeście mnie tu sprzedali: gdyż dla utrzymania was wysłał mnie Bóg przed wami.'SI -I rzekł Josef do braci swoich: „Przystąpcie też do mnie!” I przystąpili. I rzekł: „Jam jest Josef, brat wasz, coście sprzedali mnie do Micraim.'RI -I rzekł Josef do braci swoich: „Jam jest Josef. Czy jeszcze ojciec mój żyje?” I nie mogli bracia jego odpowiedzieć mu, gdyż zlękli się przed nim.eQE -I podniósł głos swój z płaczem: i usłyszeli Mierejczycy, i usłyszał dom Faraona.NP  -I nie mógł się Josef wstrzymać, wobec wszystkich, stojących przed nim, i zawołał: „Wydalcie wszystkich odemnie!” I nie został nikt przy nim, gdy się dał poznać Josef braciom swoim. O ,"Bo jakże pójdę do ojca mojego, gdy chłopca tego zemną nie będzie? Niechaj nie zobaczę niedoli, która spotka ojca mojego!”N ,!A teraz niech też zostanie sługa twój miasto chłopca niewolnikiem pana mojego, a chłopiec niechaj pójdzie z braćmi, swoimi!,MS , Sługa zaś twój poręczył za chłopca u ojca mojego mówiąc: Jeżeli go nie odprowadzę do ciebie, niechaj grzesznym będę przed ojcem moim po wszystkie dni.L ,Wtedy zobaczywszy, że chłopięcia niema, - umrze; a strącą słudzy twoi siwiznę sługi twego, ojca naszego, w żałości do grobu.K1 ,A teraz, jeżelibym przyszedł do sługi twego, ojca mojego, a niebyło by z nami chłopięcia, - dusza zaś jego przywiązana do duszy jego, -J ,A jeżeli zabierzecie i tego z przed oblicza mojego, a spotka go nieszczęście, strącicie tedy siwiznę moję w niedoli do grobu.oIY ,I poszedł jeden odemnie, i rzekłem: zapewne rozszarpanym został; bo nie widziałem go dotychczas.eHE ,I rzekł sługa twój, ojciec mój do nas: Wam wiadomo, iż dwóch urodziła mi żona moja.WG) ,I odpowiedzieliśmy: Nie możemy znijść; jeżeli będzie brat nasz najmłodszy z nami, to znijdziemy; gdyż nie możemy oglądać oblicza męża owego, jeżeli brat nasz najmłodszy nie będzie z nami.UF% ,I rzekł ojciec nasz: Wróćcie znowu i zakupcie nam cokolwiek żywności.rE_ ,I stało się, gdyśmy przyszli do sługi twego, do ojca mojego, powiedzieliśmy mu słowa pana naszego; D ,Tedy rzekłeś do sług twoich : Jeżeli nie znijdzie brat wasz najmłodszy z nami, to nie oglądać wam więcej oblicza mojego! C ,I powiedzieliśmy panu naszemu: Nie może ten chłopiec opuścić ojca swojego - bo gdyby opuścił ojca swojego, - on by umarł.cBA ,Tedy rzekłeś do sług twoich: Sprowadźcie go do mnie, abym zwrócił oko moje na niego.1A] ,I odpowiedzieliśmy panu naszemu: Mamy ojca starego, i chłopię starości młode; brat zaś jego umarł, a został sam po matce swojej, a ojciec jego pokochał go.M@ ,Pan mój pytał sług swoich, mówiąc: Czyż macie ojca albo brata?a?= ,I przystąpił doń Jehuda, i rzekł: „Proszę, panie mój! Dozwólże słudze twojemu powiedzieć słowo w uszy pana mojego, a niech się nie zapali gniew twój na sługę twojego; gdyżeś ty jako sam Faraon!/>Y ,I rzekł: „Dalekiem odemnie, abym to uczynił: ten w którego ręku kielich znaleziony, ten będzie mi niewolnikiem; wy zaś idźcie w pokoju do ojca waszego!”o=Y ,I rzekł Jehuda: „Cóż mam powiedzieć panu naszemu? Cóż mówić, i czem się usprawiedliwiać? Bóg wynalazł grzech sług twoich! Otośmy niewolnikami pana naszego - i my, i ten, w którego ręku kielich znaleziony!”<' ,I rzekł do nich Josef: „Cóżto za czyn, któryście popełnili? Alboście nie wiedzieli, że odgadywać może człowiek mnie podobny?”t;c ,I przyszedł Jehuda i bracia jego do domu Josefa, który jeszcze tam był, i padli przed nim na ziemię.\:3 , Tedy rozdarli szaty swoje, i objuczywszy każdy osła swojego, wrócili do miasta.}9u , I szukał; od najstarszego zaczął, a na najmłodszym skończył; i znalazł się kielich w biesadze Binjamina.g8I , I spiesznie złożyli każdy biesagę swą na ziemię, i rozwiązali każdy biesagę swoję.!7= , I rzekł: „Istotnie podług słów waszych być powinno! Jednak ten, u którego się znajdzie, będzie mi niewolnikiem; wy zaś będziecie niewinni.z6o , U którego ze sług twoich znalezionym będzie, niechaj umrze; a my też będziemy pana naszego niewolnikami!”-5U ,Wszak pieniądze, któreśmy znaleźli u otworu biesag naszych, zwróciliśmy tobie z ziemi Kanaan, i jakże nam kraść z domu pana twojego srebro albo złoto?|4s ,I rzekli do niego: ,Czemu mówi pan nasz słowa podobne? Niegodnem by to było sług twoich, uczynić rzecz taką!83m ,I doścignął ich i powiedział im te słowa.x2k ,Wszakże to ten, z którego pija pan mój! I wróżyć też wróży z niego, źleście to sobie poczęli!”c1A ,Zaledwie wyszli z miasta, jeszcze nie poszli daleko, gdy Josef rzekł do przełożonego nad domem swoim: „Wstań, pogoń za tymi ludźmi, a gdy dościgniesz ich, powiedz im: „Czemuście odpłacili złem za dobre?T0# ,Poranek zaświecił, gdy ludzie owi wyprawieni zostali, - oni i osły ich.-/U ,A kielich mój, kielich srebrny, włożysz u otworu biesagi najmłodszego, jako i pieniądze za zboże jego.” I uczynił wedle słów Josefa, które wyrzekł.<. u ,I rozkazał przełożonemu domu swojego, i rzekł; „Napełnij biesagi ludzi tych żywnością, o ile potrafią unieść, a włóż pieniądze każdego u otworu biesagi jego.+-Q +"I wniesiono upominki z przed oblicza jego dla nich; a przewyższył upominek dla Binjamina upominki wszystkich pięciokrotnie. I pili i podpili sobie z nim., +!I usiedli przed nim, - starszy po starszeństwie swojem, a młodszy po młodości swojej; i zdziwieni spoglądali jeden na drugiego.I+ + I podali jemu osobno, i im osobno i Micrejczykom też, którzy jadali z nim, osobno; ponieważ nie mogą Micrejczycy jeść z Ibrejczykami chleba, gdyż obrzydzeniem to dla Micrejczyków.d*C +I umywszy twarz swoję wyszedł, i przezwyciężył się i rzekł: „podajcie chleb!”) +I pospieszył Josef, bo zawrzała miłość jego ku bratu swojemu, i chciał się wypłakać; i poszedł do komnaty, i płakał tam.f(G +I podniósł oczy swoje, i spostrzegł Binjamina, brata swego, syna matki swojej, i rzekł: „Czyż to ten brat wasz najmłodszy, o którymście mówili mi?” I rzekł: „Oby ci był Bóg miłościw, synu mój!”q'] +A odpowiedzieli: „Zdrów sługa twój, ojciec nasz; jeszcze żyje.” I schylili się i pokłonili.&{ +I zapytał ich o zdrowie i rzekł: „Zdrówże ojciec wasz, starzec, o którymście mówili? Czy jeszcze żyje?”% +A gdy przyszedł Josef do domu, przynieśli mu dary, które były w ręku ich, do domu, i pokłonili mu się ku ziemi.o$Y +I przygotowali dary, zanim nadszedł Josef w południe; gdyż słyszeli, iż tam jeść mieli chleb.|#s +I wprowadził mąż ów tych ludzi w dom Josefa, i podał wody, i umyli nogi swoje; dał też obrok osłom ich.E" +I rzekł: „Bądźcie spokojni! Nie obawiajcie się: Bóg wasz, i Bóg ojca waszego dał wam skarb do biesag waszych; pieniądze wasze doszły mnie.” I wyprowadził do nich Szymeona.!3 +Pieniądze też inne sprowadziliśmy w rękach naszych, dla zakupienia żywności. Nie wiemy, kto włożył pieniądze nasze do biesag naszych.”\ 3 +I stało się, gdyśmy przybyli do gospody i rozwiązali biesagi nasze, a oto pieniądze każdego u otworu biesagi jego, pieniądze nasze według wagi ich! I przywieźliśmy je napowrót w rękach naszych.[1 +I rzekli: „Pozwól panie! Przychodziliśmy już poprzednio kupować żywność.~w +I przystąpili do męża owego, co przełożonym był nad domem Josefa i przemówili do niego u wnijścia do domu. +I zlękli się ci ludzie, że zaprowadzeni zostali do domu Josefa i rzekli: ,Z powodu pieniędzy zwróconych do biesag naszych poprzednio, myśmy tu wyprowadzeni, aby rzucił się na nas, i napadł nas, a wziął nas za niewolników i osły nasze.”hK +I uczynił mąż ów jako rozkazał Josef, i wprowadził mąż ów tych ludzi do domu Josefa.H +A ujrzawszy Josef Binjamina z nimi, rzekł do przełożonego domu swego: ,Wprowadź tych ludzi do domu, a narznij bydła i przygotuj; gdyż zemną jeść będą ci ludzie w południe.”4c +I zabrali ci ludzie dary owe, i pieniędzy w dwójnasób wzięli w ręce swoje, i Binjamina, i wybrali się, i zeszli do Micraim, i stanęli przed obliczem Josefa.K +A Bóg wszechpotężny niechaj da wam miłosierdzie przed owym mężem, aby wypuścił wam brata waszego drugiego i Binjamina. A mnie - jeśli mi być osieroconym, niech osieroconym będę!”Y- + I brata waszego weźcie, i wybierzcie się, i wróćcie się do owego męża.*O + Pieniędzy też w dwójnasób weźcie do rąk waszych, a pieniądze złożone napowrót w otwory biesag waszych zwróćcie rękami waszemi: może to pomyłka. + I rzekł do nich Israel, ojciec ich: „Jeżeli więc tak być musi, uczyńcie to; nabierzcie lepszych płodów tej ziemi w naczynia wasze, a zawieźcie mężowi owemu w darze - nieco balsamu, i nieco miodu, korzeni i lotusu, pistacyi i migdałów.I + Bo gdybyśmy nie byli zwlekali, jużbyśmy wrócili dwa razy.”;q + Ja odpowiadam zań, z ręki mojej zażądasz go; jeżeli go nie odprowadzę do ciebie, a nie stawię przed oblicze twoje, niechaj będę grzesznym przed tobą po wszystkie dni.2_ +I rzekł Jehuda do Israela, ojca swego: „Poszlij chłopca zemną. a wybierzem się i pójdziem, abyśmy żyli, a nie pomarli, - tak my, jako i ty i dzieci nasze!# +I rzekli: „Wypytywał się dokładnie ów mąż o nas i o rodzinie naszej, mówiąc: Czyż jeszcze ojciec wasz żyje? Czy macie jeszcze brata? I odpowiedzieliśmy mu stosownie do pytań tych. Alboż mogliśmy wiedzieć, że powie: Sprowadźcie brata waszego?”r_ +I rzekł Israel: „Czemuście tak skrzywdzili mnie, mówiąc temu mężowi, że macie jeszcze brata?”9 +A jeżeli zaś nie poszlesz, nie znijdziemy; bo mąż ów powiedział nam: Nie ujrzeć wam oblicza mojego, jeżeli nie będzie brata waszego z wami!a= +Jeżeli zechcesz posłać brata naszego z nami, to znijdziem, i zakupim ci żywności.5 +I rzekł do niego Jehuda, mówiąc: „Oświadczył nam ów mąż, mówiąc: Nie ujrzeć wam oblicza mojego, jeżeli brat wasz nie będzie z wami!1 ] +I stało się, gdy do ostatka spożyli zboże, które sprowadzili z Micraim, że rzekł do nich ojciec ich: „Wróćcie znowu, a kupcie nam cokolwiek żywności.”)  Q +A głód był ciężkim w kraju.g I *&I rzekł: „Nie pójdzie syn mój z wami, gdyż brat jego umarł, a on sam jeden pozostał; a gdyby spotkało go nieszczęście na drodze, którą pójdziecie, to strącicie siwiznę moję z żałością do grobu.” 9 *%I rzekł Reuben do ojca swego, mówiąc: „Obu synów moich zabij, jeżeli go nie sprowadzę tobie: oddaj go na ręce moje, a ja ci go zwrócę.” / *$I rzekł do nich Jakób, ojciec ich: „Osierocicie mnie. Josefa niema, Szymeona niema, a Benjamina zabrać chcecie! na mnie spada wszystko!”E *#I stało się, gdy wypróżniali wory swoje, a oto miał każdy węzełek pieniędzy swoich w worze swoim! I spostrzegli węzełki pieniędzy swoich, oni i ojciec i zatrwożyli się.5e *"I sprowadźcie brata waszego najmłodszego do mnie a poznam, żeście nie szpiegami, żeście prawi; brata waszego wrócę wam, a będziecie mogli krążyć po kraju.”0[ *!I rzekł do nas mąż ów, pan owej ziemi: „Po tem poznam, żeście prawi: Brata jednego zostawcie u mnie, a dla niedostatku rodzin waszych zabierzcie i idźcie.}u * Dwunastu nas braci, synów ojca naszego; jednego już niema, a najmłodszy dziś przy ojcu naszym, w ziemi Kanaan.H *I rzekliśmy do niego: Myśmy prawi; nie bywaliśmy szpiegami.iM *„Przemawiał do nas mąż ów, pan owej ziemi, surowo, i uważał nas za szpiegujących kraj.|s *I przybyli do Jakóba ojca swego, do ziemi Kanaan, i opowiedzieli mu wszystko, co im się przytrafiło, mówiąc:M *I powiedział braciom swoim: „Zwrócono pieniądze moje, a oto są w biesadze mojej.” I zatrwożyło się serce ich, i z drżeniem rzekł jeden do drugiego: „Co to nam Bóg uczynił!”#A *Ale rozwiązał jeden z nich wór swój, by dać obrok osłowi swemu w gospodzie, i spostrzegł pieniądze swoje: że oto były u otworu biesagi jego.G *I włożyli zboże swe na osły swoje, i wyruszyli ztamtąd.0~[ *I rozkazał Josef, by napełniono wory ich zbożem, i aby zwrócono pieniądze ich, każdemu do worka jego, i żeby dano im zapasów na drogę. I uczyniono im tak. }; *On zaś odszedł od nich, i zapłakał; i wrócił do nich i mówił z nimi, a wziąwszy z pośród nich Szymeona, związał go przed oczyma ich.U|% *A oni nie wiedzieli, że rozumie to Josef; bo bywał tłomacz między nimi.<{s *I odpowiedział im Reuben, mówiąc: „Alboż nie mówiłem wam temi słowy: Nie grzeszcie przeciw chłopcu! Aleście nie słuchali. To też krew jego, oto poszukiwaną jest!”gzI *Ale mówili jeden do drugiego: „Zaprawdę, myśmy grzeszni ze względu na brata naszego; ponieważ widzieliśmy utrapienie duszy jego, gdy błagał nas, a nie wysłuchaliśmy; dla tego przyszło na nas utrapienie to.”y *A brata waszego najmłodszego przyprowadźcie do mnie, aby stwierdziły się słowa wasze, i abyście nie zginęli.” I uczynili tak.m )A oto z rzeki wystąpiło siedm krów, zdrowych na ciele, i pięknych z kształtu, i pasły się na łące.X=+ )I rzekł Faraon do Josefa: „We śnie moim, - niby stoję nad brzegiem rzeki.d<C )I odpowiedział Josef Faraonowi, i rzekł: „Nie ja! Bóg objawi szczęście Faraona!”4;c )I rzekł Faraon do Josefa: „Sen mi się śnił, a nie ma nikogo, coby go wytłomaczył; ja zaś słyszałem o tobie - mówią, że rozumiesz sen, by go wyłożyć.”:7 )I posłał Faraon, i zawezwał Josefa; i wyprowadzili go spiesznie z lochu. I ostrzygł się, i zmienił szaty swoje, i przyszedł do Faraona.|9s ) I stało się, że jako nam wyłożył, tak i było: mnie przywrócono na stanowisko moje, a jego powieszono.”28_ ) A był tam z nami młodzieniec Ibrejski, sługa naczelnika przybocznej straży; i opowiedzieliśmy mu i wyłożył nam sny nasze, każdemu wedle snu jego wyłożył.i7M ) I śnił się nam sen jednej nocy, mnie i jemu, każdemu innego znaczenia sen śnił się nam.6+ ) Faraon rozgniewał się był na sługi swoje, oddał mnie pod straż do domu naczelnika przybocznej straży, - mnie i przełożonego piekarzy.l5S ) I rzekł przełożony podczaszych do Faraona, mówiąc: „Przewinienia moje wspominam ja dzisiaj.s4a )I stało się zrana, zaniepokoił się duch jego; i posłał i zwołał wszystkich wróżbitów Micraimu i wszystkich mędrców jego; i opowiedział im Faraon sny swoje: lecz nie było nikogo, któryby je wytłomaczył Faraonowi.t3c )I połknęły te kłosy puste owe siedm kłosów zdrowych i pełnych. I ocknął się Faraon; a to sen.[21 )A oto siedm kłosów pustych i opalonych wiatrem wschodnim, wyrastało za niemi.1 )I zasnął; i śniło mu się powtórnie: a oto siedm kłosów wyrastało z jednego źdźbła, zdrowych i pięknych,0 )I pożarły owe krowy liche z wejrzenia, i wychudłe na ciele, siedm krów pięknych z wejrzenia, zdrowych. I ocknął się Faraon.#/A )I oto, siedm krów innych wystąpiło za niemi z rzeki, lichych z wejrzenia i wychudłych na ciele, i stanęły obok owych krów, nad brzegiem rzeki.y.m )A oto z rzeki wystąpiło siedm krów, pięknych z wejrzenia, i zdrowych na ciele; i pasły się na łące.g- K )I stało się po upływie dwóch lat, że Faraonowi się śniło: a niby stanął nad rzeką:R, (Ale nie pamiętał przełożony podczaszych o Josefie, i zapomniał go.N+ (A przełożonego piekarzy powiesił, - jak był wyłożył im Josef.j*O (I przywrócił przełożonego podczaszych do podczastwa swego, i podawał puhar do rąk Famona:[)1 (I stało się dnia trzeciego, dnia urodzin Faraona, że wyprawił ucztę dla wszystkich sług swoich, i policzył głowę przełożonego podczaszych i głowę przełożonego piekarzy między sługami swoimi.( (Za trzy dni zdejmie Faraon głowę twoję z ciebie, i powiesi cię na drzewie; a zjadać będzie ptactwo ciało twoje z ciebie.”['1 (I odpowiedział Josef i rzekł: „Oto wykład jego: trzy kosze - to - trzy dni:& (A w koszu wierzchnim wszelaka żywność Faraona, wyrobu piekarskiego; ale ptactwo wyjadało ją z kosza z ponad głowy mojej”.%%E (Widząc zaś przełożony piekarzy, że dobrze wytłumaczył, rzekł do Josefa: „A ja we śnie moim: a oto trzy kosze białego pieczywa na głowie mojej,$% (Gdyż po złodziejsku, wykradziono mnie z ziemi Ibrejczyków, a także i tu nie uczyniłem nic takiego, żeby wtrącono mnie do lochu”.'#I (Jeżeli przypomnisz mnie sobie, gdy dobrze ci będzie, to wyświadcz że mi tę łaskę, i napomknij o mnie przed Faraonem, i wyprowadź mnie z domu tego.?"y ( Za trzy dni wywyższy Faraon głowę twoję, a przywróci cię na stanowisko twoje, i będziesz podawał puhar Faraona do ręki jego, zwyczajem dawnym, gdy byłeś podczaszym jego.T!# ( I rzekł doń Josef: „Oto wykład jego: trzy gałązki, - to - trzy dni:  ( A puhar Faraona w ręku moim. I wziąłem grona te, i wycisnąłem je w puhar Faraona, i podałem puhar w rękę Faraona.”} ( A na winorośli trzy gałązki; a ona zaledwie się rozwinęła, puściła kwiat, i dojrzały szypułki jej w grona. ( I opowiedział przełożony podczaszych sen swój Josefowi, i rzekł mu: „We śnie moim, - a oto winorośl przedemną;0[ (I odpowiedzieli mu: „Sen śnił się nam, a wytłomaczyć go niema komu.” I rzekł do nich Josef: „Wszak od Boga wytłomaczenia! Chciejcie mi opowiedzieć!” \m~~~s~*}}|i{{=zzy`y x,wYvvPupu tssWrvr!q}qpdonnVml|kjjkii hjgg$ffddPccFbb9a``B_a_^j]]F\\F[gZYXX$W>VoUU\TTySS6RRMQQ*PPOvO.NN~MMMLLLRLKKOJIHHGGGFF!EENDDCCMBwB A@@?>>==X<FwI rzekł Wiekuisty do Mojżesza: „Wyciągnij rękę twoję, a pochwyć go za ogon!” I wyciągnął rękę swoję i pochwycił go, i zamienił się w laskę w dłoni jego.E I rzekł: „Rzuć ją na ziemię!” I rzucił ją na ziemię, a zamieniła się w węża; i uciekł Mojżesz przed nim.]D5I rzekł doń Wiekuisty: „Co to w ręku twoim?” I odpowiedział: „Laska.”"C AI odpowiedział Mojżesz i rzekł: „Jeżeli nie uwierzą mi, i nie usłuchają głosu mojego; jeżeli powiedzą: nie ukazał ci się Wiekuisty...?”`B;Lecz wyprosi każda niewiasta u sąsiadki swojej i u mieszkanki domu swego - naczyń srebrnych i naczyń złotych i szat, i włożycie to na synów waszych i na córki wasze, i wypróżnicie Micrejczyków.”wAiI dam łaskę ludowi temu w oczach Micrejczyków i będzie, że gdy pójdziecie, nie pójdziecie z niczem.@A tak wyciągnę rękę Moję i porażę Micraim wszystkiemi cudami Mojemi, których dokonam w pośród niego; a potem wypuści was.b??Ale Ja wiem, iż nie pozwoli wam król Micraimu odejść, nawet mimo ręki przemożnej...> I usłuchają głosu twojego; a przyjdziesz ty i starsi Israela do króla Micraimu, i powiecie mu: Wiekuisty, Bóg Ibrejczyków, objawił się nam; a przeto chcielibyśmy pójść drogą trzech dni do pustym, by ofiarować Wiekuistemu, Bogu naszemu.=)I rzekłem: Wywiodę was z nędzy Micraimu - do ziemi Kanaanejczyków, i Chiwitów i Jebusytów, do ziemi opływającej mlekiem i miodem.T<#Idź, a zgromadź starszych Israela i powiedz im: Wiekuisty, Bóg ojców waszych, objawił mi się, Bóg Abrahama, Ic'haka i Jakóba, i rzekł: Wejrzałem na was i na to co uczyniono wam w Micraim.z;oI rzekł dalej Bóg do Mojżesza: „Tak powiesz synom Israela: Wiekuisty Bóg ojców waszych, Bóg Abrahama, Bóg Ic'haka, i Bóg Jakóba, posłał mnie do was. Oto imię Moje na wieki i oto wspomnienie o Mnie od pokolenia do pokolenia!:I rzekł Bóg do Mojżesza: „Będę, który będę.” I rzekł: „Tak powiesz synom Israela: „Wieczny posyła mnie do was!”<9s I rzekł Mojżesz do Boga: „Oto przyjdę do synów Israela i powiem im: Bóg ojców waszych posłał mnie do was; a gdy powiedzą mi: Jakie imię Jego ? Cóż odpowiem im?”,8S I rzekł: „Wszak będę z tobą: a to ci znakiem, żem Ja cię posłał!... Gdy zaś wywiedziesz lud z Micraim, będziecie służyli Bogu przy górze tej.”7y I rzekł Mojżesz do Boga: „Któż ja jestem, abym poszedł do Faraona, a wywiódł synów Israela z Micraimu?”o6Y I tak pójdź, - Ją poszlę cię do Faraona - a wyprowadź lud Mój, synów Israela, z Micraim.”~5w A teraz, - oto wołanie synów Israela doszło do Mnie, i widziałem też ucisk, którym Micrejczycy uciskają ich.4I idę ocalić go z ręki Micrejczyków, i wyprowadzić go z ziemi tej, do ziemi pięknej i przestronnej, do ziemi opływającej mlekiem i miodem, do siedziby Kanaanejczyków, i Chittejczyków, i Emorejczyków, i Peryzejczyków, i Chiwitów i Jebusytów.43cI rzekł Wiekuisty: „Widziałem, widziałem Ja nędzę ludu Mojego, co w Micraim, a wołanie ich słyszałem przed ciemięzcami jego, gdyż poznałem cierpienia jego;(2KI rzekł: „Jam Bóg ojca twojego, Bóg Abrahama, Bóg Ic'haka i Bóg Jakóba.” I zakrył Mojżesz oblicze swoje, obawiał się bowiem spojrzeć ku Bogu. 1I rzekł: „Ńie przystępuj tutaj; zżuj obówie twe z nóg twoich, gdyż miejsce, na którem stoisz, ziemią jest świętą.”+0QA widział Wiekuisty, iż szedł patrzeć i zawołał doń Bóg z pośród cierniska i rzekł: „Mojżeszu, Mojżeszu!” I odpowiedział: „Oto jestem!”m/UI rzekł Mojżesz: „Zajdę też i zobaczę to zjawisko wielkie: czemu nie zgoreje ten cierń?”.9I ukazał mu się anioł Wiekuistego w płomieniu ognistym, z pośród ciernia. I spojrzał, a oto cierń gorzał ogniem, a cierń nie zgorzał..- YA Mojżesz pasał trzodę Ithry, teścia swojego, kapłana Midjańskiego. I poprowadził trzodę na drugą stronę pustyni, i doszedł do góry Bożej, do Chorebu.?,{I spojrzał Bóg na synów Israela, i poznał Bóg...q+]I usłyszał Bóg jęk ich, i wspomniał Bóg na przymierze Swoje z Abrahamem, Ic'hakiem i Jakóbem.D*I stało się w przebiegu długich tych czasów, że umarł król Micraimu. I jęczeli synowie Israela z powodu roboty, i narzekali, i doszło wołanie ich do Boga z powodu roboty.u)eI urodziła syna; i nazwał imię jego: Gerszom, rzekł bowiem: „Przychodniem byłem w ziemi cudzej.”m(UI postanowił Mojżesz pozostać u tego człowieka i dał on córkę swą, Cypporę, Mojżeszowi.'I rzekł on do córek swoich: „A gdzież jest? Czemuście opuściły tego człowieka? Zawołajcie go, aby się posilił chlebem.”&}I odpowiedziały: „Jakiś Micrejczyk oswobodził nas z ręki pasterzy, i też naczerpał nam i napoił trzodę.”i%MA gdy wróciły do Reguela, ojca swego, rzekł: „Czemuście tak prędko wróciły dzisiaj?”p$[Ale nadeszli pasterze i odpędzili je. Wtedy powstał Mojżesz i obronił je, i napoił trzodę ich. #A kapłan Midjanu miał siedm córek. I przyszły one i naczerpały wody i napełniły koryta, aby napoić trzodę ojca swojego.9"mI usłyszał Faraon o sprawie tej, i zamierzał uśmiercić Mojżesza; i uszedł Mojżesz przed Faraonem i zatrzymał się w ziemi Midjan; i bywało siadał przy studni.Y!-I rzekł: ,.Któż ustanowił cię przełożonym i sędzią nad nami? Alboż zabić mnie myślisz, jakoś zabił Micrejczyka?” I uląkł się Mojżesz, i rzekł: „Tak tedy wyjawiła się ta sprawa!”  I wyszedł dnia drugiego, a oto dwaj Ibrejczycy kłócili się. I rzekł do krzywdziciela: „Czemu bijesz bliźniego swego?”r_ I obejrzał się tu i tam, a widząc, że niema nikogo, zabił Micrejczyka i zagrzebał go w piasku.B I stało się za onych dni, gdy urósł Mojżesz, że wyszedł do braci swoich i widział ciężkie roboty ich; i widział Micrejczyka, bijącego jednego z Ibrejczyków, braci jego.#A I wyrosło dziecię, i przywiodła je do córki Faraona i stał się jej synem, i nazwała imię jego Mosze, mówiąc: „Bo z wody wydobyłam go.”+Q I rzekła do niej córka Faraona: „Zabierz oto to dziecię, i wykarm mi je, a ja dam ci wynagrodzenie twoje.” I zabrała kobieta dziecię, i karmiła je.q]I rzekła do niej córka Faraona: „Idź.” I poszła dziewczynka, i zawołała matkę dziecięcia.)I rzekła siostra jego do córki Faraona: „Mamże pójść i zawołać ci kobietę, karmiącą z Ibrejek, aby karmiła ci to dziecię?”!=I otworzyła, i obaczyła dziecię, a oto był to chłopiec płaczący! I ulitowała się nad nim; lecz rzekła: „Z dzieci Ibrejskich jest ten!”X+I zeszła córka Faraona, aby się kąpać, ku rzece, a służebne jej przechadzały się nad brzegiem rzeki. I spostrzegła czółenko wśród sitowia, i posłała służebnicę swą, a ta wzięła je.QStanęła zaś siostra jego opodal, aby wiedzieć co się stanie z nim.EAle nie mogła go dłużej ukrywać, i wzięła dlań czółenko z trzciny, i wylepiła je asfaltem i smołą, a włożywszy w nie dziecię, postawiła w sitowiu nad brzegiem rzeki.wiI poczęła owa niewiasta i urodziła syna; a widząc jak był pięknym, ukrywała go przez trzy miesiące.N I poszedł był pewien mąż z domu Lewi i pojął córkę Lewiego. 3I rozkazał Faraon całemu ludowi swojemu tak: „Każdego nowonarodzonego syna wrzućcie do rzeki, każdą zaś córkę zostawcie przy życiu.”K A ponieważ obawiały się położniczki Boga, pobudował im domy.Z 1I dał Bóg powodzenie położniczkom; a lud mnożył się i wzmacniał wielce.0 ]I rzekły położniczki do Faraona: „Dlatego, że nie jako niewiasty Micrejskie są Ibrejki, bo zdrowe one: zanim przyjdzie do nich położniczka, już urodziły.” I wezwał król Micraimu położniczki i rzekł do nich: „Czemuście to uczyniły, a zostawiały dzieci przy życiu?” Ale obawiały się położniczki Boga, i nie czyniły tak, jak mówił im król Micraimu; i zostawiały dzieci przy życiu.  7I rzekł: „Gdy będziecie położniczyć Ibrejkom, baczcie na krzesło porodowe: jeżeli to syn, zabijcie go, a jeżeli córka, niechaj żyje.”z  qI powiedział król Micraimu do położniczek Ibrejskich, z której imię jednej: Szyfra, a imię drugiej: Pua,&  II czynili gorzkiem życie ich, robotą ciężką około gliny i cegieł, i wszelką robotą na polu, i wszelaką robotą, do której ujarzmiali ich srogo.5  i I ujarzmili Micrejczycy synów Israela srogo.   Ale im bardziej go udręczali, tem bardziej się rozmnażał, i tem bardziej się rozrastał: i zatrwożyli się wobec synów Israela. 3 I ustanowili nad nim nadzorców robocizny, aby go dręczyli ciężkiemi robotami, i zbudował on miasta na zapasy dla Faraona: Pithom i Raamses.R ! Otóż pocznijmy sobie mądrze z nim, aby się nie rozmnożył; bo gdy przypadnie wojna, przyłączy się i on do nieprzyjaciół naszych, i będzie walczył przeciw nam, i - ujdzie z tej ziemi.”X - I rzekł do ludu swego: „Oto lud synów Israela zbyt liczny i silny dla nas.D I powstał król nowy nad Micraim, który nie znał Josefa. A synowie Israela rozplenili się, i rozrodzili, i rozmnożyli, i wzmogli się wielce, i napełniła się ziemia nimi.G  I umarł Josef i wszyscy bracia jego, i całe pokolenie owo.r aA było wszystkich dusz, wyszłych z biodra Jakóba, siedmdziesiąt dusz; a Josef był już w Micraim.% IDan i Naftali, Grad i Aszer.$ GIsachar, Zebulun i Binjamin,& KReuben, Szymon, Lewi i Jehuda;e~ IOto imiona synów Israela, przybyłych do Micraim: z Jakóbem, każdy z domem swoim, weszli:o}Y 2I umarł Josef w wieku stu dziesięciu lat, i nabalsamowano go, i złożono do skrzyni w Micraim.|} 2I zaklął Josef synów Israela, i rzekł: „Wspomnieć wspomni Bóg was, a w:tedy wyniesiecie kości moje ztąd!”5{e 2I rzekł Josef do braci swoich: „Ja umieram; ale Bóg wspomni was i wyprowadzi was z ziemi tej, do ziemi, którą zaprzysiągł Abrahamowi, Ic'hakowi, i Jakóbowi.”z 2I widział Josef u Efraima dzieci trzeciego pokolenia; synowie też Machira, syna Menaszy, zrodzili się na kolanach Josefa._y9 2I został Josef w Micraim, - on i dom ojca jego. I żył Josef sto dziesięć lat.x} 2I tak nie obawiajcie się! Ja będę żywił was i dziatwę waszę.” I pocieszał ich, i przemawiał do serca ich.w/ 2Jakkolwiek umyśliliście zło na mnie, Bóg umyślił to na dobre, aby sprowadzić to, co dziś się stało: aby zachować życie ludu licznego.Vv' 2I rzekł do nich Josef: „Nie obawiajcie się, bo czyż ja w miejscu Boga?fuG 2Poszli tedy i bracia sami, i upadli przed nim i rzekli: „Otośmy niewolnikami twoimi!”gtI 2Tak powiecie Josefowi: Proszę cię, chciejże przebaczyć winę braci twoich i grzech ich, że zło wyrządzili ci! A teraz przebaczże winę sług Boga ojca twojego!” I zapłakał Josef gdy tak przemówiono do niego._s9 2I wysłali do Josefa tak: „Ojciec twój nakazał przed śmiercią swoją, mówiąc:"r? 2A widząc bracia Josefa, że umarł ojciec ich, rzekli: „Cóż, jeżeli znienawidzi nas Josef i odda nam wszystko zło, któreśmy mu wyrządzili?”q 2I wrócił Josef do Micraim, - on i bracia jego, i wszyscy, którzy poszli z nim dla pochowania ojca jego - gdy pochował ojca swego.Ap} 2 Ponieśli go synowie jego do Kanaan i pochowali go w pieczarze na polu Machpela, którą był nabył Abraham wraz z polem na grób dziedziczny od Efrona Chitejczyka naprzeciw Mamre.Do 2 Uczynili z nim tedy synowie jego, jako im był przykazał:\n3 2 I ujrzeli mieszkańcy ziemi tej, Kanaanejczycy, żałobę w Gumnie Cierniowem i rzekli: „Żałoba to ciężka u Micrejczyków!” Przeto nazwano imię jego: Abel-Micraim, które po drugiej stronie Jardenu.=mu 2 I doszli oni do gumna Cierniowego, które po drugiej stronie Jardenu i urządzili tam żałobę wielką i ciężką bardzo; i obchodził po ojcu swym żałobę przez siedm dni.Zl/ 2 Wyprawili się też z nim i wozy i jezdni, tak, że poczet był bardzo wielki.k 2I cały dom Josefa i bracia jego, i dom ojca jego; tylko dzieci swoje i trzody swe, i rogaciznę swą zostawili w ziemi Goszen.j 2I poszedł Josef, aby pochować ojca swego; i poszli z nim wszyscy słudzy Faraona, starsi domu jego, i wszyscy starsi ziemi Micraim.Ti# 2I rzekł Faraon: „Idź, a pochowaj ojca twego, jako zaklął ciebie.”Rh 2Ojciec mój zaklął mnie, mówiąc: Oto, ja umieram; w grobie moim, którym wykopał sobie w ziemi Kanaan, tam pochowaj mnie! A teraz, chciałbym pójść i pochować ojca mojego, i powrócić!”)gM 2A gdy przeminęły dni płaczu po nim, rzekł Josef do domu Faraona, mówiąc: „Jeżelim też znalazł łaskę w oczach waszych, powiedzcież Faraonowi tak: f 2I upłynęło mu czterdzieści dni - gdyż tyle dni upływa na balsamowaniu - i opłakiwali go Micrejczycy siedmdziesiąt dni.oeY 2I rozkazał Josef sługom swym, lekarzom, zabalsamować ojca swego; i zabalsamowali lekarze Israela.Rd ! 2I padł Josef na oblicze ojca swego i płakał nad nim, i całował go.c 1!I przestał Jakób polecać synom swoim i złożył nogi swe na łoże, i skonał; i przyłączon został do ludu swego.Gb 1 Nabywszy pole i jaskinię, która w niem od synów Cheta.”a} 1Tam pochowano Abrahama i Sarę, żonę jego, tam pochowano Ic'haka i Ribkę, żonę jego, i tam pochowałem i Leę -`5 1W jaskini, co na polu Machpela, co naprzeciw Mamre w ziemi Kanaan, którą nabył Abraham wraz z polem od Efrona Chitejczyka na dziedziczny grób.%_E 1I polecił im i rzekł do nich: „Ja będę przyłączon do ludu mojego: pochowajcie mnie przy ojcach moich, w jaskini, co na polu Efrona Chitejczyka, -$^C 1Oto wszystkie dwanaście pokoleń Israela, i oto co powiedział im ojciec ich i błogosławił im, każdego błogosławieństwem jego błogosławił ich.X]+ 1Binjamin wilk drapieżny: z rana pożera łup, wieczorem rozdziela zdobycz!”R\ 1Błogosławieństwy ojca twojego, które przewyższają błogosławieństwa przodków moich po granice wzgórz odwiecznych! Niechaj one zstąpią na głowę Josefa i na ciemię wybrańca braci swoich!d[C 1Od Boga ojca twojego, który ci też pomoże, i od Wszechpotężnego, który cię pobłogosławi błogosławieństwy niebios z góry, błogosławieństwy głębi leżącej nizko, błogosławieństwy piersi i żywota!Z/ 1Wszakże pozostaje w mocy łuk jego i giętkiemi są ramiona i ręce jego, z rąk Mocarza w Jakóbie, ztamtąd - od Pasterza, Opoki Israela!IY 1I jątrzą go i strzelają nań i prześladują go łucznicy.rX_ 1Rószczką płodną Josef, rószczką płodną nad zdrojem; latorośle jego rozkrzewiają się po za mur.?W{ 1Naftali łania chyża, przemawia on słowami pięknemi.JV 1Od Aszera tłuste pokarmy, dostarczy on przysmaków królewskich.LU 1Gad, - najezdnicy napierać nań będą, ale on odeprze ich pięty!*TQ 1Pomocy twojej wyglądam, o Boże!}Su 1Niechaj będzie Dan wężem na drodze, żmiją na ścieżce, co kąsa pęciny rumaka, że pada jeździec jego wznak!IR 1Dan bronić będzie ludu swego, jako każde z pokoleń Israela.Q! 1Upatrzył miejsce spoczynku, że dobre, i ziemię, że rozkoszna, i nachylił barki swe do dźwigania i poddał się daninie robotnika!@P} 1Isachar osieł kościsty, wylega się między zagrodami!jOO 1 Zebulun ku brzegom mórz się rozłoży i przy przystani okrętów, a jego krańce ku Cydonowi!EN 1 Iskrzących się oczu od wina, a białych zębów od mleka.M9 1 Uwiąże u winogradu osła swojego, a u łozy wyborowej źrebię oślicy swojej, wypierze w winie odzież swoję, a w soku winogron szatę swą. L 1 Nie ustąpi berło od Jehudy, ani buława z pomiędzy stóp jego, póki nie przyjdzie do Szyło, a jemu posłuszeńwo plemion!K{ 1 Młody lwie Jehudo! Na zdobyczy, synu mój, wzrosłeś! Przykląkł, przyległ jako lew, jako lwica: któż pobudzi go? J 1Jehudo! ciebie wysławiać będą bracia twoi; ręka twoja na karku wrogów twoich; korzyć się tobie będą synowie ojca twojego.I 1Przeklęty gniew ich, gdyż zawzięty, i zapalczywość ich, gdyż okrutna! Rozdzielę ich w Jakóbie, a rozproszę ich w Israelu.H7 1W radę ich nie wnijdź duszo moja! Ze zborem ich nie łącz się sławo moja! Bo w gniewie swoim zabili męża, a w swywoli swej kaleczyli wołu.DG 1Szymeon i Lewi to bracia: narzędziami rozboju miecze ich!#FA 1Ale porywczość była jako powódź; pierwszeństwa mieć nie będziesz! Boś wstąpił na łoże ojca twojego; wtedy znieważyłeś łoże moje wysokie.E+ 1Reuben. pierworodny tyś mój, siła moja i pierwiastek mocy mojej! Pierwszeństwo byś miał w dostojeństwie i pierwszeństwo w potędze;cDA 1Zgromadźcie się i posłuchajcie, synowie Jakóba, a słuchajcie Israela, ojca waszego!zC q 1I wezwał Jakób synów swoich i rzekł: „Zbierzcie się a oznajmię wam, co spotka was w późnych czasach!B 0Ja zaś daję ci udział jeden więcej niż braciom twoim, z tego, co zdobędę z ręki Emorejczyka mieczem moim i łukiem moim.”}Au 0I rzekł Israel do Josefa: „Oto ja umieram, a będzie Bóg z wami, i przywróci was do ziemi ojców waszych...K@ 0I błogosławił im w on dzień, mówiąc: „Tobą błogosławić będzie Israel w słowach: „Oby uczynił cię Bóg jako Efraima i jako Menaszę!” I przełożył Efraima nad Menaszę.b?? 0Ale wzbraniał się ojciec jego, i rzekł: „Wiem, synu mój, wiem! I z niego powstanie lud; i on będzie wielkim; wszakże brat jego młodszy większym będzie od niego, a ród jego będzie mnóstwem plemion.”> 0I rzekł Josef do ojca swego: „Nie tak, ojcze mój! gdyż ten jest pierworodny; połóż prawicę twoje na głowę jego.”g=I 0I zobaczył Josef, iż położyć chce ojciec jego rękę prawą swoję na głowę Efraima, i nie podobało się to w oczach jego; i ujął rękę ojca swojego, aby przenieść ją z głowy Efraima na głowę Menaszy.u<e 0Anioł, który wybawił mnie od wszelkiego zła, niechaj błogosławi tym chłopiętom; niechaj mianowane będzie na nich imię moje i imię ojców moich, Abrahama i Ic'haka, i niechaj rozrosną się w mnóstwo w pośród ziemi!”P; 0I błogosławił Josefowi i rzekł: „Bóg,” przed którego obliczem postępowali ojcowie moi, Abraham i Ic'hak, Bóg, który mnie prowadził od początku istnienia mojego aż do dnia obecnego,[:1 0Ale wyciągnął Israel prawicę swoję, i położył ją na głowę Efraima, lubo był młodszy, a lewą rękę swoję na głowę Menaszy. Umyślnie przełożył ręce swoje, choć Menasze był pierworodnym.'9I 0 I wziął Josef obudwu, - Efraima prawą ręką swoją, po lewej Israela, a Menaszę lewą ręką swoją, po prawej Israela, - i przybliżył ich ku niemu.R8 0 I usunął ich Josef od kolan jego, i pokłonił się twarzą ku ziemi.7 0 I rzekł Israel do Josefa: „Oglądać oblicza twojego nie spodziewałem się, a oto pokazał mi Bóg i potomstwo twoje!”6# 0 A oczy Israela przytępiły się od starości; nie mógł dojrzeć. I przybliżył ich do niego, a on ucałował ich, i uściskał ich.$5C 0 I odpowiedział Josef ojcu swojemu: „Synowie to moi, których dał mi tu Bóg.” I rzekł: „Przyprowadźcie ich do mnie, a pobłogosławię ich.”L4 0I spostrzegł Israel synów Josefa i rzekł: „Któż ci są?”]35 0Ja zaś... gdy wracałem z Paddan, umarła mi Rachel w ziemi Kanaan, w drodze, gdy pozostała jeszcze przestrzeń ziemi, aby przybyć do Efraty; i pochowałem ją tam na drodze do Efraty, czyli Bet-Lechem.”2 0Dzieci wszakże, które urodzą się z ciebie, po nich, twoje będą: imieniem braci swoich nazywani będą w udziale ich.<1s 0A teraz dwaj synowie twoi, którzy ci się urodzili w ziemi Micraim, przed przybyciem mojem do ciebie, do Micraim, moimi oni: Efraim i Menasze jako Reuben i Szymeon będą mi.*0O 0I rzekł do mnie: Oto rozplenię i rozmnożę cię i wywiodę z ciebie zbór narodów, i oddam ziemię tę potomstwu twojemu po tobie w posiadanie wieczne.|/s 0I rzekł Jakób do Josefa: „Bóg Wszechpotężny objawił mi się w Luz, w ziemi Kanaan, i błogosławił mi. . 0I oznajmiono Jakóbowi, mówiąc: „Oto syn twój, Josef, przybył do ciebie!” I wysilił się Israel, i usiadł na łożu.- 1 0I stało się po wypadkach tych, że doniesiono Josefowi „Oto ojciec twój zachorował!” I zabrał obu synów ze sobą: Menaszę i Efraima.i,M /I rzekł: „Przysiąż mi!” I przysiągł mu. I pokłonił się Israel w głowach łoża.+5 /A gdy spocznę przy ojcach moich, wyniesiesz mnie z Micraim, i pochowasz mnie w grobie ich!” I rzekł: „Uczynię podług słowa twojego!”* /I zbliżył się czas Israela, aby umarł; i wezwał syna swego, Josefa, i rzekł do niego: „Jeżelim też znalazł łaskę w oczach twoich, połóżże rękę twoje pod biodro moje, i okaż mi miłość i wierność; nie chciej pochować mnie w Micraim!) /I żył Jakób w ziemi Micraim siedmnaście lat; a było dni Jakóba, - lat życia jego, - sto czterdzieści i siedm lat.( /I osiadł Israel w ziemi Micraim, w krainie Goszen; i nabywali posiadłości w niej, i rozplenili się i rozmnożyli się wielce.)'M /I ustanowił to Josef za prawo aż do dnia dzisiejszego na ziemi Micraim: Faraonowi piąta część. Jedna tylko ziemia kapłanów nie dostała się Faraonowi.&% /I rzekli: „Zachowałeś nas przy życiu! Niechaj znajdziemy łaskę w oczach pana naszego, i niechaj będziemy niewolnikami Faraona!”%7 /I będzie przy żniwie, oddacie piątą część Faraonowi, a cztery części zostaną wam na zasiew pól, i na pożywienie dla dziatwy waszej.”$ /I rzekł Josef do ludu: „Oto kupiłem dzisiaj was i ziemię waszę dla Faraona: oto macie ziarno, i zasiejcie ziemię.S#! /Tylko ziemi kapłańskiej nie kupił, gdyż udział wyznaczony był dla kapłanów przez Faraona, i żywili się wyznaczonym udziałem swoim, który dał im Faraon; przeto nie sprzedawali ziemi swojej.S"! /A lud przeniósł on do miast, od końca granic Micraimu, do końca jego.>2==<<;;::o998c77_65554403g22110g//W..-],,,?++*))3(n''?&E%|$##_"!! UYK N`E!6}X}@sP08 ? B v 0:F T0# A gdy przejdzie Wiekuisty, by porazić Micraim, a zobaczy krew na nadprożu i na obu odrzwiach, przejdzie Wiekuisty mimo tych drzwi, i nie dozwoli niszczycielowi wejść do domów waszych, by razić.l/S Weźmiecie też wiązkę hyzopu, i zamoczycie we krwi znajdującej się w naczyniu, a pomażecie nadproże i oba odrzwia krwią znajdującą się w naczyniu; sami zaś nie wyjdziecie, nikt za drzwi domu swego, aż do rana.4.c I zwołał Mojżesz wszystkich starszych Israela, i rzekł do nich: „Sprowadźcie i weźcie sobie jagnięta, według rodzin swoich, a zarżnijcie ofiarę paschalną.t-c Żadnego kiszonego jeść nie będziecie; we wszystkich siedzibach waszych jeść będziecie przaśniki!”R, Przez siedm dni zakis niech się nie znajduje w domach waszych; bo ktoby spożył co kiszonego, wytracona będzie dusza ta ze zgromadzenia Israelskiego, - tak przychodzień, jako i zrodzony w kraju.%+E Pierwszego miesiąca, czternastego dnia miesiąca na wieczór, jeść będziecie przaśniki, aż po dzień dwudziesty pierwszy tegoż miesiąca na wieczór.:*o A przestrzegajcie przaśników; albowiem tego samego dnia wywiodłem zastępy wasze z ziemi Micraim; i przestrzegajcie dnia tego w pokoleniach waszych jako ustawę wieczną.p)[ A dnia pierwszego zgromadzenie uroczyste, a dnia siódmego zgromadzenie uroczyste będzie u was: żadna robota wykonana nie będzie w nich; jedynie co służy na pokarm dla każdego, to jedynie przyrządzonem być może u was.r(_ Przez siedm dni jeść wam przaśniki, wszakże dnia już pierwszego, wyprzątniecie zakis z domów waszych, bo ktoby spożył co kiszonego, od dnia pierwszego aż do dnia siódmego, - wytracona będzie dusza ta z pośród Israela.1'] A będzie ten dzień wam pamiątką, i obchodzić go będziecie jako uroczystość Wiekuistemu w pokoleniach waszych; jako ustawę wieczną obchodzić go będziecie.<&s A będzie wam ona krew znakiem na domach, w których będziecie, i ujrzę krew i ominę was i nie będzie w pośród was klęski zgubnej, gdy razić będę na ziemi Micraim.M% I przejdę po ziemi Micraim tej samej nocy, i porażę wszelkie pierworodne w ziemi Micraim, - od człowieka do bydlęcia, i nad wszystkiemi bożyszczami Micraimu wykonam sądy: Jam Wiekuisty.H$  A tak pożywać je będziecie: biodra wasze przepasane, obuwie wasze na nogach waszych, a laska wasza w ręku waszym, i spożyjecie je w pośpiechu; jest to ofiara paschalna Wiekuistemu.Z#/ A nie zostawicie zeń do rana; a coby zostało zeń do rana, w ogniu spalicie."3 Nie będziecie pożywali z niego nic niedopieczonego, ani ugotowanego w wodzie, tylko pieczone na ogniu, od głowy do nóg i wnętrzności jego.!{ I będą jedli mięso jego tej samej nocy, upieczone na ogniu; z przaśnikami i gorzkiemi ziołami jeść je będą.r _ I wezmą z krwi jego, i pokropią oba odrzwia i nadproże w domach, w których pożywać je będą.  I będziecie je chowali do czternastego dnia tego miesiąca, a wtedy zarżnie je cała rzesza zboru Israelskiego, nad wieczorem.fG Jagnię zdrowe, samca, roczniaka mieć będziecie; z owiec albo z kóz wziąć je możecie.A} A jeżeliby za małym był dom na jagnię, to niechaj weźmie on i sąsiad jego, najbliższy jego domu, - wedle ilości dusz; każdego w miarę jego spożycia policzycie na jagnię.+ Powiedźcie całemu zborowi Israela, mówiąc: „Dziesiątego tego miesiąca niech wezmą sobie, każdy jagnię dla rodziny, jagnię dla domu.dC „Miesiąc ten, będzie wam początkiem miesięcy; pierwszym on dla was z miesięcy roku!U ' I oświadczył Wiekuisty Mojżeszowi i Ahronowi w ziemi Micraim i rzekł:"? A Mojżesz i Ahron spełnili wszystkie te cuda przed Faraonem; ale ukrnąbrnił Wiekuisty serce Faraona i nie uwolnił synów Israela z ziemi swojej.zo I rzekł Wiekuisty do Mojżesza: „Nie usłucha was Faraon, aby pomnożyły się cuda Moje na ziemi Micraim.”I  I przyjdą wszyscy ci słudzy twoi do mnie, i pokłonią mi się mówiąc: „Wyjdź ty i cały lud, który idzie za tobą, a potem wyjdę!” I wyszedł od Faraona z płonącym gniewem.K Ale na wszystkich synów Israela nie zaostrzy pies języka swojego, ani na człowieka, ani na bydlę, abyście poznali, jaki rozdział czyni Wiekuisty między Micrejczykami, i między Israelem.kQ A będzie krzyk wielki po całej ziemi Micraim, jakiego nie było i jakiego nie będzie więcej.W) A umrze wszelki pierworodny w ziemi Micraim, od pierworodnego Faraona, który miał zasiadać na tronie jego, aż do pierworodnego niewolnicy, który przy żarnach jest, i wszelkie pierworodne z bydła.jO I rzekł Mojżesz: „Tak rzecze Wiekuisty: około północy Ja wystąpię w pośród Micraimu.4c I użyczył Wiekuisty łaski ludowi w oczach Micrejczyków; a był także mąż ów Mojżesz wielkim bardzo w ziemi Micraim w oczach sług Faraona i w oczach ludu...- Pomówże w uszy ludu aby wyprosili - każdy u bliźniego swego i każda u przyjaciółki swojej - naczyń srebrnych i naczyń złotych.”3 c I rzekł Wiekuisty do Mojżesza: „Jeszcze jednę klęskę sprowadzę na Faraona i na Micraim; potem uwolni was ztąd; gdy zaś uwolni, to zupełnie wypędzi was ztąd.b? I rzekł Mojżesz: „Słusznieś powiedział: nie ujrzę więcej oblicza twojego!...”% I rzekł doń Faraon: „Precz odemnie! Strzeż się, nie oglądaj więcej oblicza mojego, bo dnia, którego ujrzysz oblicze moje, umrzesz!O  Ale ukrnąbrnił Wiekuisty serce Faraona, i nie chciał ich uwolnić._ 9 A i dobytek nasz pójdzie z nami, a nie zostanie ani kopyto, ponieważ z niego weźmiemy do służby Wiekuistemu, Bogu naszemu; a wszak nie wiemy, czem służyć mamy Wiekuistemu, póki nie przyjdziem tam.”  I odpowiedział Mojżesz: „I ty sam powinieneś dać nam ofiary i całopalenia, które złożyć mamy Wiekuistemu, Bogu naszemu!, S I wezwał Faraon Mojżesza i rzekł: „Idźcie służcie Wiekuistemu; tylko trzody wasze i stada wasze niech zostaną; i dziatwa wasza niech idzie z wami.” 1 Nie widział jeden drugiego, i nie powstał nikt z miejsca swojego trzy dni; ale u wszystkich synów Israela było światło w siedzibach ich.ym I wyciągnął Mojżesz rękę swą ku niebu: i nastała ciemność mroczna na całej ziemi Micraim, trzy dni.' I rzekł Wiekuisty do Mojżesza: „Wyciągnij rękę twą ku niebu, a będzie ciemność na ziemi Micraim, i zgęści się ciemność.”Q I ukrnąbrnił Wiekuisty serce Faraona, i nie uwolnił synów Israela.9m I zwrócił Wiekuisty wiatr zachodni bardzo silny, i uniósł szarańczę i wtrącił ją do morza sitowego; nie pozostała ani jedna szarańcza na całym obszarze Micraimu.=w I wyszedł od Faraona i pomodlił się Wiekuistemu. A teraz darujże grzech mój raz jeszcze, a módlcie się do Wiekuistego, Boga waszego, aby odwrócił odemnie tylko śmierć tę.”wi I pospieszył Faraon wezwać Mojżesza i Ahrona, i rzekł: „Zgrzeszyłem Wiekuistemu Bogu waszemu i wam!xk I pokryła widnokrąg całej ziemi, że zaćmiona była ziemia; i pożarła wszelkie zioła ziemi, i wszystek owoc drzewa, który zostawił grad; a nie zostało żadnej zieleni na drzewach, i na trawie polnej, w całej ziemi Micraim.>w I napadła szarańcza na całą ziemię Micraim, i zaległa cały obszar Micraimu, w mnóstwie wielkiem; przedtem nie bywało szarańczy podobnej, a po niej nie będzie takowej.a= I wyciągnął Mojżesz laskę swą na ziemię Micraim, a Wiekuisty sprowadził wiatr wschodni na ziemię tę, przez cały on dzień, i przez całą noc. Nastał poranek, a wiatr wschodni przyniósł szarańczę.L~ I rzekł Wiekuisty do Mojżesza: „Wyciągnij rękę twoję na ziemię Micraim o szarańczę, aby napadła na ziemię Micraim i pożarła wszelkie zioła ziemi, wszystko co zostawił grad.”} Nie tak: Idźcie sami mężowie, a służcie Wiekuistemu, jeżeli tego się domagacie.” I wypędzono ich z przed oblicza Faraona. | I rzekł do nich: „Oby tak Wiekuisty był z wami, jako uwolnię was z dziatwą waszą! Patrzcie, bo zło przed obliczem waszem.X{+ I rzekł Mojżesz: „Z małoletnimi naszymi i ze starcami naszymi pójdziem, z synami naszymi i z córkami naszemi, trzodami i z bydłem naszem pójdziemy; gdyż święto przed Wiekuistym obchodzim.”,zS I powołano napowrót Mojżesza i Ahrona do Faraona, a ten rzekł do nich: „Idźcie, służcie Wiekuistemu, Bogu waszemu! Którzyż to są, co iść mają?”Ey I rzekli słudzy Faraona do niego: „Dopókiż ten będzie nam zagubą? Uwolnij tych ludzi, i niech służą Wiekuistemu, Bogu swojemu; alboż jeszcze nie widzisz, że ginie Micraim?”vxg I napełni domy twoje, i domy wszystkich sług twoich, i domy wszystkich Micrejczyków, czego nie wiedzieli ojcowie twoi, ani ojcowie ojców twoich, odkąd byli na ziemi, aż do dnia tego.” I odwrócił się i wyszedł od Faraona.;wq I zakryje widnokrąg ziemi, że nie będzie można widzieć ziemi; i pożre ostatek ocalony, który pozostał wam po gradzie, i pożre wszelkie drzewo rosnące u was na polu.mvU Bo jeżeli nie zechcesz uwolnić ludu Mojego, to oto przywiodę jutro szarańczę na państwo twoje.Au} I weszli Mojżesz i Ahron do Faraona, i rzekli doń: „Tak rzecze Wiekuisty, Bóg Ibrejczyków: dopókiż nie zechcesz się ukorzyć przedemną? Uwolnij lud Mój, aby Mi służyli.9tm I abyś opowiadał w uszy syna twojego, i wnuka twojego, com zdziałał w Micraim, i o znakach Moich, którem okazał na nich, i abyście wiedzieli, żem Ja Wiekuisty.”*s Q I rzekł Wiekuisty do Mojżesza; „Idź do Faraona: gdyż Ja uczyniłem upornem serce jego i serce sług jego, abym ustanowił te znaki Moje w pośród niego.yrm #I tak skrnąbrniało serce Faraona, i nie uwolnił synów Israela: jako powiedział Wiekuisty przez Mojżesza.q "A widząc Faraon, że ustał deszcz i grad i gromy, grzeszył dalej, i czynił upornem serce swoje, on i sługi jego.p/ !I tak wyszedł Mojżesz od Faraona z miasta, i wzniósł ręce swoje do Wiekuistego - i ustały gromy i grad, a deszcz nie lał na ziemię.Lo Pszenica jednak i orkisz nie były potłuczone, bo nizko stały...gnI A len i jęczmień potłuczone były, bo jęczmień się kłosił, a len był w rozkwicie.bm? Ale ty i słudzy twoi, wiem, że się jeszcze nie obawiacie oblicza Wiekuistego Boga.”=lu I rzekł doń Mojżesz: „Gdy tylko wyjdę z miasta, wzniosę ręce moje do Wiekuistego: gromy ustaną, a gradu nie będzie więcej, abyś poznał, że Wiekuistego jest ziemia. k Pomódlcie się Wiekuistemu; niech dosyć będzie tych gromów Bożych i gradu, a uwolnię was i nie zostaniecie tu dłużej.”%jE I powstał Faraon i wezwał Mojżesza i Ahrona i rzekł do nich: „Zgrzeszyłem tym razem; Wiekuisty jest sprawiedliwy, a ja i naród mój występni.Li Tylko w ziemi Goszen, gdzie byli synowie Israela, nie było gradu.=hu I potłukł grad ten w całym kraju Micraim wszystko, co było na polu, od człowieka do bydlęcia, i wszystkie zioła polne potłukł grad, i wszystkie drzewa polne połamał.'gI I był grad i ogień kłębiący się w pośród gradu, silny bardzo, któremu podobnego nie było na całej ziemi Micraim, odkąd przynależał do narodu.,fS I wyciągnął Mojżesz laskę swą ku niebu, a Wiekuisty dał gromy i grad, i zstąpił ogień na ziemię; i tak spuścił Wiekuisty grad na ziemię Micraim.=eu I rzekł Wiekuisty do Mojżesza. „Wyciągnij rękę twą ku niebu, a będzie grad na całej ziemi Micraim - na ludzi i na bydło i na wszelakie zioła polne w ziemi Micraim.gdI Ale kto nie zwracał uwagi na słowo Wiekuistego, zostawił sługi swoje i stada swe na polu.wci Kto się uląkł słowa Wiekuistego z pomiędzy sług Faraona, spędził sługi swoje i stada swe do domów;Eb A tak poszlij, schroń bydło twoje, i wszystko co masz na polu; na wszystkich ludzi i na bydło, które się znajdzie w polu, a nie będzie spędzone do domu, spadnie grad i zginą. a Oto spuszczę o tym czasie, jutro, wiatr silny bardzo, któremu podobnego nie było w Micraim, od dnia założenia go aż dotąd.D` Jeszcze wynosisz się nad ludem Moim, aby nie uwolnić ich!z_o Wszakże dla tego zachowałem cię, aby okazać ci siłę Moję, i aby rozgłaszano imię Moję po całej ziemi.x^k Bo jużbym wyciągnął rękę Moję, a uderzył ciebie i lud twój morem, i byłbyś zgładzony z ziemi, -&]G Bo tym razem Ja nasyłam wszystkie klęski Moje w serce twe, i na sługi twoje, i na lud twój, abyś poznał, że nie masz równego Mnie na całej ziemi,2\_ I rzekł Wiekuisty do Mojżesza: „Wstań rano, a staw się przed Faraonem i powiedz mu: tak rzecze Wiekuisty, Bóg Ibrejczyków, uwolnij lud Mój, aby Mi służyli.q[] Ale ukrnąbrnił Wiekuisty serce Faraona, i nie usłuchał ich, jako powiedział Wiekuisty Mojżeszowi. Z I nie mogli wróżbici ustać przed Mojżeszem z powodu wrzodów; bo były wrzody na wróżbitach i na wszystkich Micrejczykach.2Y_ I wzięli sadzę z pieca, i stanęli przed Faraonem. I rzucił ją Mojżesz ku niebu i stała się wrzodem, w pryszcze się wyrzucającym, na ludziach i na bydle.+XQ I zamieni się w pył po wszystkiej ziemi Micraim, i stanie się na ludziach i na bydle - wrzodem, wyrzucającym się w pryszcze po wszystkiej ziemi Micraim.#WA Tedy rzekł Wiekuisty do Mojżesza i Ahrona: „Weźcie sobie po pełnej garści sadzy z pieca, i niech rzuci ją Mojżesz ku niebu, w oczach Faraona. V I posłał Faraon, a oto nie zdechło z bydła u Israelitów ani jedno. Ale upornem było serce Faraona i nie uwolnił ludu.U I spełnił Wiekuisty rzecz tę nazajutrz i pozdychało wszystko bydło Micraimu, a z bydła u synów Israela nie zdechło ani jedno.cTA I naznaczył Wiekuisty czas, mówiąc: jutro spełni Wiekuisty rzecz tę w tym kraju.”S) I rozdzieli Wiekuisty między bydłem Israelitów, a bydłem Micrejczyków, aby nie padło nic ze wszystkiego, co należy do synów Israela.$RC To oto ręka Wiekuistego będzie na bydle twojem, co w polu, na koniach, na osłach, na wielbłądach i na wołach, i na owcach, pomór ciężki bardzo.QQ Bo jeżeli nie zechcesz uwolnić, a jeszcze zatrzymywać ich będziesz:P 9 I rzekł Wiekuisty do Mojżesza: „Pójdziesz do Faraona i powiesz mu: tak rzecze Wiekuisty, Bóg Ibrejczyków: uwolnij lud Mój, aby Mi służył;OO Ale utwierdził Faraon serce swoje i tym razem, a nie uwolnił ludu.N%I uczynił Wiekuisty według słowa Mojżesza i oddalił rój robactwa od Faraona, od sług jego i od ludu jego, nie zostało ni jednego.IM I wyszedł Mojżesz od Faraona, i modlił się do Wiekuistego.~LwI rzekł Mojżesz: „Oto wychodzę od ciebie i pomodlę się Wiekuistemu, a ustąpi rój robactwa od Faraona, i od sług jego i od ludu jego jutro; lecz niech przestanie Faraon zwodzić, nie uwalniając ludu, aby ofiarował Wiekuistemu.”&KGI rzekł Faraon: „Ja uwolnię was, abyście ofiarowali Wiekuistemu, Bogu waszemu, na puszczy, wszakże daleko nie odchodźcie; pomódlcie się za mną.”yJmDrogą trzech dni pójdziemy do pustyni, i ofiarować będziemy Wiekuistemu Bogu naszemu, jako rozkaże nam.”nIWI rzekł Mojżesz: „Nie godzi się tak czynić, bo spełnilibyśmy wstrętną dla Micrejczyków ofiarę Wiekuistemu Bogu naszemu; jeżeli spełnimy wstrętną dla Micrejczyków ofiarę w oczach ich, czyż nie ukamionują nas?nHWI wezwał Faraon Mojżesza i Ahrona i rzekł: „Idźcie, ofiarujcie Bogu waszemu w tym kraju.”>GwI uczynił tak Wiekuisty; nadciągnął rój robactwa niezliczony na dom Faraona, i na domy sług jego, i na całą ziemię Micraim; zniszczoną została ziemia od roju robactwa.bF?I uczynię przedział między ludem Moim, a ludem twoim. Jutro stanie się znak ten!”%EEA wyróżnię dnia onego ziemię Goszen, na której lud Mój przebywa, aby tam nie było roju robactwa; abyś poznał, żem Ja Wiekuisty w pośród ziemi.nDWBo jeżeli nie uwolnisz ludu Mojego, oto Ja puszczę na ciebie i na sługi twoje, i na lud twój, i na domy twoje rój robactwa, a napełnią się domy Micrejczyków rojem robactwa, jak i sama ziemia, na której przebywają.:CoI rzekł Wiekuisty do Mojżesza: „Wstań rano, a staw się przed Faraonem: Oto wyjdzie on nad wodę, i powiedz mu: tak rzecze Wiekuisty: uwolnij lud Mój, aby mi służyli.B!I rzekli wróżbici do Faraona: „Palec to Boży!” ale skrnąbrniało serce Faraona i nie usłuchał ich, jako powiedział Wiekuisty.AStarali się także i wróżbici czarami swoimi wywieść komary, ale nie zdołali. I były komary na ludziach i na bydle._@9I uczynili tak: wyciągnął Ahron rękę swoję z laską swoją i uderzył o proch ziemi, i zjawiły się komary na ludziach i na bydle. Wszystek proch ziemi zamienił się w komary po całej ziemi Micraim.(?KI rzekł Wiekuisty do Mojżesza: „Powiedz Ahronowi: wyciągnij laskę twoję, a uderz o proch ziemi, i zamieni się w komary po całej ziemi Micraim.”>}A widząc Faraon, że stała się ulga, utwierdził serce swoje i nie usłuchał ich, jako był powiedział Wiekuisty.>=yI zgarniali je na liczne kupy i zacuchnęła ziemia.s<a I uczynił Wiekuisty wedle słów Mojżesza, i pozdychały żaby w domach, na podwórzach i na polach.{;q I wyszli Mojżesz i Ahron od Faraona. I wołał Mojżesz do Wiekuistego co do żab, które nasłał na Faraona.j:O I ustąpią żaby od ciebie i z domów twoich i od ludu twojego; tylko w rzece pozostaną.”9 I rzekł: „Na jutro.” I odpowiedział: „Będzie podług słowa twojego! Abyś poznał, iż nie masz jako Wiekuisty Bóg nasz.S8! I rzekł Mojżesz do Faraona: „Rozkaż mi, na kiedy pomodlić się mam za ciebie, i za sługi twoje i za lud twój, aby wytępić żaby od ciebie i z domów twoich, aby tylko w rzece zostały.”@7{I wezwał Faraon Mojżesza i Ahrona i rzekł: „Pomódlcie się do Wiekuistego, aby oddalił żaby odemnie i od ludu mojego, a uwolnię lud, i niechaj ofiarują Wiekuistemu.”^67I uczynili tak samo wróżbici czarami swoimi, i wywiedli żaby na ziemię Micraim.k5QI wyciągnął Ahron rękę swą na wody Micraimu; i wylazły żaby i pokryły ziemię Micraim.74iI rzekł Wiekuisty do Mojżesza: „Powiedz Ahronowi: wyciągnij rękę twoję z laską twą na rzeki, na strumienie i na jeziora, a wywiedź żaby na ziemię Micraim.”[31I na ciebie i na naród twój, i na wszystkie sługi twoje polezą żaby te.”W2)I zaroi się rzeka żabami, i wylezą i wnijdą do domu twojego i do pokoju sypialnego twego, i na łoże twoje, i do domu sług twoich, i między lud twój, i do pieców twoich i do dzież twoich;[11A jeżeli wzbraniasz się uwolnić, oto Ja porażę całe państwo twoje żabami.0 I rzekł Wiekuisty do Mojżesza: „Idź do Faraona i powiedz mu: tak rzekł Wiekuisty: uwolnij lud Mój, aby Mi służył.L/I spełniło się siedm dni po porażeniu rzeki przez Wiekuistego..I poczęli kopać wszyscy Micrejczycy w okolicach rzeki, by dostać wodę do picia; gdyż nie mogli pić wody z rzeki._-9I odwrócił się Faraon, i poszedł do domu swego; i nie zwrócił uwagi i na to.,)I uczynili to samo i wróżbici Micraimu czarami swoimi. I skrnąbrniało serce Faraona, i nie usłuchał ich, jako powiedział Wiekuisty.+9A ryby, które były w rzece, posnęły, i zatęchła rzeka, i nie mogli Micrejczycy pić wody z rzeki; i była krew ta w całej ziemi Micraim.^*7I uczynili tak Mojżesz i Ahron, jak przykazał Wiekuisty. I podniósł laskę i uderzył wodę, co w rzece, w oczach Faraona i w oczach sług jego, - i obróciła się wszystka woda, co w rzece, w krew;L)I rzekł Wiekuisty do Mojżesza: „Powiedz Ahronowi: weź laskę twoję, a wyciągnij rękę twoję na wody Micraimu, na strumienie ich, na kanały ich, i na jeziora ich, i na wszystkie zbiorniki wód ich, a obrócą się w krew i będzie krew w całej ziemi Micraim, nawet w naczyniach drewnianych i kamiennych.x(kA ryby, co w rzece, pomrą, i zatęchnie rzeka, i brzydzić się będą Micrejczycy pić wodę z rzeki.”$'CTak tedy rzecze Wiekuisty: przez to poznasz, żem Ja Wiekuisty: oto uderzę ja laską, która w ręku moim, na wody co w rzece, a obrócą się w krew;1&]I powiedz mu: Wiekuisty, Bóg Ibrejczyków posłał mnie do ciebie, mówiąc: uwolnij lud Mój, aby mi odprawili służbę na pustyni; a oto nie usłuchałeś dotąd.:%oIdź do Faraona z rana; oto wychodzi on nad wodę: stań tedy na drodze jego, nad brzegiem rzeki, a laskę, która obróciła się była w węża, weźmiesz w rękę twoję.c$AI rzekł Wiekuisty do Mojżesza: „Upornem serce Faraona, wzbrania się on uwolnić lud!\#3 Ale skrnąbrniało serce Faraona i nie usłuchał ich, jako powiedział Wiekuisty.m"U I rzucili każdy laskę swą, a zamieniły się w węże; ale połknęła laska Ahrona laski ich.~!w Ale wezwał też i Faraon mędrców i czarowników i uczynili i oni, wróżbici Micraimu, czarami swoimi to samo.@ { I przyszli Mojżesz i Ahron do Faraona, i uczynili tak, jako rozkazał Wiekuisty. I rzucił Ahron laskę swoję przed Faraonem i przed sługami jego i obróciła się w węża..W „Jeżeli powie wam Faraon, mówiąc: dajcie jaki znak o sobie; tedy powiesz do Ahrona: weź laskę twoję, a rzuć przed Faraonem; obróci się ona w węża.”:qI rzekł Wiekuisty do Mojżesza i do Ahrona tak:tcA Mojżesz miał ośmdziesiąt lat a Ahron ośmdziesiąt i trzy lata, gdy poczęli mówić do Faraona...V'I uczynił tak Mojżesz i Ahron; jako przykazał im Wiekuisty tak uczynili. I poznają Micrejczycy, żem Ja Wiekuisty, gdy wyciągnę rękę Moję na Micraim, i wywiodę synów Israela z pośród nich!”"?I nie usłucha was Faraon; i położę rękę Moję na Micraim, i wywiodę zastępy Moje, lud Mój, synów Israela, z ziemi Micraim sądami wielkimi.dCJa zaś ukrnąbrnię serce Faraona, i rozmnożę znaki Moje i cuda Moje w ziemi Micraim.3Ty będziesz mówił wszystko, co ci przykażę, a Ahron brat twój będzie przemawiał do Faraona, żeby uwolnił synów Israela z ziemi swojej. I rzekł Wiekuisty do Mojżesza: „Patrz, ustanawiam cię Panem nad Faraonem; a Ahron, brat twój, będzie prorokiem twoim.nWŻe rzekł Mojżesz przed Wiekuistym: „Otom ja zająkliwych ust, a jakże usłucha mnie Faraon?”3Gdy mianowicie rzekł Wiekuisty do Mojżesza mówiąc: „Jam Wiekuisty! Powtórz Faraonowi, królowi Micraimu, wszystko co mówię do ciebie,” -`;I tak stało się w dniu, w którym mówił Wiekuisty do Mojżesza w ziemi Micraim;Oni to przemawiali do Faraona, króla Micraimu, względem wyprowadzenia synów Israela z Micraim; oto - Mojżesz i Ahron!}Oto Ahron i Mojżesz, do których rzekł Wiekuisty: „Wyprowadźcie synów Israela z ziemi Micraim zastępami ich!”3A Elazar, syn Ahrona, pojął sobie jednę z córek Putiela za żonę, i urodziła mu Pinchasa. Oto głowy rodów Lewickich, podług rodzin ich.RA synowie Koracha: Assyr, i Elkana i Abiasaf. Oto rodziny Korachidów.I pojął Ahron Eliszebę, córkę Aminadaba, siostrę Nachszona sobie za żonę, i urodziła mu Nadaba, i Abihu, Elazara i Ithamara.9oA synowie Uzyela: Miszael, i Elcafan i Sythry.7 kA synowie Ic'hara: Korach, i Nefeg i Zychry. ;I pojął Amram Jochebedę, ciotkę swoję, sobie za żonę; i urodziła mu Ahrona i Mojżesza. A lata życia Ahrona: sto trzydzieści i siedm lat.V 'A synowie Merary: Machli i Muszy. Oto rodziny Lewiego wedle rodowodów ich.z oA synowie Kehatha: Amram, i Ic'har, i Chebron, i Uzyel. A lata życia Kehatha: sto trzydzieści i trzy lata.A A synowie Gerszona: Libny i Szymei, podług rodzin ich.A oto imiona synów Lewiego, podług rodowodów ich: Gerszon, i Kehat i Merari. A lata życia Lewiego: sto trzydzieści i siedm lat.}uA synowie Szymeona: Jemuel, i Jamin, i Ohad, i Jachin, i Cochar i Szaul, syn Kanaanejki. Oto rodziny Szymeona.A oto głowy rodów ich: Synowie Reubena, pierworodnego Israela: Chanoch i Fallu, Checron i Charmi. Oto rodziny Reubena..W I rzekł Wiekuisty do Mojżesza i do Ahrona, i dał im zlecenie do synów Israela i do Faraona króla Micraimu, aby wyprowadzić synów Israela z ziemi Micraim.7 I rzekł Mojżesz przed Wiekuistym, mówiąc: „Oto synowie Israela nie słuchają mnie, a jakże usłucha mnie Faraon? A jam zająkliwych ust!”gI „Idź, powiedz Faraonowi, królowi Micraimu, aby uwolnił synów Israela z ziemi swojej.”9o I oświadczył Wiekuisty Mojżeszowi, i rzekł:zo I mówił tak Mojżesz do synów Israela: ale nie słuchali Mojżesza dla niemocy ducha i dla pracy ciężkiej.+QA wyprowadzę was do owej ziemi, co podniosłem rękę Moję, abym ją dał Abrahamowi, Ic'hakowi i Jakóbowi, a oddam ją wam w dziedzictwo: Ja Wiekuisty!”-I przyjmę was Sobie za lud, i będę wam Bogiem, a poznacie, żem Ja Wiekuisty, Bóg wasz, który wyprowadza was z pod brzemienia Micraimu.C~Przeto powiedz synom Israela: Jam Wiekuisty, a wywiodę was z pod brzemienia Micraimu, i wybawię was od służby ich, i wyswobodzę was ramieniem wyciągniętem i sądami wielkimi.x}kJam też usłyszał jęk synów Israela, których Micrejczycy ujarzmiają - i wspomniałem na przymierze Moje.|{I ustanowiłem też przymierze Moje z nimi, abym im oddał ziemię Kanaan, ziemię pobytu ich, w której przebywali.{#I objawiłem się Abrahamowi, Ic'hakowi i Jakóbowi, jako Bóg wszechmogący, ale imieniem Mojem - Wiekuisty, nie dałem się poznać im.LzI rzekł Bóg do Mojżesza, i powiedział doń: „Jam Wiekuisty!5y gI rzekł Wiekuisty do Mojżesza: „Teraz zobaczysz, co uczynię Faraonowi! Gdyż dla ręki przemożnej uwolni ich i dla ręki przemożnej wypędzi ich z ziemi swojej!”'xIWszak od chwili, gdym przyszedł do Faraona, by przemawiać w imieniu Twojem, gorzej się obchodzi z ludem tym; a ocalić - nie ocaliłeś ludu Twojego!”w I zwrócił się Mojżesz do Wiekuistego i rzekł: „Panie! czemuś to zło wyrządził ludowi temu, czemu posłałeś mnie??vyI rzekli do nich: „Niechaj wejrzy Wiekuisty na was, a rozsądzi, żeście obmierzili nas w oczach Faraona i w oczach sług jego, podawszy miecz w rękę ich, by zabili nas!”Zu/I spotkali Mojżesza i Ahrona, stojących na drodze, gdy wychodzili od Faraona,t%I ujrzeli się dozorcy synów Israela w biedzie, gdy im mówiono: nie ujmujcie z cegieł waszych, z roboty każdodziennej, dnia swojego.nsWI tak idźcie, róbcie, a słomy nie da się wam; ale naznaczonej ilości cegieł dostarczajcie!”trcI rzekł: „Leniwcy jesteście, leniwcy; przeto powiadacie: pójdziemy, będziemy ofiarowali Wiekuistemu!q'Słomy nie daje się sługom twoim, a cegły, powiadają nam, wyrabiajcie, a oto słudzy twoi bici są, a czemże zgrzeszył lud twój?”qp]I przyszli nadzorcy synów Israela i wołali do Faraona, mówiąc: „Czemu czynisz tak sługom twoim?Uo%I bici byli nadzorcy synów Israela, których ustanowili nad nimi naganiacze Faraona, mówiąc: „Czemu nie spełniliście powinności waszej w wyrabianiu cegieł jak onegdaj, i wczoraj i dzisiaj?”n# A naganiacze przynaglali mówiąc: „Spełniajcie roboty wasze, robotę każdodzienną, dnia swojego, jako wówczas, gdy była słoma.”^m7 I rozproszył się lud po całej ziemi Micraim, aby zbierać ścierń miasto słomy.olY Sami idźcie, bierzcie sobie słomę, gdzie znajdziecie, choć z roboty waszej nic się nie ujmie!”{kq I wyszli naganiacze ludu i dozorcy jego i rzekli do ludu, mówiąc: „Tak rzecze Faraon: nie daję wam słomy.}ju Niechaj zacięży robota na tych ludziach, i niech się zajmą nią, a nie będą się oglądali na mowy puste!”Ui%A wyznaczoną ilość cegieł, którą wyrabiali wczoraj i onegdaj, nałożycie na nich, nie ujmiecie z niej; bo leniwi są, a przeto wołają, mówiąc: pójdziemy, będziemy ofiarowali Bogu naszemu!h „Nie dawajcie nadal słomy ludowi do wyrabiania cegieł, jak wczoraj i onegdaj; sami niech idą i zbierają sobie słomę.Vg'I rozkazał Faraon tegoż dnia naganiaczom ludu i nadzorcom jego, mówiąc:hfKI rzekł Faraon: „Wszak licznym już lud ziemi, a wy chcecie ich oderwać od robót ich?”eI rzekł do nich król Micraimu: „Czemu to, Mojżeszu i Ahronie, odwodzicie lud od zatrudnień jego? - Idźcie do robót waszych!”Hd I rzekli: „Bóg Ibrejczyków objawił się nam. Chcielibyśmy pójść drogą trzech dni, do pustyni, i ofiarować Wiekuistemu Bogu naszemu, - aby nie nawiedził nas morem lub mieczem.”c7I rzekł Faraon: „Któż jest Wiekuisty, żebym słuchał głosu Jego, by uwolnić Israela? Nie znam Wiekuistego, a Israela też nie uwolnię.”*b QA następnie przyszli Mojżesz i Ahron, i rzekli do Faraona: „Tak rzecze Wiekuisty, Bóg Israela: uwolnij lud Mój, aby Mi obchodzili święto na puszczy.” aI uwierzył lud; a słysząc, że wejrzał Wiekuisty na synów Israela, i że zobaczył nędzę ich, ukorzyli się i pokłonili.`{I odpowiedział Ahron wszystkie słowa, które wyrzekł Wiekuisty do Mojżesza, i wykonał znaki owe, w oczach ludu.Y_-I poszli Mojżesz i Ahron, i zgromadzili wszystkich starszych synów Israela.^I opowiedział Mojżesz Ahronowi wszystkie słowa Wiekuistego, który go posłał, i wszystkie znaki, które mu polecił.]%I rzekł Wiekuisty do Ahrona: „Wyjdź naprzeciw Mojżesza do pustyni.” I poszedł i spotkał go przy górze Bożej, i ucałował go.X\+I odstąpił od niego. Wtedy rzekła: „Oblubieniec krwi przez obrzezanie!”[7I wzięła Cyppora krzemień ostry, i obrzezała napletek syna swego, i dotknęła nóg jego, i rzekła: „Tak, oblubieńcem krwi jesteś mi!”cZAI stało się w drodze, na gospodzie, że spotkał go Wiekuisty i zamierzył go zabić.!Y=A powiadam tobie: uwolnij syna Mojego, aby Mi służył; a jeżeli nie zechcesz go uwolnić, to oto zabiję Ja syna twojego, pierworodnego twojego.” j ~}}p|d{zzmyyyxxuwwvvCuu tt!ssas4rqq>ppoo$nmmkllIkxkjii>M==;;G::g99 87665544322H11W00q//[.--@,,2++?*~))6(i'&&%%k$##"""!X rf4f.e$;3B)OP X . V Z2 :j  Nie uczynisz sobie posągu, ani żadnego obrazu tego, co na niebie wysoko, i co na ziemi nizko, i co w wodzie poniżej ziemi.@}Nie będziesz miał bogów cudzych przed obliczem Mojem.eE„Jam Wiekuisty, Bóg twój, którym cię wywiódł z ziemi Micraim, z domu niewolników.9 qI wygłosił Bóg wszystkie słowa te, i rzekł::qI zeszedł Mojżesz do ludu i powiedział im to.BI rzekł doń Wiekuisty: „Idź, znijdź, a wstąpisz potem - ty i Ahron z tobą; a kapłani i lud - żeby się nie porywali by wstąpić do Wiekuistego, aby nie poraził ich!”&GI rzekł Mojżesz do Wiekuistego: „Nie może lud wstąpić na górę Synai, gdyż Ty przestrzegłeś nas mówiąc: odgranicz górę, a poświęć ją.”}uA także kapłani, którzy przystępują do Wiekuistego, niech się przygotują, aby nie poraził ich Wiekuisty.”%I rzekł Wiekuisty do Mojżesza: „Znijdi, przestrzeż lud, aby się nie porywał do Wiekuistego, aby widzieć, bo padłoby zeń mnóstwo. I zstąpił Wiekuisty na górę Synai, na szczyt góry; i zawezwał Wiekuisty Mojżesza na szczyt góry, i wstąpił Mojżesz.j~OA głos trąby wzmagał się coraz silniej; Mojżesz przemawiał, a Bóg odpowiadał mu gromem.7}iA góra Synai dymiła się cała, przeto iż zstąpił na nią Wiekuisty w ogniu; i wznosił się dym z niej jakoby dym z topielni, i trzęsła się cała góra bardzo.a|=I wyprowadził Mojżesz lud naprzeciw Boga z obozu; a uszykowali się u stóp góry.N{I stało się dnia trzeciego, z nastaniem poranku, że były gromy i błyskawice, i obłok gęsty nad górą, i głos trąby potężny bardzo; a zadrżał wszystek lud, który był w obozie.czAI rzekł do ludu: „Bądźcie gotowi na trzeci dzień; nie przystępujcie do kobiety.”]y5I zstąpił Mojżesz z góry do ludu, i przygotował lud; i wyprali szaty swoje.Tx# Niechaj nie tknie się jej ręka, bo zostanie ukamionowanym lub zastrzelonym; bądź to bydlę, bądź człowiek, żywym nie zostanie gdy ozwie się przeciągły głos rogu a chciał wnijść na górę.%wE I odgraniczysz lud w około i powiesz: strzeżcie się wstępować na górę, albo dotykać się stoku jej; ktoby dotknął się góry, stracony będzie.~vw Aby byli gotowi na dzień trzeci; gdyż dnia trzeciego zstąpi Wiekuisty, przed oczyma całego ludu, na górę Synai.{uq I rzekł Wiekuisty do Mojżesza: „Idź do ludu, a przygotuj ich dziś i jutro, i niech wypiorą szaty swoje.ctA I rzekł Wiekuisty do Mojżesza: „Oto Ja przyjdę do ciebie w gęstym obłoku, aby słyszał lud, gdy będę mówił z tobą, a także zawierzył tobie na zawsze!” I doniósł Mojżesz słowa ludu Wiekuistemu.sI odpowiedział cały lud razem, mówiąc: Wszystko, co rzekł Wiekuisty uczynim!” I powtórzył Mojżesz słowa ludu Wiekuistemu.r}I przyszedł Mojżesz i zwołał starszych ludu, i przedstawił im wszystkie te słowa, które polecił mu Wiekuisty.wqiA wy będziecie mi państwem kapłanów i narodem świętym. Te są słowa, które powiesz synom Israela!”=puA teraz - jeżeli usłuchacie głosu Mojego, i przestrzegać będziecie przymierza Mojego, tedy staniecie się skarbcem Moim z pomiędzy wszystkich ludów; bo Moja cała ziemia.o{Wyście widzieli, com uczynił Micrejczykom, i jakem uniósł was na skrzydłach orlich, a przywiódł was do Siebie.nA Mojżesz wstąpił do Boga, i zawołał doń Wiekuisty z góry mówiąc: „Tak powiesz domowi Jakóba, i oznajmisz synom Israela:mWyruszyli byli z Refidim i przybyli na puszczę Synai i rozłożyli się obozem na puszczy; i obozował tam Israel naprzeciw góry.l W nowiu miesiąca trzeciego po wyjściu synów Israela z ziemi Micraim, w tenże sam dzień przybyli na puszczę Synai.KkI odprawił Mojżesz teścia swego, i poszedł do kraju swojego.j I sądzili lud każdego czasu; sprawę trudniejszą przedstawiali Mojżeszowi, a każdą sprawę mniejszą rozsądzali sami.4icI wybrał Mojżesz mężów dzielnych z całego Israela, i ustanowił ich naczelnikami nad ludem, tysiącznikami i setnikami, pięćdziesiątnikami i dziesiętnikami.]h5I usłuchał Mojżesz głosu teścia swojego, i spełnił wszystko co powiedział.g!Jeżeli to uczynisz, a przykaże ci to Bóg, tedy zdołasz się ostać, a także cały lud ten do miejsca swojego powróci w pokoju.”[f1A niech sądzą lud każdego czasu; a mianowicie tak, iżby każdą sprawę większą przedstawiali tobie, a każdą sprawę mniejszą rozsądzali sami; i tak ulżysz sobie, i poniosą (ciężar) z tobą.ae=Ale chciej upatrzyć z całego ludu, mężów dzielnych, bogobojnych, mężów prawdy, nienawidzących korzyści, a tych ustanowisz nad nimi jako tysiączników, setników, pięćdziesiątników i dziesiętników.udeI objaśniaj im ustawy i nauki, wskazując im drogę, którą chodzić, i czyny, które spełniać mają.'cITeraz usłuchaj głosu mojego: poradzę ci, a niechaj będzie Bóg z tobą: Pozostań ty dla ludu upełnomocnionym Boga, a przedstawiaj sam sprawy te Bogu.bZnużyć znużysz i siebie i lud ten, który przy tobie, gdyż za trudną ta rzecz dla ciebie, nie podołasz jej sam jeden.QaI rzekł doń teść Mojżesza: „Nie dobra to rzecz, którą czynisz.`Gdy mają jaką sprawę przedstawia się ją mnie, a ja rozsądzam między jednym a drugim, i oznajmiam ustawy Boga i nauki Jego.”k_QI odpowiedział Mojżesz teściowi swojemu: „Oto przychodzi do mnie lud, aby radził się Boga.O^A widząc teść Mojżesza wszystko, co on czyni z ludem, rzekł: „Cóż to takiego, co ty czynisz z ludem? Czemu ty siedzisz sam jeden, a lud wszystek stoi przed tobą od rana do wieczora?”]y I stało się nazajutrz, że zasiadł Mojżesz dla sądzenia ludu, i stał lud przed Mojżeszem od rana do wieczora.2\_ I przyniósł Ithro, teść Mojżesza, całopalenia i ofiary Bogu; przyszedł też Ahron i wszyscy starsi ludu, aby spożyć chleb z teściem Mojżesza przed Bogiem. [ Teraz poznałem, że wyższym Wiekuisty, nad wszystkie bogi; gdyż tą samą rzeczą, którą przeciw nim umyślili - On na nich.”(ZK I rzekł Ithro: „Błogosławiony Wiekuisty, który ocalił was z ręki Micrejczyków i z ręki Faraona, który ocalił ten lud z pod ręki Micrejczyków.Y  I cieszył się Ithro ze wszystkiego dobrego, które wyświadczył Wiekuisty Israelowi, gdy ocalił go z ręki Micrejczyków.JXI opowiadał Mojżesz teściowi swojemu wszystko, co uczynił Wiekuisty Faraonowi i Micrejczykom gwoli Israelowi, - wszystek trud, który spotkał ich na drodze, i jak ocalił ich Wiekuisty.(WKI wyszedł Mojżesz na spotkanie teścia swojego, i pokłonił się i ucałował go, i wywiadywali się jeden o powodzenie drugiego, i weszli do namiotu.VI dał znać Mojżeszowi: Ja, teść twój - Ithro, przybywam do ciebie, a żona twoja, i dwaj synowie jej z nią.” UI przybył Ithro, teść Mojżesza, i synowie jego i żona jego do Mojżesza na pustynię, gdzie obozował przy górze Bożej.{TqA imię drugiego: Eliezer, gdyż: - „Bóg ojca mojego był pomocą moją, i ocalił mnie od miecza Faraona.”SI dwóch synów jej, z których imię jednego: Gerszom, gdyż był powiedział: „Przychodniem byłem na ziemi obcej;”[R1I zabrał Ithro, teść Mojżesza, Cyporę, żonę Mojżesza przedtem odesłaną;:Q qI usłyszał Ithro, kapłan Midjanu, teść Mojżesza, o wszystkiem, co uczynił Bóg dla Mojżesza, i dla Israela ludu, Swojego, - jak wywiódł Wiekuisty Israela z Micraim;zPoI rzekł: „Bo ręka (wzniesiona) ku tronowi, Jah: wojna Wiekuistemu z Amalekiem od pokolenia do pokolenia!”_O9I zbudował Mojżesz ołtarz i nadał mu miano: „Wiekuisty - chorągwią moją.”+NQI rzekł Wiekuisty do Mojżesza: „Wpisz to dla pamięci w księgę, a wraź to w uszy Jehoszuego, że zgładzić zgładzę pamięć Amaleka z pod nieba!”@M} I poraził Jehoszua Amaleka i lud jego ostrzem miecza.qL] Ale ręce Mojżesza ociężały; wzięli tedy kamień i podłożyli podeń, i usiadł na nim; Ahron zaś i Chur podpierali ręce jego, jeden z jednej, drugi z drugiej strony, i tak dotrwały ręce jego aż do zachodu słońca. K I stało się, że gdy podnosił Mojżesz rękę swoję, przemagał Israel, a gdy opuszczał rękę swoję, przemagał Amalek - J I uczynił Jehoszua, jak mu rozkazał Mojżesz o walce z Amalekiem; a Mojżesz, Ahron i Chur - wstąpili na szczyt pagórka.)IM I rzekł Mojżesz do Jehoszuego: „Wybierz nam mężów i wyjdź, walcz z Amalekiem. Jutro ja stanę na szczycie pagórka, a berło Boże w ręku moim.”GH Tedy przyciągnął Amalek i walczył z Israelem w Refidim.7GiI nazwał miano miejsca tego: Massa i Meriba, dla swaru synów Israela, i za to, że doświadczali Wiekuistego, mówiąc: „Jestże Wiekuisty w pośród nas, czy nie?”:FoOto stanę przed tobą tam, na skale, na Chorebie; i uderzysz w skałę, a wyjdzie z niej woda, i będzie pił lud.” I uczynił tak Mojżesz w oczach starszych Israela.IE I rzekł Wiekuisty do Mojżesza: Przejdź przed ludem, a zabierz ze sobą kilku ze starszych Israela; a laskę twą, którąś uderzył w rzekę, weźmiesz w rękę twoję, i pójdziesz.DI zawołał Mojżesz do Wiekuistego, i rzekł: „Cóż mam czynić ludowi temu? Już niedługo, a ukamionują mnie.”=CuAle lud pragnął tam wody, i szemrał lud przeciw Mojżeszowi i rzekł: „Pocóżeś wywiódł nas z Micraim, aby zamorzyć nas i dzieci nasze i dobytek nasz pragnieniem?”=BuI swarzył się lud z Mojżeszem i rzekli: „Dajcie nam wody, abyśmy pili!” I rzekł do nich Mojżesz: „Czemu swarzycie się ze mną? Czemu doświadczacie Wiekuistego?”:A qI wyruszył cały zbór synów Israela, z pustyni Syn w pochody swoje, podług rozkazu Wiekuistego, i rozłożyli się obozem w Refidim; a nie było wody do picia dla ludu.2@a$Omer zaś jest dziesiątą częścią efy.?+#A synowie Israela jadali man czterdzieści lat, aż przybyli do ziemi zamieszkałej; man jadali aż do przybycia swego do granic ziemi Kanaan.o>Y"Jako przykazał Wiekuisty Mojżeszowi, tak postawił go Ahron przed arką świadectwa na przechowanie.%=E!I rzekł Mojżesz do Ahrona: „Weź koszyk jeden a nasyp weń pełen omer manu, a postaw go przed Wiekuistym, na przechowanie w pokoleniach waszych.”b<? I rzekł Mojżesz: „Oto co rozkazał Wiekuisty: pełny omer z tego niech zostanie na przechowanie dla pokoleń waszych, aby widzieli chleb, którym żywiłem was na pustyni, gdym wywiódł was z ziemi Micraim.”; I nazwał dom Israela miano onego pokarmu: Man, a był on jako ziarno koriandru, biały, a smak jego jako pączek z miodem.*:QI odpoczywał lud dnia siódmego.e9EPatrzcie: ponieważ Wiekuisty dał wam dzień wypoczynku, przeto daje On wam dnia szóstego chleb na dwa dni; zostawajcie więc każdy na miejscu swojem, niechaj nie wychodzi nikt z miejsca swojego w dzień siódmy!”y8mI rzekł Wiekuisty do Mojżesza: „Dopókiż będziecie się wzdragali przestrzegać przykazań i nauk Moich?g7II stało się dnia siódmego, że wyszli niektórzy z ludu, aby zbierać, ale nie znaleźli.l6SSześć dni zbierać to będziecie, a dnia siódmego dzień odpoczynku; nie będzie nic tego dnia.5yI rzekł Mojżesz: Jedzcie to dziś, gdyż dzień odpoczynku dzisiaj Wiekuistemu; dziś nie znajdziecie tego na polu.o4YI zostawili je do jutra, jako rozkazał Mojżesz, a nie zacuchnęło; a robactwa nie było w niem.3)I rzekł do nich: „Otóż to, co powiedział Wiekuisty: wielki dzień wypoczynku, dzień wypoczynku, święty dla Wiekuistego jutro; co chcecie upiec, - upieczcie, a co chcecie ugotować, - ugotujcie; a wszystko, co zbywa, zostawcie sobie w zachowaniu do jutra.”&2GI stało się dnia szóstego, że zebrali chleb w dwójnasób, po dwa omery na każdego; i przyszli wszyscy książęta zboru i donieśli to Mojżeszowi.p1[I tak zbierali je każdego rana, każdy wedle potrzeby swojej; bo gdy zagrzało słońce, potopniało. 0;Ale nie usłuchali Mojżesza i zostawili niektórzy z tego do rana; i zaroiło się robactwem i zacuchnęło. I rozgniewał się na nich Mojżesz.U/%I rzekł Mojżesz do nich: „Niechaj nikt nie zostawia z tego do rana!”+.QI mierzyli na omery, a nie zbierał zbytecznie potrzebujący więcej, a niedostatecznie potrzebujący mniej; każdy w miarę zapotrzebowania swojego zbierali.O-I uczynili tak synowie Israela i zbierali jeden więcej drugi mniej.U,%Oto co rozkazał Wiekuisty: zbierajcie z niego każdy w miarę zapotrzebowania swojego, po omerze na głowę, według liczby dusz waszych, niechaj każdy dla pozostających w namiocie swoim zbierze.”L+I ujrzeli to synowie Israela, i rzekli jeden do długiego: ,Co to jest?” Bo nie wiedzieli co to było. I rzekł Mojżesz do nich: „Ten to jest chleb, który dał wam Wiekuisty do jedzenia.*A gdy uniosła się warstwa rosy, a oto na powierzchni pustyni coś drobnego, ziarnistego, drobnego, niby szron na ziemi.) Stało się tedy na wieczór, że się zleciały przepiórki i pokryły obóz, a z rana była warstwa rosy na około obozu.9(m „Usłyszałem szemrania synów Israela; powiedz im tak: nad wieczorem będziecie jedli mięso, a z rana nasycicie się chlebem, a poznacie, żem Ja Wiekuisty, Bóg wasz.”9'o I oświadczył Wiekuisty Mojżeszowi, i rzekł: &; I stało się, gdy przemawiał Ahron do całego zboru synów Israela, że spojrzeli ku puszczy, a oto - chwała Wiekuistego ukazała się w obłoku!%7 I rzekł Mojżesz do Ahrona: powiedz całemu zborowi synów Israela: przystąpcie przed oblicze Wiekuistego, gdyż usłyszał On szemrania wasze!”.$WI rzekł Mojżesz: „Gdy da wam Wiekuisty wieczorem mięso na pożywienie, a chleb z rana do nasycenia się; w tem poznacie, że usłyszał Wiekuisty szemrania wasze, któremiście szemrali przeciw Niemu; a my czemże jesteśmy? Nie przeciw nam szemrania wasze a przeciw Wiekuistemu.” #;A z rana ujrzycie chwałę Wiekuistego w tem, że usłyszy szemranie wasze przeciw Wiekuistemu; a my czemże jesteśmy, że szemrzecie przeciw nam? "I rzekł Mojżesz i Ahron do wszystkich synów Israela: „Wieczorem poznacie, że to Wiekuisty wywiódł was z ziemi Micraim. !A dnia szóstego, niechaj przyrządzą to, co przyniosą, a będzie podwójną ilością tego, co zbierać będą codziennie.”a =I rzekł Wiekuisty do Mojżesza: „Oto spuszczę wam deszczem chleb z nieba, i będzie wychodził lud, a zbierał potrzebę dzienną każdego dnia, abym go doświadczył: czy postąpi wedle nauki Mojej, czy nie.I rzekli do nich synowie Israela: „Gdybyśmy też pomarli byli z ręki Wiekuistego w ziemi Micraim, gdyśmy bywało siadali przy garnku mięsa, gdyśmy jadali chleb do syta! Boście wszak wywiedli nas na tę puszczę, aby zamorzyć cały ten tłum głodem!”[1I szemrał cały zbór synów Israela przeciw Mojżeszowi i Ahronowi na puszczy,> yI wyruszyli z Elim i przybył cały zbór synów Israela na puszczę Syn, co między Elim i między Synai, piętnastego dnia miesiąca drugiego, po wyjściu ich z ziemi Micraim. I przybyli do Elim; a tam było dwanaście źródeł wody i siedmdziesiąt palm; i rozłożyli się tam obozem przy wodach.I I rzekł: „Jeżeli będziesz słuchał głosu Wiekuistego, Boga twojego, a co prawe w oczach Jego spełniać będziesz, i skłonisz ucho ku przykazaniom Jego, a strzedz będziesz wszystkich ustaw Jego; to żadnej choroby, którąm dopuścił na Micraim, nie dopuszczę na cię; bom Ja, Wiekuisty, lekarz twój.”7iI zawołał do Wiekuistego, i wskazał mu Wiekuisty drzewo; i wrzucił je do wody, i osłodziła się woda. Tam ustanowił dlań ustawy i prawa, i tam doświadczył go.S!I szemrał lud przeciw Mojżeszowi, mówiąc: „Cóż pić będziemy?”ueI przybyli do Mara - i nie mogli pić wód z Mara, bo gorzkie były; przeto też nazwano imię jego Mara. I powiódł Mojżesz Israelitów od morza Sitowego; i wyszli do pustyni Szur, i szli trzy dni w pustyni, a nie znaleźli wody. I zawtórowała im Mirjam: „Zaśpiewajcie Wiekuistemu, bo wzniósł się wielce, rumaka i jeźdźca jego wtrącił w morze!”I wzięła Mirjam, prorokini, siostra Ahrona, bęben w rękę swoję, i wyszły wszystkie niewiasty za nią z bębnami i w pląsach./YI tak weszły konie Faraona z wozami jego i jeźdźcami do morza i zwrócił na nich Wiekuisty wody morza; synowie zaś Israela przeszli po suszy środkiem morza.>yWiekuisty królować będzie na wieki i na zawsze!”4cZaprowadzisz ich i zasadzisz na górze dziedzictwa Twego, na miejscu, które urządzisz na siedzibę Twą, Wiekuisty, w świątyni, Panie, którą założą ręce Twoje!1Oby padła na nich bojaźń i trwoga, od wielkości ramienia Twego niechaj zaniemieją jako głaz, aż przejdzie lud ten, któryś sobie nabył! ~wWtedy trwożą się książęta Edomu, mocarze Moabu, przejmuje ich drżenie, truchleją wszyscy mieszkańcy Kanaanu.LSłyszą narody, drżą; dreszcz przejmuje mieszkańców Peleszeth.wi Wiedziesz łaską Twoją ten lud, któryś wybawił, prowadzisz mocą Twoją do przybytku świętości Twojej!H   Wyciągnąłeś prawicę Twoję, - pochłonęła ich ziemia!...   Któż, jak Ty, między bóstwami, Wiekuisty? Któż, jak Ty, wsławiony świętością, wspaniały w chwale, sprawco cudów!m U Zadąłeś tchnieniem Twojem, okryło ich morze; pogrążyli się jako ołów w wodach potężnych.  Rzekł wróg: ,Będę gonił, doścignę, rozdzielę łupy; nasyci się nimi dusza moja, obnażę miecz mój, wytępi ich ręka moja!”z oZadęciem nozdrzy Twoich spiętrzyły się wody, stanęły jako grobla nurty, skrzepły tonie w pośrodku morza!wiWielkością majestatu Twego kruszysz przeciwników Twoich; wywierasz gniew Twój, pożera ich niby źdźbło.a=Prawica Twoja, Wiekuisty, uświetniona mocą, prawica Twoja, Wiekuisty, zgromiła wroga!COtchłanie pokryły ich; zapadli w głębie jako kamień.vgWozy Faraona i wojska jego wrzucił w morze; a wybór trójzapaśników jego pogrążony w morzu Sitowem!6iWiekuisty - bojownikiem, Wiekuisty imię Jego!  Sławą i pieśnią moją - Jah, i stał mi się pomocą. Ten to Bóg mój, a uwielbiam Go; Bóg ojca mojego, a wynoszę Go.L Wtedy zaśpiewał Mojżesz i synowie Israela pieśń tę Wiekuistemu, a rzekli w tych słowach: „Zaśpiewam Wiekuistemu, bo wzniósł się wielce; rumaka i jeźdźca jego wtrącił w morze!1]I widział Israel moc wielką, którą okazał Wiekuisty nad Micrejczykami, i obawiał się lud Wiekuistego, i uwierzyli w Wiekuistego i w Mojżesza, sługę Jego.I ocalił Wiekuisty dnia onego Israelitów z rąk Micrejczyków; i widział Israel Micrejczyków martwych na brzegu morza.zoA synowie Israela przeszli po suszy środkiem morza; a wody były im ścianą, z prawej i z lewej ich strony.~)I wróciły się wody i pokryły wozy i jeźdźców całego wojska Faraona; które szło za nimi do morza; nie pozostał z nich ani jeden.a}=I wyciągnął Mojżesz rękę swoję na morze, i wróciło się morze za nastaniem poranku do łożyska swojego, a Micrejczycy uchodzili naprzeciw niemu: I tak wtrącił Wiekuisty Micrejczyków w środek morza.$|CI rzekł Wiekuisty do Mojżesza: „Wyciągnij rękę twoję na morze, i niech wrócą się wody na Micrejczyków, na wozy ich, i na jeźdźców ich.”+{QI pozrzucał koła wozów jego, i wiódł go ociężale. I rzekło Micraim: „Ucieknę przed Israelem, gdyż Wiekuisty walczy za nich przeciw Micrejczykom!”z)I stało się, w chwili straży porannej, że wejrzał Wiekuisty na obóz Micrejski słupem ognia i obłoku, i pomieszał obóz Micrejski.y}I podążyli Micrejczycy i weszli za nimi, - wszystkie konie Faraona, wozy jego i jeźdźcy jego, - w środek morza.uxeI szli synowie Israela środkiem morza po suszy; a wody były im ścianą, po prawej i lewej ich stronie.>wwI wyciągnął Mojżesz rękę swoję na morze, a Wiekuisty pędził morze wiatrem wschodnim gwałtownym przez całą noc, i zamienił morze w suszę; i rozstąpiły się wody.=vuI wstąpił między obóz Micrejczyków i między obóz Israelitów; i był tu obłok i mrok, tam zaś oświecał noc. I nie zbliżał się jeden do drugiego przez całą noc.'uII ruszył Anioł Boży, postępujący przed obozem Israela, i szedł za nimi. Ruszył też słup obłoczny z przed oblicza ich, i stanął na tyłach ich.tI poznają Micrejczycy, żem Ja Wiekuisty, gdy się wsławię przez Faraona, przez wozy jego i przez jeźdźców jego!”#sAA Ja, oto ukrnąbrnię serce Micrejczyków, że podążą za nimi; i wsławię się przez Faraona i przez całe wojsko jego, i przez jeźdźców jego. rA ty podnieś laskę twą i wyciągnij rękę twoję na morze, i rozbij je, a przejdą synowie Israela środkiem morza po suszy.hqKI rzekł Wiekuisty do Mojżesza: „Czego wołasz do Mnie? Powiedz synom Israela, aby ruszyli!?p{Wiekuisty będzie walczył za was, a wy zamilczcie!”\o3 I rzekł Mojżesz do ludu: „Nie obawiajcie się; stańcie, a patrzcie na pomoc Wiekuistego, którą okaże wam dzisiaj! Gdyż jakoście widzieli Micrejczyków dzisiaj, już ich więcej nie ujrzycie na wieki.Hn  Alboż nie to samo słowo, któreśmy powiadali ci w Micraim, mówiąc: „Zostaw nas, a niechaj służym Micrejczykom; gdyż lepiej nam służyć Micrejczykom, niż umierać na puszczy.”/mY I rzekli do Mojżesza: „Czyżbyś dla braku grobów w Micraim, wywiódł nas, abyśmy pomarli na puszczy? Cóżeś to uczynił nam, wyprowadzając nas z Micraim?6lg A gdy Faraon się zbliżył, podnieśli synowie Israela oczy swoje, a oto Micrejczycy ciągną za nimi! I obawiali się bardzo, i wołali synowie Israela do Wiekuistego.fwI ukrnąbrnię serce Faraona, i będzie gonił za nimi, i wsławię się przez Faraona i przez całe wojsko jego, a poznają Micrejczycy, żem Ja Wiekuisty!” I uczynili tak.[e1I powie Faraon o synach Israela: zabłądzili w kraju, zamknęła ich pustynia.8dk„Powiedz synom Israela, aby się zwrócili i rozłożyli obozem przed Pi-Hachiroth, między Migdoł a morzem, przed Baal-Cefon; naprzeciw tegoż obozować wam, nad morzem.8c oI oświadczył Wiekuisty Mojżeszowi, i rzekł:Tb# Nie ustępował słup obłoczny we dnie, ani słup ognisty w nocy od ludu.0a[ A Wiekuisty szedł przed nimi, dniem - słupem obłocznym, aby prowadził ich drogą, a nocą - słupem ognistym, aby przyświecał im, żeby szli we dnie i w nocy.Y`- I wyruszyli z Sukkoth, i rozłożyli się obozem w Etham, na skraju pustyni.=_u Zabrał też Mojżesz kości Josefa ze sobą; bo przysięgą zaklinał synów Israela, mówiąc: „Wspomnieć wspomni was Bóg, a wtedy wyniesiecie kości moje ztąd ze sobą.”x^k I obwodził Bóg lud drogą pustyni ku morzu Sitowemu. Uzbrojeni zaś wyszli synowie Israela z ziemi Micraim.^]7 I stało się, gdy uwolnił Faraon lud, że prowadził ich Bóg drogą ziemi Pelisztów, chociaż bliższą była; bo mówił Bóg: „By nie pożałował lud, gdy zobaczy wojnę, a nie powrócił do Micraim!”\5 I niechaj to będzie znakiem, na ręku twoim, i nawiązką między oczyma twojemi; gdyż przemożną ręką wywiódł nas Wiekuisty z Micraim.”8[k I stało się, że gdy opierał się Faraon, by nas uwolnić, - zabił Wiekuisty wszystko pierworodne w ziemi Micraim, od pierworodnego z ludzi, aż do pierworodnego z bydła; przeto ofiaruję ja Wiekuistemu wszystkie rozwierające łono samce, każdego zaś pierworodnego z synów moich wykupuję.DZ I będzie, gdy zapyta się ciebie syn twój w przyszłości mówiąc: „Cóż to jest?” to powiesz mu: „Przemożną ręką wywiódł nas Wiekuisty z Micraim, z domu niewolników.9Ym Każde zaś pierworodne z osła wykupisz jagnięciem; a jeślibyś nie wykupił, tedy załamiesz mu kark, a każdego pierworodnego z człowieka, z synów twoich, wykupisz.X5 Tedy odłączysz wszystko, co rozwiera łono, dla Wiekuistego: wszystek pierworodny płód bydła, który będzie u ciebie, samce, dla Wiekuistego.Wy Gdy zaś zaprowadzi cię Wiekuisty do ziemi Kanaanejczyka, jako zaprzysiągł tobie i ojcom twoim, i odda ją tobie;YV- A będziesz przestrzegał ustawy tej w oznaczonym jej czasie, od roku do roku.MU I niechaj ci to będzie znakiem na ręku twoim, i pamiątką między oczyma twojemi, - aby nauka Wiekuistego była w ustach twoich; gdyż ręką przemożną wywiódł cię Wiekuisty z Micraim.|Ts I opowiesz synowi twojemu dnia onego, mówiąc: to dla tego, co uczynił mi Wiekuisty, gdym wychodził z Micraim.S9 Przaśniki mają być pożywane przez siedm dni, i nie ukaże się u ciebie nic kiszonego, ani ukaże się u ciebie zakis w całym obrębie twoim.dRC Przez siedm dni będziesz jadał przaśniki, a dnia siódmego - uroczystość Wiekuistemu.Q/ I będzie: gdy zaprowadzi cię Wiekuisty do ziemi Kanaanejczyka, i Chittejczyka, i Emorejczyka, i Chywity i Jebusyty, o której zaprzysiągł ojcom twoim, że ci ją da, do ziemi, opływającej mlekiem i miodem, - odprawiać ci wtedy ten obrządek, w miesiącu tym.1P_ Dziś wychodzicie, w miesiącu kłosów.NO I rzekł Mojżesz do ludu: „Pamiętajcie na dzień ten, któregoście wyszli z Micraim, z domu niewoli; bo przemożną ręką wywiódł was Wiekuisty ztąd, - a nie ma być spożytem kiszone! N „Poświęć mi wszystko pierworodne, rozwierające wszelkie łono u synów Israela, tak z ludzi, jako i z bydła: Mojem ono!”7M m I oświadczył Wiekuisty Mojżeszowi i rzekł:zLo 3I stało się, że tegoż samego dnia wywiódł Wiekuisty synów Israela z ziemi Micraim, wedle zastępów ich.pK[ 2I uczynili to wszyscy synowie Israela: jako rozkazał Wiekuisty Mojżeszowi i Ahronowi, tak uczynili.cJA 1Zakon jeden będzie dla krajowca i dla cudzoziemca przemieszkującego w pośród was.”I- 0A jeśli zamieszka u ciebie cudzoziemiec, i zechce spełnić paschalną ofiarę Wiekuistemu; obrzeż u niego wszystkich płci męzkiej, a wtedy przystąpi do spełnienia jej, i będzie jako urodzony w kraju; żaden zaś nieobrzezaniec pożywać z niej nie będzie.*HQ /Cały zbór Israelski spełni ją.zGo .W jednym domu ma być spożyta, nie wyniesiesz z domu z tego mięsa na dwór; a kości nie złamiecie w niej.@F} -Przysiedleniec albo najemnik, nie będzie jadł z niej.cEA ,A każdy niewolnik, nabyty za pieniądze, - gdy go obrzezasz, wtedy jeść z niej może.Dy +I rzekł Wiekuisty do Mojżesza i Ahrona: „Oto ustawa ofiary paschalnej: Żaden cudzoziemiec niema jeść z niej.)CM *Noc to była czuwania dla Wiekuistego, aby ich wyprowadzić z ziemi Micraim, noc to czuwania przed Wiekuistym dla wszystkich synów Israela w pokoleniach ich. B  )I było po upływie czterystu trzydziestu lat, że tegoż samego dnia, wyszły wszystkie zastępy Wiekuistego z ziemi Micraim.gAI (A czasu pobytu synów Israela, który spędzili w Micraim, było czterysta trzydzieści lat.Q@ 'I wypiekli ciasto, które wynieśli z Micraim, na placki przaśne; ponieważ nie skisło, bo wypędzeni zostali z Micraim, a nie mogli się zatrzymywać; a także zapasów nie przygotowali sobie.o?Y &I także różnoplemiennego ludu mnóstwo wyszło z nimi i trzody, i stada, dobytek wielki bardzo.~>w %I wyruszyli synowie Israela z Ramses do Sukkoth: około sześciukroćstotysięcy mężów pieszych, oprócz dzieci.t=c $A Wiekuisty dał łaskę ludowi w oczach Micrejczyków i użyczyli im, i tak opróżnili Micrejczyków. <  #A synowie Israela uczynili według słowa Mojżesza, i uprosili u Micrejczyków naczynia srebrne i naczynia złote i szaty.{;q "I poniósł lud ciasto swoje, zanim skisło, donice swoje obwinięte w zwierzchnie szaty swe, na barkach swoich.s:a !I nalegali Micrejczycy na lud, by ich czemprędzej wyprawić z kraju, bo rzekli: „Wszyscy pomrzemy.”u9e I trzody wasze i stada wasze zabierzcie, jakeście żądali i idźcie; a błogosławcie też i mnie!”H8  I wezwał Mojżesza i Ahrona w nocy, i rzekł: „Zabierzcie się, wyjdźcie z pośród ludu mojego, tak wy, jak i synowie Israela, a idźcie, służcie Wiekuistemu, jakeście mówili./7Y I wstał Faraon w nocy - on i wszystkie sługi jego i wszystek Micraim; i powstał płacz wielki w Micraim, bo nie było domu, w którymby nie było umarłego.6  I stało się o północy, że poraził Wiekuisty wszystko pierworodne w ziemi Micraim, od pierworodnego Faraona, który miał zasiąść na tronie jego, aż do pierworodnego więźnia, który zostawał w więzieniu, i wszelkie pierworodne z bydła.s5a I poszli i uczynili to synowie Israela; jako przykazał Wiekuisty Mojżeszowi i Ahronowi, tak uczynili.S4! To odpowiecie: ofiara to paschalna Wiekuistemu, który przeszedł mimo domów synów Israelskich w Micraim, gdy raził Micrejczyków, a domy nasze uchronił.” I ukłonił się lud i ukorzył się.M3 A gdy wtedy powiedzą wam dzieci wasze: cóż to za obrzęd u was? 2 I będzie, gdy przyjdziecie do ziemi, którą da wam Wiekuisty, jako przyrzekł, - przestrzegać wtedy będziecie tego obrzędu.b1? I będziecie przestrzegali tego, jako ustawę dla siebie i dla synów swoich, na wieki. >~~6}}||{{s{J{3zz#y{xx8ww`vvultttKss)rrqppUoozo0nn?mmrmlkkAjiiihhgffeeddc{bbaa`R_^^m]\[[#ZfZ YYXlWWtWFWVV>UUU!TTS_SRRQQ+PPfOO6NNNMMULKK.JIIQHHuGGMFF'EvEDuDC|CBoBA>@@U??6>Z==<<;};::9X88U87k66a6'55C444@3332y110000$//c/.R--,Z++g**r*))+(("'&&#%%$$Q###"}"!| @E#&lE]Ay. 4j6 ^ } I m q9}@y{Ty też rozmówisz się z wszystkimi mądrymi sercem, których napełniłem duchem mądrości, - aby zrobili szaty Ahronowi, aby go poświęcić, aby Mi go przysposobić na kapłana.Tx#A sprawisz szaty święte Ahronowi, bratu twemu, na cześć i na ozdobę.Iw A ty zbliż ku sobie Ahrona, brata twojego, i synów jego z nim, z pośród synów Israela, aby Mi go przysposobić na kapłana: Ahrona, Nadaba i Abihu, Elazara i Ithamara, synów Ahrona.tvcW przybytku zboru, zewnątrz zasłony, znajdującej się przed (arką) świadectwa przyrządzać je będzie Ahron albo synowie jego - od wieczora aż do rana przed Wiekuistym. Ustawa to wieczna w potomstwie ich między synami Israela.u3A rozkażesz synom Israela, aby przynosili tobie oliwy z oliwnika, czystej, wytłoczonej, dla oświetlania, dla ciągłego zapalania światła, -tWszystkie naczynia przybytku, do wszelakiego użytku w nim i wszystkie kołki jego, i wszystkie kołki dworca, z miedzi.+sQDługość dworca - sto łokci, a szerokość - pięćdziesiąt na pięćdziesiąt, a wysokość pięć łokci - z bisioru kręconego; a podsłupia z miedzi.rWszystkie słupy dworca w około opatrzone będą klamrami srebrnemi; haczyki do nich ze srebra a podsłupia ich z miedzi.6qgA do bramy dworca kotary dwadzieścia łokci, z błękitu, i purpury, i karmazynu i bisioru kręconego, wyrobu wzorzystego; słupów do niej cztery i podsłupi cztery.gpII dla skrzydła drugiego piętnaście łokci zapony; słupów ich trzy i podsłupi ich trzy.hoKPiętnaście też łokci zapony dla jednego skrzydła, słupów ich trzy i podsłupi ich trzy.Wn) A w szerz dworca ze strony przedniej, ku wschodowi - pięćdziesiąt łokci.m A w szerz dworca ze strony zachodniej, zapon pięćdziesiąt łokci; słupów do nich dziesięć, a podsłupi dziesięć.Xl+ I takoż po stronie północnej, wzdłuż zapony, będą sto łokci długości; słupów też do nich dwadzieścia a podsłupi do nich dwadzieścia z miedzi; haczyki u słupów i klamry ich - ze srebra. k Słupów też do niego dwadzieścia, i podsłupi do nich dwadzieścia z miedzi; haczyki u słupów i klamry do nich ze srebra.!j= I zrobisz dworzec przybytku: po stronie południowej po prawej stronie zapony dworca, z bisioru kręconego, na sto łokci długości z jednej strony.Wi)Pustą, z tarcic uczynisz ją; jak pokazano ci na górze, tak niech uczynią.hI wwiedzione będą drążki jej do pierścieni, i będą drążki po obu bokach ofiarnicy, gdy się ją nosić będzie.fgGI zrobisz drążki do ofiarnicy, - drążki z drzewa akacyowego; a obłożysz je miedzią.lfSI umieścisz ją pod okoleniem ofiarnicy, u spodu, tak aby sięgała siatka do połowy ofiarnicy.ePrzygotujesz też do niej kratę, roboty siatkowej, z miedzi, a zrobisz u siatki cztery pierścienie miedziane na czterech rogach jej.0d[I zrobisz garczki do niej dla oczyszczania jej z popiołu, i łopatki, i kropielnice, i widełki, i węglarki do niej; wszystkie naczynia jej wyrobisz z miedzi.c}I poczynisz narożniki na czterech węgłach jej: z niej wychodzić będą narożniki jej; i obłożysz ją miedzią.1b _I wystawisz ofiarnicę z drzewa akacyowego, pięć łokci długości, a pięć łokci szerokości: czworograniastą będzie ofiarnica, a trzy łokcie wysokość jej.,aS%A przygotujesz do tej kotary pięć słupów akacyowych, i powleczesz je złotem, - haczyki ich będą złote - i odlejesz do nich pięć podsłupi miedzianych. ` $Sporządzisz też kotarę do wnijścia namiotu z błękitu, i purpury, i karmazynu i bisioru kręconego, wyrobu wzorzystego.$_C#I ustawisz stół zewnątrz zasłony, a świecznik naprzeciwko stołu po stronie przybytku ku południowi; stół zaś umieścisz na stronie północnej.G^ "I umieścisz wieko na arce świadectwa w przenajświętszem.5]e!I zawiesisz zasłonę pod zapinkami, i wniesiesz tam, za zasłonę, arkę świadectwa; a przedzielać wam będzie ta zasłona między świątynią a przenajświętszem.\ A zawiesisz ją na czterech słupach akacyowych, powleczonych zlotem, - z haczykami złotemi, - na czterech podsłupiach srebrnych. [I zrobisz też zasłonę z błękitu, i purpury, i karmazynu i bisioru kręconego; robotą wymyślną wykonasz ją w cheruby.FZI wystawisz przybytek w sposób, jaki ukazano ci na górze.YBale zaś obłożysz złotem, a pierścienie ich zrobisz ze złota jako osady dla wrzeciędzy; obłożysz też i wrzeciądze złotem.]X5A wrzeciądz środkowy przez środek bali przechodzić będzie od końca do końca. WA pięć wrzeciędzy do bali strony przybytku drugiej, i pięć też wrzeciędzy do bali strony przybytku tylnej, ku zachodowi.]V5I zrobisz wrzeciądze z drzewa akacyowego: pięć do bali strony przybytku jednej,U'I tak będzie ośm bali, a podsłupi ich srebrnych, - szesnaście podsłupi: dwa podsłupia pod bal jeden, i dwa podsłupia pod bal drugi.!T=I będą przystawały u spodu, i szczelnie przystawały z wierzchu do jednego pierścienia: tak będzie z obydwoma, które na obu węgłach będą.HS A dwa bale zrobisz na węgły przybytku, przy tylnej ścianie.LRA na tylną stronę przybytku, ku zachodowi, zrobisz sześć bali;vQgI czterdzieści podsłupi dla nich srebrnych: dwa podsłupia pod bal jeden, i dwa podsłupia pod bal drugi.PPA na bok drugi przybytku, dla strony północnej, - dwadzieścia bali;EOI czterdzieści podsłupi srebrnych sporządzisz pod dwadzieścia tych bali: dwa podsłupia pod bal jeden, do dwóch czopów jego, i dwa podsłupia pod bal drugi, do dwóch czopów jego.gNII zrobisz bale te do przybytku: dwadzieścia bali dla strony południowej, po stronie prawej;{MqPo dwa czopy u każdego bala, osadzonych jeden naprzeciw drugiego; tak tedy zrobisz u wszystkich bali przybytku.[L1Dziesięć łokci długość bala, a półtora łokcia szerokość bala każdego.FKI zrobisz bale do przybytku, z drzewa akacyowego, stojące.}JuI zrobisz pokrowiec na namiot ze skór baranich czerwono barwionych - a przykrycie ze skór borsuczych na wierzch.6Ig A łokieć z jednej, i łokieć z drugiej strony, z nadmiaru długości opon namiotu, zwieszony będzie po bokach namiotu z jednej i z drugiej strony, pokrywając go.pH[ A koniec zbywający z opon namiotu, - pół opony zbywającej, - zwiesisz z tylnej strony przybytku.G Zrobisz też zapinek miedzianych pięćdziesiąt, i zawiedziesz zapinki w pętlice, i spoisz namiot, aby był całością.F) I zrobisz pięćdziesiąt pętlic po kraju opony jednej, krańcowej w spojeniu, i pięćdziesiąt pętlic po kraju opony spojenia drugiego.E I zepniesz pięć opon osobno, a sześć opon osobno; i złożysz we dwoje oponę szóstą z przedniej strony namiotu. D Długość opony każdej - trzydzieści łokci, a szerokość cztery łokcie dla opony każdej; miara jedna dla jedenastu opon.kCQZrobisz też opony z wełny koziej, jako namiot nad przybytkiem; jedenaście opon zrobisz takich.BI zrobisz pięćdziesiąt zapinek złotych, a zepniesz opony jednę z drugą zapinkami: i będzie przybytek całością./AYPięćdziesiąt pętlic zrobisz u opony jednej, a pięćdziesiąt pętlic na krańcu opony, która w spojeniu drugiem; przeciwległe będą pętlice jedna drugiej.@)I zrobisz pętlice błękitne na kraju jednej opony, przy krańcu spojenia; tak też zrobisz na kraju opony ostatniej, przy spojeniu drugiem.c?APięć opon będzie spinanych jedna z drugą, - a pięć opon spinanych jedna z drugą.>Długość opony każdej - dwadzieścia ośm łokci, a szerokość cztery łokcie dla opony każdej; miara jedna dla wszystkich opon.= 9Przybytek zaś zrobisz z dziesięciu opon, z bisioru kręconego, i z błękitu, i purpury i karmazynu; w cheruby robotą wymyślną wykonasz je.F<(A bacz, uczyń to wedle wzoru, który pokazano ci na górze.S;!'Z talentu złota czystego uczynią go wraz ze wszystkiemi temi naczyniami.G: &Szczypczyki też jego i popielniczki jego ze złota czystego.t9c%I zrobisz lamp do niego - siedm, tak żeby nasadziwszy lampy jego, one oświecały stronę jego przednią.y8m$Gałki ich i ramiona ich z niego samego wychodzić mają: cały ma być kuty z jednej bryły złota czystego.7#Jedna gałka pod dwoma ramionami jego, i jedna też gałka pod dwoma ramionami jego, - u sześciu ramion wychodzących ze świecznika.j6O"A na samym świeczniku cztery kielichy, kształtu kwiecia migdału z gałkami i kwiatami jego.p5[!Trzy kielichy, kształtu kwiecia migdału na jednem ramieniu, - z gałką i kwiatem; i trzy kielichy kształtu kwiecia migdału na drugiem ramieniu - z gałką i kwiatem. Tak na sześciu ramionach wychodzących ze świecznika.4/ A sześć ramion wychodzić ma z boków jego; trzy ramiona świecznika z jednego boku jego, a trzy ramiona świecznika z drugiego boku jego.03[Zrobisz też świecznik ze złota czystego; kutej roboty ma być świecznik ten; słupiec i pręt jego, kielichy i gałki i kwiaty jego z niego wychodzić powinny.R2I położysz na stół chleb wystawny, przed obliczem Mojem ustawicznie.z1oI zrobisz misy jego, i czasze i dzbany i kielichy jego, któremi się rozlewa; ze złota czystego zrobisz je.f0GA zrobisz drążki te z drzewa akacyowego, i powleczesz je złotem, dla uniesienia stołu.^/7Przy listwie będą pierścienie te jako osady dla drążków, dla uniesienia stołu. . I zrobisz do niego cztery pierścienie złote, i utwierdzisz pierścienie te po czterech rogach, które u czterech nóg jego.e-EZrobisz też w około niego listwę na piędź szeroką i wieniec złoty w około listwy.U,%I powleczesz go złotem czystem, a uczynisz doń wieniec złoty w około.+)Sporządzisz też stół z drzewa akacyowego, - dwa łokcie długość jego, łokieć szerokość jego, a półtora łokcia wysokość jego;>*wA stawiać się będę dla ciebie tam, i przemawiać do ciebie z ponad wieka, z pośród dwu cherubów, co nad arką świadectwa, o wszystkiem, co ci polecę do synów Israela.d)CI położysz wieko na wierzch arki; w arce zaś umieścisz świadectwo, które dam tobie.K(A niech będą to cheruby o rozpostartych w górę skrzydłach, okrywające skrzydłami swemi wieko, a twarzami swojemi zwrócone jeden ku drugiemu: ku wieku niechaj będą twarze cherubów.0'[A wykonasz cheruba jednego na brzegu z jednej strony, a cheruba drugiego na brzegu z drugiej strony; wystającymi z wieka wykonacie cheruby, po obu brzegach jego.Z&/I wykonasz dwa cheruby złote, - kutej roboty wykonasz je na obu brzegach wieka.{%qI zrobisz wieko ze złota czystego - dwa i pół łokcia długość jego, a półtora łokcia szerokość jego.@$}A umieścisz w arce tej świadectwo, które dam tobie.]#5W pierścieniach arki powinny pozostać drążki: nie mają być odejmowane od niej.["1I włożysz drążki te do pierścieni po bokach arki, dla uniesienia arki niemi.K! I zrobisz drążki z drzewa akacyowego i powleczesz je złotem;: o Odlejesz też dla niej cztery pierścienie złote i przytwierdzisz je do czterech węgłów jej: dwa pierścienie do boku jej jednego, i dwa pierścienie do boku jej drugiego;  I powleczesz ją złotem czystem, - z wewnątrz i z zewnątrz powleczesz ją; a zrobisz nad nią wieniec złoty w około.1 I zrobią arkę z drzewa akacyowego: dwa i pól łokcia długość jej, półtora łokcia szerokość jej, a półtora łokcia wysokość jej. Ze wszystkiem tak, jako pokażę tobie, - pierwowzór przybytku i pierwowzór wszystkich naczyń jego, - tak i wykonacie.I I wystawią Mi świątynię, abym zamieszkał w pośród nich.QKamienie onyksowe i kamienie oprawne, dla naramiennika i napierśnika.W)Oliwę do świecznika, korzenie na olejek namaszczenia, i na kadzidło wonne;V'I skóry baranie, czerwono barwione, i skóry borsucze, i drzewo akacyowe;MI błękit, i purpurę, i karmazyn, i bisior, i wełnę kozią;S!A oto danina, którą przyjmować wam od nich: złoto, srebro, i miedź: „Powiedz synom Israela, aby zebrali Mi daninę; od każdego człowieka, którego pobudzi serce jego, przyjmiecie daninę Moję.7 mI oświadczył Wiekuisty Mojżeszowi i rzekł:I wszedł Mojżesz w środek obłoku, i wstąpił na górę: i przebył Mojżesz na górze czterdzieści dni i czterdzieści nocy.saA widok majestatu Wiekuistego, jakoby ogień pożerający na szczycie góry, przed oczyma synów Israela. ;I przebywał majestat Wiekuistego na górze Synai, a okrywał ją obłok przez sześć dni; i wezwał On Mojżesza dnia siódmego zpośród obłoku.CI wstąpił Mojżesz na górę, i zakrył obłok górę.5A do starszych rzekł: Oczekujcie nas tu, póki nie powrócim do was; a oto Aharon i Chur z wami: Ktoby miał sprawę niech uda się do nich.”_9 I powstał Mojżesz i Jehoszua, sługa jego, i wstąpił Mojżesz na górę Bożą.8k I rzekł Wiekuisty do Mojżesza: „Podejdź ku Mnie na górę, i zostań tam; a dam ci tablice kamienne z nauką i przykazaniami, które napisałem, aby nauczać ich.”q ] A na wybrańców syna Israela nie wyciągnął ręki Swojej. I oglądali oni Boga, i - jedli i pili.  I widzieli Boga Israela, mianowicie pod stopami Jego jakoby wyrób z najjaśniejszego szafiru, a jako samo niebo w czystości.c A I wstąpił Mojżesz i Ahron, Nadab i Abihu, i siedmdziesięciu ze starszyzny Israela. 'I wziąwszy Mojżesz krew, pokropił lud, i rzekł: Oto krew przymierza, które zawarł Wiekuisty z wami, co do wszystkich tych słów.” I wziął księgę przymierza i przeczytał przed uszy ludu; i rzekli: Wszystko co powiedział Wiekuisty spełnimy i usłuchamy.”lSI wziąwszy Mojżesz połowę krwi, wlał w czasze, a drugą połową krwi pokropił ofiarnicę.I posłał młodzieńców z synów Israela i ofiarowali całopalenia i zarzynali ofiary opłatne Wiekuistemu, - woły.5eI spisał Mojżesz wszystkie słowa Wiekuistego, i wstał rano, i wystawił ofiarnicę u stóp góry i dwanaście słupów, stosownie do dwunastu pokoleń Israelskich.X+I przyszedł Mojżesz i opowiedział ludowi wszystkie słowa Wiekuistego i wszystkie prawa; i odpowiedział cały lud jednogłośnie, mówiąc: „Wszystkie słowa, które wyrzekł Wiekuisty spełnim!”{qI przystąpi Mojżesz sam do Wiekuistego, oni zaś niech się nie zbliżą; lud też niech nie wejdzie z nim.” 7A do Mojżesza rzekł: Podejdź ku Wiekuistemu, ty i Ahron, Nadab i Abihu, i siedmdziesięciu ze starszyzny Israela; a wy ukłonicie się zdala.#A!Niech nie mieszkają w ziemi twojej, aby nie uwiedli cię do grzechu przeciw Mnie; bo jeżeli będziesz służył bogom ich, to będzie ci to matnią.”?{ Nie zawieraj ani z nimi, ani z bogami ich przymierza.FI ustanowię granicę twoję od morza Sitowego do morza Pelisztów, a od puszczy aż do rzeki; bo oddam w ręce wasze mieszkańców tej ziemi, i wypędzisz ich z przed oblicza twojego.dCPowoli wypędzę go przed obliczem twojem, aż się rozplenisz i zawładniesz tą ziemią.~%Nie wypędzę go przed tobą w jednym roku, aby nie zamieniła się ziemia w pustynię, i nie namnożył się przeciw tobie zwierz dziki.q}]Wyszlę też szerszenie przed tobą i wypędzą Ohywitę, i Kanaanejczyka i Chittejczyka przed tobą.|'Strach Mój poszlę przed tobą, i strwożę cały lud przeciw któremu pójdziesz, i zwrócę wszystkich wrogów twoich grzbiet do ciebie.\{3Nie będzie roniącej ani niepłodnej w kraju twoim; liczby dni twoich dopełnię. z A służcie Wiekuistemu, Bogu waszemu, a pobłogosławi On chleb twój i wodę twoję, i oddalę choroby z pośród ciebie.qy]Tedy nie korz się bogom ich, ani służ im, ani czyń według spraw ich; lecz zburzysz je, i skruszysz-xUGdy pójdzie anioł Mój przed tobą, i zaprowadzi cię do Emorejczyka i Chittejczyka, i Peryzejczyka i Kanaanejczyka, do Chiwity i Jebusyty, a wytępię ich:w-Ale jeżeli słuchać będziesz głosu jego i spełnisz wszystko co powiem; tedy wrogować będę wrogom twoim, i gnębić gnębicieli twoich.vStrzeż się go, a słuchaj głosu jego; nie sprzeciwiaj mu się, bo nieprzebaczy grzechu waszego, gdyż imię Moje w nim.uOto Ja wysyłam anioła przed tobą, aby cię strzegł na drodze, i aby cię zaprowadził na miejsce, które przygotowałem.t/Najwcześniejsze z pierwocin ziemi twojej przyniesiesz do domu Wiekuistego, Boga twojego. Nie będziesz gotował koźlęcia w mleku matki jego.wsiNie rozlewaj wobec kiszonego, krwi ofiary Mojej, ani ma przeleżeć tłuszcz świątecznej Mej ofiary do rana._r9Trzy razy do roku ukaże się cały twój ród męzki przed obliczem Pana Wiekuistego.q3I święta żniwa, pierwocin plonów twoich, tego coś wysiał na polu; i - święta zbiorów z końcem roku, gdy zbierzesz plony twoje z pola.{pqŚwięta przaśników przestrzegaj: siedm dni będziesz jadał przaśniki, - jakem ci przykazał, w oznaczonym czasie miesiąca kłosów; gdyż w nim wyszedłeś z Micraim. A niech nie ukażą się przed obliczem Mojem z próżną ręką.;osTrzy razy obchodzić Mi będziesz święto do roku.n9 A we wszystkiem, com wam powiedział, bądźcie ostrożni; a imienia bogów cudzych nie wspominajcie: niech słyszanem nie będzie w ustach twoich!3ma Sześć dni wykonywaj czynności twoje, a dnia siódmego odpoczywaj, aby wypoczął wół twój i osieł twój, i żeby wytchnął syn niewolnicy twej i cudzoziemiec.Il  A siódmego zaniechasz ją; - zapuść ją, aby żywili się biedni ludu twego, a pozostałem po nich niech pożywi się zwierz polny: Tak postąpisz z winnicą twoją, z oliwnicą twoją.Dk Sześć lat obsiewaj ziemię twoję, i zbieraj płody jej.jy Cudzoziemca nie uciskaj; wszak wyście świadomi stanu duszy cudzoziemca, bo cudzoziemcami byliście w ziemi Micraim;eiEA wziątku nie bierz; bo wziątek zaślepia widzących i przekręca słowa sprawiedliwych.ph[Od orzeczenia fałszywego stroń, a niewinnego i prawego nie zabijaj; bo nie uniewinnię występnego.:gqNie skrzywiaj prawa ubogiego twego w sporze jego.7fiJeżeli zobaczysz osła nieprzyjaciela twego, który legł pod brzemieniem swojem, a chciąłbyś się usunąć od rozjuczenia go; niezwłocznie rozjucz go, wespół z nim.re_Jeżeli napotkasz wołu wroga twojego, albo osła jego zbłąkanego, niezwłocznie sprowadź go do niego.4deI biednego nie uwzględniaj w sporze jego. cNie bądź za większością ku złemu i nie oświadczaj się w sporze aby się skłaniać ku większości, aby uchylić prawo.qb _Nie rozsiewaj wieści kłamliwej; nie łącz ręki twojej ze złoczyńcą, aby być świadkiem bezprawia.oaYLudźmi świętymi bądźcie Mi: mięsa, rozszarpanego w polu nie jadajcie; - dla psa rzućcie je.”`Tak samo uczynisz z wołem twoim, z owcą twoją; siedm dni niechaj będzie przy matce swojej, ósmego dnia oddasz je Mnie.j_OZ pełnią ziarna i płynów twoich nie ociągaj się; pierworodnego z synów twoich oddasz Mi.T^#Sędziom nie będziesz złorzeczył, a księcia ludu twego nie przeklinaj.2]_Bo ono przykryciem jego jedynem, ono odzieniem ciała jego; pod czemże się położy? I stanie się, że gdyby zawołał do Mnie, wszak wysłucham; bom Ja miłosierny!g\IJeżeli weźmiesz w zastaw okrycie bliźniego twego, przed zachodem słońca zwrócisz mu je.[7Jeżeli pieniędzy pożyczysz któremukolwiek z ludu Mojego, biednemu przy tobie; nie postępuj z nim jako lichwiarz; nie nakładajcie nań lichwy.uZeTedy wspłonie gniew Mój, a zabiję was mieczem, i będą żony wasze wdowami, a dzieci wasze sierotami.cYAJeżeli kogo gnębić będziesz, - a wszak gdy zawoła do Mnie, wysłucham wołanie jego: Jeżeliby niewolnika zabódł wół, albo służebnicę - srebra trzydzieści szeklów da panu ich, a wół ukamionowany będzie.k=QCzy chłopca zabodzie, czy dziewczynę zabodzie: podług tegoż prawa postąpionem będzie z nim.y<mJeżeliby wszakże pokutę włożono na niego; da wtedy okup duszy swojej, jakikolwiek nałożony nań zostanie.i;MWszakże, jeżeli to wół bodliwy od wczoraj i zawczoraj, i ostrzeżono właściciela jego, a nie strzegł go, i zabił mężczyznę, albo kobietę: to będzie wół ukamionowany, a nadto i właściciel jego stracony.":?Jeżeli zabodzie wół mężczyznę, albo kobietę, na śmierć; to należy ukamionować wołu, i nie jeść mięsa jego; a właściciel wołu - wolny.9{Także jeżeli ząb niewolnika swojego, albo ząb służebnicy swojej wybije; to wypuści go na wolność za ząb jego.8Jeżeli uderzy kto w oko niewolnika swego, albo w oko służebnicy swojej, i uszkodzi je; to wypuści go na wolność za oko jego.b7?Jeżeli opalenizna - za opaleniznę; jeżeli rana - za ranę; jeżeli siniec - za siniec.j6OJeżeli oko - za oko; jeżeli ząb - za ząb; jeżeli ręka - za rękę; jeżeli noga - za nogę;J5(Jeżeli zaś zajdzie wypadek; tedy ustanowisz życie za życie):4Gdy się wadzić będą ludzie, a uderzy kto kobietę brzemienną, tak że poronionym będzie płód jej, inny zaś wypadek nie zajdzie; tedy poniesie karę pieniężną, jaką nałoży na niego mąż tej kobiety, albo zapłaci wedle wyroku sędziów.h3KWszakże, gdyby dzień, albo dwa dni przeżył: nie należy brać pomsty, bo to pieniądz jego.2A jeżeliby kto pobił niewolnika swojego, albo służebnicę swoję kijem, i umarliby pod ręką jego; niech pomszczonem to będzie.81kTo jeżeliby powstał, a przechadzał się po ulicy o kuli swej, - uwolnionym będzie uderzający; wszakże za zmarnowanie czasu go wynagrodzi, i da go zupełnie wyleczyć.0A gdy pokłócą się ludzie, a uderzy jeden drugiego kamieniem, albo pięścią, i nie umrze, ale zapadnie na łoże;X/+A kto przeklina ojca swojego, albo matkę swoję; śmiercią ukaranym będzie.v.gA kto wykradnie człowieka, - czy sprzedał go, czy znajduje się w mocy jego - śmiercią karanym będzie.Q-Kto uderzy ojca swojego, albo matkę swoję; śmiercią ukarany będzie.z,oJeżeliby zaś kto godził na bliźniego, a zabił go zdradziecko; od ołtarza Mojego weźmiesz go na stracenie.q+] Lecz kto nie czychał, ale Bóg nadarzył tak pod rękę jego - to wyznaczę ci miejsce dokąd ma uciec.G*  Kto pobije człowieka na śmierć, śmiercią ukarany będzie._)9 A jeżeliby trzech tych (warunków) nie dopełnił jej, to wyjdzie darmo, bez wykupu.v(g A jeżeliby inną wziął dla niego; tedy pożywienia, odzieży i małżeńskiego pożycia jej nie pozbawi.e'E A jeżeli ją dla syna swego przeznaczy; to niechaj wedle prawa dziewic postępuje z nią.N&Jeżeli nie znajduje upodobania w oczach pana swojego, który był przeznaczył ją dla siebie, to niechaj jej pomoże się wykupić; obcym ludziom nie jest mocen ją sprzedać, wzgardziwszy nią.s%aA jeżeliby zaprzedał mąż córkę swą na służebnicę; to nie wyjdzie ona jako wychodzą niewolnicy.)$MTedy przywiedzie go pan jego przed sędziów, a postawi go u drzwi, albo u odrzwia, i przekole mu pan jego ucho szydłem, i będzie mu służył na zawsze.t#cJeżeliby zaś powiedział niewolnik: miłuję pana mojego; żonę i dzieci moje; nie wyjdę na wolność;"'Jeżeli mu pan jego dał żonę, a urodziła mu synów albo córki; żona z dziećmi swemi zostaną przy panu jej, a on wyjdzie sam jeden.!Jeżeli sam jeden przyszedł, sam jeden niechaj wyjdzie; jeżeliby zaś był żonaty, niechaj wyjdzie i żona jego z nim.r _Gdy kupisz niewolnika ibrejskiego, sześć lat niechaj służy, a siódmego wyjdzie na wolność, darmo.0 _A oto są prawa, które przedstawisz im:vgI nie będziesz wchodził po stopniach na ofiarnicę Moję, aby nie odkryła się nagość twoja na niej!”A jeżeli ofiarnicę kamienną wystawisz Mi, nie stawiaj jej z ciosu; bo jeżeliś topór twój podniósł na nią, znieważyłeś ją.r_Ofiarnicę z ziemi wystawisz dla Mnie, a ofiarować będziesz na niej całopalenia twoje i ofiary okupne twoje, owce, i woły twoje. W każdem miejscu w którem oznajmię imię Moje, przyjdę do ciebie i pobłogosławię cię.eENie ustanawiajcie nic przy Mnie; bożków srebrnych i bożków złotych nie czyńcie sobie.{qI rzekł Wiekuisty do Mojżesza: „Tak powiesz synom Israela: wyście widzieli żem z nieba przemawiał do was!W)I stanął lud z daleka; a Mojżesz przystąpił do mgły, gdzie był Bóg.6gI rzekł Mojżesz do ludu: „Nie obawiajcie się; gdyż aby doświadczyć was przyszedł Bóg, i aby była bojaźń Jego przed obliczem waszem, abyście nie grzeszyli.”I rzekli do Mojżesza: Mów ty z nami, a będziemy słuchali; a niech nie przemawia do nas Bóg, abyśmy nie pomarli.”$CA lud cały widział gromy i płomienie, i głos trąby, i górę dymiącą się; i widział to lud i cofnął się struchlały, i stanął zdaleka.ENie pożądaj domu bliźniego twego; nie pożądaj żony bliźniego twojego, - ani sługi jego, ani służebnicy, ani wołu, ani osła jego, ani niczego, co do bliźniego twego należy.”DNie dawaj przeciw bliźniemu twemu świadectwa fałszywego.%Nie kradnij.&INie łam małżeńskiej wiary.% Nie zabijaj.{ Czcij ojca twego i matkę twoję, aby się przedłużyły dni twoje na ziemi, którą Wiekuisty, Bóg twój, da tobie.I  Gdyż w sześciu dniach stworzył Wiekuisty niebo i ziemię, morze i wszystko, co w nich, a odpoczął dnia siódmego. Przeto pobłogosławił Wiekuisty dzień siódmy i poświęcił go.W) Ale dzień siódmy Sabbat Wiekuistemu, Bogu twojemu: nie czyń żadnej roboty, ani ty, ani syn, ani córka, ani sługa, ani służebnica twoja, ani bydło twoje, ani przychodzień, który w bramach twoich.A  Sześć dni pracuj, i wykonywaj wszelką robotę twoję;9 oPamiętaj na dzień Sabbatu, abyś go święcił. Nie wzywaj imienia Wiekuistego, Boga twojego, do fałszu! Gdyż nie przepuści Wiekuisty temu, który wzywa imię Jego do fałszu.v gA świadczący miłosierdzie tysiącom, gwoli tym, którzy Mnie miłują i przestrzegają przykazań Moich.> wNie będziesz się im korzył, ani służył im; gdyż Ja Wiekuisty, Bóg twój, Bóg żarliwy, pomny winy ojców na synach, na wnukach i prawnukach tych, którzy Mnie nienawidzą; ~~3}}||?{zzyyFxx_x'wwvvkuutt3syrqqppoYon4mm4l5kk7jjihogglffUeeeQddcc'bbaa>``"_^]\\l[[7ZYXXYWWEVVUaTT SYRRQQ0P~POOMNNZMM LQKKfJJLIHHGG?FFDE{E?DD6CBBAAw@@@??F>>c==U<< ;G::b:'99K8877i666"55k4322y1160//.m--J,+++*7)9(%'' &&0%$$L##^""! gSeYtI@`d! ,  r>(RM"Bogów litych nie zrobisz sobie."Q?"I weźmiesz z córek jego dla synów twoich, i przeniewierzać się będą córki jego ku bogom swoim, i przeniewierzą synów twoich ku bogom ich...AP}"Byś nie zawierał przymierza z mieszkańcem ziemi tej, bo przeniewierzając się ku bogom swoim, i ofiarując bogom swoim, wzywać zacznie ciebie, a będziesz jadał z ofiar jego;hOK"Bo nie masz korzyć się bogu innemu, bo Wiekuisty, żarliwy imię jego, - Bogiem żarliwym On.[N1" Ale ołtarze ich zburzycie, a posągi ich skruszycie, a Astarty ich wyrąbiecie.M/" Strzeż się, żebyś nie zawierał przymierza z mieszkańcami tej ziemi, do której wejdziesz, - aby się nie stali matnią w pośród ciebie;0L[" Przestrzegaj tego, co Ja ci rozkazuję dzisiaj: oto Ja wypędzam przed tobą Emorejczyka, i Kanaanejczyka, i Chittejczyka, i Peryzejczyka, i Chiwitę i Jebusytę.K+" I rzekł: „Oto Ja zawieram przymierze: wobec wszystkiego ludu twojego zrządzę cuda, jakich nie było na całej ziemi i u żadnych narodów; i ujrzy cały lud, w pośród którego zostajesz, dzieło Wiekuistego, jak wspaniałem będzie to, co spełnię dla ciebie.hJK" I rzekł: „Jeżelim też znalazł łaskę w oczach Twoich, Panie, niech też pójdzie Pan w pośród nas! Jeżeli zaś to lud twardego karku, - przebacz winy nasze i grzechy nasze i uczyń nas dziedzictwem Twojem!”PI"I pospieszył Mojżesz i skłonił się ku ziemi, - i ukorzył się.RH"Przechowujący miłość tysiącom, przebaczający winę, i występek i grzech, a nie wytępia do ostatka, nawiedzając, winę ojców na dzieciach i wnukach, do trzeciego i czwartego pokolenia!”,GS"I przeszedł Wiekuisty mimo oblicza jego, i zawołał: „Wiekuisty, Wiekuisty, Bóg miłosierny i litościwy, nieskory do gniewu i pełen miłości i prawdy;fFG"I zstąpił Wiekuisty w obłoku, i stanął przy Nim tam, i wygłosił imię Wiekuistego:OE"I wykuł dwie tablice kamienne podobne pierwszym; i wstał Mojżesz wczesnym rankiem, i wstąpił na górę Synai, jako przykazał mu Wiekuisty; i wziął w rękę swoję dwie tablice kamienne. D;"A nikt niech nie wstąpi z tobą - a nikt także nie pokaże się na całej górze; nawet trzody i bydło nie mają się pasać podle tej góry!”sCa"A bądź gotów na rano; i wstąpisz rano na górę Synai, i staniesz przedemną tam na szczycie góry.CB "I rzekł Wiekuisty do Mojżesza: „Wykuj sobie tablice kamienne, podobne pierwszym, a napiszę na tychże tablicach słowa, które były na tablicach pierwszych, - które skruszyłeś.gAI!A gdy zdejmę rękę Moję, ujrzysz tyły Moje, ale oblicze Moje nie może być widzianem.”"@?!A stanie się, gdy przechodzić będzie majestat Mój, tedy cię postawię w rozpadlinie skały, i zakryję cię dłonią Moją, dopóki nie przejdę.L?!Ale rzekł Wiekuisty: „Oto miejsce przy Mnie; stań na tej skale. >!I rzekł: „Nie będziesz jednak mógł zobaczyć oblicza Mojego, gdyż nie może ujrzeć Mnie człowiek i pozostać żywym.”\=3!I odpowiedział: „Ja przeprowadzę całą dobroć Moję przed obliczem twojem, i wygłoszę imię Wiekuisty przed tobą, i jak ułaskawiam - kogo ułaskawić, a lituję się, nad kim się mam ulitować.”7<k!I rzekł: „Odsłońże mi majestat Twój!”;'!I rzekł Wiekuisty do Mojżesza: ,I to, o czem mówiłeś, uczynię; gdyż znalazłeś łaskę w oczach Moich, a znam cię po imieniu.”x:k!Albowiem po czemże innem wiadomem będzie, żem znalazł łaskę w oczach Twoich - ja i lud Twój? Czyliż nie po tem, że pójdziesz z nami, żebyśmy tak odróżnieni byli - ja i lud Twój - od każdego ludu na powierzchni ziemi?”a9=!I rzekł do Niego: „Jeżeli gniew Twój nie przechodzi, to nie wyprowadzaj nas ztąd!J8!I odpowiedział: „Gniew Mój przejdzie - i uspokoję cię.”<7s! I tak, jeżelim znalazł łaskę w oczach Twoich, to ukażże mi drogi Twoje, abym Cię poznał, abym znalazł łaskę w oczach Twoich; i zważ, że ludem Twoim naród ten!”b6?! I rzekł Mojżesz do Wiekuistego: „Oto, Ty powiadasz mi: zaprowadź lud ten; a nie oznajmiłeś mi kogo poszlesz ze mną, chociaż powiedziałeś: znam cię z imienia, i też znalazłeś łaskę w oczach Moich.W5)! I rozmawiał Wiekuisty z Mojżeszem, twarzą w twarz, jakoby rozmawiał kto z towarzyszem swoim; poczem wracał do obozu. Sługa zaś jego Jehoszua, syn Nuna, młodzieniec, nie ustępował z przybytku.*4O! I widział wszystek lud słup obłoczny, stojący u wejścia do przybytku; i wstawał wszystek lud, i kłaniał się - każdy u wejścia do namiotu swojego.37! I bywało, gdy wchodził Mojżesz do przybytku, spuszczał się słup obłoczny i stawał u wejścia do przybytku, a On rozmawiał z Mojżeszem.72i!I bywało, gdy wychodził Mojżesz do przybytku, wstawał cały lud, stanąwszy - każdy we drzwiach namiotu swego, - i spoglądając za Mojżeszem, aż wszedł do namiotu.`1;!A Mojżesz, wziąwszy namiot, rozbił go sobie za obozem, zdala od obozu, i nazwał go przybytkiem zboru; tak, iż każdy, który miał żądanie do Wiekuistego, chodził do przybytku zboru, który był za obozem.L0!I zdjęli z siebie synowie Israela ozdoby swoje, z góry Choreb./!Gdyż rzekł Wiekuisty do Mojżesza: „Powiedz synom Israela: ludem twardego karku jesteście, - jeżelibym na chwilę jednę szedł w pośród ciebie, zgładziłbym cię; i tak zdejm ozdobę twoję z siebie, a zobaczę, co czynić Mi z tobą.”m.U!I usłyszał lud słowo to gniewne, i zasmucił się, i nie włożył nikt ozdoby swej na siebie.-5!Do ziemi opływającej mlekiem i miodem; wszakże Sam nie pójdę w pośród ciebie, boś lud twardego karku, bym cię nie wytępił po drodze!”,!I poszlę przed tobą anioła, i wypędzę Kanaanejczyka, Emorejczyka, Chittejczyka i Peryzejczyka, Chiwitę i Jebusytę.a+ ?!I rzekł Wiekuisty do Mojżesza: „Idź, wyrusz ztąd, - ty i lud, który wywiodłeś z ziemi Micraim, - do ziemi, którą zaprzysiągłem Abrahamowi, Ic'hakowi i Jakóbowi, mówiąc: potomstwu twojemu oddam ją.V*' #I poraził Wiekuisty lud za to, że zrobili cielca, którego wykonał Ahron./)Y "A teraz idź, prowadź lud ten dokąd mówiłem tobie. Oto anioł Mój idzie przed tobą: ale w dzień obrachunku Mojego - obrachuję się z nimi za grzech ich.”i(M !I rzekł Wiekuisty do Mojżesza: „Tego, który zgrzeszył Mi, tego wymażę z księgi Mojej!'y A teraz, czy możesz przebaczyć grzech ich? A jeżeli nie, wymażże mnie z księgi Twojej, którą napisałeś!”& I zwrócił się Mojżesz do Wiekuistego, i rzekł: „O, zgrzeszył lud ten grzechem wielkim, zrobiwszy sobie bogi złote.7%i I stało się nazajutrz, iż rzekł Mojżesz do ludu: „Wyście zgrzeszyli grzechem wielkim; ale oto wstąpię ku Wiekuistemu, może uzyskam przebaczenie za grzech wasz.”K$ I rzekł Mojżesz: „Upełnomocnijcie dzisiaj ręce wasze dla Wiekuistego, bo nie jeden był przeciw synowi swojemu i przeciw bratu swojemu: aby wam dane było dzisiaj błogosławieństwo!”y#m I uczynili synowie Lewiego według słowa Mojżesza; i padło z ludu dnia onego około trzech tysięcy ludzi.") I rzekł do nich: „Tak rzecze Wiekuisty, Bóg Israela, przypaszcie każdy miecz swój do biodra swojego, przechodźcie tam i napowrót, od bramy do bramy, po obozie, a zabijajcie - który brata swojego, który - przyjaciela swojego, a który - krewnego swojego!”! I stanął Mojżesz w bramie obozu, i rzekł: „Kto za Wiekuistym - do mnie!” I zebrali się do niego wszyscy Synowie Lewiego.  I widział Mojżesz, jak był lud wyuzdany; gdyż doprowadził go Ahron do wyuzdania, do hańby wobec przeciwników ich.# A gdy rzekłem do nich: „Kto ma złoto, niechaj zdejmie z siebie, - dali mi, i wrzuciłem je w ogień, a oto powstał cielec ten,”,S Rzekli do mnie: zrób nam bogi, któreby szły przed nami; gdyż Mojżesz, mąż ów, który nas wywiódł z ziemi Micraim, - nie wiemy, co się stało z nim.”wi I odpowiedział Ahron: „Niech nie zapala się gniew pana mojego! Ty znasz lud ten, gdy rozzłoszczony jest.q] I rzekł Mojżesz do Ahrona: „Cóż uczynił ci lud ten, żeś sprowadził nań grzech tak wielki?”! I wziął cielca, którego zrobili, i spalił go w ogniu, i starł go w proch, a rozsypawszy po wodzie, napoił nią synów Israela.=u I stało się, że gdy się przybliżył do obozu, i ujrzał cielca i pląsy, - zapalił się gniew Mojżesza, i rzucił z rąk swoich tablice, i skruszył je u stóp góry.  On zaś odpowiedział: ,Ani to odgłos krzyku zwycięztwa, ani odgłos krzyku porażki: jakby odgłos śpiewów ja słyszę!”vg I usłyszał Jehoszua głos ludu, gdy wykrzykiwał, i rzekł do Mojżesza: „Odgłos wojenny w obozie!”_9 A tablice były dziełem Bożem, a pismo było pismem Bożem - wyrytem na tablicach.2_ I zwrócił się, i zeszedł Mojżesz z góry, a dwie tablice świadectwa w ręku jego, tablice zapisane z obu stron: z jednej i z drugiej strony zapisane były.a= I użalił się Wiekuisty nad złem, o którem mówił, że sprowadzi je na lud Swój. Wspomnij na Abrahama, Ic'haka i Israela, sługi Twoje, którymeś przysiągł na Siebie, i powiedziałeś im: rozmnożę potomstwo wasze jako gwiazdy nieba, i całą ziemię tę, o której mówiłem, - oddam potomstwu waszemu, i odziedziczą ją na wieki!”zo Czemuż rzecby mieli Micrejczycy, mówiąc: Na zagubę wyprowadził ich, aby pozabijać ich w górach, i aby zgładzić ich z nad powierzchni ziemi? Odwróć się od zapalczywego gniewu Twojego, a ulituj się nieszczęścia ludu Twojego!]5 I błagał Mojżesz Wiekuistego, Boga swojego, i rzekł: „Czemuż, o Wiekuisty, ma się zapalić gniew Twój przeciw ludowi Twojemu, który wywiodłeś z ziemi Micraim, siłą wielką i ręką przemożną?}u A teraz zostaw Mnie, a rozpali się gniew Mój na nich, i zgładzę ich - i uczynię z ciebie naród wielki.”[1 I rzekł Wiekuisty do Mojżesza: „Widzę lud ten, a oto lud to twardego karku.P Zboczyli rychło z drogi, którą wskazałem im, zrobili sobie cielca litego, i kłaniali się mu i ofiarowali mu, i rzekli: Oto są bogi twoje Israelu, które cię wywiodły z ziemi Micraim!”}u I rzekł Wiekuisty do Mojżesza: „Idź, zstąp, - bo skaził się lud twój, który wywiodłeś z ziemi Micraim! / A wstawszy wcześnie nazajutrz, składali całopalenia i przywiedli ofiary opłatne; i zasiadł lud, by jeść i pić, i powstał do zabawy. } Ujrzawszy to, Ahron zbudował ofiarnicę przed nim, i zawołał Ahron i rzekł: „Uroczystość Wiekuistemu jutro!”* O I wziął z ich ręki, i wyrzeźbił rylcem, zrobiwszy z tego cielca litego. I rzekli: „Oto bogi twoje Israelu, które cię wywiodły z ziemi Micraim!”h K I zdjął wszystek lud zausznice złote, które były w uszach ich, i przynieśli do Ahrona. # I rzekł do nich Ahron: „Zdejmcie zausznice złote, które w uszach żon waszych, synów i córek waszych, a przynieście do mnie.” % A widząc lud, iż omieszkiwał Mojżesz zejść z góry, zebrał się lud na Ahrona i rzekł do niego: „Wstań, zrób nam bogi, któreby szły przed nami; gdyż ten Mojżesz, ów mąż, który nas wywiódł z ziemi Micraim - nie wiemy, co się stało z nim.” I dał Mojżeszowi, przestawszy mówić z nim na górze Synai, dwie tablice świadectwa, tablice kamienne, zapisane palcem Bożym..WMiędzy Mną, a między synami Israela znak to na wieki, że w sześciu dniach stworzył Wiekuisty niebo i ziemię, a dnia siódmego odpoczął i wytchnął.”~wI przestrzegać będą synowie Israela Sabbatu, zachowując Sabbat w pokoleniach swoich, - jako przymierze wieczne.BSześć dni wykonywać się będzie robota, a dnia siódmego - Sabbat najzupełniejszy, poświęcony Wiekuistemu. Ktoby wykonywał robotę w dzień Sabbatu, śmiercią karany będzie.V'I tak przestrzegajcie Sabbatu, by święty był u was; kto go znieważy, śmiercią karanym będzie; gdyż każdy, któryby wykonał w nim robotę, - wytracona będzie dusza ta z pośród ludu swojego.M „Ty też powiesz synom Israela tak: Wszakże Sabbatów Moich przestrzegajcie; bo to znak między Mną a wami, w pokoleniach waszych, byście poznali, żem Ja Wiekuisty, który poświęcam was.9o I oświadczył Wiekuisty Mojżeszowi, i rzekł:xk I olej namaszczenia, i kadzidło z wonności dla świątyni: wszystko tak, jakem ci przykazał, uczynią.”ue I szaty przetykane, szaty święte dla Ahrona kapłana, i szaty synów jego, dla piastowania kapłaństwa.\~3 I ofiarnicę całopaleń i wszystkie przybory jej, i miednicę i podnóże jej;m}UI stół i przybory jego, i świecznik lity, i wszystkie przybory jego, i ołtarz do kadzidła;f|GPrzybytek zboru, i arkę dla świadectwa, i wieko co na niej, wszystkie przybory przybytku;2{_A Ja, oto przydałem mu Oholiaba, syna Achisamacha, z pokolenia Dan, a w sercu każdego mądrego złożyłem mądrość, aby wykonali wszystko, com przykazał tobie.lzSI w rytownictwie kamieni dla oprawy, i w rzeźbieniu drzewa, i aby wykonywał wszelką robotę.QyKu wymyślaniu pomysłów, by robić w złocie, w srebrze i w miedzi;rx_I napełniłem go duchem Bożym, mądrością i rozumem i umiejętnością, i wszelkiem wykonawstwem:dwC„Patrz, oto powołałem po imieniu Becalela, syna Urego, syna Chura, z pokolenia Jehudy.8v oI oświadczył Wiekuisty Mojżeszowi, i rzekł:bu?&Ktobykolwiek zrobił podobne, aby orzeźwiać się niem, wytracony będzie z ludu swego.}tu%A kadzidło, które zrobisz, - wedle składu jego nie zrobicie dla siebie: świętem ci to będzie dla Wiekuistego.@s{$A utłuczesz część miałko, i położysz ją przed arką świadectwa, w przybytku zboru, tam gdzie stawiać się będę tobie: świętem świętości niechaj będzie to dla was.ure#I zgotujesz z tego kadzidło mieszane sposobem mieszających pachnidła, utarte, czyste: dla świętości.Nq"I rzekł Wiekuisty do Mojżesza: „Weźmiesz sobie proszków wonnych, balsamu i morskiego goździeńca, i galbanu, w proszkach, i kadzidło czyste; z każdego równa ilość niechaj będzie.pp[!Ktokolwiek zmięsza podobny mu, i kto namaści nim postronnego, wytraconym będzie z ludu swojego.”o) Na ciało innych ludzi nie ma być wylewanym, i według składu jego nie zrobicie podobnego mu; świętym on, - świętym ma zostać dla was.znoA synom Israela powiesz tak: Olejem namaszczania świętego niechaj będzie to dla Mnie, w pokoleniach waszych.cmAAhrona też i synów jego namaścisz i poświęcisz ich, aby piastowali Mi kapłaństwo.uleI poświęcisz je, a staną się świętem świętości; cokolwiek dotknie się ich, uświęconem będzie,Zk/I ołtarz całopaleń i wszystkie naczynia jego, i miednicę i podnóże jej:qj]I stół, i wszystkie naczynia jego, i świecznik, i wszystkie przyrządy jego; i ołtarz kadzenia,?i{I namaścisz nim przybytek zboru i arkę świadectwa."h?I przyrządzisz z tego olej do namaszczania świętego, maść zgotowaną sposobem mieszających pachnidła: olejem do namaszczania świętego będzie.Sg!I kassyi - pięćset, podług wagi świętej i oliwy z oliwników, hin.Xf+„Ty też weźmiesz sobie korzeni najprzedniejszych: myrry samościekłej - pięćset (szekli), a cynamonu wonnego - połowę tego, dwieście pięćdziesiąt, i trzciny wonnej - dwieście pięćdziesiąt.9eoI oświadczył Wiekuisty Mojżeszowi, i rzekł:d)Niechaj wtedy umyją ręce swoje i nogi swoje, aby nie umarli. I będzie to im ustawą wieczną, jemu i potomstwu jego, w pokoleniach ich.2c_Gdy przyjdą do przybytku zboru obmyją się wodą, aby nie umarli, albo gdy przystąpią do ofiarnicy dla służby, dla puszczenia z dymem ogniowej ofiary Wiekuistemu:Sb!I umywać będą Ahron i synowie jego z niej ręce swoje i nogi swoje./aYZrobisz też miednicę miedzianą i podnóże jej miedziane do umywania, i umieścisz ją między przybytkiem zboru i między ofiarnicą, i nalejesz w nią wody.9`oI oświadczył Wiekuisty Mojżeszowi, i rzekł:E_I wziąwszy srebro odpuszczenia od synów Israela obrócisz je na służbę przybytku zboru; i będzie to synom Israela na pamiątkę przed Wiekuistym, dla odpuszczenia duszom waszym.” ^Bogaty niechaj nie dołoży, a ubogi - nie ujmie od półszekla, składając tę dań Wiekuistemu, dla odpuszczenia duszom waszym.h]KKażdy przechodzący ku spisowym, od dwudziestu lat i wyżej, niechaj da dań tę Wiekuistemu.)\M Oto co dać ma każdy przechodzący ku spisowym, - pół szekla według szekla świętego; po dwadzieścia ger szekel; pół tego szekla, jako dań Wiekuistemu.D[ „Gdy zbierzesz poczet synów Israela wedle spisowych ich, niechaj da wtedy każdy okup duszy swojej Wiekuistemu przy spisie ich, aby nie było w pośród nich klęski, przy spisie ich.9Zo I oświadczył Wiekuisty Mojżeszowi, i rzekł:dYC I dopełni Ahron oczyszczenia narożników jego raz do roku; z krwi ofiary zagrzesznej, oczyszczającej, dopełniać będzie raz do roku oczyszczenia jego w pokoleniach waszych: świętym świętości on Wiekuistemu.qX] Nie wniesiecie nań kadzidła postronnego, ani całopalenia, ani obiaty; a zalewki nie wylewajcie nań. WTakże gdy zapali Ahron lampy nad wieczorem, będzie kadził niem. Kadzidło ustawiczne to przed Wiekuistym, w pokoleniach waszych.VI będzie kadził na nim Ahron kadzidłem z wonności; każdego rana, gdy będzie oczyszczał lampy, kadzić niem będzie.U%I umieścisz go przed zasłoną, co przed arką świadectwa, - naprzeciw wieka, co na arce świadectwa, - gdzie stawiać się będę tobie.OTI zrobisz drążki te z drzewa akacyowego, i powleczesz je złotem.8SkDwa też pierścienie złote zrobisz poniżej wieńca jego, po obu bokach jego zrobisz je, przy obu kantach jego, i będą to osady dla drążków, dla uniesienia go na nich.R1I obłożysz go złotem czystem, powierzchnię jego, i ściany jego w około, i narożniki jego; i zrobisz do niego wieniec złoty na około.*QOŁokieć długość jego, a łokieć szerokość jego; czworograniastym będzie, - dwa zaś łokcie wysokość jego; z niego wychodzić będą narożniki jego.VP )I wystawisz ołtarz do kadzenia kadzidła; z drzewa akacyowego wystawisz go.O'.I poznają, żem Ja Wiekuisty, Bóg ich, którym ich wywiódł z ziemi Micraim, abym przebywał w pośród nich, Ja - Wiekuisty, Bóg ich.NN-I będę przebywał w pośród synów Israela, i będę im Bogiem.~Mw,I poświęcę przybytek zboru i ofiarnicę; Ahrona zaś i synów jego poświęcę, aby Mi piastowali kapłaństwo.\L3+I stawiać się tam będę synom Israela, i będzie poświęcony majestatem Moim..KW*Całopalenie to ustawiczne będzie w pokoleniach waszych, u wejścia do przybytku zboru przed Wiekuistym, gdzie się stawiać będę wam, aby tam mówić z tobą.8Jk)A jagnię drugie będziesz sprawiał nad wieczorem; według dani porannej i według zalewki jej sprawiać ją będziesz, na woń przyjemną, na ofiarę ogniową Wiekuistemu.0I[(I dziesiąta część efy mąki przedniej, rozczynionej z czwartą częścią hina oliwy wytłoczonej, a jako zalewkę czwartą część hina wina na jedno jagnię.PH'Jagnię jedno sprawiaj zrana, a jagnię drugie sprawiaj nad wieczorem.cGA&A oto co będziesz składał na ofiarnicy: jagniąt rocznych dwoje codzień, ustawicznie.-FU%Siedm dni będziesz oczyszczał ofiarnicę i uświęcał ją, - i będzie ofiarnica świętem świętości: cokolwiek dotknie się ofiarnicy uświęconem będzie.EE$Cielca też zagrzesznego składać będziesz codzien przy oczyszczeniach - i będziesz spełniał ofiary zagrzeszne na ofiarnicy, oczyszczając ją; i namaścisz ją, by ją uświęcić. D#I postąpisz z Ahronem i z synami jego we wszystkiem tak, jakem polecił tobie: przez siedm dni upełnomacniać ich będziesz.!C="A jeżeliby się co zostało z mięsa upełnomocnienia i z chleba aż do rana; spalisz pozostałe w ogniu: nie należy go jeść, bo świętem jest.3Ba!I niech jedzą oni to, czem spełniono rozgrzeszenie ich dla upełnomocnienia rąk ich, dla poświęcenia ich: postronny zaś jeść tego nie będzie, bo świętem jest.A I jeść będą Ahron i synowie jego mięso onego barana i chleb, który jest w koszu - u wejścia do przybytku zboru._@9Barana zaś upełnomocnienia weźmiesz, i ugotujesz mięso jego na miejscu świętem..?WSiedm dni będzie się w nie odziewał ten z jego synów, który zostanie kapłanem na miejscu jego, który wnijdzie do przybytku zboru dla służby w świątyni.>A szaty święte Ahrona pozostaną dla synów jego po nim, aby ich namaścić w nich i upełnomocnić niemi ręce ich.]=5I należeć będą do Ahrona i do synów jego prawem wiecznem od synów Israela; bo to podniesieniem jest, a podniesieniem ma zostać od synów Israela, z ofiar ich opłatnych, - podniesienie ich Wiekuistemu.B<I tak poświęcisz mostek przedstawienia i łopatkę podniesienia, które przedstawiono i które podniesiono z barana upełnomocnienia, z tego, co dla Ahrona i co dla synów jego;-;UA wziąwszy mostek z barana upełnomocnienia, przeznaczonego dla Ahrona, stawisz je jako przedstawienie przed obliczem Wiekuistego, a będzie to udziałem twoim.:9I weźmiesz to z ręki ich, i puścisz z dymem na ofiarnicy przy całopaleniu, na woń przyjemną przed Wiekuistym: ogniowa to ofiara Wiekuistemu.9A położywszy to wszystko na dłonie Ahrona, i na dłonie synów jego, stawisz to, jako przedstawienie przed obliczem Wiekuistego.8{I bochenek chleba jeden, i kołacz na oliwie jeden, i opłatek jeden z kosza przaśników, który przed Wiekuistym.C7I weźmiesz z barana tłuszcz, i ogon, i tłuszcz pokrywający trzewa, i przeponę wątroby, i obie nerki i łój, który na nich, i udziec prawy; - bo to baran upełnomocnienia.t6cI weźmiesz ze krwi, która na ofiarnicy, i z oleju namaszczenia, i pokropisz Ahrona i szaty jego, i synów jego, i szaty synów jego z nim; i będą poświęceni on, i szaty jego, i synowie jego, i szaty synów jego z nim.5}A zarżnąwszy barana weźmiesz nieco krwi jego, i włożysz na chrząstkę ucha Ahrona i na chrząstkę prawego ucha synów jego, i na wielki palec ręki ich prawej, i na wielki palec nogi ich prawej; i pokropisz krwią ofiarnicę w około.k4QPoczem weźmiesz barana drugiego, a położy Ahron i synowie jego ręce swoje na głowę barana. 3I puścisz z dymem całego tego barana na ofiarnicy. Całopalenie to Wiekuistemu, wonią przyjemną, ogniową ofiarą Wiekuistemu.2 A barana rozłożysz na części jego, i opłóczesz trzewa i golenie jego, i położysz je do części i do głowy jego.V1'I zarżniesz barana, i weźmiesz krew jego, i pokropisz ołtarz w około.l0SA jednego barana weźmiesz, i położą Ahron i synowie jego ręce swoje na głowę tego barana.x/kMięso zaś cielca, i skórę jego, i nieczystość jego, - spalisz w ogniu za obozem: ofiara to zagrzeszna.".? I weźmiesz cały tłuszcz pokrywający trzewa i przeponę nad wątrobą, i obie nerki i tłuszcz, który na nich, i puścisz z dymem na ofiarnicy.-} A wziąwszy z krwi cielca, pomażesz narożniki ofiarnicy palcem twoim, a całą krew wylejesz u podstawy ofiarnicy.X,+ I zarżniesz cielca przed obliczem Wiekuistego u wejścia do przybytku zboru.y+m I przywiedziesz cielca przed przybytek zboru, i położą Ahron i synowie jego ręce swoje na głowę cielca.J* I przepaszesz ich pasem, - Ahrona i synów jego, - i okryjesz głowy ich mitrami; i będą mieli kapłaństwo podług ustawy wiecznej: i upełnomocnisz rękę Ahrona i rękę synów jego.N)Synów też jego przyprowadzisz i przybierzesz ich w szaty spodnie.S(!I wziąwszy olej namaszczenia, polejesz na głowę jego i namaścisz go.Z'/I włożysz zawój na głowę jego, i przytwierdzisz diadem święty na zawoju.&&GI wziąwszy szaty, obleczesz Ahrona w szatę spodnią i w płaszcz pod naramiennik, i w naramiennik, i w napierśnik, i opaszesz go pasem naramiennika.j%OAhrona zaś i synów jego przywiedziesz do wejścia przybytku zboru i wykąpiesz ich w wodzie.h$KI włożysz je w jeden kosz, i przyniesiesz je w tymże koszu, - oraz cielca i dwa barany.##I chleby przaśne, i kołacze przaśne, zaczynione oliwą, i opłatki przaśne, namazane oliwą; z przedniej mąki pszennej zrobisz je." 7A oto co masz spełnić nad nimi, aby poświęcić ich, aby Mi piastowali kapłaństwo: weźmiesz cielca jednego, młodego, i dwa barany, bez wady; ! +A będą na Ahronie i na synach jego, gdy będą wchodzili do przybytku zboru, albo przystępowali do ofiarnicy dla służby w świątyni, - aby nie ściągnęli na siebie grzechu a nie pomarli. Ustawa to wieczna dla niego i dla potomków jego po nim.d C*I sprawisz im spodnie lniane dla zakrycia nagości ciała; od bioder aż do goleni będą./Y)A ubierzesz w nie Ahrona, brata twego, i synów jego przy nim, i namaścisz ich, i upełnomocnisz ręce ich, i poświęcisz ich, aby Mi piastowali kapłaństwo.(I dla synów też Ahrona sprawisz szaty spodnie, i zrobisz dla nich pasy, i mitry sprawisz im, na cześć i na ozdobę.sa'I utkasz spodnią szatę z bisioru; także zrobisz zawój z bisioru, a pas zrobisz robotą wzorzystą.{q&A będzie na czole Ahrona i poniesie na sobie Ahron uchybienia za świętości, które poświęcać będą synowie Israela przy wszystkich darach swych świętych. I będzie na czole jego nieustannie dla zjednania im łaski u Wiekuistego.~w%I przytwierdzisz go na sznurku błękitnym tak, aby był na zawoju; po przedniej stronie zawoju umieszczony będzie.|s$I zrobisz też diadem ze złota szczerego, a wyryjesz na nim rzeźbą pieczętarską: „Święte Wiekuistemu.”M#A będzie to miał na sobie Ahron podczas służby, aby słyszany był dźwięk od niego, gdy będzie wchodził do świątyni przed oblicze Wiekuistego, i gdy będzie wychodził, aby nie umarł.Q"Dzwonek złoty i granatowe jabłuszko, po krajach płaszcza, w około.%E!I zrobisz na krajach jego granatowe jabłuszka z błękitu, purpury i karmazynu, - na krajach jego w około; a dzwonki złote między niemi, w około.=u A będzie otwór dla głowy w środku jego; obwódka też będzie u otworu jego w około, wyrobu tkackiego, - jak u otworu pancerza będzie u niego, aby się nie rozdzierał.@}I zrobisz płaszcz pod naramiennik, cały z błękitu.tcI złożysz na napierśniku wyrocznym Urim i Thummim, i będą na sercu Ahrona, gdy będzie wchodził przed oblicze Wiekuistego; i tak nosić będzie Ahron sąd synów Israela na sercu swojem przed obliczem Wiekuistego ustawicznie.4cI będzie nosił Ahron imiona synów Israela na napierśniku wyrocznym, na sercu swojem, gdy będzie wchodził do świątyni, na pamiątkę przed Wiekuistym, ustawiczną.?yI przywiążą napierśnik pierścieniami jego do pierścieni naramiennika sznurkiem błękitnym, aby został na pasie naramiennika, a nie usuwał się napierśnik od naramiennika.6gI zrobisz jeszcze dwa pierścienie złote, i przyprawisz je do dwóch przyramek naramiennika, u spodu, z przedniej strony jego, u spojenia jego, nad pasem naramiennika.*OZrobisz też dwa pierścienie złote, i przyprawisz je do dwóch końców napierśnika, na skraju jego, znajdującego się ze strony naramiennika, na wewnątrz.3A dwa końce dwóch plecionek przytwierdzisz do dwóch opraw, te zaś przytwierdzisz na dwóch przyramkach naramiennika, z przedniej strony jego.^7I włożysz dwie owe plecionki złote we dwa pierścienie, u końców napierśnika. Zrobisz też do napierśnika dwa pierścienie złote, i przytwierdzisz dwa te pierścienie do dwóch końców napierśnika.a =I zrobisz dla napierśnika łańcuszki graniaste, roboty plecionej, ze złota czystego.8 kA kamieni tych ma być, podług imion synów Israela, dwanaście, podług imion ich; rzeźbą pieczętarską każdy z imieniem swojem, niechaj będzie dla dwunastu pokoleń.f GA rząd czwarty - chryzolit, onyks i jaspis; osadzone w złocie będą w oprawach swoich.0 ]A rząd trzeci - opal, agat i ametyst.5gA rząd drugi - karbunkuł, szafir i beryl.xkI nasadzisz weń wstawki z kamieni, cztery rzędy kamieni; rzędem: rubin, topaz, i szmaragd, - rząd jeden.iMCzworograniastym będzie, podwójnym, na piędź długość jego i na piędź szerokość jego.4cI zrobisz napierśnik wyroczny; robotą wymyślną, podług roboty naramiennika, zrobisz go: ze złota, błękitu, purpury i karmazynu, i bisioru kręconego zrobisz go.%I dwa łańcuszki z czystego złota; kręconemi uczynisz je, robotą plecioną, i przytwierdzisz łańcuszki te sznurkowate do plecionek.&I Zrobisz też plecionki złote.T# I wprawisz dwa te kamienie na przyramkach naramiennika, jako kamienie pamiątkowe dla synów Israela: i nosić będzie Ahron imiona ich przed obliczem Wiekuistego na obu ramionach swoich, dla pamięci.#A Robotą rytowników na kamieniu, rzeźbą pieczętarską, wyryjesz na obu kamieniach imiona synów Israela; obwiedzione plecionkami złotemi uczynisz je.}u Sześć z imion ich na kamieniu jednym, a imiona sześciu pozostałych na kamieniu drugim, podług urodzenia ich.U% I weźmiesz dwa kamienie onyksu, i wyryjesz na nich imiona synów Israela./~YA pas do przepasania go, będący na nim, jednakiej z nim roboty, przedłużeniem jego będzie, ze złota, błękitu i purpury, karmazynu, i z bisioru kręconego.f}GDwa przyramki, złączone mieć będzie na dwu końcach swoich, aby się tak za zawiązywał.|yI zrobią naramiennik ze złota, z błękitu, i purpury, i karmazynu, i z bisioru kręconego, robotą wymyślną.X{+I niechaj wezmą oni złota i błękitu, i purpury i karmazynu, i bisioru.lzSA oto szaty, które zrobić mają: Napierśnik, i naramiennik, i płaszcz, i szata spodnia przetykana, zawój i pas. I zrobią szaty te święte Ahronowi, bratu twojemu, i synom jego, aby Mi go przysposobić na kapłana. 6~}}`||s{{1zzyBxOww+vv?uqtt"sfsrqqqTppp%ooponn mmCmlsl%kAjbihhTgggfv==V< cI położy rękę swą na głowę całopalenia, aby przyjętem było z upodobaniem, dla rozgrzeszenia go.5= gJeżeli ofiara jego całopalenie z rogacizny: samca zdrowego niechaj przyniesie; do wejścia przybytku zboru niechaj go sprowadzi, aby znalazł upodobanie przed Wiekuistym.,< U„Oświadcz synom Israela, a powiedz im: gdyby który z was chciał przynieść ofiarę Wiekuistemu: z bydła, rogacizny i trzód przyniesiecie ofiarę waszą.Y; 1I wezwawszy Mojżesza rzekł do niego Wiekuisty z przybytku zboru, w te słowa:(:K(&Gdyż obłok Wiekuistego zostawał nad przybytkiem we dnie, a ogień bywał podczas nocy nad nim, w oczach całego domu Israela, we wszystkich pochodach ich.e9E(%Jeżeli zaś nie podnosił się obłok, to nie wyruszali, aż do dnia wzniesienia się jego.p8[($A gdy wznosił się obłok z nad przybytku, wyruszali synowie Israela we wszystkich pochodach swoich.7(#I nie mógł Mojżesz wnijść do przybytku zboru, bo leżał na nim obłok, a majestat Wiekuistego napełnił przybytek.Z6/("Tedy okrył obłok przybytek zboru, a majestat Wiekuistego napełnił przybytek.5 (!I wystawił dworzec na około przybytku i ofiarnicy, i zawiesił kotarę u wrót dworca; a tak dokonał Mojżesz dzieła.~4w( Gdy wchodzili do przybytku zboru, a przystępowali do ofiarnicy, umywali się, jak przykazał Wiekuisty Mojżeszowi.R3(I umywali z niej - Mojżesz, Ahron i synowie jego ręce i nogi swoje.v2g(I umieścił umywalnię między przybytkiem zboru a między ofiarnicą, i nalał w nią wody do umywania.;1q(Ofiarnicę też całopaleń postawił u wejścia do przybytku, - przybytku zboru, - i złożył na niej całopalenie i objatę śniedną, jak przykazał Wiekuisty Mojżeszowi.60i(I zawiesił kotarę u wejścia do przybytku;[/1(I zakadził na nim kadzidłem z wonności, jak przykazał Wiekuisty Mojżeszowi.K.(I postawił ołtarz złocony w przybytku zboru, przed zasłoną.\-3(I zapalił lampy przed obliczem Wiekuistego, jak przykazał Wiekuisty Mojżeszowi.n,W(Umieścił też świecznik w przybytku zboru, naprzeciwko stołu, po stronie południowej przybytku.p+[(I rozłożył na nim rząd chlebów, przed obliczem Wiekuistego, jak przykazał Wiekuisty Mojżeszowi.f*G(I postawił stół w przybytku zboru, po stronie północnej przybytku, zewnątrz zasłony.)#(I wniósł arkę do przybytku, i zawiesił oponę zasłaniającą, i zasłonił arkę świadectwa, jak przykazał Wiekuisty Mojżeszowi.({(I wziął i złożył świadectwo do arki, i założył drążki u arki, i położył wieko na arkę, z wierzchu. '(I rozpostarł namiot nad przybytkiem, i położył pokrowiec namiotu na nim, z wierzchu, jak przykazał Wiekuisty Mojżeszowi.&(I postawił Mojżesz przybytek, i położył podsłupia jego, i postawił bale, i założył wrzeciądze i ustawił słupy jego.{%q(Stało się tedy miesiąca pierwszego, roku drugiego, pierwszego dnia miesiąca, że wystawiony został przybytek.L$(I uczynił to Mojżesz; jak przykazał mu Wiekuisty, tak uczynił.-#U(A namaścisz ich, jakoś namaścił ojca ich, aby Mi piastowali kapłaństwo, - tak, aby było im namaszczenie ich ku wiecznemu kapłaństwu w pokoleniach ich.”J"(I synów jego przyprowadzisz, i obleczesz ich w szaty spodnie.u!e( I obleczesz Ahrona w szaty święte, i namaścisz go, i poświęcisz go, aby Mi piastował kapłaństwo.d C( I przyprowadzisz Ahrona i synów jego do wejścia przybytku zboru, i obmyjesz ich wodą;G ( I namaścisz miednicę i podnóże jej, i poświęcisz ją.( I namaścisz ofiarnicę całopaleń i wszystkie przybory jej, i poświęcisz ofiarnicę, a będzie ofiarnica świętem świętości;9( I weźmiesz olej namaszczania, i namaścisz przybytek, i wszystko, co w nim, i poświęcisz go, i wszystkie przybory jego, i będzie świętym.M(I ustawisz dworzec w około, i zawiesisz kotarę u wrót dworca.lS(Ustawisz też umywalnię między przybytkiem zboru a między ofiarnicą, i nalejesz w nią wody._9(I postawisz ofiarnicę całopalenia przed wnijściem do przybytku, - przybytku zboru.zo(I postawisz ołtarz złocony do kadzenia przed arką świadectwa; i zawiesisz kotarę u wejścia do przybytku.p[(I wniesiesz stół, i urządzisz porządek na nim; wniesiesz też świecznik, i zapalisz lampy jego,J(I postawisz tam arkę świadectwa, i zakryjesz arkę zasłoną.p[(„W dzień nowiu pierwszego, pierwszego dnia tegoż miesiąca, wystawisz przybytek, - przybytek zboru.8 o(I oświadczył Wiekuisty Mojżeszowi, i rzekł:'+I obejrzał Mojżesz całe dzieło, a oto wykonali je; jako był przykazał Wiekuisty, tak wykonali; i błogosławił im Mojżesz.`;'*Jako przykazał Wiekuisty Mojżeszowi, tak wykonali synowie Israela całą tę robotę. ')Szaty służbowe do służby w świątyni, szaty święte dla Ahrona, kapłana, i szaty synów jego, do piastowania kapłaństwa.)M'(Zapony dworca, słupy i podsłupia jego, i kotarę do bramy dworca; powrozy i kołki jego, i wszystkie przybory do służby przybytku, - do przybytku zboru.{''Ofiarnicę miedzianą i kratę miedzianą do niej, drążki jej i wszystkie przybory jej, miednicę i podnóże jej.sa'&I ołtarz złocony, i olej do namaszczania, i kadzidło z wonności, i kotarę do wejścia przybytku.xk'%Świecznik szczerozłoty, lampy jego, lampy do zapalania - i wszystkie przybory jego, i olej do oświetlania;= w'$Stół i wszystkie przybory jego, i chleb wystawny.5 g'#Arkę świadectwa, i drążki jej, i wieko;z o'"I pokrowiec ze skór baranich, czerwono barwionych, i pokrowiec ze skór borsuczych, i oponę zasłaniającą; '!I dostawili przybytek Mojżeszowi: przybytek i wszystkie przybory jego: zapinki, bale, wrzeciądze, słupy, i podsłupia jego;6 g' I tak ukończoną została wszystka robota około przybytku, - przybytku zboru; i wykonali synowie Israela wszystko tak; jak rozkazał Wiekuisty Mojżeszowi, tak wykonali. 'I przymocowali do niej sznurek błękitny, aby przywiązać ją do zawoju, na wierzchu, jak przykazał Wiekuisty Mojżeszowi.'I zrobili też diadem, koronę świętą ze złota szczerego, i napisali na niej pismem, rzeźbą pieczętarską: Święte Wiekuistemu.'I pas z bisioru kręconego, i z błękitu, purpury i karmazynu, wyrobu wzorzystego, jak przykazał Wiekuisty Mojżeszowi.cA'I zawój z bisioru, i zdobue mitry z bisioru, i spodnie lniane z bisioru kręconego.`;'I zrobili szaty spodnie z bisioru, roboty przetykanej, dla Ahrona i dla synów jego.(K'Dzwonek i granatowe jabłuszko, dzwonek i granatowe jabłuszko po krajach płaszcza w około, dla odbywania służby, jako przykazał Wiekuisty Mojżeszowi.#A'Zrobili też dzwonki ze szczerego złota, i nawiesili dzwonki między jabłka granatowe, po krajach płaszcza w około, w pośród jabłek granatowych.mU'I wyrobili na krajach płaszcza granatowe jabłuszka z błękitu, purpury i karmazynu kręconego.{'A otwór płaszcza, w środku jego, jak otwór pancerza; obszywka u otworu jego na około, aby się nie rozdzierał.T#'I zrobił płaszcz pod naramiennik roboty przetykanej, cały z błękitu.j~O'I przywiązali napierśnik, - od pierścieni jego do pierścieni naramiennika, sznurkiem błękitnym, aby został na pasie naramiennika, a nie usuwał się napierśnik od naramiennika, jako przykazał Wiekuisty Mojżeszowi.4}c'I zrobili jeszcze dwa pierścienie złote i przyprawili je do dwóch przyramek naramiennika u spodu, z przedniej strony jego, u spojenia jego, nad pasem naramiennika./|Y'I zrobiwszy jeszcze dwa pierścienie złote, przyprawili je do dwóch końców napierśnika, na skraju jego znajdującego się, ze strony naramiennika, na wewnątrz.{'A oba końce dwóch plecionek przytwierdzili do obu opraw, te zaś osadzili na dwóch przyramkach naramiennika z przedniej strony jego.\z3'I włożyli dwie owe plecionki złote we dwa pierścienie, w końcu napierśnika.y 'Zrobili też dwie oprawy złote i dwa pierścienie złote, i przytwierdzili oba te pierścienie do obu końców napierśnika.bx?'I zrobili dla napierśnika łańcuszki graniaste, roboty plecionej, ze złota szczerego.2w_'A kamieni tych podług imion synów Israela było: dwanaście było ich, podług imion ich, rzeźby pieczętarskiej, - każdy z imieniem swojem, dla dwunastu pokoleń.gvI' A rząd czwarty: chryzolit, onyks i jaspis. Obwiedzione oprawami złotemi w osadach swoich./u[' A rząd trzeci: opal, agat i ametyst.4te' A rząd drugi: karbunkuł, szafir i beryl.csA' I nasadzili weń cztery rzędy kamieni; rzędem: rubin, topaz i szmaragd, - rząd jeden.ry' Czworograniastym był, - podwójnym zrobili napierśnik, na piędź długości i na piędź szerokości, - podwójny.q+'Zrobił też napierśnik, robotą wymyślną, podług roboty naramiennika, - ze złota, błękitu, purpury i karmazynu, i bisioru kręconego. p 'I oprawił je na przyramkach naramiennika, jako kamienie pamiątkowe dla synów Israela - jako rozkazał Wiekuisty Mojżeszowi. o'I przygotowali kamienie onyksu, obwiedzione oprawami złotemi, wyrzeźbione rzeźbą pieczętarską, podług imion synów Israela.Un%'A pas do przepasania go, będący na nim, przedłużeniem jego był, jednakiej z nim roboty, ze złota, błękitu, i purpury, i karmazynu, i bisioru kręconego - jako rozkazał Wiekuisty Mojżeszowi.am='Przyramki zrobili przy nim wiążące się; na dwóch końcach swoich się zawięzywał..lW'I wykuli blaszki złote, i pokrajali je w nici do przetykania wśród błękitu, i wśród purpury, i wśród karmazynu, i wśród bisioru, robotą wymyślną.bk?'I zrobił naramiennik ze złota, błękitu, purpury, i karmazynu i bisioru kręconego.2j a'A z błękitu i purpury i karmazynu zrobili szaty przetykane, do służby w świątyni; zrobili też szaty święte dla Ahrona, jak przykazał Wiekuisty Mojżeszowi. i&I podsłupia dworca naokoło, - i podsłupia u wrót dworca, i wszystkie kołki przybytku, i wszystkie kołki dworca w około.h3&I zrobił z niej podsłupia u wnijścia do przybytku zboru, i ołtarz miedziany, i kratę miedzianą do niego, i wszystkie przybory ołtarza.mgU&Miedzi zaś złożonej w darze było - siedmdziesiąt talentów i dwa tysiące czterysta szeklów.f1&A z tysiąca siedmiuset siedmdziesięciu i pięciu szeklów zrobił haczyki do słupów, i powlókł wierzchy ich i po-łączył je klamrami.#eA&A służyły te sto talentów srebra do odlewania podsłupi świątyni i podsłupi zasłony; sto podsłupi ze stu talentów - po talencie na podsłupie.Xd+&Beka - na głowę, czyli pół szekla, podług szekla świętego, od każdego przechodzącego mimo spisujących od dwudziestu lat i wyżej, od sześciukroć trzech tysięcy i pięciuset pięciudziesięciu.c&Srebra zaś od policzonych zboru sto talentów i tysiąc siedmset siedmdziesiąt pięć szeklów, podług szekla świętego.[b1&Wszystkiego złota zapotrzebowanego do dzieła, na całą robotę świątyni: złota złożonego w dar było - dwadzieścia i dziewięć talentów i siedmset trzydzieści szeklów, podług szekla świętego.&aG&A z nim był Oholiab, syn Achisamacha, z pokolenia Dan, rytownik i pomysłowiec i hafciarz na błękicie i na purpurze i na karmazynie i na bisiorze.x`k&A Becalel, syn Urego, syna Chura, z pokolenia Jehudy, wykonał wszystko, co przykazał Wiekuisty Mojżeszowi.4_c&Oto obliczenia dla przybytku, przybytku świadectwa, które obliczone zostały z polecenia Mojżesza: służba Lewitów była pod dozorem Ithamara, syna Ahrona, kapłana.L^&A kołki wszystkie u przybytku i u dworca na około - z miedzi.]7&A słupów do niej - cztery, a podsłupi do nich - cztery, z miedzi; haczyki ich - ze srebra, a powłoka wierzchów ich i klamry ich, ze srebra.g\I&A kotara dla wrót dworca wyrobu wzorzystego z błękitu, i purpury, i karmazynu, i bisioru kręconego, na dwadzieścia łokci długości, a wysokości przez szerokuść na pięć łokci, odpowiednio do zapon dworca.H[ &A podsłupia do słupów - z miedzi; haczyki słupów i klamry ich - ze srebra, i powłoka dla wierzchów ich - ze srebra; w ten sposób powiązane były srebrem wszystkie słupy dworca.AZ&Wszystkie zapony, na około dworca z bisioru kręconego.Y&I dla skrzydła drugiego, - po obu stronach wrót dworca - zapony piętnaście łokci, słupów ich - trzy, i podsłupi ich - trzy.jXO&Zapony - piętnaście łokci dla skrzydła jednego, słupów ich - trzy, i podsłupi ich - trzy.GW & A ze strony przedniej ku wschodowi, - pięćdziesiąt łokci.|Vs& A po strome zachodniej: zapon na pięćdziesiąt łokci, słupów do nich - dziesięć, a podsłupi - dziesięć.8Uk& A po stronie północnej zapony na sto łokci, słupów do nich - dwadzieścia, i podsłupi do nich - dwadzieścia, z miedzi; haczyki u słupów i klamry ich - ze srebra. T& Słupów też do nich - dwadzieścia, i podsłupi do nich dwadzieścia, z miedzi; haczyki u słupów i klamry ich - ze srebra.sSa& I zrobił dworzec: po stronie południowej, na prawo, zapony dworca z bisioru kręconego, na sto łokci; R;&Zrobił też miednicę z miedzi, i podnóże jej z miedzi, ze zwierciadeł kobiet, położnic, które się zbierały u wejścia do przybytku zboru.~Qw&I wprowadził drążki do pierścieni, po bokach ofiarnicy, dla unoszenia jej na nich; pustą z tarcic zrobił ją.OP&Drążki zaś zrobił z drzewa akacyowego, i obłożył je miedzią.kOQ&I odlał cztery pierścienie, na czterech węgłach siatki miedzianej, jako osady dla drążków.qN]&Zrobił też do ofiarnicy kratę, roboty siatkowej z miedzi, pod okoleniem jej u spodu do połowy jej.M/&Zrobił też wszystkie naczynia ofiarnicy: garczki, i łopatki, i czasze, i widełki, i węglarki; wszystkie naczynia jej wyrobił z miedzi.Ly&I poczynił narożniki na czterech węgłach jej, - z niej wychodziły narożniki jej, - i obłożył ją miedzią.5K g&I wyrobił ofiarnicę całopaleń z drzewa akacyowego, pięć łokci długości, a pięć łokci szerokości, czworograniastą, - pięć zaś łokci była wysokość jej.J%Przyrządził też olej do namaszczania świętego, i kadzidło z wonności, czyste, sposobem mieszających pachnidła.NI%I zrobił drążki te z drzewa akacyowego, i powlókł je złotem.1H]%Dwa też pierścienie złote zrobił do niego, poniżej wieńca jego, po obu bokach jego, - po obu stronach jego, - jako osady dla drążków, dla unoszenia go na nich.G%%I obłożył go złotem szczerem, płytę jego, i ściany jego w około, i narożniki jego; i zrobił do niego wieniec złoty naokoło.SF!%I wyrobił ołtarz do kadzenia z drzewa akacyowego; łokieć długość jego, a łokieć szerokość jego, - czworograniasty, - dwa zaś łokcie wysokość jego; z niego wychodziły narożniki jego.KE%Z talentu złota szczerego wykonał go i wszystkie przybory jego.hDK%I zrobił lamp do niego siedm, i szczypczyki jego, i popielniczki jego, ze złota szczerego.uCe%Gałki ich, i ramiona ich, z niego samego wychodziły; cały ukuty był z jednej bryły złota szczerego.EB%I gałka pod dwoma ramionami - z niego, i także gałka pod dwoma ramionami - z niego, i znowu gałka pod dwoma ramionami - z niego: u sześciu ramion, wychodzących ze świecznika.mAU%A na samym świeczniku - cztery kielichy, kształtu kwiecia migdału, z gałkami i kwiatami jego.l@S%Trzy kielichy kształtu kwiecia migdału na jednem ramieniu, z gałką i kwiatem, a trzy kielichy kształtu kwiecia migdału na drugiem ramieniu, z gałką i kwiatem: tak na sześciu ramionach wychodzących ze świecznika.?+%A sześć ramion wychodziło z boków jego: trzy ramiona świecznika z jednego boku jego, a trzy ramiona świecznika z drugiego boku jego.$>C%I zrobił świecznik ze złota szczerego; kutej roboty wykonał świecznik: słupiec jego, pręt, kielichy, gałki, i kwiaty jego - z niego wychodziły.=+%I zrobił naczynia przynależne do stołu: misy jego, i kadzielnice, i dzbanki, i czasze jego, któremi się nalewa, - ze złota szczerego.e<E%I zrobił drążki te z drzewa akacyowego, i powlókł je złotem - dla unoszenia stołu.Z;/%Przy listwie były pierścienie, jako osady dla drążków, dla unoszenia stołu.:% I odlał doń cztery pierścienie złote, i utwierdził pierścienie, po czterech rogach, które u czterech nóg jego.o9Y% Zrobił też listwę na piędź szeroką, w około niego, i uczynił doń wieniec złoty, w około.U8%% I powlókł go złotem czystem, i uczynił doń wieniec złoty, w około.7!% I sporządził stół z drzewa akacyowego, dwa łokcie długość jego, łokieć szerokość jego, a półtora łokcia wysokość jego.;6q% A były to cheruby o rozpostartych w górę skrzydłach, porywające skrzydłami swemi wieko, a twarzami swojemi zwrócone jeden ku drugiemu; ku wieku były twarze cherubów. 5;%Cheruba jednego - na brzegu z jednej strony, a cheruba drugiego - na brzegu z drugiej strony: z samego wieka wykonał cheruby po obu brzegach jego.]45%I wykonał dwa cheruby złote, - kutej roboty wykonał je, - na obu brzegach wieka.}3u%I zrobił wieko ze złota szczerego: dwa i pół łokcia długość jego, a półtora łokcia - szerokość jego.Q2%I włożył drążki do pierścieni po bokach arki, dla unoszenia arki.K1%I zrobił drążki z drzewa akacyowego, i powlókł je złotem.#0A%Odlał też dla niej cztery pierścienie złote do czterech węgłów jej: dwa pierścienie do boku jej jednego, i dwa pierścienie do boku jej drugiego.s/a%I powlókł ją złotem czystem z wewnątrz i z zewnątrz; i zrobił do niej wieniec złoty w około.#. C%I zrobił Becalel arkę z drzewa akacyowego, dwa i pół łokcia długość jej, półtora łokcia szerokość jej, a półtora łokcia wysokość jej.-%$&I pięć słupów do niej z haczykami ich; i obłożył wierzchy ich i klamry ich złotem; a podsłupi ich było - pięć, miedzianych., $%Sporządził też kotarę do wnijścia namiotu z błękitu i purpury i karmazynu i bisioru kręconego, wyrobu wzorzystego.++$$I zrobił do niej cztery słupy akacyowe, i obłożył je złotem, haczyki też ich były złote; i ulał do nich cztery podsłupia srebrne.* $#Zrobił też zasłonę z błękitu i purpury i karmazynu i bisioru kręconego, robotą wymyślną wykonał ją, w cheruby.)$"Bale zaś obłożył złotem, a pierścienie ich zrobił ze złota, jako osady dla wrzeciędzy; obłożył też i wrzeciądze złotem.i(M$!I zrobił wrzeciądz środkowy tak, żeby przechodził przez środek bali, od końca do końca. ' $ A pięć wrzeciędzy - do bali strony przybytku drugiej; pięć też wrzeciędzy do bali strony przybytku tylnej, ku zachodowi._&9$I zrobił wrzeciądze z drzewa akacyowego: pięć - do bali strony przybytku jednej,w%i$I tak było ośm bali, a podsłupi ich srebrnych, - szesnaście podsłupi: po dwa podsłupia pod bal każdy.$$I były spojone u spodu i razem łączyły się z wierzchu w jednej obręczy: tak zrobił z obydwoma po obu węgłach.H# $A dwa bale zrobił na węgły przybytku, przy tylnej ścianie.L"$A na tylną stronę przybytku, ku zachodowi, zrobił sześć bali.q!]$I czterdzieści podsłupi ich srebrnych: dwa podsłupia pod bal jeden, i dwa podsłupia pod bal drugi.Z /$Także na bok drugi przybytku, dla strony północnej, zrobił dwadzieścia bali,@{$I czterdzieści podsłupi srebrnych zrobił pod dwadzieścia tych bali: dwa podsłupia pod bal jeden, do dwóch czopów jego, i dwa podsłupia pod bal drugi, do dwóch czopów jego.eE$I zrobił wszystkie bale do przybytku: dwadzieścia bali dla strony południowej, na prawo;vg$Po dwa czopy u każdego bala, osadzonych jeden naprzeciw drugiego: tak zrobił u wszystkich bali przybytku._9$Dziesięć łokci - długość bala, a półtora łokcia - szerokość bala każdego.E$I zrobił bale do przybytku z drzewa akacyowego, stojące.}u$I zrobił pokrowiec na namiot ze skór baranich, czerwono barwionych, a przykrycie ze skór borsuczych na wierzch.eE$I zrobił też zapinek miedzianych pięćdziesiąt, by spoić namiot, aby był całością.)$I zrobił pięćdziesiąt pętlic po kraju opony krańcowej w spojeniu, a pięćdziesiąt pętlic zrobił po kraju opony spojenia drugiego.>y$I wziął pięć opon osobno, a sześć opon osobno. $Długość opony każdej - trzydzieści łokci, a szerokość - cztery łokcie dla opony każdej: miara jedna dla jedenastu opon.nW$I zrobił też opony z wełny koziej, jako namiot nad przybytkiem; jedenaście opon zrobił takich.$ I zrobił pięćdziesiąt zapinek złotych, i spiął opony jednę z drugą zapinkami, - i był przybytek całością.6g$ Pięćdziesiąt pętlic zrobił u opony jednej, a pięćdziesiąt pętlic zrobił na krańcu opony, która w spojeniu drugiem; przeciwległe były pętlice jedna drugiej.#$ I zrobił pętlice błękitne na kraju jednej opony, przy krańcu spojenia; i tak zrobił na kraju opony ostatniej przy spojeniu drugiem.b?$ I spiął pięć opon jednę z drugą; a pięć drugich opon spiął jednę z drugą.$ Długość opony każdej - dwadzieścia ośm łokci, a szerokość - cztery łokcie dla opony każdej: miara jedna dla wszystkich opon.Y-$I zrobili wszyscy umiejętni umysłem z pośród wykonawców robót: przybytek z dziesięciu opon, z bisioru kręconego i z błękitu, i purpury i karmazynu; w cheruby, robotą wymyślną wykonano je.]5$A zapasu był dostatek dla całego dzieła, by je wykończyć, i jeszcze zbywało.1 ]$Rozkazał tedy Mojżesz - i ogłoszono w obozie tak; „Ani mężczyzna, ani kobieta niechaj już nie robią nic na daninę świętą!” I przestał lud przynosić. $I oświadczyli Mojżeszowi, i rzekli: „Więcej lud przynosi, niż potrzeba do dzieła, które rozkazał Wiekuisty wykonać”.  $I zeszli się wszyscy umiejętni wykonawcy wszelakiej roboty świątyni, każdy od dzieła swojego, którem się zajmował, -@ {$I wzięli od Mojżesza wszystkie dary, które byli przynieśli synowie Israela do wykończenia dzieła świętego, - aby je wykonać. Ci zaś przynosili mu dalej dary, każdego rana,X +$I wezwał Mojżesz Becalela i Oholiaba, i każdego umiejętnego umysłu, któremu dał Wiekuisty mądrość w serce jego, każdego, którego uniosło serce, by przystąpił do roboty, - aby wykonali ją.d E$I tak zrobią Becalel i Oholiab, i każdy mąż umiejętnego umysłu, któremu dał Wiekuisty mądrość i rozum, aby umieli wykonać każdą robotę, potrzebną dla świątyni, - wszystko jak rozkazał Wiekuisty”. ##Napełnił ich umiejętnością umysłu, aby wykonywali wszelkie rzemiosło rytownika i pomysłowca i hafciarza na błękicie, i na purpurze, i na karmazynie, i na bisiorze, i na tkaninie, wykonywających wszelkie rzemiosło i wymyślających pomysły.ue#"I zdolność do nauczania złożył w umysł jego, - jego i Oholiaba, syna Achisamacha, z pokolenia Dan.vg#!I w rytownictwie kamieni dla oprawy, i w rzeźbieniu drzewa, - aby wykonywał wszelką robotę wymyślną.T## Ku wymyślaniu pomysłów, by robił w złocie, i w srebrze, i w miedzi.nW#I napełnił go duchem boskim, mądrością, rozumem i umiejętnością, i wszelkiem wykonawstwem.#I rzekł Mojżesz do synów Israela: „Patrzcie, powołał Wiekuisty po imieniu Becalela, syna Urego, syna Chura, z pokolenia Jehudy.Y-#Każdy mężczyzna albo niewiasta z synów Israela, których pobudziło serce, aby ofiarowali na każde dzieło, które rozkazał Wiekuisty wykonać przez Mojżesza, - przynosili dobrowolne dary Wiekuistemu.fG#I korzenie i olej - do oświetlania i do oleju namaszczania, i do kadzidła z wonności.jO#Książęta zaś przynosili kamienie onyksu i kamienie do oprawy, na naramiennik i napierśnik.b~?#Wszystkie też niewiasty, które uniosło serce ich umiejętne, przędły wełnę kozią.}%#I wszystkie niewiasty umiejętnego umysłu, rękami swemi przędły, a przynosiły przędzę, błękit i purpurę, i karmazyn i bisior.=|u#Ktokolwiek zaś ofiarował dań srebra albo miedzi, - przynosił to w darze Wiekuistemu; każdy też, co posiadał drzewo akacyowe, na wszelaką potrzebę dzieła tego przynosił.0{[#Każdy też, kto posiadał błękit, i purpurę, i karmazyn, i bisior, i wełnę kozią, i skóry baranie, czerwono barwione, i skóry borsucze, - przynosił je.[z1#I przychodzili mężczyźni i niewiasty; każdy szczodrobliwego serca przyniósł kolczyki, i zausznice, i pierścienie, i naszyjniki, wszelkie naczynia złote; i każdy składał dań złota Wiekuistemu.`y;#I przychodzili każdy, którego uniosło serce jego, i każdy, którego skłonił duch jego, i przynosili daninę Wiekuistemu dla wykończenia przybytku zboru, i do wszelkiej potrzeby jego, i na szaty święte.Kx#I odszedł cały zbór synów Israela z przed oblicza Mojżesza.w#Szaty przetykane do służby w świątyni, szaty święte dla Ahrona, kapłana, i szaty synów jego, do piastowania kapłaństwa.”:vq#Kołki przybytku i kołki dworca, i powrozy ich.Qu#Zapony dworca i słupy i podsłupia jego, i kotarę dla bramy dworca;t#Ofiarnicę całopalenia i kratę miedzianą do niego, drążki jego i wszystkie przybory jego, miednicę i podnóże jej.s#I ołtarz do kadzenia i drążki jego, i olej namaszczania i kadzidło z wonności, i kotarę wchodową u wejścia do przybytku.crA#I świecznik dla oświetlania z przyborami jego, i lampy jego, i olej do oświetlania;Sq!# Stół i drążki jego, z wszystkiemi przyborami jego i chleb wystawny;>py# Arkę i drążki jej, wieko i zaponę zakrywającą;qo]# Przybytek, namiot jego z pokrowcem jego, zapinki jego, i bale, wrzeciądze, słupy i podsłupia jego;vng# A wszyscy umiejętnego umysłu w pośród was przyjdą i wykonywać będą, cokolwiek rozkazał Wiekuisty:Rm# I kamienie onyksowe, i kamienie oprawne, na naramiennik i napierśnik.^l7#I oliwę do oświetlania, i aromaty na olejek namaczania i na kadzidło wonności;Vk'#I skóry baranie, czerwono barwione, i skóry borsucze, i drzewo akacyowe.Mj#I błękit, i purpurę, i karmazyn, i bisior, i wełnę kozią;i+#Zbierzcie od siebie daninę Wiekuistemu; każdy szczodrobliwego serca niechaj złoży ją, ową daninę, Wiekuistemu: złoto, srebro i miedź.uhe#I oświadczył Mojżesz całemu zborowi synów Israela, i rzekł: „Oto, co rozkazał Wiekuisty mówiąc:Rg#Nie rozniecicie ognia w żadnej z siedzib waszych w dzień Sabbatu”.8fk#Przez sześć dni wykonywana będzie robota, ale dzień siódmy będzie wam święty, Sabbat najwyższy Wiekuistemu; ktoby wykonał w nim robotę, wydany będzie na śmierć.we k#I zgromadził Mojżesz cały zbór synów Israla, i rzekł do nich: „Oto, co rozkazał Wiekuisty spełnić:Qd"#I tak widzieli synowie Israela oblicze Mojżesza, że promieniała powierzchnia oblicza Mojżesza; i bywało kładł Mojżesz zasłonę na oblicze swoje, póki nie wszedł znowu, aby mówić z Nim.Jc""Gdy zaś wchodził Mojżesz przed oblicze Wiekuistego, by mówić z Nim, zdejmował zasłonę, dopóki nie wyszedł; gdy zaś wychodził, opowiadał synom Israela to, co mu poleconem zostało.Yb-"!A gdy przestał Mojżesz mówić z nimi, włożył na oblicze swoje zasłonę. a" A następnie przystąpili i wszyscy synowie Israela, - i zapowiedział im wszystko, co mówił z nim Wiekuisty na górze Synai.`"I przywołał ich Mojżesz, i zwrócili się ku niemu - Ahron i wszyscy książęta zboru, - i mówił Mojżesz z nimi._)"I ujrzeli Ahron i wszyscy synowie Israela Mojżesza, a oto promieniała powierzchnia oblicza jego - i obawiali się przystąpić do niego.o^Y"I stało się, gdy zstępował Mojżesz z góry Synai, - a dwie tablice świadectwa miał w ręku Mojżesz, gdy zstępował z góry, - że Mojżesz nie zauważył, iż promieniała powierzchnia oblicza jego od rozmowy z Nim.=]u"I przebył tam przy Wiekuistym czterdzieści dni i czterdzieści nocy, chleba nie jadł, i wody nie pił, i napisał na tablicach słowa przymierza, - dziesięcioro przykazań. \"I rzekł Wiekuisty do Mojżesza: „Napisz sobie słowa te; bo według słów tych zawarłem przymierze z tobą i z Israelem!”[/"Najwcześniejsze z pierwocin ziemi twojej przyniesiesz do domu Wiekuistego, Boga twojego. Nie będziesz gotował koźlęcia w mleku matki jego.mZU"Nie rozlewaj wobec kiszonego krwi ofiary Mojej, a niema przeleżeć do rana ofiara święta Pesach.NY"Gdy wypędzę narody przed tobą, a rozszerzę granice twoje, nie pokusi się nikt o ziemię twoję, gdy pójdziesz, by ukazywać się przed obliczem Wiekuistego, Boga twojego, trzy razy do roku.oXY"Trzy razy do roku ukaże się każdy mężczyzna twój przed obliczem Pana, Wiekuistego, Boga Israela.xWk"I święto tygodni ustanowisz sobie, przy pierwocinach żniwa pszenicy; i święto zbioru przy nawrocie roku.jVO"Sześć dni pracuj, a siódmego dnia odpoczywaj: tak w czasie orki, jak i żniwa - odpoczywaj.ZU/"Pierworodne zaś osła wykupisz jagnięciem; a jeżeli nie wykupisz, to złamiesz mu kark. Wszystkich pierworodnych synów twoich - wykupisz. A niech nie ukażą się przed obliczem Mojem z próżną ręką.T "Wszystko, co rozwiera łono - Mojem jest, a także wszystko, co bydło twoje spładza męzkiego, - pierworodne wołu i owcy.FS"Święta przaśników przestrzegaj; siedm dni będziesz jadał przaśniki, jakom ci przykazał, w oznaczonej porze miesiąca kłosów, - gdyż w miesiącu kłosów wyszedłeś z Micraim. X~~;}}|q{{fzyxxMwwvv;uutrssr`qqfpp*oynnQmm6ll#k5jjEiiQhh(ggffe7dd)cbbaa``_^i]]]\,[[7ZYYzXX$WtVVUTTSSRYQHPONMM!LXKmJJHIHGFFEsDCBBBdAs@??>==<;;::[9887y66n544.3322 1f00D//O..h--r,,U++**.)6(( '&&c%v$$-# ""_!!. 9N3Sk,0krs<L*a$ [  S ;u@z7~~w I przynieśli co rozkazał Mojżesz przed przybytek zboru; i przystąpił cały zbór i stanął przed Wiekuistym.5e Wołu też i barana - na ofiary opłatne, dla ofiarowania przed obliczem Wiekuistego, i ofiarę śniedną zaczynioną oliwą; albowiem dziś Wiekuisty ukaże się wam.”  Synom zaś Israela powiedz tak: weźmiecie sobie kozła na ofiarę zagrzeszną, i cielca i jagnię, roczniaki zdrowe, na całopalenie.* O I rzekł do Ahrona: „Weźmiesz sobie cielca młodego na ofiarę zagrzeszną, i barana na całopalenie, zdrowe, i przywiedziesz je przed oblicze Wiekuistego;a  ? I stało się dnia ósmego, wezwał Mojżesz Ahrona i synów jego i starszych Israela._ 9$I uczynili Ahron i synowie jego to wszystko, co rozkazał Wiekuisty przez Mojżesza.< s#A u wejścia przybytku zboru zostawać będziecie dzień i noc, przez siedm dni, a będziecie przestrzegali służby Wiekuistego, abyście nie pomarli; bo tak mi rozkazano.”r_"Jako się stało dnia dzisiejszego, tak przykazał Wiekuisty czynić i nadal, dla rozgrzeszenia waszego.B!A od wejścia przybytku zboru nie odejdziecie przez siedm dni, aż do dnia, którego wypełni się czas upełnomocnienia waszego; bo przez siedm dni upełnomocniane będą ręce wasze.E A coby pozostało z mięsa i z chleba, w ogniu spalicie.xkI rzekł Mojżesz do Ahrona i do synów jego: „Ugotujcie to mięso u wejścia do przybytku zboru, i tam je jedzcie z chlebem, który w koszu upełnomocnienia, jak mi przykazano i powiedziano: Ahron i synowie jego jeść je mają. I wziął również Mojżesz oleju namaszczenia i nieco krwi, która była na ofiarnicy, i pokropił Ahrona i szaty jego, i synów jego, i szaty synów jego z nim; i tak poświęcił Ahrona i szaty jego, i synów jego, i szaty synów jego z nim.BWziął też Mojżesz mostek, i przedstawił go jako przedstawienie przed obliczem Wiekuistego: z barana wyświęcenia, Mojżesza był to udział, jak rozkazał Wiekuisty Mojżeszowi.0[I wziął to Mojżesz z rąk ich, i puścił z dymem na ofiarnicy przy całopaleniu; ofiara to wyświęcenia, na woń: przyjemną, - ogniowa to ofiara Wiekuistemu.I położył to wszystko na dłonie Ahrona, i na dłonie synów jego, i stawił to jako przedstawienie przed obliczem Wiekuistego;>wA z kosza przaśników, który przed Wiekuistym, wziął kołacz przaśny jeden, i bochen chleba z oliwą jeden, i ołatek jeden, i położył na łoje i na łopatkę prawą;I wziął łój i ogon, i wszystek łój pokrywający trzewa, i przeponę wątroby, i obie nerki i łój ich, i łopatkę prawą;k~QI kazał przystąpić synom Ahrona, i włożył Mojżesz nieco krwi na chrząstkę prawego ucha ich, i na wielki palec ręki ich prawej, i na wielki palec nogi ich prawej, i pokropił Mojżesz krwią ofiarnicę w około:9}mI zarznął go, i wziął Mojżesz nieco krwi jego i włożył na chrząstkę prawego ucha Ahrona, i na wielki palec ręki jego prawej, i na wielki palec nogi jego prawej.|Zatem przywiódł barana drugiego, barana wyświęcenia, i położyli Ahron i synowie jego ręce swoje na głowę barana.O{A trzewa i golenie obmył wodą, i puścił z dymem Mojżesz całego barana na ofiarnicy: całopalenie to na woń przyjemną; ogniowa to ofiara Wiekuistemu, jak przykazał Wiekuisty Mojżeszowi.gzIA barana porąbał w kawały, i puścił z dymem Mojżesz głowę, i kawały i tłuszcz.QyI zarznął go, i pokropił Mojżesz krwią jego ofiarnicę w około.rx_I przywiódł barana na całopalenie, i położyli Ahron i synowie jego ręce swoje na głowę barana. wA cielca, i skórę jego, i mięso jego, i nieczystość jego spalił w ogniu za obozem, jak rozkazał Wiekuisty Mojżeszowi.vI wziął cały łój pokrywający trzewa, i przeponę nad wątrobą i obie nerki, i łój ich, i puścił z dymem na ofiarnicy;luSI zarznął go, i wziął Mojżesz nieco krwi i pomazał narożniki ofiarnicy w około palcem swoim, i oczyścił ofiarnicę, a pozostałą krew wylał u podstawy ofiarnicy, i poświęcił ją, aby rozgrzeszać na niej.|tsI przywiódł cielca zagrzesznego, i położyli Ahron i synowie jego ręce swoje na głowę cielca zagrzesznego.4sc Kazał też przystąpić Mojżesz synom Ahrona i przybrał ich w spodnie szaty, i opasał ich pasem, i okrył głowy ich mitrami, jak przykazał Wiekuisty Mojżeszowi._r9 I polał oleju namaszczenia na głowę Ahrona, i namaścił go, aby go poświęcić.q- I pokropił nim ofiarnicę siedmkroć, i namaścił ofiarnicę i wszystkie przybory jej, i umywalnię i podnóże jej, aby je poświęcić.spa I wziął Mojżesz olej namaszczenia, i namaścił przybytek, i wszystko co w nim, i poświęcił to.,oS Włożył też zawój na głowę jego, a do zawoju z przedniej strony jego przytwierdził diadem złoty, koronę świętą, jak przykazał Wiekuisty Mojżeszowi.Tn#I włożył nań napierśnik, i złożył do napierśnika Urim i Thumim.NmI włożył nań spodnią szatę, i opasał go pasem, i przyoblókł go w płaszcz, i włożył nań naramiennik, i przepasał go pasem naramiennika, i przytwierdził nim naramiennik na nim.Tl#I kazał przystąpić Mojżesz Ahronowi i synom jego i obmył ich wodą.PkI rzekł Mojżesz do zboru: „Oto co rozkazał Wiekuisty uczynić!”{jqI uczynił Mojżesz, jako mu rozkazał Wiekuisty; i zgromadził się cały zbór u wejścia do przybytku zboru.DiA cały zbór zgromadź u wejścia do przybytku zboru”.h„Weź Ahrona i synów jego z nim, i szaty, i olej namaszczenia, i cielca ofiary zagrzesznej, i dwa barany i kosz przaśników.8g oI oświadczył Wiekuisty Mojżeszowi, i rzekł:f/&Który polecił Wiekuisty Mojżeszowi u góry Synai, gdy rozkazał synom Israela na puszczy Synajskiej, aby przynosili ofiary swoje Wiekuistemu. e%Oto przepis o całopaleniu, i o ofierze śniednej i zagrzesznej i pokutnej, i o ofierze wyświęcenia i o ofierze opłatnej,{dq$Co rozkazał Wiekuisty dawać im od dnia namaszczenia ich od synów Israela. Ustawa to wieczna w pokoleniach ich.=cu#Oto udział uświęcony Ahrona i udział uświęcony synów jego, z ogniowych ofiar Wiekuistego, od dnia, w którym dano im przystąpić do piastowania kapłaństwa Wiekuistemu,dbC"Albowiem mostek przedstawienia i łopatkę podniesienia wziąłem od synów Israela z ofiar ich opłatnych, i oddałem je Ahronowi, kapłanowi, i synom jego, jako część wyznaczoną na wieki, od synów Israela.”zao!Kto z synów Ahrona przynosi krew z ofiar opłatnych i łój, temu dostanie się i łopatka prawa w udziale.``; Łopatkę też prawą oddacie jako podniesienie kapłanowi z ofiar waszych opłatnych.d_CI puści z dymem kapłan łój na ofiarnicy; a będzie mostek dla Ahrona i synów jego.0^[Jego ręce niech przyniosą ogniowe ofiary Wiekuistego; łój wraz z mostkiem niech przyniesie: mostek, aby stawić go jako przedstawienie przed obliczem Wiekuistego;+]Q„Powiedz synom Israela tak: ktoby przyniósł ofiarę opłatną swoję Wiekuistemu, niechaj sam przyniesie ofiarę swoję Wiekuistemu, z ofiary swej opłatnej;9\oI oświadczył Wiekuisty Mojżeszowi, i rzekł:}[uKażdy, który jeść będzie jakąkolwiek krew, - dusza któraby ją jadła, wytraconą będzie z ludu swojego”.rZ_Żadnej też krwi jadać nie będziecie we wszystkich siedzibach waszych, ani z ptactwa, ani z bydląt:$YCBo ktobykolwiek jadł łój z bydląt, z których przynosi się ofiara ogniowa Wiekuistemu, dusza, któraby to jadła, wytracona będzie z ludu swojego.XA łój padliny i łój rozszarpanego, użytym być może do wszelakiej potrzeby; jeść jednak, jadać go nie będziecie.oWY„Powiedz synom Israela tak: żadnego łoju z wołu, ani z owcy, ani z kozy jeść nie będziecie.9VoI oświadczył Wiekuisty Mojżeszowi, i rzekł:U3A jeżeli kto, dotknąwszy się czego nieczystego, bądź nieczystości człowieczej, bądź nieczystego zwierzęcia, bądź jakiegokolwiek potworu nieczystego, będzie jadł mięso ofiary opłatnej poświęconej Wiekuistemu, - wytracona będzie dusza ta z ludu swojego.”T9Ale ktokolwiekby jadł mięso z ofiary opłatnej, ofiarowanej Wiekuistemu, mając nieczystość na sobie; wytracona będzie dusza ta z ludu swojego."S?Mięso to, któreby się dotknęło czego nieczystego, jadanem nie będzie; na ogniu należy je spalić; mięso to -każdy czysty może jeść to mięso.iRMA jeżeliby jednak jedzonem było mięso tej ofiary opłatnej dnia trzeciego, to nie będzie upodobaną. Kto ją przyniósł, temu się ona nie policzy: obrzydliwością będzie; a ktoby jadł z niej, winę swą poniesie.^Q7Coby zaś zostało z mięsa tej ofiary do trzeciego dnia, na ogniu spalonem będzie.9PmA jeżeli ślubem, albo dobrowolnym darem ofiara jego, to w dzień złożenia ofiary jego spożytą będzie; i nazajutrz też, coby z niej pozostało, spożytem być może;O Mięso zaś ofiary dziękczynno-opłatnej w dzień ofiarowania jej spożytem będzie; nie należy zostawiać z tego do jutra.&NGI niechaj przynosi z tego, jeden z każdej ofiary, jako dań Wiekuistemu; do kapłana, kropiącego krwią ofiar opłatnych, do niego należeć to będzie.|Ms Wraz z kołaczami kiszonego chleba powinien przynosić ofiarę swoję, przy ofierze dziękczynno-opłatnej swojej.tLc Jeżeli ją kto na dziękczynienie przynosi, wtedy przyniesie przy tej ofierze dziękczynnej kołacze przaśne, zaczynione oliwą, i ołatki przaśne, posmarowane oliwą, i mąkę przednią, wysmażoną na kołacze zaczynione oliwą.OK A oto przepis o ofierze opłatnej, która się przynosi Wiekuistemu:J+ Ale wszelka ofiara śniedna zaczyniona oliwą, albo sucha, do wszystkich synów Ahrona należeć będzie, - tak do jednego, jak i do drugiego.:Io Każda też ofiara śniedna, w piecu upieczona, i wszystko, co przyrządzonem zostało w rądlu, albo na panwi, do niego, do kapłana, który ją przynosi, należeć będzie.xHkA kapłan, który przynosi całopalenie czyjekolwiek: skóra całopalenia do niego, do kapłana, ma należeć.GJako „zagrzeszna”, tak i „pokutna”, - jednaki przepis mają; do kapłana, który rozgrzesza nią, należeć będzie.FKażdy mężczyzna z pośród kapłanów jeść ją może; na miejscu świętem spożywaną będzie: świętością świętości ona.jEOI puści to z dymem kapłan na ofiarnicy, jako ofiarę ogniową Wiekuistemu. Ofiara to pokutna.DI obie nerki z łojem, który na nich, który nad polędwicami, i przeponę na wątrobie, - wraz z nerkami ją oddzieli.^C7A wszystek łój jej należy przynieść z niej, ogon i łój pokrywający trzewa,BNa miejscu, gdzie zarzynają całopalenia, zarzynać będą „pokutną,” a krwią jej pokropią ofiarnicę w około.LA A oto przepis o ofierze pokutnej: świętością świętości ona."@?Ale żadna ofiara zagrzeszna, której krew wnosi się do przybytku zboru, dla rozgrzeszenia w świątyni, nie będzie jadana: na ogniu spaloną będzie.d?CKażdy mężczyzna z pośród kapłanów jeść ją może; świętością to świętości.7>iNaczynie też gliniane, w którem się gotowała, stłuczone być ma; jeżeliby zaś w naczyniu miedzianem gotowaną była, - to należy wyczyścić je i wypłukać wodą.!==Każdy, który się dotyka mięsa jej, wyświęconym być musi; a jeżeliby krwią jej obryzgał szatę, to zbryzganą wypierzesz na miejscu świętem.<'Kapłan, spełniający obrządek rozgrzeszania, niech spożyje ją; na miejscu świętem spożywaną być powinna, w dworcu przybytku zboru.^;7„Powiesz Ahronowi i synom jego tak: oto przepis o ofierze zagrzesznej: Na miejscu, gdzie zarzynają całopalenia, będzie zarzynana „zagrzeszna” przed obliczem Wiekuistego; świętością świętości ona.9:oI oświadczył Wiekuisty Mojżeszowi, i rzekł:h9KI każda śniedna ofiara kapłańska cała z dymem puszczaną będzie, nie będzie jadana.”8%I kapłan też namaszczony na jego miejsce, z synów jego, spełni to: ustawa to wieczysta Wiekuistemu; cała z dymem puszczoną będzie.<7sNa panwi, w oliwie, będzie przyrządzona; wysmażoną przyniesiesz ją; dobrze wypieczoną, jako śniedną ofiarę rozdrobioną, przyniesiesz ją na woń przyjemną Wiekuistemu.c6A„Oto ofiara Ahrona i synów jego, którą przyniosą Wiekuistemu, w dzień namaszczenia swego: dziesiąta część efy mąki przedniej na ofiarę śniedną ustawicznie; połowa tego rano, a połowa tego wieczorem.95oI oświadczył Wiekuisty Mojżeszowi, i rzekł:K4Każdy mężczyzna z potomków Ahrona jeść to może, jako udział na wieki, w pokoleniach waszych, z ofiar ogniowych Wiekuistego: każdy, który się ich dotyka, wyświęconym być musi.”"3?Nie należy piec tego kiszonem; jako udział ich dałem im to z ogniowych ofiar Moich; świętem świętości to, jak „zagrzeszna” i „pokutna.”*2OA pozostałe z niej jadać będą Ahron i synowie jego. Jako przaśniki jedzonem będzie na miejscu świętem; w dworcu przybytku zboru spożywać to będą.z1oI zbierze z niej garścią swoją z przedniej mąki ofiary śniednej, i z oliwy jej, i wszystko kadzidło, które na ofierze śniednej, i puści z dymem na ołtarzu jako woń przyjemną, ten „znak przypomnienia,” przed Wiekuistym. 0A oto przepis o ofierze śniednej: przynosić ją będą synowie Ahrona przed oblicze Wiekuistego na przednią stronę ofiarnicy.K/ Ogień ustawiczny rozżarzany będzie na ofiarnicy, nie wygaśnie.Y.- Ogień zaś na ofiarnicy rozżarzany będzie niem, aby nie wygasł, a rozniecać będzie na niej kapłan drwa każdego rana, i ułoży na niej całopalenie i puści na niej z dymem łoje ofiar opłatnych.t-c Poczem zdejmie szaty swe i oblecze się w szaty inne, a wyniesie popiół po za obóz na miejsce czyste.P, I przywdziawszy kapłan ubiór swój lniany, i spodnie szaty lniane włożywszy na ciało swoje, zbiorze popiół, na który spalił ogień całopalenie na ofiarnicy, a wysypie go podle ofiarnicy.V+' „Rozkażesz Ahronowi i synom jego i powiesz: Oto przepis o całopaleniu: ono to całopalenie pozostaje na ognisku, na ofiarnicy, przez całą noc do rana, a ogień ofiarnicy ma być rozżarzany niem.9*oI oświadczył Wiekuisty Mojżeszowi, i rzekł:")?I rozgrzeszy go kapłan przed Wiekuistym, a odpuszczonem mu będzie w każdej z tych wszystkich rzeczy, którą popełnił, zawiniwszy przez nią.” (A pokutę swoję przywiedzie Wiekuistemu, barana zdrowego z trzody, według oszacowania twego, jako ofiarę pokutną, do kapłana.:'oAlbo też to, o cokolwiek fałszywie przysiągł: zwróci to w pełnej wartości, a piątą część dołoży do tego; odda je zaś temu, czyje jest, w dzień pokuty swojej.[&1Gdyby tedy zgrzeszył, a stał się winnym, niechaj zwróci zdzierstwo, które wydarł, albo grabież, którą zagrabił, albo rzecz powierzoną, która powierzoną mu została, albo zgubę, którą znalazł, 4%cAlbo by znalazł zgubę, a zaparł się jej, albo też przysiągł fałszywie o cokolwiek ze wszystkich rzeczy, których dopuszczając się człowiek, grzeszy przez nie;m$U„Jeżeliby kto zgrzeszył, a dopuścił się przeniewierstwa przed Wiekuistym, tem, że zaparł się wobec bliźniego swego co do rzeczy sobie powierzonej, albo wręczonej, albo mu wydartej, albo by ograbił bliźniego swego,7# mI oświadczył Wiekuisty Mojżeszowi i rzekł:>"yOfiara to pokutna, - zawinić zawinił Wiekuistemu.”w!iNiechaj tedy przyprowadzi barana zdrowego z trzody, według oszacowania twojego, na ofiarę pokutną, do kapłana, i rozgrzeszy go kapłan z uchybienia, którego niebacznie się dopuścił, sam nie wiedząc, a odpuszczonem mu będzie.Z /A jeżeliby kto zgrzeszył, a wykroczył przeciw któremu ze wszystkich przykazań Wiekuistego, wzbraniających cokolwiek czynić, a nie wiedział, i stał się winnym, i tak uniósł na sobie winę swą:7iA co zgrzeszył przeciw świętości wróci, i piątą część nadto dołoży, i odda kapłanowi; kapłan zaś rozgrzeszy go baranem pokutnym, a odpuszczonem mu będzie.3„Jeżeliby kto dopuścił się przeniewierstwa, a zgrzeszył niebacznie przeciw świętościom Wiekuistego, przywiedzie wtedy na pokutę Wiekuistemu barana zdrowego z trzody, według oszacowania twojego na srebrne szekle, wedle szekla świętego, - jako ofiarę pokutną.9oI oświadczył Wiekuisty Mojżeszowi, i rzekł:V' I tak rozgrzeszy go kapłan z grzechu jego, którego się dopuścił w którejkolwiek z tych rzeczy, a odpuszczonem mu będzie; pozostałość zaś będzie dla kapłana, jak przy ofierze śniednej.”S! I przyniesie ją do kapłana; i nabierze z niej kapłan pełną garść swoję, w „znak przypomnienia”, i puści z dymem na ofiarnicy przy ofiarach ogniowych Wiekuistemu: ofiara to zagrzeszna.5 A gdyby go nie stało na dwie turkawki, albo na dwa młode gołąbki, niechaj przyniesie za grzech, którego się dopuścił, dziesiątą część efy przedniej mąki, jako ofiarę zagrzeszną; nie naleje na nią oliwy, ani włoży na nią kadzidła, bo ofiara to zagrzeszna.#A Drugiego zaś zużyje na całopalenie, wedle przepisu, i tak rozgrzeszy go kapłan z grzechu jego, którego się dopuścił, a odpuszczonem mu będzie. I pokropi krwią tej „zagrzesznej” ścianę ofiarnicy, a pozostałą krew wyciśnie u podstawy ofiarnicy: ofiara to zagrzeszna.I przyniesie je do kapłana, który złoży najprzód tego, co za grzech, i naderwie głowę jego nad karkiem, ale jej nie oderwie.gIA gdyby go nie stało na owcę, to przyniesie jako pokutę za grzech, którego się dopuścił, parę turkawek albo parę młodych gołąbków Wiekuistemu, - jednego na „zagrzeszną”, a drugiego na „całopalną.”EI niech przyniesie pokutę Wiekuistemu za grzech swój, którego się dopuścił, samicę z trzody; owcę albo kozę - jako ofiarę zagrzeszną, a rozgrzeszy go kapłan z grzechu jego.fGKto tedy zawini w jakiejkolwiek z tych rzeczy, niechaj wyspowiada się, w czem zgrzeszył;#AAlbo jeżeliby kto przysiągł, a wymknęło mu się z ust, aby wyrządził sobie co złego, albo dobrego, we wszystkiem, co wymyka się człowiekowi w przysiędze, a uszłoby z świadomości jego, - on zaś dowiedziałby się, i byłby winien w jakiejkolwiek z tych rzeczy;^7Albo - jeżeliby się kto dotknął nieczystości człowieczej, jakakolwiek by to była nieczystość, przez którą się zanieczyszcza, a byłoby to tajne przed nim, on zaś dowiedziałby się, i byłby winien;}uAlbo - jeżeliby się kto dotknął jakiejkolwiek rzeczy nieczystej, bądź padliny zwierza nieczystego, bądź padliny bydlęcia nieczystego, bądź padliny gadu nieczystego, a byłoby to tajne przed nim, tak że nieczystym będzie i winnym;0 ]Jeżeliby też kto zgrzeszył, że słysząc słowo zaklęcia, a będąc świadkiem widzącym albo wiedzącym, a nie oznajmił, i tak uniósłby na sobie winę swą: #A wszystek łój jej zdejmie, jak się zdejmuje łój baranka z ofiary opłatnej, i puści to z dymem kapłan na ofiarnicy przy ofiarach ogniowych Wiekuistemu; i tak rozgrzeszy go kapłan z grzechu, którego się dopuścił, - i odpuszczonem mu będzie.:o"I weźmie kapłan nieco krwi ofiary zagrzesznej na palec swój, a pomaże narożniki ofiarnicy całopaleń, pozostałą zaś krew jej wyleje u podstawy ofiarnicy całopaleń. !I położy rękę swą na głowę „zagrzesznej”, i zarzną ją jako ofiarę zagrzeszną na miejscu, gdzie zarzynają całopalenia.f G A jeżeli z owiec przynosi na ofiarę swą zagrzeszną, samicę zdrową niechaj przyniesie.\ 3Wszystek też łój jej zdejmie, jak zdejmuje się łój z ofiary opłatnej, i puści go z dymem kapłan na ofiarnicy, na woń przyjemną Wiekuistemu; i tak rozgrzeszy go kapłan, i odpuszczonem mu będzie. 9I weźmie kapłan nieco krwi jej na palec swój, a pomaże narożniki ofiarnicy całopaleń, pozostałą zaś krew jej wyleje u podstawy ofiarnicy. }I położy rękę swą na głowę „zagrzesznej” - i zarzną tę ofiarę zagrzeszną na miejscu ofiar całopalnych. ;Jeżeli mu tedy ujawni się grzech jego, którym zgrzeszył, to przywiedzie na ofiarę swą kozę, zdrową samicę za grzech, którego się dopuścił./YA jeżeliby kto zgrzeszył niebacznie z ludu pospolitego wykroczywszy przeciw jednemu z przykazań Wiekuistego, wzbraniających cokolwiek czynić, a przewiniłby;,SA wszystek łój jego puści z dymem na ofiarnicy, podobnie jak łój ofiary opłatnej; i tak rozgrzeszy go kapłan z grzechu jego, i odpuszczonem mu będzie.;qI weźmie kapłan nieco krwi ofiary zagrzesznej na palec swój, a pomaże narożniki ofiarnicy całopaleń, pozostałą zaś krew jego wyleje u podstawy ofiarnicy całopaleń.!I położy rękę swą na głowę kozła, i zarzną go na miejscu, gdzie zarzynają całopalenia przed Wiekuistym: ofiara to zagrzeszna.|sJeżeli mu tedy ujawni się grzech jego, którym zgrzeszył, to przywiedzie na ofiarę swą kozła, samca zdrowego.:oA jeżeliby zgrzeszył książę, a wykroczyłby przeciw jednemu z przykazań Wiekuistego, Boga swojego, wzbraniających cokolwiek czynić, a to niebacznie, a przewiniłby;}uI każe wynieść cielca po za obóz i spali go jako spalił cielca pierwszego: ofiara to zagrzeszna zgromadzenia.!=I postąpi z tym cielcem jak postąpił z cielcem zagrzesznym; tak samo postąpi z nim, - i tem rozgrzeszy ich kapłan, i odpuszczonem im będzie.MI wszystek łój jego zdejmie zeń i puści z dymem na ofiarnicy.b~?A częścią krwi pomaże narożniki ołtarza, który przed obliczem Wiekuistego w samym przybytku zboru, wszystką zaś pozostałą krew wyleje u podstawy ofiarnicy całopaleń, która u wejścia przybytku zboru.}yI zamoczy kapłan palec swój we krwi, a pokropi krwią ową siedmkroć przed obliczem Wiekuistego, przed zasłoną.M|I wniesie kapłan namaszczony nieco krwi cielca do przybytku zboru;{}I położą starsi zboru rękę swą na głowę cielca, przed Wiekuistym, i zarzną cielca przed obliczem Wiekuistego.)zMI poznanym by został grzech, którym zgrzeszyli: przyniesie wtedy zgromadzenie młodego cielca na ofiarę zagrzeszną, a sprowadzą go przed przybytek zboru.jyO A jeżeliby cały zbór Israelski niebacznie zgrzeszył, a zakryta była rzecz od oczu zgromadzenia, a tak przekroczyłby przeciw jednemu z przykazań Wiekuistego, wzbraniających cokolwiek czynić, i popadłby w winę;x/ Całego cielca wyniesie po za obóz na miejsce czyste, na skład popiołu i spali go na drwach ogniem; przy składzie popiołu spalonym będzie.swa A skórkę cielca, i całe mięso jego z głową i goleniami, i trzewa jego, i nieczystość jego, -qv] Jako odjętym zostaje z wołu ofiary opłatnej; i puści je z dymem kapłan na ofiarnicy całopaleń.u Obie też nerki z łojem, który na nich, który nad polędwicami, i przeponę, która na wątrobie, wraz z nerkami ją oddzieli, -t I wszystek łój cielca ofiary zagrzesznej zdejmie zeń, - łój pokrywający trzewa, i wszystek łój, który nad trzewami;msUI pomaże kapłan krwią narożniki ołtarza do kadzidła wonnego, który w przybytku zboru przed Wiekuistym; wszystką zaś pozostałą krew cielca wyleje u podstawy ofiarnicy całopaleń, która u wejścia przybytku zboru. rI zamoczy kapłan palec swój we krwi, a pokropi krwią ową siedmkroć przed obliczem Wiekuistego, przed zasłoną świątyni.\q3I weźmie kapłan namaszczony nieco krwi cielca i wniesie ją do przybytku zboru.+pQI przywiedzie cielca onego do wejścia przybytku zboru, przed oblicze Wiekuistego, a położy rękę swą na głowę cielca, i zarzną cielca przed Wiekuistym.So!Jeżeliby kapłan namaszczony zgrzeszył, dla wprowadzenia ludu w winę: niech wtedy przyniesie za grzech swój, którego się dopuścił, cielca młodego, zdrowego, Wiekuistemu na ofiarę zagrzeszną.Ln„Powiedz synom Israela tak: gdyby kto zgrzeszył niebacznie przeciw któremu ze wszystkich przykazań Wiekuistego, wzbraniających cokolwiek czynić, a przekroczyłby przeciw jednemu z nich; 8m oI oświadczył Wiekuisty Mojżeszowi, i rzekł: lUstawa to wieczna w pokoleniach waszych, we wszystkich siedzibach waszych: żadnego łoju i żadnej krwi jeść nie będziecie!”{kqI puści je z dymem kapłan na ofiarnicy: pokarm to, ogniowa ofiara, woń przyjemna: wszystek łój Wiekuistemu. jObie też nerki z łojem, który na nich, który nad polędwicami, i przeponę, która na wątrobie, wraz z nerkami ją oddzieli.i#I przyniesie z niej ofiarę swą, jako ofiarę ogniową Wiekuistemu: - łój pokrywający trzewa, i wszystek łój, który nad trzewami.h' I położy rękę swą na głowę jej, i zarzną ją przed przybytkiem zboru, i pokropią synowie Ahrona krwią jej ofiarnicę, w około.Wg) A jeżeli ofiara jego koza; niechaj przyniesie ją przed oblicze Wiekuistego,]f5 I puści to z dymem kapłan na ofiarnicy, - pokarm to, ofiara ogniowa Wiekuistemu. e Obie też nerki z łojem, który na nich, który na polędwicach, i przeponę, która na wątrobie, wraz z nerkami ją oddzieli.jdO I przyniesie z ofiary opłatnej jako ofiarę ogniową Wiekuistemu najlepszą część jej, - ogon cały, po samą krzyżową kość go odciąwszy, również łój pokrywający trzewa, i wszystek łój, który nad trzewami.'cII położy rękę swą na głowę ofiary swojej, i zarzną ją u wejścia do przybytku zboru, i pokropią synowie Ahrona krwią jej ofiarnicę, w około.ebEJeżeli jagnię przynosi na ofiarę swoję; niechaj przyniesie je przed oblicze Wiekuistego.zaoA jeżeli z trzody ofiara jego na „opłatną” Wiekuistemu, - samca albo samicę zdrową niechaj przyniesie.`/I puszczą to z dymem synowie Ahrona na ofiarnicy wraz z całopaleniem, co na drwach, na ogniu: ofiara to ogniowa, woń przyjemna Wiekuistemu. _Obie też nerki z łojem, który na nich, który nad polędwicami, i przeponę, która na wątrobie, wraz z nerkami ją oddzieli.^!I przyniesie z ofiary opłatnej, jako ofiarę ogniową Wiekuistemu, - łój pokrywający trzewa, i wszystek łój, który nad trzewami;-]UI położy rękę swą na głowę ofiary swojej, i zarzną ją u wejścia do przybytku zboru, i pokropią synowie Ahrona, kapłani, krwią ofiarnicę w około.\ 9A jeżeli ofiarą opłatną ofiara jego, to jeżeli z rogacizny przynosi, - samca albo samicę zdrową niechaj przyniesie przed oblicze Wiekuistego.['I puści z dymem kapłan „znak przypomnienia” z krupy jej i z oliwy jej, ze wszystkiem kadzidłem jej: ogniowa to ofiara Wiekuistemu.XZ+I nalejesz na nią oliwy, i nałożysz na nią kadzidła: śniedna to ofiara.Y1A jeżeli przyniesiesz ofiarę z pierwocin Wiekuistemu, - kłosy suszone nad ogniem, krupę świeżą przyniesiesz w darze od pierwocin twoich.6Xg Wszelką też ofiarę twą śniedną solą posolisz; a nie pozbawisz soli przymierza Boga twojego, - śniednej ofiary twojej: przy każdej ofierze twojej zaofiarujesz sól.sWa W ofierze pierwocin przynosić to możecie Wiekuistemu, ale na ofiarnicę nie wejdą, jako woń przyjemna.^V7 Żadna ofiara śniedna, którą przynosić będziecie Wiekuistemu, niechaj przyrządzaną nie będzie z kiszonego, gdyż żadnego zakisu i żadnego miodu nie puścicie z dymem jako ofiarę ogniową Wiekuistemu. U A pozostałe z ofiary śniednej będzie dla Ahrona i dla synów jego: świętem to świętości z ogniowych ofiar Wiekuistego.T3 A zdjąwszy kapłan ze śniednej ofiary „znak przypomnienia”, puści ją z dymem na ofiarnicy: ogniowa to ofiara, woń przyjemna Wiekuistemu.S'I przyniesiesz ofiarę śniedną, z tych rzeczy przyrządzoną, Wiekuistemu; i przedstawią ją kapłanowi, a odniesie ją na ofiarnicę.tRcA jeżeli ofiarą śniedną z rądla ofiara twoja, - z mąki przedniej z oliwą przyrządzoną będzie.OQRozdrobisz ją na kawałki i polejesz ją oliwą: ofiara to śniedna.PJeżeli zaś ofiarą śniedną z panwi ofiara twoja, - z mąki przedniej, zaczynionej w oliwie, przaśne niechaj będzie;K yI nadłamie ją w skrzydłach jej, nie odrywając, i puści ją z dymem kapłan na ofiarnicy, na drwach, co na ogniu: całopalenie to, ogniowa ofiara, woń przyjemna Wiekuistemu.nJ YI odjąwszy gardziel z pierzem jej, rzuci ją podle ofiarnicy, ku stronie wschodniej, na popielisko.I )I przyniesie ją kapłan do ofiarnicy i naderwie głowę jej i puści z dymem na ofiarnicy, wycisnąwszy krew jej przy ścianie ofiarnicy; H A jeżeli z ptactwa całopalna ofiara jego Wiekuistemu, - niechaj przyniesie z turkawek albo z młodych gołębi ofiarę swoję./G [ Trzewa zaś i golenie opłócze wodą, i przyniesie kapłan to wszystko i puści z dymem na ofiarnicy: całopalenie to, ogniowa ofiara, woń przyjemna Wiekuistemu.F  I rozrąbią go na części, a wraz z głową i tłuszczem ułoży je kapłan na drwach, które na ogniu, na ofiarnicy.E ; I zarzną go po stronie ofiarnicy, ku północy, przed obliczem Wiekuistego; a pokropią synowie Ahrona, kapłani, krwią jego ofiarnicę, w około.wD k A jeżeli z trzody ofiara jego, - z owiec albo z kóz na całopalenie, - samca zdrowego niechaj przyniesie.$C E A trzewa i golenie jego opłócze wodą, i puści z dymem kapłan to wszystko na ofiarnicy: całopalenie to, ogniowa ofiara, woń przyjemna Wiekuistemu. ~|~!}{|||={{lzzyydxxx)wvvIu]tt)svs qq.pp!ooEnNmlkkj@ihh|h1ggfGeezddccbbHaaaaa```c`_d^^\]]|\[[oZZZ XX?WVViUUvTT)SRRLQQPdOONNMLL(K}JJkIgHrGFFEODDtCCOBBAAD@@J??i>==s<<;3:q9887663544k33322=1100/..9--D,j,+*I))=(8'&%%"$$$##&"" !/ VYiC;#wT^L /l j _ M { \ dn5_2 yi#A gdyby plunął upławami dotknięty na czystego, to wypierze tenże szaty swoje, i umyje się wodą, a będzie nieczystym do wieczora.hKtoby też dotknął się ciała dotkniętego upławami, wypierze szaty swoje, i umyje się wodą, a będzie nieczystym do wieczora.!g=Ktoby też usiadł na sprzęcie, na którym siedział upławami dotknięty, wypierze szaty swoje i umyje się wodą, a będzie nieczystym do wieczora.~fwA ktoby się dotknął pościeli jego, wypierze szaty swoje, i umyje się wodą, a będzie nieczystym do wieczora.eKażda pościel, na którejby leżał upławami dotknięty, nieczysta jest, każdy też sprzęt, na którymby usiadł, nie-czysty jest.5deA oto będzie nieczystość jego podczas upławu jego: gdy ciecze z ciała jego upław jego, albo gdy zatkało się ciało jego z upławu swojego; nieczystość to jego.c#„Powiedźcie synom Israela, a mówcie do nich: Ktokolwiek by miał upławy z ciała swojego, to dla upławu swojego nieczystym będzie.Eb I oświadczył Wiekuisty Mojżeszowi i Ahronowi, i rzekł:faG9Aby nauczać w porze, kiedy co nieczyste i w porze, kiedy co czyste. Oto nauka o trądzie.;`s8I o nabrzmiałości, i o przyrzucie i o plamie:,_U7I o trądzie na szacie i na domu;6^i6Oto przepis o wszelkim trądzie i o strupie.e]E5I puści ptaka żywego po za miasto, na pole; i tak rozgrzeszy dom, i będzie czystym.” \4I tak rozgrzeszy dom krwią owego ptaka i wodą żywą, mianowicie ptakiem żywym i drzewem cedrowem i izopem i czerwienią.%[E3A wziąwszy drzewo cedrowe i izop i czerwień wraz z ptakiem żywym, zamoczy to we krwi ptaka zarzniętego i w wodzie żywej i pokropi dom siedm razy.LZ2I zarznie ptaka jednego nad naczyniem glinianem, nad wodą żywą;cYA1A weźmie dla rozgrzeszenia domu parę ptaków i drzewa cedrowego i czerwieni i izopu;5Xe0Jeżeliby zaś przyszedł kapłan i obejrzał, a oto nie rozszerzyła się zaraza w domu po otynkowaniu jego; wtedy poczyta kapłan dom za czysty, gdyż minęła zaraza.nWW/A ktoby spał w domu tym, wypierze szaty swoje; ktoby też jadł w domu tym, wypierze szaty swoje.^V7.A ktoby wszedł do domu tego, póki zamknięty jest, nieczystym będzie do wieczora.U -I rozwalą dom ten, kamienie jego, i drzewo jego i wszystek tynk domu tego, a wyniosą po za miasto, na miejsce nieczyste.T,A wnijdzie kapłan i obejrzy, a oto rozszerzyła się zaraza po domu: wtedy trąd to gryzący w domu, nieczystym jest.S+Gdyby zaś wystąpiła na nowo zaraza a rozszerzyła się na domu, po wyłamaniu kamieni, i po zeskrobaniu domu, i po otynkowaniu;vRg*I wezmą kamienie inne, i wstawią je na miejsce owych kamieni, i tynk też inny wezmą i potynkują dom.Q)A dom da oskrobać z wewnątrz na około, i wysypią też tynk, który zeskrobali, po za miasto, na miejsce nieczyste.yPm(Rozkaże wtedy kapłan wyłamać kamienie zarazą dotknięte i wyrzucić je po za miasto, na miejsce nieczyste,hOK'I wróci kapłan dnia siódmego i obejrzy, a oto rozszerzyła się zaraza na ścianach domu;UN%&Tedy wyjdzie kapłan z domu przede drzwi domu, i zamknie dom na siedm dni.M7%I obejrzy zarazę, a oto zaraza na ścianach domu, wyżłobienia zielonawe albo czerwonawe, a wejrzenie ich głębsze niż powierzchnia ściany, -;Nadto dwie synogarlice, albo dwa gołąbki, stosownie do możności swojej, i będzie jedno z nich na ofiarę zagrzeszną, a drugie na całopalenie.=#Jeżeli wszakże biednym jest, a osiągnąć tego nie może: to niechaj weźmie jedno jagnię na ofiarę pokutną, dla przedstawienia, aby rozgrzeszyć siebie, i jednę dziesiątą część efy mąki przedniej zaczynionej oliwą na ofiarę śnie-dną, i log oliwy.x<kI złoży kapłan całopalenie i ofiarę śniedną na ofiarnicy. I rozgrzeszy go kapłan i będzie czystym. ; Spełni też kapłan ofiarę zagrzeszną i rozgrzeszy oczyszczającego się z nieczystości jego; poczem zarznie całopalenie.:A pozostałem z oliwy, będącej na dłoni kapłana, nada na głowę oczyszczającego się, i rozgrzeszy go kapłan przed Wiekuistym.i9MA z ostatka oliwy, będącej na dłoni jego, nada kapłan na chrząstkę prawego ucha oczyszczającego się, i na wielki palec ręki jego prawej, i na wielki palec nogi jego prawej, na miejscu gdzie krew ofiary pokutnej. 8;I umoczy kapłan palec swój prawy w oliwie będącej na dłoni jego lewej, i pokropi oliwą z palca swojego siedm razy przed obliczem Wiekuistego.N7Weźmie też kapłan z loga oliwy, a naleje na dłoń swoję lewą.H6 I weźmie kapłan nieco krwi z ofiary pokutnej, i nada kapłan na chrząstkę prawego ucha oczyszczającego się, i na wielki palec ręki jego prawej, i na wielki palec nogi jego prawej.O5 I zarznie jagnię na miejscu, gdzie zarzynają ofiarę zagrzeszną i całopalenie, na miejscu świętem; bo jako „za-grzeszna” i „pokutna” do kapłana należy: świętem świętości ona.*4O Poczem weźmie kapłan jedno jagnię, i przyniesie je na ofiarę pokutną wraz z logiem oliwy, i przedstawi je jako przedstawienie przed obliczem Wiekuistego; 3 I postawi kapłan oczyszczający człowieka oczyszczającego się wraz z temi przed Wiekuistym u wnijścia do przybytku zboru.=2u Dnia zaś ósmego weźmie dwa jagnięta zdrowe i owcę jednę, roczną, zdrową, i trzy dziesiąte efy mąki przedniej na ofiarę śniedną zaczynioną oliwą i log jeden oliwy.U1% A dnia siódmego ogoli wszystkie włosy swoje, głowę swą, i brodę swą, i brwi oczu swoich, i wszystkie włosy swoje ogoli, i wypierze szaty swoje, i umyje ciało swoje wodą i będzie czystym.V0'I wypierze oczyszczający się szaty swoje i ostrzyże wszystkie włosy swoje, i umyje się wodą i będzie czystym. Poczem wnijdzie do obozu, a będzie zostawał po za namiotem swoim przez siedm dni.x/kI pokropiwszy oczyszczającego się z trądu siedmkroć, ogłosi go czystym, a puści ptaka żywego na pole..7Ptaka tedy żywego weźmie i drzewo cedrowe i czerwień, i izop, a zamoczy to wraz z ptakiem żywym we krwi ptaka zarzniętego nad wodą żywą,]-5I poleci kapłan zarznąć jednego ptaka nad naczyniem glinianem, nad wodą żywą.,Poleci wtedy kapłan, aby wzięto dla oczyszczającego się parę ptaków żywych, czystych i drzewa cedrowego, i czerwieni, i izopup+[I wyjdzie kapłan po za obóz, i zobaczy kapłan, iż oto uleczona jest zaraza trądu na trędowatym;c*AOto nauka o trędowatym w dzień oczyszczenia jego: przywiedziony będzie do kapłana, -,) WI rzekł Wiekuisty do Mojżesza tak:Q( ;Oto nauka o zarazie trądu na szacie wełnianej, albo lnianej, bądź na osnowie bądź na wątku, albo na jakiejkol-wiek rzeczy skórzanej, czy należy je poczytać za czyste, czy też za nieczyste.8'k :Szatę zaś, - czy to osnowa czy wątek, - albo wszelką rzecz skórzaną, którąbyś wyprał, a odeszłoby od niej zakażenie, wypierzesz powtórnie, a czystą będzie.”R& 9Gdyby wszakże znowu wystąpiła na szacie, - bądź na osnowie, bądź na wątku, albo na jakiejkolwiek rzeczy skórzanej: trąd to szerzący się, - spalić ci na ogniu to, co zakażeniem dotknięte.+%Q 8Jeżeliby zaś zobaczył kapłan, iż oto ściemniało zakażenie po wypraniu jego; tedy wydrze je z szaty, albo ze skóry, - bądź z osnowy, bądź z wątku.$} 7I obejrzy kapłan po wypraniu zakażenie, a oto, jeżeli zakażenie nie odmieniło barwy swojej, a nie rozszerzyło się zakażenie: nieczystem ono, w ogniu je spalisz: przegryzieniem to, bądź na zwierzchniej, bądź na spodniej stronie jego.h#K 6Tedy rozkaże kapłan, aby wyprano to, co zarazą dotknięte i zamknie je na drugie siedm dni."5 5Gdyby zaś zobaczył kapłan, że nie szerzy się zakażenie na szacie, - czy to na osnowie, czy na wątku, albo na jakiejkolwiek rzeczy skórzanej,J! 4I spali tę szatę, - czy to osnowę, czy wątek z wełny albo lnu, albo jakąkolwiek rzecz skórzaną, któraby zarazą była dotknięta; bo to trąd jadowity, - w ogniu spalonemto będzie.  3A gdy zobaczy zakażone dnia siódmego, że szerzy się zakażenie na szacie, - czy to na osnowie, czy na wątku, albo na skórze, na czemkolwiek, co ze skóry sporzadzonem zostało do użytku, - to jest ta zaraza trądem jadowitym; nieczystym jest.I  2I obejrzy kapłan zakażenie i zamknie zakażone na siedm dni.V' 1A byłaby to zaraza zielonawa, albo czerwonawa na szacie, albo na skórze, albo na osnowie, albo na wątku, albo na jakiejkolwiek rzeczy skórzanej, - zarazą trądu jest, i pokazaną być ma kapłanowi.{ 0Czy to na osnowie, czy na wątku - z lnu, albo wełny, - czy też na skórze, albo na jakimkolwiek wyrobie skórzanym,nW /Jeżeliby też na szacie ukazała się zaraza trądu, na szacie wełnianej, albo na szacie lnianej, -3a .Przez wszystek czas, póki jest zarazą dotknięty, za nieczystego będzie uważany; nieczystym jest; oddzielony przebywać będzie; po za obozem będzie mieszkanie jego..W -Trędowaty zaś dotknięty tą zarazą, szaty jego będą rozdarte i głowa jego będzie odkryta, i po brodę się otuli, i nieczysty, nieczysty, wołać będzie.vg ,Człowiek to trędowaty: nieczystym jest; za nieczystego poczyta go kapłan: na głowie jego zakażenie jego.)M +I obejrzy go kapłan, a oto nabrzmiałość zakażenia biała, zaczerwieniona na pleszywości jego, albo na łysinie jego podobna do trądu na skórze ciała;4c *Wszakże gdyby na pleszywości, albo na łysinie ukazało się zakażenie białe, zaczerwienione; to trąd, który wy-stąpił na jego pleszywości, albo na jego łysinie,]5 )A jeżeliby po stronie twarzy wypadały włosy głowy jego, to łysy; czystym jest.Z/ (Człowiek też, któremuby wypadały włosy z głowy, to pleszywy; czystym jest. 'I obejrzy kapłan, a oto na skórze ciała ich plamy blade, białe; to jest to liszaj rozkwitły na skórze: czystym jest.jO &A jeżeli u mężczyzny albo u niewiasty ukażą się na skórze ciała plamy, - plamy białe,$C %Jeżeliby wszakże w stanie swoim pozostał strup, a włos czarny wyrósł na nim; to zagoił się strup, czystym jest i za czystego poczyta go kapłan.  $A zobaczy go kapłan, a oto szerzy się strup po skórze; niechaj wtedy kapłan nie szuka włosu pożółkłego: nieczystym jest.X+ #A jeżeliby się począł szerzyć strup na skórze po oczyszczeniu się jego,b? "I obejrzy kapłan strup dnia siódmego, a oto nie rozszerzył się strup po skórze, a na wejrzenie nie głębszym jest, niż skóra: poczyta go za czystego kapłan, on zaś wypierze szaty swoje i będzie czystym. !Da się wtedy ostrzydz, miejsca strupa wszakże nie ostrzyże; i zamknie kapłan zakażonego strupem na siedm dni drugie.3 a I obejrzy kapłan zakażenie dnia siódmego, a oto nie rozszerzył się strup, i niema na nim włosa pożółkłego, a na wejrzenie strup nie głębszym, niż skóra:K  Jeżeliby zaś zobaczył kapłan zakażenie strupa, a oto na wejrzenie nie głębszym jest, niż skóra, a niema na nim włosu czarnego; wtedy zamknie kapłan zarażonego strupem na siedm dni.T # I obejrzy kapłan zakażenie, a oto na wejrzenie głębszem jest, niż skóra, a na niem włos pożółkły, cienki; wtedy poczyta go kapłan za nieczystego: strupem jest, trąd to głowy, albo brody.e E Jeżeli u mężczyzny albo u niewiasty okaże się zakażenie na głowie, albo na brodzie,a = Jeżeliby zaś na swojem miejscu pozostawała owa plama, nie szerzyła się po skórze, a przytem ściemniała; nabrzmiałość z oparzelizny jest. I osądzi go kapłan za czystego, bo zapaleniem oparzelizny jest. I obejrzy go kapłan dnia siódmego; jeżeliby się szerzyła po skórze, wtedy poczyta go kapłan za nieczystego: zarazą to trądu.>w A jeżeliby obejrzał ją kapłan, a oto niema na plamie włosu białego, i głębszą też nie jest, niż skóra, a przytem ściemniała; wtedy zamknie go kapłan na siedm dni.cA I obejrzy ją kapłan, a oto zbielał włos na plamie, a na wejrzenie głębszą jest, niż skóra: trądem jest, który na sparzeliźnie się rozwinął. I poczyta go kapłan za nieczystego: jest to zaraza trądu.>w Również, jeżeliby na ciele, na skórze jego powstała oparzelizna od ognia, a zamieniłaby się wybujałość oparzelizny w plamę białą, zaczerwienioną, albo białą tylko,! Jeżeliby zaś na swojem miejscu pozostawała owa plama, a nie szerzyła się: zapaleniem wrzodu jest, i poczyta go za czystego kapłan.cA A jeżeliby się szerzyła po skórze, poczyta go kapłan za nieczystego: jest to zaraza.=u A jeżeliby ją obejrzał kapłan, a oto nie ma na niej włosu białego, i głębszą też nie jest, niż skóra, a przytem ściemniała; wtedy zamknie go kapłan na siedm dni.K I zobaczy kapłan, a oto na wejrzenie głębszą jest niż skóra, a włos na niej zbielał; wtedy poczyta go kapłan za nieczystego: zarazą trądu jest, która na wrzodzie się rozwinęła.  A wystąpiłaby na miejscu tego wrzodu nabrzmiałość biała, albo plama biała zaczerwieniona; wtedy okazana będzie kapłanowi.N A na ciele, na skórze jego, gdyby powstał wrzód, a zagoił się,~ I obejrzy go kapłan, a oto zamieniło się zakażenie w białość; za czyste poczyta kapłan zakażenie; czystym on.q}] Wszakże jeżeliby znikło mięso dzikie a zamieniło się na białe, to niechaj przyjdzie do kapłana;t|c Gdy zobaczy kapłan mięso dzikie, poczyta go za nieczystego, dzikie mięso nieczystem jest: jest to trąd.Y{- Dnia wszakże, w którym się ukaże na niem mięso dzikie, nieczystym będzie. z I zobaczy kapłan, a oto okrył trąd całe ciało jego, wtedy poczyta zakażenie za czyste: wszystko pobielało, czy-stym jest.%yE A jeżeliby się rozwinął trąd na skórze, i okrył trąd całą skórę zakażonego, od głowy aż do nóg jego na całem polu widzenia oczu kapłana.x} Trąd zastarzały jest na skórze ciała jego; i poczyta go za nieczystego kapłan, nie zamknie go, bo nieczystym jest.w3 I obejrzy kapłan, a oto nabrzmiałość biała na skórze, a zamieniła ona włos na biały, albo wybujanie dzikiego mięsa w nabrzmiałości.Tv# Zaraza trądu, gdy będzie na człowieku, przywiedzion będzie do kapłana,u{ I obejrzy kapłan, a oto rozszerzył się przyrzut po skórze; wtedy poczyta go kapłan za nieczystego: trądem jest.-tU Ale jeżeliby się bardziej rozszerzał przyrzut po skórze, po ukazaniu się jego przed kapłanem dla oczyszczenia; wtedy ukaże się po raz drugi przed kapłanem.use I obejrzy go kapłan dnia siódmego powtórnie, a oto ściemniało zakażenie, a nie rozszerzyło się zakażenie po skórze; wtedy poczyta go kapłan za czystego: przyrzutem jest, i niechaj wypierze szaty swoje, a będzie czystym.6rg A obejrzy go kapłan dnia siódmego, a oto zakażenie pozostało w stanie swoim, a nie szerzyło się zakażenie po skórze; tedy zamknie go kapłan na drugie siedm dni.;qq A jeżeliby plama biała była na skórze ciała jego, ale nie głębsza z wejrzenia, niż skóra, a włos na niej nie zbielał; tedy zamknie kapłan zakażonego na siedm dni.qp] A gdy zobaczy kapłan zakażenie na skórze ciała, że włos na zakażeniu zbielał, a zakażenie z wejrzenia głębszem jest, niż skóra ciała jego: wtedy to zaraza trądu; i obejrzy go kapłan, i poczyta go za nieczystego.o{ „Człowiek któremu by wystąpiła na skórze ciała jego nabrzmiałość, albo przyrzut, albo plama, a wyda się na skórze ciała jego jako zaraza trądu, przywiedziony będzie do Ahrona, kapłana, albo do którego z synów jego, kapłanów.:n s I rzekł Wiekuisty do Mojżesza i do Ahrona, tak:Qm A gdyby nie stało jej na jagnię, niechaj weźmie parę synogarlic, albo parę gołąbków, jednego na całopalenie, a drugiego na „zagrzeszną,” i rozgrzeszy ją kapłan i będzie czysta.”'lI I przyniesie on to przed oblicze Wiekuistego i rozgrzeszy ją, i będzie czysta z upływu krwi swojej. Oto przepis o rodzącej chłopca czy dziewczynkę.Sk! A gdy się spełnią dni oczyszczenia jej po synu albo po córce, przyniesie jagnię roczne na całopalenie i gołąbka albo synogarlicę na „zagrzeszną” do wnijścia przybytku zboru do kapłana.=ju A jeżeliby dziewczynkę urodziła, nieczystą będzie przez dwa tygodnie, jak przy wydzielaniu swojem, sześćdziesiąt zaś i sześć dni zostawać winna dla krwi oczyszczenia.Ai} Trzydzieści zaś i trzy dni zostawać winna dla krwi oczyszczenia; żadnej świętości się nie dotknie, a do świątyni nie wejdzie, póki nie spełnią się dni jej oczyszczenia.?h{ A dnia ósmego obrzezane będzie ciało napletka jego.@g{ „Powiesz synom Israela tak: niewiasta, któraby płód wydała i urodziła chłopca, nieczystą będzie przez siedm dni; jako w dni wydzielania słabości swej nieczystą będzie.8f o I oświadczył Wiekuisty Mojżeszowi, i rzekł:e/ /Aby rozróżniać między czystem a nieczystem, i między zwierzęciem, które jadanem być może, a zwierzęciem, które jadanem być nie ma.d/ .Oto nauka o bydle i ptactwie i wszelkiem jestestwie żyjącem, które się porusza w wodach, i o wszelkiem jestestwie pełzającem po ziemi. c -Albowiem Ja Wiekuisty, którym wywiódł was z ziemi Micraim, bym był wam Bogiem; i tak bądźcie świętymi, bom Ja święty.”5be ,Albowiem Ja Wiekuisty Bóg wasz: poświęcajcie się, a bądźcie świętymi, bom Ja święty, i nie zanieczyszczajcie dusz waszych żadnym płazem pełzającym na ziemi.a9 +Nie splugawiajcie dusz waszych którymkolwiek płazem czołgającym się, i nie zanieczyszczajcie się niemi, byście nie byli nieczystymi przez nie.S`! *Cokolwiek się czołga po brzuchu i wszystko, co pełza na czworakach, aż do wszystkich wielonożnych ze wszystkich płazów pełzających na ziemi, jadać ich nie będziecie, bo obrzydliwością są.`_; )Wszelki płaz, który się czołga po ziemi, obrzydliwością jest: nie będzie jadany.?^y (A ktoby jadł co z padliny jego, wypierze szaty swoje, i nieczystym będzie do wieczora; a ktoby poniósł padlinę jego, wypierze szaty swoje, i nieczystym będzie do wieczora.] 'A jeżeliby zdechło bydło używane przez was na pokarm, ktoby się dotknął padliny jego, nieczystym będzie do wieczora.x\k &Gdyby jednak wylana była woda, na nasienie, a upadło by co z padliny ich na nie, nieczyste będzie dla was.u[e %A jeżeliby upadło cokolwiek z padliny ich na jakie nasienie siewu, który się wysiewa, czyste zostanie.Zy $Wszakże źródło i studnia, jako zbiór wody, czyste zostaną; ale kto dotknie się padliny ich nieczystym będzie.$YC #Wszystko, też, na coby padło cokolwiek z padliny ich, nieczystem będzie: piec i ognisko rozbite zostaną; nieczyste są i nieczyste zostaną dla was.(XK "Wszelki pokarm, który się jada, na którym była woda, nieczysty będzie, i wszelki napój, który się pija w każdem takiem naczyniu, nieczystym będzie.!W= !Wszelkie zaś naczynie gliniane, gdyby które z nich wpadło w nie, to, co w niem się znajduje, nieczystem się stanie, a samo potłuczone będzie.!V= I wszystko, na co padnie którekolwiek martwe z nich, nieczystem będzie; wszelkie drewniane naczynie, albo szata, albo skóra, albo wór, wszelkie naczynie, którem się spełnia robota - do wody włożone będzie i nieczystem zostanie do wieczora, a następnie czystem jest.U  Te nieczyste wam będą ze wszystkich pełzających: ktoby się dotknął ich, gdy są martwe, nieczystym będzie do wieczora.FT I jeż, i krzeczek, i salamandra, i ślimak i chameleon.S A oto co nieczystem dla was z pomiędzy pełzających, które pełzają po ziemi: kret i mysz i jaszczurka według rodzajów ich.wRi A ktoby uniósł padlinę ich, wypierze szaty swoje i nieczystym będzie do wieczora: nieczyste one dla was.=Qu A cokolwiek chodzi na łapach, z pomiędzy wszystkich zwierząt czworonożnych, - nieczyste są dla was; ktokolwiek by się dotknął padliny ich, nieczystym będzie do wieczora.NP Wszelkie bydlę, które ma rozdwojone kopyta, ale rozszczepiającego przecięcia nie ma, a przeżuwać nie przeżuwa - nieczystem wam będzie; ktoby się dotknął padliny ich, nieczystym będzie.gOI A ktoby uniósł co ze zdechliny ich, wypierze szaty swoje i nieczystym będzie do wieczora:sNa A oto temi pokalacie się, tak, że ktoby się dotknął zdechliny ich, nieczystym będzie do wieczora, -\M3 Ale wszelki inny rój skrzydlaty, czworonożny, - obrzydliwością będzie dla was.%LE Te z nich jadać możecie: szarańczę według rodzaju jej, i solam według rodzaju jego, i chargol według rodzaju jego, i chagab według rodzaju jego.K3 Wszakże to jadać możecie ze wszystkich rojów skrzydlatych, chodzących na czworakach, mające stawy powyżej nóg, dla skakania niemi po ziemi.\J3 Wszelki rój skrzydlaty, chodzący na czworakach, obrzydliwością będzie dla was.OI I czaplą i bekasem według rodzaju ich, i dudkiem, i nietoperzem.0H] I łyską i pelikanem i ścierwowcem.#GC I puhaczem i puszczykiem.PF I strusiem, i sową, i mewą i jastrzębiem, według rodzajów ich;-EW Każdym krukiem według rodzaju jego;5Dg I sokołem i krogulcem według rodzaju ich;|Cs Temi zaś brzydzić się będziecie z ptactwa, nie będą jadane, bo obrzydliwe są: orłem i kondorem i sępem.XB+ Wszystko, co nie ma płetw i łuski, w wodzie, obrzydliwością jest dla was.pA[ I obrzydliwością niechaj zostaną dla was; mięsa ich nie jadajcie, a padliną ich brzydźcie się!P@ Wszystko zaś, co nie ma płetw i łuski, bądź w morzach, bądź w rzekach, ze wszystkiego, co się porusza w wodzie, i ze wszelkiej istoty żyjącej w wodzie, - obrzydliwością są dla was.?+ Oto co jeść możecie ze wszystkiego co w wodzie: wszystko co ma płetwy i łuski, w wodzie, w morzach albo rzekach, - to jeść możecie.\>3 Mięsa ich nie jadajcie, a padliny ich się nie dotykajcie: nieczyste one dla was.= I wieprza, ponieważ ma rozdwojone kopyta i rozszczepiające kopyta przecięcie, ale przeżuwać nie przeżuwa: nieczystym on dla was.g<I I zająca, ponieważ przeżuwa żułek, ale rozdwojonych kopyt nie ma: nieczystym on dla was.`;; I góralka, ponieważ przeżuwa, ale rozdwojonych kopyt nie ma: nieczystym on dla was.8:k Wszakże tych jadać nie będziecie z przeżuwających i mających rozdwojone kopyta: wielbłąda, ponieważ przeżuwa, ale rozdwojonych kopyt nie ma: nieczystym on dla was.!9= Wszelkie bydlę mające rozdwojone kopyta, i rozszczepiające kopyta przecięcie, przeżuwające żułek, z pomiędzy bydła, - takie jeść możecie.8 „Powiedzcie synom Israela tak: Oto zwierzęta, które jeść możecie, ze wszystkiego bydła, znajdującego się na ziemi:H7  I oświadczył Wiekuisty Mojżeszowi i Ahronowi, i rzekł im:F6 I usłyszał to Mojżesz, i spodobało się w oczach jego.x5k I rzekł Ahron do Mojżesza: „Oto dzisiaj przynieśli ofiarę swą zagrzeszną i całopalenie swoje przed oblicze Wiekuistego, a spotkało mnie to: gdybym był jadł dziś ofiarę zagrzeszną, czyżby się to podobało Wiekuistemu?”|4s Oto nie wniesiona krew jej do świątyni, do wnętrza; a mieliście jeść ją w świątyni, jak mi rozkazano!”<3s „Czemuście nie jedli ofiary zagrzesznej na miejscu świętem? Wszak to świętem świętości, a dano ją wam dla zniesienia winy zboru, aby rozgrzeszyć ich przed Wiekuistym. 2; A kozła zagrzesznego poszukiwał Mojżesz, a oto spalony został. I gniewał się na Elazara i na Ithamara, synów Ahrona pozostałych, i rzekł:1% Łopatkę podniesienia i mostek przedstawienia przynosić będą wraz z ogniowemi ofiarami łojów, aby stawić przedstawienie przed obliczem Wiekuistego; i niechaj to będzie dla ciebie i dla synów twoich z tobą, udziałem Wiecznym, jak rozkazał Wiekuisty.”u0e Mostek zaś przedstawienia i łopatkę podniesienia spożywać będziecie na miejscu czystem, ty, i synowie twoi i córki twoje z tobą; bo w udziale tobie i w udziale synom twoim dane zostały, z ofiar opłatnych synów Israela./# Przeto jedzcie ją na miejscu świętem, bo to udział twój, i udział synów twoich z ogniowych ofiar Wiekuistego; bo mi tak rozkazano.s.a I rzekł Mojżesz do Ahrona, i do Elazara i Ithamara, synów jego pozostałych: „Weźcie ofiarę śniedną, pozostałą z ogniowych ofiar Wiekuistego, a jedzcie ją jako przaśniki przy ofiarnicy; bo świętem świętości ona.r-_ I abyście nauczali synów Israela wszystkich ustaw, które powiedział im Wiekuisty przez Mojżesza.”d,C Abyście rozróżniali między świętem, a powszedniem, i między nieczystem a czystem.P+ „Wina, ani mocnego napoju nie będziesz pijał, ani ty, ani synowie twoi z tobą, gdy będziecie mieli wchodzić do przybytku zboru, abyście nie pomarli. Ustawa to wieczna w pokoleniach waszych.6*i I oświadczył Wiekuisty Ahronowi, i rzekł: ); A za drzwi przybytku zboru nie wychodźcie, abyście nie pomarli; gdyż olej namaszczenia Wiekuistego na was.” I uczynili według słowa Mojżesza.5(e I rzekł Mojżesz do Ahrona, i do Elazara i Ithamara, synów jego: „Głów waszych nie obnażajcie, a szat waszych nie rozdzierajcie, abyście nie pomarli, a Bóg nie rozgniewał się na zbór cały. Ale bracia wasi, wszystek dom Israela niech opłakuje ten pożar, który rozpalił Wiekuisty.h'K I przystąpili i wynieśli ich w spodnich szatach ich po za obóz, jak powiedział Mojżesz./&Y I wezwał Mojżesz Miszaela i Elcafana, synów Uzyela, stryja Ahrona, i rzekł do nich: „Przystąpcie, a wynieście braci waszych ze świątyni, po za obóz.”9%m I rzekł Mojżesz do Ahrona: „Oto co powiedział Wiekuisty, gdy rzekł: „Przez blizkich Mi uświęconym będę, i w obliczu całego ludu sławionym!” I zamilkł Ahron.t$c I wyszedł ogień z przed oblicza Wiekuistego i pochłonął ich; i pomarli przed obliczem Wiekuistego.h# M I wzięli synowie Ahrona - Nadab i Abihu, każdy kadzielnicę swoję, i włożyli w nie ognia, i położyli nań kadzidła, i tak przynieśli przed oblicze Wiekuistego ogień nieuświęcony, którego nie przykazał im.)"M I wyszedł ogień z przed Wiekuistego i pochłonął na ofiarnicy całopalenie i łoje; i widział to lud cały i wydali okrzyk i padli na oblicze swoje.! I wszedł Mojżesz i Ahron do przybytku zboru; i wyszli, i pobłogosławili lud. I ukazał się Majestat Wiekuistego całemu ludowi: - I podniósł Ahron ręce swoje do ludu i błogosławił im; i zstąpił, spełniwszy ofiarę zagrzeszną, i całopalenie i ofiarę okupną.zo A mostki i łopatkę prawą - stawił Ahron jako przedstawienie przed Wiekuistym, jako był rozkazał Mojżesz,O I włożyli łoje na mostki, i puścił z dymem łoje na ofiarnicy.iM I łoje też z wołu, i z barana ogon, i pokrywający łój, i nerki i przeponę wątroby.  I zarznął wołu i barana na ofiarę okupną za lud; i podali mu synowie Ahrona krew, i pokropił nią ofiarnicę w około. Przyniósł też ofiarę śniedną, i napełnił nią dłoń swoję i puścił z dymem na ofiarnicy, oprócz całopalenia porannego.D I przyniósł całopalenie i spełnił je wedle przepisu.1 Poczem przywiódł ofiarę od ludu, i wziął kozła zagrzesznego ludu, i zarznął go, i spełnił obrządek rozgrzeszenia, jak u pierwszego._9 I wymył trzewa i golenie, i puścił z dymem wraz z całopaleniem, na ofiarnicy.lS I całopalenie podali mu w kawałach jego, wraz z głową, i puścił je z dymem na ofiarnicy.oY Zarznął też całopalenie, i podali mu synowie Ahrona krew, i pokropił nią ofiarnicę w około;8m A mięso i skórę spalił w ogniu za obozem.  Łój zaś i nerki i przeponę wątroby z ofiary zagrzesznej puścił z dymem na ofiarnicy, jak rozkazał Wiekuisty Mojżeszowi."? I podali mu synowie Ahrona krew, i zamoczył palec swój we krwi, i pomazał narożniki ofiarnicy; krew zaś pozostałą wylał u podstawy ofiarnicy;X+ I przystąpił Ahron do ofiarnicy, i zarznął cielca zagrzesznego za siebie;  Rzekł zaś Mojżesz do Ahrona: „Przystąp do ofiarnicy i spełnij ofiarę twą zagrzeszną i całopalenie twoje, i dopełnij rozgrzeszenia za siebie i za lud; spełnij też ofiarę od ludu i dopełnij rozgrzeszenia za nich, jak rozkazał Wiekuisty.”q] I rzekł Mojżesz: „To, co rozkazał Wiekuisty, uczyńcie a ukaże się wam Majestat Wiekuistego.” ~~*}||{pzzfyyxxwYvv ut.ss1rqq;pp)onn/m>={=(<;Coby miało na sobie wadę, nie będziecie przynosili; bo nie uzyska to wam upodobania.o=YTo niechaj, aby uzyskać wam upodobanie, zdrową będzie, samcem, z rogacizny, z owiec albo z kóz.<3„Oświadcz Ahronowi i synom jego i wszystkim synom Israela, a powiedz im: Jeżeliby ktokolwiek z domu Israela, albo z cudzoziemców w Israelu, przyniósł ofiarę swą, - czy to jaka objata ich, czy ofiara dobrowolna, - którą przynoszą Wiekuistemu na całopalenie;.;YI rzekł Wiekuisty do Mojżesza, tak:~:wA nie naprowadzają na siebie winy występku, jadając świętości ich; bom Ja Wiekuisty, który uświęcam ich.”e9EI tak niechaj nie znieważają świętości synów Israela, które podnoszą Wiekuistemu, -8A jeżeliby kto spożył świętość przez pomyłkę; nadda piątą część do tego i zwróci kapłanowi świętość,~7w Córka wszakże kapłana, gdyby została wdową albo rozwódką, a dzieci nie miała, a wróciłaby do domu ojca swego jako w młodości swojej była, - wtedy z chleba ojca swego jadać może; żaden jednak postronny jadać zeń nie będzie.{6q Gdyby zaś córka kapłana wyszła za męża postronnego, wtedy ona podniesionych świętości jadać nie będzie. 5; Jeżeliby zaś kapłan nabył człowieka, jako nabytek za pieniądze swoje; to ten jadać je może; zrodzeni też w domu jego jadać mogą chleb jego.4  Żaden też postronny nie będzie jadał świętości; zamieszkały u kapłana, ani najemnik, nie będzie jadał świętości..3W A niechaj przestrzegają przestrzeżenia Mojego, aby nie ponieśli przez nie grzechu i nie pomarli w nim, gdy znieważą je: Jam Wiekuisty, który uświęcam ich!Y2-Padliny ni ścierwa jadać nie będzie, aby się tem nie skalał: Jam Wiekuisty!r1_A po zachodzie słońca czystym będzie; poczem pożywać może ze świętości, bo to pożywienie jego. 0;Ten, któryby się dotknął tego, nieczystym będzie do wieczora, i pożywać nie będzie ze świętości, póki nie wykąpie ciała swego w wodzie.9/mTakże ktoby dotknął się jakiegokolwiek gadu, przez któryby się spługawił, albo człowieka, przez któregoby się zanieczyścił, jakakolwiekby była nieczystość jego;.-Ktokolwiekby z rodu Ahrona trędowatym był, albo na upławy cierpiącym, świętości pożywać nie będzie, póki się nie oczyści. Ktoby też dotknął się kogokolwiek, który przez zmarłego zanieczyszczonym został, albo człowieka, z którego upływa nasienie, --Powiedz im: w pokoleniach waszych - ktokolwiekby ze wszystkiego potomstwa waszego przystąpił do świętości, które poświęcają synowie Israela Wiekuistemu, gdy nieczystość jego na nim: wytrąconą będzie dusza ta z przed oblicza Mojego: Jam Wiekuisty!@,{„Powiedz Ahronowi i synom jego, aby się powstrzymywali od świętości synów Israela, a nie znieważali świętego imienia Mojego w tem, co mi oni poświęcają: Jam Wiekuisty!-+ YI rzekł Wiekuisty do Mojżesza, tak:V*'I powiedział to Mojżesz Ahronowi i synom jego i wszystkim synom Israela.-)UWszakże za zasłonę nie wnijdzie, i do ofiarnicy nie przystąpi, bo wada na nim; a niechaj nie znieważy świętości Moich, bo Ja Wiekuisty, poświęcam je.”e(EChleb jednak Boga swojego zarówno z rzeczy najświętszych jak i świętych jadać może.L'Żaden z potomstwa Ahrona kapłana, któryby ułomnym był, niechaj nie przystępuje, aby przynosił ogniowe ofiary Wiekuistemu: ułomnym jest, nie przystąpi, aby przynosił chleb Boga swojego!w&iAni garbaty, ani suchotnik, ani z bielmem na oku, ani krostowaty, ani strupowaty, ani z uszkodzonem jądrem.I% Ani taki, któryby miał złamaną nogę, albo złamaną rękę. $ Żaden bowiem mąż, któryby ułomnym był, przystępować nie powinien: ani ślepy, ani chromy, ani płaskonosy, ani potworny.+#Q„Oświadcz Ahronowi i powiedz: Nikt z potomstwa twego w pokoleniach ich, któryby był ułomnym, niechaj nie przystępuje, aby przynosił chleb Boga swojego.."YI rzekł Wiekuisty do Mojżesza, tak:!{Aby nie sponiewierał nasienia swego w pośród wspólplemieńców swoich: bom Ja Wiekuisty, który go poświęcam!”6 gWdowy, albo rozwódki, albo zniesławionej, albo nierządnicy, żadnej z tych nie pojmie; lecz tylko dziewicę z pośród wspólplemieńców swoich pojmie sobie za żonę.2a Kobietę też w dziewiczości jej pojmie.3 A ze świątyni nie wyjdzie i nie znieważy świątyni Boga swojego; gdyż uświęcenie olejem namaszczenia Boga jego jest na nim. Jam Wiekuisty!kQ I do żadnych osób zmarłych nie przystąpi; przy ojcu i przy matce swej nie zanieczyści się.X+ Kapłan też najwyższy z pomiędzy braci swej, na głowę którego wylany olej namaszczenia, i którego dłoń upełnomocniono, aby wkładał szaty, głowy swojej nie obnaży, i szat swoich nie rozedrze.sa A gdyby córka kapłana shańbiła się wszeteczeństwem, ojca swego shańbiła: ogniem spaloną będzie.3I tak zachowuj go w świętości, gdyż chleb Boga twego on przynosi; świętym będzie u ciebie, bom święty Ja Wiekuisty, uświęcający was!&GKobiety rozpustnej albo zniesławionej pojmować nie będą; kobiety też porzuconej przez męża nie pojmować im; bo świętym każdy z nich Bogu swojemu.4cŚwiętymi będą Bogu swojemu i nie znieważą imienia Boga swego; albowiem ogniowe ofiary Wiekuistego, chleb Boga swojego, przynoszą oni; przeto świętymi być winni!Nie będą wystrzygali strzyżyny na głowie swojej, a boków brody swej golić nie będą, a na ciele swojem nie poczynią nacięć.lSNie zanieczyści się jako przełożony wśród współplemieńców swoich, aby znieważyć siebie.I też przy siostrze swej, dziewicy najbliższej sobie, która nie była zamężną, przy niej zanieczyścić się może.hKA tylko przy krewnym najbliższym swoim, przy matce i ojcu, przy synu, córce i bracie swym.E I rzekł Wiekuisty do Mojżesza: „Oświadcz kapłanom, synom Ahrona i powiedz im: przy osobie zmarłej niechaj nikt z nich się nie zanieczyści w pośród współplemieńców swoich.'IA mąż albo niewiasta, jeżeli będzie u nich wieszczbiarstwo albo znachorstwo, wydani będą na śmierć, kamieniami ukamionują ich, krew ich na nich!”yI będziecie Mi świętymi, bom święty Ja, Wiekuisty, i wyróżniłem was z pośród ludów, abyście byli Moimi. A tak rozróżniajcie między bydłem czystem a nieczystem i między ptactwem nieczystem a czystem, a nie splugawiajcie dusz waszych bydłem i ptactwem i czemkolwiek, co się porusza na ziemi, które wyróżniłem, aby je poczytać za nieczyste dla was.V'I rzekłem wam: wy odziedziczycie ziemię ich, a wam ją oddam, abyście odziedziczyli ją, ziemię opływającą mlekiem i miodem. Jam Wiekuisty, Bóg wasz, który wyróżniłem was z pośród ludów! A nie postępujcie podług ustaw narodu, który wypędzam przed obliczem waszem; bo wszystko to czynili i zmierziłem ich sobie.4 cI tak przestrzegajcie wszystkich ustaw Moich i wszystkich praw Moich, i spełniajcie je, aby nie wyrzuciła was ziemia, do której was wiodę, dla zamieszkania w niej.m UA kto pojmie żonę brata swojego, zakała to: nagość brata swego odkrył, - bezdzietni zostaną. {A kto będzie obcował ze stryjenką swoją, nagość stryja swego odkrył: grzech swój poniosą, - bezdzietni umrą! Nagości też siostry matki twej i siostry ojca twego nie odkrywaj; gdyż krewną swoję obnażył, winę swą niechaj poniosą!Z /A kto obcować będzie z żoną podczas słabości i odkryje nagość jej; miejsce upływu jej obnażył, ona też odkryła miejsce upływu krwi swojej, - wytrąceni będą obydwaj z pośród ludu swojego.A kto pojmie siostrę swoję, córkę ojca swego, albo córkę matki swojej, i ujrzy nagość jej i ona też ujrzy nagość jego, - skażenie to; wytrąceni niechaj będą w oczach synów ludu swojego: nagość siostry swej odkrył, niechaj poniesie winę swą!+QKobieta też, która zbliży się do jakiegokolwiek bydlęcia, aby obcować z niem; zabij tedy kobietę i bydlę: na śmierć wydane będą, - krew ich na nich.`;A kto złączy się z bydlęciem, wydany będzie na śmierć, - bydlę też zabijcie! A kto pojmie kobietę i matkę jej: sprosność to; ogniem niechaj spalą jego i je, aby nie było sprosności w pośród was!  A kto będzie obcował z mężczyzną jako z kobietą, - ohydę spełnili obydwaj: na śmierć wydani będą, krew ich na nich! A kto będzie obcował z synową swoją, - na śmierć wydani będą obydwaj: kazirodztwo spełnili, - krew ich na nich!  A kto będzie obcował z żoną ojca swego, - nagość ojca swego odkrył: na śmierć wydani będą obydwaj, - krew ich na nich! A kto shańbi kobietę zamężną, kto shańbi żonę bliźniego swego: wydani będą na śmierć hańbiący i shańbiona!) Ktokolwiek by złorzeczył ojcu swemu, albo matce swojej, wydany będzie na śmierć: ojcu swemu i matce swej złorzeczył, krew jego na nim!^7I przestrzegajcie ustaw Moich i spełniajcie je: Jam Wiekuisty, uświęcający was!X~+A tak uświęcajcie się i bądźcie świętymi, bom Ja Wiekuisty, Bóg wasz!@}{Osoba też, któraby się zwróciła do zażegnywaczy i znachorów, aby uganiać się za nimi, - zwrócę Ja gniewne oblicze Moje na osobę tę i wytrącę ją z pośród ludu jej.J|Tedy zwrócę Sam gniewne oblicze Moje na człowieka tego i na ród jego, i wytrącę go i wszystkich przeniewierzających się za nim, aby uganiać się za Molochem, - z pośród ludu ich. { A jeżeliby odwrócił lud okoliczny oczy swoje od człowieka tego, gdy odda z potomstwa swego Molochowi, aby go nie zabić, -\z3A Ja zwrócę gniewne oblicze Moje na człowieka tego, i wytrącę go z pośród ludu jego, przeto, że z potomstwa swego oddał Molochowi, aby skalać świątynię Moję, i znieważyć imię Moje święte.Wy)„Synom Israela powiesz: każdy z synów Israela albo z cudzoziemców zamieszkałych w Israelu, który odda z potomstwa swego Molochowi, wydany będzie na śmierć; lud okoliczny niechaj go ukamionuje.-x YI rzekł Wiekuisty do Mojżesza, tak:vwg%I tak przestrzegajcie wszystkich ustaw Moich i wszystkich praw Moich, a spełniajcie je: Jam Wiekuisty!”v5$Wagi rzetelne, ciężarki rzetelne, efa rzetelna i hin rzetelny mieć będziecie: Jam Wiekuisty, Bóg wasz, którym wywiódł was z ziemi Micraim!\u3#Nie czyńcie krzywdy w sądzie, - ani na mierze, ani na wadze, ani na objętości.Yt-"Jak każdy z krajowców między wami będzie u was cudzoziemiec, zamieszkały przy was, i będziesz go miłował jak samego siebie; gdyż cudzoziemcami byliście na ziemi Micraim: Jam Wiekuisty, Bóg wasz!Us%!A gdy zamieszka u ciebie cudzoziemiec, w kraju waszym, nie uciskajcie go!grI Przed sędziwym powstań, a uszanuj osobę starca, i obawiaj się Boga twego: Jam Wiekuisty!|qsNie zwracajcie się do zażegnywaczy i znachorów, nie chciejcie kalać się przez nich: Jam Wiekuisty, Bóg wasz!Xp+Sabbatów Moich przestrzegajcie, a świątynię Moję czcijcie: Jam Wiekuisty!o#Nie pohańbiaj córki swojej, podając ją wszeteczeństwu, aby nie stała się sprosną ziemia, a nie napełniła się ziemia nierządem.nyA nacięć dla umarłego nie czyńcie na ciele waszem, i napisów nakłówanych nie nadawajcie sobie: Jam Wiekuisty!\m3Nie podstrzygajcie kolisto boków głowy waszej, a nie psuj końców brody twojej.PlNie jadajcie wobec krwi; nie zajmujcie się wróżbiarstwem i czarami!qk]Roku zaś piątego jadać możecie owoce jego, aby mnożył wam urodzaj swój: Jam Wiekuisty, Bóg wasz!pj[Roku też czwartego będzie wszystek owoc jego poświęconym na uroczystości dziękczynne Wiekuistemu.MiA gdy wnijdziecie do ziemi, a zasadzicie jakiekolwiek drzewo spożywne, zostawcie nieobrzynanymi pędy jego, z owocami jego; przez trzy lata pozostaną u was nieobrzynanymi, nie będą jadane.4hcI rozgrzeszy go kapłan baranem pokutnym przed obliczem Wiekuistego od grzechu jego, którego się dopuścił, a odpuszczony mu będzie grzech, którego się dopuścił.ogYI niech przyniesie swą pokutę Wiekuistemu do wnijścia przybytku zboru, barana na ofiarę pokutną.rf_A gdyby pan spał z kobietą i obcował z nią, a ona niewolnicą, oddaną mężowi, lecz jeszcze nie wykupioną, albo wolnością jeszcze nie udarowaną; śledztwo niechaj będzie; nie będą zabici, gdyż uwolnioną nie była.MeUstaw Moich przestrzegajcie; bydła twojego nie spuszczaj w rodzajach różnych, pola twojego nie obsiewaj gatunkiem mieszanym; a w szatę mieszaną z różnorodnej przędzy nie odziewaj się.d{Nie pomstuj, i nie chowaj gniewu za synów narodu twego; a miłuj bliźniego twego jako samego siebie: Jam Wiekuisty! cNie miej w nienawiści brata twojego w sercu twojem; napominać napominaj bliźniego twego, abyś nie ponosił grzechu za niego.mbUNie chodź jako oszczerca w narodzie twoim; nie stań przeciw krwi bliźniego twego: Jam Wiekuisty! aNie czyńcie krzywdy w sądzie, nie uwzględniaj osoby biednego, ani uszanuj osoby możnego; sprawiedliwie sądź bliźniego twego.t`cNie złorzecz głuchemu, a przed ślepym nie kładź zawady; ale obawiaj się Boga twojego: Jam Wiekuisty!v_g Nie uciskaj bliźniego twego i nie obdzieraj; nie przetrzymuj przez noc płacy najemnika przy sobie do rana.k^Q A nie przysięgajcie na imię Moje dla fałszu, abyś zelżył imię Boga twojego: Jam Wiekuisty!P] Nie kradnijcie i niezapierajcie się i nie oszukujcie jeden drugiego. \; Winnicy też twojej nie obieraj do szczętu, a co opadło z sadu twojego, nie zbieraj; ubogiemu i cudzoziemcowi zostaw je: Jam Wiekuisty, Bóg wasz![  A gdy zżynać będziecie użątek ziemi waszej, do skraju pola twojego nie wyżynaj, a pokłosia żniwa twego nie podbieraj.Z+Ktoby jadł ją, winę swą poniesie, albowiem świętość Wiekuistego znieważył; i zatraconą będzie dusza ta z pośród narodu swojego.`Y;A gdyby ją spożyto dnia trzeciego, obrzydliwością będzie, nie będzie upodobaną.X W dzień ofiarowania waszego spożytą będzie i nazajutrz, coby zaś pozostało do dnia trzeciego, na ogniu spalonem będzie.eWEA gdy zarzniecie ofiarę opłatną Wiekuistemu; dla uzyskania sobie łaski zarzynajcie ją.iVMNie zwracajcie się ku bałwanom, a bogów litych nie czyńcie sobie: Jam Wiekuisty, Bóg wasz!xUkBójcie się każdy matki swojej i ojca swojego; a Sabbatów Moich przestrzegajcie: Jam Wiekuisty, Bóg wasz!Ty„Oświadcz całemu zborowi synów Israela, a powiedz im: świętymi bądźcie, bom święty Ja Wiekuisty Bóg wasz!-S YI rzekł Wiekuisty do Mojżesza, tak:LRPrzestrzegajcie tedy przestrzeżenia Mojego, aby nie postępować podług ustaw ohydnych, podług których postępowano przed wami, i abyście nie kalali się niemi: Jam Wiekuisty, Bóg wasz!” Q Bo ktokolwiekby popełnił którą ze wszystkich ohyd tych, zatracone będą dusze popełniające to z pośród narodu swojego.ePEAby nie wyrzuciła i was ziemia, gdybyście ją skalali, jak wyrzuciła lud, co przed wami.iOMBo wszystkie ohydy te spełniali ludzie tej ziemi, co przed wami byli, a skalaną była ziemia. N;Wy tedy przestrzegajcie ustaw Moich i praw Moich, a nie czyńcie żadnych tych ohyd, - ani krajowiec, ani przychodzień, który bawi w pośród was.iMMI skalała się ziemia, i poszukuję winy jej na niej, i wyrzuca ziemia mieszkańców swoich.vLgNie kalajcie się niczem takiem, bo wszystkiem tem skalały się ludy, które wyrzucam przed obliczem waszem.K)Z żadnem też zwierzęciem nie obcuj, aby splugawić się niem; kobieta również niech nie stanie przed bydlęciem dla obcowania: ohydne to!EJZ mężczyzną nie obcuj jako z niewiastą: ohydą to jest!yImZ potomstwa twego nie oddawaj na ofiarę Molochowi, abyś nie zbezcześcił imienia Boga twojego: Jam Wiekuisty!\H3Z żoną przyjaciela twojego nie obcuj, aby ją zapłodnić, aby skalać się nią.nGWA do kobiety podczas wydzielania się nieczystości jej nie przystępuj, abyś odkrył nagość jej.FKobiety wraz z siostrą jej nie pojmiesz ku spółzawodnictwu (ich), abyś odkrył nagość jej przy niej, za życia jej.-EUNagości kobiety i córki jej nie odkrywaj; ani córki syna jej, ani córki córki jej nie pojmiesz, abyś odkrył nagość ich: pokrewne to jej; sprosnością to!NDNagości żony brata twojego nie odkrywaj: nagość to brata twojego.`C;Nagości synowej twojej nie odkrywaj: żona to syna twojego, nie odkrywaj nagości jej.gBINagości brata ojca twojego nie odkrywaj, do żony jego nie zbliżaj się: stryjenka to twoja.QA Nagości siostry matki twojej nie odkrywaj: bo to pokrewna matki twojej.N@ Nagości siostry ojca twojego nie odkrywaj: pokrewna to ojca twojego.v?g Nagości córki żony ojca twojego, urodzonej z ojca twojego, - siostra to twoja, nie odkrywaj nagości jej.s>a Nagości córki syna twojego albo córki córki twojej, - nie odkrywaj nagości ich, bo nagość to twoja.= Nagości siostry twojej, córki ojca twojego, albo córki matki twojej, urodzonej w domu, albo po za nim, - nie odkrywaj nagości ich.L<Nagości żony ojca twego nie odkrywaj: nagością to ojca twojego.r;_Nagości ojca twojego albo nagości matki twojej nie odkrywaj: matka to twoja; nie odkrywaj nagości jej.e:ENikt do którejkolwiek pokrewnej swojej nie przystąpi, aby nagość odkrył: Jam Wiekuisty!v9gPrzestrzegajcie tedy ustaw Moich i praw Moich, które spełniając człowiek żyje przez nie: Jam Wiekuisty!8{Prawa Moje wypełniajcie, a ustaw Moich przestrzegajcie, abyście postępowali podług nich: Jam Wiekuisty, Bóg wasz!>7wWedług czynów ziemi Micraim, w którejście mieszkali, nie czyńcie, ani według czynów ziemi Kanaan, do której was wiodę, nie czyńcie, a podług ustaw ich nie postępujcie.O6„Oświadczysz synom Israela i powiesz im: Jam Wiekuisty, Bóg wasz!-5 YI rzekł Wiekuisty do Mojżesza, tak:[41A jeżeliby nie wyprał, a ciała swego nie wykąpał, poniesie winę swoję.”M3Ktokolwiek by też jadł padlinę albo ścierwo, tak krajowiec, jako przychodzień, wypierze wtedy szaty swoje i wykąpie się w wodzie, a nieczystym będzie do wieczora, poczem czysty będzie.z2oGdyż życie wszelkiego ciała we krwi jego - z duszą jego jest; powiedziałem przeto synom Israela: krwi żadnego ciała nie pożywać wam, gdyż życie wszelkiego ciała we krwi jego jest; ktokolwiek by ją pożywał, wytraconym będzie.N1 Jeżeliby też kto z synów Israela, albo z przychodniów, którzy bawią w pośród nich, ułowił zwierzynę albo ptaka, którego jeść można: wytoczy wtedy krew jego i pokryje ją ziemią.20_ Przeto powiedziałem synom Israela: żadna osoba z pośród was nie będzie pożywała krwi, ani przychodzień, który bawi w pośród was, nie będzie pożywał krwi.%/E Albowiem dusza ciała we krwi jest, a Ja przeznaczyłem ją wam dla ofiarnicy, ku rozgrzeszaniu dusz waszych, gdyż krew to jest, która duszą rozgrzesza.`.; Jeżeliby też kto z domu Israela, albo z przychodniów, którzy bawią w pośród nich, pożywał jakąkolwiek krew: zwrócę wtedy oblicze Moje na osobę krew pożywającą i wytracę ją z pośród ludu jej.-- A do wnijścia przybytku zboru nie przywiódłby jej, aby spełnić ją Wiekuistemu; wytraconym będzie człowiek ten z pośród ludu swojego.,-A powiesz też im: jeżeliby kto z domu Israela albo z przychodniów, którzy bawią w pośród nich, przyniósł całopalenie albo ofiarę,+)Aby nie ofiarowali już rzeźnego bydła swego kosmaczom, za któremi się uganiają: Ustawą wieczną będzie to dla nich w pokoleniach ich.*%I pokropi kapłan krwią ofiarnicę Wiekuistego u wejścia do przybytku zboru, a puści z dymem tłuszcz na woń przyjemną Wiekuistemu.e)EAżeby sprowadzali synowie Israela rzeźne bydło swoje, które zarzynać chcą na polu, i aby przywiedli je przed Wiekuistego, do wnijścia przybytku zboru do kapłana, a zarzynali je jako ofiary opłatne Wiekuistemu.({A do wnijścia przybytku zboru nie przywiódł tego, aby złożyć ofiarę Wiekuistemu przed przybytkiem Wiekuistego, za krew poczytanem to będzie człowiekowi onemu, krew przelał, i wytraconym będzie człowiek ten z pośród ludu swojego. - ' Jeżeliby ktokolwiek z domu Israela zarznął wołu, albo owcę, albo kozę w obozie, albo jeżeliby zarznął po za obozem, -&}„Oświadcz Ahronowi, i synom jego, i wszystkim synom Israela, a powiedz im: oto co rozkazał Wiekuisty, gdy rzekł:-% YI rzekł Wiekuisty do Mojżesza, tak:1$]"A niechaj będzie to wam ustawą wieczną: rozgrzeszać synów Israela ze wszystkich grzechów ich raz do roku. I uczynił on tak jak rozkazał Wiekuisty Mojżeszowi.#5!I oczyści świątynię przenajświętszą, i przybytek zboru, i ofiarnicę oczyści, i kapłanów też i wszystek lud zgromadzenia rozgrzeszy.M" Rozgrzeszać zaś będzie kapłan, który namaszczony zostanie, a którego ręce upełnomocnione będą, aby piastował kapłaństwo miasto ojca swego; i włoży on szaty lniane, szaty święte,^!7Sabbat odpoczynku to dla was, a dręczyć będziecie dusze wasze: ustawa to wieczna. /Albowiem w dzień ten rozgrzeszy was, aby uczynić was czystymi; od wszystkich grzechów waszych przed obliczem Wiekuistego czystymi być macie.~wI niechaj będzie to dla was ustawą wieczną: miesiąca siódmego, dziesiątego tegoż miesiąca dręczyć będziecie dusze wasze i żadnej roboty nie będziecie wykonywali, tak krajowiec, jako i cudzoziemiec, który osiadł w pośród was.xkA kto je palić będzie, wypierze szaty swe i wykąpie ciało swoje w wodzie, poczem wejść może do obozu.LA cielca zagrzesznego i kozła zagrzesznego, których krew wniesiona była dla rozgrzeszenia świątyni, wyniosą po za obóz i spalą w ogniu skóry ich, i mięso ich, i nieczystość ich. Ten zaś, który zawiódł kozła do Azazela, wypierze szaty swe i wykąpie ciało swoje w wodzie, poczem wejść może do obozu.AA łój ofiary zagrzesznej puści z dymem na ofiarnicy.0[I skąpie ciało swe wodą na miejscu świętem, i włoży szaty swoje, i wyjdzie, i spełni całopalenie swoje i całopa-lenie ludu, i rozgrzeszy siebie i lud.!I wnijdzie Ahron do przybytku zboru i złoży szaty lniane, w które się był przyodział, wchodząc do świątyni, i zostawi je tam.saI tak poniesie kozieł ten na sobie wszystkie winy ich na ziemię pustą; i puści on kozła w pustyni.!I położy Ahron obie ręce swe na głowę kozła żywego i spowiadać będzie nad nim wszystkie winy synów Israela, i wszystkie wykroczenia ich, we wszystkich grzechach ich, a złoży je na głowę kozła i odeszle go przez umyślnego człowieka na pustynię.nWA spełniwszy poświęcenie świątyni, i przybytku zboru, i ołtarza, przywiedzie kozła żywego.}uI pokropi go krwią tą palcem swoim siedm razy, a oczyści go, i poświęci go, od nieczystości synów Israela.-UI wyjdzie do ołtarza, który przed obliczem Wiekuistego, i oczyści go; i wziąwszy nieco krwi cielca i nieco krwi kozła, nada na narożniki ołtarza wokoło.Y-A żaden człowiek niech nie znajduje się w przybytku zboru, gdy wchodzić będzie dla rozgrzeszenia świątyni, dopóki nie wyjdzie; i tak rozgrzeszy on siebie i dom swój i całe zgromadzenie Israela.T#I rozgrzeszy świątynię z nieczystości synów Israela i z wykroczeń ich we wszystkich grzechach ich. I tak też postąpi z przybytkiem zboru, znajdującym się z nimi wśród nieczystości ich.2_I zarznie zagrzesznego kozła ludu, i wniesie krew jego za zasłonę i uczyni z krwią jego, jako uczynił z krwią cielca i pokropi nią ku wieku i przed wiekiem ;I weźmie nieco krwi cielca, i pokropi palcem swym w stronę wieka, ku wschodowi, i też przed wiekiem pokropi siedm razy z krwi tej palcem swoim.  A włoży kadzidło na ogień przed Wiekuistym, aby okrył obłok kadzidła wieko, które na arce świadectwa, a nie umarł.5e I weźmie pełną kadzielnicę rozpalonego węgla z ołtarza, co przed obliczem Wiekuistego, i pełne garści swe kadzidła wonnego, miałkiego, i wniesie za zasłonę. y I przywiedzie Ahron zagrzesznego cielca swego i rozgrzeszy siebie i dom swój i zarznie zagrzesznego cielca swego. 5 Kozła zaś, na którego padł los dla Azazela, postawi żywego przed Wiekuistym, aby rozgrzeszyć nad nim, i pu-ścić go do Azazela na pustynię.p [ I przywiedzie Ahron kozła, na którego padł los dla Wiekuistego, i spełni nim ofiarę zagrzeszną.c AI położy Ahron na oba kozły losy: los jeden dla Wiekuistego, a los drugi dla Azazela.m UI weźmie dwa owe kozły, a postawi je przed obliczem Wiekuistego u wnijścia do przybytku zboru.[1I przywiedzie Ahron zagrzesznego cielca swego, i rozgrzeszy siebie i dom swój.q]A od zboru synów Israela weźmie dwa kozły na ofiarę zagrzeszną, a jednego barana na całopalenie.oYW spodnią szatę lnianą, świętą, przyoblecze się, spodnie też lniane będą na ciele jego, i pasem lnianym opasze się, i zawojem lnianym obwinie się: szaty to święte; i wykąpie w wodzie ciało swoje, a włoży je.|sOto z czem wchodzić będzie Ahron do świątyni: z cielcem na ofiarę zagrzeszną, a z baranem na całopalenie.r_I rzekł Wiekuisty do Mojżesza: „Powiesz Ahronowi, bratu twojemu, aby nie wchodził każdego czasu do świątyni po za zasłonę, przed wieko, które jest na arce, aby nie umarł, gdy w obłoku objawiać się będę nad wiekiem. I rzekł Wiekuisty do Mojżesza po śmierci dwóch synów Ahrona, gdy przystąpiwszy przed oblicze Wiekuistego, pomarli,'I!I o cierpiącej w słabości swojej, i o wylewającym upławy swoje, bądź mężczyźnie, bądź niewieście, i o mężu, który obcował z nieczystą.dC Oto nauka o mającym upławy, i z którego upływa nasienie, przez co się zanieczyszcza.7iI tak ochraniać będziecie synów Israela od nieczystości ich, aby nie umierali w nieczystości swojej, zanieczyszczając przybytek Mój, który jest w pośród nich.”(KI spełni kapłan jedną ofiarę zagrzeszną, a drugą całopalenie, i tak rozgrzeszy ją kapłan przed obliczem Wiekuistego z upławów nieczystości jej. ~Dnia zaś ósmego weźmie sobie parę synogarlic albo parę gołąbków i przyniesie je do kapłana do wejścia przy-bytku zboru.e}EA gdy oczyści się od upławów swoich, odliczy sobie siedm dni, a potem czystą będzie.|A ktoby się tego dotknął, nieczystym będzie, i wypierze szaty swoje i wykąpie się w wodzie, a będzie nieczystym do wieczora.\{3Każda pościel, na którejby leżała przez cały czas upływu swojego, jako pościel podczas słabości jej będzie, - każda też rzecz, na którejby siedziała, nieczysta będzie jako podczas słabości jej.yzmJeżeliby też niewiasta miała upływ krwi przez wiele dni, nie w czasie słabości swojej, albo gdyby miała upływ po słabości swojej, - to przez cały czas upływu nieczystości jej, jako za dni słabości swojej, nieczystą będzie.+yQA gdyby obcował z nią mąż, i wydzielina jej będzie na nim, nieczystym będzie przez siedm dni, a każde łoże, na któremby leżał, nieczystem będzie.x1Jeżeliby też było cokolwiek na łożu jej, albo na sprzęcie, na którym siedziała; ktoby się dotknął tego, nieczystym będzie do wieczora.(wKA ktoby się też dotknął jakiegokolwiek sprzętu, na którymby siedziała, wypierze szaty swoje i umyje się wodą, a nieczystym będzie aż do wieczora.yvmA ktoby się dotknął łoża jej, wypierze szaty swoje i umyje się wodą, a nieczystym będzie do wieczora. uWszystko, na czemby leżała w wydzielaniu się swojem, nieczyste będzie, wszystko też, na czem by siedziała, nieczyste będzie.PtNiewiasta też, któraby miała upławy, a płynęłaby krew z ciała jej; przez siedm dni pozostanie w wydzielaniu się swojem; każdy, któryby się jej dotknął, nieczysty będzie do wieczora.}suA niewiasta, z którąby obcował mąż, powinna tedy wykąpać się w wodzie, a nieczystą będzie do wieczora.rKażda też szata, i każda skóra, na którąby padło nasienie, wymytą będzie wodą i nieczystą zostanie do wieczora.~qwCzłowiek też, z któregoby upłynęło nasienie, umyje wodą całe ciało swoje i nieczystym będzie do wieczora.p/I spełni kapłan jedną ofiarę zagrzeszną, a drugą całopalenie; i tak rozgrzeszy go kapłan przed obliczem Wiekuistego z upławów jego.)oMA dnia ósmego weźmie sobie parę synogarlic albo parę gołąbków, i przyjdzie przed oblicze Wiekuistego do wejścia przybytku zboru i odda je kapłanowi.Fn A gdy oczyści się upławy mający z upławów swoich, wtedy odliczy sobie siedm dni od oczyszczenia swego i wypierze szaty swoje i umyje ciało swoje wodą żywą, i będzie czystym.!m= Naczynie też gliniane, któregoby się dotknął upławami dotknięty, stłuczonem zostanie, wszelkie zaś naczynie drewniane wypłukane będzie wodą.5le Każdy też, któregoby się dotknął mający upławy, nie umywszy rąk swoich wodą, wypierze szaty swoje, i wy-kąpie się w wodzie, a nieczystym będzie do wieczora.Bk A ktoby się dotknął czegokolwiek, co było pod nim, nieczystym będzie do wieczora: a ktoby to nosił, wypierze szaty swoje, i umyje się wodą, a nieczystym będzie do wieczora.Tj# Każde też siodło, na któremby jechał upławy mający, nieczystem jest. F~P}}}#||7{{{z-yyZxxfwwvv3utssMrqqpoon@nmUllkk4jj>w==< ;"::98777655p4433822R11k10//s.--(,,=+**j* )((''3&&-%%J$##r""!! [ * SX$~)Q`_MO@D ? ; qtE[-8p' ](Cały też zbór zgromadzili pierwszego dnia miesiąca wtórego, i zaczęli się wykazywać podług rodzin swych, podług domów rodowych swoich, podług wykazów imiennych, od wieku lat dwudziestu i wyżej, podług głów swoich;P& (I przyjęli Mojżesz i Ahron mężów tych, wyłuszczonych po imieniu;w% k(Oto ci powinni być powołani od zboru jako naczelnicy pokoleń ojców swoich; wodzowie to tysięcy Israela.”&$ K(Od Naftali - Achira, syn Enana;%# I(Od Gada - Eljasaf, syn Deuela;'" M( Od Aszera - Pagiel, syn Ochrona;+! U( Od Dana - Achiezer, syn Ammiszadaja;*  S( Od Binjamina - Abidan, syn Gideoni;a ?( Od synów Josefa: od Efraima - Eliszama, syn Amihuda; od Menaszy - Gamliel, syn Pedacura;( O( Od Zebuluna - Eliab, syn Chelona;+ U(Od Issachara - Nethaneel, syn Cuara;, W(Od Jehudy - Nachszon, syn Amminadaba;1 a(Od Szymeona - Szelumiel, syn Curyszaddaja;[ 3(A oto imiona mężów, którzy staną przy was: od Reubena - Elicur, syn Szedeura;z q(Przy was zaś niechaj będzie po jednym mężu z każdego pokolenia; mąż na czele domu swego rodowego będący. '(Od wieku lat dwudziestu i wyżej, wszystkich stawających do broni w Israelu; tych uczynicie przegląd podług zastępów ich, ty i Ahron. 5(„Zbierzcie poczet całego zboru synów Israela podług rodzin ich, podług domów ich rodowych - wykaz imienny wszelkiego pogłowia ich męzkiego.1 a(I oświadczył Wiekuisty Mojżeszowi na pustyni Synai, w przybytku zboru, pierwszego dnia miesiąca wtórego, roku wtórego po wyjściu ich z ziemi Micraim, i rzekł:cA"Oto przykazania, które poruczył Wiekuisty Mojżeszowi dla synów Israela u góry Synai.F!Nie będzie przebierał między lepszem a gorszem i nie zastąpi go innem; a jeżeliby zastępował je, to i ono i zastępujące je poświęconem będzie: nie może być wykupionem”.' Także wszystkie dziesięciny z rogacizny i trzód, z wszystkiego co przechodzi pod posochem, dziesiąte poświęcone będzie Wiekuistemu.saA gdyby chciał kto wykupić część dziesięciny swojej, - to niech dołoży piątą część jej ceny. Wszystkie też dziesięciny z ziemi, z wysiewu rolnego, z owocu drzew, - do Wiekuistego należą: świętość to Wiekuistego.wiWszelkie zaklęte, które zaklęte zostało z ludzi, nie będzie wykupione, lecz podanem będzie na śmierć. Wszakże nic co zaklętem jest, coby zaklął kto Wiekuistemu z całego mienia swojego, bądź człowieka, bądź bydlę, bądź pole dziedziczne swoje, nie może być sprzedanem ani wykupionem: wszystko zaklęte świętem świętości jest Wiekuistemu.I A jeżeliby z bydła nieczystego było, - to wykupi je według oceny dołożywszy piątą część nadto; gdyby zaś wykupionem nie zostało, niechaj sprzedanem będzie według oceny twojej./ YWszakże pierworodne, które prawem pierworodztwa do Wiekuistego należy z bydła, - nie poświęci nikt tego: bądź to wół, bądź owca - do Wiekuistego należy.k QWszelka zaś ocena twoja będzie według szekla uświęconego; dwadzieścia ger będzie w szeklu. W roku zaś jubileuszowym wróci pole to do tego, od którego nabytem zostało, - do którego dziedzicznie należała ona ziemia. 'Tedy obliczy mu kapłan wysokość oceny do roku jubileuszowego i niech uiści podług oceny tej tegoż dnia jako poświęcenie Wiekuistemu.r _A jeżeliby kto pole kupne swoje, nie należące do pól dziedzicznych jego, poświęcił Wiekuistemu, - I zostanie to pole, gdy wróci w jubileuszu, póświęconem Wiekuistemu jako pole zaklęte: do kapłana przejdzie na własność.kQJeżeliby zaś nie wykupił pola, a sprzedałby komu innemu, - to już wykupionem być nie może.#A jeżeliby chciał wykupić pole poświęcający je, - to niech dołoży część piątą nad pieniądze oceny, a zostanie ono przy nim.4cJeżeliby zaś po jubileuszu poświęcił kto pole swoje, - tedy obliczy mu kapłan pieniądze według lat pozostałych do roku jubileuszowego a to się odejmie z oceny.oYJeżeli od samego roku jubileuszowego poświęcił pole swoje, to ono według tejże oceny pozostanie.8kJeżeliby kto część pola dziedzicznego swego poświęcił Wiekuistemu, - to będzie ocena według wysiewu jego: za wysiew chomeru jęczmienia pięćdziesiąt szekli srebra.A jeżeliby sam poświęcający chciał wykupić dom swój, - to dołoży część piątą nad pieniądze oceny, a zostanie przy nim.$CJeżeliby kto poświęcił dom swój na świętość Wiekuistemu, to niechaj oceni go kapłan; czy lepiej czy gorzej, - jak oceni go kapłan, tak zostanie.V' A jeżeliby je chciał wykupić, niechaj dołoży część piątą do oceny.Y- I oceni je kapłan, czy lepiej czy gorzej, - jak oceni je kapłan, tak będzie;~ Ale jeżeli to jakiekolwiek bydlę nieczyste, z których nie składają ofiar Wiekuistemu, - to niechaj stawi to bydlę przed kapłana;T}# Nie należy go zamieniać ani zastępować innem, - lepszego gorszem albo gorszego lepszem; jeżeliby pomimo to zastępował kto bydlę bydlęciem, to i ono i zastępujące je poświęconem się staje.|5 A jeżeli to bydlę, z którego gatunku składają ofiarę Wiekuistemu, - to każde, które oddane będzie Wiekuistemu, poświęconem się stanie.0{[A jeżeli on za biedny dla oceny takiej: to niechaj stawią go przed kapłana, a kapłan oceni go: odpowiednio do zamożności ślubującego, niech oceni go kapłan."z?A jeżeli od sześćdziesięciu lat i wyżej, to będzie, - jeżeli to mężczyzna - ocena twoja piętnaście szekli, a za kobietę dziesięć szekli.y7A jeżeli od jednego miesiąca do pięciu lat - to będzie cena: za mężczyznę pięć szekli srebra, a za kobietę cena twoja trzy szekle srebra.xA jeżeli od piątego roku do dwudziestego - to będzie cena: za mężczyznę dwadzieścia szekli, a za kobietę dziesięć szekli.JwA jeżeli to kobieta, to będzie cena twoja trzydzieści szekli.*vOA tyczyłaby się ocena mężczyzny od dwudziestu do sześćdziesięciu lat - wtedy będzie cena pięćdziesiąt szekli srebrnych, według szekla uświęconego.u„Oświadcz synom Israela a powiedz im: Jeżeliby kto przeznaczył objatę według ceny, jakąkolwiek osobę Wiekuistemu, --t YI rzekł Wiekuisty do Mojżesza, tak:s.Oto ustawy i prawa i nauki, które ustanowił Wiekuisty między Sobą a synami Israela u góry Synai przez Mojżesza.r!-I wspomnę dla nich o przymierzu przodków, których wywiodłem z ziemi Micraim w oczach ludów, abym był im Bogiem: Ja Wiekuisty”.[q1,Ale z tem wszystkiem, kiedykolwiek by przebywali w ziemi wrogów swoich, nie porzucę ich, i nie odtrącę ich, żebym ich miał wytępić, żebym zerwał przymierze Moje z nimi; bom Ja Wiekuisty, Bóg ich!npW+Ale ziemia musi być opuszczoną przez nich i zadość uczynić Sabbatom swoim podczas opustoszenia swego po nich; muszą oni zadosyć uczynić za winy swoje, ponieważ prawa Moje porzucili, a ustawy Moje odtrąciła dusza ich.o9*Wspomnę wtedy na przymierze Moje z Jakóbem, i na przymierze Moje z Ic'hakiem i na przymierze Moje z Abrahamem wspomnę, i na ziemię wspomnę.9nm)I Ja też postępowałem z nimi w przekorze, i zawiodłem ich do ziemi wrogów ich; gdyby wtedy ukorzyło się serce ich nieobrzezane, a zadość uczynili za winę swoję:70To po sprzedaniu się służy mu prawo wykupu; którykolwiek z braci jego go wykupi.d=C/A gdyby przychodzień albo przysiedleniec doszedł do zamożności przy tobie a podupadł brat twój przy nim i zaprzedał się przychodniowi czy przesiedleńcowi u ciebie, albo potomkowi z plemienia przychodnia, -t<c.I możecie przekazywać ich w dziedzictwie synom waszym po was, aby je posiadali jako własność, na zawsze posługiwać się nimi możecie. A nad braćmi waszymi, synami Israela, jeden nad drugim niechaj nie włada z surowością.O;-Również z pośród dzieci przysiedleńców zamieszkałych przy was możecie kupować, i z plemienia ich, które u was, które zrodzili na ziemi waszej, oni też mogą być własnością waszą.:7,Niewolnik zaś i niewolnica twoja, których mieć możesz, - z narodów, które w około was, od nich możecie kupować niewolnika i niewolnicę.D9+Nie władaj nim z surowością, a bój się Boga twojego!8}*Albowiem słudzy to Moi, których wywiodłem z ziemi Micraim; nie będą sprzedawani, jako się sprzedaje niewolników.7)A wtedy odejdzie od ciebie on i dzieci jego z nim a wróci do rodziny swojej, i do dziedzictwa ojców swoich wróci.~6w(Jako najemnik, jako przysiedleniec, niechaj będzie przy tobie, aż do roku jubileuszowego niechaj służy u ciebie.w5i'Jeżeliby też podupadł brat twój przy tobie, a zaprzedał ci się, nie obarczaj go służbą niewolniczą.}4u&Jam Wiekuisty Bóg wasz, którym wywiódł was z ziemi Micraim, abym oddał wam ziemię Kanaan, a był wam Bogiem.f3G%Pieniędzy twoich nie dawaj mu na lichwę, a dla przyrostu nie oddawaj mu żywności twojej.n2W$Nie bierz od niego lichwy, ani przyrostu, a bój się Boga twojego, aby żył brat twój przy tobie.11#Gdyby podupadł brat twój, a zachwiała się dłoń jego przy tobie, podeprzyj go, czy to przychodzień, czy osiadły, niechaj żyje przy tobie.i0M"I pole też w obwodzie miast ich sprzedawanym być nie może, bo dziedzictwem wiecznem to ich.K/!A cokolwiekby wykupiono u Lewitów, wyzwala się również w jubileuszu - sprzedany dom lub miejska posiadłość - gdyż domy miast lewickich - to własność ich w pośród synów Israela.q.] Miasta też Lewitów, domy w miastach ich dziedzicznych, - prawo wykupu każdego czasu służy Lewitom.%-EDomy wszakże po wsiach nie otoczonych murem dokoła, narówni z polem ziemi poczytywane będą; prawo wykupu im służy, a w jubileuszu wyzwalają się.=,uA gdyby wykupionym nie został do końca roku całego; wtedy pozostanie ów dom w mieście opatrzonem murem na zawsze przy nabywcy swoim, dziedzicznie, nie wyjdzie w jubileuszu.4+cJeżeliby też kto sprzedał dom mieszkalny w mieście murem otoczonem: to prawo wykupu mu służy do upływu roku sprzedaży; w przeciągu roku służy mu prawo wykupu.[*1Gdyby go jednak nie stało na tyle, aby go spłacić mógł, wtedy niechaj pozostanie sprzedaż w ręku nabywcy do roku jubileuszowego, wyjdzie zaś w roku jubileuszowym, a on wróci do posiadłości swojej. )To niech odliczy lata od sprzedaży swojej, a spłaci pozostałe temu, któremu sprzedał, i tak wróci do posiadłości swojej.t(cJeżeliby zaś kto nie miał wyzwalającego, a osięgnąć by mogła ręka jego i stałoby go na wykupno;'3Gdyby podupadł brat twój, a sprzedałby co z posiadłości swojej, przyjdzie wtedy krewny jego najbliższy mu i wykupi co sprzedał brat jego.G& Na całej ziemi władania waszego wyzwolenie dajcie dla ziemi!%yZiemia zaś nie będzie sprzedawana na wieczność; bo Moją ziemia, bo wyście przychodnie i przysiedleńcy u Mnie.'$II będziecie sieli roku ósmego, a jeść będziecie z plonu łońskiego - do roku dziewiątego; póki nie przyjdzie plon jego, jadać będziecie łoński.d#COto zeszlę wam błogosławieństwo Moje roku szóstego, aby przyniósł plon na trzy lata.~"wA gdybyście rzekli: „cóż nam jeść roku siódmego? wszak nie będziemy sieli, ani zbierali plonów naszych?”u!eI wydawać będzie ziemia owoc swój, a pożywać będziecie do syta, i zamieszkacie bezpiecznie na niej. A gdy będziecie spełniali ustawy Moje, a praw Moich przestrzegali, spełniając je, zamieszkacie na ziemi bezpiecznie.gIA nie oszukujcie jeden drugiego, lecz obawiaj się Boga twojego; bom Ja Wiekuisty, Bóg wasz!-UW miarę powiększenia się lat tych, powiększysz mu cenę, a w miarę zmniejszenia się lat tych, umniejszysz mu cenę, - bo liczbę plonów on sprzedaje tobie.tcWedług liczby lat po jubileuszu kupisz od bliźniego twojego; według liczby lat plonów sprzeda on tobie.A gdy będziesz sprzedawał pole bliźniemu twojemu, albo je kupował od bliźniego twojego, nie oszukujcie jeden drugiego!R W tym to roku jubileuszowym wrócicie - każdy - do posiadłości swojej.b? Bo jubileuszem jest, święty będzie wam; wprost z pola plon jego pożywać będziecie.$C Jubileuszem ma być ten rok pięćdziesiąty dla was: nie siejcie ani zżynajcie samorodnego plonu w nim, ani obierajcie nieobrzynanych winorośli w nim!^7 I poświęcicie rok pięćdziesiąty, a ogłosicie wolność na ziemi wszystkim mieszkańcom jej: jubileuszem będzie on dla was; i wrócicie każdy do posiadłości swojej i każdy do rodziny swojej powróci.#A I każesz uderzyć w surmę miesiąca siódmego, dziesiątego dnia miesiąca; w dzień przebaczenia każecie uderzyć w surmę po całej ziemi waszej. ;Poczem naliczysz sobie siedm lat odpoczynku, - po siedm lat siedm kroć, - aby uczynił ci czas siedmiu lat odpoczynku czterdzieści i dziewięć lat.r_Bydłu zaś twojemu, i zwierzętom, które na ziemi twojej, niechaj służy wszystek plon jej na pokarm.6gI pozostanie wam sobotni plon ziemi na pokarm, tobie, i słudze twojemu, i służebnicy twej i najemnikowi twemu, i przysiedleńcowi twojemu, zamieszkałemu przy tobie. Samorodnego plonu żniwa twego nie zżynaj, a gron nieobrzynanych winorośli twoich nie zbieraj: rok wypoczynku niechaj ma ziemia.hKAle roku siódmego odpoczynek, wielki odpoczynek niechaj będzie dla ziemi, Sabbat Wiekuistemu.r_Przez sześć lat obsiewaj pole twoje, i przez sześć lat obrzynaj winnicę twą, i zbieraj plony jej.„Oświadcz synom Israela a powiedz im, gdy wnijdziecie do ziemi, którą oddaję wam, wtedy obchodzić ma ziemia Sabbat Wiekuistemu.< wI rzekł Wiekuisty do Mojżesza u góry Synai, tak:=uI powiedział to Mojżesz synom Israela; i wyprowadzili bluźniercę po za obóz i ukamionowali go kamieniami. I uczynili synowie Israela jako przykazał Wiekuisty Mojżeszowi.l SPrawo jednakie będzie u was; cudzoziemiec jako krajowiec będzie: bom Ja Wiekuisty, Bóg wasz!”n WI tak, ktoby zabił bydlę, zapłaci za nie; a ktoby zabił człowieka, wydany będzie na śmierć.  Złamanie - za złamanie, oko - za oko, ząb - za ząb: jako on zadał kalectwo człowiekowi, tak i jemu niech zadanem będzie.d CA ktoby przyprawił o kalectwo bliźniego swego, jako uczynił, tak niech mu się stanie.C A ktoby zabił bydlę, zapłaci za nie; bydlę za bydlę.T#Ktoby też zabił jakąkolwiek istotę ludzką, na śmierć wydany będzie.W)A ktoby złorzeczył imieniu Wiekuistego, wydany będzie na śmierć; ukamionować ukamionuje go zbór cały, - tak cudzoziemiec jako krajowiec, gdyby złorzeczył imieniu Boga, na śmierć wydany będzie.dCSynom zaś Israela powiesz tak: Ktokolwiekby bluźnił Bogu swojemu, poniesie grzech swój. ;„Wyprowadź bluźniercę po za obóz, i niech włożą wszyscy, którzy to słyszeli, ręce swe na głowę jego, i niech ukamionuje go cały zbór.0] Tedy rzekł Wiekuisty do Mojżesza, tak:\3 I podali go pod straż, póki nie oznaczą im stosownie do orzeczenia Wiekuistego.4c I złorzeczył syn owej niewiasty Israelskiej imieniu Boga i bluźnił. I sprowadzili go do Mojżesza. A imię matki jego - Szelomith, córka Dybrego, z pokolenia Dan.O I wystąpił syn niewiasty Israelskiej, będący jednak synem męża Micrejskiego, między synów Israelskich, i pokłócili się w obozie, - syn owej niewiasty Israelskiej z mężem Israelskim.;q A będzie to dla Ahrona i dla synów jego, a jadać to będą w miejscu świętem, gdyż świętem świętości to dla niego z ogniowych ofiar Wiekuistego, ustawą wieczną.saKażdego Sabbatu należy układać je przed Wiekuistym zawsze; od synów Israela, jako przymierze wieczne.~Nadasz też na każdy rząd kadzidła czystego, a będzie to przy chlebie ofiarą wspomnienia,ofiarą ogniową Wiekuistemu.t}cI ułożysz je w dwa rzędy, po sześć w rzędzie - na stole szczerozłotym przed obliczem Wiekuistego.|Weźmiesz też mąki przedniej a upieczesz z niej dwanaście kołaczy, - z dwóch dziesiątych efy będzie kołacz każdy;a{=Na świeczniku szczerozłotym ustawiać ma lampy przed obliczem Wiekuistego ustawicznie.FzZewnątrz zasłony (arki) świadectwa, w przybytku zboru, ustawiać je będzie Ahron od wieczora aż do rana przed obliczem Wiekuistego ustawicznie: ustawa to wieczna w potomstwie waszem.y'„Rozkaż synom Israela, aby przynosili tobie oliwy z oliwnika, czystej, wytłoczonej, dla oświetlania, dla palenia świateł ustawicznie.-x YI rzekł Wiekuisty do Mojżesza, tak:Hw ,I wygłosił Mojżesz uroczystości Wiekuistego synom Israela.v)+Aby wiedziały pokolenia wasze, że w szałasach osadziłem synów Israela, gdym wywiódł ich z ziemi Micraim - Ja Wiekuisty, Bóg wasz!”xuk*W szałasach mieszkać będziecie przez siedm dni; każdy krajowiec w Israelu mieszkać będzie w szałasach.'tI)I tak obchodzić wam to święto Wiekuistego przez siedm dni do roku: ustawa to wieczna w pokoleniach waszych. Miesiąca siódmego obchodzić je będziecie.Is (I weźmiecie sobie dnia pierwszego owoc drzewa hadar, pąki palmowe, gałązki drzewa rozłożystego i wierzbiny porzeczne, i weselcie się przed Wiekuistym, Bogiem waszym, przez siedm dni.Ur%'Wszakże piętnastego dnia miesiąca siódmego, gdy zbierzecie plon ziemi, obchodzić wam uroczystość Wiekuistemu przez siedm dni: dnia pierwszego święto uroczyste, i dnia ósmego święto uroczyste.Eq&Oprócz sabbatów Wiekuistego, i oprócz darów waszych, i oprócz wszystkich objat waszych i oprócz wszystkich dobrowolnych podarków waszych, które składać będziecie Wiekuistemu.epE%Oto uroczystości Wiekuistego, w których obwieszczać będziecie zgromadzenia świąteczne, ażeby składać ofiary ogniowe Wiekuistemu: całopalenia i ofiary śniedne, ofiary bite i zalewki, każdą w dzień swój.moU$Przez siedm dni składać będziecie ogniowe ofiary Wiekuistemu; dnia ósmego - zgromadzenie świąteczne będzie u was, i złożycie ofiarę ogniową Wiekuistemu, świętowanie to, - żadnej roboty uciążliwej nie wykonacie.lnS#Dnia pierwszego - zgromadzenie świąteczne; żadnej roboty uciążliwej wykonywać nie będziecie.m!"Oświadcz synom Israela i powiedz: od piętnastego dnia tegoż miesiąca siódmego, - święto szałasów - przez siedm dni, Wiekuistemu..lY!I rzekł Wiekuisty do Mojżesza, tak:;kq Sabbat - wielki odpoczynek to u was, i udręczać będziecie dusze wasze: dziewiątego tegoż miesiąca wieczorem; od wieczora do wieczora święcić będziecie Sabbat wasz!”ujeŻadnej roboty nie wykonywajcie: ustawa to wieczna w pokoleniach waszych, we wszystkich siedzibach waszych.i}Wszelka też dusza, któraby wykonała jakąkolwiek robotę w tenże dzień, wytrącę duszę tę z pośród ludu jej.ph[A wszelka dusza, któraby nie udręczała się dnia tego, wytrąconą niechaj będzie z ludu swojego..gWA żadnej roboty wykonywać nie będziecie w tenże dzień; bo dzień to przebaczenia, aby uzyskać przebaczenie dla was, przed obliczem Wiekuistego, Boga waszego!Of„Dziesiątego wszakże tegoż miesiąca siódmego, - dzień przebaczenia: zgromadzenie świąteczne będzie u was; a będziecie udręczali dusze wasze i złożycie ofiarę ogniową Wiekuistemu.0e]Rzekł też Wiekuisty do Mojżesza, tak:fdGŻadnej roboty uciążliwej nie wykonywajcie, a składajcie ofiarę ogniową Wiekuistemu.”6cg„Oświadcz synom Israela i powiedz: miesiąca siódmego, pierwszego tegoż miesiąca, będzie u was święto uroczyste, przypominanie trąbą, zgromadzenie świąteczne:.bYI rzekł Wiekuisty do Mojżesza, tak:LaA gdy zżynać będziecie użątek ziemi waszej, do skrajów pola twojego nie wyżynaj, a pokłosia żniwa twego nie podbieraj, ubogiemu i cudzoziemcowi zostaw je: Jam Wiekuisty, Bóg wasz!”G` I ogłosicie dnia tego, aby zgromadzenie świąteczne było u was; żadnej roboty uciążliwej nie wykonywajcie: ustawa to wieczna we wszystkich siedzibach waszych, w pokoleniach waszych.2__I przedstawi je kapłan wraz z chlebami pierwocin, jako przedstawienie przed Wiekuistym, razem z dwoma jagniętami: poświęconem to będzie Wiekuistemu dla kapłana.o^YPrzygotujecie też kozła jednego na ofiarę zagrzeszną i dwa jagnięta roczne na ofiarę opłatną.x]kA przyniesiecie z tym chlebem siedm jagniąt zdrowych, rocznych, i cielca jednego, i baranów dwa; będą one całopaleniem Wiekuistemu, wraz z ofiarą ich śniedną i zalewkami ich, - ofiarą ogniową na woń przyjemną Wiekuistemu.4\cZ siedzib waszych przyniesiecie dwa chleby przedstawienia; z dwóch dziesiątych efy przedniej mąki będą; z zakisem upieczone być powinny: pierwociny to Wiekuistemu.[Aż do dnia następującego po siódmym tygodniu odliczycie pięćdziesiąt dni, a wtedy złożycie ofiarę śniedną nową Wiekuistemu. Z;I liczyć sobie będziecie od drugiego dnia święta, - od dnia, któregoście przynieśli snop przedstawienia, siedm tygodni - pełnych być powinno.jYOA żadnego chleba, prażonych ziarn, i świeżych kłosów nie będziecie jadali, aż po sam dzień, w którym przyniesiecie ofiarę Bogu waszemu: ustawa to wieczna w pokoleniach waszych, we wszystkich siedzibach waszych.PX A przytem - ofiary jego śniednej, - dwie dziesiąte efy przedniej mąki, zaczynionej oliwą, na ofiarę ogniową Wiekuistemu, na woń przyjemną, a zalewki do niego, - wina czwartą część hinu.}Wu Wy zaś przygotujecie w dzień przedstawienia przez was snopu, jagnię zdrowe, roczne, na całopalenie Wiekuistemu. V  I przedstawi on snop przed obliczem Wiekuistego, aby uzyskać dla was upodobanie; nazajutrz po święcie przedstawi go kapłan.IU  „Oświadcz synom Israela a powiedz im: Gdy wnijdziecie do ziemi, którą oddaję wam, a zżynać będziecie użątek jej; przyniesiecie tedy snop z pierwocin użątku waszego do kapłana;.TY I rzekł Wiekuisty do Mojżesza, tak:$SCA składajcie ofiary ogniowe Wiekuistemu przez siedm dni; siódmego zaś dnia - zgromadzenie świąteczne; żadnej pracy uciążliwej nie wykonywajcie!”oRYDnia pierwszego zgromadzenie świąteczne będzie u was; żadnej pracy uciążliwej nie wykonywajcie.QyA piętnastego dnia tegoż miesiąca święto przaśników Wiekuistemu. Przez siedm dni przaśniki jadać będziecie.`P;Miesiąca pierwszego, czternastego tegoż miesiąca, ku wieczorowi: Pesach Wiekuistemu.mOUOto uroczystości Wiekuistego, zgromadzenia świąteczne, które obwieszczać macie w czasie swoim.TN#Sześć dni będzie wykonywana robota, a dnia siódmego - Sabbat, wielki odpoczynek, - zgromadzenie świąteczne, żadnej roboty nie wykonywajcie; Sabbat to Wiekuistego we wszystkich siedzibach waszych.%ME„Oświadcz synom Israela a powiedz im: uroczystości Wiekuistego, w których obwieszczać będziecie zgromadzenia świąteczne - oto uroczystości Moje:-L YI rzekł Wiekuisty do Mojżesza, tak:VK'!Który wywiódł was z ziemi Micraim, abym był wam Bogiem: Ja Wiekuisty!”J I nie znieważajcie imienia Mojego świętego, - abym był święcony w pośród synów Israela; Ja Wiekuisty, który uświęcam was, -SI!I tak przestrzegajcie przykazań Moich i spełniajcie je: Jam Wiekuisty!ZH/Tegoż dnia spożytą będzie; nie zostawicie z niej nic do rana: Jam Wiekuisty!rG_A gdy zarzniecie ofiarę dziękczynienia Wiekuistemu, to dla uzyskania sobie upodobania zarzynajcie ją.XF+Wołu też, albo owcy, jego wraz z płodem jego, nie zarzynajcie dnia jednego!AE}„Cielę, albo jagnię, albo koźlę, gdy się urodzi, niech zostanie siedm dni przy matce swojej; od ósmego zaś dnia i nadal przyjętem być może na ofiarę ogniową Wiekuistemu..DYI rzekł Wiekuisty do Mojżesza, tak:6CgI z ręki cudzoziemca nie będziecie przynosili w dar Bogu waszemu ze wszystkich tych; bo okaleczenie na nich, wadę mają, nie będą przyjęte od was z upodobaniem.” ~~G}Z||D{{#zz yxxwwvvouuXttMss>== C(Od wieku lat trzydziestu i wyżej, do pięćdziesięciu lat policzysz ich, wszystkich wstępujących w szeregi dla pełnienia posług w przybytku zboru.[=1(Synów też Merarego, według rodzin ich, według domów ich rodowych policzysz, -<(Oto służba rodzin synów Gerszona przy przybytku zboru; nadzór zaś nad nimi - w ręku Ithamara, syna Ahrona, kapłana.Y;-(Według rozkazu Ahrona i synów jego odbywać się będzie wszelka służba synów Gerszona, zarówno każde brzemię jak i każda robota ich; a ustanowicie nad nimi straż przy wszystkich ich brzemionach.b:?(I zapony dworca i kotarę wnijścia do bramy dworca, otaczającego przybytek i ołtarz w około, i powrozy ich i wszystkie przybory ich służbowe; a wszystko, co należy przy nich zrobić, niechaj oni czynią.!9=(Nosić im opony przybytku i przybytek zboru, pokrowiec jego i pokrowiec borsuczy, będący na nim na wierzchu i kotarę wnijścia do przybytku zboru.H8 (Oto służba rodzin Gerszonidów przy robocie i przy noszeniu:$7C(Od wieku lat trzydziestu i wyżej do pięćdziesięciu lat, policzysz ich, wszystkich wstępujących w szeregi dla pełnienia posług w przybytku zboru.c6A(„Zebrać też i poczet synów Gerszona według domów ich rodowych, według rodzin ich.95o(I oświadczył Wiekuisty Mojżeszowi, i rzekł:c4A(Ale niechaj nie przyjdą, by przypatrywać się rozbiórce świątyni, aby nie pomarli.”m3U(A oto co uczynić wam dla nich, aby żyli a nie wymierali, gdy przystępować będą do przenajświętszego: Ahron i synowie jego niechaj przyjdą i ustanowią ich, - każdego przy służbie swojej i przy brzemieniu swojem;H2 („Nie podcinajcie szczepu rodzin Kehatha z pośród Lewitów;F1(I oświadczył Wiekuisty Mojżeszowi i Ahronowi, i rzekł:k0Q(A pod nadzorem Elazara, syna Ahrona, kapłana - olej do oświetlania i kadzidło wonne i śniedna ofiara ustawiczna, i olej namaszczenia: nadzór całego przybytku i wszystkiego co w nim, świątyni i przyborów jej.”//(A gdy dopełni Ahron i synowie jego okrycia świątyni i wszystkich przyborów świątyni przy wyruszeniu obozu, wtedy przystąpią synowie Kehatha, aby nieść; lecz nie będą dotykali się świątyni, aby nie pomarli. Oto brzemię synów Kehatha przy przybytku zboru.|.s(I włożą na nią wszystkie przybory jej, któremi posługują się przy niej, - węglarki i widełki i łopatki i kropielnice, - wszystkie przybory ofiarnicy i rozciągną na niej pokrowiec ze skóry borsuczej i założą drążki jej;W-)( I oczyszczą ofiarnicę z popiołu i rozciągną na niej oponę purpurową;@,{( I wezmą wszystkie przybory służbowe, któremi posługują się w świątyni i włożą w oponę z błękitu i nakryją je pokrowcem ze skóry borsuczej i położą na nosze; + ( Na ołtarz też złoty rozciągną oponę z błękitu i nakryją go pokrowcem ze skóry borsuczej, i założą drążki jego;j*O( I włożą go i wszystkie przybory jego w pokrowiec ze skóry borsuczej i położą na nosze.D)( Wezmą też oponę błękitną i nakryją świecznik dla oświetlania i lampy jego, i szczypczyki i popielniczki i wszystkie też naczynia jego do oleju, których używają przy nim;(y(I rozciągną nad tem oponę karmazynową a przykryją ją pokrowcem ze skóry borsuczej i założą drążki jego;;'q(A też na stół wystawny rozłożą oponę z błękitu i położą na nim misy i kadzielnice i dzbany i czasze do nalewania, a chleb jego ustawiczny powinien być na nim. &(I włożą na nią pokrowiec ze skóry borsuczej i rozciągną oponę całą z błękitu z wierzchu i założą drążki jej.%(I wejdzie Ahron i synowie jego, gdy będzie miał ruszyć obóz i zdejmą zaponę zasłaniającą i okryją nią arkę świadectwa;]$5(Oto przedmiot służby synów Kehatha w przybytku zboru: świętość świętości.#%(Od trzydziestu lat i wyżej do pięćdziesięciu lat, wszystkich zdolnych wstąpić do służby, aby pełnili posługę w przybytku zboru.v"g(„Zebrać poczet synów Kehatha z pomiędzy synów Lewiego według rodzin ich, według domów ich rodowych.E! (I oświadczył Wiekuisty Mojżeszowi i Ahronowi, i rzekł:  (3I oddał Mojżesz te pieniądze okupu Ahronowi i synom jego, na wyrzeczenie Wiekuistego, jako rozkazał Wiekuisty Mojżeszowi.(2Od pierworodnych synów Israela wziął pieniędzy tych: tysiąc trzysta sześćdziesiąt i pięć szekli, według szekla uświęconego.hK(1I tak wziął Mojżesz pieniądze okupu od zbywających nad liczbę okupionych przez Lewitów;cA(0I oddasz te pieniądze Ahronowi i synom jego, jako okup zbywających nad liczbę ich.”tc(/Weźmiesz po pięć szekli za głowę, wedle szekla uświęconego weźmiesz, po dwadzieścia ger w szeklu,}(.A jako okup owych dwustu siedmdziesięciu trzech, zbywających nad liczbę Lewitów, z pierworodnych synów Israela, -)M(-„Przyjm Lewitów miasto wszystkich pierworodnych z synów Israela, a bydło Lewitów - miasto bydła ich, - a niechaj będą Moimi Lewici, - Jam Wiekuisty.9o(,I oświadczył Wiekuisty Mojżeszowi, i rzekł:7i(+A było wszystkich pierworodnych płci męzkiej, według wykazu imiennego, od miesiąca i wyżej, spisowych ich: dwadzieścia dwa tysiące dwieście siedmdziesiąt i trzy.kQ(*I obliczył Mojżesz jako mu rozkazał Wiekuisty wszystkich pierworodnych między synami Israela.6g()I przyjmiesz Lewitów dla Mnie, Wiekuistego, miasto wszystkich pierworodnych z synów Israela; bydło zaś Lewitów miasto wszelkiego pierworodnego w bydlesynów Israela.$C((I rzekł Wiekuisty do Mojżesza: „Oblicz wszystkich pierworodnych płci męzkiej z synów Israela od miesiąca i wyżej i sporządź wykaz imion ich.D('Wszystkich spisowych Lewitów, których zliczył Mojżesz i Ahron z rozkazu Wiekuistego według rodzin ich, wszystkich płci męzkiej od miesiąca i wyżej - dwadzieścia dwa tysiące. (&Obozującymi zaś z przedniej strony przybytku, przed przybytkiem zboru, ku wschodowi, będą Mojżesz i Ahron i synowie jego; trzymać im straż przy świątyni dla ochraniania synów Israela, albowiem postronny, któryby przystąpił, śmierć poniesie.O(%I słupy dworca wokoło, i podsłupia ich, i kołki i powrozy ich.$C($A pod nadzorem i strażą synów Merarego: bale przybytku i wrzeciądze, i słupy, i podsłupia i wszystkie przybory jego, i całe urządzenie jego; (#Naczelnikiem zaś rodowego domu rodzin Merarego - Curiel, syn Abichaila; u boku przybytku stawać będą obozem, ku północy.wi("A spisowych ich według liczby wszystkich płci męzkiej od miesiąca i wyżej - sześć tysięcy dwieście.U%(!Od Merarego - rodzina Machlidów i rodzina Muszydów: oto rodziny Merarego. ( Naczelnikiem zaś nad naczelnikami Lewitów - Elazar, syn Ahrona, kapłana, ma on nadzór nad pełniącymi straż przy świątyni.' I(A pod strażą ich - arka i stół i świecznik i ołtarze i naczynia święte, któremi służbę pełnić będą, i zasłona i całe urządzenie jej.O (Naczelnikiem zaś rodowego domu rodzin Kehatha - Elicafan, syn Uzyela.[ 1(Rodziny synów Kehatha stawać będą obozem po stronie przybytku, ku południowi;  (Podług wykazu wszystkich płci męzkiej od miesiąca i wyżej - ośm tysięcy sześćset pełniących straż przy świątyni.ym(A od Kehatha - rodzina Amrama i rodzina Ic'hara i rodzina Chebrona i rodzina Uzyela: oto rodziny Kehatydów.(I zapony dworca i kotara u wnijścia do dworca, otaczającego przybytek i ołtarz wokoło, i powrozy ze wszystkiem urządzeniem ich.(A pod strażą synów Gerszona w przybytku zboru będzie przybytek i namiot; pokrowiec jego i kotara u wnijścia do przybytku zboru;K(Naczelnikiem zaś domu rodowego Gerszonidów - Eljasaf, syn Laela.L(Rodziny Gerszonidów za przybytkiem obozować będą, ku zachodowi.{(Spisowych ich według liczby wszystkich płci męzkiej od miesiąca i wyżej - spisowych ich siedm tysięcy pięćset.R(Od Gerszona rodzina Libni i rodzina Szymei: te są rodziny Gerszonidów.tc(A synowie Merarego podług rodzin ich: Machli i Muszy. Oto rodziny Lewiego według domów swych rodowych.R(A synowie Kehatha według rodzin ich: Amram i Ic'har, Chebron i Uzyel.K(A oto imiona synów Gerszona według rodzin ich: Libni i Szymei.R~(A byli oto synowie Lewiego podług imion ich: Gerszon, Kehath i Merary.M}(I policzył ich Mojżesz według słowa Wiekuistego, jak rozkazano.|(„Policz synów Lewiego według domów ich rodowych, według rodzin ich; wszystkich płci męzkiej od miesiąca i wyżej policz ich”.K{(I oświadczył Wiekuisty Mojżeszowi na pustyni Synai, i rzekł:\z3( Gdyż Mojem wszelkie pierworodne; od dnia, któregom poraził wszystkich pierworodnych w ziemi Micraim, poświęciłem sobie każde pierworodne w Israelu, tak człowieka jak i bydlę; Moimi niechaj będą”..yW( „Ja oto wziąłem Lewitów z pośród synów Israela miasto wszelkiego pierworodnego, rozwierającego łono z synów Israela; niechaj przeto będą Lewici Moimi.9xo( I oświadczył Wiekuisty Mojżeszowi, i rzekł:w)( Ahrona zaś i synów jego ustanowisz, aby strzegli urzędu swego kapłańskiego; postronny zaś, któryby przystąpił, śmierć poniesie”.mvU( I przydasz Lewitów Ahronowi i synom jego; jako dar przydani mu będą z pośród synów Israela;ru_(I aby strzegli wszystkich przyborów przybytku i straż synów Israela, sprawując służbę przybytku.ute(I aby pełnili straż jego i straż całego zboru przed przybytkiem zboru, sprawując służbę przybytku;msU(„Przywiedź pokolenie Lewiego, a ustanów je przed obliczem Ahrona, kapłana, aby usługiwali mu;9ro(I oświadczył Wiekuisty Mojżeszowi, i rzekł:sqa(Umarli wszakże Nadab i Abihu przed Wiekuistym, gdy przynieśli ogień nieuświęcony przed oblicze Wiekui-stego - na pustyni Synai; potomstwa zaś nie mieli; a tak piastowali kapłaństwo Elazar i Ithamar przy Ahronie, ojcu swoim.xpk(Oto imiona synów Ahrona, kapłanów namaszczonych, których upełnomocnił dłoń do piastowania kapłaństwa.Vo'(Oto synowie Ahrona: pierworodny - Nadab, następnie Abihu, Elazar i Ithamar.nn Y(A oto rodowód Ahrona i Mojżesza, czasu którego przemawiał Wiekuisty do Mojżesza u góry Synai.Rm("I uczynili tak synowie Israela; jako rozkazał Wiekuisty Mojżeszowi, tak rozłożyli się obozem przy chorągwiach swoich, i tak też wyruszyli, każdy według rodzin swoich, przy domu swym rodowym.ql](!Lewici zaś nie stawili się do przeglądu między synami Israela, jako rozkazał Wiekuisty Mojżeszowi./kY( Oto spisowi synów Israela według domów ich rodowych: wszystkich spisowych w obozach według zastępów ich - sześćkroć trzy tysiące pięćset pięćdziesiąt.j%(Wszystkich spisowych z obozu Dana: sto pięćdziesiąt siedm tysięcy sześćset; - a ci na ostatku wyruszą, przy chorągwiach swoich”.Vi'(A zastęp jego i spisowych w nim: pięćdziesiąt trzy tysiące czterysta.Yh-(A następnie pokolenie Naftali; wodzem zaś synów Naftali - Achira, syn Enana.Ug%(A zastęp jego i spisowych w nim: czterdzieści jeden tysięcy pięćset.mfU(A rozłoży się obozem przy nim pokolenie Aszera; wodzem zaś synów Aszera - Pagiel, syn Ochrana.Ue%(A zastęp jego i spisowych w nim: sześćdziesiąt dwa tysiące siedmset.}du(Chorągiew obozu Dana - ku północy, według zastępów swych; wodzem zaś synów Dana - Achiezer, syn Ammiszadaja.c(Wszystkich spisowych z obozu Efraima: sto ośm tysięcy sto, według zastępów ich; - a ci w trzecim rzędzie wyruszą.Ub%(A zastęp jego i spisowych w nim: trzydzieści pięć tysięcy czterysta._a9(A następnie pokolenie Binjamina; wodzem zaś synów Binjamina - Abidan, syn Gideoni.R`(A zastęp jego i spisowych w nim: trzydzieści dwa tysiące dwieście.[_1(A przy nim pokolenie Menaszy; wodzem zaś synów Menaszy - Gamliel, syn Pedacura.O^(A zastęp jego i spisowych w nim: czterdzieści tysięcy pięćset.~]w(Chorągiew obozu Efraima według zastępów swych - ku zachodowi; wodzem zaś synów Efraima - Eliszama, syn Amihuda.C\(Następnie wyruszy z przybytkiem zboru obóz Lewitów w pośrodku tych obozów; jakim porządkiem spoczywać będą, takim i wyruszą, każdy w szyku swoim, przy chorągwiach swoich.*[O(Wszystkich spisowych z obozu Reubena: sto pięćdziesiąt jeden tysięcy czterysta pięćdziesiąt według zastępów ich; - a ci w rzędzie wtórym wyruszą.gZI(A zastęp jego i spisowych w nim: czterdzieści pięć tysięcy sześćset pięćdziesiąt.UY%(A następnie pokolenie Gada; wodzem zaś synów Gada - Eljasaf, syn Reuela.YX-( A zastęp jego i spisowych w nim pięćdziesiąt dziewięć tysięcy trzysta.yWm( A rozłoży się obozem przy nim pokolenie Szymeona; wodzem zaś synów Szymeona - Szelumiel, syn Curyszaddaja.WV)( A zastęp jego i spisowych w nim: czterdzieści sześć tysięcy pięćset.U{( Chorągiew obozu Reubena - ku południowi, według zastępów swych, wodzem zaś synów Reubena - Elicur, syn Szedeura. T( Wszystkich spisowych z obozu Jehudy: sto ośmdziesiąt sześć tysięcy czterysta według zastępów ich; - ci pierwsi wyruszą.XS+(A zastęp jego i spisowych w nim - pięćdziesiąt siedm tysięcy czterysta.YR-(Następnie pokolenie Zebuluna; wodzem zaś synów Zebuluna - Eliab, syn Chelona.WQ)(A zastęp jego i spisowych w nim pięćdziesiąt cztery tysiące czterysta.rP_(A rozłoży się obozem przy nim pokolenie Isachara; wodzem zaś synów Isachara - Nethaneel, syn Cuara.YO-(A zastęp jego i spisowych w nim - siedmdziesiąt cztery tysiące sześćset.$NC(A rozłoży się obozem: na przedzie ku wschodowi chorągiew obozu Jehudy, podług zastępów swych: wodzem zaś synów Jehudy - Nachszon, syn Amminadaba.,MS(„Każdy przy chorągwi swojej, przy znakach domów swych rodowych, niechaj staną obozem synowie Israela; opodal, naokoło przybytku zboru niechaj staną obozem.EL (I oświadczył Wiekuisty Mojżeszowi i Ahronowi, i rzekł:sK c(6I uczynili to synowie Israela; stosownie do wszystkiego, co rozkazał Wiekuisty Mojżeszowi, tak uczynili. #()Spisowych tych w pokoleniu Aszera: czterdzieści jeden tysięcy pięćset.7= k((Synów Aszera, podług powinowactwa rodzinnego, podług domów ich rodowych, podług wykazów imiennych, od wieku lat dwudziestu i wyżej, wszystkich stawających do broni, -O< ('Spisowych tych w pokoleniu Dana: sześdziesiąt dwa tysiące siedmset.5; g(&Synów Dana, podług powinowactwa rodzinnego, podług domów ich rodowych, podług wykazów imiennych, od wieku lat dwudziestu i wyżej, wszystkich stawających do broni, -V: )(%Spisowych tych w pokoleniu Binjamina: trzydzieści pięć tysięcy czterysta.:9 q($Synów Binjamina, podług powinowactwa rodzinnego, podług domów ich rodowych, podług wykazów imiennych, od wieku lat dwudziestu i wyżej, wszystkich stawających do broni, -Q8 (#Spisowych tych w pokoleniu Menaszy: trzydzieści dwa tysiące dwieście.87 m("Synów Menaszy, podług powinowactwa rodzinnego, podług domów ich rodowych, podług wykazów imiennych, od wieku lat dwudziestu i wyżej, wszystkich stawających do broni, -N6 (!Spisowych tych w pokoleniu Efraima: czterdzieści tysięcy pięćset.G5  ( Synów Josefa: synów Efraima, podług powinowactwa rodzinnego, podług domów ich rodowych, podług wykazów imiennych, od wieku lat dwudziestu i wyżej, wszystkich stawających do broni, -W4 +(Spisowych tych w pokoleniu Zebuluna: pięćdziesiąt siedm tysięcy czterysta.93 o(Synów Zebuluna, podług powinowactwa rodzinnego, podług domów ich rodowych, podług wykazów imiennych, od wieku lat dwudziestu i wyżej, wszystkich stawających do broni, -X2 -(Spisowych tych w pokoleniu Isachara: pięćdziesiąt cztery tysiące czterysta.91 o(Synów Isachara, podług powinowactwa rodzinnego, podług domów ich rodowych, podług wykazów imiennych, od wieku lat dwudziestu i wyżej, wszystkich stawających do broni, -V0 )(Spisowych tych w pokoleniu Jehudy: siedmdziesiąt cztery tysiące sześćset.7/ k(Synów Jehudy, podług powinowactwa rodzinnego, podług domów ich rodowych, podług wykazów imiennych, od wieku lat dwudziestu i wyżej, wszystkich stawających do broni, -c. C(Spisowych tych w pokoleniu Gada: czterdzieści pięć tysięcy sześćset pięćdziesiąt.5- g(Synów Gada, podług powinowactwa rodzinnego, podług domów ich rodowych, podług wykazów imiennych, od wieku lat dwudziestu i wyżej, wszystkich stawających do broni, -Z, 1(Spisowych tych w pokoleniu Szymeona: pięćdziesiąt dziewięć tysięcy trzysta.i+ O(Synów Szymeona, podług powinowactwa rodzinnego, podług domów ich rodowych, popisowych jego podług wykazów imiennych, wszystkiego pogłowia męzkiego od wieku lat dwudziestu i wyżej, wszystkich stawających do broni, -V* )(Spisowych tych w pokoleniu Reubena: czterdzieści sześć tysięcy pięćset.) }(I okazało się synów Reubena, pierworodnego Israela, podług powinowactwa rodzinnego, podług domów ich rodowych, podług wykazów imiennych, wszystkiego pogłowia męzkiego od wieku lat dwudziestu i wyżej, wszystkich stawających do broni, -Y( /(Jako rozkazał Wiekuisty Mojżeszowi, - odbył on przegląd ich na pustyni Synai. ~}}|||Y{{EzyyxxjxwwOvuuuOuttAs^srrqqppp,oojon5mmmallkkRjjj?ii hhkh9gg\fxf*eeedccc>c b}b+aG```s__^^_^ ]]J]\[[x[FZYY2XnWVUUUTSSS\RQQyQPvOOSNN{MMLKJJIOIHHG`FFsEEiDCBB}BAA^@@9?;>;==D<;;3:98877H66c65p543211|1%00O0//..{. --8,,B+++^*e))o((E''9&%%%($m###6"q"$!l ` jxDVT7`Md{U V d & F oeN~3`9)( I jaką ziemia, którą zamieszkuje, czy dobra, czy zła; jakie też są miasta w których przebywa, czy w obozowiskach, czy w twierdzach?~~w( I obejrzcie ziemię, jaką ona, i lud, który mieszka na niej, czy silny on, czy słaby, czy nieliczny, czy wielki.}-( Wysłał ich tedy Mojżesz, aby wypatrzyli ziemię Kanaan, i rzekł do nich: „Wstąpcie po tej suchej wyniosłości, a wnijdźcie na górę;|( Oto imiona mężów, których wysłał Mojżesz, aby rozpatrzyli ziemię. Nazwał zaś Mojżesz Hoszeę, syna Nuna: Jehoszua.0{]( Z pokolenia Gada - Geuel, syn Machi'ego.4ze( Z pokolenia Naftali - Nachby, syn Wafsi'ego.2ya( Z pokolenia Aszera - Sethur, syn Michaela.1x_( Z pokolenia Dana - Ammiel, syn Gemallego.Hw ( Z pokolenia Josefa, z pokolenia Menaszy - Gaddy, syn Susi'ego.4ve( Z pokolenia Zebuluna - Gadiel, syn Sodi'ego.1u_( Z pokolenia Binjamina - Palty, syn Rafua./t[( Z pokolenia Efraima - Hoszea, syn Nuna.0s]( Z pokolenia Isachara - Igal, syn Josefa.0r]( Z pokolenia Jehudy - Kaleb, syn Jefunny.5qg( Z pokolenia Szymeona - Szafat, syn Chori'ego.Hp ( A oto imiona ich: z pokolenia Reubena - Szammua, syn Zakkura. o( I wysłał ich Mojżesz z puszczy Paran, według rozkazu Wiekuistego; a wszyscy oni - mężowie przedniejsi u synów Israela.On( „Wyszlij sobie mężów, aby wypatrzyli ziemię Kanaan, którą oddaję synom Israela, - po jednym mężu z każdego pokolenia ojców ich poszlecie; wszystkich z dostojniejszych między nimi.”8m o( I oświadczył Wiekuisty Mojżeszowi, i rzekł:Pl( Poczem wyruszył lud z Chacerotu, i stanął obozem w puszczy Paran.ykm( I zamkniętą została Mirjam po za obozem przez siedm dni; lud zaś nie wyruszył, póki nie wróciła Mirjam.Sj!( I rzekł Wiekuisty do Mojżesza: „Gdyby ojciec plunął jej w twarz, czyżby się nie rumieniła siedm dni? Zamkniętą niechaj będzie przez siedm dni po za obozem, a następnie niechaj wróci!”Xi+( I zawołał Mojżesz do Wiekuistego, i rzekł: „O Boże, uzdrówże ją!”h}( Niechajże nie będzie ona jak ów płód martwy, któremu przy wyjściu z łona matki już odgniła połowa ciała!”g( I rzekł Ahron do Mojżesza: „Proszę, panie mój, nie chciej poczytywać nam za grzech, żeśmy się otumanili. - żeśmy zgrzeszyli!$fC( A zaledwie ustąpił obłok z nad przybytku, a oto pokryła się Mirjam trądem, jakby śniegiem. I zwrócił się Ahron ku Mirjam, a oto, trędowata!>ey( I wspłonął gniew Wiekuistego na nich, i odszedł.-dU( Z ust do ust przemawiam do niego; a jawnie i nie w zagadkach, a obraz Wiekuistego widzi: jakże nie obawialiście się rozprawiać o słudze Moim Mojżeszu?”Nc( Nie tak sługa Mój Mojżesz: w całym domu Moim uwierzytelniony on.*bO( I rzekł: „Posłuchajcie słów Moich! Jeżeli kto u was - prorokiem Wiekuistego, Ja w widzeniu mu się objawiam, za pośrednictwem snu przemawiam do niego;a( I zstąpił Wiekuisty w słupie obłocznym, i stanął u wejścia przybytku, i zawołał; „Ahron i Mirjam!” - i wyszli oboje. `( I rzekł Wiekuisty nagle do Mojżesza, i do Ahrona, i do Mirjam: „Wyjdźcie wy troje do przybytku zboru!” I wyszli we troje.d_C( A Mojżesz, jako człowiek, był skromnym bardzo, bardziej niż który człowiek na ziemi.^y( I rzekli: „Alboż tylko z Mojżeszem mówił Wiekuisty? Wszak mówił On i z nami!” I usłyszał to Wiekuisty.] ( I rozprawiała Mirjam wraz z Ahronem o Mojżeszu, z powodu żony Kuszytanki, którą pojął; gdyż żonę Kuszytankę był pojął.R\( #Z Kibroth-hataawy ruszył lud do Chacerotu, - i zostawał w Chacerocie.e[E( "I nadano miejscowości tej miano: Kibroth-hataawa, gdyż tam pochowano ludzi pożądliwych.'ZI( !Mięso jeszcze było w zębach ich, jeszcze zżute nie zostało, gdy gniew Wiekuistego wspłonął na lud, i poraził Wiekuisty lud klęską bardzo wielką.SY!( I zabrał się lud cały ów dzień, i całą noc, i cały dzień następny, by zbierać przepiórki; najostatniejszy zebrał dziesięć chomerów; i rozłożyli je sobie pokładami w około obozu.XX+( I zerwał się wiatr od Wiekuistego, i naniósł przepiórek od morza; i rzucił je na obóz, na dzień drogi z jednej, i na dzień drogi z drugiej strony, wokoło obozu, a na dwa łokcie nad ziemię;>Wy( I wrócił Mojżesz do obozu, - on i starsi Israela.6Vg( I odpowiedział mu Mojżesz: ,Czyż zazdrosnym jesteś o mnie? Bodajby cały lud Wiekuistego w proroków się zamienił, jeżeli złoży Wiekuisty ducha swego na nich!”U( Tedy odezwał się Jehoszua, syn Nuna, sługa Mojżesza od młodości swojej, i rzekł: „Panie mój, Mojżeszu, powstrzymaj ich!”rT_( I przybiegł pacholik i opowiedział Mojżeszowi, i rzekł: „Eldad i Medad prorokują w obozie!”^S7( Pozostali zaś dwaj mężowie w obozie, imię jednego Eldad, a imię drugiego Medad; ale spoczął i na nich duch - należeli bowiem do zapisanych, choć nie byli wyszli do przybytku - i prorokowali w obozie;fRG( I zstąpił Wiekuisty w obłoku i mówił z nim, i oddzielił z ducha, który na nim i złożył na siedmdziesięciu mężach starszych; i stało się, że z zejściem na nich ducha prorokowali, a nie przestali.Q9( I wyszedł Mojżesz i opowiedział ludowi słowa Wiekuistego; zebranych zaś siedmdziesięciu mężów ze starszyzny ludu postawił koło przybytku. P( I rzekł Wiekuisty do Mojżesza: „Azali ręka Wiekuistego za krótka? Oto zobaczysz, czy spełni ci się słowo Moje, czy nie!” O( Alboż się im owiec i wołów narżnie, aby im starczyło, alboż wszystkie ryby morza zbierze się dla nich, aby dostało im?”,NS( I rzekł Mojżesz: „Sześćkroć sto tysięcy pieszych w ludzie, między którym przebywam, - a Ty powiadasz: dam im mięsa, że będą jadali cały miesiąc:jMO( Lecz z miesiąc czasu, póki nie wyjdzie przez nozdrza wasze, a stanie się wam obmierzłem, przeto żeście wzgardzili Wiekuistym, który w pośród was, a płakali przed Nim, mówiąc: nacóżeśmy wyszli z Micraim?”uLe( Nie jeden dzień jeść będziecie, ani dwa dni, ani pięć dni, ani dziesięć dni, ani dwadzieścia dni, -{Kq( Ludowi zaś powiedz: przygotujcie się na jutro, a będziecie jedli mięso; wszak płakaliście w uszy Wiekuistego, mówiąc: któż nakarmi nas mięsem, bo lepiej nam było w Micraim! - przeto da wam Wiekuisty mięsa, i będziecie jedli.9Jm( A ja zstąpię i będę tam mówił z tobą, i oddzielę z ducha, który jest na tobie, i złożę na nich, aby ponieśli z tobą brzemię ludu, a nie dźwigał ty sam.nIW( I rzekł Wiekuisty do Mojżesza: „Zbierz mi siedmdziesięciu mężów ze starszyzny Israela, których znasz, że są starszymi ludu i nadzorcami jego; a przywiedź ich przed przybytek zboru, a niechaj staną tam przy tobie;H5( A jeżeli już tak postępujesz ze mną, raczej mnie zabij, jeżelim znalazł łaskę w oczach Twoich, abym nie widział nieszczęścia mojego!”RG( Nie mogę ja sam unieść całego ludu tego, bo za ciężkim on dla mnie.Fy( Zkąd mi brać mięso, abym dał całemu temu ludowi? - Bo płaczą nademną, mówiąc: daj nam mięsa, abyśmy jedli!DE( Azalim ja począł ten cały lud, azalim ja go zrodził, że powiadasz do mnie: zanieś go na łonie twojem, - jako nosi piastun niemowlę, - do ziemi, którąś zaprzysiągł ojcom jego?>Dw( I rzekł Mojżesz do Wiekuistego: „Czemużeś tak źle uczynił słudze Twemu? Czemużem nie znalazł łaski w oczach Twoich, żeś włożył brzemię całego ludu tego na mnie?4Cc( I słyszał Mojżesz, jak lud płacze po domach swych, każdy u wejścia namiotu swego - i wspłonął gniew Wiekuistego wielce, a i w oczach Mojżesza było to złe;JB( A gdy padała rosa na obóz w nocy, spadała tez manna z nią.AA}( Rozchodził się lud, a zbierał ją, i mełł w żarnach, albo tłukł w stępie, a warzył w kotle, albo robił z niej pierogi; był zaś smak jej jako smak łakoci na oliwie.\@3( Manna zaś jako ziarno koriandrowe była, a wejrzenie jej - niby wejrzenie perły.W?)( A teraz dusza nasza zawiędła: niema nic, tylko na tę mannę oczy nasze!”{>q( Wspominamy sobie rybę, którąśmy jadali w Micraim darmo, - arbuzy i dynie, i łuczek, i cebulę i czosnek;7=i( Pospólstwo zaś, które było między nimi, zaczęło pożądać pożądliwością, zaczęli też znowu płakać i synowie Israela, mówiąc: „Któż nakarmi nas mięsem?k<Q( I nadano miejscowości tej miano Tawera, ponieważ płonął w pośród nich ogień Wiekuistego.d;C( I wołał lud do Mojżesza, i pomodlił się Mojżesz do Wiekuistego, - i zgasł ogień;[: 3( Ale gdy począł lud utyskiwać niegodziwie w uszach Wiekuistego, usłyszał to Wiekuisty, i wspłonął gniew Jego, i zapalił się w pośród nich ogień Wiekuistego, i począł niszczyć na skraju obozu.Z9/( $A gdy stawała mawiał: „Wróć Wiekuisty, między krocie tysięcy Israela!”68g( #I bywało, gdy wyruszała arka, mawiał Mojżesz: „Powstań Wiekuisty, a niech rozproszą się wrogi Twoje, a pierzchają nieprzyjaciele Twoi, przed obliczem Twojem!”O7( "Obłok zaś Wiekuistego był nad nimi we dnie, gdy wyruszyli z obozu.26_( !I wyruszyli od góry Wiekuistego na drogę trzech dni; a arka przymierza Wiekuistego ciągnęła przed nimi w drodze trzydniowej, aby upatrzeć im miejsce odpoczynku.q5]( Jeżelibyś poszedł z nami, to z dobrego, które wyświadczy Wiekuisty nam, wyświadczym i tobie”.y4m( I rzekł: „Nie opuszczajże nas; bo wiedząc, gdziebyśmy obozować mogli na pustyni, będziesz okiem naszem;w3i( On wszakże odpowiedział mu: „Nie pójdę; lecz do kraju mojego i do rodzinnego miejsca mojego wrócę”.u2e( I rzekł Mojżesz do Chobaba, syna Reuela, Midjanity, teścia Mojżesza: „Wyruszamy do miejsca, o którem rzekł Wiekuisty: oddam je wam; pójdź z nami, a wyświadczym ci dobro, gdyż - dobro zapowiedział Wiekuisty Israelowi”.L1( Oto pochód synów Israela wedle zastępów ich: i tak ciągnęli.G0 ( A nad zastępem pokolenia synów Naftali - Achira, syn Enana.H/ ( A nad zastępem pokolenia synów Aszera - Pagiel, syn Ochrana.$.C( Zatem ruszyła chorągiew obozu synów Dana, będąca w odwodzie wszystkich obozów z zastępami ich; a nad zastępem jego - Achiezer, syn Ammiszaddaja.K-( A nad zastępem pokolenia synów Binjamina - Abidan, syn Gideoni.K,( A nad zastępem pokolenia synów Menaszy - Gamliel, syn Pedacura.+( Następnie ruszyła chorągiew obozu synów Efraima z zastępami swojemi; a nad zastępem jego - Eliszama, syn Ammihuda.k*Q( Zatem ruszyli Kehatydzi, niosący świątynię; ci zaś ustawiali przybytek aż do nadejścia ich.F)( A nad zastępem pokolenia synów Gada - Eliasaf, syn Deuela.R(( A nad zastępem pokolenia synów Szymeona - Szelumiel, syn Curyszaddaja.u'e( Poczem ruszyła chorągiew obozu Reubena z zastępami swoimi; a nad zastępem jego - Elicur, syn Szedeura;o&Y( A był rozłożonym przybytek, i wyruszyli synowie Gerszona i synowie Merarego, niosący przybytek.I% ( A nad zastępem pokolenia synów Zebuluna - Eliab, syn Chelona.K$( A nad zastępem pokolenia synów Isachara - Nethaneel, syn Cuara.#( I ruszyła chorągiew obozu synów Jehudy pierwsza z zastępami swoimi; a nad zastępem jego - Nachszon, syn Amminadaba.T"#( Wyruszyli wtedy po raz pierwszy, wedle rozkazu Wiekuistego przez Mojżesza.m!U( I wyruszyli synowie Israela w pochody swoje z pustyni Synai; a stanął obłok na pustyni Paran. ( I stało się roku wtórego, miesiąca wtórego, dwudziestego tegoż miesiąca, że wzniósł się obłok z nad przybytku świadectwa.)( W dzień też radości waszej, i w uroczystości wasze, i na nowiu miesięcy waszych - uderzać wam w trąby przeciągle przy całopaleniach waszych i przy ofiarach waszych opłatnych - a będzie to wam wspomnieniem przed Bogiem waszym: Jam Wiekuisty, Bóg wasz”.hK( A gdy wystąpicie do walki na ziemi waszej przeciw wrogowi, któryby wrogował wam, uderzcie na trwogę w trąby, a tem przypomnicie się przed Wiekuistym, Bogiem waszym, i ocaleni będziecie od nieprzyjaciół waszych.|s( Synowie zaś Ahrona, kapłani, uderzać mają w trąby; a będzie to wam ustawą wieczną w pokoleniach waszych.fG( A gdy wypadnie zwołać zgromadzenie, uderzycie przeciągle w trąbę, lecz nie na trwogę.7( A gdy uderzycie na trwogę po raz drugi, - wyruszą obozy obozujące ku południowi; na trwogę niech uderzą, gdy będą miały ruszyć w pochód.N( A gdy uderzycie na trwogę, wyruszą obozy, obozujące ku wschodowi;vg( A jeżeliby w jednę tylko przeciągle uderzono, podążą do ciebie naczelnicy, wodzowie tysięcy Israela;iM( Gdy uderzą przeciągle w obie, podąży do ciebie wszystek zbór do wnijścia przybytku zboru;%( „Przygotuj sobie dwie trąby srebrne, - kutej roboty przygotujesz je, a niechaj służą ci do zwoływania zboru, i do zwijania obozów;8 o( I oświadczył Wiekuisty Mojżeszowi, i rzekł:*O( Wedle rozkazu Wiekuistego stawali obozem, i wedle rozkazu Wiekuistego wyruszali, straży Wiekuistego przestrzegając, wedle rozkazu Wiekuistego przez Mojżesza.O( A jeżeli dwa dni, albo miesiąc, albo rok - dopóki był obłok nad przybytkiem, zostawając nad nim, stawali i synowie Israela obozem, i nie wyruszali; a dopiero, gdy się wznosił, wyruszali.a=( Zdarzało się też, że zostawał obłok tylko od wieczora do rana, podnosił się zaś obłok nad ranem - a oni wyruszali; albo też, że zostawszy przez dzień i noc się podnosił obłok, - to i oni wyruszali,-U( Zdarzało się, że zostawał obłok przez dni kilka nad przybytkiem: oni wszakże wedle rozkazu Wiekuistego stawali obozem, i wedle rozkazu Wiekuistego wyruszali.)( A choć zostawał obłok nad przybytkiem przez dłuższy czas, to jednak przestrzegali synowie Israela straży Wiekuistego, a nie wyruszali.=u( Wedle rozkazu Wiekuistego wyruszali synowie Israela, i wedle rozkazu też Wiekuistego stawali obozem; przez cały czas pozostawania obłoku nad przybytkiem, stawali i oni obozem;1]( A zaledwie wznosił się obłok z nad przybytku, śladem jego wyruszali synowie Israela; w miejscu zaś, gdzie stawał obłok, tam stawali obozem i synowie Israela.M( Tak bywało ustawicznie, - obłok okrywał go, a widmo ognia nocą.# A( W dzień tedy wystawienia przybytku okrył obłok przybytek nad namiotem świadectwa; a z wieczora bywało nad przybytkiem jakby widmo ognia aż do rana;| s( A jeśli zamieszka u was cudzoziemiec, a zechce spełnić ofiarę paschalną Wiekuistemu; według obrzędu i wedle przepisu paschalnego niechaj spełni ją; ustawa jedna niechaj będzie dla was, tak dla cudzoziemca, jak i dla krajowca”.z o( Kto wszakże czystym jest i w drodze się nie znajduje, a zaniedba spełnić ofiarę paschalną, wytrąconą będzie dusza ta z pośród ludu swego; ponieważ ofiary Wiekuistego nie przyniósł w oznaczonym czasie, grzech swój poniesie. ( Nie zostawią z niej do rana, a kości nie złamią w niej, według wszystkich obrzędów ofiary paschalnej niechaj spełnią ją. ( Miesiąca drugiego, czternastego dnia, ku wieczorowi niechaj spełnią ją; z przaśnikami i gorzkiemi zioły niechaj spożyją ją._9( „Powiedz synom Israela, a objaśnij im: jeżeliby się ktokolwiek zanieczyścił przy umarłym, albo będąc na drodze dalekiej, z was albo potomków waszych, chciałby spełnić ofiarę paschalną Wiekuistemu:9o( I oświadczył Wiekuisty Mojżeszowi, i rzekł:kQ( I odpowiedział im Mojżesz: „Postójcie, a usłyszę, co rozkaże Wiekuisty względem was”.U%( I rzekli ludzie ci do niego: „Myśmy zanieczyszczeni przy zwłokach ludzkich; czemu mamy być upośledzeni, abyśmy nie przynieśli ofiary Wiekuistego w oznaczonym czasie, wpośród synów Israela?”S!( Ale okazali się tacy, którzy się zanieczyścili byli przy zwłokach ludzkich - tak że nie mogli spełnić ofiary paschalnej dnia tego, - przystąpili tedy do Mojżesza i do Ahrona w tenże dzień,J( I spełnili ofiarę paschalną pierwszego miesiąca, czternastego dnia miesiąca, ku wieczorowi, na pustyni Synai; zupełnie tak, jak rozkazał Wiekuisty Mojżeszowi, uczynili synowie Israela.S!( Powiedział tedy Mojżesz synom Israela, aby spełnili ofiarę paschalną.0[( Czternastego dnia miesiąca tego, ku wieczorowi, spełnicie ją w oznaczonym czasie; wedle wszystkich obrzędów i wedle wszystkich przepisów jej spełnicie ją”.V'( „Niechaj spełnią synowie Israela ofiarę paschalną w oznaczonym czasie; ( I oświadczył Wiekuisty Mojżeszowi na pustyni Synai, roku wtórego po wyjściu ich z ziemi Micraim, miesiąca pierwszego, i rzekł:7~i(Może wtedy usługiwać braciom swoim przy przybytku zboru, w utrzymywaniu straży, lecz roboty wykonywać nie będzie; tak postąpisz z Lewitami co do urzędowania ich.”e}E(A od pięćdziesiątego roku wróci z kolejnej służby, i służyć więcej nie będzie. |(„Oto co do Lewitów: od dwudziestu pięciu lat i wyżej, przystąpi każdy, by trzymać kolej na służbie przy przybytku zboru.9{o(I oświadczył Wiekuisty Mojżeszowi, i rzekł:Cz(Poczem przystąpili Lewici do pełnienia służby swojej w przybytku zboru, przed Ahronem i przed synami jego; jako rozkazał Wiekuisty Mojżeszowi o Lewitach, tak postąpili z nimi.,yS(I oczyścili się Lewici, i wyprali szaty swe, i spełnił nad nimi Ahron przedstawienie przed Wiekuistym, i rozgrzeszył ich Ahron, aby uczynić ich czystymi.Cx(I postąpili tak Mojżesz i Ahron i cały zbór synów Israela z Lewitami; wedle wszystkiego, co przykazał Wiekuisty Mojżeszowi o Lewitach, tak postąpili z nimi synowie Israela.)wM(I oddałem Lewitów jako przydanych Ahronowi i synom jego, z pośród synów Israela, aby pełnili służbę za synów Israela w przybytku zboru, i ochraniali synów Israela, - tak, aby nie spotkała synów Israela klęska, gdy przystępować będą synowie Israela do świątyni.”Uv%(Przyjąłem zaś Lewitów miasto wszystkich pierworodnych u synów Israela;6ug(Gdyż Mojem wszystko pierworodne z synów Israela, tak z ludzi jak z bydła; dnia, któregom poraził wszystkich pierworodnych w ziemi Micraim, poświęciłem ich Sobie.+tQ(Albowiem oddani mi oni zupełnie z pośród synów Israela; miasto każdego rozwierającego łono, każdego pierworodnego z synów Israela, wziąłem ich sobie.{sq(A potem wejdą Lewici, aby służyli w przybytku zboru, gdy ich oczyścisz i spełnisz nad nimi przedstawienie;Wr)(I tak oddzielisz Lewitów z pośród synów Israela, a będą Moimi Lewici;tqc( I postawisz Lewitów przed Ahronem i przed synami jego, a spełnisz nad nimi przedstawienie Wiekuistemu.(pK( Lewici zaś położą ręce swe na głowy cielców; poczem spełnisz jednym ofiarę zagrzeszną, a drugim całopalenie Wiekuistemu, dla oczyszczenia Lewitów; o( I spełni Ahron nad Lewitami przedstawienie przed Wiekuistym, od synów Israela, - aby zaczęli sprawować służbę Wiekuistego;qn]( I przywiedziesz Lewitów przed oblicze Wiekuistego, i położą synowie Israela ręce swe na Lewitów;dmC( I przywiedziesz Lewitów przed przybytek zboru, a zgromadzisz cały zbór synów Israela;1l](I niechaj wezmą cielca młodego z ofiarą jego śniedną - mąki przedniej, zaczynionej oliwą; drugiego zaś cielca młodego weźmiesz sam - na ofiarę zagrzeszną.Ck(A tak postąpisz z nimi, by oczyścić ich: pokrop ich wodą oczyszczającą, i niech ogolą brzytwą całe ciało swoje, i niech wypiorą szaty swe, a trzymają się w czystości.Nj(„Oddzielisz Lewitów z pośród synów Israela, a oczyścisz ich.9io(I oświadczył Wiekuisty Mojżeszowi, i rzekł:/hY(A oto robota świecznika: kuty on był ze złota, od słupca do kwiatów jego kuty był; podług wzoru, który pokazał Wiekuisty Mojżeszowi, zrobił on świecznik.{gq(I uczynił tak Ahron; ku stronie przedniej świecznika zapalił lampy jego, jako rozkazał Wiekuisty Mojżeszowi.f(„Powiedz Ahronowi, a objaśnij mu: Gdy będziesz zapalał lampy, to ku przedniej stronie świecznika świecić powinno siedm lamp”.8e o(I oświadczył Wiekuisty Mojżeszowi, i rzekł:Yd-(YA gdy wchodził Mojżesz do przybytku zboru, aby mówiono z nim, słyszał wtedy głos przemawiający doń z ponad wieka, co nad arką świadectwa, z pośród dwu cherubów; a tak przemawiał do niego...^c7(XWszystkiego zaś bydła na ofiarę opłatną: wołów dwadzieścia cztery, baranów sześćdziesiąt, kozłów sześćdziesiąt, jagniąt rocznych sześćdziesiąt: Oto poświęcenie ofiarnicy po namaszczeniu jej.Ab}(WWszystkiego bydła na całopalenie - dwanaście cielców, baranów dwanaście, jagniąt rocznych dwanaście, z ofiarą ich śniedną; kozłów też dwanaście, na ofiarę zagrzeszną.@a{(VKadzielnic złotych dwanaście, pełnych kadzidła, każda kadzielnica po dziesięć szekli, wedle szekla uświęconego; wszystkiego złota w kadzielnicach - sto dwadzieścia szekli.E`(UPo sto trzydzieści szekli srebra misa każda, a po siedmdziesiąt kropielnica każda - wszystkiego srebra w owych naczyniach - dwa tysiące czterysta szekli, wedle szekla uświęconego.;_q(TOto poświęcenie ofiarnicy w dzień namaszczenia jej, ze strony naczelników Israela: mis srebrnych dwanaście, kropielnic srebrnych dwanaście, kadzielnic złotych dwanaście;^ (SA na ofiarę opłatną: wołów parę, baranów pięć, kozłów pięć, jagniąt rocznych pięć: Oto dar Achiry, syna Enana./][(RKozieł jeden - na ofiarę zagrzeszną;Q\(QCielec jeden młody, baran jeden, jagnię jedno roczne, na całopalenie.K[(PJedna kadzielnica złota - na dziesięć szekli, pełna kadzidła.bZ?(ODar jego: misa srebrna jedna, - sto trzydzieści szekli wagi, - kropielnica jedna srebrna, na siedmdziesiąt szekli, - wedle szekla uświęconego; obie pełne przedniej mąki, zaczynionej oliwą, na ofiarę śniedną.GY (NDnia dwunastego - naczelnik synów Naftali, Achira, syn Enana. X(MA na ofiarę opłatną: wołów parę, baranów pięć, kozłów pięć, jagniąt rocznych pięć: Oto dar Pagiela, syna Ochrana./W[(LKozieł jeden - na ofiarę zagrzeszną;QV(KCielec jeden młody, baran jeden, jagnię jedno roczne, na całopalenie.KU(JJedna kadzielnica złota - na dziesięć szekli, pełna kadzidła.`T;(IDar jego: misa srebrna jedna, - sto trzydzieści szekli wagi, kropielnica jedna srebrna, na siedmdziesiąt szekli, - wedle szekla uświęconego; obie pełne przedniej mąki, zaczynionej oliwą, na ofiarę śniedną.IS (HDnia jedenastego - naczelnik synów Aszera, Pagiel, syn Ochrana.R(GA na ofiarę opłatną: wołów parę, baranów pięć, kozłów pięć, jagniąt rocznych pięć: Oto dar Achiezera, syna Ammiszaddaja./Q[(FKozieł jeden - na ofiarę zagrzeszną;QP(ECielec jeden młody, baran jeden, jagnię jedno roczne, na całopalenie.KO(DJedna kadzielnica złota - na dziesięć szekli, pełna kadzidła.`N;(CDar jego: misa srebrna jedna, - sto trzydzieści szekli wagi, kropielnica jedna srebrna, na siedmdziesiąt szekli, - wedle szekla uświęconego; obie pełne przedniej mąki, zaczynionej oliwą, na ofiarę śniedną.OM(BDnia dziesiątego - naczelnik synów Dana, Achiezer, syn Ammiszaddaja. L(AA na ofiarę opłatną: wołów parę, baranów pięć, kozłów pięć, jagniąt rocznych pięć: Oto dar Abidana, syna Gideoni./K[(@Kozieł jeden - na ofiarę zagrzeszną;QJ(?Cielec jeden młody, baran jeden, jagnię jedno roczne, na całopalenie.KI(>Jedna kadzielnica złota - na dziesięć szekli, pełna kadzidła._H9(=Dar jego: misa srebrna jedna, - sto trzydzieści szekli wagi, kropielnica jedna srebrna na siedmdziesiąt szekli, - wedle szekla uświęconego; obie pełne przedniej mąki, zaczynionej oliwą, na ofiarę śniedną.MG((3Cielec jeden młody, baran jeden, jagnię jedno roczne, na całopalenie.K=(2Jedna kadzielnica złota - na dziesięć szekli, pełna kadzidła.`<;(1Dar jego: misa srebrna jedna, - sto trzydzieści szekli wagi, kropielnica jedna srebrna, na siedmdziesiąt szekli, - wedle szekla uświęconego; obie pełne przedniej mąki, zaczynionej oliwą, na ofiarę śniedną.K;(0Dnia siódmego - naczelnik synów Efraima, Eliszama, syn Ammihuda. :(/A na ofiarę opłatną: wołów parę, baranów pięć, kozłów pięć, jagniąt rocznych pięć: Oto dar Elisafa, syna Deuela..9Y(.Kozieł jeden, na ofiarę zagrzeszną;Q8(-Cielec jeden młody, baran jeden, jagnię jedno roczne, na całopalenie.L7(,Jedna kadzielnica złota, - na dziesięć szekli, pełna kadzidła.]65(+Dar jego: misa srebrna jedna, sto trzydzieści szekli wagi, kropielnica jedna srebrna, na siedmdziesiąt szekli - wedle szekla uświęconego; obie pełne przedniej mąki, zaczynionej oliwą, na ofiarę śniedną.E5(*Dnia szóstego - naczelnik synów Gada, Eliasaf, syn Deuela.4!()A na ofiarę opłatną: wołów parę, baranów pięć, kozłów pięć, jagniąt rocznych pięć: Oto dar Szelumiela, syna Curyszaddaja./3[((Kozieł jeden - na ofiarę zagrzeszną;Q2('Cielec jeden młody, baran jeden, jagnię jedno roczne, na całopalenie.K1(&Jedna kadzielnica złota - na dziesięć szekli, pełna kadzidła.^07(%Dar jego: misa srebrna jedna, sto trzydzieści szekli wagi, kropielnica jedna srebrna, na siedmdziesiąt szekli, - wedle szekla uświęconego; obie pełne przedniej mąki, zaczynionej oliwą, na ofiarę śniedną.P/($Dnia piątego - naczelnik synów Szymeona, Szelumiel, syn Curyszaddaja. .(#A na ofiarę opłatną: wołów parę, baranów pięć, kozłów pięć, jagniąt rocznych pięć: Oto dar Elicura, syna Szedeura./-[("Kozieł jeden - na ofiarę zagrzeszną;Q,(!Cielec jeden młody, baran jeden, jagnię jedno roczne, na całopalenie.K+( Jedna kadzielnica złota - na dziesięć szekli, pełna kadzidła.^*7(Dar jego: misa srebrna jedna, sto trzydzieści szekli wagi, kropielnica jedna srebrna, na siedmdziesiąt szekli, - wedle szekla uświęconego; obie pełne przedniej mąki, zaczynionej oliwą, na ofiarę śniedną.I) (Dnia czwartego - naczelnik synów Reubena, Elicur, syn Szedeura. ((A na ofiarę opłatną: wołów parę, baranów pięć, kozłów pięć, jagniąt rocznych pięć: Oto dar Eliaba, syna Chelona./'[(Kozieł jeden - na ofiarę zagrzeszną;Q&(Cielec jeden młody, baran jeden, jagnię jedno roczne, na całopalenie.K%(Jedna kadzielnica złota - na dziesięć szekli, pełna kadzidła._$9(Dar jego: misa srebrna jedna, - sto trzydzieści szekli wagi, kropielnica jedna srebrna, na siedmdziesiąt szekli, - wedle szekla uświęconego; obie pełne przedniej mąki zaczynionej oliwą, na ofiarę śniedną.H# (Dnia trzeciego - naczelnik synów Zebuluna, Eliab, syn Chelona. "(A na ofiarę opłatną: wołów parę, baranów pięć, kozłów pięć, jagniąt rocznych pięć: Oto dar Nethaneela, syna Cuara.0!](Kozła jednego - na ofiarę zagrzeszną;X +(Cielca jednego młodego, barana jednego, jagnię jedno roczne, na całopalenie.N(Jedną kadzielnicę złotą, na dziesięć szekli, pełną kadzidła.ue(Złożył on w darze swoim: misę srebrną jednę, sto trzydzieści szekli wagi; kropielnicę jednę srebrną, na siedmdziesiąt szekli - wedle szekla uświęconego; obie pełne przedniej mąki, zaczynionej oliwą na ofiarę śniedną.X+(Dnia drugiego złożył dar Nethaneel, syn Cuara, naczelnik pokolenia Isachara.(A na ofiarę opłatną: wołów parę, baranów pięć, kozłów pięć, jagniąt rocznych pięć: Oto dar Nachszona, syna Amminadaba./[(Kozieł jeden - na ofiarę zagrzeszną;R(Cielec jeden młody, baran jeden, jagnię jedno roczne - na całopalenie;J(Jedna kadzielnica złota, na dziesięć szekli, pełna kadzidła;_9( A dar jego: misa srebrna jedna, sto trzydzieści szekli wagi, kropielnica jedna srebrna, na siedmdziesiąt szekli, wedle szekla uświęconego; obie pełne przedniej mąki, zaczynionej oliwą, na ofiarę śniedną;^7( I złożył pierwszego dnia dar swój Nachszon, syn Amminadaba, od pokolenia Jehudy;.W( I rzekł Wiekuisty do Mojżesza: „Jednego dnia niechaj jeden naczelnik, a drugiego dnia niechaj drugi naczelnik złoży dary swoje ku poświęceniu ofiarnicy”.#( Przynieśli też naczelnicy dary ku poświęceniu ofiarnicy w dzień namaszczenia jej - i złożyli naczelnicy dary swe przed ofiarnicą. ( Synom wszakże Kehata nic nie dał, ponieważ służba przy świątyni była dla nich taka, że wszystko na ramieniu nosić mieli.}(ztery zaś wozy i ośm wołów dał synom Merarego, według służby ich, pod nadzorem Ithamara, syna Ahrona, kapłana.L(Dwa wozy i cztery woły dał synom Gerszona, według służby ich;I (Przyjął tedy Mojżesz owe wozy i woły, i oddał je Lewitom.(„Przyjm od nich, a niechaj będą do wykonywania robót przy przybytku zboru; oddasz je zaś Lewitom, każdemu wedle służby jego”.9o(I oświadczył Wiekuisty Mojżeszowi, i rzekł:G (Sprowadzili oni ofiary swe przed oblicze Wiekuistego: sześć wozów krytych przy dwunastu wołach; po wozie na dwóch naczelników, i po wole na każdego: i przywiedli je przed przybytek.  (Przywiedli wtedy ofiary naczelnicy Israela, głowy domów swych rodowych, owi naczelnicy pokoleń, którzy zawiadywali spisami._  ;(I stało się dnia, którego dokonał Mojżesz wystawienia przybytku, gdy namaścił i poświęcił go ze wszystkiemi przyborami jego, a ofiarnicę też ze wszystkiemi przyborami jej namaścił i poświęcił, -  2~~}\||{{5zyy^xwwvuu,tt`ssdrrqqppAonnmm:lpkkk@joii9hhUggYffeqe6dcc#bmaapa`h__^^X]]]+\#[gZZ-YYXXWW.VUU&TTTSSFRR_QPOO.NNMULKKKJJIIZHGGMFF5EDD^CC0BNAA'@@?>>A=<<;M::o:9l9088`7665544A332211&0 /.--7,,,A+F***))G) (1''L&%%v$##4""z"! 4t=rsp5 i 6 EB7 (PK(Oto zakon: Gdyby człowiek umarł w namiocie, to ktokolwiek wejdzie do tego namiotu, i cokolwiekby było w tym namiocie, nieczystem będzie przez siedm dni;&OG( Ktokolwiekby się dotknął zmarłego, zwłok człowieka, który umarł, a nie oczyściwszy się przybytek Wiekuistego skalał - wytrąconą będzie dusza ta z pośród Israela; póki wodą oczyszczającą pokropiony nie został, nieczystym jest, - jeszcze nieczystość jego na nim;5Ne( I powinien on oczyścić się nią dnia trzeciego i dnia siódmego aby był czystym; gdyby zaś nie oczyścił się dnia trzeciego i dnia siódmego, czystym nie będzie.kMQ( Ktoby się dotknął umarłego, jakichkolwiek zwłok ludzkich, będzie nieczystym przez siedm dni;KL( I wypierze też zbierający popiół jałowicy szaty swoje i nieczystym będzie do wieczora. A będzie to dla synów Israela i dla cudzoziemców przebywających między nimi ustawą wieczną:JK( I zbierze człowiek czysty popiół jałowicy i złoży go po za obozem na miejscu czystem, a będzie on dla zboru synów Israela przechowywany do wody oczyszczającej: ofiara to zagrzeszna.J(A ten też, kto ją palić będzie, wypierze szaty swe w wodzie, i wykąpie ciało swe w wodzie, i nieczystym będzie do wieczora.I!(I wypierze szaty swe kapłan, a wykąpie ciało swe w wodzie; poczem wnijdzie do obozu, i nieczystym będzie kapłan aż do wieczora; qH](I weźmie kapłan drzewa cedrowego, i izopu, i czerwieni, i rzuci w środek pogorzeliska jałowicy.tGc(I spalą jałowicę tę w oczach jego, skórę, mięso i krew jej; razem z pomiotem jej niechaj spalą.F (I weźmie Elazar, kapłan, nieco krwi jej palcem swoim, i pokropi ku przedniej stronie przybytku zboru krwią tą siedmkroć.E(A oddajcie ją Elazarowi, kapłanowi, który każe wyprowadzić ją po za obóz, i zarznąć ją przed obliczem swojem;QD(„Oto ustawa zakonu, którą ustanowił Wiekuisty, mówiąc: powiedz synom Israela, aby przywiedli do ciebie jałowicę czerwoną, zdrową, któraby nie miała wady, na którejby nie postało jarzmo;EC (I oświadczył Wiekuisty Mojżeszowi i Ahronowi, i rzekł:9Bm( I nie poniesiecie za to grzechu, jeżeli zdejmować będziecie najprzedniejsze z tego; a ofiar poświęconych od synów Israela nie sponiewierajcie, abyście nie pomarli!” A(I możecie to pożywać na każdem miejscu, wy i rodziny wasze; albowiem zapłata to wasza za służbę waszę w przybytku zboru.@/(A powiedz im: gdy zdejmować będziecie najprzedniejsze z tego, tedy poczytanem to będzie Lewitom jako plon z gumna i jako plon z tłoczni.?(Ze wszystkich dochodów waszych zdejmujcie pełną daninę Wiekuistego, - ze wszystkiego najprzedniejszego, część jego poświęconą.H> (Tak samo zdejmować macie daninę Wiekuistego ze wszystkich dziesięcin waszych, które pobierać będziecie od synów Israela, - i oddawać z nich daninę Wiekuistego Ahronowi, kapłanowi.m=U(I poczytana wam będzie ta dziesięcina wasza jako zboże z gumna, i jako obfitość z tłoczni.m<U(„A Lewitom oznajmisz i powiesz im: Gdy pobierać będziecie od synów Israela dziesięcinę, którą wam dałem od nich jako dziedzictwo wasze, - to zdejmujcie z niej daninę Wiekuistemu, - dziesięcinę z tej dziesięciny.9;o(I oświadczył Wiekuisty Mojżeszowi, i rzekł:Y:-(Ponieważ dziesięcinę synów Israela, którą składają jako daninę Wiekuistemu, oddałem Lewitom w dziedzictwo; przeto też powiedziałem o nich: między synami Israela nie posiadać im dziedzictwa.”U9%(I tak niechaj sprawują Lewici sami służbę przy przybytku zboru, a oni niech ponoszą winę swą - ustawą wieczną w pokoleniach waszych; a w pośród synów Israela nie posiadać im dziedzictwa.r8_(Aby nie przystępowali więcej synowie Israela do przybytku zboru, a nie ponosili grzechu śmiertelnego.#7A(Synom zaś Lewiego oto oddałem wszelką dziesięcinę w Israelu w dziedzictwie, za służbę ich, którą sprawują, posługując przy przybytku zboru.H6 (I rzekł Wiekuisty do Ahrona: „W ziemi ich dziedzictwa mieć nie będziesz, i udziału nie będziesz miał między nimi: Jam udział twój i dziedzictwo twoje w pośród synów Israela. 5(Wszystkie daniny święte, które składać będą synowie Israela Wiekuistemu, oddaję tobie i synom twoim, i córkom twoim z tobą, ustawą wieczną; „przymierze soli” to wieczne - przed obliczem Wiekuistego dla ciebie i potomstwa twego z tobą!”p4[(Jednak mięso ich należy do ciebie; jako mostek przedstawienia i łopatka prawa, - do ciebie należy.3(Wszakże za pierworodne z wołów, i za pierworodne z owiec, i za pierworodne z kóz nie bierz okupu: do świątyni należą: krwią ich pokropisz ofiarnicę, a tłuszcz ich puścisz z dymem jako ofiarę ogniową, na woń przyjemną Wiekuistemu.+2Q(Okup zaś za nich: począwszy od jednego miesiąca weźmiesz okup według oceny twojej, srebra pięć szekli, wedle szekla uświęconego, dwadzieścia ger w nim.w1i(Wszystko co rozwiera łono u każdego ciała, a bywa ofiarowane Wiekuistemu, tak z ludzi jak i z bydła, twojem będzie; wszakże weźmiesz okup za pierworodnego z ludzi, również za pierworodne z bydła nieczystego weźmiesz okup;:0q(Wszystko co zaklęte w Israelu, - twojem będzie; /( Pierwociny wszystkiego, co w ziemi ich, które przyniosą Wiekuistemu - twoje będą: każdy czysty w domu twoim jeść je może.#.A( Wszystko co najprzedniejsze z oliwy, i wszystko co najprzedniejsze z moszczu i zboża, pierwociny, które skła-dają Wiekuistemu, - tobie je oddaję;h-K( A oto co twojem: danina z darów ich, ze wszystkich ofiar przedstawionych przez synów Israela, - tobie je oddaję, i synom twoim, i córkom twoim z tobą, ustawą wieczną; każdy czysty w domu twoim jeść je może.,{( Na najświętszem miejscu jadać to będziesz; każdy mężczyzna jeść to może; poświęconem to ma być dla ciebie.y+m( Oto co należy do ciebie z rzeczy przenajświętszych, z tego co idzie na ogień: każda ofiara ich, zarówno śniedna, jak zagrzeszna, jak i pokutna, którą oddawać Mi będą: świętem świętości to dla ciebie i dla synów twoich.g*I(I rzekł Wiekuisty do Ahrona: „Tobie zaś oddaję pozostałości przechowywane z danin Moich; z wszystkiego poświęcanego przez synów Israela oddałem ci je jako udział uświęcony, i synom twoim ustawą wieczną.)1(Ty zaś i synowie twoi z tobą przestrzegajcie kapłaństwa waszego w każdej sprawie ofiarnicy, i tego co na zewnątrz zapony, abyście służyli przy tem; w darze oddaję wam służbę kapłaństwa waszego, a postronny, któryby się zbliżył, śmierć poniesie!”((K(A Ja, otom wybrał braci waszych, Lewitów, z pośród synów Israela; wam w darze oddani są dla Wiekuistego, by sprawowali służbę przy przybytku zboru;t'c(I pełnić będziecie straż świątyni i straż ofiarnicy, aby nie było nadal gniewu na synów Israela.<&s(I tak przyłączą się do ciebie i pełnić będą straż świątyni i straż przybytku zboru w każdej usłudze przybytku; postronny zaś niechaj nie przybliża się do was!<%s(I niechaj pełnią straż swoję i straż całego przybytku; wszakże do przyborów świątyni i do ofiarnicy niechaj nie przystępują, aby nie pomarli zarówno oni jak i wy.]$5(Ale i braci twoich, pokolenie Lewi, ród ojca twojego, przybliżysz do siebie; niechaj się przyłączą do ciebie i usługują ci, gdy ty i synowie twoi wraz z tobą będziecie przed przybytkiem świadectwa;{# s(I rzekł Wiekuisty do Ahrona: „Ty, i synowie twoi, i rodowy dom twój wraz z tobą, - ponosić będziecie wykroczenia przeciw świątyni; ty też i synowie twoi wraz z tobą ponosić będziecie wykroczenia przeciw kapłaństwu waszemu;c"A( Każdy kto tylko się zbliża do przybytku Wiekuistego umiera: czyż do szczętu wymrzemy?h!K( I powiedzieli synowie Israela do Mojżesza i rzekli: „Oto konamy, giniemy, wszyscy giniemy;L ( I uczynił to Mojżesz; jako mu rozkazał Wiekuisty, tak uczynił.C( I rzekł Wiekuisty do Mojżesza: „Odnieś buławę Ahrona przed arkę świadectwa dla zachowania na znamię sy-nom przekory, aby przestało szemranie ich na Mnie, a nie wymierali!” ;( I wyniósł Mojżesz wszystkie owe buławy z przed oblicza Wiekuistego do wszystkich synów Israela, i obejrzeli, i wzięli każdy buławę swoję.S!(I okazało się nazajutrz, gdy przyszedł Mojżesz do przybytku świadectwa, że oto zakwitła buława Ahrona, od domu Lewi'ego; i wypuściła pączki, i wydała kwiat, i dojrzały na niej migdały._9(I położył Mojżesz buławy te przed obliczem Wiekuistego w przybytku świadectwa.M(I powiedział Mojżesz synom Israela, i dali mu wszyscy naczelnicy ich po buławie od każdego naczelnika według domu ich rodowego, - dwanaście buław, a buława Ahrona między buławami ich.9(I stanie się, kogo wybiorę, tego buława zakwitnie; i tak uciszę z przed Siebie szemrania synów Israela, któremi podżegają przeciwko wam.”b?(I położysz je w przybytku zboru przed arką świadectwa, tam gdzie ukazuję się wam;}u(Imię zaś Ahrona napiszesz na buławie Lewi'ego, ponieważ jedna buława ma być od naczelnika domów ich rodowych.W)(„Powiedz synom Israela, a weź od nich po buławie od każdego domu rodowego, od wszystkich naczelników ich, według domów ich rodowych, dwanaście buław; a każdego imię napiszesz na buławie jego;8 o(I oświadczył Wiekuisty Mojżeszowi, i rzekł:gI(2I wrócił Ahron do Mojżesza, ku wnijściu przybytku zboru; a klęska wstrzymaną została.vg(1Było jednak umarłych od tej klęski czternaście tysięcy siedmset, oprócz umarłych z przyczyny Koracha;S!(0I stanął między umarłymi a żywymi; a wstrzymaną została klęska.B(/I wziął to Ahron, jako powiedział Mojżesz, i przybiegł w pośrodek zgromadzenia, a oto już zaczęła się była klęska w ludzie, - i wsypał kadzidła, i rozgrzeszył lud;wi(.I rzekł Mojżesz do Ahrona: „Weź kadzielnicę a nałóż w nię ognia z ołtarza, wsyp też kadzidła, a zanieś czemprędzej do zboru, i rozgrzesz ich, bo już wyszedł gniew od oblicza Wiekuistego, - zaczęła się klęska!”sa(-„Usuńcie się z pośród zboru tego, a zgładzę ich natychmiast!” I padli oni na oblicza swoje. -9o(,I oświadczył Wiekuisty Mojżeszowi, i rzekł:A(+I wszedł Mojżesz i Ahron do wnętrza przybytku zboru.= u(*I stało się, gdy się zbierał zbór przeciw Mojżeszowi i Ahronowi, że zwrócili się oni ku przybytkowi zboru, a oto, okrył go obłok i ukazał się majestat Wiekuistego! ()I szemrał cały zbór synów Israela nazajutrz przeciw Mojżeszowi i Ahronowi, mówiąc: „Wyście zabili lud Wie-kuistego!” ((Na pamięć dla synów Israela, aby nie przystępował żaden postronny, któryby z rodu Ahrona nie pochodził, dla palenia kadzidła przed Wiekuistym - i żeby nie był podobnym do Koracha i zboru jego, jak o tem oświadczył Wiekuisty przez Mojżesza.  ('I zebrał Elazar, kapłan, owe kadzielnice miedziane, które przynieśli spaleni - i rozpłaszczono je na pokrycie ołtarza; (&Kadzielnice tych, co grzechy przypłacili życiem swojem; i niechaj zrobią z nich kute blachy na pokrycie ołta-rza; gdyż przynieśli je przed oblicze Wiekuistego, a poświęcone zostały; i niechaj będą one znamieniem dla synów Israela.”9(%„Powiedz Elazarowi, synowi Ahrona, kapłana, aby pozbierał kadzielnice z pogorzeliska - ogień zaś odrzucisz daleko - bo poświęcone zostały, -9o($I oświadczył Wiekuisty Mojżeszowi, i rzekł:{(#Ogień zaś wyszedł od Wiekuistego i pożarł owych dwustu pięćdziesięciu mężów, którzy przynieśli kadzidło.("A wszyscy Izraelici, którzy byli w około nich, pierzchli na krzyk ich, gdyż mówili: „Żeby i nas nie pochłonęła ziemia!”5(!I zstąpili oni, i wszystko, co do nich należało żywcem w przepaść, i zawarła się nad nimi ziemia, i poginęli z pośród zgromadzenia.{( I otworzyła ziemia paszczę swoję, i pochłonęła ich, i domy ich, i wszystkich ludzi Koracha, i cały dobytek;tc(I stało się, gdy zaledwie skończył mówić wszystkie te słowa, że się rozstąpiła ziemia pod nimi;eE(Ale jeżeli takie zjawisko objawi Wiekuisty, że rozewrze ziemia paszczę swoję, i pochłonie ich i wszystko co do nich należy, i zstąpią żywcem w przepaść, poznacie wtedy, że lżyli ci ludzie Wiekuistego.”(Jeżeli śmiercią wszystkich ludzi pomrą ci, a przeznaczenie wszystkich ludzi spełni się nad nimi, to nie Wiekuisty mnie posłał;)(I rzekł Mojżesz: „Po tem poznacie, że Wiekuisty posłał mnie, abym urządził wszystkie te sprawy, i żem nie czynił tego samowolnie:?~y(I odstąpili od mieszkania Koracha, Dathana i Abirama ze wszech stron; a Dathan i Abiram wyszli, i stali u wnijścia namiotów swoich z żonami, i synami, i dziatwą swoją.I} (I oświadczył zborowi i rzekł: „Odstąpcie od namiotów ludzi tych niegodziwych, a nie dotykajcie się niczego, co do nich należy, abyście nie zginęli przez wszystkie grzechy ich!”_|9(I wstał Mojżesz i poszedł do Dathana i Abirama; i poszli za nim starsi Israela.k{Q(„Oświadcz zborowi, a powiedz: odstąpcie wokoło od mieszkania Koracha, Dathana i Abirama.”9zo(I oświadczył Wiekuisty Mojżeszowi, i rzekł:%yE(I padli na oblicza swoje i rzekli: „Boże, Panie duchów wszelkiego ciała! Jeden człowiek zgrzeszył, a miałbyś na wszystek zbór się gniewać?”Wx)(„Odłączcie się z pośród zboru tego, bo wytępię ich w tej chwili!”Fw(I oświadczył Wiekuisty Mojżeszowi i Ahronowi, i rzekł:v(A gdy zgromadził przeciw nim Korach cały zbór, przy wnijściu do przybytku zboru, ukazał się majestat Wiekuistego całemu zborowi.2u_(Wziął tedy każdy kadzielnicę swoję, i nałożyli w nie ognia, i nasypali w nie kadzidła, i stanęli u wnijścia przybytku zboru, a także Mojżesz i Ahron.ntW(I weźcie każdy kadzielnicę swoję i włóżcie w nie kadzidła, a podnieście ku obliczu Wiekuistego, każdy kadzielnicę swoję, dwieście pięćdziesiąt kadzielnic; i ty też, i Ahron, - każdy kadzielnicę swoję!” s(I rzekł Mojżesz do Koracha: „Ty i cały zbór twój, - stawcie się przed obliczem Wiekuistego, - ty, oni i Ahron - jutro;:ro(I rozjątrzyło to Mojżesza bardzo, i rzekł do Wiekuistego: „Nie zwracaj się ku ofierze ich; ni jednego osła nie wziąłem od nich, anim skrzywdził żadnego z nich!”1q](Wszak nie do ziemi płynącej mlekiem i miodem wprowadziłeś nas, ani dałeś nam posiadłości pól i winnic; alboż oczy tych ludzi oślepisz? - Nie pójdziemy!”(pK( Czyż mało tego, żeś wywiódł nas z ziemi płynącej mlekiem i miodem, aby zamorzyć nas na tej pustyni, - że jeszcze chcesz jako pan nad nami panować?qo]( I posłał Mojżesz, by przyzwano Dathana i Abirama, synów Eliaba; ale oni rzekli: „Nie pójdziemy!n( Ale ty, i cały zbór twój, spiknieni jesteście przeciw Wiekuistemu; a Ahron, cóż on, że szemrzecie przeciw niemu?”m( I przybliżył ciebie i wszystkich braci twoich, synów Lewi'ego, z tobą, - że domagacie się jeszcze i kapłaństwa!Sl!( Czyż to mało wam, że wyróżnił was Bóg Israela ze zboru Israela, przybliżywszy was do Siebie, abyście sprawowali służbę przy przybytku Wiekuistego, a stawali przed zborem, by służyć im, -Mk(I rzekł Mojżesz do Koracha: „Posłuchajcież, synowie Lewi'ego!^j7(I nałóżcie w nie ognia, a nasypcie w nie kadzidła przed obliczem Wiekuistego, jutro; i niechaj będzie, że ten człowiek, którego wybierze Wiekuisty, temu świętym być! Dosyć wam synowie Lewi'ego?”^i7(Oto co wam czynić: weźcie sobie każdy kadzielnicę - Korach i cały zbór jego, -Ih (I rzekł do Koracha i do całego zboru jego, tak: „Jutro niechaj pokaże Wiekuisty kto za Nim, a kto święty - tego zbliży do Siebie; kogo zaś wybierze, temu da przystąpić do Siebie;k(Niechaj przyniesie przy tem składający ofiarę swoję Wiekuistemu, ofiarę śniedną, - przedniej mąki dziesiątą część efy, zaczynionej czwartą częścią hyna oliwy;=(A zechcecie spełnić ofiarę ogniową Wiekuistemu, całopalenie, albo ofiarę rzeźną, przeznaczając według ślubu bądź na dobrowolny dar, bądź na uroczystości wasze, aby uczynić woń przyjemną Wiekuistemu, - z rogacizny albo z trzód, -r<_(„Oświadcz synom Israela, a powiedz im: gdy przyjdziecie do ziemi pobytu waszego, którą oddam wam, -8; o(I oświadczył Wiekuisty Mojżeszowi, i rzekł:z:o(-I zstąpili Amalekita i Kanaanejczyk, mieszkający na owej górze, i porazili ich, i rozbili ich do szczętu.9(,Oni wszakże uparli się pójść na wierzch góry; ale arka przymierza Wiekuistego i Mojżesz nie ustępowali z obozu."8?(+Bo Amalekita i Kanaanejczyk tuż przed wami, a legniecie od miecza; ponieważ odstąpiliście od Wiekuistego, nie będzie też i Wiekuisty z wami!”s7a(*Nie wstępujcie, bo niema Wiekuistego między wami, a nie chciejcie być porażeni przed wrogami waszymi!k6Q()Lecz Mojżesz rzekł: „Na cóż przestępujecie rozkaz Wiekuistego: wszak to się nie powiedzie!'5I((A wstawszy rano, ruszyli ku wierzchowi góry, mówiąc: „Oto gotowiśmy wnijść do tego miejsca, o którem powiedział Wiekuisty, - bośmy zgrzeszyli!”Z4/('I opowiedział Mojżesz te słowa wszystkim synom Israela, i bolał lud bardzo;3 (&A tylko Jehoszua, syu Nuna, i Kaleb, syn Jefunny, zostali przy życiu z tych mężów, którzy chodzili wypatrywać ziemię.n2W(%Pomarli mężowie ci, rozpuszczający złą wieść o ziemi, porażeniem przed obliczem Wiekuistego;21_($Mężowie zaś, których wysłał Mojżesz, aby wypatrzyli ziemię, a którzy wróciwszy poduszczyli przeciw niemu cały zbór, rozpuszczając złą wieść o ziemi, -!0=(#Ja Wiekuisty to wyrzekłem, a inaczej nie postąpię z całym tym zborem złym, który się spiknął na Mnie: na pustyni tej wyginą i tu pomrą!”A/}("Według liczby dni, w którychście wypatrywali ziemię, czterdziestu dni - po roku za każdy dzień, poniesiecie karę waszę - czterdzieści lat, - abyście poznali niechęć Moję.%.E(!Ale i synowie wasi koczować będą po tej pustyni przez czterdzieści lat, i poniosą skutki przeniewierstwa waszego, aż wyginą trupy wasze na pustyni.8-m( Wy wszakże - trupy wasze legną na pustyni tej;,(Dzieci zaś wasze, o którycheście mówili, że łupem zostaną, te wprowadzę, a umiłują one ziemię, którąście wy wzgardzili;&+G(Nie wnijdziecie wy do ziemi, o którąm podniósł rękę Moję, abym was osiedlił w niej, - za wyjątkiem Kaleba, syna Jefunny, i Jehoszuego, syna Nuna;&*G(Na tej pustyni legną ciała wasze, - wszyscy spisowi wasi, według całej liczby waszej, od dwudziestu lat i wyżej, którychście podżegali przeciw Mnie.d)C(Powiedz im: jakom żyw, rzecze Wiekuisty; jakeście mówili w uszy Moje, tak uczynię wam!((„Dopókiż będzie zły zbór ten podżegał przeciw Mnie? - Szemranie synów Israela, którem poduszczają przeciw Mnie, słyszałem!F'(I oświadczył Wiekuisty Mojżeszowi i Ahronowi, i rzekł:&)(Ale Amalekita i Kanaanejczyk przebywają w dolinie, jutro przeto zwróćcie się, a wyruszcie na pustynię, po drodze ku morzu sitowemu!”7%i(Wszakże sługę Mojego Kaleba, za to, że był w nim duch inny, a w zupełności Mi ulegał, jego zaprowadzę do ziemi, do której poszedł, a ród jego odziedziczy ją.x$k(Że nie ujrzą oni ziemi, którąm zaprzysiągł ojcom ich! żaden z tych, którzy Mnie lżyli, nie ujrzy jej!M#(Że wszyscy ci ludzie, którzy widzieli chwałę Moję i znamiona Moje, które spełniłem w Micraim i na pustyni, a doświadczali Mnie już po dziesięćkroć, i nie słuchali głosu Mojego,U"%(Wszakże, jakom żyw, a pełną będzie chwały Wiekuistego cała ziemia, -E!(I rzekł Wiekuisty: „Odpuściłem według słowa twojego! (Odpuśćże winę ludu tego, według wielkości miłosierdzia Twojego, tak jakoś odpuszczał ludowi temu od Micraim aż dotąd!”F(Wiekuisty, nieskory do gniewu, a pełen miłości; przebacza On winę i występek, a nie wytępia do ostatka, nawiedzając winę ojców na dzieciach, do trzeciego i czwartego pokolenia;W)(Niech się tedy wielką okaże siła Wiekuistego, jakeś wyrzekł w słowach:(Ponieważ nie mógł Wiekuisty wprowadzić ludu tego do ziemi, którą im zaprzysiągł, - przeto wytępił ich na pustyni!{q(Gdybyś tedy zgładził ten lud aż do jednego, - rzekłyby narody, które słyszały o sławie Twojej, mówiąc:3(A powiedzą to mieszkańcom ziemi tej, którzy już słyszeli, żeś Ty Wiekuisty wpośród ludu tego, żeś oko w oko się im ukazał, Ty Wiekuisty, że obłok Twój stoi nad nimi, i że w słupie obłocznym kroczysz przed nimi we dnie, a w słupie ognistym w nocy; -( Ale rzekł Mojżesz do Wiekuistego: „Oto usłyszą Micrejczycy, z pośród których wywiodłeś mocą Twoją lud ten. -lS( Porażę go morem i wyplenię go, a uczynię z ciebie naród większy i silniejszy od niego!”=u( I rzekł Wiekuisty do Mojżesza: „Dopókiż jeszcze lżyć Mnie będzie lud ten? Dopókiż ufać mi nie będzie, w obec wszystkich znamion, którem spełnił w pośród niego?1( Ale zamierzył cały zbór ukamionować ich kamieniami: lecz Majestat Wiekuistego ukazał się w przybytku zboru przed wszystkimi synami Israela.A}( Tylko Wiekuistemu nie bądźcie przekorni, a ludu owej ziemi nie bójcie się, bo strawą oni naszą; odstąpił cień ich od nich, a Wiekuisty z nami: nie obawiajcież się ich!” (Jeżeli upodoba nas Sobie Wiekuisty, tedy zaprowadzi nas do tej ziemi, i odda ją nam, tę ziemię, płynącą mlekiem i miodem;(I rzekli do całego zboru synów Israela, mówiąc: „Ziemia, którąśmy przeszli, aby wypatrzeć ją, dobra to ziemia, bardzo dobra.dC(A Jehoszua syn Nuna, i Kaleb, syn Jefunny, z wywiadowców ziemi, rozdarli szaty swoje, -kQ(Tedy padł Mojżesz i Ahron na oblicze swoje w obec całego zgromadzenia - zboru synów Israela.[1(I rzekli jeden do drugiego: „Ustanówmy sobie wodza, i wróćmy do Micraim!”<s(A po co Wiekuisty prowadzi nas do ziemi tej? - abyśmy padli od miecza? - aby żony nasze i dzieci nasze stały się łupem? Czyżby nie lepiej nam było wrócić do Micraim?”L(I szemrali przeciw Mojżeszowi i przeciw Ahronowi wszyscy synowie Israela, i rzekł do nich cały zbór: „Gdybyśmy też pomarli byli w ziemi Micraim, albo na pustyni tej gdybyśmy pomarli!` =(Poruszył się tedy cały zbór i rozpłakali się na głos; i płakał lud nocy owej;( K( !Tam też widzieliśmy i olbrzymów, synów Enaka, z rodu olbrzymów, a byliśmy w oczach naszych jako szarańcza, i takimi też byliśmy w oczach ich”.  ( I rozpuścili złą wieść o ziemi, którą wypatrzyli, między synami Israela, mówiąc: „Ziemia, którąśmy przeszli dla wypatrzenia jej, ziemia to pożerająca mieszkańców swoich; a wszystek lud, któryśmy widzieli w niej, - ludzie to rośli. ( Mężowie wszakże, którzy chodzili z nim rzekli: „Nie możemy wnijść do ludu tego, gdyż silniejszym on od nas!” ( I uspakajał Kaleb lud wzburzony na Mojżesza i rzekł: ,Wnijść wnijdziemy, a zdobędziem ją, bo podołać podołamy jej!”4 c( Amalek zamieszkuje stronę ziemi południową; a Chyttejczyk, Jebusyta, i Emorejczyk mieszka po górach; Kanaanejczyk zaś mieszka nad morzem i nad brzegiem Jordanu,” ( Tylko, że silnym lud, zamieszkujący tę ziemię, miasta też warowne są, wielkie bardzo; a i potomków Enaka widzieliśmy tam.1( I opowiadali mu i rzekli: „Przyszliśmy do ziemi, do którejś nas wysłał, i rzeczywiście płynie ona mlekiem i miodem, a oto owoce jej!A}( I poszli i przybyli do Mojżesza, i do Ahrona, i do całego zboru synów Israela na puszczę Paran, do Kadeszu, i zdali sprawę im, i całemu zborowi, i pokazali im owoce ziemi.I ( I wrócili po rozpatrzeniu ziemi, ku końcowi czterdziestu dni.tc( Miejscowość tę nazwano doliną Eszkol, z powodu grona winnego, które byli ucięli tam synowie Israela.0[( I doszli aż do doliny Eszkol i ucięli tam latorośl z jednem gronem jagód winnych, i nieśli ją na drążku we dwoje; niemniej z granatowych jabłek i z fig.D( I wstąpili po suchej wyniosłości i dotarli aż do Chebronu, gdzie byli Achiman, Szeszai i Talmai, potomkowie Enaka; Chebron zaś zbudowany był na siedm lat przed Coanem w Micraim;W)( I poszli i wypatrzyli ziemię od pustyni Cyn, do Rechobu, idąc ku, Chamath.J( I co za gleba, czy żyzna ona, czy płonna; czy są na niej drzewa, czy nie? A bądźcie mężni, i weźcie ze sobą z owoców tej ziemi”. Czas zaś był wtedy - czas dojrzewania winogron. O~~n}x|{{ z{yypxxdwwvuutt@sgrrZqq ponnWmmml]lkkjqiiGhhgffOevddccSc bCaa~``` __`_ ^>]h\\[|[Z}YYxYBXXWVV-UUcTSRR(QQ6PP.OONN?MM5LTKK8JJI@HH*GGFEE9D~CCBHA@@(?|?2>>:==:&y(Synowie Josefa według rodzin ich - Menasze i Efraim.^%7(Oto rodziny Zebulunidów, według spisowych ich: sześćdziesiąt tysięcy pięćset.$(Synowie Zebuluna według rodzin ich: od Sereda - rodzina Sardydów; od Elona - rodzina Elonidów; od Jachleela - rodzina Jachleelidów.^#7(Oto rodziny Isachara według spisowych ich: sześćdziesiąt cztery tysiące trzysta.N"(Od Jaszuba - rodzina Jaszubidów; od Szymrona - rodzina Szymronidów;j!O(Synowie Isachara według rodzin ich: od Tholego - rodzina Tholaidów; od Fuwy - rodzina Fuwidów;] 5(Oto rodziny Jehudy według spisowych ich: siedmdziesiąt sześć tysięcy pięćset.fG(I byli synowie Fereca: od Checrona - rodzina Checronidów; od Chamula - rodzina Chamulidów;!(A byli synowie Jehudy według rodzin ich: od Szeli - rodzina Szelanidów; od Fereca - rodzina Farcydów; od Zeracha - rodzina Zarchidów;M(Synowie Jehudy - Er i Onan; ale pomarli Er i Onan w ziemi Kenaan.Y-(Oto rodziny synów Gada według spisowych ich: czterdzieści tysięcy pięćset.D(Od Aroda - rodzina Arodydów; od Arela - rodzina Arelidów;D(Od Ozniasza - rodzina Oznidów; od Erego - rodzina Erydów; (Synowie Gada według rodzin ich: od Cefona - rodzina Cefonidów; od Chaggjasza - rodzina Chaggidów; od Szunego - rodzina Szunidów;G (Oto rodziny Szymeonidów: dwadzieścia dwa tysiące dwieście.I ( Od Zeracha - rodzina Zarchydów; od Szaula - rodzina Szaulidów;( Synowie Szymeona według rodzin ich: od Nemuela - rodzina Nemuelidów; od Jamina - rodzina Jaminidów; od Jachina - rodzina Jachinidów;'K( A synowie Koracha nie pomarli.<s( A rozwarła ziemia paszczę swoję, i pochłonęła ich wraz z Korachem, podczas zagłady zboru, a pożarł ogień dwustu pięćdziesięciu ludzi, - i stali się przestrogą;dC( A synowie Eliaba: Nemuel, i Dathan, i Abiram; są to owi Dathan i Abiram, członkowie zboru, którzy poduszczyli przeciw Mojżeszowi i przeciw Ahronowi w zborze Koracha, gdy się ci zbuntowali przeciw Wiekuistemu;,U(A między synami Fallua był Eliab;mU(Oto rodziny Reubenidów; a było spisowych ich - czterdzieści trzy tysiące siedmset trzydzieści.N(Od Checrona - rodzina Checronidów, od Charmego - rodzina Charmidów;zo(Reuben, pierworodny Israela: synowie Reubena: Chanoch - z rodziną Chanochidów; od Fallua - rodzina Falluidów:(„Od dwudziestu lat i wyżej” - Jako rozkazał był Wiekuisty Mojżeszowi, i synom Israela, wyszłym z ziemi Micraim.u e(I oświadczył im Mojżesz wobec Elazara, kapłana, na stepach Moabu, nad Jardenem Jerychońskim i rzekł:! =(„Zbierz poczet całego zboru synów Israela, od dwudziestu lat i wyżej, według domów ich rodowych, wszystkich stawających do broni w Israelu.”|  u(I było po klęsce...[26,1] I oświadczył Wiekuisty Mojżeszowi i Elazarowi, synowi Ahrona, kapłana, i rzekł:M (Bo wrogują oni wam podejściami swemi - jak i podchodzą was w sprawie Baal-Peora, i w sprawie Kosby, córki naczelnika Midjanu, siostry swojej, zabitej w dzień klęski za sprawę Peora!” 5 g(„Wrogować wam Midjanitom, a pobić ich, -9o(I oświadczył Wiekuisty Mojżeszowi, i rzekł:p[(Imię zaś kobiety zabitej, Midjanitki, Kosbi, córka Cura, naczelnik rodu - dom rodowy to w Midjanie.%(A imię owego męża Israelskiego, zabitego, który zabity został wraz z Midjanitką, Zymry, syn Salua, naczelnik rodowego domu Szymeona;6g( I będzie ono dla niego i dla potomstwa jego, przymierzem kapłaństwa wiecznego, za to, że uniósł się żarliwością za Boga swego, i rozgrzeszył synów Israela!”F( Przeto powiedz: oto ustanawiam z nim Moje przymierze pokoju![1( „Pinchas, syn Elazara, syn Ahrona, kapłana, odwrócił zapalczywość Moję od synów Israela, uniósłszy się żarliwością Moją w pośród nich, żem nie wytępił synów Israela w żarliwości Mojej.9o( I oświadczył Wiekuisty Mojżeszowi, i rzekł:N( A było zmarłych w owej klęsce - dwadzieścia i cztery tysiące.7i(I wszedł za owym mężem Israelskim do alkowy, i przebił oboje, męża Israelskiego, i kobietę przez żywot jej: i tak powstrzymana została klęska od synów Israela.  (I zobaczył to Pinchas, syn Elazara, syna Ahrona, kapłana, i wstał z pośród zboru, i wziął oszczep w rękę swoję, -J~(A oto jeden z synów Israela przyszedł, i przywiódł do braci swej Midjanitkę w oczach Mojżesza i w oczach całego zboru synów Israela; oni zaś płakali u wnijścia przybytku zboru;z}o(I rzekł Mojżesz do sędziów Israela: „Zabijajcie - każdy ludzi swoich, którzy przystali do Baal-Peora!”U|%(I rzekł Wiekuisty do Mojżesza: „Zbierz wszystkich naczelników ludu, a każ im powywieszać ich gwoli Wiekuistemu przed słońcem, - a odwróci się zapalczywość gniewu Wiekuistego od Israela.”X{+(I przystał Israel do Baal-Peora; i wspłonął gniew Wiekuistego na Israela;izM(I zapraszały one lud na ofiarne uczty bogów swoich, i jadał lud, i korzył się bogom ich;Wy +(I przebywał Israel w Szyttym, i począł lud zalecać się do córek Moabu.sxa(I wstał Bileam, i poszedł, i powrócił na miejsce swoje; a Balak również poszedł w drogę swą.w (Ale przybędą okręty ze strony Chittejczyków, i upokorzą Aszur, i upokorzą Eber; i tak pójdzie i on na zatracenie!”xvk(I wygłosił jeszcze przypowieść swoję, i rzekł: „Biada! Któż żyw zostanie, gdy Bóg jego utwierdzi!Gu (Ale spustoszonym będzie Kain, rychło Aszur cię pochwyci!”t(Ujrzał on i Kenejczyka, i wygłosił przypowieść swoję, i rzekł: „Silnem siedlisko twoje, a założone na skale gniazdo twoje!s#(Ujrzał on i Amaleka, i wygłosił przypowieść swoję, i rzekł: „Pierwszym z plemion Amalek; lecz potomstwo jego na zatracenie!”Lr(I wyjdzie władca od Jakóba, i wytępi rozbitki ze stolicy! -”fqG(A będzie i Edom zaborem, zaborem będzie Seir wrogów swoich; a Israel - dokona przewagi.Ap}(Widzę go, ale nie teraz; spoglądam nań, ale nie zbliska: Wzejdzie gwiazda od Jakóba, i powstanie berło z Israela, - i zburzy krańce Moabu i skruszy wszystkich synów wywrotu!o+(Rzecze ten, który słyszy słowa Pańskie, a poznał myśli Najwyższego; który widzenia Wszechmocnego widzi, pada, ale z otwartemi oczyma.lnS(I wygłosił przypowieść swoję, i rzekł: Rzecze Bileam, syn Beora, rzecze mąż bystrego oka;m(A teraz, oto odchodzę do ludu mojego; pójdź, wskażę ci, co uczyni lud ten ludowi twojemu w późniejszych czasach!”Jl( Choćby mi dawał Balak pełen dom swój srebra i złota, nie mógłbym przekroczyć rozkazu Wiekuistego, abym czynił co dobrego albo złego samowolnie: co powie Wiekuisty, to mówić będę.{kq( I rzekł Bileam do Balaka: „Czyżem i posłom twoim, których wysyłałeś do mnie, nie powiedział, mówiąc:tjc( I tak uchodź na miejsce swoje! Rzekłem, czcią uczczę ciebie; ale oto pozbawił cię Wiekuisty czci!”Si!( I wspłonął gniew Balaka na Bileama, i załamawszy ręce swoje rzekł Balak do Bileama: „Dla złorzeczenia wrogom moim przyzwałem cię, a oto błogosławieństwem błogosławisz już trzeci raz.h1( Przykląkł, przylegl jako lew, jako lwica: któż pobudzi go? błogosławiący cię, błogosławieni będą, a przeklinający cię - przeklęci!g%(Pan to wywiódł go z Micraim, jako siła bawołu On u niego; pożera narody, wrogi swoje; kości ich zgruchocze, strzałami swemi porazi!f(Ciecze woda z wiader jego, a nasienie jego u wód wielkich! przewyższy Agaga król jego, a wyniesie się państwo jego!~ew(Jako potoki się rozciągają, jako ogrody nad rzeką; jako aloesy które zasadził Wiekuisty, jako cedry nad wodami!Gd (Jakże piękne namioty twoje Jakóbie, siedziby twoje Israelu!xck(Rzecze ten, który słyszy słowa Pańskie, który widzenia Wszechmocnego widzi, pada, ale z otwartemi oczyma:lbS(I wygłosił przypowieść swoję, i rzekł: Rzecze Bileam, syn Beora, rzecze mąż bystrego oka;a(I podniósł Bileam oczy swoje, i zobaczył Israela, rozłożonego według pokoleń swoich, i przyszedł nań duch Boży:.` Y(A widząc Bileam, że podoba się Wiekuistemu błogosławić Israelowi, nie chodził jak w poprzednich razach za wieszczbami, a zwrócił ku puszczy oblicze swoje.o_Y(I uczynił Balak, jako powiedział Bileam; i złożył po cielcu i po baranie na każdej ofiarnicy.|^s(I rzekł Bileam do Balaka: „Zbuduj mi tu siedm ofiarnic, a przygotuj mi tu siedm cielców i siedm baranów!”X]+(I zabrał Balak Bileama na szczyt Peoru, który widnieje na równinie pustyni.\!(I rzekł Balak do Bileama: „Pójdźże, zabiorę cię na miejsce inne: - może spodoba się ono Bogu, a przeklniesz mi go ztamtąd!” [(Ale Bileam odparł, i rzekł do Balaka: „Alboż nie uprzedziłem cię, mówiąc: wszystko co rozkaże Wiekuisty, to uczynię!”Z(I rzekł Balak do Bileama: „Raczej byś go przekleństwem nie przeklinał, ani błogosławieństwem błogosławił!”Y (Oto naród, jako lwica powstaje, i jako lew się podnosi; nie położy się, aż pożre zdobycz, a krew poległych wypije!”X(Albowiem niema wieszczby w Jakóbie, ani wróżbiarstwa w Israelu. Już teraz powiedzieć można Jakóbowi i Israelowi co Bóg uczyni.GW (Pan wywiódł ich z Micraim - niby siła bawołu On u niego!V5(Nie widział On fałszu w Jakóbie, nie spostrzegł obłudy w Israelu; Wiekuisty, Bóg jego przy nim, a królewski odgłos surmy wpośród niego.\U3(Oto błogosławieństwo mi poruczone: pobłogosławił On, a nie mnie to cofnąć!T/(Nie śmiertelnym Bóg, aby kłamał, ani synem człowieczym, aby żałował! Czyżby On powiedział, a nie uczynił, wyrzekł, a nie spełnił?uSe(I wygłosił przypowieść swoję i rzekł: „Wstań, Balaku, a słuchaj; uważaj na mnie, synu Cyppora!!R=(I przyszedł do niego, a oto, stał on przy całopaleniu swojem, a książęta Moabu z nim. I rzekł doń Balak: „Cóż powiedział Wiekuisty?”Q(I zjawił się Wiekuisty na spotkanie Bileama, i złożył słowo w usta jego, i rzekł: „Wrócisz do Balaka, a powiesz tak!”hPK(I rzekł do Balaka: „Postój tu przy całopaleniu twojem, a ja pójdę na spotkanie tam!”O/(I zaprowadził go na pole Strażników, na szczyt Pisgi, i zbudował siedm ofiarnic, i złożył po cielcu i po baranie na każdej ofiarnicy.:No( I rzekł doń Balak: „Pójdźże ze mną na miejsce inne, z którego go zobaczysz, - tylko część jego ujrzysz, a całego nie zobaczysz, - i przeklnij mi go ztamtąd!”M( On wszakże głośno odparł, i rzekł: „Czyż nie muszę to, co włożył Wiekuisty w usta moje ściśle powtórzyć?”"L?( I rzekł Balak do Bileama: „Cóżeś mi uczynił? Na przeklinanie wrogów moich przyzwałem cię, a ty, - oto błogosławieństwem błogosławisz!”K5( Któż zliczył proch Jakóba, a porachował leże Israela? Oby zmarła dusza moja śmiercią sprawiedliwych, a był koniec mój do nich podobnym!J( Oto ze szczytu skał widzę go, a z pagórków spoglądam nań: Oto lud, który oddzielnie mieszka, a między narody się nie zalicza!uIe(Czemże mi przeklinać? Wszak nie przeklął Pan! czemże mi złorzeczyć! Wszak nie złorzeczył Wiekuisty!KH(I wygłosił on przypowieść swoję, i rzekł: Z Aramu sprowadza mnie Balak, król Moabu, z wysokich gór Wschodu: „O przyjdź, przeklinaj mi Jakóba, o przyjdź, złorzecz Israelowi!”nGW(I powrócił do niego, a oto, stał on przy całopaleniu swojem, - on i wszyscy książęta Moabu.nFW(I włożył Wiekuisty słowo w usta Bileama, i rzekł: „Wrócisz do Balaka, a powiesz tak.” -(EK(I zjawił się Bóg na spotkanie Bileama, i rzekł on do Niego: „Siedm ofiarnic przygotowałem i złożyłem po cielcu i baranie na każdej ofiarnicy!”ID (I rzekł Bileam do Balaka: „Postój przy całopaleniu twojem, a ja pójdę; może zjawi się Wiekuisty na spotkanie moje, a cokolwiekby mi rozkazał oznajmię ci.” I wszedł na górę.Cy(I uczynił Balak, jako powiedział Bileam; i złożyli Balak i Bileam po cielcu i po baranie na każdej ofiarnicy.{B s(I rzekł Bileam do Balaka: „Zbuduj mi tu siedm ofiarnic, a przygotuj mi tu siedm cielców i siedm baranów.”A ()I stało się nazajutrz, że wziął Balak Bileama, i wprowadził go na wyżyny Baala, - i zobaczył ztamtąd część ludu.i@M((I narznął Balak wołów i owiec, i posłał Bileamowi i książętom, którzy z nim byli.G? ('I poszedł Bileam z Balakiem i przybyli do Kirjath-Chucoth.(>K(&I rzekł Bileam do Balaka: „Oto przybyłem do ciebie; ale czyż mogę sam co powiedzieć? To słowo, które włoży Bóg w usta moje, to mówić będę.”:=o(%I rzekł Balak do Bileama: „Wszak tylokrotnie posyłałem do ciebie, wzywając cię: czemużeś nie przybył do mnie? Czyżbym rzeczywiście nie był wstanie cię uczcić?”&<G($A gdy usłyszał Balak, że przybywa Bileam, wyszedł naprzeciw niemu do miasta Moabickiego, położonego na granicy nad Arnonem, który na krańcu granicy.4;c(#I rzekł anioł Wiekuistego do Bileama: „Idź z tymi ludźmi; wszakże to tylko, co ja ci powiem, mówić będziesz!” I tak poszedł Bileam z książętami Balaka.E:("I rzekł Bileam do anioła Wiekuistego: „Zgrzeszyłem, bom nie wiedział, żeś ty stanął przeciw mnie na drodze; a teraz, jeżeli to nieprzyjemnem w oczach twoich, to powrócę!”,9S(!A widząc mnie oślica, ustępowała przedemną oto już trzykrotnie, gdyby nie ustąpiła przedemną, już bym cię był zabił, a ją zostawił przy życiu!”98m( I rzekł doń anioł Wiekuistego: „Czemu biłeś oślicę twoję oto już trzykrotnie? Wszakżem ja to wyszedł, by stanąć zawadą, bo zgubną jest droga twoja przedemną.77i(I odsłonił Wiekuisty oczy Bileama, i ujrzał on anioła Wiekuistego, stojącego na drodze i miecz jego dobyty w ręce jego: i ukłonił się i padł na oblicze swoje.=6u(I rzekła oślica do Bileama: „Czyżem nie ja oślica twoja, na którejś jeździł od dawna do dnia dzisiejszego? Czyżem zwykła była czynić ci tak?” I rzekł: „Nie!” 5(I rzekł Bileam do oślicy: „Za to, żeś się naigrawała ze mnie; gdybym miał miecz w ręku, byłbym cię teraz zabił!”4(I otworzył Wiekuisty usta oślicy, i rzekła do Bileama: „Cóżem ci uczyniła, że mnie bijesz oto już trzykrotnie?”3(A widząc oślica anioła Wiekuistego, legła pod Bileamem; i wspłonął gniew Bileama i począł bić oślicę kijem. 2(Anioł zaś Wiekuistego poszedł dalej, i stanął w miejscu tak ciasnem, że nie było drogi wyminąć, ani na prawo ani na lewo;1!(A widząc oślica anioła Wiekuistego, cisnęła się do ściany, i przyparła nogę Bileama do ściany: i tak począł znowu ją bić.|0s(Tedy stanął anioł Wiekuistego na ścieżce między winnicami, gdzie płot z jednej, a płot z drugiej strony.W/)(I ujrzała oślica anioła Wiekuistego, stojącego na drodze, a miecz jego dobyty w ręce jego, - i ustąpiła oślica z drogi, i zeszła na pole; i bił Bileam oślicę, aby ją zwrócić na drogę.3.a(I wspłonął gniew Boga, że poszedł, - i stanął anioł Wiekuistego na drodze, jako zawada dlań; on zaś jechał na oślicy swojej, a dwoje pacholąt jego z nim.c-A(I wstał Bileam zrana, i osiodłał oślicę swoję, i poszedł z książętami Moabu;5,e(I przyszedł Bóg do Bileama w nocy i rzekł do niego: „Jeżeli wezwać cię przyszli ci ludzie, wstań, idź z nimi; wszakże, - tylko to, co ci powiem, uczynisz.”`+;(Ale zostańcież tu i wy przez noc tę, a dowiem się co znowu Wiekuisty powie mi.”]*5(I odpowiedział Bileam, i rzekł do sług Balaka: „Choćby mi dawał Balak pełen dom swój srebra i złota, nie mógłbym przekroczyć rozkazu Wiekuistego, Boga mojego, i uczynić co małego lub wielkiego; ) (Albowiem uczcić uczczę cię wielce, a wszystko co mi rozkażesz uczynię; tylko przyjdź proszę, i przeklnij mi lud ten!”z(o(I przybyli do Bileama i rzekli doń: „tak rzecze Balak, syn Cyppora: nie wzbraniajże się przyjść do mnie!V''(Znowu tedy posłał Balak książęta większe i znamienitsze od pierwszych.v&g(Zabrali się tedy książęta Moabu, i przyszli do Balaka i rzekli: „Nie chciał Bileam iść z nami.”%9( I wstał Bileam zrana, i rzekł do książąt Balaka: „wróćcie do ziemi waszej, gdyż nie chce mi Wiekuisty pozwolić, abym poszedł z wami.”w$i( I rzekł Wiekuisty do Bileama: „nie chodź z nimi ani przeklinaj ludu tego, gdyż błogosławiony jest!”&#G( Oto lud ten, który wyszedł z Micraim, - zakrył widnokrąg ziemi; i tak przyjdź, przeklnij mi go: może wtedy zdołam go zwalczyć, i wypędzić go.”["1( I odpowiedział Bileam Bogu: Balak, syn Cyppora, król Moabu, przysłał do mnie:U!%( I przyszedł Bóg do Bileama i rzekł: „Cóż to za ludzie u ciebie?” '(I rzekł on do nich: „Przenocujcie tu tę noc, a dam wam odpowiedź jak oznajmi mi Wiekuisty.” I zostali książęta Moabu u Bileama.(Poszli tedy starsi Moabu i starsi Midjanu, a dary za wieszczbę w ich ręku, i przybyli do Bileama i powiedzieli mu słowa Balaka.xk(I tak przyjdźże, przeklnij mi ten lud, - gdyż potężniejszym on odemnie, - może wtedy zdołam pokonać go, i wypędzić z ziemi tej; bo ja wiem, że komu błogosławisz, błogosławiony jest, a kogo przeklinasz, ten przeklęty!”mU(I wyprawił posłów do Bileama, syna Beora, do Pethoru, który nad rzeką, do ziemi ojczystej swojej, aby zawezwać go i powiedzieć: „Oto lud wyszedł z Micraim; oto zakrył widnokrąg ziemi, a osiadł on naprzeciw mnie;6g(I rzekł Moab do starszych Midjanu: „Teraz pożre ten tłum wszystko wokoło nas, jak pożera wół trawę polną!” A Balak, syn Cyppora, był królem Moabu podówczas.r_(I uląkł się Moab tego ludu bardzo, gdyż licznym był, i zatrwożył się Moab przed synami Israela.R(I widział Balak, syn Cyppora wszystko, co uczynił Israel Emorejczykom;q _(I wyruszyli synowie Israela, i stanęli obozem w stepach Moabu, z tej strony Jardenu Jerychońskiego.{q(#I porazili go i synów jego, i wszystek lud jego, że nie zostawili mu szczątku, i zawładnęli ziemią jego.sa("I rzekł Wiekuisty do Mojżesza: „Nie obawiaj się go, gdyż w moc twoję oddam go, i wszystek lud jego, i ziemię jego, i postąpisz z nim, jakoś postąpił z Sychonem, królem Emorejskim, który zasiadał w Cheszbonie.”)M(!I zwrócili się i pociągnęli drogą ku Baszanowi. Wtedy wystąpił Og, król Baszanu przeciw nim, on i wszystek lud jego dla stoczenia bitwy, pod Edreję;|s( I posłał Mojżesz wypatrywać Jazer, - i zdobyli przyleglości jego; i wypędził on Emorejczyków tamecznych.3c(I tak osiadł Israel w ziemi Emorejskiej.q](Pokonaliśmy ich, - zniszczał Cheszbon wraz z Dybonem, poburzyliśmy aż do Nofach, aż do Medby!”.. (Biada ci Moabie! zginąłeś ludu Kemosza! Oddał synów swoich na tułactwo, a córki swoje do niewoli królowi Emorei, Sychonowi.(Albowiem ogień wyszedł z Cheszbonu, płomień z grodu Sychona, i pochłonął Ar w Moabie, władców wyżyn Arnonu!vg(Przeto powiadają wieszcze: „Wnijdźcie do Cheszbon, a niech się odbuduje i utwierdzi stolica Sychona!..7(Bo Cheszbon był stolicą Sychona, króla Emorejskiego, który wojował z królem Moabu poprzednim, a był mu zabrał cały kraj jego aż po Arnon.5(I zabrał Israel wszystkie te miasta, i osiadł Israel we wszystkich miastach Emorejczyka, w Cheszbonie, i we wszystkich przyległościach jego;% E(Ale poraził go Israel ostrzem miecza, i zawładnął ziemią jego od Arnonu aż do Jabboku, - aż do Ammonitów; albowiem silną była granica Ammonitów.R (Ale nie pozwolił Sychon Israelowi przejść przez granice swoje; i zebrał Sychon wszystek lud swój i wystąpił przeciw Israelowi na pustynię, i dotarł do Jahac, i stoczył bitwę z Israelem;H  („Chciałbym przejść przez ziemię twoję; nie zboczym na pola ani na winnice; nie będziemy pili wody ze studzien; drogą królewską pójdziemy, dopóki nie przejdziemy granic twoich.”S !(I wyprawił Israel posłów do Sychona, króla Emorei, by mu powiedzieć:i M(A z Bamoth do kotliny, która na polach Moabu, przy wierzchołku Pisgi, zwróconej ku pustyni.;s(A z Mathany do Nachliel; a z Nachliel do Bamoth. (Studnia, którą wykopali książęta, wydrążyli dostojnicy ludu berłem, buławami swojemi!” A z tej pustyni do Mathany.]5(Wtedy to zaśpiewał Israel pieśń tę: „Wzbieraj studnio, zaśpiewajcie o niej!(A ztamtąd do Beer; jest to owa studnia, o której powiedział Wiekuisty Mojżeszowi: „Zgromadź lud, a dam im wody!”^7(I ten stok potoków, który się skręca ku osadzie Ar, a przylega do granic Moabu.a=(Dla tego to powiedziano w księdze wojen Wiekuistego: Waheb w Sufa i potoki Arnonu. -F( Wyruszywszy ztąd stanęli obozem nad brzegiem Arnonu, który w pustyni, przy wyjściu jego z granic Emorejczyka, ponieważ Arnon granicą jest Moabu, - między Moabem i Emorejczykiem, -C( Ztamtąd wyruszyli, i stanęli obozem nad potokiem Zered.{( I wyruszyli z Oboth, i stanęli obozem na ruinach Abarym, na puszczy, która naprzeciw Moabu, ku wschodowi słońca.C( I wyruszyli synowie Israela, i stanęli obozem w Oboth;2~_( I zrobił Mojżesz węża miedzianego, i utwierdził go na drzewcu; i bywało, że gdy wąż ukąsił człowieka a spojrzał na węża miedzianego, tedy wyzdrowiał.}9(I rzekł Wiekuisty do Mojżesza: „Zrób sobie węża, a utwierdź go na drzewcu, i będzie, że ktokolwiek ukąszony nań wejrzy, wyzdrowieje.”U|%(I przyszedł lud do Mojżesza i rzekł: „Zgrzeszyliśmy, żeśmy narzekali na Wiekuistego i na ciebie; pomódl się Wiekuistemu, aby oddalił od nas te węże!” I pomodlił się Mojżesz za ludem.j{O(I puścił Wiekuisty na lud węże jadowite, i kąsały lud, i wymarło wiele ludu z Israela.Oz(I narzekał lud na Boga i na Mojżesza: „Nacóż wywiedliście nas z Micraim, abyśmy pomarli na pustyni? Wszak niema ani chleba ani wody, a dusza nasza obmierziła sobie chleb ten nędzny!”}yu(I wyruszyli od góry Hor, drogą ku morzu Czerwonemu, aby obejść ziemię Edomu, lecz zmalał duch ludu na drodze.'xI(I wysłuchał Wiekuisty głos Israela, i wydał mu Kanaanejczyków, i położył zaklęcie na nich i na miasta ich, - i nazwał miano okolicy tej Chorma. w (I ślubował Israel ślub Wiekuistemu i rzekł: „Jeżeli podasz lud ten w ręce moje, położę zaklęcie na miasta ich!”.v Y(I usłyszał Kanaanejczyk, król Aradu, osiadły na południu, że nadciąga Israel drogą od Atarym, stoczył tedy bitwę z Israelem i nabrał od niego jeńców. uue(I zobaczył cały zbór, że skonał Ahron; i opłakiwał Ahrona przez trzydzieści dni cały dom Israela.*tO(I zdjął Mojżesz z Ahrona szaty jego, a oblókł w nie Elazara, syna jego; i umarł tam Ahron na szczycie góry; a Mojżesz i Elazar zstąpili z góry.lsS(I uczynił Mojżesz jako rozkazał Wiekuisty; i wstąpili na górę Hor, w oczach całego zboru;}ru(I zdejm z Ahrona szaty jego, a oblecz w nie Elazara, syna jego; Ahron zaś przyłączon będzie i umrze tam.”Lq(Weź Ahrona i Elazara, syna jego, a zaprowadź ich na górę Hor;9pm(„Przyłączon będzie Ahron do ludu swego; albowiem nie wnijdzie on do ziemi, którą oddaję synom Israela, za to żeście się sprzeciwiali rozkazowi Mojemu u wód Meryby;noW(I oświadczył Wiekuisty Mojżeszowi i Ahronowi na górze Hor, nad granicą ziemi Edomu, i rzekł:Xn+(I wyruszyli z Kadesz, i przybyli synowie Israela, cały zbór, do góry Hor,nmW(I tak wzbraniał się Edom pozwolić Israelowi przejść przez granice jego; i wyminął go Israel.{lq(Ale odpowiedział: „Nie przejdziesz!” I wyruszył Edom przeciw niemu z narodem potężnym i ręką możną.Dk(I rzekli doń synowie Israela: „Gościńcem pójdziemy, a gdybyśmy wody twoje pili, ja i stada moje, zapłacę cenę ich; jedynie - nic więcej - abym stopami swojemi przeszedł!”njW(I odpowiedział mu Edom: „Nie przejdziesz przezemnie, inaczej mieczem wystąpię przeciw tobie!”wii(Chcielibyśmy przejść przez ziemię twoję! Nie pójdziemy przez pola ani przez winnice, ani pić będziemy wody ze studzien; drogą królewską pójdziemy, nie zboczymy ani na prawo, ani na lewo, póki nie przejdziemy granic twoich!”:ho(I wołaliśmy do Wiekuistego, a wysłuchał On głos nasz, i posłał wysłańca, i wywiódł nas z Micraim, a oto jesteśmy w Kadesz, mieście na krańcu granicy twojej;g(Zstąpili byli ojcowie nasi do Micraim, i mieszkaliśmy w Micraim przez długie czasy; a trapili nas Micrejczycy i ojców naszych;f%(I wyprawił Mojżesz posłów z Kadesz do króla Edomu: „Tak rzecze brat twój Israel: ty znasz wszelaką niedolę która spotkała nas;qe]( Te to są wody Meryba; gdyż narzekali synowie Israela na Wiekuistego, a uświęcony został przez nie.Ud%( I rzekł Wiekuisty do Mojżesza i Ahrona: „Za to, żeście nie zawierzyli Mi, aby uświęcić Mnie w oczach synów Israela, przeto nie zaprowadzicie zgromadzenia tego do ziemi, którą oddaję im!”'cI( Zatem podniósł Mojżesz rękę swoję, i uderzył w skałę buławą swą dwukrotnie, - a wypłynęły wody obfite, i napił się zbór i dobytek jego.b5( I zgromadził Mojżesz i Ahron lud przed skalą, i rzekł do nich: „Posłuchajcież, przekorni, czyż ze skały tej, wydobędziem wam wodę?”Va'( I wziął Mojżesz buławę z przed oblicza Wiekuistego, jako mu rozkazał;_`9(„Weźmiesz buławę i zgromadzisz cały zbór, - ty i Ahron, brat twój, a przemówicie do skały w oczach ich, aby wydała wody swe; i tak wywiedziesz im wodę ze skały, a napoisz zbór i dobytek ich.”9_o(I oświadczył Wiekuisty Mojżeszowi, i rzekł:^)(I uszedł Mojżesz i Ahron przed zgromadzeniem do wnijścia przybytku zboru i padli na oblicza swoje; i ukazał się majestat Wiekuistego.A]}(A pocóżeście wywiedli nas z Micraim? Aby zaprowadzić nas na to miejsce nędzne, gdzie niema wysiewu, ani figi, ani winogradu, ani granatu, a nawet wody niema, by się napić?”v\g(I nacóżeście zawiedli zgromadzenie Wiekuistego na puszczę tę, - abyśmy tu pomarli, my i dobytek nasz?[(I gniewał się lud na Mojżesza i narzekali mówiąc: „Gdybyśmy też skonali, gdy konali bracia nasi przed obliczem Wiekuistego;^Z7(I nie było wody dla zboru, i zebrali się przeciw Mojżeszowi i przeciw Ahronowi.&Y I(I przybyli synowie Israela, cały zbór, na puszczę Cyn miesiąca pierwszego, i pozostał lud w Kadesz; i umarła tam Mirjam, i pochowaną tam została. X(A czegokolwiek by się dotknął nieczysty, nieczystem będzie; osoba też dotykająca się go nieczystą będzie do wieczora.”>Ww(I będzie to dla nich ustawą wieczną. Pokrapiający też wodą oczyszczającą wypierze szaty swoje, a dotykający się tej wody oczyszczającej, nieczystym będzie do wieczora;nVW(Człowiek wszakże, któryby skalanym był, a nie oczyścił się; wytrąconą będzie dusza ta z pośród zgromadzenia, jeżeliby przybytek Wiekuistego skalał: wodą oczyszczającą pokropionym nie został, - nieczystym jest.6Ug(I pokropi czysty nieczystego dnia trzeciego i dnia siódmego, i oczyści go dnia siódmego; i wypierze szaty swe i wykąpie się w wodzie, a będzie czysty wieczorem.rT_(Weźmie też izopu, i umoczy go w onej wodzie człowiek czysty, i pokropi namiot, i wszystkie naczynia, i wszystkie osoby, które tam były, albo tego, który się dotknął kości, albo poległego, albo zmarłego, albo mogiły;Sy(Wezmą tedy dla tego nieczystego, popiołu z pogorzeliska ofiary zagrzesznej i naleją nań wody żywej w naczynie;!R=(Ktoby też dotknął się na polu bądź poległego od miecza, bądź zmarłego, bądź kości ludzkiej, bądź mogiły, - nieczystym będzie siedm dni;hQK(Wszelkie też naczynie odkryte, na któremby nie było nawiązki obwijającej, nieczystem jest; /~~}}}"|{{ zznyyxtww vnuu ttssss%rqq\ppooznnmm9l"k}kjjiqihhgff)eedccbb%aaI`__t_3^^ ]\\.[[7[ZlYYXX*WVVIUTTSSRXQQ+PP3OO+NN>h==<8;::a9998n876655+44r33O22w110//8..c-|-,,<++ *))I(((S''J&&w%%%$$=$##""T!! e{Q^^ I#gAjp g n , \ Z "#\aQ w95J*(!I wyruszyli z Kibroth-Hataawa, i stanęli obozem w Chaceroth;N)(!I wyruszyli z puszczy Synai, i stanęli obozem w Kibroth-Hataawa;F((!I wyruszyli z Refidym, i stanęli obozem na puszczy Synai;g'I(!I wyruszyli z Alusz, i stanęli obozem w Refidym, a nie było tam dla ludu wody do picia;;&s(! I wyruszyli z Dofka, i stanęli obozem w Alusz;A%(! I wyruszyli z puszczy Syn, i stanęli obozem w Dofka;K$(! I wyruszyli od morza Sitowego, i stanęli obozem na puszczy Syn;E#(! I wyruszyli z Elim, i stanęli obozem nad morzem Sitowem;"#(! I wyruszyli z Mara, i przybyli do Elim, - a w Elim było dwanaście źródeł wód, i siedmdziesiąt palm, - i sta-nęli tam obozem;!(!I wyruszyli z Pne-Hachiroth, przeszli przez morze na pustynię, i szli drogą trzech dni po pustyni Etham, i stanęli obozem w Mara; (!I wyruszyli z Etham, i zwrócili się ku Pi-Hachiroth, które naprzeciw Baal-Cefon, i stanęli obozem przed Migdolem;Y-(!I wyruszyli z Sukkoth, i stanęli obozem w Etham, które na krańcu pustyni;O(!I wyruszyli synowie Israela z Raamses i stanęli obozem w Sukkoth;%E(!Micrejczycy grzebali tymczasem tych, których Wiekuisty wpośród nich poraził, wszystkich pierworodnych; nad bóstwami też ich spełnił Wiekuisty sądy.C(!Wyruszyli tedy z Raamses, miesiąca pierwszego, piętnastego dnia tegoż miesiąca pierwszego; nazajutrz po Pesach wyszli synowie Israela ręką zwycięzką, w oczach całego Micraimu;|s(!I spisał Mojżesz stacye ich, podług pochodów ich na rozkaz Wiekuistego; a oto pochody ich według stacyj ich.} w(!Oto pochody synów Israela, którzy wyszli z ziemi Micraim, podług zastępów swych pod wodzą Mojżesza i Ahrona.tc( *I Nobach też wtargnął i zdobył Kenath i przyległości jego, i nazwał je Nobach, od imienia swego.`;( )Jair zaś, syn Menaszy, wtargnął i zdobył sioła ich, i nazwał je siołami Jaira;[1( (I oddał Mojżesz Gilead Machyrowi, synowi Menaszy, który osiedlił się w nim;~w( 'Wtargnęli też synowie Machyra, syna Menaszy do Gilead, i zdobyli go, - i wygnał on Emorejczyka, który tam był;~w( &I Nebo, i Baal-Meon, których nazwy zmieniono, i Sybmę; i przydali swoje nazwy do nazw miast, które odbudowali.L( %Synowie też Reubena odbudowali: Cheszbon, i Elale, i Kirjathaim;K( $I Beth-Nymra, i Beth-Haran: miasta warowne, i zagrody dla stad.0]( #I Atroth-Szofan, i Jaazer, i Jagbeha;?{( "I odbudowali synowie Gada Dybon, i Ataroth, i Aroer;ue( !I oddał Mojżesz im, - synom Gada, i synom Reubena, i połowie pokolenia Menaszy, syna Josefa, królestwo Sychona, króla Emorei, i królestwo Oga, króla Baszanu, całą ziemię z miastami jej w obrębie miast tej ziemi wokoło./( My pójdziemy zbrojno przed obliczem Wiekuistego do ziemi Kanaan, ale przy nas zostanie osiadłość dziedziczna nasza po tej stronie Jardenu!”{( I odpowiedzieli synowie Gada i synowie Reubena, i rzekli: „Jak powiedział Wiekuisty do sług twoich, tak uczynim;m U( Jeżeliby zaś nie przeszli uzbrojeni z wami, wtedy osiedlą się wpośród was na ziemi Kanaan.”y m( I rzekł Mojżesz do nich: „Jeżeli przejdą synowie Gada i synowie Reubena z wami Jarden, wszyscy uzbrojeni na wojnę przed obliczem Wiekuistego, a pokonaną będzie ziemia przed wami, - wtedy oddacie im ziemię Gilead w posiadanie; ( I polecił ich Mojżesz Elazarowi, kapłanowi, i Jehoszuemu, synowi Nuna, i naczelnikom rodowym pokoleń synów Israela, -| s( A słudzy twoi pójdą wszyscy zbrojnym zastępem przed obliczem Wiekuistego, na wojnę, jako pan nasz powiada!”n W( Dzieci nasze, żony nasze, stada nasze i wszystkie bydło nasze pozostaną tam, w miastach Gileadu;vg( I rzekli synowie Gada i synowie Reubena do Mojżesza tak: „Słudzy twoi uczynią, jak pan nasz rozkazuje.~w( Budujcie sobie miasta dla dzieci waszych i zagrody dla stad waszych; ale, co wyszło z ust waszych, spełnijcie!”sa( Gdybyście zaś nie uczynili tak, oto zgrzeszyliście Wiekuistemu, a doznać wam kary, która spotka was!S!( I pokonaną będzie ziemia przed Wiekuistym, a potem wrócicie: to będziecie czystymi przed Wiekuistym i przed Israelem, - a wtedy niechaj będzie ziemia ta posiadłością waszą przed Wiekuistym.( I pójdzie każdy z was zbrojno za Jarden przed obliczem Wiekuistego, dopóki nie wypędzi On wrogów Swoich przed Sobą, -}( I rzekł do nich Mojżesz: „Jeżeli uczynicie to, jeżeli zbrojno pójdziecie przed obliczem Wiekuistego na wojnę, -5( I nie weźmiemy udziału przy nich po drugiej stronie Jardenu i dalej, jeżeli udział nasz dostanie się nam po stronie Jardenu, ku wschodowi!”cA( Nie wrócim do domów naszych, aż uzyszczą synowie Israela, każdy posiadłość swoję;5e( Sami zaś zbrojno pospieszym przed synami Israela, dopóki nie zaprowadzim ich do miejsca; a zostaną dzieci nasze w miastach obronnych z powodu mieszkańców tej ziemi;( Ale przystąpili oni do niego, i rzekli: „Tylko zagrody owcze zbudujem tu dla stad naszych, i miasta dla dzieci naszych;v~g( Abyście odwrócili się od Niego, a zostawił go nadal na pustyni; i tak chcecie zgubić cały ten lud!”})( A oto powstaliście w ślad ojców waszych, płód ludzi występnych, aby powiększyć jeszcze zapalczywość gniewu Wiekuistego na Israela,0|[( I wspłonął gniew Wiekuistego na Israela, i wodził ich po pustyni czterdzieści lat, póki nie wyginęło całe pokolenie czyniące to zło w oczach Wiekuistego.o{Y( Oprócz Kaleba, syna Jefunny Kenyzejczyka i Jehoszuego, syna Nuna, - gdyż oni szli za Wiekuistym!”=zu( „Zaprawdę, nie ujrzą ci ludzie, wyszli z Micraim, od dwudziestu lat i wyżej, ziemi, którąm zaprzysiągł Abrahamowi, Ic'hakowi, i Jakóbowi, gdyż nie szli oni za Mną, -Qy( I wspłonął gniew Wiekuistego onego dnia, i poprzysiągł i rzekł:x!( Doszli oni do doliny Eszkol, i wypatrzywszy ziemię, odstręczyli serce synów Israela, aby nie szli do ziemi, którą daje im Wiekuisty;fwG( Tak to postąpili ojcowie wasi, gdym wysłał ich z Kadesz-Barnea dla wypatrzenia tej ziemi;ivM( I czemuż odstręczacie serce synów Israela od przejścia do ziemi, którą daje im Wiekuisty!u( I odpowiedział Mojżesz synom Gada i synom Reubena: „Czyżby braciom waszym pójść na wojnę, a wam tu pozostać!?)tM( I rzekli: „Jeżeliśmy znaleźli upodobanie w oczach twoich, niech oddana będzie ziemia ta sługom twoim na osiedlenie: nie przeprowadzaj nas za Jarden!”zso( Ziemia, którą poraził Wiekuisty przed zborem Israela, - ziemią dla stad jest, a słudzy twoi mają stada!”Tr#( „Atharoth, Dybon, Jaazer, Nymra, Cheszbon, Elale, Sebam, Nebo, i Beon, -q( Przyszli tedy synowie Gada i synowie Reubena i rzekli do Mojżesza, i do Elazara, kapłana, i do naczelników zboru, w te słowa:%p G( A stad wiele mieli synowie Reubena i synowie Gada, moc wielką; i ujrzeli oni ziemię Jaazerską i ziemię Gileadską a oto, miejsce - miejsce dla stad!0o[(6I wziął Mojżesz i Elazar, kapłan, owo złoto od tysiączników i setników i wnieśli je do przybytku zboru jako pamiątkę od synów Israela przed Wiekuistym.3nc(5Szeregowi zaś - grabili każdy dla siebie.#mA(4A było wszystkiego złota dani, którą złożyli Wiekuistemu, - szesnaście tysięcy siedmset pięćdziesiąt szekli od tysiączników i od setników.dlC(3I przyjął Mojżesz i Elazar, kapłan, owo złoto od nich, wszelakie naczynia wyrobione;Lk(2I tak przynosim na ofiarę Wiekuistemu, każdy co zdobył, naczynia złote, łańcuszki i naramienniki, pierścienie, zausznice i naszyjniki dla rozgrzeszenia dusz naszych przed Wiekuistym.”{jq(1I rzekli do Mojżesza: „Słudzy twoi zliczyli poczet wojowników poruczonych nam, a nie ubyło z nich nikogo;Xi+(0I przystąpili do Mojżesza wodzowie tysięcy wojska, tysiącznicy i setnicy;fhG(/I wziął Mojżesz z tej połowy synów Israela po jednemu wziętemu z pięćdziesięciu, z ludzi i z bydła, i oddał to Lewitom trzymającym straż przy przybytku Wiekuistego, jako rozkazał Wiekuisty Mojżeszowi.2ga(.A dusz ludzkich - szesnaście tysięcy, -5fg(-A osłów - trzydzieści tysięcy pięćset;4ee(,A wołów - trzydzieści sześć tysięcy; ldS(+Była zaś przypadająca na zbór połowa: owiec - trzykroć trzydzieści siedm tysięcy pięćset;bc?(*A z połowy synów Israela, którą oddzielił Mojżesz od ludzi wyszłych na wojnę, -ube()I oddał Mojżesz podatek, - dań Wiekuistemu, Elazarowi, kapłanowi, jako rozkazał Wiekuisty Mojżeszowi.ra_((A dusz ludzkich - szesnaście tysięcy; a podatek z nich dla Wiekuistego - trzydzieści i dwie dusze.v`g('A osłów - trzydzieści tysięcy pięćset; a podatek z nich dla Wiekuistego - sześćdziesiąt i jeden;o_Y(&A wołów: trzydzieści sześć tysięcy; a podatek z nich dla Wiekuistego - siedmdziesiąt i dwa;^^7(%I przypadło podatku dla Wiekuistego z owiec - sześćset siedmdziesiąt i pięć; ]($I tak była połowa, udział tych, którzy wystąpili byli do boju: liczba owiec - trzykroć trzydzieści siedm tysięcy pięćset;u\e(#A dusz ludzkich, - kobiet, które nie poznały łoża męzkiego, wszystkich dusz trzydzieści dwa tysiące.2[a("Osłów - sześćdziesiąt jeden tysięcy..ZY(!Wołów - siedmdziesiąt dwa tysiące. Y( A było owej zdobyczy, z pozostałości łupów, które zagrabił lud wojenny: owiec sześćkroć siedmdziesiąt pięć tysięcy;WX)(I uczynił Mojżesz i Elazar, kapłan, jako rozkazał Wiekuisty Mojżeszowi;zWo(Z połowy zaś „synów Israela” weźmiesz po jednemu wziętemu z pięćdziesięciu - z ludzi, z rogacizny, z osłów i z trzód, z wszelkiego bydła domowego - i oddasz to Lewitom trzymającym straż przy przybytku Wiekuistego.”eVE(Z ich połowy to weźmiecie, i oddam to Elazarowi, kapłanowi, jako „dań Wiekuistemu”;1U](I pobierzesz podatek Wiekuistemu: od wojowników, którzy występowali do boju, po jednej duszy z pięciuset, tak z ludzi jak i z rogacizny, z osłów i z trzód.{Tq(I rozdziel tę zdobycz na pół między czynnych na wojnie, którzy występowali do boju, i między cały zbór;S(„Zbierz poczet całej zdobyczy pojmanej wraz z ludźmi i bydłem - ty i Elazar, kapłan, i naczelnicy rodów w zborze,9Ro(I oświadczył Wiekuisty Mojżeszowi, i rzekł:wQi(Wypierzecie też szaty wasze dnia siódmego, i oczyścicie się, a następnie możecie wnijść do obozu.”cPA(Wszystko co przechodzi przez ogień, przeprowadzicie przez ogień, a czystem będzie, jednak i wodą oczyszczającą oczyszczonem być musi; wszystko zaś, co nie przechodzi przez ogień, przeprowadzicie przez wodę;AO(Tylko złoto, srebro, miedź, żelazo, cynę i ołów, - N(I rzekł Elazar, kapłan, do wojowników, którzy chodzili na wojnę: „Oto ustawa zakonu, którą nakazał Wiekuisty Mojżeszowi: M(Każdą też szatę, i każdą rzecz skórzaną, i każdy wyrób z koziej sierści, i każde naczynie drewniane oczyścicie.”ML(Wy zaś obozujcie po za obozem przez siedm dni; każdy, który zabił człowieka, i każdy, który dotknął się poległego, oczyśćcie się dnia trzeciego i dnia siódmego, wy i jeńce wasi;zKo(Wszystkie jednak dzieci płci żeńskiej, które nie poznały łoża męzkiego, zostawcie przy życiu dla siebie;J3(Przetoż teraz pozabijajcie każdego chłopca z pośród dzieci, i każdą też niewiastę, która poznała męża na łożu męzkiem - zabijcie;=Iu(Wszak to one przeznaczone były dla synów Israela, za sprawą Bileama, by skłonić do odstępstwa od Wiekuistego na rzecz Peora - z czego wynikła klęska w zborze Wiekuistego!VH'(I rzekł do nich Mojżesz: „Zostawiliście przy życiu wszystkie kobiety!?|Gs(Ale rozgniewał się Mojżesz na wodzów wojska, tysiączników i setników, którzy wrócili z wyprawy wojennej;iFM( I wyszli Mojżesz i Elazar, kapłan, i wszyscy naczelnicy zboru na spotkanie ich po za obóz;3Ea( I sprowadzili do Mojżesza i do Elazara, kapłana, i do zboru synów Israela jeńców, zdobycz i łupy, do obozu na równiny Moabu, które nad Jardenem Jerychońskim.WD)( Zabrali też wszystkie łupy i wszelką zdobycz wraz z ludźmi i bydłem, -\C3( I wszystkie miasta w osiadłościach ich, i wszystkie zamki ich popalili ogniem;B+( I zabrali w niewolę synowie Israela kobiety Midjańskie i dzieci ich, i wszystko bydło, i wszystkie stada i cały dobytek ich złupili;4Ac(I królów Midjanu zabili między innymi poległymi: Ewiego, i Rekema, i Cura, i Chura, i Rebę, pięciu królów Midjanu, - Bileama też, syna Beora, zabili mieczem.h@K(I napadli na Midjantów, jak rozkazał Wiekuisty Mojżeszowi, i zabili wszystkich mężczyzn;3?a(I wyprawił ich Mojżesz po tysiącu z pokolenia na wojnę, ich i Pinchasa, syna Elazara, kapłana wojskowego, a przybory święte i trąby na trwogę w ręku jego.n>W(I wydzielono z tysięcy Israela po tysiącu z pokolenia - dwanaście tysięcy uzbrojonych do boju.Y=-(Po tysiącu z pokolenia, ze wszystkich pokoleń Israela wyszlecie na wojnę!”,<S(I rzekł Mojżesz do ludu, mówiąc: „Uzbrójcie z pośród siebie ludzi na wojnę, aby szli przeciw Midjanitom, a wywarli pomstę Wiekuistego na Midjanitach;l;S(„Pomścij krzywdę synów Israela nad Midjanitami poczem przyłączon będziesz do ludu twego!”8: o(I oświadczył Wiekuisty Mojżeszowi, i rzekł:9%(Oto ustawy, które przykazał Wiekuisty Mojżeszowi odnośnie do męża i żony, ojca i córki jego, w młodości jej, w domu ojcowskim.]85(Gdyby zaś zniósł je po usłyszeniu o tem, - tedy wziął na siebie winę jej.”W7)(A jeżeliby mąż jej milczał na to dzień za dniem, to utwierdził tem wszystkie śluby jej, albo wszystkie zarzeczenia, które na niej; utwierdził je, gdyż milczał na to, dnia, którego to słyszał;6+( Każdy ślub, i każde zaprzysiężone zarzeczenie się na udręczenie duszy - mąż jej może je utwierdzić, i mąż jej może je znieść;_59( Ale gdyby zniósł je mąż jej dnia, którego to słyszał; wtedy wszystko, co wyszło z ust jej, tak śluby jej, jak zarzeczenie duszy jej, nie utwierdzają się: mąż jej zniósł je, a Wiekuisty wybaczy jej.Q4( Jeżeli słyszał to mąż jej, a milczał na to, i nie sprzeciwiał się temu, - wtedy utwierdzają się wszystkie śluby jej, i każde zarzeczenie, którem związała duszę swą, utwierdza się;u3e( Jeżeliby zaś w domu męża swego ślubowała, albo związała zarzeczeniem duszę swą pod przysięgą, -q2]( Wszakże ślub wdowy albo rozwódki, wszystko, czemby związała duszę swą, - utwierdza się dla niej.K1(Gdyby zaś dnia, któregoby usłyszał mąż jej, sprzeciwił się temu; wtedy zniósł ślub, który na niej, i wyrzeczenie ust jej, którem związała duszę swą, - a Wiekuisty wybaczy jej.>0w(A usłyszałby mąż jej, a dnia, któregoby słyszał, milczał na to, - wtedy utwierdzają się śluby jej, i zarzeczenia, któremiby związała duszę swą, utwierdzają się;~/w(A jeśliby poszła za mąż, gdy były śluby jej na niej, albo wyrzeczenie ust jej, którem związała duszę swą,.(Jeżeliby zaś sprzeciwiał się temu ojciec jej, dnia, którego to usłyszał, - wtedy wszystkie śluby jej, albo wszystkie zarzeczenia, któremi związała duszę swą, nie utwierdzają się, a Wiekuisty wybaczy jej, - gdyż sprzeciwiał się temu ojciec jej.u-e(A słyszał jej ojciec ślub jej, albo zarzeczenie, którem związała duszę swą, a milczał na to ojciec jej: utwierdzają się wtedy wszystkie śluby jej, i każde też zarzeczenie, którem związała duszę swą, utwierdza się.,(Niewiasta też, jeżeliby ślubowała ślub Wiekuistemu, albo związała się zarzeczeniem w domu ojca swojego, w młodości swojej;Z+/(Jeżeliby kto ślubował ślub Wiekuistemu, albo złożył przysięgę, związawszy zarzeczeniem duszę swoję, niechaj nie naruszy słowa swojego: podług wszystkiego, co wyszło z ust jego, niechaj spełni.p* ](I oświadczył Mojżesz naczelnikom pokoleń synów Israela, i rzekł: „Oto, co rozkazał Wiekuisty!g)I((I opowiedział Mojżesz synom Israela o wszystkiem tak, jak rozkazał Wiekuisty Mojżeszowi.L(('To spełniać będziecie Wiekuistemu w uroczystościach waszych, oprócz objat i dobrowolnych darów waszych, całopaleń i śniednych ofiar waszych, i zalewek i ofiar opłatnych waszych.”v'g(&I kozła zagrzesznego jednego, oprócz całopalenia ustawicznego, śniednej ofiary jego, i zalewki do tego.v&g(%Ofiarę śniedną ich, i zalewki do cielca, barana i jagniąt, stosownie do liczby ich, - według przepisu;&%G($A przynosić będziecie całopalenie, ofiarę ogniową, na woń przyjemną Wiekuistemu, - cielca jednego, barana jednego, jagniąt rocznych siedm, zdrowych;m$U(#A dnia ósmego świętowanie będzie u was; żadnej roboty uciążliwej wykonywać nie będziecie.v#g("I kozła zagrzesznego jednego, oprócz całopalenia ustawicznego, śniednej ofiary jego, i zalewki do tego." (!Ofiarę zaś śniedną ich, i zalewki do cielców, baranów i jagniąt, stosownie do liczby ich, - według przepisu o nich.d!C( A dnia siódmego - cielców siedm, baranów dwa, jagniąt rocznych czternaście, zdrowych.v g(I kozła zagrzesznego jednego, oprócz całopalenia ustawicznego, śniednej ofiary jego, i zalewek do nich.y(Ofiarę zaś śniedną ich, i zalewki do cielców, baranów i jagniąt, stosownie do liczby ich, - według przepisu;cA(A dnia szóstego - cielców ośm, baranów dwa, jagniąt rocznych czternaście, zdrowych.vg(I kozła zagrzesznego jednego, oprócz całopalenia ustawicznego, śniednej ofiary jego, i zalewki do tego.y(Ofiarę zaś śniedną ich, i zalewki do cielców, baranów i jagniąt, stosownie do liczby ich, - według przepisu;hK(A dnia piątego - cielców dziewięć, baranów dwa, jagniąt rocznych czternaście, zdrowych.{(I kozła jednego na ofiarę zagrzeszną; oprócz całopalenia ustawicznego, śniednej ofiary jego, i zalewki do tego.zo(Ofiarę śniedną ich, i zalewki do cielców, baranów i jagniąt, stosownie do liczby ich, - według przepisu;iM(A dnia czwartego - cielców dziesięć, baranów dwa, jagniąt rocznych czternaście, zdrowych;vg(I kozła zagrzesznego jednego, oprócz całopalenia ustawicznego, śniednej ofiary jego, i zalewki do tego.y(Ofiarę zaś śniedną ich, i zalewki do cielców, baranów i jagniąt, stosownie do liczby ich, - według przepisu;jO(A dnia trzeciego - cielców jedenaście, baranów dwa, jagniąt rocznych czternaście, zdrowych.(I kozła jednego na ofiarę zagrzeszną, - oprócz całopalenia ustawicznego, śniednej ofiary jego, i zalewek do nich.y(Ofiarę zaś śniedną ich, i zalewki do cielców, baranów i jagniąt, stosownie do liczby ich, - według przepisu;q](A dnia drugiego - cielców młodych dwanaście, baranów dwa, jagniąt rocznych czternaście, zdrowych;{(I kozła jednego na ofiarę zagrzeszną; oprócz całopalenia ustawicznego, śniednej ofiary jego, i zalewki do tego.W)(A po dziesiątej części efy na jagnię każde z owych czternastu jagniąt;O(A na ofiarę śniedną do tego: mąki przedniej, zaczynionej oliwą, trzy dziesiąte efy na cielca każdego z owych trzynastu cielców; dwie dziesiąte na barana każdego z owych dwóch baranów.B( I przynosić będziecie całopalenie, ofiarę ogniową, woń przyjemną Wiekuistemu: cielców młodych trzynaście, baranów dwa, jagniąt rocznych czternaście; zdrowe niechaj będą.W )( Piętnastego zaś dnia tegoż miesiąca siódmego, zgromadzenie świąteczne będzie u was: żadnej pracy uciążliwej nie wykonywajcie - a obchodzić będziecie uroczystość Wiekuistemu przez siedm dni;* O( Kozła jednego na ofiarę zagrzeszną, oprócz ofiary zagrzesznej oczyszczającej i całopalenia ustawicznego, wraz z śniedną ofiarą jego, i zalewkami ich.Q ( Po dziesiątej części efy na jagnię każde z owych siedmiu jagniąt; /( A na ofiarę śniedną do tego: mąki przedniej, zaczynionej oliwą, trzy dziesiąte efy na każdego cielca, dwie dziesiąte na barana każdego;, S(I przynosić będziecie całopalenie Wiekuistemu na woń przyjemną: cielca młodego jednego, barana jednego, jagniąt rocznych siedm; zdrowe niech będą u was./Y(Dziesiątego zaś tegoż miesiąca siódmego, zgromadzenie świąteczne będzie u was; a będziecie udręczali dusze wasze; żadnej pracy wykonywać nie będziecie.hK(Oprócz całopalenia miesięcznego i śniednej ofiary jego, i oprócz całopalenia ustawicznego i śniednej ofiary jego, wraz z zalewkami, podług przepisu o nich, - na woń przyjemną, na ofiarę ogniową Wiekuistemu.?{(I kozła jednego, zagrzesznego, dla rozgrzeszenia was;T#(A po dziesiątej części efy na jagnię każde z owych siedmiu jagniąt;/(A na śniedną ofiarę do tego: mąki przedniej, zaczynionej oliwą, trzy dziesiąte efy na każdego cielca, dwie dziesiąte na każdego barana;(A przygotujecie całopalenie na woń przyjemną Wiekuistemu: cielca młodego jednego, barana jednego, jagniąt rocznych siedm, zdrowych;3 c(Miesiąca zaś siódmego, pierwszego dnia miesiąca zgromadzenie świąteczne będzie u was; żadnej pracy uciążliwej nie wykonywajcie; dniem trąbienia będzie on wam!'(Oprócz całopalenia ustawicznego, i śniednej jego ofiary przygotowywać to będziecie; zdrowe niechaj będą u was, z zalewkami do tego..Y(Kozła jednego, dla rozgrzeszenia was;Q(Po dziesiątej części efy na jagnię każde z owych siedmiu jagniąt;~9(A na ofiarę śniedną do tego - mąki przedniej, zaczynionej oliwą, trzy dziesiąte efy na cielca każdego, dwie dziesiąte efy na barana każdego; }(I składać będziecie całopalenie na woń przyjemną Wiekuistemu: cielców młodych dwa, barana jednego, siedm jagniąt rocznych.S|!(W dzień zaś pierwocin, gdy składać będziecie nową ofiarę śniedną Wiekuistemu, w wasze święto tygodni, - zgromadzenie świąteczne będzie u was; żadnej pracy uciążliwej nie wykonywajcie.s{a(Dnia zaś siódmego zgromadzenie świąteczne będzie u was; żadnej pracy uciążliwej nie wykonywajcie.4zc(Tak przygotujecie codzień przez siedm dni, na chleb ogniowy, na woń przyjemną Wiekuistemu; oprócz całopalenia ustawicznego przygotowywanem to będzie i zalewki jego;lyS(Oprócz całopalenia porannego, będącego całopaleniem ustawicznem, przygotowywać to będziecie.>xy(I kozła jednego zagrzesznego, dla rozgrzeszenia was:dwC(Po dziesiątej części efy przygotować masz na jagnię każde, z owych siedmiu jagniąt;9vm(A na ofiarę śniedną do tego, - mąki przedniej, zaczynionej oliwą, trzy dziesiąte efy na każdego cielca, a dwie dziesiąte na każdego barana - przygotowywać to macie;-uU(A składać będziecie ofiarę ogniową, całopalenie Wiekuistemu: cielców młodych dwa, barana jednego, i siedm jagniąt rocznych, zdrowe niechaj będą u was.bt?(Dnia pierwszego - zgromadzenie świąteczne: żadnej pracy uciążliwej nie wykonywajcie;tsc(Zaś piętnastego dnia tegoż miesiąca - święto uroczyste; przez siedm dni przaśniki jadać będziecie.Zr/(A miesiąca pierwszego, czternastego dnia tegoż miesiąca Pesach - Wiekuistemu.q(Kozieł też jeden na ofiarę zagrzeszną Wiekuistemu; oprócz całopalenia ustawicznego spełnianym być winien wraz z zalewką jego.Sp!(A zalewki do nich: pół hynu będzie na cielca, a trzecia część hynu na barana, a czwarta część hynu wina na jagnię. Oto całopalenie od miesiąca do miesiąca przez wszystkie miesiące roku.6og( A po dziesiątej części efy mąki przedniej, zaczynionej oliwą, na ofiarę śniedną do każdego jagnięcia. Całopalenie to, woń przyjemna, ofiara ogniowa Wiekuistemu.mnU( I trzy dziesiąte efy mąki przedniej na ofiarę śniedną, zaczynionej oliwą, do każdego barana;"m?( A na nów miesięcy waszych przynosić będziecie na całopalenie Wiekuistemu: cielców młodych dwa, barana jednego, jagniąt rocznych siedm, zdrowych,ilM( Całopalenie to od Sabbatu do Sabbatu, oprócz całopalenia ustawicznego, wraz z zalewką jego.-kU( A w dzień Sabbatu - dwoje jagniąt rocznych, zdrowych, i dwie dziesiąte efy mąki przedniej - na ofiarę śniedną, zaczynionej oliwą, wraz z zalewką jej, -3ja(A jagnię drugie sprawiaj nad wieczorem, z taką ofiarą śniedną jak z rana, i z taką zalewką spełniaj je, - na ofiarę ogniową, na woń przyjemną Wiekuistemu.i(A zalewka jej - czwarta część hynu na jagnię jedno; na świętem miejscu wylewać będziesz zalewkę mocną Wiekuistemu.whi(Całopalenie to ustawiczne, spełnione przy górze Synai, na woń przyjemną, na ogniową ofiarę Wiekuistemu;g(I dziesiątą część efy mąki przedniej na ofiarę śniedną, zaczynionej oliwą wytłoczoną, czwartą częścią hynu.Pf(Jagnię jedno sprawiaj zrana, a jagnię drugie sprawiaj nad wieczorem.!e=(I powiesz im: oto ofiara ogniowa, którą przynosić macie Wiekuistemu: jagniąt - rocznych, zdrowych, dwoje na dzień, - jako całopalenie ustawiczne.?dy(„Rozkażesz synom Israela a powiesz im: ofiary Mojej, chleba Mojego z ofiar Moich ogniowych, woni przyjemnej dla Mnie, przestrzegajcie - abyście Mi ją przynosili czasu swojego.8c o(I oświadczył Wiekuisty Mojżeszowi, i rzekł:fbG(I położył nań ręce swoje, i ustanowił go, jako powiedział Wiekuisty przez Mojżesza.!a=(I uczynił Mojżesz, jako mu rozkazał Wiekuisty i wziął Jehoszuę, i postawił go przed oblicze Elazara, kapłana, i przed oblicze całego zboru;`!(Przed obliczem też Elazara, kapłana, stawać powinien, póki ten będzie badał zań postanowienia Urym przed Wiekuistym; według orzeczenia jego im wychodzić, i według orzeczenia jego im wchodzić: jemu i wszystkim synom Israela z nim, i całemu zborowi!”b_?(I złożysz nań część godności twojej, aby słuchał go cały zbór synów Israela.w^i(I postaw go przed oblicze Elazara, kapłana, i przed oblicze całego zboru, a ustanów go przed oczyma ich, ] (I rzekł Wiekuisty do Mojżesza: „Weź sobie Jehoszuę, syna Nuna, męża obdarzonego duchem, a połóż rękę twoję nań;Q\(Któryby wychodził przed nimi, i któryby wchodził przed nimi; któryby ich wywodził i któryby ich przywodził; a niechaj nie zostanie zbór Wiekuistego jako owce, które nie mają pasterza!”`[;(„Niechaj ustanowi Wiekuisty, Bóg duchów wszelkiego ciała, nad zborem tym - męża,:Zq(I rzekł Mojżesz do Wiekuistego, i powiedział:DY(Przeto żeście sprzeciwili się słowu Mojemu na puszczy Cyn, podczas narzekania zboru, aby uświęcić Mnie przez wody w oczach ich, przez owe wody Meryba w Kadesz, na puszczy Cyn!”wXi( A gdy obejrzysz ją, przyłączon będziesz do ludu twego i ty, jako przyłączon został Ahron, brat twój;W{( I rzekł Wiekuisty do Mojżesza: „Wstąp na tę górę Abarym, i spójrz na ziemię, którą oddaję synom Israela,oVY( A gdyby nie miał braci ojciec jego, to oddacie jego udział krewnemu najbliższemu mu z rodziny jego, aby go odziedziczył; a niechaj będzie to dla synów Israela zasadniczem prawem, - jako rozkazał Wiekuisty Mojżeszowi!”OU( A gdyby braci nie miał, - to oddacie jego udział braciom ojca jego;KT( A gdyby córki nie miał, - to oddacie jego udział braciom jego;S(Synom zaś Israela powiesz tak: Ktokolwiekby umarł, a syna nie zostawił, przeniesiecie tedy udział jego na jego córkę.R(„Słusznie córki Celafchada mówią: daj im posiadłość dziedziczną wpośród braci ojca ich, a przenieś udział ojca ich na nie.9Qo(I oświadczył Wiekuisty Mojżeszowi, i rzekł:9Po(I przedstawił Mojżesz sprawę ich Wiekuistemu.$OC(Czemużby zginąć miało imię ojca naszego z pośród rodziny jego, dla tego, że syna nie miał? Daj nam posiadłość między braćmi ojca naszego!”8Nk(„Ojciec nasz umarł na pustyni, a nie był on w rzeszy tych, którzy się spiknęli przeciw Wiekuistemu w zborze Koracha, ale dla grzechu swego umarł, synów nie mając.M+(I stanęły przed Mojżeszem, i przed Elazarem, kapłanem, i przed naczelnikami i całym zborem u wejścia do przybytku zboru, i rzekły:IL (I przystąpiły córki Celafchada, syna Chefera, syna Gileada, syna Machyra, syna Menaszy z rodzin Menaszy syna Josefa, a oto imiona córek jego: Machla, Noa, i Chogla, i Milka, i Thyrca;K-(AGdyż rzekł był Wiekuisty o nich: umrzeć im na pustyni! I nie został z nich nikt - prócz Kaleba, syna Jefunny, i Jehoszuego, syna Nuna.J(@A między tymi nie było żadnego ze spisanych przez Mojżesza i Ahrona, kapłana, którzy spisali synów Israela na puszczy Synai.I(?Oto spisani przez Mojżesza i Elazara, kapłana, którzy spisali synów Israela na stepach Moabu nad Jardenem Jerychońskim.ZH/(>A było spisowych ich dwadzieścia trzy tysiące - wszystkich mężczyzn od miesiąca i wyżej; wszakże nie stawili się do przeglądu wraz z synami Israela, bo nie dano im udziału między synami Israela;fGG(=Ale pomarli Nadab i Abihu, gdy przynieśli ogień niepoświęcony przed oblicze Wiekuistego.FF(o(4I oświadczył Wiekuisty Mojżeszowi, i rzekł:]=5(3Oto spisowi synów Israela: sześćkroć sto tysięcy tysiąc siedmset trzydzieści.n<W(2Oto rodziny Naftalego, według rodzin ich; a spisowych ich: czterdzieści pięć tysięcy czterysta. v0~~~e~}}}S}|||A{{{i{#zznyy=xxsx3www_wvvEuu{utHsrqqqRpoo%nn;mmcllkkVjiihhZhggqg:fffQfeeheddSccba``l__Q^^[]]t\\%[ZZMYYxXX'WtWV.UU1ToSS+RRQFPONMLL!KPJIHHH&GG FJEE'DD+CBAAA#@@:??7>:=q<<7;N::*9L88d77j65554T43f22p11d00/.. -,,L++A+**)u(''A&&(%$$o##"""X!! j0\+%m00_u@O`5{  ! > g qVNhK2Wy zaś, którzyście lgnęli do Wiekuistego, Boga waszego, żywiście wszyscy po dziś dzień!,S2Oczy wasze widziały, co uczynił Wiekuisty za Baal-Peora; gdyż każdego, który szedł za Baal-Perjrem, - wytępił go Wiekuisty, Bóg twój, z pośród ciebie;"?2Nie dodawajcie do słowa, które ja wam poruczam, ani odejmujcie od niego, przestrzegając przykazań Wiekuistego, Boga waszego, które ja wam nakazuję.D 2Teraz tedy, Israelu, słuchaj ustaw i praw, których was nauczam, abyście je spełniali, abyście żyli, i poszli, i posiedli ziemię, którą Wiekuisty, Bóg ojców waszych, daje wam;= w2I tak pozostaliśmy w nizinie, naprzeciw Beth-Peor.$ C2Ale porucz to Jehoszuemu, i pokrzep go, i utwierdź go, albowiem on pójdzie przed ludem tym, a on poda im w dziedzictwo ziemię, którą zobaczysz!”: o2Wstąp na szczyt Pisgi, a podnieś oczy twe ku zachodowi, i ku północy, i ku południowi, i ku wschodowi, a popatrz oczyma swemi; ponieważ nie przejdziesz za Jarden ten!1 ]2Ale uniósł się Wiekuisty na mnie z przyczyny waszej, i nie wysłuchał mnie; i rzekł Wiekuisty do mnie: „Dosyć tobie; nie mów więcej do Mnie w sprawie tej;v g2Niechże też przejdę i zobaczę ową ziemię piękną, która za Jardenem, górę ową piękną, i Liban!lS2Panie Wszechmocny! Tyś począł okazywać słudze Twojemu wielkość Twoję, i rękę Twą potężną; bo gdzież Bóg na niebie, albo na ziemi, któryby spełnić mógł coś podobnego do dzieł Twoich, i do czynów Twoich?7k2I błagałem Wiekuistego podówczas, mówiąc:P2Nie obawiajcie się ich, gdyż Wiekuisty, Bóg wasz, Sam walczy za was!S!2Jehoszuemu też zapowiedziałem wówczas, mówiąc: Oczy twoje widzą wszystko, co uczynił Wiekuisty, Bóg wasz, dwóm królom tym; tak samo uczyni Wiekuisty wszystkim królestwom, do których idziesz;_92Dopóki nie da pokoju Wiekuisty braciom waszym jako i wam, a zdobędą i oni ziemię, którą Wiekuisty, Bóg wasz, odda im za Jardenem; - a wtedy wrócicie każdy do posiadłości swojej, którą oddałem wam.%2Tylko żony wasze, i dzieci wasze, i stada wasze, - gdyż wiem, że stada liczne macie, - zostaną w miastach waszych, które dałem wam;N2I rozkazałem wam podówczas, i rzekłem: Wiekuisty, Bóg nasz, oddaje wam ziemię tę w posiadanie; a tak zbrojno pójdziecie przed bracią waszą, synami Israela, wszyscy mężowie wojenni, -wi2I do Araby, Jardenu, Gewulu, od Kinnereth aż do morza Araby, morza Słonego, u stoków Pisgi, ku wschodowi.2A Reubenidom i Gadydom oddałem - od Gileadu aż do potoku Arnon, środek potoku, i Gewul aż do potoku Jabbok, granicy synów Ammonu;'K2Machyrowi zaś oddałem Gilead;1~]2Jair, syn Menaszy zabrał cały obwód Argob, aż do granic Geszuryty i Maachyty, i nazwał go, oprócz Baszami, od imienia swego siołami Jaira, aż po dziś dzień.6}g2 Pozostałą zaś część Gileadu, i cały Baszan, królestwo Oga, oddałem połowie pokolenia Menaszy, - cały obwód Argob; cały ten Baszan nazywają ziemią olbrzymów.!|=2 Tę oto ziemię zdobyliśmy podówczas; od Aroeru, co nad potokiem Arnon, i połowę góry Gilead wraz z miastami jej, oddałem Reubenidom i Gadydom.x{k2 Gdyż tylko Og, król Baszanu, pozostał z ostatka olbrzymów; oto łoże jego, - łoże żelazne, - wszak znajduje się w Rabba u synów Ammonu: dziewięć łokci długość jego, a cztery łokcie szerokość jego, na łokieć męzki.z2 Wszystkie miasta na równinie, i cały Gilead, i cały Baszan aż do Salchy i Edrei, miast stołecznych Oga Baszańskiego.Vy'2 Cydończycy nazywają Chermon Syrjonem, Emorejczycy zaś nazywają go Snir. -x2I tak zabraliśmy wówczas ziemię z ręki dwu królów Emorei, które po tej stronie Jardenu, - od potoku Arnon, aż do góry Chermon.@w}2Wszelkie zaś bydło i łupy miast zagrabiliśmy sobie.*vO2I położyliśmy zaklęcie na nie, jakośmy uczynili Sychonowi, królowi Cheszbonu, kładąc zaklęcie na całą ludność męzką miasta, na kobiety i dzieci.{uq2Wszystko to - miasta, obwarowane murami wysokiemi, bramami i zaworami, - oprócz miast otwartych licznych bardzo.3ta2I zdobyliśmy wszystkie miasta jego podówczas; nie było grodu, któregobyśmy nie zabrali im: sześćdziesiąt miast, cały obwód Argob, królestwo Oga Baszańskiego;s72I podał Wiekuisty, Bóg nasz, w ręce nasze i Oga, króla Baszanu, i wszystek lud jego, - i poraziliśmy go, że nie zostało po nim szczątku.frG2I rzekł Wiekuisty do mnie: „Nie obawiaj się go; gdyż w rękę twoję oddaję go, i wszystek lud jego, i ziemię jego; i uczynisz mu, jakoś uczynił Sychonowi, królowi Emorei, który zasiadał w Cheszbonie.”&q I2I zwróciliśmy się, i pociągnęliśmy drogą ku Baszanowi; i wystąpił Og, król Baszanu, naprzeciw nam, - on i wszystek lud jego, do walki pod Edrei.0p[2%Tylko do ziemi synów Ammonu nie zbliżyłeś się, do całego przybrzeża potoku Jabbok, ani do miast górskich, ani do niczego, czego wzbronił Wiekuisty, Bóg nasz.Mo2$Od Aroer, które nad brzegiem potoku Arnon, i od miasta, które wpośród potoku, aż do Gilead; nie było grodu, któryby nieprzystępnym był dla nas; wszystko poddał nam Wiekuisty, Bóg nasz;Nn2#Tylkośmy bydło zagrabili sobie, i łupy miast, któreśmy zdobyli.+mQ2"I zdobyliśmy wszystkie miasta jego podówczas, i położyliśmy zaklęcie na całą ludność męzką miast, na kobiety i dzieci; nie zostawiliśmy szczątku.tlc2!I podał go Wiekuisty, Bóg nasz, w moc naszę, i poraziliśmy go, i synów jego, i wszystek lud jego;Yk-2 I wystąpił Sychon przeciw nam, - on i wszystek lud jego, do walki pod Jahac;j%2Tedy rzekł Wiekuisty do mnie: „Patrz! Zaczynam poddawać tobie Sychona, i ziemię jego; pocznijże zdobywać, zdobywać ziemię jego!”Mi2Ale nie chciał Sychon, król Cheszbonu, przepuścić nas przez swoje; gdyż ukrnąbrnił Wiekuisty, Bóg twój ducha jego, i utwierdził serce jego, aby go podał w rękę twoję, jak to dziś.4hc2Jako uczynili mi synowie Esawa, osiadli na Seirze, i Moabici, zamieszkali w Ar, - póki nie przeprawię się za Jarden, do ziemi, którą Wiekuisty, Bóg nasz, daje nam! g2Żywności za pieniądze sprzedasz mi, abym jadł, wody też za pieniądze dasz mi, abym pił; - tylko z ludźmi moimi przejdę, -sfa2Chciałbym przejść przez ziemię twoję; tylko po drodze pójdę; nie zboczę ani na prawo, ani na lewo;qe]2Wysłałem tedy posłów z puszczy Kedemoth do Sychona, króla Cheszbonu, ze słowami pokoju, mówiąc:9dm2Od dnia dzisiejszego zacznę szerzyć strach i bojaźń przed tobą na ludy pod całem niebem, tak że usłyszawszy sławę twoję, zadrżą i zatrwożą się przed tobą!”Pc2Wstańcie, wyruszcie, a przeprawcie się przez potok Arnon! Patrz, oddaję w rękę twoję Sychona, króla Cheszbonu, Emorejczyka, i ziemię jego; pocznijże zdobywać, a wszczynaj z nim walkę!b}2Awwitów zaś, osiadłych po wsiach aż do Azzy, Kaftorowie, co wyszli z Kaftoru, wytępili, a osiedli na ich miejscu.1a]2Jako uczynił dla synów Esawa, osiadłych na Seirze, wytępiwszy Chorejczyków z przed oblicza ich, i wypędzili ich, i osiedli na ich miejscu, aż po dziś dzień.`#2Lud wielki i liczny i rosły jak Enakowie; wytępił ich zaś Wiekuisty przed obliczem ich, i wypędzili ich, a osiedli na ich miejscu._2Za ziemię olbrzymów poczytują i ją; olbrzymi zamieszkiwali ją przedtem; Ammonici wszakże nazywają ich Zamzummami, -J^2A przybliżasz się ku synom Ammonu: nie nacieraj na nich, ani wszczynaj z nimi walki; gdyż nie oddam ci nic z ziemi synów Ammonu w dziedzictwo; bo synom Lota oddałem ją w dziedzictwo.:]q2„Przechodzisz teraz mimo granicy Moabu, mimo Ar;3\c2Oświadczył mi wtedy Wiekuisty, i rzekł:K[2A gdy wyginęli wszyscy wojownicy, i wymarli z pośród ludu, -mZU2Także i ręka Wiekuistego była na nich, aby ich wyplenić z pośród obozu, póki nie wyginęli;bY?2Czasu zaś, przez któryśmy szli od Kadesz-Barnea aż przeprawiliśmy się przez potok Zered, było trzydzieści i ośm lat, - aż wyginęło całe pokolenie wojowników z obozu, jako im był przysiągł Wiekuisty;mXU2 Teraz wstańcie a przeprawcie się przez potok Zered!” I przeprawiliśmy się przez potok Zered.dWC2 A na Seirze osiedli Chorejczycy przedtem; ale synowie Esawa wypędzili i wytępili ich z przed oblicza swojego, a osiedli na ich miejscu, jako uczynił Israel z ziemią dziedzictwa swego, którą dał im Wiekuisty.^V72 Za olbrzymów poczytywano i ich, jako Enakitów; Moabici zaś nazywają ich Emitami.WU)2 Emici przedtem zamieszkiwali ją, lud wielki i liczny i rosły jak Enakowie.;Tq2 I rzekł Wiekuisty do mnie: „Nie nacieraj na Moab, ani wszczynaj z nimi walki; gdyż nie oddam ci nic z ziemi jego w dziedzictwo; bo synom Lota oddałem Ar w dziedzictwo! 7Si2I tak odstąpiliśmy od braci naszych, synów Esawa, osiadłych na Seirze, od drogi Araby, od Elath i Ecjon-Geber. Zwróciwszy się, poszliśmy drogą ku puszczy Moabskiej;nRW2Albowiem Wiekuisty, Bóg twój, błogosławił ci we wszelkiej sprawie rąk twoich, opiekując się pochodem twoim przez tę pustynię wielką; oto, czterdzieści lat Wiekuisty, Bóg twój, z tobą; nie zbywało ci na niczem!”Q2Żywność kupujcie u nich za pieniądze, abyście jedli; a także wody nabywajcie u nich za pieniądze, abyście pili.P2Nie wszczynajcie z nimi walki; gdyż nie oddam wam z ziemi ich ani na stopę nogi, bom w dziedzictwo oddał, Esawowi górę Seir; 5Oe2Ludowi zaś rozkażesz i powiesz: Przejdziecie mimo granicy braci waszych, synów Esawa, osiadłych na Seirze; - a choć ulękną się was, jednak strzeżcie się bardzo.KN2„Dość wam okrążać górę tę, zwróćcie się ku północy!0M]2I oświadczył mi Wiekuisty, i rzekł:$L E2Tedyście się zwrócili i wyruszyli ku pustyni, drogą ku morzu Sitowemu, jako powiedział Wiekuisty do mnie; i okrążaliśmy górę Seir długie czasy.`K =2.I przebyliście w Kadesz długie czasy: jakiemi były czasy, któreście przebyli tam! J 2-Tedyście wrócili, i płakali przed Wiekuistym; ale nie wysłuchał Wiekuisty głosu waszego, a nie skłonił uszu Swoich do was;I ;2,Ale wystąpił Emorejczyk, osiadły na górze onej przeciw wam, i ścigali was, tak jako czynią pszczoły, i porazili was w Seirze aż do szczętu; H 2+I mówiłem wam, aleście nie słuchali, i sprzeciwiliście się słowu Wiekuistego, i zawrzeliście, i weszliście na górę.)G O2*Lecz Wiekuisty rzekł do mnie: „Powiedz im: nie wstępujcie i nie walczcie, gdyż niema Mnie wpośród was, abyście nie byli porażeni od wrogów waszych!”oF [2)I odpowiedzieliście mi mówiąc: „Zgrzeszyliśmy Wiekuistemu; pójdziemy i będziemy walczyli jako rozkazał Wiekuisty, Bóg nasz!” I przypasaliście każdy broń swą wojenną, i porwaliście się, by wstąpić na górę;VE )2(Wy zaś zabierzcie się, i wyruszcie ku pustyni, drogą ku morzu Sitowemu!”VD )2'Dzieci zaś wasze, o którycheście mówili, że łupem zostaną, - i synowie wasi, którzy jeszcze nie poznali dzi-siaj, co dobre, a co złe, - oni to wnijdą tam, i im ją oddam, i oni ją posiędą;C }2&Jehoszua, syn Nuna, który stoi przed tobą, on wejdzie tam; jego utwierdzaj, gdyż on ją odda w posiadanie Israelowi;gB K2%I na mnie rozgniewał się Wiekuisty z przyczyny waszej, mówiąc: „I ty nie wejdziesz tam;A 92$Tylko Kaleb, syn Jefunny: on ją zobaczy, i jemu dam ziemię, po której przechodził, i synom jego, - za to, że szedł zupełnie za Wiekuistym.” @ 2#„Zaprawdę, nie ujrzy nikt z ludzi tych, z tego rodu niegodziwego, ziemi pięknej, którąm zaprzysiągł oddać ojcom waszym,e? G2"I usłyszał Wiekuisty głos mów waszych, i rozgniewał się, i zaprzysiągł, i rzekł:)> O2!Który idzie przed wami po drodze, by wypatrzyć wam miejsce obozowania: w ogniu - nocą, aby wskazywać wam drogę, którą iść macie, - a w obłoku dniem!>= {2 Ale i przy tem nie ufacie Wiekuistemu, Bogu waszemu, ->< y2I na pustyni gdzie widziałeś, że cię nosił Wiekuisty, Bóg twój, jako nosi człowiek syna swojego, - na całej drodze, którąście przeszli, ażeście przybyli na to miejsce; ; 2Wiekuisty, Bóg wasz, który kroczy przed wami, On walczyć będzie za was, tak jako wam czynił w Micraim, w oczach waszych, -F:  2A powiedziałem wam: Nie drzyjcie, a nie lękajcie się ich!D9 2Dokąd nam pójść? Bracia nasi strwożyli serca nasze, mówiąc: Lud to większy i roślejszy od nas, miasta wielkie i warowne aż do nieba, i też syny Enakitów widzieliśmy tam.”28 a2I szemraliście w namiotach waszych, mówiąc: „Z nienawiści ku nam wywiódł nas Wiekuisty z ziemi Micraim, aby nas podać w ręce Emorejczyka, aby nas wytępić.f7 I2Wszakże nie chcieliście wnijść, a sprzeciwiliście się słowu Wiekuistego, Boga waszego; 6 2Nabrali też ze sobą owoców owej ziemi, i zdali nam sprawę, i rzekli: „Dobrą ziemia, którą Wiekuisty Bóg nasz daje nam.”_5 ;2I zabrali się, i wstąpili na górę, i doszli do doliny Eszkol, i wypatrzyli ją.4 2I okazało się to dobrem w oczach moich; i wziąłem z was dwunastu mężów, po mężu jednym z każdego pokolenia;Z3 12Tedyście przystąpili do mnie wszyscy, a rzekli: „Wyszlijmy ludzi przed sobą, aby zbadali nam tę ziemię, i zdali nam sprawę o drodze, po której wnijść mamy, i o miastach, do których wejdziemy!”62 i2Patrz, podaje Wiekuisty, Bóg twój przed tobą tę ziemię: wnijdźże, a zdobądź, jako zapowiedział ci Wiekuisty, Bóg ojców twoich; nie obawiaj się, ani się lękaj!g1 K2I rzekłem do was: Doszliście do góry Emorejskiej, którą Wiekuisty, Bóg nasz, oddaje nam;e0 G2I wyruszyliśmy od Chorebu, i przeszliśmy całą ową pustynię wielką i straszną, którąście widzieli, po drodze ku górze Emorejskiej, - jako rozkazał nam Wiekuisty, Bóg nasz, - i doszliśmy do Kadesz-Barnea;J/ 2I tak nakazałem wam podówczas wszystko, co wam czynić należy.i. O2Nie uwzględniajcie osób na sądzie; tak małego jako wielkiego wysłuchajcie; nie obawiajcie się nikogo, albowiem sąd od Boga jest; sprawę zaś, któraby za trudną była dla was, odnieście do mnie, a przesłucham ją.E- 2I rozkazałem sędziom waszym podówczas, mówiąc: Wysłuchajcie między bracią waszą, i rozsądzajcie sprawiedliwie między człowiekiem a powinowatym jego, a cudzoziemcem przy nim.y, o2I wziąłem ja przedniejszych z pokoleń waszych, mężów mądrych i znanych, i ustanowiłem ich naczelnikami waszymi, - tysiącznikami, i setnikami, i pięćdziesiętnikami, i dziesiętnikami, i nadzorcami podług pokoleń waszych.j+ Q2Tedyście odpowiedzieli mi, i rzekli: „Dobra to rzecz, którąś polecił, aby ją uczynić!”* !2 Dostarczcie z pośród siebie mężów mądrych i roztropnych i znanych według pokoleń waszych, - a postanowię ich na czele waszem!T) %2 Jakże mi unieść samemu troskę o was, i brzemię wasze, i spory wasze?( 2 Wiekuisty, Bóg ojców waszych, niechaj rozmnoży was, ilu was jest, tysiąckrotnie, i niech błogosławi was, jako przyobiecał wam;d' E2 „Wiekuisty, Bóg wasz, rozmnożył was, a otoście dziś jako gwiazdy nieba w mnóstwie!^& 92 I powiedziałem wam podówczas, i rzekłem: Nie mogę ja sam jeden udźwignąć was;I% 2Oto oddaję wam ziemię tę; idźcie a zdobądźcie ziemię, o której zaprzysiągł Wiekuisty ojcom waszym, Abrahamowi, Ic'hakowi, i Jakóbowi, iż ją odda im, i potomstwu ich po nich.”y$ o2Zabierzcie się, i wyruszcie, a pójdźcie do góry Emorejczyka, i do wszystkich sąsiadów jego na stepie, na górze, i w nizinie, i na południu, i nad brzegiem morza, do ziemi Kanaanejczyka i Libanu, do rzeki wielkiej, rzeki Frath.s# c2„Wiekuisty, Bóg nasz, oświadczył nam na Chorebie, mówiąc: „Dość wam pozostawać przy tej górze;b" A2Po tej stronie Jardenu, na ziemi Moab, począł Mojżesz wykładać naukę tę, i rzekł:! #2Gdy był poraził Sychona, króla Emorei, który zasiadał w Cheszbonie, i Oga, króla Baszanu, który zasiadał w Asztaroth, pod Edrei;J  2I stało się czterdziestego roku, jedenastego miesiąca, pierwszego dnia tegoż miesiąca, przemówił wtedy Mojżesz do synów Israela o wszystkiem, co mu poruczył Wiekuisty względem nich;R !2Na jedenaście dni od Chorebu, drogą przez górę Seir, do Kadesz-Barnea.> {2Oto słowa, które wygłosił Mojżesz przed całym Israelem, po tej stronie Jardenu, na puszczy, w Arabie, naprzeciw Suf, między Paran i Tofel, i Laban, i Chacerot, i Dy-Zahab;($ Oto przykazania i przepisy, które nakazał Wiekuisty, przez Mojżesza, synom Israela, na stepach Moabu, nad Jardenem Jerychońskim.($ W rodzinach synów Menaszy, syna Josefa, wyszły za mąż, i tak została posiadłość ich w pokoleniu rodziny ojca ich.wi($ I wyszły Machla, Thyrca, i Chogla, i Milka, i Noa, córki Celafchada, za synów stryjów swoich za mąż;S!($ Jak tedy rozkazał Wiekuisty Mojżeszowi, tak uczyniły córki Celafchada.1]($ A nie przechodziła posiadłość z pokolenia jednego na pokolenie inne, lecz żeby każdy posiadłości swojej się trzymał, - każde z pokoleń synów Israela.”hK($Każda też córka odziedziczająca posiadłość w pokoleniach synów Israela, czyjąkolwiek z rodziny pokolenia ojca swojego żoną być winna, - aby odziedziczali synowie Israela - każdy posiadłość ojców swoich, -5e($Aby nie przechodziła posiadłość synów Israela z pokolenia na pokolenie; lecz żeby każdy przy posiadłości pokolenia ojców swoich zostawał między synami Israela;M($Oto co rozkazał Wiekuisty o córkach Celafchada, mówiąc: „Kogokolwiek by sobie upodobały, tego mogą być żonami, wszakże tylko w rodzinie pokolenia ojców swoich mogą wyjść za mąż;}($I rozkazał Mojżesz synom Israela, wedle słowa Wiekuistego, i rzekł: „Słusznie pokolenie synów Israela powiada:ue($A choć przyjdzie jubileusz dla synów Israela, jednak przyłączy się posiadłość ich do posiadłości tego pokolenia, do którego należeć będą, a z posiadłości pokolenia ojców naszych odjętą będzie posiadłość ich!”5e($Jeżeliby tedy któregokolwiek z synów innych pokoleń Israela stały się żonami, odjętą będzie posiadłość ich od posiadłości ojców naszych, a przyłączy się do posiadłości tego pokolenia, do którego należeć będą, tak że z przypadłej nam losem posiadłości naszej ubędzie;mU($I rzekli: „Panu naszemu rozkazał Wiekuisty rozdać ziemię na własność, podług losu, synom Israela; panu też naszemu nakazanem było przez Wiekuistego, abyś oddał posiadłość Celafchada, brata naszego, córkom jego;T %($Przystąpili tedy naczelnicy rodów z rodziny synów Gileada, syna Machyra, syna Menaszy, z rodzin synów Josefa i mówili przed Mojżeszem i przed książętami, naczelnikami rodów synów Israela, -!=(#"Nie należy przeto kazić ziemi, na której mieszkacie, wpośród której też Ja przebywam: gdyż Ja, Wiekuisty, przebywam wpośród synów Israela!”F(#!A nie kalajcie ziemi, na której się znajdujecie; gdyż krew ta kala ziemię, a nie może ziemia być rozgrzeszoną od krwi na niej przelanej, jak tylko krwią tego, który ją przelał;7(# Nie przyjmiecie też okupu na to, aby mógł uciec do miasta schronienia swego, aby mógł wrócić i zamieszkać tam na ziemi do śmierci kapłana;v g(#Nie przyjmiecie też okupu za duszę mordercy, przestępcy krwiożerczego, bo na śmierć wydany być winien;N (#Każdego, ktoby zabił człowieka, wedle świadectwa świadków, zabijać należy jako mordercę; wszakże świadek jeden nie będzie mógł świadczyć przeciw osobie, aby ją na śmierć skazano;o Y(#A niechaj będzie to wam zasadniczem prawem w pokoleniach waszych, we wszystkich siedzibach waszych!> w(#Albowiem w mieście schronienia swego mu pozostać aż do śmierci kapłana najwyższego; a po śmierci kapłana najwyższego wrócić może zabójca do ziemi osiadłości swojej. !(#A znalazł go mściciel krwi po za obrębem miasta schronienia jego, i zabiłby mściciel krwi zabójcę owego: nie będzie winien krwi;cA(#Gdyby jednak wyszedł zabójca po za obręb miasta schronienia swego, do którego uciekł,hK(#I ocali zbór zabójcę z ręki mściciela krwi, i zwróci go zbór do miasta schronienia jego, do którego był uciekł, i pozostanie tam aż do śmierci kapłana najwyższego, który namaszczony był olejem świętym;W)(#Wtedy rozsądzi zbór między zabójcą, a mścicielem krwi, wedle praw tych;/Y(#Albo jakimkolwiek kamieniem, od którego umrzeć można, jeżeli nie widząc, upuścił go nań tak, że umarł, a nie był wrogiem jego, ani życzącym jego zła, -(#Jeżeliby wszakże przypadkowo, nie dla waśni kogo popchnął, albo cisnął nań jakiemkolwiek narzędziem nierozmyślnie;D(#Albo gdyby kogo w waśni uderzył ręką swoją tak, że umarł, - na śmierć wydany będzie uderzający: mordercą jest; mściciel krwi zabić może mordercę, gdziekolwiek go napotka.nW(#Gdyby też kogo z nienawiści strącił, albo cisnął nań czemkolwiek z namysłu tak, że umarł;a=(#Mściciel krwi sam może zabić mordercę; gdziekolwiek go napotka, sam zabić go może;(K(#Albo jeżeli kogo narzędziem drewnianem ręcznem, od którego umrzeć można, ugodził tak, że umarł, - mordercą jest: na śmierć wydany będzie morderca;5(#Jeżeliby też kogo kamieniem ręcznym, od którego umrzeć można, ugodził tak, że umarł, - mordercą jest: na śmierć wydany będzie morderca;~ (#Jeżeliby wszakże kogo narzędziem żelaznem ugodził, tak że umarł, - mordercą jest: na śmierć wydany będzie morderca;=}u(#Dla synów Israela, i dla cudzoziemca, i dla przysiedleńca między nimi będą te sześć miast schronieniem, aby mógł uciec tam każdy, któryby zabił człowieka niebacznie; |(#Trzy miasta przeznaczycie z tej strony Jardenu, a trzy miasta przeznaczycie na ziemi Kanaan; miastami schronienia być powinny;^{7(# Miasta zaś, które na to przeznaczycie - sześć miast schronienia będzie u was, -z(# A będą wam te miasta schronieniem przed mścicielem, aby nie zginął zabójca, póki nie stanie przed zborem na sąd;y(# Urządźcie sobie miasta, miastami schronienia będą u was, kędy uciekać by mógł zabójca, któryby zabił człowieka niebacznie;_x9(# „Oświadcz synom Israela, a powiedz im: Gdy przejdziecie za Jarden do ziemi Kanaan;9wo(# I oświadczył Wiekuisty Mojżeszowi, i rzekł:[v1(#Miasta zaś które oddacie z posiadłości synów Israela - od licznych weźmiecie więcej, a od mniej licznych mniej; każde stosownie do posiadłości swojej, które zajmie, odda z miast swoich Lewitom.”huK(#Wszystkich miast, które oddacie Lewitom - czterdzieści ośm miast wraz z wygonami przy nich.+tQ(#A miasta, które oddacie Lewitom: sześć będzie miast schronienia, do których pozwolicie uciekać zabójcom; a oprócz tych oddacie czterdzieści dwa miasta;!s=(#I wymierzycie za miastem po stronie wschodniej dwa tysiące łokci, i po stronie południowej - dwa tysiące łokci, i po stronie zachodniej - dwa tysiące łokci, i po stronie północnej - dwa tysiące łokci, a miasto pośrodku; takie będą wygony dla nich przy miastach.qr](#Wagony zaś przy miastach, które oddacie Lewitom, od muru miejskiego pójdą na tysiąc łokci wokoło; q(#I będą im te miasta na osiedlenie, a wygony będą dla bydła ich, i dla dobytku ich, i dla wszystkich potrzeb ich życiowych;p9(#„Rozkaż synom Israela, aby dali Lewitom z dziedzicznej posiadłości swojej miasta na osiedlenie; i wygony przy miastach wokoło oddacie Lewitom;fo I(#I oświadczył Wiekuisty Mojżeszowi na stepach Moabu, nad Jardenem Jerychońskim, i rzekł:Yn-("Oto ci, którym rozkazał Wiekuisty uwłaszczyć synów Israela na ziemi Kanaan.Mm("A z pokolenia synów Naftali - naczelnik Pedahel, syn Ammihuda.”Kl("A z pokolenia synów Aszera - naczelnik Achihud, syn Szelomiego;Ik ("A z pokolenia synów Isachara - naczelnik Paltiel, syn Azzana;Lj("A z pokolenia synów Zebuluna - naczelnik Elicafan, syn Parnacha;Ii ("A z pokolenia synów Efraima - naczelnik Kemuel, syn Szyftana;Vh'("Z synów Josefa: z pokolenia synów Menaszy - naczelnik Channiel, syn Efoda;Ag("A z pokolenia synów Dana - naczelnik Bukki, syn Jogli;4fe("Z pokolenia Binjamina - Elidad, syn Kislona;@e}("A z pokolenia synów Szymeona - Szemuel, syn Ammihuda;Od("A oto imiona tych mężów: z pokolenia Jehudy - Kaleb, syn Jefunny;Qc("I po naczelniku jednym z pokolenia przybierzecie dla rozdziału ziemi;hbK("„Oto imiona mężów, którzy rozdzielą wam ziemię: Elazar, kapłan, i Jehoszua, syn Nuna;9ao("I oświadczył Wiekuisty Mojżeszowi, i rzekł:`("Dwa i pół pokolenia wzięły udział swój z tej strony Jardenu Jerychońskiego, ku wschodowi, na wschód słońca.”~_w("Gdyż wzięły pokolenie synów Reubena, według domów swych rodowych, i pokolenie synów Gada, według domów swych rodowych, i pokolenie synów Gada, według domów swych rodowych, i połowa pokolenia Menaszy, - wzięły one udział swój;H^ (" I zapowiedział Mojżesz synom Israela, i rzekł: „Oto ziemia, którą rozdzielicie na udziały losem, a którą rozkazał Wiekuisty oddać dziewięciu pokoleniom, i połowie pokolenia.]+(" I zstąpi ta granica do Jardenu, a będą występy jej ku morzu Słonemu; taką niechaj będzie ziemia wasza w granicach swoich, wokoło!”"\?(" I zstąpi granica ta od Szefam ku Ryble na wschód od źródła; i zstąpi ta granica i dotknie się brzegów jeziora Kinnereth, ze strony wschodniej;M[(" I pociągniecie sobie granicę od wschodu od Chacar-Enan do Szefam;xZk(" I pójdzie granica ku Zyfronowi, a będą występy jej ku Chacar-Enan; taka będzie granica wasza północna;eYE("Od góry Hor pociągniecie ją w kierunku Chamath, a będą występy tej granicy ku Cedad;mXU("Taka zaś będzie wasza granica północna: od morza Wielkiego pociągniecie ją sobie do góry Hor;W}("A co się tyczy granicy zachodniej - to będzie nią u was morze Wielkie i Gewul; to wam będzie granicą od zachodu.bV?("A zakrąży ta granica od Acmon ku potokowi egipskiemu, a będą występy jej ku morzu.KU("I zwróci się u was granica na południe od wzgórza Skorpionów i przejdzie ku Cyn, i będą występy jej na południe od Kadesz-Barnea, i pójdzie do Chacar-Addar, i przejdzie do Acmon;*TO("Kraniec południowy niechaj będzie u was - od puszczy Cyn, wzdłuż Edomu; a pociągnie się wam ta granica południowa od końca morza Słonego ku wschodowi;,SS("„Rozkaż synom Israela, a powiedz im: Ponieważ wchodzicie do ziemi Kanaan - to oto ziemia, która przypadnie wam w udziale: ziemia Kanaan w granicach swoich;8R o("I oświadczył Wiekuisty Mojżeszowi, i rzekł:HQ (!8A stanie się, że com umyślił uczynić im, uczynię wam!”iPM(!7Jeżeli zaś nie wypędzicie mieszkańców tej ziemi z przed oblicza waszego; to będą pozostali z nich cierniami dla oczu waszych, i kolcami dla boków waszych, i wrogować wam będą na ziemi, na której osiądziecie; O(!6A zajmiecie ziemię tę podług losu, podług rodzin waszych - dla liczniejszego wyznaczycie większy udział, dla mniej licznego mniejszy udział - gdzie komu przypadnie los, tam mu się dostanie; według pokoleń ojców waszych, weźmiecie sobie udziały.qN](!5I zawładniecie ziemią i osiądziecie na niej; bo wam oddaję tę ziemię, byście zawładnęli nią;HM (!4Wypędźcie wtedy wszystkich mieszkańców owej ziemi z przed oblicza waszego, zniszczcie wszystkie ich rzeźby, i wszystkie posągi ich lite zniszczcie, i wszystkie ołtarze ich zburzcie;dLC(!3„Oświadcz synom Israela, a powiedz im: Gdy przeprawicie się za Jarden do ziemi Kanaan;gKI(!2I oświadczył Wiekuisty Mojżeszowi na stepach Moabu, nad Jardenem Jerychońskim, i rzekł:]J5(!1I rozłożyli się nad Jardenem od Beth-Jeszymoth do Abel-Szyttym na stepach Moabu.fIG(!0I wyruszyli od gór Abarym, i stanęli obozem na stepach Moabu, nad Jardenem Jerychońskim;_H9(!/I wyruszyli z Almon-Dyblathajma, i stanęli obozem przy górach Abarym, przed Nebo;LG(!.I wyruszyli z Dybon-Gad, i stanęli obozem w Almon-Dyblathajma;=Fw(!-I wyruszyli z Iim, i stanęli obozem w Dybon-Gad;SE!(!,I wyruszyli z Oboth, i stanęli obozem w Ije-Abarym, na granicy Moabu;;Ds(!+I wyruszyli z Funon, i stanęli obozem w Oboth;=Cw(!*I wyruszyli z Calmona, i stanęli obozem w Funon;AB(!)I wyruszyli od góry Hor, i stanęli obozem w Calmona;A(!(Wtedy to usłyszał Kanaanejczyk, król Aradu - osiadły na południu ziemi Kanaan, - że nadciągają synowie Israela...R@(!'Miał zaś Ahron sto dwadzieścia i trzy lata, gdy umarł na górze Hor.X?+(!&Tedy wstąpił Ahron, kapłan, na górę Hor, według rozkazu Wiekuistego, i umarł tam roku czterdziestego po wyjściu synów Israela z ziemi Micraim, miesiąca piątego, pierwszego dnia tegoż miesiąca;Y>-(!%I wyruszyli z Kadesz, i stanęli obozem u góry Hor, na kresach ziemi Edomu;V='(!$I wyruszyli z Ecjon-Geber, i stanęli obozem na puszczy Cyn, czyli Kadesz;C<(!#I wyruszyli z Abrona, i stanęli obozem w Ecjon-Geber;?;{(!"I wyruszyli z Jotbatha, i stanęli obozem w Abrona;G: (!!I wyruszyli z Chor-Hagidgad, i stanęli obozem w Jotbatha;I9 (! I wyruszyli z Bne-Jaakan, i stanęli obozem w Chor-Hagidgad;D8(!I wyruszyli z Moseroth, i stanęli obozem w Bne-Jaakan;D7(!I wyruszyli z Chaszmona, i stanęli obozem w Moseroth; @6}(!I wyruszyli z Mithka, i stanęli obozem w Chaszmona;>5y(!I wyruszyli z Therach, i stanęli obozem w Mithka;?4{(!I wyruszyli z Tachath, i stanęli obozem w Therach;A3(!I wyruszyli z Makheloth, i stanęli obozem w Tachath;A2(!I wyruszyli z Charada, i stanęli obozem w Makheloth;E1(!I wyruszyli od góry Szefer, i stanęli obozem w Charada;H0 (!I wyruszyli z Kehelatha, i stanęli obozem u góry Szefer; ?/{(!I wyruszyli z Ryssa, i stanęli obozem w Kehelatha;;.s(!I wyruszyli z Libna, i stanęli obozem w Ryssa;C-(!I wyruszyli z Rymmon-Perec, i stanęli obozem w Libna;D,(!I wyruszyli z Rythma, i stanęli obozem w Rymmon-Perec;@+}(!I wyruszyli z Chaceroth, i stanęli obozem w Rythma; I~K}}4|)zz[yy/xwwPvvMuFtsslrrKqfppoann(mll jjiiFhhg4ffeeJdccfcbaaa`___W^^]\\\L[ZYDXWWVSU\TT&SRRQQPOOOONMMLL6KKVJJIHHyHGFFFE[ED`CCBBBAp@2??>==<<;::C99 77Y655]433d22]11Y00/6..-+,,B++,*))Y((Y''B&%%u$##T""!8 Ff?qK#mWAX M ) L=3# . X 2 On chwałą twoją, i On Bogiem twoim, który spełnił na tobie Owe wielkie i wspaniałe rzeczy, które widziały oczy twoje;~Ww2 Wiekuistego, Boga twojego, się obawiaj, Jemu będziesz służył, i do Niego lgnął, i w imię Jego przysięgał.YV-2 Miłujcież tedy i wy cudzoziemca; boście cudzoziemcami byli w ziemi Micraim;qU]2 Który wymierza sprawiedliwość sierocie i wdowie, a miłuje cudzoziemca, dając mu chleb i odzież; T;2 Albowiem Wiekuisty, Bóg wasz, jest to Bóg bogów, i Pan panów, Bóg wielki, potężny, i wspaniały, który nie zważa na osoby, ani bierze datku;aS=2 I tak obrzezajcie skorupę serca waszego, a karku waszego nie zatwardzajcie więcej, -(RK2 Wszakże tylko ojców twoich upodobał Sobie Wiekuisty, że umiłował ich, i wybrał was, potomstwo ich po nich, ze wszystkich ludów, jako to dziś widzisz;iQM2 Oto, Wiekuistego, Boga twego, są niebiosa i niebiosa niebios, ziemia, i wszystko, co na niej;tPc2 Abyś przestrzegał przykazań Wiekuistego, i ustaw Jego, które przykazuję ci dzisiaj dla dobra twojego!#OA2 A teraz, Israelu, czegóż Wiekuisty, Bóg twój, żąda od ciebie? Wszak tylko, abyś obawiał się Wiekuistego, Boga twojego, abyś postępował po wszystkich drogach Jego, abyś Go miłował, i służył Wiekuistemu, Bogu twojemu, całem sercem twojem, i całą duszą twoją!+NQ2 I rzekł Wiekuisty do mnie: „Wstań, wyrusz w drogę przed ludem tym, - niechaj pójdą, a zdobędą ziemię, którąm zaprzysiągł ojcom ich, oddać im.”:Mo2 I tak zostawałem na górze, jako za dni poprzednich, czterdzieści dni i czterdzieści nocy; i wysłuchał mnie Wiekuisty i na ten raz: nie chciał Wiekuisty zagubić cię;L72 Przeto nie dostało się Lewiemu części ani udziału przy braciach jego: Wiekuisty, - On udziałem jego, jako mu powiedział Wiekuisty, Bóg twój.YK-2 Wówczas to oddzielił Wiekuisty pokolenie Lewi, aby nosiło arkę przymierza Wiekuistego, aby stawało przed obliczem Wiekuistego, do usługi Jemu, i aby błogosławiło w imieniu Jego aż po dziś dzień.gJI2 Ztamtąd wyruszyli do Gudgod, a z Gudgod do Jotbatha, do ziemi obfitującej w potoki wód...6Ig2 Synowie zaś Israela wyruszyli wtedy ze studzien Bne-Jaakan ku Mosera; tam umarł Ahron, i tam pochowany został, i piastował kapłaństwo syn jego, Elazar, miasto niego.%HE2 I zwróciłem się, i zstąpiłem z góry, i złożyłem tablice owe do skrzyni, którą sporządziłem, i zostały tam, jako mi rozkazał Wiekuisty...PG2 I napisał On na tablicach, na podobieństwo pisma poprzedniego, owe dziesięć słów, które wyrzekł Wiekuisty do was na górze zpośród ognia, w dzień zgromadzenia, i dał je Wiekuisty mnie.2F_2 Sporządziłem tedy skrzynię z drzewa akacyowego, i wyciosałem dwie tablice kamienne, podobne do pierwszych, i wstąpiłem na górę, a dwie tablice w ręku moim:E2 A napiszę na tablicach tych słowa, które znajdowały się na tablicach pierwszych, któreś rozbił, a włożysz je do skrzyni!”9D o2 W owym to czasie rzekł Wiekuisty do mnie: „Wyciosaj sobie dwie tablice kamienne, podobne do pierwszych, i wstąp do Mnie na górę, i sporządź sobie skrzynię drewnianą;C2 A oni wszak lud Twój, i udział Twój, któryś wywiódł w mocy Twojej wielkiej, i ramieniem Twojem podniesionem!”eBE2 Aby nie rzekli mieszkańcy ziemi, z której wywiodłeś nas: „Przeto, iż nie mógł Wiekuisty wprowadzić ich do ziemi, którą im przyrzekł, i dla nienawiści ku nim, wywiódł ich, aby ich zagubić na pustyni!”A2 Wspomnij na sługi Twoje, Abrahama, Ic'haka, i Jakóba! nie zważaj na upór ludu tego, na niegodziwość jego, i na grzeszność jego!J@2 I modliłem się do Wiekuistego, i rzekłem: Panie, Wiekuisty! Nie gub ludu Twego, i udziału Twego, któryś wyzwolił wielkością Twoją, któryś wywiódł, z Micraim ręką potężną;.?W2 I tak przeleżałem przed obliczem Wiekuistego owe czterdzieści dni, i czterdzieści nocy, przez które przeleżałem, - gdyż wyrzekł Wiekuisty że wytępi was;K>2 Przekorni byliście Wiekuistemu od dnia, którego was poznałem...z=o2 A gdy wysyłał was Wiekuisty z Kadesz-Barnea, mówiąc: „Idźcie, a zdobądźcie ziemię, którą oddaję wam,” - sprzeciwiliście się również słowu Wiekuistego, Boga waszego, i nie ufaliście Mu, aniście słuchali głosu Jego;Y<-2 I w Thabera, i w Massa, i w Kibroth-Hataawa, rozdrażnialiście Wiekuistego.h;K2 I grzeszne dzieło wasze, któreście uczynili, - cielca tego wziąłem, i spaliłem go ogniem, i rozbiłem go, krusząc dobrze, aż się stał miałkim jak proch, i wrzuciłem proch jego w potok spływający z góry;:y2 Na Ahrona też rozgniewał się Wiekuisty bardzo, chcąc go zagubić; i modliłem się też za Ahronem onegoż czasu.,9S2 Gdyż obawiałem się gniewu i zapalczywości, któremi rozgniewał się był Wiekuisty na was, chcąc wytępić was, - i wysłucha] mnie Wiekuisty i tym razem;82 I upadłem przed obliczem Wiekuistego, jak przedtem, - czterdzieści dni i czterdzieści nocy, chleba nie jadłem, i wody nie piłem, - dla wszystkich grzechów waszych, któremiście zgrzeszyli, czyniąc zło w oczach Wiekuistego, jątrząc Go;r7_2 Pochwyciwszy tedy owe dwie tablice, rzuciłem je z obu rąk moich, a rozbiłem je przed oczyma waszemi!/6Y2 I spojrzałem, a oto - zgrzeszyliście Wiekuistemu, Bogu waszemu; uczyniliście sobie cielca litego, zboczyliście rychło z drogi, którą wskazał wam Wiekuisty! 5 2 I zwróciłem się, i zstąpiłem z góry, - góra zaś płonęła ogniem, - a dwie tablice przymierza na obu rękach moich;4%2 Odstąp odemnie, a wytępię ich, i zgładzę imię ich z pod nieba; a uczynię z ciebie naród możniejszy i liczniejszy od niego!”b3?2 I oświadczył mi Wiekuisty, i rzekł: „Widzę Ja ten lud, oto lud to twardego karku;U2%2 I rzekł Wiekuisty do mnie: powstań, znijdź ztąd czemprędzej, bo skaził się lud twój, któryś wywiódł z Micraim; zboczyli rychło z drogi, którąm wskazał im: zrobili sobie litego bałwana! 12 I stało się po upływie czterdziestu dni, i czterdziestu nocy, że dał mi Wiekuisty dwie tablice kamienne, tablice przymierza;A0}2 Dał mi wtedy Wiekuisty dwie tablice kamienne, opisane palcem Bożym; a na nich wszystkie słowa, które wyrzekł Wiekuisty do was na górze z pośród ognia, w dzień zgromadzenia;`/;2 Gdym wstąpił na górę, by wziąć tablice kamienne, tablice przymierza, które zawarł Wiekuisty z wami, i przebyłem na górze czterdzieści dni, i czterdzieści nocy, chleba nie jadłem, ani wody nie piłem;{.q2 I przy Chorebie jątrzyliście Wiekuistego, i rozgniewał się Wiekuisty na was, tak, że chciał was wytępić.\-32 Pamiętaj, a nie zapominaj, jakoś jątrzył Wiekuistego, Boga twojego, na pustyni; od onego dnia, któregoś wyszedł z ziemi Micraim, aż do przyjścia waszego na to miejsce, przekorni byliście Wiekuistemu!,32 Wiedzże tedy, ze nie dla zasługi twojej, Wiekuisty, Bóg twój, oddaje ci tę ziemię piękną, abyś ją posiadł, - boś ty lud twardego karku!4+c2 Nie dla zasługi twojej, ani dla prawości serca twego wchodzisz, by posiąść ich ziemię, - lecz dla niegodziwości narodów tych, Wiekuisty, Bóg twój, wypędza je przed obliczem twojem, i aby stwierdził słowo, które zaprzysiągł Wiekuisty ojcom twoim, Abrahamowi, Ic'hakowi, i Jakóbowi!*'2 Nie mów wszakże w sercu swem, gdy je wyruguje Wiekuisty, Bóg twój, przed obliczem twojem, - powiada-jąc: dla zasługi mojej przywiódł mnie Wiekuisty, abym posiadł tę ziemię, - a dla niegodziwości tych narodów Wiekuisty wypędza je przed obliczem twojem; -T)#2 Wiedzże teraz, iż Wiekuisty, Bóg twój, Sam idzie przed tobą, jako ogień trawiący; On je wytępi, i On je zegnie przed tobą, że je wypędzisz, a zgładzisz szybko, jako ci przyrzekł Wiekuisty.( 2 Ludem wielkim i rosłym, synami Enakitów, które znasz, i o którycheś słyszał: „Kto ostoi się przed synami Enaka!”5' g2 Słuchaj Israelu! ty przeprawisz się dziś za Jarden, by pójść zawładnąć narodami większemi i silniejszemi od ciebie, miastami wielkiemi i warownemi aż pod niebo;& 2Jako narody, które Wiekuisty gubi przed wami, tak zginiecie i wy za to, że nie posłuchacie głosu Wiekuistego Boga waszego.@%{2I będzie, gdy zapomnisz Wiekuistego, Boga twojego, a pójdziesz za bogami cudzymi, i będziesz im służył i korzył się im, - to ostrzegam was dzisiaj, że zginąć zginiecie!M$2Lecz pamiętaj na Wiekuistego, Boga twojego, - iż On to jest, który ci użycza siły ku nabywaniu dóbr, - aby stwierdzić przymierze Swoje, które zaprzysiągł ojcom twoim, jako dziś widzisz.^#72Abyś nie rzekł w sercu swojem: siła moja i moc ręki mojej zdobyła mi te dobra;'"I2Który karmił cię na pustyni manną, której nie znali ojcowie twoi, - aby cię ukorzyć i doświadczyć, aby ci dobrze uczynić w przyszłości twojej! -=!u2Który cię przeprowadził przez tę pustynię wielką i straszną, gdzie żmije, węże jadowite, i niedźwiadki, i susza bezwodna, a wytoczył ci wodę ze skały krzemiennej; 2Nie wyniosło się serce twoje, abyś zapomniał Wiekuistego, Boga twojego, który cię wywiódł z ziemi Micraim, z domu niewoli, -{2 A rogacizny i trzód ci się namnoży, srebra też i złota ci się namnoży, i wszystko co twoje się rozmnoży, -_92 By gdy jeść będziesz do syta, i domy piękne pobudujesz, a zamieszkasz w nich, -/2 Strzeż się, abyś nie zapomniał Wiekuistego, Boga twego, abyś nie zaniedbał przykazań, i praw, i ustaw Jego, które ci dzisiaj nakazuję! 2 I będziesz jadł i nasycisz się; i będziesz błogosławił Wiekuistego, Boga twojego, za ziemię piękną, którą dał tobie.F2 Do ziemi, w której bez skąpienia będziesz pożywał chleb, i gdzie na niczem zbywać ci nie będzie; do ziemi, której kamienie żelazem, a z której gór wydobywać będziesz miedź;ue2Do ziemi pszenicy, i jęczmienia, i winogradu, i fig, i granatowych drzew; do ziemi oliwników i miodu;52Albowiem Wiekuisty, Bóg twój, prowadzi cię do ziemi pięknej, do ziemi, gdzie potoki wód, źródła i tonie wypływają po dolinach i górach;r_2Przestrzegaj tedy przykazań Wiekuistego, Boga twojego, abyś chodził drogami Jego, i obawiał się Go;wi2I tak poznaj w sercu swojem, że jako naucza człowiek syna swego, tak Wiekuisty, Bóg twój, naucza ciebie!lS2Odzież twoja nie zwiotszała na tobie, a noga twoja nie nabrzmiała - oto już czterdzieści lat.y2Przeto upokarzał cię, i morzył cię głodem, i karmił cię manną, którejś nie znał ani znali ojcowie twoi, - aby ci pokazać, iż nie samym chlebem żyje człowiek, ale i przez każde wyrzeczenie ust Wiekuistego, żyć może człowiek;2A pamiętaj na całą drogę, którą cię prowadził Wiekuisty, Bóg twój, oto już czterdzieści lat po pustyni, aby cię ukorzyć, aby cię doświadczyć i poznać, co w sercu twojem, - czy będziesz przestrzegał przykazań Jego, czy też nie?H 2Wszystkie przykazania, które nakazuję wam dzisiaj, starajcie się spełniać, abyście żyli, i rozmnożyli się, i weszli i zdobyli ziemię, którą zaprzysiągł Wiekuisty ojcom waszym;2A nie wnoś ohydy w dom twój, abyś nie uległ zaklęciu, jak ono: brzydzić się tem będziesz, a pogardzać niem, bo zaklęte to!?y2Posągi bóstw ich popalisz ogniem; nie pożądaj srebra i złota na nich, by je zabierać sobie: abyś się nie usidlił w niem; ponieważ ohydą to dla Wiekuistego, Boga twojego;2I wyda królów ich w ręce twoje, i zgładzisz imię ich z pod nieba; nie ostoi się nikt przed tobą, póki nie wytę-pisz ich.oY2I wyda je Wiekuisty, Bóg twój, tobie, i przerazi je przerażeniem wielkiem, aż wytępione będą.32I wyruguje Wiekuisty, Bóg twój, narody te przed tobą powoli; nie wytępisz ich szybko, by nie namnożyły się przeciw tobie zwierzęta dzikie.d C2Nie lękaj się ich; gdyż Wiekuisty, Bóg twój, wpośród ciebie, Bóg wielki i groźny!t c2Szerszeni też naszle Wiekuisty, Bóg twój, na nie, aż wyginą pozostali i ukryci przed obliczem twojem;  2Na owe doświadczenia wielkie, które widziały oczy twoje, i na znamiona i cuda, i rękę przemożną, i ramię podniesione, któremi cię wywiódł Wiekuisty, Bóg twój; - tak to uczyni Wiekuisty, Bóg twój, wszystkim ludom, których się obawiasz;r _2Nie obawiaj się ich; - wspomnij na to, co uczynił Wiekuisty, Bóg twój, Faraonowi, i całemu Micraim;v g2Gdybyś powiedział w sercu twojem: „liczniejsze są narody te odemnie, - jakże zdołam je wypędzić?”=u2I pochłoniesz wszystkie te ludy, które Wiekuisty, Bóg twój, poda tobie; nie użali się nad niemi oko twoje, abyś nie służył bogom ich: bo byłoby to zasadzką dla ciebie.>w2I oddali Wiekuisty od ciebie wszelką niemoc, i wszelkie choroby Micraimu dotkliwe, które znasz; nie dopuści ich na cię, lecz sprowadzi je na wszystkich nieprzyjaciół twoich; 2Błogosławionym będziesz nad wszystkie ludy; nie będzie u ciebie niepłodnego, ani niepłodnej, - nawet między bydłem twojem.72 I umiłuje cię, i pobłogosławi, i rozmnoży cię, i pobłogosławi owoc żywota twojego, i owoc ziemi twojej, zboże twoje i moszcz twój, i oliwę twoję, płód rogacizny twojej, i przychowek trzód twoich, na ziemi, którą zaprzysiągł ojcom twoim oddać tobie.F2 I stanie się, za to, że słuchać będziecie praw tych strzegąc i spełniając je, - że ci wtedy dochowa Wiekuisty, Bóg twój, przymierza i łaski, które zaprzysiągł ojcom twoim;kQ2 I tak przestrzegaj zakonu, i ustaw, i praw, które przykazuję ci dzisiaj, abyś je spełniał.2 A odpłaca nienawidzącym Go - każdemu w obliczu jego, aby go zagubić; nie omieszka nienawidzącemu Go, w obliczu jego odpłaci mu.Q2 A tak wiedz, że Wiekuisty, Bóg twój, jedynie Bogiem jest, Bogiem rzetelnym, który zachowuje przymierze i łaskę miłującym Go i przestrzegającym przykazań Jego, - do tysiącznego pokolenia;dC2Lecz dla miłości Wiekuistego ku wam, i dla zachowania przysięgi, którą zaprzysiągł ojcom waszym, wywiódł was Wiekuisty ręką przemożną, i oswobodził cię z domu niewoli, z ręki Faraona, króla Micraim.#A2Nie przeto, żebyście liczniejsi byli, niż wszystkie ludy, polubił was Wiekuisty, i wybrał was, - wyście wszak najmniej liczni ze wszystkich ludów;,~S2Boś ty lud święty Wiekuistemu, Bogu twojemu; ciebie wybrał Wiekuisty, Bóg twój, abyś był ludem Jego wyłącznym, ze wszystkich ludów na powierzchni ziemi;}2Lecz tak postępujcie z nimi: ofiarnice ich zburzcie, a posągi ich pokruszcie, a gaje ich wyrąbcie, a bałwany ich popalcie ogniem.|#2Gdyżby odwiódł syna twego odemnie, a służyliby bogom cudzym, że wspłonąłby gniew Wiekuistego na was, a wytępiłby cię rychło;|{s2I nie spowinowacaj się z niemi; córki twojej nie wydawaj za syna jego, i córki jego nie bierz dla syna twego;z%2A wyda je Wiekuisty, Bóg twój, tobie, że porazisz je: podaj je wtedy zaklęciu; nie zawieraj z niemi przymierza, ani oszczędzaj ich, -:y q2Gdy zaprowadzi cię Wiekuisty, Bóg twój, do ziemi, do której idziesz, abyś ją posiadł, i wyruguje narody liczne przed obliczem twojem: Chittejczyka, i Girgaszytę, i Emorejczyka, i Kanaanejczyka, i Peryzejczyka, i Chywitę, i Jebusytę, - siedm narodów większych i silniejszych od ciebie, -x#2I będzie to zasługą naszą, gdy będziemy się starali spełniać cały ten zakon przed Wiekuistym, Bogiem naszym, jako przykazał nam.?wy2I przykazał nam Wiekuisty spełniać wszystkie te ustawy, - obawiać się Wiekuistego, Boga naszego, aby nam dobrze było po wszystkie dni, aby nam życie zachować, jako i dziś.tvc2A nas wywiódł ztamtąd, aby zaprowadzić nas, i oddać nam ziemię, którą zaprzysiągł ojcom naszym. u 2I czynił Wiekuisty znamiona, i cuda wielkie i dotkliwe nad Micraim, nad Faraonem i nad całym domem jego w oczach naszych; t2Odpowiesz wtedy synowi twemu: „Niewolnikami byliśmy Faraona w Micraim, i wywiódł nas Wiekuisty z Micraim ręką przemożną;s52Gdy zapyta cię syn twój w przyszłości, i powie: „Cóż to za świadectwa, i ustawy i prawa, które przykazał wam Wiekuisty, Bóg nasz?”Wr)2Aby wyrugował wszystkich wrogów twoich przed tobą, jako wyrzekł Wiekuisty.8qk2A czyń, co prawe i dobre w oczach Wiekuistego, aby ci się dobrze wiodło, i abyś poszedł i zdobył ową ziemię piękną, którą zaprzysiągł Wiekuisty ojcom twoim;p{2Ściśle przestrzegajcie przykazań Wiekuistego, Boga waszego, i świadectw jego, i ustaw Jego, które ci przykazał.\o32Nie doświadczajcie Wiekuistego, Boga waszego, jakeście doświadczali Go w Massa!8nk2Gdyż Bogiem żarliwym - Wiekuisty, Bóg twój, w pośród ciebie; aby nie wspłonął gniew Wiekuistego, Boga twojego, przeciw tobie, a nie wytępił cię z oblicza ziemi!^m72Nie uganiajcie się za bogami cudzymi, z pośród bóstw ludów, które wokoło was!_l92 Wiekuistego, Boga twojego, obawiaj się, i Jemu służ, i na imię Jego przysięgaj!tkc2 Strzeżże się, abyś nie zapomniał Wiekuistego, który cię wywiódł z ziemi Micraim, z domu niewoli!Tj#2 I domy pełne dóbr wszelakich, których nie napełniałeś; - i studnie wyciosane, których nie wyciosałeś; winnice i oliwnice, których nie sadziłeś, - a bodziesz pożywał, i nasycisz się, -Ri2 A gdy wprowadzi cię Wiekuisty, Bóg twój, do ziemi, którą zaprzysiągł ojcom twoim, Abrahamowi, Ic'hakowi, i Jakóbowi, że ją da tobie, - miasta wielkie i piękne, których nie budowałeś; -Gh 2 I napiszesz je na podwojach domu twego, i na bramach twoich!kgQ2I nawiążesz je jako znak na rękę twoję, i niechaj będą przepaską między oczyma twojemi.f2I wpajaj je dzieciom twoim, i rozmawiaj o nich, bawiąc w domu twoim, i idąc drogą, i kładąc się, i wstawając.Ue%2I niechaj będą słowa te, które ci przykazuję dzisiaj, na sercu twojem!d}2A będziesz miłował Wiekuistego, Boga twojego, całem sercem twojem, i całą duszą twoją, i całą mocą twoją.Ec2Słuchaj, Israelu! Wiekuisty, Bóg nasz, Wiekuisty - jedyny!\b32Abyś słuchał Israelu, a starał się to spełnić, aby ci dobrze było, i żebyście się rozmnożyli bardzo, - jako przyrzekł ci Wiekuisty, Bóg ojców twoich, - na ziemi, opływającej mlekiem i miodem.|as2Żebyś się obawiał Wiekuistego, Boga twojego, przestrzegając wszystkich ustaw i przykazań Jego, które ci przykazuję, - ty i synowie twoi, i synowie synów twoich, po wszystkie dni życia twego, - i aby się przedłużyły dni twoje;,` U2A oto przykazania, ustawy i prawa, których rozkazał Wiekuisty, Bóg wasz, nauczyć was, abyście je spełniali na ziemi, do której idziecie, by ją posiąść: _2!- - - ^2 - - - ]2- - -B\2Całą drogą, którą wskazał wam Wiekuisty, Bóg wasz, postępujcie, abyście żyli i dobrze się wam wiodło, i żebyście przedłużyli dni wasze na ziemi, którą posiądziecie.[2A przeto starajcie się postępować tak, jako rozkazał wam Wiekuisty, Bóg wasz; nie zbaczajcie ani na prawo, ani na lewo.?Zy2Ty zaś zostań tu przy Mnie, a powiem ci wszystkie przykazania i ustawy i prawa, których ich nauczać będziesz, aby je spełniali na ziemi, którą oddaję im w posiadanie!”?Y{2Idźże, a powiedz im: wróćcie do namiotów waszych!1X]2Oby też serce ich pozostało takiem, aby się obawiali Mnie, i przestrzegali wszystkich przykazań Moich po wszystkie dni, aby dobrze było im, i synom ich na wieki!TW#2I usłyszał Wiekuisty głos słów waszych, gdyście mówili ze mną, i rzekł Wiekuisty do mnie: „Słyszałem głos słów ludu tego, które mówili do ciebie, - dobrem to wszystko, co powiedzieli!~Vw2Przystąpże ty, a wysłuchaj wszystko, co powie Wiekuisty, Bóg nasz, tobie, abyśmy to usłyszeli i spełnili!”U92Albowiem gdzież którykolwiek śmiertelny, któryby słyszał głos Boga żywego, przemawiającego z pośród ognia, jako my, - a żywym pozostał?T2A teraz, pocóż nam umierać? Wszak pożre nas ogień ten wielki; jeżeli dalej usłyszym głos Wiekuistego, Boga naszego, pomrzemy!sSa2I rzekliście: „Oto ukazał nam Wiekuisty, Bóg nasz, chwałę Swoję, i wielkość Swoję; a i głos Jego słyszeliśmy z pośród ognia; dnia dzisiejszego widzieliśmy, że przemawia Bóg do człowieka - a on żywym zostaje;1R]2A gdyście usłyszeli głos ten z pośród ciemności, a góra płonęła ogniem, - przystąpiliście do mnie, wszyscy naczelnicy pokoleń waszych, i starsi wasi, -WQ)2Słowa te wyrzekł Wiekuisty do całego zgromadzenia waszego, na górze, z pośród ognia, obłoku i mgły, głosem doniosłym, nieprzerwanym, i spisał je na dwu tablicach kamiennych, i oddał je mnie;SP!2I nie pożądaj żony bliźniego twojego, ani pragnij domu bliźniego twego, pola jego, albo sługi jego, albo słu-żebnicy jego, wołu albo osła jego, ani niczego, co do bliźniego twego należy!”O2Nie zabijaj; i nie łam małżeńskiej wiary; i nie kradnij; i nie dawaj przeciw bliźniemu twemu świadectwa fałszywego!GN 2Czcij ojca twego, i matkę twoję, jako przykazał ci Wiekuisty, Bóg twój, aby się przedłużyły dni twoje, i aby ci dobrze było na ziemi, którą Wiekuisty, Bóg twój, oddaje tobie!mMU2A pamiętaj, żeś niewolnikiem był w ziemi Micraim, i wywiódł cię Wiekuisty, Bóg twój, ztamtąd ręką przemożną, i ramieniem wyciągniętem, a przeto przykazał ci Wiekuisty, Bóg twój, obchodzić dzień Sobotni!HL 2Ale dzień siódmy - Sabbat Wiekuistemu, Bogu twojemu, - nie czyń żadnej roboty, ani ty, ani syn twój, ani córka twoja, ani sługa twój, ani służebnica twoja, ani wół, ani osieł twój, ani żadne bydlę twoje, ani obcy, który w bramach twoich, aby wypoczął sługa twój, i służebnica twoja, jako i ty.CK2 Sześć dni pracuj, i wykonywaj wszelaką robotę twoję;dJC2 Przestrzegaj dnia Sobotniego, abyś go święcił, jako rozkazał ci Wiekuisty, Bóg twój! I2 Nie wzywaj imienia Wiekuistego Boga twojego do fałszu; gdyż nie przepuści Wiekuisty temu, który wzywa imienia jego do fałszu!xHk2 A świadczący miłosierdzie tysiącznemu pokoleniu miłujących Mnie, i przestrzegających przykazań Moich!CG2 Nie będziesz się im korzył, ani służył im, - gdyż Ja Wiekuisty, Bóg twój, Bóg żarliwy, pomny winy ojców na synach, do trzeciego i czwartego pokolenia nienawidzących Mnie, - F 2Nie uczynisz sobie rzeźby, żadnej podobizny tego, co na niebie wysoko, i co na ziemi nisko, albo co w wodzie poniżej ziemi!?E{2Nie będziesz miał bogów innych przed obliczem Mojem!`D;2„Jam Wiekuisty, Bóg twój, którym cię wywiódł z ziemi Micraim, z domu niewoli!C21I całą Arabę, z tej strony Jardenu, ku wschodowi, aż do morza Araby u stoków Pisgi.R=20Od Aroer, co nad brzegiem potoku Arnon, aż do góry Syon, czyli Chermon;<!2/I zdobyli ziemię jego, i ziemię Oga, króla Baszanu, - dwu królów Emorejskich, która po tej stronie Jardenu, ku wschodowi słońca;Q;2.Z tej strony Jardenu, w nizinie, naprzeciw Beth-Peora, w ziemi Sychona, króla Emorei, który zasiadał w Cheszbonie, a którego poraził Mojżesz i synowie Israela, po wyjściu ich z Micraim, -u:e2-Te są świadectwa, ustawy i prawa, które wygłosił Mojżesz synom Israela, po wyjściu ich z Micraim, -C92,A oto zakon, który przedłożył Mojżesz synom Israela;|8s2+Becer na puszczy, na równinie, od Reubenidów, i Ramoth w Gilead od Gadydów, i Golan w Baszan od Menaszydów.?7y2*Aby uciekał tam zabójca, któryby zabił bliźniego swego nierozmyślnie, nie będąc nieprzyjacielem jego przedtem, aby schroniwszy się do jednego z tych miast życie zachował:_692)Wtedy oddzielił Mojżesz trzy miasta po tej stronie Jardenu, ku wschodowi słońca, -V5'2(A przestrzegaj ustaw Jego i przykazań Jego, które nakazuję ci dzisiaj, aby ci dobrze było, i synom twoim po tobie, abyś długo żył na ziemi, którą Wiekuisty, Bóg twój, oddaje ci na zawsze!”4 2'Poznajże teraz, a weź to do serca twego, że Wiekuisty jest Bogiem, - na niebie, wysoko, i na ziemi, nisko, - niema innego!(3K2&Aby wypędzić narody większe i silniejsze od ciebie przed obliczem twojem; aby cię zaprowadzić i oddać ci ziemię ich w posiadanie, jako dziś widzisz.2/2%A ponieważ umiłował ojców twoich, wybrał też i potomstwo ich po nich, i wywiódł cię obliczem Swojem, mocą Swą wielką z Micraim, -192$Z nieba dał ci słyszeć głos Swój, aby cię napominać, a na ziemi ukazał ci ogień Swój wielki, a słowa Jego słyszałeś z pośród ognia;Y0-2#Tobie to pokazano, abyś poznał, że Wiekuisty jest Bóg, a nikt prócz Niego!#/A2"Albo pokusiłże się który bóg przyjść, a wziąć sobie naród z pośród narodu próbami, znamionami, i cudami, i wojną, i ręką przemożną, i ramieniem wyciągniętem, i postrachami wielkimi, jak uczynił dla was Wiekuisty, Bóg wasz, w Micraim przed oczyma twemi?}.u2!Czy słyszał który lud głos Boga, przemawiającego z pośród ognia, jakoś ty słyszał, - a żywym pozostał?w-i2 Bo chciej się zapytać u dni przeszłych, które były przed tobą, od dnia, którego stworzył Bóg człowieka na ziemi, i od krańca nieba do krańca nieba, - czy bywała kiedy rzecz tak wielka, albo czy słyszano o czemś podobnem?,92Gdyż Bogiem miłosiernym, Wiekuisty, Bóg twój; nie opuści cię, ani cię zagubi, i nie zapomni przymierza ojców twoich, które im zaprzysiągł;!+=2W niedoli twojej, a gdy cię spotka to wszystko w następstwie czasów, - tedy zwrócisz się do Wiekuistego, Boga twojego, a usłuchasz głosu Jego.*2I poszukasz ztamtąd Wiekuistego, Boga twojego, i znajdziesz, gdy Go szukać będziesz całem sercem twojem, i całą duszą twoją;")?2A będziecie tam służyli bóstwom, dziełu rąk ludzkich, drewnu i kamieniowi, które nie widzą, ani słyszą, ani jedzą, ani powonienia nie mają; (2I rozproszy was Wiekuisty między ludy, a zostanie was garstka nieliczna między narodami, do których zaprowadzi was Wiekuisty;L'2To świadczę się wam dzisiaj niebem i ziemią, że wyginiecie rychło z ziemi, do której idziecie przez Jarden, aby ją posiąść; nie pożyjecie długo na niej, lecz wytępieni będziecie;a&=2Gdy rozrodzisz synów i wnuków, a usadowicie się na ziemi tej, ale skazicie się, i uczynicie sobie rzeźby, po-dobizny czegokolwiek, i uczynicie zło w oczach Wiekuistego, Boga waszego, aby Go rozjątrzyć, -K%2Albowiem Wiekuisty, Bóg twój, - ogień trawiący, Bóg żarliwy!O$2Strzeżcie się, abyście nie zapomnieli przymierza Wiekuistego, Boga waszego, które zawarł z wami, a nie czynili sobie rzeźby, podobizny czegokolwiek, - jako zakazał ci Wiekuisty, Bóg twój!z#o2Gdyż ja umrę na ziemi tej; nie przejdę za Jarden; wy zaś przejdziecie i zawładniecie ową ziemią piękną.I" 2A Wiekuisty rozgniewał się na mnie dla spraw waszych, a przysiągł, że nie przejdę za Jarden, ani wnijdę do owej ziemi pięknej, którą Wiekuisty, Bóg twój, oddaje ci w posiadanie; !2Ale was wziął Wiekuisty, i wywiódł was z topielni żelaza, z Micraim, abyście byli ludem Mu oddanym, jako dziś jesteście. 2Albo żebyś podniósłszy oczy swe ku niebu, i widząc słońce i księżyc i gwiazdy, cały zastęp nieba, - dał się uwieść, abyś się im korzył i służył im, które to udzielił Wiekuisty, Bóg twój, wszystkim ludom pod całem niebem.wi2W postaci czegokolwiek pełzającego po ziemi, w postaci jakiejkolwiek ryby, która w wodach poniżej ziemi!2W postaci jakiegokolwiek zwierzęcia, które na ziemi, w postaci jakiegokolwiek ptaka skrzydlatego, który lata pod niebem, 2Abyście się nie skazili, i nie czynili sobie rzeźby, obrazu jakiejkolwiek podobizny, w postaci mężczyzny albo niewiasty, -2_2A tak strzeżcie się usilnie, gwoli duszom waszym! - Gdyż nie widzieliście żadnej postaci dnia, którego przemawiał Wiekuisty do was na Chorebie z pośród ognia!)2Mnie zaś rozkazał Wiekuisty podówczas nauczać was ustaw i praw, abyście spełniali je na ziemi, do której idziecie, aby ją posiąść;!2 I objawił On wam przymierze Swoje, które rozkazał wam spełniać, - dziesięć wyrzeczeń, i napisał je na dwu tablicach kamiennych;2 I przemawiał Wiekuisty do was z pośród ognia; głos słów słyszeliście, aleście postaci żadnej nie widzieli, a jedynie głos!2 Tedyście przystąpili i stanęli u stóp góry, a góra ona płonęła ogniem do wyżyn niebios, przy ciemności, chmurach i mgle.6g2 O tym dniu, kiedyś stawał przed Wiekuistym, Bogiem twoim, przy Chorebie, gdy mówił Wiekuisty do mnie: „Zgromadź Mi lud, abym im obwieścił słowa Moje, z których się nauczą obawiać się Mnie po wszystkie dni, które żyć będą na ziemi, i których też synów swoich nauczać mają!” 2 Wszakże miej się na baczności, a strzeż duszy twej usilnie, byś nie zapominał rzeczy, które widziały oczy twoje, i aby nie odstępowały od serca twojego, po wszystkie dni żywota twego; a opowiadaj o nich synom twoim, i synom synów twoich;2Albo gdzież naród wielki, któryby miał ustawy i prawa tak sprawiedliwe, jak cały zakon ten, który ja przedstawiam wam dzisiaj?}2I gdzież jeszcze naród wielki, któremuby Bóstwo było tak bliskiem jak Wiekuisty, Bóg nasz, - ilekroć go wzywamy?zo2Przestrzegajcież ich tedy, a spełniajcie je; gdyż to mądrość wasza, i rozum wasz w oczach ludów, które usłyszawszy o wszystkich ustawach tych powiedzieć muszą: „zaprawdę, ludem mądrym i rozumnym jest naród ten wielki!”3a2Patrzcie! nauczałem was ustaw i praw, jako rozkazał mi Wiekuisty, Bóg mój, abyście postępowali podług tego na ziemi, do której wchodzicie, aby zawładnąć nią. n~~}||{{Szyyxwwvv'uttsvs,rqq(pooonDmxllkjj iNihEgwff(edcbbUa``K_J]]\[uZZtZ5YYX@W]VUU TT/SRRPOON|MMYLLNKKJ\IrHzGGFeF=EEDCC?BBeB2AAAAAA@@@<@ ?>=|f4*Dm5^" {  z^xgz7$C2Proroka ustanowię im z pośród braci ich, podobnego tobie, i włożę słowa Moje w usta jego, i będzie im mówił wszystko, cokolwiek mu rozkażę;K2Rzekł wtedy Wiekuisty do mnie: „pięknem to, co powiedzieli!”q]2Tak jakoś żądał od Wiekuistego, Boga twojego, przy Chorebie w dzień zgromadzenia, mówiąc: „niech więcej nie usłyszę głosu Wiekuistego, Boga mojego, i ognia tego wielkiego niech nie zobaczę więcej, bym nie umarł!”ue2Proroka z pośród ciebie, z braci twoich, jako mnie, ustanowi ci Wiekuisty, Bóg twój: jego słuchajcie!2Bo narody te, które wypędzasz, wieszczbiarzy i wróżbitów słuchają, - tobie zaś nie takich przeznaczył Wiekuisty, Bóg twój!=w2 Nieskazitelnym bądź przed Wiekuistym, Bogiem twoim!72 Gdyż obmierzłością dla Wiekuistego - każdy, który to czyni, i za obmierzłości tę Wiekuisty, Bóg twój, wypędza ich przed obliczem twojem.Y-2 Ani zażegnywacz, ani wyzywający duchów, ani znachor, ani badający umarłych;1]2 Niechaj nie znajduje się u ciebie - ani przeprowadzający syna swego albo córkę swoję przez ogień, ani wróżbita, ani wieszczbiarz, ani guślarz, ani czarodziej;2 Gdy wnijdziesz do ziemi, którą Wiekuisty, Bóg twój, odda tobie, nie ucz się wtedy czynić według ohyd narodów owych:[12Z równych części niechaj korzystają, oprócz tego coby sprzedał z ojcowizny. 2I będzie służył w imię Wiekuistego, Boga swojego, jak wszyscy bracia jego Lewici, stawający tam przed obliczem Wiekuistego.\32A gdy przyjść zechce Lewita z któregokolwiek miasta twojego z całego Israela, gdzie przemieszkuje, to niechaj przyjdzie podług pełnego pragnienia duszy swojej na to miejsce, które wybierze Wiekuisty, -(K2Gdyż jego wybrał Wiekuisty, Bóg twój, ze wszystkich pokoleń twoich, aby stał ku usłudze w imię Wiekuistego, - on, i synowie jego, po wszystkie czasy.o Y2Pierwociny zboża twego, wina twego, i oliwy twojej, pierwociny też strzyży owiec twoich oddasz mu.- U2Oto zaś należność kapłanów od ludu: od zarzynających ofiarę, - bądź wołu, bądź owcę, - oddawać należy kapłanowi łopatkę, żuchwę, i żołądek;o Y2Udziału zaś mieć nie będzie wpośród braci swoich: Wiekuisty udziałem jego, jako powiedział mu.+  S2Nie będą mieli kapłani, Lewici, całe pokolenie Lewi, części ani udziału przy Israelu: ofiarami ogniowemi Wiekuistego, i udziałem Jego żywić się będą.R 2Aby się nie wynosiło serce jego nad bracią swoją, i aby nie odstępował od przykazania ani na prawo, ani na lewo, - aby długo żył przy królestwie swojem, on i synowie Jego wpośród Israela.cA2I niechaj będzie u niego, a niech odczytuje go po wszystkie dni życia swojego, aby się uczył obawiać się Wiekuistego, Boga swojego, przestrzegać wszystkich słów zakonu tego i ustaw tych, aby je spełniać;#A2A gdy zasiędzie na tronie królestwa swojego, niechaj odpisze sobie odpis zakonu tego do księgi, - od tego, który przed obliczem kapłanów, Lewitów. 2I niechaj nie mnoży sobie żon, aby nie odwróciło się serce jego; i srebra też i złota niech nie namnaża sobie nadmiernie.'I2Tylko niech nie mnoży sobie koni, ani zwraca ludu do Micraim, dla namnożenia koni, gdyż Wiekuisty powie dział wam: „nie wracajcie drogą tą więcej!”S!2To ustanów nad sobą króla, którego wybierze Wiekuisty, Bóg twój; z pośród braci twojej ustanów nad sobą króla; nie możesz przełożyć nad sobą cudzoziemca, któryby nie był bratem twoim!U%2Gdy wnijdziesz do ziemi, którą Wiekuisty, Bóg twój, oddaje tobie, a zdobędziesz ją, i osiędziesz w niej, i powiesz: „ustanowię nad sobą króla, jak wszystkie narody, które wokoło mnie”;\32 Aby wszystek lud to usłyszał, i obawiał się, a nie rozzuchwalał się więcejS!2 Ktoby zaś postąpił zuchwale, a nie usłuchał kapłana postanowionego tam ku służbie przed Wiekuistym, Bogiem twoim, albo sędziego, - niechaj umrze człowiek ten, i wyplenisz to zło z Israela;,S2 Według wskazówki, którą ci wskażą, i według prawa, które ci powiedzą, postąpisz; nie zboczysz od słowa, które ci powiedzą, ani na prawo, ani na lewo!!=2 I postąpisz według wyroku, który ci ogłoszą z miejsca tego, które wybierze Wiekuisty, i postarasz się spełnić wszystko tak, jak ci wskażą. ~2 I przyjdziesz do kapłanów, Lewitów, albo do sędziego, który będzie podówczas, i zapytasz się, i ogłoszą ci wyrok prawa;}2Jeżeliby ci za trudną była jaka sprawa na sądzie, między krwią a krwią, między sporem a sporem, między ciosem a ciosem, w rzeczach spornych w bramach twoich, - tedy wstaniesz a pójdziesz na miejsce, które wybierze Wiekuisty, Bóg twój;|%2Ręka świadków będzie na nim pierwsza, aby go uśmiercić, a ręka całego ludu na ostatku; i tak wyplenisz to zło z pośród siebie.{%2Na zeznanie dwóch świadków albo trzech świadków stracony będzie na śmierć skazany; nie będzie tracony na zeznanie świadka jednego.Tz#2Wtedy przywiedziesz tego mężczyznę, albo tę niewiastę, którzy spełnili tę rzecz gorszącą, do bram twoich, - tego mężczyznę, albo tę niewiastę, - i ukamionujesz ich kamieniami, aż pomrą!y)2A powiadomionoby cię, i usłyszałeś, i poszukiwałeś dokładnie, a oto prawda, rzecz to uzasadniona, - spełniona ta ohyda w Israelu;!x=2A poszedłby i służył bogom cudzym, i korzył się im, albo słońcu, albo księżycowi, albo całemu zastępowi nieba, - czegom nie przykazał, -}wu2Gdyby znalazł się wpośród ciebie, w którejkolwiek z siedzib twoich, które Wiekuisty, Bóg twój, odda ci, - mężczyzna albo niewiasta, któryby spełnił to zło przed oczyma Wiekuistego, Boga twojego, przestępując przymierze Jego, -%v G2Nie zarzynaj Wiekuistemu, Bogu twojemu, wołu albo owcy, któraby miała wadę, - jakąkolwiek ułomność: gdyż wstrętem to dla Wiekuistego, Boga twojego.Ru2Ani wystawiaj sobie posągu, - którego nienawidzi Wiekuisty, Bóg twój!ute2Nie sadź sobie gaju z jakichbądź drzew przy ołtarzu Wiekuistego, Boga twojego, który wzniesiesz sobie;s2Za sprawiedliwością, za sprawiedliwością podążaj, abyś żył i posiadał ziemię, którą Wiekuisty, Bóg twój, oddaje tobier!2Nie skrzywiaj prawa, nie uwzględniaj osoby, a nie bierz wziątku, bo wziątek zaślepia oczy mądrych, i plącze słowa sprawiedliwych.6qg2Sędziów i urzędników ustanowisz sobie we wszystkich bramach twoich, które Wiekuisty, Bóg twój, da tobie w pokoleniach twoich, aby sądzili lud sądem sprawiedliwym.xpk2Lecz każdy z darem ręki swojej, - wedle błogosławieństwa Wiekuistego, Boga twego, którego użyczy tobie.!o=2Trzy razy do roku ukaże się każdy mężczyzna twój przed obliczem Wiekuistego, Boga twojego, na miejscu, które wybierze: w święto przaśników, i w święto tygodni, i w święto szałasów; a niechaj nie ukaże się nikt przed obliczem Wiekuistego z próżną ręką!une2Siedm dni świętuj Wiekuistemu, Bogu twojemu, na tem miejscu, które wybierze Wiekuisty; gdyż błogosławić ci będzie Wiekuisty, Bóg twój, we wszystkich plonach twoich, i w każdem dziele rąk twoich, a będziesz zawsze wesół.)2Wszelki też płaz skrzydlaty nieczystym jest dla was; jadać ich nie należy.H= 2Ani czapli i sójki w rodzajach ich, ani dudka i nietoperza.,<U2Ani pelikana, dzięcioła, i nurka;.;Y2Ani puhacza, puszczyka, i łabędzia;A:2Ani strusia, sowy, czajki, jastrzębia, w rodzajach ich;-9W2Ani żadnego kruka w rodzajach jego; 8=2 Kani, sokoła, i sępa;W7)2 A oto czego jadać z nich nie będziecie: orla, kondora, i morskiego orła;06]2 Wszelkie ptactwo czyste jadać możecie.d5C2 Wszystkiego zaś, co nie ma płetw i łuski, jadać nie będziecie: nieczystem to dla was.p4[2 Oto co jeść możecie ze wszystkiego, co w wodzie: wszystko, co ma płetwy i łuski jadać możecie;(3K2I wieprza - ponieważ choć oddziela kopyta, jednak żułka nie przeżuwa; nieczystym on dla was; mięsa ich nie jadajcie, a padliny ich się nie dotykajcie.u2e2Wszakże tych jadać nie będziecie z przeżuwających żułek, albo z oddzielających kopyta rozszczepione: wielbłąda, zająca, i góralka, ponieważ choć przeżuwają żułek, jednak kopyt nie oddzielają: nieczyste one dla was.<1s2I wszelkie bydlę z oddzielającem się kopytem, lecz z przecięciem rozszczepiającem je na dwa półkopyta, przeżuwające żułek z pomiędzy bydła; takie jadać możecie;M02Jelenia, sarnę, łanię, koziorożca, bawołu, antylopę i żubra,F/2Oto zwierzęta, które jadać możecie: woły, owce, i kozy,%.G2Nie pożywaj nic wstrętnego;--U2Boś ty lud poświęcony Wiekuistemu, Bogu twojemu, a ciebie wybrał Wiekuisty, abyś Mu był ludem wyłącznym, ze wszystkich ludów, które na powierzchni ziemi. , 2Dziećmi jesteście Wiekuistego, Boga waszego: nie czyńcie na sobie nacięć, ani róbcie łysiny nad oczyma waszemi po umarłym!R+2 Jeżeli słuchać będziesz głosu Wiekuistego, Boga twojego, przestrzegając wszystkich przykazań Jego, które przykazuję ci dzisiaj, - abyś czynił co godziwem w oczach Wiekuistego, Boga twojego!t*c2 I niechajnie przylgnie do ręki twojej nic z zaklęcia tego, - aby odwrócił się Wiekuisty od płonącego gniewu Swego, i okazał ci miłosierdzie, i zmiłował się nad tobą, a rozmnożył cię, jako przysiągł ojcom twoim, -f)G2 A wszystką zdobycz jego zbierzesz na środek rynku, i spalisz ogniem, - miasto i wszystką zdobycz jego do szczętu - gwoli Wiekuistemu, Bogu twemu; i pozostanie rumowiskiem wiecznem, nie będzie odbudowanem więcej."(?2 To pozabijaj mieszkańców miasta tego ostrzem miecza, położywszy zaklęcie na nie, i na wszystko co w niem, i bydło też jego podaj ostrzu miecza.'72 Jeżeliś tedy badał, i dochodził, i wywiadywał się dokładnie, a oto prawdą, rzeczą pewną jest, stała się ohyda taka wpośród ciebie, -&&G2 Wyszli ludzie niecni z pośród ciebie, a uwiedli mieszkańców miasta swego, mówiąc: „Pójdźmy, a służmy bogom cudzym,” którychście nie znali; %2 Jeżelibyś usłyszał, że w któremkolwiek z miast twoich, które Wiekuisty, Bóg twój, oddaje ci na mieszkanie, powiadają:z$o2 Cały zaś Israel usłyszy, i ulęknie się, a nie spełnią nadal postępku tak niegodziwego wpośród ciebie."#?2 I ukamionujesz go na śmierć za to, że pragnął odwieść cię od Wiekuistego, Boga twojego, który cię wywiódł z ziemi Micraim, z domu niewoli.z"o2 Lecz zabić, zabijesz go; ręka twoja będzie na nim pierwsza, aby go uśmiercić, a ręka całego ludu - potem;!2 Nie zgodzisz się z nim, ani usłuchasz go; i niechaj nie ulituje się oko twoje nad nim, nie żałuj go, ani ukrywaj go! 2 Z bóstw ludów, które wokoło was, z bliższych tobie, albo z oddalonych od ciebie, od krańca ziemi, do krańca ziemi:'I2 Gdyby zwodził cię brat twój, syn matki twojej, albo syn twój, albo córka twoja, albo żona na łonie twojem, albo przyjaciel twój, - będący ci jako życie twoje, potajemnie, mówiąc: „Pójdźmy a służmy bogom cudzym,” których nie znałeś, - ani ty, ani ojcowie twoi, -G 2 Prorok zaś ów, albo snowidz ów, uśmiercony będzie, gdyż głosił odstępstwo od Wiekuistego, Boga waszego, który wywiódł was z ziemi Micraim, i wyzwolił cię z domu niewoli, - aby zwieść cię z drogi, o której przykazał ci Wiekuisty, abyś postępował nią: a wytępisz to zło z pośród siebie.*O2 Za Wiekuistym, Bogiem waszym, postępujcie, Jego się obawiajcie, Jego przykazań przestrzegajcie, Jego głosu słuchajcie, Jemu służcie, i do Niego lgnijcie!W)2 Nie usłuchasz słów proroka takiego, albo snowidza takiego, gdyż doświadcza was Wiekuisty, Bóg wasz, aby poznał, czy miłujecie Wiekuistego, Boga waszego, całem sercem waszem i całą duszą waszą. ;2 I spełniłoby się owo znamię, albo ten cud, o którym ci powiedział, mówiąc: pójdźmy za bogami cudzemi, których nie znasz, a służmy im! -f I2 Gdyby powstał wpośród ciebie prorok, albo snowidz; i przedstawiłby ci znamię albo cud, -q]2 Wszystko to, co ja wam przykazuję, starajcie się spełniać; nie dodawaj do tego, ani odejmuj od tego!M2 Nie postępuj tak względem Wiekuistego, Boga twojego; gdyż wszelką ohydę, której nienawidzi, czyniły dla bogów swoich, a nawet i synów swoich, i córki swoje palą w ogniu bogom swoim!`;2 Strzeż się, abyś się nie usidlił, idąc za niemi, po wytępieniu ich z przed oblicza twojego, - i abyś nie dążył za bogami ich, mówiąc: Jako służyły narody te bogom swoim, tak uczynię też i ja.”+2 Gdy wytępi Wiekuisty, Bóg twój, te narody, do których idziesz, abyś je wypędził z przed oblicza twojego, a zamieszkasz w ziemi ich, -_92 Przestrzegaj a słuchaj wszystkich słów tych, które przykazuję tobie, aby dobrze się wiodło tobie, i synom twoim po tobie na wieki, gdybyś czynił co dobrem i godziwem w oczach Wiekuistego, Boga twojego.Z/2 I spełniaj całopalenia twoje, mięso i krew, na ofiarnicy Wiekuistego, Boga twojego; wszakże krew rzeźnych ofiar twoich wylana będzie na ofiarnicy Wiekuistego, Boga twojego, a mięso pożywać możesz.  2 Tylko świętości twoje, które mieć będziesz, i objaty twoje zabieraj, i przychodź na miejsce, które wybierze Wiekuisty.2 Nie pożywaj jej, aby dobrze się wiodło tobie, i synom twoim po tobie, gdybyś czynił, co godziwem w oczach Wiekuistego!<u2 Nie pożywaj jej; na ziemię wylewaj ją jako wodę!2 Wszakże bądź wytrwałym, abyś nie pożywał krwi; albowiem krew - jest to dusza, a nie pożywaj duszy wraz z mięsem;vg2 Ale jako pożywa się sarnę, albo jelenia, tak je pożywaj; nieczysty i czysty zarówno pożywać je mogą;%E2 Jeżeliby zbyt odłegłem od ciebie było miejsce, które wybierze Wiekuisty, Bóg twój, aby położyć imię Swoje tam, - zarzynaj wtedy z rogacizny twojej i z trzód twoich, które dał ci Wiekuisty, - jakom ci rozkazał, a pożywaj w bramach twoich, ile zapragnie dusza twoja;x k2 Gdy rozszerzy Wiekuisty, Bóg twój, granicę twoję, jako ci przyrzekł, a powiedziałbyś: Chciałbym pożywać mięso, - dla tego, że zapragnie dusza twoja pożywać mięsa, - ile tylko zapragnie dusza twoja, możesz pożywać mięsa.T #2 Strzeż się, abyś nie opuszczał Lewity po wszystkie dni na ziemi twojej!U %2 Lecz tylko przed obliczem Wiekuistego, Boga twojego, pożywać to będziesz, na miejscu, które wybierze Wiekuisty, Bóg twój, - ty, i syn twój, i córka twoja, i sługa twój, i służebnica twoja, i Lewita, który w bramach twoich; i będziesz się weselił przed Wiekuistym, Bogiem twoim, wszelkim dobytkiem rąk twoich.} u2 Nie wolno ci pożywać w bramach twoich dziesięciny zboża, i wina, i oliwy twojej, i pierworodnych rogacizny twojej, i trzód twoich, ani żadnych objat twoich, którebyś ślubował, albo dobrowolnych darów twoich, i dani rąk twoich;Q 2 Tylko krwi pożywać nie będziecie; na ziemię wylewaj ją, jako wodę.2 Wszakże, ile tylko zapragnie dusza twoja, możesz zarzynać i pożywać mięso, z błogosławieństwa Wiekuistego, Boga twojego, które ci użyczył, - we wszystkich bramach twoich, - nieczysty i czysty pożywać je może, jako sarnę albo jelenia.)M2 Ale jedynie na tem miejscu, które wybierze Wiekuisty w jednem z pokoleń twoich, tam składaj całopalenia twoje, i tam czyń wszystko co przykazuję tobie.iM2 Strzeż się, abyś nie składał całopaleń twoich na każdem miejscu, które sobie upatrzysz;p[2 I weselić się będziecie przed obliczem Wiekuistego, Boga waszego, - wy, i synowie wasi, i córki wasze, i sługi, i służebnice wasze, i Lewita, który w bramach waszych, ponieważ niema on części ani udziału z wami.'I2 Wtedy, na to miejsce, które wybierze Wiekuisty, Bóg wasz, aby ustanowić imię Swoje w niem, tam przynoście wszystko, co przykazuję wam: całopalenia, rzeźne ofiary, dziesięciny wasze, i dań rąk waszych, i wszystko wybrane na objaty wasze, któreście ślubowali Wiekuistemu;I 2 Ale gdy przejdziecie za Jarden, a osiądziecie na ziemi, którą Wiekuisty, Bóg wasz, obdziela was, i uspokoi was od wszystkich wrogów waszych wokoło, i będziecie mieszkali bezpiecznie:xk2 Przeto, żeście nie dostąpili dotąd spoczynku i posiadłości, którą Wiekuisty, Bóg twój, nadaje tobie.2 Nie będziecie czynili według tego wszystkiego, co my tu czynim dzisiaj, - każdy - wszystko, co godziwem w oczach jego!D2 A spożywajcie je tam przed obliczem Wiekuistego, Boga waszego, a weselcie się, wy i rodziny wasze, wszelkim dobytkiem rąk waszych, którym pobłogosławił ci Wiekuisty, Bóg twój;J2 Tamże przynosić będziecie całopalenia wasze, i rzeźne ofiary, i dziesięciny wasze, i dań rąk waszych, i objaty, i dobrowolne dary wasze, i pierworodne rogacizny i trzód waszych;E~2 A tylko ku miejscu, które wybierze Wiekuisty, Bóg wasz, ze wszystkich pokoleń waszych, aby położyć imię Swoje tam, ku siedzibie Jego się zwracajcie, i tam przychodzić będziesz.=}w2 Nie czyńcie podobnych dla Wiekuistego, Boga waszego;9|m2 I rozwalicie ofiarnice ich, i skruszycie posągi ich, i poświęcone gaje ich spalicie ogniem, rzeźby też bóstw ich rozbijecie, a zgładzicie imię ich z miejsca onego.@{{2 Do szczętu zburzycie wszystkie miejsca, na których służyły narody, któremi zawładniecie, bogom swoim, - na górach wysokich i na pagórkach, i pod każdem drzewem zielonem; -Wz +2 Oto ustawy i prawa, które starać się powinniście spełniać na ziemi, którą oddaje Wiekuisty, Bóg ojców twoich, tobie, abyś ją posiadł, po wszystkie dni, w których żyć będziesz na tej ziemi:gyI2 Starajcie się tedy spełniać wszystkie te ustawy, i prawa, które przedstawiam wam dzisiaj!,xS2 Albowiem przechodzicie za Jarden, aby wejść i posiąść tę ziemię, którą Wiekuisty, Bóg wasz, oddaje wam, - a posiądziecie ją, i zamieszkacie w niej;0w[2 Oto są one tam, za Jardenem, na zachodzie, na drodze ku zachodowi słońca, w ziemi Kanaanejczyka, osiadłego na stepie, naprzeciw Gilgal, w pobliżu dąbrowy More.Hv 2 I będzie, gdy wprowadzi cię Wiekuisty, Bóg twój, do ziemi, do której idziesz, abyś ją posiadł, udzielisz wtedy błogosławieństwo na górze Geryzym, a przekleństwo na górze Ebal;=uu2 A przekleństwo, - jeżeli nie usłuchacie przykazań Wiekuistego, Boga waszego, i zstąpicie z drogi, którą wam wskazuję dzisiej, idąc za bogami innymi, których nieznacie.ytm2 Błogosławieństwo, - jeżeli usłuchacie przykazań Wiekuistego, Boga waszego, które wam przykazuję dzisiaj;Ls2 Oto, przedstawiam wam dzisiaj błogosławieństwo i przekleństwo;+rQ2 Nie ostoi się nikt przed wami; postrach i trwogę przed wami szerzyć będzie Wiekuisty, Bóg wasz, na każdej ziemi, po której stąpicie, jako przyrzekł wam.%qE2 Każde miejsce po którem stąpi stopa nogi waszej, waszem będzie; od puszczy i Libanu, od rzeki, rzeki Frath do morza zachodniego, będzie granica wasza; p 2 Wypędzi tedy Wiekuisty wszystkie owe narody przed obliczem waszem, i zawładniecie narodami większemi i silniejszemi od was;Ro2 Bo gdy przestrzegać będziecie wszystkich przykazań tych, które nakazuję wam spełniać, byście miłowali Wiekuistego, Boga waszego, postępowali po wszystkich drogach Jego, i lgnęli do Niego, -n52 Aby umnożyły się dni wasze, i dni synów waszych na ziemi, którą zaprzysiągł Wiekuisty ojcom waszym, - oddać im, ile dni niebo nad ziemią.Gm 2 I napiszesz je na podwojach domu twego, i na bramach twoich:l72 A nauczajcie ich synów waszych, mówiąc o nich, gdy siędziesz w domu twoim, i gdy pójdziesz drogą, i gdy położysz się, i gdy wstaniesz;1k]2 I tak przyjmcie te słowa moje do serca waszego, i do duszy waszej; i nawiążcie je jako znak na rękę waszę, i niechaj będą przepaską między oczyma waszemi;Ij 2 Inaczej wspłonie gniew Wiekuistego na was, i zamknie On niebo, i nie będzie deszczu, ziemia też nie wyda plonu swego; a zginiecie rychło z ziemi pięknej, którą Wiekuisty oddaje wam! i 2 Strzeżcie się, aby się nie dało uwieść serce wasze, abyście nie odstąpili, i służyli bogom innym, i korzyli się im;_h92 Dam też trawę na polu twojem dla bydła twego; i będziesz jadł, a nasycisz się.g2 Dam wtedy deszcz ziemi waszej w czasie swoim, wczesny i późny; i będziesz zbierał zboże twoje, i wino twoje, i oliwę twoję;Rf2 I stanie się, gdy słuchać będziecie przykazań moich, które przykazuję wam dzisiaj, abyście miłowali Wiekuistego, Boga waszego, i służyli mu całem sercem waszem, i całą duszą waszą, -e92 Ziemia, którą Wiekuisty, Bóg twój, się opiekuje; bezustannie oczy Wiekuistego, Boga twojego, na niej, - od początku roku, i aż po koniec roku.{dq2 Ale ziemia, do której idziecie, aby ją zdobyć, - ziemia jest gór i dolin; od deszczu nieba napawa się wodą;Qc2 Gdyż ziemia, do której idziesz, aby ją zdobyć, - nie jest jako ziemia Micraim, z którejście wyszli, gdzie posiawszy nasienie swoje, polewałeś je przy pomocy nóg twoich, jako ogród warzywny;+bQ2 I żebyście długo żyli na ziemi, o której zaprzysiągł Wiekuisty ojcom waszym, iż ją odda im, i potomstwu ich, ziemię, opływającą mlekiem i miodem;7ai2 Przestrzegajcie tedy wszystkich przykazań, które wam przykazuję dzisiaj, - abyście się wzmocnili, i poszli, i zdobyli ziemię, do której idziecie, aby ją posiąść;^`72 Wszak oczy wasze widziały wszystkie dzieła Wiekuistego, wielkie, których dokonał.\_32 I co uczynił Dathanowi i Abiramowi, synom Eliaba, syna Reubena, gdy rozwarła ziemia paszczę swą, i pochłonęła ich, i namioty ich i wszelką istotę, która w ich śladach, wpośród całego Israela;R^2 I co uczynił dla was na pustyni, pókiście nie doszli do miejsca tego;0][2 I co uczynił wojsku Micrejskiemu, koniom, i wozom jego, na które rozlał wody morza Sitowego, gdy ścigali was, i zagubił je Wiekuisty, aż po dzień dzisiejszy;b\?2 I znamiona Jego, które spełnił wpośród Micraim nad Faraonem i całą ziemią jego;Z[/2 A poznajcie dzisiaj, - gdyż nie przemawiam do synów waszych, którzy nie poznali, i nie widzieli, - karcenie Wiekuistego, Boga waszego, wielkość Jego, rękę Jego przemożną, i ramię Jego podniesione, Z 2 I tak miłuj Wiekuistego, Boga twojego, i przestrzegaj urządzeń Jego, i ustaw, i praw, i przykazań Jego, po wszystkie dni;Y2 W siedmdziesiąt dusz zstąpili ojcowie twoi do Micraim, a teraz uczynił cię Wiekuisty, Bóg twój, jako gwia-zdy nieba mnóstwem! h~~ }=|| {Qzycx|x4wvuu%tt>M=={<<}<;::@992877 6V6 5p44H3M22*1%02/..4--=,,++5*R))p(''L&&V%%$~$L#V"!!H _ Kf7BS`k^\ =& h + 2 % %N>)])Wi)2„Przeklęty, kto obcuje z świekrą swoją!” I powie wszystek lud: Amen. h 2„Przeklęty, kto obcuje z siostrą swoją, z córką ojca swego, albo z córką matki swej!” I powie wszystek lud: Amen._g92„Przeklęty, kto obcuje z jakiemkolwiek bydlęciem!” I powie wszystek lud: Amen.fy2„Przeklęty, kto obcuje z żoną ojca swojego, - gdyż odkrył połę ojca swojego!” I powie wszystek lud: Amen.heK2„Przeklęty, kto nagina prawo cudzoziemca, sieroty, i wdowy!” I powie wszystek lud: Amen.Ud%2„Przeklęty, kto zwodzi ślepego z drogi!” I powie wszystek lud: Amen._c92„Przeklęty, kto przesuwa granicę bliźniego swego!” I powie wszystek lud: Amen.gbI2„Przeklęty, kto znieważa ojca swojego, albo matkę swoję!” I powie wszystek lud: Amen.5ae2„Przeklęty każdy, kto zrobi rzeźbę, albo odlew, wstrętne Wiekuistemu, dzieło rąk mistrza, a ustawi w skrytości!” I odezwie się wszystek lud, i powie: Amen.Y`-2I ozwą się Lewici i powiedzą do każdego z Israelitów, głosem donośnym;j_O2 Ci zaś staną dla przeklinania na górze Ebal: Reuben, Gad i Aszer, i Zebulun, Dan i Naftali.^92 Ci staną dla błogosławienia ludowi, na górze Geryzym gdy przeprawicie się za Jarden: Szymeon i Lewi, i Jehuda i Isachar, i Josef i Binjamin;;]s2 I przykazał Mojżesz ludowi dnia tego, i rzekł:\2 I tak słuchaj głosu Wiekuistego, Boga twojego, a spełniaj przykazania i ustawy Jego, które przykazuję ci dzisiaj!”5[e2 I przemówił Mojżesz, i kapłani Lewici do całego Israela, i rzekli: „Uważaj i słuchaj, Israelu! dnia dzisiejszego stałeś się ludem Wiekuistemu, Bogu twojemu;TZ#2I napiszesz na kamieniach owych wszystkie słowa zakonu tego bardzo jasno.qY]2Zarzniesz też ofiary opłatne, i będziesz tam jadł, i weselił się przed Wiekuistym, Bogiem twoim.X 2Z kamieni całych wzniesiesz ofiarnicę Wiekuistego, Boga twojego, i złożysz na niej całopalenia Wiekuistemu, Bogu twojemu.sWa2I wzniesiesz tam ofiarnicę Wiekuistemu, Bogu twojemu, ofiarnicę z kamieni; nie podnoś na nie żelaza.V!2Gdy tedy przeprawicie się za Jarden, wystawicie te kamienie, o których przykazuję wam dzisiaj, na górze Ebal, i owapnicie je wapnem.uUe2I napiszesz na nich wszystkie słowa zakonu tego, gdy się przeprawisz, abyś wszedł do ziemi, którą Wiekuisty, Bóg twój, oddaje tobie, - do ziemi, opływającej mlekiem i miodem, jako ci przyrzekł Wiekuisty, Bóg ojców twoich.'TI2I będzie gdy przeprawicie się za Jarden, do ziemi, którą Wiekuisty, Bóg twój, ci oddaje: wystawisz sobie wtedy kamienie wielkie, i owapnisz je wapnem;S 2I nakazał Mojżesz wobec starszych Israela ludowi, i rzekł: przestrzegajcie wszystkich przykazań, które wam przykazuję dzisiaj!:Ro2I że cię postawi wyżej od wszystkich narodów, które stworzył, w chwale, sławie i blasku, i że będziesz ludem poświęconym Wiekuistemu, Bogu twojemu, jako wyrzekł."Q?2Wiekuisty też przyobiecał ci dzisiaj, że mu będziesz ludem wyłącznym, jako powiedział tobie, jeżelibyś przestrzegał wszystkich przykazań Jego;DP2Wiekuistemu przyobiecałeś dzisiaj, że ci będzie Bogiem, i że będziesz postępował drogami Jego, i przestrzegał ustaw Jego, i przykazań, i praw Jego, i słuchał głosu Jego;%OE2Dnia dzisiejszego Wiekuisty, Bóg twój, przykazuje ci spełniać ustawy te i prawa: a tak przestrzegaj je ca-łem sercem twojem, i całą duszą twoją.PN2Wejrzyj z przybytku świętego Twojego, z nieba, a pobłogosław lud twój, Israel, i ziemię, którąś oddał nam, jakoś zaprzysiągł ojcom naszym, ziemię opływającą mlekiem i miodem!”RM2Nie pożywałem zeń w żałobie mojej, anim wyprzątnął go w nieczystości, anim oddawał zeń dla umarłego: słuchałem głosu Wiekuistego, Boga mojego, spełniłem wszystko, coś mi przykazał. L;2 Wyrzekniesz wtedy przed Wiekuistym, Bogiem twoim: „Wyprzątnąłem poświęcone z domu, i oddałem je też Lewicie i cudzoziemcowi, sierocie i wdowie, zupełnie według przykazania Twego, któreś mi przykazał; nie przekroczyłem nic z przykazań Twoich, anim zapomniał.SK!2 A gdy ostatecznie oddzielisz wszystkie dziesięciny plonów twoich roku trzeciego, roku dziesięcin, a oddasz Lewicie, cudzoziemcowi, sierocie i wdowie, aby jedli w bramach twoich, i nasycili się:-JU2 I będziesz się weselił wszystkiem dobrem, które dał Wiekuisty, Bóg twój, tobie i domowi twojemu, - ty, i Lewita, i cudzoziemiec, który wpośród ciebie.EI2 Przeto, przyniosłem oto teraz pierwociny płodów ziemi, którą dałeś mi, Wiekuisty!” I postawisz to przed Wiekuistym, Bogiem twoim, i ukorzysz się przed Wiekuistym, Bogiem twoim.nHW2 A przywiódł nas na miejsce to, i oddał nam tę ziemię, ziemię opływającą mlekiem i miodem; G2I wywiódł nas Wiekuisty z Micraim ręką potężną, i ramieniem podniesionem, i postrachem wielkim, i znamionami, i cudami;%FE2I wołaliśmy do Wiekuistego, Boga ojców naszych, i usłyszał Wiekuisty głos nasz, i wejrzał na niedolę naszę, i na trudy nasze, i na ucisk nasz;aE=2Lecz krzywdzili nas Micrejczycy, i gnębili nas, i nakładali na nas roboty ciężkie;qD]2I ozwiesz się, i powiesz przed Wiekuistym, Bogiem twoim: „Aramejczykiem tułającym się był praojciec mój, i zstąpił do Micraim, i przebywał tam z garstką małą, i wzrósł tam w naród wielki, potężny i liczny;lCS2Weźmie wtedy kapłan kosz z ręki twojej i postawi go przed ołtarzem Wiekuistego, Boga twojego.bB?2I przyjdziesz do kapłana, który będzie podówczas, i powiesz mu: „oświadczam dzisiaj przed Wiekuistym, Bogiem twoim, żem wszedł do ziemi, o której zaprzysiągł Wiekuisty ojcom naszym, iż ją odda nam”.A2Weźmiesz wtedy z pierwocin wszystkich płodów ziemi, które otrzymasz z ziemi twojej, którą Wiekuisty, Bóg twój, oddaje ci, i włożysz w kosz, i udasz się na miejsce, które wybierze Wiekuisty, Bóg twój, aby ustanowić imię Swoje tam;@ #2I stanie się, gdy wnijdziesz do ziemi, którą Wiekuisty, Bóg twój, oddaje ci w udziale, abyś ją posiadł, i zamieszkasz w niej, -k?Q2Gdy przeto uspokoi cię Wiekuisty, Bóg twój, od wszystkich wrogów twoich wokoło, na ziemi, którą Wiekuisty, Bóg twój, oddaje ci w udziale, abyś ją posiadł, - zgładzisz pamięć Amaleka z pod nieba; nie zapominaj!">?2Jako cię napadł na drodze, i pozabijał wszystkich ciągnących w nieładzie za tobą, gdyś znużony był i strudzony, - a nie obawiał się Boga;L=2Pomnij co uczynił ci Amalek na drodze, gdyście wyszli z Micraim.p<[2Gdyż wstrętem dla Wiekuistego, Boga twojego, każdy, który to czyni, każdy spełniający bezprawie.8;k2Wagę pełną i rzetelną mieć będziesz, efę pełną i rzetelną mieć będziesz: aby przedłużyły się dni twoje na ziemi, którą Wiekuisty, Bóg twój, oddaje tobie.F:2Nie miej w domu twoim dwojakiej efy, większej i mniejszej.R92 Nie miej w worku twoim dwojakich ciężarków, większych i mniejszych;D82 Utnij wtedy rękę jej, - niechaj nie oszczędza oko twoje!G7 2 Gdyby szamotali się z sobą mężczyźni, jeden z drugim, a przybiegłaby żona jednego, aby ocalić męża swego z ręki bijącego, a wyciągnąwszy rękę pochwyciła za srom jego, -F62 I nadanym mu będzie przydomek w Israelu: „dom bosego”.e5E2 Przystąpi doń wtedy bratowa jego przed oczyma starszych, a zzuje trzewik z nogi jego i plunie przed nim w twarz, i zawoła i powie: „tak postępują z człowiekiem, który nie odbuduwuje domu brata swojego!”4}2I zawezwą go starsi miasta jego, i przemówią doń; jeżeli przytem obstanie, i powie: „nie chcę jej pojąć;”|3s2Gdyby wszakże nie chciał mąż ów pojąć bratowej swej; wnijdzie wtedy bratowa jego do bramy, przed starszych, i oświadczy: „wzbrania się brat męża mojego utrwalić bratu swemu imię w Israelu, nie chce połączyć się ze mną.”22A pierworodny, którego by zrodziła, zastąpi imię brata jego zmarłego, aby nie zgładzonem było imię jego z Israela.r1_2Gdy mieszkają bracia społem, a umiera jeden z nich nie mając potomstwa, - nie wyjdzie tedy żona zmarłego postronnie za męża obcego; brat męża jej przyjdzie do niej, i pojmie ją sobie za żonę, i połączy się z nią./0[2Nie zawieraj żuchwy wołu gdy młóci./+2Czterdzieści razów dać mu można, nie więcej; aby go nie bito zanadto, razami bez miary, a nie poniżony był brat twój w oczach twoich.#.A2To jeżeliby zasłużył na skarcenie winny, niech go każe położyć sędzia, i każe bić w obecności swojej, odpowiednio do winy jego, pod liczbą;- 2Gdyby wynikł spór między ludźmi, a przyszliby do sądu, i rozsądzonoby ich, a uniewinniono sprawiedliwego, a skażano winnego, -e,E2A pomnij, żeś niewolnikiem był na ziemi Micraim; przeto nakazuję ci, abyś to uczynił. +2Gdy będziesz obierał winnicę twoję, nie obieraj do szczętu za sobą: dla cudzoziemca, dla sieroty i wdowy niechaj zostanie.* 2Gdy będziesz obijał oliwki twoje, nie przeglądaj gałązek za sobą: dla cudzoziemca, dla sieroty i wdowy niechaj zostanie.x)k2Gdy będziesz zżynał użątek na polu twojem, a zapomnisz snop na polu, nie wracaj się, by go zabrać: dla cudzoziemca, dla sieroty i wdowy niechaj zostanie, aby błogosławił ci Wiekuisty, Bóg twój, w każdej sprawie rąk twoich.(+2A pomnij, żeś niewolnikiem był w ziemi Micraim, a wyzwolił cię Wiekuisty, Bóg twój, ztamtąd; przeto nakazuję ci, abyś to uczynił.U'%2Nie naginaj prawa cudzoziemca, sieroty, ani weźmiesz w zastaw sukni wdowy.&2Nie poniosą śmierci ojcowie za dzieci, ani poniosą dzieci śmierć za ojców: każdy za występek swój śmierć poniesie._%92Tegoż dnia dasz mu zapłatę jego, a niechaj nie zajdzie nad tem słońce, gdyż biednym jest, a na tem pokłada on życie swoje; aby nie poskarżył się na ciebie przed Wiekuistym, a nie był grzech na tobie! $2Nie skrzywdzisz najemnika, biednego i ubogiego, z braci twoich, albo z cudzoziemców, którzy w kraju twoim, w bramach twoich.<#s2 Zwrócisz mu zastaw z zachodem słońca, aby się położył w odzieży swojej, i błogosławił ci; a tobie poczytanem to będzie za zasługę przed Wiekuistym, Bogiem twoim.K"2 A jeżeli to człowiek biedny, nie kładź się z zastawem jego;g!I2 Na ulicy pozostań, a człowiek, którego wierzycielem jesteś, wyniesie ci zastaw na ulicę. 2 Gdy masz wierzytelność u bliźniego twojego, wierzytelność jakąkolwiek, nie wchodź do domu jego, aby brać zastaw od niego;eE2 Pamiętaj, co uczynił Wiekuisty, Bóg twój, Miriamie, na drodze, gdyście szli z Micraim!7i2Bądź przezornym wobec zarazy trądu, abyś przestrzegał ściśle, i spełniał wszystko, co wskażą wam kapłani, Lewici; jakom przykazał im, starajcie się spełniać.O2Jeżeliby zdybano człowieka, który ukradł kogokolwiek z braci swoich, z synów Israela, i zapanował nad nim, i sprzedał go: umrze wtedy złodziej taki; i wyplenisz zło z pośród siebie.mU2Nie weźmie nikt w zastaw żaren, albo kamienia młyńskiego, - gdyż życie bierze taki w zastaw.oY2Jeżeli się kto świeżo ożenił, niechaj nie wyruszy na wojnę, i niechaj nie zwracają się do niego w jakiejbądź rzeczy i swobodnym niech zostanie w domu swoim przez rok cały, i rozwesela żonę swą, którą pojął.}2Nie może wtedy mąż jej pierwszy, który ją był puścił, powtórnie jej pojąć, aby mu była żoną, po tem, gdy skażoną została; gdyż ohydą to przed Wiekuistym, a nie kalaj ziemi, którą Wiekuisty, Bóg twój, oddaje ci w posiadanie.K2Jeżeli zaś znienawidzi ją ten mąż drugi, i napisze jej list rozwodny, i da w rękę jej, i puści ją z domu swego, albo też umrze ów mąż drugi, który ją pojął sobie za żonę:Q2I wyjdzie ona z domu jego, i pójdzie, i wyjdzie za męża drugiego;w k2Gdy pojmie kto żonę, a stanie się jej małżonkiem, i zdarzy się, że nie znajdzie upodobania w oczach jego, ponieważ znalazł w niej co sprosnego, niech napisze jej list rozwodny, i da w rękę jej, a puści ją z domu swego;2Gdy wejdziesz w zboże bliźniego twego, możesz narwać kłosów ręką twoją; ale sierpa nie zapuszczaj w zboże bliźniego twego!2Gdy wnijdziesz do winnicy bliźniego twego, możesz jeść jagody według upodobania twego, do syta; ale do naczynia twego nie kładź.%2Wyrzeczenia ust twoich przestrzegaj, i spełniaj jakoś ślubował Wiekuistemu, Bogu twojemu, dobrowolnie, coś wypowiedział usty twojemi.J2Jeżeli zaś zaniechasz ślubować, nie będzie na tobie grzechu;2_2Gdybyś ślubował ślub Wiekuistemu, Bogu twojemu, nie omieszkaj go spełnić; gdyż poszukiwać go będzie Wiekuisty, Bóg twój, od ciebie, a byłby grzech na tobie;\32Cudzoziemcowi możesz lichwę dawać, ale bratu twemu nie dawaj lichwy; aby błogosławił ci Wiekuisty, Bóg twój, we wszelkiem przedsięwzięciu rąk twoich, na ziemi do której wchodzisz, abyś ją posiadł.!2Nie dasz lichwy bratu twojemu, lichwy od pieniędzy, lichwy od żywności, lichwy od jakiejkolwiek rzeczy, którą się na lichwę oddaje.+Q2Nie wnoś myta nierządnicy, ani ceny psa w dom Wiekuistego, Boga twego, wskutek jakiegobądź ślubu; bo wstrętem dla Wiekuistego, Boga twego, jedno i drugie._92Nie będzie nierządnicy z córek Israela, ani będzie nierządnik z synów Israela.( K2Z tobą niechaj zamieszka, wpośród ciebie, na tem miejscu, które sobie wybierze, w któremkolwiek z miast twoich, gdzie mu dogadza, - nie uciemiężaj go!Y -2Nie wydasz panu niewolnika jego, jeżeli się schronił do ciebie od pana swego;r _2Gdyż Wiekuisty, Bóg twój, chodzi wpośród obozu twojego, aby cię wybawiał, i poddawał wrogi twoje tobie; niech przeto będzie obóz twój święty, aby nie zobaczył u ciebie nic sromotnego, a nie odwrócił się od ciebie.  2 I rydlik będziesz miał na rzemieniu, a gdy usiądziesz w ustępie, rozkopiesz nim, i znowu zakryjesz nieczystość twoję.[ 12 Ustronie też będziesz miał po za obozem, gdziebyś mógł wychodzić na ustęp.fG2 A ku wieczorowi wykąpie się w Wodzie, po zachodzie zaś słońca może wrócić do obozu.2 Jeżeli znajdzie się wpośród ciebie kto nieczysty z powodu przygody nocnej: niechaj wyjdzie po za obóz, a nie przychodzi do obozu;b?2 Gdy wyruszysz do obozu przeciw wrogom twoim, wystrzegaj się wszelkiej rzeczy szkodliwej.jO2Dzieci, które im się zrodzą w trzeciem pokoleniu, mogą wnijść do zgromadzenia Wiekuistego.ue2Nie pogardzaj Edomitą, bo on brat twój; nie pogardzaj Micrejczykiem, boś przychodniem był na ziemi jego.K2Nie szukaj pokoju, ani dobra ich po wszystkie dni twoje, na wieki!C2Lecz nie chciał Wiekuisty, Bóg twój, wysłuchać Bileama, a obrócił ci Wiekuisty, Bóg twój, przekleństwo w błogosławieństwo, przeto że umiłował cię Wiekuisty Bóg twój:G 2Za to, że nie spotkali was z chlebem i wodą na drodze, gdyście szli z Micraim, i za to, że najęto przeciw tobie Bileama, syna Beora z Pethor w Aram-Naharaim, aby cię przeklinał;+2Nie wnijdzie Ammonita i Moabita do zgromadzenia Wiekuistego; nawet dziesiąte pokolenie ich nie wnijdzie do zgromadzenia Wiekuistego na wieki;2Nie wnijdzie bękart do zgromadzenia Wiekuistego; nawet dziesiąte pokolenie jego nie wnijdzie do zgromadzenia Wiekuistego.L~ 2Nie wnijdzie trzebieniec, ani rzezaniec do zgromadzenia Wiekuistego.K}2Nie pojmie nikt żony ojca swego, i nie odkryje poły ojca swego!F|2Da wtedy mężczyzna obcujący z nią, ojcu dziewczyny pięćdziesiąt srebników, i będzie mu żoną, przeto że ją shańbił; nie będzie jej mógł rozwieść po wszystkie dni swoje.~{w2Gdyby też kto napotkał pannę, dziewicę niezaręczoną, a porwałby ją, i obcował z nią, a zastanoby ich, -uze2Wszak na polu ją spotkał, - mogła wołać dziewica zaręczona, ale nie było nikogo któryby ją ocalił..yW2Dziewczynie zaś nie uczynisz nic; nie ciąży na dziewczynie grzech śmiertelny; bo jak gdyby kto powstał na bliźniego swego, i zamordował go, tak i sprawa ta.%xE2Jeżeliby wszakże na polu napotkał kto dziewicę zaręczoną, a porwawszy ją, obcował z nią, - umrze wtedy mężczyzna, który obcował z nią, sam;wwi2Wywiedziecie tedy oboje do bramy tego miasta i ukamionujesz ich kamieniami, aż umrą; dziewczynę za to, że nie wołała w mieście, mężczyznę zaś za to, że shańbił żonę bliźniego swego: i wyplenisz zło z pośród siebie.wvi2Gdyby była panna, dziewica zaręczona mężczyźnie, a napotkałby ją kto w mieście, i obcował z nią:*uO2Gdyby znaleziony był kto, obcujący z kobietą zamężną, niechaj umrą oboje, i mężczyzna obcujący z kobietą, i kobieta: i wyplenisz zło z Israela. t 2Wtedy wywiodą dziewczynę ku drzwiom domu ojca jej, i ukamionują ją mieszkańcy miasta jej kamieniami, i umrze za to, że dopuściła się haniebnego czynu w Israelu, popełniwszy nierząd w domu ojca swego; i tak wyplenisz zło z pośród siebie.jsO2Gdyby wszakże prawdą była rzecz ta, - nie znalazły się oznaki dziewictwa u dziewczyny owej:br?2I skażą go na sto srebrników, i oddadzą je ojcu dziewczyny, ponieważ rozpuścił złą wieść o dziewicy izraelskiej; ona zaś pozostanie żoną jego, nie będzie jej mógł rozwieść po wszystkie dni swoje.=qw2Wezmą wtedy starsi miasta męża tego i skarcą go;:po2A oto zarzuca jej zmyślone rzeczy, mówiąc: nie znalazłem u córki twojej dziewictwa, ale oto oznaki dziewictwa córki mojej, - i rozłożą szatę przed starszymi miasta;o}2I powie ojciec dziewczyny do starszych: „córkę moje oddałem mężowi temu za żonę, on zaś znienawidził ją”,n2Wezmą tedy ojciec dziewczyny, i matka jej, i wyniosą oznaki dziewictwa dziewczyny owej przed starszych miasta, do bramy;8mk2A będzie zarzucał jej zmyślone rzeczy, rozpuści o niej złą wieść, i powie: kobietę tę pojąłem, a zbliżywszy się do niej, nie znalazłem u niej dziewictwa, -Jl2 Gdy pojmie kto żonę, i pójdzie do niej, i znienawidzi ją, -Yk-2 Sznurki porobisz sobie na czterech krajach okrycia twego, którem się okrywasz.Ej2 Nie odziejesz się w szaty mieszane z wełny i lnu razem.3ic2 Nie będziesz orał wołem i osłem razem. h2 Nie posiewaj winnicy twojej gatunkiem mieszanym, aby nie popadł świątyni plon, nasienie, któreś wysiał, - i urodzaj winnicy. g2Gdy zbudujesz dom nowy, zrobisz poręcz wokoło dachu twojego, - abyś nie sprowadził krwi na dom twój, gdyby kto spadł z niego.ufe2Wolno puścisz matkę, a młode możesz zabrać sobie, - aby dobrze ci się wiodło, i abyś długo żył.ieM2Gdyby się nadarzyło gniazdo ptasie przed tobą w drodze na jakiemkolwiek drzewie, albo na ziemi, z pisklętami albo jajeczkami, a matka siedzi na pisklętach albo jajeczkach, - nie zabieraj wtedy matki wraz z młodemi;9dm2Niech nie będzie strój mężczyzny na kobiecie, i niechaj nie obłóczy się mężczyzna w szatę kobiety, - gdyż ohydą Wiekuistemu, Bogu twojemu, każdy który to czyni.c-2Nie będziesz spoglądał na osła brata twego, albo na wołu jego, upadłych na drodze, a ociągał się od nich: podźwignij je razem z nim.Gb 2Tak też postąpisz z osłem jego; i tak postąpisz z szatą jego, i tak postąpisz z każdą zgubą brata twego, któraby mu zaginęła, a znajdziesz ją: nie wolno ci się ociągać.9am2A gdyby nie był blizkim brat twój, albo nie znałbyś go, zapędź je do domu swego, i niechaj będą u ciebie, póki nie odszuka ich brat twój, a wtedy zwrócisz mu je.!` ?2Nie będziesz spoglądał na wołu brata twego, albo na owcę jego, zabłąkanych, a ociągał się od nich: napowrót odprowadzisz je do brata twojego.a_=2Niechaj nie przenocuje trup jego na drzewie, lecz pochować pochowasz go tegoż samego dnia, - bo przekleństwem Bożem powieszony, - a nie kalaj ziemi twojej, którą Wiekuisty, Bóg twój, oddaje ci w posiadanie.t^c2A gdyby znalazł się na kim grzech śmiertelny, a stracony by został, a powiesiłbyś go na drzewie, -+]Q2I ukamionują go wszyscy mieszkańcy miasta jego kamieniami, na śmierć; i tak wyplenisz zło z pośród siebie, - a cały Israel usłyszy, i ulęknie się.\'2I powiedzą do starszych miasta swego: „ten syn nasz rozpustny jest i krnąbrny, nie słucha głosu naszego, - żarłok jest i opój!”m[U2Wezmą go wtedy ojciec i matka jego, i zaprowadzą do starszych miasta, i do bramy miejsca swego;$ZC2Jeżeliby miał kto syna rozpustnego i krnąbrnego, któryby nie słuchał głosu ojca swego, i głosu matki swo-jej, a karcili go, ale nie słucha ich;EY2Lecz pierworodnego syna znienawidzonej uzna, aby mu oddać część podwójną wszystkiego, co u niego się znajduje; ponieważ on pierwiastkiem siły jego: jego jest prawo pierworodztwa.#XA2Wtedy rozdzielając między synów swoich to, co posiada, nie będzie mógł dać pierwszeństwa synowi ukochanej, nad synem znienawidzonej, pierworodnym;-WU2Gdyby miał kto dwie żony, jednę kochaną, a drugą znienawidzoną, i urodziłyby mu synów, kochana i znienawidzona, a byłby syn pierworodny znienawidzonej:%VE2A gdyby nie podobała ci się więcej, puścisz ją wedle woli swojej, ale nie sprzedasz jej za pieniądze: nie panuj nad nią, za to, żeś shańbił ją!\U32 I zdejmie szatę niewoli swojej z siebie, i zamieszka w domu twoim, opłakując ojca swego i matkę swą przez miesiąc czasu, - poczem możesz przyjść do niej, i pojąć ją, aby została żoną twoją;nTW2 Wtedy wprowadzisz ją do domu twego, i niechaj ostrzyże głowę swą, i obetnie paznokcie swoje, -S2 A zobaczysz między zabranymi niewiastę nadobnej postaci, i rozmiłujesz się w niej, i zechcesz pojąć ją sobie za żonę, - R2 Gdy wyruszysz na wojnę przeciw wrogom twoim, a wyda ich Wiekuisty, Bóg twój, w ręce twoje, i zabierzesz z nich do niewoli, -rQ_2 A ty ścieraj krew niewinnego z pośród siebie, jeżeli chcesz czynić co prawe w oczach Wiekuistego.5Pe2Wybacz ludowi Twemu, Israelowi, któryś wyzwolił Wiekuisty, a nie dopuszczaj krwi niewinnej wpośród ludu Twego, Israela, - i niechaj wybaczoną im będzie ta krew!”iOM2I oświadczą i powiedzą: „Ręce nasze nie przelały krwi tej, a oczy nasze nie widziały!N2A wszyscy starsi owego miasta, najbliżsi zabitego, umyją ręce swoje nad jałowicą, której kark załamano w dolinie, -jMO2I przystąpią kapłani, synowie Lewi, - gdyż wybrał ich Wiekuisty, Bóg twój, aby Mu służyli i błogosławili w imieniu Wiekuistego, a według orzeczenia ich rozstrzygany zostaje każdy spór, i każde uszkodzenie;L72I zawiodą starsi tego miasta ową jałowicę w dolinę niewzruszaną, która nie zaorana, ani zasiana, i załamią tam kark jałowicy w dolinie;1K]2A miasto, które okaże się najbliższem zabitego, - wezmą starsi miasta tego jałowicę, którą się nie posługiwano, która nie ciągnęła jeszcze w jarzmie, -gJI2Wyjdą wtedy starsi twoi, i sędziowie twoi, i rozmierzą do miast, które wokoło zabitego;I 52Jeżeli znaleziony będzie zabity na ziemi, którą Wiekuisty, Bóg twój, oddaje ci w posiadanie, leżący na polu, a niewiadomo kto go zabił, -PH2Tylko takie drzewo, o którem wiesz, że nie jest drzewem pożywiającem, - takie niszczyć i ścinać możesz, aby budować zasieki przeciw miastu, wiodącemu z tobą wojnę, dopóki nie ulegnie.G2Gdy będziesz oblegał miasto przez długi czas, aby je zawojować i zdobyć, nie niszcz drzew jego, podnosząc na nie siekierę; ponieważ z nich jeść możesz, nie ścinaj ich; bo czyż człowiekiem drzewo polne, aby ulegało twojemu oblężeniu?.FW2Aby nie uczyli was postępować według wszystkich obmierzłości, które spełniają gwoli bogom swoim, i abyście nie grzeszyli przeciw Wiekuistemu, Bogu waszemu!$EC2Lecz podasz ich zaklęciu: Chyttejczyka i Emorejczyka, Kanaanejczyka i Peryzejczyka, i Chywitę i Jebusytę, - jako ci rozkazał Wiekuisty, Bóg twój;D 2Wszakże z miast tych ludów, które Wiekuisty, Bóg twój, oddaje ci w posiadanie, nie zostawisz przy życiu żadnej duszy.xCk2Tak postąpisz ze wszystkiemi miastami bardzo odległemi od ciebie, które do miast tych narodów nie należą;GB 2Tylko kobiety i dzieci, bydło i wszystko co będzie w mieście, wszystek łup jego, zagarniesz sobie, i będziesz pożywał łupy wrogów twoich, które oddał ci Wiekuisty, Bóg twój.sAa2 A gdy wyda je Wiekuisty, Bóg twój, w ręce twoje, pozabijaj wszystkich mężczyzn jego ostrzem miecza;X@+2 Jeżeli zaś nie uczyni pokoju z tobą, a wytoczy ci wojnę: tedy oblegaj je."??2 Jeżeli pokojem ci odpowie, i otworzy się tobie, tedy wszystek lud, znajdujący się w niem, stanie się hołdownikiem twoim, i służyć ci będzie.Q>2 Gdy pociągniesz do miasta, abyś je zdobywał, przedłożysz mu pokój.p=[2 A gdy przestaną przełożeni przemawiać do ludu, naznaczą wodzów nad oddziałami na czoło narodu.m<U2I niechaj dalej przemawiają przełożeni do ludu i powiedzą: „Jeżeli jest który, bojaźliwy i lękliwego serca, niechaj pójdzie, a wróci do domu swego, by nie czynił lękliwem serca braci swoich, jako serce jego!”8;k2Albo jeżeli jest który, co zaślubił kobietę, a jeszcze jej nie pojął, niechaj pójdzie, a wróci do domu swego, by nie zginął na wojnie, a kto inny ją pojął!”<:s2Albo jeżeli jest który, co zasadził winnicę, a nie użytkował z niej, niechaj pójdzie, a wróci do domu swego, by nie zginął na wojnie, a kto inny z niej użytkował.d9C2Przemówią następnie przełożeni do ludu i powiedzą: „Jeżeli jest który, co zbudował dom nowy, a nie obnowił go, niechaj pójdzie, a wróci do domu swego, by nie zginął na wojnie, a kto inny go obnowił.|8s2Gdyż to Wiekuisty, Bóg wasz, który idzie z wami, aby walczył za was z wrogami waszymi, aby wspomagał was!”G7 2I powie im: „Słuchaj Israelu! występujecie teraz do walki z wrogami waszymi; niechaj nie zmięknie serce wasze, nie obawiajcie się, i nie trwóżcie się, i nie drzyjcie przed nimi!`6;2Gdy tedy szykować się będziecie do wojny, wystąpi, kapłan, i przemówi do ludu, -X5 -2Gdy wyruszysz na wojnę przeciw wrogowi twojemu a zobaczysz konie i wozy, i lud liczniejszy od ciebie, - nie obawiaj się ich; gdyż Wiekuisty, Bóg twój, z tobą, który cię wywiódł z ziemi Micraim!4 2A niechaj nie oszczędza oko twoje: duszę - za duszę, oko - za oko, ząb - za ząb, rękę - za rękę, nogę - za nogę!..p3[2A drudzy to usłyszą i ulękną się, i nie uczynią więcej rzeczy tak zdrożnej wpośród ciebie.j2O2Uczyńcie mu wtedy, jako zamyślał uczynić bratu swojemu: i wyplenisz zło z pośród siebie.12I zbadają sędziowie dokładnie, a oto - świadkiem fałszywym świadek ów, fałszywie świadczył przeciw bratu swojemu: 02Stuną tedy dwaj ci ludzie, mający spór przed obliczem Wiekuistego, przed kapłanami i sędziami, którzy będą podówczas, -_/92Gdyby wystąpił świadek niesprawiedliwy przeciw komu, obwiniając go o występek, - .2Nie ostoi się świadek jeden przeciwko człowiekowi w jakiejbądź winie, i w jakiembądź przestępstwie, albo w jakimbądź grzechu, którego by się dopuścił: na zeznanie dwóch świadków albo na zeznanie trzech świadków stwierdzona będzie rzecz.0-[2Nie przesuwaj granicy bliźniego twego, którą zakreślili poprzednicy w udziale twoim, udzielonym ci na ziemi, którą Wiekuisty, Bóg twój, odda ci w posiadanie.k,Q2 Niechaj nie oszczędza go oko twoje, i zetrzesz krew niewinnego z Israela, a dobrze ci będzie.x+k2 Poszlą wtedy starsi miasta jego, i zabiorą go ztamtąd, i wydadzą go w ręce mściciela krwi, aby umarł.5*e2 Gdyby wszakże był kto nieprzyjacielem bliźniego swego, i czyhałby nań, i powstał na niego, i zabił go na śmierć, a schroniłby się do jednego z tych miast, -&)G2 Aby nie była przelewana krew niewinna wpośród ziemi twojej, którą Wiekuisty, Bóg twój, oddaje tobie w posiadanie, a nie spadła na ciebie wina krwi!(2 Jeżeli starać się będziesz spełniać wszystkie przykazania, które przykazuję ci dzisiaj, - abyś miłował Wiekuistego, Boga twojego, i postępował drogami Jego po wszystkie dni - dodasz wtedy sobie jeszcze trzy miasta do owych trzech miast;!'=2A gdy rozszerzy Wiekuisty, Bóg twój, granice twoje, jako zaprzysiągł ojcom twoim, a da ci całą ziemię, którą przyrzekł oddać ojcom twoim, -E&2Przeto nakazuję ci, mówiąc: trzy miasta oddzielisz sobie:c%A2By nie ścigał mściciel krwi zabójcę, gdy rozgorzało serce jego, a nie doścignął go na dalekiej drodze, i nie zabił go, - gdy przecież nie zasłużył na śmierć, nie będąc nieprzyjacielem jego przedtem;1$]2Albo - gdyby kto poszedł z bliźnim swoim do lasu rąbać drwa, a zaniosłaby się ręka jego z siekierą, by ściąć drzewo, a zsunęłoby się żelazo z toporzyska, i trafiłoby bliźniego jego tak, żeby umarł, - taki niech schroni się do jednego z tych miast, aby życie zachował.5#e2A tak rzecz się ma co do zabójcy, który uciekać tam może, aby życie zachował: kto zabije bliźniego swego nierozmyślnie, a nie był nieprzyjacielem jego przedtem;4"c2Uporządkujesz sobie drogę, i rozdzielisz na trzy części obręb ziemi twojej, którą ci udzieli Wiekuisty, Bóg twój, a to, aby mógł uciekać tam każdy zabójca.~!w2Trzy miasta oddzielisz wtedy sobie wpośród ziemi twojej, którą Wiekuisty, Bóg twój, oddaje tobie w posiadanie;/  [2Gdy wytępi Wiekuisty, Bóg twój, narody, których ziemię Wiekuisty, Bóg twój, oddaje tobie, - a wypędzisz je, i zamieszkasz w miastach ich, i w domach ich, -_92Cokolwiek by wyrzekł prorok w imię Wiekuistego, a nie stałoby się to słowo, ani spełniło się, - jest to słowo, którego nie wyrzekł Wiekuisty, rozmyślnie wyrzekł je prorok: nie trwóż się przed nim!nW2A gdybyś rzekł w sercu swojem: jakże nam poznać słowo, którego nie wypowiedział Wiekuisty? -S!2Wszakże prorok, któryby się poważył powiedzieć cokolwiek w imieniu Mojem, czegom mu powiedzieć nie rozkazał, albo któryby przemawiał w imieniu bogów cudzych, - niechaj umrze prorok taki!”#2I stanie się, że ktokolwiek nie usłucha słów Moich, które wypowiadać będzie w imieniu Mojem, - Ja tego poszukiwać będę na nim. (~}} ||4{{zzyFxwwuubtktssts0r5qqpp4oZnninm9lkkj|j6ihh@ggrfff=ee[[ZZYXXXWvVUUjTSSR%QQ?PP'OONMMvLL0KK>JJGIGHuGFFEDD CBB^A@@?2>==8<< :9988o87655N43j32b110/..h--N,+*))3(C'&%$##m""D!!I \htJmIPPV01UQNJ \ g  } [M>X7+2!Naukę, którą przykazał nam Mojżesz, jako dziedzictwo zgromadzenia Jakóba.62!Bo też miłuje On ludy; wszystkie świętości jego w ręku Twoich, a przypadli oni do stóp Twoich, aby przyjąć wyrzeczenia Twoje:G5 2!I rzekł: „Wiekuisty z Synai przyszedł, i zaświecił z Seiru im; zajaśniał z góry Paran, i nadszedł z pośród myriadów świętych; po prawicy Jego pochodnia zakonu dla nich.z4 q2!A oto błogosławieństwo, którem błogosławił Mojżesz, mąż Boży, synom Israela przed śmiercią swoją, -s3a2 4Albowiem zdaleka ujrzeć ci ziemię tę, a tam nie wejdziesz, do ziemi, którą oddaję synom Israela.”82k2 3Za to, żeście wykroczyli przeciw Mnie wpośród synów Israela przy wodach Meryba, w Kadesz, na puszczy Cyn, - za to żeście nie uświęcili Mnie wpośród synów Israela;11]2 2I umieraj na górze, na którą wstąpisz, i bądź przyłączon do ludu twego, jako umarł Ahron, brat twój, na górze Hor, i przyłączon został do ludu swego, --0U2 1„Wstąp na tę górę Abarym, na górę Nebo, która w ziemi Moab, naprzeciw Jerecho, a spójrz na ziemię Kanaan, którą oddaję synom Izraela na własność;M/2 0I oświadczył Wiekuisty Mojżeszowi tegoż samego dnia. i rzekł:/.Y2 /Bo nie słowo próżne to dla was, lecz życiem ono waszem; a przez słowo to przedłużycie dni na ziemi, do której przechodzicie za Jarden, aby ją posiąść”.U-%2 .Rzekł wtedy do nich: „Zwróćcie serca wasze ku wszystkim słowom, któremi przestrzegam was dzisiaj, abyście je przekazali dzieciom waszym, żeby starali się spełniać wszystkie słowa zakonu tego.P,2 -A gdy wypowiedział Mojżesz wszystkie słowa te do całego Israela, -v+g2 ,I przyszedł Mojżesz, i wypowiedział wszystkie słowa pieśni tej w uszy ludu, - on i Hoszea, syn Nuna.*#2 +Wysławiajcie, narody, lud Jego; bo krwi sług Swoich się pomści, i pomstę odda wrogom Swoim, i oczyści ziemię Swą i lud Swój!”)2 *Napoję strzały Moje krwią, a miecz Mój nasyci się ciałem, krwią poległych i pojmanych, głowami przywódców wroga.(#2 )Gdy zaostrzę błyszczący miecz Mój, a zabierze się do sądu ręka Moja; oddam pomstę wrogom Moim, a nieprzyjaciołom Moim odpłacę.O'2 (Oto podnoszę ku niebu rękę Moję, i powiadam: jakom żyw na wieki!&%2 'Zobaczcież teraz, że Ja, Ja Sam, a niema Boga oprócz Mnie! Ja uśmiercam i ożywiam, ranię i leczę, a z ręki Mojej nikt nie ocala.% 2 &Które tłuszcz ofiar ich jadały, pijały wino zalewek ich? Niechże wstaną i pomogą wam, niechaj będą osłoną dla was.>$y2 %I powie: gdzież bogi ich, opoka na której polegali? #2 $Bo osądzi Wiekuisty lud Swój, nad sługami Swymi się użali; gdy zobaczy, że znikła siła, a niema ni zależnego, ni wolnego."52 #U Mnie pomsta i odpłata, do czasu gdy się będzie miała zachwiać noga ich; bo blizkim dzień ich nieszczęścia, a spieszą przeznaczenia ich!J!2 "Alboż to nie skryte u Mnie, zapieczętowane w schowaniu Mojem?< u2 !Jad wężów wino ich, i trucizną żmij okrutną. p[2 Bo z winogradu Sedomu winograd ich, i z pól Amory; jagody ich, jagody jadowite, grona gorzkie mają.O2 Bo nie jak twierdza nasza twierdza ich; wrogi nasze sędziowie w tem.(K2 Jakżeby mógł ścigać jeden z nich tysiąc, a dwóch przepędzać dziesięć tysięcy, gdyby ich Obrońca ich nie zaprzedał, a Wiekuisty ich nie wydał?T#2 Gdyby mądrzy byli, zastanowiliby się nad tem, wyrozumieliby koniec swój:K2 Bo to naród pozbawiony roztropności, a niema w nich rozsądku.2_2 Gdybym przed złością wroga się nie wzdrygał, by nie zapoznawali tego ciemięzcy jego, by nie powiedzieli: ręka nasza górą, a nie Wiekuisty uczynił to wszystko.P2 Rzekłbym: zmiotę ich, zgładzę z pośród ludzi pamięć o nich, -2 Z zewnątrz będzie tępił miecz, a w domach trwoga, tak młodzieńca jak dziewicę, niemowlę wraz z mężem sędziwym.(K2 Wycieńczeni gdy będą głodem, i strawieni gorączką i zarazą jadowitą; ząb wtedy zwierząt poszlę na nich, wraz z żądłem pełzających w prochu.P2 Nagromadzę na nich nieszczęścia, strzały Moje zużyję przeciw nim.  2 Gdyż ogień wspłonął w gniewie Moim, i goreje do głębi ostatniej, i pożera ziemię i plon jej, i wypala posady gór.%2 Oni rozdrażnili Mnie niebogiem, jątrzyli Mnie marnościami swojemi: Ja też rozdrażnię ich nieludem, narodem nikczemnym rozjątrzę ich.)2 I rzekł: „Skryję oblicze Moje przed nimi, zobaczę jaki będzie koniec ich; gdyż rodem przewrotnym są, synami, w których niema wiary.\32 I obaczył to Wiekuisty i obruszył się nad zgorszeniem synów i córek Swoich.eE2 Opoki, która cię zrodziła, zapomniałeś, i niepomny byłeś na Boga, Stwórcę twojego.#2 Ofiarowali złym duchom, niebyłym siłom, bóstwom, których nie znali, - nowym, świeżo powstałym, których się nie bali ojcowie wasi.D2 Rozdrażnili Go bóstwami cudzemi, ohydami rozjątrzyli Go!.W2 I roztył się Jeszurun i zhardział; utyłeś, spasłeś się, zaokrągliłeś; - i porzucił Boga, który go stworzył, i znieważył opokę zbawienia swojego!0 [2 Śmietanką krowią, i mlekiem owiec, tłuszczem jagniąt i baranów, hodowlą Baszanu i kozłami i tukiem jądra pszenicy, a czerwień gron pijałeś pieniącą. 2 Powiódł go po wyżynach ziemi, i pożywał plony pól, i karmił go miodem z głazu, a oliwą ze skały krzemiennej;A 2 Wiekuisty Sam prowadzi go, a nie był z Nim bóg cudzy.! =2 Jako orzeł, który budzi gniazdo swoje, nad pisklętami swemi się unasza, tak rozpościera i On skrzydła Swoje, bierze go, dźwiga na lotach Swoich. 2 Odnajduje go na ziemi pustej, na stepie, wśród wycia wichrów; otacza go, baczy nań, strzeże go jako źrenicy oka Swego.Q2 Gdyż udziałem Wiekuistego lud Jego; Jakób pomiarem Jego dziedzicznym. 2 Gdy rozsiedlał Najwyższy plemiona, gdy rozdzielał synów Adama: ustanawiał już granice ludów według liczby synów Israela.+2 Wspomnij na dni starodawne, rozważcie lata od pokolenia do pokolenia; zapytaj ojca twojego a oznajmi ci, starszych twoich a powiedzą tobie.$C2 Czyliż Wiekuistemu wywdzięczacie się tak, ludu nikczemny i bezrozumny! Izali nie On Ojciec twój, Stwórca twój - nie On cię uczynił i utwierdził?nW2 Skaziło Mu się - jakoby nie byli dziećmi Jego, ku hańbie swej - pokolenie krąbrne i przewrotne! 2 Opoka, On, nieskazitelne zrządzenia Jego, bo wszystkie drogi Jego prawem. Bóg rzetelny i bez krzywdy, sprawiedliwy i prawy On.I 2 Wszak imię Wiekuistego głoszę, nieście cześć Bogu naszemu! 2 Niechaj poleje się jako deszcz nauka moja, popłynie jako rosa mowa moja, jako ulewa na zieleń, i jako nawałnica na trawę.e G2 „Słuchajcie niebiosa, gdyż mówić będę; a niech słucha ziemia wyrzeczenia ust moich!fG2I wypowiedział Mojżesz w uszy całego zgromadzenia Israela słowa pieśni tej, do końca:~2Wiem bowiem, że po śmierci mojej znarowicie się i zstąpicie z drogi, którą wam poleciłem, a spotka was niedola w późniejszych czasach za to, że czynić będziecie zło w oczach Wiekuistego, rozdrażniając Go sprawami rąk waszych!”G} 2Zgromadźcie do mnie wszystkich starszych pokoleń waszych i przełożonych waszych, abym wypowiedział przed oczyma ich słowa te, a wezwał na świadectwo przeciw nim niebo i ziemię, -/|Y2Albowiem znam upór twój i kark twój twardy; wszak i dzisiaj, pókim jeszcze żyw przy was, przekorni jesteście Wiekuistemu; o ileż bardziej po śmierci mojej!{)2„Weźcie tę księgę zakonu, i złóżcie ją u boku arki przymierza Wiekuistego, Boga waszego, aby była tam świadectwem przeciw tobie;]z52Rozkazał wtedy Mojżesz Lewitom, niosącym arkę przymierza Wiekuistego, i rzekł:gyI2I stało się, gdy dokonał Mojżesz spisania słów zakonu tego do księgi, aż do końca, -;xq2I ustanowił Jehoszuę, syna Nuna, i rzekł: „Bądź silnym i wytrwałym, gdyż ty wprowadzisz synów Israela do ziemi, którą im zaprzysiągłem, a Ja będę z tobą!”Uw%2I napisał Mojżesz pieśń tę dnia onego, i nauczył jej synów Israela.!v=2Gdy tedy dościgną go utrapienia liczne i niedole, - niechaj ozwie się pieśń ta przed nim jako świadectwo, je-żeli zapomnianą nie zostanie z ust potomstwa jego; albowiem znam myśl jego, którą żywi dzisiaj, zanim zaprowadziłem go do ziemi, którą zaprzysiągłem!”u2Gdy zaprowadzę go do ziemi, którą zaprzysiągłem ojcom jego, opływającej mlekiem i miodem, i będzie jadł i nasyci się, i utyje; tedy zwróci się ku bogom cudzym, i będzie służył im, Mną zaś wzgardzą i złamią przymierze Moje;"t?2I tak napiszcie sobie pieśń tę, a naucz jej synów Israela, włożywszy ją w usta ich, aby Mi była ta pieśń świadectwem przeciw synom Israela;s}2Ja wszakże skryję oblicze moje w dzień ów, dla wszystkiego zła, które uczynił, zwróciwszy się ku bogom cudzym.$rC2I wspłonie nań gniew Mój dnia onego, i opuszczę ich, i skryję oblicze Moje przed nimi, i pochłonięty zostanie, i dosięgną go utrapienia liczne i niedole, że powie dnia onego: „alboż nie dla tego, że niema Boga mego wpośród mnie, spotkały mnie utrapienia te!”lqS2I rzekł Wiekuisty do Mojżesza: „Oto spoczniesz z ojcami twoimi, a pocznie lud ten ubiegać się za bóstwami cudzemi ziemi, w obręb której wchodzi, i opuści Mnie, i złamie przymierze Moje, które zawarłem z nim;~pw2I ukazał się Wiekuisty w przybytku, w słupie obłocznym; i stanął ów słup obłoczny u wejścia przybytku.coA2I rzekł Wiekuisty do Mojżesza: „Oto zbliżyły się dni twoje do śmierci; wezwij Jehoszuę, a stańcie w przybytku zboru, a Ja ustanowię go!” I poszedł Mojżesz i Jehoszua i stanęli w przybytku zboru.tnc2 Synowie też ich, którzy jeszcze nie wiedzą, niechaj słuchają i uczą się jak się obawiać Wiekuistego, Boga waszego, po wszystkie dni, które żyć będziecie na ziemi, do której przechodzicie za Jarden, aby ją posiąść”.nmW2 Zgromadź lud, mężczyzn, niewiasty, i dzieci, i cudzoziemców, którzy w bramach twoich, aby słuchali, i aby się uczyli; i obawiali się Wiekuistego, Boga waszego, i starali się spełniać wszystkie słowa zakonu tego.El2 Gdy przyjdzie wszystek Israel, by się ukazać przed obliczem Wiekuistego, Boga twojego, na miejscu, które Sobie wybierze, - przeczytasz zakon ten przed całym Israelem, przed uszyma ich.k{2 I rozkazał im Mojżesz, i rzekł: „Po upływie siedmiu lat, w czasie roku odpuszczenia, w święto szałasów, -j2 I spisał Mojżesz zakon ten, i oddał go kapłanom, synom Lewi, niosącym arkę przymierza Wiekuistego, i wszystkim starszym Israela.{iq2Wiekuisty zaś Sam pójdzie przed tobą, nie odstąpi cię, ani cię opuści; nie obawiaj się, ani się ugnij!”h}2I przyzwał Mojżesz Jehoszuego, i rzekł doń przed oczyma całego Israela: „Bądź silnym i wytrwałym; bo ty wnijdziesz z ludem tym do ziemi, o której zaprzysiągł Wiekuisty ojcom ich, iż ją odda im, a ty im ją oddasz w posiadanie.0g[2Bądźcie silni i wytrwali; nie obawiajcie się, ani drzyjcie przed niemi; gdyż Wiekuisty, Bóg twój, Sam pójdzie z tobą, nie odstąpi cię, ani cię opuści”.pf[2I wyda je Wiekuisty wam i postąpicie z niemi według wszystkich przykazań, jakie wam przykazałem;e 2I postąpi Wiekuisty z niemi jako postąpił z Sychonem i Ogiem, królami Emorei, wraz z ziemią ich, których zgładził;@d{2Wiekuisty, Bóg twój, Sam pójdzie przed tobą; On Sam wytępi narody te przed obliczem twojem, i zawładniesz niemi; Jehoszua, ten pójdzie przed tobą, jako powiedział Wiekuisty.1c]2I rzekł do nich: „Sto dwadzieścia lat mam dzisiaj, nie mogę już wychodzić i wchodzić; Wiekuisty też powiedział do mnie: „Nie przejdziesz za ten Jarden!”Pb 2I poszedł Mojżesz i wypowiedział te słowa wszystkiemu Israelowi, -a-2Miłując Wiekuistego, Boga twojego, słuchając głosu Jego, i lgnąc do Niego, - gdyż to jest życie twoje i prze-dłużeniem dni twoich, - abyś pozostał na ziemi, o której przysiągł Wiekuisty ojcom twoim, Abrahamowi, Ic'hakowi i Jakóbowi, iż ją odda im”.C`2Świadczę się przed wami dzisiaj niebem i ziemią: życie i śmierć składam przed tobą, błogosławieństwo i przekleństwo; wybierz życie, abyś żył ty, i potomstwo twoje, -!_=2Oświadczam wam dzisiaj, że zginąć poginiecie, nie przedłużycie dni na ziemi, do której przechodzisz za Jarden, abyś tam wszedł i posiadł ją.^'2Jeżeli się zaś odwróci serce twoje, a nie usłuchasz i dasz się odwieść, i ukorzysz się bogom cudzym, i będziesz służył im, - ];2Albowiem rozkazuję ci dzisiaj miłować Wiekuistego, Boga twojego, postępować drogami Jego, i przestrzegać przykazań, i ustaw, i praw Jego, abyś żył, i rozmnażał się, i aby błogosławił ci Wiekuisty, Bóg twój, na ziemi, do której idziesz, abyś ją posiadł;O\2Patrz, składam przed tobą dzisiaj życie i dobro, śmierć i zło;i[M2Lecz nader bliskiem tobie słowo to: w ustach ono twoich, i w sercu twojem, abyś je pełnił! Z2 Ani za morzem ono, abyś rzekł: kto przeprawi się dla nas za morze, i dostanie go nam, i obwieści je, abyśmy je pełnili!”Y 2 Nie na niebie ono, żebyś rzekł: któż wstąpi dla nas do nieba, aby go nam dostał, i obwieścił je, abyśmy je pełnili!iXM2 Gdyż przykazanie to, które ci przykazuję dzisiaj, ani niedościgłem dla ciebie ani dalekiem;{Wq2 Jeżeli będziesz słuchał głosu Wiekuistego, Boga twojego, przestrzegając przykazań i ustaw Jego, - napisanych w księdze zakonu tego, jeżeli nawrócisz się do Wiekuistego, Boga twojego, całem sercem twojem, i całą duszą twoją!V2 I nadmierzy ci Wiekuisty, Bóg twój, w każdej sprawie rąk twoich, w owocu żywota twego, i w płodzie bydła twojego, i w plonie roli twojej, - ku dobru twojemu; gdyż znowu rad tobie będzie Wiekuisty, by dobrze ci świadczyć, jako rad był ojcom twoim, -U%2Ty zaś nawrócisz się, i będziesz słuchał głosu Wiekuistego, i spełniał wszystkie przykazania Jego, które ci przykazuję dzisiaj;T2I obróci Wiekuisty, Bóg twój, wszystkie te przekleństwa na wrogów twoich, na nieprzyjaciół twoich, którzy cię prześladowali;:So2I usposobi Wiekuisty, Bóg twój, serce twoje, i serce potomstwa twego, abyś miłował Wiekuistego, Boga twego, całem sercem i całą duszą twoją, - gwoli życiu twojemu..RW2A sprowadzi cię Wiekuisty, Bóg twój, do ziemi, którą posiadali ojcowie twoi, i posiędziesz ją; i obdarzy cię, i rozmnoży bardziej niż praojców twoich.Q2Choćby byli wygnańcy twoi na krańcu nieba, - i ztamtąd zgromadzi cię Wiekuisty, Bóg twój, i ztamtąd cię zbierze, -QP2Zwróci wtedy Wiekuisty, Bóg twój, brańców twoich, i zmiłuje się nad tobą; a przywróci i zgromadzi cię z pośród wszystkich ludów, między które rozproszył cię Wiekuisty, Bóg twój.>Ow2I nawrócisz się do Wiekuistego, Boga twojego, i posłuchasz głosu Jego, we wszystkiem, co ci przykazuję dzisiaj - ty, i dzieci twoje, całem sercem i całą duszą twoją, -pN ]2Gdy tedy przyjdą na cię wszystkie te rzeczy, błogosławieństwo i przekleństwo, którem przedłożył tobie, - a weźmiesz je do serca swego wpośród wszystkich narodów, między które rzuciłby cię Wiekuisty, Bóg twój, -M52Co tajne należy do Wiekuistego, Boga naszego; ale co jawne - do nas i do synów naszych na wieki, abyśmy spełniali wszystkie słowa zakonu tego.L52I wytrącił ich Wiekuisty z ziemi ich, w gniewie, i w zapalczywości, i w oburzeniu wielkiem, i rzucił ich na ziemię cudzą, jako dziś!”K 2Przeto wspłonął gniew Wiekuistego przeciw ziemi tej, że nawiódł na nią wszelkie przekleństwo napisane w księdze tej;}Ju2A poszli i służyli bogom cudzym, i korzyli się im, bogom, których nie znali, i których nie przeznaczył im;I2I odpowiedzą: „za to, że opuścili przymierze Wiekuistego, które zawarł z nimi, gdy ich wywiódł z ziemi Micraim, -yHm2I pomyślą wszystkie narody: „czemuż uczynił tak Wiekuisty ziemi tej, za co żar tego gniewu wielkiego?”G2Siarką i solą, - pogorzeliskiem - cała jej gleba; ani obsiewaną jest, ani rodzić może, ani wschodzić na niej jakakolwiek trawa, jako zwalisko Sedomu i Amory, Admy i Ceboim, które zwalił Wiekuisty w gniewie Swoim i w zapalczywości Swojej.LF2I powie ród potomny, dzieci wasze, które powstaną po was, i cudzoziemiec, który przyjdzie z krainy dalekiej, gdy zobaczą klęski ziemi tej, i niemoce, któremi wyniszczył ją Wiekuisty:E12I oddzieli go Wiekuisty na zagubę ze wszystkich pokoleń Israela, według wszystkich przekleństw przymierza, napisanego w tej księdze zakonu.iDM2Nie zechce Wiekuisty przebaczyć takiemu, ale wspłonie wtedy gniew Wiekuistego, i żarliwość Jego przeciw temu, i legnie na nim cale przekleństwo napisane w tej księdze, i zgładzi Wiekuisty imię jego z pod nieba.NC2Który słysząc słowa zaklęcia tego, chełpiłby się w sercu swojem mówiąc: spokojny będę, gdy w żądzach serca mego będę postępował, - aby zgładzić napojone wraz z spragnionem...|Bs2Może jest między wami mężczyzna albo niewiasta, rodzina albo pokolenie, których serce się odwraca dziś od Wiekuistego, Boga waszego, aby pójść i służyć bogom narodów tych; może jest między wami zaród wydający jad i piołun;pA[2I widzieliście ohydy ich, i obmierzłości ich, drewno i kamień, srebro i złoto, które u nich.@{2Bo wam wiadomo, jakośmy przebywali w Micraim, i jakośmy przechodzili wpośród narodów, mimo któreście przeszli;?2Lecz z każdym, który tu z wami stoi dziś przed obliczem Wiekuistego, Boga waszego, i którego tu niema z wami dzisiaj.e>E2A nie z wami tylko samymi zawieram dzisiaj to przymierze i tę umowę zaprzysiężoną, -#=A2 Aby cię ustanowił dzisiaj ludem Swym, a był Bogiem twoim, jako ci zapowiedział, i jako przysiągł ojcom twoim Abrahamowi, Ic'hakowi, i Jakóbowi. <12 Abyś wszedł w przymierze Wiekuistego, Boga twojego, i w zaprzysiężoną umowę z Nim, którą Wiekuisty, Bóg twój, zawiera z tobą dziś;u;e2 Dzieci wasze, żony wasze, i obcy, który w obozie twoim; od rąbiącego drwa, do czerpiącego wody twoje;:-2 Stoicie dziś wszyscy przed obliczem Wiekuistego, Boga waszego: naczelnicy pokoleń waszych, starsi, urzędnicy wasi, wszyscy mężowie Israela: 92 I tak przestrzegajcie słów przymierza tego, i spełniajcie je, aby się wam szczęściło we wszystkiem, co czynić będziecie.s8a2I zabraliśmy kraj ich, i oddaliśmy go w udziale Reubenidom i Gadydom, i połowie pokolenia Menaszy.72A gdyście przyszli na ono miejsce, wystąpił Sychon, król Cheszbonu, i Og, król Baszanu, przeciw wam do walki, i poraziliśmy ich,62Aniście chleba nie jadali, aniście wina i mocnych napojów nie pijali, abyście poznali, żem Ja Wiekuisty, Bóg wasz.52I prowadziłem was czterdzieści lat po pustyni, nie zwiotszały szaty wasze na was, i obuwie twoje nie zbutwiało na nodze twojej;4{2Ale nie dał wam Wiekuisty serca, aby zrozumieć, ani oczu, aby widzieć, ani uszu, aby słyszeć, aż po dziś dzień._392Owe doświadczenia wielkie, które widziały oczy twoje, owe znamiona i cuda wielkie;W2)2I zawołał Mojżesz do całego Israela, i rzekł do nich: Wyście widzieli wszystko, co uczynił Wiekuisty w oczach waszych, w ziemi Micraim, Faraonowi, i wszystkim sługom jego, i całej ziemi jego;01 ]2Oto słowa przymierza, które rozkazał Wiekuisty Mojżeszowi zawrzeć z synami Israela na ziemi Moab, - oprócz przymierza, które był zawarł z nimi przy Chorebie.b0?2DI wróci cię Wiekuisty do Micraim w okrętach, drogą, o której ci powiedziałem: nie ujrzysz jej więcej; i będziecie się tam zaprzedawali wrogom waszym za niewolników i za niewolnice, ale nikt nie kupi!”L/2CZrana powiesz: „gdyby też nastał wieczór!” a wieczorem powiesz: „gdyby też nastał poranek!” - dla trwogi serca twego, która cię ogarnie, i dla widoku oczu twoich, jaki zobaczysz. .2BI będzie życie twoje zawieszone przed tobą, i będziesz w postrachu nocą i dniem, i nie będziesz pewien życia twojego.%-E2AAle i między narodami tymi nie wytchniesz, ani znajdzie odpoczynku stopa twoja, - i da ci tam Wiekuisty serce drżące, i zanik oczu, i boleść duszy.Q,2@I rozproszy cię Wiekuisty między wszystkie ludy, od krańca ziemi, do krańca ziemi, i będziesz tam służył bogom cudzym, których nie znałeś, ani ty, ani ojcowie twoi, - drewnu i kamieniom.^+72?I stanie się, że jako rad był Wiekuisty świadczyć wam dobrze, i rozmnażać was; tak rad będzie Wiekuisty gubić was i tępić, - i wyplenieni będziecie z ziemi, do której idziesz, abyś ją posiadł.*92>I zostanie was garstka nieliczna, zamiast coście byli jako gwiazdy nieba w mnóstwie; przeto, żeś nie słuchał głosu Wiekuistego, Boga twojego.)2=Wszelką też chorobę, i wszelką klęskę, nie napisaną w księdze zakonu tego, przywiedzie Wiekuisty na cię, aż cię wytępi.s(a2j/j jjiiiiiiiiipi`iPi@i0i iihhhhhhhhhqhahQhAh1h!hhgggggggggrgbgRgBg2g"ggfffffffffrfbfRfBf2f"ffeeeeeeeeeseceSeCe3e$eedddddddddtdddTdDd4d$ddcccccccccucecUcEc5c%ccbbbbbbbbbubebUbEb5b%bbaaaaaaaaavafaVaFa6a&aa`````````v`f`V`F`6`&``_________w_g_W_G_7_'__^^^^^^^^^w^g^W^G^7^'^^]]]]]]]]]x]h]X]H]8](]]\\\\\\\\\x\h\X\H\8\(\\[[[[[[[[[x[h[X[I[9[)[[ ZZZZZZZZZyZiZYZIZ9Z)ZZ YYYYYYYYYzYjYZYJY:Y*YY XXXXXXXXXzXjX[XKX;X+XX WWWWWWWWW{WkW[WKW;W+WW VVVVVVVVV{VkV[VLVQ.QQPPPPPPPPPPoP_POP?P/PPOOOOOOOOOOpO`OPO@O0O OONNNNNNNNNpN`NPN@N0N NNMMMMMMMMMqMaMQMAM1M!MMLLLLLLLLLqLaLQLAL1L!LLKKKKKKKKKqKaKQKAK1K!KKJJJJJJJJJrJbJRJBJ3J#JJIIIIIIIIIsIcISICI3I#IIHHHHHHHHHsHcHSHCH3H#HHGGGGGGGGGsGdGTGDG4G$GGFFFFFFFFFtFdFTFDF4F$FFEEEEEEEEEtEdETEEE5E%EEDDDDDDDDDuDeDUDFD6D&DDCCCCCCCCCvCfCVCFC6C&CCBBBBBBBBBvBfBVBFB8B)BB AAAAAAAAAAuAfAWAHA9A*AA @@@@@@@@@@v@g@X@I@:@+@@ ?????????|?l?\?L?>>>>>>>>}>m>]>M>=>->> =========}=m=]=M===-== <<<<<<<<<~<.<<;;;;;;;;;~;n;^;N;?;/;;::::::::::o:_:O:?:/::9999999999o9_9P9@909 99888888888p8`8P8@808 88777777777p7`7P7@707 77666666666q6a6Q6A616!66555555555q5a5Q5B525"55444444444r4b4R4B424"44333333333r3b3R3B323"33222222222s2c2S2C232#22111111111s1c1S1C131#11000000000s0c0S0C030#00/////////t/d/T/D/4/$//.........t.e.U.E.5.%..---------u-e-U-E-5-%--,,,,,,,,,u,e,U,E,5,%,,+++++++++v+f+V+F+6+&++*********w*g*W*G*7*'**)))))))))w)h)X)H)8)())(((((((((x(h(X(H(8()(( '''''''''y'i'Y'I'9')'' &&&&&&&&&z&j&Z&J&:&*&& %%%%%%%%%z%j%Z%J%:%*%% $$$$$$$$${$k$[$K$;$,$$ #########|#l#\#L#<#,## """""""""|"l"\"L"="-"" !!!!!!!!!}!m!]!M!=!-!! } m ^ N > .  ~n^N>.~n^N>.~n_O?/o_O?/whYJ;,wgWG7'wgWG7'xhXH8(yiYI9) }n_PA2#~o`QB3$wgWG7'wgWG7'xhXH8(xiYI9) yiYI9) zjZK;+ {k[K;+ | l \ L < ,  } m ] M UZ - - - TZ - - - SZ - - - RZ- - - QZ- - - PZ- - - OZ- - - NZ- - - MZ- - - LZ- - - K Z- - - JZ- - - IZ- - - HZ- - - GZ- - - FZ - - - EZ - - - DZ - - - CZ - - - BZ - - - AZ- - - @Z- - - ?Z- - - >Z- - - =Z- - - <Z- - - ;Z- - - : Z- - - 9Z- - - 8Z- - - 7Z- - - 6Z- - - 5Z- - - 4Z- - - 3Z- - - 2Z- - - 1Z - - - 0Z - - - /Z - - - .Z - - - -Z - - - ,Z- - - +Z- - - *Z- - - )Z- - - (Z- - - 'Z- - - &Z- - - % Z- - - $Z - - - #Z - - - "Z - - - !Z - - - Z- - - Z- - - Z- - - Z- - - Z- - - Z- - - Z- - -  Z- - - Z- - - Z- - - Z- - - Z- - - Z- - - Z- - - Z- - - Z- - - Z- - - Z - - - Z - - - Z - - - Z - - - Z - - - Z- - - Z- - - Z- - - Z- - - Z- - - Z- - - Z- - -  Z- - - Z- - - Z- - - Z- - - Z- - - ~Z- - - }Z- - - |Z- - - {Z- - - zZ - - - yZ - - - xZ - - - wZ - - - vZ - - - uZ- - - tZ- - - sZ- - - rZ- - - qZ- - - pZ- - - oZ- - - n Z- - - mZ$- - - lZ#- - - kZ"- - - jZ!- - - iZ - - - hZ- - - gZ- - - fZ- - - eZ- - - dZ- - - cZ- - - bZ- - - aZ- - - `Z- - - _Z- - - ^Z- - - ]Z- - - \Z- - - [Z- - - ZZ- - - YZ- - - XZ- - - WZ- - - VZ - - - UZ - - - TZ - - - SZ - - - RZ - - - QZ- - - PZ- - - OZ- - - NZ- - - MZ- - - LZ- - - KZ- - - J Z- - - I Z- - - H Z- - - G Z- - - F Z- - - E Z- - - D Z- - - C Z- - - B Z- - - A Z- - - @ Z- - - ? Z- - - > Z- - - = Z- - - < Z- - - ; Z- - - : Z - - - 9 Z - - - 8 Z - - - 7 Z - - - 6 Z - - - 5 Z- - - 4 Z- - - 3 Z- - - 2 Z- - - 1 Z- - - 0 Z- - - / Z- - - . Z- - - -P- - - ,P- - - +P- - - *P- - - )P- - - (P- - - 'P- - - &P- - - %P- - - $P - - - #P - - - "P - - - !P - - - P - - - P- - - P- - - P- - - P- - - P- - - P- - - P- - -  P- - - P- - - P- - - P- - - P- - - P- - - P - - - P - - - P - - - P - - - P - - - P- - - P- - - P- - - P- - - P- - - P- - - P- - -  P- - - P- - - P- - - P- - - P- - - P- - - P- - - P- - - ~P- - - }P- - - |P- - - {P - - - zP - - - yP - - - xP - - - wP - - - vP- - - uP- - - tP- - - sP- - - rP- - - qP- - - pP- - - o P- - - n P- - - m P- - - l P- - - k P- - - j P- - - i P- - - h P- - - g P- - - f P- - - e P - - - d P - - - c P - - - b P - - - a P - - - ` P- - - _ P- - - ^ P- - - ] P- - - \ P- - - [ P- - - Z P- - - Y P- - - XF- - - WF- - - VF- - - UF- - - TF- - - SF- - - RF- - - QF- - - PF- - - OF- - - NF- - - MF- - - LF - - - KF - - - JF - - - IF - - - HF - - - GF- - - FF- - - EF- - - DF- - - CF- - - BF- - - AF- - - @ F- - - ?F0- - - >F/- - - =F.- - - <F-- - - ;F,- - - :F+- - - 9F*- - - 8F)- - - 7F(- - - 6F'- - - 5F&- - - 4F%- - - 3F$- - - 2F#- - - 1F"- - - 0F!- - - /F - - - .F- - - -F- - - ,F- - - +F- - - *F- - - )F- - - (F- - - 'F- - - &F- - - %F- - - $F- - - #F- - - "F- - - !F- - - F- - - F- - - F- - - F- - - F - - - F - - - F - - - F - - - F - - - F- - - F- - - F- - - F- - - F- - - F- - - F- - -  F- - - F- - - F- - - F- - - F- - - F- - - F- - - F- - - F- - - F- - - F- - - F- - - F- - - F- - - F- - - F- - - F- - - F- - - ~F - - - }F - - - |F - - - {F - - - zF - - - yF- - - xF- - - wF- - - vF- - - uF- - - tF- - - sF- - - r F- - - qF- - - pF- - - oF- - - nF- - - mF- - - lF- - - kF- - - jF- - - iF- - - hF- - - gF- - - fF- - - eF- - - dF- - - cF- - - bF- - - aF- - - `F- - - _F - - - ^F - - - ]F - - - \F - - - [F - - - ZF- - - YF- - - XF- - - WF- - - VF- - - UF- - - TF- - - S F- - - RF - - - QF - - - PF - - - OF - - - NF - - - MF- - - LF- - - KF- - - JF- - - IF- - - HF- - - GF- - - F F- - - EF- - - DF- - - CF- - - BF- - - AF- - - @F- - - ?F- - - >F- - - =F- - - <F- - - ;F- - - :F- - - 9F- - - 8F- - - 7F- - - 6F- - - 5F- - - 4F- - - 3F - - - 2F - - - 1F - - - 0F - - - /F - - - .F- - - -F- - - ,F- - - +F- - - *F- - - )F- - - (F- - - ' F- - - &F- - - %F- - - $F- - - #F- - - "F- - - !F- - - F- - - F - - - F - - - F - - - F - - - F - - - F- - - F- - - F- - - F- - - F- - - F- - - F- - -  F- - - F- - - F- - - F- - - F- - - F- - - F- - - F- - - F - - - F - - - F - - - F - - - F - - - F- - - F- - - F- - - F- - - F- - - F- - - F- - -  F- - - ~F - - - }F - - - |F - - - {F - - - zF - - - yF - - - xF - - - wF - - - vF - - - uF - - - tF - - - sF - - - rF - - - qF - - - pF - - - oF - - - nF - - - mF - - - lF - - - kF - - - jF - - - iF - - - hF - - - gF - - - f F - - - eF - - - dF - - - cF - - - bF - - - aF - - - `F - - - _F - - - ^F - - - ]F - - - \F - - - [F - - - ZF - - - YF - - - XF - - - W F - - - VF (- - - UF '- - - TF &- - - SF %- - - RF $- - - QF #- - - PF "- - - OF !- - - NF - - - MF - - - LF - - - KF - - - JF - - - IF - - - HF - - - GF - - - FF - - - EF - - - DF - - - CF - - - BF - - - AF - - - @F - - - ?F - - - >F - - - =F - - - <F - - - ;F - - - :F - - - 9F - - - 8F - - - 7F - - - 6F - - - 5F - - - 4F - - - 3F - - - 2F - - - 1F - - - 0F - - - / F - - - .F - - - -F - - - ,F - - - +F - - - *F - - - )F - - - (F - - - 'F - - - &F - - - %F - - - $F - - - #F - - - "F - - - !F - - - F - - - F - - - F - - -  F - - - F 9- - - F 8- - - F 7- - - F 6- - - F 5- - - F 4- - - F 3- - - F 2- - - F 1- - - F 0- - - F /- - - F .- - - F -- - - F ,- - - F +- - - F *- - - F )- - - F (- - - F '- - - F &- - - F %- - - F $- - - F #- - - F "- - - F !- - - F - - - F - - - F - - - F - - - F - - - ~F - - - }F - - - |F - - - {F - - - zF - - - yF - - - xF - - - wF - - - vF - - - uF - - - tF - - - sF - - - rF - - - qF - - - pF - - - oF - - - nF - - - mF - - - lF - - - kF - - - jF - - - iF - - - hF - - - gF - - - fF - - - eF - - - d F - - - cF#- - - bF"- - - aF!- - - `F - - - _F- - - ^F- - - ]F- - - \F- - - [F- - - ZF- - - YF- - - XF- - - WF- - - VF- - - UF- - - TF- - - SF- - - RF- - - QF- - - PF- - - OF- - - NF- - - MF - - - LF - - - KF - - - JF - - - IF - - - HF- - - GF- - - FF- - - EF- - - DF- - - CF- - - BF- - - A F- - - @F- - - ?F- - - >F- - - =F- - - <F- - - ;F- - - :F- - - 9F- - - 8F- - - 7F- - - 6F- - - 5F- - - 4F - - - 3F - - - 2F - - - 1F - - - 0F - - - /F- - - .F- - - -F- - - ,F- - - +F- - - *F- - - )F- - - ( F- - - 'F(- - - &F'- - - %F&- - - $F%- - - #F$- - - "F#- - - !F"- - - F!- - - F - - - F- - - F- - - F- - - F- - - F- - - F- - - F- - - F- - - F- - - F- - - F- - - F- - - F- - - F- - - F- - - F- - - F- - - F- - - F - - - F - - - F - - - F - - - F - - - F- - - F- - - F- - - F- - - F- - - F- - - F- - -  F- - - F- - - ~F- - - }F- - - |F- - - {F- - - zF- - - yF- - - xF- - - wF- - - vF- - - uF- - - tF- - - sF- - - rF- - - qF- - - pF- - - oF- - - nF- - - mF - - - lF - - - kF - - - jF - - - iF - - - hF- - - gF- - - fF- - - eF- - - dF- - - cF- - - bF- - - a F- - - `F- - - _F- - - ^F- - - ]F- - - \F- - - [F- - - ZF- - - YF- - - XF- - - WF- - - VF- - - UF - - - TF - - - SF - - - RF - - - QF - - - PF- - - OF- - - NF- - - MF- - - LF- - - KF- - - JF- - - I F- - - HF- - - GF- - - FF- - - EF- - - DF- - - CF- - - BF- - - AF- - - @F- - - ?F- - - >F- - - =F- - - <F- - - ;F- - - :F- - - 9F- - - 8F- - - 7F- - - 6F - - - 5F - - - 4F - - - 3F - - - 2F - - - 1F- - - 0F- - - /F- - - .F- - - -F- - - ,F- - - +F- - - * F- - - )F- - - (F- - - 'F- - - &F- - - %F- - - $F- - - #F- - - "F- - - !F- - - F- - - F - - - F - - - F - - - F - - - F - - - F- - - F- - - F- - - F- - - F- - - F- - - F- - -  F- - -  F$- - -  F#- - -  F"- - -  F!- - -  F - - -  F- - -  F- - -  F- - -  F- - -  F- - -  F- - -  F- - -  F- - -  F- - -  F- - -  F- - -  F- - -  F- - -  F- - -  F- - - ~ F- - - } F- - - | F- - - { F - - - z F - - - y F - - - x F - - - w F - - - v F- - - u F- - - t F- - - s F- - - r F- - - q F- - - p F- - - o F- - - n<!- - - m< - - - l<- - - k<- - - j<- - - i<- - - h<- - - g<- - - f<- - - e<- - - d<- - - c<- - - b<- - - a<- - - `<- - - _<- - - ^<- - - ]<- - - \<- - - [<- - - Z< - - - Y< - - - X< - - - W< - - - V< - - - U<- - - T<- - - S<- - - R<- - - Q<- - - P<- - - O<- - - N <- - - M<- - - L<- - - K<- - - J< - - - I< - - - H< - - - G< - - - F< - - - E<- - - D<- - - C<- - - B<- - - A<- - - @<- - - ?<- - - > <- - - =<"- - - <<!- - - ;< - - - :<- - - 9<- - - 8<- - - 7<- - - 6<- - - 5<- - - 4<- - - 3<- - - 2<- - - 1<- - - 0<- - - /<- - - .<- - - -<- - - ,<- - - +<- - - *<- - - )<- - - (< - - - '< - - - &< - - - %< - - - $< - - - #<- - - "<- - - !<- - - <- - - <- - - <- - - <- - -  <- - - <-- - - <,- - - <+- - - <*- - - <)- - - <(- - - <'- - - <&- - - <%- - - <$- - - <#- - - <"- - - <!- - - < - - - <- - - <- - - <- - - <- - - <- - - <- - - <- - - <- - - <- - - <- - - <- - - <- - - <- - - <- - - <- - - ~<- - - }<- - - |<- - - {< - - - z< - - - y< - - - x< - - - w< - - - v<- - - u<- - - t<- - - s<- - - r<- - - q<- - - p<- - - o <- - - n< - - - m<- - - l<- - - k<- - - j<- - - i<- - - h<- - - g<- - - f <- - - e<3- - - d<2- - - c<1- - - b<0- - - a</- - - `<.- - - _<-- - - ^<,- - - ]<+- - - \<*- - - [<)- - - Z<(- - - Y<'- - - X<&- - - W<%- - - V<$- - - U<#- - - T<"- - - S<!- - - R< - - - Q<- - - P<- - - O<- - - N<- - - M<- - - L<- - - K<- - - J<- - - I<- - - H<- - - G<- - - F<- - - E<- - - D<- - - C<- - - B<- - - A<- - - @<- - - ?< - - - >< - - - =< - - - << - - - ;< - - - :<- - - 9<- - - 8<- - - 7<- - - 6<- - - 5<- - - 4<- - - 3 <- - - 2<- - - 1<- - - 0<- - - /<- - - .<- - - -<- - - ,<- - - +<- - - *<- - - )<- - - (<- - - '<- - - &<- - - %<- - - $<- - - #< - - - "< - - - !< - - - < - - - < - - - <- - - <- - - <- - - <- - - <- - - <- - - <- - -  <- - - <- - - <- - - <- - - <- - - <- - - < - - - < - - - < - - - < - - - < - - - <- - - <- - - <- - - <- - - <- - - <- - - <- - -  <- - - < - - - < - - - <- - - <- - - <- - - <- - - ~<- - - }<- - - |<- - - { <- - - z<?- - - y<>- - - x<=- - - w<<- - - v<;- - - u<:- - - t<9- - - s<8- - - r<7- - - q<6- - - p<5- - - o<4- - - n<3- - - m<2- - - l<1- - - k<0- - - j</- - - i<.- - - h<-- - - g<,- - - f<+- - - e<*- - - d<)- - - c<(- - - b<'- - - a<&- - - `<%- - - _<$- - - ^<#- - - ]<"- - - \<!- - - [< - - - Z<- - - Y<- - - X<- - - W<- - - V<- - - U<- - - T<- - - S<- - - R<- - - Q<- - - P<- - - O<- - - N<- - - M<- - - L<- - - K<- - - J<- - - I<- - - H< - - - G< - - - F< - - - E< - - - D< - - - C<- - - B<- - - A<- - - @<- - - ?<- - - ><- - - =<- - - < <- - - ;<- - - :<- - - 9< - - - 8< - - - 7< - - - 6< - - - 5< - - - 4<- - - 3<- - - 2<- - - 1<- - - 0<- - - /<- - - .<- - - - <- - - ,< !- - - +< - - - *< - - - )< - - - (< - - - '< - - - &< - - - %< - - - $< - - - #< - - - "< - - - !< - - - < - - - < - - - < - - - < - - - < - - - < - - - < - - - < - - - < - - - < - - - < - - - < - - - < - - - < - - - < - - - < - - - < - - - < - - - < - - - < - - -  < - - - < - - - < - - - < - - - < - - - < - - - < - - - < - - - < - - - < - - - < - - - < - - - < - - - < - - - ~< - - - }< - - - |< - - - {< - - - z< - - - y< - - - x< - - - w< - - - v< - - - u< - - - t < - - - s< - - - r< - - - q< - - - p< - - - o< - - - n< - - - m< - - - l< - - - k< - - - j< - - - i< - - - h< - - - g< - - - f< - - - e< - - - d< - - - c< - - - b< - - - a< - - - `< - - - _< - - - ^< - - - ] < - - - \< +- - - [< *- - - Z< )- - - Y< (- - - X< '- - - W< &- - - V< %- - - U< $- - - T< #- - - S< "- - - R< !- - - Q< - - - P< - - - O< - - - N< - - - M< - - - L< - - - K< - - - J< - - - I< - - - H< - - - G< - - - F< - - - E< - - - D< - - - C< - - - B< - - - A< - - - @< - - - ?< - - - >< - - - =< - - - << - - - ;< - - - :< - - - 9< - - - 8< - - - 7< - - - 6< - - - 5< - - - 4< - - - 3< - - - 2 < - - - 1< - - - 0< - - - /< - - - .< - - - -< - - - ,< - - - +< - - - *< - - - )< - - - (< - - - '< - - - &< - - - %< - - - $< - - - #< - - - "< - - - !< - - - < - - - < - - - < - - - < - - - < - - - < - - - < - - - < - - - < - - -  < - - - <#- - - <"- - - <!- - - < - - - <- - - <- - - <- - - <- - - <- - - <- - - <- - - <- - - <- - - <- - - <- - - <- - - <- - - <- - - <- - - <- - - <- - - <- - - < - - - < - - - ~< - - - }< - - - |< - - - {<- - - z<- - - y<- - - x<- - - w<- - - v<- - - u<- - - t <- - - s<- - - r<- - - q<- - - p<- - - o<- - - n<- - - m<- - - l<- - - k<- - - j<- - - i<- - - h<- - - g<- - - f< - - - e< - - - d< - - - c< - - - b< - - - a<- - - `<- - - _<- - - ^<- - - ]<- - - \<- - - [<- - - Z <- - - Y<- - - X<- - - W<- - - V<- - - U<- - - T<- - - S<- - - R<- - - Q<- - - P<- - - O<- - - N<- - - M<- - - L<- - - K< - - - J< - - - I< - - - H< - - - G< - - - F<- - - E<- - - D<- - - C<- - - B<- - - A<- - - @<- - - ? <- - - ><- - - =<- - - << - - - ;< - - - :< - - - 9< - - - 8< - - - 7<- - - 6<- - - 5<- - - 4<- - - 3<- - - 2<- - - 1<- - - 0 <- - - /<- - - .<- - - -<- - - ,<- - - +<- - - *<- - - )<- - - (<- - - '<- - - &<- - - %<- - - $< - - - #< - - - "< - - - !< - - - < - - - <- - - <- - - <- - - <- - - <- - - <- - - <- - -  <- - - <- - - <- - - <- - - <- - - < - - - < - - - < - - - < - - - < - - - <- - - <- - - <- - - <- - - <- - - <- - - <- - -  <- - - <- - - <- - - <- - - <- - - <- - - <- - - <- - - <- - - ~<- - - }<- - - |<- - - {< - - - z< - - - y< - - - x< - - - w< - - - v<- - - u<- - - t<- - - s<- - - r<- - - q<- - - p<- - - o <- - - n <- - - m <- - - l <- - - k <- - - j <- - - i < - - - h < - - - g < - - - f < - - - e < - - - d <- - - c <- - - b <- - - a <- - - ` <- - - _ <- - - ^ <- - - ] <- - -\12" Jak ze względu na wszystką siłę przemożną, i na wszystkie czyny wspaniałe i wielkie, które spełnił Mojżesz w oczach całego Israela.H[ 2" Tak ze względu na wszystkie znamiona i cuda, dla których go był wysłał Wiekuisty, aby je spełnił w ziemi Micraim nad Faraonem i nad wszystkimi sługami, i nad całym krajem jego, -sZa2" I nie powstał więcej prorok w Israelu jako Mojżesz, którego znał Wiekuisty z oblicza w oblicze, -=Yu2" A Jehoszua, syn Nuna, pełen był ducha mądrości, gdyż położył nań Mojżesz ręce swoje, - i słuchali go synowie Israela, i czynili jako rozkazał Wiekuisty Mojżeszowi.X 2"I opłakiwali synowie Israela Mojżesza na stepach Moabu trzydzieści dni: i przeszły dni płaczu i żałoby po Mojżeszu.W{2"Mojżesz zaś miał sto dwadzieścia lat, gdy umarł; nie przytępiło się oko jego, i nie znikła świeżość jego.yVm2"I pochowano go w dolinie, na ziemi Moab, naprzeciw Beth-Peor; i nie zna nikt grobu jego, aż po dziś dzień.^U72"I umarł tam Mojżesz sługa Wiekuistego, na ziemi Moab, według słowa Wiekuistego.OT2"I rzekł doń Wiekuisty: „Oto ziemia, którąm zaprzysiągł Abrahamowi, Ic'hakowi, i Jakóbowi, mówiąc: potomstwu twemu oddam ją; pokazałem ją oczom twoim, - ale do niej nie wnijdziesz!”JS2"I Południe, i obwód doliny Jerecho, miasta palm, aż do Coar.vRg2"I całą ziemię Naftali, i ziemię Efraima i Menaszy, i całą ziemię Jehudy, aż do morza krańcowego;$Q E2"I wstąpił Mojżesz ze stepów Moabu na górę Nebo, na szczyt Pisgi, która naprzeciw Jerecho, i pokazał mu Wiekuisty całą ziemię, od Gilead do Dan;ePE2!Szczęsnyś ty, Israelu! Któż podobny tobie? Lud wspomożony przez Wiekuistego, tarczy pomocy twojej, a będącego mieczem chwały twojej. Schlebiać ci będą wrogi twoje, a ty po wyżynach ich deptać będziesz!”O}2!I spoczywa Israel bezpiecznie; oddzielnie źródło Jakóba, na ziemi zboża i moszczu, nieba też jego kropią rosą.N}2!Tam przybytek Boga odwiecznego, a u dołu ramiona wieczne; i tak przepędził przed tobą wroga i rzekł: wytępiaj!|Ms2!Niema jak Bóg, Jeszurun! który unosi się w niebiosach na pomoc tobie, i we wspaniałości Swojej po obłokach.NL2!Żelazo i miedź zawory twoje, i póki dni twoje dobrobyt twój!”K#2!A o Aszerze rzekł: „Błogosławiony między synami Aszer: niechaj będzie ułubieńcem braci swoich, a nurza w oliwie nogę swą;”J2!A o Naftalim rzekł: „Naftali syt łaski, i pełen błogosławieństwa Wiekuistego; Zachodem i Południem władaj!”PI2!A o Danie rzekł: „Dan, - młode lwiątko, wyskakuje z Baszanu!”CH2!Upatrzył sobie pierwszyznę, gdyż tam udział od prawodawcy mu zachowany, i przyszedł z naczelnikami ludu; sprawiedliwość Wiekuistego spełnił, i sądy Jego wraz z Israelem!” G2!A o Gadzie rzekł: „Błogosławiony, który rozprzestrzenia Gada; jako lwica spoczywa, a rozszarpuje ramię wraz z ciemieniem!F2!Ludy na górę wzywają; tam ofiarują ofiary sprawiedliwości; gdyż obfitością mórz karmią się, i skarbami ukrytymi w piasku.”iEM2!A o Zebulunie rzekł: „Ciesz się Zebulunie wyjściem twojem, a Isacharze namiotami twoimi!/DY2!Pierworodny jego cielec wspaniałości pełen, - rogami bawołu rogi jego; niemi ludy zbodzie, społem krańce ziemi: oto myriady Efraima, i oto tysiące Menaszy!”C%2!I darami ziemi, i obfitości jej. A łaska Objawionego w cierniu niechaj zstąpi na głowę Josefa i na ciemię wy-brańca braci swoich!PB2!I najprzedniejszem gór przedwiecznych, i darami Wzgórz wiekowych, -_A92!I darami, które dojrzewają od słońca, i darami, które wydobywają księżyce, -}@u2! A o Josefie rzekł: „Błogosławiona od Wiekuistego ziemia jego; darami nieba, rosy i toni rozlanej pod nią, -?52! O Binjaminie rzekł: „Ulubieniec Wiekuistego, spoczywa bezpiecznie przy Nim; osłania go po wszystkie dni, a między ramiony Jego zamieszkał!”>92! Pobłogosław, Wiekuisty, siłę jego, a dzieło rąk jego przyjmij, skrusz biodra przeciwników jego, i nienawidzących go, aby się nie ostali!”=-2! Niechaj uczą praw Twoich Jakóba, a zakonu Twego Israela, niech składają kadzidło przed oblicze Twoje, a całopalenia na ofiarnicy Twojej.K<2! Który mówi o ojcu swym, i o matce swej: nie widziałem ich, i braci swoich nie znał, i o synach swoich nie wiedział; przeto, że przestrzegali słów Twoich, a przymierze Twe zachowali.#;A2!A o Lewim rzekł: „Tummim i Urym Twoje przystoją mężowi Twemu cnotliwemu, którego doświadczałeś w Massa, którego skarciłeś u wód Meryba;F:2!A to o Jehudzie, i rzekł: „Wysłuchaj, Wiekuisty, głos Jehudy, a do ludu jego prowadź go; rękami swojemi będzie walczył za niego, a Ty mu bądź pomocą przeciw wrogom jego!”Q92!Niech żyje Reuben, anie umiera, a nie będą mężowie jego nieliczni.l8S2!I tak stał się w Jeszurun królem, gdy zebrali się naczelnicy ludu, społem pokolenia Israela. #Wp`PA1!~~~~~~~~~q~a~Q~A~1~!~~}}}}}}}}}r}b}R}B}2}"}}|||||||||r|b|R|B|2|"||{{{{{{{{{s{c{S{C{3{#{{zzzzzzzzztzdzTzDz4z$zzyyyyyyyyytyeyUyEy5y%yyxxxxxxxxxuxexUxEx5x%xxwwwwwwwwwvwfwVwFw6w&wwvvvvvvvvvvvfvVvFv6v&vvuuuuuuuuuvufuVuFu6u&uutttttttttwtgtWtGt7t'ttssssssssswsgsWsGs7s'ssrrrrrrrrrxrhrXrHr8r(rrqqqqqqqqqxqhqXqHq8q(qq pppppppppypipYpIp9p)pp oooooooooyoioYoIo9o)oo nnnnnnnnnyninYnIn9n)nn mmmmmmmmmzmjmZmJm:m*mm lllllllllzljlZlJl:l*ll kkkkkkkkk{kkk[kKk;k+kk jjjjjjjjj{jkj[jKj;j+jj iiiiiiiii|ili\iLi].]]\\\\\\\\\\o\_\O\?\/\\[[[[[[[[[[o[_[P[@[0[ [[ZZZZZZZZZqZaZQZAZ1Z!ZZYYYYYYYYYqYaYQYAY1Y!YYXXXXXXXXXrXbXRXBX2X"XXWWWWWWWWW{WlW]WNW?W0W!WWVVVVVVVVV|VmV^VOV?V/VVUUUUUUUUUUoU_UOU?U/UUTTTTTTTTTToT_TPT@T0T TTSSSSSSSSSpS`SPS@S0S SSRRRRRRRRRpR`RPR@R0R RRQQQQQQQQQqQaQQQAQ1Q"QQPPPPPPPPPrPbPRPBP2P"PPOOOOOOOOOsOcOSOCO3O#OONNNNNNNNNsNcNSNCN3N$NNMMMMMMMMMtMdMTMDM4M$MMLLLLLLLLLtLdLULEL5L%LLKKKKKKKKKuKeKUKEK6K&KKJJJJJJJJJvJgJWJGJ7J'JJIIIIIIIIIwIgIWIGI8I(IIHHHHHHHHHxHhHXHHH8H(HHGGGGGGGGGyGiGYGIG9G)GG FFFFFFFFFyFiFYFIF9F)FF EEEEEEEEEzEjEZEJE:E*EE DDDDDDDDDzDjDZDJD:D*DD CCCCCCCCCzCjCZCJC:C+CC BBBBBBBBB{BkB[BKB;B+BB AAAAAAAAA{AkA[AKA;A+AA @@@@@@@@@|@l@\@L@<@,@@ ?????????|?l?\?L?>>>>>>>>}>m>]>M>=>->> =========}=m=^=N=>=.==<<<<<<<<<~<.<<;;;;;;;;;;o;_;O;?;/;;::::::::::o:_:O:?:/::9999999999p9`9P9@909 99888888888p8`8P8@808 88777777777p7`7P7@707 77666666666q6a6Q6A616!66555555555q5a5Q5A525"55444444444r4b4R4B424"44333333333s3c3S3C333#33222222222s2c2S2C232#22111111111s1c1S1C131#11000000000t0d0T0D040$00/////////t/d/T/D/4/$//.........t.d.T.D.5.%..---------u-e-U-E-5-%--,,,,,,,,,z,k,\,M,>,/, ,,+++++++++{+l+]+N+?+0+!++*********|*m*^*O*@*1*"**)))))))))|)l)\)L)<),)) (((((((((|(l(\(L(<(,(( '''''''''|'l'\'L'<','' &&&&&&&&&}&m&]&M&=&-&& %%%%%%%%%}%m%]%M%=%-%% $$$$$$$$$~$n$^$N$>$.$$#########~#n#^#N#>#.##""""""""""o"_"O"?"/""!!!!!!!!!!p!`!P!@!0! !! p ` P @ 0  p`QA1!qaQA1!qaQA1!qaQA1"rbRB2"rbRB2"rbRB2"rbRB2"scSC3#scSD4$tdTD4$ueUE5%ueUE5%ueUE5%vfVF6&vfVF6&wgWG7'wgW xn - - - wn - - - vn - - - un - - - tn - - - sn - - - rn - - - qn - - - pn - - - on - - - nn - - - mn - - - ln - - - kn - - - jn - - - in - - - hn - - - gn - - - fn - - - en - - - dn - - - cn - - - b n - - - an !- - - `n - - - _n - - - ^n - - - ]n - - - \n - - - [n - - - Zn - - - Yn - - - Xn - - - Wn - - - Vn - - - Un - - - Tn - - - Sn - - - Rn - - - Qn - - - Pn - - - On - - - Nn - - - Mn - - - Ln - - - Kn - - - Jn - - - In - - - Hn - - - Gn - - - Fn - - - En - - - Dn - - - Cn - - - Bn - - - A n - - - @n +- - - ?n *- - - >n )- - - =n (- - - <n '- - - ;n &- - - :n %- - - 9n $- - - 8n #- - - 7n "- - - 6n !- - - 5n - - - 4n - - - 3n - - - 2n - - - 1n - - - 0n - - - /n - - - .n - - - -n - - - ,n - - - +n - - - *n - - - )n - - - (n - - - 'n - - - &n - - - %n - - - $n - - - #n - - - "n - - - !n - - - n - - - n - - - n - - - n - - - n - - - n - - - n - - - n - - - n - - - n - - -  n - - - n - - - n - - - n - - - n - - - n - - - n - - - n - - - n - - - n - - - n - - - n - - - n - - - n - - - n - - - n - - - n - - - n - - - n - - - n - - - n - - - n - - - n - - - n - - - ~n - - - }n - - - |n - - - {n - - - zn - - - y n - - - xn - - - wn - - - vn - - - un - - - tn - - - sn - - - rn - - - qn - - - pn - - - on - - - nn - - - mn - - - ln - - - kn - - - jn - - - in - - - hn - - - gn - - - fn - - - en - - - dn - - - cn - - - bn - - - an - - - `n - - - _n - - - ^n - - - ] n - - - \nB- - - [nA- - - Zn@- - - Yn?- - - Xn>- - - Wn=- - - Vn<- - - Un;- - - Tn:- - - Sn9- - - Rn8- - - Qn7- - - Pn6- - - On5- - - Nn4- - - Mn3- - - Ln2- - - Kn1- - - Jn0- - - In/- - - Hn.- - - Gn-- - - Fn,- - - En+- - - Dn*- - - Cn)- - - Bn(- - - An'- - - @n&- - - ?n%- - - >n$- - - =n#- - - <n"- - - ;n!- - - :n - - - 9n- - - 8n- - - 7n- - - 6n- - - 5n- - - 4n- - - 3n- - - 2n- - - 1n- - - 0n- - - /n- - - .n- - - -n- - - ,n- - - +n- - - *n- - - )n- - - (n- - - 'n - - - &n - - - %n - - - $n - - - #n - - - "n- - - !n- - - n- - - n- - - n- - - n- - - n- - -  n- - - n3- - - n2- - - n1- - - n0- - - n/- - - n.- - - n-- - - n,- - - n+- - - n*- - - n)- - - n(- - - n'- - - n&- - - n%- - - n$- - - n#- - - n"- - - n!- - - n - - - n- - - n- - - n- - - n- - - n- - - n- - - n- - - n- - - ~n- - - }n- - - |n- - - {n- - - zn- - - yn- - - xn- - - wn- - - vn- - - un- - - tn - - - sn - - - rn - - - qn - - - pn - - - on- - - nn- - - mn- - - ln- - - kn- - - jn- - - in- - - h n- - - gn&- - - fn%- - - en$- - - dn#- - - cn"- - - bn!- - - an - - - `n- - - _n- - - ^n- - - ]n- - - \n- - - [n- - - Zn- - - Yn- - - Xn- - - Wn- - - Vn- - - Un- - - Tn- - - Sn- - - Rn- - - Qn- - - Pn- - - On- - - Nn - - - Mn - - - Ln - - - Kn - - - Jn - - - In- - - Hn- - - Gn- - - Fn- - - En- - - Dn- - - Cn- - - B n- - - An- - - @n- - - ?n- - - >n- - - =n- - - <n - - - ;n - - - :n - - - 9n - - - 8n - - - 7n- - - 6n- - - 5n- - - 4n- - - 3n- - - 2n- - - 1n- - - 0 n- - - /n"- - - .n!- - - -n - - - ,n- - - +n- - - *n- - - )n- - - (n- - - 'n- - - &n- - - %n- - - $n- - - #n- - - "n- - - !n- - - n- - - n- - - n- - - n- - - n- - - n- - - n - - - n - - - n - - - n - - - n - - - n- - - n- - - n- - - n- - - n- - - n- - - n- - -  n- - - n- - - n- - - n- - - n- - - n- - - n- - - n- - - n- - - n- - - n- - - n- - - n- - - n- - - n- - - n- - - ~n - - - }n - - - |n - - - {n - - - zn - - - yn- - - xn- - - wn- - - vn- - - un- - - tn- - - sn- - - r n- - - qn.- - - pn-- - - on,- - - nn+- - - mn*- - - ln)- - - kn(- - - jn'- - - in&- - - hn%- - - gn$- - - fn#- - - en"- - - dn!- - - cn - - - bn- - - an- - - `n- - - _n- - - ^n- - - ]n- - - \n- - - [n- - - Zn- - - Yn- - - Xn- - - Wn- - - Vn- - - Un- - - Tn- - - Sn- - - Rn- - - Qn- - - Pn - - - On - - - Nn - - - Mn - - - Ln - - - Kn- - - Jn- - - In- - - Hn- - - Gn- - - Fn- - - En- - - D n- - - C n5- - - B n4- - - A n3- - - @ n2- - - ? n1- - - > n0- - - = n/- - - < n.- - - ; n-- - - : n,- - - 9 n+- - - 8 n*- - - 7 n)- - - 6 n(- - - 5 n'- - - 4 n&- - - 3 n%- - - 2 n$- - - 1 n#- - - 0 n"- - - / n!- - - . n - - - - n- - - , n- - - + n- - - * n- - - ) n- - - ( n- - - ' n- - - & n- - - % n- - - $ n- - - # n- - - " n- - - ! n- - -  n- - -  n- - -  n- - -  n- - -  n- - -  n - - -  n - - -  n - - -  n - - -  n - - -  n- - -  n- - -  n- - -  n- - -  n- - -  n- - -  n- - -  n- - - d- - - d- - - d- - - d- - - d- - - d- - - d- - - d- - - d- - - d- - - d- - - d- - - d - - - d - - - d - - - d - - - ~d - - - }d- - - |d- - - {d- - - zd- - - yd- - - xd- - - wd- - - v d- - - ud'- - - td&- - - sd%- - - rd$- - - qd#- - - pd"- - - od!- - - nd - - - md- - - ld- - - kd- - - jd- - - id- - - hd- - - gd- - - fd- - - ed- - - dd- - - cd- - - bd- - - ad- - - `d- - - _d- - - ^d- - - ]d- - - \d- - - [d - - - Zd - - - Yd - - - Xd - - - Wd - - - Vd- - - Ud- - - Td- - - Sd- - - Rd- - - Qd- - - Pd- - - O d- - - Nd3- - - Md2- - - Ld1- - - Kd0- - - Jd/- - - Id.- - - Hd-- - - Gd,- - - Fd+- - - Ed*- - - Dd)- - - Cd(- - - Bd'- - - Ad&- - - @d%- - - ?d$- - - >d#- - - =d"- - - <d!- - - ;d - - - :d- - - 9d- - - 8d- - - 7d- - - 6d- - - 5d- - - 4d- - - 3d- - - 2d- - - 1d- - - 0d- - - /d- - - .d- - - -d- - - ,d- - - +d- - - *d- - - )d- - - (d - - - 'd - - - &d - - - %d - - - $d - - - #d- - - "d- - - !d- - - d- - - d- - - d- - - d- - -  d- - - d- - - d- - - d- - - d- - - d- - - d- - - d- - - d- - - d- - - d - - - d - - - d - - - d - - - d - - - d- - - d- - - d- - - d- - - d- - - d- - - d- - -  d- - - d- - - d- - - d- - - d- - - d- - - d- - - d- - - ~d- - - }d- - - |d- - - {d- - - zd- - - yd- - - xd - - - wd - - - vd - - - ud - - - td - - - sd- - - rd- - - qd- - - pd- - - od- - - nd- - - md- - - l d- - - kd+- - - jd*- - - id)- - - hd(- - - gd'- - - fd&- - - ed%- - - dd$- - - cd#- - - bd"- - - ad!- - - `d - - - _d- - - ^d- - - ]d- - - \d- - - [d- - - Zd- - - Yd- - - Xd- - - Wd- - - Vd- - - Ud- - - Td- - - Sd- - - Rd- - - Qd- - - Pd- - - Od- - - Nd- - - Md - - - Ld - - - Kd - - - Jd - - - Id - - - Hd- - - Gd- - - Fd- - - Ed- - - Dd- - - Cd- - - Bd- - - A d- - - @d!- - - ?d - - - >d- - - =d- - - <d- - - ;d- - - :d- - - 9d- - - 8d- - - 7d- - - 6d- - - 5d- - - 4d- - - 3d- - - 2d- - - 1d- - - 0d- - - /d- - - .d- - - -d- - - ,d - - - +d - - - *d - - - )d - - - (d - - - 'd- - - &d- - - %d- - - $d- - - #d- - - "d- - - !d- - -  d- - - d- - - d- - - d- - - d- - - d- - - d- - - d- - - d- - - d- - - d- - - d- - - d- - - d- - - d- - - d- - - d- - - d - - - d - - - d - - - d - - - d - - - d- - - d- - - d- - - d- - - d- - - d- - - d- - -  d- - - d- - - d- - - d- - - d- - - ~d- - - }d- - - |d- - - {d- - - zd- - - yd- - - xd - - - wd - - - vd - - - ud - - - td - - - sd- - - rd- - - qd- - - pd- - - od- - - nd- - - md- - - l d- - - kd%- - - jd$- - - id#- - - hd"- - - gd!- - - fd - - - ed- - - dd- - - cd- - - bd- - - ad- - - `d- - - _d- - - ^d- - - ]d- - - \d- - - [d- - - Zd- - - Yd- - - Xd- - - Wd- - - Vd- - - Ud- - - Td- - - Sd - - - Rd - - - Qd - - - Pd - - - Od - - - Nd- - - Md- - - Ld- - - Kd- - - Jd- - - Id- - - Hd- - - G d- - - Fd!- - - Ed - - - Dd- - - Cd- - - Bd- - - Ad- - - @d- - - ?d- - - >d- - - =d- - - <d- - - ;d- - - :d- - - 9d- - - 8d- - - 7d- - - 6d- - - 5d- - - 4d- - - 3d- - - 2d - - - 1d - - - 0d - - - /d - - - .d - - - -d- - - ,d- - - +d- - - *d- - - )d- - - (d- - - 'd- - - & d- - - %d '- - - $d &- - - #d %- - - "d $- - - !d #- - - d "- - - d !- - - d - - - d - - - d - - - d - - - d - - - d - - - d - - - d - - - d - - - d - - - d - - - d - - - d - - - d - - - d - - - d - - - d - - - d - - - d - - - d - - - d - - - d - - - d - - - d - - - d - - - d - - - d - - - d - - - d - - - d - - - d - - -  d - - - ~d - - - }d - - - |d - - - {d - - - zd - - - yd - - - xd - - - wd - - - vd - - - ud - - - td - - - sd - - - rd - - - qd - - - pd - - - od - - - nd - - - md - - - ld - - - kd - - - jd - - - id - - - hd - - - gd - - - fd - - - ed - - - dd - - - cd - - - bd - - - ad - - - ` d - - - _d - - - ^d - - - ]d - - - \d - - - [d - - - Zd - - - Yd - - - Xd - - - Wd - - - Vd - - - Ud - - - Td - - - Sd - - - Rd - - - Qd - - - Pd - - - Od - - - Nd - - - Md - - - Ld - - - Kd - - - Jd - - - Id - - - Hd - - - Gd - - - Fd - - - E d - - - Dd - - - Cd - - - Bd - - - Ad - - - @d - - - ?d - - - >d - - - =d - - - <d - - - ;d - - - :d - - - 9d - - - 8d - - - 7d - - - 6d - - - 5d - - - 4d - - - 3d - - - 2 d - - - 1d - - - 0d - - - /d - - - .d - - - -d - - - ,d - - - +d - - - *d - - - )d - - - (d - - - 'd - - - &d - - - % d - - - $d- - - #d- - - "d- - - !d- - - d- - - d - - - d - - - d - - - d - - - d - - - d- - - d- - - d- - - d- - - d- - - d- - - d- - -  d- - - d- - - d- - - d- - - d- - - d- - - d- - - d- - - d- - - d- - - d- - - d- - - d- - - d- - - d- - - d- - - d- - - d - - - d - - - d - - - d - - - ~d - - - }d- - - |d- - - {d- - - zd- - - yd- - - xd- - - wd- - - v d- - - ud- - - td- - - sd- - - rd- - - qd- - - pd- - - od- - - nd- - - md- - - ld- - - kd - - - jd - - - id - - - hd - - - gd - - - fd- - - ed- - - dd- - - cd- - - bd- - - ad- - - `d- - - _ d- - - ^d- - - ]d- - - \d- - - [d- - - Zd- - - Yd- - - Xd- - - Wd- - - Vd- - - Ud- - - Td- - - Sd- - - Rd - - - Qd - - - Pd - - - Od - - - Nd - - - Md- - - Ld- - - Kd- - - Jd- - - Id- - - Hd- - - Gd- - - F d- - - Ed - - - Dd - - - Cd - - - Bd - - - Ad- - - @d- - - ?d- - - >d- - - =d- - - <d- - - ;d- - - : d- - - 9d'- - - 8d&- - - 7d%- - - 6d$- - - 5d#- - - 4d"- - - 3d!- - - 2d - - - 1d- - - 0d- - - /d- - - .d- - - -d- - - ,d- - - +d- - - *d- - - )d- - - (d- - - 'd- - - &d- - - %d- - - $d- - - #d- - - "d- - - !d- - - d- - - d - - - d - - - d - - - d - - - d - - - d- - - d- - - d- - - d- - - d- - - d- - - d- - -  d- - - d - - - d- - - d- - - d- - - d- - - d- - - d- - - d- - - d- - - d- - - d- - - d- - - d- - - d- - - d- - - d- - - d- - - d- - - d- - - d - - - ~d - - - }d - - - |d - - - {d - - - zd- - - yd- - - xd- - - wd- - - vd- - - ud- - - td- - - s d- - - r d- - - q d- - - p d- - - o d- - - n d- - - m d- - - l d- - - k d- - - j d- - - i d- - - h d- - - g d- - - f d- - - e d- - - d d - - - c d - - - b d - - - a d - - - ` d - - - _ d- - - ^ d- - - ] d- - - \ d- - - [ d- - - Z d- - - Y d- - - X d- - - WZ - - - VZ - - - UZ - - - TZ - - - SZ - - - RZ- - - QZ- - - PZ- - - OZ- - - NZ- - - MZ- - - LZ- - - K Z- - - JZ- - - IZ- - - HZ- - - GZ- - - FZ- - - EZ- - - DZ- - - CZ- - - BZ- - - AZ- - - @Z- - - ?Z- - - >Z- - - =Z- - - <Z- - - ;Z- - - :Z- - - 9Z- - - 8Z - - - 7Z - - - 6Z - - - 5Z - - - 4Z - - - 3Z- - - 2Z- - - 1Z- - - 0Z- - - /Z- - - .Z- - - -Z- - - , Z- - - +Z - - - *Z - - - )Z - - - (Z- - - 'Z- - - &Z- - - %Z- - - $Z- - - #Z- - - "Z- - - ! Z- - - Z- - - Z- - - Z- - - Z- - - Z- - - Z- - - Z- - - Z- - - Z- - - Z- - - Z- - - Z- - - Z - - - Z - - - Z - - - Z - - - Z - - - Z- - - Z- - - Z- - - Z- - - Z- - - Z- - - Z- - -  Z- - - Z - - - Z - - - Z - - - Z - - - Z- - - Z- - - Z- - - Z- - - Z- - - ~Z- - - }Z- - - | Z- - - {Z- - - zZ- - - yZ- - - xZ- - - wZ- - - vZ- - - uZ- - - tZ- - - sZ- - - rZ- - - qZ- - - pZ- - - oZ - - - nZ - - - mZ - - - lZ - - - kZ - - - jZ- - - iZ- - - hZ- - - gZ- - - fZ- - - eZ- - - dZ- - - c Z- - - bZ,- - - aZ+- - - `Z*- - - _Z)- - - ^Z(- - - ]Z'- - - \Z&- - - [Z%- - - ZZ$- - - YZ#- - - XZ"- - - WZ!- - - VZ - - - UZ- - - TZ- - - SZ- - - RZ- - - QZ- - - PZ- - - OZ- - - NZ- - - MZ- - - LZ- - - KZ- - - JZ- - - IZ- - - HZ- - - GZ- - - FZ- - - EZ- - - DZ- - - CZ - - - BZ - - - AZ - - - @Z - - - ?Z - - - >Z- - - =Z- - - <Z- - - ;Z- - - :Z- - - 9Z- - - 8Z- - - 7 Z- - - 6Z- - - 5Z- - - 4Z- - - 3Z- - - 2Z- - - 1Z- - - 0Z- - - /Z- - - .Z- - - -Z - - - ,Z - - - +Z - - - *Z - - - )Z - - - (Z- - - 'Z- - - &Z- - - %Z- - - $Z- - - #Z- - - "Z- - - ! Z- - - Z- - - Z- - - Z- - - Z- - - Z- - - Z- - - Z- - - Z- - - Z- - - Z- - - Z- - - Z- - - Z- - - Z- - - Z- - - Z- - - Z - - - Z - - - Z - - - Z - - - Z - - - Z- - - Z- - - Z- - - Z- - - Z- - - Z- - - Z- - -  Z- - - Z- - - Z- - - Z- - - Z- - - Z- - - ~Z- - - }Z- - - |Z- - - {Z- - - zZ- - - yZ - - - xZ - - - wZ - - - vZ - - - uZ - - - tZ- - - sZ- - - rZ- - - qZ- - - pZ- - - oZ- - - nZ- - - m Z- - - lZ- - - kZ- - - jZ - - - iZ - - - hZ - - - gZ - - - fZ - - - eZ- - - dZ- - - cZ- - - bZ- - - aZ- - - `Z- - - _Z- - - ^ Z- - - ]Z*- - - \Z)- - - [Z(- - - ZZ'- - - YZ&- - - XZ%- - - WZ$- - - VZ#- - - UZ"- - - TZ!- - - SZ - - - RZ- - - QZ- - -P!Z- - -- - - OZ- - - NZ- - - MZ- - - LZ- - - KZ- - - JZ- - - IZ- - - HZ- - - GZ- - - FZ- - - EZ- - - DZ- - - CZ- - - BZ- - - AZ- - - @Z - - - ?Z - - - >Z - - - =Z - - - <Z - - - ;Z- - - :Z- - - 9Z- - - 8Z- - - 7Z- - - 6Z- - - 5Z- - - 4 Z- - - 3Z- - - 2Z- - - 1Z- - - 0Z- - - /Z- - - .Z- - - -Z- - - ,Z- - - +Z- - - *Z- - - )Z- - - (Z - - - 'Z - - - &Z - - - %Z - - - $Z - - - #Z- - - "Z- - - !Z- - - Z- - - Z- - - Z- - - Z- - -  Z- - - Z- - - Z- - - Z- - - Z- - - Z- - - Z- - - Z- - - Z- - - Z- - - Z- - - Z- - - Z- - - Z- - - Z- - - Z- - - Z- - - Z- - - Z - - - Z - - - Z - - - Z - - - Z - - - Z- - - Z- - - Z- - - Z- - - Z- - - Z- - - Z- - - ~ Z- - - }Z:- - - |Z9- - - {Z8- - - zZ7- - - yZ6- - - xZ5- - - wZ4- - - vZ3- - - uZ2- - - tZ1- - - sZ0- - - rZ/- - - qZ.- - - pZ-- - - oZ,- - - nZ+- - - mZ*- - - lZ)- - - kZ(- - - jZ'- - - iZ&- - - hZ%- - - gZ$- - - fZ#- - - eZ"- - - dZ!- - - cZ - - - bZ- - - aZ- - - `Z- - - _Z- - - ^Z- - - ]Z- - - \Z- - - [Z- - - ZZ- - - YZ- - - XZ- - - WZ- - - VZ- - - UZ- - - TZ- - - SZ- - - RZ- - - QZ- - - PZ - - - OZ - - - NZ - - - MZ - - - LZ - - - KZ- - - JZ- - - IZ- - - HZ- - - GZ- - - FZ- - - EZ- - - D Z- - - CZ- - - BZ- - - AZ- - - @Z- - - ?Z- - - >Z- - - =Z- - - <Z- - - ;Z- - - :Z- - - 9Z - - - 8Z - - - 7Z - - - 6Z - - - 5Z - - - 4Z- - - 3Z- - - 2Z- - - 1Z- - - 0Z- - - /Z- - - .Z- - - - Z- - - ,Z#- - - +Z"- - - *Z!- - - )Z - - - (Z- - - 'Z- - - &Z- - - %Z- - - $Z- - - #Z- - - "Z- - - !Z- - - Z- - - Z- - - Z- - - Z- - - Z- - - Z- - - Z- - - Z- - - Z- - - Z- - - Z - - - Z - - - Z - - - Z - - - Z - - - Z- - - Z- - - Z- - - Z- - - Z- - - Z- - - Z- - -  Z- - - Z4- - - Z3- - - Z2- - - Z1- - - Z0- - - Z/- - - Z.- - - Z-- - - Z,- - - Z+- - - Z*- - - ~Z)- - - }Z(- - - |Z'- - - {Z&- - - zZ%- - - yZ$- - - xZ#- - - wZ"- - - vZ!- - - uZ - - - tZ- - - sZ- - - rZ- - - qZ- - - pZ- - - oZ- - - nZ- - - mZ- - - lZ- - - kZ- - - jZ- - - iZ- - - hZ- - - gZ- - - fZ- - - eZ- - - dZ- - - cZ- - - bZ - - - aZ - - - `Z - - - _Z - - - ^Z - - - ]Z- - - \Z- - - [Z- - - ZZ- - - YZ- - - XZ- - - WZ- - - V Z- - - UZ - - - TZ - - - SZ - - - RZ - - - QZ - - - PZ - - - OZ - - - NZ - - - MZ - - - LZ - - - KZ - - - JZ - - - IZ - - - HZ - - - GZ - - - FZ - - - EZ - - - DZ - - - CZ - - - BZ - - - AZ - - - @Z - - - ? Z - - - >Z - - - =Z - - - <Z - - - ;Z - - - :Z - - - 9Z - - - 8Z - - - 7Z - - - 6Z - - - 5Z - - - 4Z - - - 3Z - - - 2Z - - - 1Z - - - 0Z - - - /Z - - - .Z - - - -Z - - - ,Z - - - +Z - - - *Z - - - )Z - - - (Z - - - 'Z - - - & Z - - - %Z - - - $Z - - - #Z - - - "Z - - - !Z - - - Z - - - Z - - - Z - - - Z - - - Z - - - Z - - - Z - - - Z - - - Z - - -  Z - - - Z - - - Z - - - Z - - - Z - - - Z - - - Z - - - Z - - - Z - - - Z - - - Z - - - Z - - - Z - - - Z - - - Z - - - Z - - - Z - - - Z - - - Z - - - Z - - - Z - - - Z - - - Z - - - Z - - - Z - - - ~Z - - - }Z - - - | Z - - - {Z - - - zZ - - - yZ - - - xZ - - - wZ - - - vZ - - - uZ - - - tZ - - - sZ - - - rZ - - - qZ - - - pZ - - - oZ - - - nZ - - - mZ - - - lZ - - - kZ - - - jZ - - - iZ - - - hZ - - - gZ - - - fZ - - - eZ - - - dZ - - - cZ - - - bZ - - - a Z - - - `Z- - - _Z- - - ^Z- - - ]Z- - - \Z- - - [Z- - - ZZ- - - YZ- - - XZ- - - WZ - - - VZ - - - p`PA1!~~~~~~~~~q~a~Q~A~1~!~~}}}}}}}}}q}a}R}B}2}"}}|||||||||r|b|R|B|2|"||{{{{{{{{{r{b{R{B{3{#{{zzzzzzzzzszczSzCz3z#zzyyyyyyyyysycySyCy3y#yyxxxxxxxxxtxdxTxDx4x$xxwwwwwwwwwuwewUwEw5w%wwvvvvvvvvvuvevUvEv5v%vvuuuuuuuuuuueuUuEu5u%uutttttttttvtftVtFt6t&ttsssssssssvsgsWsGs7s'ssrrrrrrrrrwrgrWrGr7r'rrqqqqqqqqqwqgqWqGq7q'qqpppppppppxphpXpHp8p(ppoooooooooxohoXoHo8o(oonnnnnnnnnyninYnIn9n)nn mmmmmmmmmymimYmIm9m)mm lllllllllylilYlIl9l)ll kkkkkkkkk}knk_kPkAk2k#kkjjjjjjjjj}jmj]jMj=j-jj iiiiiiiii}imi]iMi=i-ii hhhhhhhhh~hnh^hNh>h.hhggggggggg~gng^gOg?g/ggffffffffffof_fOf?f/ffeeeeeeeeeeoe_eOe?e/eeddddddddddpd`dPd@d0d ddccccccccckc[cKc;c+cc bbbbbbbbb|blb\bLb_.__^^^^^^^^^~^n^^^N^>^.^^]]]]]]]]]]o]_]O]?]/]]\\\\\\\\\\o\_\O\?\/\\[[[[[[[[[[p[`[P[@[0[ [[ZZZZZZZZZpZ`ZPZ@Z0Z ZZYYYYYYYYYpY`YPY@Y1Y!YYXXXXXXXXXqXaXQXAX1X!XXWWWWWWWWWrWbWRWBW2W"WWVVVVVVVVVsVcVSVCV3V#VVUUUUUUUUUsUcUSUCU3U#UUTTTTTTTTTtTdTTTDT4T$TTSSSSSSSSStSdSTSDS5S%SSRRRRRRRRRuReRURER5R%RRQQQQQQQQQuQeQUQEQ5Q%QQPPPPPPPPPvPfPVPFP6P&PPOOOOOOOOOwOgOWOGO7O'OONNNNNNNNNwNgNWNGN7N'NNMMMMMMMMMwMgMWMGM7M'MMLLLLLLLLLxLhLXLHL8L(LLKKKKKKKKKxKhKXKHK8K(KKJJJJJJJJJyJiJYJIJ9J)JJ IIIIIIIIIyIiIYIII9I)II HHHHHHHHHyHjHZHJH:H*HH GGGGGGGGGzGjGZGJG:G*GG FFFFFFFFF{FkF[FKF;F+FF EEEEEEEEE|ElE\ELEA.AA@@@@@@@@@@o@_@O@?@/@@??????????o?_?O???/??>>>>>>>>>>p>`>P>@>0> >>=========p=`=P=@=0= ==<<<<<<<<:-:: 999999999r9a9P9?9.99 888888888s8b8Q8@8/88 777777777u7d7S7B717 7666666666v6e6T6C636"6655555555x5g5V5E545#5544444444y4h4W4F454$4433333333z3i3Y3H373&3322222222|2k2Z2I282'2211111111~1m1\1K1:1)11000000000n0]0L0;0*00/////////o/^/M/---- ,,,,,,,,,r,a,P,@,/,, +++++++++t+c+R+A+0++*********u*d*S*B*1* *)))))))))w)f)U)D)3)"))((((((((x(g(V(E(4(#((''''''''y'h'W'F'5'$''&&&&&&&&{&j&Y&H&7&&&&%%%%%%%%|%k%Z%I%8%'%%$$$$$$$$}$l$[$J$9$($$#########n#]#L#;#*## """""""""p"_"N"=","" !!!!!!!!!q!`!O!>!-!! r a P ? .  tcRA0udSB1 veUD3"xhWF5$ziXH7&|kZI8'}l\K:)n]L;*o^M<+ q`O>- raP?. tcRA0veTC2!wfVE4#ziXG6%{jYH7&}l[J9(n]L;*q - - -p- - -o- - -n- - -m- - -l- - -k- - -j- - - i - - -h- - -g- - -f- - -e- - -d- - -c- - -b - - -a - - -` - - -_ - - -^ - - -]- - -\- - -[- - -Z- - -Y- - -X- - -W- - - V - - -U- - -T- - -S- - -R- - -Q- - -P- - -O- - -N- - -M- - -L- - -K- - -J- - -I- - -H- - -G- - -F- - -E- - -D - - -C - - -B - - -A - - -@ - - -?- - ->- - -=- - -<- - -;- - -:- - -9- - - 8 - - -7- - -6- - -5- - -4- - -3- - -2- - -1- - - 0 - - -/- - -.- - --- - -,- - -+- - -*- - -) - - -( - - -' - - -& - - -% - - -$- - -#- - -"- - -!- - - - - -- - -- - -  - - -- - -- - -- - -- - - - - - - - - - - - - - - - - -- - -- - -- - -- - -- - -- - - - - -  - - - - - - - - - - - -- - -- - -- - -- - -- - -- - -- - -- - -- - -- - -~- - -} - - -| - - -{ - - -z - - -y - - -x- - -w- - -v- - -u- - -t- - -s- - -r- - - q - - -p+- - -o*- - -n)- - -m(- - -l'- - -k&- - -j%- - -i$- - -h#- - -g"- - -f!- - -e - - -d- - -c- - -b- - -a- - -`- - -_- - -^- - -]- - -\- - -[- - -Z- - -Y- - -X- - -W- - -V- - -U- - -T- - -S- - -R - - -Q - - -P - - -O - - -N - - -M- - -L- - -K- - -J- - -I- - -H- - -G- - - F - - -E- - -D- - -C- - -B- - -A- - -@- - -?- - ->- - -=- - -<- - -;- - -:- - -9- - -8- - -7- - -6- - -5 - - -4 - - -3 - - -2 - - -1 - - -0- - -/- - -.- - --- - -,- - -+- - -*- - - ) - - -(- - -'- - -&- - -%- - -$ - - -# - - -" - - -! - - -  - - -- - -- - -- - -- - -- - -- - -- - -  - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -  - - -  - - -  - - -   - - -  (- - - '- - - &- - - %- - - $- - - #- - - "- - - !- - - - - - - - - - - -~ - - -} - - -| - - -{ - - -z - - -y - - -x - - -w - - -v - - -u - - -t - - -s - - -r - - -q - - -p - - -o - - -n - - -m - - -l - - -k - - -j - - -i - - -h - - -g - - -f - - -e - - -d - - -c - - - b  - - -a /- - -` .- - -_ -- - -^ ,- - -] +- - -\ *- - -[ )- - -Z (- - -Y '- - -X &- - -W %- - -V $- - -U #- - -T "- - -S !- - -R - - -Q - - -P - - -O - - -N - - -M - - -L - - -K - - -J - - -I - - -H - - -G - - -F - - -E - - -D - - -C - - -B - - -A - - -@ - - -? - - -> - - -= - - -< - - -; - - -: - - -9 - - -8 - - -7 - - -6 - - -5 - - -4 - - - 3  - - -2 - - -1 - - -0 - - -/ - - -. - - -- - - -, - - -+ - - -* - - -) - - -( - - -' - - -& - - - %  - - -$ ,- - -# +- - -" *- - -! )- - -  (- - - '- - - &- - - %- - - $- - - #- - - "- - - !- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -  - - -  - - -  - - -  - - -  - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -~ - - -} - - -| - - -{ - - -z - - - y  - - -x(- - -w'- - -v&- - -u%- - -t$- - -s#- - -r"- - -q!- - -p - - -o- - -n- - -m- - -l- - -k- - -j- - -i- - -h- - -g- - -f- - -e- - -d- - -c- - -b- - -a- - -`- - -_- - -^- - -] - - -\ - - -[ - - -Z - - -Y - - -X- - -W- - -V- - -U- - -T- - -S- - -R- - - Q - - -P(- - -O'- - -N&- - -M%- - -L$- - -K#- - -J"- - -I!- - -H - - -G- - -F- - -E- - -D- - -C- - -B- - -A- - -@- - -?- - ->- - -=- - -<- - -;- - -:- - -9- - -8- - -7- - -6- - -5 - - -4 - - -3 - - -2 - - -1 - - -0- - -/- - -.- - --- - -,- - -+- - -*- - - ) - - -(Q- - -'P- - -&O- - -%N- - -$M- - -#L- - -"K- - -!J- - - I- - -H- - -G- - -F- - -E- - -D- - -C- - -B- - -A- - -@- - -?- - ->- - -=- - -<- - -;- - -:- - -9- - -8- - -7- - - 6- - - 5- - - 4- - - 3- - - 2- - -1- - -0- - -/- - -.- - --- - -,- - -+- - -*- - -)- - -(- - -~'- - -}&- - -|%- - -{$- - -z#- - -y"- - -x!- - -w - - -v- - -u- - -t- - -s- - -r- - -q- - -p- - -o- - -n- - -m- - -l- - -k- - -j- - -i- - -h- - -g- - -f- - -e- - -d - - -c - - -b - - -a - - -` - - -_- - -^- - -]- - -\- - -[- - -Z- - -Y- - - X - - -W- - -V- - -U- - -T- - -S- - -R- - -Q- - -P- - -O- - -N- - -M- - -L- - -K- - -J - - -I - - -H - - -G - - -F - - -E- - -D- - -C- - -B- - -A- - -@- - -?- - - > - - -=+- - -<*- - -;)- - -:(- - -9'- - -8&- - -7%- - -6$- - -5#- - -4"- - -3!- - -2 - - -1- - -0- - -/- - -.- - --- - -,- - -+- - -*- - -)- - -(- - -'- - -&- - -%- - -$- - -#- - -"- - -!- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -- - -- - -- - -- - -- - -- - -- - -  - - -- - -- - -- - -- - -- - - - - - - - - - - - - - - - - -- - - - - - - - - - - - - - - - - -- - -- - -- - -- - -~- - -}- - -|- - - { - - -z7- - -y6- - -x5- - -w4- - -v3- - -u2- - -t1- - -s0- - -r/- - -q.- - -p-- - -o,- - -n+- - -m*- - -l)- - -k(- - -j'- - -i&- - -h%- - -g$- - -f#- - -e"- - -d!- - -c - - -b- - -a- - -`- - -_- - -^- - -]- - -\- - -[- - -Z- - -Y- - -X- - -W- - -V- - -U- - -T- - -S- - -R- - -Q- - -P - - -O - - -N - - -M - - -L - - -K- - -J- - -I- - -H- - -G- - -F- - -E- - - D - - - C 6- - - B 5- - - A 4- - - @ 3- - - ? 2- - - > 1- - - = 0- - - < /- - - ; .- - - : -- - - 9 ,- - - 8 +- - - 7 *- - - 6 )- - - 5 (- - - 4 '- - - 3 &- - - 2 %- - - 1 $- - - 0 #- - - / "- - - . !- - - -  - - - , - - - + - - - * - - - ) - - - ( - - - ' - - - & - - - % - - - $ - - - # - - - " - - - ! - - -  - - -  - - -  - - -  - - -  - - -  - - -   - - -   - - -   - - -   - - -   - - -  - - -  - - -  - - -  - - -  - - -  - - -  - - -  - - - x- - - x- - - x- - - x- - - x- - - x- - - x- - - x- - - x- - - x- - - x- - - x- - - x- - - x- - - x- - - ~x- - - }x- - - |x - - - {x - - - zx - - - yx - - - xx - - - wx- - - vx- - - ux- - - tx- - - sx- - - rx- - - qx- - - p x- - - ox- - - nx- - - mx- - - lx- - - kx- - - jx- - - ix- - - hx - - - gx - - - fx - - - ex - - - dx - - - cx- - - bx- - - ax- - - `x- - - _x- - - ^x- - - ]x- - - \ x- - - [x%- - - Zx$- - - Yx#- - - Xx"- - - Wx!- - - Vx - - - Ux- - - Tx- - - Sx- - - Rx- - - Qx- - - Px- - - Ox- - - Nx- - - Mx- - - Lx- - - Kx- - - Jx- - - Ix- - - Hx- - - Gx- - - Fx- - - Ex- - - Dx- - - Cx - - - Bx - - - Ax - - - @x - - - ?x - - - >x- - - =x- - - <x- - - ;x- - - :x- - - 9x- - - 8x- - - 7 x- - - 6x- - - 5x- - - 4x- - - 3x- - - 2x- - - 1x- - - 0x- - - /x - - - .x - - - -x - - - ,x - - - +x - - - *x- - - )x- - - (x- - - 'x- - - &x- - - %x- - - $x- - - # x- - - "x- - - !x- - - x- - - x- - - x- - - x- - - x- - - x- - - x- - - x- - - x- - - x- - - x- - - x - - - x - - - x - - - x - - - x - - - x- - - x- - - x- - - x- - - x- - - x- - - x- - -  x- - - x- - - x- - - x- - - x- - - x- - - x- - - x- - - x- - - x - - - x - - - ~x - - - }x - - - |x - - - {x- - - zx- - - yx- - - xx- - - wx- - - vx- - - ux- - - t x- - - sx%- - - rx$- - - qx#- - - px"- - - ox!- - - nx - - - mx- - - lx- - - kx- - - jx- - - ix- - - hx- - - gx- - - fx- - - ex- - - dx- - - cx- - - bx- - - ax- - - `x- - - _x- - - ^x- - - ]x- - - \x- - - [x - - - Zx - - - Yx - - - Xx - - - Wx - - - Vx- - - Ux- - - Tx- - - Sx- - - Rx- - - Qx- - - Px- - - O x- - - Nx%- - - Mx$- - - Lx#- - - Kx"- - - Jx!- - - Ix - - - Hx- - - Gx- - - Fx- - - Ex- - - Dx- - - Cx- - - Bx- - - Ax- - - @x- - - ?x- - - >x- - - =x- - - <x- - - ;x- - - :x- - - 9x- - - 8x- - - 7x- - - 6x - - - 5x - - - 4x - - - 3x - - - 2x - - - 1x- - - 0x- - - /x- - - .x- - - -x- - - ,x- - - +x- - - * x- - - )x)- - - (x(- - - 'x'- - - &x&- - - %x%- - - $x$- - - #x#- - - "x"- - - !x!- - - x - - - x- - - x- - - x- - - x- - - x- - - x- - - x- - - x- - - x- - - x- - - x- - - x- - - x- - - x- - - x- - - x- - - x- - - x- - - x - - - x - - - x - - - x - - - x - - - x- - - x- - - x- - - x- - - x- - - x- - - x- - -  x- - - x- - - x- - - ~x- - - }x- - - |x- - - {x- - - zx- - - yx - - - xx - - - wx - - - vx - - - ux - - - tx- - - sx- - - rx- - - qx- - - px- - - ox- - - nx- - - m x- - - lx&- - - kx%- - - jx$- - - ix#- - - hx"- - - gx!- - - fx - - - ex- - - dx- - - cx- - - bx- - - ax- - - `x- - - _x- - - ^x- - - ]x- - - \x- - - [x- - - Zx- - - Yx- - - Xx- - - Wx- - - Vx- - - Ux- - - Tx- - - Sx - - - Rx - - - Qx - - - Px - - - Ox - - - Nx- - - Mx- - - Lx- - - Kx- - - Jx- - - Ix- - - Hx- - - G x- - - Fx- - - Ex- - - Dx- - - Cx- - - Bx- - - Ax- - - @x- - - ?x- - - >x- - - =x- - - <x- - - ;x- - - :x- - - 9x- - - 8x- - - 7x- - - 6x - - - 5x - - - 4x - - - 3x - - - 2x - - - 1x- - - 0x- - - /x- - - .x- - - -x- - - ,x- - - +x- - - * x- - - )x - - - (x - - - 'x - - - &x - - - %x - - - $x - - - #x - - - "x - - - !x - - - x - - - x - - - x - - - x - - - x - - - x - - - x - - - x - - - x - - - x - - - x - - - x - - - x - - - x - - - x - - -  x - - - x - - - x - - - x - - - x - - - x - - - x - - - x - - - x - - - x - - - x - - - x - - - x - - - x - - - x - - - x - - - x - - - x - - - x - - - ~x - - - }x - - - | x - - - {x - - - zx - - - yx - - - xx - - - wx - - - vx - - - ux - - - tx - - - sx - - - rx - - - qx - - - px - - - ox - - - nx - - - mx - - - lx - - - kx - - - jx - - - ix - - - hx - - - g x - - - fx $- - - ex #- - - dx "- - - cx !- - - bx - - - ax - - - `x - - - _x - - - ^x - - - ]x - - - \x - - - [x - - - Zx - - - Yx - - - Xx - - - Wx - - - Vx - - - Ux - - - Tx - - - Sx - - - Rx - - - Qx - - - Px - - - Ox - - - Nx - - - Mx - - - Lx - - - Kx - - - Jx - - - Ix - - - Hx - - - Gx - - - Fx - - - Ex - - - Dx - - - C x - - - Bx %- - - Ax $- - - @x #- - - ?x "- - - >x !- - - =x - - - <x - - - ;x - - - :x - - - 9x - - - 8x - - - 7x - - - 6x - - - 5x - - - 4x - - - 3x - - - 2x - - - 1x - - - 0x - - - /x - - - .x - - - -x - - - ,x - - - +x - - - *x - - - )x - - - (x - - - 'x - - - &x - - - %x - - - $x - - - #x - - - "x - - - !x - - - x - - - x - - -  x - - - x- - - x- - - x- - - x- - - x- - - x- - - x- - - x- - - x- - - x- - - x- - - x- - - x- - - x- - - x- - - x- - - x - - - x - - - x - - - x - - - x - - - x- - - x- - - x- - - x- - - x- - - x- - - x- - -  x- - - x- - - x- - - ~x- - - }x- - - |x- - - {x- - - zx- - - yx - - - xx - - - wx - - - vx - - - ux - - - tx- - - sx- - - rx- - - qx- - - px- - - ox- - - nx- - - m x- - - lx!- - - kx - - - jx- - - ix- - - hx- - - gx- - - fx- - - ex- - - dx- - - cx- - - bx- - - ax- - - `x- - - _x- - - ^x- - - ]x- - - \x- - - [x- - - Zx- - - Yx- - - Xx - - - Wx - - - Vx - - - Ux - - - Tx - - - Sx- - - Rx- - - Qx- - - Px- - - Ox- - - Nx- - - Mx- - - L x- - - Kx- - - Jx- - - Ix- - - Hx- - - Gx- - - Fx- - - Ex- - - Dx- - -C!x- - -- - - Bx- - - Ax- - - @x- - - ?x- - - >x- - - =x - - - <x - - - ;x - - - :x - - - 9x - - - 8x- - - 7x- - - 6x- - - 5x- - - 4x- - - 3x- - - 2x- - - 1 x- - - 0x,- - - /x+- - - .x*- - - -x)- - - ,x(- - - +x'- - - *x&- - - )x%- - - (x$- - - 'x#- - - &x"- - - %x!- - - $x - - - #x- - - "x- - - !x- - - x- - - x- - - x- - - x- - - x- - - x- - - x- - - x- - - x- - - x- - - x- - - x- - - x- - - x- - - x- - - x - - - x - - - x - - - x - - - x - - - x- - - x- - - x- - - x- - - x- - - x- - - x- - -  x- - - x- - - x- - - x- - - x- - - x- - - x- - - ~x- - - }x- - - |x- - - {x- - - zx- - - yx- - - xx- - - wx- - - vx - - - ux - - - tx - - - sx - - - rx - - - qx- - - px- - - ox- - - nx- - - mx- - - lx- - - kx- - - j x- - - ix- - - hx- - - gx- - - fx- - - ex- - - dx- - - cx- - - bx- - - ax- - - `x- - - _x- - - ^x- - - ]x - - - \x - - - [x - - - Zx - - - Yx - - - Xx- - - Wx- - - Vx- - - Ux- - - Tx- - - Sx- - - Rx- - - Q x- - - P x- - - O x- - - N x- - - M x- - - L x- - - K x - - - J x - - - I x - - - H x - - - G x - - - F x- - - E x- - - D x- - - C x- - - B x- - - A x- - - @ x- - - ? x- - - >n5- - - =n4- - - <n3- - - ;n2- - - :n1- - - 9n0- - - 8n/- - - 7n.- - - 6n-- - - 5n,- - - 4n+- - - 3n*- - - 2n)- - - 1n(- - - 0n'- - - /n&- - - .n%- - - -n$- - - ,n#- - - +n"- - - *n!- - - )n - - - (n- - - 'n- - - &n- - - %n- - - $n- - - #n- - - "n- - - !n- - - n- - - n- - - n- - - n- - - n- - - n- - - n- - - n- - - n- - - n- - - n - - - n - - - n - - - n - - - n - - - n- - - n- - - n- - - n- - - n- - - n- - - n- - -  n- - - n- - - n- - - n- - - n- - - n- - - n- - - n- - - n- - - n- - - n- - - n- - - ~n- - - }n- - - |n- - - {n- - - zn- - - yn - - - xn - - - wn - - - vn - - - un - - - tn- - - sn- - - rn- - - qn- - - pn- - - on- - - nn- - - m n- - - ln+- - - kn*- - - jn)- - - in(- - - hn'- - - gn&- - - fn%- - - en$- - - dn#- - - cn"- - - bn!- - - an - - - `n- - - _n- - - ^n- - - ]n- - - \n- - - [n- - - Zn- - - Yn- - - Xn- - - Wn- - - Vn- - - Un- - - Tn- - - Sn- - - Rn- - - Qn- - - Pn- - - On- - - Nn - - - Mn - - - Ln - - - Kn - - - Jn - - - In- - - Hn- - - Gn- - - Fn- - - En- - - Dn- - - Cn- - - B n- - - An- - - @n- - - ?n- - - >n- - - =n- - - <n- - - ;n- - - :n- - - 9n - - - 8n - - - 7n - - - 6n - - - 5n - - - 4n- - - 3n- - - 2n- - - 1n- - - 0n- - - /n- - - .n- - - - n- - - ,n.- - - +n-- - - *n,- - - )n+- - - (n*- - - 'n)- - - &n(- - - %n'- - - $n&- - - #n%- - - "n$- - - !n#- - - n"- - - n!- - - n - - - n- - - n- - - n- - - n- - - n- - - n- - - n- - - n- - - n- - - n- - - n- - - n- - - n- - - n- - - n- - - n- - - n- - - n- - - n - - - n - - - n - - - n - - - n - - - n- - - n- - - n- - - n- - - n- - - n- - - n- - -  n- - - ~n- - - }n- - - |n- - - {n- - - zn- - - yn- - - xn- - - wn- - - vn- - - un- - - tn- - - sn - - - rn - - - qn - - - pn - - - on - - - nn- - - mn- - - ln- - - kn- - - jn- - - in- - - hn- - - g n- - - fn"- - - en!- - - dn - - - cn- - - bn- - - an- - - `n- - - _n- - - ^n- - - ]n- - - \n- - - [n- - - Zn- - - Yn- - - Xn- - - Wn- - - Vn- - - Un- - - Tn- - - Sn- - - Rn- - - Qn - - - Pn - - - On - - - Nn - - - Mn - - - Ln- - - Kn- - - Jn- - - In- - - Hn- - - Gn- - - Fn- - - E n- - - Dn"- - - Cn!- - - Bn - - - An- - - @n- - - ?n- - - >n- - - =n- - - <n- - - ;n- - - :n- - - 9n- - - 8n- - - 7n- - - 6n- - - 5n- - - 4n- - - 3n- - - 2n- - - 1n- - - 0n- - - /n - - - .n - - - -n - - - ,n - - - +n - - - *n- - - )n- - - (n- - - 'n- - - &n- - - %n- - - $n- - - # n- - - "n- - - !n- - - n- - - n- - - n- - - n- - - n- - - n- - - n- - - n- - - n- - - n- - - n- - - n- - - n- - - n- - - n- - - n- - - n - - - n - - - n - - - n - - - n - - - n- - - n- - - n- - - n- - - n- - - n- - - n- - -  n- - - n "- - - n !- - - n - - - n - - - n - - - ~n - - - }n - - - |n - - - {n - - - zn - - - yn - - -  xgVE4#~~~~~~~~y~i~X~G~6~%~~}}}}}}}}{}j}Y}H}7}&}}||||||||||k|[|J|9|(||{{{{{{{{~{m{\{K{:{){{zzzzzzzzznz]zMzx.xx wwwwwwwwwswbwQw@w/ww vvvvvvvvvtvcvRvAv0vvuuuuuuuuuvueuTuCu2u!utttttttttxtgtVtEt4t#ttssssssssyshsWsFs5s$ssrrrrrrrr}rmr]rMr=r-rr qqqqqqqqq}qlq[qJq9q(qqpppppppp~pmp\pLp;p*ppooooooooooo^oMon-nn mmmmmmmmmsmbmQm@m/mm llllllllluldlSlBl1l lkkkkkkkkkvkekTkCk2k!kjjjjjjjjjwjfjUjDj3j"jjiiiiiiiiyihiWiFi5i$iihhhhhhhh{hjhYhHh7h&hhgggggggg|gkg[gJg9g(ggffffffff~fmf\fKf:f)ffeeeeeeeeene]eMeZ-ZZ YYYYYYYYYrYaYQY@Y/YY XXXXXXXXXuXdXSXBX1X XWWWWWWWWWvWeWTWCW2W!WVVVVVVVVVwVfVUVDV3V#VVUUUUUUUUyUhUWUFU5U$UUTTTTTTTT{TjTYTHT7T&TTSSSSSSSS}SlS[SJS9S(SSRRRRRRRRRnR]RLR;R*RRQQQQQQQQQoQ^QMQP-PP OOOOOOOOOrOaOPO?O.OO NNNNNNNNNtNcNRNAN0NNMMMMMMMMMvMeMTMCM2M!MLLLLLLLLLxLgLVLEL4L#LLKKKKKKKKyKhKWKFK5K$KKJJJJJJJJ{JjJYJHJ7J&JJIIIIIIII|IkIZIII8I'IIHHHHHHHH~HmH\HKH:H)HHGGGGGGGGGnG]GLG;G*GGFFFFFFFFFpF_FNF=F,FF EEEEEEEEErEaEPE?E.EE DDDDDDDDDsDbDQD@D/DD CCCCCCCCCtCcCSCBC1C CBBBBBBBBBvBeBTBCB2B!BAAAAAAAAAxAgAVAEA4A#AA@@@@@@@@y@h@W@F@5@$@@????????{?j?Y?H?7?&??>>>>>>>>|>k>Z>I>8>'>>========~=m=\=K=:=)==<<<<<<<<6-66 555555555s5b5Q5@5/55 444444444t4d4S4B414 4333333333v3e3T3D333"3322222222x2g2V2E242#2211111111z1i1X1G161%1100000000{0j0Y0H070&00////////}/l/[/J/9/(//........~.m.\.K.:.)..---------o-^-M-<-+-- ,,,,,,,,,q,`,O,>,-,, +++++++++r+a+P+?+.++ *********s*b*Q*@*/** )))))))))y)i)Y)I)9)))) (((((((((q(`(O(>(-(( '''''''''s'b'Q'@'/'' &&&&&&&&&t&c&R&A&0&&%%%%%%%%%v%e%T%C%2%!%$$$$$$$$$w$f$U$D$3$"$$########y#h#W#F#5#$##""""""""{"j"Y"H"7"&""!!!!!!!!}!l![!J!9!(!! ~ m \ K : )  n]L;*o^M<+ p_N=, raP?. tcRA0udSB1 veTC2!xgVE4#yhWF5$ziYH7&|kZI8'}l[J9(n]L;*o^M<+ p_N=, raP?. sbQ@/ {k[K;+ 3 - - - 2 - - - 1 - - - 0 - - - / - - - . - - - - - - - ,  - - - +  - - - *  - - - )  - - - (  - - - ' - - - & - - - % - - - $ - - - # - - - " - - - ! - - -  - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -  - - -  - - -  - - -  - - -  - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -   - - - /- - - .- - -~ -- - -} ,- - -| +- - -{ *- - -z )- - -y (- - -x '- - -w &- - -v %- - -u $- - -t #- - -s "- - -r !- - -q - - -p - - -o - - -n - - -m - - -l - - -k - - -j - - -i - - -h - - -g - - -f - - -e - - -d - - -c - - -b - - -a - - -` - - -_ - - -^ - - -] - - -\ - - -[ - - -Z - - -Y - - -X - - -W - - -V - - -U - - -T - - -S - - - R  - - -Q $- - -P #- - -O "- - -N !- - -M - - -L - - -K - - -J - - -I - - -H - - -G - - -F - - -E - - -D - - -C - - -B - - -A - - -@ - - -? - - -> - - -= - - -< - - -; - - -: - - -9 - - -8 - - -7 - - -6 - - -5 - - -4 - - -3 - - -2 - - -1 - - -0 - - -/ - - - .  - - -- '- - -, &- - -+ %- - -* $- - -) #- - -( "- - -' !- - -& - - -% - - -$ - - -# - - -" - - -! - - -  - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -  - - -  - - -  - - -  - - -  - - - - - -   - - - &- - - %- - - $- - - #- - - "- - - !- - - - - - - - -~ - - -} - - -| - - -{ - - -z - - -y - - -x - - -w - - -v - - -u - - -t - - -s - - -r - - -q - - -p - - -o - - -n - - -m - - -l - - -k - - -j - - -i - - -h - - -g - - -f - - -e - - -d - - -c - - -b - - - a  - - -`- - -_- - -^- - -]- - -\- - -[ - - -Z - - -Y - - -X - - -W - - -V- - -U- - -T- - -S- - -R- - -Q- - -P- - - O - - -NI- - -MH- - -LG- - -KF- - -JE- - -ID- - -HC- - -GB- - -FA- - -E@- - -D?- - -C>- - -B=- - -A<- - -@;- - -?:- - ->9- - -=8- - -<7- - -;6- - -:5- - -94- - -83- - -72- - -61- - -50- - -4/- - -3.- - -2-- - -1,- - -0+- - -/*- - -.)- - --(- - -,'- - -+&- - -*%- - -)$- - -(#- - -'"- - -&!- - -% - - -$- - -#- - -"- - -!- - - - - -- - -- - -- - -- - -- - -- - -- - -- - -- - -- - -- - -- - -- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -- - -- - -  - - -- - -- - -- - -- - -- - -- - - - - -~ - - -} - - -| - - -{ - - -z- - -y- - -x- - -w- - -v- - -u- - -t- - - s - - -r- - -q- - -p- - -o- - -n- - -m- - -l - - -k - - -j - - -i - - -h - - -g- - -f- - -e- - -d- - -c- - -b- - -a- - - ` - - -_- - -^- - -]- - -\- - -[- - -Z- - -Y- - -X- - -W- - -V- - -U - - -T - - -S - - -R - - -Q - - -P- - -O- - -N- - -M- - -L- - -K- - -J- - - I - - -H - - -G- - -F- - -E- - -D- - -C- - -B- - -A- - -@- - -?- - ->- - -=- - -<- - -;- - -:- - -9- - -8- - -7- - -6- - -5 - - -4 - - -3 - - -2 - - -1 - - -0- - -/- - -.- - --- - -,- - -+- - -*- - - ) - - -(- - -'- - -&- - -%- - -$- - -#- - -"- - -! - - -  - - - - - - - - - - - -- - -- - -- - -- - -- - -- - -- - -  - - -   - - -   - - -   - - -  - - -  - - -  - - -  - - -  - - -  - - -  - - -  - - -  ,- - - +- - - *- - - )- - - (- - - '- - - &- - - %- - - $- - - #- - - "- - -~ !- - -} - - -| - - -{ - - -z - - -y - - -x - - -w - - -v - - -u - - -t - - -s - - -r - - -q - - -p - - -o - - -n - - -m - - -l - - -k - - -j - - -i - - -h - - -g - - -f - - -e - - -d - - -c - - -b - - -a - - -` - - -_ - - - ^  - - -] - - -\ - - -[ - - -Z - - -Y - - -X - - -W - - -V - - -U - - -T - - -S - - -R - - -Q - - -P - - - O  - - -N$- - -M#- - -L"- - -K!- - -J - - -I- - -H- - -G- - -F- - -E- - -D- - -C- - -B- - -A- - -@- - -?- - ->- - -=- - -<- - -;- - -:- - -9- - -8- - -7 - - -6 - - -5 - - -4 - - -3 - - -2- - -1- - -0- - -/- - -.- - --- - -,- - - + - - -*- - -)- - -(- - -'- - -&- - -%- - -$- - -#- - -"- - -!- - - - - -- - -- - -- - -- - - - - - - - - - - - - - - - - -- - -- - -- - -- - -- - -- - -- - -  - - -- - - - - - - - - - - - - - - - - -- - -- - -- - - - - - - - - - - - - - - - - -- - -- - -~- - -}- - -|- - -{- - -z- - - y - - -x- - -w- - -v- - -u- - -t - - -s - - -r - - -q - - -p - - -o- - -n- - -m- - -l- - -k- - -j- - -i- - - h - - -g- - -f- - -e- - -d- - -c- - -b- - -a- - -`- - -_- - -^- - -]- - -\ - - -[ - - -Z - - -Y - - -X - - -W- - -V- - -U- - -T- - -S- - -R- - -Q- - - P - - -O - - -N - - -M - - -L - - -K - - -J- - -I- - -H- - -G- - -F- - -E- - -D- - - C - - -BF- - -AE- - -@D- - -?C- - ->B- - -=A- - -<@- - -;?- - -:>- - -9=- - -8<- - -7;- - -6:- - -59- - -48- - -37- - -26- - -15- - -04- - -/3- - -.2- - --1- - -,0- - -+/- - -*.- - -)-- - -(,- - -'+- - -&*- - -%)- - -$(- - -#'- - -"&- - -!%- - - $- - -#- - -"- - -!- - - - - -- - -- - -- - -- - -- - -- - -- - -- - -- - -- - -- - -- - -- - -- - - - - - - - - - - - - - -  - - - - - - - - - - - - - - -- - -- - -- - -- - -- - -- - -~- - - } - - - |  - - - {  - - - z  - - - y - - - x - - - w - - - v - - - u - - - t - - - s - - - r - - -q$- - -p$- - -o$- - -n$- - -m$- - -l$- - -k$- - -j$- - -i$- - -h$- - -g$ - - -f$ - - -e$ - - -d$ - - -c$ - - -b$- - -a$- - -`$- - -_$- - -^$- - -]$- - -\$- - - [ $- - -Z#- - -Y#- - -X#- - -W#- - -V#- - -U#- - -T#- - -S#- - -R#- - -Q#- - -P#- - -O#- - -N#- - -M#- - -L# - - -K# - - -J# - - -I# - - -H# - - -G#- - -F#- - -E#- - -D#- - -C#- - -B#- - -A#- - - @ #- - -?"!- - ->" - - -="- - -<"- - -;"- - -:"- - -9"- - -8"- - -7"- - -6"- - -5"- - -4"- - -3"- - -2"- - -1"- - -0"- - -/"- - -."- - --"- - -,"- - -+" - - -*" - - -)" - - -(" - - -'" - - -&"- - -%"- - -$"- - -#"- - -""- - -!"- - - "- - -  "- - -!- - -!- - -!- - -!- - -!- - -!- - -!- - -!- - -!- - -!- - -!- - -!- - -! - - -! - - -! - - -! - - -! - - - !- - - !- - - !- - - !- - - !- - -!- - -!- - -  !- - - !- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -~ - - -} - - -| - - -{ - - -z - - -y - - -x - - -w - - -v - - -u - - -t - - -s - - -r - - -q - - -p - - -o - - -n - - -m - - -l - - -k - - -j - - -i - - -h - - -g - - -f - - - e  - - -d- - -c- - -b- - -a- - -`- - -_- - -^- - -]- - -\ - - -[ - - -Z - - -Y - - -X - - -W- - -V- - -U- - -T- - -S- - -R- - -Q- - - P - - -O- - -N- - -M- - -L- - -K- - -J- - -I- - -H- - -G- - -F- - -E- - -D- - -C- - -B- - -A - - -@ - - -? - - -> - - -= - - -<- - -;- - -:- - -9- - -8- - -7- - -6- - - 5 - - -4$- - -3#- - -2"- - -1!- - -0 - - -/- - -.- - --- - -,- - -+- - -*- - -)- - -(- - -'- - -&- - -%- - -$- - -#- - -"- - -!- - - - - -- - -- - - - - - - - - - - - - - - - - -- - -- - -- - -- - -- - -- - -- - -  - - -- - -- - -- - - - - - - - - - - - - - - - - -- - -- - -- - -- - -- - -- - - - - - - - - - - - - - -~ - - -}- - -|- - -{- - -z- - -y- - -x- - -w- - - v - - -u - - -t- - -s- - -r- - -q- - -p- - -o- - -n- - - m - - -l- - -k- - -j- - -i- - -h- - -g- - -f- - -e- - -d- - -c- - -b - - -a - - -` - - -_ - - -^ - - -]- - -\- - -[- - -Z- - -Y- - -X- - -W- - - V - - -U- - -T- - -S- - -R- - -Q- - -P- - -O- - -N- - -M- - -L- - -K- - -J- - -I- - -H- - -G- - -F - - -E - - -D - - -C - - -B - - -A- - -@- - -?- - ->- - -=- - -<- - -;- - - : - - -9- - -8- - -7- - -6- - -5- - -4- - -3- - -2- - -1- - -0- - -/- - -.- - --- - -,- - -+ - - -* - - -) - - -( - - -' - - -&- - -%- - -$- - -#- - -"- - -!- - - - - -  - - -- - -- - -- - -- - -- - -- - -- - -- - - - - - - - - - - - - - - - - -- - -- - -- - -- - - - - - - - - - - -  - - -  - - - - - - - - - - - -- - -- - -- - -- - -- - -- - -- - - ~ - - -}- - -|- - -{- - -z- - -y- - -x- - -w- - -v - - -u - - -t - - -s - - -r - - -q- - -p- - -o- - -n- - -m- - -l- - -k- - - j - - -i%- - -h$- - -g#- - -f"- - -e!- - -d - - -c- - -b- - -a- - -`- - -_- - -^- - -]- - -\- - -[- - -Z- - -Y- - -X- - -W- - -V- - -U- - -T- - -S- - -R- - -Q - - -P - - -O - - -N - - -M - - -L- - -K- - -J- - -I- - -H- - -G- - -F- - - E - - -D - - -C - - -B - - -A- - -@- - -?- - ->- - -=- - -<- - -;- - - : - - -9"- - -8!- - -7 - - -6- - -5- - -4- - -3- - -2- - -1- - -0- - -/- - -.- - --- - -,- - -+- - -*- - -)- - -(- - -'- - -&- - -%- - -$ - - -# - - -" - - -! - - -  - - -- - -- - -- - -- - -- - -- - -- - -  - - -- - -- - -- - -- - -- - -- - - - - - - - - - - - - - -  - - - - - - - - - - - - - - -- - -- - -- - -  - - -- - - - - - - - - - - - - - - - - -~- - -}- - -|- - -{- - -z- - -y- - -x- - - w - - -v- - -u- - -t- - -s- - -r- - -q- - -p - - -o - - -n - - -m - - -l - - -k- - -j- - -i- - -h- - -g- - -f- - -e- - - d - - -c- - -b- - -a - - -` - - -_ - - -^ - - -] - - -\- - -[- - -Z- - -Y- - -X- - -W- - -V- - - U - - -T - - -S - - -R - - -Q - - -P - - -O - - -N - - -M - - -L - - -K - - -J - - -I - - -H - - -G - - -F - - -E - - -D - - -C - - -B - - -A - - -@ - - - ?  - - -> - - -= - - -< - - -; - - -: - - -9 - - -8 - - -7 - - -6 - - -5 - - -4 - - -3 - - -2 - - -1 - - -0 - - - /  - - -. - - -- - - -, - - -+ - - -* - - -) - - -( - - -' - - -& - - -% - - -$ - - -# - - -" - - -! - - -  - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -   - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -  - - -  - - -  - - -  - - -  - - - - - - - - - - - -   - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -~ - - -} - - -| - - -{ - - -z - - -y - - -x - - -w - - -v - - -u - - -t - - -s - - -r - - -q - - -p - - -o - - -n - - -m - - -l - - -k - - -j - - -i - - -h - - -g - - - f  - - -e- - -d- - -c- - -b- - -a- - -` - - -_ - - -^ - - -] - - -\ - - -[- - -Z- - -Y- - -X- - -W- - -V- - -U- - - T - - -S- - -R- - -Q- - -P- - -O- - -N- - -M- - -L- - -K- - -J - - -I - - -H - - -G - - -F - - -E- - -D- - -C- - -B- - -A- - -@- - -?- - - > - - -=*- - -<)- - -;(- - -:'- - -9&- - -8%- - -7$- - -6#- - -5"- - -4!- - -3 - - -2- - -1- - -0- - -/- - -.- - --- - -,- - -+- - -*- - -)- - -(- - -'- - -&- - -%- - -$- - -#- - -"- - -!- - -  - - - - - - - - - - - - - - -- - -- - -- - -- - -- - -- - -- - -  - - -- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -- - -- - -  - - -- - -- - -- - -- - -- - -- - -- - -~- - -}- - -| - - -{ - - -z - - -y - - -x - - -w- - -v- - -u- - -t- - -s- - -r- - -q- - - p - - -o- - -n- - -m- - -l- - -k - - -j - - -i - - -h - - -g - - -f- - -e- - -d- - -c- - -b- - -a- - -`- - - _ - - -^- - -]- - -\- - -[- - -Z- - -Y - - -X - - -W - - -V - - -U - - -T- - -S- - -R- - -Q- - -P- - -O- - -N- - - M - - - L - - - K - - - J - - - I - - - H  - - - G  - - - F  - - - E  - - - D  - - - C - - - B - - - A - - - @ - - - ? - - - > - - - = - - - < - - -;- - -:- - -9- - -8- - -7- - -6- - -5- - -4- - -3- - -2- - -1- - -0- - -/- - -.- - --- - -,- - -+- - -* - - -) - - -( - - -' - - -& - - -%- - -$- - -#- - -"- - -!- - - - - -- - -  - - -- - -- - -- - -- - -- - -- - -- - -- - - - - - - - - - - - - - - - - -- - -- - -- - - - - - - - - - - - - - -  - - -"- - -!- - - - - -- - -- - -- - -- - -- - -- - -- - -~- - -}- - -|- - -{- - -z- - -y- - -x- - -w- - -v- - -u- - -t- - -s - - -r - - -q - - -p - - -o - - -n- - -m- - -l- - -k- - -j- - -i- - -h- - - g - - -f - - -e- - -d- - -c- - -b- - -a- - -`- - -_- - -^- - -]- - -\- - -[- - -Z- - -Y- - -X- - -W- - -V- - -U- - -T- - -S - - -R - - -Q - - -P - - -O - - -N- - -M- - -L- - -K- - -J- - -I- - -H- - - G - - -F- - -E- - -D- - -C- - -B- - -A- - -@- - -?- - ->- - -=- - -<- - -;- - -:- - -9- - -8- - -7- - -6- - -5- - -4 - - -3 - - -2 - - -1 - - -0 - - -/- - -.- - --- - -,- - -+- - -*- - -)- - - ( - - -'- - -&- - -%- - -$- - -#- - -"- - -!- - - - - -- - -- - -- - -- - -- - -- - -- - -- - -- - -- - - - - - - - - - - - - - - - - -- - -- - -- - - - - - - - - - - - - - -  - - - - - -- - -- - -- - -- - -- - -- - -- - -- - -- - -~- - -}- - -|- - -{- - -z- - -y- - -x- - -w- - -v- - -u - - -t - - -s - - -r - - -  v{jYH7&~~~~~~~~|~k~Z~J~9~(~~}}}}}}}}~}m}\}L};}*}}|||||||||o|^|M|<|,|| {{{{{{{{{q{`{O{?{.{{ zzzzzzzzzszbzRzAz0zzyyyyyyyyyvyeyTyCy2y!yxxxxxxxxxxxgxVxEx4x#xxwwwwwwwwywhwWwFw5w$wwvvvvvvvvzvjvYvHv9v)vv uuuuuuuuuyuiuYuIu9u)uu tttttttttstbtQt@t/tt sssssssssusdsSsBs1s srrrrrrrrrvrerTrDr3r"rrqqqqqqqqxqgqVqEq4q#qqppppppppzpipXpGp6p%ppoooooooo{ojoYoHo7o&oonnnnnnnn}nln[nJn9n(nnmmmmmmmm~mmm\mKm:m)mmlllllllllol^lMlk-kk jjjjjjjjjrjajPj@j/jj iiiiiiiiiticiRiAi0iihhhhhhhhhuhdhShBh1h hgggggggggwgfgUgDg3g"ggffffffffyfhfWfFf5f$ffeeeeeeeezeieXeGe6e&eedddddddd|dkdZdId8d'ddcccccccc~cmc\cKc:c)ccbbbbbbbbbnb]bLb;b*bbaaaaaaaaapa_aNa=a,aa `````````q```O`>`.`` _________s_b_Q_@_/__ ^^^^^^^^^t^c^R^A^0^^]]]]]]]]]v]e]T]C]2]!]\\\\\\\\\w\g\V\E\4\#\\[[[[[[[[y[h[X[G[6[%[[ZZZZZZZZ{ZjZYZHZ7Z&ZZYYYYYYYY}YlY[YJY9Y(YYXXXXXXXX~XmX\XKX:X)XXWWWWWWWWWoW^WMWL-LL KKKKKKKKKrKaKPK?K.KK JJJJJJJJJsJcJRJAJ0JJIIIIIIIIIuIdISIBI1I IHHHHHHHHHwHfHUHDH3H"HHGGGGGGGGxGgGVGEG4G#GGFFFFFFFFzFiFXFGF6F%FFEEEEEEEE{EjEYEHE7E&EEDDDDDDDD|DkDZDID8D'DDCCCCCCCC~CmC\CKC:C)CCBBBBBBBBBoB^BMB>>>>>>>>t>c>R>A>0>>=========v=e=T=C=2=!=<<<<<<<<5-55 444444444r4b4Q4@4/44 333333333t3c3R3A3033222222222v2e2T2C222!2111111111w1f1U1D131"1100000000y0h0W0F050$00////////z..---C,,,=+++`+**=)))Q((+''|'&&&%$$,##S#""X!![! D  pBF(pe  .(&f$OD Y  v[N/ A On sądzi świat w sprawiedliwości; wyrokuje o narodach wedle słuszności.DM Ale Bóg wiecznie zasiada, ustanowił do sądu tron Swój.oLW Wrogu, skończone spustoszenia na zawsze, a miasta, które zburzyłeś, zaginęła pamięć o nich.^K5 Zgromiłeś ludy, zgubiłeś niegodziwego, zgładziłeś imię ich na wieki wieków.hJI Bo przeprowadziłoś wprawę moję i spór mój, zasiadłeś na tronie, sędzia sprawiedliwy.WI' Że pierzchły wrogi moje wstecz, upadły i zginęły przed obliczem Twojem.TH! Cieszyć się chcę i radować w Tobie, wysławiać imie Twe Najwyższy.G ! Przewodnikowi chóru, z powodu śmierci, Benowi Psalm Dawida.
[2] Chwalić chcę Boga, całem sercem, opowiadać wszystkie cuda Twoje.MF Boże, Panie nasz, jak wspaniałem imię Twoje po wszystkiej ziemi.PEPtactwo nieba i ryby morza, wszystko co ciągnie po drogach morskich.=DuTrzody i bydło wszelkie, jak i zwierzęta dzikie.fCEI postanowiłeś go władcą nad dziełami rąk Twoich, wszystko poddałeś pod stopy jego._B7A upośledziłeś go o mało od bóztwa, i chwałą i blaskiem uwieńczyłeś go._A7Czemże jest człowiek, że pamiętasz o nim, a syn człowieczy, że nań zważasz.p@YGdy spoglądam na niebiosa Twoje, dzieło pieńści Twoich, księżyc i gwiazdy, któreś ustanowił.?Przez usta dzieci i niemowląt utwierdziłeś Sobie chwałę, wobec przeciwników Twoich, by uśmierzyć wroga i mściwego.3> aPrzewodnikowi chóru Gitejczyków. Psalm Dawida.
[2] Boże Panie nasz, jak wspaniałe imię Twoje po wszystkiej ziemi, coś wzniół świetność Twoję na niebiosach.c=?Chwalić będę Boga wedle sprawiedliwości Jego, i wysławiać imię Boga Najwyższego.W<'Zwraca się niedola na głowę jego, a na jego ciemię srogość jego spada.X;)Dół kopie i wydrąża go, - a wpadnie w przepaść, którą przygotował.P:Otóż poczyna bezprawie i brzemiennym jest zagubą, a rodzi fałsz.Q9 I dlań przygotuje narzędzia śmierci, strzały Swe palącemi uczyni.`89 Jeżeli się nie nawróci; miecz Swój wyostrzy, łuk Swój naciągnie i wymierzy go.B7 Pan sędzią sprawiedliwym, i Pan groźnym jest wciąż.=6u Tarcza moja u Boga, który wspomaga prawych sercem.5% Niech się skończy tedy złość niegodziwych, abyś podźwignął sprawiedliwego, Ty co badasz serca i wnętrzności, Boże sprawiedliwy!4yBoże który sądzisz narody, rozsądź mnie Boże; wedle sprawiedliwości mojej i niewinności niech się dzieje mi.U3#A zbór narodów otoczy Cię, a po nad nim wzniesiesz się ku wysokości.2{Powstań o Boże, w gniewie Twoim, wystąp przeciw zaciekłości ciemiężców moich, czuwaj nademną, ustanów sąd.1Niech ściga wróg duszę moję; niech ją pojmą, i rozdepcze po ziemi żywot mój, a sławę moję w proch niechaj strąci. - Sela.f0EJeżelim odpłacił przyjacielowi złem, ja co wyzwoliłem prześladującego mnie niewinnie.X/)Boże Panie mój, jeżelim to uczynił, jeżeli jest bezprawie w ręku mojem.K.By nie porwał jako lew, życia mego, szarpiąc gdy niema zbawcy.9- mPieśń Dawida, którą zaśpiewał Bogu z powodu Kusza Benjaminity.
[2] Boże Panie mój, w Tobie szukam obrony, ocal mnie od wszystkich prześladowców, i wyzwól mnie.j,M Zawstydzeni i zatrwożeni wielce wszystkie wrogi moje, pierzchają shańbieni w jednej chwili.H+  Wysłuchał Bóg błaganie moje; Bóg modlitwę mą przyjął.\*1Odstąpcie odemnie wszyscy złoczyńcy, gdyż wysłuchał Bóg głos płaczu mego.\)1Zamroczyło się od strapienia oko moje, zgrzybiało przez tylu gnębiących mnie.](3Zmożony jestem łkaniem, skrapiam co noc me posłanie, łzami łoże moje zalewam.M'Bo nie w śmierci pamięć o Tobie; w grobie któż wielbi Cię.Z&-Zwróć się Boże, wyswobodź duszę moję, dopomóż mi przez litość Twoję.L%A dusza moja strwożona wielce, a Ty o Boże dopókiż jeszcze?c$?Zmiłuj się nademną o Boże, bo zawiędnę, ulecz mnie, bo strętwiały członki moje.D# Przewodnikowi chóru, przy towarzyszeniu instrumentów smyczkowych, na ośm głosów. Psalm Dawida.
[2] Boże, nie w gniewie Twoim napominaj mnie, nie w uniesieniu Twojem karć mnie.Z"- Bo błogosławisz sprawiedliwemu o Boże, gdyby tarczą, łaską go wieńczysz.:!m A niech cieszą się wszyscy, co uciekają się do Ciebie, i wiecznie się radują, gdyż otaczasz ich opieką Swą, i weselą się w Tobie, którzy umiłowali imię Twoje.{ o Potęp ich Panie, niech upadną przez własne knowania, dla ogromu grzechów strąć ich, bo przekorni są Tobie. Bo niemasz w ustach ich szczerości, ich wnętrze zgubą tchnące, grobem otwartym ich gardło, język swój wygładzili.wgBoże, prowadź mnie w sprawiedliwości Twojej, wobec czyhających na mnie, utoruj przedemną drogę Twoję.  A ja w wielkiej łasce Twojej, wstąpię do domu Twojego, ukorzę się w przybytku Twoim świętym, w bojaźni przed Tobą.GGubisz kłamców, człekiem krwi i zdrady brzydzi się Bóg._7Nie ostaną się zuchwalcy przed oczyma Twemi, nienawidzisz wszelakich złoczyńców.c?Bo nie jesteś Bogiem, który upodobał sobie nieprawość, nie przebywa przy Tobie zło.U#Boże, zrana usłyszysz głos mój, zrana zwracam się do Ciebie i czekam.V%Usłysz głos skargi mojej, królu mój i Panie, gdy się modlę do Ciebie.  Przewodnikowi chóru, przy towarzyszeniu fletów. Psalm Dawida.
[2] Słowa moje usłysz Boże; wyrozumiej westchnienia moje.mSW spokoju zarazem kładę się i zasypiam, bo Ty o Boże sam pozwalasz mi bezpiecznie spoczywać.T!Dałeś radość sercu memu, z chwilą gdy zboże ich i wino obrodziło.b=Wielu powiada: któż wskaże nam dobro? Zwróć na nas światło oblicza Twojego Boże.<sOfiarujcie ofiary sprawiedliwości i ufajcie Bogu.wgDrzyjcie, a nie grzeszcie; rozważajcie w sercach waszych na łożach waszych, i uśmierzcie się. - Sela.\1Wiedzcież, że odznaczył Bóg wiernego Sobie, Bóg słyszy, gdy wołam do Niego. Synowie ludzcy! dopókiż będzie chwała moja w poniewierce? upodobacie sobie marność, poszukiwać będziecie fałszu? - Sela.s aPrzewodnikowi chóru, przy towarzyszeniu instrumentów smyczkowych. Psalm Dawida.
[2] Na wezwanie moje, odpowiedz mi Panie słuszności mojej, w niedoli rozprzestrzeniłeś mi, zmiłuj się nademną i wysłuchaj modlitwę moję.OU Boga ocalenie; nad narodem Twoim błogosławieństwo Twoje. - Sela. Powstań o Boże, wspomóż mnie Panie mój, bo porazisz wszystkich wrogów moich szczęki, zęby niegodziwych pokruszysz.E Nie lękam się kroci ludu, które zewsząd mnie oblegają.F Kładę się i zasypiam; budzę się, bo Bóg wspiera mnie.Z -Głosem moim do Boga wołam, a On odpowie mi z góry świętej Swojej. - Sela.Z -Ale Tyś o Boże, tarczą moją, chwałą moją, i co podnosisz głowę moję.OWielu powiada o duszy mojej: Nie ma dlań zbawienia u Pana. - Sela. Psalm Dawida, gdy uciekał przed Absalonem synem swoim.
[2] Boże, jak liczni wrogowie moi, wielu powstaje przeciwko mnie.' Hołdujcie synowi by się nie gniewał i abyście nie zmylili drogi; bo łatwo zapłonie gniew Jego. Szczęśni którzy się doń uciekają.A} Służcie Bogu w bojaźni, a radujcie się w skrusze.O A teraz królowie rozmyślcie się, ukorzcie się, sędziowie ziemi.S Roztrącisz je berłem żelaznem, jak naczynie garncarskie, skruszysz je.hIZażądaj odemnie, a dam ludy w dziedzictwo twoje, a na własność twoję kończyny ziemi.gGWygłaszam ten wyrok: Wiekuisty rzekł do mnie: Tyś mój syn, jam cię dziś światu wydał.KJa to namaściłem króla mego na Cyonie, górze mojej świętej.U#Tedy przemówi do nich w gniewie Swoim, a w grozie Swojej zatrwoży ich.A~}Królujący w niebiosach uśmiecha się, Pan urąga im.>}wStargajmy ich więzy i zrzućmy z siebie ich pęta.e|CPowstają królowie ziemi i książęta radzą społem, przeciw Bogu i pomazańcowi Jego.D{ Czemu burzą się ludy, a narody knują zamysły próżne.Tz #Albowiem świadom Bóg drogi sprawiedliwych, a ślad niegodziwych zaginie.by ?Przetoż nie ostoją się niegodziwi na sądzie, ani grzesznicy w gronie sprawiedliwych.Fx Nie tak niegodziwi; bo są jako plewa którą rozwieje wiatr.%w EI będzie jako drzewo zasadzone nad strumieniami wód, które owoc daje w czasie swoim, którego liść nie więdnie, a wszystko co czyni się powiedzie.Mv Lecz w nauce Bożej ma upodobanie i zakon Jego bada dzień i noc. u Szczęsny mąż, który nie szedł za radą niegodziwych, a na drodze grzeszników nie postał, a w kole szyderców nie zasiadł.t*- - -s*- - -r*- - -q*- - -p* - - -o* - - -n* - - -m* - - -l* - - -k*- - -j*- - -i*- - -h*- - -g*- - -f*- - -e*- - - d *- - -c)"- - -b)!- - -a) - - -`)- - -_)- - -^)- - -])- - -\)- - -[)- - -Z)- - -Y)- - -X)- - -W)- - -V)- - -U)- - -T)- - -S)- - -R)- - -Q)- - -P)- - -O)- - -N) - - -M) - - -L) - - -K) - - -J) - - -I)- - -H)- - -G)- - -F)- - -E)- - -D)- - -C)- - - B )- - -A(- - -@(- - -?(- - ->(- - -=(- - -<(- - -;(- - -:(- - -9(- - -8(- - -7(- - -6( - - -5( - - -4( - - -3( - - -2( - - -1(- - -0(- - -/(- - -.(- - --(- - -,(- - -+(- - - * (- - -)'- - -('- - -''- - -&'- - -%'- - -$'- - -#'- - -"'- - -!'- - - '- - -'- - -'- - -'- - -'- - -'- - -'- - -'- - -' - - -' - - -' - - -' - - -' - - -'- - -'- - -'- - -'- - -'- - -'- - - '- - -  '- - - &)- - - &(- - - &'- - -&&- - -&%- - -&$- - -&#- - -&"- - -&!- - -& - - -&- - -&- - -&- - -~&- - -}&- - -|&- - -{&- - -z&- - -y&- - -x&- - -w&- - -v&- - -u&- - -t&- - -s&- - -r&- - -q&- - -p&- - -o& - - -n& - - -m& - - -l& - - -k& - - -j&- - -i&- - -h&- - -g&- - -f&- - -e&- - -d&- - - c &- - -b%- - -a%- - -`%- - -_%- - -^%- - -]%- - -\%- - -[%- - -Z%- - -Y%- - -X%- - -W% - - -V% - - -U% - - -T% - - -S% - - -R%- - -Q%- - -P%- - -O%- - -N%- - -M%- - -L%- - - K %- - -J$!- - -I$ - - -H$- - -G$- - -F$- - -E$- - -D$- - -C$- - -B$- - -A$- - -@$- - -?$- - ->$- - -=$- - -<$- - -;$- - -:$- - -9$- - -8$- - -7$- - -6$ - - -5$ - - -4$ - - -3$ - - -2$ - - -1$- - -0$- - -/$- - -.$- - --$- - -,$- - -+$- - - * $- - -)#- - -(#- - -'#- - -&# - - -%# - - -$# - - -## - - -"# - - -!#- - - #- - -#- - -#- - -#- - -#- - -#- - -  #- - -"%- - -"$- - -"#- - -""- - -"!- - -" - - -"- - -"- - -"- - -"- - -"- - -"- - - "- - - "- - - "- - - "- - - "- - -"- - -"- - -"- - -"- - -"- - -"- - -"- - -" - - -" - - -" - - -~" - - -}" - - -|"- - -{"- - -z"- - -y"- - -x"- - -w"- - -v"- - - u "- - -t!!- - -s! - - -r!- - -q!- - -p!- - -o!- - -n!- - -m!- - -l!- - -k!- - -j!- - -i!- - -h!- - -g!- - -f!- - -e!- - -d!- - -c!- - -b!- - -a!- - -`! - - -_! - - -^! - - -]! - - -\! - - -[!- - -Z!- - -Y!- - -X!- - -W!- - -V!- - -U!- - - T !- - -S - - -R - - -Q - - -P - - -O - - -N - - -M - - -L - - -K - - -J - - -I - - -H - - -G - - -F - - -E - - -D - - -C - - -B - - -A - - -@ - - -? - - - >  - - -=(- - -<'- - -;&- - -:%- - -9$- - -8#- - -7"- - -6!- - -5 - - -4- - -3- - -2- - -1- - -0- - -/- - -.- - --- - -,- - -+- - -*- - -)- - -(- - -'- - -&- - -%- - -$- - -#- - -" - - -! - - -  - - - - - - - - -- - -- - -- - -- - -- - -- - -- - -  - - -- - -- - -- - -- - -- - -- - -- - -- - - - - - - - - - - - - - - - - -- - -- - -- - -- - -- - - - - - - - - - - - - - - - - -~- - -}- - -|- - -{- - -z- - -y- - -x- - - w - - -v- - -u- - -t- - -s- - -r- - -q- - -p- - -o- - -n- - -m- - -l- - -k- - -j - - -i - - -h - - -g - - -f - - -e- - -d- - -c- - -b- - -a- - -`- - -_- - - ^ - - -]- - -\- - -[- - -Z- - -Y- - -X- - -W- - -V- - -U- - -T- - -S- - -R- - -Q- - -P- - -O- - -N - - -M - - -L - - -K - - -J - - -I- - -H- - -G- - -F- - -E- - -D- - -C- - - B - - -A- - -@- - -?- - ->- - -=- - -<- - -;- - -:- - -9- - -8- - -7 - - -6 - - -5 - - -4 - - -3 - - -2- - -1- - -0- - -/- - -.- - --- - -,- - - + - - -*- - -) - - -( - - -' - - -& - - -% - - -$- - -#- - -"- - -!- - - - - -- - -- - -  - - -- - -- - -- - -- - -- - -  - - -- - -- - -- - -- - -- - -- - -- - -- - -- - - - - - - - - - - -  - - -  - - - - - - - - - - - -- - -- - -- - -- - -- - -- - -- - - ~ - - -}- - -|- - -{- - -z- - -y - - -x - - -w - - -v - - -u - - -t- - -s- - -r- - -q- - -p- - -o- - -n- - - m - - -l- - -k- - -j- - -i- - -h- - -g- - -f- - -e- - -d- - -c- - -b- - -a- - -`- - -_- - -^- - -]- - -\- - -[ - - -Z - - -Y - - -X - - -W - - -V- - -U- - -T- - -S- - -R- - -Q- - -P- - - O - - -N"- - -M!- - -L - - -K- - -J- - -I- - -H- - -G- - -F- - -E- - -D- - -C- - -B- - -A- - -@- - -?- - ->- - -=- - -<- - -;- - -:- - -9 - - -8 - - -7 - - -6 - - -5 - - -4- - -3- - -2- - -1- - -0- - -/- - -.- - - - - - -,- - -+- - -*- - -)- - -(- - -'- - -&- - -%- - -$- - -#- - -"- - -!- - - - - -- - -- - -- - - - - - - - - - - - - - - - - -- - -- - -- - -- - -- - -- - -- - -  - - -- - -- - - - - - - - - - - - - - - - - -- - -- - -- - -- - -- - -- - -- - -- - -- - - - - -~ - - -} - - -| - - -{ - - -z- - -y- - -x- - -w- - -v- - -u- - -t- - - s - - -r- - -q- - -p- - -o- - -n- - -m- - -l- - -k- - -j - - -i - - -h - - -g - - -f - - -e- - -d- - -c- - -b- - -a- - -`- - -_- - - ^ - - -]- - -\- - -[- - -Z - - -Y - - -X - - -W - - -V - - -U- - -T- - -S- - -R- - -Q- - -P- - -O- - - N - - -M- - -L- - -K- - -J- - -I- - -H- - -G- - -F- - -E- - -D - - -C - - -B - - -A - - -@ - - -?- - ->- - -=- - -<- - -;- - -:- - -9- - - 8 - - -7#- - -6"- - -5!- - -4 - - -3- - -2- - -1- - -0- - -/- - -.- - --- - -,- - -+- - -*- - -)- - -(- - -'- - -&- - -%- - -$- - -#- - -"- - -! - - -  - - - - - - - - - - - -- - -- - -- - -- - -- - -- - -- - -  - - -- - -- - -- - -- - -- - -- - -- - - - - - - - -  - - -  - - -  - - - - - - - - -- - -- - -- - -- - -- - -- - -- - -  - - -~ - - -} - - -| - - -{ - - -z - - -y - - -x - - -w - - -v - - -u - - -t - - -s - - -r - - -q - - -p - - -o - - -n - - -m - - -l - - -k - - -j - - -i - - -h - - -g - - -f - - -e - - -d - - - c  - - -b - - -a - - -` - - -_ - - -^ - - -] - - -\ - - -[ - - -Z - - -Y - - -X - - -W - - -V - - -U - - -T - - -S - - -R - - -Q - - -P - - -O - - -N - - -M - - -L - - -K - - - J  - - -I - - -H - - -G - - -F - - -E - - -D - - -C - - -B - - -A - - -@ - - -? - - -> - - -= - - -< - - -; - - -: - - -9 - - -8 - - -7 - - - 6  - - -5 - - -4 - - -3 - - -2 - - -1 - - -0 - - -/ - - -. - - -- - - -, - - -+ - - -* - - -) - - -( - - -' - - -& - - -% - - -$ - - -# - - -" - - -! - - -   - - - #- - - "- - - !- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -  - - -  - - -  - - -  - - -  - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -~ - - - }  - - -|- - -{- - -z- - -y- - -x- - -w- - -v- - -u- - -t- - -s - - -r - - -q - - -p - - -o - - -n- - -m- - -l- - -k- - -j- - -i- - -h- - - g - - -f- - -e- - -d- - -c- - -b- - -a- - -`- - -_- - -^ - - -] - - -\ - - -[ - - -Z - - -Y- - -X- - -W- - -V- - -U- - -T- - -S- - - R - - -Q- - -P- - -O- - -N- - -M- - -L- - -K- - -J- - -I- - -H- - -G- - -F- - -E- - -D- - -C- - -B- - -A- - -@ - - -? - - -> - - -= - - -< - - -;- - -:- - -9- - -8- - -7- - -6- - -5- - - 4 - - -3- - -2- - -1- - -0- - -/- - -.- - --- - -,- - -+- - -*- - -)- - -(- - -'- - -&- - -% - - -$ - - -# - - -" - - -! - - - - - -- - -- - -- - -- - -- - -- - -  - - -- - -- - -- - -- - -- - -- - -- - -- - - - - - - - - - - -  - - -  - - - - - - - - - - - -- - -- - -- - -- - -  - - -- - -- - -- - -- - -- - -~- - -}- - -|- - -{- - -z- - -y- - -x- - -w- - -v - - -u - - -t - - -s - - -r - - -q- - -p- - -o- - -n- - -m- - -l- - -k- - - j - - -i - - -h - - -g - - -f - - -e - - -d- - -c- - -b- - -a- - -`- - -_- - -^- - - ] - - - \ - - - [ - - - Z - - - Y - - - X - - - W - - - V - - - U - - - T - - - S  - - - R  - - - Q  - - - P  - - - O  - - - N - - - M - - - L - - - K - - - J - - - I - - - H - - - G - - -F - - -E - - - D  - - -C - - -B - - -A - - -@ - - -? - - -> - - -= - - -< - - -; - - -: - - -9 - - -8 - - -7 - - -6 - - -5 - - -4 - - -3 - - -2 - - -1 - - -0 - - -/ - - -. - - -- - - -, - - -+ - - -* - - -) - - -( - - -' - - -& - - -% - - - $  - - -#- - -"- - -!- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -- - -- - -- - -- - -- - -- - -- - -  - - - - - - - - -- - -- - -- - - - - - - - - - - - - - -  - - -- - - - - - - - - - - - - - - - - -- - -- - -- - -- - -~- - -}- - -|- - - { - - -z- - -y - - -x - - -w - - -v - - -u - - -t- - -s- - -r- - -q- - -p- - -o- - -n- - - m - - -l- - -k- - -j- - -i- - -h - - -g - - -f - - -e - - -d - - -c- - -b- - -a- - -`- - -_- - -^- - -]- - - \ - - -[- - -Z- - -Y - - -X - - -W - - -V - - -U - - -T- - -S- - -R- - -Q- - -P- - -O- - -N- - - M - - -L- - -K- - -J- - -I- - -H- - -G- - -F- - -E- - -D- - -C- - -B - - -A - - -@ - - -? - - -> - - -=- - -<- - -;- - -:- - -9- - -8- - -7- - - 6 - - - 5 - - - 4 - - - 7>~~y}}}||;{{j{zzjzyy xx-ww0vvv2uu5tttssrrLqqOpploowonnmmZll\kk_jjjOiiOhhdhgg:ff^ee}dddpdcc.bbkb aaA``8__R^^^1]]y]\\b\[ZZeYuXXX;WWYVVlVUUVTTT/SSRRRR4QQnQPP\OOOjONNPMMMWML~L+KKK.JJJ2II`IHHiGGFFwF.EEtE DD#CCaBBBCAA*@@]??? >m>==}<<<;;o;::K99x9%88w77d76666555444533`22n211V100d//P..s---,,S, ++T**F))R)((4''|' &&F%%%B$$$##%"""!!n! h eMJPKIfl;E1{M%[h4 ]  ' " f _ %y-Pyk Zlituj się nademną Boże, bo biada mi; zamroczyło się od żałości oko moje, i dusza moja i żywot mój.U#I nie wydałeś mnie w moc wroga, a postawiłeś na swobodzie nogi moje.{Raduję się i cieszę miłosierdziem Twojem, który wejrzałeś na niedolę moję, poznałeś utrapienia duszy mojej.I Nienawidzę oddanych próżnym marnościom, gdyż ja Bogu ufam.NW rękę Twą poruczam ducha mego; wybawiasz mnie Boże, Panie isty.X)Wywiedź mnie z sideł tych, które zastawili na mnie, boś Ty obroną moją.b=Bo skałą moją i warownią moją Ty, i dla imienia Twojego kieruj i prowadź mnie. |~qSkłoń ku mnie ucho Twoje, rychło ocal mnie; bądź dla mnie opoką warowną, zamkiem obronnym, ku pomocy mojej.} 5Przewodnikowi chóru, Psalm Dawida.
[2] Do Ciebie Boże chronię się, obym nie zawstydził się na wieki; w sprawiedliwości Twojej wybaw mnie.j|M Aby Cię opiewała sława i nie zamilkła; Boże, Panie mój, wiecznie Cię wysławiać będę.p{Y Wtedyś przemienił żałobę mą w taniec, rozwiązałeś wór mój, i przepasałeś mnie uciechą.Tz! Wysłuchaj o Boże i zmiłuj się nademną; Boże, bądź wybawcą moim.{yo Jakiż pożytek ze krwi mojej, gdy znijdę do grobu; czyż może wielbić Cię proch, wygłaszać prawdę Twoję.;xqDo Ciebie Boże wołałem, do Pana się modliłem.xwiBoże w łasce Twojej, ustanowiłeś na górze mojej potęgę; ukryłeś oblicze Twoje, a byłem strwożony.KvA ja rzekłem w powodzeniu mojem: nie zachwieję się na wieki.muSBo chwilę trwa Jego gniew, a życie całe Jego łaska; wieczorem gości płacz, z rana - wesele.It Śpiewajcie Bogu pobożni, dziękujcie imieniu Jego Świętemu.ss_Boże, wywiodłeś z otchłani duszę moję, utrzymałeś mnie przy życiu, żem nie zstąpił do grobu.GrBoże Panie mój, wołałem do Ciebie, a Tyś mnie uleczył.&q GPsalm, pieśń na poświęcenie domu przez Dawida.
[2] Wynosić Cię będę Boże, boś mnie wywiódł z toni, i nie uradowałeś nieprzyjaciół moich.Jp  Bóg moc ludowi Swemu da, Bóg pobłogosławi lud Swój pokojem.Ko Bóg w czas potopu panował, i panować będzie król na wieki.gnG Głos Boży wstrząsa dęby, i ogołaca bory, a w przybytku Jego wszystko głosi chwałę.Jm Głos Boży wstrząsa puszczą, wstrząsa Bóg pustynią Kadesz..lWGłos Boży krzesze płomienie ognia.KkI podrzuca je, jakoby cielęta, Liban i Szirion, jak bawolęta.>jwGłos Boży łamie cedry; druzgoce Bóg cedry Libanu.!Wejrzyj na nędzę i cierpienie moje, i odpuść wszystkie grzechy moje.R=Udręczenia serca mego mnożą się, z utrapień moich wyprowadź mnie.T<!Zwróć się do mnie i zlituj się nademną, bo samotny i biedny jestem.J; Oczy moje zawsze ku Bogu, bo On wydobędzie z sideł nogi moje.Z:-Roki Boga są dla tych, co go się boją, a przymierze Jego, by je objawił im.Y9+ Aby dusza jego w szczęściu zamieszkała, a ród jego odziedziczył ziemię.X8) Kto ów mąż, który się Boga boi; wskaże mu drogę, którą obrać winien.M7 Dla imienia Twego Boże wybacz winie mojej, jakkolwiek wielką ona.u6c Wszystkie ścieżki Boże są miłością i prawdą, dla przestrzegających przymierza i świadectw Jego.F5 Wdraża pokornych w prawo; wskazuje skromnym drogę Swoję.H4 Dobrym i prawym jest Bóg, przeto wskazuje występnym drogę.3Grzechów mej młodości i przewinień moich nie pomnij; w łasce Twojej pamiętaj o mnie, wedle dobroci Twojej, Boże!X2)Wspomnij na miłosierdzie Twoje Boże, i na łaskę Twoję, bo odwieczne są.x1iWdróż mnie w prawdę Twoję i naucz mnie, boś Ty Bogiem wybawienia mego, za Tobą tęsknię dzień cały.H0 Drogi Twoje, Boże, daj mi poznać, ścieżki Twoje wskaż mi.q/[I wszyscy, którzy Ci ufają, nie zawstydzą się; zawstydzą się przeniewierzający się napróżno.m.SPanie mój na Tobie polegam; obym się nie powstydził, oby nie ucieszyli się wrogi moje nademną.;- sOd Dawida. - Do Ciebie Boże duszę moję wznoszę.S, Kto to ów król chwały? - Bóg zastępów, On to król chwały. - Sela.k+O Wznieście bramy wierzchy swoje, rozwiedźcie się wrota odwieczne, niech wnijdzie król chwały.T*!Kto to ów król chwały? Bóg mocny i potężny, Bóg potężny w boju.n)UWznieście bramy wierzchy swoje, i rozwiedźcie się wrota odwieczne, niech wnijdzie król chwały.^(5Takiem jest pokolenie Jego czcicieli, szukających Oblicza Twego, to Jakób. - Sela.T'!Odbiera błogosławieństwo od Boga, i nagrodę od Pana Swego wybawienia.y&kCzystych, rąk i nieskażonego serca, który nie podał fałszowi duszy swojej, i nie przysięgał obłudzie.S%Któż wstąpi na górę Bożą, i kto stanie na miejscu Jego świętem.I$ Bo On nad morzami ją utwierdził, i nad rzekami ją umocnił.f# GDawida pieśń. - Boga jest ziemia i wszystko, co ją napełnia, świat i jego mieszkańcy."Tak, szczęście i łaska podążają za mną po wszystkie dni życia mojego, i zamieszkam w domu Bożym na długie czasy.|!qZastawiasz przedemną stół, w obec wrogów moich; namaszczasz olejem głowę moję, kielich mój przelewa się. I choćbym szedł po dolinie cieni, nie będę się bał złego, bo Ty zemną; laska Twoja i podpora Twoja, one mnie pocieszą.Y+Duszę moję orzeźwia, wodzi mnie po ścieżkach cnoty, gwoli imieniu Swojemu.Z-Na błoniach zielonych daje mi się wylęgać, do wód spokojnych prowadzi mnie.C Psalm Dawida. Bóg pasterzem moim, nie zbywa mi na niczem.ucZejdą się, i wygłaszać będą sprawiedliwość Jego ludowi, który się narodzi, że On tego dokonał.H Potomstwo służyć Mu będzie, opowiadać o Panu pokoleniom. Spożywają, korząc się wszyscy możni ziemi, przed Nim klękają wszyscy zstępujący w proch, i kto duszy swej nie pożywił.KAlbowiem Bogu należy się królowanie i władztwo nad narodami.{oPomnieć będą, i zwrócą się do Boga wszystkie krańce ziemi, i ukorzą się przed Tobą plemiona narodów.ucSpożywać będą biedni i nasycą się, chwalić będą Boga czciciele Jego, ożyje serce wasze na wieki.b=Od Ciebie uwielbianie moje w zborze wielkim, śluby moje spełnię w obec bogobojnych.'Albowiem nie wzgardził, i nie wstrętna mu skarga biednego, i nie ukrył oblicza Swego przed nim, i gdy wołał do Niego, wysłuchał go.veBogobojni chwalcie Go, cały rodzie Jakóba czcij Go, i korzcie się przed Nim wszyscy z nasienia Izraela.[/Rozgłaszać będę imię Twoje braciom moim, wśród zboru wielbić Cię będę.NWyswobódź mnie z paszczy lwa, a od rogów bawołów obroń mnie.@{Ocal od miecza duszę moję, z mocy psa jedyną moję.X)Lecz Ty, o Boże, nie oddalaj się; potęgo moja, na zbawienie moje pospiesz.SRozdzielają szaty moje pomiędzy siebie, a o suknie moje rzucają los.dAPoliczyć mogę wszystkie kości moje, a oni się przyglądają, znęcają się nademną.n UAlbowiem otoczyły mnie psy, zgraja złoczyńców obstąpiła mnie, jakoby lwy - ręce i nogi moje.~ uZaschła jak skorupa siła moja, i język mój przylgnął do podniebienia mego, i w proch śmierci powalasz mnie.  Jako woda jestem rozlany, rozeszły się wszystkie członki moje, serce moje jako wosk roztopione wśród wnętrzności moich.F  Rozwarli na mnie paszczę swą, jako lew co porywa i ryczy.G  Otoczyła mnie byków gromada, mocarze Baszanu obiegli mnie. H  Nie oddalaj się odemnie, bo niedola blizka, bo niema wybawcy.R Na Tobie polegałem od urodzenia, od żywota matki mojej, Panem moim Ty.eC Albowiem Tyś wywiódł mnie z łona, złożyłeś mnie bezpiecznie u piersi matki mojej.RNiech poruczy to Bogu! niech go wybawi; ocali go, bo upodobał go Sobie.W'Wszyscy co widzą mnie, urągają mi, ściągają usta, potrząsają głową.MA ja - robak, a nie mąż, pośmiewisko ludzi, i wzgarda tłumu.RDo Ciebie wołali, a byli ocaleni, Tobie ufali i nie byli zawstydzeni.=uTobie ufali ojcowie nasi, ufali, a wybawiłeś ich.FA Ty jednak święty, zasiadający wśród chwały Izraela.Z-Panie mój, wołam we dnie, a nie odpowiadasz mi, i nocą, a nie mam spokoju.2~ _Przewodnikowi chóru, na nutę: „Łanio zorzy”, pieśń Dawida.
[2] Panie mój Panie, czemuś mnie opuścił, daleki od wspomożenia mnie, od słów skargi mojej.^}5 Podnieś się Bożo mocą Twoją, opiewać i wysławiać będziemy potęgę Twoję.J|  Zwróciłeś ich barki, cięciwy Twojemi mierząc ku twarzy ich.P{ Albowiem zastawili na Ciebie zło, knuli zdradę, a nic nie dokazali.Sz Ród ich z ziemi zagubisz, a potomstwo ich z pośród synów ludzkich.zym Uczynisz je jako piec ognisty w chwili uniesienia Twego, Bóg w gniewie Swoim je zniweczy i poźre je ogień.bx=Dosięgnie ręka Twoja wszystkie wrogi Twoje, prawica Twa najdzie nieprzyjacioły Twoje.QwAlbowiem król ufa Bogu, i za łaską Najwyższego nie zachwieje się.hvIAlbowiem czynisz go błogosławieństwem na zawsze, orzeźwiasz go radością oblicza Twojego.Zu-Wielka chwała jego z pomocy Twojej, sławę i świetność włożyłeś nań.MtO życie prosił Cię, dałeś mu je, długie dni na wieki wieków.ss_Bo uprzedziłeś go błogosławieństwy szczęścia, włożyłeś na głowę jego koronę szczerozłotą.[r/Pragnienie serca jego dałeś mu, a życzeniu jego ust nie odmówiłeś. - Sela. q Przewodnikowi chóru. Psalm Dawida.
[2] Boże potęgą Twoją cieszy się król, a Twoją pomocą jakże raduje się wielce.Pp Boże wspomóż! Król oby nas wysłuchał w dzień wołania naszego.Ao}Oni poklękali i legli, a my stoimy i trzymamy się. Vn%Ci wozami, a ci rumakami, a my imieniem Boga, Pana naszego, chlubimy się.m)Teraz wiem, że wspomoże Bóg pomazańca Swego, że go wysłucha z niebios Swoich świętych, przez potężne czyny zbawczej prawicy Swojej.lWtedy ucieszym się zwycięztwem twojem, i w imię Pana naszego chorągiew podniesiem. Oby spełnił Bóg wszystkie życzenia twoje.Uk#Niech da ci wedle serca twojego, i wszystkie zamysły twoje niech spełni.fjENiech wspomni wszystkie ofiary twoje, a całopalenie twoje niech Mu miłem będzie. - Sela.EiNiech szle ci pomoc z świątyni, i z Cyonu cię wesprze.h }Przewodnikowi chóru. Psalm Dawida.
[2] Niech wysłucha cię Bóg w dzień niedoli, ochroni cię imię Boga Jakóba.gyOby znalazły upodobanie słowa ust moich i myśli serca mojego przed Tobą o Boże, opoko moja i wybawicielu mój.f Ale i od rozmyślnych oddal sługę Twojego, by nie owładnęły mną; wtedy będę nieskazitelny i oczyszczony od grzechu wielkiego.Ne Mimowolne błędy, któż je spostrzeże, od skrytych oczyść mnie.Vd% I sługa Twój ustrzeżony przez nie, w przestrzeganiu ich sowita nagroda.qc[ Pożądańsze od złota i szczerego złota mnóstwa, słodsze od miodu i patoki się rozpływającej.ab; Bojaźń Boża czysta, ostoi się na wieki; ustawy Boże prawdą, sprawiedliwe społem.[a/Rozkazy Boże proste, rozweselają serce; przykazanie Boże jasne, oświeca oczy.q`[Nauka Boża doskonała, orzeźwia duszę; świadectwo Boże wiarygodne, uczy mądrości prostodusznego.o_WOd krańca niebios wschód jego, a jego obieg do krańców ich; a nic nie ukryte przed żarem jego.h^IA ono jak oblubieniec wychodzi ze swej komnaty, cieszy się jak bohater, by przebiedz drogę.z]mPo całej ziemi rozchodzi się ich dźwięk, aż na kraniec świata ich słowo, kędy słońcu namiot postawił.:\oBez mowy, bez wyrazów, nie słychać głosu ich.F[Dzień dniowi podaje hasło, a noc nocy przekazuje wieść.Z Przewodnikowi chóru. Psalm Dawida.
[2] Niebiosa opowiadają chwałę Pana, a dzieła rąk Jego wygłasza nieboskłon.Y2Który wielkiemi czyni zwycięztwa króla Swego i świadczy łaskę pomazańcowi Swemu, Dawidowi i rodowi jego na wieki.dXA1Przeto sławić Cię chcę między narodami o Boże, i imieniu Twojemu śpiewać będę.yWk0Który mnie wybawił od wrogów moich, a nad przeciwniki moje wyniósł mnie; od męża srogiego ocalił mnie.GV/Pan, który użyczył pomstę mi, i poddał narody podemnie.]U3.Żyw Bóg, pochwaloną niech będzie opoka moja, wywyższonym Pan zbawienia mojego.JT -Synowie obczyzny omdleli, i drżąc uchodzą z zamków swoich.TS!,O których ze słuchu ucha zasłyszałem, synowie obczyzny schlebiają mi.xRi+Wybawiłeś mnie od zatargów ludu, ustanowiłeś mnie głową narodów; lud, którego nie znałem służy mi.UQ#*I starłem ich jak proch na lica wiatru, jak błoto ulic rozrzuciłem ich.JP )Wołali, a nikt nie pomógł; do Boga, a nie odpowiedział im.TO!(I wrogów moich podałeś mi kark, a nieprzyjaciół moich zgładziłem.SN'Tak opasałeś mnie mocą do boju, powaliłeś przeciwniki moje podemnie.KM&Skruszyłem je, że nie mogły powstać; padły pod stopy mojemi.VL%%Ścigałem wrogi moje i dognałem je, i nie wróciłem ażem je wytępił.PK$Rozszerzyłeś kroki moje podemną, i nie zachwiały się stawy moje.J{#I dałeś mi tarczę wybawienia Twego, a prawica Twoja wspierała mnie, a pobłażliwość Twoja uwielmożyła mnie.QI"Wprawia ręce moje do boju, że naciągają łuk spiżowy ramiona moje.NH!Upodobnił nogi moje do jelenich, a na wyżynach moich mnie stawia.LG Pan, który opasał mnie siłą, i uczynił prostą drogę moję.VF%Bo któż Bogiem, prócz Wiekuistego, i któż opoką, prócz Pana naszego.kEOPan, nieskazitelna droga Jego, słowo Boże czyste, tarczą On dla wszystkich, którzy ufają Mu.FDBo Tobą przełamię szyki, i Panem moim przestąpię mury.`C9Tak, Ty rozświecasz pochodnię moję, Wiekuisty Pan mój rozjaśnia ciemność moję.EBBo lud uciśniony wybawiasz, a oczy wywyższone poniżasz.GAZe szczerym postępujesz szczerze, a z przewrotnym walczysz.]@3Z miłosiernym postępujesz miłosiernie, z mężem nieskazitelnym nieskazitelnie.l?QPrzeto oddaje Bóg mi wedle sprawiedliwości mojej, wedle czystości rąk moich przed oczyma Jego.J> I jestem cały oddany Jemu, i strzegę się od grzechu mojego.S=Bo wszystkie Jego ustawy są przedemną, a od praw Jego nie odstępuję.Z<-Albowiem przestrzegałem dróg Bożych, i nie byłem odstępcą od Pana mojego.f;EWynagradza mnie Bóg, wedle sprawiedliwości mojej, wedle czystości rąk moich odpłaca mi.Z:-I wywiódł mnie w przestronność, wybawił mnie, bo upodobał Sobie we mnie.W9'Napadli mnie w dniu mego nieszczęścia, ale stał się Bóg podporą moją.d8AOcalił mnie od wroga potężnego, od nieprzyjaciół moich, choć mocniejsi byli odemnie.N7Sięgnął z wysokości i wziął mnie, wydobył z toni wielkiej.6 I ukazały się łożyska wód, i obnażyły się posady świata od groźby Twojej Boże, od zadęcia wichru gniewu Twojego.c5?I puścił strzały Swoje i rozproszył ich, i błyskawicami ciskał i zmieszał ich.g4G I zagrzmiał w niebiosach Bóg, a Najwyższy wydał głos Swój, grad i głownie ogniste.T3! Przed blaskiem od Niego chmury Jego pierzchały, grad i głownie ogniste.g2G I uczynił mrok Swą osłoną w około Siebie, gdyby namiot; pomrokę wód, gęste obłoki.W1' I wsiadł na cherubina i wzniósł się, i pędził na skrzydłach wichru.O0 I skłonił niebiosa i zstąpił, i gęsta mgła pod stopami Jego.j/MWzniósł się dym w gniewie Jego, i ogień z ust Jego zieje; głownie żarzą się z Niego.}.sI wstrzęsła się i zadrżała ziemia, i posady gór się chwieją i wstrzęsły się, bo gniewem zapłonął.-%W niedoli mej wzywam Boga i do Pana mojego wołam; wysłuchał z przybytku Swego głos mój, a wołanie moje przed Nim doszło uszu Jego.E,Męki przepaści osnuły mnie, pochwyciły sidła śmierci.N+Ogarnęły mnie bóle śmierci i nurty otchłani zatrwożyły mnie.O*Wielbionego wzywam, Wiekuistego, i od wrogów moich wybawion jestem.)Boże, opoko i twierdzo moja i wybawco mój, Panie mój, obrono, w którą ufam, tarczo moja i rogu wybawienia mojego, ucieczko moja!l( SPrzewodnikowi chóru. Przez sługę Bożego, Dawida, który wypowiedział Bogu, słowa pieśni tej, gdy wybawił go Bóg z rąk wszystkich nieprzyjaciół i z ręki Saula.
[2] I rzekł: Miłuję Cię, Boże, potęgo moja.e'CJa zaś w prawości ujrzę oblicze Twoje; nasycę się za przebudzeniem, postacią Twoją.H& Od tłumów, które są ręką Twoją, od tłumów tej ziemi. Ich udział w tem życiu, a darami Twemi napełniasz ich żywot; mają pełnię synów, a zostawiają nadmiar dzieciom swoim.r%] Powstań Boże, uprzedź go, połóż go płazem; wybaw życie moje od niegodziwca, tego miecza Twojego.Q$ Podobny do lwa, pragnącego żeru, do lwiątka, siedzącego w ukryciu.a#; Na każdym kroku teraz otaczają nas; oczy swoje zwracają, by nas powalić o ziemię.F" Tuczne serce swe zamknęli, usta ich przemawiają z wysoka.g!G Przed niegodziwymi, którzy mnie napadają; przed wrogami, którzy zawzięcie mnie otaczają.Q Strzeż mnie jako źrenicę oka, w cieniu skrzydeł Twoich ukryj mnie.a;Ucudownij łaskę Twoję, który wybawiasz od przeciwników, ufających prawicy Twojej.b=Wzywam Cię, bo mnie wysłuchasz Panie; skłoń mi ucho Twoje i wysłuchaj słowa moje.STrzymają się kroki moje ścieżek Twoich; nie chwieją się stopy moje.c?W obec spraw ludzi, stosownie do słowa ust Twoich, wystrzegałem się dróg przestępcy.Gdy zbadasz serce moje, nawiedzisz w nocy, doświadczysz mnie, nie znajdziesz nic; zła myśl nie przeszła przez usta moje.X)Z przed Ciebie niech wyrok mój wyjdzie; oczy Twoje spoglądają na prawość.  Modlitwa Dawida. Wysłuchaj Boże słuszność moję, zważ na moje wołanie; skłoń ucho do prośby mojej, nie z ust obłudnych.ve Wskażesz mi drogę życia, pełnia radości jest przed obliczem Twojem, rozkosz u prawicy Twojej wiecznie.^5 Bo nie zostawisz duszy mojej przepaści, nie dasz pobożnemu Twemu widzieć zagubę.fE Przeto cieszy się serce moje i raduje godność moja, a ciało moje spoczywa bezpiecznie.]3Stawiam Boga przed sobą zawsze, bo póki On po prawicy mojej, nie zachwieję się.c?Błogosławię Boga, który mi tak doradził; nocami też napominają mnie wnętrza moje.Z-Granice przypadły mi w rozkosznem polu; tak, dziedzictwo urocze jest dla mnie.T!Bóg jest darem w udziale moim i kielichem moim; Ty dzierżysz los mój.Liczne są utrapienia tych, którzy innego nabyli; nie zalewam ja ich zalewek krwawych, i nie biorę imion ich na usta moje.]3W Świętych, którzy na ziemi są, i szlachetnych, całe upodobanie moje w nich.ERzekłaś do Boga; Panem moim Ty; dobrom mojem najwyższem.< uKlejnot Dawida. - Ochroń mnie Boże, gdyż ufam Ci. }Pieniędzy swych nie daje na lichwę, i wziątku przeciw niewinnym nie bierze. Kto tak czyni, nie zachwieje się nigdy.t aNikczemnik w oczach jego wzgardzony, a bogobojnych szanuje; przysięga na swą szkodę, a nie odmienia.g GNie spotwarza językiem swoim, nie czyni bliźniemu złego, ani hańby nie rzuca na krewnego.i KKto postępuje nieskazitelnie, i świadczy sprawiedliwość, i prawi prawdę w sercu swojem.m  UPsalm Dawida. Boże, komuż przebywać w namiocie Twoim, komu mieszkać na górze Twojej świętej?}Ktoby dał z Cyonu pomoc Izraelowi; gdy zwróci Bóg wygnańców narodu Swego, rozweseli się Jakób, rozraduje Izrael.LZamysłami biednego gardzić możecie, ale Bóg jest obroną jego.RTam zatrwożą się trwogą, gdyż Bóg jest w pokoleniu sprawiedliwem.}Czyż nie mają poznać wszyscy złoczyńcy, co pożerają lud mój, spożywają jako chleb, Boga, którego nie wezwali.b=Wszystko odstąpiło, pospołu się zepsuli; niema czyniącego dobro, niema ani jednego.jMBóg z nieba spogląda na synów ludzkich, by zobaczyć, czy jest kto rozumny, szukający Boga. Przewodnikowi chóru. Dawida. Rzecze nikczemny w sercu swojem: niemasz Boga; zepsuli, skazili postępki swe, niema czyniącego dobro.@{ [6b] wysławiać będę Boga, bo łaskę zlał na mnie.V% A ja ufam w miłosierdzie Twoje, rozraduje się serce moje pomocą Twoją;q[ Niech wróg mój nie powie: zmogłem go; prześladowcy moi niech się nie cieszą, żem się zachwiał.c~? Wejrzyj, odpowiedz mi Boże; Panie mój, oświeć oczy moje, bym nie zasnął śmiercią.} Dopókiż układać będę rady w duszy mojej, będzie troska w sercu mojem codziennie; dopókiż wynosić się ma wróg mój nademną?| 5 Przewodnikowi chóru, Psalm Dawida.
[2] Dopókiż Boże zapominać mnie będziesz zupełnie, dopókiż odwracać będziesz oblicze Twoje odemnie?Z{- Na około niegodziwi krążą, gdy się wzmaga zepsucie wśród synów ludzkich.Qz Ty o Boże strzedz ich będziesz, ochronisz ich od tego rodu na wieki.dyA Słowa Boże, słowa czyste, srebro wypławione w topielni ziemi, oczyszczone siedmkroć.x W obec grabieży biednych, w obec jęku ubogich, teraz powstanę, rzecze Bóg; stawię w bezpieczeństwie tego, który tęskni za niem.nwU Którzy powiadają, przez nasz język jesteśmy potężni, wargi nasze z nami: któż panem naszym.Wv' Oby wytępił Bóg wszystkie usta gładkie, języki przemawiające z wysoka.Qu Fałsz prawi jeden drugiemu, usty gładkiemi; dwojakiem sercem mówią.t 5 Przewodnikowi chóru, na ośm głosów. Psalm Dawida.
[2] Dopomóż Boże, bo nie staje pobożnych, bo znikli wierni z pośród synów ludzkich.dsA Bo sprawiedliwym jest Bóg, sprawiedliwość miłuje; prawi oglądać będą oblicze Jego.yrk Jakby deszcz spuszcza na niegodziwych błyskawice, ogień i siarkę, a wiatr spieki jest udziałem ich czary.kqO Bóg sprawiedliwego doświadcza, a niegodziwego i miłującego bezprawie nienawidzi dusza Jego. p Bóg w przybytku świętości Swojej, Bóg, którego w niebiosach tron, oczy Jego widzą, powieki Jego badają synów ludzkich.Ao} Gdy podstawy zburzone będą, sprawiedliwy cóż uczyni.}ns Bo otóż niegodziwi napięli łuk, założyli strzałę na cięciwę, by wystrzelać w ciemności prawych sercem. m  Przewodnikowi chóru; Dawida. Bogu powierzam się. Jakże wam mówić do duszy mojej: schrońcie się na górę waszą, niby ptak.ylk Byś sprawiedliwość wymierzył sierocie i uciśnionemu, by nie wielmożył się więcej człowiek tej ziemi.ak; Życzenia uciśnionych usłyszysz o Boże; pokrzepisz ich serce, wysłucha ucho Twoje.Fj Bóg królem na wieki wieków, znikną pogany z ziemi Jego.jiM Skrusz ramię niegodziwca; a złoczyńcy, obyś złości jego szukał, a nie znalazł więcej.h/ Widzisz jednak Ty! niecność i krzywdę widzisz, by odpłacić ręką Twoją, na Tobie polega nieszczęśliwy, osieroconego Ty byłeś pomocą.[g/ Czemuż ma lżyć niegodziwiec Pana; mawiać w sercu swojem: Ty nie poszukujesz.Sf Powstań Boże, Panie podnieś dłoń Twoję, nie zapominaj uciśnionych!\e1 Mówi w sercu swojem: zapomniał Bóg, zakrył oblicze Swoje, nie ujrzy na wieki.Fd Płaszczy się, czai, aż wpadną w moc jego nieszczęśni.c Czai się w kryjówce, jak lew w gęstwinie, czycha by porwać biednego; porywa biednego, oplątując go w sidła swoje.qb[ Siedzi w zasadzce po zagrodach, w kryjówkach godzi na niewinnego; oczy jego nieszczęsnego śledzą.qa[ Bluźnierstwa usta jego są pełne, podstępu i zdrady, a na języku jego niecność i nieprawość.g`G Mówi w sercu swem: nie zachwieję się, od pokolenia do pokolenia nie będę w złej doli. _ Szczęśliwe są drogi jego każdego czasu; wysoko sądy Twoje, daleko od niego; na wszystkich przeciwników swoich nadyma się.i^K Niegodziwy w wyniosłości ducha swego: nie karci On, niemasz Boga, są wszystkie myśli jego.b]= Albowiem chlubi się niegodziwy żądzą duszy swojej, a łupieżca bluźni, lży Boga._\7 W pysze swojej ściga niegodziwy biednego, usidleni są w knowaniach, które usnuli.K[  Czemuż o Boże stoisz zdaleka, ukrywasz się w czasach niedoli.MZ Rzuć Boże, postrach na nich, niech wiedzą ludy, że ludźmi są.vYe Powstań o Boże, niech się nie rozzuchwali śmiertelny, niech sądzone będą ludy przed obliczem Twojem.UX# Bo nie zawsze zapomnianym jest ubogi, nadzieja biednych nie znika na wieki.JW Znijdą niegodziwi do grobu; wszystkie ludy co zapomniały Pana.V Dał się poznać Bóg, sprawiedliwość wymierzył, w dziele rąk własnych oplątał się niegodziwy. - Higgajon Sela.qU[ Popadły ludy w przepaść, którą zgotowały; w sidła, które zastawiły uwikłała się noga ich.lTQ Abym opowiadał wszystką chwałę Twoję u wrót córy Cyonu, abym się cieszył pomocą Twoją.S Zmiłuj się nademną Boże, spójrz na nędzę moję od nieprzyjaciół moich, któryś mnie wyniósł z bram śmierci.WR' Bo mściciel krwi, On zapamiętał ich, nie zapomniał wołania uciśnionych.hQI Śpiewajcie Bogiu, który zamieszkał na Cyonie, rozpowiadajcie między narodami dzieła Jego.mPS I ufać będą Tobie, którzy znają imię Twoje, bo nie opuściłeś szukających Cię, o Boże.OO I będzie Bóg twierdzą uciśnionemu, twierdzą w czasach niedoli. :n~~|}}}I||u| {z{zzyy=xxx-ww"vv,uu'ttftss{s.rryr-qqq?ppzp9ooo>e>-=d=<<';;::L:99,88477$66-5544^33M2211&007//C..j. --4,,~,++\***))H(''s&&&%$$u$#l""I!! k &!g iJ'_q&":n-*mj5s* j < G  s $ %{:C7KR`?91Wy którzy polegacie na swojem mieniu i wielkiem bogactwem swojem się przechwalacie.[>/1Czemu bym się obawiał w dni złego, gdy grzech napastników moich mnie otacza.T=!1Skłonię ku przypowieści ucho moje, wyłożę przy lutni zagadkę moję.N<1Usta moje głoszą mądrość, a myśl z serca mego roztropność.N;1Zarówno dzieci ludu jak synowie mężów, społem bogaty i biedny.: 1Przewodnikowi chóru, Korachidów, pieśń.
[2] Usłyszcie to wszystkie narody, posłuchajcie wszyscy mieszkańcy świata._970Bo oto ten Pan, Panem naszym na zawsze i na wieki; On przeprowadzi nas aż do zgonu.v8e0 Zwróćcie baczność waszą na zamek, dotrzyjcie do pałaców jego, byście opowiadali pokoleniu późnemu.?7y0 Otoczcie Cyon i okrążcie go, policzcie wieże jego.N60 Cieszy się góra Cyonu, weselą córy Jehudy wobec wyroków Twoich.h5I0 Jak imię Twoje, tak i chwała Twoja po krańce ziemi, sprawiedliwości pełna prawica Twoja.E40 Wspominamy Panie łaskę Twoję pośród świątyni Twojej. 30Jakeśmy słyszeli, tak i widzieliśmy, w mieście Boga zastępów, w mieście Pana naszego; Pan utwierdzi je na wieki. - Sela.:2o0Wiatrem wschodnim połamałeś okręty Tarszyszu.;1q0Trwoga ogarnęła ich tam, drżenie jak rodzącą.60g0Spojrzeli a zdumieli, struchleli, pierzchli.>/w0Bo oto królowie zgromadzili się, wyruszyli społem.9.m0Pan w pałacach jego zasłynął jako twierdza.k-O0Pięknem wzgórzem, uciechą całej ziemi góra Cyonu krańcem północy, gród Króla wielkiego., 0Pieśń. Psalm Korachidów.
[2] Wielkim Bóg i sławionym wielce w grodzie Pana naszego, na górze świętej Swojej.v+e/ Książęta ludów się gromadzą, lud Boga Abrahama; albowiem Pana są tarcze ziemskie, wielce wywyższony.L*/Króluje Pan nad narodami, Pan zasiadł na tronie świętym Swoim.9)m/Bo królem całej ziemi Pan, zaśpiewajcie hymn.Q(/Śpiewajcie Panu śpiewajcie; śpiewajcie królowi naszemu śpiewajcie.A'}/Wstąpił Pan przy okrzykach, Bóg przy odgłosie trąb.W&'/Wybrał nam dziedzictwo nasze, chwałę Jakóba, którego umiłował. - Sela.F%/Podbija ludy pod władzę naszą, a narody pod stopy nasze.O$/Albowiem Bóg Najwyższy wspaniały, król wielki nad całą ziemią.# /Przewodnikowi chóru, Korachidów, pieśń.
[2] Wszystkie narody uderzcie w dłoń, wołajcie do Pana głosem radości.F". Bóg zastępów z nami, twierdzą naszą Pan Jakóba. Sela.Z!-. Przestańcie i poznajcie żem ja Pan, góruję ponad narody, góruję na ziemi._ 7. Uśmierza wojny do krańców ziemi; łuki druzgoce i kruszy kopie, wozy pali ogniem.[/.Pójdźcie, spójrzcie na dzieła Boże, który zrządził spustoszenia na ziemi.F.Bóg zastępów z nami, twierdzą naszą Pan Jakóba. Sela.b=.Burzyły się narody, runęły królestwa, rozległ się głos Jego, struchlała ziemia.Z-.Pan w pośród niego, nie zachwieje się; ocali go Pan, zanim zaświta poranek.^5.Strumień i potoki jego, rozweselą gród Pański, święte przybytki Najwyższego.eC.Niech szumią, wzburzą się wody jego, niech zadrżą góry przed majestatem jego. - Sela.iK.Przeto nie zatrwożym się gdy wstrząśnie się ziemia, a zapadną się góry w łono mórz. %.Przewodnikowi chóru Korachidów. Dla chóru dziewic, pieśń.
[2] Pan nam ucieczką i obroną, pomocą w utrapieniach, blizkim bardzo.gG-Wspominać będę imię twoje po wsze pokolenia; przeto narody sławić Cię będą na wieki.c?-Miasto ojców twoich, będą synowie twoi, postanowisz ich książętami po całym kraju.T!-Prowadzone są wśród wesela i radości, wstępują na dwór królewski.`9-We wzorzystej odzieży prowadzą ją do króla, dziewice za nią, druchny przydane ci.Z-- Pełna wspaniałości królewna w swem wnętrzu, z tkaniny złotej jej strój.@{- Córo Tyru, darami oblicze twoje powitają możni ludu.Y+- A gdy zażąda król wdzięku twojego, bo on pan twój, skłoń się ku niemu.hI- Słuchaj córo i spójrz, i skłoń ucho twoje i zapomnij lud twój i dom rodzica twojego.wg- Córy królewskie są między oblubienicami twojemi; stanęła małżonka po prawicy twojej w złocie Ofiru.-Myrrhą, aloesem i kassyą wszystkie szaty twoje, z pośród pałaców z kości słoniowej, lirnicy cię rozweselają. -Ukochałeś cnotę, a nienawidzisz bezprawia. Przeto pomazał cię Pan, Bóg twój, olejem wesela, ponad rówienniki twoje.\ 1-Tron twój, jak Pan wiecznietrwały, berło sprawiedliwe, berło królestwa twego.Y +-Strzały twoje ostre, ludy pod ciebie padają, ugodzą w serce wrogów króla. -A w stroju swoim wystąp, wyrusz dla sprawy prawdy, i pognębionej sprawiedliwości, a niech ci wskaże przewagi prawica twoja. S -Przypasz miecz twoj do biodra mocarzu, świetność twą i strój twój.xi-Urodziwszy jesteś od synów Adama, rozlany wdzięk na ustach twoich; przeto pobłogosławi cię Pan na wieki.i M-Przewodnikowi chóru na sześć głosów, przez synów Koracha, dumanie, pieśń miłości.
[2] Wynurza się z serca mego słowo wdzięczne, wypowiadam wiersz mój królowi, język mój oby był rylcem pisarza biegłego.G,Powstań na pomoc nam i wybaw nas dla miłosierdzia Twojego.O,Bo poniżona do prochu dusza nasza, przylgnął do ziemi żywot nasz.H ,Czemu oblicze Twe zakrywasz, zapominasz nędzę i ucisk nasz.Q,Ocuć się, czemu śpisz Panie, przebudź się, nie porzucaj na zawsze.M,Bo dla Ciebie zabijani bywamy codzień, uważani jako owce rzeźni.G,Czyżby Pan nie dociekł tego, wszak On zna skrytości serca.dA,Gdybyśmy zapomnieli Imię Pana naszego, a wyciągnęli dłonie nasze do bóztwa cudzego;^5,Wszak zgniotłoś nas pośród szakali, i rozciągnąłeś nad nami cień śmierci._~7,Nie cofnęło się wstecz serce nasze, ani zboczyły kroki nasze od ścieżki Twojej.q}[,Wszystko to spotkało nas, a nie zapomnieliśmy Cię, aniśmy przeniewierzyli się przymierzu Twojemu.J| ,Dla głosu bluźniercy i potwarcy, w obec wroga i mściciela.Q{,Cały dzień hańba moja przedemną, a wstyd oblicza mego okrywa mnie.`z9,Uczyniłeś nas przysłowiem między ludami, przedmiotem politowania między narodami.eyC, Podałeś nas na wzgardę sąsiadom naszym, na pośmiewisko i urąganie otoczeniu naszemu.Kx, Sprzedałeś lud Twój za marne, i nie lichwiłeś o ich cenę.Qw, Podałeś nas jako trzodę na żer, a między ludy rozproszyłeś nas.Yv+, Dałeś się nam cofnąć w obec wroga, a nieprzyjaciele nasi grabili dowoli.`u9, Wszelako porzuciłeś i zawstydziłeś nas i nie wystąpiłeś w szeregach naszych.Tt!,Panem się chlubimy codzień, a imię Twoje na wieki wysławiamy. - Sela.]s3,Lecz ty ocalasz nas od gnębicieli naszych, a nieprzyjaciół naszych pohańbiasz.Ar},Bo nie na łuku moim polegam, ani mnie miecz mój ocali.^q5,Tobą gnębicieli naszych odeprzemy; imieniem Twojem zdepczem przeciwników naszych.Bp,Tyś sam królem moim; Panie, nakaż zwycięztwa Jakóba.*oM,Bo nie mieczem swoim posiedli ziemię, ani ramię ich pomogło im, lecz prawica Twoja, i ramię Twoje; i światło oblicza Twojego, bo upodobałeś ich sobie.knO,Tyś dłonią Twoją ludy wygnał a zasadziłeś ich; wytraciłeś narody a rozkrzewiłeś ich.>m w,Przewodnikowi chóru, synów Koracha dumanie.
[2] Panie, na własne uszy słyszeliśmy, ojcowie nasi opowiadali nam o dziele, które spełniłeś za dni ich, za czasów dawnych. l9+Czemużeś zgnębiona duszo moja i zawodzisz we mnie, miej ufność w Panu, bo jeszcze dziękczynić będę Mu, zbawieniu oblicza mego, Panu mojemu.|kq+Abym przyszedł do ołtarza Pana, do Pana radości i wesela mojego i dziękczynił Ci lutnią Panie, Panie mój.j%+Zeszlij światło Twoje, i prawdę Twoję, niech one przewodniczą mi, zaprowadzą mnie do góry świętej Twojej i do przybytków Twoich.liQ+Bo Ty Panie mój wszechmocny, czemu porzucasz mnie, czemu w żałobie chodzę pod uciskiem wroga.uh e+Sądź mnie Panie i obroń sprawę moję od ludu niemiłosiernego, od ludzi zdrady i bezprawia wybaw mnie.*gM* Czemużeś zgnębiona duszo moja i czemu zawodzisz we mnie? miej ufność w Panu, bo jeszcze dziękczynić będę Mu, zbawieniu oblicza mojego i Panu mojemu.sf_* Kalecząc kości moje znęcają się nademną ciemięzcy moi, mówiąc do mnie codzień: gdzie Pan Twój.neU* Wołam do Pana opoki mojej, czemu zapomniałeś mnie, czemu w żałobie chodzę pod uciskiem wroga.ldQ*Dniem zsyłał Bóg łaskę Swą, a nocą pieśń Jego przy mnie, modlitwa do Pana życia mojego.cw*Przepaść przepaści przyzywa przy odgłosie wodospadów Twoich, wszystkie nurty i fale Twoje ponademną przeszły.vbe*Panie mój, we mnie dusza moja zgnębiona, gdy wspominam Cię na ziemi Jordanu i Chermonu, na górze Micar.a%*Czemużeś zgnębiona duszo moja, a zawodzisz we mnie; miej ufność w Panu, bo jeszcze dziękczynić będę Mu za zbawienie oblicza Jego.>`u*To pomnę, i wylewam w sobie duszę moję, jakem wstępował do przybytku, jak zdążałem z innymi do domu Pana, przy odgłosie wesela i dziękczynienia, poczet świętujący.__7*Była mi łza moja pokarmem dniem i nocą, gdy mówią mi codzień: gdzie Pan twój?g^G*Łaknie dusza moja Pana, Boga żywego, kiedyż przyjdę, i ukażę się przed obliczem Pana. ] *Przewodnikowi chóru, dumanie synów Koracha.
[2] Jak łania tęskni do źródeł wód, tak dusza moja tęskni do Ciebie Panie.X\)) Błogosławiony Bóg, Pan Izraela od wieczności do wieczności. Amen i amen.[[/) A mnie, dla niewinności mojej wspierasz mnie, i stawiasz przed Sobą na wieki.bZ=) Przez to poznam, żeś Sobie upodobał we mnie, gdy nie zatryumfuje wróg mój nademną.MY) A Ty Boże zmiłuj się nademną, dźwignij mię, a odpłacę im.jXM) Nawet przyjaciel mój, na którym polegałem, który jada chleb mój, podniósł na mnie stopę.SW)Sprawa zgubna rozlana w nim, a gdy się położył, już nie powstanie.]V3)Społem przeciw mnie szepcą, wszyscy nienawidzący mnie, na mnie knują; biada mi.Uw)A gdy przyjdzie kto odwiedzić, fałsz mówi, serce jego zbiera niegodziwości, wychodzi on na ulicę i rozgłasza.PT)Wrogi moje mówią: źle ze mną, kiedyż umrze i zaginie imię jego.^S5)Jam rzekł: Boże zmiłuj się nademną, uzdrów duszę moję, bom zgrzeszył Tobie.^R5)Bóg go wesprze na łożu boleści, całe posłanie jego odmienisz w chorobie jego.uQc)Bóg go ustrzeże i zachowa przy życiu; szczęsnym będzie na ziemi i nie odda go na wolę wrogów jego.zP o)Przewodnikowi chóru. Psalm Dawida.
[2] Szczęsny kto ma wzgląd na biednego, w dzień niedoli ocali go Bóg.tOa(Ja zaś biedny i nędzny, Pan o mnie pomyśli, pomocą moją i zbawcą moim Ty, Panie mój nie zwlekaj.N)(Niech ucieszą i uradują się w Tobie wszyscy pożądający Cię, niech powtarzają wciąż: wielkim jest Bóg, miłujący zbawienie Twoje.PM(Niech osłupieją ze sromoty, ci, którzy szczują na mnie - hej, hej!,LQ(Niech zawstydzą się i zarumienią społem, czyhający na życie moje, aby je porwać, niech pierzchną i okryją się hańbą pragnący nieszczęścia mojego.=Ku( Racz Boże ocalić mnie, Boże na pomoc mi pospiesz.5Jc( Albowiem opadły mnie klęski bez liczby, doścignęły mnie winy moje, a nie mogę ich przejrzeć, liczniejsze są niż włosy głowy mojej, a serce moje opuszcza mnie.{Io( Ty Boże nie uchylisz miłosierdzia Twojego odemnie, łaska i niezawodność Twoja niechaj zawsze mnie strzegą.#H?( Sprawiedliwości Twej nie ukrywam w sercu mojem, o prawdzie i pomocy Twojej opowiadam, nie taję łaski i niezawodności Twojej przed zborom licznym.gGG( Zapowiadam zbawienie w zborze licznym, oto warg moich nie powściągam, Boże, wiesz o tem.SF(Spełniać wolę Twoję, Panie pragnę, a nauka Twoja we wnętrzu mojem.IE (Tedy rzekłem, oto przybyłem ze zwojem księgi przepisanej mi.}Ds(Ofiar bitych i śniednych nie żądasz, w uszy mi to wpoiłeś, całopalenia i obiaty rozgrzesznej nie wymagasz.)CK(Wiele spełniłeś Ty Boże, Panie mój cudów i zamysłów Twoich dla nas; nic nie dorówna Ci, by wymówić i wygłosić, zbyt liczne są, by je wymienić.yBk(Szczęsny mąż, który uczynił Boga nadzieją swą, i nie zwrócił się ku hardym i zwolennikom kłamstwa.xAi(I dał w usta moje pieśń nową, chwałę Panu naszemu; ujrzą to tłumy a ulękną się i zaufają Bogu.@(I wydobył mnie z otchłani ogłuszającej, z grzęzkiego bagna, i postawił na opoce nogi moje, upewnił kroki moje.? (Przewodnikowi chóru. Dawida pieśń.
[2] Czekać czekałem Boga, a skłonił się ku mnie i wysłuchał wołanie moje.N>' Ulżyj mi, abym się orzeźwił, zanim odejdę, a nie będzie mnie.#=?' Wysłuchaj modlitwę moję Boże, wołanie moje usłysz, na łzy moje nie milcz, bo przychodniem ja u Ciebie, przysiedleniec jak wszyscy przodkowie moi. <' Karami za winy karcisz człowieka i niweczysz, niby mól, jego wspaniałość, zaprawdę, znikomością każdy człowiek. - Sela.D;' Odwróć odemnie plagę Twą, od grozy ręki Twojej ginę.F:' Zaniemiałem i nie otwieram ust moich, boś Ty to uczynił.^95'Od wszelkich przewinień moich wyzwól mnie, pośmiewiskiem podłych nie czyń mnie.Q8'A teraz czego mam się spodziewać Panie? Nadzieja moja, w Tobie ona.7w'Zaprawdę, niby widmo błąka się człowiek, tylko dla marności wrzawę czyni, gromadzi a nie wie kto to zabierze. 69'Oto piędziami wymierzyłeś dni moje, a wiek mój jak nicość przed Tobą. Zaprawdę, wszystko znikomością, każdy człowiek istniejący. - Sela.a5;'Objaw mi Boże koniec mój, i wymiar dni moich jakim jest, bym poznał jak nikłym ja.x4i'Rozgorzało się serce we wnętrzu mojem, w umyśle moim zapłonął ogień, i przemówiłem językiem moim.[3/'Zaniemiałem milczeniem, zwątpiłem o dobrom, choć ból mój się zajątrzył.E2 'Przewodnikowi chóru Jedutunowi. Psalm Dawida.
[2] Rzekłem: Strzedz będę dróg moich, bym nie zgrzeszył językiem moim; utrzymam ustom moim zamknięcie, póki niegodziwy przedemną.51e&Pospiesz na ratunek mój Panie, pomocy moja.H0 &Nie opuszczaj mnie Boże Panie mój, nie oddalaj się odemnie.c/?&I odpłacający złem za dobre, którzy mnie prześladują, za to że dążę za dobrem._.7&A wrogi moje żyją, wzmacniają się, mnożą się nienawidzący mnie niesłusznie.<-s&Bo winę mą wyjawiam, a pokutuję za grzech mój.@,{&Bom ja na upadek gotów, a ból mój obecny mi zawsze.t+a&Bom rzekł: niech nie mają uciechy ze mnie; gdy się chwieje noga moja, niech nademnie się nie wynoszą.D*&Bo Ciebie Boże wyczekuję; Ty odpowiesz Boże Panie mój.[)/&I stałem się jak człowiek, który nie rozumie, a nie ma w uściech odprawy.R(& A ja jak głuchy nie słyszę, i jak niemy, co nie otwiera ust swoich. ' & A zastawiają sidła co żądają duszy mojej, a pragnący nieszczęścia mego miotają obelgi, i zdrady cały dzień knują.^&5& Przyjaciele moi i towarzysze od plagi mojej stronią, a blizcy moi zdala stanęli.u%c& Serce moje kołace, opuściła mnie siła moja, a światło oczu moich, i ono nie ostało się przy mnie.^$5& Panie obecnem Tobie całe pragnienie moje, a westchnie moje przed Tobą nie ukryte.U##&Strętwiałem i skruszyłem się wielce, jęczę ze wzburzenia serca mego.O"&Albowiem biodra moje pełne zgorzeli, a nic zdrowego w ciele mojem.S!&Pokrzywiłem się, pochyliłem bardzo, cały dzień w żałobie chodzę.H  &Zaropiały i zajątrzyły się rany moje, dla głupoty mojej.^5&Bo winy moje przerosły głowę moję, jako brzemię ciężkie, przeciążają mnie.xi&Ani cząstki zdrowej na ciele mojem w obec gniewu Twego, niema spokoju członkom moim w obec grzechu mojego.K&Bo strzały Twoje utkwiły we mnie, a tknęła mnie ręka Twoja.w i&Psalm Dawida na wspomnienie.
[2] Boże w gniewie Twoim nie karć mnie, w oburzeniu Twojem nie karaj mnie.b=%(Wspomaga ich Bóg i ocala ich, ocala ich od niegodziwych i wybawia ich, bo zaufali Mu.N%'A zbawienie sprawiedliwych od Boga, On obroną ich w czas niedoli.^5%&A występni wytępieni będą społem, przyszłość niegodziwych zniweczoną jest.U#%%Strzeż niewinnego, patrz prawego, bo przyszłość jest dla męża pokoju.P%$A przeminął i otóż nie ma go, szukałem go a nie znalazł się.dA%#Widziałem niezbożnika przemożnego, rozpierającego się niby samorosłe drzewo zielone.%"Miej nadzieję w Bogu, przestrzegaj drogi Jego, a On Cię wywyższy, abyś odziedziczył ziemię; zagładę niegodziwych zobaczysz.U#%!Bóg nie zostawi go w ręku jego, i nie potępi go, gdy będzie sądzony.K% Czyha niegodziwy na sprawiedliwego i pragnie śmierć mu zadać.F%Nauka Pana jego w jego sercu; nie chwieją się kroki jego.T!%Usta sprawiedliwego wysnuwają mądrość, a język jego wygłasza prawo.N%Sprawiedliwi odziedziczą ziemię i zamieszkają na zawsze na niej. %Albowiem Bóg miłuje prawość i nie opuści pobożnych swoich; na wieki ma ich w straży Swojej, a ród niegodziwych zaginie.J %Stroń od złego, a czyń dobrze, a bądź spokojnym na wieki.\ 1%Codzień miłosiernym jest i rozpożycza; a potomstwo jego błogosławieństwem. %Młody byłem i zestarzałem się, a nie widziałem sprawiedliwego opuszczonym, ani potomstwa jego żebrzącego chleba.< s%Chociaż upadnie, nie runie, gdyż Bóg wspiera go.O %Pzez Boga kroki męża są kierowane, a drogę Jego upodobał sobie.W '%Bo błogosławieni Jego posiędą ziemię, a wyklęci Jego będą zatraceni.V%%Pożycza niegodziwy a nie płaci, a sprawiedliwy miłosierny jest i daje.`9%Albowiem niegodziwcy zaginą, a wrogi Boga jak krasa łąk znikną, jako dym znikną.R%Nie zawstydzą się w złą godzinę, a w dni głodu będą nasyceni.L%Zna Bóg losy nieskazitelnych, a dziedzictwo ich wieczne będzie.Z-%Albowiem ramiona niegodziwców połamane będą, a wesprze sprawiedliwych Bóg.O%Lepiej z małem sprawiedliwemu, niż w dostatku niegodziwcom wielu.F%Miecz ich przebije ich serce, a łuki ich połamane będą.%Miecza dobyli niegodziwcy, naciągnęli łuk swój, by porazić biednego i uciśnionego, by wytracić postępujących prostą drogą.;q% Pan urąga mu, bo widzi że nadchodzi dzień jego.M% Knuje niegodziwy przeciw sprawiedliwemu i ostrzy nań zęby swoje.P~% Ale pokorni posiędą ziemię i napawać się będą pełnią pokoju.d}A% A jeszcze chwila, a nie będzie niegodziwego; spojrzysz na miejsce jego, a nie masz go.\|1% Albowiem złoczyńcy zatraceni będą, a ufający Bogu, oni odziedziczą ziemię.b{=%Zaniechaj gniewu, i porzuć zapalczywość, nie obruszaj się, bo to jedynie do złego.~zu%Poddaj się Bogu i wyczekuj go, nie zazdrość temu, któremu się powodzi, człowiekowi, który spełnił zamiary.ay;%I wywiedzie jak światło sprawiedliwość Twoję, a prawo Twoje jak jasne południe.Ex%Porucz Bogu drogę twoję, i polegaj na Nim, a on dokona.Ew%I napawaj się Bogiem, a spełni życzenia serca twojego.Kv%Zaufaj Bogu i czyń dobrze, żyj w kraju i pielęgnuj prawdę.Tu!%Bo jak trawa wprędce będą podcięci, i jako chwast zielony powiędną.`t ;%Dawida psalm. - Nie obruszaj się na złoczyńców nie zajrzyj czyniącym nieprawość.Hs $ Tam już padają złoczyńcy, porażeni i nie mogą powstać.^r5$ Niech nie nastąpi na mnie noga pychy, a ręka bezbożnych niech mnie nie potrąca.mqS$ Rozciągnij łaskę Twoję nad tymi, co poznali cię; a sprawiedliwość Twoję na prawych sercem.Op$ Bo z Tobą źródło życia, w świetle Twojem oglądamy światło.[o/$Nasyceni obfitością domu Twojego, a strumieniem rozkoszy Twoich napawasz ich. sn_$Jak cenną jest łaska Twoja, Panie, a synowie Adama, którzy pod cienie skrzydeł Twoich się chronią.m$Sprawiedliwość Twoja jako góry najwyższe, Twoje wyroki jako głębia niezmierna, człowieka i zwierzę wspomagasz Boże.Xl)$Boże do niebios sięga miłosierdzie Twoje, niezawodność Twoja pod obłoki.gkG$Nieprawość zamyśla na łożu swojem, stanął na drodze niedobrej, złem nie brzydzi się.bj=$Mowa ust jego nieprawość i obłuda, pomija by stać się mędrszym i poprawić się.Li$Bo schlebia mu w oczy, by znalazł grzech jego, by nienawidzieć.h 3$Przewodnikowi chóru, Od sługi Bożego, od Dawida.
[2] Słowo występku do niegodziwego w sercu mojem. Nie ma bojaźni Boga przed oczyma Jego.bg=#A język mój będzie opowiadał sprawiedliwość Twoję, dzień cały chwałę Twoję./fW#Niech się uradują i ucieszą ci, co pragną usprawiedliwienia mego, i niech mawiają zawsze: wywyższon niech będzie Bóg, który życzy pokoju słudze Swojemu.e7#Niech się zawstydzą i zarumienią społem, co cieszą się niedolą moją; niech okryją się hańbą i sromotą, którzy wynoszą się nademnie.jdM#Niech nie powiedzą sobie: otóż jest życzenie nasze, niech nie powiedzą: unicestwiliśmy go.gcG#Sądź mnie po sprawiedliwości Twojej Boże, Panie mój, a niech nie mają ze mnie uciechy.Vb%#Obudź się a ocuć dla prawa mojego, Boże mój i Panie dla sprawy mojej.Ha #Widzisz to Boże, nie zamilcz; Panie nie oddalaj się odemnie.W`'#Rozwierają na mnie usta swoje, wołają: otóż! otóż! widzi to oko nasze.W_'#Bo nie zgodę głoszą, a na spokojnych tej ziemi słowa zdradne zmyślają.^{#Niech nie mają ze mnie uciechy, ci co mnie nienawidzą niesłusznie, a wrogują bez powodu; niech nie mrugają okiem.`]9#Wysławiać Cię będę w zborze wielkim, wśród ludu licznego chwalić Cię będę.~\u#Panie dopókiż patrzyć na to będziesz, odwiedź duszę moję od ich zgubnych zamysłów, od lwiąt moję jedyną.G[#Z obłudnymi szydercami i pochlebcami ostrzą na mnie zęby.Z%#A oni w upadku moim cioszą się i gromadzą, gromadzą się przeciw mnie oszczercy których nie znam, szarpią mnie i nie poprzestają.Y#Jak gdyby przyjacielem, jakby bratem moim był, błąkałem się; jakoby w żałobie po matce w czerni pochyliłem się.X# A ja, w czas ich niemocy, wdziałem wór żałobny, trapiłem postom duszę moję, a modlitwa moja do piorsi mej wracała.:Wo# Płacą mi złem za dobre; osierocona dusza moja.DV# Stawają świadki przemocy, o czem nie wiem badają mnie.U## Wszystkie członki moje zawołają: Boże, kto równy Tobie, który wybawiasz biednego od silniejszego, biednego i ubogiego od łupieżcy.KT# A dusza moja rozraduje się w Bogu, ucieszy, się pomocą Jego.}Ss#Niech spotka go zaguba bezwiednie; a sidła, które ukrył niech uwikłają go, z łoskotem niech wpadnie w nie.hRI#Gdyż bez przyczyny zastawiali mi zgubne sidła swoje, bez przyczyny podkopywali, życie moje.XQ)#Niech będzie droga ich ciemna i śliska, a anioł Boży niechaj ich ściga.WP'#Niech będą jak plewa w obec wiatru; a anioł Boży niechaj ich rozproszy.O##Niech zawstydzą się i zapłoną, którzy czyhają na życie moje, niech pierzchną i zarumienia się, którzy myślą o zagubie mojej.nNU#Porwij oszczep i stań zaporą przeciw prześladowcom moim; rzeknij duszy mojej, pomocą twoją Ja.EM#Chwyć za puklerz i tarczę, a powstań ku obronie mojej.tL c#Od Dawida. Rozpraw się Boże z tymi, którzy prawują się ze mną; zwalcz tych, co przeciw mnie walczą.[K/"Wyzwala Bóg duszę sług swoich, a nie będą potępieni wszyscy, co ufają Mu.QJ"Uśmierca niegodziwego zło; a wrogi sprawiedliwego potępieni będą.MI"Strzeże wszystkie członki jego, ani jeden z nich nie uszkodzony.UH#"Liczne są dolegliwości sprawiedliwego, ale ze wszystkich wybawia go Bóg.IG "Blizkim Bóg złamanym w sercu; skruszonych w duchu wspomaga.LF"Wołają, a Bóg słucha, i ze wszystkich cierpień ich wyzwala.KE"Gniew Boga na złoczyńców, by zgładzić z ziemi ich pamięć.ID "Oto oko Pańskie ku bogobojnym, a ucho Jego ku ich błaganiom.SC"Stroń od złego, a czyń dobrze, pragnij zgody i ubiegaj się za nią.HB " Strzeż języka swego od zła, i ust twoich od mowy zdradnej.SA" Któryż mąż, co pragnie życia, miłuje dni swoje, by oglądał dobro.M@" Pójdźcie dzieci, posłuchajcie mnie, bojaźni Bożej nauczę was.`?9" Lwięta łakną i głód cierpią; a szukającym Boga nie zbraknie wszelkiego dobra.N>" Czcijcie Boga Święci Jego, bo niemasz niedostatku dla bogobojnych.]=3"Posmakujcie i zobaczcie jak dobrym Bóg; szczęsny mąż, co chroni się do Niego.O<"Rozłożył się anioł Boży dokoła wiernych Jego, i wybawił ich.^;5"Ten oto biedny wołał, a Bóg usłyszał, i ze wszystkich utrapień wyzwolił go.R:"Spojrzeli ku Niemu i rozpromienieni byli, a oblicza ich nie pobladły._97"Szukałem Boga i wysłuchał mnie, a ze wszystkich niepokojów moich wybawił mnie.I8 "Wynoście Boga wraz zemną, i wywyższajmy imię Jego społem.V7%"Bogiem się chlubi dusza moja; niech usłyszą uciśnieni i pocieszą się.(6 K"Od Dawida. Kiedy zataiwszy rozum swój przed Abimelechem, a wygnany odszedł.
[2] Wielbić będę Boga każdego czasu, zawsze chwała Jego w ustach moich.S5!Niech będzie miłosierdzie Twoje Boże nad nami, jakeśmy zaufali Tobie.b4=!Albowiem w Nim raduje się serce nasze, bo w imię święte Jego pokładamy nadzieję.A3}!Dusza nasza wygląda Boga, naszą pomocą i tarczą On.U2#!By wybawić od śmierci duszę ich, i zachować ich życie podczas głodu.W1'!Otóż oko Boże nad wielbicielami Swoimi, nad ufającymi miłosierdziu Jego.G0!Zawodny rumak w wygranej, i potęgą swej mocy nie uchroni.P/!Króla nie wybawia mnogie wojsko, a bohatera nie ocala pełnia siły.S.!Który kształtuje wraz serca ich, który zważa na wszystkie sprawy ich.Q-!Z przybytku siedziby Swojej spoziera na wszystkich mieszkańców ziemi.>,w! Z niebios spogląda Bóg, widzi wszystkie syny Adama._+7! Szczęsny naród, którego Bóg jest Panem, lud, który wybrał na dziedzictwo Swoje.`*9! Postanowienie Boga na wieki się ostoi, zamysły serca Jego z pokolenia w pokolenie.=)u! Bóg wywraca zamiary pogan, niweczy zamysły ludów.I( ! Albowiem On rzekł, a stało się, On rozkazał, a stanęło._'7!Niech boi się Boga cała ziemia, przed Nim niech drżą wszyscy mieszkańcy świata.I& !Skupia niby w ścianę wody morza, składa w zbiorniki tonie.X%)!Słowem Bożem niebiosa stanęły, tchnieniem ust Jego wszystkie ich zastępy.W$'!Miłuje sprawiedliwość i prawo, miłosierdzia Bożego pełną jest ziemia.J# !Bo rzetelne jest słowo Boże, a każde Jego dzieło prawdziwe.O"!Śpiewajcie Mu pieśń nową, udatnie zagrajcie przy odgłosie trąb.N!!Wysławiajcie Boga cytrą, lirą dziesięciostrunną śpiewajcie Mu.E  !Weselcie się sprawiedliwi w Bogu; prawym przystoi chwała.hI Radujcie się w Bogu i cieszcie się sprawiedliwi, i weselcie się wszyscy szczerego serca.S Wiele cierpień przypada niegodziwemu; a ufającego Bogu łaską otacza. Nie bądźcie jako koń, jako muł bezrozumny, którego uzdą i wędzidłem żuchwę kiełznać, bo nie zbliży się ktobie.wg Uczynię cię roztropnym, wskażę ci drogę tę, po której postępować masz, utwierdzę na tobie oko moje._7 Tyś ochroną mi, od niedoli strzeżesz mnie, hymnem zbawienia otaczasz mnie. - Sela. O to modlić się winien każdy pobożny do Ciebie, czasu w którym znaleźć Cię może, by wylew wód wielkich go nie dosięgnął.5 Grzech mój wyznałem Tobie, a winy mojej nie taiłem; rzekłem: wyjawię przestępstwa moje Bogu, a Tyś odpuścił winę grzechu mojego. - Sela.fE Bo dzień i noc ciężyła na mnie ręka Twoja, zanikł tuk mój od upałów lata. - Sela. U# Bo gdym przemilczał, próchniały kości moje, a jęczałem cały dzień.a; Szczęsny człowiek, któremu nie poczyta Bóg winy, a niema w jego duchu złudzenia.Q  Dawida dumanie: Szczęsny, komu odpuszczony występek, wybaczony grzech.gGBądźcie silni, i niech się utwierdzi serce wasze, wy wszyscy, co macie nadzieję w Bogu.dAMiłujcie Boga wszyscy pobożni Jego; wiernych strzeże Bóg i odpłaca sowicie pysznemu.'A jam rzekł w przerażeniu mojem: jestem odtrącony z przed oblicza Twego; aleś słyszał głos modlitwy mojej, gdy wołałem do Ciebie.[/Błogosławion Bóg, że cudownie łaskę Swą okazał mi w grodzie oblężonym.pYOsłaniasz ich osłoną oblicza Twego od knowań ludzi, ukrywasz ich w namiocie przed zwadą plemion. Jak wielką dobroć Twoja, którą zachowałeś dla bogobojnych, którą przygotowałeś dla ufających Ci w obec synów ludzkich.gGNiech oniemieją usta kłamliwe, co mówią o sprawiedliwym hardo, wyniośle i pogardliwie.y kBoże, obym się nie zawstydził, żem wzywał Ciebie; niech zawstydzą się niegodziwi i zamilkną w grobie.U #Zaświeć obliczem Twojem nad sługą Twoim; wspomóż mi w łasce Twojej.W 'W ręku Twoim losy moje; wybaw mnie z mocy wrogów i prześladowców moich.@ {A ja na tobie polegam; Boże, rzekłem: Panem moim Ty.  Albowiem słyszę obelżywość tłumu, zbiegowisko dokoła, jak się zmawiają wespół na mnie; by odebrać mi życie przemyśliwają.R Zapomniany jestem, jak umarły, z serca; podobny do naczynia zużytego.+ Gwoli prześladowcom moim jestem hańbą, nawet sąsiadom moim wielce; postrachem znajomych. Spotykający mnie na ulicy, usuwają się odemnie. Bo spełniło się w trosce życie moje, a lata moje w westchnieniach, zwątlała w grzechu siła moja, a kości moje zanikły. 3xm)~~7}}]||`|{{Czzzyysy,xxoxww=vvv>uuu[ttt>sssrrPqgqpp@ooo-nnsn&mmomllAkkkNjiiiIihh-gg?ffeeBdd,cbbWaaa:``{__u^^^d^]]p]\\`[[[=ZZZ3YYCXXoWWzVV'UUU$TT~TSS[SRRTQ7PP]OOqNNN>MMMDLL6KKtKJJ\III1HGGG)FF)EEEFDDDCBBBBAAI@??X?>>3==k=<<^<;; ::M999"88C77j666-55f44~4,3222F111%000,//_...$--M,,,;++d***<))((('v'&&`%%%]$$$4##U#""_"!!? ~ 8Fg,_pT+y8s_"G\K m j N X  GM=EH<x[r/EBo kogo zraniłeś, ścigają; a o bolu porażonych przez Ciebie rozpowiadają.cq?ENiech stanie się zamek ich pustkowiem; w namiotach ich niechaj nie będzie mieszkańca.RpEWylej na nich gniew Twój; a zapalczywość Twoja niech dosięgnie ich.^o5ENiech zaćmią się oczy ich, by nie widzieli; a biodra ich nieustannie zachwiewaj.SnENiech stół ich będzie dla nich zasadzką; a dla bezpiecznych sidłem.RmEWdali w pokarm mój żółć; a w pragnieniu mojem poili mnie kwasem.}lsEHańba kruszy serce moje i jestem zbolały; czekam spółczucia a niemasz go, pocieszających, a nie znalazłem.ekCETy znasz hańbę moję, i wstyd mój, i sromotę moję; obecni Ci wszyscy ciemięzcy moi.RjEZbliż się do duszy mojej i wybaw ją; z powodu wrogów wyzwól mnie.hiIEI nie skrywaj oblicza Twego przed sługą Twoim, bom uciśniony; pospiesz i wysłuchaj mnie.phYEWysłuchaj mnie Boże, bo błogą łaska Twoja; w wielkiem miłosierdziu Twojem zwróć się do mnie.g{ENiech nie uniesie mnie prąd wody, i niech nie pochłonie mnie głębia, i nie zawrze nademną topiel paszczy swojej.xfiEWydobądź mnie z błota, abym nie utonął; niech ocalonym będę od przeciwników moich i z głębin wód.eE A ja - modlitwa moja do Ciebie Boże, w porę łaski Panie; w wielkiem miłosierdziu Twojem, odpowiedz mi ziszczeniem pomocy Twojej.OdE Rozpowiadają o mnie przesiadujący w bramach i śpiewki pijanych.LcE I włożyłem miasto szaty wór; i stałem się im przysłowiem.Vb%E I wypłakałem poszcząc duszę moję; a było to na urągowisko dla mnie.jaME Bo gorliwość dla domu Twego trawiła mnie; a szyderstwa urągających Tobie spadały na mnie.O`EObcym się stałem braciom moim; i nieznanym dla synów matki mojej.O_EWszak dla Ciebie znosiłem szyderstwo; okrył rumieniec oblicze moje.^/ENiechaj nie powstydzą się przezemnie ufający Ci Panie, Boże zastępów; niech nie zarumienią się przezemnie szukający Cię, Panie Izraela.T]!EPanie Ty znasz nieroztropność moję, a winy moje przed Tobą nie tajne.-\SELiczniejsi niż włosy głowy mojej są nienawidzący mnie daremnie, wzmogli się ciemięzcy moi, wrogi moje bez powodu; czegom nie zagrabił nigdy, mam zwrócić.h[IEZnużyłem się wołając, zaschło gardło moje; omdlały oczy moje wyglądając Pana mojego.wZgEUgrzązłem w bagnie bezdennem, a niemasz oparcia; dostałem się w głębie wód, a prąd uniósł mnie.Y EPrzewodnikowi chóru na sześć głosów. Od Dawida.
[2] Wspomóż mię Panie, bo doszły wody aż do zagrożenia życiu.{XoD#Wspaniałyś Panie w świątyniach Twoich; Pan Izraela On daje siłę i potęgę narodowi; błogosławiony Pan.]W3D"Oddajcie sławę Panu; wśród Izraela majestat Jego, a potęga Jego w obłokach.mVSD!Który unosi się w niebiosach niebios odwiecznych; oto rozległ się głos Jego, głos potężny.IU D Królestwa ziemi, śpiewajcie Panu, wysławiajcie Pana. - Sela.RTDPrzychodzą potężni z Egiptu; ziemia Kusz wyciąga ręce swe do Pana.S%DRozgromiłeś zwierzę sitowia, gromadę byków wśród cieląt ludów, że pełzają ze sztabami srebra; rozproszył narody bojów żądne.NRDDo przybytku Twojego nad Jeruzalem, Tobie przynoszą królowie dary.YQ+DUstanowił Pan twój potęgę twoję; utwierdź Panie, coś zdziałał dla nas.|PqDTam Benjamin najmłodszy, zwycięzca ich; książęta Jehudy, hufce ich, książęta Zebulun, książęta Naftali.:OoDChórami chwalcie Pana, Pana, wy z rodu Izraela.TN!DNa czele piewcy, za nimi grajkowie, wpośród dziewic bijących w bębny.[M/DWidzieli pochód Twój Panie; pochód Pana mojego, króla mojego w świętości.\L1DAby brodziła noga twoja we krwi, a język psów twoich we wrogach miał udział.RKDRzekł Pan: z Baszanu sprowadzę ich; sprowadzę z nad głębin morza.mJSDTak Pan zmiażdżył głowę wrogów Swoich; ciemię włochate postępującego w grzechach swoich.MIDPan nam Panem wybawienia, a u Boga Pana są od śmierci wyjścia._H7DBłogosławiony Pan, dzień w dzień opiekuje się nami; Pan pomocą naszą. - Sela. GDWstąpiłeś na wysokość, wziąłeś jeńców, pobrałeś daninę w ludziach, i przekornych, aby się osiedlili, Boże Panie.jFMDWozów Pańskich myriady, tysiące wielokrotne. Pan między niemi jak na Synaju w świętości.E1DCzemu zawistnie spoglądacie, góry piętrzące się, na górę, którą upodobał Pan na siedlisko Swoje? Zaprawdę, Bóg zamieszka tam na wieki.KDDGóro Pana, góro Baszanu, góro piętrząca się, góro Baszanu.TC!DGdy rozproszył Wszechmocny królów w niej, zaśnieżyłeś na Calmonie.B D Gdyście rozłożyli się pośród zagród, skrzydła gołębicy pokryte były srebrem, a loty jej zielonawozłotym blaskiem.YA+D Królowie zastępów pierzchają, pierzchają, a mieszkanka domu dzieli łupy.>@wD Pan dał hasło; radosnych zwiastunek zastęp wielki.h?ID Zastępy Twoje przebywały na niej; przygotowałeś ją w dobroci Swojej dla biednego, Panie.\>1D Deszcz obfity spuściłeś Panie; dziedzictwo Twoje omdlałe, Ty pokrzepiłeś je.o=WDZiemia drżała, a niebiosa rozpływały się przed Panem; jak ów Synai przed Panem, Panem Izraela.X<)DPanie, gdyś szedł przed ludom Twoim, gdyś kroczył przez pustkowia. - Sela.;{DPan, który sprowadza zabłąkanych ku domowi, wywodzi jeńców do szczęśliwości; tylko odstępcy zalegli pustynię.K:DOjcem sierot i sędzią wdów, Pan w Przybytku Swoim świętym.93DŚpiewajcie Panu, wysławiajcie Imię Jego; uderzcie w bębny na cześć zasiadającego w niebiosach przy imieniu Jah i radujcie się przed Nim.W8'DA sprawiedliwi cieszą się, weselą przed Panem i unoszą się radością.p7YDJak się rozwiewa dym, rozwiałeś ich, jak topnieje wosk przed ogniem; nikną niegodziwi przed Panem.6 DPrzewodnikowi chóru Dawida. Psalm, pieśń.
[2] Powstał Pan, rozproszyły się wrogi Jego, i uciekli nieprzyjaciele Jego przed Nim.U5#CNiech błogosławi nam Pan, a niech boją się go wszystkie krańce ziemi.J4 CZiemia wydała plon swój; niech błogosławi nam Pan, Pan nasz.R3CNiech wielbią Cię narody, Panie; niech wielbią Cię narody wszystkie.2CNiech się ucieszą i rozradują plemiona; bo sądzić będziesz narody w prawości, a plemiona ziemi poprowadzisz. Sela.R1CNiech wielbią Cię narody, Panie; niech wielbią Cię narody wszystkie.U0#CAby poznano na ziemi drogę Twoję; wśród wszystkich ludów pomoc Twoję.T/ #CPrzewodnikowi chóru, przy towarzyszeniu instrumentów smyczkowych. Psalm, pieśń.
[2] Pan oby zmiłował się nad nami i błogosławił nam; oby zajaśniał obliczem Swojem w pośród nas. - Sela.j.MBBłogosławiony Pan, który nie odrzucił modlitwy mojej, a nie usunął łaski Swojej odemnie.D-BWszelako wysłuchał Pan, baczył na głos modlitwy mojej.R,BNiegodziwość gdybym spostrzegł w sercu mojem, nie wysłuchałby Pan.E+BDo Niego usty mojemi wołałem, a chwała na języku moim._*7BPójdźcie, posłuchajcie a opowiem, wszyscy bogobojni, co uczynił dla duszy mojej.k)OBCałopalenia tuczne złożę Ci, wraz z kadzidłem barany; przygotuję cielce i kozły. - Sela.P(BCo wyrzekły wargi moje, a wypowiedziały usta moje w niedoli mojej.L'B Wnijdę do domu Twojego z całopaleniem, uiszczę Ci śluby moje.&wB Ustanowiłeś człowieka głową naszą, popadliśmy w ogień i w wodę, ale wywiodłeś nas do pełni szczęścia.L%B Zawiodłeś nas w paść, nałożyłeś kleszcze na biodra nasze.T$!B Boś doświadczył nas Panie; spławiałeś nas, jak się spławia srebro.W#'B Który powołał dusze nasze do życia, nie dał zachwiać się nodze naszej.B"BUwielbiajcie ludy Pana naszego i głoście sławę Jego.~!uBPanuje we wszechmocy Swojej światu, oczy Jego na narody spoglądają; wiarołomni aby się nie rozzuchwalili. Sela.[ /BPrzemienił morze w ląd, rzekę przeszli pieszo; tam uradowaliśmy się w Nim.Z-BPójdźcie i zobaczcie dzieła Pańskie; wspaniały On czynami względem ludzi.X)BCała ziemia korzy się przed Tobą i śpiewa Ci, śpiewa imie Twoje. - Sela.nUBRzeczcie Panu: jak wspaniałe dzieła Twoje;dla wielkiej potęgi Twojej schlebiają Ci wrogi Twoje KBŚpiewajcie chwałę imienia Jego, oddajcie chwałę sławie JegoL BPrzewodnikowi chóru. Pieśń, psalm. Zaśpiewaj Panu cała ziemio.c?A Pokrywają się błonia owcami, a doliny zasuły się zbożem; okrzykują i śpiewają.KA Wybujały pastwiska puszczy, a roskoszą wzgórza się opasują.OA Uwieńczyłeś rok dobrocią Twoją; drogi Twoje kapią obfitością.s_A Zagony jej skropiłeś, obniżyłeś bruzdy jej; ulewami spulchniłeś ją, plon jej pobłogosławiłeś.#?A Nawiedziłeś ziemię i zrosiłeś ją, szczodrze ją wzbogaciłeś, strumień Pański pełen wody; przygotowujesz zboże ich, bo tak urządziłeś ją.iKAA drżą mieszkańcy kresów przed znamionami Twojemi; krańce wschodu i zachodu rozweselasz.GAUciszasz szum mórz, szum ich bałwanów i wrzenie narodów.=uAUtwierdzasz góry mocą Twoją, przepasany potęgą.ACudami w sprawiedliwości nam odpowiedziałeś, Panie pomocy naszej, nadziejo wszystkich krańców ziemi i mórz dalekich./ASzczęsny, kogo wybierasz i zbliżasz, kto zamieszka w przedsieniach Twoich. My nasycim się dobrem domu Twojego, świętego przybytku Twojego.RASprawy grzeszne owładnęły mną, występki nasze, Ty odpuściłeś je.I AKtóry słuchasz modlitwy, do Ciebie wszelkie ciało przybiega. APrzewodnikowi chóru. Psalm Dawida, śpiew.
[2] Ciebie oczekuje chwała Panie, na Cyonie, i Tobie spełnia się ślub.d A@ Raduje się sprawiedliwy w Bogu i polega na Nim, i chlubią się wszyscy prawego serca.m S@ I przestraszyli się wszyscy ludzie, i opowiadają zrządzenie Pana, a sprawę Jego rozważają.\ 1@Do upadku ich wiedzie własny język, wzdrygają się wszyscy, którzy widzą ich.B @I ugodził ich Pan strzałą, nagłą była ich klęska.k O@Ukrywają niegodziwości, spełniliśmy zamysł uknuty; we wnętrzu każdego, w sercu głęboko.uc@Utwierdzają się w zamyśle złym, zmawiają się jakby ukryć sidła; powiadają, któż spostrzeże je.\1@Aby ugodzić w skrytości niewinnego, znienacka ugodzić weń; a nie boją się.b=@Którzy zaostrzyli niby miecz język swój, nałożyli strzałę swoję: słowo goryczy.L@Ukryj mnie przed spiskiem złych, przed zaburzeniem złoczyńców. @Przewodnikowi chóru. Psalm Dawida.
[2] Słuchaj Panie głosu mojego, gdy błagam; od obawy wroga ustrzeż życie moje. ? A król weselić się będzie w Panu, chlubić się będzie każdy, który zaprzysiągł mu; bo zamknięte będą usta kłamców.9m? Porazi ich mieczem, pastwą szakali się staną.V%? A oni, którzy na zagubę szukają duszy mojej, zapadną w głębie ziemi.H ?Przylgnęła dusza moja do Ciebie, mnie wspiera prawica Twoja.R?Bo byłeś pomocą moją, a w cieniu skrzydeł Twoich radowałem się.Z~-?Gdy wspominam Cię na łożu mojem, podczas straży nocnych rozmyślam o Tobie.f}E?Jakoby tłuszczem i tukiem nasyca się dusza moja, a wargami radosnemi sławią usta moje.X|)?Tak, wychwalać Cię będę póki życia; w imię Twoje podniosę ręce moje.U{#?Bo lepszą łaska Twoja aniżeli życie; usta moje wysławiać Cię będą.^z5?Tak w świątyni widziałem Cię; bodaj ujrzeć potęgę Twoję i chwałę Twoję.Hy ?Pieśń Dawida, gdy przebywał na puszczy Judzkiej.
[2] Panie, Tyś Panem moim; szukam Cię, pragnie Cię dusza moja, tęskni za Tobą ciało moje, na ziemi suchej i spragnionej bez wody.^x5> I u Ciebie Panie, miłosierdzie, bo Ty płacisz człowiekowi wedle uczynków jego.Ow> Raz powiedział Pan, a dwakroć to słyszałem, że potęga u Pana.mvS> Nie ufajcie w krzywdę, a grabieżą nie łudźcie się; mienie gdy wzrasta nie zważajcie na to.uuc> Wszak marnością syny ludzkie, zawodni synowie mężów; na wagach pomieszczeni, są marnością zarówno.jtM>Ufaj Mu na wszelki czas; narodzie, wylewaj przed Nim serce twoje, Pan ucieczką dla nas. - Sela.Ws'>W Panu pomoc moja i chwała moja, opoka obrony mojej; ucieczka moja u Pana.Qr>Wszak On opoką i pomocą moją, twierdzą moją, nie zachwieję się.Mq>Wszelako na Panu polegaj duszo moja, albowiem w Nim nadzieja moja.p#>Tak, z wysokości jego uradzili go strącić, upodobali sobie kłam; usty swojemi błogosławią, a we wnętrzu swem złorzeczą. - Sela.ro]>Dopókiż napadać będziecie na męża, zabijać gromadą, jak ściana pochylona, jak mur się walący.an;>Tylko On opoką moją i zbawieniem mojem, twierdzą moją, nie zachwieję się wielce.vm g>Przewodnikowi chóru Jedutunów, pieśń Dawida.
[2] Tylko na Panu polega dusza moja; od Niego pomoc moja.cl?=I tak śpiewać będę Imię Twoje na zawsze, spełniając śluby moje dzień w dzień.ekC=Niech zasiędzie wieczyście w obliczu Pana; łaskę i prawdę ustanów, by go strzegły.Xj)=Dni do dni króla przydaj; oby były lata jego, jak od pokolenia do pokolenia.eiC=Bo Ty Panie wysłuchałeś ślubowania moje; oddałeś dziedzictwo czcicieli imienia Twego.lhQ=Niech zamieszkam w namiocie Twoim wiecznie, schronię się pod osłonę skrzydeł Twoich. - Sela.Jg =Wszak byłeś schronieniem mi, basztą potężną w obec wroga.xfi=Z krańca ziemi do Ciebie wołam, w zwątpieniu serca mego; na opokę niedostępną dla mnie, wprowadź mnie.e %=Przewodnikowi chóru, przy towarzyszeniu instrumentów smyczkowych. Dawida.
[2] Słuchaj Panie błagania mojego, bacz na modlitwę moję.>dw< Z Panem dokonamy przewagi, a On zdepcze wrogi nasze.Ec< Użycz nam pomocy przeciw wrogowi, bo zawodna pomoc ludzka.qb[< Czyliż nie Ty, Panie, któryś porzucił nas, a nie występowałeś Panie wśród zastępów naszych.Na< Kto wprowadzi mnie do miasta obronnego, kto mnie powiedzie do Edomu?a`;<Moab miską do umywania mojego, na Edom rzucam obuwie moje; nademną Filisteo tryumfuj.a_;<Mój Gilead i mój Menasse, a Efraim twierdzą główną moją; Jehuda berłem mojem.l^Q<Pan wyrzekł w świętości Swojej: ucieszę się, podzielę Szechem a dolinę Sukoth pomierzę.]]3<Aby ocaleni byli umiłowani Twoi, niech wspomoże prawica Twoja, i wysłuchaj nas.S\<Dałeś pobożnym Twoim chorągiew, by ją rozwinęli za prawdę. - Sela.Q[<Wskazałeś ludowi Twemu twardy los; napoiłeś nas winem odurzającem.XZ)<Wstrząsłeś ziemię, rozwarłeś ją; ulecz rozpadliny jej, bo chwieje się.>Y w[2] Gdy walczył z Aram-Naharaim i z Aram-Coba i zwrócił się Joab, i poraził Edomitów w Dolinie Solnej, dwanaście tysięcy.
[3] Panie, porzuciłeś nas, złamałeś nas; gniewałeś się, ale pocieszasz nas.WX';Potęgo moja, Tobie zaśpiewam; bo Pan twierdzą moją, Pan miłosierny mój.W/;A ja będę wysławiał potęgę Twoję i wychwalał co rano miłosierdzie Twoje; bo byłeś twierdzą mi i ucieczką w dzień niedoli mojej._V7;Oni błąkać się będą za pożywieniem, i choć się nie nasycą, pokładą się.OU;I będą chadzali wieczorem, warczeli jako psy i okrążali miasto.T; Zgładź ich w gniewie, zgładź, póki ich nie stanie; a niech poznają, że Pan włada nad Jakóbem, aż do krańców ziemi. - Sela.S; Grzechem ust ich, słowo warg ich; a niech uwikłają się pychą swoją, i złorzeczeniem i kłamstwem które głoszą.yRk; Nie zabijaj ich, by nie zapomniał lud mój; wstrząśnij ich mocą Twoją i strąć ich, tarczo nasza, Panie.hQI; Pan mój litościwy poprzedza mię; Pan dozwoli mi widzieć pomstę nad prześladowcami moimi.GP; W obec potęgi jego Ciebie wyglądam, bo Pan twierdzą moją.DO;A Ty Boże, szydzisz z nich, urągasz wszystkim narodom.PN;Oto plwają usty swojemi, miecze na wargach ich. Czy to kto słyszał?FM;Wychodzą wieczorem, warczą jako psy i okrążają miasto.#L?;A Ty Boże, Panie zastępów, Panie Izraela, zbudź się, by nawiedzić wszystkie te ludy; nie ulituj się nad żadnym ze zdrajców występnych. - Sela.VK%;Na niewinnego zbiegają się i szykują; powstań w obec mnie i spojrzyj.|Jq;Bo oto czyhają na życie moje, spiknęli się na mnie zuchwali; chociażem nie przewinił, nie zgrzeszył, Boże.EI;Ocal mnie od złoczyńców; od łaknących krwi wybaw mnie.RH ;Przewodnikowi chóru, na nutę: „nie zatracaj” Dawida klejnot, gdy posłał Saul, i pilnowali domu, by go zabić.
[2] Ocal mnie od wrogów moich, Panie mój; od przeciwników moich obroń mnie.hGI: I rzecze człowiek: zaprawdę zbiera owoc sprawiedliwy; zaprawdę jest Pan, sędzia na ziemi.[F/: Ucieszy się sprawiedliwy, bo widzi pomstę; stopy swe nurza we krwi złoczyńcy.SE: Zanim poczują garnki wasze cierń, tak żywą, jak i opaloną rozwieje.tDa:Jako ślimak rozpływający się niech znika, jako poroniątko niewieście, niech nie oglądają słońca.pCY:Niech się rozpłyną jako woda, niech zniszczeją; gdy nałoży strzały swoje, niech się pokruszą.MB:Panie skrusz zęby w ustach ich; szczęki lwiąt pogruchocz Boże.RA:Co nie słyszy głosu zaklinaczy, zażegnywacza w zamawianiu biegłego.\@1:Jad ich na podobieństwo jadu węża, jakoby żmija głucha, co zatula ucho swoje.`?9:Odszczepili się złoczyńcy od chwili urodzenia, błądzą od żywota matki, kłamcy.\>1:Raczej w sercu krzywdy knujecie w kraju, gwałtem rąk waszych torujecie drogę.+= Q:Przewodnikowi chóru na nutę: „nie zatracaj” Dawida klejnot.
[2] Alboż to oniemiałym sprawiedliwość głosicie, rzetelnie rozsądzacie synów ludzkich.N<9 Wznieś się nad niebiosa Panie, nad całą ziemią chwałę Twoję.O;9 Bo wielką po niebiosa łaska Twoja, i aż pod obłoki prawda Twoja.T:!9 Wysławiać Cię będę wśród narodów, śpiewać Cię wpośród ludów.]939Rozbudź się duchu mój, rozbudź lutnio i cytro, budzę się wraz z jutrzenką.W8'9Pokrzepione serce moje Panie, pokrzepione serce moje; śpiewam i wysławiam.v7e9Sidła przygotowali krokom moim, zgnębiona dusza moja; - wykopali przedemną jamę, wpadli w nią. - Sela.P69Wznieś się ponad niebiosa Panie, nad całą ziemią chwałę Twoję.5#9Dusza moja w pośród lwów przebywa, w pośród zapalczywych ludzi, zęby ich jako oszczepy i strzały, a język ich jako miecz ostry. 4 9Zeszle z niebios i wspomoże mnie Ten, którego lży czyhający na mnie. - Sela. Zeszle Pan łaskę Swoję i prawdę Swoję J3 9Wołam do Pana Najwyższego, do Pana, który postanawia o mnie.2 -9Przewodnikowi chóru na nutę: „nie zatracaj” Dawida klejnot, gdy schronił się przed Saulem do jaskini.
[2] Zmiłuj się nademną Panie, zmiłuj się nademną, bo do Ciebie chroni się dusza moja, a pod cień skrzydeł Twoich się uciekam, aż przeminie niedola.{1o8 Boś ocalił duszę moję od śmierci, tak, nogi moje od upadku, bym postępował przed Panem w świetle życia.<0s8 Na mnie Panie śluby Twoje, spłacę dzięki Tobie.G/8 Na Panu polegam, nie obawiam się, cóż uczyni człowiek mi.L.8 Panem się chlubię, słowom, Bogiem się chlubię słowem (Jego).a-;8 Wtedy cofną się wrogi wstecz, w dniu, w którym zawołam. To wiem, iż Pan ze mną.m,S8Tułactwa moje policzyłeś, zbierz łzy moje w łagiew Twoję, alboż nie są w księdze Twojej.D+8Za krzywdę rozprosz ich, w gniewie ludy roztrąć Panie.\*18Zbierają się, śledzą oni, kroków moich strzegą, bo czyhają na duszę moję.a);8Ustawicznie słowa moje przekręcają, wszystkie zamysły ich ku nieszczęściu mojemu.l(Q8Panem się chlubię, słowem Jego; na Panu polegam, nie obawiam się, cóż uczyni śmiertelny mi.-'U8W dzień trwogi ja na Tobie polegam.k&O8Chcą mnie pochłonąć czyhający na mnie nieustannie, bo liczni przeciwnicy moi, o Najwyższy.a% =8Przewodnikowi chóru na nutę: „gołębico niema dali” Dawida klejnot. Gdy pojmali go Filistyni w Gat.
[2] Zmiłuj się nademną Panie, bo chce mnie pochłonąć człowiek; ustawicznie przeciwnik gnębi mnie.$y7A ty Panie strącisz ich w otchłań zagłady; ludzie krwi i zdrady nie dojdą połowy dni swoich. A ja ufam Tobie.n#U7Porucz Bogu brzemię twoje, a On podźwignie cię, nie pozwoli nigdy zachwiać się sprawiedliwemu.~"u7Gładsze niż śmietanka usta jego, a waśnią serce jego; miększe słowa jego od oliwy, ale to miecze obna-żone.P!7Podniósł ręce na przyjaciół swoich, znieważył przymierze swoje. 7Usłyszy Pan i upokorzy ich, On, który panuje od wieczności. - Sela. - Przeto że przemian nie doznali, nie obawiają się Pana.\17Wybawił szczęśliwie duszę mą z boju, choć tłumnie stanęli przeciwko mnie.Y+7Wieczorem i zrana i w południe płaczę i zawodzę, a usłyszy głos mój.1]7Ja do Pana wołam, a Bóg dopomoże mi.wg7Bodaj rzucił śmierć na nich, by zstąpili do grobu żywcem; bo złość w siedzibie ich, we wnętrzu ich.]37Którzyśmy wspólnie napawali się rozmową, do domu Bożego chadzali z zapałem.F7 Lecz ty mąż rówiennik mój, towarzysz i przyjaciel mój.wg7 Bo nie wróg urąga mi, co bym zniósł; nie przeciwnik nademnie się wynosi, bo bym się uchronił od niego.V%7 Nędza w pośród niego, a nie ustępują z rynku jego przemoc i zdrada.Z-7 Dzień i noc krążą po murach jego, a krzywda i bezprawie we wnętrzu jego.W'7 Zniwecz Panie rozdziel język ich, bo widzę grabież i rozbój w mieście.\17Pospieszyłbym do schronienia mojego, przed wichrem wirującym, przed nawałnicą.@{7Oto oddaliłbym się lotem, osiadł na pustyni. - Sela.O7I wołam: kto da mi skrzydło gołębicy? Uleciałbym i odpoczął.B7Trwoga i dreszcz przenika mnie, a ogarnia odrętwienie.O7Serce drży we wnętrzu mojem, a postrachy śmierci spadły na mnie.wg7Dla okrzyku wroga, w obec ucisku złoczyńcy, że zwalają na mnie biedę i zawziętością ścigają mnie.P7Wejrzyj na mnie i odpowiedz mi, zanoszę się od płaczu i zawodzę./ Y7Przewodnikowi chóru, przy towarzyszeniu instrumentów smyczkowych. Dumanie Dawida.
[2] Wysłuchaj Panie modlitwę moję, a nie odwracaj się od błagania mojego.^ 56Bo ze wszelkiej niedoli ocalił mnie, a nad wrogami mojemi znęcało się oko moje.[ /6Chętnie złożę Ci ofiary, wysławiać będę imię Twoje Boże, bo dobrotliwe.P 6Zwróci zło na czyhających na mnie; gwoli prawdy Twojej zniwecz ich.H  6Oto Pan pomocą moją, Pan z tymi co wspierają duszę moję.| q6Albowiem barbarzyńcy powstali przeciw mnie, a okrutnicy pragną duszy mojej; nie mają Pana przed sobą. - Sela.E6Panie wysłuchaj modlitwę moję, bacz na słowa ust moich. y6Przewodnikowi chóru, przy towarzyszeniu instrumentów smyczkowych. Dumanie Dawida.
[2] Gdy przyszli Zyfejczycy i rzekli do Saula: Oto Dawid ukrywa się wśród nas.
[3] Panie, imieniem Twojem dopomóż mi i wszechmocą Twoją broń mnie.5Ktoby dał z Cyonu pomoc Izraelowi; gdy zwróci Pan wygnańców narodu Swego, rozweseli się Jakób, rozraduje się Izrael./5Tam zatrwożyli się trwogą, gdzie nie było trwogi, gdyż Pan rozproszył kości oblegających Cię, pohańbiłeś ich, bo Pan wzgardził nimi.ta5Czyż nie znają, złoczyńcy, co pożerają lud mój, spożywają jako chleb, Pana, którego nie wezwali.[/5Wszystko odstąpiło, społem popsuli się, niema czyniącego dobro, ani jednego.dA5Pan z nieba spogląda na synów ludzkich, by zobaczyć, jest-li rozumny, szukający Pana.- U5Przewodnikowi chóru Macholitów. - Dumanie Dawida.
[2] Rzecze nikczemny w sercu swojem: niemasz Boga; zepsuci skażeni nieprawością, niema czyniącego dobro.4 Wysławiać Cię będę na wieki za to co uczynisz, i zaufam imieniu Twojemu, gdyż słodkiem ono dla miłujących Cię.a;4A ja, jako oliwnik zielony w domu Pańskim, zaufałem łasce Pana wiecznie i zawsze.~4Oto człowiek, który nie uczynił Pana obroną swoją, a polegał na wielkiem bogactwie swojem, dufał w potęgę swoję.O}4I ujrzą to sprawiedliwi i wzdrygną się, i jemu urągać będą.|4To też Pan skruszy cię na wieki, pochwyci cię i wyrwie cię z namiotu i wykorzeni cię z ziemi żyjących. - Sela.@{{4Upodobałeś wszelkie mowy zgubne, języku zdradziecki.Yz+4Upodobałeś raczej zło aniżeli dobro, fałsz aniżeli słowa prawdy. - Sela.Oy4Zagubę knuje język twój, niby brzytwa wyostrzona gotujesz zdradę.bx ?4Przewodnikowi chóru dumanie Dawida.
[2] Gdy przyszedł Doego Edomita i doniósł Saulowi i rzekł mu: wszedł Dawid do domu Achimelecha.
[3] Czemu przechwalasz się złością mocarzu, łaska Pana nieustanna.nwU3Wtedy upodobasz ofiary sprawiedliwości, całopalenie i dary; wtedy wniosą na ołtarz Twój woły.?vy3Obdarz w łasce Twojej Cyon, odbuduj mury Jerozolimy.\u13Ofiarami Panu duch skruszony, sercem skruszonem i złamanem Panie nie pogardzisz.Ot3Bo nie pragniesz ofiar, abym je składał, całopalenia nie żądasz.Ts!3Panie wargi moje roztwórz, a niech usta moje wygłoszą chwałę Twoję.wrg3Ocal mnie od krwawej winy Panie, Panie wybawienia mojego, by wysławiał język mój sprawiedliwość Twoję.Zq-3 Nauczać będę przestępców dróg Twoich, a grzesznych by do Ciebie wrócili.Up#3 Przywróć mi radość wybawienia Twojego, a duchem gorliwym pokrzep mnie.\o13 Nie rzucaj mnie z przed oblicza Twego, a ducha Twego świętego nie odbieraj mi.Jn 3 Serce czyste stwórz mi Panie, a ducha stałego odnów we mnie.Rm3 Odwróć oblicze Twoje od grzechów moich, a wszystkie winy moje zmaż.bl=3Daj mi usłyszeć radość i wesele, niech rozradują się kości, któreś pokruszył.\k13Rozgrzesz mnie izopem, a będę czysty, obmyj mnie, a od śniegu będę bielszy.Tj!3Wszak prawdy żądasz w tajni, a w skrytości mądrość wskazujesz mi.Zi-3Owóż w występku stworzony zostałem, i w grzechu poczęła mnie matka moja.h 3Tobie samemu zgrzeszyłem, a zło w oczach Twoich czyniłem, przetoś sprawiedliwy w wyroku Twoim, czysty w sądzie Twoim.Eg3Bo występki moje ja znam, a grzech mój obecny mi zawsze.Pf3Zupełnie obmyj mnie z winy mojej, a z grzechu mojego oczyść mnie.ee E3Przewodnikowi chóru. Psalm Dawida.
[2] Gdy go odwiedził Natan, prorok, po przyjściu do Bat-Szeby.
[3] Zmiłuj się nademną Panie wedle łaski Twojej, według wielkiego miłosierdzia Twego zmaż występki moje.ad;2Kto ofiaruje dziękczynienie, czci Mnie, kto baczy na drogę, temu wskażę pomoc Pana.Oc2Zrozumiejcież to, niepomni Pana, bym nie porwał, a nikt nie ocali. b 2Toś czynił a Jam milczał, a wtedy mniemałeś że będę jak ty; ale rozprawię się z tobą i stawię przed oczy twoje.Za-2Zasiadasz i przeciw bratu twemu mówisz, na syna matki twojej rzucasz zakałę.K`2Usta twoje rozpuszczasz na złe, a język twój układa zdradę.Y_+2Gdy widzisz złodzieja bratasz się z nim, a z wszetecznikami spółka twoja.O^2Ty wszak niecierpisz napomnienia i rzucasz słowa Moje po za siebie.l]Q2A do niegodziwca rzecze Pan: czemu ci liczyć Moje ustawy i brać przymierze Moje na usta twoje.L\2A wezwij Mnie w dzień niedoli, ocalę cię, a ty Mnie uczcisz.M[2Ofiaruj Panu dziękczynienia i spełnij Najwyższemu śluby twoje.AZ}2 Alboż jadam mięso bawołów, albo krew kozłów pijam?_Y72 Gdybym głód cierpiał, nie powiedziałbym tobie, bo Moim świat i co go napełnia.NX2 Znam wszelkie ptactwo w wysokościach, i dziczyzna pól jest Moja.IW 2 Albowiem Moim wszelki zwierz leśny, bydło na gór tysiącach.KV2 Nie wezmę z zagrody twojej wołu, ani z okołu twego kozłów.vUe2Nie dla ofiar twoich rozprawiam się z tobą, ni dla całopaleń twoich, które przedemną są ustawicznie.hTI2Słuchaj ludu Mój bo przemawiam, Izraelu, bo świadczę przeciw tobie; Panem, Panem twoim Ja.\S12I zaświadczyły niebiosa o sprawiedliwości Jego, że Pan sędzią sam. - Sela.[R/2Zgromadźcie Mi pobożnych Moich, zawierających przymierze ze Mną przy ofierze.DQ2Przyzywa niebiosa z wysoka i ziemię na sąd ludu Swego.iPK2Nadchodzi Pan nasz, a nie zmilczy, ogień przed Nim, a naokoło Niego zaburzyło się wielce.9Om2Z Cyonu, pełni wspaniałości, Pan zajaśniał.jN O2Psalm Asafa. - Pan nad Pany, Bóg przemawia i wzywa ziemię od wschodu słońca do zachodu jego.XM)1Człowiek w świetności gdy nie zrozumie, podobny do zwierząt które giną.]L31Przejdzie ona do rodu ojców jego, którzy na wieki nie będą oglądali światła.mKS1Bo duszy swojej za życia jeszcze złorzeczyć będzie, a przyzna ci, żeś dobrze sobie uczynił.YJ+1Bo przy zgonie swoim nie zabierze wszystkiego, nie zstąpi za nim chwała jego.NI1Nie zajrzyj, gdy się kto bogaci, gdy się mnoży chwała domu jego.NH1Ale Pan wybawi duszę moję z mocy grobu, bo przyjmie mnie. - Sela.(GI1Jako stado do grobu pędzą, śmierć pasterzy im, a panować tam będą prawi nazajutrz, a osoba ich będzie pastwą mogiły z pośród przybytku swojego.rF]1 Taką ich droga, w tem niedorzeczność ich, a postępujący w ich ślady mowom ich potakują - Sela.bE=1 Ale człowiek w świetności nie ostanie się, podobnym jest do zwierząt które giną.|Dq1 W myśli ich, domy ich wieczne, mieszkania ich od pokolenia do pokolenia, nazywają od swego imienia ziemie swoje.pCY1 Tak obaczy! Mędrcy umierają, społem głupi i ograniczeni giną, i zostawiają innym mienie swoje.AB}1 A choćby żył jeszcze długo, czyż nie obaczy grobu?=Au1Bo trudny okup duszy ich, a nie dokaże tego nigdy.P@1Zaprawdę odkupić się nie odkupi nikt, nie złoży Panu okupu swego. NW~~d~ }}q}||+{{QzzAyyxxzx%wwVwvvGuuuttHssrrzqqqpp ooWnnn&mmam llIkkk;jjZii"hhKhgg`gfftf,eeeCdddJcccbbb4aaa;```P___J^^V]]P\\\X[[[ZZLYYYBXXXHWWW:VV[UU@UTT9SSSeRRR$QQ-PPP1OOO?NN|NMM;LLfLKKvK.JJjJIII1HHH GGHFFF/EEEDpCCBBB;AAAMA@@b???L>>@===Z= <sV Wszystkie ludy któreś stworzył, przyjdą i ukorzą się przed Tobą Panie, i cześć złożą imieniu Twojemu.]=3VNikt nie dorówna Tobie pomiędzy bóztwami Panie, nic nie dorówna dziełom Twoim.@<{VW dzień niedoli mojej wzywam Cię, bo Ty odpowiesz mi.N;VWysłuchaj Boże modlitwę moję, i bacz na głos błagania mojego.f:EVBo Ty Panie dobry i pobłażliwy, i wielce łaskawy dla wszystkich, którzy wzywają Cię.R9VPociesz duszę sługi Twojego, bo do Ciebie Panie duszę moję wznoszę.G8VZmiłuj się nademną Panie, bo do Ciebie wołam ustawicznie.u7cVOchroń duszę moję, wszak cnotliwy jestem, wspomóż sługę Twojego, Ty o Tanio mój, ufającego Tobie.W6 )VModlitwa Dawida. Skłoń Boże ucho Twoje odpowiedz mi, bom nędzny i biedny.X5)U Szczęście przed Nim, postępować będzie, i zwróci ku drodze kroki swoje.G4U I Bóg użyczy szczęścia, a ziemia nasza wyda plon swój.I3 U Prawda z ziemi wyrasta, a sprawiedliwość z nieba spoziera.T2!U Miłość i prawda się zeszły, sprawiedliwość i zgoda się całują.[1/U Wszak blizką dla bogobojnych pomoc Jego, by zapanowała chwała na ziemi naszej. 0 USłyszę co rzecze Pan Wiekuisty, bo zapowiada pokój ludowi Swojemu i miłującym Go, jeżeli nie wrócą do niedorzeczności.F/UObjaw nam Boże łaskę Twoję, a pomocy Twojej użycz nam.N.UCzyliż nie napowrót ożywisz nas, a lud Twój ucieszy się Tobą.s-_UCzyż na wieki będziesz miał urazę do nas, przenosić będziesz gniew Twój od pokolenia na pokolenie.R,UUspokój nas Panie ocalenia naszego, i uśmierz oburzenie Twoje na nas.[+/UPowściągnąłeś cały gniew Twój, ochłonąłeś od ognia uniesienia Twojego.F*UZniosłeś winę ludu Twego, zatarłeś wszystek grzech ich.) }UPrzewodnikowi chóru. Korachidów pieśń.
[2] Umiłowałeś Boże ziemię Twoję, powróciłeś wygnańców Jakóba.@({T Boże zastępów, szczęsny człowiek który ufa Tobie.'T Bo słońcem i tarczą Wiekuisty Pan, łaskę i chwałę daje Bóg, nie odmawia dobrodziejstwa postępującym w nieskazitelności.&T Wszak lepszy dzień w przedsionkach Twoich od tysiąca, wolę stać na progu domu Pana mojego, niż wylegać w namiotach bezprawia.Q%T Na tarczę naszę spójrz Panie, wejrzyj na oblicze pomazańca Twojego.]$3TBoże, Panie zastępów, wysłuchaj modlitwę moję, usłysz Panie Jakóba. - Sela.A#}TIdą od trudu do trudu, aż się ukażą Panu na Cyonie.{"oTKtórzy pielgrzymując przez dolinę morw, źródłem ją czynią, a też błogosławieństwy okrywa ją deszcz.S!TSzczęsny człowiek którego siła w Tobie, a drogi Twoje w sercu ich.R TSzczęsni mieszkańcy domu Twojego, jeszcze chwalić mogą Cię. - Sela.1TJak wróbel który odnalazł dom i jaskółka gniazdo swoje, gdzie zostawiła pisklęta - ołtarze Twoje, Boże zastępów, królu i Panie mój.{oTTęskni i rwie się dusza moja do przedsionków Bożych, serce moje i ciało moje unoszą się do Boga żywego.x kTPrzewodnikowi chóru Gitejczyków, Korachidów pieśń.
[2] Jak wdzięczne przybytki Twoje Boże zastępów.Z-SNiech poznają, że Ty, którego imię Bóg, jedynie najwyższy na ziemi całej.Z-SNiech będą pohańbieni i zatrwożeni na zawsze, a niech pobledną i zginą.I SOkryj twarz ich sromotą, by zapragnęli imienia Twojego Boże.QSTak rozpędź ich nawałnicą Twoją, a huraganem Twoim zatrwóż ich.W'SJak ogień który zapala las, i jak płomień który ogarnia pożarem góry.OS Panie mój, uczyń ich jako zamieć, i jako źdźbło przed wiatrem.5eS Co rzekli: zdobędziemy sobie niwy Pańskie.nUS Spraw ich wodzom jak Orebowi i jak Zeebowi, aby byli jak Zebach i Calmuna wszyscy książęta ich.?yS Co zginęli pod En-Dor, stali się mierzwą dla ziemi.KS Spraw im jak Midianitom, Sysrze, i Jabinowi nad potokiem Kiszon.RSI Aszur łączy się z niemi, stał się ramieniem synom Lota. - Sela.GSGebal i Amon i Amalek, Filistea wraz z mieszkańcami Tyru.DSNamioty Edomitów i Izmaelitów, Moabitów i Hagryitów.QSTak, zmawiają się jednomyślnie przeciw Tobie, przymierze zawierają.r]SPowiadają: pójdźmy wytępmy ich z pośród narodów, by nie wspomnianym było imię Izraela więcej.f ESPrzeciw ludowi Twojemu knują spisek, i naradzają się przeciw osłonionym Twoją pieczą.L SBo oto wrogi Twoje wrą, a nieprzyjaciele Twoi podnoszą głowę.n  WSŚpiew, pieśń Asafa.
[2] Panie nie użycz spokoju Sobie, nie zamilknij i nie spocznij o Panie!M RPowstań Panie, sądź ziemię, wszak Ty dzierżysz wszystkie ludy.J  RWszelako, jak ludzie pomrzecie, jak każdy z panów upadniecie.LRMniemałem, że Bogami jesteście, synami Najwyższego wy wszyscy.iKRNie pojmują i nie rozumieją, w ciemności, postępują, zachwiane wszystkie podstawy ziemi.W'RUwalniajcie nędznych i uciśnionych; z rąk złoczyńców wyzwalajcie ich._7RBrońcie ubogiego i sieroty; biednemu i podupadłemu wymierzajcie sprawiedliwość.b=RDopókiż sądzić będziecie przewrotnie, a obliczu złoczyńców pobłażać. - Sela.T #RPieśń Asafa. Pan stanął w wiecu mocarzy, w pośród sędziów sądzi.NQI karmiłby go wyborem pszenicy. Z opoki miodem bym nasycał cię.OQNieprzyjaciele Boga schlebiali by mu, a trwałaby doba ich na wieki.[/QWnetbym wrogów ich upokorzył i przeciw ciemięzcom ich zwrócił rękę Moję.QQ Gdyby był lud Mój słuchał Mnie, Izrael drogami Mojemi postępował.R~Q I zostawiłem go w uporze serca jego, i poszli za zamysłami swojemi.L}Q A nie usłuchał lud Mój głosu Mojego, a Izrael nie uległ Mi.n|UQ Jam Bóg, Pan Twój, którym cię wywiódł z ziemi Micraim; rozewrzyj usta twoje a napełnię je.[{/Q Nie będzie wśród ciebie Bóg cudzy, nie będziesz się korzył Bóztwu obcemu.KzQSłuchaj ludu Mój, ostrzegam cię, Izraelu, czy usłuchasz Mnie? yQW niedoli wołałeś i wyswobodziłem cię, wysłuchałem cię w osłonie gromu, doświadczałem cię u wód szemrania. - Sela.Ux#QWyzwoliłem od brzemienia grzbiet jego, ręce jego od cebra się uwolniły.ywkQŚwiadectwem w Józefie ustanowił ją, gdy wystąpił przeciw ziemi Micraim. Mowę mi nieznaną usłyszałem.;vqQGdyż ustawą to dla Izraela, prawem Panu Jakóba.Zu-QZadmijcie w miesiącu w surmy, podczas pełni, w dzień uroczystości naszej.PtQWznieście pieśń, uderzcie w bębny, w cytry wdzięczne i lutnie.xs kQPrzewodnikowi chóru Gitejczyków, Asafa.
[2] Zaśpiewajcie Panu, potędze naszej, okrzykujcie Panu Jakóba.`r9PBoże, Panie zastępów, wskrześ nas; rozświeć oblicze Twoje, a będziem zbawieni.eqCPA nie odstąpim od Ciebie, zachowaj nas przy życiu, a imienia Twojego wzywać będziemy.opWPNiech będzie ręka Twoja nad mężem prawicy Twojej, nad synem Adama, którego postanowiłeś Sobie.BoPOpalona ogniem, pocięta; od grozy oblicza Twojego giną._n7PI płonkę, którą zasadziła prawica Twoja, i szczep który utwierdziłeś Sobie.`m9PPanie zastępów zwróć się, spojrzyj z niebios i zobacz i wspomnij winnicę tę.@l{P Obgryza ją odyniec z lasu, a zwierz dziki spasa ją.[k/P Czemu rozwaliłeś ogrodzenia jej, a oskubują ją wszyscy przechodzący drogą.OjP Zaniosła rozsady swoje aż do morza, i aż do rzeki odrośle swoje.Ii P Okryły się góry cieniem jej, a konarami jej cedry Pańskie.[h/P Uprzątnąłeś przed nią, a zapuściła korzenie swoje i zapełniła ziemię.RgPWinorośl z Micraim przeniosłeś, wygnałeś ludy i zasadziłeś ją.Wf'PPanie zastępów wskrześ nas, rozświeć oblicze Twoje a będziem zbawieni.be=PCzynisz z nas zwadę dla sąsiadów naszych, a wrogowie nasi naśmiewają się z nas.GdPKarmisz ich chlebem płaczu, i napawasz łez pełną miarą.ac;PBoże, Panie zastępów, dopókiż pałać będziesz gniewem na modlitwę ludu Twojego?LbPPanie wskrześ nas, rozświeć oblicze Twoje a będziem zbawieni.gaGPW obec Efraima i Binjamina i Menassy, rozbudź potęgę Twoję, i przybądź na pomoc nam.G` PPrzewodnikowi chóru na sześć głosów, na świadectwo. Asafa pieśń.
[2] Pasterzu Izraela, wysłuchaj; który wodzisz niby trzodę Józefa, który zasiadasz nad cherubami, zajaśniej._O A my lud Twój i trzoda pastwiska Twego, wysławiać Cię będziemy na wieki, od pokolenia w pokolenie opowiadać chwałę Twoję.j^MO I zwróć sąsiadom naszym siedmiokrotnie w łono ich, zelżywość którą lżyli Cię Panie.w]gO Niechaj dojdzie do Ciebie jęk więźnia; wedle wielkości ramienia Twojego oszczędź na śmierć skazanych.\O Czemu mają mówić poganie: gdzież Bóg ich? Niech się ujawni między ludami w oczach naszych, pomsta za krew sług Twoich przelaną.[!O Wspomóż nas Panie wybawienia naszego, gwoli chwale imienia Twojego, i ocal nas, i odpuść grzechy nasze przez wzgląd na imię Twoje.uZcONie pamiętaj nam win przodków; rychło niech uprzedzi nas miłosierdzie Twoje, bośmy znędznieni bardzo.GYOAlbowiem pochłonęli Jakóba, a przybytek jego spustoszyli.pXYOWylej gniew Twój na ludy, które nie znają Ciebie, i na państwa które imienia Twego nie wzywają.rW]ODopókiż o Boże! Czyż gniewać się będziesz na wieki? pałać będzie jak ogień uniesienie Twoje?nVUOStaliśmy się urągowiskiem u sąsiadów naszych, pośmiewiskiem i szyderstwem otoczenia naszego.ZU-OPrzelewali krew ich jak wodę na około Jeruzalemu, a nie było komu pochować.fTEOPodali zwłoki sług Twoich na żer ptactwu nieba, ciała pobożnych Twoich zwierzowi ziemi.S OPieśń Asafa. Panie wtargnęli poganie do dziedzictwa Twego, znieważyli przybytek święty Twój, przemienili Jeruzalem w zwaliska.eRCNHI pasterzył im wedle prawości serca swego, a roztropną dłonią swoją prowadził ich.mQSNGZ po za maciorek wywiódł go, by pasterzył Jakóbowi, ludowi Jego, i Izraelowi dziedzictwu Jego.NPNFI wybrał Dawida sługę Swego, i wziął go z pośród owczarni.cO?NEI dźwignął niby góry świątynię Swoję, niby ziemię którą ugruntował na wieki.GNNDA wybrał pokolenie Jehudy, górę Cyon, którą umiłował.KMNCA wzgardził namiotem Józefa, a pokolenia Efraima nie wybrał.OLNBI odparł ciemięzców jego na powrót, sromotę wieczną zadał im.WK'NAA przebudził się niby śpiący Pan, jak bohater wydający okrzyki od wina.GJN@Kapłani jego od miecza polegli, a wdowy jego nie płakały.RIN?Młodzież jego pożarł ogień, a dziewice jego nie były opłakiwane.OHN>I podał pod miecz lud Swój, i na dziedzictwo Swoje się uniósł.VG%N=I oddał w niewolę potęgę Swoję, a chlubę Swą w rękę ciemięzcy.GFN!N4I powiódł niby owce lud Swój, i prowadził ich jako stado po puszczy.Z=-N3I pobił wszystko pierworodne w Micraim, pierwiastki siły w namiotach Chama.m<SN2Torował ścieżkę gniewowi Swemu, nie odbierał śmierci duszy ich, a życie ich zarazie wydał.z;mN1Puścił na nich zapalczywość Swoję, zawziętość i zaciekłość i klęskę, zastęp wysłańców zaguby.?:yN0Wydał gradowi ich dobytek, a stada ich błyskawicom.A9}N/Spustoszył gradem winorośl ich, a figi ich mrówkami.@8{N.Oddał chrząszczowi plon ich, a znój ich szarańczy.U7#N-Nasłał na nich robactwo a pożerało ich, i ropuchy które ich gubiły.K6N,Gdy przemienił w krew rzeki ich, a wód swoich pić nie mogli.T5!N+Gdy dawał w Micraim oznaki Swoje, a cuda Swoje spełniał na polu Coan.P4N*Nie pamiętali ręki Jego, dnia w którym wybawił ich od ciemięzcy.L3N)I znowu doświadczali Pana, i świętego w Izraelu ograniczali.B2N(Ile razy drażnili Go na puszczy, jątrzyli Go na stepie.Q1N'I wspomniał że ciałem są, powiewem który przelatuje a nie wraca.0N&A On miłosierny odpuszczał winę i nie zgładził, a często odwracał gniew Swój, i nie pobudzał całej zapalczywości Swojej. R/N%A serce ich nie wytrwało przy Nim, i nie byli wierni przymierzu Jego.H. N$I schlebiali Mu usty swojemi, a językiem swoim kłamali Mu.K-N#I wspomnieli, że Pan opoką ich, a Pan najwyższy zbawcą ich.L,N"Gdy ich gromił, błagali Go, i nawrócili się, i szukali Pana.D+N!I spełnił w marności dni ich, a lata ich w trwodze.D*N Pomimo to grzeszyli jeszcze, i nie wierzyli w cuda Jego._)7NA gniew Pana spadł na nich, i poraził starszynę, a młodziany Izraela powalił.O(NNie rzucili pożądania swego, a jeszcze było jadło w ustach ich.R'NI jedli i nasycyli się aż nazbyt, i pożądanie ich sprowadził im.E&NI rzucał na środek obozu jego, w około namiotów jego.b%=NI spuścił deszczem na nich jak proch mięso, i jak piasek morski ptactwo skrzydlate.T$!NPognał wiatr wschodni po niebie, i sprowadził mocą Swoją południowy.K#NChleb przedni spożywał człowiek, zapasów zesłał im do syta.T"!NI deszczem spuścił na nich mannę na pokarm, i zboże niebios dał im.H! NI rozkazał obłokom z wysoka, a bramy niebios roztworzył.A }NBo nie wierzyli w Pana, i nie polegali na pomocy Jego.s_NPrzeto usłyszał Bóg i oburzył się, i ogień zapłonął w Jakóbie, i gniew wybuchł na Izraela.NOtóż uderzył skałę, a wytrysły wody, i rzeki się rozlały; a czyż chleba zdoła dać, czyż przygotuje mięso dla ludu Swego?[/NI złorzeczyli Panu mówiąc: czyż potrafi Pan przyrządzić stół na puszczy.PNI kusili Pana w sercu swojem, żądając jadła dla żywota swojego.b=NA nie przestali jeszcze grzeszyć przeciw Niemu, opierać się Najwyższemu na pustyni.J NWydobywał strumienie z opoki, i sprowadzał jako rzeki wodę.NNRozbijał skały na puszczy, i poił ich jako z głębin wielkich.J NI wiódł ich obłokiem we dnie, a co noc przy świetle ognia.NN Rozwarł morze i przeprowadził ich, i ustawił wody jako groblę.H N Wobec ojców ich czynił cuda, na ziemi Micraim, na polu Coan.ON I zapomnieli o dziełach Jego, i o cudach Jego które pokazał im._7N Nie strzegli przymierza Pańskiego, a wedle nauki Jego wzbraniali się postępować.J N Synowie Efraima zbrojni łucznicy, cofnęli się w dzień boju.)NI nie staną się jak ojcowie ich, rodem odstępnym i niesfornym, rodem co nie ustalił serca swego, i nie wytrwał przy Panu duchem swoim.ucNI będą pokładali w Panu nadzieję swą, i nie zapomną spraw Pana, a przykazań Jego strzedz będą.oWNBy wiedziało pokolenie ostatnie, synowie którzy się narodzą; powstaną i opowiedzą synom swoim.NGdy ustanowił świadectwo w Jakóbie i naukę złożył w Izraelu, nakazał wtedy ojcom naszym, aby ją wykładali dzieciom swoim.  NNie zataimy przed synami ich, pokoleniu późnemu opowiadając chwałę Boga, i potęgę Jego, i cuda Jego których dokonał.G NCośmy słyszeli a poznali, a ojcowie nasi opowiadali, nam.Q NOtworzę przypowieścią usta moje, wygłoszę podania z dawien dawna.c  ANDumanie Asafa. Słuchaj ludu mój nauki mojej, skłońcie ucho wasze ku słowom ust moich.G MWiodłeś jakoby trzodę lud Twój ręką Mojżesza i Arona.f EMPrzez morze droga Twoja, a ścieżka Twoja przez wody wielkie; a ślady Twoje nie poznane.r]MOdgłos gromu Twojego w wichrze, oświeciły błyskawice świat; drżała i wstrząsała się ziemia. `9MRozlały się powodzią obłoki, odgłos dały chmury; a strzały Twoje przebiegały.b=MUjrzały Cię wody Panie, ujrzały Cię wody; zadrżały i wstrzęsły się otchłanie.W'MWyzwoliłeś dzielnem ramieniem lud Twój, synów Jakóba i Józefa. - Sela.OMTy o Panie, cudotwórco, objawiłeś między ludami potęgę Twoję.KM Panie w świętości droga Twoja; któryż Bóg wielkim jak Pan.KM Rozważam wszystkie dzieła Twoje, a czyny Twoje rozpamiętywam.J M Wspominam czyny Przedwiecznego; tak, wspominam dawne cuda Twoje.MM I rzekłem: takie błaganie moje, o powrót prawicy Najwyższego.eCM Czyli zapomniał litować się Pan? albo wstrzymał w gniewie miłosierdzie Swoje. - Sela.Y~+MCzyż znikło na zawsze miłosierdzie Jego; postanowił wyrok na wieki wieków.E}MCzyż na wieki porzuci Pan, a nigdy nie ulituje się już._|7MWspominam pieśń moję w nocy; w sercu mojem rozpamiętywam, a docieka duch mój.:{oMDumam o dniach przeszłości, o latach dawnych.NzMZachwyciłeś powieki oczu moich; strwożony jestem i zaniemiałem.RyMWspominam Pana i zawodzę; rozpamiętywam, a wątpi duch mój. - Sela.}xsMW dzień niedoli mojej Pana szukam, ręka moja nocą wyciągnięta, a nie ustawa; nie daje się ukoić dusza moja.w MPrzewodnikowi chóru Jedutunów. Asafa pieśń.
[2] Głos mój do Pana, gdy wołam; głos mój do Pana, a wysłuchaj mnie.>vwL Ukróca ducha książąt; groźny dla królów ziemi.ru]L Ślubujcie i uiszczajcie się Bogu Panu waszemu; wszyscy, co Go otaczają, niech niosą dań Groźnemu.bt=L Bo zawziętość ludzka podnosi chwałę Twoję, gdy nareszcie gniewem się obłóczysz.[s/L Gdy powstał do rozprawy Pan, by wspomódz wszystkich zgnębionych ziemi. - Sela.Jr LZ niebios wygłosiłeś sąd; ziemia się ulękła i uciszyła.Vq%LTy, strasznyś Ty; i któż ostoi się przed Tobą, w chwili gniewu Twego.Ip LOd grozy Twojej, Panie Jakóba, strętwiały jeździec i koń.foELOgrabieni zostali dzielni sercem, zasnęli snem swoim, i nie znaleźli rycerze rąk swoich.?nyLŚwietnym byłeś, wspaniałym z po za gór zdobyczy.NmLTam to pokruszył płomienne łuki; tarczę, miecz i broń. - Sela.PlLI ustanowił w Salemie przybytek Swój, a siedzibę Swą w Cyonie. k ;LPrzewodnikowi chóru, przy towarzyszeniu smyczkowych instrumentów. Pieśń Asafa, śpiew.
[2] Poznany w Judei Pan; w Izraelu wielkiem imię Jego.[j/K A wszystkie rogi złoczyńców strącę; wywyższone będą rogi sprawiedliwego.BiK A ja wychwalać będę wiecznie, śpiewać Panu Jakóba.h-KBo kielich w ręku Boga, a wino się pieni; pełen zaprawy, a nalewa z niego; a tylko męty jego wyssą, wypiją wszyscy złoczyńcy ziemi.;gqKBo Pan sędzią; tego poniża, a owego wywyższa.?fyKBo nie od Wschodu, ani od Zachodu ani od pustyni gór.QeKNie podnoście wysoko rogów waszych; nie przemawiajcie karkiem hardym.cd?KPowiadam chełpliwym, przestańcie się chełpić, a złoczyńcom nie podnoście rogów.^c5KZachwiała się ziemia i wszyscy mieszkańcy jej; Ja utwierdzę słupy jej. - Sela.=buKBo oznaczę porę; Ja sprawiedliwie sądzić będę. a ;KPrzewodnikowi chóru na nutę: nie zatracaj, pieśń Asafa, śpiew.
[2] Dziękujemy Ci Panie, dziękujemy, blizkie imię Twoje, głoszą cuda Twoje.t`aJNie zapominaj okrzyku nieprzyjaciół Twoich; wrzawy przeciwników Twoich, która wznosi się ustawicznie.t_aJPowstań Panie, wytocz sprawę Twoję; wspomnij na zniewagę wyrządzaną Ci przez nikczemnych bezustanku.e^CJNiech nie odchodzi zgnębiony zawstydzonym; uciśniony i biedny niech chwalą imię Twoje.H] JBacz na przymierze, bo pełne zakąty ziemi siedzib bezprawia.m\SJNie wydawaj dziczy duszy gołębicy Twojej, o gromadce uciśnionych Twoich nie zapominaj na wieki.P[JPomnij na to, wróg urąga Bogu; a naród nikczemny lży imię Twoje.UZ#JTyś utwierdził wszystkie granice ziemi; lato i zimę, Tyś stworzył je.LYJTwoim dzień i Twoją noc; Tyś ustanowił światło i słońce.PXJTyś roztworzył źródła i potoki; Tyś osuszył strumienie bystre.VW%JTy skruszyłeś głowę Lewiatana; rzuciłeś go na żer mieszkańcom stepu.\V1J Tyś rozdzielił mocą Twoją morze; zmiażdżyłeś głowy krokodylów na wodach.OUJ Wszak Pan, król mój, oddawna spełnia wybawienie w pośród ziemi.^T5J Czemuż usuwasz rękę Twoję i prawicę Twoję? Z pośród łona Twego wytępiaj!dSAJ Dopókiż Panie urągać będzie ciemięzca, lżyć będzie wróg imię Twoje bezustannie?wRgJ Godeł naszych nie widzimy więcej; nie ma już proroka, i nikogo między nami, któryby wiedział, dopóki.bQ=JRzekli w sercu swojem: Zburzmy je społem; i palili wszystkie zbory Pańskie w kraju.bP=JDali na pastwę ognia świątynię Twoję; do ziemi znieważyli siedzibę imienia Twego.IO JA następnie rzeźby jej wraz, młotem i oskardami rozbijali.ENJDał się poznać, gdy zmierzał w górę lasem toporzysk.aM;JRyczały wrogi Twoje w pośród zborów Twoich; ustanawiały godła swoje jako godła.OLJPospiesz ku ruinom zupełnym; wszystko poburzył wróg w świątyni.0KYJWspomnij na zgromadzenie Twoje, które zjednałeś sobie niegdyś, które wyswobodziłeś jako szczep dziedzictwa Twego; na górę tę Cyonu na której spoczywałeś.uJ eJDumanie Asafa. Czemużeś, Panie, porzucił zupełnie, pała gniew Twój przeciw trzodzie pastwiska Twojego.yIkIMnie zaś blizkość Pana miłą; pokładam w Panu Bogu ufność moję; by wysławiać wszystkie sprawy Twoje.SHIBo oto dalecy od Ciebie zaginą; zatracisz każdego odstępcę od Ciebie.ZG-IZaniknie ciało moje i serce moje; opoką serca i udziałem moim Pan na wieki.PFIKto mi w niebiosach; a obok Ciebie, nie upodobałem nikogo na ziemi.VE%IWedle postanowienia Twojego prowadzisz mnie; i do chwały mnie powiedziesz.9DmIA ja zawsze z Tobą; ująłeś prawicę moję.SCIGdyż byłem bezrozumnym i nie poznałem; jak bydlę byłem przed Tobą.EBIBo wrzało serce moje; i wnętrzności moje mnie kłóły.SAIJak snem po przebudzeniu Panie, ocuciwszy się, postacią ich pogardzisz.X@)IJakże stali się nicością w okamgnieniu; zginęli, znikli z przerażenia.Q?IZaprawdę, na śliskiem postawiłeś ich; strącasz ich W przepaście.D>IAżem wstąpił do przybytków Pana, pojąłem koniec ich.M=II rozmyślałem, by dociec tego; daremna to praca w oczach moich.g<GIGdybym powiedział: będę mawiał jak oni; pokoleniu synów Twoich bym się przeniewierzył.K;IAbym był dręczony całemi dniami; a cierpiał katusze co rano.p:YI Zaprawdę, napróżno zachowałem w czystości serce moje, a umywałem w niewinności dłoń moję.J9 I Oto ci niegodziwi, a szczęśliwi zawsze, wzrośli w potęgę.S8I I powiadają: jakże wie to Pan, a jestże wiadomość u Najwyższego.S7I Dlategoż zwraca się lud jego tu; a strumieniami pełnemi ssą z nich.J6 I Miotają na niebo ustami swojemi; a język ich pełza po ziemi.O5IDrwią i rozprawiają złośliwie o ucisku; z wysoka przemawiają.G4IWystąpiło dla otyłości oko ich; wezbrały urojenia serca.E3IPrzeto opasuje karki ich pycha; okrywa szata ich bezprawie.U2#IMozołu śmiertelnych nie dzielą; a wraz z ludźmi nie bywają trapieni.@1{IŻe nie ma mąk do ich śmierci; a krzepką ich siła.N0IBo pozazdrościłem chełpliwym; powodzenie niegodziwych widziałem.\/1IA ja, omal nie potknęły się nogi moje; ledwie nie poślizgły się kroki moje.P. IPieśń Asafa - Zaprawdę dobrym dla Izraela Pan, dla czystych, sercem.6-gHSkończyły się modły Dawida, syna Izajego., HI niech będzie błogosławione imię chwały Jego na wieki, i niech napełni się chwałą Jego cała ziemia. Amen i amen.H+ HChwała Bogu, Panu, Panu Izraela, który spełnia cuda jedyny.'*GHPrzetrwa imię jego wieki, i w obliczu słońca wzrośnie imię jego; i błogosławić się niem będą wszystkie ludy, i mienić je będą szczęśliwem. ) HBędzie obfitość zboża w kraju, na wierzchach gór zaszumi jak Libanon plon jego, a zakwitną po miastach jak trawa ziemi.~(uHI będzie żył, da mu złota Szeby, a modlić się będzie za niego nieustannie, i codziennie mu błogosławić.]'3HOd gwałtu i grabieży wyzwala duszę ich; i drogą jest krew ich w oczach jego.O&H Miłosiernym jest dla biednych i ubogich; a duszę ubogich wybawia.U%#H Gdyż ocala ubogiego, który woła, i uciśnionego, który nie ma wybawcy.a$;H I będą się przed nim korzyć wszyscy królowie; wszystkie ludy służyć mu będą.b#=H Królowie Tarszyszu i wysp dań mu złożą; królowie Szeby i Seby haracz przyniosą.X")H Przed nim niech klękają mieszkańcy stepu; a wrogi jego proch niech liżą.U!#HI niech włada od morza do morza; i od strumienia aż do krańców ziemi.c ?HNiech rozkwitnie za dni jego sprawiedliwy; i pełnia pokoju póki nie stanie księżyca.\1HNiech znijdzie jako deszcz na łąkę skoszoną; jako ulewa nawodniająca ziemię.fEHAby obawiali się Ciebie póki słońce; i w obliczu księżyca, z pokolenia w pokolenie.fEHNiechaj sądzi uciśnionych w narodzie, wspomoże dzieci biednych, a zgniecie grabieżcę.\1HNiech zwiastują góry pokój ludowi; i pagórki się odezwą sprawiedliwością.\1HAby rządził ludem Twoim w sprawiedliwości; a uciśnionymi Twoimi wedle prawa.g IHSalomonowi - Panie, prawa Twoje królowi daj; a sprawiedliwość Twoję synowi królewskiemu.GTeż język mój dzień cały wygłaszać będzie sprawiedliwość Twoję; bo zawstydzili się, pobledli pragnący nieszczęścia mego.a;GZaśpiewają usta moje gdy wysławiać Cię będę, i dusza moja, którą wybawiłeś.{GJa też wychwalać Cię będę na arfie, niezawodność Twoję Panie; sławić Cię będę na cytrze, święty Izraela.MGI jako wzmagałeś wielkość moję, i nieraz pocieszałeś mnie. GJako wystawiałeś mnie na utrapienia liczne i zgubne, i znowu ożywiałeś mnie, i z przepaści ziemi znowu wydobywałeś.mSGI sprawiedliwość Twoję, Panie, wzniosłą, coś dokonał wielkiego; Panie, któż równy Tobie./GI aż do starości i sędziwości Panie, nie opuścisz mnie; aż wygłoszę potęgę Twoję pokoleniom, każdemu z potomnych wszechmoc Twoję.W'GPanie, nauczałeś mnie od młodości mojej; a dotąd wygłaszam cuda Twoje.b=GWyłożę wszechmoc Twoję Panie, Boże; wspomnę sprawiedliwość Twą, Twoję jedynie.zmGUsta moje opowiadać będą sprawiedliwość Twoję, po wszystkie dni pomoc Twoję; bo nie zdołam ich zliczyć.RGA ja wciąż będę ufał, i wywyższał nadewszystko chwałę Twoję.G Niech się zawstydzą, zginą prześladowcy duszy mojej; niech okryją się hańbą i rumieńcem pragnący zaguby mojej.J  G Panie, nie oddalaj się odemnie; Panie mój, na pomoc mi spiesz.V %G Mówiąc: Pan opuścił go; ścigajcie i pochwyćcie go, bo nikt nie ocali.d AG Bo rozpowiadają wrogi moje o mnie, a czyhający na życie moje naradzają się społem.a ;G Nie porzucaj mnie pod czas starości; gdy się wyczerpie siła moja nie opuszczaj mnie.A }GPełne usta moje chwały Twojej, codzień sławy Twojej.NGJakby przestrogą byłem dla wielu; ale Ty obroną moją potężną.{oGNa Tobie wspierałem się od żywota, od łona matki mojej Tyś przewodnik mój; Tyś był chwałą moją zawsze.RGBo ty nadzieją moją Panie, Boże; zaufaniem mojem od młodości mojej.dAGPanie mój, wyswobodź mnie z ręki niegodziwego, z garści krzywdziciela i grabieżcy.7GBądź dla mnie opoką chroniącą, bym mógł tam uciec zawsze, którą ustanowiłeś dla wybawienia mojego; bo skałą moją i warownią moją Ty.lQGPrzez sprawiedliwość Twoję ocal i wyswobodź mnie; skłoń ku mnie ucho Twoje i dopomóż mi.K GDo Ciebie Boże się chronię, niech się nie powstydzę na wieki.mSFA ja biedny i ubogi, Panie pospiesz ku mnie; pomocą moją i zbawcą moim Ty; Boże nie zwlekaj.1FNiech się ucieszą i uradują w Tobie wszyscy, którzy szukają Cię; i niech powtarzają wciąż: wielkim Pan, którzy miłują pomoc Twoję.J FNiech pierzchną na sromotę swoję, którzy wołają: oho! oho! ~ FNiech się zawstydzą i pobledną czyhający na życie moje; niech się cofną i zarumienią pragnący nieszczęścia mojego.s} aFPrzewodnikowi chóru. Od Dawida, na pamiątkę.
[2] Panie, aby ocalić mnie, Boże, na pomoc mi spiesz.c|?E$A potomkowie sług Jego posiadać będą; a miłujący imię Jego zamieszkają w niej.g{GE#Albowiem Pan wspomoże Cyon, i odbuduje miasta Jehudy, i osiądą tam, i odziedziczą ją.OzE"Chwalą Go niebiosa i ziemia; morza i wszystko co się roi w nich.DyE!Bo słucha ubogich Bóg; a więźniami Swoimi nie gardzi.Wx'E Ujrzą to poniżeni i ucieszą się; szukający Pana, a ożyje serce wasze.MwEI milszem to będzie Bogu niż wół, niż byk rogaty, dwukopytny.MvESławić będę imię Pana pieśnią; wielbić je wdzięcznością.PuEA mnie utrapionego i zbolałego, pomoc Twoja Panie wydźwignie mnie.StENiech wymazani będą z księgi życia; a wraz z prawymi nie zapisani.PsEWymierz karę za karą na nich; a niech nie dostąpią łaski Twojej. Y8~~Y}}R}||z|{{O{zKyyyXxx_wwwwvvMuuuAtttSss[rrr%qqbppp4oolo nnLmmm=llZlkkzk"jjuj iixi,hhrh0ggg2fff+eexeddedccecbb6aaca/``V___F^^^C]]0\\\-[[JZZAYYYAXXwX$WWiWVVPUUUVTTTISSSARRRQQtQPP\POO_NNvN MMLLLMKKKyK;JJzJ'III9HHH*GGuGFFZFEEIDDDfDCC-BB{AAAR@@@7????>>x===<<8;;;?:::"99c888177T66{66555J44g433K22^11t000q//r/..--U,,V++f**"))o)$(((>'''e'&&T%%%\%$$O$##m#""8!!!< )q *v0sL)\gUTo*@O"x"U[ B > i k  ;I t!un BVSi"Rzekł i nadciągnęła szarańcza, i chrząszczy niezliczone mnóstwo.Pi!I poraził ich winorośl i figę, i połamał drzewa ich dziedziny.Di Dał im miasto deszczu grad, ogień płonący na ich kraj.OiRzekł i nadciągnęły żuki, i robactwo we wszystkie ich granice.DiZaroił się kraj ich żabami, aż do komnat ich królów.=uiObrócił ich wody w krew, i uśmiercił ryby ich.T!iWysłał ciemność i ściemniło się, a nie opierali się słowu Jego.KiSpełnili w pośród nich znamiona Jego, i cuda na ziemi Chama.FiPosłał Mojżesza sługę Swojego, Aarona którego wybrał.eCiI odwróciło się serce ich, by nienawidzieć naród Jego, by knuć przeciw sługom Jego.SiI rozmnożył naród Swój bardzo, i wzmógł go nad ciemięzców jego.LiI Wszedł Izrael do Micraim, a Jakób zagościł w ziemi Chama.Z -iAby poddał książęta jego woli swojej, a starszych jego mądrości nauczał.P iUczynił go panem domu swego i władcą w całej dzierżawie swojej.I  iPosłał król i wyzwolił go, władca ludów wyswobodził go.H  iDo chwili spełnienia słowa jego; wyrok Boga oczyścił go. ; qiSpętali więzami nogę jego, w żelazo skuto go.J iWysłał przed nimi męża, na niewolnika sprzedany był Józef.RiI powołał głód na ziemię, wszelką podporę pożywienia skruszył.MiNie tykajcie pomazańców Moich, a prorokom Moim nie złoczyńcie.LiNie dozwolił nikomu krzywdzić ich, a karcił gwoli im królów:H i A wędrowali od ludu do ludu, od królestwa do narodu innego.Fi Gdy byli garstką drobną, i nieliczni przychodnie w niej.J i Gdy rzekł: tobie oddam ziemię Kenaan, udział dziedziczny wam.Pi A stwierdził Jakóbowi jako ustawę, Izraelowi jako umowę wieczną,Li Które zawarł z Abrahamem - i przysięgi Swojej danej Izaakowi.Y+iPomny wiecznie przymierza Swojego, słowa które ustanowił tysiącom pokoleń.;~qiOn Bóg, Pan nasz, po wszystkiej ziemi prawa Jego.F}iRodzie Abrahama sługi Jego, synowie Jakóba wybrańcy Jego.K|iWspominajcie cuda których dokonał, znamiona i wyroki ust Jego.O{iBadajcie Boga i wspaniałość Jego, szukajcie oblicza Jego wciąż.Zz-iChlubcie się imieniem Jego świętem, niech raduje się serce pragnących Boga.RyiŚpiewajcie Mu, przygrywajcie Mu, rozpamiętywajcie wszystkie cuda Jego.Wx )iChwalcie Boga, wołajcie w imię Jego, głoście między ludami dzieła Jego.qw[h#Oby znikli grzesznicy z ziemi, a niegodziwych by już nie stało. Wielbij duszo moja Boga. Halleluja.Hv h"Oby miłą była Mu mowa moja, ja cieszyć się będę Bogiem.Puh!Śpiewać będę Bogu póki życia, wysławiać Pana o ile bytu mego.Oth Gdy spojrzy na ziemię, zadrży; dotknie się gór, a zadymią się.RshOby była chwała Boga na wieki, oby radował się Bóg tworami Swojemi.RrhWioniesz tchnieniem Twojem, odradzają się, i odnawiasz oblicze ziemi.uqchUkrywasz oblicze Twoje, a trwoga je ogarnia; odbierasz im oddech, zamierają, i do prochu swego wracają.SphDajesz im, zbierają; otwierasz dłoń Twoję, nasycają się dostatkiem.Jo hWszystko ku Tobie spogląda, byś im udzielił strawy na czasie.Zn-hTam okręty krążą, potwór który stworzyłeś, by się rozkoszował w niem.kmOhTo morze wielkie i rozległe na wsze strony, tam płazy bez liczby, zwierzęta małe i wielkie.llQhJak mnogie dzieła Twoje Boże, wszystkieś w mądrości urządził, pełną ziemia dóbr Twoich.MkhWychodzi człowiek do roboty swojej i do pracy swojej do wieczora.Jj hZajaśnieje słońce, ustępują i w kniejach swoich zalegają.GihLwięta ryczą o żer, żądając od Pana pożywienia swego.Wh'hSprawiasz ciemność i nastaje noc, w niej się porusza wszelka dzicz lasu.OghUstanowił miesiąc na pewne czasy, słońcu wyznaczył zachód jego.FfhGóry wysokie dla kozic, skały schronieniem dla królików.LehNa których ptaki gnieżdżą się, bocian któremu cyprysy domem.BdhNasiąkły drzewa Boże, cedry Libanu, które zasadził. vcehBy wino rozweselało serce człowieka, aby jaśniało oblicze od oliwy, a chleb ciało człowieka posilał.ibKhWyprowadzasz trawę dla bydła, i rośliny przy pracy człowieka, dla dobycia chleba z ziemi.Va%h Zraszasz góry ze sklepień Twoich, owocem dzieł Twoich nasyca się ziemia.Q`h Ponad niemi ptactwo nieba spoczywa, z pośród gałęzi wydają głos.Q_h Napawają wszelkie zwierzę dzikie, gaszą leśne osły swe pragnienie.K^h Rozprowadzasz źródła po dolinach, między górami toczą się.a];h Granicę wytknąłeś, by jej nie przekroczyły, by nie wróciły, aby pokryć ziemię.]\3hWzniosły się nad góry, zstąpiły w doliny, do miejsca, któreś ustanowił im.L[hNa groźbę Twą uciekły, na głos Twój piorunujący pomknęły.HZ hOtchłań, jak szatą zakryłeś ją, nad górami stały wody.XY)hUtwierdziłeś ziemię na podstawach jej, nie zachwieje się na wieki wieków.SXhCzynisz posłańcami Twoimi wichry, sługami Twoimi płomienie gorejące.tWahPokrywasz wodami górne sklepienia Twoje, czynisz obłoki wozem Twoim, unosisz się na skrzydłach wiatru.SVhOblekasz się światłem jako szatą, rozpościerasz niebiosa jak oponę.{U qhUwielbiaj duszo moja Boga. Boże, Panie mój, wielkiś bardzo, majestatem i wspaniałością przyodziałeś się.LTgUwielbiajcie Boga wszystkie twory Jego; uwielbiaj duszo moja Boga.LSgUwielbiajcie Boga wszystkie twory Jego; uwielbiaj duszo moja Boga.xRigUwielbiajcie Boga wysłańcy Jego, mocarze siły, wykonawcy rozkazu Jego, gotowi słuchać głosu słowa Jego.ZQ-gBóg na niebiosach utwierdził tron Swój, a królestwo Jego wszystkiem włada.PPgStrzegącym przymierza Jego, pomnym przykazań Jego, by je spełniać.gOGgAle łaska Boga od wieku do wieku dla wielbicieli Jego; a sprawiedliwość Jego dla wnuków.VN%gGdy wiatr przejdzie po nim, niemasz go, a nie poznaje go już miejsce jego.AM}gCzłowiek, jak trawa dni jego, jak kwiat polny rozkwita.FLgBo On zna jestestwo nasze, pamięta, że prochem jesteśmy. ]K3g Jak się lituje ojciec nad dziećmi, tak lituje się Bóg nad wielbicielami Swoimi.QJg O ile dalekim wschód od zachodu, tyle oddalił od nas występki nasze.]I3g Bo ile wyższem niebo nad ziemią, tyle góruje łaska Jego nad wielbicielami Jego.XH)g Nie wedle grzechów naszych świadczy nam, nie wedle win naszych odpłaca nam.>Gwg Nie na zawsze gniewa się, nie na wieki chowa urazę.WF'gMiłosiernym i litościwym Bóg, powściągliwy w gniewie i pełen łaski.NEgObjawił Mojżeszowi drogi Swoje, synom Izraela postępowanie Swoje:ODgWymierza sprawiedliwość Bóg, i sądy dla wszystkich uciśnionych.cC?gKtóry nasyca dobrem czerstwość twoję, że się odnawia jak u orła młodość twoja.`B9gKtóry wybawia od zaguby życie twoje, który cię wieńczy łaską i miłosierdziem.ZA-gKtóry wybacza wszystkie winy twoje, który leczy wszystkie dolegliwości twoje.P@gUwielbiaj duszo moja Boga, i nie zapominaj wszech dobrodziejstw Jego.Y? -gDawida. - Uwielbiaj duszo moja Boga, i całe wnętrze moje imię Jego święte._>7fSynowie sług Twoich zamieszkiwać będą, a potomstwo ich przed Tobą się ostanie.;=qfA Ty będziesz, a lata Twoje nie skończą się.w<gfOne zaginą, a Ty ostaniesz się; a wszystkie jako szata zbutwieją, jak odzież odmienisz je i przeminą.K;fWonczas ugruntowałeś ziemię, a dziełem rąk Twoich niebiosa.j:MfWołam: Panie mój, nie zabieraj mnie w połowie dni moich, wszak od wieku do wieku lata Twoje.?9yfSterał w pochodzie siłę moję, skrócił dni moje.O8fGdy zgromadzą się narody pospołu, i królestwa by służyć Bogn.K7fBy głosili na Cyonie imię Boga, a sławę Jego w Jerozolimie.T6!fBy wysłuchać westchnienie jeńca, by wyswobodzić skazanych na śmierć.[5/fBo wejrzał z wysokości Swojej świętej, Bóg z niebios na ziemię spojrzał.U4#fZapisze się to dla rodu potomnego, a lud odrodzony będzie chwalił Pana.N3fZwróci się do modlitwy opuszczonego i nie pogardzi modlitwą ich.F2fBo odbuduje Bóg Cyon, ukaże się we wspaniałości Swojej.[1/fI bać się będą ludy imienia Boga, a wszyscy królowie ziemi chwały Twojej.R0fBo upodobali sobie słudzy Twoi kamienie jego, a proch jego umiłowali.b/=f Ty powstaniesz i zmiłujesz się nad Cyonem, bo czas ułaskawić go, bo nadeszła pora.T.!f A Ty Boże na wieki panujesz, a chwała Twoja od pokolenia do pokolenia.B-f Dni moje jak cień wydłużony, a jak trawa zawiędłem.G,f Przed grozą i gniewem Twoim, boś mnie uniósł i rzucił.G+f Bo popiół jak chleb jadam, a napój mój łzami zaprawiam.]*3fCały dzień urągają mi wrogowie moi, pastwiący się nademną przeklinają mnie.4)cfCzuwam i jestem jak ptak samotny na dachu.L(fPodobnym do pelikana na puszczy, jestem niby puhacz w zwaliskach.H' fOd głosu jęku mojego, przylgło do kości mojej ciało moje.\&1fPorażone jak trawa i zawiędło serce moje, że zapominam spożywać chleb mój.Q%fBo znikają jako dym dni moje, a członki moje jak głownia rozpalone.$+fNie ukrywaj oblicza Twojego przedemną, w dzień niedoli mojej, skłoń ku mnie ucho Twoje; w dzień w którym wzywam, rychło odpowiedz mi.## AfModlitwa strapionego, gdy zwątpił, i przed Bogiem wylewa żal swój.
[2] Boże wysłuchaj modlitwę moję, a wołanie moje do Ciebie niech dojdzie.z"meOd każdego rana niszczyć będę niegodziwych w kraju, by wytępić z grodu Bożego wszystkich złoczyńców.p!YeNie zamieszka w pośród domu mojego obłudnik; głoszący fałsz nie ostoi się przed oczyma mojemi. weOczy moje ku uczciwym w kraju, by przebywali ze mną; postępujący drogą nieskazitelną, ten mi służyć będzie.zmeOczerniającego skrycie bliźniego swego, zniweczę; człeka wyniosłych oczu i nadętego serca nie ścierpię.KeSerce przewrotne stronić będzie odemnie; złego znać niechcę.r]eNie stawię przed oczy moje rzeczy nikczemnej, sprawy występnej nienawidzę; nie przylgnie ona do mnie.eBaczyć będę na drogę nieskazitelną - kiedyż nawiedzisz mnie? - postępować będę w niewinności serca w pośród domu mojego.X +eDawida pieśń. Miłość i sprawiedliwość wyśpiewam, Tobie Boże, zanucę.gGdAlbowiem dobrym Bóg, na wieki łaska Jego, a od pokolenia do pokolenia niezawodność Jego.dWnijdźcie do bram Jego z dziękczynieniem, do przedsieni Jego z wielbieniem, dziękujcie Mu, błogosławcie imieniu Jego.r]dUznajcie że Bóg, wszechmocny, On stworzył nas i doń należymy; lud Jego i trzoda której pasterzy.H dSłużcie Bogu w radości, przyjdźcie przed Niego w weselu.> ydPieśń dziękczynna. - Okrzykujcie Bogu cała ziemio.tac Wywyższajcie Boga, Pana naszego i korzcie się przed górą Jego świętą, bo świętym Bóg, Pan nasz.uccBoże, Panie nasz, Tyś wysłuchał ich, Panem pobłażliwym byłeś dla nich, ale karzącym postępki ich.oWcZpośród słupa obłoku przemawiał do nich, strzegli świadectw Jego i zakonu który poruczył im.cMojżesz i Aron między kapłanami Jego, a Samuel między wzywającymi imienia Jego; wołali do Boga a On ich wysłuchał._7cWywyższajcie Boga, Pana naszego, korzcie się u podnóżka stóp Jego; święty On.wcPotężny król prawo umiłował, Tyś utwierdził słuszność; prawo i sprawiedliwość w Jakóbie Tyś uczynił.McHołdować im imieniu Twojemu, wielkie i wspaniałe, święte ono.GcBóg na Cyonie wielki, a wzniesiony On nad wszystkie narody.b  ?cBóg króluje, niech zadrżą narody; zasiadł na Cherubach, niech zachwieje się ziemia.{ ob Przed Bogiem; albowiem idzie by sądzić ziemię. Sądzić ma świat w sprawiedliwości, a ludy słusznością.K bRzeki niech przyklasną, dłonią, i pospołu góry zawtórują,M bNiech zahuczy morze i co je zapełnia, świat i mieszkańcy jego.K bNa trąbach i głosem surmy, wykrzykujcie przed królem, Bogiem.BbŚpiewajcie Bogu na cytrze, na cytrze i głosem pieśni.Y+bWznieście okrzyki Bogu cała ziemio, wybuchnijcie, radujcie się, śpiewajcie.zmbWspomniał łaskę i niezawodność Swą dla domu Izraela; ujrzały wszystkie krańce ziemi pomoc Pana naszego.[/bOznajmił Bóg pomoc Swą; w oczach narodów odsłonił sprawiedliwość Swoję.| sbPieśń. Zaśpiewajcie Bogu pieśń nową, gdyż cudów dokonał; wsparła go prawica Jego i ramię Jego święte.Z-a Cieszcie się sprawiedliwi w Bogu, i hołdujcie wspomnieniu świętości Jego.Pa Światło wschodzi dla sprawiedliwego, a dla prawych sercem radość.wa Miłujący Boga, nienawidźcie zła; Ten który czuwa nad życiem cnotliwych Swoich, z rąk niegodziwców ocali ich.\1a Boś Ty Boże, Najwyższy na całej ziemi, wielceś wyniesiony nad wszystkie bogi.]3aSłyszy to i cieszy się Cyon, i radują się córy Jehudy wyroków Twoich Boże.j~MaZawstydzeni czciciele posągów, wielbiciele bożyszcz; korzą się przed Nim wszystkie bóztwa.^}5aGłosiły niebiosa sprawiedliwość Jego, i widziały wszystkie ludy chwałę Jego.L|aGóry jak wosk stopniały, przed Bogiem, przed Panem całej ziemi.Q{aOświecały błyskawice Jego świat; widziała to i zadrżała ziemia.DzaOgień przed Nim kroczył, i palił w około wrogi Jego.[y/aObłoki i mgły w około Niego; sprawiedliwość i prawo podstawą tronu Jego.Wx )aBóg króluje, niech cieszy się ziemia; niech się radują wyspy niezliczone.ww` Przed Bogiem; bo idzie, bo idzie by sądzić ziemię; sądzić ma świat w sprawiedliwości, a ludy prawdą Swoją.ivK` Niech cieszy się pole i wszystko co na niem; zarazem rozradują się wszystkie drzewa leśne,huI` Niech się weselą niebiosa, niech się raduje ziemia; niech zahuczy morze i co je zapełnia. t ` Głoście między narodami: Bóg króluje i utwierdzony świat, nie zachwieje się; sądzić będzie ludy w sprawiedliwości.]s3` Ukorzcie się przed Bogiem w nastroju uroczystym; zadrżyj przed Nim cała ziemio.drA`Nieście Bogu cześć imienia Jego; składajcie dary i wstępujcie do przedsionków Jego.Iq `Nieście Bogu rodziny ludów; nieście Bogu cześć i sławę.\p1`Chwała i urok przed obliczem Jego; potęga i wspaniałość w świątyni Jego.Jo `Bo wszystkie bóztwa pogan bałwany; a Bóg niebiosa stworzył.Wn'`Bo wielkim Bóg i sławionym wielce; wspaniały On po nad wszystkie bóztwa.\m1`Opowiadajcie między narodami chwałę Jego, między wszystkiemi ludami cuda Jego._l7`Śpiewajcie Bogu, wysławiajcie imię Jego; zwiastujcie z dnia na dzień pomoc Jego.Fk `Zaśpiewajcie Bogu pieśń nową; śpiewaj Bogu cała ziemio.Sj_ Tak że przysiągłem w gniewie Moim, że nie wnijdą do siedziby Mojej.i_ Czterdzieści lat przykrzyłem Sobie to pokolenie, i wyrzekłem: lud to obłąkanego serca, i nie poznali oni dróg Moich.Uh#_ Kiedy kusili Mnie ojcowie wasi, doświadczali, choć widzieli dzieło Moje.Wg'_Nie zatwardzajcie serca waszego jak w Meriba, jak w dzień Masa na puszczy.xfi_Bo On Pan nasz, a my lud któremu pasterzy, i trzoda ręki Jego, od dzisiaj jeżeli głosu Jego usłuchacie.Ze-_Pójdźmy, ukorzmy się i pokłońmy, klęknijmy przed Bogiem Stwórcą naszym.^d5_Którego jest morze, bo On je stworzył, i ląd, który ręce Jego ukształtowały.Dc_W którego ręku głębie ziemi, a szczyty gór Jego są.Jb _Bo Panem wielkim Bóg, i królem wielkim nad wszystkie bóztwa.La_Przywitajmy oblicze Jego dziękczynieniem, pieśniami zanućmy Mu.J` _Pójdźcie, zaśpiewajmy Bogu, wysławiajmy opokę pomocy naszej.u_c^I zwróci przeciw nim samym niecność ich, a we własnej złości ich wygubi, wygubi ich Bóg, Pan nasz.I^ ^Ale będzie Bóg mi twierdzą, a Pan mój opoką obrony mojej.U]#^Skupiają się przeciw duszy sprawiedliwego, a krew niewinną potępiają.Y\+^Czyż sprzymierzył się z Tobą tron bezprawia, sprawca krzywdy miasto prawa.d[A^Gdy ścierają się myśli we wnętrzu mojem, pocieszenia Twoje rozweselają duszę moję.WZ'^Gdym mniemał: już chwieje się noga moja, łaska Twoja Boże wsparła mnie.XY)^Gdyby nie był Bóg pomocą moją, oniemal nie legła by w grobie dusza moja.jXM^Któż stawał przy mnie przeciw niegodziwym, któż występował dla mnie przeciw złoczyńcom?NW^Bo do sprawiedliwości wróci sąd, a za nim wszyscy prawego serca.NV^Bo nie zaniecha Bóg ludu Swojego, a dziedzictwa Swego nie opuści.`U9^ By dać mu otuchę w dni niedoli, póki wykopanym nie będzie dla niegodziwego grób.ST^ Szczęsny mąż, którego karcisz Boże, a w zakonie Twoim nauczasz go.2S_^ Bóg zna zamysły ludzkie, że są marne.PR^ Kto karci narody czyżby nie karał. On który uczy człowieka wiedzy,\Q1^ Kto urządził ucho, czyż nie usłyszy, albo kto zbudował oko, czyż nie obaczy._P7^Zastanówcie się nieroztropni w narodzie, i ograniczeni kiedyż się opamiętacie.;Oq^I mówią: nie widzi Bóg, nie baczy Pan Jakóba.[2] I oto utwierdzony świat i nie zachwieje się.UC#\By opowiadać, że sprawiedliwym Bóg, opoka moja, a niema krzywdy w Nim.UB#\Jeszcze owocem się pokryją w starości, pełni soków i zieleni będą.JA \ Zaszczepieni w domu Bożym, w dworcach Pana naszego zakwitną.F@\ Sprawiedliwy jak palma zakwitnie, jak cedr Libanu wystrzeli.t?a\ A napawa się oko moje prześladowcami moimi, a o powstałych na mnie złoczyńcach usłyszy ucho moje.U>#\ Ale wzniosłeś niby bawoli, róg mój; namaszczony jestem oliwą zieloną.i=K\ Bo oto wrogi Twoje o Boże, bo oto wrogi Twoje zginą, rozproszeni będą wszyscy złoczyńcy..<W\A Ty wzniosły wieczyście o Boże.};s\Jeżeli rozrastają się niegodziwi jako trawa, a rozkwitają wszyscy złoczyńcy, to aby zatraceni byli na wieki.W:'\Człowiek nierozumny jest, nie odgadnie, ograniczony on i nie dociecze tego.S9\Jak wzniosłe dzieła Twoje Boże, niezmiernie głębokie zamysły Twoje.`89\Bo uradowałeś mnie Boże czynami Twojemi, o dziełach rąk Twoich śpiewać będę.N7\Na dziesięciostrunnej lutni i na lirze, przy podźwięku cytry. Q6\Opiewać zrana miłosierdzie Twoje, a niezawodność Twoję po nocach.e5 E\Psalm, pieśń na dzień Sabbatu.
[2] Miło chwalić Boga, sławić imię Twe Najwyższy.@4{[Długiem życiem nasycę go, i okażę mu pomoc Moję._37[Gdy wezwie Mnie wysłucham go, przy nim będę w niedoli, wyzwolę go i zaszczycę.U2#[Dla tego, że mnie umiłował ocalę go, obronię go, bo uznał imię Moje.N1[ Po szakalu i żmii stąpać będziesz i zdepczesz lwa i potworę.N0[ Na dłoniach uniosą cię, by nie potrąciła o kamień noga twoja.^/5[ Bo On aniołów Swoich ustanowił ci, by strzegli cię na wszystkich drogach twoich.Z.-[ Nie spotka cię nieszczęście, ani klęska się nie zbliży do namiotu twojego.X-)[ Przeto żeś Boga obronę moję, żeś Najwyższego uczynił ucieczką twoją.S,[Tylko oczyma twemi patrzeć będziesz i zapłatę niegodziwych obaczysz.b+=[Legnie u boku twojego tysiąc, myriady przy prawicy twojej; do ciebie się nie zbliży.P*[Moru który w ciemności pełza, ani zarazy niszczącej w południe.K)[Nie ulękniesz się strachu nocy, strzały lecącej podczas dnia.y(k[Skrzydłem Swojem osłoni cię, a pod lotami Jego bezpieczny będziesz; tarczą i puklerzem jest prawda Jego.G'[By On cię wybawił od sideł zastawionych, od moru zgubnego.S&[Wzywam Boga, obronę moję i twierdzę moję, Pana mojego któremu ufam.]% 5[Ty, co zasiadasz pod osłoną Najwyższego, co pod cieniem wszechmocnego przebywasz.$/ZI niech będzie upodobanie Boga Pana naszego nad nami, a sprawę rąk naszych utwierdź pośród nas; tak, sprawę rąk naszych, utwierdź ją.g#GZNiech się objawi przed sługami Twojemi dzieło Twoje, a świetność Twoja nad synami ich.r"]ZPociesz nas w miarę dni w których trapiłeś nas, w miarę lat przez które oglądaliśmy niedolę.k!OZNasyć nas rano łaską Twoją, byśmy się weselić i radować mogli przez wszystkie dni nasze.X )Z Zwróć się o Boże, dopókiż jeszcze, i ulituj się nad sługami Twojemi.H Z Liczyć dni nasze naucz nas, abyśmy nabyli serca roztropnego.Z-Z Któżby rozważył siłę gniewu Twego, i wedle grozy Twojej uniesienie Twoje.$AZ Liczba lat naszych niekiedy siedmdziesiąt lat, a przy siłach ośmdziesiąt lat, a chlubą ich męka i boleść; bo spędzasz nas szybko i ulatujemy.hIZ Tak, wszystkie dni nasze przemijały pod grozą Twoją, spędziliśmy lata nasze jak marzenie.[/ZStawiłeś winy nasze przed Siebie, tajniki nasze przed światło oblicza Twego. T!ZBo giniemy od gniewu Twojego, a uniesieniem Twojem przerażeni jesteśmy.KZZrana zakwita i rozrasta się, wieczorem ścięty i zawiędły.H ZPorwałeś ich i są jako sen. Zrana jak trawa się rozrasta,gGZWszak tysiąc lat w oczach Twoich jak dzień wczorajszy co przeminął, jako straż w nocy.X)ZPrzywodzisz człowieka do prochu i powiadasz: nawróćcie się synowie Adama.iKZZanim góry się narodziły, a stworzyłeś ziemię i świat, i od wieku do wieku, Tyś Pan.j OZModlitwa Mojżesza męża Bożego. - Panie, schronieniem Tyś był nam od pokolenia do pokolenia.1]Y4Pochwalonym Bóg na wieki. Amen i amen.X)Y3Którym lżyli wrogowie Twoi, o Boże, którym lżyli kroki pomazańca Twego.ucY2Wspomnij Panie na wstyd sług Twoich, który niosłem w łonie mojem od wszystkich tych licznych narodów.a;Y1Gdzież łaski Twoje dawne Panie, któreś zaprzysiągł Dawidowi w wierności Twojej.jMY0Któryż człowiek żyć będzie a nie ujrzy śmierci, ocali duszę swą z mocy grobu. - Sela.[/Y/Wspomnij jak nikły jestem, jak na marne stworzyłeś wszystkich synów ludzkich.d AY.Dopókiż Boże ukrywać się będziesz zupełnie, pałać będzie jak ogień gniew Twój.J  Y-Skróciłeś dni młodości jego, okryłeś go sromotą. - Sela.I  Y,Znieważyłeś blask jego, a tron jego o ziemię powaliłeś.T !Y+I odwróciłeś ostrze miecza jego, nie dałeś mu się ostać na wojnie.T !Y*Wyniosłeś prawicę ciemięzców jego, uradowałeś wszystkie wrogi jego.b=Y)Obdzierają go wszyscy przechodnie po drodze, stał się pośmiewiskiem sąsiadom swoim.X)Y(Zburzyłeś wszystkie warownie jego, przemieniłeś twierdze jego w zwaliska.U#Y'Zerwałeś przymierze sługi Twojego, znieważyłeś w prochu diadem jego.QY&A Tyś porzucił i wzgardził, uniosłeś się na pomazańca Twojego.]3Y%Jak księżyc będzie utwierdzonym na zawsze, świadek w obłokach wierny. - Sela.PY$Ród jego na wieki ostanie się, a tron jego jak słońce przedemną.NY#Raz zaprzysiągłem na świętość Moję, czyż Dawidowi skłamię?QY"Nie naruszę przymierza Mojego, a wyrzeczenia ust Moich nie odmienię.V%Y!Ale łaski Mojej nie cofnę od niego, a nie zaprę się rzetelności Mojej.?yY Napomnę biczem odstępstwo ich, i plagami winę ich.Q~YJeśli ustawy Moje znieważą, a przykazań Moich nie będą strzegli.c}?YA jeśli opuszczą synowie jego zakon Mój, a wedle praw Moich postępować nie będą.I| YI utrwalę na zawsze ród jego, a tron jego jako dni niebios.U{#YNa wieki zachowam mu łaskę Moję, a przymierze Moje wiernem mu zostanie.MzYJa też pierworodnym ustanowię go, najwyższym nad królami ziemi.RyYOn zwać Mnie będzie: Tyś ojciec mój, Pan mój i opoka pomocy mojej.GxYI położę na morze rękę jego, a na rzeki prawicę jego.`w9YA rzetelność i łaska Moja przy nim, a przez imię Moje wywyższy się róg jego.Uv#YI skruszę przed nim nieprzyjaciół jego, a przeciwników jego zgromię.EuYNie naprze nań wróg, a syn bezprawia nie uciemięży go.BtYPrzy którym ręka Moja wytrwa, a ramię Moje zasili go.PsYZnalazłem Dawida sługę Mojego, olejem Moim świętym pomazałem go.rYNiegdy powiedziałeś w objawieniu do pobożnego Twojego i rzekłeś: udzieliłem mocy bohaterowi, wyniosłem młodzieńca z ludu.MqYAlbowiem od Boga tarcza nasza, od Świętego w Izraelu król nasz.NpYBo ozdobą siły ich Ty, a łaską Twoją wywyższa się róg nasz.Xo)YW imię Twoje weselą się zawsze, a sprawiedliwością Twoją się chlubią.`n9YSzczęsny lud, który zna głos surmy, Boże, w świetle oblicza Twojego postępują.jmMYSprawiedliwość i prawo podstawą tronu Twego, miłość i prawda poprzedzają oblicze Twoje.OlY Twoją moc i potęga, silną dłoń Twoja, wzniosłą prawica Twoja.^k5Y Północ i południe Tyś je utworzył, Tabor i Chermon w imię Twoje śpiewają.[j/Y Twojem niebo, również Twoją ziemia, świat i co go napełnia Tyś ustanowił.giGY Tyś zdeptał niby poległego zuchwalca, ramieniem potęgi Twojej rozproszyłeś wrogi Twoje.Zh-Y Ty władasz pysznością morza, gdy podnoszą się fale jego, Ty je poskramiasz.]g3YBoże Panie zastępów, któż jak Ty potężny Panie, a prawda otoczeniem Twojem.nfUYPan wielbiony w zgromadzeniu świętych niezliczonem, a wspaniały ponad całem otoczeniem Swojem,Ze-YBo któż na wysokościach dorówna Bogu, podobny do Boga między synami bóztw.cd?YI wysławiają niebiosa cuda Twoje Boże, i niezawodność Twoję w zborze świętych.ac;YNa wieki utrwalę ród twój, zbudowałem z pokolenia do pokolenia tron twój. - Sela.[b/YZawarłem przymierze z wybrańcem Moim, zaprzysiągłem Dawidowi słudze Mojemu.qa[YZaprawdę rzekłem: na wieki łaska Twoja ustalona, w niebiosach utwierdziłeś niezawodność Twoję.` /YDumanie Ethana, Ezrachidy.
[2] Łaski Boga wiecznie śpiewać będę, od pokolenia do pokolenia wygłaszać niezawodność Twoję usty mojemi.W_'XOddaliłeś odemnie przyjaciela i towarzysza, o znajomych moich zaćmienie.H^ XOgarnęły mnie jak fale bezustannie, otoczyły mnie pospołu.F]XPo mnie przeszły ognie Twoje, trwogi Twoje skruszyły mnie.W\'XNędzny jestem i konający od wstrząśnień, znosiłem grozy Twoje, upadam.S[XCzemu o Boże porzucasz duszę moję, ukrywasz oblicze Twoje przedemną.MZX A ja do Ciebie Boże wołam, i zrana modlitwa moja uprzedza Cię.cY?X Czyż znany w ciemnościach cud Twój, a sprawiedliwość Twoja w krainie zapomnienia.]X3X Czyż głoszoną będzie w grobie łaska Twoja, niezawodność Twoja w nicestwie._W7X Czyż dla zmarłych uczynisz cud, czyż cienie powstaną by wysławiać Cię. - Sela.eVCX Oko moje zbolałe z nędzy, wołam Cię o Boże codzień, wyciągam do Ciebie ręce moje.xUiXOddaliłeś znajomych moich odemnie, uczyniłeś mnie ohydą dla nich, zamknięty jestem i nie mogę wyjść.jTMXNa mnie oparł się gniew Twój, a wszystkiemi nawałnicami Twojemi przytłaczasz mnie. - Sela.QSXStrąciłeś mnie w przepaść głęboką, w ciemnice, w otchłanie.!R;XWpośród umarłych łoże moje, podobnym do poległych spoczywających w grobie, których nie wspomnisz już, bo oni z pod ręki Twojej wyłączeni.PQXZaliczonym do zstępujących w mogiłę, jestem jak mąż bezwładny.KPXBo syta cierpień dusza moja, a życie moje do grobu się chyli.OOXNiech dojdzie Cię modlitwa moja, skłoń ucho Twoje do skargi mojej.5N eXŚpiew, pieśń Korachidów. Przewodnikowi chóru Macholidów, do śpiewania. Dumanie Hemana Ezrachidy.
[2] Boże panie ocalenia mojego, dniem wołam i nocą do Ciebie.HM WA wieszcze jako i lutniści, wszystkie dzieci moje w tobie.ELWBóg liczy spisując narody: ten urodził się tam. - Sela.gKGWA o Cyonie mówią: mąż nie jeden urodził się w nim, a On utwierdził go, Najwyższy.vJeWGdy wspominam Rahab i Babel przyjaciołom moim, oto Filisteę i Cor wraz z Kuszem: ów urodził się tam.DIWWspaniałości głoszą o tobie, grodzie Pański. - Sela.AH}WMiłuje Bóg wrota Cyonu nad wszystkie siedziby Jakóba.JG WKorachidów pieśń, śpiew. Twierdza Jego na górach świętych.}FsVUczyń mi znak łaski, a ujrzą nieprzyjaciele moi i zawstydzą się, że Ty Boże wspomagasz i pocieszasz mnie.EVZwróć się do mnie i zmiłuj się nademną, daj opiekę Twoję słudze Twojemu, i wspomóż syna służebnicy Twojej.bD=VA Ty Panie, Pan miłosierny i łaskawy, nieskory do gniewu, pełen litości i prawdy.wCgVPanie, niecni powstali na mnie, i zastęp okrutników pożąda duszy mojej, a nie mają Ciebie przed sobą.\B1V Bo łaska Twoja wielka dla mnie, ocaliłeś duszę moję z otchłani głębokiej.fAEV Wielbić Cię będę Boże, Panie mój, całem sercem mojem, i czcić imię Twoje na wieki. |0P~~~Q}}}P}||p|{{}{zzEyy_xxxCxwwdwvvsvuuu*ttItssjsrrsr)qqq1pppjp(oo,nnn?mmm,llIkkkIjjjUjiieihh`hggrgfff7eeeIddd]dcc?bbbLaaaN```^`__[_^^`^]]^]\\^\[[.ZZyZYYxY$XX[XWWqWVVpVUUETTeTS^RRIQQmPPPhPOOwO(NNPMMMLL)KKqKJJ}J0III-HHsHGG$FF]FEE?DDD(CC\CBBB/AAAkA$@@@6???^?>>t====?=<yww^Tobiem oddany, dopomóż mi, bo przepisy Twoje badam.Mxw]Nigdy nie zapomnę przepisów Twoich, bo przez nie dajesz mi żyć.Nww\Gdyby nie nauka Twoja rozkoszą moją; zginąłbym w niedoli mojej.Mvw[Wedle praw Twoich stoją po dziś dzień, bo wszystko sługi Twoje.QuwZOd pokolenia do pokolenia prawda Twoja, utwierdziłeś ziemię i stoi.EtwYNa Wieki, o Boże, słowo Twoje ustanowione na niebiosach.QswXWedle łaski Twojej daj mi żyć, bym zachował świadectwo ust Twoich.QrwWOniemal zgładzili mnie z ziemi, a nie porzuciłem przepisów Twoich.Vq%wVWszystkie przykazania Twoje prawdą; niewinnie mnie ścigają, dopomóż mi.Vp%wUWykopali mi zuchwalcy doły, ci, którzy nie postępują wedle nauki Twojej.Zo-wTIleż jeszcze dni sługi Twojego? kiedyż wydasz na prześladowców moich wyrok?In wSBo byłem jak miech w dymie, a ustaw Twoich nie zapomniałem.SmwRSpragnione oczy moje słowa Twojego, bym rzekł: kiedyż mnie pocieszysz?BlwQSpragniona pomocy Twojej dusza moja, słowu Twojemu ufam.Vk%wPNiech będzie serce moje całe w ustawach Twoich, bym się nie powstydził.Zj-wONiech zwrócą się do mnie czciciele Twoi, i którzy znają świadectwa Twoje.jiMwNNiech zawstydzą się zuchwalcy, bo niewinnie mnie gnębią; ja rozmyślam o przepisach Twoich.bh=wMNiech przyjdzie na mnie miłosierdzie Twoje, abym żył; bo nauka Twoja rozkoszą moją.^g5wLNiech będzie łaska Twoja, by mnie pocieszyć, podług słowa danego słudze Twemu.Zf-wKWiedziałem Boże, że sprawiedliwe Twe wyroki, żeś słusznie mnie upokorzył.SewJCzciciele Twoi widzą mnie i cieszą się, bo słowa Twego wyglądałem.hdIwIRęce Twoje stworzyły mnie i umocniły, oświeć mnie, abym się nauczył przykazań Twoich.FcwHLepszą mi nauka ust Twoich, niż tysiące złota i srebra.Hb wGBłogo mi żem był poniżony, bom się nauczył ustaw Twoich.GawFZatyło jak tuk ich serce; ja nauką Twoją się rozkoszuję._`7wEKnują przeciw mnie fałsz zuchwalcy, a ja całem sercem strzegę przepisów Twoich.<_swDDobryś Ty i dobroczynny, naucz mnie ustaw Twoich.R^wCZanim upokorzony byłem, błądziłem, a teraz słowa Twojego strzegę.Q]wBDobrego smaku i wiedzy naucz mnie, bo przykazaniom Twoim zawierzyłem.P\wADobro wyświadczyłeś słudze Twojemu, Boże, według słowa Twojego.E[w@Łaski Twojej Boże pełna ziemia, ustaw Twoich naucz mnie.dZAw?Towarzyszem jestem dla wszystkich, którzy boją się Ciebie i zachowują przepisy Twoje.QYw>O północy wstawam, aby Ci podziękować za wyroki Twoje sprawiedliwe.KXw=Więzy niegodziwych oplotły mnie, nauki Twojej nie zapomniałem.DWww#Prowadź mnie torem przykazań Twoich, bo w nim upodobałem sobie.V=%w"Daj mi rozum, a strzedz będę nauki Twojej, a zachowam ją całem sercem.J< w!Ukaż mi Boże, Drogę ustaw Twoich, bym jej strzegł do końca.H; w Drogą przykazań Twoich pobiegnę, bo rozwierają serce moje.Q:wPrzylgnąłem do świadectw Twoich; Boże, nie daj mi się powstydzić.D9wDrogę prawdy obrałem; prawdy Twoje stawiam przed siebie.E8wDrogę fałszu oddal odemnie, a nauką Twoją udaruj mnie.[7/wRozpłynęła się dusza moja w smutku; podźwignij mnie według słowa Twojego.V6%wDrogę przepisów Twoich daj mi zrozumieć, a rozważać będę cuda Twoje.O5wPostępki moje gdy wyznam, wysłuchasz mnie; naucz mnie ustaw Twoich.O4wPrzylgła do prochu dusza moja, ożywisz mnie według słowa Twojego.J3 wNawet wtedy świadectwa Twoje rozkoszą moją, doradcami mojemi.p2YwNawet gdy zasiadają książęta i zmawiają się na mnie, sługa Twój rozmyśla o ustawach Twoich.O1wZrzuć ze mnie szyderstwo i wzgardę, bo świadectw Twoich strzegę.P0wGromisz dumnych, przeklętych, którzy zbaczają od przepisów Twoich.M/wZłamana dusza moja tęsknotą za prawami Twojemi w każdej dobie.O.wPrzychodzień jam na ziemi, nie ukrywaj przedemną przepisów Twoich.>-wwOdsłoń oczy moje, bym ujrzał cuda w nauce Twojej.O,wZlej łaskę na sługę Twojego, bym żył i zachował słowa Twoje.H+ wUstawami Twojemi się zachwycam, nie zapominam słowa Twojego.@*{wO przepisach Twoich rozmyślam i baczę na tory Twoje.G)wDrogą świadectw Twoich cieszę się ponad wszystkie skarby.?(yw Ustami mojemi wygłaszam wszystkie wyroki ust Twoich. :'ow Błogosławionyś Boże, naucz mnie ustaw Twoich.I& w W sercu mojem zawarłem słowo Twoje, bym nie zgrzeszył Tobie.O%w Całem sercem pragnę Cię, nie daj mi zboczyć od przepisów Twoich.T$!w Czem oczyści młodzian ścieżkę swoję? przestrzeganiem słowa Twojego.F#wUstaw Twoich strzedz będę, nie opuszczaj mnie zbyt długo.]"3wSławić Cię będę szczerem sercem, ucząc się wyroków sprawiedliwości Twojej.V!%wTedy nie powstydzę się, gdy baczyć będę na wszystkie przykazania Twoje.J  wOby skierowane były drogi moje, ku przestrzeganiu ustaw Twoich.J wTyś ustanowił przepisy Twoje, by przestrzegane były ściśle.6gwI nie czynią krzywdy; drogami Jego chodzą.OwSzczęsni strzegący świadectw Jego, całem sercem dążą do Niego.S !wSzczęsni, których droga nieskazitelna, postępujący wedle nauki Bożej.<svDziękujcie Bogu bo dobry, bo na wieki łaska Jego.LvMoim Panem Ty i dzięki Ci składam, Panem moim i wynoszę Cię.`9vWszechmocny Bóg zajaśniał nam, przywiążcie ofiarę mirtami do węgłów ołtarza.\1vBłogosławiony kto przychodzi w imię Boże; błogosławimy wam z domu Bożego.9mvRacz Boże, dopomóż, racz Boże, poszczęść.BvTen to dzień sprawił Bóg, radujmy się i cieszmy nim.?yvOd Boga wyszło to, co tak cudownem w oczach naszych.PvKamień porzucony przez budowniczych, stał się kamieniem węgielnym.>wvDzięki Ci żeś mnie wysłuchał i był mi pomocą.7ivOto wrota Boże, cnotliwi niech wejdą w nie.H vOtwórzcie mi wrota cnoty, wnijdę w nie, podziękuję Panu. A}vKarcić, karcił mnie Pan, ale śmierci nie podał mnie.;qvNie umrę, a będę żył i głosił czyny Pana.=uvPrawica Boga górą, prawica Boga okazała potęgę.` 9vGłos radości i zwycięztwa w namiotach cnotliwych; prawica Boga okazała potęgę.= uvSławą i pieśnią moją Bóg; On był mi pomocą.W 'v Nacierałeś, nacierałeś na mnie, by mnie powalić; ale Bóg mi dopomógł.d Av Obiegły mnie jak pszczoły, wspłonęły płomieniem cierni; w imię Boże zniosłem je.A }v Obiegły mnie i otoczyły; w imię Boże zniosłem je.Ev Wszystkie ludy otoczyły mnie; w imię Boże zniosłem je.6gv Lepiej ufać Bogu, niż polegać na możnych.8kvLepiej ufać Bogu, niż polegać na człowieku.Z-vBóg ze mną, ku pomocy mojej, a ja spozierać będę na nieprzyjaciół moich.EvBóg ze mną, nie ulęknę się; cóż uczyni mi człowiek?EvZ ucisku wzywałem Pana, odpowiedział mi w wolności Pan.>wvNiechaj głoszą bogobojni, że na wieki łaska Jego.=uvNiechaj głosi dom Aarona, że na wieki łaska Jego.9mvNiechaj głosi Izrael, że na wieki łaska Jego.< uvDziękujcie Bogu, bo dobry, bo na wieki łaska Jego.R~uBo przemożna nad nami łaska Jego, a prawda Boża na wieki. Halleluja.F} uChwalcie Boga wszystkie ludy, sławcie Go wszystkie plemiona.Q|tW przedsieniach domu Bożego, we wnętrzu Twojem Jerozolimo. Halleluja.>{wtŚluby Moje Bogu spełniam wobec całego narodu Jego.Hz tTobie składam ofiarę dziękczynną, i w imię Boże wołam.]y3tO Boże, wszak ja sługa Twój, syn służebnicy Twojej, rozwiązałeś pęta moje.8xktDrogą w oczach Boga śmierć cnotliwych Jego.?wytŚluby moje Bogu spełnię, wobec całego narodu Jego.@v{t Czarę wybawienia podniosę, i w imię Boże zawołam.Vu%t Czem wywdzięczę się Bogu za wszystkie dobrodziejstwa Jego względem mnie.;tqt Rzekłem w trwodze mojej: wszyscy ludzie zawodni.9smt Wierzyłem, gdym wołał: jakżem biedny bardzo.aws Domu Aarona, ufajcie Bogu; pomocą ich i tarczą On.7`is Izraelu, ufaj Bogu; pomocą ich i tarczą On.G_sTakimi niech będą wytwórcy ich, wszyscy którzy ufają im.^^5sRęce ich nie dotykają, nogi ich nie stąpają, nie odzywają się gardłem swojem.>]wsUszy mają, a nie słyszą, nozdrza, a nie węszą.9\msUsta mają, a nie mówią, oczy, a nie widzą,>[wsPosągi ich, srebro i złoto, dzieło rąk ludzkich.DZsA Pan nasz w, niebiosach, wszystko co zechciał uczynił.4YcsCzemuż mówić maja ludy: Gdzież ich Pan?sX asNie nam, o Boże, nie nam, a imieniu Twojemu daj chwałę, gwoli łasce Twojej i gwoli prawdzie Twojej.LWrKtóry przemienia skałę w jezioro, krzemień w źródło wód.NVrPrzed obliczem Pana drżysz ziemio, przed obliczem Pana Jakóbowego.GUrGóry, że podskakujecie jak barany? pagórki niby jagnięta.IT rCo ci to morze, że uciekasz? Jordanie, że się cofasz wstecz?@S{rGóry podskakiwały jak barany, pagórki jak jagnięta.FRrMorze to widziało i uciekło, Jordan cofnął się wstecz.FQrStał się Jehuda uświęconym Jego, Izrael władztwem Jego.QP rGdy wychodził Izrael z Micraim, dom Jakóba z pośród narodu obcego.NOq Sadowi niepłodną domu, jako matkę dziećmi ucieszoną. Halleluja.DNqBy go posadzić obok możnych, obok możnych narodu Swego.BMqPodnosi z prochu biednego, ze śmiecia dźwiga ubogiego.@L{qZniżający się, by spojrzeć - na niebie i na ziemi?9KmqKtóż jak Bóg, Pan nasz - zasiadający wysoko,RJqWywyższony między wszystkiemi ludami Bóg, na niebiosach chwała Jego.FIqOd wschodu słońca aż do zachodu chwalone jest imię Boga.KHqNiech będzie imię Boże błogosławione, od dziś aż na wieki.>G yqHalleluja. Chwalcie słudzy Boga, chwalcie imię BożehFIp Niegodziwy to widzi i złości się, zębami zgrzyta i ginie; pragnienie niegodziwych omyli.^E5p Szczodrze daje ubogim, cnota jego ostoi się na wieki, róg jego rośnie w sławę.fDEpNiewzruszone serce jego, nie zna obawy, dopóki się nie napoi widokiem ciemięzców swoich.WC'pPrzed wieścią złą się nie zatrwoży, spokojnem jego serce, ufne w Bogu.QBpAlbowiem nigdy się nie potknie, w pamięci wiecznej będzie cnotliwy.YA+pSzczęsny mąż miłosierny i uczynny, urządzający sprawy swoje wedle prawa.j@MpŚwiecić będzie w ciemności światło zacnym, litościwemu, miłosiernemu i sprawiedliwemu.R?pDostatek i bogactwo w domu jego, a zasługa jego ostoi się na wieki.[>/pPotężnym na ziemi będzie ród jego, pokolenie zacnych błogosławione będzie.f= GpHalleluja. Szczęsny mąż który boi się Boga, w Jego przykazaniach podobał sobie wielce.<wo Początkiem mądrości bogobojność, myśl dobra u wszystkich, co je spełniają. Chwała Jego ostoi się na wieki.v;eo Wyzwolenie zesłał ludowi Swojemu, ustanowił na wieki przymierze Swoje; święte i wspaniałe imię Jego.Q:oUtwierdzone na zawsze, na wieki, spełnione w prawdzie i godziwości.\91oSprawy rąk Jego prawda i sprawiedliwość; nieomylne wszystkie przykazania Jego.X8)oPotęgę czynów Swoich wyjawił ludowi Swemu, oddawszy im dziedzictwo ludów.P7oPożywienie dał czcicielom Swoim; pamięta wiecznie przymierze Swoje.N6oPamiątkę ustanowił cudom Swoim; litościwym i miłosiernym Bóg.\51oŚwietnem i okazałem dzieło Jego, a sprawiedliwość Jego ostoi się na wieki.J4 oWielkie dzieła Boga, odpowiednie wszystkim swym przeznaczeniom.T3 #oHalleluja. Sławię Boga całem sercem w zborze prawych i w zgromadzeniu.H2 nZe strumienia po drodze pił, dla tego że podniósł głowę.O1nSądził ludy, pełno poległych, zgruchotał naczelnika ziemi Rabba.I0 nPan po prawicy twojej, rozbił w dzień gniewu Swego królów.i/KnZaprzysiągł Bóg i nie żałuje, tyś władca na wieki; na słowo Moje tyś król prawowity. . nLud twój ochoczy w dzień walki twojej, w stroju świątecznym; od urodzenia młodzież tobie oddana, rosa twej młodzieży.W-'nBerło potęgi twojej wyniesie Bóg z Cyonu; panuj wpośród wrogów twoich., nDo Dawida pieśń. Słowo Boga do pana mojego: Siądź po prawicy Mojej, póki nie uczynię wrogów twoich podnóżkiem stóp twoich.Q+mBo stanie po prawicy biednego, aby wybawić go od sędziów jego duszy.W*'mWysławiać będę Boga wielce ustami mojemi, i wpośród wielu Go chwalić.[)/mObloką się przeciwnicy moi sromotą, okryją się jak opończą hańbą swoją.w(gmNiech złorzeczą oni, a Ty błogosław; powstali a powstydzą się, a sługa Twój radować się będzie.L'mA niech poznają, że to ręka Twoja, żeś to Ty Boże uczynił.D&mDopomóż mi Boże, Panie mój, wybaw mnie łaską Twoją.U%#mI stałem się pośmiewiskiem dla nich, widząc mnie potrząsają głową.O$mKolana moje gną się od postu, a ciało moje zanikło z tłuszczu.D#mJak cień ustępujący znikam, tułam się jak szarańcza.M"mBom uciśniony i biedny, a serce moje zranione we wnętrzu mojem.k!OmA Ty Boże, Panie mój, uczyń zemną gwoli imieniu Twojemu, bo błogą łaska Twoja, ocal mnie.o WmTaką niech będzie zapłata przeciwników moich od Boga, którzy zmawiają się przeciw duszy mojej.gGmNiech mu będzie jak płaszcz którym się odziewa, i pasem którymby się zawsze opasywał.mNiech się obłóczy przekleństwem jak szatą swoją, niech wsiąknie jak woda we wnętrze jego, i jak olej w kości jego.mUmiłował przekleństwo, więc niech spadnie na niego, nie pragnął błogosławieństwa, więc niech się oddali od niego.#?mPrzeto że nie pamiętał czynów miłosierdzia, a prześladował człowieka uciśnionego i biednego i utrapionego w sercu, by mu śmierć zgotować.]3mObecnemi niech będą Bogu ustawicznie, i niech zgładzi z ziemi wspomnienie ich.kOmPamiętną niech będzie wina ojców jego Bogu, a grzech jego matki niech zatartym nie zostanie.oWm Niech potomstwo jego skazanem będzie na wytępienie, w pokoleniu drugiem niech wygaśnie imię ich.]3m Niech mu nikt nie dochowa łaski, i niech nikt się nie lituje nad sierotami jego.jMm Niech zastawi sidła lichwiarz na wszystko, co doń należy, i niech zagarną obcy pracę jego.[/m Niechaj tułają się synowie jego, i żebrzą, i proszą zdala od ruin swoich.Bm Niech będą dzieci jego sierotami, a żona jego wdową.PmNiech będą dni jego nieliczne, spuściznę jego niech zabierze obcy.fEmGdy sądzonym będzie niech wyjdzie potępiony, a niech modlitwa jego stanie się grzechem.U#mUstanów nad nim niegodziwca, a oskarżyciel niech stanie u prawicy jego.LmZesłali na mnie złe za dobre, a nienawiść za miłość moję.@{mZa miłość moję oskarżają mnie; a ja modlę się.SmI słowami nienawiści oplątali mnie, i zwalczają mnie bez przyczyny.pYmBo usta niegodziwe i usta zdradzieckie przeciw mnie rozwarte, przemawiają do mnie językiem fałszu.Q  mPrzewodnikowi, chóru Dawida pieśń. Panie chwały mojej nie zamilknij.> wl Z Panem dokonamy przewagi, a On zdepcze wrogi nasze.F l Użycz nam pomocy przeciw wrogowi, bo zawodną pomoc ludzka.t al Czyliż nie Ty Panie, któryś nas porzucił, a nie występowałeś o Panie, wśród zastępów naszych.N l Kto mnie wprowadzi do miasta obronnego, kto mnie powiódł do Edomu.a;l Moab miską do umywania mojego, na Edom rzucam obuwie moje, nad Filisteą zatryumfuję.a;lMój Gilead i mój Menasse, a Efraim twierdzą główną moją; Jehuda berłem mojem.mSlPań wyrzekł w świętości Swojej, ucieszę się, podzielę Szechem i dolinę Sukoth pomierzę.Y+lAby byli ocaleni ulubieńcy Twoi, dopomóż prawicą Twoją i wysłuchaj mnie.QlWznieś się nad niebiosa Panie, i nad ziemię całą chwałę Twoję.KlBo wielką ponad nieba łaska Twoja, i pod obłoki prawda Twoja.[/lWysławiać Cię będę wśród narodów Boże, opiewać Cię w pośród ludów.LlRozdźwięcz się lutnio i cytro, budzę się wraz z jutrzenką.k QlPieśń, psalm Dawida.
[2] Pokrzepione serce moje, śpiewam i wysławiam wraz z duszą moją.Bk+Kto mądry, zachowa to wszystko, i rozważy łaski Boga.Q~k*Widzą to prawi i cieszą się, a wszelkie bezprawie zamyka swe usta.N}k)A wyniósł ubogiego z nędzy, i rozmnożył jak trzodę rodziny.S|k(Wylał hańbę na dostojników, i zabłąkał ich po stepie bezdrożnym.K{k'Umniejszeni byli i pognębieni od udręczenia, nędzy i troski.[z/k&I błogosławił im, i rozmnożyli się bardzo, a dobytku ich nie umniejszył.Ty!k%I obsieli pola, i nasadzili winnice, i przyniosły owoc, plon coroczny.Hx k$I usadowił tam zgłodniałych, i założyli miasto osiadłeMwk#Obrócił pustynie w jeziora, a ziemię suchą w źródła wód.Rvk"Ziemię płodną w glebę solną, dla niegodziwości jej mieszkańców.Muk!Obrócił rzeki w pustynie, a źródła wód w suszę spiekłą.Xt)k Niech wywyższają Go w zborze ludu, i na radzie starszych niech Go chwalą.PskNiech sławią Bogu łaskę Jego, i Jego cuda względem synów Adama.Vr%kI ucieszyli się, że zamilkły, i doprowadził ich do celu ich pragnień.DqkZamienił burzę na ciszę, i uśmierzyły się ich fale.PpkI wołali do Boga w niedoli swojej, a z utrapień wyprowadził ich.Zo-kPotaczają się, chwieją jak pijany, a wszystka umiejętność ich zniweczona.fnEkPiętrzą się ku niebu, zstępują w głębiny, dusza ich w niebezpieczeństwie mięknie.Um#kI rzekł, i wzniecił wicher gwałtowny, który podniósł bałwany jego.?lykOni widzieli sprawy Boże, i cuda Jego w głębinie.MkkZstępujący na morze w okrętach, pracujący na wodach szerokich,Wj'kNiech ofiarują ofiary dziękczynne, i opowiadają dzieła Jego w radości.PikNiech sławią Bogu łaskę Jego, i Jego cuda względem synów Adama.KhkI zesłał słowo Swoje i wyleczył ich, ocalił ich od zaguby.Jg kI wołali do Boga w niedoli swojej, z utrapień wybawił ich.KfkWszelką strawą gardziła ich dusza, i doszli do bram śmierci.PekNiebaczni za drogę grzeszną swoję, i za występki swoje cierpieli.DdkBo skruszył wrota spiżowe, a zawory żelazne połamał.PckNiech sławią Bogu łaskę Jego, i Jego cuda względem synów Adama.MbkWywiódł ich z mroku i z cienia śmierci, a więzy ich zerwał.Nak I wołali do Boga w niedoli swojej, z ich utrapień wybawił ich.J` k Przeto zgnębił biedą ich serce, upadli, a nie było wybawcy.I_ k Bo przekorni byli słowom Pana, i radom Najwyższego urągali.Y^+k Przebywających w mroku i w cieniu śmierci, więzionych nędzą i żelazem.Z]-k Albowiem zasycił duszę spragnioną, a duszę zgłodniałą napełnił dobrem.P\kNiech sławią Bogu łaskę Jego, i Jego cuda względem synów Adama.M[kI poprowadził ich drogą prostą, by doszli do miasta osiadłego.JZ kI wołali do Boga w niedoli swojej, z utrapień wybawił ich.9YmkGłodni i spragnieni, dusza w nich omdlewała.\X1kBłąkali się po pustyni, po stepie bezdrożnym; miasta osiadłego nie znaleźli.VW%kI z ziem zgromadził ich, od Wschodu i Zachodu, od Północy i od morza.ZV-kNiech powiedzą wyswobodzeni przez Boga, których wyzwolił z ręki ciemięzcy.;U skDziękujcie Bogu bo dobry, bo na wieki łaska Jego.bT=j0Wielbiony Bóg, Pan Izraela, od wieku do wieku, a rzecze cały naród: amen, halleluja.S3j/Wspomóż nas o Boże, Panie nasz, i zgromadź nas z pośród ludów, byśmy wysławiali imię Twoje święte, i chlubili się chwałą Twoją.?Ryj.I zjednał im miłosierdzie u wszystkich ich panów.YQ+j-I pamiętał im przymierze Swoje, i pożałował w wielkiej litości Swojej.BPj,I wejrzał na niedolę ich, gdy usłyszał ich wołanie.oOWj+Wielekroć ich wybawiał, a oni zostawali krnąbrni w swych zamysłach, i upadli przez winy swoje.=Nuj*I zgnębili ich wrogowie, i ulegli pod ich ręką.QMj)I wydał ich w ręce ludów, i panowali nad nimi nieprzyjaciele ich.VL%j(I rozpałał gniew Boga na lud Jego, i obrzydził sobie dziedzictwo Swoje.WK'j'Zanieczyszczali się sprawami swojemi, i byli sprosnymi w uczynkach swoich.J5j&I przelewali krew niewinną, krew synów i córek swoich, których zarzynali na ofiarę ciemnym bóztwom Kanaanu; i skalaną była ziemia krwią.?Iyj%Ofiarowali synów swoich i córki swoje złym duchom.:Hoj$I służyli ich bałwanom, które ich usidliły.EGj#I pomieszali się z narodami, i nauczyli się spraw ich.?Fyj"Nie wytępili ludów, o których im powiedział Bóg.LEj!Bo rozjątrzyli ducha jego, że mówił niebacznie ustami swojemi.^D5j Znowu wzbudzili gniew u wód szemrania, a ucierpiał i Mojżesz z ich przyczyny.ECjI poczytano mu za zasługę, od wieku do wieku, na zawsze.GBjI powstał Pinchas i załagodził, i ukróconym był mór.UA#jI rozjątrzyli postępkami swojemi, i wszczął się pomiędzy nimi mór.M@jI przywiązali się do Baala Peora, i spożywali ofiary martwych.L?jAby rzucić ród ich między ludy, by rozproszyć ich po ziemiach.L>jI podniósł rękę Swoję na nich, aby wytracić ich na pustyni.E=jI szemrali w namiotach swoich, nie słuchali głosu Boga.E<jI wzgardzili ziemią rozkoszną, nie wierzyli słowu Jego.;!jI rzekł, by wygubić ich, gdyby Mojżesz, wybraniec Jego, nie stanął u wyłomu przed Nim, aby odwrócić gniew Jego, aby nie tępił.F:jCuda na ziemi Chama, rzeczy wspaniałe nad morzem Czerwonem.V9%jZapomnieli Pana wybawcę swego, który spełnił wielkie dzieła w Micraim.V8%jI zamienili przedmiot czci swojej na wyobrażenie wołu, jedzącego trawę.<7sjZrobili cielca u Chorebu, kłaniali się odlewowi.U6#jI wszczął się ogień w ich gromadzie, płomień spalił złoczyńców.U5#jRozwarła się ziemia i pochłonęła Datana, i pokryła rzeszę Abirama.L4jI byli zawistni Mojżeszowi w obozie, Aaronowi, świętemu Boga.G3jI dał im żądanie ich, a zesłał posuchę na ich żywot.N2jI pożądali żądzą w pustyni, i doświadczali Pana na puszczy.L1j Rychło zapomnieli o dziełach Jego, nie polegali na radach Jego.<0sj I uwierzyli słowom Jego, śpiewali chwałę Jego.O/j I pokryły wody ciemięzców ich, ani jeden z nich nie ostał się.W.'j I wyswobodził ich z ręki nieprzyjaciela, i wyzwolił ich z ręki wroga.m-Sj I zgromił morze Czerwone aż wyschło, i przeprowadził ich przez głębiny jak przez pustynię.L,jA pomógł im gwoli imieniu Swojemu, by objawić potęgę Swoję.+jOjcowie nasi w Micraim nie baczyli na cuda Twoje, nie pamiętali mnóstwa łask Twoich, i oporni byli nad morzem, nad morzem Czerwonem.D*jZgrzeszyliśmy jak i ojcowie nasi, zawinili, złoczynili. )jBym oglądał szczęście wybranych Twoich, bym się radował radością ludu Twojego; chlubił się wraz z dziedzictwem Twojem._(7jWspomnij mnie, Boże, w zmiłowaniu nad narodom Twoim, nawiedź mnie pomocą Twoją.T'!jSzczęsni strzegący prawa, wykonywający sprawiedliwość każdego czasu.H& jKto wysłowi wszechmoc Boga, wygłosi wszystkę chwałę Jego.N% jHalleluja. Dziękujcie Bogu, bo dobrym jest, bo na wieki łaska Jego.F$i-Aby strzegli ustaw Jego, i nauki Jego zachowali. Halleluja.G#i,I dał im ziemię ludów, i dorobek narodów odziedziczyli.J" i+I wywiódł lud Swój w radości, w weselu, wybranych Swoich.N!i*Bo wspomniał na słowo Swoje święte, na Abrahama sługę Swojego.X )i)Rozwarł skały i wypłynęły wody, rozlały się po pustyniach strumieniem.Ri(Zażądano, a przywiódł przepiórki, i chlebem niebios nasycał ich.H i'Rozpostarł obłok na osłonę, a ogień by rozświecić noc.Ni&Cieszył się Egipt ich wyjściem, bo przypadła trwoga ich na nich.`9i%I wywiódł ich ze srebrem i ze złotem, a nie było w ich pokoleniach bezsilnego.W'i$I Ubił wszystko pierworodne w ich państwie, pierwiastki całej ich siły.Si#I pożarły wszelką trawę w ich kraju, i pożarły płody ich ziemi. `Y ~~~#}}};||h|{{h{(zzzAyyyKxxxQx wwZvvvevuuiuttXsss:rrrEqqqXpppGoooEnnn.mmmBlll`lkkk@k jjj3iiiFhhhJgggagffee^ddd[d cc}cbbvbaaS``___V_^]]f]+\\\[[[0ZZ}Z7YYYDYXX|XWWlW VVV?UUUXTT#SSSYSRRhRQQjQPPFOOINNNVMMM>>I===j=-<<<;;::u999a88B777:66G5559444>33w3,22s211<00"//l/ ..I.--P,,,0++2**|)))D(((%''>&&F%%A$$l$##@""o!!! @@hkw5f|g E3t`M*v d e  Z ~ Ll-GZ rCIOu Halleluja. Chwalcie Boga na niebiosach, chwalcie Go na wysokościach.OtNie uczynił tak wszystkim ludom, i praw nie poznały. - Halleluja.LsObjawił słowo Swoje Jakóbowi, ustawy i prawa Swoje Izraelowi.Vr#Posyła słowo Swoje i roztapia je, wionie wiatrem Swoim, leją się wody.Jq Rzuca lód Swój bryłami, przed mrozem Jego któż się ostoi.EpSpuszcza śnieg jak wełnę, szron jak popiół rozsypuje.CoZsyła słowo Swoje na ziemię, szybko mknie rozkaz Jego.QnUstanawia w granicach twoich pokój, obfitością ziarna nasyca cię.Nm On utwierdza zawory bram twoich, błogosławi synom twoim w tobie.Cl Wysławiaj, Jerozolimo, Boga, chwal Pana twojego, Cyonie.Nk Upodobał Bóg czcicieli Swoich, którzy ufają miłosierdziu Jego.Jj Nie siły konia pożąda, ani w biodrach męża ma upodobanie.5ic Daje bydłu karm, rodowi kruka o co woła.ehAKtóry pokrywa niebo chmurami, przygotowuje dla ziemi deszcz, rozplenia po górach trawę.TgZawtórujcie Bogu dziękczynieniem, zaśpiewajcie Panu naszemu na cytrze.FfPokrzepia upokorzonych Bóg, poniża niegodziwych ku ziemi.CeWielki Pan nasz i wszechmocny, mądrości Jego bez liku. Aby synowie nasi byli jako latorośle, pielęgnowane w młodości; nasze córki jako rzeźby wyciosane na przyczółku pałacu.z=k Wybaw i ocal mnie z ręki synów obczyzny, których usta mówią fałsz, których prawica, prawicą zawodną.j<K Który dajesz zwycięztwo królom, któryś wybawił Dawida, sługę Twego, od miecza srogiego.W;% Panie, pieśń nową zaśpiewam Ci, na lutni dziesięciostrunnej zanucę Ci.M:Których usta mówią fałsz, których prawica, prawicą zawodną.o9USpuść rękę Twą z wysokości, wybaw i ocal mnie z powodzi wielkich, z ręki synów obczyzny.Y8)Zabłyśnij błyskawicą i rozprosz je, spuść strzały Twoje, a poraź je.T7Boże, skłoń niebiosa Twoje i zstąp, dotknij gór, a niech zadymią.M6Człowiek do tchnienia podobny, dni jego jako cień przemijający.X5'Boże, czemże człowiek, że baczysz nań, a syn człowieka, że go cenisz.4Dobroczyńca mój i warownia moja, obrona moja i zbawca mój, tarcza moja, i Nim się osłaniam; który poddał naród mój podemnie.w3 gDawida pieśń. Błogosławiony Bóg, opoka moja, który wprawia ręce moje do walki, pierście moje do boju.w2e I w łasce Twojej wytracisz wrogi moje, zagubisz wszystkich ciemięzców duszy mojej, bo jam sługa Twój.}1q Gwoli imieniu Twojemu, Boże, zachowasz mi życie; w sprawiedliwości Twojej wywiedziesz z niedoli duszę moję.z0k Naucz mnie spełniać wolę Twoję, boś Ty Pan mój; duch Twój dobry niech mnie prowadzi po ziemi urównanej.F/ Ocal mnie od wrogów moich, Boże, do Ciebie się chronię. . Zwiastuj mi zawczasu łaskę Twoję, bom Tobie zaufał; oznajm mi drogę, którą mam iść, bo do Ciebie wznoszę duszę moję. -Pospiesz, wysłuchaj mnie Boże, zanika duch mój; nie ukrywaj oblicza Twojego przedemną, bom podobny do zstępujących do grobu.l,OWyciągam ręce moje do Ciebie, dusza moja jako ziemia spragniona (zwraca się) ku Tobie. - Sela.g+EWspominam dni dawne, rozważam wszystkie czyny Twoje, o dziele rąk Twoich rozpamiętywani.T*I zwątpił we mnie duch mój, we wnętrzu mojem osłupiało serce moje.~)sBo ściga wróg duszę moję, przygniata do ziemi życie moje, wtrącił mnie w ciemnice, niby umarłych od wieku.a(9Nie chodź na sąd ze sługą Twoim, bo nie usprawiedliwi się przed Tobą nikt żywy.' 3Pieśń Dawida. - Boże, wysłuchaj modlitwę moję, skłoń ucho ku błaganiu mojemu, w prawdzie Twojej odpowiedz mi, w sprawiedliwości Twojej.&Wywiedź z zamknięcia duszę moję, bym sławił imię Twoje; mną się uwieńczą cnotliwi, gdy zmiłujesz się nademną.p%WZważ na błaganie moje, bom biedny bardzo; ocal mnie od prześladowców moich, bo silniejsi odemnie.f$CWołam do Ciebie, Boże, rzekłem: Tyś ucieczką moją, udziałem moim w krainie żywota.~#sSpójrz na prawo i zobacz; niemasz, ktoby mnie znał, znikło schronienie dla mnie, nikt nie pyta o duszę moję."uGdy zwątpił we mnie duch mój, a Ty znasz ścieżkę moję, na drodze tej którą chodzę, ukryli sidła na mnie.L!Wylewam przed Nim żal mój, niedolę moję przed Nim wypowiadam.|  qDumanie Dawida, gdy zostawał w jaskini; modlitwa.
[2] Głosem moim do Boga wołam, głosem moim Boga błagam.L Niech wpadną w sieci własne niegodziwi wraz, gdy ja je ominę.[- Ustrzeż mnie od sideł, które zastawili na mnie, i od zasadzek złoczyńców.eAAle ku Tobie, Boże, Panie, oczy moje się wznoszą, Tobie ufam, nie zatracaj duszy mojej.jKJakby kto kopał i płużył w ziemi, tak rozrzucone są kości nasze nad skrajem przepaści.]1Ustąpili u skały sędziowie ich, i usłuchali słów moich, bo były im miłe.!9Niech porazi mnie sprawiedliwy, łaską to, niech mnie zgromi, - pomazaniec niechaj nie gubi głowy mojej, bo jeszcze modlitwa moja pomimo krzywd ich.3Nie skłaniaj serca mojego ku rzeczy złej, bym popełniał czyny niegodziwe względem ludzi czyniących zło, abym nie zwalczał ulubieńców ich.SZwróć Boże, uwagę na usta moje, baczność na poruszenie warg moich.yiNiech stanie modlitwa moja za kadzidło przed obliczem Twojem, wzniesienie dłoni mojej za obiatę wieczorną.h IPieśń Dawida. Boże, wzywam Cię, pospiesz do mnie, słuchaj głosu mojego, gdy wzywam Cię.fC Zaprawdę, sprawiedliwi sławić będą imię Twoje, zasiędą prawi przed obliczem Twojem.R Wiem, że wymierzy Bóg sprawiedliwość biednemu, słuszność ubogim.^3 Oszczerca nie ostoi się na ziemi, mąż bezprawia, zło niech go ściga do upadku.hG Niech spadną na nich zarzewia, w ogień niech strąci ich, w przepaście, by nie powstali.M Głowy ostępujących mnie, niecność warg ich, niech je pokryje.zkNie spełniaj, Boże, życzeń niegodziwego, zamysłów jego nie urzeczywistniaj; niech nie tryumfują. - Sela.[-Boże, Panie, twierdzo pomocy mojej, co osłaniasz głowę moję w dzień boju.U!Rzekłem do Boga: Panem moim Ty, wysłuchaj Boże, głos błagania mojego.z kUkryli dumni sidła na mnie i powrozy, rozciągnęli sieci nad ścieżką, zasadzki zastawili na mnie. - Sela.~ sUchowaj mnie, Boże, od rąk niegodziwca, od męża bezprawia ochroń mnie; którzy umyślili zachwiać kroki moje.N Ostrzą języki swoje jak wąż, jad żmii pod wargami ich. - Sela.J  Którzy zamyślają złe w sercu, co dzień wszczynają walki.  wPrzewodnikowi chóru. Pieśń Dawida.
[2] Wybaw mnie Boże od człowieka złego, od męża bezprawia ochroń mnie.W%I patrz czy droga przekory we mnie, a prowadź mnie po drodze wieczności.Z+Doświadcz mnie Panie, poznaj serce moje, wypróbuj mnie i poznaj myśli moje.?wCałą nienawiścią nienawidzę ich, wrogami są mi.kMCzyliż nienawidzących Cię, Boże, nie nienawidzę, i przeciwnikami Twoimi się nie brzydzę.PKtórzy Cię wzywają dla zbrodni, wzywają dla fałszu, wrogi Twoje._5Gdybyś też zgładził, Panie, niegodziwego, a do mężów krwawych: wara odemnie.\/Gdybym je liczył, nad piasek liczniejsze; powstałem i wciąż jestem z Tobą.TA mnie jak cenne były zamysły Twoje, Panie, jak potężną ich liczba./Zaród mój widziały oczy Twoje, i w księdze Twojej, gdzie wszystkie zapisane przeznaczenia przyszłe, i dla niego było jedno między niemi.weNie tajne było jestestwo moje przed Tobą, gdym się tworzył w tajni, wysnuwał w głębinach ziemskich.d~?Sławię Cię, bom dziwnie cudowny, cudowne twory Twoje, a dusza moja poznaje to dobrze.]}1 Boś Ty ukształtował wnętrzności moje, osnułeś mnie w żywocie matki mojej.m|Q I ciemność nie zaciemnia przed Tobą, a noc jako dzień świeci; tak ciemność jak światło.g{E A gdybym rzekł: wszak ciemność mnie ukryje, a nocą stanie się światło wokoło mnie.Lz Nawet tam ręka Twoja powiodłaby mnie, a ujęła prawica Twoja.Hy Gdybym wziął skrzydła jutrzni, spoczął na krańcu morza.fxCGdybym się wzniósł ku niebu, tam Ty, i gdybym sobie usłał w otchłani, tuż jesteś.[w-Dokąd ujdę przed duchem Twoim, i dokąd przed obliczem Twojem schronię się.Xv'Niedościgłem dla mnie zrozumienie tego, tak wzniosłe, że nie podołam mu.SuZe wszech stron opasałeś mnie, i położyłeś na mnie dłoń Twoję.GtBo zanim wyraz na języku moim, już, Boże, znasz go cały.Zs+Chód mój i leżenie moje wyśledziłeś, a na wszystkie drogi moje baczysz.Xr'Ty znasz spoczynek mój i wstawanie moje, wyrozumiewasz myśl moję zdaleka.Sq Przewodnikowi chóru. Dawida pieśń. Boże, Ty zbadałeś mnie i znasz._p5Bóg dokona dla mnie, Boże, laska Twoja na wieki, dzieł rąk Twoich nie zaniechaj. oGdy chodzić będę pośród niedoli, dasz mi żyć, naprzekór wrogom moim podasz rękę Twoję, i wspomoże mnie prawica Twoja.QnBo wysoko Bóg, a na poniżonych baczy, i wzniosłego daleka dojrzy.MmI śpiewać będą o drogach Bożych, jak wielkim majestat Boga.al9Hołdować Ci będą, Boże, wszyscy królowie ziemi, bo usłyszeli wyroki ust Twoich.jkKW dzień, kiedym Cię wzywał, wysłuchałeś mnie, pokrzepiłeś mnie, a w mojej duszy, moc..jSKorzę się przed przybytkiem Twoim świętym, wysławiam imię Twoje, za łaskę Twoję, za prawdę Twoję; boś wyniósł nad wszystko imię Twoje, słowo Twoje.Si Dawida pieśń. Sławię cię z całego serca, wobec bóztw śpiewam Ci.Eh Szczęsny kto pochwyci i roztrąci dzieci twe o skałę.sg]Córo Babilonu spustoszona, szczęsny kto odpłaci tobie przysługę, którąś przysłużyła się nam.rf[Pamiętaj, Boże, synom Edomu dzień Jerozolimy, którzy wołali: burzcie, burzcie aż do podwalin jej.e1Niech przylgnie język mój do podniebienia mojego, jeżelibym nie pamiętał ciebie, jeślibym nie stawił Jerozolimy na przedzie radości mojej.LdJeżeli zapomnę cię Jerozolimo, niech zdrętwieje prawica moja.:cmJak śpiewać nam pieśń Bożą na ziemi obcej?bTam to domagali się od nas zaborcy nasi słów pieśni, a gnębiciele nasi radości. Zaśpiewajcie nam z pieśni Cyonu.7agNa wierzbach tam zawieszaliśmy lutnie nasze.P` Nad rzekami Babilonu, tam siedzieliśmy i płakali wspominając Cyon.:_mChwalcie Pana niebios; bo na wieki łaska Jego. @^yDaje chleb wszelkiemu ciału; bo na wieki łaska Jego.K] I wydarł nas od ciemięzców naszych; bo na wieki łaska Jego.K\ Co w poniżeniu naszem pomnił o nas; bo na wieki łaska Jego.M[Na dziedzictwo Izraelowi słudze Swojemu; bo na wieki łaska Jego.FZI oddał kraj ich na dziedzictwo; bo na wieki łaska Jego.9YkI Oga króla Baszanu; bo na wieki łaska Jego.9XkSychona króla Amorei; bo na wieki łaska Jego.BW}I pobił królów potężnych; bo na wieki łaska Jego.AV{Co poraził królów wielkich; bo na wieki łaska Jego.GUCo prowadził lud Swój po puszczy; bo na wieki łaska Jego.[T-I pogrążył Faraona i wojsko jego w morzu sitowia, bo na wieki łaska Jego.KS I przeprowadził Izrael wskroś niego; bo na wieki łaska Jego.MR Co rozdzielił morze sitowia na części; bo na wieki łaska Jego.PQ Ręką potężną i ramieniem podniesionym; bo na wieki łaska Jego.IP I wywiódł Izrael z pośród nich; bo na wieki łaska Jego.NO Co poraził Micraim w pierworodnych jego; bo na wieki łaska Jego.PN Księżyc i gwiazdy, aby panowały w nocy; bo na wieki łaska Jego.CMSłońce, aby panowało we dnie; bo na wieki łaska Jego.BL}Co stworzył światła wielkie; bo na wieki łaska Jego.EKCo rozpostarł ziemię na wodach; bo na wieki łaska Jego.EJCo stworzył nieba w mądrości; bo na wieki łaska Jego.BI}Co zdziałał cuda wielkie sam; bo na wieki łaska Jego.:HmChwalcie Pana nad Pany; bo na wieki łaska Jego.:GmChwalcie Boga nad Bogi; bo na wieki łaska Jego.9F mChwalcie Boga bo dobry, bo na wieki łaska Jego.[E-Sławionym niech będzie Bóg z Cyonu, przebywający w Jerozolimie. Halleluja.=DsDomu Lewi, sławcie Boga, bogobojni, sławcie Boga.@CyDomu Izraela, sławcie Boga, bogobojni, sławcie Boga.FBJak one niech będą twórcy ich, każdy który zaufał im.EAUszy mają a nie słyszą, niema też tchu w ustach ich.>@uUsta mają a nie mówią, oczy mają a nie widzą.@?yPosągi pogan srebro i złoto, dzieła rąk ludzkich.c>=Bo sprawiedliwość wymierza Bóg narodowi Swojemu, a nad sługami Swojemi lituje się.V=# Boże, imię Twe na wieki; Boże, pamięć Twoja od pokolenia do pokolenia.W<% I oddał kraj ich na dziedzictwo, na dziedzictwo Izraelowi, ludowi Swojemu.Y;) Sychona króla Amorei, i Oga króla Baszanu, i wszystkie królestwa Kanaanu.G: Który poraził ludy mnogie, i pobił królów potężnych.f9C Zesłał zjawiska i cuda wpośród ciebie Micraim, na Faraona i na wszystkie sługi jego.N8Który poraził pierworodne w Micraim, od człowieka do bydlęcia.m7QWznosi obłoki z krańca ziemi, błyskawice dla deszczu tworzy, wywodzi wiatr ze skarbnic Swoich.k6MWszystko co pożąda Bóg, czyni na niebie i na ziemi, w morzach i we wszystkich głębinach.L5Zaiste wiem ja, że wielkim Bóg, a Pan nasz nadewszystkie Bogi.E4Bo Jakóba wybrał sobie Pan, Izraela na własność Swą.M3Halleluja, bo dobrym Bóg, śpiewajcie imieniu Jego, bo miłe ono.N2Którzy stoicie w domu Bożym, w przedsieniach domu Pana naszego.?1 yHalleluja. Chwalcie imię Boga, chwalcie słudzy Boga.I0 Niech pobłogosławi ci Bóg z Cyonu, Twórca nieba i ziemi.A/{Wznieście ręce wasze ku świątyni, i sławcie Boga.t. aPieśń pielgrzymia. Otóż wysławiajcie Boga, wszyscy słudzy Boga, stawający w domu Bożym po nocach.u-aJak rosa Hermonu, spadająca na góry Cyonu; bo tam ustanawia Bóg błogosławieństwo i życie na wieki.q,YJak olej przedni na głowie, spływający na brodę, na brodę Aarona, spływający na kraj szat jego.e+ CPieśń pielgrzymia Dawida. O jak pięknie i wdzięcznie, gdy przebywają bracia zgodnie.R*Wrogi jego okryję sromotą, a na nim błyszczeć będzie korona jego.Z)+Tam dam wzrosnąć potędze Dawida, przygotuję pochodnię pomazańcowi Mojemu.U(!I kapłanów jego oblokę pomocą, a pobożni jego radować się będą.H'Płodom jego pobłogosławię, biednych jego nasycę chlebem.M&To spoczynek Mój na wieki, tu zasiądę, bo upodobałem go Sobie.K% Albowiem wybrał Bóg Cyon, upodobał sobie na siedzibę Swoję.+$M Jeżeli przestrzegać będą Synowie twoi przymierza Mojego i świadectwa tego, którego ich nauczam, i synowie ich na wieki zasiadać będą na tronie twoim.|#o Zaprzysiągł Bóg Dawidowi w prawdzie, nie cofnie się od niej; z płodu żywota twego wyniosę na tron twój.R" Gwoli Dawidowi słudze Twojemu, nie odtrącaj oblicza pomazańca Twego.M! Kapłani Twoi obloką się cnotą, a pobożni Twoi się uradują.O Zstąp Boże do miejsca spoczynku Twego, Ty i arka Majestatu Twego.RWnijdźmyż do przybytków Jego, ukorzmy się u podnóżka stóp Jego.TOto słyszeliśmy o niej w Efrata, znaleźliśmy ją na błoniach Jaar.PPóki nie znajdę miejsca dla Boga, siedziby dla Mocarza Jakóbowego.B}Nie użyczę snu oczom moim a powiekom moim drżemania.V#Nie wnijdę do sieni domu mojego, nie wstąpię na posłanie łoża mojego.=sJak przysiągł Bogu, ślubował Mocarzowi Jakóba.O Pieśń pielgrzymia. Pomnij Boże Dawidowi wszystkie cierpienia jego.5cWyglądaj Izraelu Boga oddziś i na wieki.uCzyliż nie koiłem i nie uciszałem duszy mojej jak niemowlę przy matce swojej, jak niemowlę we mnie dusza moja./ WPieśń pielgrzymia Dawida. - Boże nie wynosiło się serce moje, i nie wywyższały oczy moje, i nie marzyłem o rzeczach wyższych i niedościgłych dla mnie.6eA On wyzwoli Izrael ze wszystkich win jego.TWyglądaj Izraelu Boga, bo u Boga łaska i wielkie u Niego wyzwolenie.TDusza moja Boga wygląda bardziej niż warta poranku, niż warta poranku.>uUfam Bogu, ufa dusza moja, a słowa Jego wyglądam.>uAle u Ciebie przebaczenie, by się Ciebie obawiano.EJeżeli winy zapamiętasz Boże, Panie, któż się ostoi?`7Panie wysłuchaj głos mój, oby były uszy Twoje skłonne na głos błagania mojego.< sPieśń pielgrzymia. Z głębin wzywam Cię Boże.p WA nie mówią przechodnie: „błogosławieństwo Boga z wami, błogosławim was w imię Boże”.[ -Którym nie napełnia garści swojej żeniec, ani poły swojej wiążący snopy.F Będą jak porost dachów, który zanim odrośnie, zasycha.? wZawstydzą się i pierzchną wszystkie, wrogi Cyonu.: mBóg sprawiedliwy rozciął więzy niegodziwych.CPo grzbiecie moim orali oracze, wydłużali bruzdy swoje.J Wielce gnębili mnie od młodości mojej, lecz nie zmogli mnie.] 3Pieśń pielgrzymia. Wielce gnębili mnie od młodości mojej; niech rzecze Izrael.CObyś oglądał dzieci dzieci twoich, pokój w Izraelu. weNiech błogosławi ci Bóg z Cyonu, obyś oglądał szczęście Jerozolimy po wszystkie dni życia twojego.6eOto że tak błogosławiony mąż bogobojny.zkŻona twoja jak winorośl bujna w obrębie domu twojego, syny twoje jak rószczki oliwne dokoła stołu twego.OPracę rąk twoich gdy pożywasz, szczęśliwy jesteś i błogo ci.Z -Pieśń pielgrzymia. Szczęsny każdy bogobojny, który postępuje drogami Jego.  Szczęsny mąż, który napełnił swój kołczan niemi; nie powstydzą się, gdy się rozprawią z nieprzyjacielem w bramie.?~yJak strzały w ręku bohatera, tak dzieci młodości.8}kOto darem Boga dzieci, nagrodą płód żywota.|Na marne wam, którzy wcześnie wstajecie, dopóźna przesiadujecie, pożywający chleb znoju; to samo daje ulubieńcowi Swemu przez sen.+{ QPieśń pielgrzymia Salomona. - Jeżeli Bóg nie buduje domu, napróżno trudzą się budowniczowie nim; jeżeli Bóg nie strzeże grodu, napróżno czuwa straż.izK~Iść idzie płacząc, niosąc garść zasiewu, wracać wraca ze śpiewem, niosąc snopy swoje.;yq~Zasiewający we łzach, w radości żąć będą.Rx~Powróć Boże wygnańców naszych, jak strumienie na spiekłą ziemię.Fw~Wielkich rzeczy Bóg dokonał z nami; byliśmy rozradowani.v~Wtedy napełniły się weselem usta nasze, a język nasz śpiewem, wtedy mawiano między ludami, wielkich rzeczy Bóg dokonał z nimi.Vu '~Pieśń pielgrzymia. Gdy wrócił Bóg wygnańców Cyonu, byliśmy jak senni.mtS}A którzy zbaczają na manowce ich, oby zagubił ich Bóg wraz ze złoczyńcami; pokój Izraelowi.?sy}Poszczęść Boże dobrym i prawym w sercach swoich.~ru}Bo nie spocznie berło niegodziwości na udziale cnotliwych, by nie wyciągali cnotliwi ku nieprawości rąk swoich.]q3}Jerozolima, góry w około niej, a Bóg w około ludu swego, odtąd i na wieki.]p 5}Pieśń pielgrzymia. Ufający Bogu są jako góra Cyon niewzruszona, wiecznotrwała.>ow|Pomoc nasza w imieniu Boga, stwórcy nieba i ziemi.cn?|Dusza nasza jak ptak uszła z sideł ptaszników; sidła się porwały, a myśmy uszli.Im |Błogosławiony Bóg, który nie podał nas na łup zębom ich.>lw|Wtedy wezbrały by ponad duszę naszą wody burzliwe.Nk|Wtedyby wody zalały nas, strumień wezbrał by ponad duszę naszą.Mj|Wtedyby żywcem pochłonęli nas, gdy wspłonął gniew ich na nas.Ji |Gdyby nie Bóg, który był z nami, gdy powstali na nas ludzie.ch A|Pieśń pielgrzymia Dawida. Gdyby nie Bóg, który był z nami, niechaj że powie Izrael.Yg+{Nad miarę nasyciła się dusza nasza urąganiem hardych, wzgardą wyniosłych.Zf-{Zmiłuj się nad nami Boże, zmiłuj nad nami, bośmy nader przesyceni wzgardą.%eC{Oto jako oczy sług na rękę panów swoich, jak oczy służebnicy na rękę pani swojej, tak oczy nasze ku Bogu, Panu naszemu, aż zmiłuje się nad nami.Td #{Pieśń Pielgrzymia. Do Ciebie wznoszę oczy moje, Panujący w niebiosach.Gcz Dla domu Boga, Pana naszego, uproszę szczęście dla ciebie.?byzDla braci i towarzyszy moich wypowiadam pokój tobie.KazNiech będzie pokój w twierdzy twojej, cisza w zamkach twoich.V`%zMódlcie się o pokój Jerozolimy; oby się powodziło przyjaciołom twoim.I_ zGdzie zasiadali na krzesłach sądu, na krzesłach domu Dawida.b^=zDokąd ciągnęły pokolenia, pokolenia Pana, obyczajem Izraela, by sławić imię Boga.H] zJerozolimo zbudowana jak miasto, które się zwarło w sobie.;\qzStanęły nogi nasze w bramach twoich Jerozolimo.\[ 3zPieśń pielgrzymia Dawida. - Rad byłem mówiącym mi: do domu Bożego pójdziemy.MZyBóg ustrzeże wyjście twoje i wejście twoje odtąd i na wieki.JY yBóg ustrzeże cię od wszelkiego zła, ustrzeże duszę twoję.=XuyDniem słońce nie porazi cię, ani księżyc nocą.FWyBóg stróżem twoim, Bóg cieniem twoim, po prawicy twojej.4VcyOto nie drżemie, nie śpi stróż Izraela.IU yNie da zachwiać się nodze twojej, nie drżemie stróż twój.5TeyPomoc moja od Boga, stwórcy nieba i ziemi?VS 'yPieśń Pielgrzymia. Wznoszę oczy moje ku górom skąd nadejdzie pomoc moja,@R{xJa za pokojem, ale cokolwiekbym mówił, oni za wojną.?QyxDługo przebywała dusza moja razem z wrogiem pokoju.UP#xBiada mi, żem zamieszkał w Meszech, żem przebywał w namiotach Kedaru.EOxJako strzały bohatera wyostrzone, i jako węgle jałowcu.>NwxCóż ci da, i co przysporzy ci, języku podstępny?OMxBoże, ocal duszę moję od ust kłamliwych, od języka podstępnego.VL 'xPieśń pielgrzymia. Do Boga w niedoli mojej wołałem, a wysłuchał mnie.kKMwTułam się jak owca zbłąkana, odszukaj sługi Twojego, bo przykazań Twoich nie zapomniałem.VJ#wNiech żyje dusza moja, aby Cię sławiła, a wyroki Twoje wspomogą mnie.MIwTęsknię do pomocy Twojej, Boże, a nauka Twoja rozkoszą moją.RHwNiech będzie ręka Twoja ku pomocy mojej, bo przepisy Twoje wybrałem.YG)wŚpiewa język mój słowo Twoje, bo wszystkie przykazania Twoje sprawiedliwe.NFwWylewać będą usta moje chwałę, gdy mnie nauczysz ustaw Twoich.REwOby doszła modlitwa moja przed Ciebie, wedle słowa Twojego ocal mnie.]D1wOby doszło wołanie moje przed Ciebie, Boże, wedle słowa Twojego oświeć mnie.YC)wStrzegę przykazań i świadectw Twoich, bo wszystkie drogi moje przed Tobą.LBwStrzeże dusza moja świadectw Twoich, i umiłowałem je bardzo.JA wWyglądam pomocy Twojej, Boże, a przykazania Twoje spełniam.N@wPokój wielki miłującym naukę Twoję, a nie ma dla nich zawady.M?wSiedmkroć dziennie sławię Cię, dla praw Twoich sprawiedliwych.S>wKłamstwa nienawidzę i brzydzę się niem, naukę Twoję umiłowałem.L=wCieszę się słowem Twojem, jak ten co znalazł zdobycz wielką.Z<+wKsiążęta ścigają mnie niewinnie, a przed słowem Twojem drży serce moje.^;3wSzczytem słowa Twojego prawda, i na wieki wszelkie prawo sprawiedliwości Twojej.]:1wPatrz że przykazania Twoje umiłowałem, Boże, wedle łaski Twojej daj mi żyć.`97wWidziałem odstępców i oburzyłem się, którzy słowa Twojego nie przestrzegają.V8#wLiczni prześladowcy i wrogi moje, a od świadectw Twoich nie zboczyłem.R7wMiłosierdzie Twoje wielkie, Boże, wedle wyroków Twoich daj mi żyć.F6wDaleką od niegodziwych pomoc, bo ustaw Twoich nie pragną.S5wBroń sprawy mojej i oswobodź mnie, podług słowa Twego daj mi żyć.Z4+wSpójrz na nędzę moję, i wyswobodź mnie, bo nauki Twojej nie zapomniałem.E3wOddawna znam ustawy Twoje, że na wieki utwierdziłeś je.C2wBlizkim Ty Boże, i wszystkie przykazania Twoje prawdą.d1?wZbliżają się do mnie, którzy dążą za podstępem, a od nauki Twojej oddalili się.^03wGłos mój wysłuchaj wedle łaski Twojej, Boże, wedle prawa Twojego daj mi żyć.N/wOczy moje wyprzedzają straże nocne, abym rozważał wyroki Twoje.B.}wWstawam o świcie i błagam, słowa Twojego wyglądam.N-wWzywam Cię, dopomóż mi, i niech przestrzegam świadectw Twoich.U,!wWołam z całego serca, wysłuchaj mnie Boże, ustaw Twoich przestrzegam.N+wSprawiedliwe świadectwa Twoje na wieki, oświeć mnie, abym żył.L*wNiedola i ucisk naszły mnie, przykazania Twoje rozkoszą moją.S)wSprawiedliwość Twoja, sprawiedliwa na wieki, a nauka Twoja prawdziwa.N(wPoniżony jestem i wzgardzony, przykazań Twoich nie zapomniałem.?'wwLite słowo Twoje bardzo, a sługa Twój miłuje je.M&wGubi mnie gorliwość moja, bo zapomnieli słowa Twoje wrogi moje.R%wUstanowiłoś sprawiedliwość świadectw Twoich, i prawdę zupełną.=$swSprawiedliwym jesteś Boże, i prawe wyroki Twoje.T#wStrumieniami wód zaszły oczy moje, że nie przestrzegają nauki Twojej.R"wOblicze Twoje rozświeć nad sługą Twoim, i naucz mnie ustaw Twoich.Q!wWybaw mnie od uciemiężenia ludzkiego, abym zachował przepisy Twoje.k MwKroki moje utwierdź w wyrzeczeniu Twojem, i nie daj mną zawładnąć wszelkiej nieprawości.b;wZwróć się do mnie i zmiłuj się nademną, jak przynależy miłującym imię Twoje.NwUsta otwieram i pochłaniam, albowiem przykazań Twoich pożądam.HwObjaw słów Twoich oświeca, rozumnymi czyni nieroztropnych.I wCudowne są świadectwa Twoje, przeto strzeże ich dusza moja.]1wPrzeto wszystkie przepisy, wszystkie uznaję; wszelkiej drogi fałszu nienawidzę.MwPrzeto umiłowałem przykazania Twoje nad złoto i szczere złoto.6gw~Czas działać Bogu, naruszyli naukę Twoję.J w}Sługą Twoim ja, oświeć mnie, abym poznał świadectwa Twoje.T!w|Czyń ze sługą Twoim wedle łaski Twojej i słowa Twego sprawiedliwego.Mw{Oczy moje spragnione pomocy Twojej, i słowa Twego sprawiedliwego.  6N ~~u~0}}}F|||>{{UzzzPzyysyxx8www>vvvvvwvfvUvDv3v"vvuuuuuuuuxuguVuEu4u#uuttttttttythtVtDt2t tssssssss~slsZsHs6s$ssrrrrrrrrqr_rMr;r)rrqqqqqqqquqcqQq?q-qq ppppppppyphpVpDp2p poooooooo~oloZoHo6o$oonnnnnnnnqn_nMn;n)nnmmmmmmmmumcmQm?m-mm llllllllzlhlVlDl2l lkkkkkkkk~klkZkHk6k$kkjjjjjjjjqj_jMj;j)jjiiiiiiiiuiciQi?i-ii hhhhhhhhzhhhVhDh2h hgggggggg~glgZgHg6g$ggffffffffpf^fLf:f(ffeeeeeeeeueceQe?e-ee ddddddddzdhdVdDd2d dcccccccc~clcZcHc6c$ccbbbbbbbbqb_bMb;b)bbaaaaaaaauacaQa?a-aa ````````y`g`V`D`2` `________~_l_Z_H_6_$__^^^^^^^^p^_^M^;^)^^]]]]]]]]u]c]Q]?]-]] \\\\\\\\z\h\V\D\2\ \[[[[[[[[~[l[Z[H[6[$[[ZZZZZZZZpZ^ZLZ:Z)ZZYYYYYYYYuYcYQY?Y-YY XXXXXXXXyXgXUXCX1XX WWWWWWWW~WlWZWHW6W$WWVVVVVVVVpV^VLV:V(VVUUUUUUUUuUcUQU?U-UU TTTTTTTTyTgTUTCT1TT SSSSSSSS~SlSZSHS6S$SSRRRRRRRRpR^RLR:R(RRQQQQQQQQuQcQQQ?Q-QQ PPPPPPPPyPgPUPCP1PP OOOOOOOO~OlOZOHO6O$OONNNNNNNNpN^NLN:N(NNMMMMMMMMuMcMQM?M-MM LLLLLLLLyLgLULCL1LL KKKKKKKK~KlKZKHK6K$KKJJJJJJJJpJ^JLJ:J(JJIIIIIIIIuIcIQI?I-II HHHHHHHHyHgHUHCH1HH GGGGGGGG}GkGYGGG5G#GGFFFFFFFFpF^FLF:F(FFEEEEEEEEtEbEPE>E,EEDDDDDDDDyDgDUDCD1DD CCCCCCCC}CkCYCGC5C#CBBBBBBBBBpB^BLB:B(BBAAAAAAAAtAbAPA>A,AA@@@@@@@@y@g@U@C@1@@ ????????}?k?Y?G?5?#?>>>>>>>>>p>^>L>:>(>>========t=b=P=>=,==<<<<<<<9,9988888888y8g8U8C8188 77777777}7k7Y7G757#7666666666r6a6P6?6.66 555555555s5b5Q5?5-55 44444444y4g4U4C4144 33333333~3l3Z3H363$3322222222p2^2L2:2(2211111111u1c1Q1?1-11 00000000z0h0V0D020 0////////~/m/[/I/7/%//........r.`.N.<.*..--------v-d-R-@-.-- ,,,,,,,,{,i,W,E,3,!,+++++++++m+\+J+8+&++********r*`*N*<****))))))))w)e)S)A)/)) ((((((((|(j(X(F(4("('''''''''o']'K'9''''&&&&&&&&}&l&[&J&9&(&&%%%%%%%%x%f%T%B%0%% $$$$$$$$}$k$Y$G$5$#$#########p#^#L#:#(##""""""""u"c"Q"?"-"" !!!!!!!!z!h!V!D!2! !  m [ I 7 %  r`N<*~m\K:)n]L;*{iWE3!m[J8&r`N<*weSA/ |jXF4"n\J8&saO=+xfTB0 |jXG5#o]K9'tbP>,xfTC1 }kYG5#o]K9'tbP>, y g V D 2  ~ l Z H 6" - - -" - - -" - - -" - - -" - - -" - - -~" - - -}" - - -|" - - -{" - - -z" - - -y" - - -x" - - -w" - - -v" - - -u" - - - t " - - -s" - - -r" - - -q" - - -p" - - -o" - - - n " - - -m" - - -l" - - -k" - - -j" - - -i" - - -h" - - -g" - - -f" - - -e" - - -d" - - -c" - - -b" - - -a" - - -`" - - -_" - - - ^ " - - -]" "- - -\" !- - -[" - - -Z" - - -Y" - - -X" - - -W" - - -V" - - -U" - - -T" - - -S" - - -R" - - -Q" - - -P" - - -O" - - -N" - - -M" - - -L" - - -K" - - -J" - - -I" - - -H" - - -G" - - -F" - - -E" - - -D" - - -C" - - -B" - - -A" - - -@" - - -?" - - ->" - - -=" - - - < " - - -;" - - -:" - - -9" - - -8" - - -7" - - -6" - - -5" - - -4" - - -3" - - -2" - - -1" - - -0" - - -/" - - -." - - --" - - -," - - -+" - - -*" - - -)" - - -(" - - - ' " - - -&"- - -%"- - -$"- - -#"- - -""- - -!"- - - "- - -"- - -"- - -" - - -" - - -" - - -" - - -" - - -"- - -"- - -"- - -"- - -"- - -"- - -"- - -  "- - -"- - -"- - -"- - - "- - - "- - - "- - - "- - - "- - -"- - -"- - -"- - -"- - -" - - -" - - -" - - -" - - -" - - -"- - -~"- - -}"- - -|"- - -{"- - -z"- - -y"- - - x "- - -w" - - -v" - - -u" - - -t" - - -s" - - -r"- - -q"- - -p"- - -o"- - -n"- - -m"- - -l"- - - k "- - -j"- - -i"- - -h"- - -g"- - -f"- - -e"- - -d"- - -c"- - -b"- - -a"- - -`"- - -_"- - -^"- - -]"- - -\"- - -["- - -Z"- - -Y" - - -X" - - -W" - - -V" - - -U" - - -T"- - -S"- - -R"- - -Q"- - -P"- - -O"- - -N"- - - M "- - -L"- - -K"- - -J"- - -I"- - -H"- - - G "- - -F"- - -E"- - -D"- - -C"- - -B"- - -A"- - -@"- - -?"- - ->"- - -="- - -<"- - -;"- - -:"- - -9" - - -8" - - -7" - - -6" - - -5" - - -4"- - -3"- - -2"- - -1"- - -0"- - -/"- - -."- - - - "- - -,"- - -+"- - -*"- - -)"- - -("- - -'"- - -&"- - -%"- - -$"- - -#" - - -"" - - -!" - - - " - - -" - - -"- - -"- - -"- - -"- - -"- - -"- - -"- - -  "- - -  "- - -  "- - -  "- - -  "- - -  "- - -  "- - -  "- - -  "- - -  "- - -  "- - -  "- - -  "- - -  "- - -  "- - -  "- - -  "- - -  "- - -  "- - -  " - - -  " - - -  " - - -  " - - -  " - - -  "- - - ~ "- - - } "- - - | "- - - { "- - - z "- - - y "- - - x "- - -w- - -v - - -u - - -t - - -s - - -r - - -q- - -p- - -o- - -n- - -m- - -l- - -k- - - j - - -i - - -h - - -g - - -f - - -e - - -d- - -c- - -b- - -a- - -`- - -_- - -^- - - ] - - -\ - - -[ - - -Z - - -Y - - -X - - -W- - -V- - -U- - -T- - -S- - -R- - -Q- - - P - - -O- - -N- - -M- - -L - - -K - - -J - - -I - - -H - - -G- - -F- - -E- - -D- - -C- - -B- - -A- - - @ - - -?- - ->- - -=- - -< - - -; - - -: - - -9 - - -8 - - -7- - -6- - -5- - -4- - -3- - -2- - -1- - - 0 - - -/ - - -. - - -- - - -,- - -+- - -*- - -)- - -(- - -'- - -&- - - % - - -$- - -#- - -"- - -!- - -  - - - - - - - - - - - - - - -- - -- - -- - -- - -- - -- - -- - -  - - -  - - -  - - -  - - -  - - -   - - -   - - -   - - -   - - -   - - -  - - -  - - -  - - -  - - -  - - -  - - -  - - -  - - - - - - - - - - - - - - -~ - - -} - - -| - - -{ - - -z - - -y - - -x - - -w - - -v - - - u  - - -t - - -s - - -r - - -q - - -p - - -o - - -n - - -m - - -l - - - k  - - -j - - -i - - -h - - -g - - -f - - -e - - -d - - -c - - -b - - -a - - -` - - -_ - - -^ - - -] - - -\ - - -[ - - -Z - - -Y - - -X - - - W  - - -V - - -U - - -T - - -S - - -R - - -Q - - -P - - -O - - -N - - -M - - -L - - -K - - -J - - -I - - -H - - -G - - -F - - - E  - - -D- - -C- - -B- - -A- - -@ - - -? - - -> - - -= - - -< - - -;- - -:- - -9- - -8- - -7- - -6- - -5- - - 4 - - -3- - -2- - -1- - -0- - -/- - -.- - --- - -,- - -+- - -*- - -)- - -(- - -'- - -&- - -%- - -$- - -# - - -" - - -! - - -  - - - - - -- - -- - -- - -- - -- - -- - -- - -  - - - - - - - - - - - - - - -- - -- - -- - -- - -- - - - - - - - -  - - - - - - - - -- - -- - -- - -- - -- - - - - - - - - - - - - - - - - -~- - -}- - -|- - -{- - -z- - -y- - -x- - - w - - -v- - -u- - -t- - -s - - -r - - -q - - -p - - -o - - -n- - -m- - -l- - -k- - -j- - -i- - -h- - - g - - -f- - -e- - -d- - -c- - -b- - -a- - -`- - -_- - -^- - -] - - -\ - - -[ - - -Z - - -Y - - -X- - -W- - -V- - -U- - -T- - -S- - -R- - - Q - - -P- - -O- - -N- - -M- - -L- - -K- - -J- - -I- - -H- - -G- - -F- - -E- - -D- - -C - - -B - - -A - - -@ - - -? - - ->- - -=- - -<- - -;- - -:- - -9- - -8- - - 7 - - - 6 - - - 5 - - - 4 - - - 3 - - - 2 - - - 1  - - - 0  - - - /  - - - .  - - - -  - - - , - - - + - - - * - - - ) - - - ( - - - ' - - - & - - - % - - -$- - -#- - -"- - -!- - - - - -- - -- - -- - -- - -- - -- - -- - -- - -- - -- - -- - -- - -- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -- - -- - -  - - -!- - - - - -- - -- - -- - -- - -- - -~- - -}- - -|- - -{- - -z- - -y- - -x- - -w- - -v- - -u- - -t- - -s- - -r- - -q - - -p - - -o - - -n - - -m - - -l- - -k- - -j- - -i- - -h- - -g- - -f- - - e - - -d- - -c- - -b- - -a- - -`- - -_- - -^- - -]- - -\- - -[- - -Z- - -Y- - -X- - -W- - -V - - -U - - -T - - -S - - -R - - -Q- - -P- - -O- - -N- - -M- - -L- - -K- - - J - - -I- - -H- - -G- - -F- - -E- - -D- - -C- - -B- - -A- - -@- - -?- - ->- - -=- - -<- - -;- - -: - - -9 - - -8 - - -7 - - -6 - - -5- - -4- - -3- - -2- - -1- - -0- - -/- - - . - - --- - -,- - -+- - -*- - -)- - -(- - -'- - -&- - -%- - -$- - -#- - -"- - -!- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -- - -- - -- - -- - -- - -- - -- - -  - - -- - -- - -- - -- - -- - - - - - - - - - - - - - - - - -- - -- - -- - -- - -- - - - - - - - - - - - - - - - - -~- - -}- - -|- - -{- - -z- - -y- - -x- - - w - - -v- - -u- - -t- - -s- - -r- - -q- - -p- - -o- - -n- - -m- - -l- - -k- - -j- - -i- - -h- - -g - - -f - - -e - - -d - - -c - - -b- - -a- - -`- - -_- - -^- - -]- - -\- - - [ - - -Z"- - -Y!- - -X - - -W- - -V- - -U- - -T- - -S- - -R- - -Q- - -P- - -O- - -N- - -M- - -L- - -K- - -J- - -I- - -H- - -G- - -F- - -E - - -D - - -C - - -B - - -A - - -@- - -?- - ->- - -=- - -<- - -;- - -:- - - 9 - - -8#- - -7"- - -6!- - -5 - - -4- - -3- - -2- - -1- - -0- - -/- - -.- - --- - -,- - -+- - -*- - -)- - -(- - -'- - -&- - -%- - -$- - -#- - -" - - -! - - -  - - - - - - - - -- - -- - -- - -- - -- - -- - -- - -  - - -- - -- - -- - -- - -- - -- - -- - -- - - - - - - - - - - - - - - - - -- - -- - -- - - - - - - - - - - - - - - - - -- - -- - -~- - -}- - -|- - -{- - -z- - - y - - -x- - -w- - -v- - -u- - -t- - -s- - -r- - -q- - -p- - -o- - -n- - -m- - -l- - -k- - -j- - -i- - -h- - -g- - -f - - -e - - -d - - -c - - -b - - -a- - -`- - -_- - -^- - -]- - -\- - -[- - - Z - - -Y- - -X- - -W- - -V- - -U- - -T- - -S- - -R- - -Q- - -P- - -O- - -N- - -M- - -L- - -K- - -J- - -I- - -H - - -G - - -F - - -E - - -D - - -C- - -B- - -A- - -@- - -?- - ->- - -=- - - < - - -;- - -:- - -9- - -8- - -7- - -6- - -5- - -4- - -3- - -2- - -1- - -0- - -/- - -.- - --- - -,- - -+ - - -* - - -) - - -( - - -' - - -&- - -%- - -$- - -#- - -"- - -!- - - - - -  - - -- - -- - -- - -- - -- - -- - -- - -- - -- - -- - -- - - - - - - - - - - - - - - - - -- - - - - - - - - - - - - - - - - -- - -  - - -- - -- - -- - -- - -- - -- - -- - -- - -~- - -}- - -|- - -{- - -z- - -y- - -x- - -w - - -v - - -u - - -t - - -s - - -r- - -q- - -p- - -o- - -n- - -m- - -l- - - k - - -j!- - -i - - -h- - -g- - -f- - -e- - -d- - -c- - -b- - -a- - -`- - -_- - -^- - -]- - -\- - -[- - -Z- - -Y- - -X- - -W- - -V - - -U - - -T - - -S - - -R - - -Q- - -P- - -O- - -N- - -M- - -L- - -K- - - J - - -I!- - -H - - -G- - -F- - -E- - -D- - -C- - -B- - -A- - -@- - -?- - ->- - -=- - -<- - -;- - -:- - -9- - -8- - -7- - -6- - -5 - - -4 - - -3 - - -2 - - -1 - - -0- - -/- - -.- - --- - -,- - -+- - -*- - - ) - - -(#- - -'"- - -&!- - -% - - -$- - -#- - -"- - -!- - - - - -- - -- - -- - -- - -- - -- - -- - -- - -- - -- - -- - -- - -- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -- - -- - -  - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -~ - - -} - - -| - - -{ - - -z - - -y - - -x - - -w - - -v - - -u - - -t - - -s - - -r - - -q - - -p - - -o - - -n - - - m  - - -l - - -k - - -j - - -i - - -h - - -g - - -f - - -e - - -d - - -c - - -b - - -a - - -` - - -_ - - -^ - - -] - - -\ - - -[ - - -Z - - -Y - - -X - - -W - - -V - - -U - - -T - - -S - - -R - - - Q  - - -P - - -O - - -N - - -M - - -L - - -K - - -J - - -I - - -H - - -G - - -F - - -E - - -D - - -C - - -B - - -A - - -@ - - -? - - -> - - -= - - -< - - -; - - -: - - -9 - - -8 - - -7 - - -6 - - -5 - - -4 - - -3 - - - 2  - - -1 - - -0 - - -/ - - -. - - -- - - -, - - -+ - - -* - - -) - - -( - - -' - - -& - - -% - - -$ - - -# - - -" - - -! - - -  - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -   - - - - - - - - - - - - - - -  - - -  - - -  - - -  - - -  - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -   - - -$- - -~#- - -}"- - -|!- - -{ - - -z- - -y- - -x- - -w- - -v- - -u- - -t- - -s- - -r- - -q- - -p- - -o- - -n- - -m- - -l- - -k- - -j- - -i- - -h - - -g - - -f - - -e - - -d - - -c- - -b- - -a- - -`- - -_- - -^- - -]- - - \ - - -[- - -Z- - -Y- - -X- - -W- - -V- - -U- - -T- - -S- - -R- - -Q- - -P- - -O- - -N- - -M - - -L - - -K - - -J - - -I - - -H- - -G- - -F- - -E- - -D- - -C- - -B- - - A - - -@#- - -?"- - ->!- - -= - - -<- - -;- - -:- - -9- - -8- - -7- - -6- - -5- - -4- - -3- - -2- - -1- - -0- - -/- - -.- - --- - -,- - -+- - -* - - -) - - -( - - -' - - -& - - -%- - -$- - -#- - -"- - -!- - - - - -- - -  - - -- - -- - -- - -- - -- - -- - -- - -- - -- - -- - - - - - - - - - - - - - - - - -- - - - - - - - - - - - - - - - - -- - -  - - -- - -- - -- - -- - -- - -- - -- - -- - -~- - -}- - -|- - -{- - -z- - -y- - -x - - -w - - -v - - -u - - -t - - -s- - -r- - -q- - -p- - -o- - -n- - -m- - - l - - -k#- - -j"- - -i!- - -h - - -g- - -f- - -e- - -d- - -c- - -b- - -a- - -`- - -_- - -^- - -]- - -\- - -[- - -Z- - -Y- - -X- - -W- - -V- - -U - - -T - - -S - - -R - - -Q - - -P- - -O- - -N- - -M- - -L- - -K- - -J- - - I - - -H- - -G- - -F- - -E- - -D- - -C- - -B- - -A- - -@- - -? - - -> - - -= - - -< - - -; - - -:- - -9- - -8- - -7- - -6- - -5- - -4- - - 3 - - - 2 !- - - 1  - - - 0 - - - / - - - . - - - - - - - , - - - + - - - * - - - ) - - - ( - - - ' - - - & - - - % - - - $ - - - # - - - " - - - ! - - -  - - -  - - -   - - -   - - -   - - -   - - -   - - -  - - -  - - -  - - -  - - -  - - -  - - -  - - -  - - -6eWszelki duch niech chwali Pana. - Halleluja.W%Chwalcie Go na cymbałach głośnych, chwalcie Go na cymbałach brzmiących.U!Chwalcie go bębnem i fletem, chwalcie Go na skrzypcach i piszczałkach.EChwalcie Go głosem trąb, chwalcie Go na lutni i cytrze.T Chwalcie go we wszechmocy Jego, chwalcie Go wedle ogromu wielkości Jego.a  ;Halleluja. - Chwalcie Pana w świątyni Jego, chwalcie Go na przestworze potęgi Jego.y i Aby postąpić z nimi według prawa zapisanego; wspaniały On dla wszystkich cnotliwych Swoich. - Halleluja.U !Aby wiązać królów ich pętami, a dostojników ich okowami żelaznemi.A {Aby spełnić pomstę na poganach, karę na plemionach.I Chwała Pana w głosie ich, a miecz obosieczny w ręku ich.GCieszą się pobożni sławą, śpiewają na swych łożach.HBo upodobał Bóg lud Swój, uwieńcza pokornych wybawieniem.NNiech chwalą imię Jego fletem, bębnem i cytrą niech grają Mu.c=Niech cieszy się Izrael Twórcą swoim, niech synowie Cyonu radują się królem swoim.^ 5Halleluja. Śpiewajcie Bogu pieśń nową, chwałę Jego w zgromadzeniu pobożnych.{Podniósł potęgę narodu Swego, sławę wszystkich cnotliwych Swoich, synów Izraela, ludu Mu blizkiego. - Halleluja.qY Niech chwalą imię Boga, bo wzniosłem imię Jego jedynie; wspaniałość Jego nad ziemią i niebem.9k Młodzieńcy i dziewice, starcy i młodzież.S Królowie ziemi i wsze narody, książęta i wszyscy sędziowie ziemi.E~ Zwierzęta i wszelkie bydło, gady i ptactwo skrzydlate.F} Góry i wsze pagórki, drzewa owocowe, i wszystkie cedry.V|#Ogień i grad, śnieg i mgła, wicher gwałtowny, wykonawca Jego rozkazu.B{}Chwalcie Boga na ziemi, cudotwory i wszystkie głębie.Iz I ustanowił je na wieki wieków, prawo nadał i nie zmieni.HyNiechaj chwalą imię Boga, bo On rozkazał i stworzone są.?xwChwalcie Go niebiosa niebios, i wody nad niebiosami.Ww%Chwalcie Go słońce i księżycu, chwalcie Go wszystkie gwiazdy światła.Uv!Chwalcie Go wszyscy posłannicy Jego, chwalcie Go wszystkie zastępy Jego. j q_M;)~~~~~~~~u~c~Q~?~-~~ }}}}}}}}y}g}V}D}2} }|||||||||m|[|I|7|%||{{{{{{{{r{`{N{<{*{{zzzzzzzzwzezSzBz0zz yyyyyyyy|yjyXyFy4y"yxxxxxxxxxox]xKx9x'xxwwwwwwwwtwbwPw>w,wwvvvvvvvvyvgvUvCv1vv uuuuuuuu}ukuYuGu5u$uuttttttttpt^tLt:t(ttssssssssuscsQs?s-ss rrrrrrrryrgrUrDr2r rqqqqqqqq~qmq[qIq7q%qqppppppppqp_pMp;p)ppoooooooovodoRo@o.oo nnnnnnnn{ninWnEn3n!nmmmmmmmmmmm[mIm7m%mmllllllllrl`lNl`,``________x_f_T_B_1__ ^^^^^^^^}^k^Y^G^5^#^]]]]]]]]]p]^]L]:](]]\\\\\\\\u\c\Q\?\-\\ [[[[[[[[y[g[U[C[1[[ ZZZZZZZZ~ZlZZZHZ6Z$ZZYYYYYYYYpY^YLY:Y(YYXXXXXXXXuXcXQX?X-XX WWWWWWWWyWgWUWCW1W WVVVVVVVV~VlVZVHV6V$VVUUUUUUUUpU^ULU:U)UUTTTTTTTTuTcTQT?T-TT SSSSSSSSySgSUSCS2S SRRRRRRRR~RlRZRHR6R$RRQQQQQQQQqQ_QMQ;Q)QQPPPPPPPPvPdPRP@P.PP OOOOOOOO{OiOWOEO3O!ONNNNNNNNNmN[NIN7N%NNMMMMMMMMrM`MNM>>>>>>>s>a>O>=>+>>========x=f=T=B=0== <<<<<<<<}:,::99999999y9g9U9C9199 88888888}8k8Y8G878&8877777777|7k7Z7I787'7766666666v6d6R6@6.66 55555555z5h5V5D525 544444444~4l4[4I474%4433333333q3_3M3;3)3322222222v2d2R2@2.22 11111111z1h1V1D121 100000000~0m0[0I070%00////////q/_/M/;/)//........u.c.Q.@.... --------z-h-V-D-2- -,,,,,,,,~,l,Z,H,6,%,,++++++++q+_+M+;+)++********u*c*Q*?*-** ))))))))z)h)V)D)2) )((((((((~(l(Z(H(7(%((''''''''q'_'M';')''&&&&&&&&u&d&R&@&.&& %%%%%%%%z%h%V%D%2% %$$$$$$$$$m$[$I$7$%$$########q#_#M#;#)##""""""""v"d"R"@"."" !!!!!!!!{!i!W!E!3!!!  m [ I 7 %  r`N<*veSA/ {iWE3!n\J8&saO=+weSA/ |jXF4"n\J8&saO=+xfTB0 }kYG5#p^L:(tbP>,ygUC1 }kYG5#o]K9'tbP>, ygUC1 } k Y G 5 #  n,- - -m,- - -l,- - -k,- - -j,- - -i,- - -h,- - -g,- - -f,- - -e,- - -d,- - -c,- - -b,- - -a,- - -`,- - -_,- - -^,- - -],- - -\, - - -[, - - -Z, - - -Y, - - -X, - - -W,- - -V,- - -U,- - -T,- - -S,- - -R,- - -Q,- - - P ,- - -O, - - -N, - - -M,- - -L,- - -K,- - -J,- - -I,- - -H,- - -G,- - - F ,- - -E,(- - -D,'- - -C,&- - -B,%- - -A,$- - -@,#- - -?,"- - ->,!- - -=, - - -<,- - -;,- - -:,- - -9,- - -8,- - -7,- - -6,- - -5,- - -4,- - -3,- - -2,- - -1,- - -0,- - -/,- - -.,- - --,- - -,,- - -+,- - -*, - - -), - - -(, - - -', - - -&, - - -%,- - -$,- - -#,- - -",- - -!,- - - ,- - -,- - -  ,- - -,- - -,- - -,- - -,- - -,- - -,- - -,- - -,- - -,- - -,- - -,- - -,- - -,- - -,- - -,- - -,- - - ,- - - , - - - , - - - , - - - , - - -, - - -,- - -,- - -,- - -,- - -,- - -,- - -,- - -  ,- - -,- - -~, - - -}, - - -|, - - -{, - - -z, - - -y,- - -x,- - -w,- - -v,- - -u,- - -t,- - -s,- - - r ,- - -q,- - -p,- - -o,- - -n,- - -m,- - -l, - - -k, - - -j, - - -i, - - -h, - - -g,- - -f,- - -e,- - -d,- - -c,- - -b,- - -a,- - - ` ,- - -_,- - -^,- - -], - - -\, - - -[, - - -Z, - - -Y, - - -X,- - -W,- - -V,- - -U,- - -T,- - -S,- - -R,- - - Q ,- - -P,- - -O,- - -N,- - -M,- - -L,- - -K,- - -J,- - -I,- - -H,- - -G,- - -F, - - -E, - - -D, - - -C, - - -B, - - -A,- - -@,- - -?,- - ->,- - -=,- - -<,- - -;,- - - : ,- - -9,- - -8,- - -7,- - -6,- - -5,- - -4,- - -3,- - -2,- - -1,- - -0,- - -/,- - -.,- - --,- - -,,- - -+, - - -*, - - -), - - -(, - - -', - - -&,- - -%,- - -$,- - -#,- - -",- - -!,- - - ,- - -  ,- - -,- - -,- - -,- - -,- - -,- - -,- - -,- - -,- - -, - - -, - - -, - - -, - - -, - - -,- - -,- - -,- - -,- - - ,- - - ,- - - ,- - -  ,- - - ,- - -,- - -,- - -,- - -,- - -,- - -,- - -,- - -, - - -, - - -, - - -~, - - -}, - - -|,- - -{,- - -z,- - -y,- - -x,- - -w,- - -v,- - - u ,- - -t,- - -s,- - -r,- - -q,- - -p,- - -o,- - -n,- - -m,- - -l,- - -k, - - -j, - - -i, - - -h, - - -g, - - -f,- - -e,- - -d,- - -c,- - -b,- - -a,- - -`,- - - _ ,- - -^, - - -], - - -\, - - -[, - - -Z, - - -Y, - - -X, - - -W, - - -V, - - -U, - - -T, - - -S, - - -R, - - -Q, - - -P, - - -O, - - -N, - - -M, - - -L, - - -K, - - -J, - - -I, - - -H, - - -G, - - -F, - - -E, - - - D , - - -C, - - -B, - - -A, - - -@, - - -?, - - ->, - - -=, - - -<, - - -;, - - -:, - - -9, - - -8, - - -7, - - -6, - - -5, - - -4, - - - 3 , - - -2, - - -1, - - -0, - - -/, - - -., - - --, - - -,, - - -+, - - -*, - - -), - - -(, - - -', - - -&, - - -%, - - -$, - - -#, - - -", - - -!, - - - , - - -, - - -, - - -, - - -  , - - -, - - -, - - -, - - -, - - -, - - -, - - -, - - -, - - -, - - -, - - -, - - -, - - -, - - -, - - - , - - - , - - - , - - - , - - - , - - -, - - -, - - -, - - -, - - -, - - -  , - - -, - - -, - - -, - - -, - - -~, - - -}, - - -|, - - -{, - - -z, - - -y, - - -x, - - -w, - - -v, - - -u, - - -t, - - -s, - - -r, - - -q, - - -p, - - -o, - - -n, - - -m, - - -l, - - -k, - - -j, - - - i , - - -h,- - -g,- - -f,- - -e,- - -d,- - -c,- - -b,- - -a,- - -`,- - -_, - - -^, - - -], - - -\, - - -[, - - -Z,- - -Y,- - -X,- - -W,- - -V,- - -U,- - -T,- - - S ,- - -R,"- - -Q,!- - -P, - - -O,- - -N,- - -M,- - -L,- - -K,- - -J,- - -I,- - -H,- - -G,- - -F,- - -E,- - -D,- - -C,- - -B,- - -A,- - -@,- - -?,- - ->,- - -=, - - -<, - - -;, - - -:, - - -9, - - -8,- - -7,- - -6,- - -5,- - -4,- - -3,- - -2,- - - 1 ,- - -0,- - -/,- - -.,- - --,- - -,,- - -+,- - -*,- - -),- - -(,- - -',- - -&,- - -%,- - -$,- - -#,- - -",- - -!,- - - ,- - -, - - -, - - -, - - -, - - -, - - -,- - -,- - -,- - -,- - -,- - -,- - -,- - -  ,- - -,- - -,- - -,- - -,- - -,- - - ,- - - ,- - - ,- - - ,- - - ,- - -,- - -,- - -,- - -,- - -,- - -,- - -,- - -,- - -, - - -, - - -~, - - -}, - - -|, - - -{,- - -z,- - -y,- - -x,- - -w,- - -v,- - -u,- - - t ,- - -s,- - -r,- - -q,- - -p,- - -o,- - -n,- - -m,- - -l,- - -k,- - -j,- - -i,- - -h,- - -g,- - -f,- - -e,- - -d,- - -c,- - -b,- - -a, - - -`, - - -_, - - -^, - - -], - - -\,- - -[,- - -Z,- - -Y,- - -X,- - -W,- - -V,- - - U ,- - -T,- - -S,- - -R,- - -Q,- - -P,- - -O,- - -N,- - -M,- - -L,- - -K,- - -J,- - -I,- - -H, - - -G, - - -F, - - -E, - - -D, - - -C,- - -B,- - -A,- - -@,- - -?,- - ->,- - -=,- - - < ,- - -;,%- - -:,$- - -9,#- - -8,"- - -7,!- - -6, - - -5,- - -4,- - -3,- - -2,- - -1,- - -0,- - -/,- - -.,- - --,- - -,,- - -+,- - -*,- - -),- - -(,- - -',- - -&,- - -%,- - -$,- - -#, - - -", - - -!, - - - , - - -, - - -,- - -,- - -,- - -,- - -,- - -,- - -,- - -  ,- - -  ,- - -  ,- - -  ,- - -  ,- - -  ,- - -  ,- - -  , - - -  , - - -  , - - -  , - - -  , - - -  ,- - -  ,- - -  ,- - -  ,- - -  ,- - -  ,- - -  ,- - -  ,- - -"B- - -"B- - -"B- - -"B- - -"B- - -~"B- - -}"B- - -|"B- - -{"B- - -z"B- - -y"B- - -x"B - - -w"B - - -v"B - - -u"B - - -t"B - - -s"B- - -r"B- - -q"B- - -p"B- - -o"B- - -n"B- - -m"B- - - l "B- - -k"A- - -j"A- - -i"A- - -h"A- - -g"A- - -f"A- - -e"A- - -d"A- - -c"A- - -b"A- - -a"A- - -`"A- - -_"A - - -^"A - - -]"A - - -\"A - - -["A - - -Z"A- - -Y"A- - -X"A- - -W"A- - -V"A- - -U"A- - -T"A- - - S "A- - -R"@ - - -Q"@ - - -P"@ - - -O"@ - - -N"@- - -M"@- - -L"@- - -K"@- - -J"@- - -I"@- - -H"@- - - G "@- - -F"?- - -E"?- - -D"?- - -C"?- - -B"?- - -A"?- - -@"? - - -?"? - - ->"? - - -="? - - -<"? - - -;"?- - -:"?- - -9"?- - -8"?- - -7"?- - -6"?- - -5"?- - - 4 "?- - -3"> - - -2"> - - -1"> - - -0"> - - -/">- - -.">- - --">- - -,">- - -+">- - -*">- - -)">- - - ( ">- - -'"= - - -&"= - - -%"= - - -$"=- - -#"=- - -""=- - -!"=- - - "=- - -"=- - -"=- - -  "=- - -"<- - -"<- - -"<- - -"<- - -"<- - -"<- - -"<- - -"<- - -"<- - -"< - - -"< - - -"< - - -"< - - -"< - - -"<- - - "<- - - "<- - - "<- - - "<- - - "<- - -"<- - -  "<- - -";- - -";- - -";- - -";- - -";- - -";- - -";- - -";- - -~"; - - -}"; - - -|"; - - -{"; - - -z"; - - -y";- - -x";- - -w";- - -v";- - -u";- - -t";- - -s";- - - r ";- - -q":- - -p": - - -o": - - -n": - - -m": - - -l": - - -k":- - -j":- - -i":- - -h":- - -g":- - -f":- - -e":- - - d ":- - -c"9- - -b"9- - -a"9- - -`"9- - -_"9- - -^"9- - -]"9- - -\"9- - -["9 - - -Z"9 - - -Y"9 - - -X"9 - - -W"9 - - -V"9- - -U"9- - -T"9- - -S"9- - -R"9- - -Q"9- - -P"9- - - O "9- - -N"8 - - -M"8 - - -L"8 - - -K"8 - - -J"8- - -I"8- - -H"8- - -G"8- - -F"8- - -E"8- - -D"8- - - C "8- - -B"7 - - -A"7 - - -@"7 - - -?"7 - - ->"7 - - -="7- - -<"7- - -;"7- - -:"7- - -9"7- - -8"7- - -7"7- - - 6 "7- - -5"6- - -4"6- - -3"6- - -2"6- - -1"6 - - -0"6 - - -/"6 - - -."6 - - --"6 - - -,"6- - -+"6- - -*"6- - -)"6- - -("6- - -'"6- - -&"6- - - % "6- - -$"5 - - -#"5 - - -""5 - - -!"5 - - - "5- - -"5- - -"5- - -"5- - -"5- - -"5- - -"5- - -  "5- - -"4- - -"4- - -"4 - - -"4 - - -"4 - - -"4 - - -"4 - - -"4- - -"4- - -"4- - -"4- - - "4- - - "4- - - "4- - -  "4- - - "3- - -"3- - -"3- - -"3- - -"3- - -"3- - -"3- - -"3- - -"3- - -"3- - -"3 - - -~"3 - - -}"3 - - -|"3 - - -{"3 - - -z"3- - -y"3- - -x"3- - -w"3- - -v"3- - -u"3- - -t"3- - - s "3- - -r"2 - - -q"2 - - -p"2 - - -o"2- - -n"2- - -m"2- - -l"2- - -k"2- - -j"2- - -i"2- - - h "2- - -g"1- - -f"1- - -e"1- - -d"1- - -c"1- - -b"1- - -a"1- - -`"1- - -_"1- - -^"1- - -]"1- - -\"1- - -["1- - -Z"1 - - -Y"1 - - -X"1 - - -W"1 - - -V"1 - - -U"1- - -T"1- - -S"1- - -R"1- - -Q"1- - -P"1- - -O"1- - - N "1- - -M"0- - -L"0- - -K"0- - -J"0- - -I"0- - -H"0- - -G"0- - -F"0- - -E"0- - -D"0 - - -C"0 - - -B"0 - - -A"0 - - -@"0 - - -?"0- - ->"0- - -="0- - -<"0- - -;"0- - -:"0- - -9"0- - - 8 "0- - -7"/- - -6"/- - -5"/ - - -4"/ - - -3"/ - - -2"/ - - -1"/ - - -0"/- - -/"/- - -."/- - --"/- - -,"/- - -+"/- - -*"/- - - ) "/- - -(". - - -'". - - -&". - - -%". - - -$". - - -#".- - -"".- - -!".- - - ".- - -".- - -".- - -".- - -  ".- - -"-- - -"-- - -"-- - -"-- - -"-- - -"-- - -"-- - -"-- - -"-- - -"-- - -"-- - -"-- - -"- - - -"- - - - "- - - - "- - - - "- - - - "-- - - "-- - -"-- - -"-- - -"-- - -"-- - -"-- - -  "-- - -",- - -",- - -",- - -",- - -~",- - -}",- - -|",- - -{",- - -z",- - -y",- - -x",- - -w",- - -v",- - -u",- - -t",- - -s", - - -r", - - -q", - - -p", - - -o", - - -n",- - -m",- - -l",- - -k",- - -j",- - -i",- - -h",- - - g ",- - -f"+- - -e"+- - -d"+- - -c"+- - -b"+- - -a"+- - -`"+- - -_"+- - -^"+- - -]"+- - -\"+- - -["+- - -Z"+- - -Y"+- - -X"+- - -W"+ - - -V"+ - - -U"+ - - -T"+ - - -S"+ - - -R"+- - -Q"+- - -P"+- - -O"+- - -N"+- - -M"+- - -L"+- - - K "+- - -J"*- - -I"*- - -H"*- - -G"*- - -F"*- - -E"*- - -D"*- - -C"*- - -B"*- - -A"*- - -@"*- - -?"*- - ->"* - - -="* - - -<"* - - -;"* - - -:"* - - -9"*- - -8"*- - -7"*- - -6"*- - -5"*- - -4"*- - -3"*- - - 2 "*- - -1")- - -0")- - -/")- - -.")- - --")- - -,")- - -+")- - -*")- - -)")- - -(")- - -'")- - -&")- - -%")- - -$")- - -#")- - -"")- - -!") - - - ") - - -") - - -") - - -") - - -")- - -")- - -")- - -")- - -")- - -")- - -")- - -  ")- - -"(- - -"(- - -"(- - -"(- - -"(- - -"(- - -"(- - - "(- - - "(- - - "(- - - "(- - - "(- - -"(- - -"(- - -"(- - -"(- - -"(- - -"(- - -"( - - -"( - - -"( - - -"( - - -~"( - - -}"(- - -|"(- - -{"(- - -z"(- - -y"(- - -x"(- - -w"(- - - v "(- - -u"'- - -t"'- - -s"'- - -r"'- - -q"'- - -p"'- - -o"'- - - n "'- - -m"&- - -l"&- - -k"&- - -j"&- - -i"&- - -h"&- - -g"&- - -f"&- - -e"&- - -d"& - - -c"& - - -b"& - - -a"& - - -`"& - - -_"&- - -^"&- - -]"&- - -\"&- - -["&- - -Z"&- - -Y"&- - - X "&- - -W"%&- - -V"%%- - -U"%$- - -T"%#- - -S"%"- - -R"%!- - -Q"% - - -P"%- - -O"%- - -N"%- - -M"%- - -L"%- - -K"%- - -J"%- - -I"%- - -H"%- - -G"%- - -F"%- - -E"%- - -D"%- - -C"%- - -B"%- - -A"%- - -@"%- - -?"%- - ->"% - - -="% - - -<"% - - -;"% - - -:"% - - -9"%- - -8"%- - -7"%- - -6"%- - -5"%- - -4"%- - -3"%- - - 2 "%- - -1"$- - -0"$- - -/"$- - -."$- - --"$- - -,"$- - -+"$- - -*"$- - -)"$- - -("$ - - -'"$ - - -&"$ - - -%"$ - - -$"$ - - -#"$- - -""$- - -!"$- - - "$- - -"$- - -"$- - -"$- - -  "$- - -"# - - -"# - - -"#- - -"#- - -"#- - -"#- - -"#- - -"#- - -"#- - -  "#- - -""- - -""- - -""- - -""- - - "" - - - "" - - - "" - - - "" - - - "" - - -""- - -""- - -""- - -""- - -""- - -""- - -""- - -  ""- - -"!- - -"!- - -~"!- - -}"!- - -|"!- - -{"!- - -z"!- - -y"!- - -x"!- - -w"!- - -v"!- - -u"! - - -t"! - - -s"! - - -r"! - - -q"! - - -p"!- - -o"!- - -n"!- - -m"!- - -l"!- - -k"!- - -j"!- - - i "!- - -h" - - -g" - - -f" - - -e" - - -d" - - -c" - - -b" - - -a" - - -`" - - -_" - - -^" - - -]" - - -\" - - -[" - - -Z" - - -Y" - - -X" - - -W" - - -V" - - - U " - - -T" - - -S"- - -R"- - -Q"- - -P"- - -O"- - -N"- - -M"- - - L "- - -K"!- - -J" - - -I"- - -H"- - -G"- - -F"- - -E"- - -D"- - -C"- - -B"- - -A"- - -@"- - -?"- - ->"- - -="- - -<"- - -;"- - -:"- - -9"- - -8"- - -7" - - -6" - - -5" - - -4" - - -3" - - -2"- - -1"- - -0"- - -/"- - -."- - --"- - -,"- - - + "- - -*"- - -)"- - -("- - -'"- - -&"- - -%"- - -$"- - -#"- - -""- - -!"- - - "- - -" - - -" - - -" - - -" - - -" - - -"- - -"- - -"- - -"- - -"- - -"- - -"- - -  "- - -"- - -"- - -"- - -"- - -"- - - "- - - "- - - "- - - "- - - "- - -"- - -"- - -"- - -"- - -"- - -"- - -" - - -" - - -" - - -" - - -~" - - -}"- - -|"- - -{"- - -z"- - -y"- - -x"- - -w"- - - v "- - -u" - - -t" - - -s" - - -r" - - -q" - - -p"- - -o"- - -n"- - -m"- - -l"- - -k"- - -j"- - - i "- - -h"- - -g"- - -f"- - -e"- - -d"- - -c"- - -b"- - -a"- - -`" - - -_" - - -^" - - -]" - - -\" - - -["- - -Z"- - -Y"- - -X"- - -W"- - -V"- - -U"- - - T "- - -S" - - -R" - - -Q" - - -P" - - -O"- - -N"- - -M"- - -L"- - -K"- - -J"- - -I"- - - H "- - -G"- - -F"- - -E"- - -D"- - -C"- - -B"- - -A"- - -@"- - -?"- - ->"- - -=" - - -<" - - -;" - - -:" - - -9" - - -8"- - -7"- - -6"- - -5"- - -4"- - -3"- - -2"- - - 1 "- - -0"- - -/"- - -."- - --"- - -,"- - -+" - - -*" - - -)" - - -(" - - -'" - - -&"- - -%"- - -$"- - -#"- - -""- - -!"- - - "- - -  "- - -"- - -"- - -"- - -"- - -"- - -"- - -"- - -"- - -"- - -"- - -"- - -"- - -" - - -" - - -" - - -" - - -" - - - "- - - "- - - "- - - "- - - "- - -"- - -"- - -  "- - -"- - -"- - -"- - -"- - -" - - -" - - -" - - -~" - - -}" - - -|"- - -{"- - -z"- - -y"- - -x"- - -w"- - -v"- - - u "- - -t"- - -s"- - -r"- - -q"- - -p"- - - o "- - -n"- - -m"- - -l"- - -k"- - -j"- - -i"- - -h"- - -g"- - -f"- - -e"- - -d"- - -c"- - -b" - - -a" - - -`" - - -_" - - -^" - - -]"- - -\"- - -["- - -Z"- - -Y"- - -X"- - -W"- - - V "- - -U"- - -T"- - -S"- - -R"- - -Q"- - -P"- - - O "- - -N"- - -M" - - -L" - - -K" - - -J" - - -I" - - -H"- - -G"- - -F"- - -E"- - -D"- - -C"- - -B"- - - A "- - -@"- - -?" - - ->" - - -=" - - -<" - - -;" - - -:"- - -9"- - -8"- - -7"- - -6"- - -5"- - -4"- - - 3 "- - -2" - - -1"- - -0"- - -/"- - -."- - --"- - -,"- - -+"- - - * "- - -)" - - -("- - -'"- - -&"- - -%"- - -$"- - -#"- - -""- - -!"- - - "- - -"- - -"- - -"- - -"- - -"- - -"- - -"- - -"- - -"- - -" - - -" - - -" - - -" - - -" - - -"- - -"- - -"- - -"- - - "- - - "- - - "- - -  "- - - " - - -" - - -" - - -" - - -" - - - k q_M;)~~~~~~~~u~c~Q~?~-~~ }}}}}}}}z}h}V}D}2} }||||||||~|l|Z|H|7|%||{{{{{{{{q{_{M{;{){{zzzzzzzzvzdzRz@z.zz yyyyyyyyzyhyVyDy2y yxxxxxxxxxmx[xIx7x%xxwwwwwwwwqw_wMw;w)wwvvvvvvvvvvdvRv@v.vv uuuuuuuuzuhuVuDu2u utttttttt~tltZtIt7t%ttssssssssqs_sMs;s)ssrrrrrrrrurcrQr?r-rr qqqqqqqqyqgqUqCq2q qpppppppp~plpZpHp6p$ppoooooooopo_oMo;o)oonnnnnnnnuncnQn?n-nn mmmmmmmmzmhmVmDm2m mlllllllllml[lIl7l%llkkkkkkkkqk_kMk;k)kkjjjjjjjjujcjQj@j.jj iiiiiiiizihiViDi2i ihhhhhhhhhmh[hIh7h%hhggggggggqg_gMg;g)ggffffffffvfdfRf@f.ff eeeeeeee{eieWeEe3e!edddddddddnd\dJd8d&ddccccccccrc`cNcW,WWVVVVVVVVxVfVTVBV0VV UUUUUUUU}UkUYUGU5U#UTTTTTTTTToT]TKT9T'TTSSSSSSSSsSaSOS=S+SSRRRRRRRRxRfRTRBR0RR QQQQQQQQ|QjQXQFQ4Q"QPPPPPPPPPnP\PJP8P&PPOOOOOOOOrO`ONO>>>>>>>r>a>O>=>+>>========w=e=S=A=/== <<<<<<<<|6,6655555555y5g5U5C525 544444444~4l4Z4H464$4433333333q3_3M3;3)3322222222u2c2Q2?2-22 11111111z1h1V1D121 100000000~0l0Z0H060$00////////q/_/M/;/)//........u.c.R.@.... --------z-h-V-D-2- -,,,,,,,,,m,[,I,7,&,,++++++++r+`+N+<+*++********v*d*R*@*.** ))))))))z)h)V)D)2) )((((((((~(l(Z(H(6($((''''''''q'_'M';')''&&&&&&&&u&c&Q&?&-&& %%%%%%%%z%h%V%D%2% %$$$$$$$$~$l$Z$H$6$$$$########q#_#M#;#)##""""""""v"d"R"@"."" !!!!!!!!z!h!V!D!2! ! ~ l Z H 6 $  p_M;)ucQ?- ygUC1 ~lZH6$p^L:(ucQ?- ygUC1 }kYG5#p^L:(tbP>,ygUC1 }lZH6$p^L:(ucQ?- ygUC1 }lZH6$p^L:(ucQ?- y g U C 1  YJ- - -XJ- - -WJ- - - V J- - -UJ- - -TJ- - -SJ- - -RJ- - -QJ- - -PJ- - -OJ- - -NJ- - -MJ - - -LJ - - -KJ - - -JJ - - -IJ - - -HJ- - -GJ- - -FJ- - -EJ- - -DJ- - -CJ- - -BJ- - - A J- - -@J- - -?J- - ->J- - -=J- - -<J- - -;J- - -:J- - -9J- - -8J- - -7J- - -6J- - -5J- - -4J- - -3J - - -2J - - -1J - - -0J - - -/J - - -.J- - --J- - -,J- - -+J- - -*J- - -)J- - -(J- - - ' J- - -&J$- - -%J#- - -$J"- - -#J!- - -"J - - -!J- - - J- - -J- - -J- - -J- - -J- - -J- - -J- - -J- - -J- - -J- - -J- - -J- - -J- - -J- - -J- - -J- - -J- - -J - - -J - - - J - - - J - - - J - - - J- - - J- - -J- - -J- - -J- - -J- - -J- - -  J- - -J- - -J- - -J- - -J- - -~J- - -}J- - -|J- - -{J- - -zJ - - -yJ - - -xJ - - -wJ - - -vJ - - -uJ- - -tJ- - -sJ- - -rJ- - -qJ- - -pJ- - -oJ- - - n J- - -mJ- - -lJ- - -kJ- - -jJ- - -iJ - - -hJ - - -gJ - - -fJ - - -eJ - - -dJ- - -cJ- - -bJ- - -aJ- - -`J- - -_J- - -^J- - - ] J- - -\J- - -[J- - -ZJ- - -YJ- - -XJ- - -WJ- - -VJ- - -UJ- - -TJ- - -SJ- - -RJ- - -QJ- - -PJ- - -OJ- - -NJ - - -MJ - - -LJ - - -KJ - - -JJ - - -IJ- - -HJ- - -GJ- - -FJ- - -EJ- - -DJ- - -CJ- - - B J- - -AJ1- - -@J0- - -?J/- - ->J.- - -=J-- - -<J,- - -;J+- - -:J*- - -9J)- - -8J(- - -7J'- - -6J&- - -5J%- - -4J$- - -3J#- - -2J"- - -1J!- - -0J - - -/J- - -.J- - --J- - -,J- - -+J- - -*J- - -)J- - -(J- - -'J- - -&J- - -%J- - -$J- - -#J- - -"J- - -!J- - - J- - -J- - -J- - -J - - -J - - -J - - -J - - -J - - -J- - -J- - -J- - -J- - -J- - -J- - -J- - -  J- - -J- - -J- - -J- - - J- - - J- - - J- - - J- - - J- - -J- - -J- - -J- - -J- - -J- - -J- - -J- - -J- - -J- - -J- - -~J - - -}J - - -|J - - -{J - - -zJ - - -yJ- - -xJ- - -wJ- - -vJ- - -uJ- - -tJ- - -sJ- - - r J- - -qJ - - -pJ- - -oJ- - -nJ- - -mJ- - -lJ- - -kJ- - -jJ- - -iJ- - -hJ- - -gJ- - -fJ- - -eJ- - -dJ- - -cJ- - -bJ- - -aJ- - -`J- - -_J- - -^J - - -]J - - -\J - - -[J - - -ZJ - - -YJ- - -XJ- - -WJ- - -VJ- - -UJ- - -TJ- - -SJ- - - R J- - -QJ1- - -PJ0- - -OJ/- - -NJ.- - -MJ-- - -LJ,- - -KJ+- - -JJ*- - -IJ)- - -HJ(- - -GJ'- - -FJ&- - -EJ%- - -DJ$- - -CJ#- - -BJ"- - -AJ!- - -@J - - -?J- - ->J- - -=J- - -<J- - -;J- - -:J- - -9J- - -8J- - -7J- - -6J- - -5J- - -4J- - -3J- - -2J- - -1J- - -0J- - -/J- - -.J- - --J - - -,J - - -+J - - -*J - - -)J - - -(J- - -'J- - -&J- - -%J- - -$J- - -#J- - -"J- - - ! J- - - J- - -J - - -J - - -J - - -J - - -J - - -J- - -J- - -J- - -J- - -J- - -J- - -J- - -  J- - -J - - -J- - -J- - -J- - -J- - - J- - - J- - - J- - - J- - - J- - -J- - -J- - -J- - -J- - -J- - -J- - -J- - -J- - -J- - -J - - -~J - - -}J - - -|J - - -{J - - -zJ- - -yJ- - -xJ- - -wJ- - -vJ- - -uJ- - -tJ- - - s J- - -rJ- - -qJ- - -pJ- - -oJ- - -nJ- - -mJ- - -lJ- - -kJ- - -jJ- - -iJ- - -hJ- - -gJ - - -fJ - - -eJ - - -dJ - - -cJ - - -bJ- - -aJ- - -`J- - -_J- - -^J- - -]J- - -\J- - - [ J- - -ZJ?- - -YJ>- - -XJ=- - -WJ<- - -VJ;- - -UJ:- - -TJ9- - -SJ8- - -RJ7- - -QJ6- - -PJ5- - -OJ4- - -NJ3- - -MJ2- - -LJ1- - -KJ0- - -JJ/- - -IJ.- - -HJ-- - -GJ,- - -FJ+- - -EJ*- - -DJ)- - -CJ(- - -BJ'- - -AJ&- - -@J%- - -?J$- - ->J#- - -=J"- - -<J!- - -;J - - -:J- - -9J- - -8J- - -7J- - -6J- - -5J- - -4J- - -3J- - -2J- - -1J- - -0J- - -/J- - -.J- - --J- - -,J- - -+J- - -*J- - -)J- - -(J - - -'J - - -&J - - -%J - - -$J - - -#J- - -"J- - -!J- - - J- - -J- - -J- - -J- - -  J- - -J- - -J- - -J- - -J- - -J- - -J- - -J- - -  J- - -J- - -J- - -J- - -J- - -J- - -J- - - J- - - J- - - J- - - J- - - J - - -J - - -J - - -J - - -J - - -J- - -J- - -J- - -J- - -J- - -J- - -~J- - - } J- - -|J - - -{J - - -zJ - - -yJ - - -xJ - - -wJ - - -vJ - - -uJ - - -tJ - - -sJ - - -rJ - - -qJ - - -pJ - - -oJ - - -nJ - - -mJ - - -lJ - - -kJ - - -jJ - - -iJ - - -hJ - - -gJ - - - f J - - -eJ - - -dJ - - -cJ - - -bJ - - -aJ - - -`J - - -_J - - -^J - - -]J - - -\J - - -[J - - -ZJ - - -YJ - - -XJ - - -WJ - - -VJ - - -UJ - - -TJ - - -SJ - - -RJ - - -QJ - - -PJ - - -OJ - - -NJ - - -MJ - - -LJ - - -KJ - - - J J - - -IJ - - -HJ - - -GJ - - -FJ - - -EJ - - -DJ - - -CJ - - -BJ - - -AJ - - -@J - - -?J - - ->J - - -=J - - -<J - - -;J - - -:J - - -9J - - -8J - - -7J - - -6J - - -5J - - -4J - - -3J - - -2J - - - 1 J - - -0J - - -/J - - -.J - - --J - - -,J - - -+J - - -*J - - -)J - - -(J - - -'J - - -&J - - -%J - - -$J - - -#J - - -"J - - -!J - - - J - - -J - - -J - - -J - - -J - - -  J - - -J - - -J - - -J - - -J - - -J - - -J - - -J - - -J - - -J - - -J - - -  J - - -J- - -J- - - J- - - J- - - J- - - J - - - J - - -J - - -J - - -J - - -J- - -J- - -J- - -J- - -J- - -J- - -J- - - ~ J- - -}J- - -|J- - -{J- - -zJ- - -yJ- - -xJ- - -wJ- - -vJ- - -uJ- - -tJ- - -sJ- - -rJ- - -qJ- - -pJ- - -oJ - - -nJ - - -mJ - - -lJ - - -kJ - - -jJ- - -iJ- - -hJ- - -gJ- - -fJ- - -eJ- - -dJ- - - c J- - -bJ- - -aJ - - -`J - - -_J - - -^J - - -]J - - -\J- - -[J- - -ZJ- - -YJ- - -XJ- - -WJ- - -VJ- - - U J- - -TJ- - -SJ- - -RJ- - -QJ- - -PJ - - -OJ - - -NJ - - -MJ - - -LJ - - -KJ- - -JJ- - -IJ- - -HJ- - -GJ- - -FJ- - -EJ- - - D J- - -CJ- - -BJ- - -AJ- - -@J- - -?J - - ->J - - -=J - - -<J - - -;J - - -:J- - -9J- - -8J- - -7J- - -6J- - -5J- - -4J- - - 3 J- - -2J- - -1J- - -0J- - -/J- - -.J- - --J- - -,J- - -+J- - -*J- - -)J- - -(J- - -'J- - -&J- - -%J- - -$J - - -#J - - -"J - - -!J - - - J - - -J- - -J- - -J- - -J- - -J- - -J- - -J- - -  J- - -J - - -J - - -J- - -J- - -J- - -J- - -J- - -J- - -J- - -  J- - -  J- - -  J- - -  J- - -  J- - -  J- - -  J- - -  J- - -  J- - -  J- - -  J- - -  J- - -  J- - -  J- - -  J- - -  J- - - ~ J - - - } J - - - | J - - - { J - - - z J - - - y J- - - x J- - - w J- - - v J- - - u J- - - t J- - - s J- - - r J- - -q6- - -p6- - -o6- - -n6- - -m6- - -l6- - -k6- - -j6- - -i6- - -h6 - - -g6 - - -f6 - - -e6 - - -d6 - - -c6- - -b6- - -a6- - -`6- - -_6- - -^6- - -]6- - - \ 6- - -[6- - -Z6- - -Y6- - -X6- - -W6- - -V6- - -U6- - -T6- - -S6- - -R6 - - -Q6 - - -P6 - - -O6 - - -N6 - - -M6- - -L6- - -K6- - -J6- - -I6- - -H6- - -G6- - - F 6- - -E6B- - -D6A- - -C6@- - -B6?- - -A6>- - -@6=- - -?6<- - ->6;- - -=6:- - -<69- - -;68- - -:67- - -966- - -865- - -764- - -663- - -562- - -461- - -360- - -26/- - -16.- - -06-- - -/6,- - -.6+- - --6*- - -,6)- - -+6(- - -*6'- - -)6&- - -(6%- - -'6$- - -&6#- - -%6"- - -$6!- - -#6 - - -"6- - -!6- - - 6- - -6- - -6- - -6- - -6- - -6- - -6- - -6- - -6- - -6- - -6- - -6- - -6- - -6- - -6- - -6- - -6 - - -6 - - -6 - - - 6 - - - 6 - - - 6- - - 6- - - 6- - -6- - -6- - -6- - -6- - -  6- - -6- - -6- - -6- - -6- - -6- - -~6- - -}6- - -|6- - -{6- - -z6 - - -y6 - - -x6 - - -w6 - - -v6 - - -u6- - -t6- - -s6- - -r6- - -q6- - -p6- - -o6- - - n 6- - - m 6- - - l 6- - - k 6- - - j 6- - - i 6- - - h 6- - - g 6- - - f 6- - - e 6- - - d 6 - - - c 6 - - - b 6 - - - a 6 - - - ` 6 - - - _ 6- - - ^ 6- - - ] 6- - - \ 6- - - [ 6- - - Z 6- - - Y 6- - - X 6- - -W,4"- - -V,4!- - -U,4 - - -T,4- - -S,4- - -R,4- - -Q,4- - -P,4- - -O,4- - -N,4- - -M,4- - -L,4- - -K,4- - -J,4- - -I,4- - -H,4- - -G,4- - -F,4- - -E,4- - -D,4- - -C,4- - -B,4 - - -A,4 - - -@,4 - - -?,4 - - ->,4 - - -=,4- - -<,4- - -;,4- - -:,4- - -9,4- - -8,4- - -7,4- - - 6 ,4- - -5,3@- - -4,3?- - -3,3>- - -2,3=- - -1,3<- - -0,3;- - -/,3:- - -.,39- - --,38- - -,,37- - -+,36- - -*,35- - -),34- - -(,33- - -',32- - -&,31- - -%,30- - -$,3/- - -#,3.- - -",3-- - -!,3,- - - ,3+- - -,3*- - -,3)- - -,3(- - -,3'- - -,3&- - -,3%- - -,3$- - -,3#- - -,3"- - -,3!- - -,3 - - -,3- - -,3- - -,3- - -,3- - -,3- - -,3- - -,3- - - ,3- - - ,3- - - ,3- - - ,3- - - ,3- - -,3- - -,3- - -,3- - -,3- - -,3- - -,3- - -,3 - - -,3 - - -,3 - - -,3 - - -~,3 - - -},3- - -|,3- - -{,3- - -z,3- - -y,3- - -x,3- - -w,3- - - v ,3- - -u,2.- - -t,2-- - -s,2,- - -r,2+- - -q,2*- - -p,2)- - -o,2(- - -n,2'- - -m,2&- - -l,2%- - -k,2$- - -j,2#- - -i,2"- - -h,2!- - -g,2 - - -f,2- - -e,2- - -d,2- - -c,2- - -b,2- - -a,2- - -`,2- - -_,2- - -^,2- - -],2- - -\,2- - -[,2- - -Z,2- - -Y,2- - -X,2- - -W,2- - -V,2- - -U,2- - -T,2 - - -S,2 - - -R,2 - - -Q,2 - - -P,2 - - -O,2- - -N,2- - -M,2- - -L,2- - -K,2- - -J,2- - -I,2- - - H ,2- - -G,1'- - -F,1&- - -E,1%- - -D,1$- - -C,1#- - -B,1"- - -A,1!- - -@,1 - - -?,1- - ->,1- - -=,1- - -<,1- - -;,1- - -:,1- - -9,1- - -8,1- - -7,1- - -6,1- - -5,1- - -4,1- - -3,1- - -2,1- - -1,1- - -0,1- - -/,1- - -.,1- - --,1 - - -,,1 - - -+,1 - - -*,1 - - -),1 - - -(,1- - -',1- - -&,1- - -%,1- - -$,1- - -#,1- - -",1- - - ! ,1- - - ,0/- - -,0.- - -,0-- - -,0,- - -,0+- - -,0*- - -,0)- - -,0(- - -,0'- - -,0&- - -,0%- - -,0$- - -,0#- - -,0"- - -,0!- - -,0 - - -,0- - -,0- - -,0- - - ,0- - - ,0- - - ,0- - - ,0- - - ,0- - -,0- - -,0- - -,0- - -,0- - -,0- - -,0- - -,0- - -,0- - -,0- - -,0- - -~,0 - - -},0 - - -|,0 - - -{,0 - - -z,0 - - -y,0- - -x,0- - -w,0- - -v,0- - -u,0- - -t,0- - -s,0- - - r ,0- - -q,/- - -p,/- - -o,/- - -n,/- - -m,/- - -l,/- - - k ,/- - -j,.- - -i,.- - -h,.- - -g,.- - -f,.- - -e,.- - -d,.- - -c,.- - -b,.- - -a,.- - -`,.- - -_,.- - -^,.- - -],.- - -\,.- - -[,. - - -Z,. - - -Y,. - - -X,. - - -W,. - - -V,.- - -U,.- - -T,.- - -S,.- - -R,.- - -Q,.- - -P,.- - - O ,.- - -N,-- - -M,-- - -L,-- - -K,-- - - J ,-- - -I,,- - -H,,- - -G,,- - -F,,- - -E,,- - -D,,- - -C,,- - -B,,- - -A,,- - -@,,- - -?,,- - ->,,- - -=,,- - -<,,- - -;,,- - -:,,- - -9,,- - -8,, - - -7,, - - -6,, - - -5,, - - -4,, - - -3,,- - -2,,- - -1,,- - -0,,- - -/,,- - -.,,- - --,,- - - , ,,- - -+,+ - - -*,+ - - -),+ - - -(,+ - - -',+ - - -&,+- - -%,+- - -$,+- - -#,+- - -",+- - -!,+- - - ,+- - -  ,+- - -,*- - -,*- - -,*- - -,*- - -,*- - -,*- - -,*- - -,*- - -,*- - -,* - - -,* - - -,* - - -,* - - -,* - - -,*- - -,*- - -,*- - - ,*- - - ,*- - - ,*- - - ,*- - -  ,*- - -,)- - -,)- - -,)- - -,)- - -,)- - -,) - - -,) - - -,) - - -,) - - -,) - - -~,)- - -},)- - -|,)- - -{,)- - -z,)- - -y,)- - -x,)- - - w ,)- - -v,(- - -u,(- - -t,(- - -s,( - - -r,( - - -q,( - - -p,( - - -o,( - - -n,(- - -m,(- - -l,(- - -k,(- - -j,(- - -i,(- - -h,(- - - g ,(- - -f,'- - -e,'- - -d,'- - -c,'- - -b,'- - -a,' - - -`,' - - -_,' - - -^,' - - -],' - - -\,'- - -[,'- - -Z,'- - -Y,'- - -X,'- - -W,'- - -V,'- - - U ,'- - -T,&- - -S,&- - -R,&- - -Q,&- - -P,&- - -O,&- - -N,&- - -M,&- - -L,&- - -K,&- - -J,&- - -I,&- - -H,&- - -G,&- - -F,&- - -E,& - - -D,& - - -C,& - - -B,& - - -A,& - - -@,&- - -?,&- - ->,&- - -=,&- - -<,&- - -;,&- - -:,&- - - 9 ,&- - -8,%- - -7,%- - -6,%- - -5,%- - -4,%- - -3,%- - -2,%- - -1,%- - -0,% - - -/,% - - -.,% - - --,% - - -,,% - - -+,%- - -*,%- - -),%- - -(,%- - -',%- - -&,%- - -%,%- - - $ ,%- - -#,$ - - -",$- - -!,$- - - ,$- - -,$- - -,$- - -,$- - -,$- - -,$- - -,$- - -,$- - -,$- - -,$- - -,$- - -,$- - -,$- - -,$- - -,$- - -,$- - -,$ - - -,$ - - -,$ - - - ,$ - - - ,$ - - - ,$- - - ,$- - - ,$- - -,$- - -,$- - -,$- - -,$- - -  ,$- - -,#- - -,#- - -,#- - -,#- - -,#- - -~,#- - -},# - - -|,# - - -{,# - - -z,# - - -y,# - - -x,#- - -w,#- - -v,#- - -u,#- - -t,#- - -s,#- - -r,#- - - q ,#- - -p,"- - -o,"- - -n,"- - -m,"- - -l,"- - -k,"- - -j,"- - -i,"- - -h,"- - -g," - - -f," - - -e," - - -d," - - -c," - - -b,"- - -a,"- - -`,"- - -_,"- - -^,"- - -],"- - -\,"- - - [ ,"- - -Z,!- - -Y,!- - -X,!- - -W,!- - -V,!- - -U,!- - -T,!- - -S,!- - -R,!- - -Q,!- - -P,!- - -O,!- - -N,!- - -M,! - - -L,! - - -K,! - - -J,! - - -I,! - - -H,!- - -G,!- - -F,!- - -E,!- - -D,!- - -C,!- - -B,!- - - A ,!- - -@, ,- - -?, +- - ->, *- - -=, )- - -<, (- - -;, '- - -:, &- - -9, %- - -8, $- - -7, #- - -6, "- - -5, !- - -4, - - -3, - - -2, - - -1, - - -0, - - -/, - - -., - - --, - - -,, - - -+, - - -*, - - -), - - -(, - - -', - - -&, - - -%, - - -$, - - -#, - - -", - - -!, - - - , - - -, - - -, - - -, - - -, - - -, - - -, - - -, - - -, - - -, - - -, - - -  , - - -,(- - -,'- - -,&- - -,%- - -,$- - -,#- - -,"- - - ,!- - - , - - - ,- - - ,- - - ,- - -,- - -,- - -,- - -,- - -,- - -,- - -,- - -,- - -,- - -,- - -~,- - -},- - -|,- - -{,- - -z,- - -y, - - -x, - - -w, - - -v, - - -u, - - -t,- - -s,- - -r,- - -q,- - -p,- - -o,- - -n,- - - m ,- - -l,- - -k,- - -j,- - -i,- - -h,- - -g,- - -f,- - -e,- - -d,- - -c,- - -b,- - -a, - - -`, - - -_, - - -^, - - -], - - -\,- - -[,- - -Z,- - -Y,- - -X,- - -W,- - -V,- - - U ,- - -T, - - -S,- - -R,- - -Q,- - -P,- - -O,- - -N,- - -M,- - -L,- - -K,- - -J,- - -I,- - -H,- - -G,- - -F,- - -E,- - -D,- - -C,- - -B,- - -A, - - -@, - - -?, - - ->, - - -=, - - -<,- - -;,- - -:,- - -9,- - -8,- - -7,- - -6,- - - 5 ,- - -4,- - -3,- - -2,- - -1,- - -0, - - -/, - - -., - - --, - - -,, - - -+,- - -*,- - -),- - -(,- - -',- - -&,- - -%,- - - $ ,- - -#,- - -",- - -!,- - - ,- - -,- - -,- - -,- - -,- - -,- - -, - - -, - - -, - - -, - - -, - - -,- - -,- - -,- - -,- - -,- - -,- - -,- - -  ,- - - ,- - - ,- - - ,- - - ,- - - ,- - -,- - -,- - -,- - -,- - -,- - -,- - -, - - -, - - -, - - -, - - -~, - - -},- - -|,- - -{,- - -z,- - -y,- - -x,- - -w,- - - v ,- - -u,&- - -t,%- - -s,$- - -r,#- - -q,"- - -p,!- - -o, - - - s p^L:(~~~~~~~~t~c~Q~?~-~~ }}}}}}}}y}g}U}C}1} }||||||||~|l|Z|H|6|$||{{{{{{{{p{^{L{:{({{zzzzzzzzuzczQz?z-zz yyyyyyyyyygyUyCy1yy xxxxxxxx~xlxZxHx6x$xxwwwwwwwwpw^wLw:w(wwvvvvvvvvtvcvQv?v-vv uuuuuuuuyuguVuDu2u utttttttt~tltZtHt6t$ttssssssssps^sLs:s(ssrrrrrrrrurcrQr?r-rr qqqqqqqqyqgqUqCq1qq pppppppp~plpZpHp6p$ppoooooooopo^oLo:o(oonnnnnnnnuncnQn?n-nn mmmmmmmmymgmUmCm1mmllllllll~lllZlHl6l$llkkkkkkkkpk^kLk:k(kkjjjjjjjjtjbjPj>j,jjiiiiiiiiyigiUiCi1ii hhhhhhhh}hkhYhGh5h#hgggggggggpg^gLg:g(ggfffffffftfcfQf?f-ff eeeeeeeeyegeUeCe1ee dddddddd~dldZdHd6d$ddccccccccpc^cLc:c(ccbbbbbbbbtbbbQb?b-bb aaaaaaaayagaUaCa1aa ````````~`l`Z`H`6`$``________p_^_L_:_(__^^^^^^^^u^c^Q^?^-^^ ]]]]]]]]y]g]U]D]2] ]\\\\\\\\~\l\Z\H\6\$\\[[[[[[[[p[^[L[:[([[ZZZZZZZZ{ZjZYZHZ7Z&ZZYYYYYYYY|YkYYYGY5Y#YXXXXXXXXXoX]XKX9X'XXWWWWWWWWsWaWOW=W+WWVVVVVVVVwVeVSVAV/VV UUUUUUUU|UjUXUFU4U"UTTTTTTTTTnT\TJT8T&TTSSSSSSSSsSaSOS=S+SSRRRRRRRRwReRSRAR/RR QQQQQQQQ{QiQWQFQ4Q"QPPPPPPPPPnP\PJP8P&PPOOOOOOOOrO`ONOA-AA @@@@@@@@z@h@V@D@2@ @?????????m?[?I?7?&??>>>>>>>>r>`>N><>*>>========w=e=S=A=/== <<<<<<<<|:,::99999999y9g9U9C9199 88888888~8l8Z8H868$8877777777q7_7M7;7)7766666666v6d6R6@6.66 55555555{5i5W5E535!5444444444n4\4J484&4433333333}3l3[3J393(3322222222z2h2V2D222 211111111~1l1Z1H161$1100000000q0_0M0;0)00////////u/c/Q/?/-// .........r.a.P.?.... --------|-j-X-F-4-"-,,,,,,,,,o,],K,9,',,++++++++t+b+P+>+,++********y*g*U*C*1** ))))))))})k)Y)G)5)#))((((((((p(^(L(:((((''''''''u'c'Q'?'-'' &&&&&&&&z&h&V&D&2& &%%%%%%%%%m%[%I%7%%%%$$$$$$$$y$h$W$F$5$$$$########{#j#Y#H#7#&##""""""""|"k"Z"H"6"$""!!!!!!!!q!_!M!;!)!! v d R @ 0  udSB1 ~lZH7%q`N<*weSA/ {jXF4"n\K9'saO=+n]L;*zhVD2 m[I7%veTC2!vdR@. zhVD2!m[I7%xgVE4#weSA/ |jXF4"n\J8( ~ m \ K : )   L- - -K- - -J- - - I - - - H - - - G - - - F  - - - E  - - - D  - - - C  - - - B  - - - A - - - @ - - - ? - - - > - - - = - - - < - - - ; - - - : - - -9- - -8- - -7- - -6- - -5- - -4- - -3- - -2 - - -1 - - -0 - - -/ - - -. - - --- - -,- - -+- - -*- - -)- - -(- - -'- - - & - - -%- - -$- - -# - - -" - - -! - - -  - - - - - -- - -- - -- - -- - -- - -- - -- - -  - - -  - - -  - - -  - - -  - - -  - - -   - - -   - - -   - - -   - - -   - - -  - - -  - - -  - - -  - - -  - - -  - - -  - - -  - - -- - -- - -- - -- - -- - -- - -~ - - -} - - -| - - -{ - - -z - - -y- - -x- - -w- - -v- - -u- - -t- - -s- - - r - - -q- - -p- - -o- - -n- - -m- - -l- - -k- - -j - - -i - - -h - - -g - - -f - - -e- - -d- - -c- - -b- - -a- - -`- - -_- - - ^ - - - ] - - - \ - - - [ - - - Z - - - Y  - - - X  - - - W  - - - V  - - - U  - - - T - - - S - - - R - - - Q - - - P - - - O - - - N - - - M - - -L- - -K- - -J- - -I- - -H- - -G- - -F - - -E - - -D - - -C - - -B - - -A- - -@- - -?- - ->- - -=- - -<- - -;- - - : - - -9 - - -8 - - -7 - - -6 - - -5 - - -4- - -3- - -2- - -1- - -0- - -/- - -.- - - - - - - , - - - + - - - *  - - - )  - - - (  - - - '  - - - &  - - - % - - - $ - - - # - - - " - - - ! - - -  - - -  - - -  - - -- - -- - -- - -- - -- - -- - -- - - - - - - - - - - - - - - - - -- - -- - -- - -- - - - - - - - - - - -  - - - - - -- - -- - - - - - - - - - - - - - - - - -- - -- - -- - -~- - -}- - -|- - -{- - - z - - -y- - -x- - -w - - -v - - -u - - -t - - -s - - -r- - -q- - -p- - -o- - -n- - -m- - -l- - - k - - -j - - -i - - -h - - -g - - -f - - -e- - -d- - -c- - -b- - -a- - -`- - -_- - - ^ - - -] - - -\ - - -[ - - -Z - - -Y- - -X- - -W- - -V- - -U- - -T- - -S- - - R - - -Q - - -P - - -O - - -N - - -M - - -L- - -K- - -J- - -I- - -H- - -G- - -F- - - E - - - D - - - C - - - B - - - A  - - - @  - - - ?  - - - >  - - - =  - - - < - - - ; - - - : - - - 9 - - - 8 - - - 7 - - - 6 - - - 5 - - -4 - - -3 - - -2 - - -1- - -0- - -/- - -.- - --- - -,- - -+- - - * - - -) - - -( - - -'- - -&- - -%- - -$- - -#- - -"- - -!- - -  - - - - - - - - -- - -- - -- - -- - -- - -- - -- - -  - - -  - - -  - - -  - - -  - - -   - - -   - - -   - - -   - - -   - - -  - - -  - - -  - - -  - - -  - - -  - - -  - - -  - - -  |- - -  |- - -  |- - -  |- - -  |- - -  |- - - ~ |- - - } |- - - | | - - - { | - - - z | - - - y | - - - x | - - - w |- - - v |- - - u |- - - t |- - - s |- - - r |- - - q |- - - p |- - -or - - -nr - - -mr - - -lr - - -kr - - -jr - - -ir - - -hr - - -gr - - -fr - - -er - - -dr - - -cr - - -br - - - a r - - -`r- - -_r - - -^r - - -]r - - -\r - - -[r - - -Zr- - -Yr- - -Xr- - -Wr- - -Vr- - -Ur- - -Tr- - - S r- - -Rr- - -Qr- - -Pr- - -Or- - -Nr - - -Mr - - -Lr - - -Kr - - -Jr - - -Ir- - -Hr- - -Gr- - -Fr- - -Er- - -Dr- - -Cr- - - B r- - -Ar- - -@r - - -?r - - ->r - - -=r - - -<r - - -;r- - -:r- - -9r- - -8r- - -7r- - -6r- - -5r- - - 4 r- - -3r- - -2r- - -1r- - -0r- - -/r- - -.r- - --r- - -,r- - -+r- - -*r- - -)r- - -(r- - -'r- - -&r- - -%r - - -$r - - -#r - - -"r - - -!r - - - r- - -r- - -r- - -r- - -r- - -r- - -r- - -  r- - -r - - -r - - -r - - -r - - -r - - -r- - -r- - -r- - -r- - -r- - -r- - - r- - -  r- - - r- - - r- - - r - - -r - - -r - - -r - - -r - - -r- - -r- - -r- - -r- - -r- - -r- - -~r- - - } r- - -|r- - -{r- - -zr- - -yr - - -xr - - -wr - - -vr - - -ur - - -tr- - -sr- - -rr- - -qr- - -pr- - -or- - -nr- - - m r- - - l r- - - k r- - - j r - - - i r - - - h r - - - g r - - - f r - - - e r- - - d r- - - c r- - - b r- - - a r- - - ` r- - - _ r- - - ^ r- - -]h- - -\h- - -[h- - -Zh- - -Yh- - -Xh- - -Wh- - -Vh- - -Uh - - -Th - - -Sh - - -Rh - - -Qh - - -Ph- - -Oh- - -Nh- - -Mh- - -Lh- - -Kh- - -Jh- - - I h- - -Hh - - -Gh- - -Fh- - -Eh- - -Dh- - -Ch- - -Bh- - -Ah- - -@h- - -?h- - ->h- - -=h- - -<h- - -;h- - -:h- - -9h- - -8h- - -7h- - -6h- - -5h - - -4h - - -3h - - -2h - - -1h - - -0h- - -/h- - -.h- - --h- - -,h- - -+h- - -*h- - - ) h- - - ( h- - - ' h- - - & h- - - % h- - - $ h- - - # h- - - " h- - - ! h - - -  h - - -  h - - -  h - - -  h - - -  h- - -  h- - -  h- - -  h- - -  h- - -  h- - -  h- - -  h- - -^ - - -^- - -^- - -^- - -^- - -^- - -^- - - ^- - -  ^- - - ^ - - - ^ - - - ^ - - -^ - - -^ - - -^ - - -^ - - -^ - - -^ - - -^ - - -^ - - -^ - - -^ - - -~^ - - -}^ - - - | ^ - - -{^ - - -z^ - - -y^ - - -x^ - - -w^ - - -v^ - - -u^ - - -t^ - - -s^ - - -r^ - - -q^ - - -p^ - - -o^ - - - n ^ - - -m^ - - -l^ - - -k^ - - -j^ - - -i^ - - -h^ - - -g^ - - -f^ - - -e^ - - -d^ - - -c^ - - - b ^ - - -a^ - - -`^ - - -_^ - - -^^ - - -]^ - - -\^ - - -[^ - - -Z^ - - -Y^ - - -X^ - - -W^ - - -V^ - - -U^ - - -T^ - - - S ^ - - -R^ - - -Q^ - - -P^ - - -O^ - - -N^ - - -M^ - - -L^ - - -K^ - - -J^ - - -I^ - - -H^ - - -G^ - - -F^ - - -E^ - - -D^ - - -C^ - - - B ^ - - -A^- - -@^ - - -?^ - - ->^ - - -=^ - - -<^ - - -;^- - -:^- - -9^- - -8^- - -7^- - -6^- - -5^- - - 4 ^- - -3^- - -2^- - -1^- - -0^ - - -/^ - - -.^ - - --^ - - -,^ - - -+^- - -*^- - -)^- - -(^- - -'^- - -&^- - -%^- - - $ ^- - -#^ - - -"^ - - -!^ - - - ^- - -^- - -^- - -^- - -^- - -^- - -^- - -  ^- - -^- - -^- - -^ - - -^ - - -^ - - -^ - - -^ - - -^- - -^- - -^- - -^- - - ^- - - ^- - - ^- - -  ^- - - ^- - -^- - -^- - -^- - -^- - -^- - -^ - - -^ - - -^ - - -^ - - -^ - - -~^- - -}^- - -|^- - -{^- - -z^- - -y^- - -x^- - - w ^- - -v^- - -u^- - -t^- - -s^- - - r ^- - -q^- - -p^- - -o^- - -n^- - -m^- - -l^- - -k^- - -j^- - -i^- - -h^- - -g^ - - -f^ - - -e^ - - -d^ - - -c^ - - -b^- - -a^- - -`^- - -_^- - -^^- - -]^- - -\^- - - [ ^- - - Z ^ - - - Y ^ - - - X ^ - - - W ^- - - V ^- - - U ^- - - T ^- - - S ^- - - R ^- - - Q ^- - - P ^- - -OT - - -NT - - -MT - - -LT - - -KT - - -JT - - -IT - - -HT - - -GT - - -FT - - -ET - - -DT - - - C T - - -BT -- - -AT ,- - -@T +- - -?T *- - ->T )- - -=T (- - -<T '- - -;T &- - -:T %- - -9T $- - -8T #- - -7T "- - -6T !- - -5T - - -4T - - -3T - - -2T - - -1T - - -0T - - -/T - - -.T - - --T - - -,T - - -+T - - -*T - - -)T - - -(T - - -'T - - -&T - - -%T - - -$T - - -#T - - -"T - - -!T - - - T - - -T - - -T - - -T - - -T - - -T - - -T - - -T - - -T - - -T - - -  T - - -T - - -T - - -T - - -T - - -T - - -T - - -T - - -T - - - T - - - T - - - T - - - T - - - T - - -T - - -T - - -T - - -T - - -T - - -T - - -T - - -  T - - -T - - -T - - -~T - - -}T - - -|T - - -{T - - -zT - - -yT - - -xT - - -wT - - -vT - - -uT - - -tT - - -sT - - -rT - - -qT - - -pT - - -oT - - -nT - - -mT - - -lT - - -kT - - -jT - - -iT - - -hT - - -gT - - - f T - - -eT- - -dT- - -cT- - -bT- - -aT- - -`T- - -_T- - -^T- - -]T- - -\T- - -[T- - -ZT- - -YT- - -XT- - -WT - - -VT - - -UT - - -TT - - -ST - - -RT- - -QT- - -PT- - -OT- - -NT- - -MT- - -LT- - - K T- - -JT- - -IT- - -HT- - -GT- - -FT- - -ET- - -DT- - -CT- - -BT- - -AT- - -@T- - -?T- - ->T- - -=T- - -<T- - -;T - - -:T - - -9T - - -8T - - -7T - - -6T- - -5T- - -4T- - -3T- - -2T- - -1T- - -0T- - - / T- - -.T- - --T- - -,T- - -+T- - -*T- - -)T- - -(T- - -'T- - -&T- - -%T- - -$T- - -#T- - -"T- - -!T- - - T- - -T - - -T - - -T - - -T - - -T - - -T- - -T- - -T- - -T- - -T- - -T- - -T- - -  T- - -T- - -T- - -T- - -T- - -T- - - T- - - T- - - T- - - T- - - T- - -T- - -T- - -T- - -T- - -T- - -T- - -T- - -T- - -T - - -T - - -~T - - -}T - - -|T - - -{T- - -zT- - -yT- - -xT- - -wT- - -vT- - -uT- - - t T- - -sT%- - -rT$- - -qT#- - -pT"- - -oT!- - -nT - - -mT- - -lT- - -kT- - -jT- - -iT- - -hT- - -gT- - -fT- - -eT- - -dT- - -cT- - -bT- - -aT- - -`T- - -_T- - -^T- - -]T- - -\T- - -[T - - -ZT - - -YT - - -XT - - -WT - - -VT- - -UT- - -TT- - -ST- - -RT- - -QT- - -PT- - - O T- - -NT- - -MT- - -LT- - -KT- - -JT- - -IT- - -HT- - -GT- - -FT- - -ET- - -DT- - -CT- - -BT- - -AT- - -@T- - -?T- - ->T- - -=T - - -<T - - -;T - - -:T - - -9T - - -8T- - -7T- - -6T- - -5T- - -4T- - -3T- - -2T- - - 1 T- - -0T1- - -/T0- - -.T/- - --T.- - -,T-- - -+T,- - -*T+- - -)T*- - -(T)- - -'T(- - -&T'- - -%T&- - -$T%- - -#T$- - -"T#- - -!T"- - - T!- - -T - - -T- - -T- - -T- - -T- - -T- - -T- - -T- - -T- - -T- - -T- - -T- - -T- - -T- - -T- - -T- - -T- - -T- - - T- - - T - - - T - - - T - - - T - - -T - - -T- - -T- - -T- - -T- - -T- - -T- - -T- - -  T- - -  T- - - ~ T- - - } T- - - | T- - - { T- - - z T- - - y T- - - x T- - - w T - - - v T - - - u T - - - t T - - - s T - - - r T- - - q T- - - p T- - - o T- - - n T- - - m T- - - l T- - - k T- - -jJ0#- - -iJ0"- - -hJ0!- - -gJ0 - - -fJ0- - -eJ0- - -dJ0- - -cJ0- - -bJ0- - -aJ0- - -`J0- - -_J0- - -^J0- - -]J0- - -\J0- - -[J0- - -ZJ0- - -YJ0- - -XJ0- - -WJ0- - -VJ0- - -UJ0- - -TJ0 - - -SJ0 - - -RJ0 - - -QJ0 - - -PJ0 - - -OJ0- - -NJ0- - -MJ0- - -LJ0- - -KJ0- - -JJ0- - -IJ0- - - H J0- - -GJ/- - -FJ/- - -EJ/- - -DJ/- - -CJ/- - -BJ/- - -AJ/- - -@J/- - -?J/- - ->J/- - -=J/ - - -<J/ - - -;J/ - - -:J/ - - -9J/ - - -8J/- - -7J/- - -6J/- - -5J/- - -4J/- - -3J/- - -2J/- - - 1 J/- - -0J.- - -/J.- - -.J.- - --J.- - -,J.- - -+J.- - -*J.- - -)J.- - -(J.- - -'J.- - -&J.- - -%J. - - -$J. - - -#J. - - -"J. - - -!J. - - - J.- - -J.- - -J.- - -J.- - -J.- - -J.- - -J.- - -  J.- - -J-- - -J-- - -J-- - -J-- - -J-- - -J-- - -J-- - -J-- - -J-- - -J-- - -J-- - - J-- - - J- - - - J- - - - J- - - - J- - - -J- - - -J-- - -J-- - -J-- - -J-- - -J-- - -J-- - -J-- - -  J-- - -J,- - -~J,- - -}J,- - -|J,- - -{J,- - -zJ,- - -yJ,- - -xJ,- - -wJ,- - -vJ,- - -uJ,- - -tJ,- - -sJ,- - -rJ,- - -qJ,- - -pJ,- - -oJ,- - -nJ,- - -mJ, - - -lJ, - - -kJ, - - -jJ, - - -iJ, - - -hJ,- - -gJ,- - -fJ,- - -eJ,- - -dJ,- - -cJ,- - -bJ,- - - a J,- - -`J+- - -_J+- - -^J+- - -]J+- - -\J+- - -[J+- - -ZJ+- - -YJ+- - -XJ+- - -WJ+- - -VJ+- - -UJ+- - -TJ+- - -SJ+- - -RJ+ - - -QJ+ - - -PJ+ - - -OJ+ - - -NJ+ - - -MJ+- - -LJ+- - -KJ+- - -JJ+- - -IJ+- - -HJ+- - -GJ+- - - F J+- - -EJ*- - -DJ*- - -CJ*- - -BJ*- - -AJ*- - -@J*- - -?J*- - ->J* - - -=J* - - -<J* - - -;J* - - -:J* - - -9J*- - -8J*- - -7J*- - -6J*- - -5J*- - -4J*- - -3J*- - - 2 J*- - -1J)- - -0J)- - -/J)- - -.J)- - --J)- - -,J)- - -+J)- - -*J)- - -)J)- - -(J)- - -'J)- - -&J)- - -%J)- - -$J) - - -#J) - - -"J) - - -!J) - - - J) - - -J)- - -J)- - -J)- - -J)- - -J)- - -J)- - -J)- - -  J)- - -J(1- - -J(0- - -J(/- - -J(.- - -J(-- - -J(,- - -J(+- - -J(*- - -J()- - -J((- - - J('- - - J(&- - - J(%- - - J($- - - J(#- - -J("- - -J(!- - -J( - - -J(- - -J(- - -J(- - -J(- - -J(- - -J(- - -J(- - -~J(- - -}J(- - -|J(- - -{J(- - -zJ(- - -yJ(- - -xJ(- - -wJ(- - -vJ(- - -uJ(- - -tJ(- - -sJ( - - -rJ( - - -qJ( - - -pJ( - - -oJ( - - -nJ(- - -mJ(- - -lJ(- - -kJ(- - -jJ(- - -iJ(- - -hJ(- - - g J(- - -fJ'- - -eJ'- - -dJ'- - -cJ'- - -bJ'- - -aJ'- - -`J'- - -_J'- - -^J'- - -]J'- - -\J'- - -[J'- - -ZJ'- - -YJ'- - -XJ'- - -WJ'- - -VJ' - - -UJ' - - -TJ' - - -SJ' - - -RJ' - - -QJ'- - -PJ'- - -OJ'- - -NJ'- - -MJ'- - -LJ'- - -KJ'- - - J J'- - -IJ&- - -HJ&- - -GJ&- - -FJ&- - -EJ&- - -DJ&- - -CJ&- - -BJ&- - -AJ&- - -@J&- - -?J& - - ->J& - - -=J& - - -<J& - - -;J& - - -:J&- - -9J&- - -8J&- - -7J&- - -6J&- - -5J&- - -4J&- - - 3 J&- - -2J%- - -1J%- - -0J%- - -/J%- - -.J%- - --J%- - -,J%- - -+J%- - -*J%- - -)J%- - -(J%- - -'J%- - -&J%- - -%J%- - -$J%- - -#J% - - -"J% - - -!J% - - - J% - - -J% - - -J%- - -J%- - -J%- - -J%- - -J%- - -J%- - -J%- - -  J%- - -J$&- - -J$%- - -J$$- - -J$#- - -J$"- - -J$!- - -J$ - - -J$- - -J$- - - J$- - - J$- - - J$- - - J$- - - J$- - -J$- - -J$- - -J$- - -J$- - -J$- - -J$- - -J$- - -J$- - -J$- - -J$- - -~J$- - -}J$ - - -|J$ - - -{J$ - - -zJ$ - - -yJ$ - - -xJ$- - -wJ$- - -vJ$- - -uJ$- - -tJ$- - -sJ$- - -rJ$- - - q J$- - -pJ#- - -oJ#- - -nJ# - - -mJ# - - -lJ# - - -kJ# - - -jJ# - - -iJ#- - -hJ#- - -gJ#- - -fJ#- - -eJ#- - -dJ#- - -cJ#- - - b J#- - -aJ"- - -`J"- - -_J"- - -^J"- - -]J"- - -\J"- - -[J"- - -ZJ"- - -YJ"- - -XJ"- - -WJ"- - -VJ"- - -UJ"- - -TJ"- - -SJ"- - -RJ"- - -QJ"- - -PJ"- - -OJ" - - -NJ" - - -MJ" - - -LJ" - - -KJ" - - -JJ"- - -IJ"- - -HJ"- - -GJ"- - -FJ"- - -EJ"- - -DJ"- - - C J"- - -BJ!!- - -AJ! - - -@J!- - -?J!- - ->J!- - -=J!- - -<J!- - -;J!- - -:J!- - -9J!- - -8J!- - -7J!- - -6J!- - -5J!- - -4J!- - -3J!- - -2J!- - -1J!- - -0J!- - -/J!- - -.J! - - --J! - - -,J! - - -+J! - - -*J! - - -)J!- - -(J!- - -'J!- - -&J!- - -%J!- - -$J!- - -#J!- - - " J!- - -!J - - - J - - -J - - -J - - -J - - -J - - -J - - -J - - -J - - -J - - -J - - -J - - -J - - -J - - -J - - -J - - -J - - -J - - -J - - -J - - - J - - - J - - - J - - - J - - - J - - -J - - -J - - -J - - -J - - -J - - -J - - -  J - - -J- - -J- - -J- - -~J- - -}J- - -|J - - -{J - - -zJ - - -yJ - - -xJ - - -wJ- - -vJ- - -uJ- - -tJ- - -sJ- - -rJ- - -qJ- - - p J- - -oJ- - -nJ- - -mJ- - -lJ- - -kJ- - -jJ- - -iJ- - -hJ- - -gJ- - -fJ- - -eJ- - -dJ- - -cJ- - -bJ - - -aJ - - -`J - - -_J - - -^J - - -]J- - -\J- - -[J- - -ZJ- - - l+p^L:(~~~~~~~~x~g~V~E~4~#~~}}}}}}}}y}h}W}F}5}#}|||||||||o|]|L|:|(||{{{{{{{{u{c{Q{?{-{{ zzzzzzzzzzhzVzDz2z zyyyyyyyyymy[yIy7y%yyxxxxxxxxrx`xNx  - - - =  - - - <  - - - ;  - - - : - - - 9 - - - 8 - - - 7 - - - 6 - - - 5 - - - 4 - - - 3 - - -2- - -1- - -0- - -/- - -.- - --- - -,- - -+- - -* - - -) - - -( - - -' - - -& - - -%- - -$- - -#- - -"- - -!- - - - - -- - -  - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -   - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -  - - -  - - -  - - -  - - -  - - - - - -   - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -~ - - -} - - -| - - -{ - - -z - - -y - - -x - - -w - - - v  - - -u - - -t - - -s - - -r - - -q - - -p - - -o - - -n - - -m - - -l - - -k - - - j  - - -i - - -h - - -g - - -f - - -e - - -d - - -c - - -b - - -a - - -` - - -_ - - -^ - - -] - - -\ - - -[ - - -Z - - - Y  - - -X- - -W- - -V- - -U- - -T- - -S- - -R- - -Q- - -P- - -O- - -N - - -M - - -L - - -K - - -J - - -I- - -H- - -G- - -F- - -E- - -D- - -C- - - B - - -A- - -@ - - -? - - -> - - -= - - -< - - -;- - -:- - -9- - -8- - -7- - -6- - -5- - - 4 - - -3- - -2- - -1 - - -0 - - -/ - - -. - - -- - - -,- - -+- - -*- - -)- - -(- - -'- - -&- - - % - - -$ - - -# - - -" - - -!- - - - - -- - -- - -- - -- - -- - -  - - -- - - - - - - - - - - - - - - - - -- - -- - -- - -- - -- - -- - - - - -  - - -  - - -  - - - - - -- - -- - -- - -- - -- - -- - -  - - - - - - - - - - - -~ - - -} - - -|- - -{- - -z- - -y- - -x- - -w- - -v- - - u - - - t - - - s - - - r - - - q - - - p - - - o - - - n - - - m - - - l  - - - k  - - - j  - - - i  - - - h  - - - g - - - f - - - e - - - d - - - c - - - b - - - a - - - ` - - -_- - -^- - -]- - -\- - -[- - -Z- - -Y- - -X- - -W- - -V- - -U - - -T - - -S - - -R - - -Q - - -P- - -O- - -N- - -M- - - {ri`WNE<3*!~~~~~~~~~~~~~~~~t~j~`~V~L~B~8~.~$~~~}}}}}}}}}}}}}}{}q}g}]}S}I}?}5}+}!}} }||||||||||||||x|n|d|Z|P|F|<|2|(||| |{{{{{{{{{{{{{{u{k{a{W{M{C{9{/{${{{zzzzzzzzzzzzzuzjz_zTzIz>z3z(zzzyyyyyyyyyyyyyyynycyXyMyBy7y,y!yy yxxxxxxxxxxxx}xrxgx\xQxFx;x0x%xxxwwwwwwwwwwwwwvwkw`wUwJw?w4w)wwwvvvvvvvvvvvvvzvovdvYvNvCv8v-v"vv vuuuuuuuuuuuu}urugu\uQuFu;u0u&uuutttttttttttttvtkt`tUtJt?t4t)tttssssssssssssszsosdsYsNsCs8s-s"ss srrrrrrrrrrrr~rsrhr]rRrGro3o(ooonnnnnnnnnnnnnxnmncnXnMnBn7n,n!nn nmmmmmmmmmmmm|mqmfm[mPmEm:m/m$mmmllllllllllllluljl_lTlIl>l3l(lllkkkkkkkkkkkkkxkmkbkXkMkBk7k,k!kk kjjjjjjjjjjjj}jrjgj\jQjFj;j0j%jjjiiiiiiiiiiiiiuiji_iTiIi>i3i(iiihhhhhhhhhhhhhyhnhchXhMhBh7h,h!hh hgggggggggggg}grggg\gQgFgc3c(cccbbbbbbbbbbbbbybnbcbXbMbBb7b,b!bb baaaaaaaaaaaa|aqaga\aQaFa;a0a%aaa`````````````u`j`_`T`I`>`3`(```_____________x_n_c_X_M_B_7_,_!__ _^^^^^^^^^^^^}^r^g^\^Q^F^;^0^%^^^]]]]]]]]]]]]]u]j]_]T]I]>]3](]]]\\\\\\\\\\\\\y\n\c\X\M\B\7\,\!\\ \[[[[[[[[[[[[|[q[f[[[P[E[:[/[%[[[ZZZZZZZZZZZZZuZjZ_ZTZIZ>Z3Z(ZZZYYYYYYYYYYYYYxYmYbYWYLYAY6Y+Y YY XXXXXXXXXXXXX|XqXfX[XPXEX:X/X$XXXWWWWWWWWWWWWWtWjW_WTWIW>W3W(WWWVVVVVVVVVVVVVyVnVcVXVMVBV7V,V!VV VUUUUUUUUUUUU|UqUfU[UPUEU;U0U%UUUTTTTTTTTTTTTTuTjT_TTTIT>T3T(TTTSSSSSSSSSSSSSySnScSXSMSBS7S,S!SS SRRRRRRRRRRRR|RqRfR[RPRER:R/R%RRRQQQQQQQQQQQQQuQjQ_QTQIQ>Q3Q(QQQPPPPPPPPPPPPPyPnPcPXPMPBP7P,P!PP POOOOOOOOOOOO|OqOfO[OQOFO;O0O%OOONNNNNNNNNNNNNuNjN_NUNJN?N4N)NNNMMMMMMMMMMMMMyMnMcMYMNMCM8M-M"MM MLLLLLLLLLLLL}LrLgL\LQLFL;L0L%LLLKKKKKKKKKKKKKuKjK_KTKIK>K3K(KKKJJJJJJJJJJJJJyJnJcJXJMJBJ7J,J!JJ JIIIIIIIIIIII|IqIfI[IPIFI;I0I%IIIHHHHHHHHHHHHHuHjH_HTHIH>H3H(HHHGGGGGGGGGGGGGyGnGcGXGMGBG7G,G!GG GFFFFFFFFFFFF|FqFfF\FQFFF;F0F%FFFEEEEEEEEEEEEEuEjE_ETEIE>E3E)EEEDDDDDDDDDDDDDyDnDcDXDMDBD7D,D!DD DCCCCCCCCCCCC}CrCgC\CQCFC;C0C%CCCBBBBBBBBBBBBBuBjB`BUBJB?B4B)BBBAAAAAAAAAAAAAyAoAdAYANACA8A-A"AA A@@@@@@@@@@@@}@r@g@\@Q@F@;@0@%@@@?????????????v?k?`?U?J???4?)???>>>>>>>>>>>>>>{>q>g>]>S>I>?>5>+>!>> >============~=s=h=]=R=G=<=1=&===<<<<<<<<<<<<737(7776666666666666x6m6b6W6L6A666+6 66 6555555555555|5q5f5[5P5E5:5/5$5554444444444444u4j4_4T4I4>434(4443333333333333x3m3b3W3L3B373,3!33 3222222222222}2r2g2\2Q2F2;202%2221111111111111u1j1_1T1I1>131(1110000000000000y0n0c0X0M0B070,0!00 0////////////}/r/g/\/Q/F/;/0/%///.............u.j.`.U.J.?.4.)...-------------y-n-c-X-M-B-8---"-- -,,,,,,,,,,,,},r,g,\,Q,F,;,0,%,,,+++++++++++++v+k+`+U+J+?+4+)+++*************z*o*d*Y*N*C*8*-*"** *))))))))))))~)s)h)])R)G)<)1)&)))(((((((((((((w(l(a(V(K(@(5(*((( '''''''''''''{'p'e'Z'O'D'9'.'#'' '&&&&&&&&&&&&~&s&h&]&R&G&<&1&&&&&%%%%%%%%%%%%%w%l%a%V%K%@%5%*%%% $$$$$$$$$$$$${$p$e$Z$O$D$9$.$#$$ $############~#s#h#^#S#H#=#2#'###"""""""""""""x"m"b"W"L"A"6"+" "" !!!!!!!!!!!!!{!p!e!Z!O!D!9!.!#!! !  t i ^ S H = 2 '   wlaVLA6+  {pf[PE:/$ti^SH=2'xmbWLA6+  {peZOD9.# ti^SH=2'wlaVK@5* {peZOD9/$ti^SH=2'xmbWLA6+  |qf[PE:/$ti^SH=3( # # # # # # #  # "# "" "! " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " "  " ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! !  !  #  "  !                                                                      ~  }  |  {  z  y  x  w   v & u % t $ s # r " q ! p  o  n  m  l  k  j  i  h  g  f  e  d  c  b  a  `  _  ^  ]  \  [  Z  Y  X  W  V  U  T  S  R  Q   P . O - N , M + L * K ) J ( I ' H & G % F $ E # D " C ! B  A  @  ?  >  =  <  ;  :  9  8  7  6  5  4  3  2  1  0  /  .  -  ,  +  *  )  (  '  &  %  $  #   " + ! * )  (  '  &  %  $  #  "  !                                                                                % $ # " !                                        ( ' & % $ # " !                                                                !     ~ } | { z y x w v u t s r q p o  n  m  l  k  j i h g f e d c  b a ` _ ^ ] \ [ Z Y X W V U T S R Q P  O  N  M  L  K J I H G F E D  C $B #A "@ !?  > = < ; : 9 8 7 6 5 4 3 2 1 0 / . - ,  +  *  )  (  ' & % $ # " !                                                                                                                          $ # " !                                                                            ~ } | { z y x w v u t s r q p  o  n  m  l  k j i h g f e d  c  b  a  `  _  ^  ]  \  [  Z  Y  X  W  V  U  T  S  R  Q  P  O  N   M  3L  2K  1J  0I  /H  .G  -F  ,E  +D  *C  )B  (A  '@  &?  %>  $=  #<  ";  !:  9  8  7  6  5  4  3  2  1  0  /  .  -  ,  +  *  )  (  '  &  %  $  #  "  !                                                                                                 #  "  !                                                                                                                                                                     ~ } | { z  y x w v u t s r q p o  n  m  l  k  j i h g f e d c  b a ` _ ^ ] \ [ Z Y X W V U T S R Q P  O  N  M  L  K J I H G F E D  C B A @ ? > = < ; :  9  8  7  6  5 4 3 2 1 0 / .  - , + * ) ( ' & % $ # " !                                                                     2  2  2  2  2  2  2  2  2  2  2  2  2  2   2   2   2   2   2  2  2  2  2  2  2   2  1!  1   1  1  1  1  1  1  1  1  1  1  1  1  1  1  1  1  1  1  1   1   1   1   1   1  1  1  1  1  1  1   1  0  0  0  0  0  0  0  0  0  0   0   0   0   0   0  0  0  0  0  0  0   0  /  /  /  /  /  /  /  /  /  /  /  /  /  /  /  /  /  /  /   /   /   /   /   /  /  /  /  /  /  /   /  ."  .!  .   .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .~  .}  .|  .{  .z  .y  . x  . w  . v  . u  . t  .s  .r  .q  .p  .o  .n  .m   .l  -k  -j  -i  -h  -g  -f  -e  -d  -c  -b  -a  -`  -_  -^  -]  - \  - [  - Z  - Y  - X  -W  -V  -U  -T  -S  -R  -Q   -P  ,"O  ,!N  , M  ,L  ,K  ,J  ,I  ,H  ,G  ,F  ,E  ,D  ,C  ,B  ,A  ,@  ,?  ,>  ,=  ,<  ,;  , :  , 9  , 8  , 7  , 6  ,5  ,4  ,3  ,2  ,1  ,0  ,/   ,.  +"-  +!,  + +  +*  +)  +(  +'  +&  +%  +$  +#  +"  +!  +  +  +  +  +  +  +  +  +   +   +   +   +   +  +  +  +  +  +  +   +  *&  *%  *$  *#  *"  *!  *   *  *  *  *  *  *  *  *  *  *  *  *  *  *  *  *  *  *  *   *   *   *   *   *  *  *  *  *  *  *   *  )9  )8  )7  )6  )5  )4  )3  )2  )1  )0  )/  ).  )-  ),  )+  )*  ))  )(  )'  )&  )%  )$  )#  )"  )!  )   )  )  )  )  )  )  )  )  )  )  )  )  )  )  )  )  )  )  )   )   )   )   )   )  )  )  )  )  )  )   )  (  (  (  (  (  (  (  (  (  (  (   (   (   (   (   (  (  (  (  (  (  (   (  '  '  '  '  '  '  '  '  '  '  '   '   '   '   '   '  '  '  '  '  '  '   '  &~  &}  &|  &{  &z  &y  &x  &w  &v  &u  &t  &s  &r  &q  &p  &o  &n  & m  & l  & k  & j  & i  &h  &g  &f  &e  &d  &c  &b   &a  %$`  %#_  %"^  %!]  % \  %[  %Z  %Y  %X  %W  %V  %U  %T  %S  %R  %Q  %P  %O  %N  %M  %L  %K  %J  % I  % H  % G  % F  % E  %D  %C  %B  %A  %@  %?  %>   %=  $+<  $*;  $):  $(9  $'8  $&7  $%6  $$5  $#4  $"3  $!2  $ 1  $0  $/  $.  $-  $,  $+  $*  $)  $(  $'  $&  $%  $$  $#  $"  $!  $  $  $   $   $   $   $   $  $  $  $  $  $  $   $  #  #  #  #  #  #  #  #  #  #  #  #  #  #  #  #  #   #   #   #   #   #  #  #  #  #  #  #   #  "  "  "  "  "  "  "  "  "  "  "  "  "  "  "  "  "  "  "   "   "   "   "   "  "  "  "  "  "  "   "  !  !  !  !  !  !  !  !   !   !   !   !   !  !  !  !  !  !  !   !                                                                   7  6  5  4  3  2  1  0  /  .  -  ,  +  *  )  (  '  &  %  $  #  "  !                           ~  }  |  {  z  y  x   w   v   u   t   s  r  q  p  o  n  m  l   k  +j  *i  )h  (g  'f  &e  %d  $c  #b  "a  !`   _  ^  ]  \  [  Z  Y  X  W  V  U  T  S  R  Q  P  O  N  M   L   K   J   I   H  G  F  E  D  C  B  A   @  #?  ">  !=   <  ;  :  9  8  7  6  5  4  3  2  1  0  /  .  -  ,  +  *   )   (   '   &   %  $  #  "  !                                                             .  -  ,  +  *  )  (  '  &  %  $  #  "  !                                                                         #  "  !                                                                         "  !                                                                         C  B  A  @  ?  >  =  <  ;  :  9  8  7  6  5  4  3  2  1  0  /  .~  -}  ,|  +{  *z  )y  (x  'w  &v  %u  $t  #s  "r  !q   p  o  n  m  l  k  j  i  h  g  f  e  d  c  b  a  `  _  ^   ]   \   [   Z   Y  X  W  V  U  T  S  R   Q  P  O  N  M  L  K  J   I   H   G   F   E  D  C  B  A  @  ?  >   =  <  ;  :  9  8  7  6  5  4  3  2   1   0   /   .   -  ,  +  *  )  (  '  &   %  "$  !#   "  !                                                                                                              &  %  $  #  "  !                                                                         !                                                                                                                                                                           ~  }  |  {  z  y  x  w   v   u   t   s   r  q  p  o  n  m  l  k   j  i  h  g  f  e  d  c  b  a  `  _   ^   ]   \   [   Z  Y  X  W  V  U  T  S   R  Q  P  O  N  M  L  K  J  I  H  G  F  E  D  C  B  A   @  ?  >  =  <  ;  :  9  8  7  6  5  4  3  2  1  0  /  .  -   ,  +  *  )  (  '  &  %  $  #  "  !                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                ~  }  |  {  z  y  x   w   v   u   t   s  r  q  p  o  n  m  l  k  j  i  h  g  f  e  d  c  b  a  `  _  ^   ]   \   [   Z   Y  X  W  V  U  T  S  R  Q  P  O  N  M  L  K  J  I  H  G  F   E   D   C   B   A  @  ?  >  =  <  ;  :  9  8  7  6  5  4  3  2  1  0  /  .  -   ,   +   *   )   (  '  &  %  $  #  "  !                                                                |qf[PE:/$~~~~~~~~~~~~~u~j~_~T~I~>~3~(~~~}}}}}}}}}}}}}x}m}b}W}L}A}6},}!}} }||||||||||||||q|f|[|P|E|:|/|$|||{{{{{{{{{{{{{u{j{_{T{I{>{3{({{{zzzzzzzzzzzzzyznzczXzMzBz7z,z!zz zyyyyyyyyyyyy|yqyfy[yPyEy:y/y$yyyxxxxxxxxxxxxxuxjx_xTxIx>x3x(xxxwwwwwwwwwwwwwxwmwbwWwLwAw6w+w"wwwvvvvvvvvvvvvvvxvmvbvWvLvAv6v+v vv uuuuuuuuuuuuu|uqufu[uPuEu:u/u$uuutttttttttttttutjt_tTtIt>t3t(tttsssssssssssssysnscsXsMsBs7s,s!ss srrrrrrrrrrrr}rrrgr\rQrFr;r0r%rrrqqqqqqqqqqqqqvqkq`qUqJq?q4q)qqqpppppppppppppypnpcpXpMpBp7p,p!pp poooooooooooo}orogo\oQoFo;o0o%ooonnnnnnnnnnnnnunjn_nTnJn?n4n)nnnmmmmmmmmmmmmmymnmcmXmMmCm8m-m"mm mllllllllllll}lrlhl]lRlGle3e(eeedddddddddddddydndcdXdMdBd7d,d!dd dcccccccccccc}crcgc\cQcFc;c0c%cccbbbbbbbbbbbbbubjb_bTbIb>b4b)bbbaaaaaaaaaaaaazaoadaYaNaCa8a-a"aa a````````````}`r`g`\`Q`F`<`1`&```_____________v_k_`_U_J_?_4_)___^^^^^^^^^^^^^z^o^d^Y^N^C^8^-^"^^ ^]]]]]]]]]]]]~]s]h]]]R]G]<]1]&]]]\\\\\\\\\\\\\w\l\a\V\K\@\5\*\\\ [[[[[[[[[[[[[z[o[d[Y[N[C[8[-["[[ [ZZZZZZZZZZZZ~ZsZhZ]ZRZGZP3P(PPPOOOOOOOOOOOOOxOmObOWOLOAO6O+O OO NNNNNNNNNNNNN|NqNfN[NPNEN:N/N$NNNMMMMMMMMMMMMMtMiM^MSMHM=M2M'MMMLLLLLLLLLLLLLxLmLbLWLLLAL6L+L LL KKKKKKKKKKKKK{KpKeKZKOKDK9K.K#KK KJJJJJJJJJJJJJtJiJ^JSJHJ=J2J'JJJIIIIIIIIIIIIIwIlIaIVIKI@I6I+I II HHHHHHHHHHHHH{HpHeHZHOHDH9H.H#HHHGGGGGGGGGGGGGtGiG^GSGHG=G2G'GGGFFFFFFFFFFFFFwFlFaFVFKF@F5F*FFF EEEEEEEEEEEEEzEoEdEYENECE8E-E"EE EDDDDDDDDDDDD}DrDgD\DQDFD>>>>>>>>>>>~>s>i>^>S>H>=>2>'>>>=============w=l=a=V=K=@=5=*=== <<<<<<<<<<<<<{,3,(,,,+++++++++++++x+m+b+W+L+A+6+++ ++ *************{*p*e*Z*O*D*9*.*#** *)))))))))))))t)i)^)S)H)=)2)')))(((((((((((((x(m(b(W(L(A(6(+( (( '''''''''''''|'q'f'['P'E':'/'$'''&&&&&&&&&&&&&t&i&^&S&H&=&2&'&&&%%%%%%%%%%%%%x%m%b%W%L%A%6%,%!%% %$$$$$$$$$$$$|$q$f$[$P$E$:$/$$$$$#############t#i#^#S#H#=#2#'###"""""""""""""x"m"b"W"L"A"6"+" "" !!!!!!!!!!!!!{!p!e!Z!O!D!9!.!#!!!  t i ^ S H = 2 '   wlaVK@5* {peZOD9.# ~si^SH=2'wlaVK@5* {pg]SI?5+! wmcYOE;1' zodYNC8-" }rg\QF;0%vk`UJ?4)zodYNC8-" }rg\QF;0%vk`UJ?4) 2 2 2 2 2 2 2 2  2  2  2  2  2 2 2 2 2 2 2  2 21 20 2/ 2. 2- 2, 2+ 2* 2) 2( 2' 2& 2% 2$ 2# 2" 2! 2  2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2  2  2  2  2  2 2 2 2 2 2 2  2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2~ 2 } 2 | 2 { 2 z 2 y 2x 2w 2v 2u 2t 2s 2r  2q 2%p 2$o 2#n 2"m 2!l 2 k 2j 2i 2h 2g 2f 2e 2d 2c 2b 2a 2` 2_ 2^ 2] 2\ 2[ 2Z 2Y 2 X 2 W 2 V 2 U 2 T 2S 2R 2Q 2P 2O 2N 2M  2L  2.K  2-J  2,I  2+H  2*G  2)F  2(E  2'D  2&C  2%B  2$A  2#@  2"?  2!>  2 =  2<  2;  2:  29  28  27  26  25  24  23  22  21  20  2/  2.  2-  2,  2+  2 *  2 )  2 (  2 '  2 &  2%  2$  2#  2"  2!  2  2 2 ($  ($  ($  ($  ($  ($ ($ ($ ($ ($ ($ ($  ($ (#" (#! (#  (# (# (# (# (# (# (# (# (# (# (# (# (# (# (# (# (# (# (#  (#  (#  (#  (#  (# (# (# (# (# (# (#  (# (" (" (" (" (" (" (" (" (" (" (" (" (" (" (" (" ("  ("  ("  ("  ("  (" (" (" (" (" (" ("  (" (!8 (!7 (!6 (!5 (!4 (!3 (!2 (!1 (!0 (!/ (!. (!- (!, (!+ (!* (!) (!( (!' (!& (!% (!$ (!# (!" (!! (!  (! (! (! (! (! (! (! (! (! (! (! (! (! (! (! (! (! (! (!  (!  (!  (!  (!  (! (! (! (! (! (! (!  (! ( * ( ) ( ( ( ' ( & ( % ( $ ( # ( " ( ! (  (  (  (  (  (  (  (  (  (  (  (  (  (  (  (  (  ( ~ ( } ( | ( { ( z ( y ( x ( w ( v ( u ( t ( s ( r ( q  ( p (6o (5n (4m (3l (2k (1j (0i (/h (.g (-f (,e (+d (*c ()b ((a ('` (&_ (%^ ($] (#\ ("[ (!Z ( Y (X (W (V (U (T (S (R (Q (P (O (N (M (L (K (J (I (H (G ( F ( E ( D ( C ( B (A (@ (? (> (= (< (;  (: (9 (8 (7 ( 6 ( 5 ( 4 ( 3 ( 2 (1 (0 (/ (. (- (, (+  (* (() ('( (&' (%& ($% (#$ ("# (!" ( ! ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( (  (  (  (  (  ( ( ( ( ( ( (  ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( (  (  (  (  (  ( ( ( ( ( ( (  ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( (  (  (  (  (  ( ( ( ( ( ( (  ( (A (@ (? (> (= (< (; (: (9 (8 (7 (6 (5 (4 (3 (2 (1 (0 (/ (. (- (, (+ (* () (( (' (& (% ($ (# (" (! (  ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( (  (  (  (  (  ( ( ( ( ( ( (  ( ( ( ( ( ( (  (  (  (  (  ( ( (~ (} (| ({ (z  (y (x (w (v (u (t (s (r (q (p (o (n (m ( l ( k ( j ( i ( h (g (f (e (d (c (b (a  (` (_ (^ (] (\ ([ (Z (Y (X (W (V (U (T (S (R (Q (P (O ( N ( M ( L ( K ( J (I (H (G (F (E (D (C  (B ()A ((@ ('? (&> (%= ($< (#; (": (!9 ( 8 (7 (6 (5 (4 (3 (2 (1 (0 (/ (. (- (, (+ (* () (( (' (& ( % ( $ ( # ( " ( ! ( ( ( ( ( ( (  ( (# (" (! (  ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( (  (  (  (  (  ( ( ( ( ( ( (  ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( (  (  (  (  (  ( ( ( ( ( ( (  ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( (  (  (  (  (  ( ( ( ( ( ( (  ( (  ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( (  (  (  (  (  ( ( ( ( ( ( (  ( (  (  (  (  (  ( ( ( ( ( ( (  ( (2 (1 (0 (/ (. (- (, (+ (* () (( (' (& (% ($ (# (" (! (  ( ( ( ( (~ (} (| ({ (z (y (x (w (v (u (t (s (r (q ( p ( o ( n ( m ( l (k (j (i (h (g (f (e  (d ()c ((b ('a (&` (%_ ($^ (#] ("\ (![ ( Z (Y (X (W (V (U (T (S (R (Q (P (O (N (M (L (K (J (I (H ( G ( F ( E ( D ( C (B (A (@ (? (> (= (<  (; (-: (,9 (+8 (*7 ()6 ((5 ('4 (&3 (%2 ($1 (#0 ("/ (!. ( - (, (+ (* () (( (' (& (% ($ (# (" (! ( ( ( ( ( ( (  (  (  (  (  ( ( ( ( ( ( (  ( ( ! (  (  (  (  (  (  (  (  (  (  (  (  (  (  (  (  (  (  (  (  (  (  (  (  (  (  (  (  (  (  (   (  (  (  (  (  (  (  (  (  (  (  (  (  (  (  (   (  ( # ( " ( ! (  (  (  (  (  (  (  (  (  (  (  (  (  (  (  (  (  (  (  (  (  (  (  (  (  (  (  (  (  (  (   (  ( $ ( # ( " ( ! (  (  (  (  (  (  (  (  (  (  (  (  (  (  (  (  (  (  (  (  (  (  (  (  (  (  (  (  (  (  (   (  (  (  (  (  (  (  (  (  (  (  (  (  (  (  (  (  (  (  (  (  (  (   (  (~ (} (| ({ (z (y (x (w (v (u (t (s (r ( q ( p ( o ( n ( m (l (k (j (i (h (g (f  (e (Yd (Xc (Wb (Va (U` (T_ (S^ (R] (Q\ (P[ (OZ (NY (MX (LW (KV (JU (IT (HS (GR (FQ (EP (DO (CN (BM (AL (@K (?J (>I (=H (<G (;F (:E (9D (8C (7B (6A (5@ (4? (3> (2= (1< (0; (/: (.9 (-8 (,7 (+6 (*5 ()4 ((3 ('2 (&1 (%0 ($/ (#. ("- (!, ( + (* () (( (' (& (% ($ (# (" (! ( ( ( ( ( ( ( ( (  (  (  (  (  ( ( ( ( ( ( (  ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( (  (  (  (  (  ( ( ( ( ( ( (  ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( (  (  (  (  (  ( ( ( ( ( ( (  ( (1 (0 (/ (. (- (, (+ (* () (( (' (& (% ($ (# (" (! (  ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( (  (  (  (  (  ( ( ( ( ( ( (  ( (3 (2 (1 (0 (/ (. (- (, (+ (* () (( (' (& (% ($ (# (" (! (  ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( (~ (} (| ({ ( z ( y ( x ( w ( v (u (t (s (r (q (p (o  (n ("m (!l ( k (j (i (h (g (f (e (d (c (b (a (` (_ (^ (] (\ ([ (Z (Y ( X ( W ( V ( U ( T (S (R (Q (P (O (N (M  (L  (6K  (5J  (4I  (3H  (2G  (1F  (0E  (/D  (.C  (-B  (,A  (+@  (*?  ()>  ((=  ('<  (&;  (%:  ($9  (#8  ("7  (!6  ( 5  (4  (3  (2  (1  (0  (/  (.  (-  (,  (+  (*  ()  ((  ('  (&  (%  ($  (#  ( "  ( !  (   (   (   (  (  (  (  (  (  ( ( " !                                    . - , + * ) ( ' & % $ # " !                                  7 6 5 4 3 2 1 0 / . - , + * ) ( ' & % $ # " !                                                    ~  }  |  {  z  y   x , w + v * u ) t ( s ' r & q % p $ o # n " m ! l  k  j  i  h  g  f  e  d  c  b  a  `  _  ^  ]  \  [  Z  Y  X  W  V  U  T  S  R  Q  P  O  N  M   L ! K  J  I  H  G  F  E  D  C  B  A  @  ?  >  =  <  ;  :  9  8  7  6  5  4  3  2  1  0  /  .  -  ,   +  *  )  (  '  &  %  $  #  "  !                                                                      % $ # " !                                                                                  " !                                  !      ~  }  |  {  z  y  x  w  v  u  t  s  r  q  p  o  n  m  l  k  j  i  h  g  f  e  d  c   b 9 a 8 ` 7 _ 6 ^ 5 ] 4 \ 3 [ 2 Z 1 Y 0 X / W . V - U , T + S * R ) Q ( P ' O & N % M $ L # K " J ! I  H  G  F  E  D  C  B  A  @  ?  >  =  <  ;  :  9  8  7  6  5  4  3  2  1  0  /  .  -  ,  +  *   )  ; (  : '  9 &  8 %  7 $  6 #  5 "  4 !  3  2   1   0   /   .   -   ,   +   *   )   (   '   &   %   $   #   "   !                                                                                     /  .  -  ,  +  *  )  (  '  &  %  $  #  "  !                                                                                                                                         $ # " !           ~  }  |  {  z  y  x  w  v  u  t  s  r  q  p  o  n  m  l  k  j  i  h   g & f % e $ d # c " b ! a  `  _  ^  ]  \  [  Z  Y  X  W  V  U  T  S  R  Q  P  O  N  M  L  K  J  I  H  G  F  E  D  C  B   A  @  ?  >  =  <  ;  :  9  8  7  6  5  4  3  2  1  0  /  .  -  ,  +  *  )  (  '  &  %  $   #  "  !                                   #  "  !                                                                                                               (& (% ($ (# (" (! ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( (  ( '+ '* ') '( '' '& '% '$ '# '" '! ' ' ' ' ' ' ' ' ' ' '  ' ~ ' } ' | ' { ' z ' y ' x ' w ' v ' u ' t ' s ' r ' q ' p ' o ' n ' m ' l ' k  ' j & i & h & g & f & e & d & c & b & a & ` & _ & ^ & ] & \ & [ & Z & Y & X & W & V & U & T & S & R & Q & P & O & N & M & L  & K % J % I % H % G % F % E % D % C % B % A % @ % ? % > % = % < % ; % : % 9 % 8 % 7 % 6 % 5 % 4 % 3 % 2 % 1 % 0 % /  % . $& - $% , $$ + $# * $" ) $! ( $ ' $ & $ % $ $ $ # $ " $ ! $ $  $  $  $  $  $  $  $  $  $  $  $  $  $  $  $  $  $  $ $ $ $ $  $  ##  #"  #!  #  #  #  #  # # # # # # # # # # # # # # # # # # # 2 |rg\QF;0%~~~~~~~~~~~~~u~j~`~U~J~?~4~)~~~}}}}}}}}}}}}}y}n}c}X}M}C}8}-}"}} }||||||||||||}|r|h|]|R|G|<|1|&|||{{{{{{{{{{{{{v{k{`{U{J{?{4{*{{{ zzzzzzzzzzzzzzzozdzYzNzCz9z.z#zz zyyyyyyyyyyyy~ysyhy]yRyGys3s(sssrrrrrrrrrrrrryrnrcrXrMrBr7r,r!rr rqqqqqqqqqqqq}qrqgq\qQqFq;q0q%qqqpppppppppppppvpkp`pUpJp?p4p)pppooooooooooooozooodoYoNoCo8o-o"oo onnnnnnnnnnnn~nsnhn]nRnGnh3h(hhhgggggggggggggxgmgbgWgLgAg6g+g gg fffffffffffff{fpfefZfOfDf9f.f#fffeeeeeeeeeeeeeteie^eSeHe=e2e'eeedddddddddddddxdmdbdWdLdAd6d+d dd ccccccccccccc|cqcfc[cPcEc:c/c$cccbbbbbbbbbbbbbubjb_bTbIb>b3b(bbbaaaaaaaaaaaaaxamabaWaLaAa6a+a aa `````````````{`q`f`[`P`E`:`/`$```_____________t_i_^_S_H_=_3_(___^^^^^^^^^^^^^^u^k^a^W^M^C^9^/^%^^^]]]]]]]]]]]]]y]n]c]X]M]B]7],]!]] ]\\\\\\\\\\\\}\r\g\\\Q\F\<\1\&\\\[[[[[[[[[[[[[v[k[`[U[J[?[5[*[[[ ZZZZZZZZZZZZZ{ZpZeZZZOZDZ9Z.Z#ZZ ZYYYYYYYYYYYY~YsYiY^YSYHY=Y2Y'YYYXXXXXXXXXXXXXwXlXaXVXLXAX6X+X XX WWWWWWWWWWWWW{WpWeWZWOWDW9W.W#WW WVVVVVVVVVVVVVtViV^VSVHV=V2V'VVVUUUUUUUUUUUUUxUmUbUWULUAU6U+U UU TTTTTTTTTTTTT{TpTeTZTOTDT9T.T#TT TSSSSSSSSSSSSStSiS^SSSHS=S2S'SSSRRRRRRRRRRRRRxRmRbRWRLRAR6R+R RR QQQQQQQQQQQQQ|QqQfQ[QPQEQ:Q/Q$QQQPPPPPPPPPPPPPtPiP_PTPIP>P3P(PPPOOOOOOOOOOOOOyOnOcOXOMOBO7O,O!OO ONNNNNNNNNNNN|NqNfN[NPNEN:N/N$NNNMMMMMMMMMMMMMtMiM^MSMHM=M2M'MMMLLLLLLLLLLLLLyLnLcLXLMLBL7L,L!LL LKKKKKKKKKKKK}KrKgK\KQKFK;K0K%KKKJJJJJJJJJJJJJvJkJ`JUJJJ?J4J)JJJIIIIIIIIIIIIIyInIcIXIMIBI7I,I!II IHHHHHHHHHHHH|HrHgH\HQHFH;H0H%HHHGGGGGGGGGGGGGvGkG`GUGJG?G4G)GGGFFFFFFFFFFFFFyFnFcFXFMFBF7F,F"FF FEEEEEEEEEEEE}ErEgE\EQEFE;E0E%EEEDDDDDDDDDDDDDvDkD`DUDJD?D4D)DDDCCCCCCCCCCCCCzCoCdCYCNCCC8C-C"CC CBBBBBBBBBBBBBwBmBcBYBOBEB;B1B'BBB AAAAAAAAAAAAAA}AsAiA_AUAKAAA7A-A"AA A@@@@@@@@@@@@}@r@g@\@Q@F@;@1@&@@@?????????????v?k?`?U?J???4?)???>>>>>>>>>>>>>z>o>d>Y>N>C>8>->">> >============~=s=h=]=R=G=<=1=&===<<<<<<<<<<<<.3.(...-------------y-n-c-X-M-B-7-,-!-- -,,,,,,,,,,,,},r,g,\,Q,F,;,0,%,,,+++++++++++++u+j+`+U+J+?+4+)+++*************y*n*c*X*M*B*7*,*!** *))))))))))))|)q)f)[)Q)F);)0)%)))(((((((((((((u(j(_(T(I(@(6(,("(((''''''''''''''x'n'd'Y'N'C'8'-'"'' '&&&&&&&&&&&&}&r&h&]&R&G&<&1&&&&&%%%%%%%%%%%%%w%l%a%V%K%@%5%*%%% $$$$$$$$$$$$$$w$m$c$Y$O$E$;$1$'$$$ ##############z#o#d#Y#N#C#8#-#"## #""""""""""""}"r"g"\"Q"F";"0"%"""!!!!!!!!!!!!!v!k!`!U!J!?!4!*!!! z o d Y N C 9 . #  ti^SH=2'xmbWLA6+  |qf[PE:/%uj_TI>3(yncXMB7,! }rg\QF;1&vk`UJ?4) zodYNC8-# ~sh]RG<1&vk`UJ?4)zodYNC8-" }rh]RG<1& Z Z  Z  Z  Z  Z  Z Z Z Z Z Z Z  Z Z# Z" Z! Z  Z Z Z Z Z Z Z Z Z Z Z Z Z Z Z Z Z Z Z  Z  Z  Z  Z  Z Z Z Z Z Z Z  Z Z4 Z3 Z2 Z1 Z0 Z/ Z. Z- Z, Z+ Z* Z)~ Z(} Z'| Z&{ Z%z Z$y Z#x Z"w Z!v Z u Zt Zs Zr Zq Zp Zo Zn Zm Zl Zk Zj Zi Zh Zg Zf Ze Zd Zc Z b Z a Z ` Z _ Z ^ Z] Z\ Z[ ZZ ZY ZX ZW  ZV Z U Z T Z S Z R Z Q Z P Z O Z N Z M Z L Z K Z J Z I Z H Z G Z F Z E Z D Z C Z B Z A Z @  Z ? Z > Z = Z < Z ; Z : Z 9 Z 8 Z 7 Z 6 Z 5 Z 4 Z 3 Z 2 Z 1 Z 0 Z / Z . Z - Z , Z + Z * Z ) Z ( Z '  Z & Z % Z $ Z # Z " Z ! Z  Z  Z  Z  Z  Z  Z  Z  Z   Z  Z  Z  Z  Z  Z  Z  Z  Z  Z  Z  Z  Z  Z  Z  Z  Z  Z  Z  Z  Z  Z  Z  Z  Z  Z  Z   Z  Z  Z  Z  Z  Z  Z  Z  Z  Z  Z  Z  Z  Z  Z  Z  Z  Z  Z  Z  Z  Z  Z  Z  Z  Z  Z   Z  Z Z Z Z Z Z Z Z Z Z  Z  Z  Z  Z  Z Z Z Z Z Z Z  Z Z Z Z Z Z  Z  Z  Z  Z  Z Z Z Z Z Z Z  Z Z Z Z Z Z Z Z Z Z  Z  Z  Z  Z  Z Z Z Z Z Z Z  Z Z  Z  Z  Z  Z Z Z Z Z Z Z  Z Z Z Z Z Z Z Z Z Z Z  Z  Z  Z  Z  Z Z Z Z Z Z Z  Z Z Z Z Z Z~ Z} Z| Z{ Z z Z y Z x Z w Z v Zu Zt Zs Zr Zq Zp Zo  Zn Z$m Z#l Z"k Z!j Z i Zh Zg Zf Ze Zd Zc Zb Za Z` Z_ Z^ Z] Z\ Z[ ZZ ZY ZX ZW Z V Z U Z T Z S Z R ZQ ZP ZO ZN ZM ZL ZK  ZJ  ZI  ZH  ZG  ZF  ZE  ZD  ZC  ZB  ZA  Z@  Z?  Z>  Z=  Z<  Z;  Z :  Z 9  Z 8  Z 7  Z 6  Z5  Z4  Z3  Z2  Z1  Z0  Z/ Z. P- P, P+ P* P) P( P' P& P% P $ P # P " P ! P  P P P P P P P  P P P P P P P  P  P  P  P  P P P P P P P  P P P P P P P P P P P P  P  P  P  P  P P P P P P P  P  P  P  P  P  P  P  P  P  P  P   P   P   P   P   P  P  P  P  P  P  P P F F F F F F F F F F F F F  F  F  F  F  F F F F F F F  F F0 F/ F. F- F, F+ F* F) F( F' F& F% F$ F# F" F! F  F F F F F F F F F F F F F F F F F F F  F  F  F  F  F F F F F F F  F F F F F F F F F F F F F F F F F F F ~ F } F | F { F z Fy Fx Fw Fv Fu Ft Fs  Fr Fq Fp Fo Fn Fm Fl Fk Fj Fi Fh Fg Ff Fe Fd Fc Fb Fa F` F _ F ^ F ] F \ F [ FZ FY FX FW FV FU FT  FS F R F Q F P F O F N FM FL FK FJ FI FH FG  FF FE FD FC FB FA F@ F? F> F= F< F; F: F9 F8 F7 F6 F5 F4 F 3 F 2 F 1 F 0 F / F. F- F, F+ F* F) F(  F' F& F% F$ F# F" F! F F  F  F  F  F  F F F F F F F  F F F F F F F F F  F  F  F  F  F F F F F F F  F F  F  F  F  F  F  F  F  F  F  F  F  F  F  F  F  F  F  F  F  F  F  F  F   F  F  F  F  F  F  F  F  F  F  F  F  F  F  F   F  F ( F ' F & F % F $ F # F " F ! F  F  F  F  F  F  F  F  F  F  F  F  F  F  F  F  F  F  F  F  F  F  F  F  F  F  F  F  F  F  F   F  F  F  F  F  F  F  F  F  F  F  F  F  F  F  F  F  F   F  F 9 F 8 F 7 F 6 F 5 F 4 F 3 F 2 F 1 F 0 F / F . F - F , F + F * F ) F ( F ' F & F % F $ F # F " F ! F  F  F  F  F  F ~ F } F | F { F z F y F x F w F v F u F t F s F r F q F p F o F n F m F l F k F j F i F h F g F f F e  F d F#c F"b F!a F ` F_ F^ F] F\ F[ FZ FY FX FW FV FU FT FS FR FQ FP FO FN F M F L F K F J F I FH FG FF FE FD FC FB  FA F@ F? F> F= F< F; F: F9 F8 F7 F6 F5 F 4 F 3 F 2 F 1 F 0 F/ F. F- F, F+ F* F)  F( F(' F'& F&% F%$ F$# F#" F"! F! F  F F F F F F F F F F F F F F F F F F F  F  F  F  F  F F F F F F F  F F F F F F F F F F F F F F F F F F F F  F  F  F  F  F F F F F F F  F F F F F F F F F F F F F  F  F  F  F  F F F F F F F  F F F F F F F F F F F F F F F F F F F F  F  F  F  F  F F F F F F F  F F F F F F F F F F F F  F  F  F  F  F F F F F F F  F  F$  F#  F"  F!  F   F  F  F  F  F  F  F  F  F  F  F  F  F  F  F  F~  F}  F|  F {  F z  F y  F x  F w  Fv  Fu  Ft  Fs  Fr  Fq  Fp Fo <!n < m <l <k <j <i <h <g <f <e <d <c <b <a <` <_ <^ <] <\ <[ < Z < Y < X < W < V <U <T <S <R <Q <P <O  <N <M <L <K < J < I < H < G < F <E <D <C <B <A <@ <?  <> <"= <!< < ; <: <9 <8 <7 <6 <5 <4 <3 <2 <1 <0 </ <. <- <, <+ <* <) < ( < ' < & < % < $ <# <" <! < < < <  < <- <, <+ <* <) <( <' <& <% <$ <# <" <! <  < < < < < < < < < < < < < < < < < < <  <  <  <  <  < < < < < < <  < <  < < < < < < <  < <3 <2 <1 <0 </ <. <- <, <+ <* <) <( <' <& <% <$ <# <" <! <  < < < < < < < < < < < < < < < < < < <  <  <  <  <  < < < < < < <  < < < < < < < < < < < < < < < < <  <  <  <  <  < < < < < < <  < < < < < < <  <  <  <  <  < < < < < < <  < <  <  < < < < <~ <} <|  <{ <?z <>y <=x <<w <;v <:u <9t <8s <7r <6q <5p <4o <3n <2m <1l <0k </j <.i <-h <,g <+f <*e <)d <(c <'b <&a <%` <$_ <#^ <"] <!\ < [ <Z <Y <X <W <V <U <T <S <R <Q <P <O <N <M <L <K <J <I < H < G < F < E < D <C <B <A <@ <? <> <=  << <; <: < 9 < 8 < 7 < 6 < 5 <4 <3 <2 <1 <0 </ <.  <- < !, < + < * < ) < ( < ' < & < % < $ < # < " < ! <  <  <  <  <  <  <  <  <  <  <  <  <  <  <  <  <  <  <  <   <  <  <  <  <  <  <  <  <  <  <  <  <  <  <  <  <  <  <  <  <  <  <  <   <  <  <  <  <  <  <  <  <  <  <  <  <  <  <  <  <  <  <  <  <  <  <   <  < + < * < ) < ( < ' < & < % < $ < # < " < ! <  <  <  <  <  <  <  <  <  <  <  <  <  <  <  <  <  <  <  <  <  <  <  <  <  <  <  <  <  <  <   <  <  <  <  <  <  <  <  <  <  <  <  <  <  <  <  <  <  <  <  <  <  <  <  <  <  <   <  <# <" <! <  < < < < < < < < < < < < < < < < < < <  <  < ~ < } < | <{ <z <y <x <w <v <u  <t <s <r <q <p <o <n <m <l <k <j <i <h <g < f < e < d < c < b <a <` <_ <^ <] <\ <[  <Z <Y <X <W <V <U <T <S <R <Q <P <O <N <M <L < K < J < I < H < G <F <E <D <C <B <A <@  <? <> <= < < < ; < : < 9 < 8 <7 <6 <5 <4 <3 <2 <1  <0 </ <. <- <, <+ <* <) <( <' <& <% < $ < # < " < ! <  < < < < < < <  < < < < < <  <  <  <  <  < < < < < < <  < < < < < < < < < < < < <  <  <  <  <  < < < < < < <  <  <  <  <  <  <  <   <   <   <   <   <  <  <  <  <  <  < < 2"  2"  2"  2"  2" 2" 2" 2" 2" 2" 2"  2" 2! 2! 2! 2! 2! 2! 2! 2! 2! 2! 2! 2! 2! 2! 2! 2! 2!  2!  2!  2!  2!  2! 2! 2! 2! 2! 2! 2!  2! 2 4 2 3 2 2 2 1 2 0 2 / 2 . 2 - 2 , 2 + 2 * 2 ) 2 ( 2 ' 2 & 2 % 2 $ 2 # 2 " 2 ! 2  2  2  2  2  2  2  2  2  2  2  2  2  2  2  2  2  2  2  2  2  2  2  2  2  2  2  2  2  2  2   2  2 2~ 2} 2| 2{ 2z 2y 2x 2w 2v 2u 2t 2s 2r 2q 2p 2o 2 n 2 m 2 l 2 k 2 j 2i 2h 2g 2f 2e 2d 2c  2b 2a 2` 2_ 2^ 2] 2\ 2[ 2 Z 2 Y 2 X 2 W 2 V 2U 2T 2S 2R 2Q 2P 2O  2N 2M 2L 2K 2J 2I 2H 2G 2F 2E 2D 2C 2B 2A 2@ 2? 2> 2 = 2 < 2 ; 2 : 2 9 28 27 26 25 24 23 22  21 2D0 2C/ 2B. 2A- 2@, 2?+ 2>* 2=) 2<( 2;' 2:& 29% 28$ 27# 26" 25! 24 23 22 21 20 2/ 2. 2- 2, 2+ 2* 2) 2( 2' 2& 2% 2$ 2# 2" 2! 2  2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2  2  2  2  2  2 2 2 2 2 2 2  2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2  2  2  2  2  2 2 2 2 2 2 2  2 2 2 2 2 2 2 2  2  2  2  2  2 2 2 2 2 2 2  2 2 2 2 2 2 2 2  2  2  2  2  2 2 2 2 2 2 2  2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2  2  2  2  2  2 2 2 2 2 2 2  2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2  2  2  2  2  2 2 2 2 2 2 2  2~ 2} 2| 2{ 2z 2y 2x 2w 2v 2u 2t 2s 2r 2q 2p 2o 2n 2m 2 l 2 k 2 j 2 i 2 h 2g 2f 2e 2d 2c 2b 2a  2` 2_ 2^ 2] 2\ 2[ 2Z 2Y 2X 2W 2V 2 U 2 T 2 S 2 R 2 Q 2P 2O 2N 2M 2L 2K 2J  2I 2H 2G 2F 2E 2D 2C 2B 2 A 2 @ 2 ? 2 > 2 = 2< 2; 2: 29 28 27 26  25 24 23 22 21 20 2/ 2. 2- 2 , 2 + 2 * 2 ) 2 ( 2' 2& 2% 2$ 2# 2" 2!  2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2  2  2  2  2  2 2 2 2 2 2 2  2 2 2 2 2 2 2 2 2  2  2  2  2  2 2 2 2 2 2 2  2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2  2  2  2  2  2 2 2 2 2 2 2  2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2  2  2  2  2  2 2 2 2 2 2 2  2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2  2  2  2  2  2 2 2 2 2 2 2  2 2  2  2  2  2  2  2  2  2  2  2  2  2  2  2  2  2   2  2  2  2  2  2  2  2  2  2  2  2  2  2  2  2  2  2  2  2  2  2  2  2  2  2  2  2  2 ~ 2 } 2 | 2 {  2 z 2 y 2 x 2 w 2 v 2 u 2 t 2 s 2 r 2 q 2 p 2 o 2 n 2 m 2 l 2 k 2 j 2 i 2 h 2 g 2 f 2 e 2 d 2 c 2 b 2 a 2 ` 2 _ 2 ^ 2 ] 2 \ 2 [  2 Z 2 Y 2 X 2 W 2 V 2 U 2 T 2 S 2 R 2 Q 2 P 2 O 2 N 2 M 2 L 2 K 2 J 2 I 2 H 2 G 2 F 2 E  2 D 2 C 2 B 2 A 2 @ 2 ? 2 > 2 = 2 < 2 ; 2 : 2 9 2 8 2 7 2 6 2 5 2 4 2 3 2 2 2 1 2 0 2 / 2 . 2 - 2 , 2 + 2 * 2 ) 2 (  2 ' 2& 2% 2$ 2# 2" 2! 2 2  2  2  2  2  2 2 2 2 2 2 2  2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2  2  2  2  2  2 2 2 2 2 2 2  2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2  2  2  2  2  2 2 2 2 2 2 2  2 2! 2  2 2 2 2 2 2 2 2 2 Z }rg\QF;0%~~~~~~~~~~~~~u~j~_~T~I~>~3~(~~~}}}}}}}}}}}}}x}m}b}W}L}A}6}+}!}} }||||||||||||||q|f|[|P|E|:|/|$|||{{{{{{{{{{{{{u{j{_{T{I{>{3{({{{zzzzzzzzzzzzzyznzczXzMzBz7z,z!zz zyyyyyyyyyyyy|yqyfy[yPyEy:y/y$yyyxxxxxxxxxxxxxuxjx`xUxJx?x4x)xxxwwwwwwwwwwwwwywnwdwYwNwCw8w-w"ww wvvvvvvvvvvvv}vrvgv\vQvFv;v0v&vvvuuuuuuuuuuuuuvuku`uUuJu?u5u*uuu tttttttttttttztotdtYtNtCt8t-t"tt tssssssssssss}srsgs\sRsGsn4n*n nn nmmmmmmmmmmmmmmvmlmbmXmNmDm9m.m#mm mllllllllllll~lslhl]lRlGlf3f(fffeeeeeeeeeeeeeyeneceXeMeBe7e,e!ee edddddddddddd}drdgd\dQdGdN3N(NNNMMMMMMMMMMMMMxMmMbMWMLMAM6M+M MM LLLLLLLLLLLLL|LqLfL[LPLEL:L/L$LLLKKKKKKKKKKKKKtKjK_KTKIK>K3K(KKKJJJJJJJJJJJJJxJmJbJWJLJAJ6J+J JJ IIIIIIIIIIIII|IqIfI[IPIEI:I0I%IIIHHHHHHHHHHHHHuHjH_HTHIH>H3H(HHHGGGGGGGGGGGGGyGnGcGXGMGBG7G,G!GG GFFFFFFFFFFFF|FqFfF[FPFEF:F/F$FFFEEEEEEEEEEEEEtEiE_ETEIE>E3E(EEEDDDDDDDDDDDDDxDmDbDWDLDAD6D+D DD CCCCCCCCCCCCC{CpCeCZCOCDC9C.C#CC CBBBBBBBBBBBBBtBiB^BSBHB=B2B'BBBAAAAAAAAAAAAAwAlAaAWALAAA6A+A AA @@@@@@@@@@@@@{@p@e@Z@O@D@9@.@#@@@?????????????t?i?^?S?H?=?2?'???>>>>>>>>>>>>>w>l>a>V>K>A>6>+> >> ============={=p=e=Z=O=D=9=.=#== =<<<<<<<<<<<<333(3332222222222222x2m2b2W2L2A262+2 22 1111111111111{1p1f1[1P1E1:1/1$1110000000000000t0i0^0S0H0=020(000/////////////x/m/b/W/L/A/6/+/ // .............{.p.e.Z.O.D.9...#.. .--------------u-k-a-W-M-C-9-/-$---,,,,,,,,,,,,,t,i,^,S,H,=,2,',,,+++++++++++++x+m+b+W+L+A+6+++ ++ *************|*q*f*[*P*E*:*/*$***)))))))))))))t)i)^)S)H)=)2)')))(((((((((((((x(m(b(W(L(A(6(+( (( '''''''''''''|'q'f'['P'E':'/'$'''&&&&&&&&&&&&&u&j&_&T&I&>&3&(&&&%%%%%%%%%%%%%y%n%c%X%M%B%7%,%!%% %$$$$$$$$$$$$|$q$g$\$Q$F$;$0$%$$$#############u#j#_#T#I#>#3#(###"""""""""""""y"n"c"X"M"B"7","!"" "!!!!!!!!!!!!|!q!f![!P!F!;!0!%!!! u j ` U J ? 4 )   zodYNC8-" }rh]RG<1&vk`UJ?4* zodYNC8-" ~sh]RG<1&wlaVK@5* zodYNC8-" ~sh]RG<1&vk`VK@5* zodYNC8-" ~sh]RG<1&wlaVK@5*  x' x' x' x' x' x' x' x' x' x' x' x ' x ' x ' x ' x ' x' x' x' x' x' x' x'  x' x' x' x' x' x' x' x' x' x ' x ' x '~ x '} x '| x'{ x'z x'y x'x x'w x'v x'u  x't x%'s x$'r x#'q x"'p x!'o x 'n x'm x'l x'k x'j x'i x'h x'g x'f x'e x'd x'c x'b x'a x'` x'_ x'^ x'] x'\ x '[ x 'Z x 'Y x 'X x 'W x'V x'U x'T x'S x'R x'Q x'P  x'O x%'N x$'M x#'L x"'K x!'J x 'I x'H x'G x'F x'E x'D x'C x'B x'A x'@ x'? x'> x'= x'< x'; x': x'9 x'8 x'7 x '6 x '5 x '4 x '3 x '2 x'1 x'0 x'/ x'. x'- x', x'+  x'* x)') x('( x''' x&'& x%'% x$'$ x#'# x"'" x!'! x ' x' x' x' x' x' x' x' x' x' x' x' x' x' x' x' x' x' x' x ' x ' x ' x ' x ' x' x' x' x' x' x' x'  x' x' x& x& x& x& x& x& x & x & x & x & x & x& x& x& x& x& x& x&  x& x&& x%& x$& x#& x"& x!& x & x& x& x& x& x& x& x& x& x& x& x& x& x& x& x& x& x& x& x & x & x & x & x & x& x& x& x& x& x& x&  x& x& x& x& x& x& x& x& x& x& x& x& x& x& x& x& x& x & x & x & x & x & x& x& x& x& x& x& x&  x& x & x & x & x & x & x & x & x & x & x & x & x & x & x & x & x & x & x & x & x & x & x & x & x &  x & x & x & x & x & x & x & x & x & x & x & x & x & x & x & x & x & x & x & x &~ x &}  x &| x &{ x &z x &y x &x x &w x &v x &u x &t x &s x &r x &q x &p x &o x &n x &m x &l x &k x &j x &i x &h  x &g x $&f x #&e x "&d x !&c x &b x &a x &` x &_ x &^ x &] x &\ x &[ x &Z x &Y x &X x &W x &V x &U x &T x &S x &R x &Q x &P x &O x &N x &M x &L x &K x &J x &I x &H x &G x &F x &E x &D  x &C x %&B x $&A x #&@ x "&? x !&> x &= x &< x &; x &: x &9 x &8 x &7 x &6 x &5 x &4 x &3 x &2 x &1 x &0 x &/ x &. x &- x &, x &+ x &* x &) x &( x &' x && x &% x &$ x &# x &" x &! x & x &  x & x& x& x& x& x& x& x& x& x& x& x& x& x& x& x& x& x & x & x & x & x & x& x& x& x& x& x& x&  x& x& x% x% x% x% x% x% x % x % x % x % x % x% x% x% x% x% x% x%  x% x!% x % x% x% x% x% x% x% x% x% x% x% x% x% x% x% x% x% x% x% x % x % x % x % x % x% x% x% x% x% x% x%  x% x% x% x% x% x% x% x% x% x% x% x% x% x% x% x % x % x % x % x % x% x% x% x% x% x% x%  x% x,% x+% x*% x)% x(% x'% x&% x%% x$% x#% x"% x!% x % x% x% x% x% x% x% x% x% x% x% x% x% x% x% x% x% x% x% x % x % x % x % x % x% x% x% x% x% x% x%  x% x% x% x% x% x% x% x%~ x%} x%| x%{ x%z x%y x%x x%w x %v x %u x %t x %s x %r x%q x%p x%o x%n x%m x%l x%k  x%j x%i x%h x%g x%f x%e x%d x%c x%b x%a x%` x%_ x%^ x %] x %\ x %[ x %Z x %Y x%X x%W x%V x%U x%T x%S x%R  x%Q  x%P  x%O  x%N  x%M  x%L  x %K  x %J  x %I  x %H  x %G  x%F  x%E  x%D  x%C  x%B  x%A  x%@ x%? n5%> n4%= n3%< n2%; n1%: n0%9 n/%8 n.%7 n-%6 n,%5 n+%4 n*%3 n)%2 n(%1 n'%0 n&%/ n%%. n$%- n#%, n"%+ n!%* n %) n%( n%' n%& n%% n%$ n%# n%" n%! n% n% n% n% n% n% n% n% n% n% n % n % n % n % n % n% n% n% n% n% n% n%  n% n% n% n% n% n% n% n% n% n% n% n$ n$ n$ n$ n$ n$ n $ n $ n $ n $ n $ n$ n$ n$ n$ n$ n$ n$  n$ n+$ n*$ n)$ n($ n'$ n&$ n%$ n$$ n#$ n"$ n!$ n $ n$ n$ n$ n$ n$ n$ n$ n$ n$ n$ n$ n$ n$ n$ n$ n$ n$ n$ n $ n $ n $ n $ n $ n$ n$ n$ n$ n$ n$ n$  n$ n$ n$ n$ n$ n$ n$ n$ n$ n $ n $ n $ n $ n $ n$ n$ n$ n$ n$ n$ n$  n$ n.$ n-$ n,$ n+$ n*$ n)$ n($ n'$ n&$ n%$ n$$ n#$ n"$ n!$ n $ n$ n$ n$ n$ n$ n$ n$ n$ n$ n$ n$ n$ n$ n$ n$ n$ n$ n$ n $ n $ n $ n $ n $ n$ n$ n$ n$ n$ n$ n$  n$ n$~ n$} n$| n${ n$z n$y n$x n$w n$v n$u n$t n $s n $r n $q n $p n $o n$n n$m n$l n$k n$j n$i n$h  n$g n"$f n!$e n $d n$c n$b n$a n$` n$_ n$^ n$] n$\ n$[ n$Z n$Y n$X n$W n$V n$U n$T n$S n$R n $Q n $P n $O n $N n $M n$L n$K n$J n$I n$H n$G n$F  n$E n"$D n!$C n $B n$A n$@ n$? n$> n$= n$< n$; n$: n$9 n$8 n$7 n$6 n$5 n$4 n$3 n$2 n$1 n$0 n $/ n $. n $- n $, n $+ n$* n$) n$( n$' n$& n$% n$$  n$# n$" n$! n$ n$ n$ n$ n$ n$ n$ n$ n$ n$ n$ n$ n$ n$ n$ n$ n $ n $ n $ n $ n $ n$ n$ n$ n$ n$ n$ n$  n$ n "$ n !$ n $ n $ n # n # n # n # n # n # n # n # n # n # n # n # n # n # n # n # n # n # n # n # n # n # n # n # n # n # n # n # n #  n # n !# n # n # n # n # n # n # n # n # n # n # n # n # n # n # n # n # n # n # n # n # n # n # n # n # n # n # n # n # n # n # n #  n # n +# n *# n )# n (# n '# n &# n %# n $# n ## n "# n !# n # n # n # n # n # n # n # n # n # n # n # n # n # n # n # n # n # n # n # n # n # n # n # n # n # n # n # n # n # n # n #  n # n # n # n # n # n # n # n # n # n # n # n # n # n # n # n # n # n # n # n # n # n # n # n # n #~ n #} n #| n #{ n #z  n #y n #x n #w n #v n #u n #t n #s n #r n #q n #p n #o n #n n #m n #l n #k n #j n #i n #h n #g n #f n #e n #d n #c n #b n #a n #` n #_ n #^  n #] nB#\ nA#[ n@#Z n?#Y n>#X n=#W n<#V n;#U n:#T n9#S n8#R n7#Q n6#P n5#O n4#N n3#M n2#L n1#K n0#J n/#I n.#H n-#G n,#F n+#E n*#D n)#C n(#B n'#A n&#@ n%#? n$#> n##= n"#< n!#; n #: n#9 n#8 n#7 n#6 n#5 n#4 n#3 n#2 n#1 n#0 n#/ n#. n#- n#, n#+ n#* n#) n#( n #' n #& n #% n #$ n ## n#" n#! n# n# n# n# n#  n# n3# n2# n1# n0# n/# n.# n-# n,# n+# n*# n)# n(# n'# n&# n%# n$# n## n"# n!# n # n# n# n# n# n# n# n# n" n" n" n" n" n" n" n" n" n" n" n " n " n " n " n " n" n" n" n" n" n" n"  n" n&" n%" n$" n#" n"" n!" n " n" n" n" n" n" n" n" n" n" n" n" n" n" n" n" n" n" n" n " n " n " n " n " n" n" n" n" n" n" n"  n" n" n" n" n" n" n " n " n " n " n " n" n" n" n" n" n" n"  n" n"" n!" n " n" n" n" n" n" n" n" n" n" n" n" n" n" n" n" n" n" n" n " n " n " n " n " n" n" n" n" n" n" n"  n" n" n" n" n" n" n" n" n" n" n" n" n" n" n" n" n "~ n "} n "| n "{ n "z n"y n"x n"w n"v n"u n"t n"s  n"r n."q n-"p n,"o n+"n n*"m n)"l n("k n'"j n&"i n%"h n$"g n#"f n""e n!"d n "c n"b n"a n"` n"_ n"^ n"] n"\ n"[ n"Z n"Y n"X n"W n"V n"U n"T n"S n"R n"Q n "P n "O n "N n "M n "L n"K n"J n"I n"H n"G n"F n"E  n"D  n5"C  n4"B  n3"A  n2"@  n1"?  n0">  n/"=  n."<  n-";  n,":  n+"9  n*"8  n)"7  n("6  n'"5  n&"4  n%"3  n$"2  n#"1  n""0  n!"/  n ".  n"-  n",  n"+  n"*  n")  n"(  n"'  n"&  n"%  n"$  n"#  n""  n"!  n"  n"  n"  n"  n"  n "  n "  n "  n "  n "  n"  n"  n"  n"  n"  n"  n" n" d" d" d" d" d" d" d" d" d" d" d" d" d " d " d " d ! d ! d! d! d! d! d! d! d!  d! d'! d&! d%! d$! d#! d"! d!! d ! d! d! d! d! d! d! d! d! d! d! d! d! d! d! d! d! d! d! d ! d ! d ! d ! d ! d! d! d! d! d! d! d!  d! d3! d2! d1! d0! d/! d.! d-! d,! d+! d*! d)! d(! d'! d&! d%! d$! d#! d"! d!! d ! d! d! d! d! d! d! d! d! d! d! d! d! d! d! d! d! d! d! d ! d ! d ! d ! d ! d! d! d! d! d! d! d!  d! d! d! d! d! d! d! d! d! d! d ! d ! d ! d ! d ! d! d! d! d! d! d! d!  d! d! d! d! d! d! d! d! d!~ d!} d!| d!{ d!z d!y d !x d !w d !v d !u d !t d!s d!r d!q d!p d!o d!n d!m  d!l d+!k d*!j d)!i d(!h d'!g d&!f d%!e d$!d d#!c d"!b d!!a d !` d!_ d!^ d!] d!\ d![ d!Z d!Y d!X d!W d!V d!U d!T d!S d!R d!Q d!P d!O d!N d !M d !L d !K d !J d !I d!H d!G d!F d!E d!D d!C d!B  d!A d!!@ d !? d!> d!= d!< d!; d!: d!9 d!8 d!7 d!6 d!5 d!4 d!3 d!2 d!1 d!0 d!/ d!. d!- d !, d !+ d !* d !) d !( d!' d!& d!% d!$ d!# d!" d!!  d! d! d! d! d! d! d! d! d! d! d! d! d! d! d! d! d! d ! d ! d ! d ! d ! d! d! d! d! d! d! d!  d! d! d! d! d d d d d d d d d d d d d d d d d d d  d d% d$ d# d" d! d d d d d d d d d d d d d d d d d d d d d d d d d d d d d d d  d d! d d d d d d d d d d d d d d d d d d d d d d d d d d d d d d d  d d ' d & d % d $ d # d " d ! d d  d  d  d  d  d  d  d  d  d  d  d  d  d  d  d  d  d  d d d d d d  d  d  d  d  d  d   d  d  ~ d  } d  | d  { d  z d  y d  x d  w d  v d  u d  t d  s d  r d  q d  p d  o d  n d  m d l d k d j d i d h d  g d  f d  e d  d d  c d  b d  a  d ` d  _ d  ^ d  ] d  \ d  [ d  Z d  Y d  X d  W d  V d  U d  T d  S d  R d Q d P d O d N d M d  L d  K d  J d  I d  H d  G d  F  d E d  D d  C d  B d  A d  @ d  ? d > d = d < d ; d : d  9 d  8 d  7 d  6 d  5 d  4 d  3  d 2 d 1 d 0 d / d . d - d  , d  + d  * d  ) d  ( d  ' d  &  d % d $ d # d " d ! d d  d  d  d  d  d  d  d  d  d  d  d   d  d  d  d  d  d  d d d d d d  d  d  d  d  d  d  d  d d  d  d d d d d d d  d d d d d d d d d d d d  d  d  d  d  d d d d d d d  d d d d d d d d d d d d d d  d  d  d  d  d d d d d d d  d d  d  d  d  d d d d d d d  d d' d& d% d$ d# d" d! d  d d d d d d d d d d d d d d d d d d d  d  d  d  d  d d d d d d d  d d  d d d d d d d d d d d d d d d d d d d  d ~ d } d | d { dz dy dx dw dv du dt  ds  dr  dq  dp  do  dn  dm  dl  dk  dj  di  dh  dg  df  de  d d  d c  d b  d a  d `  d_  d^  d]  d\  d[  dZ  dY dX Z W Z V Z U Z T Z S ZR ZQ ZP ZO ZN ZM ZL  ZK ZJ ZI ZH ZG ZF ZE ZD ZC ZB ZA Z@ Z? Z> Z= Z< Z; Z: Z9 Z 8 Z 7 Z 6 Z 5 Z 4 Z3 Z2 Z1 Z0 Z/ Z. Z-  Z, Z + Z * Z ) Z( Z' Z& Z% Z$ Z# Z"  Z! Z Z Z Z Z Z Z Z Z Z Z Z Z  Z  Z  Z  Z  Z Z Z Z Z Z Z  Z Z  Z  Z  Z  Z Z Z Z Z Z Z  Z Z Z Z Z Z Z Z Z Z Z Z Z Z  Z  Z  Z  Z  Z Z Z Z Z Z Z  Z Z, Z+ Z* Z) Z( Z' Z& Z% Z$ Z# Z" Z! Z  Z Z Z Z Z Z Z Z Z Z Z Z Z Z Z Z Z Z Z  Z  Z  Z  Z  Z Z Z Z Z Z Z  Z Z Z Z Z Z Z Z Z Z Z  Z  Z  Z  Z  Z Z Z Z Z Z Z  Z Z Z Z Z Z Z Z Z Z Z Z Z Z Z Z Z Z  Z  Z  Z  Z  Z Z Z Z Z Z Z  Z Z Z Z Z Z Z~ Z} Z| Z{ Zz Z y Z x Z w Z v Z u Zt Zs Zr Zq Zp Zo Zn  Zm Zl Zk Z j Z i Z h Z g Z f Ze Zd Zc Zb Za Z` Z_  Z^ Z*] Z)\ Z([ Z'Z Z&Y Z%X Z$W Z#V Z"U Z!T Z S ZR ZQ ZP ZO ZN ZM ZL ZK ZJ ZI ZH ZG ZF ZE ZD ZC ZB ZA Z @ Z ? Z > Z = Z < Z; Z: Z9 Z8 Z7 Z6 Z5  Z4 Z3 Z2 Z1 Z0 Z/ Z. Z- Z, Z+ Z* Z) Z ( Z ' Z & Z % Z $ Z# Z" Z! Z Z Z Z  Z Z Z Z Z Z Z Z Z Z Z Z Z Z Z Z Z Z Z  Z  Z  Z  Z  Z Z Z Z Z Z Z  Z Z: Z9 Z8 Z7 Z6 Z5 Z4 Z3 Z2 Z1 Z0 Z/ Z. Z- Z, Z+ Z* Z) Z( Z' Z& Z% Z$ Z# Z" Z! Z  Z Z Z Z Z Z Z Z Z Z Z Z Z Z Z Z Z Z Z  Z  Z  Z  Z  Z Z Z Z Z Z Z  Z Z Z Z Z Z Z Z x' 8}rg\QF;0%~~~~~~~~~~~~~v~k~`~U~J~?~4~)~~~}}}}}}}}}}}}}z}o}d}Y}N}C}8}-}"}} }||||||||||||~|s|h|]|R|G|<|1|&|||{{{{{{{{{{{{{v{k{a{V{K{@{5{*{{{ zzzzzzzzzzzzzzzozdzYzNzCz8z-z"zz zyyyyyyyyyyyy}yrygy\yQyFy;y0y%yyyxxxxxxxxxxxxsxgx[xOxCx7x+xxxwwwwwwwwwwwwwwkw_wSwGw;w/w#ww vvvvvvvvvvvv|vpvdvXvLv@v4v(vvvuuuuuuuuuuuutuhu]uQuEu9u-u!uu ttttttttttttytmtatUtIt=t1t%tt tsssssssssss}sqsesZsNsBs6s*sssrrrrrrrrrrrrvrjr^rRrFr:r.r#rr qqqqqqqqqqqq{qoqcqWqKq?q3q'qqqppppppppppppspgp[pOpCp7p+pppoooooooooooowoko_oSoGo;o/o#oo nnnnnnnnnnnn{noncnXnLn@n4n(nnnmmmmmmmmmmmmtmhm\mPmDm8m,m mmllllllllllllylmlalUlIl=l1l%ll lkkkkkkkkkkk}kqkekYkMkAk5k)kkkjjjjjjjjjjjjvjjj^jRjFj:j.j"jj iiiiiiiiiiiizinibiViJi>i2i&iiihhhhhhhhhhhhshgh[hOhCh7h+hhhggggggggggggxglg`gTgHgU2U&UUUTTTTTTTTTTTTsTgT[TOTCT7T+TTTSSSSSSSSSSSSxSlS`STSHSP2P&PPPOOOOOOOOOOOOvOkO`OUOJO?O4O)OOONNNNNNNNNNNN}NqNeNYNMNAN5N)NNNMMMMMMMMMMMMvMjM^MRMFM:M/M#MM LLLLLLLLLLLL{LoLcLWLKL?L3L(LLLKKKKKKKKKKKKuKiK]KQKEK9K-K!KK JJJJJJJJJJJJyJmJaJUJIJ=J1J%JJ JIIIIIIIIIII~IrIfIZINIBI6I*IIIHHHHHHHHHHHHwHkH_HSHGH;H/H#HH GGGGGGGGGGGG|GpGdGXGLG@G4G(GGGFFFFFFFFFFFFtFhF\FPFDF9F-F!FF EEEEEEEEEEEEyEmEaEVEJE>E2E&EEEDDDDDDDDDDD~DrDfDZDNDCD7D+DDDCCCCCCCCCCCCxClC`CTCHC>>>>>>>>>>>y>m>a>U>I>=>1>%>> >===========~=r=f=Z=N=C=7=+===<<<<<<<<<<<929&999888888888888s8g8[8O8C878+888777777777777x7l7`7T7H7<707$77 766666666666}6q6e6Y6M6A656)666555555555555u5j5^5R5F5:5.5"55 444444444444{4o4c4W4K4?434'444333333333333t3h3\3P3D383,3 33222222222222x2l2`2T2H2<202$22 211111111111}1q1e1Y1M1A151)111000000000000v0j0^0R0F0:0.0"00 ////////////{/o/c/W/K/?/3/'///............s.g.[.O.D.8.,. ..------------x-l-`-T-H-<-0-$-- -,,,,,,,,,,,},q,e,Y,M,A,5,),,,++++++++++++v+j+^+R+F+:+.+"++ ************z*n*b*V*K*?*3*'***))))))))))))s)g)[)O)C)9).)#)) )((((((((((((x(l(`(T(H(<(0($(( ('''''''''''|'p'd'X'L'@'4'('''&&&&&&&&&&&&t&h&\&P&D&8&,& &&%%%%%%%%%%%%y%m%a%U%I%=%1%%%% %$$$$$$$$$$$~$r$f$Z$N$B$6$*$$$############w#k#_#S#G#;#/#### """"""""""""|"p"d"X"L"@"4"("""!!!!!!!!!!!!u!i!]!Q!E!9!-!!!! z n b V J > 2 &   ~rfZNB6*wk_SG<0$ |pdXL@4(th\PD8.# ymaUI=1% ~rfZNB6*vj^RG;/# {ocWK?4(th\QE9-! ynbVJ>2&~rfZNB6*vj^RF:." znbVJ>2&  0  0  0  0 0 0 0 0 0 0 0  0 I0 H0 G0 F0 E0 D0 C0 B0 A0 @0 ?0 >0 =0 <0 ;0 :0 90 80 70 60 50 40 30 20 10 00 /0 .0 -0 ,0 +0 *0 )0 (0 '0 &0 %0 $0 #0 "0 !0  0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0  0  0  0  0  0 0 0 0 0 0 0 0  0 0 0 0 0 0 0  0  0~  0}  0|  0{ 0z 0y 0x 0w 0v 0u 0t  0s 0r 0q 0p 0o 0n 0m  0l  0k  0j  0i  0h 0g 0f 0e 0d 0c 0b 0a  0` 0_ 0^ 0] 0\ 0[ 0Z 0Y 0X 0W 0V  0U  0T  0S  0R  0Q 0P 0O 0N 0M 0L 0K 0J  0I  0H 0G 0F 0E 0D 0C 0B 0A 0@ 0? 0> 0= 0< 0; 0: 09 08 07 06  05  04  03  02  01 00 0/ 0. 0- 0, 0+ 0*  0) 0( 0' 0& 0% 0$ 0# 0"  0!  0  0  0  0 0 0 0 0 0 0 0  0   0   0   0  0  0  0  0  0  0  0  0  ,0  +0  *0  )0  (0  '0  &0  %0  $0  #0  "/  !/  /  /  /  /  /  /  /  /  /  /  /  /  /  /  /  /  /  /  /  /  /  /  /  /  /  /  /  /  /  /  /   /  /  /  /  /  /  /  /  /  /  /  /  /  /  /   / $/ #/ "/ !/  / / / / / / / / / / / / / / / / / / /  /  /  /  /  / / / / / / / /  / / / / / / / / / / / / / / / /  /  /  /  /  / / / / / / / /  / / / / / / / / / /  /  /  /  /  / / / /~ /} /| /{ /z  /y /x /w /v /u  /t  /s  /r  /q  /p /o /n /m /l /k /j /i  /h /g /f /e /d /c /b /a /` /_ /^ /]  /\  /[  /Z  /Y  /X /W /V /U /T /S /R /Q  /P  /O  /N  /M  /L  /K /J /I /H /G /F /E /D  /C F/B E/A D/@ C/? B/> A/= @/< ?/; >/: =/9   .= .< .; .: .9 .8 .7 .6  .5 $.4 #.3 ".2 !.1  .0 ./ .. .- ., .+ .* .) .( .' .& .% .$ .# ." .! . . .  .  .  .  .  . . . . . . . .  . . . . . . . . . . . . . . .  .  .  .  -  - - - - - - - -  -  - - - - - - - -  - - - - - - - - - - -  -  -  -  -  - - - - - - - -  - - - - - - - - - - - - - - - -  -  -  -  -  - - - - - - - -  - - - - - - - - - - - - - - -  -  -  -  -  - - - - - - - -  - - - - - - - - -  -  -  -  -  - - - - - - - -  -  -  -  -  - - - - - - - -  -~ -} -| -{ -z -y -x -w  -v  -u  -t  -s  -r -q -p -o -n -m -l -k  -j %-i $-h #-g "-f !-e  -d -c -b -a -` -_ -^ -] -\ -[ -Z -Y -X -W -V -U -T -S -R  -Q  -P  -O  -N  -M -L -K -J -I -H -G -F  -E  -D  -C  -B -A -@ -? -> -= -< -;  -: "-9 !-8  -7 -6 -5 -4 -3 -2 -1 -0 -/ -. -- -, -+ -* -) -( -' -& -%  -$  -#  -"  -!  - - - - - - - -  - - - - - - -  -  -  -  -  - - - - - - - -  - -  -  -  -  -  , , , , , , , ,  , , , , , , ,  ,  ,  ,  ,  , , , , , , , ,  , , ,  ,  ,  ,  ,  , , , , , , , ,  ,  ,  ,  ,  ,  ,  ,  ,  ,  ,  ,  ,  ,  ,  ,  ,  ,  ,  ,  ,  ,  ,   ,  ,  ,  ,  ,  ,  ,  ,  ,  ,  ,  ,  ,  ,  ,  ,   ,  ,  ,  ,  ,  ,  ,  ,  ,  ,  ,  ,  ,  ,  ,  ,  ,  ,  ,  ,  ,  ,  ,   ,  ,  ,  ,  ,  ,  ,  ,  ,  ,  ,  ,  ,  ,  ,  ,  ,  ,  ,   ,  ,  ,  ,  ,  ,  ,  ,~  ,}  ,|  ,{  ,z  ,y  ,x  ,w  ,v  ,u  ,t  ,s  ,r  ,q  ,p  ,o  ,n  ,m  ,l  ,k  ,j  ,i  ,h  ,g   ,f ,e ,d ,c ,b ,a  ,`  ,_  ,^  ,]  ,\ ,[ ,Z ,Y ,X ,W ,V ,U  ,T ,S ,R ,Q ,P ,O ,N ,M ,L ,K  ,J  ,I  ,H  ,G  ,F ,E ,D ,C ,B ,A ,@ ,?  ,> *,= ),< (,; ',: &,9 %,8 $,7 #,6 ",5 !,4  ,3 ,2 ,1 ,0 ,/ ,. ,- ,, ,+ ,* ,) ,( ,' ,& ,% ,$ ,# ," ,!  ,  ,  ,  ,  , , , , , , , ,  , ,  ,  ,  ,  ,  , , , , , , , ,  , , , , , , , + + +  +  +  +  +  + + + + + + + +  + + + + +  +  +  +  +  + + + + + + + +  + + + + + +  +  +  +  +  + + + + + + + +  +  +  +  +  +   +   +   +   +   +  +  +  +  +  +  +  +  + + + + + + + + + + + + + + + + + +  +  +  +  +  + + + + + + + +  + + + + + + + + +  +  +  +  +  + + + + + + + +  + "+ !+  + + + + + + + + +~ +} +| +{ +z +y +x +w +v +u +t  +s  +r  +q  +p  +o +n +m +l +k +j +i +h  +g  +f +e +d +c +b +a +` +_ +^ +] +\ +[ +Z +Y +X +W +V +U +T  +S  +R  +Q  +P  +O +N +M +L +K +J +I +H  +G +F +E +D +C +B +A +@ +? +> += +< +; +: +9 +8 +7 +6 +5  +4  +3  +2  +1  +0 +/ +. +- +, ++ +* +)  +( +' +& +% +$ +# +" +! + + + + + + + + + + +  +  +  +  +  + + + + + + + +  +  + + + + + + + + + * * * * * * * * * *  *  *  *  *  * * * * * * * *  * * * * * * *  *  *  *  *  * * * * * * * *  * * * * * * * * * * * * * * * * * *  *  *  *  *  * * * * * * * *  * * * * * * * *  * * * * * * *  *  *  *  *  * * * * * * * *  * * * * *  *  *  *  *  * * * * * * * *  * * * * * * * * * * * * * * *~  *}  *|  *{  *z  *y *x *w *v *u *t *s *r  *q +*p **o )*n (*m '*l &*k %*j $*i #*h "*g !*f  *e *d *c *b *a *` *_ *^ *] *\ *[ *Z *Y *X *W *V *U *T *S  *R  *Q  *P  *O  *N *M *L *K *J *I *H *G  *F *E *D *C *B *A *@ *? *> *= *< *; *: *9 *8 *7 *6  *5  *4  *3  *2  *1 *0 */ *. *- *, *+ **  *) *( *' *& *%  *$  *#  *"  *!  * * * * * * * *  *  *  *  *  *  *  *  *  *  *  *  *  *  *   *  (*  '*  &*  %*  $*  #*  "*  !*  *  *  )  )  )  )  )  )  )  )  )  )  )  )  )  )  )  )  )  )  )  )  )  )  )  )  )  )  )  )  )   )  /)  .)  -)  ,)  +)  *)  ))  ()  ')  &)  %)  $)  #)  ")  !)  )  )  )  )  )  )  )  )  )  )  )  )  )  )  )  )  )  )  )  )  )  )  )  )  )  )  )  )  )  )  )   )  )  )  )  )  )  )  )  )  )  )  )  )  )   )  ,)  +)  *)  ))  ()  ')  &)  %)  $)  #)  ")  !)  )  )  )  )  )  )  )  )  )  )  )  )  )  )  )  )  )  )  )  )  )  )  )  )  )  )  )~  )}  )|  ){  )z   )y ()x ')w &)v %)u $)t #)s ")r !)q  )p )o )n )m )l )k )j )i )h )g )f )e )d )c )b )a )` )_ )^  )]  )\  )[  )Z  )Y )X )W )V )U )T )S )R  )Q ()P ')O &)N %)M $)L #)K ")J !)I  )H )G )F )E )D )C )B )A )@ )? )> )= )< ); ): )9 )8 )7 )6  )5  )4  )3  )2  )1 )0 )/ ). )- ), )+ )*  )) Q)( P)' O)& N)% M)$ L)# K)" J)! I) H) G) F) E) D) C) B) A) @) ?) >) =) <) ;) :) 9) 8) 7) 6) 5) 4) 3) 2) 1) 0) /) .) -) ,) +) *) )) (( '( &( %( $( #( "( !(  ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( (  (  (  (  (  ( ( ( ( ( ( ( (  ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( (  (  (  (  (  ( ( ( ( ( ( ( (  ( +( *( )( (( '( &( %( $( #( "( !(  ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( (  (  (  (  (  ( ( ( ( ( ( ( (  ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( (  (  (  (  (  ( ( ( ( ( (~ (} (|  ({ 7(z 6(y 5(x 4(w 3(v 2(u 1(t 0(s /(r .(q -(p ,(o +(n *(m )(l ((k '(j &(i %(h $(g #(f "(e !(d  (c (b (a (` (_ (^ (] (\ ([ (Z (Y (X (W (V (U (T (S (R (Q  (P  (O  (N  (M  (L (K (J (I (H (G (F (E  (D  6(C  5(B  4(A  3(@  2(?  1(>  0(=  /(<  .(;  -(:  ,(9  +(8  *(7  )(6  ((5  '(4  &(3  %(2  $(1  #(0  "(/  !(.   (-  (,  (+  (*  ()  ((  ('  (&  (%  ($  (#  ("  (!  (  (  (  (  (  (   (   (   (   (   (  (  (  (  (  (  (  (  ( x( x( x( x( x( x( x( x( x( x( x( x( x( x( x' x' x' x ' x ' x ' x ' x ' x' x' x' x' x' x' x'  x' x' x' x' x' x' x' x' x ' x ' x ' x ' x ' x' x' x' x' x' x' x'  x' x%' x$' x#' x"' x!' x ' x' x' x' x' x' x' x' x' x' x' x' x' x' x' x' x' x' x' x ' x ' x ' x ' x ' x' x' x' x' x' x' x'  x' x' x' x' x' x' x' x' x ' x ' x ' x ' x ' x' x' x' x' x' x' x'  x' 0k}qeYMA5)~~~~~~~~~~~~u~i~]~Q~E~9~-~!~~ }}}}}}}}}}}}z}n}b}V}J}>}2}&}}}|||||||||||~|r|f|Z|N|B|6|*|||{{{{{{{{{{{{w{k{_{S{G{;{/{#{{ zzzzzzzzzzzz{zozdzXzLz@z4z(zzzyyyyyyyyyyyytyhy\yPyDy8y,y yyxxxxxxxxxxxxxxlx`xTxHx_2_&___^^^^^^^^^^^~^r^f^Z^N^B^6^*^^^]]]]]]]]]]]]w]k]_]S]G];]/]#]] \\\\\\\\\\\\|\p\d\X\L\@\4\(\\\[[[[[[[[[[[[u[i[][Q[E[9[-["[[ ZZZZZZZZZZZZzZnZbZVZJZ>Z2Z&ZZZYYYYYYYYYYYYsYgY[YOYCY7Y+YYYXXXXXXXXXXXXwXlX`XTXHXU2U&UUUTTTTTTTTTTTTsTgT[TOTCT7T+TTTSSSSSSSSSSSSxSlS`STSHSA2A&AAA@@@@@@@@@@@@s@g@[@O@C@7@+@@@????????????x?l?`?T?H?>>>>>>>>>>|>p>d>X>L>@>4>(>>>============u=i=]=Q=E=9=-=#== =<<<<<<<<<<<*2*&***))))))))))))s)g)[)O)D)8),) ))((((((((((((x(l(`(T(H(=(1(%(( ('''''''''''}'q'e'Y'M'A'6'*'''&&&&&&&&&&&&v&j&^&R&F&:&.&"&& %%%%%%%%%%%%{%o%c%X%L%@%4%(%%%$$$$$$$$$$$$t$h$\$P$D$8$,$ $$############y#m#a#U#I#=#1#%## #"""""""""""}"r"f"Z"N"B"6"*"""!!!!!!!!!!!!w!k!_!S!G!;!/!#!! ! | q e Y M A 5 )   wk_SG;/# |pdXL@4(ui]QE9." {ocWK?3'th\PD8-! ymaUI=1%~rfZNB7+ymaUI=2&~rfZNB6*xl`TH<0$ ~rfZNB6*wk_SG;/$ }qeYMA6*wk @: @: @: @: @: @:  @: ? : ? : ? : ?: ?9 ?9 ?9 ?9 ?9 ?9  ?9 > 9 > 9 > 9 > 9 >9 >9 >9 >9 >9 >9 >9  >9 =9 =9 =9 =9 =9 =9 =9  =9 < 9 < 9 < 9 < 9 <9 <9 <9 <9 <9 <9 <9  <9 ;9 ;9 ;9 ;9 ; 9 ; 9 ; 9 ; 9 ; 9 ;9 ;9 ;9 ;9 ;9 ;9 ;9  ;9 : 9 : 9 : 9 :9 :9 :9 :9 :9 :9 :9  :9 9 9 9 9 9 9 99 99 99 99 99 99 99  99 8 9 8 9 8 9 8 9 8 9 89 89 89 89 89 89 89  89 79 79 79 79 79 79 79 79 79 79 7 9 7 9 7 9 7 9 7 9 79 79 79 79 79 79 79  79 69 69 69 69 69 69  69 59 59 59 59 59  59 4 9 49 49~ 49} 49| 49{ 49z 49y  49x 39w 39v 39u 39t 39s 39r 3 9q 3 9p 3 9o 3 9n 3 9m 39l 39k 39j 39i 39h 39g 39f  39e 29d 29c 29b 29a 29` 29_ 29^ 29] 29\ 29[ 2 9Z 2 9Y 2 9X 2 9W 2 9V 29U 29T 29S 29R 29Q 29P 29O  29N 19M 19L 19K 19J 19I 19H 19G 1 9F 1 9E 1 9D 1 9C 1 9B 19A 19@ 19? 19> 19= 19< 19;  19: 099 0 98 0 97 0 96 0 95 0 94 093 092 091 090 09/ 09. 09-  09, / 9+ /9* /9) /9( /9' /9& /9% /9$  /9# . 9" . 9! . 9 .9 .9 .9 .9 .9 .9 .9  .9 -9 -9 -9 -9 - 9 - 9 - 9 - 9 - 9 -9 -9 -9 -9 -9 -9 -9  -9 ,9 ,9 ,9 ,9 ,9 ,9 ,9 ,8 ,8 ,8 ,8 ,8 ,8 , 8 , 8 , 8 , 8 , 8 ,8 ,8 ,8 ,8 ,8 ,8 ,8  ,8 +8 +8 +8 +8  +8 * 8 * 8 * 8 *8 *8 *8 *8 *8 *8 *8  *8 ) 8 ) 8 ) 8 ) 8 ) 8 )8 )8 )8 )8 )8 )8 )8  )8 (8 (8 (8 (8 ( 8 ( 8 ( 8 ( 8 ( 8 (8 (8 (8 (8 (8 (8 (8  (8 ' 8 ' 8 ' 8 ' 8 ' 8 '8 '8 '8 '8 '8 '8 '8  '8 &8 &8 &8 &8 &8 &8 &8 &8 &8 & 8 & 8 & 8 & 8 & 8 &8 &8 &8 &8 &8 &8 &8  &8 %(8 %'8 %&8 %%8 %$8 %#8 %"8 %!8 % 8 %8 %8 %8 %8 %8 %8 %8 %8 %8 %8 %8 %8 %8 %8 %8 %8 %8 %8 % 8 % 8 % 8~ % 8} % 8| %8{ %8z %8y %8x %8w %8v %8u  %8t $ 8s $ 8r $ 8q $ 8p $8o $8n $8m $8l $8k $8j $8i  $8h #8g #8f #8e #8d #8c #8b #8a #8` #8_ #8^ #8] #8\ #8[ #8Z #8Y # 8X # 8W # 8V # 8U # 8T #8S #8R #8Q #8P #8O #8N #8M  #8L "8K "8J "8I "8H "8G "8F "8E "8D "8C " 8B " 8A " 8@ " 8? " 8> "8= "8< "8; "8: "89 "88 "87  "86 !85 !84 !83 !82 !81 !80 !8/ !8. !8- ! 8, ! 8+ ! 8* ! 8) ! 8( !8' !8& !8% !8$ !8# !8" !8!  !8  8  8  8  8  8  8  8  8  8  8   8 8 8 8 8 8 8 8 8 8 8 8  8  8  8  8  8 8 8 8 8 8 7 7  7  7  7  7  7 7 7 7 7 7 7 7  7  7  7  7 7 7 7 7 7 7 7  7  7 7 7 7 7 7 7 7  7 7  7  7  7  7  7 7 7 7 7 7 7 7  7  7  7  7  7 7 7 7 7 7 7 7  7 7 7 7 7 7 7 7 7 7  7  7  7  7  7 7 7 7 7 7 7 7  7  7  7 7 7 7 7 7 7 7  7 7 7 7 7 7  7 7 7 7 7 7 7 7 7 7 7 7 7 7 7 7 7 7 7  7  7  7  7  7 7 7 7 7 7 7 7  7~  7}  7|  7{  7z  7y 7x 7w 7v 7u 7t 7s 7r  7q  7p 7o 7n 7m 7l 7k 7j 7i  7h 7g  7f  7e  7d  7c  7b 7a 7` 7_ 7^ 7] 7\ 7[  7Z 27Y 17X 07W /7V .7U -7T ,7S +7R *7Q )7P (7O '7N &7M %7L $7K #7J "7I !7H  7G 7F 7E 7D 7C 7B 7A 7@ 7? 7> 7= 7< 7; 7: 79 78 77 76 75  74  73  72  71  70 7/ 7. 7- 7, 7+ 7* 7)  7( 7' 7&  7%  7$  7#  7"  7! 7 7 7 7 7 7 7  7  7  7  7 7 7 7 7 7 7 7  7 7 7 7 7  7 7 7 7 7 7 7  7  7  7  6  6  6   6  6  6  6  6  6  6  6   6  6  6  6  6  6  6   6  6  6  6  6  6  6  6  6  6  6  6  6  6  6  6  6  6   6  6  6  6  6  6  6  6  6  6  6  6  6  6  6  6  6  6  6  6   6  6 6 6 6 6 6 6 6  6 6 6 6 6  6  6  6  6  6 6 6 6 6 6 6 6  6  6  6 6 6 6 6 6 6 6  6  6  6  6  6 6 6 6 6 6 6 6  6 6 6 6 6 6 6 6  6 6 6 6 6 6 6 6  6  6  6  6  6 6 6 6 6 6~ 6} 6|  6{  6z  6y  6x  6w  6v  6u *6t *6s *6r *6q * 6p * 6o * 6n * 6m * 6l *6k *6j *6i *6h *6g *6f *6e  *6d )"6c )!6b ) 6a )6` )6_ )6^ )6] )6\ )6[ )6Z )6Y )6X )6W )6V )6U )6T )6S )6R )6Q )6P )6O ) 6N ) 6M ) 6L ) 6K ) 6J )6I )6H )6G )6F )6E )6D )6C  )6B (6A (6@ (6? (6> (6= (6< (6; (6: (69 (68 (67 ( 66 ( 65 ( 64 ( 63 ( 62 (61 (60 (6/ (6. (6- (6, (6+  (6* '6) '6( '6' '6& '6% '6$ '6# '6" '6! '6 '6 '6 '6 '6 '6 '6 '6 ' 6 ' 6 ' 6 ' 6 ' 6 '6 '6 '6 '6 '6 '6 '6  '6 &)6 &(6 &'6 &&6 &%6 &$6  &"6 &!6 & 6 &6 &6 &5 &5 &5 &5 &5 &5 &5 &5 &5 &5 &5 &5 &5 &5 &5 &5 & 5 & 5 & 5 & 5 & 5 &5 &5 &5 &5 &5 &5 &5  &5 %5 %5 %5 %5 %5 %5 %5 %5 %5 %5 %5 % 5 % 5 % 5 % 5 % 5 %5 %5 %5 %5 %5 %5 %5  %5 $!5 $ 5 $5 $5 $5 $5 $5 $5 $5 $5 $5 $5 $5 $5 $5 $5 $5 $5 $5 $5 $ 5 $ 5 $ 5 $ 5 $ 5 $5 $5 $5 $5 $5 $5 $5  $5 #5 #5 #5 # 5 # 5 # 5 # 5 # 5 #5 #5 #5 #5 #5 #5 #5  #5 "%5 "$5 "#5 ""5 "!5 " 5 "5 "5 "5 "5 "5 "5 "5 "5 "5 "5 "5 "5 "5 "5 "5 "5 "5 "5 " 5 " 5 " 5 " 5~ " 5} "5| "5{ "5z "5y "5x "5w "5v  "5u !!5t ! 5s !5r !5q !5p !5o !5n !5m !5l !5k !5j !5i !5h !5g !5f !5e !5d !5c !5b !5a ! 5` ! 5_ ! 5^ ! 5] ! 5\ !5[ !5Z !5Y !5X !5W !5V !5U  !5T  5S  5R  5Q  5P  5O  5N  5M  5L  5K  5J  5I  5H  5G  5F  5E  5D  5C  5B  5A  5@  5?   5> (5= '5< &5; %5: $59 #58 "57 !56  55 54 53 52 51 50 5/ 5. 5- 5, 5+ 5* 5) 5( 5' 5& 5% 5$ 5#  5"  5!  5  5  5 5 5 5 5 5 5 5  5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5  5  5  5  5  4 4 4 4 4 4 4 4  4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4  4  4  4  4  4 4 4 4 4 4 4 4  4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4  4  4  4  4  4 4 4 4 4 4 4 4  4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4  4  4  4  4  4 4 4 4 4 4 4 4  4 4  4  4  4  4  4 4 4 4 4 4 4 4  4 4 4 4 4 4  4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4  4  4  4  4  4 4 4 4 4 4 4 4  4~ 4} 4| 4{ 4z  4y  4x  4w  4v  4u 4t 4s 4r 4q 4p 4o 4n  4m 4l 4k 4j 4i 4h 4g 4f 4e 4d 4c 4b 4a 4` 4_ 4^ 4] 4\  4[  4Z  4Y  4X  4W 4V 4U 4T 4S 4R 4Q 4P  4O "4N !4M  4L 4K 4J 4I 4H 4G 4F 4E 4D 4C 4B 4A 4@ 4? 4> 4= 4< 4; 4:  49  48  47  46  45 44 43 42 41 40 4/ 4.  4- 4, 4+ 4* 4) 4( 4' 4& 4% 4$ 4# 4" 4! 4 4 4 4  4  4  4  4  4 4 4 4 4 4 4 4  4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4  3  3  3  3  3 3 3 3 3 3 3 3  3 3 3 3 3 3 3 3 3  3  3  3  3  3 3 3 3 3 3 3 3  3 3 3 3  3  3  3  3  3 3 3 3 3 3 3 3  3 3 3 3 3 3 3 3 3 3  3  3  3  3  3 3 3 3 3 3 3 3  3 #3 "3 !3  3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3  3  3  3  3  3 3 3 3 3 3 3 3  3 3 3 3 3 3 3 3 3 3  3  3  3  3  3 3 3 3 3 3 3 3  3  3~  3}  3|  3{  3z  3y  3x  3w  3v  3u  3t  3s  3r  3q  3p  3o  3n  3m  3l  3k  3j  3i  3h  3g  3f  3e  3d   3c  3b  3a  3`  3_  3^  3]  3\  3[  3Z  3Y  3X  3W  3V  3U  3T  3S  3R  3Q  3P  3O  3N  3M  3L  3K   3J  3I  3H  3G  3F  3E  3D  3C  3B  3A  3@  3?  3>  3=  3<  3;  3:  39  38  37   36  35  34  33  32  31  30  3/  3.  3-  3,  3+  3*  3)  3(  3'  3&  3%  3$  3#  3"  3!   3  #3  "3  !3  3  3  3  3  3  3  3  3  3  3  3  3  3  3  3  3  3  3  3  3  3  3  3  3  3  3  3  3  3  2  2   2 2 2 2 2 2 2 2 2 2  2  2  2  2  2 2 2 2 2 2 2 2  2 2 2 2 2 2 2 2 2  2  2  2  2  2 2 2 2 2 2 2 2  2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2  2  2  2  2  2 2 2 2 2 2 2 2  2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2  2  2  2  2  2 2 2 2 2 2 2 2  2 2 2 2 2 2 2 2 2  2  2  2  2  2 2 2 2 2 2 2 2  2 2 2 2 2 2 2~ 2} 2| 2{ 2z 2y 2x 2w  2v  2u  2t  2s  2r 2q 2p 2o 2n 2m 2l 2k  2j  2i  2h  2g  2f  2e 2d 2c 2b 2a 2` 2_ 2^  2]  2\  2[  2Z  2Y  2X  2W  2V  2U  2T   2S   2R   2Q   2P   2O  2N  2M  2L  2K  2J  2I  2H  2G  2F  2E   2D  2C  2B  2A  2@  2?  2>  2=  2<  2;  2:  29  28  27  26  25  24  23  22  21  20  2/  2.  2-  2,  2+  2*  2)  2(  2'  2&  2%   2$ 2# 2" 2! 2  2  2  2  2  2 2 2 2 2 2 2 2  2  2  2 2 2 2 2 2 2 2  2 2  2  2  2  2  2 2 2 2 1 1 1 1  1 1  1  1  1  1  1 1 1 1 1 1 1 1  1 1 1 1 1  1  1  1  1  1 1 1 1 1 1 1 1  1 1 1  1  1  1  1  1 1 1 1 1 1 1 1  1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1  1  1  1  1  1 1 1 1 1 1 1 1  1  1  1  1  1  1  1  1  1  1   1   1   1   1   1  1  1  1  1  1  1  1  1  1  1  1  1  1  1  1  1  1  1  1  1  1  1  1  1  1  1  1  1  1  1  1  1  1  1  1  1  1  1   1  /1  .1  -1~  ,1}  +1|  *1{  )1z  (1y  '1x  &1w  %1v  $1u  #1t  "1s  !1r  1q  1p  1o  1n  1m  1l  1k  1j  1i  1h  1g  1f  1e  1d  1c  1b  1a  1`  1_  1^  1]  1\  1[  1Z  1Y  1X  1W  1V  1U  1T  1S   1R  $1Q  #1P  "1O  !1N  1M  1L  1K  1J  1I  1H  1G  1F  1E  1D  1C  1B  1A  1@  1?  1>  1=  1<  1;  1:  19  18  17  16  15  14  13  12  11  10  1/   1.  '1-  &1,  %1+  $1*  #1)  "1(  !1'  1&  1%  1$  1#  1"  1!  1  1  1  1  1  1  1  1  1  1  1  1  1  1  1  1  1  1  1  1  1  1  1  1  1   1  &1  %1  $1  #1  "1  !1  1  0  0  0  0  0  0  0  0  0  0  0  0  0  0  0  0  0  0  0  0  0  0  0  0  0  0  0  0  0  0   0 0 0 0 0 0 @: ;}qeYMB6*~~~~~~~~~~~~v~j~^~S~G~;~/~#~~ ~}}}}}}}}}}}|}p}d}X}L}@}4}(}}}||||||||||||t|h|]|Q|E|9|-|!|| {{{{{{{{{{{{y{m{a{U{I{={1{%{{ {zzzzzzzzzzz~zszgz[zOzCz7z+zzzyyyyyyyyyyyywyky_yTyHyv2v&vvvuuuuuuuuuuuutuhu\uPuDu8u,u uuttttttttttttytmtatUtIt=t1t%tttsssssssssss~srsfsZsNsBs6s*sssrrrrrrrrrrrrvrjr^rRrFr:r.r"rr qqqqqqqqqqqqzqnqbqVqJq>q2q&qqqppppppppppppspgp[pOpCp7p+pppooooooooooooxolo`oToHoZ2Z&ZZZYYYYYYYYYYY~YrYfYZYNYBY6Y*YYYXXXXXXXXXXXXwXkX_XSXGX;X/X#XX WWWWWWWWWWWW{WoWcWWWKW?W3W'WWWVVVVVVVVVVVVtVhV\VPVDV8V,V VV UUUUUUUUUUUUyUmUaUUUIU=U1U%UU UTTTTTTTTTTT~TrTfTZTOTCT7T+TTTSSSSSSSSSSSSxSlSaSUSIS=S1S%SS SRRRRRRRRRRRRsRgR[RORCR7R+RRRQQQQQQQQQQQQxQlQ`QTQHQH1H$HH GGGGGGGGGGG{GnGaGTGGG:G-G GGFFFFFFFFFFFFxFlF`FTFIF=F1F%FF FEEEEEEEEEEEEsEgE[EPEDE8E,E EE DDDDDDDDDDDDxDkD^DQDED8D+DDDCCCCCCCCCCCwCjC]CQCDC7C*CCCBBBBBBBBBBBtBhB[BNBBB5B(BBBAAAAAAAAAAAsAfAYALA?A2A%AA @@@@@@@@@@@}@p@c@V@I@<@/@"@@???????????z?m?`?S?G?:?-? ??>>>>>>>>>>>x>k>^>Q>D>7>*>>>===========u=h=[=N=A=4='== =<<<<<<<<<<525&55544444444444~4r4f4Z4O4C474+444333333333333w3k3_3S3G3;3/3#33 222222222222|2p2d2X2L2@242(222111111111111t1i1]1Q1E191-1!11 000000000000y0m0a0V0J0>020&000///////////~/r/f/Z/N/B/6/*///............w.k._.S.G.;./.#.. ------------{-p-d-X-L-@-4-(---,,,,,,,,,,,,t,h,\,P,D,8,,, ,,++++++++++++y+m+a+U+I+=+1+%++ +***********~*r*f*Z*N*B*6*****))))))))))))v)k)_)S)G);)/)#)) (((((((((((({(o(c(W(K(?(3('(((''''''''''''t'h'\'P'D'8',' ''&&&&&&&&&&&&y&m&a&U&I&=&1&%&& &%%%%%%%%%%%~%r%f%Z%N%B%6%*%%%$$$$$$$$$$$$v$j$^$R$F$:$.$"$$ ############{#o#c#W#K#?#3#'###""""""""""""s"g"["P"D"8"," ""!!!!!!!!!!!!x!l!`!T!H!2&sg[OC7+wk_SG;/$ |pdXL@4(ui]QE9-! ymaUI>2&~rfZNB6*wk_SG; C" C! C  C  C  C  C  C C C C C C C C  C C C C C C C C C C C C C C C C  C  C  C  C  B B B B B B B B  B B B B B B B B B B B B B B B B  B  B  B  B  B B B B B B B B  B "B !B  B B B B B B B B B B B B B B B B B B B  B  B  B  B  B B B B B B B B  B #B "B !B  B B B B B B B B B B B B B B B B B B B  B  B  B  B  B B B B B B B B  B B B B B B B B B B B B B B B B B  B  B  B  B  B B B B~ B} B| B{ Bz  By Bx Bw Bv Bu Bt Bs Br Bq Bp Bo Bn Bm Bl Bk Bj Bi Bh Bg  Bf  Be  Bd  Bc  Bb Ba B` B_ B^ B] B\ B[  BZ BY BX BW BV BU BT BS BR BQ BP BO BN BM BL BK BJ BI  BH  BG  BF  BE  BD BC BB BA B@ B? B> B=  B< B; B: B9 B8 B7 B6 B5 B4 B3 B2 B1 B0 B/ B. B- B,  B+  B*  B)  B(  B' B& B% B$ B# B" B! B  B B B B B B B B B B B B  B  B  B  B  B B B B B B B B  B B B B B B B B A A A A A A A A  A  A  A  A  A A A A A A A A  A !A  A A A A A A A A A A A A A A A A A A A  A  A  A  A  A A A A A A A A  A !A  A A A A A A A A A A A A A A A A A A A  A  A  A  A  A A A A A A A A  A #A "A !A  A A A A A A A A A A A A A A A A A A A  A  A  A  A  A A A A A A A A  A  A  A  A  A  A  A  A  A~  A}  A|  A{  Az  Ay  Ax  Aw  Av  Au  At  As  Ar  Aq  Ap  Ao  An   Am  Al  Ak  Aj  Ai  Ah  Ag  Af  Ae  Ad  Ac  Ab  Aa  A`  A_  A^  A]  A\  A[  AZ  AY  AX  AW  AV  AU  AT  AS  AR   AQ  AP  AO  AN  AM  AL  AK  AJ  AI  AH  AG  AF  AE  AD  AC  AB  AA  A@  A?  A>  A=  A<  A;  A:  A9  A8  A7  A6  A5  A4  A3   A2  A1  A0  A/  A.  A-  A,  A+  A*  A)  A(  A'  A&  A%  A$  A#  A"  A!  A  A  A  A  A  A  A  A  A  A  A  A  A  A   A  A  A  A  A  A  A  A  A  A  A  A  A  A  A  A  A  A   A $@ #@ "@ !@  @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ @  @  @  @  @  @ @ @ @ @ @ @ @  @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ @  @  @  @  @  @ @ @ @ @ @ @ @  @ #@ "@ !@  @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ @  @  @  @  @  @ @ @ @ @ @ @ @  @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ @  @  @  @  @  @ @ @ @ @ @ @ @  @ @ @ @ @ @ @ @ @ @~ @} @| @{ @z @y  @x  @w  @v  @u  @t @s @r @q @p @o @n @m  @l #@k "@j !@i  @h @g @f @e @d @c @b @a @` @_ @^ @] @\ @[ @Z @Y @X @W @V  @U  @T  @S  @R  @Q @P @O @N @M @L @K @J  @I @H @G @F @E @D @C @B @A @@  @?  @>  @=  @<  @; @: @9 @8 @7 @6 @5 @4  @3  !@2   @1  @0  @/  @.  @-  @,  @+  @*  @)  @(  @'  @&  @%  @$  @#  @"  @!  @  @   @   @   @   @   @  @  @  @  @  @  @  @  @ @ @ @ @ @  @  @ @ @ @ @ @ @ @  @ @  @  @  ?  ?  ? ? ? ? ? ? ? ?  ? ? ? ? ? ? ? ?  ?  ?  ?  ?  ? ? ? ? ? ? ? ?  ?  ?  ? ? ? ? ? ? ? ?  ? ? ? ? ? ? ? ? ?  ?  ?  ?  ?  ? ? ? ? ? ? ? ?  ? ? ?  ?  ?  ?  ?  ? ? ? ? ? ? ? ?  ?  ?  ?  ?  ? ? ? ? ? ? ? ?  ? ? ? ? ? ? ?  ?  ?  ? ? ? ? ? ? ? ?  ?  ?  ?  ?  ?  ? ? ? ? ? ? ? ?  ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ?~  ?}  ?|  ?{  ?z  ?y ?x ?w ?v ?u ?t ?s ?r  ?q ?p ?o ?n ?m ?l ?k ?j  ?i  ?h ?g ?f ?e ?d ?c ?b ?a  ?` ?_ ?^ ?] ?\ ?[ ?Z ?Y ?X ?W ?V ?U ?T ?S  ?R  ?Q  ?P  ?O  ?N ?M ?L ?K ?J ?I ?H ?G  ?F ?E ?D ?C ?B ?A ?@ ?? ?>  ?=  ?<  ?;  ?:  ?9 ?8 ?7 ?6 ?5 ?4 ?3 ?2  ?1 ?0 ?/  ?. ?- ?,  ?+ ?* ?) ?( ?' ?&  ?%  ?$  ?#  ?"  ?! ? ? ? ? ? ? ?  ? ? ?  ? ? ? ? ? ? ? ?  ? ? ? ? ? ? ? ?  ? ? ? ? ? ?  ? > > > >  > ~> ~> ~> ~> ~>  ~> }> }> }> }>  }> |> |> |> |> |> |> |>  |> {> {> {>  {> z > z> z> z> z> z> z> z>  z> y> y> y> y> y> y> y>  y> x> x> x> x> x> x>  x> w> w> w> w> w> w> w> w> w> w> w> w> w> w> w> w> w> w> w> w> w> w> w> w> w> w> w> w> w> w> w> w> w> w> w> w> w> w> w> w> w> w> w> w> w> w> w> w> w> w> w~> w}> w|> w{> wz> wy> wx> ww> wv> wu> wt> ws> wr> wq> wp> wo> wn> wm> wl> wk> wj> wi> wh> wg> wf> we> wd> wc>~ wb>} wa>| w`>{ w_>z w^>y w]>x w\>w w[>v wZ>u wY>t wX>s wW>r wV>q wU>p wT>o wS>n wR>m wQ>l wP>k wO>j wN>i wM>h wL>g wK>f wJ>e wI>d wH>c wG>b wF>a wE>` wD>_ wC>^ wB>] wA>\ w@>[ w?>Z w>>Y w=>X w<>W w;>V w:>U w9>T w8>S w7>R w6>Q w5>P w4>O w3>N w2>M w1>L w0>K w/>J w.>I w->H w,>G w+>F w*>E w)>D w(>C w'>B w&>A w%>@ w$>? w#>> w">= w!>< w >; w>: w>9 w>8 w>7 w>6 w>5 w>4 w>3 w>2 w>1 w>0 w>/ w>. w>- w>, w>+ w>* w>) w >( w >' w >& w >% w >$ w># w>" w>! w> w> w> w>  w> v> v> v> v> v> v> v> v> v> v> v> v> v> v> v> v> v > v > v > v > v > v> v> v> v> v> v> v>  v= u=  u= t= t= t= t= t= t= t = t = t = t = t = t= t= t= t= t= t= t=  t= s= s= s= s= s= s = s = s = s = s = s= s= s= s= s= s= s=  s= r= r= r= r= r= r= r=  r= q = q= q= q= q= q= q= q=  q= p = p = p= p= p= p= p= p= p=  p= o = o = o= o= o= o= o= o= o=  o= n= n= n= n= n= n=  n= m= m= m= m= m= m= m= m= m= m= m= m= m= m= m= m= m= m= m = m = m = m = m = m= m= m= m= m= m= m=  m= l = l = l = l = l = l= l= l= l= l= l= l=  l= k+= k*=~ k)=} k(=| k'={ k&=z k%=y k$=x k#=w k"=v k!=u k =t k=s k=r k=q k=p k=o k=n k=m k=l k=k k=j k=i k=h k=g k=f k=e k=d k=c k=b k =a k =` k =_ k =^ k =] k=\ k=[ k=Z k=Y k=X k=W k=V  k=U j0=T j/=S j.=R j-=Q j,=P j+=O j*=N j)=M j(=L j'=K j&=J j%=I j$=H j#=G j"=F j!=E j =D j=C j=B j=A j=@ j=? j=> j== j=< j=; j=: j=9 j=8 j=7 j=6 j=5 j=4 j=3 j=2 j =1 j =0 j =/ j =. j =- j=, j=+ j=* j=) j=( j=' j=&  j=% i-=$ i,=# i+=" i*=! i)= i(= i'= i&= i%= i$= i#= i"= i!= i = i= i= i= i= i= i= i= i= i= i= i= i= i= i= i= i= i= i= i = i = i = i = i = i< i< i< i< i< i< i<  i< h#< h"< h!< h < h< h< h< h< h< h< h< h< h< h< h< h< h< h< h< h< h< h< h < h < h < h < h < h< h< h< h< h< h< h<  h< g< g< g< g< g< g< g< g< g< g < g < g < g < g < g< g< g< g< g< g< g<  g< f< f< f< f< f< f< f< f< f< f< f< f< f< f< f< f < f < f < f < f < f< f< f< f< f< f< f<  f< e< e< e< e< e< e< e<  e< d< d< d< d<  d< c < c< c< c< c< c< c< c<  c< b < b< b< b< b< b< b< b<  b< a < a < a < a < a< a<~ a<} a<| a<{ a \ <= \<< \<; \<: \<9 \<8 \<7 \<6  \<5 [<4 [<3 [<2 [ <1 [ <0 [ ;H N=;G N<;F N;;E N:;D N9;C N8;B N7;A N6;@ N5;? N4;> N3;= N2;< N1;; N0;: N/;9 N.;8 N-;7 N,;6 N+;5 N*;4 N);3 N(;2 N';1 N&;0 N%;/ N$;. N#;- N";, N!;+ N ;* N;) N;( N;' N;& N;% N;$ N;# N;" N;! N; N; N; N; N; N; N; N; N; N ; N ; N ; N ; N ; N; N; N; N; N; N; N;  N; M; M; M; M; M; M; M; M ; M ; M ; M ; M : M: M: M: M: M: M: M:  M: L : L : L : L : L: L: L: L: L: L: L:  L: K : K : K: K: K: K: K: K: K:  K: J: J: J: J: J: J: J: J: J: J: J : J : J : J : J : J: J: J: J: J: J: J:  J: I: I: I: I: I: I: I: I: I: I: I: I: I: I: I: I : I : I : I : I : I: I: I: I: I: I: I:  I: H: H: H: H: H: H: H: H : H : H : H : H : H: H: H: H: H: H: H:  H: G: G: G: G: G: G: G: G: G: G: G: G : G : G : G : G : G: G: G: G: G: G: G:  G: F: F: F: F:~  F:} E$:| E#:{ E":z E!:y E :x E:w E:v E:u E:t E:s E:r E:q E:p E:o E:n E:m E:l E:k E:j E:i E:h E:g E:f E :e E :d E :c E :b E :a E:` E:_ E:^ E:] E:\ E:[ E:Z  E:Y D#:X D":W D!:V D :U D:T D:S D:R D:Q D:P D:O D:N D:M D:L D:K D:J D:I D:H D:G D:F D:E D:D D:C D :B D :A D :@ D :? D :> D:= D:< D:; D:: D:9 D:8 D:7  D:6 C:5 C:4 C:3 C:2 C:1 C:0  C:/ B:. B:- B:, B:+ B:* B:) B:( B :' B :& B :% B :$ B :# B:" B:! B: B: B: B: B:  B: A : A : A : A : A : A: A: A: A: A: A: A:  A: @ : C# 2p}qeYMA5)~~~~~~~~~~~~u~i~]~Q~E~9~.~"~~ }}}}}}}}}}}}z}n}b}V}J}>}2}&}}}||||||||||||s|g|[|O|C|7|+|||{{{{{{{{{{{{w{k{`{T{H{<{0{${{ {zzzzzzzzzzz|zpzdzXzLz@z4z(zzzyyyyyyyyyyyyyuyjy_yTyIy>y3y(yyyxxxxxxxxxxxxtxhx\xPxDx8x,x xxwwwwwwwwwwwwywmwawUwIw=w1w%ww wvvvvvvvvvvv~vrvfvZvNvBv6v+vvvuuuuuuuuuuuuwuku_uSuGup2p&pppooooooooooooxomoboWoLoAo6o+o oo nnnnnnnnnnnn}nqnenYnMnAn5n)nnnmmmmmmmmmmmmwmkm_mSmGm;m/m#mm llllllllllll|lpldlXlLl@l4l(lllkkkkkkkkkkkkvkjk^kRkFk:k.k"kk jjjjjjjjjjjj{jojcjWjKjAj6j+j jj iiiiiiiiiiiii{ipieiZiOiDi9i.i#ii ihhhhhhhhhhhhthhh\hPhDh8h,h hhggggggggggggygmgagUgIg=g1g%gg gfffffffffff~frfgf[fOfCf7f+fffeeeeeeeeeeeeweke_eSeGe;e/e#ee eddddddddddd|dpdedYdMdAd5d)dddccccccccccccucic]cQcEc:c.c"cc bbbbbbbbbbbbzbnbbbVbJb>b3b'bbbaaaaaaaaaaaasaga[aOaCa8a,a aa````````````x`l```T`H`<`0`$`` `___________}_q_e_Y_M_A_5_)___^^^^^^^^^^^^w^k^_^S^G^;^/^#^^ ]]]]]]]]]]]]|]p]d]X]L]@]4](]]]\\\\\\\\\\\\t\h\\\P\D\8\,\ \\ [[[[[[[[[[[[z[n[b[V[J[>[2[&[[[ZZZZZZZZZZZZsZgZ\ZPZDZ8Z,Z ZZ YYYYYYYYYYYYyYmYaYUYIY=Y1Y%YY YXXXXXXXXXXXXsXgX[XOXCX7X+XXXWWWWWWWWWWWWxWlW`WTWHWR2R&RRRQQQQQQQQQQQ~QrQfQZQNQBQ7Q+QQQPPPPPPPPPPPPwPkP_PSPGP;P/P#PP POOOOOOOOOOO|OpOdOXOLO@O4O(OOONNNNNNNNNNNNuNiN]NQNEN9N-N"NN MMMMMMMMMMMMzMnMbMVMJM>M3M'MMMLLLLLLLLLLLLsLgL[LOLCL7L+LLLKKKKKKKKKKKKxKlK`KTKIK=K1K%KK KJJJJJJJJJJJ~JrJfJZJNJBJ6J*JJJIIIIIIIIIIIIwIkI_ISIGI;I/I#II HHHHHHHHHHHH{HoHcHWHKH?H3H'HHHGGGGGGGGGGGGtGhG\GPGDG8G,G GGFFFFFFFFFFFFzFnFbFVFJF>F2F&FFFEEEEEEEEEEE~ErEfEZENEBE6E+EEEDDDDDDDDDDDDwDkD_DSDGD;D/D#DD CCCCCCCCCCCC|CpCdCXCLC@C4C(CCCBBBBBBBBBBBBuBiB]BQBEB9B-B!BB AAAAAAAAAAAAyAmAaAVAJA>A2A&AAA@@@@@@@@@@@~@r@f@Z@N@B@6@*@@@????????????w?k?_?S?G?;?/?#?? >>>>>>>>>>>>|>p>d>X>L>A>5>)>>>============v=j=^=R=F=:=.="== <<<<<<<<<<<<{323&333222222222222s2g2\2P2D282,2 22111111111111y1m1a1U1I1=111%11 100000000000~0r0f0[0O0C070+000////////////w/k/_/S/G/;/0/$// /...........|.p.d.X.L.@.4.(...-------------x-m-b-W-L-A-5-)---,,,,,,,,,,,,u,i,],Q,E,9,-,!,, ++++++++++++z+n+b+V+J+>+2+&+++***********~*r*f*[*O*C*7*+***))))))))))))w)k)_)S)G);)/)#)) ((((((((((((|(p(d(X(L(@(4(((((''''''''''''u'i']'Q'E'9'-'!'' &&&&&&&&&&&&y&m&a&U&I&=&1&%&&&%%%%%%%%%%%~%r%f%Z%N%B%6%*%%%$$$$$$$$$$$$w$k$_$S$G$;$/$#$$ ############{#p#d#X#L#@#4#(###""""""""""""t"h"\"P"D"9"-"!"" !!!!!!!!!!!!y!m!a!U!I!=!1!%!!! ~ r f Z N B 6 *   wk_SG;0$ |pdXL@4(ui]QE9-! znbVJ>2&sg[OC7+xl`TH<0$ }qeYMA5)vj^RF:." {ocWK?3'ti]QE9-! ymaUI=1% ~rfZNB6*vj^RF:.# |p ,LU ,LT ,LS ,LR ,LQ  ,LP , LO , LN ,LM ,LL ,LK ,LJ ,LI ,LH ,LG  ,LF ,(LE ,'LD ,&LC ,%LB ,$LA ,#L@ ,"L? ,!L> , L= ,L< ,L; ,L: ,L9 ,L8 ,L7 ,L6 ,L5 ,L4 ,L3 ,L2 ,L1 ,L0 ,L/ ,L. ,L- ,L, ,L+ , L* , L) , L( , L' , L& ,L% ,L$ ,L# ,L" ,L! ,L ,L  ,L ,L ,L ,L ,L ,L ,L ,L ,L ,L ,L ,L ,L ,L ,L ,L ,L ,L , L , L , L , L , L ,L ,L ,L ,L ,L ,L ,L  ,L ,K , K , K , K , K , K ,K ,K ,K ,K ,K ,K ,K  ,K ,K ,K ,K ,K ,K , K , K , K , K , K ,K ,K ,K ,K ,K ,K ,K  ,K ,K ,K , K , K , K , K , K ,K ,K ,K ,K ,K ,K ,K  ,K ,K ,K ,K ,K ,K ,K ,K ,K ,K ,K , K , K , K , K , K ,K ,K ,K ,K ,K ,K ,K  ,K ,K ,K ,K ,K ,K ,K ,K ,K ,K ,K ,K ,K ,K ,K , K , K , K , K , K ,K ,K ,K ,K ,K ,K ,K  ,K ,K ,K ,K ,K ,K ,K ,K ,K , K , K , K , K , K ,K ,K ,K ,K ,K ,K ,K  ,K ,K ,K ,K ,K ,K ,K ,K ,K , K , K , K , K~ , K} ,K| ,K{ ,Kz ,Ky ,Kx ,Kw ,Kv  ,Ku ,Kt ,Ks ,Kr ,Kq ,Kp ,Ko ,Kn ,Km ,Kl , Kk , Kj , Ki , Kh , Kg ,Kf ,Ke ,Kd ,Kc ,Kb ,Ka ,K`  ,K_ , K^ , K] , K\ , K[ , KZ , KY , KX , KW , KV , KU , KT , KS , KR , KQ , KP , KO , KN , KM , KL , KK , KJ , KI , KH , KG , KF , KE  , KD , KC , KB , KA , K@ , K? , K> , K= , K< , K; , K: , K9 , K8 , K7 , K6 , K5 , K4  , K3 , K2 , K1 , K0 , K/ , K. , K- , K, , K+ , K* , K) , K( , K' , K& , K% , K$ , K# , K" , K! , K , K , K , K  , K , K , K , K , K , K , K , K , K , K , K , K , K , K , K , K , K , K , K , K , K , K , K , K , K  , K , K , K , K , J , J , J , J , J , J , J , J , J , J , J , J , J , J , J , J , J , J , J , J , J , J  , J ,J ,J ,J ,J ,J ,J ,J ,J ,J , J , J , J , J , J ,J ,J ,J ,J ,J ,J ,J  ,J ,"J ,!J , J ,J ,J ,J ,J ,J ,J ,J ,J ,J ,J ,J ,J ,J ,J ,J ,J ,J ,J , J , J , J , J , J ,J ,J ,J ,J ,J ,J ,J  ,J ,J ,J ,J ,J ,J ,J ,J ,J ,J ,J ,J ,J ,J ,J ,J ,J ,J , J , J , J , J , J ,J ,J ,J ,J ,J ,J ,J  ,J ,J ,J ,J ,J ,J ,J ,J ,J ,J ,J ,J ,J ,J ,J ,J ,J ,J ,J , J , J , J~ , J} , J| ,J{ ,Jz ,Jy ,Jx ,Jw ,Jv ,Ju  ,Jt ,Js ,Jr ,Jq ,Jp ,Jo ,Jn ,Jm ,Jl ,Jk ,Jj ,Ji ,Jh ,Jg ,Jf ,Je ,Jd ,Jc ,Jb , Ja , J` , J_ , J^ , J] ,J\ ,J[ ,JZ ,JY ,JX ,JW ,JV  ,JU ,JT ,JS ,JR ,JQ ,JP ,JO ,JN ,JM ,JL ,JK ,JJ ,JI , JH , JG , JF , JE , JD ,JC ,JB ,JA ,J@ ,J? ,J> ,J=  ,J< ,%J; ,$J: ,#J9 ,"J8 ,!J7 , J6 ,J5 ,J4 ,J3 ,J2 ,J1 ,J0 ,J/ ,J. ,J- ,J, ,J+ ,J* ,J) ,J( ,J' ,J& ,J% ,J$ , J# , J" , J! , J , J ,J ,J ,J ,J ,J ,J ,J  ,J  ,J  ,J  ,J  ,J  ,J  ,J  , J  , J  , J  , J  , J  ,J  ,J  ,J  ,J  ,J  ,J  ,J  ,J "BJ "BJ "BJ "BJ "BI "BI "BI "BI "BI "BI "BI "B I "B I "B I "B I "B I "BI "BI "BI "BI "BI "BI "BI  "BI "AI "AI "AI "AI "AI "AI "AI "AI "AI "AI "AI "AI "A I "A I "A I "A I "A I "AI "AI "AI "AI "AI "AI "AI  "AI "@ I "@ I "@ I "@ I "@I "@I "@I "@I "@I "@I "@I  "@I "?I "?I "?I "?I "?I "?I "? I "? I "? I "? I "? I "?I "?I "?I "?I "?I "?I "?I  "?I "> I "> I "> I "> I ">I ">I ">I ">I ">I ">I ">I  ">I "= I "= I "= I "=I "=I "=I "=I "=I "=I "=I  "=I "<I "<I "<I "<I "<I "<I "<I "<I "<I "< I "< I "< I "< I "< I "<I "<I "<I "<I "<I "<I "<I  " "7I= "7I< "7I; "7I: "7I9 "7I8 "7I7  "7I6 "6I5 "6I4 "6I3 "6I2 "6 I1 "6 I0 "6 I/ "6 I. "6 I- "6I, "6I+ "6I* "6I) "6I( "6I' "6I&  "6I% "5 I$ "5 I# "5 I" "5 I! "5I "5I "5I "5I "5I "5I "5I  "5I "4I "4I "4 I "4 I "4 I "4 I "4 I "4I "4I "4I "4I "4I "4I "4I  "4I "3I "3I "3I "3I "3I "3I "3I "3I "3I "3I "3 H "3 H "3 H "3 H "3 H "3H "3H "3H "3H "3H "3H "3H  "3H "2 H "2 H "2 H "2H "2H "2H "2H "2H "2H "2H  "2H "1H "1H "1H "1H "1H "1H "1H "1H "1H "1H "1H "1H "1H "1 H "1 H "1 H "1 H "1 H "1H "1H "1H "1H "1H "1H "1H  "1H "0H "0H "0H "0H "0H "0H "0H "0H "0H "0 H "0 H "0 H "0 H "0 H "0H "0H "0H "0H "0H "0H "0H  "0H "/H "/H "/ H "/ H "/ H "/ H "/ H "/H "/H "/H "/H "/H "/H "/H  "/H ". H ". H ". H ". H ". H ".H ".H ".H ".H ".H ".H ".H  ".H "-H "-H "-H "-H "-H "-H "-H "-H "-H "-H "-H "-H "- H "- H "- H "- H "- H "-H "-H "-H "-H "-H "-H "-H  "-H ",H ",H ",H ",H ",H~ ",H} ",H| ",H{ ",Hz ",Hy ",Hx ",Hw ",Hv ",Hu ",Ht ", Hs ", Hr ", Hq ", Hp ", Ho ",Hn ",Hm ",Hl ",Hk ",Hj ",Hi ",Hh  ",Hg "+Hf "+He "+Hd "+Hc "+Hb "+Ha "+H` "+H_ "+H^ "+H] "+H\ "+H[ "+HZ "+HY "+HX "+ HW "+ HV "+ HU "+ HT "+ HS "+HR "+HQ "+HP "+HO "+HN "+HM "+HL  "+HK "*HJ "*HI "*HH "*HG "*HF "*HE "*HD "*HC "*HB "*HA "*H@ "*H? "* H> "* H= "* H< "* H; "* H: "*H9 "*H8 "*H7 "*H6 "*H5 "*H4 "*H3  "*H2 ")H1 ")H0 ")H/ ")H. ")H- ")H, ")H+ ")H* ")H) ")H( ")H' ")H& ")H% ")H$ ")H# ")H" ") H! ") H ") H ") H ") H ")H ")H ")H ")H ")H ")H ")H  ")H "(H "(H "(H "(H "(H "(H "(H "(H "(H "(H "(H "(H "(H "(H "(H "(H "(H "(H "( H "( H "( H "( G "( G "(G "(G "(G "(G "(G "(G "(G  "(G "'G "'G "'G "'G "'G "'G "'G  "'G "&G "&G "&G "&G "&G "&G "&G "&G "&G "& G "& G "& G "& G "& G "&G "&G "&G "&G "&G "&G "&G  "&G "%&G "%%G "%$G "%#G "%"G "%!G "% G "%G "%G "%G "%G "%G "%G "%G "%G "%G "%G "%G "%G "%G "%G "%G "%G "%G "%G "% G "% G "% G "% G "% G "%G "%G "%G "%G "%G "%G "%G  "%G "$G "$G "$G "$G "$G "$G "$G "$G "$G "$ G "$ G "$ G "$ G "$ G "$G "$G "$G "$G "$G "$G "$G  "$G "# G "# G "#G "#G "#G "#G "#G "#G "#G  "#G ""G ""G ""G ""G "" G "" G "" G "" G "" G ""G ""G ""G ""G ""G ""G ""G  ""G "!G "!G "!G~ "!G} "!G| "!G{ "!Gz "!Gy "!Gx "!Gw "!Gv "! Gu "! Gt "! Gs "! Gr "! Gq "!Gp "!Go "!Gn "!Gm "!Gl "!Gk "!Gj  "!Gi " Gh " Gg " Gf " Ge " Gd " Gc " Gb " Ga " G` " G_ " G^ " G] " G\ " G[ " GZ " GY " GX " GW " GV  " GU " GT "GS "GR "GQ "GP "GO "GN "GM  "GL "!GK " GJ "GI "GH "GG "GF "GE "GD "GC "GB "GA "G@ "G? "G> "G= "G< "G; "G: "G9 "G8 " G7 " G6 " G5 " G4 " G3 "G2 "G1 "G0 "G/ "G. "G- "G,  "G+ "G* "G) "G( "G' "G& "G% "G$ "G# "G" "G! "G " G " G " G " G " G "G "G "G "G "G "G "G  "G "G "G "G "G "G "G "G "G "G "G "G "G "G "G "G "G " G " G " G " F " F "F "F "F "F "F "F "F  "F " F " F " F " F " F "F "F "F "F "F "F "F  "F "F "F "F "F "F "F "F "F " F " F " F " F " F "F "F "F "F "F "F "F  "F " F " F " F " F "F "F "F "F "F "F "F  "F "F "F "F "F "F "F "F "F "F "F " F " F " F " F " F "F "F "F "F "F "F "F  "F "F "F "F "F "F " F " F " F " F " F "F "F "F "F "F "F "F  "F "F "F "F "F "F "F "F "F "F "F "F "F " F " F " F " F " F "F "F "F "F "F "F "F  "F "F "F "F "F " F " F " F " F~ " F} "F| "F{ "Fz "Fy "Fx "Fw "Fv  "Fu "Ft "Fs "Fr "Fq "Fp  "Fo "Fn "Fm "Fl "Fk "Fj "Fi "Fh "Fg "Ff "Fe "Fd "Fc " Fb " Fa " F` " F_ " F^ "F] "F\ "F[ "FZ "FY "FX "FW  "FV "FU "FT "FS "FR "FQ "FP  "FO "FN " FM " FL " FK " FJ " FI "FH "FG "FF "FE "FD "FC "FB  "FA "F@ " F? " F> " F= " F< " F; "F: "F9 "F8 "F7 "F6 "F5 "F4  "F3 " F2 "F1 "F0 "F/ "F. "F- "F, "F+  "F* " F) "F( "F' "F& "F% "F$ "F# "F" "F! "F "F "F "F "F "F "F "F "F "F " F " F " F " F " F "F "F "F "F "F "F "F  "F " F " F " F " F " F " F " F " F " F " F " E " E " E " E " E " E " E " E " E " E " E  " E " E " E " E " E " E  " E " E " E " E " E " E " E " E " E " E " E " E " E " E " E " E  " E " "E " !E " E " E " E " E " E " E " E " E " E " E " E " E " E " E " E " E " E " E " E " E " E " E " E " E " E " E " E " E " E " E " E  " E " E " E " E " E " E " E " E " E " E " E " E " E " E " E " E " E " E " E " E " E  " E "E "E "E "E "E "E "E "E "E " E " E " E " E " E "E "E "E "E "E "E "E  "E "E "E "E "E "E "E "E "E "E "E "E "E " E " E " E " E " E "E "E~ "E} "E| "E{ "Ez "Ey  "Ex " Ew " Ev " Eu " Et " Es "Er "Eq "Ep "Eo "En "Em "El  "Ek "Ej "Ei "Eh "Eg "Ef "Ee "Ed "Ec "Eb "Ea "E` "E_ "E^ "E] "E\ "E[ "EZ " EY " EX " EW " EV " EU "ET "ES "ER "EQ "EP "EO "EN  "EM "EL "EK "EJ "EI "EH  "EG "EF "EE "ED "EC "EB "EA "E@ "E? "E> "E= "E< "E; "E: " E9 " E8 " E7 " E6 " E5 "E4 "E3 "E2 "E1 "E0 "E/ "E.  "E- "E, "E+ "E* "E) "E( "E' "E& "E% "E$ " E# " E" " E! " E " E "E "E "E "E "E "E "E  "E  "E  "E  "E  "E  "E  "E  "E  "E  "E  "E  "E  "E  "E  "E  "E  "E  "E  "E  " E  " E  " E  " E  " E  "D  "D  "D  "D  "D  "D  "D  "D D  D  D  D  D  D D D D D D D D  D  D  D  D  D  D D D D D D D D  D  D  D  D  D  D D D D D D D D  D D D D  D  D  D  D  D D D D D D D D  D D D D  D  D  D  D  D D D D D D D D  D  D  D  D D D D D D D D  D D D D D  D  D  D  D  D D D D D D D D  D  D  D  D  D   D   D   D   D   D  D  D  D  D  D  D  D  D  D  D  D  D  D~  D}  D|  D{  Dz  Dy  Dx  Dw  Dv   Du  Dt  Ds  Dr  Dq  Dp  Do  Dn  Dm  Dl   Dk  Dj  Di  Dh  Dg  Df  De  Dd  Dc  Db  Da  D`  D_  D^  D]  D\  D[  DZ  DY  DX   DW  DV  DU  DT  DS  DR  DQ  DP  DO  DN  DM  DL  DK  DJ  DI  DH  DG  DF   DE DD DC DB DA  D@  D?  D>  D=  D< D; D: D9 D8 D7 D6 D5  D4 D3 D2 D1 D0 D/ D. D- D, D+ D* D) D( D' D& D% D$  D#  D"  D!  D  D D D D D D D D  D  D  D  D  D D D D D D D D  D D D D D D D D  D  D  D  D  C C C C C C C C  C C C C  C  C  C  C  C C C C C C C C  C C C C C C C C C C  C  C  C  C  C C C C C C C C  C C C C C C C C C C C C C C  C  C  C  C  C C C C C C C C  C  C  C  C  C  C   C   C   C   C   C  C  C  C  C  C  C  C  C C C C C C C C C C C C C C C C C C C  C  C  C  C  C C C C C C C C  C !C  C C C C C C C~ C} C| C{ Cz Cy Cx Cw Cv Cu Ct Cs Cr  Cq  Cp  Co  Cn  Cm Cl Ck Cj Ci Ch Cg Cf  Ce Cd Cc Cb Ca C` C_ C^ C] C\ C[ CZ CY CX CW  CV  CU  CT  CS  CR CQ CP CO CN CM CL CK  CJ CI CH CG CF CE CD CC CB CA C@ C? C> C= C< C;  C:  C9  C8  C7  C6 C5 C4 C3 C2 C1 C0 C/  C. C- C, C+ C* C) C( C' C& C% ,LV  .h|pdXL@4(~~~~~~~~~~~~u~i~]~Q~E~9~-~!~~ }}}}}}}}}}}}y}m}b}V}J}>}2}&}}}|||||||||||~|r|f|[|O|C|7|+|||{{{{{{{{{{{{x{l{`{T{H{<{0{${{ {zzzzzzzzzzz|zpzdzXzLz@z4z(zzzyyyyyyyyyyyyuyiy]yQyEy9y-y!yy xxxxxxxxxxxxzxnxbxVxJx>x2x&xxxwwwwwwwwwww~wrwfwZwNwBw6w*wwwvvvvvvvvvvvvwvkv_vSvGv;v/v#vv uuuuuuuuuuuu{uoucuWuKu?u3u'uuuttttttttttttttht\tPtDt8t,t ttssssssssssssysmsasUsIs=s1s%ss srrrrrrrrrrr~rrrfrZrNrBr6r*rrrqqqqqqqqqqqqwqkq_qSqGq;q/q#qq pppppppppppp{popdpXpLp@p4p(pppooooooooooootoio]oQoEo9o-o!oo nnnnnnnnnnnnynmnanUnIn=n1n%nnnmmmmmmmmmmm~mrmfmZmNmCm7m+mmmllllllllllllxlll`lTlHl_2_&___^^^^^^^^^^^~^r^f^Z^N^B^6^*^^^]]]]]]]]]]]]w]k]_]S]G];]/]#]] \\\\\\\\\\\\{\o\c\W\K\?\3\'\\\[[[[[[[[[[[[[v[k[`[U[J[?[4[)[[[ZZZZZZZZZZZZwZkZ_ZSZGZ;Z/Z#ZZ ZYYYYYYYYYYY|YpYdYXYLY@Y4Y(YYYXXXXXXXXXXXXtXhX\XPXDX8X,X XXWWWWWWWWWWWWxWlW`WTWHWN2N&NNNMMMMMMMMMMMMsMgM[MOMCM7M+M MMLLLLLLLLLLLLxLlL`LTLHLD2D'DDDCCCCCCCCCCCCsCgC[COCCC7C+CCCBBBBBBBBBBBBxBlB`BTBHB?2?&???>>>>>>>>>>>>s>g>[>O>C>7>+>>>============w=k=_=S=G=;=/=#== =<<<<<<<<<<<|020&000///////////~/r/f/Z/N/B/6/*///............w.k._.S.G.;./.#.. ------------{-o-c-X-L-@-4-(---,,,,,,,,,,,,t,h,\,P,D,8,,, ,,++++++++++++y+m+a+U+I+=+2+&+++***********~*r*f*Z*N*B*6*****))))))))))))v)k)_)S)G);)/)#)) (((((((((((({(o(c(W(K(?(3('(((''''''''''''t'h'\'P'D'8',' '' &&&&&&&&&&&&y&m&a&U&I&=&1&%&& &%%%%%%%%%%%~%r%f%Z%N%B%6%*%%%$$$$$$$$$$$$v$j$^$R$F$:$.$"$$ ############z#n#c#W#K#?#3#'###""""""""""""s"g"["O"C"7"," ""!!!!!!!!!!!!x!l!`!T!H!=!1!%!! ! } q e Y M A 5 )   vj^RF:." {ocWK?3'sg\PD8, xl`TH=1% }qeYMA5*vj^RF:." }rg\QF;0%}qeYMA5)ui]QE9-! ymaVJ>2&~rfZNB6*wk_SG;/# {ocWK?4(th TU TU TU TU TU T U T U T U~ T U} T U| TU{ TUz TUy TUx TUw TUv TUu  TUt T%Us T$Ur T#Uq T"Up T!Uo T Un TUm TUl TUk TUj TUi TUh TUg TUf TUe TUd TUc TUb TUa TU` TU_ TU^ TU] TU\ T U[ T UZ T UY T UX T UW TUV TUU TUT TUS TUR TUQ TUP  TUO TUN TUM TUL TUK TUJ TUI TUH TUG TUF TUE TUD TUC TUB TUA TU@ TU? TU> T U= T U< T U; T U: T U9 TU8 TU7 TU6 TU5 TU4 TU3 TU2  TU1 T1U0 T0U/ T/U. T.U- T-U, T,U+ T+U* T*U) T)U( T(U' T'U& T&U% T%U$ T$U# T#U" T"U! T!U T U TU TU TU TU TU TU TU TU TU TU TU TU TU TU TU TU TU TU T U T U T U T U T U TU TU TU TU TU TU TU  TU  TT  TT  TT  TT  TT  TT  TT  TT  T T  T T  T T  T T  T T  TT  TT  TT  TT  TT  TT  TT  TT J0#T J0"T J0!T J0 T J0T J0T J0T J0T J0T J0T J0T J0T J0T J0T J0T J0T J0T J0T J0T J0T J0T J0T J0 T J0 T J0 T J0 T J0 T J0T J0T J0T J0T J0T J0T J0T  J0T J/T J/T J/T J/T J/T J/T J/T J/T J/T J/T J/ T J/ T J/ T J/ T J/ T J/T J/T J/T J/T J/T J/T J/T  J/T J.T J.T J.T J.T J.T J.T J.T J.T J.T J.T J.T J. T J. T J. T J. T J. T J.T J.T J.T J.T J.T J.T J.T  J.T J-T J-T J-T J-T J-T J-T J-T J-T J-T J-T J-T J-T J- T J- T J- T J- T J- T J-T J-T J-T J-T J-T J-T J-T  J-T J,T J,T~ J,T} J,T| J,T{ J,Tz J,Ty J,Tx J,Tw J,Tv J,Tu J,Tt J,Ts J,Tr J,Tq J,Tp J,To J,Tn J, Tm J, Tl J, Tk J, Tj J, Ti J,Th J,Tg J,Tf J,Te J,Td J,Tc J,Tb  J,Ta J+T` J+T_ J+T^ J+T] J+T\ J+T[ J+TZ J+TY J+TX J+TW J+TV J+TU J+TT J+TS J+ TR J+ TQ J+ TP J+ TO J+ TN J+TM J+TL J+TK J+TJ J+TI J+TH J+TG  J+TF J*TE J*TD J*TC J*TB J*TA J*T@ J*T? J* T> J* T= J* T< J* T; J* T: J*T9 J*T8 J*T7 J*T6 J*T5 J*T4 J*T3  J*T2 J)T1 J)T0 J)T/ J)T. J)T- J)T, J)T+ J)T* J)T) J)T( J)T' J)T& J)T% J) T$ J) T# J) T" J) T! J) T J)T J)T J)T J)T J)T J)T J)T  J)T J(1T J(0T J(/T J(.T J(-T J(,T J(+T J(*T J()T J((T J('T J(&T J(%T J($T J(#T J("T J(!T J( T J(T J(T J(T J(T J(T J(T J(S J(S J(S J(S J(S J(S J(S J(S J(S J(S J(S J(S J( S J( S J( S J( S J( S J(S J(S J(S J(S J(S J(S J(S  J(S J'S J'S J'S J'S J'S J'S J'S J'S J'S J'S J'S J'S J'S J'S J'S J'S J' S J' S J' S J' S J' S J'S J'S J'S J'S J'S J'S J'S  J'S J&S J&S J&S J&S J&S J&S J&S J&S J&S J&S J& S J& S J& S J& S J& S J&S J&S J&S J&S J&S J&S J&S  J&S J%S J%S J%S J%S J%S J%S J%S J%S J%S J%S J%S J%S J%S J%S J%S J% S J% S J% S J% S J% S J%S J%S J%S J%S J%S J%S J%S  J%S J$&S J$%S J$$S J$#S J$"S J$!S J$ S J$S J$S J$S J$S J$S J$S J$S J$S J$S J$S J$S J$S J$S J$S J$S J$S J$S J$S~ J$ S} J$ S| J$ S{ J$ Sz J$ Sy J$Sx J$Sw J$Sv J$Su J$St J$Ss J$Sr  J$Sq J#Sp J#So J# Sn J# Sm J# Sl J# Sk J# Sj J#Si J#Sh J#Sg J#Sf J#Se J#Sd J#Sc  J#Sb J"Sa J"S` J"S_ J"S^ J"S] J"S\ J"S[ J"SZ J"SY J"SX J"SW J"SV J"SU J"ST J"SS J"SR J"SQ J"SP J" SO J" SN J" SM J" SL J" SK J"SJ J"SI J"SH J"SG J"SF J"SE J"SD  J"SC J!!SB J! SA J!S@ J!S? J!S> J!S= J!S< J!S; J!S: J!S9 J!S8 J!S7 J!S6 J!S5 J!S4 J!S3 J!S2 J!S1 J!S0 J!S/ J! S. J! S- J! S, J! S+ J! S* J!S) J!S( J!S' J!S& J!S% J!S$ J!S#  J!S" J S! J S J S J S J S J S J S J S J S J S J S J S J S J S J S J S J S J S J S J S J S J S J S J S J S J S J S J S J S J S J S  J S JS JS JR JR JR J R J R J R J R J R JR JR JR JR JR JR JR  JR JR JR JR JR JR JR JR JR JR JR JR JR JR J R J R J R J R J R JR JR JR JR JR JR JR  JR JR JR JR JR JR JR JR JR J R J R J R J R J R JR JR JR JR JR JR JR  JR JR JR JR JR JR JR JR JR JR JR JR JR JR J R J R J R J R J R JR JR JR JR JR JR JR  JR J$R J#R J"R J!R J R JR JR JR JR JR JR JR JR JR JR JR JR JR JR JR JR JR JR J R J R J R J R J R JR JR JR JR JR JR JR  JR JR JR JR JR JR~ JR} JR| JR{ J Rz J Ry J Rx J Rw J Rv JRu JRt JRs JRr JRq JRp JRo  JRn JRm JRl JRk JRj J Ri J Rh J Rg J Rf J Re JRd JRc JRb JRa JR` JR_ JR^  JR] JR\ JR[ JRZ JRY JRX JRW JRV JRU JRT JRS JRR JRQ JRP JRO J RN J RM J RL J RK J RJ JRI JRH JRG JRF JRE JRD JRC  JRB J1RA J0R@ J/R? J.R> J-R= J,R< J+R; J*R: J)R9 J(R8 J'R7 J&R6 J%R5 J$R4 J#R3 J"R2 J!R1 J R0 JR/ JR. JR- JR, JR+ JR* JR) JR( JR' JR& JR% JR$ JR# JR" JR! JR JR JR J R J R J R J R J R JR JR JR JR JR JR JR  JR JR JR JR JR JR JR JR JR JR JR JR JR JR JR JR JR JR JQ J Q J Q J Q J Q J Q JQ JQ JQ JQ JQ JQ JQ  JQ J Q JQ JQ JQ JQ JQ JQ JQ JQ JQ JQ JQ JQ JQ JQ JQ JQ JQ JQ J Q J Q J Q J Q J Q JQ JQ JQ JQ JQ JQ JQ  JQ J1Q J0Q J/Q J.Q J-Q J,Q J+Q J*Q J)Q J(Q J'Q J&Q J%Q J$Q J#Q J"Q J!Q J Q JQ JQ JQ JQ JQ JQ JQ JQ JQ JQ JQ JQ JQ JQ JQ JQ JQ JQ J Q J Q J Q J Q J Q JQ JQ JQ JQ JQ JQ JQ  JQ JQ J Q J Q J Q J Q J Q JQ JQ JQ JQ JQ JQ JQ  JQ J Q JQ JQ JQ JQ JQ JQ JQ JQ JQ JQ JQ JQ JQ JQ JQ JQ JQ JQ J Q J Q~ J Q} J Q| J Q{ JQz JQy JQx JQw JQv JQu JQt  JQs JQr JQq JQp JQo JQn JQm JQl JQk JQj JQi JQh J Qg J Qf J Qe J Qd J Qc JQb JQa JQ` JQ_ JQ^ JQ] JQ\  JQ[ J?QZ J>QY J=QX J J"Q= J!Q< J Q; JQ: JQ9 JQ8 JQ7 JQ6 JQ5 JQ4 JQ3 JQ2 JQ1 JQ0 JQ/ JQ. JQ- JQ, JQ+ JQ* JQ) J Q( J Q' J Q& J Q% J Q$ JQ# JQ" JQ! JQ JQ JQ JQ  JQ JQ JQ JQ JQ JQ JQ JQ  JQ JQ JQ JQ JQ JQ JQ JQ JQ JQ JQ J Q J Q J Q J Q J Q JQ JQ JQ JQ JQ JP JP  JP J P J P J P J P J P J P J P J P J P J P J P J P J P J P J P J P J P J P J P J P J P J P  J P J P J P J P J P J P J P J P J P J P J P J P J P J P J P J P J P J P J P J P J P J P J P J P J P J P J P J P  J P J P J P J P J P J P J P J P J P J P J P J P J P J P J P J P J P J P J P J P J P J P J P J P J P  J P J P J P J P J P J P J P J P J P J P J P J P J P J P J P J P J P J P J P J P J P J P  J P J P J P J P J P J P J P J P J P J P J P  J P JP JP JP JP JP J P J P J P J P J P JP JP JP JP JP JP JP  JP~ JP} JP| JP{ JPz JPy JPx JPw JPv JPu JPt JPs JPr JPq JPp J Po J Pn J Pm J Pl J Pk JPj JPi JPh JPg JPf JPe JPd  JPc JPb J Pa J P` J P_ J P^ J P] JP\ JP[ JPZ JPY JPX JPW JPV  JPU JPT JPS JPR JPQ J PP J PO J PN J PM J PL JPK JPJ JPI JPH JPG JPF JPE  JPD JPC JPB JPA JP@ J P? J P> J P= J P< J P; JP: JP9 JP8 JP7 JP6 JP5 JP4  JP3 JP2 JP1 JP0 JP/ JP. JP- JP, JP+ JP* JP) JP( JP' JP& JP% J P$ J P# J P" J P! J P JP JP JP JP JP JP JP  JP J P J P JP JP JP JP JP JP JP  JP  JP  JP  JP  JP  JP  JP  JP  JP  JP  JP  JP  JP  JP  JP  JO  J O  J O  J O  J O  J O  JO  JO  JO  JO  JO  JO  JO  JO 6O 6O 6O 6O 6O 6O 6O 6O 6O 6 O 6 O 6 O 6 O 6 O 6O 6O 6O 6O 6O 6O 6O  6O 6O 6O 6O 6O 6O 6O 6O 6O 6O 6 O 6 O 6 O 6 O 6 O 6O 6O 6O 6O 6O 6O 6O  6O 6BO 6AO 6@O 6?O 6>O 6=O 6 ,4O= ,4O< ,4O; ,4O: ,4O9 ,4O8 ,4O7  ,4O6 ,3@O5 ,3?O4 ,3>O3 ,3=O2 ,3 ,,N= ,,N< ,,N; ,,N: ,,N9 ,, N8 ,, N7 ,, N6 ,, N5 ,, N4 ,,N3 ,,N2 ,,N1 ,,N0 ,,N/ ,,N. ,,N-  ,,N, ,+ N+ ,+ N* ,+ N) ,+ N( ,+ N' ,+N& ,+N% ,+N$ ,+N# ,+N" ,+N! ,+N  ,+N ,*N ,*N ,*N ,*N ,*N ,*N ,*N ,*N ,*N ,* N ,* N ,* N ,* N ,* N ,*N ,*N ,*N ,*N ,*N ,*N ,*N  ,*N ,)N ,)N ,)N ,)N ,)N ,) N ,) N ,) N ,) N ,) M ,)M ,)M ,)M ,)M ,)M ,)M ,)M  ,)M ,(M ,(M ,(M ,( M ,( M ,( M ,( M ,( M ,(M ,(M ,(M ,(M ,(M ,(M ,(M  ,(M ,'M ,'M ,'M ,'M ,'M ,' M ,' M ,' M ,' M ,' M ,'M ,'M ,'M ,'M ,'M ,'M ,'M  ,'M ,&M ,&M ,&M ,&M ,&M ,&M ,&M ,&M ,&M ,&M ,&M ,&M ,&M ,&M ,&M ,& M ,& M ,& M ,& M ,& M ,&M ,&M ,&M ,&M ,&M ,&M ,&M  ,&M ,%M ,%M ,%M ,%M ,%M ,%M ,%M ,%M ,% M ,% M ,% M ,% M ,% M ,%M ,%M ,%M ,%M ,%M ,%M ,%M  ,%M ,$ M ,$M ,$M ,$M ,$M ,$M ,$M ,$M ,$M ,$M ,$M ,$M ,$M ,$M ,$M ,$M ,$M ,$M ,$M ,$ M ,$ M ,$ M ,$ M ,$ M ,$M ,$M ,$M ,$M ,$M ,$M ,$M  ,$M ,#M ,#M ,#M ,#M ,#M ,#M~ ,# M} ,# M| ,# M{ ,# Mz ,# My ,#Mx ,#Mw ,#Mv ,#Mu ,#Mt ,#Ms ,#Mr  ,#Mq ,"Mp ,"Mo ,"Mn ,"Mm ,"Ml ,"Mk ,"Mj ,"Mi ,"Mh ," Mg ," Mf ," Me ," Md ," Mc ,"Mb ,"Ma ,"M` ,"M_ ,"M^ ,"M] ,"M\  ,"M[ ,!MZ ,!MY ,!MX ,!MW ,!MV ,!MU ,!MT ,!MS ,!MR ,!MQ ,!MP ,!MO ,!MN ,! MM ,! ML ,! MK ,! MJ ,! MI ,!MH ,!MG ,!MF ,!ME ,!MD ,!MC ,!MB  ,!MA , ,M@ , +M? , *M> , )M= , (M< , 'M; , &M: , %M9 , $M8 , #M7 , "M6 , !M5 , M4 , M3 , M2 , M1 , M0 , M/ , M. , M- , M, , M+ , M* , M) , M( , M' , M& , M% , M$ , M# , M" , M! , M , M , M , M , M , M , M , M , M , M , M  , M ,(M ,'M ,&M ,%M ,$M ,#M ,"M ,!M , M ,M ,M ,M ,M ,M ,M ,M ,M ,M ,M ,M ,M ,L ,L ,L ,L ,L ,L , L , L , L , L , L ,L ,L ,L ,L ,L ,L ,L  ,L ,L ,L ,L ,L ,L ,L ,L ,L ,L ,L ,L , L , L , L , L , L ,L ,L ,L ,L ,L ,L ,L  ,L , L ,L ,L ,L ,L ,L ,L ,L ,L ,L ,L ,L ,L ,L ,L ,L ,L ,L ,L , L , L , L , L , L ,L ,L ,L ,L ,L ,L ,L  ,L ,L ,L ,L ,L , L , L , L , L , L ,L ,L ,L ,L ,L ,L ,L  ,L ,L ,L ,L ,L ,L ,L ,L ,L ,L , L , L , L , L , L ,L ,L ,L ,L ,L ,L ,L  ,L ,L ,L ,L ,L ,L ,L ,L ,L ,L ,L ,L , L , L , L , L , L~ ,L} ,L| ,L{ ,Lz ,Ly ,Lx ,Lw  ,Lv ,&Lu ,%Lt ,$Ls ,#Lr ,"Lq ,!Lp , Lo ,Ln ,Lm ,Ll ,Lk ,Lj ,Li ,Lh ,Lg ,Lf ,Le ,Ld ,Lc ,Lb ,La ,L` ,L_ ,L^ ,L] , L\ , L[ , LZ , LY , LX Fn|peYMA5)~~~~~~~~~~~~u~i~]~Q~E~9~-~!~~ }}}}}}}}}}}}z}n}b}V}J}>}2}&}}}||||||||||||s|g|[|O|C|7|+|||{{{{{{{{{{{{x{l{`{T{H{<{0{${{ {zzzzzzzzzzz|zpzdzXzLzAz5z)zzzyyyyyyyyyyyyuyiy]yQyFy:y.y"yy xxxxxxxxxxxxzxnxbxVxJx>x2x&xxxwwwwwwwwwww~wrwfwZwNwBw6w+wwwvvvvvvvvvvvv{vpvevZvOvDv9v.v#vv vuuuuuuuuuuu|upuduXuLu@u4u(uuuttttttttttttvtjt^tRtFt:t.t"tt ssssssssssss{soscsWsKs?s4s(sssrrrrrrrrrrrrurir]rQrEr9r-r!rr qqqqqqqqqqqqzqnqbqVqKq?q3q'qqqpppppppppppptphp\pPpDp8p,p ppooooooooooooyomoaoUoIo>o2o&ooonnnnnnnnnnnnsngn[nOnCn7n+nnnmmmmmmmmmmmmxmnmcmXmMmBm7m,m!mm mllllllllllllzlnlblVlJl>l2l&lllkkkkkkkkkkk~krkfkZkNkBk6k*kkkjjjjjjjjjjjjwjkj_jSjGj;j/j#jjjiiiiiiiiiiiiitihi\iPiDi8i,i iihhhhhhhhhhhhyhmhahUhIh=h1h%hh hggggggggggg~grggg[gOgCg7g+gggffffffffffffwfkf_fSfGf;f/f$ff feeeeeeeeeee}eqeeeYeMeAe5e)eeeddddddddddddvdjd^dRdFd:d.d"dd cccccccccccc{cocccYcNcCc8c-c"cc cbbbbbbbbbbbb}bsbhb]bRbGb^2^&^^^]]]]]]]]]]]]s]g][]O]C]7]+] ]]\\\\\\\\\\\\x\l\a\U\I\=\1\%\\ \[[[[[[[[[[[}[s[h[][R[G[<[1[&[[[ZZZZZZZZZZZZzZnZbZVZJZ>Z3Z'ZZZYYYYYYYYYYYYsYgY[YQYFY;Y0Y%YYYXXXXXXXXXXXX~XrXfXZXNXBX6X*XXXWWWWWWWWWWWWwWkW_WSWGW;W/W#WW VVVVVVVVVVVVVxVmVbVWVLVAV6V+V VV UUUUUUUUUUUU{UoUcUWULU@U4U(UUUTTTTTTTTTTTTtThT^TSTHT=T2T'TTTSSSSSSSSSSSS}SqSeSYSMSAS5S)SSSRRRRRRRRRRRR{RpReRZRORDR9R.R#RR RQQQQQQQQQQQQxQlQ`QTQHQ   Z=   Z<   Z;  Z:  Z9  Z8  Z7  Z6  Z5  Z4  Z3 Z2 Z1 Z0 Z/ Z. Z- Z, Z+  Z*  Z)  Z(  Z'  Z& Z% Z$ Z# Z" Z! Z Z  Z  Z  Z  Z  Z  Z  Z  Z  Z   Z  Z  Z  Z  Z  Z  Z  Z  Z  Z  Z  Z  Z  Z   Z  Z  Z  Z  Z  Z  Z  Z  Y  Y  Y  Y  Y  Y  Y  Y  Y   Y  Y  Y  Y  Y  Y  Y  Y  Y  Y  Y  Y   Y  Y  Y  Y  Y  Y  Y  Y  Y  Y  Y  Y  Y  Y  Y  Y  Y   Y Y Y Y Y Y Y Y Y Y Y  Y  Y  Y  Y  Y Y Y Y Y Y Y Y  Y Y  Y  Y  Y  Y  Y Y Y Y Y Y Y Y  Y Y Y  Y  Y  Y  Y  Y Y Y Y Y Y Y Y  Y  Y  Y  Y Y Y Y Y Y Y Y  Y Y  Y  Y  Y  Y  Y Y Y Y Y Y Y Y  Y  Y  Y Y Y Y Y Y Y Y  Y  Y  Y  Y  Y~  Y} Y| Y{ Yz Yy Yx Yw Yv  Yu  Yt  Ys  Yr  Yq  Yp  Yo  Yn  Ym   Yl   Yk   Yj   Yi   Yh  Yg  Yf  Ye  Yd  Yc  Yb  Ya  Y` Y_ Y^ Y] Y\ Y[ YZ YY YX YW YV  YU  YT  YS  YR  YQ YP YO YN YM YL YK YJ  YI  YH  YG   YF   YE   YD   YC   YB  YA  Y@  Y?  Y>  Y=  Y<  Y;  Y: Y9 Y8 Y7 Y6 Y5 Y4 Y3  Y2  Y1  Y0  Y/  Y. Y- Y, Y+ Y* Y) Y( Y'  Y& Y% Y$  Y#  Y"  Y!  Y  Y Y Y Y Y Y Y Y  Y  Y  Y  Y  Y  Y   Y   Y   Y   Y   Y  Y  Y  Y  Y  Y  Y  Y  Y Y Y Y Y Y X  X  X  X  X  X X X X X X X X  X X X X X X X X  X  X  X  X  X X X X X X X X  X  X  X  X  X   X   X   X   X   X  X  X  X  X  X  X  X  X X X X X X X  X  X  X  X  X X X X X X X X  X  X  X  X  X  X X X X X X X X  X  X  X   X   X   X   X   X  X  X  X  X  X  X  X  X X X X X X X X  X  X  X  X  X X X X X X X X  X X X X  X  X  X  X  X X X X X~ X} X| X{  Xz Xy Xx  Xw  Xv  Xu  Xt  Xs Xr Xq Xp Xo Xn Xm Xl  Xk  Xj  Xi  Xh  Xg  Xf Xe Xd Xc Xb Xa X` X_  X^  X]  X\  X[  XZ XY XX XW XV XU XT XS  XR  XQ  XP  XO  XN  XM XL XK XJ XI XH XG XF  XE  XD  XC  XB   XA   X@   X?   X>   X=  X<  X;  X:  X9  X8  X7  X6  X5  X4  X3  X2 X1 X0 X/ X. X- X, X+  X*  X)  X( X' X& X% X$ X# X" X!  X  X  X X X X X X X X  X  X  X  X  X   X   X   X   X   X  X  X  X  X  X  X  X  X  |X  |X  |X  |X  |X  |W  |W  |W  | W  | W  | W  | W  | W  |W  |W  |W  |W  |W  |W  |W  |W r W r W r W r W r W r W r W r W r W r W r W r W r W r W  r W rW r W r W r W r W r W rW rW rW rW rW rW rW  rW rW rW rW rW r W r W r W r W r W rW rW rW rW rW rW rW  rW rW r W r W r W r W r W rW rW rW rW rW rW rW  rW rW rW rW rW rW rW rW rW rW rW rW rW rW rW r W r W r W r W r W rW rW rW rW rW rW rW  rW r W r W r W r W r W rW rW rW rW rW rW rW  rW rW rW r W r W r W r W r W rW rW rW rW rW rW rW~  rW} rW| rW{ rWz r Wy r Wx r Ww r Wv r Wu rWt rWs rWr rWq rWp rWo rWn  rWm  rWl  rWk  r Wj  r Wi  r Wh  r Wg  r Wf  rWe  rWd  rWc  rWb  rWa  rW`  rW_  rW^ hW] hW\ hW[ hWZ hWY hWX hWW hWV h WU h WT h WS h WR h WQ hWP hWO hWN hWM hWL hWK hWJ  hWI h WH hWG hWF hWE hWD hWC hWB hWA hW@ hW? hW> hW= hW< hW; hW: hW9 hW8 hW7 hW6 h W5 h W4 h W3 h W2 h W1 hW0 hW/ hW. hW- hW, hW+ hW*  hW)  hW(  hW'  hW&  hW%  hW$  hW#  hW"  h W!  h W  h W  h W  h W  hW  hW  hW  hW  hW  hW  hW  hW ^ W ^W ^W ^W ^W ^W ^W ^W  ^W ^ W ^ W ^ W ^ W ^ W ^ W ^ W ^ W ^ W ^ W ^ W ^ W ^ V ^ V ^ V  ^ V ^ V ^ V ^ V ^ V ^ V ^ V ^ V ^ V ^ V ^ V ^ V ^ V ^ V  ^ V ^ V ^ V ^ V ^ V ^ V ^ V ^ V ^ V ^ V ^ V ^ V  ^ V ^ V ^ V ^ V ^ V ^ V ^ V ^ V ^ V ^ V ^ V ^ V ^ V ^ V ^ V  ^ V ^ V ^ V ^ V ^ V ^ V ^ V ^ V ^ V ^ V ^ V ^ V ^ V ^ V ^ V ^ V ^ V  ^ V ^V ^ V ^ V ^ V ^ V ^ V ^V ^V ^V ^V ^V ^V ^V  ^V ^V ^V ^V ^ V ^ V ^ V ^ V ^ V ^V ^V ^V ^V ^V ^V ^V  ^V ^ V ^ V ^ V ^V ^V ^V ^V ^V ^V ^V  ^V ^V ^V ^ V ^ V ^ V ^ V ^ V ^V ^V ^V ^V ^V ^V ^V  ^V ^V ^V ^V ^V ^V ^V ^ V ^ V ^ V ^ V ^ V ^V~ ^V} ^V| ^V{ ^Vz ^Vy ^Vx  ^Vw ^Vv ^Vu ^Vt ^Vs  ^Vr ^Vq ^Vp ^Vo ^Vn ^Vm ^Vl ^Vk ^Vj ^Vi ^Vh ^ Vg ^ Vf ^ Ve ^ Vd ^ Vc ^Vb ^Va ^V` ^V_ ^V^ ^V] ^V\  ^V[  ^ VZ  ^ VY  ^ VX  ^VW  ^VV  ^VU  ^VT  ^VS  ^VR  ^VQ  ^VP T VO T VN T VM T VL T VK T VJ T VI T VH T VG T VF T VE T VD  T VC T -VB T ,VA T +V@ T *V? T )V> T (V= T 'V< T &V; T %V: T $V9 T #V8 T "V7 T !V6 T V5 T V4 T V3 T V2 T V1 T V0 T V/ T V. T V- T V, T V+ T V* T V) T V( T V' T V& T V% T V$ T V# T V" T V! T V T V T V T V T V T V T V T V T V T V  T V T V T V T V T V T V T V T V T V T V T V T V T V T V T V T V T V T V T V T V T V  T V T V T U T U T U T U T U T U T U T U T U T U T U T U T U T U T U T U T U T U T U T U T U T U T U T U T U  T U TU TU TU TU TU TU TU TU TU TU TU TU TU TU T U T U T U T U T U TU TU TU TU TU TU TU  TU TU TU TU TU TU TU TU TU TU TU TU TU TU TU TU T U T U T U T U T U TU TU TU TU TU TU TU  TU TU TU TU TU TU TU TU TU TU TU TU TU TU TU TU T U T U T U T U T U TU TU TU TU TU TU TU  TU TU TU TU TU TU TU TU TU TU TU TU TU