SQLite format 3@ ~+5j~+- }D~~+}i%!indexverses_indexversesCREATE UNIQUE INDEX verses_index on "verses" (book_number, chapter, verse) tablebooks_allbooks_allCREATE TABLE "books_all" ("book_color" TEXT, "book_number" NUMERIC, "short_name" TEXT, "long_name" TEXT, "is_present" NUMERIC)wItableversesversesCREATE TABLE "verses" ("book_number" NUMERIC, "chapter" NUMERIC, "verse" NUMERIC, "text" TEXT){UtablebooksbooksCREATE TABLE "books" ("book_color" TEXT, "book_number" NUMERIC, "short_name" TEXT, "long_name" TEXT)=_tableinfoinfoCREATE TABLE info (name TEXT, value TEXT) U{dU regionPeru'right_to_leftfalse)strong_numbersfalse/russian_numberingfalselanguageCapanahua)chapter_stringChapter #1descriptionNoquen hihbaan joi }1kO3~~~~~~k~O~8~~}}}}}}h}P}1%#ff7c80JayJayaxihquibo#00ff00JudJudas#00ff003Ju3 Juan#00ff002Ju2 Juan#00ff001Ju1 Juan#00ff002Pe2 Pedro#00ff001Pe1 Pedro#00ff00SanSantiago#ffff00HebHebreobo#ffff00FlmnFilemon#ffff00vTitTito#ffff00l2Ti2 Timoteo#ffff00b1Ti1 Timoteo)#ffff00X2Te2 Tesalonicabo )#ffff00N1Te1 Tesalonicabo #ffff00DColColosas #ffff00:FilFilipos #ffff000EfeEfesiobo #ffff00&GalGalatabo#ffff002Co2 Corinto#ffff001Co1 Corinto#ffff00RomRomanobo#00ffffHahHahnibo#ff6600JuaJuan#ff6600LucLucas#ff6600MarMarcos#ff6600MatMateo*1|vpjd^XRLF@:4.(" 0/.z-_,T+B*$)K(x'&9%v$<#|"E! ,a,wB Ca|"oGr<?}: x F ! q :|: Bx{bI4~~~~~v~Y~@~)~}}}}}r}R}7}}||||||n|S|6||{{{{{{W{={zzzzzzjzFz)z yyyyyynyTy:y yx&B7 #ff7c80ApApocalipsis (de Juan)A #00ff00JudJudas@ #00ff003Jn3 Juan? #00ff002Jn2 Juan> #00ff001Jn1 Juan= #00ff002P2 Pedro< #00ff001P1 Pedro; #00ff00StgSantiago: #ffff00HeHebreos9 #ffff00FlmFilemón8 #ffff00vTitTito7 #ffff00l2Ti2 Timoteo6 #ffff00b1Ti1 Timoteo"5- #ffff00X2Ts2 Tesalonicenses"4- #ffff00N1Ts1 Tesalonicenses3! #ffff00DColColosenses2! #ffff00:FilFilipenses1 #ffff000EfEfesios0 #ffff00&GaGálatas/# #ffff002Co2 Corintios.# #ffff001Co1 Corintios- #ffff00RoRomanos*,= #00ffffHchHechos de los Apóstoles+ #ff6600JnJuan* #ff6600LcLucas) #ff6600MrMarcos( #ff6600MtMateo'!#ffff99MalMalaquías&#ffff99ZacZacarías%#ffff99HagAgeo$#ffff99SofSofonías##ffff99HabHabacuc"#ffff99NahNahún!#ffff99MiMiqueas #ffff99JonJonás#ffff99|AbdAbdías#ffff99rAmAmós#ffff99hJlJoel#ffff99^OsOseas#ff9fb4TDnDaniel#ff9fb4JEzEzequiel'#ff9fb46LmLamentaciones#ff9fb4,JerJeremías#ff9fb4"IsIsaías(9#66ff99CntCantar de los Cantares%#66ff99EcEclesiastés!#66ff99PrProverbios#66ff99SalSalmos#66ff99JobJob#ffcc99EstEster#ffcc99NehNehemías#ffcc99EsdEsdras##ffcc992Cr2 Crónicas ##ffcc991Cr1 Crónicas #ffcc99x2R2 Reyes #ffcc99n1R1 Reyes #ffcc99d2S2 Samuel #ffcc99Z1S1 Samuel#ffcc99PRtRut#ffcc99FJueJueces#ffcc99~==*)))('&s%%6$##T""'! LC-thI c<Hi+  : R 3 (Iue):# Moisesnin ta huishanishqui: Xehmemanoxon bana bero jamamaquin miin toro cotaneyamahue, hahquin. ¿Torohon shinanxon Papan jascajanishquin? t9a Heanbi shinanax yohuanai shinan rah tah man jai. ¿Noquen Moisesnin joi janin jascapa yohuan yamahihquin? 28] ¿Copijaha ma bi tsoa sontarohi catihiquin? ¿Jahuen bimi piyanoxonma bi tsoan huaijahiquin? ¿Jaton xoma jene pishca bihyamahue hahca tsoan sca ganado coirantihiquin? 7} ¿Hea, Bernabe, noque rabe res non tee teexon pari piti noquen Hihbaan noque yohinishquin? ¿Man jascajaquin shinanain? 26] Huetsa jahuen raantibo hihqui quescari, noquen Hihbaan jochicabo hihqui quescarihbihi, Cefas rihbi hihqui quescarihbihi ¿non noquen haibo betan nihti hahtipahyamahin? u5c Nincacaibaan mato pimanon, mato xehamanon, ¿heen joi jato yohitannahue noquen Hihbaan hea jayamanishquin? I4  Jaama tah min qui hihnicahbo tah hen yohihi, nescajaquin: 3 Hea jahuen raanti man honanai bi ta caibaan honanyamahiqui. Mato tah man hahan honanti qui, noquen Hihbaan raanti hea hihqui honanahbo. P2  Hahtipahxon bi tah hen piyamahi. Shinannahue: hea tah hen Criston raanti joni qui. Noquen Hihbo Jesus tah hen heanbi jisniqui. Hean yohihah tah man noquen Hihbo qui hinamehniqui, jahuen baquebo sca. [1/ Jaa copi tah hen Hea jisxon ta heen huetsan noquen Hihbo jenebahintihiqui hihxon hean jahuentianbi nami piyamahi. Jascapahbo piti hahtipahxon bi cahen hean piyamaquin, heen huetsa hean hohchamamis hihxon.d0A Jascajati que ma bi tah min jascajaquin miin huetsa jahuen pitima queenmatihi, rishquihah quescajaquin jan masa shinanscanon. Jaan pitima que bi piti shinan hinani tah min hahqui hohchatai. Cristo qui rihbi hohchatai. /y Jascahax ta mian pihi jisxon jahuen pitima pihax noquen huetsa masatihiqui, jahuen hohcha copi Cristo mahuani que bi. ./ Santobo ta jahuama qui hihxon mian santo xoboho pihi tsahotai bi mia jano meraxon ¿santo rehtexonaibo pitima hean rihbi pipan jan jatimahiquin? -/ Queenxon piquin. Queenyamaxon piyamaquin. Pixon bi coirannahue, noquen huetsa man tiromamamis. Man pihi jisxon ta jaan rihbi sca pihax jaan shinana pitima que bi pihax hohcha tah hen jai hihquish noquen Hihbo betan siripi nihyamascatihiqui. Pixon cahen masa shinanscaquin. d,APitimabo pihax tah man hohchayahpa qui hah ta Papan noque jayamahiqui. Pitimabo piyamahax tah man siribo qui hah ta Papan noque jayamaribihiqui. Jascapa nami piyamahax bi tah non jascabi jai. Pihax cahen jascarihbihi. X+)Jaa hen mato yohihi ta caibaan honanyamahihqui. Jano santo jaiton haninihxon ta Santo rehtexonaibo nami tah qui, hihxon bi caibaan pihiqui. Pitimahi shinanax, Hohcha ta hen jai, hihresscai, pihax sca. u*cNoquenah ta huesti res qui, Dios, noquen Papa. Jaan shinanah cahen jatihibi jai. Jatihibi tah non jahuenahbo qui. Noquen Hihbo rihbi cahen huesti res, Jesucristo. Jaan yohihah cahen jatihibi janish. Jaan jihuemaha cahen noque jihueti. })sDios hahcaibo ta jaiqui, naihoh, main rihbi. Jascapa diosbo hichahi. Hihbo hahcaibo rihbi ta jascari qui, hichahi. ()Jaa copi tah hen mato yohihi: ¿Santo rehtexonai nami non pitihin? Santo ta jahuabima qui. Papa huesti ta Dios qui. Non tah non honanai. ;'qPapahon min shinanaiton ta jaan mia honanscaiqui. L&Honan tah hen qui, hihxon tah min honanyamatahbahi, honantihi bi. x% k¿Santo rehtexona hina nami cahran? ¿Non pitihin? Non tah non honanai, hih tah non jai jatihibi. Non tah non honanai hihxon tah non shinan hichajaquin bi quesajahi. Huetsa jonihon shinanxon hahxonquin tah non noquen shinan hichajacoinai. $(Jaabi ta yononma banetah hashoan siri qui, hen mato yohihah quesca. Dios Yoshiman hea shinanmaha tah hen yohihi, hih tah hen jai.##?'Jahuen bene mahuanon caman ta jahuen haibo hahbetan hihti jaiqui. Jahuen bene mahuataiya huetsa bebo bihtiscai. Nincacoinai bebo res ta bihtihiqui. J" &Miin haibo baque hinanah siri. Hinanyamahah hashoan siri rihbi. Min hinanah bi jahuen benejahtinin bihyamatatahbahi miin haibo baque yoxabocatsihscai jisxon hinancatsihquin hinanhue queenxon. Hinanah ta tiromama qui. 7g#Maton hihquihintibo man jenenonma bi man honannon hihxon tah hen mato yohihi. Man sirijaquin shinannon hihxon tah hen yohihi, noquen Hihbo huesti man shinannon hihxon. ,Q"Noquen Hihbo huesti janin ta jahuen shinan camayamahihqui. Xontaconen ta noquen Hihbaan yohihi quescabijati shinanihqui. Benejoma haibaan jascajaribiquin. Jaton yora jaton shinan rihbi mequejaquehcatsihqui. Beneyahpa haibaan ta jahuen teebo hahti shinanihqui, jahuen bene jenimanon hihxon. jM!Queeyahpa jonin ta jahuen teebo rahma hahti shinanihqui, bihxona jahuen haibo jenimanon hihxon. #? Man masa shinanyamanon hihxon tah hen mato yohihi. Queejoma jonin ta noquen Hihbaan joi shinanihqui. Noquen Hihbaan yohihi quescabijati shinanquin. a;Teeyahpabo tee yamahi quescapi jihuenahue. Noquen hihti quescayama sca tah non jatihi. 1Benataibo benayamahax quescapi jihuenahue. Coin coinaibo coin coinyamahax quescapi jihuenahue. Marohibo maton jahuabora yamahihcamahi jihuenahue. -Basimahax res sca ta tiroma netebo nocotihiqui hih ta hen jai, hea huetsabaan. Jaa copi haiboyahpahax bi haibojoma quescapahax jihuenahue. 1[Jaabi tah min haibo bichish hohchayamahi. Haibo rihbi jahuen bene betan hihquish hohchayamahi. Hohchataxma bi tah man hohmis hohmistihi. Jaa copi tah hen mato yohihi. gG¿Mia queeyahpa hin? Miin haibo jeneti shinanyamahue. ¿Mia queejoma hin? Haibo benayamahue. `9Noque rahma tiromajacatsihquibo copi ta man rahma jai quescari jascabi jaah siri qui. %CBenejomabo sca tah hen yohihi. Noquen Hihbaan yohini joi mato yohiti yamahi bi tah hen noquen Hihbaan yanapana shinanquin sirijaxon hean mato yohihi. SNincacoinax man jani quescari janahue, heen huetsabaan, Papan yanapanah. `9Copijaxon ta mato bihnishqui. Jonibaan mato hihbojayamanon jato qui hinamehyamanahue. 2]Hina hihxon bi noquen Hihbo nincacoinscaax tah min hina hihyama sca jai, noquen Hihbaan picohah. Jasca rihbi patorojomaxon bi nincacoinax tah min Criston joni sca qui. 3¿Patoronen joni hihxon min nincacoin sca janiquin? Jasca rihbi jahue. Jascapa jonihax bi miin cuenta copijati hahtipahax patorojoma sca jihuehue. Q¿Jahua jonixon min nincacoinnihquin? Jaa noquebo rihbi jascabi jahue. hIJaya hihqui ta jahuama qui. Jayajoma hihqui jahuamaribihi. Papan joi res tah non nincati jai. M¿Hahan judio honantiyahpa hihxon min nincacoin sca janiquin? Jaa hahan judio honanti potaquin tanayamahue. ¿Jaa honantiyahpajomaxon min nincacoin sca janiquin? Jaa honantiyahpati queenyamahue. 4 aNoquen Hihbaan mia hinanai betan jihuehue. Hahbetan jihuexon nincacoinscaax hahbetanbi jihuehue. Jascaja tah hen jai, jatihibi janin Papan baquebo jihueti yohiquin. } sMia copi rah ta miin benen nincacointihiqui, chocan. Mia copi rihbi rah ta miin haibaan nincacointihiqui, huetsan. Q ¿Nincayosma beban jahuen haibo potabahinaiya cahran? Cacatsihquish jan catannon. Jascapahton potahah ta jahuen haibaan chibantima sca jaiqui, queenyamaxon. Jasca rihbi nincayosma haibaan noquen huetsa potahax cacatsihquish, jan catannon, jahuen benen chibantimascai. Non maanhihquinanaxma jihuenon ta noque Papan yohinishqui. ' GMin nincacoinai copi ta Papan miin bene shinan hinantihiqui. Min nincacoinai copi rihbi ta miin nincacoinyamahi haibo Papan shinan hinantihiqui, noque huetsan. Jasca copi ta maton baquebo rihbi shinan siri hinantihiqui. Jascayamahah cahen maton baquebaan Papan shinan siri bihyamahah. X ) Miin bene rihbi nincacoinyamahax bi mihbetan jihuetaiton potayamahue, chocan.  Texe tah hen yohihi. Noquen Hihbaanma bi hean. Nincacoinyamahax bi mihbetan jihuetaiton miin haibo potayamahue, noque huetsan. ' Miin bene potahax huetsa bebo betan hihyamascahue. Bebo queenax miin bene xeni betan hihribihue. Mian rihbi miin haibo potayamahue, huetsan.  Queeyahpaboya beneyahpabo sca tah hen yohihi, heen joima bi Papan joi yohiquin. Beneyahpaxon miin bene potayamahue, chocan. [/ Jaabi, teneti hahtipahyamaxon maton haibo benanahue heen huetsabaan, maton bene rihbi heen chocabaan. Hisinaxcamahi haibo hihti queenah ta tiroma qui. Jaa tiromahi bi ta matonahbi maton haibo bichí siri qui. q[Queejomaboya yononmabo sca tah hen yohihi: hea hihqui quescari hihquish tah man siripi jihuetihi. 4aHea hihqui quesca man jatihibi japahinon. Jaabi ta Papan hinanihqui, hihquihintiyahpabo janon, jayajomabo jaribinon. Huetsan ta jahuena bichiqui. Huetsan rihbi jahuenah. {Maton hihquihinti hoxaquihnyamanahue hah ta hen mato jayamahi. Hen mato yohihi quescajati queenaibo res jascanon. q[Miin bene haibo queenaiya, Hen ta queenyamahi, hihyamahue, chocan. Miin haibo bebo queenaiya, Hen ta queenyamahi hihyamahue, huetsan. Papa hihti yocanoxon jatíhi nete hihyamaparinonhue hihqui rabexonbi shinanax pari jascanahue, basima. Jaa pecaho rabebi hihresscaribihi. Maton hihquihinti betan hihyamahiton Satanasnen mato hohchamamis hihquish, jascanahue. >uBeneyahpahax tah min mihri miin yora hihboyamahi. Miin benen ta miin yora hihbojahiqui. Mia rihbi tah min mihri miin yora hihboyamahi, huetsan. Miin haibo ta miin yora hihbohiqui. hIHaiboyahpahax miin haibo qui hinamehhue, huetsan. Mia rihbi miin bene qui hinamehhue, chocan. r~]Jaabi queejomahax man hohchati queenmis copi queeyahpascanahue. Jatihibi haibo rihbi beneyahpascanahue. l} SQuirica huishaquin man hea yocaho joi sca tah hen mato yohihi. Bebaan haibo bihyamaha ta siri qui. |Copijaxon ta mato bihnishqui. Jaa copi noquen Papa queenai quesca man jihuetai honanahbo hihquish jihuenahue, ponte res.;{oMato ta jahuen yoshin Papan hinannishqui. Maton yora chicho ta jahuen yoshin mato manahihqui. Maton yora ta jahuen xobo qui ¿man honanyamahin? Matonahma sca ta maton yora qui. zTsiniti qui raquenahue. Huetsa hohcha jatihibi ta noquen yora qui hahcama qui. Tsini joni ta jahuen yora qui bi hohchatihqui. OyNoquen Hihbo betan hihqui joni ta hahbetan huesti yoshin sca jaiqui. x7Hahresti haibo betan hihqui joni ta hahbetan huesti yora sca qui. ¿Man honanyamahin? Jaabo rabe ta huesti yora sca qui, hih ta huishani joi jaiqui. wMaton yora ta Cristonah qui. ¿Man honanyamahin? ¿Criston yora bihxon hahresti haibo hen hinantihin? Jahuentianbi. dvANoquen Hihbo huenihihninixon ta noquen yora rihbi jahuen shinaman Papan hueniyaxihquiqui. uuc Piti ta piti qui. Noquen poco rihbi ta hahqui piti naneti qui. Rabebi ta Papan queyoyaxihquiqui. Noquen yora ta joni huetsa betan hahan tsinitima qui. Noquen Hihbaanah sca tah qui, jaan hihbojati. Noquen Hihbo cahen noquen yora hihbo. htI Hea queenai quescajati tah hen hahtipahi. Hahtipahxon bi tah hen texe hahyamahi, jaa texe hahan noquen shinan tiromati copi. Hen queenai quescajaquin hahtipahax bi tah hen jahuatohon bi hea hihbojati hea queenyamahi. lsQ Jascapahbo tah man hihpahonihqui. Jascapahbo ta Papan mato sohuaxonnishqui. Mato ta yohinishqui, Mato tah man heen baquebo sca qui, hahquin. Noquen Hihbo Jesucristonen jahuen jimin maton hohcha copijani quen ta mato yohinishqui: Hohchajomabo sca tah man qui, hahquin. Dios Yoshiman rihbi jascajaquin. Jaa copi tah man huetsabo sca qui. Non coirameti jai r  yometsohbo, yohuashihtaibo, pahenmisbo, tiromahi yohuanaibo, raquejaxon bichinaibo. Jascapahbo ta Papan jihuemayamayaxihquiqui. lqQ Hohchayahpabo Papan jihuemayamayaxihqui ¿man honanyamahin? Paramehyamanahue. Joni huetsa betan hihquibo, santoyahpabo, queeyahpa betan hihquibo, benoyahpa haibo betan hihquibo, hahbe bebo hahmahibo, hahbe bebo hahcaibo, OpMatobi tah man tiromahi. Man tah man yometsohtai, maton huetsanahbi. 1o[Demandahanannanax tah man tiromascai. ¿Huetsan bichinnon jenquetsahpahi man demandanxonma sca jascabi sca banenon jeneyamahin? ¿Jenquetsahpahi man teneyamahin? [n/Jascatihi bi ta huetsan jahuen huetsabi demandaniqui, nincayosmabo janinxoncabi. m{Hen mato yohihah rabinnahue. ¿Noquen huetsabo maanhihquinannanaiya, jato yohiti shinanya joni mato tocan yamahihquin? l}Noquen huetsabaan noque jistihi bi tah man jascapahbo joi romishin copi sinacananxon nincayosmabo janin demandani cahi. ;ko¿Papan yonotibo rihbi man pontejaquin yohiyaxihqui man honanyamahin? ¿Jascapahbo pontequin yohiyaxihquiboxon non rahma nete meha teemabo non pontequin yohiti hahtipahyamahin? ?jw¿Papan jihuetahboxon man jatihibi janin jaibo pontequin jihuemayaxihqui man honanyamahin? ¿Jascapahbo man ponteyaxihqui bi man rahma nincacai teemabo man ponteti hahtipahyamahin? i Noquen huetsabo betan rainyamahi yohinanxon tah man nincayosmabo janin demandandi cahi. ¿Jenquetsahaquin shinanxon man jascajahin? Noquen huetsabaan noque yohinon jato tsinquinonhue hahtihi bi tah man tininti janin demandani cahi, nincacoinai tininti que ma bi. h' Nincacoinyamahibo ta Papanbi casticanyaxihquiqui. Mato tocan hihquiton maton huetsa nincayosmabo camanahue hah ta Papan noque janishqui.tga Nincacoinyamahibo casticanti tah hen mato yohiyamahi. Noquen huetsabo caya, jato pontequin casticannahue. -fS Tiromahibo noquen huetsabo yohuanquihntima tah hen mato yohinihqui. Joni huetsa betan hihqui noquen huetsabo yohuanquihnyamanahue. Yohuashihtaibo, santoyahpabo, rainyamahi jihuetaibo, pahen pahenaibo, yometsohtaibo, jascapa noquen huetsabo yohuanquihnyamanahue. Jascapahbo piquihnyamanahue. feE Jascapahbo man yohuanquihnyamanon hen hihqui bi tah hen noquen Hihbo qui hinamehyamaparihibo yohiyamanihqui, joni huetsa betan jan hohchati hihresai bi, yohuashihtai bi, yometsohtai bi, santo qui betihihpaquetai bi. Jascapa nincayosmabo yohihi tah hen yohuanquihnyamanahue jayamanihqui. Jaabo yohuanquihnyamanoxon cah man nea mai potabahini cahan. odW Joni huetsa betan hohchataibo yohuanquihnyamanahue hah tah hen mato janiqui, quirica huishaxon. cHohchajomabo jihuenahue. Maton shinan tiromabo potanahue, behnabo sca bihnoxon. Hihcointi shinanbo bihnahue, parantima shinanbo. mbSHahan soohihmati tiroma potaquin hahcajaquin janahue, soohihmahahma tonco siri quescapa sca janoxon. Hohchati jihuetaibo mato tocan jayamanon jascajanahue. Noquen hohcha copi ta Cristo mahuanishqui, non hohchajomabo sca janon. 9akMan shinanquin hahcajahax yohuanai ta tiroma qui. Hahan paan soohihmati pishca niahah ta tonco jatihobi sca soohihtihiqui. Hohcha ta jascarihbihiqui. ¿Man honanyamahin? .`USatanas res sca jaa joni hinannahue, jahuen yora rehtenon hihxon. Noquen Hihbo Jesus jahuiya jaa jonin yoshin teehihyaxahnon hihxon Satanas hinanscanahue rehtenon. _/Hoa jascanica copi: Noquen Hihbo Jesucristohon shinanax tsinquixon, jahuen coshiyahpaxon, hea rihbi jano hihqui hahcajaquin shinanxon, hahnahue. V^%Mato janin hihyamaxon bi tah hen mato betan hihxon quescaxon mato yohiscai. ]3Jatihibi honanquin hahcajahax bi tah man honanmabo jihuetai. Benatihi bi tah man benayamahi. Mato tocan jascapa hohchamis hihyamascanon potanahue. !\ =Caibo man joni huetsa betan tsinihi tah hen nincascai hea chanihahbo. Nincayosmabo jascaraima bi ta mato tocan jahuen mama betan huesti joni hihquiqui. [+Shinannahue. ¿Hean mato jahuejati man queenain? ¿Caxon mato rishquiti? ¿Caxon matohon shinanxon honaxonbi yohiti? ¿Jahua man queenain?~ZuJahuen jihuetahbo non nincamanon ta Yohuanresnahue Papan noque jayamahiqui. Noque ta jahuen coshi rihbi hinanihqui. YNoquen Hihbo queenaiya tah hen histon mato qui catihi. Nocoxon tah hen maton yohuan tanaxonma bi maton coshi hean honantihi. WX'Hea jari catimascai shinanax tah man caibo coshi coshihax yohuan yohuanscai. "W=Man jascajanon hihxon tah hen mato qui Timoteo raannihqui. Heen baque tah qui, hahan hen hihti queenai, noquen Hihbaan joi hean yohini copi cahen heen baque. Noquen Hihbaan yohihi quescajaquin ta jaan hahquiqui. Criston joi nincaxon hen hahcai joi mato yohinon hihxon tah hen raanihqui. Jatihibi janin noquen huetsabo hean yohihi quescajaribiquin jaan rihbi mato yohirihbinon hihxon tah hen raannihqui. HV Jaa copi tah hen mato hihti yohihi, hen hahcai quescajanahue. %UCCriston joi haxemanicahbo man hicha jai que bi tah man papa hicha yamahi. Criston jonibo sca man hihnon hihxon cahen hea huestichin mato joi siri yohinih. yTkMato rabinmanoxonma bi tah hen matohon shinanxon mato pontenoxon mato jascajaquin yohihi, heen baquebaan. GS Noque qui tiromahi yohuanaiboya noquen sirijaquin jato yohuanquihnquin. Rishtaya quescapahbo ta noque jiscanihqui. Jatihibi jonibo mentan hashoan tiromabo quescapahbo ta noque jiscanihqui. R) Noquen mequeman noque tee teeti. Noque qui tiromahi rainyamahibo bi noquen tenexon jato yocaxonquin. Noque tiromajahibaan bi noquen tenequin. Q# Rahma caman tah non pihan hihqui. Xehan hihqui. Chopanma nichi. Rishqui rishquihahbaan bi tah non tenehi. Noque jahuerahnon hoxati yamahi. xPi Noquen Cristo joi non yohihi copi tah non honanmabo qui, maton jisí. Mato cahen honanbo, Criston shinanyahpabo copi. Noque cahen yosmabo, mato cahen coshiyahpabo, maton jisi. Noque jahuamabo, maton shinanah. Mato siribo, maton shinanah. O9 Hean shinanah ta noque jan raanaibo Papan chini picohihqui, noque jisxon costanahbo. Quiquin hapobo rehtenani catanxon jaton rehtetibo picoquin hahcajaquin. Jascapahbo noque. Jonibo hahqui manahihtabo picohah quesca ta noque qui. Papan yonotibaan jisnon, jonibaan rihbi jisnon. nNURahma rah tah man jahuabi pishinyamascai. Rahma rah tah man jatihibi jaresscai. Quiquin hapobo sca rah tah man jai, noque non jano hihyamahiya. Quiquin hapobo mato jacoinpahinon, mato betan hihxon non noquen rihbi yononon. tMaMato yohihi tah non tsoanbi non Mia caya tah min caibo mentan hashoan honan bi res qui non jayamahi. Papan mia hinanyamahah cah min jahuabi jayamahan. ¿Miabi coshixon shinan bichi quescaax sca min yohuanain, Papan mia hinanresai bi? -LSHehqui bi tah hen yohuanai, hea huetsabaan, Apolo qui rihbi, man haxenon. Papan huishani joi jai quescari man jihueti haxenon hihxon tah hen nea huishaxon mato yohihi. Huetsa haxemanicah nincacatsihyamaquin man tiromabojaquin shinanax Jaa caya ta quiquin haxemanicah qui hih man jamis. cK?Jaa copi siri hin, tiroma quin hihxonma sca hea jisnahue, noquen Hihbo jonon caman. Joxon ta bahquish chian xabajaquin hahcajaxon rahma jonehibo jaan jismayaxihquiqui. Jaton jointinin jonibaan shinanai shinanbo rihbi ta yohipaqueyaxihquiqui. Jaatian pari ta jatihibi non siribojanihbo quen jaan yohiyaxihquiqui: Sirija tah min janiqui, hahquin. *JMHen honanai heen tiroma ta yama qui. Jaa yamahi bi tah hen jaa copi ta Papan hea siri jisiqui hen jatimahi. Jaanbi ta siri hin, tiroma quin hihxon hea jisiqui. /IWJaa copi tah hen masa shinanyamahi. Siri hin, tiroma quin hihxon man hea jisí bi ta jahuama qui. Huetsa jonibaan hea jascajaquin jisí bi ta hea jahuama rihbi qui. mHSYohixonnicah ta yohiresquinma bi jahuen hihbaan yohihi quescabijaquin pontejaquin shinanti jaiqui. "G ?¿Noque quescapahbo haxemanicahbo non jahua quin? Criston hahxontibo can. Tsoan nincanihma Papan joi yohixonnicahbo. Jascapahbo tah non qui, honannahue. LFMato rihbi tah man Cristonah qui. Cristo rihbi cahan Papanah.zEmHea Pablo, Apolo, Cefas, mai naman jaibo, jihueti, mahuati, rahma jaibo, jayaxihquibo, jatihibi ta matonah qui. D%Jaa copi mai mehabaan shinanai yohuan jayamanahue: jaa huesti tah hen chibanai hihyamanahue. Papan joi yohinica jatihibi tah man nincatihi. rC]Huetsa huishani ta jaribihiqui: Honan jonibaan shinan ta jahuama qui. Papan ta jaton jointi honanihqui. BNea mai mehabaan shinan ta honanma qui, Papan jisi. Huishani joi jai quescari: Shinanihcamahibo ta jaton shinamanbi jaan masajahiqui. zAmParamehyamahue. ¿Mai meha shinan min hicha jai shinan min jain? Jayajoma hihresscahue, honancoinscanoxon. N@Mato tah man jaa xobo qui. Jahuen xobo janin ta tiroma jatimahiqui. D?Mato tah man Papan xobo qui ¿man honanyamahin? Jahuen Yoshin ta maton jointi janin jihuetihqui ¿man honanyamahin? Papan xobo non tiromajahiya ta jaan rihbi noque tiromajatihiqui. y>kNoquen tee mapohiya tah non mequen sca hihtihi, noquen tee yamacahini, Papa bebonbi mequen bi res noque nichi. M=Non hahqui xobojahi mapoyamahiya ta Papan noque copijayaxihquiqui. C< Noquen Hihbo noque bichi jahuiya sca ta non hahxonnihbo jenquetsahpa hin honanahbo Papan mapojayaxihquiqui. Chihin ta non hahqui xobojahi jaan tanayaxihquiqui, jenquetsahpa hin hihxon. B;} Xobojaquin hahcajaquin sca Cristo hahxonquin, ¿jahuatohon man hahqui xobojahin, mapoyosma xobo hahcatsihxon jahuatohon man hahtihin, oron, yamin, copi macaman, jihuin, pehin, huasin? : Jesucristo huesti ta hahqui xobojati quescapah qui. Xobojaquin hahcajaquin ta huetsa xobo jihui tsoanbi nichinti hahtipahyamahihqui. n9U Papan hea yohini quescabijaquin tah hen xobojati honanxon xobo jihui nichinquin hahcajaxon mato yohimenonihqui. Huetsan sca ta hahqui xobojaquin hahcajaquin haxemahiqui. Hahqui xobojaquin hahcajaquin jisnahue, sirijanoxon. m8S Papan hahxonnica rabe tah non qui. Mato cah man jahuen huai quescapahbo, jan xobojahi quescapahbo. x7iBananica betan mehchajanicah ta jascapah rabe qui, hahxonnica rabe. Noquen tee jisxon ta Papan noque copijayaxihquiqui. Sirijaquin hen hahxonaiya, sirijaquin hea hahxonquin, sirijaquin huetsan hahxonaiya, jaa rihbi sirijaquin hahxonquin. s6_Jaa copi ta bananica jahuama qui. Mehchajanicah rihbi jahuama. Papa huestichin ta hahquiqui, hanijaquin. I5 Joi banaquin hahcajaquin tah hen mato yohinihqui. Joconscaibo jenen mehchajaquin hahcajaquin ta Apolonen sca mato yohinishqui. Banabo hanijaquin hahcajaquin ta Papan mato nincacoinmanishqui. U4#¿Apolo jahua quin? ¿Hea Pablo jahua quin? Papan joni tah non qui, rabebi. Jato yohitannahue Papan jaah tah non rabechin mato yohinihqui, man nincacoinnon. Papan noque yohini quescaja tah non jai. 3/Hean tah hen Pablo chibanai hih huetsa janon, Hean tah hen Apolo chibanai hih man huetsa jai. ¿Jascahax jonibaan shinanai quesca man jayamahin? M2Jonin shinanyahpabo tah man qui. Join bahchinnanaibo tah man qui, sinacananaibo. Jascapahbo man jonin shinanyahpahax res jihueyamahin? ¿Cristo qui hinamehyamahi jonibo jai quesca man jayamahin? @1yPiti pimaquin hahcajaquinma bi tah hen chocho jene xehamaquin hahcajaquin mato honanmaniqui. Chahoma pitibo tah man piti hahtipahyamaniqui. Rahma caman rihbi tah man hahtipahyamahi. q0 ]Papan shinanyahpabo haxemaquin quescajaquin hen mato yohipanan tah hen hahtipahyamaniqui, hea huetsabaan. Jonin shinanya quescapahbo tah man janiqui. Cristo qui hinamehtipi baquexo quescapahbo cah man jahuen shinan hichayamaparini. G/Tsoanbi ta noquen Hihbo honanmati hahtipahyamahiqui. Noquen Hihbaan shinanai ta tsoanbi honanyamanishqui. Tsoan honannih que ma bi tah non Criston shinanya non jihuescai, jaan hinanah.B.}Dios Yoshiman noque hinanah tah non jahuen shinanyaxon jatihibi honanai, jan noque yohihi jatihibi. Jahuen shinanyahpabo non hihqui copi ta mai mehabaan noquen shinan honanyamahihqui. _-7Jonin shinanyahpaxon res tah non Dios Yoshiman hinanai joibo honantimahi. Dios Yoshinjomaxon shinanah ta jaa joi tiroma qui. Nincatima joi. Dios Yoshinyaxon honantihi bi jayajomaxon nincacah cahen nincatima. O, Jan noque hinanai joibo tah non yohihi. Jaanbi shinanax jonibo yohuanai quescajaquinma bi Papan yoshinyaxon yohiquin. Jahuen Yoshinyahpabaan honannon hihxon tah non honanmahi, Papan joi honanahbo. #+? Papan ta jahuen Yoshin siri noque hinanihqui. Mai meha yoshinma bi jahuenahbi. Jan noque yohihi non honannon hihxon cahen noque jahuen yoshin hinanquin. _*7 Noquen jointinin non shinanai ta huetsa jonin honantimahiqui. Noquen res tah non jaa honanai, noquen jointinin honanquin. Papan shinanai ta jascarihbihiqui, tsoanbi ta jaa honanyamahihqui, Dios Yoshiman res. `)9 Jascapa joibo non honannon hihxon ta Dios Yoshiman noque honanmahiqui, Jascajahue, Papan jaah. Dios Yoshiman ta jatihibi honanihqui. Noquen shinaman non honantimahi bi ta jaan honanihqui, noquen Papan shinanyaxon. ( Huishani joi jai quesca tah qui.Beron tsoanbi jisyamanibo, pabinquinin nincayamanihbo, jointinin shinanyamanihbo, jascapahbo ta Papan noque hahxonnishqui. Noquen Papahon non queenaibo ta noque jascapahbo hinanyaxihquiqui hih ta jahuen huishani joi jaiqui. l'QJaa joi ta rahma jihuetai hapobaan honanyamahiqui. Honanxon cahen noquen xaba hihbo rehteyamahan. K&Tsoan honannihma joi tah non yohihi. Papan jone joi tah qui. Jahuabi jariyamanon jaan yohini joi. Jaa joiya cahen tsoabi yamani. Jahuen shinanya non jihuenon hihxon ta Papan noque yohinishqui. ;%oYohixon tah non nincati hahtipahibo non honanmahi, hashoan honan sca jaábo. Non hinanai shinan ta mai mehabaanama qui. Jaton hapobaanamarihbihi. Jaabo ta queyoti cahiqui. .$UHonanax yohuanaibo nincaxon man nincacoinnonma bi Papan coshin hahcai man jisxon nincacoinnon hihxon mato yohiquin. Dios Yoshiman honanmaha non noquen Papa honanai \#1Jonibaan shinanax yohuani jai quescapa joi tah hen mato yohiyamanihqui. Hahan paranti yohiquinma bi tah hen Papan coshi jismaxon mato yohinihqui. Dios Yoshiman hahcai man jisnon hihxon tah hen mato yohinihqui. K"Yora yosmahax raquetax tastahihqui cah hen mato tocan nihpahoni. !%Criston joi res yohiti ta jaiqui hihxon tah hen noque copi jan jihuin hueonahbo mahuani mato yohinihqui. Huetsa yohuan tah hen jayamaniqui. C  Mato janin nocoxon tah hen Papan joi mato yohicoinnihqui.  1Jaa copi ta huishani joi jai quescari qui: Yohicatsihxon mianbi shinanxon min hahcaima bi Papan mia hahxonai yohihue hihqui jaa huishani joi.m UPapan yohihah ta Criston mato hihbojanishqui. Hihbojaxon ta noque jatihibi shinan hinannishqui. Noquen hohcha rihbi ta queyoxonnishqui, jahuen baquebo sca non janon. Non jihueyaxihnon ta jaa hinamehnishqui, Jascahue Papan jaah. o YJaa copi ta Papa Dios bebonxon, non coshi hihxon hahpahonibo non tsoanbi yohiti hahtipahyamayaxihqui. + QMai meha hanibo jahuamaboscanon hihxon ta noque jahuamabo caisnishqui. Noque jistahihmahibaan bi ta Papan noque caisnishqui, non jahuamabo que bi noque caisquin. b ?Mai meha honanbo rabinmanoxon ta Papan noque caisnishqui, noquen non honanyamahi mai mehabaan shinanah bi. Mai meha coshibo rabinmanoxon ta coshijomabo rihbi noque caisnishqui, coshijomabohi mai mehabaan shinanah bi. u e¿Man jenquetsahpabo jaiya Papan mato jahuen joi nincamanishquin, hea huetsabaan? Honannahue. Mai mehabaan jisi tah man honan joni hichayamahi. Patorobo rihbi tah man hichayamahi. Patoro baquebo rihbi tah man nincacoinaibo hichayamahi. L Papan joi ta hihti honan joi qui, jahuama hih mai mehabaan shinanai bi. Mai mehabaan shinan shinanax yohuanah cahen tiroma, honanma. Papan ta coshinma pishca hahxon mai mehabo hihti mahuinihqui. h KPapan quenahibaan shinanah ta jaa joi noque nincamaxon jahuen coshiyaxon Papan noque hahxonihqui. Jan hihti honanai ta noque honanmahiqui. Judio hihxon, jaa hihyamahax jaton nahuabo hihxon tah non nincacoinxon non honanai.  1Jascahibaan bi tah non jihuin hueonahbo Cristo mahuani joi non yohihi. Judiobaan shinanah, rahninti joi. Jaton nahuabaan shinanah, nincatima joi.  Hahan honanti noque jismahue hah ta judiobaan jaiqui. Hashoan honan joi tah non queenai hah ta jaton nahuabaan jaiqui. < sNoquen Papa ta honan qui. Honan hihxon ta Maton shinaman res hea honannahue noque jayamanishqui. Jaa copi ta jaton shinaman res mai mehabaan noquen Papa honanyamahiqui. Jaton shinaman honanyamahibaan bi ta Criston joi nincacoinaibo Papan teehihmahiqui, Honanma joi tah qui honanquin hahcajahibo jai que bi. H  ¿Honan jonibo cahran? ¿Moisesnin quirica honanbo cahran? ¿Mai meha joi bichinmisbo cahran, jahuerahnon hin? Jascapahbaan ta quesajaquin honanmahiqui. Papan noque jismahah tah non honanai. $ CPapan ta huishamanishqui:Honanaibaan honan tah hen queyobahintihi. Jaton joi honan hihqui jaabaan shinanai bi tah hen jascapa joi tiromahi jismatihi.  /Queyoyaxihquibaan jisi ta Cristo mahuani joi nincatima joi qui. Papan noque teehihmahibaan jisi ta jaa join jahuen shinan noque hinanihqui.  !Hen nashimanon hihxonma bi joi siri hen yohinon hihxon ta Criston hea raannishqui. Hihti yohuanti honannihcamahaxma hen yohiresi canon hihxon hea raanquin, rehtehahbo noquen hohcha copi Cristo mahuani hean yohihah nincacoinax jihuetahbo. Criston joi Papan coshi joi l SEstefana jaabo rihbi tah hen nashimaniqui. Tsoa rihbi hen nashimaniquin hen honanai ta yamahihqui. I  Jaabi hen chibannon ta Pablon hea nashimanishqui hih man jamis. j OJahuerohajaquin tah hen heanbi mato tsoabi nashimayamaniqui. Crispo huesti, Gayo rihbi, jaa res.     ¿Cristo huestima hin? ¿Hea Pablo maton hohcha copi jihuin hueoncannishquin? ¿Hea sca man chibannon mato nashimacannishquin? f  G Hean tah hen Pablo chibanai hih huetsa janon ta Hean tah hen Apolo chibanai hihquiqui huetsa. Hean tah hen Cefas chibanai hihqui huetsa rihbi. Hean tah hen Cristo chibanai hihqui huetsa rihbi sca. Jascapahbo tah man qui. n  W Man sinacanananai ta Cloen jonibaan hea yohihipishqui, hea huetsabaan. Jaa copi tah hen mato yohihi. 9  m Jahuen janen tah hen mato hihti yohihi, hea huetsabaan; huesti joiya hihnahue jatihibi. Join bahchinnanyamanahue. Huesti shinanya rihbi janahue, jaa huesti yohuanyahpabo. &  G Noquen Papan ta mato jenetimahiqui. Mato ta caisnishqui, noquen Hihbo Jesucristoya man janon hihxon. Jaa jahuen baque ta noquen Hihbo qui. Mesco shinanyahpa w iJonoxon caman ta noquen Hihbo Jesucriston mato coshijatihiqui, nete queyotaiya mato qui jahua yohuan yamanon. { qDios Yoshiman ta mato jatihibijahti coshi hinanihqui, noquen Hihbo Jesucristo sanareneni jonon caman man mananon. [ 1Cristo ta noquen Hihbo qui hih man janon hihxon ta jahuen shinan mato hinanihqui.  /Mato ta hicha jahuen shinan hinanihqui, sirijaquin honanax man siripi yohuannon hihxon. Jaa copi tah hen Hahxon tah min jato jai, Papan, hahcai. K Jesucristo qui man hinamehni copi ta Papan matohon shinanxon mato hihti hahxonihqui. Jaa copi tah non Hahxon tah min noque jai, Papan, hahcai. Noquen Papa yocaxon tihibi tah non jascajahi. $ C¿Jahuen shinanya man jihueyamahin? Noquen Papa Dios betan noquen Hihbo Jesucristonen shinanmaha ¿man jointi siripax jihueyamahin? Criston noque hahxonai O Papan ta mato quenanishqui Jesucristo betan ta Papan mato Heen baquebaan hahquiqui. Jatihibi janinxon noquen Hihbo Jesucristo yocacaibo ta jahuen baquebo qui, jaa rihbi jaton Hihbo, noquenah rihbi. C ¿Papan shinanya man jascabi jayamahin, corinto jonibon? Hea tah hen Pablo qui. Jesucriston raanti joni mia jahue Papan hea janí. Noquen huetsa Sóstenes betan tah hen nea joi huishahi. 0~}||I{Vzcyy:xww/viuutMssr|qqqpoo(nmmllkjwjhh9gMfeeEDOCBAAL@@2??(>>==[<  I z6w[RH0E|Jatihibi namanjaxon jato queyohue hah ta Papan janishqui, jaa yohiquin. Jatihibi hihbojahue jan hihqui bi ta jaa yohihi jahuen Papa jan hihbojati yohiyamahiqui. Jaa ta honantihbiresiqui. L{Jan chini queyoyaxihqui jahuen rahui ta hahan jonibo mahuati qui. xziJatihibi miin rahuibo namanjaxon queyohue Papan jaah ta Criston jato queyobahinyaxihquiqui, jato namanjaquin. EyJaatian pari ta jatihibi hapobo, jatihibi yono yonohibo, jatihibi hihbohibo, jascapahbo jatihibi queyobahinxon Papa Dios sca jahuen jihuetahbo Criston hinanyaxihquiqui, nete queyoscanon. Bx}Jatihibi tah non noquen cati tian huenihihnayaxihqui. Jaa pari hihquipish bi teehihribinixon ta Criston noque beboxonnishqui. Jaa joribiscaiya ta jahuenahbo sca huenihihnayaxihquiqui. zwmAdaman baquebohax non mahuanicabo rahsi jai quesca rihbi tah non Criston baquebohax huenirihbinicabo rahsi qui. v Huesti joni hohchani copi jatihibi jonibo mahuanicabo sca jai quescarihbihi ta huetsa huesti copi noque hueninicabo jaribihi. uPapan ta Cristo huenicoinnishqui. Hashoan hicha sca biminon jihui bimimenohi quescapi ta hoxanihbo janinhax jaa huenimenonishqui. tRahma res main jihuenoxon res Cristo non nincacoinax cah non jatihibi jonibo mentan hashoan homisbatibo non jaquehahnai. FsCristo nincacoinax bi hoxanihbo rihbi cahen queyonihboscan. sr_Cristo huenirihbiyamahiya cah man yanca res nincacoinan. Maton hohchaya rihbi cah man jascabihi banetan. cq?Mahuanihbo Papan hueniyamahiya cahen Cristo rihbi huenirihbiyamahan hih cah hen jai sen. Zp-Hahquirihbi teehihcoinyamahiya cah non quesascan, noquen Papa qui quesahi. Cristo ta Papan hueninishqui hihqui quesahan, huenicoinni que ma bi. Tsoabi Papan huenicointimahiya cahen Cristo rihbi hueniyamahan. noUCristo hahquirihbi hueniyamaniya cah non joi siri yanca res yohihan. Yanca res cah man nincacoinan. [n/ Hueniyosmabo rahsi mahuanihbo jaiya cahen Cristo rihbi hahquirihbi hueniyamahan. 9mk Cristo hihquipi bi ta Papan jaa huenirihbinishqui. Jasca tah non jai, joi siri yohiquin. ¿Jenquetsahax sca man Mahuanihbo ta tsoabi huenitimascaiqui hih man caibo jain? 4la Jaa copi ta hea teetah, jaabo teetah, jasca rabe qui. Jaa joi huesti tah non jatihixonbi yohihi. Jaa joibi rihbi tah man nincacoinnihqui. Mahuanihbo teehihribiyaxihquibo pkY Papan hehon shinanai copi res tah hen hea jahuen raanti qui. Jahuen raanti jan hea janehah ta yancama qui. Texe mahuinbahini tah hen hea hashoan coshin teetai. Hihcax bi heabi teeyamahi. Jahuen shinaman ta Papa teetihqui, heyabi. ~ju Papan nincacoinaibo queyocatsihquin tah hen jato tiromajapahonihqui. Jaa copi tah hen Papan raantihax bi hen rabinti jai, hen japahoni shinanax. Jascapa hen japahoni copi tah hen texe Papan raantibo mentan hea hashoan naman qui, hean shinanah. iChini sca ta hehqui cainrihbinishqui. Baquexo jahuen hoxne huinomahax cainai quescajaquin tah hen hean chini jisniqui. xhiJaa pecaho sca ta Santiago janin cainnishqui. Hahqui cainipish, jatihibi jahuen raantibo qui sca cainrihbihi. :gmJaa pecaho sca quinientos noquen huetsabo, hashoan rihbi, jano huesti tsinquitaibo janin caini. Jaabo ta rahma caman hicha jihuetihiqui. Jihuetai bi ta caibo hihnicahchihiqui. }fsHahquirihbi teehihquish ta Cefas janin sanareneni cainnishqui. Jaa pecaho ta jahuen doce jonibo janin cainnishqui. peYTsahonipibaan bi ta jahuen quimisha neten Papan jaa huenirihbinishqui, huishani joi jai quescajaquin. 7dgJaan hea yohini joi tah hen mato qui nocoxon mato yohinihqui. Nescajaquin tah hen mato yohinihqui: Huishani joi jai quescari ta noquen hohcha copi Cristo mahuanishqui. cNoquen Hihbaan hea yohini joibi tah hen mato nincamaniqui. Jaa copi ta jaa joi man jeneyamahiya Papan hahan mato teehihmahihqui. b Hen mato yohini joi siri sca tah hen shinanmaquin mato yohirihbihi, heen huetsabaan. Man bihnixon rahma caman jeneyamahi joi siri. Ia (Corotaxma yohuannahue, huetsa yohuannon caibaan nincaquin.z`m'Jaa copi Papan joi yohiti queencoinnahue. Huetsapahi yohuanya jayamabiresnahue hahquin yohiyamarihbinahue. J_ &Jascama ta qui hihnicah ta honanma qui. Jascapa nincayamanahue. ^%Nea hen mato huishaquin yohihi joi ta Papan mato yonohi joi qui. Dios Yoshiman shinanmaha yohinicabo man hihqui shinanxon honannahue. Dios Yoshiman shinanyahpa jonibo man hihqui shinanxon hen huishaxon yohihi joi noquen Hihbaan mato yohihi honannahue. s]_$¿Mato janinhax bi Papan joi pehocohnishqui shinan man jain? ¿Mato qui res Papan joi noconishquin? n\U#Honancatsihxon xobohoxon sca jaton bene yocanon. Papan caisaibo tocan haibo yohuanah ta tiroma qui. [3"Tsinquitaibo tocan yohuanaiton haibobo netemanahue. Jato yohuanmayamanahue. Jaabaan ta nincati jaiqui, Papan huishamani joi jai quescajarihbiquin. 0ZY!Noquen Papa ta nincatimahi yohuani coro corotaibo queenyamahiqui. Jointi siripax hihquibo ta queenihqui. Jatihibi janinbo noquen huetsabo tsinquitax jai quescanahue. ~Yu Dios Yoshiman shinanmaha yohuancatsihqui jonin ta yohuanti teneti hahtipahiqui, jahuen yoshiman yohuancatsihxon bi. pXYDios Yoshiman shinanmaha tah man huesti huestibo jatihibi yohuantihi. Huesti yohuanmenohi bi huetsa rihbi jano tsahoxon Dios Yoshiman shinanmaha joi merahax yohuancatsihquiya jaa yohuanmenoha netescanon, hoa huetsa sca yohuannon. dWADios Yoshiman ta hea shinanmahiqui, hen mato yohipan hihnicahbo yohuancatsihquiboya rabe res yohuanmanahue. Quimisha huinomayamaquin. Jan yohuanai nincaxon, Dios Yoshiman shinanmaha yohuanihquin hihxon jaa honannahue. *VMMahnexonnica yamahiya tsinquitaibo tocan huetsapa joibo yohuanyamahahbo jascapa netemanahue, jatihibi. Jaton jointinin res yohuannon Papa huesti res yohihahbo. >UuHuetsapa join yohuancatsihquiboya rabe res yohuanmanahue. Yohuanmaquin quimisha huinomayamaquin. Huesti rahsi yohuannon texe netemanahue. Huetsa rihbi mahnexonmanahue, nincacahbo. zTmJaa copi hen mato yohinon nincanahue, heen huetsabaan. Tsinquitax cah man huetsa jahuen behua jai. Huetsa joni rihbi cahen jahuen honanmati joi jai. Huetsa joni rihbi cahen Papan joi yohiti jai. Huetsa joni rihbi cahen huetsapa yohuan jai. Huetsa rihbi cahen jahuen mahnexon yohiti joi jai. Jaa copi tah hen mato yohihi: Joni huetsa coshi hinannoxon res janahue. 'SGJahuen jointinin jan shinanaibo man yohihah ta Mato tocan ta Papa Dios jaiqui hihxon betihihpaquexon Papa yocascatihiqui. Huesti yohuannon caibaan nincaquin R)Papan haxemati yohuan man jatihibi jaiya ta jascayamatihiqui. Haxerihyamahi joni jano rihbi mapetaiton, jaa hihyamahax nincacoinyamahi joni jano rihbi mapetaiton tah man jatihixonbi jaa joni jointinin shinanmatihi, jahuen hohcha copi. Jatihixonbi tah man jaa honantihi. QJaa copi honannahue. Papan caisaibo rahsi tsinquitax jatihibi huetsapahi yohuanaiboya bi haxerihyamahi jonibo sca jano mapexon ¿jahua shinantihiquin? Nincacoinyamahi jonibo jano rihbi mapexon ¿jahua yohitihiquin? ¿Man tah man tehquehihqui mato jatimahiquin? 1P[Nincayosmabaan nincacahbo hihxon ta rahtequin sca honantima joi Papan jato nincamahiqui. Jaa copi ta Isaías jascari yohuannishqui. Nincacoinscaibo ta rahteti pishinyamahiqui. Nincacoinscaibo quen. Papan joi ta hahan rahtetima qui, hahan shinan bihti. Jascapa ta nincacatsihquibo nincamati qui. ]O3Isaíasnen huishani joi jai quesca tah qui: Nahuan join tah hen nea jonibo yohiyaxihqui, nahuan janan jato yohiquin. Jascahah bi ta hea nincacatsihyamayaxihcanihqui hih ta noquen Hihbo janishqui hihqui Isaías. |NqBaquen shinanya jayamanahue, hea huetsabaan. Baquexo tiromayamahi quescanahue, hani jonin shinanyaribinahue. MHicha nincatima joibo yohiti hahtipahxon bi tah hen noquen huetsabo betan tsinquixon nincati joibo rahsi nincamahi. Huestibo res nincati joibo rahsi jato nincamaha ta siri qui. Nincatima joibo tsamanah bi cahen tiroma, jahuabi shinan hinanyamaquin. yLkMato tah hen jatihibi mahuinai, huetsapahi yohuanquin. Jaa copi tah hen Hahxon tah min hea jai, Papan, hahcai. xKiHahxon tah min hea jai hah min sirijaquin jaiya bi ta jano tsahoxon nincacaibaan jahuabi shinan bihtimahiqui. +JOMiin yoshiman yohuanai Hahxon tah min hea jai Papan hih min jaiya ¿jenquetsahax jano rihbi tsahotaibo Jascajaquin rahan hihtihiquin, min yohuanai honanyamahax? )IKJascahiya, ¿hen jahuejatihin? Heen yoshiman Papa yohixon tah hen heen shinaman rihbi Papa yohitihi. Heen yoshiman behuahax tah heen shinaman rihbi behuatihi. HHonantima yohuanyahpaxon tah hen yohuanxon noquen Papa heen yoshiman yohihi, jahua hihcatsihquiquin hen honanyamaxon bi. XG) Jaa copi huetsapahi yohuanyahpaxon Papa yocahue, mahnexon sca yohinoxon. -FS Jasca copi nincati joibo yohinahue, hea huetsabaan. Dios Yoshiman hinanai shinanbo tah man hihti queenai. Jascahax noquen huetsabo shinan hinanti queenbiresnahue. pEY ¿Jaabo yohuanai jahua hihcatsihquiquin? Honanyamahax tah hen jahuen nahuascai. Jaa rihbi heen nahua. ID  Nai naman ta hicha joi jaiqui. Jatihibi jonibo jaton joiyahpa. UC# Mato jascarihbihi. Nincacahbo honantima join man yohuanaiya ¿man yohuanai joi tsoan nincatihiquin? Jascajaquin tah man nihue res yohitihi. Honantima join yohiquin cah man tsoan nincanonma man yohitihi. vBeSontarobo quenaquin non haco jaamajaquin chinchinaiya ta jaton tahuaya jaton jashiya tsoabi becantimahiqui. AJahuaborabo ta jasca rihbi qui, rehue, tampora, jaabo. Sirijaquin rehue hahyamahiboya ¿jenquetsahaxon non jaton jee honantihin? Z@-Man honannon hihxon tah hen mato yohihi, hea huetsabaan. Mato qui nocoxon huetsapahi yohuanxon ¿jahua shinan hen mato hinantihin? Dios Yoshiman hea yohihi mato yohixon pari tah hen shinan hinantihi. Jaan hea honanmaha mato yohixon Papan joi mato yohixon, Papa queenaijati mato haxemaxon, jascajaxon pari tah hen mato shinan hinantihi. U?#Honantima join yohuanti man jatihixonbi hahtipahti queenxon bi tah hen mato yohihi, noquen huetsabo coshijanoxon Papan joi jato nincamanahue. Papan joi nincamaha ta hihti siri qui. Honantima join yohuanah cahen jahuama tahni. Yohuanxon mahnexonyamahiya cahen noquen huetsabaan jahuabi nincayamahan. Jahuabi shinan bihyamahan. .>UHuetsapahi yohuanax tah non noque res coshihi. Papan joi yohixon tah non jascajayamahi. Jahuen joi yohixon tah non Papan caisaibo coshijahi. Jascajaha ta siri qui. 3=_Papan joi yohiquin tah non jascajayamahi. Jaa joi yohiquin tah non joni huetsa shinan hinanai, jan coshi bihnon, jan teeti rihbi shinannon, jan masa shinanyamarihbinon. o<WHonantima join non noquen yoshiman yohuanaiya ta tsoanbi noque nincatimahiqui, Papa Dios huestichin. ; Joni huetsahon shinanxon hahxonti hihti queennahue. Papan joi jato nincamanoxon Dios Yoshiman hinanai shinanbo queenrihbinahue. R: Jaa copi ta quimisha res banetihqui: Noquen Papa non nincacointi, Papan noque hahxonyaxihquibo honanti, joni huetsahon shinanti. Jaabo quimisha jai bi ta joni huetsahon shinanti hashoan siri qui.x9i Rahma tah non bahquishjaquin jisquin hahcajaquin honanai. Noquen Hihbo janin sca tah non bejisquin honanquin sirijayaxihqui. Rahma texe res honanxon bi tah hen jaatian sirijaquin honanyaxihqui, jaan hea honanquin hahcai quescajaribiquin. _87 Baquehax tah hen baque quescari yohuannihqui. Baquen hahcai quescarihbijaquin tah hen shinanpahonihqui. Baquen hahcai quescajaquin rihbi yohiquin. Beboscaxon cahen baquebaan hahcai quescapahbo jenebahinscai. 17[ Noquen Hihbo janin tah non pishinyamascatihi. Honancoinax jahuabi haxeti pishinyamascai. Jaa copi ta non rahma hahquin bi pishinmahi shinanbo yamacahinscayaxihquiqui. U6# Rahma tah non honanquin bi pishinmahi. Yohiquin bi tah non pishinmaribihi. ^55 Joni huetsahon shinanxon hahxonti shinanbo ta queyoyosmabo shinanbo qui. Caibo shinanbo cahen jascayamahi. Jayaxihquibo yohiti ta yamascayaxihquiqui. Huetsa join yohuanti yamascai. Haxeti honan yamascatihi. O4 Joni huetsahon shinanax cah non hahqui jatsanyamahi. Jaan ta jahuentianbi shinanquin sirijatimahiqui hihyamahi. Sirija ta jatihiqui hihqui. Jascaxon teneresquin, jatihibi noquen huetsabo tenequin. ;3q Tiromahiboya jenimayamahi. Sirijahiboya jenimahi. !2; Joni huetsahon shinanxon cah non jato sirijaquin yohuanquihntihi. Noquenahbi res benayamarihbiquin. Histon rainyamayamahi. Copiti shinanyamarihbiquin. r1] Joni huetsahon shinanxon tah non jatsanti tenetihi. Joni huetsahon shinanxon cah non jato hahxonan. Notsi notsiyamarihbitihi. Caibo mahuinax jaya joihi nihyamahi. Joni huetsahon shinanxon cah non yohiresyamahan; nincarihbihan. 0  Hena jatihibi hinanresax, heen yora rihbi mapojahabo hen hinamehxon bi joni huetsahon shinanyamaxon cah hen jahuabi bihyamahan. R/ Jayaxihquibo yohiti honan jaxon, jatihibi jone joi rihbi honanxon, jatihibi honan rihbi jaxon, mahchibo potahahtanti hahtipahnoxon caman shinanxon bi joni huetsahon shinanyamahax cah hen jahuamascan. ]. 5 Joni huetsahon shinanaxma bi jonibo jai quescarax yohuanax cah hen cororesan. Joni huetsahon shinanyamahax bi Papan yonotibo jai quescari yohuanah cah hen corotihcamahan. Jihui behman rishquihah peenhahcacamahi. -9 Hihyamahi. Jascayamahi bi Hihbo hahxonnoxon jahuen hashoan siri hinantibo queennahue. Hashoan sirijahti rihbi tah hen mato rahma yohiscanoxihqui.,# ¿Rohajanicahbo rahsi hihnon Papan noque hinanihquin? ¿Huetsa join yohuannicabo rahsi noque quin? ¿Joi mahnexonnicahbo rahsi noque quin? '+G ¿Jahuen raantibo rahsi non quin? ¿Jahuen joibo yohinica rahsi non quin? ¿Honanmanicahbo rahsi non quin? ¿Tsoan jascajanihma hahnicahbo rahsibo non quin? B*} Mesco tee ta Papan yohihihqui, caibo cahen jahuen raantibo janon. Jaatian sca cahen jahuen joi yohixonnicahbo janon. Caibo cahen honanmanicahbo janon. Caibo cahen tsoan jascajanima hahnicahbo. Caibo cahen rohajanicahbo. Caibo cahen yanapannicahbo. Caibo cahen teemanicahbo. Caibo cahen huetsa join yohuannicabo. O) Criston yora sca tah man qui, mescohax bi jaa yoran meha rahsi. "(= Jaa yoran meha huesti yomanahtaiya ta jatihibi hahbetan yomanahtiqui. Jaa yoran meha huetsa qui siripi yohuanaiya cahen jatihibi hahbetan jenimaribihi. ~'u Jaa copi ta huesti yoran mehabo jaabo rahsibi rehtenantimahiqui. Jatihixonbi jaton hahbe yoran mehabaan shinanquin. & Noquen jistibo ta mahpoti pishinyamahihqui. Papan ta noque niahihninishqui, noquen yoran meha coshiyamahibo siribo jaquin. % Non siriyamahi shinanai noquen yora mehabo tah non siri hihnon chopa sahuehi. Noquen jistimabo rihbi cah non chopan mahpohi. F$ Jascayamabiresi. Noquen coshimabo cah non hashoan pishinai. [#/ Hea tah hen miama qui. Jaa copi tah hen jahuama qui hah cahen noquen beron noquen mequen jatimahi. Hea ta matoma qui. Jaa copi tah hen hea jahua hihtimahi hah cahen noquen mapon noquen tahe jatimaribihi. _"7 Jaa copi ta noquen tahebo, noquen mequenbo hichahax bi jatihibi jaa yora huesti qui. @!{ ¿Poyan rahsihax cahran jahuen noquen yora jatihiquin? v e Shinanquin sirijaxon ta noquen yora Papan niahihninishqui, noquen berobo noquen pabinquibo noque hinanquin.  ¿Bero rahsi noquen yora hihxon cahran jahuatohon nincatihquin? ¿Pabinqui rahsi noquen yora hihxon cahran jahuatohon xehatihquin?   Hea ta beroma qui. Jaa copi tah hen yoran mehama qui hih noquen pabinqui jai que bi cahen jascabi noquen yoran meha jaquehahna.   Hea ta mequenma qui. Jaa copi tah hen yoran mehama qui hih noquen tahe jai que bi cahen jascabi noquen yoran meha jaquehahna. M Noquen yoran mehabo mesco hihqui bi cahen jascapahbo rahsima. lQ Noque jatihibi hichahax bi huesti yora janon ta Dios Yoshin huestichin noque nashimahiqui, Noquen caibo, noquen nahuabo, patoroyahpabo, patorojomabo, noque nomimapaquequin hahcajaquin ta noque coshi hinanihqui, Dios Yoshiman. % Noquen yora huestihax bi ta noquen mequenbo, noquen tahebo huestima qui. Jascarihbihi cahen noquen tahebo noquen mequenbo hichahax bi noquenah rahsi hihqui quescarihbihi noque jai, Cristonahbo rahsi. Noque cahen jahuen tahebo, jahuen mequenbo quesca, jahuenahbo. %C Jascapahbo mesco hahxontibo ta jaanbi noque shinanmahiqui, Dios Yoshin huestichin. Jaanbi shinanxon ta noque hinanpaquehihqui. Jahuenahbo rahsi non hihqui N Caibo rihbi sca hinanquin, tsoan jascajani que ma bi Papan coshiyaxon hahti. Caibo rihbi sca hinanquin, Papan yohihi joi chaniti. Caibo rihbi sca honan hinanquin, jan merahi jenquetsahpa yoshin hin honanti. Caibo rihbi sca hinanquin, huetsa join yohuanti. Caibo rihbi sca hinanquin, nincacahbo yohuanxon mahnexonti honanti. + Shinancoinxon Papa Dios yocanon cahen caibo sca shinancoinxon yocati shinanbo rihbi hinanquin. Caibo rihbi sca joni huetsa rohajati hinanquin.   Shinanyahpahax yohuannon ta caibo rihbi jaa shinan hinanihqui. Honan joi yohinon ta caibo rihbi jaa honan hinanihqui, jaanbi. \1 Non joni huetsa coshijanon ta jahuen shinan Dios Yoshiman noque hinanpaquehihqui. wg Mesco teebo non hahnon ta jaa huestichin noquen Papan noque mesco coshi hinanpaquehihqui, non jatihibijanon. N Mesco tee rihbi non jai bi tah non jatihibi jaa Hihbo huestiya qui. \1 Jaa huesti Dios Yoshin hihxon ta mesco shinan siribo noque hinanpaquehihqui. zm Jaa copi tah hen mato yohihi: Jesus Diosen queyopahinon hih ta tsoabi jatimahiqui, Dios Yoshiman shinanmahah. Man honannon hihxon tah hen mato yohihi. Dios Yoshiman shinanmayamahah ta Jesus ta noquen Hihbo qui hih tsoabi rihbi jatimahiqui. +O Maton tah man noquen Papa honanyamapahonihqui. Jenquetsaha ra jaquin mato paranquin ta maton caibaan mato haxemacanishqui, yohuanyosma santobo man yocanon. n W Dios Yoshiman noque hinanresai sca tah hen mato yohicatsihqui, heen huetsabaan, man honannon hihxon. ve "Pihan hihxon maton xobohoxon pari pihi yaninahue. Tsinquixon sca piquin sirijaquin. Tiromahiton noquen Hihbaan mato casticanmis hihxon tah hen mato yohihi, hea huetsabaan. Texe man hea yocahoh tah hen mato qui nocoxon sca yohitihi.J   !Jaa copi pihi tsinquitax manahahnannahue, heen huetsabaan. n U Noque pontequin ta noquen Hihbaan noque casticaniqui, mai mehaboyabi noque casticanyamayaxahnnoxon. Q  Noquebi non pontejananaiya cahen noquen Hihbaan noque casticanyamahan. b = Jaa copi tah man hicha yora yosmahi, caibo rihbi hisini. Caibo rihbi cahen mahuascaibo. l Q Pixon xehaxon bi Criston yora copi man pihi shinanyamaxon tah man Papan mato tiromajanon man jai. J  Shinanquin sirijaxon jaa piti pihue, jaa xehati rihbi xehaquin. I  Jaa copi ta shinanyamaxon man noquen Hihbaan piti piresxon jahuen xehati rihbi man xeharesah tiroma qui, noque huetsan. Noquen Hihbaan yora jahuen jimi rihbi cah man jahuama quescajahi. ;o Jahuen piti pixon jahuen xehati rihbi xehaxon tihibi tah man jismahi, mato copi maton Hihbo mahuani jisíbo. Jan jonon caman jascajaquin jismanahue. Jenquetsahaquin non pitihin 7 Jaabijahiboya sca tason bihxon jascajarihbiquin. Behna sca tah hen mato hahxontijaquin yohihi. Jahuentianbi hen huetsajatimahi honanahbo tah hen heen jimi potahi. Heen jimi shinanti ta nea xehati qui, xehanahue. Man xehahi tian tihibi jascajanahue, hea shinanxon, jato jaquin. )K Posen pari bihxon Papa yohixon tehcaxon, Nea ta heen yora qui. Man jihuenon hihxon tah hen hehri jato rehtemahi. Hea shinanxon pinahue, hah cahen jato janish. 7g Noquen Hihbaan yohihah ta hean sca mato yohinihqui, jaabi rihbi. Judasen jaa paranxon porisia bihmanoxihqui yame ta noquen Hihbo Jesusen jahuen haxenicabo yohinishqui. r] ¿Jiricatsihxon picatsihxon hahoxon piti xobo man yamahin? ¿Papan caisaibo jistahihmaxon man pitijomabo rabinmahin? ¿Jahua hen mato yohitihin: Sirija tah man jai hah hen jatihin? Hahyamabiresquin. Noquen Hihbaan noque yohini piti uc Picatsihxon tah man joni huetsa manaxonma matonahbi man piresai. Huetsa pihan hihnon ta huetsa pahenihqui. fE Jaa copi tah man piquin bi noquen Hihbaan noque yohini quescajaquinma man pihi, tsinquixon. _7 Jahuemehabaan sirijaquin shinanihquin honanahbo rah tah man jascari joi bichinnanai. !~; Noquen Hihbohon shinanax man tsinquitax caibo huetsa shinanya hihnon caibo rihbi huetsa shinanya man jai tah hen nincacai. Jasca coin rah tah man jai. }) Huetsa joi sca hen mato yohinon. Sirija tah man jai hah ta hen mato jayamahi. Shinan bihnoxonma tah man tsinquitai. Tiromacananoxon can. |5 Huetsa shinanyaxon honanhue: huetsa noquen hihti joi tah non yamahi. Huetsa jaton hihti ta noquen huetsabo rihbi yamahihqui. Piquin bi tiromajahibo {! Boo chaiya bebo rabintihi bi haibo boo chaiya siri, ¿maton shinamanbi man honanyamahin? Jahuen boo ta jahuen mahpoti qui, Papan hinanah. xzi Yocacahananscanahue joni huetsa shinanmanoxon hihxon ¿Mahpoxonma haibaan noquen Papa yocacah siri quin? y Bebaan pishi xao ta haibojanishqui. Jascarihbihi cahen haibo quehax sca bebo cainscai. Jatihibi caini, Papan shinanaiya. x! Haibo mahpónica hihquish bi ta bebo hihqui quescari qui, hahbe shinanyahpa. Bebo jascarihbihi, haibo hihqui quescari, hahbe shinanyahpa. hwI Jaa copi ta haibo mahpoti jaiqui, hihboyahpahi honanahbo. Papan yonotibaan rihbi siri jisnon. Ov Haibaan bihnon cahen bebojayamanish. Bebaan bihnon caya haibojaquin. \u1 Haibaan pishi xao ta Papan bebojayamanishqui. Bebaan pishi xao cahen haibojanish. Nt Bebo ta mahpotimahiqui. Bebo ta jaa jisxon Papa Dios jahuen hihbo jai shinanti qui. Jaa jisxon tah non Papan shinan noquen honanai. Haibo ta jaa jisxon jahuen benen jaa hihbojahi non honanti qui. :sm Mahpocatsihyamaxon min boo maxcorohabahinmahue, haibon. ¿Haibo mancoyati hihtimahtimahiquin? ¿Haibo maxcoroyati hihtimatimahiquin? Mancoya quescayamanoxon mahpóhue, haibon. rw Haibaan cahen jahuen mapo mahpoxonma bi Papa yocacax jahuen mapo qui rabiniti jai, bebaan hahcajaquin yocacax. Mahpoxonma Papan joi yohihax cahen haibo hahqui rabinti jaresscai, mamapoxonma yohihax. Maxcorohaquin mancojabahina quescaha tah qui. }qs Rabinnoxon pari ta bebaan maiti maihahnan Papa yocatihiqui, jahuen mapo qui hihtimahscai, haibocatsihqui quescari. 6pe Man jascajahi bi tah hen nea yohiscai, man honannon hihxon: jatihibi bebo yononica ta Cristo qui. Haibaan yononica ta jahuen bene qui. Criston yononica ta noquen Papa qui. o Hen mato yohini joi tah man shinanbehnoyamahi. Jaa copi tah hen jenimahi. Hean mato honanmapahoni quescaja tah man jai rahma caman. n  Criston hahcai quescajaquin tah hen jascajahi. Jascajaribiquin hean hahcai quescajanahue. Tsinquitaibo tocan jenquetsi haibobo jai Sm !Jatihibijaquin tah hen jatihibi jonibaan sirijaquin shinanahbo hihxon hen hahcai. Hea res siripi jihuenoxonma bi caibo siripi jihuenon hihxon tah hen hahcai, hicha jonibo Papan teehihmanon hihxon./lW Jahua copi bi mato caheti yamanon janahue, judiobaan jisí hahqui yohuantimabo. Jaton nahuabaan jisí jasca rihbi. Papan caisai noquen huetsabaan jisí jasca rihbi. kw Jaa copi piquin, xehaquin, man hahcai jatihibi jaquin, noquen Papa hihti shinanyahpa hi honanahbo janahue, jatihibi. j Mia copi tah hen pihi Papan hihxon hean res pihiya ta jahua copibi huetsa hehqui yohuantimascatihiqui, Papan hea hinanai piti quen. i Mianbi min jaa nami pixon masa shinanyamahi bi mian piquihina noquen huetsan masa shinanmis hihxon piyamaquin. Jascapa nami jaan pitimahi copi tah non piquin jeneyamahi. Non piquihina jascapa pihax jaa hohchatai copi tah non jenetihi, piyamascaquin. h Nea ta santo rehtexona nami qui, noque huetsan, jaiboya piyamascaquin. Jaa noquen huetsa copi piyamaquin, jan masa shinanmis hihxon. +gO Nincacoinyamahibaan mato Pihi benahue hahca picatsihquish botannahue, mato hinanai piti jatihibi yocacahxonma piresquin. Santo rehtexonaiboma hin hihxonma. \f1 Noquen nete jatihibi ta noquen Hihbaanah qui. Jatihibi main jaibo rihbi jahuenah. Te! Nami maroxon yocacahxonma pireshue, santo rehtexonaibo hin hihxonma. Dd Mia res siripi jihuenoxonma bi caibo sirinon hihxon jise. 3c_ Queenxon piti hahtipahxon bi tah non caibo piti non piyamahi, jaa pihá siriyamahi quen. Non queenaijati hahtipahxon bi cah non joni huetsa tiromajati queentimahi. b  ¿Noquen Hihbo non sinamacatsihquin? ¿Noque non jaa mentan hashoan coshi quin? Shinannahue. Joni huetsahon shinanax coirameti a Papan xehati xehaxon tah man tiroma yoshinbaana rihbi xehatimascai. Papan piti pixon tah man tiroma yoshinbaana rihbi pitima sca jai. r`] Jascapahbo jahuamabo que bi ta tiroma yoshinbo rehtexonquin hihxon Cristo qui hinamehyamahibaan jaa nami pihiqui. Jascapa piti ta noquen Papanahma qui. Tiroma yoshinbaan jonibo quescapahbo man hihyamanon hihxon tah hen mato yohihi. _ Hen yohihi jahua hihcatsihquiquin honannahue. Santobo ta jahuama qui. Santo rehtexonaibo ta jahuama rihbi qui, nami res. h^I Moisesnin yohihah israelibaan hahcai sca shinannahue: Papa Dios hinanquin ta jaton hina pishca rehtexon picanihqui. Jaton hohcha copi jaton hina mahuatai hihxon cahen picanquin, jaton hina betan huesti yora hihnoxon. ]' Huesti tonco tehcapaquexon tah non jatihixonbi pihi. Jascarihbihi ta noque hichahax bi huesti yora qui, huesti piti tonco jai quescarihbihi. D\ Criston noque haxemani quescajaquin tah non Mia copi tah non xehahi, Hihbon hahxon non xehahi. ¿Noque copi Cristo mahuanih shinanaibo rahsixon non jascajaquin xehayamahin? Non tehcaxon hinanpaquehi paan ta jascapah rihbi qui. Noque copi jan yorayahpahax mahuati joní honancoinaibo rahsixon tah non jascapa pihi. X[) Mato tah man shinancoinaibo qui. Hen yohihi ¿jenquetsahpa quin? shinannahue. Z5 Jaa honanax sca santo yocati ni shinanti bocabi queenyama sca janahue, hea huetsabaan. Hihti queenyamanahue. Matohon shinanxon tah hen yohihi. kYO Jatihibi jonibo jan tanahi quescajaribiquin ta tiroma yoshiman mato hohchamaquin tanahihqui. Jan mato jascajahi bi ta tsoan tenenihma Papan mato huinomatimahiqui. Jaan yohini quescabijaquin ta mato hahxonihqui, mato paxajaquin. Man tenecasquimati ta mato huinomayamahiqui. Tanahah bi man tantiribiti ta mato hinantihiqui, man teneti hahtipahnon hihxon. TX! Jaa copi coiramehue: ponte min nichi shinanax bi min hohcha qui paquemis. 5Wc Non jascari hohchayamanon hihxon ta Papan jato jascajaquin casticannishqui. Nete queyoti hochoma noque chini jihuetaibaan honannon hihxon ta jaa joi huishamanishqui. `V9 Reren rerenaiton ta queyonicaton jato queyonishqui. Reren rerennihbo quescayamanahue. U1 Hihcoin cahra jaiquin hihxon noquen Hihbo tanahax ta mahuarihbicanishqui, ronon pihah. Noquen Hihbo tananihbo quescayamanahue hih ca hen jai sen. T  Joni huetsa betan tsinihi hihnibo quescayamanahue. Joni huetsa betan hihquish ta huesti neten res veintitres mil mahuanishqui. KS Jato yohihi ta nescajaquin huishanishqui: Pihi ta jonibo tsahopaquetihqui, xehahi tsahocani. Pihax ta shirohi sca huenicahuancaniqui hahquin. Jaabo jascari santoyahpa japahoni quescayamanahue. $RA Noquen non honannon hihxon ta jascajaxon Papan huishamascanishqui, jaabo tiromajati jenipahihni quescayamahi non tiromajati jenipahihyamanon hihxon. rQ] Jato xehamaxon bi ta Papan jato tiromabohi jisnishqui. Jaa copi ta jato mahuamabahinnishqui nihi naman. P Jaan hinanah cahen jene nomicanquin. Papan bahimahah macaman mehax jabatai jene xehacanquin. Cristo ta jaa macan hihnishqui. 8Ok Papan hinana piti ta jatihixonbi picannishqui. N5 Moises chibanahbo hihxon ta Papan jato nashimaquin hahcajaquin nai cohin naman jascajaquin huinomanishqui. Jascajahabo jaa hiaman jato pohquenquin. M ' Honannahue, hea huetsabaan. Noquen xenibo ta jatihibi hoa nai cohin naman nihpahonishqui. Hian joshini rihbi ta jatihibi pohquejaquenishqui. NL Teneti haxenoxon tah hen heabi rishquitai, hean shinanai quescajati hahtipahnoxon. Caibo hean Papan joi siri nincamanish bi potabohanah sca hen jamis hihquish tah hen jascaquin teneti haxehi.bK= Ponte res hishtocanahihcama tah hen jai. Nihue res rishquiquin hahcajayama tah hen jai. >Ju Jaton coshi tananannicahbo ta yobacahinxon jatihibi teneti haxehihqui. Payonica jahuabora bihnoxon ta teneti haxecaniqui. Noquen cah non payoyosma jahuabora bihnoxon non tenetihi. [I/ Tsoa pari non nocotihin hihquish ta bishquihihnicahbo hishtohihqui. Jatihibi hishtocanahax bi huesti res nocomenohi, nocomenonicaton maiti bihnoxon. ¿Man honanyamahin? Nocomenonoxon hahcajaquin janahue. xHi Criston joi siri nincamanoxon copi res tah hen caibo hihqui quesca hea jai, Cristo betan teenica sca janoxon. BG} Coshijomabo nincamanoxon tah hen jato tocan coshijoma quesca sca jai. Jatihibi jonibo nincamanon cahen jaabo hihqui quescarihbihi hea rihbi jai. Caibo teehihmanoxon tah hen jascajahi. :Fm Moisesnin huishani joi honanyamahibo nincamanoxon cahen jato tocan jaa joijoma quesca sca jai, noquen nincati Papan joi hahnicah hihquish, Criston joi hahnicah rihbi hihquish. Mato jatihibi cobranti hahtipahxon bi tah hen jatihibi joni hahxonresai. Hashoan hicha jonibo nincamanoxon hahxonresquin. C} ¿Yohihax res sca hen jahua jain? Yohixon tah hen nea honan jai. Cobrantihi bi cobranxonma hean yohihi tah hen honanai. B7 Heabi yohiti queenxon joi siri hen yohihiya ta Papan hea copijatihiqui. Yohiti queenyamaxon bi cahen jaabi yohihan, yonohah copi. Papan yonohah can. oAW Papan joi siri yohinish bi tah hen Papa bebon sca jahua copi yohuan yohuanti yamatihi, hen hahnibo yohicatsihquin. Papan yonohah tah hen joi siri yohihi. Jaa copi tah hen Papan joi siri yohiyamahax Hahraai hih hen jatihihi. o@W Papan joi mato yohinixon bi tah hen mato cobranyamahi. Jahuabi cobranyamanoxon rihbi tah hen rahma huishahi. Mahuanoxon caman tah hen jahuabi copi yocayamahi, Papan joi mato yohiquin tah hen mato cobranyamanihqui mato jayanoxon. ? Jascajaribiquin ta jahuen joi siri non mato yohihah man jai romishin man noque hinanti noquen Hihbaan yohinishqui, non hahan jihuenon. 3>_ Papan xoboho teexonaibaan ta janoha piti pihiqui ¿man honanyamahin? Papa hinanquin hinabo rehtexonquin yanapanaibaan rihbi ta jaa hina nami pihiqui ¿man honanyamahin? {=o Jascajati ta jaiqui. Texe maton tee bihti caibo jaiya ¿noquen sca non hashoan sca bihtimahin? Noquen bihti jai bi tah non maton tee bihyamahi. Bihti hahtipahxon bi tah non non bichiya caibaan nincacoinyamamis hihxon non jatihibi teneresai. <w Banaquin hahcajaquin non mato Papan joi hinannihxon ¿bimi tsinquiquin hahcajaxon sca texe maton tee non bihtimahin? f;E ¿Noquen non honannon hihxon res yohiyamanishquin? Non honannon hihxon ta huishamanishqui. Huai bananica ta yohinishqui, bimi piyanoxon jan huaijanon. Bimi tsinquinica rihbi ta yohinishqui texe piyanoxon jan tsinquinon. #2~1}}3|P{{6zzcyyxx_ww4vvu]ttXssprrppoo-nnmEl|kVjjji]hhggRfeege$dRccqcbaa_```G_:^;]<\\#[ZZkYY#X]WWVVDUTT2SSPRRMQ;P5ONNM1L}KKTJJ INIHG|FF?EDICCZBBfAA@i??>M==9<;; :V988T776&54w3210//~.--},,)++/*K)}((%'O&&P%%i$$#B#"! ?$V<Sj 41 > Q R  LT tS.#:Mohitahpa hahan jan xobojahi quescapahbo janahue, jahuen xobo sca. Jahuen xobohoxon shinanmanicabo jai quescarihbihi jahuen joi yohinicabo janahue. Hahan Papa Dios jenimatibo hinanquin hahcajaquin Papa queenai quescajaquin hahxonnahue Jesucristo betan. 89iHahqui xobojati jihuibo caisxon tiromabo potaquin hahcajaquin Cristo potanihbo que bi ta siri bi res Papan jaa caisihqui, mohitahpa jihui. Hahquibi sca nocóhihnanahue. f8EMatohon jaan hihti shinanai tah man honanquin sirijaribiscai. Cristo noquen hahqui xobojati }7sRahma cainipish baquexo xoma jene queenihcamahi hahan haniti joi queennahue, Criston jihuetahbo sca hanicananoxon. 6 5Jaa joi nincacax tiromayamascanahue. Paranyamascanahue, ni pishcabi. Hahxonquin quesajayamascanahue, notsi notsihax joni huetsa qui yohuanyamascai. 5 %Papan joi ta jascapahma qui: jaa jahuen joi ta queyoyamanox manatihqui hihqui Papan huishamani joi. Jaa joi ta non mato yohini joi qui.94 mPapan huishamani joi jai quesca tah qui:Jatihibi yorayahpabo ta huasi quescapi qui jaton rajotibo huasi joa quescapi. Huasi ta pehuahihqui, jahuen joa rihbi paqueti. >3 wPapan ta mato hahquirihbi jonijascaiqui, mahuanicama bi mahuayosma Papayahpabo sca. Jahuen join mato jonijaribiquin. Jaa jahuen joi ta hahan jihueti qui, queyoyamanoxihqui jihueti. D2 Papan joi nincacoinquin tah man maton jointi rishta potasca jai. Noquen huetsabohon shinancoinpan hihnicabo sca janahue. Jascajaxon maton jointiboyaxonbi joni huetsahon shinannahue. t1 cJaa Cristo nincacoinxon tah man noquen Papa rihbi nincacoinai. Jaa ta Papan hahquirihbi hueninishqui, hihquipi que bi. Jaa huenihihnixon yohiquin, nete hihboscanon. Jaa copi tah man Papa Dios nincaxon jan mato hahxontihi honanrihbihi. 10 ]Naiyahpa mai hahriyamaxon ta Papan jaa mahuayaxihnon yohinishqui. Yohinixon bi ta rahma noquen nete queyoti hochoma sca Papan jaa raannishqui, matohon hihti shinanxon. M/ Jahuen jimin caya ta mato bihnishqui. Jaton hohcha copi mahuanon ta noquen xenibaan hihti siri carnero caispahonishqui, jahuen yora janin jahuabi cahcoya yamahi, jahuenbi jahuabi tiroma yamahi. Siriresi. Jascarihbihi ta Cristo janishqui, hihti shinanya, jahuabi hohcha yamahi. Jascapahxon ta mato jahuen jiminbi bihnishqui. {. qMaton xenibo yanca bi res japahoni quescabihi tah man janiqui, jato chibani. Man jascapahbo que bi ta Criston mato bihnishqui. Jaan ta oron mato bihyamanishqui, ni coriquinin bi bihyamaquin. Jaan ta queyonicabo hinanquin mato bihyamanishqui. i- MNoquen Papan ta jahua copi jahuen shinan huetsajatimaxon jatihibi joni jisiqui, non hahcai siri hin tiroma quin hihxon. Jaa Papan hahxon, hea casticanpaho hihxon shinanquin sirijahax jihuenahue, hahqui noconoxon caman. }, uHea ponte hihqui quescari tah man mato rihbi pontebo hihtihi hih ta Papan huishani joi jaiqui. Jaa copi jascanahue. p+ [Man japahoni quescayamascanahue, jatihibi ponte res sca. Jaa mato hihbohi quescarihbinahue, ponte res. V* 'Jahuen siribaquebonahue. Man honanyamahax tiromabopahoni quescayamascanahue. &) G Jaa copi shinan coshijanahue. Shinancoinnahue, Jesucristo jahuiya noquen Papan matohon shinanxon mato hahxontihi honanquin sirijahax jihuenahue manati. %( E Jaatian ta Papan jato honanmanishqui. Jaabo jihuetai tian ma bi man cain sca jaiya pari jan mato hahxonquin jihuematihi jato honanmaquin. Chini sca ta naihohxon jahuen Yoshin raannishqui, jayaxon sca jahuen joi siri yohihahbo. Papan mato hahxonai ta jahuen Yoshinyaxon sca mato yohicaniqui. Jan noque hahxonai hihti jiscatsihquish ta jenquetsahpa jatihiquin hihcanihqui Papan yonotibo. Non ponte res jihueti jai s' a Criston yoshinyaxon ta huishaxon yohicannishqui, Cristo tiromajatibo, jaa pecaho hihti shinan hihbo sca jaa hihtihiqui yohicanquin. Dios Yoshiman yohihah bi ta Tsoa jaa quin, jahuentian Papan jascajatihiquin jacanishqui honanyamahax. o& Y Papan matohon jascajaquin shinayaxihqui ta jahuen joi yohinicabaan yohinishqui. Jaa huishaxon sca ta jenquetsahaxon Papan noque teehihmatihiquin hihxon shinan shinancanpahonishqui. Jaton quirica jis jisxon bi jisribicanquin. 9% o Nincacoinax tah man queyoyamanox manati sca jai. ($ KJaa jisnixonma bi tah man hahan shinanai. Rahma jaa jisxonma bi tah man nincacoinai. Nincacoinax res sca tah man hihti jenimahi. Hihti coin coin sca jai. Y# -Maton teneti shinan ta oro mentan hashoan hihti copi qui. Oro hashoan mapojaha queyótihi bi ta chihin jaa tanacaniqui, siri hin hihxon. Jascajaribiquin ta maton shinan tanacaniqui. Tana tanahah bi man nincacoinaiya ta noquen Hihbo jahuiya sca hahqui sirijaquetax yohuanyaxihcanihqui, jaa siri quen, Nete Hihbo quen, Shinan Hihbo quen. [" 1Jaa copi jenimanahue. Rahma basima tahni mesco tenetibo jaax bi jenimanahue. e! EMan nincacoinaiya ta jahuen coshiyaxon mato coiraniqui. Nete queyó sca jaiya ta jahuen jihue mato jismayaxihquiqui, man janohax queyoyamanox mananon. Rahma jismati siri sca jai bi ta jaatian pari mato jismayaxihquiqui.   #Behnaboxon sca tah non queyóyosma siribo sca bihyaxihqui, payoyosmabo. Jascapa tiromayosma siribo ta Papan mato naihohxon bexojaxonihqui. & GHahxon tah min noque jai Papan hahnahue, noquen Hihbo Jesucriston Papa Dios yohiquin. Noquehon hihti shinanxon ta behnajaquin noque jonijahiqui. Jesucristo hihquipi bi hahquirihbi teehihmaxon ta noque honanmahiqui, noque jihuemanica jihuerihbiscai non joni behnaxon sca honannon. # APapan ta mato caisnishqui. Mato caisxon ta yohinishqui, Heen baque Jesucristo nincacoinaibo janoxihnahue. Jahuen jimin jan mato chocanon heen baquebo janoxihnahue, hahquin. Jascapahbo man janon ta jahuen yoshin siripan rihbi sca mato jahuen shinan siri hinanihqui. Jenimahi jihueti  )Hea Pedro tah hen Jesucriston raanti joni qui. Jahuen raantixon tah hen huishahi, man jabisnibo qui raannoxon. Ponto mai janin, Galacia main, Capadocia main, Asia main, Bitinia main. Man janobo jabisnish Papan baquescaax bi janobo jihuetahbahibo qui tah hen nea raanai. 7iSantobo qui coiramenahue, heen baquebaan. 9Noquen Papa coin non honannon ta jahuen baque jonishqui, shinan noque hinani. Jaa noquen quiquin Papa betan tah non hihqui. Jahuen baque Jesucristo betan rihbi tah non hihqui. Non tah non honanai. Noquen Papa ta Dios coin qui. Jaan jihuemaha tah non queyoyamanox manascai. gGPapan baquebo noque jai tah non honanscai. Nai naman mehabo ta tiroma yoshiman hihbojahiqui. "=Papan behnajaquin jonijahibo ta hohcha hohchayamahihqui, Papan baquen jato coiranah. Tiroma yoshiman ta jato mehetimascaiqui. Non tah non honanai. OJatihibi tiroma ta hohcha qui. Hihcax bi hahan mahuatima hohcha jai. ~uHahan mahuatima que bi noquen huetsa hohchatai meraxon tah non Papa yocaxonquin jaa joni jihuematihi. Hahan mahuatima hohchataibo yocaxonquin jato jihuemaquin. Hahan mahuati hohcha ta jaribihiqui. Man jascapa yocaxonti tah hen yohiyamahi. hINon yocacai tihibi jaan nincacai honanxon tah non non yocacaibo non bihtihi non honanrihbihi. 3Noquen Papa nonanscaax tah non jaa yocati qui hihtimahyamahi. Jaa queenai quescapahbo non yocacah ta noque nincaquihqui. Non tah non honanai.  Maton tah man jahuen baque nincacoinscai. Man queyoyama sca janox manascai man honannon hihxon tah hen mato yohihi.  Jahuen baque bichish tah non queyoyamascanox manatai. Jahuen baque bihyamahax tah non queyonox manatai. Quirica queyonoxon jan yohihi 5 Papan ta yohicoinihqui, jan noque queyoyamanox jihuemahi non honannon hihxon. Jahuen baquen noque jihuemahi non honannon hihxon noque yohicoinquin. y Papan baque nincacoinxon tah non noquen jointinin honancoinscai, Dios Yoshiman honanmahah. Noquen Papa nincayamahi joni ta Quesa ta jaiqui hihquiqui, noquen Papa yohihi. Jahuen baque non honannon Papan yohihah bi nincayamaxon paranai shinanquin. >u Jonibaan yohihah nincaxon tah non noquen Papan noque yohihah hashoan rihbi non nincatihi. Jahuen baque non honannon hihxon ta noque yohicoinnishqui, jaa ta heen baque qui hahquin. gGJahuen Yoshin, jahuen jene, jahuen jimi. Jaa quimisha jatihibichin ta hahan jaa honanti qui. .WHahan Jesus honanti ta quimisha qui. A {Jesucristo ta jeneya jimin jonishqui. Jenen res ma. Jenen, jimin rihbi. Jaa copi tah non tsoa Jesus quin hihxon honanai. Dios Yoshiman rihbi ta noque yohihihqui, hihcoinnicaxon.  Jesus noquen Papan baque jai non honancoinai copi ta noque hihboti tiroma yoshiman hahtipahyamahiqui. Hahan Papan baque honanti P Papan baquebo jatihibi ta tiroma yoshin hihbocatsihqui bi hahtipahyamahiqui. Noquen Papa non nincacoinaiya ta noque hihbojacasquimahihqui. Noque hihbojacasquimahiton tah non jahuen yohuan bichinai. g GPapahon shinanquin tah non jan yohihi quescabijaquin hahtihi. Jan noque yohihi ta teema qui. z mPapahon shinanxon jan noque yohini quescajaquin hahxon tah non jahuen baquebohon non shinanai non honanrihbihi.  9Jesus ta Papan raanni joni qui. Jaa jai nincacoinaibo jatihibi ta Papan baquebo qui. Jahuen Papahon shinanaibaan ta jahuen baquehon shinanrihbihiqui. Y+Noque ta yohinishqui, Papahon shinanaibaan non noquen huetsahon shinannon.RHeen Papahon tah hen shinanai hihxon bi noquen huetsa jistahihmahihquish tah non quesa sca jai. Non jisi noquen huetsahon shinanyamanicaxon tah non non jisyamahi noquen Papahon non shinantimarihbihi. ]3Noquen Papan noquehon shinanni quen tah non noquen sca jahan shinanrihbiscai. taNoquen huetsabohon shinanax tah non raquetimascai. Noquen huetsabohon shinanquin sirijaquin tah non raque potahi. Noque casticanyaxihqui shinanax tah non raquetihi. Jascari raquetaibo ta joni huetsahon shinanxon hahxonti pishinihqui. J Noquen huetsahon shinanti shinan hicha hinanah tah non jointi siriyaxihqui, hohchayahpabo casticani noquen Hihbo jahuiya. Jaa hihqui quescarax tah non jaa bebon mehax sca jointi siriyaxihqui. `9Noquen Papan noquehon shinanai tah non honanai, shinancoinquin. Noquen Papa ta huetsahon shinanti shinan hihbo qui. Jaton huetsahon shinani jihuetaibo ta Papa betan hihquibo qui, Papa rihbi jato betan hihqui. s_Jesus ta Papan baque qui hihnicah ta hahbetan noquen Papa hihquiqui, jaa rihbi noquen Papa betan hihqui. yNai naman jihuetaibo teehihmanica hihnon hihxon ta jahuen baque Papan raannishqui. Jaa jisnixon tah non yohicoinscai.  Hahbetan tah non hihqui, jaa rihbi noque betan hihqui. Jahuen Yoshin jan noque hinanni quen tah non jan noque betan hihqui non honanai. :~m Tsoanbi ta noquen Papa jisyamanishqui. Non shinanhahnanaiya ta noque betanbi noquen Papa hihquiqui. Non sirijaquin noquen huetsahon shinannon ta noque hicha bi res hinanihqui. n}U Jascajaquin jan noquehon shinanni quen tah non noquen rihbi shinanhahnantihi, heen huetsabaan. c|? Noquen Papahon tah non hihti shinanyamahi. Jaan caya ta noquehon hihti shinanihqui. Noquehon hihti shinanxon ta jahuen baque raannishqui, noquen hohcha copi mahuati jonon. Jan jascajaquin shinanni ta shinan coin qui. %{C Non jaa copi jihuenon hihxon ta jahuen baque jaa huesti Papan raannishqui, yorayahpahax jonon. Jaa raanquin ta jan noquehon shinanai noque honanmanishqui. }zsNoquen huetsabohon shinanyamahibaan ta noquen Papa honanyamabiresihqui. Noquen Papa ta jonihon shinanti hihbo qui. Hy Noquen huetsabohon shinannahue, heen huetsabaan. Jascapa shinan ta Papan hinana shinan qui. Noquen huetsabohon shinanaibo ta Papan baquebo qui. Jascapahbo ta noquen Papa honanaibo qui. %xCNoque tah non Papan baquebo qui. Noquen Papa honanaibaan ta noque nincaquihqui non yohuanai. Papanahmabaan ta noque nincayamahihqui. Tsoa nincaquihquin hihxon tah non jato honanscai, caibo cahen Dios Yoshinyahpabo, caibo cahen tiroma yoshinyahpabo. Noquen Papa noquehon hihti queeni "w=Jaabo ta tiroma yoshimana qui. Jaa copi ta tiroma yoshiman shinanmaha yohuancaniqui. Jaabo yohuanaiya ta tiroma yoshiman jonixon jato nincarihbihihqui. gvGMato tah man Papanah qui, heen baquebaan. Tiroma yoshiman shinanmaha yohuanaibo tah man honanai, mato paranpanan. Nincayosmabo betan hihqui yoshin coshihi bi ta mato betan hihqui Dios Yoshin hashoan hihti coshi qui. ouWJesus ta jaama qui hihnica ta Dios Yoshiman shinanmahama bi huetsa yoshiman shinanmaha yohuanihqui. Jascapa yoshin ta Criston sinatah qui. Criston sinatah ta jahuiqui chanihibo tah man ninca sca janiqui. Nocotax ta nihniscaiqui. #t?Jesus ta Papan raanni joni qui, yorayahpahax ta joresscanishqui hihnica ta Dios Yoshiman shinanmaha yohuanihqui. Jaa yohuan ta hahan yoshin honanti qui. s Dios Yoshiman ta hea shinanmahaxqui hihquish yohuanaibo bi hihcoinaibo rahsihi shinanyamanahue, heen huetsabaan. Dios Yoshiman jato shinanmahaxquin hihxon jato honanquin sirijanahue. Tiroma Yoshiman shinanmaha yohuanaibo ta hicha jaiqui, jaan raanah. erCJan noque yohini quescajaquin hahcaibo jatihibi ta hahbetan hihquiqui, jaa rihbi jato betan hihqui. Jan noque hinanni jahuen yoshin noque betan hihqui copi tah non noquen Hihbo rihbi noque betan hihqui non honanai.qNoque ta nincacointi yohihiqui, jahuen baque Jesucristo non nincacoinnon, jan noque yohini quescajaquin non noquen huetsahon shinannon. +pOJahua copi hihtimahtima sca jaxon, jan noque yohihi quescabijaquin hahxon, jaa queenai quescajaquin hahxon non yocacah ta non yocacaibo jaan noque hinanscaiqui. oJaan sohuaxona noquen hohcha yamascai noquen jointinin honanax tah non noquen Papa yocati qui hihtimahyama sca jai, heen huetsabaan. n5Jahuen baque coin non jai honanxon tah non sirijaquin sca shinantihi. Noquen jointinin non hicha tahma res honanai bi ta Papan jatihibi honanihqui. Im Noquen huetsabo hahxoncoinnicaxon tah non Papan baque coin non jai non honantihi. Noquen hohcha jai noquen jointinin honanxon bi tah non noquen Papa yocacatsihxon non masa shinantimahi. 2l]Join res tah non noquen huetsahon shinantimahi, janan res hahxonti yohiquin. Hahcoinquin jato hahxonnahue, heen baquebaan, shinancoinxon. Papa bebon mehax hihtimahtima k¿Jahuaborayahpaxon bi noquen huetsa pishinai jisxon bi non yanapanyamahiya cahran? Jascapahbaan ta noquen Papahon shinanyamahiqui. j1Noque jihuenon hihxon ta noquen Hihbaan hahrí jato rehtemanishqui, noque paxajahi. Jaan noque jascajaxoni honanxon tah non joni huetsahon shinanti honanrihbiscai. Jihuetahbo hihxon tah non noquen rihbi noquen huetsabo paxajati sca jai, nincayosmabaan noque rehtehi que bi. xiiJaton huetsa jistahihmahibo ta joni rehtemisbo qui. Rehtemisbo ta queyonox manatihqui. Jaa tah man honanscai. 8hiNoquen huetsabohon shinanaiboxon tah non noque mahuayaxihquibo hihnish bi jihueyaxihquibo sca non jai non honanai. Noquen huetsahon shinanyamahibo ta mahuayaxihquibo jaiqui. Ug# Nincayosmabaan mato jistahihmahah bi rahteyamanahue, heen huetsabaan. Bf} Caiman hahni quescajatima tah non noque jai. Tiroma yoshiman baquexon ta jaan jahuen huetsa rehtenishqui. Jahuen huetsa siri hihqui bi ta jaabi tiromaxon jahuen huetsabi rehtenishqui. peY Noquen huetsabohon tah non shinantihi. Joi siri nincamenoquin tah man jaa joi rihbi nincanihqui. _d7 Pontema jihuetaibo ta Papan baqueboma qui. Noquen huetsahon shinanyamahibo jahuen baqueboma rihbi. Jaa joi honanxon tah non Papan baquebo honanscai. Tiroma yoshiman baquebo honanrihbiquin. Joni huetsahon shinanti &cE Papan jonijahibo jatihibi ta hohchati jihueyamahihqui, hahan jihueti Papan hinanah. Behnajaquin Papan jonijaha tah non tiromati shinani jihueyamascai. ?bwHohchati jihuetaibo jatihibi ta tiroma yoshimana qui. Jaa tiroma yoshin ta hohchamenonish, jascabihi hohchatihqui. Tiroma yoshiman hahcai jatihibi queyohi ta Papan baque jonishqui. aMato tsoabi paranmayamanahue, heen baquebaan. Pontejaquin hahcai joni ta ponte joni qui, noquen Hihbo ponte hihqui quescarihbihi. `{Hahbetan jihuetaibo ta hohchati jihueyamahihqui. Jatihibi hohchataibaan ta jaa jisyamanishqui. Jaa honanyamarihbiquin. l_QNoquen hohcha queyohi ta Cristo jonishqui. Jaa tah non honanai. Jahuen hohcha ta yama bi res qui. w^gHohcharesaibo jatihibi ta noquen nincati joi nincayosmabo qui. Hohchati ta nincayamati qui, jasca rabe. r]]Jaa jopahinon hih non jaibo jatihibi tah non hinamehtax coirametai, Papanah rahsi, jaa hihqui quescari. @\yRahma tah non Papan baquebo qui, heen huetsabaan. ¿Jenquetsahpabo non jayaxihquin? Noque ta yohiyamaparihiqui. Jaa honanyamaxon bi tah non nea honanai: noque qui jaa cainquihranaiya tah non jaa hihqui quescarihbihi noque jatihi. Jan rahma hihqui quescapahbi tah non jaa jisyaxihqui. Jaa copi tah non honanai. .[ WNoquehon hihti queenxon ta Papan noque Heen baquebaan hahquiqui. Jaa coin tah non qui. Noquen Papa honanyamaxon copi ta noque rihbi honanyamacaniqui, Papanahmabaan. mZSPonte jan hihqui honanxon pontejaquin hahcaibo jatihibi jahuen baquebo hihqui honanrihbinahue.IY Jascabihi sca hahbetan janahue, baquebon. Jaatian ta jan cainquihranscaiya non shinanquin sirijascatihi. Jaa joresscaiya tah non jaa bebon nichish hihtimahpax jahómaho rabejaquetimahi. ?XwHen mato yohihibo tah man honanscaax tsoanbi mato honanmati pishinyamahi. Jahuen Yoshin siri maton jointi janin hihquinish janobi jaiya tah man honanscai. Jahuen siri yoshiman sca ta mato jatihibi honanmahiqui. Jaa ta hihcoiniqui, quesayamahi. Jaan mato honanmani quesca jascabihi noquen Hihbo betan janahue. DWMato parancatsihquiboya ta hen jascajaquin huishahi. EVJaan ta noque yohinishqui, non queyoyamanox jihueyaxihnon. 9UkMan nincamenoni joi jascabijaquin bihnahue. Jaa joi maton jointi janin jascabihi jaiya tah man jascabihi Papan baque betan jihuetihi, Papa betan rihbi jascabihi jihueti. T}Jesus ta Papan baquema qui hihnicabo ta Papanahma rahsi qui. Jesus ta Papan baque qui hihnica ta Papan baque rihbi qui. ?SwJesus ta Papan caisai jonima qui hihnica ta quesa bi res qui. Jascapah ta Criston sinatah qui. Jaa ta noquen Papama qui, jaa ta jahuen baquema qui, hih ta jahuen rahui jaiqui. RPapan joi man honanyamahi copima bi man honanscaiya tah hen huishaxon mato yohihi. Quesa joi ta Papanahma qui. Jaa tah man honanrihbihi. QJaabo jascapahbo bi ta noquen Hihbaan mato caisnishqui. Jahuen yoshin siri rihbi mato hinanquin. Jatihibichin tah man honanai. 0PYNoque janinhax ta bocannishqui noquen huetsabomahax. Noquen huetsabohax ta banequehancannishqui. Noquen huetsaboma rahsihax ta bocannishqui, jascapahbo non honannon. aO;Noquen Hihbo joti nete ta jaonahiqui, baquebon. Criston sinatah ta jahuiqui yohihibo tah man nincanihqui. Moa ta jahuen sinatahbo hicha nocohihnascaiqui. Jaa copi ta nete queyoti nea pishcascaiqui non honanai. :NmNea mai ta queyocahinyaxihquiqui, jahuen queenboyabi. Jascapa yamacahinyaxihqui bi ta noquen Papa queenai quescajahibo queyoyamanox manatihiqui. Paramehtaibo betan hihcoinaibo XM)Nea mai meha shinanbo ta Papanahma rahsi qui. Mai mehabaan costanai quescajati, jahuabora jisxon bihti sca, jahuabora hichahax shinanya hihqui shinanti, jascapa shinanbo ta Papanahma bi nea mai mehabo qui. L{Nea mai queenyamanahue. Nea mai mehabo rihbi queenyamanahue. Nea mai queenaibo ta noquen Papahon queenyamahihqui. K}Huishaxon tah hen mato yohihahqui, papabon, jahuabi jariyamanon bi janí noquen Hihbo man honanai quen. Huishaxon tah hen mato yohihahqui, beronanbon, man coshiscai copi. Papan joi rihbi maton jointi janin jai quen. Tiroma yoshin rihbi man camahi. J Huishaxon tah hen mato yohihi, papabon, noquen Hihbo man honanai quen. Jahuabi jariyamanon ta jaa janishqui. Huishaxon tah hen mato yohihi, beronanbon, tiroma yoshin man camahi quen. Huishaxon tah hen mato yohihahqui, baquebon, noquen Papa man honanscai quen. aI; Huishaxon tah hen mato yohihi, baquebon, noquen Hihbaan maton hohcha sohuascaibo. H/ Jaton huetsa jistahihmahibo ta bahquish chian jihuetihqui. Yame chian nichi. Jano jaabo cahi honanyamahibo, yamepan jaton bero jistimajabahinah. oGW Jaton huetsahon shinanaibo ta xabapan jihuetihqui. Jaa xabapan nichibo ta jahuabi hohcha yamahihqui. mFS Xabapan tah hen jihuetai hihxon bi jaton huetsa jistahihmahibo ta bahquish chian jihuetihqui. ;EoJaabi ta behna qui, huishaquin hen mato yohihi. Criston raanai joi behna tah qui, maton rihbi man nincacoinscai joi. Bahquishihyama sca ta jatihiqui. Xaba coin ta paquescaiqui. jDMNea hen mato yohihi tah hen mato yohimenoyamahi, heen huetsabaan. Mato yohini joi tah hen mato yohirihbihi, mato nincamamenoquin non mato yohini joibi. Man nincapahoni joi tah qui, man hahnon hihxon non rahma huishahi. bC=Hahbetan tah hen hihqui hihquish tah non jaa jihueti hihni quescarihbiti jai. Joi behna -BSNoquen Hihbaan noque yohihi quescabijaquin hahcaibo ta noquen Papahon shinancoinnica qui. Jasca coin tah qui. Jascajaquin tah non non hahbetan hihqui non honanai. AJaa tah hen honanai hihxon bi noquen Hihbaan yohihi quescajayamanicah ta quesa qui. Jahuen jointi janin ta Papan joi yamahihqui. g@GJan noque yohihi quescabijanicahax tah non noquen Hihbo tah hen honanai hih non jatihi. l?QJaabi hinamehquin ta noquen hohcha copijanishqui. Noquena huestima jatihibichina jaan copijaquin. B> Man hohchayamanon hihxon tah hen nea huishaquin mato yohihi, heen baquebaan. Non hohchataiya bi ta noquen Papa janin noque yohuanxonnica jaiqui. Jesucristo ta jaa qui, hohchajoma joni. =  Papa ta quesa qui hihnicahax pari tah non Hen tah hen hohchayamanihqui hihtihi, noquen jointi janin jahuen joi yamahiya.:< o Hohcha tah hen jai Papan hih non jaiya ta jaan noquen hohcha noque sohuaxoniqui. Ponte hihxon jan yohihi quescabijaquin noque sohuaxonquin. Noquen rishta jatihibi sohuaxonquin. m; UHeen hohcha ta yamahihqui hihquish tah non paramehscai. Noquen jointi janin jahuen joi yamahi. C: Noquen Papa hihqui quescari xaba chian nichish tah non hahbetan yohuani nihresscai. Jaatian ta jahuen jimi noque copi potanixon jahuen baque Jesusen noquen hohcha jatihibi sohuaxoniqui. ~9 wHahbetan tah non yohuani jihuetai hihanan bahquish chian jihuetahbax tah non quesa sca jai. Hihcoinyamahi jihuescai. +8 QCriston ta noque yohinishqui, noquen sca jaa joi rihbi yohinon hihxon. Jaa tah non mato yohihi. Noquen Papa ta Xaba Hihbo qui. Jaa janin ta yame yamahihqui. g7 IShinanquin sirijahax hihti jenimanoxon tah non huishaquin mato yohihi. Noquen Papa Xaba Hihbo {6 qJaan hahnibo jisníxon mato yohicoinxon tah non jaan yohihah non nincani joibo rihbi mato yohicoinai. Man noque betan yohuani jihuenon hihxon tah non yohihi. Noquen Papa betan yohuani tah non jihuecoinai, jahuen baque Jesucristo betan rihbi. {5 qJaa jihuemanicah tah non jisniqui. Jisnixon tah non mato yohicoinai. Noquen jihuemanicah ta noquen Papa betan hihquish bi noque janin sca yorayahpa picoti jonishqui. Jaa tah non jisniqui, queyoyamanox jihuemanicah. Mato tah hen yohicoinscai. 4 Jihuemanican joi mato yohinoxon tah non nea joi huishahi. Jihuemanicah ta janishqui, naiyahpa mai sca jamenonon. Jan jahuex yohuanai sca tah non nincanihqui. Noquen beron rihbi jaa jisquin. Jan hahcaibo noquenbi jisquin. Noquen mequeman rihbi jaa mehequin. R3Noquen Hihbo Jesucristonen noque hahxonah tah hen matohon shinanai.Q2Noquen Hihbo Jesusen mato shinan hinannon tah hen mato yocaxonai. l1QNoquen Hihbohon queenyamahibo jaiya Papan jato queyobahinnon. Johue, Hihbon hih tah hen jai. @0{Heen mequemanbi tah hen nea huishahi, hea Pablon. z/mJatihixonbi ta noquen huetsabaan jascajaquin joi raanihqui. Noquen huetsabo hicocanannahue, noquen huetsa copi. z.mAsia janinha noquen huetsabaan ta mato Man jascabi jayamahin hahquiqui. Aquila betan Priscilanen rihbi ta mato qui hicha joi siri raanihqui, Man jascabi jayamahin noquen huetsabaan hahquin. Jaton xoboho tsinquitaibaan jascajaribiquin. Q-Mato shinan hinanxon ta hea rihbi hinancaniqui. Jascapahbo honannahue. ,wEstéfanas betan Fortunato, Acaico rihbi nocotipi quen tah hen jenimahi, mato xahbanjaxon bi jato nincacax jenimahi. \+1Jato nincanahue. Hahbe teenicabo, hahbe yanapannicahbo jatihibi rihbi nincanahue. N*Estéfanas, jaabo tah man honanscai, hea huetsabaan. Jaabo ta Acaya mai janin nincacoinmenonihbo qui. Noquen huetsabo yanapanti tee sca ta bihcannishqui. Jaa copi tah hen mato hihti yocacai. @){Joni huetsahon shinanxon man hahcai jatihibi hahnahue. t(a Coiramenahue. Papan joi jeneyamanahue. Yobacahinax coshin teenahue. Maton jointi rihbi coshijanahue. U'# Noquen huetsa Apolo tah hen hihti yohihipiqui, texe noquen huetsabo betan mato pasijahi cati. Yohihah bi ta rahma cati queenyamabiresipishqui. Hahtipahax tian ta catihiqui. Huishaquin queyohi joibo &' Jaa ta beronan res qui hihyamanahue, tsoabi. Jan siripi hehqui joribinon yanapanyaxahnnahue. Noquen huetsabo betan jaa joti tah hen manatai. %%C Timoteo mato qui nocotaiton sirijaquin bihnahue, jahua qui raquetaxma jan mato janin hihnon. Jaan rihbi ta Papa teexonihqui, hen hahcai quescajaquin. $} Jano ta hicha jonibo nincamati siriscaiqui, heen rahuibo rihbi hicha jai bi hean yohihah nincayaxihquibo rihbi hichahi. L#Efeso jema janin pari tah hen banetihi, pentecostes fiesta caman. " Huinoquin res mato yohuanquihnbahinti tah hen queenyamahi, hea huetsabaan. Noquen Hihbo queenaiya tah hen mato betan basitihi. =!sJaatian rah tah hen mato betan basi tahni hihtihi, jene tian huinonon caman rah, janohax hen caribicatsihquiton man hea cati yanapanyaxahnon, hea jano cacatsihquiton hen noconon. r ]Jari caquin tah hen Macedonia nabebacahinyaxihqui. Jaa nabebacahinax tah hen mato sca jisi catihi. Y+Hea rihbi cati siripaiya ta hea manahi boyaxihcanihqui. Pablonen cati shinanai dAJano nocoxon tah hen man caisaibo raantihi, quiricaya jaa coriqui Jerusalen janin bohabo. "=Hahan semana pehocohtai neten man cananipi coriqui texe mequexon bexojanahue. Hicha tahma cananipixon texe bexojaquin, hashoan hicha tahni cananipixon hashoan hicha tahni rihbi bexojaquin. Jascajanahue jatihixonbi, hea jano nocotaiya moa bexojarasihixon hinanti hahtipahscanoxon. E Noquen huetsabo yanapanti coriqui sca tah hen mato yohihi, hea huetsabaan. Galacia mai janin noquen huetsabo hen yohini quescajaribiquin tah hen mato rihbi yohihi, man coriqui tsinquinon. M:Jaa honanxon shinancoinquin jeneyamaxahnnahue, hea huetsabaan. Jahuabi mato shinanbehnomayamanahue. Man noquen Hihbo teexonai ta yancama qui. Jaa honanxon jascabi jaa hahxonnahue hicha.5c9Hohchapan noque rehtepanan ta noquen Hihbo Jesucristo raanxon Papan noque mahuayosmabomajahiqui, jahuen jihuetahbo sca. Jaa copi Hahxon tah min noque jai, Papan hahnahue. [/8Jahuen pahe ta hohcha qui. Non nincayosmabo copi ta hohchapan noque rehtehihqui. eC7Hea tah min jahuejatimascai, Mahuanican. ¿Jahuen hin, miin pahe? hihqui jaa huishani joi. lQ6Noquen payonica yora payoyosma sca jaiya, mahuayosma rihbi sca jaa noquen mahuanica yora jaiya ta huishani joi jai quescabi jatihiqui. Noquen Hihbaan ta noquen mahua queyoxonihqui, noquen rahui queyoquin, non mahuayamascanon. iK5Nea payonica yora ta payoyosma yorayacahinti jaiqui. Nea mahuanica yora mahuayosmacahinti jai. /4Histon res, naihoh queha rehue hahan queyoti sca hahcaiya ta non bextihihtanai quesca histon res Papan noque yora huetsajarenenyaxihquiqui. Jahuen rehue corotaiya bi ta mahuayosmaboscanon mahuanihbo Papan hueniyaxihquiqui. Jaabo huenixon noque rihbi sca huetsajarenenquin. !;3Jisnahue. Tsoan honannihma joi tah hen mato yohihi. Non tah non jatihibi hoxayamayaxihqui, caibo res. Jaabi tah non jatihibi yora huetsacahinyaxihqui. 7g2Nea tah hen mato yohihi, hea huetsabaan: namiya jimiyahpabo ta janoxon Papan jihuemahi janin nocotimabiresihqui. Queyonica yorayahpaxon tah non queyoyosmabo bihtimahi. _71Mai meha joni quescapahbohax tah non naihoh queha jai joni quescapahbo rihbi jatihi. }0Mai mehabo ta jan mai jonijani quescapahbo qui. Jascarihbihi ta naihoh quehabo yorabo naihoh queha jai quescapahbo qui. xi/Papan jonijamenoni joni ta mai meha hihpahonishqui, mai jan jonijani. Noque jihuemanicah ta naihoh queha qui. .Non yoramenohi ta naihoh quehama qui, mai meha can. Mai meha yorayahpa jamenohax cah non naihoh queha yorayahpa sca jatihi. 'G-Jascapa yohihi ta huishani joi jaiqui: Jan jonijamenoni Adan ta mohitahpa joni Papan janishqui, hihqui. Chini Adan ta jascapahma qui, teehihmanica can.  ,Mai meha yora non banahi bi ta naihoh queha yora Papan huenirihbiyaxihquiqui. Nea nete meha yora jaiya cahen naihoh queha yora jaribihi.  +Yora tiroma non banahi bi ta xabayahpa Papan huenirihbiyaxihquiqui. Coshijoma non banahi bi ta coshiyahpa Papan huenirihbiyaxihquiqui.  *Mahuanihbo huenihah ta jascarihbi qui. Queyonica yora banaquin hahcajaquin tah non tsahonai, queyoyosma yora sca Papan hueniyaxahnon.  )Bari huetsapa xaba janon, hoxne huetsapa xabaya, huishibo rihbi huetsa xabayahpa. Huetsa huishi jahuena janon, huetsa rihbi jahuena jai.  (Naihoh queha yorabo ta jaiqui. Mai meha yorabo jaribihi. Naihoh queha yorabaan coshi ta huetsapah qui. Mai mehabaana huetsapah rihbi. 7'Jatihibi nami ta jascapa rahsima qui. Jonibaana cahen huetsapah, yohinahbaana cahen huetsapah, hihsapana cahen huetsapah, tsatsanah cahen huetsapah. `9&Jaanbi caisai yora ta Papan jaa bero hinanihqui, jatihibi bero jahuen yora hinanquin. gG%Xequi hihyamahax huetsa bero rah. Jayaxihqui yora rihbi tah min banayamahi, jahuen bero res. <s$Honanman. Mian banaha bero ta queyonox joconihqui. #¿Jenquetsahaxon mahuanihbo hueniyaxihquiquin? ¿Jenquetsahpa yorayabo hueniyaxihcanihquin? hah ra tah man caibaan jai yocaquin. #?"Maton shinan pontehax hohchayamascanahue. Caibaan tah man noquen Papa honanyamabiresai. Hen mato yohihah rabinnahue. Jenquetsahpa yorayah hueniyaxihcani pY!Mato paranmayamanahue. Tiromabo manahax tah man tiromaborihbiscatihi hih ta huishani joi jaiqui. _7 Jonibaan hahcai quescayanoxon res hen Efeso janin sina yohinahbo tenenixon ¿jahua hen bihtihin? Mahuataibo Papan huenicoinyamahiya tah non Pinonhue, xehanonhue, bahquish tah non mahuayaxihqui hih sca non jatihi. #?Noquen Hihbo Jesucriston noque hahxonah copi tah hen matohon hihti jenimaxon mato yohihi, heen huetsabaan: nete tihibi ta hea rehtequin bi cahnecaniqui. T!¿Jahua copi rihbi jatihibi neten noque rehteti jaibo non tenetihin? }~sNoquen yamanica ta noquen Hihbo qui hinamehtax bi nashimahama mahuatipishqui, nincacoinnica hih honanahbo hihxon jaa xahbanen hea sca nashimahue hih ta jacaniqui. ¿Mahuanihbo tsoabi Papan hueniyamabiresaiya jahua copi sca jascacaniquin? J} Jatihibi hihboja sca jan jaiya ta jaa jatihibi hihbomahi jahuen Papan sca jayabi jatihibi rihbi hihbojayaxihquiqui, jaa sca jatihibichina hihti bi res hihbo hihnon, jatihibi jahuenahbo rahsi. ~H}M{{Gz==S<_;;9877=65S4433A21180G/\..]-Y,++6*))f)"((+'&&H%}$$q##."!t E=4eU@Aox4k/W ~ d 2 At~WaTq #bJaa copi tah hen nea pari mato yohihi. Papa yocanahue. Pishinaibo yocaxonnahue, Papan jato hahxonti pishinaibo rihbi yocaxonquin. Jan hahxonai copi Hahxon tah min jato jai Papan hihnahue, jatihibichina. p bJascapahbo ta Himeneo betan Alejandro qui. Jaabo rabe tah hen Satanas hinanscai, Papa qui tiromahi yohuantima honanahbo hihxon.)o MbShinancoinquin jenexonma ponte jihueti shinan jenexonma rihbi jato nincamahue. Ponte jihueti shinan jenexon ta caibaan shinancoinyamascaiqui. Tiromabo sca jai. 4n cbMia tah hen hihti yohihi, heen baque Timoteon, Papan shinanyaxon mia yohinihbo quescajahue. Jaabaan yohini joi shinanhahnan hihti shinancoinxon Papan joi nincamahue. #m AbNoquen Papa ta jatihibichina noquen quiquin hapo qui, japahonibaana, jayaxihquibaana rihbi. Mahuayosma, noquen Papa. Noquen jistimahi. Jaa huesti ta noquen Papa qui. Jaa yohinahue: Mia tah min Quiquin Hihbo qui Papan. Shinancoinya siri tah min qui, hahquin jascabijaquin yohinahue. rl _bHea jascapa hihqui bi ta hehon hihti shinanxon hea tenexon jaan heen hohcha sohuaxonnishqui. Jahuentiho tiromabo jaan tenehi honanahbo ta hea tenenishqui. Nincacoinax queyoyamanox jihueyaxihquibaan honannon hihxon ta hea tenehihqui. Ik  bHohchataibo teehihmahi ta Jesucristo main jonishqui. Jaa ta bihcointi joi qui, jatihixonbi bihti. Jatihibi jonibo hohchayahpabo hihqui bi tah hen hea hashoan hihti hohchaya hihpahoniqui. j bJahuen shinan yohuashihxonma ta hea hinanresnishqui, jahan hen shinannon hihxon, jahuen joi hen shinancoinnon hihxon rihbi. zi ob Mian hea coshijaha tah hen miin joi siri jato honanmahi, Hihbon, hih tah hen jai. Hea tah hen tiromahi noquen Hihbo qui yohuanpahonihqui. Jaa tiromajacatsihquin tah hen noquen huetsabo hean tiromajapahonihqui. Jaa hichaqui tah hen jihuepahonihqui. Hea jascapa jihuetai bi ta hea caisnishqui, hen sirijayaxihqui honanxon. Criston noque hahxoncoinai honanyamahax tah hen jascapa jihuepahonihqui. Jaa copi ta hehon hihti shinanxon hea caisnishqui. Hahxon tah min jai Hihbon hih sca tah hen jai. :h ob Criston joi siri ta ponte joi qui, hahan Papan shinan honanti. Jaa hihti siri noquen Papan ta hea yohinishqui, jaa joi siri hen honanmahi sca jihuenon. Hahxon tah min jai hahti (g Kb tsinihibo; hahbe bebo betan hihcatsihquibo; joni yometsohbo; quesamisbo; paranmisbo; ponte joi nincayamahibo. Jascapahbo copi ta Papan Moises huishamanishqui. .f Wb Ponte jihuetaibo pontenoxonma bi ta siripi jihueyamahibo pontenoxon Papan Moises huishamanishqui. Jaa honanxon tah non jaamajaquin hahyamahi. Pontema jihuetaibo; yohitimabo; Papahon shinanyosmabo; hohchataibo; tiromabo; Papan shinanjomabo; jaton papa, jaton mama rishquihibo; joni rehtemisbo; \e 3bPontejaquin haxemaha ta Moisesnin huishani joi siri qui. Non tah non honanai. 7d ibHonanxonma bi ta Moisesnin huishani joi honanmacatsihcanihqui. Yohuanax ta Jasca tah qui hihcanihqui, yanca res. Jaabaan haxemahi joi honanxonma bi ta honanmacatsihcanihqui. Hc  bPapan joi jenebahinax ta caibo yanca res yohuan yohuanscaiqui. b  bJaabaan jascapa joi haxemahi bi tah non joni huetsahon shinanahbo hihxon non jato haxemahi noquen. Noquen Papa nincacoinxon ponte jihueti honanax jascari jihuexon hohchataxma jihuexon joni huetsahon shinanscanon hihxon tah non jahuen joi siri yohihi. 8a kbJudiobaan shinanax yohuanai joibo nincayamascahabo jato yohihue. Tsoabo noquen xenibo quin hihxon ta jaton xohtabo caibaan toponpaquehihqui, tantixonma. Jascapa joibo ta yanca qui, hahan jahua bihtima. Jascapa join tah non noquen Hihbo nincacointi haxeyamahi. Jascapa joibo nincayamahahbo jato yohihue. ` {bMacedonia main cacatsihxon hen mia yohini quescabihi Efeso jema janin banehue jaamajaquin honanmahibo pontenoxon. A_ }bHea Pablon tah hen mihqui nea joi raanai, heen baque Timoteon. Heen baque coin tah min qui, hean yohihah min Papa Dios qui hinamehni. ¿Papan shinanya min jihueyamahin? ¿Mihon shinanxon noquen Hihbo Jesucristo betan Papan sirijaha min jointi siripax jihueyamahin? Hihcoinicamajaquin haxemahibo qui coirametahbo ^ bJesucriston raanti joni jahue hah ta Papan hea janishqui, noque teehihmanicaxon. Jesucriston rihbi ta hea jascajaquin yohinishqui. Jahuen raanti joni sca tah hen qui. Jaan noquen hohcha sohuaxona hahbetan sca non queyoyamanox manayaxihqui tah non honancoinai. i]KNNoquen Hihbo Jesucristonen jahuen shinan siri mato hinana jihuenahue hah tah hen jai.v\eNNoquen Hihbaan yonohah tah hen mato hihti yohihi, nea quirica man jatihibi noquen huetsabo nincamanon. \[1NJatihibi noquen huetsabo noque yohixonnahue, Man jascabi jayamahin, hahquin. 9ZmNNoque rihbi yocaxonnahue, noque huetsabon. YyNMato quenanicaton ta jan yohini quescabijaquin mato hahxonyaxihquiqui. Jaan ta pishinmatimahiqui. Quirica janquenjahi X{NMato tah hen yocaxonai, sirijaquin shinanmanica hihxon Papanbi mato jatihobi mequexonnon noquen Hihbo Jesucristo jonon caman. Maton yoshin, maton shinan, maton yora, jatihobi mato hohchajoma bexojanon, mato qui jahua tiroma yohuanti yamanon. =WuNJahuabi tiromahi quescapajati shinanyamabiresnahue. AV}NHihresyamanahue: jatihibi honannahue, siriti caisnoxon. *UONPapan joi yohihiboya nincanahue. HT NDios Yoshiman mato shinanmahiya jointi chahomayamanahue. |SqNHahxon tah min noque jai Papan hahnahue, jatihibi copi. Man Jesucriston jonibo jascati ta noquen Papa queenihqui. #RANNoquen Papa jaayocanahue. #QANJenimahi jihuenahue. P}NCaibaan mato tiromajahah bi copiyamanahue. Copixonma maton huetsabo hahxonnahue, jatihibi jonibo rihbi hahxonquin. {OoNChiquishaibo teetahbo jato sirijaquin yohinahue, noquen huetsabaan. Man jascajati tah non hihti queenai. Yobacahinyamahibo coshihahbo jato shinan hinannahue. Yosmahibo yanapannahue. Noquen huetsabo jatihibi tenexon honaxonbi yohinahue. xNiN Jaton tee copi man jatohon hihti shinannon tah non mato yohihi. Maton huetsabo betan rihbi siripi jihuenahue. M%N Maton pastorobaan ta mato beboxoniqui. Beboxonquin mato sirijaquin yohihah nincanahue, noque huetsabon. Jaa tah non mato hihti yohihi. ,LQN Jaa copi coshijahanannahue, sirijaquin shinanahbo. Yohiquin joni huetsa shinan hinanhahnannahue, man hahcai quescajaquin. Noquen huetsabo jihueti Pablonen yohihi ]K3N Noquen Hihbo ta noque copi mahuanishqui, mohiyamahax mahuatax non hahbetan hihnon. fJEN Noque rainyamanoxonma bi ta noquen Hihbo Jesucristonen noque teehihmanon Papan yohinishqui. 4IaNNete mehabo hihquish coiramenahue. Hahan xohpaxti sahuexon hahcajaxon nincacoinnahue, joni huetsahon shinanxon. Boxpaxti maixon hahcajaxon man teehihribitihi honannahue. IH NHoxanicabo cahen yame hoxahi. Pahenicabo cahen yame pahencani. _G7NJaa copi caibo hihqui quescayamahi hoxan hihyamanahue. Mohinahue, pahenihcamayamahi. nFUNXaba baquebo rahsi tah man qui, nete baquebo. Noque tah non yame baqueboma qui, bahquish baqueboma. E!NMato tah man jaabo quescayamahi bahquish chian jihueyamahi, noquen huetsabaan, yometso quescayamahi ta jaa nete mato qui nocoyaxihquiqui. ]D3NTsoabi ta rehtenanyamascaiqui, jahua qui raquetima ta jaiqui jaibaan bi ta histon bi res Papan jato queyoyaxihquiqui. Haibo tohoya baque bihcatsihquish hisinrenenihcamahi histon jahui. Tsoabi ta cahnetimahiqui. |CqNYame yometso sanareneni jahuicamahi ta noquen Hihbo joti nete nocorenentihiqui. Man tah man honanquin sirijascai. $B CNJenquetsahpabo netebo jayaxihquiquin. Jenquetsahpabo bari tian jayaxihquiquin. Man tah man honanscai. Jaa copi tah non jahuabi mato huishati pishinyamahi. SANJaa copi nea joi yohiquin joni huetsa sirijaquin shinanmahanannahue.U@#NJaatian ta noque jihuetax banetaibo jaaboyabi jaan bihinihniyaxihquiqui, jato betan nai cohin tocan noquen Hihbo non behchinon naihohxon sca. Jaa pecaho tah non jascabihi sca noquen Hihbo betan hihtihi. %?CNNoquen Hihbobi ta coshin quenatax botopaqueyaxihquiqui. Jahuen quiquin yonotinin rihbi ta coshin quenayaxihquiqui. Huetsan rihbi ta jahuen corneta rehue hahyaxihquiqui. Jaatian ta noquen Hihbobi botopaquequihranyaxihquiqui. Joxon ta noquen huetsabo mahuanihbo pari hueniyaxihquiqui. >NNoquen Hihbaan yohihah tah non nea joi mato yohihi. Noquen Hihbo jonon caman jihueti banexon tah non hoxanihbo beboxontimahi. =NJesus hihquipish bi hahquirihbi huenini tah non honanai. Jascarihbihi huenitahbo ta hoxanihbo Papan hahbeyaxihquiqui, Jesus betan. .<UN Jenquetsahax hoxanihbo jihuerihbiyaxihquiquin. Hen tah hen mato yohiscai, heen huetsabaan, nincayosmabaan hahcai quescajaquinma man masa shinanyamanon hihxon. ; N Man jascapahbohi jisxon ta yohitimabaan mato honantihiqui. Jascajahax tah man jahuabi pishintimahi. Noquen Hihbo joribiyaxihqui {:oN Siripi jihueti shinan queennahue. Tsoabi jatsanjayamanahue. Maton mequeman teenahue, non mato yohini quescabihi. G9N Macedonia mai janin jihuetai noquen huetsabohon shinanxon tah man jato jatihibi yanapanscai. Man jato hahxonscai bi tah non mato yohihi, noquen huetsabaan, hashoan rihbi man hahxonbonanon. -8SN Papanbi honanmaha tah man maton huetsabohon shinanai. Noquen huetsabohon shinannahue hen mato yohi yohihahma bi tah man Papan shinanyaxon jatohon shinanscai. S7NJaa copi honannahue: nea hen mato yohihi joi nincayosmabaan ta joni yohuanaima bi Papa Dios yohuanai joi nincayamahihqui. Jahuen yoshin siri mato hinannica ta noquen Papa Dios qui. Jaa ta yohuanihqui. X6)NNon rishtanonma bi jahuen baque siribo non janon ta Papan noque quenanishqui. #5?NJascajaquinma tiromahaxma maton huetsa qui hohchayamanon. Noquen Hihbaan ta jascapa jatihibi copinica qui. Non tah non mato sirijaquin yohi sca janiqui. M4NPapa Dios honanyamahibaan haiboyati res shinanai quescajayamaquin. A3}NShinancoinax man maton haibo betan man jihueti sirinon. U2#NPapan baquebo man jihuecointi ta Papa queenihqui, man tsinihaxma jihuenon. \11NNoquen Hihbo Jesusen janen non mato yohini joi honanax jascabihi jihuenahue. 0 %NNea quirica janquenjanoxon sca tah hen mato hihti yohihi, hea huetsabon. Mato tah hen hihti yocacai. Non mato haxemani quesca jihuenahue. Noquen Papa queenai quescari jihueti haxenish jascabihi jihuenahue. Man rahma jihuetai quescahax bi hashoan rihbi sca jihuenahue. >/uN Jatihibi noquen huetsaboya noquen Hihbo Jesus jahuiya noquen Papa Dios bebon man rishtajoma jatihobi mequexona nihyaxahnon, jan mato shinan coshijanon, tah non mato yocaxonai.i.KN Non matohon shinanxon hahxonai quescajaribiquin man hashoan sca joni huetsahon shinanxon hahxonnon tah non mato yocaxonai. Papan mato jahuen shinan hinannon, jatihibi jonibohon shinanxon man jato yanapannon mato yocaxonai. q-[N Noquen Papa Dios betan noquen Hihbo Jesusen noque bahi jismanon tah non yocacai mato qui canoxon. ,yN Mato qui nocoxon man honanti pishinaibo mato yohinoxon tah non yame yocaxon bariyahpan rihbi noquen Papa hihti yocacai. Jascajaquin yocaxon bi tah non mato shinanxon Hahxon tah min noque jai Papan hah non jai, matohon shinanax hihti jenimahanan. b+=NMan noquen Hihbo nincacoinquin jeneyamahi joi nincacax tah non sirijaquin sca shinanai. *%NMan shinancoinai yohihah tah non jenimarenenipiqui, heen huetsabaan. Nenoxon noque tiromajaxon hohmis hohmisjahibaan bi tah non jenimascai. g)GNMato jistani joxon sca ta noque yohihipishqui. Man nincacoinai, joni huetsahon man shinanai, jascabijaquin man noque shinanai, mato jiscatsihqui non hihqui quescarihbihi man mato jai, noque ta sirijaquin yohihihqui. m(SNJaa copi tah hen honancatsihquin teneyamascaxon, man nincacoinparihin hihxon honannoxon mato qui jaa raanhohqui. Jenquetsahaxon ra tiroma yoshiman mato tanahah noquen tee yamacahinmis hihxon tah hen raanhohqui honancatsihquin. $'ANMato betan hihparixon tah non jayaxihquibo mato yohinihqui, Noque ta jascajayaxihcanihqui, hahquin. Hen yohini quesca sca ta jaiqui. Man tah man honanai. ?&wNMato tiromajacatsihquibaan bi man nincacoinquin jeneyamanon hihxon mato coshi hinannon jaa raanquin. Tiromabo non tenenon ta noquen Hihbaan noque yohihihqui. Man tah man honanscai. %-NJaan ta Criston joi siri yohiquin noque yanapaniqui, Papa hahxonquin. Jaan yohihah man coshixon hashoan nincacoinnon hihxon tah non raanhohqui. $ NBasi mato jisyamascaxon tah hen joi hihti nincacatsihxon Atenas janin hea banenoxon hihxon noquen huetsa Timoteo mato qui raanhohqui. A#}NMan nincacoinaiya tah non jenimahi, hihti jenimahi.Q"NNoquen Hihbo Jesus jahuiya tah non jaa bebonxon mato hihti jiscatsihyaxihqui. Jaa bebon tah non matohon hihti jenimatihi. Jaa jahuiya tah non hihti jenimatihi, nincacoinnish man jano rihbi hihquiya. c!?NMato jisi hea Pablo cacatsihquish cahi bi ta hea cahi tihibi Satanasnen hea pantehihqui. 9 kNBasima tahni sca tah non mato betan hihyamascaxon mato jisyamascaxon bi matohon hihti shinanax mato hihti jiscatsihquish mato qui cati non queenbiresai, heen huetsabaan. )KNJaton nahuabo sca Papan teehihmanon non yohicatsihqui bi ta nincayosmaboxon jaabaan noque pantehihqui, jatihibi jonibaan rahuixon. Jascajaquin ta jaton hohcha senenjacanihqui. Pantehibaan bi ta sinaxon Papan jato jascabijaquin sca casticanyaxihquiqui. Tesalonicabo Pablonen jiscatsihqui 'NPapan joi yohinicabo rehtexon ta noquen Hihbo Jesus rihbi sca rehtexon noque sca jaa judiobaan rehtecatsihcaniqui, Papan joi nincayosmabaan. [/NJudea mainxon Papan joi nincacoinax Jesucristo qui hinamehtaibaan hahni quescajanicahbo tah man qui, noque huetsabon. Jaton caibaan jato tiromajani quescajaribiquin ta maton caibaan mato tiromajarihbinishqui. <qN Non mato yohihi joi nincaxon tah man Jonin joimah ta qui, Papan joi ta noque yohicoinihqui hihxon man bihcoinniqui. Papan joi coin tah qui. Man nincacoinaibaan jointi janin ta jahuen joi teetihqui. Man sirijaquin bihni copi tah non jascabijaquin noquen Papa yohihi, Hahxon tah min jai Papan, hahquin. "=N Janoxon jan jihuemahi janin man canon hihxon ta Papan mato quenahihqui, jano jahuen xaba jaiton man canon. Jaa queenai quescari man jihuenon hihxon tah non mato yohinihqui. Hihti yohi tah non mato janiqui, hea huetsabaan, jascari jihueti man honannon hihxon. Man tah man honanai. r]N Noquen baquebo sirijaquin yohiquin hahcajaquin tah non mato huesti huestibo sirijaquin yohipaquenihqui. I N Mato nincacoinaibo tocan tah non noquen Papa qui mequejaquetax jihuenihqui ponte res. Noque qui tiromahi yohuanti ta yamanishqui. Man tah man honancoinai. Papan rihbi ta honancoinihqui. pYN Yobacahini non tee teeni tah man honanai, noque huetsabaan. Mato jatsanjayamanoxon tah non mato jahuabi yocayamanihqui. Papan joi siri mato yohihahnan jahuabi pitibo mato yocayamanoxon tah non teebahinahax tee teeshinapahonihqui. %NJascajaquin matohon shinanxon tah non jenimahanan Papan joi siri mato hinanax noquebi rihbi mato qui hinamehniqui, matohon hihti shinanxon. ]3NCriston raantixon tah non pishinxon mato yocati hahtipahi. Coshin yocati hahtipahxon bi tah non honaxonbi res mato yohinihqui. Jahuen maman jahuen baquebo coiranquin hahcai quescajaquin honaxonbi mato yohiquin. wNJonibo noque qui siripi yohuannon hihxonma tah non yohihi ni matobi ni huetsabo noque qui siripi yohuannon hihxonma. hINSiripi yohuanihcama tah non jayamahi. Hahan paranti joi tah non jahuentianbi yohiyamanihqui. Man tah man honanai. Jahuabi paranxonma jahua maton coriqui bichinnoxonma tah non joi siri mato yohinihqui. Papan ta honanihqui. lQNNoque honanxon non yohiti siriscai jisxon Joi siri yohiscatannahue Papan noque jaah tah non jaa joibi yohihi. Jonibo queenai quescajaquinma bi noquen Papa queenai quescajaquin tah non yohihi. Jaan ta noquen shinan honanihqui. \1NYohuan rishtaya tah non jayamahi. Sirijaquin honanxon tah non yohihi, paranxonma. -SNFilipos jema janinxon noque hihti tiromajahipibaan bi tah non tenexon, noquen Papa shinanxon, raque potaxon, Papan joi siri mato yohinihqui, hihti pantehibaan bi. ] 5NYanca res ma tah non mato qui noconihqui, heen huetsabaan. Matonbi tah man honanai. = uN Jahuen baque naihoh quehax jonon tah man manascai. Jaa jahuen baque ta Jesus qui, hihquipi bi Papan hahquirihbi huenini. Jayaxihqui casticanti ta jaan noque xahbanjamatihiqui. }N Man noque Johue hahxon maton santobo potaxon jihuenica Papa Dios coin man hihbojamahi ta yohicaniqui jatihibi janinxon. t  cNMato janinhax ta noquen Hihbaan joi yohuanchanicanacaniqui. Macedonia janin res ma, Acaya janin res ma. Jatihibinco ta jahuen joi nocotihqui. Man Papan joi nincacoinai ta jatihibincoxon nincacaniqui, jahua yohiti non pishinyamascanon.  ;NMan tenexonai honanxon ta Macedonia mai janin jihuetai nincacoinaibaan jatihixonbi sca jascajaribicannishqui, Acaya mai janinhahbaan rihbi jascajanon. R  NCaibaan mato tiromajanon bi Dios Yoshiman mato hihti jenimamanon tah man Papan joi bihcoinniqui, noquen hahcai quescajanicahbo sca janoxon, noquen Hihbaan hahni quescajanicahbo rihbi sca janoxon.   -NYohuanquin res tah non joi siri mato yohiyamanihqui. Papan coshi jisxon, Dios Yoshiman coshin hahcai rihbi jisxon, Papan joiya non hihqui honancoinxon tah man nincacoinnihqui. ¿Mato qui nocoxon, matohon shinanxon, non tenexon mato hahxonyamanihquin? Man tah man honanai. d  CNMatohon ta noquen Papa queenihqui. Papan caisaibo tah non mato honanai, noquen huetsabaan. 4 cNNincacoinxon man noquen Hihbo hahxonai, joni huetsahon shinanxon man teexonai, noquen Hihbo joyaxihqui honanxon man tenehi, man jascajahi honanxon tah non mato yocaxonai. # ANNoquen Papa Dios yocaxon tihibi tah non Hahxon tah min jai Papan, hahcai, matohon jatihibi shinanxon. Jascajaquin tah non cahnexonma mato yocaxonai. R !NPablo, Silvano, Timoteo, noque rahsibi hihxon tah non mato qui joi raanai, noque huetsabon. Man Papa Dios betan hihquibo, man noquen Hihbo Jesucristo betan hihquibo qui tah non nea joi raanai Tesalónica jema janin. ¿Jahuen shinanya man jihueyamahin? ¿Man shinanquin sirijahax sca jihueyamahin? Ponte res jihuexon nincacoinaibo %Noquen huetsabo behchinani hicocananannahue, jatohon shinani. Mato Cristonahbo jatihibi man jointi sirinon hihxon tah hen Papa yocacai.K Babilonia jema janinhah noquen huetsabaan ta Papan caisaiboribixon mato qui joi raanihqui, Man jascabi jayamahin hahquin. Heen baque Marcosnen rihbi ta mato qui jascajaquin joi raanihqui. Z- Silvano ta noquen huetsa siri qui, hean shinanah. Hahbetan tah hen nea quirica pishca mato qui raanai. Papan shinanai joi coin mato sirijaquin yohinoxon tah hen huishahi. Papan shinanai quescabijanahue. oW Jaa ta jascabi Hihbo qui. Jahuentianbi queyotima jahuen yohuan. Jascari rahan. Hahan quirica queyoti  Man basima tahni jascapa tenehiya ta Papan mato coshijatihiqui. Jaa ta jatihibi shinan hihbo qui. Man Criston jihuetahbohax hahbetan sca jahuen shinanya man jascabi sca jihueyaxihqui hihxon mato quenanixon ta Papanbi mato coshijatihiqui, coshi shinan hinanquin. E Jaan mato tiromamacatsihquiya jahuen shinan bihyamanahue, Cristo jeneyamaquin. Man tenehi quescajaribiquin ta maton huetsabaan rihbi tenehihqui jatihibi janinxon. Jaa nincaxon tenenahue. |qPahenaxma coirameti jihuenahue. Maton sinatah yoshin ta hino notsihihcamahi nichiqui, tsoa sca pipan hihqui. R~Man hahan masa shinanai jatihibi jaa yocanahue. Matohon ta shinanihqui. ~}uJaa copi jan mato coshin mehemis hihxon man pishincoinai honannahue, hihti shinancoinya sca jan mato hueniyaxahnon. |'Chini baquebo sca tah hen yohihi: Maton pastorobo nincanahue. Caibo hihqui quescari man mato rihbi shinan pishinai honanax shinanhahnannahue jatihibi sca. Shinanya tah hen qui hihquibo pantexon bi ta jaton shinan pishinai honanaibo Papan jahuen shinan hinanihqui. Z{-Noquen quiquin coirannica joxon sca ta mato queyoyosma xababo hinanyaxihquiqui. _z7Jato yononicaxonma bi man jihuetai quescapi jaahbo hihxon Papan baquebo coirannahue. ;yoPapan mato coiranmahi jahuen baquebo coirannahue. Yonohahma bi queenxon res coiranquin, Papa queenai quescajaquin. Coriqui bihnoxonma bi hihti hahxoncatsihquin jato coiranquin. Yx -Jaa copi tah hen mato janin jai pastorobo hen hihti yohihi, hahbe pastoroxon. Tiromajahahbaan bi Criston tenehi jisnixon, jano Papan jihuemayaxihqui janin hea rihbi hihtihi hihxon rihbi, mato hihti yohiquin. NwJaa copi honannahue. Man teneti Papa queenaiya siri res jihuenahue. Noque jonijanicahton ta jan yohini quescabijaquin mato hahxonyaxihquiqui. Jan mato hahbetan jihuemayaxihqui sca honannahue.fvE¿Siri jonibo queyoquin bi rohajaxon shinanyosma hohchataibo jahuentihoja Papan jatihiquin? DuNoque pontecatsihquin ta siri hin tiroma quin hihxon rahma Papan jahuen baquebo jisresscaiqui. ¿Noque pari jascajaxon, jahuen joi nincayosmabo sca jan jahuentiho tiromajatihiquin? #t?Man Criston joni copi mato tiromajahahbaan bi hihtimahyamanahue. Hihtimahpaxma Criston jonihax siripi jihuenahue, noquen Papa maton hihbo jai honanahbo. .sUJoni rehteti shinan tah man jatimahi, tsoanbi. Tsoanbi tah man yometsohti shinantimahi. Tiromajati shinantimahi. Coro coromamis jatimahi. Jascapaboxonma tenenahue. 0rYMan Criston baquebo copi mato sinajahabo bi shinanquin sirijanahue. Papan yoshiman manahah sirijaquin shinanquin, Papan yoshiman mato manahiya sirijaquin shinanquin. *qM Jascapahbo tah man Cristo tenexonai. Man Cristo tenexonai honanax jenimanahue. Jaatian tah man janibi shinanya jaa jahuiya man hihti jenimatihi, coin coinscai. p! Chihin mapojaquin hahcajahabo bi rahteyamanahue, heen huetsabaan. Jascapa tiromabo ta hahan maton shinan tanati qui. Rahteyamanahue. o' Yohiti shinanyahpaxon Papan joi man yohixonai honanxon yohinahue. Yanapanquin hahxonti shinanyahpaxon Papan mato hinanai coshin hahxonnahue. Man hahcai jatihibi tah man Criston joniboxon hahtihi, noquen Papa shinan hihbohi honanahbo. Jaa ta shinan hihbo coin qui, jatihibi joiya. Jaa ta jascabi qui, jahuen shinan queyoyamahi, jahuentianbi jahuen yohuan queyotima. Papan baqueboxon non teneti jai wng Papan ta mato shinan hinanpaquehihqui. Papan hinanah mesco shinanyabohax jaa shinaman sca yanapanhanannahue. omW Yohuani reren rerenaxma yanapanhanannahue, hocho quehax jahuibo piti hinanxon, xobo rihbi hinanquin. DlNea joi ta hashoan hihti nincati qui: Maton huetsabohon shinanquin hahxonquin jeneyamanahue. Joni huetsahon shinanquin hahxonaiboya tah non jaton hohcha hicha jai bi jaa shinanyamascai. kJatihibi queyoti ta nea pishcascaiqui. Jaa copi Papa yocanoxon shinanquin sirijahax jihuenahue. Hahan hihti shinani jihuenahue. `j9Jaa copi ta mahuanihbo rihbi joi siribo jaan yohinishqui. Jonibo hihqui quesca yorayahpahax jihuetaiton casticanah hihquibo bi ta Papa hihqui quesca sca jaton yoshin jihueti janon hihxon joi siri jato yohinishqui. Yi+Jato casticanscanoxon ta noquen Hihbaan jato yocayaxihquiqui: Jahua copi man jascanihquin hahquin. Jihuetaiboya mahuataibo casticannicahxon ta siri hin tiroma quin hihxon jato jisresscaiqui, noquen Hihbaan. zhmJato betan man jascabi honanma hihyamascai jisish ta rahtecaniqui. Rahtetax ta mato qui tiromahi yohuancaniqui. gNeateman tah man nahuabaan costanai quescajaquin hicha hahpahoniqui. Joni huetsa betan hohchati res tah man jihuepahonihqui. Tsiniti shinani res jihueti. Pahen paheni. Cahtimahti. Coro coroti. Papan joi jenebahini tiromabiresi. Jascatima sca ta jaiqui. ^f5Hohchayabo queenai quescajayamahi bi Papa queenai quescajahi jihueti shinanscaquin. :e oYorayahpaxon ta tiromajahahbo Criston tenenishqui. Jan teneni quescajaribiquin shinan coshinahue, tenenoxon. Noquen yora tiromajahah bi tenexon tah non hohchati shinanyamascai. 4daJascahue Papan jaah ta Papan yonotibo hihbohax jato yonoxonaibo rihbi hihbohax, coshiyahpabo rihbi hihbohax, naihoh cahax res sca Papa jato jisxoni sca tsahoscaiqui.icKJascarihbihi tah man jenehoh hihquimatanah sca jaa jene copi man jihuerihbihi. Maton yora rishta chocahah copima bi ta Jesucristo noque jihuerihbixona man hohcha yamascai copi jihuerihbihi. Jesucristo copi res sca jihueti. `b9Jaabaan ta Noen jihuepahoni tian nincayamapahonishqui. Papan jato teneparinon ta Noeman nontijanishqui, hahan sca hicha tahma joni jihueti piconon. Jenen jato casticanaiya ocho joni res jaa nontin nanetax jihueni. aDios Yoshiman teehihmahah sca ta mahuanihbo yoshinbo jaan yohitannishqui, Papan xehponihbo. Jato ta joi siri yohinishqui. i`KCristo rihbi ta hohchayabo copi huesti coti mahuanishqui. Jaa ponte hihquish bi noque pontemabo copi mahuati, noquen Papa qui noque hionoxon. Jahuen yora rehtehipibaan bi ta Dios Yoshiman teehihmaha jihuerihbiscaiqui. o_WNoquen Papa queenaiya ta non jihuecoinxon tenehah siri qui. Tiromahax hohmis hohmisah ta sirima qui. G^Shinanquin sirijaxon tah man jato honaxonbi yohitihi. Jihuecoinxon jato yohiquin. Jaatian ta man siripi jihuetai bi tiromahi jihuetai quesca yohuanax mato qui quesahibo hihtimahscatihiqui. F]Cristo noquen Hihbo jai sirijaquin honannahue, maton jointi janin. Jahua copi min Cristo joi nincacain hahquin yocacaibo jatihibi yohinoxon shinannahue, man jaa copi nincacoinai yohiquin. \#Man jihuecoinaiya caibaan mato tiromajahi que bi ta Papan mato jaa copi shinan hinantihiqui. Jato qui raqueyamanahue. Masa shinanyamaquin. P[ ¿Man sirijati hihti jenipahichaiya tsoan mato casticantihiquin? Z Papan ta pontebo jisiqui. Jaabaan yocacah ta nincaquihqui. Tiromajahibo jaan jascajayamaquin; jato casticanquin hihqui jaa huishani joi. mYS Man tiromapahoni jenebahinax ponte sca janahue. Rehtenantima shinan bichish hahan jihuenahue. X7 Papan huishamani joi jai quescari:Basi jihuecatsihquish siririhbihi jihuecatsihquish tiromahi yohuanyamabiresnahue, tsoabi paranyamanahue. TW! Caibaan mato tiromajahah bi copiyamanahue, mato tiromajaquin yohihahbaan bi jato copiyamarihbiquin. Copixonma Papa jato yocaxonnahue. Man jato yocaxonti ta Papan yohihiqui, mato shinan siri hinannoxon. @VyMato jatihibi sca tah hen yohihi: huesti shinanya janahue. Hahxonnani. Noquen huetsabohon shinanhahnani. Yanapanhanani. Caibo mentan mia hashoan shinanya hihqui shinanyamaquin. (UIJascarihbinahue, queeyahpabon. Maton haibohon shinani jihuenahue. Haibo betan bebo man jihuenon ta Papan mato rabebi jihuemahiqui. Haibo hashoan coshijoma copi hahan hihti shinannahue. Man Papa yocacaiya jahuatohonbi maton yocati panteyamanon jascajanahue. Sirijahibaan teneti jai ,TQSaran ta jahuen bene Abraham nincanishqui, jaa quenaquin Hihbon hahquin. Caibaan mato raquejacatsihqui bi tah man raqueyamahax jihuecoinax Saran baquebo sca qui. S{Jascapah ta Papahon shinanai haibobo japahonishqui, Papa hihcoinai shinanai haibobo. Jaton benen yohihah nincacanquin. KRShinan siri ta maton hahan siriti qui, haibobon. Man sinaxonma bi sirijaquin shinanai, man sirijaquin teneresai, jascapah ta Papan jisi hihti siri qui. Jascapah ta queyoyosma hahan siriti qui. 1Q[Caibo haibo ta bemacanya res siripihqui, raotiyahpa, hahan tsiniti bohuexetiya, bebobaan jisnon res oro paronohtiya, bebobo queenmati chopayahpa. Jascapahboyamanahue. bP=Man tsiniyamabiresi jihuetai jisxon, man jato nincacai jisxon rihbi ta nincascatihiqui. ]O 5Jascajaribinahue, haibobon. Maton benen yohihah quescajaquin hahnahue. Jaatian ta caibaan Criston joi nincacatsihyamaxon bi jaton haibo jascapa shinanyahpa sca jisxon nincascatihiqui, jaton haibaan yohihahma bi. N'Carnerobo quescapahbo tah man janiqui, behnoti. Behnonish bi rahma maton coirannicah qui nocorihbiscai, maton jihuemanicah qui nocoscai.~MuJihuin hueonahbo hueoxon ta jaanbi noquen hohcha bihnishqui, jahuen yora janin. Mahuascaibo hohchayosma hihqui quescapahbo non hohchayamascanon ta jaa mahuanishqui, sirijahibo sca non jihuenon. Jahuen tsehueyaxon ta mato sohuaxon jihuemahiqui. BL}Tiromajaquin joinjahabo bi joi bichinyamaquin. Tiromajahahbaan bi jato tahtijayamaquin. Sirijaquin shinanxon casticannica noquen Papa jai honanxon jaan teneresquin, Papan jato jisnon. NKCristo ta hohchayamanishqui. Jaan ta jahuentianbi paranyamanishqui. rJ]Matohon shinanxon ta tiromabo Criston tenenishqui. Jaan teneni quescajaribiti ta Papan mato yohihihqui. qI[Man tiromahiboya mato rishqui rishquihahbo ta man tenehi que bi noquen Papan mato siri jistimahiqui. Man ponte res jihuetai copi caibaan sca mato tiromajahah bi man shinanquin sirijaxon teneresaiya pari ta Papan mato siri jisiqui. H'Man siripi jihuetai bi tiromajaquin shinanxon caibaan mato casticana bi noquen Papahon shinanxon man teneresaiya ta Papan mato siri jisiqui. +GOPatoroyahpaxon maton patoronen yohihah nincanahue, jato shinanquin. Maton patoro siri jaiya jaa shinanquin sirijaquin. Tiroma patoro jaiya shinanrihbiquin. EFJatihibi jonibo yohuanquihnxon nincanahue. Noquen huetsabohon shinannahue, Papa qui tiromati qui raquexon. Noquen quiquin hapo rihbi shinannahue. Criston teneni quescajaquin non tenetihi E{Hiná quescapahboma sca janahue. Hinabo hihyamascaxon bi tah man tiromajatimahi. Papan hahxontibo sca jihuenahue. DHonanyamahax yohuanresaiboxon bi ta honanma jonibaan mato shinancoinyabohi jisish netetihiqui. Jascati ta Papa queenihqui. ECQuiquin hapo rihbi nincaquin. Jaan raanai tinintibo rihbi nincarihbiquin. Tiromajahibo casticannon ta jaabo raanihqui. Siribo rihbi yohihi, Jaa ta siribo qui jaahbo hihxon jato raanquin. DB Noquen Hihbaan joniboxon jatihibi hapobo nincanahue. yAk Nahua tocan jihuetaibohax sirijaquin shinanax jihuenahue. Jaatian ta mato qui jaabo tiromahi yohuanax bi noquen Hihbo jores sca jaiya sca man joni huetsa yanapanai jisnish, Papa Diosen ta jato jahuen shinan hinannishqui, hihyaxihcanihqui. @ Matohon shinanxon tah hen mato yohihi: Maton main tah man jihueyamahi. Mai mehabaan nahuabo sca tah man qui. Jascapahbohax tah man mai meha shinanbo man queentimascai. Jascapa shinaman ta tiroma yoshiman mato bichiqui, mato hahbetan hiocatsihquin. ?3 Jahuama hihpahonish bi tah man Papan baqueboscai. Mato bihyamanixon bi ta rahma Papan mato sirijaquin sca bichiqui. Papan shinanya non jihueti jai a>; Jaabo jascapahbo que bi ta Papan caisaibo mato qui. Quiquin hapo bebonxon yohuanxonnicahbo sca tah man qui, Papa Dios qui jonibo nocomanoxon. Papan jonibo sca tah man qui, jahuen baquecoinbo sca. Bahquish chian man jihuetai bi ta mato quenanishqui, jahuen siri xabapan man jihuenon. Noque ta sirijaquin hahxonihqui, hih man janon yohihi. w=gHuetsa rihbi:Jonibo hahqui joxcorohti jihui tah qui, hahqui jonibo joxcorohti tobiti jihui hihqui. Papan joi nincacatsihyamahax joxcorohtax paquetihcamajaquin jaamajaquin. Jaabaan jascajayaxihqui ta Papan yohinishqui. Papan baquebo M<Jaa copi ta jaa hihti siri qui, man nincacoinaibaan jisi. Nincayosmabo yohihi ta huetsa huishani joi jaribihiqui:Xobojahibaan queenyamaxon potani jihui ta hahqui xobojati sca jaiqui hihqui. c;?Papan huishamani joi janin ta nea jaiqui:Jise, heen jonibo tocan tah hen hean caisai jihui nichinhihni sca jai, siri bi res hahqui xobojati siri. Jaa nincacoinaibo ta tsoanbi hihtimahmatimahihqui hihqui jaa joi. ~~)}{|{{yy`xxx?wowvuu,tssrqqqpoonllkDiihhggdf^fedc5baaE`__H^]]\h\ZZ>Y XXWVVcUTTFSS?R-QQ"POOMMKK(JJIHrGFEDDZCBA2@@A??&==1224110M/.._--",,+U*j))((('a&&%(##f"!!4 g8}c3isFk[~j:  a  1 h 2=mt!a Jaa copi tah non yorayahpahax jihuetax, jascayamahax jaa janin jihuetax, jan queenaijati res queenyorahi. " =Jascaxon bi cah non shinanquin sirijascai. Noquen Hihbo jano jaiton jihuenoxon tah non noquen yora potabahinti queenscai, neno manati queenyamatahnihi. J Jaa jisishma tah non jihuetai, jahuen joi nincacax res jihueti. |qJaa copi tah non jascabi sirijaquin shinanai. Noquen yoraya jihuehahnan tah non noquen Hihbo janin jayamahi. Non jascapa bihyaxahnnon noque sirijahi ta noquen Papa qui. Noque jascapa hinanyahnoxon ta noque jahuen Yoshin hinan sca jaiqui. wNea tapasoho jihuehahnan tah non mahneti hihti queenxon jointi xecahihnihi, noquen yora potacatsihyamahi bi hahquibi hashoan siri yora sca bihcatsihqui. Jascabi jihuenicaton sca queyónica mahpobahinnon jaa bihcatsihquin, sahuequin hahcajaquin. ;qBichish cah non chopanma quescapahbo jayamascaan. `9Neno tah non Hea tsi hinanhue hi sen hihresai, noquen naihoh queha xobo bihcatsihqui. * ONoquen yora ta nea mai meha tapas quesca qui. Non haho jihuetahbahi bi basima tahni sca payoti. Jascapahton non jihuetai bi cahen noquen yora mahuataiya naihoh sca noquen Papan noque hahxonah haho jihueti jai. Mequeman xobojahama. Jahuentianbi queyotima haho jihueti. Jaa tah non honanai. 6eNon jisi ta queyónicabo qui. Non jisyamahibo ta queyoyamahihqui, jahuentianbi. Jaa copi tah non jisibo non shinanyamahi. Non jisyamahibo caya tah non shinanai noquen.&ENon rahma hahan yomanahtai hisin romishin tenexon tah non jahuentianbi queyotima xaba bihyaxihqui, jahuentihopah ra tsoan shinannihma xaba bihquin, noquen. xiJaa copi tah non jointi yosmayamahi. Noquen yora pechohi bi ta jatihibi neten noquen shinan behnatihqui. 7gMan shinan bihnon hihxon ta Papan jatihibijahiqui. Hashoan hichaxon sca shinan bichish tah non hashoan hicha rihbi noquen Papa qui siripi yohuanyaxihqui, Nete Hihbo jisibo. ENoquen Hihbo Jesus huenihihninixon ta noque rihbi huenihihniyaxihquiqui, noquen Papan. Noque huenixon ta matoyabi noque hioyaxihquiqui, jaa jano jaiton. Jaa honanxon tah non mato yohihi. R Nincacoinxon tah hen jaa joi rihbi yohihi, hih ta huishani joi jaiqui. Nincacointi shinanyahpaxon ta jascajanishqui. Noquen rihbi tah non jaa shinan bihxon nincacoinxon jascajaquin rihbi yohihi. W' Jasca tah qui, hea huetsabaan: non noque mahuatai bi tah man mato jihuetihi. 1 Noque jihuetaibo ta Cristo noquen Hihbo copi Papan noque jascabijaquin mahuamaquin bi rohajahiqui, noquen mahuanica yora janin Jesus jai jisíbo. 9k Rehtehahbo Jesus mahuani quescari tah hen jascabi jai, nete tihibi heen yora rehtecatsihquibaan bi. Heen yora janin hahan Jesus jihueni jai jisíbo cahen Papan hea tenemahah. yk Hea rehtecatsihquin chibanaibaan bi ta Papan hea jenebahinyamahihqui. Main hea potahahbaan bi hea mahuayamahi. Jatihibijaquin hea tiromajahibaan bi tah hen shinan yosmayamahi. Jatsanhah hea jaábaan bi hean tiromajaquin shinanyamahi.  Jahuen hahxontibo res non hihqui que bi ta jahuen coshi shinan Papan noque hinanihqui. Mai meha yorayahpabo res hihquish bi Papan coshi shinanyahpa. Noquenahma bi Papanah, jaa coshi. Noquen honannon hihxon cahen noquen jointi janin jaa shinan siri janaquin. R Bahquish chian xaba jahue, hah noquen Papan janíxon ta jaan rihbi noquen jointibo xabajahiqui, xabapan jismahah Cristo bejisquin hahcajaquin non noquen Papa Xaba Hihbo honannon. Shinancoinax jihueti 8 iHea maton hapo copi hea nincanahue hah tah hen jayamahi, joi siri yohiquin. Noquen Hihbo ta Jesucristo qui, hih ta hen jai. Noque cahen maton jonibo, Jesus teexonai noquebo.  Nea mai meha diosen ta nincayosmabo jato shinan chihtehihqui honanyamahahbo. Noquen Papa jenquetsahpa quin hihxon tah non Criston joi nincaxon non honanscai. Jahuen joi ta xaba quesca siri qui. Jahuen xaba jisyamanon hihxon ta tiroma yoshiman jato chihtehihqui.  +¿Hen yohihi joi siri nincaxon bi beracohxon honancasquimacanihquin? Jascapahbo ta queyónicabo qui. Queyónicaboxon ta honancasquimacanihqui. <qHahqui rabintinoxon ta jonexon caibaan jaiqui. Noquen Hihbo qui hinamehxon jascapa jenebahinscanish tah hen paran parani nihtimahi. Papan joi rihbi yohiquin quesajayamaquin. Hihcoini yohuanxon tah hen jato nincamahi, jatihixonbi jaton jointinin hea honanahbo. Noquen Papa bebon nihxon hahcaja tah hen jai.  Heen shinan tiroma tenexon ta Papan hea yohinishqui, jahuen joi siri hen yohixonnon. Jaa copi tah hen jointi sirijaquescai. Noque rihbi bebepohxonma sca ta bejisihti jisquin hahcajaxon noquen Hihbaan xaba jisish, jan hihqui quescarihbi noque jatihibi jatihi, hashoan xaba shinan hanicanahi. Noquen Hihbaan Yoshin noquen jointi janin teetaiya ta jahuen xaba noque qui mahnecanahihqui.nUNoquen Hihbo qui hinamehtaibo ta jahuen yoshinyahpabo qui. Jahuen yoshinyahpabo cahen hinamabo sca. gGNoquen Hihbo qui hinamehtaiton pari ta jaan jaton bebepohti jato bichinihqui, honancoinahbo. nUJasca tah qui. Rahma caman ta jaton shinan mahpoxon hahcajaquin Moisesnin huishani joi jiscanihqui. )KJahuabi jonexonma non yohihah bi ta jaton jointibo chahomacannishqui. Rahma caman rihbi ta beracohxon Moisesnin joi jiscanihqui. Moises hahan beracohni beracohxon hahcajaquin cahen jaa quirica jiscanquin. Cristo bihxon res non hahan beracohtai potaxon non jiscoinai ta honanyamacaniqui.  Moisesnin hahni quescayama tah non jai. Jaa ta jahuen bemanan beracohnishqui, jahuen xaba queyotai israelibaan jisyamanon hihquish. a; Jascapa coshi xabaya joi non jai honanxon tah non jahua qui bi raquexonma yohihi. _7 Queyónica joi xabaya jahuiya cahen queyotima joi sca hashoan coshi xabaya joti jai. e~C Rahma ta xabaya hinanni joi xabaya quescayamascaiqui, hashoan coshi xabapan sca xabajahah. *}M Hohchayahpabo tah man qui hihqui joi xabaya hinannixon cahen jahuen siribo sca hahan jihueti joi noque hinanxon hashoan rihbi noque hihti xabaya hihmayaxihqui. |w¿Jascapa coshiyahpa joi hinannixon jahuen yoshinyaxon hahti joi sca Papan hinanah, non hashoan sca coshi jatimahin? {%Macan qui huishaxon ta hahan mahuati joi Papan hinannishqui. Xaba shinanyahpaxon Papan jaa joi hinanah ta Moisesnin bemanan xabanishqui. Israelibaan ta jaa bejisti teneyamanishqui, xabatai copi. Queyonica xaba que bi jaa jisti hahtipahyamacanquin, jaan bechaxah. PzJaan ta noque hahxontijaxon bi noquen rihbi hahnon hihxon noque joi behna yohihihqui. Jaa joi behna non yohinon hihxon cahen noque caisnish. Huishani joi jisxon non noquen coshiyaxon hahtima joi tah qui. Noquen coshiyaxon hahti joi ta hahan mahuati joi qui. Noquen Hihbaana ta jahuen yoshinyaxon hahti qui, hahan jihueti joi. dyANoquenbi shinanxon tah non jahuejati hahtipahyamahi. Papan res ta noque coshi hinanihqui. x/Papan jahuen shinan noque jascajaquin hinanai tah hen honanai, hea huetsabaan. Noquen Hihbaan noquehon hihti shinanai copi tah hen honanai. wNon jenquetsahpabo shinanya quin hihxon ta mato jisxon honanti bi res qui. Criston huishaxon heyabi raanah joibo quescapahbo tah man qui. Tintan huishahahma bi Dios Yoshiman huishahah quescapahbo. Macan champani qui huishahah quescapahboma. Huishaquin hahcajaquin ta noquen jointi janin jahuen shinan janahihqui. Jaa shinan jenquetsahpa quin hihxon jistibo tah man qui, hea huetsabaan. Iv Matobi tah man hahan hea honanti qui, hea huetsabaan. Non matohon hihti shinanai tah non noquen jointi qui bi huishaquin hahcajahi, jatihixonbi jisxon honanahbo. Noquen shinan honanahbo can. 5u eHea ta hen jascapa qui hihcatsihxonma sca tah hen jascajahi. Hea honanscanish tah man hahan hea honanti quirica pishinyamahi. Maton huishati cahen hea rihbi pishinyamahan. Ut#Coriqui bihnoxon Papan joi maromabonahi quescapahbo tah non hahyamahi. Yohitannahue Papan jaah cahen yoninicabo noque. Hihcoini yohuannicabo. Papan noque jisi honanxon tah non yohihi, Criston janen.s1Mahuanicabo tocan tah non hahan mahuataibo hininjati qui. Papan teehihmahibo tocan hahan jihuetaibo hininjati. ¿Jaa nincati tsoan hahtipahiquin? sr_Papan teehihmahihbo tocan, mahuanicabo tocan rihbi tah non Criston hinin quescapahbo qui, Papan xetenon. Hq Yanca res tah hen mato copi masa shinanhohqui, hea huetsabaan. Jahuen rahuibo queyohax jahuen sontarobo bebohi hahcajahi ta noquen Papan noque beboxoniqui. Jaa copi tah hen Hahxon tah min noque jai Papan hahcai. Jatihibi janin hininjaquin hahcajaquin ta Papan jato noque honanmamahihqui, Cristo honanahbo hihxon. dpA Yohiti siri que bi tah hen heen huetsa Tito jano merayamaxon shinanquin sirijayamahoqui. Jaa copi tah hen Ca res sca tah hen jai, hihcahinax Macedonia mai janin sca cahi cahoqui. Criston hahxonah sirijaquin shinanaibo 'oG Troas jema janin Criston joi siri yohihi nocoxon tah hen yohiti siribiresi jisoqui, hea huetsabaan, noquen Hihbaan jato nincati siri shinan hinanxonah. "n= Satanasnen noque tiromajayamanon hihxon tah hen shinanbehnomaxonai. Jaan noque jahuejacatsihquin tah non honanai. Troas janinxon Pablonen masa shinanai 0mY Huetsana man shinanyamascai jahuen hohcha tah hen hean rihbi shinanyamascai. Hean shinanbehnomaxonaibo tah hen Cristo bebonxon shinanbehnomaxonai, man shinan bihnon. ulc ¿Hen yohihi tihibija man jain? Honancatsihquin tah hen mato qui huishahi, maton shinan honannoxon hihxon. Ik Jaa jonihon man shinanai honanahbo hihxon tah hen mato yohihi. 2j]Jaa copi jahuen hohcha shinanyamascanahue. Jahuen hohcha shinanyamascaxon sirijaquin sca yohuanquihnnahue, hihti masa shinanxon jihuetima shinanbahin jan jamis hihxon. 7iiTsinquixon casticanquin tah man senenjahoqui. h3¿Hoa jonin hea benámahoxquin? Hea res ma bi ta mato jatihibi benámatahnihoxqui. Hashoan joi hichajacatsihyamahi ta hen jascaresi yohuanai. ggGBenatax jointi tiromahax bero jene manontamecahinxon tah hen huishaxon mato yohihohqui. Man benánon hihxonma bi matohon hen hihti shinanai man honannon hihxon tah hen huishahohqui. Hohchaya hihpahoni joni yohuanquihinti CfMato qui nocotax matohon hea jenimatihi bi benámis hihxon tah hen huishaxon mato yohihohqui. Hahan hea jenimahi man mato rihbi jatihibi hahan jenimatihi honanxon tah hen huishahohqui. e¿Hen mato benámahiya tsoan sca hea jenimamatihiquin? ¿Hean mato benámahoh man hea jenimamatihi bi tsoan sca hea jenimamatihiquin? od YMato jisi caribixon tah hen hahquirihbi mato benámamis hihquish hen cayamascahohqui, hea huetsabaan. c 5Mato yono yononoxonma bi mato jenimaquihihnnoxon tah hen mato yohihi. Man noquen Hihbo qui hinamehcoinni quen tah hen mato yonoti pishinyamahi.b +Honannahue, mato tah hen yohihi. Mato casticanyamanoxon tah hen Corinto janin cayamascahohqui. Hen ta hen hihcoinai. Papan ta honanihqui. a Noque honantijaxon ta jahuen coshi rihbi noque hinanihqui. Noque bihinihniyahnoxon ta noquen jointi janin jahuen yoshin hihquimascaiqui. ` %Jaa noquen Papan ta Cristo nincacoinquin jeneyamati shinan noque hinanihqui. Mato ta hinanihqui. Noque rihbi hinanquin. Noque ta caisihqui. ;_ qNoque hahxontijaxon Papan noque yohini jatihibi non yocacah ta Criston jeen hahtihiqui. Jaa Cristo copi tah non Jascari rahan hahcai, noquen Papa shinan siriya hihqui honanahbo. =^ uSilvano, Timoteo, jaabo rabe betan tah hen Jesucristo joi mato yohinihqui, Papan baquen mato manascanon. Criston ta Jeen hahxon Hatimahi rahan yohiyamascatihiqui. Jeen hahresquin. t] cCahi rahan hahxon tah hen chini sca cayamahi rahan jatimahi. Papan ta honanihqui. Jaan ta yohicointihiqui. +\ QJascari cati tah hen hihresyamahohqui. Mai mehabaan shinanquin hahcai quescajayamaquin tah hen yohihi. Cayamahi rahan hihresyamahi. Cahi rahan hihresyamarihbihi. [ 'Macedonia janin caquin mato jisbahinax joribixon sca mato jisribiti tah hen shinanhohqui, maton yanapanah sca hen Judea main sca cayaxahnon. mZ URabejaquin sca mato shinan hinannoxon tah hen sirijaquin shinanax mato janin caribicatsihoqui. 6Y gMan noque honantahniscai quescajaribiquin honanbonanahue. Noquen Hihbo Jesus jahuiya non mato copi siripi yohuantihi quescarihbihi tah man noque copi man siripi yohuantihi. X  Man jisnixon honanscai joibo res tah non huishaxon mato yohihi, huetsama. Noquen Hihbo qui canoxon caman tah man jaa joibo honanti jai. .W W Mai mehabo tocan jihuehahnan tah non jaabaan honanquin hahcajayamahi. Papan yanapana tah non hinamehti jihuetai, jan shinanai quescajaquin shinanax jihueti. Mato tocan hashoan rihbi jascari jihueti. Noquen jointinin tah non honanquin sirijahi. Jaa copi tah non jointi siripax yohuanscai. wV i Maton rihbi Papa yocaxonnahue, noque yanapanquin. Noque copi Papa qui hicha siripi yohuanahbo yocaxonnahue. Hahxon tah min jaa jai Papan, hichaxon yocacah tah min sirijaxonai Papan, jaábo noque yocaxonnahue. Corinto janin Pablo cayamaho wU i Asia mai janinhahbaan ta noque rehtequin bi rohajanishqui, Papan noque jato xahbanjamahah. Noque xahbanjamanixon ta hahquirihbi xahbanjamayaxihquiqui, noquen Papan. Noque hahquirihbi xahbanjamaxihqui honanxon tah non shinanquin sirijahi. >T w Mahuati shinan sca tah non janiqui. Noquen coshiyaxonbi teneti non shinanyamanon ta Papan noque jascajamanishqui, yamanicabo huenihihninicaxon Papan noque yanapantihi non honannon. SS !Asia mai janinhax tah non hohmis hohmisnihqui, hea huetsabaan. Man honannon hihxon tah non mato yohihi. Hihti hohmis hohmisajahahbo tah non noquen coshi senenyamascaxon jihueti shinanyamascaniqui. &R G¿Hehbetanbi yomanajaquehtaibohax man hea hihqui quescari man jointi sirijaquetax jihueyamahin? Hen ta hen honanai. Man tenetihi tah hen honanquin sirijahi. OQ Jaa copi tah non tenehi, man jointi siripax jihuecoinnon. Non tenehi quescapahbo tiromabo man maton rihbi tenehiton mato jointi sirijabahinnon cahen Papan jahuen teneti shinan siri noque hinanquin. P Non tiromabo tenehi tian tihibi ta jaan noque jointi sirijahiqui. Criston teneni quescapahbo tiromabo tah non tenehi, hicha. Non hicha tenexonai quescajaribiquin cahen hicha bi res jaan noque jahuen teneti shinan siri noque hinanah. Yomanajaquehtaibo jatihibi noquen sca non jato jointi sirijanon ta noque jointi sirijahiqui, jaa shinamanbi non noquen rihbi jato jointi sirijanon. XO +Noquen Papa Dios ta noquen Hihbo Jesucriston Papa Dios qui. Noquehon hihti shinanai noquen Papa tah qui. Jaan ta noque jointi hihti sirijahiqui. Jaa copi tah hen Hahxon tah min noque jai Papan hen jai. "N ?Noquen Papa Dios betan noquen Hihbo Jesucriston shinanmaha ¿man jointi siripax jihueyamahin? ¿Jahuen shinanya man jihueyamahin? Pablonen hisin tenenih KM ¿Man Papan shinanya jascabihi jihueyamahin, hea huetsabaan? Jesucriston raanti joni jahue, Papan hea jaah tah hen hea Pablo jahuen raanti hihxon nea joi raanai. Noquen huetsa Timoteo betan tah hen huishahi, man Corinto jema janin jihuetaibo qui raannoxon, Acaya maibo janin jihuetaibo noquen huetsabo qui rihbi raannoxon. lLQbHonanihcamaxon ta Papan joi bihquin bi cahnecaniqui caibaan. Papan shinanya jihuenahue, mato.(KIbPapan mia hinanni tee jisquin sirijahue, Timoteon. Rishtaya yohuan yohuanaibo nincayamayaxahnhue. Honanihcamaxon mia joi bichinaibo rihbi nincayamaquin. fJEbJascajaquin ta jaya jihuecointi tsinquicaniqui jihuecoinyahnoxon. Quirica queyonoxon yohihi IbJaa coriquiyahpabo yohihue caibo rihbi yanapannon. Siribojaxonnon jato yohiquin. Pishinaibo jato hinannon yohuashihxonma. JH bCoriquiyahpabo sca sirijaquin yohihue, coriquiyahpahax tah hen hea hashoan shinanyahpa qui hihyamahue hahquin yohiquin. Jaton coriqui ta yamacahintihiqui. Jaton coriqui shinanyamahahbo jato yohihue. Coriquima bi noquen Papa Dios shinanahbo jato honanmaquin. Noquen Papan ta noque jatihibi hinanihqui non jenimanon. GbJaa huesti ta mahuayosma qui. Jonibaan teneyosma xabapan ta jaa jihuetihqui. Tsoanbi ta jaa jisyamanishqui. Tsoanbi rihbi tah non jaa jisti hahtipahyamahi. Mia tah min Xaba Hihbo qui Papan, Noque jascabijaquin hihbojahue hahnahue, jascajaquin rahan hih hen janon. @FybNoquen Hihbo joti tianbi ta Papan jaa raanyaxihquiqui, jaa huesti noquen quiquin hapo siri hihxon. Jaa ta jatihibi quiquin hapobaan quiquin hapo qui. Jatihibi hihbobaan hihbo rihbi. EbNoquen Hihbo Jesucristo jonon caman jahuen joi jascabijaquin nincahue rishtaxonma. Mihqui jahuabi yohuan jayamanon siriresi jihuehue. JD b Noquen Papan ta jatihibi mohitahpabo jonijanishqui. Jahuen nincanon bi tah hen mia yohihi. Jesucriston nincanon bi rihbi. Jaan ta Poncio Pilato yohinishqui: Hea tah jihuemanicah qui, hahquin. \C1b Shinan camahahtanxon Cristo hahxonhue jaa chibanquin. Hichaxon jisibo tah min Cristo bihniqui. Jaatianbi ta mia queyoyamanox mananica sca Criston mia yohinishqui. Min queyoyamanox manascai honanquin sirijahue. fBEb Jascapahbo queenyamabireshue, Papan baquen. Ponte hihti shinanhue, Papa shinanquin. Jan noque hahxonai honanrihbiquin. Joni huetsahon shinanrihbiquin. Noquen Hihbo jenexonma tenequin Honaxonbi rihbi caibo yohiquin. hAIb Coriqui queenyoraxon ta jatihibi tiroma shinan bihresscacanihqui. Coriqui queenxon rihbi ta Criston joi jenebahinscacanihqui caibaan. Criston joi jenebahinxon sca masa shinanscacanquin hicha. Hihcoinjaquin Cristo jenetima .@Ub Coriquiyahpacatsihquibo ta tiroma yoshiman paranihqui. Jato bihnoxon cahen jato shinan hinanquin. Jonibo tiromajanoxon ta jato mai meha shinanbo queenmahiqui jato queyobahinnoxon. Hicha tiroma queenti shinan cahen jato hinanquin. Masataibo sca janon cahen jato jascapahbo shinanbo hinanquin. k?ObPiti jaxon chopa rihbi jaxon tah non jayaxon shinanquin sirijascatihi jahua hashoan queenyamahi. m>SbJahuajomabi tah non nea nete qui cainnihqui. Jahuabi rihbi tah non caquin sca boti hahtipahyamahi. "==bNoquen Hihbo bihxon tah non jayaxon coriqui bihti shinantimahi. Huetsa caya tah non hicha bihcoinai, coriqui tsamancatsihxonma bi shinanquin sirijaxon. %<CbJascapa joi bichish ta tiroma shinanyabo join rehtenanscaiqui Papan joijomabohax. Noquen Hihbo bihxon ta jayaxon coriqui bihti shinancaniqui honanyamaxon. C;bJascapahbaan ta honan hihqui shinanxon bi jahuabi honanyamahihqui. Join bahchinanti res shinanquin. Yohuanai nincaxon joi bichinti res shinanquin. Jascapa shinanyabaan ta jonibo notsi notsimaresihqui. Sinacanannati shinanmaresquin. Noquen huetsa qui yohuanti shinanmaresquin. Huetsahon tiromajaquin shinanmaquin. ":=bJaamajaquin yohihibo honanhue. Jaabo ta noquen Hihbo Jesucriston ponte joi bihyamahibo qui. Hahan Papa honanti joibo rihbi bihyamahibo, honanmabo. C9bNincacoinnica patoroyahpabo rihbi yohihue. Jaton huetsascaxon yonohah bi nincayamascati shinanyamahahbo jato honanmahue. Hashoan sca nincati ta jaiqui, jaabaan teexonai joni nincacoinnica sca copi. Jahan shinanxon copi hashoan rihbi teexonquin. Jascajahabo jato yohi yohihue honanmaquin. Nincacoinax siri jihueti i8 MbJatihibi patoroyahpabo yohihue, jaton patorobaan yonohah hahcabo. Jato nincati ta jaiqui hahxon, noquen Papa qui jaton patorobo tiromahi yohuanyamahahbo jaton jonibo jascajahue. Papan joi qui rihbi tiromahi yohuanyamahahbo. 7bYanapanquin hahxonaibo ta honantih bi res qui. Non rahma honanyamahi bi ta Papan copiquin jato hahxonaiya non honanyaxihqui.63bNoquen jisnon bi ta caibo hohchatihqui, Papan jato casticanyaxihqui non honannon. Huetsabo cahen hohcharihbihi, chini sca non honanyaxahnnon. e5CbJene paxa rahsima bi hompa pishca rihbi xehascahue, miin poco hisinrahsihi rohanoxon. 47bPastorobo janon hihxon jato honanquin sirijaxon pari jato caishue. Huetsa joni hohchaya hihquiya hahbe hohchaya jayamahue. Hohchajoma siri jihuehue. 3bPapan noque jisnon bi Jesucriston rihbi noque jisnon bi jan caisai jahuen naihoh queha yonotibaan rihbi noque jisnon bi tah hen mia yohihi. Hen mia yohihi joibo bihcoinhue caibo mentan huetsahon hashoan shinanxonma bi jascapahbo rahsi hahquin hahan shinanxon. 2bHohchaquin jenecatsihyamahibo jato pontejaquin yohihue tiromati qui raquetahbo. Jatihixonbi nincanon bi jato hihti yohihue. z1mbPastorobo qui tiromahi yohuanai nincayamahue. Rabe hihyamahax quimisha chanicoinnica jaiya pari nincaquin. .0UbHuishani joi ta nescapah qui: Trigo bero xehmequin jamacai vaca tah min conextimahi, hihqui. Teenicaton ta jan cananai bihtihiqui hihqui huetsa huishani joi rihbi. +/ObSirijaquin nincamahi pastorobo rabejaquin copijati shinannahue hinanxon tian tihibi. Papan joi yohixon honanmahi nincamanicahbo hashoan sca hinanhihtiquin. 8.ibJenaboyahpa yononma jaiya ta jahuen nincacoinai jenabaan jaa yanapantihiqui, noque huetsabaan jaa yanapanyamanon. Noque huetsabaan ta jenajoma yononmabo yanapantihiqui. A-}bCaibaan ta Satanas sca chibanihqui, bahinma sca bocani. U,#bJaa copi tah hen mato yohihi. Yoxabohaxma bi yononmaxon ta bebo bihtihiqui. Jahuen baquebo hanijaquin sirijaquin. Jahuen xobon jihuetaibo coiranquin. Jascajahiya ta maton rahui mato qui yohuantimahiqui. +b Chiquishaibo sca ta jatihiqui. Xobo tihibi betseti. Chiquishax yohuan yohuanresi. Jahuen caibo qui yohuanrihbihi. Honanihma yohuanresi. n*Ub Jascapahbo ta Papan jato siri jisyamahiqui, noquen huetsabo yocaxonnica japahonixon bi jenescaiton. )}b Yoxabohaxma bi yononmabaan jane huishayamahue. Jascapahbaan ta Cristo shinanyamascaxon bebo bihribicatsihcanihqui. -(Sb Jan yanapanquin siribojaxonpahoni hichaxon honanaibo haibo. Jahuen baquebo sirijaquin hanijapahoni. Jahuen xobohoxon nincacoinaibo pimapahoni. Jahuen baque hahcajaquin nincacoinnicabo yanapanpahoni. Nincacoinaibo yomanahtaiton yanapanpahoni. Jatihibijaquin sirijaxonti shinanya jihuepahoni. *'Mb Noquen huetsabo tsinquixon noquen choca yononmabaan jane huishapaquehue. Nescapahbo rahsi huishahue: sesenta bari huinoscaibo. Huesti bebo betan hihníbo. &5bNincacoinnicaton ta jahuen baquebo, jahuen haibo, jahuen huetsabo, jahuen papa, jahuen mama, jaabo pari bihxontihiqui, piti, jahuaborabo rihbi. Jaatian sca jahuen jenabo rihbi bihxonquin. Jato bihxonyamahibaan ta Criston joi potascaiqui. Nincayosma mentan hashoan tiromascai. W%'bNea hen mia yohiha joibo jato sirijaquin yohihue, jato qui yohuanti yamanon. .$UbJahuen bohuexehtibo jahuen rajotibo jahuen chopa siribo shinani nichi yononma ta jascajayamahiqui. Jascapa ta mohitahpahax bi shinan yamahi qui, mahuatax quescapi. #5bYononmacoinai haibaan ta jaa huesti sca jihuexon Papa res shinanihqui. Jascapahton ta Papa yocabahinaxon yocashinaxon joni huetsa yoca yocaxoniqui. 9"kbBaqueyahpa yononma jaiya, jahuen baque yamahi bi jahuen bababo jaiya, jaabo pari yohihue yanapanabo, jaton maman jato hanijani copiquin sca yanapanabo. Nincacoinnicaxon ta jaabaan pari jaton papa jaton mamabo yanapantihiqui. Jascajati haxehahbo hihxon jato honanmahue. Papan jisi ta jascajaha siri qui. L!bYononmacoinai haibobo yanapanhue jaabo pishinaibo hinanquin.  bYoxabobo rihbi miin mama hahcajaquin yohuanquihnhue. Yoxabomabo rihbi miin chocabo hahcajaquin yohuanquihnhue, sirijaquin shinanxon. , SbYosibobo pontequin coshin yohiyamahue. Miin papa yohiquin hahcajaquin tah min jato sirijaquin yohitihi. Yosibomabo rihbi miin huetsabo hahcajaquin yohuanquihnhue. 6ebCoiramehue. Honanmaquin rihbi coiranquin. Hen mia yohiha joibo bihcoinhue. Jascajaquin tah min Papan jihuemati bahin nihxon mia nincacaibo rihbi min nihquihinyaxihqui.bHen mia yohihi quescabijahi jihuehue. Jaa res shinani jihueti. Min hashoan shinan hichacanahi jisibo hihquish jascahue. PbNoquen Papa yocaxon ta jahuen pastorobaan Papa hahxonti tee mia hinannishqui. Papan shinanyaxon ta mia yohicannishqui, Papan joi nincamanica mia janon. Jaa joiya teeti shinanbehnoyamayaxahtahi min. b Hea noconon caman tsinquitaibo Papan huishani joi jato nincamahue. Jaa nincamaxon siripi jihuetahbo jato yohirihbihue honanmaquin. b Beronanxon bi hihtimahxonma jatihibi jonibo nincamahue. Mia ponte res yohuanai quescari noquen huetsabo rihbi yohuanahbo hihquish yohuanhue. Mia ponte res jihuetai quescari jihuetahbo hihquish jihuehue. Mian joni huetsahon shinanai quescajaquin hahcabo hihxon jahue. Noquen Papa mian nincacai quescajaquin nincacahbo jahue. Mian pontejaquin shinanai quescajaquin shinanahbo hihxon jahue. I b Hen mia yohihi joibo honanmaquin jato yohihue jascahahbo. b Honanahbo hihquish tah non tee teetai, coshi coshihi. Noquen Papa ta jihuetihqui. Jatihibi jonibaan jihuemanicahxon bi ta nincacoinax hahqui hinamehtaibo rahsi jaan jihuematihiqui. Jaan noque jihuemayaxihqui honanxon tah non sirijaquin sca shinanai. @{b Jasca coin tah qui. Jatihibichin jaa honancoinpahinon. }bTee teequin tah non noquen yora coshijahi, hicha tahma. Jascajaquin hicha tahma coshi bihxon bi tah non Papahon shinanquin jatihibi shinan sca non bichi. Rahma jascapa shinaman jihuetax tah non jahan rihbi noquen Hihbo betan sca non jihueyaxihqui. {obHonanma yohuanbo nincayamayaxahnhue. Quesahi yohuanbo nincayamabireshue. Papahon shinanti caya shinan shinanhue. s_bHen mia yohihi joibo rahsi noquen huetsabo honanmahax tah min Jesucriston teexonnica siri sca jatihi. Jascapahax Criston joi nincacoinax hen mia nincamani joi siri rihbi honanquin sirijahax tah min miin shinan coshi sca jatihi. bNon jascahiya ta noquen piti Papan hinanah pitibo sca jatihiqui, jahuen joi yohixon non Papa yocacai copi. Jesucriston joni siri ykbPapan hahní jatihibi ta siri qui. Mia copi tah non jaresscai Papan hih non jaiya ta non bihtimabo yamahihqui. \1bQueeyahpatima joi ta yohicaniqui. Bebo rihbi haibaan bihtima sca ta jacanihqui. Samati ta jato jayaxihcanihqui. Jascaja ta jacanihqui, jahuen haibo betan bebo jihuenon Papan janí que bi. Piti rihbi ta Papan hinannishqui, nincacoinnicabaan bihnon. Bihxon Criston joi honancoinxon, Hahxon tah min noque jai Papan, hahcabo noque hinanquin. J bJenebahinahbo hihxon ta Criston joi yohicoinihcamaxon yoshiman joi honanmayaxihcanihqui parannicabaan. Ponte jihueti honanpahoni que bi jaton shinan masascai, ponte jihueti shinanyosmabo sca. ` ;bDios Yoshiman sirijaquin yohihi joi sca tah hen mato yohihi. Noquen Hihbo joti hochoma sca jaiya ta caibaan Cristo jenebahinyaxihquiqui. Tiroma yoshiman joi nincaxon Cristo jenebahinquin, parannica yoshin nincaxon. 9bPapan yohinihxonma bi rahma noque nincamahi joi ta hahan rahteti qui, tsoan nincanihma joi. Jasca coin tah qui.Yorayahpahax ta Cristo cainnishqui. Ponte shinanya jan hihqui ta Dios Yoshiman sca noque jismanishqui. Jan main nichi ta Papan yonotibaan jisnishqui. Judiomabo sca ta jahuen joi yohicaniqui jahuen jihuetahbaan. Nai namanxon ta nincacoincaniqui. Naihohxon sca ta Papan bihinihninishqui.m SbHea basi sca jaiya tah min honantihi, Papan baquebo jenquetsahpi jihuetihiquin hihxon. Papan baquebo rahsi ta jan caisaibo qui, jihuenicaxon jan caisai. Jaabo ta Criston joi coin bihnicahbo qui, Cristo qui hihcoini yohuanaibo. J  bMihqui histon cacatsihxon bi tah hen huishaxon mia yohihi. 5 cb Sirijaquin yanapanaiboya ta jato qui siripi yohuancantihiqui. Sirijaquin yanapanax sca ta Jesucriston joi yohiti qui hihtimahtimahi qui. Yohinihxonma bi Papan nincamascai r ]b Yanapannica cahen huesti haiboyahpa. Jaton baquebo, jaton xobon jihuetaibo sirijaquin jato jihuemaquin. y kb Jaton haibobo rihbi ta shinanya hihtihiqui. Tsoa qui bi yohuanyamahi. Pahenyosma. Shinanquin sirijaxon hahcai. \1b Jato tanatahhue. Siribohi honanscaxon jato caishue, yanapannicahbo hihnon hihxon. -Sb Papan yohinihxonma bi rahma nincamahi joi ta Criston joi qui. Jaa joi ta jaton jointinin yanapannicahbaan bihtihiqui, ponte jihueti honanax jascabihi sca jihueti. |qbPastorobaan yanapannicahbo rihbi ta shinanya jonibo hihtihiqui. Yohuanresaima. Pahenyosma. Coriqui bihmisma. 8ibNincacoinyamahibo siripi hahqui yohuanai nincaxon pari pastoromahue. Tiromahi hahqui yohuanaiboya Satanasnen jaa tiroma shinan hinanmis. Pastor yanapanyaxihquibo honantijati nUbRahma Papa qui hinamehtipibo ta pastorotimahiqui. Hea ta hen hashoan shinanya qui hih jan jamis, paramehtax. Jascani copi ta Papan tiroma yoshin casticanyaxihquiqui. Jascapa tiroma shinan bihmis hihxon behnabo pastoromayamahue. jMbJahuen baquebo jihuemati honanyamaxon ta jenquetsahaxonbi jaan Papan caisaibo nincamatimahiqui. tabJahuen xoboho jihuetaibo sirijaquin jihuemanicah. Jaan yohihah jahuen baquebaan joi bichinxonma nincacai. kObPahenyamahi. Joi coshin yohuanaima. Sinayamahi. Join bahchinanti shinanyamahi. Coriqui bihmisma. bPastorobo janon nescapahbo jonibo caishue. Jahua hahqui yohuanti yama. Huesti haiboyahpa. Tiromati qui hinamehyamahi. Hahri coirametai honan. Sirijaquin shinanax yohuannica. Jahuen xoboho nocotaibo jato sirijaquin bihnica. Papan joi nincamati shinanya. P bNincacointi ta nea joi qui. Pastorocatsihquibo ta siri tee queenihqui. L~bJaabi ta haibobo Papan teehihmayaxihquiqui, baquebo bihxon hanijahanan shinancoinquin jeneyamahiboya, joni huetsahon shinanquin jeneyamahiboya, tsinixonma Papahon shinanquin jeneyamahiboya.k}ObAdan ta Satanasnen paranyamanishqui. Jahuen haibo caya ta parannishqui. Paranah hohchayahpascai. A|}b Adan pari ta Papan jonijanishqui. Jaa pecaho cahen Eva. l{Qb Haibobaan ta bebobo honanmatimahiqui. Bebo yonoyamarihbiquin. Netexon nincacoinahbo jato yohihue. Hz b Tsinquitaibo tocan haibobo netexon nincacahbo jato haxemahue. Xy)b Haibobo rihbi yohihue. Chopa siribo sahueresnahue, haibobon. Chopa sirihax bi hahan tsinitima. Hahan tsiniti bohuexetijoma janahue. Oro morobo, copi joxo morobo, copi chopabo shinanyamanahue. Jascapahbo shinanquinma bi jato yanapannoxon caibo hahxonti shinannahue. Papahon shinanai haibobaan ta jascajanicah qui hahquin jato yohihue. 0xYbJatihibi janinxon bebobaan noquen Papa yocati jato honanmahue. Sinaxonma, join bahchinnanxonma, hohchajomaxon, jatihixonbi noquen Papa yocacahbo tah hen yohihi. wbHen jascajanon hihxon ta hea caisnishqui, jahuen joi yohicoinnon hihxon, jahuen raanti joni rihbi hea janon hihxon. Hihcoin tah hen jai. Quesayamahi. Judiomabo honanmanica hea janon hihxon ta hea caisnishqui, Papan joi coin yohixon hean jato nincacoinmanon. ,vQbJatihibi noquebo queyoyamanox manatahbo hihquish ta hinamehnishqui noquen hohcha copi mahuanoxon. Jonibo nincamati siriscaiya ta jaa joi Papan nincamascanishqui. *uMbJaa huesti ta naihoh queha Papa qui. Noquen Papa janinxon noque yocaxonai ta huesti rihbi qui, jonihax bi Jesucristo. Jaan ta noque noquen Papan joi yohihiqui. bt=bJaan ta jatihibi jonibo teehihmacatsihquiqui, hahan jihuemati joi jato nincacoinmaquin. psYbNon jascajaquin Papa yocaxona ta siri qui. Non jascajati cahen noque jihuemanica noquen Papa queenih. {robQuiquin hapobo yocaxonxon texe hapobo rihbi yocaxonnahue, non raquetaxma sca jihuenon hihxon, rehtenanaibo jayamanon hihxon rihbi, shinan siriyabo non jihuenon hihxon rihbi. Papahon shinanhahnan non siripi jihuenon hihxon rihbi yocaxonquin. s~}||{8zyyExHwqvuu*tesrqq!pRonmmm/lkkUj?iigg}ffe%dqcDbaa_^^#]'\\D[bZZaYY>XWWLV{UUTTqSS RQQ8PiOONNM%LKKII H_G|FFEDnCBAAr@?Y>== <;::99d87l654432/1V0X//d.. -,,**D)_(''}' &2%N$#a"!jtT(N("U z J $M<d~s1F[ Jahua yohiti tah hen yamascai, hea huetsabaan. Jenimanahue. Criston shinan bihnahue. Joni huetsa yohinahue. Jaa shinan huestiya jihuenahue. Texe noquen huetsabo betan siripi yohuannahue. Jaatian ta matohon shinannica noquen Papan mato yanapantihiqui, noquen jointi sirijanica noquen Papan. RE Hahan hen jato tiromajanonma bi ta hahan hen jonibo coshimanon hihxon noquen Hihbaan hea shinan hinannishqui. Mato qui nocoxon hahan mato tiromajayamanoxon tah hen hochoxon pari nea quirica huishahi. Dw Noque coshijomabo hihqui bi mato coshi jonibo jaiya tah non jenimahi. Man hashoan coshinon hihxon ta mato yocaxonai. aC; Hihcoinai joi cah non panteti hahtipahyamahi. Caijati res tah non yanapanti hahtipahi. TB! Man jahuabi tiromayamanon hihxon tah non noquen Papa mato yocaxonai. Honanxon non yohihi man honannon hihxonma bi ta man pontejaquin hahnon hihxon res non yocacai, noque honanma hihqui man shinanai bi. FA Non quesayamahi tah man honanyaxihqui. Hen tah hen honanai. D@ Cristo man nincacoinain hihxon man jihuetai shinannahue. Matobi shinamehnahue. ¿Mato chicho Jesucristo jihuetai man honanyamahin? Nincayosmabo man hihyamahiya ta jano jihuetihqui. S? Coshijoma quesca jihui qui hueonxon rehtenihbaan bi ta Papan coshiya sca jihuetihqui. Jaa bebon nichish noque coshijoma bi tah non jahuen coshi Papan hinanah hahbetan jihuetai, mato shinan hinannoxon. 3>_ Heen janayabi Cristo yohuanai man honancoincatsihqui copi tah hen jascajahi. Jaan ta tanamaxon hahcajayamaquin mato pontehihqui. Coshin bi res ta mato chicho teetihqui. = Neateman hohchanihbo tah hen hihti yohinihqui, jano jaibaan jatihixonbi nincacahbo. Jano hihxonma sca tah hen nocorihyamaxon mato yohirihbihi, huetsa coti caribixon hen mato yohini quescajaribiquin. Mato qui nocorihbixon tah hen mato cahnetimascai. ]< 5 Mato qui rabe coti canish tah hen hahquirihbi mato qui cacatsihscai. Noquen huetsa hohchataiya hahqui chanicatsihxon jan hohchatai rabexon jisish pari chaninahue. Rabe hihyamahax quimisha hihxon jisish chaninon. %;C Papan hea jascapahbo meramaxon hea hihtimahmamis hih tah hen jai. Caibo tah man rishtaya qui. Caibo tah man tsinihi, joni huetsa betan hihqui. Caibo haiboya joihi. Jascari hohchahohxon bi man rahma caman maton shinan ponteyamahiton merahax hea huaohihtihi jamis hih tah hen jai.Z:- Mato qui nocoxon hea queenai quescapahboma hen mato meramis hih tah hen jai, maton rihbi man queenai quescapahma man hea meramis. Sinacananaiton mato meramis. Notsi notsihiton, sinajahiton, rehtenanaiton, tiromahi yohuanaiton, caibo qui baxexaiton, caibo mentan hashoan siri hihqui shinanaiton, cahchinan nininanaiton hen mato meramis. ,9Q ¿Jenquetsahpa shinanyahpabo non quin, man honannon hihxon non hahquirihbi huishahi shinan man jain? Jascama ta qui. Papan noque nincacai honanax tah non Criston janen yohuanai. Criston shinanya man janon hihxon res tah non yohuanai, noque huetsabon. Matohon shinanxon tah non yohihi. W8' Tito canon hihxon tah hen jaa yohihohqui. Hahbetan rihbi tah hen noquen huetsa raanhohqui. ¿Jahua Titon mato bichinhoxquin? ¿Jaa shinan huestiya non noque rabebi jayamahin? ¿Jascapa rabe non jayamahin? N7 Caibo mato qui raanxon rihbi tah hen jahuabi mato bichinyamanihqui. _67 Jahuabi yocayamaxon mato jatsanjayamaxon bi tah hen honan hihxon mato bihniqui. N5 Criston shinan man bihnon hihxon tah hen jenimahanan hena jatihibi queyotihi, heabi queyócahinnoxon caman. Man hehon hashoan hichama sca shinanai que bi tah hen matohon hashoan rihbi shinantihi. D4 Shinanscanahue. Rabe coti canish tah hen hahquirihbi mato qui cacatsihscai. Mato tah hen jahuabi yocayamayaxihqui. Maton jahuaborabo tah hen queenyamahi. Matobi tah hen queenai. Jaton papaya jaton mama jahan jihueyaxahnon tsinquixonti cahen baquebaan jayamahi. Jaton Papabaan cahen jaton baquena tsinquixonti jai. 3} Texe noquen huetsabo yohiquin quescabijaquin tah hen mato yohinihqui, jaabijaquin. Maton coriqui res tah hen bihyamaniqui, huetsa janinhah noquen huetsabaan hea hinannon bi. Matonah cah hen yocayamanih. Hen mato cobranyamahah bi rainyamayamanahue. H2  Maton jisnonbi tah hen hahan Papan raantibo honanti hahniqui. Tiromabo tenexon tah hen hahan honanti hahxon, hahan rahtetibo jaxon, tsoan jascajani que ma bi Papan coshiyaxon hean hahniqui. 1 Honanma yohuanai quesca tah hen huishahahqui, maton hea yohuanmahah. Mia caya tah min Papan raanti qui man hea jatihi bi tah man jayamahi. Hea jahuama man shinanai bi ta maton shinanah maton siri shama raantibaan hea mahuinyamahihqui, ni pishcabi. 0- Cristo shinanxon tah hen yosmahihti tenexon, tiromajaquin yohihahbo bi tenexon, yomanahti tenexon, hea tiromajacatsihquibo bi tenexon, tiroma netebo tenexon, sirijaquin hean shinanai. Heen coshi yamahax bi tah hen coshihi, jaan coshijahah. Jatohon Pablonen hihti shinanai h/I Jaa hea potamahue Hihbon, hen quimisha coti jaá bi ta hea yohinishqui: Heen shinanyaxon tah min tenetihi. Miin coshiyaxon bi tah min tenetimahi. Heen coshiyaxon min tenehiya ta heen shinanyaxon min tenehi sirijaquin honantihcanihqui, hahquin. Jaa copi tah hen hihti jenimahanan, Henabi tah hen coshi yamahi, hih hen jatihi, Criston shinan bihnoxon. 4.a Hicha jan hea jismaha jisish, Hea tah hen hihti siri qui, hen jamis hihxon ta Papan hea moxan chahchiquin hahcajaquin hahan jatsanti hisin hea hinannishqui. Hea tah hen hashoan siri qui hen jayamanon hihxon ta hea jaa hisin hinannishqui, Satanasnen hisinjaha tenequin hahcajaquin hen tenenon. '-G Hea tah hen honan qui hihquish bi cahen honanma yohuanai quescayamahi yohuani. Hihcoini yohuani. Jascari yohuanti hahtipahax bi tah hen hihyamahi. Hea jisxon, nincaxon res jascapa hea hihqui shinanahbo hihquish tah hen yohuanai. Hea jahua hashoan quin shinanyamahahbo ta hen jascarai. ,- Papan hea jascajaquin jismani copi tah hen jaya joiti jai. Heanbi hahxon mahuinax hahcajayama tah hen jai. Heabi coshijoma jisíbo res yohuani. S+ Janoxon sca tah hen tsoan yohitima joi nincanihqui, joni yohuantima joi. k*O ¿Yorayahpa hen caniquin? ¿Yorajoma hen caniquin? Hen tah hen honanyamahi. Papan ta honanihqui. z)m Criston hea jismaha tah hen hea naihoh cahi jisniqui. Catorce baritian sca tah qui, hen jisni, naihoh hea cahi. 0( [ ¿Hea caya ta honan qui hih cahra non jatihquin? Jascari yohuanxon jahuabi bihtimaxon bi tah hen noquen Hihbaan hea jismanihbo, jan hea yohinihbo rihbi mato yohiscai. %'C !Hea bihcatsihquibaan bi ta jaton jema chique xehqui pishcaten noquen huetsabaan hea cainmaxon tasa qui nanexon rontanpaquexon botonah hea cahnenihqui.w&g Damasco janin ta quiquin hapon joni Aretasnen hea bihti shinanxon jaa jema jahuen sontarobo coiranmanishqui. .%U Noquen Hihbo Jesucriston Papa ta Papa Dios qui. Hahqui tah non jascabi yohuani siritihi. Jahuentianbi yohuanquin queyoyamaquin. Hea quesayamahi ta jaan honanihqui. z$m ¿Hea tah hen coshi qui hih non jatihin? Hihyamahi rahan. Heen coshi yamahi jisibo hihquish tah hen yohuantihi. #7 Noquen huetsa huesti yosmahiya tah hen hahbe yosmaxon quescaxon jaa yanapancatsihqui. Noquen huetsa hohchamahiboya tah hen hahbetanbi hihti benatai. " Hashoan hicha rihbi tiromabo tenexon tah hen nete tihibi noquen huetsabohon shinanai, Jenquetsa jacanihquin hihxon. ! Tee teeti hea, yomanahti. Yame teeshinahi. Pihan hihqui. Xehan hihqui. Piti tenequin. Matsi tenequin. Jahuatohonbi rahcoti yamahi. Z - Hicha bi res tah hen nihninihqui. Hueaman nichish rihbi jene meran cahi bi rohati. Tiromabaan ta hea heen jahuaborabo bichincatsihxon rehtequin bi rohajanishqui. Heen caibaan rihbi ta hea rehtequin bi rohajanishqui. Heen nahuabaan rihbi sca hea rehtequin bi rohajaquin. Jemabo janinxon caibaan rihbi hea bihquin bi rohajaquin. Nihi naman cahax mahuatih bi rohati. Quebijistima hiaman cahax hihquihi bi rohati. Nincaquin bi quesajahibaan hea bihquin bi rohajaquin. C Quimisha coti hea jihuin rihbi rishqui rishquicanquin hichajaquin. Macaman rihbi ta hea tsacacannishqui rehtecatsihquin. Quebijistima hian janin nontin cahi bi ta behchoman tsahcahah noquen nonti hihquinishqui, quimisha coti rihbi. Quebijistima hiaman noquen nonti hihquiya cahen nonabahinahax nonashinarihbinih. ,Q Rishquitiyaxon ta judiobaan hea rishquicannishqui, huestijaquinma. Hichajaquin cuarenta qui nocoti huesti rishquiti pishinmaquin. Pichca coti hea jascajacanquin. 9k ¿Jaabo Criston yonotibo quin? Hea hashoani. Tehquehihticamahax quesca tah hen yohuanai. Jato ta hen mahuinai, hashoan coshin teequin. Hashoan hichajaquin ta hea sipojacannishqui. Topontimajaquin ta hea rishqui rishquicannishqui. Hichajaquin hea tsehue tsehuejahabo bi tah hen mahuatihi bi rohánihqui. ,Q ¿Jaabo hebreobo quin? Hea rihbi tah hen jaa qui. ¿Jaabo israelitobo quin? Hea rihbi tah hen jaa qui. ¿Abrahanen baquebo jaabo quin? Hea rihbi tah hen jaa qui. `9 Coshijomaxon rah tah non jaabaan hahcai quescajayamaniqui. Hihtimah sca rah tah hen jai. ¿Jahuajahax jaabo yohuanihquin? Jaabo jai yohuan tah hen hea rihbi jaa jai, Honanma joni jaicamahax yohuan sca tah hen jai. U# Jaabaan mato hihbojaha bi cah man jato tenehi. Mato jatihibi bichinah cah man teneresai. Paran paranah cah man tenehi. Shinanyahicamahax yohuanaibo cah man nincacai. Bepasah bi tenexon tah man nincacai. oW Honanquin hahcajaxon man jascapa nincacatsihqui copi tah hen hea rihbi jascascai, mato nincamanoxon. |q Hicha ta yohuancaniqui, nea nete mehabo mahuinax. Mai mehabohax ta jascacaniqui. Jascaraiboya hea rihbi jascapan. *M Nea hen mato yohicatsihqui tah hen noquen Hihbaan yonohahma sca mato yohihi. Honanma yohuanihcamahax tah hen yohuanscai, caibo mahuinax hahqui sca yohuannoxon. 1[ Mato tah hen yohirihbihi: hea honanma hihqui shinanyamanahue. Hea honanma hihqui shinanxon bi tenexon hea nincanahue, hea jahua quin hen mato joi pishca yohinon. a; Satanas hihqui quescari jahuen hahxontibo rihbi siri hahxontibocamahiboya tah non rahtetimahi. Jaabo tiroma hihqui quescajarihbiquin ta Papan jato tiromajayaxihquiqui, casticanquin. Papan yonotixon Pablonen tenenih kO Jaabo jascarai bi tah hen rahteyamahi. Satanas ta jascarihbiqui, Papan xabayahpa yonotihicamahi. `9 Hea Papan raanti hihqui quescari ta mato qui noconihbo jacatsihquiqui. Jaabo ta quesahihqui. Paranxon ta yohicaniqui. Raantihicamahibo can. Papan yohihahma bi ta hehbe raantibo jacatsihquish yohuancaniqui. Jahua yohuanti yamahahbo hihxon tah hen hen hahcai quescajaquin jascabijaquin hen hahtihi, maton coriqui mato bichinyamabiresquin. jM ¿Matohon shinanyamaxon hen jascajaniquin? Matohon shinanxon hen jascajani ta Papan honanihqui.  Hen mato jahuabi yocayamahi ta shinanbehnotimacaniqui, Acaya main jihuetaibaan. Jaa hen hihcoini yohuanai ta Criston honanihqui. uc Mato tocan jihuetax pishinxon cah hen tsoabi jatsanjayamanih. Macedonia janinhax nocotai noquen huetsabaan ta hea pishinaibo hea hinannishqui. Mato jahuentianbi jatsanjayamanixon tah hen jenquetsahaxonbi mato jatsanjayamaribiyaxihqui. $A Mato yanapannoxon tah hen noquen huetsabaan coriquinin mato janin noque jihuenihqui. Jaabaan hinanah tah non jaa coriquinin jihuexon non mato yohinihqui. -S Papan joi siri tah hen jahuabi cobranxonma mato yohinihqui. Hea jahuama quescaxon mato jahuabi yocayamaquin, mato siribo quescapa. ¿Hen jascani tiroma quin? k O Yohuani sirixonma bi tah hen honanquin sirijahi. Jaa tah non jatihibijaquin mato jaajismanihqui.  } Mato qui noconihbo quiquin raantibo hihqui man shinanah bi ta hea huinonyamacaniqui. Honanxon copi tah hen mato yohihi. z m Non mato yohinihma bi huetsa Jesus joi mato yohihi jahuibo cah man jato nincacai. Non mato yohinihma bi huetsa Dios Yoshin caibaan mato bihmahah cah man bihresai. Non mato yohini joi sirima bi huetsa joi yohihahbaan cah man nincarihbiscai. U # Ronon jahuen honaman Eva paranni quescajaribiquin mato sca tiroma yoshiman paranxon tiroma shinan hinanmis, hih tah hen jai. Jaan paranah, man mesco shinanyahpahax res sca Cristo huesti queenyamascamis.   # Bebaan honanahma xontaco jahuen Papan hinanquin hahcajaquin tah hen Cristo mato hinannihqui, jaa huestichin mato hihbojanon. Noquen Papa Dios queenai quescaquin mato nincamati tah hen jai. Jaa copi tah hen mato yohihi. Shinanyahpa joni hihqui man shinannon hihquish caibo yohuanah bi ta jaton yohuan honanma qui. Jascapa yohuanbo nincanicaboxon hea sca nincanahue, jascapah hen mato nincamanon. G Hea tah hen siri qui, mia tah hen hahxonai Papan, hah non jaiya cahen Papan noque siri jisyamahan. Noque yohihi, jaa ta siri qui, hih noquen Hihbo jaiya cahen Papan noque siri jisiqui.jM Jaabo tah hen nincamatanai hihcatsihquish bi Noquen Hihbaan ta noque hahxonihqui hihnahue. <q Jaatian tah non mato hoque pacho sca huetsa maibo janin joi siri yohihi catihi. Caibaan yohihi janinxon hean rihbi yohihax bi tah hen Hean yohihah ta nincacoincaniqui hihyamahi.   Caibaan Papan joi nincamaha nincacoinaibo jaiya tah non noquen jato nincamaha hahcajayamahi. Hashoan hicha tah hen yohuanyamahi. Man hashoan sca nincacoinaiya tah non mato janin noquen tee caicanahi quescari hashoan hichaxon man nincacointi non queenai. 3 Non mato qui nocoyamani hahcajayama tah non jai. Papan hea yohini tah hen huinonyamahi: Noque pari tah non Criston joi siriya mato qui noconihqui. -S Noque tah non jaa qui hihxon tah non Papan noque yohiti hinanai non huinonyamahi. Mato qui non jahuen joiya canon noque yohini quescabijaquin tah non mato yohihi. C Shinanyahpa joni tah qui hihquibo ta caibo yohuanihqui. Hea tah hen hahbetan senenai. Hean tah hen jaa mahuinai, hih ta jacanihqui, hahbe honanma yohuanmis betan merananax. Hea cahen jascayamahi. Tsohbetanbi senenti shinanyamaquin. Jascapa yohuanai mentan tah hen hashoan siri qui, hih tah hen jatimaribihi. w Jascapahxon honanhue: hochoxon quirica huishaxon non yohihi quescajaribiquin tah non mato tocanxon rihbi yohiti jai. *M Quirica huishaquin ta coshin yohixon noque rahtehihqui. Nocotax sca ta jahuama quesca sca qui, jan yohuanai rihbi jahuama, hih roqui man caibo jai, hea yohihi. F Quirica huishaquin hen mato rahtecatsihqui shinanyamanahue. k~O Jahuen joi yohinicaxon non mato coshi hinannon ta noquen Hihbaan noque caisnishqui. Mato tiromajanonma. Hea janexon ta jahuen coshi hea hinanihqui, hicha coti mato yohihax bi tah hen hihtimahtimahi, honanxon mato yohicoinax. 5}c Criston raantibo ta honantih bi res qui. Shinannahue. ¿Cristona min quin min honanquin sirija sca jain? Cristona mia hihqui quescaribihi ta non noque jai, honanhue. | Maton nincayosmabo man matonbi pontenon tah non manatahbahi. Man pontequin texejahiya can non jato casticanti jaresscai. S{ Noquen Papa Dios honancanmis hihxon pantehibo cah non jaton coshi jato bichinai. Cristo huestichin mato shinan hihboxon jahuenah sca mato hinanah man nincacoinnon tah non Papan coshiyahpahax yohuanai. z Hahan mai mehabo rehtenanai cah non yamahi. Noquen hahan rehtenanti ta huetsapah qui, Papan coshiyahpa. Jayaxon tah non Satanasnen coshi shinanbo potojaquetanai. Jahuen coshiyaxon noque pantecatsihquibo cah non joi bichinai, jahuabi yohuanti shinanyamascaábo. `y9 Yorayahpahax bi tah non yoran rehtenanyamahi. Noque tah non huetsarihbihi rehtenanai. Ox Jaa copi tah hen mato hihti yocacai, mato tocanxon sca hihtimahxonma bi mato raquejaxon yohiyamayanoxon. Mai mehabaan shinanai quescajaquin noquen rihbi jai man caibaan shinanah bi tah hen hihtimahxonma mato yohiti shinanai, hen yohiti honanai quescajaquin. Mato tocanxon sca jascajati jayamanoxon tah hen mato rahma yohihi. Bw  Heanbi Pablon tah hen mato hihti yocascai. Mato tocan hihtimahpax bi hocho sca hen coshicahinscai hih roqui man jai, hea yohihi. Cristo ta hihti siri qui. Noque ta honaxonbi yohihiqui. nvU ¿Papan noque hinanai jahuentiho siri quin? Hihti siri copi tah non mato yohiti hahtipahyamahi.9uk Noquen Papa qui siripi yohuanxon ta matohon shinanxon mato yocaxonyaxihcanihqui. Hicha shinan siri tah min jato hinanhohqui Papan, hahxon tah min jai, hih ta jayaxihcanihqui. t{ Jascajaquin hihti sirijaquin yanapanxon tah man Criston joi siri man nincacoinai man jato jismatihi, noquen Papa qui siripi yohuanahbo. Yohuashihxonma man jato hinanxon texe jonibo rihbi hinanah ta Hahxon tah min noque jai Papan hihyaxihcanihqui. Es Jaa coriqui hinanquin tah man noquen huetsabo hihti yanapanai, pishini jihuetax bi siri sca jaábo. Hinanquin tah man jato hicha yohuanmarihbihi, Hahxon tah min noque jai Papan hihquibo. #r? Jatihibijaquin ta mato hicha hinantihiqui, man hicha rihbi hinanrihbinon. Man hinanah tah non bihxon boxontihi, Hahxon tah min noque jai Papan hihquibo. uqc Papan ta bero hinanihqui, bananicaton bananon. Piti rihbi ta hinanihqui, pihabo hihxon. Mato rihbi ta hinantihiqui, man jaibo rihbi hichajaquin. Man pontejaquin shinanxon hahcai rihbi ta hichajaxihquiqui, bimi hichajaquin hahcajaquin. Bp} Huishani joi jai quescari:Jabisaquin ta Papan hinanresiqui, jahuabijomabo hinanresquin. Pontejaquin shinanxon hahcaibo ta Papan jahuentianbi shinanbehnotimahihqui hihqui jaa joi. $oA Man pishinaibo jatihibi ta Papan mato hicha hinanti hahtipahiqui. Jaan hinanah tah man jahuabi pishinyamascaxon jatihibi siribojaxonquin hahtipahscatihi. _n7 Shinanquin sirijaxon hinannahue, man hinancatsihqui tihi hinannoxon. Hinancatsihyamaxon hinanyamaquin. Queenxon res. Hinanyamahax rabinpaho hihyamahi. Jenimahanan hinanai jonihon ta noquen Papa hihti jenimahiqui. )mK Banaquin hahcajaquin hinannahue. Hicha tahma huai chian banahoxon cah non hicha tahma rihbi bimi tsinquitihi. Hicha banahoxon hicha rihbi tsinquiscaquin. jlM Jaa copi tah hen noquen huetsabo yohihipiqui, jaabo pari mato janin nocoxon man hinancatsihqui coriqui tsinquimahabo. Tsinquiscaxon tah man hinanti res pishinyaxihqui. Copijanahue hahcama bi queenxon copi man hinanyaxahnon. k  Man tsinquiscai non shinanah bi caibo macedoniobo hehbetan cahi nocoxon man tsinquiyamahiton mato merahiya tah non hihtimahtihi. Non hihtimahmis hihxon tah non mato yohihi. Man hahcointihi non shinanah bi man hahyamahiya cahen mato rihbi man hihtimahpan. 9jk Man hinanti jaresscai hen jato yohiho quescayama man jaiya cahen hea rabinan. Jaa copi cahen noquen huetsabo raanscai. Hen yohiho quescabi jacoinnon hihxon cahen jato raanai. niU Man hinancatsihscai tah hen honanai. Macedonia janinhahbo tah hen moa yohihohqui: Acaya janinhahbaan ta hinanti jaresscaiqui, huetsa barin tsinquinihbo, hahquin. Man hinancatsihqui nincacax ta jaabo rihbi queenscaiqui, hinanti. lh S Noquen huetsabo yanapannoxon coriqui hinannahue hahquin hen mato yohirihbiti tah man pishinyamahi. Yg+Jaa copi Papan baquebaan jisnon hihxon noquen huetsabohon man shinanai jismanahue. Man hinancointihi tah non nea noquen huetsabo yohirahsihi. Jasca coin sca janon jato jismaxon maton coriqui hinannahue.0fYTito rihbi ta heen hahberabetixon hehbetanbi mato hahxonihqui. Noquen huetsabo rabe ta Papan baquebaan raanahbo qui, jato jisxon Criston shinanya hihquibo honanahbo. \e1Jato betan tah non huetsa rihbi noquen huetsa raanai. Jaa tah non hicha coti tanaxon jan noquen Papa hihti hahxoncatsihqui non honanscai. Man nincacai honancoinxon sca ta hashoan rihbi hahxoncatsihquiqui. \d1Papan noque siri jisnon hihxon tah non hahcai, jonibaan rihbi siri jisnon hihxon. qc[Hicha coriqui tsinquixon sca tah non coiranquin sirijascai, tsoabi noque qui tiromahi yohuanyamahahbo. KbJaa honanxon ta yohicannishqui, noque betan jan nihnon. Jaa copi cahen noquen huetsabo coriqui boxonquin noque betan nichi, noquen Hihbo Shinan Hihbo jisíbo, non yanapanhananai rihbi jisíbo. #a?Hahbetan canon tah non noquen huetsa rihbi raanai. Jaa noquen huetsa ta Papan baquebaan honancaniqui jatihixonbi, Papan joi siri jaan jato yohihah. .`UNon benahah ta jeen hihquish jaa bi queenax mato janin cahiqui, Papan joi jai quescabi hihti jacatsihqui. Jaa copi tah hen Hahxon tah min jato jai, Papan, hen jai. v_eNon matohon shinanai quescajaribiquin Titon rihbi matohon shinannon ta jahuen shinan Papan hinanihqui. %^CHuishani joi jai quescari: Hicha tsinquihahbaan bi jahuabi texeyamahi. Hicha tahma tsinquihahbaan bi jahuabi pishinyamarihbihi. Tito, jahuen hahberabetibo :]mJasca rabe jayaxahnnon hihxon man hicha jaibo texe hinannahue, pishinaibo, man pishinaibo sca jaabo rihbi hicha jaxon mato hinanyaxahnnon. Jascapahbo rabe jaábo jascajanahue. X\) Caibo hicha janon, pishinnoxon caman hinannahue, hih ta jayamaribihiqui. 3[_ Hinancatsihquin non hinanah ta siri qui, Papan jisi. Jahuara jaxon hinancatsihxon hinannahue, hah ta Papan noque jaiqui. Yamaxon bi hinannahue hah ta noque jayamahiqui. ^Z5 Yanapanti man histon jenipahini quescajaribiquin man jaibo hinanquin queyoscanahue. Y Man nescajaha ta siri qui hihxon tah hen mato yohiscai: huetsa bari tian man hinanti shinanxon texe tsinquinixon janquenjascanahue. MX Noquen Hihbo Jesucristonen matohon shinanai tah man honanscai. Jatihibi hihbohax bi ta jahuabijomanishqui, matohon shinanax. Jan jahuabi yamahiya man hicha bihnon hihquish ta jahuabijomanishqui. WMato yonoquinma bi caibo coshin teetaiboya tah hen mato yohihi, maton rihbi man joni huetsahon shinancoinai jismanahue hahquin. VV%Jatihibijaquin tah man hichajahi: hicha shinanquin, hicha yohiquin, hicha honanquin, hicha coshin teequin, noquehon hicha shinanquin. Joni huetsahon shinanxon hinanquin sca jascajaribinahue, hichajaquin. U{Jaa copi tah non Tito yohihohqui, jan mato hinanmamenoni quescajaribiquin mato jaa tee siri jan janquenjamanon hihxon. TJaabaan hinanrestihi non shinanah bi ta noquen Hihbo qui hinamehtax noque qui rihbi sca hinamehcannishqui, noquen Papa queenai quescari. S Noquen huetsabo hicha pishinaiboya ta Non jato yanapannon noque rihbi jato hinanmarohahue hahcanhoxqui, noque hihti yocaquin. tRaHeen jisnonbi ta shinan caman hahtanxon hinancanhoxqui, hashoan rihbi. Jaabobi queenxon res hinancanquin. QHihti tiromajahahbaan bi ta hihti jenimacanihqui. Jahuabijomaxon bi ta hicha hinancanhoxqui, jaabo jai pishca hinanresquin. ^P 7Papan ta jahuen shinan noquen huetsabo hicha hinanhoxqui, hea huetsabaan. Macedonia mai janinhahbo jahuen shinan jato hinanquin, yanapanquin jaton coriqui hinanahbo. Man honannon hihxon tah hen jaa mato yohiscai. `O9Noquen yohihah quescabijaquin man hahcoinai honanxon tah hen shinanquin sirijahi.}NsHonanxon ta hashoan sca mato shinanihqui. Man raquetax tastahihxon, Johue man jatihixonbi jaa jaho ta shinanihqui. xMiMato qui siripi yohuanxon hen Tito yohihiya tah man hea hihtimahmayamahohqui. Jatihibi hihcoinjaquin non mato yohini quescajaribiquin tah non hihcoinjaquin Tito yohihohqui, Ninca ta jatihcanihqui hahquin. Man nincacoinai ta honanscaiqui. )LK Jaa copi tah hen shinanquin sirijascai. Mato jisxon ta Titon rihbi shinanquin sirijahiqui. Jaa jenimahiya tah non hashoan rihbi shinanquin sirijahax jenimahi. XK) Hoa hohchatai copima tah hen mato yohihohqui, quirica raanxon. Hahqui hohchatai copima rihbi. Noquen yohihah quescabijaquin man hihti hahcatsihqui Papan mato jismanon hihxon tah hen jaa quirica raanhohqui. kJO Papan benámaha benatax tah man jahuen joi nincati hihti queenscai. Man cah man hihti yohicatsihscai, man ponte sca jai hen honannon hihxon. Hihti rainyama cah man joni huetsa qui jai. Hihti raque rihbi. Hihti jenipahichi, Papan joi nincaxon hihti jacatsihquin. Hihti castican cah man jai. Hen mato yohiho maton hohcha man yamabirescai cah man jismahi. ,IQ Papan benámaha cah non shinan pontehi, jaan noque teehihmanon. Jascaxon shinan pontexon cah non masa shinanyamascai. Mai mehabaan benámaha cahen hahan mahuati. 8Hi Rahma tah hen jenimascai. Man benataiya hea jenimayamahi bi tah hen man benaxon shinan pontehiya hea jenimahi. Papan benámaha tah man benáhohqui, hean mato jahuejayamanon. 9GkHuishaxon mato benámahoxon bi cah hen masa shinanyamahi. Jaatian masa shinanhohxon bi tah hen jascajayamascai, basima tahni res heen quiricanen mato benámaho honanxon. )FKMan jaa raanah joxon ta noque shinan siri hinanipishqui. Man jaa hinanipi shinan siri ca hea sca jaan rihbi hinanipish, hen jaa copi rihbi sirijaquin shinannon. Man bena benatai, man huinihi, man noquen yohihi quescabijaquin hihti hahcatsihqui jan yohihipi tah hen hashoan sca jenimahi. 0EYJasca non jaiya bi cahen masa shinanaibo siri shinan hinannica hihxon Papan noque siri shinan hinannish. Tito rihbi jano nocomaxon Papan noque shinan siri hinanquin. WD'Tenehax bi cah non jenimahi. Noque tiromajaquin jeneyamahahbo tah non Macedonia janin rihbi nocoxon yora tantiti hahtipahyamahohqui. Jatihibi janin rehtenancatsihquibohi. Noque hihti raqueti jihueti. =CsNoquen Papa man nincatihi tah hen honanai. Jaa copi tah hen sirijaquin shinanax jointi siripai, hicha cahen mato qui siripi yohuanti jai. Hicha tenehax bi tah hen hihti jenimahi. 8BiMato tah man tiromabo qui hahquinma tah hen mato yohihi. Mato tah hen jaashinanai hah ca hen mato jai sen. Mato betan jihueti, mato betan mahuati, jascabi mato betan hihqui. AwNoque shinannahue. Tsoa qui bi tah non mato qui tiromayamaniqui. Tsoabi tiromajayamaquin. Tsoabi paranyamaquin. @ #Jascajaquin ta noque hahxonti yohinishqui, hahan hen shinanaibaan. Jaa copi hahan yora tiromati, hahan shinan tiromati rihbi potabahinnahue. Noquen Papa Dios hihti shinanya hihqui honanax, jatihibi mequejaquenahue, jahuenahbo rahsi hihnoxon. Jaton shinan ponteti jai ?-Hea tah hen maton Papabi hihtihi, mato rihbi heen bebo baquebo, heen haibo baquebo. Jasca ta jatihibijati hahtipahnica noquen Hihbo jaiqui.>Jaa copi jato janinhax piconahue. Matobi res jihuenahue. Jahua bi tiromabo meheyamaquin. Jaatian tah hen mato bihtihi. =Tiroma yoshiman hahan parantibo jahuen santobo ta Papan xoboho jatimabiresiqui. Noque tah non jihuenica Papan xobo qui, jan yohini quescari:Jato chicho tah hen jihuetihi jato tocan nichi. Hea tah hen jaton Papa Dios hihtihi, jaabo rihbi heen jihuetahbo. ~<uTiroma yoshin betan ta Cristo nihtimabiresiqui. Nincacoinaibo betan ta nincayamahibaan jasca rabe shinanyamahihqui. 1;[Pontejaquin shinanaibo ta tiromajaquin shinanaibo betan mescotimahihqui. Jano xaba jaiton ta yame jatimahiqui. Jaa copi nincacoinyamahi hihquihinti bihyamanahue. :9 Copiquin sca hen hahcai quescajaquin maton jointiboyaxon hehon shinannahue. Heen baquebo yohiquin hahcaja tah hen jai. Non Papan xobo quescapahbo jai g9G Hean tah hen mato panteyamahi. Hehon man shinanpanan tah man maton jointininbi man pantetai. Y8+ Noquen jointinin matohon shinanxon tah non mato yohihi, corinto jonibaan. Y7+ Benátihi bi tah non jenimahi. Jahuabijomaxon bi tah non hicha noquebo hicha shinan hinanai, hicha shinan jaábo. Jahuabijomahax bi jatihibiyahpa quescapi. Jasca tah non jai, Papan noque hahxonai honanahbo. :6m Caibaan ta noque honanquin sirijaxon bi noque honanyamaquin hahcajahiqui. Mahuacatsihquish bi teehihscai quesca tah non jai. Casticanquin ta noque rehtequin bi rohajacanihqui. >5uCaibaan noque nincacai bi caibaan rihbi noque hosanquin. Caibo noque qui siripi yohuani. Caibo tiromahi yohuani. Hihcoinjaquin non yohihi bi ta Man tah man paranai caibaan jaiqui. K4Hihcoinai join res jato yohiquin Papan coshiyaxon hahxonquin. Ponte shinanyahpaxon yohiquin tah non noque cahehihbo pontexon noque join bahchincatsihquibo rihbi sirijaquin yohixon non pontehi. .3UJascapa noque honanahbo siriboxon jatihibijaquin. Papan joi rihbi honanxon, caibo teneresquin. Jato yanapanquin. Dios Yoshinyaxon yohiquin. Jatohon shinancoinquin. Q2Tsehuejahabo bi tenequin. Sipo xoboho tsahonahbo bi tenequin. Rehtenannanaiboya tenequin. Tee teexon tenequin. Hoxa tenequin. Piti tenequin. Papan teexonaibo non hihqui honanahbo jaa rahsi tenequin. i1KPapan yonotiboxon tah non jatihibijaquin jato jismati jai, jahuen teexonnicahbo non hihqui honanahbo. Hihti tenexon tah non jato jismahi. Hisinbo tenequin. Yomanahxon bi tenequin. Tiromabo tenequin. Tiroma netebo tenequin. L0Nincacoinyamacanmis hihquish tah non hihti coirametai. Non siriresi jihuetai honanax jahua copibi noque qui tiroma yohuanti tsoabi yamanon tah non Papan joi yohinicahax ponte res jihuetai. A/{Nincati siripai tian bi tah hen mato nincascai. Mato teehihmati netenbi tah hen mato yanapanai hah cahen jaan janish. Rahma ta nincacah siri qui. Mato teehihmati nete ta nocoscaiqui. . #Papa betan teenicaxon sca tah hen mato hihti yohihi. Matohon shinanxon ta jaan mato hihti hahxonihqui. Nincaquin bi quesajayamanahue. o-WNoque hohchajomabo janon ta Papan jaa noquen hohcha hinannishqui, jan hohcha honanyamanih bi. Hahqui hinamehtax non noquen Papa ponte siri hihqui quescarihbihi non ponte siribo janon hihxon ta noquen hohcha jaa hinannishqui.8,iJaa copi tah non Criston yohixonnicahbo qui. Non yohihi join Papa yohuanai quescapi. Maton hohcha potahax jahuen rahuibo que bi Papan hahberabetiboscanahue, hah tah non jai. S+Noquen hohcha copi noque casticanxonma ta Cristo betan noque hohcha sohuaxoniqui, jahuen rahui non hihpahoni que bi jahuen hahberabetibo sca non janon. Non jaa joi yohihi sca canon ta noque raanihqui. y*kPapa queenai jatihibi sca tah min queenti jai. Cristo raanquin ta noquen rahuiti shinan Papan noque sohuaxonnishqui. Jahuen rahuibo que bi noque raejaquin. Noquen sca non huetsabo jaton rahuiti shinan pontexonnon ta noque yohihihqui. q)[Cristo qui hinamehtax tah min mia behna noque sca qui. Mia queenpahoni quescayamascai, jatihobi behna. C(Jaa copi tah hen ¿Jenquetsahpa hin? hihxon jisxon res joni huetsa honanti shinanyamascai. Jenquetsahpa hin hihxon Cristo jisxon res honanti shinannixon bi tah hen jascajatima sca jai. 4'aNon queenai quescayamascaax sca non jihuenon cahen jaa mahuanish. Noque copi mahuatipi bi hahquirihbi hueniha queenai quescari sca cah non jihueti jai, noque jihuetaibo. D&Cristohon hihti queenxon tah hen jascajahi. Jatihibichina ta noquen hohcha copi jaa huesti mahuanishqui. Jaa mahuayamahiya cahen noque jatihibi mahuatan. Jaa tah non honanquin sirijahi. &%E ¿Hea tehquehihqui joni quin? Noquen Papa queenaiya tah hen jascapa jatihi. ¿Hea siri shinanya joni quin? Man Papan shinanya janon tah hen jascapa jatihi. :$m Noque tah non jascapa shinanya qui, noque honannahue hihribixonma tah non mato yohihi. Man noquehon jenimahax jaya yohuanti janon hihxon tah non mato yohihi. Caibo ta bemacanya res jisish jenimanicah qui. Jenquetsahpa shinanya quin hihyamacani. Man jascapahbo joi bichinti hahtipahnon cahen mato yohihi. E# Jaa copi tah non noquen Hihbo qui raqueti honanxon non mato hihti yohihi. ¿Jenquetsahpa shinanya non quin? Papan ta honanihqui. Maton jointinin maton rihbi honanti tah hen queenai. K" Siri hin, tiroma quin hihxon janoxon jan noque jisi janin tah non jatihibi nihyaxihqui. Yorayahpaxon non hahcai quescabijaquin noque yohinon tah non jano nihti jai. Non sirijaquin hahnibo cahen noque sirijaquin yohiquin. Non tiromajaquin janíbo cahen sinajaquin noque tiromajaquin. Hihbo qui hinamehtax jahuen baque sca e~}}|{zzyfxxww1vjuttrq)poonnmmll kkjnihhagUffdd&c^baaM``_j^r]\\'[UZZYAXXW+VVUTT2SRRSQPOONMM7LKJJIEH^GFEE7DCC`BA@m??>=[Heen honanmati joi tah min sirijaquin honanscai. Jenquetsahpi hen jihuetain tah min honanrihbihi. Jahua copi hen honanmahin tah min honanrihbihi. Noquen Hihbaan hahtihi hen shinancoinai. Noquen Hihbo hen jeneyamahi. Joni huetsahon hen shinanai. Hea tiromajahibaan bi hen tenehi. Hea hisinjahibaan bi hen tenehi. Jaa rahsi tah min honanscai. Antioquía janinxon hea tiromajanihbo tah min honanrihbihi. Iconio janinxon hea tiromajanihbo rihbi. Listra janinxon rihbi. Janoxon hea hihtijaquin tiromajahibaan bi ta hea jato noquen Hihbaan xahbanjamanishqui. *vMl Basima ta jaabaan jonibo nincamayaxihquiqui. Moises joi bichinnihbo quescapahbo jaabo honanmabo hihqui ta jisyaxihcanihqui, jatihixonbi. Jan Timoteo yohicoinai 1u[lJanes betan Jambresnen Moises joi bichinni quescajaquin ta jaa jonibo jaton shinan masascaxon Papan joi nincacoinihcama jaxon sca Papan joi coin huetsajacatsihquiqui. tlJascapa jonibo ta xobo hihbo paranax xoboho hihcohihqui. Hihcoxon ta honanma haibobo nincamaxon huetsa joi jato yohihihqui. Yohihah ta jascapa honanma haibobaan jaabo hohchani shinanax rabe shinanyahax haxe haxexon bi jahuentianbi Papan joi coin honantimahi qui. qs[lPapahon shinanihcama jaax bi Papan coshijoma jihuetaibo. Jascapahbo tecayacahinhue. Jato nincayamahue. m+lMia nincacatsihyamahibo honahax bi yohuanxon pontejaquin yohihue. Huetsa shinan rah ta Papan jato hinantihiqui, jahuen joi nincoinahbo hihxon. l lRainyamaxonma bi tah min jatohon shinanxon Papan jonixon jatihibi jonibo yohitihi. Sirijaquin jato honanmaquin. Jato tenequin. klHonanmabo hihresi yohuan yohuanax join bahchinanaibo betan hihyamahue. Jascapa yohuaman ta jonibo sinamahiqui. Min tah min honanai. 5jclJascapahue: mai meha beronanbo hihqui quescari rishta shinanyahpabo jaiya jato tecayacahinhue. Pontehihti shinanhue. Noquen Hihbaan noque hahxonai honanrihbiquin. Joni huetsahon shinanrihbiquin. Jointi siripax jihuehue. Rishtajomaxon noquen Hihbo hihbomahibo betan tah min jascari jihueti jai. 9iklJahuen rishta choquitai joni ta siriscaiqui, rishtajoma quenti quescapah, hahqui piti naneti quescapah can, siri. Xobo hihbo jaya teeti sca. Jayaxon siri teebo hahti sca jai. dhAlHapon xoboho ta horo quentiboya copi yami quentibo jatihiqui. Jascapa rahsima bi jihui xaxobo rihbi, mai quentibo rihbi jatihi. Caibo quenti ta hahqui pitibo naneti qui. Caibo rihbi ta hahqui huecaxbo naneti qui. g lJascajahibaan bi ta Papan joi coin jascabi sca banetihqui, huetsajahama. Papan ta honantijaquin nescajaquin huishamanishqui: Jahuenahbo ta Hihbaan honanihqui hihqui. Noquen Hihbo hihbomahibaan ta hohchati jeneti jaiqui hihqui huetsa jahuen huisha rihbi. f5lPapan joi coin jenebahinax ta yohuancaniqui: mahuataibo ta Papan hueniscahoxqui, hihqui. Jascapahbo yohuanquin ta caibo nincacointi jenemacanihqui. neUlShomon hanihihcamahi ta jaton yohuan caitihiqui. Jascapa yohuanya rabe ta Himeneo betan Fileto qui. ydklPapan rahninai yohuanbo nincayamahue. Jascapa yohuanbo nincacax ta hashoan sca Papan shinanjomabo jaticaniqui. c/lSiri teexonnica mia Papan jisnon hihxon min hahtipahi tihi hahhue, jahua copi hihtimahti yamanon. Jato pontequin jahuen joi jato honanmacoinhue. |bqlJascapa joibo jato yohihue, shinanbehnoyamahahbo. Noquen Hihbaan jisnon bi tah hen mato yohihi hihxon jato yohihue, yohuanaibo joi bichinnannanyamahahbo. Join bahchinnannanxon tah non nincacaibo shinan hinanyamahi. Jato tiromajaresquin. )aKl Jan yohihi quescabija non jayamahi bi ta jaan hahquiqui, jan yohihi quescabijaquin. Jahuen joi yohihi ta Henama ta qui, jaa jatimahiqui. Hahcoinai teexonnicah R`l Tiromajahahbaan bi tenexon tah non hahbetan rihbi jonibo jihuemayaxihqui. Jaa ta heen jahuama qui hih non jaiya ta jaa rihbi noque qui jascarihbiyaxihquiqui, jaabo ta heen jahuamabo qui, hihqui. n_Ul Hihcointi ta nea yohuanbo qui. Hahbetanbi mahuatax tah non hahbetanbi rihbi sca jihueyaxihqui. Q^l Jaa copi tah hen jatihibi tenehi, Papan caisaibo nincamanoxon hihxon. Jaabaan rihbi Jesucristo bihcoinax queyoyamanox mananon hihxon tah hen tenehi, jahuen queyoyosma xabapan jihuetahbo hihxon. *]Ml Jaa joi siri hen yohicoinni copi tah hen sipo xoboho tsahotai, tiroma joni sipo xoboho tsahona quesca. Hea jascajahibaan bi ta Papan joi pantehahma caichihqui. 4\alJesucristo shinanbehnoyamahue. Jahuen joi siri yohiquin hen chanicoinai quescabihi ta jaa mahuatipish bi huenirihbinishqui. David ta jahuen papa xeni japahonishqui. o[WlHen mia yohihi joibo sirijaquin shinanhue. Noquen Hihbaan ta mia jatihibi sirijaquin honanmatihiqui. GZlTeemis huaijanicahten pari ta jahuen huai bimihi bihtihiqui. YylJaton coshi tanacatsihquibaan rihbi ta bishquihihti hihbaan yohihi quescabihi bishquihihyamaxon jahuabi bihtimahiqui. |XqlSontarohax tah non noque sontarohihmahiton yohihi quescabijaquin hahnoxon tsoabi non huetsa tee janin cayamascai. ?WylJesucriston siri sontaroxon yobaxon sca tenehue. V}lHichaxon nincanon bi hen mia haxemani joibo shinanyahpa jonibo haxemaribihue, jaabaan sca caibo rihbi haxemanon hihxon. NU lMia rihbi Jesucriston shinanya jihuehahnan coshiscahue, heen baquen. [S 1lHihtimahxonma bi Roma jema janin nocoxon, hea bena benaquin, hea meranoxon caman. hR KlOnesíforo, jaabo tah hen Papa yocaxonai, jatohon jan hihti shinannon. Hicha coti ta Onesíforonen hea yanapanpahonishqui, hen sirijaquin sca shinannon. Hea sipo xoboho tsahotai bi ta hea jisi joti qui hihtimahyamanishqui. AQ }lHea yanapancatsihyamaxon ta Asia janinhahbaan jatihibichin hea jenebahinhoxqui. Min tah min honanscai. Figelonen bocabi hea potabahinquin. Hermogenesnen bocabi hea potabahinquin. P )lDios Yoshin ta noque betan hihquiqui. Jaan ta mia yohinishqui, noquen Hihbaan joi min yohinon hihxon. Jaa joi huetsajaxonma jeneyamanoxihhue. 4O cl Jesucriston mia joni huetsahon shinanti shinan hinanah bihnixon jan yohini rihbi nincacoinax jihuehue. Mia tah hen joi coinbo yohinihqui. Jaa joibo shinani jihuehue. N l Jaa copi tah hen nescari hohmis hohmisai. Hohmis hohmisax bi tah hen hihtimahyamahi. Jaa hen shinancoinai tsoa quin tah hen honanai. Jahuen joi siri hen yohinon ta hea raannishqui. Casticani sca jonoxon caman jan yohini quescabijati jan hahtipahi tah hen honanai. M 1l Jaa joi siri yohinica hea janon hihxon ta hea caisnishqui. Jahuen raanti joni rihbi hea janon. Jahuen joi siri nincamanicah rihbi hea janon. =L ul Jan jascajahi non honanscanon hihxon ta noque teehihmanica Jesucristo main jomanishqui. Non mahuayamascanon bi queyoyamanox mananon hihxon ta jahuen joi siri noque honanmanishqui. K }l Papan ta noque teehihmanishqui. Non jihuecoinscanon ta noque quenanishqui. Non sirijaquin hahcai copima bi jaabi queenxon noque teehihmaquin. Jahuen shinanya non jihueyaxahnon hihxon Criston noque teehihmanon ta Papan yohinishqui, neateman bi res. SJ !lNoquen Hihbaan joi yohiti qui hihtimahyamahue. Noquen Hihbo copi hen sipo xoboho tsahoxonai bi hea shinanax hihtimahyamahue. Noquen Hihbaan joi copi mia tiromajahibaan bi tenehue, Papan mia coshijahah. HI  lRaqueti shinan ta Papan noque hinanyamahihqui. Coshiti shinan caya ta noque hinannihqui, joni huetsahon shinanti shinanbo rihbi, teneti shinan rihbi. Jascapahbo shinanbo ta noque hinanihqui. CH lJaa copi tah hen mia yohirihbihi, min shinanbehnoyamanon hihxon. Noquen Papa hen yocacaiya ta Papan mia tee hinannishqui jahuen joi yohiti shinan min bihnon. Jaa shinan behnajahue. rG _lPapan joi min nincacoinai tah hen shinanrihbihi. Miin chichi Loidanen pari nincacoinni quescabijaquin tah min nincacoinai. Miin mama Eunicinin rihbi nincacoinni quescabijaquin tah min mian rihbi nincacoinscai. Honancoin tah hen jai. bF ?lHea jahuiya min benani shinanrihbixon tah hen mia hihti jiscatsihqui, hihti jenimanoxon. `E ;lPonte jihueti honanax jascarihbi jihuehahnan tah hen heen xohtabaan hahpahoni quescajaquin noquen Papahon shinancoinai. Hahxon tah min jaa jai Papan, hih tah hen jai, mia yocaxonbahinaxon mia yocaxonshinaquin. D lMihon shinanxon tah hen nea quirica huishaxon mihqui raanai, heen baque Timoteon. ¿Papan shinanya min jihueyamahin? ¿Mihon shinanxon noquen Hihbo Jesucristo betan Papan sirijaha min jointi siripax jihueyamahin? Cristo qui hinamehxon caibo sca yohiti ?C {lHea Pablo tah hen Jesucriston raanti joni qui, jascajahue Papan hea janí. Non jihuenon Papan yohini quescabijaquin ta Jesucriston noque teehihmahihqui. Jaa joi yohinica tah hen qui. ZB-XNoquen Hihbo Jesucristonen jahuen shinan siri mato hinanah jaya jihuenahue.AXHeen mequemanbi huishaxon tah hen hahan queyoti joi huishascai. Jasca ta hen jai, hean raanai joi jatihibi ta heen huishaya qui. H@ XJahuen shinan siri hinanquin noquen Hihbaan mato jointi sirijanon tah hen mato yocaxonai, jatihibi tenehax man jointi hihti sirinon hihxon. Mato betanbi jaa jihuenon tah non yocaxonai. p?YXJascapa tah man maton rahui quescama bi maton huetsa quesca pontequin yohitihi. Janquenjanoxon yohihi >XNea huishaquin non mato yohihi joi nincacatsihyamahibo honannahue. Hihtimahpax jan pontenon hihxon jascapa manayamascanahue. L=X Caibo yanapanquin hahxonquin jeneyamanahue, noque huetsabon. < X Jascapa jonibo tah non hihti yohihi, noquen Hihbo Jesucristonen janen yonoquin. Siripi teenahue, matonahbi maton piti pinoxon. Y;+X Caibo man chiquishax teeyamahi yanca res yohuan yohuanaibohi cah non nincacai. U:#X Mato betan hihxon cah non mato yohinih, teecatsihyamahibo man pimayamanon. 9X Mato yocaxon res piti hahtipahxon bi tah non noquen coriquinin maronihqui, non hahcai quescajaquin maton rihbi janon hihxon. >8uXCopijaxonma tah non tsoanahbi piti pihanyamanihqui. Bariyahpan teebahinahax tah non yame rihbi niscan niscanax tee teexon hahpahonihqui, pishinxon mato yocaxon jatsanjamis hihxon. 75XMato tocan tah non chiquishax jihueyamapahonihqui. Man tah man honanai. Non coshin teepahoni quescarihbinahue, non teeni man honanai quescarihbihi. N6XNoquen Hihbo Jesucriston janen tah non huetsa joi rihbi sca mato yohihi, noquen huetsabaan. Non mato yohini quescayamahax bi chiquishax noquen huetsabo jihuetaiya hahbetan hihyamabiresnahue. <5qXNoquen Hihbaan mato honanmati tah hen mato yocaxonai, matohon noquen Papa hihti queenai man honannon, Criston mato tenexonni quescajaquin man teneti hahtipahnon. Teeti ta jaiqui 4XNon mato yohihi quescabijaquin tah man hahtihi. Hahxon bi tah man hahribiyaxihqui, noquen Hihbo shinanxon tah non honanai. 3 XNoquen Hihbaan ta mato jenebahintimahihqui. Mato ta coshi hinantihiqui. Tiroma yoshiman mato jahuejayamanon ta mato jistihiqui. 23XNincayosmabo ta jaiqui tiroma jonibo. Jaabaan noque bihyamanon noque yocaxonnahue. Nincacoinnica rahsima ta jacanihqui hihxon tah non mato yohihi. G1 XNea quirica janquenjanoxon sca tah non mato yohihi, noquen huetsabaan. Noque yocaxonnahue, mato tocan noquen Hihbaan joi janí quescajarihbihi neno rihbi sca caicananon hichaxon nincacahbo. X0)XNoquen Papa Dios betan noquen Hihbo Jesucristonen mato jointi sirijanon tah hen mato yocaxonai. Jahuen shinan siri maton jointi janin nianon, man siribo janon, sirijaquin shinanax yohuanaibo man janon./7XNoquehon shinanxon ta Papa Diosen noque jahuentianbi queyotimahi hahan sirijaquin shinanti noque hinanihqui. Hahan jointi sirijahti noque hinanquin. I. XJaa honanxon shinancoinquin jeneyamaxahnahue, noquen huetsabaan. Non mato honanmahi joi bihquin sirijanahue, noquen janan non mato yohini joi bihxon, huishaxon rihbi non mato yohini bihquin. #-?XMato teehihmanoxon ta Papan mato quenanishqui, noquen Hihbo Jesucristonen xaba man bihyaxahnon hihxon. Non mato yohini joi siripan ta mato quenanishqui. =,sX Jato jascajayaxihqui bi ta matohon noquen Hihbo queenihqui. Maijamenoxon ta Papan mato caisnishqui, mato teehihmayahnoxon, Dios Yoshiman mato sirijaha hihcoinai joi man shinancoinaiton mato teehihmanoxon. Jaa copi tah non noquen Papa Dios jascabi yohiti jai: Mia copi ta teehihcanihqui Papan, hahquin. 3+_X Hihcoinai joi nincacatsihyamaxon bi tiromajati jenipahichaibo jatihibi hihti casticannoxon ta jascapa shinan Papan jato hinanyaxihquiqui. Papan caisai jahuen jihuetahbo |*qX Nincacatsihyamahibo copi ta paramehti shinan Papan jato hinanyaxihquiqui, yoshin quesahi bi hihcoinai shinanahbo. )X Papan jato teehihmapanan ta hihcoinai joi nincacatsihyamahibo hihti tiromajaquin jaa yohitima yoshiman paranyaxihquiqui, queyonicabo. h(IX Noquen Hihbaan jaa queyoyaxihqui ta cainxon yohitimaton jatihibi hahti hahtipahahcamayaxihquiqui, Satanasnen yanapanah. Hahan honanti quescapahbo hahxon ta hahan rahteti quescapahbo hahtihiqui, hahcoinquinma bi paranquin. $'AXJaan panteyamascaiya ta yohitima yoshin cainscatihiqui. Jaa ta noquen Hihbo Jesusen yohuanxon res rehteyaxihquiqui. Sanareneni joquin jaa queyobahinquin. &/XJaa yoshin jotihi tsoan honannih que ma bi ta teescaiqui. Hashoan teepanan ta pantenicaton jaa pantehihqui, jahuen pantetima nete noconon caman. w%gX¿Jahuen nete nocotaiya pari jaa yoshin cainyaxahnon jahuatohon rahma jaa pantehihquin? Man tah man honanai. S$X¿Mato betan hihxon pari hen jaa joi mato yohini man shinanyamahin? b#=XJatihibi Dios hahcaibo potacatsihquin ta hahqui jonibo betihihpaquetai jatihibi rihbi potaquin tanayaxihquiqui, jaabi sca dioscatsihqui. Janoxon Papa yohiti xoboho tsahotax ta Hea ta hen dios qui, hihtihiqui parani. $"AXNi jenquetsahpabi mato paranmayamanahue. Papa Dios potacatsihquibo pari ta jotihiqui. Hoa yohitima yoshin pari rihbi ta caintihiqui, hihti tiroma yoshin. !XNoquen Hihbo ta johuanhoxqui jaibaan bi jato nincayamanahue. Yoshiman jascajaquin yohihah bi nincayamanahue. Jonin rihbi jascajaquin yohihah bi nincayamaquin. Noquen huishahahcamaha joi rihbi mato qui nocotaiya bi nincayamaquin. Jasca jaibaan bi rahteyamanahue. ~  wXNoquen Hihbo Jesucristo jahuiton behchinoxon non tsinquijaqueyaxihqui joi sca ta hen mato yohihi, noquen huetsabaan. Q X Jascapahboxon tah man jato noquen Hihbo Jesucristo hihti shinanyahi man jismatihi, mato rihbi jahuen shinanyahpabo jisíbo. Noquen Papan ta mato jascajaxonihqui, noquen Hihbo Jesucristonen rihbi.B X Jaa copi tah non mato jascabijaquin yocaxonai: Min jato yohini betanbi senenahbo jato sirijahue Papan, pishinyamahahbo. Sirijaquin shinanxon hahcatsihquibo jatihibi hahcábo miin coshin jato jascajamahue, shinancoinax teetai tihibi rihbi hahcábo jato coshi hinanhue Papan, hah tah non jai mato yocaxonquin. u eX Jaa noquen Hihbo jahuiya tah non noque huetsabo rahsixon jaa hihti coshi non jisyaxihqui, nete hihbo. Hihti coshihiya tah non rahte rahteyaxihqui, jahuen joi nincacoinnihbo. Mato rihbi tah man janobi hihtihi, non yohihah nincacoinnish. 0 [X Jaan casticana ta jascabi sca queyonihbo hihyaxihcanihqui. Noquen Hihbo janin ta jaabo jahuentianbi jatimahiqui. Jahuen xabapan xabataima qui ta jato potayaxihquiqui.  /XNoque tantimaxon bi ta copixonquin noquen Papa Dios honancatsihyamahibo, noquen Hihbo Jesucristo joi siri nincayosmabo jaan casticanyaxihquiqui. > wXHihti perehihnatai chihiyahpa ta naihoh quehax noquen Hihbo Jesus sanarenenyaxihquiqui, jahuen coshi yonotibo betan. Joxon ta matoyabi noque tantimayaxihquiqui, man rahma tenehibo. t cXMato tiromajahibo copixonquin ta Papan jato hihti tiromajayaxihquiqui, jascajaha ta ponte qui hihxon. ( KXMato tiromajahiboya honannahue. Papan ta ponte shinanihqui. Janoxon jan jihuemahi janin man hihyaxahnon ta mato sirijahiqui. Jaa copi tah man yomanahaquehtai.  +XTiromabaan mato hohmis hohmisjaxon tiromajahibaan bi man tenexon jenexonma shinancoinai tah non noquen huetsabo tocanxon noquenbi jato yohihi.  1XPapan joi nincacoinquin tah man shinan hihti caibojahi, noque huetsabon. Jatihixonbi tah man joni huetsahon shinanax hahxonnannanai yanapanhanani. Jaa copi tah hen jascabijaquin Hahxon tah min jai Papan hahcai, mato yocaxonxon. Hahxoncoinquin ta mato coshi hinanihqui. < sX¿Noquen Hihbo Jesucristo betan Papa Diosen jahuen shinan mato hinanyamahihquin? ¿Jahuen shinan bichish man sirijaquin shinanax sca jihueyamahin? Tiromabo Papan casticanyaxihqui c CXPablo, Silvano, Timoteo noque rahsibi hihxon tah non mato qui joi raanai, noque huetsabon. Man noquen Papa Dios betan hihquibo, man noquen Hihbo Jesucristo betan hihquibo qui tah non joi raanai, Tesalónica jema janin. SJascapahxonma bi noquen Hihbaan shinanya hichajabonanahue. Jaa noque teehihmanica Jesucristo hashoan sca honanbonaquin. Jaa ta Nete Hihbo qui hihnahue, rahma, jascabihi sca jascari. Jascari rahan.&EHen yohihah tah man honanscai, heen huetsabaan. Coiramescanahue, jaamajaquin tiromabaan mato paranah man Cristo joi bihquin bi jenebahin jenebahinmis. Raannoxon huishaxon tihibi ta jascajaquin jaan yohihiqui. Jan yohihi ta caibo joi histon honantima qui. Shinanjomabaan ta jaa huisha jisxon bi honanyamaxon jaamajaquin yohihiqui. Texe Papan huishamani joibo jascajaribiquin. Jaa copi ta Papan jato queyoyaxihquiqui. I Jahuerohahi ta noquen Hihbo joriyamahiqui, hea hihbohue hah non janon, hihnahue. Hahan non queenai noquen huetsa Pablonen rihbi ta jascajaquin mato qui joi raannishqui, Papan shinan hinanah.  Jaa manahahnan sca rishtajoma siripi jihuetaibo jan mato merahi jonon, jascari jihueti hihti shinannahue, hea huetsabaan. % Jan yohini quescabijaquin tah non nai behna sca bihyaxihqui, mai behna rihbi sca bihquin, jano tsoabi tiroma yamascai. Jaa tah non manatai. 4 a Papan tiromajati nete nocotaiya ta naibo mapojaha queyocahinyaxihquiqui. Maiboya jenebo rihbi mapohi cohincahini. Jaa nete noconon mananahue. Jaa joti manati jihuenahue.  { ¿Jaabo jatihibi queyotihi honanxon man siri jihueti shinanyamahin? ¿Papa shinani jihuetai siribo man jatimahin? j M Yometso sanareneni jahuicamareneni ta histon res jaa joti nete nocoyaxihquiqui. Jaatian ta nai coshin corotax queyocahinyaxihquiqui. Nai naman mehabo rihbi mapohi queyocahini. Jonibaan teeboyabi mai mapohi queyocahini. v e Jan yohini quescabijaquin ta noquen Hihbaan chiquishbochi bi hahyamahiqui, chiquishbochi bi hahcai caibaan shinanai bi. Matohon shinanih bi ta joriyamahihqui. Tsoabi queyotima bi ta non jatihixonbi noquen shinan ponteti jaa queenihqui. " =Nea shinanbehnoyamanahue, heen huetsabaan. Huesti nete ta huesti mil bari quesca rihbi qui, Papan jisí. Huesti mil bari rihbi huesti nete quesca. 3_Jaa join rihbi ta rahma caman jai naiyahpa mai manamahiqui jato mapojayanoxon. Casticanquin jan nincayosmabo queyobahinyaxihqui neten caman ta naiyahpa mai manamahiqui. U#Jahuen join rihbi ta jene mai mahpomanishqui, jaatian jihuetaibo mahuanon. PNea hen mato yohixihqui ta honancatsihyamacaniqui. Jahuen join ta Papan naijanishqui, neateman bi res. Jahuen join rihbi maijaquin, jene chicho quehax cainnon, jene naponbi sca mai janon maijaquin. /W¿Jan joribiyaxihqui jan yohini cahran? Noquen xenibo mahuani tian ta rahma caman jatihibi jascabi jaiqui, Diosen jato jonijani quescapahbo, hih ta jayaxihcanihqui. %Nea pari honannahue: nete queyoti nea pishca sca jaiya ta hosanmisbo jotihiqui. Tiromati jenipahixon ta mato hosan hosanyaxihcanihqui. 1[Papan joi yohinicabaan huishaquin jayaxihquibo yohini joi shinannahue. Noque teehihmanica noquen Hihbaan raantiboxon non mato yohini joi rihbi shinanquin sirijanahue.  Neayanish ta rabe sca hen mato qui raanai quirica qui, heen huetsabaan. Rabebichin tah hen mato shinanmahi, man shinanquin sirijanon. (IHihcoini yohuani janí quesca ta jaabo jaiqui. Jananxon ta jaabi rihbi hochitinin pihiqui. Cochi nashimaha bi ta huaho chian caribihiqui, hihqui jaa joi.hIPapan joi siri honanyamahah siri que ma bi ta honanxon bi jenebahinah hihti tiromascatihiqui. b=Noque teehihmanica noquen Hihbo honanxon ta mai mehabaan rishtabo bihquin bi caibaan rohajacanihqui. Jaatian sca ta jaa rishtabo bihribiha, hahan hihbojaribiha, jaabo hihmenohi mentan hashoan tiroma sca jaticaniqui. ~Tiroma yoshiman hinábohax bi ta Hináboma sca tah man jatihi, hihcanihqui quesahi. Hihbojani joni ta hiná qui, hihbojaha copi. }3Honanihcamahax ta honanma joibo coshin yohuancaniqui. Jaamajahi bi rohataibo sca ta jaton yohuaman paranxon haiboya hihresti jato shinanmacaniqui. A|{Hoa hihresaibo ta texpa taraxihcama jaibo qui. Nihuen hueranai nete coro quescapah. Bahquishihpahhuan yame chian jato potayahnoxon ta jascapa yamepahhuan Papan bexojascanishqui. '{GBalaam tiromahiya ta Papan pontequin yohinishqui. Yohinoxon ta yohuanyosma caballo yohuanmanishqui, jonin join yohuanxon jaa tehquehihqui yohinica pontenon. z9Ponte bahi potabahinax ta bahinma sca bocanihqui. Beornen baque Balaam sca ta chibancaniqui, jan tiromajaquin coriqui canancatsihqui hihní quescari. NyHaibo betan hihrescatsihxon ta haibobo jiscaniqui. Hashoan res tiromacatsihquibo. Shinanjomabo paranmisbo. Coriqui bichinquin tsamancatsihquish jaa shinanya nichibo. Tiroma yoshiman baquebo. Kx Tiromabojani quen ta Papan jato tiromajarihbiyaxihquiqui. Bariyahpan bocabi ta hihtimahpaxma tiromacanihqui. Jascapah ta rishta jaromabo qui. Tiromajati jenipahixon ta mato betanbi picanihqui. \w1 Hoa hihresaibo ta jascayamahihqui. Honanma yohinahbo quescapahbo tah qui, bihxon rehteti yohina quescapahbo. Jaabaan honanyamahi joiboya tiromahi yohuancani. Jaaboyabi ta texe Papan queyobahinyaxihquiqui. v) Hihti coshiyahpaxon, hihti shinanyaxon que bi ta Papan yonotibaan bocabi tiroma joi yohiquin jato caheyamahiqui, Papa bebonxon jato yohiquin. tua Jaton tiroma shinaman tiromahi hohchati hihresaibo ta hashoan sca jaan casticanyaxihquiqui. Jaabaan ta jaton hapobo jistahihmahihqui. Shinanquin sirijahaxma ta hihrescaniqui. Papan coshi yonotibo japahoni ta hichá hichacaniqui. /tW Jascapa tiromabo casticanquin bi ta siribo xahbanjamati Papan honanihqui. Tiromabo casticanti nete noconon caman hahan jato casticanti Papan bexojaxonai honannahue. s-Jaa sirihax bi jato tocan jihuexon, jaabaan hahcai jisxon nincaxon nete tihibi jahuen jointinin tiromajaquin shinanscaquin, hihti tiromahiboya. rJano siri jihuepahoni Loto huesti ta Papan xahbanjamanishqui. Nincayosma tiromabo hihti tiromahi jisish ta Loto rahte rahtenishqui. qSodoma betan Gomorra jema rabe rihbi queyocahinscanon ta jato mapojanishqui. Nincayosmabaan honannon hihxon jato queyoquin. FpNeateman jihuepahonihbo rihbi ta Papan cahneyamanishqui. Ponte res jihueti yohinica Noen huesti, siete joniboya jaan xahbanjamaquin. Jene mai mahpomaxon ta texe nincayosmabo rehtenishqui. 9okJahuen yonotibo tiromahiton ta Papan jato cahneyamanishqui. Hihti yame chian ta jato potanishqui, quinihhuan neminiho jato xehpoquin, jato casticanti nete noconon caman. DnMaton coriqui bichincatsihqui ta quesa quesayaxihcanihqui. Mato paran paranquin. Jascaraibo ta Papan jato casticanyanoxon jato jisquin sirijascaiqui. Hahan jato queyoti ta jaresscaiqui. m1Tiromahi hihresaiboya ta jaabo hihqui quescari caibo rihbi hicha jatihiqui. Jascaraiboya ta Papan joi qui caibo rihbi tiromahi yohuanyaxihquiqui. Nl Papan joi yohihihcamahibo ta jonibo tocan janishqui, mato tocan honanmahicamahibo jaresscatihi quescari. Jonexon ta jaamajaquin yohiyaxihcanihqui, hahan shinan tiromati joibo. Noquen Hihbaan jato hohcha copijaxonni que bi ta jaa yohihi Heen jahuama tah qui jaticaniqui. Jascahibo ta histon bi res Papan tiromajabahintihiqui. ~k wHahmebi shinanxon ta jonibaan jaa joi huishayamanishqui. Dios Yoshiman shinanmaha ta Papan joi huishacannishqui.8j kPapan huishani joi jisquin bi nea pari honannahue: Papan huishani joi jisquin tah min mia huestichin shinanxon jan yohihi mian honanquin sirijatimahi. Papan yoshinyaxon pari. i  Jaa copi tah non Papan joi yohinicabaan huishani joibo hashoan sirijaquin sca honanai. Yame chian hahan xabajati quesca tah qui. Jaa joi jisquin sirijanahue, maton jointi janin xaba paquenon caman. Jointinin honancoinnoxon caman jisquin sirijanahue. kh QJaa tah non naihoh quehax yohuanai nincanihqui, noquen Hihbo betan Papan manan manixon nincaquin. 6g gJaa hihti shinanya jai noque jismahahnan ta xaba coin janinhax Papa hahqui yohuanishqui: Nea ta heen hahan hen queenai heen baque qui. Hahan tah hen hihti jenimahi, hihqui. af =Noquen Hihbo Jesucriston coshi mato jismaxon tah non jaa joribiyaxihqui mato yohinihqui. Jasca coin ta jaiqui hihxon tah non honanquin sirijahi. Jahuen xaba jisnixon tah non mato yohinihqui. Paranyamabiresquin. e 9Shinan siribo bihti man shinanbehnoyamanon hihxon tah hen huishaxon mato yohihi, hea mahuasca jaiya man jaa joi shinanyaxahnon. Criston coshi jisnibo d Noquen Hihbo Jesucristonen hea yohini quescabihi hea mahuati nea pishca jaonahi tah hen honanai. Jaa honanxon tah hen mato shinanmahi. dc C Jihuetahxon tah hen shinanmaquin mato siriti queenmatihi. Jascajati ta jaiqui, hean jisí. %b E Jaa copi tah hen jascabijaquin mato jascapa jati shinanmacatsihqui. Man jascapa jati honanscai bi tah hen shinanmahi, man Papan joi texe honanscai bi. 4a c Jaatian sca tah man siri bi res noquen Hihbo Jesucristo qui catihi. Noque jihuemanicahton mato jano jascabi sca jihuemayaxihqui janin tah man siri bi res hahqui nocotihi. ` 7 Jahuenahbo sca man janon Papan mato yohini honanquin sirijanoxon sca hihti nincanahue, hea huetsabaan. Jascajahax tah man jahuentianbi tiromatimahi. _  Jascapa shinanjomabo ta benchebo qui. Hocho jisyamaquin hahcajaquin ta jaabo hohchanibo Papan jato sohuaxonai shinanbehnoscacaniqui. s^ aJascapa shinanbo hicha jaax tah man noquen Hihbo betan nichish yosmabotimahi, jahuabi hahyamahiboma. ] Jascapa bihxon sca noquen huetsabo yanapanti shinanbo bihnahue. Jascapa bihxon sca joni huetsahon shinanti shinanbo sca bihnahue. Y\ -Honanti shinanbo bihbonaxon jatihibi qui coirameti shinan sca bihnahue. Jascapa shinanbo bihxon shinanquin sirijahanan teneti shinan sca bihnahue. Jascapa bihxon sca Papan shinanai quescajatibo sca bihnahue. "[ ?Jascapa rishtajomabonoxon sca nincacoinnixon ponte hihti shinanbo sca bihnahue. Ponte jihueti shinanxon honanbo sca janoxon honanti shinan bihbonanahue. Z Jahuen coshi shinaman ta hihti siri joibo noque yohinishqui, jan noque hahxontibo noque yohiquin. Hicha jan noque hahxonyaxihquibo. Jan noque hahxontihibo honanxon tah man jayaxon coshixon tenetihi, neno main jai rishta shinanbo mato qui mahnejaqueyamanon. Jaton shinanbo ta tiromabo qui, tiromati queenaibo quen. Jascapa bihxonma tah man Papan shinan bihtihi, jan noque yohihi nincaxon. aY =Jahuen coshi shinanyaxon ta noquen Hihbaan noque hahan jihuetibo jatihibi hinanscaiqui. Jahuen hihti siri shinanyahpaxon cahen noque yohiquin, jahuen baquebo non janon jahuen hihti coshi shinanyaxon noque yohiquin. Jaa noquen Hihbo non honanaiton ta noque jatihibi hahan jihuetibo hinanbonahihqui. Noquen Papahon shinanti noque hinanquin. (X KNoquen Papa honanbonaxon noquen Hihbo Jesus rihbi honanbonaxon jahuen shinan bihbonanahue. Hahan jointi sirijaqueti shinan bihbonaquin. Papan hinanai shinanbo $W EHea Simon Pedro tah hen Jesucriston raanti jonixon jahuen yonoti rihbi hihxon mato qui nea joi raanai. Mato man hehbe shinancoinaibo qui tah hen raanai. Noque teehihmanica Jesucriston ta ponte hihxon noque jahuen shinanyahpabo sca noque jisiqui. Papan rihbi ta noque jascajaxonihqui. tV c Papan caisai maton huetsabaan ta nenoxon mato man jascabi jayamahin, noque huetsabaan, hahquiqui.CU  Hicha hen mato huishaxon yohiti jai bi tah hen quirica raanxon yohiti queenyamahi. Mato qui nocoti caxon mato yohuanquihnxon yohiti tah hen queenai. Jaatian tah hen jenimacointihi. aT = Jascapahbo metsonxon tah non tiromajati yanapanai. Jahuen quirica queyonoxon jan yohihi pS [ Mato qui nocoxon bi jaa joi yohiyamahibo maton xoboho mapemayamanahue. Jascapahbo metsonyamarihbiquin. QR  Criston noque honanmani joiya banexonma bi jaa potabahini caresaibo ta noquen Papajomabo qui. Criston honanmani joiya banetaibo ta noquen Papayahpabo qui, jahuen baqueyahpabo rihbi ta jaabo qui. Q Coiramenahue. Maton tee man yohyomis. Jaa yohyoxonma bi noquen Hihbaan mato hinanyaxihqui jatihibi bihyanoxon coiramenahue. P 3Hicha paranmisbo ta nihresscaiqui. Jaabo ta Jesucristo ta yorayahpahax jonishqui hihyamahiqui. Jascapahbo ta paranmis qui, Criston sinatahbo. NO Noquen Hihbaan noque yohini quescabijaquin hahnicahboxon tah non joni huetsahon shinanscai. Man nincamenoni quescabihi ta jan noque yohini joi qui, non joni huetsahon shinani jihuenon. Parannicabo $N CMato tah hen yohiscai, hea huetsabon. Joi behna mato yohiquin hahcajaxonma bi tah hen non nincamenoni joibi hen mato yohihi: Noquen huetsahon shinannahue. M -Papan noque yohihi quescabihi caibo maton baquebo jihuetaiton merahax tah hen hihti jenimahi. Papan noque yohini quescabija ta jacanihqui. qL ]Papan ta noque jahuen shinan hinantihiqui. Noquen jointi rihbi ta sirijabahintihiqui, noquehon shinanxon. Jahuen joi jan yohini quescabijaquin ta noquehon shinanihqui. Jahuen baque Jesucristo betan ta Papan noque jascajaxontihiqui. K Papan joi coin ta noque betan hihquish jascabihi sca noque betan hihyaxihquiqui. Jaa copi tah non matohon hihti shinanai. mJ WPastoro hihxon tah hen mato qui nea quirica raanai, Papan caisai baquebon. Maton baquebo rihbi qui tah hen nea hahxonai. Matohon tah hen shinancoinai. Hea huestichinma bi Papan joi honanaibo rahsichin ta matohon shinancoinihqui. WI' Jahuen shinan noquen Hihbaan mato hinannon hihxon tah non mato yocaxonai. Noquen Papan matohon shinannon hihxon yocaxonxon tah non Dios Yoshin mato betan jihuenon hihxon rihbi non mato yocaxonai.PH Nenoxon ta noquen huetsabaan jatihixonbi mato qui joi siri raanihqui. EG Noquen huetsabo hicotanxonnahue, noquen Papa shinanhahnan. [~~ }R|{zzyxx{xvvyuu6utCss`rqpp>oonn+mzll4kljjCii7gffeelddc8b.a``__]]]\[nZYY_XX-WWV+TRSRQQKPP=OOaN9MMLLRKKJII9HGNFFEDCDBB+AsA@??==4<;;::@988?766n55{4432291110f//i..-E++e**))(''F&&%$Y#""C!!s ;CX/)q3q=ah( r  z -R){B:yTsahonahbaan bi yame noquen Hihbaan naihoh queha yonoti joxon sipo xobo xehpoti quehpenxonxon jato picoquin. Picoxon: X9)Notsi notsixon porisiabo bihmaxon Criston raantibo sipo xoboho tsahoncanquin. g8GJasca sca jaiboya jaton quiquin sacerdote jahuen hahbe saduceobo betan notsi notsiscai. V7%Jerusalen hochoma jemabo janinhax sca hicha jonibo jahui. Jaton hisinyahpabo hihuecanquin. Tiroma yoshinyahpabo rihbi hihuecanquin. Jato jatihibi ta Criston raantibaan rohajanishqui. Pedroya Juan bichibo B6}Hihti caiboscaiya cahen jema bahinbi jaton pishinbo, jaton cacajatibo racanxonxon jaton hisinyahpabo jano racancanquin, Pedro jahuiya jahuen bari yoshiman bocabi jato huinonon hihxon. M5Nincacoinaibo cahen caícanascai. Bebobo, haibobo rihbi tsamascai. 4y Tsinquitaiboya caibo tsoabi jato betan tsinquiyamahi raquetax. Raquexon bi jema janinhahbaan jato hihti siri jisquin. *3M Jaa jema janinxon ta Criston raantibaan hicha hahan honantibo hahnishqui, hahan rahtetibo rihbi hahquin. Salomonen rechí xoboho sca jatihibi tsinquicani. v2e Jaatian ta nincacoinaibo jatihibi hihti raquenishqui. Jaa joi nincacaibo rahsi raqueti. Papan rahtetibojahi ,1Q Jaatian cahen Pedro taracahrenenax haibo mahuati. Hihcoxon cahen haibo mahuascai meraxon beronanbaan boresscaquin. Boxon jahuen bene janin tsahonscacanquin. :0m Pedronen sca: —¿Jenquetsahpahin man rabexonbi Dios Yoshin tanati shinanahquin? Nincahue. Miin bene tsahontanaibo ta mapescaiqui. Mia rihbi sca ta hioxihcanihqui —hahquin. /1Jaa sca Pedronen yocaquin: —Hea yohihue. ¿Man noque hinanah tihi copitai min mai maromahaquin? —hahquin. —Jatihi copitai rahan —hahquin. z.mQuimisha horabo huinohax jahuen haibo sca hihcohi. Jaan cahen jahuen bene jascarax mahuatah honanyamaquin. J- Beronanbaan sca huenixon Ananías rahcoxon boxon tsahoncanquin. y,kJan yohihah nincacax Ananías racareneni mahuascai. Jaa chanihi joi nincacaibo rahsi sca hihti raquecani. j+M¿Maroyamaha minabi hihyamahipishquin? ¿Maromaxon sca jaa coriqui hihboxon quesayamaxon min queenai quescajati min hahtipahyamahin? ¿Jahua copi sca min jascajaquin paranain? Jonima bi tah min noquen Papabi parancatsihqui. &*EPedronen sca yocaquin: —Ananin. ¿Jenquetsahaxon Satanasnen miin jointi hihbojahaxquin, min maromahi texe yohuashihxon Dios Yoshin paranti min shinannon? ) Coriqui bihxon, Jascajahue jahuen haibaan rihbi jaah, texe mequecanquin. Texe mequexon texe boxon Criston raantibo taracanquin. S( !Ananías janeya jonin sca jahuen haibo Safira betan jaton mai maromaquin. t'a%Mai hihbo hihxon cahen jahuen mai maromaxon coriqui bichish jaya caxon Criston raantibo hinanscaquin.1&[$José janeya huesti ta Criston raantibaan Bernabé janenishqui. Bernabé cahen sirijaquin shinanai baquebo hihcatsihqui. Jaa cahen Chipre janinhax joní, levito joni. n%U#Maromaxon coriqui bihxon caxon Criston raantibo hinancanquin. Jaabaan sca pishinaibo hinanpaquenon. o$W"Jato tocan tsoabi jahuabi pishinyamahi. Xobo jaxon maromacanquin. Mai jaxon jaa rihbi maromacanquin. ##?!Papan coshiyaxon hahxon cahen noquen Hihbo Jesus hahquirihbi teehihscai yohicanquin jahuen raantibaan. Jato jatihibi ta hicha shinan Papan hinannishqui. @"y Jaatian cahen nincacoinaibo jaa shinan huestiya hihcani. Jatihixonbi jaa huesti shinancanquin. Jan jaibo yohihi, jaa ta hena res qui, hih tsoabi jayamahi. Jatihibi jaya hihqui. X!)Papa yocaquin janquenja sca jaiboya jaabo jano tsinquitai xobo xayascai. Dios Yoshiman jato jatihibi hihbojaha sca raquexonma Papan joi yohicanquin. Jaabo jai jatihibi hinancanquin, jatihibichina sca janon  1Miin mequeman mehexon jonibo rohajahue. Miin baque Jesusen janen non hahan honantibo hahnon hahan rahtetibo rihbi non hahnon jahue —hahcanquin. Rahma jaabaan hahan noque tahtijahi joibo jise, Hihbon. Raquexonma non miin joi yohinon noque coshi hinanhue, noque miin jonibo. gGMian shinanxon miin mequeman hahmaha jayaxihquibo min yohini quescabija ta jaabaan jahoxqui. X)Jascacoini. Herodes, Poncio Pilato, nahuabo, noquen caibo, jaabo jatihibi ta nea jema janin tsinquihoxqui. Minabi miin joni qui sinatax ta tsinquicanhoxqui. Min caisai miin Jesus qui ta sinacanhoxqui. SMai meha quiquin hapobaan ta jaton sontarobo nichinihqui rehtemanoxon. Jaton hapobo tsinquicani, noquen Papa rehtecatsihqui, jan caisai joni rihbi rehtecatsihqui hah ta Davidinin janishqui huishaquin. \1Miin Yoshin siri mian hinanah ta noquen xenibo David miin jonixon miin joi yohinishqui:¿Jahua copi noquen nahuabo sina sinatihquin? ¿Jahua copi noquen caibaan honanma jai joibo yohiti shinanihquin? zmYohiha jatihixonbi Papa yocacanquin: —Hihbon, naiyahpa mai, hian, janobo jai jatihibi rihbi tah min hahniqui. Boresscatannahue hahcabo sca jaton hahberabetibo qui caxon jaton sacerdote hapobo betan jaton hanibaan jato tahtijahi yohicanquin. $AHahan honantijaquin jaabaan rohajahipi joni ta cuarenta bari janishqui, hashoan rihbi. Jaa copi cahen jatihixonbi jaa honancanquin. Papan coshi yocacaibo +OJascaraiton jato tahtijaribicanquin. Jema janin jato nincacatsihquibo hicha jai quen jenquetsahaxon casticanti honanyamaxon tahtijaribixon jato Boresscatannahue hahrescanquin. Jaa rohajahipi honanxon texe jatihixonbi, Hahxon tah min jaa jai Papan, jaiboya, casticanti hahtipahyamacanquin. RNoque tah non non jisnibo chaniti jai, non nincanihbo rihbi yohiti jai. &EJascahahbo Pedro betan Juaman jato yohiquin: —¿Papan jisi jahuemeha ponte quin? ¿Mato noquen nincati nan? ¿Noquen Papabi non nincati nan? Shinannahue. Quenamaxon sca jato hihti yohicanquin: —Jesusen janen yohuanyamascanahue tsoh. Jahuen janen tsoabi yohiyamanahue —jato jacanquin. 4aJaabi, jaa joi huetsabo janin caícanayamanon jato yohinon benahue. Jaa janen yohuanyamascanahue, non mato rishquimis jistahi man tan, hahquin jato yohinahue —hihcani. 8i—¿Jahueja non jato jatihin? Hahan honanti hani ta hahquipicanaxqui. Jatihixonbi ta Jerusalen janinhahbaan honanihqui. Hahyama ta jaipicanaxqui, hih tah non jatimahi. GTsinquitaiboma qui jato picomahax res sca yohinannanscacani: kORohajahipi joni jato patax nichi jisxon joi bichincatsihxon bi jahua yohiti hahtipahyamacanquin. 7g Raquetaxma Pedro betan Juan yohuanai jisxon, escuela janin hihpahonima bi jemama qui hanini rabe jato honanax rahtecani. Jesus betan nihpahonibo sca jato honancanquin. :m Jaa huestichin ta noque teehihmati hahtipahiqui. Huetsa noque teehihmanica ta yamahihqui ni jahuenbi. Jaa huestichin jonibo teehihmanon ta Papan jaa yohihihqui —jato jaquin. x i Jaa Jesus ta hahqui xobojati jihui quescapah qui, tiroma tah qui hihxon man xobojahibaan potanih que bi.  Jatihibi noquen caibaan honannon hihxon tah hen mato yohihi. Maton tah man Jesus Nazareno jihui qui hueonmaxon rehtehohqui. Jaa man rehtehipi bi ta Papan hahquirihbi teehihmahoxqui. Jahuen janen tah non nea rohajahipiqui, rahma siri sca mato bebonbi nihnon.  5 ¿Jenquetsahaquin man nea chanto rohajahipiquin? ¿Jahuatohon man jaa rohajahipiquin? hah man noque jaiya tah hen mato yohihi, man honannon hihxon. e CDios Yoshiman hihbojaha sca Pedronen jato yohiquin: —Jema hihbobon, noquen hapobon. Pedro, Juan naponbi nichinxon yocacanquin: —¿Jahua coshin man hahquipiquin? ¿Jahua janen man jascajahipiquin? —jato jaquin.  Jaton quiquin sacerdote Anas, Caifas, Juan, Alejandro, jaabo, quiquin sacerdotebaan jenabo jatihibi rihbi jato betan tsinquiti. &EHoxashinahax mohiyahtax jaton hapobo jatihibi jaton hanibo betan tsinquiscai. Huishani honanbo rihbi jato betan Jerusalen jema janin tsinquiti becani. `9Jaabi ta Criston joi siri nincacaibaan hichaxon nincacoinnishqui, cinco mil jonibaan. jMBihxon bepiscai copi bahquish pari jato casticanyaxahpan hihxon sipo xoboho jato tsahoncanquin. 5cJan Jesus hueniho quescajaquin mahuanihbo Papan hueniyaxihqui hihxon cahen jano jai jonibo Pedro betan Juaman nincamaquin. Jato honanmahi merahax sinaxon jato bihcanquin.  3Sacerdotebo betan Papan xobo coiranai sontarobaan hapo sca becani. Saduceobo rihbi jato betan jahui. Joxon sca tsinquitaibo yohihiton meracanquin. 9kJahuen baque raanxon ta mato qui pari Papan jaa raannishqui. Maton hohcha potamaxon mato jatihibi sirijaquin shinanmahi jonon hihxon mato qui jaa raanquin —jato jaquin.EMato tah man hoa yohinicabaan baquebo qui. Main jihuetaibo jatihibi jato shinan siri hinannon tah hen miin baquebo sirijaquin shinanmatihi, hah ta Papa Diosen Abraham janishqui. Jaanbi mato hahxonnoxon ta maton xenibo rihbi jascajati yohinishqui. Jaa copi ta jaa joi matonah rihbi qui, Papan jisnonbi man jascanon. s_Samuel jaa pecaho joxon yohinicabo rihbi jatihibi ta jascarihbihi yohuannishqui, nea netebo yohihi. r]Jaa joni nincayamahi jatihibi tah man Papan baqueboma qui picomaxon queyobahintihi, hahquin huishaquin. 5~cMoisesnin ta yohinishqui: Maton huetsabi ta joi yohinica Papa Diosen mato qui raanyaxihquiqui jaa maton huetsabi hea quescapa joni. Jan yohihi jatihibi tah man nincatihi. }9Jahuen joi yohinon hihxon ta jahuen joi yohinicabo Papan caisnishqui. Jaabaan yohini jatihibi quesca janon caman ta noquen Jesus naihoh banetahbiqui. G|Sohuaxon hahan maton shinan behnajati netebo Papan mato hinannon. Pontejaquin shinanax sca jihuenahue. Jan mato hinanai jahuen Cristo ta Jesus qui. Jaa jan raannon pontejaquin shinannahue. I{ Jaa copi maton shinan pontenahue, maton hohcha Papan sohuanon. zCristo ta hohmis hohmisyaxihquiqui hihxon Papan joi yohinicabaan jatihixonbi janí quescaja ta Papan jahoxqui jascahahbo. y Honanyamaxon tah man rehtemahoqui, noque huetsabaan. Maton tinintibaan rihbi honanyamaxon rehtequin. Hen tah hen honanai. /xWCristo honancoinxon tah non jahuen janen nea joni rohajahaqui, nea man jisi man honanai jonibi. Jan noque hinanai shinaman tah non nea coshijahaqui, maton jisnonbi. w)Noque jihuemanicah tah man matonbi rehtemahoqui. Rehtehipibaan bi ta Papan teehihmarihbihoxqui. Jan teehihmahi jisoxon tah non mato yohiscai. vJaa ponte joni que bi tah man queenyamahohqui, jaa Papan baque que bi. Queenyamaxon tah man rehtemis joni mato picoxonti man yocahohqui. Eu Noquen xenibo hihpahoni ta Abraham qui, Isaaque rihbi, Jacobo rihbi. Jaton Papa Dios ta noquenah qui. Jaa noquen Papan ta jahuen joni Jesus shinanya hih mato jismahihqui, Pilato jaa Jesus hinanax man queenyamahoh que bi. Pilatonen jaa picocatsiqui bi tah man queenyamahohqui, noque jihuemanicahma tah qui hihquish. Vt% Tsinquijaquetaibo jisxon Pedronen sca jato yohiquin: —Heen caibon. ¿Jahua copi man nea jisish rahtetain? ¿Jahua copi man noquen coshinbi noquen shinamanbi non nea joni nihmahi quesca man noque jisin? s Pedroya Juan jaa jonin xecohiya jano hihquibo rahsibi rahtetax Salomonen xobo hahcaiboho jato qui tsinquijaqueti, xobo rechiho. 3r_ Siri Xehqui hahcaibo patax jaabi tsahoxon Papan xoboho mapetaibo coriqui yocarahsihi honancanquin. Jan siriscai honanax hihti rahtecani. Rahte rahtecani. Pedro yohuanai kqO Nichish jascari Papa qui siripi jaa yohuanai jisxon cahen jano hihquibo rahsichin jaa honanquin. pNihaquehtanscai. Nihaquehtanax jato betan sca Papan xoboho mapescai. Nichish cayacanahax: —Papan ta hea hahxonihqui —hihqui. o)Jascajaxon mecayaho mehuetanxon huenihihniquin. Huenihihniha jahuen tahebo jahuen tapoxcobo jahuen ponobo coshicahinax cayatani nihrenenscai. #n?—Heen coriqui yamahi bi tah hen hen huetsa jai pishca mia hinanai. Jesucristo Nazarenon janen ta hen mia yohihi. Nihrescahue —hahquin Pedronen. Am}Jascahahbo coriqui pishca bihti shinanxon jato jisquin. Il Yocaca jaa jisquin sirijaxon sca: —Noque jise —hahcanquin. sk_Pedro betan Juan jaa xoboho mapecatsihscai jisxon jahuen mequen mehanahxon coriqui pishca jato yocaquin. Yj+Jano rihbi cahen huesti joni chanto jahuen maman bihni jascabi sca caibaan hioxon xehqui patax racanquin jaa neten tihibi. Siri Xehqui hahcaibo patax racaxon Papan xoboho mapetaibo coriqui yocaquin chanton. i Bari racapaquescaiya cahen jaabo hihqui quescari jascaran Papa yohihi tsinquitaiboya Pedro betan Juan Papan xoboho mapeti cahi. Th!/Papa qui siripi yohuani jihuecani. Janohahbaan rihbi jato sirijaquin yohuanquihnquin. Jato betan nocohihnataibo caicananon jan teehihmahibo noquen Hihbaan rihbi jato nocohihnamaquin jatihibi neten.g.Jatihibi neten huesti shinanyahax Papan xoboho nocohihnacani. Jenimaxon shinanquin sirijaxon jaton xobohoxon sca picanquin. {fo-Jaton jahuaborabo, jaton mai rihbi maromaxon cahen coriqui hinanpaquecanquin jaabo pishinai tihi jato hinanquin. re],Hahmerihbi cahen jihuecani nincacoinaibo rahsi. Jaabo jai jaton jahuaborabo jatihixonbi hihbojacanquin. d +Hicha hahan rahtetibo jahuen raantibaan hahcai jisish rahtecani. Hahan honantibo rihbi hahcaibo jisish raquecani jatihibi. Cc*Criston raantibaan honanmaha cahen nincaquin jeneyamacanquin. Jato manacanquin. Noquen hohcha copi Cristo mahuaho shinanhahnan picanquin. Papa yocaquin jeneyamacanquin. Nincamamenonibo ybk)Jaatian sca jan yohihah nincacoinaibo nashimacanquin. Jaa netenbi ta tres mil jonibaan Cristo bihnishqui. a(Basi yohuanxon cahen jato yohiquin sirijaquin: —Nea tiromabo qui nocoyaxihqui casticanti mato xahbanjamanahue —jato jaquin. +`O'Mato ta hinantijanishqui, jahuen yoshin mato hinanti, maton baquebo rihbi, jatihibi hocho quehabo rihbi, noquen Papan quenahibo rahsibi —jato jaquin Pedronen. ;_o&—Maton shinan pontenahue. Cristo sca maton Hihbo hihnon hihxon non mato nashimanon yohinahue maton hohcha jan sohuanon. Jascajahiton ta mato Dios Yoshin hinanrestihiqui. "^=%Jan jascahi nincaxon masa shinanxon Pedro, jahuen hahbe raantibo rihbi yocacanquin: —¿Jahueja sca non jatihin, noque huetsabaan? —hahcanquin. A]{$Jaa copi honanquin sirijanahue, heen caibaan jatihixonbi. Jaa man jihui qui hueonmaho Jesus ta Papan yohiscaiqui jaa huesti Hihbo hinon, jan caisai joni —jato jaquin Pedronen. H\ #Miin rahuibo hen mia namanjaxonnon caman tsahotihue, hahquin. ["David ta naihoh nihinahyamanishqui. Jaanbi ta yohinishqui:Noquen Hihbaan ta heen Hihbo yohinishqui, Hea mecayaho tsahotihue. %ZC!Quiquin Hihboscahue Papan jaah ta jaa mecayaho sca Jesus tsahotihqui. Papan noque Dios Yoshin hinantijanixon ta nea man jisxon nincacai jaan hinanresiqui. _Y7 Jaa Jesus hihquipi bi Papan huenirihbihi jisoxon ta non mato yohicoinai jatihixonbi. X}Miin jihuetahbo jan yononon hihxon tah hen miin xohta quiquin hapomayaxihqui hah ta Papan janishqui, jahuentianbi jahuen joi huetsajayosmaxon. Jan jascani honanxon Papan jismaha yohinica rihbi hihxon ta Cristo hihquipi bi Papan huenirihbitihi jaan honannishqui. Jaa yohihi ta jan jascabihi mahuatai hihyamanon potabahintimahi, jahuen yora rihbi pisimatimahi hihnishqui David. NWHonanquin sirijaxon tah hen mato yohihi, heen caibaan. Neateman jihueni noquen xeni Davidi ta mahuatai tsahoncannishqui. Jahuen tsahon ta rahma caman jaiqui. Jatihixonbi tah non jaa honanai. V-Hea jahuentianbi queyoyamanox manati tah min hea honanmahi. Hea manaxon tah min hea hihti jenimamatihi. Jascajaquin ta Davidinin huishanishqui. uUcHea jascabihi mahuatai hihyamanon tah min hea potabahintimahi. Minabi miin joni tah min pisimatimahi. lTQJaa copi tah hen coin coinax siripi yohuanai, mahuatax bi hen hahquirihbi jihuetihi honanax. 4SaHahqui yohuanxon ta Davidinin rihbi huishanishqui:Netetihibi noquen Hihbaan hea manahi ta hen honanai. Hea pataxxon ta hea yanapaniqui, hen masa shinanyamanon. gRGRehtehipibaan bi ta Papan huenirihbihoxqui teehihmaxon. Jaa ta jascabi mahuatai jatimahiqui. +QOMan rehteyaxihqui honanxon Papan yohini quescabijaxon ta Judasen mato jaa Jesus hinanhoxqui. Hinanah tah man rehtehohqui nincayosmabo jaa jihui qui hueonmaquin. [P/Hen mato yohihi nincanahue, heen caibaan. Jesus ta Nazaret janinha joni hihnishqui. Papan raanai joni jaa hihqui man honannon hihxon ta jahuen coshi Papan hinannishqui tsoan jascajani que ma bi jaa coshiyaxon jan hahnon. Jisish hahan rahtetibojamaquin. Hahan honantibojamaquin. Maton jisnonbi ta jascajanishqui man tah man honanai. vOeHea hihbojahue Hihbon, hihquibo jatihibi ta Hihbaan teehihmatihiqui. Jascajaquin ta Joelinin huishanishqui. bN=Bari ta bahquishihcahinscatihiqui. Hoxne ta joshincahintihiqui, jimi quescacahini. Jascapahbo ta jatihiqui Hihbo joriyamanon. Jahuen joti nete nocotaiya ta jato casticani jotihiqui jahuen coshi jato jismanoxon. !M;Naihohxon tah hen hahan rahtetibo cainmatihi. Main rihbi hahan honantibo sca cainmaribiquin. Jimi, chihi rihbi, chihi cohin rihbi jato jismaquin. #L?Jaa neten tah hen heen teexonnicahbo bebobo, heen teexonnicahbo haibobo rihbi heen Yoshin hinanrestihi. Hinanah ta hean jismahah yohuanyaxihquiqui. [K/Papan ta yohihihqui: Nete queyoti hochomascaiya tah hen jatihibi jonibo heen Yoshin hinanrestihi. Hinanah sca ta maton baque bebobo, maton baque haibobo rihbi hean shinanmaha yohuanyaxihquiqui. Maton beronanbaan ta namaquen hahcajaquin hahan honantibo jisyaxihquiqui. Maton yosibobaan rihbi ta namayaxihquiqui hean jismaha jisquin. J Pahenaxma bi tah non Papan joi yohinica Joelinin yohini quesca noque jai. Joelinin ta nescajaquin huishaxon yohinishqui: ~IuNoque pahenai shinan man jai bi tah non pahenyamahi. Bari ta queyarihyamahiqui. Nescaran ta tsoabi pahenyamahihqui. LHJascaraibaan bi hahbe raantibo betan nihrenenxon Pedronen jato coshin yohiquin: —Judea mai mehabon, Jerusalen janin jihuetaibaan. Man honannon hihxon tah hen mato yohihi. Hea nincanahue. zGm Jascahibo bi yohuanxon sca caibaan hosanquin: —Pahenax ta jascari yohuancaniqui —hahcanquin. Pedro yohuanni F% Rahtetax jahua copi jascarihquin honanyamahax yocacahnanancani jatihibi: —¿Jahuatohon yohuanihquin non jascajaquin nincanon? —hihcani. -ES noquen caibo, nahua hihpahonish bi noquen caiboscaibo rihbi, cretensebo, árabebo. Papan coshin hahcai joi yohuanai tah non nincacai, noquen joinbi —hahcanquin. D Frigia janinhahbo, Panfilia janinhahbo, Egipto janinhahbo, Cirene hochoma Africa mai janinhahbo, Roma janinhax pasijahi jahuibo, C- Neno tah non jai partobo, medobo, elamitabo, Mesopotamia janinhahbo, Judea janinhahbo, Capadocia janinhahbo, Ponto janinhahbo, Asia janinhahbo, ^B5Jascaraiboya ¿jenquetsahaxon non noquen mai meha joibi non nincacain jatihibichin? VA%Rahte rahtexon yocacanquin: —¿Yohuanaibo Galilea janinhahbo rahsima hin? $@AYohuanaibo nincacax cahen jato qui hicha tsinquijaqueti. Yohuanaiboya jatihixonbi jahuenahbi jahuen joi nincaquin. Huetsan jahuen joi nincaquin. Huetsan rihbi jahuena nincaquin. Jascajaquin jaton joibi nincacanquin jatihixonbi. Jascascaiya jahua copi jascarihquin honanyamacanquin. h?IJerusalen janin ta jatihibi mai janinhax jahuex Papahon shinanai judiobo jihuecanishqui. n>UDios Yoshiman sca jato jatihibi hihbojaquin. Jaan hihbojaxon shinanmaha huetsa join sca yohuancani. =Jascascaiya cahen chihi perehihquicamahi romishin jato qui paquereneni. Chihi perehihquicamahi joni tihibi maracahreneni. <}Jano tsahotaibaan bi nihuehhuan corotihcamahi naihoh quehax jahuex jaa xoboho coshin corotai nincacanquin jatihibichin. Y; -Pentecostes fiesta nete nocotaiya cahen jaabo jatihibi huesti xoboho tsinquiti. T: #Jascajaquin yocaxon jahuemeha hin honannoxon macan bero borasa qui nanexon chicoxon jiscanquin. Jisxon Matías honanscacanquin. Criston once raantibo betan sca hihnon jaton hahbe raanti janecanquin.89 kJaatian cahen Papa yocacanquin: —Hihbon, mian tah min jatihibi jonibaan shinan honanai. Criston raantibaan tee ta Judasen potabahinhoxqui jano jan cacatsihquiton canoxon. Rabe joni tah non naponbi nihmahi. ¿Jahuemeha min caisain Judasen tee jan hihbojanon? Noque jismahue non honannon —hahcanquin. 8 !Jaatian cahen rabe joni naponbi nihmacanquin. Huetsa cahen Matías. Huetsa cahen José, Barsabas hahcaibo. Justo jahuen jane huetsa. U7 %Jascabi sca janon huetsa sca caisnahue. Noque betan huetsa sca yohinica caisti ta jaiqui. Juaman noquen Hihbo nashimani tian noque betan nihni joni huesti. Noquen Hihbaan noque nihquihinpahoni tian noque betan nihxon rahma caman noque manapahoni joni huesti caisnahue, noquen jisnonbi noquen Hihbo hinahihnanon caman noque manapahoni joni. Jaan ta noque betan noquen Hihbo Jesus rehtehahbo bi hahquirihbi jihuetai yohicointihiqui —jato jaquin Pedronen. W6 )Salmos quirica janin ta nea joi huishá jaiqui:Jahuen xobo xahbanscanon tsoabi jano jihueyamascanon hihqui jaa quirica janin.Jahuen tee rihbi huetsan hihbojanon hihqui huetsa quirica janin rihbi. 5 !Jan jascajahi jatihixonbi honanxon ta Jerusalen janin jihuetaibaan jaa mai janenishqui Acéldama, jaton join. Jimiyahpa mai hihcatsihqui. 4 Jan hohchaquin cananai coriquinin ta mai marohoxqui. Marohax paqueti behoracareneni pohtoshihcahinax jahuen pocobo napaquehreneni. P3 Jaa Judas ta noque betan hihpahonishqui, jaa rihbi nea tee hihbomahah. [2 1—Papan huishamani joi jai quescari ta jahoxqui, noque huetsabaan. Judasen jascajayaxihqui ta Davidinin huishanishqui, Dios Yoshiman shinanmahah. Jesus bihmanoxon ta Judasen Jesus qui jonibo hihuehoxqui. z1 oJano cahen noque huetsabo tsinquicani, ciento veinte rah. Jato tocan mehax huenihihnaxon Pedronen yohiquin: 00 [Jaabo rahsichin Papa jaayocacanquin jaa shinan huestiya hihxon. Jato betan haibobaan rihbi yocaquin. Jesusen jochicabaan rihbi, jahuen mama Marían rihbi yocacanquin. Z/ / Nocotax rabe tapoyahpa xoboho bocani bochiquiha chique janin, jano jaabo jihuetai janin. Pedro, Juan, Jacobo, Andres, Felipe, Tomas, Bartolomé, Mateo, Alfeon baque Jacobo, Simon Celador, Jacobon baque Judas. +. Q Jasca jaabo jaiya cahen Olivo janeya mahchin mehax Jerusalen janin boribicani. Jaa mahchi ta Jerusalen hochoma qui noquen xobo janinhax noquen huai tihixon. y- m Nihrenenxon yocacanquin: —¿Jahua jenquetsahin man naihoh jisichain, Galilea mai mehabaan? Maton jisnon bi jan naihoh hinahihnatai quescaquihrani ta joribiyaxihquiqui, Jesus, jaabi, huetsama —hahcanquin. Judas xahbanen Matías caisaibo d, C Jan cahiya nai bejisihnihi nih nichaibaan bi joxo chopaya rabe jato patax nihreneni jahui. u+ e Jascahiton cahen Papan jaa bihinihniquin jaton jisnonbi. Nai cohiman pantehah cahen jisyamascacanquin. * 1Jaa man honantimahi bi ta Dios Yoshiman mato coshi hinanyaxihquiqui mato qui botopaquexon. Coshi bichish tah man hehqui chanicoinyaxihqui Jerusalen jema janin, Judea mai jatihibinco rihbi, Samaria mai janin rihbi, jano nai chibechijaquehtancahuanaiton rihbi —jato jaquin. /) YYocacahbo jato yohiquin: —Jaabi hihbo hihxon ta jayaxihquibo Papan yohinishqui. ¿Jahuentian jaticaniquin? ¿Jahua neten jayaxihcanihquin? Man tah man honantimahi. 3( aJaatian hahqui tsinquirihbixon Jesus yocacanquin: —¿Noquen caibobi sca hahquirihbi noquen hapo janon min rahmabi noquen nahuabo camatihin, Hihbon? —hahcanquin. Z' /Juaman mato jenen nashimani bi ta Papan mato jahuen Yoshin hinanyaxihquiqui nashimaquin hahcajaquin hicha hinanresquin. Jan jascajati nete ta nea pishca sca jaonahiqui —jato jaquin. Naiho Jesus hinahihnatai J& Jato betan pixon cahen jato yohiquin: —Jerusalen jema potabahinaxma janobinahue, Papan yohini nocoyaxahnon caman janobi mananahue. Jaa ta Papan hinanyaxihquiqui hah ta hen mato janiqui. % Jihui qui hueonahbo mahuatipish bi cahen jaabaan jisíbo hihquish jato qui sanareneni jahui, jan hahquirihbi jihuetai honanahbo. Cuarenta neten cahen jato betan hihcanahi. Jato nihquihinxon jenquetsahaquin Papan noque jihuemayaxihquin jato honanmaquin. D$ Hinahihnanoxon caman jan hahpahoni jatihibi tah hen mia yohinihqui. Hinahihnarihyamaxon ta jan caisni jahuen raantibo jaan yohinishqui jascahahbo. Dios Yoshiman shinanmaha jato yohiquin. # }Mihqui huishamenoxon tah hen Jesusen hahni jatihibi mia yohinihqui, señor Teófilon, jan honanmani rihbi mia yohiquin. d" CMin jointi siripax jihuenon tah hen Papa yocacai. Nenoha noquen huetsabaan ta mihqui joi raanihqui, min jascabihi jayamahin noquen huetsan hahquin. Janoha noquen huetsabo jascajaquin rihbi yohixonhue jatihibi.S! !Mia jisi tah hen histon cacatsihqui. Jaatian tah hen mihbetan yohuantihi. Y  - Hicha mia yohiti shinanax bi tah hen quirica huishaxon yohiti queenyamahi. U % Demetrio qui ta jatihibi siripi yohuanihqui. Jan Papan joiya hihqui ta honantihbiresi qui. Hea rihbi tah hen hahqui siripi yohuanai. Hen yohuani hihcoinai tah min honanrihbihi. Hahan quirica queyoti d C Tiromabo jai quescayamahue, heen huetsan. Sirijaquin shinanax jihuehue. Sirijaquin shinanxon hahcaibo ta Papan baquebo qui. Tiromajaquin shinanxon hahcaibaan ta noquen Papa jisyamanishqui. Demetrio siripi jihuetai T # Jaa copi tah hen jano caxon jan tiromahi hean shinanyaxihqui. Jan hehqui tiroma bi res yohuan yohuanai tah hen jaa shinanmayaxihqui. Tiromahi yohuanax bi ta yohuanti res queenyamahihqui. Noquen huetsabo jano nocotaibo bi ta jato mapemayamahiqui, janohahbo jaanbi Mapemayamanahue hahxon. Tsinquihihnataiboma qui ta jato camahihqui. % E Papahon shinani jano tsinquitaibo qui tah hen quirica raanhohqui. Hen raanhoh bi ta Diótrefes jato tocan yohuan hihbocatsihxon jato nincamayamahiqui. ` ;Jaa copi tah non jato hinanti jai, hahbe yohinicabonoxon. Diótrefes tiromahi jihuetai j OCriston joi yohihi ta bocanihqui. Nincayosmabaan hinanah bi jahuabi bichintima ta shinancaniqui. 8 kMin jatohon shinanai ta neno joxon noquen huetsabo rihbi yohihipicanaxqui. Jascapahbo mihqui nocorihbihiya jaya cati sca jato hinanrohayaxahnhue, noquen Papa hahxonaibo copi. D Noquen huetsabo mihqui nocotaiya min jato yanapana ta hihti siri qui, heen huetsan. Min jisnima noquen huetsabo rihbi mihqui nocotaiya yanapana ta siri qui. Jascajacoin tah min jai. p [Papan joi heen baquebaan nincacoinai honanax tah hen hihti jenimahi, heen jointiboyabi hihti jenimahi. O Neno nocoxon ta noquen huetsabaan hea yohirahsihiqui. Min jihuecoinxon sirijaquin shinanxon hahcai hea yohiquin. Papan joi min nincacoinai hea yohicanquin. Jaa nincacax tah hen hihti jenimahipiqui. - UMin siripi jihuenon tah hen mihqui yocaxonai, heen huetsan. Min hisinyamanon tah hen yocarihbihi, miin shinan coshiscai quescarihbihi miin yora jascarihbinon. e GPastoro hihxon tah hen mihqui nea joi raanai, heen huetsa Gayon. Mihon tah hen shinancoinai. wlNoquen Hihbaan mia sirijaquin mananon yocaxonxon tah hen jan mato shinan rihbi hinannon hen mato yocaxonai.<qlJanin matsi tian noconon joriyaxahnhue, histon. Eubulonen ta mihqui salud raanihqui. Pudente, Lino, Claudia, noque huetsabo jatihibichin ta jascajaribiquin mihqui joi raanihqui. fElCorinto janin ta Erasto banehoxqui. Mileto janin tah hen Trófimo hisinai potabehnanhohqui. oWlPriscaya Aquila hea yohixonhue man jascabi jayamahin hahquin. Onesíforo jaabo jascajaribiquin. #lJatihibi tiromabo quiha ta noquen Hihbaan hea xahbanjamatihiqui, jano jan naihohxon jihuemayaxihqui janin hea jihuemanoxon. Jascabijaquin sca tah non Hahxon tah min noque jai Hihbon, hah non jatihi, jahuentianbi tantixonma. Jascari rahan. Raannoxon quirica queyoscai a;lHea jenehiboya bi ta Papan hea yanapanhoxqui. Jatihibi judiomabaan jahuen joi nincanon ta hea coshi hinanhoxqui, jahuen joi hen sirijaquin yohi yohinon. Tiroma hapon hea rehtepanan ta Papan hea hihti yanapanhoxqui. . UlHea demandamenohi tian ta yohuanxonquin tsoanbi hea yanapanyamahoxqui. Jatihibichin hea jenebahinquin. Jaabaan hea jascahi bi Papan jato casticanyamapahinnon. c ?lHahqui coiramexahtahi min. Coshin bi res ta jaan hea pantenishqui, hen yohicatsihqui bi. z mlYami charajanica Alejandronen ta hea hihtijaquin tiromajahoxqui. Jan jascaho quen ta Papan jaa copiyaxihquiqui. : ml Joquin heen tari hea bexonyaxahnhue. Troas janin tah hen Carpon xoboho jaa potabehnanhohqui. Heen quiricabo rihbi hea bexonhue. Heen documentobo rihbi tah hen hashoan queenai. 2 _l Efeso janin tah hen Tíquico raanhohqui. wgl Lucas huesti ta hehbetanbi hihquiqui. Marcos benaxahnhue, hihueyahnoxon. Jaan ta hea sirijaquin yanapaniqui. El Hea yanapancatsihyamascaax bi mai mehabohon queenax ta Demas hea potabahini cahoxqui, Tesalónica janin sca canoxon. Galacia janin ta Crescente cahoxqui. Tito ta Dalmacia janin cahoxqui. ,Sl Hehqui joriyaxahnhue, histon. V%lMia tah min heen siri baque qui hihxon jan hea hinanyaxihqui jahuen hinanti ta Papan hea bexoja sca jaxonihqui. Pontejaquin siri hin tiroma quin hihnicaxon ta jaa hinanti hea hinanyaxihquiqui, jahuen baquebo bichi joxon. Hea huestima bi jaa joti jenipahichaibo jatihibi ta jascapa hinanyaxihquiqui. Hea hahxonhue hahquin jan yohihi velShinan camahahtanax tah hen teenihqui. Hen tah hen queyo sca jai. Cristo chibanquin tah hen jeneyamanihqui. xilNoquen Papan joi hean yohihi copi hea rehteti ta nea pishcascaiqui. Hea huetsa main cati ta nocoscaiqui. ;olJascaraibaan bi mihri miin yora coirameti jihuehue. Hohmis hohmisquin bi tenehue. Papan joi siri yohinicahax teehue. Noquen Hihbo queenai quescabijaquin noquen Hihbo hahxonhue. W'lPapan joi coin nincati jenebahinxon ta hihcoinaima joibo sca nincaticaniqui. &ElPonte joibo nincacatsihyama bi res ta jaticaniqui. Huetsa joibo nincacatsihxon ta jaa queenai joibo res nincanoxon sca honanmanicahbo hichajayaxihcanihqui.  lJahuen joi yohihue. Tantixonma yohi yohihue, yohiti siripaiya yohixon siripaima bi rihbi yohirihbiquin. Jaabo hohchatai jato nincamahue. Jato yohihue, hohchayama sca jaábo. Siripi jihuetahbo sirijaquin jato yohihue. Tenexon jato honanmaquin jeneyamahue. ~ )lPapan noque jisnon bi tah hen mia yohihi. Siri hin, tiroma quin hihxon ta jihuetaibo jisxon mahuataibo rihbi Jesucriston jisyaxihquiqui. Jahuen jisnonbi rihbi tah hen mia yohihi. Jan hahquirihbi joyaxihqui honanxon jan jihuemayaxihqui rihbi honanxon tah hen mia yohihi. n}UlJaa joi honanax ta Papan joi honanmanica jahuabi pishinyamascatihiqui. Jatihibi hahti siriscai.7|glPapan huishamani joi jatihibi ta Papan shinanmaxon huishamanishqui. Jaa huisha jisxon ta honanmati siri qui. Hohchataibo yohiti siri. Hahan ponteti siri. Hahan jihuecointi. /{WlBaque pishcahax tah min Papan huishamani joi haxepahonihqui. Jaa shinanhue. Jaa joi honanxon tah min Jesucristo nincacoinscaax queyoyamanox manati min honanrihbihi. z'lJaabaan jascajahi bi jascajayamahue, mian. Hean mia honanmapahoni quescajaquin jeneyamahue. Hen mia sirijaquin haxemani quescabijaquin. !y;l Jasca ta tiroma jonibo hashoan tiromabahin sca jatihiqui. Siripihcamahibo rihbi hashoan tiromacanascai. Caibo paranquin. Caibaan rihbi jato paranquin. ~O}}|u{{:zyyWxx w^w v0utt(ss rfqq pnoo)nmmOllkDjihhgMffgeddcb{a___]]8\[[\ZZYY2XWWLVV@UU6TjSSURRBQQ"PONMLKJJIuHVG#FDDICCaBBGA@O??[>>G== <;::999/87766%55 4$33722a11000//9.`-,,8++ *)) ((.'o&%%1$#""9!!< zS `ved+uYK k [n> lr}] —Hen tah hen pitimahi, Hihbon. Jahuentianbi tah hen rishtayabo piyamaniqui, pitimabo —hahquin. K| —Huenihue, Pedron. Rehtexon pihue —hihqui nincascaquin. W{' Jaa chicho cahen jatihibi yohinahbo main ninotaibo rihbi, hihsabo rihbi jai. mzS Nai quehpemehtai jisquin. Hani sábana quescapa hoquen panexbehcoinxon main caman botonai jisquin. y{ Pihan hihquish picatsihscai bi cahen xobohoxon pitijaquin janquenjariyamacanquin. Jaatian namaquen jisijaquin jisquin. ;xo Raanah becani. Nichish bahin hihshinahax mohiyahtax nihnichi jema hochoma sca jaabo jahuiya jaa xobo champani pemacanyaxon Papa yocaqui Pedro mapeti barin manan tsacahiya. Ew Jan rahma jisibi jato yohixon Jope janin jato raanscaquin. v7 Papan yonoti yamacahinscaiya rabe jahuen hahxontibo quenaxon Papahon shinanai sontaro rihbi quenaquin jahuen xobohoxon teexonai jahuen sontaro. u Huetsa Simoman xoboho ta jihuetihqui, yohina bichi poconicaton xoboho, quebijistima hian quexabi —hahquin Papan yonotinin. otW Jope janin canon jonibo raanscahue, jano jai Simon neno hihuehahbo. Jahuen jane huetsa ta Pedro qui. :sm Jaa jisish hihti raquetax: —¿Jahua min queenain, Hihbon? —hihscai. —Min yocaxonai ta Papan nincaquihqui. Min joni huetsa yanapannoxon coriqui hinanresai ta shinanihqui. r Bari racapaquescaiya cahen Papan yonoti hahqui nocoti jahui jisquin namaquen jisijaquin. —Cornelion —hahquin Papan yonotinin. Fq Jaa sontaro hapo cahen Papahon shinanai joni. Jahuen xoboho jihuetaibo jatihibi hahbetan Papa qui hohchati qui raqueti. Jema janin jahuajomabo coriqui hinanresquin. Papa Dios jaayocaquin. p  Cesarea jema janin ta sontaro hapo japahonishqui Cornelio janeya. Cien sontaroboyahpa hapo. Italiano hahcaibo cahen jahuen sontarobo. o +Basi tahni sca Jope janin Pedro jihueti, Simoman xoboho. Simon ta yohina bichi poconica hihpahonishqui sapatojatijaquin.n{ *Jan jascajaha Jope janin jihuetaibo jatihibi yohiscacanquin. Nincaxon hichaxon nincacoinax noquen Hihbo qui hinamehti. m )Tsahoscai bi mehuetanxon Pedronen huenihihniquin. Papan baquebo quenaxon yononmabo rihbi quenaxon teehihqui jato jismaquin. Tl! (Jato jatihibi picomaxon raboxonen nihxon Papa yocaxonquin Pedronen. Yocaxonxon mahuatah haibo jisxon sca: —Tabitan, huenihue —hahquin. Jascahah jahuen bero peehahtanxon Pedro jisish tsahohihnascai. k+ 'Yohihahbo cahen jato betan Pedro cahi caresscai. Nocotaiton jano haibo racanahbo chique janin Pedro hiocanquin bochiquiha tapo janin. Jano yononmabo rahsi tsahoti mayacahuani. Huinihi tsahocani. Cotonbo, sahuetibo jan jihueparixon jato quehxexonrasihi jismahi tsahocani. j% &Jope ta Lida hochoma qui. Lida janin Pedro jai honanxon cahen Noque janin histon jorihue yohihi canon, Criston jonibaan rabe joni raanquin. giG %Jascapahax bi hisinax mahuati. Mahuascai bi nashimaxon bochiquiha tapon racancanquin xoboho. [h/ $Jaatian ta Jope jema janin rihbi Criston joni janishqui, haibo. Tabita jahuen jane. Tabita ta chaxo hihcatsihquiqui. Jaa haibaan ta caibo siribojaxonpahonishqui hicha. Jato yanapanquin jatohon shinanxon. 6ge #Jaa jisxon ta Lida jema janin jihuetaibo Cristo qui hinamehnishqui jatihibi. Saron jema janin jihuetai jatihibi rihbi Cristo qui hinamehti nincacoinax. Dorcas teehihribihi f "—Enin, Jesucriston ta mia rohajahiqui. Huenixon miin cacajati bihhue —hahquin Pedronen. Yohihah cahen hueniscai. uec !Jano cahen Eneas janeya joni meraquin. Ocho bari yora honanyamajaquetax jahuen racatinin racatai meraquin. xdi Jato tocan ta jatihibi janin Pedro nih nipahonishqui. Lida janin jihuetai Papan baquebo qui nocorihbihi. c Jaatian jatihibi janin siripih sca jihuecani; Judea main, Galilea main, Samaria main rihbi noquen huetsabo siripi jihuescai. Coshijaquecani. Noquen Hihbo qui hohchati qui raqueti jihueti. Dios Yoshiman rihbi jato sirijaquin shinanmaquin. Eneas rohajahibo b Rehtecatsihquibo honanxon noquen huetsabaan Cesarea janin sca Saulo hioquin. Janohax sca Tarso jema janin canon raancanquin. (aI Judiohax bi griego joi yohuanaibo judiobo sca huetsayohuani. Joi bichincatsihquibaan bi: —Jascama ta qui —jato jaquin. Jaabaan rihbi jaa rehtecatsihscai. s`_ Jato betan sca jihuexon Jerusalen janin jato pasijapaquexon raquexonma noquen Hihbaan joi siri yohiquin. w_g Mapemacatsihyamahiboya cahen Bernabé janeya jonin sca Criston raantibo janin Saulo hioquin. Hiohah bahinxonbi noquen Hihbo jisxon jan nincaquipi jato yohiquin. Damasco janinxon jan raquexonma Jesusen joi siri yohirahsihi jato yohiquin. ^+ Botonahbo cahi Jerusalen janin nocoti. Criston jonibo janin hihquicatsihqui bi raquecani jatihibi. Criston joni hihqui shinanyamacanquin. ] Criston jonibaan sca yame jema macan chique huinomaxon tasa qui Saulo nanexon botonpaquecanquin catannon. Jerusalen janin Saulo nocoti \ Rehtenoxon bariyahpan yame rihbi jahuen xobo xehqui quexecanquin. Mia ta rehtecatsihcanihqui Saulon, hahscaquin caibaan. E[ Basiscaxon cahen jaa rehteti judiobaan shinanscaquin. ]Z3 Jaabo jascarai bi Saulo coshihi. Nete tihibi hashoan coshicanaxon Damasco janinha judiobo netemaquin. Jesus ta Papan caisai joni qui hihxon Papan huishamani joi yohiquin jato honanmaquin. Saulo cahnecahini cahi uYc Jaa nincacaibo rahsi rahte rahteti. —¿Jesusya yohuanaibo rahsi neatohon Jerusalen janinxon tiromajayamarahsihiquin? ¿Jato tiromajanoxon neno joyamahipishquin? ¿Jato nexaxon sacerdote hapobo qui hiohi joyamahipishquin? —hihcani. X Jaatian sca judiobo tsinquiti xoboboho mapecanaxon jaan jato yohibonaquin, Jesus ta Papa Diosen baque qui, hahbonaquin Saulonen. W Pihax Saulo tantiscai. Damasco janinha Criston jonibo betan sca basima tahni jihueti, jahuentihi nete rah. Damascobo Saulonen nincamahi V7 Jaatianbi jahuen bero janinhax poto quescapa romishin pototani. Jahuen bero siricahinscaax hueniti. Hueniscaiton cahen Ananíasnen nashimaquin. }Us Jascahah caresscai Ananías. Jaa xoboho hihcoxon mehexon yohiquin: —Heen huetsa Saulon, min hahan jahui bahin mihqui cainipixon ta noquen Hihbo Jesusen hea raanihqui, miin bero siriscanon. Dios Yoshiman rihbi mia hihbojanon —hahquin. ^T5 Hea copi jan hihti teneyaxihquibo tah hen jaa jismayaxihqui —hihqui noquen Hihbo. ,SQ —Jaabi cahue. Hen caisax jaya teeti tah qui. Huetsa jonibo, quiquin hapobo, israeli baquebo rihbi jan heen jane jato nincamanon hihxon tah hen jaa caisai. lRQ Neno sca roqui sacerdote hapobaan quiricaya jahui, mia yocacaibo rahsi bichí —hihqui Ananías. xQi —Jerusalen janinxon noquen huetsabo jan hicha tiromajahi tah hen hichaxon yohihi nincarahsihi, Hihbon. (PI Namaquen jismahah ta miin janeya joni jisishqui. Jahuen xoboho hihquixon jahuen bero sirinon hihxon jaa mehehi ta namaquen jisishqui —hihscai noquen Hihbo. O —Huenihue. Derecha janeya bahin caxon Judasen xoboho Tarso janinha joni benatanhue, Saulo janeya. Hea ta yocaquihqui. 8Ni Jaa Damasco jema janin cahen Criston joni jai, Ananías janeya. Jaan cahen namaquen noquen Hihbaan quenahi nincaquin: —Ananin. —Neno tah hen qui, Hihbon —hihscai. gMG Quimisha neten sca jano hihqui. Jahuabi jisyamascaquin. Jahua piyamaquin. Xehayamarihbiquin. 9Lk Main racatax huenicahuanxon jahuen bero rahcoyamaquin bi Saulonen jahuabi jisti hahtipahyamascaquin. Jisyamahiton sca hahbe nichibaan mehuexon Damasco jema janin sca hioquin. TK! Yohuanai nincaxon bi jahuabi jisyamahax hahbe nichibo rahtetax nihreneni. hJI Huenihue. Jema janin catanhue. Jahueja min jatihin, jano ta mia yohinoxihcanihqui —hahquin. xIi —¿Tsoa min quin, Hihbon? —hahscaquin. —Hea ta Jesus qui, hea tiromajacatsihquin min hea chibanai. Hw Main paquerenenxon sca yohuanai joi nincaquin. —Saulon, Saulon. ¿Jahua copi min hea tiromajacatsihquin chibanain? {Go Huishamahax jaya cahi. Damasco qui nocoti hochoma nichibo sca naihoh quehax xabacahinai xabapan jato xabajaquin. ,FQ Caxon, yocaquin: Jayaxon joni bihti quirica hea hinanhue hahquin. Jascajaxon cahen Damasco jema janin tsinquitai judiobo qui hinanti quirica huishamaquin. Criston joi bichibo meraxon jato nexaxon jaa quiricayaxon Jerusalen janin bebobo, haibobo rihbi hionoxon jascapa quirica huishamaquin. -E U Jasca Felipe jai bi cahen noquen Hihbo qui hinamehtaibo tahtijaxon, Hen tah hen mato rehtetihi, Saulonen jato jaquin. Jato tahtijahax quiquin sacerdote janin cahi. D#(Azoto jema janin sca sanarenenxon ta jano jai jemabo janin sca joi siri Felipenin yohibonanishqui, Cesarea jema janin noconoxon caman.C 'Jaabo mapescaiya bi Dios Yoshiman Felipe bihinihniquin. Felipe jisyamascaax bi jaa huesti sca jenimahanan sca caresscaribihi. vBe&Jahuen taramehti janobi racarenennon cahen cabacho rebinica yohiscaquin. Jaton taramehti racarenenaiya cahen bototax rabebi jene nenichi, Felipe betan jaa Etiopía hapo. Janoxon sca cahen Felipenin jaa hihquimatanquin nashimaquin. 4Aa%—Miin jointiboyaxonbi nincacoinaiton tah hen mia nashimatihi —hahscaquin Felipenin. —Jesucristo ta Papa Diosen baque qui. Hen tah hen shinancoinai —hahquin. ;@o$Bahin taramehcanahi cahax jano hian jaiton sca nococani. —Jise. Jano ta jene jaiqui. ¿Jenquetsahpahi min hea nashimatimahin, Jesusen joni sca hea hihnon? —Felipe yocaquin. S?#Jaatian sca jaa quiricaya yohuanxon Jesusen joi siri Felipenin yohiquin. >"Jaatian: —¿Yohinica jascarai tsoa yohihiquin? ¿Jaabi nan? ¿Huetsa joni nan? Hea yohirohahue —Felipe yocaquin. =!Jaa rabinmaxon ta pontejayamaquin casticancaniqui.Rehteres ta Tsoa jahuen xohtabo quin hih tsoabi jayamascanon hihqui jaa quirica. j<M Jan jisbenahi huishani joi ta nea qui:Carnero rehtenoxon hiohah bi neteresai quescarihbihi ta jahua hihyamahiqui. Jahuen rani rahmaxcorohah bi carnero baque sai saihihyamabiresai quescarihbihi ta yohuanyamahihqui. v;e—¿Jenquetsahaxon hen honantihin, huetsan hea yanapanyamahiya? Hea patax tsahoti nanehue —hahquin. <:qBishquihihcanahi caxon sca Isaías janeya Papan joi yohinicaton huishani joi jisish jaa yohuanhonahi nincaquin. Nincaxon yocascaquin: —¿Min jisi joi min honanain? —hahquin. l9QDios Yoshiman sca Felipe yohiquin: —Behchitanhue. Jahuen taramehti janin nanetanhue —hahquin. p8YIsaíasnen huishani joi jisanan jahuen taramehtinin tsahotax cabachonen ninihah taramehquirani jahui. f7ECaresscaax jano sca cahi. Picoti cahi jisí bi Jerusalen janin Papahon shinantanipish Etiopía joni jaa bahin jahui. Jaa cahen hapo. Etiopíabaan quiquin haibo hapon coriqui coirannicah. Jahuen hapon jane cahen Candace. G6Noquen Hihbaan yonotinin sca ta Felipe yohinishqui: —Caresscahue. Jerusalen janinhax Gaza janin cahi bahin picoti catanhue chiponqui —hahquin. Jaa bahin cahen tsoabi jihueyamahan. U5#Jaatian sca jaabaan jisobo yohixon noquen Hihbaan joi siri rihbi yohihax Jerusalen janin cahi caribihi. Samaritanobaan jemabo janin joi siri yohibonahi bocani. Etiopía joni betan Felipe behchinani b4=—Maton caya hea yocaxonnahue man hea yohihi quesca jayamanon —hahquin Simoman. z3mJointi mocapaiya mia notsi notsihi jihuetai tah hen jisi, hohchapan hiná tah hen mia jisi —hahquin Pedronen. f2EMin tiromajaquin shinanai pontescahue. Hihbo yocahue, min tiromajati shinanai jan sohuanon. r1]Min tah min jahuabi bihtimahi. Jahuabi tah min bihyamayaxihqui. Papan jisí ta miin jointi tiromah qui. 0Pedronen sca: —¿Papan hinanresai jahuen yoshin min coriquinin maroti shinanain? Miin coriquiyabi mia queyoyaxihnon. o/W—Hea rihbi jascajati hahtipahmanahue, hean mehehahbaan sca Dios Yoshin bihnon —jato jaquin. i.KCriston raantibaan mehehah Dios Yoshin bichibo jisxon Simon jato coriqui hinancatsihscai. :-oYocaxonxon mehehah Dios Yoshin bihresscacanquin. ,#Jesusen jane huestichin Felipenin jato nashimahi quen ta Dios Yoshin jato qui botopaquerihyamanishqui. Jaa copi cahen jato yocaxoncanquin. R+Raanahbo cahax nocoxon sca Dios Yoshin bichibo hihxon jato yocaxonquin. *!Samaria mai mehabaan Papan joi bihcoinai honanscaxon cahen Jerusalen janinxon Criston raantibaan Pedro betan Juan jato qui raanquin. b)= Simoman rihbi sca nincaquin. Felipenin nashimaha Felipe manati sca hahbetanbi nichi. Hahan honantibo Felipenin hahcai, jan Papan coshiyaxon tsoan jascajani que ma bi hihti coshin hahcai jisish Simon rahte rahtescai. 6(e Jaabi Papan jato jihuemayaxihqui joi siri Felipenin yohihah nincacoincanquin. Jesucristo joi siri yohihah nincacoinaiton Felipenin jato nashimaquin, haibobo, bebobo rihbi. ^'5 Jahuen yobepan basi jan jato rahte rahtepahoni copi jaan yohihah nincacanquin. C& Jaa yobe yohuanaiya ta jatihixonbi nincacanpahonishqui. Jaton jonibaan, jaton patorobaan, jatihibichin nincaquin. Nea joni ta Diosen coshi qui, jahuen hihti coshi hahcaibo, hahcanquin. =%s Felipe nocorihyamahiya cahen jaa jema janin huesti joni janish, Simon janeya. Jahuen yobepan hahxon cahen Samaria mai mehabo rahtehax, Hea tah hen coshi joni qui hihcachihi. >$wJaa copi ta jaa jema janinhahbo hihti jenimanishqui. 8#iJaan yohihah ta hicha tiroma yoshinyahpabo janinhax tiroma yoshinbo coshin sai saihihquish piconishqui. Yora honanyamajaquetaibo betan chantobo hihti caibo rihbi rohacahini. "{Jan yohihi nincaxon cahen jan hahan honantibojahi jisxon huesti shinanyaxon nincacoincanquin hahqui tsamajaquetaibaan. Q!Samaria jema janin caxon ta Felipenin jato Cristo joi yohibonanishqui. K Jabisipibaan sca Papan joi yohibonaquin jaabo jano cahiton. RHoa Saulonen ta noquen huetsabo potojaquetannishqui. Jaton xoboboho hihquicahinxon cahen jato bihquin. Bebobo, haibobo rihbi coshin bi res boxon sipo xoboho jato tsahonquin. Samaria janin Felipe cahi H Papahon shinanaibaan ta hihti huinixon Esteban tsahonnishqui.  Saulo rihbi cahen jaa mahuati queeni. Jaatianbi ta Jerusalen janinxon noquen huetsabo tiromajamenocannishqui hihti tiromajaquin. Tiromajahahbo jatihibi jabisi. Judea maibo janin, Samaria maibo janin rihbi jabiscani. Criston raantibo res jabayamahi. $AhI;Macaman tsaca tsacahibaan bi: —Heen yoshin bihhue, heen Hihbo Jesusen —hahquin Estebanen. U#:Jemama qui sca boxon macaman tsacacanquin. Jato betan nichi bebo cahen jano jai, Saulo janeya, beronan tahni. Jaan coiranxonnon hihxon jaton chopa pecaxon jaa taracanxon Esteban tsacacanquin rehtenoxon. `99Jascahah bi coshin sai saihihscacani. Mequeman pabepobahini caxon jaa xecotancanquin. wg8—Jisnahue. Nai quehpemehtai tah hen jisi. Papa mecayaho noquebaque nichi tah hen jisi —jato jaquin. %7Jaatian sca Dios Yoshiman hihbojaha jaan nai bejisihniquin. Bejisihnixon cahen Papan xaba jisquin. Papa mecayaho Jesus nichi rihbi jisquin. [/6Jascajaquin yohihah cahen sina sinacani. Sinaxon xeta yeres yeresahcanquin. 5Hahan jihueti joi Papan yonotinin mato hinanni que bi tah man bihníxon bi nincayamabiresai —jato jaquin Estebanen. Esteban rehtehibo K4Papan joi yohinicabo jatihibi ta maton papabaan tiromajacannishqui. Papan ponte joni joyaxihqui yohihibo rihbi ta rehtecannishqui. Maton sca tah man jaa jahuen ponte joni paranxon rehtehohqui. %C3Nincayosmabon, Papan baquebo hihqui shinanax bi tah man jahuen nahuabo res qui. Maton jointinin shinanxon maton pabinquinin nincaxon bi tah man Papa nincayamabiresai. Dios Yoshin tah man jaapantehi, mato jahuen shinan hinanpanan. Maton xenibo janí quescarihbi sca tah man jai. gG2¿Hoa jatihibi hean hahyamaniquin? hih ta noquen Hihbo jaiqui hih ta Papan joi janin jaiqui. ,Q1Nai ta heen tsahoti qui. Mai ta heen taracahti qui. Jatihibi janin ta hea jai. ¿Jenquetsahpa xoboja sca min hea jaxontihin? ¿Hea jano hihti jahua jaiquin?  0Jascapa xobo jai bi ta mequeman xobojahibo janin Xaba Hihbo jihueyamahihqui. Papan joi yohinica yohuanni quescari tah qui: W'/Queenxon bi ta Davidinin jaa xobojayamanishqui. Salomonen ta jaa hahnishqui. -S.Jaa David cahen Papan jisquin siri joni. Jascapahxon ta Papa Dios xobojaxoncatsihxon Davidinin noquen Papa yocanishqui, jahuen xohta Jacobo yamanicaton Papa Dios.  -Josué betan noquen papabaan jaton mai hihbojanon sca ta neno jihuepahoni nahuabo Papan camaxonnishqui jaton mai bichinahbo. Jan camaxona ta Papan chopa xoboyabi becannishqui nea mai hihbojahi sca. David quiquin hapo hihnon caman ta jaa xobo janishqui.  -,Noquen Papan jato yohini jahan honanti chopa xobo ta noquen xenibo tocan janishqui jaabo nihi naman nihnípahoni tian. Hen mia jismaha quescapahahue hahxon ta Papan Moises yohinishqui jascajaquin jan jaa xobojanon. Jaa copi ta Papan Moises jismani quescapajanishqui. / W+Hea queenyamaxon tah man Moloquen chopa xobo bihniqui. Huishi rihbi tah man chibanpahonihqui, Renfan janeya maton dios jai quen. Santojarihbi tah man janiqui jaa sca yocanoxon. Jaa copi tah hen Babilonia hoque tocan mato potatihi hah ta Papan jato janishqui jahuen joi yohinicabo huishamaxon.  /*Jaa copi ta noquen Papan jato potabahinnishqui. Jahuen joi yohinicabaan huishaxon yohini quescajaquin jato potabahinquin, huishi, bari, jaabo jaton dios sca hihnon.¿Man cuarenta bari nihi namanxon hinábo rehtexonxon hea mapojaxonpahonihquin; israeli baquebaan?  ')Jascajaxon toro quescapa santojacanquin. Jascajaxon jaton hinábo jaa santo rehtexoncanquin. Jaton mequemanbi jascapahahax hahan jenimacani. eC(Aaron sca yohicanquin: ¿Hoa Moises, Egipto mai janinhah noque picoho Moises, jahuen cahipishquin? Non tah non honanyamahi. Noque bebon jaabo sca canon santobo noque hahxonhue jaabo sca noquen diosbo hihnon hahcanquin. }'Jaabi ta noquen xenibaan nincacatsihyamanishqui. Jaa potabahinxon cahen jaton jointinin Egipto shinanrihbicanquin. T!&Jaa Moises ta noquen caibo xenibo tsinquitai tocan nihnishqui. Papan naihoh queha yonoti betan ta nihnishqui. Sinaí mahchi janin rihbi ta Papan yonoti betan yohuannishqui. Noquen xenibo betan yohuanni Papan yonoti betan rihbi ta jaa nihnishqui. Hahan jihueti joi ta Papan jaa hinannishqui, mato sca jaan rihbi nincamanon hihxon. %C%Jaa Moisesnin ta noque israeli baquebo yohinishqui: Mato tocan ta hea quescapa jahuen joi yohinica Papan cainmatihiqui maton huetsabo janinhahbi, hahquin. }$Egipto mai janinxon sca cahen hahan rahtetibojaxon hahan honantibojaxon rihbi Moisesnin jato picoquin. Hian Joshini janinxon rihbi jascajaquin. Nihi namanxon sca cuarenta bari rihbi jascajaribiquin hahan rahtetibojaquin. Hahan honantibojaribiquin. _7#Egipto janin jihuetahbaiton, Tsoan yohihah min noquen hapo jacatsihquin, pontenica mia hihnon tsoan mia yohihiquin hah jaabaan Moises janí que bi ta jaamama jaabi Papan raannishqui jaton hapo sca hihnon. Jato piconica sca hihnon raanquin. Naman tiha jihui mapohi janin jahuen yonoti raanxon ta Papan jascajaxon Moises sca raannishqui. T!"Egipto janin heen jonibo hohmis hohmisai tah hen jisi. Jaabo sai saihihcanahi tah hen nincacai. Jaa copi tah hen jato picohi sca botopaquetai. Johue hihcahisen hen mia Egipto mai janin raannon hahquin. ^5!Noquen Hihbo sca yohuanrihbihi: Hea janin tah min nichi. Miin tahe xaca potascahue. 9 Hea tah hen miin papabaan Papa Dios qui. Abraham, Isaaque, Jacobo jaton Papa Dios ta hea qui hihqui nincaquin. Nincacax tastahihqui. Jisti raquescai. ykJascapa merahax rahteti. Jisquin sirijacatsihquish ta hochoma pishca caxon noquen Hihbo yohuanai nincanishqui. ~Cuarenta bari huinorihbi sca jaiya ta Sinaí nihi namanxon sca jihui naman tiha pishca mapohihcamahi janin Papan yonoti jisnishqui. y}kJascarai nincacax ta Moises jabascanishqui. Madian mai janin sca jahuen nahua tocan jihuexon rabe baquejaquin. b|=¿Hoa egipto joni min hahquipi quescajaquin min hea rihbi sca rehtecatsihquin? hahquin. ,{QJascahah bi jahuen caibo tiromajahi jonin sca Moises hueranbohanxon: ¿Tsoan yohihah min noquen hapo jacatsihquin? ¿Noque pontenica hihnon tsoan mia yohihiquin? Hz Hoxashinahax mohiyahxon sca noquen caibo rabe sinacananaiton meraxon cahen jato sina tantimacatsihquin yohiquin: ¿Jahua jenquetsahin man maton huetsabo betanbi tiromahananain? jato jaquin. y{Noque piconon Papan yanapanai joni tah qui hih ta hea yohihi janoxihcanihqui hihqui shinamehti. Hihcax bi jascayamahi. x{Jahuen caibo tiromajahiton egipto joni meraxon cahen jahuen caibo yanapanquin. Jaa tiromajahi joni copiquin rehtequin. wwgCuarenta bari jaresscaxon ta jahuen huetsabo pasijahi cati shinannishqui jahuen caibo pasijacatsihquin. vHaniscaiton cahen Egiptobaan quirica jatihibi jaa honanmacanquin. Haniscaxon hicha honanquin. Jan hahcai hochoxon joi nincacanquin. *uMTahua naman sca jonebahinscacanquin. Jano racanahbo sca jaton quiquin hapon baque haibaan jaa meraquin. Meraxon cahen jahuen baquebi hahcajascaquin hanijaquin. 2t]Jaatian ta Moises baquexo jahuen maman bihnishqui. Noquen Papa Diosen jisí, baquexo siri pishca. Quimisha hoxne xobohoxon jaa coirancanquin jahuen papan jahuen maman. swJaan cahen noquen caibo paranxon jato tiromajaquin. Jaton baquexobo mahuanon hihxon jato nihi naman potabahinmaquin. QrHuetsa quiquin hapo sca ta jaresscanishqui, José honannihma joni sca. yqkPapan Abraham yohini quesca sca jaonahiya ta Egipto janin noquen caibo caípahonishqui. Hichascai, jaabo. Bp}Mahuataiton cahen Siquem janin jato boxon jano Abrahanen jahuen coriquinin maroni jano tsahonti main sca jato tsahoncanquin Siquem janinbi. Hamoren baquebo jan maronni tsahon janinbi. oJahuen baquen quenamaha sca Egipto main Jacobo cahi. Canish cahen janohaxbi mahuati. Noquen xenibo rihbi yosibohax janohaxbi mahuati. nJahuen huetsabo raanxon cahen jahuen papa Jacobo, jahuen jenabo jatihibi Josepan quenamaquin jano bohábo setenta y cinco jonibo. Dm Jato raanhohxon raanrihbiquin. Jaatian pari ta Hea tah hen qui, Josepan jahuen huetsabo janishqui. Jaatian pari ta Tsoabo Josepan jenabo quin jaa mai meha quiquin hapon honanscanishqui. ly Egipto mai janin tsinquinihbo bimi bero tsama jai joi nincaxon ta Jacobonen noquen xenibo raannishqui marohi cahábo. 4ka Jaatian ta Egipto mai janin Canaan mai janin rihbi jahuenbi piti yamascaiya pihan hihcannishqui. Hihti hohmis hohmiscani. Piti merayamabirescanquin noquen xenibaan. kjO Jaabi ta noquen Papa Dios hahbetanbi nihxon jan yomanahyamascanon yomanahtai tihibi jaa yanapannishqui. Egipto mai janin quiquin hapon José siri joni hihqui shinannon ta José honan joni hihqui jismanishqui. Quiquin hapon sca ta Egipto mai jatihobi jaa José hihbomanishqui. Jahuen xobo hihbomaxon, jahuen xoboho jihuetaibo rihbi jatihibi hihbomaquin. oiW José qui notsi notsixon ta noquen xenibaan jaa maromaxon hinancannishqui, Egipto mai janin bohábo. hMiin baquebo caijaxon jato jano jihueti hinanah ta heen jonibo hihyaxihcanihqui hea nincacoinaibo hah ta Papan janishqui, Abraham yohiquin. Jaabo honantiyahpabo jayaxahnon hihxon sca ta Honantiyahpa jahue Papan jaa janishqui. Jaa pecaho ta Abrahanen baquejanishqui. Jahuen baquexo Isaaque cainipi huesti semanan huinoxon ta jahuen ocho neten sca Abrahanen jaa jahuen baquexo honantijanishqui. Isaaquen baque sca ta Jacobo janeya janishqui. Jacobonen baquebo rihbi sca ta noquen doce xohtabo janishqui, noquen xenibo. gJaabi ta jato hinajahi jonibo hean casticanyaxihqui. Jaatian ta picóscaxon nenoxon sca hehon shinanyaxihcanihqui hih ta Papa janishqui. f5Jahuen chini baquebo sca jaton nahuabaan main cahiton jaton nahuabaan jato hihbojaxon cuatrocientos bari jato tiromajayaxihqui ta yohirihbinishqui. ~euJaabi ta nea mai jaa hihbomayamanishqui. Ni huesti tamanehcahinti hihbomayamaquin. Hihbomayamaxon bi hinantijaquin, jahuena hihyaxahnon jahuen baque yamahi que bi jahuen baquebaana, jahuen chini baquebaana rihbi hihyaxahnon jato hinantijaquin. QdPapan Cahue hahca cahen Caldeo mai potabahinax Haran janin sca jihueti. Jahuen papa mahuatipi pecaho ta neno sca Papan jaa hihuenishqui. Nea main man neno rahma jihuetai mai janinbi ta hihuenishqui. cMiin mai, miin jenabo rihbi potabahini catanhue, hen mia jismatihi main sca cahi catanhue hah ca noquen xohta janish noquen Papan. ^b5Esteban sca yohuani: —Hea huetsabaan, heen papabaan, hea nincanahue. Xaba Hihbo noquen Papa ta noquen xohta Abraham qui cainnishqui, Haran jema janin jihueti cariyamahax, Mesopotamia mai janin jihuetaiya. ?a {—¿Jascama hin? —hahquin quiquin sacerdotenin sca. `9Jano tsinquitai hapobaan sca Esteban bejisquin sirijaxon jahuen bemanan naihoh queha Papan yonoti bemanan quesca sca jiscanquin jatihixonbi.=_sJoxon ta nea xobo Jesus Nazarenon potojaquetanxon noquen hihti quescayamascai non jihuenon Moisesnin joi rihbi huetsajayaxihquiqui hah ta jaipishqui noquen nincanonbi —hihcani. S^ Quesamisbo sca yohuanmacanquin hahqui yohuanahbo. —Jaa joni ta nea Papan xobo qui tiromahi yohuanihqui. Noquen Moisesnin huishani joi qui rihbi tiromahi yohuani. Tiromahi yohuani ta tantiyamahihqui. e]C Esteban qui sinatax coro corotahbo cahen jonibo rihbi judiobaan coro coromaquin. Jaton hanibo rihbi, huishani honanbo rihbi sinamacanquin. Jaabaan sca Esteban panterenenxon bihxon jaton hapo tsinquitai janin bocanquin. \w Yohinanti hahtipahyamascaxon jonexon coriqui hinanxon caibo sca yohuanmacanquin, quesahahbo hihxon. —Moises qui tiromahi yohuanai tah non jaa nincaquipiqui. Noquen Papa qui tiromahi yohuanai rihbi tah non jaa nincaquipiqui —hihcani quesahi. p[Y Dios Yoshiman yanapana hashoan honanax Esteban yohuanaiya sca hahbetan yohinanti hahtipahyamacanquin. ;Zo Jaatian sca judiobaan Esteban joi bichincanquin. Hinaboma sca hahcaibo, cirenobo, alejandrinobo, Cilicia janinhahbo, Asia janinhahbo. Jaabo rahsichin Esteban joi bichincanquin. YHicha Papan shinanyaxon sca Estebanen hihti hahan rahtetibojaquin. Jonibo rohajaquin. Hahan honantijaquin Papan coshiyahpaxon. 6XeHashoan sca cahen Papan joi caícanascai. Jerusalen janin nincacoinaibo rihbi hashoan caícanahi. Sacerdotebaan rihbi cahen hichaxon nincacoincanquin. Esteban bichibo MWCriston raantibo bebon jato nichinxon mehexon jato yocaxoncanquin. -VS—Jascahah ta siri qui —hihxon sca jatihixonbi caiscanquin. Huetsa cahen Esteban, shinanya siri, Dios Yoshiman hihbojahi joni. Huetsa cahen Felipe. Texe cahen Prócoro, Nicanor, Timon, Parmenas, Nicolas, jaton nahua hihpahonish bi judioni Antioquía janinhah. Jaa rahsi caiscanquin. VU%Noque cah non yocaxonxon Papan joi yohinicabo sca jatihi —jato jacanquin. -TSJaa copi man honanai siri jonibo caisnahue. Siete caisnahue, Dios Yoshiman hihbojahi rahsi. Shinan siriya rahsi caisquin, piti hinanpaqueti tee non jato hinannon. SNincacoinaibo tsinquimaxon sca Criston raantibaan jato yohiquin: —Non Papan joi yohiquin jenebahinxon piti metexxona ta tiroma qui. .R WNincacoinaibo caícanahiya sca ta hebreobo qui helenistabo reren rerencanishqui. Nete tihibi piti hinanpaquehibaan jaton yononmabo hinanyamahiya reren rerenscacani. )QK*Jatihibi neten Papan xoboho yohuanax jaton xoboho rihbi yohuancani. Jesus ta Papan caisai joni qui hihcani. Honanahbo nete tihibi nincamahi tantiyamacani.P#)Picohahbo hapobo janinhax jenimacanahi bocani. Criston jonibo copi ta mato tiromajacaniqui. Tenescaibo tah man qui Papan jaiya jenimacani. O9(Nincacax jeenhihcani. Criston raantibo quenamaxon sca rishqui rishquimaxon Jesusen janen yohuanyamascaabo hihxon tahtijaxon jato camascacanquin. N'Papa Diosen shinanmaha hahcaiboya cah man jenquetsahaxon bi jato pantetimahi. Dios betanbi man rehtenanai man meramis —jato jaquin. M&Jaa copi tah hen mato rahma yohiscai. Jaabo jenenahue, jenebahinquin. Jaabaan bi shinanxon hahcaiya cahen jahuabi jatimahi. "L=%Jaa pecaho ta Galilea janinhax Judas jonishqui jonibo toponpaquehibo tian. Caibo hiohiton bi ta jaa rihbi rehtexon hahbe cahibo rihbi jabamacannishqui. K{$Neateman ta Teudas jonishqui. Hapohihti shinanax yohuanaiton sca ta hicha tahni jonibaan jaa chibannishqui hahbetan nihcatsihquibaan. Cuatrocientosbo. Jaabi hihbocatsihqui bi ta rehtexon jaa chibanaibo rihbi jabamacannishqui, jahuabi sca yamanon. ZJ-#—Heen caibaan. ¿Jahueja man jaabo jacatsihquin? Sirijaquin shinannahue. WI'"Jano rihbi huesti fariseo tsahoti, Moisesnin huishani joi honan, Gamaliel janeya. Jatihibi jonibaan siri jisi joni. Hapobo tocan nihrenenxon Criston raantibo jatoma qui picomatahtahxon jaan jato yohiquin: PH!Jascahahbo nincaxon cahen hihti sinaxon jato rehtecatsihscacani. )GK Noquenbi jisoxon tah non yohiscai. Noque ta jahuen Yoshin siri rihbi Papan hinanihqui jahuen joi nincacoinaibo rahsibi. Noque ta yanapanihqui —hihqui Pedro. [F/Jaa ta noquen Papa Diosen huenihihnihoxqui, jaa mecayaho tsahonon quiquin hapo sca jonibo teehihmanicah. Noque israeli baquebo ponte shinan hinanxon noquen hohcha sohuanon ta noquen Papa jaa huenihihnihoxqui. jEMNoquen xenibaan Papa Diosen ta Jesus teehihmarihbihoxqui, jihuin hueonxon man rehtehipi que bi. wDgHahbe raantibo betan Pedronen sca yohiquin: —Joni mentan tah non hashoan noquen Papa nincati non jai. xCi—Jaa janen yohiyamascanahue hah tah non mato jaipiqui, sirijaquin yohiquin. Yohihah bi tah man Jerusalen jatihobi maton honanmati joi jato nincamahi. Jaa joni rehtehoh quen tah man jaa hohcha noque hihbomacatsihqui —jato jaquin. jBMHihuexon hapobo tsinquitai naponbi sca jato nichinquin. Quiquin sacerdotenin sca jato yohiquin: 9AkJahuen sontarobo betan caxon jaa xobo coiranai hapon sca jato hihuequin. Jan hapo qui hihuehi copi jonibaan jato macaman tsacapaho hihxon coshixonma jato hihuequin honaxonbi. {@oJato yohihi sca huetsa jahui. —Man sipo xoboho tsahonipibaan ta Papan xobohoxon jonibo haxemahiqui —hahquin. ?Chanihibo nincacax Papan xobo coiranai sontaro hapo betan quiquin sacerdotebo rahtecani, ¿Jahua sca janoxihquiquin? hihcani. P>—Xehpoti jascabi xehpohah tah non meratanai, hihti xehpohah. Sipo xobo coirannicah rihbi tah non jahuen xehqui xehnichai jistanai. Non quehpenxon jisí bi ta tsoabi yamahaxqui —hahcanquin. r=]Sipo xobo janin nocoxon sca porisiabaan jato xahbanjaquin. Joribixon sca jan xahbanjatanai yohicanquin: 4<aJan yohihi quescabijascacanquin. Xaba paquetaiya bi Papan xoboho mapexon jonibo haxemascacanquin. Jaatian cahen quiquin sacerdote, jaabo, jahuen hihti janin nocoxon hahbe hapobo tsinquimaquin israelibaan hanibo rahsi. Jato tsinquimaxon porisia sca sipo xobo janin raancanquin jato hihuenon hihxon. v;e—Botannahue. Papan xoboho mapexon jonibo nea hahan jihueti joi jatihibi yohitannahue —jato jaquin. &~p~}})|{izyyy xwvvv utssarrTqp~oo-n#mJll2kkjaiihhggffFeeUddccbb a0`_^^?]]G\[[aZZfYY/X[WWW'VNUTTScRRQ=PP OsNNuMM5LHJJIHHGFEE=DD*CBB>A@??P>==CNoquen raanahma bi noque quihax caxon yohixon mato masa shinanmahibo joi tah non nincacai. =+Jato betan raanti quirica sca huishamacanquin: Maton huetsabo, Criston raantibo, pastorobo, noque rahsibixon tah non mato qui joi raanai, man jascabi jayamahin, hahquin. Antioquía, Siria, Cilicia maibaan jihuetai noquen caibohaxma bi noquen huetsabo qui tah non raanai. [</Jeenhihxon sca jonibo raanah ta siri qui hihxon Criston raantibo, janohahbo pastorobo, jatihibi noquen huetsabo, jatihixonbi sca Bernabé betan Pablo manahi cahabo mananicabo caiscanquin, Antioquía janin jato raannoxon. Judas Barsabas hahcaibo, Silas rihbi, caiscanquin. Jaabo hihti shinanya noquen huetsabo copi jato caiscanquin. ;Jatihibi jema janinxon ta neateman Moisesnin joi nincamanixon rahma caman nincamacanihqui. Nincamaxon ta jaa jahua hihcatsihquiquin hihxon yocarihbicaniqui, tantiti nete tihibi jaton tsinquiti xobobohoxon. Jaa copi tah non jato qui joi raantihi —jato jaquin. !:;Jato qui raannoxon quirica huishati ta jaiqui, santoya rishtayamahahbo joni huetsa betan tsiniyamahahbo, hahsataibo piyamahabo, jimi rihbi piyamahabo. }9sHean shinanah tah non jaton shinan pontexon noquen Papan joi nincacoinaibo noquen nahuabo non jatsanjatimahi. F8Nea joi neateman yohinihxon ta noquen Hihbaan jascajahiqui. 47aTexe jonibaan jaton Hihbo benahahbo hihxon tah hen jascajayaxihqui. Maton nahuahax bi hehqui hinamehtaibo jatihibichin hea benahahbo hihxon tah hen jascajayaxihqui. M6Jaa pecaho joribixon tah hen Davidinin xobo poxoni huenirihbixon hahcajaquin jahuen jihuetahbo hinanrihbitihi. Payonihbo hahribixon hahcajaquin tah hen jahuen jihuetahbo hinanrihbiyaxihqui. Z5-Papan yohinicabaan rihbi ta huishaxon jascajaquin yohinishqui. Nincanahue: {4oJahuenahbi jaabo hihnon hihxon jahuen joi siri noquen nahuabo Papan nincamamenoni ta Simoman noque yohiscaaxqui. [3/ Yohiquin queyoscaiya Jacobo sca yohuani: —Hea nincanahue, hea huetsabaan. a2; Jaatian pari netexon Bernabé betan Pablo yohuanai nincacanquin. Nincacaiton judiobaan nahuabo janin caxon hahan honantibo hahan rahtetibo jato betan Papan hahquipi jato yohipaquequin Pablonen, Bernaben rihbi. 1+ Noquen Hihbaan noquehon shinanxon noque teehihmatihi quescajaribiquin ta jaabo rihbi teehihmatihiqui. Jaa tah non shinancoinai —jato jaquin. Q0 Non papiti hahtipahyamani bi noquen xenibaan rihbi papiti hahtipahyamani hihue papimaquin hahcajaquin tah man Criston jonibo judionahue hahcai. ¿Jahua copi man jascajaquin noquen Papa Dios tanahin? l/Q Noque ta jascapa rabe jisnishqui. Jaabaan nincacoinai copi jaabo rihbi jaton jointi sohuaxonquin. .1Jonin jointi honanxon ta Papan jaabo siri hihqui noque jismanishqui, noque jahuen Yoshin siri jan hinanai quescajaribiquin jaabo rihbi hinanquin. n-UBasi yohinannan sca jaiboya nihrenenxon Pedronen jato yohiquin: —Heen huetsabaan, neateman ta Papan hea mato tocan mehax canon hea yohinishqui jahuen joi siri hean yohihah noquen nahuabaan nincacoinnon. Man tah man honanscai. v,eJaa joi sca shinanquin sirijanoxon cahen Criston raantibo betan pastorobo rihbi jano huesti tsinquiti. +3Fariseoboxon bi nincacoinaibo sca nihrenenxon yohiquin: —Jato honantijaxon Moisesnin yohini quesca jaahbo tah non jato yohiti jai —hahcanquin. Q*Jerusalen janin nocotaiton sca Criston raantibaan jato Benahue hahquin. Janoha pastorobaan jatihixonbi jato Benahue hahcanquin. Benahue hahcabo jato betan Papan hahrasihi jato yohirihbicanquin. o)WNoquen huetsabaan sirijaquin camahah cahen bocani. Judiomabaan shinan pontexon Papan joi bichi jato yohihahnan Fenicia mai nabebacahinax Samaria mai rihbi nabebacanahi bocani. Yohiha janoha noquen huetsabo hihti jenimacani. (}Jaamajahibo copi ta Bernabé betan Pablonen jato pontequin sca yohinishqui. Yohihah bi hahbetan sca yohinanresi. Join bahchinani. Criston raantibo yocacahti ta jaiqui, hihxon sca Jerusalen janin bohábo sca raancanquin Pablo, Bernabé, caibo rihbi. Jerusalen janin caxon Criston raantibo yocacahbo cahen raancanquin. Noquen huetsabo shinanyahpabo yocacahti canon raancanquin. .' WJaatian Jerusalen janinhahbo sca joxon noquen huetsabo yohiquin: —Moisesnin yohini quescabijaquin honantijayamahah tah man hahquirihbi teehihtimahi —hahcanquin. ;&qBasi sca jano Criston jonibo betan jihuecani.%'Nocoxon noquen huetsabo tsinquimaxon jato betan Papan hahrasihi jatihibi yohicanquin. Judiomabo jan jascajaquin nincamamenohi jato yohiquin. .$UJanohax sca Antioquía janin cahi nontin boribicani. Hoa chai yohitanahbo hihxon janoxon Papa jato yocaxonnibo janin nocorihbiscacani, janohax jaabo catanni janin. O#Perge janin sca caxon joi siri yohiscaax Atalia janin cahpaquehcani. J" Pisidia mai sca nabebacahinax Panfilia mai janin nococani. !5Piti tenehahnan mequeman mehexon Papa yocaxon nincacoinaibo jano jaiton tihibi siri jonibo caisxon Mia pastorohue, Mia rihbi pastorohue hahcanquin. Jascajaxon jaabaan nincacoinipi quen noquen Hihbaan jato coirannon hihxon Papa yocarihbicanquin. Antioquía janin nocorihbicani 4 aCriston jonibo coshi hinanbonahi cahi, shinancoinquin jeneyamaxahcabo hihxon jato hihti yohiquin. —Papan jihuemati janin noconoxon tah non hicha teneti jai —hahquin. 5cNocoxon Papan joi siri jato yohicanquin. Yohihahbo hichaxon nincacoinquin. Janohax sca Listra janin caribihi. Janohax sca Iconio janin. Janohax sca Antioquía janin. )Criston jonibo jaa mayajaquetaiya hueniscaax jema janin caribihi. Jano hihshinahax Bernabé betan caresscai. Derbe jema janin cahi caresscai. {Jaatian Antioquía janinhax judiobo jahui. Iconio janinhax rihbi nocoxon judiobaan janohahbo sinamaquin, Pablo rehtehahbo hihxon. Sinaxon Pablo macaman tsacacanquin. Jemama qui ninibonaxon mahua sca ta jaiqui hihxon janobi potabehnancanquin. kOJascajaquin yohi yohihah pari ta jaabaan jaton ganado jato rehtexonquin bi rohajacanishqui. ;oJaabi ta hahan honanti jato pishinmayamanishqui jato yanapanquin naihohxon hoi paquemaquin, bimibo hinanquin, piti mato hinanquin, hahan jenimati mato hinanquin —jato jaquin. Y+Neateman jihuepahonihbo ta jaabo jihueti queenai quescari jaan jihuemanishqui. ~u—¿Jahueja man jacatsihquin, jonibon? Noque tah non mato quescapa jonibo qui. Nescapa tiroma shinan potabahinxon jihuenica Dios man bihnon hihxon tah non jahuen joi siri mato yohihi. Nai, mai, hian, jano jai jatihibi ta jaan hahnishqui. +Jascajahibo nincaxon Criston raantibo Bernabé betan Pablonen jaton chopa huaxabahinxon tsamatai jonibo tocan cayatanxon jato coshin yohiquin: lQ Júpiter hiná rehtexonnicah sca hicha jonibo betan cahi. Pehi toronjaxon ganado tejomaxon jema xehqui janin jano Júpiter hahcaibo jaton diosen xobo jaiton jaton ganado rehtecatsihscai, Pablo hinancatsihquin, mapojaxonnoxon. nU Bernabé ta Júpiter janecannishqui. Pablo cahen Mercurio janecanquin, yohuan hihbo hapo quen. 4a Pablonen jascajaha jisish tsinquijaquetaibo coshin yohuanscai: —Yorayahpa quescapahax ta dios rabe noque qui botopaquetaxqui —hihcani jaton join, Licaonicabaan join. _7 —Huenihue. Nihrenenhue —hahquin. Jascahah cayahihnatax nichi tana tanascai. 1 Jaan cahen Pablo yohuanai nincaquin. Jaa Pablonen bejisquin sirijaquin. Jisanan Papan mehehah rohatihi jan shinanai honanxon coshin sca yohiquin:  Listra janin ta chanto joni meracannishqui, jahuen ponobo yosmahi cainnish jascabiscai. Jahuentianbi nihti hahtipahyamani. LJano sca Papan joi siri yohicanquin. Listra janin Pablo tsacahibo oWMacaman tsacacatsihquibo honanax jabascacani. Licaonia main, Listra, Derbe, jaa jemabo janin bocani. zmJasca sca jaiya cahen jato tiromajaxon macaman tsacanon benahue hihcani judiomabo, judiobo, jaton hapobo rihbi. ,QJema janinhahbo sca caibo huetsa shinanya hihnon caibo rihbi huetsa shinanya hihqui. Judiobo res caibaan nincaquin. Caibaan rihbi Criston raantibo res nincaquin. z mJaabi ta janobi basi tahni jihuescacannishqui raquexonma noquen Hihbaan joi jato yohihahnan. Jatohon shinanxon Papan hahxonai joi nincacoinahbo hihxon ta noquen Hihbaan rihbi yanapanquin hahan honantiboya hahan rahtetibo jato jaxonnishqui.  Nincacoinaiboya cahen nincayosma judiobaan judiomabo sinamaquin. Noquen huetsabo jistahihmanon hihxon jato tiroma shinan hinancanquin.   /Iconio janin sca judiobaan tsinquiti xoboho mapexon jato yohiquin nincacoinahbo. Yohihah hichaxon nincacoincanquin judiobaan, judiomabaan rihbi. _ 7 4Jaabi Jesusen jonibo hihti jenimahi. Dios Yoshiman hihbojaha jenimahi jihuecani.  3Jaabaan picohah yohitimabohi honanahbo hihxon jaton sapato poto jato quiri tahabahini Iconio jema janin sca boresscacani. } 2Papahon shinanax bi haibo patorobo sca ta jaa judiobaan Pablo qui sinamanishqui, jaa jema janin jihuetaibo haibo patorobo. Janoha patoro rihbi sinamacanquin Pablo Bernabé rihbi picohahbo hihxon. Sinamahabo cahen jato jaa mai janinhah picocanquin. E 1Janohax sca cahen janoha maibo janin Papan joi caícanahi. 1[ 0Jan jascarai nincacax judiomabo jenimacani. Papan joi hihti siri jiscanquin. Queyoyamanox jihueyaxihquibo rahsi noquen Hihbo qui hinamehti, Papan caisnibo rahsi. pY /Non jascajanon ta noquen Hihbaan noque yohinishqui:Nahuabo min xabajaxonnon tah hen mia yohihi jano nai chibechijaquetancahuanaiton caman hahan teehihmati joi min jato nincamanon hah ta noquen Hihbo janishqui —jato jaquin. O .Pantecatsihquibaan bi raquexonma Bernabé betan Pablonen jato yohiquin: —Mato pari tah non Papan joi nincamati jai. Queyoyamanox manataibomaxon man jaa joi potascaiya tah non nahuabo sca yohihi. |q -Pablo yohuanai nincacaibo hihti caibohi jisish notsi notsixon: —Jascama ta qui tiroman —hahcanquin judiobaan. ve ,Huetsa tantiti neten sca Papan joi nincaqui jaa jema janinhahbo jatihibi tsinquicani. Huestibo res pishini. xi +Tsinquixon yohuanaibo nincaquin queyoxon sca, jaton nahua hihpahonish bi Papahon shinanax judioscaibo betan judiobaan hichaxon Pablo, Bernabé chibanbonaquin. Chibanahbo Papan shinanai quescari jihuetahbo hihxon jato sirijaquin yohiquin. wg *Jascahax cainscaiton huetsa tantiti neten rihbi noque yohirihbiyaxahnhue hihxon jato hihti yocacanquin. 5 )Jisnahue, hea hosanaibaan. Rahtenahue queyoscanoxon. Man jihuetai netenbi hen hahan rahteti hahcaiya bi tah man hihcoinai shinantimabiresai. Papan ta jascajaaxqui hih huetsa jai bi hih ta jahuen huisha jaiqui. Jistahi man. Jan yohihi quescabija jan mato jamis —jato jaquin. L~ (Papan joi yohinicabaan ta nescajaquin huishaxon yohinishqui: ;}q 'Jaa nincacoinaibo jatihibi ta Papan siri jisiqui. l|Q &Jaan ta maton hohcha sohuaxonti hahtipahiqui. Man honannon hihxon tah non mato yohihi, hea huetsabaan. Moisesnin noque yohini quescabijaxon bi man potati hahtipahyamahi hohcha jatihibi ta jaan sohuahihqui nincacoinaibo rahsi. X{) %Papan hahquirihbi teehihmahi joni ta jascayamahihqui: jaa ta payoyamanishqui. }zs $Jihueparixon ta Papa queenai quescajaquin Davidinin hahnishqui. Mahuatai tsahonahbo ta jahuen yora payoscanishqui. qy[ #Jaa yohihi ta huetsa behua janin rihbi nescarihqui: Min caisai miin baque tah min pisimatimahi hihqui. xw "Jaa hihquipish bi jahuentianbi yora pisiyamascanon hahquirihbi teehihmahi ta nescajaquin rihbi yohinishqui: Hen jahuentianbi huetsajatima joi siri hen David yohini quescabijaquin tah hen mia hahxonscai, hih ta jaiqui huetsa quirica janin rihbi. (wI !Jesus hihquipi bi hahquirihbi teehihmaquin ta jan hahxontijani quescabijaquin Papan noquen xenibo hahxonihqui, noque teehihmanica janon. Jahuen rabe behua huishaquin Davidinin yohini quescabi ta qui: Mia tah min heen baque qui. Nea neten tah hen heen baque mia hihqui jato honanmascai. xvi Joi siri tah non mato yohihi, hea huetsabaan. Noquen xenibo jan hahxontijani quescabija ta Papan jaiqui. 'uG Hahquirihbi teehihquish ta hahbetan Galilea janinhax Jerusalen janin cahipibo qui cainnishqui, jaabaan sca jan teehihribihi jisnicahboxon caibo sca yohinon. 4tc Hihquipi bi ta Papan teehihmarihbinishqui. msS Jaa yohihi huishani joi jai quescabijaxon jihuin hueonahbo mahuascai botonxon ta tsahoncannishqui. Jr  Jahua copi rehteti yamahi bi Pilato yocacanquin jaa rehtemanon. q{ Jaa teehihmanica jisxon bi ta jaa honanyamacannishqui. Jatihibi tantiti neten Papan yohinicabaan joi nincamaha bi nincayamarihbixon ta Jerusalen janin jihuetaibaan jaton hapobo betan jaa rehtemacanishqui, jayaxihquibo Papan yohini quescabijaquin. 'pG Heen huetsabaan, Abrahanen baquebaan, Papahon shinanaibaan. Noquen nincanon hihxon ta Papan noque jaa joi raannishqui, hahan teehihti joi non nincanon. To! Jato yohiquin queyoti hochoma sca: ¿Hea jahua quin shinan man jain? Hea ta jaama qui. Hehchon ta huetsa jahuiqui. Jaa hihti siri copi tah hen jahuen sapato risbi pecaxonti hahtipahyamahi hahquin jaan. pnY Jaa jonon ta jaton shinan pontexon nashimati Juaman jato yohinishqui, jatihibi noquen caibo yohiquin. m  Jaa Davidinin chini baquebo janinhah ta noque israelibo teehihmanica Papan cainmascanishqui, Jesus, jan yohini quescabijaquin. klO Jaa potascaxon ta Davidinin sca jato coirannon hihxon jaa sca quiquin hapomanishqui. Jaa yohihi ta Papan nescajanishqui: Isaín baque David tah hen heen shinanya jisi. Hea queenai quescabija ta jaan jatihiqui hea hahxonquin. Jk  Quiquin hapo sca noque hinanhue, hah sca ta jacannishqui. Yocacahbo cahen Cisin baque Saulo jato hinanquin. Jaa ta Benjamin baquebo janishqui, Saulo. Cuarenta bari ta jaan jato coirannishqui. j+ Cuatrocientos cincuenta bari jano jihuescanon jato jaa mai hinanquin. Jahuen joi yohinica Samuel janon caman ta jato pontenicabo hinannishqui. i Canaan mai janin sca siete quiquin hapobo jaton jihuetahboyabi camaxon ta jaa mai israelibaana sca hihnon hihxon jato hinannishqui. Kh Cuarenta bari sca ta jato tenenishqui nihi naman nih nichaiboya. .gU Noque israelibaan Papa Diosen ta noquen xenibo caisnixon Egipto main jaabo jihuetaiya jato caíjanishqui. Jahuen coshi jismaxon ta janohax piconon jato hionishqui. f Jascahahbo nihhinaxon mequen sanaxon Pablon jato yohiquin: —Heen caibon, noquen Papa Diosohon shinanaibon, hea nincanahue. uec Moisesnin huishani joi nincamaxon Papan joi huishaxon yohinicabaan joi nincamaxon tsinquiti xobo coirannicahbaan jano tsahotai bi jato quenaquin: —Noque huetsabaan, jonibo yohiti joi jaxon nihhinaxon noque yohirohahue —hahcanquin. d' Perge janinhax cahax Pisidia mai meha Antioquía qui nococani. Jaton tantiti neten sca janoha judiobaan tsinquiti xoboho hihcohax tsahocani. 3c_ Jaatian Pablo, jaabo, Pafos mai potabahini nontin caresscaax Panfilia mai janin nocoti Perge jeman. Jano jato potabahini ta Jerusalen janin sca Juan caribinishqui. #b? Jaa jascahi jisxon noquen Hihbaan joi nincacax rahtexon jaton tinintinin nincacoinquin, jahuen jointiboyaxonbi nincacoinquin. Antioquía janin nocotaibo {ao Jisresscahue. Noquen Hihbaan ta mia mehehihqui, benchescaxon min bari basi tahni jisyamascanon —hahquin. Jan jascahiya bi jahuen bero coropax bahquishcahinscai. Tsoan hea mehuetanxon hiotihiquin, hihquish joni benahi huea hueacanahi cahi. [`/ —Mia tah min tiroma yoshiman baque qui. Jatihibi pontejaquin shinanaibaan rahui ta mia qui. Paran paranmis. Hihti tiromajaquin shinanai ta mia qui. ¿Papan ponte bahibo min mayamahi tanticatsihyamahin? f_E Jaatian Pablo hahcaibo Saulo Dios Yoshiman hihbojaha jaa yobe bejisquin sirijaxon yohiquin: ^ Jaa yobepan jane huetsa cahen Elimas, yobe hihcatsihqui. Jaan jato Jascama ta qui, hahquin, tinintinin nincacoinmis hihxon. :]m Jaa ta janoha tininti teexonai joni hihpahonishqui. Tininti ta Sergio Paulo janeya janishqui, honan joni. Papan joi nincacatsihxon jaa tinintinin Bernabéya Saulo quenamaquin. \9 Jaa mai pishca nabebacahini cahax Pafos jema janin nococani. Jano ta yobe joni meracanishqui, Barjesus janeya. Judio. Papan jismaha yohinicahicamahi. [y Salamina jema janin mapexon judiobaan tsinquiti xobohoxon Papan joi yohicanquin. Juaman rihbi ta jato yanapannishqui. Z Jascajaquin Dios Yoshiman camahah Seleucia jema janin cahax Chipre mai pishca caman quebijistima hian nontin pohquejaqueti. 5Yc Jascajaha piti tenehahnan Papa yocaxon jato metsoncanquin, mato tah non yanapantihi hahxon jascajacanquin. Jascajaxon jato camacanquin. Chipre janin Papan joi nincamahibo X- Piti tenehahnan Papahon shinanaiton Dios Yoshiman jato yohiquin: —Hen jato yohihi tee jatannon Bernabé betan Saulo raannahue —jato jaquin. 3W a Antioquía janin ta Papan caisaibo tocan haxemanicahbo betan Papan jismaha yohinicabo japahonishqui, huetsa cahen Bernabé, huetsa cahen Simon, joni huisoni hahcaibo, huetsa cahen Cirene janinhah Lucio, huetsa cahen Manaen jaton gobernador Herodesnin yanapannicah, huetsa cahen Saulo. Jaabo rahsi. KV Jaatian antioquiabaan coriqui hinana Jerusalen janin noquen huetsabo qui jaa coriqui hinantanax Bernabé betan Saulo joribiscai. Juan rihbi becanquin, Marcos cahen jahuen jane huetsa.\U1 Herodes mahuataiya sca Papan joi caícanascai. Hashoan hocho sca nococanahi. #T? Jaatianbi, Jascama ta qui, Papa Dios huesti ta Dios qui, hih jan jayamahi copi noquen Hihbaan yonotinin Herodes rishquiquin. Rishquihah xenahax mahuati. oSW Herodes yohuanai nincacax: —Diosax tah min yohuanai. Joni yohuanaima ta mia qui —hihcani coshin. ?Rw Jaa neten yohuanyaxahnpan hih jan jaipi jaa nete nocotaiya jahuen quiquin hapo tari sahuehax, jahuen quiquin hapo tsahotinin tsahoxon basi yohuanquin Herodesnin jato yohi yohiquin. oQW Jaatian sca Tiro mai janinhahbo qui Herodes sinati. Sidon janinhahbo qui sinarihbihi. Jaa copi huesti shinanyahax hahqui nococani. Nocoxon jahuen xobo coirannica Blasto yohuanquihnxon jeenhihmacanquin jan jato yanapannon. Quiquin hapo sca hihti yocacanquin jan jato qui sinayamascanon hihxon. Jahuen mai janinhax jaton piti jahui copi raejacatsihcani. iPK Jato Benatannahue hahca bi benacasquimahiboya coirannica sontaro yocapaquexon, Nea coirannicahbo rehtenahue hahscaquin Herodesnin. Jascajahax Judea mai janinhax Cesarea jema janin jihueti sca Herodes cahi. Herodes mahuatai wOg Xaba paquescaiya sca rahtetax sontarobo coro coroti, hihti corocani. ¿Jahuen Pedro cahaxquin? hihcani. BN} Netetahbo jahuen mequen sanaxon sipo xobo janinhah noquen Hihbaan jaa picohah jato yohiquin. —Jacobo, noquen huetsabo rihbi yohiscatannahue —jato jabahini huetsa xoboho caresscai. ]M3 Pedronen xehpoti tontonhahquin jeneyamaquin. Quehpenscaxon jisish rahte rahtecani. L- —Min tah min tehquehihqui —hahcanquin. —Hihyama tah hen jai. Jaa coin tah qui —hihresi. —Jahuen yoshin rah ta qui —hihscacani. )KK Pedro joi nincaxon honanax hihti jenimahax quehpenxonti shinanaxma bishquihihcanahi caribihi xobon. Hihcohax: —Pedro ta jemanhihti janin nichiqui —hihqui. \J1 Jemanhihti xehpoti Pedronen tontonhahcai nincacax Rode janeya xontaco jisi jahui. :Im Honancoinscaax Marian xobon cahi. Jaa María ta Juaman mama qui. Juaman jane huetsa cahen Marcos. Jaa xoboho tsinquixon ta Papa yocacannishqui hichaxon Pedro yocaxonquin. TH! Shinanscaax: —Herodesnin hea rehteyamanon hihxon ta jahuen yonoti Papan raanaxqui heen caibaan hea jacatsihqui jatihibi rihbi hea jayamanon hihxon. Rahma tah hen honanquin sirijascai —hihqui Pedro. MG Huetsa coiranai sontaro huinoxon huetsa rihbi huinohax yami xehpoti qui nococani, jano jema qui cati. Hahmebi xehpoti quehpemehti. Picotax bahin sca bocani. Cahiya bi Papan yonoti yamacahinscai. zFm Jascahah hahbe cahi picoscai. Papan yonotinin hahcoinai honanyamaquin. Namaquen jisija tah hen jai hihqui. !E; —Miin chopa sahuexon tahe xaca rihbi sahuehue —hahquin Papan yonotinin. Jascajaha sahuequin. —Miin tarin rahcoxon hea chibanhue —hahquin. bD= Jaatian noquen Hihbaan raanah jahuen naihoh queha yonoti sanareneni jahui. Sipo xobo chicho xaba siri jaresscai. Rahpasxon Pedro mohinquin. —Huenihue histon —hahquin. Huenitaiya hahan menexipi cadena mepequehti. fCE Jisibo hihxon bahquish Pedro rehtenoxahpan hih Herodes jai bi sipo xoboho Pedro hoxahi. Jaa yamebi rabe cadenanen jato qui menexah rabe sontaro napon Pedro hoxahi. Xehqui janin rihbi sontaro coirani xehqui janichi. sB_ Sipo xoboho Pedro tsahotaiya cahen noquen huetsabaan noquen Papa hihti yocaxonquin. Hihbaan Pedro picohi UA# Bihxon sipo xoboho tsahonquin. Chahoma paan fiesta pecaho rehteyaxahpan costanahbo hihxon jahuen sontarobo Pedro coiranmaquin. Chosco coiranti janahue, huesti coiranti cahen chosco sontaro, jato jaquin. a@; Jaa rehtehiya judiobo jenimahi jisxon Pedro rihbi bihquin chahoma paan fiestajahiboya. M? Juaman huetsa ta Jacobo janishqui. Jaa ta Herodesnin rehtenishqui. }> u Jaabo cahiya ta jaton quiquin hapo Herodesnin caibo Papan joi nincacoinaibo bihnishqui, jato tiromajanoxon bihquin. P= Jatihixonbi hahtipahnoxon caman raanti shinancanquin. Shinanxon jaabaan shinanai quescabijacanquin. Jaton pastorobo qui hinantannon hihxon Bernabé betan Saulo jaya catannon hihxon raancanquin.m<S Jaa copi cahen Judea main jihuetai noquen huetsabo qui coriqui raanti Criston jonibaan shinannish. C; Agabo janeya sca jato tocan nihxon jatihibi main piti pishinscaax pihan hihyaxihquibo jato Dios Yoshinyaxon yohiquin. Jan jascani cahen jascacoinscai, Claudio quiquin hapo hihqui tian. Z:- Jaatian Jerusalen janinhax Papan jismaha yohihibo nocoti Antioquía janin. 9- Huesti bari Papan caisaibo betan tsinquixon cahen rabechin hicha jonibo haxemaquin. Jano pari ta Criston jonibo cristianobo janemenocannishqui. n8U Saulo benahi sca Tarso janin Bernabé cahi sca cahi. Saulo meraxon Antioquía janin hihuequin. .7U Janohahbo hicha joni sca noquen Hihbaan hihbojaquin. Bernabé ta siri joni janishqui Dios Yoshiman hihbojaha joni. Papan jato hahxontihi cahen jaan shinancoinquin. ?6w Nocoxon Papan jahuen shinan jato hinanai jisish jenimahi. Noquen Hihbo jeneyamahahbo hihxon cahen jaan jato yohiquin sirijaquin noquen Hihbaan yohihi quescabijaquin hahcabo hihxon. y5k Jascajahibo nincaxon ta Jerusalen janinxon noquen huetsabaan Bernabé raannishqui Antioquía janin canon. y4k Noquen Hihbaan ta jato yanapannishqui. Jaabaan yohihah ta hihti caiboxon nincacoinxon noquen Hihbo bihnishqui. -3S Caibo Chipre mai janinhahbo hihxon, caibo rihbi Cirene janinhahbo hihxon, Antioquía janin nocoxon sca jaton nahuabo rihbi noquen Hihbo Jesusen joi siri yohiquin. Q2 Hoa Esteban rehtexon jato tiromajaha jabisaibo ta Fenicia main caman bocannishqui. Chipre mai janin, Antioquía janin rihbi ta nococannishqui. Caquin bi judiobo rahsi Papan joi yohibonacanquin. 91k Nincacax netecani. Papa qui sca siripi yohuancani: —Nahuabo rihbi ta shinan pontemaxon jato teehihmahihqui, hicahisen —hihcani. Antioquía janinhahbo noquen huetsabo *0M Noquen Hihbo Jesucristo nincacoinaiton Papan noque hinanho Yoshin jato rihbi jan hinanaiya ¿jahua hihxon hen Jascajayamahue Papan hen jatihin? —jato jaquin. X/) Jaatian tah hen noquen Hihbaan noque yohini joi shinanscaipiqui, Juaman jenen nashimahi bi tah hen jenen nashimaquin hahcajaquin mato Dios Yoshin hinanyaxihqui, hah jan noque janí tah hen shinanscaipiqui. . Hean jato yohimenohiya bi ta Dios Yoshiman jato hihbojahipishqui non yohimenohi tian jan noque hihbojaho quescajaribiquin. -{ Hahan mia Papan teehihmahi joi ta mia yohixihquiqui miin xoboho jihuetaiboyabi, hah ta Papan yonotinin jaa jaipishqui. -,S Jaan ta noque yohihipishqui. Jan jisi bi jahuen xoboho nichi Papan yonoti jahui. Nihrenenxon cahen Jope janin joni raanhue Simon Pedro hahcaibo hihuenon, hahquin. @+y Nahua tah qui hihquishma hen jato betan catannon ta Dios Yoshiman hea yohihipishqui. Nea seis noquen huetsabo rihbi ta hea manahi bohipicanaxqui. Jahuen xoboho tah non hihcohipiqui. e*C Jaatianbi ta noque jano hihqui xobon quimisha joni nocotipishqui Cesarea jemanxon raanipi. [)/ Quimisha coti non jascahahnanai bi naihohxon jatihibi hahquirihbi ninihihniquin. z(m Jaabi hahquirihbi naihoh quehax yohuani, Siri sca ta qui Papa jaiya tah min tiroma ta qui min jatimahi, hihqui. q'[ Hen tah hen jascajatimahi, Hihbon, jahuentianbi tah hen pitimabo rishtayabo piyamaniqui, hahquin hean. U&# Yohuanai sca hean nincaquin, Huenihue, Pedron, rehtexon pihue, hea jaquin. c%? Jisquin sirijaxon tah hen yohinahbo, nami pinicahbo, ninotaibo, hihsabo rihbi jisipiqui. C$ —Jope jema janinxon noquen Papa yocaxon tah hen namaquen jisijaquin hihtihosi sábana quescapa jisipiqui, hoquen panexbehcoinxon naihohxon botonai. Hea bebonbi ta botonipishqui. B# Jan jisipibo sca Pedronen jato yohiquin sirijaquin: " —¿Jahua jenquetsahin min noquen nahuabo janin hihcohipiquin? ¿Jahua jenquetsahin min jato betanbi pihipiquin? —hahcanquin. w!g Jerusalen janin nocotaiton sca Pedro pontecatsihquin, Jato honantijati ta jaiqui hihnicabaan Pedro yocaquin:   ' Jaa pecaho cahen Judea mainxon Criston raantibo betan janoha noquen huetsabaan nincaquin. Jaton nahuabaan rihbi Papan joi bichipi nincaquin. %C 0Jascajaxon Jesucriston janen jato nashimanon Pedronen yohiquin. Nashimaha sca: —Huetsa neten cayanoxon noque qui banetahhue —Pedro jacanquin..U /—Non haho quescajaribiquin ta neabaan Dios Yoshin bichiqui. Non jato nashimanon. Tsoanbi ta Jato nashimayamanahue noque jatimahiqui —Pedronen jato jaquin.  .Huetsapahi yohuanai jato nincacanquin. Papa Dios qui jaabo hihti siripi yohuanai nincacax rahte rahtecani. Jato sca Pedronen yohiquin:  -Judioxon bi nincacoinaibo Pedro betan jahuex rahtescai. Jaton nahuabo que bi Dios Yoshiman jato hihbojahi jisish rahtecani. \1 ,Jascari Pedro yohuanparihi bi nincacaibo jatihibi Dios Yoshiman hihbojaquin. 5c +Cristo nincacoinai jonibo jatihibi ta jaan jaton hohcha sohuaxoniqui. Jatihibi Papan joi yohinicabo ta jascari yohuannishqui —jato jaquin. Dios Yoshin bichibo judiomabo U# *Jahuen joi siri non jonibo yohinon ta noque yohihoxqui. Jihuetaibo betan mahuanihbo jan siri hin tiroma quin hihxon jisnon hihxon ta Papan jaa yohinishqui. Jaa joi rihbi non yohinon ta noque yohihoxqui.  )Jan hihquipish bi hahquirihbi teehihquipi non hahbetan pixon xehacahchihi ta Papan noque caisoxqui, Cristo jihuerihbiscai joi yohihibo sca noque janon. Jatihibichin jisnon hihxonma bi noque jan caisaibaan jisnon hihxon ta noque janin jaa cainmahoxqui.  (Jan hihquipi jahuen quimisha neten sca Papan huenirihbixon jisíbo hihxon noque qui cainmahi jisoxon tah non yohirihbihi. E 'Neno noquen judiobaan mainxon jan hahpahoni, Jerusalen jema janinxonbi rihbi jan hahpahoni jatihibi tah non jisnixon yohinica qui. Jihuin hueonxon rehtehibo rihbi jisoxon tah non yohihi. 2] &Nazaret janinha Jesus ta Papan caisai joni qui, non honannon hihxon sca ta jahuen Yoshin siri Papan jaa hinannishqui, jahuen coshi rihbi hinanquin. Papan yanapana sca ta jonibo sirijabonahi nihninishqui, tiroma yoshiman hihbojaha jonibo rihbi jato jatihibi sirijabonaquin. Man tah man honanscai. 1 %¿Judea mai jatihobi janin jahua jahoxquin? Man tah man honanai. Galilea mai mehax ta joi behna jamenonishqui, Juaman yohixon nashimahipi pecaho. #? $Noque israeli baquebo qui ta jahuen joi raannishqui. Jatihibi jonibaan Hihbo hihxon ta Papan rahuiboma sca noque janon Jesucristonen noque hihbojahiqui. c? #Papahon shinanxon ponte hahcai nahuabo ta Papan siri jisiqui. Hen tah hen honancoinscai.  "Pedronen sca jato yohiquin: —Rahma tah hen honancoinscai. Papan ta caibo mentan huetsabo hashoan siri jisyamahiqui. iK !Jaatianbi tah hen mia quenamanoxon raanipiqui. Jahuerohahi tah min nocoscai. Neno tah non noquen Papan noque jisiya noque tsinquitai, noquen Hihbaan mia yohihi joi nincacatsihqui —hahquin. Cornelion xoboho Pedro yohuanai 1[ Jope janin jonibo raanscahue, Simon Pedro hahcaibo quenamaquin. Yohina bichi poconica Simoman xoboho ta jihuetihqui, quebijistima hian quexabi, hah ta hea jaipishqui.  Hea ta yohihipishqui: Cornelion, min yocaxonai ta Papan nincaquihqui. Min joni huetsa yanapannoxon coriqui hinanresai ta shinanihqui. 9 k Cornelio sca yohuani: —Chosco nete sca nescaran bari racapaque sca jaiya tah hen heen xobohoxon Papa yocaxon pehneni chopaya joni hea bebon sanarenenai hean jisipiqui.  # Jaa copi tah hen joresscai, Caresscatanhue Papan hea jaáh. Hea yohiscanahue tahcah. ¿Jahua copi man hea quenamahipiquin? —jato jaquin. K  Jato meraxon: —Nahuabo pasijatima joi ta noque judiobo jai. Nahuabaan xoboho mapetima joi cahen noque jai. Jaa cah man honanai. Jaabi ta Papan hea jismahipishqui, mehetima rishtayahi hen tsoabi jayamanon. Jato yohuanquihnax noque rishtaya jai ta tsoabi yamahihqui. Hen honannon hihxon ta Papan hea jismahipishqui. X ) Jaa yohuanquinhanan xoboho hihcoxon hicha jonibo nocohihnascai meraquin. l Q Jaa hueniquin Pedronen yohiquin: —Huenihue. Hea rihbi tah hen mia quescapa joni qui —hahquin. R Pedro mapescaiya cahen behchihi cahax jahuen tahe naman betihihpaqueti. B} Nihbahinahipish huetsa neten sca Cesarea janin nococani. Pedro nocoti manahahnan jahuen jenabo jatihibi quenamaxon, jahuen hahbe rabeti siribo rihbi Cornelionen jato quenamaquin. ;o —Mapenahue —hahxon sca jano jato hoxamashinaquin. Hoxashinahax mohiyahtax sca jato betan caresscai. Caibo Jope janinha noquen huetsabo rihbi ta jaa manahi bocanishqui. M —Noquen hapo ta Cornelio qui, cien sontaroboyahpa. Sirijaquin shinanai joni tah qui. Noquen Papahon shinanai. Jatihibi judiobo ta jahan jenimahiqui. Jaa ta Papan yonotinin yohihipishqui, Jonibo raanhue, hahquin. Mian yohihi joi jan nincanon hihquish tah non mia bichi jahui jahuen xoboho min catannon —hahcanquin. lQ Botoxon sca: —Hea tah hen man benahi joni qui. ¿Jahua queenax man jahuin? —jato jaquin. 1 —Hoa ta mia benahi jahuibo qui. Huenihue tahca. Bototax basihaxma jato betan caresscatanhue. Hean horixon raanah ta becanihqui —hahquin. L Jan jisíbo Pedronen shinanparihi bi Dios Yoshiman yohiquin: U# —¿Simon Pedro hahcaibo neno jihueyamahiquin? —hihcani yocacahti. 2] Jan namaquen jisibi jahua jenquetsi jascarihquin hihxon shinanscaquin. Shinan shinanaiya bi Cornelionen raanipibo xehqui janin nocoscai. Simoman xobo yocacahcani. a; Quimisha coti jascahahnani. Jaatian jisi bi naihohxon sábana bihinihnirihbiquin. s~_ Yohuanai nincarihbiquin: —Siri sca ta qui Papa jaiya tah min tiroma ta qui hih min jatimahi —hihqui. #~D}:|||{{Zzyyyxx8wwvvu.ttss^rqqpnonmlkk#jmjiuhhUggQffeddyccbbiaa?__w^^ ]t\[['Z2Y#XX2WWVLUU9TSSrRQ8PP2OO NMsLLKmJuIHGGFF&EDDCmBAA ???>==R<;;]:k988X77:6h544=3n221x00F//S/%.m-k,,q+**A)(''z&&B%P$$(#n"! qOY{2{G @   h +"?b=!Maton oro, maton coriqui, maton chopa tah hen jahuentianbi mato bichincatsihyamanihqui. ~) Jato coiranhue Hihbon, hahbahini tah hen cahi. Jahuen joi bihquin jeneyamanahue, hahan tah man jihuetihi, matohon shinanxon hinanai jahuen joi. Jaan ta mato shinan hinanxon jatihibi jahuen baquebo tocan mato jahuen jihue hihbobo sca jaan mato hihmati hahtipahiqui. }1Jaa copi coirannahue. Quimisha bari tah hen matohon hihti shinanxon yame, bariyahpan rihbi hen mato yohipaquehi tantiyamanihqui. Jaa shinannahue. ^|5Hea chibannahue Criston jonibon hihnicah rihbi ta mato quihabo caibo jayaxihquiqui. w{gHea caresscaho pecaho ta mato tocan tiroma jonibo nocoyaxihquiqui carnerobo rehteresai hinobaan hahcajaquin. 1z[Coiramenahue. Criston jonibo rihbi coirannahue. Jaabo man coirannon hihxon ta Dios Yoshiman mato pastorobomanishqui. Carnero pimaquin hahcajaquin man Papan caisaibo shinan hinannon hihxon ta mato jaa tee hinannishqui. Jahuen jimi potaquin ta Criston jahuen caisaibo bihnishqui jahuen carnerobo. Jy Papan noque yohihi jatihibi tah hen mato sirijaquin yohinihqui. x1Jaa copi tah hen mato rahma yohihi. Maton hohchayabi mahuatax tah man Joi siri Pablonen yohiyamahah bi tah non mahuatai, hih man tsoabi jatimahi. wMato tocan caquin tah hen Papan mato jihuemahi joi mato yohinihqui. Hea tah man jisyamascatihi. Hen tah hen honanai. _v7Jaabi hea rehtecanmis hih ta hea jayamahi. Noquen Hihbo Jesusen hea yohini quescabijaquin Papan jatohon shinanai joi siri yohiti res tah hen queenai. Papan hea yohihi cahue hahca tah hen cahi, jano hea raanaiton. uJatihibi jema janin ta Dios Yoshiman hea yohihiqui. Cadenanen nexaxon ta mia hihti tiromajayaxihcanihqui, hah ta hea jaiqui. {toDios Yoshiman hiohah sca tah hen Jerusalen janin cahi. ¿Janoxon hea jahuejaticaniquin? Hen tah hen honanyamahi. s/Papan joi nincaxon shinan pontexon noquen Hihbo Jesucristo sca nincacoinnon hihxon tah hen heen caibo yohixon heen nahuabo rihbi yohicoinnihqui. r-Mato sirijanoxon tah hen jahuabi mato yohiquin pishinmayamaniqui. Tsinquitaiton yohixon tah hen heen xobohoxon rihbi yohixon mato honanmaniqui. q)Jahuabi hapo quescaxonma tah hen noquen Hihbo teexonniqui. Heen caibaan hea tiromajacatsihquin tana tanahah tah hen masa shinani jihuenihqui. pNocotaiton jato yohiquin: —¿Asia main noconish jenquetsi hen mato tocan jihuenihquin? Man tah man honanquin sirijahi. LoMileto janixon sca Efeso janinha pastorobo jaan quenamaquin. `n9Janin Pentecostes fiesta noconon hihquish ta Jerusalen janin Pablo histon nococatsihnishqui hahtipahax. Jaa copi ta Asia mai janin basiyamanoxon Efeso jema huinoresti shinannishqui. Efeso pastorobo Pablonen yohihi zmmJano hoxashinahax mohiyahtax tah non caribiniqui. Cahi Quío mai pishca qui nocoti. Janohax caxon hian naponbi racatai mai pishca huinobahinquin, Samos janeya mai pishca. Janohax jahuen quimisha neten sca Mileto jema janin nocotax taxnati. Yl+Jano noque merahi jorescaiya tah non nanemahax Mitilene jema caman noconihqui. k} Ason jema caman Pablo main cacatsihquiya tah non nontin bebohi caniqui. Cahax Ason jema janin Pablo bichi taxnati. xji Jaa beronan mohitahpa mapemahiya ta sirijaquin sca shinancannishqui. Troas jenebahini Mileto jema qui nocotai miS Jaatian sca maperihbixon posen tehcaxon pihax, xaba paquenon caman yohuanrihbihax, caresscai. hw Hahqui botopaquescaxon Pablonen jaa racatai hicobahinquin. —Masa shinanyamanahue. Jihue ta jaiqui —noque jaquin. hgI Jano ta xehqui pishca janin huesti beronan tsahonishqui Eutico janeya. Pablo basi yohuan yohuanaiya ta hoxa teneyamascaax paquenishqui. Jaton quimisha tapoyahpa xobohoh quehax paqueti bochiquihax. Mahuascai bihtancanquin. FfJano noque tsinquitai chiqueho cahen hicha ramparin xabati. "e=Hahan semana pehocohtai neten sca pihi noque tsinquiti. Bahquish sca cayanoxon jato betan Pablo yohuan yohuani. Yame pochinicon caman jaa yohuani. 9dkChahoma paan fiesta huinotipish Filipos jema janinhax noque cahi. Pichca nete nihxon Troas janin jato merahax jano sca siete neten rihbi noque baneti. Troas qui Pablo nocotai FcJaabo rahsi bebotanax Troas jema janin noque manati bocani. b!Hahbetan ta caibo rihbi canishqui. Huetsa cahen Sópater, Pirron baque, Berea janinhah. Huetsa cahen tesalónicabo rabe, Aristarco betan Segundo. Huetsa cahen Gayo, Derbe jema janinhah. Huetsa cahen Timoteo. Huetsa cahen Asia mai meha rabe, Tíquico betan Trófimo. a}Jano sca quimisha hoxne hihqui. Siria main caman pohquenoxon nontin nanepanan ta jano sca jaa cacatsihqui honanscaxon judiobaan jaa bihti shinannishqui. Bihcatsihquibo nincarihbihax Macedonia main caribihax janohax sca cati Pablonen shinanscaquin. `yMacedonia maibo nabebacahini caquin jano jai noquen huetsabo hicha yohiquin. Jato yohibonahi cahi Grecia main nocoti. 5_ eCoroyama sca jaiboya Criston jonibo quenamaxon nincacoinquin jeneyamaxahnnon hihxon jato yohihax, Hen tah hen caresscai, hihquish Macedonia mai janin cahi Pablo caresscai. <^s)Jato jascajaha jaton xoboho boresscacani.q][(Man rahma coro corotai joi nincacax, noque rah ta potacatsihcanihqui romano hapobo jamis. Jaa copi tah hen mato yohihi. Jahua copi man coro corocanahi tsinquitain hahcah tah non jahua yohiti yamahi —jato jaquin jaton tinintinin. X\)'Huetsa joi rihbi nincamacatsihxon janoxon jascajati jai janinxon hahtannahue. ;[o&Demandanaibo nincati netebo ta jaiqui. Noquen gobernadorbo rihbi ta neno jaresscaiqui. Nea jonibo qui chanicatsihxon jahuen hahbe teenica betan Demetrionen jato demandantannon. Z+%Jaabaan maton diosen xobo jahua tiromajahi que ma bi tah man nea rabe joni neno hihuehahqui. Maton dios qui rihbi tiromahi yohuanai que ma bi. Y$Jascama ta qui, hih ta tsoabi jatimahiqui. Jaa copi tah man tantitihi. Sirijaquin shinanyamaxon jahuabi jahuejayamanahue. X#Corotaibo tantimascaax jaton tininti yohuani: —Efeso janinhahbaan, noque Efeso janin jihuetaibaan tah non noquen hihti shinanya Diana xobo coiranxonai. Naihoh quehax paqueni jahuen santo rihbi tah non coiranxonai. Non jascajahi ta jatihixonbi honancaniqui. W "Jahuen mequen sanahihnihiya hihti sai saihihscacani. Judio tah qui hihquish sai saihihresscacani, jaa yohuanai nincacatsihyamahax. Rabe horabo jano coro corocani. —Noque Efeso janin jihuetaibaan haibo dios Diana ta hihti shinanya qui —hihcani coshin. V-!Mia sca yohuani cahue hihxon judiobaan pehueranbonaha janohax yohuanti janin Alejandro mapeti. Jonibo nincamacatsihquin jahuen mequen sanaquin. ZU- Corotaibo Pablo qui chanicatsihquish caibo huetsa yohuanya janon caibo rihbi huetsa yohuanya sai saihihcani. Coro coroquin nincatimajacanquin. Jahuejahi non tsinquitain hihxon hichaxon honanyamarihbicanquin. TCaibo patorobo rihbi Pablon amicobo hihxon joi raanquin, jan jaton jaho tsinquiti mai xanqueman cayamanon hihxon, rehtecanmis hihxon. _S7Pablo rihbi jano hihquicatsihqui bi ta caibaan Criston jonibaan huinómayamanishqui. R5Jaa jema bahibo janin jatihibi coro cororescani. Jahua nincatimascai. Pablon companihro rabe sca bihxon ninibonahi bocani. Janoxon yohuanaibo nincati mai xanqueman sca bishquihihcanahi bocani. Pablon companihro cahen Gayo, huetsa cahen Aristarco, Macedonia janinha rabe. QJan yohuanai nincacax hihti rainyamahax sai saihihcani. —Noque Efeso janin jihuetaibaan Diana ta hihti shinanya qui —hihcani. P'Jan jascajaquin noquen tee tiromajamis hihxon tah hen mato yohirihbihi. Jascajaquin yohihah ta noquen dios xobo caibaan jahuama shinanscatihiqui, noquen hihti siri haibo dios Diana xobo. Jaa rihbi ta jahuama shinantihcanihqui. Asia mai janin jihuetaibaan jatihixonbi hahan shinanai que bi ta jahuama sca jatihiqui —jato jaquin. Jatihibi mai janin jihuetaibaan hahan shinanai que bi jahuama sca. "O=Hihti caibo yohixon ta Pablonen jato honanmahiqui jaa sca chibanahbo. Efeso janin res ma bi ta jatihibi janin jato jascajaquin yohihiqui. Casi jatihibi Asia mai mehabo ta jato nincamascaiqui. Jaa tah man jisxon nincarihbihi. Jonin mequeman hahcaibo ta diosmabo qui hih ta jaiqui. #N?Jato quenamaxon jascapahbo hahnicahbo rihbi quenamaxon ta jato yohinishqui: —Nescapahbojaquin tah non coriqui cananai. Man tah man honanquin sirijahi. 6MeDemetrio janeya joni ta jano janishqui, yami charajahi teenica. Jaton santo Diana xobojaxonnica. Jascajaquin ta jahuen hahbe santo xobojanicahbo hicha jato cananmanishqui. }LsJato raanipi pecaho ta noquen Hihbaan joi copi rainyamahax hihti caibo corocahinquihrani nocohihnacannishqui. $KAJaatian Macedonia janin bebotannon hihxon jahuen yanapannica rabe raanquin Timoteo betan Erasto. Jato raanax Asia main jihuetahbihi. Efesobo coro corotai nJUJaa pecabo cahen Jerusalen jema janin cati sca Pablonen shinannish. Macedonia mai nabebacahini cahax Acaya mai rihbi nabebacahini cahax Jerusalen jema janin nocoti shinanquin. Janohax tah hen Roma jema janin catihi hihqui. lIQJaatian ta noquen Hihbaan joi hashoan sca caícananishqui. Huetsa joi potaxon jaa sca bihcanquin. EHHicha yobe hihpahonibaan rihbi jaton yobepan quirica bexon jatihixonbi jisnon hihxon janibixon jaton quirica mapojacanquin. Jaabaan mapojahi quirica toponah ta cien mil soro copinishqui. |GqNincacoinaibo hicha joxon tiromajaquin hahpahoniboxon jaton hohcha yohipaquecanquin, jascapa jenebahinnoxon. OFEfeso jema janin jihuetai judiobaan ta jaa joi nincanishqui jatihixonbi. Judiomabaan rihbi jatihixonbi nincaquin. Nincacax ta hihti raquescacannishqui. Noquen Hihbo Jesus hihti coshi honancanquin. MEJato jascajaxon jaa yoshinyahpa jonin jato qui cayatan cayatanxon jato bahchinquin. Jato jatihibi taponbi potaquin. Jaan huexahah chopanma tsehue tsehueya sca jaa xobo janinhax jabascacani. D9Jascajaquin yohihiton tiroma yoshiman jato joi bichinquin: —Jesus tah hen honanai. Pablo rihbi tah hen honanai. ¿Mato man tsoabo quin? —hahquin. yCkJaton papa ta Esceva janeya janishqui, judiobaan quiquin sacerdote. Jahuen baquebaan siete hihxon jascajaquin. kBO Nihresai judio yobebo sca nocoti jahui. Nocoxon tiroma yoshinyahpabo meraxon noquen Hihbo Jesusen janen jaton yoshinbo yohicanquin picotahbo hihxon: —Hoa Pablonen yohihi Jesusen janen tah non mia yohihi —hahcanquin. AA{ Payon bihxon, jaa hihyamahiya chopa pishca bihxon jayaxon Pablo mehexon ta jaton hisinaibo sca hahan rahoncannishqui. Rahona jaton hisinbo picoti, jaton tiroma yoshinbo rihbi picoti. D@ Pablo ta noquen Papan hahan hihti rahtetibo hahmanishqui. /?W Janoxon ta rabe bari haxemanishqui. Jaan jato haxemahiya jatihibi Asia janin jihuetaibaan noquen Hihbaan siri joi nincaquin. Judiobo betan judiomabaan nincacanquin. ~>u Jaatian ta nincayosma jointi chahomayahpabo noquen Hihbaan joi qui tiromahi yohuanscanishqui, janibi sca hichaxon nincacahbo. Jaa copi ta janohax Pablo picoscaxon Criston jonibo hioxon jatihibi neten Tiranno escuela xobohoxon jato yohinishqui. 4=aJudiobaan tsinquiti xoboho mapetax sca tsoanbi chihtehahma Pablo yohuani. Quimisha hoxne jato betan yohinani, Papan jihuemayaxihqui joi yohinani. Yohuanquihnannani. +<QDoce joni rah ta jaabo janishqui. ;Pablonen jato mehehiya Dios Yoshin jato qui nocohihnati jahui. Jaa bichish huetsapahi yohuancani. Papan honanmaha yohuanscacani. a:;Jaa honanscaxon cahen noquen Hihbo Jesusen janen sca jato nashimanon yohicanquin. *9M—Jaa hahchon jahui joni nincacoinahbo hihxon yohixon ta Juaman nashimapahonishqui shinan pontehiton. Jaa hahchon joní joni ta Jesus qui —jato jaquin. 8y—¿Tsoan janen mato nashimacannishquin? —jato jaquin. —Juaman nashimapahoni quescajaquin rahan —hihcani. 7—¿Nincacoinxon man Dios Yoshin bihyamahin? —jato jaquin. —Dios Yoshin joi tah non honanyamaparihi —hihcani. ~6 wCorinto janin Apolos jaiya manan cahpoquetax Efeso janin sca Pablo cahpaqueti. Jano Papan joníbo huestibo meraquin. i5KPapan huishani joi jismaxon ta Cristo ta Papan caisai joni qui hihxon judiobo yohinishqui. Jatihixonbi nincacahbo hihquish ta janibi nichish yohuannishqui. Sirijaquin jato yohihiya ta nincacoinaibaan shinan bihnishqui.K4Acaya main jaa cacatsihquiton, Catanhue, hahxon noquen huetsabaan quirica huishaquin, jaya cahiton Criston jonibaan sirijaquin bihnon hihxon. Cahi nocoxon nincacoinaibo hicha shinan hinanquin. *3MRaquetaxma ta jaton tsinquiti xoboho yohuannishqui. Jan yohuanai nincaxon jaton xoboho boxon Priscila betan Aquilanen hashoan sirijaquin Papan joi honanmaquin. a2;Criston joi honanmahabo hihti yohicatsihxon jaan jato yohiquin. Jesus joi jato yohiquin sirijaquin jaamama. Hihcax bi jatihibi honanyamaquin. Juaman nashimati joi honanxon Criston janen nashimati joi honanyamaquin. 1!Huesti Apolos janeya judio ta Efeso janin noconishqui Alejandría janinha joni. Joi yohinica. Papan huishani joi honanquin sirijahi. N0Jano ta jihuenishqui basima tahni. Janohax sca cahax Galacia mai nabebacahini cahax Frigia mai rihbi nabebacahini cahi. Noquen huetsabo shinan coshijabonahi cahi. Efeso jema janin Apolos yohuanai /Cesarea jema janin sca mapetax Jerusalen janinha noquen huetsabo pasijatani joresscaax Antioquía jema janin cahpaquehcahini cahi. . —Hen tah hen caresscai. Noquen Papa queenaiya tah hen joribitihi —jato jaquin. Nanerihbixon Efeso jema potabahinquin. <-sBasi pari banetahhue hahcabo bi Pablo queenyamahi. ~,uEfeso jeman pari taxnatax jato potabahini cahi, judiobaan tsinquiti xoboho mapeti. Janoxon judiobo yohuanquihnquin. O+Basi tahni jano jihuetahbax, Hen ta hen caresscai noquen huetsabon, hah jato jaax Pablo caresscai. Hen yohihipi quescabija tah hen jai hihxon honanahbo hihxon Cencrea jema janinxon sca jahuen boo maxcorohamabahinquin. Siria main caman nontin pohquejaquenoxon janohax nanecani. Priscila betan Aquila rihbi cahi hahbetan. n*UCainmaha jaton tsinquiti xobo coirannica bihcanquin, Sóstenes janeya. Bihxon hapon ponteti xobo xehqui ponte nihxon rishqui rishquicanquin. Jascajahibaan bi Galion jahua hihyamahi, jisresquin. Antioquía janin nocotax caribihi H) Jascajaxon jahuen ponteti xobo janinxon jato cainmaquin. e(CMan yohuanresai joi tah hen nincacatsihyamahi. Janebo, maton xenibaan joibo, jascapa joibo copi man yohinanai tah hen nincacatsihyamahi. Botannahue. Bexonahue, matobi. Jascapa joi copi tah hen tsoabi pontecatsihyamahi. ='sPablo sca yohuancatsihscai bi judiobo Galionen yohiquin: —Huetsa joni jan tiromajahiya tah hen jaa copi mato nincaquehanai, judiobon. Jan tiromahiya tah hen nincaquehanai. & —Noquen xenibaan yohini quescajayamaquin bi ta huetsajaquin Diosohon shinanahbo hihxon neatohon jonibo yohihihqui —hahcanquin. *%M Acaya main Galion sca gobernador hihquiya judiobo rahsi tsinquiscai. Tsinquixon jatihixonbi Pablo bihti shinancanquin. Bihxon jaton hapo janin hiocanquin. l$Q Huesti bari seis hoxne rihbi ta jano jihuenishqui jato tocan jihuexon Papan joi honanmaquin. }#s Mia tah hen manahi cahi, tsoanbi mia tiromajaquin jahuejayamanon. Nea jema janin tah hen hicha joni jai —hihqui. m"S Yame namaquen sca noquen Hihbo yohuanai Pablonen nincaquin: —Raquexonma yohireshue. Neteyamahue. !Jaton tsinquiti xobo coirannicahton ta noquen Hihbo nincacoinnishqui, Jahuen jane cahen Crispo. Jahuen xoboho jihuetaibaan rihbi nincacoinquin jatihixonbi. Hihti caibo rihbi corinto jonibaan Papan joi nincaxon nincacoincanquin. Nincacoinaiton jato nashimacanquin.  +Jato jascajabahini cahax jaa tsinquiti xobo patax jihuetai jonin xoboho mapescai. Jaa joni ta Justo janeya janishqui judiocatsihqui joni. #?Honanmaha bi nincacatsihyamacani. Pablo qui tiromahi yohuancani. Jascaraiton jahuen chopa peren perenhahxon jato yohiquin: —Nincacatsihyamahax tah man hohchaya mahuatihi. Min tah min noque honanmayamaniqui hah tah man hea jatimascai. Nahuabo sca tah hen yohitihi —jato jaquin. -Macedonia janinhax Silas betan Timoteo nocoscaiya Papan joi yohihi sca jihueti. Jesus ta Papan caisai joni qui hihxon judiobo honanmaquin. Tantiti netebo nocoscaiya judiobaan tsinquiti xoboho caxon jato betan yohinanxon judiobo, jaton nahuabo rihbi Papan joi nincamaquin. $AJaa Aquila cahen chopa xobojanicah. Pablo rihbi ta jascajanica janishqui. Hahbe chopa xobojanicah honanax jaton xoboho jihuetax hahbetanbi Pablo teescai. $AJano ta huesti judio meranishqui, Aquila janeya. Jaa ta Ponto mai janinha joni hihpahonishqui, jahuen haibo betan Italia janinhax jahuex nocotipi. Claudio quiquin hapo hihxon Roma jema janinhax jatihibi judiobo picoti jaan yohihiya janohax Aquila jahuipi. Jato jisi sca Pablo cahi. S !Jaa pecaho ta Atenas janinhax picotax Corinto jema janin Pablo canishqui. #?"Caibaan rihbi nincacoinax Pablo manahi bocani. Huesti cahen Dionisio Areopagito, huetsa cahen haibo, Dámaris janeya. Caibobo rihbi jato betan cahi.6g!Jascahiya jato janinhax Pablo picoscai. &E Hihquipi bi hahquirihbi teehihmahi yohihi nincacax bitsa bitsacani. —Huetsa tian min noque yohirihbinon tah non nincayaxihqui —hihqui caibo rihbi. 1[Jahuen hahan casticanti nete janoxahnon ta yohiscanishqui. Jahuen hahan casticannicah ta jaribiscaiqui, Mia tah min jonibo pontejaquin casticannicah qui hah cahen jaa janish. Jahuen casticannicah tsoa quin non honannon ta hihquipi que bi jaa hahquirihbi teehihmanishqui —jato jaquin Pablonen. #?Honanmabo jai bi ta Papan jato tenepahonishqui. Jato tenenixon bi ta rahma jatihibi jonibo sca jatihibi janin jaan yohiscaiqui shinan pontehahbo hihxon. eCPapan chini baquebo hihxon tah non noquen Papa Dios oro quescapa hihqui shinantimahi. Yami pehneni quescapahma, macan quescapahma, jonibaan mequeman sirijaquin hahcai quescapahma, jonin shinanai quescapahma ta jaa qui. taJaan ta noque yora jihuemahiqui. Hahan jatihibijati coshi hinanxon ta hahan jihueti shinan rihbi noque hinanihqui. Caibo maton quirica huishanicabaan rihbi ta jascajaquin huishanishqui: Noque tah non jahuen chini baquebo qui, hihqui. Noquen Papa Dios benahahbo ta jascanishqui. Mehebonaquin meraxon hahcajaquin merahahbo ta jascanishqui, noque hochoma jan hihqui bi. 8iHuesti jonijamenonixon ta jahan sca jatihibi jonibo cainmanishqui jatihibi main jato jihuemanoxon. Janobi jihueyaxahnahue. Jaatian pari jihueyaxahnahue hih ta jaa janishqui. 3_Jaa ta jonibaan hahxonti pishinyamabiresiqui. Noquen mequeman tah non jaa jahuabi hahxontimahi. Jaan caya ta jatihibi jihuemaxon noquen piti, jatihibi noque hinanihqui. -Nea naiyahpa mai, jano jaibo jatihibi rihbi hahní Dios ta nai hihbo qui, mai hihbo. Jaa ta jonin mequeman xobojahi janin jihueyamahihqui. xiJema janin huinoxon tah hen maton diosbo huishaxon man tsahonxonni macanbo jisbonaxon hen nea huishayahpa huesti merahipiqui. Non honanyamahi diosenah hihqui jaa quirica. Jaa honanyamaxon bi hahan man shinanai Dios tah hen mato yohiscai.  Areópago mahchi naponbi nihrenenax sca Pablo yohuani: —Atenas janinhahbon, hicha diosbo man shinanai tah hen jisi.  )Jatihibi Atenas janinhahbo betan huetsancohax johox jano jihuetaibo ta jahuabi teeyamapahonishqui. Joi behna yohixon nincaqui jihueresi. p YMin noque yohihi nincacax tah non rahtetai. Jahua min yohirohatimahin hih tah non jai honancatsihqui.  Jaatian sca jaa bihxon Areópago janeya mahchi janin hiohax yocacahcani: —¿Nea min honanmahi joi behna min noque yohirohatimahin? V %Jaton honan joi honanaibo rihbi ta jano nihnínishqui, caibo epicúreobo, caibo estoicobo. Jaabaan ta Pablo yohuanquihnnishqui. Yohuanquihnax: —¿Jahua yohuan nea paranmis jaiquin? —hihqui caibo. —Nahuan dios joi yohinica ra tah qui —hihqui caibo rihbi. Jesus hihquipish bi hahquirihbi teehihqui joi jan yohihiya jascacani. \1Judiobaan tsinquiti xoboho jato betan yohinanax Papahon shinanai judiomabo betan rihbi yohinani. Jatihibi neten rihbi jaton janoxon maroti jemanhihti janin jano jaibo betan yohinani Papan joi nincamacatsihqui. hIAtenas janin jato manahahnan jatihibi janin santobo jai jisxon Pablonen masa shinanquin. B}Pablo hiohibaan ta Atenas jema caman jaa nocomanishqui. Janohax jaabo caribinon ta Pablonen jato joiya raannishqui, Silas betan Timoteo hahqui histon jonon. Atenas janin Pablo nocotai Jaa copi histon sca noquen huetsabaan Pablo camacanquin. Quebijistima hian quiri hiocanquin. Jema janin sca Silas betan Timoteo baneti. %C Papan joi Berea janinxon rihbi Pablonen yohihi honanscaax Tesalónica janinha judiobo jano rihbi bocani. Nocoxon jonibo sinamaxon jato coro coromacanquin. gG Hichaxon ta nincacoinnishqui. Jaton nahua patoro haibobo rihbi hicha. Bebobo rihbi huestima. D Jaabo ta Tesalónicabo mentan hashoan shinanya janishqui. Hihti honancatsihxon Papan joi nincacanquin. Jasca coin hin hihxon jatihibi neten Papan huishamani joi jisquin honancatsihquin. $A Jaa yamebi ta Pablo, Silas rihbi noquen huetsabaan hionishqui Berea jema janin cahábo. Berea janin nocotax sca judiobaan tsinquiti xoboho mapecani. s_ Jaabi Jason cobranxon caibo rihbi cobranxon: —Boresscatannahue —jato jacanquin. Berea janin nococani [/Jascajaxon jonibo coromacanquin. Nincaxon jema hapobaan masa shinanscaquin. ~Jatihixonbi ta noquen quiquin hapo Cesaro nincacatsihyamascacanihqui, huetsa quiquin hapo Jesus jaresscai shinanxon copi —hihcani. }Criston raantibo benacasquimaxon Jason sca bihxon caibo noquen huetsabo rihbi bihxon jema hapobo janin jato ninitancanquin. —Jatihibi janin tiromajaquin jonibo coromabenani ta neno sca neabo nocotipishqui. Jasoman rihbi ta jahuen xoboho jato hoxamahiqui. q|[Jaa copi ta notsi notsixon shinanjoma tiromabo tsinquixon jema janinhah judiobaan jato coro coromanishqui. Jasoman xoboho sca jaa corotaibo mapeti, Criston raantibo benahi. Corotaibo bebonbi jato nichincatsihquin jato benacanquin. 6{eNincacoinmaha Pabloya Silas manahi sca caibo cahi. Judiohaxma bi judiocatsihquibaan rihbi hichaxon nincacoinquin. Patoro haibobaan rihbi nincacoinquin hicha tahnixon. {zoPapan huishamani joiboyaxon cahen Pablonen jato honanmaquin. Papan caisai jahuen baque hohmis hohmisax hihquipish bi teehihribiti jaa janí jato jismaquin sirijaquin, Jaa Papan caisai jahuen baque ta Jesus qui, jaa hen mato yohihi, hahquin. yJahuen hihti quescarax jano Pablo mapeti. Quimisha tantiti neten jato betan yohinani, tsoa noquen teehihmanicah quin hihqui yohinani. x Anfípolis jema nabebacahinax Apolonia jema sca nabebacahinax Tesalónica jema janin nococani. Jano cahen judiobaan tsinquiti xobo jai. "w=(Jascari sipo xobo janinhax picotax Lidia jisi bocani. Noquen huetsabo jisxon sca jato yohiquin. Nincacoinquin jeneyamaxahnahue jato jaax caresscai.Dv'Jaabo sca joxon jato raejacatsihquin jato sirijaquin yohuanquinquin: —Honanyamaxon tah non mato jascajahipiqui —hahxon jato picoxon sca Noquen jema potabahinrohanahue —hahcanquin. fuE&Hapobo yohihi sca bocani porisiabo. Romano jonibo ta qui hihqui nincacax raquescacani. [t/%Jascahah bi Pablonen jato yohiquin: —Noque romano jonibo que bi ta jatihixonbi jisnon hihxon noque rishqui rishquimahipicanaxqui non jahuejahipi honanxonma bi. Jisíbo hihxon ta noque sipojahipicanaxqui. ¿Jonexon tsoan honannonma sca noque picocatsihcanihquin? Jascajatima ta jaticaniqui. Jaabobi joxon noque piconon —hahquin. s+$Sipo xobo coirannicahton sca jascajaquin Pablo yohiquin: —Hapobaan ta joi raanihqui hen mato piconon. Picoscanahue tahca. Siripi catannahue. r #Xaba paquescaiya sca jaa jema hapobaan porisia raanquin, yohihi cahabo. —Hoa jonibo picotanhue botanahbo —hahcanquin. q"Jahuen xoboho jato mapemaxon sca jato pimaquin. Papa nincacoinax jaa, jahuen haibo, jahuen baquebo, jatihibi hihti jenimahi. $pA!Jaatianbi yamebi jato hioxon jaton tsehue chocaxon: —Nincacoin tah hen jai. Hea nashimanahue. Heen xoboho jihuetaibo rihbi nashimanahue —jato jaquin. [o/ Jascajaxon jahuen xoboho jihuetaibo rihbi Papan joi yohiquin sirijacanquin. |nq—Noquen Hihbo nincacoinax tah min queyoyamanox manatihi. Miin xoboho jihuetaibo jascaribihi —hahcanquin. |mqHueniscaxon jemanhihti janin jato picoxon yocaquin: —¿Queyoyamanox mananoxon hean hen jahuejati jain, jonibon? lJascajahah: —Johué quetejanahue —hihquish sipo xobo hihcocahinax tastahihcanahi cahi Pablo betan Silas janin taracahreneni. vkeNacocatsihqui bi Pablonen coshin quenaquin: —Jascari tiromayamahue. Neno tah non qui jatihibi —hahquin. ,jQSipo xobo coirannicah sca mohixon jaa xobo xehpoti jatihibi quehpemehtai jisish machitonen nacocatsihscai. Hahmebi rehtecatsihqui sipojahipibo jabascai shinanax. i)Jaatian mai coshin mihuanreneni. Xobo jihuibo taxca taxcahihqui. Jatihibi xehpoti quehpemehscai. Hahan jato menexipi cadenabo mepequehcahini. hYame pochinicon sca Pablo betan Silasen noquen Papa yocaquin. Papa qui siripi behuahi. Hahbe sipojahipibaan cahen jato nincaquin. lgQJascajaquin yohihahbo chicho queha chiqueho jato niaxon hahan tabitaxtinin jato tabitaxpaquequin. sf_Tsehue tsehuejaxon sipo xoboho jato tsahonxon sipo xobo coirannica yohicanquin sirijaquin jan coirannon. &eEJano tsamajaquetaibo rihbi jascari jato qui yohuani. Jascaraiboya jaton chopa potamaxon, jihuin jato cahrishqui cahrishquinon jaton hapobaan yohiquin. d)Noque jascatima joi ta noque yohihihqui, jascapa noquen nincatimahi bi. Noque jascatimahi joi tah qui. Noque tah non romanobo qui —hihcani. Yc+Jaton hapobo jahuiya: —Neabo ta judiobo qui. Noquen jema ta tiromajacaniqui. 2b]Hahan coriqui cananti yamascai jisxon jahuen hihbobaan Pablo bihquin. Silas rihbi bihcanquin. Bihxon tinintinin jemanhihti janin hioxon jaton hapobo quenacanquin. GaHicha neten jascarihbihi. Jatsanscaax mayacahuanxon Pablonen jaa yoshin yohiquin: —Jesucriston janen tah hen mia yohihi, jaa haibo janinhax picohue —hahquin. Jan yohihah cainscai. R`Jaa haibaan cahen Pablo chibanbenaquin. Noque rihbi chibanbenaquin. Noque chibanhahnan coshin yohuani: —Nea jonibo ta Xaba Hihbo Diosen jonibo qui. Hahan teehihti joi ta mato yohicaniqui —hihqui. _Janoxon jaabaan Papa yohihi janin sca non cahi bi huesti hiná haibaan noque behchiquin. Tiroma yoshinyahpa haibo hihxon ta jayaxon jonibo yohipahonishqui. Honancatsihquin yocacah jaan yohiquin. Jascajaxon ta jahuen hihbobo hicha coriqui cananxonpahonishqui. R^Jatihibi jahuen xoboho jihuetaibo betan nashimaha sca noque hihti yohiquin: —Noquen Hihbaan joi hen nincacoinai shinanax heen xoboho botannahue. Jano sca banenahue —hahxon jano sca noque hioquin. l]QHuesti haibo ta Lidia janeya jano janishqui. Papahon shinanai haibo. Yancon chopa maromanicah. Tiatira jema janinhah haibo. Jaan cahen nincaquin sirijaquin. Pablonen yohihi joi nincati shinan noquen Hihbaan hinanah nincaquin. J\  Tantiti neten sca tah non jema jemanhihtinin caniqui, huean quexabi. Janoxon ta judiobaan noquen Papa Dios yocaquihqui hihquish tsahopaquetax non jano behchinanai haibobo betan noque yohuani. #[? Mapetax Filipos jema janin cahi. Filipos ta romanobaan tsahonni jema qui, jano jai jemabo mentan hashoan hani. Jano tah non jahuentihi ra nete hihniqui. Z% Nontin nanexon Troas potabahinquin noquen. Samotracia quiri ponte res cahi. Nihshinahax huetsa neten sca Neápolis jema janin taxnati. kYO Namayama sca jan jaiya jenquetsahax non Macedonia janin caman pohquetihin hihxon hahan pohqueti benaquin noquen. Non jano jahuen joi siri yohihi canon Papan noque quenahi tah non honanquin sirijaniqui. Filipos janin nococani Frigia mai sca nabebacahinax Galacia mai rihbi nabebacahini bocani. Asia mai janin cacatsihquibo bi Dios Yoshiman jato jano yohimayamaquin. ~TuJaa copi ta noquen huetsabaan hashoan sca nincacoinnishqui. Nete tihibi caícanahi. Macedonio joni Pablonen namacai TS!Jemabo sca nabebacanahi caquin jato yohibonaquin. Jerusalen janinxon Criston raantibo betan jaton pastorobaan yohihipi joibo jato yohibonaquin. Jaa joi nincaxon jascari jihuetahbo hihxon jato yohiquin. R Jaa hiocatsihxon bihxon janobo judiobo jai copi Pablonen jaa honantijaquin. Nahua papayahpa jaa honanaiboya jaa honantijaquin. zQmJaa Timoteo qui ta Listra janinha noquen huetsabo siripi yohuannishqui. Iconio janinhahbo jascarihbihi yohuani. 5P eDerbe janin nocotax janohax cahax Listra janin nocorihbihi. Jano Timoteo janeya Criston joni jai. Jahuen mama judiohax bi nincacoinnica. Jahuen papa cahen judiobaan nahua. lOQ)Siria nabebacahinax Cilicia mai rihbi nabebacahini cahi noquen huetsabo shinan hinanbonaquin.QN(Pablo cahen Silas betan cahi, noquen huetsabaan noquen Papa yocaxonah. tMa'Huesti shinanyamascaax cahchinanbehcoini. Chipre janin Marcos betan canoxon cahen Bernabé nontin naneti. |Lq&Panfilia janin jato potabahini jato betan Papan joi yohihi cayamani copi cahen jaa hioti Pablonen shinanyamaquin. RK%Juan Marcos hahcaibo Bernabenin hiocatsihqui bi Pablo queenyamahi. SJ$Jahuentihi ra nete jano hihxon: —Jano non noquen Hihbaan joi non jato yohiniton caribinon cahue jato jisi. Jenquetsahpi jacanihquin jisnon cahue jatihibi jema janin —Bernabé Pablonen jaquin. (II#Antioquía janin Pablo betan Bernabé baneti. Banexon jato honanmaquin. Hicha noquen huetsabo betan jaa joi siri yohicanquin. Papan joi yohihi Pablo caribihi MH"Hihcax bi Silas cayamahi. Baneti jan shinanaiya Judas huesti cahi. fGE!Jano jihuetahbax cacatsihscaiboya jato raanipibo qui caribinon sirijaquin jato camacanquin. nFU Papan jismaha yohinicaboxon Judas betan Silasen jato hicha yohixon noquen huetsabo coshi hinanquin. @E{Jaa quirica bihxon jisxon shinanquin sirijascacanquin. pDYRaanahbo Antioquía janin bocani. Jano noquen huetsabo tsinquixon jaa quirica jato hinancanquin. CJaa copi tah non mato yohihi, santo rehtexona nami piyamanahue, jimi rihbi piyamanahue, terehahxon rehtehibo rihbi piyamaquin. Joni huetsa betan tsiniyamanahue. Non mato yohihi quescarax tah man siritihi. Jaa res tah non yohihi, hahcanquin huishaquin. [B/Judiobaan mato jisi copi man jascajati jai joi res tah non mato yohihi, jahuabi hashoan mato hihuejayamanoxon. Non jascahah ta siri qui hihxon tah non yohihi, Dios Yoshiman rihbi noque jascajaquin shinanmaha. nAUJaa copi tah non Judas betan Silas raanai, jaabaan sca non mato yohihi joi mato yohiquin sirijanon. i@KCaibaan jato rehtecatsihquibaan bi ta noquen Hihbo Jesucriston joi siri yohihi caresscahoxqui. u~d~}}[||{Dzyyoxww}wuuptessrr`qqlpooLnmlkjihh/gff eWdd}cbbbaaJ`_^]m\\n[[ZZYYY0===<<4;::(99#87665443322U1}00#/..3--,v, +y*))G(~'':&&(%%T$$y#"";!r ]GK{g_au0&: t h|B<w—Tehquehihyama tah hen jai, Festo hapon. Hen yohihi ta hihcoinai yohuanti qui, shinanquin sirijahax yohuanti. (;IJascajaquin joi bichinaiton Feston coshin yohiquin: —Min tah min tehquehihqui, Pablon. Hashoan hicha quirica honanax tah min mapo masascai —hahquin. J: Papan caisai joni tiromajayaxihquibo ta yohicannishqui Moises, jaabaan. Hihquipish bi jaa pari huenixon noquen caibo jan xabajaxonyaxihqui noquen nahuabo rihbi jan xabajaxonyaxihqui ta yohicannishqui. Jaa joibi tah hen yohihi, huetsama —jato jaquin Pablonen. Noquen Hihbo qui Agripa hinamehnon hihquish Pablo yohuanai h9IPapan yanapana tah hen rahma caman jaa joi yohiquin jeneyamahi, hanibo yohixon jahuaborajomabo rihbi yohiquin. Papan yohinicabo betan Moisesnin ta jayaxihquibo yohinishqui. Jaa joi res tah hen jato honanmahi huetsa joima. _87Jaa copi res ta Papan xoboho hea bihxon heen caibaanbi hea rehtecatsihquipicanaxqui. 7Damasco janinxon pari yohixon Jerusalen janinhahbo sca yohixon Judea mai mehabo jatihibi yohixon judiomabo rihbi sca tah hen jato yohinihqui. Shinan pontexon Papa Dios sca nincaxon behnajaquin shinanxon quescabijaquin sca hahcabo hihxon tah hean jato yohinihqui. r6]Papan hea jismaxon yohini quescabijaquin tah hen yohiquin pishinmayamaniqui, Agripa quiquin hapon. h5IMin jato xabajaxonnon hihxon tah hen mia raantihi bahquish chian jaabo nichish bi xabapan sca nihnon hihxon. Satanasnen jato hihbojani bi Papa sca jato hihbojamanon hihxon tah hen mia raantihi. Papan jaton hohcha sohuaxonah hea nincacoinaibo tocan jaabo jihueyaxihnon hihxon ta hen mia raantihi hea jaquin. Noquen Hihbaan yohini Pablonen nincacoinai 94kMiin caibaan mia rehtecatsihqui bi tah hen mia rehtematimahi. Jato qui tah hen mia raanyaxihqui. Miin caibomabaan rihbi mia rehtecatsihqui bi tah hen mia rehtemayamayaxihqui. _37Huenitax nihresscahue. Mia caisnoxon tah hen mihqui cainai. Min hea teexonnon tah hen mia caisai. Min hea jisresscai tah min jonibo yohiyaxihqui, hen mia jismayaxihquibo min yohicoinnon hihxon tah hen mia caisai. l2QJaatian: Tsoa min quin Hihbon, hahquin hean. Hea ta hen Jesus qui, min hea tiromajaquin chibanai. u1cNoque jascajaquin xabajaha jatihibi racareneni. Noquen join yohuanai sca hea quenahi hean nincaquin: Saulon, Saulon, ¿jahua copi min hea tiromajaquin chibanain? Hahan toro chichachiti tahua cahchihohri jamaquihcamahi tah min hisinai. /0W Barin manan tsacahiya tah hen bahin caquin naihoh quehax xabatai jisniqui, quiquin hapon. Bari mentan hashoan coshin xabatai. Hea, hehbetan cahibo rihbi xabajaquin. j/M Jato jascajanoxon tah hen noquen hapobaan quirica hinanah Damasco jema janin cahi caniqui. :.m Jatihibi tsinquiti xoboboho hihquixon tah hen hicha bihxon Cristo qui jato tiromahi yohuanmanoxon hihxon jato rishqui rishquipahonihqui. Jato qui hihti rainyamahi tehquehihxon tah hen hocho queha nahuabaan jemabo janin caman hen jato chibanpahonihqui. Noquen Hihbo qui jan hinamehni Pablonen yohirihbihi h-I Jano tah hen hicha jahuen baquebo sipo xoboho tsahonnihqui. Hen jascajati joi ta noquen hapobaan, noquen quiquin sacerdotebaan rihbi hea huishaxon hinancannishqui. Jaa jonibo rehtehiboya tah hen Jascajanahue hihpahoniqui. ,+ Jesus Nazareno joi nincayamahahbo hihxon hen jato hihti tiromajati ta Papa queenihqui hihxon tah hen Jerusalen janinxon jascajapahoniqui. j+M¿Mahuanihbo Papa Diosen huenicointima shinan man jain? Noquen huetsabo Pablonen tiromajapahoni A*{Jan noque hahxonnon ta noquen caibaan bariyahpan yame rihbi hahan shinanihqui. Jaa ta hihti manacaniqui. Jan noque hahxonscai hen shinanai copi ta hea demandancaniqui, quiquin hapon. })sNoquen Papa Diosen noquen xenibo hahxontijanixon jan jato hahxoncoinscai hen shinanai copi ta hea demandancaniqui. h(IHihcoini yohuancatsihxon ta mia yohixihcanihqui. Fariseohax tah hen fariseobaan shinanai quescari hen basi jihuenihqui. Moisesnin yohini quescari caibo judiobo jihuetai bi ta fariseobaan hihti nincacoinax jihuenicabo qui. z'mBeronanax tah hen Jerusalen janin haninihqui heen caibo tocan. Jatihixonbi ta heen caibaan jaa honanihqui. &}Jenquetsih noque judiobo jihuetain, mian tah min honanquin sirijahi. Non yohinanai joi tah min hashoan honanai. Jaa copi hea tenexon hen mia yohihi nincarohahue. Noquen Hihbo qui hinamehriyamaxon tah hen jato hihti tiromajapahonihqui hih Pablo jai %-—Jahuerohajaquin tah hen mia nincamati hahtipahi, Agripa quiquin hapon. Heen caibo hehqui yohuanai joi bichinquin tah hen mia nincamahi. k$ Q—Queenxon jato joi bichinhue —Pablo jaquin Agripanen. Jaatian nincacahbo mequen sanahihnixon: l#QHahan caheti joi huishaxonma bi sipojaxon joni raanah ta tiroma qui hean jisi —jato jaquin."Huishaxon joi raantihi bi tah hen hahqui hihcoini yohuanaibo shinanyamahipiqui. Jaa copi tah hen man nincanon hihxon quenamaribihaqui. Mian nincaxon hashoan honanxon min hea yohiha jaa sca huishanoxon tah hen mia jaa nincamahi, Agripa quiquin hapon. !#Jaabi tah hen jahua copi casticanxon rehteti merayamahipiqui. Cesaro janin hen raannon hihxon hea yocacah tah hen raanti sca shinanipiqui. g GQuenamaha nocotaiya sca Festo yohuani: —Agripa quiquin hapon, noque betan tsinquitaibaan, nea tah qui. Jerusalen janinxon hea yocaxon ta nenoxon rihbi jatihibi judiobaan hea coshin yocaquipishqui nea hen mahuamascanon. }Hoxashinahax mohiyahtax sca Agripa betan Berenice jaton quiquin hapo chopa sahuehax jaton joniboya joribihi. Jaton sontaro hapobo betan jaa jema janinha hapobo betan rihbi janoxon nincati xoboho mapecani. Janoxon sca Feston Pablo quenamaquin. —Jaa joni tah hen nincacatsihqui heanbi —Festo jaquin Agripanen. —Bahquish tah min jaa nincanoxihqui —hahquin. LHen jascajaha bi ta queenyamahipishqui. Cesaronen sca jaa jisnon hihxon hen xehpotahxon raanyaxahnnon hea yocacah tah hen xehpomahipiqui Cesaro qui raanti hahtipahnoxon caman —hahquin Feston. 1Jenquetsahaxon jato sirijaquin nincatihin, honanyamaxon tah hen Pablo yocaquipiqui: ¿Jerusalen janinxon hen mia jisnon min jano cacatsihyamahin? 7Jaton dios hahxonti joibo copi res ta yohinanipicanaxqui. Huesti Jesus yamanicaton joi copi rihbi. Jihue ta jaiqui, hih ta Pablo jaiqui, jaa yohihi. eCHahqui yohuanaibo nincaxon bi tah hen hean shinanipi quescapa tiroma hean merayamahipiqui. Jaa copi ta hehbetan behipicanaxqui. Non nocotipi mohiyahtax tah hen janoxon jonibo ponteti janin tsahoscaxon jaa joni quenamahipiqui. 8iHahqui yohuanaibaan nincanon bi jan jato joi bichinon hihxon yohimayamaxon tah non noque romanobaan hahqui yohuanaiboya jascajaquin rehteresyamahi, hah ta hen jato jaipiqui. Jerusalen janin hea cahiya ta sacerdote hapobo betan judiobaan hanibaan hahqui yohuanxon Pablo rehteti yocaquipicanaxqui.  Jano jahuentihi ra neten hih jan jaresscaiya Pablo cahehipibo Feston yohiscaquin: —Felixnin xehpobahinni joni ta neno jaiqui. zm Jan jascajahipi pecaho Berenice betan quiquin hapo Agripa jano nocoti jahui Festo jisi Cesarea jema janin. C Feston sca jahuen yanapannicahbo betan yohuantahxon: —Cesaro qui hea raanhue hah tah min jai. Hahqui sca tah min catihi —hahquin Feston. Quiquin hapo Agripanen Pablo quenamahi 0Y Hen tiromahi copi hea rehteti jaiya tah hen Hen tah hen mahuacatsihyamahi, hen hihtimahi. Huetsa joni hen tiromajani copi hea rehteti jaiya tah hen jascarihbitimahi. Hehqui yohuanaibo quesahiya ta tsoanbi jato hea hinantimahiqui. Cesaronen sca hea jisnon hahqui hea raanhue —Pablonen jaquin. + —Quiquin hapon pontexonnica bebon tah hen nichi. Nenoxonbi hea pontehue. Judiobo qui tah hen jahuabi tiromayamahi. Min tah min honanai. E Judiobo jenimanon hihxon sca Feston Pablo yocaquin: —¿Jaabo mihqui yohuanai jatihibi hen nincaquin sirijanon min Jerusalen janin cacatsihyamahin? Janoxon hen nincanon —hahquin. 8iJaatian: —Noquen xenibaan joi qui tah hen hohchayamahi. Papa Diosen xobo qui rihbi tah hen hohchayamahi. Cesaro qui rihbi tah hen tiromayamabiresai —Pablonen jaa jaquin. J Quenamaha nocotaiya Jerusalen janinhax nocotipi judiobo jaa nihaquehtancahuani. Hicha hahqui yohuancani. Jaa ta hihti tiroma qui, hihcani. Jascaxon bi hihcoinaibo jismati hahtipahyamacanquin. 0YOcho neten hihyamahiya chonca neten jato janin hihquish Cesarea janin caresscai. Nocotipish mohiyahxon janoxon jonibo ponteti xoboho tsahoxon Pablo quenamaquin. q [Jaa copi hahqui yohuanti jaax maton hanibo hehbetanbi canon janohax yohuannoxon —jato jaquin Feston. d A—Jaa ta Cesarea janinbi xehpó qui. Hea rihbi tah hen jano caresscatihi basihaxma. i KBahin jahuiton quexexon rehteti shinanxon Jerusalen janin Pablo hihuexonnon Festo yocacanquin. e CJanoxon sca sacerdote hapobo betan judiobaan hanibaan Pablo qui yohuanti joi jaa yohiquin. q  ]Jaa mai janin Festo nocoscai. Nocotipish quimisha neten hihquish Cesarea janinhax Jerusalen janin cahi. -Rabe bari huinoscaiya Porcio Festo sca Félix xahbanen haposcai. Judiobo jenimanon hihxon jaan rihbi haho sipojati xoboho Pablo banemaquin.^5Jaa pecaho coriqui Pablonen hinannon hihxon quenamaricahtixon yohuanquihnquin. _7Non ponte jihueti jai, non coirameti jai, Papan casticanyaxihqui joibo rihbi Pablonen yohihiya Félix rahte rahteti. Nincaxon: —Caresscahue. Hen tee hichayamahiya tah hen mia hahquirihbi quenamatihi —hahquin. EFelixnin haibo cahen judio, Drusila janeya. Jato jascajahipish jahuentihi nete ra jahuen haibo betan joxon Pablo quenamaquin. Quenamaxon non Cristo nincacoinai joi Pablo yohimaquin. )KJascajaxon capitan sca yohiquin Pablo coirannon. Jan xoboho nihnon, jahuen amicobo rihbi pitibo hinani hihcocatsihquiya jato hihcomanon capitan yohiquin. I Jan yohihi bahi ta Felixnin honanquin sirijanishqui. Honanxon bi ta jaa netenbi jato nincacatsihyamanishqui. —Sontaro hapo Lisias jahuiya pari tah hen mato jisyaxihqui —jato jaquin. 4aNea res tah hen jato tocanxon coshin yohihipiqui: Mahuanihbo Papan huenirihbiyaxihqui hen shinanai copi ta hea casticancatsihcaniqui. Jascajaresquin —hahquin Pablonen. ¿Jaabo joyamahiya, jaton hapobo tsinquitai tocan hea nichiton jahua hen tiromajahi jaton hapobaan merahipishquin? Neabobi yohimahue. fEAsia mai mehax jahui judiobaan ta neno jahuex hehqui yohuanti jaiqui, hehqui yohuanti jaax. Jaatian ta nashihax Papa Diosen xoboho nichiton hea merahipicanaxqui, noque janin tsamajaquetaibo yama, noque jahuabi coroyamahi. ~'Hicha bari cayamanish tah hen jahuajomabo heen caibo yanapannoxon coriquiya cahipiqui, Papa Dios rihbi pishca hinani tah hen cahipiqui. }Jaa copi tah hen hea tiromayamahi Papan jisnon hihxon, jonibaan rihbi jascajaquin jisnon hihxon, pontejaquin shinanax hea jihuetai. e|CSiriboya tiromabo Papan huenirihbiyaxihqui jaabaan shinanai quescajaquin tah hen shinanai. {5Min honannon hihxon tah hen mia yohihi. Heen papabaan Papa Dios tah hen shinancoinai. Moisesnin huishani joi jatihibi, Papan joi yohinicabaan huishani joi jatihibi rihbi tah hen nincacoinai. Criston bahin caxon tah hen nincacoinai, jaa bahi cahen nazareno joi neabaan yohihi. cz? Hehqui rahma yohuanai joi rihbi ta jenquetsahaxon bi jan hihcoinai mia honanmatimahiqui. Qy Jahuenbi ta hea jonibo betan yohinanaiton merayamahipicanaxqui ni Papa Diosen xoboho, ni jaton tsinquiti xoboboho, ni jema bahinbi. Jonibo sinamaxon coromahiton ta hea jahuenbi merayamahipicanaxqui. x{ Doce nete res sca tah qui, hen Jerusalen janin Papahon shinani cahipi. Yocacahxon tah min hea hihcoinai hea honantihi. Tw! Jaa sca yohuannon gobernadornen mequen sanahiya Pablo yohuani: —Hicha bari sca min noquen caibo pontehi honanxon tah hen sirijaquin shinanhahnan mia yohihi, jahueja hen jain min honannon hihxon. Gv —Jascacoin tah qui —hihcani hahbetan jahui judiobo. nuUQueenax miabi jaa yocacahhue. Jascaxon tah min non mia yohihi joibo jaa yohuanmaribitihi —hihqui. 4taNoquen xenibaan yohini quescajaquin non jaa japanan ta sontaro hapo Lisias joxon coshin noque bichinipishqui. Mia hihbaan sca non demandani jonon ta noque yohihipishqui. Hs Noquen Papa Diosen xobo rishtajahiton tah non jaa bichipiqui. Yr+Nea joni ta hisin pahe quescapah qui. Non tah non honanscai. Jatihibi main jihuetai noquen caibo ta jaan rainyamamahiqui, noquen quiquin hapobo non potanon hihxon. Jaa ta nazareno joi chibanaibaan hapo qui. $qAJaabi tah hen mia hashoan jatsanjacatsihyamaxon hen mia pishca yohicatsihqui. Siri joni hihxon min hahcai quescajaquin hea nincarohahue, hen mia yohinon. p—Mia copi ta noquen caibo siripi jihuetihqui, Félix hapon. Mia tah min hihti siri qui. Mian yohihah ta pontejaquin sca shinanxon nea noquen caibo coirancaniqui. Jatihibi janinxon tah non jatihibijaquin, Min tah min noque hahxonai, hahcai, mia yohiquin. OoPablo quenamaha noco sca jaiya hahqui yohuani Tértulo pari yohuani: zn oJan jano nocotipi pichca neten sca sacerdotebaan hapo Ananías nocoti jahui. Hahbetan rihbi caibo jaton hanibo. Yohuanxon yanapannicah rihbi Tértulo janeya. Jaa rahsi jahui. Pablo qui jaabo yohuanti jai joi jaton gobernador nincamacanquin. (mI#—Min yohihi tah hen nincatihi mihqui yohuanaibo nocotaiya —hahxon Herodesnin quiquin hapo xobohoxon coiranahbo hihxon jahuen sontarobo yohiquin.ylk"Jaa quirica jisxon jahuerahnoha mai meha mia quin hihxon Pablo yocascaquin. Cilicia mai meha rahan jan hihnon: k/!Hiotanxon Cesarea jema janin nocoxon cabachonen nichibaan janoha gobernador qui jaa quirica hinanquin. Hinanxon Pablo rihbi hahqui hihuecanquin. cj? Bariyahpan sca cabachonen nichibo hahbetan catannon texe sontarobo jaton xobon caribihi. |iqHapon yohiha quescabijaquin cahen Pablo bihxon nihshinaxon Antípatris jema janin caman sontarobaan hioquin. bh=Jaa rehtenoxon caman piyamaxihquibo jai chanihah tah hen histon res mihqui raanti shinanscaipiqui. Hahqui yohuanaibo rihbi tah hen yohihipiqui, hahqui yohuanti joi jaxon mia hihbaan yohuantannon, hahquin huishaquin. #g?Jaton xenibaan joi jan nincayamarai copi res jaabaan sinajahi bi ta jahua copi rehteti yama qui. Jahua copi sipojati yamarihbihi tah hen honanscaipiqui. Vf%Jahua tiroma jaiquin hihxon hen jaton hapobo jano tsinquitaiton hiohipiqui. xeiHen mihqui raanai joni judiobaan rehtepanan tah hen sontaroya nocoxon romano joni honanxon jato bichinipiqui. zdmHea Claudio Lisias hihxon tah hen mia noquen gobernador Félix mihqui joi raanai. ¿Min jascabi jayamahin? =cuJato jascajaxon quirica sca nescajaquin huishaquin: hbIHahan Pablo rihbi cati cabacho bexonnahue, gobernador Félix janin caman sirijaquin hionoxon. taaRabe capitan sca quenaxon jato yohiquin: —Doscientos sontaro tsinquinahue. Cabachonen nichibo rihbi setenta sontaro. Jashiyahpabo rihbi doscientos sontaro. Yame sca jaiya Cesarea jema janin caman Pablo botannon jato raannahue. ` —Hea min jascajahi tsoabi yohiyamatahin min. Caresscatanhue —hahquin hapon. Gobernador Félix janin sca Pablo raanaibo _3Jaabo hihcoinai shinanyamahue. Cuarenta hihxon hashoan hicharihbixon ta jaa rehtenoxon caman pitimahi, xehatimahi yohicaniqui, rehteyamahiboya jaabo sca Papan rehtenon hihxon. Rahma ta quexescacanihqui rehtecatsihquin. Min jeenhahnon res ta manacaniqui —hahquin beronanen. Q^—Heen caibaan ta hashoan sirijaquin honancatsihquin hahcajaquin mia nescajaquin yocati shinanihqui. Non Pablo yocanon hapobo tsinquitai janin bahquish Pablo hioxonyaxahnhue hih ta jacanihqui. f]EJascajaha mehuetanxon hahmebi hiohax sca yocacahti: —¿Jahua min hea yohicatsihquin? .\UJahuen hapo janin sca capitanen hioquin. —Non bichipi Pablonen ta hea quenaxon nea beronan mihqui hihuexonnon hea yocacaxqui. Mia roqui nincamacatsihquiqui. [Jaan sca capitan quenaquin. Jahuiton: —Nea beronan miin hapo janin hioxonhue jan nincabehnanai jan yohitannon —hahquin. nZURehteti shinanaibo honanax Pablon pihasha pishca cahi sontarobaan xoboho caxon Pablo yohiquin. bY=Tsinquitai hapobo yocaxon sontaro hapo rihbi yocanahue jan neno mato janin jaa bexonnon. Pablo yohuanai man sirijaquin sca nincacatsihqui janahue. Janin noconon tah non rehtetihi, non tah non manascai —hahcanquin. nXUJascajahax jano sacerdote hapobo betan jaton hanibo jaiton bocani. Nocoxon: —Non yohihi quescabijaquin non hahyamahiya Papan noque rehtenon hihxon tah non yohihahqui, Pablo rehtenoxon caman tah non jahuabi piti nohuejatimahi. .WW Cuarenta joni hihxon jascajacanquin. DV Xaba paquescaiya Pablo rehteti shinancanquin judiobaan. —Non jaa rehtenoxon caman tah non pitimahi, xehatimarihbihi. Non jaa rehteyamahiya noque sca Papan rehtenon —hahcanquin. yUk Jascajahipi huesti neten sca yame Pablo janin noquen Hihbo sanarenenxon: —Raqueyamahue. Neno Jerusalen jema janinxon min hehqui jato yohicoinai quescajaribiquin tah min Roma jema janinxon jatihi —hahquin. Pablo rehteti shinanaibo cT? Hashoan sca rainyamacani. Nininanquin Pablo huaxabahincanmis hihxon, Jato bichinnahue hapon jahuen sontarobo jaquin. Mehuetani caxon bichinxon coshin ninibehnantanxon jaton xoboho sontarobaan Pablo boresscaquin. S Join bahchinani corotaiboya fariseo huishani honanbo nihrenenxon hani join coshin jato yohiquin: —Noquen jisi ta nea joni hohcha yamahihqui. Yoshiman jaa yohuanquihnaiya jaa hihyamahiya Papan yonotinin jaa yohuanquihnaiya mato jahua hihtihin? —hahcanquin. PRMahuanihbo ta Papan teehihmaribitimahiqui. Papan naihoh queha yonotibo ta yamahihqui, yoshin rihbi ta yamahihqui, hih saduceobo jai bi ta Hah ta jatihiqui, jaí rahan, jaí rahan, fariseobo jaiqui. QJan jascaraiya fariseobo betan saduceobo join bahchinanscai. Jaa copi caibaan Pablo casticancatsihqui bi caibo queenyamascai. PJaatian caibo fariseobo caibo rihbi saduceobo honanscaxon hapobaan nincacahbo coshin sca yohuani: —Hea ta fariseo qui, hea huetsabaan. Fariseobaan baque ta hea qui. Mahuanihbo ta Papan hahquirihbi teehihmayaxihquiqui hen jai copi ta hea casticancanihqui. )OK—Sacerdotebaan hapo tah hen honanyamahahqui, hea huetsabaan. Maton hapo tah man tiromajaquin yohitimahi hah ta huishani joi jaiqui —hahquin Pablonen. yNkJaa pataxaibaan sca: —¿Papa Diosen sacerdote hapo min jascajaquin tiromajaquin yohihin? —hahcanquin. vMe—Papa Diosen ta miabi rishquiyaxihquiqui, maoxen sicaha chiquepan. ¿Jascajatima Moisesnin yohinih que bi min hea jato copasmahin? ¿Jascajaquin min hea Moisesnin yohini quescajaquin min hea pontecatsihquin? —hahquin Pablonen. fLEPablonen jascajahiya jaa pataxaibaan Pablo copasnon sacerdotebaan hapon jato yohiquin. 4K cTsinquitai hapobo jisanan Pablonen jato yohiquin: —Hea huetsabaan, shinanquin sirijahax, tiromahaxma jihuepahonish tah hen rahma caman jascarai, Papan hea jisi honanax. bJ=Jascajahipi huesti nete sca jahua hahqui yohuan jacoiniquin hihxon Pablo pecaxon sacerdotebaan hapobo, judiobaan hanibo jatihibi betan tsinquinon yohiquin. Jato qui hioxon sca jato bebonbi Pablo nichinquin.#I?Histon sca jaa hisinjacatsihquibo picoti bocani. Romano que bi jan cadenanen jaa nexahi copi hapo rihbi raquescai. Judiobo hapobo bebon Pablo nichi H—Hea tah hen hicha copijahax romanoscaniqui —hahquin hapon. —Hea tah hen romano cainnihqui —hahquin Pablonen. ^G5Hahqui caxon sca hapon yocaquin: —¿Mia min romano quin? —Hea rahan —hahquin. FJan yocacai nincacax hapo janin caxon capitanen yohiquin: —¿Jahueja min jacatsihquin? Jaa ta romano joni qui —hahquin. E%Yohihah rishquinoxon nexacanquin. Jano jai capitan sca Pablonen yocaquin: —¿Jahuen hohcha honanxonma romano joni rishquiti joi man jain? 7DgJascajahibo jisxon Xoboho botannahue hapon jahuen sontarobo hahquin. Jahua copi jonibo hahqui jatiho sinatiquin hihxon sca rishqui rishquixon hisinjanon jato yohirihbiquin. HC Jaton chopa pecaxon mai poto rihbi bochiqui potahihnicanquin. EBJano caman res nincacanquin. Jaton nahuabo yohihi Pablo catihi nincacax coshin sca sai saihihcani: —Jascapa joni main yamascanon rehtenahue. Jascapah ta jihuetimahiqui —hihcani. {AoCatanhue, hocho tah hen mia raantihi nahuabo janin, hea noquen Hihbaan jaquin —hihqui Pablo. Hapon Pablo bichi @5Miin joi yohinica Esteban rehtehiboya rihbi tah hen jano rihbi nihxon jascajanahue hihxon jaa rehtehibaan chopa hean coiranxonnihqui, hahquin hean. ? Hihbon, noquen tsinquiti xoboboho hihcoxon mia nincacoinaibo meraxon hean sipojaxon jato rishqui rishquipahoni ta honancaniqui. z>mHiston Jerusalen janinhax carihue. Hean hen jato hahxonai min jato yohihah ta nincayamaxihcanihqui, hea jaquin. }=sJerusalen janin nocorihbixon tah hen Papan xobohoxon Papa yocaxon namaquen hahcajaquin noquen Hihbo jisniqui. E<¿Jahuejahi sca min basitihin? Mia nashimanon huenihue. Noquen Hihbo yocaxon miin hohcha sohuamascahue, hea jaquin. Noquen nahuabo yohinon ta noquen Hihbaan hea raannishqui hih Pablo jai Q;Min jisibo, min nincacaibo rihbi tah min jatihibi jonibo yohiyaxihqui. @:yNoquen papabaan Papa Diosen ta mia caisihqui, mian jaa hahxonti jan shinanai min honannon hihxon. Jahuen nincanica baque min jisnon, jan yohuanai min nincarihbinon ta mia caisihqui. 9  Hea janin nocoxon ta hea pataxxon sca, Heen huetsa Saulon, jise, hea janishqui. Jaatianbi tah hen jisresscaxon jaa meranihqui. 8 Jano ta Ananías janeya joni janishqui, Moisesnin joi nincanica. Jano jihuetai judiobaan ta jatihixonbi jahan shinannishqui. 7 Hoa xabapan bechaxah tah hen jisti hahtipahyamascaax hehbe cahibaan mehuetanxon hiohah sca Damasco jema janin noconihqui. 26] Hean hen jahuejati jain Hihbon, hean jaah ta Huenihue. Damasco janin catanhue. Jano ta mian hea hahxonti jai mia yohinoxihcanihqui hah ta hea noquen Hihbaan janishqui. Z5- Hehbetan cahibaan ta jaa xaba jisxon bi hehbetan yohuanai joi nincayamanishqui. w4g¿Tsoa min quin, Hihbon? hahquin hean. Hea ta Jesus Nazareno qui, min hea tiromajaquin chibanai, hea jaquin. 3Main paquexon sca hea yohihi joi hean nincaquin: Saulon, Saulon, ¿jahua copi min hea tiromajaquin chibanain? hea jaquin. t2aBarin manan tsacahiya ta Damasco hochoma bahin cahiton naihohxon sca hani xabapan hea xabajanishqui. v1eHen jascajapahoni ta sacerdotebaan hapon, jatihibi noquen hani hapobaan rihbi mato yohitihiqui. Jaabaan ta hea jayaxon jato bihti quirica hinannishqui, Damasco janinha noquen huetsabo hen hinantannon hihxon. Jaya caxon jano jaibo cadenanen nexaxon casticannoxon sca neno Jerusalen janin jato hihuehi tah hen caniqui. Noquen Hihbo qui tah hinamehniqui hihqui Pablo 09Hean rahma nincacoinai joi nincacoinaibo tah hen rehtenoxon caman jato chibanpahonihqui. Cadenanen nexaxon tah hen haiboya bebo jato sipojapahoniqui. \/1—Hea ta judio qui, Cilicia mai Tarso janinhax cainni joni. Nea jema janinxon ta maton haxemanicahbaan hea haxemapahonishqui. Gamaliel ta heen haxemanica hihxon hea haxemaquin sirijanishqui. Noquen xenibaan yohini quescabijaquin hen hahnon ta hea haxemanishqui. Man hihqui quescarihbihi tah hen noquen Papan joi hihti jenipahichai. \.1Jaton joinbi jan yohuanai nincacax hashoan sca netecani. Pablo yohuanparihi: k- Q—Hea huetsabaan, heen papabaan, hea tsoa quin hen mato rahma yohinon nincanahue —jato jaquin. &,E(Jan jeenhihquiya tapitinin mapexon jato qui jahuen mequen Pablonen sanaquin. Netecahinscacani. Jaton joinbi sca Pablo yohuani, judiobaan join sca.+!'Jascajaha Pablonen yohiquin: —Hea ta Tarso janinha judio qui. Cilicia main hani jema janinhah. Nea jonibo hea yohimarohahue —hahquin. C*&¿Mia min hoa Egipto mai meha jonimah quin? ¿Hapobo potanon hihxon jato sinamaxon cuatro mil rehtemisbo nihi naman sca hiohipi, mia min jaamah quin? —hahquin yocaquin sontaro hapon. 8)i%Sontarobaan xobo xehqui qui nocoscaxon sontaro hapo Pablonen yohiquin: —¿Hen mia pishca yohinon min hea nincarohatimahin? —hahquin. —¿Griego join min yohuanain? \(1$—Rehtenahue —coshin hihcanacani coro corotaibo. Pablonen jato yohicoinai x'i#Rehtenahue hihqui coro corocanahibo sina sinataiya tapiti qui Pablo nocotaibon sontarobaan jaa hiascacanquin. 2&]"Corotaibo cahen mesco yohuanyahpabo. Coro corotaiboya jahuabi honanquin sirijati hahtipahyamaxon sontarobo sca yohiquin: Xoboho hiotannahue —jato jaquin jaton hapon. <%q!Nocoxon Pablo bihxon cahen rabe cadenanen nexahahbo hihxon sontaro hapon jato yohiquin. Jascajaxon sca: —¿Tsoa min quin? ¿Jahuejahi meraxon mia jascajacanihquin? —hahquin. Y$+ Sontarobo quenamaxon jaton capitanbo rihbi histon quenamaxon jato betan jema janin hishtocahinquihrani sontaro tininti jahui. Jaton hapo betan sontarobo jahui honanxon Pablo rishquiquin jenebahinscacanquin. #{Jaa rehtehibaan bi ta sontaro hapo qui cahax caibo chaninishqui, Jerusalen janin ta jatihibi coro corocaniqui, hihqui. F"Jascajahiboya jema jatihobi cobinai quescapi jonibo rainyamahax bishqui bishquihihcanahax Papan xoboho nocohihnati. Pablo bihxon jemanhihti janin ninixon xehpotibo xehpobahincanquin. !+Efeso janiha joni betan Pablo jaton jema janin nichi jisipixon Papan xoboho Pablonen jaa mapemahi shinancanquin. Trófimo cahen jaa joni. Z -Coshin sca quenacanquin: —Noque yanapannahue, noque caibon. Nea ta jatihibi janin nihxon noque qui tiromahi yohuanai joni qui. Nea ta Moisesnin joi qui yohuanihqui. Nea xobo qui tiromahi yohuanrihbihi. Jascajahax ta Pishin pari ta jaiqui hihquish, Papan xoboho nahuabo rihbi mapemaxon nea mequexonti xobo rishtajahiqui —hahcanquin. 3Jahuen siete nete nocoti pishca pishinaiya Asia janinhax judiobo nococani. Papan xoboho Pablo meraxon jonibo coro coromaxon Pablo bihcanquin. -Jascaha jaa beronanbo hiohax huetsa neten sca jato betan nashihax Papan xoboho Pablo mapeti. Mapexon: —Jatíhi neten hihquish tah non mequejaqueti queyoscatihi. ¿Jahua neten non jatihibichina noquen hinanti non betihin hinannoxon? —hihqui Pablo, hapo yocacahti. %CSanto rehtexona nami nincacoinai judiomabaan piyamanon hihxon jimi rihbi piyamanon hihxon terehahxon rehtehibo rihbi piyamanon hihxon joni huetsa betan tsiniyamanon hihxon tah non jato moa huishaxon yohinihqui. Jaa ta honanscacanihqui —hihqui Jacobo. Papan xobohoxon Pablo bichibo [/Jato hiohax jato betan nashitanxon jaton mapo maxcorohabahinnon copijaxonhue. Min jascajahi jisxon ta jaabaan nincacai jahuama hihqui honannoxihcanihqui. Man Moisesnin joi chibanparihin ta honannoxihcanihqui. Jaa copi non mia yohihi quescabijahue. Neno ta chosco beronan jaiqui, Hen yohihi quescabijaquin tah hen jatihi hihquipibo yohuani. H ¿Jahueja sca min jatihin? Min nocotai ta honannoxihcanihqui. |qMian roqui min hochó jabisnihbo noquen caibo mian honanmahi Moisesnin joi jenebahinnon. Jaton baquebo honantijayamati roqui mian jato yohihi. Moisesnin yohini quescayamascarihbihi jihuenon roqui mian jato yohihi. Jascaraibo ta nincacaniqui. QJan chanihi nincaxon: —Papan ta hahquiqui —hahxon yohicanquin: —Noquen caibo nincacoinaibo ta jahuentihi ra mil jaresscaiqui. Jatihixonbi ta Moisesnin joi chibancaniqui. Min tah min honanscai. r]Man jascabi jayamahin hahxon jaton nahuabo tocan Papan hahan honanti jaa hahmatanho jato yohipaquequin. |qHoxashinahax mohiyahtax sca noque betan Pablo cahi, Jacobo jisi. Jano ta jatihibi jaton pastorobo tsinquinishqui. _7Jerusalen janin noco sca non jaiya jenimahanan noquen huetsabaan noque bihquin. \1Cesarea janinha noquen huetsabo caibo noque betan caxon Mnasoman xoboho noque hiocanquin. Mnason ta Chipre janinha joni qui, Criston joni xeni. Jaan ta noque jahuen xoboho hoxamanishqui. Jacobo jisi Pablo cahi QJaa pecaho sca non pishinaibo bichish Jerusalen janin noque cahi. lQBanemati hahtipahyamahax noque netescai. —Noquen Hihbo queenai quescari janon —hihquish.  Jascajahabaan bi Pablonen yohiquin: —¿Jahuejanoxon man huaohihxon hea masa shinanmacatsihquin? Hea noquen Hihbo Jesusen joni copi hea nexayaxihquibo bi tah hen cati shinanai. Jerusalen janin hea rehteyaxihquibaan bi tah hen cati shinanai —hahquin.  Jan yohuanai nincaxon tah non Jerusalen janin jaa cayamascanon hihxon Pablo noquen yohinihqui. Janohahbaan jascajaribiquin. y Nocoxon Pablon sintoron bichinax jahan sca tanexehtax menexehtax yohuanscai: —Dios Yoshiman ta yohihiqui: Nescajaquin ta Jerusalen janinha judiobaan nea sintoron hihbo nexayaxihcanihqui. Nexaxon ta nahuabo sca jaa hinanyaxihcanihqui —hihqui. wg Jahuentihi ra neten non jano jaiya Judea mai janinhax Agabo janeya joni nocoti, Papan shinanmaha yohuannica. z m Jaa ta chosco haibo baqueyahpa janishqui bebo honanyamahibo rahsi. Papan shinanmaha ta jaabo yohuanpahonishqui. P Hoxashinahax mohiyahtax caribihax Cesarea jeman nocotax Felipen xoboho mapeti. Felipe ta Papan joi siri nincamanicah hihpahonishqui hoa siete caisnibo quihah. Jahuen xoboho tah non banejaquenihqui.  3Tiro potabahinax Tolemaida jeman taxnatax noque mapeti, main sca canoxon. Jano noquen huetsabo jisi caxon huesti neten rihbi jato pasijaquin. E Papa yocacax nontin noque naneti, jaabo xobon boribihahbo. P Jahuentihi ra neten jano hihquish tah non caribiniqui. Jema jemanhihti janin ta jaabo jaton haibobo jaton baquebo noque manahi canishqui. Jemanhihtinin sca tah non raboxonen nihxon Papa yocanihqui. 5cTiro janin tah non Criston baquebo meranihqui. Jato betan tah non siete neten banetahnihqui. Dios Yoshiman shinanmaha Pablo yohicanquin, Jerusalen janin cayamahue hahxon. LCaquin tah non noque memiho Chipre mai jisniqui. Jaa potabahinax Siria mai janin cahax Tiro jeman taxnatax mapeti. Jahuen jahuaborabo nonti hihbaan jano mapemahi cahiya tah non jano mapenihqui. s_Fenicia mai janin pohquejaqueti cahi, nonti jano merahax hahan sca nanetax quebijistima hiaman caribihi. M Jaatian tah non nanetax jato potabahini caniqui. Cos mai janin caman tah non ponte caniqui. Jano hoxashinahax mohiyahtax cahax Rodas mai janin sca nocoti. Janohax Pátara jema janin taxnati cahi. q[&Jan jato yohihah nincacax jaa jisyamascatihi nincacax bena benatax nontin caman jaa manahi bocani.K%Huaohihscacani jatihibi. Pablo mehuetanax hicotanax huaohihcani. D$Jatihibixonbi sca raboxonen nihxon Papa yocacanquin. #Hea hihqui quescarihbi man janon hihquish tah hen jihuenihqui. Jascajaquin teexon noquen Hihbo Jesusen joi shinanxon yomanahquetaibo yanapanti tah hen mato haxemaniqui. Hinanti ta bihti mentan hashoan siri qui, hah cahen noquen Hihbaan janish —jato jaquin. "Heen mequeman teexon tah hen hen pishinaibo bihniqui. Heen hahberabetibaana rihbi tah hen bihxonnihqui. Man tah man honanai. ~v~}|| {zyyxxwyvvKuttGrr7qqOpooInn`m^llkkkDjjiehhMggKffcf)eemdd#cc-b~baa(`__^^+]]Q\[[jZYXXCWDVUUTjSRR={<:9D88=66!54433_221190P0/.}-,,9+ )('}&v%%x$#""")! n !?S/J*v9 O'YlqNr 0Non jariyamahi bi ta noquehon hihti shinanxon yohinishqui jahuen baquebo sca non jayaxihnon. Hahmebi shinanax queenxon copi ta jascajanishqui. Jesucristo bichish jahuen baquebo sca non janoxihnon. 7q i0Naiyahpa mai hahriyamaxon bi ta noque caisnishqui, non Cristo bihyaxihqui honanxon. Ponte siribo non janon hihxon ta noque caisnishqui, jaan jisi jahuabi tiroma non yamanon. wp i0Noquen Hihbo Jesucristonen Papa ta hihti siri qui hihnahue, heen huetsabaan. Jahuen naihoh queha shinanyahpabo sca non janon hihxon ta noque hihti hahxonnishqui. Noque hahxonquin ta jahuabi cahneyamahihqui, non Criston baquebo quen. io M0Hashoan sca noquen Papa betanxon noquen Hihbo Jesucristonen mato hahxonrohayamahiquin hih tah hen jai, hea huetsabaan. Jaan mato sirijaquin shinanmayamahiquin hihxon tah hen nea joi pishca raanai. Criston noque hahxoncoinai Jn 0Noquen Papa Dios queenaiya ta Jesucristonen hea yohinishqui, jahuen raanti hea Pablo janon. Jahuen raantixon sca tah hen mato yohihi, ¿Man jascabijaquin Cristo chibanyamahin, Criston baquebon? Bm}DHeanbi huishaxon tah hen mato man jascabi jayamahin, hahcai. Hea sipo xoboho tsahotai shinanbehnoyamanahue. Noquen Hihbaan mato shinan hinannon hihxon tah hen mato yocaxonai._l7DArquipo yohinahue, noquen Hihbaan tee hen hinanni hahxonquin sirijanoxon jan jisnon. kDNea quirica jisxon, Laodicea jema janinha noquen huetsabo sca jismanahue. Hen jato qui raanho quirica rihbi jisnahue, maton. 3j_DLaodicea jema janinha noquen huetsabo yohixonnahue, man jascabi jayamahin, hahquin. Ninfas, jahuen xoboho tsinquitai noquen huetsabo rihbi jascajaquin yohixonquin. iDNoquen rahonnica Lucasen ta mato qui joi raanihqui. Demasen rihbi ta mato qui joi raanihqui, man jascabi jayamahin, hahquin. h7D Mato hihti yocaxonxon ta Laodicea janinhahbo rihbi hahxonxon Hierápolis janinhahbo rihbi jato hahxonihqui. Man honannon hihxon tah hen mato yohihi. 6geD Maton caibo Epafras rihbi ta Criston yonotixon nenoxon mato qui joi siri raanihqui. Noquen Papa yocaxonquin ta mato jascabijaquin shinanxon mato yocaxoniqui. Papan coshiyahpahax sca man hohchati queenyamabiresnon. Man jahuejati Papa queenihquin man honanquin sirijaribinon ta mato hihti yocaxoniqui. f#D Jaabo quimisha res ta heen caibo qui, hea yanapannicahbo. Papan jihuetahbo hichanon hihxon ta yanapanquin hea sirijaquin shinanmacanihqui. *eMD Bernaben chahi Marcos mato qui cahiya sirijaquin bihnahue. Nocotaiya jaa yanapanyaxahnnahue, hah tah hen mato janiqui. Aristarco ta heyabi sipo xoboho tsahoncanhoxqui. Aristarco, Marcos, Jesus Justo hahcaibo, jaabo rahsichin ta mato qui joi raanihqui man jascabi jayamahin, hahquin. Jd D Onésimo rihbi ta hahbetan cahiqui. Jaa rihbi ta hahan non shinanai noquen huetsa qui, Papan joi nincanica. Maton caibo rihbi tah qui. Nenoha joibo jatihibi ta mato yohiyaxihcanihqui rabexon. 'cGDNon jenquetsahpi jihuetain hihxon tah hen mato qui jaa raanai man honannon hihxon. Jaan mato yohihah man sirijaquin sca shinannon hihxon tah hen jaa raanai. .bUDTíquiconen ta jatihibi hen huinotaibo mato yohiyaxihquiqui. Hahan hen shinanai noquen huetsa tah qui. Sirijaquin ta hea yanapaniqui, hehbe Criston yonotixon. Aa{DNincati queenahbo hihxon shinanya yohuantiyaxon jato yohuanquihnquin. Jahua min shinanain hahca tah man jascapa yohuantiyaxon jatihibi joni yohiti honanscatihi. Hahan quirica queyoti l`QDShinanquin sirijaxon Cristojomabo yohuanquihnnahue. Yohiti siripai tihibi jato nincamanahue. y_kDHen sirijaquin jato jaa joi nincamanon hihxon Papa hea yocaxonnahue, hean yohiti jai quescajaquin hen yohinon. W^'DCriston joi siri hen nenoxonbi yohiti hahtipahnon hea yocaxonnahue. Papan nincamayamanixon bi rahma nincamascai joi siri tah qui hen jato yohihi. Jaa copi tah hen nea sipo xoboho tsahotai hea tsahonhohbo. 0]YDPapa yocaquin jeneyamanahue. Jaa yocacahnan coiramenahue huetsa janin maton shinan camayamaquin. Hahxon tah min noque jai Papan hahti shinanbehnoyamarihbinahue. '\ IDSirijaquin maton jonibo copijanahue, joniyahpabon. Sirijaquin honanxon jato copijacoinquin. Naihoh maton Hihbo rihbi jai honanxon sirijaquin jato copijaquin. r[]DTiromajanicabo rihbi ta copiyaxihquiqui jan tiromajahi copi. Casticanquin ta tsoabi cahnetimahiqui.xZiDNoquen Hihbo Cristo tah man teexonai. Jaan ta mato copijaquin sca jan mato bexojaxonai mato hinanyaxihquiqui. gYGDJonima bi noquen Hihbo man teexonai honanxon man hahcai jatihibi coshicahinxon hahcoinnahue. cX?DMaton patoronen mato yohiha jatihibi nincanahue, patoroyahpabon. Sirijaquin jato hahxonnahue jaabaan jisnon hihxon res ma bi hahcoinquin noquen Hihbo shinanhahnan. Patorobaan jisnon hihquish hihquibo quescayamanahue. kWODBaqueyahpabon, maton baquebo yohiquin sirijaxon jato sinamayamanahue. Tiromajaquin shinancanmis. |VqDMaton papan, maton maman mato yohiha jatihibi nincanahue, baquebon. Man nincati ta noquen Hihbo hihti queenihqui. MUDMaton haibohon queennahue, bebobon. Jato rainyamahaxma jihuenahue. cT?DMaton benebaan yohihah nincanahue, haibobon. Man jato nincati ta noquen queenihqui. tSaDMan hahcai jatihibi noquen Hihbo Jesusen janen hahnahue. Maton janan yohuanquin, maton mequeman teequin rihbi jahuen janen hahquin. Jahuen janen rihbi yohiquin, Hahxon tah min noque jai Papan, hahnahue. Papa nincaxon jonibo yanapanti 0RYDCriston joi rihbi maton jointi janin bexojanahue hicha. Shinanquin sirijahax honanmahanannahue pontejaquin yohinani. Behuarihbinahue. Papan huishani behuahi. Matonbi shinanax behuarihbinahue noquen Hihbo qui behuahi. Maton jointinin shinanax Hahxon tah min noque jai Papan hihqui behuahi. KQDCriston maton jointibo sirijanon hihxon rihbi janahue caibo betan siripi sca jihuenoxon. Man jascari jihuenon hihxon ta mato huesti yorajanishqui. Hahxon tah min noque jai Papan, hahribinahue. IP DJaa shinanbo jatihibi bihxon bi noquen huetsabohon shinanti shinanbo hashoan bihbonanahue. Noquen huetsabohon shinanquin tah man texe maton shinan sirijabahinai shinanyahpa siri sca janoxon. :OmD Tiromahibo tenenannahue. Heen huetsa ta hehqui tiromahiqui hih min jacatsihxon bi jan mihqui tiromahibo shinanyamahue. Maton Hihbaan maton hohcha shinanyamascai quescajanahue. {NoD Papan ta mato caisihqui, jahuenahbi jahuen baquebo man janon mato yohiquin. Matohon shinanquin. Behna shinanyahpaboxon sca, Papan caisaiboxon rihbi sca joni huetsa yanapanti shinan bihnahue. Joni huetsahon shinanxon hahxonti shinanbo bihquin. Huetsan yohihah nincati shinanbo, honaxonbi yohiti shinanbo. Jatsanjaha bi copitima shinanbo. Jascapa shinanbo bihnahue. 8MiD Noque behnabo tah non judiobaan nahuaboma sca jai. Judioboma rihbi sca jai. Judio honantiyahpaboma sca jai. Jaa honantijomaboma sca jai. Nahuabo hihyamascai. Nahua bi res nahuabo hihyamascai. Hinabo hihyamascai. Hinaboma hihyamascai. Jascapahboma sca jaax bi Cristoyahpabo rahsi. Criston jonibo rahsi. @LyD Shinan behna sca tah man bichi. Papan rihbi ta mato honanmabonaquin shinan behnajaxonihqui. Mato jonijanicahton shinanai quescajaquin sca man shinannon maton shinan behnajabonaquin. YK+D Man shinanpahoni jenebahinax res sca joni huetsa betan yohuani quesayamanahue. 3J_DJascapahbo hihníxon bi jenebahinscanahue nea jatihibi: rainyamati, sinati, tiromajati, huetsa joni qui yohuanti, rishtaya yohuanti. Jascapa yohuanbo jenebahinscanahue. MIDMato rihbi tah man jascapahbo hihpahoniqui, jascapa shinanya jaax. JH DJascapahbo copi ta nincayosmabo Papan casticanpaqueyaxihquiqui. GDJaa copi maton shinan tiromabo jenebahinnahue, Cristojomaxon man bihnibo shinanbo. Joni huetsa betan hihqui hohchati. Haiboya yohuanti. Tsiniti. Tiromahihti queenti. Caibaan jahuabora jato bichinti shinanai. Jascaxon bichinah ta santo chibanah jasca rabe qui. F9DNoque jihuemanica Cristo sanareneni jahuiya tah man mato rihbi hahbetanbi janibi sca nihyaxihqui xabayahpabo sca. Tiromapahonish bi behna shinanyahpa tEaDMan tah man mahuascaniqui. Cristo betanbi sca tah man jihuetai, Papanahbo sca. Mahuati qui raquetimascai. MDDJaa janin res maton shinan hahnahue. Mai mehabo janin hahyamaquin. CC DCristo betanbi ta mato hahquirihbi huenihihninishqui. Jaa copi jaan hinanaibo shinan benanahue. Noquen naihoh queha Papa patax tsahoxon ta noque hinanihqui. Jahuen shinan benabonanahue. ,BQDHonan quescapa hihquish bi honancoinaima joi tah qui. Noquen Hihbo queenai quescajaquinma bi ta hahmebi shinanxon noquen Hihbo hahxonti jacanihqui. Noquen Hihbaan yohinih quescajayamaquin. Piti jaxon bi piti tenequin. Jascajaxon tah non mai mehabo shinanbo non potatimahi jahuentianbi. ADJaaban yohihibo ta non piquin queyobahinaibo rahsi qui. Jaton yohuan ta jonibaan shinanax yohuanresai qui, Papan jascahue hahcama. A@}DXecoyamahue, piyamahue, meheyamahue, hah ta jacanihqui. 6?eDCristo betan mahuanihbo tah man qui, mai meha shinan potanihbo. ¿Jahua copi sca man mai mehabaan hahcai quescajaquin man mai mehabo nincacain jaabaan mato haxemanon? >DJascapahbaan ta noquen Hihbo bihcoinyamahiqui. Noquen Hihbo huestichin ta noque coshi hinanihqui huesti yora sca jaax non haninon. Criston shinanyahpa rahsi jaax tah non yanapanhanani jihuetax coshi hinanhahnanax hashoan sca Papan shinan bihbonahi. j=MDCaibo ta namaquen jahua ra jisish, shinancoinihcama sca jaiqui. Jahua copi jascatimahi bi jascari. Papan shinanjomahax res sca yanca bi res yohuani. Jascapahboxon ta mato haxemacanihqui man piti tenenon hihxon mato haxemaquin. Papan naihoh queha yoshinbo qui sca man horanon hihxon mato haxemaquin. Jato nincayamanahue. Papan shinan mato bichincanmis. h<IDPitibo, xehatibo, fiestabo, hoxne xoo netebo, tantiti netebo, jaa joibo ta janishqui. Jahua jan noque hahxonyaxihquiquin honanahbo hihxon res ta jaa joibo Papan yohinishqui. Cristoyahpaxon tah non jaa joi xenibo jenescai. E;DJaa copi nescapa joibo nincayamanahue. Noquen pitibo, pitimabo, xehatibo, xehatimabo, non nescajaquin fiesta netebo huinomatibo, jascajaquin huinomatimahibo, hoxne xoo hihquiya non jascajaxonma nescajati jaibo, tantiti neten non jascajaxonma nescajati jaibo. Jascapahbo joibo mato yohihahbo bi nincayamanahue. :#DJascajaquin ta hihti tiroma yoshinbo Papan jaton yohuanbo bichinishqui netetahbo. Jaton tiroma sontaro yoshinbo rihbi jascajaquin jaton yohuanbo bichinquin. Janibi ta jato hihtimahmanishqui. Cristo mahuamaquin ta jato netemanishqui. Naihoh quehabo shinannahue hihqui /9WDNon tiromajapahoni copi ta noque casticanti joi janishqui. Noquen hohcha copi hihqui bi ta Cristo jato rehtemaquin noquen casticanti Papan queyonishqui, yamascanon. q8[D Hohcha hohchayahpabohax tah man mahuascaibo japahonihqui. Maton yora janin jahuen honanti yamani jahuenahmabo quen. Man jascapahbo que bi ta Cristoyabi Papan mato jihuemanishqui maton hohcha jatihibi mato sohuaxon, noquenah rihbi. 7)D Jeneho hihquimaha tah man Cristoyabi tsahonni quesca janiqui. Jene chicho queha huenihihnihah sca tah man Cristoyabi huenihihnini quesca jai. ~6uD Mato ta honantijanishqui Papan jihuetahbo man hihqui honanahbo. Jonin mequeman honantijahahma bi Criston honantijahahbo tah man qui jahuen honantiyahpabo. Mai mehabo queenai quescajaquinma bi Cristo queenai quescaja non jai ta jaa honanti qui. 5D Jaa ta hihbo qui, jatihibi quiquin yoshimana, jatihibi hapo yoshimana rihbi. Jatihibichin hihboxon ta mato shinan hinancoinihqui. >4wD Cristo ta Papan shinanya qui, Papan coshiyahpa. e3CDMato hihbojanoxon honanihcama jaxon quesa joibo mato nincamacanmis coiramenahue. Honancoinxonma bi jonibaan shinanai joi res ta mato honanmacatsihcanihqui. Cristonahma bi huetsa joi mato haxemacanmis yoshiman joi. t2aDNoquen Hihbo honanquin sirijanahue. Jahuen shinanya rihbi haninahue hen mato haxemani quescajaquin hashoan sca jahuen joi bihbonaquin. Hahxon tah min noque jai Papan, hahquin hicha bihbonanahue. Criston shinanyahpa non behna jihuetai T1!DNoquen Hihbo Jesucristo bihnish res sca jaa shinanya sca jihuenahue. S0DHocho jaax bi tah hen mato betanbi hihquish quesca hea jai. Jaa shinan huestiya man jihueti siripai nincacax tah hen jenimahi. Cristo qui hinamehxon man jeneyamabiresai yohihah tah hen hihti jenimahi. T/!DSiripi yohuanihcama jaibaan mato paranyamanon hihxon tah hen mato yohihi. L.DCristo ta jatihibi honan siri jaiqui, jatihibi siri shinan rihbi. W-'DJoni huetsahon shinanxon honanmahananax maton jointi sirinon hihxon tah hen mato yocaxonai. Jaatian tah man Papan honanya jacointihi. Jahuen jone joi tah man honanquin sirijascatihi, Cristo honancoinquin. !, =DHicha bi res hen mato yocaxonai man honannon hihxon tah hen mato yohihi. Laodicea janinhabo rihbi, jatihibi hea jisyamanibo rihbi tah hen jaayocaxonai. + +DJascapahbo janon hihquish tah hen shinan caman hahtanax tee teetai. Jan hea hinanai coshin tah hen coshin bi res tee teetai jato yocaxoni.S* !DHahqui hinamehhue hahquin tah non jatihibi joni sirijaquin yohihi. Jatihibi joni sirijaquin honanmaquin honanahbo. Jatihibi joni shinanyahpa siri sca Cristo bebon nihmanoxon hihxon tah hen yohihi. A) }DMato tocan Cristo jihuetihi ta honanyamacanpahonishqui Papan jato honanmayamahah. Maton man honanscanon ta mato judiomabo honanmati noque yohinishqui. Mato chicho Cristo jihuetaiya man jahuentiho siri shinanyahpa jaa jaiquin man honannon hihxon ta mato honanmahiqui. Jaa Cristo huesti ta noque jihuemanicah qui. v( gDNeateman japahonibo honanmayamapahonixon bi ta rahma jaa jone joi jahuen caisaibo honanmati jaan yohihihqui. ' DMatohon shinanxon ta mato jahuen caisaibo yohinica hea janon hihxon Papan hea yohinishqui, jahuen joi hen nincamaquin sirijanon. & DPapan shinan man bihnon hihxon jahuen joi siri hen mato yohini copi ta hea rahma tiromajacaniqui. Tiroma hea jaábo bi tah hen tenehax jenimahi. Noquen Cristo ta tiromajacannishqui. Jaa tiromajaquin pishinmanixon ta hea sca tiromajacaniqui. Heen yora jaabaan tiromajahah bi tah hen Cristo tenexonai. Jahuen caisaibo ta jahuen yora qui. Jaabaan jahuen shinan bihnon hihxon tah hen tenehi. ?% yDCriston joi jascabijaquin nincacoinaibo tah man jano nihyaxihqui jaa joi jeneyamahihbo, jaa mato yohimenoni yohuan huetsajayamahibo, huetsa joi qui mahnejaqueyamahihbo jano nichi. Jaa joi huesti tah hen jatihibi noquebo yohihi, Jaa yohinica sca mia jahue Pablon, Papan hea janí. Papan joi nincamanicah, Pablo Z$ /DJahuen sinatahbo que bi ta mato sirijaquin bichiqui jahuen baquebo sca man janon. Noquen yora quescapahax noque copi mahuanihxon bi ta mato sirijaquin Criston bichiqui. Jahuenahbo rahsi Papa bebonbi sca mato nihmanoxon mato sirijaquin bihquin. Hohchajoma siribo sca tah man jatihi. Papa mato hinanyahnoxon cahen mato sirijaquin bihquin. # DMato rihbi tah man Papan nahuabo hihpahoniqui. Jahuen rahuibohax tah man tiromajaquin shinanax tiromahi japahoniqui. " DJaa mahuamaquin ta jatihibi noquen rahuiti shinan potamanishqui noque jahuen jihuetahboscanon. Naihoh quehabo, nai naman mehabo, noque jatihibi hahbetan siripi yohuannon ta jihuin hueonmaxon jahuen Papanbi noquen hohcha copi Cristo jimi potamanishqui mahuamaquin. h! KDQueenxon copi ta jaa huesti Papan hihbomanishqui, jaa huesti jatihibichin quiquin hihbo janon. )  MDNoquen Hihbo ta jaa qui, noque jihuemanicah. Hihquipish bi huenimenonish jihué hihboscai jatihibi hihbohi. Noque jan caisai tah non huesti yora qui, jahuenah.  #DJahuabi jariyamahi bi ta jaa janishqui. Jaan rihbi ta jatihibi jaxon jatihibi manamahiqui. Jaan manamayamaha cahen jatihibi queyoquehanai. y mDJaan ta jatihibi janishqui, naihoh quehabo, main jaibo rihbi. Non jisibo, non jisyamahibo rihbi jaan jaquin. Meyayahpa yoshinbo, hapo yoshinbo, yonohi yoshinbo, sontaroyahpa yoshinbo rihbi, jatihibija ta jaan jato janishqui jahuena jaábo. ; qDNoquen Papa jisyamaxon bi tah non jaa jahuen baque honanxon noquen Papa jenquetsahpa quin hihxon honanscai. Jaa Papan baque ta jatihibi hahnicahax jatihibi hihbo rihbi qui.   DJaa jahuen baquen ta noquen hohcha sohuanihxon non hohchanihbo shinanyamascaiqui. Cristo mahuani quen noque jahuen jihuetahbo 8 kD Tiroma yoshiman noque hihbojani bi ta Papan noque bichinxon noque mahnebohanihqui jahuen baquen jihuetahbo sca non janon hahan jan queenai jahuen baquen sca noque jihuemanon. B D Noquen Papan ta mato yohihihqui, Heen baquebo jano jihuenon hihxon hen hahxonai xabapan sca tah man jihuetihi, hahquin. Jaa copi tah man Hahxon tah min noque jai Papan, hah man jatihi. ` ;D Jatihibi shinan hinanquin Papan mato coshijanon hihxon tah non yocarihbihi, jahuen hihti siri shinan bichish man coshinon hihxon. Jaa shinanyaxon tah man jatihibi tenetihi, yosmayamahi, sinayamarihbihi. Jenimaresi.  %D Papa queenai quesca sca man jihuenon. Man hahcai jatihibi jaquin hahan jan jenimahibo man janon hihxon tah non mato yocaxonai. Jascapahboxon tah man Papan shinanai quescajaquin jatihibi sirijatihi. Jaatian tah man hashoan sirijaquin sca noquen Papa honanbonayaxihqui.  'D Jaa copi tah non nincamenohipixon mato yocaxonquin jeneyamahi noquen rihbi. ¿Man jenquetsahpabo jihueti Papa queenihquin? Man honancoinnon hihxon tah non mato yocaxonai. Dios Yoshiman mato jatihibi shinan hinanquin mato honanmanon hihxon rihbi tah non yocaxonai. f GDNeno nocoxon sca ta Dios Yoshiman shinanmaha man noquehon shinanai jaan noque yohihipishqui. M DJaa joi siri ta Epafrasnen mato nincamanishqui. Jaa ta hahan non queenai noque betan teenica qui. Criston teexonnicah, hehbe teexonnicah. Sirijaquin ta Criston joi mato yohixonnishqui jano caxon. / YDJaa joi coin ta Criston joi siri qui, mato qui noconih. Jatihibi janin nocoxon jano jihuetaibo shinan hinanax ta jaa joi caicanahihqui. Mato tocan ta jascarihbihihqui. Papan matohon shinanai tah man yohihah nincamenonihxon honanrihbihi. Jaan mato hahxoncoinai tah man nincanihxon honanrihbihi. F DNoquen naihoh queha Papan mato jihuemayaxihqui honanxon tah man noquen huetsabohon shinanxon jato hahxonai. Papan joi coin nincanihxon tah man jan mato jihuemayaxihqui joibo man honanscai.  DMan noquen Hihbo Jesucristo nincacoinxon jatihibi noquen huetsabohon man shinanai yohihah tah non jascajaquin noquen Papa yohihi.  /DNoquen Hihbaan Papa tah non jascabijaquin yohihi, Hahxon tah min jato jai Papan Dios, hahquin. Non mato yocaxonai tihibi tah non jascajahi.  DMan Cristo jeneyamahibo qui raannoxon tah non huishahi, heen huetsabaan. Man Colosas jema janin jihuetaibo qui tah non nea joi raanai. ¿Papan shinanya man jayamahin? ¿Papa Diosen sirijaha man jointi siripax jihueyamahin? Noquen huetsabo Pablonen yocaxonai  7DNoquen Papa Dios queenaiya ta Jesucristonen hea yohinishqui jahuen raanti hea Pablo janon. Noquen huetsa Timoteo betan tah hen nea quirica huishahi. 5Jato jisanan Papan jihuemahi joi yohixon tsoanbi chihtehahma jato honanmaquin. Jahuatohonbi pantehahma noquen Hihbo Jesucristo joi honanmaquin.~ uCopijaha hinantahni xoboho ta Pablo jihuenishqui rabe bari. Jano jihuexon ta jaa jisi jahuibo jaan jisnishqui. N Jato jascajahiya judiobo sca bocani. Joi bichinnannani bocani. Jaa copi honannahue. Noquen caibomabo qui ta nea hahan Papan noque teehihmahi joi Papan raanscaiqui. Jaabaan ta nincatihiqui. ' GNea jonibaan jointi ta xehpo qui. Jaton pabinquinin nincapanan ta nincayosmabo qui. Jaton bero ta beracocanihqui, jisxon honanmis hihxon, pabinquinin nincamis hihxon, jointinin honanmis hihxon. Shinan pontehiton hean jato rohajamis hihxon ta jascajacaniqui hih ta jaiqui huishani joi.  Nea jonibo yohitanhue: Maton pabinquinin tah man nincaxon bi honanyamayaxihqui. Jisquin tah man jisxon bi meratimahi. DJan shinanai quescajayamaquin shinanax boresscacani. Cahiton Pablonen jato yohiquin: —Hihcoinjaquin ta Papan joi yohinica betan Dios Yoshiman noquen papabo yohihi nescajanishqui: EJan yohihi caibaan nincacoinquin. Caibo nincacatsihyamahi. EJaa netenbi tah non joribiyaxihqui hihquish bocani. Cahipish hicha sca jahuen xoboho mapeti becani. Papan noque jihuemayaxihqui joi ta Pablonen jato yohinishqui. Yamequiribi yohixon, yohibahinaxon yame caman Moisesnin joi jismaxon Papan joi yohinicabaan huishani joi rihbi jismaxon Jesus joi jato honanmaquin. +Jaa Jesusya joihibo qui ta jatihibi janin tiromahi yohuancaniqui. Jaa tah non honanai. Jaa copi tah non miabi yohuanmacatsihqui —hahcanquin. —Judea mai mehax mihqui yohuanai ta noque qui joi nocoyamahihqui. Mihqui yohuanai noquen huetsabo rihbi ta tsoabi nocoyamahihqui. MJaa copi tah hen mato jiscatsihquipiqui, mato yohuanquihncatsihquin. Noquen caibo jan yohini quescabijaquin Papan noque hahxonai hen shinanai copi res tah hen nea cadenayahpa qui —jato jaquin. =sJaabaan hea jenecatsihqui bi ta noquen caibo queenyamanishqui. Jaa copi tah hen Cesaronen sca hea jisnon hea hahqui raanmaniqui. Heen caibo qui tah hen jahuabi demandanti yamahi. -SJerusalen janin hea bihxon ta nahua hea hinancannishqui. Jaabaan sca ta hea yoca yocaxon jahua copi hea rehteti merayamaxon hen catannon hea jeneti shinannishqui. {oJan nocotipi quimisha neten sca judiobaan hanibo Pablonen quenamaquin. Tsinquitaiton sca jato yohiquin: —Noquen caibo qui tah hen jahuabi tiromajayamaniqui, hea huetsabaan. Noquen papabaan joi qui tah hen jahuabi tiromajayamarihbihi. Roma janin non nocotaiya ta hahmebi Pablo jihuemacannishqui jahuen coirannica sontaro betan. Roma janinxon Pablonen yohihi +~ONon cahi joi honanax ta Roma meha noque huetsabaan noque behchihi becannishqui, Foro de Apio hahcaibo jema janin noque behchinoxon. Tres Tabernas hahcaibo jema janin sca caibaan rihbi noque behchiquin. Jato meraxon, Hahxon tah min hea jai Papan, hahxon sirijaquin sca Pablonen shinanquin. }7Jano tah non noque huetsabo meranihqui. Banenahue hahcabo tah non jato betan siete neten rihbi hihniqui. Janohax Roma jeman sca cahi cahi, main sca. H|  Janohax cahi quexa cahax Regio jeman nocoti. Nocotipish mohiyahxon jisi bi reboquihax nihue siri jaresscai. Jaan xotonah tah non jahuen rabe neten sca Puteoli jema janin nocotax mapenihqui. M{ Cahax Siracusa jema janin taxnatax jano sca quimisha neten hihqui. ozW Quimisha hoxne huinohax tah non Alejandría janinhax joho nontin noque nanenihqui. Jaa nonti cahen jene tian huinonon caman jano taxnani. Jahuen jane cahen Rabe nane. Jahuen rexo janin jaa jane jai, hahan jaa nonti honanti. y9 Jaabaan rihbi sca noque hicha hinanresquin. Noque janohax caresscacatsihquiya non pishinaibo jatihibi noque hinancanquin. Roma jema qui Pablo nocotai Sx Jaa jisish jaa mai janinha hisinaibo sca becani. Jaabo rihbi rohajaquin. wyPublion papa bachiho hisinax racati yonati, chixoti. Hahqui caxon Papa yocaxon Pablonen mehequin. Jascajaha rohascai. v5Jaa hochoma ta jaa mai patoronen maibo janishqui Publio janeya patoro. Noque bihquin sirijaxon quimisha neten jahuen xoboho noque jihuemaquin. 4ua—Rahmabi ta soohihquish mahuati sca paquexihquiqui —hihcani. Basi manaxon jahuabi yamahi jisxon shinan huetsajascacanquin. —Jaa rah ta dios qui —hihscacani. otWMequen qui ronon piha hueotai bi cahen meshbishcohquin chihi qui potaquin. Jahuabi hisinyamahi. 3s_Jahuen mequen qui rono hueotai jisish janohahbo yohuani: —Jaa rah ta joni rehtemis qui. Hiaman rehtequin bi cahnehah bi ta ponte yoshiman jihuematimahiqui —hihcani. wrgPablonen ta caro bihxon chihi janin tsamanhihni bi xanahax caro mehax rono picoxon mequen qui jaa pinishqui. qJanohahbaan ta noque sirijaquin bihnishqui. Hoiyahpa matsi jahuiya sca chihi requenjaxon non jatihibi pehchihi canon noque quenacanquin. @p }Main sca nihxon tah non jaa mai jane Malta honannihqui. yok,Caibo sca jihui caxque xecoyamaxon nonti quexe xecohax canon yohiquin. Jascahax mai qui nococani jatihibi.+nO+Rehtecatsihscaibaan bi Pablo jihuemacatsihxon capitanen jeenhahyamaquin. Nonati honanaibo pari jenenencanya cayahax nona nonahi mai qui canon sca jaan yohiquin. Rm*Nonahax jabacanmis hihxon sontarobaan jaton sipojanibo rehtecatsihscai. l3)Caquin bi bemacanya mashi chachihax nonti peracahti. Jahuen rexo mashi peracahrenenax tsequetimahi bi jahuen chishqui behchoman caxque caxquequin. ,kQ(Jenenencanya banenon hahan mai mespotibo pecacanquin. Hahan chibiti nexahipibo pecaxon jahan nihuen xotonti chiahihnicanquin. Nihuen xotonah sca mashihohri cahi. j%'Xaba paque sca jaiya mai meraxon bi jahua mai hin honanyamacanquin. Mashiyahpa hani noa jisxon hahtipahxon jano nonti taxnacatsihcani. miS&Pihi yaniscaxon nonti hihueyamanon hihxon trigo sca jenenencanya potacanquin. Jaton nonti hihquihi Ih %Noque jaa nontin cahibo rahsi cahen doscientos setenta y seis. 7gi$Piti shinanscaxon jatihibichin sca picanquin. _f7#Jato jascajaxon jatihixonbi nincanonbi Papa yocaxon piti tehcaxon piresscaquin. e}"Piti piresscanahue hah tah hen mato jai, hahan coshihax man jihuenon. Tsoabi tah man mahuatimahi, jahuabi tiromayamahi. %dC!Xaba paquescai bi piti pinon hihxon Pablonen jatihibi yohiquin: —Rabe semanan sca tenehahnan tah non pihaxma nonotai. Jahuabi tah non piyamarasihi. Vc% Jascajaha ta sontarobaan risbibo xatenishqui, nonti pishca jabascanon. vbe—Hoa jonibo nea hani nontin baneyamahiya tah man jihuetimahi —sontaroboya capitan Pablonen jaquin. a/Nonti potabahinti shinanxon nonti rexo qui huetsa hahan mai mespoti nexahihcamaxon nontin teenicabaan jaton nonti pishca jenenencanya paquequin. `'Jene bemacanya macan chahchimis hihxon nonti chishqui quiri chosco hahan mai mespoti nexaxon potacanquin. Xaba paquepahinon hihxon manaquin. |_qJahuentiho nemin hin hihxon toponah ta veinte brasa janishqui. Caribixon toponrihbicanquin. Quince brasa sca jai. A^{Rabe semana huinotax yame sca Adria quebijistima hian janin nihuen noque jascabi nontan nontanaiya yame pochinicon sca mai hochoma sca jai shinancanquin nonti mehax teenicabaan. B]Mai pishca janin rah tah non nocoti cahi —jato jaquin. k\OJaa copi raqueyamanahue, amicobaan. Papan hea yohihi quescabi ta jatihiqui. Hen tah hen honanai. [ Raqueyamahue, Pablon. Cesaro janin tah min nihyaxihqui. Mihbetan cahibo jatihibi ta Papan mia hinanihqui, hah ta hea jaaxqui. yZkHea ta Papa Diosen joni qui. Hean tah hen jaa teexonai. Nea yamebi tah hen jahuen naihoh queha yonoti jisiqui. \Y1Jaabi raque potanahue. Nonti huesti ta tiromatihiqui. Tsoabi tah non mahuatimahi. ~XuBasi piyamahipiboya jato qui caxon Pablonen jato yohiquin. Hen yohihipi man nincacax tah man hashoan siri jaquehahnai, amicobaan. Creta non potabehnanyamahipish tah non nescari tiromayamaquehahnai. Non tah non jahuabi manomayamaquehahnai. WJahuentihi ra neten bari jisyamascaxon, huishi jisyamascaxon, nihuen rihbi jascabi coshin tsahcaha jihuetima shinanscaquin noquen. UV#Jahuen quimisha neten sca jaabaanbi jaton nonti jahuabora sca potacanquin. !U;Jascajahipish nihshinahax cahi bi behchoman noque coshin tsahca tsahcahiya nonti hihueyamanon hihxon texe jaton jahuabora jenenencanya potascacanquin. UT#Hahan nihuen xotonti chiarihbixon nonti caxquemis hihxon noquen nonti rahnexcanquin. Jaatian sca Sirte janin mai chahchimis hihxon, hahan nihuen xotonti sebixon sca, nihuen noque xotonnon jenerihbiquin. SClauda janeya mai pishcaton nihue pantehiton sca caxon tee teexon noquen nonti pishca noquen hani nontin nanequin noquen. RMai quirihax joxon jaa nihuen noquen nonti hueranbohanquin. Jaa behchihahnan huinacasquimaxon, noque xotonresnon noquen jenequin. UQ#Non quexa cahi bi jari bari cainai chiponhohrihax nihue coshin nocoreneni. P Jaatian hian reboquihax nihue siri pishca jahuiya, cati siri sca ta jaiqui hihquiboya, mai potabahinax Creta mai quexa cahi. |Oq Behchoman nonti tiromajatihi hihxon cahen janoxon jene tian huinomatima nonti hihbaan shinanquin. Janohax cati shinancanquin, hashoan hichaxon. Fenice jema janin nocoxon pari jene tian huinomati shinancanquin. Fenice ta noa hani qui, ramiho quexa bari hihquihi chipon hori, ramiho quexa bari hihquihi rebo hori naxba qui. Quebijistima hiaman caxon nihuenhuan behchihibo (NI Pablonen yohihah bi ta capitanen nincayamanishqui. Jaabi canon cahue nonti hihbo jaiya, nonti chibinica rihbi jascaraiya ta capitanen jato nincanishqui. MM —Jisnahue, amicobaan. Nontin cahax non querabequemis. Behchoman ta noque tsahcatihiqui, man bohi jahuabora manoscanon, nea nonti rihbi manoscanon, noque rihbi hihquiscanon —jato jaquin. L Non basihi jisxon bari tian huinoscai bi nontin cahax reocohtax non jene meran camis hihxon Pablonen jato yohiquin: kKOJano honahaxbi quexa cahax Puerto Bueno hahcaibo janin nocoti. Jaa hochoma ta Lasea jema jaiqui. Jano ta Alejandría janinha nonti noquen sontaro capitanen meranishqui. Italia mai janin jaa nonti cacatsihquiya hahqui sca noque nanebohanquin. {HoCilicia, Panfilia, jaa maibo ponte sca quebijistima hian pohquejaquetax Licia mai quiri Mira jema janin taxnati. rG]Janohax cahax tah non nihuen noque behchihiya Chipre mai quexa caniqui, jano jaa main nihue pantehiton. IF Janohax cahax nihshinahax nihbahinahax Sidon jema janin taxnati. Hahan shinanxon ta Julionen Pablo mapemanishqui jano jan honanai jan jistannon, jato jisxon jan pishinaibo rihbi jan maronon. HE Adramitio mai meha nontin tah non nanenihqui Asia mai meha jemabo janin nihuen xotonah taxnati cahiya. Huesti Macedonia mai meha joni tah non hionihqui, Aristarco, Tesalónica janinha joni. qD ]Italia mai janin sca non nontin canon ta hapobaan yohinishqui. Yohihiya ta Pablo, jahuen hahbe sipojanibo rihbi Julio janeya capitanen jato coirannishqui, jato coirani cahue hapon jaah. Jaa capitan cahen Augusto janeya tsama quiha. lCQ —Cesaro qui raanti yocayamahipiya tah non jaa picoquehahnai —Festo jaquin Agripanen.BPicoscaibo yohinani: —Nea jonin ta jahua copi casticanxon rehteti hahyamahiqui, jahuabi. Jahua copi sipojatima ta jaiqui —hihcani. zAmPablo jascaraiya quiquin hapo, gobernador, Berenice, jato betan tsahotaibo jatihibi nihrenenscai, canoxon. d@A—Hicha tahma pishinyamahax hicha pishinai bi tah hen Mian nincacoinpahinon hen jai. Mia huestima bi hea rahma nincacaibo jatihibi hea hihqui quescari japahinon. Nea cadenabo res man yamanon —hahquin Pablonen. l?Q—Hicha tahma res ta pishinihqui, min hea Cristo qui hinamehmati —Pablo jaquin Agripanen. >#¿Papan yohinicabaan huishaxon yohini joi min nincacain, Agripa quiquin hapon? Ninca tah min jai. Hen tah hen honanai —hahquin Pablonen. m=SNoquen quiquin hapo hihxon tah min hen yohuanai min honanquin sirijahi. Jaa copi tah hen shinanquin sirijahanan yohuanai. Hen yohuanai tah min honanscai. Hen tah hen honanai. Hen mia rahma yohihi tah hen jonéxon hahyamaniqui. .~=}||{x{ yx1wUw utss*qqbppOoQnmlkjjDih^feebb$aW``C_x^4]o\\$[[ZqYWVUOSRQQ#POO\NNM)LKOJIHHG?FF EDDDC%B*AU@^?y>K=<<;;::;9988.7L665%4O3311L/..---;,l,*++*I))F(''%&&&%%##$"s"!!J q x=zU_IeGLe w  j r #i_k$ C&Hehqui cainxon ta hea yohinishqui judiomabo hean jahuen joi siri yohihi canon. Hea yohihah tah hen manataxma caniqui, tsoabi yohuanquihnoxon manayamaquin. p [&Jascapahax bi tah hen pontenihqui. Heen maman hea bihnon ta Papa Diosen hea janenishqui, jahuen raanti hen janon. Hani sca hen jaiya ta hehon shinanxon hea yohinishqui, jahuen baque hehqui raanxon. Jaatian sca tah hen pontenihqui.   &Heen xenibaan joi hihti nincanicacatsihxon tah hen coshin teexon hehbe haxehibo hean mahuinbahinnihqui, jato yohinicascanoxon. c A& Judio joi nincanica hihparixon hen hahpahoni tah man chanihah nincanihqui. Jato hihti tiromajanoxon tah hen Papan baquebo chibanpahonihqui. Tiromaja tah hen jato japahoniqui, Papan joi nincacaibo queyocatsihquin.  !& Noquen xenibo yohuanai ma ta qui, tsoanbi ta hea jaa joi haxemayamanishqui. Jesucristonbi ta hea yohinishqui, hea jahuen yohinica hihnon.  & Hen mato yohinon, nincanahue, hea huetsabaan. Hen mato yohini joi siri ta jaabaanbi shinanax jonibo yohuanai ma qui.   & ¿Jascajaquin hen mato yohihi tsoa queenaiya hen yohihin? ¿Jonibo queenai hin? ¿Papa queenai nan? ¿Jonibaan costanai quescari hea yohuanai nan? Jonibaan costanai joi yohinicahax cahen Cristo hahxonnica jayamahan. Criston Pablo jahuen raanti jani 0 [& Mato yohixon bi tah hen hahquirihbi yohihi: Non mato yohini joi huetsajacatsihquin huetsa joi sca mato yohihibo jaiya, hani chihi perehihnatai qui Papan jato potanon. b ?&Non mato yohini joi huetsajacatsihquin huetsa joi sca non mato yohihi jaiya, noque hani chihi perehihnatai qui noque potanon. Papan yonotinin que bi huetsajaquin jan yohihiya, hani chihi perehihnatai qui jaa potanon.  &Man hahqui mahnetai ta Criston joi ma qui. Caibaan ta mato tiromajahiqui. Criston joi siri ta mato huetsa shinanmacatsihcaniqui. V  '&Papan ta matohon shinanxon Cristo raanxon Heen baquebo sca hihnahue janishqui. Jan jascajaquin hahxonah bi tah man histon jaa jenehax huetsa joi qui mahnejaquescai. Rahte tah hen jai, man jascaraiya. r  _&Hahxon tah min noque jai Papan hahqui jihuenahue. Huetsa hahan hohcha potati joi yamahi, Cristona huesti |  s&Nea tiroma nete queha noque bihinihniyanoxon ta noquen hohcha copi mahuanishqui, Jascahue noquen Papa Diosen jaah. v  g&¿Papan shinanya man siripi jihueyamahin? Noquen Hihbo Jesucristonen shinan hinanah man siripi jihueyamahin? b  ?&Hea manahi noquen huetsabo betan tah hen mato yohihi, Galacia mai meha noquen huetsabon. 4 e&Hea Pablo tah hen Papan raanti joni qui. Jaabaanbi shinanxon ta hea jahuen raanti hihti tsoanbi yohiyamanishqui. Papan jato shinanmaha yohiyamarihbiquin. Noquen Papa Dios betan noquen Hihbo Jesucristonen yohihah tah hen jahuen raanti qui. Hihquipi bi Papan teehihmaribihah ta jaanbi hea yohinishqui. mS0Noquen Hihbo Jesucristohon shinancoinaibo jatihibi noquen Hihbaan hahxonnon tah hen yocaxonai.jM0Janohah noquen huetsabo tah hen yocaxonai, noquen Papa betanxon noquen Hihbo Jesucristonen mato mehenon. Maton jointi siricahinnon hihxon, joni huetsahon shinanhahnan hashoan sca nincacoinnon hihxon rihbi tah hen yocaxonai. 50Sirijaquin ta noquen Hihbaan joi yohihiqui. Jaa copi tah hen jaa raanai, noque neno jai joibo jan yohihah honanxon man sirijaquin shinannon hihxon. N0Hea jenquetsahpi jain jan mato nincamanon hihxon tah hen Tíquico mato qui raanai, hea huetsabaan. Jaan ta mato jatihibi yohitihiqui. Hahan hen queenai noquen huetsa tah qui, hea huetsabaan. T!0Jaa joi siri hen yohini quen ta hea neno sipo xobohoh tsahoncannishqui. Jaabi raquexonma hashoan sca yohiquin sirijanon hea yocaxonnahue, Papa queenai quescarih sca hen yohuannon. Hahan quirica queyoti '0Hea rihbi yocaxonnahue. Raquexonma Cristo joi siri nincamanoxon hen yohuanti honannon hea yocaxonnahue, heen jananbi noquen Hihbo yohuannon. wg0Jascapa shinanbo bihxon, jatihibi tian noquen Papa yocanahue hicha. Dios Yoshin qui hinamehxon yocaxonnahue. Tiroma yoshin quexequin hahcajaquin coiranhanan yocaxonti jenebahinyamanahue. Yocaxonnahue, Papan baquebo jatihibi yocaxonquin. C0Mato xahbanen tiroma yoshin paquenon Papan mato bihbohantihi shinan sca bihnahue. Papan joi maton jointi janin bexojati shinan rihbi sca bihnahue, jayaxon Dios Yoshiman mato haxemanon. 7g0Jaatian sca Cristo nincacointi shinan sca bihquin. Jahan caya tah man tiroma yoshin cahnematihi, jahuen chihiyahpa tahuan jan mato tehpishaha bi jahuen tahua nocajahanquin. ~)0Quesatima shinanbo bihxon ponte res jihueti shinanbo rihbi sca bihxon, Criston noque sirijaquin jihuequihnti joi yohiti shinan rihbi bihquin. 1}[0Sontaronen ta rehtenannoxon jahuen hahqui paxatibo sahuehihqui. Jahuen yami chinexehti pari bihquin, hahqui chipaxti. Jaatian sca jahuen xohpaxti sca sahuequin. Jaatian sca ta jahuen hahqui tapaxtibo sca bihxon sahuehihqui. Jaatian sca ta jahuen hahqui rahpaxti sca bihxon, jahuen boxpaxti rihbi maixon, jahuen machito sca bichiqui. Jatihibiyaxon ta tenescaiqui. Jascajaquin rihbi tenenahue, Papan hinanai shinanbo bihxon. U|#0 Jaa copi Papan hinanaibo bihnahue hahqui paxatibo. Yoshinbo mato tiromajahi jahuiton sca hahqui paxatiyaxon tenexon bihnahue. Yoshiman tsacahah bi hihquiyamahi quesca ta jatihiqui. Man tah man yobatihi. [{/0 Jonibo betan tah non rehtenanyamahi, hea huetsabaan. Quiquin yoshinbaan ta noque rehteti shinanihqui. Jaabo ta hahbe yoshin tinintiyahpabo qui, nai namanxon yonohi yoshinbo, tiroma shinanyahpa yoshimahhuanbo. tza0 Tiroma yoshin mato qui nocotaiya, tenenoxon hahqui paxatibo bihnahue, Papan mato hinanah hahqui paxatibo. y0 Huetsa joi sca hen mato yohinon. Jaya hihnoxon sca noquen Hihbaan coshi bihnahue, jahuen hihti coshi shinan bihquin. x 0 Patorobo sca hen yohinon: Maton jonibaan naihoh queha Hihbo ta matonah rihbi qui. Jaan jisi tah man maton joniboya man jascapa rabe qui, patorobon. Huetsabo patoro hihqui, huetsabo rihbi jaton jonibo hihqui jaan jisyamaquin. Jaa copi maton jonibo tahtijayamascanahue, patorobon. Tahtijaxonma bi hen jato rahma yohihah quescajaribiquin jato hahxoncoinnahue maton. Hahqui paxatibo rw]0Patoroyahpaxon, jascapa hihyamahax patorojomaxon man sirijaquin hahxoncoinai tihibi ta noquen Hihbaan honanihqui. Man hahcoinai quen ta noquen Hihbaan mato hinanah jahuabora siribo sca man bihyaxihqui. Jaa honanscaxon hahcoinnahue. cv?0Noquen Hihbo tah man hahxonai, joniboresma. Jaa copi maton shinanboyaxon bi teexonnahue. ;uo0Patoronen jisiya res hahxonquinma bi hahcoinquin. Jascajaquin man Cristo hahxonai honanxon maton jointiboyaxonbi jato teexonnahue. Non jascajati ta noquen Papa queenihqui. ?tw0Patoro teexonnicahbon. Maton patoronen yohihah sirijaquin nincanahue. Paranxonma bi hahcoinquin jato hahxonnahue. Man Cristo nincacoinai quescajaribiquin jato hahxoncoinnahue. 'sG0Maton baquebo rainyamamayamanahue, baqueyahpabon. Sinamaxonma bi noquen Hihbaan shinanyaxon sirijaquin yohixon, pontejaxon jato hanijaquin sirijanahue. r0Nincacoinax tah min siripi jihuetihi, basi rihbi tah min main jihuetihi, hah ta noque Papan janishqui. Jaa shinannahue, baquebon. q0Papan yohini diez joi quiha ta huesti jaiqui, non nincacaiya jan noque hahxonti yohimenoni: Miin papa miin mama nincaquin sirijahue. 9p m0Baquebo sca tah hen yohihi. Maton papan, maton maman mato yohihah nincanahue, baquebon. Noquen Hihbo nincacoinnicaxon jaabo rihbi nincatahi man. Man jato nincacah ta siri qui. %oC0!Mato jatihibi tah hen yohihi: miin haibohon queenhue, huetsan, mihri min queemehtai quescari. Joi bichinxonma miin benen mia yohihah nincahue, chocan.Un#0 Jaabo rabehax bi huesti yora hihqui quescarihbihi ta noqueya Cristo huesti yora qui. Jaa ta honanyamacanpahonishqui, Papan jato yohirihyamahah. Rahma pari ta noque nincamanishqui. Honanquin sirijanahue. Sm0Moisesnin huishani quescapah tah qui: Jaa copi ta bebaan jahuen papaya jahuen mama jenebahinxon jahuen haibo sca hihquihintihiqui, jaabo rabehax bi huesti yora sca janon hihqui Moisesnin huishani joi. Ol0Jascajaribiquin ta Criston noque coiraniqui, noque jahuen yora quen. -kS0Tsoabi tah non noquen yorabi non rahnimehyamahi, jahuentianbi. Picatsihxon tah non pihi. Hiquinax tah non rahcotai. Jascari tah non noquebi queemehtax coirametai. j10Jascarihbihi maton haibohon queennahue, maton yorahon man queenai quescapi. Jahuen haibohon queenai joni ta jahuenahbi jahuen yorahon queenihqui. @iy0Shinannahue. Tiromajoma ponte siribo non janon ta jaa hinamehnishqui. Rishtajomabo non hihnon, jahuabi tiromajomabo non janon. Hihti siribo sca noque bihyanoxon ta noque pontenishqui. Chocaquin hahcajaquin ta jahuen join noquen rishta potanishqui. Potanoxon ta hahmebi hinamehnishqui, noquehon hihti shinanax. h0Maton haibohon queennahue, hea huetsabaan, jan caisaibohon queenax noque jihuemanoxon noquen Hihbo hinamehni quescarihbihi janahue. }gs0Criston noque yohihah non nincatihi quescajaribiquin ta jahuen benen yohihah jahuen haibaan jatihibi nincatihiqui. ofW0Noque jihuemanica Cristo noque hihbohi quescajaribiquin ta jahuen benen jahuen haibo hihbojatihiqui. Ue#0Noquen Hihbo queenai quescajaquin maton benebo nincanahue, chocabaan. 9dm0Criston baquebohax nincacahahnani janahue. Bc}0Papan hahxonai tihibi yohihi Hahxon tah min noque jai, Papan, hihqui janahue noquen Hihbo Jesucriston janen. Jascabihi jascanahue hea huetsabaan. Haibo betan bebo siri res jihueti jai Fb0Hinamehti behuanahue, Papan join behuahi, noquen Hihbo qui behuahi, matonbi shinanax joni huetsa yohiquin sirijahi behuahi. Maton jointinin noquen Hihbo qui jenimaribihax behuarihbinahue. a0Pahenyamanahue. Pahe xehahax pahenax tah non noquen shinanbo tiromahi. Pahenti qui hinamehtaxma Dios Yoshin qui caya hinamehnahue. y`k0Jaabo tiromacanahi bi tah hen mato yohihi, hea huetsabaan. Non jahuejati noquen Hihbo queenihquin shinannahue. _0Hashoan tiromabocanaxon mato noquen Hihbo teexontimajacanmis hihxon chiquishxonma siribojanahue noquen Hihbo hahxonquin. C^0Man honancoinnon hihxon tah hen mato yohirihbihi, hea huetsabaan: Jano man nichi jisquin sirijanahue, Papan bahinbi nihnoxon. Honanmabo nichi quescayamahax bi honanscaax nihnahue. ]y0Jaa copi ta behua jaiqui.Mohihue hoxahhuan, Criston mia xabajanon jirijomabo janinhax huenihue hihqui jaa behua. \0 Non johuepan xabajaha ta janibi sca jatihiqui. Janibiscaiya honantihbiresi. Yame chianxon non xaba jisi quescarihbihi honantih bi resi. ?[y0 Jonexon jaabaan hahcai ta tiroma qui, jaya joitimahi. KZ0 Yamebaquebaan hahcai ta tiroma qui, jahuabi siri yamahi. Jato hihquihinyamanahue. Jato yanapanquinma bi hihtimahabo xabajaquin quescajaquin jato yohinahue. Tiromahi honanahbo hihxon yohinahue. bY=0 Noquen Hihbaan jisi jahuejaha siri quin hihxon, maton shinaman jatihibi tanapaquenahue. [X/0 Xabayahpabo ta siribo qui, pontebo, hihcoinaibo can. Xabayahpabo sca jihuenahue. =Ws0Bahquish chian jihuetax quescari tah man honanmabo jihueti japahoniqui. Rahma tah man jascapahbo yamascai. Xaba chian jihuetaibo tah man qui, noquen Hihbaan mato honanmahah. 2V_0Jaa copi jascapa tiromahibo jayamanahue. CU0Jascapahbo ta tiromama qui hihxon quesa joi yohuanquin mato parancanmis hihxon tah hen yohihi, hea huetsabaan. Nincayosmahax tiromahibo copi ta jascapa Papan hihti casticanyaxihquiqui. T0Jano noquen Papa jaiton ta noquen Hihbo Jesucristonen noque jihuemayaxihquiqui. Jano ta tiromabo nocotimahiqui. Jano nocotimahibo ta nescapabo qui: jatihibi joni huetsa betan hohchati hihquibo, rishta yohuanya jaibo rihbi, jahuenahmabi bihcatsihquibo rihbi. Jascapa ta noquen hihbohonma bi noquen hihbaan hahcai res queenih qui. Jascapahbo noque betan jihuetimahi honanquin sirijanahue. &SE0Haiboya yohuanti, honanma yohuanti, hosan yohuanti, jascapa yanca yohuanbo jayamanahue, hea huetsabaan. Jascapahma bi hahxon tah min hea jai Papan janahue. !R;0Miin haiboma betan hihtima shinanhue, huetsan. Miin benema betan hihtima shinanhue, chocan. Jahuentianbi jascari jihueti shinanyamanahue. Rishtaya joibo jatihibi rihbi tah man jatima sca jai. Minamahbo meheti shinanyamahue. Jascapabo shinanbo ta Papan caisaibo jatimahiqui. LQ0Matohon ta Criston hihti shinannishqui, hea huetsabaan. Noquehon jenimaxon Papan bihrohanon ta noque copi jaa hinamehnishqui, noquehon hihti shinanax. Jascari joni huetsahon shinani jihuenahue. aP =0Jahan jan queenai jahuen baqueboxon tah man Papan shinanai quescajaquin man shinantihi. RO0 Jascapahma bi joni huetsa yanapanti, joni huetsa hahxonti, jascapabo shinanbo caya bihnahue. Min tiromani Papan shinanyamascai quescajaquin rihbi, huetsan mia tiromajahah bi jaa shinanyamascahue.gNG0Jointi mocayahpa jayamanahue. Joni huetsa hichaquin shinan jayamanahue. Joni huetsa qui rainyamatima. Join bahchintima. Huetsa joni qui tiromahi yohuantima. Joni huetsa tiromajatima. Jascapa yohuantibo jenebahinscanahue. M90Criston mato bichi jonon caman tah man honantiyahpabo qui, Dios Yoshiman mato honantijahah. Jaa benámayamanahue. Tiromahi yohuanquin man benámamis. L!0Yohuani tiromabohi jayamabiresnahue. Siripi yohuannahue. Masa shinanaibo meraxon hahan jenimati shinanbo hinannoxon sirijaquin yohinahue. ^K50Yometso hihxon min Cristo bihniquin? Min tah min yometsohtima sca jai. Yometsohtaxma tah min teemis sca jatihi. Noquen huetsabo yomanahtaiton jahuara pishca jato bihxonnoxon tah min miin mequeman siripi teetihi. `J90Ni jenquetsahpa yoshimanbi mato hohchamayamanon janahue. Sinataiton mato hohchamamis. nIU0Caibaan sinamaha bi hohchayamanahue. Sinatax bi tah man histon siricahintihi. Sinaya bepiyamanahue. H%0Jaa copi joni huetsa betan yohuani quesayamascanahue. Hihcoinjaquin yohiquin. Jatihibi tah non huesti yora qui. Jaa copi paranyamascanahue. G/0Dios Yoshiman mato shinan behnabo hinannon hinamehnahue. Joni behnascaax Papan shinanai quesca sca janahue, pontebo sca, Papahon shinancoinaibo. gFG0Coton payo potabahinquin hahcajaquin shinan xenibo potabahinxon shinan behnabo sca bihnahue. tEa0Cristo bihriyamahax man tiromapahoni quescayamascanoxon tah man Cristo bihniqui, hea huetsabaan. Tiromati jenipahichish tah man paramehtax hashoan sca tiromati shinanya japahoniqui. Jascapa shinan jenebahinquin behnábo sca bihnahue. 3Da0Jahuen joi coin yohihah tah man bihniqui. IC 0Jascapahbonoxonma tah man Jesucristo bihniqui, hea huetsabaan. OB0Rabinyamascaax ta jonetax res sca tiromayamascaax janibi sca jacanihqui, hochiti quescascai. Tiromajaquin joni huetsa hahcatsihxon ta hahrescaniqui. Jaton shinan tiromabo huinomabahinrihbicanquin. /AW0Shinan siribo camabahinxon ta tiromabo res bihcanihqui. Tiromati queenax ta honanmabo sca banecaniqui, jahuen nahuabohax ta Papan jihueti janin jaabo nocotimahiqui. "@=0Criston shinanyaxon tah hen mato yohicoin sca jai, hea huetsabaan. Papan joijomabo jihuetai quescayamanahue. Tiroma shinanya ta jaabo jihuetihqui. *?M0Mesco tee noque hinanxon ta mesco shinan rihbi noque hinanpaquehihqui, siripax res sca non joni huetsa yanapanhananon. Non jascari siripi jihuetaiya ta jaan noque coshi shinan hinanihqui. Jaatian tah non joni huetsahon shinanxon hahxonquin shinan hichajabonahi. Shinan behnaya jihuetaibo a>;0Jascapahboma bi hihcoini yohuanaibo janahue. Joni huetsahon shinanxon yohiquin sirijahahnan Cristo queenai quesca japan hihnahue, jatihibi tian jahuen shinanya sca nihnoxon. Jaa huesti noquen Hihbo quen jascanahue. s=_0Baquen shinanya non jayamascanon. Pehi pishca nihuen potojaquetanxon boresai quescapahbo ta baquen shinanyahpabo qui. Joi coin yohihicamaxon bi quesa join paran paranah sca nihnichi bahinma sca nichi, neri jahui, hori cahi, behnoti. Q<0 Cristo chibancoinaibo rahsi non janon caman tah non shinan hinanhahnanti jai, jatihixonbi non Papan baque honancoinnon caman. Shinancoinaibo rahsi rihbi non janon, Criston coshi shinanyahpabo rahsi. w;g0 Nincoinaibo jahuen teexonnihcabo rahsi janon ta jayaxon teexonti shinan noque hinanihqui. Jahuen teexonnicahbohax res sca non yohinani, shinan hinanhahnanax, non coshinon. Jahuen jonibo coshi shinanya hihnon ta jascapa noque hinanihqui. ]:30 Jan hinanai teebo ta nescapa qui: caibo jahuen raantibo, caibo sca jahuen joi yohinicabo, caibo rihbi sca jahuen joi nincacoinmahi nihnicahbo, caibo rihbi sca pastorbo, caibo rihbi sca jahuen joi haxemanicahbo. 90 Jaa bototai ta jaa hinatai joni qui, huetsama. Naihoh sca hinatax ta jatihibi hihbo jaan hihbojahiqui, jatihibi janin sca jaa jai. `890 Hinahihnatai jan hihqui bi ta nai naman main caman bototax res sca hinatai yohihiqui. -7S0Jaa copi ta Davidinin huishani joi janin nea jaiqui: Jahuen rahuibo bihtanax ta hinahihnatax bebohi caxon jahuen jonibo jahuen hinantibo hinanpaquehihqui, hihqui. [6/0Jan queenai quescabijaquin ta noque jatihibi mesco tee Criston hinanpaquehihqui. $5A0Noquen Papa Dios ta jaa huesti qui. Jaan ta noque jatihibi hihbojahiqui. Jatihibiyaxon ta jaan hahquiqui, jan queenai quescajaquin jatihibiya jaa hihqui. 4 0Cristo huesti nincaxon bihcoinaibo res ta queyoyamanox manatiqui. Criston jane huestichin ta noque jeneho hihquimatanti jaiqui. S30Mescó jonibo non japahonish bi tah non jaa yora huestiya sca jai, huesti yora sca. Papan hinanai jahuen yoshin ta huesti qui. Papan noque johue hahca tah non jatihibi catihi, noquen Hihbo huesti qui. (2I0Jahua copi sinacananaxma bi hahan jenimati shinan hinanhahnannahue. Dios Yoshiman hinanai shinanbo hinanhahnanax tah man huesti shinanya rahsi man jihuetihi. y1k0Caibo mentan mato hashoan honan hihqui shinanyamanahue. Sinayosmabonahue. Shinancoinya janahue. Caibaan jatsanjaha bi sinayamahi. Sirijaquin shinanax joni huetsahon tenehahnannahue. Jascapa shinanyahpaboxon joni huetsahon shinancoinnahue. H0 0Noquen Hihbaan joi siri yohininica quen neno sipo xoboho tsahonnihbo tah hen nenoxon huishaquin mato yohihi, hea huetsabaan. Noquen Hihbaan jihuetahbohax sca jaa queenai quescari jihuenahue. @/y0Jaa copi Hahxon tah min noque jai Papan hahnahue, Criston jonibon. Criston noque hahxonai copi jascabijaquin Hahxon tah min noque jai Papan hahnahue, jaayohiquin. Jascari rahan.F.0Jahuen coshiyaxon ta jaan noque shinan hinanihqui, heen huetsabaan. Yocacatsihquin non shinanai quesca res ma bi ta tsoan shinannihma hashoan hihtijaquin jaan noque hahxonti hahtipahiqui. -0Min hicha hahpahoni non jatihibi honantimahi bi jatohon shinanxon min hahxonai jato honanmahue. Jaton jointi, jaton shinan, jato jatihobi hihbojabahinhue, Hihbon. Jatihobi sca mina jaahbo miin shinan siribo jato hinanxonhue hah tah hen jai mato yocaxonquin. d,A0Miin jointiboyaxonbi min jatohon shinanai honanahbo, miin shinan siri jato hinanhue. Jahuentiho queen min jatohon jain honanahbo jato jascajaxonhue, Hihbon. Nincacoinaibo rahsibichin honanahbo jato mehexonhue, Hihbon. 7+g0Jaton shinanbo hihbojanoxon hahan nincati shinanbo jato hinanpaquehue, Hihbon. Joni huetsahon shinanhahnani jihuexon jahuentianbi mia jenebahintima shinan hinanxonhue jato. *0Miin coshi shinan jato hinanxonhue, Papan. Hani shinan hihboxon jato mehepaquehue. Miin yoshin siripan jaton jointi coshijamahue. )}0Noquen Papa Dios ta jatihibichin papa qui, naihoh quehabaana, nai naman mehabaana rihbi. Nescajaquin tah hen yocaxonai: 6(g0Mato tah hen yocaxonai, hea huetsabaan. '0 Hen mato yohihi honanxon tenenahue, hea huetsabaan. Hen mato nincamahi copi nahuabaan hea sipo xoboho tsahonyaxihquibo que bi ta hean mato nincamati noquen Hihbaan yohinishqui. Jaa honanxon masa shinanxonma tenenahue. Noquehon Criston hihti shinanai T&!0 Noquen Hihbaan noque hahxonni copi tah non raquexonma hihtimahxonma rihbi noquen Papa non yocacai. Non yocacah ta Papan nincatihqui. Jesucristo qui hinamehxon tah non Papan noque nincatihi non honanai. 3%_0 Neateman bi res jascajati shinanihxon quescabijaquin ta noquen Hihbo Jesucristoyaxon noque bihxon jahuen shinan jenquetsahpa quin non honannon hihxon jaan jismascaiqui. B$}0 Noque jahuen caisahbo ta naihoh queha yoshin coiman jisiqui, jahuen sontaro hapobo betanxon. Jaabaan jisxon honan sca jaahbo hihxon ta Papan hea joni huetsa yohimahiqui. Jatihibi jahuen joi nincamayamanihxon bi ta rahma Papan noque nincamahiqui. Noquen Papa jahuentihi honanya quin honanahbo tah hen yohiti jai. S#0 Nai, mai, neno jaibo rihbi jonijariyamaxon ta jan hahyaxihquibo jatihibi Papan shinannishqui, Cristoyaxon matoya noque huesti jonijati shinanquin. Jascajati shinanihxon ta jato yohipahonishqui. Yohiquin bi ta texejanishqui. Rahma pari ta jaa jone joi noque sirijaquin yohixon honanmascanishqui, hen sirijaquin yohiscanon hihxon. V"%0Hean shinanah texe nincacoinaibo hashoan siri que bi ta hehon shinanxon jaa tee hea hinannishqui. Jahuen shinan hihti caibohiya tah non shinanhahtannoxon caman toponxon bi jahuentihi shinanya hin hihxon non toponquin queyotimahi. Hea jahuama que bi ta heen caibomabo yohiti tee hea hinannishqui, jahua Papan shinanihquin honanahbo. !10Jahuen joi nincamanica hen janon hihxon ta noquen Hihbaan hea yohinishqui. Jatohon shinanxon Papan jato hihti hahxonai yohinica mia jahue hahquin ta hea tee hinannishqui. Heanbi shinanxon hen jahuejati hahtipahyamahi bi ta jahuen coshi shinanyaxon jaan hea teemahiqui. 2 ]0Papan jihuetahboxon ta jahuen jihueti janin jihueti judiobaan shinannishqui. Shinanxon bi ta jaton caibomabo rihbi jaton hahbe jihuetahbo jatihi shinanyamacanpahonishqui. Jaton Papa Dios maton Papa rihbi jatihi shinanyamacanquin. Papan jato hahxontihi shinanxon bi jan mato hahxontimahi shinancanquin. Jesucriston joi nincacoinax man hahqui hinamehtai copi mato rihbi man Papan baquebo hihtihi ta shinanyamacanpahonnishqui. nU0Noque jahuen raantiboya jahuen joi chaninicabo ta rahma tahni honanmascanishqui. Jahuen Yoshin siriyaxon noque honanmaquin. Neateman ta jascajayamanishqui. Neateman ta jihuepahonihbo texe res honanmapahonishqui, hea huetsabaan. -0¿Papan raanah jahuejahi Cristo jonishquin hen honanyamahi shinan man jain? Nea hen huishahi jisxon tah man hen honanbiresai man honanbonatihi. 0Neateman jato janibijaquin yohiyamanihxon bi ta Dios Yoshiman hea honanmascaiqui. Jaa tah hen pishca yohi sca jaahqui, nea huishaquin. }s0Matohon jan hihti shinanai yohinica hen janon ta Papan hea yohinishqui. Jaa rah tah man honanscai, caibaan yohini. J 0Jaa copi tah hen mato yocaxonai, hea huetsabaan. Mato heen caibomabo hen Jesucriston joi nincamani quen ta sipo xoboho hea tsahoncannishqui. Tsahonnihbo ta rahma caman hea Pablo neno tsahotai. zm0Mato rihbi ta jano niahihqui, hea huetsabaan. Jahuen yoshin siri jano jihuenon ta mato jano jihuetijahiqui.A{0Jaya sca sirijaquin xehuahihnibahinquin hahcajaquin ta huesti yorajahiqui. Non hichahi bi huesti yora janin noque jatihibi niaquin, jahuen jihuetahbo sca. Jaa rihbi noquen Hihbo hih. @y0Shinan hihboxon ta xobojaquin hahcajaquin Jesucristonen noque huesti yorajahiqui, hea huetsabaan. Noque ta bihresyamahihqui. Jahuen joi yohinicaboya jahuen raantibo raanxon ta joi nincamaxon noque tsinquihihqui. Hahqui xobojati hahcajaquin hahqui pehi pohentibo, hahan xehuatibo hahcajaquin noque tsinquiquin. G0Jaa copi tah man noquen nahuaboma sca qui, hea huetsabaan. Noque rihbi maton nahuaboma. Papan jihuetahbo sca tah man qui. Mahbe nincacoinaiboxon tah non mato yohihi, noquen caibon hahquin. X)0Dios Yoshinyaxon ta noque hiohihqui, rabebi jonibo non Papa janin sca hihnon. 5c0Jascajaxon ta mato hocho hihquibo nincamahiqui man shinanquin sirijabahinnon. Hochoma hihquibo rihbi ta nincamarohahiqui, noquen rihbi non shinanquin sirijabahinnon. I 0Noquen shinan noque rabebi pontequin ta jahuen Papa janin noque rabebi hioyahnoxon noque copi mahuanishqui. Mahuaquin ta hahan nincayosmati shinan jaan noque sohuaxonnishqui, hea huetsabaan. "=0Behnabohax huesti yora sca non janon hihxon ta hahxonnishqui, rabebi yorabo noque huestijaquin, jahuenah sca. Jaa copi tah non sirijaquin sca shinanai. A{0Criston ta noque rabebi raejanishqui. Moisesnin noque yohini quescajayama man jani quen tah non mato jistahihmapahonihqui. Non jascapahbo jani que bi ta Moisesnin yohini quescajaquin Criston sirijaquin hahxonnishqui, non hahtipahyamahi bi, hea huetsabaan. Yorayahpahax main jihuexon ta hahxonnishqui, non hahyamascanon. Non rabe jonibo japahoni que bi ta noque huesti yoraja sca janishqui. Jema naponbi chique jai potojaquin hahcajaquin ta non jano huesti jihuenon Moisesnin noque yohini joi noque hahxonquin jaa joi queyoxonnishqui noquen hahtima sca jaa joi janon. %0 Hocho jihuetaibo quescapahbonish bi tah man jascayamascai. Mahuaxon Criston mato jihuemani quen tah man nea pishca sca jai, Papa janin sca. %0 Cristojomabo tah man japahoniqui. Noquen caibomahax tah man noquen hihquihintima japahonihqui. Jahuen caisai joni jan noque qui raanxonti Papan yohinih bi tah man shinanyamapahonihqui. Ni jenquetsahax bi Papa qui catimabo tah man japahoniqui, Papa Dios honanyamahibo. '0 Shinannahue, hea huetsabaan. Noque judiobaan xohta yamanica Israel ta Papa Diosen yohinishqui, jahuen chini baquebo caixon jahuen joi sca chibannicabo sca non janon, jahuen honantiyahpahax noque rahsibi non jihuerihbinon. Jaton mequeman sca noquen papabaan noque honantijahah tah non jaa honantiyahpaboxon mato yohihi nahuabon non mato japahoniqui, maton yora janin jaa honanti yamanih quen. -S0 Papan jonijanibo tah non qui, hea huetsabaan. Joni huetsahon shinanxon yanapanmisbo non janon hihxon ta jascapa shinan noque neateman hinantijanishqui. Jayaxon non joni huetsa hahxoni jihuenon sca ta Jesucristonahbo janahue hahquin noque jonijanishqui. Criston hahxona jahuen jihuetahbo sca 1 [0 Man sirijaquin hahcai copima ta mato queyoyosmajahiqui, heen huetsabaan. Jaa copi tah man Hen sirijaquin hahcai copi ta hea queyoyosmajahiqui hih man tsoabi jatimahi. ' G0Jahua copi hahxontimahi bi ta queenxon res mato queyoyosmabo hahxonihqui. Man nincacoinaiton ta jascajaxonihqui, hea huetsabaan, man siripi janí que ma bi. x i0Jan noquehon hihti shinanai ta jatihibi jayaxihquibo rahsichin honanahbo hihxon noque jascajaxonihqui. Non Jesucristonahbo copi ta jascajaquin jan noque hahxonihqui. Jatihixonbi honanahbo hihxon rihbi ta jascajaquin noque jihuemanishqui. # ?0Noqueyabi Jesucristo teehihmanixon ta noque yohinishqui: Naihoh sca cahax hahbetanbi tsahopaquenahue. Jahuenahbo sca tah man qui hahquin noque yohiquin. y0Noqueyabi hahquirihbi Cristo teehihmanixon ta noque mohitahpabo sca janishqui, Cristo betanbi non jihuenon. Jahua copi mato hahxontimahi bi ta queenxon res mato queyóyamanox sca manataibojahiqui, heen huetsabaan, man jirijomabo japahoni que bi. 0Non jascapahbo hihqui bi ta shinanyahpaxon noquehon hihtí shinanxon hahxonquin Papan noque hahquirihbi teéhihmanishqui. /W0Noque rihbi tah non jascapabo rahsi japahoniqui nincayosmabohax honanmabohax yohina quescapahbo japahonihqui. Queenax quescari tah non tiromapahoniqui. Shinanquin bi tiromajaquin shinanrihbiquin. Texe hihqui quescari tah non jascapahbohax non Papan sinatahbo janíqui, jan casticanyaxihquibo. zm0Texe hihqui quescari tah man tiromahi janiqui. Quiquin yoshiman jihuetahbohax tah man jan queenai quescari man japahoniqui. Tiroma shinanbo hinanpaquenicaxon ta nincayosmabo qui hinanquin mato qui rihbi jascapa hinannishqui, man bihresnon. } u0Man tah man jirijomabo japahoniqui, hea huetsabaan, maton hohchapan mato rehtehah mohitahpamabo Papan mato jisquin.  0Noque tah non Criston yora sca qui. Jatihibi tian jatihibi janin hihnicahax bi ta yorayahpa rihbi qui, noque cah non jahuen yora. !0Jatihibichin hihbo jahue hah ta Papan jaa janishqui. Noque jahuen baquebo rihbi sca janon ta yohinishqui, Cristo sca noquen hihbo hihnon. - U0Jaa huestichin sca ta jatihibi yohuan hihbo, jatihibi quiquin yoshin, jatihibi hapohhuan, jatihibi yonomis, jatihibi res jaan jato huinonihqui hashoan hihbojaquin. Jatihibi ta mahuinihqui, naihoh quehabo, nai nequebihahbo rihbi. Rahma jaibo, jayaxihquibo rihbi. Jaa mahuinnica ta yamahihqui. 5 e0Jahuen coshin ta Cristo teehihmaribinishqui. Jaa huenihihniribixon ta naihoh sca jaa mecayahoh, janoxon jatihibi hihbojati janin jan tsahonon, jano jaa tsahomaribinishqui.  /0¿Noquen Papa jahuentiho coshi quin? Jahuen shinan jahan jan rahma mato hahxonai ¿jahuentiho coshi quin? Man honannon hihxon tah hen yocaxonai. % E0Papan mato caispaqueni quen jenquetsahpabo sca man jaa janin jayaxihquin man honannon hihxon tah hen mato yocaxonai, hea huetsabaan. ¿Nai hoque jahuen baquebo jano janon hihxon Papan mato bexojaxonai jahuentiho siri quin, heen huetsabaan? Man honannon hihxon tah hen mato yocaxonai. ]~ 50Papan Dios, mia tah min noquen Hihbo Jesucristonen Papa Dios qui. Mia tah min Shinan Hihbo qui. Miin coshi shinan jato hinanxonhue, Papan. Shinancoinya jaahbo jato hinanpaquehue. Hashoan sca mia honanbonahahbo jaton jointi janin miin shinan siri niaxonhue. Mia honanbonahi jihuetahbo jato hinanxonhue Papan, hih tah hen jai, mato yocaxoni. G}  0Jascabihi jascaxon tah hen mato jaayocaxonai, hea huetsabaan. X| +0Jan noque hahxonai copi tah hen mato yocaxonai, heen huetsabaan. Man noquen Hihbo Jesus nincacoinxon jahuen jonibo jatihibi man siribojaxonai yohihipi tah hen Hahxon tah min jato jai Papan hih hen jai. f{ G0Jahuen yoshin siri jan noque hinanscai quen tah non noquen Papa betanbi non jihueyaxihqui non honanrihbihi. Tsoanbi noque jahuen yoshin bichintimahi honannahue. Cristo noque bichi joyaxahnon caman tah non jaaya hihtihi. Nea hen mato yohihi joibo honanax, noquen Hihbo ta hihti siri qui hihqui jihuenahue. Shinan jato hinanxonhue Papan, Pablonen jai z }0 Maton rihbi sca tah man Cristo betan jihuenoxon nincacoinnihqui. Maton hohcha copi ta Cristo mahuanishqui hihcoinai nincaxon tah man Cristo bihcoinnihqui. Man nincacoinaiton ta jahuen yoshin siri rihbi mato hinanxon mato honantijanishqui, Cristonahbo man hihqui man honanscanon. Jan jascajaquin noque qui Dios Yoshin hinantihi ta neateman noque yohinishqui, joi huishamaquin. Uy %0 Non jascahiya ta Papan yohinishqui, noqueyaxon jahuen coshi shinan jismati. x #0 Non jarí janonma bi ta Papan shinannishqui, jaanbi jan shinanai quescabijanicaxon noqueyaxon jahuen coshi shinan jismati shinanquin. iw M0 Hen jato caisnixon haxemabonanixon sca jaton hohcha sohuaxona sca ta huesti yora sca jaticaniqui. Naihoh quehaboya nai naman mehabo huesti yora sca janon hih ta janishqui, Cristo huesti sca jatihibichina janon noquen hihbo. Jv 0 Jascajati queenxon jan noque huesti yoraja sca jayaxihqui ta tsoabi nincamayamanishqui. Tsoabi nincamayamanixon bi ta noque sca jaan nincama sca jaiqui, jan shinannihbo non nincascanon hihxon. ou Y0Jatihibi honanyaxon ta jan honanai quescajaquin jascapahbojaquin noquen Papan noque hihti hahxoniqui. mt U0Noque copi ta jahuen jimi potanishqui, noquen hohcha sohuanoxon. Non tiromani que bi ta Cristo non bihni quen Papan noque siri jisiqui. Criston noque jascajaxonai copi ta noquehon shinanxon non tiromani Papan shinanyamascaiqui. Ns 0Non Cristoyahpa quen jan noque hihti hahxonai jisish ta Papa Diosen ta hihti coshi shinanyaxon jato hahxonresiqui jayaxihcanihqui. Jascari jaahbo hihxon ta Papan noque caisnishqui, hea huetsabaan. "H~~I}}}A||{z[yxIwvuuss+rqq$ponmlkjiihaggff.ee dccbb+af`r_|^p]][[ZYXWW)VVVFUTTSRRQPP-ONmMMfLL\KJJJI@HHCGGFFEE2DCClBBAA@@?`>>0=g= <<#;j:i9877G655?4423G2s21Y10a//.---5,++H**Z)o('' &%%4$#!! yS^*   g  W*"qG[ Sina sinaxon tah hen hihti yohinihqui: Heen jihue janin ta jaabo jahuentianbi hihquiyamayaxihcanihqui. F Jaa copi tah hen jato qui sinaxon yohinihqui: Huetsajaquin shinanax ta jascabihi paramehcaniqui. Heen bahibo honanaiboma ta qui. ;Eo Jahuentiho tene Papan jaiquin hihxon ta maton papabaan hea janoxon tana tanacannishqui. Coshixon hen jato hahxon hahxonai jisxon bi ta cuarenta bari hea tanarescannishqui. kDOPapan jato teneresnon hihxon nihi naman cahuan cahuanai nincayosmabo janí quescayamanahue. CwJaa copi Dios Yoshin Siripan yohini joi nincacoinnahue:Rahma jahuen joi nincacax nincayosmayamanahue. +BOJahuen teexonai jonima bi Papan baque hihxon ta Criston sca Papan baquebo jisxonihqui. Papan baquebo hen hihqui bi tah hen noquebi yohihi. Jointinin honanax, jonibo qui hihtimahpaxma non noquen Hihbo jenehaxma, jaya non joihibo tah non jahuen siri baquebo qui. Haho tantiti Papan hahxonai A Papan noque nincamayaxihqui joi non nincacoinnon ta Moisesnin sirijaquin teexonnishqui, Papan xobohoxon teexonai joni hihxon. w@gXobojanicahton xobojaha copi noquen xobobo jai quesca rihbi ta noquen Papan Jahue hahca jatihibi sca jaiqui. t?aXobojanicahton sirijaquin xobojahiya tah non jahuen xobo siri jisi. Jascarax bi cah non xobo hihbo qui hashoan rihbi siripi yohuanai, xobojati honanai copi. Jascarihbihi tah non Moises siri jisxon, noquen Hihbo hashoan sca siri jisi. x>iPapan jihuetahbo jisxonquin Moisesnin jatihibi sirijaquin hahxonni quescajaribiquin ta noquen Hihbaan jaiqui. = /Jaa copi noquen Jesus shinanquin sirijanahue, hea huetsabaan. Hehbe Papan baquebo hihxon, Papan noque jatihibi quenahi honanxon rihbi noquen Jesus shinannahue. Papan ta jaa raannishqui. Noquen yohuanxonnica hihnon rihbi ta jaa janenishqui. Jaa tah non jatihixonbi honanai. {<oTiroma yoshiman hohchamacatsihquin tanahah bi tenenixon ta rahma tenehibo rihbi jaan yanapanti hahtipahiqui.W;'Jaa copi ta jahuen huetsabo hihqui quescaribiti janishqui, noque quescapahxon ca jaamajaquin jaibohon jaan shinanai. Papa bebonxon sca noque sirijaquin yohuanxonai. Jascapahxon noquen hohcha sohuaxonquin. l:QJahuen yonotibo jascajaxonnoxonma bi ta Abrahanen chini baquebo jascajaxonnoxon yorayahpanishqui. ,9QNon mahuamis hihquish raqueya jihuetaibo Satanasnen hinabo hihquibo bi ta Satanas yosmajaxon noquen Hihbaan noque picohiqui, non Satanasnen hinabo hihyamascanon. s8_Noque huetsa copi ta jonibo yorayahpabo hihqui quescarihbihi jaa janishqui, yorayahpa sca. Tiroma yoshiman ta mahuati jonibo hihbojanishqui. Noquen Hihbo sca ta mahuaquin tiroma yoshin jahuen coshi bichinnoxon yorayahpanishqui. k7O Huetsa huishani joi rihbi ta nescari qui:Jan yohihi quescabijaquin hea hahxontihi tah hen shinancoinai. Huetsa huishani joi jascarihbihi:Neno tah hen qui. Papan hea hinanai baquebo betan tah hen qui hihqui jaa joi. C6 Papan huishani joi ta jascarihbihiqui:Mia tah min jascanica qui. Honanahbo hihxon tah hen heen huetsabo yohitihi. Tsinquitaibo tocan rihbi tah hen mihqui behuatihi hihqui jaa joi. U5# Papan baquebo rahsi non janon ta noque beboxonnicahton noque hiohiqui. Jahuen Papa ta noquena qui, jaa papayahpabo rahsi. Jaa copi ta noque yohihi, Heen huetsabo tah man qui hihti jaa hihtimahyamahiqui. 74g Jascapabojapan hihxon ta queenxon copi Papan jatihibijanishqui. Jatihibi hihboxon ta queenxon copi rihbi hicha baquebo jahuen jihue janin hihuehahnan jato beboxonnica hihti jihuemanica hihnon tiromabo tenemanishqui. Jaa copi ta yonotibo mentan hashoan naman Papan jaa hihmanishqui, basima tahni. C3 Jatihibi hihbojahi jisyamaparixon bi tah non Jesus jisniqui, basima tahni Papan yonotibo mentan hashoan naman hihquish bi noquen hohcha copi mahuanish rahma quiquin hihboscai, hihti shinanya hihti coshi hihboscai. Jascahue Papan jaah ta jatihibi noquen hohcha copi mahuanishqui, noquehon shinanxon Papan yohihah. [2/Jatihibi sca jaan hihbojanon tah min hueninihqui hihqui jaa joi. Jatihibi jan hihbojanon jan hihqui ta jahuabi hihbojahama yamahi qui. Jan jascari yohuanai bi tah non jan jatihibi hihbojahi non jisyamaparihi. 1yMiin yonotibo mentan hashoan naman hihtatahnon tah min joni jananihqui. Hihti hapo sca tah min huenihihninihqui. 0 Huetsa huisha joi ta jascari qui:¿Jahua copi min noquehon shinanain, Hihbon? ¿Jahua copi min jonibo sirijaxonain? z/mPapan noque jihuetijaxonai tah hen mato yohihi. Jahuen yonotibo ta jihuetijaxonyamahiqui; noquenah ta qui. =.sYohicoinnicabohi non honannon hihxon ta Papan yanapannishqui. Yanapanquin ta hahan honantibo jismaxon, hahan rahtetibo jismaxon jahuen coshi jismaxon, non jahuen yoshin siriyaxon hahxonti teebo noque hinanpaquenishqui. Jaabi queenxon ta jascajanishqui, nincacahbo hihxon. Noque quescapa yoraya Cristo jahui Z--Hihti sirijaquin jahuen jihuetahbo jihuetijaxonxon ta jahuen baqueyaxon sca noque jahuen joi siri nincamanishqui. Jahuen joi siri nincamamenoquin ta jaanbi yohinishqui noquen Hihbaan. Jaa nincanihbaan sca ta noque sirijaquin yohirihbinishqui. Nincacatsihyamaxon tah non jenquetsahaxon bi jahuen casticanti noque xahbanen paquematimahi. 0,YNoquen xenibo nincamamenonoxon ta jahuen yonotibo raanxon jayaxon Papan jato jahuen joi yohinishqui. Jaa joi nincamanixon ta jan yohini quescabijaquin noquen xenibo casticannishqui. Jascajahue hahca bi nincayamahibo copi casticanquin. Jascajayamahue hahca bi nincayamahiboya jato casticanquin. ;+ qJahuen baquen noque nincamani copi tah non hihti nincati jai, nincaquin sirijaquin. Nincayamahax huaca noqueya tejabahcahini quescapi jano jahuen jihuetahbo yamahiton non camis. * Jahuen yonotibo ta huetsabo qui. Jaabo jatihibi ta jahuen hahxonnicabo qui. Jahuen jihuetahbo yanapannon hihxon ta jato raanihqui.!) = Huetsa jascapa huisha rihbi ta jaiqui, jahuen yonotibo jan yohiyamahi bi jahuen baque jan yohihi nescari:Hea mecayaho tsahotihue, nenohax jatihibi hihbonoxon. Miin rahuibo tah hen mia bihxontihi, namanjaquin miin hinabo sca jaahbo hihqui jaa huisha joi, jahuen baque yohihi. r( _ Rahcoti hahcajaquin tah min jato sebibahinyaxihqui, coton cahtoquin hahcajaquin. Jascajaha ta huetsapahcahinyaxihcanihqui. Jaabo huetsapahi bi ta mia jascabiyaxihqui huetsapahyamahi. Mia tah min queyoyosma qui hihqui jaa huisha joi. '  Coton payocanahi hihqui quescarihbihi ta jatihibi payotihiqui. Jaabo queyocahinyaxihqui bi mia queyoyamanox manatai. }& u Huetsa huishani joi rihbi:Mian tsahonah ta mai jamenonishqui, Hihbon. Miin mequemanbi tah min naijaniqui. P%  Sirijahibo tah min siri jisi. Tiromajahibo tah min casticanai. Jaa copi ta Papa Dios miin Papa hihxon, mia hihti jenimamahiqui, caibo jenimaribinon bi mia rihbi sca hihti jenimahi hihqui jaa huisha. N$ Jahuen baque yohihi cahen nescari:Jascabi sca tah min jatihi, Diosen quiquin hihbo. Miin hihboti ta jahuentianbi queyotimahiqui. Hahan ponteti shinaman tah min miin jihuetahbo jihuemahi. "# ?Jahuen yonotibo yohihi ta nescari yohuannishqui:Jahuen yonotibo ta Mia nihuetanhue yohihiqui. Jahuen hahxontibo cahen chihi perehihmatanhue hahcan. %" EHuetsa janin rihbi ta jahuen baque beboquiha yohihi nea huisha jaiqui:Jaa bebon ta Papan yonotibo jatihibi raboxonen tisquihahpaqueyaxihquiqui hihqui. =! uPapan huishani joi ta jascarihbiqui:Mia tah min heen baque qui. Baquen hah sca tah hen mia jai hihqui jaa huisha. Jahuen yonotibo ta quenaquin jascajayamanishqui, jahuen baque huesti. Huetsa jahuen huisha ta nesca qui:Hea tah hen jahuen Papa hihtihi, jaa rihbi heen baque hihnon hihqui jaa huisha. K  Jascapahax ta Papan yonotibo mentan hashoan coshi qui. Papan yonotibo ta Papa betan hahbe shinanyahpa ma qui, yonoti cahron. Papan baque ca hahbe shinanyahpa. Jaa copi ta Baquen hahquiqui. o YJahuen xaba jenquetsahpa quin hihxon xaba jisxon non honanai quescajaribiquin ta Papan shinan jenquetsahpa quin hihxon jahuen baque yohuanai nincaxon non honanscai. Noquen Papa jenquetsahpa quin hihxon tah non jahuen baque jisxon non honan sca jai. Jascapahxon ta jahuen coshi shinaman yohixon jahuen baquen jatihibi hihmahiqui. Jaan hihmayamahah cahen queyotan. Noquen hohcha sohuahax ta quiquin hihbo sca Papa patax tsahoscaiqui, jatihibichin hihbo sca. Papan baque hihti shinanyahpa J Noquen xohtabo nincamanixon ta nete queyoyaxahnon jahuen baqueyabixon sca noque nincamanishqui. Jaa jahuen baqueyaxon jatihibi hahmenonixon ta jatihibi rihbi jaan hihbojanon Papan yohinishqui.  +Noquen xenibo nincamanoxon ta hicha coti jahuen joi Papan jato nincamanishqui, mesco yonotiyahpaxon. Jahuen joi yohinicaboyaxon jato yohiquin. ~u&Noquen hihbo Jesucriston shinan maton jointi janin janon tah hen yocaxonai, hea huetsabaan. Jascari rahan.F&Moisesnin huishani joi copi hea yocayamascanahue, hih tah hen jai. Heen yora janinbi tah hen hahan honanti hicha jai. Jesusen joi hen yohihi copi hea rishquinihbo nabaya tah hen qui.  &Behna shinanyahpahax jihuetaibohon Papan shinannon, jan jato hohcha sohuanon, hih tah hen jai, jahuen quiquin israelibo yohihi. 9&Papan jisi ta judio honantiyahpabo jahuen siriboma qui. Jaa honantijomabo rihbi jahuen siriboma. Behna shinanyahpa jonibo res ta jaan siribo jisiqui. %C&Mahuaquin ta noquen Hihbo Jesucriston hea hahxonnishqui. Jaa huesti copi ta Papan hea siri jisiqui. Huetsa joi ta yamabiresi qui. Criston hea hahxonah tah hen mai mehabaan shinan queenyamabiresai, mahuatahbo quescari. Hea rihbi jascapa shinan qui mahuatah quesca, hehqui jotimascai. & Jaa honantiyahpabaan ta Moisesnin yohini quescajayamacaniqui. Jaabo tah non honantijatanai hihnoxon res ta mato yora honantijacaniqui. gG& Jaton jonibo man janon ta mai mehabaan mato hahan judio honantiyahpati yohicanniqui. Papan noque siribo jisnon ta mahuaquin Criston hahxonnishqui hihtihi bi ta judiobo jato qui sinamis hihxon, honantiyahpati yohicaniqui. P& Heanbi tah hen nea huishahi. Hanibojaquin hen huishahi jisnahue. '& Jaa copi hahtipahxon tihibi joni huetsa hahxonquin yanapannahue. Noquen huetsabo hashoan hahxonquin yanapanquin. Queyonoxon jan hihti yohihi 7& Caibo sirijaquin hahxoni jatsanyamanahue. Non yosmayamahiya ta jaa queenai tianbi copiquin sca noquen Papan noque sirijaquin hahxonrihbiyaxihquiqui. <q&Non queenai quescajaquin mai meha shinanbo bananixon tah non tiromabo bihtihi. Dios Yoshin queenai quescajaquin jahuen shinan siri bananixon tah non queyoyamanox manati bihtihi. &Paramehyamanahue. Jan yohini quescabijaquin ta noquen Papan jaiqui: man nincayosmamis, Non bananih quesca tah non jai. fE&Papan joi mato yohihi joni yanapannahue, piti siriboya jahuaborabo jatihibi hinanquin. I &Jatihibichin papiquin hahcajaquin tah non tenetihi noquenahbi. I &Jenquetsahpa hin hihxon miin jihue jise. Jaatian tah min hicha tahni sca shinan jaax, hen tiromapahoni quescayama sca tah hen jai hih min jatihi. Caibo tah hen mahuinai hih tah min jatimahi. \ 1&Jahuabi hihyamahax bi hihti shinanyahpa hihqui shinanax tah non paramehscai. &Hiacaibo yanapanquin hahcajaquin noquen huetsabo teneti yanapannahue, tenehahbo. Jascajaquin tah man Criston yohihi quescajatihi. 7  i&Jaamajahax hohchataiton noquen huetsa meraxon, Dios Yoshiman shinanmahiboxon honaxonbi yohixon pontenahue, sirijaquin yohixon. Coiramexon yohinahue, mato rihbi man paquemis. # ?&Shinanihcamaxon paranaibo hihyamascanahue, joni huetsa qui rainyamayamascai, huetsa jonin jahuabora jisish jahuena hean bihpahinon hihyamascai.N &Dios Yoshiman noque jihuemaha, jaa queenai quescari sca jihuenahue. (I&Criston joniboxon tah non rehtequin hahcajaquin noquen mai meha shinanbo potanihqui, mai mehabo queenai quescayamascai, mai mehabaan shinanai quescayamascai. kO&sinaxonma honaxonbi yohiti, yobacahinti. Jascapah ta siri qui. Jascatima joi ca jahuenbi yamahi. P&Dios Yoshiman hinanai shinanbo ta nescapahbo qui: joni huetsahon shinanti, jenimahi jihueti, joni huetsa betan coincoini jihueti, teneti, sirijaquin yohuanquihnti, caibo hahxonti, nincacointi, gG&caibaan jahuaborabo bichinti, joni rehteti, pahenti, pahenax cahtimahti, texe jascapa shinanbo rihbi. Hen mato yohini quescajaquin tah hen mato yohirihbiscai, jascapahbo shinanya ta Papan jihue janin hihcotimabiresihqui. &yoshinbo qui samati, yobeti, sinati, rehtenanti, yohuashihti, sinajati, notsiti, huesti shinanya hihtima, joni huetsa qui rainyamati, ve&Mai mehabaan shinanbo ta honantih bi res qui: tsiniti, rishtaya yohuanti, huetsa haibo betan hihresti, b=&Jaa copi ta Dios Yoshiman mato shinamaha man Moisesnin huishani nincati pishinyamascai. %C&Mai mehabo queenai quescati ta huetsa qui, neaho jahui. Dios Yoshin queenai quescati ta huetsarihbiqui, jaho cahi. Noque nininanbehcoinai shinanbo tah qui. Huetsa, jonibaana. Huetsa, Dios Yoshimana. Jaa copi tah man man shinanai quescajacatsihqui bi huetsan ninihah man hahyamascai. wg&Papan yoshin siripan mato shinanmahi quescanahue. Jaatian tah man mai mehabo queenai quescayamascatihi. !;&Yohinahnen hahcajaquin man joni huetsa jamis joni huetsa piquin xehahihnihax man queyocahinmis.Rabe shinan:Dios Yoshimana,
mai mehabaana V~%&Papan huishani hani joi ta nea qui: Miin hahbe jihuetai jonihon shinanhue, min miabi shinamehtai quescajaquin, hihqui. Jaa joi huesti nincaxon hahxoncoinquin tah non Moisesnin yohini jatihibi hahresscai. 5}c& Moisesnin joi nincaqui jihueti ta Papan mato yohiyamahihqui. Man queenai quesca jihueti ta yohihihqui, heen huetsabaan. Man queenai quescarax jihuetax bi man hihpahoni quescayamanahue, mai mehabaan shinanai quescayamahi. Joni huetsahon hihti shinanxon, joni huetsa yanapanquin hahxoncoinnahue. g|G& Mato honantijacatsihquin jatsanjahibo jaabobi xatehihtax jobojomascapahinon hih tah hen jai. }{s& Judio honantiyahpati ta jai qui hih roqui hea jai. Jascari yohuanpahonish bi tah hen jascayamascai. Jaa copi ta hea tiromajacaniqui. Honantijati yohixon tah hen Cristo qui hinamehti yohiyamaquehanai. Tsoabi ta hehqui sinayamaquehanihqui. 5zc& Hen mato yohihi quescabijaquin tah man shinanxihqui. Honan tah hen jai. Criston ta mato yanapantihiqui. Mato jatsanjahibo ta Papan casticanyaxihquiqui. Tsoabo rah ta qui. ^y5& Hichatahma hahan paan soohihmati niahah tonco moanman soohihqui quesca tah man jai. x}&Jaa nincacointi shinanyama man jai ta noquen hihbaan mato hinanyamahihqui. Mato quenanixon ta jascapah hinanyamahihqui. Zw-&Siripi tah man nihpahoniqui. ¿Tsoan pantehah man joi coin nincayamascain? Ev&Jesucristo qui hinamehtaiboxon tah non nincacoinxon joni huetsahon shinanti jai, jato betan yanapanhanani. Judio honantiyahpa jaah ta jahuajoma qui. Jaa honantijoma jaah jahuajoma rihbi. %uC&Noquen tah non hinamehxon jan noque siri jisi non honanai. Jahuen yoshin siripan noque manahah tah non tenehi, jan noque hahxontijani hihti jiscatsihquin. t&Papan mato siri jisnon hihxon Moisesnin joi chibanax tah man Cristojomabo sca qui, Papan mato hahxonni tah man yamascai. 2s]&Jascajaquin hahan honanti bichibo jatihibi tah hen sirijaquin mato yohihi: honantiyahpaxon tah min Moisesnin yohini jatihibi sca min hahtihi, jahuabi pishinmayamaquin. :rm&Hea Pablonen tah hen mato hihti yohihi: Papan mato siri jisnon hihxon hahan judio honantiyahpajaquin maton yora man honantijahiya ta Criston mato jahuabi hahxontimahiqui. kq Q&Hinabo non hihyamascanon ta Criston noque piconishqui. Papan noque siribo jisnon tah non Moisesnin yohini quescajatihi hihxon mato hihboyahpabo hihmarihbicanmis. Hiná tejoquin hahcajaquin mato bihcanmis. Jato nincayamanahue. {po&Jaa copi honannahue, hea huetsabaan. Hinapan baquebo tah non hihyamahi. Quiquin haibaan baquebo tah non qui.+oO&¿Jaabo yohiquin jahuaja hen Papan janishquin? Jaa baqueyabi hina haibo potahue, hinapan baquen ta hinantijani baque betanbi heen hinanti bihtimahiqui, hahquin. ynk&Jaa hina haibaan baquebaan neateman Dios Yoshiman baquebo tiromajapahoni quescajaribiquin ta rahma jacanihqui. rm]&Mato tah man Papan hinanni baquebo qui, jan hinantijani. Isaac quesca tah man qui, hea huetsabaan. ly&Huishani joi jai quesca tah qui:Baqueyosma ta baque bihyamanish bi hihti jenimascaiqui. Jahuentianbi camitaxma bi ta jenima behuahihqui. Baquejoma hihnish bi ta hicha baqueyahpascaiqui, beneyahpa haibo mahuinbahinquin hihqui jaa huisha joi. Jk &Huetsa ta quiquin Jerusalen qui, hinama, jaa cahen noquen mama. !j;&Agar ta jaa Arabia mai janin Sinaí mahchixon yohini joi quesca qui, rahma jai Jerusalen quesca. Jahuen baquebo ta hinabo qui, jaton mama quescapahbo. fiE&Jaa haibo rabe janí quesca ta rahma jaibo qui. Rabejaquin Papan yohini quesca tah qui. Jan yohimenoni ta Sinaí mahchi janinxon noquen xenibo yohinishqui, hinapan baquebo sca jaábo. Agar ta jaa hiná qui, jahuen jane. h{&Huesti cahen jaanbi jahuen hina haibo qui baquejanish. Huetsa cahen jahuen haibo quihah, jaa jayaxihqui Papan yohinih. g&Abrahanen ta rabe baque janishqui, huetsa cahen jahuen xobohoxon teexonnicah haibo quihah, huetsa cahen jahuen haibo quihah. ofW&Moisesnin yohini joi chibancatsihxon hea yohinahue. ¿Nea jahuen huishani joi man honanyamahin? e&Jenquetsahpa shinanya man quin hihxon tah hen masa shinanai, heen jananbi sca mato yohinoxon hea jano rahmabi hihpahinon. Agarya Sara fdE&Man Criston shinan bihnon tah hen hihti queenai, heen baquebaan, hisini quesca tah hen jai. >cu&Sirijahiton yohihah ta siri qui, Mian tah min sirijahi hahquin. Jaa ta jatihibi tian yohihah siri qui, heen baquebaan, hea mato janin hihquiya, hen jano hihyamahiya, jascarihbihi. "b=&Mato tiromajanoxon ta Maton tah man sirijahi hihcaniqui. Bahi xehpoquin hahcajaquin ta mato mayamacatsihcaniqui, huetsa bahi man chibannon hihxon. Ha &¿Hen mato pontejaquin yohihah man maton rahui sca hea jisin? `+&Hen yohihah tah man hihti jenimaniqui. Hahtipahxon tah man maton bero tsecaxon hea hinanquehannihqui. ¿Jahua copi sca man shinan huetsajahin? H_ &Hea hisinyahpa que bi tah man hea rahninxonma Johue hahniqui. Hea tenexon tah man Papan yonoti yohiquin hahcajaxon hea Johue hahniqui. Jesucristo yohiquin hahcajaxon hea sirijaquin bihquin. k^O& Hisinax copi tah hen mato qui banenihqui. Hisinax banexon cah hen Papan joi siri mato nincamani. ])& Mato tah hen hihti yohihi, heen huetsabaan. Hea hihqui quescanahue. Mato quescapah tah hen janiqui. Hea jano cahiya tah man nincanihqui. x\i& Jaa copi tah hen tiromajaquin shinanai. Yanca bi res cahran hen Papan joi mato nincamaniquin hih tah hen jai. [ & Netebo, hoxnebo, baritianbo, jenetianbo, jascapahbohiya tsinquinicabo tah man qui Papan noque siri jisnon hihquish tsinquiti. Z9& Papa Dios tah man honanscaniqui. Hashoan ponte yohuani tah hen Papan ta mato honannishqui, hih hen jatihi. Jascapahboscaxon, jenquetsahpahi man japahoni quesca sca hahan hanitima shinanbo man bihribicatsihquin? ¿Jenquetsahpahi man yanca res yohuanai joi chibanrihbicatsihquin? Y)&Noquen Papa Dios honanyamaparixon tah man huetsajaquin shinanpahonihqui, huetsabo dios hihqui man shinanah bi tah man jaamajapahonihqui. @Xy&Hinabo tah man hihyamascai, Papan baquebo sca. Jahuen baquebo jaan mato hihmahah cah man jahuen baqueboxon jan hinantijani man bihtihi. Shinan rabeyahpabo qui Pablonen masa shinanai ,WQ&Jahuen yoshin siri ta noquen jointi janin Papan jananishqui, jaan yohuanmaha non Papan hihnon, noquen joinbi. Jaa copi honannahue, Papan baquebo man hihqui. aV;&Noque ta hahxonnishqui, Moisesnin joi nincaqui non jihueyamascanon, Papan baquebo sca. ?Uw&Non jascapahbo jihuetai bi ta jahuen raanti nete nocoscaiya jahuen baque Papan raannishqui. Jaan raanah ta haibaan baquexo sca cainnishqui. Moisesnin yohini quesca ta jaxonnishqui. CT&Jascapahbo tah non japahoniqui. Cristo qui hinamehyamaparixon tah non baque pishca hahcajaquin noquen nincati joibo nincapahonihqui, haxehax noquen xenibo hihni quescari jihueyahnoxon. |Sq&Haxemanicahton haxemahah ta haxehiqui. Hanijanicahton yohihah, nincaquin, jahuen papan yohini nete noconon caman. iR M&Non japahoni ta patoronen jahuen baque hanijati yohihi quesca qui. Baque pishca parihax ta jahuen papan joni quescapah qui, jahuabi hihboyamahi. Jahuen papan jahuaborabo jatihibi hihboyahnoxihqui bi jahuabi hihboyamaparihi. Q&Cristonah hihquish tah man Abrahanen baquebo sca qui. Abrahanen baquebo man jaiya cahen mato hinantijanixon Papan mato hinantihi.3P_&Judioboya nahuabo tah non hihyamascai. Patoroyahpaboya patorojomabo hihyama sca jai. Haiboboya bebobo hihyamascai. Jatihibi scah tah man Criston yoraya qui, jaa huesti. SO&Cristo qui nashimaha tah man Criston sahuemaha jahuenahbo rahsi sca qui. JN &Jesucristo qui hinamehtax tah man Papan baquebo rahsi qui. =Mu&Ma hinamehscaax tah non hanijanicah pishinyamascai. LL&Jaa copi ta Moisesnin joi noque hanijaquin hahcajaquin quescanishqui, non Cristo sca bihnon. Hahqui hinamehtax hohchajomabo sca Papan noque siri jisnon hanijaquin hahcajaquin noque honanmaquin. SK&Jesucristo qui hinamehti noque yohiyamaparixon ta Moises pari Papan huishamanishqui, jaa joi jai quescabijahi non jihuenon. Jasca tah non japahoniqui, noquen Hihbo qui hinamehti noque yohiscanon. 3J_&Jaa join tah non honanai, hohchayahpabo rahsi non hihqui. Jaa copi ta Jesucristo qui hinamehtaibo rahsi qui jan hinantijani Papan hinanyaxihquiqui, jaa nincacoinaiboya. I&Papan hinantijati joiya Moisesnin joi bahi cahchinanicama jayamahiquin hih sca rah tah man jai. Hihyamahi rahan hih sca tah hen jatihi. Moisesnin huishani joi hahan jihueti joi hihquiya cah non jaa joi nincaquin noquen hohcha potati hahtipahan. HH &Huestichin yohihiya cahen yohuanxonnica pishinyamascan. Hinantijaquin ta Papa huestichin yohinishqui, jaa copi tah non yohuanxonnica Moises pishinyamascai. Jato haxemanoxon Moisesnin yohini ¿Jascaraiya jahua copi sca Moises huishamanishquin? hih ra tah man jai. Jaa joi ta hahan honanti qui, jenquetsahpa tiromanicahbo non quin non honannon. Jahuen quiquin baque jonon caman res jaa joi nincacahbo ta Moises huishamanishqui, jan hinantijani jahuen baque noconon caman. Jahuen yonotiboyaxon ta Moises nincamanishqui, yohinicahxon Moisesnin sca jahuen caibo yohinon. Hicha yohihibo jaiya ta yohuanxonnica hihquitihiqui. .FU&Moisesnin joi cananquin hahcajaquin jonibaan jahuen jihueti bichiya cahen jan hinantijani quescayama sca jaquehahna. Jascabi hinanresti cahen jan Abrahan yohinish. E7&Hinantijanixon ta cuatrocientos treinta bari pecaho Moises sca huishamaxon jaa huisha join jan hinantijani joi Papan huetsajati hahtipahyamanishqui. D &Papan ta Abraham jahuen baqueyabi hinantijanishqui. Hinantijaquin jan yohihi ta Miin baqueyabi tah hen jaa rahsi mia hinanyaxihqui, hahnishqui. Miin baqueboyabi hih ta jayamanishqui, hicha yohiyamaquin. Huesti res, Miin baqueyabi, hihqui, Cristo yohihi. rC]&Non hinantijaquin hahcai quesca tah qui, heen huetsabaan. Mahuaquin noque hinantijahax noquen huetsa mahuatipi pecaho tah non tsoanbi jan hinantijaquin yohihipi joi huetsajayamahi, jahuabi tah non jaa joi qui rechiyamarihbihi. pBY&Jesucristonen noque hahxonni copi sca ta jan Abraham yohini quescajaquin judiomabo Papan siribo sca jisiqui. Jaa copi tah non nincacoinax hinamehxon jahuen yoshin siri bihresscai, jan hinantijani. Cristoyahpabo res Papan hahxonai AA{& Moisesnin yohini casticanti noque qui paquepanan ta noquen casticanti bihxon Criston noque paxajanishqui. Huishani joi jai quesca: Jihuin hueonah ta casticana rahsi qui, hihqui. o@W& Moisesnin ta hinamehti yohiyamanishqui. Nea joi nincaquin tah man hahqui jihuetihi hih ta janishqui. B?}& Moisesnin yohini quescajahibo tsoabi Papan siri jisyamahi ta huetsa huisha joi janin jaiqui, hahan honanti bi res: Papan siri jisi joni ta nincacoinax hinamehtax jihuetai qui, hihqui. *>M& Papan jato siribo jisnon hihxon Moisesnin joi chibanaibo ta jaan hahxonaiboma qui; jaabo ta jaan casticanaibo qui. Huishani joi jai quesca tah qui. Nea quirica janin jai joi jatihibi tah man nincatihi, hahnoxon. Nincati pishinaibo jatihibi tah hen casticantihi hihqui jahuen huisha. y=k& Jaa copi honannahue: nincacoinaiya Abraham hahxonquin ta texe jonibo rihbi Papan hahxonihqui, nincacoinaiboya. S<&Nincacoinaiya jatihibi jonibo Papan siribo jisyaxihqui ta neateman jaan yohinishqui. Abraham yohiquin: Min nincacoinai quescapahiya tah hen jatihibi nahuabo hahxoncoinyaxihqui hihqui jan huishani joi. G;&Nincacoinaibo ta Abrahanen baquebo qui. Jaa cah man honanai. f:E&Papan Abraham yohini quesca tah qui. Abrahanen nincacoinaiya ta Papan siri jisnishqui. k9O&¿Jahuen yoshin siri mato hinanxon hahan rahtetijaquin Papan mato hahxonai cahran? ¿Man jahuejahiya mato hahxoniquin? ¿Man Moisesnin joi chibanaiya nan? ¿Man nincacoinax noquen Hihbo qui hinamehtaiya nan? Hinamehti rahan. K8&¿Papan mato yanca res hihti hahxonihquin? Yanca hahyamapahinon. 7 &¿Yotiho honanyama man jain? ¿Papan yoshinya pehocohxon non mai mehabaan shinanai quescajaquin sca noquen shinan caíjatihin? +6O&Nea res hea honanmanahue: ¿Jenquetsahaxon man Papan yoshin siri bihniquin? ¿Moisesnin yohini quescajaxon nan? ¿Noquen Hihbo qui hinamehxon man bihyamaniquin? [5 1&Honanmabo tah man qui, Galacia mehabon. Jatihixonbi nincacahbo tah non sirijaquin mato yohinihqui. Jesucristo noquen hohcha copi jihuin hueonah mahuani mato yohiquin. ¿Tsoan paranah man huetsa joi sca bichin? g4G&Noquen hohcha copi Cristo mahuani ta hani shinan qui. Papan noque hahxonai jahuama quescapi tah hen jayamahi. Moisesnin yohini quescajaquin hahxon noquen hohcha potati non hahtipahiya cahen Cristo yanca res mahuatan.{3o&Cristo betanbi tah hen mahuanihqui. Hen queenai quescayama sca tah hen jai. Cristo queenai quescascai, hahbetanbi jihueti. Papan baque nincacoini tah hen jihuescai, jan hehon shinanax hea copi hinamehni honanax tah hen nincacoini jihuescai. `29&Moisesnin joi ta noquen nincati joima sca qui. Jaa joi nincaqui jaxon tah hen hea hohchayahpa hihqui hen honannihqui. Hahqui mahuatah quescaxon tah hen jaa nincayamascai. Noquen Papa Dios qui sca tah hen jihuetai. U1#&¿Non jeneni joi non bihtihin? Joi siri jenenihxon pari, nincati joi copi. 0&Cristo huestichin ta noque hohcha sohuati hahtipahiqui, Papan noque siri jisnon. Judiomabo hohchayahpa hihqui quesca rihbi tah non hohchayahpabo qui, noque rihbi. ¿Jaa copi non Criston ta noque hohchamahiqui non hihtihin? Hihyamabiresi rahan. /1&Moisesnin yohini quescabijaquin hahxon bi cah non jascaquin noquen hohcha potatimahi, Papan noque siri jisnon. Jesus Cristo qui hinamehxon non nincacoinaiya pari ta Papan noque siri jisiqui. Jaa copi tah non non rabebi hinamehniqui, jaan noquen hohcha sohuahiya Papan noque siri jisnon, Moisesnin joi nincacoinax jihuexon tah non hohcha potatimabiresai, tsoanbi. Judioxon bi tah non rabexonbi honanai. ].3&Rabebi tah non judio qui. Noquen papabo cahen nincayosma nahuabo hihyamanish. -&Cahcotax ponteyamascaibo jisxon tah hen jatihibichin nincanon Pedro yohinihqui: Mia tah min judio hihquish bi judio quescayamahi jihuetai. Judio quescapahmaxon ¿jahua copi sca min judiomabo judionon jato yohihin? Jascapah rahsi queyoyamanox manatai ,& Texe judiobo rihbi ta hahbetanbi huetsapahcahinnishqui, jaton nahua betan pitimahicamahi. Bernabé rihbi jascari, shinan cahcoya sca. c+?& Jacobo janinhax huetsa hahbe judiobo nocorihyamahiya ta judiomabo noquen huetsabo betanbi Pedronen pinishqui. Nocoscaiboya ta judiobo hahqui yohuanmis hihxon jato piquihnyama sca janishqui, huetsa shinan hahcajaquin. * & Jaa pecaho ta Antioquía janin Pedro jonishqui. Jan janoxon jaamajahiya tah hen ponte res yohinihqui caibaan nincanonbi. 7)g& Jerusalen janinha yomanahtaibo non shinanbehnoyamanon ta noque yohicannishqui, jaa res. Noquen rihbi tah non yanapanti queenxon jascajati yohinihqui. Pablonen Pedro ponteni 2(]& Hea rihbi Criston raanti joni hihqui jisxon ta Jacobo, Pedro, Juan, jaabo rahsi hapo quescapahboxon, Jascanonbonahue, judiomabo yohitannahue, noquen non judiobo yohinon hahcannishqui. Noque jascajaxon ta noque jomaquin sca hehbetan Bernabé jaton hahbe teenicabo copi noque mehuetannishqui. &'E&Judiobo nincamaquin sirijanoxon ta Pedroyaxon noquen Hihbaan jato nincamahiqui. Jascajaquin rihbi ta judiomabo nincamanoxon heyaxon judiomabo nincamahiqui. J& &Jahua hashoan yohiti yohiyamacanquin. Judiobo yohinica Pedro hihnon quescajaribiquin Judiomabo yohinica hea hihnon Papan noque caisni jisxon, Man haxemahi quescajaquin haxemanahue hahcanquin. % &Jerusalen janinhahbaan ta noque mahuinyamahiqui, hapo quescapahboxon bi. Papan jisí ta jatihibi jascapah rahsi qui. Hea nincaxon ta jahua hashoan yohiti pishinyamahiya Jasca tah qui hahxon, hean haxemahi joi qui jahuabi hashoan tsamanyamacannishqui. #$?&Criston joi coin huetsajayamahahbo hihxon tah non jato honantijati jeen hahyamaniqui. Criston joi siriya res man banenon, huetsa joi mato yohiyamahahbo. #1&Moisesnin yohini quescajati ta jaiqui, Papan jihuetahbo janon tah non jato honantijati jai hih quesabo jai bi tah non jeen hahyamaniqui, ni pishcabi. Jaa quesabo ta noquen huetsabohicamahax hihcoxon noque quexenishqui, hahan honanti yamahiquin hihxon. Non tah non jato yohinihqui: Criston jihuetahbo janoxon tah non Moises nincati pishinyamahi, Cristo qui hinamehxon jaa huesti sca nincaquin, hahquin. o"W&Hehbetan Tito cahi bi ta jaton nahua hihqui bi judiocahinax noquen honantiyapahue hahyamacannishqui. B!}&Jano cahue noquen Hihbaan jaah tah hen caniqui. Nocoxon tah hen hean yohihi joi siri jato nincamaniqui, judiomabo hean yohipahoni joi siri jenquetsahpa hin hihxon janohahbo yohiquin. ¿Yanca tee tee hen jain? Jaamajaquin hean coshicahinxon yohipahonihquin hihxon tah hen jaton xenibo sca hahme rihbi yohinihqui. z  o&Catorce bari jano nichish tah hen Jerusalen janin caribiniqui. Bernabé rihbi ta hehbetan canishqui, Tito rihbi. i M&Hea noquen Hihbaan teemascai honanax ta Hihti siri bi res tah min qui Papan, hihcannishqui.3 a&Hea jisxonma ta joi res nincacannishqui, Noque tiromajapahonixon bi ta rahma Papan joi yohiscaiqui, jaa joi queyocatsihpahonixon. Hea pontéscai yohihah ta nincanishqui. D &Judea mai janinha noquen huetsabaan ta hea jisyamanishqui. S !&Jaa pecaho tah hen Siria mai janin caniqui, Cilicia mai janin rihbi. h K&Huishaxon hen mato yohihi ta hihcoinai siri qui. Hen tah hen quesayamahi. Papan ta honanihqui. Z /&Papan raanti huetsa tah hen jisyamaniqui, Jacobo huesti, noquen Hihbaan jochica.  7&Noquen Hihbaan hea yohini pecaho quimisha bari hihquish tah hen Jerusalen janin sca caniqui, Pedro jisi. Rabe semanan tah hen hahbetan janiqui. 4 c&Caibo jahuen raantibo rihbi neateman jan yohini tah hen Jerusalen janin jisi cayamaniqui. Arabia main tah hen caniqui. Jano canish tah hen Damasco jema janin joribiniqui. C~~}Q||1{{Qzz5yxawwmvuuutrqq`poonnmxll kjjOii1hggrfedddZcc.b]aa`__#^@]]|]'\;[RZSYYXVUTSR@QQONN.MM L}KKVJJ2IHLGvFFIEDCjBAA,@)?r><<:987766j55>322E1E0//B.J-b,w+)((&&%$#""!" p9Daz{ ;  G X12 Po Jascapa nincacoinnica non hihyamahiya ta jahuentianbi noque siri jisyamahiqui. Papa qui canicahton ta Papa Dios jai shinantihiqui. Non Papa Dios benabonaha jaan noque meramatihi tah non shinantihi. ~nu Jascapa nincacoinnica hihqui copi ta Enoc Papa Diosen bihinihninishqui. Jaa copi ta yamacahinnishqui. Bihinihniyahnoxon ta jaa yohihi jahuen hahan jenimati joni jaa hihqui Papan yohinishqui. Mohitahpa bihinihnini copi ta mahuayamanishqui. pmY Jascapa nincacoinnicaxon ta Papa Dios hinanquin Cain mentan hashoan sirijaquin Abelnin jahuen hinanti hinannishqui. Nincacoinnicaxon hinanai copi ta siri joni Papan jaa jisnishqui. Siri joni jisxon, jahuen hinanti bihquin. Abel neateman mahuanih bi tah non jaa shinanxon, jascapa nincacoinnica non hihquiya noquehon Papa Dios jenimahi non honanrihbihi. l3 Jistimahiboya ta jistibo sca janon yohuanxon res Papan nea netejanishqui. Papa hihcoini yohuanai honanyaxon tah non jan netejani non honanai. nkU Jascapa honanya japahonibo copi ta noquen xohtabo qui Papa Dios siripi yohuannishqui siri yohiquin. j 7 Papa yohuanai nincacoinnicaxon tah non nincaxon jan noque hahxonyaxihqui non honanquin sirijahi. Jan noque hahxonai jisxonma bi tah non honancoinai. 0iY 'Jahan jan jenimayamahi yohihi ta noquenahma qui, hea huetsabaan. Bahin banetax queyotaiboma tah non qui, jointinin nincacoini queyoyamanox manataibo tah non qui.%hC &Heen siri joni ta nincacoinax jihuetihiqui. Bahinbi jahuex bi banejaquetax jarihax jan jahui qui caribihiya tah hen jahan jenimatimahi hih ta Papa jaiqui. Og %Basima sca ta hihtihiqui. Jonicah ta joyaxihquiqui, basiyamahi. ^f5 $Jaa queenai quescaja man jai quen mato hahxontijani jai bihyanoxon, tenenahue. qe[ #Jascapahonihboxon jaa teneti shinan potayamanahue. Man tenehiya ta Papan mato hihti hahxonyaxihquiqui. kdO "Sipo xoboho tsahonah tenehibo rihbi tah man yanapanniqui. Tiromajaquin maton jahuaborabo mato bichinahbaan bi tah man jenimahanan tenenihqui. Naihoh man hashoan siribo queyotimabo jai honanxon tah man jenimahanan tenenihqui. Cc !Caibaan ta mato hicha hichanishqui. Caibaan rihbi ta janibijaquin mato hosanhahnan tiromajanishqui, costanahbo. Jascapa tenehibo rihbi tah man yanapanniqui, hahbe tenehibo sca janoxon. vbe Criston joi nincacoinxon man tenepahoni shinannahue. Hihti tiromaja mato jaahbo bi tah man tenenihqui. Aa} Hihcoini Papan queyoyosma mequen ta hahqui raqueti qui. R` Nea noque yohini tah non honanai: Heanbi tah hen jato copitihi. Hean tah hen jato casticanyaxihqui, hihqui. Huetsa rihbi jaa yohuanai ta nesca qui: Papan ta jahuen jonibo casticanyaxihquiqui, hihqui. 1_[ ¿Jahuentiho castican cahra Cristo jama jamacaibo jatihiquin? Jato jihuemanoxon jahuen jimi Criston potanih bi ¿Criston jimi jahuama hihqui quescajahibo copi Papan jato tiromajatimahiquin? ¿Jahan shinanxon Dios Yoshiman jato hihti hahxonah bi hosanaibo copi Papan jato casticancointimahiquin? ^ Jascatimahi Moisesnin yohinih bi nincacatsihyamaxon hahresai joni tiromahi jisish chanihahbo ta jaa rehtecanpahonishqui. Rabexon jisxon, rabe hihyamaxon quimisha jonixon jisxon yohihah ta jaa tiromahi rehtecanpahonishqui, homisbaxonma rehterescanquin. -]S Hahqui raquetijaquin Papan casticanyaxihqui honanax, jaa shinanya jihuenahue. Johuehihnatai chihin nincayosmabo Papan queyoyaxihqui honanax, jaa shinanya jihueti. &\E Noquen hohcha copi Cristo mahuanishquin honanquin sirijahax bi jaabi queenax copi non tiromahi jihuetaiya tah non huetsa hahan hohcha potati yamascai. D[ Tsinquitaibo betan behuahi tsinquinahue. Caibo tsinquiyamahi quesca man jamis. Papan casticanti nete nocoti jahui jisish hashoan sca joni huetsa yohinannahue, jaton shinan coshijanoxon. Z Hashoan sca joni huetsahon shinanxon yanapanhananahbo hihxon noquen huetsabo yohuanquihnnahue. Caibo hahxonti jato shinanmanahue. oYW Noque hinantijanicahton noque hinancoinyaxihqui honanquin sirijaxon caibo nincamaquin jeneyamanahue. X Papan noque Benahue jaiquin honancoinax hihconon bonahue. Shinanihcamahaxma bi shinancoinax hihconahue. Non hihconon ta noquen jointibo huishcohahtaniqui, non tiromapahoni non shinanyamascanon. Noquen yora ta jene nexnanin nashimaquin hahcajahiqui. oWW Papan jati janinbi non hihconon ta chique janin xehqui behna quehpenxonquin hahcajaquin jahuen yora hinamehnishqui. Xehqui quiri non pontecahini cahi quescarihbihi tah non noquen jihuetai hihbo qui cahi, Papa qui bi nocoti cahi. Papan jihue janin jahuen jihuetahbaan quiquin yohuanxonnica jaresscai quen raque potahax hihconon bonahue, hea huetsabaan. zVm Noque jascajaquin sohuaxon hohcha shinanyamascai copi tah non hina rehtexon jimi hinanti yamascai. Papa pataxti |Uq Jato jascahax nesca sca janish:Jaatian tah hen jaton hohchabo, jaton tiromabo hean shinanyamascatihi hihqui. {To Hinantijaquin tah hen huetsa tian nea joibo jato nincamayaxihqui hih ta Hihbo jaiqui. Hea queenai quescati tah hen jaton jointi janin niatihi. Jointinin honanahbo tah hen huishaquin hahcajaquin heen shinanbo jaton jointi janin hihquimatihi. NS Dios Yoshiman rihbi ta Papan joi huishamaquin jaa yohinishqui. R Jascabi sca siribo jahuen caisahbo janon ta huestijaquin hinamehxon noquen hohcha queyobahinnishqui. Jaa copi ta manati res jaa jaiqui. DQ Papan jahuen rahuibo namanjanon caman ta jano manatihqui. P) Criston caya, jaabi hinamehxon ta huestijaquin noquen hohcha queyobahinnishqui. Queyobahinax ta Papan mecayaho quiquin hapo sca tsahonishqui. qO[ Jonibaan hohcha copi hina rehtexon jimi hinanxonquin ta jatihibi hinanxonnicahton jaahinanihqui. Jatihibi neten nihxon ta jascapa rahsi hinanxoncaniqui. Hinanxon bi ta jascajaquin jahuentianbi hohcha potati hahtipahyamahiqui. N Papa Dios queenai quescajaquin ta jahuen yora hinamehxon huestijaquin Jesucristonen noque sirijahiqui, non Papa qui cati hahtipahscanon. RM Jascaxon cahen nea rihbi yohinish: Neno tah hen qui, Papan Dios, hea yohihi miin huisha joi jai quesca Min queenai quescajati tah hen jahui, hihqui. Jan yohimenohah yamascanon ta chini joi janishqui. gLG Hohcha potanoxon Moisesnin yohini quescabijaquin jaibaan bi ta jascapa hinanti Papa queenyamahiqui, non yohihi quesca: Hinantibo tah min queenyamanihqui. Hohcha copi yohina rehtexon mapojati tah min costanyamahi, hihqui. K  Neno tah hen qui, Papan Dios. Min huishani joi hea yohihi jai quesca, Min queenai quescajati tah hen jahui hihqui jaa huisha. PJ Jaton hohcha copi yohina rehtexon mapojati tah min costanyamahi. 'IG Jaa copi ta noquen neten jahuex jan nescari yohuanni joi jaiqui:Hinantibo tah min queenyamanihqui. Jaa queenxonma bi tah min hea yorajaxonai. mHS Toro jimi, jaa hihyamahiya chibo jimi, jascapahbaan tah non jahuentianbi noquen hohcha potatimahi. [G/ Jatihibi bari hinani caxon ta hinanxon, jahanbi jaton hohcha shinanrihbicaniqui. !F; Jascapa hinanxon jaton hohcha queyobahinxon cahen hinanyamascan. Huestijaquin jaton hohcha queyobahinti hahtipahxon cahen jaton hohcha shinanyamascan. tE c Noquen bari yoshin res jisxon noquen bemanan jenquetsahpa quin non honanyamahi quescarihbihi ta Moisesnin huishani joi qui. Jaa jisxon tah non Papan noque hahxonyaxihqui non shoco res honanai, honanhihtiyamaquin. Moisesnin yohini quescabijaquin jatihibi bari jaton hinanti hinani cari carixon bi ta jascapa hinanxon jahuentianbi jaton hohcha queyobahintimahiqui. D9 Jascarihbihi ta huesti coti hicha jonibaan hohcha copi hinamehtax, noquen hohcha queyoxonnish joribiyaxihquiqui, jaa joti manataibo jihuemanoxon.uCc Noque jonibo rihbi ta huesti coti res mahuanicabo qui. Jaa pecaho cahen hohchayabo Papan casticanyaxihqui. qB[ Huesti coti res noque copi mahuayamahax cahen netejamenoni pecaho hicha coti mahuati jaquehan. Hicha coti ta hihyamanishqui. Nete queyoti hochoma ta huesti coti res jahuex hinamehxon huestijaquin noquen hohchabo queyobahinnishqui. 9Ak Mai meha yohuanxonnica jonibo ta jaa chicho queha chiqueho yohina jimi boxoni jatihibi bari hihcohihqui. Cristo ta jascayamahiqui. Jascanicahax cahen hinamehti cari carichin. \@1 Mainxon xobojanibo ta hahan haxeti res qui, naihoh noquen Papan quiquin jihue janin cati non haxenon. Cristo ta mequeman xobojanibaan hihcoyamahiqui. Naihohbi hihcoxon ta Papa janinxon sca noque yohuanxoniqui. n?U Papan quiquin jati janin cati jenquetsahpa hin non honannon hihxon ta noquen xenibo xobojamanishqui. Yohina jimin jano jaibo jaabaan sirijati jaiya cahen Papan naihoh jati sirijanoxon hashoan siri rehtexon pari sirijatihi. ]>3 Jahuen jati janin jahuabi tiroma non huinomayamanon ta jimin sirijati Papan yohinishqui, Moises huishamaquin. Jaan yohihah ta hina rehtexon pari hohcha sohuamatiqui. Hinamehquin Criston noquen hohcha copijaxoni = Jato qui huishcohahtanxon sca ta jaa Papan xobo qui rihbi jascajaxon, jano jai jahuaborabo qui rihbi jascajapaquenishqui. 2<] Jato mehchajaxon ta jato yohinishqui: Mato hinantijaxon ta jaa queenai quescari man jihuenon Papan mato nincamahiqui. Nea jimi ta hahan mato jahuen jihuetahbojati qui. R; Jascajati jai copi ta noquen xenibo tsinquixon, Papan huisha joi jatihibi jato nincamaxon, chibo jimi bihxon, jaa hihyamahiya toro baque jimi bihxon, jeneya hichajaxon, carnero rani joshinjaxon toncojaxon, tahua qui queonxon, jimi qui maosahxon, jaa quirica qui huishcohahtanxon, jatihibi jonibo qui rihbi huishcohahtannishqui. o:W Jaa copi ta hinantijaquin noquen xenibo nincamamenoquin Papan jato hina rehtemanishqui, mahua janon. 9  Jihueparixon noquen papabaan jaton jahuaborabo noque hinanrihyamacatsihquin bi hihxon sca noque hihbomayanoxon ta noque hinantijacaniqui, jaa hinantijati joi copi sca non bihyaxihqui. Jaa mahuascaiya pari tah non bihtihi. Jihueparihiya cahen bihyamahan. d8A Moisesnin yohini quescabijahax bi jascabihi noquen hohchaya non banetai quen ta mahuaquin noquen Hihbaan jahuen jimin copijaxonnishqui. Jaa copi ta behna joi noque yohinica qui. Papan jihue janin non jascabi sca hahbetan jihuenon ta Papan noque jano huinomati yohinishqui. Noque jano huinomanicahxon ta Criston noque behna joi yohinica qui. r7] Jascajaha hihconica jaa jaiya ta Criston jimin nashimaha hashoan sca noque Papa janin tsinquinicabo qui. Dios Yoshin ta queyoyosma qui. Jaan yanapana ta jihuetai Papa qui Cristo hinamehnishqui. Jahuabi tiroma yamaxon copi ta jahuen jimin noquen hohcha copijati hahtipahxon noquen hohcha queyobahinnishqui. Jaa copi tah non noquen Papa yocati non hahtipahscai. g6G Caibo betan tsinquiti hahtipahyamahibo qui ta jimi potojaha tsinquiti hahtipahscaiqui. Jato qui chibo jimi potojaxon toro jimi potojaxon, vaca mapojaxon jahuen chihi mapo jato qui potojaha ta tsinquinicabo japahonishqui. d5A Chibon jimi ta Criston boyamanishqui. Toro baque jimi rihbi boyamaquin. Jahuenahbi jahuen jimi ta bonishqui. Jascabi queyohah noquen hohcha janon ta huesti coti res hihcoxon jahuen jiminbi noquen hohcha copijanishqui. t4a Nea ta jaa joi coin qui: Cristo ta quiquin yohuanxonnicah qui. Hihti sirijaquin noque hahxonnoxon ta jonishqui. Hashoan siri xobo janin sca ta canishqui. Xobo non hihqui bi tah non mequeman xobojahi yohiyamahi, nea neten mehama. &3E Pitimabo piyamaxon, xehatimabo xehayamaxon, jahuaborabo nashimaxon jai joibo ta basima tahni janishqui: joi coin nocoscaiya ta jamenohi joi yamascatihiqui. S2 Noquen hohcha copi hinabo rehtexon jaa xoboho Papa Dios hinanxon bi tah non jascajaquin jahuentianbi noquen hohcha potatimahi. Potacointi non haxenon hihxon res ta jascajati Dios Yoshiman yohinishqui. 1w Jato jascajati yohixon ta Dios Yoshiman noque honanmahiqui, jaa xobo yamascaiya pari non Papan jati janin hihconica. |0q Hihcax bi hoa chicho queha chiqueho boyamacani. Jano cahen yohuanxonnica huesti, hihcoti. Jimiya caxon cahen jahuen hohcha copi, texe jonibaan hohcha copi rihbi, jimi hinani hihcohi, jatihibi bari huesti coti res, jaa huesti jano hihconicah. / Jascajaquin xobojahax ta neri xobo xehqui janin jano teetaibo jatihibi neten hihconicabo qui, jaton tee hahqui hihcohi. .! Bohnanti cahchian sca cahen Papa jisxonai yoshin quescapahbo rabe hahxon bohnanti cahnimahah. Joni huetsa behchinanbecoinai rabe, jaa rihbi oro bi res. Hohcha sohuamati jimi potohahtani janin jisi cahen cahnichi. Jaabo yohiti hicha jaibi tah hen rahmabi yohitimahi. R- Hahan hininjatibo jano quetejanoxon cahen oro quencha jano janish. Oron rahco bohnanti jano jai, oro rahsi. Jaa cahen Papan jihuetahboti joi bohnanti. Jaa chicho cahen oro quencha maná pitiya. Aaroman jihui taxo rihbi, joconnica taxo. Papan jihuetahboti joi macan champani qui huishá, jaa rihbi jaa bohnanti chicho bexojahah. , Chicho sca ta xohpesahca qui rontamehtai chopa janishqui, hahan chiqueti. Hahan chichoxon chiquecai yohihi ta Papan jati hihcanihqui. +! Jaa copi ta xobojacannishqui. Jaho sca ta misa tsahonxon, johuebo pejanxon paan janacannishqui. Jaa xobo yohihi ta Papan xobo hihcaniqui. {* q Jahuen jihuetahboti jato yohimenoxon ta xobojati yohixon, hea yocacatsihquin jahoxon nescajanahue jato janishqui. )) Behna joi jan yohihi ta jan yohimenoni joi xeniscaiqui hihcatsihquiqui. Xeni jahuabora cahen payotax queyocahinnicah, jahua yohitimascai.k(O Jaton shinan tiromabo tah hen sohuaxonyaxihqui. Jaton hohcha tah hen shinanyamascatihi, hahquin. P' Jaatian ta jaton caibo betan yohinani, jaton huetsabo betan yohinani, Noquen Papa Dios honannahue hihquinanyamascatihiqui. Jatihixonbi ta hea honanscatihiqui. Baquebaan, xenibaan, jatihixonbi. & Heen jihuetahbo jaabo janon ta israeli baquebo hean yohiyaxihqui hih ta Papa Dios jaiqui. Hea queenai quescati shinan tah hen jaton jointi janin niatihi. Jointinin honanahbo tah hen jascajatihi. Hea ta jaton Papa Dios hihtihi, jaabo rihbi heen jonibo. % Jaton xenibo hen yohini quescajayamaquin tah hen behna sca jato yohiyaxihqui. Mehuetanxon tah hen jato Egipto mai janinhah hihuenihqui. Heen jihuetahboxon bi ta heen joi jenebahincannishqui. Jaa copi tah hen jato nincayamascaniqui hih ta Papa Dios jaiqui. $1Tiromahi jihuetaiboya ta huetsajaquin sca jato yohinishqui:Huetsajaquin sca tah hen heen israelibo yohiyaxihqui: Heen Judea main jihuetaibo tah hen huetsajascaquin behna joi sca yohiyaxihqui. Heen jihuetahbo jati tah hen jato yohiyaxihqui hih ta Papa Dios jaiqui. j#MJahuen jihuetahbo jati ta noquen xenibo Papan yohinishqui. Jaa huesti jaton Papa Dios hihnon, jaabo rihbi siripi jihuetaiya jato hahxonnoxon jato yohiquin. Jaabo jihueti siripaiya cahen huetsa joi sca jato yohiyamahan. "1Hashoan sca noque sirijaxontijaxon ta hashoan siri joibo sca Papan yohihiqui, jahuen jihuetahbo coin sca non janon. Jaa siri joibo nincamanicah ta noquen Hihbo qui. Jahuen noque nincamati joibo hihti siribo hihqui quescarihbihi ta hihti sirijaquin sca noque hahxontihi qui. X!)Levitobaan ta hahcoinyamacaniqui. Papan xobo hahxoncatsihquiton ta Papan Moises yohinishqui: Jatihibi hen mia mahchi janin jismahipi quescabijaquin hahhue, hahquin. Naiho jascapa jahoxon hinanti jai non honannon hihxon ta jascajaquin Moises xobojamanishqui. Jahoxon levitobaan hinábo rehtexon hinanxonai ta jascapahax bi jaamah qui. 3 _Moisesnin yohihah ta levitobaan hiná rehtexon hinanxoniqui, hinanxonnicahboxon. Jaa copi cahen rahma caman noquen Hihbo main jihueparihax yohuanxonnica jaa hihyamahan. wJatihibi quiquin yohuanxonnicah ta jonibaan hohcha copi jahuabora hinanxonnicah qui. Jascapahbo hinanxonti ta jahuen tee qui, Jascajahue Papan janí. Jaa copi ta noquen quiquin yohuanxonnicah rihbi jahuara hinanxonnicah qui, noquen hohcha copi. (IPapan quiquin jati janin tah qui. Jaa jahuen jati ta jonibaan xobojahi quescapahma qui. Papanbi hahni tah qui. Janoxon ta noquen Hihbaan noque yohuanxoniqui. N Hashoan nincati joi sca tah hen mato yohihi: Hen mato yohiha quescapa quiquin yohuanxonnicah tah non jaresscai. Papa Dios janin caníxon ta Papa Dios betanbi quiquin hapoxon jatihibi hihbojahiqui. <qMoisesnin ta hohchayahpabo janeti yohinishqui, yohuanxonnicahbo janon. Jan jaa yohini pecaho ta Papan jahuen baque sca noque yohuanxonnica janenishqui, jascabi hohcha yosma.nULevito yohuanxonnicahbo jati jai quescayama ta jaa jaiqui. Levitobaan ta jatihibi neten jaton hohcha copi hinabo rehteti jaiqui, jatonahbi jaton hohcha copi rehtexon, jaton caibaana sca huetsa rehterihbiquin. Jascajaquinma bi ta noquen quiquin yohuanxonnicahton huestijaquin noquen hohcha queyonishqui, jaabi hinamehtax mahuaquin noquen hohcha copijaxoni. =sQueyoyosma yohuanxonnicah tah non hihti pishinpahonihqui. Jaa ta joni siri qui, hohchajoma, jahuabi jahuen tiroma yamahi, tiromabo manayamahi, naihoh hihti hapo sca jaa jai. (IQueyóyosmaxon ta jahuen joi nincacoinax Papa qui jahuibo jaan jascabijaquin yohuanxonti hahtipahiqui. Jaa copi ta jascabijaquin jato jihuemati hahtipahiqui. ykNoque quiquin yohuanxonnicah ta queyoyamanox jihuetihqui. Jaa copi ta jascabijaquin noquen yohuanxonnicah qui. -SMai meha yohuanxonnicahbo jascabihi yohuanxonnica japanan ta mahuatax queyocanacaniqui. Jaa copi ta hicha jaiqui, huetsa mahuataiya jaa xahbanen huetsa hihquinon. RJascaxon jan yohini honanxon sca hashoan siri joi jan noque hinanai honanrihbinahue. Jesus jaa yohuanxonnica hihqui quen hashoan sirijaquin Papan noque hahxoncointihi honancoinnahue, hihti honanquin. ;oNoquen quiquin yohuanxonnicah sca janon ta jahuen yoraya yohuanxon janenishqui. Jahuen huisha joi janin ta jaa yohihiqui:Mia tah min jascabi sca yohuanxonnicah qui. Papan ta yohixon jahuen joi jahuentianbi huetsajatimahiqui. Honanahbo hihquish ta jahuen yorayabi yohuannishqui hihqui jaa huisha joi. #?Non honancoinnon hihxon ta jahuen yorayabi Papa yohuannishqui. Levito jonibo yohuanxonnicahbo hihnon ta jascari yohuanxonma Papan jato janenishqui. RHuetsa sca ta noque yohihihqui, jaa nincacax noquen Papa Dios qui cati. KMoisesnin yohini joi res nincacax bi tah non hohchayahpabo banenica qui, jaa join noque sirijati hahtipahyamahiya. Jaa joi coshima copi ta Papan noque jaa potamascaiqui, hahan jahuejatimahiya. ~uJaa yohihi ta nea huisha joi jai qui:Mia tah min jascabi yohuanxonnica jatihi, Melquisedec japohoni quescapah. "=Yohuanxonnicahbo mahuataiya huetsa levitobo sca jato xohtati ta Moisesnin yohinishqui. Nea huetsa ta jascayamahiqui; nea ta coshiyahpa qui, mahuayosma. Huetsa joiyahpa huetsa joni sca jan yohuanxonnica hihmati ta sirijaquin yohihiqui, Melquisedec quescapah sca yohuanxonnica jati. pYNoquen Hihbo ta judabo qui. Jaa jonibo yohuanxonnica jati ta Moisesnin yohiyamanishqui, jahuentianbi. + O Levitobo rahsi noque yohuanxonnicahbo hihpahoni bi ta huetsa sca jatihiqui, Jaa huetsa jan yohihi ta levitomabo qui, judabo sca, levitobaan tee hahyamapahonibo. g G Noquen yohuanxonnica huetsajaxon ta jaa yohuanxonnicahton joi rihbi Papan huetsajati jaiqui. , Q Moises yohixon ta jahuen joi Papan noque hinannishqui, jaa joiya teenicabohax sca levitobo noque yohuanxonnicahbo janon. Jaa levitobaan noque yohuanxona non Papa bebon jahuabi pishinyamahiya cahen Melquisedec quescapa yohuanxonnicah sca Papan janeyamahan. Aaron baquebo cahen janehan. D  Abraham behchihi Melquisedec cahiya ta Papa Dios hinanquin Abrahanen Melquisedec jahuen jahuaborabo bimanishqui. Jaa bihmahi tian ta levitobo yamaparinishqui, Abraham xohtabo yamaparinon. Chini sca ta jaa xohtahi levitobo janishqui. Jaa xohtanicaxon ta hahbe bihmanicabo qui, Papa hinanquin Melquisedec bihmanica. 8 iRahma jaibaan ta mahuanicaboxon bi noquen hinanti bihcaniqui, Papa hinanquin non jato bihmahi. Melquisedec ta huetsapah qui: jaa jihuetai ta yohihihqui Papan huishani janin. q[Hashoan coshi yohuanyahpaxon ta jascajaquin huetsa joni yohinica qui. Jaa tah non jatihixonbi honanai. )Melquisedec ta levitobaan caibo hihyamanishqui. Jaton caibo que ma bi ta jahuen metoti tihibichina tsamanpaquexon jahuen jahuaborabo Papa Dios hinanquin Melquisedec Abrahanen bihmanishqui. Mia tah hen hahxonyaxihqui Papan Abraham yohini quen tah non Abraham shinanya hihpahoni non honanai. Jaabi ta Papan jato hahxonti yohuanyahpaxon Melquisedecnen jayaxon Abraham yohinishqui Papan jaa hahxonnon. xiLeví baquebo ta texe Abrahanen xohtabo quescapahbo qui, jahuen jenabo. Jaabi ta jaabo yohuanxonnicahbo jati Papan yohinishqui. Yohuanxonnicahbo copi ta Papa Dios hinanquin jaton caibaan jato texe bihmati jaiqui, jascajanahue Papan jaah. QNoquen quiquin xohta Abrahanen ta hihti siribo rahsi caisxon jahuaborabo jaa hinannishqui, Papan yohuanxonnicah copi. Jaa shinannahue. Abraham mentan Melquisedec hashoan hapo hihqui honannahue.  Jaa Melquisedec ta papajoma, mamajoma janishqui. Jahuen xohtabo rihbi ta tsoanbi honanyamahiqui. Jahuentian cainnishquin jahuentian mahuanishquin ta tsoanbi honanyamarihbihiqui. Jasca copi ta Papa Diosen baque quesca janishqui, jascabihi yohuanxonnicah. CAbrahanen rihbi ta jan bihtanai jatihibi tsamanxon chonga tsama jaxon Melquisedec huesti tsama hinannishqui, Papa bebonxon yohuanxonnicah quen. Melquisedec ta ponte hapo hihcatsihquiqui. Jaa ta jahuen quiquin jane qui. Huetsa jahuen jane cahen Salem hapo. Jaa jane ta siri hapo hihcatsihquiqui, shinanyahpa joni.  Melquisedec ta Salem jema janin jaton quiquin hapo hihpahonishqui. Quiquin hapohax bi noquen naihoh queha Papa bebonxon yohuanxonnicah. Nahua hapoboya jaton sontarobo rehtetani jahuiton ta Abraham behchihi caxon Melquisedecnen noquen Papa jaa yocaxonnishqui. Jano cahi ta Jesus bebonishqui, Melquisedec janí quescapa yohuanxonnicah tah qui, jascabi sca noquen yohuanxonnicah.7gJaa joi copi tah non hihti honanax jaa honanya jihuetai, jahuatohonbi noque boti hahtipahyamascaquin. Jano Papa Dios jai janin tah non hihcoti hahtipahscai, Papa yocanoxon. {oYohuani ta Papa jahuentianbi quesatimahiqui. Quesayosmaxon ta rabejaquin yohicoinnishqui. Jahuentianbi huetsatima joi rabe nincaxon, hahqui hinamehtax jahuen baqueboscaxon non sirijaquin shinanxon jahuen joi bihnon hihxon ta jascajanishqui. e~CJascajaquin rihbi ta Papan yohinishqui. Jahuen jihuetahbo jahuen jihue janin jihueti catihi ta yohicoinnishqui. Jahuentianbi jan shinan huetsajatimatihi non hihti honannon hihxon ta jahuen yorayabixon jato yohinishqui. h}INon hihcoin yohuanain honanahbo hihxon tah non hashoan coshi joni quenanica qui, non hihcoinyamahiya noque mahuamanon. Joni huetsa betan join bahchinanxon tah non jascapa quenaxon coshi joi tantimahi. Sinacananyamascanon. R|Jaa honanyaxon tene sca Abrahanen jaiya ta Papan jaa hahxoncoinnishqui. X{)Hihcoini. Mia tah hen hihti hahxontihi. Mia tah hen hihti caijatihi, hahquin. fzE Abraham hahxonti yohiquin ta tsoa quenati yamahiya jahuen yorayabi Papa yohuannishqui. _y7 Jascajati shinan jaax tah man pabebo hihtimascai. Jan yohini quescajaquin ta Papan noque hahxoncointihiqui hihxon jaa honan jeneyamahibo ta Papan jihuetahbo sca qui. Jan yohini quescabijaquin ta jato hahxonihqui. 1x[ Jascajaxonti hihti queennahue. Jatihibi man jascanon tah hen queenai. Mahuanoxon caman jato hahxonti hihti queenxon hahxoncoinquin man Papa qui hinamehtai jismanahue. 4wa Jatohon shinanxon tah man Papan joiya cahibo yanapanniqui. Nincacoinaibo tah man sirijaquin hahxonpahonixon rahma caman jato hahxonai. Jaa ta Papan shinanbehnotimahiqui. v  Jascari yohuanxon bi tah hen jascapahboma mato honanai, hea huetsabaan. Papan mato jihuemayaxihqui tah hen mato honanai. uMoxaya mohue boncohi huai ta tiroma qui, casticanti res pishini. Jascapa tah non mapojahi, jan jabiyahpa queyonon. Hahan teneti shinan (tINoquen jointi ta huai quescapah qui. Bexon hoin mehchajaha ta bana siribo joconihqui, huai hihbaan piti siri bihnon. Jascapa huai ta Papan hicha bimijahiqui. MsJascajaquin noque hahxonah bi tah non jenebahini bahimahhuan cahax jenquetsahax bi hahquirihbi hinamehtimascai. Papan jisi ta jascapahbaan jahuen baque hosanxon hahquirihbi jihuin hueonaibo qui. orWNon jenimanon ta siri joibo Papan yohihiqui. Jayaxihqui coshi ta noque hinanihqui jaya non jihuenon. 6qeHinamehnixon bi noquen Hihbo jenebahinscaibo tah non jenquetsahaxon bi jato hahquirihbi hinamehmatimahi. Jaa copi tah hen mato hahquirihbi hinamehti yohicatsihyamahi. +pQPapa queenaiya tah hen jascatihi. Xo)Nashimati joibo, mamanjaxon tee hinanti joibo, jenquetsahax mahuanihbo hueniyaxihqui joibo, Papan jascabijaquin casticanyaxihqui joibo. Jaa joibo man honanscai quen hahan haniti joibo sca hen mato yohinon. [n 1Mato hanijanoxon sca tah hen hahan pehocohti joi yohirihbixonma hahan haniti Criston joi sca mato nincamacatsihqui. Non nincamenoti joi man honanscai quen tah hen jaa joi mato hahquirihbi yohiti queenyamahi. Jaa joi tah man honanscai: Papa noquehon jenimanon hihquish non quesahi hihrespahoni tah non jenebahinscatihi, Papa nincacoinxon. +mOChahomabo ta hanibaan piti qui. Hanibaan ta jahua Papan costanihquin, jahua jan costanyamahiquin hihxon haxexon honanscaiqui, Papa queenai quescascajanoxon.^l5 Xoma hahcaibo ta baquexobo hihxon, pontejaquin shinanax jihueti honanyamaparihiqui. jkM Neateman nincanixon man haxemanicahboscatihi bi tah man honanyamahi. Haxemanicahbo sca man hihtihi bi ta Papan joi haxemenotibo mato yohirihbiti man pishinai. Xoma hahmatibo tah man qui; chahomabo piti hahtipahyamaparihibo. mjS Jaa yohihi non hicha yohiti jai bi tah man pabe sca jai. Jaa joibo mato nincamati ta tee qui. i! Melquisedec japahoni quescapa quiquin yohuanxonnica hihnon ta noque jihuemanica janon Papan jaa janenishqui. Nincacoinyamamis, nincanahue h} Jatihibi huinosca jaax ta jihuemanicah sca jaa qui. Jaa nincacoinaibo jatihibi queyoyamanox mananon ta jato hihbohiqui. \g1Papan baque hihxon bi ta Papa queenai quesca jati haxenoxon tiromabo tenenishqui. efCMain pari hihxon ta Papa hihti yocanishqui, hicha. Coshin quenaxon huaohihxon ta Papa yocanishqui, mahuatimajati Papan hahtipahi copi. Jaabi Papa queenai quesca janon hihxon jan yocacah ta nincaxon Papan hahxonnishqui. qe[Huetsa rihbi ta jaa yohihi jaiqui:Jascabi yohuanxonnicah ta mia qui, Melquisedec japahoni quesca. ]d3Cristo ta jascarihbihi qui. Jaabi hapocatsihqui ma bi ta Papan yohihah pari noquen yohuanxonnica jaa jai qui. Jaa yohihi ta nea huisha joi jaiqui:Mia tah min heen baque qui. Baquen hah sca tah hen mia jai. c Noquenbi shinanax tah non yohuanxonnicahtimahi, tsoabi. Papan janehah pari tah non jascatihi, jan Aaron janeni quescapi. bHahbe coshijoma hihxon ta jonibaan hohcha copi hiná rehtexon Papa hinannoxon jahuenahbi jahuen hohcha copi jascajaribiti jaiqui. /aWHahbe joni hihxon ta honanyamahax tiromahiboya jato teneti hahtipahiqui. Papan bahin catihi bi bahinma cahiboya ta jaton hahbe joni hihxon jato teneti hahtipahiqui. ` Mainxon Papa bebonxon yohuanxonnicahbo ta Papan caisah joni rahsi janishqui. Yohuanxonnica meraxon ta jato janepahonishqui, jaa bebonxon sca caibo yohuanxonnon. Hohcha copijaxonquin hahcajaxon ta hohchataibo jaiya jaton hinanti hinanxonquin jato yohuanxoniqui. _5Jaa copi jenimahanan Papa yocanahue. Noquehon shinanxon jan noque yanapantihi honanxon, yocaresnahue. Non pishinai tian ta noque hahxontihiqui.m^SPaquemacatsihquin tiroma yoshiman noque tanahi quescajaribiquin ta noquen yohuanxonnicah rihbi tananishqui. Tanahah bi ta hohchayamanishqui. Jascapahbo tenenixon ta noquehon shinanihqui. Non hohchataiya ta noque yohuanxoniqui. ]+Naihoh huinocahini cahax ta Papa bebon noquen quiquin yohuanxonnica jaiqui, Jesus, Papa Diosen baque. Jaa copi jascabi jahan shinannahue. R\ Jaan jisi ta jonetai jahuabi yamahihqui. Mahpohahbo ta mahpohahma qui, janibi racatai quescapahbo, jaan jisí. Noque jascajaquin jisi yohuanai tah non nincati jai. Jesus noquen quiquin yohuanxonnicah 9[k Papa Dios yohuanaiya tah non nincati jai. Jahuen joi ta jahuen yoshinyahpa qui. Noquen jointi janin ta jaa join teetihqui. Hoquenbehcoinbi quehsho machitonen non histon nacoti hahtipahi quescahax bi ta hashoan rihbihi jahuen joi noquen jointi janin hihquihiqui. Noquen yoshin, noquen shinan, noquen xao rechi, noquen xao napo caxquexon jisxon hahcajaquin ta noquen jointi janin non yohuanaibo, non shinanaibo jaan honanihqui. }Zs Nincayosmabo hihquihaxma quescayamanoxon sca Papan jihue janin hihquinoxon histon hinamehxon hihti nincacoinnahue. Y  Jahuen teebo queyohax Papa Dios teeyamascai quescarihbihi ta Papan jihue janin hihquihibo jihue jihuetihqui, tee teeyamascai. VX% Jaa copi ta Papan tantiti janin jahuen jonibo hihcoti japarihi non honanai. 'WGPapan tantiti ta nai naman meha ma qui. Papan tantiti janin Josuepan jato hihcomaha jano hihresscaibaan cahen Papan tantiti janin hihconahue jato jayamahan. IV Huetsa huisha janin rihbi ta David yohuanni joi jaiqui, Papa tantini pecaho basihax sca jahuen nete yohihi jan nescari yohuanni:Rahma sca jahuen joi nincacax nincayosmayamanahue hihqui. dUAJan nincamamenonibo ta nincayosmabohax jano hihcoyamanishqui, caibo sca jano hihcoxihnon. T Jahuen jihue yohihi ta hen yohiscai huisha jaiqui:Heen tantiti janin ta jaabo jahuentianbi hihcoyamayaxihcanihqui hihqui. !S;Jahuen tantiti yohihi ta huishani joi nescapa jaiqui:Jan hahrasihi jahuen teebo jatihibi queyohax sca ta jahuen siete neten Papa tantiscanishqui. +RONete jamenonon ta jahuen jihue noque hahxonnishqui. Jaa jahuen jihue yohihi taSina sinaxon tah hen yohinihqui, Heen tantiti janin ta jaabo jahuentianbi hihcoyamayaxihcanihqui Papan janishqui, caibo sca jano hihcoyaxahnon. Non nincacoinax hinamehtaibo tah non jano hihconica qui. Q7Jahuen joi siri jan jato nincamani quescajaribiquin ta noque rihbi nincamahiqui. Nincaquin bi nincaresaibo copi ta yanca bi res jato nincamanishqui. vP gJaa copi coiramenahue. Jahuen jihue janin hihquiti mato yohiparihi bi jano hihquitima quescapahbo man jamis. bO=Jan yohini quescabi ta janishqui: nincayosmabo copi jano hihquiti hahtipahyamahibo.xNiNincayosmabo copi ta jaabo yohihi, Heen jihue janin ta jahuentianbi hihquiyamayaxihcanihqui, Papan janishqui. M}Papan ta cuarenta bari jato qui sina tenenishqui. Hohchanish copi ta nihi naman mehax mahuatah sca racarenencannishqui. L%Papan jato nincamaha bi ta noquen papabo nincacatsihyamanishqui. Egipto mai janinhax Moises betan joníbo jatihibi ta jascapahbo janishqui. +KORahma sca jahuen joi nincacax nincayosmayamanahue. Papan jato teneresnon hihxon nihi naman cahuan cahuanai nincayosmabo janí quescayamanahue. hih ta janishqui. ~JuNincacoinmenoxon non mahuanoxon caman jascabijaquin sirijaquin nincacaibo tah non Criston hahbe jihuetibo qui. >Iu Tsoabi hohchapan paramehtax nincayosmayamanon hihquish jatihibi neten joni huetsa betan yohinannahue. Rahmabi nincacoinhue Dios Yoshiman yohihah histon nincacoinahbo yohinannahue. 9Hk Coiramenahue, hea huetsabaan. Nincatima tiromabo shinanbo maton jointi janin jamis, tiromahi. Jascapa shinanbaan ta mato noquen jihuemanica Papa Dios nincamatimajahiqui. R~}}|{zyykxxGwnvvuktsrrhqpp>oqnummKlkk4j&i}h/gzgfe-cLbbaa`e`_h^]]]\f[ZZUYYXqWW V)UDSS4RRQQPP O)NQMkLLJK JII>HHGIFDDmCBAS@@ ?A?>I==|=<`;;V::998877^6655a4433w321110/x..)-,|++*l)),'&%%$##Y" ![ Uf9CDP; f P Y " 3r0]R+"OMaton coriqui ta hanitahmaboya hanibo pohiscaiqui. Jaton pohi ta mato qui chanicoinai joi quescapah qui. Hahan ta chihin queyohahcamahi maton yora queyotihiqui. Y!+Maton jahuequibo ta payoscaiqui, maton chopabo ta mahsaman piha tiromascaiqui. i  MMato sca, coriquiyahpabon. Huaohihnahue. Tiromabo mato qui nocoti jahui honanax saisaihihnahue. dAHohmis hohmisaibo yanapanti honanxon bi hahyamahax tah man hohchascai, hahxonyamahax.?yJascajayamaquin tah man honanquin hahcajahi yohuanai. =sMan yohuanai quescahaxma jihuenahue: Noquen Hihbo queenaiya tah non jihuetihi, hihnahue. Jaa queenaiya tah non nescajatihi, hihnahue. Jaa queenaiya tah non jascajatihi, hihnahue. 3_¿Jahua bahquish jatihiquin? ¿Jahua mato huinotihiquin? Man tah man honanyamahi. Nete coro quescapahbo tah man qui, basima tahni hihquish yamacahinscai, jihueyamascai. eC Caibo tah man nescari yohuanai: Rahma cayamahax tah non bahquish hoa jeman catihi, huesti bari janoxon maroxon maromaxon tah non coriqui tsamantihi hih tah man jai. Hen mato yohinon hea nincanahue, hea huetsabaan. D Noquen nincati joi hinannica ta huesti res qui. Noque jisxon Tiromayamahax siri quin hahxon jisnicah ta jaa huesti rihbi qui. Jaan ta noque teehihmati hahtipahiqui. Noque queyoti rihbi ta hahtipahiqui. ¿Jahuaxon sca min miin huetsa jisxon tiromayamahax siri quin hah min jatihin? Non janoxihquibo non honanyamahi ve Joni huetsa qui tiromahi yohuanyamanahue, hea huetsabaan. Noquen huetsa qui tiromahi yohuani tah min noquen Hihbaan joi qui tiromahi yohuanai. Noquen huetsa jisquin Jaa ta tiroma qui hihnicahax tah min noquen Hihbaan joi yohihi Jaa ta joi tiroma qui hihnicah qui. Jascajaquin tah min noquen Hihbaan yohihi quescajayosma qui, jahuen joi qui tiromahi yohuanai.   Papa bebon man shinan hihti pishinai honannahue, jaan mato hicha shinanya hueniyaxahnon. Noquen huetsa qui tiromahi yohuantima  Huiniscanahue. Huaohihscanahue. Jiihihscanahue. Bitsapahonish bi benascanahue. Coincoinpahonixon bi masa shinanscanahue. ,QPapa Dios pataxnahue. Jaatian ta jaan rihbi mato pataxtihiqui. Maton mequen rishta potanahue, hohchayahpabon. Maton jointi rishta potanahue, rabe shinanyahpabon.  Jaa copi noquen naihoh queha Papan yohihi quescanahue. Tiroma yoshin tenenahue. Man tenehiya ta mato janinhax jabascatihiqui. GYanca res ma, rahan. Noque ta yanapaniqui hicha. Jaa copi ta nea huishani joi jaiqui: Jaton shinan pishinyamahi shinanaibo pantexon bi ta jaton shinan pishinai honanaibo Papan yanapaniqui. 1Nea huishani joi ta jaiqui. Noque chicho jan jihuemahi jahuen yoshinhon ta hihti jenipahichihqui hihqui. ¿Yanca res jaa joi jai shinan man jain? 7¡Tsinibon! ¿Mai mehabaan shinanai quescati ta Papan rahuiti qui, man honanyamahin? Mai mehabo quesca japan hihquish tah man Papan rahuibo sca qui. #?Yocaxon bi tah man bihyamahi, jaamajaquin yocaxon copi. Matonbi noitahnoxon res tah man yocacai. Nohuejacatsihxon, hihbocatsihxon rihbi tah man yocacai. hICostancatsihquin tah man hihti queenax bi man yamahi. Yamaxon tah man rehtehi. Caibaana jenipahixon bi tah man bihcasquimahi. Bihcasquimahax tah man rehtenanscai, bahchinnanscai. Papa Dios yocayamahax copi tah man yamahi. \ 3¿Jahua copi man caibo rehtenanain? ¿Jahua copi man join bahchinnanain? Man jahuaborabo bichincatsihquibo copi, man tsinicatsihquibo copi, jahuabora man hihbocatsihquibo copi, jascapahbohax tah man rehtenanai. wRainyamahiboya jato tantimanicahten ta sina tantimahiqui, bimi banaquin hahcajabonaquin sirijaquin yohibonaquin. Naihoh quehax jahui shinan bihxon tah non hohchatima shinanscai. Rainyamatima rihbi, honaxonbi yohiti, caibaan yohihah nincati, hihti yanapanti, caibo hahxoncointi, caibo res hahxonpan jatima, hihcoinicamatima. Jascapahbo ta naihoh queha shinan jaiqui.  7Notsi notsiti shinanboya queemehtax jaa huesti hihbocatsihqui shinan jano jaiton ta rehtenanti jatihiqui. Jatihibi tiromabo rihbi ta jano jatihiqui. q [Jascapa shinan ta Papan hinanahma qui. Jascapa ta mai meha qui, Dios Yoshimanama bi tiroma yoshimanah.  Caibo qui yohuanax notsi notsihax sina sinatax, Shinanya ta hen qui, hihyamahue. Quesayamahue. Shinancoin tah min yamahi. % C ¿Mato tocan tsoabo shinanyahpabo jaiquin? ¿Tsoabo honanbo jaiquin? Jascapahboxon siripi jihuexon sinayosmaxon pishinaibo min hahxoncoinai jismahue. =s ¿Xebon nohue bohro pama sca bimitihiquin? ¿Huaran nishin xebon nohue sca bimitihiquin? Hihyamahi. Jene jahuini janinhax rihbi ta jene siri bahitimahihqui. Shinanquin sirijahibo Q ¿Huesti mai quini chicho quehax jene siriya jene cachani bahihihquin? ve Jaa jana huesti janinhax ta yohuan siriya yohuan tiromabo cainihqui. Jascajatima ta jaiqui, hea huetsabaan. Q Hahan tah non noquen Hihbo sirijaquin yohihi, hahan tah non noquen Papa rihbi sirijaquin yohihi. Hahan rihbi tah non jonibo rihbi tiromajaquin yohihi, Papa Dios quescapahbo jan jato jonijani que bi. "=Jonin jana ta jascayamahihqui. Noquen jana tah non tsoanbi raejati hahtipahyamahi. Noquen jana ta tiromahi tantiyamahihqui. Hahan mahuati pahe bochohi. Jatihibi yohinahbo, hihsabo, ninotaibo, hiaman cahibo, jato jatihibi ta jonibaan raejati hahtipahtihiqui. Jato raeja sca ta jacanishqui. wNoquen jana ta chihi qui. Nai tana tiromaboya. Noquen yora meha que bi tah non jahan noquen jointi jatihobi tiromajahi. Hihti tiroma chihin quetejaha quesca ta noque tiromajahihqui, non hahcai jatihobi mapojaquin hahcajaquin noque tiromajaquin. 1[Noquen jana jascarihbihi. Hexti pishcahax bi hanibo qui yohuani. ¿Hexti pishca chihi requeman non jahuentihopa chihi perehihnanon requenjatihin, hani taxabo maponon? ,QHani nonti cahen jascarihbihi. Hani nonti que bi cah non nonti chibicai. Coshin nihuen xotonai bi tah non hanitahma chibitinin chibicai, non jano cacatsihquiton. 9Non queenai janin noquen cabacho camanoxon tah non jaton jana janin hahan mayati jarehuinai, jaton mapo mayaxon cabacho yora jatihobi rebibohannoxon. 0~YJatihixonbi tah non jaamajahi hicha. Hihti shinanyahpaxon pari tah non yohuanquin jaamajayamahi. Jascapahxon pari tah non jatihibijaquin sirijatihi, jaamajayamaquin. } /Honanmanicahbo hichayamanahue, hea huetsabon. Honanmanicahbo ta hashoan sirijaquin Papan jisyaxihquiqui non hahnibo siri hin tiroma quin hihxon. | Yoshinjoma yora ta mahuascaiqui. Jascarihbihi ta non shinanai quescabija non jayamahiya noquen shinan mahuatai quesca qui.l{QHahresti haibo Rahabo rihbi ta jascapa shinan siri jaiton Papan siri jisnishqui. Jaton mai jisi jahuibo hihcomaxon ta paxajaxonquin huetsanco jato camanishqui. Jan jato jascajaxonaiya ta siri haibo tah qui hih Papa janishqui. ,zQJaa copi honannahue: non hihcoinai shinanai copi res ma bi jan yohihi quescabijahi non jaiya ta Mia tah min siri qui hah Papan noque jaiqui. Jaa honannahue. kyOJan jascajahiya ta Papan huishani joi quescabi jaresscanishqui, hihcoinai Abrahanen shinanaiton ta siri joni hihqui Papan jisnishqui hihqui jaa joi. Mia tah min heen hahberabeti sca qui hah can Papan janish Abraham yohiquin. xHihcoinai shinanxon jan hahní tah min jisi. Shinanxon jan shinanai quescabijaquin jaan jaiya tah non jahuen shinan honanai. Tw!Jishue. Noquen Papa Dios hinanquin ta jahuen baque Isaac janoxon mapojati janin Abrahanen racannishqui, hinanquin mapojanoxon. Papan yohihi quescabija jan jaiya ta Mia tah min siri qui Papan janishqui. v7Noquen Hihbo ta hihcoiniqui hihxon bi joni huetsa hahxonyamahah ta tiroma bi res qui. ¿Hicon nan hihxon min hen mia jismati min queenain, honanman? Au{Papa Dios ta huesti qui hah rah tah min jai. Huesti coin tah qui, min tah min hihcoinjaquin shinanai. Tiroma yoshinbaan rihbi ta jaa honanihqui. Jaa honanya jaax ta tastahihcanihqui. 5tc¿Mian min noquen Hihbo hihcoinai shinanain? hah ta caibaan jatihiqui. Hean tah hen jato hahxonai. Jahuabi hahxonxonma min hihcoinai shinanai hea jismahue. Jahuabi hahxonxonma min hea jismacatsihqui bi tah hen yanapanquin hahxonquin hean hen hihcoinai shinanai hean mia jismatihi min honannon. s)Jascarihbihi tah man hihcoinai shinanxon bi yanapanquin hahxonyamahax man jahuabi shinanjoma quesca sca jai. Mahuatax quesca sca tah man jai. rPiti hinanxonma, sahueti hinanxonma, pishinaibo hinanxonma bi man Yora xanahax yanihue, siripax cahue hah man jaah ¿siritihiquin? qChopanma jihuetax piti rihbi yamahax mato janin noque huetsa jaiya, jaa hihyamahiya noquen choca jascari jaiya cah man yanapanyamahan. 1p[¿Hen tah hen hihcoinai shinanai hihxon bi jahuabi hahyamaxon jahua non bihtihin? ¿Jan hihcoinai non shinanai copi res Papan noque hahquirihbi teehihmatihiquin? xoi Huetsa yomanahtai bi non hahan shinanxon hahxonyamahiya ta jascajaxon rihbi Papan noque casticanyaxihquiqui, siri hin tiroma quin hihxon. Huetsahon shinanxon hahxonquin tah non noquen casticanti xahbanjamahi. Nincacoinaibaan hahxonti jai fnE Hahan jan noque hinaboma sca hihmahi jahuen joi nincacax non jihuetai ta Papan jisiqui. Siri hin tiroma quin hihxon ta noque yohiyaxihquiqui. Jaa copi yohuani coiramenahue. Jihueti coiramenahue jan yohihi quescabinoxon. rm] Tsiniyamanahue hah noque jaxon ta Joni huetsa rehteyamanahue noque jaribinishqui, noquen Hihbaan. Jaa huestichin rabebi joi yohiquin. Mian cah min tsinixonma bi joni huetsa rehtehan. Hohchayahpa sca tah min jatihi, noquen Hihbo qui hohchati. Jatihibi jan yohini quescabijaxon bi huesti jan yohini nincayamahax tah min hahqui hohchayahpa sca jai, nincayamahax. l1 Huesti res noquen Hihbaan joi nincayamahax hohchayahpa sca jai, jatihibi jan yohini nincayamahax quesca sca noquen Hihbo qui hohchayahpa sca jai. k1 Jascajacatsihquin bi caibo joni hashoan siri hihqui quescajaquin jaax cah man hohchayahpa sca jai, Papan huishamani joi jai quescajayamahax copi. (jINoquen Hihbaan huishani joi jai quescajahax man jaiya cahen siri. Miabi min shinamehtai jai quescajaquin mihbe jihuetaibohon shinanhue hah cahen janish. si_Noquen Hihbo siripan ta mato quenahihqui. ¿Hahqui tsoabo tiromahi yohuanihquin? ¿Coriquiyahpaboma hin? jhMJahuaborajomabo jahuen jihue hihbobo janon jaan jato caisni bi tah man jato shinanjomabo quesca jai. ¿Tsoabaan mato maton coriqui bichinihquin? ¿Coriquiyahpaboma hin? ¿Tsoabaan mato demandaniquin? ¿Coriquiyahpaboma hin? gHea nincanahue, hea huetsabaan. ¿Hicha shinanyahpa jaahbo mai meha jahuaborajomabo Papan caisyamanishquin? Papahon shinanaibo jahuen quiquin jihuetahbo janon ta jaan yohinishqui. ¿Janoxon jan jihuemahi hihbobo hihnon jaan jato caisyamanishquin? f7¿Jascajaquin man mato tocanbi caibo hashoan siri hihqui man jayamahin? ¿Jascajaxon man maton tiroma shinanyahpaxon man joni honanti shinanyamahin? "e=Jaa siri chopayahpa jisxon, Neno tsahohihnarohahue, hahxon bi jahuaborajoma joni sca, Janobi nihhue hahyamaxon, Taponbi mitsahohhue hah ra tah man jai. %dCMan tsinquijaquetai xoboho rah ta oro mehesehtiyahpa siri chopaya joni hihcotihiqui. Chopa payoyahpa jahuabijoma joni rihbi rah ta jano hihcorihbitihiqui. c Noquen Hihbo Jesucristo ta Nete Hihbo qui. Jaa nincacoinxon coriquiyahpabo hashoan siri hihqui shinanyamanahue, hea huetsabaan. (b KPapa Dios queenai quescajaquin hahcaibaan ta yononmabo yomanahtaiton yanapanxon, papajomabo mamajomabo baquebo yomanahtaiton yanapanax, mai mehabaan rishta shinan bichishma jihuetihqui. Jascapahbo ta Papa Diosen jisí noquen Hihbo queenai quescajahibo qui, hihti siri, tiromayamahi. a Papa Dios queenai quescaja tah hen jai hihquish bi noquen janan tiromahi yohuanparihax tah non yanca bi res jaa shinan jai. e` EPapan joi coin siri jisish tah non hinabo hihyamascatihi. Jaa joi jisquin jeneyamaxon nincaxon shinanbehnoxonma bi jan yohihi quescabijaxon jaax tah non hicha hahan jenimati jai, jan yohihi quescabijaquin jaax jenimahi. n_ WNoquen bemanan jisish tah non caresscaxon jenquetsahpa hin hihxon bi shinanbehno sca jai histon res. [^ 1Jaa joi nincaxon bi hahyamaxon tah non espejonen bejisihticamaxon jai quescajahi. J] Paramehxon nincaresquinma bi jaa joi nincacoinxon hahnahue. M\ Jaa copi jatihibi rishtaya yohuan potaxon, bonco huenenjaquin hahcajaquin jatihibi tiromahibo potaxon, shinan man pishinai honanxon, mato qui niaha joi bihnahue, hahan mato teehihmahi jahuen joi. J[ Sinaxon tah non Papan ponte shinanai quescajahti hahtipahyamahi. |Z sHaxecoinnahue, hea huetsabaan: histon nincati, honaxonbi yohiti, histon rainyamacahintima haxenahue jatihibi. Y Jaabi queenxon ta jahuen hihcoinai join noque jonijahiqui, jahuen beboquiha baquebo quesca noque janon. Nincacoinaibaan shinancoinai JX Non bichi siribo jatihibi ta Papan noque hinanihqui, jaan noque hinanah siribo jatihibi. Xaba Hihbo hihxon ta noque hinanresiqui. Jaan ta huetsa huetsajayamahiqui. Mayáxon bahquishjayamaquin. /W [Paramehyamanahue, hea huetsabaan. hV KQueen sca jaax jascati shinanax hohcha sca jai. Hohchapan sca ta queyoquin noque mahuamahiqui. jU OMiabi queenax tah min hohchacatsihqui, miin queemanbi mia ninihah. Mihmebi paramehtax queenscai. >T w Hohchamaquin tanahah, Papan ta hea hohchamacatsihquin tanahihqui, hihyamahue. Tsoanbi ta Papa Dios hohchamati hahtipahyamahiqui. Jaan rihbi ta tsoabi hohchamajaquin tanayamahihqui. 'S I Tenehax tah min hahan jenimati jai. Tanahah bi tenehax tah min jihuecointihi, Papan jihuemahah. Hahan shinanaibo cahen Papan jascajaquin hahxontijanish. Jahuaborabojomahax siribo Papan mia hinanyaxihqui honanax jenimahue. ZO /Jascapa rabe shinanyahpaton ta shinan mitisahaquiqui, jan hahcatsihqui jatihibi. IN  Jascapa joni hihxon noquen Hihbaan mia hinantihi shinanyamahue. :M oBihti shinancoinhue. Hinanyama rah ta jatihiqui hihxonma yocahue. Hinan ra jaquin, hinanyama ra jaquin hihnicah ta hian behchonihcamahi qui, nihuen xotonquin potajaquehacamahi. +L QShinan pishinxon noquen naihoh queha Papa yocahue. Mia ta hinantihiqui. Yohuashihxonma ta jatihibi joni jaan hinanresiqui, jahua copi min yocacain hihxonma. jK OCoshinoxon jatihibi shinanya siri janoxon tenequin jeneyamaxahnahue, jahuabi pishinyamascanoxon. tJ cMato yosmajacatsihquin maton shinan tanahah bi tenexon man hahan teneti coshi bihtihi honanax jenimanahue. SI !Mesco tiromabo tenehahnan hihti jenimati shinannahue, hea huetsabon. 5H gHea Santiago tah hen Papan joni hihxon, noquen Hihbo Jesucriston joni hihxon, hen mato jatihibi jabisni judiobo yohihi, man jascabi jayamahin, hahquin. Papan hinanai shinan Papan shinanya jihuenahue. Jascari rahan.DF Maton pastorobo jatihibi hea yohixonnahue, man jascabi jayamahin hahquin, noquen huetsabo jatihibi rihbi. Neno Italia mai janin jaibaan ta mato qui salud raanihqui nea huishayaxon. 5Ec Noquen huetsa Timoteo ta sipo xobohoh queha cainmahipicanaxqui. Man honannon hihxon tah hen mato yohihi. Histon jaa jahuiya tah hen hahbetanbi caxon mato jisi cayaxihqui. D Huishaquin hen mato yohiha nincanahue, hea huetsabaan. Hashoan yohiti hahtipahxon bi tah hen joi tsamanxonma mato yohihahqui. Noquen Papa Dios ta noque sirijaquin shinanmanicah qui. Jaan ta noquen quiquin coirannica teehihmaribinishqui, noquen Hihbo Jesus, hihquipi que bi. Papan ta jahuentianbi queyotimajaquin noque hahxontijanishqui, noquen Hihbaan jimi copi noque hahxontijaquin. Jahuen jimi copi ta jaa noquen quiquin coirannicah qui. A  Hashoan histon sca hen mato janin hihnon, hea yocaxonnahue. Jaa tah hen hihti queenai. Jato yocaxonquin jahuen quirica queyohi @ Hen honanai hen hohcha ta yama bi res qui. Jatihibijaquin tah hen ponte jacatsihquin hean jai. Hea yocaxonnahue, hen hahnon. ?) Maton pastorobaan mato Papan joi nincamaha, jato nincaquin sirijaxon jan yohihi quescajanahue. Jaabo ta maton coirannicahbo qui, noquen Hihbo hahxonquin. Man jato nincamaquin sirijayamaniquin hah ta Papan jato jayaxihquiqui. Jaa copi jato nincanahue, jenimahanan mato nincamanon. Man nincayamahiya ta benáxon mato nincamatihiqui. Benáxon mato nincamahiboya cahen Papan mato siri jisyamahan. ,>Q Maton huetsabo hahxonquin jeneyamanahue. Pishinax yomanahtaibo jaiya jato hinanresnahue. Jascajaquin tah man noquen Papa Dios hahxonai. Jascahiya ta jenimahiqui. M= Hinamehxon noquen Hihbaan noque jascajaxon hihti hahxonni copi sca jascabijaquin noquen Papa Dios yohinahue, Hahxon tah min noque jai Papan, hahquin. Jascajaquin noquen Hihbaan janen yohinonhue. k<O Neno tah non queyoyosma jano jihueti yamahi. Noquena ta jayaxihquiqui. Jaa caya tah non manatai. 2;] Jaa copi jano Jesus hihqui janin res canon benahue, judiobaan jemama qui. Noquen Jesusen teneni quescabijaquin jaa tenexonnahue, caibaan noque tiromajahah bi tenequin. |:q Jascajaquin rihbi ta Jesusen jahuen jiminbi noquen hohcha copijaxonnoxon Jerusalen jemama qui cahax mahuanishqui. D9 Jaabaan ta hohcha copijacatsihxon, yohina rehtexon Papan xobo janin jahuen jati chiqueho jaton yohuanxonnica jaa jimiya caxon, hoque jemama qui sca jaa yohinahbo potaxon mapojacanihqui. 8' Noquen hohcha copijaxonnica tah non noque jai. Jaan hahan copijaxonai ta Moisesnin yohini quescajacatsihquibaan piti hahtipahyamahiqui. &7E Mesco joibo yohiquin caibaan mato nincamamis hihxon huetsa joibo bihyamanahue noquen Hihbaana res. Noquen Hihbaan hahxonah tah non noquen shinan coshihi. Nea pihue, jaa piyamahue jaibaan bi tah non jascapa joibaan noquen shinan coshiyamahi. Yanca bi res ta jascapa joibo yohicaniqui. u6c Jesus Cristo ta jascabi qui, jan hihní jascabihi, jan rahma hihqui jascabihi, jan hihyaxihqui, jascabihi. %5C Mato Papan joi nincamani shinannahue. Nincacoinnicabohax jenquetsahpabo jaabo jacannishquin hihxon jaabaan hahni quescajaquin hahnahue nincacoinquin. b4= Noque yohihi jan jascari yohuanni copi tah non jointi siriscai:Hea yanapannicah ta heen Hihbo qui. Jaa copi tah hen raqueyamahi. ¿Jahueja hea jatihiquin jonibaan, heen hihbaan hea yanapanaiya? hih tah non jai. T3! Coriqui queenaxma jihuenahue. Man jai pishca senenscai hihquish jihuenahue, Papan yohini honanax. Jan yohini ta nesca qui: Mia tah hen jenetimahi. Jahuentianbi tah hen mia potabahintimahi, hihqui. `29 Jatihibijaquin maton haibo maton bene sirijaquin jihuequihnahue, jaa huesti betan hihqui, huetsa betan hihyamabiresi. Tsinihi haibo, tsinihi bebo, jascapa haibobo, jascapa bebobo ta Papan casticanyaxihquiqui. 91k Hahbe sipojahabo quescaxon sipo xoboho tsahotaibo yanapanti shinanbehnoyamanahue. Tiromajahah tenehi joni yanapannahue, hahbe yorayahpaxon copi jato shinanbehnoyamaquin. P0 Huetsa janinhax nocotaibo sirijaquin johue hahnahue. Jascajati pishinyamanahue. Jascajanicahxon ta jato qui Papan yonotibo nocotaiya jascapahbohi honanxonma bi caibaan jato sirijaquin bihnicah qui. '/ K Maton huetsabohon shinannahue. =.u Noquen Papa Dios ta queyomanica chihiyahpa qui.0-Y Xayayosma jihuemati ta noque hinantijanishqui. Jaa copi Hahxon tah min noque jai Papan hahxon, jaan siri jisi quescajaxon, raquetax bi jahan queenxon, jaa yocanahue. u,c Huestijaquin jan hihqui bi ta non rahma jisibo naiyahpa mai queyobahinti yohihiqui, xayayosmabo sca janon. :+m Jan jato yohihah ta mai mihuannishqui, xayati. Rahma ta jan yohini quesca sca jatihiqui: Huestijaquin sca tah hen mai res ma bi nai rihbi xayanyaxihqui, hihqui jan yohini joi. N* Jaan mato yohihah, nincayamayamanahue: man nincayosmamis. Jaan jato hihti yohihah bi nincacatsihyamahibo copi ta cahnexonma Papan noquen xenibo mahuamanishqui. Jaton casticanti jaabaan xahbanjamati hahtipahyamahiya tah non jan naihohxon noque hihti yohihi hashoan sca noquen casticanti non xahbanjamati hahtipahyamahi. a); Noque hahxontijanixon jayaxon Papan noque hahxonscai joni jano jai, Jesus; hahan sirijati jimi jano jai, Abelnin potani jimi quescayamahi jaa jimi copi Papan noque sirijaquin hahxonai. Jascapah qui tah man nocotai. \(1 Naiho jaton janebo huishapaquenixon jaan tsinquihah, jano Papan beboquiha baquebo tsinquitai, janoxon jatihibi jisxon Papan caibo hahxonxon caibo casticanai, jano yamanicabo siribo jai, hahqui tah man nocotai. r'] Jascapa mahchi qui tah man nocoyamahi. Man hahqui nocotai ta Papan manan qui, jahuen jati, jano jaan jihuemahi jahuen naihoh queha Jerusalen, jano jahuen yonotibo tsama jai, topontimahi jano jenimahi tsinquijaquetaibo hichahi. o&W Hahqui raqueti jisish ta Hea tah hen hihti raquetai, raquepahhuani tah hen jai hih Moises janishqui. % Huesti yohina bocabi joxon nea manan mehehiton tah man macaman jaa rehtetihi Papan jato jaah cahen raque teneti hahtipahyamacannish. $  Jaabaan ta corneta rehue corotai nincaxon, Papa yohuanai nincaxon, nincati teneyamascaxon Noque yohipahiyamahue hahcannishqui. @#y Mequeman meheti mahchi qui cahen noquen xenibo noconish, jano chihi perehihqui, cohiman mahpohah yamecahini, hihti bahquishihpi, raqueticahini. Jascapah qui tah man nocoyamahi. "3 Jaa pecaho jan jeneni bihribicatsihquin cahen huaohihxon yocaxon bi bihyamascanish. Huetsa hihbomascaxon hahquirihbi bichinti hahtipahyamascaquin. "!= Tsiniyamabiresnahue. Esaunen hahni quesca man jamis. Jaan ta huesti coti pinoxon Papan hinantijani jenenishqui, beboquiha baque hihxon jaan bihtihi bi. F  Noquen Papan matohon shinanxon mato jihuemahi bi caibo nincayamahax camis hihxon joni huetsa coirannahue. Mato tocan tiroma shinanyahpa jonin mato jahuen shinan hinanah man jaa chibanmis. - Jatihibi jonibo sirijaquin yohuanquihnahue. Hohchaya jatima queenyoranahue. Hohchatima queenyamahibaan ta noquen Hihbo jisyamayaxihquiqui. }s Nihnoxon bahi pontebo hahnahue cojocanahibo cahax xao rechibo tsequecahinyamanon. Tarabehquetaxma man rohacananon. nU Jaa copi coshinahue. Meyosmahax bi mecoshinahue. Maton raboxobo yosmascai bi tacoshcahinnahue.  Noque pontehah tah non bitsayamahi. Pontehah tenequin. Tenehax haxescaax, ponteboscai, jenimascai. Noquen Hihbo man nincayamamis hihqui Y+ Jaabaan bi shinanai quescajaquin res ta noquen papabaan noque pontenishqui. Noquen naihoh queha Papan ta non hashoan siri hihnon noque pontehiqui, jaa naihoh hihqui quescari non noque rihbi jihuenon, ponte. % Noquen papabaan noque hanijaquin pontehah tah non jato nincanihqui. ¿Hashoan sca non noquen naihoh queha Papa non nincatimahin jihuenoxon? `9 Caibo pontexon bi mato jaan ponteyama hah tah man jahuen baquema qui. Jahuenahma sca. ,Q Jaan mato haxemanon tenenahue. Jahuen baquebo copi ta Papan mato pontehiqui, mato hanijaquin. ¿Jatihibi baquebo jaton papabaan hanijaquin ponteyamahihquin? 7 Hahan queenxon copi ta miin Hihbaan jahuen baquebo pontehihqui. Nincayamahiton ta jahuen baquebo jatihibi jaan rishquihiqui hihqui jan huishani joi. J  Mato jahuen baquebo jan yohicoinai huisha tah man shinanbehnohi. Jaa huishani joi ta nea qui:Miin Hihbaan mia pontehah nincayosmayamahue, baquen. Jaan mia casticana bi yosmayamahue. ^5 Hohchapan mato bihti tenequin bi tah man maton jimi potanoxon caman teneyamaparihi. b= Jaan jascapa tiromabo teneni shinannahue. Teneyosmayamanahue Man yobacahinyamamis. ]3 Noquen Hihbo Jesus qui noquen shinan camahahnan coshin caquin hahcajaquin tenenahue. Teneti shinan hihbo hihxon ta jaan noque hinanxon non hihti shinanyahpa hihnon caman noque hinanbonahiqui. Jaan noque hahxonni shinannahue: jihuin hueonxon rehtehah bi ta noquehon jenímaxon jaan tenenishqui. Tiromajaquin rabinmahahbaan bi ta noquehon jenimaxon jaa rabinmahi hen jahuama quescaxon jaan tenenishqui. Rahma ta Papa Dios patax hihbohi tsahoscaiqui, Quiquin Hihbo sca. Q  Jaa hen yohihah nincacoinaibo ta hicha qui, nai cohin tsamati quescapi. Jaabaan teneni quescajati ta jaiqui. Coshin bishquihihcananoxon jatihibi hihuebo potabahinquin hahcajaquin noque rahhuehihtaibo hohchabo potabahinahue. Jato potabahini coshin bi res canon bonahue, noquen Hihbaan noque hinanah bahin canoxon yobacahinnahue.  (Jaabo res siribo hihnonma bi ta jato betan noque rihbi sirijayanoxon Papan neateman yohinishqui, hihti siri noque hahxontijaquin.a; 'Jaabo jatihibichin ta nincacoinnicaboxon bi Papan jato hahxontijani bihyamacannishqui. 1[ &Texe jonibaan jisí jaabo tiromabohi, hashoan siribo que bi. Jano tsoa jaitonma ta metisihcanahi cahuan cahuanishqui, mahchi janinbo jonecani, mai xanqueman jonecani. J  %Rehtecatsihquin macaman tsacahahbo bi mahuanoxon caman tenequin. Caibaan cahen siran naxtehahbaan bi Papan joi jeneyamaquin. Machitonen rehtehahbo bi jeneyamaquin. Chopa pishinxon carnero bichi chopajaxon sahuehax cahuan cahuani. Chibo bichi chopajaxon sahuequin. Pihan hihcani. Yomanahcani. Tiromajahah bi teneresquin. % C $Caibaan rihbi ta hosan hosanah bi tenenishqui, jihuin rishqui rishquihah bi tenequin, cadenanen nexahahbo bi tenequin, sipo xoboho tsahonahbo bi tenequin.   #Jaton haibobaan ta jaton baquebo mahuatax bi hahquirihbi teehihqui hicotancannishqui. Caibaan rihbi ta Papan joi jato jenemacatsihquin tiromabaan hisinjahah bi tenenishqui, rehtehah bi Papan joi jeneyamabiresquin, hashoan siri jihue jayanoxon teneresquin. & E "Johuehihnatai chihi nocajahax ta noque reramis sontarobo quihax jabatax, yosmahax bi coshicahini, coshi sontaroscaxon jaton rahui sontarobo camacannishqui. E  !Jaabaan ta nincacoinnicaboxon jaton quiquin rahuibo jaton sontaroboyabi camaxon, pontejaquin jaton jonibo jihuemaxon, Papan jato hahxontijanixon hahxonah bihxon, hinon jana xehponishqui. 9 Hicha jascapa nincacoinnicabo yohiti jai bi tah hen yohihi hashoan basitihi, Gedeon, Barac, Sanson, Jefté, David, Samuel, Papan joi yohinicabo. ,Q Nincacoinscaxon copi ta hahresti haibo Rahabanen jahuen jema jisi jahuibo sirijaquin mapemanishqui, jahuen jema janin jihuetai nincayosmabo betan mahuayamanoxon. wg Nincacoinax rihbi ta Jericó jema mayaconatani siete neten nihcannishqui, jaa jema chiquebo poxoscanon. xi Non mai potoni nabebacahini cahi quescarihbihi ta nincacoinax joshin hian nabebacahini pohquejaquecannishqui Moises betan. Jato chibani sca ta Egiptobo rihbi nincayosmabohax pohquejaquecatsihquish bi jenen jato mahponishqui, hahsascanon. I  Nincacoinnicaxon rihbi ta pascua piti pitijamanishqui, rehtenica yoshiman jaton beboquiha baquebo meheyamanon hihxon rihbi ta nincacoinnicaxon jaton xobo xehqui janin jimin sicanishqui. &E Jistimabo jisxon quescajaquin ta Egipto mai potabahinnishqui, noquen Papa nincacoinxon. Nincacoinnicahax ta sinatai quiquin hapo qui raqueyamarihbinishqui. {o Egiptobaan quiquin hapon xoboho jahuabi pishinyamahi, siri siripi jihueti hahtipahxon bi ta Criston tenehi quescajaquin tenehah ta hashoan siri qui hihxon tiromabo Moisesnin tenenishqui. Papan hinanyaxihqui bihyanoxon hihxon ta tenenishqui. ~u Neno pari hohchaquin costantahpan hihxonma bi ta Papan jonibo betan tiroma tenetanpan hihxon jato tenequihnnishqui.  Nincacoinnicahax ta haniscaax Moises sca quiquin hapon haibo baquen baque hihyamascanoxon jahuen caibo betan sca canishqui. ]3 Nincacoinnicaboxon ta Moisesnin papabaan rihbi sca Moises siri pishca jisxon, quimisha hoxne jaton baquexo pishca jonenishqui quiquin hapon rehteyamanon. Nincacoinnicabohax ta hapo qui raqueyamacannishqui. )K Nincacoinnicahax rihbi ta José sca mahuacatsihxon, Egipto mai janinhax jahuen caibo picoyaxihqui hihxon huetsa mai janin jahuen xao mihinti jato yohinishqui. g~G Papa yohuanai nincacoinnicaxon rihbi ta mahuacatsihscaxon Jacobon sca Josepan baque rabe yohinishqui, Papan jato hahxonyaxihnon jato yohiquin. Jato yohixon, jahuen mepitinin betihihxon Hahxon tah min jai, Papan, hahquin. )}K Nincacoinnicaxon rihbi ta Isaaquen sca jahuen yohuanyaxon jahuen baque rabe yohinishqui, Papan jato hahxonyaxihnon yohiquin, jahuen baque Jacoboya Esaú. c|? Isaaque mahuascai bi ta Papan hahquirihbi teehihmati hahtipahiqui hihxon ta Abrahanen hinannishqui. Jaa copi ta rehteyamahue Papan hahca rehtexonma bihribixon sca hahquirihbi teehihqui quesca jahuen baque jisnishqui. l{Q Miin baque Isaaque tah hen caijayaxihqui, hicha sca miin chini baquebo janon hah ca Papan janish. Uz# Miin baque hea hinanquin rehtehue Papan jaah ta nincacoinxon Abrahanen hinannishqui, jaa huesti jahuen baque que bi. Papan hinantijani mai jahuen baquen bihtihi bi jahuen baque Papa Dios hinanquin. -yS Hashoan siri mai queenax ta boribiyamanishqui, naihoh queha mai queenax. Jaa copi ta Papa Dios jaton Papa hihti hihtimahyamahiqui, huetsa jema jato bexojaxonnish. pxY Janohax piconihbo mai ta shinanyamascacannishqui. Shinanparihax cahen jano boribicanan, queenax tian. [w/ Jatonahbi hihnon jaton mai manáparihibo ta jascanicabo qui. Jaa copi jascacani. v} Nea hen yohiha jonibo ta nincacoinax bi jatihibi mahuacannishqui. Papan jato hinantijani bichishma mahuacani. Hocho jisi quescarax ta jenimacannishqui. Noque tah non mai mehabaan nahuabo qui, nai naman tah non pasijaresai hih ta jacannishqui. .uU Jaa copi ta mahuascai quescapi huesti joni janish bi caicanacannishqui, huishi hicha jai quescarihbi caichi, huean quexa mashi bero jai quescarihbihi, topontimahi. t Abrahanen haibo cahen Sara. Baque bihyosmaxon bi ta nincacoin sca jaax baqueti coshi bihresscaxon, yoxabohax bi toho sca hihxon, baque bihnishqui. Hihcoini yohuanxon Papan hahxoncointihi honanxon copi ta jahuen baqueti queyoscanixon bi jaa baque bihnishqui. wsg Papan jato jemajaxonxihqui ta manaquin tapasax res jano jihuecannishqui. Xoboyahpa queyoyosma jema manacani. Vr% Papan hinanyaxihqui main nocotax sca ta janohahbibaan nahuahax bi jano jihuenishqui. Jahuen baque Isaaque, jahuen xohta Jacobo rihbi ta hahbetan jaa xoboho jihuenishqui, jaa mai hahbetan hihboyaxihquibo. Dq Hen mia jismayaxihqui mai janin catanhue mina sca jaa mai hihnon Papan jaah ta nincacoinax Abraham canishqui, jahuen hen nocoti cahin hihcanahaxma bi honanaxma jabiyahpa caresscai. Jp  Tsoan jisníma paqueyaxihqui Papan yohihah ta nincacoinxon Noeman nontijanishqui. Nincacoinax ta jahuen haiboya jahuen baqueboya nanetax jihuenishqui. Caibo ta jascapa honanya hihyamahax jene meran cahax queyocahincannishqui. Jascapa honanyahpabo rahsi res siribohi jisxon ta Noen rihbi Papan siri joni jisnishqui. (~~}0|| {zyDxxZwwAvvTYSSRRQ*POOO6NjMM3LLKK3JI}I+HHMGYFF$EuEDDCCEBB(A@@q??G>>={<{ 6Eu 1 tMF6E(|+$Heen papan ta hea teebo yohinishqui hean queyoxonnon. Jaa ta hen hahcai, hea papan raanni man honancoinnon hihxon. Hean hahcaibo ta hea yohihi joi quesca qui, hahan hea honanti. Juaman yohini nincaxon hahan hea honantihi bi hean hahcai jisxon hashoan sirijaquin honanti. ~{u#Johue quetejaha xabatai janin quescari tah man Juan qui caniqui, jahuen xaba chian sca basima jenimanoxon quescapi. mzS"Jonibo res yohuanai joi ta hean nincayamahi. Papan mato teehihmanon hihxon res ta hen mato yohihi. Qy!Honancatsihquin man Juan qui raanah ta hihcoini jaa yohuancoinnishqui. pxY Hea jahua quin honanahbo ta huetsa yohuancoinihqui. Hea yohihi jan hihcoini yohuanai tah hen honanai. FwHehqui heabi yohuanax cahen heen yohuan jahuabi hihyamahan. vHehmebi tah hen jahuejati hahtipahyamahi. Papa nincaxon res tah hen jato casticantihi. Jaa copi tah hen pontejaquin shinanxon casticanyaxihqui. Jaan hea yononixon shinanai quescajaquin tah hen jascajatihi. Heabi hen queenaijah ta hen jayamahi. Au{Sirijanibo ta cainax huenicahintihiqui, jascabi sca queyoyamanox manati jihuenoxon. Tiromajanibo rihbi ta cainax huenitihiqui, jascabijaquin casticanahbo janoxon. Hahan Jesus honanti qt[Hen mato yohihah bi rahteyamanahue. Hean quenahah ta tsahon janinhahbaan jatihixonbi nincayaxihquiqui. ]s3Mia tah min noquebaque qui. Mian sca jato casticanhue hah ta heen papan janishqui. r Jahuen papa teehihmanicahi quescarihbihi tah hen hea jahuen baque jaa xohtahi, Mia rihbi jato teehihmanicahue, Papan hea janí. sq_Yohicoin ta hen mato jaribihi: mahuanihbaan ta Papan baquen yohihi nincascaiqui, nincacaibo jihuescanon. ]p3Yohicoin tah hen mato jai: heen joi nincaxon bi hea raanni heen papa rihbi nincacoinai joni ta queyoyamanox manatihqui. Jaa casticanxonma ta Papan mahnescaiqui, mahuataibo janinhax jihuetaibo qui mahnenon. toaPapa Dios Nete Hihbohi man honanai quescajaribiquin man jahuen baque Nete Hihbohi man jatihixonbi honannon ta jascajahiqui. Jahuen baque ta nete hihboma qui hihquibo ta Jaa raanni jahuen papa rihbi ta nete hihboma qui hihnicahbo qui. knOTsoabi casticanxonma ta Papan hea yonohihqui hean sca jatihibi jointi honanxon casticanyaxahnon. m}Mahuanihbo huenixon heen papan jihuemahi quescajaribiquin tah hen jahuen baque hihxon hea hen queenaibo hean jihuemahi. bl=Hea jahuen baquehon shinanxon ta heen papan jatihibi jan hahcai rihbi hea jahuen baque jismahihqui. Jahuen coshiyaxon hen hahcai bi ta nea mentan hashoan coshin hen hahcai rihbi hen mato jismayaxihqui, man rahtenon. pkYJesusen jato yohirihbiquin: —Yohicoin ta hen mato jai: Papan baquexon bi tah hen hehmebi jahuejati hahtipahyamahi. Heen papan hahcai jisxon pari tah hen hahcai, jatihibi heen papan hahcai quescabijaquin hean rihbi hahquin. `j9Jascajaha hashoan sca Jesus rehtecatsihquibohi. Jan tantiti neten tantiyamahi copi rehtecatsihquibo. Papa Dios betan jasca rabe hihquish, Papa Dios ta heen papa qui jan jaiton. Papan yohihah jahuen baquen haxemahi fiE—Heen papa ta rahma caman teetihqui. Hea rihbi ta hen teetai —Jesusen jato jaquin. dhATantiti neten jan rohajahi copi judiobo Jesus qui rainyamahiton jaan jato joi bichinquin: ^g5Jaatian caresscaxon judiobo yohiquin: —Hea rohajahi joni ta Jesus qui —hahquin. fJaa pecaho Papan xobohoxon jaa merarihbixon: —Jise. Mia tah min siriscai. Hohchayamascahue hashoan tiromamis —Jesusen jaquin. eeC Yocacahbo bi Jesusen jane honanyamaquin, jano jonibo hicha nichiton Jesus rebesohtai copi. hdI —¿Jahua joni jaa quin, mia Miin cacajati bichish jaya catanhue hahcai? —hahcanquin. sc_ Jascahahbo bi: —Miin cacajati bichish caresscatanhue hah ta hea rohajahi jonin jaaxqui —jato jaquin. b+ Jaa copi ta jan rohajahi joni judiobaan yohinishqui: —Rahma ta tantiti nete qui. Tantiti neten tah min miin cacajati botimahi —hahcanquin. sa_ Jaatianbi rohacahinxon jahuen cacajati bichish caresscai. Jaton tantiti neten ta Jesusen jascajanishqui. ]`3—Huenihue. Huenixon miin cacajati bichish caresscatanhue —Jesusen jaquin. _—Jene bahihiya hea jenenencanya potanica ta yama qui, hihbon. Hea cahiya bi huetsa pari hihquihi —hihqui hisinai. p^YRacataiton jisxon hicha bari sca hisinai honanscaxon: —¿Min rohacatsihyamahin? —hahquin Jesusen. M]Jano cahen huesti joni racati, treinta y ocho bari jascabi hisini. 4\aJaa noa janin roqui Papan yonoti paquepahonish. Paquexon qui jene bahimaquin. Bahihiya qui jenenencanya paquemenohi joni rohahi siripi. Jahuen hisin jatihibi rohacahini. [Jaa xoboho cahen hicha hisinaibo racati, benchebo, tobi pishcabo, yora honanyamajaquetaibo. Noa pishca bahinon jaabo manati. EZJerusalen janin ta jema xehpoti jaiqui, carnero janeya xehpoti. Jema xehpoti hochoma cahen noa pishca racatah Betesda hahcaibo, judiobaan join. Jaa hian quexa ta pichca xobo tsahotihqui. KY Jaa pecaho judiobaan fiesta jaiya Jerusalen janin Jesus caribihi. X6Jaa ta Judea mai mehax Galilea janin joribixon sca jahuen rabe sca jahuen hahan honanti Jesusen jato hahxonnishqui.0WY5Jano bari racatai bi Miin baque ta jihuetihiqui Jesusen jaipi jahuen papan honanscaquin. Jaatian sca jahuen xobo janinhahbo betan jatihixonbi Jesus nincacoinscaquin. %VC4Jascaraiton jato yocaquin: —¿Jahuerahnon bari racataiya jahuen yona tantihipishquin? —Bahquish bari hihpaquescaiya ta yona tantihipishqui —hihcani. mUS3Cahipish cabahinahi bi jahuen jonibaan behchibenaquin. —Miin baque ta rohscaipishqui —hihcani. T)2—Careshue. Miin baque ta jihuetihiqui —tininti Jesusen jaquin. Min yohihi quescabi ta jacointihiqui hihquish tininti cahi caresscai. ^S51Jan jascarai bi: —Jani heen baque mahuanon carihue, hihbon —hahquin tinintinin. R{0—Hahan honanti jisyamaxon tah man nincacoinyamahi, hahqui rahtetibo rihbi jisyamaxon —tininti Jesusen jaquin. 'QG/Judea mai mehax Galilea mai janin Jesus joresscai chanihah jaa yocaqui tininti jahui. —Heen baque hea rahonxoni cahue. Hihcatsih sca ta jaiqui —hahquin. *PM.Janoxon jan jato jene hompajaxonni jema janin nocorihbihi, Caná janeya jema, Galilea main. Capernaum jema janin cahen huesti tinintinin baque hisini jai. O'-Jascahi bi jatihibi jan Jerusalen janinha fiesta janinxon hahcai jistanipixon Galilea main jihuetaibaan Johue hahquin jaton main nocotaiton. N,Caquin sca ta jato yohinishqui: —Jahuen main jihuetai bi ta jahuen caibaan Papan joi yohinica nincacatsihyamahihqui —hahquin. VM%+Rabe neten jato betan banetax janohax Galilea main sca cahi caresscai. L*Nincacoinxon haibo yohicanquin: —Mian noque yohihah nincacoinipixon bi tah non jaa yohuanai noquenbi nincaxon non hashoan sca nincacoinscai. Jaa coin ta nai nequebihabo jihuemanicah qui, honancoin sca tah non jai —hahcanquin. Hapon baque Jesusen rohajahi FK)Jaanbi jato yohihiya nincacoincanquin hashoan tsamaxon sca. J(Jesus qui caxon yocaquin: —Noque qui banehue. Cayama sca jahue —hahcanquin. Jascahahbo jato betan rabe neten baneti. 2I]'Jaa jema janinha samaritanobaan ta hichaxon Jesus nincacoinnishqui. Jatihibi hean janíbo ta hea yohihaxqui hahquin haibaan jato yohicoinai copi nincacoincanquin. H}&Man bananixonma bi tsinquitannon tah hen mato yononihqui. Caibaan hahni tee tah man tsinquitihi —jato Jesusen jaquin. XG)%Huetsan tsinquixonyaxahnon ta huetsan banahihqui hih ta jacanihqui. Hihcoini. #F?$Cananhahnan ta tsinquinicaton jascabi jihuetai bimi tsinquihihqui. Bananica betan tsinquinica jenimascanon ta jaton tsinquitibo queyoyamanox manatihqui. [E/#¿Chosco hoxne hihquish pari ta banabo tsinquiti siri sca jatihiqui hih man jayamahin? Man jascarai bi ta hen mato yohihi. Huai chian bana johuescai jisnahue. Tsinquiti siri sca ta jaiqui hah ta hen mato jai. |Dq"Jascahibo bi: —Hea yononi queenai quescajaxonti ta heen piti qui. Jahuen tee queyoxonti rihbi ta heen piti qui. zCm!Jasca jan jaiya jahuen haxenicabo jaabo rahsibi yohuani: —¿Tsoan cahra piti bexonaxquin? —hihcani yohuani. RB Pihue jaibaan bi: —Man honanyamahi piti ta hea jai —Jesusen jaquin. UA#Jasca sca jaiboya: —Pihue, maestron —jahuen haxenicabaan Jesus jaquin. 9@mJaatian jema janinhax cainax Jesus jisi bocani. i?K—Jatihibi hean janíbo hea yohihi joni jistannahue. ¿Jaa Cristoma hin? —jato jaquin. d>AJaatian jahuen poo tsahonbahini jema janin haibo cahi cahi. Cahi nocoxon jonibo yohiquin: a=;Jasca jan jaiya bi jahuen haxenicabo nocoti. Haibo betan yohuanaiton merahax rahtecani. Rahtexon bi ¿Jahuejahi min hahbe yohuanahquin, jahua yohuan min jain, hahbetan? Jesus yocacatsihquin bi yocayamacanquin. K<—Hea tah hen jaa qui, mia yohihi joni —hahquin Jesusen. ;!—Papa Diosen caisai joni, Cristo hahcaibo, joyaxihqui ta hen honanai. Joxon ta jatihibi joi noque yohiyaxihquiqui —hihqui haibo. :{Noquen Papa ta yoshin qui. Jahan shinanai noquebo ta jahuen yoshinyaxonbi shinancointi jaiqui —haibo Jesusen jaquin. c9?Hahan Papahon shinanti nete jahuex bi ta nocoscaiqui, Papa qui betihihpaquexon shinancoinaibaan jahuen yoshin siriyaxonbi Papahon shinanbiresnon, hahan shinancoinquin. Jascapa shinanaibohon ta noquen Papa queenihqui. .8UMan honanyamahi naman tah man betihihpaquetai, Papahon shinancatsihqui. Non honanai naman betihihpaquexon tah non noquen shinanai. Jihuemanicah ta judio xohta qui. *7MJesusen sca: —Hen mia yohihah nincacoinhue, haibon. Papahon shinanaibaan ta nea mahchinxonma bi Jerusalen janinxonma rihbi noquen Papahon man shinanyaxihqui. $6ANea machinxon ta noquen xenibaan betihihpaquexon Papahon shinanpahonishqui, Jerusalen janinxon non Papahon shinanti jai man maton jai bi —hihqui haibo. K5—Papan joi yohinica mia quin hen ta hen honanscai, bebon. 4Pichca miin bene janish bi cah min rahma huetsa betan hihrihbihi, miin benema rihbi. Hihcoin tah min jai —hahquin Jesusen. u3cJascahah: —Heen bene ta yamahihqui —hahquin haibaan. —Yohiquin sirija tah min jai, miin bene yamahi. R2Jesusen sca: —Miin bene quenatanhue, joribinoxon —jaa haibo jaquin. 1—Jaa jene hea hinanhue, bebon, jiricatsihyamascaax hen neno jene bichi jori joriyamascanon —haibaan Jesus jaquin. 20]Hean jene hinanah xehahax ta jahuentianbi jiricatsihyamascatihiqui. Jaa chicho quehax ta hen hinanai jene mohini jahuentianbi taraxaxma jabascatihiqui —haibo jaquin. Z/- Jaatian Jesusen sca: —Nea jene hahcaibo ta hahquirihbi nomicatsihnoxihquiqui. Z.- Noquen xeni Jacobonen ta nea noa xehanishqui. Jahuen baqueboyaxonbi jahuen yohinabaan rihbi nea jene xehaquin. Nea noa noque jaan hinannih que bi cahran min jaa mentan hashoan coshi quin? —hahquin haibaan. -{ —Mai poquin ta nemin qui, bebon. Hahan tsecati rihbi tah min yamahi. ¿Jahuen min jascapa jene mohini bihtihin? ?,w —Tsoan mia jene yocacai honanxon cah min mianbi jaa yocacan. Papan mia hinanai rihbi honanxon cah min yocacan. Jaatian ta mia jene mohini hinanquehanihqui —Jesusen jaquin. L+ Jaatian: —¿Jenquetsahaxon min mia judio hihxon bi hea samaritano haibo jene yocacain? —samaritano haibaan Jesus yocaquin. Judiobaan samaritanobo jistahihmahi copi haibaan jascajaquin. M*Jahuen haxenicabo jema janin piti benahi canon cahen jano manati. Manahahnan, samaritano haibo jene bichi jahuiton, yocaquin: —Hen nominon jene pishca hea bihxonhue, haibon —hahquin Jesusen. R)Jene bihnoxon ta janobi Jacobonen mai poquinnishqui. Poquinxon chiquerihbiquin. Jano sca ta Jesus noconishqui. Bahin nihnichi paxquinax, barin manan tsacahiya jaa mai poquin quexa Jesus tsahopaqueti. |(qCahi, Samaria mai meha jema janin nocoti, Sicar janeya jeman. Jacobonen jahuen baque José hinanni mai hochomahi. I' Galilea main canoxon cahen Samaria mai nabebacahinti jai. &}Jahuen nashimatibo caichai fariseobaan joi nincacai honanxon Judea mai Jesusen potabahinquin, Galilea main caribinoxon. U%#Jaanbi Jesusen nashimayamahi bi ta jahuen haxenicabaan res nashimanishqui. }$ uJuaman honanmaxon nashimahi mentan hashoan hihti caibo Jesusen honanmaxon nashimahi cahen fariseobaan nincascaquin. I# $Jaa Papan baque qui hinamehxon nincacoinai joni ta queyoyamanox manatihiqui. Jahuen baquen yohihah bi nincayamahi joni ta jihuetimahiqui. Jascapa ta Papan hihti jistahihmahiqui, hahquin.`"9#Jaa jahuen baquehon queenxon ta Papan jatihibi jaa hinannishqui, jaan sca hihbojanon. z!m"Papan raannica joni hihxon ta Papan joibo yohihiqui. Hahqui ta jahuen yoshin siri Papa Dios yohuashihyamahiqui. S !Jan yohicoinah nincacoinaibo ta Papa Dios ta hihcoinnicah qui hihquiqui. "= Naihohxon jisnibo yohuancoin jan jai bi ta tsoanbi nincacoinyamahihqui. Jan nincanihbo yohuancoin rihbi jan jai bi ta tsoanbi nincacoinyamarihbihihqui. >uBochiquihax jahui jonin ta jatihibi joni hihbojahiqui. Mainxon jonijahabo ta mainxon jisish jan jisiboya yohuanihqui. Naihoh quehax jahui joni ta jatihibi jonibaan hihbo qui. _7Caiti ta jaa jaiqui. Jahua hihtima ta hea jai —jato jaquin. Bochiquihax jahui joni _7Nesca tah qui, jisnahue. Jahuen haibo hihnon cahen bebo huanocatsihqui. Jan yohuanai ta jano rihbi nihxon jahuen hahberabetinin nincatihiqui. Jan yohuanai nincacax coincoini. Jascarihbi ta hen hea coin coini jai. Hea ta hen Cristoma qui. Hean pari yohixoni jonon hihxon res ta Papan hea yononishqui. Hen jascahipi tah man matonbi honancoinai. ucJascahahbo jato yohiquin: —Papan noque hinanyamahah tah non tsoanbi jenquetsahpabi bihti hahtipahtimahi. OJuan qui caxon sca yohicanquin: —Jordan hoque quexa mia manatipi jonin rihbi ta nashimahiqui, maestron. Min noque yohicoinipi joni tah qui. Jise. Hahqui sca ta jatihibi bocanihqui —hahcanquin. %Jascascahiya Juaman haxenicabo betan judiobo yohinani: —¿Jenquetsahaxon non noquen hohcha potatihin? —hihqui yohinani rainyamahi. BSipo xoboho Juan tsahonrihyamahiboya jano jonibo bocani.  Enon jema janinxon Juaman rihbi nashimaquin Salim hochoma jano noayahpa huean jaiton. Juaman jato nashimanon caibo jano cahi. +Jaa pecaho ta jahuen haxenicabo betan Jesus canishqui Judea mai janin. Jano jato betan banexon nincacoinaibo hihquimatanquin nashimaquin. )Hihcoinaibo ta xaba quiri canicah qui. Papan jisi hah ta jaan jaiqui caibo hihnon hihquish —Jesusen Nicodemo jaquin. Juan Jesus qui yohuani Nenoxon tiromajahibo rahsi ta johue jiscatsihyamahax xaba quiri cayosmabo qui, tiromajahibo caibaan jismis hihquish xaba quiri cayamahi. Mai janin xaba jahue que bi ta xaba jenipahiyamacaniqui. Yame caya ta jenipahicaniqui tiromabohax. Jaa copi ta jato casticanyaxihquiqui. -Nincacoinai jonibo ta jahua copi casticantimabo qui. Nincayosma jonibo ta casticanscatihiqui, Papan baquen yohihah bi jahua nincayamahibo. pYMain jihuetaibo casticani jonon hihxonma bi hen jato jihuemahi jonon hihxon ta Papan hea raannishqui. 3_Nai nequebihabo hihti queenxon ta jahuen baque hea huesti Papan raannishqui, hinamehxon nincacoinaibo jatihibi queyoyamanox mananon, tsoabi mehtexehtaxma jihuenon. Hea noquebaque qui hinamehxon nincacoinaibo jatihibi ta queyoyamanox manatihiqui. Main jihuetaibohon Papa Dios hihti queenai , QNincacoinaibo queyoyamanox mananon ta cahchihoxon Moisesnin rono nichinhihninoxon jihuin hueonni quescajaquin hea noquebaque nichinhihninoxon hueonyaxihcanihqui. y k Tsoabi naihoh catanni que ma bi tah hen janohax botopaquetai hea huesti jano canicah qui, hea noquebaque.   Nea mai meha joi yohihah bi nincacoinyamaxon tah man jenquetsahaxon bi naihoh queha hen mato yohihi joi nincacointimahi.   Yohicoin tah hen mia jai: Honanxon non mato yohihah bi tah man nincayamahi. Jisxon non yohihah bi tah man nincayamahi non hihcoinai bi. k O Jesusen sca yohiquin: —¿Israelibaan honanmanicahxon bi min hean mia yohihah min honanyamahin? P —¿Jaa min yohihi jenquetsahatihiquin nan? —hihqui Nicodemo. GJano jan queenaiton ta nihue cahiqui. Jahuerahnohax cainax jahuen cahiquin tah min honanyamahi, xoo hihqui nincaxon bi. Dios Yoshiman jonijaha jatihibi ta jascarihbi qui —Jesusen jaquin. GHahquirihbi joniti tah min jai hen mia jaah bi rahteyamahue. W'Namin jonijaha ta yorayahpa qui. Dios Yoshiman jonijaha ta yoshin rihbi qui. +O—Mia tah hen yohicoinai: Dios Yoshiman jonijahama joni ta Papan jihue janin hihcotimabiresihqui. Jenen rihbi jonijahama joni ta jano hihcotimabiresihqui. +O—¿Yosibohax non jenquetsahax hahquirihbi jonitihin? Noquen maman xahquin janin non hahquirihbi hihquitihin, jonirihbinoxon? —Nicodemonen Jesus jaquin. }Jaatian: —Mia tah hen yohicoinai. Behnajaquin jonijahama jonin ta Papan jihue jistimabiresiqui —Jesusen jaa jaquin. pYJesus qui yame caxon yohiquin: —Noque honanmahi mia jonon ta mia Papan raannishqui, Maestron. Non tah non honanai. Mian tah min hahan honantibojahi. Mihbetan Papa Dios hihyamahiya cahen min jascajati hahtipahyamahan —hahquin. Z /Huesti fariseo joni ta judiobaan cacannica hihpahonishqui, Nicodemo janeya joni. ~uJatihibi jonibaan shinanai jaanbi jahuen jointinin honanscai copi, Jasca ta shinancaniqui hihnica pishinyamahi.O~Jascaraibaan bi jato jatihibi honanax jato tocan Jesus nihresyamahi. })Pascua fiesta tian Jerusalen janinxon hahan honantibo Jesusen hahcai jisxon: —Papan caisai noque tah qui —hahcanquin hicha jonibaan. |%Hihquipish bi teehihrihbihiya pari ta jan jascajaquin jato yohiho jahuen haxenicabaan shinanscanishqui. Shinanax, Hihcoini Papan huishamani joi ta jaa yohihi jaiqui, noquen Hihbo Jesusen rihbi ta noque jascajaquin yohinishqui, hihcani. Jatihibi jonibo Jesusen honanai _{7Jahuen yora yohihi jan hihqui bi janoxon Papa Dios yocati xobo yohihi shinancanquin. |zq—¿Cuarenta y seis bari teexon janquenjanibo xobo min quimisha neten xobojaquin queyotihin? —hahcanquin. {yo—Nea xobo potojaquetannahue, quimisha nete huinoxon hen jaa xahnenenbi hahribinon —Jesusen jato jaquin. x3Jahuen haxenicabaan sirijaquin shinanai bi judiobaan sca joi bichinquin: —¿Jahua hahan honanti min noque jismahin, nescajanoxon? —hahcanquin. w+Jato potahi jisxon, Hea tah hen miin xobo hihti jenipahichai jaa jiscatsihqui, hihqui neateman huishani joi jahuen haxenicabaan shinanscaquin. v%Nobex maromanicahbo sca yohiquin: —Nescapahbo botannahue. Heen papan xobohoxon jascajayamanahue. Janoxon marotima tah qui —jato jaquin. Hu Jascajahiton meraxon risbipan hahan rishquitijaxon jeman jato potaquin. Jatihibi potaquin, jaton ganadaboya jaton carneroboya bi. Jaton coriqui napabohanxon coriqui misa rihbi behonjanquin. >tuNocoxon Papan xobohoxon jaton ganadoya carnero maromahiton jascapa maromanicahbo meraquin. Nobex maromanica joniboya coriqui mahnenannica jonibo rihbi jano tsahotai merarihbiquin. Ts! Judiobaan pascua fiesta nea pishcascaiya Jerusalen janin Jesus cahi. Wr' Jaa pecaho jahuen mama, jahuen jochicabo rihbi, jahuen haxenicabo rihbi Capernaum janin hahbetan cahax nocotax jahuentihi ra netebo jano baneti, basima tahni. Papan xobo tiromajahibo Jesusen jabamahi Xq) Galilea mai janinhah Caná jema janinxon ta Jesusen jascajamenoquin hahan honantijanishqui. Jahuen coshi jato jismahah cahen jahuen haxenicabaan nincacoinscaquin, Papan caisai joni hihqui honancoincanquin. p1 —Pahenscaiton jato tiroma xehati xehamanoxon tah non siri pari jato hahmanica qui. Mian tah min rahma pari hompa siri cainmahi —hahquin. bo= Jaa jene hompacahinscai bi fiesta hihbaan tanaquin. Tanaxon bi jahuerahnohah hin honanyamaquin. Jene bihtanaibaan honanai bi fiesta hihbaan honanyamaquin. Tanaxon jahuen huanoni quenaxon sca fiesta hihbaan yohiquin: enC—Huehaxon, fiesta hihbo nomimatannahue —Jesusen jaah sca, huehaxon nomimacanquin. bm=—Poo qui jene bohasaxonnahue —jato jaquin Jesusen. Jaatian bohasabahincanquin. al;Janobi rihbi cahen seis macan poo tsahoti jene paxa hahqui bexojatibo. Hanibo poo can, huesti cuñete hihyamahax rabe cuñete betan senenai tihopabo, hahan judiobo mechoquiti, tachoquiti, jaton hihti quescari. Yk+Xehamanicahbo sca: —Jaan mato yohihi quescabijanahue —jahuen maman jaquin. j}—¿Min jascaraiya bi jahueja hen jatihin, maman? Heen coshiya teeti nete ta nocorihyamahiqui —hahquin Jesusen. [i/Jaton xehati queyoscaiya: —Hompa ta yamascaiqui, baquen —hihqui jahuen mama. Yh+Jahuen haxenicaboyabi canon Jesus rihbi quenamacanquin, huanohihbo jisi canon. g Jan jascahipi quimisha neten sca Galilea main huanomahibo jai, Caná jema janin. Quenamaha jano rihbi Jesusen mama cahi. 8f k3Yohicoin ta hen mato jai: nai huiso quehpemehtaiya hea janinhax hinahihnatax hea noquebaque qui nocoti botopaquetai tah man Papan yonotibo man jisyaxihqui —jato jaquin.Xe +2Jesusen sca Natanael yohiquin: —¿Higo jihui naman tsahotai ta hen mia jisiqui hen mia jaiya min nincacoinain? Heen coshiyaxon hahcai tah qui. Hashoan rihbi heen coshiyaxon hen hahcai tah min jisyaxihqui. |d s1—Mia tah min Papa Diosen baque qui, Maestron. Mia tah min israelibaan quiquin hapo qui —hihscai Natanael. /c Y0—¿Jenquetsahaxon min hea honanain? —hahquin Natanaelnin. —Higo jihui naman tsahotai ta hen mia jisiqui, Felipenin mia quenarihyamanon —hahquin Jesusen. b /Natanael hahqui nocoti jahui jisish Jesus yohuani: —Jisnahue. Jaa ta israeli baque coin qui, paranyosma joni —hihqui. ra _.—¿Nazaret janinha jahua siri jatihiquin? —hihqui Natanael. —Jisihue —hahscaquin Felipenin. `` ;-Natanael meraxon, Felipenin yohiquin: —Papan joi huishaquin Moisesnin yohini joni tah non meratanai. Papan joi yohinicabaan rihbi hahqui huishaxon yohini. Josepan baque Jesus tah qui, Nazaret janinhah —hahquin. d_ C,Betsaida jema janin ta Felipe jihuepahonishqui, Andres betan Pedro jano jihuepahoni janin. o^ Y+Huetsa bahquish sca Galilea main cacatsihquin Felipe meraxon: —Hehbe cahue —hahquin Jesusen. o] Y*Jascajaxon, Jesus janin Simon hioquin. Nocotaiya bejisxon Jesusen yohiquin: —Mia tah min Simon qui, Juaman baque. Cefas janeya sca tah min jayaxihqui —hahquin. Cefas ta macan hihcatsihquiqui. Felipeya Natanael Jesusen quenahi \ +)Jahuen huetsa Simon benaxon meraxon: —Mesías tah non merascai —hahquin. Mesías cahen Papan raanah joni hihcatsihqui, Cristo, jaton join. [ (Huesti ta Andres janishqui, Simon Pedro huetsa. Huetsa joni betan nihxon, Juan yohuanai nincaxon, Jesus res sca chibanquin. Z '—Jisi benahue —hahscaquin. Jaatian boresscaxon, jan jano jihuetai jisish, bepiscaiya jaa netenbi jahuen xoboho banecani. KY &Rabejaquexon, chibanai jato meraxon Jesusen jato yocaquin: —¿Jahuejahi man behin? —jato jaquin. Yocacah: —¿Jahuen min jihuetain, Rabin? —hahcanquin. Rabin ta maestron hihcatsihquiqui. OX %Jan jascarai nincacax rabebi jahuen haxenica cahi, Jesus chibani sca. YW -$Jesus nichi jisxon: —Jisnahue. Jaa ta Papa Diosen carnero qui —jato jaquin. JV #Huetsa bahquish sca, jahuen haxenica rabe betan nihribixon, }U u"Jan jascajahi jisoxon ta hen mato yohicoinai: Papa Diosen baque tah qui —Juaman jato jaquin. Jesusen caismenonibo 3T a!Jaa tsoa quin tah hen hean rihbi honanyamanihqui. Hen honanyamahi bi ta Papan hea yononishqui, jenen nashimahi hea jonon. Botopaquetax heen yoshin siri jaa manahi jahui min jisyaxihqui ta heen yoshin siri bichibo nashimaquin hahcajanicah qui, heen yoshin siri jato hinanquin, hih ta Papa jahoxqui. S ) Jato jascajaxon yohirihbicoinquin: —Naihoh quehax Dios Yoshin botopaquetax, nobex quescapa hahqui bototi manahi jahui tah hen hean jisoqui. R Hean rihbi jaa honannixonma bi tah hen israelibaan jaa jisxon honannon hihxon hean jenen nashimahi joníqui —Juaman jato jaquin. oQ YHen mato yohihipi tah qui, Hehchon jahui jonin ta hea mahuinihqui, jaa pari jihue hihbonixon hahquin. 3P aHuetsa bahquish sca jari Jesus jahui qui jisxon, Juaman jato yohiquin: —Jisnahue. Hoa ta Papan carnero joni qui, main jihuetaibaan hohcha copi mahuayaxihqui joni. !O =Jordan huean hoque quexaxon, janoxon Juaman jato nashimahi janinxon bi ta jascajaquin yocacannishqui, Betania jema janinxon. Jesus ta Papan carnero qui |N sHehchon jahui que bi tah hen jahuen sapato risbi pecaxonti senenyamahi, jaa hihti siri copi —Juaman jato jaquin. _M 9—Hean ta hen jenen res nashimahi. Mato tocan ta man honanyamahi joni nichiqui. —¿Jahua copi min Cristo hihxonma bi min jato nashimahin, Elías rihbi hihxonma bi, hoa Dios joi yohinica rihbi hihxonma bi min nashimahi nan? —hahcanquin Juan yocaquin. NK Yohihahbaan bi fariseobaan sca hahquirihbi raanah, yocarihbicanquin: GJ  —Cahchihoxon quenahi ta hea qui, Hihbo hahan jonon bahi najisti chai jaxonnahue hahnicah. Papan joi yohinica hihxon Isaiasnen noque yohini quescabijaquin tah hean jai —jato jaquin. I 1Jaatian yocarihbicanquin: —¿Tsoa min quin? Noque Yocatannahue hahcaibo non yohihi sca canon, Jaa ta hen qui noque jahue, mianbi —hahcanquin. vH gJasca jan jaiya, yocarihbicanquin: —¿Tsoa min quin? ¿Mia min Elías yamanica quin? —hahcanquin. Jascahahbo bi: —Hea ta jaama qui —hahquin. —¿Hoa Dios joi yohinica nan? —hahscacanquin. —Hea ta jaama rihbi qui —hahquin. NG Paranxonma jato yohicoinquin: —Hea ta hen Cristoma qui —hahquin. ?F yYocacahbo hihxon ta Jerusalen janinha judiobaan jaton sacerdoteboya levitobo Juan qui raannishqui. —¿Mia min tsoa quin? —Juan yocacahbo. Yocacahbo ta jato yohicoinnishqui. VE 'Tsoanbi ta noquen Papa Dios jisyamanishqui, jahuentianbi. Non jisyamani bi ta hahan jan shinanai jahuen baquen noque yohiha, jenquetsahpa noquen Papa Dios quin non honanscai. Jesucristo ta Papan baque qui qD ]Xabapan shinan non bihnon hihxon ta Papan Moises yononishqui, noquen nincati joi Moisesnin huishanon. Jaa pecaho ta Jesucriston sca jahuen shinan noque hinanresiqui, hihcoinai joi non honannon, noquehon Papan shinanai non honannon. TC #Jahuen shinan hihti caibohi tah non jatihixonbi bihniqui, jaan hinanresah. KB Hahqui chanicoini cahen Juan coshin yohuani, nescari: —Hoa ta hen mato yohipi noque qui, hea pari jomenoni que bi ta hehchon jahui noquen hea mahuinihqui, jaa pari jihue hihbonixon —hihqui. IA  Yorayahpahax ta noque betan jaa Papan joi hihbo jihuenishqui. Jan hihti coshin hahcai tah non jisniqui. Jaa huesti jahuen papa xohtahi, nete hihbohi. Yohuani hihcoinai. Shinanyahpa siri. 8@ k Jaa Johue hahcaibo Papa Diosen baquebo hihnon, jimiyahpa papa janonma bi queeyahpa papajomabo hihnon, bebaan baquejaha hihnonma bi: Papan baquebo janahue xabapan jato jaquin. ? ' Caibaan res Johue hahquin. Jaa Johue hahcaibo cahen: Diosen baquebo sca janahue, mato rahsibi, hea nincacoinaibo rahsi, xabapan jato jaquin. V> ' Jaton caibo que bi Johue hahyamacanquin, jaanbi hahni nete janin nocotai bi. o= Y Jan hahni nete janin jaabi jahue que bi cahen jano jihuetaibaan huetsapahascaquin, jaabi que bi. n< W Jaa xaba hihbo ta jatihibi joni xabajanicah qui. Xaba hihbo hihquish bi cahen noque janin jaa jahui. K; Jaa Juan cahen xaba hihquishma bi xaba hihbo qui yohicoini jahui. r: _Jaa ta xaba hihbo qui hihxon yohicoini jonon. Joxon, jatihixonbi nincacoinahbo hihxon jato yohicoinquin. `9 ;Noquen xaba hihbo ta jahuiqui hihqui jonon ta Juan janeya joni Papan raannishqui. E8 Bahquish chian xabatai bi cahen yamepan bahquishjayamaquin. j7 OJaan ta jatihibi yoshinyahpabojaquin jihuemanishqui. Jaa noquen jihuemanicah ta noquen xaba qui. U6 %Jaan ta jatihibi janishqui. Jaan hahyamani quen ta jahuabi yamaquehanihqui. h5 KNaiyahpa mai jaríyamanon ta Papa Dios betan jaa joi hihbo janishqui. Jahuen jane cahen Jesus. 4 1Jahuabi jaríyamanon ta Papan joi hihbo janishqui. Papa Dios betan jihueti. Papan joi hihbo ta Papan shinanyahpa qui. Dios bi res ta jaa joi qui. 3Hohchatai joni pontexon bahin sca nihmahi jonin ta jahuen huetsa teehihmahihqui, jan mahuaquehana. Hicha hohcha rihbi ta mahpohiqui.#2?Heen huetsabaan, mato meha huesti bahinma sca cahi quescajaquin Papan joi jenehi bi bahin sca huetsan nihmarihbihiya jaa pontenica siri honannahue. c1?Hahquirihbi jan yocacah cahen naihoh quehax hoi quexto paquenish, bimibo jaribiyaxahnon. 0/Elías ta noque quescapa joni hihpahonishqui, noquen shinanya. Hoi beyamanon jaan yocacah ta quimisha bari seis hoxne main hoi paqueyamanishqui. |/qJaa copi maton hohcha yohinannahue. Man rohascanon yocaxonnanannahue. Hohchajomaxon yocaxon tah non hicha hahcai. .%Shinancoinxon mia yocaxonah tah min hisinax bi rohatihi. Noquen Hihbaan ta mia huenitihiqui. Miin hohcha jaiya ta mia sohuaxonrihbitihiqui. -}¿Min hisinain? Pastoro yanapannicahbo quenamahue. Jaabaan sca noquen Hihbaan janen mia xenin besquixon mia yocaxonnon. a,; ¿Min hohmis hohmisain? Papa yocahue. ¿Min jenimahin? Noquen Hihbo qui behuahue. Y++ Nea hen mato yohihi ta hihti nincati qui, hea huetsabon. Man hihcoini yohuanai honanahbo jahuabi quenayamanahue. Naihoh queha quenaxonma mai mehabo quenaxonma rihbi honanahbo jahuabi quenayamaquin. Jeenhihcatsihquish jeenhihresnahue. Hihyamahi rahan hihcatsihquish hihyamahi rahan hihresnahue, jahua copi mato casticanti yamanon. j*M Tenequin jeneyamanihbo ta hahan jenimati jaiqui hih tah non jai. Shinannahue. Jooban teneni tah man nincanihqui. Jaa pecaho ta hahxonnicaxon hahan shinannicaxon noquen Hihbaan jaa hihti hahxonnishqui. Jaa tah man honanscai. y)k Papan joi yohinicabaan teneni quescajanahue, hea huetsabaan. Hohmis hohmisxon bi jaabaan teneni quescajanahue. G( Joni huetsa qui reren rerenyamanahue, heen huetsabaan, mato jisxon ¿tiromayamahax siri quin? hihxon noquen Hihbaan mato casticanyamanon. Jahuen xehqui janin ta nihresscaiqui, jocatsihqui. W''Jascajaribiquin mananahue. Yobacahinnahue. Noquen Hihbo joti ta hochoma qui. a&;Hen mato yohihi quesca noquen Hihbo jonon caman mananahue, heen huetsabaan. Bero banahax bimi siri janon caman huai hihbo mana manatai shinannahue. Hoi jomenonon manatipish ta chini rihbi hoi benon manatihqui. x%iPonte joni maton hohcha hihbomaxon tah man jaa bahchinai, jan mato cahnemacatsihnonma bi. Tenexon Papa yocati $}Main jihuetax tah man noitahpahoniqui, jatihibiyahpahax. Caibo rehtehibaan bi tah man pihi yani yaniti jihuepahonihqui. f#ENetebo queyotaiya pishinmis hihxon tah man coriqui tsinqui tsinquihi. Maton huai horoxonnicahbo man copijaquin pishinmani ta joi quesca qui, saisaihihqui. Maton horoxonnicahbaan noquen Papa yoca yocacah ta nincaquihqui. 3]~~f~}}}|={{2zz7yyyRxxzwwxvv-uutssmsrr qqLpoo nmllllkjjZYYXXX}XWWVV#UcTT_SSMRRRQQ$PPtOOnNMLLL:KJJAIIOHGGLFEE0DDCqBBAt@@;?>>>W==;=<<;;:P: 99d88F776k63554H3z2110a//V.-,,o+++*))((`''k&&0%%%$$9## ""!H fD v4 px lL rYGc s  ; 5WKt3>aw %—Hea min jisi tah hen qui, mihbetan yohuanai. H`  $—¿Tsoa jaa quin, hapon, hen nincacoinnon? —hahquin. _  #Catanhue hahcaibo joi nincaxon benche hihpahoni meraxon Jesusen yocaquin: —¿Noquebaquen yohihah min nincacoinyamahin? ^7 "—Mia tah min hohchaya bi res piconihqui. ¿Jascapahxon bi min noque honanmacatsihquin? Catanhue —hahxon picocanquin. Jaton shinan xehpohibo f]E !Papa Dios betan hihyamaxon cahen Jesusen jahuejatibi hahtipahyamaquehaniqui —jato jaquin. \ Tsoanbi ta benche cainni joni bero rohajayamanishqui. Benche rohajahi ta tsoan jascajanima qui, nete jamenoni tian, rahma caman. [- Hohchamisbo ta Papan nincayamahihqui. Jaa tah non honanai. Papahon shinancoinaibo, Papa queenai quescajahibo, jascapahbo ta Papan nincaquihqui. Z  Jaabo jascaraiya: —Man jascaraiya tah hen rahtetai. Jahuerahnohax jaa jonishquin man honanyamahi bi ta hea bero rohajahaxqui. Y  Papa Diosen ta Moises yohinishqui, non tah non honanai. Jahuerahnohax hoa joni jonishquin, non tah non honanyamahi —hihcani. lXQ Jaa sinajascacanquin: —Mia tah min jahuen haxenica qui. Noque tah non Moisesnin haxenicabo qui. DW —Moa ta mato yohihahqui. Hen yohihah bi tah man nincacatsihyamahahqui. ¿Jahua copi man hahquirihbi nincacatsihquin? ¿Mato rihbi man jahuen haxenicabocatsihquin? —jato jaquin. \V1 —¿Jahueja mia jaaxquin? ¿Jenquetsahaxon mia jismahaxquin? —hahcanquin. U —Jahuen hohcha yamahihquin, hen ta hen honanyamahi. Nea res ta hen honanai: benchepahonixon bi ta hen rahma jisi —jato jaquin. NT Jascaraiya, rabe coti sca benche jahuen maman bihní joni hahquirihbi quenamacanquin. —Papa Diosen caya ta hea rohajahaxqui hihhue. Hoa joni ta hohchamis qui, non tah non honanai —hahcanquin. mSS Judiobaan jascahipi copi raquetax: —Jaa ta haniscai qui. Jaabi yocanahue —hihresi jahuen papa. *RM Judiobo qui raquexon jahuen papan, jahuen maman jascajaquin. Judiobaan cahen jatihixonbi yohinish, Cristo tah qui hihquibo jatihibi tah non potati jai, noquen tsinquiti xoboho mapeyamascaábo, tsoanbi jato yohuanquihnyamascaábo tah non jato potatihi, hahcanquin huesti shinanyaxon. DQ Jenquetsahaxon jan rahma jisiquin, non tah non honanyamahi. Tsoan jahuen bero rohajaxquin, non tah non honanyamarihbihi. Jaabi yocanahue. Hani sca ta jaiqui, jaanbi ta mato yohitihiqui. mPS Jascahah: —Jaa ta noquen baque qui, non tah non honanai. Jan benche cainni tah non honanrihbihi. O} —¿Nea hin, maton baque, benche ta cainnishqui hih man jain? ¿Jenquetsahaxon sca rahma jisiquin? —hahcanquin. @Ny Jan benche hihpahonixon bi rahma pari jisi judiobaan nincacatsihyamahi. Hihcoinai shinanyamacanquin. Jahuen papa, jahuen mama yocarihyamaxon hihcoini jaa yohuanai shinanyamacanquin. "M= Benche hahquirihbi yocacanquin: —Mia ta bero rahonaxqui. ¿Mian jisi jenquetsahpa joni quin? —hahcanquin. —Papan joi yohinica tah qui —hahquin. &LE —Papa Diosen raanahma tah qui. Tantiti neten jan tantibahinayamahi copi tah non honanai —hihcani caibo fariseobo sca. —¿Jenquetsahaxon hohchayahpa jonin jascapa hahan honanti jatihquin? —hihcani caibo rihbi. Caibo huetsa shinanya hihnon caibaan rihbi huetsa shinanquin. 6Ke Fariseobaan sca yocarihbiquin: —¿Jenquetsahaxon miin bero rohajaxquin? —hahcanquin. —Jaan heen bero qui huaho tsamanah benashixon tah hen jisresscai —jato jaquin. NJ Tantiti neten cahen Jesusen huaho berojaxon jahuen bero rohajanish. DI Benche hihpahoni joni fariseobo janin sca bocanquin. wHg —¿Jahuen hin, jaa joni? —hahcanquin. —Hen ta hen honanyamahi —hahquin. Benche yoca yocacanquin 'GG —Jesus janeya jonin huaho berojaxon heen bero qui betsamxon hea Siloé janin nashitanhue hahcah tah hen nashihi sca cahaqui jisresscanoxon —hihqui. kFO Honancatsihquin sca: —¿Miabi hihquish jenquetsahax min bero siriscaiquin? —hahcanquin. E% —Jaabi ta qui —hihqui caibo. —Jaamahax bi ra ta jaa quescapih qui —hihqui caibo rihbi. —Hea tah hen qui —hihqui jaabi sca. "D= Jan coriqui yocacahtai jispahonibaan sca yocaquin: —¿Neama hin, yoca yocaqui tsahopahoni joni? Jahuen hahbe jihuenihbaan rihbi jascajaquin yocaquin. C% —Siloé janeya noaho benashitanhue —hahquin. Siloé ta raanah hihcatsihquiqui. Jascahah, cahax, benashitani joquin jisbenascaquin. [B/ Jascajaxon mai qui toshbanhahxon huaho berojaxon benche betsamxon yohiquin: =Au Mai mehabo tocan jihuexon tah hen jato xabajaxonai. @w Hea raanni heen papan teebo jahti ta noque jai, bari queya parihiya. Tsoabi teeti hahtipahyamascanon ta yametihiqui. '?G —Jan hohchani copima ta qui. Jahuen papabo rihbi hohchani que ma bi tah qui. Papan coshiyaxon jaa rohajahi jisíbo ta benche jahuen maman bihnishqui. (>I Jahuen haxenicabaan sca yocaquin: —¿Tsoa tsi ra hohchanishquin, Maestron, benche hoa jahuen maman bihnon? ¿Jahuen papabo nan? ¿Jaabi nan? —hahcanquin. G=  Jano huinoxon benche joni jisquin, benche jahuen maman bihni. h<I;Jan jascaraiya, tsacanoxon macan bichibaan bi jonetax Papan xobo janinhax Jesus cainscai.l;Q:—Hihcoinja tah hen mato jai. Abraham cainrihyamahi bi tah hen hea janíqui —jato jaquin. :9Jan jascaraiya: —¿Cincuenta bari jariyamaxon bi min noquen xohta yamanica Abraham jisniquin? —judiobaan Jesus jaquin. 9#8Hea neno joyaxihqui honanax ta maton papa yamanica Abraham jenimanishqui. Hea jahui jisish sca ta coin coinnishqui —jato Jesusen jaquin. ?8w7Jaa man honanyamahi bi tah hen hean honanai. Mato quescapa quesamis hihquish pari ta hen Jaa ta hen honanyamahi hen jatihi. Jaa ta hen honanai. Jahuen joi rihbi ta hen nincacoinai. 37_6Jato Jesusen yohiquin: —Hehqui siripi yohuanaibo benaxon tah hen jahuabi bihtimahi. Heen papa ta hehqui siripi yohuanihqui, Jaa ta noquen Dios qui hih man jai que bi. -6S5¿Mia min noquen papa yamanica Abraham mentan hashoan coshi quin? Papan joi yohinicabo rihbi ta mahuanishqui. ¿Jahua hihqui shinan mian jain? —Jesus jacanquin. J5 4—Mia yoshiman hihbojahi tah non honanscai. Abraham ta mahuanishqui. ¿Papan joi yohinicabo rihbi hihni que bi min jascarain, Heen joi nincacai noque ta mahuayamanox manatihqui, hihqui? q4[3Hihcoinja ta hen mato jai. Heen joi nincacai jonibo ta mahuayamanox manatihqui —jato Jesusen jaquin. 32Hehqui siripi yohuanaibo benahi ta hen joyamahi. Jatihibi shinan honannica ta jaiqui. Jaan ta mato yohihihqui, hehqui siripi yohuanxon. )2K1Jascahahbo jato Jesusen yohirihbiquin: —Yoshiman ta hea hihbojayamahiqui. Heen papa qui tah hen siripi yohuanai. Mato tah man hehqui tiromahi yohuanai. 10Jan jato jascajahiya: —Mia tah min Samaria mai meha qui. Yoshiman ta mia hihbojahiqui. ¿Hihcoinja non mia jayamahin? !0;/Papan baquebo ta jahuen joi nincanicabo qui. Jahuen baquemaboxon tah man nincayamahi —Jesusen jato jaquin. Abraham jariyamahiya Cristo jihue hihboni z/m.¿Tsoan man hea heen hohcha yohitihin? ¿Jenquetsahpahin man hea hihcoini yohuanai bi man hea nincacoinyamahin? ?.y-Hihcoini yohuan hen jai copi tah man nincacoinyamahi. %-C,Tiroma yoshin ta maton papa qui. Jaa queenai hahti res tah man maton rihbi shinanai. Noquebo jamenohitian rehtemis hihnish ta rahma caman jascabi rehtemis qui, maton papa. Jaabiyahpa quesamisax, jascabihi quesahi. Quesa hihxon ta caibo sca quesamaribihiqui. Hihti quesa, maton papa. t,a+¿Jenquetsahpahin man hen mato yohihah bi man honanyamahin? Heen joi nincayosmaboxon tah man honanyamahi. 8+i*Jesusen sca: —Papa Dios maton papa hihquiya tah man hehon queenquehanai. Papa Dios janinhax jonish tah hen hea jahui. Hehmebi tah hen joyamaniqui. Jaan ta hea raannishqui. $*A)Maton papan tee tah man hahcai —Jesusen jato jaquin. —Noquen mama ta tsiniyamanishqui. Huesti res ta noquen papa qui, noquen papa Dios —hahcanquin. q)[(Hea tah man rehtecatsihscai, Papan hea yohihi hen mato yohicoinah bi. Abrahanen ta jascajayamanishqui. ('—Noquen papa xeni ta Abraham qui —hahcanquin. Jesusen sca: —Abrahanen baqueboxon tah man jahuen tee hahquehahnai. ' &Heen papan hea jismahi ta hen mato yohihi. Maton rihbi tah man maton papan yohihi quescabijaquin hahcai —jato jaquin Jesusen. &%%Abrahanen baquebo man jai tah hen honanai. Jahuen baqueboxon bi tah man hea rehtecatsihqui, maton jointi janin heen joi hihquicasquimahiya. O%$Papan baquen mato hohcha sohuaxona tah man hihcoini hinabomascatihi. $#Hina ta xoboho jascabihi jihue jihueyamahihqui. Xobo hihbaan baque res ta jano jihuenica qui, queyoyamanox mana jihueti. #y"Jascaraiton jato yohirihbiquin: —Yohicoin tah hen mato jai. Jatihibi hohchataibo ta hina qui, hohchapan hihbojahah. E"!—Noque tah non Abrahanen baquebo qui. Tsoanbi ta noque hinajayamanishqui, jahuentianbi. ¿Jenquetsahpahin min noque Hinaboma sca tah man jatihi min noque jain? —Jesus jacanquin. o!W Hihcoin hen jani quen tah man honantihi. Jaa honanax tah man hinabomascatihi —Jesusen jato jaquin.  Nincacoin ta jai hihquibo judiobo sca Jesusen yohiquin: —Heen joi jascabijaquin nincacax tah man heen haxenicabo jacointihi. `9Jascajaquin jato yohihah hichaxon nincacoincanquin. Papan baqueboya hina baquebo lQHea raanni noque ta hehbe hihquiqui. Jaa queenai quescajaquin hen jai copi ta hea jeneyamahihqui. CHonanyamahiton Jesusen yohiquin: —Hea noquebaque jihuin hueonxon pari tah man hea hihqui honantihi. Hehmebi jahuejaxonma bi papan hea yohini joi rahsi yohi hen jai tah man honantihi. BJahuen papa yohihi jan hihqui bi ta honanyamacannishqui. hIMato qui yohiti ta hen hicha jai. Mato casticanti rihbi tah hen hicha jai. Man tiromahibo bi ta hea raanni hihcoini yohuannica qui. Jan yohuanai nincaxon ta hen jaa joi rihbi main jihuetaibo yohihi —jato jaquin Jesusen. a;Jan jascajahiya: —¿Mia min jahua quin? —hahcanquin. —Jaa yohi tah hen mato jai. (IJaa copi tah hen Maton hohchayabi tah man mahuatihi hah hen mato jaahqui. Hea hihqui shinanyamahax tah man maton hohchayabi mahuatihi —Jesusen jato jaquin. !—Mato tah man naman mehabo qui. Hea tah hen bochiquiha qui. Mato tah man nea xabapan meha qui. Hea tah hen nea xabapan mehama qui.  Nincaxon bi honanyamahax sca: —¿Jano hea cahiton tah man catimahi hihquish bi hahri rehtécatsihquiquin? —hihcani judiobo. ?wJahuen Papa honanyamahibo copi jato hahquirihbi yohiquin: —Hea tah hen cahi. Hea benahax bi tah man maton hohchayabi mahuatihi. Jano hea cahiton tah man catimahi —hahquin. Z-Janoxon Papa Dios coriqui hinanti chiquehoxon ta Jesusen jato jascajaquin yohinishqui, Papan xobohoxon honanmaxon. Jahuen mahuati hora nocorihyamahiya tsoanbi meheyamaquin. Jano jaa cahi janin jaabo catimahi 4aJaatian: —¿Jahuen hin, miin papa? —hahcanquin. —Hea honanyamaxon tah man heen papa rihbi honanyamahi. Hea honanxon cah man heen papa rihbi honanan —jato jaquin. #Rabe tah non qui hah ca hen mato jai sen. Hea yohihi heabi hihqui bi ta hea raanni heen papan rihbi hea yohihihqui —jato jaquin Jesusen. oWMaton nincati joi janin ta nescapa huisha jaiqui. Rabechin yohihah pari ta yohuan coin qui, nincati. 5Yohixon tian tah hen hahcoinquin yohitihi. Hea raanni heen papa betan tah hen jaton shinan honanai, hea huestichin yohixonma bi hahbetanbi yohixon. GBeron res jisxon tah man joni huetsana jahuen shinan honanti shinanai. Jascajaquin shinanxon tah man casticannoxon Papan rahuibo yohiti shinanai. Hean ta hen tsoabi jascajaquin yohiyamahi. !Jesusen sca jato pontequin: —Jahuerahnohax jahuex jahuen sca hea catihin hen honanax yohuanai hen mato yohihi ta maton nincati qui, yohicoinai joi. Heabi yohihi hen yohuanai bi tah man nincacointi jai. Janohax jahuex hea jahuerahnon cahin man tah man honanyamahi.  Jan jascajahiya: —Mianbi shinanax tah min yohuanresai. Chanicoin tah min jayamahi, noquen nincatima hih —fariseobaan sca hahquin. J   Huetsa tian rihbi ta Jesusen jato yohinishqui: —Jatihibi main ta hen hean jato xabajaxonai. Hea chibanaibo ta bahquish chian nihyamahiqui. Hahan jihueti xabapan sca ta mayaxihcanihqui. < q —Tsoanbi hihbon —hihqui haibo. —Hean rihbi ta hen mia casticanyamahi. Caresscatanhue. Jahuentianbi hohchayamascahue —hah qui jaquin Jesusen. Jesus noquen xaba hihbo   Huenixon qui haibo Jesusen yocaquin: —¿Jahuen bocanaxquin? ¿Mia tsoanbi casticancatsihyamahiquin? —hah qui jaquin. 9 Jan yohihi nincacax qui yosibobo rahsi pari cahi. Jaa pecaho qui huesti huestibo cahi, jaa xobo janinhax caini. Jesus patax haibo huesti qui banenon. 5 eCahcopaquerihbixon qui mai huisharihbiquin. Jascabi yocacahbo qui huenixon qui jato yohiquin: —Hohchajomaxon mato janinha huestichin macaman tsacamenonon —hah qui jato jaquin. (IJaton hapobo yohinoxon qui Jesus tanaquin jascajacanquin, hahqui yohuanti qui janon. Jasca jaabo jaiya qui cahcopaquexon qui jahuen metotinin mai huishaquin. #Huishaxon ta Moisesnin yohinishqui, nescapa non macaman tsacaquin rehtenon. ¿Mian cahran? ¿Jahua min mian yohihin? —hah qui jacanquin. V%—Joni huetsa betan hihqui bi tah non nea haibo merahahqui, maestron. A{Jan jato haxemahiya qui jaton haxemanicahbo betan sacerdote hapobaan qui huesti haibo hihuequin, joni huetsa betan hihqui qui meraxon. Jato tocan jaa nichinxon qui Jesus yocacanquin: wgHihari sca Papan xoboho cahi. Jano sca roqui hahqui jatihibi joni tsinquitaiton tsahoxon jato yohi yohinish. + SOlivoyahpa mahchin sca Jesus cahi. A}5Janohax picotax, jatihibi jaton xoboho bocani.1[4—¿Mia rihbi tsi ra min Galilea mai meha quin? Papan joi jisquin sirijaxon, Galilea mai janinhax Papan joi yohinica jotima honanhue —jacanquin. Tsinihi haibo 7g3—¿Huetsa joni yohuanquihnxonma bi, jan hahcai rihbi honanxonma bi non jaa casticantihin? ¿Papan huisha joi janin jascajati joi jaiquin? —jato jaquin Nicodemonen. X~)2Nicodemo janeya Jesus qui johuanni joni jato betan hihxon jato yocaquin: n}U1Nea tsamatai rahsi ta yohitimabo qui, Papan huisha joi honanyamahibo —jato jacanquin fariseobaan. s|_0Maton hapobaan ni huestichin jaa nincayamahi ¿man jisyamahin? Fariseobaan rihbi ta jaa nincayamahihqui. 6{g/—¿Mato rihbi jaan paran paranaxquin? kzO.—Tsoabi ta jan yohuanai quesca jayamanishqui, jahuentianbi —hihqui jaton porisiabo sca. *yM-Jano sacerdote hapobo betan fariseobo manatai janin jaton porisiabo nocorihbihiton yocacanquin: —¿Jenquetsahpa hin man hihueyamahahquin? —hahcanquin. Vx%,Caibaan Jesus xecotancatsihquin bi tsoanbi meheyamaquin. Nincayamahi hapobo @w{+Jascapa mesco shinanyahpabohax join bahchinnanscacani. 2v]*David xohtahax ta David jihuepahoni janinhax Papan caisai joni picotihiqui, Belen jema janinhaxbi. ¿Jascayamahin, Papan huisha joi janin? —hahcanquin caibaan rihbi. u)—Noquen hapo hihnon Papan caisai joni tah qui —hihqui caibo rihbi. —¿Galilea mai janinhax Papan caisai joni jotihiquin? ty(Jan jascari yohuanai nincacax tsinquijaquetaibo yohuanrihbihi: —Nea coin ta Papan joi yohinica qui —hihcani. 1s['Jan jene yohihi ta Dios Yoshin qui, nincacoinaibaan bihyaxihqui Dios Yoshin. Jesus huenihihniriyamaxon ta jahuen yoshin Papan hinanyamaparinishqui. Join bahchinanaibo r'&Hea nincacoinai joni janinhax ta jene mohini huean bahihihcamaxihquiqui, jahuen jointi janinhaxbi, Papan huisha joi jai quescari —hahquin. q %Hahan fiesta queyotai neten, jaton hani netenbi, nichish Jesus coshin yohuani: —Jiricatsihquish hehqui benahue, xehahi. Qp$¿Benaxon bi tah man hea meratimahi jan hihqui bi jahua hihcatsihquiquin? Hea cahi janin tah man cati hahtipahyamahi. ¿Jan jascari yohuani hen jahua hihcatsihquiquin? —hihcani. Jene mohini bahihi (oI#Jaabo rahsibi sca judiobo yohuani: —¿Jahuenbi cacatsihquiquin, non jaa merayamascanon? ¿Nahuabo qui caníbo janin cacatsihquiquin, nahuabo sca honanmahi? vne"Hea benaxon bi tah man hea meratimahi. Hea cahi janin tah man cati hahtipahyamatihi —jato jaquin Jesusen. m%!Bihcatsihscaibo copi cahen jato yohiquin: —Basima tahni sca tah hen mato betan hihtihi. Hea raanni janin sca hea cati ta hochoma sca qui. "l= Jascari baxexaibaan bi fariseobaan nincaquin. Nincaxon, sacerdote hapobo betan fariseobaan sca jaton porisiabo raanquin, Jesus bihtannahue hahxon. kRehteti shinan caibaan jai bi hicha noquebaan Jesus nincacoinquin. —Neatohon ta hahan honanti hahquiqui, hicha. ¿Cristo joxon, neatohon hahcai quescajaxon bi hashoan hicha rihbi hahan honanti hahtihiquin? —hahcanquin Fariseobaan Jesus bihcatsihqui hjIJasca jan jaiya xecotancatsihxon bi jaa bihxon rehteti siriyamaparihiya tsoanbi meheyamaquin. diAHean tah hen jaa honanai. Jaan hea raanah ta hen jaa janinhax joniqui —hahquin Jesusen. xhiJaa copi cahen Papan xobohoxon jato haxemahi sca Jesus coshin yohuani: —¿Hea man honanain nan? Janobihax hea joní man honanrihbihi nan? Hehme mehax ta hen joyamaniqui. Hihcoinnicahton ta hea raannishqui. Jaa tah man honanyamahi. g1Janobihax nea joni jahui tah non honanai. Cristo joni jahuiya roqui tsoanbi jahuerahnohax jaa jahuiquin hihxon honanyamayaxihcanihqui —hihcani. fwJistan. Janibi nichish yohuanai bi ta jahua hihyamacanihqui. ¿Cristo hihqui noquen cacannicabaan honancoinscaiquin? meSJasca jan jaiya caibo Jerusalen janinhahbo yohuanscai: —¿Neama hin, rehtecatsihquibo joni? !d;Beron jisxon res huetsa jonin shinan honanti shinanyamanahue. Shinanquin sirijaxon pari joni huetsa honannahue —jato jaquin. Nai janinhax Jesus joni 4caMoisesnin yohini quescajacatsihquin tantiti netenbi joni huetsa honantijanicaboxon ¿jahua copi sca man tantiti neten hean huetsa joni rohajahiya man hehqui rainyamahin? b)Jaanbi shinanxonma bi noquen xenibaan pari yohihah ta Moisesnin mato honantiyahpati yohinishqui. Tantiti netenbi tah man baquexo honantijahi. ]a3Jesusen jato yohirihbiquin: —Hen hahcai huesti jisish tah man jatihibi rahtetai. ``9—Mia rah ta yoshiman hihbojahiqui. ¿Tsoan mia rehtecatsihquiquin? —hihcani. F_¿Maton nincati joi Moisesnin hinanyamanishquin? Ni huestichinbi tah man jaa joi nincayamahi, jaan hinanni que bi. ¿Hean mato jahua hahca man hea rehtecatsihquin? —Jesusen jato jaquin. p^YCoshi joni hihqui shinanahbo hihquish ta jaabaanbi shinanax yohuanaibo jaiqui. Hea raanai heen Papa coshi hihqui honanahbo hihquish tah hen hea yohuanai. Jascapa yohuannica ta hihcoini yohuannica qui. Jahuabi tiroma yohuanyamahi. /]WPapan shinanaijati hahcatsihquibaan ta honantihiqui. ¿Papan shinanaiya honanma hen jain? ¿Heanbi shinanxon honanma hen jain? Jaabaan ta hen yohuanai honantihiqui. l\QJascahiton Jesusen yohiquin: —Hen jato honanmahi ta heen joima qui. Hea yononihton joi tah qui. [Jan jascahiya rahtetax judiobo yohuani: —¿Jenquetsahaxon neatohon huisha joi honanishquin tsoanbi quirica honanmanima bi? —hihcani. TZ!Fiesta naexbi sca Papan xoboho mapexon Papan joi Jesusen haxemaquin. VY% Judiobo qui raquetax tsoabi coshin jaya yohuanyamahi, honahaxbi yohuancani. X Hihti caibo jaya baxex baxexi. —Siri joni tah qui —hihqui caibo. —Sirima ta qui. Jonibo ta paranihqui —hihqui caibo rihbi. gWG Jonetax cahi bi fiesta janinxon judiobaan jaa benaquin: —¿Jahuen jaa quin? —hahcanquin. gVG Jahuen huetsabo fiesta janin cahipi sca jaa rihbi cahi, caibaan jisnonma sca, janibima. iUK Jato jascajaquin yohihax, Galilea main banetahbi. Tapasax jihuetahbahibo janin Jesus cahi UT#Fiesta janin botannahue, mato. Caritima ta hea jai. Queenax ta hea catihi. SMato jistahihmajati ta mai mehabaan hahtipahyamahiqui. Jaabaan tiromajahi hean hihcoinjaquin yohihiya ta hea jistahihmajacanihqui. ~RuJesusen sca jato yohiquin: —Caritima pari tah hen jai. Mato caya botannahue. Jahua copi hea manatima tah man jai. GQNincacoinyamaxon copi ta jahuen huetsabaanbi jascajanishqui. 6PeSirijaquin jisíbo hihxon ta jonexon tsoanbi jahuejayamahiqui. Papan coshiyaxon hahan honanti hahcatsihquin janibixon hahhue, jatihixonbi jisquin sirijahabo —hahcanquin. rL]F—¿Mato doce hen caisyamanihquin? Mato quiha huesti ta tiroma yoshin qui —Jesusen jato jaquin. KEMia Papan raanai jahuen caisti joni tah non mia honancoinai. Shinanquin sirijaquin tah non honanscai —hahquin Simoman. iJKD—¿Tsohqui non catihin nan, Hihbon? Mian tah min noque hahan queyoyamati joi nincamahi. iIKC—¿Maton rihbi man hea potabahincatsihquin? —jahuen doce haxenicabo Jesusen yocaquin. lHQBJan jascaraiya ta hicha jahuen haxenicabaan jaa potabahinnishqui. Haxehi hahbetan nihyamascacani. uGcA—Jaa copi ta hen mato jascajahipiqui. Papan shinanyamahiya ta tsoabi hehqui jotimahiqui —hahquin. QF@Hahan jihueti joi hen mato yohihah bi tah man caibaan nincacoinyamahi —jato jaquin. Jato jismenoxon ta tsoabo nincayosmabohin Jesusen honannishqui. Paranxon jaa bihmayaxihqui joni rihbi honanquin. E#?Dios Yoshiman ta mato jihuematihiqui. Maton yora betan res tah man jahua bihtimahi. Hen mato yohihi joi ta yoshinyahpa qui, hahan jihueti. dDA>¿Janohax hen joníton hen hahquirihbi hinahihnatai jisish cahran man hihti rahtetimahin? C=Jahuen haxenicabo hahqui renren renrenai jahuen jointinin honanxon jato yocaquin: —¿Hen yohuanai nincacax man rahtetain? B<Jan yohuanai nincaxon: —Honantima tah qui, jan yohuanai. ¿Tsoan nincatihiquin? —hihqui hicha jahuen haxenicabo. |Aq;Capernaum janin haho tsinquiti xobohoxon ta Jesusen jato jascajaquin yohinishqui honanmaquin. Queyoyamanox manati A@{:Jascapah ta naihoh quehax botopaquetai piti qui. Noquen xenibaan piti pihax bi mahuanih quescayamahi. Nea piti pihax queyoyamanox manati, jascabi sca jihuenox manati, —jato jaquin. ?y9Heen papa ta jihuetihqui. Hea ta raannishqui. Hea jaa copi jihuetai quescarihbi ta hea pihibo jihuetihiqui, hea copi. n>U8Heen yora pixon heen jimi rihbi xehahi tah man heen hahberabetibo qui, hea rihbi maton hahberabeti. J= 7Heen yora ta piti coin qui. Heen jimi rihbi ta xehati coin qui. < 6Heen yora pixon heen jimi rihbi xehahi noque ta queyoyamanox manatihqui. Jaabi rihbi tah hen hueniyaxihqui, nete queyoscanon. !;;5Join rehtenanaiboya Jesusen jato yohiquin: —Yohicoin tah hen mato jai. Noquebaquen yora piyamaxon jahuen jimi rihbi xehayamahax tah man jihueyamahi. :4—¿Jenquetsahaxon noque jahuen yora hinantihiquin, non pinon? —hihquish jaabo rahsibi judiobo join bahchinnanscai. V9%3Naihoh quehax botopaqueni piti mohitahpa ta hea qui. Jascapa piti pihax tah man queyoyamanox manascatihi. Hean hinanai piti ta heen yora qui. Mai mehabo jihueyaxahnon tah hen jato hinanai —jato jaquin. k8O2Naihoh queha piti pihax tah man mahuayamascatihi. Jascapa piti ta naihoh quehax botopaquetihqui. H7 1Cahchihoxon maná piti pihax bi ta maton xenibo mahuanishqui. (6K0Hahan jihueti piti ta hea qui. \51/Hihcoinja ta hen mato jai: nincacoinaibo ta jahuentianbi queyoyamanox manatihqui. a4;.Tsoanbi noquen Papa jisyamani que bi ta Papa janinha huestichin jaa jisnicah qui. )3K-Papan honanmahibo rahsi ta jatihiqui; jascajaquin ta Papan joi yohinicabaan huishanishqui. Heen papa yohuanai nincaxon honanaibo jatihibi ta hehqui jotihiqui. %2C,Heen Papan Johue hahca ta hehqui jahuibo jahuiqui. Jan Johue hahyamaha cahen joti hahtipahyamahan. Hehqui jahuibo tah hen hueniyaxihqui, nete queyoscanon. H1 +Jaatian: —Mato rahsibi yohuani renren renrenyamanahue. G0*—¿Nea Jesus janeya joni Josepan baquema hin? ¿Jahuen papa, jahuen mama non honanyamahin? ¿Jenquetsahaquin sca Hea tah hen naihoh quehax paquenihqui hah noque jaiquin? —hihcani. /)Jan jascahiya judiobo hahqui renren renreni. Naihoh quehax botopaqueni piti ta hea qui jan jaiya hahqui rainyamacani. .+(Jahuen baque jisxon jaa nincacoinaibo queyoyamanox manati ta heen papa queenihqui. Nete queyoscanon tah hen jato hueniyaxihqui —jato jaquin. -'Ni huestibi manomaxonma tah hen jan hea hinanai jatihibi hean hueniyaxihqui nete queyoscanon. Hean jascajati ta hea raanni queenihqui. z,m&Hea queenai quescajahi tah hen joyamaniqui. Hea raanni queenaijahi tah hen naihoh quehax botopaquetax joníqui. l+Q%Heen papan hea hinanai tihibi ta hehqui joti qui. Hehqui jahuibo tah hen potatimahi, ni huestibi. F*$Hea jisxon bi tah man nincacoinyamahi hah cah hen mato jai. )1#—Hea ta hen hahan jihueti piti qui. Hehqui jahuibo ta picatsihyamascatihiqui. Hea nincacoinaibo ta jiricatsihyamascatihiqui, jahuentianbi. V(%"—Jascapa piti noque hinanquin jeneyamaxahnhue, Hihbon —hahcanquin. k'O!Jaan hinanai piti ta naihoh quehax botopaquetihqui, jaa pihax jihuetahbo —Jesusen jato jaquin. &1 —Mato tah hen yohicoinai: naihoh queha piti ta Moisesnin mato hinanyamanishqui. Heen papan caya ta mato naihoh queha piti coin hinanihqui. 3%_Cahchihoxon ta noquen xenibaan maná piti pipahonishqui. Jaa yohihi ta Naihoh queha piti ta jato hinannishqui, pihabo, hih Papan huisha janin jaiqui —Jesus jacanquin. |$q—¿Jahua hahan honanti min hahcain, jisxon non nincacoinnon hihxon? ¿Jahueja min jain, Papan shinanyaxon? W#'—Papan raanai joni nincacointi ta jaa tee qui —Jesusen jato jaquin. V"%Jan jascahiya: —¿Jahueja non jatihin, Papan tee hahnoxon? —hahcanquin. !!Queyonica piti copi teeyamanahue. Jahuentianbi queyoyamanox manatai piti copi teenahue. Noquebaque hihxon hen hinanyaxihqui piti ta jascapah qui. Hea jascapa hinannica man honannon hihxon ta jahuen shinanyaxon hen hahnon Papan hea hinanihqui —Jesusen jato jaquin. * M—Yohicoin ta hen mato jai: Papan coshiyaxon hen mato hahxonai jisipixon bi tah man jaa copima hea benahi. Paan pihi yanitipixon copi tah man hea benahi. |qPohquequihrani joxon Jesus meraxon yocacanquin: —¿Jahuentian min neno jahuequin, maestron? —hahcanquin. 9Jahuen haxenicaboyabi Jesus xahbanjahax, hahan behibo nontin sca nanetax, Capernaum janin jahui becani, Jesus benahi. Jesus noquen hahan jihueti piti jMJanoxon jan Papa yocaxon jato paan pimahipi hochoma sca Tiberias janinhax jahui nontibo nocoti. -SXaba paquescaiya cahen hoque quexa banetipibaan benahah bi Jesus yamascai. Jahuen haxenicabo betan ta Jesus naneyamahipishqui. Jaabo rahsibi nontin cahi tah non jisipiqui. Jaa huesti nonti res ta jaipishqui, huesta yamahi. ¿Jahuenrahnon Jesus cahipishquin? hihxon benahahbo bi yamahi. jMJaatian nontin nanemacatsihquibo bi nococahinscacani, jano jan cahi hoque quexa. Jesus benahibo NRahtetaibaan bi: —Hea ta hen qui, raqueyamanahue —hihqui Jesus. Basi huina huinaxon yame jisíbaan bi hahchon hian benichi Jesus jahui, nonti hochoma sca. Hian benichai merahax rahtecani. Nontin nanetax Capernaum quiri pohquejahqueti cahi. Yamescaiya jato qui Jesus joriyamahi bi nihuen coshin behchonjaquin. OBepiscaiya jaton nonti janin jahuen haxenicabo nihpaqueti cahi. Jaton quiquin hapo sca hihnon jaa bichi jocatsihquibaan bi honanscaax mahchi janin jaa huesti Jesus caribihi. Jesus jene benichi -Jascajaquin Papan coshiyaxon jan hahcai jisish: —Nea coin ta Papan joi yohinica main joyaxihqui yohicanpahonishqui —hihqui pihi tsahotaibo. ve Jascajaha tsinquicanquin. Pichca cebada paan pihibaan texejahi tequebo tsinquixon, doce tasa bohasacanquin. { Yaniscaiboya: —Texejaha teque romishin tsinquitannahue, jahuabi yohyocohyamanon —jahuen haxenicabo Jesusen jaquin.  Jaatian jaa paan pishca bihxon Papa yocaxon tehcaxon tsahotaibo Jesusen hinanpaquequin. Tsatsa sca jascajaribiquin jaabo queenai tihi. - —Jato tsahopaquemanahue —Jesusen jaquin. Hani pasto jano jaiya, jano tsahopaquecani. Bebobo rahsi toponah ta cinco mil joni janishqui. )K —Neno ta beronan jaiqui. ¿Pichca cebada paanya rabe tsatsa rihbi jan jai bi hen neatihi noquebo janon bi jaa jahuejatiquin? —Jesus jaquin Andresnin. KHuetsa rihbi jahuen haxenica jahui, Andres, Simon Pedron huetsa. 0YJaatian: —Doscientos libras non jai bi ta hahan paan marohah jato jatihixonbi piti senentimahiqui, hexti pishca cohren huesti hinanah bi —Jesus Felipenin jaquin. W 'Felipe tananoxon ta jascajanishqui, jaanbi piti caijanoxon bi yocaquin. { oJari jisxon hihti caibo hahqui jahui meraxon Felipe yocaquin: —¿Jahuerahnon non piti marotihin jaabaan pinon? 5 eJudiobaan pascua fiesta nea pishca sca jai. L Mahchi manichish jano jahuen haxenicabo betan Jesus tsahopaqueti. [ /Papan coshiyaxon hisinaibo Jesusen rohajahi jisxon hichaxon Jesus chibancanquin. w iJaa pecaho sca ta Galilea mai meha hian pohquejaqueti Jesus canishqui. Tiberias cahen jaa hiaman jane huetsa. ~u/¿Jenquetsahaxon man heen joi nincacointihin, Moisesnin huisha rihbi nincacoinxonma bi? —jato Jesusen jaquin.mS.Moisesnin huishani joi nincacoinxon cah man hea rihbi nincaquehanai. Hehqui ta jaan huishanishqui. '-Heanbi noquen Papa maton hohcha yohipaqueyaxihqui shinanyamanahue. Mato cahenica ta Moisesnin huisha qui, hahan jihueti man shinanai que bi. ?w,¿Jenquetsahaxon man mato qui siripi yohuanaibo benaxon man noquen Papan joi nincacointihin? Papa huesti noquen Dios hihqui bi tah man jaa siripi mato qui yohuanti man queenyamahi. |q+Heen papan hea raanah hen jahui bi tah man hea Johue hahyamahi. Jaabaanbi shinanax jahuibo tah man Johue hahtihi. D*Mato tah hen honanai. Noquen Papahon tah man queenyamahi. Q)Jonibaan res hea Yotiho coshi mia quin hahti tah hen queenyamahi. I (Hean mato teehihmanon hehqui jotihi bi tah man jocatsihyamahi. 'Papan huishani joi jisquin sirijanahue. Hea yohihi joi ta jaa qui, hahan hea honantihi bi tah man hahan mahuataxma jihueti man shinanai. ]~3&Jaan raanni joni man nincacoinyamahiya ta maton jointi janin Papan joi yamahihqui. }7%Hea raanni heen papan ta hehqui yohicoinihqui. Jan yohuanai tah man jahuentianbi nincayamanihqui. Beron rihbi tah man jaa jisyamaniqui jahuentianbi. K~~ }k},|y{{nzz_yyMxx>wuwvuu4tssTrrqqHpooo*nnmmkllktjj$ihhhgffaeeEdd)ccvbbJaaa(``__G^^^]]M\\\[[ Z1Y~YDXXiWW=VVVaUU.T|SSxRRqQQ.PP4ODNNM[LL_KJJLIIH{GGkFFEED_DC=BAA_@??V>>N==N<<;;R:998~87746554z4$3Y2210//*...-`,,*+*))((''R&&"%%$$7##G"!! =b5)}+q:6}C l g !f7FjKC/Jahuen jihui yora jahuen mebin jenebahintimahi quesca hehbetan jascabihi janahue. Hea rihbi tah hen mato betan jascabihi jai. Mebi ta hahmebi bimiti hahtipahyamahiqui; jahuen yora qui rechihah pari bimihi. Mato jascarihbihi; hehbetan hihyamahax cahen jahuabijomabo mebibo. WB'Mato tah man boxtehahscaqui. Hen mato yohiha join ta Papan mato boxtehihqui. AwJatihibi heen bimijoma mebibo ta jaan mextehiqui. Bimiyahpa mebi jatihibi ta boxtepaquehiqui, hashoan bimi hichanon. P@ Hea ta bana jihui yora coin quescapah qui. Heen Papa cahen huai hihbo. ?-Jaabi tah hen heen papahon hea queenai mai mehabaan honannon hihxon heen papan hea yohihi quesca hean jai. Hueninahue. Caresscanon bonahue.>Mato betan tah hen basi yohuanyamascatihi. Mai mehabo yoshin hihbo ta jahuiqui. Hea ta jahuejati hahtipahyamahiqui. Y=+Janoxihquibo tah hen mato yohiscaáqui, jaresscaiboya man hihcoinai shinannon. *<MCaresscaax ta hen jorihbiyaxihqui hen mato jaah tah man nincacahqui. Heen papan ta hea mahuinihqui. Hehon shinanax cah man jenimahan, heen papa qui hea cahiya. X;)Hahan jihueti siri mato hinanbahini tah hen cahi. Heen hahan sirijaquin shinanti tah hen mato hinanai. Mai mehabaan hinanai quescajayamaquin tah hen mato hinanai. Masa shinanyamanahue. Raqueyamanahue. >:uDios Yoshin sca ta mato yanapannicah qui. Jaa ta heen janen heen papan raanyaxihquiqui, jatihibi joi mato honanmanon. Hen mato yohipahoni joi jatihibi ta mato shinanmayaxihquiqui. 49cMato betan nihparixon tah hen mato yohihi. 8yHehon shinanyamahi jonin ta heen joi bihyamahiqui. Hen mato yohihi joi ta henama qui. Hea raanni heen papanah ta qui. !7;Jesusen yohiquin: —Hehon shinanaibaan ta heen joi bihtihiqui. Jatohon ta heen papan shinantihiqui. Jato qui cahax tah non hahbetanbi jihuetihi. 63Judasen sca yocaquin (Iscarioteninma, huetsa Judasen): —¿Jenquetsahaxon min noque miabi jismatihin, mai mehabaan mia jisnonma? —hahquin. 5{Hen yohihi honanxon nincacoinaibaan ta hehon shinannicabo qui. Hehon shinanaibohon ta heen papan rihbi jatohon shinanihqui. Hean rihbi hen jatohon shinanai. Jaabaan hea honannon hihxon tah hen heen yora hean jato jismatihi —jato jaquin Jesusen. z4mJaatian tah man honantihi, hea heen papa betan hihqui, mato rihbi hehbetan hihqui, hea rihbi mato betan hihqui. (3IMai mehabaan hea jisyamascanon caman ta basima sca qui. Jaabaan hea jisyamascai bi tah man maton hea jistihi. Hea jihuetai copi tah man mato rihbi jihuetihi. ?2yJaabiyahpa cayama ta jai. Joribiyanoxon tah hen cahi. d1AJaa ta yohuancoinai hihbo qui, Dios Yoshin. Jaa jisyamaxon ta mai mehabaan jaa bihtimahiqui, jaa honanyamaxon copi rihbi. Maton tah man jaa honanai. Mato betan ta hihresscaiqui. Mato chicho rihbi sca ta jayaxihquiqui. 0yHean rihbi tah hen heen papa yocatihi, huetsa yanapannica jan mato hinannon. Jaa ta jascabi sca mato betan jatihiqui. D/Hehon shinanxon tah man hen mato yohihi man hahtihi. c.?Man heen janen yocacai jatihibi tah hen mato hahxontihi. Dios Yoshin jan noque hinantihi -  Jatihibi man heen janen yocacai tah hen hahxontihi. Heen papa nete hihbo hi honanahbo tah hen hahxontihi, jahuen baque hihxon. 5,c Mato ta hen yohicoinai: hen hahcai teebo ta hea nincacoinai jonin rihbi hahtihiqui. Hen hahcai hahxon bi ta hashoan hanibo rihbi hahtihiqui, hea heen papa qui cahiya sca. /+W Heen papa betan tah hen qui, hehbetan rihbi heen papa hihqui. Hea hihcoinai shinannahue. Yohihah copi res shinanyamaxon, heen tee jisxon copi hihcoinai shinannahue. m*S Jano heen papa hihquiton tah hen hea rihbi hihqui. Hea janin ta heen papa rihbi hihquiqui. ¿Min hihcoin shinanyamahin? Hen mato yohihi tah hen heanbi shinanxon mato yohiyamahi. Hehbe hihxon ta heen papan jahuen tee hahquiqui. =)s —¿Yotihixonpahi hen mato betan hihqui bi min hea honanyamahin, Felipin? Hea jisi jonin ta heen papa jisiqui. ¿Jahua copi min hea Noquen Papa noque jismahue hah min jain? d(A—Noquen Papa noque jismahue, Hihbon. Jaa res tah non queenai —hahquin Felipenin. 'Hea honanxon tah man heen papa rihbi honanquehanai. Rahma tah man honanscai. Jaa tah man jisiqui —jato jaquin Jesusen. -&S—Hea ta Papa qui cahi bahi qui. Yohuani hihcoinai joi tah hen qui. Hahan jihueti ta hea qui. Hea jano hihquiton cayamahax ta tsoabi Papa qui nocotimahiqui. %—¿Jahuen min cahin? Non tah non honanyamahi, Hihbon. ¿Jenquetsahaxon non mia jano cahi bahi honantihin? —hahquin Tomasen. >$wHahan hean cahi bahi tah man honanai —jato jaquin. ##Caxon mato jihuetijaxonax tah hen joribiyaxihqui, mato bichí sca. Hea jano hihquiton man mato rihbi hihnon tah hen mato bichi joyaxihqui. q"[Heen papan jihue janin ta xobo hicha qui. Yamahiya cahen Mato ta hen jihuetijaxoni cahi hen jayamahan. S! !Masa shinanyamanahue. Papan joi nincacoinnahue. Hea rihbi nincacoinnahue. 6 e &—¿Mia rehtecatsihquibo que bi min hea jenetimahin? Nincahue, hen mia yohinon: hatapa queorih jaima bi tah min quimisha coti heen joni hihtima min yohinoxihqui.% %Pedronen yocaquin: —¿Jahua copi hen mia rahmabi chibanti hahtipahyamahin? Hea rehtecatsihquibo que bi tah hen mia jenetimahi —hahquin. :m $—¿Jahuerahnon min canoxihquin, Hihbon? —hahquin Simon Pedronen. —Hen jano cahiton tah min rahma chibantimahi. Huetsa tian tah min hehchon catihi —Jesusen jaquin.  #Man joni huetsahon shinanaiya ta heen haxenicabo mato qui jatihixonbi honancantihiqui —jato jaquin. Jesus qui Pedro paramehxihqui ! "Joi behna ta hen mato yohihi. Nincanahue. Joni huetsahon shinannahue, hean hen matohon shinanai quescajaquin. Joni huetsahon shinannahue. L !Basima bi res tah hen mato betan hihtihi, heen baquebaan. Man tah man hea benayaxihqui. Hen judiobo yohihipi quescajaquin ta hen mato rahma yohihi. Hea jano cahiton tah man cati hahtipahtimahi. (I Hea jisxon Papa Dios nete hihbo hi honanaiboya ta nete hihbo hihxon jato jismatihiqui, jahuen baque rihbi nete hihbo hi honanahbo. Rahmabi ta jascajatihiqui. /W Caresscaiya Jesusen jato yohiquin: —Hea noquebaque nete hihbo hihqui ta rahma jisnoxihcanihqui. Jisquin ta noquen Papa rihbi nete hihbo hihqui jiscantihiqui. V% Hahtanhue hahca jahuen paan bichish Judas caresscai, yamescai bi. Behna joi Z- —Noquen coriqui coiranai copi rah ta hahan fiestajati piti non pishinai marotanhue hahquiqui —shinanquin caibaan. —Jahuaborajomabo coriqui hinantanhue hah ra ta jaiqui —shinanquin caibaan rihbi. L Jahua yohiquin jascahiquin misa janin tsahotaibaan honanyamaquin.  Paan teque bichiton jahuen jointi Satanasnen hihbojaquin. —Hoa min hahcatsihqui hahtanhue, Judasen, histon —hahquin Jesusen. 'G —Nea paan tequen netinxon hen hinanai joni tah qui —hahquin Jesusen. Jascaxon paaman netinxon Judas hinanquin. Simon Iscariotenin baque can, Judas. >w Jesus senenbixon yocascaquin: —¿Tsoa hin, Hihbon? ]3 Simon Pedron sca jaa cohan cohan hihxon: —¿Tsoa yohihiquin? Yocahue —hahquin. K Hahan Jesus queenai jahuen haxenica cahen Jesus senenbi tsahoti. S Jahuen haxenicabo bejisahtanani. —¿Tsoa yohihiquin? —shinancanquin. F Jato jascajaquin yohixon masa shinanxon jato yohicoinquin: —Man honannon hihxon tah hen mato yohihi: mato tocan tsahotai huestichin ta hea paranxon bihmanoxihquiqui —jato jaquin. T! Hen mato yohinon nincanahue: hean raanah cahax nocotaiton mato johue hahcaibaan ta hea rihbi johue hahquiqui. Johue hea jaibaan ta hea raanni rihbi johue hahquiqui. Judasen bihmanoxihqui Jesusen yohihi r ] Janoxihquibo jaríyamahi bi tah hen mato rahmabi yohihi, jaressca jaiboya man hea hen qui man honannon. S  Mato jatihibi qui tah hen yohiyamahi. Heen caisaibo tah hen honanai. Papan huishamani joi jai quescabi ta janoxihquiqui. Heen paan pihi jonin ta jotsistonen hea jamaquihqui hihqui jaa huisha joi. u c Nea hen mato yohihi joibo honanxon, hen mato yohihi quescabijahax tah man hahan jenimati jaresscayaxihqui. 9 Mato tah hen yohicoinai. Yonoti ta jahuen hapo mentan hashoan tee hihboma qui. Raana joni rihbi ta jaa raanai joni mentan hashoan yohuan hihboma qui. I   Hen hahcai jisxon man jascajaribinon tah hen mato jismahahqui. yk Maton hihbo, mato honanmanicah rihbi hihxon bi hean mato tachocaiya tah man maton rihbi joni huetsa tachotihi. ]3 Hihbon, Honanmanican, hah tah man hea quenaquin jai. Hahcoinquin. Jaa tah hen qui. 2] Jato tachoquin queyoxon jahuen chopa sahuerihbihax jahuen tsahotinin tsahopaquexon jato yocaquin: —¿Jahua man haxenon hihxon hen mato tachocain? ¿Man honanyamahin? V% Jesus parannoxihqui joni honanxon copi jato jascajaquin, jatihibima jaquin. I  —Nashitanax ta tsoabi nashiti pishinyamascaiqui, tachoquiti huesti pishini, jatihobi rishtama sca hihnoxon. Mato tah man rishtajomaboscai, hihcax bi jatihibima —jato jaquin Jesusen. `9 —Hea tachoxon mepanxon manashimarihbihue, Hihbon —hahscaquin Simon Pedronen. 5 —Hea tah min jahuentianbi tachotimahi, hihbon —hahscaquin Pedronen. —Hen mia tachóyamahah tah min henama sca jatihi —hahquin Jesusen.   —Hen mia tachoca jahua hihcatsihquiquin, rahma honanxonma bi tah min huetsa tian pari honanyaxihqui —hahquin Jesusen. pY Simon Pedro qui nocoquihranscai. —¿Hea rihbi min tachocatsihquin, Hihbon? —hahquin Simoman. 1 Bandeja qui jene chicoxon jahuen haxenicabo tachoquin. Tachoxon hahan jan chinexehtai payoman sca jato tasoquin. Jascajaquin jato tachopaquequin. R~ Misa janinhax huenixon sca jahuen tari potahax hani payoman chinexehti. \}1 Pascua piti pihi tsinquiscacani, Jesus jahuen haxenicabo betan. Mian sca jato jatihibi hihbojahue Papan jai cahen Jesusen honanquin. Jahuen Papa janinhax jonish bi hahquirihbi hahqui cahi cahen honanrihbiquin. 5|c Pascua piti piriyamahiboya cahen Judas, Simon Iscariotenin baque, tiroma yoshiman bihxon tiroma shinan jahuen jointi janin niascaquin, Jesus paranxon bihmanoxahnnon. ${ C Pascua fiesta nocorihyamahi bi mai jenebahini Papa qui cati sca jan jai Jesusen honanquin. Jahuen jonibohon shinanxon mahuanoxon caman jatohon shinanquin. (zI 2Jahuentianbi queyoyamanox manati jato jihuemahue hih ta jaiqui. Jaa copi ta heen papan hea yohihi quescabijaquin hean mato yohihi —jato jaquin Jesusen.y 1Hehmebi shinanax ta hen yohuanyamahi. Hea raanni heen papanbi ta hea yohihihqui. Jascari yohuanhue, jaa yohihue hea jaquin. x3 0Hea Johue hahyamaxon, heen joi rihbi nincacatsihyamahibo ta honantiyahpabo qui. Hean yohihi joi ta hahan jascapahbo honanti qui, nete queyoscaiya. w /Hea nincaquin bi nincaresaibo tah hen heanbi casticanyamahi. Mai mehabo casticannoxonma bi tah hen jato teehihmahi joníqui. cv? .Jato xabajahi tah hen nai naman joniqui, hehqui hinamehtaibo bahquish chian baneyamanon. 5ue -Hea jisi jonin ta hea raanni rihbi jisiqui. t7 ,Jaabo netetai bi coshin bi res Jesus yohuanai: —Hea nincacoinax hinamehtaibo ta hehqui hinamehyamahiqui. Hea raanni qui caya ta hinamehtiqui. 1s[ +Papan hea siri jisnon yohipan hihtihi bi hapobaan hea sirijaquin yohuanquihnnon tsoabi yohiyamapan hihxon yohiyamacanquin. Nincayamahiboya Papan jato casticanyaxihqui r *Jaabi Jesusen yohihah hichaxon nincacoincanquin. Caibo jaton jonibaan rihbi nincacoinquin. Nincacoinxon bi fariseobo qui raquexon tsoabi yohiyamacanquin. —Tsoanbi noque yohuanquihnyamascanon noquen tsinquiti xoboho noque mapemayamascacanmis —hihcani. q )Papan xaba jisxon ta jascajaquin Isaíasnen huishanishqui. Jasca ta Papa jaiqui jato japahonixon jascajaquin sca huishaquin. Gp (Jaton beron jismis hihquish ta benchecahincaniqui. Jaton jointinin nincacoinmis hihquish ta jaton jointi xehpocahinihqui, hean jato rohajamis hihxon ta jaton shinan huetsajacaniqui hihqui. loQ 'Jascapahboxon copi ta nincacoinyamacannishqui. Huetsa joi rihbi ta Isaíasnen huishanishqui: Gn &Papan joi yohinica Isaíasnen yohini quescapahbo:¿Non yohihah bi tsoan nincaquihquin, hihbon? ¿Nete hihbaan jahuen coshi jato jismahah bi tsoan nincaquihquin? hihqui jaa huisha joi. Sm %Jaton jisnon bi hicha hahan honanti jan hahcai bi nincayamacanquin. !l; $Xaba jaxon jaa xaba nincacoinnahue, xabapan baquebo janoxon —jato jaquin. Jato jascajahax, caresscai, jaabaan jisyamascanon. Nincacoinyamahi judiobo 0kY #Jesusen jato yohiquin: —Basimaxon sca tah man xaba jisti jenexihqui. Xaba chian nihnahue, jani yamenon. Bahquish chian nichi jonin ta jahuen nihti honanyamahihqui. _j7 "—Cristo roqui queyoyamanox manayaxihquiqui. Huishanihbo joi roqui jascari jai. ¿Jahua copi sca min Noquebaque ta hueonhihnixihcanihqui hah min noque jain? ¿Noquebaque min hihqui tsoa quin? —hahcanquin. {io !Jihuin hueonahbaan jan mahuanoxihqui honanahbo hihxon jato jascajaquin yohiquin. Tsamajaquetaibaan sca yocaquin: \h1 Hea jihuin hueonhihnipibo tah hen jatihibi jonibo hehqui jomatihi —jato jaquin. {go Mai mehabaan hohcha casticanti hora ta nocoscaiqui. Rahma ta mainxon yononica yoshin naman potapaquenoxihquiqui. jfM Jesusen sca jato yohiquin: —Maton honannon hihquish ta yohuanihqui, hean honannon hihquishma. e) Hochomaxon nincacax tsamajaquetaibo yohuani: —Terenhih ta jaiqui —hihcani. —Papan yonoti ta hahbetan yohuanihqui —hihqui caibo rihbi. d7 Papan, mia nete hihbo shinanahbo jahue —hahquin Jesusen. Jaatian naihoh quehax yohuanai nincacanquin. —Jascajaxon tah hen hahribitihi —hihqui. Dc Rahma tah hen masa shinanai. ¿Jahua hen yohitihin? ¿Janoxihquibo tiromabo hea cahnemahue Papan, hih hen jatihin? Hihyamahi. Hea janoxihquibo copi tah hen nea nete qui noconihqui. Ib  Heen hahxontibo ta hea chibanti jaiqui. Jano hea hihquiton tah heen jonibo rihbi hihtihiqui. Hea hahxonai jonibo qui rihbi ta heen papa siripi yohuanyaxihquiqui. Mahuanoxihqui Jesusen yohihi a7 Mahuapaho hihxon Papan joi bihcatsihyamahibo ta mahuatihiqui. Non main res jihuetah ta jahuama qui hihquibo ta queyoyamanox manatihqui, jihuecointi. `- Nincanahue hen mato yohinon. Main paqueyamahax ta bimi bero jaa huesti banetihqui, queyoyamahi. Banahoh queyotax pari ta bimi hicha caichihqui. R_ —Hea noquebaque Papan shinanya hihqui ta rahma jisnoxihcanihqui. c^? Andres yohihi sca Felipe cahi. Yohihax, Felipe betan sca cahi, Jesus yohihi. Yohihah bi: &]E Felipe cahen Betsaida jema janinhah, Galilea mai meha. Felipe qui caxon, jaa nahuabaan yocaquin: —Noquen tah non Jesus jiscatsihqui, hapon —hahcanquin. S\ Caibo fiesta janin bohibo ta jaton nahua quescapahbo sca janishqui. [+ Bohiboya sca: —Jisnahue. Non tah non jahuabi hahyamahi. Jatihixonbi ta jaa chibancaniqui —hahcanquin fariseobaan sca. Jesus benahi nahuabo hZI Papan coshiyaxon Jesusen jascajaquin hahquipi nincacax tsinquijaquetaibo jaa behchihi bocani. Y5 Caibo jascari quenacananon cahen caibaan yohibonaquin. Lázaro mahuatipi bi ta picohue hahxon jan hahquirihbi teehihmahi non jisipiqui hahbonaquin. wXg Jaa huisha joi nincamenoxon ta jahuen haxenicabaan honanyamanishqui. Jan naihoh cahipi cahchiqui ta jan jascayaxahnon huishani joi jai shinancannishqui. Jaatian pari ta honancannishqui, Jesusen hahyaxihqui jaabaan huishani honanscaquin. iWK Raqueyamanahue, Sion jema baquebon. Maton quiquin hapo ta jahuiqui, cabacho baque cahtsahotax. {Vo Jascahibaan bi cabacho baque merahax jaa cahtsahotax Jesus jahui. Jan jascanon ta huishani joi jaiqui: OU Honanax binon pehi bihbahinax Jesus behchihi bocani. Quenacanahi bocani: —Hosanná. Nete hihbaan raanai joni ta jahuiqui, israelibaan quiquin hapo. Papan shinanyahpa tah qui —hihcanahi bocani. T  Huetsa neten sca ta fiestajahi bohibo tsinquihihnanishqui. Fiesta janin ta Jesus jahuiqui hahquin yohihahbo nincacanquin. ES Lázaro copi hichaxon judiobaan jato potabahinxon Jesus sca nincacoinaiboya ta jaton hapobo sinanishqui. Jaa copi ta Lázaro rihbi rehtecatsihscacannishqui. Jerusalen janin Jesus hihcohi VR% Jaa copi ta Lázaro rihbi rehteti shinanscacannishqui, jaton hapobaan. ;Qo Jan jano hihqui honanax tsama bi res judiobo jaa jisi bocani. Jesus huestima bi Lázaro rihbi jiscatsihqui bocani, hihquipi que bi hahquirihbi huenihipi joni jiscatsihqui. Pw Mato janin ta jahuaborajomabo jascabi jatihiqui. Hea tah man yamajayaxihqui —jato jaquin. Lázaro rehtecatsihquibo vOe Jesusen sca Judas yohiquin: —Jenehue. Hea mahuataiya hahan hea hininjati ta hea hininjaxonihqui, jenehue. 8Ni Jahuaborajomabohon shinanxon copima jaan jato jascajaquin. Yometso hihxon copi jascajaquin. Jaa rihbi jaton coriqui coirannicahax ta jaton coriqui rihbi yometsohpahonishqui. M —¿Jenquetsahpahin jahuen hininti tres mil soles copi maromayamahaxquin, jahuaborajomabo sca hinannoxon? —jato jaquin Judasen. aL; Jaatian sca jahuen haxenica Judas Iscariote, Jesus paranxon bihmayaxihquiton yocaquin: (KI Marian sca nardo hahan hininti pomo bocho bihxon Jesus tachiquin. Hihti copi, hahan hininti. Tachixon, jahuen boon sca tasoquin, jatihobi xobo hinin potonon. J# Jesus nocoscaiya pitijacanquin, hichaxon piti. Martan cahen jato piti metexxonquin. Misanxon Jesus betan pihibo tocan sca Lázaro tsahoti. I ; Pascua fiesta joti seis nete pishinaiya cahen Betania janin Jesus joribihi. Jano Lázaro jihuetai jema, mahuatipi que bi jan hahquirihbi teehihmahipi. H 9Jasca jaibaan bi jaton hapobaan jato yohiquin: —Jano jan hihqui honanxon, noque yohinahue, non porisia bihmanon —jato jaquin.G' 8Nocoxon Jesus benacanquin. Papan xoboho hihquihax yohinancani: —¿Fiesta janin jaa jotimahiquin? ¿Jahua min shinanain? —yohihahnancani. 'FG 7Judiobaan pascua fiesta hochomascaiya ta hocho jihuetaibo Jerusalen janin bocannishqui. Jaton rishta sohuamahi bocani, janin pascua fiesta noconon hihquish. IE  6Jaa copi ta judiobaan jisnonma sca jonetax Jesus nihnishqui. Janohax caresscai, chiponqui. Jano tsoa yamahi hochoma, Efrain janeya jeman sca nocoti. Jano baneti jahuen haxenicabo betan. _D7 5Caifas jascari yohuanipiya sca Jesus rehtenoxon yohinan yohinancani, jatihibi neten. C% 4Jaton caibo res jihuetahbo Jesus mahuayamahi. Hocho hocho jihuetai Papan baquebo tsinquinoxon cahen Jesus mahuati, jato huesti yorajanoxon. /BW 3Hahmebi shinanxonma ta jascajanishqui. Jaa bari tian sacerdote hapo hihxon ta honanxonma bi jayaxihqui joi yohinishqui. Jaton caibo jihuenon Jesus mahuatihi yohihi. A1 2Huetsa jonibo jihuenon huesti joni mahuatah ta siri qui. Noquen jihuetahbo jatihibi queyoyamanon jascatihi bi tah man honanyamahi —jato jaquin. @ 1Huesti joni sca jato tocan nihinati, Caifas janeya joni. Sacerdotebaan hapo hihxon jato yohiquin: —Maton tah man jahuabi honanyamahi. l?Q 0Jan jascajaresnon non jahua hahyamahiya ta jatihixonbi jaa sca chibanyaxihcanihqui. Romanobo sca joxon ta noquen janoxon Papa Dios yocati xobo pohtastihiqui, noquen jihuetahbo rihbi ta noque bichinyaxihcanihqui —hahcanquin. >- /Yohihah sacerdote hapobo betan fariseobo tsinquiti, hapobo rahsi. —¿Rahma can? ¿Non jahuejatihin? Hoa jonin ta hahan honantijahiqui, hicha. Y=+ .Caibo rihbi jaton hapobo yohihi bocani. Nocoxon, Jasca ta jaaxqui, hahcanquin. m<S -Jan Lázaro teehihmahi jisxon María manahi jahui judiobaan sca hihti caiboxon nincacoinquin. O; ,Jaatian sca hihquipi joni picoti. Jahuen mequen, jahuen tahe chopa quexen yabi yabihah, payoman rihbi bebepohipibo. —Pecanahue, jan nihtatahnon —Jesusen jato jaquin. Jesus bihnoxon yohinanaibo N: +Jascajaxon coshin bi res quenaquin: —Lazaron, picohue —hahquin. 29] *Hen yocacai tihibi tah min nincacai. Hen ta honanai. Jaabi, nea neno nichibaan nincanon hihxon tah hen mia yohihi, mian min hea raanni hihcoinai shinanahbo —hahquin. 8 )Jaatian sca macan janabohancanquin. Bochiqui sca jisxon: —Papan, hen yocacah tah min nincacai. Hahxon tah min hea jai. z7m (—¿Hihcoinai shinanxon tah min noquen Papa nete hihbohi jistihi hen mia jayamahaquin? —Jesusen jaquin. .6U '—Macan janabohannahue —jato jaquin Jesusen. —Neatian ta pisiscaiqui, hihbon. Chosco nete sca tah qui jan hihquipi —hahquin Martan, yamanicaton chocan. 5 &Jesus sca hahquirihbi jointi hihti xecahihnihax tsahon janin nocoti cahi. Tsahonxon macan champanin behpohipibo janin nocoti. 45 %—¿Benche jismahipixon cahra nea rihbi mahuayamanon rohajati hahtipahyamaquehahnipishquin? —hahcanquin caibaan rihbi. Lázaro teehihribihi W3' $Huaohihqui jisish: —Jise. Hahan ta hihti shinanihqui —hahquin judiobaan. 23 #Jesus huaohihscai. `19 "—¿Jahuen man tsahonipiquin? —jato jaquin. —Jisihue, hihbon —hahcanquin. w0g !Jaa huaohihquiya hahbe jahui judiobo rihbi huinihiya, jahuen jointi hihti xecahihniquin. Masa shinanscaquin. ./U Jesus janin María nocoxon, merahax, Jesusen tahe naman betihihpaqueti. —Mia neno hihquiya ta heen roha mahuayamaquehanihqui, hihbon —hahquin huaohihanan. w.g Maria histon huenicahuanax picotai jisxon, Tsahon janin ta huinihi cahiqui hihxon jaa manahibaan chibanquin. ^-5 Jema janin cahen Jesus nocorihyamahi, jano Martan jaa behchitana janin banetahbahi. 7,i Nincacax, histon huenicahuanax, picotax cahi. /+W Jascajaquin yohihax jahuen shara quenahi cahi. Nocoxon hexti pishca join jahuen shara yohiquin: —Honanmanicah ta nocoscaiqui. Mia ta quenamahiqui —hahquin. V*% —Hen tah hen mia hihcoinai shinanai, Hihbon. Mia tah min Cristo qui, Papan baque. Mia tah min naihoh quehax jonicah qui. Min hihcoinai tah hen shinanai —hahquin Martan. Lazaroya Jesus huaohihqui ) Jihuexon hea nincacoinai joni ta queyonox jascabi mahuatah jatimahiqui. ¿Mian min hea hihcoinai shinanyamahin? —hahquin Jesusen. {(o Jesusen sca: —Hea ta jato hueninica qui, teehihmanicah. Hea nincacoinai joni ta mahuatax bi teehihribitihiqui. ~'u —Nete queyotaiya Papan noque Hueninahue hahca ta huenirihbiyaxihquiqui. Hen tah hen honanai —hihqui Marta. ?&y —Roha ta huenirihbitihiqui —hahquin Jesusen. l%Q Jan mahuatipi que bi ta min Papa yocacai rahsi mia hahxontihiqui. Hen tah hen honanai —hahquin. ^$5 Behchixon yohiquin: —Mia neno hihquiya ta heen roha mahuayamaquehanihqui, Hihbon. T#! Jesus nocoti jahui yohiha jaa behchihi Marta cahi, xoboho María banenon. "9 Jaa copi ta janohax hihti caibo judiobo Marian xoboho bocannishqui, jano Marta betan María jihuetai xoboho. Jaton roha mahuatipi quen manahi bocani. D! Betania ta Jerusalen hochoma qui, media hora tahen cahah. T ! Nocoxon sca chosco neten sca tsahonipibo yohihibo Jesusen nincaquin.  —Noque rihbi canon bonahue, hahbetan mahuanoxon —hahquin Tomasen, rabe nane hahcaibo Tomasen. Jesus noquen teehihmanica ,Q Jahuerohahi tah hen hea jano hihyamahipiqui, man honancoinnon. Man nincacoinnon hihquish ta hen jano cayamahipiqui. Jaabi, jisnon bonahue —Jesusen jato jaquin. U# Jaa copi ta jato sirijaquin sca yohinishqui: —Lázaro ta mahuatipishqui. G Lázaro mahuatipi Jesusen yohihi bi hoxaresai shinancanquin. `9 —Hoxahax ta hahquirihbi rohatihiqui, hihbon —hahcanquin jahuen haxenicabaan. gG Jato jascajaxon: —Noquen huetsa Lázaro ta hoxahihqui. Mohini tah hen cahi —jato jaquin. R Yame nichish tah non joxcorohtai, jano nihti jisyamahax —jato jaquin. ta —¿Huesti neten doce hora yamahiquin? Bariyahpan nichish tah non joxcorohyamahi, bari xaba jisish. 1[ Jascahah: —¿Rahma pishca mia janohahbaan macaman tsacaquin rehtecatsihquipi que bi min hahquirihbi caribicatsihquin, Maestron? —jahuen haxenicabaan Jesus jaquin. pY Rabe neten hihxon sca jahuen haxenicabo yohiquin: —Judea main hahquirihbi canon bonahue —hahquin. =u Jan hisinai honanax bi janobi rabe neten hihribihi. V% Jaabo ta Jesus hihti queenpahonishqui, Marta, jahuen huetsa, Lázaro rihbi. ?w Yohiha Jesusen yohiquin: —Mahuanoxonma bi ta hisinihqui. Papa Dios nete hihbohi jisibo ta hisinihqui. Hea Papan baque xaba hihbohi honanahbo ta hisinihqui —jato jaquin Jesusen.  Hisinaiya ta jahuen chocabaan huetsa joni raannishqui: —Min hahan shinanai joni ta hisinihqui, hihbon —yohihi canon.  Jaa Marianen ta hahan hinintinin noquen hihbo tachixon jahuen boon tasonishqui. Jahuen roha cahen Lázaro. Lázaro cahen hihti hisini. { q Betania jema janin ta Lázaro janeya joni jihuepahonishqui, jano María jahuen hohshi Marta betan jihuetai jeman. 4c *Janoxon sca hichaxon nincacoincanquin.mS )Jano sca hihqui honanax ta hihti caibo hahqui nocoti bocannishqui. —Juaman ta hahan honanti hahyamanishqui. Hahyamahax bi ta hihcoini nea joni qui chaninishqui, jatihibi jan yohini quescabi ta nea Jesus jaiqui —hahcanquin.   (Jaatian sca cahax Jordan huean hahquirihbi pohquejaquetax, janoxon Juaman nashimamenoni janin cahi. Cahi nocotax janobi sca baneti. R  'Jascahiton jaabaan hahquirihbi bihcatsihqui bi cahi, mequen sca cahabo. _ 7 &Hen hahcoinaiya, hean mato yohiha copi que ma bi hean hahcai jisxon copi hihcoinai shinannahue. Jascajaquin tah man honanxon nincacointihi, hea janin heen papa hihqui, hea rihbi heen papa janin hihqui —hahquin. K  %Heen papan teebo hean hahyamahiya hea hihcoinai shinanyamanahue. 4 a $¿Hea ta hen Papa Diosen baque qui hen jai copi man Dios qui tah min tiromahi yohuanai hah man hea jain? Baquen hahxon Papan hea naihohxon raanni que bi ¿man jascarain? ! #Papan huishamani ta tsoanbi huetsajati hahtipahyamahiqui. Jato yohihi Mato tah man diosbo qui Papa janí que bi man hehqui rainyamascain? ) "Jesusen sca: —¿Davidinin huishani joi janin nea huisha yamaquin? ¿Mato tah man diosbo qui hah ta hen mato jai hahquin huishayamanishquin? # !—Min siribo hahcaima bi min Papa Dios qui tiromahi yohuanai copi rahan. Mia jonihax bi Diosax quescapi yohuanai copi —hahcanquin. >u Macan bichiton jato yohiquin: —Hen hicha siri hahcaibo tah hen mato jismascai, Papan hea Siribojahue hahcah. ¿Jahuemeha hen hahcai copi man hea rehtecatsihquin? —jato jaquin. ^5 Judiobaan sca ta macan bihribinishqui, Jesus rehtecatsihquin hahan tsacanoxon. J  Heen papa betan tah hen huesti yora qui —jato jaquin Jesusen. ve Heen papan ta hea jato hinanihqui. Jaan ta jatihibi mahuinihqui. Jaan xecohi ta tsoanbi mebichintimahihqui. ! Hean tah hen jato teehihmahi, queyoyamanox mananon, jahuentianbi manoyamanon. Heen mequeman hen xecohibo ta tsoanbi hea bichintimahihqui. uc Hean quenahah ta heen carnerobaan hea nincaquihqui. Hean rihbi tah hen jato honanai. Hea ta chibancaniqui. G Jaabi tah man nincayamahi, heen repinica janinhahmaxon copi. ~- —Moa hen mato yohihah bi tah man hea quesahi shinanai. Heen papan hea Jascajahue hahca hen hahcaibo ta jaa jisxon hahan hea honanti qui. :}m Hahqui tsinqui jaquexon yocacanquin: —¿Jahuentian caman min noque honancasquimamatihin? Cristo hihxon, Hea ta hen Cristo qui hahquin noque yohiquin sirijahue —hahcanquin. ?|y Jaa xoboho sca Jesus nichi, Salomon janeya chiquehoh. { Jene tian sca jaiya cahen Jerusalen janin judiobaan fiesta jai, Papan xobo jato behnajaxonnihbo copi fiestajacanquin. !z; —Jan yohihi joi ta yoshinyahpa joninahma qui. ¿Yoshiman benche jismati hahtipahiquin? —hahcanquin caibaan rihbi. Jesus queenyamahibo judiobo y) Mesco shinanya hihquibaan bi hichaxon caibaan yohiquin: —¿Jahua copi man hashoan nincatihin? Yoshinyahpa tah qui. Tehquehih ta jaa jaiqui. pxY Jan jascajaquin yohihah, caibo judiobo huetsa shinanya janon caibo rihbi huetsa shinanya hihqui. @wy Tsoanbi ta hea rehteresyamahiqui. Heanbi shinanxon tah hen hehri jato rehtemahi. Heanbi shinanax ta hen hahquirihbi teehihtihi, jascahue heen papan hea janí —Jesusen jato jaquin. %vC Hahquirihbi teehihnoxon tah hen heen jihuetahbo jihuenon hihxon jaton sinatahbo paxajaquin hehri rehtemahi. Jaa copi ta heen papan hehon shinanihqui. :um Hea ta huetsa carnerobo jaribihi, nea chiquehoh quehama. Jaabo rihbi beti tah hen jai. Heen joi ta nincayaxihcanihqui, huesti repinica res janon, coirannicah rihbi huesti res. )tK Heen papan hea honanai quescajaquin tah hen hean rihbi heen papa honanai. Carnero mahuayamanon hihxon tah hen paxajaquin hehri jaton sinatahbo hean rehtemahi. wsg Hea tah hen carnero coirannica siri qui. Henabo tah hen hean honanai. Henabaan rihbi ta hea honanihqui. Yr+ Coriqui copi coiranhue hahca bi cahen joni jabatih, carnerohon shinanyamaquin. Eq Jahuenah que ma bi carnerobo coirannon hihxon copijaha jonin cahen hino jahui jisish carnerobo potabahini caresi, coirannicah hihyamahax copi. Hinon sca cahen hahchixon jato jabisjaquin. ypk Hea ta carnerobo coirannicah siri qui. Siri coirannicahton ta jahuen carnerobo jeneyamahihqui, rehtehibaan bi. o Yometsohti res ta yometso jahuiqui. Rehtehi rihbi jahui. Masajahi rihbi jahui. Jihuetahbo tah hen hea jahui, siripi jihuetahbo. "n= Hea tah hen jano hihcoti quescapah qui. Hea janin hihcohibo ta queyoyamanox mananicabo qui. Hihcohax ta picorihbihihqui, jaton piti rihbi pishinyamahi. imK Hea joriyamanon joníbo ta yometsohbo qui, bichinnicabo. Carnerobaan ta jato nincayamanishqui. l  Jaa copi jato hahquirihbi yohiquin: —Man honannon hihxon tah hen yohihi: hea tah hen carnero jano hihcoti quescapa qui. kw Honanahbo jato jascajaquin yohihah bi nincayamacanquin. Jan yohuanai honanyamacanquin. Jesus noquen coirannicah siri j Huetsa joni cahen chibanyamacanquin, jahuen joi honanyamaxon. Jato bichi huetsa jahuiya cahen jabarescani —Jesusen jato jaquin. xii Jahuenah rahsi jatihibi cainmaxon ta jato beboxoniqui. Jaton hihbaan joi nincaxon ta carnerobaan chibanihqui. /hW Jan hihconon ta xehpoti coirannicahton quehpenxoniqui. Jahuen carnerobaan rihbi ta jahuen joi nincaquihqui. Jaan rihbi ta jaton jane quenapaquexon jato cainmahiqui. —Benchehax tah man hohcha yamaquehanai. Non tah non jisi man jai copi ta maton hohcha banetihqui —jato jaquin.|dq (Jan jascajahi caibo fariseobaan hochomaxon nincaxon yocacanquin: —¿Noque rihbi non benche quin? —hahcanquin. c '—Honanahbo tah hen naihoh quehax joniqui, jisyamahibaan jisíbo, jisibo rihbi benche sca banenon —hahquin Jesusen. _b7 &—Hean tah hen nincacoinai, hihbon —hihxon raboxonen nichish betihihpaqueti. &~w}}|z{{$zzyxww`vvuttsrr]qppoonnmm-ll/kk(jiihh#gfeddcfbb a^``z__~^^^]]\5[}ZZKYXXWWfVUUTSSoS#RR;QQOPjONN_MLL^KJJTIIeHHH GyFFoEEoDICrBB Aq@y??5>>=O<<1;U::99O88U7655Y44333l22100//L.-,,+]*c))g(( 'L&&5%F##\"" !u ;Wm5@1eR@K# j 7q5(&y k—¿Man tsatsa bihyamahin, heen baquebaan? —Jesusen jato jaquin. —Bihyama tah non jai —hahcanquin. k OXaba paquescaiya quexabi jahuex Jesus nihreneni. Jesus que bi jahuen haxenicabaan honanyamaquin. B}—Hea tah hen tsatsa benahi cahi —Simon Pedronen jato jaquin. —Cahue non mihbetan canon —hahcanquin. Cahax nontin nanecani. Tarrafa potashinaxon bi jahuabi bihyamacanquin. /WSimon Pedro, Rabe nane janeya Tomas, Galilea mai meha Cana jema janinha Natanael, Zebedeonen baque rabe, huetsa jahuen haxenica rabe rihbi, jaabo jano hihcani.  1Jascari jato qui cainipish cahen Tiberias hian quexa sca jahuen haxenicabo qui Jesus sanareneni joribinish. Jan sanareneni jahui ta nescanishqui. #?Jaabi Jesus noquen Papa Diosen baque Cristo hi man honancoinnon hihxon tah hen nea huishahahqui, nincacoinax Jesus qui hinamehtax man jihueyaxihnon.7gJahuen haxenicabaan jisnon bi hicha hahan honantibo Jesusen hahní bi tah hen nea quirica huishaxon texe res yohihi; hashoan hicha jan hahnibo tah hen yohiti pishinai. 'G—¿Hea jisxon copi min hihcoinai shinanain? Jisxonma bi hihcoinai shinanaibo ta hahan jenimati jaiqui —Jesusen jaquin. Non jihuenon Juaman huishahi 9m—Heen hihbo, heen Dios —hihscai Tomas. B}Jato jascajaxon Tomas sca yohiquin: —Miin metoti niahi johue. Heen mequen jisihue. Heen pishi janin miin mequen niahi johue. Paranaibo shinanyamahue. Hihcoinai shinanhue —hahquin. Y+Jan jascahipi ocho neten sca jaa xoboho jahuen haxenicabo hahquirihbi tsinquiti. Jato betan Tomas hihqui. Xehqui xehpotai bi jato tocan Jesus nihreneni jahui. —¿Man siripi jayamahin? —jato jaquin. RJaa copi cahen jahuen hahbe haxenicabaan yohinish: —Noquen hihbo tah non jisiqui —hahcanquin. Yohihahbaan bi: —Jahuen mequen janin clabon metasipi quini jisyamaxon, jaa clabon quini janin heen metoti rihbi niayamaxon, pishnacohipibo janin heen mequen rihbi niayamaxon tah hen hihcoinai shinantimabirestihi —jato jaquin. ~ Rabe nane janeya Tomas ta jahuen doce haxenica janinha huesti janishqui. Jesus jahui bi cahen jato betan Tomas hihyamahi. }Jato jascajaquin yohixon jato xoonhahxon: —Dios Yoshin bihnahue —jato jaxon— Man huetsa joni hohcha sohuamahiya tah hen jaa sohuaxontihi. Man huetsa joni hohcha sohuamayamahiya ta jahuen hohcha jascabi jaiqui —jato jaquin. Teehihribihi Tomasen jisquin u|cJato yohirihbiquin: —¿Man siripi jayamahin? Heen papan hea raanni quescajaribiquin tah hen mato raanai. {Jato jascajaxon jahuen mequen jato jismaquin. Jahuen pishi jato jismaquin. Noquen Hihbo jisish jahuen haxenicabo jenimahi. z#Jaa pecaho sca jaa neten, hahan jaton semana pehocohtai neten, jano jaabo jai xoboho mapexon judiobo qui raquexon jahuen haxenicabaan xehqui xehpoquin sirijaquin. Bepiscaiya sca jahuex jato tocan Jesus nihreneni jahui. —¿Man siripi jayamahin? —jato jaquin. Ay{Yohitanhue hahca caxon jahuen haxenicabo María Magdalenanen yohiquin: —Noquen hihbo tah hen jistanai —jato jaxon jan nincacah jato yohiquin. Haxenicabo qui Jesus sanareneni Ex—Hea xecoyamahue. Heen papa qui tah hen hinahihnarihyamahi. Heen huetsabo yohitanhue, hea heen papa qui, maton papa qui, heen Dios qui, maton Dios qui hea hinahihnatai yohitanhue. w%—Marian —hahscaquin Jesusen. Jascahah rabejaquetax judiobaan join yohuani: —Raboni —hihqui. Maestron hihcatsihqui, jaton join. qv[—¿Jahua copi min huaohihquin, haibon? ¿Tsoa min benahin? —Jesusen yocaquin. Jaa huai hihbo hihqui shinanxon: —Huetsanco hea bohanxon jahuen min racantanai hea yohihue, jonin, hen botannon —hahquin haibaan, jisxonma. ^u5Jascahax rabejaquexon jisí bi janobi Jesus nichi. Jaa que bi Marian honanyamaquin. -tS —¿Jahua copi min huaohihquin, haibon? —yocaquin. —Heen hihbo hea bohanahbo copi, rahan. Jahuen racancanaxquin hen ta hen honanyamahi —hihqui María. "s= Jisí bi Papan yonoti rabe. Jano Jesusen yora racanipi janin joxo chopayahpa yonoti rabe tsahotai. Tsahon mapo quiri huesti tsahoti, tahe quiri huetsa. jrM Tsahon patax banetax María nichi, huaohihqui. Huaohihanan cahcopaquexon tsahon najisquin. Zq- Jaatian sca jaton xoboho rabebi caribihi. María Magdalena qui Jesus sanareneni lpQ Jaa hihquipish bi hahquirihbi teehihtihi hihqui huishani joi honanyamaxon jascajaquin shinanquin. oHuetsa sca tsahon janin hihcohi, jaa pari nocotax bi chini hihcohi. Jisxon, Bohancoin ta jacanaxqui hihqui shinancanquin. nHahan bebepohipibo payon cahen huetsanco, joxo chopa quexebo betan racayamahi. Jaa cahen hahmebi boxca boxcahah racatan. mHahchon sca Simon Pedro nocoti. Jahuex pontecahini tsahon quiniho hihcohi. Hihcoxon jisí bi jahuen chopa quexe tsamanah racati. cl?Cahcopaquexon najisquin. Hahan yabihipibo joxo chopa jano tsamana jisish bi hihcoyamahi. ak;Rabebi bishquihihcanahax bi jaa huetsa pari tsahon janin nocoti, hashoan coshin cahax. bj=Yohiha jaa huetsa haxenica betan picotax tsahon janin bishquihihcanahi Pedro cahi. Xi)Bishquihihcanahi caxon Pedroya huetsa haxenica yohiquin. Jaa huetsa cahen jahan Jesus queenai joni. —Tsahon janinhah ta noquen hihbo tsecacanaxqui. Jahuerahnon racanaxquin tah non honanyamahi —hahquin. +h QJahan semana pehocohtai neten sca hihari xaba paqueri jaima tsahon janin María Magdalena jahui. Nocoxon hahan tsahon behpohipibo macan taranbohanah sca jisquin. hgI*Jaa tsahon hochomahi copi janobi Jesus tsahonbahincanquin pitijati neten copi hishtocani.f)Jano hueonahbo janin cahen jihui huai jai. Jaa huai janin rihbi mai poquin behna jai, jaho tsahonti quini, jano tsoabi tsahonrihyamahi. xei(Jesusen yora bihxon judiobaan hahpahoni quescajaquin hahan hininjatiya bi joxo chopa quexen yabi yabicanquin. 9dk'Jesusen haxemamenohiya hahqui yame canicah rihbi jahui, Nicodemo. Mirra, áloe jahan hinintibo mesco bequin hicha. Hahan mihinti rahobo jan behi cahen cuarenta kilo hihuepai. 7cg&Jaa pecaho Arimatea janinhax José janeya joni joxon Pilato yocaquin Jesusen yora botannoxon. Jaa José cahen nincacoinnica. Nincacoinnicaxon bi judiobo qui raquexon tsoabi yohiyamaquin. Rahma sca jahuen yora yocaquin. Yocacah Pilato jeen hihqui. Jeen hihquiya caxon jahuen yora botonxon boquin. mbS%Jaa pishnaconixon ta jaabi jisyaxihcanihqui hihqui huetsa rihbi huishani joi. Jesus mihinaibo xai$Huishani joi jai quescabi janon ta tobayamacanishqui. Jahuen xao ta ni huestibi tobatimahiqui hihqui jaa joi. *`M#Jaa jisnixon tah hen mato yohicoinai, maton rihbi man nincacoinnon. Hen tah hen hihcoinai. Honancoinax tah hen hihcoinai maton rihbi man nincacoinnon hihquish. i_K"Tobayamaxon bi huesti sontaronen jashin Jesus pishnacoquin. Pishnacoha jimiya jene caini. R^!Jesus qui nocoxon sca mahuascai meraxon jahuen huihtax tobayamascaquin. ~]u Tobatannahue hahca sontarobaan caxon jaa senenbi hueonah rabebi jahuen huihtax tobaxon huetsana jascajaribicanquin. _\7Pilato janin caxon sca pitijati nete sca jai copi, Janin yamenon mahuamati ta jaiqui hahxon judiobaan yocaquin. Jaton huihtax tobanon yohihue, mahua sca jaiton jaton yora botonxon botanahbo hahcanquin yocaquin. Tantiti neten jaton yora coros janin hueoyamanon hihxon jascajacanquin. Jaa tantiti nete jaton hani fiesta nete hihqui copi. [ Cachani tanahax sca: —Janquenja sca ta jai —hihqui. Jascarax jahuen mapo betihiquish mahuati. Sontaronen Jesus pishnacohi *ZMJano cahen tason bocho xehati cachani tsahoti. Jesus jascaraiya sca taco quescapa hahan maosahxon mehchajaquin, jashi taxoyaxon jahuen jana janin sanancanquin. YJaatian sca jatihibi janquenja sca jan jai honanxon huishani joi jai quescanon hihquish: —Xehan tah hen hihqui —hihqui Jesus. &XEJahuen haxenica sca yohiquin: —Nea ta miin mama qui —hahquin. Jaa copi ta jahuen xoboho sca jaa haxenicaton Jesusen mama jihuemanishqui. Jesus mahuatai $WAJahuen mama jisxon hahan jan queenai jahuen haxenica rihbi hochoma nichi jisxon jahuen mama Jesusen yohiquin: —Hoa ta miin baque qui, maman —hahquin. V Jasca jaibaan bi Jesusen coros patax jahuen mama, jahuen mama huetsa, María Cleofas haibo, María Magdalena, jaabo nichi. XU)—Jahuen tari huaxayamanahue. Tsoana banetihiquin hihxon macan bero pishca borasa qui nanexon chicoti ta jaiqui —hihcani. Jascaxon huishani joi janí quescabijacanquin.Heen chopabo ta bihpaquecanihqui. Heen sahueti bihnoxon ta macan bero potacaniqui. hihqui jaa joi. Jaa joi jai quescabijaquin cahen sontarobaan hahquin. kTOJihuin hueonxon sca ta jahuen chopabo sontarobaan bihnishqui. Chosco sontaro hihquish jahuen chopa metisihpaquecani. Jahuen tari sca cahen metisihpanan rechijoma hihnish, jahuen tepan janinhax jahuen quecato caman saya. HS —Hen huishahah ta huisha sca qui —hahquin Pilatonen. HR Jaa quirica jisxon judiobaan hapobaan sca Pilato yohicanquin: —Judiobaan quiquin hapo hahquin huishayamahue. Judiobaan quiquin hapo ta hen qui jan hahcai, hahquin huishahue —hahcanquin. :QmHihti caiboxon ta judiobaan jaa quirica jisnishqui, jema hochoma hueonaibo quen. Judiobaan join huishaxon bi Latin join rihbi hahxon, Griego join rihbi huishahah, jaa quirica. P/Quirica huishamaxon ta Jesusen coros qui Pilatonen jaa quirica hueonmanishqui: Nazaret janinha Jesus, judiobaan quiquin hapo hihqui jaa quirica. :OmJanoxon sca tasaxon nichinxon jihuin hueoncanquin. Huetsa joni rabe rihbi jascajarihbicanquin, ramiho huetsa nichinxon ramihoh rihbi huetsa nichincanquin. Naponbi cahen Jesus. NBihxon boxon jahuen coros hiamabahincanquin. Cahax mapo xao janeya manan qui nococani. Judiobaan join cahen Gólgota. pMYJaatian jihuin hueonahbo sca jato Bihnahue hahquin. Bihnahue hahca Jesus bihcanquin. Jihuin hueonaibo vLeJascahiya sai saihihscacani: —Rehtehue. Rehtehue. Jihuin hueonhue —hihcani. —¿Maton quiquin hapo hen jihuin hueontihin? —Pilatonen jato jaquin. —Cesaro huesti ta noquen quiquin hapo qui, huetsama —hihcani sacerdote hapobo. .KUPascua fiesta piyanoxon jaton pitijati neten barin manan tsacahiya cahen jano tsahoxon judiobo sca Pilatonen yohiquin: —Nea ta maton quiquin hapo qui —hahquin. XJ) Jascaraibo nincaxon Jesus cainmahax, casticanti yohinoxon janoxon yohiti tsahotinin tsahopaqueti. Gabata janeya jemanhihti janin, judiobaan join cahen Gabata macan champani tapojahibo hihcatsihquiqui. ^I5 Jascahah Pilatonen picocatsihqui bi judiobo coshin yohuani: —Min jaa picohi tian tah min quiquin hapo Cesaronen hamicoma sca min jatihi. Jatihibi quiquin hapocatsihquibo ta Cesaronen rahuibo qui —hahcanquin. 6He —Naihohxon mia coshi hinanyamahah tah min hea jahuejati hahtipahyamaquehanai. Jaa copi ta hea bihxon mia hinanai joni hashoan hohchaya qui —Jesusen Pilato jaquin. AG{ Jahua hihyamahiya Pilatonen yocaquin: —¿Min hea yohicatsihyamahin? Mia tah hen picoti hahtipahi. Mia jihuin hueonxon rehteti tah hen hahtipahribihi ¿min honanyamahin? —hahquin. Fy Jahuen xoboho hihcorihbixon Jesus yocarihbiquin: —¿Jahuerahnohah mia quin? —hahquin. Yocacah bi jahua hihyamahi. Jascaraibo nincacax Pilato hashoan raquescai. D/—Huishani joi tah non noque jai. Hea ta Diosen baque qui jan jai copi tah non jaa rehteti jai, noquen nincati joi nincaxon —hahcanquin. jCMSacerdote hapobo betan porisiabaan sca Jesus meraxon coshin yohiquin: —Jihuin hueonhue. Jihuin hueonhue —hahcanquin. —Jihuin hueonnahue matonbi. Jahuen hohcha ta yamahihqui, hean jisi bi —jato jaquin Pilatonen. oBWJascahiya Jesus picoscai, moxa maitiya, yancon tariya. —Nea tah qui —jato jaquin Pilatonen. TA!Jaatian judiobo qui Jesus hahquirihbi picoxon Pilatonen jato yohiquin: —Jisnahue. Man jisnon tah hen mato jismahi. Hean jisi ta jahuen hohcha yamahihqui. Man honannon hihxon tah hen mato yohihi. @}Sahuemaxon hahqui jori jorixon: —Jihuehue, judiobaan quiquin hapon —hahcanquin. Jascajaxon tihibi tantashahcanquin. t?aSontarobaan sca rishquixon moxa maitijaxon Jesus maimaquin. Yancon tari rihbi sahuemacanquin, hapon tari. M> Jaatian sca Jesus rishquihahbo jahuen sontarobo Pilatonen yohiquin. k=O(—Jaama bi Barrabas —hahcanquin, coshin bi res. Barrabas ta yometsoh hihpahonishqui.4<a'Pascua fiesta tian yocanicabo tah man qui, hen sipo xoboho tsahonni huesti mato picoxonnon. ¿Judiobaan quiquin hapo hen mato picoxonti man queenyamahin? —jato jaquin. T;!&—¿Hihcoinai jahua quin? —hihscai Pilato. Jesus rehteti yohihibo :7%—¿Mia min quiquin hapo qui nan? —Pilatonen yocaquin. —Quiquin hapo hea hihqui hah tah min miabi jai. Jaamama jaabijaquin yohinoxon tah hen cainnihqui. Jaa copi tah hen nai naman joniqui. Jatihibi hihcoinai yohuannicaton ta heen joi nincaquihqui —hahquin Jesusen. Q9$—Hean hihboti ta nea mai mehama qui. Nea mai meha heen hihboti jaiya cahen heen jonibo coshicahinquehanihqui, judiobaan hea bihyamahahbo. Nea mai mehama ta heen hihboti qui —Jesusen jaquin. )8K#—¿Hea judio quin? Jaton sacerdote hapobo betan ta miin caibaan mia hihuexon hea casticanmacatsihquiqui. ¿Jahuejah min jaipiquin? —Pilatonen jaquin. u7c"—¿Mianbi shinanxon min hea yocacain? ¿Caibo hehqui yohuanah min hea yocacain? —hahquin Jesusen. 6w!Jahuen xoboho hihcorihbixon Jesus quenaxon Pilatonen yocaquin: —¿Mia min judiobaan quiquin hapo quin? —hahquin. p5Y Jascajaquin ta hea rehteyaxihcanihqui hahxon Jesusen jato jaipi quescabijaquin janon, jascajacanquin. [4/—Boxon, maton xenibaan huishanihbo joi jisxon jaa joi jai quescajaquin hahnahue matonbi —Pilatonen jato jaquin. —Noquen cah non rehteti hahtipahyamahi. Noquen rehtetima joi ta jaiqui —hahcanquin. R3—Tiroma joni hihyamahiya cah non mia hinanyamahan —hahcanquin. \21Jaa copi jato qui Pilato picoti. —¿Jahua man hahqui yohuanain? —jato jaquin. X1)Caifasnen xobo janinhax picoxon gobernador xoboho sca Jesus bocanquin. Xaba paquecatsihscai. Nahuan xoboho mapetax rishtaxon non pascua fiesta piti hahtipahyamamis hihquish jahuen xoboho mapeyamacani. 0wJascajaquin yocacah hahquirihbi jahuen joni hihtima yohiquin. Jaatianbi sca hatapa queoscai. Pilato qui Jesus nocoti /)Sacerdote hapon joni sca Pedronen paxteha jonin jenabo hihxon yocaquin: —¿Huai chian min hahbetan nichi hen mia jisyamahaquin? —hahquin. <.qXoboho pari jaabo jai bi jemanhihtin Pedro nichi pehchihi. —¿Mia rihbi min jahuen haxenicama quin? —hahcanquin. —Jaama tah hen qui —hahquin, Jesus qui paramehquin. -Jaatian hahquirihbi menexti jato yohixon Caifas janin sca Anasen jato raanquin, Caifas hashoan hapo copi. Pedro Jesus qui paramehribihi ,—Ponte hen yohiyamahiya Jascama ta qui hahhue. ¿Hen ponte yohihiya jahua copi sca min hea rishquihin? —hahquin Jesusen. +Jascahiton: —¿Jascajaquin min sacerdote hapo joi bichinain? —hahxon jaa senenbi nichi porisianen Jesus copatsahquin. 8*i¿Jahua copi sca min hea yocacain? ¿Hea nincarahsihibaan jahua yohihipishquin? Jaabo caya yocahue. Jascajati ta jaiqui. Hen yohirahsihi nincaxon ta honancaniqui —hahquin. t)aYocacah Jesusen yohiquin: —Janibixon tah hen jatihibi joni yohirahsihi. Maton tsinquiti xobohoxon haxemaxon, Papan xobohoxon haxemaxon, jano judiobo tsinquitaiton tah hen jato honanmarasihi. Jonexon tah hen jahuabi yohiyamarahsihi. (!Xoboho cahen jaton hapo yocacahti: —¿Tsoabo miin haxenicabo quin? ¿Jahua yohiquin min jonibo haxemahin? —hahxon yocapaquequin. 2']Matsihiya sca cahen hapon jonibo betan porisiabaan chihi requenjaquin. Perehihquiya jano pehchicani. Pedro rihbi jato betan pehchihi nichi. Hapobaan Jesus yoca yocacai /&WJemanhihti janin nichiton sca xehpoti coirannica haibaan Pedro yocaquin: —¿Mia rihbi min jahuen haxenicama quin? —hahquin. —Jaama ta hen qui —hihqui Pedro. S%Jaa hihcohi bi jemanhihti xehqui senenbi Pedro banereneni. Jahuen hahbe haxenica sca sacerdote hapon honanai joni hihquish picoxon xehpoti coirannica haibo yohixon Pedro hihcomaquin, jemanhihti janin. "$=Anasen xobon bohiboya pari ta huetsa jahuen hahbe haxenica betan Simon Pedronen jato chibanbonanishqui, Jesus bohiboya. Jahuen hahbe haxenica ta sacerdote hapon honannishqui. Jaa copi ta sacerdote hapon xoboho mapetaiboya jemanhihti janin jahuen hahbe haxenica hihconishqui. t#aCaifas ta Huetsa jonibo jihuenon huesti joni mahuatah ta siri qui hihnicah qui. Jesus qui Pedro paranahti " Menexxon Anasen xobo janin pari bocanquin. Anas cahen Caifasnen coca. Caifas cahen jaa bari tian sacerdote hapo hihpahoni. n!U Jaatian sontaro hapon yohihah porisiabo betan jahuen sontarobaan Jesus bihtanxon menexcanquin.  # —Miin machito bexojahue. ¿Heen papan hea jascajahue hahca hen hahtimahin? —Jesusen Pedro jaquin. Jaton hapobo janin Jesus bohibo  Simon Pedronen sca machito jaxon, tsecaxon, sacerdotenin joni reraquin bi mecayaho res paxtebahinquin. Malco ta jaa jonin jane qui. q[ Min hea hinanni jonibo tah hen ni huestibi manomayamahi jan yohihah quescabi janon hihxon jascajaquin. zm—Hea ta hen qui hih ca hen jai sen. Hea benaxon heen jonibo jenenahue, botanahbo —Jesusen jato jaquin. fE—¿Tsoa man benahin? —jato jaribiquin. —Jesus Nazaret janinhah rahan —hihcani. Z-Hea ta hen qui Jesus jaiya jaabo chitihihrenenax paqueti miracahrenencani. —Nazaret janinha Jesus rahan —hihcani. —Hea ta hen qui —hihqui Jesus. Jesus bihmanica hihquish Judas jato betan nichi. 9Huai chian nocotaiton Jesusen jato behchiquin. Jahuejanoxihquibo jatihibi honanax, jato behchihi cainxon yocaquin: —¿Tsoa man benahin? —hahquin. EJano Jesus cahi honanxon sontarobo sca benaxon sacerdote hapobo janin porisiabo rihbi benaxon jaa huai chian jato hioquin. Caibo johueyahpabo, caibo ramparinyapabo, jaton jashiya bocani. +Jesus bihmacatsihqui Judasen ta jaa huai honanrihbinishqui, jaa huai chian jahuen haxenicabo betan Jesus cahiya cahen jaa rihbi jano capahoni. e EJascahax jahuen haxenicabo betan cahax Cedron janeya texpa pohquetax jano huai jaiton cahi. q[Hahxonnica Papa siri min hihqui jato honanmanixon bi tah hen jato honanmarihbitihi, min hehon queenxon hahxonni quescajaribiquin jatohon shinanxon min jato hahxonnon. Hea rihbi jato betan hihnoxon tah hen jato honanmanoxihqui. 9Mai mehabaan mia honanyamahi bi tah hen hean mia honanai, Papan. Hea min raanni rihbi ta heen jonibaan honanihqui. Mian tah min pontejaquin shinanai. Jano hea jaiton min hea hinanni jonibo rihbi jati tah hen queenai, Papan, nete jariyamanon hehon queenxon min hinanni coshi jisibo. jMJato betan tah hen jihuetai. Hehbetan rihbi tah min jihuetai, jaabo rihbi huesti yora siripi jihuenon. Jascaraiya ta min hehon hihti queenai quescarihbihi, hea raanax min jatohon hihti queenai mai mehabaan honanyaxihquiqui. }Min hea hinanni coshi shinan tah hen jato hinanrihbinihqui, jaabo huesti hihnon, noque non huesti hihqui quescarihbihi. a;Jaabo jatihibi huesti yora hihnon, mia hehbetan hihqui quescari, hea rihbi mihbetan hihqui quescarihbihi, noque betan jaabo huesti yora jihuenon. Non jascaraiya ta mian min hea raanni honancoinyaxihquiqui jonibaan. s_Jaabo res ma tah hen yocaxonai. Jaabaan sca yohihah hea nincacoinyaxihquibo rihbi ta hen yocaxonai. s_Hihcoinai joi honanxon mihqui hinamehxon teneti shinan bichibo tah hen jaton hohcha copi hen hinamehtai. n UMian min hea mai mehabo tocan raanni quescajaribiquin tah hen jato raanscai mai mehabo tocan canon. t aNincacointi shinan jato hinanxon hihcoinai join jato mequexonhue. Miin joi ta jaa joi qui, hihcoinai joi. I  Hea mai mehama hihqui quescarihbihi ta jaabo mai mehamabo qui. Mai janinha jato tsecahue hah ta hen jayamahi. Tiroma yoshiman jato jahuejayamanon jato jisxonhue hahquin tah hen jato yocaxonai.  Miin joi tah hen jato yohiscaniqui. Hea mai mehama hihqui quescarihbihi ta jaabo mai mehaboma quen mai mehabaan jato jistahihmahihqui. oW Mihqui sca tah hen cahi. Mainxon tah hen nea joibo mia yohihi, hea jenimahi hihqui quescarahbo. O Jato betan hihxon tah hen min hea hinanni miin janen jato coiranpahoniqui. Hean jato coiranah ta tsoabi manoyamahihqui. Nincayosma tiroma huesti res ta manotihqui, huishani joi jai quescabi janon. jM Rahma tah hen mai mehabo tocan hihyamascai. Jaabo res ta mai mehabo tocan hihquiqui. Mihqui tah hen cahi. Hahan min hea janeni miin janen jato coiranhue, jaabo huesti hihnon, noque rabe non huesti hihqui quescarihbihi. / Henabo jatihibi ta mina qui. Minabo jatihibi rihbi ta hena qui. Jaabo heen shinanyahpabo quen ta hea nete hihbohi honancantihiqui, mai mehabaan. |q Jaabo ta hen yocaxonai. Mai mehabo yocaxonma bi tah hen min hea hinannihbo hen yocaxonai. Jaabo ta mina qui. 4aMin hea hinanni joi hean jato hinanah ta honancaniqui. Jaa bihcoinxon ta mia janinhax hea joní honancoincaniqui. Mian min hea raanni ta hihcoinjaquin shinancoincaniqui. OMin hea hinanni joibo jatihibi ta mina qui. Jaa ta honanscacanihqui. /WMin hea hinanni mai meha jonibo tah hen noquen Papa jenquetsahpa quin hahxon jato honanmaniqui. Minabo tah min hea hinannihqui. Miin joi ta bihresscacanishqui. %CMai tsahonrihyamahax bi tah hen mihbetan nete hihbo hihquish xabanihqui. Mia jano jaiton sca hea rihbi nete hihbohi jisibo heen xaba jato jismahue, Papan. ucHen hahxonnon min hea hinanni tee queyoxon tah hen mainxon hen mia nete hihbohi jato jismapahonihqui. 6~eMia huesti tah min Papa Dios coin qui. Queyoyamanox manataibo ta mia honanax jihuetaibo qui. Mia honanxon, hea mian raanni Jesucristo rihbi honanax ta jihuecoinnicabo qui. 4}aHen mia hinanai jatihibi teehihmanoxon jatihibi yorayahpabo hihbojahue hah tah min hea janiqui. Jahuentianbi queyoyamanox manati jihuetahbo tah hen jato teehihmascatihi. L| Jato jascajaquin yohixon nai bejisahnan sca yohiquin: —Hen tah hen janquenjascai, Papan. Hea miin baque nete hihbohi jato honanmascahue, mia nete hihbohi honanahbo, hean rihbi jato honanmanon. B{}!Heen shinan bihxon man shinanquin sirijanoxahnon hihxon ta hen mato yohihahqui. Mai mehax tah man hohmis hohmisyaxihqui. Jascarax bi jenimanahue. Mai mehabo ta hen namanjasca jai.z Hea huesti hihnon tah man jabacahini cahax jabisnoxihqui. Jaabi tah hen hea huesti hen banetimahi, heen papa ta hehbetan hihtihiqui. ?yyJesusen jato yocaquin: —¿Man rahma nincacoinscain? Zx-Mian tah min jatihibi honanai. Noquen tah non honanscai. Jahuabi yocacahtima sca tah non jai. Non tah non honanscai. Jaa copi tah non hihcoinai shinanai, Mia tah min Papa Dios janinhax joniqui —hahcanquin. lwQJahuen haxenicabaan sca yohiquin: —Rahma caya tah min yohiquin sirijahi, jaa patax queha joima. v Heen papa janinhax tah hen joniqui. Naihoh quehax jonish tah hen hahquirihbi heen papa qui cahi, mai mehax sca —jato jaquin. iuKMan hehon shinanxon heen papa janinhax hea joní man shinancoinai copi ta matohon shinanihqui. utcJaatian tah man heen janen yocayaxihqui. Mato qui tah hen noquen Papa yocaxonyaxihqui hah ta hen jayamahi. >suPapan jihuemati ta jascapah qui hahxon tah hen mato haxemapahoniqui. Huetsa tian tah hen jaa patax queha joi mato yohiyamascatihi, heen Papan joi mato yohiquin sirijascaquin. rRahma caman tah man jahuabi heen janen yocayamahi. Yocanahue. Jenimanoxon tah man bihtihi. Mai mehabo Jesusen cahnetimahi :qmJaa neten tah man hea jahuabi yocayamayaxihqui. Man honannon hihxon ta hen yohihi: man queenaibo man heen janen noquen naihoh queha Papa yocacah ta mato hinanyaxihquiqui. )pKMato jascarihbihi. Rahma masa shinanax bi tah man jointinin jenimayaxihqui, hen mato hahquirihbi jisiya. Man jenimahi yohuan ta tsoanbi mato bichintimahihqui. foEJahuen baquexo bihti nete nocotaiya ta hisinxon jahuen baque caincatsihquin haibaan masa shinanihqui. Jahuen baquexo bihresscaxon sca ta jan masa shinanah shinanbehnoscaiqui. Joni behna noquen neten jahui copi jenimahi. nHen mato yohinon nincanahue: man tah man huinitihi, huaohihqui, mai mehabo jenimanon. Bena benatax bi tah man hihti jenimaribitihi. mYocacatsihquibo hih honanxon Jesusen jato yohiquin: —Man hea jisquin jenenon ta nea pishca sca jaiqui. Basima tahni hea jisyamascaipixon tah man hea hahquirihbi jisyaxihqui hen mato yohihah copi ¿jaa jahua hihcatsihquiquin hah man yocacahanan jayamahin? hlI¿Basima sca jan hihqui bi jahua hihcatsihquiquin? Jan yohihi tah non honanyamahi —hihcani. kCaibo sca jahuen haxenicabo yohinani: —¿Jan yohuanai jahua hihquiquin? Man hea jisquin jenenon ta nea pishca sca jaiqui. Basima tahni hea jisyamascaipixon tah man hea hahquirihbi jisyaxihqui. Hea heen papa qui cahiya jan hihqui bi ¿jahua yohihi jascarihquin? j7Man hea jisquin jenenon ta nea pishca sca jaiqui. Basima tahni hea jisyamascaipixon tah man hea hahquirihbi jisyaxihqui —Jesusen jato jaquin. 5icHeen papanahbo jatihibi ta henabo qui. Jaa copi tah hen mato yohihahqui, hean yohihi joibo bihxon ta jaan mato honanmayaxihquiqui hahquin. Benatax bi jenimacahinti shinan sh_Hea nete hihbohi honanahbo ta yohiyaxihquiqui. Hean yohihi joibo bihxon ta jaan mato honanmayaxihquiqui. Wg' Joxon ta yohuancoinai hihbaan mato jatihibi hihcoinai joi honanmayaxihquiqui. Hahmebi shinanxonma bi ta Papan yohiha jan nincacai joibo mato honanmayaxihquiqui. Joyaxihquibo rihbi ta mato yohiyaxihquiqui. Uf# Mato yohiti hicha pari jai bi tah man rahmabi nincati hahtipahyamahi. }es Mai meha hihbojanica yoshin casticanti jaresscai copi ta tiromabo copi Papan casticanyaxihqui jato honanmatihiqui. d Heen papa qui hea cahiya man hea jisyamascai copi ta jahua siri coin quin hihxon jato honanmatihiqui, jihueti honanahbo. gcG Hea nincayamahibo copi ta jaton hohcha copi Papan jato casticanyaxihqui jato honanmatihiqui. bJoxon ta jatihibi jonibo honancoinmatihiqui, jahua tiroma quin, jahua siri coin quin, jahua Papan casticantihiquin, jato honanmaquin. a9Man benatai bi tah hen mato yohicoinai. Hea cahah ta siri qui. Hea cayamahiya cahen mato yanapannica joyamahi. Caxon ta hen raantihi, mato qui jonon. H` Jascajaquin hen mato yohihah copi tah man jointinin benatihi. |_qHea raanni heen Papa janin sca tah hen canoxihqui. Hen canoxihqui bi tah man Jahuen min canoxihquin hea jayamahi. e^CNea hen mato yohihi quesca jaresscaiya Noque ta yohinishqui hihyaxahnahue. Man honannon hihxon tah hen mato yohihi. Dios yoshiman tee Mato manati hahtipahparixon tah hen mato honanmamenoxon jaa joi mato yohiyamanihqui. Q]Heen papa honanyamaxon ta hea rihbi honanyamaxon jascajayaxihcanihqui. ;\oJaton tsinquiti xoboma qui ta mato potayaxihcanihqui, tsoanbi mato yohuanquihnyamascanon hihxon. Mato rehtehibo ta Mia rehtequin Papa Dios hahxonpan hihnicahbo rahsi jatihiqui. c[ AHea jeneti shinan tsoanbi mato hinanyamanon hihxon tah hen nea rahsi hen mato yohihahqui. Z7Hen haxemamenoni tian hea nincanish tah man rahma caman haxehi hehbetan nihnicahbo qui. Jaa copi tah man mato rihbi heya joihi yohuancointi jai.9YkMato yanapannicah sca tah hen heen Papa janinxon mato qui raanyaxihqui. Jaa ta yohuancoinai hihbo qui, Dios Yoshin. Papa janinhax jahuex ta hehqui yohuancoinyaxihquiqui. XPapan huishamani joi janin ta nea jaiqui: Jahua copima bi ta hea jistahihmarescaniqui. Jaa joi jai quescabi ta jacanihqui. RWTsoan jascajani que ma bi tah hen Papan coshiyaxon jato hahxonpahonihqui. Jato tocan hen hihyamahiya cahen hohchayahpabohihyamahan. Hen jato hahxonai jisxon bi ta heen papayabi hea jistahihmacaniqui. EVHea jistahihmahi jonin ta heen papa rihbi jistahihmahiqui. "U=Hen jato yohiyamahah cahen hohchayahpaboyamahan. Hean yohihah copi ta Honanyamahax tah hen hohchanihqui jati hahtipahyamascacaniqui, hohchanihxon. gTGHea raanni heen Papa honanyamaxon ta mato tiromajayaxihcanihqui heen jonibo man hihqui copi. ~SuHen mato yohiha joi shinanbehnoyamanahue. Yonoti ta jahuen hihbo mentan hashoan yohuan hihbo hihyamahiqui. Hea tiromajacatsihquin hea chibannixon ta mato rihbi sca chibanyaxihcanihqui. Heen joi nincanixon ta maton joi rihbi nincayaxihcanihqui. VR%Mai mehabo man hihquiya cahen mai mehabo matohon queenquehan, jaton caibo copi. Jascapahboma tah man qui. Mai mehabo hihyamascanon tah hen mato caisnihqui. Jaa copi ta mai mehabaan mato jistahihmahihqui. mQSMai mehabaan mato jistahihmahiya honannahue: hea pari ta jistahihmacanishqui, mato chini sca. vPeJoni huetsahon man shinannon hihxon tah hen jascajaquin mato yohihi. Jesusyabi noque jistahihmajayaxihquibo |OqHea man caisnima bi tah hen hean mato caisnihqui. Caisxon tah hen mato janescai, man hicha hahqui canon. Man hahcai queyoyamanox mananon tah hen mato raanai. Jascapahboxon man yocacai jatihibi noquen papan mato hahxonnon tah hen mato raanai. VN%Mato tah hen “heen jonibon” hahyamascai. Jahuen hihbaan hahcai ta jahuen jonin honanyamahihqui. Jatihibi heen papan hea yohipahoni mato honanmaxon copi tah hen mato “heen hahbe rabetibon” hahcai. QMHen mato yohihi quescajaquin hahcaibo tah man heen hahbe rabetibo qui. $LA Noquen hahbe rabetibohon hihti shinanxon tah non mahuanoxon caman jato hahxonquin yanapantihi. Jascapa hahxonnicah ta tsoanbi hahxonquin mahuintimahiqui. rK] Nea tah hen mato yohihi: matohon hean shinanai quescajaribiquin maton rihbi joni huetsahon shinannahue. vJe Hea jenimahi hihqui quescari man mato rihbi jenimanon hihxon tah hen mato yohihi, man hinti jenimanon. YI+ Heen papan hea yohihi quescabijaquin tah hen jai, jaa queenai quescabijaquin hea hahxonnon. Jascajaquin rihbi man hen mato yohihi quescabijaquin jaiya tah hen hea queenai quescabijaquin hen mato hahxontihi. H7 Heen papan hehon shinanxon hahxonai quescajaribiquin tah hen hean rihbi matohon shinanxon hahxonai. Hen mato hahxonnon jascabijaquin nincacoinnahue. 6GeHicha bimiyahpabo quescaxon man hicha noquen Papa hahxonaiya ta mato jisxon, heen Papa nete hihbohi jonibaan honanyaxihcanihqui. Jascapahbo tah man heen haxenicabo jatihi. F1Rechitax quesca man hehbetan jihuexon, heen joi rihbi maton jointi janin hihquiya tah man man queenai jatihibi yocatihi, hen mato hahxonnon. E-Hehqui rechitaima mebibo ta huai hihbaan mextexon potatihiqui mebi choshihi quescanon. Shinannahue: mebi choshibo ta tsinquixon mapojacanihqui. gDGHea tah hen jihui yora quescahpa qui, mato cahen heen mebibo. Jahuen yora janin jahuen mebi rechitax hicha bimiyahpa hihqui quescajaquin tah man hehbetan hicha hahtihi. Hehbetan hihyamaxon cah man jahuabi hahtimahi. `~|}}{}$|{{zyxwvuutt3srrqp]nmelDkGjZivhgfedd c+baa'`__6^]].[`ZZ8YXWW VUU TqTASS RLQOO3N}M{MLBKK7JJIsHH[HGFFF E:DD[CBBvAAJ@@d??d>>==N<Isaíasnen jascajani copi ta nashimamahi behibo Juaman yohinishqui: —Papan ta mato casticantihiqui. ¿Tsoan mato Papan mato castanmis yohihah man neno jabaquihrani jahuin, rono papayahpabon? >{Jaatian ta Papan raanah jihuemanica joresscai jatihibi jonibaan jisyaxihquiqui hah ta Isaíasnen janishqui huishaquin. A={Mai xanquen jatihibi tah man bochojabonatihi. Mahchi jatihibi rihbi tah man mapaquin mispanjabahintihi. Mayabo rihbi tah man pontetihi. Xanquen xanquenaibo rihbi sirijabonaquin. K<Isaíasnen rihbi ta Papan joi yohinicaxon jaa yohihi neateman huishanishqui.Jano tsoa jihueyamahi janin tah hen quenahi: Noquen Hihbo hahan jonon bahixonnahue. Pontequin bahixonquin. ;Jordan huean janinbo sca nihnichi. Quetanhihnibahinxon quetanpaquebahinrihbiquin. Yohibonahi nichi. —Noquen Papan maton hohcha sohuanon shinan siri sca bihnahue. Shinan behnayahpa man jaiya hen mato nashimanon benahue —Juaman jaquin yohibonaquin. :!Anas betan Caifas rihbi ta judiobaan quiquin yohuan hihbobo janishqui. Jaabo rahsi hapobo jaiya sca ta jano tsoa jihueyamahi janin jihuexon noquen Papa yohuanai Juaman nincanishqui. Jaa Juan cahen Zacaríasnen baque. Papa yohuanai nincacax jaa joi yohihi sca nichi. K9 Jasca sca janíbaan ta huetsa quiquin hapo jaresscanishqui, Tiberio janeya. Quince bari sca jaa jaton hapo jaiya cahen jonibo jisxonnicah rihbi jai, jahuen gobernadorbo. Judea main jahuen gobernador ta Poncio Pilato janeya janishqui. Jaatian rihbi ta Galilea main Herodes haponishqui. Herodesnin huetsa Felipe ta Iturea main sca haponishqui. Traconite janinbo rihbi jahuen mai, jaa hihboti. Janohax ta Abilinia janinbo Lisaniasnen hihboti janishqui. 8+4Jano jihuetax ta Jesus haninishqui. Jahuen shinan rihbi caicanahi. Jano jaibaan jisí ta siri joni jaa janishqui. Papan jisí siririhbihi.n7U3Jaatian sca Nazaret janin jato betan caresscai. Nococani. Jano jihuescacani. Jahuen papan, jahuen maman yohihah quescabijaquin hahquin. Hicha bari huinoscai bi hen huishaxon mia yohihi jatihibi jahuen maman shinanpariquin. K62Jascajaha bi jan yohihi jahua hihcatsihquiquin honanyamacanquin. 5w1—¿Jahua copi man hea benarahsihin, maman? ¿Heen Papan teebo jisti hea jai man honanyamahin? —jato jaquin. 40Papan xobo janin jahuen haxemanicahbo yohuanquihnaiton merahax jaabo rabe rihbi rahte rahteti. —¿Jenquetsahpahin min noque betan cayamahipiquin, baquen? ¿Min honanyamahin? Masa shinanhahnan tah non mia benacasquimahipiqui —hahquin jahuen maman. c3?/Jan honanxon yohuanquihna haxemanicahbo rahteti. Nincaqui jano tsahotaibo rihbi rahteti. 2.Jano quimisha neten benacasquimacanquin. Benabonaxon sca Papan xoboho haxemanicahbo betan jaa tsahotai meracanquin. Haxemanicahbo yohuanai nincanoxon, jano jaa tsahotai merascacanquin. Hashoan honancatsihquin jato yocarihbiquin. Jato betan yohinani tsahotai. I1 -Benacasquimahax sca Jerusalen janin benahi boribicani, rabebi. 50c,Jahuen chahibo betan jaa rihbi jahui shinanax nihbahinahi becani. Bepi sca jaton baque yamajaxon jato betan jahuibo janin sca benacanquin. Jaton jenabo yocacah bi yamahi. / +Fiesta queyoscaiya sca jaton xoboho jonoxon beribicani. Jema janin jaton baque banetai bi honanaxma jahuen papabo joribicani. t.a*Doce bari Jesus jaiya sca jaabo hihpahoni quescari fiesta huinoti jano bocani. Jaa rihbi jato betan cahi. -)Jatihibi bari tian ta Jerusalen janin jahuen mama betan jahuen papa capahonishqui. Pascua fiesta tian jano fiesta huinoti bocani. ,(Jano jihuenish sca jaton baque haniscaax coshiscai. Hihti honan. Hahan Papan hihti shinanai joni. Papan xoboho Jesus nocotai :+m'Jaatian sca Papan yohinih quescabijaquin queyohax Galilea main sca cahi Jesusen mama betan jahuen papa caribihi. Cahipish Nazaret jema janin jaton xobon nocorihbiscacani. -*S&Simon betan nichibo merahax: —Hahxon tah min noque jai, Papan. Jaa jisish tah hen hihti jenimahi —hihqui haibo. Jerusalen janin jihuetaibo sca yohihi cahi. Papan jihuemanica jopahinon hihquish manataibo jatihibi sca ta yohinishqui, Jaa ta jaresscaiqui, hahquin. Nazaret janin boribihibo )}%Ochenta y cuatro bari jai bi sca yoxabohax bi Papan xoboho nihxon bariyahpan, yame rihbi piti tenehahnan Papa yocaquin. w(g$Jano rihbi ta huesti haibo janishqui, Ana janeya. Fanuelnin baque, Aserin chini baque. Papan shinanmahah yohuannica haibo. Xontacohax jahuen bene betan siete bari jihuenish bi jahuen bene mahuataiya yononma sca banenish yoxaboscai. *'M#Jonibo jenquetsahpa shinanyahpabohin non honannon ta neatohon noque yohiyaxihquiqui. Mian rihbi tan min jointi machexehxon masa shinanyaxihqui —hihqui Simon. ]&3"—Noquen Papan ta matohon shinanihqui —hihxon, baquexon mama bejisahnan sca, jahuen baquexo yohihi yohuani— Jise. Nea copi ta hicha noquen caibo jascabi behnoti sca jaticaniqui. Hicha rihbi ta nea copi jascabi sca jihuetihiqui. Hahqui ta caibo rihbi tiromahi yohuanyaxihquiqui. Noquen Papa hahan honantihi bi tiromabohi yohuani. j%M!Jaton baquexo yohihi Simon jascaraiya jahuen papa betan jahuen mama rahteti. Rahtetaiboya: K$ Mia honanyamapahonihxon bi ta nea baque copi noquen nahuabaan rihbi mia honanscatihiqui. Noquen caibo rihbi ta miin joniboxon nea jisish hihti siribohi yohuanyaxihcanihqui, Papan hihqui Simon. ;#qJatihixonbi jisíbo hihxon tah min raanscai. H" Min raanai noque jihuemanicah tah hen jisresscai, Papan. z!mHihti sirijaquin sca tah hen shinanai, Hihbon. Hea yohinihxon tah min jaabijahi. Mihqui caresscanoxahnpan. p YJaya mapetaiton sca jaton baquexo bichinxon Simoman hicotanquin. Chihtoxon noquen Papa yohiquin. 0YPapan xoboho sca Dios Yoshiman hihuehah Simon nocoti. Jaatianbi jano Papan huishamani joi jai quescabijahi Jesusen papa betan jahuen mama rihbi jahui, Jesus hihuehi. V%Papan raanai joni jisishma mahuati tah min jatimahi, hahquin Dios Yoshiman. =sJascajati joi copi Jerusalen janin bocani. Jaatian rihbi ta Jerusalen janin Simon janeya joni janishqui. Pontejaquin shinanai joni. Noquen Papahon shinanai joni. Noque jahuen jonibohon shinanxon noque jihuemanica Papan raantihi honancoinax manatai joni. Jaa hihbojaxon ta Dios Yoshiman honanmanishqui. ?wHuetsa rihbi ta jaiqui, Papan huishamani: Haibaan baquexo bichipi copi rabe nobex hinanyamaxon rabe coma pishca mohitahpa noquen Papa Dios hinanxon rehtexonquin, hihqui jaa huisha. 1Papan joi janin ta jascajati huisha jaiqui: Jahuen maman bihmenoho bebo baque jatihibi yohihi tah man Papanah ta qui hih man jatihi, Papa hinani. gGMan baquexo janeho huesti hoxne senennon caman tah man Papan xobo qui samatihi hahquin ta Moisesnin huishanishqui. Jaa copi jascajacanquin. Jahuen hoxne senenscaiya Papa hinani sca baquexoya bocani, Jerusalen janin. oWJan cainipi huesti semanan sca honantijamaxon Jesus janecanquin. Jahuen maman xahquinho jahuabi nanéyamaparihiya, Jaa tah man Jesus janeyaxihqui, Papan yonotinin jato jaho quescabijaquin janescacanquin, Jesus janeya janon. Jaatian sca coirannicahbo jaton pasto janin nocorihbicani. Noquen Hihbo ta coshi shinanya qui hihcani. —Min noque yohihipi jatihibi tah non jistanahqui, Papan. Min noque yohihipi quescabi tah qui. Hahxon tah min noque jai —hihcani. Jesus baquexo jismahibo ucRahtetaibaan bi María rahteyamahi. Jaan cahen jahuen jointinin shinanresquin, chanihibo joibo shinanquin. mSYohihahbo jatihibi rahtecani. Coirannicahbo yohuanai joi jahua hihcatsihquiquin hihcani, rahtetax. Honanscaax janohax joquin sca Papan yonotinin noque yohihah tah non jistanai, hihxon sca jatihibi jonibo yohibenacanquin. yBishquihihcanahax sca nocoxon Maríaya José meracanquin. Jisíbo bi vacan piti racanxonti janin baquexo racati. 2]Papan yonotibo naihoh boresscaiboya sca carnero coirannicahbo yohinancani: —Noquen Hihbaan noque honanmaha jisnon bonahue. Belen janin canon bonahue —hihcani. "=Noquen naihoh queha Papa ta hihti coshi shinanya qui. Nai nequebihahbohon hihti shinanxon ta hahan sirijaquin shinanti shinan jato hinanihqui, hihcani. lQ Jaatian sca hahchonquihrani hicha Papan yonotibo sanareneni. Papa qui yohuani siricani. #? Hahan honanti sca tah hen mato yohihi: chopan rahcohah vacan piti racanxonti janin racatai tah man jaa meratihi. Jistannahue —hahquin Papan yonotinin.  Nea netenbi ta Davidinin jema janinxon huesti haibaan jahuen baque bichishqui, mato jihuemanica coin noquen Hihbo Cristo. hI —Raqueyamanahue. Joi siri mato yohihi tah hen jahui, jatihibichin nincacax jenimahabo. z m Yame coiranaiton jato qui Papan yonoti cainquihrani. Papan xaba rihbi jato janin xabarenenaiya rahte rahtecani. 9Jaatian rihbi ta jaa maibo janin carnero coirannicahbo janishqui. Jaton xobo hochó copi ta pastochianxon jaton carnerobo coiranshinacannishqui. b =Jano jai xobo bocho rahsi jaiya jahuenrahnon hoxatimahiya ganado xobohoxon sca jahuen bihmenohi baquexo bihxon, chopan rahcoxon, vacan piti racanxonti janin racanquin. Carnero coirannicahbo qui Papan yonotibo cainai I  Jano nocoxon Marian jahuen baque jan bihnoxihqui honanscaquin.  )Tohoyascai jahuen haibo hihyaxihqui ta María hahbetanbi canishqui. Jaan jaa bihyaxihqui copi jahuen jane rihbi jahuen benenahyabi huishahbo. Z-Galilea mai janinhax José rihbi cahi, Nazaret jema janinhaxbi. Judea main cahax, jahuen xohta Davidinin jema janin nocoti cahi. Jaa jema ta Belen janeya qui. Davidinin chini baquehax copi ta jano canishqui. taCesaronen jascajaquin yonohah ta jaton jemabo janin jatihibi jonibo bocannishqui, jaton jane huishahahbo. \1Jascajati jan yohimenoni tah qui, Siria main Cirino jaton tininti hihpahoni tian. i MJaatian ta Cesaro Agostonen jahuen jonibo yohinishqui, jatihibi jonibaan jane huishapaquehahbo. $ CPJascapa cainnish cahen jahuen baque hanicahuani. Jahuen shinan caícanahi. Jahuen Hihbaan joi yohiti nete janon caman cahchiho res nichi jihueti.# AOBahquish chian jihuetaibo ta xabajaxonyaxihquiqui. Mahuati qui raqueti jihuetaibo ta xabajaxontihiqui, hahan jihueti bahin sca nichíbo hihqui Zacarías. Z /NNoque jisí noque qui botopaquexon ta Xaba Hihbaan noque xabajayaxihquiqui.  MJatohon shinanxon noquen Papan jaton hohcha sohuaxona jahuen baquebo sca jihuenon tah min jato honanmabonayaxihqui. I  LNaihoh queha Papan joi yohinica ta mia hihtihi, baquexon. Noquen Hihbo beboxoni tah min nihyaxihqui, jonibo yohiquin shinan hinanbonaquin. Noquen Hihbo nincati shinan jato hinanbonaquin. 6 gKJaa yohicoinnixon tah min noque hahxoncoinscai, Papan. Sirijaquin shinanhahnan sca non janon. Tiroma shinanjomabo non jihueti hahtipahscanon. Mahuanoxon caman non jascabi sca mia shinanhahnan jihuenon tah min noque hahxonai, Papan Papa Dios jaxon, jahuen baquexo rihbi sca Zacaríasnen yohiquin: 5~ eIJaton rahuibo qui hen jato xahbanjamahah ta raquexonma sca miin chini baquebaan hea teexonyaxihquiqui hah tah min noquen xohta Abraham janiqui, Papan, noque yohiquin. )} MHNoquen xohtabohon shinanxon min jato hahxontijani quescabijaquin tah min noque hahxonscai, Papan. Min jato yohini quescabijaquin tah min noque hahxonscai. %| EGNoquen rahuibaan noque hihbojapanan ta jaan noque xahbanjamayaxihquiqui. Noque jistahihmahibo jatihibi ta jaan pantetihiqui, noque jahuejayamascaábo. Q{ ENeateman miin joi yohinicaton janan min yohuanni quescabihi tah min rahma jai. Davidinin chini baque tah min noque hinanai, quiquin hapoxon noque jihuemahi jan jayaxahnnon tah min noque hinanai. *z ODHahxon tah min noque jai, Papan. Non tiromabohi copi noque casticanquin mahuamatihi bi tah min noquehon shinanxon hahqui paxacahuanti joni noque hinanscai. y {CDios Yoshiman hihbojaha jahuen papa yohuanai joi rihbi nincascacanquin. Jaa Zacarías yohuanni ta nesca qui: %x EBChanihibo nincaxon shinancanquin: Hahan Papan shinanai baque tah qui, Jenquetsahpa joni jaa jayaxihquiquin, hihxon shinan shinancanquin. Zacarías yohuanni ^w 7AJan yohuanscai nincacax, jaton hahbe jihuetaibo rahte rahtescai. Jenquetsahax jahuen baquexo jaresscaiquin hihquish janohahbo yohuan chanicanahiboya sca Judea mahchi janinbo jihuetaibo jaya res yohuan yohuancani. ov Y@Jaatianbi jahuen jana choyocahinax Zacarías yohuanscai. —Hahxon tah min hea jai, Papan —hihscai. @u {?Jahuen papan sca huishaquin hahcajaquin tabla pishca yocaxon bihxon, hahqui huishaquin. Jahuen jane ta Juan qui hahquin huishaquin. Rahte rahtescacani, jan huishahi jane jisish. dt C>Jaatian sca jahuen papa cohantanquin yocacanquin: —¿Mian min jahua janecatsihquin? Ps =—Jaa janeya ta miin jenabo yamahihqui, tsoabi —hahscacanquin. Sr !<—Hahyamaquin rahan. Jahuen jane ta Juan qui —hihqui jahuen mama. q +;Huesti semana huinoscaax jaya jahuen mama, jahuen papa cahi, jahuen jane huishamahi. Janoxon honantijati janin caxon, hahan judiobaan honantijahahbo hihxon jaton baquexo jismaquin. Janohahbaan sca: —¿Jahuen papan janeya janon non Zacarías huishatihin? —hahcanquin. ~p w:Hahbe jihuetaibo betan jahuen jenabo rihbi jenimacani. Hahan shinanxon ta noquen Hihbaan hihti hahxonihqui, hihcani. }o u9Jan cahipi cahchiqui sca jahuen tsaben jahuen baque bihresscaquin, bebo baque pishca. Bichish, hihti jenimahi. n 8Elisabet janin cahen quimisha hoxnebo sca María jihueti. Janohax res sca jahuen xobon caribiscai. Nashimanica caini m 7Abraham yohinixon ta noquen xohtabo rihbi sca hahxontijanixon jan yohini quescabijaquin hahxonscaiqui, jascabi sca janon hihqui María. xl k6Israeli baquebo hahxontijanixon ta jan yohini quescabijaquin noque yanapaniqui, noque jahuen jonibo quen. k 5Pihan hihquibo rohahihriscanon jato piti siribo pimaxon bi ta hicha jahuequiyahpabo picatsihcanahabo jato camahiqui. $j C4Hani quiquin hapobo namanjaxon ta jaton yohuanbo jato jenebahinmahiqui. Jahuaborabojomabo rihbi ta mehehiqui, hihti meyayahpa quescapahbo sca jaábo. ti c3Jahuen mequen siripan hahxonquin ta jahuen coshi noque jismahiqui. Nincayosmabo ta jaan rabinmahiqui. dh C2Jan yohihi quescabijaquin non hahcaiboya ta noquehon jascabijaquin Papan shinanihqui. Yg -1Jahuen coshi shinaman ta hea hihti hahxonihqui. Jaa ta Papa Dios coin qui. Xf +0Jahuen hina pishca res hen hihqui bi ta hehon shinanihqui. Hehon shinanxon jan hahxonai copi ta jayaxihquibo yohuancoinsca jayaxihcanihqui. Papan ta jaa hahxonnishqui hih ta jayaxihcanihqui hea yohihi. te c/Noquen Papa ta hea jihuemanicah qui. Jahan tah hen hihti jenimahi hih tah hen jai noquen Papa yohihi. d  .María sca noquen Papa qui siripi yohuani:Mia tah min hihti siri qui, Papan, hih tah hen jai, heen jointiboyabi. pc [-Noquen Papan mia hinantijaxon yohihipi nincacoinax tah min hihti jenimascatihi —hahquin Elisabetnin. b ,Hihcoin tah hen jai. Jise, min hea yohihi hen nincacai betan bi ta coincoinax heen xahquinhoh quehax heen baquexo tehquexihtanaxqui. Qa +¿Hea jahua que ma bi min heen hihbaan mama hihquish min hehqui jahuin? q` ]*—Hihti hahxon ta noquen Papan mia jaiqui. Miin xahquin janin jai baquexo ta jaan mia hahxoniqui. 4_ c)Min jascabi jayamahin tsaben hahcai betan bi jahuen xahquin janin jahuen baquexo tehquexihtani Elisabetnin honanquin. Dios yoshiman hihbojaha sca Elisabet coshin yohuani: j^ O(Nocotax sca Zacarían xoboho mapeti. Min jascabi jayamahin, tsaben hahquin Elisabet hicotanquin. !] ='Papan yonoti jascaripi pecaho Judea main sca histon cacatsihquish María caresscai. Mahchibo jano jaiton cahi, jan honanai jema janin nocoti cahi. O\ &Jascahah: —Hea tah hen qui, hih ca hen jai sen, heen Hihbaan jihuetah. Min hea yohihah quescajaquin jan hea janon —hahquin Marian. Jaatian Papan yonoti caresscai. Elisabet jisi María cahi N[ %Papan ta jatihibijati hahtipahiqui —María jaquin Papan yonotinin. Z $Jise. Miin tsabe Elisabet rihbi ta yoxabohax bi tohoyascai qui. Baquejoma hihpahonish bi ta jahuen seis hoxne tohoya sca jaiqui. KY #Jaatian sca: —Dios Yoshiman ta mia hihbojahiqui. Papan coshi shinaman ta mia coiraniqui. Jaa copi ta min bihyaxihqui baque yohihi, Jaa ta Papan baque qui, Diosen baque, hihyaxihcanihqui. tX c"Jascahah Marian yocaquin: —¿Jenquetsahaxon hen heen bene yamahi bi hen baque bihtihin? —hahquin. ^W 7!queyotaxma jan jascabi sca judiobaan quiquin hapo hihnon —hahquin Papan yonotinin. 9V m Jaa ta shinanya joni hihyaxihquiqui. Papa naihoh quehaton baque tah qui hih ta jayaxihcanihqui. Jahuen xohta yamanica Davidinin jihuetahbo ta Papa Diosen jaa hinanyaxihquiqui, bU ?Jise. Min tah min tohoscayaxihqui. Bebo baque bihxon sca tah min jaa Jesus janeyaxihqui. UT %Rahtetaiton sca: —Raqueyamahue, Marian, noquen Papa ta mihon jenimahiqui. wS iJan jascahah, haibo rahte rahteti. Jan jascarai jahua hihcatsihquiquin hihqui, jahuen jointi chicho res. R /Nocoxon sca Papan yonotinin yohiquin: —¿Min jascabi jayamahin, haibon? Mia ta noquen Hihbaan shinanihqui. Mihbetanbi ta hihquiqui —hahquin. Q -Jano cahax huesti haibo qui nocoti cahi. María janeya haibo. Bebaan honanahma. Jaa bihyaxihqui joni ta José janishqui, Davidinin chini baque. P 'Jan Elisabet yohiho seis hoxne sca ta Nazaret janeya jema janin sca Papan yonoti canishqui, Papan raanah. Gabriel janeya, Papan yonoti. O  Papan ta hea hahxonihqui. Jonibo tocan hen hihtimahyamascanon ta jaa queenai tianbi hea hahxonihqui, hihqui. Jesus cainyaxihqui -N UJahuen xobon jan nocotipi pecaho hahbetan hihquish jahuen haibo Elisabet tohoscai. Tohoxon bi pichca hoxne jahuen toho paxajaquin jisyamahabo. Tsoabi yohiyamaquin. WM )Jaa pecaho sca jahuen xobon cati nete nocoscaiya jahuen xobon caresscai. @L {Jaatian sca picoscai. Picotax bi joyoscai, Jascabi yohuantimacahinxon behantanresquin. Jan behantan behantanaiya ta chichoxon Papan jismaha jan jahuara jisbenanai honanscacannishqui. rK _Zacarías piconon caman jaa manati jemanhihtinin jonibo nichi. Papan xoboho jan basihiya rahtecani. ~J wHen mia yohihah nincahue. Joyo sca tah min jatihi. Hen mia yohihi nocoyaxahnon caman tah min yohuantimacahinscatihi, hen yohihah bi hihcoinai shinanyamahax. Hen mia yohihi quescabi ta jayaxihquiqui, jahuen nete nocotaiya —hihqui Papan yonoti. 2I _Jaatian sca: —Hea tah hen Gabriel qui, noquen Papa Dios bebon nihnicah. Yohitanhue hea Papan jaah tah hen mia yohihi jahui. Jaa copi tah hen mia joi siri yohihi. @H {Jascari Papan yonoti yohuani jaiya: —¿Min hihcoinai hen honannon, jahua min hea jismatihin? Jise. Hea tah hen yosiboscai. Heen haibo rihbi yoxaboscai —hahquin Zacaríasnen. KG Jahuen hihbo bebohi ta miin baque nihyaxihquiqui. Elías yamanicaton coshi shinanya ta nihyaxihquiqui. Jahuen yoshin siri Papan Elías hinanni quescajaquin rihbi ta jaa rihbi hinanah jaaya nihyaxihquiqui, jonibo shinan hinanbonahi nichi. Jaton baquebohon shinanahbo jato shinan hinanquin. Hihti sirijaquin shinan sca jaábo nincayosmabo yohibonaquin. Jaton Hihbo nincacatsihquibo jaábo hihxon ta jato yohibonayaxihquiqui —hahquin Papan yonotinin. F Jaa copi ta haniscaxon jaan yohihah miin caibaan hichaxon jaton shinan ponteyaxihquiqui, jaton Papa Dios qui hinamehxon. 9E mPapan jisí ta haniscaax shinanya joni sca jayaxihquiqui. Pahe xehayosma. Mae, hompa, jascapa pahebo xehayamaquin. Cainrihyamahiton bi ta Dios Yoshiman jaa hihbojayaxihquiqui. yD mJaa baque copi tah min jenimayaxihqui, hihti coincoini. Jan cainaiya ta hicha jonibo rihbi jenimayaxihcanihqui. 8C k —Raqueyamahue, Zacarian. Min yocacai ta Papan nincaquihqui. Min hahqui baquejaha ta miin haibaan tohoscaxon baque bihyaxihquiqui. Jaa pishca tah min Juan janeyaxihqui. -B W Jisish rahte rahteti. Hihti raqueti. A % Janoxon quetejati janin nihxon sca, Papan yonoti hahqui sanareneni jahui Zacaríasnen jisquin. Jahuen hininjati pataxbi nihrenenai jisquin. 6@ g Chichoxon Zacarías huestichin quetejahiya bi ta jemanhihti janin texe jonibo tsamajaquenishqui. Quetejati hora nocotai quen jemanhihtinin tsinquijaquexon Papa yocacanquin. _? 9Hen mia yohihi quescari jaton coiranti nete nocotaiya cahen Abías baquebo Papan xobo coirani jaax bocani. Jaton tee hahqui jano Zacarías cahi. Papan xoboho hahan hininjati quetejatanhue hahca jano mapescai. b> ?Jascapahbohax bi baquejomabo. Jahuen haibo baqueyosma, yoxaboscai, jaa rihbi yosiboscai. j= OJaa haibo betan bebo cahen rabebi pontejaquin shinanaibo, Papan yohini joibo nincacoinaibo. Papan yononi quescabijaquin hahcaibo. Jascajati ta jaiqui hihxon Papan yohihi quescabijaxon rabebichin jahua joibi pishinmayamaquin. < {Judea main Herodes quiquin hapo japarihiya ta Zacarías janeya joni janishqui. Noquen Papa noque yocaxonnicah, jahuen joi haxemanicah. Abías baquebo betan teenica. Jahuen haibo ta Elisabet janeya janishqui, yocaxonnica Aaroman chiní baque. ; yJenquetsahpa yohuan jacoinnishquin min mian rihbi honancoinnon tah hen nea huishahi. Nashimanica baquexo picoyaxihqui 4: cMin honannon hihxon tah hen hean rihbi huishapaqueti shinanai. Neateman pehocohnish rahma caman jenques jaiquin jatihibi honanquin sirijaxon tah hen huishaxon mia yohihi. u9 eCristo jomenoni jisnicahboxon ta jahuen joi yohinicabaan noque jaa joi honanmascanishqui, jaabaan jisnixon. ,8 UMihqui tah hen nea joi raanai, señor Teofilon. Neno jenques japahonishquin hihxon hichaxon huishati shinannihbaan bi tah hen hean sca huishaxon mia yohicatsihqui. J7 Jaa huesti ta Papa Dios qui, noque jihuemanica. Noquen Hihbo Jesucristo betan ta noque jihuemahiqui. Jaa copi tah non Mia tah min xaba hihbo qui, Papan, non jai. Quiquin shinan hihbo tah min qui. Min hihbohi ta jatihibi qui. Min hihboyamahi yamahi. Mia huesti tah min noque yohinica qui. Nete jariyamahi bi tah min jascapa janíqui, rahma jascarihbihi. Jascarihbihi tah min queyoyamanox manatai hih tah non mia yohihi jai, Papan. Jascari rahan.!6 =Papan ta mato tenemati hahtipahiqui, man paqueyamanon. Rishtajoma jaa bebonbi man jahuen xabapan jenimahanan nihnon ta mato bexojati hahtipahiqui. !5 =Caibo rihbi chihi quiha bihquin hahcajaquin hihti yohinahue, hohchapan jato queyomis hihxon. Caibo rihbi maposcaiton raquexon chihima qui bihbohannahue. Rahninti rishta chopa potamaquin hahcajaquin jaton mai meha shinanbo potamanahue, mato qui mahnemis. Noquen Hihbo jan yocascai ;4 sRabe shinanyabo yanapannahue, shinancoinahbo. >3 wPapa Dios queenai quesca jihuenahue, matohon queenai quescajaquin jan mato hahxonnon. Noquen Hihbo Jesucristonen matohon shinanxon mato queyoyamanox manamahi jonon caman mananahue. 2 1Mato tah man jascatimahi, noque huetsabo coshijanahue, hashoan sca noquen Hihbo nincacoinahbo. Dios Yoshinyaxon noque huetsabo yocaxonnahue. 1 Huetsa joibo yohixon ta mato shinan mitisahmacaniqui. Mai meha shinanyahpabo tah qui, Papan yoshin siri jaton jointi janin yamahi. 0 Nete queyoti hochoma ta hosanaibo jayaxihquiqui. Papan costanyamahi shinanbo qui ta hinamehyaxihcanihqui, tiromati queenyorascai. f/ GNoquen Hihbo Jesucriston raantibaan yohini joibo shinanbehnoyamanahue, heen huetsabaan. .  Reren rereni yohuanaibo tah qui, jahua pishca costanyamahax sinati tiromahi yohuanaibo, mai mehabaan costanai quescajacatsihquibo coshi pari pahichax yohuani, paranxon coriqui bichinnoxon pari noque sirijaquin yohuanquihnquin. Nincacaibo jan hihti yohihi [- 1Jatihibi casticani joxon ta nincayosmabo jatihibi jaan yohihihqui, nincayamaxon jaabaan tiromajapahoni jatihibi jato cahepaquequin. Hahqui tiromahi yohuanpahonihbo joi jatihibi ta jato cahepaquehihqui, hihqui. F, Adaman chini xohtabo toponah, jahuen siete ta Enoc qui. Jaan ta jascapa tiromabo jayaxihqui yohinishqui, nescajaquin: Jise. Non topontimahi jahuen yonotiboya ta noquen Hihbo jahuiqui. L+  Jaabo ta nihuen potajaquehah hian behchonax bacox potohahtanai quescapahbo qui, jaton hahqui rabinti shinanbo potohi. Huishi paquetai quescapahbo tah qui. Jascabi sca bahquish chian baneti cahi. V* ' Man pinoxon tsinquitaiya ta rabinxonma mato betanbi picanihqui, hahan masati sca mato tocan janon. Jaton yora res ta jiscanihqui, caibo hahxonquinma. Hoijoma nai cohin quescapahbo ta jaabo qui, nihuen hueranah caresi. Bimiti tian bimiyosma jihuibo quescapahbo tah qui. Jihui xanascai, mexabahinah quescapahbo, jabiyahpa mahuanicabo. m) U Caiman hahní quescapahboja ta jacanihqui, Papan hihti cascantibo sca, Balaaman hahni quescajaquin rihbi ta coriqui queenyoraxon Papan jonibo hohchamacaniqui. Coré hihní quesca ta nincayosmabohax queyocahinyaxihcanihqui. +( Q Mato tocan jaibo ta jascayama qui. Jaabaan honanyamahibo ta hichacaniqui. Shinanjoma yohinahboxon hahcajaquin jaibo copi ta Papan jato hihti tiromajayaxihquiqui. T' # Papan quiquin yonoti Miguel ta coshihax bi jascayamanishqui. Moisesnin yora Satanasnen bichincatsihquiya ta hahbetan join hihquinannanxon Satanas hichayamanishqui. Heen Hihbaan mia netemanon hahresquin. `& ;Hen yohihah mato janin jaibo ta jascapahbo qui. Namaquen hohchataibo jisish ta jascacatsi sca jaax jaton yora qui bi sca hohchacaniqui. Tsoabi nincacatsihyamahax ta xabayahpabo qui tiromahi yohuanrihbicaniqui. i% MSodoma, Gomorra, jano jai jemabo rihbi ta jascanishqui. Tsinihax cahen cahco shinanya jaax hahbe bebo hihti queenpahonish. Jaton tsiste res banetai ta hahan honanti qui, nocayosma chihi jato manascai non shinanbehnoyamanon. y$ mPapan yonotibaan rihbi ta jaton hihboti jenebahini caquin jaton jati jenebahinnishqui. Jaabo ta Papan xehponishqui, pequetima nexá cahen bahquish chian jato potapaquenish, jahuen quiquin casticanti nete noconon caman jato jano bexojaquin. # 5Hen mato yohihi jatihibi man sirijaquin honanpahonih bi tah hen behnajaquin sca mato shinamacatsihqui. Egipto mai janin hohmis hohmisaiton ta noquen Hihbaan jahuen jonibo picomanishqui, huetsa main jato jihuemanoxon. Hiohah bi nincayosmahiton sca ta jato mahuamanishqui. " Caibo ta nincayosmahax bi noquen huetsahihcamahax mato tocan hihquiqui. Jan jato tiromajayaxihqui ta neateman Papan huishanishqui. Noquen hohcha sohuaxon ta Papan noque casticanyamascatihiqui, hohchati hihresnonhue hih ta jacanihqui, Papan shinanjomahax. Jascajaquin ta Papan joi huetsajacanihqui. Jascajaquin rihbi ta noquen Hihbo Jesucristo potacaniqui, jaa huesti noquen Hihbo que bi. c! ANoquen Hihbaan noque jihuemahi jenquetsahpaquin hihxon mato qui huishati shinanrahsihixon bi tah hen huetsa joi man hashoan pishinaiya jaa huetsa joi huishati hen shinanscai, heen huetsabaan. Jaa copi tah hen mato hihti yohihi, hahan jihueti joi Papan noque huestijaquin yohihah bihxon tenexon tsoabi mato paranmayamanahue, heen huetsabaan. &  GMatohon shinanxon Papan mato yanapannon, jahuen shinan siri jan mato hicha hinannon, jan matohon hihti siribojaxonnon, hih tah hen jai. Quesajaquin yohihibo  Jesucriston joni hihxon tah hen hea Judasen nea joi huishaxon mato qui raanai, noque huetsabaan. Santiagonen huetsa hihxon tah hen mato qui raanai. Noquen Papa matohon hihti queenaibo tah man qui, Jesucristonen quenaxon bexojahabo tah man qui, jahuenah sca. Hashoan hicha rihbi ta Jesusen hahnishqui. Jatihibi huishapaquehah rah cahen mai senenyamascaan, quirica bochohi.}sJaa haxenicaxon tah hen honancoinxon nea joibo huishahahqui. Honancoinax yohuana joi tah qui. Non tah non honanai. Jaa copi ta jaa pecaho hicha noquen huetsabo jaya joihi yohuanpahonishqui: —Jaa haxenica ta mahuayamayaxihquiqui —hihcani. Jasca que ma bi Jaa ta mahuayamayaxihquiqui Jesus hihyamani. Hea jonon caman jaa manati hen queenaiya, mihqui jahua hihti quin hihresi. }s—Hea jonon caman jaa manati hen queenaiya, ¿mihqui jahua hihti quin? Mian hea chibanhue —Jesusen jaquin. MJaa jisxon cahen Pedronen Jesus yocaquin: —¿Hoa cahran, Hihbon? ERabejaquexon hahan Jesus queenai jahuen haxenicanen jato chibanbenahi Pedronen jisquin. Jaa cahen pihiboya Jesus senenbixon yocaquipi, Tsoan mia parannoxihquiquin, Hihbon, hihnicah. H Jan yohihi ta jascahahbo mahuaxon noquen Papa Dios Nete Hihbohi Pedronen jato honanmayaxihquiqui honanahbo. Jaa pecaho: —Hea chibanhue —Jesusen Pedro jaquin. Jahan jan jenimahi haxenica veMia tah hen yohicoinai: beronan hihquish tah min miin chopa sahuehax min jano queenaiton nihpahoniqui. Yosiboscaax tah min miin mequen cataxon sanatihi, huetsan mia sahuemaxon jano min cacatsihyamahiton mia bonon —hahscaquin Jesusen. LJahuen quimisha coti sca yocarihbiquin: —Simon, Juaman baquen, ¿min hehon queenain? —hahquin. Min hehon queenain hahquin jan quimisha coti yocacai copi Pedronen masa shinanscaquin. —Mian tah min jatihibi honanai, Hihbon. Mihon tah hen queenai. Min tah min honanai —hahquin Pedronen. —Heen carnerobo pimaxonhue. —Heen carnerobo pimahue —hahxon yocarihbiquin jahuen rabe coti sca: —Simon, Juaman baquen, ¿min hehon queenain? —hahquin. —Jeen. Mihon tah hen queenai, Hihbon. Min tah min honanai —hihqui. —Heen carnerobo pimaxonhue —hahscaquin Jesusen. s_Piquin jaabijahiboya Simon Pedro sca Jesusen yohiquin: —Simon, Juaman baquen, ¿neabo hehon queenai bi hashoan bi res min hehon queenain? —hahquin. —Jeen. Mihon ta hen queenai, Hihbon. Min tah min honanai —hihqui Simon. %CJaa cahen jahuen quimisha coti sca jan hihquipish bi hahquirihbi teehihquipish jahuen haxenicabo qui jaa sanareneni jahui. Pedro beten Jesus yohuanai Q Joxon paan bihxon Jesusen jato hinanquin. Tsatsa rihbi jato hinanquin. 3 —Pihi benahue —Jesusen jato jaquin. Tsoa min quin tsoanbi jahuen haxenicaton yocayamaquin, raquexon. Noquen Hihbo hihqui honanscacanquin. ) Nanexon jaton tarrafa ninibenaxon Simon Pedronen mapemaquin. Hanibo tsatsabo tarrafa bochohax bi huaxayamahi, ciento cincuenta y tres tsatsa. T! —Man rahma rahcohi tsatsa pishcaya benahue —Jesusen jato jaquin. b= Mapexon tsiste requeman tsatsa xohihi meracanquin. Paan rihbi jano racatai meracanquin.  )Texe jahuen haxenicabo nontin taxnati cahi. Tarrafa tsatsa bochohi ninibonahi cahax taxnacani, quexa hochoma hihquish cien metro tihixonpahi. ` 9Hahan Jesus queenai jahuen haxenicaton sca Pedro yohiquin: —Noquen Hihbo tah qui —hahquin. Chopanma teexon bi Noquen Hihbo tah qui hihqui nincaxon jahuen chopa Pedronen sahuequin. Sahuehax jenenencanya cayahi.  1—Mecayaho sca tarrafa potanahue. Jano tah man meratihi —jato jaquin. Jascahah potaxon bi naneti hahtipahyamascacanquin tsatsa hichahiya. =E~~,} |i{izzxxwwdvsuu==B<;;x:99-877I65b44E332100a/..-/,,+**_*)(k''@&&%E$u##"O!!_  H<`,EOl( ^ 0 P %=Bw}Jaton jisnonbi sca hicha hisinaibo jaan rohajaquin. Hohmis hohmisaibo rihbi rohajaxon tiroma yoshiman jatsanjahibo rihbi rohajaquin. Hicha benchebo rihbi rohajaquin, jisíbo sca. OvJaan raanah cahax nocoxon yohicanquin. —Nashimanica Juaman ta noque raanaxqui non mia yocanon. ¿Hoa jahui joni Papan noque yohini mia quin? ¿Jo hen jatiquin huetsa, non mananon? —hahcanquin. 6ueNoquen Hihbo yocaqui cahábo hihxon jato raanquin. —¿Hoa jahui joni Papan noque yohini mia quin? ¿Jo hen jatiquin huetsa, non mananon? hahquin yocatannahue —hahquin. jtMJuaman haxenicabaan rihbi Juan yohiquin. Nincaxon rabe jahuen haxenica Juaman raanscaquin. ,sQYohuanchanicanahiboya sca ta Judea mai janinhahbaan jatihixonbi nincanishqui, chanihahbo, jaa senenbi jihuetaibaan rihbi nincaquin. Nashimanicahten raanaibo jrMHihti rahte sca jacani. —Papan ta noque hahxoniqui. Jahuen joi nincamanica janon ta noque quiha huesti Papan caisnishqui —hahcanquin, Jesus yohihi. —Noque jahuen jonibohon ta Papan shinanihqui —hihcanahi boribicani. qJan yohihah mahuatipi tsahohihnascai. Tsahohihnatax yohuanscaiya jahuen maman bihnon: —Miin baque bihhue —hahquin. pYohixon caxon sca cajon mehequin. Jan mehehiya hiacaibo janobi nihreneni. —Beronan. Mia tah hen yohihi, huenihue —hahquin. Wo' Yononma jisxon hahan shinanxon: —Huaohihyamahue —hahquin noquen Hihbaan. n Jema xehqui qui nocoti caquin sca tsahoni jahuibo behchicanquin. Mahuatipi hiabenahibo behchicanquin. Jaa huesti jahuen baque mahuatipi quen cajon hiacaibo jahuen maman chibanbenaquin. Jahuen bene yamahi, yononma. Jema mehabo rihbi hicha jaa manahi becani. !m; Hoxashinahax mohiyahtax res sca ta Nain hahcaibo jema janin Jesus cahi canishqui. Jahuen haxenicabo betan hicha jonibo rihbi Jesus manahi bocani. l Jesusen yohihah sca ta capitan janin boribixon jahuen joni rohascai meracannishqui. Yononmanen baque Jesusen teehihmahi \k1 Capitan yohuanai chanihahbo Jesus rahteti. Janobi rabejaquexon chibanaibo sca yohiquin: —Mato yohinon nincacoinnahue. Jascapa nincacoinnica tah hen ni huestibi Israeli baquebo merayamanihqui —hahquin. *jMHen tah hen honanai. Hean rihbi tah hen heen hapon yohihah hen hahcai, heen sontarobo rihbi tah hen jai, hean yonohibo. Hean cahue hahcá ta catihiqui. Huetsa rihbi cahen johue hahca jahui. Nescajahue hahca cahen hean yohihi quescajaquin, hih ta jaiqui, Hihbon —hahcanquin yohixonquin. tiaJaa copi tah hen heabi mihqui cayamahaqui. Jano xonbi yohireshue. Min yohihah ta heen joni rohaxihquiqui. 6heJascajaha jato betan Jesus cahi. Capitanen xobo qui nocoti cahiboya sca capitanen raanah caibo sca jato behchihi jahui. Behchixon yohicanquin: —Hehon shinanax bi paxquini hocho joyamahue, Hihbon, hih ta jaiqui, Hihbon. Hea ta hen jahuama qui. Heen xobo janin mia hihquiti tah hen senenyamahi. rg]Noquen caibohon ta queenihqui. Noquen tsinquiti xobo rihbi ta jaanbi noque hahxonnishqui —hahcanquin. ofWJesus qui nocoxon sca hihti yocacanquin. —Jaa hahxonrohahue, Hihbon. Nahuahax bi ta siri joni qui. eJesus nocoscai chanihi nincaxon jahuen joni rohajaxoni Jesus jonon hihxon judio hapobo sca raanquin yohitannahue hahxon. Raanah bocani. d)Jano ta huesti sontaro capitan rihbi jihuenishqui. Hahan jan hihti shinanai jahuen joni jai bi jaa jahuen joni hisini. Mahuati hisini racati. Ac Jato nincamaquin queyohax sca Capernaum jema janin cahi. _b71Hen yohihah nincaxon bi hahyamahi joni ta mashin xobojanoxon bemacanya poquinxon jihui nichinai quescapah qui. Jenehhuan joxon maimahah ta xobo paquerestihiqui, jenen huaxa huaxascanon —jato jaquin Jesusen.=as0Jascapa hihquish tah min xobojahi joni quesca qui. Xobo jihuibo nichinnoxon ta nincacoinnicaton nemin pari mai poquinihqui, minquex mai qui nocoxon xobo jihui nichinnoxon. Jaatian ta jenehhuan joxon mai mahpobahinxon bahiquin xobo bocatsihquin bi hahtipahyamahiqui, sirijaquin jan xobo jihui nichinai copi. u`c/Hehqui joxon hen yohihi nincaxon jaabijaquin hahcaibo rahsi jenquetsahpabo hin hihxon tah hen mato yohihi. x_i.¿Hen jahuejanon hihxon man hea Hihbon Hihbon hahcain, hen mato yohihah hea nincaxonma bi hea quenaquin? y^k-Noquen jointi janin siri shinanbo jaiya tah non siri yohuan noque jai. Jascarihbihi tah non tiroma jonihax noquen jointi janin tiroma shinanboya tiroma yohuan rihbi jai. Noquen jointi janin jai shinanboya tah non yohuanai. Xobojahibo rabe A]{,Jenquetsahpa jihui hin hihxon tah non jahuen bimi jisxon jatihibi jihui honanai. Moxayahpa jihui queha tah non pama tsinquitimahi. Moxayahpa yora quiha rihbi tah non xexon bihtimahi. l\Q+Jihui siribo ta bimi tiromayahpa yamatihiqui. Jihui payo rihbi ta bimi siriboya jatimahiqui. _[7*Miin bero janin jihui jaxon jenquetsahaxon sca min miin huetsa yohitihin, Miin bero janin jai poto pishca hean tsecanon tenehue huetsan, hah min jatihin? ¡Quesan! Miin bero qui jai jihui pari tah min potatihi. Jaatian pari tah min jisquin sirijaxon miin huetsa bejistihi, jahuen poto bero pishca tsecanoxon. Bimibo jisxon non jihui honanai }Zs)¿Jenquetsahaxon min miin bero janin jihuihhuan jaxon bi miin huetsan bero qui jai poto pishca min yohitihin? Y(Haxenica ta jahuen haxemanicah mentan hashoan honan hihyamahiqui. Sirijaquin haxemaha pari ta jahuen haxemanicah quesca sca jatihiqui. 0XY'Jato jascajaxon jaa patax queha joi sca jato nincamaquin. Benchen ta hahbe benche bahi jismatimahiqui. Jismacatsihqui bi ta mai xanquen qui rabebi paquetihiqui. 4Wa&Pishinaibo hinannahue, maton papan ta mato hinanrihbiyaxihquiqui. Yohuashihxonma ta tasa bochojaxon bishtaxpaquexon tsahonpaquexon shaconxon hahquirihbi matsanhihnixon mato hinanrihbiyaxihcanihqui. Hinannoxon man toponai quescabijaquin ta maton Papan mato hinanrihbiyaxihquiqui —hahquin Jesusen. DV%Min hahcai quescajayamaquin bi jaan hahcai quescajaquin joni huetsan jahuaborajahi jisish, Jahuejanoxon jascajahiquin, tiroma joni tah qui hihyamanahue. Jaatian ta mato rihbi Papan jascajayamayaxihquiqui. Caibaan mato tiromajanih bi jaa tiromani shinanyamanahue, maton Papan rihbi man tiromani shinanyamanon. XU)$Yomanahtaibohon shinannahue, maton naihoh queha Papan hahcai quescajaquin. Hohmis hohmisaibohon bi maton naihoh queha Papan jatohon shinanquin hahcai quescajarihbinahue. Joni huetsa qui tiromahi yohuantima {To#Jaabo jascahi bi tah man maton rahuibohon man shinantihi. Jascapahbo siribojaxonnahue. Hinantahxon bihribiti masa shinanyamanahue. Naihohxon sca ta Papan mato hinanrihbiyaxihquiqui, hashoan hicha sca. Bihribiti shinanxonma hinantahbax tah man noquen naihoh queha Papan baquebo jihuetihi. Jaan rihbi ta jahuen sinatahbohon shinanihqui, jahuen tiromabohon bi shinanquin. IS "¿Jan mato hinanrihbitihi honanxon man joni huetsa coriqui hinantahbax man jaa copi shinanyahpa sca jain? Nincayosmabaan rihbi ta hahbe nincayosmabo hinantahbahiqui, jatihibi bihribiyanoxon. Matohon queenaibohon tah man copinani queenai. ¿Jaa copi man shinanyahpabo hihqui man shinanain? Nincayosmabo rihbi ta jascanica qui, jatohon queenaibohon queeni copinani. tPaHea hahxoncanpahinon hih min jain, jato pari hahxonhue, min jato hahxonai quescajaribiquin mia hahxonnon. MOMia yocacaibo jatihibi hinanhue. Mia bichinai bi bichinyamascahue. NMia copasah bi copixonma ramiqui sca jismahue. Miin coton mia bichincatsihquiya jaa hinanax miin camiseta rihbi yohuashihyamahue. aM;Mato roahibaan bi jato qui Papa yocaxonnahue. Mato tahtijahibaan bi jato yocaxonnahue. L Mato tah hen yohihi, nincanahue. Maton rahuibohon shinannahue. Mato jistahihmahibaan bi jato sirijaquin hahxoncoinnahue. IK Jatihibi jonibo mato qui siripi yohuanaiya Hahrai hihnahue. Papan joi yohihihcamahi quesahiboya ta maton papabo jato qui jascarihbihi siripi yohuanpahonishqui. Rahuibohon non shinantihi J9Rahma yanitax bi tah man Hahrai hihyaxihqui hihti pihaxmahhuan hihquish. Rahma bitsatax bi tah man Hahrai hihyaxihqui bena benatax huaohihquish. 1I[Jascapahbo hahan jenimati jaibo bi ta hicha coriquiyahpahax man ¡Hahrai! hihyaxihqui. Maton jahuaboraya jenimati shinanxon bi tah man jahuabi hashoan bihtimahi. LHMato jascahibaan bi hihti coincoinnahue. Jaton xohtabaan ta Papan joi chaninicabo jascajaribinishqui. Naihoh sca ta janoxon mato hinantibo Papan mato hicha bexojaxonihqui. Jaa copi jenimanahue. EGJonibaan mato jistahihmaha jenimanahue. Mato yohuanquihnyamascaxon bi mato roa roahahbo bi jenimanahue. Man hea nincacoinai copi maton janeya tiromahi yohuanaiboya jenimarihbinahue. FJenimanahue pihan hihquibon. Man tah man yaniyaxihqui, rohahihrichi. Jenimanahue huinihibon. Man tah man coin coini bitsayaxihqui. E)Jato honanmaxon bejisquin sca jato yohiquin: Jenimanahue jahuaborajomabon. Papan ta mato jihuematihiqui. Mato cah man jahuen jihuetahbo. D Jesus mehehax jahuen coshin rohahibo rahsibo quen jano jaibo rahsichin jaa mehecatsihscacani. Hahan jenimatiboya hahan benatibo C+Jesus nincacatsihqui jahuibo, rahomehti jahuibo. Caibo rihbi tiroma yoshinbaan hihbojani bi becani. Jascapahbo rihbi ta Jesusen rohajanishqui. B'Jato betan botoquihrani jahuex sca mai mispani janin nihrenenai bi hicha haxehibo becani. Nincaqui becani, hihti caibo. Jaabo cahen Judea mai mehax behibo, Jerusalen janinhax behibo. Tiro jema janinhahbo, Sidon jema janinhahbo, quebijistima hian quexa jihuetaibo. AJudas Santiagonen baque, Judas Iscariote, jaabo rahsi. Judas Iscariote cahen Jesus paranxon judiobo Hicha jonibo Jesusen haxemahi F@Mateo, Tomas, Santiago Alfeon baque, Simon Zelotes hahcaibo ?-Jan caisni ta neabo qui: Simon, jahuen jane huetsa cahen Pedro. Jahuen huetsa Andres rihbi, Jacoboya Juan jaabo rabe rihbi, Felipe, Bartolomé. > Xabacoscaiya cahen jahuen haxenicabo quenascaquin. Hahqui jahuiton doce res caisxon: —Mato tah man heen raantibo qui —hahquin. =y Jascaripish noquen Papa yohihi sca mahchi manichi Jesus cahi. Yametai bi janoxonbi Papa Dios yoca yocashinaquin. </ Roha sca jaa jai bi jano tsahotaibo sina sinati. Jesus qui yohuan yohuanscacani, jahueja non jaa jatihin, hihqui. Doce haxenicabo Jesusen caisai {;o Jato jispaquexon meyosma sca yohiquin: —Miin mequen sanahihnihue —hahquin. Yohihah mehanscaax rohacahinscai. b:= Reren rerenaibo sca Jesusen yocaquin: —¿Tantiti neten non siribojaxontimahin? ¿Tantiti neten non tiromajatihin? ¿Joni huetsa non tantiti neten jihuematihin? ¿Non mahuamatihin? Hea yohinahue —hahquin Jesusen. V9%Jahua yohuan jaabo rahsi jaiquin jahuen jointinin honanxon ta jaton nincanonbi meyosma joni sca yohinishqui: —Huenihihnatax naponbi nihhue —hahquin. Jascajaha huenihihnatax jato tocanbi nihrenenscai. @8yTantiti neten ta rahonnicabaan tsoabi rahontimahihqui, tantiti netenbi jaa rohajatihiquin hihxon ta jaton haxemanicahbo betan fariseobaan jisisnishqui. Hahan cahenoxon jisiscanquin. *7MHuetsa tantiti neten rihbi sca jaton tsinquiti xoboho mapexon jato haxemaribiquin. Huesti meyosma joni rihbi jano tsahoti, mecayaho jahuen mequen yosmahi. 6Sirijaquin yohiquin sca jato yohirihbiquin: —Hea ta hen noquebaque qui, tantiti nete hihbo —jato jaquin. Meyosmahi v5ePapan xobo janin hihcoxon Papa jismanoxon pejanxonti paan hinanah bihxon, pixon, hahbe nichibo rihbi jan hinanni man honanyamahin? Jascapa ta tsoanbi pitimahiqui, Papa yohixonnica huestichin ta jaa piti hahtipahiqui —hahquin Jesusen. 4/Jesusen sca jato yohiquin: —¿Papan joi jisquin man Davidinin hahní honanyamahin? Hahbetan cahibo picatsihquiya jaa rihbi picatsihquish, 3 Jascajahiton fariseobaan jato yocaquin: —¿Jahua copi man jascajahin, tantiti neten non piti tsinquitimahi bi? —hahcanquin. :2 oJaatian sca tantiti neten sca bahin cahax trigo huai nabebacahini cahi. Hahbetan caquin, jahuen haxenicabaan huestibo bero tesabonaxon, bishqui bishquihahxon xocaxon picanquin. r1]'Xehati pahe xehahax tah non bata queenyamarihbihi. Pahe ta nohuepihqui hihquish —hahquin Jesusen.K0&Xehati behna tah non hestenica borasa behnabo qui bochojati jai. K/%Noquen xehati behna rihbi tah non xeni bichi borasa qui non bochojayamahi. Non bochojaha bi ta pahescaxon borasa pohtoshihmahax noquen xehati yohyocohtihiqui, noquen borasa rihbi tiromascanon. .5$Nescajaquin jato yohiquin: —Chopa payo honacatsihquin tah non hahan honanoxon hotsihahma chopa behna non teque huaxayamahi. Behna chopayaxon honanoxon non huaxahah ta behna chopa tiromascatihiqui. Payo honahah bi ta behna hotsihax chopa payo betan senenyamarihbiscatihiqui. A-{#Huetsa tian ta jaton huanomati yamascatihiqui, Papan jato bichinah. Jaatian pari ta benáxon piti teneyaxihcanihqui —hahxon, honanahbo hihxon sca jaa patax queha joi jato yohiquin. Y,+"—Jaton huetsa huanomahi caxon ta huanomahanan piti tenetima jacanihqui. w+g!Jaatian: —Juaman haxenicabaan ta hicha piti tenehiqui. Hicha rihbi ta Papa yoca yocacaniqui. Fariseobaan haxematibaan ta jascajaribicaniqui. Minabaan ta jascajayamacaniqui. Minabaan ta pipi pipixon xeha xehacaniqui —hahcanquin. *  Pontebo quenahima bi ta pontemabo quenahi hea joníqui, shinanquin pontejahabo —jato jaquin. Non piti tenetihin yocacahtaibo )Jesusen sca jato joi bichinquin. —Hisinjomabo ta rahonnica pishinyamahihqui. Hisinyahpabo caya rahonnica pishinih. (Jaabo rahsi jaa manahi tsahotaiya sca fariseobo betan jaton haxemanicahbo reren rerenxon, Jesusen haxematibo cahecanquin. —¿Jahua copi man cobranmisboya hohchayahpabo betan man pihi tsahotain? ¿Jahua copi man jascapa betan xehahin? —hahcanquin. 6'eJaatian sca jahuen xobo janin sca hani fiesta hahqui jonon Levin Jesus quenamaquin. Jaan quenamaha hahbe cobrannicabo rihbi hicha jano jai, jaton hahberabetibo rihbi. N&Jascajaha huenixon jatihibi potabahini cahi, Jesus manahi sca. @%yJaa pecaho sca caxon, tininti cobranxonai joni Jesusen meraquin, Leví janeya. Jahuen janoxon cobranti misa janin tsahotaiton meraquin. Meraxon: —Hehbe cahi johue —hahquin. 1$[Nincacax rahte rahtecani. —Papan ta hahxoncoiniqui —hihcani. Caibo rihbi hihti raquetax: —Tsoan jisníma tah non rahma jisiqui —hihcani. Jesusen Leví quenahi /#WYohihah sca jaton jisnonbi huenicahuanxon jahuen cacajati bichish jaya cahi caresscai. Jahuen xobon cahi. —Papa Diosen ta hea rohajahaxqui —hihcanahi cahi. y"kJaabi, noquebaque hihxon hen mainxonbi hohcha sohuaxonti hahtipahi honannoxon jisnahue —hahxon sca yora honanyamajaquetai yohirihbiquin: —Mia tah hen yohihi. Huenihihnaxon miin cacajati bihbahini caresscatanhue, miin xobon —hahquin. ! ¿Jahuemeha hashoan teema yohitihquin? ¿Miin hohcha tah hen sohuaxonai hihqui nan? ¿Huenihihnatax nihaquetanhue hihqui nan? j MJaya baxexaibo honanxon Jesusen jato yocaquin: —¿Jahua yohuan man maton jointinin jain? wgJaatian jano tsahotai fariseoboya jaton haxemanicahbo jaabo rahsibi yohinancani. —¿Jahua hihqui shinanax Diosihcamahi yohuanihquin? Papa Dios huestichin ta hohcha sohuati hahtipahiqui. ¿Neatohon rihbi hahtipahiquin? —hihcani.  Jan jato rohajaxontihi shinancoinaibohi jisxon, racatai joni Jesusen yohiquin: —Miin hohcha tah hen mia sohuaxonai, hiconin. 1[Jenquetsahaxonbi mapematimahiya sca jayabi xobo pemacanya hinaxon xehuabo xecabohanxon jahuen cacajatinin sca rontanpaquebohanxon Jesus bebonbi sca racanpaquecanquin. <qTsinquijaquetaiboya sca jahuen yora honanyamajaquetai joni becanquin. Jahuen cacajatiyaxonbi hihuexon Jesus bebonbi janacatsihquibaan bi joni hichahiya jenquetsahax hihcotimahi. ;oHuetsa neten sca ta jato haxemaribinishqui. Jato yohihi bi ta fariseoboya jaton haxemanicahbo nocohihnatax nincaqui tsahopaquecannishqui. Galilea mai mehax jahuibo, Judea mai mehax jahuibo rihbi, Jerusalen jema janinhax jahuibo rihbi nincaqui tsahocani. Papan coshiyaxon jan rohajahi sca jiscanquin. 3Jan cahá cahchiqui nocotahbo jaa huesti Jesus cahi. Jano tsoa jaitonma cahax basihi, Papa yocaqui basihi. Yora honanyamajaquetai Jesusen rohajahi 4aYohiyamahue hahca bi hashoan sca jonibo yohibonaquin, Jaan ta hea rohajahaxqui hahquin. Jaa copi hihti caibo sca becani. Jesus yohuanai nincanoxon rahomehti becani. 7g—Hen mia rohajaha tsoabi yohiyamaxahtahi min. Min yohimis. Tsoabi yohixonma, sacerdote jismatanhue, Moisesnin yohini quescabijaquin hinanti pishcaya catanhue, rohascaxon hinanti pishca. Jascajaquin tah min jato nincamatihi, jonibo tocan hahquirihbi jihueti hahtipahnoxon —hahscaquin Jesusen. y Jascajaha, mehexon sca: —Queen ta jai. Rohascahue —hahquin. Jaatianbi jahuen bichi siricahinscai, behna sca. / Jaa pecaho sca ta janobo jai jemabo qui nocoti canishqui. Huesti jema qui nocoxon sca sipiyahpa joni behchiquin. Sipiyahpaton sca Jesus merahax taracahpaquexon Jesus hihti yocaquin. —Jeen hihxon res tah min hea rohajatihi, Hihbon. Mian tah min hahtipahi —hahquin. }s Taxnaxon sca cahen jaton nontibo jatihibi jenebahini sca Jesus manahi sca bocanni. Sipiyahpa Jesusen rohajahi T! Zebedeon baque rabe rihbi ta jascarihbihi raquenishqui, Jacobo betan Juan, Simoman companihrobo rabe. Raquescaiboya: —Raqueyamahue, Simoman. Rahma tah min joni bihnicah sca jatihi —hahquin Jesusen. lQ Huestijaquin potaxon bi yotihi ra yapa bichish Pedro raquescai, hahbe yapa bihnicahbo rihbi. ,QYotihi ra jisish raquescaax Jesus bebonxon raboxonen tisquihahpaquexon: —Hea jenebahinhue, Hihbon. Hea tah hen hohchayahpa joni qui —hahquin, Simon Pedronen. 2]Mapo behue behuehahxon sca jaton companihrobo quenacanquin, huetsa nontin joxon jato yanapanabo. Joxon rabebi jaton nonti bochojabahincanquin hihquicatsihscanon caman. gGPotaxon sca hicha yapa rahcoquin. Yapa hashoan hichahiya jaton tarrafa huaxacatsihscai. —Pota potashinaxon bi tah non jahuabi bihyamahaqui, maestron. Jaabi, mian yohihah tah hen potahi —hahquin Simoman.  Yohuanquin janquenjaxon sca Simon yohiquin. —Nemin janin sca noque hioxon maton tarrafa potanahue, yapa bihnoxon —hahquin.  7Simoman nontin nanéxon sca: —Napon hori noque hueranbohanhue —hahquin Simon yohiquin. Jaatian sca nontin tsahoxon sca quexa nichibo haxemaquin. Nincacatsihquibo tsehquesihquin hueranbonaha jisí bi nonti rabe quexa racatai. Nonti racatai bi yapa rahconicabo yamahi, yapa rahcotani jahuex jaton tarrafa pahtsaqui mapescaibo. Huetsa nonti ta Simomana janishqui, huetsa nonti cahen jahuen companihrobaana.  Jaatian sca Genesaret hian quexa sca cahax, nihxon jano jaibo honanmaquin. Nincacatsihquish sca tsama jonibo hahqui tsinquijaqueti. h I,Jaa pecaho sca judiobaan tsinquiti xoboboho mapecanaxon Papan joi siri jato yohibonaquin.; o+Noque qui banejaquerohahue hahcabo bi: —Huetsa jemabo janin rihbi tah hen Papan joi yohibonahi cati jai, Papan jihuemati joi honanahbo. Jaa copi tah hen jahui —jato jaquin. a;*Xaba paque sca jaiya sca jano tsoa jaitonma sca Jesus cahi. Tsamajaquetaibo caxon jaa benabonaxon merahax hahqui nocohihnati. —Noque jenebahini cayamascahue, hihbon. Noque qui banejaquerohahue —hahcanquin. 3_)Hicha tiroma yoshinbo rihbi ta jaan camanishqui. Jenebahini catanhue jan jaah sai saihihcani. Mia tah min Diosen baque qui hihcahini boresscacani. Jaabo hashoan coshin yohuanpanan ta jato netemanishqui. Jaa Cristo hihqui honanax yohuanaibo copi jato netemaquin. Galilea main sca Jesus cahi yohihi r](Bari hihquiscaiya sca jaton hisinyahpabo hihuecanquin. Hihuehibo mehexon sca jato rohajapaquequin. [/'Hihcohax jaa racatai patax nihrenenxon sca jahuen hisin Jesusen yonoquin jenebahinhue, hahquin. Yonohah, yonayamascacahini. Rohascaax huenitax jato pitijaxoni mehca mehcascai. Hicha hisinaibo Jesusen rohajahi +O&Jaton tsinquiti xobo janinhax sca Simoman xobon Jesus cahi. Nocotaiya bi Simoman haita yona yonati racati. Jaa copi, Rohajaxonhue, hahcanquin, nocoscaiton. %Jaa copi ta jaya joihi hicha bocannishqui, janobo jaibo chanicatsihqui xobo tihibi mapecanahi. Pedronen haita Jesusen rohajahi s_$Jaa jisish raqueya sca hihcani jaa xoboho jaibo rahsi. Raquetax yohinanancani. —¿Jenquetsahpa coshi shinanya jaa jaiquin? ¡Jistan! Jahuen coshiyaxon ta catanhue hahquiqui. Jaan yohihah ta tiroma yoshinbo boresscaiqui —hihcani. \1#Jascahah bi: —Jascaraxma netetax jaa jenebahini catanhue —hahquin Jesusen. Catanhue hahca yoshiman jaa joni tapon hueranbohanquin, jato tocan racanon. Jahuabi tiromajaxonma sca jaa joni jenebahinquin. 8i"—¡Hahrai! ¿Noque jahuejahi min jahuin, Jesus Nazarenon? ¿Noque queyohi min joresscain? Mia tah non honanai. Mia tah min Diosen baque qui —hahquin yoshinyahpaton. !Jaton tsinquiti xoboho rihbi ta tiroma yoshinyahpa joni mapenishqui. Jesus yohuanai nincacax coshin sai saihihscai. \~1 Jan yohihah nincacax ta rahtecanishqui, shinan hihboxon jaan jato honanmaha copi. r}]Capernaum jema janin sca cahi, Galilea mai janin. Nocotipixon jaton tantiti neten jato haxemaquin. a|;Rehtecatsihquibaan bi jato nabebacahini cahax Jesus caresscai. Yoshiman hihbojahi joni x{iBihtanxon sca jemama qui Jesus bocanquin. Jano jai hani xanquen janin boxon rehtenoxon naman potacatsihquibo. nzUJaton nahua Papan hahxonai nincacax sinacahincani, tsinquiti xoboho jaibo rahsibi sina sinati. ,yQJascajaquin rihbi ta Eliseo jihuenitian sca hicha maton caibo sipiyahpabo janí que bi jatoma bi Siria mai janinha huesti res Papan rohajanishqui —jato jaquin. [x/Hicha maton caibo yononmabo jaatian rihbi janí que bi ta jato qui Papan Elías raanyamanishqui. Jato qui ma bi ta Sarepta jema janin Papan raannishqui, huesti sidono yononma haibo qui caxon piti caijaxonnon. EwHihcoinja tah hen mato jai. Elías yamanica jihueni tian ta basi hoi paqueyamanishqui, quimisha bari seis hoxnerihbi hoi yamanon. Jatihibi janin ta hihti pihaxmahnhuan sca hihcannishqui. +vOJato jascajaxon jato hihti yohiscaquin: —Jaabi tah hen mato yohicoinai. Jahuen main cahiton ta Papan joi yohinica jahuen caibaan sirijaquin bihtimahiqui. ?uwJascari yohuananaiboya: —Hea rah tah man jatihixonbi hea nescajaquin yohiyaxihqui. Rahomehhue, rahonnican hah ra tah man hea jayaxihqui. Capernaum jema janinxon roqui miin coshiyaxon min jato jenquetsaja ra jaxonipi. Neno miin mainxon sca noque jascajaxonhue hah tah man hea jaribitihi —jato jaquin. RtJan yohihah nincaquin sirijahax rahte rahtescacani. Papan noque hahxoncoinai joi ta noque nincamahaxqui hihquish rahte rahtecani. Jaatian sca shinanax: —Nea Josepan baquema quin —hihscacani. s Jaatian sca: —Nea hen mato nincamaha joi ta rahma maton nincanonbi jascacoinscaiqui, Papan yohini quesca sca —jato jaquin. r%Jascajaquin nincamaxon jahuen quirica xehpoxon quirica coiranxonnica hinanrihbihax tsahopaque sca jai. Tsahotaiya jaa bejisi manacani. bq=Papan jisí ta rahma jahuen joi siri nincamaha hihti siri qui hahquin jato nincamaquin. Ap{Dios yoshiman ta hea hihquihiniqui. Jahuajomabo joi siri hen yohinon ta hea caisnishqui. Caisnixon ta hea raannishqui, hinábo hen piconon hináboma sca jaábo. Benchebo rihbi hen yohinon ta hea raannishqui hahquirihbi jisti hahtipahabo. Tiroma hihboyahpabo hen piconon ta hea raanishqui, hinábomascanon. Bo}Tsinquitaibaan sca noque nincamarohahue hahxon Isaiasnen huishani quirica hinancanquin. Jato nincamanoxon sca nihxon quirica quehpenxon jano nea joi jai benaxon jato nincamaquin. EnJaa pecaho Nazaret jema janin sca Jesus nocoti cahi, janohax jan hanini janin sca nocoti. Jan japahoni quesca sca tantiti neten jaton tsinquiti xobo janin jato betan tsinquiti cahi. #m?Jaton tsinquiti xoboho mapexon ta jato haxemapahonishqui. Jan yohihi nincacax, nea ta Papan raanai joni qui hihscacani. Nazaret jema janin Jesus nocotai Tl!Jaatian Jesus rihbi joresscai. Dios Yoshiman coshi hinanah, Galilea main sca cahi jahui. Nocotaiya, Papan coshiyahpa ta jaa qui hihqui jano jihuetaibo sca yohuan chanicanahi bocani jatihibi janin. /kW Satanasnen hohchamacatsihquin bi jenquetsahaxon bi hohchamatimahiya sca Jesus jenebahini caresscai, joribiyaxahpan hihquish. Galilea mainxon Jesusen yohimenohi j' Jascahah bi: —Hea cahra hahxoncointihiquin, tanapan hihxon, Miin Hihbo Dios tanayamahue hah ta Papan janishqui —hahscaquin Jesusen. i Jahuen mequeman ta mia bihtihiqui, macan qui min joxcorohyamanon hih ta jaribinishqui jahuen quirica janin —hahquin Satanasnen. khO Jahuen yonotibo ta Papan yohitihiqui, mia coiranabo hih ta jaiqui Papan huishani janin. Cayahue. g3 Jaatian Jerusalen janin sca Satanasnen hioquin. Jano sca Papan xobo pemacanya Jesus penimaxon: —Papa Diosen baque hihquish nenohax cayahue. /fWJascahah: —Miin Papa Dios huesti tah min yocatihi, jaa huesti qui tah min betihihpaquetihi hih ta Papa jaiqui jahuen huisha joi janin —hahquin Jesusen sca. teaHea bebon min miin raboxonen nichish betihihpaquexon yocacah tah hen mia hinantihi —hahquin Satanasnen. d5—Hoa jatihibi ta Papan hea hinannishqui. Queenxon tah hen mia hinantihi, mian sca jato hihbojanon. Jaton jahuabora jatihibi mina sca hihnon. wcgJaatian sca queya maniquihnxon bochiquixon sca jatihibi mai janin jai jemabo Satanasnen jismarenenquin. ybkJascajaha: —Piti res jaax jihuetima tah man jai hah ta Papan janishqui huishamaquin —hahquin Jesusen. Wa'—Papa Diosen baquexon, toa macan yohihue, piticahinscanon —hahquin. Q`Cuarenta neten jano nihnixon bi ta jahuabi piyamanishqui. Tiroma yoshiman sca ta hohchamacatsihquin tana tananishqui. Jahuen cuarenta neten sca hihti picatsih sca jaiya sca Satanasnen tanarihbiquin. _ Dios Yoshiman shinanyahpahax sca Jordan huean janinhax Jesus cahi. Cahi, Dios Yoshiman jano cahue hahca, jano tsoa jaitonma sca cahi. w^g&Cainan cahen Enosen baque. Enos cahen Setin baque. Set cahen Adaman baque. Adam cahen Papa Diosen baque."]=%Lamec cahen Matusalenen baque. Matusalé cahen Enoquen baque. Enoc cahen Jaretan baque. Jaret cahen Mahalalelnin baque. Mahalalel cahen Cainanen baque. \$Sala cahen Cainanen baque. Cainan cahen Arfaxad baque. Arfaxad cahen Seemin baque. Seem cahen Noeman baque. Noem cahen Lamequen baque. [#Nacor cahen Seruquen baque. Seruque cahen Ragaunen baque. Ragau cahen Peleg baque. Peleg cahen Eberin baque. Eber cahen Salan baque. Z+"Judá cahen Jacobon baque. Jacobo cahen Isaaquen baque. Isaaque cahen Abrahanen baque. Abraham cahen Tarepan baque. Taré cahen Nacoren baque. .YU!Naason cahen Aminadab baque. Aminadab cahen Adminen baque. Admin cahen Arnin baque. Arni cahen Esroman baque. Esrom cahen Faresen baque. Fares cahen Judapan baque. X David cahen Isaipan baque. Isaí cahen Obedin baque. Obed cahen Boozen baque. Booz cahen Salmonen baque. Salmon cahen Naasonen baque. W1Eliaquim cahen Meleanen baque. Melea cahen Mainanen baque. Mainan cahen Matatanen baque. Matata cahen Nataman baque. Natan cahen Davidinin baque. V!Leví cahen Simeonen baque. Simeon cahen Judapan baque. Judá cahen Josepan baque. José cahen Jonaman baque. Jonan cahen Eliaquim baque. U#Er cahen Josuepan baque. Josué cahen Eliezernin baque. Eliezer cahen Joriman baque. Jorim cahen Matatinin baque. Matat cahen Levin baque. TNeri cahen Melquin baque. Melqui cahen Adin baque. Adi cahen Cosamam baque. Cosam cahen Elmodamen baque. Elmodam cahen Erin baque. S3Judá cahen Joananen baque. Joana cahen Resan baque. Resa cahen Zorobabelnin baque. Zorobabel cahen Salatielnin baque. Salatiel cahen Nerin baque. R)Nagaí cahen Maaten baque. Maat cahen Matatiasnen baque. Matatias cahen Semeinin baque. Semei cahen Josepan baque. José cahen Judapan baque. Q!José cahen Matatiasnen baque. Matatias cahen Amosen baque. Amos cahen Nahuman baque. Nahum cahen Eslin baque. Esli cahen Nagainin baque. PHelí sca cahen Mataten baque. Matat cahen Levin baque. Leví cahen Melquin baque. Melqui cahen Janan baque. Jana cahen Josepan baque. O5Jaa pecaho ta joi siri yohibonahi sca Jesus nihnishqui, treinta bari jaax. Jonibaan jisí cahen jaa Josepan baque. Jahuen chahita cahen Helí. mNSJaton jisnonbi sca naihoh quehax nobex quescapah botopaqueti jahui jisquin. Naihoh quehax yohuanairihbi nincacanquin. —Mia tah min jahan hen queenai heen baque qui. Mihon tah hen hihti jenimahi —hihqui. Jesucriston xohtabo MJaabi, sipo xoboho Herodesnin jaa tsahonyaxahnon ta Juaman jato nashimapahonishqui, jato nashimanon hihquish hahqui nocotaibo. Jascapahbo nashimaxon ta Jesus rihbi nashimanishqui. Nashimaha ta noquen Papa yocanishqui. Yocacahnan, nai quehpemehtai jisquin. lLQHihti tiromaxon bi ta hashoan sca tiromajaquin Herodesnin Juan bihnishqui. Juaman Jesus nashimahi 1K[Siri joibo jan yohihi que bi ta quiquin hapoxon Herodesnin bihmaxon sipo xoboho Juan tsahonnishqui. Jascatimahi bi tah min miin huetsan haibo betanbi hihqui, Juaman jaho copi Herodesnin jaa sipo xoboho tsahonquin. Jatihibi jan tiromajaquin hahni Juaman yohiho copi rihbi sipo xoboho tsahonquin. eJCJascapahbo joibo ta jato hicha yohinishqui, nincacoinahbo. Joi siri jato nincamaquin. bI=Chishpo nihuen potanon hihxon bero romishin potaquin hahcajaquin ta Papan xecoscaiqui. Bero rahsi tsamatai tsinquixon sca jahuen bexojati janin niaxon bi ta nocayosma chihin chishpo mapojayaxihquiqui —jato jaquin. |HqJascaraiboya: —Hean hen mato jenen nashimahi bi ta hea mentan hashoan coshi joni jahuiqui. Ni jahuen sapato risbi pecaxonti tah hen senenyamahi jaa hihti siri copi. Jaan ta jahuen yoshin siri mato hinantihiqui chihi rihbi mato maracanquin. G1Juaman jascajahiya manahihti quenichibo shinamehti: —Jaa tsi ra Papan caisai joni quin —hihcani, Juan yohihi jaton jointinin shinamehti. F7Sontarobaan rihbi sca yocaquin. —Noque rihbi sca yohihue. Sontaroxon non jenquetsahatihin —hahcanquin. —Man tah man tsoabi tahtijaxon jahuabi bichintimahi. Quesaxon bichintimarihbihi. Maton hapobaan mato copijahi res bihxon jaa res bihti shinannahue —jato jaquin. ZE- —Hapon mato yohihi tihi res cobrannahue. Man mahuinmamis —jato jaquin. 8Di Jaatian sca coriqui cobranaibo rihbi becani. Jaan jato hihquimatanquin nashimanon hihquish becani. Nocoxon sca yocacanquin: —¿Noquen non jahuejatihin? —hahcanquin. 7Cg Yocacahbo sca jato yohiquin: —Rabe cotonyahpaxon cotonjoma joni huesti hinannahue. Pitiyahpaxon, jascajaquin rihbi pitijoma joni hinannahue jan pinon —jato jaquin. )~~}}}|^{zzyywwGvNu{tt;sJrKqppoQnMnmllkkLjgihhgff&ddWcEbaa``_;^(]\[[nZYYWWVUTdSRRdQQPOlNN#MVLL>KYJJ\IqIGGFF.EDDDNCCBkBAX@@7?>==9"vbmVP  h  1f.?)V,% #Xaba paque sca jaiya sca rabe neten teexon cananai tihi coriqui hinanxon sca xobo hihbo yohiquin: Jaa hea coiranxonhue. Jaa coiranquin min hashoan sca coriqui castanaiya tah hen joribixon mia copijatihi. :+m "Olivo bimi xeniya vino rahojaxon jayaxon jahuen tsehue rahonquin. Jahuen cabacho cahracanxon sca jano hoxati xobo janin sca hioquin. Janoxon sca rahonxon coiranshinarihbiquin. {*o !Samaritano huesti sca hocho quehax jahui, jahuen nahua sca. Hahqui nocoxon jahan shinanxon bihtanxon, rahonquin. m)S Levito baquebo huesti sca jascarihbihi, jahuen caibo. Jano nocoxon merahax tecayacahini caresscai. |(q Sacerdote huesti sca jano huinoti jahui. Bahin joxon jahuen caibo jano miracahtai merahax tecayacahini caresscai. g'G —Nesca tah qui. Huesti joni cahen Jerusalen janinhax Jericó jema janin cahi cahpaquehti. Cahiton sca cahen tiromabaan bihxon jahuen chopa bichinxon, rishqui rishquixon hahan mahuati tsehueya sca potabahincanquin. & Jascajanicah sca jan hihqui Jesus shinanmacatsihxon sca Jesus yocarihbiquin: —¿Tsoa heen hahbe jihuetahbo quin nan? —hahquin. D% —Hihcoini. Jihuenox hihqui jascahue —hahscaquin. $ Jaan yocacah sca: —Miin Hihbo Diosohon tah min miin jointiboyabi queentihi, miin yoshinboyabi, miin coshiboyabi, miin shinanboyabi tah min jahan queentihi. Mihbe jihuetaibohon tah min queenrihbitihi, miabi min queemehti hihqui quescarih —hahquin. i#K —¿Papan joi janin jahua huisha jaiquin? ¿Jahua min jano jisin? —hahscaquin Jesusen. G" Jaatian nihxon judiobaan haxemanicahton jenquetsahaxon yocaxon non Jesus tiromahi yohuanmatihin hihxon yocascaquin: —Maestron, ¿jenquetsahax hen queyoyamanox manatihin? —hahquin. P! Man rahma jisi ta Papan joi yohixonnicahbo betan quiquin hapobo hichaxon jiscatsihxon bi hahtipahyamacannishqui. Man nincacai ta nincacatsihxon bi nincayamacanpahonishqui —jato jaquin. Samaritano ` 9 Jascaxon jahuen haxenicabo rahsi sca yohirihbiquin: —Man jisibo jisish jenimanahue. %C Papan ta hea jatihibi hinanihqui. Jahuen baque tsoa hin ta tsoanbi honanyamahihqui. Papa huestichin ta honanihqui. Tsoa heen Papa quin tah hen jahuen baque hihxon hea huestichin hen honanai. Caibaan ta honanyamahihqui. Hean yohihah res ta caibaan rihbi honanscaiqui —hahquin. q[ Jato jascajaxon Dios Yoshiman hahan jenimati hinanah hihti jenimaxon noquen Papa sca yohiquin: —Hahxon tah min hea jai, Papan. Mia tah min naiyahpa mai Hihbo qui. Shinamanhuanyahpabo betan honanbaan honancasquimanon tah min jato pantexon, miin baquebaan sca honannon min jato honanmahi, Papan. Mian jisí jascapa siri quen tah min jascajaxonai, Papan. 6e Tiroma yoshinbo man camati hahtipahi bi tah man jaa copi jenimatimahi. Naihohxon maton jane huishá sca jai copi jenimanahue —jato jaquin. Jahuen Papa betan jahuen baque ve Nincanahue. Hean raanah caquin man rono jamabahinti coshi tah hen mato hinanipiqui. Nibo jamabahinti rihbi. Satanasnen yoshinbaan mato jahuejati hahtipahyamanon tah hen mato coshi hinanipiqui. Ni jahuatohonbi ta mato tiromajatimahiqui. ^5 —Naihoh quehax cana bacahihcamahi tah hen Satanas potahah paquetai jisniqui. - Raanah, botanipish, jahuen setentabo jenimahonahi beribicani. Nocoxon: —Yoshinbobi tah non miin janen yonohipiqui, Hihbon —hahcanquin. #? Jascajaxon jahuen raantibo yohirihbiquin: —Man yohihah nincacaibaan ta hea nincaquihqui. Man yohihah bi nincacatsihyamahibo ta hea rihbi nincacatsihyamahiqui. Hea nincacatsihyamahibo ta hea raanni heen papa rihbi nincacatsihyamacaniqui —hahquin. Jahuen setenta beribiscai $A ¡Capernaum jonibon! ¿Naihoh jihuetax quescari man maton jema janin siripi jihueti shinanain? Maton jema ta maton tsahon baneyaxihquiqui —jato jaquin. yk Tiro joniboya Sidono jonibo jan casticanyaxihqui bi ta hashoan hihtijaquin sca Papan mato casticanyaxihquiqui. H  ¡Hahrai hih tah man jayaxihqui, corazino jonibon! Jascarihbi tah man jayaxihqui, Betsaida jonibon. Mato tocanxon heen coshiyaxon hen hahní quescajaribiquin hen Tiro jema janinxon hahcaiya cahen neateman jaton hohcha copi benaxon hahan benati chopa sahuehax chihi mapo mapocohtax tsahoxon jaton shinan pontehan. ' Mato tah hen yohihi. Casticanti neten ta sodomitobo Papan casticanai mentan hashoan coshin jaton jema jaan casticanyaxihquiqui. Nincayosmabo - Noquen tahe qui hueotai mai poto tah non mato qui tahabahinai man jascapahbo copi. Jaabi honannahue. Papan jihuemati ta hochoma sca jaonahiqui. ta Jemabo qui nocotaiton bi mato benahue hahyamahiboya tah man jaton jemanhihtibo janin nihxon man yohitihi: S Jano jaibo rohajaxon, Papan mato jihuemati ta nocoscaiqui, jato janahue. yk Jemabo janin rihbi nocotaiton mato sirijaquin benahue hahca jaa xoboho hoxanahue. Mato hinanai pitibo pinahue. a; Mapetax tah man jaa xoboho sca jihuetahtihi. Jano jihuetahxon jaton piti mato hinanahbo pinahue. Jaton xehati xehaquin. Teexonnicah copijaha tah qui. Jaa copi jatona pinahue. Xobo tihibi tah man piquin betsatimahi. 2] Mato sirijaquin bichiboya ta man yohihah quesca sca Papan jato hahxonyaxihquiqui. Mato sirijaquin johue hahyamahiboya ta man jato sirijaquin yohiyamahah quescatihiqui. eC Xobo qui nocoxon tihibi, Papan hahxonah man neno jascabihi jayamahin, hahnahue sirijaquin.   Coriqui boyamanahue. Ni borasabi, ni sapatobi, boyamanahue. Bahin caxon jonibo behchixon yohuanquihnxonma huinóbahintannahue. ` 9 Jistahi man. Hinobo tocan man carnerobo canon quesca tah hen mato coiranhanan raanai. D  Jato raannoxon yohiquin: —Banaho huai johuescaax tsinquiti hicha jai bi ta teexonnicahbo huestibohiqui. Jaa copi huai hihbo yocanahue, tsinquixonnicahbo jahuen huai chian jan raannon. e  E Jasca jaipixon sca huetsa jonibo sca joi yohibonatannahue hahquin. Jascajaxon setenta raanquin, rabe rabe bohábo hihxon. Jano jaabi nocoyaxihqui xobo jatihibi qui canon jato raanquin, jano jan nocoyaxihqui jema tihibi.  - >Jaa sca yohiquin: —Miin tee queyoyamaxon bi min japahoni janin sca miin shinan camahax tah min Papan teexonnicah mia jatimahi —hahquin.yk =Huetsa sca yohuani: —Mihbetan tah hen catihi, hihbon. Heen jenabo pari hen yohitannon manatahhue —hahquin.  <—Mahuataibaan hahbe mahuataibo mihinnon jenehue. Papan jihuemahi joi yohibonahi cahi johue mia —hahscaquin noquen Hihbaan. ! ;—Heen joi yohinicanoxon hehbe johue —hahquin. Hehbe johue hahcá bi: —Heen papa pari hen mihintahyaxahnnon, hihbon —hahquin. V% :Jascahiya: —Caman hinobo ta jaton mai quini jaiqui. Pehiyahpabo rihbi ta nahayahpa qui. Hea noquebaque tah hen jascayamahi. Hea noquebaque tah hen jahuenbi hoxati yamahi —hahxon, huetsa sca yohiquin: &E 9Janohax boribicani. Huinotaiton sca huesti jonin Jesus yohiquin: —Jano mia cahi tihibi tah hen mia manahi catihi, miin joi yohinicanoxon —hahquin. |q 8Yohiquin sirijaxon jaa jema huinobahini caresscaax cahi. Huetsa jema qui sca nococani. Jesus betan nihcatsihquibo _7 7Jato qui rabejaquexon: —Hahyamaquin rahan —hahxon pontequin jato hihti yohiquin. L 6Jano nocoscaxon jascapahbohi jisxon rabe jahuen haxenicabaan yocaquin: —¿Naihoh quehax jato qui chihi paquexon jato queyobahinti non Papa yocatimahin, hihbon? —hahquin Jacobo betan Juaman. H  5Jerusalen janin jan cahi honanax jano hoxamati queenyamacani. K 4Jano jan nihnoxihqui janin pari canon, jonibo raanquin. Jaan raanah bocani. Samaritano jema qui nocoscaxon noquen hihbo jano hoxati benaxonabo bi jano hoxati hinancatsihyamacani, samaritanobo. q~[ 3Jahuen Papa qui cati hochoma sca jaonahiya sca Jerusalen janin cati shinanax, jano res cahi cahi. } 2Jascajaha: —Jascapa panteyamanahue. Mato panteyamahibaan ta mato yanapaniqui —hahquin Jesusen. Jacoboya Juan Jesusen hihti yohihi 9|k 1—Maestron, tiroma yoshinbo miin jane yohixon camahi joni tah non jisiqui. Jaa tah non Jascajayamahue hahbenanai, jan noque betanbi nihyamahi copi —hahscaquin Juaman. u{c 0—Nea baque pishca heen janen bichi jonin ta jascajaquin hea bichiqui. Hea bichi jonin ta hea raanni rihbi bichiqui. Mato tocan hashoan hahxonnica joni ta hihti shinanya joni qui —hahquin. Noque panteyamahibaan noque yanapanai rz] /Jaton jointi chicho yohuanaibo joi honanxon, jano nichi baque pishca bihxon jaa pataxxon jato yohiquin: ^y5 .Jaa pecaho sca jaabo rahsibi yocacahanani. Tsoa non hashoan hapotihin hihcani. _x7 -Jan yohihah jahua hihcatsihquiquin cahen honanyamacannish. Jaton jointi xehpotaiya cahen honancasquimacannish. Jahua hihcatsihquiquin hihxon hihbo yocatihi bi yocati qui raquecani. Tsoa hashoan hapo quin hihquibo .wU ,—Hen mato yohinon nincaquin sirijanahue. Jaabaan hea jahuejara janon ta jonibaan hea bihmayaxihcanihqui. Jaabaan hea bihti ta hochomascaiqui —jato jaquin. 5vc +Jan jascajaxonai jisish rahte rahtecani jano jaibo jatihibi. —¿Jahuentiho coshi Papan shinanyaxon noque hahxonihquin? —hihcani. Jan mahuayaxihqui Jesusen yohirihbihi —¡Nincacoinyosmabon! ¿Jenquetsahpahi man shinancoinyamahin? ¿Jahuentiho basi hen mato betan hihquiya pari man pontetihin? ¿Jahuentiho basi cahran hen mato teneti jain? Miin baqueya johue —hahscaquin Jesusen. tsa (Jahuen tiroma yoshin potamaxonnahue hen jaah bi ta miin haxenicabaan hahtipahyamahipicanaxqui —hahquin. r 'Yoshiman hihbojaha ta sai saihihcahinax jomi jomihax bacox jancharahihquiqui, hihbon. Jenexonma ta yoshiman rishqui rishquihihqui. q+ &Jato tocan huesti joni coshin yohuanhonahi jahui. —Maestron, mia tah hen hihti yocacai. Heen baque jisxonhue. Jaa huesti heen baque tah qui. upc %Jaa mahchi janinhax bototipish hoxashinahax mohiyahtax cahiton sca jato behchihi tsama jonibo becani. So $Jascari yohuanai nincaxon jisibaan bi Jesus huesti sca jai. Jascapa jisipixon bi ta tsoabi yohiyamacannishqui. Jisyamahicamacani. Chiní sca ta yohicannishqui. Yoshiman hihbojani Jesusen rohajahi pnY #Jaatian cohiman mehax yohuanai sca nincacanquin: —Nea ta hen caisni heen baque qui. Jaa nincanahue. gmG "Pedro jascari yohuanaiya bi nai cohiman jato mahporenenquin. Cohiman mahpobahinah raquecani. ylk !Yamanica rabe caresscacatsihquiya sca Pedronen Jesus yohiquin. —Noque neno jaah ta siri qui, maestron. Quimisha tapasnonhue, mina huesti, Moisesnina huesti rihbi, Eliasnena huesti rihbi —hahquin, jahua yohuanti honanxonma jascajaquin. k Yohuan yohuanaiboya bi Pedro jaabaan hoxan hihxon bi tenexon jahuen xaba jisquin. Hahbe yohuanai xabayahpa rabe rihbi jiscanquin. hjI Jaabo rabe rihbi xabayahpahax hahbetan yohuani. Jerusalen janin jan mahuayaxihqui yohuancani. {io Jaatian rabe joni hahbetan yohuani sanareneni jahui, huetsa cahen Moises yamanica, huetsa cahen Elías yamanica. |hq Janoxon Papa yohihahnan sca jahuen bemanan huetsapahcahini. Jahuen chopa rihbi pehnecahini, cana bacahi quescapi. g} Jato jascahipixon ocho netebo hihxon Pedro, Juan, Jacobo jaabo quimisha hioquin. Papa yohinoxon mahchi janin cahi. f Hihcoinja tah hen mato jai. Caibo neno nichibaan tah man mahuaxonma Papan jihuemati man jistihi —hahquin. Jesus xabayahpacahinai 9ek Hea hihbomacatsihyamahibo tah hen noquebaque hihxon Mia tah min henama rihbi qui hah hen jatihi. Heen joi qui hihtimahpaibo rihbi tah hen jascajatihi. Coshi shinanya joxon tah hen jascajatihi, noquebaque hihxon. Papan xabaya joxon, hicha naihoh queha yonotibo rihbiya joxon tah hen jascapa jascajatihi. {do ¿Nea mai jatihobi hihbojahax bi mahuatax sca jahuaya man banetihin? ¿Jaabiyahpa queyoscaxon man jahua jatihin? zcm Mahuati qui raquetaibo ta mahuatihiqui. Jascapa jihuetimahi bi ta hea copi mahuataibo queyoyamanox manatihiqui. gbG Jano jaibo rahsi sca yohirihbiquin: —Hehchon jocatsihxon tah man matobi man queenaima sca man hahtihi. Hea rehtehibaan bi tah hen heen Hihbo jenetimahi hihnahue nete tihibi. Jaatian tah man heen jihuetahbo jatihi. Ga Hicha pari tah hen teneti jai, noquebaque hen jai copi. Hapobo rihbi ta Jaa ta tiroma qui hihyaxihquiqui, hea yohihi. Jaton haxemanicahbaan rihbi ta jascajaribiyaxihquiqui. Jascajaxon ta hea rehtescayaxihcanihqui. Rehtehipibaan bi tah hen quimisha neten hihquish hahquirihbi teehihtihi —jahuen haxemanicabo jaquin. 6`g —Tsoabi jascajaquin honanmayamanahue. R_ —¿Maton shinanah cahran? ¿Hea tsoa quin? —jato jaquin. —Mia tah min Papan raanai qui, min jotihi jan neateman yohini tah min qui —hahquin Pedronen sca. Jan mahuayaxihqui Jesusen yohihi X^) —Mia roqui Juan yamanica qui, hoa nashimapahoni. Caibaan shinanah cah min mia Elías yamanica. Caibaan rihbi jisí cah min neateman japahoni Papan joi nincamanicah, hahquirihbi teehihqui —hihcani. <]q Jaa pecaho sca Papa yohihi jaa huesti cahiya jahuen haxenicabo sca hahqui bocani. Noco sca jaiboya sca jato yocaquin: —¿Hea jahua joni hihqui shinancaniquin? —hahquin. F\ Bihxon yaninoxon caman jatihixonbi picanquin. Pixon bi texejaribicanquin. Yapaya paan tequebo piquin texejahiboya sca doce tasa bocho tsinquirihbicanquin. Mia tah min Cristo qui Pedro jai 1[[ Jaton pichca paanya rabe yapa bihxon sca nai bejisihnixon Papa yohixon tehcaxon jahuen haxenicabo metisahpaquequin. Hinanah, jaabi rihbi jonibo sca hinanpaquecanquin. 4Zc Yohihah sca jascajacanquin mitsahohmaquin. hYI —Cincuentabo rahsi tsahojaquetannon jato mitsahohmanahue —hahquin jahuen haxenicabo. X' Jascajahahbo bi: —Maton caya jato piti hinannahue —hahquin. —Noque tah non piti yamahi. Pichca paan pishca, rabe yapa rihbi, jaa res. Jahua hashoan tah non yamahi. ¿Yotihixon piti marohi non catihin? —hahcanquin. Cinco mil bebobo jano jai quen jascajacanquin. sW_ Bepiscaiya jahuen raantibo joxon yohicanquin: —Nea jonibo camahue, Hihbon, nenobo jai jemabo janin caxon huaiyahpabo janin rihbi caxon jano hoxati sca benahahbo. Jano jaton piti benahahbo. Neno ta jahuabi yamahihqui —hahcanquin. /VW Jahuen bocanaxquin honanax texe rihbi jano bocani. Nocotaiton jato Benahue hahxon Papan jihuemati joi Jesusen jato honanmaquin. Hisinaibo rihbi rohajaquin jatihibi. CU Jesusen raanipi hahqui beribixon sca jaabaan caxon hahtanipi jatihibi yohicanquin. Jato canon benahue hahxon sca jaabo rahsibi sca hahbetan canon Betsaida jema janin jato hioquin. *TM —Juan tah hen textenihqui. ¿Nea yohihibo Jesus jahua joni jatihiquin? ¿Jenquetsahaxon hen jaa jistihin? —hihxon shinanquin. Cinco mil Jesusen pimahi S —Elías yamanica rah ta noque qui caini joribiscaiqui —hihcani, Jesus jaa hihqui shinanax. —Neateman jihuepahonish bi teehihribiscai Papan joi yohixonnicah ra tah qui —hihqui caibo rihbi sca. Jascapa nincaxon Herodesnin masa shinanquin. IR  Herodes janeya quiquin hapo sca caibaan yohiquin, Jasca roqui Jesus jaiqui hahquin, jatihibi yohixon. —Caibaan shinanah ta Juan mahuanish bi jihuerihbiscaiqui —hihquiboya caibo sca: xQi Cahax sca jema tihibi qui nocoxon Papan joi siri yohihahnan hisinaibo rohajacanquin. Juan rehtehox yohuanaibo @Py Mato mapenahue hahyamahiboya tah man jaton jema potabahini caquin sca maton sapato qui hueotai jaton mai poto jato qui tahabahintihi, nincayosmabohi honanahbo hihxon —jato jaquin. ZO- Xobon mato mapemaha janobinahue. Caribinoxon caman tah man jaa xoboho hoxatihi. ,NQ —Jaya catibo bichishma botannahue. Mepiti tah man botimahi, borasa boyamaribiquin. Ni piti ni coriqui boyamaribiquin. Rabe cotonya rihbi tah man catimahi. `M9 Hinanxon Papan jihuemati joi yohihahnan hisinaibo rohajabonanon hihxon jato raanquin. 'L I Jahuen doce raantibo sca quenamaxon cahen coshi shinan jato hinanquin. Jatihibi tiroma yoshinyahpabo rohajati, jatihibi hisin rihbi rohajati coshi hinanquin. AK{8Jahuen papa betan jahuen mama rahte rahteti. Jenquetsahaquin rohajahaxquin yohiyamahahbo sca jahuen papaya jahuen mama hihti yohiquin: —Tsoabi yohiyamanahue —hahquin Jesusen.pJY7Jahuen yoshin joribiscaax xontaco huenicahuanscai. —Piti hinanhue, jan pinon —hahscaquin Jesusen. [I/6Xontaco mehuetanxon sca coshin yohiquin: —Huenihue, baquen —hahquin Jesusen. JH 5Jascajaha bi xontaco mahua sca jai honanxon Jesus hosancanquin. G 4Texe jano tsamataibo cahen jaya huinihi. Jaya huaohihqui. —Huaohihyamanahue. Mahuatihma bi ta hoxaresiqui —hahquin Jesusen. #F?3Jahuen xoboho mapexon sca hahbe nichibo Jesusen mapemayamaquin. Pedro, Juan, Jacobo, xontaconen papa, jahuen mama, jaabo rahsi res hahbetan hihcomaquin. E2Jaa yohihi nincaxon tsinquiti xobo hihbo jisanan: —Masa shinanyamahue. Shinancoinreshue. Roha ta jatihiqui —hahquin Jesusen. :Dm1Jaa jan jascajaquin yohiparihiya bi tsinquiti xobo hihbo yohihi jahuen joni nocoti jahui. —Miin baque ta mahuascaaxqui. Noquen haxemanica jatsanjayamascahue —hahquin. qC[0—Shinancoinax copi tah min roha sca jai, baquen. Jascabi roha sca jahue —hahquin Jesusen sca. B/Joneti hahtipahyamahax, raqueyahax saqui saquihihquish, jahuex jaa bebon raboxonen nihxon sca, Hisinnixon tah hean mia mehehahqui, Hihbon, hahquin haibaan yohiquin sirijaquin. Jatihixonbi nincanon sca yohiquin, jan rahma rohacahinscai yohiquin sirijaquin. gAG.—Tsoan rah ta hea mehehaxqui. Heen coshi hahqui cainai tah hen honanahqui —hahquin. g@G-—¿Tsoan man hea mehehahquin? —hahscaquin Jesusen. —Hen tah hen hahyamahaqui —hahcaibo rahsi jaiya sca Pedronen yohiquin: —Hichaxon ta mia tejabohanxon mia tsahca tsahcahahbonacaniqui, maestron —hahquin. 9?m,Mehehax rohacahin sca jai, jimi tanticahinscai. =>s+Jaatian jano rihbi huesti haibo jai, hisinax jahui. Doce bari sca jimi pota potahi haibo. Tsoanbi jaa rohajati hahtipahyamahiya, hahchon nihxon Jesusen coton quexa mehequin. a=;*Jaa huesti jahuen baque haibo hisinai quen hihti yocaquin. Doce bari jahuen baque jai mahuacatsihscai. Jeenhihquish hahbetan caresscai bi jonibo hichahi. Tsinquitax hueranhahnanax Jesus qui tsehquesihcanahi bocani. < )Jaatian jaton tsinquiti xobo hihbo jahui, Jairo janeya. Jesus bebon miracahpaquexon, Heen xoboho johue, hihxon hihti yocaquin. ;(Hoque quexa Jesus nocotaiton sca janohahbaan johue hahquin sirijaquin. Jaa joti manarahsihibaan jaa bihquin sirijaquin. I: '—Miin xobon caxon Papan mia hahxona jato yohihue —hahquin. Jascajaha jatihibi janin sca yohibonahi cahi, Jesusen ta hea rohajahaxqui, hihcanahi. Jairon baque; chixanan hisinai haibo 9&Jaatian nanetax cacatsihqui bi yoshin tiroma potamaha joni rihbi hahbetan cacatsihqui. —Hea rihbi hiohue —hahca bi jeenhahyamaquin. /8W%Jaatian tsinquijaquexon Gadara janinbo jihuetaibaan sca Jesus yohiquin, Noque jenebahini catanhue, hahcanquin. Hihti raquexon Jesus camati shinanxon jascajacanquin. 7$Raqueya sca jaibo bi caibaan sca jan rohajahi jisxon yohirihbicanquin: —Jascajaquin ta yoshinyahpa joni rohajahaxqui —hahcanquin. 6w#Yohihah sca jisi becani. Jahua jaaxquin hihquish becani. Jesus qui nocoxon sca jaa patax tsahotai jaa joni meracanquin, jahuen yoshin tiroma yamascai. Chopayahpahax res sca sirijaquin shinani tsahotaiton meracanquin. Jaa jisish rahte rahtecani. 5)"Jascahibo jisish cochi coirannicahbo jacahini caresscai. Caxon jema janin jihuetaibo yohi yohixon hocho jihuetaibo rihbi nincamacanquin. A4{!—Botannahue —hahca sca jaa joni jenebahini bohax cochi qui sca hihquihi bocani. Yoshin jato qui hihquihah sca mapoho rocohihcanahi cahi, jene qui paquetax hahsacani cochibo. 3y Jano rihbi cochi repinica jai, pihi manichi hichahi. —Hoa cochi qui non canon yohirohahue —hahcanquin yoshinbaan. +2OPicotax botannahue hahcá sca hihti yohiscacanquin yoshinbaan: —Noquen quininhuan janin, jano Diosen noque potayaxihqui janin noque potayamahue —hahcanquin. I1 Jascapa hihqui bi Jesusen yocaquin. —¿Mia min jahua jane quin? —hahquin. —Hea ta legión qui —hihqui. Jaa janin hicha yoshin nocohihnaxon hichaxon hihbojani cahen jaa janeya janish. F0—Jaa joni jenebahini catanhue, tiroma yoshiman —Jesusen jaah sca yoshin jascari sai saihihqui. Hicha coti jahuen yoshiman yahtanxon bohá cahen basi sca jaa joni hohmis hohmispahoni. Cadenanen menexxon tanexxon coiranabaan bi cahen cadena tesabahinax jano tsoa jaitonma jabapahonnish, yoshiman jatsanjahah. /Jesus nocotai merahax bishquihihanan sai saihihonahi jahuex raboxonen nichish betihihpaqueti. Coshin sai saihihqui. —¿Hea jahuejahi min jahuin, Jesusen? Mia tah min naihoh queha Diosen baque qui. Mia tah hen hihtí yocacai. Hea tiromajayamahue —hahquin. U.#Bototax mapescaiton sca jaa behchihi yoshinyahpa joni jahui, janohahbaan caibo. Tiroma yoshiman hihbojani cahen basi sca chopanma nihpahonish. Jahuen xobon jihueyamahi. Tsahon tocanbo cahuan cahuanresi. W-'Jaatian sca nocotax Gadara main sca taxnacani, Galilea mai hoque quexa. ,—¿Man nincacoinyamabiresain? —hahquin. Jaabo rahte rahtetax yohuan yohuanaiton jato jascajaquin. —¿Jahua joni cohren jaa quin? Jaan yohihah ta nihuen rihbi nincaquihqui. Jaan yohihah ta behchoman rihbi nincaquihqui —hihcani. Gadra joni yoshinyahpa c+?Jesus qui caxon sca mohinxon: —Hihbon. ¡Non tah non hihquiscai, Hihbon! —hahcanquin. Huenicahuanxon sca nihueya behchonbo yohiquin. Tantinahue jan jaiya tanticahinscai. Jahua nescascai. Jaatian hahbe cahibo sca: <*qNihuen xotonah sca pohquecanahi cahi, pohquecanahi cahi, nontinbi sca Jesus hoxascanon. Hian naponbi sca nihuehhuan jato qui paqueti. Behchoman bochojaha nonti hihquicatsihscai. <)qHuetsa neten sca ta jahuen haxenicabo betan nontin naneti canishqui. Nanexon sca: —Hian pohquejaquenahue —jato jaquin. Pohqueti caquin hoque quexa sca chibibonacanquin. ( Jasca jaiboya sca: —Hean yohihi nincaxon hahcoinaibo ta heen mamaya heen huetsabo qui —hahquin. Nihueya behchon tantijahi 'Caibo sca chanihi jahui. —Miin mama betan miin huetsabo ta jemanhihtinin nichiqui. Mia ta jiscatsihcanihqui —hahcanquin. &Jaatian jahuen mama betan jahuen huetsabo nocoti jahui. Joxon bi jonibo tsamataiya Jesus yohuanquihnti hahtipahyamacanquin. %Jaa copi nincacoinnahue. Nete queyoscaiya ta nescajayaxihquiqui: Papan hinanah min jaiya ta hashoan sca jaan mia hinanyaxihquiqui. Jaan hinanah bi min yamahiya ta min jai pishca rihbi mia bichintihiqui —hahquin. Jesusen mama jahuen huetsabo betan nocotai $Man jonexon hahcai ta janibi sca Papan yohipaqueyaxihquiqui. Jan yohiyamaxihqui ta yama qui, jonexon hahcaibaan bi. Jaan honantima jonexon hahcai ta yama bi res qui. Jatihixonbi honanahbo sca ta jonexon hahcaibo jaan yohipaqueyaxihqui, jahuabi jone yamascanon. ^#5Tsoanbi tah non johue quetejaxon quentipan sca mahpobahinyamahi. Quetejaxon tah non tapo naman rihbi tsahonyamahi. Jahuen tsahonti janin caya tah non johue tsahonai, jahuibaan sca jahuen xaba jisnon hihxon. z"mSiri main paquetaibo ta sirijaquin bihxon nincacoinxon jeneyamahibo qui. Jascapah ta bimi hichayahpa qui. Johue !1Moxa chian paquetaibo ta nincacoinaibo qui. Nincacoinxon bi ta huetsa shinanbo rihbi sca bihcaniqui, masa shinantibo, jahuabora tsamanti shinanbo, mai mehabo costan costanti shinanbo. Jascapa shinanbo jointi qui bochohax ta shinan siri caitimahiqui, jahuama quesca sca jai. # ? Chahoma main paquetaibo ta joi siri nincacax coin coinxon bichibo qui. Bemacanya jaton tapon jai quescaxon ta basima tahni bichipixon jenebahinaibo qui. `9 Nea tah qui. Jaa bero ta Papan joi qui. Jonibo cahen bahinxon nincacaibo. Nincascaibaan bi ta nincacoinax Papan baquebo sca jamis hihxon tiroma yoshiman jato jaa joi bichinihqui jaton jointi janin yamascanon.  —Papan jihuemati jenquetsahpa quin man honannon hihxon tah hen jaa patax queha joi yohihi, caibaan honannonma hihxon. Jisxon bi jisyamahabo hihxon. Nincaxon bi nincayamahahbo hihxon tah hen jascapa yohihi. Mihsahahnica jahuahi jaiquin hihxon jan yohihi { Jaatian jahuen haxenicabaan sca yocaquin: —¿Jahua noque haxemacatsihquin min jascarain, Hihbon? —hahcanquin. FCaibo bero rihbi siri main paqueti. Jaabo cahen joconax, hanihax bimihi, hichahi. Huesti bero potaho joconax bimiyahpascaax cien beroyahpascai. Berotihibi jascari —hahquin. Jaa joi jato nincamaxon coshin sca yohiquin: —Hahan nincati pabinquiyahpaxon nincanahue —hahquin. Honanyamahiboya pontejaquin jan yohihi r]Caibo bero rihbi moxa bero tocan paqueti. Moxa bero betanbi joconax bi hanihiton moxan sca rishquiquin. wgCaibo bero rihbi cahen chahoma main paqueti. Jaabo cahen joconax bi bemacanya hihquish xanahi pehuacanascai. xiJahuen huai banahi cahen huesti joni canish. Jahuen huai chianxon sca bero romishin banaquin mihsahahbonaquin. Mihsahahbonahah cahen caibo bero bahinbi paqueti, jahuibaan jamabonascanon. Hihsabaan rihbi joxon topibonaquin queyoquin. 5Jemabo janinhax jonibo hahqui tsinquijaqueti nocoscaax hichascaiton sca ta jaa patax queha joi jato nincamanishqui. Nescajaquin jato yohiquin: QHuetsa cahen Juana, Cusan haibo. Jaa Cusa ta Herodesnin tininti hihpahonnishqui. Huetsa rihbi cahen Susana. Huetsa haibobo rihbi cahen hicha. Huaiyahpaxon jato pitijaxonai haibobo. Mihsahahbonanicah [/Haibobo rihbi jan rohajaho jato betan bocani. Tiroma yoshiman jispahoni haibobo rihbi jan rohajaho jato manahi bocani. Huetsa cahen María Magdalena, siete tiroma yoshiman hihbojani bi jaan rohajaha rohascai. a =Janohax cahax res sca janobo jai jemabo janin caxon joi siri Jesusen jato yohiquin. Hani jemabo, hanitahma jemabo, jatihibi janin Papan jihuemati joi jato nincamaquin. Jahuen doce haxenicabo rihbi jaa manahi bocani. %C2Jascaraiboya bi haibo yohirihbiquin. —Hen mia hahxontihi min shinancoinai copi ta miin hohcha yama sca qui. Sirijaquin shinani sca cahue —hahquin.1Hahbetan pihi tsahotaibo sca jaton jointi chicho yohuani. —¿Jahua hihxon hohcha sohuaxonti jaan shinanihquin? —hihcani. L0Haibo sca yohiquin: —Miin hohcha tah hen sohuaxonai —hahquin. A{/Jaa copi tah hen mia yohihi, jahuen hohcha hichahi bi tah hen jatihibi sohuahi, jan hihti queenscanon. Non hichatahma sohuaxonah ta hichatahma rihbi noquehon queencaniqui —hahquin. kO.Hahan boo masquiti min hea jahuabi hinanyamahah bi ta neatohon hea hahan hinintinin tasquihiqui. H -Neatohon ta hihcoxon tahe qui hea tatsohahquin jeneyamahiqui. y,Haibo jisxon sca Simon yohirihbiquin: —Nea haibo jise. Miin xoboho mapetaiton tah min hea tachoquiti hinanyamahahqui. Neatohon caya jahuen bero jenen hea tacho tachoxon jahuen boon sca hea tasohihqui. Mapetaiton tah min hea mehuetanyamahaquin. ? w+—Hean shinanah ta hoa hashoan ribinpahoni hashoan rihbi sca jahuen patorohon queennishqui —hahquin Simoman. —Hihcoini. Pontejaquin tah min shinanai —hih sca Jesus jai. R *Copijati hahtipahyamahiboya cahen jaton patoronen jato Jascabi sca janon, jenenahue hahcan. Jato jascajaquin hahxonah sca jahuemeha hashoan jahuen patorohon queennishquin? Yohihue —hahquin Jesusen. @ y)—Coriqui jan jato hinantahni cahen rabe jonibaan jaton patoro ribinnish. Huetsan cahen rabe bari teexon copijati ribinish. Huetsan cahen rabe hoxne teexon copijati ribinnish.  +(Fariseo jascaraiton sca: —Mia ta pishca yohicatsihqui, Simoman —hahquin Jesusen. —¿Jahua hin, maestron? Hea yohiroahahue —hahscaquin. { o'Jaa jisish, jahuen jointi chicho fariseo yohuanscai: —Papan joi chaninicaxon ta neatohon honanquehanihqui. Hoa haibo jenquetsahpa quin, jenquetsahpaton mehehiquin hihxon cahen honanquehan, hohchayahpa haibo can —hihqui jahuen jointinin. mS&Mapetax Jesus cahchiqui nihrenenax jahuen tahe quiri cahcopaquetax huaohihqui. Huaohihqui bi jahuen bero jenen jahuen tahe qui toisihqui. Jahuen boon sca tasoxon, tahe qui tatsohahxon jahuen hinintinin jahuen tahe hininjaquin. 9%Jaa jema janin rihbi huesti hahresti haibo jai. Fariseonen xobohoxon Jesusen pihi honanax jahui, pomo xecobenahi. Jahuen hahan hininjati rahoya pomo. )$Jaatian sca: —Heen xobo janin pihi canoxahnhue —hah huesti fariseo jonin sca jaah, jano cahax mapetax Jesus hisquen racati, pinoxon. O#Tsoa ponte shinanyahpa quin hihxon ta jenques jihuetihquin hihxon jisxon pari non honantihi hih ta jacanihqui. Jascatihi bi tah man hehqui yohuanresai —jato jaquin. Fariseon xoboho Jesus nocotai uc"Hea sca joxon tah hen pixon xeharihbihi. Hen jascajahiya tah man Hoa pihanhuan jisnahue. Xehanhuan tah qui. Coriqui cobranxonnicahbo ta jahuen hahberabetibo qui. Hohchamisbo ta jahuen hahberabetibo qui hih tah man janiqui, hea yohihi. $A!Joxon ta piti siribo Juaman piyamanishqui, xehati rihbi xehayamaquin. Jan piyamahiya tah man hahqui yohuanpahonihqui, tiroma yoshinyahpa tah qui, hihqui. 7 Mato tah man baquebo jaabo rahsibi shirohi quescapahbo qui, notsi notsihi nescari yohinanaibo: Man bairahnon hihxon non rehue hahcai bi tah man bairahyamahi. Non huinihah bi tah man noque betan huaohihyamahi hihqui ta notsihi quenananiqui. Jascapahbo tah man qui, rahma jaibo. mS—Rahma jihuetaibo ¿jenquetsahpabo quin? Jahua quescapahbo hin hen mato yohinon nincanahue. )Fariseobo betan jaton haxemanicahbo jascayamahi. Juaman jato nashimati queenyamanish, rahma Papa queenai quescajati rihbi queenyamarihbicani. $AJan yohihi nincacax Juaman nashimanibo sca: —Papan ta noque hihti hahxonihqui —hihscai. Coriqui cobranxonaibo betan tsinquijaquetaibo jascacani. T~!Nincanahue, hen mato yohinon. Juaman yohihi joi mentan hashoan siri joi yohiti ta tsoabi yamahihqui. Papan jihuetahbo res ta jahuamahax bi Papan jihuemaha hashoan siri joi yohiti jaiqui —jato jaquin. <}qHahqui ta huishacannishqui:Jise: Mia bebon canon tah hen heen raanti joni raanai. Mia ta bahi bexojaxoni catihiqui mia hahan canon hih ta jaa yohihi Papan joi janin jaiqui. 0|Y¿Jahua cahran man jisi caniquin? ¿Papan joi yohinica nan? Jaa rahan. Mato yohinon nincanahue. Yohinica res ma bi ta yohinica mentan hashoan coshi joibo jaa jaiqui. 1{[¿Tahua huesti nihuen xayanai nan? ¿Jahua cahran man jisi caniquin? ¿Chopa siri sahuehi joni nan? Hihti siri chopayahpabo tah man hapobaan xoboho pari man meratihi. 2z]Juan yohihi boressca jaiboya sca Juan tsoa quin honanahbo hihxon tsinquijaquetaibo noquen Hihbaan yocaquin: —¿Jahua jisí man jano tsoa jihuetaitonma caniquin? LyHen yohihi nincacoinaibo ta hahan jenimati jaiqui —jato jaquin. 0xYJaatian yocacaibo sca jaan yohiquin: —Man jisxon nincacah Juan yohitannahue. Benchebaan ta jisresscaiqui. Chantobo ta nihresscaiqui. Sipiyahpabo ta siricahinscaiqui. Pabebaan ta nincascaiqui. Mahuatipibo ta jihuerihbiscaiqui. Jahuaborajomabaan ta joi siri nincaquihqui, hahquin yohitannahue. ~{}}$|#{{zyxwovv"uYtt ss,rrqppnmm(llkjiihwggee&cbaa-`__f_#^E]]U[ZZYUXiWVV3U`TWSSRQqPOO=NN MaLLKiJJ`IIHaGGnFFENDCCB1AA@??A>>5=<<<;l:99[887 66A5`44/3%22T11"//.--,,e+-**)B(('$&&%~$$}$"",!l $@ T7fNSJ\ Xz( - P 6 WB`7( a—Maton papabo jistahihmahaxma hehqui jahuibo ta heen haxenicabo jatimahiqui. Maton papa, maton mama, maton haibo, maton baquebo, maton huetsabo, maton chocabo jistahihmahaxma, maton yoshin rihbi jistahihmahaxma tah man heen haxenicabo jatimabiresai. }`sJascajaquin jano tsahotaibo Jesusen yohihiya hihti caibo sca hahqui nocohihnati. Nocotaibo sca jaan yohiquin: _Non quenamamenohibaan ta jahuabi noquen piti tanatimabiresiqui hihca hen jai sen hahquin. Shinanquin sirijahax hinamehcointi ^yJemama qui sca caxon, min bahinxon behchihibo sca bihxon tapasoho jihuetaibo rihbi hihuetanhue heen xobo bochoscanon. ]Jascajatani joxon sca: Min yohihah quescajaquin non hihuehah bi ta piti hicha pari jaiqui, hihbon, hahquin jahuen jonin. 0\YJato yohitani nocoxon sca, jaabo yohuanai jahuen patoro yohiquin. Yohiha jahuen patoro rainyamascai: Rahmabi caribitanhue. Bahin nichibo janin sca caxon jano jaibo, jema quexabi nichibo rihbi yohitanhue. Jahuaborajomabo, tobi pishcabo, benchebo, chantobo jaabo sca yohixon hihuetanhue hahquin. k[OHuetsan rihbi sca: Hen tah hen haibo bichipiqui. Jaa copi tah hen cati hahtipahyamascai hahquin. :ZmHuetsan sca: Hean tah hen diez toro marohipiqui, rabexon nininicabo. Pihi catahin tah hen rahma jato tanahi cahi. Pihi cati hen hahtipahyamascai piti hihbo yohixonhue hahquin. Y9Yohihah bi huesti cacatsihyamahi. Jaa cacatsihyamahiya jatihibi sca cacatsihyamascacani. Jan yohimenohah cacatsihyamaxon joi bichinscaquin: Huai tah hen marohipiqui. Pihi catahin tah hen heen huai jisi cahi. Pihi cati tah hen hahtipahyamascai hahquin hea yohixontanhue hahquin. 1X[Jahuen piti hihres sca jaiya sca jahuen joni raanquin, jan quenamahipibo yohinon hihxon. Raanah, Benahue hih ta jaiqui, Ma ta hihresscaiqui hahquin jato yohibonaquin. ]W3Jascahah: —Piti fiestajayanoxon cahen huesti jonin hicha jonibo quenamahan. V}Jato tocan pihi tsahotax huetsa joni sca yohuani: —Papan jihue janinxon pihibo ta hihti jenimatihiqui —hihqui. \U1Jaabaan mia pimaquin copiti hahtipahyamahi quen tah min hahan jenimati jaresscatihi. Jahuen baquebo Papan huenihihnixon ta mia hahan jenimati hinanyaxihquiqui —hahquin. Hichaxon pihi benahue hahca joyamahibo vTe Hichaxon pitijacatsihquin, jahuaborajomabo, tobi pishcabo, chantobo, benchebo, jascapahbo quenamanoxahnhue. S% Jaatian sca jaton piti hihbo sca yohiquin: —Pihi benahue hahnoxon pitijaxon miin hamicobo quenamayamahue. Miin huetsabo rihbi quenaxonma, miin jenabo rihbi quenaxonma, mihbe coriquiyahpabo rihbi quenamayamahue. Mia pimanoxon copiquin sca mia quenamaribicanmis. YR+ Hea rah tah hen caibo mentan hashoan shinanyahpa qui hihquibo jatihibi ta hihtimahyaxihquiqui. Hea rah tah hen caibo mentan hashoan jahuama qui hihquibo ta shinan siri Papan hinanyaxihquiqui —jato jaquin. wQg Jaa copi quenamaha cahax jano chinibo jaiton tsahopaquehue. Jaatian rah ta piti hihbo joxon sca mia Jari hapobo quiri tsahohihnarohahue mia jatihiqui. Jan jascajahiya ta mihbe quenamahabo jatihibichin mia shinanya hihqui mia jistihiqui. OP Jan mia jascahah tah min hihtimahpax chini chini sca tsahoti catihi. ZO-—Heen xobo janin pihi cahue hahca cahax jano jahuen hanibo tsahotihi janin tsahopaqueyamanahue. Mia mentan hashoan hapo rihbi quenamaxon mihqui sca caxon, Hori cahue, jaa neno tsahonon, hah mia jamis. -NSQuenamahabo ta pihi tsahocatsihquin hapobaan tsahotibo bihcatsihquibo rahsi jano janishqui. Jascapahbo rahsihi jisxon, jaa patax queha joi sca jato yohiquin: PMYocacah bi jahua yohiti honanyamacanquin. Huanomahi canon quenamahibo =LsTsahohahtanaibo sca yohiquin: —¿Maton baque mai poquin chicho paquetaiya, jaa hihyamahiya maton ganado mai poquin chicho paquetaiya tantiti neten que bi man histon bihtimahin? }KsYocacah bi jahua hihyamacani. Jahua hihyamahiboya sca tahsóhihqui mehexon rohajaxon, caresscahue hahquin Jesusen. )JKJaton joi xeni haxemanicahboya jano jai fariseobo sca Jesusen yocaquin: —¿Tantiti neten non rohajatihin? ¿Non rohajatimahin? Hea yohinahue —jato jaquin. bI=Jascapa tocanxon pihanan jisi bi huesti tahsóhihqui joni rihbi jaa bebon tsahotai jai. H ;Jaa pecaho sca quenamaha huesti fariseo hapon xoboho pihi cahi, jaton tantiti neten. Jaa piquihinxon jahua hahxon non cahetihin hihxon jis jiscanquin. wGg #Jistahi man. Jahuen baquemabo sca man janon ta Papan mato jenehihqui. Man tah man hea jisyamascatihi, hen joribinon caman. Jaatian pari tah man yohuanyaxihqui, Papan baque ta hihti shinanya nete hihbo jahuiqui hihqui —jato jaquin. F "Jerusalen janinhahbon. Man hea nincacoinpahinon, Jerusalen janinhahbon. Papan joi yohinicabo rehtemisboxon tah man mato qui Papan raannihbo rihbi macaman tsacaquin rehtepahoniqui. Jahuentihi coti sca hen mato tsinquímaha bi tah man queenyamahi. Hatapanen jahuen baque romishin tsinquixon jahuen pehi naman jato paxajaquin hahcajaquin hen mato tsinquímaha bi tah man queenyamahi. RE !Jaabi tah hen rahma jari caparihi. Bahquish rihbi tah hen caparinoxihqui, hoqueha bahquish rihbi tah hen capariyaxihqui. Maton quiquin jema janinbi tah man tiromaboxon Papan joi yohinica rehtematihi. .DU —Hoa quexenica yohitannahue. Tiroma yoshinbo camaxon tah hen hisinaibo rahma rohajaxon, bahquish rihbi rohajaxon hoqueha bahquish sca hen janquenjayaxihqui. C} Jato jascajahiya bi fariseobo sca nocoxon: —Nenohax catanhue. Herodesnin ta mia rehtecatsihquiqui —hahcanquin. 0BY Jaatian ta rahma chini chinitaibo bebonicabo sca jatihiqui. Caibo rihbi rahma bebonicabo ta chinitaibo sca jayaxihquiqui —jato jaquin. Jerusalen copi Jesus benatai pAY Caibo caya ta hocho quehax nocohihnayaxihcanihqui. Bari cainai quirihax, bari hihquihi quirihax, reboquihax, chiponquihax, janobohax nocohihnaxon ta Papan jihuetahboxon jaa janinxon fiestajayaxihcanihqui, benahue Papan jato jaah. @% Jascajaha tah man huaohihyaxihqui. Abraham, Isaaque, Jacobo, Papan joi yohixonnicahbo jatihibi rihbi, jaabo jatihibi Papan jihuetahbohax jaa janin jihuetai jisxon tah man hihti masa shinanbahinscatihi. Jato qui tah man hihcotimahi. Jatoma qui ta mato potayaxihquiqui. ? Jaatian ta mato yohiyaxihquiqui: ¿Jahuerahnohahbo mato quin? Hen tah hen mato honanyamahi. Nenohax botannahue, tiromabon. >7 Jaatian tah man Mihbetan tah non pipahoniqui, mihbetan rihbi tah non xehapahonihqui, noquen jemabo janinxon tah min haxemapahonihqui hah man jatihi. q=[ Xobo hihbaan jahuen xehqui xehpobohanscai bi tah man jeman nihxon sca xehpoti ton ton hahxon Noque quehpenxonhue Hihbon man jatihi. Man jascaraiton ta Mato tah hen honanyamahi, jahuerahnohahbo ra tah man qui hah ta mato jatihiqui. <{ —Papan hani tahma xehqui huesti janin hihcoti shinannahue. Hicha ta Hihcopan hihxon bi hihcoti shinanyamahiqui. U;# —Hihbon, ¿Papan jihuemahibo hichatahmabo quin? —hahquin huetsan. q:[ Jaatian sca cahi. Jerusalen janin cahi caquin janobo jai jemabo janin banehuanax caribihiton sca: C9 Jaa ta hahan paan soohihmati quescapa qui. Jascapa bihxon cahen tasa bocho misi janin haibobaan niahan. Jano niahah ta tasa bocho jatihobi soohihcahuaniqui —hahquin. Hanitahma xehqui V8% Hahquirihbi sca jato yohiquin: —¿Papan jihuemati jenquetsahpa quin? `79 Huesti moxo bero pishca quesca tah qui. Jascapah non noquen huai chian banahah cahen hanicahuanscaax jihuiscai. Jihui tihopa sca jaiya cahen jahuen mebibo romishin janin hihsabaan nahajaquin. Hahan paan soohihmati 6y Jaa copi ta jato yohinishqui: —Papan jihuemati jenquetsahpa quin, Jenquetsahpa hin hihxon tah hen mato yohihi. @5y Jato jascajaha jano tsahobehcoinaibo hihtimahcahinscai. Jaabo hihtimanon bi texe tsinquijaquetaibo jenimahi. Jahuen coshi shinaman jan jato hahxonah quen hihti jenimacani. Moxo bero <4q ¿Satanasnen nea haibo jisxon nexahah dieciocho bari nexá sca nichi quen non tantiti neten jaa rohajatimahin? ¿Maton caibo que bi nexá bi res janon man rohajamacatsihyamahin? M3 Jato jascajahiton Jesusen sca pontejaquin yohiquin: —Quesan, ¿xehpohipixon tantiti netenbi man maton vaca pecaxon, jaa hihyamahiya maton cabacho pishca pecaxon, hioxon man jene xehamayamahin? 2w Jaton tantiti netenbi Jesusen jaa rohajahiya jaton tsinquiti hihbo rainyamacahini. Rainyamaxon jano tsinquitaibo sinajaquin: —Seis nete ta hahan teeti netebo qui. Jaa netebaan rahomehti benahue. Tantiti neten tah man rahomehtimahi —hahquin. z1m Jan yohihah, pontecahin sca jai. Jascari rohacahinscaax Hahxon tah min hea jai, Papan, hihqui Papa Dios yohihi. _07 Jaa meraxon mequeman mehehax Jesus coshin yohuani: —Rohascahue, chocan —hahquin. // Jano tiroma yoshinyahpa haibo rihbi mapeti. Yoshiman hihbojaha dieciocho bari sca hisini. Cahcopaquecanahi nihnica. Jenquetsahax bi pontetimahi. . Jato jascajahipish huetsa neten sca jaton tsinquiti xoboho Jesus mapexon jato haxemarihbiquin, jaton tantiti neten. )-K Jascajaha bimihiya jascabiscanon. Jascajahah bi bimiyamahiya tah non rerascatihi hahquin jahuen huai teexonnicahton —hahquin. Cahcoya haibo Jesusen rohajahi o,W Huesti bari pari jenetahhue, hihbon, mai cahuenbohanxon hen jaa naman tara payobo tsamanbohantannon. X+) Bimi yamahiya sca jahuen huai teexonnica yohiquin: Jise. Quimisha bari sca tah hen bimi bihcatsihquish jori jorichai. Jahuabi ta yamahihqui, rahma caman. Rerascahue. ¿Jahua janon jaa nihtihiquin? hahquin. N* Jato jascajaxon jaa patax queha joi sca jato nincamaribiquin: —Huesti jonin cahen bimi jihui bananish. Bananish, bimiyahpa sca rah ta qui hihquish, cari carixon jisi bi jahuen bimi yamahi. m)S Jascayamahi rahan. Maton shinan ponteyamahax tah man mato rihbi queyocahinyaxihqui. Bimijoma jihui S( ¿Hoa dieciocho jonibo, jato qui jaton xobohhuanen paquequin bishtaxni cahran? Jatihibi ta mahuacannishqui. ¿Jatihibi Jerusalen janin jihuetaibo mentan jaabo hashoan hohchayahpabo hi shinan man jain? '{ Jascayama ta jaiqui. Maton shinan ponteyamahax tah man mato rihbi jascapahbo rihbi jayaxihqui, queyocahinscaibo rahsi. & Jaa chanihibo sca Jesusen yocaquin: —¿Jatihibi jonibo mentan hashoan hohchayahpabo quen Papan jato jascajani shinan man jain? 4% c Jaatian Pilatonen hahni sca caibaan yohiquin. Galilea mai mehabaan roqui jaton yohinahbo rehtexonquin Papa mapojaxoncannish, Papa Dios hinancatsihquin. Jaton yohinahbo mapojahiton bi roqui Pilatonen jato rehtenish. Rehtexon qui jaton jimin qui jaton yohinahbo nashimaquin, jonin jimiya sca maponon. f$E ;Chicho tsahonah tah min copijabahinquin queyoyamahax janohax picotimahi —jato jaquin.-#S :Mia demandana juez janin caquin bahinxon bi mia demandanai betan bexohue. ¡Juez janin mia ninitana juezin sca jahuen porisia yohixon mia sipo xoboho rehuinmamis! ]"3 9¿Jahua jenquetsahaxon man matonbi shinanxon ponte res jihueti shinanyamahin? H!  8Honanihcamahibon, ¿nihueya cohinbo jisxon jahua jatihiquin honanxon jahua copi sca man Papan yohihah jahua jatihiquin man honanyamahin, jan mato yohihah bi? Noquen Hihbo betan non bexotihi ` 9 7Chiponquihax nihue jahuiya tah man Rahma ta barinoxihquiqui hihqui. Jascacoinrihbihi. P 6Jahuen haxenicabo jascajaxon, tsinquijaquetaibo sca yohirihbiquin: —Jano bari hihquihi quiri jisxon nai cohin hanicanahi merahax tah man Hoi ta jahuiqui hihqui. Hihcoini. Jasca ta jatihiqui. <q 5Huetsa ta jahuen baque qui rainyamatihiqui. Huetsa rihbi ta jahuen papa qui rainyamatihiqui. Huetsa haibo ta jahuen baque qui rainyamatihiqui. Huetsa rihbi jahuen mama qui rainyamahi. Yaya rihbi jahuen hihni qui rainyamahi. Hihni rihbi jahuen yaya qui rainyamahi —hahquin noquen hihbaan. Hahan honantibo } 4Huesti xoboho pichca joni jihuetax bi ta texe qui rabe rainyamatihiqui. Jascayamahiya ta rabe qui texe rainyamatihiqui. (I 3¿Huesti shinanyahax siripi jihuetaibo rahsi sca janon hea joní shinan man jain? Huetsajaquin shinanaibo qui huetsa shinanyabo rainyamanon tah hen joníqui. gG 2Hihti tiromabo hen tenetihi tah hen honanai. Histon huinopahinon hihxon tah hen tene tenehi. dA 1Chihi potahi tah hen main joniqui. Quetetax perehihna sca japahinon hih tah hen jai.  0Honanyamaxon tiromajahibo ta hashoan hichama rishqui rishquiyaxihquiqui, hihti hahtihi bi. Hicha mia hinannixon ta hicha rihbi mia hahquirihbi yocayaxihquiqui. Hicha mia hinantahnixon ta hicha rihbi mia bichinyaxihcanihqui. Jesus copi join hihquinanai ta /Jahuen hihbaan yohini quescabijati honanxon bi hahxonyamahi quen ta jahuen hihbaan hihti casticantihiqui. 6e .Joriyama ta jatihiqui hih jan jai tianbi ta hihbo sanarenentihiqui, hihbo nocorihtimahi jan shinanah bi. Joxon sca cahen caxquepaquexon nincayosmabo janin jaa potatihiqui. ]3 -Shinanyahpa hihyamahax ta heen hihbo ta basihi cahiqui hihxon jahuen hihbaan jonibo rishqui rishquixon jahuen teexonnicah haibobo rihbi rishquixon, pixon, xehahax pahenscaiton sca jahuen hihbaan jisbenatihiqui. mS ,Jascapa ta jahuen hihbaan yohitihiqui, jatihibi jahuen joniboya jahuen jahuabora jan jisxonscanon. Y+ +Jahuen hihbo joxon sca jascajahiton merahah ta hahan jenimati jaresscatihiqui.  *Jascahah Jesusen yohiquin: —Shinanyahpa ta jahuen hihbaan yohihi quescabijaquin hahxonai joni qui. Jascapah ta jahuen hihbaan yohitihiqui, jahuen jonibo jisxonti. Jato jisxonquin jaton pitibo jato hinanxonnon hihxon ta jato jisxonnahue hahbahintihiqui.  )—¿Jaa jaa patax queha joi yohuani min hihqui bi min noquebi yohihin, Hihbon? ¿Caibo rihbi min yohihin? —hahscaquin Pedronen. "= (Jascapa hoxan hihtima shinanya janahue. Hea nocotihi man shinanyamahi tianbi tah hen hea noquebaque mato qui nocotihi —jato jaquin. Siri betan tiroma / 'Man honannon hihxon tah hen huetsa sca mato yohihi: Jahua hora yometso jotihiquin honanxon cahen coiranxon xobo hihbaan yometso hihquimayamahan. 1[ &Yame pochinicon joyamahax xaba paqueti hochoma sca joxon jato jascari manataiton merahah ta hihti jenimati jaabo jatihiqui, jahuerohahi tah non hoxayamahahqui hihqui. 9k %Hoxahaxma manataiton jaton patoronen jato merahah ta hihti jenimacantihiqui. Jaton hihbaanbi ta jato hahxonquin pitijaxonquin jato pimatihiqui, jaanbi jato metexpaquexonquin.  7 $Huanomahi catani jaton patoro yame jonoxihqui honanax ta jan nocoxon quenahi nincaxon manataibaan histon jahuen xobo xehpoti quehpenbohanxontihiqui. n U #Maton Hihbo manati shinan bihnahue. Chopa sahuexon johue quetejahax manatihcamahi quescanahue. W ' "Jahua ra hihti queenxon cah man jano res shinanah. Noquen Hihbo non manatihi a ; !Maton jahuaborabo maromaxon yomanahtaibo yanapannahue. Queyoyosma coriqui quescapa bihquin hahcajaquin Papa janin queyoyosma jahuaborabo bexojanahue. Jano ta yometsohtimahiqui. Champon rihbi ta jano pihantimahiqui. s _ Masa shinanyamanahue, baquebon. Mato man hicha jihuetaima bi ta Papan mato jahuen jihue hinanihqui. zm Maton tah man Papa queenai quescajaquin hahtihi, pitiya chopabo jaan mato hinannon. Non naihoh queha bexojatibo  Man jascapa pishinai ta Papan jisiqui, hah ca hen mato jai sen. Piti benahi, chopa rihbi benahi ta jatihibi nahuabo nihnichiqui. `9 Jaa copi, Jahua pipan, jahua xehapan jayamanahue. Jahua copi bi masa shinanyamanahue. lQ Joa ta nihi naman hicha jaiqui. Siripi hanihi bi tah non huaijaxon jato mapojahi, copima quen. Copi que ma bi ta Papan jato hihti siri rajotibo hinanihqui. ¿Hashoan sca jan mato coirantihi man shinanyamahin? Shinancoinnahue. gG Joabo rihbi jenquetsahpabo hin hihxon shinannahue. Jaabaan ta yomenjayamahiqui. Chopa rihbi hahyamahax bi ta hihti siri rajotiyahpa qui. Salomon hicha chopa siribo japahonish bi cahen huesti joa betan senenyamanish. U# ¿Jascati hahtipahyamaxon jahuejanoxon man texe copi man masa shinantihin? W' Heen shinaman bi hashoan queyanihpan hihquish bi tah min min queyanihtimahi. J  Hihsabaan hahcai shinannahue. Jaabaan ta banayamahihqui. Bimi ta tsinquiyamarihbicaniqui. Piyanoxon bexojacatsihxon bi cahen jahuerahnobi bexojati yamahi. Jaton bexojati xobo yamahi bi ta Papan jato piti pishinmayamahiqui. Mato tah man hihsabo mentan hashoan copi qui, hah ca hen mato jai sen. Papan ta mato jistihiqui. M ¿Pinoxon res non jihuetain? ¿Chopa sahuenoxon res non yora jain? L Jahuen haxenicabo sca yohiquin: —Masa shinanyamanahue, hih ca hen jai sen. Jahua pitima ta jaiqui, jahua pipan hihyamanahue. Chopa tah hen yamahi, jahua hen sahuetihin hihyamarihbinahue. +~O Man jascapa honanma jamis, main jihuexon, hahan jihuexahpan hihxon tsinqui tsinquixon bi Papa janin hicha tsinquiyamahi —jato jaquin Jesusen. Papan coiranaibo 0}Y Jahuen jointinin jan jascari yohuanaiya bi ta Papan yohinishqui: Shinanjoman, nea yamebi tah hen mia mahuamanoxihqui. Min bexojahibo tsoa sca hihbotihiquin? hahquin. |7 Hicha bari jihuexon piti tah hen tsinqui sca jai. Tanti tantihahnan pipi pipixon xeha xehascapan, coin coini, hih tah hen jatihi, hihqui shinamehti. E{ Shinanax sca, Heen jano bexojati xobobo huaxepaquexon hihtihosi xoboja sca janoxahpan. Jascajati ta jaiqui. Jano sca heen beroboya heen bimibo tsamanquin bochojascaax tah hen jenimatihi. sz_ Tsinqui tsinquihax ¿Jahuejascapan? Heen bimibo hichahi copi tah hen jahuerahnon bexojatimascai, hihqui. zym Jahan haxeti joi sca jato yohiquin: —Huesti jonin cahen huai banahoxon tsama bi res bimibo tsinquiscaan. x1 —Jistahi man. Coiramenahue, jahuaborabo tsinquiti shinan man bihmis. Maton jahuaborabo hichahax jihueti siriti shinanyamanahue —hahquin. !w; —Maton jahuaborabo hinannicama tah hen qui. Mato jascajaquin ponteti ta Papan hea yohiyamahiqui —jaa jascajaxon tsamataibo sca yohirihbiquin: 6ve Jaatian, tsinquijaquetaibo tocan nihxon, huesti jonin yohiquin: —Maestron, heen bocha yohihue, noquen papa yamanicaton jahuaborabo jan hea texe hinannon —hahquin. ^u5 Jaatianbi ta Dios Yoshiman mato yohuan hinantihiqui —jato jaquin. Masa shinantima $tA Jaton tsinquiti xobo janin mato hiohax, jaton hapobaan mato casticannon hihquish quesahiboya, jahua yohuan japan, jahua hen yohitihin hihyamayaxahnnahue. .sU Man hehqui tiromahi yohuanai bi tah hen jaa mato sohuaxonti hahtipahtihi. Dios Yoshin qui man tiromahi yohuanai ta jascayamahi qui. Jaa ta hen mato sohuaxontimahi. r Jonibaan nincanon hihquish Hea ta Cristonahma qui hihquibo rihbi tah hen Papan yonotibaan nincanonbi Jaabo ta henama qui hen jatihi. /qW Jonibaan nincanon hihquish Hea ta Cristonah qui hihquibo jatihibi tah hen hean rihbi Papan yonotibo tocanxon rihbi Jaabo ta hena qui, hen jatihi, jaabo yohihi. (pI Maton boo rihbi ta jahuentihi jaiquin Papan honanihqui. Raqueyamanahue hah ca hen mato jai sen. Mato tah man hicha hihsa mentan hashoan copi qui. Cristonahbo o# ¿Rabe soro copi non pichca hihsa romishin maroyamahin? Copi que ma bi ta jascapa mahuataiya mi huestibi Papan jato shinanbehnoyamahihqui. n Huetsan ta mato rehtexon mato casticanti rihbi hahtipahiqui. Hahqui raquenahue, bihxon chihi janin mato potamis. Hahqui caya raquenahue. m Caibaan ta mato rehtexon bi jahua hashoan mato tiromajati hahtipahyamahiqui, hea huetsabaan. Jascapahbo qui raqueyamanahue. ulc Tsoanbi nincayamanon hihquish man bahquish chian yohuanni joibo ta xaba chianxon jaan jato nincamayaxihquiqui. Maton xobo chicho baxexai joibo ta xobo manixon coshin nincamaquin hahcajaquin jatihibi nincamayaxihquiqui. Tsohqui raqueti (kI —Rahma jonexon hahcaibo jatihibi ta Papan janibijaquin yohiyaxihquiqui. Jonetax hihquibo jatihibi ta jaan yohipaqueyaxihquiqui jatihixonbi nincacahbo. (j K Quexehibaan bi hicha bi res jonibo jano tsinquijaqueti. Hihti caibo tsamatax, joni huetsa qui tsehquesihcanahi bohiboya jahuen haxenicabo Jesusen yohiquin, behna joi sca: —Coirametahi man. Fariseobaan coro pahe mato qui mahnemis —hahquin, fariseobaan hahcoinicamati shinan yohiquin. xii 6Hashoan sca yocacanquin. Jahuemeha jahuen yohuan copi non rehteti hahtipahtihin hihxon hicha yocacanquin.mhS 5Jascajabahini caressca jan jaiya cahen jaton haxemanicahbo betan jaton fariseobo sina sinati. Kg 4¡Hahrai! hih tah man jayaxihqui, haxemanicahbon. Jayaxon Papa honanti huisha joiyahpaxon bi tah man honancatsihyamahi. Jascaxon tah man caibo rihbi sca man pantehi, honanpanan —jato jaquin. f 3Abel rehtennixon tah man caibo sca rehtexon, jato rehtepaquehi. Janoxon Papa yocaxonti janin jan nichi que bi Zacarías sca rehtenoxon caman tah man jato rehtenpaquehi. Mato ta Papan casticanyaxihqui, hih ca hen jai sen, jaton jimi man potamani copi. Oe 2Rahma jihuetaibo yohihi sca ta Papan nescajaquin yohihiqui: Maton tah man heen joi yohixonnicahbo rehtennihqui. Hen raanmenoni rehtennixon tah man rahma caman jato jatihibi rehtenpaquehi, hahquin. Dd 1Jaa copi ta honanxon Papan yohihiqui: Jato qui tah hen heen joi yohixonnicaboya heen raantibo hean raanai. Hen raanah cahiton ta texe rehtexon texe rihbi tiromajayaxihcanihqui, hahquin. Ic  0Jascajaquin tah man maton shinanbo noque jismahi. Maton papabaan hahpahoni quescajaribiquin tah man shinanai. Jaabaan rehtenihbo tah man maton sca man tsahonxobojaxonai, hahbe rehtemisboxon. b3 /¡Hahrai! hihnoxihnahue. Maton papabaan ta Papan joi yohinicabo rehtepahonishqui, maton sca man Papan joi yohinicabaan tsahon qui tsahonxobojanon. haI .—¡Hahrai! hih tah man mato rihbi jayaxihqui, haxemanicahbon. Jonibo hihuehhuan papima papimaquin hahcajaquin tah man joi tsamanxon jato yohihi. Yohixon bi tah man maton metotinin bocabi mehexon jato yanapanyamahi. 8`i -Noquen Hihbaan jascajaquin yohihiya sca Moisesnin joi haxemanica huesti jano tsahoxon yohiquin: —Maestron, jascajaquin yohiquin tah min noque rihbi cahehi —hahquin. =_s ,¡Hahrai, hahrai! hih tah man jayaxihqui. Mato tah man tsahonipibo quescapahbo qui. Tsahonipi maníxon bi tah non jenquetsahpa pisi chicho jaiquin non honanyamahi —jato jaquin. P^ +¡Hahrai! hih tah man jayaxihqui, fariseobon. Tsinquiti xobo janin tah man hapobo tsahotai janin tsahoti queenbiresai. Jemanhihti janin tsinquijaquetaibaan mato saludanti rihbi tah man queenyorahi. +]O *¡Hahrai! hih tah man jatihi, fariseobon. Maton haxe pehi romishin tah man texe Papa jahuena hinanxon, cahua meso rihbi texe pishca hinanxon, huai bimi rihbi texe hinanxon bi Papan yohihi quescajati man pishinmahi. Joni huetsa yanapantihi bi tah man tiromajahi. Joni huetsahon shinanti Papan mato yohihah bi tah man hahyamahi. Man hinanaibo Papa hinanquin jenebahinxonma caibo rihbi yanapantihi bi tah man hahyamahi. \ )Maton jointiboyaxonbi jahuaborajomabo yanapancoinnahue. Jaatian tah man jahuabi sca rishtaya hihqui man shinanyamascatihi. d[A (¿Maton mequen mato hinanxon maton jointi rihbi Papan mato hinanyamanishquin, honanmabon? ZZ- 'Rahtetaiton: —Mato fariseobaan tah man chichoma maton tasonbo rahchoxon maton platobo rahchocai. Maton jointi nahpamehtan; jano tah man tiroma shinanbo bochohi, yometsohti shinanya hihti tiromabo shinanbo. @Y{ &Piríyamahax jan mechoquihyamahi quen fariseo rahteti. X! %Jascajaquin jan yohihiya, fariseo jonin sca: —Heen xobon pihi cahue —hahquin. Jascahah hahbetan cahax mapetax pihi tsahopaqueti. SW $Miin shinan xabayahpa hihquish, jahuabi miin shinan bahquishihyamaha tah min sirijaquin xabajaxonah sca min jatihi, johuepan xabajaha quescapi —hahquin. Jaton haxenicaboyabi Jesusen fariseobo cahehi UV# #Jistahi man. Maton shinan janin xaba jai man shinanah bi bahquishcahinmis. U "Noquen yoran johue ta noquen bero qui. Miin bero siripaiya tah min xabapan nichi. Miin bero tiromahiya tah min bahquish chian nichi. AT{ !Tsoanbi tah non johue quetejaxon joneyamahi. Quetejaxon tah non quentipan mahpoyamarihbihi. Quetejaxon tah non jahuen tsahotinin tsahonai mapetaibo rahsichin jahuen xaba jisnon. CS Papan casticanti neten ta Níneve jema janin jihuepahonihbaan mato metoyaxihquiqui, Jonasen yohihah jaton shinan pontenihxon. Mato tah man noque mentan hashoan nincayosmabo qui. Jonas mentan hashoan nincati jonin mato yohihah bi tah man nincayamanihqui hah ta jayaxihcanihqui, mato yohiquin. Non johue quescapahi VR% Jonibo casticanpaqueti nete noco sca jaiya ta chiponquiha quiquin hapo yamanica nihxon rahma jai jonibo yohiyaxihquiqui: Mato tah man nincayosmabo qui hahquin. Jaa ta hocho quehax jonishqui, shinanyahpahax Salomon yohuanai nincaqui jahui. Salomon hihpahoni mentan hashoan coshi shinanya rahma neno jai bi tah man nincacatsihyamahi. Q% Jonas jisxon ta ninevitobaan honannishqui. Jaa Jonasbi ta hahan honanti janishqui. Jascapahribihi tah hen hea noquebaque hahan honanti qui. ?Pw Hihti caibo sca nocohihnataiya jato yohiquin nescajaquin: —Rahma ta jonibo shinan tiromayahpabo qui. Non mia nincanon hahan honanti noque jismahue hah tah man jai. Man jascarai bi ta huestijaquin res hahan honanti Papan mato jismatihiqui, Jonas janí quescapah res tah man jistihi, jaa jisxon honanti. O Jascajaha sca: —Jaama bi ta Papan joi nincaxon bihcoinaibo caya, hahan jenimati jaiqui —hahquin. Jahuen coshi jisti yocacaibo `N9 Jato jascajaquin yohi yohihiya sca ta tsinquijaquetaibo tocanxon huesti haibaan coshin yohinishqui: —Mia baquexo bihni haibo ta hihti jenimati jaiqui. Mia chocho hahmani ta hihti jenimati jaiqui —hahquin. M Jaatian ta caxon hashoan tiromabo hahbe yoshin rihbi benatihiqui, siete hahbe yoshinbo. Jatihibi sca jahuex ta jaa jonin jointi janin sca jihuetihiqui. Jaa copi ta jaa joni hashoan tiromacanahi sca jatihiqui, hicha yoshiman hihbojaha sca. Jenimacointi LL Caxon ta matso siri sca jahuen xobo merascaiqui, bexojaxonah sca. BK} Tiroma yoshin ta joni jenebahini cahax jano jahuabi jaitonma cahax jano jihueti benahi cahuan cahuani caxon bi merayamahax janohax hen jahui janin caribitanpan hihcahini cahiqui. mJS Hehbe hihyamahax tah man henaboma qui. Hea tsinquixonyamaquin tah man jabismahi. Joribinica yoshin I Hashoan coshi joni pari joxon ta xobo hihbo bihxon jahuen toohahti bichinnica qui, jayaxon coiranti jaa xobo hihbaan shinanah bi. Jahuen jahuaborabo rihbi bichinxon ta jahuenahbi jahuen jonibo qui sca jaan metisahpaquenica qui. Jascapah tah hen qui. H Nesca tah qui, jisnahue. Coshi jonin cahen jahuen toohahtiyahpaxon jahuen xobo coiranan. Coiranah cahen jaho jaibo tsoanbi meheyamahan. Gy Papan coshiyaxon tah hen hean yoshinbo camahi. Jaa copi honannahue: Papan jihuemati nete ta mato qui noco sca jaiqui. FF ¿Tiroma yoshiman coshiyaxon hean tiroma yoshinbo camahi man jaiya, jahuatohon cahran maton baquebaan jato camahiquin? ¿Jenquetsahpa shinanya man quin? Jaabaanbi ta mato yohiyaxihquiqui. QE Satanas hahbe Satanas betan rehtenanxon cahen jenquetsahxon bi sca jahuen yonotibo yonoyamahan. Jascama ta qui. Satanasnen coshiyaxon hen tiroma yoshinbo camahi hih man jai copi tah hen mato yohihi. :Dm Yocacahbo bi jaton shinan honanxon Jesusen jato yohiquin: —Jahuen jihuetahbo jaabo rahsi bi rehtenanaiya ta hapon yonoti queyotihiqui. Jaton caibo betan rehtenancanahibo ta queyonicabo qui, jahuabi yamascanon. Jaa copi honannahue. Satanasnen ta jahuentianbi jahuen hahbe yoshin tiromabo picotimahiqui. zCm Caibaan rihbi sca jahuen coshi tanacatsihquin: —Miin naihoh queha coshin hahxon noque jismahue —hahcanquin. {Bo Caibo rihbi hahqui yohuani: —Quiquin yoshin Beelzebunen coshi hinanah ta tiroma yoshinbo camahiqui —hihcani. A Huetsa tian sca ta yoshiman bihni joni rihbi jahuen tiroma yoshin camaxon rohajanishqui. Tiroma yoshiman hihbojaha joyo sca banenish. Joyo banenish bi jahuen tiroma yoshin camaha yohuanscai. Jan yohuanai jisish rahte rahtecani tsamajaquetaibo. f@E Honannahue. Tiromaboxon bi tah man maton baquebo qui siribo hinanti honanai. ¿Man yocacah maton naihoh queha Papan hashoan rihbi sca jahuen yoshin siri mato hinantimahiquin? —jato jaquin. Yoshinyahpa tah qui hihquibo 8?k ¿Hatapa bachi yocacah bi min nibo hinantihin? g>G ¿Miin baquebo mihqui caxon min mishquitanai yapa pishca mia yocacah bi min rono hinantihin? t=a Yocacai tihibichin ta bihtihiqui. Benahi tihibichin ta meratihiqui. Ton ton hahcai tihibi ta mapetihiqui. <<q Man honannon hihxon tah hen mato yohihi. Papa yocanahue. Mato ta hinantihiqui. Benanahue. Papan ta mato meramatihiqui. Xehpoti ton ton hahnahue. Papan ta mato quehpenxontihiqui. ;  Nincatahi man. Mia jahuen huetsa que bi hinanti queenyamaxon bi ta min hihti yocacai copi mia hinantihiqui, min yocacai tihi. E: Chichoxon sca cahen mia yohihan: Hea jatsanjayamahue. Heen xehpoti tah hen moa xehposcai. Heen baquebo rihbi ta moa hoxascaiqui. Mia hinantihi bi tah hen picotimahi ¿hah mia jatihiquin? f9E Noquen jenabo ta hocho quehax jahuex hehqui nocotaxqui. Jahuabi tah hen jato pimati yamahi. `89 Jascajaquin haxemaxon sca jato yohiscaquin: —Mihqui nocotaibo pimacatsihquish rah tah min yame pochinicon miin huetsan xobo janin caxon min yocatihi: Huetsan, quimisha pichanti pishca hea hinanhue, huetsan. r7] Noquen hohcha sohuahue. Mihqui non hohchani min shinanyamascai quescajaribiquin tah non joni huetsa tenexon noque qui tiromahibaan bi jato sirijaquin yohuanquihnai. Jascajaquin rihbi noquen hohcha sohuaxon jaa shinanyamascahue, Papan. Satanasnen noquen coshi tanatihi janin noque hioyamahue, Papan. Satanas noque bihmayamahue hahquin yocanahue —jato jaquin. 56e Nea neten piti noque hinanhue, Hihbon. w5g Haxemahue hahcá jato haxemaquin nescajaquin: —Papa yocacatsihquin nescajanahue.Papan, mia Papa Dios jai honanahbo jahue. Miin jihuetahbo non janon noque hihbojahue. Min naihoh hahcai quescajaribiquin neno rihbi hahhue. 4 y Huetsa neten sca cahen huetsa janin caxon janoxon Papa yocanish. Papa yocaquin queyoscaiya huesti jahuen haxenicaton yohiquin: —Juaman ta jahuen haxenicabo Papa yocati haxemanishqui, Hihbon. Jascajaquin rihbi noque haxemahue, non Papa yocanon. '3G *Huesti shinanyati ta jaiqui, Papan joi nincati res. Marian ta sirijaquin shinanax nincati queenihqui. Jan queenai ta tsoanbi bichintimahiqui —hahquin.Z2- )—Hicha tah min masa shinanai, baquen. Miin tee hichahi tah min jatsanai. }1s (Jahuen tee hichahiya Marta tee teeti. Piti qui jaa mehca mehcatai bi Marian nincaresquin. Martan sca yocaquin: —¿Hea huesti hen tee teenon heen sharan hea yanapanyamahi min jisyamahin, Hihbon? Yohihue, jan hea yanapannon —hahquin Martan. )0K 'Jahuen shara rihbi cahen jano jihuepahonish, María janeya. Jesusen haxemahi nincacatsihqui cahen jaa patax tatsahoxon jan yohihi Marian nincaquin sirijaquin. &/E &Janohax Jesus, jaabo, boresscaax huetsa jema janin nococani. Jano cahen Marta janeya haibo jihuenish. Jaan Mapehue hahquin jahuen xobon Jesus mapenon. .) %—Hoa jahan shinanxon hahxonai rahan —hahscaquin. —Mian rihbi jascajatanhue —hahscaquin Jesusen. Martaya Maria janin Jesus nocoti e-C $Jascajaquin yohixon sca Jesusen yocaquin: —Yometsohbaan tsehuejaha racatai qui cahen quimisha joni nocoti. Mian shinanah, jahuemeha jahuen hahbe jihuetah quesca janishquin? Hea yohihue —hahquin haxemanica yocaquin. J~~=}}|{{Hz8yy xx2ww!vuitt srr qqptooGnmm2ll&kjjj$ihggfee#d_cc ba`_^^e]\\H[Z YhXWVVZUTTS\RR5QQPzONNNLLuKJJ0IHHVGGfFF6EEbDDFCvCBAmA@@?B>>==<—Hean rihbi tah hen mato huesti yocatihi, maton pari hea yohinon. )Mapexon yocacanquin: —¿Tsoan janen min jascajahin? ¿Tsoan jascajahue hahca min jascajahin? Noque yohihue —hahcanquin. N( Huetsa neten sca Papan xobohoxon jonibo haxemahanan jan joi siri yohihiya sca judiobaan hapobo mapeti jahui. Jaton hapobo, jaton haxemanicahbo, jaton yohuan hihbobo, jaabo rahsi jano mapeti jahui. {'o0Jan haxemahi nincacatsihqui jonibo hashoan hicha tsinquijaquetaiya cahen jenquetsahxon rehtenoxon bihtimahi.z&m/Jatihibi neten sca ta jaa xobohoxon jonibo haxemanishqui. Jan haxemahiya cahen judiobaan hapobo betan jaton haxemanicahbaan jaa rehteti shinannish. Judio patorobo betan rihbi jascajaquin shinanxon bi jenquetsahaxon rehteti merayamacanquin. 4%a.—Heen xobo ta jahoxon hea yocati xobo qui hih ta Papan joi janin jaiqui. Nenoxon Papa yocatihi bi tah man jano yometsohbo tsinquitijahi —hahxon jato jabamaquin. h$I-Jema janin hihcohax sca Papan xoboho mapeti. Mapexon janoxon maromahibo cainmabahinquin. 3#_,Maton xobobo potojaquetanxon ta maton baquebo rehteyaxihcanihqui. Hahan xobojaquin man tsamanni macan ta ni huestibi huetsa macan cahchian tsahoyamascatihiqui. Mato jascajayaxahnnon bi tah man Papan mato rahma sirijacatsihqui man honanyamahi —jato jaquin. Papan xobo janin tiromahibo jan camahi ="s+Tiromabo netebo ta mato qui nocoti jahuiqui. Mato qui tsequeti joxon ta mai tsamanxon mato chiquehahtanbohanxon mato tejatanbohanxon jatihibi janinxon mato tiromajayaxihcanihqui. !*—¡Rahmabi Papa betan siripi jihueti man honanpahinon, Jerusalen janinhahbon! Jaa honantihi bi tah man benchebo qui. ] 3)Mahchi cahpaquehxon hori Jerusalen jema racatai jisish Jesus jaya huaohihqui. c?(—Jaabo netetaiya ta toa minchihi macanbo coshin yohuanquehanihqui —jato jaquin. 'Caibo fariseobo rihbi jato tocan nihxon Jesus yohiquin: —Jascayamanon miin haxenicabo netemahue, maestron —hahcanquin. I &—Quiquin hapo ta jahuiqui, Papa Diosen janen ta jahuiqui. Shinanya siri tah qui. Papan ta noquehon shinanxon hahxonihqui. Noquen naihoh queha Papa ta hihti siri bi res qui —hihcani. hI%Olivoya mahchi naman sca nocotaiya jahuen haxenicabo jatihibi jenimacanahi yohuancanahi, coshin bi res: —Papan shinanyaxon ta hihti hahxonihqui —hihcani. Papan coshiyaxon Jesusen jato hahxonrahsihi jisipish jascacani. nU$Jaa cahtsahotax cahiya sca caibaan rihbi jaton taribo pecaxon bahin mijanquin, hahan nihnon hihxon. fE#Jascajaxon becanquin. Jaya noco sca jaiya sca, jaton chopa hahan pohenxon tsahotijacanquin. D"—Noquen Hihbo ta nea pishinihqui —hahscacanquin. ta!Cabacho baque pecahiton sca cabacho hihbaan jato yocaquin: —¿Jahuejanoxon man pecahin? —jato jaquin. R Raanah boresscacani. Cahi nocoxon jan yohiha quescabi meracanquin. hI¿Jahuejanoxon man pecahin? yocacah sca, Noquen hihbo ta pishinihqui hihnahue —jato jaquin. —Hoque racatai jema janin botannahue. Nocoxon tah man cabacho baque nexá meratihi, tsoabi jaa cahtsahonima. Pecaxon hahbenahue. wgBetfagéya Betania jemabo hochoma sca Olivo janeyahpa mahchi ponte nococani. Janoxon sca rabe joni raanquin. J Jaa joi jato nincamahax Jerusalen janin sca cahi caribihi. mSHoa hea jaton quiquin hapoti queenyamahibo sca neno hihuenahue. Heen rahuibo tah qui. Heen jisnon bi jato rehtepaquenahue. —Jascajaquin ta haxehahbo Jesusen jato jaa patax queha joi yohinishqui. Jerusalen janin Jesus nocotai Jaa jaibo rahsi tah hen hashoan sca hinantihi. Jahuajomabo rihbi tah hen jan jai pishca hean bichintihi, hih ca hen jai sen. ?yJaatian: Ma ta diez jaresscaiqui, Hihbon, hahcanquin. _7Jano nichibo sca yohiquin: Jahuen coriqui bichinxon, diez tsama jai joni hinannahue. !;¿Jahua copi sca min heen coriqui jaya teenica hinanyamanihquin jan jaya teenon? Joxon cah hen heen coriquinin cananai hashoan hicha bihribiquehahnai. 9 kMin yohuanai quescabija tah hen mia jatihi, tiroman. ¿Hea sina hihqui min honanihquin? ¿Hen jananihmabo hean bichinain? ¿Heanbi banayamanihbo tsinquinica min hea honanain?  7Mihqui raquexon tah hen bexojaniqui, Hihbon. Mia tah min sina qui. Mian jananihma tah min bichinai. Min banayamanih tah min tsinquirihbihi, hahquin.  #Huetsa rihbi sca jahui. Joxon: Nea ta min hea hinantahbahinni coriqui qui, Hihbon. Chopan rahcoxon tah hen sirijaquin mia bexojaxonnihqui. V %Mia rihbi tah hen pichca hani jemabo sca hinanai, min hihbonon, hahscaquin. x iHuetsa sca jahui. Min hea hinanbahinni coriqui tah hen pichca coti rihbi jatíhiribi hahcai, Hihbon, hahquin. 7gMin tah min sirijahi. Mia tah min siri joni qui. Hicha tahma hinanah bi tah min sirijaquin hahcai. Jaa copi tah min diez hani jemabo sca min hihbotihi hahquin jahuen hapon. oWHuesti joxon: Hihbon, min hea hinantahbahinni tah hen diez coti rihbi jatíhi rihbi hahcai, hahquin. )Jaabi, quiquin haposcaax joribixon sca jan coriqui hinantahnihbo quenamaquin. Joni tihibichin jahuentihi cananihquin hihxon jato quenamaquin. wgJan caresscaipi cahchiqui sca texe jahuen jihuetahbaan jaa jistahihmaxon comision raanquin. Jano jaton patoro cahi janinbi cahax nocoxon Jaa patoro noquen quiquin hapo hihti tah non queenyamahi yohihi cahabo hihxon comision raancanquin. S Cariyamaxon diez jahuen jonibo quenaxon joni tihibi coriqui hinantahquin, joni tihibi diez mil soles. Hinanxon jato yohiquin: Hen joribinon caman jayaxon maroxon maromanahue hichajanoxon, jato jaquin.  —Huesti hani patoro cahen hocho canish, janoxon quiquin hapo sca hihmahahbo. Quiquin haposcaax joribiyanoxon cahi. oW Jato jascajahax Jerusalen hochoma sca nichiya sca: —Jaa rah ta quiquin hapo sca Papan hihmanoxihquiqui. Jaa rah tah non rahmabi jisnoxihqui —hihcani. Jascajaquin shinanaibo quen jaa patax queha joi sca jato yohiscaquin. 1[ Manonihbo benahi tah hen naihoh quehax joníqui, jato jihuemanoxon. Jaa copi tah hen queyoyamanox manati yohihahqui —jato jaquin, Jesusen. Patoronen coriqui hinanai  —Nea netenbi ta nea xoboho jihuetai joni Papan jihuemahiqui, queyoyamanox manascanon. Nea rihbi Abrahanen baque, can. {Reren rerenaibaan bi nihinaxon: —Hihbon, texe heen coriqui hena hihnon tah hen jatíhi rihbi jahuajomabo hinannoxihqui. Paranxon hen bichinnihbo rihbi tah hen chosco coti jatíhi rihbi tsamanxon jato hinanrihbitihi, hihbon —hahquin Zaqueonen. ~Jan jano mapetai jisish, jatihibi reren rerenscacani. —Hohchayahpa jonin xoboho mapetax ta janobi tantihiqui —hihcani. W}'Botocahinax res sca hahbetan caxon jenimahanan jahuen xobon mapemaquin. 0|YHinatax manatai bi jaa jihui ponte sca nocoxon bejisihnixon bototi Jesusen yohiquin: —Botopaquehue, Zaqueon, histon. Rahma tah hen miin xoboho tantihi cacatsihqui. {{Bishquihihcanahi cahi. Jari Jesus huinoxihqui quiri cahi, jihuin hinacahini. Jesus jiscatsihqui hinacahinxon manaquin. zJenquetsahpa hin hihxon Jesus jiscatsihqui bi jonibo tsamajaquetaiya jenquetsahaxon jistimahi. Queyanihmaxon jisti hahtipahyamaquin. OyJano Zaqueo janeya joni jai, cobrannicabaan hapo. Coriquiyahpa joni. 3x cJericó jema nabebacahini cahi sca bocani. aw;+Jaatian jahuen bero siricahin sca jai. Bero siricahinxon Jesus chibanbonahi caquin, Papa Diosen ta hea hihti hahxonihqui hihcanahi. Jaa jisish jatihibi sca jascarihbihi; Papa Dios ta hihti siri qui hihcanacani.mvS*—Jisresscahue. Hen mia rohajati min shinancoinai quen tah hen mia rohajasca jai —hahquin. uuc)—¿Hen mia jahuejaxonti min queenain? —hahquin. —Heen bero hea rohajaxonhue, Hihbon —hahquin. ztm(Nihrenenxon sca: —Jaa neno hihuenahue —hahquin Jesusen. Hihuehah, jaa senenbi nichiton sca benche yocaquin: s'Hahbe huinotaibaan sca: —Netehue. Netehue —hahcabo bi hashoan sca sai saihihqui: —Davidi baquen, hehon shinanrohahue —hahquin. Nr&—Jesusen, Davidi baquen, hehon shinanhue —hahquin, coshin. Gq%—Nazaret janinhah Jesus ta huinotihqui —hahcanquin. Rp$Huinojaquetai nincacax yocacahti: —¿Tsoabo man huinotain? —hihqui. o/#Jaatian sca Jericó jema janin sca nocoti bocani. Jema hihcoti bahin bocani. Jaa bahi quexabi benche joni tsahoti. Coriqui yocaqui tsahoti. n%"Yohihah bi nincayamacanquin. Jaabaan nincacah cahen honantima joi. Jahua hihcatsihquiquin honanyamacanquin. Jericó benche Jesusen rohajahi :mm!Hea betoshbanhahxon ta rishquitinin rishqui rishquixon hea rehtescayaxihcanihqui. Hea rehtehipibo bi quimisha neten hihquish tah hen hahquirihbi hueníyaxihqui —jato jaquin. Xl) Hea ta nahuabo bihmayaxihcanihqui. Hosan hosanxon ta hea hicháyaxihcanihqui. bk=Jahuen doce joni sca quenaxon: —Nincanahue. Jerusalen janin tah non cahi cahi. Jano sca ta Papan joi yohinicabaan huishani joibo jai quesca sca jatihibi jaresscatihiqui, noquebaque hihqui bi hea yohihi joibo. j—Papan jihuemati joi bihcoinnoxon tah man maton xobo potabahinai. Maton xobo, maton haibo, maton huetsabo, maton papabo, maton baquebo rihbi, jaabo jatihibi jenebahinxon tah man nea mainxon bi hashoan hihti caibo rihbi man bihtihi. Naihoh sca tah man queyoyamanox jihuerihbitihi. Jatihibi potabahinax bi tah man hashoan sca jatihi —jato jaquin. Jan mahuanoxihqui Jesusen yohirihbihi i—Jise. Noquen tah non jatihibi jenebahinxon mia chibanai, Hihbon. ¿Non queyoyamanox jihuetimahin? —hahscaquin Pedronen. ch?—Jonibaan jisí jenquetsahaxon hahtimahi bi ta Papan hahtipahiqui —jato jaquin. gJan jascahiya: —¿Coriquiyahpabo Papan jihuetahbotimahiya tsoabo sca non Papan jihuetahbo jatihin? —hahscacanquin. f1Xohmox quini janin hahua huinomaha ta tee qui. Tee que bi ta coriquiyahpahhuan Papan jihue janin hihquiti hashoan tee qui —jato jaquin Jesusen. Ie —Coriquiyahpabo Papan jihuetahbo jaah ta hihti tee qui. Hd Nincaxon masa shinanscaquin, jahuen jahuabora hichahiya. `c9—Huestijati sca tah min pishinai. Miin jahuaborabo jatihibi maromabahinxon jahuajomabo jaa coriqui hinanreshue. Jaatian tah min naihoh sca siri jahuabora jatihi. Jascajatanax hehbe johue —hahquin Jesusen. rb]—Baque pishcaxon nincanixon tah hen rahma caman jaa min yohihi quescabijaquin hahcai —hahquin. Ia Papan yohini joibo tah min honanai. Tsiniyamahue. Joni huetsa rehteyamahue. Yometsohyamahue. Quesayamahue. Miin papan yohihah nincahue, miin maman rihbi yohihah nincaquin —hahquin Jesusen. _`7—¿Jahua copi min hea siri yohihin? Tsoabi siri ta yama qui, Papa huesti res. k_OHuesti hapon sca yocaquin: —Siri Maestron, ¿jenquetsahax hen hea queyoyamanox manatihin? @^yHen mato yohinon nincanahue: Baquebaan Papan joi nincacoinai quescajayamaquin nincaresaibaan ta Papan jihuetahboti hahtipahyamahiqui —jato jaquin. Coriquiyahpa betan Jesus yohuani ]Pantehibo jisxon jato quenaxon: —Baquebo hehqui jonon jenenahue. Jato panteyamanahue. Jascapa ta Papan jihuetahbo qui. \5Baquexobo rihbi ta hihuecannishqui, jan jato mehenon. Jaya jahuibo jisxon, jahuen haxenicabaan jato yohiquin, jascapahya beyamanahue, hahquin. k[OMan honannon hihxon tah hen mato yohihi. Papan jisí ta hoa fariseo jahuen hohchaya jascabi janishqui, hoa cobranxonnica ta hohchajoma sca jahuen xobon caresscanishqui. Hea caya ta siri qui, hihquibo jatihibi ta Papan rabinmayaxihquiqui. Hea ta jahuama qui hihquibo ta caibo mentan hashoan siri qui, Papan jisi —jato jaquin. Baquebo Jesusen yocaxonai NZ Jaa jascari yohuannon bi hocho nichish nai bejisihniti hihtimahpax hahri xohtíhihqui nihxon cobrannicaton yohiquin: Papan Dios, hea tah hen hohchayahpa qui. Tenexon hea sohuahue, Papan, hahquin. hYI Semanan tihibi tah hen rabe coti samacai. Hen teexon cananai tihibi tah hen texe mia hinanai. ^X5 Nichish cahen fariseo nescari hahri horahi: Hahxon tah min hea jai, Papan. Hea tah hen caibo jonibo quescapahma qui. Jaabo ta yometsohbo qui, tiromabo, tsinibo. Hoa coriqui cobrannica quescayamarihbi ta hea qui. W —Rabe bebo cahen janoxon Papa yocati xoboho mapexon Papa yocanish. Huetsa cahen fariseo joni, huetsa cahen coriqui cobranxonnica. 0VY Jato jascajaxon huetsa jaa patax queha joi sca jato yohiquin. Hea caya tah hen hohchajoma qui hihxon bi caibo sca jistahihmahiboya nescajaquin jato nincamaquin: 9UkHiston bi res ta mato hahxontihiqui. Jan histon mato hahxonai bi ¿naihoh quehax joquin man nincacoinai hen mato jisbenayaxihquin? Fariseo betan cobrannica Papa yocaqui nichi !T;¿Man yocabahinaxon yocashinahah noquen Papan tiromajahibo pontequin mato hashoan histon hahxontimahiquin? ¿Man yocacai tenexon jaan manarestihiquin? mSSJaa joi jato nincamaxon Jesusen jato yohiscaquin: —Jaa tiroma tininti yohuanai shinannahue. yRkBasi jascacahchihi bi tininti queenyamahi. Basihax res sca hahmebi shinamehti: Dios qui raquexonma tah hen jonibo qui rihbi raqueyamaxon bi nea haibaan hea jaajatsanjaha jan demandanai hean casticanxontihi, hea jatsanjayamascanon, hihqui. $QAJano rihbi cahen huesti yononma haibo janish. Jahuen tininti yohihi sca yononma cari carichi. Hea tiromajahi joni hea casticanxonhue hahqui cari carichi. hPI—Huesti tininti cahen jahuen jeman jihuetan, Papahon shinanyosma, jonihon shinanyosma. O +Jaatian sca Papa yocati jenebahinyamahahbo hihxon jaa patax queha joi sca jato haxemaquin. Jaayocaqui paxquinyamahahbo hihxon jato haxemaquin. N%%Jato jascajaha: —¿Jahuerahonon nan, Hihbon? —hahscacanquin. —Jano nami racatai bi ta hishmin tsinquitihiqui —jato jaquin.VM%$Huai chian teetaibo jascajaribiquin. Huetsa bihxon bi huetsa jenebahinquin. \L1#Rabexon rene renehiboya tah hen huetsa bihxon huetsa rihbi hen potabahinyaxihqui. xKi"Jaa yamebi huesti bachiho rabe joni hoxahi bi tah hen huetsa bihxon huetsa rihbi hean jenebahinyaxihqui. J!Noque rehtecanmis hihxon hea hihbomayamahibo ta queyocahinyaxihquiqui. Hea jenebahinyamahibo ta rehtehah bi jihuecoinyaxihquiqui. (IK Loton haibo hihni shinannahue. 'HGJaatian maton xobo cahchian tsahoxon bi maton xobo chicho jai jahuaborabo bichi cati shinanyamanahue. Huai chian teetax jascarihbihi, xobon cayamascai. UG#Jascarihbihi ta jayaxihquiqui, naihoh quehax hea noquebaque sanarenenaiya. FSodon jema janinhax Lot picotai betanbi ta naihoh quehax johuehihnacahinai chihi jato qui paquetah queyocahincannishqui, sodomobo. E'Lot jihueni tian janíbo quescarihbihi ta jayaxihcanihqui. Picanquin, xehacanquin, marocanquin, maromacanquin, huaijacanquin, xobojacanquin. =DsJaatian ta pixon xehacanpahonishqui. Bebobaan haibo bihquin. Haibobaan rihbi bebo bihquin, jahuen xobo nontin Noen nanenon caman. Jaatian ta jenehhuahnen joxon jato queyonishqui. zCmNeateman Noen jihueni tian japahoni quescarihbihi ta jayaxihcanihqui hea naihoh quehax hahquirihbi joresscanon. }BsJascayahnoxon pari tah hen hicha teneti jai. Hea queenyamahax ta mai mehabo hea yohihi, Tiroma tah qui hihtihiqui. jAMNaihoh ramihoh quehax ramihoh queha cana bacatanicamahi ta hea naihoh quehax jahuiya jatihiqui. @Hoa tah qui hihyamahax ta Neno tah qui hihyaxihcanihqui. Jascahahbo bi jano yohihibo janin boyamayaxahnahue. Jato chibanyamayaxahnahue. ?{Fariseobo jascajaxon jahuen haxetibo sca yohiquin: —Huetsa tian tah man Noquen Hihbo noque betan hihpahinon, huesti nete pishca res jan hahquirihbi noque betan nihpahinon, hih tah man jayaxihqui. Hea jiscatsihxon bi tah man hea jisyamayaxihqui. k>ONeabi tah qui, Hoa tah qui hih tah man jatimaribihi. Papan ta mato tocanxon mato jihuematihiqui. L=Jaa pecaho sca ta fariseobaan yocannishqui: —¿Papan jihuemati jahuentian jotihiquin? —hahcanquin. Yocacahbo sca: —Papan jihuemati ta jistimahiqui. Maton beron tah man jaa jistimahi. !<;Jascajaxon jaa yohiquin: —Huenitax caresscatanhue. Hihcoinjaquin shina nax copi tah min siri sca jai —hahquin. Hihbo joti hochomahiya jayaxihquibo t;a¿Caibo jononma nea nahua huesti Hahxon tah min hea jai, Papan hihonahi jahuiquin? —hahscaquin Jesusen. F:—¿Rohascaibo diez hihyamahipishquin? ¿Texe cahran? 9Jesus qui nocoxon sca hahqui betihihpaquexon: —Hihti hahxon tah min hea jai, Hihbon —hahquin. Jaa joni cahen samaritano. 8Rohahipibo bi huesti res joribihi. —Papan ta hea hihti hahxonihqui —hihonahi jahui. Nincacahbo hihquish coshin yohuani. "7=Jato jisxon: —Man rohahi sacerdotenin jisnon jismatannahue —jato jaquin. Jascahah boresscacani. Bahin caquin jisi bi jaton sipi rohacahinscai. N6 —¡Maestron, Jesusen, noquehon shinanrohahue! —hahcanquin. 5/ Jaton jema huesti qui nocoxon sca sipiyahpabo jahuibo behchiquin. Diez joni, sipiyahpabo rahsi. Jesus merahax, hocho nihxon coshin quenacanquin: 4w Jaatian sca Jerusalen janin sca cahi cahi. Galilea mai senenbi cahi, samaritanobaan mai quetanpaquebahini cahi. 3 Maton jonin mato hahxonai quescajaribiquin maton Hihbo hahxonnahue. Maton hihbaan mato yohiha jatihibi hahcax Noque tah non tiromabo teexonnicahbo qui. Jan noque yohihah res tah non hahcai, hihnahue —jato jaquin. Diez sipiyahpabo Jesusen rohajahi N2 Man yonoha jan hahcaiya, Hahxon tah min hea jai, ¿hah man jatihin? 11[Hea pitijaxoni sca johue, hahqui mehca mehcaxon hea bexonhue, hen pixon xehanon. Jascajaxon pari mian sca Pinoxahnhue, xehanoxahnhue, ¿hah man patoroboxon jatimahin? 80iPatoroboxon man yonohah, maton joni huai chian teebahinahax jascayamaxon maton hinabo pimaxonax xobon sca jahuiton sca man Johue, mapexon piresscahue ¿hah man jatihin? P/—Moxo berotihopa shinan pishcayahpaxon man nea huishtinanti jihui yohixon Mexecahinax hian janin cayacahintanhue man jaah cah man yohihah quesca sca jaquehahni. Noquen Hihbo non hahxoncointi h.IJascahah: —Hahan nincacointi shinan noque hashoan hichajaxonhue, Hihbon —hahcanquin. -7Mia tiromajaxon bi Hen tah hen tiromajahahqui, huetsan. Pontejaquin sca tah hen shinanai mia jaah tah min sirijaquin yohuanquihntihi, jan mihqui tiromahah tah min shinanyamascatihi. Huesti neten mia siete coti jascajaha bi tah min hahxontihi —jato jaquin. Nincacointi shinan z,mCoiramenahue. Miin huetsa hohchataiya pontejaquin yohihue. Shinanquin sirijahiya sca sirijaquin yohuanquihnhue. m+SHohchati shinan hinanyamanon macan renti tenexxon jenenencanya potahah cahen hashoan siriquehahni. 3* aJascajaxon jato yohirihbiquin: —Hahan hohchati shinanya ta jotihiqui. Man jaa jotimajati hahtipahyamahi bi ta jaa jomahi joni hihti sai saihihyaxihquiqui, casticannah. O)Moises nincayamaxon, Papan joi yohinicabo rihbi nincayosmaboxon ta huesti mahuatipish bi hahquirihbi jihuexon jato yohihah bi nincatimarihbicaniqui, hah sca Abrahanen jaa janon —jato jaquin.(Jascahah: Jaa joi ta nincayamacaniqui, Papan. Mahuatipish bi jato qui huesti cahiya pari ta nincacointicaniqui, hahquin. 'Moisesnin huishani joibo ta jaabo jaiqui, Papan joi yohinicabaan huishani joi rihbi. Jaa joibo jaabaan nincacoinnon, hahquin Abrahanen. &-Pichca ta heen huetsabo jaiqui. Raanrohahue, caxon jan jato yohi yohinon, nea hihti tiroma janin joyamahabo, hahquin coriquiyahpa hihpahoniton. k%OJaatian hihti yocaribiscaquin: ¡Hahrai, Papan! Jascahiya heen papan xobo janin jaa raanrohahue. 5$cHono naponbi rihbi ta hihtihosi xanquen jaiqui, jenquetsahax bi nenohax jari tsoabi botopaquetimahi. Jarihax rihbi tsoabi neno pohquequihrani jotimahi, hahquin Abrahanen. :#mShinanhue, baquen. Jihueparihax tah min siriboyahpa janiqui. Lázaro cahen tiromabo rahsi. Rahma cahen pihihue hahca nenoxon pihi jihueti. Mia cah min hisin jaroma teneti jai. `"9Abraham quenaxon sca: Hehon shinanhue, Papan. Lázaro raanrohahue, jahuen metoti rebo pishca jenen mehchajaxon jan heen jana matsijaxonnon. Nea chihin ta hea jeneyamahiqui. Hihti tiroma hisin tah hen jai, hahquin. !Jano jascapa bexojati janinxon sca hihti hisin hisinxon hoque jisxon hocho Abraham meraquin. Lázaro rihbi hahbetan pihi tsahoti. H  Jascari jaax mahuascai. Papan yonotibo sca joxon jano Abraham siripi jihuetai janin jaa hioscaquin, jano sca siripi jihuenon. Coriquiyahpa rihbi sca mahuati. Mahuatai mihincanquin jonibaan. !Racatax sca: Haitara, jahuen misa janinhax paquetai teque romishin hea hinanpahinnon, hahan hen pihi yanicahinnon, hihqui pihan hihquish. DJahuen xoboho jaa jascari jihuenon cahen jemanhihti hoque huesti yocamis janish. Patoronen xobo xehqui janin cahi bahin potahahbo racati, jahuen yora nobepan rahbojocotax hisini racati. B}Huesti joni cahen coriqui hicha bi res janish. Yanconihboya joxonihbo jahuen quiquin chopabo sahuexon cahen jatihibi neten hihti nohuenihbo pipipahonish. Jenimahanan jihueti can. dAMiin haibo potaxon huetsa sca bichish tah min hohchayahpa sca jai, noquen Papa qui tiromahi. Huetsa jonin potahah haibo bichish tah min jascarihbihi, noquen Papa qui hohchayahpa sca jai. Lázaro betan hani patoro 3Papan joi ta queyotimahiqui. Naiya mai queyócahinyaxihqui bi ta ni huesti teque pishcabi jahuen joi manotimahiqui. Haibo potatima Jesusen yohihi. Juan jonon caman ta Moisesnin huishani joibo janishqui, Papan joi yohixonnicahbaan yohini joibo rihbi. Juan joní pecaho tah non Papan jihuetahboti joi siri sca non yohihi. Jaa copi ta histon sca jahuen jihuetahbo sca jacahincaniqui. Nincati queenaibo rahsi. %CHosanaibo sca jaan yohiquin: —Man siribo hihqui jonibaan shinanahbo hihquish tah man siripihcamahi yohuanai. Siripi yohuanihcama man jai bi ta maton shinanbo Papan honanihqui. Hihti siri tah qui hih jonibo jai que bi ta jascapahbo shinanyabo Papan jistahihmahiqui. Papan jihuemati X)Jan yohihi jatihibi nincaxon bi yohuashihboxon hosancanquin fariseobaan. M Patoroyahpaxon tah man jaa sirijaquin teexonhanan huetsa patoro rihbi sirijaquin teexontimahi. Huetsa queenxon tah man huetsa sca jistahihmatihi. Huetsa hahxonquin sirijaxon tah man huetsa sca nincayamascatihi. Maton Papa Dios hahxonquin tah man jahuaborabo rihbi tsinqui tsinquiti hahtipahyamascatihi —jato jaquin. nU ¿Caibaana man jaton jahuaborabo coiranxonquin sirijayamahiya tsoan sca mato matonah hinantihiquin? }s ¿Nea mai meha jahuaborayaxon man sirijaquin hahyamahiya tsoan sca mato naihoh queha jahuaborabo hinantahtihiquin? ]3 Hicha tahma hinanah, jayaxon sirijaquin hahxon tah man hicha hinanah jayaxon sca sirijaquin hahtihi. Hicha tahma hinanah bi jayaxon tiromajaquin hahxon tah man hicha hinanah sca jayaxon rihbi tiromajatihi. N Maton rihbi rah tah man yometsohxon, jaa coriquinin sca jonibo hesetihi, maton coriqui queyo sca jaiya jaabaan sca jaton queyoyosma jihue janin mato jihuemanon —hahquin fariseobo yohiquin. 1Jan jascajahi chanihibo nincacax sca jahuen patoro yohuani: Jaa ta yometsohti honan qui hihqui, coirannica yohihi jascari. Jascapahbo rihbi ta mai mehabo qui. Jaton caibo jatohon queennon hihxon ta nea mai mehabaan hahquiqui, xaba baquebo mentan hashoan honan ta jacaniqui. H Huetsa rihbi sca yocaquin: ¿Mian cahran? ¿Jahuentihi min ribinain? hahquin. Hean tah hen mil tasa trigo ribinai hahquin. Miin huishati bihxon ochenta res min ribinai huishahue hahscaquin. )Cinco mil botella olivo xeni tah hen ribinai hahquin. Tsahohue, miin hahan huishati bihxon tres mil botella min copijascai huishahue hahquin. zmJahuen patoro ribinaibo quenamapaquexon sca: ¿Jahuentihi min heen patoro ribinain? hahquin, jan quenamamenohi. >uHen honanai quescajaquin hahpan, heen tee jan hea bichinai bi caibaan sca sirijaquin jaton xoboho hea jihuemahabo hihcahini sca caxon jahuen patoro ribinai jonibo sca quenamaquin. @ yJascahah shinamehti: ¿Jahuejascapan? Heen patoronen ta hea heen tee hea bichinihqui. Yosmaxon tah hen horo horoti hahtipahyamahi. Yocamis sca hihtihi bi tah hen yocati hihtimahpai. O Jascaraiboya jahuen coirannica quenamaxon jahuen hihbaan cahescaquin. ¿Hihcoini yohuancaniquin? Hen mia hinantahni coriqui toponpaquehue non jisnon. Heen coiranxonnica tah min jatimascai hahquin. d  CJascajaxon jahuen haxenicabo sca Jesusen yohirihbiquin: —Huesti coriquiyahpa joni cahen janish, jahuaborayahpa joni. Huesti neten sca ta chanicannishqui: Miin jahuabora coirannicahton ta miin coriqui mia queyonihqui. % C Jan jahui quen non coin coinax jenimaha ta siri qui. Miin jochica ta mahuanish bi jihuerihbiscaiqui. Manonish bi ta rahma hahquirihbi merahah sca qui.l QJaatian sca: Mia tah min jascabihi hehbetan jihuetai, baquen. Hea jai jatihibi rihbi ta mina qui. Hoa miin baque jahuen hahresti haibobo janin caxon miin coriqui queyontanax jahuiya cah min noquen toro xoa rehtexonah, hahquin. Jahuentihi bari sca hen mia teexonai bi tah min heen hahbe rabetibo betan hen jenimanon jahuentianbi hea chibo baque bocabi hinanyamanihqui. Basi teexonquin bi tah hen jahuentianbi mia nincayama yamanihqui. Hea teemis que bi tah min hea jahuabi rehtexonyamaniqui. Honanscaax jahuen bocha rainyamahax xoboho hihcocatsihyamascai. Picoxon jahuen papan Johue, Johue hahca bi joi bichinquin: q[Jochica ta nocotaxqui. Jaa copi ta toro xoa pishca papan rehtehaxqui, jaa siripi nocotai quen hahquin. _7Jahuen papan joni huesti quenaxon sca yocaquin: ¿Jahua copi jascacaniquin? hahquin.  Jahuen baque bebo quihah teeti. Huai chian teetanax joresscaquin bi xobo hochomaxon sca rehuen behua behuáhibo nincaquin. -Nea heen baque ta mahuanish bi jihuerihbiscaiqui. Manonish hen shinanah bi tah hen heen baque merahahqui, jato jaquin. Jenimascai, jahuen papa. dANon xoamarasihi toro baque bihtannahue rehtenoxon. Hicha pitijaxon pihi non coin coinnon. !;Jascahah bi yosibaan jahuen jonibo yohiquin: Sahuemanoxon tari siriya berinahue. Mehesehtiya joxon mehesennahue. Sapato rihbi bexonnahue jan sahuenon. *MHicotanah sca: Papan, noquen Papa Dios qui hohchatax tah hen mihqui rihbi hohchanihqui. Hea tiroma quen tah min hea Baquen jatimascai hahscaquin jahuen baquen. ~ Jascatanpan hihcahini sca caresscai, jahuen papa janin cahi cahi. Nocoti jahui bi hocho pari hihquiya manan huinoquihrani jahuiton jahuen papan meraquin. Jointi xecahihnixon hahan hihti shinanax bishquihihcanahi caxon jahuen baque hicotanxon betsohahquin. V}%Tiroma copi tah min hea Baquen hahtimascai. Miin joni quesca sca hea jahue. |%Rahma ran heen papa janin hea caresscatihi. Nocoxon tah hen yohitihi: Papan, noquen Papa Dios qui hohchatax tah hen mihqui rihbi hohchatai. {Jaatian sca shinanquin sirijahax, Heen papan jonibo hichahi bi ta jaton piti pishinyamahiqui. Neno ca hen pitin mahuacatsih sca jai. z-Tsoanbi piti hinanyamahah, pihan hihquish cochin piti bimi romishin piti shinanbahinquin. Jascapah que bi yanicahinnoxon caman piti shinanquin. &yEPihan hihxon janoha joni patorojascaquin. Jahuen patoronen sca jaan jahuen cochibo pimahi canon jahuen pasto chian sca raanquin, cochi coirantanhue hahxon. LxJaa maibo janin piti pishin sca jaiboya, jaa rihbi pihan hihscai. Rw Jahuenahbo jatihibi bichipish jaabiyahpa caresscai, hocho sca huetsa main cahi cahi. Cahi nocoxon sca bexnanbo maroquin. Haibobo copi rihbi jahuen coriqui potaquin queyobahinquin, jahuabi yamascanon. \v1 Haniscaxon cahen jahuen chini baquen jahuen papa yohiquin: Papan, texe hena hihnon min mahuaquin potabahinyaxihquibo hea rahmabi hinanscahue. Jascajaha jahuen baquebo hinantijaxon jaa sca jahuena hinanscaquin. \u1 Huetsa rihbi sca jato yohiquin: —Huesti joni cahen rabe bebo baque janish. +tO Jascarihbihi ta mainxon huesti hohchaya jonin jahuen shinan pontehiya Papan yonotibo jenimacaniqui —jato jaquin. Bexnanya haibo copi coriqui potaresai beronan s% Meraxon sca jahuen jenaboya jahuen hahbe jihuetaibo quenaxon Jahuerohajaquin tah hen hen manomaha coriqui hen merahahqui, jan jatimahiquin? $rA¿Jascarihbihi ta huesti haibaan diez libra jaxon bi huesti manomaxon, johue quetejaxon xobo matsoquin sirijaxon meranoxon caman benabonatimahiquin? qJascarihbihi ta naihoh quehax jenimacaniqui. Huesti hohchaya jonin mainxon jahuen shinan pontehiya ta jenimacaniqui. Noventinueve jaton shinan ponteti pishinyamahi shinanaibohon jenimayamahax bi huestichin jahuen shinan pontehiya jenimacani. Coriqui manotai +pO¿Xoboho nocoxon sca maton jenaboya mahbe jihuetaibo quenaxon, Jahuerohajaquin tah hen heen carnero baque manotai bi merahahqui, Jenimanonhue hah man jatimahin? _o7¿Meranoxon caman man benahi cayamahin? ¿Meraxon man jenimahanan papibehnantimahin? 'nG—¿Cien carnero jaax bi huesti manotaiya, jaa manotai huesti benahi canoxon man texe noventinueve janobi jenebahini caquin, man benahi sca cayamahin? @m{Jaa copi ta jaa patax queha joi jato yohinishqui: *lMJascapa hahqui nocotaiya fariseobo betan jaton xenibaan joi haxemanicahbo hahqui yohuanscai. Hohchayahpabo sirijaquin bihxon ta jascapa betan pihiqui, hihcani. gk IJaatian sca cobranmisbo betan hohchayahpabo rahsi sca becani. Jesus yohuanai nincaqui becani. j#Jascapa tashi tah non hahquiribi mai sca hihnon hihxon noquen banabo janin minchintimahi. Non payomacatsihquin piti huecax potahi janin rihbi tah non jascapa tashi tsamantimahi. Jascapa tashi tah non potaresai. Hahan nincati pabinquiyahpaxon nincanahue.-iS"Tashi ta siri qui. ¿Hahan non pitijacatsihqui bi noquen tashi jahuiyamascaiya, jahuatohon sca non noquen piti jahuijatihin. Non tah non hahtipahyamascatihi. h!Jascajaquin rihbi shinanquin sirijaxon maton jihue jatihibi jenebahinyamahax tah man heen haxetibo jatimabirestihi. Tashi jahuijoma gy Tenetimahi shinanxon ta hoa huetsa hocho pari jahui bi comision hahqui raantihiqui jenquetsahax non bexotihin hihxon. Kf¿Quiquin hapobo rihbi hahbe quiquin hapo betan rehtenani canoxon tsahotahxon veinte mil sontaroyahpa hahqui jahui bi diez mil pishcayaxon jaa tenetihin hihxon sirijaquin shinanyamaparihiquin? \e1Hoa jonin ta xobojacatsihxon bi janquenjati hahtipahyamahiqui hih ta jaticaniqui. dyShinanquin sirijayamaxon xobo jihuibo nichinxon bi janquenjati min hahtipahyamahiya ta jisibaan sca mia hosantihiqui. c¿Xobojacatsihxon, jahuentihi copitihiquin, heen coriqui senentihiquin hihxon man shinanquin sirijaxon pari xobojayamahin? 2b]Hea rehtehibaan bi tah hen heen Hihbo jenetimahi hihnahue. Jascaxon nincacoinnahue. Jascajayamaxon tah man heen haxetibo jatimahi. Man shinannon hihxon tah hen yohihi. ~~},||{{#zbyy*xHwvuttrtGss.r~qqTppp8oooAnn1molll>&=x<;;-99Z88y77]66h55o44t33322u11K002///..->,,,)++C**^))W((''&%%4$}##{""L!!k 5 S~xHX1%Vb Z :  ; ;fWBa"iD Yohihah bi yohuanresaibo shinanxon jato nincayamacanquin. ' Jaa ta María Magdalena qui, Juana, Jacobon mama María rihbi. Caibo haibobo rihbi jato betan bocani. Nocoxon jahuen haxenicabo yohicanquin. 5c Jacahini sca tsahon janinhax boribicani. Jahuen once haxenicabo yohitannon benahue, jato jatihibi yohinon benahue. Texe rihbi jano jaibo yohinon benahue hihcahini bocani. <sYohihah, Hihcoini, jasca ta jahoxqui hihcani. ]3Hohchayahpabo qui tah hen hea noquebaque hinamehti jai, jihuin hueonxon rehtescaabo. Jaa pecaho tah hen jahuen quimisha neten sca hahquirihbi teehihtihi hah ta mato jahoxqui —hahcanquin, sanareneni jahuibaan. [~/Nenoma ta qui. Ma ta hueniscaaxqui. Galilea mainxon jan mato yohiho shinannahue. 3}_Hihti raquetax, jato qui betihihpaquecani haibobo. Betihihpaquetaiton: —Mohitahpa joni tah man benahi. ¿Jahuajanoxon man neno tsahonnihbo janin man benahi jahui nan? p|YJahuen hea bohancanaxquin hihquiboya sca rabe joni jano sanareneni. Jaton chopa cahen bahri bahrichi. N{Tsahon janin hihcoxon bi noquen Hihbo Jesusen yora merayamacanquin. Hz Nocoxon, hahan xehpohipibo macan taranbohana sca meracanquin. y }Tantiti nete huinoscaipish xaba honanax sca tsahon janin boribicani. Jaton hininjatibo rahojahipixon papibahini bocani. x18Hahan yora hininjati mescohi bocani. Mirra janeya hahan hininjati rihbi bichi bocani. Tantiti neten sca tanticani, Moisesnin yohini quescari.,wQ7Galilea mai mehax Jesus betan jahuipi haibobo ta José chibanbonahi canishqui, jan tsahoni cahiya. Tsahon honanxon, jan jascajaquin racanai jisish, boresscacani. pvY6Tantiti neten piyanoxon ta jaton pitijati neten jaa tsahonnishqui, tantiti nete nea pishca sca jaiya. u 5Jesusen yora bihpaxon sca, sabananen rahcoquin sirijaxon, mai xanqueman poquin quiniho sca mihinquin, jano tsoabi tsahonnihma. At}4Jaa José sca Pilato janin caxon Jesusen yora yocaquin. 7sg2Jaatian ta Jerusalen janin José janeya joni japahonishqui, Arimatea jema janinha joni. Arimatea ta judiobaan jema rihbi qui. Jaa José ta jaton cacannica rihbi janishqui, hihcax bi siri joni, pontejaquin shinanai joni. Noque jihuemanica Papan raanpahinon hihnicah. Jaan jisí cahen jahuen hahbe hapobaan tiromajaquin shinanrahsihi. Jesus rehtecatsihquibo quescayamahi ta jaa janishqui, jaabaan hahcachihi quescajayamaquin. *rM1Hahbetan nihpahonibaan rihbi hocho nihxon jatihibi jisquin. Galilea mai janinhax jaa manahi jahuipi haibobaan rihbi jatihibi jisquin, hochoxon. Jesus mihinaibo oqW0Jisi jahuibo rihbi hen mia yohihibo jisish rahte rahteti. Masa shinanax xohpatsihtax sca boribicani. p/Jatihibi jisish jano nichi sontaro capitan sca yohuani: —Papa Diosen ta jisiqui. Nea joni ta siri joni hihquishqui —hihqui. ro].Coshin bi res sca Jesus yohuani: —Hea bihhue, Papan. Mihqui tah hen hinamehtai —hihquish mahuascai. [n/-Papa yocati xoboho rihbi chopa chique naponbi huaxacahini, quexe rabe sca janon. m,Barin manan tsacahiya sca, jatihibi janin bahquishihcahini, bari mahpohah yamecahini, bari racapaquescanon caman bahquishihcahini. xli+—Nea netenbi tah min hehbetanbi heen jihue janin jacoinnoxihqui —hahscaquin Jesusen. Jesus mahuascai Qk*—Quiquin haposcaxon, hehon shinanyaxahnhue, Jesusen —hahquin. @jy)Noque rabe non tiromajani copi tah non rahma mahuatai. Non caibo hahni quescaja ta noque jacanihqui. Noque quescayamahi ta nea jahua tiromayamanishqui —hahxon, Jesus sca yohiquin: i1(Ramiho quehaton sca joi bichinxon jahuen hahbe tiroma joni qui rainyamascai: —¿Mia min Dios qui raqueyamahin? Mia rihbi tah min mahuanoxihqui. $hA'Jaa patax hueonahbo huesti sca yohuani, yometsoh huesti: —¿Mia min Cristo quin? Mihri rohajahatax botoxon noque rihbi hahxonhue —hihqui hosani. vge&Jahuen mapo bochiqui quirica rihbi hueoncanquin. Nea ta judiobaan quiquin hapo qui hihqui jaa quirica. Mf%—Judiobaan quiquin hapohax mihri rohajahahue —hahcanquin. [e/$Sontarobaan rihbi sca jano nihxon hosan hosanquin. Mae cachani bexon, hinanquin. ldQ#Jano tsinquijaquecahuani nihxon, jonibaan jis jisquin. Hosan hosancanquin, jaton hapobaan. —Caibo ta rohajapahonishqui. Papan Cristohax hahrí sca rohajahanon, Papan caisah jonihax hahri rohajahanon —hihcani jaton hapobo. cw"—Jaton hohcha jato sohuaxonhue, Papan. Hea honanyamaxon ta hea nescajacanihqui —hihqui Jesus. Jihuin Jesus hueonxon sca tsoan jahuen chopa bihtihiquin hihxon macan bero pishca borasa qui nanexon chicohah huetsa macan pari cainaiya huetsan jahuen chopa bihnon, huetsa macan pari cainaiya huetsan sca jahuen chopa bihnon hihxon, jascajaquin jahuen chopa bihcanquin. 1b[!Mapo xao janeya mahchi manixon sca janoxonbi jihuin hueoncanquin. Jesus naponbi janon, jaa patax tiroma joni huesti hueonxon nichinxon, ramiho sca huetsa joni tiroma. a{ Huetsa joni rabe rihbi ta bocannishqui, tiroma rabe. Jesus hueonxon jaabo rabe rihbi jihuin hueonnoxon bocanquin. p`YXoo pari jihui jai bi nescajahibo jaiya ¿jihui xanascaiya jenquetsahpabo jatihiquin? —jato jaquin. __7Noque qui paquenahue mananbon. Noque mahpobahinnahue, mahchibon, hah tah man jatihi. }^sTiromabo netebo ta mato qui nocoti jahuiqui. Jaatian tah man masa shinanyaxihqui: Hea rihbi baquejoma japahinon, baquexo jahuentianbi bihyamaha cahen hashoan siripan. Jahuentianbi baquexo xoma hahmayamani cahen siripan hih tah man jayaxihqui. &]EJato qui rabejaquexon sca Jesusen jato yohiquin: —Heya huaohihyamanahue, Jerusalen haibobon. Maton yoraya huaohihnahue, maton baqueya rihbi huaohihnahue. y\kHicha jonibo rihbi hahchon bocani. Haibobo rihbi hahchon bocani, huini huinicanahi. Jaya huaohihcanacani. A[{Jesus boxon sca jemama quirihax jahui joni behchixon bihxon jaa jahuen coros hiamacanquin. Simon janeya joni ta jaa janishqui, Cirene mai meha. Jesus chibanbonanon hiamacanquin. 4Zahoa joni rehtenica sca jato picoxonquin, jaabo queenai quescajaquin. Rehtenanmanica joni picoxonxon bi Jesus jato hinanquin, jaabo queenai quescajahabo. Jihuin hueonaibo 8YkJaabaan yohihi quescajati ta jaiqui hihxon sca X%Hashoan sca coshicahinxon coshin bi res yohicanquin. —Jihui qui hueonxon rehtehue —coshin yohiquin Pilato mahuincanquin, sai saihihxon. EWJato yohirihbiquin, quimisha coti sca: —¿Jahua tiroma hen janishquin nan? Hean jisi ta jahua copi rehteti yamahihqui. Jaa copi tah hen rishquimaxon jenebahintihi —hahquin Pilatonen. V}Pilato coshin yohuanai bi sai saihihquin mahuincanquin. —Jihui qui hueonhue. Jihui qui hueonhue, mahuanon —hihcani. hUISai saihihquiboya coshin sca Pilatonen jato yohirihbiquin: —Jesus tah hen mato picoxontihi. T'Barrabasnen ta jaton jema janinhahbo sinamaxon rehtenanmanishqui. Jaa copi ta sipo xoboho jaa tsahoncannishqui, jan joni rehteni copi rihbi. S Pilatonen jato yohihah bi coshin bi res sai saihihcani jatihibi. —Jaama rahan. Barrabas caya noque picoxonhue —hahcanquin. fREJaton fiesta tian cah qui huesti joni jato picoxonpahonnish, hahpahonibo quescajaquin. UQ#Jaa copi tah hen rishqui rishquimaxon picoxihqui —jato jaquin Pilatonen. P'Herodesnin ta merayamarihbihaxqui. Hen hahqui raanah bi ta noque qui raanrihbihaxqui. Jahua copi rehteti ta yamahihqui, jan tiromani yamahi. VO%—Noquen jonibo noque bichincatsihqui joni tah qui hahxon tah man nea joni hihuehahqui. Maton nincanonbi tah hen sirijaquin jaa yocacahqui. Honanquin sirijaxon tah hen jahua copi caheti merayamahi. wNg Pilatonen sca judio hapoboya jaton meyayahpabo quenamaxon, jaton jonibo rihbi quenamaxon jato yohiquin: dMA Pilato betan Herodes rainyamapahonish bi jaatianbi raescai rabebi. Jesus rehteti yohihibo L+ Jahuen sontarobo betan Herodesnin Jesus tiromajaquin yohixon hosan hosanscaquin. Quiquin hapon tari sahuemaxon sca Pilato janin raanrihbiquin. K Jan jahua hihyamahi bi ta jano rihbi nihxon judio hapobo betan jaton haxemanicahbaan quesajaquin coshin bi res cahe cahecannishqui. SJ Jahuen coshi jiscatsihxon sca yoca yocaquin. Yocacah bi jahua hihyamahi. (IIJaatian Jesus jisish, Herodes coin coinscai. Jaya joihibo nincanish basi sca jaa jiscatsihquish jenimascai. Jahuen coshiyaxon hahcai jiscatsihquish jenimahi. 3H_Herodesnin mai meha joni Jesus hihqui honanxon, Herodes janin sca jaya bohabo jato raanscaquin. Herodes rihbi Jerusalen janin jaatian jai quen hahqui sca jato raanquin. KG—¿Galilea mai meha joni hin? —Pilatonen jato yocaquin. FCoshi coshixon sca: —Neatohon ta jonibo sinamaxon coromahiqui. Judea mai janin jatihibincon nihxon ta jato jascati haxemahiqui. Reboqui Galilea janin pehocohnish ta neno caman sca jahuiqui, jascati honanmabenahi —hahcanquin. Herodes janin sca Jesus hiohibo E}—Hean jisi ta jahua copi nea joni demandanti yamahihqui —judio hapoboya jano tsamajaquetaibo Pilatonen jaquin. D{—¿Mia min judiobaan quiquin hapo quin? —hahscaquin Pilatonen. —Min yohihi quesca rahan —hahquin Jesusen. ^C5Janoxon sca quesa cahecanquin. —Nea tah non noquen caibo hihbojacatsihquiton merahahquin. Quiquin hapo Cesaro copijayamahabo ta jato haxemahiqui. Quiquin hapo Cristo jan hihqui ta yohirihbihiqui —hahcanquin. QB Canon benahue hahxon sca Pilato janin sca Jesus hiocanquin jatihixonbi. ~AuG—¿Jahua hashoan nincati non pishinain? Jan jascari yohuanai tah non noquenbi nincacai —hahscacanquin.@FJato jascaha, joi bichincanquin: —¿Mia min Papa Diosen baque quin nan? —Jaa tah hen qui. Man yohihi quescabi rahan —hahquin. m?SERahma tah hen hea noquebaque Papa mecayaho tsahonoxihqui, janoxon sca jahuen coshiyaxon yononoxon. 6>gDHen mato yocacah bi tah man yohitimarihbihi. (=ICBexon, jato tocan sca Jesus nihmacanquin. Nihmaxon: —¿Mia min noquen Cristo quin? Noque yohihue —hahcanquin. —Hen mato yohihah bi tah man nincatimahi. <BXaba paque sca jaiya sca, jaton hani hapobo tsinquiti becani. Sacerdote hapobo betan jaton huisha honanbo tsinquicani. Y;+AHicha jascapa join hosan hosancanquin. Tsinquitai hapobo janin Jesus nihmahibo s:_@Bebepoxon beshrishquixon yocacanquin: —Jisxonma yohihue. ¿Tsoan mia beshrishquihiquin? —hahcanquin. G9?Xobohoxon sca Jesus xecoxon hosanhahnan rishquicanquin. R8>Shinanax, picotax huaohihscai. Hihti huaohihqui, Pedro. Jesus hosanaibo W7'=Xobohoxon sca rabejaquexon Jesusen Pedro bejisquin. Jaatianbi ta Jesusen yohihah joibo Pedronen shinanscanishqui, janin hatapa queonon tah min quimisha coti hehqui paranahxihqui jan yohihah shinanscaquin. }6s—Quesahi. Jaa tah hen honanyamahi joni qui —hihscai Pedro. 2}8Pehchihi tsahotai jisxon, Pedro bejisxon huesti haibaan sca yohiquin: —Nea rihbi ta hahbetan nihrasihiqui —hahquin. 17Jesusyabi caibo mapenon, caibaan jemanhihtian chihi requenjaquin. Pehchihi tsahotaiboya sca Pedro rihbi jato tocan pehchihi tsahoti. z0m6Jato jascahah bi bihxon judio hapon xobon Jesus bocanquin. Hocho tahni cahen Pedronen jato chibanbonaquin. )/K5Nete tihibi Papan xobohoxon honanmahanan hen mato betan hihrasihi bi tah man hea bihyamahipiqui. Yame bihnicahbo tah man qui, yame baqueboxon. Pedro paranahti 9.k4Jaya tejacahuanaibo cahen porisiabo, sacerdotebo, mesco hapobo. Jato jatihibi yocaquin: —¿Yometsoh yahtanquin hahcajahi man machitoya jahuin? ¿Maton huinoboya man jahuin? R-3—Jenenahue —hahxon jahuen pabinqui Jesusen mehexon rohajaquin. l,Q2Judio hapon yonoti sca huestichin reraquin. Reraquin bi jahuen pabinquin mecayaho paxtebahinquin. {+o1Jaatian Jesus tejabohanaibohi jisxon sca: —¿Non jato rerascatihin, hihbon? —hahcanquin jahuen haxenicabaan. X*)0—¿Betsohahquin min hea jato bihmahin, Judasen? —hahscaquin Jesusen. )1/Jan jato yohihi betanbi jonibo nocoti. Jato betan jahuen haxenica Judas rihbi jato beboxoni jahui. Jesus qui joxon betsohahquin saludanquin. (.—¿Jahua jenquetsahax man hoxa hoxahin? Huenixon Papa yocanahue; tiroma yoshiman mato tanamis. Jesus bihxon nexahibo l'Q-Yocati queyohax res sca huenicahuanax jahuen haxenicabo qui joxon benaya hoxahiton jato meraquin. &,Jaatian bená benaxon Papa hihti yocascaquin. Yocahahnan niscani, jimi toisihquicamahi niscani. Mai qui toisihquiya mai mehchascai. `%9+Jaatian Papan yonoti naihoh quehax hahqui botopaquexon coshi hinanai jiscanquin. $*—Papan, rahma janoxihquibo hea cahnemahue, queenxon. Jaabi, hea queenai quescarihma bi mia queenai quesca janoxihnon —hahquin. #})Jato jascajahax hori pishca non macan pishca potahi tihixon jaa huesti cahi. Cahax, raboxonen nihxon, Papa yocascaquin: R"(Nocoxon: —Tiroma yoshiman mato tanayamanon Papa yocanahue —hahquin. ! 'Xobo janinhax cahax, jan hihcachihi quescari Olivoya manan manichi cahi. Hahchon bi jahuen haxenicabo rihbi manahi cahi.  5&—Jise, Hihbon. Neno tah non machito rabe jai —hihcani. —Jascabi sca janon jenenahue —hahquin. Getsemaní huai chianxon Jesusen yocacai -S%Hea yohihi, Hahbe yometsohbo betan ta hihquiqui hih ta hea yohihi jacanihqui, hehqui huishani joi jai quescajaquin ta hea janoxihcanihqui. Jaa copi tah hen yometsoh yohuanihcamaquin mato yohihahqui. Neateman huishaxon yohini quescabi sca ta jaresscatihiqui, hea yohihi joibo —jato jaquin. ,Q$—Rahma tah hen mato yohihi. Borasayahpahax jaya cahue. Coriquiyahpahax jascarihbihi. Hahan rehtenanti machitojomaxon miin coton maromaxon machito marohue. Z-#Pedro jascajaxon jatihibi sca yohiquin: —Coriquijoma tah hen mato raannihqui, borasajoma rihbi, sapatojoma rihbi. Jascapa raanah bi ¿jahua man pishinnihquin? —Jahuabima rahan, hihbon —hahcanquin. 9k"—Yohicoin tah hen mia jai, Pedron. Nea yamebi ta hatapa queori jaima quimisha coti min Hea tah hen jahuen jonima qui hih min jatihi hea yohihi. Jesus rehteti hochomahi *M!—Sipo xoboho hea tsahonahbaan bi tah hen mia jahuentianbi jenebahintimahi, hihbon. Hea rehtehibaan bi tah hen mia jenebahintimahi —hahscaquin Simoman.  Jaabi tah hen mia yocaxonaqui, min nincacoinquin jeneyamanon. Hahquirihbi miin shinan pontexon sca miin huetsabo coshi hinanyaxahnhue. 3—Simoman, nincahue, Simoman. Bimi bero rahsi bihcatsihquin tohaquin hahcajaquin mato tana tananoxon hihxon ta Satanasnen coshin yocacaxqui. <qHea quiquin hapo hihnon heen Papan hea yohini quescajaribiquin tah hen hean sca mato rihbi yohihi, hapobo sca man janon, hea quiquin hapo quen man hea janin hehbetanbi pixon xehayaxahnnon. Hen mato hinanah tsahoxon tah man quiquin hapoboscaxon israelibaan doce jenabo man yonoyaxihqui. Pedro paranahxihqui BCaibaan hea tiromajahah bi tah man jenebahinyamarahsihi. :mHuetsan pinon ta huetsan rihbi metexoniqui. ¿Jahuemeha hashoan hapo quin? ¿Pinica hashoan hapoma quin? Maton hihbo hihxon bi tah hen mato tocan jihuexon mato hihti hahxonai. >uMato tah man jascapahbo jatimahi. Cacannicahax bi tah man jatihibichin yonoti quesca man jatihi, jato hahxonnicah. Mato bebonica ta maton chini quesca jatihiqui, mato hahxonnicah. —Nahuabaan quiquin hapobaan ta jato hihti hihbojahiqui. Jato yono yonohah bi ta Jaa ta hapo siri qui hihcanihqui. zmCaibo sca yohinani, Tsoa non hashoan hapo hihyaxihquiquin hihquish. Jascaraibaan bi Jesusen jato yohiquin: Jato jascahah, yohinancani. Tsoan cahra jascajatihiquin hihquish yocacahanancani, jaabo rahsibi. Tsoa hashoan hapo quin hihquinanaibo (IPapan yohini quescabihi ta hea tiromahabo jatihiqui. Hea tiromajayaxihquibo bi ta hea jato bihmanoxihqui joni Papan hihti casticanyaxihquiqui —jato jaquin. `9Jaa hen mato jascajaquin yohihi que bi ta hea bihmahi jonin hehbetanbi piti bichiqui. 5Pixon xehati sca bihxon jan piti yohihah quescajaribiquin: —Nea xehati hahnahue. Hahxontijanixon mato hahxonscaxon tah hen behna sca hahquirihbi hahxontijahi. Hahxontijaxon hen jahuentianbi huetsajatimahi honanahbo tah hen heen jimi potahi. Jaa shinanhahnan xehanahue. 9Jato jascaxon, posen sca bihxon Papa yohixon tehcaxon jato hinanrihbiquin. —Nea ta heen yora qui, man jihuenon hihxon tah hen hehrí jato rehtemahi. Mahuaquin tah hen mato hahxonai. Jaa shinanhahnan piti ta nea qui. Hen mato hahxonai shinanhahnan pinahue —jato jaquin. H  Nea hompa tah hen xehatimascai, mato jihuemahi jonoxon caman. B Hahqui xehati sca bihxon: —Nea bihxon hinanpaquenahue. x iPapan jihuetahbo janon hen jaton hohcha queyobahinnon caman tah hen pascua piti piyamascatihi —jato jaquin. ` 9—Janin hea tiromajacanmis tah hen mato betan nea pascua piti hihti queenahqui. S Ma hihresscaiya pihi tsahopaquecani, Jesus jahuen haxenicabo betan. `9 Caxon sca jan jato yohihah quescabi meracanquin. Janoxon sca pascua pitijaxoncanquin.  Man jascahah ta bochiquiha chique hani mato jismanoxihquiqui bexojaha siriscai bi. Janoxon pitija noque jaxontannahue —jato jaquin. *M Mapexon xobo hihbo yohinahue: Jahoxon heen haxenicabo betan hen pascua piti pinon jahoxon piti chique jahuen hin hah ta maestronen jaiqui hahquin yohitannahue. 4a —Jema janin caxon tah man jene bihtanax poo hiabenahi jahui joni behchinoxihqui. Jaa tah man chibantihi. Jano jaa mapetai janin rihbi tah man jaa xoboho mapetihi. K —¿Jahuerahnoxon piti non hahtihin, Hihbon —hahcanquin. 4aFiesta hani neten sca jaton paan pinon jaton carnero baque rehteti netenbi Juanya Pedro Jesusen yohiquin: —Noquen fiesta piti hahxontannahue non pinon —hahquin. *M—Mato tah hen bihmacointihi —hihquish, Jahua hora jonibo yamahiquin, Jaatianbi bihmahah ta siri qui hihscai Judas, shinamehti. Hihbo shinanhahnan piti \1Jan jato yohiha jenimacani. Jenimahanan: —Mia tah non copijatihi —hahcanquin. %Caxon judio hapobo yohuanquihnxon jaton tinintibo rihbi jaan yohuanquihnquin. Jenquetsahaxon Jesus bihmatihin honanscaxon jato yohiscaquin. Jaatian Judas Iscariote Satanasnen hihbojaquin. Jaa Judas ta Jesusen haxenica hihpahonishqui, jahuen doce joni huesti. ~Jesus yohihi, Jenquetsahaxon non jaa mahuamatihin hih sca jacani, judio hapobo betan jaton haxemanicahbo. Jonibo qui raquetax jascacani. J} Jaatian pascua fiesta hochoma sca jai, chahoma paan piti fiesta. |&Xaba paquescaiya ta Papan xoboho jonibo hahquirihbi tsinquijaquepahonishqui, jan haxemahi nincaqui jahuex tsinquicani. {%Jato jaa joibo yohinoxon ta bariyahpan Papan xobohoxon jonibo haxemahax yamebo sca Olivoya manan janin hoxahi capahonishqui. Pz$Hen mato yohihah quesca jaresscacatsihquiboya mato cahnehahbo hihxon jatihibi tian hoxa tenexon jaayocanahue. Hea naihoh quehax jahuiya, hea bebon nihnicahnoxon hihxon, jaayocanahue —jato jaquin. Py#Jatihibi main jihuetaibo qui ta jaa nete histon nocorenenyaxihquiqui. hxI"Coiramenahue. Pahen pahenax man jointi xehpomis. Tiroma netebo huinotax, Hahrai jahueja sca non jatihin hihquish man jointi xehpomis. Huetsa janin man maton shinan camahiya hahan hea jahui nete mato qui nocorenenmis. Pw!Naiya mai queyoyaxihqui bi ta heen joibo jahuentianbi queyotimahiqui. ]v3 Hen mato yohihah quescari jatihibi jascascaiya pari ta nete queyoyaxihquiqui. {uoJascajaquin rihbi hen mato yohihah quescari jaresscai jisxon, mato bichi hea joti nea pishca sca jai honannahue. KtBochocohi jisish tah man Bari tian sca ta jatihiqui hih man jai. sJato jascajaquin yohixon, jaa patax queha joi jato yohiquin: —Banabo jihuibo jisnahue, jatihibi jihui rihbi jisnahue. r/Hen mato yohihi quescari jacatsihscaiya yobacahinnahue. Hen mato bichi joti nea pishca sca jai honanax, bejisihnibahinquin hahcajahi jihuenahue. }qsJaatian ta naihoh quehax hea noquebaque botopaquetai jisyaxihcanihqui, nai cohiman hihti coshi xabaya hea jahuiya. 1p[Jahua sca noque huinomatihiquin hihquish ta raqueya jihuetax jaton jointi masacahinax jonibo mahuayaxihquiqui. Naihoh queha coshibo ta Papan shacon shaconyaxihquiqui. o}Hahan honanti rihbi ta jayaxihquiqui, bari huetsapahi. Hoxne rihbi huetsahpacahini, huishibo jascarihbihi. Quebijistima nian coshin behchon behchonax tsahca tsahcajaquetaiya ta jatihibi janin jihuetaibaan rihbi hihti masa shinanyaxihcanihqui. ^n5Sontarobaan ta hicha jonibo rehteyaxihquiqui. Jato bihxon rihbi ta jatihibi nahuabaan main jato borestihiqui. Nea Jerusalen rihbi ta nahuabaan hihbojayaxihquiqui, jaton nete senennon caman. Noquebaque joyaxihqui 9mkJascapa hahqui nocotah ta tohoyabo hohmis hohmisyaxihquiqui. Xoma hahmahibo rihbi jascarihbihi. Nea main jihuetaibo ta hihti tiromabo huinoyaxihquiqui, Papan jato casticanah. RlHuishani joibo jai quesca sca janon ta hihti tiromabo netebo jatihiqui. -kSJaa jisish Judea main jihuetax mahchi janin jabacahintannahue. Jerusalen janin hihquish rihbi picocahintannahue. Jemama qui nichibo rihbi jema janin joyamascanon. j-Mato jascajayaxihquibo bi nahuan sontarobo nea Jerusalen mayahahtanbohanai jisxon, nea jema tiromajabahinti nea pishca sca jai honannahue. =iuHea jenebahinyamahax tah man queyoyamanox manatihi. RhJaabi tah man manotimahi, ni huestibi ta maton boo queyocahintimahiqui. DgMan hea nincacoinai quen ta mato jistahihmayaxihcanihqui. zfmHahan yohuanti shinan hen mato hinanah bi ta mato qui yohuanxon caibo maton papabaan, maton mamabaan, maton huetsabaan, maton jenabaan, maton hahbe rabetibaan maton tinintibo mato bihmayaxihcanihqui. Caibo rihbi ta mato rehteyaxihcanihqui. be=Jaatianbi tah hen mato shinan hinantihi, hahan yohuanti hinanquin. Man hahan yohuanaiya ta mato joi bichinti hahtipahyamayaxihcanihqui. Mato joi bichincatsihquibo rahsichin ta Jascama ta qui hahti hahtipahtimahiqui. mdSMato jascajahabo bi rahtexonma maton jointinin shinanquin sirijanahue. Jahua yohipan hihyamanahue. Tc! Hioxon ta mato Hihcoini sca yohuanhue hahxon mato tana tanayaxihcanihqui. fbE Jaabi ta jascapahbo jariyamahi bi mato tiromajanoxon mato yahtanyaxihcanihqui. Tsinquixon mato tiromajanoxon ta jaton tsinquiti xoboho mato boyaxihcanihqui. Jaton sipo xoboho rihbi ta mato tsahonyaxihcanihqui. Man heen janen yohihi copi ta jaton gobernadorbo janinxon mato demandanyaxihcanihqui. Jaton quiquin hapobo janinxon jascajaribiquin. [a/ Mai rihbi ta coshin bi res mihuanyaxihquiqui. Nahuan pahen ta hisinyaxihcanihqui, mahuati hisini. Hicha janin ta jascayaxihquiqui. Hahqui raquetibo ta jatihiqui. Naihoh rihbi ta hahan honantibo jayaxihquiqui. +`O Jascajaxon jato yohirihbiquin: —Huetsa jonibo ta jaton nahuabo betan rehtenanyaxihcanihqui. Quiquin hapobo ta hahbe quiquin hapobo betan rehtenantihiqui. [_/ Rehtenanaibo joi nincacax bi rahteyamayaxahnnahue. Mai hihbocatsihxon rehtehibo joi nincacax rahteyamarihbiyaxahnnahue. Jascapahbo pari ta jatihiqui. Jascapa jai bi ta nete queyorihyamatihiqui —jato jaquin. M^—Coiramenahue, mato parancanmis. Hea tah hen qui hihqui ta heen janen hicha joyaxihquiqui. Nete ta queyocatsihscaiqui hih ta jaribiyaxihcanihqui. Jascascaibaan bi jato nincayamaxahnnahue. ]!—¿Jahuentian jascajayaxihcanihquin, maestron? ¿Jahua jisxon non min yohihi quesca sca jacatsihqui non honantihin? —hahcanquin. Y\+—Nea man jisi xobo ta potojaquetanyaxihcanihqui. Ni huesti macanbi ta huetsa cahtsahotimascatihiqui. Potaquin ta ni huestibi pishinmayamayaxihcanihqui —jato jaquin. Noquen Hihbo jahui hahan honanti [Jaatian Papan xobo yohihi caibo yohuani. —Macanbo hihti siribo tah qui. Jise. Sirijaquin ta hahcannishqui, xobo siri —hihcani. /ZWHoabaan ta hicha bi res jaxon texe hinanihqui. Hoa yononmanen ta jatihibi pishinxon bi jan jai jatihibi hinanihqui —jato jaquin. Papan xobo potojaquetanyaxihquibo XY)—Hoa jahuaborajoma yononmanen ta caibo mentan hashoan hicha nanehiqui. XHuesti yononma sca joxon jahuen coriqui yamahi bi jahuen rabe coriqui romishin nanequin. Jaan nanehi jisxon sca Jesusen jato yohiquin: 'W IJaatian sca coriquiyahpabo jano nichi jisquin. Papa qui hinancatsihquin coriqui naneti bohnanti janin coriqui nanehi nichibo jisquin, hicha coriqui nanehibo. SV/Yononma meraxon ta tahtijaxon jahuen jahuaborabo jatihibi bichincaniqui. Paranquin ta Papa basi yocacaniqui, jatihixonbi nincanon hihxon. Jascapa ta Papan hihti casticanyaxihquiqui —jato jaquin.uUc.—Jaton haxemanicahbo hihqui quesca man jamis. Coiramenahue. Jaton chopa siribo sahuehax jano jonibo tsinquijaquetai nihti ta costancaniqui, jisibo hihquish jano nichi. Caibaan jato Hapon hahnon hihxon ta costancaniqui. Tsinquiti xoboho ta hapobaan tsahotibo janin tsahocatsihcanihqui. Pihi johue hahca ta xobo hihbo patax bi res tsahoxon picatsihcanihqui. ]T3-Jato jascajaxon jatihixonbi jonibaan nincanon sca jahuen haxenicabo yohiquin: S,Heen hihbo jan hihquiya ¿jenquetsahax res sca jahuen hihbohax bi jahuen baquetihiquin? Judiobaan haxemanicahbo quescapahbo non jamis Rw+Miin rahuibo miin hinabo sca hihnon hen jato namanjanon caman neno tsahotihue hah cahen Davidinin janish huishaquin. %QC*Man jisyamahin, behua huishaquin ta jaa yohihi Davidinin yohinishqui:Xaba hihbaan ta heen hihbo yohinishqui, Hea mecayaho hihbohi tsahohihnahuea ePC)Netetaiton sca: —¿Jahua jisxon Cristo ta Davidin baque hihyaxihquiqui jacanihquin? \O1(Hashoan yocati qui raquescaax jascari. Cristo yocacahtai: ¿tsoan baque hea quin? IN '—Hihcoini rahan —hih sca jaton haxemanica huesti jai. M&Papa Dios ta mahuanihbaan Diosma qui. Jaa ta jihuetaibaan Papa Dios qui, Jaan jisi jatihibi japarihi quen —jato jaquin. >Lu%Mahuanicabo hahquirihbi hueníyosmabohi man shinanah bi ta huenínicabohi Moisesnin yohinishqui, nescajaquin: Hea tah hen Abrahanen Papa Dios qui, Isaaquena rihbi, Jacobona rihbi. &KE$Jaabo ta mahuayosmaboyaxihquiqui. Papan yonotibo hihqui quescarihbihi ta jayaxihcanihqui. Papan jato jihuemaha ta jahuen baquebo rahsi sca jayaxihcanihqui. cJ?#Papan caisxon hahquirihbi jihuemahibo ta huanoyamascayaxihcanihqui. Huanomayamaribiquin. —Rahma jihuetaibo ta haibo bihmahahnaniqui. zHm!Papan noque hahquirihbi huenihiya sca, ¿tsoan haibo jaa jatihiquin? Jatihibichin jaa hahuinjani —hahcanquin. 8Gk Hahchon sca ta jaton haibo rihbi mahuanishqui. jFMHuetsa rihbi sca jahuen chini, jascarihbihi. Jatihibi sca jascarihbihi, baquejahaxma queyocani. 3EaJahuen chini jaa bichish bi jascarihbihi. vDeSiete joni ta janishqui, jaa mama quiha rahsi. Bebo quihaton ta haibo bichish bi baquejahaxma mahuanishqui. 'CG—Maestron, Moisesnin ta huishanishqui, noquen bocha baquejahaxma hihxonaiya non jahuen yononma bihxon hahqui noquen huetsa yamanica non baquejaxonti. |BqSaduceobo sca jahui, tsoabi ta mahuatax hahquirihbi huenitimahiqui hihnicabo. Jaabaan sca tanaquin yocaquin. ,AQTsinquitaibaan jisiya ta jenquetsahaxon yohuanquihnxon bihtima jacannishqui. Jato joi bichinah neteresscani, rahtetax. Jonibo hahquirihbi teehihtihiquin hihquibo v@e—Jahuena hihquiya jaa hinannahue. Papana hihquiya tah man noquen Papa hinanrihbitihi —jato jaquin. ?1—Coriqui huesti hea jismanahue. ¿Tsoan mapo jano jaiquin? ¿Tsoan huisha jano jaiquin? —jato jaquin. —Cesaronena rahan —hahcanquin. (>KParanxon yocacaibohi honanxon: v=eNoque yohihue: ¿Quiquin hapo Cesaronen noque cobranah non copijatihin? ¿Non copijatimahin? —hahcanquin. j<MNincacoinihcamaxon sca Jesus yocacanquin: —Mian tah min sirijaquin yohihi, maestron. Pontejaquin tah min haxemahi. Tsohquibi raquexonma tah min jaabijaquin jatihibi jonibo yohihi. Papa qui cahi bahi tah min honanmacoinai. l;QNoquen Hihbo nincacoinihcamahax manahihti cahabo sca caibo copijacanquin. Jaama joi yohuanmatannahue hahxon copijacanquin. Jaama yohihiton bihxon tah non noquen hapo hinanscatihi, noquen gobernador rihbi hinanquin hahcanquin. E:Jato qui jan jaa joi yohihi honanxon ta jenquetsahaxon non jaa bihtihin hihxon jaton haxemanicahbo betan jaton hapobaan tanaxon bi bihti hahtipahyamacannishqui, jonibo qui raquexon. 29]Jaa nahuita jihui qui paquetaibo ta tobicahintihiqui, jatihibi. Caibo qui paquequin ta jaa jihuin jato champajabahintihiqui —jato jaquin. Hapon cobranah non copijati ^85Jato bejispaquequin sca: —¿Nea huishani jahua hihcatsihquiquin? Jaa nahuita jihui ta tiroma qui hihxon xobojahibaan potahibaan bi ta jaabaan potahi jihui qui hean xobojacoinai hih ta jaiqui huishani joi. C7Joxon ta jahuen hinantahnibo rehtepaqueyaxihquiqui. Jato queyobahinxon sca ta huetsabo sca jahuen huai hinantihiqui —jato jaquin. —Jascajayama jacanpahinon —hihscacani, nincacax. n6UJascaxon huaima qui hioxon sca rehtecanquin. ¿Huai hihbobi joxon sca jahueja jaan jato jatihiquin? =5sJaa sca nocoti jahui jisish, yohinancani jahuen hinantahnibo. Jahuen papa yama sca jaiya ta nea sca huai hihbo hihyaxihquiqui. Rehtenonhue, jahuen huai noquena sca hinon hihcani. z4m ¿Jahuejascapan? Hahan hen queenai heen baque sca raanpan. Jaa rah ta nincayaxihcanihqui, hahxon raanquin. d3A Huetsa rihbi sca raanquin, jahuen quimisha sca. Jaa rihbi tsehue tsehuejaxon potacanquin. z2m Huetsa rihbi jahuen joni sca raanrihbiquin. Jaa rihbi rishqui rishquixon roaxon mequen bi res camarihbicanquin. $1A Basixon sca texe jahuen bimi bihxonnon hihxon hochoxon jahuen joni raanquin. Raanah nocotaiton sca hinantahnibaan rishquixon mequen sca camarihbicanquin. _07 Jaatian sca jaa patax queha joi sca jonibo yohirihbiquin: —Huesti jonin cahen bimi huai bananish. Huaijaxon ta teexonnicahbo jahuen huai hinantahnishqui, canoxon. Hinantahbahini cahi, hocho cahi caresscai. /—Man hea yohiyamahi quen tah hen tsoan yohihah hean nescajahin hean rihbi hen mato yohiyamahi —jato jaquin. Huai teexonnicahbo h.IJascahahnanxon sca: —Tsoan yohiha jaan nashimanishquin, non tah non honanyamahi —hihcani. l-QJonibaan res yohihah rahan hih non jaiya ta nea tsamajaquetaibaan noque macaman tsacaxon rehtetihiquin. Papan joi yohinica ta Juan janishqui hah ta jacanihqui jatihixonbi, hih ca hen jaihsen —hihcani, jaabo rahsibi yohuani. !~n}}}F||5{GzzHyyFxxwuvvPuuttzsshrrsr+qqpp,oonnJmllkk@kjjQiiChhZggqgffwf!ee,ddd0cba`__^]];\[ZZ_YY2WW\VTUU?T==) ![ao(EIJoni huetsa mato qui tiromahi bi jaa tiromahi man shinanxonma sirijaquin yohuanquihnaiya ta maton naihoh queha Papan rihbi man tiromahi shinanyamahiqui. fDE Satanasnen noquen coshi tanatihi janin noque hioyamahue, Papan. Satanas noque bihmayamahue. DC Noquen hohcha rihbi sohuahue. Noque qui tiromahibaan bi tah non jaa shinanxonma jato sirijaquin yohuanquihnai. Jascajaquin rihbi noquen hohcha sohuaxon jaa shinanyamascahue, Papan. -BU Nea neten piti noque hinanhue. A Miin jihuetahbo non janon, noque hihbojahue. Min nai hoque hahcai quescajaquin neno rihbi hahhue, mia queenai quescabijaquin. q@[ Jaa copi nescajaquin yocanahue:Noquen naihoh queha Papan, mia Papa Dios jai honanahbo jahue. ?}Jaa copi jaabaan yohihi quescajayamanahue. Man yocarihyamahi bi ta maton Papan jahua man pishinain hihxon honanscaiqui. B>}Tsinquixon Papa yocaquin, yanca res joi tsamanyamarihbinahue. Nincacoinyamahibaan hahcai quescajayamaquin. Joi tsamanxon Dios nincamati shinan ta jacanihqui, jascajati que ma bi. =/Papa Dios yocacatsihquish, tsoa jano yamahi janin chiqueho hihquixon, xehpoti xehpoxon, Papa yocahue. Jaan ta mia jisiqui. Mia ta hahxontihiqui. D<Papa yocanoxon tsinquitax, shinancoinihcamahibo quescayamanahue. Huetsabaan jato jisnon hihquish ta tsinquiti xobohoxon yocati queencaniqui. Jano jonibo huinotai janin nihxon rihbi ta yocati costancaniqui, caibaan jato jisnon hihquish. Nincanahue hen mato yohinon: Papan ta jascapahbo jahuabi hinantimahiqui. !;;Tsoan honanahma bi joni huetsa min yanapancoinaiya ta Papan mia jisiqui. Jaan ta mia hashoan siribo sca hinanyaxihquiqui. Papa yocati Jesusen haxemahi Z:-Jaa copi tsoabi yohixonma hahxoncoinhue, miin huetsa bocabi tah min yohitimahi. 9Pishinaibo yanapannoxon jato pishca hinancatsihquin, tsoabi yohixonma hinancoinhue, yanapancoinquin. Shinancoinihcamahibaan hahcai quescajayamahue. Jaabaan hinanai ta tsinquiti xoboho jahuibo yohixon bahin cahibo rihbi yohicaniqui, siri joni hihqui shinanahbo hihxon. Nincanahue hen mato yohinon: Jato qui siripi yohuanai pishca res ta jatihiqui. Papan ta jato jahuabi hinantimahiqui. !8 =Caibo yanapanquin hahcoinnahue. Jonibaan jisnon hihxon res man hahmis. Man hahxoncoinyamahiya ta maton naihoh queha Papan mato jahuabi hahxontimahiqui. v7e0Hen mato yohihi nincacax shinancoinyahpanahue, maton naihoh queha Papa shinancoinyahpa hihqui quescari.l6Q/¿Maton huetsabo res man Johue hahcaiya, man jaa copi hihti siribo quin? Nahuabo ta jascapah qui. #5?.¿Matohon queenaibohon res man shinanaiya jahua Papan mato hinantihiquin? Coriqui cobrannicabaan bi ta jascajaquin jatohon queenaibohon res shinanihqui. [4/-Jascajaquin jaax tah man maton naihoh queha Papan baquebo man jatihi. Jahuen barin ta jatihibi xabajaxonihqui, siriboya tiromabo. Jaan raanah ta hoi rihbi joxonihqui, siribo betan tiroma jonibaan jene bihnon. 3y,Jascari janíbaan bi tah hen hean mato yohihi: Maton rahuibohon shinannahue. Mato tiromajahahbo bi jato yocaxonnahue. 2{+Huetsa yohini joi tah man honanrihbihi: Miin hahbe jihuetaibohon queenxon bi tah min miin rahuibo jistahihmatihi. u1c*Mia yocacah hinanhue. Hea hinantahhue hahca, Nea tah qui hahhue. Maton rahuibohon shinannahue hihqui Jesus S0)Mia yonoxon, Huesti hora hea papixonhue hahca, rabe hora jaa papixonhue. o/W(Mia demandanxon miin camiseta mia bichincatsihquiboya, hinanhue. Hinanxon miin coton rihbi hinanhue. .'Jascari janíbaan bi tah hen hean mato yohihi. Mia tiromajahahbo bi tenereshue. Mecayaho mia bepasah bi ramiho sca jismahue. -&Huetsa yohini tah man honanrihbihi: Bero copiquin tah min bero poshabahintihi. Xeta copiquin tah min xeta potamatihi. I, %Yohicatsihquin tah min yohirestihi. Jeenhihyamahax, Hihyamahi rahan hihreshue hihcoini yohuani. Jahuabora quenati shinanbo ta tiroma yoshiman hinanah shinanbo qui. Copiyamanahue hihqui Jesus +#$Miin mapo rihbi quenahaxma yohuanhue. Ni huesti boobi tah min joxocahinmatimahi. Huisocahinmati rihbi tah min hahtipahyamahi, ni huestibi. >*u#Mai mehabo quenahaxma rihbi yohuannahue. Jaabo ta jahuen hahqui tapiti qui. Jerusalen jema rihbi quenahaxma yohuannahue. Jaa ta quiquin hapon jema qui, Papan raanyaxihquiton jema. R)"Jasca janíbaan bi tah hen hean mato yohihi: Noquen Hihbaan janen quenaxon yohitima tah man jai. Jahuabi quenaxonma yohiti tah man jai. Naihoh quehabo quenayamanahue. Jaa ta janoxon Papan yonohi qui. A({!Huetsa noquen xenibaan yohini joi rihbi tah man honanscai: Noquen Hihbaan janen quenaxon yohiquin tah min parantimascai. Jahuen janen quenaxon yohihi tihibi tah min hahcointihi. Y'+ Jascanihbaan bi tah hen hean mato yohihi: Jan tsinihi ma bi miin haibo potaxon tah min mianbi jaa tsinimahi. Huetsa jonin potahi haibo hihquihinax tah min miabi tsiniscai, hohchaya. Quesatima Jesusen yohihi o&WHuetsa yohini joi jai: Miin haibo potaxon jahuen quirica hinanhue, min queenyamascai honanahbo. B%}Miin mecayaho mequeman yometsohtax hohchamis hihxon, mextexon potahue. Jayajoma hihqui siri que ma bi ta mia chihi janin moanma potahah hihti tiroma qui. Haibo potatima Jesusen yohihi 0$YJaa copi miin mecayaho beron mia hohchamahiya jaa miin bero tsecaxon potahue. Jayajoma hihqui siri que ma bi ta mia chihi janin moanma potahah hihti tiroma qui. x#iHean tah hen nea sca mato yohihi: Haibo jisish hahbetan hihcatsihqui tah min miin jointi janin tsini sca jai. B"Tsiniyamanahue Papan mato jai tah man honanrihbihi. !yYohicoin tah hen mia jai, jan mia yohihi tihibi copijanoxon caman tah min jano hihtihi. Tsiniyamahahbo Jesusen yohihi < qMia demandanaiboya bahin caquin bi histon bi res hahbe bexohue, mia tininti janin bomis. Tinintinin mia policia bihmaxon sipo xoboho mia tsahonah tah min hohmis hohmistihi. /Miin hinanti janobi jenebahini caxon miin huetsa pari sirijaquin yohuanquihnax hahbe bexohue, bexohi sirixon sca miin hinanti pishca hinannoxon. PJaa copi jahuabora pishca Papa hinancatsihxon shinanhue. Hinani joxon bi jano hinanti janinxon sca miin huetsan mihqui sirijaquin shinanyamahi shinanrenenxon, janobi miin hinanti jenebahinhue. 6eMan honanyamani joi sca tah hen heanbi mato nincamahi: Miin huetsa qui min sinataiya ta jaa copi mia casticanti jatiqui. Jointi xahbanen hah min miin huetsa hichaquin jaiya ta tsinquixon mia casticanti jaticaniqui. Shinanjoman hah min hichaquin jaiya tah min jaa copi chihi janin sca cati jaresscai. 0YNoquen xenibo ta Papan yohinishqui: Min tah min joni huetsa rehtetimahi, hahquin. Jaa copi ta rehtehi joni Papan casticanyaxihquiqui. Jaa joi tah man honanscai. jMFariseoboya jaton haxemanicahbo mentan hashoan nincacoinnica hihyamahax tah man jahuentianbi Papan jihuemati janin nocotimahi. Jaa hen mato yohihi copi Papan joi queyotimahibo shinanbehnoyamanahue. Sinayamati Jesusen yohihi SJaa copi ta huesti res Papan noque yohihi joibo potaxon caibo rihbi potamahax mia hashoan naman sca hihyaxihqui. Jascajahax tah man Papan jihuetahbohax bi texe jahuen jihuetahbo mentan hashoan jahuama sca jayaxihqui. Papan yohihi quescajaxon jaxon caibo rihbi jahuen joi haxemahax tah min hihti siri sca min jatihi, Papan jisí. wgHen mato yohicoinnon nincanahue. Naiyahpa mai queyonon caman ta Papan huisha quiha ni huesti bero pishca, ni huesti reshpi pishca rihbi manotimahiqui. Jan yohini jatihibi janon caman ta jahuen huisha jascabi jatihiqui, queyocahinyamahi. Papan huishamani joibo hean mato potamahi jahui shinanyamanahue. Moises jan huishamani, texe jahuen joi yohinicabo jan huishamani, jaa joibo mato potamahi tah hen joyamaniqui. Papan joi potamanoxonma bi tah hen jan yohini quescabijanoxon jahui. taJascajaquin xabajahibo jihuenahue, man sirijaquin shinanxon joni huetsa hahxonai jisxon jatihibichin mato honannon. Man jascapahbohi jisish ta maton naihoh queha Papa qui siripi yohuanyaxihcanihqui. Moises joi honanahbo jato haxemahi 1Johue quetejaxon rihbi ta tsoanbi quentipan mahpoyamahihqui. Jahuen tsahotinin tah non johue tsahonai, xoboho jaibo rahsichin jahuen xaba jisnon. Mato tah man mai mehabaan xaba qui, jatihixonbi jisti. Mahchi maracahtai jema ta hochoxon jisti qui, jenquetsahax jonetimahi. jM Jatihibi jonibaan tashi quesca tah man qui. Tashi jahuijoma sca tah non jenquetsahaxon bi hahquirihbi jahuijatimahi. Jascapa tashin tah non jahuabi tashin hahtimahi. Potati sca tah qui, huinoquin jonibaan jama jamanon.  Jenimanahue. Man tenexonai copi Papan mato jahuen hinantibo naihoh bexojaxonai quen hihti coin coini jihuenahue. Jascajaquin rihbi ta Papan joi yohinicabo tiromajacanpahonishqui. Jaa copi mato qui tiromabo tenenahue. Non xaba quesca jai; tashi quesca rihbi .U Man hea nincacoinaiya quesabaan mato hichacax, mato qui tiromahi yohuan yohuanxon, mato tiromajanoxon chibanbonahiya tah man hahan jenimati shinan man jatihi. S Papa queenai quescajaquin man hahcai copi mato tiromajahah tah man tiroma teneti jai. Jascajaquin tenehibo ta hahan jenimati jaiqui, jato jihuemanoxon ta jahuen jihue Papan jato hinanyaxihquiqui. :m Sinataibo sirijaquin yohuanquihnxon ta caibaan jato sina tantimahiqui. Jascapahbo sina tantimanicahbo ta hahan jenimati jaiqui, Mato tah man heen baquebo qui, Papa jaiya. Caibo ta siri shinanyahpabo qui, hohchati shinanjomabo. Jascapahbo ta hahan jenimati jaiqui. Noquen Papa Dios ta jisyaxihcanihqui. 'GCaibo ta yanapanmisbo qui, huetsahon shinanxon hahxonnicahbo. Jascapahbo ta hahan jenimati jaiqui, jatohon shinanxon Papan rihbi jato hahxonyaxihquibo.  Papa queenai quescajati ta caibo hihti queenihqui. Papan jato jascajaquintihi quen ta jascapahbo hahan jenimati jaiqui.  !Caibo ta mehcayahpa qui, hahxonnica. Jascapa ta hahan jenimati jaiqui. Papan ta nai naman meha mai jatihibi jato hihbomayaxihquiqui. r ]Caibo ta benatihqui. Jascapahbo ta hahan jenimati jaiqui, Papan jato shinanmaquin sirijatihi copi. 1 [Caibo ta jahuaborajoma quescapah qui, jaton jahuabora shinanyamahi. Jascapahbo ta hahan jenimati jaiqui, jato jihuemaxon Papan jato jahuen jihue hinanyaxihquibo. P Jato haxemaquin ta nescajaquin jato yohinishqui: Hahan jenimati jaibo / YNocohihnatax hahqui tsinquijaquetaibo jisish ta mahchi janin Jesus manihihnanishqui. Jano tsahotaiya sca ta jahuen haxenicabo jaa patax nincaqui behinihnacannishqui. 4aHihti caibo sca jaa chibani becani, Galilea mai mehabo, Decápolis jemabo janinhahbo, Jerusalen janinhahbo, Judea mai mehabo, Jordan huean hoque quexa quehabo rihbi.fEJato honanmaxon rohajahiya ta hocho bi res Siria maibo janin jatihibi jaya yohuanchanicannishqui, jano jihuetaibo. Jaa copi ta jaa janin jaton hisinyahpabo hiocannishqui, hihti hisin tenehibo, mesco hisinyahpabo, mahua hisinyahpabo, tiroma yoshiman hihbojahibo, mapo masataibo, yora honanyamajaquetaibo rihbi. Jaa rahsiya behiboya jato rohajaquin. -Galilea mai janinbo yohihi cahi ta bocannishqui. Jema qui nocotax judiobaan tsinquiti xoboho hihcoxon Papan joi jato honanmaquin. Papan jato jihuemati nete nea pishca sca jaonahi yohixon, hisinaibo jatihibi rohajaxon, yosmabo rohajaxon coshi jato hinanquin, Jesusen. wJan yohihah, jacahini caquin jaton papaya jaton nonti jenebahinxon Jesus chibanrihbicanquin. Jonibo Jesusen haxemahi fECaribixon sca huetsa rabe rihbi meraquin. Jacobo betan jahuen jochica Juan, Zebedeonen baque rabe. Jaton papa betan nontinxon jaton tarrafa hona honahiton jato merabonaquin. Jaabo rabe sca jascajaribiquin yohiquin. gGYohihah ta jaton tarrafa jenebahini caquin chibanbahincannishqui, hahbetanbi sca nichi. W'—Hehbetanbi bonahue, jonibo sca hen mato tsinquimanon —jato jaquin. (IJaatian sca Galilea hian quetanbahini caquin bi tarrafa pota potahi joni rabe meraquin. Huetsa, Simon. Huetsa, jahuen jochica Andres. Yapa bihnica rabe. NJano ta Jesusen yohimenonishqui: —Maton shinan pontemabo potaxon shinan siribo bihnahue. Papan mato jihuemati nete ta nea pishca sca jaonahiqui —hahquin. Yapa bihnicahbo Jesus betan cahi ~9Bahquish chian jihuetaibaan bi ta hani xaba jiscannishqui. Mahuati qui raquetaibaanbi ta xaba paquenishqui, mahuapan jato bihpanan hihqui jaa huisha. '}GZabulon mai janinhahbon, Neftalí mai janinhahbon, jaton hian janin jaibo rihbi Jordan huean hoque quexa jihuetaibon, Galilea main jihuetai judiomabon, O|Jaa copi ta Papan joi yohinica Isaíasnen yohini quescanishqui: { Nazaret jema janinhax Capernaum jema janinbo sca baneti cahi, hian quexa. Jano Zabulonbo betan Neftalíbo jihuetaibo janin jihuetahbahi. zw Cahchihoh quehax joxon, quiquin hapon sontarobaan Juan bichipi joi nincacax, Galilea main sca Jesus cahi jahui. =ys Jascajaquin yohihah ta tiroma yoshin caresscanishqui. Jaa xahbanen cahen Papan yonotibo nocohihnati. Nocohihnaxon, piti hinancanquin. Galilea mainxon Jesusen jato yohimenohi —Catanhue, Satanas. Papan huisha janin ta nea joi jaiqui: Miin Hihbo Dios huesti qui tah min raboxonen tisquihahpaquetihi. Jaa huesti tah min nincatihi —Jesusen jaquin. iwK —Min hehqui raboxonen tisquihahpaquehiya tah hen jaa jatihibi mia hinantihi —hahquin. 8viJaatian, tiroma yoshiman boribiquin, queya mahchi janin sca. Manimaxon sca hocho jismaquin jatihibi jemabo jan jisnon. Jaton jahuaborayabi jato jismaquin. Jismaxon yohiquin: u—Huetsa Papan quirica janin ta nea jaiqui: Hea cahra hahxoncointihiquin hihxon miin Hihbo Dios tanayamahue —hahquin Jesusen. rt]—Papa Diosen baque hihquish, naman paquehue. Jahuen huisha janin ta Papan yohihiqui:Jahuen yonotibaan ta mia coirantihiqui. Jaton mequemanbi ta mia bihinihnicantihiqui, macan qui min joxcorohyamanon —hahquin yoshiman. s Jaatian ta Jerusalen janin sca tiroma yoshiman hionishqui, Papa yocati xobo janin. Xobo mamacanya manimaxon sca yohiquin: 4ra—Papan huisha janin ta nea joi jaiqui: Piti res jaax jihuetima tah man jai. Papan yohihi joi jatihibi nincaqui jihuenahue hih ta Papa janishqui —Jesusen jaquin. /qWHihti picatsihscaiya ta tiroma yoshin sca joxon yohinishqui, hohchamacatsihquin: —Papa Diosen baque hihxon, toa macan toncobo yohihue, piticahinscanon —hahquin. Vp%Jano cuarenta neten piyamabahinaxon piyamashinahax hihti picatsihscai. 6o gJaa pecaho ta jano tsoabi yamahi janin Dios Yoshiman Jesus hionishqui. Jordan huean janinhax cahchiho jan canon, hioquin, janoxon sca tiroma yoshiman jahuen shinan tananon. nNaihoh quehax yohuanai rihbi nincacanquin. —Nea ta hahan hen queenai heen baque qui. Hahan tah hen hihti jenimahi —hihqui.CmHueaman nashimaha Jesus mapescai. Jaatian ta nai cohin potabohanahcamahi quehpemehtaiya bochiquihax nobex botopaquetai quescari Dios Yoshin hahqui botopaqueti jahui Jesusen jisnishqui. Ol—Jaabi hea nashimahue. Min hea nashimati ta Papa queenih qui. Papan yohihi jatihibi hean nincanica hihnon hea nashimascahue —Jesusen jascahah, Juaman jeenhahquin. Jeenhahxon, nashimaquin. #k?Hea nashimahue hahca bi Juan queenyamahi. —Mian caya hea nashimahue. ¿Mian hea nashimatihi bi min Hea nashimahue hah min hea jai nan? —hihqui Juan. (jI Jaatian ta Galilea mai janinhax Jesus noconishqui. Juaman jaa nashimaquin hihquimatannon hihquish, Jordan huean qui jahuí, jano Juaman nashimahi janin. ?iw Bimi berobo tsinquixon, chishpo potaquin hahcajaquin ta Papan xecoscaiqui. Jahuen bimi siribo rahsi tsinquixon sca jahuen jano bexojati janin bexojaquin hahcajaquin ta Papan jahuen baquebo tsinquihiqui. Chishpo cahen nocayosma chihin mapojayaxihquiqui —jato jaquin Juaman. Juaman Jesus jeneho hihquimatanai h# Maton shinan man pontehiya tah hen jenen res mato nashimahi. Huetsa joni rihbi ta joresscaiqui. Hea mentan hashoan coshi. Jaa hihti siri copi tah hen jahuen sapato boxonti senenyamahi. Jaan ta jahuen yoshin siri mato hinantihiqui. Chihi rihbi ta mato maracantihiqui. Jano jan jato nashimahi janin fariseobo betan saduceobo rihbi hicha hahqui nocohihnati. Nocohihnataibo jisxon, Juaman jato yohiquin: —¡Rono baquebon! ¿Tsoan mato neno jabaquihrani joti yohihaxquin, Papan mato casticanmis hihquish man jonon? }csJuan yohuanai nincaxon, jaton yorabi yohihi jaton hohchabo yohipaquescacanquin, Juaman jato jeneho hihquimatannon. b9Jaa nincaqui sca ta Jerusalen janin jihuetaibo bocannishqui. Judea main jihuetaibo jatihibi, Jordan huean patax jihuetaibo rihbi jaa nincaqui bocani. 7agJuaman ta camelo rani chopajaxon sahuepahonishqui. Histon nihnoxon rihbi yohina bichi quexen jahuen tari pishnexehti. Champobo res ta pipahonishqui, champoya bonajene. g`GPapan joi yohinica Isaíasnen huishaxon yohini quesca ta Juan janishqui.Jano tsoa jihuetaitonma tah hen yohuancanahi. Noquen Hihbo hahan jonon bahixonnahue, pontequin bahixonnahue, hih tah hen jai hihqui jaa huisha. _ —Maton shinan tiromabo jenebahinquin shinan siribo sca bihnahue. Papan mato jihuemati nete ta nea pishca sca jaonahiqui. ^ Jascanihbo cahchiqui sca ta tsoa jano yamahiton nashimanica Juan nihpahonishqui, Judea main. Yohuancanahi cahi nihnichi. ;]oNocotax Nazaret janeya jema janin sca jihueti. Jano Jesus jihuescai copi ta Papan huishani joi quescabihi janishqui. Jaa ta Nazareno hihyaxihquiqui hihqui jaa huishani joi.j\MNocoxon sca chanihibo nincaquin. Jahuen papa Herodes xohtahi ta Arquelao sca Judea mai quiquin hapo qui, hihqui chanihah Judea mai qui cati raquescai. Namaquen sca, Jano cayamahue yohihi nincacax Galilea main sca cahi cahi. b[=Mohiyahxon sca jahuen baquexoya jahuen haibo boresscaquin. Israeli main cahi cahi. !Z;—Caresscatanhue. Israeli main canoxon miin haiboya jahuen baquexo hiorihbitanhue. Baquexo rehtecatsihquibo ta mahuascaiqui —yonotinin jaquin. Y#Baquebo jascajaquin rehtemanish ta Herodes sca mahuanishqui. Jaa mahuataiya ta Egipto mainxon namaquen Papan yonoti Josen jisnishqui. `X9Ramá janin ta sai saihihquibo qui. Huinihibo, huaohihquibo hichahi. Raquel ta jahuen baquebo qui huinihiqui. Jenquetsahaxon sirijaquin shinanmatimascai, jahuen baquebo yamahiya, rehtenahbo quen hihqui jaa huisha. vWeJaa copi ta Papan joi yohinica Jeremíasnen huishani joi quesca sca janishqui. Jaa joi ta nescari qui: 0VYEgipto mai janin José cariyamahiya ta hocho quehax jahuibo Herodes janin cayamascanishqui. Hea yohihi joyaxahnahue Herodesnin jato jaipi bi huetsa bahin cahi jaa tecayacahini cahi. Jaton main boresscaibohi honanax sca, Herodes sina sinati. Jato yocacahtipixon, jaatihi basi sca huishi jismenonibo jai honanxon, jahuen sontarobo sca yonoquin. —Belen jema janin jai baquebo rehtetannahue, rabe bari jaibo, hashoan naman hihquibo rihbi rehtetannahue, Belen senen jai jemabo quiha baquebo rihbi rehtetannahue jatihibi —jato jaquin, Herodesnin. U Nocotax janobi jihueti, Herodes hihnon caman. Jascari ta Papan joi yohinicaton huishani joi jai quesca jaresscanishqui: Egipto mai janinhah tah hen heen baque quenamaniqui hihqui jaa huisha. Baquebo rehtetannahue hahxon Herodesnin jahuen sontarobo yonohi [T/Huenixon sca baquexoya jahuen mama yamebi hioquin. Egipto main nocoti cahi cahi. 9Sk Jaton main boresscaiboya sca, noquen Hihbaan yonoti hahqui sanareneni jahui namaquen Josen jisribiquin. —Catanhue. Jahuen mamayabi baquexo botanhue, Egipto main histon cahax jano jihuehue, hen mia janohax cati yohinon caman. Baquexo rehtenoxon ta Herodesnin benanoxihquiqui —hahquin yonotinin. 3R_ Jaatian sca namaquen joi nincacanquin, Herodes janin catima sca Papan jato yohihah. Jaa copi ta jaton main caribinoxon huetsa bahin sca bocannishqui. Egipto main cahibo Qw Nocotax xoboho mapexon jahuen mama Maríaya baquexo meracanquin. Raboxonen nihxon hahqui tisquihahpaquexon, jaton bohnantibo quehpenxon jaa bexonaibo hinancanquin. Oro, hahan hininjatibo rihbi, hininjanoxon hahan rasquitihbo rihbi hinancanquin. FP Jaa huishi merarihbihax hihti jenimacani. Coin coinscacani. HO  Jascajaquin yohihah, boresscacani. Picoxon nai bejisahtanaibaan bi bari cainai quiri janinxon jisobo huishi xabarihbihi. Xabacanahi cahi, jato bebon cahax, baquexo machi sca nihreneni. NHonanxon sca, jato yohiquin: —Belen janin bonahue. Nocotax, sirijaquin honannoxon yocacahnoxahnahue, jahuerahnon hin jaa baquexo. Meraxon hea yohihi sca beribiyaxahnahue, hean rihbi hen jaa bebonxon raboxonen tisquihahpaquehi canon —jato jaquin. M5Nocotaibo quenabohanxon sca honaxonbi Herodesnin yocaquin, sirijaquin honancatsihquin: —¿Jahuentian man jahuen huishi jisoquin? —hahquin. 0LYBelen. Mia tah min Judapan mai meha jema qui. Caibo Judea jemabo mia mentan hashoan hani que bi ta mia rihbi jaabo mentan hashoan hani qui. Mia janinhax ta quiquin hapo jayaxihquiqui. Jaan ta heen israel jonibo jihuemayaxihquiqui. Papan joi yohinicaton ta jascajaquin huishanishqui —hihcani. wKg—Judea mai janin, Belen jema janinxon rahan. Jascajaquin ta Papan joi yohinicaton huishanishqui. /JWJahuen quiquin sacerdoteboya judiobaan quirica honanbo quenamaxon sca Herodesnin jato yocaquin: —¿Jahuerahnonxon Cristo baquexo bihti quin? Yohinahue —hahquin. rI]Jascaraiboya quiquin hapo Herodes rahte rahteti. Jerusalen janin jihuetaibo rihbi rahte rahtecani. HQuiquin hapon xoboho mapexon yocacanquin: —Mato judiobaan quiquin hapo baquexo cainhoh tah non jisi jahui. ¿Jahuerahnon hin? Bari cainai quirixon tah non jahuen huishi jisoqui. Jaa copi tah non hahqui raboxonen tisquihahpaquehi jahui —hihcani. \G 3Herodes quiquin hapo jai tian ta Judea mai janinxon Jesusen maman jaa bihnishqui, Belen jema janinxon. Jaatian hocho quehax, bari cainai quirihax, jonibo nocoti. Huishi honanmisbo Jerusalen janin nocoti becani. }F uHaibo bihres sca jaax bi hahbe hoxayamatahbi, jahuen baque jan bihnon caman. Cainscaiya, jahuen jane sca Jesus.E {Namacax mohi sca jaax, caxon jahuen haibo bihquin, noquen Hihbaan yonotinin yohihah quescabijaquin bihresscaquin. fD GJaabaan huishani ta nea qui:Jisnahue. Bebaan honanahma bi ta xontaco tohoxon baque bihyaxihquiqui. Cainscaiya ta Emmanuel jaa janeyaxihcanihqui. Emmanuel ta Papa Dios ta noque betanbi hihquiqui hihcatsihquiqui. mC UPapan jato yohiha jahuen joi yohinicabaan yohini quescabijaquin janon ta Papan jascajanishqui. XB +Bebo baque ta bihyaxihquiqui. Jaa bebo baquen ta jahuen jihuetahbo mahnebohanxon jihuemayaxihquiqui, jato xahbanen sca jaton tiromajanicabo paquenon. Jaa copi tah min jaa Jesus janeya jayaxihqui —hahquin. A Jascajati shinan shinanxon sca namaquen Papan yonoti jisquin. Sanarenenax jaa yonoti yohuani: —Josen. Davidi baquen. Miin haibo María bihresscahue. Bihti qui raqueyamahue. Jahuen xahquin janin nanescai ta Dios baque qui, Dios Yoshiman baquejahah. ^@ 7Josen hahcama bi jahuen haibo jan bihyaxihqui ma tohoyahi jisxon bihtima shinanscaquin. Bihcatsihyamascaxon bi ponte joni hihxon, jahuen haibojati rabinmacatsihyamaxon, tsoabi yohixonma jenebahinti shinanscaquin. 8? kJesucristo ta nescari cainnishqui. Marían papabaan ta jaton baque hihbojamanishqui, José hinanyahnoxon. Josen bihriyamahiya ta Dios Yoshiman María baque hinannishqui. > 7Jaa rahsi toponpaquehah ta catorce joni jaiqui, Abraham janinxon David caman toponpaquehah. David janinxon sca Babilonia mai janin caníbo caman toponah ta catorce rihbi qui. Babilonia mai janin caníbo janinhax Cristo caman cahen catorce rihbi. Jesucristo baquexo cainai q= ]Jacobonena cahen José. José ta Marían bene janishqui. María cahen Jesusen mama. Jesus cahen Cristo. Q< Eliudena cahen Eleazar. Eleazarnena cahen Matan. Matamana cahen Jacobo. M; Azorona cahen Sadoque. Sadoquena cahen Aquim. Aquimana cahen Eliud. U: % Zorobabelnina cahen Abiud. Abiudena cahen Eliaquim. Eliaquimina cahen Azor. u9 e Babilonia mai janinxon sca ta Jeconíasnen Salatiel baquejanishqui. Salatielnin baque cahen Zorobabel. z8 o Josíasena cahen Jeconías, Jeconías huetsabo rihbi. Babilonia mai janin hapon hiohah ta jano sca jihuenishqui. S7 ! Ezequíasena cahen Manases. Manasesena cahen Amon. Amomana cahen Josías. O6  Uzíasnena cahen Jotam. Jotamana cahen Acaz. Acazena cahen Ezequías. M5 Asana cahen Josafat. Josafatena cahen Joram. Joramana cahen Uzías. U4 %Salomonena cahen Roboam. Roboamena cahen Abías. Abíasnena cahen Asa. j3 OIsainena cahen David, quiquin hapo. Davidinina cahen Salomon, Uríasnen haibo qui jan baquejani. y2 mSalmonena cahen Booz, Rahaba qui jan baquejani. Boozena cahen Obed, Rut qui jan baquejani. Obedina cahen Isaí. S1 !Aramana cahen Aminadab. Aminadabena cahen Naason. Naasomana cahen Salmon. 0 Judapan baque cahen Fares betan Zara. Tamara qui jan baquejani rabe ta jaabo qui. Faresen baque sca cahen Esrom. Esromana cahen Aram. / Abrahanen baque ta Isaaque janeya janishqui. Isaaquen baque cahen Jacobo. Jacobon baque cahen Judá. Judapan huetsabo rihbi jai. x. mJahuen xohtabo toponpaquexon ta Jesucristo David jaa xohtahi non honanai. Jaton hepa coin ta Abraham janishqui. i-K5Papa yocati xoboho res mapexon Papa yocacanquin, Hahxon tah min noque jai, Papan, hahquin.A,}4Jaabo sca hihti jenimahanan Jerusalen janin boribicani. <+s3Jato yohihahnan sca caresscai, naihoh hinahihnati. */2Jato jascajaxon Betania jema janin caman jato hioquin. Janoxon sca jahuen mequen sanahihnixon siri shinanya janoxihquibo sca jato yohiquin. 5)c1Papan mato hinantijani tah hen mato qui raanyaxihqui. Nea jema janin banetahnahue, heen naihoh queha coshi mato qui noconon caman —jato jaquin. Jesus naihoh hinahihnati J( 0Yohinihbo jai quesca sca jai jisxon tah man honanquin sirijahi. W''/Maton shinan pontenahue jan maton hohcha sohuaxonnon hahquin Jerusalen janin yohimenohax janohax jatihibi jonibo janin sca jahuen janen jascajaquin yohiyaxihcani, jaa jatihibi ta huishaxon yohicannishqui. &.—Tiromahabo bi Cristo mahuatihi, jan hihquipish bi quimisha neten hihquish hahquirihbi teehihti ta huishacannishqui. q%[-Jascajaquin yohixon jaton jointi quehpenxonquin Papan huishani joibo honancoinahbo jato yohiquin. $ ,Pixon jato yohiquin: —Mato betan jihueparixon tah hen mato yohinihqui, hea yohihi Moisesnin huishani jatihibi jai quesca ta jatihiqui. Huetsa Papan joi yohinicabaan huishani joibo, Davidinin behua janin rihbi jaibo quesca sca ta jatihibi jatihiqui. ,#S+Bihxon jaton jisnon bi sca piquin. ."W*Yapa xohi teque pishca hinancanquin. !})Hihti jenimaya rahte rahtexon jaa hihqui shinanyamaparihiboya sca jato yocaquin: —¿Man piti yamahin? —jato jaquin. Z -(Jato jascajaxon, jahuen mequen jato jismaquin. Jahuen tahe jato jismaquin. 2]'Heen mequen jisnahue. Heen tahe jisnahue. Hea tah hen qui. Mehexon jisnahue. Yoshinma tah hen qui: yoshin ta nami yamahihqui, xaobo yamarihbihi. Hea ta jascapahma qui. c?&¿Jahua jenquetsain man rahtetain? ¿Jahuejahi man maton jointi janin raqueya yohuanain? E%Rahte rahtetax, yoshin tah qui hihquish, raquepahhuancani. E$Jato yohiparihiya bi jato tocan jaa sanareneni jahui. )K#Jaatian jaabo rabechin bahinxon jisxon nincatanah yohixon, jan paan tehcaxonaiya jaa hihqui honanaibo yohicanquin. Jahuen haxenicabo qui Jesus sanareneni yk"—Noquen Hihbo ta teehihrihbihiqui. Hueni coin ta jaaxqui. Pedronen ta jisishqui —hihqui tsinquitaibo. !Jaatianbi cahax, Jerusalen janin boribicani. Nocoxon jahuen once haxenicabo tsinquitaiton meracanquin. Texe rihbi jato betan tsinquiti. w —Bahinxon noque yohixon huishani joibo noque honanmaxon ¿noquen jointibo xecahihnimayamahaxquin? —hihcani. Jaatian pari jaton bero quehpemehxon quescaxon jisxon jaa hihqui honanscacanquin. Jaatian jaabaan jisi bi jaa yamacahin sca jai. QJaabaan Pihue hahcá piti bihxon Papa yocaxon tehcaxon jato hinanquin. nU—Noque qui banetahhue. Bepi sca ta jaiqui. Bari ta hihquicatsihscaiqui. Jeenhihquish mapeti. jMJano jaabo cahi jema qui sca nococani. Hojno caparihi quesca jaa jai bi hihti yocacanquin: 4aJato jascajaxon, Moisesnin huishani joibo jato honanmaquin sirijaxon, texe Papan joi yohinicabaan huishani joibo sca jato honanmapaquequin, Cristo yohihi joi rahsi. "=¿Jascapa tiromabo huinoti Criston jai yohiyamacannishquin? ¿Jaa pecaho sca naihoh queha quiquin hihbo jaa jatihi yohiyamacannishquin? —jato jaquin. —Honanyamahibon. ¿Yotiho chahoma maton jointi quin? Papan joi yohinicabaan yohini joibo jatihibi man nincapanan. 9Jaatian ta noque janinhax caibo rihbi sca jahuen tsahon janin bocanaxqui. Haibobo yohuanah quescabi roqui meracanax, jahuen yora yamascai —hihcani. Merayamahax qui joquin sca Papan yonotibo jato qui cainai qui jiscanquin. Jihue ta jaiqui qui jaa yonotibo jai, yohuani. xiRahma rihbi ta noquen chocabaan noque rahtehaxqui. Hihari tsahon janin caxon roqui jahuen yora xahbanjacanax. Noque israelibo jihuemanicah tah qui hih non jarasihi que bi ta rehtehipicanaxqui. Neayanish ta quimisha netescaiqui, rehtepibo. m SNoquen hapobo betan noquen cacannicabaan rehtenon ta hinanipicanaxqui, jihuin hueonxon rehtehahbo. j M—¿Jahua jaipishqui nan? —hahquin. —Jesus nazareno jaipibo rahan. Jaa ta Papan joi yohinica hihpahonishqui. Jatihibichin jisnon bi ta Papan coshiyaxon hahpahonishqui. Papan shinanyaxon ta noque haxemapahonishqui. Cleopas janeya sca yohuani: —¿Jerusalen janin jihuetahxon bi min mia huestichin jano jaipibo joi min honanyamahin? —hahquin. ~ u—¿Jahua yohuan man jain, man yohinani nihcanahin? —jato jaah, nihrenencani jaton bemanan huetsapahcahini. A}Jaa hihqui bi bebepohah quescaxon jaa honanyamacanquin. nUYohinancanahi bohiboya sca, jato chibanbonahi caxon jato huinonquin bi jato manahi sca Jesus nichi. pYYohuan yohuancanahi bocani. Jisipiboya rahma nincabehnanaibo rahsi shinanax yohuan yohuancanahi cahi. /W Jaa neten bi sca jato quiha rabe joni cahi, huetsa jema janin cahi bocani. Emaus janeya jema janin cahi bocani, Jerusalen janinhax tahen cahá cahen rabe hora. [/ Pedro sca picotax bishquihihcanahax tsahon janin nocotax cahcopaquexon jisi bi jano jahuen sabana jano huesti tsamati. Jahua jenquetsaxquin hihquish, rahtetax, xobon sca caribihi. Emaus jema janin cahibo X~u~}e||{zyxWwMvUuutsrrYqpp,onnPmlkkkjiihPgff&ee=<;:9P8S77G66K55_54w33E22h11p00)..5--?,+**W))H(('&%%h$$'#!"I! Hz7ZP`$  # k s9J|/ Jaatian sca jano jahuen coshiyaxon jan jato hicha hahxonrahsihi jemabo sca jaan yohicoinquin, jaton shinan ponteyamahiya jato yohicoinquin. { Hea noquebaque joxon tah hen pixon xeharihbihi. Jaa copi yohuanrihbicani. Jise, jaa joni ta pihanhuan qui hih ta jacanihqui. Xehanhuan tah qui. Coriqui cobrannicabo ta jahuen hahberabetibo qui. Hohchayahpabo ta jahuen hahberabetibo qui hihribicani, hea yohihi. Tsoa ponte shinanyahpa quin hihxon tah man joni huetsa jisxon, jan hahcai jisxon man honantihi —jato jaquin Jesusen. Nincayosmabo z Joxon ta piti siribo Juaman piyamanishqui. Xehati rihbi ta xehayamapahonishqui. Jaa copi ta Yoshiman ta jaa hihbojahiqui hihcanihqui. *yM Man bairahnon hihxon non rehue hahcai bi tah man bairahyamahi. Non huinihah bi tah man huaohihyamahi hih ta jacanihqui notsihi. Rahma jaibo ta jascarihbihiqui. )xK Rahma jihuetaibo jahua quescapahbo hin hen mato nescajaquin yohinon nincanahue. Baquebo jaabo rahsi shirohi notsihi sinacananai quescapahbo ta jaabo qui. 7wi Pabinquiyahpaxon nincanahue, hen mato yohihi. v+ Nincati shinanyahpaxon nea nincanahue. Elías janeya ta joyaxihquiqui hahquin ta Papan joi yohinicabaan huishanishqui. Juan ta jaa Elías qui. Yu+ Juan yohihi jonon caman ta Cristo jotihi Papan joi yohinicabaan huishaxon yohipahonishqui. Moisesnin huishani janin ta jascarihbihiqui, jaa joi rihbi. Jaa copi ta Juaman jato yohihah histon sca bihcanihqui. 7tg Nashimanica Juan jomenoni bi ta rahma caman jahuen hahbe jihuetihbo Papan coshin tsinquihiqui. Mohi mohinihbaan ta jaa joi histon bichiqui, jahuen jihuetahbocatsihxon. s Nincanahue hen mato yohicoinnon. Nashimanica Juaman yohihi joi mentan hashoan siri joi yohinica ta jahuentianbi jayamanishqui. Papan jihuetah res ta hashoan siri yohiti jaiqui. Caibo Papan jihuetahbo texe mentan hashoan namanhax bi ta hashoan siribo yohiti jaiqui. (rI Jaa yohihi ta nea huisha jaiqui:Jise. Mia bebon canon tah hen heen raanti joni raanai. Mia bahi bexojaxoni ta catihiqui, min jahan canon hihqui jaa joi. 4qa ¿Jahua copi man caniquin? ¿Papan joi yohinica jisi nan? Jaa rahan. Mato yohinon nincanahue. Papan joi yohinicahax bi ta yohinica mentan hashoan coshi joibo jaa jaiqui. p% ¿Jahua cahra man jisi caniquin? ¿Hihti siri chopa sahuehi joni nan? Hihti siri chopa sahuehibo ta quiquin hapon xoboho pari man meratihi. Fo Boresscaiboya, Juan jahua joni hin honanahbo hihxon jano tsinquitaibo Jesusen yocaquin: —¿Jahua jisi man jano tsoa jaitonma caniquin? ¿Nihuen xayanai tahua jisi man catannihquin? {no Heen joi nincacoinai joni rihbi ta hahan jenimati jaresscaiqui, jascajaquin yohitannahue —Jesusen jato jaquin. Mm Benchebaan ta jisresscaiqui. Chantobo ta nihresscaiqui. Sipiyahpabo ta rohascaiqui. Pabebaan ta nincascaiqui. Mahuatahbo ta hahquirihbi teehihscaiqui. Jahuaborajomabaan ta joi siri nincaquihqui. 8lk —Man jisxon nincacai Juan yohitannahue. k Nocoxon: —¿Hoa jahui joni hen yohini mia quin? ¿Jahui jatihquin huetsa, non mananon? —hahcanquin, Juan chaninoxon. j  Jesusen jahuen coshiyaxon hahcaiya ta sipo xobohoxon joi nincaxon, jahuen haxenicabo Juaman raannishqui yocaqui bohábo. wi i Jascajaquin jahuen doce haxenicabo haxemaquin queyohax res sca, janohax sca huetsa jeman haxemahi Jesus cahi. >hu *Heen haxenicaxon copi man nescapa baque pishca jiricatsihquiton jene paxa xehamanixon tah man Papan copijahah bihyaxihqui. Jaa man bihyaxihqui ta jenquetsahpabi manotimahiqui.lgQ )Papan joi yohinica jan copijahi quescajaribiquin ta jahuen joi yohinica Johue hahcaibo Papan copijayaxihquiqui. Pontejaquin shinanai joni jan copijahi quescajaribiquin ta jaa ponte joni Johue hahcaibo Papan copijayaxihquiqui. f (Mato Benahue hahcaibaan ta hea jascajaribicaniqui. Hea johue hahcaibaan ta hea raanni heen papa jascajaribicaniqui. >eu 'Noque rehtecanmis hihxon hea hihbomayamahibo ta jascabiscatihiqui mahuatai. Heen joni jan hihqui copi rehtehibo ta hehbe jihuenica jascabi sca jatihiqui. Papan noque hinanyaxihqui xdi &Hea rehtehibaan bi tah hen heen Hihbaan joi jenetimahi hihxon hea chibanyamahax tah man henabo man hihtimahi. ~cu %Jahuen papa sinamis hihquish, jaa hihyamahiya jahuen mama sinamis hihquish hehon queenyamahi joni ta henama qui. Jahuen bebo baque sinamis hihquish, jaa hihyamahiya jahuen baque haibo sinamis hihquish hehon queenyamahi joni ta henama qui. Ab} $Huetsanah ta jahuen jenahaxbi jahuen rahuibo jatihiqui. a5 #Jahuen papa qui huetsa sinanon tah hen joníqui. Haibobo rihbi ta jaton mamabo qui sinanica qui. Jahuen hihni rihbi ta jahuen yaya qui sinatihiqui. 7`g "Joni huetsa betan siripi jihuetaibo rahsi janon hihquish hea jahui shinanyamanahue. Siripi jihuetaibo rahsi janonma bi sinacahinax rehtenanaibo janon tah hen joníqui. M_ !Jonibaan nincanon hihquish Hea tah hen Cristonahma qui hihquibo rihbi ta henamabo qui. Heen naihoh queha Papa bebon tah hen jaabo yohihi, jaabo ta henamabo qui hen hihtihi. Jesus qui raeyamahibo +^O Jonibaan nincanon hihquish Hea tah hen Cristonah qui hihqui jonibo jatihibi ta henabo qui. Heen naihoh queha Papa bebonxon tah hen Jaa ta hena qui hahtihi. q][ Jaa copi jahua qui raqueyamanahue. Mato tah man hicha hihsa mentan hashoan hihti copi qui. Cristonahbo I\  Maton boo rihbi ta jahuentihi jaiquin hihxon Papan honanihqui. [ ¿Huesti soro copi non rabe hihsa romishin maroyamahin? Copi que ma bi ta huesti res mahuataiya Papan jaa shinanbehnotimahiqui. lZQ Rehtenoxon caman mato yora tiromajabahinti hahtipahibo qui raqueyamanahue. Maton yoshin ta jahuejati hahtipahyamacaniqui. Mato rehtexon bi maton yoshin rihbi chihi janin potati hahtipahi ta huesti qui. Hahqui caya raquenahue. }Ys Hen mato yamebo yohihi joibo neten rihbi jato yohiyaxahnahue. Hen baxexi jai joibo rihbi coshin nincamayaxahnahue. @Xy Jaa copi jato qui raqueyamanahue. Jonexon hahcaibo jatihibi ta Papan janibijayaxihquiqui. Jonetax yohuanai joi jatihibi ta jaabo yohuanai Papan janibijaquin nincamayaxihquiqui. W Maton haxemanica tiromajapahoniboya mato rihbi sca jascajahibaan bi jenimanahue. Maton hihbo tiromajapahoniboya mato rihbi jascajahabaan, heen hihbo jascáhahnibo quesca cahra hea jacanihquin hihquish jenimanahue. Tiroma yoshiman hah ta hea jacanihqui xobo hihbo que bi. Hea jascajahiboya ta mato heen teexonnicahbo hashoan rihbi sca jacantihiqui. Noquen Hihbo huesti qui raqueti V) Haxenica ta jahuen haxemanica mentan hashoan siri hihyamahiqui. Teexonnicah rihbi ta jahuen patoro mentan hashoan hapo hihyamaribihiqui. U Jaabi, mato tiromahiboya huetsanco botannahue. Yohicoin tah hen mato jai: Israeli jemabo jatihibi janin man cariyamahi bi tah hen joribiyaxihqui, hea noquebaque. Jaa copi tah hen mato yohihi: huesti jema janin mato tiromajahiya huetsa janin sca botannahue. PT Man heen janen cahi quen ta jatihibichin mato jistahihmatihiqui. Mato jascajahibaan bi ta hen mato jihuemanoxon bihtihi. Hen jonon caman man tenehiya ta hea janin sca Papan mato jihuemayaxihquiqui. ZS- Heen joi nincacai copi ta huetsa jahuen huetsanbi hapobo bihmatihiqui rehtehahbo. Huetsa rihbi ta jahuen papanbi jascajaribitihiqui. Caibo rihbi ta jaton baquebaanbi jato rehtetihiqui, jato qui sinaxon. fRE Man jaatian yohuanyaxihqui ta matonahma qui. Dios Yoshin ta maton janaya yohuanyaxihquiqui. %QC Mato bihmahah, masa shinani ¿jahua hen yohitihin, jenques hen jatihin yohuani? jayamanoxahnahue. Papan ta mato yohuanti shinanmatihiqui man jato yohinon. qP[ Jaton hapobo qui ta mato botihiqui, jaton quiquin hapobo qui rihbi ta mato botihiqui, man heen jihuetahbo copi. Jano tah man heen joi jato nincamaxon, nahuabo rihbi man nincamatihi, Hen tah hen honanyamanihqui, Hihbon hihyamahabo. O+ Jonibo qui coiramenahue. Mato bihxon ta jaton tinintibo qui mato hinantihiqui. Jaton tsinquiti xobohoxonbi ta mato rishqui rishquiyaxihquiqui. TN! Jistahi man. Hinobo tocan carnerobo canon quesca tah hen mato raanai. Jaa copi honanbo hihnahue, ronobo honan hihqui quescari. Hihcaxbi joni piyosma nobex hihqui quescari tiromabojatimabo janahue. M} Hen mato yohicoinnon nincanahue: Nete queyotaiya ta Sodon jema janin jihuepahonibo casticanxon, Gomorra jema janin jihuepahonibo casticanquin bi hashoan hihtijaquin jaabo mato nincacatsihyamahibo Papan casticanyaxihquiqui. Noque tiromajayaxihquibo &LE Jano mato nincacatsihyamahibo janinhax caxon, jeman nihxon maton zapato qui hueotai mai poto jato qui tahabahintannahue, jaton mai poto bocabi boyamanoxon. K Mato Mapenahue jaiboya ta Papan jato hahxontihiqui, man yohihah quescajaquin. Mato Mapenahue jayamahiboya ta Papan jato hahxontimahiqui. QJ Xobo qui mapenoxon jano jaibo yohinahue: Papan mato hahxonnon hahquin. bI= Jema qui nocoxon jaa hihyamahiya xobo qui nocoxon tsoa jano shinanyahpa joni jaiquin hihxon jato yohinahue. Jano mato Benahue jaibo janin jihuetahxon jato nincamanahue. Caribinoxon caman jaa xobohobi hoxanahue. [H/ Jaya cati borasa rihbi tah man botimahi. Coton huetsa boyamaquin. Zapato huetsa rihbi boyamaquin. Mepiti rihbi boyamaquin. Maton tee copi ta nincacaibaan mato pimatihiqui. Jaa copi tah man jaa rahsi botimahi. |Gq Jaya cati coriqui bihyamanahue. Coriquijoma tah man catihi, hanibo boxonma coriqui romishin boyamaribinahue. bF= Hisinaibo jaiya, jato rohajanahue. Mahuataibo teehihmanahue. Sipiyahpabo rohajaxon sirijanahue. Yoshin tiromabo rihbi potanahue. Mato tah hen jaa coshi hinanresai. Jahuabi copi yohixonma jayaxon jato hahxonresnahue. _E7 Jato qui caxon yohinahue, Papan jihuemati nete ta nea pishca sca jaonahiqui hahquin. pDY Janoboma bi Israeli baquebo qui botannahue. Jaabo ta noquen behnotai yohinahbo qui, carnero hahcaibo. C) Jaa rahsi jahuen doce haxenica ta Jesusen raannishqui. —Nahuabo qui cahi bahin boyamanahue. Samaritano jemabo janin rihbi boyamanahue. B{ Huetsa cahen Simon, Cananica hahcaibo. Huetsa cahen Judas Iscariote. Jesus paranxon bihmani. Yohitannahue jan jato jai 6Ae Huetsa cahen Felipe. Huetsa cahen Bartolomé. Huetsa cahen Tomás. Huetsa cahen Mateo, coriqui cobrannica hihpahoni. Huetsa cahen Jacobo, Alfeon baque. Huetsa cahen Tadeo. g@G Jahuen haxenicabo ta doce janishqui. Jato bebohi ta Simon janeya janishqui, Pedro ca, jahuen jane huetsa. Huetsa cahen Andres, Simoman jochica. Huetsa cahen Jacobo, Zebedeon baque. Huetsa cahen Juan, Jacobon huetsa. :? o Jaa pecaho sca jahuen doce haxenicabo quenamaxon, hahan yoshin tiroma potati coshi jato hinanquin. Hisinaibo rohajati coshi rihbi hinanxon, yosmahibo coshijati rihbi hinanquin. f>E &Jaa copi tsinquimanica yocanahue hashoan hicha jan raannon, jahuen tee hahxoni behábo. =  %Jato jisxon ta jahuen haxenicabo yohinishqui: —Papa bihxonquin tsinquiti ta hicha qui. Tsinquinica bo res ta hichayamahiqui. ><u $Tsamataibo jisxon ta jahuen jointinin jatohon shinannishqui. Jaan jisi ta tiromajaquin rishquiha quescapahbo jacannishqui. Jaton coirannica yamahiya carnerobo jabisai quescapahbo. .;U #Jano jai jemabo jatihibichin ta Jesus nihnishqui, hani tahma jemabo janin rihbi. Jaton tsinquiti xoboho jato betan tsinquixon jato honanmaquin. Papan jihuemati nete ta nea pishca sca jaonahiqui jato nincamaxon jaton hisinbo jatihibi rohajaquin. Jatihibi yosmahibo sirijaquin rohajaquin. :  "Jascaraibaan bi fariseobo jascayamahi: —Tiroma yoshiman yanapana ta yoshinbo camahihqui —hihcani. Jatohon Jesusen shinanai 69e !Jahuen yoshin potamaha ta yohuanscanishqui. Jaa copi ta tsamajaquetaibo rahtenishqui. —Jascajaquin hahcai joni ta noquen xenibaan jahuentianbi jisyamanishqui —hihcani. x8i Jaa benche rabe jahuen xobo janinhax picotaiya bi ta joyo joni hihuecannishqui, yoshiman hihbojahi joni. z7m Yohiyamahue hahca bi ta janobo jatihibi janin caxon jan jato hahxonah yohibonacannishqui. Joyo Jesusen rohajahi 6w Jato yohihah, jisresscacanquin. —Tsoabi yohiyamanahue, mato tah hen yohihi —Jesusen jato jaquin, hihti yohiquin. X5) Jaton bero mehexon sca: —Man shinanai quescabi janoxihnahue —jato jaquin. 44a Jahuen xoboho Jesus nocotah pecaho sca benche rabe rihbi nocoti. —¿Hen mato hahxonti man shinancoinain? —jato jaquin. —Shinancoinquin rahan, Hihbon —hahcanquin. w3g Janohax Jesus cahiya sca benche rabechin chibanxon quenabonaquin. —Noquehon shinanhue, Davidi baquen. 2 Jan jascajaquin jaa teehihmahah ta jaa mai jatihibi janin yohuanchanicanacannishqui, jano jihuetaibo. Rabe benche Jesusen rohajahi T1! Tsamataibo picohax, chiqueho hihquixon, xontaco mehuetanah, huenicahuani. 0} —Botannahue. Xontaco ta mahuayamahaxqui. Hoxa res ta jaiqui —jato jaquin. Jato jascahah bi hosan hosancanquin. c/? Jaatian hapon xoboho Jesus mapeti. Rehue hahcaibo betan corotaibo tsamatai meraxon: /.W Jaatian rabejaquexon jaa haibo jisxon, Jesusen yohiquin: —Raqueyamahue, baquen. Shinancoinax copi tah min roha sca jai —hahquin. Jaatianbi ta haibo rohanishqui. F- Jahuen coton res mehehax tah hen rohatihi hihxon, mehequin. ,) Bohibaan bi huesti haibo rihbi cahi, Jesus pataxcatsihqui. Doce bari sca jimi pota potahi haibo. Hahchonbi caxon jahuen coton quexa mehequin. m+S Jan jascahah, huenicahuanax hahbetanbi Jesus cahi. Jahuen haxenicabaan rihbi chibanbahinquin. y*k Jesusen jato jascajaquin yohihiya bi huesti hapo nocoti joxon, raboxonen tisquihahpaquexon yohiquin: —Heen baque haibo ta rahma hea mahuaxonaxqui. Jaabi cahue. Miin mequeman mehexonhue. Mian mehehah ta teehihribitihiqui —hahquin. d)A Noquen xehati behna rihbi tah non bichi borasa payo qui bochojayamahi. Non bochojaha bi ta xehati pahescaiya borasa pohtoshihtihiqui, noquen xehati yohyocohscanon, noquen borasa rihbi tiromascanon. Behna borasa qui tah non behna xehati bochojahi, rabebi manoyamanon. Chixanan hisinai haibo Jesusen rohajahi; hihresscai xontaco Jesusen teehihmahi _(7 Chopa payo honacatsihquin tah non hotsihahma chopa behna bihxon jayaxon coton payo honayamahi. Jayaxon honahah bi ta hotsiscaxon chopa behnapan payo huaxarihbiscatihiqui, hashoan hani sca jahuen huaxa janon. d'A Jascahahbo Jesusen jato yohiquin: —Jaton huetsa huanomahi caxon ta tsoanbi huanomahanan benáyamahiqui. Huetsatian ta jaton huanomati yamascatihiqui, Papan jato bichinah. Jaatian pari ta piti teneyaxihcanihqui. &9 Jaa pecaho sca Juaman haxenicabo Jesus qui nocoti. Nocoxon yocacanquin: —¿Jenquetsahpahi noquen non hicha piti tenehi bi miin haxenicabaan piti teneyamahiquin? ¿Jenquetsahpahi fariseobaan rihbi hicha piti tenehi bi miin haxenicabaan piti teneyamahiquin? —hahcanquin. )%K Nea huisha joi jahua hihcatsihquiquin honantannahue: Man joni huetsahon shinanti tah hen queenai. Maton hohcha copi man hea jahuara hinanti tah hen queenyamahi. Jaa huisha honantannahue. Pontebo quenahima bi tah hen pontemabo quenahi joníqui —jato jaquin. Non piti tenetihin hihquibo $# Yocacaibo nincaxon, Jesusen jato yohiquin: —Hisinyamahibo ta rahonnica pishinyamahiqui. Hisinyahpabo caya ta rahonnica pishinihqui. %#C Jascapa mesco jonibo jisxon sca, fariseobaan jahuen haxenicabo yocaquin: —¿Jahua copi cobrannicaboya hohchayahpabo betan maton haxemanicahten pihiquin? W"' Jaatian, Mateon xoboho pihi cahax, pihiboya hicha jonibo jato manahi becani, cobranxonnicabo betan hohchayahpabo. Pihi benahue hahca becani. Jahuen haxenicabo betan Jesusen pihiya jato manahi becani. c!? Janohax caxon, tininti cobranxonai joni Jesusen meraquin. Jano tsahoxon cobranti misa janin tsahotaiton meraquin Mateo janeya joni. Meraxon: —Hehbe cahi johue —hahquin. Jascahah, huenicahini jaa manahi cahi. Y + Jaa jisibo ta rahte rahtenishqui. Rahte rahtetax bi noquen Papa qui siriresi yohuancani. —Noquen Papan coshin hahxonai tah non jisi. ¿Yotiho coshi Papan jaa hinanihquin? —hihcani. Jesusen Mateo quenahi 2_ Jascahah, huenicahini jahuen xobon cahi. b= Jaabi, noquebaque hihxon hean mainxonbi hohcha sohuaxonti hahtipahi honannoxon, jisnahue —hahxon sca, yoran honanyamajaquetai yohirihbiquin: —Huenihihnaxon miin cacajati bihbahini miin xobon catanhue —hahquin. } ¿Jahuemeha hashoan teema yohiti quin? ¿Miin hohcha tah hen sohuaxonai hahquin? ¿Huenihihnatax nihaquetanhue hahquin?   Jahua jaton jointinin shinanihquin honanxon, Jesusen jato yocaquin: —¿Jahua copi man maton jointinin tiromajaquin shinanain? "= Jan jascahiya, jano jai jonibo shinamehti, jaton huisha honanbo. Jaton jointinin yohuancani. Nea joni ta Dios yohuanihcamahi yohuanihqui, hihcani.  Jano ta yora honanyamajaquetax racatai joni sca Jesus qui hihuecannishqui. Jahuen racatininbi huaquehihnixon hihuecanquin. Jaa jan jato rohajaxontihi shinancoinai jisxon, racatai joni Jesusen yohiquin: —Raqueyamahue, baquen. Miin hohcha tah hen sohuaxonai. T # Nanetax sca, pohquequihranax Jesus jano jihuepahoni jema qui sca nococani. %"Yohihahbo picoscacani, jano jihuetaibo jatihibi. Jesus behchihi caxon, meraxon: —Noquen maibo jenebahini catatahtanhue —hahcanquin.#?!Jaton cochi coirannicahbo sca jabacahini caxon jema janin yohibonaquin. Jatihibi yohicanquin, yoshinyahpa hihpahoni rabe rohascai yohirihbicanquin. P —Botannahue, tahca —hahscaquin. Jaa jonibo jenebahini sca cochi qui sca bocani. Yoshin jato qui nocotah, cahi, bishquihihcanahi cahi, tirisihpaquetax jene qui paquetax hahsacani, jatihibi.  Jaa cochibo qui sca hihquinoxon, yoshinbaan hihti yocascaquin: —Noque potaxon, hoa cochibo qui noque raanhue —hahcanquin. EJaa hoque tocan ta hicha cochi repinica pihi nihninishqui. 2]Sai saihihxon coshin quenacanquin: —¿Jahuejahi min noque jai jahuin, Diosen baquen? ¿Noque potati nete nocorihyamahi bi min noque potahi joresscain? —hahcanquin. Hoque quexa sca nococani, Gadara mai janin. Mapetaiya sca jaa behchihi rabe joni jahui, yoshiman hihbojahi joni rabe. Tsahon tocan mehax rabebi jahui, sinabo rabe, hihti coshi. Sinataibo copi ta jano huinotai bahin tsoabi cati hahtipahyamapahonishqui. ;oHian tantihi jisish, rahte rahtecani. —¿Jahuentiho coshiyahpa cohren jaa quin? Hianbocabi ta yohihiqui. Nihue rihbi ta jaan yohihiqui —hihcani. Gadara janinhah yoshinyahpa _7Mohinahbo sca: —¿Jahua jenquetsih man raquetain? Hihcoinai shinanxon bi tah man hicha nincayamahi —jato jaquin. Huenixon sca nihue yohixon hian rihbi yohiquin tantiscahabo. Yohihah, tanticahinscai. Siriscai. nUMohinxon sca yohicanquin: —Non tah non hihquihi, Hihbon. Noque jahueja ra jaxonhue —hahcanquin. 1Cahiboya sca nihuehnhuan jahui. Behchon hanibo nihuen potajaquetana nonti mahpohah nonti hihquicatsihscai. Hihcax bi Jesus racapaquetax hoxascai. W 'Jaatian sca, nontin nanetaiya, jahuen haxenicabo rihbi hahbetan naneti.  %—Hea manahi jotatahhue. Hahbe mahuayaxihquibaan mahuataibo mihinnon jenehue —hahquin Jesusen. Nihueyahpa behchon Jesusen tantimahi # ?Huetsa rihbi sca jahuen haxenica jahui. Joxon: —Hihbon, mihbetan capanan tah hen heen papa mahuataiya mihinax pari hen cayaxihqui mihbetan —hahquin. & E—Mari ta mai quiniyahpa qui. Hihsabo rihbi ta nahayahpa qui. Hea cahen jascayamahi. Hea noque baque cahen jano hoxati yamahan —hahscaquin Jesusen. 9Cahi cahiya sca, jaton huisha honan huesti joxon Jesus pataxxon, yohiquin: —Jatihibi janin min cahi tah hen mia manahi catihi, Maestron —hahquin. veJonibo hahqui tsamajaquetai jisxon: —Hoque quexa canon bonahue —Jesusen hahquin jahuen haxenicabo. OJascajaquin ta Papan joi yohinica Isaiasnen yohini quesca sca janishqui: Noquen hisinbo ta jaanbi bichinxonnishqui. Non hahan hisinaibo jaan potaxonquin hihqui Isaías joi. Jesus chibancatsihquibo H Huetsa neten bepichaiya sca ta yoshiman hihbojahibo hihuecannishqui, hihti caibo. Hisinai rahsi. Yohixon res ta jaton tiroma yoshinbo potanishqui. Hisinaibo rihbi rohajaquin, jatihibi. 3Jahuen mequen qui Jesusen mehehah ta yona tantiscanishqui. Rohacahinax huenixon jahuen haitan jato pitijaxonquin. Hicha hisinaibo Jesusen rohajahi ucJaa pecaho ta Pedron xobon sca mapexon Pedron haita yona yonatai Jesusen meranishqui, hisini racatai. N Jato jascajaxon, capitan sca yohiquin: —Cahue. Min hihcoinjaquin shinanai quescabijaquin tah hen hahxonai —hahquin. Jaatianbi ta jahuen joni rohacahinscanishqui. Pedron haita Jesusen rohajahi 'G Papan jihuetahbo man hihtihi bi ta bahquish chian mato potayaxihquiqui, jahuen jihuemati quihah. Jano tah man coshin huaohihanan xeta yeres yeresahyaxihqui. $A Mato tah hen yohihi, nincanahue. Hocho quehax ta maton nahuabo beyaxihcanihqui, caibo bari cainai quirihax, caibo bari hihquihi quirihax. Bexon ta Papan jihuetahboxon jahuen jihue janinxon Abraham betan piyaxihcanihqui. Isaaque betan Jacobo rihbi ta fiestajaquin manayaxihcanihqui. 0Y Capitan yohuanai nincacax ta Jesus rahtenishqui. Chibanaibo sca yohiquin: —Mato yohinon nincanahue. Nescapa shinancoinnica tah hen mato Israeli baquebo merayamahi. 'G Hen tah hen honanai. Heen hapon hea yohihah tah hen hahcai. Heen sontarobo rihbi tah hen jai. Cahue hean jaah ta heen sontaro cahiqui. Huetsa hen Johue hahcá ta jahuiqui. Heen joni rihbi tah hen Nescajahue hahcai. Yohihah ta hen yohihi quescajaquin hahquiqui —hahscaquin capitanen. -~S—Hea tah hen jahuama qui, Hihbon, heen xobo janin mia mapeti tah hen rabinai. Min rahma nichi janinxonbi yohihue. Min yohihah ta heen joni rohanoxihquiqui. B}—Hen tah hen rohajahi cahi —hahscaquin Jesusen. y|k—Hihbon, heen joni ta yoran honanyamajaquetax heen xoboho racatihqui. Hihti hisin ta jaiqui —hahquin. v{eCapernaum jema janin sca nococani. Jema janin nocotaiya bi ta sontaro capitan joxon hihti yocanishqui. z{—Hen mia yohinon nincahue. Tsoabi yohihaxma caxon sacerdote jismatanhue. Moisesnin yohini quescabijaquin hinanti pishcaya cahue, rohascaxon hinanti. Jascajaxon tah min jato nincamatihi —hahscaquin Jesusen. Capitanen joni Jesusen rohajahi ySipiyahpa mehexon, Jesusen sca yohiquin: —Jeen. Roha sca jahue —hahquin. Jan yohihitianbi ta sipiyahpa rohacahinnishqui. SxJahuiton sca ta huesti sipiyahpa joni behchihi cahax jaa bebonbi betihihpaquexon, yohinishqui: —Hihbon. Mian tah min hea rohajati hahtipahi. Jeenhihxon res tah min hea rohajatihi, Hihbon —hahquin. w yJato haxemahax, mahchi janinhax botopaquetax jahuiya sca ta hicha jonibo hahqui tsinquijaquexon chibanbenacannishqui. v%Jaton haxemanicahbaan haxemahi quescajayamaquin bi ta yohiti shinan Papan hinanah jaanbi honanxon jato yohinishqui. Jaa copi rahtecani.Zu-Jesusen jato jascajaquin haxemaha ta tsinquijaquetaibo rahte rahtenishqui. +tOJaatian ta hoi quexto paquenishqui. Jenenhuan jahui. Nihuenhuan rihbi jahui. Joxon jahuen xobo hueranxon poxabahinquin. Champacahinax ta xobo metisihscanishqui. /sWHean yohihi nincaxon bi hen yohihi quescayama jaibo ta jascapahmabo qui. Jaabo cahen honanma joni quescapahbo. Honanmanen cahen neminma poquinxon mashin xobojanish. Ur#Hoi sca ta quexto paquenishqui. Jenenhuan sca jahui. Nihue rihbi coshin bi res jahui. Jene betan nihuen tsahca tsahcaxon bi ta jaa xobo potayamanishqui, mixan mai caman jahuen xobo jihui nichinipi quen. q Caibo jascapahbo copi tah hen nea mato yohihi: Hean yohihi joi nincaxon hen yohihi quescabijaquin hahcai joni ta shinanyahpa qui. Shinanyahpaton hahni quescajanica. Shinanyahpaton ta xobo jihuibo nichinnoxon mixan mai caman poquinxon xobojanishqui. p Jaatian tah hen jato yohiyaxihqui: Mato tah hen jahuentianbi honanyamanihqui. Nenohax botannahue, tiromahibaan. Xobojahi rabe o3Jato casticanti nete nocotaiya ta hichaxon hea quenayaxihquiqui: Hihbon, Hihbon. Miin janen tah non jonibo miin joi yohinihqui. Tiroma yoshinbaan joni hihbojahiya tah non miin janen sca jaa tiroma yoshinbo camanihqui. Miin janen tah non hicha hahan rahtetibojaniqui, Hihbon. n7Hea Hihbon Hihbon hahcaibo ta caibo Papan jihue janin nocoyamayaxihquiqui. Heen naihoh queha Papa queenai quescajahibo res ta jano nocotihiqui. m+Jascajaquin jaton bimi tanaxon jihui yora honanquin hahcajaquin mato qui nocotaibo honannahue, jaton shinan honanquin. Papa janin nocoyamahibo Il Bimi sirijoma jihui jatihibi ta Papan reraxon cohayaxihquiqui. tkaSiri jihuin ta jahuen bimi tiromajati hahtipahyamahiqui. Xanascai jihui rihbi ta siri bimiyahpatimahiqui. pjYJascarihbi ta jatihibi siri jihui bimi siriyahpa qui. Xanascai jihui ta tiromabo bimiyahpa rihbi qui. FiJaa copi jenquetsih jihuetihquin hihxon jaton shinan honanquin sirijanahue. Pani moxa quiha ta tsoanbi xexon bimi bihtimahiqui. Bocon jihui quiha rihbi ta tsoanbi binon bimi bihyamahiqui. )hKPapan joi yohiquin bi quesajahibo qui coiramenahue. Maton huetsabohihcamahax ta bemacanya mato quescapahbo qui. Mato paranxon ta mato tiromajascatihiqui. /gWPapan jihuetahbo janin cahi bahi ta hexti pishca cainih qui, jahuen bahi rihbi hanitahma pishca. Jahan cahibo ta hicha yamahiqui. Bimi jisxon non jihui yora honanai ?fw Papan bahi qui hihquiti ta hexti pishca qui. Jano hihquinahue. Queyonicabo janin cahi bahi ta hihquiti haniyahpa qui. Jaa bahi ta hihtihosi bahi qui, jahan cahibo rihbi hicha. \e1 Jaa copi nea shinan bihnahue: Hea hahxonnahue jacatsihxon jato pari jascajaquin hahxonhue. Moisesnin huishani ta jascarihbi qui. Texe Papan joi yohinicabaan huishani, jascarihbihi. Papan bahi hexti pishca _d7 Man tah man jascapahbo hinantimahi. Jaa copi shinancoinnahue. Tiromaboxon bi maton baquebo siri jahuaborabo hinanti man honanaiya, ¿maton naihoh queha Papan mato hashoan siribo rihbi hinantimahiquin man yocacah? Bc ¿Min mishquitanai yapa mia yocacah min rono hinantihin? kbO ¿Miin baquen mia piti yocacah bi macan sca min jaa hinantihin? Jascapa bebo ta yamahihqui. naUYocanica rahsichin ta bihtihiqui. Benanicaten ta meratihiqui. Ton tonhahnica ta Papan hinantihiqui. @`yPapa Dios yocanahue jan mato hinannon. Manotaibo bena benaquin quescajaquin yocanahue jan mato meramanon. Jahuen xehpoti ton tonhahquin hahcajanahue yocaquin jan mato hinannon. @_yPapa qui hinantibo hochiti qui hinanyamanahue. Maton hihti copibo rihbi cochi hinanyamanahue. Man hinanah, jaa jama jamaxon mato sca picanmis. Non yocacah Papan noque hinantihi J^ Jisyamaxon bi jahuen poto tsecacatsihquin tah min hahcoinicamahi. Miin bero qui jai jihuinhhuan pari potahue. Jaatian tah min jisti hahtipahscaxon jahuen bero quiha jaa poto pishca tsecatihi. $]A¿Miin bero qui jihuinhhuan jaiya miin huetsa min yohitihin, Miin bero qui jai poto pishca hen tsecanon tenehue hah min jatihin? Min tah min jascatimahi. \¿Miin bero qui jihui jai bi miin huetsan bero qui jai poto pishca min jistihin? Miin bero qui jai jihui pari shinanhue. )[KMan huetsa joni jisxon shinanai shinaman ta Papan rihbi mato jascajaquin rihbi yohitihiqui. Man caibo hahxonai quescajaquin rihbi ta Papan mato hahxontihiqui. +Z QMin hahcai quescajayamaquin caibaan huetsapahaquin hahcai jisish, Jaa ta tiroma joni qui hihyamahue, min shinanai quescajaquin rihbi Papan mia jascajaribixonnon. RY"Jaa copi, Bahquish jahua jayaxihquiquin hihxon masa shinanyamanahue. Bahquish jayaxihquibo nocohihnataiya pari tah man jaa tenetihi. Man bahquish teneyaxihqui tah man rahma shinanti pishinyamahi.$XA!Papan jihuetahboti pari shinannahue. Jahuen jihuetahboxon jaa queenaijatibo pari shinannahue. Jaatian ta man pishinaibo jaan mato hinantihiqui, jatihibi. W% Nincayosmabaan ta jascajaquin masa shinanihqui. Mato tah man jascajatimahi. Man pishinai ta maton naihoh queha Papan jatihibi honanscaiqui. V'Jaa copi masa shinanyamanahue. Hahrai, jahua non piyaxihquin, Jahua non xehayaxihquin, Jahua non sahueyaxihquin hihxon masa shinanyamanahue. mUSNihi naman joabo hicha joconax cainipi bi tah non huaijaxon jato coharesai, copima copi. ¿Copi que ma bi Papan jato sirijati shinannihxon mato sca jan hashoan sirijaxonti shinantimahiquin? Jaan mato hahxontihi honancoinnahue. T)Hen mato yohinon nincanahue: Quiquin hapo Salomon hicha chopa siribo japahonish bi ta jahuen raotiyahpahax huesti joa betan senenyamanishqui. XS)Jascajaquin rihbi ta chopa copi masa shinanah yanca res qui. Joa siribo jenquetsax hanihiquin hihxon shinannahue. Jahuabi ta teeyamacaniqui. Toroxahcaxma bi ta siri chopayahpa quesca hihti siribo qui. [R/Heen shinaman bi hashoan queyanihpan hihquish bi tah min jahuabi queyanihtimahi. tQaHihsabo jai shinannahue. Jaabaan ta banayamahihqui. Tsinquiyamaquin. Piyanoxon jahuenbi rihbi bexojayamaquin. Maton naihoh queha Papan ta jato coiraniqui. Mato rihbi ta hahxontihiqui. Mato tah man pehiyahpabo mentan hashoan copi qui. PJaa copi tah hen mato yohihi: Maton piti copi masa shinanyamanahue. Jahua hen piyaxihquin jahua hen xehayaxihquin hihxon masa shinanyamanahue. Jahua hen sahueyaxihquin hihyamaribihi. ¿Pihi res non jihuetain? ¿Chopa sahuenoxon res non yora jain? OPatoroyapascaxon tah min jaa sirijaquin teexonhanan huetsa patoro rihbi jaatianbi sirijaquin teexontimahi. Huetsa queenxon bi tah min huetsa sca jistahihmatihi. Jascayamaxon tah min huetsa sca hahxonquin sirijaxon bi huetsa rihbi nincayamascatihi. Jascajaquin rihbi tah man jahuaborabo tsamannoxon jano maton shinan camahahnan, maton Papa Dios teexontimahi. Papan jahuen baquebo coiranai qN[Miin bero tiromayaxon jiscatsihxon min jaamajaquin jisi quescajaquin rihbi tah min tiroma shinaman shinanax yohuashihscai. Jascapa shinanyahpahax tah min bahquish chian baneparihi, hihti yametai janin. Noquen Hihbo huesti hahxonti M7Noquen shinan ta noquen bero quesca qui. Noquen bero siripan jisquin hahcajaquin tah non noquen shinan siripan shinanax nichi. Yohuashihyamahi. zLmJano man bexojahi janin tah man maton shinan camatihi. Jaa copi tah hen mato yohihi. Noquen jointi xabajahi joi #K?Naihoh caya bexojanahue, jano hicha jayanoxon. Jano ta mahsamanbi pitimahiqui, jahuabi rihbi pohiyamahi, jahuabi rihbi tsoanbi hihquixon bichinyamaquin. 7JgMai meha jahuaborabo hichajanoxon tsinqui tsinquiyamanahue. Mai mehabo ta mahsaman pihiqui, yamibo rihbi ta pohihiqui, texe rihbi ta yometsohbo hihquixon bohancaniqui. /IWMan piti tenescai jismaxonma maton Papa huestichin mato jisnon hihxon hahnahue. Jatihibi jisnicahxon ta maton Papan mato hahxonyaxihquiqui. Naihoh Papan bexojaxonai ZH-Piti tenecatsihquin jaabaan hahcai quescahaxma bohuexehtax bepanohtax nihnahue. _G7Piti tenecatsihquin shinanihcamahibo quescajayamanahue. Benati hihcamahax ta behcashcahinax huetsapahcaniqui, caibaan jato jisnon hihquish. Nincanahue hen mato yohinon: Papan ta jato jahuabi hahxontimahiqui. $FAMato qui tiromahibo man shinanparihiya ta maton hohcha rihbi maton Papan shinanparihiqui. Jaa copi hen mato yohihah quescajaquin yocanahue. Piti tenehibo ~~<}(|n{{1z yxxZwwvutt3s$rrUqqpooLnnBmmlkk jaii4h4gffoeeDd/c0b=a``}__]\[WYY?XWMVVBUUmTTqSS8RRQQ8PXOO>NMM"LKZJIUIH(GGFDD0CC!B_AAW@0?p>="txBF .  % 1WUF]<3&Haiboboya baquebo toponyamahah bi bebo rahsi toponah ta cuatro mil joni janishqui. q;[%Pihax yanicahinaibaan bi texejaribicanquin. Texejahabo tequebo tsinquixon siete tasa bocho bihcanquin. :'$Yohixon jaton siete paanya yapa pishca bihxon Papa yohixon tehcapaquexon jahuen haxenicabo hinanquin, jaabaan sca jonibo hinanpaquerihbinon. @9{#Tsamajaquetaibo mihtsahohti yohiscaquin, Jesusen. t8a"—¿Jahuentihi paan man jain? —jato jaquin. —Siete res ta qui. Yapa pishca rihbi —hahcanquin. 7#!—¿Jahuerahnon non tsoabi jano jihueyamahi janin hicha piti marotihin? Jaabo ta hicha qui —hah sca jacanquin jahuen haxenicabaan. @6y Jahuen haxenicabo quenabohanxon sca Jesusen jato yohiquin. —Nea tsinquijaquetaibohon tah hen shinanai. Quimisha neten sca ta nenobi banecaniqui, pihan ta hihcanihqui. Pihaxma cati tah hen jato yohicatsihyamahi. Bahin cahi bi pihaxmahuan hihquish nocoyamacanmis. Jatohon tah hen shinanai —jato jaquin. 5Jato rohajahiya ta tsinquijaquetaibo rahte rahtenishqui. Joyobo yohuanscai, meyosmabo siricahinscai, chantobo nihresscai, benchebaan jisresscaiya, rahtetax: —Noquen Papa Diosen ta hihtijaquin noque hahxonihqui —hihcani. Cuatro mil bebobo Jesusen pimahi m4SHihti caibo jonibo jahui, jaa chibanbenahi. Jaton hisinyahpabo hihuecanquin, chantobo, benchebo, meyosmabo, joyobo, mesco hisinyahpabo hicha bi res becanquin. Jesus bebonbi jato taracanrenencanquin, jato jatihibi rohajascanon. h3IJanohax cahax sca, Galilea hian quetanbahini cahax, mahchi manichish jano Jesus tsahoti. V2%—Min tah min shinancoinai, haibon. Min yocacai quescabijaquin tah hen mia hahxonai —Jesusen jaquin. Jaatianbi ta jaa haibaan baque siricahinnishqui, rohascai. Mesco hisinyahpabo Jesusen rohajahi 1—Tiroma rahan, Hihbon. Jaabi ta jaton hihbaan misa janinhax paquetai teque romishin hochitinin piti qui —hahquin haibaan. `09—Baquebo bichinxon hochiti jaton piti hinanah ta tiroma qui —Jesusen jaquin. m/SJaa bebon sca joxon betihihpaquexon haibaan yohiquin: —Jenquetsaha ra hea jaxonhue, Hihbon. .{—Noquen nahuabo qui ma bi manotai Israeli baquebo qui res hen jonon ta Papan hea raannishqui —Jesusen jaquin. 3-_Hihti yocacah bi jahua hihyamahi. Jahuen haxenicabaan sca Jesus pataxxon yohiquin: —Yohihue, jan catannon. Sai saihihanan ta noque chibanbenahiqui —hahcanquin. c,?Jesus nocotai merahax Cananeo haibo sca jahui, jano jihuetai haibo. Quenáhonahi joxon hihti yocaquin. —Hehon shinanhue, Hihbon, Davidinin baquen. Yoshiman hihbojaha ta heen baque haibo hihti hisinihqui —hahquin. s+_Janohax picotax sca Tiro jema janinbo sca Jesus betan bocani, Sidon jema janinbo cahi, Jesus betan. 9*kJascapahbo shinan ta hahan jointi rishtatih qui. Mechoquihxonma piquin bi tah non jascajaquin noquen jointi rishtajatimahi —jato jaquin. Jesus nincacoinai jaton nahua haibo 2)]Noquen jointi janinhax cainai ta shinan tiromabo qui. Joni rehteti, tsiniti, haiboya shiroti, yometsohti, joni huetsa qui quesahi yohuanti, Papa qui tiromahi yohuanti. z(mNoquen jana janinhax cainaibo ta noquen jointi janinhax cainihqui. Jascapahbaan ta noquen jointi rishtajahiqui. w'g¿Noquen jana janin hihquihax noquen poco janin huinotax pohi sca jatihibi piti picotihqui man honanyamahin? 5&e—¿Maton rihbi man honanyamaparihin? s%_—Min noque yohiha jaa patax queha joi, jahua hihcatsihquiquin? Noque yohihue —hahquin Pedronen. $Sinaresnon jato jenenahue. Benchexon bi ta bahi jismahi bebobonacaniqui. Benchen hahbe benche hiohax ta rabebi xanqueman paquetihiqui. d#A —Jahuen huai janin jaan banayamani meraxon ta heen Papan mexabahinxon potatihiqui. " Jahuen haxenicabo sca jaa pataxi becani. Pataxxon sca: —¿Min yohihi nincacax fariseobo sinascai min honanyamahin? —hihcani. #!? Piquin non noquen poco janin nanehiton ta noquen jointi rishtajayamahiqui. Noque jointi rishtajahi ta noquen jana janinhax picotaibo qui —jato jaquin. Q  Tsamataibo sca Benahue hahxon: —Nincaxon nincaquin sirijanahue. $A Nescajaquin Papa Dios hahxonnahue hihxon bi ta jonibaan shinanax yohuanai joi res haxemacaniqui. Jaa copi ta yanca bi res hea yocacaniqui —jato jaquin. kOJaton janan nea jonibo hehqui siripi yohuanih bi ta jaton jointinin jahuabi nincayamahiqui. Y+¡Nincacoinihcamahibon! Mato yohihi ta sirijaquin Isaíasnen yohinishqui: dAJascajaquin tah man maton haxemati joiyaxon Papan joi nincayamamahi, jonibaan nincapanan. eCPapan mato jascajaquin yohinih bi tah man huetsajaquin jonibo yohihi. Jaton mamaboya jaton papabo yanapanyamahabo hihxon tah man jato yohihi, Maton papabo man yanapanpanan Papa Dios hinantijanahue hah tah man jato jai. ucPapan ta yohinishqui: Miin papahon queenhue; miin mamahon rihbi queenhue hahquin. Huetsa rihbi jan yohini: Jahuen papa qui tiromahi yohuanai joni queyocahinnon tah man rehtetihi. Jahuen mama qui tiromahi yohuanai joni jascajaribiquin. —Maton caya tah man Papa Diosen yohini quescajayamanoxon huetsajaquin jonibo haxemahi. ¿Jahua copi man jascajahin? 5—Miin haxenicabaan ta mechoquihxonma pihiqui. ¿Jahua copi jascajacaniquin, noquen xenibaan yohini quescajayamaquin? —hahcanquin yocaquin. h KJerusalen janinhax sca caibo nocoti becani. Fariseobo betan jaton huisha honanbo. Nocoxon sca: 0Y$Jesus qui caxon, hihti yocacanquin. —Miin coton quexa pishca res hea mehemahue, hen rohanon —hahcanquin. Mehehax res sca hisinyamascai. Siricahin sca jacani.!;#Janohahbaan sca jaa nocotaibo jisxon, Jesus honanxon janobo jai jemabo janin quenamacanquin, hisinyahpabo benon hihxon. Jaa copi jascapahbo becanquin. D"Hoque quexa nocotax sca Genesaret jema qui nococani. $A!Jaa jisxon, hahbe cahibaan hahqui raboxonen tisquihahpaquexon: —Mia coin tah min Papa Diosen baque qui —hahcanquin. Genesaret janinhahbo jan rohajahi :o Nontin nanexon sca nihue tantinon yohiquin. #Mehuetanxon huenihihnixon sca: —Hicha tahma res tah min shinancoinai. ¿Jahua jenquetsahin min shinancoinyamahin? —hahscaquin Jesusen. Caquin bi behchon jisish, raquerihbiscai. Jene meran hihquicatsi sca jaax sai saihihquish: —Hihbon, hea bihhue —hih sca jai. J —Johue —jaáh sca picotax jene benichi Jesus qui cahi. oW—Mia hihxon hea yohihue, Hihbon, hen jene benicanaxon mia behchihi canon —hahquin Pedronen. \ 1Jaatian: —Raqueyamanahue. Hea tah hen qui. Rahteyamanahue —hahquin jato. x iHian benichi jahui jisish, jahuen haxenicabo hihti raqueti. Yoshin tah qui hihquish, raquetax sai saihihcani. B Xaba jahui hochoma sca hian benichi jato qui Jesus cahi.  Jahuen nonti pohquejaqueti cahi hochoscai. Behchoman tsahcahah huinahahbo bi cacasquimahi. Nihuen jato behchihah huinacasquimacanquin.  #Tsamataibo camahax sca, jano jai mahchi manihihnati cahi, jaa huesti caxon Papa yocanoxon hihquish. Yamescaiya sca jaa huesti jano baneti. )Jaa pecaho ta jahuen haxenicabo yohinishqui: —Hean hen nea jonibo camanon nontin nanetax pohquejaquescanahue —hahquin jato yohiquin. Jaa pihibo ta hicha janishqui. Haiboboya baquebo toponyamahah bi bebo rahsi toponah ta cinco mil janishqui. Hian benichi Jesus jahui SPihi yanicahinscacani. Texejahabo tsinquixon doce tasa bocho bihcanquin. U#—Janobi tsahopaquenahue —jonibo jaxon, jaa pichca paanya rabe yapa bihxon, nai bejisihnixon, Papa yohiquin. Piti tehcaxon sca jahuen haxenicabo hinanpaquequin, jaabaan sca jonibo hinanhihninon. 5e—Jaa hea bexonnahue —hahquin jato. w—Neno tah non pichca paan pishca res jai, rabe yapa xohi rihbi. Jahua hashoan tah non piti yamahi —hihcani. iK—Jahua copi catima ta jacanihqui. Piti jato hinannahue, matonbi —jato jaquin Jesusen. kOBepiscaiya joxon jahuen haxenicabaan yohiquin: —Neno ta tsoabi jihueyamahiqui, Hihbon. Bari rihbi ta hihquicatsihscaiqui. Nea jonibo raanscahue, honobo jai jemabo janin caxon jaton piti pishca maroscatanahbo —hahcanquin. q[Taxnatax mapexon jonibo tsamascai Jesusen meraquin. Jatohon hihti shinanxon, jaton hisinbo rohajaquin. (I Yohihahbo nontin nanetax janobihax Jesus cahi. Jano tsamataibo yamahi janin jahuen haxenicabo betan yohuani cahi. Jano tsoa yamahiton nocoti cahi. Jano ta Jesus cahiqui chanihibo nincacax sca, jano jai jemabo janinhax tsama jonibo cahi. Hian quetanbahini sca Jesus chibani bocani. ~- Juaman haxenicabo ta jahuen yora bichi bocannishqui. Bihxon mihinquin. Mihintani joxon, Jesus yohicanquin. Cinco mil jonibo Jesusen pimahi i}K Quencha qui sca jahuen mapo nanexon, bexon, xontaco hinanquin. Jaan sca jahuen mama hinanquin. 8|k Caxon sca sipo xobohoxon bi Juan textecanquin. { Xontaconen yocacah sca quiquin hapo benacahinscai. Min yocacai tah hen mia hinantihi hahxon bi masa shinanscaquin. Masa shinanxon bi Dios quenaxon yohixon copi jeenhahquin, hichaxon nincacaibo jai copi rihbi jeenhahquin. —Textetannahue —hahquin jato. 0zYJuaman mapo yocahue jahuen maman jaá sca, jahuen mama queenai quescajaquin xontaconen yocaquin: —Juaman mapo quencha qui nanexon hea bexonahbo yohihue —hahquin. yyCostanxon, Dios quenaxon sca jaa xontaco yohiquin: —Min queenaibo hea yocareshue. Mia tah hen hinantihi —hahquin. x-Jahuen bari senenjahiya ta xehahibo Herodesnin xehaquihnnishqui. Jahuen haibaan baque haibo chirinai jisxon, Herodesnin costan costanquin. w#Juan rehtecatsihxon bi jonibo sinamis hihxon rehteyamaquin. Jaa ta Papan joi yohinica qui hihquiboya sinacanmis hihxon rehteyamaquin. nvUJaa ta miin haiboma qui. Min tah min hahbetan tiromahi, Juaman yohihah copi sipo xoboho tsahonquin. )uKNeateman Juan rehtehox copi jascari yohuani. Jasca jayanoxon pari ta Juan bihxon sipo xoboho Herodesnin tsahonnishqui, Herodesnin huetsan haibo Herodias copi. Ot—Nashimanica Juan tah qui. Yamanicahax bi ta hahquirihbi teehihscaiqui. Jaa copi ta coshiyahpa qui —hih sca Herodes jai, Jesus yohihi. Jahuen jonibo betan yohuani ta Herodes jascanishqui. is MJanobo jahuen coshiyaxon Jesusen jato hahxonai ta caibaan sca quiquin hapo Herodes yohinishqui. irK :Nincayosmabo copi ta jahuen coshiyaxon jaton jema janin jato hicha hahxonyamanishqui.q/ 9Jaa copi nincacoinyamacanquin. Nincacoinyamahibo copi sca Jesusen jato yohiquin: —Papan joi yohinicahon huetsancohabo queenaibaan bi ta jahuen mai janinhahbo jahan queenyamacaniqui. Jahuen jenabo, jahuen xobo janinhahbo, jaabo jahan queenyamarihbihi —jato jaquin. }ps 8¿Jahuen chocabo jatihibi noque betanbi jihueyamacaniquin? ¿Jahuen sca hen jahuen shinan bihnishquin? —hihcani. o 7¿Xobojahnicaten baque ma hin? ¿María janeya jahuen mama ma quin? ¿Jacobo, José, Simon, Judas jahuen huetsaboma quin? n  6Jahuen main cahi. Cahi nocotax jaton tsinquiti xoboho mapexon janoxon jahuen caibo Papan joi yohiquin. Jaan jato haxemaha, rahte rahtecani. —¿Jahuerahnon haxenihxon hen neatohon yotiho honannishquin? ¿Jenquetsahaxon coshi bihxon jonibo rohajahiquin? ]m3 5Jascajaquin jaa patax queha joibo jato yohiquin queyohax, janohax Jesus cahi. —Jaa copi tah man Papan jihuetahbohax jahuen jihuetahbo haxescaxon caibo rihbi sca man haxematihi. Jaatian tah man hicha jahuaborayahpa hani patoro quesca man jatihi. Jascapah cahen jahuen bexojati chiqueho caxon behnaboya xenibo siribo cainmatihiqui —jato jaquin. Nazaret janin Jesus nocorihbihi ukc 3—¿Hen mato yohihi jatihibi man nincaxon nincacoinain? —jato jaah: —Nincaquin rahan —hihcani. /jW 2Johuehihnatai chihi janin ta jato potayaxihcanihqui. Jano ta sai saihihyaxihcanihqui. Xeta ta yeres yeresahyaxihcanihqui, hisin tenequin. Behnaboya xenibo jismahibo i 1Nete queyotaiya ta jascaja rihbi Papan jayaxihquiqui. Joxon ta Papan yonotibaan tiromabo bihyaxihcanihqui, siribo tocan nihyamascanon. 'hG 0Bochoscaiya ninixon mapemaxon yapa tsecapaquescacanquin. Tsecapaquexon caispaquecanquin. Tsahoxon sca tasa qui siribo nanehihniquin, tiromabo potapaquequin. vge /Papan jihuemati ta tarrafa quesca rihbi qui. Tarrafa cahen hian janin potaxon mesco yapa rahcocanquin. f9 .Huesti moro hihti siri, hihti queenti siri meraxon cahen caxon jan jai jatihibi maromaxon sca jaa moro siri maroscaquin. Mesco yapa rahcoxon caisaibo keO -Papan jihuemati ta marocatsihquin moro copibo benahi maronica nihnichi quescapah rihbi qui. 5dc ,Papan jihuemati ta nahue chian tsama coriqui jonenoxon mihinnihbo quescapah qui. Jaa mihinnihbo meraxon cahen huetsa jonin mahporihbihax hihti jenimahi caxon jan jai jatihibi maromatihi. Maromaxon ta coriqui bihxon jahan sca jaa nahue marotihiqui, jaa mihinnihbo jahuenah sca hihnon. Copi moro :cm +Jaatian ta bari coshi xaba jai quescarihbihi, Papan jihuetahbo siribo coshi shinanyahpa hihyaxihcanihqui, Papan jihuemati janin. Pabinquiyahpaxon nincanahue. Jonenihbo coriqui b+ *Jato boxon ta johuehihnatai chihi janin jato potayaxihcanihqui. Jano ta sai saihihyaxihcanihqui. Jaton xeta yeres yeresahquin, hisin tenequin. 5ac )Noquebaque hihxon tah hen heen yonotibo raanyaxihqui. Caxon ta hohchamanicahboya tiromajahibo tsinquiyaxihcanihqui. Jascapahbo ta Papan jihuematima janin boyaxihcanihqui. g`G (Jascarihbihi, huasi mexaxon cohahi jaibo quescarihbihi ta nea nete queyotaiya jayaxihquiqui. _ 'Jahuen rahui cahen Satanas. Jahuen tsinquiti tian cahen nea nete queyotai hihcatsihqui. Jahuen tsinquixonnicahbo cahen Papan yonotibo. ^{ &Jahuen huai ta nai naman yohihi qui. Jahuen bero siribo ta Papan jihuetahbo qui. Huasibo cahen tiroma yoshiman jonibo. h]I %—Nesca tah qui, jisnahue —jato jaquin.— Siri berobo banahi joni ta noquebaque qui. K\ $Tsamataibo potabahini sca Jesus cahi, xoboho hihcohi. Jano rihbi ta jahuen haxenicabo hihconishqui, yocacatsihqui. —¿Huasi bero joi jahua hihcatsihquiquin? Noque yohihue —hahcanquin. [ #Jaa copi ta Papan joi yohinicaten huishani jai quesca janishqui.Jaa patax queha joibo yohiquin tah hen jato haxemahi. Jahuentianbi nincanihmabo joi tah hen jato nincamahi hih ta jaiqui huishani joi. Huasi jahua hihcatsihquiquin hihxon jan yohihi IZ  "Jascapahbo jaa patax queha joibo ta Jesusen jato haxemanishqui, tsinquitax tsamajaquetaibo yohiquin. Jaa patax joibo rahsichin ta jato haxemanishqui. Jayajoma jahuabi jato yohiyamaquin. pYY !Huetsa jaa patax queha joi rihbi ta nescajaquin yohinishqui. Paan hahnica haibaan ta jahuen paan soohihmanoxon hahan soohihmati bihnicah qui. Jascapa bihxon cahen huesti paniro tihopa tonco janin niaquin. Jano niahah ta tonco jatihibi soohihtihiqui. Papan jihuemati ta jascarihbihihqui, non honanaima bi hanihi —jato jaquin. Jaa patax queha joi rahsi VX% Caibo bero mentan hashoan hexti pishcahax bi ta joconax hani sca jaax texe banabo mentan hashoan hani sca jaiqui. Jihuiscaiya ta hihsabo joxon jahuen mebibo janin sca nahajatihiqui. Hahan paan soohihmati Huetsa jaa patax queha joi rihbi ta jato yohinishqui. Papan jihuemati ta moxo bero pishca jai quescarihbihiqui. Jascapa bero pishca cahen huai chian hihbaan banahah joconi. #V? Jatihibi haninon jenenahue. Trigo tsinquiti tian pari caxon tah non tsinquixonnicahbo yohitihi. Huasi pari mexanahue. Huasi mexaxon nexaxon cohati sca tsamanhihninahue. Trigo bero rahsi sca tsinquixon jano bexojati xobo janin bexojaxonnahue —hah sca jato jatihi. Jaton moxo bero XU) —Mexayamaquin rahan. Huasi mexaquin bi jayabi trigo rihbi man mexamis. )TK Jaatian ta jaton patoronen jato yohitihiqui: —Jaa ta noquen rahuin noque jascajanhoxqui —hahquin. —¿Hoa huasibo non mexahi catimahin —hih sca jacani. >Su Trigo tocan huasi jai jisxon ta jahuen jonibaan sca yocatihiqui: —¿Siri bero rahsi min banayamahohquin, Patoron? ¿Siri rahsi potahi shinanah bi jenquetsahpi huasi sca jaiquin? kRO Trigo bero joconax hani sca jaax beroyahpa sca jaiya bi cahen huasi jascarihbihi, beroyahpascai. Q3 Mihsahahquipish yame hoxahiya sca jahuen rahui jahui. Joxon, jaa huai chian sca banahipibo bero tocan jahuen huasi bero mihsahahbonahax caresscai. EP Huetsa jaa patax quehah joi rihbi ta nescajaquin jato yohinishqui. Papan jihuemati ta bananica jai quesca qui. Jahuen huai chian caxon cahen banaquin jahuen berobo mihsahahbonaquin. O Mai siripan banaha bero ta nincanica joni quescapah qui. Joi nincaxon, jahuen shinaman nincacoinxon, shinan caijaquin. Bero caichi jai quescarihbihi jahuen shinan, caibo quiha cien bero sca, caibo quiha sesenta, caibo quiha treinta. Trigo tocan huasi joconcanahi N Moxa chian paquetaibo ta joi bihcoinxon bi huetsa shinanboya jaxon caijayamahibo quescascai qui. Nincacoinxon bi ta mai mehabaan shinanai quescajaquin shinanxon, jaton jahuaborabo rihbi shinanxon jaa joi caimayamahiqui, bimijoma quesca sca jan janon. 6Me Jahuen tapon chicho cayamahi quesca sca basiyamahi. Jaa joi jan bihcoinai copi caibaan hosan hosanquin. Hosanah sca histon jenescaquin. Masa tenetihi bi jenebahini caresi. TL! Chahoma main bero paquetai ta nincamenoxon jenimaxon bichi quescapah qui. VK% Papan jihuemati joi yohihah bi honanyamahi joni ta bahinbi bero paquetai quesca qui. Jahuen jointi janin banaquin hahcajaquin non nincamaha bi cahen joxon, non yohiha joi tiroma yoshiman bichinbahinquin. PJ Bananica joi jahua hihcatsihquiquin mato hen yohinon nincanahue. yIk Man jisibo ta hicha Papan joi yohinicabo jisti queenpahonishqui. Pontejaquin shinanaibaan hihti jiscatsihxon bi man jisi jisyamaquin. Man nincacai joibo hihti nincacatsihquibaan bi ta Papan jato nincamayamanishqui. Jaa copi sca Jahuerohajaquin ta Papan noque jismahiqui, Jahuerohajaquin ta noque nincamahiqui, hihnahue. Mihsahahnica jahuahi jaiquin hihxon jan yohihi H Jahuerohajaquin tah man jascajaxonma beron jisxon jiscoinai. Jahuerohajaquin tah man pabinquiyahpaboxon nincacoinai. !G; Nincayosmaboxon copi tah man jascajatihi. Pabinquiyaxon bi hochoxon nincacai quescajaquin. Jistihi bi tah man bero rahcohi, jismis hihxon. Nincamis hihxon rihbi, jointinin nincaxon, shinan pontehax rohahax jihuemis hihxon tah man jascajahi. hih ta jaiqui Isaiasnen huishani joi. F7 Isaiasnen huishani joi jai quesca sca ta jaresscaiqui.Pabinquinin nincaxon bi tah man honantimatihi. Beron jisquin bi tah man jistimatihi. E# Jaa copi tah hen jaa patax queha joi jato yohihi. Jaatian ta jisquin bi jistimacantihiqui. Nincaquin bi ta nincarestihiqui, honanyamaquin. AD{ Jaton jointi janin Papan shinan pishca jaibo tah hen hashoan hinantihi, hicha bi res jan janon. Jaton jointi janin jai shinan yamahibo tah hen jaa jaibo pishca rihbi jato bichintihi. :Cm Yocacahbo sca: —Papan jihuemati jenquetsahpa quin man honannon hihxon tah hen jaa patax queha joi yohihi. Hoa caibaan nincaxon bi honanyamanon hihxon tah hen jascajahi. .BU Jaa pecaho sca jahuen haxenicabo jaabo rahsibi Jesus qui caxon yocacanquin: —¿Jahua copi min jaa patax queha joibo res yohiquin jato haxemahin? —hahquin. eAC Hahan nincati pabinquiyahpaboxon nincanahue —hahquin. Jaa patax queha joi Jesusen yohihi \@1 Caibo berobo rihbi cahen mai siri janin paqueti. Jaabo cahen joconax, hanihax bimiscai. Caibo cahen huesti bero potahah cien beroyahpascai. Caibo cahen sesenta beroyahpascai. Caibo cahen treinta beroyahpascai. g?G Caibo moxa chian paqueti. Jaabo joconai bi cahen moxan rishquiquin, hashoan hani sca hihxon. `>9 Bari xanascaiya sca cahen joconaibo histon xanahi, mai chicho jaton tapon cayamahiya. =  Caibo berobo rihbi cahen chahoma main paquenish. Bemacanya mashi jai. Mai chicho hihyamahax copi cahen jascapa histon joconish. !<; Huai chian sca trigo berobo mihsahahbonahi cahi. Mihsahahbonahah cahen caibo berobo bahin paquecanahi. Jascapa ta pehiyahpabaan topiquin queyonishqui. ;% Haxemaquin ta jaa patax queha joibo jato hicha yohinishqui. Nescajaquin jato yohiquin: Huesti huaijanicah ta jahuen trigo banahi canishqui. :/ Hian quetsahohtaiya sca hihti caibo hahqui tsinquijaqueti becani. Jaa copi ta nontin sca nanenishqui, nontin tsahoxon quexa nichibo haxemanoxon. P9  Jaatian ta hian patax tsahoti Jesus canishqui, xobohoh quehax picotax. %8C 2Heen naihoh queha Papa queenai quescabijaquin hahcai joni ta heen huetsa qui. Jascapah ta heen choca qui. Jascapah ta heen mama qui —Jesusen jaquin.v7e 1Jato jascajaxon jahuen haxenicabo metoxon: —Jisnahue. Neabo ta heen mama qui. Neabo ta heen huetsabo qui. Y6+ 0Jascahah: —¿Tsoa hin, heen mama? ¿Tsoa hin, heen huetsabo? —jato jaquin. x5i /—Miin mama betan miin huetsabo ta jeman nichiqui. Mia ta yohuanquihncatsihcanihqui —hahquin huetsan. 4 .Tsamajaquetaibo haxemahi yohuanparihiya, jahuen mamaya jahuen huetsabo nocoti jahuex jeman nichish hahbetan yohuancatsihqui. 73g -Jaatian sca caxon, hashoan tiromabo yoshinbo rihbi benaxon, siete merahax jaya joribiscai, jano jihuenoxon. Jaatian ta hashoan tiromacanahi sca jaa joni jatihiqui, hicha yoshiman sca hihbojahah. Huestichin hihbojamenoha bi hashoan tiromascai —jato jaquin. Jesusen mama betan jahuen huetsabo nocotai 32_ ,Janohax hen jahui janin caribitanpan, heen xobon, hihcahinax ta caresscaiqui jahuen xoboho. Nocoxon ta hihbojoma siri merahiqui. Matsó siri meraquin, bexojaxonah siri. 1# +Jan coiranai joni jenehax ta tiroma yoshinbo nihnichiqui, jano hotati yamahi janin nihnichax bi jahuenbi tantitimahiya shinanscaquin. {0o *Etiopia mai janin japahoni quiquin hapo haibaan rihbi ta casticanti neten mato jisxon jascajaquin rihbi mato yohiyaxihquiqui. Hocho bi res hihquish bi tah hen Salomon yohuanai nincaqui caniqui, Salomonen honanax yohuanai nincacatsihquish. Salomon mentan hashoan honanai jonin mato yohihah bi tah man nincayosmabo qui hih ta jayaxihquiqui. Catani joribihi tiroma yoshin L/ )Papan casticanti neten ta Nínive jema janin jihuepahonibaan mato metoxon yohiyaxihquiqui. Jonasen noque yohihah tah non noquen shinan pontenihqui. Jonas mentan hashoan nincati jonin mato yohihah bi tah man nincayamanihqui. Mato tah man noque mentan hashoan nincayosmabo qui hih ta jayaxihcanihqui, man nincayosmabo quen. .w (Yapahhuahnen xehahah, quimisha nete jahuen poco janin Jonas hihbahinahax quimisha yame rihbi hihshinahax piconi quescarihbihi tah hen noquebaque mai chicho quimisha neten quimisha yame rihbi hea jatihi. Jasca hen jaiya ta hahan hea honanti qui. h-I 'Yocacahbo sca jato yohiquin: —Tiromaboxon tah man jascajaquin shinanai. Tsiniti shinanyahpaboxon tah man jascajaquin hea yocacai. Papan coshiyaxon hen hahcai man jiscatsihqui bi ta Papan mato jismatimahiqui. Hahan hea honanti mato hinanquin bi ta jahuen joi yohinica Jonas jan huinomani quescapah res huestijaquin res Papan mato jismatihiqui. :,m &Jaatian jaton huisha honanbo betan fariseobaan yocascaquin. —Maestron. Papan shinan coshiyaxon min hahcai tah non jiscatsihqui, mia Papan raanai joni hihqui honannoxon. %+C %Tiroma yohuan japahonibo ta casticanyaxihquiqui. Yohuan siriyahpabo ta jaton yohuan copi casticantimahiqui —jato jaquin. Hahan honanti jismahue hahcaibo z*m $Hihresi yohuanaiboya ta jatihibi jaton joi tiroma copi Papan jato casticanyaxihquiqui, jahuen casticanti neten. )  #Siri jonibo ta siri shinan hicha qui, jaa copi siripi yohuani. Tiroma jonibo rihbi tiroma shinan hichahax jaya yohuanrihbihi. 3(_ "Jascajaquin rihbi hea honannahue, rono janayahpabon. ¿Jenquetsahax man tiromabohax siripi yohuantihin? Maton shinan tiroma hichahi quen tah man tiroma yohuanyahpabohi. o'W !Jihui honanquin hahcajaquin honannahue. Siri jihui tah qui hih tah man jai, siri bimiyahpahi honanax. Tiroma jihui tah qui hih tah man jaribihi, tiromabo bimiyahpahi honanax. Jahuen bimi honanxon tah man jahuen yora yohihi. {&o Hea noquebaque qui tiromahi yohuanaibo ta Papan sohuatihiqui. Dios Yoshin qui tiromahibo ta jascayamahiqui. Jascapahbo ta jahuentianbi sohuatimahiqui. Rahma sohuayamarihbiquin. Nete queyotai bi sohuayamarihbiquin. Jahuen bimi jisxon honanti % Jaa copi tah hen mato yohihi: Papan ta jatihibi tiromabo sohuati hahtipahiqui. Jaton shinaman tiromajaquin hahcaibo, Papa qui tiromahi yohuanaibo, jato jatihibi sohuatihiqui, yocacah. Jahuen Yoshin siri qui tiromahi yohuanaibo res ta jato sohuaxontimahiqui. f$E Hehbetan teeyamahax tah man heen rahuibo qui. Hea tsinquixonyamaquin tah man jabisahi. >#u Coshi jonin jahuen xobo coiranaiya jenquetsahax hihcoxon huetsan jahuen jahuaborabo bichintihiquin? Xobo hihbo nexaxon pari ta jahuen jahuabora bichintihiqui. Shinanscanahue. }"s Dios Yoshinyaxon hean jato potahi honanscanahue: Papan jihuemati nete ta mato qui noco sca jaiqui, shinanscanahue. F! ¿Beelzebú coshiyahpaxon tiroma yoshinbo hean potahiya jahua coshiyahpaxon cahra maton baquebaan jato potahiquin? ¿Jenquetsahpa shinanya man quin? Maton baquebaanbi ta mato yohitihiqui. x i Satanas hahbe Satanasnen potahah ta Satanasbo rehtenanscaiqui. ¿Jenquetsahax sca jahuen yonoti banetihiquin? |q Jasca jaibaan bi jaabaan shinanai honanxon Jesusen jato yohiquin: Hapon jihuetahbo jaabo rahsibi rehtenanaiya ta jaton hapon yonoti queyotihiqui. Jema ta jascarihbihiqui. Xobo jascarihbihi. Jaabo rahsibi rehtenanax jahuabi baneyamascai. 4a Nincaxon sca fariseobaan jato yohiquin: —Neatohon ta tiroma yoshiman coshiyahpaxon yoshinbo potahiqui. Beelzebú ta jahuen hihbo qui, tiroma yoshin —hahcanquin. r] Rahte rahtetax sca tsamajaquetaibo yohinani. —¿Jaa tsi ra Davidi xohta hihyamahiquin? —hihscacani. &E Jaatian ta yoshiman hihbojahi joni hihuecannishqui. Yoshiman hihbojahah benche sca banetax, joyoscai. Jesusen rohajaha jisresscaquin, yohuanrihbiscai. 3 Hahqui ta jatihibi nahuabaan jaton shinan camatihiqui, jaan jato jihuemayaxihqui copi hihqui Isaiasnen huisha. Yoshiman yanapanai tah qui hihquibo V% Tahua moshitai quescapahbo meraxon bi ta jaan tehcayamahiqui. Lamparin huaxmen nocahax cohinai quescapahbo ta jaan nocajayamahiqui. Quiquin hapoxon jan tiromabo casticannon caman ta jasca jatihiqui. }s Tsohbetanbi ta sinacananantimahiqui. Sai saihihima ta qui. Bahin cahibaan nincacah ta jahuabi quenayamahiqui. W' Jisnahue. Jaa ta hen caisai heen joni qui. Hahan hen hihti queenai heen joni tah qui. Hahan hen jenimahi. Heen yoshin tah hen hinanai. Jayaxon ta jatihibi nahuabo yohiyaxihquiqui, jato hihboscanoxon. ^5 Isaiasnen huishani quesca sca janon ta jato yohinishqui. Jaa joi ta nesca qui: V% Rohajaxon ta jato hihti yohinishqui, jan jato rahonah tsoabi yohiyamahahbo. -S Rehteti shinanaibohi honanax, janohax Jesus caresscai. Cahiton sca hihti caibaan chibanbahinscaquin. Jato tocan jai hisinaibo ta jatihibi rohajapaquenishqui.  Jaatian picotax, fariseobo yohinani. Jenquetsaha non jatihin jaa rehtenoxon, hihcani. Jesus yohihi Isaiasnen huishani joi =s Jato jascajaxon meyosma sca yohiquin: —Miin mequen hehqui pontehue. Yohihah, hahqui jahuen mequen pontehax rohascai. Huetsa jahuen mequen hihqui quescapi, siribehcoinscai.  Joni ta carnero mentan hashoan jihuemati qui, hah ca hen mato jai. Jaa copi tah non tantiti neten joni huetsa yanapantihi.  Jascajaquin yocacahbo jaan sca jato yohiquin: —¿Maton carnero hina tantiti netenbi mai quiniho paquetaiya man bihxon tsecayamahin? 7 Mapetaibaan bi joni meyosma jano tsahoti. Jesus caheti shinanxon, yocacanquin, jano jaibaan: —¿Tantiti neten non joni rohajatihin? —hahcanquin. Q Janohax caparihax sca, jaa fariseobaan tsinquiti xoboho nococani. xi Noquebaquehax tah hen tantiti nete hihbo qui, hah tah hen mato jai, man honannon —jato jaquin. Meyosma joni  ¿Nea huisha jahua hihcatsihquiquin man honanyamarihbihin? Man joni huetsahon shinanti tah hen queenai. Maton hohcha copi man hea jahuara hinanti cah hen queenyamahi. ¿Jaa joi hen jahua hihti quin? Honanxon cah man ponte jonibo qui tiromahi yohuanyamahan. 2 ] Nincanahue hen mato yohinon. Papan xoboho teeti joi jai copi res ta tantiti netenbi jahoxon teexoncaniqui. Rahma ta jahuen xobo mentan hashoan coshi joiyahpa neno qui. J   Tantiti netenbi ta Papan xoboho Papa bebon yohuanxonnicahbo teetihqui. Jaa netenbi jaabo jaton tee jaah ta siri qui, Papan jisi. ¿Moisesnin huishani joi jisxon bi man jaa rihbi honanyamahin? R  Picatsihquish ta Papan xoboho hihcoxon yocacah, Papa pejanxonti paan hinanah bihxon pinishqui. Jaa ta jaan pitima piti qui. Jahuen hahbe cahibaan pitima rihbi. Yohuanxonnicahbaan piti res ta jaa qui.  Jascahah sca: —¿Jahuen jonibo betan caxon, picatsihxon, jahua Davidinin janishquin? ¿Papan joi jisxon man honanyamahin?  Jascajahibo jisxon, fariseobaan sca yohiquin. —Jise. Tantiti neten jascajatimahi bi ta miin haxenicabaan bero bichiqui. 2 _ Jaton tantiti neten sca ta Jesus betan bahin caquin trigo huai nabebacahini caquin, picatsihxon jahuen haxenicabaan huestibo bero pasquebonaxon bishquihahxon pinishqui.   Hen mato yonohi quescahah ta teema qui. Hen mato yohihah tah man histon hahtihi. Heen jihuetahbohi benahue —jato jaquin.?w Hen mato hihbonon benahue. Hen mato nincamanon benahue, man honannon. Honaxon bi hen mato yohinon. Mah hohmis hohmisai honanai tah hen qui. Benahue, hen mato shinan siricahinmanon. \1 Benahue, teetaibon. Benahue, hihue papihibon, jatihibi. Mato tah hen tantimatihi. $A Papan ta hea jatihibi hinanihqui. Jahuen baque tsoa quin ta tsoanbi honanyamahiqui. Heen Papa huestichin ta honanihqui. Tsoa heen Papa quin tah hen jahuen baque hihxon hea huestichin honanai. Caibaan ta honanyamahiqui. Hea nincacaibaan res ta honanihqui, hean jato honanmahah. K Mian jisi, jascajaha siri quen tah min jato jascajaxonai, Papan. kO Jaa pecaho sca Papa yocaxon Jesusen yohiquin. —Hahxon tah min hea jai, Papan. Mia tah min naiyahpa mai hihbo qui. Shinamahnhuanyahpabo betan honanbaan honancasquimanon tah min jato pantexon miin baquebo sca honanmahi. 6e Jaabo tiromabo copi jaton jema Papan yamajabahinni bi ta jahuen casticanti neten jato casticanquin mato sca hashoan rihbi casticanyaxihquiqui. Tantihi benahue hihqui Jesus  Capernaum janinhahbon, ¿naiho jihueti quescarax maton jema janin jihuetai shinan man jain? Matoyabi ta maton jema panteon hihyaxihquiqui. Heen coshin mato hahxonni jai quescajaquin Sodom jema janin rihbi jascajaxonah cahen rahma caman jaton jema jaquehahniqui. q~[ Jaton shinan pontehaxma mahuanihbo casticanxon bi ta mato sca hashoan rihbi Papan casticanyaxihquiqui. L} —Hahrai hih tah man jatihi, corazinobon. Hahrai hih tah man jatihi betsaidabon. Mato tocanxon heen coshiyaxon hen hahrasihi quescajaribiquin, Tiro jemanxon hahxon, Sidon jemanxon hen hahcaiya cahen neateman jaton hohcha copi benaxon hahan benati chopa sahuehax chihi mapo mapocohtax tsahoxon jaton shinan pontehan. ~~r}S{{GzzEyxx@wvuuttFsrqepon\mzlqkk6jSiihUgff eeee dtccAbBaa8``._H^^\\\ [OZYwYXFWWpVV5UTSRQQBQP[OO$NZMCLdKxJJI HHGFFKEE.DD5CCBB7An@@o??B>^==Man jaa shinannon tah hen mato yohihi. Rabe bebo baqueya joni ta japahonishqui. Jahuen beboquiha baque ta yohinishqui: —Rahma noquen huai chian teetanhue, baquen —hahquin. 8riYohinanxon sca: —Non tah non honanyamahi —hahcanquin Jesus. —Hean rihbi tah hen tsoan hea jascajahue hahcai mato yohiyamarihbihi —jato jaquin. Rabe bebo baqueya 6qeJonibaan res rahan hih tah non jatimaribihi. Tsamataibaan noque jenquetsah ra jamis. Juan Papan joi yohinica hihpahoni ta shinancaniqui —hihcani, jaabo rahsibi yohinani. !p;¿Tsoan yohihah Juaman nashimapahonishquin? ¿Papan yohihah nan? ¿Jonibaan res yohihah nan? —jato jaáh bi jahuahihyama sca jacani. Jaabo rahsibi res yohinani. —Papan yohihah rahan hih non jaiya ta noque yocaxihquiqui, Jahua copi sca man Juaman yohihah bi nincayamanihquin. o —Mato rihbi tah hen huestijaquin yocatihi. Man hea yohihiya tah hen tsoan hea jascajahue hahcai hen mato yohirihbitihi. sn_Jaatian sca nocotax Papan xoboho mapexon jano nocohihnatai jonibo haxemaquin. Jato haxemahiya bi sacerdote hapobo becani, jaton hahbe hapobo betan. Joxon: —¿Tsoan mia jascajahue hahca min neno jascajahipiquin? —hahcanquin. m Papan mato hahxontihi honancoinxon man yocacai jatihibi ta jaan mato hahxonyaxihquiqui. Tsoan yohihah min jascajahin hihquibo olWYohuanai nincaxon, jato yohiquin: —Man honannon hihxon tah hen mato yohihi. Papan mato hahxoncointihi honanxon, hahxonyama rah ta hea jatihiqui shinanyamaxon tah man jascapa yohiti hahtipahtihi. Jascapah res ma bi tah man hoa manan quescapahbo rihbi yohitihi, Huenihihnatax hoa hiaman paquehue. Shinancoinxon man yohihah ta man yohihi quescatihiqui. kJan yohiha jihui choshihi jisish, rahte rahtetax jahuen haxenicabo yohuani: —¿Jenquetsahpi jaa jihui xanacahinihquin? —hihcani. +jOBahi quexabi bimi jihui huesti meraxon, bimi bichi caha bi yamahi. Pehi rahsi jai. —Jahuentianbi bimiyamaxihhue —hahquin, jihui. Jan yohihah, xanacahinscai. PiXaba paquetaiya sca jahuex Jerusalen janin nocotax picatsihscai. ~huJato jenebahini sca picoti cahax huetsa jema janin cahi, Betania jema. Jano sca hoxashinahi. Jesusen jihui xanamahi {goSinaxon, Jesus yocacanquin: —¿Jaabo yohuanai min nincayamahin? —hahcanquin. —Nincaquin rahan. ¿Baquebo tah min mihqui siripi yohuanmahi, baquexobo rihbi, hihqui Papan huishani joi, man jahuentianbi jaa jisyamaniquin? —jato jaquin. EfJahuen coshi shinaman jan jato hahxonai jisxon sacerdote hapobo betan jaton huisha honanbo sinati. Papan xoboho baquebo quenatai, Davidi xohta hahxonhue hihquibo nincacax, sina sinacani. uecJaatian sca bencheboya chantobo jaa xoboho mapeti, Jesus jano jai copi. Jato jisxon, jaan jato rohajaquin. 5dc —Papan huishani joi janin ta nea jaiqui: Heen xobo ta janoxon hea yohiti xobo qui. Jascapa xobo hihqui bi tah man jano yometso tsamati jaa xobo jai —jato jaquin. c Papan xoboho sca Jesus mapeti. Mapexon, janoxon marohiton jonibo meraxon, maromahiton rihbi meraxon, jascapahbo jatihibi camaquin. Jato picomaxon, jaton coriqui mahnenanti mesabo behonxon, nobex maromanicahbaan tsahotibo hueranbohanxon, jato yohiquin: Ab{ —Nea ta Papan joiya jahui joni qui, Jesus. Galilea mai mehax nocoti jahui, Nazaret jema janinhax nocoti jahui —hihcani, tsamajaquetaibo. Papan xobo janin tiromabo jan camahi zam Jascahah, Jerusalen janin hihcohi. Jaa jema janinhahbo jatihibi rahte rahtetax: —¿Tsoa hin? —hihcani. U`# Caibo bebohi becani, caibo rihbi hahchon becani. Quenáhonahi becani: —David xohtahi ta jahuiqui. Hahxonhue. Papa Diosen janen ta jahuiqui. Papan shinanya ta jahuiqui. Jaa hahxonhue, Papan —hihcani. #_?Hihti caibaan jaton cotonbo pecaxon jano Jesus jonoxihqui bahinbi mijancanquin, hahan jonon. Caibaan rihbi jepe pehi xatexon jascajaribiquin, mijanquin. w^gPecaxon, jahuen baqueyabi becanquin. Caballo baque jaton chopa cahpohenxon, jano Jesus cahtsahonbenacanquin. _]7Jan yohihah quesca sca caxon, nexa sca caballo meracanquin jahuen haxenicabaan. :\mJerusalen janin jihuetaibo nescajaquin yohinahue: Jisnahue. Maton quiquin hapo ta nocoti jahuiqui. Quiquin hapobo jahui quescarihma bi joni quesca jahuiqui, caballo cahtsahotax. Caballo baque res cahtsahotax ta jahuiqui, noquen jahuaborabo noque papixonnica caballo baquen ta jahuiqui hihqui jaa huisha. j[MNeateman Papan joi huishanicabaan yohini quescabijaquin janon ta jato jascajanishqui. |ZqJahueja man jain hahcá, Noquen Hihbo ta nea pishinihqui hihnahue. Jaatian ta mato bexonmatihiqui —jato jaquin. +YO—Hoa hoque jai jema janin caxon tah man caballo meraxihqui. Nexa tah man meraxihqui, jahuen baqueyabi. Rabebi pecaxon jahuen baqueyabi hea bexontannahue. X +Jerusalen hochoma sca becani. Betfagé jema pishca qui nocotax, Olivo manan qui nococani. Janoxon sca jahuen haxenica rabe raannoxon yohiquin. W"Jaatian jatohon hihti shinanxon, bero qui jato mehexon jato rohajaquin. Jaton bero siricahinax, hahbetanbi sca becani, rabebi.JV !—Non jisnon noquen bero rohajahue, Hihbon —hahcanquin. oUW Nihrenenxon sca Jesusen jato quenaquin. —¿Hen mato jenquetsahaxonti man queenain? —hihqui. T/Jascari quenataibaan bi Netenahue hahcanquin, huinotaibaan. Netenahue hahcabo bi hashoan sca quenacani: —Noquehon shinanhue, Davidinin baquen. NSJaa bahi quexabi ta rabe benche janishqui, huinotaibo nincaresi tsahotai. Huinotai ta Jesus qui, hihquibo nincacax sca quenácahincani. —Hihbon, noquehon shinanhue, Davidinin baquen —hihcani. zRmJericó jema janin nocotax sca, janohax Jerusalen quiri jahuiton sca hihti caibo jato chibanbenahi becani. Q5Jonibaan hea hahxonnon hihquish tah hen joyamaniqui. Jato hahxonnoxon hihquish tah hen joníqui, noquebaque hihqui bi. Hicha jonibo jihuenon hihxon tah hen hehrí jato rehtemahi. Hen jato hahxonti shinanai quescajaquin shinannahue —jato jaquin. Rabe benche Jesusen rohajahi 1P]Bebonicacatsihquish, jaton yonotinahue. WO'Maton tah man jascajatimahi. Hapocatsihxon texe hahxoncoinnahue yanapanquin. >NuJato sinajahibaan bi Jesusen jato yohiquin: —Hen mato yohinon benahue —hahxon— nahua hapobaan jaton caibo yono yonohi tah man honanai. Jato ta hihbojacaniqui jaton hapobaan. VM%Texe jahuen haxemanicahbaan sca nincaxon Zebedeon baque rabe sinajacanquin. L —Hean xehahi mocani tah man xehatihi. Man jaa tenehi bi ta hea pataxxon hehbe hapoti hen mato yohiti hahtipahyamahi. Heen Papan ta hea jascajati yohiyamahiqui. Jaan honanaibo qui ta Papan jaa hinanyaxihquiqui, jato jascajati yohinihxon —hahquin. !K;—Min yocacai tah min honanyamahi. ¿Hean xehayaxihqui mocani jaabaan xehati hahtipahiquin? —Jesusen jaquin. —Hahtipahquin rahan —hahquin. Jw—¿Jahua min queenain? —Jesusen jaquin. —Mia noquen quiquin hapo hihqui tian, nea heen baque rabe mia namanbi hapo rabe hihnon yohixonhue. Huetsan mia mecayahoxon yononon, huetsan mia memihohxon yononon yohixonhue —hahquin haibaan. IJaatian Zebedeon baquebaan mama sca jahui. Jahuen baque rabeya joxon jan queenai yocanoxon Jesus bebon raboxonen nichi. @HyHea rehtehahbo hihxon ta nahuabo hea hinanyaxihcanihqui. Hea hosan hosanxon, rishqui rishquixon jihuin hueonxon hea rehtenon ta jascajayaxihcanihqui. Rehtehahbo bi tah hen quimisha neten hihquish hahquirihbi teehihyaxihqui. Man honannon hihxon tah hen mato yohihi —jato jaquin. Jacoboya Juaman maman yocacai AG{—Jerusalen janin tah non cahi. Jano ta sacerdote hapobaan hea bihyaxihquiqui, caibaan hea jato bihmahah. Jaton huisha honanbo betan yohuanxon ta hea rehteti yohiyaxihcanihqui. F Jaa pecaho sca Jerusalen jema janin Jesus cahi cahi. Bahin caquin, jahuen doce haxemanicahbo quenabohanxon, jato yohiquin: E-Jascajaquin rihbi ta chinitaibaan beboyaxihquiqui, bebohibo rihbi ta chiniyaxihquiqui —Jesusen jaquin. Hen tah hen mahuayaxihqui hihqui Jesus D3Heabi hen queenai quescajaquin heen coriqui hen hinanti hahtipahyamahin? ¿Hen huetsa joni hicha hinanai copi min sinatain? —hahscaquin hihbaan. pCYMiin coriquiya catanhue. Hen mia hinanai tihi rihbi tah hen chini hihquihahbo hinanai, queenxon copi. B Huai hihbaan sca yohiquin: —Mia tah hen tiromajayamahi, chahin. ¿Jaatihi canannoxon huesti neten teebahinati min yohiyamahahquin? A+ —Hoa chini hihquihahbo ta huesti hora res teecanaxqui. Non tee teexon bari tenebahinahi bi ta jatíhi res noque copijahiqui —hihcani. K@ Jaton coriqui bichish sca, huai hihbo qui sinati yohuancanacani. ? Chini sca teemenohibo jahui. Noque rah ta hashoan hicha copijanoxihquiqui hihcani. Jascaraibaan bi jaabo rihbi jatihi rihbi copijaquin. >1 Bari hihquicatsiscaiya cahabo jahuiya sca jato copijapaquequin, joni tihibi huesti neten teexonbahinaha patorobaan copijahi tihi copijaquin. $=ABari hiquihiya sca jahuen teemanica yohiquin: —Noquen jonibo quenahue. Chini hihquihahbo pari copijahue, jascajaquin teemenohibo chini sca copijanoxon. <{—Tsoanbi ta noque teemayamahiqui —hahcanquin. —Heen huai chian teeti botannahue, mato rihbi —jato jaquin. ;wBari hihquiscai cahiya sca caxon, nihresaibo merarihbixon jato yocaquin: —¿Jahua copi man jeman res nihbahinahin? 1:[Jahuen huai chian sca bocani. Barin manan tsahcahiya sca caribixon huetsabo meraxon jascajaribiquin. Bari racacahuanaiya sca jascajaribiquin, caibo rihbi sca meraxon. 9}Jaabo rihbi quenaxon: —Heen huai chian botannahue mato rihbi. Ponte shinanxon tah hen mato copijatihi —jato jaquin. v8eBari nai pohahihnataiya sca caxon, huetsa teenicabo rihbi meraquin, jaton nihti janin cahuan cahuanresaibo. 7{Teexonnicahbo meraxon, huesti neten teexona patorobaan copijahi tihibi copijatijaxon, jahuen huai janin jato raanquin. +6 QPapan jihuemati ta huai hihbaan hahcai quescapah qui. Jaa copi tah hen mato yohihi. Jaa huai hihbo cah hen yamequiri cahan, jahuen bimi tsinquixonnicahbo benahi. )5KHen jascajaquin hahxontihi bi nincanahue, hen mato yohinon: Hicha bebohibo ta chinibo sca hihyaxihquiqui. Hicha chini chininish ta bebocahinyaxihcanihqui.G4Hea hahxonnoxon jaton jihuebo jenebahinaibo, jaton huetsabo jenebahinaibo, jaton chocabo jenebahinaibo, jaton papa jaton mama jenebahinaibo, jaton banabo jenebahinaibo, jascapahbo tah hen hashoan hicha hinantihi. Huesti jan jenebahinni tah hen cien sca jaa hinantihi. Queyoyamanox manataibo rihbi ta jaabo jatihiqui. q3[—Nincanahue, hen mato yohinon. Hea chibanaibo hihquish tah man nete behna tian sca hapobo sca man jihuetihi. Quiquin hihbo hihxon hen jatihibi hihbojahi tian tah man Papan israeli baquebo jatihibi jisxontihi, hapo rahsixon. 21—Noquen caya tah non noquen jahuaborabo jatihibi jenebehnanxon mia chibanai, Hihbon. ¿Jahua sca non bihyaxihquin? —hahscaquin Pedronen. 1%Jato jatihibi bejisxon sca: —Jonibo hahmebi jano nocoti hahtipahyamahi bi ta Papan jatihibijati hahtipahiqui —Jesusen jato jaquin. 20]Jesus jascari yohuanai nincacax ta jahuen haxenicabo rahte rahtenishqui. —¿Coriquiyahpabo cati tee hihquiya tsoa non Papan jihuemati janin catihin? —hihcani. /Hen mato yohirihbinon: Xohmox bero qui hahua huinomati tee que bi ta Papan jihuemati janin coriquiyahpabo cati hashoan tee bi res qui. 3._Jaa benatax cahiya, jahuen haxenicabo sca Jesusen yohiquin: —Man honannon hihxon tah hen mato yohihi. Coriquiyahpabo Papan jihuemati janin hihquiti ta tee bi res qui. V-%Jascahah, benacahini beronan caresscai, jahuen jahuaborabo hicha jaax copi. l,Q—Jahuabi pishinyamacatsihxon miin jahuaborabo maromatanhue. Maromaxon jahuaborajomabo jaa coriqui hinanhue. Jaatian tah min naihoh hicha jahuabora jatihi. Jato hinanax, hehbetan cahi sca jotanhue —Jesusen jaa jaquin. b+=Jatihibi tah hen jaresscai. ¿Jahua hashoan hen pishintihin? —hahquin beronanen. *Miin papaya miin mamahon queenhue. Mihmebi min queemehti hihqui quescarihbihi joni huetsahon queenhue —hahquin Jesusen. w)g—¿Jahua jan yohini nan? —hahscaquin. —Rehteyamahue. Tsiniyamahue. Yometsohyamahue. Quesayamahue. +(O—¿Jenquetsahpahiya min hea sirijati joibo yocacain? Huesti res ta siri qui. Queyoyamanox manacatsihquin Papan mia yohini quescajahue —hahquin Jesusen. 'Huetsa joni sca jahui, beronan tahni. —Maestron, ¿queyoyamanox mananoxon jahua siri shinanti hen pishinain? —hahquin yocaquin. |&qJato jascajaquin yohixon baquebo sca mehexon janoxonbi Papa jato yocaxonquin. Coriquiyahpaton Jesus yohuanquihnai %7—Jaya behábo jato panteyamanahue. Joresnon, jotima yohiyamanahue. Jascapahbo ta heen Papan jihue janin canicahbo qui —Jesusen jato jaquin. 0$Y Jaatian baquebo sca Jesus qui becanquin. Jan jato mehexon Papa yocaxonnon hihxon hihuecanquin. Hihuehibaan bi jahuen haxenicabaan jato Jaya beyamanahue hahquin. #+ Queejomabo ta mesco jaiqui. Caibo cahen jascapahbo caini. Caibo cahen huetsabaan jato jascapahhue hahca queejoma sca baneti. Caibo rihbi cahen Papan jihuemati joi yohinoxon queejoma banetan. Nincati hahtipahxon nincanahue —jato jaquin. Baque romishin Jesusen yocaxonai "+ —Jaa man yohuanai ta jatihibi jonibaan shinantimahiqui, caibaan res. Jascari jahue Papan jaah ta caibaan res jascajaquin shinantihiqui. y!k —Noquen haibo non potatimahiya ta haibojoma jihuetah hashoan siri qui —hihcani jahuen haxenicabo sca.   Hean sca tah hen mato yohihi: Maton haibo tsinihima bi jaa potaxon huetsa sca bichish tah man jaa copi hohchayahpaboscai —jato jaquin. G—Mato nincayosmabo copi ta Moisesnin mato jascajaquin yohinishqui. Noquen haibo non potanon Papan noque jonijani que ma bi ta maton haibo man potacatsihqui copi mato jascajanishqui. +—¿Jascahiya jahua copi sca noquen haibo potanoxon non jahuen jaya cati quirica huishaxon potati Moisesnin yohinishquin? —hahcanquin. ,QJaa copi ta rabehax bi huesti yora sca qui. Papan ta jato huesti yorajahiqui. Jaan huesti yorajaha tsoanbi jenemayamanahue hih ca jaihsen —Jesusen jato jaquin. `9Jaa copi ta jahuen mama jahuen papa jenebahini sca jahuen haibo betan jihueti jahuen bene catihiqui. ¿Rabehax bi huesti yora sca jaabo rabe sca janon jahuen haibo bebaan hihquihinti Papan yohihi man honanyamahin? pY—¿Jonijamenoquin haibo betan bebo Papan jato jonijani man jahuen quirica janin jisyamaniquin? 6eFariseobo rihbi sca jahui, Jahuen yohuan copi rehtenoxon hihxon, Jesus yocacanquin: —¿Queenxon copi res noquen haibo potacatsihquin non potatimahin? —hahcanquin. mSHihti caibo rihbi jaa chibani bocani. Hahqui nocotaiboya, janoxonbi jaton hisinbo jaan rohajaquin.  Jato jascajaquin yohihax sca Galilea mai janinhax cahax Judea main sca cahi cahi. Nocotax Jordan huean janinbo cahi, hoque quexa. E#Maton huetsa mato qui tiromahah bi man maton jointiboyaxonbi man jaa hohmismayamahiya ta heen naihoh queha Papan maton hohcha shinanbehnoyamarihbitihiqui —Jesusen jato jaquin.uc"Sinaxon sca ta jahuen sipo xobo coirannicabo jaa joni hinantihiqui, jahuen ribin jatihibi copijanon caman. eC!Hen mia jascajaxonah cahen mian rihbi sca miin hahbe teetai joni mian hahxontihi, hahquin.  Jahuen joni quenamaxon sca ta jahuen hapon yohitihiqui: Tiroman, min hea hihti yocacah tah hen mia Jascabi sca janon jenehue hahcaqui. Jan jascajahi jisish texe jahuen hahbe teenicabo hihti benati. Benatax ta jaton hapo yohihi caxon jatihibi yohicantihiqui. }sJan hihti yocacah bi cahen jeenhahyamaxon bi policia bihmaxon jatihibi jan copijanon caman sipo xoboho tsahontihi. veRaboxonen nihxon sca ta jahuen hahbe teenicaton hihti yocatihiqui: Hea tenehue. Mia tah hen copijayaxihqui. %CRibinjoma caxon sca cahen jahuen hahbe teenica cien coriqui res jaa ribinai meratihi. Meraxon texecobahinxon, Min hea ribinai hea copijatahi tsoh hahtihi. q[Hahan shinanxon sca ta Jascabi sca janon jenehue jahuen hapon jatihiqui, ribinjoma sca jan janon. yJaatian ta raboxonen nihxon jahuen jonin hihti yocatihiqui: Hea tenehue, hihbon. Mia tah hen jatihibi copijayaxihqui. k OJahuatohonbi jahuen ribin copijatimahiya sca: Hina sca jaábo nea joni maromanahue, jahuen haiboya jahuen baquebo rihbi maromaxon jahuen jahuaborabo jatihibi maromanahue, jan ribinai copi hen coriqui bihnon hah ca hapon jai. [ /Jaton cuenta toponhihnihiya bi jaton hani coriqui huesti mil ribinai joni jahui.  Papan jihue cahen quiquin hapon hahcai quescapah. Jaa quiquin hapon cahqui jaton cuenta copi jahuen jonibo betan bexohah. ^ 5—Siete coti res ma bi setenta coti siete janaxon toponah, jano caman, rahan.  Jesus patax nihquirani joxon Pedronen yocaquin: —¿Jahuentihi coti noquen huetsa noque qui tiromahah bi non hahan shinanxon, jascabi sca janon jenehue non jatihin, Hihbon, noque qui jan tiromahi non shinanyamascanon? ¿Hasta siete coti non jascajatihin? %CJano man rabe hihyamahax quimisha joni heen janen tsinquitai janin tah hen hea rihbi hihtihi. Jaa copi Papan mato hahxontihiqui honannahue —jato jaquin. .UHuetsa rihbi hen mato yohinon: Huesti shinanyaxon man joni huetsa betan tsinquixon yocacah ta man yocacai jatihibi heen naihoh queha Papan mato hahxontihiqui. hIHen mato yohinon nincanahue. Jascabi sca janon man mainxon jascajaquin yohihi jatihibi ta naihohxon jascarihbihi yohihah sca jatihiqui. Man mainxon yohixon bexojahi jatihibi ta naihohxon rihbi bexojaha sca jatihiqui. [/Jaabaan rihbi yohihah bi nincacatsihyamaparihiya, miin huetsabo jatihibi sca yohihue. Jatihixonbi sca yohihah bi nincayosmaparihiya, nahua tah qui hihxon jenebahinscahue, miin caibohax bi nahuascai quescanon. Min yohihah bi nincacatsihyamahiya huetsa rihbi miin huetsa benatahhue. Huesti hihyamahiya rabe meraxon, hioxon, jaton nincanonbi miin huetsa yohirihbihue. Huishani joi jai quescaquin hahhue, Yohicoin sta jaaxqui jaábo hihxon rabe hioxon man yohuanai nincamaquin. FMiin huetsa mihqui hohchataiya jaa benahi caxon, jaa huesti yohuanquihnxon jan hohchatai yohihue. Mian yohihah jaan nincacaiya tah min miin huetsa merarihbi sca jai, jan manoquehana. {Ni huestibi nescapa baque pishca manotima ta maton naihoh queha Papa queenihqui. Jascabi sca janon jenehue, non jatihi .U Caxon merahax ta jahan hihti jenimatihiqui. Texe behnotaxma pasto chian nichi copi jenimahax bi ta manotai rahma merahax hashoan jenimascaiqui. Jasca coin tah qui. 1[ Huesti joni cien carnerobo jai quesca tah qui. Huesti jahuen carnero cahen manotan. Noventinueve pasto janinbi potabahini ta manotai huesti benahi sca catihiqui. /Y Manotaibo jihuemahi tah hen joníqui. 6~e Coiramenahue. Nescapa baque pishca jahuajoma hihqui man shinanmis. Naihohxon ta jato coiranquin jascabijaquin heen naihoh queha Papa yocaxoncaniqui jahuen yonotibaan. Y}+ ¿Miin beron mia hohchamahiquin? Tsecaxon potahue. Rabe beroyahpahax bi johuehihnatai chihi perehihqui janin cahá ta tiroma bi res qui. Benchehax bi queyoyamanox manatah cahen hashoan siri. Manotai carnero v|e¿Miin mequeman min hohchatain? Mextehue. ¿Miin tahen min hohcatain? Taxtehihxon potahue. Mento hihyamahax chantohax queyoyamanox manatah cahen tiromama. Rabe mequenyahpahax rabe taheyahpa chihi qui potahah cahen hihti tiromahan. W{'Mai mehabo ta hahraai hihyaxihquiqui, huetsabo hohchamanish. Hohchati qui caibo tecayacahinti hahtipahyamahibaan bi ta jato hohchamanibo hashoan hahraai hihyaxihquiqui, Papan casticanti jato qui paquetah. pzYNescapa hea nincacoinai baque pishca hohchamahi joni ta hihti hohcha jaiqui. Hihtihosi macan renti qui tenexxon hian naponbi potahah jenimatihihma bi ta nescapa pishca jan hohchamani copi Papan casticanah hihti tiromati qui. yNescapa baque pishca huesti res heen janen sirijaquin bihxon yanapanquin tah man hea rihbi jascajahi. Hohchapan man paquemis hihqui. xJahuen hapoti coshi yamahi ta nea baque pishcaten honanihqui. Jascajaquin shinanaibo ta Papan jihuemati janin hashoan yohuan hihbo qui. !w;Naponbi nichinxon sca: —Hen mato yohinon, nincanahue. Baque pishca quescanahue. Shinan ponteyamahax tah man Papan jihuemati janin nocotimabirestihi. GvBaque pishca quenabohanxon sca jato tocanbi nichinquin. u Jaatian jahuen haxenicabo sca joxon, Jesus yocacanquin: —¿Papan jihuemati janin tsoa non hashoan yohuan hihbo quin, hihbon? PtJaabi, sinayamahahbo hiaman mishquitanhue. Mishquixon min bihmenohi yapa bihxon, jaxbaxon, jahuen jana janin jai coriqui bihhue. Jaa bihxon tah min noque rabebi copijaxontihi —Jesusen jaquin.Zs-—Huetsabo rahan, Hihbon. —Hihcoini. Jaton baquebo ta cobrantimabo qui. r—Copijaquin rahan —hihcahini sca Pedro cahi. Jano Jesus jai xoboho mapetai bi Jesusen pari jaa yocaquin: —¿Min jenquetsahpa shinanain, Simoman? Hea yohihue: ¿mai meha quiquin hapobaan tsoabo cobraniquin? ¿Jatonah bi jaton baquebo nan? ¿Huetsabo nan? =qsJanohax Capernaum jema janin sca bocani. Nocotaiya Papan xobo bexojati cobrannicabaan Pedro yocaquin: —¿Papan xobo bexojati coriqui maton haxemanicahten copijayamahiquin? 8piRehtehipibaan bi tah hen quimisha neten hihquish hahquirihbi teehihyaxihqui —Jesusen jato jaquin. Yohihah benáscacani. Hihti benati. Papan xobo bexojati copi yocacahtaibo uocGalilea hian qui nocorihbixon sca: —Hea bihnon ta hapobo bihmayaxihcanihqui, hea rehtehahbo hihxon. hnIJaatian man hahtipahyamahibo yamahan —jato jaquin. Mahua tah hen jayaxihqui hihribihi Jesus m—Man hicha shinancoinyamahi copi, rahan. Hen mato yohihah nincanahue: Moxo bero hexti pishca hihqui quescapi maton shinan hicha tahma pishca res jaxon cah man nea mahchi yohirestihi. Join res potati tah man hahtipahquehahnai. Catanhue man jaah cahen cahan. l5Jesus qui sca jaabo rahsibi jahuen haxenicabo tsinquijaquexon yocacanquin: —¿Jahua jenquetsahiya non camati hahtipahyamahaquin? —hihcani. k5—Jaa jenebahinhue —Jesusen coshin jaáh sca ta jaa baque jenebahini tiroma yoshin canishqui. Jaatianbi rohacahinscai, siriscai, jaa baque. bj=—¡Shinancoinjomabon! Shinanquin sirijayamahibo tah man qui. ¿Jahuentiho basi hen mato betan hihquiya pari man pontetihin? ¿Jahuentiho basi cahra hen mato teneti jain? Jaa hihuenahue —Jesusen jato jaquin. [i/Miin haxenicabo qui hen hihuehah bi ta rohajati hahtipahyamacanaxqui —hahquin. (hI—Hihbon, jenquetsaha ra heen baque hea jaxonhue. Tehquehihqui ta hihti jomihiqui. Hicha coti ta chihi janin paquetihqui. Jeneho rihbi ta paqueresiqui. g Botopaquetax cahax tsama manahihtaibo qui nococani. Jesus behchihax jaa bebonbi huesti jonin raboxonen tisquihahpaquexon: zfm Jaatian ta Elías jan hihqui bi nashimanica Juan jan yohihi honanscacannishqui. Jomiyahpa Jesusen rohajahi {eo Man honannon hihxon tah hen mato yohiscai: Elías ta moa joribiscanishqui. Jahuiton bi ta jaa hihqui honanyamacannishqui hapobaan. Jaa honanxonma ta queenaibo quescajaquin jahancanhoxqui. Jascaja rihbi ta hea jayaxihcanihqui —jato jaquin. Ld —Hihcoini. Elías ta joribixon jatihibi bexoja sca jaiqui. `c9 —Mia noque jihuemanica hihqui bi ta noquen huisha honanbo huetsa yohuan jaiqui. Elías pari ta joribitihiqui, chini sca noque jihuemanicah hih ta jacaniqui. ¿Jahua copi jascacaniquin? —Jesus yocacanquin. (bI Mahchi janinhax botopaqueti caquin sca: —Man rahma jisí tsoabi yohiyamaxahnahue. Mahuatipish hen hahquirihbi teehihnon caman tsoabi yohiyamaxahnahue. BaHuenixon jisi bi tsoabi yamascai, Jesus huesti res. X`)Joxon sca jato mehexon: —Raquetaxma huenihihnanahue —Jesusen jato jaquin. ]_3Jaa yohuanai joi nincacax, jahuen haxenicabo hihti rahtetax betihihpaquecani. X^)Pedro yohuanparihiya xabatai nai cohiman jato mahporenenquin. Jaa nai cohin chicho quehax yohuanai sca nincacanquin: —Nea ta hen queenai heen baque qui. Hahan tah hen hihti jenimahi. Jaa nincanahue. +]O—Hihbon. Non neno jahue ta siri qui. Mia queenaiya tah non quimisha tapastihi, mina huetsa, Moisesnina huesta, Eliasena huetsa rihbi —hahquin Pedronen. &\EJaabaan jisi bi yamanihbo Moises betan Elías jano rihbi nihresscai. Jesus betan yohuan yohuani rabebi jano nichi. Jato jisxon Pedronen sca Jesus yocaquin: )[KJano sca ta jaton jisnon bi Jesus huetsapahcahinnishqui. Jahuen bemanan xabati, bari xabati quesca sca jai. Jahuen chopa rihbi pehnecahini, xaba quescacahini. :Z oJato jascahipi seis dias sca Pedro, Jacobo, Jacobon huetsa Juan, jaabo rahsi quenaxon mahchi janin Jesusen jato hioquin. Jano tsoa yamahi janin mahchi queya jato maniquihnquin. YHen mato yohinon nincanahue. Caibo neno nichibaan tah man mahuaxonma hea quiquin haposcaax jahui man jisyaxihqui —jato jaquin._X7Heen Papan coshi xabaya tah hen joribiyaxihqui. Jahuen yonotiboyabi tah hen jotihi. Joxon tah hen jatihibi jonibo tsinquixon jaabo hihpahonibo quescabijaquin jato hahxontihi, caibo copijaquin, caibo casticanquin. 7Wg¿Nea mai jatihobi hihbohax bi mahuatax jahuaya sca man banetihin? ¿Jabiyahpa queyóscaxon jahua man jatihin? ¿Jabiyahpa queyoyamanoxon man jahua Papa hinanti hahtipahin? }VsMahuati qui raquetaibo ta mahuatihiqui. Jascapahbo jihuetimahi bi ta hea copi mahuataibo queyoyamanox manatihiqui. UJascajaquin Pedro yohixon, texe rihbi sca jahuen haxenicabo yohirihbiquin: —Hehchon jocatsihxon tah man matobi man queenaima sca man hahtihi. Hea rehtehibaan bi tah hen heen Hihbaan joi jenetimahi hihxon tah man hen mato yohihi quescahijatihi. ^T5Pedro bejisxon sca: —Hea jenebahini catanhue, Satanas. Papa queenai quescajayama hen janon hihxon tah min hea pantecatsihqui. Papan shinanai quescajaquinma bi tah min jonibaan shinanai quescajati honanai. >SuNincaxon, hahmebi yohicatsihquin Jesus ninibohanxon sca Pedronen yohiquin: —Jascari yohuanyamahue, Hihbon. Papan ta mia jascajatimahiqui. Min yohihi quescaja ta mia jatimahiqui. 8RiJaatian pari jato yohimenoxon ta hashoan sirijaquin sca jato yohibenanishqui, jaa mahuayaxihqui honanahbo. Jerusalen janin jaa cati jai, jano jan hicha tiromabo teneti jai, judio hapobaan tiromajahah bi jan teneti jai, sacerdote hapobaan tiromajahah jan teneti jai, jaton huisha honanbaan tiromajahah bi jan teneti jai, tenehax bi jan mahuatihi, mahuatipish bi jahuen quimisha neten sca jan teehihribiyaxahnon jato yohiquin. QJaatian sca Jesusen yohiquin sirijaquin: Hea Cristo hihqui tsoabi yohiyamanahue. Hen tah hen mahuayaxihqui hihqui Jesus CPHahan quehpenti hinanquin hahcajaquin tah hen mia yohihi, min heen jihuemati janin jonibo hihquimanon. Mainxon min jonibo yohiyaxihqui ta Papan yohihah quesca sca jatihiqui, jascabi sca janon. Mainxon min nexabo pecaquin hahcajaquin yohihi rihbi ta Papan yohihi quesca sca jatihiqui —Jesusen Pedro jascajaquin. nOUMia tah hen Pedro janehi. Mixan main xobojaquin hahcajaquin tah hen heen jihuetahbo rahsi huesti yorajatihi. Min yohiha join jato jihuetahbojaxon tah hen jato huesti yorajatihi. Tiroma yoshiman ta jato teneti hahtipahtimahiqui. $NA—Mia tah min hahan jenimati jai, Simoman, Jonasen baquen. Jonibaan res mia shinanmahama bi heen naihoh queha Papan mia shinanmaha tah min honanai. uMc—Mia tah min noquen Papan caisni joni qui, mia joti neateman jan yohini —hih sca Simon Pedro jai. SL—¿Maton cahran? ¿Maton shinanah hea jahua quin? —jato jaquin. \K1—Caibaan shinanah ta mia nashimanica Juan qui. Caibaan rihbi shinanah cahen Elías yamanica. Caibaana cahen Jeremías yamanica. Jaa hihyamahax cahen, huetsa rihbi Papan joi yohinica japahoni —hihcani. J Cesarea de Filipo jema janin sca nococani. —¿Hea noquebaque hen jahua joni quin, jahua jacanihquin? —Jesusen jato yocaquin. yIk Jaatian pari ta honancannishqui. Hahan paan soohihmati jan hihqui bi fariseobo betan saduceobaan haxemahi joi qui coirameti jan yohiha honancanquin. Hahan paanjati jan yohiyamahi honanscacanquin. Papan caisah tah min qui hihqui Pedro 7Hg Fariseobo betan saduceobaan jai hahan paan soohihmati qui coiramenahue, hen mato jaáh ta maton piti copima qui. ¿Jenquetsahpahin man honanyamahin? —Jesusen jato jaquin. G+ ¿Siete paanyaxon non cuatro mil jonibo pimahipi man shinanbehnorihbiscain? Texejahabo man jahuentihi paniro tsinquihipi man shinanbehnoscain? *FM Pichca paanyaxon non cinco mil joni pimahipi man shinanbehnoscain? ¿Texejahabo tequebo jahuentihi tasa tsinquihipixon man shinanyamascain? ¿Man honanyamahin? 6EeJahua yohuan jaabo jai jahuen jointinin honanxon sca: —¿Jahua copi man pitijoma non jahui copi rah ta qui hih man jain yohinani, ¿man hihcoinjaquin shinanyamahin? nDU—Non pitijoma jahui copi rah ta noque jascajahiqui —hih sca jacani jaabo rahsibi yohinani. C—Coiramenahue. Fariseobo betan saduceobaan jai hahan paan soohihmati qui coiramenahue. Jistahin man —Jesusen jato jaquin. BHoque quexa sca Jesus betan jahuen haxenicabo cahi, pohquejaqueti. Caquin bi jaya cati piti shinanbehnobahincanquin. AyTiromaboxon tah man hea yocacai, hahan honantijaquin Papan coshiyaxon hen mato jismati hea yocaquin. Tsiniti shinanyahpa quescapahbo hihquish tah man hean mato jismati man queenai. Jahuabi hahan honanti ta Papan mato jismatimahiqui. Jonas huinoni quescapa huesti ta Papan mato jismatihiqui —Jesusen jato jaquin. Jato jascajaquin yohihax caresscai. Fariseobaan joi cachapa @/Xaba paquetaiya sca tah man nai jisish, Rahma ta hoi nete qui, nai ta joshinihqui hih man jai. Nai jisxon tah man nete yohiti honanai. Nete joibo yohiti honanxon bi tah man Papan hahxonai jisxon jahueja Papan noque janoxihquiquin hihxon man joni huetsa yohiti honanyamahi. |?q—Bepichaiya tah man nai jisish, Nai ta joshinjaquetihqui. Bahquish ta nete siri janoxihquiqui hih man jai. %> EFariseobo betan saduceobo sca becani. Jesus qui joxon: —Papan coshiyaxon hahhue —hahcanquin, jan hahcai jisxon hahqui chaniscanoxon sca jascajacanquin. c=?'Jonibo camahah cahiya sca ta nontin nanetax Magdala jema janin taxnati bocannishqui. ~}}H||{zzzGyxwwkwvnvu{ttsts&rrqppnoonnll kk4jj5iiPhgg^g0fee!dccbba``k__e^^Z]]&\\[ZYXWWWVVBUUSSPQOONN%MM9LJUIHH@GFEDDD)CxA@@P?3>==G<9:::9H8"7716Y55a54_3}3*22B11w0//`.C--P,,?+^*')D((*''-&B%$$ ##K"!!e EcupR[Z8 ~ Y I -g qf<9q-Jasca jaiboya tah hen jato yohitihi: Man honannon tah hen mato yohihi. Nescapa pishcabo maton jisí, jahuama quescapahbo, jato hahxonyamaquin tah man hea rihbi hahxonyamanihqui. n8U,Jato jascajaha ta yocaticanihqui. ¿Jahuentian non mia picatsihqui jisniquin, Hihbon? Picatsihqui, jiricatsihqui, xobojoma, chopanma, hisinai, sipo xoboho tsahotai jahuentian non mia jascapa jisxon bi non mia hahxonyamanihquin? A7{+Maton nahua quesca jahuiton bi tah man hea mapemayamaniqui. Chopa bocabi tah man hea sahuemayamaniqui, hisinax, sipo xoboho tsahonah racatai bi tah man hea jisi cajaquetanyamanihqui. k6O*Hen picatsihqui bi tah man hea pimayamanihqui. Hen jiricatsihqui bi tah man hea xehamayamaniqui. 5+)Memiho quehabo sca tah hen nescajayaxihqui: Botannahue, tiromabon. Satanas jahuen tiroma yoshinbo betan jano cati chihi janin botannahue. +4O(Jaton quiquin hapo hihxon tah hen jato yohiyaxihqui: Man honannon tah hen mato yohihi. Nea heen huetsabo romishin jascajaxonquin tah man hea rihbi hahxonnihqui. b3='¿Jahuentian mia hisini jai, jaa hihyamahax sipo xoboho tsahotai non mia jisi caniquin? w2g&¿Jahuentian non mia noquen nahua quescapa mapemaniquin? ¿Jahuentian non mia chopanma jaiton sahuemaniquin? 41a%Jaatian ta jahuen siri jonibaan yocayaxihquiqui: ¿Jahuentian mia picatsihqui jisxon non mia pimanihquin, Hihbon? ¿Jahuentian mia xehacatsihquiton non mia xehamaniquin? ,0Q$Chopanma hihquiton tah man hea sahuemaniqui. Hen hisinaiya tah man hea jisi caniqui. Sipo xobo tsahotaiton tah man hea yanapanniqui, hah tah hen jato jayaxihqui. B/}#Mato tah man hea pimanihbo qui. Picatsihquiton tah man hea pimanihqui. Jiricatsihquiton tah man hea xehamaniqui. Maton nahua hihqui bi tah man sirijaquin hea maton xoboho mapemaniqui. .)"Mecayaho nichibo sca tah hen quiquin hapo hihxon yohiyaxihqui: Benahue. Heen Papa ta matohon hihti queenihqui, man jenimanon. Man jano jihuenon jan mato bexojaxonai janin benahue, matonah sca jahuen jihue janon. Naiyahpa mai jariyamahiyabi ta mato jaa bexojaxonnishqui. P-!Heen carnerobo ta heen mecayaho nihyaxihquiqui. Chibobo cahen memiho. r,] Jaatian ta jatihibi jonibo hea bebonbi tsinquiyaxihcanihqui. Carneroboya chibo jai bi carnerobo rahsi jano huesti janon jaton hihbaan jato caisai hahcajaquin ta ramiho huesti tsama janon ramihoh rihbi texe hean nichinbohanyaxihqui. C+Heen joti neten ta heen coshi xabaya hea noquebaque joyaxihqui. Heen yonotibo rihbi tah hen hahbeyaxihqui. Joxon ta heen quiquin hapo tsahotinin tsahoxon jatihibi quenamayaxihqui. *Hojri bahquish chian sca nea chiquish potanahue. Jano ta saisaihihxon xeta tais tais hahcaibo rahsi jatihiqui. Jonibo casticanti nete )Hicha jaibo tah hen hashoan hicha rihbi hinanxihqui, jan tsama sca janon. Jahuabi yamahibaana tah hen jaabo jai pishca jato bichintihi. n(UHeen coriqui jaa bichinnahue, hah ca mato jaihsen. Jaa bichinxon hoa chonga borasayahpa hinannahue. 2']¿Hea jascapah honanxon heen coriqui jaya teenica hinantahtahin min janiquin jan jaya teenon? Jaatian tah hen joxon heen coriquinin cananai hashoan hicha bihquehahnai. a&;Jaatian ta jahuen patoronen jaa yohitihiqui: —Joni tiroman, chiquishin, ¿heanbi bananihxonma hean tsinquihi min honannihquin nan? ¿Jano heanbi jahuen chishpo potayamahi janin hen bichi cahi min honanihquin nan? Y%+Jaa copi tah hen raquexon miin coriqui mihinnihqui. Nea tah qui, jise. Bihhue. :$mHuetsa sca jahui, huesti borasa bihnish. —Hapon, mia yonomis hihqui tah hen honannihqui. Mianbi banahahmabo tah min tsinquihi. Mianbi jahuen chishpo potaxonma tah min bichi. Q#—Siri tah qui. Mia tah min heen joni siri qui. Sirija tah min jai. Hicha tahma tah hen mia hinantahniqui. Hicha sca tah hen mia hinanai. Hea hen jenimahi hihqui quescari hehbetanbi jenimahue. " Rabe borasa jan hinantahbahinni sca jahui. —Rabe tah min hea hinantahbahinniqui, hapon. Jatíhi rihbi tah hen mia cananxonai. S!—Siri tah qui. Mia tah min siri joni qui. Sirija tah min jai. Mia tah hen hicha tahma hinantahbahinniqui. Rahma tah hen hicha sca mia hinanai. Hea jenimahi hihqui quescari hehbetanbi jenimahue. e CQuenamaha jan pichca borasa bocho hinantahni pari jahui. Jan cananxonai pichca borasa bocho bexon jahuen patoro jismaxon: —Pichca tah min hea hinantahbahinnihqui, Hihbon. Jatíhi rihbi tah hen jayaxon mia cananxonai. iKBasihax sca jaton patoro joribiscai. Nocoxon, jato betan bexonoxon jato quenamapaquequin. Huesti borasa hinanah cahen jascayamahi. Jaan cahen jahuen borasa bichish, caxon, mai poquinxon, jano jahuen patoronen coriqui jonequin. Rabe borasa hinanah jascajaribiquin. Jatíhi rihbi bochojaquin maroxon maromaxon coriqui bihxon, caíjaxon rabe bochojaquin. 3_Pichca borasa bichish, jan hinanmenoha jahuen coriquiya caxon, jahuaborabo maromaribinoxon maroquin. Basi jascajaxon huetsa pichca borasa rihbi coriqui bochojaribiquin. c?Huetsa cahen pichca borasa coriqui hinanan. Huetsa cahen rabe res. Huetsa cahen huesti res. Jaabo jaya teeti hahtipahi tihi jato hinanpaquequin, jaton shinan tihi coriqui senenjaquin. Jato hinanbahini caresscai. Papan jihuemahi ta huesti joni hocho canoxon jai quesca qui. Jaan cahen jahuen jonibo quenaxon jahuen jahuaborabo hinantahban. gG Jaa copi coiramenahue. Heen joti nete, heen joti hora tah man honanyamahi. Hinantahbahinaibo dA Chichoxon sca ta jaan jato yohitihiqui: —Mato tah hen honanyamabiresai —hahquin.  Chini sca nachiti marotani jahui xontacobo nocorihbihi. Nocoxon, jemanxon quenacanquin: —Patoron, noque quehpenxonhue, patoron. 5 Marohi bohiboya sca jaton patoro nocoti. Jaa manatax, huanomahi hahbetan hihcocani johueyahpabo. Mapescaiboya sca coirannicahban xehpoti xehpoquin. A{ —Noquena xabanon matonah rihbi xabati rah ta noquen nachiti senentimahiqui. Jano marohibo janin maton nachiti marotanahue, hih ca hen jai ihsen —shinanyahpabaan jato jaquin. lQ—Maton nachiti noque hinannahue. Noquena ta nocahiqui —tanamabaan jaton huetsabo jaquin. MHuenicahuanxon sca jaton johue cohuasquin. Cohuasxon nachicanquin. \1Yame pochinicon sca quenatai nincacanquin. Jo ta jaiqui. Behchitannahue, hahquin. U#Jaton tsaben benejati basihiya sca, manatax hoxacatsihquish racapaquecani. H Shinanyabaan jaton johue boxon bi jaton nachiti rihbi boquin. _7Honanma xontacobaan cahen jaton johuebo bihbahini caxon bi jaton nachiti boyamanish. V%Pichca xontaco shinanjoma janon cahen jatíhi rihbi shinanyahpa jaribinish. U  %Jahuen jihuetahbo Papan jihuemahi jahui ta diez xontaconen hahni quescatihiqui. Jaton johue bihbahini caxon cahen huanomanoxon jaton tsaben benejati jahui behchihi bocani. Jan huanoxihqui bepi jascacani. 8 i3Joxon ta jaa joni caxquepaquexon jahuen tequebo potatihiqui. Jano nincacoinihcamahibo jaiton potaquin. Jano ta saisaihihqui, xeta tais tais hahcaibo rahsi jayaxihquiqui.m S2Joriyama ta jatihiqui hih jahuen joni jaitianbi ta pahenscaiton jahuen patoronen merahi jotihiqui. o W1jahuen hahbe jonibo rishquitihiqui. Jato rishquixon sca ta piquin sirijaxon xehahax pahenscatihiqui. ` 90Jascapa hihyamahax bi tiroma joni hihquish cahen Heen patoro ta basixihquiqui hihxon, mS/Jascapa joni ta jahuen patoronen yohitihqui, jatihibi jahuen xoboyabi jahuen jonibo jan jisxonnon. ve.Jascajaxonaiton jahuen patoro joxon merahah ta hahan jenimati jaiqui, jahuen patoronen siri joni jisi copi. P-Jahuen patoronen yohihi quescabijaquin hahxonai joni ta siri joni qui, shinanyahpa. Jascapa cahen jahuen patoronen yohitihi, texe jahuen jonibo jan jisxonnon. Jaton piti tian jan jato pimanon. xi,Jaa copi coiramenahue. Rahmabi ta joyamahiqui hih man jai bi tah hen joresscatihi. Siri betan tiroma teexonai yk+Jahua neten hen jotihiquin man tah man honanyamahi. Mato qui ta nococahintihiqui. Jaa tah man honanscai. Jahua hora jahuen xoboho yometso hihquicahintihi honanxon cahen xobo hihbaan coiranan. Coiranxon cahen jahuen xoboho hihquimayamahan. kO*Coiramenahue tahca. Jahua netenbi maton hihbo mato bichi jahuiquin man tah man honanyamahi. ]3)Jaton rentin rabexon rene renehiton bi tah hen huetsa bihxon huetsa jenebahintihi. r](Jaatian ta jaton huai chian rabe joni teetai jayaxihquiqui, huetsa hioxon tah hen huetsa jenebahintihi. 6e'Jahuentian jene paquexihquiquin honanxonma ta jascajacanpahonishqui, paquerenenxon sca jenen jato bonon. Jascarihbihi ta hea joti jayaxihquiqui, tsoan honanaima bi histon. 9k&Jenen jato mahponon caman ta pipi pipichi xeha xehahi jihuecanpahonishqui. Jahuen nontin Noen nanenon caman ta bebaan hahuinjanon haibobo rihbi benonon huanomacanpahonishqui. '~G%Jahuentian queyoyaxihquiquin honanxonma bi nea honannahue: Noen jihuetai tian japahonibo quescarihbihi ta hea sanareneni jonon caman jayaxihcanihqui jonibo. g}G$¿Jahuentian nete queyoyaxihquiquin? ¿Jahuen bari hihquiya queyoyaxihquiquin? Tsoanbi tah non honanyamahi. Naihohxon Papan yonotibaan honanyamarihbinon tah hen hean rihbi honanyamahi. Papa huestichin ta honanihqui. }|s#Jaatian ta naiya maibo queyocahinyaxihquiqui. Naiya maibo queyocahinai bi ta heen joi jahuentianbi queyotimahiqui. z{m"Man honannon hihxon tah hen mato yohihi: Hen mato yohihah quescabihi jaresscaiya pari ta nete queyoyaxihquiqui. z!Jascajaquin rihbi hen mato yohihahbo jaresscai jisxon, maton xoboho hihcohi jahuicamahi hen hochoma pishca jahui honannahue. y Xono jihui ta hahan haxeti qui, honannahue. Bochocohax pehihiscaiya ta bimi bero tsinquiti netebo nocoti jahui non honanai. _x7Corneta rehue coshin res corotai bi tah hen heen yonotibo raanyaxihqui, jatihibi janin jai heen caisahbo tsinquinon. Nai chibechijaquetancahuanai janin cahi, ramiho jascarihbi, jatihibi janin jato tsinquixonquin. 3w_Jaatian tah man nai bejisxon hahan honanti jisyaxihqui, hea joribiscanon. Jaatian ta jatihibi janin jaibo huaohihyaxihcanihqui. Naihoh quehax botopaqueti jahui sca ta hea noquebaque jisyaxihcanihqui, nai cohiman jahui ta hea jisyaxihcanihqui, hihti xabaya hihti coshiya jahui ta jisyaxihcanihqui. ]v3Jascapa nete tiromabo queyoscaiya ta bari xehpo sca jaax xabayamascatihiqui. Hoxne rihbi ta xabayamascatihiqui. Naihoh quehax ta huishibo rihbi paqueyaxihquiqui. Naiho jai coshibo ta Papan tahayaxihquiqui. muSJano mahuatipi racatai janin ta hishmin tsinquitihqui, hih ca hen jaihsen. Noquen Hihbo joyaxihqui t3Bari cainai quirihax bari hihquihi janin caman cana bacahi xabatani jai quescapi tah hen sanarenenyaxihqui. Jaa honanxon jato nincayamanoxahnahue. s7Jisnahue, Cahchiho ta Cristo nichiqui hihquibaan bi jato honanax jisi boyamanoxahnahue. Xobo chicho tah qui, hihquibaan bi jato nincayamanoxahnahue. MrJascapahbo jayaxihqui tah hen mato yohiscai. Jato honanyaxahnahue. q+Hea tah hen Cristo qui hihqui quesahibo ta joyaxihquiqui. Papan joi yohinica tah hen qui hihquibo quesahi. Jaton coshiyaxon hahan honantijaquin hahcajaquin ta jonibo rahteyaxihcanihqui, jato parannoxon. Hahtipahxon cahen nincacoinnicabo rihbi bahinmahhuan nichinbohanan. ypkJaatian, Neno ta Cristo qui hihquiboya jato nincayamaxahnahue. Hono tah qui hihquiboya nincayamaxahnahue. *oMJascapa tiroma netebo hashoan hichahiya cahen tsoabi jihueyamahan. Jaa copi ta jahuen caisahbohon shinanxon jascapa tiromabo basi jatima Papan yohiyaxihquiqui. inKJaatian ta hihti tiromajayaxihcanihqui. Nete jamenoni rahma caman tsoan jisnima tiromabo ta jayaxihquiqui. Jahuentianbi jascapahbo hahquirihbi yamascanon ta jaatian jayaxihquiqui. Jaa copi jascajaquin Papa yocayaxahnnahue. hmIJenetian jabayamanoxon Papa yocayaxahnahue, tantiti neten rihbi jabayamanoxon yocayaxahnahue. ]l3Jaa netebaan ta tohoyabo huaohihcanahi cayaxihquiqui. Xoma hahmahibo jascarihbihi. ikKMiin huai chian cotonjoma teetax carestanhue, miin coton benahi joribiyamatanhue, carestanhue. yjkMiin xobo pemacanya tsahotax, botocahintanhue histon. Miin xoboho jai jahuaborabo bichishma hishtocahintanhue. PiJaa jisish, jabatax mahchibo janin joneyaxahnahue, Judea mai mehabon. ^h5Jaa copi Danielnin huishani joi jisxon, honannahue. Papan joi yohinicaxon ta huishanishqui, Papan jati janin ta non rahninai joni nihyaxihquiqui, hihqui jaa huisha. Jascapa jano nichi jisxon sca honannahue. g7Papan mato jihuemayaxihqui joi siri ta jatihibi janin chanihi boyaxihcanihqui, jatihibi nahuabo nincamaquin. Jaatiansca ta nete queyoscayaxihquiqui. \f1 Jabi ta maton nete queyonon caman man tenehiya Papan mato jihuecoinmayaxihquiqui. e  Tiromabo hashoan hicha sca jaiya ta joni huetsahon shinanyamahibo hashoan hichayaxihquiqui. Shinanyahpabo cahen huestibo res. idK Papan joi yohihihcamahax ta hicha quesabo jaresscatihiqui. Tsama jonibo ta paranyaxihcanihqui. Tc! Jaa copi ta nincapahonixon bi hihti caibaan hea jenebahinyaxihquiqui. Hea jenexon ta paranxon jaton hahbe nincacoinnicabo rihbi polisia bihmayaxihcanihqui. Jascapah ta jistahihmahanani jayaxihcanihqui. )bK Jaatian ta mato bihxon mato tiromajayaxihcanihqui. Mato ta rehteyaxihcanihqui. Man hea hihbomahi copi ta jatihibi nahuabaan mato jistahihmayaxihcanihqui. Aa}Jaa rahsi ta pehocohyaxihquiqui, nete queyoscayaxahnon. "`=Jaa rehtenanaibo janon ta huetsa nahuabo jaton nahuabo betan rehtenani boyaxihcanihqui. Jaton sontaroboya cahax ta quiquin hapobo hahbe quiquin hapobo betan rehtenanyaxihcanihqui. Huetsa janinbo ta pihan hihquish mahuayaxihcanihqui. Huetsa janinbo rihbi ta mai mihuanyaxihquiqui. C_Rehtenanaibo tah man nincayaxihqui. Huetsa janin rehtenanaibo jai chanihi tah man nincarihbiyaxihqui. Nincaxon bi masa shinanyamanahue. Nete queyorihyamanon bi ta jascapahbo jatihiqui. {^oHea hihquicamahax ta hicha jonibo joyaxihquiqui. Hea tah hen Cristo qui hihxon ta hicha joni paranyaxihcanihqui. @]{Yocacahbo sca: —Coiramenahue. Mato parancanmis. e\CJato jascajabahini cahax, Olivoya manan manichish Jesus tsahoti. Jaabo rahsibi sca jahuen haxenicabo hahqui tsinquijaquexon yocacanquin: —Noque yohipishcahue. ¿Min yohiha jahuentian jayaxihquiquin? ¿Jahua huinotai jisxon non mia joribiti nea pishca sca jai non honantihin? ¿Nete queyoti neno pishcasca jai honannoxon jahua non jistihin? [ Jishue, Hihbon jaábo bi: —Hen mato yohinon nincanahue. Nea man jisi rahsi ta potojaquequin queyobahinyaxihcanihqui. Nea macan tsamanxon xobojanibo bi ta ni huesti macan huetsa cahchian tsahoyamascayaxihquiqui. Nete queyoti hochomahiya non jisyaxihquibo 3Z aPapan xobo janinhax picotax sca bahin cahi cahi. Hahbetan caquin, jemanxon Papan xobobo jisxon, jahuen haxenicabaan metoxon hani xobo siribo jismacatsihquin yohicanquin. eYC'Man tah man hea jisyamascatihi. Hea hahquirihbi jahui merahax tah man Papan shinanya ta joxonihqui. Papan janen ta jorescaiqui hih tah man jayaxihqui. Hen joyaxahnon caman tah man hea jisyamascatihi —jato jaquin.IX &Jisnahue. Maton jihue ta boncoscaiqui. Jonijoma sca ta jaiqui. W+%Jerusalen janin jihuetaibo sca yohihi: —Jerusalen janinhahbon, Papan joi yohinicabo tah man rehtehi. Jan mato qui raanaibo tah man macaman tsacaxon rehtehi. Hatapanen jahuen baquebo paxajaquin hahcajaquin hicha coti sca hen mato tsinquihah bi tah man queenyamahi. V#$Hen mato yohinon nincanahue: Jaa jatihibi copi ta Papan mato casticanyaxihquiqui —jato jaquin. Jerusalen jonibohon Jesusen masa shinanai {Uo#Jaa copi tah hen mato hihti casticanyaxihqui. Abel janeya siri joni rehtemenonihxon texe siri jonibo rehtepahonihxon, Berequiasnen baque Zacarias sca man rehtenihqui. Jaa tah man racanxonti janinhax Papan xobo janin cahiton man rehtenihqui. T"Man jato tiromajanon tah hen heen raantibo mato qui raanai, heen joi yohinicabo hen mato qui raanai, honanbo hen mato qui raanai, heen joi huishahibo hen mato qui raanai. Caibo tah man rehtetihi. Caibo tah man jihuin hueonxon rehtetihi. Caibo tah man maton tsinquiti xobohoxon bi rishqui rishquitihi. Caibo rihbi tah man huesti jema janinxon huetsa caman chibantihi tiromajacatsihquin. -SS!Ronobon. Toahihca baquebon. Man tah man jenquetsahaxon bi maton casticanti mato xahbanjamatimahi. Tiromabo casticanti tian ta Papan mato tiromajayaxihquiqui. VR% Maton papabaan rehtequin texejani senenjascanahue, hah ca hen mato jaihsen. lQQJascari yohuanxon tah man Papan joi yohinicabo rehtepahonihbaan baquebo man hihqui man honanmahi. P7Jascajahax tah man yohuanai. Noquen papabo jihuetai tian jihuexon cah non jaabaan rehteni quescajayamaquehahnai, Papan joi yohinicabo rehteyamaquin. pOYHahrai hih tah man jayaxihqui, judio hapobon, fariseobon, shinanihcamaxon parannicabon. Papan joi yohinicabo tah man jaton tsahon xobojaxonai. Sirijaquin Papan joi yohipahonihbo copi tah man jaton tsahon sirijaquin bexojahi. NMato tah man jascapahbo rihbi qui, rahmacanya ponte joni quescapahax bi jointi janin tiroma shinanbo bochohi, paranti shinanbo bochohi. M5Hahrai hih tah man jayaxihqui, judio hapobon. Hahrai hih tah man jayaxihqui, fariseobon. Shinancoinihcamaxon tah man jonibo paranresai. Tsahon quescapahbo tah man qui. Tsahon ta bemacanya sirijaquin bexojahah bi chicho sca mahuatipi pisi bochohi qui, rahnintibo bochohi. dLAShinanjoma fariseon. Chicho pari miin tasonbo nachohue, chixama rahpanah siri sca hihnon. K5Hahrai hih tah man jayaxihqui, fariseobon. Mato jascarihbihi, judio joi xeni haxemanicahbon. Shinancoinihcamaxon tah man jonibo paranresai. Pinoxon tah man tason rahchoxon quenchábo rahchocai. Chicho rihbi nahpantahin: jano ta yometsohtiya bihresti shinanbo bochohiqui. J Benchexon bi tah man joni hioti shinanai. Naca pishca xehamis hihxon maton xehati tohaxon bi tah man moanman hahua xeharesai. 7IgHahrai hih tah man jayaxihqui, fariseobon. Hahrai hih tah man jayaxihqui, judio joi xeni honanmanicahbon. Hihcoinihcamaxon tah man paranai. Maton haxé pehi tah man texe pishca jahuena noquen Papa hinanxon, cahua meso rihbi pishca hinanxon, comino pehi rihbi pishca hinanxon jai. Jascajahax bi tah man Papan hani joibo, non jaa pari nincati jai joibo, man nincati pishinai. Non pontejaquin shinanti jai joibo, non joni huetsahon shinanti jai joibo, non Papan joi nincacointi jai joibo. Jaa joibo caya tah man shinancointihi, hoa hanitahmabo jenexonma. %HCNaiya yohuanai joni rihbi ta jaho jaiboya yohuanihqui: janoxon ta Papan noque jisiqui. Jaa copi ta jascari yohuanai joni noquen Papa Diosyabi yohuanihqui. WG'Papan xoboya yohuanai joni ta jaya res ma bi jaa chicho jaiboya yohuanihqui. FJaa copi ta jaa racanxontiya yohuanai joni jahuen racanxontiya res yohuanyamahiqui. Jano racatai jahuen hinantiyabi ta yohuanihqui. oEWShinanjomabon, ¿jahue meha hashoan coshi quin: non hinanai jahuaborabo nan? ¿Racanxonti hihbo nan? iDKJano Papa racanxonti ta hihcoinnica racanxonti qui hihquish bi quesascaax tah non tiroma yamahi hih tah man jai, parani. Jaa racanti janin racatai tah non hihcoinnica hinanai hihquish tah non quesatimascai hih tah man jai. `C9Shinanjomabon. Benchebon. ¿Jahuemeha hashoan coshi quin? ¿Oro nan? ¿Oro hihbo nan? JB Hahrai hih tah man jayaxihqui. Benchexon bi tah man caibo hioti shinanai. Nesca tah man yohuani jai: Papan xobo hihcoinnicahton xobo hihqui quescarihbihi tah hen hihcoini yohuanai hihquish bi non quesahah ta tiroma ma qui, hih tah man jai, paranquin. Papan xobo janin jai oro hihcoinnicahton oro hihqui quescarihbihi tah hen hihcoini yohuanai hihquish tah non quesatima sca jai hih tah man jai. Jascari yohuanquin tah man joni huetsa paranai. A'Hahrai hih tah man jayaxihqui fariseobon. Mato judio joi xeni haxemanicabon. Man tah man jascarihbiyaxihqui, Papan casticanah. Shinancoinihcamaxon paranaibo tah man qui. Huesti joni haxemanoxon tah man mai nabebacahinax hian pohquejaquexon haxemahi. Man haxemaha sca ta man tiromajaquin hahcai quescajaquin bi rabejaquin hashoan tiromaja sca jaiqui, maton tiroma shinanyaxon mato mahuinquin. i@KYomanahtai yononmabo jaton jahuaborabo bichinxon bi tah man Papa yocaquin joi tsamanscai. V?% Hahrai hahrai hih tah man jayaxihqui, fariseobon. Judio joi xeni honanmanicabon, hahrai hih tah man jayaxihqui, Papan casticanah. Shinancoinihcamaxon paranaibo tah man qui. Jonibo Papan jihue janin capanan tah man jato bahi xehponai. Papan jihue janin hihcocatsihquibaan bi tah man jato pantehi, mato rihbi hihcocatsihyamaxon. E> Jaa copi ta rahma caibo mahuinti shinanai joni hean hihpaquemayaxihqui, naman sca jaa janon. Naman mehabo quescaxon joni hahxonaibo tah hen hinahihnamayaxihqui, shinan siriya jaa hihnon. `=9 Maton huetsabo man hashoan hahxonaiya tah hen hashoan shinanya joni mato jisyaxihqui. Y<+ Tsoabi rihbi mato Maestron hahmayamanahue. Cristo huesti ta maton maestro qui. q;[ Tsoabi rihbi tah man main jaibo Papan hahtimahi. Maton naihoh queha Papa huesti res ta maton Papa qui. :Tsoabi mato Hapon hahmayamanahue. Maton hapo ta huesti res qui, mato haxemahi. Mato tah man noque huetsa rahsi qui. M9Huinotaiton caibaan jato saludanxon Hapon hahcá ta costancaniqui. m8SHuanomati hihyamahiya huetsa copi hichaxon pitijahibo jai nincacax ta cahax xobo hihbo pataxbi tsahocatsihcanihqui, huetsanco tsahocatsihyamahi. Papan joi nincaqui cahax bi, jascarihbicani, hapon tsahotinin res tsahocatsihqui. 7Caibaan jisnon hihxon res ta hahcanihqui, siri hihqui shinanahbo hihxon. Jisíbo hihxon res ta jaton benexehtibo pextinjacaniqui, hahqui huishaxon Papan joi shinantihibi. Jaton rajoti jisibo hihxon res ta jaton coton quexabo quenejaxon hanijacaniqui. \61Patorobaan jaton jonibo hihuenhuan papimahi hahcajaquin ta yohiquin tee joibo tsamancaniqui, man rehbo rehbocanascanon. Mato jascapa hihuebo yohixon bi ta ni huesti metotininbi jahuabi mato yanapanyamacaniqui. O5Jaa copi jato nincanahue. Jaabaan mato yohihi jatihibi jointinin nincaxon hahnahue. Jaabaan yohihi quescajaxon bi jaabaan hahcai quescajayamahue. Janan sirijaquin yohixon bi ta jascajayamacaniqui. ~4uFariseobaan ta Moisesnin huishani joiyaxon mato haxemahiqui. Jaton huisha haxemanicahbaan ta jascajaribihiqui. x3 kJaa xoboho hihti caibo jaiya sca, jahuen haxenicabo rihbi jano jaiya, jatihibixonbi nincanon Jesusen yohiquin. 2.Yocacah bi jahua yohiti honanyamacanquin. Jato jascajaquin yocarihbimis hihxon rabinxon jahuabi yocayamascacanquin, jahuentianbi.m1S-Jahuen hihbo hihqui Davidi yohuani jaiya, ¿jenquetsahpax jahuen baque hihti quin? —jato jaquin. @0y,Jaa jan huishani ta nesca qui:Heen Hihbo Diosen ta heen hihbo yohinishqui. Hihbonoxon hea mecayaho tsahoti johue, miin rahuibo miin hinabo sca hen hihmanon caman hihbohue. w/g+—Davidina hihquiya, ¿jenquetsahpahiya quenaquin Hihbon Davidi janishquin, Dios yoshiman huishamahah? .*—Hean sca tah hen mato yocacai: ¿Tsoan baque Cristo quin? ¿Jahua man shinanain? —hahquin. —Davidina rahan —hihcani. O-)Caibo rihbi sca fariseobo nocohihnataiya Jesusen jato yocaquin. 0,Y(Jaa joi rabe janinhax ta texe Moisesnin huishani joi jahuiqui. Texe Papan joi yohinicabaan huishani joi rihbi janohax jahui. Cristo tsoan baque quin Jesusen jato jai + &Jaa pecaho ta huetsa jascapah rihbi qui: Mihbe jihuetaibohon tah min queenrihbitihi, mihri min queemehti hihqui quescarihbihi. **M%—Miin Hihbo Diosohon tah min miin jointiboyabi queentihi, miin yoshinboyabi, miin shinanboyabi tah min jahan queentihi. Jaa pari nincati joi ta jaa qui. q)[$—Maestron, ¿jahue meha non Moisesnin huishani joibo jaa pari hashoan nincati jain? —hahquin. w(g#Yohinanax, jato quiha huesti jahui, Moisesnin huishani joi honan. Jesus tanacatsihquin nescajaquin yocaquin: j'M"Saduceobo rihbi jan yohixon netemahi chanihahbo sca fariseobo jaabo rahsi sca tsinquicani. &!Jesusen jato yohihi ta tsamajaquetaibaan rihbi nincanishqui. Nincacax bi ¿jasca hin? hihquish rahte rahtecani. Jaa pari nincati joi {%o Hea tah hen Abrahanen Papa Dios qui. Isaaquen Papa Dios tah hen qui. Jacobon Papa Dios tah hen qui. hihqui jaa joi. Jaa copi honannahue. Papa Dios ta mahuanihbaan Papa Dios hihpahoni ma qui. Jihuetaibaan Papa Dios ta jaa qui —jato jaquin. $ Mahuanihbo ta hahquirihbi teehihtimahiqui hih man jai bi tah hen mato yohihi ¿nea Papan huishamani joi man jisyamaniquin? 2#]Papan jihue janin sca teehihribihibaan ta haibo bihyamayaxihquiqui. Haibobo rihbi ta benoyamayaxihquiqui. Papan naihoh jai yonotibo hihqui quescapi ta jayaxihcanihqui. 9"kJasca jaiboya, jato yohiquin: —Papan huishamani joi honanyamaxon tah man honanai shinanxon bi honancoinyamahi. Papan coshi rihbi honanyamaxon tah man shinancoinyamahi. !)¿Papan jihue janin sca teehihribihax jihuetaiboya, tsoan haibo jaa yononma jatihiquin? Jatihibichin jaa hihquihinish bi —hahcanquin Jesus. + QJaton yononma sca mahuarihbiscai. Jaa jascarihbihi; baquejahaxma mahuati. Huetsa sca jascarihbihi. Huetsa sca jascarihbihi, jaton chini caman sca. Jaa jascarihbihi. 4aNeno noquen chahin baquebo ta siete janishqui, bebo rahsi. Jahuen beboquiha baque haibo bichish bi baquejahaxma hihqui. Jahuen chinipan sca jahuen yononma hihquihinquin. %C—Maestron, Moisesnin ta noque yohinishqui, noquen bocha baquejahaxma hihxonaiya non jahuen yononma bihxon hahqui sca noquen bocha non baquejaxonti. Jaatian saduceobo rihbi yocaqui becani. Jaabaan shinanah, mahuatax non tsoabi hahquirihbi teehihtimahi. Jaabaan sca yocaquin: QNincacax, rahtecani. Joihaxma sca bocani. Non teehihribitihin hihquibo —Cesaronena rahan —hihcani. —Jahuena hihquiya, jahuena hinannahue. Noquen Papa rihbi jahuena hinannahue —jato jaquin. kOBihxon, sanahihnixon jato yocaquin: —¿Neno tsoan mapo jaiquin? ¿Tsoan huishani neno jaiquin? eCHahan copijati coriqui hea jismanahue —hahquin. Yohihah, jaa coriqui bexon hinancanquin. jMTiromabohi honanxon, jato yocaquin: —¿Jahuejanoxon man shinancoinihcamaxon hea tanahin? #Jaa copi tah non mia yocacai. ¿Quiquin hapo Cesaronen noque cobranah non copijati jain? ¿Non copijatimahin? Noque yohihue —hahcanquin. xiJatonahbi jaton haxenicabo sca raancanquin, herodianobo betan caxon Jesus yocacahbo. Cahi nocoxon sca, yocacanquin: —Mian tah min sirijaquin yohihi, maestron. Non tah non honanai. Mian tah min noque Papan bahi sirijaquin honanmahi. Tsoa qui bi raquexonma tah min jaabijaquin noque yohihi. Noquen bemanan res tah min jisyamahi; noquen shinan rihbi tah min honanai. }Yohihah, yohinani fariseobo caresscai. Jahuen joi copi rehtenoxon jenquetsahaxon non tiroma yohuanmatihin hihcani. r]Hicha quenamaha bi ta huestibo res hihquinica qui —Jesusen jato jaquin. Non hapo copijatihin hihquibo E Piti metexonaibo sca quenaxon: —Nea menexxon tanexnahue. Nexaxon nenoma qui bahquish chian potanahue. Jano bahquish chian potahahbo ta saisaihihquiqui, hisinxon xeta tais tais hahquin.   Meraxon: —¿Jenquetsahpahi min jayaxon huanomati chopa sahuehaxma neno hihcohin, hiconin? —hapon jaáh bi jahuahihyamahi. pY Pihibo jisi caxon sca jayaxon huanomati chopa sahuehaxma huesti joni pihi tsahotaiton hapon meraquin. J  Yonohah sca bocani. Bahin caquin jonibo meraxon chanixon jahuen huanomati janin jato becanquin. Siriboya tiromabo mesco jato becanquin, jahuen huanomati piti janin hihti caibo sca joni janon. eC Hoque cahi bahin sca botannahue. Man jano merahi jatihibi jato yohibonanahue, pihi behabo. } sJato jascajaxon sca jahuen jonibo yohirihbiquin: —Noquen piti hihresscai bi ta non jato yohihipibo tiromabo qui. Jaa copi ta sinaxon sca jaton quiquin hapon jahuen sontarobo sca raanxon hoa rehtemisbo rehtexon jaton xobobo mapojaribinishqui. K Caibaan rihbi jahuen jonibo bihxon, jato sinajaxon rehtecanquin.  Caxon yohihah bi nincacatsihyamacani. Huetsa janin res bojaquetancani. Huetsa jahuen huai chian cahi. Huetsa jahuen tee janin cahi. f EHuetsabo sca jaton hapon raanrihbiquin. —Hen yohihipibo yohitannahue. Piti ta hihresscaiqui. Heen torobo rehtexon, xoa toro baquebo rehtexon, pitijaha ta jatihibi hihresscaiqui. Pihihue jato jatannahue —jato jaquin. Piti hicha jaiya sca, jan yohihipibo yohitannon, jahuen jonibo raanscaquin. Huanomaquin pihi benahue hahca bi queenyamacani. Papan jihuemahi ta huesti quiquin hapon hahní quescapi qui. Jahuen baque huanomayanoxon ta jato hichaxon pitijati yohinishqui. ] 5Yahtancatsihquibaan bi Jesusen jato yohipariquin hahan haxeti joi jato nincamaquin. .Jaa bihcatsihquish bi jonibo qui raquexon bihyamacanquin. Papan joi yohinica tah qui hihquibo sinacahincanmis hihquish raquecani.fE-Hahan haxeti joi jan yohihi nincaxon, jato qui jan jayaxon yohihi jaton hapobaan honanquin. {,Jaa jihui qui paquetaibo ta tobitihiqui. Jato qui jaa jihui paquetah ta moshi moshitaibo jayaxihquiqui —jato jaquin. 0Y+Jaa copi tah hen mato yohihi: Papan ta mato jahuen jihue bichinyaxihquiqui. Mato bichinxon ta maton nahuabo sca hinanyaxihquiqui, jahuen joi jai quescabijahibo. uc*—¿Papan huishani joi janin man nea jahuentianbi jisyamaniquin?Tiroma tah qui hihxon xobojahibaan potani xobo jihui ta hahqui xobojati qui. Papa Diosen ta jaa caisihqui. Jan hahcai shinanax tah non rahtetai hihqui jaa joi. &E)—Jato ta tiromajaquin rehtetihiqui. Jahuen huai rihbi ta huetsa coirannicahbo hinantahtihiqui, bimi jai tian jahuenah hinanyaxihquibo —hahcanquin. U#(¿Joxon sca jaa huai hihbaan jahua jato jati quin? —Jesusen jato jaquin. D~'Nocotaiton sca yahtanxon, huai mapoho boxon rehtecanquin. >}u&Jahuen baque nocoti jahui merahax, yohinancani: —Nea ta huai hihbo hihyaxihquiqui, jahuen papa mahuataiya. Jaa rihbi rehtenon benahue noquenah sca jahuen huai hihnon —hihcani. c|?%Chini sca jahuen baquebi raanquin. Heen baque ta nincayaxihcanihqui hihxon jaa raanquin. {$Jaa pecaho sca huetsa jahuen jonibo sca huai hihbaan raanrihbiquin, hashoan hicha sca. Raanah nocotaiton jato jascajaribicanquin. &zE#Raanah sca nococani. Nocotaiton bi jahuen coirannicahbaan jato yahtanquin. Huetsa rishquixon, huetsa rehtexon, huetsa rihbi macaman tsacaquin rehtecanquin. uyc"Jahuen huai tsinquiti tian sca, jahuen jonibo raanquin, jahuen coirannicahban jahuen bimi hinannon hihxon. x!Huetsa jahan haxeti joi nincanahue. Huesti jonin ta hani huaijanishqui. Jahuen huai banaxon, jahuen senenjatibo honantijanoxon chiquebohanxon, hahan bishtaxmatijaxon, janoxon coiranti xobojaxon, jahuen huai coirantibo yohihax joribiyanoxon cahi caresscai. )wK Papan bahin canoxon ponte jihueti Juaman mato yohihah bi tah man nincayamanihqui. Coriqui cobranmisbaan caya ta nincanishqui. Tsini haibobaan rihbi. Jaabaan nincacoinscai jisxon maton rihbi chini sca pontejaquin shinanxon nincacointihi bi tah man nincacoinyamahi. Tiromabo teexonnicahbo ](~Z}}W||\{{IzzqzyxxwwyvuuuJttAss#rrqqp$onnxnmll8kkEjkii+hh3ggTffexddzcccba``e__^]]4\Z[lZZOYYXX6WWVMUTT>d=<<<;i;::"998]8 7C6555433[22!000/u..i.---,*++*w))Q((;'\&&)%$$B##c"! fC qWN2~9>+k7 C } , GUbGPihi benahue hahca Levin xoboho sca jahuen haxenicaboyabi Jesus cahi. Jesus betan hicha joni bocani. Nocotax pihi tsahoti hicha cobranxonaiboya hicha hohchayahpabo rihbi jano tsahoti. T!Jano huinoquin bi Leví sca meraquin Alfeonen baque. Janoxon coriqui cobranti janin hapobaana cobranxoni tsahotai meraquin. Meraxon: —Hehbe cahue —hahquin. Jan jascahah huenicahuanax hahbetan cahi. nU Hian quexa sca cahen Jesus caribihi. Jatihibi jonibo hahqui tsamajaqueti, jaan jato haxemanon. Z- Yohihah huenixon jahuen cacajati bichish res sca jaton jisnonbi caini. Jatihixonbi jisish rahtetax siripi Papa qui yohuancani: —Jahuentianbi tah non jascajahi jisyamaniqui —hihcani. Leví Jesusen quenahi kO —Mia ta hen yohihi. Huenihue. Miin cacajati bichish miin xobon caresscatanhue —hahquin. / Nai nequebihoxon hohcha sohuati hihbo hea jai man honannon hihxon tah hen nea sca yohihi —jato jaxon yora honanyamajaquetai joni sca yohiquin: mS ¿Jahue meha joi nea yora honanyamajaquetai joni yohiti hashoan teema quin? ¿Miin hohcha ta sohuá scah qui hihqui nan? ¿Hueníhue, miin cacajati bichish caresscatanhue hihqui nan? ¿Jahue meha hashoan yohiti teema quin nan? .UJaton jointinin jascajaquin shinanaiboya jahuen shinaman honanscaxon Jesusen jato yohiquin: —¿Jahua jenquetsahin man jascajaquin shinanain maton jointinin? -S—¿Jahua jenquetsahin nea jonin jascajaquin yohihiquin? Tiromahi ta yohuanihqui. Papa huestichin ta hohcha sohuati hahtipahiqui —hihcani jaton jointinin. X)Jano rihbi cahen jaton jointinin shinani tsahocani huishani joi honanbo.  Rohajatihi shinancoinaibo jisxon yora honanyamajaquetai joni sca Jesusen yohiquin: —Miin hohcha ta sohuá scah qui, baquen —hahquin. a ;Joni tsamajaquetaiboya Jesus pataxti hahtipahyamaxon Jesus mahchi xobo pemacanya tsecaquin. Quinijaxon jahuen cacajatiyabi jaa joni botonpaquecanquin. Yora honanyamajaquetai joni hahan racatai bi botonpaquecanquin. N Jahuen yora honanyamajaquetai joni sca hihuehi becani, chosco joni.  Hicha joni tsamajaquetaiya cahen xobo senenyamascai, xehqui pataxbi jahuenbi nihcahuantimahi. Jaan ca Papan joi jato yohiquin.  Huetsa neten sca cahen Capernaum janin hahquirihbi Jesus nocoti cahi. Jahuen xobon jaa nocoscai cahen nincacanquin janohahbaan. | s-Jesusen jascahah bi cahi. Jan rohascai yohibonahi cahi. Yohibonahiya cahen jema janin jahuibo hichahiya jeman cati Jesusen hahtipahyamascaquin, jaa yocacatsihquibo hichahiya. Hueneman res cahi. Jatihibi janinhax sca Jesus qui bocani.( K,—Tsoabi yohihaxma sacerdote qui catanhue, min rohascai jismahi. Min rohahi copi Moisesnin yohini hinanti hinantanhue min rohascai honanahbo —hahquin. ; s+Jaatianbi jaa catannon sca Jesusen hihti yohiquin: 3 c*Jan jascahah hisinyamascai, rohascai. } u)Jahan hihti shinanxon mehancahinxon mehexon Jesusen sca yohiquin: —Queen tah hen jai. Rohascahue —hahquin. ' I(Jaatian cahen huesti sipiyahpa joni Jesus qui joxon hihti yocaquin. Raboxonen tisquihahpaquexon yocaquin: —Queenxon ta mian hea rohajatihi —hahquin. / Y'Jato jascahax Galilea janin sca Jesus nihnichi jatihibinco. Haho tsinquiti xobohoxon Papan joi yohibonahi cahi. Tiroma yoshinbo rihbi picoquin. Sipiyah rohajahi  {&—Huetsa jemabo janin sca canon bonahue, jano rihbi Papan joi yohinon. Jaa copi tah hen jahuequi —jato jaquin. O %Meraxon yohicanquin: —Jatihixonbi ta mia benacaniqui —hahcanquin. 5 g$Jaatian sca Simon, jaabo, Jesus benahi cahi. ~ #Mohiyahtax hihari sca xaba paqueri jaima huenitax Jesus cahi jano tsoabi yamahiton. Janoxon sca jahuen Papa yocaquin. ?} y"Jano cahen mesco hisinyahpabo Jesusen rohajaquin hihti caibo. Hicha tiroma yoshinbo rihbi netemaxon picoquin. Jaa honanaibo copi jato netemaquin. Galilea main caxon Jesusen haxemahi M| !Jaa jema janinhahbo jatihibi Jesus janin xehqui patax tsamajaqueti. { { Jaa bepi bari hihquiscaiya sca ta hisinyahpabo, tiroma yoshinyahpabo rihbi jato jatihibi Jesus qui hiocannishqui. tz cYohihahbo metsontanxon hueniquin. Huenihah rohacahinxon jato pimascaquin. Hisinaibo Jesusen hicha rohajahi _y 9Simoman haita cahen yonatax racati. Jesus yohiscacanquin, Jaa ta hisinihqui, hahquin. zx oJaatian sca haho tsinquiti xobohoh quehax cainax Andres betan Simoman xoboho hihcocani Jesus, Jacobo, Juan. w Janohax cahen histon bi res Jesus qui yohuanscacani Galilea mai jatihibi janinhahbo. Simoman haita Jesusen rohajahi \v 3Jatihibi sca rahtetax yocacahanani: —¿Teeee, jahua joni hin? Honanmati joi behna tah qui. Hapon hahcai quescajaquin ta haxemahiqui. Yoshin tiromabo ta yohihiqui. Jaan catanhue hahca ta bocanihqui —hihcani. Ru Jan jascaha jaa joni tastahihmahax sai saihihquish tiroma yoshin picoti. \t 3Jesusen sca jaa yohiquin: —Netetax jahuen yora janinhax picohue —hahquin. 1s ]—¿Min noque jahuejatihin, Nazaret janinha Jesusen? ¿Min noque queyohi jahuin? Min tsoa quin hen ta hen honanai. Diosen raanai tah min qui —hahquin yoshiman. dr CJaa xoboho rihbi cahen tiroma yoshinyahpa joni huesti jai. Jaan cahen joi coshin yocaquin: q  Haxemaha rahtecani. Huishani honanbaan haxemahi quescajaquinma bi hapon hahcai quescajaquin jato haxemaha ta rahtecannishqui. {p qCapernaum jema janin sca nococani. Tantiti neten sca haho tsinquiti xoboho hihcoxon Jesusen jato haxemaquin. o Jisxon jato quenaquin. Quenaha jahuen jonibo betan jaton papa nontinbi banenon Jesus betan sca bocani. Tiroma yoshinyahpa n Jaatian caribiquin bi Zebedeon baque Jacobo jisbonaquin. Jahuen huetsa Juan betan nontinxon jaton tarrafa honahiton jisbonaquin. @m }Jascaha jaton tarrafa potabahini sca hahbe bocani. Sl !—Hehbe bonahue, joni hionica sca hen mato hihmanon —jato jaquin. 'k IGalilea hian quexa sca quetanbonahi cahi. Caquin bi Simon jahuen huetsa Andres betan jisbonaquin. Tarrafa potahiton jato jisbonaquin, yapa bihnica rabe. Qj —Papan mato hahxonti nete ta nocoscaiqui. Papan jihuemahi joti ta nea pishca sca jaonahiqui. Maton shinan pontenahue. Papan joi siri bihcoinnahue —jato jaquin. Yapa bihnicahbo Jesusen caisai ti cJaatian sca Juan sipojahipibo pecaho sca Jesus caribihi Galilea main. Papan joi siri yohibonahi cahi. Ch  Cuarenta neten cahchiho Jesus nichi yohinahbo tocan. Jano nichiton ta Satanasnen hohchamacatsihquin tananishqui. Papan yonotibaan sca ta Jesus pimanishqui. Galilea janin Jesus teemenohi Fg  Jaa pecaho ta Dios Yoshiman Jesus cahchiho camanishqui. f / Jaatian: —Mia tah min hen hihti queenai heen baque qui. Mihon ta hen jenimahi —hihqui naihoh quehax yohuanai joi. Yoshiman Jesus tanahi e  Nashimaha cahen jene janinhax mapexon nai huiso quehpemehtai Jesusen jisquin. Dios Yoshin nobex quescapah hahqui botopaquetai jisquin. d  Jascascaiya Galilea mai meha Nazaret jema janinhax Jesus jahui. Jahuiya ta Juaman jaa nashimanishqui Jordan huean janinxon. Uc %Hean hen mato jenen nashimahi bi ta jahuen jonibo man jai honanahbo hihxon Papan mato jahuen Yoshin hinanyaxihquiqui, nashimaquin hahcajaquin hicha hinanquin —Juaman jato jaquin. Juaman Jesus nashimahi 8b k—Hehchon ta hea mentan hashoan shinanya noque joyaxihquiqui. Jaa hihti siri copi tah hen chiquerehue tsahopaquexon jahuen sapato risbi pecaxonti betan hea senenyamahi. a Juaman ta camello rani chopa sahuepahonishqui. Bichi cinturonen chinexehti. Champo pipahoni. Bona jaene rihbi xehapahoni. ?` yJascajahiya ta Judea mai mehabo, Jerusalen jema janinhahbo rihbi Juan qui bocannishqui jatihibi. Jaton hohcha Papa Dios yohihiya cahen Juaman jato nashimaquin Jordan huean janinxon. X_ +Isaiasnen yohini quescajaquin nashimahi ta Juan cahchiho jano tsoa jihueyamahiton canishqui. Cahax coshin yohuani: —Papan maton hohcha sohuanon maton shinan pontenahue hen mato nashimanon —hahquin. S^ !Jaa ta cahchiho jano tsoa jihueyamahiton nichish coshin yohuanyaxihquiqui: Bahixonnahue jahan hihbo jonon. Jahuen bahi najisti chaibo hahxonnahue hih ta jaa jayaxihquiqui hihqui Isaiasnen huishani joi. ] %Papan joi yohinica Isaiasnen pari ta nescajaquin huishanishqui:Jise. Mia bahixonnon hihxon tah hen heen joi yohinica pari raanai. C\ Papan baque Jesucristo joi siri ta nescari pehocohnishqui. )[KJascajanahue hahquin hen mato yohipahoni joibo jatihibi jato haxemanahue, jascajahabo. Nete queyonon caman hen mato betan jascabihi jayaxihqui honannahue.=ZsJaa copi jatihibi mai janin caxon jano jaibo haxematannahue. Heen Papan janen, jahuen baquen janen rihbi, jahuen yoshin siripan janen rihbi jato nashimatannahue, heen jihuetahbo. vYeJato qui joxon sca: —Papan ta hea jatihibi hihbomascaiqui, naiho jai jatihibi, main jaibo jatihibi rihbi. X9Jano Jesus meraxon, hahqui raboxonen tisquihahpaquehcanquin. Jesus tah qui hih caibo janon bi jaa hin Hen tah hen honancoinyamahi hih caibo jaribihi. WGalilea main sca ta jahuen haxenicabo bocanishqui, once joni. Jano nocoyaxahnahue Jesusen jato yohipi manan janin nococani. [V/Jaa coriqui bichish sca jascari yohuani bocani, sacerdotebaan yohihah quescari. Jascari yohuannihbo copi ta rahma caman jatihibi Judea mai janin jascari yohuanchanicaniqui. Jahuen raantibo Jesusen raanai U5Man jascari yohuani jai chanihah noquen gobernador sinataiya tah non jaa rihbi raejatihi, mato jahuejayamanon —sontarobo jacanquin sacerdotebaan. qT[ Coriqui hinanxon: —Non yame hoxahiya ta jahuen haxenicabo joxon jahuen yora bichincanaxqui hihnahue. S} Judiobaan hapobo betan tsinquixon sca jahueja sca non jatihin hihquish yohinanxon sontarobo hicha coriqui hinancanquin. R1 Jato yohihi haibobo bohiboyabi sca tsahon janinhax sontarobo rihbi bocani. Jeman caxon rahma huinotah jatihibi sacerdote hapobo yohicanquin. Q  —Raqueyamanahue. Galilea main bohábo heen huetsabo yohitannahue. Jano ta hea jisyaxihcanihqui. Yohihi sontarobo bocani 'PG Cahitonbi jato behchihi Jesus jahui. —¿Man jascabi jayamahin? —jato jaquin. Jato jascahah bi pontecahini caxon jaa bebon betihihpaquexon taxecocanquin. xOiHiston sca bocani. Tsahon janinhax hishtocanahi cahi, raqueya jenimahax jahuen haxenicabo yohihi bocani. NwHiston caxon sca jahuen haxenicabo yohitannahue. Hihquipish bi ta hahquiribi teehihquishqui. Mato bebohi ta Galilea main cahiqui. Jano tah man jaa jisi catihi. Mato tah hen yohiscai, jato jascajaquin yohitannahue —Papan yonotinin jato jaquin. nMUNenoma ta qui. Jan yohipi quescari ta teehihribihaxqui. Jano racanipibo jahuen tsahon jisi benahue. aL;Haibobo nocotaiya: —Raqueyamanahue. Rehtepibo Jesus benahi man jahui tah hen honani. dKAJaa jisish ca hihti raquetax tastahihcanahax sontarobo racareneni mahuataibo quescapahax. XJ)Jahuen yora cana bacahi quescari xabati. Jahuen chopa cahen joxo bi res joxo. -ISCahiboyabi naihoh quehax Papan yonoti huesti botopaqueti jahuiya coshin bi res mai mihuani. Botopaquexon hahan xehpoti macamahnhuan taranbohanax jaa cahtsahoscai. H %Jascahipibo pecaho jaton tantiti nete huino sca jaipi quen xaba paqueti hochoma sca María Magdalena betan huetsa María cahi, tsahon jisi. tGaBCaxon sca, hahan xehpoti macan boyacanquin. Boyaxon honantijaxon coiranahbo sontarobo quenimacanquin.uFcA—Hoa cahisen, sontarobo. Jato boxon, man honanai quescajaquin jato coiranmatannahue —jato jaquin. E9@Jaa copi yohihue, jahuen quimisha neten caman jahuen tsahon coiranahbo. Jonetax jahuen yora yometsohtax teehihrihbi ta jaipishqui —hih jahuen haxenicabo jamis, jonibo parani. Jascajaquin paranah ta jan jato paranmenopahoni mentan hashoan tiroma jatihiqui —Pilato jacanquin. =Ds?Nocoxon: —Hapon, hoa paranmis bihyamaparixon tah non yohuanai nincaquipiqui. Jaa tah non rahma shinanai. Quimisha neten hihquipish tah hen teehihribiyaxihqui hih ta jaipishqui. vCe>Jaton tantiti nete janon jaa nete queyotaiya sca sacerdote hapobo betan fariseobo Pilato janin bocani. nBU=Jaa tsahon patax sca María Magdalena betan huetsa María manati tsahoti. Tsahon coiranai sontarobo Ao9Bepi sca Arimatea jema janinhax coriquiyahpa patoro jahui, José janeya. Jesusen haxemaha nincacoinni joni. =58Huetsa ta María Magdalena janeya janishqui. Huetsa cahen María Jacobon mama, Josepan mama. Huetsa cahen Zebedeon baquebaan mama. Jesus tsahonaibo <57Hochoxon rihbi ta hichaxon haibobaan coiranxon jisnishqui. Jaabaan ta Galilea mai janinhax Jesus betan jahui haibobo janishqui, pitijaxonaibo. E;6Jesus mahuataiya jascapa huinotai jisish ta jano coiranai sontaro capitan hihti raquenishqui, jahuen sontarobo rihbi hihti raqueti. —Jaa ta Papan baque coin hihnishqui —hihcani. N:5Jaabo ta jaa jema janin nichi bocannishqui, hihti caibaan jisnonbi. !9;4Cristo hihquipish bi teehihribihi pecaho ta tsahonbo rihbi quehpemehnishqui, neateman hihni Papan baquebo yorayabi teehihribihax huenihihnatax bocani. T8!3Jaatianbi ta Papan xoboho hahan chiqueti chopa rontamehtai huaxacahinnishqui, bochiquihax naman caman, rabe teque sca janon. Mai rihbi ta mihuannishqui. Macamahnhuanbo rihbi ta caxquecahinnishqui. E72Hahquirihbi coshin bi res quenatax sca Jesus mahuati. h6I1Caibaan sca: —Jenehue. Jaa botoni Elías jotihiquin non tah non jiscatsihqui —hahcanquin. 50Huesti bishquihihcanahi caxon, taco quescapa bihxon, xehati cachaqui maosahxon tahua qui queonxon sananhihnixon xehamaquin. J4 /Nincacax: —Elías ta quenahiqui —hihcani jano nichibo. (3I.Bari nai pohapaquetaiya sca ta coshin bi res Jesus yohuannishqui: —Elí Elí lama sabactani. Papan, Papan, ¿jahua copi min hea jenebahinain? hihcatsihqui. 2y-Barin manan tsahcahiya sca ta yamecahinnishqui, jatihibi mai janin. Nai pohapaque bari janon caman bahquishihpi. \11,Jascajaquin rihbi ta hahbe hueonahbaan hichaquin hosannishqui. Jesus mahuati '0G+Papa Diosen baque hihqui ta shinannishqui. Queenxon, Papan jaa botonxon rohajascanon. Hea tah hen Diosen baque qui jan jaipi hih ca hen ja hisen —hihcani. =/s*—Huetsabo jihuemati hahtipahxon bi ta hahri jihuemati hahtipahyamahiqui. Israelibaan quiquin hapo hihquish, jan coros janinhax botopaquenon. Jaatian tah non nincacointihi. `.9)Sacerdote hapobo betan texe judio hapobaan ta jascajaquin rihbi hosancannishqui. F-(—Papan xobo potojaquetanxon quimisha neten jaa xahnen hahquirihbi xobojanica hihquish, janohax siri sca johue Papan baque hihquish, jaa jihui janinhax botoquihranhue —hahcanquin. V,%'Jano huinotaibaan ta hosan hosancannishqui, jaton mapo bose bosehihcanaxon. g+G&Yometso rabe rihbi sca tasaxon rontancanquin jaa senenbi. Ramiho huetsa, ramiho huetsa. *#%Jaa bochihori ta quirica hueoncannishqui, jaa copi rehteha joibo jano janon. Nea ta Jesus qui, Judiobaan quiquin hapo, hihqui jaa quirica. -)U$Coirani sca sontarobo tsahopaqueti. a(;#Jihui qui tasaxon rontanxon sca jahuen chopa metisahnoxon tsoan bihtihiquin hihxon borasa qui macan bero nanexon chicohah, huetsa macan pari cainaiya huetsan bihnon, huetsa macan pari cainaiya huetsan bihquin. A'}"Xehati mocani xehanon hinanahbo bi tanahax queenyamahi. d&A!Manan qui nococani, Golgota janeya manan. Golgota ta mapo xao manan hihcatsihquiqui. %w Jemama qui picoti caxon sca Simon janeya joni meracanquin, Cirene mai meha joni. Jaa jahuen coros hiamacanquin. $Hosan hosanxon jaa joshin coton pecaxon jahuen coton sahuemaribixon, jihuin hueonnoxon sca Jesus bocanquin. Jihuin hueonaibo \#1Jascajaxon, hahqui toshbanhahxon, jahuen tahua bichinxon hahanbi mashrishquiquin. "!Moxa maitijaxon, maimaxon, tahua xecomaxon, jaa bebon raboxonen nihxon hosan hosancanquin. —Jee, judiobaan quiquin hapon —hahcanquin. A!}Jahuen chopa potamaxon joshin coton sca sahuemacanquin. w gJahuen sontarobaan sca Jesus bihxon, gobernador xobo chicho hioxon, jaton hahbe sontarobo quenacanquin. ~uJaatian Barrabas jato picoxonxon, Jesus rishquihahbo jahuen sontarobo yohixon jato hinanquin jihuin hueonahbo. #?Tsinquijaquetaibo jatihibi sca nescari coshin yohuani: —Noque qui jahuen jimi paquenon, noquen baquebo qui rihbi jahuen jimi paquenon —hihcani. _7Jan jano jahuabi hahyamahi bi hashoan sca corocanahibo jai jisxon, jeneya benahue jaax jaton jisnon bi mechoquihti. —Jahuen jimi ta hehqui hueoyamahiqui. Mato quibi ta paquetihqui, jisnahue —jato jaquin. —¿Jahua copi nan? ¿Jahua tiroma janishquin? —jato jaquin. Jato jascahah bi hashoan sca quenacani: —Jihuin hueonnue. 3—¿Cristo hahcaibo Jesus cahran? Jaa hen jahuejati man queenain? —Pilatonen jato jaquin. —Jihui qui hueonhue —hahcanquin jatihixonbi. +Quenataibo nincaxon sca gobernadornen jato yocaquin: —¿Rabe jai bi jahuemeha hen mato picoxonti man queenain? —Barrabas rahan —hihcani. ,QJascajaquin jahuen haibaan Pilato yohinon bi ta judio hapobaan tsamajaquetaibo nescajanishqui: Barrabas mato picoxonnon Jesus rehteti yocanahue, hahcanquin. W'Janoxon joni ponteti sca Pilato tsahoscai. Jano tsahotai bi ta joni raanxon jahuen haibaan yohinishqui: —Siri joni tah qui. Jahuabi jahua hahyamahue. Rahma jaya namaxon tah hen hihti masa shinanai. {Notsixon copi judiobaan Jesus hinanah ta Pilatonen honannishqui. Honanxon copi ta jonibo jascajaquin yocanishqui. 0YFiestajahibo tsinquijaquetaiton sca Pilatonen jato yocaquin. —¿Tsoa hen mato picoxonti man queenain? ¿Barrabas nan? ¿Jesus, Cristo hahcaibo nan? —jato jaquin. r]Jan jano tsahonni ta tiroma shinanya joni janishqui jatihixonbi honanaibo. Jahuen jane cahen, Barrabas. 7gJaa fiesta hahqui nocotai tihibi ta gobernadornen sipo xoboho tsahonnibo huesti jato picoxonpahonishqui, fiestajahibaan caisxon jaa jane yohihiya jaa jato picoxonquin. |qJabi ni huesti jaton joi qui Jesus yohuanyamahi. Jaa copi ta gobernador rahtenishqui. Jesus rehteti yohihibo a; Pilatonen sca yocarihbiquin: —¿Mihqui hicha chanihibo min nincayamahin? —hahquin. S Judio hapobo rihbi hahqui chanihah bi Jesus jahuabi yohuanyamascai. H  Jaatian gobernador bebon Jesus nichi. Jano hihuehahbo Gobernador yocacahti Jesus: —¿Mia min judiobaan quiquin hapo quin? —hahquin. —Min yohihi quescari rahan —hahquin Jesusen. ~u Jahanbi ta quentijanicaton mai marocaniqui, heen hihbaan hea yohini quescabijaquin hihqui Jeremiasnen huishani joi. ,Q Jasca ta janishqui Papan joi yohinica Jeremiasnen yohini quescabi:Joni ta jaatihi copitihqui hih Israelibo hapobo jaiya ta treinta coriqui bihcanihqui. A }Jaa copi ta jaa mai jimin mai hahcanihqui, rahma caman. Jaa copi ta jahanbi mai maroti yohinannishqui. Caxon sca huesti quentijanicaton mai maroncanquin, jano nahuabo mihinti janon. ! ;Jahuen coriqui topihax sca sacerdote hapobo yohuani: —Hahan mahuamati coriqui tah qui. Papa hinanti bohnanti qui tah non nanetimahi —hihcani. } sPapan xoboho jaa coriqui potaquin potojaquetanbahini Judas caresscai. Cahax risbipan tenexentax rontamehscai.  3—Hohchajoma joni mato bihmahi tah hen hohchatai —jato jaquin. —¿Min jascahah bi jahueja non noquen jatihin? Mianbi jise —hahcanquin. 3_Jaan bihmahah Jesus rehtenoxihquibohi jisxon, masa shinanxon sca Judasen jahuen treinta coriqui hinanrihbihi caxon, sacerdote hapoboya judio hapobo hinanrihbiquin. veMenexrihbixon jaton gobernador janin sca Jesus hiocanquin Pilato janeya gobernador janin. Judas rehtehihtai  Xaba paquescaiya sca sacerdote hapobo betan judio hapobo tsinquirihbixon sesion hahxon sca Jesus rehteti yohicanquin jatihibichin. MKJesusen yohiha joi shinanrenenscaquin. Hatapa queorihyama jai bi tah min quimisha coti heen joni hihtima min yohixihqui. Jesus jascari yohuanah shinanax, picocahini cahax coshin huaohihscai.,QJDios quenaxon, hihcoinyamahax hea mahuapahinon hihxon jascajaribiquin: —Jaa joni tah hen honanyamabiresai —Pedronen jaquin. Jaatianbi sca hatapa queoti. CIBasiyamahax jano nichibosca joxon: —Hihcoini. Mia rihbi tah min jahuen haxenica qui. Min yohuanai tah non honanai. Janoha joni quescapah tah non mia nincacai —Pedro jacanquin. }HHahquirihbi jahuen joni hihtima Pedronen yohiquin. Dios quenaxon: —Jaa joni tah hen honanyamabiresai —hahquin. )GNichibo tocan mehax huetsa haibo rihbi joxon, Pedro jisquin sirijaxon, jato yohiquin: —Nea coin ta Jesus Nazareno betan nihcachihiqui. FJano jaibaan sca jatihixonbi nincanon jahuen joni hihtima yohiscaquin: —Min yohuanai tah hen honanyamabiresai —Pedronen jaquin. 3_EJasca jaabo jai bi jemanhihti janin Pedro tsahoti. Jano tsahotaiton huesti haibaan joxon yohiquin: —Mia rihbi tah min hoa Galilea mai meha Jesus betan nihrasihi. w~gDRishquixon yocacanquin: —Yohihue, Criston. ¿Tsoan mia rishquihiquin? Jaa tah hen honanyamahi hihqui Pedro N}CJahuen bemanan qui toshbanhahxon, copasxon beshrishquicanquin. ]|3B¿Jahua shinan man jain? —Jan yohuanai copi non rehteti jai rahan —hahcanquin. 9{kANincaxon, jahuen coton huaxabahinxon, jato yohiquin: —Dios qui ta tiromahi yohuanihqui. ¿Jahua hashoan non nincati pishinain? Jan tiromahi yohuanai tah man nincascai. jzM@—Min yohihi quesca rahan. Hashoan rihbi tah hen mato yohihi: Papan mecayaho jahuen quiquin hapo tsahotai tah man hea noquebaque jisyaxihqui. Nai cohiman jahui tah man hea jisyaxihqui —Jesusen jaquin sacerdote hapo. Vy%?Yocacah bi jahuahihyamahi. Jahuabi yohiyamahiya, hapon yohirihbiquin: —Quiquin Dioscoinyaxon tah hen mia hihti yohihi quesaxonma min yohicoinnon. ¿Mia min Diosen baque Cristo quin? Noque yohihue. x5>Jaton quiquin sacerdote sca huenicahinxon Jesus yocaquin: —¿Min jahuabi yohiyamahin? ¿Jaabo mihqui yohuanai bi min jahuabi yohiti yamahin? 5wc=—Toa joni tah non yohuanai nincaquipiqui. Papan xobo tah hen potojaquetanxon quimisha neten hahquirihbi jaa xahnen xobojati hahtipahi hih ta jaipishqui —hihcani. pvYChicho cahen sacerdote hapoboya texe judio hapobo yohuancani. Jaa copi rehteti janon hahqui yohuanai quesabo quenamacanquin. Ot:Jano Jesus hiohiboya hocho sca jato chibanquin Pedronen. Sacerdote hapon xoboho jaabo mapenon, jeman res Pedro nihnichi. Jaton sontaro tocan jano tsahoti, jahueja janoxihcanihquin hihquish manati. s 9Menexxonsca sacerdote hapo Caifas janin Jesus bocanquin. Jaa xoboho jaton huisha hapobo jaton hanibo tsinquiquihranscai. >ru8Papan huishani joi jai quesca janon tah man nescajahi —hahquin jato. Jaatianbi jahuen haxenicabo jatihibi jabacani. Jesus yahtanahbo jenebahini bocani. Hapobo janin Jesus bohibo Sq7Yahtannicabo sca yohiquin: —¿Jahua copi man rehtemis joni yahtanquin hahcajahin, machitoyaxon chantiyaxon hea chibanbenahin? Netetihibi Papan xoboho tsahoxon haxemahi bi tah man hea bihyamahipiqui. p6Hea nescajayaxihquibo ta Papan huishani joi jaiqui. ¿Hen yocacaiya jenquetsahpax jan yohini quesca jatihiquin? —Jesusen jaa jaquin. ao;5¿Heen Papa hean yocacah jan jahuen yonotibo sesenta mil raantihiqui min honanyamahin? [n/4—Miin machito bexojahue. Machitonen rehtenanaibo ta jahanbi mahuatihiqui. m#3Jasca jaibaan bi huesti jahuen haxenicaton machito tsecaxon sacerdote hapon joni marequin bi cahnexon jahuen pabinqui paxtebahinquin. }ls2—¿Jahuejahi min jahuin, amigon? —Jesusen jaa jaquin. Jaatian nihquirani joxon bihxon Jesus menexcanquin. {ko1Nocotax sca ponte res Jesus qui jahuex, Min jascabi jayamahin hahxon, betsohahxon hicotanquin. Hicotanahbi: j%0Jato betan joriyamaxon ca Judasen jato yohihah: —Hen meraxon betsohahquin hicotanai joni tah qui. Hen betsohahquin hicotanai bihtannahue. Bi}/Jato yohihiyabi jahuen haxenica huesti jahui, Judas. Hahbetan rihbi hicha becani, caibo machitoya, caibo chantiya. Sacerdote hapobaan raanah becani, judio hapobaan raanah becani. yhk.Hueninahue. Caresscatannon benahue. Hea bihmahi jahui ta nea nocoscaiqui —Jesusen jato jaquin. Jesus bichibo g-Joxon sca: —¿Man hoxaparihin? ¿Tanti tanti pari man jain? Jisnahue. Hohchayahpabaan bihnon bihmahi ta beresscacanihqui. Rf,Jato mohinaxma caribixon jahuen quimisha sca jascajaquin yocarihbiquin. ae;+Joxon sca, hoxahiton jato merarihbiquin. Jaton bero quextojaquetax hoxa hoxacani. d*Jascacahini sca Papa yocaqui caribihi. —Papan, hea janoxihquibo jatimajati yamahiya mia queenai quesca janon jahue —hahquin. *cM)Hoxa tenexon Papa yocanahue, tiroma yoshiman mato tiromamacatsihquin tanayamanon. Maton shinaman man teneti shinanai bi tah man hahan teneti coshi yamahi. b(Yocacax joxon sca hoxahiton jahuen haxenicabo meraquin. —¿Huesti hora pishca hea mananoxon man hoxa teneti hahtipahyamahin? Va%'Jato jascajabahini cahax, hori pishca beho racaxon Papa yohiquin: —Papan. Hea janoxihquibo jatimajahue, jatimajati hahtipahxon. Jaabi hea queenai quescayamahi bi mia queenai quesca janon hihmahue. q`[&—Mahuabena tah hen jai, hihti masa shinanquin. Nenoxonbi hea manahi banenahue, hea coirannoxon. |_q%Jato jascajaxon Pedroya Zebedeon baque rabe hori boquin. Jano sca Jesus hihti benati, hihti masa shinanquin. ^ $Getsemani janeya nahue chian sca becani, Jesus betan. —Neno tsahopaquenahue, Papa yocaqui hen hori canon —jato jaquin. 8]i#—Hea rehtehibaan bi tah hen miin joni hihti ma hen yohitimabirestihi —hahscaquin Pedronen. Jatihixonbi sca jascajaribiquin. Getsemani nahue chianxon Jesusen yocacai \w"—Quimisha coti hatapa queorihyamahi bi tah min nea yamebi heen joni hihtima min yohixihqui —Jesusen jaquin. q[[!—Caibaan mia jatihixonbi jenebahinai bi tah hen hean mia jenetimahi, hihbon —Pedronen jaquin. ~Zu Jaabi tah hen hahquirihbi teehihquish Galilea main sca catihi, mato rihbi man jano hea merahi canon —jato jaquin. bY=Janoxon sca jato yohiquin: —Nea yamebi tah man jatihibichin hea jenebahinnoxihqui, Papan huishani joi jai quesca tah man jatihi. Carnero coirannica tah hen rehtexihqui, heen carnerobo potojahtannon hihqui jaa joi. BXPihax, behuahax, olivo janeya manan qui sca bocani. gWGMato betan huetsapahaquin xehayahnoxon caman tah hen nea xehati hahyamascatihi. Heen Papan jihue janin mato jihuemahi tian pari tah hen mato betan huetsapahaquin xehayaxihqui —jato jaquin. Jesus qui Pedro paranahxihqui V9Heen jimi tah qui. Jonibaan hohcha copijaquin tah hen heen jimi potaxihqui. Mahuaquin tah hen mato hahxonbahinai. Jaa shinanhahnan xehati ta nea qui. eUCTason rihbi bihxon, Papa yocaxon, jato hinanrihbiquin: —Nea xehanahue, jatihixonbi. TPihiboya sca posen bihxon, Papa yocaxon, tehcaxon, jato hinanxon: —Bihnahue pinoxon. Nea ta heen yora qui —jato jaquin. vSeJaa bihmanoxihqui hihxon Judasen sca yocaquin: —¿Hea hin, Maestron? —Mia rahan —Jesusen jaquin. ERPapan huishamani joi jai quesca ta noquebaque janoxihquiqui. Hea jascajati jai bi ta hea bihmahi joni Hahrai hihyaxihquiqui. Jahuen papan jaa baquejayamahah cahen siripan —jato jaquin. RQ—Hehbetanbi nea quenti qui piti bichi joni ta hea bihmanica qui. PwHihti benatax sca tsoan jascajatihiquin hihquish huesti huestibo yocacancani: —¿Hea nan, Hihbon? —hihcani. OPiresscaiboya jato yohiquin: —Man honannon hihxon tah hen mato yohihi: Nenohah ta huesti jaiqui, hea jato bihmaxihqui. FNBepi sca jaiya jahuen haxenicabo betan janoxon piquin. fMEJesusen raanah sca, bocani. Jan yohiha quescajaxon janoxon fiesta neten pitijacanquin. GL—Hoa non honanai joni yohitannahue jema janin. Heen nete ta nea pishcascaiqui. Miin xobohoxon tah hen heen haxenicabo betan fiesta pinoxihqui hih ta maestro jaiqui. Jascajatannahue. .KUJaton fiesta nocotai neten sca, jahuen haxenicabo joxon Jesus yocaquin: —¿Jahuerahnonxon pinoxon non mia fiesta neten pitijaxontihin, Hihbon —hahcanquin. gJGBichish, cahi. Caxon, jahuentian cahra bihmahah siritihiquin hihxon shinanquin. Posen pihibo I+Jato qui nocoxon: —¿Hen mato bihmanon jahua man hea hinantihin? —jato jaquin. Coriqui toponxon sca janacanquin, treinta libra jan bihnon. qH[Jaatian ta jahuen haxenica huesti picoti canishqui, Judas Iscariote. Sacerdote hapobo janin cahi. YG+ Nincanahue hen mato yohinon: Jano heen joi siri nincacaibo janin jatihibi ta neatohon hea hahxonai yohuanchaniyaxihcanihqui. Jaa copi ta jaa shinanbehnoyamayaxihcanihqui —jato jaquin. Judas betan bexohibo .FW Hea tsahonahbo ta hea hininjahaxqui. lEQ Jahuaborajomabo ta jascabi jatihiqui, man jato yanapannon. Hea tah man huetsatian jisyamascatihi. tDa Jaabo yohuani jai honanxon sca: —¿Jahua copi man jaa haibo jatsanjahin? Hea ta sirijaquin hahxonaxqui. ^C5 Maromaxon ta hicha coriqui bihquehahniqui, jahuaborajomabo yanapannoxon —hihcani. aB;Jesus machicai jisish, sinatax yohuancani: —¿Jahua copi jaa jatihibi yohyoquihquin? +AOJato betan pihi tsahoti Jesus jaiya sca huesti haibo jahui. Hahan hininjatiya joxon, jahuen pomo quiha xenin Jesus boshnashimaquin. Hihti copi jahuen hininjati. }@sBetania jema janin sca Jesus cahi, sipiya hihpahoni jonin xoboho nocoti, jahuen jane cahen Simon, xobo hihbo. x?iFiesta naponbi tah bihtima qui. Jonibo sinayohuanax noque potacatsihcanmis hihcani. Jesus boshnashimahi haibo R>Quexexon Jesus paranxon bihxon rehteti yohinanax, jeenhihquinannancani. *=MJaatianbi ta Caifas janeya hapon xoboho sacerdote hapobo betan jaton hahbe hapobo tsinquinishqui. Caifas jaton yohuan hihbo copi jano tsinquicani, yohuannoxon. J< —Hoqueha bahquish ta pascua fiesta hihyaxihquiqui. Man tah man honanscai. Jaa neten ta hea jihuin hueonxon rehtehahbo hihxon hea bihmayaxihcanihqui —jahuen haxenicabo Jesusen jaquin. 2; aJato jascajaquin haxemaquin queyoxon sca: :7.Jato jascajaxon tah hen jato potascatihi, jascabijaquin casticanahbo sca janon. Heen siri jonibo tah hen queyoyamanox manati janin hiotihi. <-~.} |O{{Uz>yyxgww3vv}uutt sSrqqPppKooSnnntmllulkjj?iii@hhgUffmeewedd ccgbbb6aa&``_^]]]\[[rZYY XXyWW[VV5UU~TT-SgRR+QQPOOdONlN3MM#LLKJJnIIIDHHGKFpEEE&D~CC BBAAd@@T??>>$==X<;;r::f9888&77 635t4433522X21J00u/a..-W,,<+|*E)i(('g&&%%$e##c""!! t&EGGP/ZA= w n  * n S~ H<x{%Hihti rahtetax yohuancani. —Jatihibijaquin ta sirijahiqui. Pabehibo nincamaquin. Joyobo yohuanmaquin —hihcani.w$Jaa rohascaiya cahen Jesusen jato hihti yohiquin tsoabi yohiyamanon. Jan hihti yohihah bi hashoan hicha sca yohicanquin. ^v5#Jascahiya jahuen pabinqui quehpemehscai, jahuen jana janpequehtax yohuani siriscai. `u9"Nai bejisihnixon jointi xecahihnixon: —Efata —hahquin. Quehpemehhue hihcatsihqui. t!Tsamajaquetaiboma qui pabe nihcahuancahuanquihnxon jahuen pabinqui janin jahuen metoti niaquin. Toshbanhahxon jahuen jana mehequin. osW Cahiton bi pabe joni Jesus qui hiocanquin. Pabehax bi joyorihbi. Jesusen mehenon sca yocaxoncanquin. r Jaatian sca Tiro janinbohax cahi Sidon jema nabebacahini, Galilea hian janin carihbihi, Decapolis maibo nabebacahini cahi. nqUJan jascahah xoboho caxon jahuen baque bachiho racatai meraquin, siri scah. Jesusen joyobo rohajahi lpQ—Jascarax tah min caresscatihi. Yoshin ta miin baque janinhax picoscaiqui —haibo jaquin. o—Jascari rahan, Hihbon. Jaabi ta baquebaan paquehi paan tomes misa namanxon hochitinin pihiqui —hahquin haibaan. nw—Baquebo pari pimanon. Baquebaan paan pihi bichinxon tah non hochitinin pinon potantimahi —hahquin Jesusen. m Jaa haibo ta judiobaan nahua hihpahonishqui, sirofeniciabaan jena. Jahuen baque janinhah yoshir picoxonti jaan hihti yocaquin. lJesus nocotai joi nincacax huesti haibo jahui, jahuen haibo baque pishca yoshiman hihbojahi. Jahuex Jesusen tahe qui betihihpaqueti. 'kGJato jascahax janohax Tiro jema janinbo sca caresscai. Nocotax bi jan jano hihqui honanyamahahbo xoboho hihcocani. Hihcohax bi jenquetsahax jonetimahi. j Jascapa tiromabo rahsi tah non noquen jointinin shinanxon hahcai rishtascanoxon —jato jaquin. Jesus nincacoinni nahua haibo icaibaan jahuequibo bichinti, tiromajati, paranti, tsiniti, notsi notsiti, joni qui tiromahi yohuanti, yohitimabohi, honanmabohi. 8hiNoquen jointinin tah non shinanai: tiroma shinanbo, benejomabo betan hihti, queejomabo betan hihti, yometsohti, joni rehteti, benoyahpabo betan hihti, queeyahpbo betan hihti _g7Jato yohirihbiquin: —Noquen jointinin non shinanaiton ta noque rishtajahiqui. f Jaatian sca: —Noquen jointi qui hihquihima bi ta poco janin res nanetihqui. Poco janin nanetax jaroma caini —jato jaquin. peYYocaca jato yohiquin: —¿Mato rihbi man honanti pishinain? Noque chicho quehamabo ta noque qui nanexon noque rishtajati hahtipahyamahiqui. ¿Man honanyamahin? —jato jaquin, jatihibi pitibo hahan jointi rishtajatima sca janon. d Jato potabahinax xobohoh hihcohiton jan jato yohiha jahuen haxenicabaan yocaquin, min yohiha jahua hihcatsihquiquin, hahquin. Ac}Hahan nincati pabinquiyahpaxon nincahue —jato jaquin. bJahuabi ta noque chicho quehama noque qui nanexon noque rishtajatimahiqui. Noquen jointinin non shinanaiton ta noque rishtajahiqui. ba=Jonibo quenarihbixon sca jato yohiquin: —Hea nincanahue, jatihixonbi honannahue. 0`Y Jascajaxon tah man Papan joi pantehi, maton xenibaan hahpahoni quescajaquin tah man maton rihbi maton baquebo haxemahi. Jascapajahi tah man jai hicha —jato jaquin. f_E Jascari yohuanmaxon tah man jaton mama hahxontima haxemahi, jaton papa hahxontima haxemahi. 4^a Jaan jascajani que bi tah man matonbi yohihi: Maton papa, maton mama yohinahue Jaa hen mia hinanpanan ta Corban qui, hahquin. Corban ta Papa qui hinanah hihcatsihquiqui. g]G Moisesnin ta yohinishqui: Miin papahon queenhue, miin mamahon queenhue. Huetsa jan yohini ta nea qui: Tiromahi jahuen papa qui yohuanai joni tah man rehteti jai, jahuen mama qui tiromahi yohuanai rehtequin cahneyamaquin. \  Jato jascajaxon jato yohirihbiquin: —Sirija ra tah man jai, maton xenibaan hahpahoni quescascanoxon Papan joi jenequin. T[!Jonibaan hahpahoni quescajaquin hahnoxon tah man Papan yohini joi jenehi. ZPapan joi haxemahicamaxon bi ta jonibaan joi honanmacanihqui. Yanca bi res ta hehqui betihipaquecanihqui hah ta Isaiasnen janishqui. ZY-Jascahahbo jato yohiquin: —Ponte bi res ta mato qui yohuanquin Isaiasnen huishanishqui:Nea jonibo jaton janan siripi hehqui yohuanai bi ta jaton shinan hocho bi res qui, hehon queenyamacani. |XqFariseobo betan huishani joi honanbaan sca Jesus yocaquin: —¿Jahua jenquetsahin miin haxenicabaan noquen xenibaan hahpahoni quescajayamahiquin? Mechoquihxonma ta picanihqui. Jaton mequen qui hueotai hohchayabi ta picanihqui —hahcanquin. 6WeJano piti maroti janinhax joxon ta nashiyamaxon piyamacaniqui. Hicha jascapahbo japahoni ta jacanihqui. Pinoxon ta posillobo, poobo, yami quentibo qui jene jasijacanihqui. V'Mechoquihyamaxon ta fariseobaan piyamahiqui, jatihibi judiobaan rihbi jascajarihbiquin. Jaton xenibaan hahpahoni quescajaquin ta jacanihqui. ^U5Mechoquihxonma jaton mequen rishtayaxon texe jahuen haxenicabaan pihibo jiscanquin. T 9Jaatian sca huishani honanbo betan fariseobo Jesus qui tsinquicani, Jerusalen janinhax jahui honanbo. Tsinquixon jahuen haxenicabaan pihi jiscanquin. S#8Jatihibinco jan cahi, hanitahma jemabo janin, hani jemabo janin, huenenaiton rihbi, hisinyahpabo bexon jano maronicabo tsinquitai hueneman jato racancanquin. Racanahbo Jesus yocacanquin jahuen chopa quechon bocabi mehenoxon. Jaa mehehibo jatihibi ta rohanishqui.R7Honanax jatihibinco hishtocahini caxon hisinyahpabo jaton cacajatinin racatai hihuecanquin. Jano Jesus jai nincaxon jano becanquin. @Q{6Nonti mehax bototaiton janohahbaan Jesus honancanquin. RP5Pohquejaquetax Genesaret main taxnati. Taxnaxon nonti nexacanquin. O4Paan tehcapaquexon jahuen coshi jan jato jismahipi bi honanyamacanquin, jaton shinan chahomahiya. Genesaret janinhahbo Jesusen rohajahi dNA3Jato qui nontin nanetaiya cahen nihue tantiscai. Nihue tanticahinaiya hihti rahtescacani. vMe2Jatihixonbi jisish hihti raquecani. —Jointi coshijanahue. Hea tah hen qui. Raqueyamanahue —jato jaquin. SL1Jene benicahinquihranai jisish, Yoshin tah qui, hihquish sai saihihcani. (KI0Nihuen tsahcahah huinacasquimahibo bi jaan jato jisquin. Xaba paqueri jaima sca jato qui cahi, jene benicanahi. Jato huinobahincatsihqui bi jaabaan meraquin. HJ /Yamescaiya cahen nonti caresscai bi Jesus huesti main baneti. 7Ii.Jato yohihax manan manixon Papa yocaqui cahi. BH}-Jaatian sca chini canoxon jahuen haxenicabo yohiquin, nontin nanetax Betsaida jema janin pohquejaquenon. Jaabo cahiya cahen tsamajaquetaibo Jesusen yohiquin xobon caresscatannon. sG_,Paan pihibo cahen cinco mil bebobo. Hichaxon bi jatihi tasa bocho texejacanquin. Jesus jene benichi cahi TF!+Paan tequeboya yapa tequebo tsinquirihbixon sca doce tasa bohasjacanquin. .EW*Hinanah jatihixonbi pihi yanicahini. ]D3)Jaton pichca paan bihxon jaton rabe yapa rihbi bihxon nai bejisihnixon Papa yocaxon paan tehcapaquexon jahuen haxenicabo hinanscaquin, tsamajaquetaibo hinanpaquehahbo. Yapa rabe rihbi jatihibi hinanpaquemaquin. KC(Jascari tsinquitax tsahocani cincuenta cincuentabo, cien cienbo. Bw'Jato jatihibi sca Jesusen yohiquin, cincuenta cincuentaboya cien joni rahsi jano huasi mipaxbihtaiton tsahonon. A&—¿Jahuentihi paan man jain? Jistannahue —jato jaquin. Jistani jahuex sca: —Pichca rahan. Rabe yapa rihbi —hihcani. @'%Jascahahbo: —Piti hinannahue, matonbi —jato jaquin. —¿Non doscientos denario copi paan marohi catihin, jato pimanoxon? —hahcanquin. y?k$Jano huaiyahpabo jaiton jato raanscahue, hochoma jemabo janinxon rihbi jaton piti marohi cahabo —hahcanquin. {>o#Bepiscaiya sca hahqui joxon jahuen haxenicabaan yohiquin: —Neno ta jahua yamahihqui. Bepi rihbi sca ta jaiqui. $=A"Nocoxon hicha tsamascaibo Jesusen jisbonaquin. Coiranyamaha carnerobo behnocanahi quescapahbo jato jisquin. Jatohon shinanxon hicha jato haxemarihbiquin. <3!Jaabo cahi cahen hichaxon jiscanquin. Jato honancanquin. Jatihibi jema janinhax quetanpaquebahini cahax jaabo pari nocoti, jano nontin cahi janin. @;{ Jano tsoabi yamahiton sca nontin bocani jaabo rahsibi. ;:oYohihiboya Jesusen jato yohiquin: —Mato rahsibi tantihi bonahue jano tsoabi yamahiton —jato jaquin. Cahi jahuibo hichahiya ta pinoxon bocabi tantiti hahtipahyamacannishqui. 97Jesusen jato raanah catanipish Jesus qui jahuen raantibo joribihi. Joxon jaabaan hahtanipi yohixon jaabaan haxematanipi yohirihbiquin jatihibi. 8Jascajahibo nincacax ta Juaman haxenicabo jahuen yora bichi canishqui. Jahuen yora bihxon tsahoncanquin. Cinco mil Jesusen pimahi v7eQuencha qui jahuen mapo nanehax jaya joxon xontaco hinancanquin. Xontaconen sca jahuen mama hinanrihbiquin. 6Jeenhihxon, rehtexonnica sontarobo sca raanquin, jahuen mapo bihtanahbo. Raanah caxon carcel janinxonbi Juan textecanquin. I5 Yocacah sca hapon masa shinanquin. Hihtijaquin masa shinanxon bi Dios quenaxon yohixon copi jahuen joi huetsajati hahtipahyamaquin. Jan quenamahibaan nincacah copi rihbi jeenhahscaquin. +4OHapo qui histon caribixon sca yohiquin: —Nashimanica Juaman mapo tah hen queenai rahmabi. Quencha qui nanexon min hea hinanti tah hen queenai —hahquin. 3Yohiha jahuen mama yocaqui sca caresscai. —¿Jahua yocapan? —hahquin. —Nashimanica Juaman mapo rahan —hahquin jahuen maman. =2sJascajaxon Papa Dios quenaxon sca xontaco yohirihbiquin: —Min hea yocacaibo tah hen mia hinantihi, heen yonotibo jatíhi hena hihnon jatíhi rihbi mina hihnon caman —hahquin. X1)Fiestajahibo qui hihcohax Herodiasnen baque xontaco jato bairahxonaiya hahan Herodes hihti jenimahi, jan quenamahabo rihbi. Jenimaxon Herodesnen yohiquin: —Min queenaibo hea yocareshue, hen mia hinannon. 30_Jahuen bari nocotai neten sca cahen Herodesnen fiestajaquin. Pihi jahuebo jahuen tinintibo quenamaquin, jahuen sontaro hapobo quenamaxon Galilea mai meha patorobo rihbi quenamaquin. Fiestajahiboya jahuen haibaan Juan copicatsihquin shinanquin: Rahma caya tah hen Juan rehteti hahtipahscai hihqui. Jan jascahah Herodesnen haibo Herodias Juan qui rainyamahi jihuexon rehtecatsihquin bi hahtipahyamaquin, jahuen benen pantehah. -Bichinaiton cahen Juaman Herodes yohiquin: —Miin huetsan haibo bichintima joi ta jaiqui, noquen nincati joi —hahquin. B,}Jascari yohuanyahnoxon ta Herodias copi Juan bihmaxon Herodesnen Juan sipojanishqui. Herodias Felipenin haibo que bi ta Herodesnen bichinnishqui. Jahuen huetsan haibo bichinquin. +'Jesusen hahcai nincacax Herodes sca jascarihbihi: —Juan ta jihuerihbihihqui. Hean rehtequin textebahinhoh bi ta teehihribihiqui —hihqui. %*C—Elías yamanica tah qui —hihqui caibo rihbi. —Papan joi yohinica tah qui. Neateman Papan joi yohipahoni quescapah tah qui —hihqui caibo sca. )Jascajahiboya cahen Jesusen joi jatihixonbi nincacanquin. Herodes janeya quiquin hapon rihbi nincaquin. Jesus yohihi cahen caibo nescari yohuannish: —Nashimanica Juan ta mahuatipish bi teehihribihiqui. Jaa copi ta jascajaquin coshin hahquiqui —hihcani. {(o Hicha yoshin rihbi picocanquin. Hicha hisinyahpabo rihbi xeniyaxon bemanxon rohajacanquin. Nashimanica rehtehibo T'! Jaan jascajaha boresscacani, shinan pontenahue jato jabonahi bocani. 2&] Mato Johue hahyamaxon mato nincacatsihyamahiboya janohax caquin maton sapato qui hueotai mai poto jato qui tahabahini botannahue yohitimabohi honanahbo —jato jaquin. U%# —Xoboho hihcohax janobi banenahue, jaa jema janinhax canoxon caman. 6$g Sapato sahuequin bi rabe coton sahueyamanon. #9Raannoxon jato hihti yohiquin, mequen botanahbo, huesti hahqui paxati mepitiya res bohabo. Piti boyamanon, borasa, jaya cati coriqui rihbi boyamanon. f"EJahuen doce quenaxon yoshin tiromabo picoti jato hihbomaxon rabe rabebo jato raanquin. z!mHihcoinai jaabaan shinanyamahi copi Jesus rahteti. Jemabo janin sca haxemabonahi cahi. Yohitannahue jaah bohibo yJaa jema janinxon ta jahuen coshin jato hahxonti hahtipahyamanishqui, huestibo res hisinaibo mehexon rohajaquin. Q—Huetsancohabo Papan joi yohinicahon queenaibaan bi ta jahuen mai janinhahbo res jahan queenyamahihqui. Jahuen jenabo, jahuen xobo janinhahbo rihbi jahan queenyamacani —Jesusen jato jaquin. ;o¿Hoa carpinteroma hin? ¿Marian baquema hin? ¿Jacobo, José, Judas, Simon jahuen jochicaboma hin? ¿Jahuen chocabo neno noque tocan jihueyamahiquin? —hihcani hahqui sinati. iKTantiti neten sca haho tsinquiti xobohoxon jato haxemaquin. Nincacax hicha jonibo rahte rahteti. —¿Jahuerahnohax nescapa yohuan haxenishquin? ¿Jenquetsahpa shinan bihnishquin? ¿Jahua coshin jahuen mequeman hahquiquin? m UJanohax res sca cahen jahuen mai janin sca Jesus caribihi. Jahuen haxenicabo rihbi hahbetan bocani. +Jan xontaco hahxonai tsoabi yohiyamahahbo cahen Jesusen jato hihti yohiquin. Jascajaxon: —Xontaco piti hinannahue —jato jaquin.V%*Jan jascahah huenitax nichi. Doce bari jai xontaco. Jisish rahte rahtecani. s_)Xontaco metsonxon: —Talita, cumi —hahquin. Haibo pishcan, mia tah hen yohihi huenihue, hihcatsihqui. U#(Jascajahiton hosancanquin. Hosan hosana Jesusen jato jatihibi jeman cainmaquin. Jahuen papa, jahuen mama, hahbe jahuibo, jaabo rahsi cainmayamaquin. Jano xontaco racataiton sca jato betan Jesus hihcohi. !'Hihcoxon Jesusen jato yocaquin: —¿Jahua jenquetsahin man huaohihqui coro corotain? Mahuatihma bi ta xontaco hoxahihqui —jato jaquin. &Cahi, hapon xoboho nococani, haho tsinquiti xobo coiranicahton xoboho. Nocoxon corotaibo jisbonaquin, huaohihquiboya hihti huinihibo. uc%Caquin sca tsoabi hahbetan camayamaquin. Pedro, Jacobo, Jacobonen huetsa Juan, jaabo rahsi Jesusen boquin. b=$Jascajahibo nincaxon Jesusen jaa hapo yohiquin: —Raquexonma shinancoinhue —hahquin. K#Jan yohuanai betanbi hapon xobo janinhax jahuibo nocoti. Nocoxon tsinquiti xobo hapo yohicanquin: —Moa ta miin baque mahuascaaxqui. ¿Jahuejanoxon sca min maestro jatsanjahin? —hahcanquin. .U"Jaa cahen Jesusen yohiquin: —Baquen, min shinancoinai copi tah min rohascai. Shinanquin sirijahax caresscatanhue, miin hisin rohascaax caresscatanhue —hahquin. !Jan hahxonah honanax raquetax tastahihcanahi jahuex Jesus qui betihihpaquexon hihcoinjaquin sca haibaan jatihibi yohiquin. @{ Jascajahibaan bi Jesusen jisjaquehtanquin, honannoxon. $AJahuen haxenicabaan sca yohiquin: —¿Nea tsamajaquetaibo mihqui tsehquesihqui jisi bi min Tsoan hea mehehaxquin hihqui yocacahtain? —hahcanquin. CJesusen sca jahuen yora janinhax coshi cahi jahuen jointinin honanxon tsamajaquetaibo tocan rabejaquecahuanxon jano nichibo yocaquin: —¿Tsoan heen chopa mehehaxquin? —jato jaquin. T !Mehehax jimi tantiscai. Jahuen hisin rohascai jahuen jointinin honanquin. g GJahuen yora meheyamaxon bi jahuen chopa pishca mehehax tah hen rohascatihi, hihxon mehequin. x iJesusen hahcai nincacax tsamajaquetaibo tocan nichish hahchon cahi. Hahchon caquin sca jahuen chopa mehequin.  Hicha rahonnicabaan rahonah bi rohayamahi, hohmis hohmisi, jahuen coriqui queyoquin. Rahonahbaan bi jascabi hisini, nanocohcanaribihi. M Jato betan rihbi huesti haibo cahi, doce bari sca jimihi hisinish. a;Hahbetan sca Jesus cahi. Cahiya hichaxon Jesus chibancanquin. Tsehquesihcanahi bocani. }—Heen baque haibo pishca ta mahuacatsihquiqui, hapon. Miin mequeman mehexoni cahue. Rohahax jihuenon —hahquin. wHapo sca nocoti. Jairo janeya, haho tsinquiti xobo hapo. Jesus jisish jahuen tahe qui betihipaquexon hihti yocaquin: Jaatian sca Jesus hoque quexa nontin pohquerihbihiya hicha joni hahqui tsamajaqueti. Hian quexa sca cahen jaa nichi. RJan jascahah yohihi caxon yohibonaquin. Decápolis jemabo janinhahbo yohiquin. Jatihibi Jesusen jaa hahxonai yohibonaquin. Jan yohibonaha jatihibi rahtecani. Jairon baque; chixanan hisinai haibo $AJan jascahah bi Jesus jeenhihyamahi. —Miin caibo yohihi miin xoboho catanhue. Mihon shinanxon miin hihbaan mia hahxonai jatihibi yohitanhue —hahquin. pYNontin Jesus nanetaiton cahen yoshinyahpa hihrasihiton hihti yocascaquin, hahbetan cacatsihquin. b=Nincacax raquexon sca Jesus hihti yocascacanquin. Noquen mai mehax catanhue hahcanquin. oWJan cochi qui yoshin mahnebohanxon yoshinyahpa joni rohajahi jisibaan ja to yohihah hihti raquecani. W'Jesus qui nocoxon yoshinyahpa hihrasihi joni jiscanquin. Yoshiman hichaxon hihbojani bi jano siripi tsahotai jiscanquin. Chopayahpahax res sca tsahotai jahuen shinan siriscai jiscanquin. Jisish raquecani. 4~aCochi coirannicahbo sca jabaxon yohibonaquin jema janinxon, huenemanxon rihbi. Jaabaan yohihah cahen jahuahi jacanaxquin hihquish honani sca bocani jano jihuetaibo. P} Jascajaha Jesus jeenhihqui. Yoshin tiromabo picotax res sca cochi qui sca hihquihi. Hihquihiboya jaa repinica dos mil rocohihcanahax quempe janinhax cayahax jenenencanya hihquihax hahsatax mahuati. j|M —Cochi qui sca noque camahue, jato qui non hihquinon —hahquin yoshiman hihti yocaquin. K{ Jano rihbi ta hicha repinica cochi janishqui mananan pibonahibo. Lz Jascajaxon yoshiman hihti yocaquin, huetsa main jato camayamanon. y  Jesusen sca yocaquin: —¿Mia min jahua jane quin? —hahquin. —Heen jane ta Legion qui, noque non hichahi copi —hahquin. Yx+—Jahuen yora mehax picohue, yoshin tiroman —Jesusen jaá jascajaquin. ]w3Picohue Jesusen jaá bi betihihpaquexon coshin bi res yohiquin: —¿Hea min jahuejatihin, Jesusen, queya queha Diosen baquen? Diosen noque jisnon tah hen mia hihti yocacai: hea tiromajayamahue —hahquin. Xv)Jaan cahen hochoxon Jesus jisish hishtoquihrani jahuex hahqui betihihpaqueti. uJascabi tsahon tocan nichish mahchi rihbi manichish sai saihihshinahax sai saihihbahinahax hahmebi macaman tsehuérahsihi. tHicha coti cadenanen tanexxon menexahbaan bi jaan cadenabo tehcaquin, hahan tanexahbo tehcapaquequin. Jaa xecoti tsoabi coshi yamahi. {soTsahonnihbo janin jaa cahuan cahuani nihrasihi. Tsoanbi nexati hahtipahyamahi joni, cadenanen bocabi nexatimahi. rNonti janinhax mapetaiton yoshin tiromayahpa joni Jesus behchihi jahui. Tsahonnihbo janin cahuan cahuani jihuetax joxon behchiquin. 6q iHian hoque quexa Gadara mai qui sca nococani. p#)Jan jascahah rahtetax yohinanancani: —¿Jahua hihxon yohihah nihuen bocabi nincaquihquin? ¿Hiaman bocabi nincaquihquin? —hihcani.\o1(—¿Jahua jenquetsi man raquetain? ¿Man shinancoinyamahin? —jato jaquin. nw'Mohinah nihueyahpa hian yohiquin: —Tantiscahue. Behchonyamascahue —jan jascahah nihue tantihi, behchon yamascai. Im &Jascarai bi Jesus nonti chishqui quiri hoxahi. Nonti tsahotinin racatax tepitinin tepihax hoxahi. Mohinxon sca yocacanquin: —Maestron, ¿non mahuataiya mia jahua hihtimahin? —hahcanquin. al;%Nihuehnhuan sca jahui. Behchoman nonti tsahcaquin. Nonti qui nachicohti jene bochonon. k$Tsamajaquetaibo jenebahinax res sca hahan jan tsahotai nontin Jesusyabi pohquejaquecani. Huetsa nontibo rihbi hahchon pohquejaqueti. ~ju#Jaa neten bari hihquiscaiya cahen jahuen haxenicabo yohiquin: —Hoque quexa pohquejaqueti bonahue —hahquin. =is"Jaa patax queha joi rahsi jato yohiquin. Huetsa jonibo jato betan hihyamascaiya cahen jahuen haxenicabo rahsi jatihibi yohiquin sirijascaquin. Nihueyabi behchon Jesusen tantijahi xhi!Jascajaquin hicha jaa patax queha joi yohixon Papan joi jato nincamaquin jaabaan nincati hahtipahi tihi. Bg} Jascapah cahen banahipi joconi. Hanihi. Jatihibi banabo mentan hashoan hanihi. Hihtihosi mebihi, hotahi joxon hihsabaan sca jano nahajanon —jato jaquin. Jaa patax queha joi haxemahi f Papan jihuemahi ta moxo bero quescapah qui. Main banahah bi ta jatihibi jihui bero mentan moxo bero hashoan hexti romishin qui. ?ewJascajaxon jato yohirihbiquin: —¿Papan jihuemahi ta nescapah qui hihxon non jahua yohuan jatihin? ¿Jahua jaa patax queha joi non jatihin, Papan jihuemahi joi nincamanoxon? QdCanihiton ta tsinquiscanoxon xatebonacaniqui —jato jaquin. Moxo bero `c9Main joconaibo ta hahmebi bimihihqui. Pehi pari caini, bimihax res sca bero caniscai. b+Hoxashinahax mohiyahtax, jasca jan hicha neten jaiya, jan mihsahahbonahipi bero joconscaax hanihi. Jenquetsahax hanihiquin jaan honanyamaquin. aJascajaxon jato yohirihbiquin: —Papan jihuemahi ta nescapah qui. Huesti jonin cahen bimi bero main mihsahahbonahan. `{Jaibo bi ta hashoan jaan hinantihiqui. Yamahibo bi ta jaabo jai pishca jato bichintihiqui —jato jaquin. Bero joconai _#Man nincacai nincaquin sirijanahue. Man hinannoxon toponaitihi ta jatíhi rihbi mato hinantihiqui. Hashoan rihbi sca ta mato hinantihiqui. 4^cHahan nincati pabinquiyahpaxon nincanahue. Y]+Yohiyamayaxihqui jone joi ta yama qui. Joneha jismayamayaxihquibo yamarihbihi. c\?Jaatian sca jato yocaquin: —¿Jahuejahi non johueyahpa chiqueho jotihin? ¿Quenti behonbohana naman tsahonih nan? ¿Jano hoxati tapo naman tsahonih nan? ¿Jano johue tsahonti janin tsahoni non jaaya joyamahin? @[yMai siri janin joi nincamaha ta nincacoinnicabo qui. Bimihi siripi. Huesti bero joconax caichi, caibo quiha treinta, caibo quiha sesenta, caibo quiha cien bero —jato jaquin. Johue 7ZgJahuen teebo jan shinanai ta moxa quesca qui. Coriquiyahpati shinanax paramehti, jahuaborabo jan hashoan queenyorahi rihbi ta moxa quesca qui. Jaan rishquihah bimiyamascai. FYCaibo rihbi ta yohibonahi joi moxa tocanxon nincacaibo qui. TX!Jenimahax bi jaton tapon chicho cayamahax quescaxon basimaxon jenescacanquin. Jaa joi jaiton caibaan jato hosan hosana jenescacanquin. Nincacaibo copi caibaan tiromajacatsihquin chibana jenescacanquin. rW]Jascajaquin rihbi ta mai chahoma janinxon joi nincamaha jenimarenenscacaniqui. Nincacoinax, jenimacani. VwBahinxon nincacaibo ta nescapah qui. Yohibonahi joi nincacaibaan bi ta Satanas joresscaxon jaa joi jato bichinihqui. PUBero mihsahahquin hahcajaquin ta mihsahahnicahton joi yohibonahihqui. /TW Jato jascajaxon Jesusen yocaquin: —¿Hen rahma yohiha jaa patax queha joi man honanyamahin? ¿Jenquetsahaxon sca man jatihibi jaa patax queha joi honantihin? pSY Jis jisxon bi jisyamahabo, ninca nincaxon bi nincayamahahbo, jaton shinan pontehax jaton hohcha yamamis hihxon nincayamahibo copi tah hen jaa patax queha joi rahsi jato nincamahi —jato jaquin. Mihsahahnica joi Jesusen honanmahi R Yocaca jato yohiquin: —Papan jihuemahi jone joi mato honanmaxon tah hen jaa patax queha joi rahsi jaabo nincamahi nincayosmabo quen. 'QG Tsamajaquetai jonibo boresscaiya Jesus qui banejaquetax jahuen doce jaabo yocacahcani. Jan yohiha jaa patax queha joibo honancoincatsihqui yocacahcani. _P7 Hahan nincati pabinquiyahpaxon nincanahue —jato jaquin. Jaa patax joi jan haxemahi 0OYMai siri janin rihbi caibo paqueti. Hanihax bimihi siripi. Jaa bero hanihax bimihi caibo quiha treinta bero, caibo quiha sesenta bero, caibo quiha cien bero sca jai. YN+Moxa tocan rihbi caibo bero paqueti. Moxa pari hanixon rishquihah bimi yamahi. hMIJoconai bi barin hahca hashoan xanahax jahuen tapon chicho cayamahax pehuahax res sca xanahi. NLMai chahoma janin caibo rihbi paqueti. Hihquiyamahax histon joconi. rK]Jan mihsahahca can caibo bero bahinbi paqueti. Jano paquetaibo topibonahi sca hihsabo cahi queyobonahi. \J1—Nincanahue. Mihsahahnicahton cahen jahuen bimi bero mihsahahbonahi cahan. @I{Janoxon sca hicha jaa patax queha joi jato haxemaquin. #H AJaatian sca cahen hian quexaxon Jesusen jato haxemaribiquin. Hicha joni hahqui tsamajaquetaiya nontin nanetax tsahoti tsamajaquetaibo hian quexa banenon. eGC#Papa queenai quescajanicahbo ta heen huetsa, heen choca, heen mama qui —jato jaquin.\F1"Tsahohahtancahuanaibo bejispaquexon sca: —Neabo ta heen mama heen huetsabo qui. iEK!Jaan sca joi bichinquin: —¿Tsoa heen mama quin? ¿Tsoa heen huetsabo quin? —hahquin. D Tsamajaquetax tsahotaibaan sca yohixonquin: —Miin mamaya miin huetsabo ta jeman qui. Mia ta quenamacaniqui —hahcanquin. kCOJahuen mama betan jahuen huetsabo sca nocoti. Jemanhihti janin nihxon Jesus quenamacanquin. wBgJaa ta tiroma yoshinyahpa qui jaabo jai copi cahen jato jascajaquin. Jesusen mama betan jahuen huetsabo 'AGJascapahbo sohuaxon bi ta Dios Yoshin qui tiromahi yohuanaibo Papan jahuentianbi sohuatimahiqui. Jascapa hohcha ta jascabihi sca banetihiqui —jato jaquin. @Yohicoin ta hen mato jai: jatihibi hohcha ta jonibo sohuatihiqui. Papa qui tiromahi yohuanaibo rahsi rihbi ta sohuatihiqui. 2?]Coshi jonin xoboho ta tsoabi yometsohti hihcoti hahtipahyamahiqui, hihbo nexayamahax. Hihbo nexaxon pari ta jahuen jahuaborabo bichintihiqui, jatihibi queyobahinnoxon. Z>-Satanas hahbe Satanas betan rehtehahax cahen jaabo queyoscaan, hahri queyocani. R=Huesti xobo mehabo jaabo rahsibi rehtenananax ta jaabo queyoscatihiqui. J< Huesti mai mehax jaabo rahsibi rehtenananax ta queyoscatihiqui. ";=Jascahiton: —Benahue —jato jaquin. Jahuiboya sca jaa patax queha joibo sca jato yohiquin: —¿Jenquetsahaxon Satanasnen Satanas picotihiquin? 3:_Jerusalen janinhax jahuex huishani joi honanbo rihbi yohuani: —Tiroma yoshin hapon yanapana ta tiroma yoshin picohihqui. Beelcebunen ta jaa hihbojascaiqui —hihcani. v9eJascascai nincacax jaa bichi sca jahuen jenabo cahi. —Tehquehih sca ta jaiqui —hihxon jaa bichi bocani. ]83Xobon sca Jesus cahi. Hahquirihbi tsamajaquetaiboya piti hahtipahyamascaquin. 7}huetsa cahen Judas Iscariote, Jesus bihmanica. Jaa rahsi caisquin, doce joni. Mia tah min Satanas coshiyah qui hihquibo G6Huetsa cahen Andres, huetsa cahen Felipe, huetsa cahen Bartolomé, huetsa cahen Mateo, huetsa cahen Tomas, huetsa cahen Alfeon baque Jacobo, huetsa cahen Tadeo, huetsa cahen Simon Celador, *5MHuetsa cahen Jacobo, Zebedeon baque. Huetsa cahen Juan Jacobonen huetsa. Jabo rabe Jesusen Boanerges janequin. Boanerges cahen terenhihca baquebo hihcatsihqui. 74iHuetsa cahen Simon. Jaa cahen Pedro janequin. <3sTiroma yoshin potati hihbobo hihnon jato caisquin. c2?Doce joni cahen caisquin, hahbetan nihnon. Papan joi yohinicabo raannoxon jato caisquin. Y1+ Mananahbo sca cahi. Caxon jan caisaibo quenaquin. Quenahah hahqui bocani. 0) Jonibaan yoshin jascari yohuanai nincayamanon hihxon, jato hihti yohiquin: —Yohuanyamanahue —hahquin. Jahuen doce raantibo Jesusen caisai / Yoshin tiromabaan rihbi Jesus jisish hahqui betihipaquetax joi coshin yohuani: —Mia tah min Diosen baque qui —hihcani. y.k Jan hicha rohajahipi copi hisinyahpabaan jatihixonbi Jesus mehecatsihquish hahqui tsamajaquetax tsehquesihqui. -  Main tsamajaquetaibo hahqui tsehquesihquiboya jahuen haxenicabo sca yohiquin: —Nonti jistannahue non hahan canon —hahquin. Y,+Jerusalen janinhax, Idumea janinhax, Jordan hoque quexa quehax, Tiro janinbohax, Sidon janinbohax. Tsama bi res hahqui cahax tsamajaqueti. Jatihibi jan hahcaibo nincacax tsamajaqueti hashoan nincacatsihqui. +#Hian janin sca jahuen haxenicabo betan Jesus caresscai. Hahchon bocani hicha jonibo tsama bi res. Galilea mai mehax, Judea mai mehax. 3*_Jaa rohajahi jisish cainax herodianobo betan sca fariseobo hahqui yohuancani: —¿Jenquetsahaxon non Jesus mahuamatihin? —hihcani yohuani. Hian quexa tsamajaquetaibo 4)aBenaya bi sinaxon sca Jesusen jato bejispaquequin. Jointi chahomayabo copi benati. Meyosmahi sca yohiquin: —Miin mequen sanahihnihue —hahquin. Sanahihnihax rohascai. G(Jascajaxon tsahotaibo yocaquin: —¿Tantiti neten sirijati joi jaiquin? ¿Masajati joi jaiquin? ¿Teehihmati joi jaiquin? ¿Rehteti joi jaiquin? —jan jascahah bi jahua hihyamacani. R'Jesusen sca meyosmahi yohiquin: —Noque tocanbi johue —hahquin. &'Jesus jisquin sirijascacanquin. —Rohaja ra ta jatihiqui tantiti neten hihqui bi —hihxon jiscanquin jaya yohuanti janoxon cahecatsihquin. _% 9Jaton haho tsinquiti xoboho cahen Jesus hihcorihbihi. Meyosmahi noque jano rihbi jai. Q$Jaa copi ta hea noque baque tantiti nete hihbo qui —jato jaquin.s#_Jato jascajaxon yohirihbiquin: —Tantiti nete copi joni jaima bi ta joni copi tantiti nete jaiqui. :"mAbiatar sacerdotebaan hapo hihqui tian ta Papan xoboho David hihconishqui. Jaa paan sacerdotebaan res piti que bi jaan piquin. Jahuen jonibo rihbi piquihinquin —jato jaquin. .!UJascahahbo jato yohiquin: —¿Jahua pitimahiya hahbe cahibo rihbi pihan hihquiya jaa rihbi pihan hihxon Davidinin hahni man jisyamaniquin huishani joi janin?  !Fariseobaan sca Jesus yohiquin: —Jise. ¿Jahua jenquetsahin jaabaan jascajahiquin, tantiti neten jascajatima joi jai bi? —hahcanquin.  Huesti tantiti neten sca cahen trigo huai nabebacahini cahi. Hahbetan caquin jahuen haxenicabaan trigo bimi tesabonaquin. Tsoan rihbi ta hompa rahma nehsehihqui bichi borasa xeni qui mahneyamahihqui. Jascahah ta hompa pohtoshihmatihiqui, xehati yohyocohnon borasa rihbi masascanon. Hompa rahma nehsehihqui ta borasa behna qui mahneti qui —hahquin Jesusen. Tantiti neten bimi bihbonahi {oTsoanbi ta hotsinica chopan chopa payo honayamahihqui. Jascajaquin honahah ta hona teresihqui hashoan huaxascai. ykHuetsatian ta jatoma qui huanohi joni hionyaxihcanihqui. Jaatian pari ta piti teneyaxihcanihqui quenamahibaan. 6eJesusen jato yohiquin: —¿Jato betan huanohi joni hihparihiya huanoquin quenamahibaan piti tenetihiquin? Jato betan huanohi joni hihparihiya ta piti tenetimahihqui. !;Jaatian sca cahen Juaman haxematibaan piti tenenish. Fariseobaan rihbi piti tenequin. Jesus qui caxon fariseobaan Jesus yocaquin: —¿Jahua jenquetsahin Juaman haxenicabaan piti tenenon fariseobaan haxenicabaan rihbi tenehi bi minabaan piti teneyamahihquin? —hahcanquin. {oJascajaquin yocacaibo nincaxon Jesusen jato yohiquin: —Hisinjomabo pishinaima bi ta hisinyahpabo rahonica pishinihqui. Hohchajoma jonibo quenahima bi tah hen hohchayahpabo quenahi joniqui —jato jaquin. Non piti tenetimahin hihquibo OHohchayahpaboya cobranxonaibo betan Jesusen pihi jisxon huishani joi honan fariseobaan jahuen haxenicabo yocacanquin: —¿Jahuejanoxon cobranxonaiboya hohchayahpabo betan pihiquin? —hahcanquin. ~~}||j|{{Azyy1xx-wvuuu ttsjsrrq\p{oolnMmlkkKjjihhgg6fpf'eedJcc.bEar``b`_y^]]G\\[[Z!YYHXXWV|V UUTT/SJRgQQPOO4NNMMLL^KKJ|J%II,HHnHGGgFFCEEDDCdBB'A@@[?>>h==b=;::N9b87766T5y44T33422100//8..T--4,++x***)((Z''>&%%$#"""j!! mZ$=aF"Hf6v  z = bSGIK  &Honanmaquin jato yohirihbiquin: —Huishani honanbo qui raquenahue. Chopa nenque sahuehax ta nihniti costancaniqui. Janoxon maroti janin caibaan jato hapon hahti rihbi ta costancaniqui. WJ' %Jaa yohihi, Heen hihbo, ta Davidininbi janishqui, jaanbi. ¿Jenquetsahax sca jahuen xohta hihtihiquin? —jato jaquin. Coin coinxon hicha tsamajaquetaibaan nincacanquin. Jaton haxemanicahbo Jesusen cahehi %IC $Dios Yoshiman shinanmaha ta Davidininbi yohinishqui:Papan ta heen hihbo yohinishqui: Hea mecayaho tsahohue, miin rahuibo hen mia namanjaxonnon caman. H3 #Papan xobohoxon honanmahahnan Jesusen jato yocaquin: —¿Jenquetsapahin huishani honanbaan nescajahiquin: Cristo ta David xohta qui hahquin? LG "Jan honanax yohuanai jisxon Jesusen sca jaa yohiquin: —Papan jihuemati hochoma ta mia qui —hahquin. Jaa pecaho yocati qui raquecani jatihibi. Cristo yocacahtai: ¿tsoan baque hea quin? >Fu !Noquen jointiboyaxonbi noquen shinanboyaxonbi noquen coshiboyaxonbi noquen Papahon shinantixon, non noquebi shinamehti hihqui quescarihbijaquin noquen hahbe jihuetaibohon shinanti ta Papa qui hinanti jatihibi mentan hashoan siri qui. Jatihibi hinábo rehtexon Papa qui hinanti mentan hashoan siri —hihqui. #E? Jascajaha huishani honan joni sca yohuani: —Ponte ta min jai, Maestron. Papa Dios huesti tah qui. Huetsa yamahi, jaa huesti. Hihcoin tah min jai. .DU Jaa pecaho ta nea qui. Mihbe jihuetaibohon shinanhue, mihmebi min shinamehti hihqui quescarihbijaquin. Nea rabe joi mentan ta hashoan hani joi yama qui —hahquin. yCk Miin Hihbohon shinanhue miin jointiboyaxonbi, miin yoshinboyaxonbi, miin shinanboyaxonbi, miin coshiboyaxonbi. B Jesusen sca yohiquin: —Hihti nincati joi ta nea qui. Nincanahue, Israelibaan. Noquen hihbo Papa Dios ta jaa huesti hihbo qui. WA' Jaatian sca huishani honan huesti jato pataxi jahui. Jaabo yohinanai nincaquin. Jesusen jato yohiquin sirijahi jisxon Jesus yocaquin: —¿Papan yohini joi non jahuemeha hihti nincatihin? —hahquin. @y Mahuataibaanama bi jihuetaibaan Papa Dios ta jaa qui. Jaamajaquin tah man shinanai —hahquin jato. Non hihti nincati ? ¿Mahuanihbo hahquirihbi huenitimahiquin? ¿Papan Moises yohini man jisyamaniquin, Moisesnin huishani janin hoa jihui namantiha pishca joibo jaiton? Papan ta Moises yohinishqui: Abrahanen Papa Dios tah hen qui, Isaaquen Papa Dios, Jacobon Papa Dios hahquin. %>C Mahuataibo hahquirihbi huenihi tian ta Papan yonotibo naihoh queha jai quescapahbo bebobo jayaxihquiqui huanohahmabo. Haibobo rihbi ta beneyahpatimahiqui. =+ Jesusen jato yohiquin: —Papan huishamani joi honanyamahax tah man jascarai, jahuen coshi rihbi honanyamahax tah man ponte yohuanyamahi. < ¿Papan noque hahquirihbi huenihi tian jahuemehatona jaa haibo hihyaxihquiquin, siete jatihixonbi haibojani? —hahcanquin. T;! Siete rahsi jascari mahuati, baquejahaxma. Chini sca haibo rihbi mahuati. {:o Jahuen chinipan sca ta jahuen yononma bihnishqui. Bichish bi mahuati, baquejahaxma. Jahuen jochica jascarihbihi. l9Q Siete huetsabo ta janishqui. Beboquihahnen ta haibo bihnishqui. Bichish bi mahuati, baquejahaxma. W8' —Moisesnin ta noque huishaxonnishqui, Maestron. Jahuen huetsa baquejahaxma mahuataiya ta jahuen yononma jahuen chinipan bihtihiqui, jahuen bochan baque janon hahqui baquejanoxon hahquin huishaquin. s7_ Saduceobo sca Jesus qui bocani. Tsoabi ta hahquirihbi huenitimahiqui hihquibo. Nocotax yocacahcani: !6; —Cesaronabo Cesaro hinanrihbinahue. Papanahbo Papa hinannahue —jato jaquin Jesusen. Jan jascaraiya hahqui raquecani. Non teehihtihin hihquibo 5 Huesti bohiboya jato yocaquin: —¿Tsoana hin, nea mapo? ¿Nea huisha cahran? —jato jaquin. —Cesarona rahan —hihcani. 41 Jaabo hihcoinicamahi yohuanai honanxon jato yohiquin: —¿Jahuejanoxon man hea tanahin? Huesti coriquiya benahue hen jisnon —jato jaquin. 3! Raanahbo hahqui caxon yohicanquin: —Mian ta min ponte yohihi, Maestron. Non tah non honanai. Rabinxonma tah min honanmahi. Tsohqui raquexonma tah min jatihibi jonibo min yohihi. Jahuabi joi huetsajaxonma tah min ponte res noque yohihi. Papan joi ta min honanmacoinai. Cesaronen noque cobranah noquen copijati joi jaiquin? ¿Yamahihquin? ¿Non copijatihin? ¿Non copijatimahin? —hahcanquin. c2? Yohuanquihnahbo jaamahi yohuanaiton bihnon fariseoboya herodianobo sca raancanquin. 51c Jahuen huai joi jan yohihi jatoya jan joihi honanxon jaa xecotancatsihquibo bi tsamajaquetaibo qui raquetax jaa janinhax boresscacani. Hapo copijati jaiquin hihquibo W0' Papan ta jascajahiqui. Jan jascajahi jisish tah non rahtetai —jato jaquin. /5 ¿Nescajaquin huishani joi man jisyamaniquin?Tiroma ta jaiqui hihxon xobojahibaan potabohannihbo jihui ta hahqui xobojati jihui qui. . ¿Jahueja jascapahbo huai hihbaan jatihiquin? Joxon ta hinantaho hihbobo rehteyaxihquiqui, huetsabo sca huai hinantahnoxon. 5-e Jaa bihxon rehtexon huai behro potacanquin. ,5 Nocotaiya hinantaho hihbobo yohinani: Nea ta jahuen papan huai hihboyaxihquiqui. Jaa rehtehi canon bonahue jahuen huai noquenah sca janon, hihcani. + Huesti sca jai, hahan jan shinanai jahuen baque huesti sca. Chini sca jaa jato qui raanquin, heen baque ta nincatihcaniqui, hihxon. *  Huetsa jahuen joni rihbi hapon raanrihbiquin. Jaa rehtecanquin. Huetsa rihbi jascajacanquin, caibo rishquixon caibo rehtequin. y)k Mequen bi res nocotaiya huetsa jahuen joni sca raanrihbiquin. Nocotaiton mapo qui tsehuejaxon tiromajacanquin. @({ Nocotaiton rishquixon jahuabi bimijoma raanscacanquin. Y'+ Bimi tian jan hinantaho hihbobo qui jahuen joni raanquin, bimi texe hinanahbo. '& I Jaa patax queha joi sca Jesusen jato yohiquin: —Huesti jonin cahen huai banahan. Banaxon chiquequin. Chiquexon macan quenchajaquin, bimibo jentsinnoxon. Janoxon huai coirannoxon sca tapojascaquin. Banaquin queyoxon sca caibo jahuen huai hinantahquin. Huai hihbo sca huetsa main cahi. -%S !Yocacahnananxon Jesus yohicanquin: —Non tah non honanyamahi —hihcani. —Hean rihbi ta hen mato yohiyamahi, jahuaxon hen nescajahi —jato jaquin Jesusen.+$O ¿Jonibaan rahan, hih cahra non jatihin? —hihcani tsamajaquetai jonibo qui raquetax. Papan joi yohinica Juan jai jatihixonbi shinanai copi jato qui raquecani. B#} Jaabo rahsi sca yocacahnanancani: —Papan rahan, hih non jaiya ta jaan sca noque yocatihiqui, Papan raana Juaman nashimahiya jahua jenquetsahin sca man jaa nincacoinyamanihquin? o"W ¿Tsoan raana Juaman nashimapahonishquin? ¿Papan nan? ¿Jonibaan nan? Hea yohinahue —jato jaquin. w!g —Mato rihbi ta hen yocacai. Man hea yohihiya tah hen jahuaxon hen nescajahi hean rihbi mato yohitihi. z m Hahqui caxon yocacanquin: —¿Jahuaxon min jascajahin? ¿Tsoan jascajahue hahca min jascajahin? —hahcanquin.  Jerusalen janin sca boribicani. Papan xoboho Jesus nichiya hahqui bocani sacerdote hapobo, huishani honanbo, judiobaan hanibo. )K Jascapa man shinanyamascatihi bi man shinanparihiya ta maton Papan rihbi naihohxon man hohchataibo shinanbehnotimahihqui —jato jaquin. Jesus hapohax yohuani  Nihxon Papa yocaxon mato qui hohchataibo shinanyamascanahue. Maton Papan rihbi naihohxon man hohchataibo shinanyamascanon.  Jaa copi tah hen mato yohihi. Papa yocaxon man yocacaibobi man bihtihi shinancoinnahue. Jascajaquin yocaxon ta man bihtihi. 5 Hen mato yohinon nincanahue: jahuen jointinin shinancoinyamaxonma bi shinancoinai jonin nea mahchi nescajaquin yohihiya, Huenitax, hian janin hueramehhue, jan yohihi quescabijaquin ta Papan hahxontihiqui. Jan yohihi Papan jascascajatihi shinancoinaiya ta Papan hahxontihiqui. A} Jesusen jato yohiquin: —Papahon shinancoinnahue.  Jan yohuanipi shinanrihbixon sca Pedronen yohiquin: —Jise, Hihbon. Hoa bimi jihui min hahqui yohuanipi ta pehua sca jaiqui —hahquin. X) Yamequirihbi huinonbahinxon tapon caman bimi jihui xanascai meracanquin. 7i Bepiscaiya jema janinhax bocani. Jihui xanahi W' Jan jascajahi sacerdote hapobo betan huishani honanbaan nincaquin. Jatihibi tsamajaquetai jonibo jahuen honanmati joi qui rahtetaiya hahqui raquexon jenquetsahaxon non jaa rehtetihin hihxon shinancanquin. ^5 Honanmaquin sca jato yohiquin: —Jatihibi mai mehabaan janoxon yocati xobo ta heen xobo jayaxihquiqui. ¿Jascapa huisha yama quin? Jai bi tah man jano yometsohtaibo joneti xobo man heen xobo jai —jato jaquin. E Jaa xobon tsoabi jaton jahuabora papihibo huinomayamaquin. ^5 Jerusalen janin nocorihbihax Papan xoboho hihcohi. Hihcoxon janoxon marohibo cainmaquin. Maromahibo picomaquin. Coriqui mahnenanaibaan misabo behonjanaquin. Nobex maromahibaan tsahotibo rihbi behonjanaquin. )K —Jahuentianbi sca miin bimi tsoanbi piyamanoxihnon —hahscaquin. Jihui yohiquin jan jascajahi jahuen haxenicabaan nincaquin. Jesusen yometsohbo camahi 'G Hochoxon bimi jihui pehiyahpa jisxon bimijoma hin hihquish jisi cahi. Jihui qui nocoxon jahuabi merayamaquin pehi rahsi, jahuen bimiti tian nocorihyamahiya. P Hoxashinahax mohiyahtax sca Betania janinhax cahax pihan hihqui. E Jerusalen jema janin hihquihax sca Papan xoboho Jesus hihcohi. Jatihibi jispaquehax moa bepiscaiya Betania jema janin caribihi jahuen doce joniyabi. Bimijoma jihui qui Jesus yohuani 7 Noquen xohta Davidinin jahuen jihuetahbo jihuemapahoni quescajaribiquin ta janoxihquiqui, jahuen shinan Papan hinanah. Jaa hahxonhue, Naihoh quehan.  5 Bebohibo betan chini cahibo coshin yohuanbonacani: —Hahxonhue, Papan. Nete Hihbaan raanah ta jahuiqui. Miin shinan siri jaa hinanhue, Papan. u c Caibaan rihbi jaton chopa bahinbi cacajaquin. Caibaan rihbi nahue chian pehi bihtanxon bahinbi cacajaquin. o W Cabacho baque sca Jesus qui hihuecanquin. Cabacho jaton chopabo cajanxon sca Jesus cahtsahoncanquin. h I Hihbaan yohiha quescajaquin sca jato yohicanquin. Yohiha jeenhihscacani, jaabo jaya catannon. y Pecahiton jano nichibaan jato yocaquin: —¿Jahua man jain? ¿Jahuejanoxon man cabacho baque pecahin? —hahcanquin. wg Caxon cabacho baque xehqui patax nexa meracanquin. Janibi bahin nichi meracanquin. Meraxon pecacanquin.  Jahuejanoxon man jascajahin jaiboya, Noquen Hihbo ta nea pishinihqui. Rahmabi ta mihqui raanrihbinoxihquiqui, hahnahue —jato jaquin. )K —Man jano nichi hoque jema janin catannahue. Nocoxon tah man cabacho baque nexa meraxihqui, hahan tsoabi cahtsahoyamaparihi. Pecahax jaya jonoxahnahue.   Jerusalen hochoma sca Betfagé jema patax Betania jema patax rihbi Olivos mahchi janin nocoxon Jesusen jahuen haxenica rabe raanquin.   4—Caresscatanhue. Hihcoinjaquin shinanax tah min rohascai —hahscaquin Jesusen. Rohascaxon Jesus chibanbonascaquin. 3Nocotaiton Jesusen yocaquin: —¿Mia jahuejaxonti min queenain? —hahquin. —Heen bero hea rohajahue, Hihbon —hahquin benche jonin. J  2Jahuen rahcoti potabahinax histon huenicahuanax Jesus qui cahi. "= 1Nihrenenxon Jesusen yohiquin: —Jaa quenanahue —jato jaquin. Benche joni sca quenacanquin: —Jenimahax huenihue. Mia ta quenamahiqui —hahcanquin. %C 0Jascaraiton: —Jascayamahue. Netehue —hahcanquin hichaxon. Jascahahbo hashoan coshin sca yohuani: —Hehon shinanhue, Davidinin baquen —hahquin. r] /Jesus jano huinotai yohihahbo coshin quenaquin: —Hehon shinanhue, Jesus, Davidinin baquen —hahquin. ^~5 .Jericó jema janin sca nococani. Jahuen haxenicaboyabi cahax hicha joniboya rihbi janohax cahiya, bahimahhuan hihquicahuanax Timeon baque Bartimeo tsahoti. Bartimeo cahen benche joni, coriqui yocanica joni. (}I -Jascarihbihi tah hen hahxoni joníqui, yonohima. Hicha jihuetahbo tah hen mahuati joníqui, jaton ribin copijaxoni quescari. Bartimeo benche Jesusen rohajahi I|  ,Maton cacannicacatsihqui ta jatihibichin teexonnica jatihiqui. [{/ +Mato tah man jascahpabo jatimahi. Maton hapocatsihqui ta maton yonoti jatihiqui. ?zw *Jato quenaxon Jesusen yohiquin: —Nahua hapobaan ta jaton jonibo jihuematihi bi yono yonohihqui man tah man honanai. Jaton patorobaan rihbi jato coshin yonohi ta man honanrihbihi. Zy- )Jacobo betan Juan jascaraiya nincaxon jahuen diez jonibo jato qui rainyamacani. x{ (Hea mecayaho tsahomati hihboma tah hen qui, hea memiho rihbi. Jano tsahonica rahsi ta jano tsahotihqui —jato jaquin. w1 '—Tenequin rahan —hihcani. —Hean xehahi mocani tah man maton rihbi xehatihi. Hahan hea nashimahiton ta mato rihbi nashimayaxihcanihqui. Wv' &Jesusen jato yohiquin: —Man yocacai tah man honanyamahi. ¿Hean xehahi mocani man maton rihbi xehati hahtipahin? ¿Hahan hea nashimahiton mato rihbi nashimaha man teneti hahtipahin? —jato jaquin. qu[ %—Min jihuemahi tian noque tsahomaxahnhue, huetsa mia mecayaho, huetsa mia memiho —hahcanquin. Qt $Jaan sca: —¿Jahueja mato jaxonti man queenain? —jato jaquin. )sK #Jaatian sca Zebedeon baque rabe Jacobo betan Juan Jesus betanbi pecantaba cahi, yohuancanahi: —Non mia yocacai noque hahxonhue, Maestron —hahcanquin. Br} "Hea hosanxon ta hehqui toshbanhahxon rishquixon rehteyaxihcanihqui. Rehtehipi bi tah hen quimisha neten hihquish hahquirihbi hueniyaxihqui —jato jaquin. Jacobo betan Juan yocacahtai Oq !—Jisnahue. Jerusalen janin tah non cahi. Jano ta sacerdote hapobo, huishani honanbo rihbi hea hinanyaxihcanihqui. Hinanahbo ta Rehteti ta jaiqui hihxon nahuabo jaabaan sca hinanyaxihquiqui. hpI Jaatian sca bahin cahax, Jerusalen janin bocani. Jesus bebohi. Jano cahiya ta jan honanmahibo rahtecannishqui. Chibanaibo rihbi raquecani. Hahquirihbi jahuen doce joni quenabohanxon jaa huinoyaxihquibo jato yohiquin. o Hicha bebocanahibo ta chinijaqueyaxihquiqui. Chinitaibo ta beboyaxihquiqui —jato jaquin. Jan mahuayaxihqui Jesusen yohirihbihi n' Bih ta jatihiqui xobobo, huetsabo, chocabo, mamabo, baquebo, huaibo. Huesti jenebahinnixon ta cien sca bihribiyaxihquiqui. Rahma tahni ta jascapahbo bihyaxihquiqui, caibaan sca jato tiromajacatsihquin jatsanjanon. Papan jihuemahitian rihbi ta queyoyamanox manatihiqui. m  —Hen mato yohinon nincanahue. Jahuen xobo, jahuen huetsabo, jahuen chocabo, jahuen mama, jahuen papa, jahuen baquebo, jahuen huaibo, jaa rahsi hea copi, heen joi siri copi rihbi jenebahinai jonin ta jan potabahinai quescahpabo rihbi bihyaxihquiqui. Yl+ —Jise. Jatihibi jenebahinax tah non mihbetan sca cahi —hihscai Pedro. k Jato jisxon Jesusen yohiquin: —Jonibaan hahtipahyamahi bi ta Papan hahtipahiqui. Papan ta jatihibijati hahtipahiqui —jato jaquin. ojW Jan jascajaha hihti rahtetax yohuancani: —¿Jascahiya tsoa non queyoyamanox manatihin? —hihcani. i Hahua xohmox bero chirehuinti tee que bi ta jahuequi hichayahpa joni jano Papan jihuemahi janin hihquiti hashoan tee qui —jato jaquin. 'hG Jan jascajaha jahuen haxenicabo rahtecani. Rahtetaiton Jesusen jato yohirihbiquin: —Jano Papan jihuemahi janin hihquiti ta tee bi res qui, heen baquebaan. -gS Jato jispaquexon sca jahuen haxenicabo Jesusen yohiquin: —Jahuequi hichayahpa joni jano Papan jihuemahi janin hihquiti ta tee bi res qui —jato jaquin Jesusen. cf? Jan jascajaha jahuen jahuequibo hichahi copi metsamarenenax masa shinanbahini caresscai. e Sirijaquin bejisxon sca jahan queenxon Jesusen yohiquin: —Huesti tah min pishinparihi. Jatihibi miin jahuequibo maromaxon jahuabijomabo coriqui hinantanhue naihoh quehax bi sca min hicha bi res jayaxahnon. Jascajatanax joribihue hehbe canoxon —hahquin. Td! —Beronan pishcahax bi ta hen jascari jihuescai —hihqui yocanica. 9ck Papan joi tah min honanai. Rehteyamahue. Tsiniyamahue. Yometsohyamahue. Caibo qui quesahi yohuanyamahue. Paranxon bichinyamahue. Miin papa, miin mama nincacoinhue —hahquin. }bs Jesusen sca yohiquin: —¿Jahua copi min hea siripan hahcain? Tsoabi ta sirima qui. Papa huesti ta siri qui. 3a_ Carihbihi bi huesti joni bishquihihcahinxon hahqui raboxonen tisquihahpaquexon yocaquin: —¿Jenquetsahax hen queyoyamanox manatihin, maestro siripan? —hahquin. j`M Jato jascajaxon baquebo hicotanxon mehexon Papa yocaxonquin. Jesusen coriquiyahpa yohuanquihnai _ Nincanahue hen mato yohinon: baque pishcaten Papa Dios hihbojamahi quescajayamahax tah man Papan jihue janin jahuentianbi catimahi. ^ Jascajahibo jisish sinaxon jato yohiquin: —Panteyamanahue, hehqui baquebo behabo. Jascapah ta Papan jihuemati qui. ]3 Jaatian sca Jesus qui baquebo hihuecanquin jato mehexonnon. Hihuehiton jahuen haxenicabaan yohiquin: —Jascapahya joyamanahue —hahcanquin. \' Jahuen bene potaxon huetsa bebo bichi haibo rihbi ta jahuen bene qui hohchati jihuetihqui, tsinihi —jato jaquin. Baquebo Jesusen yocaxonai [ Jaan sca jato yohiquin: —Jahuen haibo potaxon huetsa haibo bichi joni ta jahuen haibo qui hohchati jihuetihqui, tsinihi. FZ Xoboho sca jahuen haxenicabo jaa joi hahquirihbi yocacahti. ]Y3 Jaa copi jaabo rabe Papan huestijaha tsoanbi potamayamaxahtahi man —jato jaquin. [X/ Jaabo rabehax bi huesti yora sca jihueti. Rabe hihyamascai, huesti yora sca jai. mWS Jaa copi ta jahuen papaya jahuen mama jenebahinax jahuen haibo betan sca bebo jihueti canicah qui. KV Nete jamenohi tian ta bebo betan haibo Papan jato jonijanishqui. WU' Jesusen sca: —Man jointi chahomahi copi ta jascajaquin huishanishqui. T/ —Jascajati queenaibo ta Moisesnin yohinishqui: Bebaan ta jahan jahuen haibo potati quirica huishaxon jahuen haibo potatihiqui —hihcani. TS! —¿Jahua Moisesnin huishanishquin, man jascajanon? —jato jaquin. R Hahqui joxon sca tanacatsihquin fariseobaan yocaquin: —¿Bebaan jahuen haibo potati joi yama quin? —hahcanquin. Q 5 Janohax caresscai Judea mai janin, Jordan hoque quexa rihbi. Jano rihbi hahqui tsamajaquecani. Jan hahrasihi quescajaquin sca jato haxemarihbiquin. 6Pe 2Tashi ta siri qui. ¿Tashi jahuíyamascaiton jahuínon hihxon jenquetsahaxon man hahquirihbi jahuíjatihin? Tashiyahpa jihuenahue. Joni huetsa betan siripi jihuenahue.AO} 1Tashi nepocah quesca ta jatihibi jonibo chihin jatiqui. _N7 0Jano ta jaton xena jahuentianbi mahuayamahiqui, chihi rihbi jahuentianbi nocayamahi. 3M_ /Miin beron tiromajanicaxon miin bero tsecahue. Huesti beroya jihuenish queyoyamanox manatah tiroma que ma bi ta rabe beroya chihi janin potahah mia hihti tiromascatihi. _L7 .Jano ta jaton xena jahuentianbi mahuayamahiqui. Chihi rihbi jahuentianbi nocayamahi. 'KG -Miin tahen tiromajanicahax taxtehihhue. Tanto jihuenish bi queyoyamanox manatah tiroma que ma bi ta rabe taheya chihi janin potahah mia hihti tiromascatihi. iJK ,Jano ta jaton xena jahuentianbi mahuayamahiqui. Jaa chihi rihbi ta jahuentianbi nocayamahiqui. 8Ii +Miin mequeman tiromajanicahax mextehihhue. Mento jihuenish bi queyoyamanox manatah tiroma que ma bi ta rabe mequenyabi nocayosma chihi janin potahah hihti tiroma bi res qui. jHM *Nescapa hea nincacoinai baque pishca hohchamahibo ta Papan hihti tiromajayaxihquiqui. Jascapahbo macanya tenexxon jenenencanya potahah sirijaquin shinantimahi bi ta Papan casticana hihti tiromajaquin shinanyaxihquiqui. 5Gc )Yohicoin tah hen mato jai: mia Criston joni copi hahxoncatsihquin mia jene pishca xehamahi joni ta copijacoinyaxihquiqui. Huetsa joni hohchamamis hihxon jan haxemahi 6Fg (Noque panteyamahibaan ta noque yanapanihqui. E 'Jesusen yohiquin: —Jascajaquin yohiyamanahue. Heen jane yohixon coshin hahcai joni ta hahcax res sca hehqui tiromahi yohuantimahihqui. _D7 &Juaman sca yohiquin: —Huesti joni tah non merahipiqui, Hihbon. Miin jane yohixon tiroma yoshinbo picohi. Noque betan ta nihyamahiqui. Noque chibanyamahiya ta non jascajayamahue hahquipiqui —hihscai Juan. aC; %—Nescapa baque pishca heen janen johue hahcai jonin ta hea rihbi johue hahquiqui. Hea johue hahcai jonin ta hea que ma bi hea raanni johue hahquiqui —jato jaquin. Noque panteyamahibaan ta noque yanapaniqui TB! $Huesti baque pishca bihxon naponbi nichinxon hicobehnanxon jato yohiquin: A #Tsahoxon jahuen doce joni quenaxon sca jato yohiquin: —Bebocatsihqui joni ta chiniti jaiqui, jatihixon bi yononica —hahquin. t@a "Yocacah bi jahua hihyamacani. Tsoa non hashoan coshi quin yocacahnananhonahax bi rahma jahua hihyamascai. ~?u !Capernaum jeman sca nococani. Xobohoxon sca Jesusen jato yocaquin: —¿Jahua yohuan man jaonahin? —hahquin. l>Q Jan jascahah bi honancoinyamacanquin. Yocacahcatsihqui bi raquecani. Tsoa non coshi quin hihquibo =9 Jahuen haxenicabo res haxemabonanoxon jaabo rahsi nihquihinquin. Jato nihquihinquin yohiquin: —Jaton jonibaan hea bihnon ta hea hinanyaxihcanihqui. Bihxon sca tah hea rehteyaxihcanihqui. Rehtehahbo sca tah hen quimisha neten hihquish hahquirihbi hueniyaxihqui —jato jaquin. u<c Janohax Galilea mai nabebacahini bocani. Jaabo jano cahi tsamajaquetaibaan honanti Jesus queenyamahi. ; —Jascapa tah man Papa yocaxon res picotihi. Huetsajaxon tah man jenquetsahaxon bi picotimahi. Jan mahuayaxihqui jan yohirihbihi :' Xoboho Jesus mapescaiya sca jahuen haxenicabaan jaabo rahsichin yocaquin: —¿Jenquetsahpahin non picoti hahtipahyamahaquin? —hahcanquin. 89k Jesusen sca metsonxon huenihihnihah hueniscai. 8- Sai saihihquish coshin tastahihmahax picoti. Beronan mahuati quescapi racati. Jatihibi sca yohuanquehancani: —Mahua sca ta jaiqui —hihcani. q7[ Hicha bishquihihcahinquiranax jahuex tsamajaquetaibo jisxon tiroma yoshin Jesusen yohiquin: —Joyo yoshiman, pabe yoshiman. Mia ta hen yohihi. Jahuen yora mehax picohue, jahuentianbi hahqui joyamascanoxon —hahquin Jesusen. 6 Yoshinyahpaton papa sca coshin yohuani: —Hen ta hen shinancoinai. Hen hashoan sca nincacoinnon hea yanapanhue —hahquin. q5[ —¿Hahtipahxon nan? Shinancoinai jonin jisi ta jatihibi jati hahtipahti qui —hahquin Jesusen. .4U Hicha coti ta chihi janin hueranrahsihiqui, jenenencanya rihbi hueranquin rehtecatsihquin. Hahtipahxon noque yanapanhue noquehon shinanxon —hahquin jahuen papan. ~3u Jahuen papa Jesusen yocaquin: —¿Jahuentiho basi nescari jihuescaiquin? —hahquin. —Baque pishcabihaxbi rahan. 2) Hahqui hihuescacanquin. Jesus meraxon cahen tiroma yoshiman beronan tastahihmaquin. Tastahihquish maihi taramehcanahi, bacox jancharahiquish. 01Y —Nincayosmabon, jascapahbo tah man qui. ¿Jahuentiho basi hen mato betan jatihin? ¿Jahuentiho basi hen mato tenetihin? Neno hehqui hihuenahue —jato jaquin. ^05 Jan janoxon shinanaiton bi ta hueran paquehihqui. Bacox jancharahicahini. Jahuen xeta yeres yeres hahquin. Jahuen yora jestancahini. Picoxonhue hah hen miin haxenicabo jaah bi ta hahtipahyamacanaxqui —hahquin. / Yocacah sca tsamajaquetaibo meha huestichin yohiquin: —Heen baque ta hen mihqui hihuehahqui, Maestron, joyo yoshiman hihbojani quen. Q. Jaatian sca jaan jato yocaquin: —¿Jahua yohuan man jato betan jain? r-] Jesus jahui jisish rahtetax jatihibi tsamajaquetai jonibo sca hahqui bishquihihcahinxon hicotancanquin. ,' Jahuen haxenicabo qui nocoxon sca jato qui hicha tsamajaquetaibo meracanquin. Huishani honanbo jato betan joi bichinanaiton jiscanquin. O+ Mato ta hen yohihi. Elías ta moa joresscanishqui. Jahuiton bi ta jaabo queenai quescajaquin jaabaan janishqui jayaxihquibo Papan huishani quescajaquin —jato jaquin. Yoshinyahpa beronan rohajahi e*C Jaan sca: —Hihcoini. Elías pari joti jai. Jatihibi rohajahi jahui. Hean sca hen mato yocanon: ¿Jahua yohihi nea huishani joi jaiquin? Noquebaque ta hihti tiromajayaxihcanihqui, hosan hosan rihbi ta jayaxihcanihqui. u)c Jesus sca yocacanquin: —¿Jahua copi Elías pari ta jotihiqui huishani honanbaan jaiquin? —hahcanquin. (9 Jan jascahah tsoabi yohiyamacanquin. Hihquipish bi hahquirihbi huenitihi jan hihqui bi jahua hihcatsihquiquin hihquish jaabo rahsibi yocacahanancani. O' Jaa pecaho sca mahchi mehax botopaquexon Jesusen jato hihti yohiquin: —Man rahma jisí tsoabi yohiyamanahue. Hea noquebaque hihquipish bi hahquirihbi hueninon caman yohiyamanahue —jato jaquin. a&; Nincaxon jisbohanrenenxon bi tsoabi jisyamacanquin. Jesus huesti jano jai meracanquin. "%= Jato bochiqui cahen nai cohin maracahti. Nai cohin chicho quehax sca yohuani jai: —Nea ta hen hihti queenai heen baque qui. Jaa nincanahue —hihqui. F$ Jahua yohiti honanyamahax jascari yohuani. Hihti rahtecani. B#} Yohuanaibaan bi Pedronen sca Jesus yohiquin: —Maestron, noque neno hihqui ta siri qui. Quimisha tapasnonhue. Mina huesti, Moisesnina huesti rihbi, Eliasnena huesti rihbi —hahquin. `"9 Elías yamanica betan Moises yamanica sca jato qui cainax Jesus betan yohuan yohuani. {!o Jahuen chopa xabareneni joxoshamani. Jascapa joxojahti ta tsoanbi main jihuetai pahtsanicaton hahtipahyamahiqui. D  Jato jascahax seis neten sca hihxon Pedro, Jacobo, Juan jaabo rahsi Jesusen boquin. Hani mahchi jato maniquihnquin jaabo rahsibi. Jatoyabi maniscaax jaton jisnonbi huetsapahcahini. * O Jascajaxon: —Mato ta hen yohicoinai: jahuen coshin Papan jihuemahi joresscai jisyanoxon caman ta texe neno nichibo mahuayamayaxihquiqui. Jesus xabayahpacahini $A&Rahma jaibo ta tsini tsinihibo qui, hohchapan baquebo. Hehqui hihtimahpai joni qui tah hen hea rihbi hihtimahyaxihqui. Heen joi qui hihtimahpai joni qui rihbi tah hen hea noquebaque hihtimahyaxihqui Papan yonotibo betan Papan shinanya jahuex jato qui hihtimahpi —jato jaquin.E%¿Hahquirihbi teehihnoxon non copijaquin jahua hinantihin? K$¿Mai jatihobi hihbojahax bi mahuatax jahuaya sca man banetihin? |q#Non mahuamis hihquibo ta mahuatihiqui. Hehqui hinamehxon heen joi siri nincacoinaibo ta rehtehah bi jihuetihiqui. *M"Jahuen haxenicaboya tsamajaquetai jonibo nincaqui jonon sca jato quenaquin. Jato quenaxon: —Hehchon jocatsihxon tah man matobi man queenaima sca man hahtihi. Hea rehtehibaan bi tah hen heen Hihbo jenetimahi hihnahue, nete tihibi jascanahue. Jaatian tah man heen jihuetahbo jatihi. K!Rabejaquexon jahuen haxenicabo jisxon Pedro yohiquin: —Jascayamahue. Hea janinhax catanhue, Satanas. Papan shinanai quescajaquinma bi jonin shinanai quescajaquin tah min shinanai —hahquin. } Jahuabi joi jonexonma jato jascajaquin. Jesus quenabohanxon sca Pedronen yohiquin: —Jascari yohuanyamahue —hahquin. /Jaatian sca jato sirijaquin yohiquin: —Hea noque baque ta tiromajayaxihcanihqui. Hehon ta queenyamayaxihcanihqui hanibo, sacerdote hapobo, huishani honanbo. Hea ta rehteyaxihcanihqui. Rehtehipibo bi tah hen quimisha netenax hahquirihbi hueniyaxihqui —jato jaquin. lQ—Tsoabi jascajaquin yohiyamanahue —jato jaquin Jesusen. Jan mahuayaxihqui Jesusen yohihi 1Jaan sca jato yocarihbiquin: —¿Maton cahran? ¿Hea tsoa hihqui shinan man jain? —jato jaquin. —Mia tah min Cristo qui —hahquin Pedronen. ]3—Nashimanica Juan yamanica tah qui hih ta caibo jaiqui. Elías yamanica tah qui hih ta caibo rihbi jaiqui. Papan joi yohipahoni yamanica tah qui hih ta huetsabo rihbi jaiqui —hihcani jahuen haxenicabo. 5cJaatian sca jahuen haxenicaboyabi Jesus cahi, Cesarea de Filipo mai meha jemabo janin sca. Caquin jato yocaquin: —¿Hea tsoa hihqui shinancaniquin? —jato jaquin. yJahuen xobon sca jan catannon: —Jema janin hihquihaxma catanhue —Jesusen jaquin. Mia tah min Cristo qui Pedro jai veJaatian sca jahuen bero meherihbihah coshicahinxon jisribiquin. Siriscaxon jatihibi sca jisquin sirijaquin. U#Jari jisxon: —Jihui nihcahuanai quescapahbo ta hen joni jisi —hahquin. "=Yocacah benche metsonxon hiobonahi jemama qui cahi. Benchen bero qui toshbanhahxon mequeman mehexon sca yocaquin: —¿Min jisyamabiresain? —hahquin. #Betsaida jema janin sca nococani. Nocotaiboya benche joni Jesus qui caibaan hiocanquin. Hioxon hihti yocacanquin, mehexonhue hahquin. _ 7—¿Man honancoinyamaparihin? —jato jaquin. Betsaida benche Jesusen rohajahi - S—¿Siete paan cahran, hahan hen cuatro mil pimahiya texehi teque tsinquixon jahuentihi tasa man bohasjahipiquin? —jato jaquin. —Siete rahan —hihcani. ( K—Doce rahan —hihcani. u c¿Beroyahpaxon bi man jisyamahin? ¿Pabinquiyahpaxon bi man nincayamahin? ¿Cinco mil jonibo pimanoxon pichca paan hen tehcapaquehiya texehi teque tsinquirihbixon jahuentihi tasa man bohasjahoquin? ¿Man shinanyamahin? —jato jaquin. U #Jascajaquin shinanaibo honanxon Jesusen sca jato yocaquin: —¿Jahua jenquetsahin man paan yamahi yocacahnananain? ¿Man jiscoinyamaparihin? ¿Man honancoinyamaparihin? ¿Maton shinan chahoma sca quin? q[Jaa jan yohihi jaabo rahsibi sca yocacahcani: —Non paan yamahiya cahra noque yohihihquin —hihcani. %CCoirametahbo jato yohiquin: —Jisnahue. Fariseobaan hahan paan soohihmati qui raquenahue. Herodesnen hahan paan soohihmati qui raquenahue —jato jaquin. X)Caquin bi piti boti shinanbehnocanquin. Huesti paan res nonti janin jai. hI Jato banescaax nontin nanerihbihax ramiho quexa sca cahi cahi. Fariseobo qui coirameti yohihi nU Jascahiboya jointi hihti xecahihnixon jato yohiquin: —¿Jahua jenquetsahin nea rahma jihuetai jonibaan hahan honanti jiscatsihquiquin? Yohicoin tah hen mato jai: jahuabi hahan honantibi ta mato jismatimahihqui —jato jaquin. /W Fariseobo sca ta Jesus qui jonishqui. Joxon Jesus yohuanquihnquin, joi bichinnanancatsihquin. Papan hinanah hahan honanti jan jato jismanon hihxon yocacanquin. oW Jaatian sca jahuen haxenicaboyabi nontin nanetax Dalmanuta main sca cahi. Hahan honanti yocacahtaibo Q Cuatro mil jonibo jano hihqui bi jato pimaxon cahabo jato camascaquin. `9Hinanah pihi yanicahincani. Texehi tequebo tsinquirihbixon siete tasa bohasjacanquin. gGYapa romishin huestibo rihbi cahen jaabo jai. Jaa bihxon Papa yocaxon jato hinanmarihbiquin. K~Tsamajaquetaibo sca jaan yohiquin, main tsahonon. Jaton siete paan bihxon Papa yocaxon tehcapaquexon jahuen haxenicabo hinanquin, jonibo sca hinannon hihxon. Bihxon sca jato hinanpaquecanquin. [}/—¿Jahuentihi paan man jain? —jato yocaquin. —Siete rahan —hihcani. |yJascaha jahuen haxenicabaan: —¿Jenquetsahaxon non nea jonibo pimatihin, neno tsoabi jihueyamahiton? —hahcanquin. {Pihaxma jaton xobon cahabo raanah ta bahin mehax jaton yora yosmajaquexihcanihqui, caibo rihbi hocho quehabo —jato jaquin. |zq—Nea tsamajaquetaibahon tah hen shinanai. Quimisha neten sca hehbetan hihxon bi ta jahuabi piyamacanihqui. ny WJascasca jaiya hicha joni tsamajaquetaiya jahua pitimahiya jahuen haxenicabo quenaxon jato yohiquin: `~y}}\||({zzyzy2xxDw?vFvu8tfss/rrrKrqcppZoo>nn_mml}lkxk1jFihh3ggffSe#dd cbbqaa`V_^^]] \\3[[JZYYYXEWW@VVNUTTXSSXRR.QPPP O0NMMLLKKyJJ\JIHH:GG#FEEEDsCCBAA=@@?>> =Noquen Papa Dios yocaxonquin tah hen mato shinanxon tihibi Hahxon tah min jato jai Papan hahcai. ; q:Papan shinanyahpahax man jahuen xabapan jihueyamahin hah tah hen mato jai. Noquen Hihbo Jesucriston shinanyahpa rihbi man jatihi honanax tah hen jascahi. Pablonen jato yocaxonai  =:Jesucriston joni hihxon tah non nenoxon Timoteo betan Pablonen mato qui joi pishca raanai, noque huetsabaan. Man Jesucristo qui hinamehtax Filipos jema janin jihuetaibo jatihibi qui tah non raanai, maton pastorobo qui, jaton yanapannicabo qui rihbi man jascabi jayamahin hahquin. > yNoquen Hihbo Jesucriston xabapan jihuenahue.Z /Hehbe teenicabo rihbi jascajaquin yohixonnahue, Marcos, Aristarco, Demas, Lucas. $ CMin jascabi jihueyamahin hahxon Epafras yohixonnahue noquen Hihbaan janen. Noquen Hihbaan joi yohihi copi ta sipo xoboho tsahotihqui, hea hihqui quescari.  /Hea jaho hoxati chique hea mequexonhue. Man hea yocaxona copi Papan hea picohah tah hen mato qui catihi. Hean shinanah ta hea picoti pishcascai. + QHen yohihah min hahxoncointihi honanxon tah hen mihqui jascajaquin huishahi. Hen yocacai quescajaquinma bi hashoan rihbi min hea hahxontihi tah hen honanai. 3 aHihcoini. Ribin tah min hea jai. Noquen Hihbaan noque rabebi jihuemahi honanxon hea pishca hahxonscahue. Cristo queenai quescajaquin hea jenimamahue. Jan quirica queyohi  +Mia tah hen copijatihi. Hea Pablonen tah hen heen mequemanbi huishaquin mia yohihi. Miin jointinin min hea ribinai que bi tah hen mia jascahi. r _Mia tiromajahi jan janí tian, hea sca copi yocahue. Ribin jan mia janí tian hea sca copi yocahue.  Hean raanah sca sirijaxon sca bihhue. Heen huetsa hihxon min hehon shinanxon hea Johue hahcai quescajaxon, jaa rihbi jascajahue. z oRahma ta miin joni mentan hashoan hihti siri qui, miin huetsabi sca. Jahan min hihti queenai. Hean jisí ta jascapah qui. Mian jisí rah ta jascapahax bi hashoan siri rihbi qui. Miin jonihax bi ta noquen Hihbo copi miin huetsa coin sca qui. % EMiin jonima bi miin huetsascaax mihqui caribiyaxahnon rah tah min jaa xahbanjaniqui. Poyan tihixonpajaquin min jaa yamajani que bi jascabi sca mia mananon.  ;Jaa banehue min hea jayamaha copi tah hen jaa banecatsihyamahi. Min queenxonma hahti tah hen queenyamahi. Queenbochibi min hahxonnon tah hen raanscai. % E Mian yohihah quesca jan hea yanapannon hen jaa banepanan tah hen baneyamahi. Sipo xoboho tsahoxon Papan joi hen yohinon hea manatihi bi tah hen baneyamahi. W  ) Mihqui caribinon tah hen jaa raanscai. Jahan hen shinanai heen baque tah qui. r  _ Neateman miin joni nincayosma hihpahonish bi ta rahma siriscaiqui, mia hahxonnica, hea hahxonnica rihbi.    Heen baque Onésimo copi tah hen mia yocacai. Sipo janin jihuexon hean Cristo joi nincamaxon bihmaho ta heen baque coin qui. 9  m Yonohahma bi joni huetsahon shinanax miabi queenxon copi min hahxonnon hihxon tah hen mia yocaresai. Jesucriston raanti hihxon bi tah hen jahuen sipojahacamaxon mia yocaresai. %  EJaa copi tah hen mia yocascai, noquen huetsan. Criston raanti hihxon mia yonotihi bi tah hen mia yonoyamahi. Mia tah hen yocaresai, min hea hahxonnon. K Pishinaibo min jato hinanah ta noquen huetsabo jointi siricahinihqui, noquen huetsan. Min jato hahxonai joi nincaxon tah hen shinanquin sirijahi hihti jenimahi. Onésimo bihrohahue Pablonen jai m UNoquen Hihbohon shinancoinxon min joni huetsabo hahxona jaabaan sca nincacoinnon tah hen mia yocaxonai. Criston noque hinanai jahuentiho siri quin jonibaan honanxon mia jai quescapa shinan bichíbo hihxon tah hen mia yocaxonai. $ CNoquen Hihbo jenexonma min jaa hahxonai, noquen huetsabohon rihbi shinanxon min jato hahxonai joi nincaxon tah hen Hahxon tah min jato jai, Papan, hahcai. S !Papa Dios yocaxon tihibi tah hen mia rihbi yocaxonai, noque huetsan.  ¿Noquen Papa betan noquen Hihbo Jesucristonen mato xabajahah man jenimahi siripi jihueyamahin? Filemonen noquen Hihbo nincacoinai 1 ]Mia Filemon hehbe teenica, noquen choca Afia, noquen Hihbaan hehbe sontaro Arquipo, miin xoboho tsinquitai noquen huetsabo rihbi, mato jatihibi qui tah hen nea raanai. | u¿Noquen Hihbaan shinanya man siripi jihueyamahin, noque huetsabaan? Sipo xoboho hea tsahonihbaan tah hen sipo janinxon noquen huetsa Timoteo betan nea quirica huishahi, mato qui raannoxon. Noquen Hihbo Jesucristo copi ta hea tsahoncannishqui. +OJaabo sca ta jatihibinco caxon Papan joi haxemacannishqui. Noquen Hihbaan ta jato yanapanquin hahan honantijaxonnishqui, jaabo hihcoinai yohuanai honanahbo.{oJato yohi sca jan jaiya qui noquen hihbo Jesus naihohxon Papan bihinihninish, jahuen mecayaho sca tsahonon. >uRonobo bichish bi ta hisinyamayaxihcanihqui. Hahan mahuati paheyahpabo xehahax bi ta hisinyamayaxihcanihqui. Hisinaibo ta mequeman meheyaxihcanihqui rohahahbo. Jesus hinahihnascai l~QHeen janen tah man caibaan tiroma yoshinbo picoyaxihqui. Joi behnapan ta caibo yohuanyaxihquiqui. k}ONincacoinaiton man nashimahibo tah hen teehihmatihi. Nincacoinyamahibo tah hen casticanyaxihqui. W|'—Jatihibi main caxon jatihibi jonibo heen joi siri yohihi botannahue. {Jaa pecaho sca roqui jahuen once qui cainrihbihi pihi tsahotaiton. Hihquipish bi hahquirihbi teehihscai jisxon yohihahbaan bi hihcoinai shinanyamahiboya roqui jato hihti yohiquin, hihcoinai shinanyamahibo copi, jaton jointi chahomahi copi rihbi. qz[ Jaabo rabechin qui caxon texe yohihahbaan bi hihcoinai shinanyamarihbicanquin. Jesusen raantibo raanai qy[ Jaa pecaho roqui huetsapahax sca huetsa rabe qui caini, jemama qui cahiton. Jahuen haxenica rabe. x+ —Hahquirihbi ta teehihquiqui. Hen ta hen jistanai —hah qui jan jai bi qui hihcoinai shinanyamacanquin. Jahuen haxenica rabe qui caini aw; Caxon qui jaa Marian Jesus betan nihcahchihibo huinihi huaohihquiton meraxon yohiquin: 7vg Hihquipish bi hahan semana pehocohtai neten hihari huenitax roqui María Magdalena qui pari Jesus cainnish. Jaa haibo janinhah roqui siete tiroma yoshin jaan piconish. !u;Yohihah rahte rahtetax tastahihquish tsahon janinhax picotax bishquihihcanahi bocani. Raquetax tsoabi yohibonahaxma bocani. María qui sanareneni QtYohihi sca botannahue: Mato rihbi canon ta Galilea main Jesus caresscaiqui. Janoxon tah man jaa jistihi, jan mato yohihipi quescabijaquin. Jahuen haxenicabo, Pedro rihbi yohitannahue —jato jaquin. 0sYJaan jato yohiquin: —Rahteyamanahue. Man tah man Jesus benahi Nazaret janinha Jesus hueonipibo. Jaa ta huenitaxqui. Nenoma sca tah qui. Neno racanipi jisi benahue. prYTsahon chicho hihcoxon joxo tariyahpa beronan mecayaho tsahotai meracanquin. Merahax rahte rahtecani. Tq!Jaa macan cahen hihtihosi. Jari jisxon moa taranbohanah meracanquin. mpSYohuanbonacani: —¿Hahan tsahon behpohipi macan tsoan noque taranbohanxontihiquin? —hihcanahi. Zo-Hahan semana pehocohtai neten sca xaba honanax yamequiribi tsahon janin bocani. n Tantiti nete huinoscaiya hininjahi canoxon hahan hininti marocanquin, María Magdalena, Jacobon mama María, Salomé, jaabo rahsibichin. Zm-/Jan jano tsahonai ta María Magdalena betan Josepan mama Marian jisnishqui.l7.Sábana maroxon Jesus botonpaquexon sabananen rahcoxon macan xanquen poquinipibo tsahon chicho racanquin. Macan taranxon sca tsahon quini behpoquin. ak;-—Mahua sca ta jaaxqui —capitan jaiya jeenhihscai, Josepan jahuen yora bihnon. vje,Jesus mahuascai nincacax Pilato rahteti. Capitan quenaxon sca yocaquin: —¿Mahua sca jaiquin? —hahquin. fiE+Jaa copi jahuen raque potahax Pilato janin caxon Jesusen yora Josepan yocaquin. Jaa José ta Arimatea janinhah hihpahonishqui hahbe hapobo tsinquinica, shinanyahpa joni. Papan jihuemahi jiscatsihqui jaan rihbi manaquin. hhI*Yantanscaiya cahen bahquish tantiti neten piyanoxon pitijacanquin, jaton pitijati neten. Jg )Galilea janin Jesus nichiya cahen jaabaan jaa chibanpahonish. Jaa pimarihbipahonish. Jesus betan Jerusalen janin jahuipi haibobo rihbi ta jano nihxon jiscannishqui, hichaxon. Jesus tsahonaibo Gf(Haibobaan rihbi ta hochoxon jisnishqui. Huetsa cahen María Magdalena, huetsa cahen María, hoa chinitai Jacoboya José jaton mama, huetsa cahen Salomé. Jano nihxon ta jiscannishqui. ew'Jesus bebon nihxon jan jascari mahuatai jisish capitan sca yohuani: —Hihcoini, nea ta Diosen baque qui —hahquin. sd_&Jaatianbi ta Papan xobo janin rontamehtai chopa chique huaxacahinnishqui, bochiqui janinhax naman caman. :co%Jaatian sca saisaihihquish Jesus mahuascai. Eb$Hishtocahinxon huesti jonin xehati cachani qui taco quescapah maosahxon jihui taxo qui queonxon sananhihnixon xehamaquin. Xehamaxon: —Mananahue. Jaa botonnoxon Elías jahui non jisnon. `a9#Jan jascahi nincaxon: —Jisnahue, Elías ta quenahiqui —hahcanquin jano nichibaan. 3`_"Bari racapaquetaiya sca Jesus coshin yohuani: —Eloi, Eloi, ¿lama sabactani? —hahquin. Papan Dios, Papan Dios, ¿jahua jenquetsahin min hea jenescain? hihcatsihqui. d_A!Barin manan tsacahiya sca jatihibi mai bahquishihcahinscai, bari racapaquenon caman. G^ Criston, Israelibaan quiquin hapon, coros janinhax rahmabi botopaquequihranhue, botoquihranai mia jisxon non mia nincacoinnon —hihcani. Hahbe hueonahbaan rihbi hosanquin. Jesus mahuascai ]/Sacerdote hapobo, huishani honanbo betan jascarihbihi yohuani. Hosancanquin. —Caibo teehihmaxon bi ta hahmebi teehihti hahtipahyamahiqui. B\Coros janinhax bototax mihmebi sca teehihhue —hihcani. L[Jano huinotaibaan sca jaton mapo bose bosehihcahinxon hosanquin. —Heeeen. Papan xobo potapaquehipixon tah hen quimisha neten hihxon jaa xahnen hen huenirihbiyaxihqui hih ta min jaipiqui. ~ZuJaatianbi ta huishani joi quesca sca janishqui: Hohchataibo betan hihqui shinanxon rehtehah ta qui, hihqui jaa joi. ZY-Rabe yometsoh rihbi hueoncanquin, huetsa jahuen mecayaho, huetsa jahuen memiho. xXiJahua copi rehtehiquin honanahbo hihxon quirica sca hueoncanquin. Judiobaan quiquin hapo, hihqui jaa quirica. .WWBari hihinahtaiya hueoncanquin. VV%Jihuin hueonscacanquin. Jahuen chopabo metisahcanquin. Tsoana banetihiquin hihxon macan bero borasa qui nanexon chicoha huetsa pari cainaiya huetsan bihnon, huetsa macan pari cainaiya huetsan sca bihnon. IU Mirra rahoya vino mescoxon xehamacatsihquibaan bi queenyamahi. cT?Jano Gólgota jane jaiton hiocanquin. Gólgota cahen mapo xaoya manan hihcatsihqui. 1S[Simon janeya joni cahchihoh quehax jahuex jano huinotaiton jahuen coros hiamacanquin. Jaa ta Alejandro betan Rufo jaton papa hihpahonishqui, Cirene mai janinhah. RHosanquin queyoscaxon yancon chopa pecaxon jahuen chopa sahuemacanquin. Sahuemaxon jihuin hueonnoxon sca hiocanquin. Jihuin hueonaibo Q}Jascajaxon jihui taxon marishquicanquin. Hahqui toshbanhihcani. Hapojahicamaxon hahqui raboxonen tisquihahpaquecanquin. SP—Jihuehue, judiobaan quiquin hapon —hahcanquin hapojahicamaxon. ?OyYancon chopa sahuemaxon moxa maitijaxon maimacanquin. N5Bihnahue hahca hapon xobo chicho sca sontarobaan Jesus hioquin, pretorio janeya xoboho. Jano hioxon sca hahbe sontarobo jatihibi quenacanquin. MyJenimahabo sca Pilatonen Barrabas jato picoxonquin. Jesus rishquimaxon, jihuin hueonnon hihxon, bihnahue jato jaquin. 'LG—¿Jahua copi nan? ¿Jahua tiroma jaiquin? —jato jaquin Pilatonen. Jan jascahah bi hashoan coshin sca yohuancani: —Jihuin hueonhue —hahcanquin. >Kw —Jihuin hueonhue —hahcanquin coshin bi res. -JS Jascajahiton Pilatonen jato yocarihbiquin: —¿Barrabas picoxonti man queenaiya maton quiquin hapo hahcaibo joni cahran? ¿Jaa hean jahuejatihin? —jato jaquin. 7Ig Jascahah bi cahen sacerdote hapobaan tsamajaquetaibo yohuanquihnquin sinamaquin, Jesus yocatima shinanahbo. Sinaxon sca Jesusma bi Barrabas jan jato picoxonnon yocacanquin. KH Sacerdote hapobo notsi notsixon hinanai honanscaxon jascajaquin. ~Gu Yocacatsihquibo bi jaan pari yocaquin: —¿Judiobaan quiquin hapo hen mato picoxonti man queenyamahin? —hahquin. uFcTsamajaquetai jonibo mapexon sca, jan jato hahxonpahoni quescajaquin Pilatonen jato hahxonnon yocacanquin. EJaton quiquin hapo potacatsihquin, rehtenanxon huetsa jonibo rehtehiton jan sipojanibo jai. Huesti cahen Barrabas janeya. DyPascua fiesta tian ta jan sipojani huesti Pilatonen jato picoxonpahonishqui, jaabaan yocacai huesti picoxonquin. SCYocacah bi Jesus jahua hihyamascaiya Pilato rahteti. Jesus rehtetijahibo BPilatonen sca jaa yocarihbiquin: —¿Min jahua yohiti yamahin? ¿Mihqui hicha yohuanquin joi tsamanaibo min nincayamahin? —hahquin. ZA-Hahqui tiromahi yohuanquin sca cahen sacerdote hapobaan joi tsamanscaquin. @wPilatonen sca yocaquin: —¿Mia min judiobaan quiquin hapo quin? —hahquin. —Min yohihi quesca rahan —hahquin. ? 7Xaba paquescaiya sacerdote hapobo, judiobaan hanibo, huishani honanbo, jaabo rahsibi tsinquitax yohinani. Jesus menexxon hioxon Pilato hinancanquin. q>[HJahuen rabe coti sca hatapa queoti. Queotaiya cahen Jesusen yohiha joi Pedronen shinanscaquin: Hatapa rabe coti queori jaima tah min heen joni hihtima min quimisha coti yohinoxihqui. Jaa joi shinanax hihti benatax huaohihscai.=7G—Hen yohuancoinyamahiya Papan hea rehtenon. Papan hea jiscoina tah hen yohuancoinai. Man yohihi joni tah hen honanyamabiresai —jato jaquin. _<7FHaibaan jascajahi bi Pedro jeenhihyamahi. Jascama ta qui hihresi. Jaa pecaho pishca jano nichibaan sca Pedro yohirihbiquin: —Hihcoini tah min jato betan nihnicah qui. Mia ta min Galilea mai meha qui —hahquin. r;]EJan cahi jisxon yonoti haibaan jano nichibo sca yohiquin: —Jaa ta jato betan nihnicah qui —hahquin. ):KDJascajaha jeenhihyamahi: —Jahua rah tah min jai. Min yohuanai ta hen honanyamahi —hihqui. Jemanhihti xehpoti janin sca Pedro nichi cahiya hatapa queoscai. 9CPedro pehchihi jisxon bejisquin sirijaxon yohiquin: —Mia rihbi tah min Nazaret janinha Jesus manahi nihrasihi —hahquin. \81BNaman jemanhihti janin Pedro nichiya sacerdote hapon yonoti haibo jano cahi. e7CACaibo hahqui toshbanhihcahini. Jahuen bemanan beracohxon rishquixon yocacanquin: —¿Tsoan mia rishquihiquin? Noque yohihue —hahcanquin. Sacerdote yonotibaan sca bihxon rishqui rishquirihbiquin. Pedro paranahti 6@Jan tiromahi Papa qui yohuanai ta man nincascai. ¿Jahuejati man shinanain? —hahquin. —Rehteti ta jaiqui —hihcani jatihibi. $5A?Jan jascajahiya sacerdote hapon sca jahuenahbi jahuen chopa huaxabahinxon yocaquin: —¿Jahua copi non hashoan rihbi hahqui yohuanti benaparitihin? 24]>—Jaa tah hen qui. Coshiyahpaton mecayaho hea noquebaque tsahotai tah man jisyaxihqui. Nai cohin tocan jahui rihbi ta man hea jisyaxihqui —jato jaquin Jesusen. $3A=Jascahah bi jahua hihyamahi. Neteti. Sacerdote hapon yocarihbiquin: —¿Mia min Cristo quin? ¿Mia min noquen Papan siripan baque quin? —hahquin. 2<Naponbi nihxon sca sacerdote hapon Jesus yocaquin: —¿Min jahua yohiti yamahin? ¿Jahua yohuan neabo mihqui jaiquin? —hahquin. D1;Jascaraibaan bi jaa joiya huesti yohuancoinyamacani. \01:—Nea mequeman xobojanihbo Papan xobo tah hen potapaqueyaxihqui. Quimisha neten potahipixon tah hen huetsa rihbi sca xobojayaxihqui, mequeman hahcahma sca, hih ta jaipishqui noquen nincanonbi —hihcani. H/ 9Caibo nihinahtax hahqui yohuancoini quescari quesahi yohuani. e.C8Hahqui yohuancoinihcamahi quesahi yohuanaibo hichahi. Jaa joiya huesti yohuancoinyamacani. +-O7Xobohoxon cahen sacerdote hapobo betan tsinquitaibaan jatihixonbi Jesus qui yohuancointi joi benacanquin, cahexon rehtemanoxon. Benaxon bi merayamacanquin. 4,a6Hiohibo bi hochoxon Pedronen jato chibanbonaquin sacerdote hapon xobo jemanhihti janin hihconoxon caman. Jemanhihtin sca sacerdote hapon yonotibo betan pehchihi tsahoti. + 5Sacerdote hapo janin sca Jesus hiocanquin. Sacerdote hapobo, judiobaan hanibo, huishani honanbo jatihibi jano tsinquicani. *{4Jaa rihbi sca bichibaan bi jahuen rahcoti potabahinax chopanma sca hishtocanahi jabati cahi. Tsinquixon Jesus cahehibo T)!3Huesti beronanen cahen jahuen rahcoti res sahuexon Jesus chibanquin. d(A2Jato jascajanon jatihixonbi jaa potabahini jahuen haxenicabo jabati. Jabatai beronan 2']1Netetihibi Papan xobohoxon honanmahanan hen mato betan hihrasihi bi tah man hea bihyamahipiqui. Jaabi huishani joi jai quescabi janon tah man nescajahi —jato jaquin. &}0Jesusen sca jato yocaquin: —¿Yometso bihquin hahcajaquin man hea bichin, machitoyahpa joxon, huinoyahpa rihbi joxon? %+/Jesus bichiboya jaa patax nichi huestichin jahuen machito tsecaxon sacerdote hapon yonoti reraquin bi jahuen pabinqui res paxtebahinquin. '$I.Hicotanaiya Jesus bihcanquin. L#-Nocotax res sca Jesus qui joxon: —Hihbon —hahxon hicotanquin. G",Jato betan bexohax bihmanica jato bebohi jahui. Hahan Jesus honanahbo jato yohibenanai: —Hen hicotannoxihqui joni tah qui. Jaa bihxon coiranxon hiotannoxahnahue —jato yohibenani jahui. l!Q+Jan jascajahi betanbi Judas nocoti, jahuen doce quiha huesti. Hicha joni machitoyahpabo huinoyahpabo rihbi hahbetan becani. Sacerdote hapobaan raanah becani. Huishani honanbo betan judiobaan hanibaan rihbi raanah becani. ] 3*Huenitax canon bonahue. Jisnahue, hea bihmanica ta jahuiqui. Jesus menexxon bohibo W')Jahuen quimisha coti sca catani joribixon jato yohiquin: —¿Man tanti tantihi hoxaparihin? Senen ta jaiqui. Hora ta nocoscaiqui. Hea noquebaque ta hohchayahpabo jonibo hinannoxihquiqui, bichíbo hihxon. zm(Joribixon sca jato hoxahiton merarihbiquin, jaton bero quextojaqueti. Yocacah bi jahua yohiti honanyamacanquin. ]3'Hahquirihbi caxon Papa yocarihbiquin. Jan yocacah quescajaquin yocarihbiquin. '&Coiranhanan Papa yocanahue mato hohchati queenmayamahabo. Maton shinaman man coshiti shinanai bi tah man shinan coshi yamahi —jato jaquin. 'G%Joribixon jaabo hoxahiton meraquin. Hoxahiton meraxon Pedro yohiquin: —¿Min hoxayamahin, Simoman? ¿Huesti hora pishca min coiranti hahtipahyamahin? C$—Papan, hea janoxihquibo jayamanoxahnon jahue, jatimajati hahtipahxon. Mian tah min jatihibi hahti hahtipahi. Jaabi hea queenai quescayamahi bi mia queenai quescahue —hahquin. `9#Hoque pishca cahax beho racaxon Papa yocaquin, janoxihquibo jatimajati yocaquin. "—Heen jointiboyabi tah hen bena benatai, hahan mahuati bena tah hen jai. Nenobi banexon coirannahue —jato jaquin. ta!Jascajaxon Pedro, Jacobo, Juan, jaabo rahsi boquin. Hihti masa shinanscaquin Jesusen. Rahte rahteti.  Getsemaní janeya huai janin sca bocani. Nocoxon sca jahuen haxenicabo yohiquin: —Nenobi tsahopaquenahue, hen Papa yocatannon. :mJascajaha coshin sca yohuani: —Hea miayabi rehtehibaan bi tah hen miin joni hihtima hen yohitimahi —hihqui. Jatihibi sca jascarih. Getsemaní huai chianxon Jesusen yocacai 9—Yohicoin ta hen mia jai: hatapa rabe coti queori jaima tah min heen joni hihtima min quimisha coti yohinoxihqui nea yamebi —Jesusen jaquin. wgPedronen sca yohiquin: —Jaabaan jatihixonbi mia potahi que bi tah hen hean mia potatimahi —hahquin. ucHihquipi bi hahquirihbi huenihah tah hen hea pari Galilea main cayaxihqui, man chini canon —jato jaquin. :mJanoxon sca jato yohiquin: —Jatihixonbi tah man hea potabahinnoxihqui, huishani joi jai quescajaquin: Carnero coirannicah ta hen rehtetihi carnerobo potojahtani jabisihcani. DPapa qui behuahax sca Olivos manan janin boribicani. =sYohicoin tah hen mato jai: nea xehati tah hen hahquirihbi xehayamascatihi. Janoxon Papan jihuemahi janinxon pari ta hen behna sca xehayaxihqui —jato jaquin. Pedro paranahxihqui —Nea ta heen jimi qui. Hicha jonibaan hohcha copijaquin tah hen heen jimi potaxihqui. Mahuaquin tah hen mato hahxonbahinai. b =Tason rihbi sca bihxon Papa yocaxon jato hinanquin. Hinana jatihixonbi hahqui xehaquin.  Pihanan sca posen bihxon Papa yocaxon tehcapaquexon jato hinanpaquequin. —Bihnahue. Nea ta heen yora qui —hahquin. @ yHea yohihi huishani joi jai quescari tah hen mahuanoxihqui. Hahraai hih ta jatihiqui, hea bihmahi joni. Jahuentianbi jonijayamaha ta jaa hashoan siribiresquehanihqui —jato jaquin.  —Heen doce quiha huesti tah qui. Hen poseman netinai tason qui ta jaan rihbi hehbetanbi jahuen poseman netinihqui. ^ 5Masa shinanxon jatihixonbi yocapaquecanquin: —¿Hea hen quin? —hahcanquin. )Pihi tsahoxon jato yohiquin: —Man honannon hihxon tah hen mato yohihi: mato quiha huestichin ta hea bihmatihiqui, hehbetan pihi huestichin. 7iBepiscaiya jahuen doceyabi Jesus nocoti. zmRaana jema janin nocoti bocani. Jan yohihi quescabijaquin meracanquin. Pascua fiesta sca pitijaxoncanquin. Bochiquiha hani chique ta mato jismaxihquiqui, misayahpa, tsahotiyahpa, moa hihrescai. Janoxon noque pitijaxontannahue —jato jaquin. 1[Jan hihcohi janin xobo hihbo yocanahue: Noquen maestron ta mia yohihiqui, Jahuerahnon hin, janoxon piti chique, janoxon heen haxenicabo betan hen pascua fiesta pinon. 8i Yocacah cahen rabe jahuen haxenicabo raanquin yohixon: —Jema janin botannahue. Janoxon ta jeneyahpa poo maibehnani jahui jonin mato behchixihquiqui. Hahbe botannahue. F Chahoma paan fiesta pehocohti neten sca pascua carnero baque rehtehiboya Jesusen haxenicabaan yocaquin: —¿Jahuerahnon non catihin, pascua fiesta mia pitijaxonnoxon? —hahcanquin. D Jan jascacatsihqui nincacax coincoinxon yohicanquin: —Mia tah non coriqui hinantihi —hahcanquin. Jenquetsahaxon hen hinantihin hihxon Judasen shinanscaquin. Cristo shinanhahnan piti / Jaatian sca Judas Iscariote cahi. Jaa cahen Jesusen haxemati huesti, sacerdote hapobo qui cahax jato Jesus hinanyahnoxon jato betan bexohi. 0Y Yohicoin ta hen mato jai: jatihibi mai janinxon heen joi siri yohixon ta jaan hea jascajaxonni yohiyaxihcanihqui, jaa haibo shinanxon. Judasen Jesus paranxon bihmahi j~MJan hahtipahi quescaja ta haibaan jaxonaxqui. Hea tsahonyahnoxon ta heen yora hea hininjahiqui. }5Mato tocan ta jahuabijomabo jascabihi jatihiqui. Man queenai tianbi tah man jato yanapanti hahtipahi. Huetsa tian ta mato tocan hea hihyamascatihi. |Jesusen jato yohiquin: —Jenenahue. ¿Jahua jenquetsahin man jaa jatsanjain? Jan hea jascajaxonah ta siri bi res qui. '{GJaa nardo xeni maromaxon ta trescientos denarios, hashoan rihbi, bihquehaniqui jahuabijomabo sca coriqui pishca hinannoxon —hihcani, haibo qui rainyamahi. kzOMachicaiya caibo rainyamahi: —¿Jahuejanoxon nea hahan hininti xeni jascajaquin yohyoquihquin? ,yQJaabo jascarai bi Betania jema janin Jesus pihi tsahoti Simoman xoboho. Simon ta sipi paheyahpa japahonishqui. Pihi tsahotaiya huesti haibo jahui, hahan hininti nardo xeniyahpa pomoya, hihti copi bi res hahan hininti. Jahuen pomo retequebahinxon Jesusen mapo qui nardo xeni machiquin. {xoFiesta jai tian bihtima ta jaiqui, hoa fiestajahi jonibo rehtenanmis —hihcani yohuani. Haibaan Jesus hininjahi Cw Pascua fiestaya chahoma paan fiesta rihbi nocoti rabe nete pishinaiya cahen sacerdote hapobo betan huishani honanbo yohinani: —¿Jenquetsahaxon non Jesus paranxon bihtihin rehtenoxon? Vv% %Jatihibi jonibo hen yohihi quescajaquin tah hen mato jai: coiramenahue.?uy $Man shinanyamahi tianbi joxon hoxahiton mato meramis. #t? #¿Jahuentian xobo hihbo joyaxihquiquin? ¿Yamescaiya, yame pochinicon, hatapa queotaiya, xaba paquetaiya? Man tan man honanyamahi. Jaa copi coramenahue. s# "Huesti joni hocho catani jahuicama tah hen jatihi. Jahuen xobo janinhax cacatsihxon cahen jahuen jonibo tee hihbomapaquequin. Huetsa jahuen tee, huetsa rihbi jahuen tee, jatihibi jaton tee jato hihbomapaquequin. Xehpoti coirannicah rihbi yohiquin coiranhue, hahquin. Pr !Jisnahue. Jahuentian jaa nete jotihiquin honanaxma coiramenahue. gqG ¿Jahuentian jascapahbo jayaxihquiquin? ¿Jahua neten, jahua hora? Tsoanbi ta honanyamahiqui. Papan naihoh quehabaan yonotibaan bocabi honanyamaquin. Papan baquen rihbi honanyamarihbiquin. Papa huestichin honanquin. Dp Naiya mai queyocahinai bi ta heen joi jascabiyaxihquiqui. o Man honannon hihxon tah hen mato yohihi: rahma chini jihuetaibo queyorihyama jai bi ta hen mato yohihi quesca sca jayaxihquiqui. sn_ Jascajaribiquin hen mato yohihi quesca sca jai jisxon hea noquebaque neno pishca sca jaonahi honannahue. m Pesto jihui jisquin hahcajaquin honannahue. Pesto pereocotax bochocohiya tah man jene tian rahma jahui man honanai. al; Jaatian tah hen heen yonotibo raanyaxihqui. Raanah ta reboqui caxon, chiponqui caxon bari cainai quiri caxon bari hihquihi quiri caxon jano nai chibechijaquehtancahuanaiton caxon jahuen caisaibo tsinquiyaxihquiqui. sk_ Jaatian ta nai cohin tocan hihti coshi shinanya hihti xabatai hea noquebaque jahui hea jisyaxihcanihqui. cj? Naihoh quehax ta huishibo paqueyaxihquiqui. Hani huishmabo ta bahinma sca cayaxihquiqui. vie Jaa hihti tiromabo pecaho ta bariyahpanbi bari xabayamascatihiqui. Hoxne nete rihbi ta yamascatihiqui. `h9 Jisnahue. Jascapahbo jatihibi jariyamanon ta hen mato yohiscai. Noquebaque joyaxihqui 5gc Cristohaxma bi Cristohicamahi Papan joi yohihihcamahibo rihbi ta jatihiqui. Hahan honantiboya hahan rahtetibo ta mato jismatihiqui, hahtipahxon Papan caisaibo parannoxon. vfe Jise, nea ta Cristo qui hihquiboya nincayamanahue. Jise, hoa tah qui, hihquiboya hihcoinai shinanyamanahue. e Jaa netebo noquen hihbaan basimayamahiya cahen tsoabi baneyamahan. Jan caisnibohon shinanxon ta jaa netebo basimayamayaxihquiqui. *dM Papan jato jonijamenoni yamanish ta rahma caman tsoan jisyamanibo tiromabo netebo jayaxihquiqui. Jaax ta jahuentianbi jascapa hahquirihbi jaribitimahiqui. 7ci Matsi tianbi jascayamaxahcabo Papa yocanahue. Eb Tohoyabo betan xoma hahmahibo ta hohmis hohmisyaxihquiqui. Aa} Huai chian teetax rahcoti bichi joribiyamascayaxahnhue. U`# Xobo pemacanya janinhax jahuequi bihbahini xoboho hihcopaqueyamayaxahnhue. _1 Jan jano nihtima janin rahninti masajanica nichiton merahax mahchi quiri jabayaxahnahue, Judea mai mehahbon. Honanhue, nea quirica jisnican. ^ Jatihixonbi ta mato jistahihmayaxihcanihqui man heen jane jai copi. Jascahahbo bi ta mahuanoxon caman tenehi joni hean teehihmayaxihqui. N] Huetsa jonin ta jahuen huetsabi hinanyaxihquiqui, rehtehahbo. Huetsa papan ta jahuen baquebi jascajarihbiyaxihquiqui. Jaton papa, jaton mama rihbi rahuijaxon ta baquebaan jato rehtemayaxihquiqui. I\  Mato yahtanxon hinanaiya, jahua non jatihin hihxonma masa shinanyamanahue. Mato jaatianbi hinanai yohuan yohiyaxahnahue. Matonbi shinanaxma bi Dios Yoshiman yohuanmaha ta man yohuanyaxihqui. >[w Heen joi siri ta jatihibi jonibo pari yohiti jaiqui. uZc Matobi coiramenahue. Casticannicahbaan tananon ta mato hinanyaxihcanihqui. Haho tsinquiti xobohoxon ta mato rishquiyaxihcanihqui. Tinintibo bebon tah man nihyaxihqui, quiquin hapobo bebon rihbi. Man tah man jato yohicoinyaxihqui. Y{ Nahuabo ta hahbe nahuabo betan rehtenantihiqui. Quiquin hapon jonibo ta huetsa quiquin hapon jonibo betan rehtenantihiqui. Huetsancobo ta mai mihuanyaxihquiqui. Piti ta yamayaxihquiqui pihan hihquibo. Jascaraiboya ta hohmis hohmisti pehocohtiqui. }Xs Rehtenanaibo nincacax, hocho rehtenanaibo joi rihbi nincacax raqueyamanahue. Nete queyorihyamanon ta jascatihiqui. kWO Jaa ta hen qui hihquish ta heen janen joyaxihcanihqui hicha. Hicha jonibo ta paranyaxihcanihqui. EV Jesusen jato yohiquin: —Jisnahue. Mato parancanmis. U/ —Noque yohihue. ¿Jahuentian jascajayaxihcanihquin? ¿Jahua hahan honanti jayaxihquiquin, min noque yohiha quescabi janon? —hahcanquin. T Picotax sca Papan xobo hoque tocan Olivos manan janin tsahotaiton Jesus yocacanquin Pedro, Jacobo, Juan, Andres, jaabo rahsichin. YS+ Jesusen sca jaa yohiquin: —¿Nea hihtihosi xobobo min jisin? Ni huesti macanbi ta huetsa cahchian cahtsahoyamascatihiqui. Jatihibi ta potapaqueyaxihcanihqui —Jesusen jaquin. Nete queyoti jaonahi honanti R - Papan xobohoh quehax cainaiton sca jahuen haxenica huestichin yohiquin: —Maestron, yotihoparahbo macanbo, yotihoparahbo xobo jise —hahquin. Q  ,Hicha jaxon ta jaabaan nanecaniqui. Jahuabi jaxonma bi ta neatohon jan jai pishca queyobahinihqui nanequin —jato jaquin.#P? +Jahuen haxenicabo quenaxon sca Jesusen jato yohiquin: —Nincanahue, mato yohinon. Jatihibi coriqui nanehibo mentan ta nea yononmanen hashoan nanehiqui. jOM *Jahuabijoma haibo yononma huesti joxon cahen nanequin, rabe coriqui pishca huesti soro copitai. ,NQ )Jano Papa Dios hinanti coriqui naneti hoque tsahoxon jaton coriqui nanehibo Jesusen jisquin. Coriquiyahpa jonibaan ta hichaxon hicha coriqui nanecannishqui. cM? (Haibo yononmanen xobo ta jahuen jahuequiboyabi bichincaniqui. Caibaan jato jisnon hihxon res ta chaijaquin Papa yocacaniqui. Jascapahbo ta hashoan casticanyaxihquiqui —jato jaquin. Yononmanen jan jai pishca hinanai L1 'Jaho tsinquiti xoboho ta hashoan siribo tsahotibo rihbi queencaniqui. Fiesta tian ta jano hashoan cacannicabo tsahotai janin tsahocatsihcanihqui. ~~}X|%{lzz7xx6vvJuuttsdrXq1pp on?mmQmllkjj+izhoggVfHevdd}cc;bb;aa%`J_^^:]o\[[EYYWXWW;VU@TgSSRNQQNQPONNIM}LKJ{J IHGFhEvDDACBBAA<@??@>==:<<@;:87L6i54y3211F00)/..- ,=+*s)(('&&"$#"!t 2ipw7A T[6O L & fn@`(BIJenquetsahpabo man jihuetain hen tah hen mato honanai. Jene yoho quesca tah man qui. Matsihaxma bi tah man xanayamarihbihi. Matsi hihyamahax man xanapahinon. \A1Laodicea jema janinha nincacoinaibo coirannicah qui raannoxon sca nescajaquin sca huishahue. Hihcoinxon tah hen mato yohihi. Hen yohihi quescabi ta jatihiqui. Papan hahní jatihibi hihboxon ta hen yohihi. "@= Nincacoinaibaan nincanon hihquish ta Dios Yoshin yohuanihqui. Jahan nincati pabinquiyahpaxon jan mato yohihi nincanahue. Laodicea jema janin jan raanai s?_ Hen mato bihnon caman tenexonaibo tah hen heen Papan xoboho jihuemayaxihqui. Siri bi res tah man jano hihyaxihqui. Tsoanbi ta potatimahihqui. Xobo janinhax jahuen xobo jihui picoyamahi quescari tah man janobi siri bi res Papa Dios betan hihyaxihqui. Mato behuishquin tah hen heen Papa Diosen jane huishayaxihqui, Papa Diosen jeman jane rihbi tah hen mato qui huishayaxihqui, naihohxon Papan mato botomaxonai jahuen Jerusalen jema behna. Heen jane behna rihbi tah hen mato behuishyaxihqui. > Histon tah hen mato qui canoxihqui. Man hahcai quescajaquin jeneyamaxahnahue, hen mato hinanyaxihquibo tsoanbi mato bichinyamanon. t=a Tenexonnahue hen mato jaah tah man tenexonniqui. Hean rihbi tah hen mato paxajaxonyaxihqui. Jatihibi mai janin jihuetaibo qui tah hen tiromabo paqueyaxihqui. Jato qui tiromabo paquexon bi tah hen mato jaa tiromabo qui paxajayaxihqui. b<= Maton jema janin ta Hea tah hen judio qui Papan baque coin tah hen qui hihquibo jaiqui, quesahibo. Jaabo ta Satanasnen baquebo qui. Jaabo tah hen huetsa shinan hinanyaxihqui, mato qui caxon mato tah man noque mentan hashoan shinanya qui mato jaahbo. Matohon hean shinanai ta jaabaan honanyaxihcanihqui. Man honannon hihxon tah hen mato yohihi. &;EJenquetsahpabo man jihuetain hen tah hen honanai. Mato tah hen bahixonai. Hean bahixona ta tsoanbi xehponti hahtipahyamahiqui. Man hicha tahma res coshi jai honanxon tah hen mato yohihi. Heen joi tah man bihxon jeneyamahi. Hea maton hihbo hihtima tah man jahuentianbi yohiyamanihqui. :Filadelfia jema janinha nincacoinaibo coirannicah qui raannoxon sca nescajaquin huishahue. Hihcoinxon ta maton Papan mato yohihihqui. Davidinin jihuetahbo queyotimajati ta Papan yohinishqui, jato jihuemanicah hinantijaxon. Jaa jihuemanicahxon tah hen johue hahcai. Hean johue hahcaiya ta tsoanbi pantetimahihqui. Hean johue hahyamahiya ta tsoanbi hihcomati hahtipahyamarihbihiqui. 91Nincacoinaibaan nea honannon hihquish ta Dios Yoshin yohuanihqui. Hahan nincati pabinquiyahpaxon nincacoinnahue. Filadelfia jema janin jan raanai "8=Jascajaquin tenehibo tah hen joxo chopa sahuemayaxihqui. Jihuenoxihquibo copi tah hen jaton jane huishaxon jahuentianbi heen quirica janinha jaton jane tsecatimahi. Heen Papan nincanon, jahuen yonotibaan rihbi nincanon tah hen Jaa ta hena qui hahxon jaton jane yohipaqueyaxihqui. O7Man Sardis janin jascapahbo hicha hihqui bi ta mato tocan huestibo res jaiqui, jaton tari rishtajayamahibo. Jaabo caya ta siri chopa joxoni hean sahuemaha sca hehbetan nihyaxihquiqui, siribo copi. ,6QPapan mato hahxonni shinanbehnoyamanahue. Jahuen joi jan mato nincamani shinannahue. Shinanbehnoxonma bihquin sirijaxon maton shinan pontenahue. Man mohiyamahiya tah hen yometsoh nocorenenihcamahi mato qui nocorenentihi. ¿Jahuentian hen mato qui nocotihin? Man tah man honantimabirestihi. c5?Mohinahue. Mohixon, maton shinan queyocahincatsihqui bi coshicahinnahue, mohitahpabo sca jihuenoxon. Jihueti man shinancoinaxma hihresai tah hen mato jisi. Heen Papa Dios bebonxon jisxon tah hen hihresaibo mato jisi. !4 =Sardis janinha nincacoinaibo coirannicah qui raannoxon sca nescajaquin huishahue: Papan siete yonotiyahpa ta yohuanihqui. Jahuen siete huishi xecoxon ta mato yohihihqui. Jenquetsahpabo man jihuetain, hen tah hen honanai. Mohi mohinihcamahax bi tah man jirijomabo qui, mahuatahbo. 3Nincacoinaibaan nea nincanon ta Dios Yoshin yohuanihqui. Hahan nincati pabinquiyahpaxon jan yohuanai nincacoinnahue.o2WPapan ta hea jascajati yohinishqui. Yamequiri xabanica huishi rihbi tah hen mato hinanpaqueyaxihqui. E1Chantiyaxon nincamaquin hahcajaquin tah man jato nincamatihi. Quentijanicahton quentijaquin jahuen mai quenti tiromahi jisxon hahribinoxon moshabahinai quescajaquin tah man jato hahtihi. 0Tenexon man queyónoxon caman chitíhihxonma man hean yohihi quesca man jaiya tah hen mato yohiyaxihqui, maton nahuabo man yonoscanon. X/)Nea res tah hen mato yohihi: man jai quescabinahue, hen mato qui canon caman. 0.YMan Tiatira janin jaa haibo betan hihyamahibo sca tah hen yohihi. Jaan haxemahi quescajayamahiboxon, nincanahue. Jaabaan jisi jahuen yohuan hihti honan joi hihqui bi ta Satanasnena qui. Jascapa joi tiroma bihyosmaboxon hean yohihi nincacoinnahue. Mato tah hen jahuabi hashoan joi tsamanyamahi. I- Jahuen baquebo rihbi tah hen mahuamaquin queyobahinyaxihqui. Jaatian ta jatihibi janin tsinquitai nincacoinaibaan honanyaxihquiqui. Noquen Hihbaan ta noquen shinanboya noquen jointibo honanihqui hih ta jayaxihcanihqui. Jasca tah min janiqui hihxon tah hen siribo hahxoncoinquin bi caibo rihbi sca rishquipaqueyaxihqui. %,CHani hisiman ta hen jahuen bachiho jaa potayaxihqui. Hahbetan tsinixon bi shinan ponteyamahiboya tah hen jahuen hahbe tsinihibo rihbi jayabi potayaxihqui. +Miin shinan pontehue hahcax hen manatah bi ta jahuen shinan pontecatsihyamahihqui. Jahuen tsiniti ta jenecatsihyamahihqui. A*{Man jascajaquin sirijaxonah bi tah hen man mato janin jai haibo tiroma man potayamahi copi hen maton jati costanyamahi. Jaa Jezabel haibo ta Papan joi chanihihcamahi yohuanihqui. Paranxon ta heen jonibo tiromajaquin haxemahiqui. Tsinihahbo hihxon haxemaxon ta yoshin rehtexona nami piti rihbi jato haxemahiqui. l)QJenquetsahpabo man jihuetain tah hen honanai. Joni huetsahon tah man shinanai. Papan joi tah man nincacoinai. Nincacoinxon tah man hahxonai. Man tah man tenexonai. Man chini hahxonai ta man hahmenoni mentan hashoan hicha qui. W('Tiatira janinha nincacoinaibo coirannicah qui raannoxon sca nescajaquin huishahue. Papan baquen ta mato yohihihqui. Chihi perehihqui beroyahpaxon, bronce pehneni taheyahpaxon ta jaan mato yohihihqui. #'?Nincacoinaibaan nea honannon hihquish ta Dios Yoshin yohuanihqui. Hahan nincati pabinquiyahpaxon nincacoinnahue. Jaabo mato chitíhihmayamanahue. Man tenehax chitíhihyamahiya tah hen tsoan honannihma maná piti mato hinanyaxihqui. Macan bero joxoni pishca rihbi tah hen hinanyaxihqui, maton jane behnaya macanbo, tsoanbi jaa jane honanahma, jaa macan bichi huestichin honannon. Tiatira jema janin jan raanai &#Maton shinan pontenahue hih ca hen jai sen. Man ponteyamahiya tah hen mato qui histon nocoxon heen jana janin jai machitonen mato hahtihi. ]%3Nicolaitobaan ta jascajati yohihihqui. Jascapahbo que bi tah man jato hihquihinai. u$cMan jascajaquin sirijahi bi tah hen nea costanyamahi: Balaaman haxemani quescajaquin haxemahibo ta mato tocan jaiqui. Balaaman ta Balac yohinishqui, israeli baquebo jan hohchamanon, yoshin rehtexona piti pihábo, tsinibo rihbi jaábo. #! Jano man jihuetai tah hen honanai. Janoxon ta Satanasnen jahuenahbo yonohihqui. Jascapa jano jai bi tah man tenexon hea jenebahinyamahi. Jano Satanas jihuetai bi heen joni Antipasnen jato heen joi sirijaquin yohihiton jaa rehtehibaan bi tah man heen joi jeneyamahi. -"S Pérgamo jema janinha nincacoinaibo coirannicah qui raannoxon sca nescajaquin huishaxon yohihue: Hoquen behcoin bi quenoya machitoyahpaton ta mato yohihiqui. >!u Nincacoinaibaan nea honannon hihquish ta Dios Yoshin yohuanihqui. Hahan nincati pabinquiyahpaxon nincacoinnahue. Mainxon man Cristo tenexonaiya ta mato hahquirihbi mahuamatimahiqui. Quiquin mahuapan sca tiromabo hahquirihbi mahuamaquin bi ta mato hahquirihbi mahuamatimahiqui. Pérgamo jema janin jan raanai H   Mato tiromajayaxihquibo qui raqueyamanahue. Caibo ta tiroma yoshiman mato sipo xoboho tsahonyaxihquiqui, maton shinan jenquetshpa hin honancatsihquin. Chonca neten tah man tiromabo teneyaxihqui. Mato rehtehibaan bi tenenahue. Man hea tenexonaiya tah hen mato hahan jihueti sca hinanyaxihqui, man queyoyamanox mananon.  Mato tiromajahibo tah hen honanai. Man jahuabi yamahi tah hen honanrihbihi. Jahuaborajomabohax bi tah man hichayahpa qui. Hea tah hen judio qui hihquish bi quesahibo ta mato janin jaiqui, hehqui tiromahi yohuanaibo. Satanasnen tsinquitaibo ta jaabo qui, henamahbo. nUEsmirna jema janinha nincacoinnicabo coirannicah qui raannoxon sca nescajaquin huishahue. Jahuabi jaríyamahi bi janish jatihibi queyotaiya janicah tah hen qui, hihquipish bi hahquirihbi teehihnicahxon tah hen mato yohihi. U#Nincacoinaibaan nea honannon hihquish ta Dios Yoshin yohuanihqui. Hahan nincati pabinquiyahpaxon nincacoinnahue. Mai meha shinanyahpabo tenehax chitíhihyamanahue. Man tenehiya tah hen Papan huai janin jai bimi mato pimatihi. Hahan jihueti jihui quiha queyoyamanox mananon piti tah hen mato pimatihi. Esmirna jema janin jan raanai _7Jaabi tah man nicolaitobaan hahcai rahninai. Hean rihbi tah hen jascapahbo rahninai. )KPaquerihyamahax man siripi jihuepahoni shinannahue, jascarihbinoxon. Pontejaquin sca shinanxon man hahmenoni quescajanahue. Man hahyamahiya tah hen histon mato qui nocoxon maton johue bichintihi, jahuen tsahonti janin yamascanon. Man pontejaquin shinanyamahiya tah hen mato jascajatihi. iKMan jascajaxonai bi tah hen nea mato yohihi: man hehon queenmenoni quescayama sca tah man jai. iKMato tiromajahahbo bi tah man heen joniboxon hea tenexonai. Yobacahinax tah man paxquinyamahi. #Jenquetsahpabo man jihuetain tah hen honanai. Jenques man tee teetain honanxon tah hen jenquetsahaxon man tenehin honanrihbihi. Tiroma jonibo man hihquihinyamarihbihi tah hen honanai. Hea tah hen Papan raanti qui hihquish bi quesahibo tah man tanaxon jato honanscai. M Efeso jema janinha nincacoinaibo coirannicah qui raannoxon pari nescajaquin huishahue. Jahuen siete oro johue tocan nihnicahxon jahuen mecayaho mequeman siete huishi xecohiton ta mato yohihihqui. j ONea min jisi heen mecayaho mequeman hen siete huishi xecohi tah hen mia yohiparihi. Nea siete oro johuebo rihbi jahua quin tah hen mia yohiscai. Nea siete huishi ta siete yoshin qui, heen yonotibo, hoa siete jema janin jai noquen huetsabo coirannicah, jema tihibichina huesti. Nea siete johuebo ta tsinquitaibo qui, tsinquitaibo tihibichina huesti.Y -Min jisibo huishascahue. Rahma jaiboya jayaxihquibo hen mia jismahah huishahue. _ 9Jihuenica tah hen qui. Hihquipish bi hahquirihbi teehihquish tah hen queyoyamanox manascai, jascabi sca jihueti. Hea ta hen jatihibichin jato queyonica qui. Mahuataibo tah hen jano jascapahbo potaxon hean xehpohi. t cJascapa jisish tah hen jaa taracahrenenipiqui, mahuatax quescapi. Jahuen mecayaho mequeman hea mehexon sca, hea yohiquin: —Raqueyamahue. Jatihibi janon tah hen hean jananihqui. Queyónicabo queyonon tah hen heanbi jato queyohi. Z /Jahuen mecayaho mequeman xecohah cahen siete huishi jai. Jan yohuanaiya cahen jahuen jana janinhax hoquen behcoin bi quenoya machito bahritan bahritani. Jahuen bemanan cahen xabati, bari coshin xabatihcamahi.  Jahuen tahe cahen bronce quesca, pehneni. Chihin pehnejaha quesca. Jahuen joi cahen coshin yohuani, hani huaca coshin paquetihcamahi.  3Jahuen mapo ta joxo bi res hihquishqui, carnero rani joxojaha hihqui quesca cahen jahuen boo joxo bi res joxo. Chihi perehihquicamahi jahuen bero.  y Jaa johue quetehi tocan cahen noquebaque quescapah nichi, tari chaiya, oro cinturon pextiman pishnexehtax jano nichi.  ) Hea yohihi nincacax, tsoa yohuanihquin hihquish rabejaquexon jisí bi siete johue jai, oro johuebo, jaton oro tsahontibo janin tsahotai. g  I —Min jisibo huishahue, siete jema janinhahbo qui jaa quirica raannoxon, Efeso, Esmirna, Pérgamo, Tiatira, Sardis, Filadelfia, Laodicea, jaa jemabo janinhahbo noquen huetsabo qui raannoxon huishahue —hahquin hea. Y  - Papahon shinani non tsinquitai neten ta Dios Yoshin siripan hea hihbojaha namaquen hahcajaquin hean nincaquipiqui, hehchon coshin yohuanai hean nincaquin, corneta rehue coshin corotai quesca coshin yohuanai. g  I Hea Juan tah hen maton huetsa hihxon, mato betan tenenica hihxon, mahbe jihuetai hihxon, mahbe Cristo tenexonnica hihquish, Patmos janeya mai tonco pishca janin tsahotai. Papan joi yohixon raquexonma Jesusen joi yohiquin sirijahiton ta nea main hea tsahoncannishqui. Tsoabi hen nincamayamascanon hihxon ta hea neno sipo xoboho tsahoncannishqui.   Hea tah hen jatihibi Hihbo qui, jatihibi janon tah hen hean hihmahi, queyotahbo tah hen hean queyohi, hih ta noquen Hihbo Dios jaiqui. Jascabihi ta jaa jaiqui, rahma jai, neateman japahoni, joyaxihqui, jatihibi hihbo. Cristo Xaba Hihbo Juaman jisi b  ?Jistahi man. Nai cohiman ta jahuiqui. Jatihixonbi ta jaa jisyaxihcanihqui. Jaa naconihbaan rihbi ta jisyaxihquiqui. Jatihibi mai mehabo ta hihti benatax huaohihyaxihquiqui. Jasca ta jayaxihquiqui. Jascari rahan. _ 9Noquen hohcha sohuaxon ta noque jahuen jihuetahbo hihmahihqui, jahuen Papa Dios yocanicabo sca non janon. Hahxon tah min noque jai, Hihbon. Mia tah min Xaba Hihbo qui hahquin jascabijahi jihuenahue. Jascari rahan. y mJesucriston ta ponte yohinica qui, Papan joi noque nincamaxon ponte yohiquin. Jaa pari ta yamanicahax teehihribinishqui. Main jai quiquin hapobo jatihibi sca ta hihbojahiqui. Jaan ta noquehon shinanxon jahuen jimin noquen hohcha sohuaxoniqui. Hihboxon ta nea quirica huishamaxon mato yohihiqui, Man Papan shinanya jihueyamahin hahquin, Man siripi jihueyamahin hihxon. H  Asia mai janin jihuetai noquen huetsabo pari tah hen yohihi, jano siete jemabo jai janin jihuetaibo. Papa Dios ta rahma jihuetihqui, neateman rihbi japahonish bi jascabihi jihueti. Hahquirihbi ta jahuiqui. ¿Jahuen shinan siriya man jihueyamahin? ¿Jaan hahxonah man sirijaquin shinanyamahin? Jano jan tsahoxon yonohi bebonbi ta siete yoshinbo jaiqui, jahuen hahxonnicabo. Jaabaan rihbi ta nea quiricayaxon man jascabi jayamahin mato jaiqui.  5Janoxihquibo ta neno pishca sca jaonahiqui. Jaa copi ta nea Papan quirica jisxon caibo sca nincamahax man hahan jenimati shinan jaresscai. Nea hen huishahi joibo nincaquin sirijahax ta mato nincacaibo rihbi jahan jenimati jaresscaiqui. Siete jemabo qui Juaman joi raanai  Papan joi jan hea yohihah tah hen huishaxon mato yohihi. Jismaxon jaan hea honanmahah tah hen Jesucriston joi mato yohiscai. 9 oJahua janoxihquiquin noquen jonibo yohihue noquen Papa Diosen jaah ta Jesucristonen hea yohihipishqui. Jahuen yonoti hehqui raanxon ta hea yohihipishqui, hea Juan, jahuen joni. :o:Noquen Hihbo Jesucriston xabapan jihuenahue./W:Texe noquen huetsabo jatihibichin rihbi ta mato jascajahiqui. Quiquin hapon xoboho teetai noquen huetsabaan rihbi ta jaabaanbi shinanxon mato jascajaquin raanihqui. 5c:Min jascabi jayamahin hahxon, jatihibi noquen huetsabo hea yohixonnahue, noquen Hihbo Jesucriston janen. Neno jai noquen huetsabaan rihbi ta mato jascajaribicaniqui. %:Noquen Papa Dios ta queyoyosma xabayahpa qui, jascabihi hahqui siripi yohuannahue hah tah hen jai. Jascari rahan. Hahan quirica queyoti joi ~):Jaan ta man pishinaibo jatihibi mato hinanyaxihquiqui. Nete hihbo hihxon ta tsama bi res mato hinanti jaxon Jesucriston mato hinanrestihiqui. R}:Man Epafrodito betan raanipi bichish tah hen hicha sca jai. Hen tah hen pishinyama sca jai. Man raanah ta Papan jisi hihti siri qui. Man hahqui raanah quesca tah qui, jaa copi ta matohon jenimahiqui. |:Maton coriqui jenipahixonma bi tah hen man hea hinanah copi Papan mato hashoan hicha sca hinanrihbinon hihxon hen bihniqui. {{o:Tesalonica janin hen hihquiton cah man hehqui raanih. Jaa pecaho cah man hahribihoxon raanrihbinih, hean bihnon. Kz:Mato nincamamenohax Macedonia mai janinhax hen caribihiya tah man hea yanapanribiniqui. Caibaan ta hea yanapanyamanishqui, mato huestichin tah man raanxonniqui, man honanai quesca, Filipobaan. 6yg:Jaabi tah man hea yanapanquin hahxonbiresai. Nx: Coshi hinannicaton coshijaha tah hen sirijaquin shinanti hahtipahi. *wM: Pishinxon bi cahen sirijaquin shinanti honanai. Hicha jaxon bi cahen sirijaquin shinanti honanrihbihi. Jatihibi janin, jatihibijaquin tah hen yanixon sirijaquin shinanti haxenihqui, pihan hihxon bi sirijaquin shinanrihbiquin. Hicha jaxon bi jascajaribiquin, pishinxon bi jascajaribiquin. kvO: Pishincachihixon bi tah hen jaa copima mato yohihi. Jatihibi tian jenimati haxe tah hen janiqui. Cu: Rahma man hehon shinanxon hahquirihbi hehqui coriqui raan sca jaiya tah hen noquen Hihbaan shinanyahax hihti jenimahi. Hehon shinancachihixon bi tah man raanti hahtipahyamahohqui. ntU: Hen mato honanmani quescabijanahue, hen mato haxemani quescabijaquin. Hean hahcai nincanihxon, hean hahcai jisnixon, jascajaribinahue. Jaatian ta sirijaquin shinanmanicaton mato manatihiqui, noquen Papan. Coriquinin yanapanaibo 4sa:Nescapa joibo tah man nincaxon bihtihi, hea huetsabaan: hihcoinai joibo, shinanyahpaxon honanti siri joibo, ponte siri joibo, rishtajoma siri joibo, costanti siri joibo, nincati siri joibo, jatihibichin shinanah hihti siribo joibo, hahqui siripi yohuanti joibo. Jascapa siribo rahsi bihnahue. r:Jaatian ta mato coiranhanan jahuen jenimati shinan Papan mato hinantihiqui. Jonibaan honanti hahtipahyamahi shinan siribo ta mato hinantihiqui, man jointi siricahinnon, noquen Hihbo Jesucristo betan hihxon man sirijaquin sca shinannon. Non bihcointi shinanbo cq?:Jahua copibi masa shinanyamanahue. Man hahan tiromajaquin shinanai jai jatihibi Papa yohinahue. Noquen Papa yocaxon, jan mato hahxonai rihbi Hahxon tah min noque jai Papan, hahxon man hahan masa shinanaibo yocanahue. qp[:Jatihibi jonibaan mato siri hihqui honanahbo tenehahnannahue. Noquen Hihbo ta nea pishca qui, hochoma. loQ:Jascabihi noquen Hihbo qui jenimahi jihuenahue. Jascari jenimahi jihuenahue hih tah hen jai. tna:Jascari rahan. Mia rihbi tah hen jascajaquin yocacai, huetsan, mia cah min hehbetanbi teecoinni. Jato rabebi yanapanhue, jaa huesti shinanya jaahbo. Rabebi ta hehbetanbi tee teenishqui. Clemente, texe noque betan teenihbo rihbi betan ta tee teecannishqui. Jaabo rahsichina ta Papan quirica janin jaton jane jaresscaiqui, Papa betanbi jihueyaxihquibo huisha sca. m:Mato betan jai haibo rabe sca tah hen hihti yohihi: Evodiaya Síntique. Noquen Hihbohon shinanbehcoinax huesti shinanya sca janahue. sl a:Jaa copi tenenahue, huetsabaan. Noquen Hihbo betanbi tenenahue. Mato tah man jahan hen hihti queenai heen huetsabo qui, heen jointiboyaxonbi hen matohon shinanai. Matohon tah hen hihti jenimahi. Mato copi tah hen shinanquin sirijahi. Hk :Noquen mahuanica yorabo ta jaan huetsajaxonyaxihquiqui, jahuenahbi quesca hihnon, hihti siri. Hahan jatihibi hihbojati coshiyahpaxon ta jaa coshiyaxon noquen yora behnajaxonyaxihquiqui.!j;:Noquen jihue ta nenohah quescapahma qui, noquenah ta naihoh queha qui. Janohax noque jihuemanica noquen Hihbo Jesucristo jonon caman tah non manatihi. Ii :Jascapahbo ta Papan queyoyaxihquiqui. Jaton pocobo ta jaton dios qui pahenaibo. Jaton shinan ta hahqui hihtimati qui, hihti siri hihqui jaabaan shinanah bi. Jaton shinan ta mai meha res qui. Ih :Mato tocan jascacanmis hihxon hen hicha coti mato yohini quesca sca ta jaiqui. Criston baquebo tocan ta jahuen rahuibo jaresscaiqui, hicha. Heen jointi janin huaohihanan tah hen mato yohihi. g :Hen hahcai quescajanahue, hea huetsabaan. Hen mato tocan jihuepahoni quescapi jihuetaibo honannahue, jascari jihuenoxon. 7fi:Non mato hinanni shinanbo jenebahinyamanahue. "e=:Baquen shinanya hihyamaxon tah man hen mato yohihah quescajatihi. Hen mato yohihi quescayama man shinanaiya ta Papan mato jaa rihbi honanmayaxihquiqui. Wd':Jan yohini quesca tah hen jacatsihqui, jan hea bochiquixon bihinihnon caman. Jc : Honan sca tah hen jai, honanbonayamascapan hih tah hen jayamahi, hea huetsabaan. Nescaja tah hen jai: Hen hahxonihbo shinanxonma tah hen noquen Hihbo hen coshin hahxonnoxihquibo hen shinanai. Ab{: Pishinyama ta jai hih tah hen jayamahi. Pishin ta jai, haxeti. Hashoan sca Criston hea haxemabonati tah hen queenai. Jaa copi tah hen coshin hahcai, Criston pari hea bihni quen. a}: Cristo huenini hihqui quescarihbi sca jayanoxon tah hen jascajahi, hahtipahyamaquin bi hahtipahxon. Coshin hahxoncointi U`#: Criston shinan tah hen honanbonacatsihqui. Hahan jan huenirihbini coshi rihbi tah hen honancatsihqui. Hahbetanbi rihbi nihni nihnixon tah hen tiromabo tenecatsihqui, mahuatax jan janí quesca jayanoxon. S_: Jaan hea jihuemati tah hen queenai. Papan hea siri jisnon Moisesnin yohini quescajati tah hen shinanyamascai. Cristo qui hinamehxon nincacoin sca tah hen jai, Cristo copi Papan hea siri hihqui jisnon. ^9:Jaamajaquin rahan. Yanca bi res hen tee teeni tah hen honanscaniqui. Heen hihbo Jesucristo betan nichi caya hihti siri. Jaa bihnoxon tah hen hen japahoni jatihibi jenenihqui. Hen japahonibo ta pohi tsamanah quesca tiroma qui. Criston shinan caya tah hen hashoan honancatsihqui. .]U:Hen japahonibo shinanhihtixon sca tah hen sirí hihqui shinanyamascaniqui. Jaamajaquin res hen hahpahoni honanscaquin. Cristo nincatihi bi tah hen jaamajaresniqui. \:Hihti nincati shinanxon tah hen Cristo joi nincacaibo hean tiromajapahonihqui. Moisesnin joi chibanquin cahen jahuabi pishinmayamani. R[:Ocho nete hen jaiya cah hen hea honantijacannish. Hea cahen israeli baquebo, Benjamin cahen heen xohta xeni. Hea tah hihti judio hihpahoniqui. Moisesnin joi chibannicahax cahen fariseo sca hen janí. Z:Jonibaan res shinanxon hahcai Papan jisí siripaiya tah hen yohuanti jaquehahnai. Caibo mentan hashoan yohuanti jaquehahnai. _Y7:Noque cah non Papan honantiyahpabo sca. Jahuen yoshin siriyaxon cah non jaa hahxonai. Jahuerohahi ta Cristo noquen jihuemanicah qui hih tah non jai. Jahuerohahi ta Cristo noquen hocha copi mahuanishqui, Papan noque hihti siri jisnon, hih tah non jai. Jonibaan res shinanxon hahcai ta jahuabi siriyamahihqui, Papan jisi, non tah non honanai. #X?:Mato judio honantiyahpa hihmacatsihquibo qui coiramenahue. Tiromabo qui coiramenahue, honantiyahpajacatsiquin noquen nami tiromajahibo qui coiramenahue. 7W i:Huetsa joibo sca hen mato yohinon, hea huetsabaan. Noquen Hihbo qui jenimanahue. Mato yohixon bi hahquirihbi yohihi tah hen jatsanyamahi. Hen mato yohihah ta hihti siri qui. DV:Cristo teexonquin ta mahuatihi bi rohatipishqui. Hea yanapanquin tah man jaa neno raanhohqui. Joxon ta Hahrai mahuapaho hihxonma bi tenexon Cristo hahxonnoxon hea yanapancachihiqui.GU:Jaa copi jenimaxon bihnahue mato qui nocotaiton. Hahxon tah min noque jai, Papan, jaax jenimanahue. Papan joi yohinica jatihibi Johue hahxon, jaabo pishinaibo jato hinannahue, yanapanquin. ,TQ:Jaa copi tah hen rahmabi jaa raanti shinanai, jaa jisish man jenimascanon. Jano caxon mato yohihah tah man jenimatihi, nenohax ta hea rihbi jointi siricahintihi. PS:Mahua hisin ta jahoxqui. Mahuatihi bi ta rohatipishqui, Papan rohajahah. Jahan shinanxon, hehon rihbi shinanxon ta Papan jaa rohajahipishqui, tiroma honanya hihquish hashoan bena sca hen jayamanon. R :Jaa hihti hisinai joi man nincaho honanxon ta masa tenehax mato jisi hihti cacatsihscaiqui. Jaa copi tah hen raanti shinanai. WQ':Epafrodito pari raanti ta jaiqui hihxon tah hen jaa pari raantihi. Jaa ta heen huetsa qui, hea yanapannicah. Hehbe sontaro can. Man raanah ta joxon hea hihti yanapancachihiqui, sirijaquin hahxonquin. wPg:Jaabi ta heabi mato janin histon tahni catihi, Criston hea picohah. Jan hea jascajaxontihi tah hen shinanai. O):Jaa copi tah hen jaa raanti shinanai. Jenquetsaja cahra hea janoxihcanihquin, rehtequin, rehteyamaquin, honanxon sca tah hen jaa raanscatihi. 7Ng:Timoteo tah man honanscai. Jahuen papa betanbi teeti quesca ta hehbetan Papan joi yohihi tee teenishqui, maton jisnonbi. Jenquetsahpa shinanya hin hihxon tah man honanscai. BM:Texen ta jatona res coiraniqui, Cristona jisxonyamaquin. kLO:Timoteo quescapah tah hen neno huetsa yamahi, matohon shinancoinxon mato sirijaquin coirannicah. PK:Histon tahni tah hen mato qui Timoteo raanti shinanai, jenquetsi man jihuetain honannoxon. Noquen Hihbo queenaiya tah hen basima tahni raantihi, joiya joribiscaiya sca hen jointi siricahinnon. ^J5:Jascarihbihi jenimanahue, hea hihqui quescari jenimanahue. Timoteo betan Epafrodito I!:Hean joi yohihah man noquen Hihbo nincacoinscai copi hea nenoxon rehtenoxihquibaan bi tah hen jenimaresai. Mato betanbi tah hen jenimahi. NH:Johuepan xabajaquin hahcajaquin Papan joi honanmanahue. Jaatian ta Cristo jahuiya hen jenimayaxihqui, yanca res hen teeyamani hihquish copi. Mato copi tah hen Cristo bebon mequen nihyamayaxihqui. G :Ponte shinanyahpabo sca jihuenahue, jahuabi tiroma shinanaxma. Papan siri baquebo tah man nincayosmabo tocan man jihuetihi, tiromabo tocan hihquish bi ponte res jihueti. Mai mehabo tocan tah man huishi xabatai quesca man jatihi, Papan xabayahpabo sca jai. fFE:Man hahcai jatihibi tah man join hihquinanxonma man hahtihi, tsohquibi yohuanxonma hahquin. ,EQ: Maton jointi janin teetai ta Papan coshi qui. Teeti shinan mato hinanxon ta hahan teeti coshi rihbi Papan mato hinanihqui, jan costanai quesca sca man teexonnon. D: Jaa copi hea nincanahue, hea huetsabaan. Hea jano hihqui tian res ma bi hea jano hihyamahiya hashoan sca nincaquin sirijaxon, Criston shinanyahpaboxon mato janin jahuen shinan hichajanahue. Heen Hihbo queenai quescayama japaho hihquish jihuenahue. -CS: Mia tah min noquen Hihbo Jesucristo qui hih ta jayaxihcanihqui, jatihibi. Jaatian ta Papa Dios hihti coshi shinanya hihqui honanyaxihcanihqui. Xabayahpabo non jai HB : Jatihibi jonibaan sca raboxonen nihxon jahuen janen yocayaxihnon ta jascajanishqui, naihoh quehabaan, nai naman jihuetaibaan rihbi, mai chicho quehabaan rihbi. Jaabo yohihi ta jascanishqui. A : Jaa copi ta Papan jaa yohinishqui: Mia tah min jatihibichin hihbo sca qui. Miin jane ta jatihibi jane mentan hashoan hani qui. y@k:Jaabo jihuemanoxon mahuahue Papan jaah mahuati. Jihui qui hueonahbo bi nincanicaxon mahuanoxon caman tenequin. ;?o:Jahuen coshi xaba jenebehnani jonish cahen jonin yorayahpa sca janish. Yorayahpahax bi jonibo hahxonnica res quescascai. Joniscaax, caibo mentan hashoan jahuama quesca sca jai. S>:Papa quescapahax bi ta jeenhihquish jonishqui, jahuen coshi jenebehnani. 9=m:Noquen Hihbo Jesucristonen hahni quescajanahue. T<!:Mina res shinanyamahue. Mina res shinanxonma bi caibaana rihbi hahxonhue. ;:Jahuabi sinataxma teenahue. Hihcoinicamayamanahue. Noquen huetsa yohuanquihnnoxon mia mentan hashoan shinanya siri jaa hihqui shinanhue. B:}:Hen hihti jenimascanon huesti shinanya jihuenahue. Criston matohon shinanni quescajanahue, joni huestahon shinanhahnani. Huesti shinanyahpabo res janahue, huetsajaquin shinanyamaquin. 9 :Criston jonibohax tah non yohinanti jai, shinan hinanhahnani. Joni huetsahon tah non hihti shinanti jai. Jahuen yoshin noquen jointi janin jai quen tah non nincacahananti jai. Yomanahtaibohon shinanti tah non jai. Jaa copi hen mato yohihi nincanahue. 8 :Maton jema janinxon hean tenehi jisnixon tah man rahma rihbi hean tenehi joi nincaxon maton rihbi sca masa tenexonai.7 -:Matohon shinanxon ta mato yohihiqui: Cristo qui hinamehtax man hahbetan jihuescatihi yohiquin. Cristo qui hinamehnixon bi masa tenexonribitihi. #6 A:Mato raquejahabaan bi raqueyamanahue. Jahua qui bi raqueyamahi. Mato masa tenemahibo ta hahan honanti qui. Mato jascajaxon tiroma janin jaabo cayaxihquibohi honancanquin. Man tenehi rihbi ta hahan honanti qui, man queyoyamanox manatihi man honannon. Papan ta jascajaquin yohihiqui. 5  :Criston joi siri nincaqui jihuenahue, hea huetsabaan. Hen jano caxon jisxon, cayamahax rihbi banexon joi nincaxon, man jenquetsahpa shinanyabo sca man jain hen honannon. Man huesti shinanyaxon tenehi, huesti shinanyahax man teetai hen honanyaxahnon. 24 _:Papan hea picomaha hen mato qui hahquirihbi nocotaiya tah man noquen Jesucristo qui siripi yohuantihi, Noquen Hihbaan ta noque hihti hahxonihqui hih tah man jayaxihqui. .3 W:Jaa copi tah hen honanscai. Banetahxon tah hen mato jatihibi yanapantihi man hashoan sca sirijaquin nincanon, man hashoan jenimahanan sca Criston shinan bihbonanon. O2 :Jaa siri que bi cahen hea mohitahpa pari baneti man hashoan pishinai. #1 A:Jahue meha hashoan siri quin hihxon tah hen caiscasquimahi. Mahuatax noquen Hihbo Cristo janin pontecahincatsih sca tah hen jai. Jaa ta hashoan siri qui. 0 }:Hea jihueparixon tah hen noquen Hihbo teexoni jatihi. Jenquetsi hen jatihin, jihueti, mahuati, hen tah hen honanyamahi. i/ M:Hea rehteyamahiboya cah hen Cristo teexoni jihuetihi. Rehtehah cahen hashoan siri rihbi jatihi. |. s:Criston hea coirantihi honanquin sirijaxon tah hen jaabo queenai quescajaquin hea jaahbaan bi hen sirijaquin shinanai. Raquexonma tah hen yohipahonihqui. Jascajaribiquin tah hen rahma rihbi coshihihnatai, Cristo heen hihbo hihqui honanahbo. Hea rehtehahbo bi tah hen tenetihi. Rehteyamahah cahen jihueparixon jascajaribiquin tenetihi, Cristo heen hihbo hihqui honanahbo. 2- _:Rahma sipo xoboho hen tsahotai bi ta man hea yocaxona Papan hea manatihiqui. Jahuen yoshin siripan rihbi hea coshijaha tah hen tenetihi. Hahan jenimati sca tah hen jai. G,  :¿Jascapahbo noque qui jahuiya cahra jahua hi non jatihin? ¿Non benatihin? Hihyamahi rahan. Jatihibi janin ta Criston joi nincamacaniqui. Caibaan noque tiromajati shinanxon nincamanon, caibaan rihbi pontejaquin shinanxon yohiquin. Nincamanicahbo jaiya tah hen jenimahi. Rahma jenimahax bi tah hen hashoan sca jatihi. 6+ g:Hoa jonibaan ta Cristo joi pantecatsihquiqui. Pantecatsihxon ta nincamacaniqui. Honanyamaxonma bi hea hashoan hohmis hohmismanoxon hihxon tiromajacatsihquin nincamacanquin. x* k:Jahuen joi siri hen nenoxon bi sirijaquin yohinon Papan hea jomani honanxon ta jaa joi siri nincamascacaniqui. 5) e:Caibaan rihbi ta hashoan sca hea tiromajahahbo hihxon Criston joi nincamahiqui, hehqui sinaxon. Huetsabaan ta shinancoinxon Criston joi nincamahiqui, jahan shinanxon. /( Y:Sipo xoboho noque tsahonahbo jenquetsi non jatihin hihxon ta hea jisish hihti caibo noquen huetsabo shinan coshicanahihqui. Hashoan sca ta noquen Hihbo qui jaton shinan camacaniqui. Hashoan rihbi sca ta raquemenohax bi raquetaxma sca coshin sca Papan joi siri yohihi jatihibi janin bocanihqui. 2' _: Criston joi siri hean nincamahi copi hea neno tsahonni quen ta hean yohihah quiquin hapon sontarobaan nincacaniqui, jatihixonbi. Texe jonibaan rihbi ta nincascacaniqui. .& W: Man honannon hihxon tah hen mato yohiscai, hea huetsabaan: Hea sipo xoboho tsahonxon bi ta Papan joi panteti hahtipahyamacaniqui. Hashoan sca ta caícanahiqui. <% s: Siri shinanbo Jesucristonen mato hinanah, man jaya hihxon sca pontejaquin shinanax jihue man jaiya ta caibaan sca honantihiqui. Hihcoin ta Papan shinanya jihuecaniqui hih ta jayaxihcanihqui, noquen Hihbo qui siripi yohuani. Man jascanon hihxon tah hen mato yocaxonai. Cristo hahxoni tah hen jihuetai hihqui r~x}} |b{|zyy3xCwdvuitsr q>p$o=nmmclkGjiuh2glfe&cEba`` _%^ \\tZNYhXMWwVsUU&T5SBRQqP,ONNpNMMSLK}JII HHGG F9EECCB%A@P?V>x=3<|:9y8`77685V4|33w2~21=00J/..,++)(''^&&%$##;"1!! 6\)X0Z]<&I],* 2 G jQT Janan jananxon tiroma yoshiman potahi jene haibo quiri coshin bahihi bi nocoyamahi. Nocoti pishinai bi mai sca quehpemehtanxon jaa huaca xehaquin. Main jascajaquin yanapanah cahen haibo mahuayamahi. 5Sc Jaa haibo rehtecatsihquin cahen jaa yoshin janan janani, jahuen jana janinhax jene bahihax huacacahinax haibo quiri bahihi. Haiboya jene tejabahti canon hihquish jascari. R- Jaan rehteyamanon hihxon chiquihhuan pehi rabe hinanscacanquin. Pehiyahpa sca jaax noyacahini cahax Papan jaa bexojaxonai janin cahi. Tiroma yoshiman merayamascanon jano sca coirancanquin. Quimisha bari huinotax huetsa bari pochinicon sca noconon caman piti hinancanquin. Qw Main potahah bochiqui jenquetsahax catima sca jaax, jaa baquexon mama sca benahi cahi, jaa sca rehtecatsihquin. dPA Jaa copi jenimanahue naibon. Jenimanahue naihoh quehabon. Huaohihnahue maibon, hianbon. Mato qui ta tiroma yoshin paquetihqui. Sina sina ta jaiqui. Jaa casticanti nea pishca jaonahiqui honanax ta sinatihqui —hihqui. )OK Noquen carneronen jimin ta jahuen jonibaan jaa yoshin namanjahiqui, Papan joi yohixon rihbi jaa namanjaquin. Mahuanoxon caman ta Papan joi jeneyamacannishqui. RN Naihoh sca coshin yohuanai hean nincaquin: —Papan ta noque hihti hahxonscaiqui. Jahuen coshi jismaxon ta jahuen jihuetahbo jihuemascanoxihquiqui. Jahuen baque Cristo betan ta jahuen jihuetahbo jihuemascanoxihquiqui. Noquen huetsabo cahenica ta potascaiqui, Papa bebonxon noquen huetsabo cahebahinaxon caheshinahi yoshin. bM= Miguelnin potahah main sca jahuen hahbe yoshinbo betan jaa capepahhuan paqueti. Jahuen jane huetsa cahen rono xeni, huetsa jahuen jane cahen diablo, huetsa jahuen jane cahen Satanas, main jihuetaibo rahsi parannica. iLK Miguelnin coshi betan capepahhuan senenyamahi. Miguelnin jabamaha bi naihoh jahuenbi catimahi. gKG Naihoh hen jisribiha bi rehtenannanscacani. Papan quiquin yonoti Miguel jahuen hahbe yonotiboya jahuex jaa capepahhuan betan rehtenani. Jahuen hahbe yoshinboyahpahax capepahhuan coshin rehtenani, Miguelninabo betan. @Jy Jahuen baquexo cain sca jaax, haibo jabati, jano tsoa yamahiton cahi nihi naman joneti. Jano jati ta Papan jaa bexojaxonnishqui, mil doscientos sesenta neten jano pimaxon coiranabo. aI; Baquexo cainah bi bebo baque, jatihibi nahuabaan quiquin hapo hihxon jato cahnexonma yono yonoyaxihqui bebo baque pishca. Cainaiton bi bochiquixon Papan bihinihniquin, Papa janin hihnon, janoxon jan yonohi janinbi. H' Jahuen jina huinquin huinquin hahxon nai behuasxon hicha huishi potaquin main paquenon. Rabe janin huishi janon huetsanco huishi yamascai, jan nai behuasah. Haibaan jahuen baque bihcatsihqui bi jaa bebonbi capepahhuan nichi manati, cainscaiton jahuen baque pihannoxon. _G7 Hoque sca hen jisí bi naihoh huetsa hahan honanti jaribiscai, capepahhuan sca. Chihiyahpa quesca capepahhuan joshini. Siete mapoyahpa, chonca machanyahpa. Quiquin hapon maiti maihi, mapo tihibi jai jahuen maiti. NF Tohoyahax baque bihcatsihquish huaohihscai, camicasquimahax hisini. GE  Hen jisí bi naihoh quehax sca haibo sanareneni, jaa jisxon honanti, non jahueja Papan jaiquin hihxon non honannon. Bari xabapan rahcotax hoxne jamacax nichi. Doce huishiyahpa maiti maihax. 3D_ Hen jisí bi noquen Papan naihoh jati quehpemehscai, janibi sca jahuen bohnanti jano racanon, jahuen jihuetahbo hahxontijaxon huishani joi jaa bohnanti chicho jan bexojani. Jaatian cana bacatan bacatanah terenhihqui. Coshin bi res toshi toshiti. Hani matsi toncobaan rihbi mai tsacaquin.UC# Noquen nahuabo sina sinatai bi tah min jato sinajaxon mahuanihbo casticanscai.Mia hahxonnicabo tah min mianbo sca copiquin hahxoncoinscai.Miin joi yohinicabo,
miin jonibo,
mia nincacoinnicabo,
haniboya hanitahmabo
tah min jato hahxoncoinscai.Mai tiromajanicabo rihbi tah min tiromajascai hahcanquin. TB! Papan, noquen Hihbon,Mia tah min jatihibi hihbohi,Neateman japahonish bi tah min jascabihi jai.Hahxon tah min noque jai, Hihbon.Miin hani coshiyaxon tah min jatihibi hihbojahi. hAI Jascari coshin yohuana joi jaiya cahen Papa Dios bebon tsahoxon yonoxonai jahuen veinticuatro yonoxonnicahbo raboxonen nichish betíhihpaquecani, Papa Dios quiri jisish jaa Nete Hihbo copi jaa naman betihihpaquecani. L@ Huetsa yonotinin sca jahuen rehue hahquin, jahuen siete sca. Jan hahcaiya, coshin bi res naihoh quehax yohuanai jai.Noquen Hihbaan jihuemati nete ta nocoscaiqui,
jahuen baque Cristo betan jahuen jihuetahbo jan jihuemascanon.Queyoyamanox manatahbo ta jascabijaquin jato jihuemascatihiqui hihqui yohuani. ?  Janobi ta jahuen rabe sca jahuen hahrai queyóscaiqui. Huesti sca pishini. Jaa sca ta jahuiqui. Jahuen siete jahuen rehue > Jaabo rabe cahiya cahen coshin bi res mai mihuani. Mai mihuanah cahen jaa jema janin xayanah hicha xobo paqueti. Jaton xobonbi jato bishtaxah cahen siete mil jonibo mahuati. Texe jatihibi hihti raqueti. Naihoh queha Diosen ta noque casticaniqui, hihcani raquetax. R= Bochiquihax yohuanai sca nincacanquin, coshin bi res yohuanai joi: —Neno hinahihnaquihrannahue —jato jaah naihoh rabebi cahi. Nai cohiman cahiton jaton rahuibaan namanxon jisnon bi naihoh bocani. o<W Hen jisí bi cahen jaton chosco neten barin manan tsacascaiya sca jaton yoshin Papan hahquirihbi hinanxon Huenínahue jato jaah huenicahuani, rabebi. Nihresscaiton merahax hihti raquepahnhuanax tastahihcani, jaa jisibo jatihibi. ; Jaton yora racatai jisish ta mai mehabo coincoinyaxihquiqui, jenimahi. Jaa copi ta bexnanboya piti joni huetsa hinanyaxihcanihqui. Jaa joi yohinica rabechin jato tiromajapahonish bi mahuascai copi ta jascajaquin joni huetsa piquihinyaxihcanihqui, jenimaxon. D: Jatihibi mai mehabaan ta jaton yora racatai jisyaxihcanihqui, jatihibi nahuabaan, jatihibi joiyahpabaan, jatihibi texpa janin jihuetaibaan jato jisquin, rehteha racatai rabe. Quimisha nete racabahinahax racashinahax jahuen chosco sca barin manan tsacanon caman jano racanon ta tsoabi jato tsahonmayamayaxihquiqui. y9k Noquen hani jema janinxon jato rehtexon ta bahinbi jaton yora janibi minchinon tsahonmayamayaxihquiqui. Jaa jema ta janoxon noquen Hihbo rehteni jema qui, Sodoma hahcaibo jema, caibaan cahen Egipto hahquin, tiromaboyahpa copi jascajaquin. R8 Rabebichin Papan joi yohiquin queyoscaiya sca ta quinihhuan janinhax picotai yohina jato betan rehtenanyaxihquiqui. Jato betan rehtenanxon ta jato rehteyaxihquiqui, rabebi. Jato namanjaxon rehtequin. $7A Hoi paquetimajati coshi ta Papan jato hinanyaxihquiqui, jaabaan yocacah hoi paqueyamascanon, Papan joi yohiquin queyonon caman. Texpaboya hianbo rihbi jimicahinscanon ta jascajati coshi jato hinanyaxihquiqui. Queenxon tian res mesco pahen mai rishquinon mesco coshi jato hinanquin. M6 Tiromabaan jato tiromajacatsihquiton ta jaton jana janinhax chihitan chihitanxon jaton rahuibo queyobahinyaxihquiqui. Jato tiromajati shinanaibo jatihibi ta jascajaquin queyoyaxihquiqui, chihin. v5e Jaabo rabe ta mai Hihbo bebon nichi olivo jihui rabe qui, Hihbo bebon tsahona johue rabe ta jaabo qui. 64e Jaatian tah hen heen joi yohinica rabe raanyaxihqui. Hean raanah ta hahan benáti chopa sahuexon mil doscientos sesenta neten heen joi jato nincamayaxihquiqui, rabebichin. V3% Jaabo toponxon bi jahuen xobo jemanhihti toponyamatanhue. Jaa ta cuarenta y dos hoxne pari nahuabaan jama jamayaxihquiqui, Papan jato hinanah. Jerusalen jemarihbi ta jama jamayaxihcanihqui, jato hinanah. S2 ! Hahan hen toponnon hahan toponti jihui taxo quescapa hea hinanxon sca: —Jahuentihopa hin hihxon Papan xobo topontanhue. Jahuen jano racanxontiyabi topontanhue, Papahon shinanax jaho tsinquitaiboyabi. 11 —Hicha jonibo, huetsa mai mehabo, huetsa joiyahpabo, jaton quiquin hapoboyabi tah min hicha jonibo pari jato yohiti jai —hea jaquin.0y Hinanah, bihxon pihá bi hihcoini bonajene tiho batapi. Piquin queyobahinah sca cahen heen poco janin cachascai. / Caxon sca: —Miin quirica pishca hea hinanhue —hean jaa yonoti jaquin. —Bihhue. Bihxon piquin queyobahinhue. Miin poco janin cachapi hihnon bi ta min piha hihti batatihiqui, bonajene tiho batapi —hahxon jahuen quirica pishca hea hinanquin. .) Hean nincacah naihoh quehax yohuanrihbihi: —Hoa jeneya mai benichi yonotinin xecohi bihtanhue, quehpenah quirica pishca —hea jaquin. u-c Jahuen siete jahuen yonotinin ta jahuen rehue hahresscanoxihquiqui. Jahuen rehue jan hahmenohiya ta Papan joi yohinicabaan yohini quesca sca jaresscatihiqui, Papan jato yohini jayaxihquibo jaresscanon —hahquin jeneya mai benichiton. b,= —Jahuentianbi queyoyamanox mananicaxon ta naibo jatihibi naijanicahxon, maiyabi jano jai jatihibi jonijanicahxon, hianbo jatihibi jano jaibo jonijanicahxon Papan yohicoinihqui. Hashoan ta basitima sca jaiqui. `+9 Jeneya mai benichi yonotinin sca jahuen mecayaho mequen bochiquiri sanahihnixon: 0*Y Terenhihqui tantiscaiya hen huishacatsihqui bi: —Jaa siete coti terenhihqui yohuanai huishayamahue. Tsoabi jaa yohiyamahue —naihoh quehax yohuanaiton hea jaquin. ) Nichish res sca coshin bi res quenati, hinobo sinatax coshin queoti quescari. Jan quenataiya, terenhihscai siete coti terenhihqui. ( Jan xecohi cahen quirica pishca, quehpenah sca. Bototax jahuen mecayaho tahen quebíjistima hian benichi, memiho tahen main nichí. '  Hen jisí bi huetsa sca Papan yonoti naihoh quehax botopaqueti, hihti coshi jahuen yonoti. Nai cohiman rahcotax bototi. Jahuen mapo machibi yoshin bahi joyotihcamahi. Jahuen bemanan cahen bari quescapai. Jahuen tahe cahen chihi perehihnatai quescapi. &) Jonibo rehtexon bi jaton shinan ponteyamacanquin. Yobe jaxon, tsini jaxon, yometso jaxon, jascapahboxon bi jaton shinan ponteyamacanquin.% Jaton pahen rehtequin bi texejahibaan bi jascabi nincayosmabo jonibo jai. Jaton mequemanbi jaton diosbo hahcanquin, caibo oro, caibo plata, caibo bronce, caibo macan, caibo jihui. Jisti hahtipahyamahibo, nincati hahtipahyamahibo, nihti hahtipahyamahibo. Jascapahbo diosbo hahxon raboxonen tisquihahpaquexon jato yocacanquin. Jascapahbojaxon jaton shinan ponteyamacanquin. "$= Jaa cabachon pahe ta jaton jana janin qui, jaton jina janin rihbi. Jaton jina cahen rono quescapahbo, ronon mapoya jinayatibo hahan piha joni mahuanon. n#U Jaton pahe ta quimisha qui. Huetsa cahen chihi, huetsa cahen cohin, huetsa cahen pishiti, jaton jana janinhax chihitan chihitanai pahebo. Jaa quimisha pahen tsama jonibo rehtecanquin, huesti rehtexon tihibi rabe texejabonahibo. J"  Hen jisí bi cabacho cahtsahotaibo. Cabacho tihibi jaton hihbo hihqui quescari, chihiyahpa xohpaxtiyahpabo rahsi, yanconibo xohpaxtiyahpabo, polvora coshin mapohi quescapahbo xohpaxtibo. Cabachobo cahen hino mapoyabo. Jaton jana janinhax chihi cainihcama jaibo. Cohin pototani pototani. Toohahti toohihquicamahibo. !w Cabachonen cahi sontarobo toponxon yohihah cahen doscientos millones jai hean nincaquin. Toponaibo nincacah jatíhi. % C Jaa baritian, jaa hoxnepan, jaa neten, jaa horabi cayaxahnon mequeni jahuen chosco yoshin sca bocani, pecahahbo. Boxon jatihibi jonibo toponxon quimisha toponxon tihibi huesti rehtexon rabe texejacanquin. Rabe jihuenon huesti mahuati, rabe jihuenon huesti mahuati, jascacanahi. - —Jaton Eufrates janeya paro janin nexá jai yoshinbo pecascanahue jatihibi canon, chosco —jahuen siete jahuen hahbe rehueyahpa jaquin. ~u Huetsa yonotinin sca jahuen rehue hahcaiya cahen Papan racanxonti patax jahuen yonoti quenatai hean nincaquin: oW Jano ta chiqui quenatah hahrai huesti queyóscaiqui, huetsa hahrai jahuen rabe sca jaresscanon. C Jaton quiquin hapo cahen jaa quinihhuan chicho quehax picotai yoshin. Abadon cahen jahuen jane, hebreobaan join tiromajanicah hihcatsihqui. Griegobaan join cahen Apolión, jahuen jane. wg Jaton jina cahen nibon jina quescapahbo, chahchitiyahpabo. Hahan chahchihah cahen pichca hoxne hisintiyahpa. uc Yami xohpaxti quescapa sahuehibo. Noyahiboya cahen cabachonen ninihah tsama bi res sontarobo coshin bi res jaton taramehtinin bocanihcamahi coshin bi res corocanahi, jaton pehin payanah. Sontarobo rehtenani cahicamacanahi coro coroti. A} Haibaan booyabo, boo chaiyabo. Hino xetaya quescapahbo. =s Rehtenani canoxon sontarobaan jaton cabacho bepaxti sahuemaxon xohpaxti sahuemaha quescapahbo ta jaa champobo qui. Oro maitiyahpabo quescapahbo. Jonin bemananya quescapahbo. V% Jaa champon hahca ta Hahrai, teneyama ta jai, hea mahuamahue hihyaxihcanihqui. Mahuati queenxon bi ta hahtipahyamayaxihcanihqui. Hisin tenecasquimahax ta hihti mahuacatsihquish bi mahuayamayaxihcanihqui. ^5 Jato rehteti tah hen mato hinanyamahi. Pichca hoxne jaa hisin tenehahbo tah hen mato jatíhi hoxne hisinjati mato hinanai. Jato hahtannahue —hahcá, jonibo hahqui becani. Hahca, nibon hahca quescapi hisincani. ^5 —Huasibo tiromajayamanahue, champon. Pehiyahpabo tiromajayamanahue, jahuabi nihi tiromajayamaquin. Papan honantijahahmabo rahsi tah man hahtihi, jaton bemanan janin jahuen honanti yamahibo rahsi hahnahue.  Cohin mehax picotax sca champobo michabahcanascai. Nibo pahenihbo hihqui quescari paheyahpa champobo, Papan jato jaa pahe hinanah. 1[ Jaan quehpenah cahen quinihoh quehax cohin potohi, boyomahhuan janinhax cohin cainihcamahi. Cohiman mahpohah bari huisojaquecahinscai. Huee rihbi huisojaquecahinscai.  % Huetsa yonotinin sca jahuen rehue hahquin, jahuen pichca sca. Jahuen rehue jan hahcaiya cahen naihoh quehax huesti huishi paquetai quescapah hean jisquin. Nemini mai quinihhuan jai bi xehpotiyahpa. Jaa huishi cahen hahan quehpenti hinanah, jaa xehpoti quehpenscaquin. + Jaatian sca hen jisí bi noque huinobohani huesti chiquihhuan noyahi. Coshin bi res queocanahi noyahi: —Hahrai. Hahrai. Hahrai. Quimishachin pari ta jaton rehue hahnoxihquiqui. Main jihuetaibo ta hihti tiromabo sca huinonoxihquiqui —hihcanahi cahi, chanihi.b= Huetsan sca jahuen rehue hahquin, jahuen chosco sca. Jan hahcaiya cahen berishquiha ramiho bari nocascai. Ramiho rabe xabanon ramihohque huesti nocahi. Hoxne rihbi ramiho rabe siriparinon ramihohque huesti berishquiha nocahi. Huishibo jascarihbi, caibo xabanon caibo rishquihah nocahi. Non toponpaquexon quimisha huishi toponai tihibichina huesti nocahi. Texe neten bari xabanon texe xabayamahi. Yame jascarihbihi, texe yame hoxneya huishi janon, texe yame jayajoma. 3_ Jaa huishin jane cahen mocani. Hahqui huishi paquetai cahen jene mocanihbo rahsihi. Jaton jene mocascaiya cahen jano jihuetaibo hicha mahuati. Jaa jene xehahax mahuati. A{ Huetsan sca jahuen rehue hahquin. Jan hahcaiya cahen naihoh quehax hihtihosi huishi cohocanahi huacabo qui paqueti. Huetsa janin rabe texpa banenon huetsa qui paqueti, huetsa janin rabe banenon huetsa qui paqueti, huetsa janin jascarihbihi, huetsa janin jascarihbihi, jatihibi janin. Texpabo jascarihbihi. Z - Jascahiya cahen jaa jeneho cahi yapabo mahuati. Jano cahi nontibo rihbi jene meran cahax queyocahini. Rabe banenon huetsa hihquihi, rabe banenon huetsa hihquihi, jascacanahi hicha queyoti. Yapa jascarihbihi. v eHuetsan jahuen rehue hahresscaquin. Jan hahcaiya cahen mahchi tihopa chihi tonco quebíjistima hian qui paqueti. Quebíjistima hian qui paquetaiya cahen jene jimicahinscai. Rabebo hian siri banenon huestibo jimiyahpa hiancanascai. h IBebohihton pari jahuen rehue hahresscaquin. Jan hahcaiya cahen naihoh quehax matsi toncobaan mai rahtsaquin. Jimiya chihi rihbi mescohah reocohti, main paqueti. Jahan cahen hicha mai mapohi, quimisha mai tihibichina rabe mai banenon huesti mai mapohi tsistecahini. Nihi jascarihbihi, texe banenon texe cohoti. Jatihibi huasi paxahax cohocahini. f EJahuen siete rehueyahpa yonotibaan sca jaton rehue hahnoxon sanahihnixon toconcanquin. t aJahuen quenti pishca bihxon sca jano racanxonti quiha chihi bihxon quenti qui bochojaxon, naihohxon Papan yonotinin mai qui chicopaquequin. Jan potahiya cahen terenhihqui, coshin coroti, cana bacahi, mai mihuani. Jaton rehue hahcaibo _7Papa bebonxon jahuen quenti qui nanexon jan mapojaha cahen jaton joiya cohinhihnati. ~uPapa Dios bebonbi jano racanxonti jai, oro bi res. Hininjati hahqui nanenoxon oro quenti pishca xecobenahi huetsa jahuen yonoti sca jahuex, jano racanxonti patax nihreneni. Jahuen baquebo rahsichin Papa yocati joiboya jahuen hininti cohinya mesconon cahen hicha hininti jaa yonoti Papan hinanquin. Quetejaxon jano racanah cahen jaton joibo jahuen hininti cohinya mescoti. (IHen jisí bi Papa bebon nichi jahuen siete yonotibo corneta rehue Papan hinanpaquequin, huesti huestibo jato hinanpaquequin, yonoti tihibichina huesti rehue.  Jahuen siete jahuen boi tonco pishca carneronen pasquehiya cahen naihoh jatihibi netecahinscai. Poyan tihixonpa jahua nescapi. LJanoxon Papan yonohi janinxon ta jahuen carneronen jato coirannoxihquiqui. Hahan jihueti noabo janin xehahahbo ta hionox manatihqui. Papan jato hahxonah ta jahuabi benayamascanoxihcanihqui.{Jahuabi ta pitin pahiyamascanoxihcanihqui. Xehatinin pahiyamascai. Bari teneyamascaquin. Jahuabi xana teneyamascaquin. 6eJaa copi ta Papa Dios bebon nihti hahtipahcanihqui. Jahuen xobohoxon ta jaabaan jaa yocati hahtipahiqui, bariyahpan, yame rihbi. Papa Diosen ta jato jihuequihnyaxihquiqui. >u—Mian caya tah min honanai, hapon —hahquin hean. —Nea ta hihti tiromabo netebo huinoquihrani jahuibo qui. Jaton chopa Papan carneronen jimin chocaxon joxojahibo ta qui.  Jascaraiboya huesti yonoxonnicahton sca hea yocaquin: —¿Nea joxo chopayahpabo tsoabo hin? ¿Jahuerahnohahbo hin? 3 Betihihpaquetax:Hihcoini. Jascabihi hihti shinanyahpa tah min qui, Papan.Xaba Hihbo tah min qui, Shinan Hihbo.Noque quiquin hahxonnica. Siri shinanyahpa.Coshi shinanyahpa.Jatihibi Hihbo tah min qui, jascabihi, queyotimahi.Jascari rahan hihcani. G~ Papan yonotibo sca jahuex, Papa Dios, jahuen yonoxonnicahbo, jahuen noyanica yoshinbo, hahqui mayahahtancahuanxon raboxonen nichish jahuen yonotibo jatihibi Papa Dios qui betihihpaquecani. } Coshin bi res quenacani:Jatihibi hihbohi ta noque jihuemanicah qui,
jahuen carnero rihbi ta noque jihuemanicah qui hihcani. ?|w Toponaibo nincaxon hen jisí bi tsamá jonibo sca jai, hihti caibo, tsoan toponquin queyonihma. Jatihibi mai mehabo, jatihibi jonibaanahbo, jatihibi huean mehabo, jatihibi joiyahpabo. Noquen Papa Dios bebon nichibo sca, jahuen carnero bebon nichibo. Joxo chopa sahuehibo rahsi. Jepe pehi xecohibo rahsi. i{KZabulonbo cahen doce mil, Josébo cahen doce mil, Benjaminbo cahen doce mil. Joxo chopayahpabo Uz#Simeonbo cahen doce mil, Levíbo cahen doce mil, Isacarabo cahen doce mil, Vy%Aserbo cahen doce mil, Neftalibo cahen doce mil, Manasésbo cahen doce mil, `x9Judábo cahen doce mil honantiyahpabo. Rubenbo cahen doce mil, Gadabo cahen doce mil, 1w[Jaatian hen nincacah bi jahuentihi non honantijahin hihxon toponah ca ciento cuarenta y cuatro mil honantiyahpabo jai, Israeli baque tihibichina doce mil jonibo. v9—Jaton bemanan qui non noquen Papa Diosen jonibo honantijanon caman mai tiromajayamanahue; hianbo, nihi rihbi tiromajayamapariquin —hahquin. Au{Maiboya quebíjistima hianbo tiromajati carneronen jato yohihah cahen maiya hianbo tiromajati jaabaan hahtipahquin. Jaatian hen jisí bi bari cainai quirihax huetsa yonoti sca sanarenenex jaonahi. Jayaxon huishaxon honantijati xecobenahax, jahuen hahbe chosco yonotibaan nincanon coshin bi res nincati yohuani: pt [Jaa pecaho sca hen jisí bi chosco yonoti jai, Papan yonotibo. Cahchinancahini cahibo. Huetsa cahen reboqui cahi, huetsa cahen chiponqui, huetsa cahen cahchiho, huetsa cahen ramiho. Jano nihxon sca jahuenbihax nihue joyamascanon nihue pantecanquin. Hian janin xoó hihyamascanon, main xoó hihyamascanon, nihi rihbi xoopan xayanyamascanon nihue pantecanquin. Zs-Sinaxon ta noque casticanscaiqui. ¿Tsoan jascapa tenetihiquin? —hihcani.orW—Noque qui paquéhue, mahchin. Noque mahpohue, macaman. Noque qui paquéhue. Noque mahpohue. Quiquin Hihboxon Diosen noque jisyamascanon noque mahpohue. Jahuen carneronen noque sinajayamascanon noque mahponahue, mananbon. mqSMai mehabo quiquin hapobo betan jaton sontaro hapobo joneti. Patorobo, coshi jonibo, patoro teexonaibo, patorojomabo, jaabo jatihibi jonecani. Mai quiniho hihcocahincani, macan mahchi janin quexba janin hihquicahinax jonecani. RpNai rihbi sebibahinah yamascai, non papira sebibahinahcamahi. Main rihbi cahen jatihibi mahchi xequecahuani, quebíjistima hiaman jai mai toncobo rihbi hihcahuani, jano jan tsahopahoni tsahoyamascai. toa Naihoh quehax cahen huishi rihbi reocohpaquetax main paqueti, jihui bimibo nihuen xayanah reocohticamahi. ny Hen jisí bi jahuen seis sca jahuen boi tonco pishca jan pasquehi. Jan quehpenaiya cahen mai coshin bi res mihuani, bari rihbi huisojaquecahinscai, chopa huison beracoha quescapi. Hoxne rihbi joshinjaquecahinscai, jimi quescacahini joshini. Rm Jato tari joxoni hinanpaquexon sca: —Manátahnahue, mahbe teexonnicahbo pari rehtehahbo, maton huetsabo rihbi rehtehahbo, mato rehterahsi quescajaquin senenjahabo manátahnahue —jato jaquin. l' Coshin yohuanai sca hean nincaquin: —¿Jahuentiho basi pari min copiquin sca noque rehtehohbo copiyaxihquin, Quiquin Hihbon? Mian tah min sirijaquin shinanai, pontejaquin tah min hahcoinai. ¿Jahuentian min noque rehtehohbo casticanyaxihquin? —hahcanquin yocaquin. bk= Jahuen pichca jahuen boi tonco jan pasquehiya sca cahen jisí bi jano Papa Dios janaxonti naman yamanicabo hichahi, Papan joi jeneyamahiton rehterahsihibo. Cristo joi yohihiton rehterasihibo yamanicabo sca jai. "j=Hen jisí bi pehi quescapa yanconi cabacho sca jahui. Jaa cahtsahotai cahen mahuá janeya. Mahuataibo coirannicahbo rihbi hahbetan becani. Sontarobaan jonibo rehtenon, pihan hihquish caibo mahuanon, nahuan pahen hihquish caibo mahuanon, mai meha yohinahbaan piha caibo mahuanon, main sca jato raanquin, hicha mahuatahbo. Quimisha joni cahnexon huesti mahuamaquin, quimisha cahnexon huesti mahuamaquin, jascajabonaxon jato mahuamaquin. Jatihibi jonibo toponpaquenon jaa pehi quescapa yancon cabacho cahtsahotai carneronen raanquin. iJahuen chosco jahuen boi tonco sca jan pasquehiya, chinitai huetsa noyanica yoshin yohuanscai: —Johue —hahquin. !h;Jaa noyanica yoshinbo tocan yohuanai quesca sca jai: —Trigo ta huesti neten teexon jaa neten piti res jonin canantihiqui. Huesti neten teebahinaxon ta quimisha neten cebada piti cananti qui. Xehatibo tah min tiromajatimahi, hahan pitijati xeni rihbi tiromajayamahue —hihqui. g{Jahuen quimisha jahuen boi tonco pishca sca jan pasquehiya cahen chinitai huetsa noyanica yoshiman quenahi hean nincarihbiquin. —Johue —hahquin. Hen jisí bi cabacho huisoni sca jahui. Jaa cahtsahotaiton hahan hihue toponti xecobenaquin. wfgJan quenahah huetsa cabacho sca picoti, cabacho joshini sca. Main jihuetaibo rainyamahi rehtenani jihuescanon cahen joni huetsa betan rehtenanti shinan jato hinannon jaa cabacho cahtsahotai sca hahan joni rehteti machito hinanquin. %eCHuetsa rihbi sca jahuen rabe sca boi tonco pishca jan pasquehiya cahen yonoti chinin jahuen noyanica quenahi sca hean nincaquin: —Johue —hahquin. Jan quenahi quiri hen jisí bi cabacho joxoni jahui. Jaa cahtsahotai joni rihbi jai, pihayahpa. Hapon maiti maimaha sca cahi caresscai, main jaibo namanjaquin hihbojanoxon. tc cJaatian hen jisí bi carneronen huesti boi tonco pasquescaquin, siete tonco pishca jai bi huesti pasquequin. Jaatian, terenhihqui coshin corotai quesca sca jahuen noyanica yoshin huestichin quenahi hean nincaquin. —Johue —hahquin. @byJaabo jascaraiya, hoa chosco noyanica yoshin sca: —Jascari rahan —hihqui. Jaabo jascanon sca jahuen yonoxonnicahbo raboxonen nichish quiquin Hihbo qui betihihpaquecani.]a3 Naihoh jai jatihibichin jato nincanon, main jai jatihibichin nincarihbinon, mai chicho jai jatihibichin nincarihbinon, quebíjistima hiaman cahibaan nincarihbinon, jeneho cahibaan rihbi jatihixonbi nincacanquin. Nincacax:Jahuen jati janinxon noque jihuemahi ta hihti siri qui,
jahuen carnero ta hihti siri qui.Jaabo rabe ta shinan hihbo qui, xaba hihbo,
jatihibi yonoti hihbo.Jascabi sca quiquin hihbo tah qui hihcani, behuahibo nincacax. l`Q Naconihbo ta Papan carnero qui.Hihti siri hihbo,
coshi hihbo,
jatihibi jahuabora hihbo,
honan hihbo,
yonotibo hihbo,
shinan hihbo,
xaba hihbo,
hahqui behuati hihbo siri hihcani, coshin bi res. R_ Hen jisribiha bi tsama bi res Papan yonotibo sca jahuen quiquin jati mayahahtancahuani. Jaabo hichabiresax behuahi sca hean nincaquin. Papa betan jahuen noyanica yoshinbo naponbi hihnon, jahuen yonoxonnicahbo rihbi jano hihnon, jaya mayahahtancahuanax Papan yonotibo behuahi. Topontimabiresi jaabo tsama bi res tsama. B^} Min tah min jato janenihqui, Papan jihuetahbo jaabo janon, jaa bebonxon yohuanxonnicahbo jaahbo.Mainxon ta jano jaibo yonoxonyaxihcanihqui, Papa Dios hahxonquin hihcani, behuahi. ?]w Behua behna sca behuacani.Mian tah min jaa quirica bihti hahtipahi.Bihxon tah min quehpentihi.Papa Dios bihxonquin tah min miin jimin jatihibi janinhahbo jonibo bihniqui.Jatihibi joiyahpabo, jatihibi huaca quiha, jatihibi mai quiha tah min jonibo bihniqui,
miin jimin copijaquin. \Jahuen quirica jan bichiya cahen hoa chosco noyanica yoshinbo raboxonen nichish jaa carnero qui betíhihpaqueti. Hoa veinticuatro yonoxonnicahbo rihbi jascarih. Hahan chimati arpayahpabo rahsi hihxon chimacanquin. Jaton oro tasonbo rihbi xecohax, raboxonen nihcani, hahan hininti jaton tason bochohi. Jaa hahan hininti cohini ta nincacoinaibaan joibo qui, Papa Dios yocacaibo. H[ Papa qui caxon sca jan xecohi quirica jaa carneronen bihquin. RZJaatian hen jisí bi jaton tsahoti tocan huesti carnero nichi, nacoxon rehtehah quescapa. Jaa mayahahtancahuanai cahen jaa yonoxonnicahboya hoa chosco noyanica yoshinbo. Jaa carnero cahen siete machanyahpahi, siete beroyahparihbihi. Jahuen siete bero ta Papan siete yoshinbo qui, jatihibi mai janin raanti jahuen yoshinbo. BY}—Huaohihyamahue. Judá baquebo hihxon ta Davidin xohtan noquen rahuibo namanjapaquexon jaa boi pasquexon jahuen quirica quehpenti hahtipahiqui —huesti yononicaton hea jaquin. wXgTsoanbi jaa quirica quehpentimahiya tah hen huaohihquipiqui, tsoanbi jaa jisti yamahiya, huaohihscai, hicha. *WMJan quenahah bi tsoanbi jaa quirica quehpenti hahtipahyamaquin. Naihoh jaibaanbi, main jaibaanbi, mai chicho jaibaanbi, tsoabi jaa quirica jisnica yamahi. .VUHen jisí bi hihti coshi jahuen yonoti coshin bi res yohuani: —¿Tsoan jaa quirica quehpenti hahtipahiquin? ¿Tsoan jahuen boi pasqueti hahtipahiquin? —hihqui. cU AHen jisribiha bi Papa Dios quiricayahpa qui, jahuen mecayaho mequeman jan xecohah. Jahuen quirica cahen chicho huisha janon ramiho huisha jaribihi. Huishaxon xehpoxon boipan besmiha quirica, siete boi toncon taxnahah. T% Hihcoini,Mia tah min xaba hihbo qui, noquen Hihbon.Hihti shinanyahpa tah min qui,Hihti coshi noquen Papa Dios.Jatihibi tah min mian hahniqui.Shinanxon res tah min Jahue hahniqui,
jatihibi sca janon hahcanquin jaton maitibo taracanxon.HS  Jascari yohuanaiboya quiquin Hihbo qui betihihpaquecani. Raboxonen tisquihahpaquehax jaa bebon betihihpaquexon jaton oro maitibo mabiquihnxon jaa taracancanquin. Jaton maitibo janaxon: R Papa Dios qui jascari siripi yohuancani, jaa hihti xabayahpa copi, hihti shinanyahpa, hihti siri. Papa Dios queyoyamanox mananica copi jahuen chosco yoshin hahqui siripi yohuanaiya cahen jahuen veinticuatro yonoxonnicahbo hahqui betihihpaqueti. Q'Seis pehiyahpabo rahsi ta jaa noyanica yoshinbo qui. Bemacanya bero sahuenon cahen chicho rihbi bero hichahi. Tantihaxma yohuanbahinahax yohuanshinacani:Hihti shinanya xaba hihbo,
hihti shinanya xaba hihbo,
hihti shinanya xaba hihbo,
hihbo bi res tah min qui
noquen Papa Dios.Jatihibi hihbo,
rahma jacoinai,
neateman japahoni,
joyaxihqui tah min qui hihcani. 8PiBebo quiha yoshin cahen hino quescapah. Jaa hahchon sca cahen toro quescapah. Jaa chini sca cahen jonin bemananyahpa quescapa. Jaton chini sca cahen chiqui noyahi quescapah. /OWHoque jahuen jati bebon rihbi cahen hian quescapa jai, nexnani siri. Jahuen jati tocan cahen chosco noyanica yoshin quescapahbo jai, jahuen quiquin jati mayahahtancahuanaibo yoshinbo. Bero sahuetaibohi, caibo bero cahen bebo quiri, caibo cahen hahchon quiri, hahan jisti berobo bochohi rahsi. DNJahuen jati coin janinhax cahen cana bacatan bacatanihcamahi. Terenhihqui, coshin bi res toshiti. Jaa bebon cahen siete johue xabati. Jaa siete johue ta Papan siete yonoti yoshinbo qui. [M/Jahuen quiquin jati mayahahtancahuanai cahen huetsa tsahotibo jaribihi, veinticuatro tsahoti. Hahan tsahotaibo cahen joxo chopa sahuehax tsahohahtancahuanai jai, jahuen yonoxonnicahbo. Oro maitiyahpabo rahsi. lLQJahuen jati cahen pehneni, jasper macan pashini hihqui quescari, cornalina macan joshini hihqui quescari. Jano jan hihquiton cahen xabahahtancahuanai jai, yoshin bahi quescapa, esmeralda macan joshini pehneni hihqui quescapi. DKJan yohihiya sca cahen heen yoshin hinahihnati. Hinahihnaxon jisí bi naihoh sca janoxon yonoti jai, quiquin jati. Hen jisí bi Papa Dios jano tsahoti, jahuen janoxon yonoti janin. uJ eJaatian sca hen jisí bi nai janin xehqui xecabohanah quehpemehti. Hen nincamenoha joi sca tah hen nincarihbihipiqui, corneta rehue coshin hahcai quesca. —Hinahihnaquihranhue. Janoxihquibo sca tah hen mia jismanoxihqui —hea jaquin. INincacoinaibo honannon hihquish ta Dios Yoshin yohuanihqui. Hahan nincati pabinquiyahpaxon nea jan yohihi nincanahue.bH=Hen mato bihnon caman man tenehiya tah hen quiquin hapobo sca mato hihmayaxihqui, hehbe quiquin hapobo man hihnon. Tenenixon heen Papa betan hen hihbojahi quescajaribiquin tah man tenenixon hehbetan hihbojayaxihqui. %GCMaton xehqui janin nihxon tah hen quenahi. Hen quenahi nincaxon man quehpenxonaiya tah hen hihcoxon mato betan pinoxihqui, maton rihbi man hehbetan pinon. F5Hean costanaibo tah hen hean pontehi. Baque hanijaquin hahcajaquin tah hen jato pontehi. Jaa copi maton shinan ponteti queenbiresnahue, pontenoxon. GEChihin tana oro marohi benahue, coriquiyahpanoxon. Chopa joxoni marohi benahue, sahuenoxon, hahqui rabintibo chopanma nichibo hihyamascanoxon. Bero rahon besquínahue, jisti hahtipahnoxon. vDeNoque tah non coriqui hichahi hih tah man jai. Tsama bi res tah non jai, jahuabi tah non pishinyamahi, hih tah man jai. Huaohihtihi bi tah man jascarai. Homisbati tah man jai, hihti jahuajomabo, benchebo. Chopanma hihquibo tah man qui. C Yoho pishca res tah man qui, matsima, xanayamarihbihi. Jaa copi tah hen toshbanhahxon quemo potaquin hahcajaquin mato potatihi. ,~}|{zz;yxvvuussUrvq?pc=<<4:D998Z76543221b0S/.2-,+*)>('u&s%$## "f!g \`lK9]RZ@V q M V KA?_wPicoxon ta jatihibi mai janin jihuetaibo jaan paranyaxihquiqui, jatihibi texpa janin jihuetaibo paranquin. Gog janeya mai mehaboya Magog janeya mai mehabo. Paranxon ta jato hioyaxihquiqui, Papa Dios betan rehtenani bohábo. Jaan paranxon tsinquihah cahen hichahi topontimahi, texpa quexa mashi bero jai tihi. {^oJahuen mil bari queyoscaiya sca ta quehpenxon cainmaha jahuen sipo quinihoh quehax Satanas picoyaxihquiqui. ]Criston huenimenonicabo ta jahuenahbo qui, jaan hahxonah hihti jenimahibo. Jaabo cahen mahuayosmabo sca, jenquetsahax hahquirihbi mahuatimabo, Papa Dios betan yohuanyaxihquibo, Cristo betan yohuanyaxihquibo. Mil bari ta Cristo betan yonoyaxihcanihqui. \)Texe yamanicabo jascayamahi: jaabo cahen mil bari senennon caman jihueyamahi. Hen yohihi Cristo betan yonohibo ta jahuen huenimenonicabo qui. ,[QJaatian hen jisí bi hahan tsahoxon jonibo yonoti tsahotibo hichahi. Jano cahen tsahotaibo jai, jonibo yononoxon haponahue Papan jato jaah jano tsahocani. Jesusen joi jeneyamahibo copi textenihbo yamanicabo jano jaribihi, Papan joi jeneyamahi copi textenihbo, hino qui betíhihyamanibo, jahuen santo qui betíhihyamanibo, jaton bemanan qui tiroma yoshiman jane huishamayamanibo, jaton mequen qui jahuen jane huishamayamanibo jaabo rihbi jano jai, textexon rehtenihbo yamanicabo. Hahquirihbi jihuexon cahen Cristo betan mil bari yonocanquin. 7ZgNexaxon nemimahhuan qui potaquin. Potaxon jahuen xehpotinin xehpoxon boyaquin, jahuen mil bari senennon caman. Jaa pecaho ta basima tahni nihnon hahquirihbi quehpentihiqui. qY[Joxon cahen jaa capepahhuan yahtanquin. Jaa capepan jane huetsa cahen rono xeni, huetsa jahuen jane cahen Tiroma Yoshin, huetsa jahuen jane cahen Satanas. Mil bari jaa tiroma yoshin nexáscanon cahen jahuen cadenanen jaa nexaquin. X Jaatian hen jisí bi naihoh quehax Papan yonoti huesti botopaqueti. Hihtihosi cadenaya jahuí, hahan xehpoti llave rihbi xecohax. W+Texebo cahen jahuen jana janinhax picotan picotanaiton reraxon jato rehtepaquequin. Jato pihi sca jatihibi hishminbo yani yanicahini cahi.VV%Rehtenoxon tsinquitaiton bi jaan pari jaton hino yoshin bihquin. Hinon quesa joi yohixonnicah rihbi bihquin rabebi. Jaa quesa joi yohixonnicahton cahen jahuen coshin hahxon, rahtexon, hinon janeyahpabo paranpahonish, jahuen santo yocacaibo jaan paranpahoni. Mohitahpa jato rabebi bihxon, chihi hianencanya sca jato rabebi potaquin. U9Hen jisí bi jaa hen jismenoha hino, mai meha quiquin hapobo, jaton sontaroboya hichahi, jaabo jatihibi tsinquiti. Naihoh quehax jahuibo betan rehtenannoxon tsinquicani. Cabacho cahtsahotax jahui rehtenoxon tsinquicani. Jahuen sontarobo rihbi rehtecatsihquish tsinquicani. aT;Man pinon ta rehtexoniqui, quiquin hapobo, sontaro hapobo, coshi jonibo, cabachobo, jato cahtsahotaibo, patorojomabo jatihibi, patoroyahpabo jatihibi, hanitahmaboya hanibo, nami hichahi pihi benahue —jato jaquin. 5ScJaatian hen jisí bi bari namanbi huesti yonoti nihxon coshin quenaquin. Jatihibi hishminbo quenaquin: —Pihi benahue, Papan mato hichaxon pitijaxonah pihi benahue. RJahuen chopa qui huishá cahen jane jai, jahuen quishi qui jascarihbihi. Jaa jane cahen hapobaan quiquin hapo, hihbobaan quiquin hihbo. Q Jahuen jana janinhax cahen hahan rehtenanti machito quenoya picotan picotani, hahan nahuabo rerati. Coshin bi res ta jato hihbojaxihquiqui. Jato qui sinaxon jatihibi hihbo hihxon jato hihti casticannoxon noquen Papa Diosen raanah cahen jato rehtehi cahi. P Hahchon sca Papan sontarobo cabacho joxonihbo cahtsahohtax becani. Joxo chopayahpabo rahsi, rishtajoma joxoni siri jaton chopa. ZO- Jahuen chopa cahen jimi bi res, jimi qui maosahca. Jahuen jane cahen Papan Joi. 9Nk Jahuen bero cahen chihi quescapi. Jahuen mapo cahen quiquin hapon maitiyahpa. Jahuen maiti janin cahen jahuen jane jai, huishá. Tsoan honanaima jane, jaa huestichin honanah. tMa Jaatian nai quehpemehtaiya hen jisí bi cabacho joxoni. Cabacho joxoni cahtsahohtax jahui cahen Papa queenai quescabijanica hahcoinnicah. Ponte hahxon jonibo yononica, ponte hahxon tiromabo namanjanoxon jato betan rehtenannicah. uLc Hea jascajaha cahen raboxonen nichish jaa yohuanai qui betíhihpaquecatsihqui bi: —Jascayamahue. Mihbe Papan joni tah hen hea qui, miin huetsabaan hahbe joni rihbi tah hen hea qui, Jesusen joi yohihibaan huetsa. Papa huesti qui betihihpaquehue. Papan joi yohihibo jatihibi ta Jesusen joi yohinicabo qui —hea jaquin. Cabacho joxoni cahtsahotax jahui joni ZK- Jaatian: —Huishahue —hea jaxon— Carnero huanohiya piti pihi benahue hihquiboya ta hahan hihti jenimati jaiqui —hea jaquin. Jaa hea huishamaxon: —Jaa joibo ta Papan joi coin qui —hahquin hea. 0JYPehneni joxo chopa siri hinanah ta jaayahpahax manatihqui hihcani. Jaa pehneni joxo chopa ta Papan jihuetahbaan sirijaquin shinanxon joni huetsa yanapanpahonibo qui. coin coinnon benahue,
hahqui behuanon benahue.Carnero ta huanoscanoxihquiqui.Jahuen haibo ta jaya huanoti chopa sahuehax nihresscaiqui. H)Jascaraibo nincaxon, tsamatax behuahibo sca hean nincarihbiquin. Coshin bi res behuahibo, hani huaca mahchi janinhax tejabahticamahi coroti, coshin bi res terenhihqui quescari behuahibo:¡Aleluya! Jatihibi hihbo hihxon ta noquen Papan hihboja sca jaiqui. \G1Jaatian janoxon Papan jisi janinhax yohuanai hean nincaquin:Noquen Papa Dios qui behuanahue,Papan jonibon, jaa nincacoinaibon, hanibo betan hanitahmabo
hahqui behuanahue. Carnero huanomahibo 4FaJaatian sca jaa veinticuatro yonoxonnicahbo betan jahuen noyanica yoshinbo raboxonen nichish Papa Dios qui betihihpaquetax: —Jascari rahan. ¡Aleluya! —hihcani. wEgJascari behuahax, hihribicani: —¡Aleluya! Cohoti ta jascabi sca jahuen cohin xohtóhihnayaxihquiqui. D3Casticanquin ta ponte hahquiqui.Casticanquin ta sirijacoinihqui.Jaa tsinipahhuan haibahhuan ta casticancoinaxqui, tsinixon jan mai mehabo tiromajani copi casticancoinquin.Papan jonibo jaa haibaan rehteni ta copiquin sca jaa sca tiromajahaxqui hihcani behuahi. pC [Jaa pecaho sca hen nincacah bi naihoh tsama joni tsinquitax behuahi quescapi, coshin behuahibo.¡Aleluya! Noquen Papa Dios ta noque jihuemanicah qui.Jahuen shinan ta hihti siri qui.Jahuen coshin ta hahcoiniqui. xBiJaa jema janinxon ta rehtequin Papan joi yohinicabo jimi potamacannishqui. Janoxon ta Papan jihuetahbo rihbi jimi potamacannishqui. Main jaibo jatihibi rehtehah ta jaa jema janin jaa hohcha banetihqui —hihqui jaa coshi yonoti.MATsoanbi ta mia janinxon johue quetejayamascatihiqui. Haibo bichish huanohi ta mia janin tsoanbi nincayamascatihiqui, benohi yohuanai haibobo rihbi ta mia janin jahuentianbi yamascatihiqui. Mia janin jihuepahoni patorobo ta hanibo patorobo janishqui, caibo mahuinquin. Miin yobebaan ta jatihibi mai mehabo paranpahonishqui. e@CChimataibo, rehue hahcaibo, behuahibo, musica hahcaibo jatihibi ta mia janin yamascatihiqui. Ni jenquetsahpabo mequeman teetaibo ta mia janin yamascatihiqui. Mia janinxon rentin renehibo ta tsoanbi nincayamascatihiqui. {?oJaatian hihti coshi yonotinin hani macan bihxon hian janin potahi hean jisquin. Hani renti tihopa macan. Hiaman potaxon: —Nescajaquin potahah quesca tah min queyocahinnoxihqui, Babilonia jemahhuan, jahuentianbi jistima sca mia janon. N>Jaa jemahhuan tiromacahinaiya jenimanahue, naihoh quehabon. Jenimanahue, Papan jihuetahbon. Jenimanahue, Papan raantibon, jahuen joi yohinicabon. Mato copixonquin ta Papan jaa casticanaxqui. {=oBena benatax mai poto hahrí mapocohtax huaohihcani: —Hahrai, jano tah non quebíjistima hiaman cahi nontiyahpabo jatihibichin hicha coriqui bihniqui, jano hicha coriqui janish bi ta histon res tiromacahinaxqui —hihcani huaohihqui. !<;jaabo jatihibichin cahen hocho nihxon jahuen cohin naihoh xohtóhihnatai jisish: —Jascapa jema hani ta jahuenbi yamanishqui —hihcani huaohihhanan. G;Hihti siripahonish bi tah min huestijaquin rishquihah tiromacahinscai —hihquish huaohihscacani. Nonti hihbobo jatihibi, nontin cahibo jatihibi, nontin teetaibo, hiaman teetaibo jatihibi, :5—Hahrai, noquen hani jema, joxo chopa sahuehi haibo quesca tah min siripahonihqui, yanconiboya joshini rajotiboyahpa quescapah hihpahonish bi tah min jascayamascai. Oro rajotiboyahpa quescapahax, siri macan beroya joxoni moroyahpa hihpahonish bi tah min jascayamascai. 9Jaa jema janinxon hicha coriqui cananpahonibo ta jan mapohi copi raquetax hocho manahihtax, benatax huaohihyaxihquiqui. l8Q—Min hihti picatsihpahoni bimibo ta mia janin yamascaiqui. Xoapahonish bi tah min jascayamascai, xaba shama hihpahonish bi tah min jascayamascai, jascapa hihpahonish bi tah min jahuentianbi jascayamascatihi —hihcani. ~7u hahan pitijati canela, yochi, hahan hininjati, yora payotima raho, rasquitax hinintibo, xehatibo, xeni, hatsapoto quescapahbo, trigobo, ganado haniboya hanitahmabo, cabachobo, carrobo, hina jonibo rihbi. Jascapahbo tsoanbi jato maronyamascaah: G6 Maromacatsihquin jaabaan bohi oro bero romishin, yami pehneniyahpa mai, poquinxon nanehah macan copibo, hahan paronohtijati quescapahbo, morobo, joxo chopabo, chopa yanconihbo, seda chopabo, joshin chopabo, hinini jihuibo, yohina xeta jahuaborabo, quenchabo quescapahbo siribo jihuibo, bronce, yami, macan pehnenibo, {5o Jaton nontin napocohtaibo tsoanbi jato maronyamascaiya ta patorobo rihbi benatax jaya huaohihnoxihcanihqui. 4w Hahbetan hihresax hohchapahoni hapobo ta jaya huaohihnoxihquiqui, jaya jiihihqui. Mapohax hani cohin xohtóhihnatai hochoxon jisish ta huaohihquish jahuen casticanti qui raquetax hocho res nihrenennoxihcanihqui. —Hahrai, noquen hani jema, noquen coshi Babilonia jema. Jaatian huesti ta jatihibi pahen mia merahihqui, Diosen raanah —hih ta janoxihcanihqui, hapobo. i3KJaa copi ta jaa huesti netenbi non rishquihah mahuanoxihcanihqui, benanoxihcanihqui, pihan hihquish mahuanoxihcanihqui, cohahah ta queyocahinyaxihcanihqui. Jascapahbo casticannicah ta Hihbo Dios qui, hihti coshi —hihqui. 2Hea ta rajisti siri qui, jahuabi tah hen pahiyamahi hih ta japahonishqui. Jan hicha janí quescarihbihi sca tsama hisin tenemanahue. Hihti benamanahue. Hea ta quiquin hapo haibo qui, yononma tah hen hihyamahi, jahuentianbi tah hen benatimahi hih ta japahonishqui. ~1uJaa jema mehabaan tiromajapahoni quescabijaquin jato hahnahue, copiquin. Jaabaan hahni quescabijaquin hahxon bi rabejaquin sca hahribinahue. Jaa jema mehabaan huetsa jonibo tiromajapahoni quescabijaxon bi rabejaquin sca jaa jema tiromajanahue. i0KJahuen hohcha ta nai queya tiha tsamatihqui. Jan tiromani copi ta Papan casticancatsihscaiqui. Q/Hen nincacah bi naihoh quehax yohuanai jaribihi: —Jaa janinhax piconahue, heen jonibaan. Hahbe hohchayahpayamanoxon janohax piconahue. Jaa casticanquin hen matoyabi casticanyamanon piconahue. H. Hea nohuejahue, Hea nohuejahue, hahxon ta jatihibi mai mehabo hahmanishqui, jahuen hahmatibo sca jaabo hihnon, hahbe tiromabo. Mai meha quiquin hapobo ta hahbetan tsininishqui. Hicha patorobaan ta jaa tsini haibo rajisti shama copi hicha jonibo hahan queenmaxon tsama coriqui bihcannishqui —hihqui jaa coshi yonoti. -Hihti coshin jaa yohuani, coshin bi res: —Babilonia janeya quiquin jema ta paquescaiqui. Poxocahin sca ta jaiqui. Tiroma yoshinbo jano jihueti sca tah qui, Satanasnen yoshinbaan jati sca tah qui. Jano rishta hihsabo paichi, rahnintibo jano paiti tah qui. ), MJaatian hen jisí bi naihoh quehax botopaqueti huetsa yonoti jahui, Papan coshi hinanah hihti coshi. Coshiyahpahax jahui nihrenenxon cahen mai xabajarenenquin. +Jaa hahresti haibo min jisi ta jaton hani jema qui. Janoxon ta jahuen hapobaan huetsa mai mehabo yono yonoyaxihquiqui —hea jaquin.*Jascajati shinan jaton jointi janin Papan janahah ta jascajayaxihcanihqui. Jaan shinanmaha ta huesti shinanyaxon jaa yohina jaton quiquin hapo sca hihnon jascajati yohiyaxihcanihqui. Jasca ta jayaxihquiqui hihxon Papan yohini quescabi janon ta jascayaxihcanihqui. )%Jaa yohina, jahuen chonca machanbo min jisí, jaabaan ta jaa hahresti haibo jistahihmayaxihcanihqui. Jistahihmaxon ta potayaxihcanihqui, benejoma sca hihnon, chopanma sca nihnon. Jahuen yora nami ta piyaxihcanihqui. Piquin texejaxon ta chihin sca mapojayaxihcanihqui. R(Jaatian sca hea yohirihbiquin: —Hoa min jisí texpabo ta jonibo qui, jano jaa haibo tsini nichi. Jahuen jonibo can, mesco mai meha jonibo, mesco texpa quehabo, mesco nahuabo, mesco joiyahpabo. L'Carnero betan ta rehtenanyaxihcanihqui. Carnero betan rehtenanax bi ta hahbetan senenyamayaxihcanihqui. Jaan ta jato rehteyaxihquiqui. Quiquin hapobaan hapo hihxon jatihibi hihbo hihxon jato namanjaquin. Jaa carnero manahibo ta jahuen quenahahbo qui, jahuen caisahbo, jahuen joi nincacoinaibo —hea jaa yonotinin jaquin. & Jaa chonca hapobo ta huesti shinanyaxon jaa yohina huesti sca jaton quiquin hapo hihnon hapomayaxihquiqui, jatihixonbi jaa yanapanquin. D% Hoa min jisi chonca machan ta chonca quiquin hapo qui, jayaxihquibo rahsi. Jaa yohina joribiscaiya ta basima tahni res huesti hora res hapoyaxihcanihqui, yohinahnen jato hapomahah. =$s Jaa japahonish bi yamascai yohina ta huetsa quiquin hapo rihbi qui, jayanish ocho sca. Jaa ta texe jahuen hahbe hapobo xohtayaxihquiqui. Jaa pecaho cahen Papan jaa rehteyaxihqui. #) Jaa hapobo ta pichca mahuascanishqui, huetsa ta rahma jaiqui. Huetsa rihbi ta joriyamahiqui. Jahuextian rihbi ta basimatahni baneyaxihquiqui. "  Honannoxon nincahue hen mia yohinon. Jahuen siete mapo ta siete mai qui. Jano jaa haibo jihuetai maibo siete quiquin hapo jai. l!QHoa min jisi yohina ta japahonish bi yamascaiqui. Mai quinihhuan janinhax ta hahquirihbi picoyaxihquiqui. Jaa pecaho ta Papan jaa rehteyaxihquiqui. Main jihuetaibo ta rahte rahteyaxihquiqui. Naiyahpa mai jananoxon ta jahuen quirica janin jahuen jihuetahbaan janebo Papan huishanishqui jatihibi. Jaa quirica janin jan jaton jane huishayamanihbo rahsi ta nea yohina jisish rahteyaxihquiqui. Jaa yohina japahonish bi queyonish, queyonish bi hahquirihbi jaresscai quen rahte rahtecani. ; o—¿Jahua copi min rahtetain? Jaa haibo jahua quin tah hen mia yohixihqui. Jan cahtsahotai siete mapoyahpa, chonca machanyahpa yohina jahua quin hen mia yohinon nincahue. 8iHen jisí bi Papan jihuetahbaan jimi xehahax jaa haibo paheni, Jesusen joi jeneyamahibaan jimi xehahax jaa haibo pahen paheni. Jascapa haibo jisish cahen hea rahte rahtetah. 0YJahuen bemanan qui huishá cahen jahuen jane jai, tsoan honanyamapahoni jane. Hani Babilonia jema, jaa cahen jahuen jane, tsinibaan mama, mai meha rahnintibaan mama. %Haibo cahen joshiniya yanconi chopayahpa. Oro tejotiyahpa, hihti copi macan bero romishin morojahax tejotiyahpa, moro copibo joxonihbo jaribihi. Jan xecohi cahen oro tason. Jahuen tason cahen rahnintibo bochohi, jahuen tsini hohchabo nanehah jahuen tason qui bochohi. 5Hea jascajaxon cahen jemama qui hocho sca heen yoshin boquin. Hahbetan caxon hen jisí bi haibo, yohina joshini cahtsahotai haibo. Jaa yohina cahen jahuen yora janin jane tiromabo huishá hicha jai. Papan jistahihmahi janebo. Siete mapoyahpa, chonca machanyahpa yohinah. |qMai meha hapobaan hahcá tah qui. Mai mehabo ta hahbetan hihquish pahen pahennishqui —hea jaquin jaa yonotinin. P Jaa siete paheyahpa yonoti quiha huesti sca joxon: —Hehbetan cahi johue. Jan tsinihi copi hani hahresti haibo Papan casticanscai hen mia jismahi canon johue. Hicha texpa janin nichi haibo tah qui. KMatsi toncobo rihbi hanibo paqueti. Naihoh quehax paquexon jonibo tsahcaquin, tsoan jisnímabo, hanibo tonco chahomabo. Papan tsacahah teneti hahtipahyamaxon bi Papa Dios hichárescanquin.!;Mai coshin mihuanaiya cahen hiaman racatai mai toncobo yamacahinscai, queyocahini jene meran cahi. Mahchibo rihbi xayanah yamacahinscai, mispancahini. Mai mihuanaiya jaton hani jema caxque caxqueti, quimisha teque sca banenon. Nahuabaan jemabo cahen poxocahincani. Jaton Babilonia jema casticanti cahen Papan shinanbehnoyamaquin. Jahuen hahan casticanti mocani jato xehamaquin, sina sinaxon jahan jato casticanti. !;Cana bacatan bacatanscai. Coshin rihbi terenhihqui, toshiti. Mai hihti mihuani. Jahuentianbi jatího coshin mihuanyamani, tsoan jisníma mihuani. =sHuetsa yonoti sca cahi, jahuen siete sca. Caxon hueé qui jahuen tason chicoquin. Jan chicohiya, Papan jati janinhax coshin yohuani jai: —Hen tah hen hahresscai —hihqui. Jaatian yoshiman hiohah tsinquiti bocani. Armagedon janeya main tsinquiti bocani, hebreobaan join janehah cahen Armagedon mai. .U—Rahma tah hen yometso sanareneni cahi quescapi hen mato qui sanareneni canoxihqui, jisnahue. Hoxa tenexon maton chopa coiranax tah man hahan jenimati jatihi. Chopanma nihyamanoxon coirannahue, chopanma nichiton mato merayamahahbo coirannahue —Papan jaiya bi rehtenani bocatsihcani. Y+Yoshin hihxon, hahan rahtetibo hahxon jonibo rahtexon jato jahuen shinan hinanquin. Jatihibi mai janin caxon, jano jai meyayahpabo rehtenanti shinan hinanquin, Papa Dios betan rehtenannoxon sca jaton hahbe sontarobo betan tsinquitahbo jato shinan hinanquin. Jatihibi hihbo hihxon Papan jato casticanscanon Papa betan rehtenani bocani. 1 Hen jisí bi capepahhuanen jana janinhax jirí quescapah yoshin tiroma caini, hihti jaroma. Jaa hinon jana janinhax sca huetsa rihbi caini, jascapahribi. Hoa huetsa yohinahnen jana janinhax huetsa rihbi jascapa caini. Quimisha yoshin tiromabo caini, jirí quescapahbo. pY Huetsa rihbi sca cahi, jahuen seis sca. Caxon Eufrates janeya jaton paro qui jahuen tason chicoquin. Jascajaha taraxcahinscai. Taraxcahinaiya cahen bari cainai quirihax jahui hapobo jaton sontaroyabi histon pohqueti sca jai. +O Jaton hisin copi noquen naihoh queha Papa Dios hichacanquin. Jaton nobebo copi jaa roacanquin. Casticana bi jascabihi tiromacani, jaton shinan ponteyamacanquin. 9 Huetsa sca cahi, jahuen pichca sca. Caxon, janoxon capepahhuanen yonohi janinbi jahuen tason chicoquin. Hahqui chicohah tiroma yoshiman shinanyahpabo jaton shinan xehpocahinscai. Hihti hisincani, hisin tenecasquimascaax hahri jaton jana rebo pihatax hashoan sca hisincani.   Barin hahca cahen mapohax jonibo hihti hisini. Barin hahca Papa Dios qui hihti tiromahi yohuancani, jahuen pahe jan jato qui chicohah copi. Casticana bi jaton shinan ponteyamacanquin. Papan ta noque casticanihqui, pontejaquin shinanscapan, hihyamacani.  3Huetsa sca cahi, jahuen chosco sca. Caxon bari qui jahuen tason chicoquin. Jan hahqui chicohah sca bari xanascai jonibo mapojati tiho xanapi. G Papa racanxonti janinhax huetsa sca yohuanai hean nincarihbiquin: —Jascari rahan, Papan. Mia tah min jatihibi hihbo qui. Hahcoinquin tah min jato casticanai, ponte bi res —hihqui. Y +Miin jihuetahbo ta jimi potamacanpahonishqui. Miin joi yohinicabo rihbi ta jimi potamacanpahonishqui. Jimi sca tah min jato xehamahi. Sirijaquin tah min jato casticanai, ponte bi res —hihqui Papan yonoti. . UJene coirannica Papan yonoti yohuanai sca hean nincaquin: —Sirijaquin tah min jato casticanai, Papan. Min tah min rahma jai, neateman rihbi tah min japahonihqui. Huetsa rihbi sca cahi jahuen quimisha sca. Caxon huacabo qui jahuen tason chicoquin. Texpabo qui. Jaabo rihbi sca jimicahinscai. ?wHuetsa sca caxon quebíjistima hian qui jahuen tason chicoquin. Hahqui chicohah cahen hian jimicahinscai, mahuatipi jimi pisihi. Jaa copi cahen jeneho cahibo jatihibi mahuati. fEBebo quiha yonoti caxon sca cahen jahuen tason mai quiri chicoquin. Hahqui chicohah cahen main jihuetaibo nobescai. Hihtihosi tiroma nobebo. Capepahhuanen honantiyahpabo, jahuen santo yocacaibo, jaabo rahsi nobeti. C Papan jati chicho quehax yohuanai sca hean nincaquin: —Botannahue. Maton tason mai qui chicotannahue. Papan jato hahan casticanti jahuen siete pahebo mai qui chicotannahue —hahquin. xiPapan xaba hihti coshi copi jahuen jati janin cohin quextoti, jahuen coshin jan jato casticannoxihqui copi. Jaa copi cahen jahuen yonotibaan jaton siete pahe chicoquin queyonon caman Papan jati janin tsoabi hihquiti hahtipahyamanish.6eJahuen noyanica yoshin huestichin sca jato oro tason hinanpaquequin. Papan hahan casticanti bochohi rahsi. Jayaxon noquen queyoyosma Papan nincayosmabo casticanti bochohi. /WJaa chique quehpemehtaiya jahuen siete yonotibo picoti, jahuen siete paheyahpa hihnoxihquibo. Pehneni siri joxo chopa sahuehax oro cinturonen pishnexehtax picocani. >uJaa pecaho sca hen jisí bi Papan naihoh queha xobo janin jahuen jati quehpemehti. Moises huishamaxon jan hahxontijani joiyahpa bohnanti jano jan bexojani chique quehpemehti. "=¿Tsoa mihqui raqueyamahihquin, Hihbon?Mihqui ta jatihibi jonibo ponte bi res siripi yohuanti jaiqui.Mia huesti tah min jascapa hihti siri qui.Ponte bi res min hahcai copi ta jahuex jatihibi nahuabo raboxonen nichish mihqui betihihpaquexihquiqui hihcani behuahibo. pYJaa hian quenichi Moises behuaya behuacani, Papa Diosen joi yohinicaxon Moisesnin huishani behua. Carnero qui behuacani nescari:Mian hahcai ta hanibo qui, Hihbon.Hahqui raquetibo tah min hahcai.Mia tah min noquen Hihbo Dios qui, jatihibi hihbo.Miin bahibo ta pontebo bahi coinbo qui.Jatihibi jonibaan quiquin hihbo tah min qui. X~)Jascapahbo jisnoxon cahen hori pari jisí bi hian quescapah sca jai, nexnanihax bi bahrini, chihi quescapi. Jaa hian quexa nichibo hicha jonibo jai, hiaman meha hino tenenihbo, jahuen santo yocaxonma tenenihbo, jahuen jane número bihyamanibo, jaabo jaa hian nexnani quenichi, Papan jato hinanah hahan chimati arpayahpabo rahsi. r} _Hen jisí bi naihoh sca huetsa hahan honanti jai, hani, hahqui raqueti. Siete yonoti, paheyahpa rahsi, maibo Papan casticanquin queyonoxon hahan casticanti paheyahpa rahsi. Jaa pahen casticanquin jaabijaxon Papan casticanyamascanon. =|sJemama qui caxon bishtaxmatinin bishtaxquin jamá jamaca jahuen bishtaxmati janinhax jimi bahiscai, nemin. Joni masohi tiho nemin bahihi, trescientos kilometros caman bahihi.${AJascajaha, jahuen xateti main niascaquin. Mai meha bimibo tsinquixon Papan bishtaxmati janin jato potaquin, sinaxon casticanquin Papan bishtaxmanon. Wz'Huetsa rihbi sca Papa racanxonti janinhax picoquihrani jahui, chihi hihbomaha joxon, coshin yohuani: —Miin xateti queno niascahue hoh. Xatexon mai meha bimibo tsinquiscahue hoh. Johue sca ta jaiqui hoh. yPapan naihoh queha jati janinhax huetsa rihbi sca jahuen yonoti picoti, jaa rihbi tsinquinoxon hahan xateti quenoyahpa. nxUYohihah cahen jahuen xateti main potaquin. Jan main potahah cahen mai mehabo tsinquí sca jai. wwPapan jati janinhax sca huetsa yonoti picoquihrani jahui coshin yohuanjonahi: —Miin xateti niascahue hoh. Tsinquiscahue hoh. Tsinquiti sca ta jaiqui, main jaibo. Noquen tsinquiti ta choshiscaiqui hoh —yonotinin nai cohin cahtsahotai jaquin. Zv-Jaatian hen jisí bi nai cohin joxoni. Jaa nai cohin cahtsahotai cahen noquebaque quescapah. Oro maitiyahpa, quiquin hapon maiti. Jan xecohi cahen tsinquinoxon hahan arroz xateti quescapah, hihti queno. u Naihoh quehax yohuanai sca hean nincarihbiquin: —Huishahue. Jaton Hihbo qui hinamehtax mahuataibo ta hahan jenimati jaresscaiqui. Jahuabi teneti ta yamascatihiqui, jahuabi tee teeti yamascai. Papa Dios jaabaan hahxonni quen ta jaton teebo jato betanbi cayaxihquiqui. Jascari rahan hih ta Dios Yoshin siri jaiqui —hihqui bochiquihax yohuani. Tsinquiquin hahcajaxon casticanaibo 1t[ Papan jato jascajatihi honanxon ta tiroma jonibo Papan nincacoinaibaan teneti hahtipahiqui. Jahuen joi bihcoinxon jahuen baque bihnixon jeneyamahibaan ta tenetihiqui. s Jaabaan tenehi ta jascabi sca cohin potohihnayaxihquiqui, queyóyamahi. Tenebahinaxon teneshinahi tantiyamacani. Jaa hino yocanihbaan, jahuen santo yocanihbaan, jahuen honantiyahpabaan, jahuen janeyahpabaan jaabo jatihibichin ta jascapa coshi hisin teneti jaiqui. )rK Jascapahbaan ta Papan mocani xehati xehanoxihquiqui, sina sinaxon huehaxon jahuen hahan casticanti tason qui bochojaxon ta jaan jato xehamaquin texejamayamanoxihquiqui. Carneronen jisnon bi, Papan yonotibaan jisnonbi rihbi ta perehihnatai chihi qui jato potahah hisin tenenoxihcanihqui. Oq Huetsa yonoti sca jaabo rabe chibani cahi coshin yohuancanahi: —Jaa yohina yocacaibo, jahuen santo yocacaibo, jahuen honanti jaton bemanan qui jaibo, jano hihyamahibo jaton mequen qui jaa jaibo. pHuetsa yonoti sca hahchon cahi, yohuancanahi cahi: —Babilonia jema ta paquescaiqui. Paque ta Babilonia jaiqui. Hani jema ta poxotihqui. Haibo tsinixon jatihibi mai mehabo hahmaxon ta jahuen hohcha Babilonianen jato hinanpahonishqui —hihqui yohuancanahi. NoCahi coshin bi res chanicanahi: —Papa Dios qui raquenahue. Hohchayahpabo ta casticanscaiqui. Jaa copi Mian tah min pontejaquin hahcai Papan, hahnahue. Jaan ta naibo hahnishqui. Maibo, hianbo, texpabo, jaan ta jatihibi janishqui. Jatihibi hahnica huesti qui raboxonen nichish betihihpaquenahue —hihqui yohuancanahi cahi. }nsBejisihnixon hen jisí bi huetsa yonoti noyahi huinobohani cahi. Main jihuetaibo yohihi cahi, jatihibi mai mehabo, jatihibi texpa quehabo, jatihibi joiyahpabo, jatihibi nahuabo yohihi cahi, jatihibi tian yohiti joi siri jato yohihi cahi. Hm Quesayosmabo ta qui, rishtajomabo. Quimisha yonotibo yohuanai |lqJaabo ta haiboya rishtayamahibo qui, haibo honanyamahibo rahsi. Jano carneronen jato hiohi janin canicahbo rahsi. Mai mehabo tocan jihuetaibo ta jahuen jimin copijaquin Papan baquen jato bihnishqui, Papanahbo sca jaábo, carneronahbo jaábo. kBehua behna behuahibo hean nincaquin, Papa Dios bebon nichish behuahibo, jahuen chosco noyanica yoshin bebon nichish, jahuen yonoxonnicahbo bebon nichish behuahibo. Jaabo behuahi ta tsoabi haxeti hahtipahyamahiqui, jano jai ciento cuarenta y cuatro mil jonibo res jaa behua haxenicabo. Jaabo ta maroquin hahcajaquin Papan bichiqui, jahuen baque copi jato bihquin, main jihuetaibo. _j7Naihoh quehax yohuanai sca hean nincaquin, coshin bi res hani join yohuani. Hicha jene tejabahti paquetihcamahi hean nincaquin. Coshin terenhihqui quescapi. Hichaxon jaton chimati chimahibo quescapi, siri bi res. mi UHen hahquirihbi jisí bi Papan mahchi janin jahuen baque nichí. Hahbetan ciento cuarenta y cuatro mil jonibo jano nichí, jaton bemanan qui carneronen jane huisha jaibo rahsi, jahuen Papan jane rihbi jaton bemanan qui huishá. ~hu Honanquin sirijanahue. Shinanxon jaa hinon numero toponnahue. Jonin numero tah qui, seiscientos sesenta y seis. g9 Jaa honantijomaxon cahen maroti hahtipahyamascacanquin. Jayajomaxon maromati hahtipahyamascaribicanquin. Honantijaquin cahen jaa hinon jane huishacanquin, jaayahpabonon. Jahuen jane huishayamaxon cahen jahuen numero sca huishacanquin, caibo mequen qui, caibo cahen bemanan qui. fw Jascajaxon jonibo honantijati jato yohiquin. Jatihibi jonibo honantijanahue, hanitahmaboya hanibo, coriquiyahpaboya jahuaborabojomabo, patorojomaboya patoroyahpabo, jatihibi jonibo mequen qui honantijayamaxon bemanan qui honantijanahue hahquin. 3e_ Jascapah yohina santo yohuanscanon cahen jaan jato yoshin hinanquin, Jascajahue tiroma yoshiman jaah. Yohuanxon cahen joni rehteti jaton santobaan jato yohiquin. —Raboxonen nichish hino santo qui betíhihpaqueyamahibo jatihibi rehtenahue —jato janon santobo yohuanmaquin, mai meha yohinahnen. [d/ Jahuen hahbe yohinahnen jascajahue hahcá, jahan rahtetibojaxon main jihuetaibo jaan paranquin. Jato paranxon: —Hiaman meha hino quescapahbo santojanahue, rerahah bi jihuetai yohinahbojaquin —jato jaquin. c Jato nincamanoxon jahuen coshin jaan hahquin, jato rahtequin. Jaton jisnon bi cahen naihoh quehax chihi paquenon jaan paquequin. *bM Hiaman meha hinon jascahue hahcá, jaan rihbi sca jahuen coshin hahquin, hiaman meha hino hahxonquin. Hiaman meha hino qui betíhihpaquenahue hahquin cahen jatihibi mai janin jihuetaibo raboxonen nihti jaan yohiquin. Mahua tsehueyahpahax bi rohahi hino qui betihihpaquenahue jato jaquin. -aS Hen jisí bi mai chicho quehax sca huetsa yohina caini. Rabe machanyahpa yohinah, chaxo machan quescapah. Jan yohuanaiya cahen capepahhuan yohuanai quescapi. N` Sipo xoboho tsahotibo ta sipo xoboho Papan tsahonyaxihquiqui. Nacoxon rehtetibo ta nacoxon Papan rehteyaxihquiqui. Jaa honanxon ta Papan baquebaan teneti hahtipahiqui, nincacoinquin jeneyamaquin. 9_m Hahan nincati pabinquiyahpaxon nincanahue. b^= Hahqui betíhihpaquenoxon cahen jatihibi main jihuetaibo raboxonen nihpaqueyaxihqui, Papan baquen quirica janin jaton jane huishayamahihbo rahsi. Jahuen baquen quirica janin jaton jane huishá jaibo ta jihuenicabo qui. Papan jihuetahbo ta jaa hino qui betíhihpaqueyamayaxihquiqui, capepahhuan qui betíhihpaqueyamarihbihi. Naiyahpa mai jariyamahi bi ta carnero rehtequin hahcajaquin rehtehahbo jahuen baque mahuayaxihqui Papan honannishqui, noquen hohcha copi hihqui bi. ~]u Tiroma yoshiman coshi hinanah sca Papan baquebo betan rehtenanxon jato rehtescaquin. Jascajahax jatihibi mai mehabo, jatihibi texpa janinhahbo, jatihibi joiyahpabo, jatihibi jonibo, jatihibi main jihuetaibaan quiquin hapo sca hihqui, jaa hino. \w Papa Dios qui tiromahi yohuani, Papan xobo qui tiromahi yohuanrihbihi, naihoh jihuetaibo qui tiromahi yohuanrihbihi. /[W Tiroma yoshiman yohuanmaha sca hihti tiromabo hino yohuanscai. Hanibo yohuanbo. Cuarenta y dos hoxne jan jascanon cahen tiroma yoshiman jahuen coshi hinanquin. }Zs Jahuen coshi jan hino hinanai copi sca raboxonen nichish capepahhuan qui jonibo betíhihpaqueti, jaa sca jaton dios quen. Hino qui jascarihbicani. Tsoa jaa hino quescapah quin, tsoan jaa teneti hahtipahiquin hihquish hahqui betíhihpaquecani. IY  Jaatian hinon mapo huesti sca tsehueyahpa sca jai, hahan mahuati tsehueyahpa. Hahan mahuatihi bi rohahi. Rohahi jisish cahen jatihibi mai mehabo rahtexon hahqui sca jaton shinan camacanquin. 'XG Jahuen yora cahen hahua hino quescapah. Jahuen tahe cahen xahe tahe quescapah. Jahuen jana cahen hinon jana quescapah. —Heen coshi tah hen mia hinanai, heen yonotibo rihbi mia hinanxon tah hen mia yohihi, min queenai quesca sca jahue jonibo hihbojaquin —capepahhuanen hino jaquin. W  Hen jisí bi quebíjistima hian mehax yohina huesti mapeti, siete mapoyahpa, chonca machanyahpa. Jahuen machan janin chonca quiquin hapon maiti jai, machan tihibi maiti jai. Jahuen mapo qui huishá cahen janebo jai, Papa Diosen jistahihmahi janebo. PU Haibo qui tiroma yoshin hashoan sina sinatax haibaan baque texebo betan sca rehtenani cahi. Papan joi nincacoinaibo betan rehtenani, Jesus joi bihcoinaibo betan rehtenani cahi, jato queyocatsihqui. ~}R|nzyxxawvuuts,rq{poo^n=mlljjXihglfee5dd>cbb``3_^]n\\ZZkYXXQWWUTTS_RRzQQ PZOWNMLLAKbJJ&IsH=GpGEDCCA@@q>>1<<$::N9,8.7655O4322%1Y0r/.-,,b+Z)(('M&%j$$#"V! N{  eq`iL f  , # GqPz;qz[Hen hohchani Papan hea caheyamahah tah hen hihti coincointi jai hih ta Davidinin huishaquin janishqui. xyiPapan noquen hohcha sohuaxona tah non hihti jenimati jai. Noquen hohcha yamascaiya tah non jenimati jai. @xyNon hahcai copima bi ta hahxonresquin Papan siri hihqui noque jisiqui. Jaa copi tah non hihti jenimati jai. Davidinin rihbi ta jascajaquin yohinishqui, jahuen behua huishaquin. dwAPapan noque hahxonai ta jascayamahiqui. Hen sirijaquin hahcai copi hea siri jise Papan, hihnica ta tiroma qui, Papan jisí. Papan siri jisi joni ta nescanica qui: Min hihcoinai tah hen shinanai, Papan. Min yohihi quescabihi ta jacointihiqui. Min tah min hea sirijaquin bihtihi, hihqui. Papa hihcoinai non shinanaiya ta siri hihqui noque jisiqui. ,vQTeexonnicahton cananai quescama tah qui. Teexonnica copijaquin tah non copijacoinai, noque teexonai copi. Mia tah hen hinanresai hah tah non copijaquin jatimahi. :umPapan huishamani joi ta nescari qui: Papa Diosen yohihah ta hihcoinjaquin Abrahanen shinannishqui. Jaa copi ta Abraham siri hihqui Papan jisnishqui, hihqui jaa huishamani joi. t3¿Min sirijaquin hahcai copi tah hen mia siri jisi hah Papan jaa janishquin? Hahyamaquin rahan. Jascajaha ta Abraham jaya joiti jaquehahnishqui. Hea caya tah hen siri qui hih ta jaquehahnishqui. Hihcaxbi jascayamahi. Papa Dios bebon nichish tah non jenquetsahax jascatimahi. s Shinanscanahue. Abraham ta noquen xohta qui, noque cah non jahuen chini baquebo qui. ¿Jahua copi Papan jaa siri jisnishquin? rCristo nincacoinxon tah non Moisesnin huishani joi sca tiroma hihqui shinantimabiresai. Hashoan sca tah non siri hihqui shinanai.3q_Noquen Papa Dios ta jaa huesti Papa Dios qui. Nincacoinax hinamehtai judiobo ta sirijaquin bichiqui. Caibo rihbi jascajaribiquin: nincacoinaiya jato sirijaquin bihquin. lpQ¿Papa Dios tsoabaan Papa quin? ¿Judiobaana res nan? Jatonah res ma rahan. Caibaana rihbi rahan. joMNon sirijaquin hahni copima ta Papan noque bichiqui. Non hinamehtai copi res ta noque bichiqui. nPapan noque jascajaxonah tah non Hea caya tah hen siri qui hihtimabiresai. ¿Jahua copi non jascatimahin? ¿Non jahuabi hahyamabiresai copi nan? Jaa copi ma. Non hahqui hinamehtaiya Papan noque sirijaquin bichi copi tah non jascari yohuantimahi. kmONoquen Papa ponte bi res hihqui non honanscanon hihxon ta jascajaquin Cristo raanxonnishqui. Jaa copi honannahue: Papa ta ponte bi res qui. Jaan jisí ta Jesus qui hinamehtaibo pontebo qui, jahua copi chihi janin catimascai. GlNeateman ta hicha bi res noquen xenibo tiromapahonishqui. Tiromahibo que bi ta Papan jato tenexon jato queyobahinyamanishqui. Jaa ponte hihxon jato teneni non jatihixonbi honannon hihxon ta janibi sca Jesucristo raannishqui. Noque copi jan mahuani quen tah non hahqui hinamehtax noquen hohcha copi non mahuatimascai. bk=Noque jascapa rahsi que bi ta Papan noque hihti hahxonnishqui, Cristo raanxonquin. Mahuaquin ta Criston noque bihnishqui, hohchapan hinábo non jayamascanon. Criston noque hahxonah ta Papan noque siribo sca jisiqui. kjOJatihibi jonibo hohchamisbo copi ta jascapa rahsi noque jisiqui, hahbe jihueti hahtipahyamahibo. Wi'Cristo nincacoinax hahqui hinamehtaibo rahsi res ta siribo qui, Papan jisí. ghGHohchayahpa rahsi non hihqui bi ta Papan jahuen bahi noque jismahihqui, siribo sca non nihnon. Huishaxon ta Moisesnin noque yohinishqui, non Cristo qui hinamehtax jihueti jai. Jascapa ta Papan jisí siri qui. Hahqui hinamehtax non siribo sca jai ta neateman Papan huishamanishqui, Moises, texe jahuen joi yohinicabo rihbi jaa joi huishamaquin. fgEPapan yohihi quescari jihuetaibo ta yama qui, Papan jisí. Jahuen joi jaxon tah non jaa honanai. Hohchamisbo rahsi non hihqui honanquin. Honanax copi tah non neteyaxihqui. Noquen Hihbo qui hinamehtax queyoyamanox manati sf_¿Tsoabo yohihi jascanishquin nan? Jatihibi jonibo rahan. Jahuen jonibo ta jahuen joi Papan hinannishqui, jaa joi jai jatihibichin sca nincacahbo. Jaa copi ta neteti jacanihqui jatihibi. Nincayosma tah hen qui hihquish, neteti. peYJaton Papa Dios ta ni pishcabi shinanyamacaniqui. Jaabo yohihi ta Papa jascarihqui, jahuen joi janin. >dwCaibo betan siripi jihueti ta honanyamacaniqui. Zc-Jano jaabo huinotah quen ta masataibo sca jaiqui, hihti hohmis hohmisaibo. NbJoni huetsa rehte rehtehi cacatsihqui ta hishto hishtocaniqui. >awRoa roati, hichá hichati res ta shinancaniqui. ]`3 Jaton yohuan ta rishtaya qui. Mahuatipi tsecaxon quehpenxon xetehah pisi hihqui quesca ta jaton jana jai qui. Jaton jana rebo ta hahan paranti res qui. Ronon shinanyahpa ta jacanihqui, joni tiromajati res. ~_u Papan bahin nihyamahibo rahsi tah qui, tiromahibo rahsi. Siribojanicabo ta yamabiresihqui, ni huestibi yamahi. P^ Ponte shinanya jonibo yamabiresi. Papahon shinancoinaibo yamahi. e]C Papan huishamani joi jai quescabi tah qui:Ponte joni ta yamahihqui, ni huestibi. B\} ¿Papan joiyahpabohax copi noque judiobo hashoan siribo quin? Hihyamabiresi. Jascapa rabe tah non qui, hohchayahpabo rahsi, judiobo, judiomabo rihbi. Ma tah non jaa yohiscahaqui. S[Caibo ta hehqui quesahihqui. Papa huesti siri banenon tiromanonhue hih roqui hea jai. Quesa ta jacanihqui. Jascapa shinanyahpabo quen ta Papan jato casticancoinyaxihquiqui. Non hohchayahpabo rahsi jai bZ=Jan yohini quescajaquin hahtihi bi non quesajahiya ta Papan hahcoinai jiscantihiqui. Noquen Papa siri hihqui jiscanquin. ¿Jascacoinaiya jahua copi sca noque casticantihiquin hah non jatihin? Hahyamabiresquin rahan. zYmJaan pontemabo casticana siriyamahiya ta jenquetsahxon bi jatihibi tiromabo casticanti hahtipahyamaquehahniqui. qX[Non hohchataiya ta noque quescapahma Papa hashoan ponte hihqui jisyaxihcannihqui jonibaan. Jaa copi ta noque casticanah pontema qui ¿hih non jatihin? Hihyamahi rahan. Noquenahbi noquen tiroma shinaman pari tah non jascatihi. W%Hahtipahi rahan. Hen mia yohinon nincahue: Papa ta hihcoiniqui. Noque jonibo res tah non jaamajanicahbo qui. Papan huishamani quescabi tah qui:Mian tah min pontejaquin casticanai, Papan, hah ta caibaan jatihiqui. Caibaan rihbi ta Jenquetsahaquin min casticanain, Papan jacatsihxon bi Ponte bi res tah min qui Papan hah jayaxihcaniqui, yohicoinquin. Jascá ta jaa huishani joi janin jai qui. bV=¿Noque hinanah bi caibo nincayosmabohi copi Papan noque hahxonti hahtipahyamascaiquin? dUAJascapahbo non janon ta jahuen joi huishamaxon Papan noque hinannishqui, non jaya hihnon. T {¿Papan noque jascajaquin jisiya tsi ra noque judio baquebo jahuamabo non quin? hih sca rah tah min jai. Jascari yocacahyamahax rah tah min ¿yanca bi res non honantiyahpabo quin? hih min jai. Min jascarai bi tah hen Yancama rahan hih hen jatihi. >SuJudion ta jahuen jointiboyaxon bi Papahon shinanihqui. Caibaan jisnon hihxon res hahcaiboma bi ta hahcoinaibo Papan judiobo qui. Hea siri hihqui caibaan shinanahbo japan hihquibo ta Papan judioma qui. Papan hea siri jisnon jaa queenai quescari jihuecoinpan hihquibo ta jahuen judio qui, jahuen caisahbo. R Bemacanya res judio quescapahbo hihquibo ta judioboma qui. Hahan judiobo honantiyahpahax bi hihresaibo ta judiomabo rihbi qui. 8QiJahan judiobo honanti yamahax bi Moisesnin yohini jai quescapa tahni ta caibo jihuetihqui. ¿Mia cahran, judion? Jaa honantiyahpahax bi tah min jascayamahi jihuetai. Jaa copi ta Papan casticanti neten maton nahuabaan mato yohiyaxihquiqui, Mato caya tah man noque mentan hashoan nincayosma qui hahquin. PJahan judio honantijomahax bi Moisesnin huishani jai quescari jihuetaibo ta Papan jisí jahuen joni coin qui, jahuen shinanyahpabo. 6Oe¿Jahan judiobo honantiyahpa min quin? Min jaya hihqui bi ta Papan mia casticanyaxihquiqui. Jaa honantiyahpahax Moisesnin yohini jai quescari min jihuerihbihiya pari ta Papan mia yanapantihiqui. Jaa honantiyapahax min jascari jihueyamahiya ta Papan jisí mia jayajoma quescapah qui, jahuenahma. *NMMian tah min tiromajaquin caibo shinanmahi, noquen Papa sirima hihqui shinanmaquin. Papan jato caheni jai quescapahbo tah man qui. Man tiromahi jihuetai jisish ta nahuabo tiromahi hehqui yohuancaniqui hah ta Papan jato janishqui cahequin. Mato rihbi sca tah man jascapahbo qui, judiobon. {MoHea caya tah hen Papan joiya qui jaax bi tah min Papan joi jai quescama jihuetai. Min tah min jaamahi, judiobon. %LCTsiniyamanahue jaax bi ¿min miabi tsinihin? Santobo jistahihmahihax bi tah min Papahon shinanihcamahax jahuen xoboho cahax Papahon shinanaxma tsahoresai. ;KoJascanicaxon tah man huetsa jonibo haxemahi. ¿Siripi jihueti jato haxemahax bi mianbi min yohihi quescaraxma min jihuetain? Yometsohyamanahue hihnicahax bi ¿min yometsohtain? JShinanjomabo tah non honanmatihi hih tah man jaribihi. Baquebo hanijaquin hahcajaquin tah hen jato haxematihi hih tah man jaribihi. Moisesnin huishani joi tah non jai. Jaa copi tah non shinancoinyahpabo qui. Non yohihi ta quesa joima qui hihnica rihbi tah man qui. HI Hean caya tah hen benchebo bahi honanmaquin hahcajaquin Papan joi honanyamahibo haxematihi, hih tah min jai. Xabajaquin hahcajaquin tah hen Papan joijomabo honanmacointihi, hih tah min jai. =Hs¿Non jenquetsahpi jihueti Papa queenihquin? ¿Noque judiobaan tah non honanai hih man jain? ¿Jenquetsahpabo siribo quin Papan joi honanxon tah non honanai hih man yohuani jain? +GO¿Hea tah hen judio qui hih man jain? ¿Moisesnin yohini joiyahpa tah non qui hih man jain? ¿Noque tah non Papa Diosen jonibo qui, hih man jain, judiobon? 3F_Papan shinanyaxon hean yohihi quesca ta jayaxihquiqui, hea huetsabaan. Jonetax japahonibo ta Papan yohiyaxihquiqui, Man tah man jascari janiqui hahquin. Jan jaa copi jato casticantihi honantih bi res sca janon ta jonibo jascajayaxihquiqui, casticanti nete nocotaiya. Moisesnin huishani joiyahpabo bE=Ponte jihueti honannon ta jaton jointi janin jaa honan Papan nianishqui. Jaa copi ta jascari jihueti yohinancanihqui. Jaa copi rihbi ta jaton jointinin shinani, Tiroma ra tah hen jai, hihyamahax Sirija rah tah hen jai hihcanihqui. Caibo betan yohinani ta cahenannancaniqui. Caibo rihbi sca, Jaan ta hea jascamahaxqui hihqui, hohchamati yohihi. D¿Moisesnin huishani joijomaxon copi judiomabaan ponte jihueti honanyamahihquin? Honan ta jacanihqui. Papan huishamani joijomaxon bi ta hahmebi shinanxon, jan huishamani jai quescari jihueti yohicaniqui, Papan huishamani jai quescabijaquin yohiquin. C Moisesnin huishani joi nincaresaibo ta sirima qui, Papan jisí. Jaan jisí ta Moisesnin huishani jai quescabijaquin hahcaibo siribo qui. B{ Tiromabo ta jenquetsahax bi cahnetimahiqui. Papan huishamani honanaxma hohchanihbo ta jascabi sca casticana jatihiqui. Papan huishamani honanax bi hohchanihbo rihbi ta Papan jascajaquin casticanyaxihquiqui, jan Moises huishamani jai quescajaquin. A5 Non jenquetsahpabohin ta Papan honanquin sirijahiqui, hea huetsabaan. Jaa copi ta tsoabi cahnetimahihqui, tiromabo casticanxon siribo bihquin. @ Sirijapahonibo caya ta jascajayamayaxihquiqui. Mato tah man siribo qui. Man tah man sirijapahoniqui. Queyoyamanox manataibo sca hehbetan jihuenahue hah ta jato jayaxihquiqui. Judiobo pari jascajaxon ta judiomabo sca jascajaribitihiqui, siribo rahsibi. D? Jascajaxon ta jato hihti casticanyaxihquiqui. Jaan casticanah ta tiromapahonibo rahsi hihti hohmis hohmisyaxihquiqui. Judiobo pari casticanxon ta judiobomabo sca jascajaribiyaxihquiqui. c>?Papa nincayosmaboxon ta jan yohihi nincacatsihyamaxon bi tiromati caibaan hesehah pari nincaquihqui. Jascapa ta Papan sinajayaxihquiqui. Mato tah hen hihti tiromajanoxihqui, heen rahuibaan, hah ta jato jayaxihquiqui. H= Queyoyamanox manati queenxon sirijahibo ta Papan yohiyaxihquiqui: Mato tah man siribo qui. Maton tah man sirijapahoniqui. Queyoyamanox manataibo sca janoxihnahue hah ta noque jayaxihquiqui. x<iNoquen shinanbo honancoinxon ta tiromabo jaan tiromajayaxihquiqui. Siribo rihbi ta sirijaquin bihyaxihquiqui. #;?Min pontenon hihxon mia tenexonai bi tah min nincayosmahi. Shinan coinjoma tah min qui. Jaa copi ta hashoan sca mia casticanyaxihquiqui. Siribo hihqui jisxon sirijaquin jahuen jonibo bihxon sca ta tiromabo sca casticanyaxihquiqui. Jaatianbi ta hihtijaquin mia casticanyaxihquiqui. :wPapan ta mia hicha hahxonihqui. Tiromahi quen mia histon casticantihi bi ta basi sca mia tenehiqui. Papan mia jascajaxonah bi Jahuama tah qui ¿hih min jain? Pontejaquin sca min shinannon hihxon ta jaan tenehiqui. ¿Honanxon bi min jaamahi nan? 9{Jascapahbo ta tiroma qui hihquish bi mia rihbi jascapahax, ¿Papan mia casticanyamanon hihquish min cahneti shinanain? 8Jascapa tiromahibo ta Papan hihti casticanyaxihquiqui. Tsoabi ta cahnetimahiqui. Jahuen quirica jisxon tah non jaa honanai. x7 kCaibaan tiromajahi honanax copi tah min Honanyamahax tah hen jascanihqui, Papan, min jatimahi. Caibo yohihi, Jaa ta tiroma qui hihquish bi tah min jascari miin yora qui bi min yohuanai. Jaabo tiromahi hihqui quescarihbihi tah min mia qui. T6 # Jascapahbo ta jascabi sca mahuatahbo jayaxihquiqui Papan yohihah honanax bi ta hihrescannishqui. Rahma caman rihbi ta jascacaniqui. Hahresquinma bi caibo rihbi hesequin, tiromajati queenahbo hihxon.~5 wShinanjomabohi. Yanapanyosmabohi. Mia hahxonxahnpan hihquinanax bi yanapannanyamarihbihi. Caibo yomanahmarescanquin. z4 oCaibo qui quesahi. Noquen Papa jistahihmacanquin. Jaton caibo hichaquin. Siribohihcamaxon bi caibo rahninquin. Hahmebi siripihcamahi yohuani, coshihihcamahi. Jaton huetsabo tiromajati shinancanquin. Jaton papabaan yohihah bi nincayosmabohi. 3 7Jahuabi siri ta jayamacannishqui, tiromati res shinancanquin. Caibo tiromajati shinancanquin. Caibaan jahuabora jato bichincatsihcani. Yohuashihtax sinacahanani. Rehteti res shinanquin. Rehtenanti res shinanquin. Paran paranquin. Jistahihmahanannani. Caibo qui yohuan yohuani. 2 Noquen Papa shinancatsihyamahibo quen ta Papan jato jenebahinnishqui, jaton shinan masascanon. Jaa copi ta jascacannishqui. D1 Jascajaribiquin ta jaton bebobaan haibo hihquihinti shinanyamascannishqui. Haibobo jenexon ta hahbe bebobo sca hahcannishqui, hahbe bebobo hihti hahcatsihqui hahcannani. Hahbe bebo betan ta hihti jaroma sca jacannishqui. Jaa copi ta jaton shinan hihti tiroma sca janishqui. Shinan sirijomabo sca ta banecannishqui. =0 uJaabo jascanica copi ta Papan jato jenebahinnishqui, tiroma bi res tiromabo rahsi sca jaábo. Jaton haibobaan ta jaton bebobo jenebahinxon hahbe haibobo sca benejacannishqui. H/  Noquen Papa coin queenyamaxon ta dios que ma bi dios romishin sca bihcannishqui. Papan hahnibo qui sca tisquihahpaquexon ta jascapahbo qui sca yocacannishqui. Noquen Papan jatihibi jonijani que bi jahan queenyamacani. Noquen Papa ta hihti siri qui. Hahqui jascabihi siripi yohuantihi bi ta huetsa shinan bihcannishqui. 8. kJaa copi ta Papan rihbi jato jenebahinnishqui, jaabo queenai quescari sca hashoan sca tiroma sca jaahbo. Jan jenehah ta jaton yoraquibi hohchanoxon sca tiromacannishqui. - {Jascapahax ta noquen Papahon queenyamacannishqui, queyoyosma noquen Papa hihqui que bi jahan queenyamacanni. Papan shinan siri queenyamaxon ta jaton mequemanbi santobo jacannishqui, joni quescapahbo santobo, caibo rihbi hihsabo quescapahbo, caibo ninotaibo quescapahbo. Mahuanica rahsi quescapahbo santojacanquin. Jaton mequemanbi jascapahbo jacanquin, hahqui sca yocanoxon. R, Hea tah hen honan qui hihquish bi ta hihti honanmabo sca banecannishqui. "+ ?Tsoa noquen naihoh queha Papa quin honanax bi ta Mia tah min noquen naihoh queha Papa qui hahyamacannishqui. Papan jato hahxonah bi ta Hahxon tah min noque jai, Papan, hahyamarihbicannishqui. Jascahaxma ta honanmabo sca banecannishqui, shinanjomabo. Pontejaquin shinanyosmabo sca. * 9¿Noquen Papa jenquetsahpa shinanya quin? ¿Jahuen coshi jenquetsahpa queyoyosma quin? ¿Jaa huesti jatihibi hihboyamahiquin? Honantih bi res ta jaa jaiqui, jan jonijanibo jisxon honanquin. Jaa copi ta Honanyamaxon tah non tiromajanihqui, Papan, tsoanbi jati hahtipahyamahiqui. |) sNoquen naihoh queha Papa jenquetsahpa quin ta honantihbires qui. Jaabaan rihbi ta honanihqui, Papan jato jismahah. ( Tsoabo jan casticanyaxihquiquin hihxon ta noquen naihoh queha Papan noque honanmaribihiqui, jahuen rahuibo rahsi jan casticantihi non honannon, nincayosmabo rahsi. Jahuen joi pantecatsiquin tiromajahibo rahsi. Jascapahbo jatihibi ta casticanyaxihquiqui. <' sJaa joiyaxon ta Papan noque honanmahiqui, nincacoinaiton jaan noque bichi non honannon. Non nincacoinaiton ta noque bichiqui. Jahua ta hashoan pishinyamahihqui, nincacointi res. Huishani joi jai quesca tah qui. Nincacoinaiton Papan bichibo ta queyoyamanox manatihiqui hihqui. Jaton hohchabo jan hihbomahibo && GJaa joi yohiti qui tah hen rabinyamabiresai, hea huetsabaan. Papan coshi joi tah qui. Jayaxon ta nincacoinaibo rahsi jaan jihuemahiqui. Nincacoinaiton ta jato bichiqui, queyoyamanox manatahbo. Jato qui nocoxon tah hen judiobo pari yohihi. Jaa pecaho sca judiomabo rihbi yohiquin. e% EJaa copi tah hen caxon mato rihbi jaa joi siri yohicatsihqui. Papan joi ta coshi qui hihqui I$  Jatihibi jonibo hean yohiti ta noquen Hihbo queenihqui, hea huetsabaan. Jema janin jihuetaibo, cahchiho jihuetaibo, hicha quirica honanaibo, quirica honanyosmabo, jatihibi tah hen yohiti jai. 2# _ Hicha coti tah hen mato janin cacatsihquish bi tee hichahiya hen rahma caman cati hahtipahyamahi. Caibo jonibo hen yohihi quescajaribiquin tah hen mato rihbi Papan joi siri yohicatsihqui, man Papan shinanyahpahax shinan caicanascanon. Man honannon hihxon tah hen mato yohihi, hea huetsabaan. /" Y Non tah non hinanhahnantihi. Hea jai shinan mato hinanah tah man matona jai shinan rihbi man hea hinantihi, jatihixonbi non Criston shinanyaxon sirijaquin shinannon. o! Y Mato jisi tah hen hihti cacatsihqui, hea huetsabaan. Hahan coshiti shinan tah hen mato yohicatsihqui. F   Papa yocaxon tihibi tah hen mato yocaxonai, hea huetsabaan. Mian jisí, texe maibo janin catanish Roma janin sca hea cahá siripaiya, jano sca hea camahue, Papan, hah tah hen jai yocaquin. [ 1 Mato yocaxonnixon tah hen Hahxon tah min hea jai, Papan, hahscai. Hicha bi res hen mato yocaxonai ta Papan honanihqui. Heen jointiboyaxonbi jahuen baquen joi yohinihxon tah hen shinanbehnoxonma mato yocaxonai. & GHahxon tah min noque jai, Papan, hah tah hen Jesusen janen jai, mato jatihibi yocaxonquin. Tiromahahbo bi man tenehi ta jatihibi janinxon honancaniqui. m UMato tah man caisahbo scah qui, jahuenahbi man janon. Noquen Hihbo Jesucristo betanbi ta Papan mato mehehiqui. ¿Jahuen yoshin siripan mato mehehah man sirijaquin shinanyamahin, hea huetsabaan? Roma janin Pablo cacatsihqui ) MMato rihbi tah man jascapahbo qui, hea huetsabaan. Jesucriston caisahbo tah man qui. Man Roma jema janin jihuetai noque huetsabohon ta Papan hihti shinanihqui. J Jaan ta heen tee hea hinannishqui, jahuen raanti sca hea janon. Jatihibi jonibo yohinon ta hea raanihqui. Jaabo queyoyamanox mananon tah hen jato nincacointi yohihi, Criston jihuetahbo jaábo.  yNoquen naihoh queha Papan ta jahuen coshiyaxon noque jismanishqui, jahuenahbi jahuen baque Cristo hihqui non honannon. Jan hihquipi bi hahquirihbi teehihmaxon huenixon ta Papan noque jismanishqui. Jaa jahuen baque Jesucristo ta noquen Hihbo qui. / YJan raanscai ta jahuen baque qui, Cristo. Tsoa jahuen xohtabo quin hihxon ta toponpaquexon quiquin hapo yamanica David jahuen xohta coin hihpahonishqui, non honanah.  Jahuen joi yohinicabo huishamaquin ta neateman bi res Papan yohinishqui, noquen Hihbo Cristo jan raanyaxihqui yohiquin. _ ;Hea Pablo Jesucriston joni hihxon tah hen mato qui raannoxon nea joi huishahi, hea huetsabaan. Heen tee hea hinanquin ta Jesucristonen hea yohinishqui, Papan joi siri hean yohibonascanon. Jaa copi tah hen huishahi. :oNoquen Hihbaan shinanya sca jihuenahue.$ANea joibo huishamanicah ta yohuanihqui. Mato qui tah hen histon catihi hihqui yohuani. Jaa copi tah hen Jascari rahan. Johue Hihbo Jesusen, hen jai. 1[Nea joi man texe potahiya ta Papan rihbi mato jahuen hahan jihueti jihui bichinyaxihquiqui. Huishaxon hen mato yohiha jema janin rihbi ta jascapahbo hihcomatimahiqui. V%Nea hen huishahi joi nincaxon huetsajayamanahue. Man honannon hihxon ta hen mato yohihi. Hean huishahi qui huetsa joi sca rechihibo ta Papan rishquiyaxihquiqui, nea quirica janin jai quescabijaquin. veJohue hih ta Dios Yoshin jaiqui. Johue hah ta Criston bihtibaan jaiqui. Nincaxon Johue hahnahue maton rihbi. Jiricatsihquish benahue. Queenxon hahan jihueti jene bihresnahue, hinanresa tah qui —hah sca noquen Hihbaan hea jaquin. #—Hea Jesusen tah hen heen yonoti mato qui raanai, hen mato yohihi joibo man Papan baquebo nincamanon tah hen raanai. Hea tah hen Davidi xohta qui, hean hihmahah ta jaa janishqui, jahuen chini rihbi sca tah hen joníqui. Quiquin xabaya tah hen qui, Xaba Hihbo. !;Hihcoyosmabo cahen hochiti quescapa jonibo, yobebo, joni rehtehibo, santo yocacaibo, quesahibo, quesajaquin paranaibo, jascapahbo ta hihcoyosmabo qui. 'GJaton chopa pahtsacaibo ta hahan jenimati jaiqui. Jaabaan ta hahan jihueti jihui quiha piti hahtipahiqui. Jaabo ta jema xehquibo janin hihconicabo qui.  Hea tah hen jatihibi hihbo qui. Jatihibi jananixon tah hen hean queyohi. Hean hihmahah ta jatihibi jaiqui. Heanbi tah hen queyorihbihi. C  —Coiramenahue. Histon tah hen mato qui catihi. Hea teexonaibo copijahi tah hen catihi. Hea hahxonpahonibo quescabijaquin tah hen jato hahxontihi, jan hahxonni betan senenjaquin. 9 k Tiromaparihibo jascabi tiroma janon. Rishtayabo jascabi rishtayabo janon, sirijaquin hahcaibaan jascabijaquin sirijahi jan janon, Papanahbo jascabi Papanahbo janon —hihqui.   Jascajaxon: —Hen mia huishamaha jatihibi jato yohipaquehue. Hen mia yohihi quescati ta nea pishca sca jaonahiqui.  7 —Jascayamahue. Mihbe hahxonnica tah hen qui. Papan joi yohinicabo, jahuen hahxonnicabo hihqui quescarihbinica tah hen qui, hen mia huishamahi joi nincacoinaibo Papan hahxonnicabo hihqui quescarihbinica. Papa huesti qui betihihpaquehue —hea jaquin, raboxonen nichiton. ! ;Jaan jismahah tah hen nincaxon jisiqui, hea Juaman. Nincaxon jisish tah hen hea yohihi yonoti naman raboxonen nichiqui, hahqui betihihpaquenoxon. 0YHiston tah hen mato qui catihi hih ta jaiqui. Nea hen mia huishamahi joibo bihcoinax ta nincacoinaibo hahan jenimati jaresscaiqui —hea jaquin Papan yonotinin. #—Hihcoin tah hen jai. Hen mia yohihi quescabi ta jayaxihquiqui. Papan ta jahuen yoshin jato hinanxon jahuen joi chaninicabo yohuanmanishqui, jahuen joi yohihahbo. Hea sca ta raanaxqui, jahuen yonotixon hen jahuen jonibo yohinon, janoxihquibo hen jato yohinon. 'GJano ta yame rihbi yamascatihiqui. Johue quetejati pishinyamascai. Bari xabati rihbi pishinyamascai. Noquen Hihbo Diosenbi jato xabajaha huetsa xaba pishinyamascai. Jahuen jihuetahboxon ta queyoyamanox manaquin jascabijaquin sca yonoxonyaxihcanihqui. Jesucristo nea pishca sca jaonahi ~uJaton bemanan qui huishá ta Carneronen jane jayaxihquiqui. Carnero bejisaibo ta jayaxihcanihqui jahuen jihuetahbo. DJahuabi tiromabo ta yamascatihiqui. Jaa jema janinbi ta Papa Dios betan Carneronen jato jihuemayaxihquiqui. Jahuen jihuetahbaan ta hahbetanbi hihxon hahqui jaton shinan camayaxihquiqui. {Jema naponbi bahi naxba janon, jaa bahi naponbi sca jaa huaca tejabahti. Huaca quexa nihbecoinai cahen hahan jihueti jihuibo. Doce bimiboyahpa jihui, hoxne tihibi huetsa bimiyahpa. Jahuen pehi rihbi cahen hahan rahomehti, nahuabo hahan rahomehti. C Papan yonotinin hea jismahah cahen janoxon Carnero betan Papa Diosen jihuemahi janinhax huaca tejabahtai hean jisquin. Jahuen jene cahen nexnani siri, jaa jene xehahax non jihuescatihi. ucPapan jihuetahmabo ta jano hihcotimahiqui. Papan jihuetahmabo, rishtayahpabo, quesabo, jascapahbo ta jahuentianbi hihcotimahiqui. Carneronen jahuen quirica janin jahuen jihuetahbaan jane huishá cahen jaabo rahsi jano hihconicabo.{oNoquen quiquin Hihbo qui hihti siripi yohuancatsihquish ta mesco jonibo, hicha mai mehabo jano hihcoyaxihquiqui. Z-Jano yame yamascai copi ta jahuen xehquibo jahuentianbi xehpoyamayaxihcanihqui. ~%Jahuen xabapan ta jatihibi jonibo nihyaxihquiqui. Mai meha quiquin hapobo ta shinanquin sirijahax Papa qui siripi yohuani hihcoyaxihquiqui. }'Bari rihbi jano pishinyamahi, hoxne rihbi pishinyamahi. Papan xaba jano xabatai copi bari xabati pishinyamascai. Carnero ta jahuen xaba qui. P|Hen jisí bi jema janin jano tsinquixon Papahon shinanti xobo yamahi. Carnero betan Papa Dios janobi hihqui copi jascapa xobo pishinyamahi. Jatihibi hihbohax bi noquen Papa Dios janobi hihqui. D{Jahuen xehquibo ta moro qui, xehqui tihibi huesti moropahhuanen xehquijaha, jatihibiyanish doce xehqui. Jema chicho cahen oro bi res, oro que bi jisquin hoque pecabahinquin, hihti siri. OzJaa cahchian tsahotai sca cahen ónice. Jaa cahchian tsahotai sca cahen cornalina. Jaa cahchian tsahotai sca cahen crisólito. Jaa cahchian tsahotai sca cahen berilo. Jaa cahchian tsahotai sca cahen topacio. Jaa cahchian tsahotai sca cahen crisopasa. Jaa cahchian tsahotai sca cahen jacinto. Jaa cahchian sca cahen amatista. zymHahan chique tsahontibo cahen hihti siribo macan berobo copibo hueonah, hihti siri hihnon. Naman meha queco cahen jaspe. Jaa cahchian tsahotai cahen zafiro. Jaa cahchian tsahotai sca cahen ágata. Jaa cahchian tsahotai sca cahen esmeralda. x'Jaspe macaman chiquecah cahen yancon shama. Jema cahen oro bi res, oro pionihax bi non jene nexnani jisquin hoque pecabahinai quescapi. twaJahuen chique toponah cahen jahuen queya sesenticuatro metro, jonibaan toponai quescajaquin jaan toponah. .vUJaan toponah cahen jahuen nenque jatíhi janon, jahuen queya jatíhi rihbi janon, jahuen naxba jatíhi rihbi. Jahuen nenque hihqui quescarihbihi ta jahuen naxba qui, jahuen topontinin jaan toponah dos mil doscientos kilómetros. Jahuen nenque, jahuen naxba, jahuen queya, jatíhixonpa rahsi. Tu!Hehbetan yohuanai yonotinin sca hahan toponti oro taxo xecoxon jaa jema toponscai hean jisquin. Jahuentihopa hin hihxon jema toponxon, jahuen xehquibo toponrihbixon jahuen chiquebo toponpaquequin. NtChiquequin macan tsamanhihninoxon cahen hahqui tsamantibo macanbo jaribihi, doce queco hahqui tsamantibo. Hahqui tsamantibo macan quecobo cahen janeyahpabo rahsi, carneronen raantibaan janeyahpa. s Bari cainai quiri quimisha xehqui janon, chiponquiri quimisha rihbi, reboquiri quimisha rihbi, jari bari cahi quiri quimisha rihbi. r3 Hani chiqueyahpa, queyani. Jahuen chique cahen doce xehquiyahpa. Xehqui tihibi janin cahen Papan yonoti huesti quenichi, jatihibiyanish doce yonotibo quenichi. Jahuen xehquibo cahen janeyahpa rahsi, xehqui janinbi huisha rahsi. Jaton jane ta Israeli doce baquebaan jane qui. q Xabayahpa jema, Papan xabapan xabati. Copi macanbo pehnetihcamahi, jaspe macan non jisquin hoque pecabahinquin jai quescari. 7pg Hea jascajaxon, hani mahchi queya janin heen yoshin boxon, noquen Hihbaan Jerusalen jema hea jismaquin. Papan raanah jaa jema naihoh quehax botopaquetai hea jismaquin. So Jaatian, hen jisí bi jaton siete tasonya canicahbo huesti hehqui jahuí, Papan jayaxon mai casticanai pahe boxonnica. Joxon sca: —Johue. Carneronen bihnoxihqui jahuen haibo mia jismanon johue. Hen huishascanon sca yohuanrihbihi: —Hen tah hen queyoscai. Hea tah hen jatihibi hihbo qui. Jatihibi jananixon tah hen hean queyohi. Jiricatsihquibo tah hen hahan jihueti jene hean xehamatihi, hinanresquin. pkYNoquen Hihbo sca yohuani: —Jisnahue. Behna sca tah hen jatihibi hahquirihbi janahi —hihqui. Jascaxon hea sca yohiquin: —Huishahue. Nea hen mia yohihi ta hihcoinai joibo qui. Hen yohihi quescabi ta jatihiqui. Huishahue. .jUJaan jihuemaha ta tsoabi benayamascatihiqui, tsoabi mahuayamascai, tsoabi huaohihyamascai, huiniyamascai, hisinyamascai. Jascápahonish bi jascayamascai —hihqui. ri]Hen nincacah bi Papan janoxon yonoti janinhaxcoshin yohuani: —Jisnahue. Jonibo tocan ta Papan jati qui. Jato betanbi ta jihuenoxihquiqui. Jaabo rihbi ta jahuen jihuetahbo hihnoxihquiqui. Papa Diosen ta jato jihuequihnnoxihquiqui. hBochiqui sca hen jisí bi Papan jema naihoh quehax botopaqueti jahui. Jahuen Jerusalen behna, jaan raanah botopaqueti jahui. Hihti siri, huanomaha jahuen benen bihnon haibaan hihti siri rajotibo sahuehi quescari hahan hihti siritiboya Papan jema botopaqueti. g ;Jaatian hen jisí bi nai behna jaresscai, mai behna rihbi jaresscai. Jamenoni naiyahpa mai cahen yamascai, queyoni. Quebíjistima hian rihbi yamascai. wfgJihuenicabaan quirica janin jaton jane yamahi quen chihi janin canicahbo rahsi, Papan jato jano potahah.4eaCasticanquin ta jato jatihibi chihi qui potahihqui. Jaa hian quescapah chihi janin potahihnihahbo ta hahquirihbi mahuataibo qui, rabejaquin mahuamaha jano sca banetaibo. @dy Noquen Hihbo bebon nichibo cahen caibo jene meran canish bi jaa bebon sca nichibo, caibo cahen mahuanish bi jaa bebon sca nichibo jaan jato quenahah. Jaabo tiromapahonibo tihojaquin jato casticanquin: hihti tiromanibo hihti casticanxon, hashoan hicha tahma tiromanibo hashoan hicha tahmabojaquin casticanquin. c Yamanicabo sca hicha hean jisquin, patoroboya jaton jonibo hihpahonibo, Papa Dios bebon nichinah manataibo rahsi. Jato casticannoxon cahen hicha huishayahpa quiricabo caxquexon huetsa rihbi noquen Hihbaan caxquehah. Jaa quirica huesti cahen jihuenicabaana. Jano nichi yamanicabo tiromabo quen jaabo tiromahi jihuepahoni huishapaquenihxon jaa joi jato nincamapaquexon sca jato casticanscaquin. `b9 Jaatian hen jisí bi haaani tsahoti, hihtihosi tsahoti joxoni. Hahan tsahoxon jonibo casticanti. Noquen Hihbo hahan tsahoscai bi hean jisquin. Jaan yohihah cahen naiyahpa mai yamacahinscai, jahuenbi yamascai. Da Jato parannica yoshin bihxon sca chihi hianencanya Papan potaquin. Jano jan yoshin hinoya jahuen quesa yoshin potani janin Satanas sca potarihbiquin. Jano potahah cahen jascabi mapohi. Chihi tenebahinaxon teneshinaxon jascabijaquin teneti jai, chihi nocayosma. Yamanicabo tsinquixon noquen Hihbaan jato casticanai b`= Hen jisí bi mai mehabo tsinqui tsinquixon Papan jihuetahbo rehtecatsihquin jano jaabo jai jato bahi xehpohahtanbohancanquin. Papan jihuetahbaan jema janin jaibo jatihibi rehtenoxon cahen hichaxon xehpohahtanbohancanquin. Papan jihuetahbo rehtecatsihscaibaan bi naihoh quehax chihi paqueti. Satanas chibanaibo qui paquexon jato queyobahinquin. &~|{zzyLwvu^tjss#rrfqppo==L<<<#;a:9r88*66,5z44 332X11 0/..--N,++O*)(q(&%$8#M"|! ^:Ph _ m ~2ab 9 Jan yohini quescabijaquin ta noquen Hihbaan jaiqui, hahcoinquin. Histon bi res ta hahtihiqui jatihibi janin. Jasca ta Isaíasnen huishani joi jaiqui. b= Isaías ta jascapa joi rihbi Papan huishamanishqui: Israel baquebo hichahax huean quexa mashi bero hicha jai quescarai bi tah hen texe pishca res jato jihuemayaxihqui, texe sca queyoquin, hih ta noquen Hihbo jaiqui. O Huetsa janin jaibo yohihi sca Mato tah man heen joniboma qui jato janixon ta Mato tah man heen baquebo sca qui, jihuemanicahton baquebo, hah jato jatihiqui. Jasca ta Oseasnen quirica janin jaiqui. 6e Oseas Papan huishamani jai quesca tah qui:Jahuen joni hihyamapahonibo ta Heen jonibon Papan mato jatihiqui. Jan queenyamapahonibo ta Heen siribon mato jatihiqui. r] Jahuen caisahbo tah non qui, hea huetsabaan. Caibo judiobo, caibo rihbi judiomabo ta noque caisnishqui. L Caibo rihbi ta hahan jan shinanaibo qui. Jahuen hihti siri shinan noque hinannoxon ta noque jonijanishqui. Jahuentiho siribo shinan jaan noque hinantihiquin non honannon ta jato tenerihbihiqui. , Q Jaa queenai quescajanicaxon ta Papan jascajaribihiqui. Caibo jonibo ta tiromabo picotihqui, chacabahinti res. Tiromabo casticannica Papa hihqui non honannon jato casticantihi bi ta Papan jato tenetenehiqui. Jahuentiho coshi noquen Papa quin non honannon ta tiromacahinaibo tenehihqui.  3 Jaa queenai quescajaquin ta quentijahnicaton quentijahiqui. Queenxon ta jahuen mapo tonco bihxon quenti huestijaxon quene queneya poojascatihiqui. H   Man hea jascahah bi tah hen yocatihi, ¿Jahua hihxon man noquen Papa Dios joi bichincatsihquin? hahquin. Hihbo hihxon ta jaa queenai quescabijaquin Papan hahquiqui. Quentijanicaton quentijaquin hahcai quesca tah qui. Yohuanti hahtipahxon Jahua copi min hea poo hahyamahaquin hah quentipan jatihiquin? Jascayamabiresi. k O Jaa copi rah tah man hea yocatihi: ¿Jahua copi sca Papan noquen hohcha noque hihbomahiquin? Jan queenai quescajaquin ta Papan hahquiqui, tsoanbi tah non jaa jascayamahue hahti hahtipahyamahi hih sca rah tah man jatihi.   Jaa copi honannahue: Queenxon copi res ta noquehon shinanihqui. Queenxon copi rihbi ta huetsa rihbi jahuen jointi xehponihqui. xi Jan Faraon yohini quesca tah qui: Heen coshi jato jismanoxon tah hen mia quiquin hapomaniqui, Faraonen. Hea coshi hihqui jatihibi janin jihuetaibaan honanahbo hihxon tah hen mia nea mai hihbomaniqui. Jasca ta Papan huishamani joi jaiqui. .U ¿Jahua copi Papan noque jihuemahiquin? ¿Non jihuecatsihqui copi nan? ¿Non coshi coshicahinai copi nan? Jaa copima bi ta noque caisnixon copi noque jihuemahiqui. 3_ Jaan Moises huishamani quesca ta jai qui. Heabi queenxon tah hen caisai. Jahuen chinihon queenax copi res tah hen jahan shinanai hih ta jai qui, Moisesnin huishani joi. s_ ¿Jan jascani honanax jahuahih sca non jatihin? Papan ta tiromajahiqui hih tah non jatimabirestihi.  Jahuen joi huishamaxon Papan yohini quesca ta janishqui: Jacobonenhon jenimaxon bi tah hen Esau queenyamabiresai hihqui noquen Papa. -S Jaabaan hahcai copima bi ta hahmebi queenxon Papan Jacobo caisnishqui. Jaa copi ta Rebeca yohinishqui. Miin bihmeno baquen ta jahuen huetsa teexontihiqui hahquin. 3_ Jaa rabe nane cainrihyamahi bi ta Papan yohinishqui: Miin bihmeno baquen ta jahuen chini teexontihiqui, hahquin. Jaabo rabe cainrihyamaxon jahuabi siribojaquin hahriyamahi bi ta Papan yohinishqui, jan shinanai quescabi sca janoxihnon. Jahuabi rihbi tiroma hahriyamahibaan bi Papa jascari yohuani. fE Yosiboscaax noquen xohta Isaaque yamanica janí quescarihbi ta jai qui. Jahuen haibo Rebeca baque bihyosma que bi ta Papan yohihah jahuen benen hahqui baquejati hahtipahscanishqui, rabe nane sca jahuen baque janon. @y Papan yohini quesca tah qui: Mihqui joribiyanoxon tah hen mia yohihi, min hahqui baquejaha ta miin haibo Sara baquexoyahpa sca jayaxihquiqui hah ta Papan janishqui Abraham yohiquin. ;o Abrahanen chiní baque copi jaa jimi jahuen jenabo hihqui que bi ta jaa rahsiboma Papan baquebo qui. Jaan Abraham hinantijani jonibo caya ta Abrahanen xohtabo qui, Papan jisí. ~  Abrahanen chini baquebo jaabo hihqui que bi ta Mato jatihibi tah man Abrahanen xohtabo qui hah Papan jato jayamahihqui. Jascanoxonma bi ta Abraham Papan yohinishqui: Isaaquen chini baquebo sca hihnon hean mia hinanyaxihquibo miin xohtabo ta jayaxihquiqui. }}s ¿Heen caibo nincayosmabohiya jahua yohuan sca hen jatihin? ¿Papan ta jato yohinihxon bi jan yohini quescajamaquinma jahuen jonibo hahxonyamascaiqui hih hen jatihin? Jahuentianbi tah hen jascatimahi. Papan caisahbo ta judio rahsima qui. #|? Jaton xohta xenibo ta Papan caisnihbo rahsi janishqui. Caisxon ta jato yohinishqui, jaton chinibaquebo jan hahxontihi yohiquin. Cristo rihbi ta jaton caibo qui, Quiquin Hihbo. Jaa ta noquen Dios qui. Jaa yohihi tah non Mia tah min Xaba Hihbo qui, Hihbon, hihqui. Jascacoini rahan. A{{ Israelito ta Papan caisahbo janish qui. Heen baquebo janahue hah ta Papan jato janishqui. Jahuen xaba rihbi ta jato machi xabacananishqui. Hen mato hahxonnon hen mato yohihi quescabijaquin hahnahue jato jaquin. Jascajaxon ta jahuen joi siri rihbi huishamaxon hinannishqui, jihueti honanahbo. Huishaxon ta jato honanmanishqui, Papa yocati honanahbo. Jaa huishapan rihbi ta jato hahxonquin jihuemanica jan raanxontihi jato yohirihbinishqui. Nz Heen caibaan Cristo nincacoinpahinon. Heen caibobi heen caibo hean nincamaha nincacoincanpahinon. Jaabo bihnoxon Criston hea potahah que bi cahen jaabo jahuenahbo sca hihquiya hea jenimaquehanai. [y/ Hen tah hen hihti benatai. Heen caibo shinanxon tah hen heen jointi xecahihnihi. 6x g Cristo queenai quescajaquin tah hen mato yohicoinai, heen huetsabaan. Hen tah hen mato paranyamahi. Dios Yoshiman hea shinanmaha tah hen heen jointiboyaxonbi mato yohiscai. zwm'Ni naihoh jaibaanbi, ni nai naman jaibaan rihbi. Ni jahuatohonbi ta noquen Papa jenemati hahtipahyamahiqui.Yv+&Noquehon shinanxon ta noquen Hihbo Jesucristo Papan raanxonnishqui. Noquehon shinanquin ta jahuentianbi Papan noque jenebahintimahiqui, ni jenquetsahpabi. Non mahuatai bi noque jeneyamaquin. Non jihuetaiya jeneyamarihbiquin. Yoshiman sontarobaan bocabi ta jaa noque jenematimahiqui. Main jai tinintibaan jenemayamaribiquin. Rahma jaibaan rihbi jenemati hahtipahyamaquin. Jayaxihquibaan rihbi hahtipahyamaribiquin. Quiquin tiroma yoshiman bocabi hahtipahyamaquin. $uA%Jascapahbo non tenehi bi ta noquen Hihbaan noque shinanbehnoyamahiqui. Noquehon hihti shinanxon ta hashoan sca non teneti hahtipahnon noque coshijahiqui. bt=$Papan huishamani joi jai quescari jaiboya bi ta noquehon jaashinanihqui.Minabo non hihqui copi ta noque rehtebahinacaniqui, Papan. Yohinahbo rehteresquin hahcajaquin ta noque queyocaniqui hihqui jaa huisha joi. s#Cristo noquehon shinanyamascanon hihxon noque jenemacatsihquin bi ta tsoanbi jahuejati hahtipahyamahiqui, hea huetsabaan. Jaa ta jascabihi noquehon shinanihqui. Non yomanahtaiton ta noquehon shinanihqui. Non masa shinanai bi noquehon shinanquin. Caibaan noque tiromajahi bi noquehon shinanquin. Non pihan hihquiya bi rihbi, non chopanma hihquiya rihbi. Noque tiromajacanmis hih non jai bi. Noque rehtecanmis hih non jai bi. Criston noque jenenon hihxon hahquin bi ta tsoanbi noque Cristo jenemati hahtipahyamahiqui. >ru"Cristo ta mahuatipish bi hahquirihbi teehihnishqui, Papa mecayaho sca hihti hihboscai tsahonoxon. Jaan ta noque yohuanxoniqui. Jaa copi ta Tiromabon hah tsoanbi noque jatimahiqui. q#!Papan noque caisah ta tsoanbi sca noque caheti hahtipahyamahiqui. Siribo Papan noque jisiya cahen tsoanbi noque non japahoni cahetimascai. `p9 Noquen hohcha copi jahuen baque mahuati jahui bi ta Papan jaa panteyamanishqui. Pantexonma ta hashoan sca jomanishqui. Jahuen baque yohuashihxonma ta noque hinanxon jaya jatihibi rihbi noque hinanrihbiyaxihquiqui. o3Hen mato yohihah nincaxon, honannahue, hea huetsabaan. Papan to noque hihti hahxonihqui. Jaa copi ta noquen rahuibo qui non raquetimabiresai. MnJascajaxon ta Heen baquebo sca janoxihnahue hah sca noque janishqui. Jascajaxon sca Heen siri baquebo sca janahue hahscaquin. Jascajaxon sca Heen baque betanbi hahbe hapobo sca hihnahue hahquin. gmGJahuenahbo non jayaxihqui honannihxon ta yohinishqui: Heen baquecoin hihqui quesca sca tah man jayaxihqui hahquin noque yohiquin. Jaa jahuen baque noquen huetsahax bi noquen Hihbo rihbi hihnon ta jascajaquin yohinishqui. {loMesco tah non masa tenehi, hea huetsabaan. Jaabi tah non tenexonai. Noquen jisi jascapahbo tiroma que bi ta siri sca noque hihmanoxon Papan noque jascapahbo huinomahiqui. Jaa copi ta noque hahan jan queenai noquebo qui jascapahbo noque huinomahiqui, hea huetsabaan. Non tah non honanai: heen baquecoin janoxihnahue noque janixon ta jascapa masa noque tenemahiqui. k}Papa queenai quescabijaquin ta Dios Yoshiman noque yocaxoniqui. Jaan shinanai ta Papan honanihqui. Jatihibichin shinanai honannicaxon honanquin. Jaa copi ta Dios Yoshiman noque yocaxona jaan yocaxonai quescabijaquin noque hahxonihqui. Tenecoinaibo Xj)Non coshi pishinaiya ta Dios Yoshiman noque yanapaniqui, coshi shinan hinanquin. Jayaxon tah non teneti jai, noquenahbi noquen coshin teneti hahtipahyamaxon. Yocati honanyamaxon tah non Papa queenai quescajayamaquin texe yocacai. Jaa copi ta Dios Yoshiman noque yocaxoniqui. Joinma bi ta jahuen shinaman noque hihti yocaxoniqui. Ui#Jaa copi tah non jisyamaparixon bi non jisyaxihqui manáhahnan non tenehi. LhNoquen hohcha noque sohuaxonxon ta Papan yohinishqui, Hen maton yora behnajayaxihnon mananahue hahquin. Jaa copi tah non manatai, noquen yora behnabo jisriyamaxon bi bihcatsihqui. Jisríyamahibo ta manánicabo qui. Jisresscaax cah non jisti manayamascaquehanai. Jisresscaax tah non jisyanoxon manatahpan hih non jayamahi. ugcJahuen jahuaborabo behnacahincatsihqui hihqui quescarihbihi tah non jato betanbi noque rihbi jascarihbihi. Noquen yora behnabo Papan noque hinanti tah non queenai. Texe rihbi jan noque hinantijani non bihcointihi tah non honanrihbihi. fJan jonijani jatihibi ta payomisbonish rahma caman jascapah rahsi qui. Jascapahboxon ta tene tenecaniqui, Papan jato behnajanon caman. ePayonicabo jayamascanon ta Papan jato behnajayaxihquiqui. Jaan jahuen baquebo jato hihbomahi tian ta jatihibi rihbi behnajayaxihquiqui. .dUJahuen jahuaborabo queenai copima bi ta queenxon res Papan jato yohinishqui: Hen mato behnajanon caman manaresnahue, hahquin. Jaa copi ta rahma caman manácaniqui. 3c_Cristoya Papan noque hihbomayaxihqui jenquetsahpa hin hihxon ta manacaniqui, hea huetsabaan. Papan jonijani jahuaborabo jatihibichin ta hihti jiscatsihquin manacaniqui. ibKHean shinanah ta Cristo betan sca hihboscaxon non tenepahoni non jahuama sca jisyaxihqui. naUNoque jahuen baquebo quen ta jahuen jihue hihbobo noque hihmayaxihquiqui. Cristo jaa hinanquin ta noque rihbi jaabi rihbi hinanyaxihquiqui. Cristo betan tiromabo tenehax tah non hahbetan rihbi Papan jihueti janin hihboyaxihqui. N`Jaan shinamaha tah non noquen Papa Dios yohiquin Papan hah non jai. C_Dios Yoshin tah man bihniqui, hea huetsabaan, hohchati qui hinamehyamascanoxon. Papan baquebo sca janoxon tah man jahuen yoshin siri bihniqui, hea huetsabaan, jahua copi raquetimascai. T^!Jahuen yoshin siripan shinanmahibo rahsi tah non jahuen baquebo qui. n]U Matonbi man shinanai quescari jihuetax tah man jascabi sca mahuatahbo man jatihi. Dios Yoshin queenai quescajaquin tah man man japahoni shinanbo jenebahinti jai. Jaatian tah man noquen Papa betan jihuetihi, jahuen baqueboscaax. |\q Jaa copi tah non noquenbi shinanax quescayamahi non jihueti jai, hea huetsabaan. Behnabo jihueti sca tah non jai. H[  Noquen Hihbo Jesus huenihihnixon ta mato rihbi yora behnaya Papan huenihihniyaxihquiqui. Jahuen yoshin siri maton jointi janin jai quen ta jayaxon mato behnajaxon sca huenihihniyaxihquiqui. =Zs Maton jointi janin Cristo jihuetai quen tah man jihuecointihi, Papan mato siribo jisi copi jihuecoini. Maton yora hohchapan mahuamaha bi tah man jihue hihbobo sca jacoinyaxihqui. EY Mato tah man mahmebi shinanax jihuetaiboma qui. Maton jointi janin jahuen yoshin siri Criston niahah tah man jahuen shinanyahpabo sca qui. Criston yoshinjomabo ta Cristonahmabo qui. ;XqJascapah ta Papan jenimayohuanquihnyamabiresiqui. WHahmebi shinanax jihuetaibo ta Papan rahuibo qui, jahuen joi nincayamahax copi. Hohchapan pantehah ta nincati hahtipahyamacanihqui. DVHahmebi shinanax jihuecatsihquibo ta masa masanoxon mahuatihiqui. Dios Yoshiman shinan hinanah ta jascapahma qui. Jascapahmabo ta queyoyamanox mananica qui, siri shinanya sca jihuenica. .UUNoquenbi non shinanai quesca jihuecatsihxon tah non Satanas queenai quescajaquin shinanai. Dios Yoshiman shinanyahpaxon tah non Papa queenai quescajaquin shinanai. BT}Noquebi non queenai quescayamascai bi jan yohini quescari non jihuenon sca ta jascajanishqui. Dios Yoshiman jahuen shinan noque hinanah tah non jihuecoinscai. Papan shinanyahpabo sca. 4SaNoquen yora quescapahya jan jonon ta jahuen baquebi Papan raannishqui. Jonish ta noquen hohcha copi mahuanishqui. Jaa mahuamaquin ta noquen hohcha Papan noque queyoxonnishqui. Jan yohini quescabihi non jihueti hahtipahyamahi bi ta noquen hohcha sohuaxonnishqui, jascabi casticana non banequehanai. R+Min Cristo qui hinamehtaiya ta jahuen Yoshiman mia jihuemahiqui, hohchapan hiná hihyamascanon. Jaa copi ta mia mahuati Papan yohiyamascaiqui. 'Q IHashoan sca hen mato yohinon nincanahue, hea huetsabaan. Non Cristo qui hinamehtaibo yohihi ta Jascabi casticanabo sca banenahue hah Papan noque jatimahiqui. 5PcJaa hea yanapannica ta Cristo qui. Hahxon tah min hea jai, Papan. Jesucristo raanxonquin tah min hea yanapanai hah sca tah hen jai. Jascá tah qui, hea huetsabaan. Papan joi ta siri qui hah tah hen jai, heen shinaman shinanxon. Jascajaquin shinanxon bi tah hen jaan yohini quescari jihueyamahi.2O]Jaa copi tah hen hihti masa shinanai. Mahuacatsihbahinaxon shinanquin hahcaja tah hen jai. Hen hihpahoni quescayama sca jihuenoxon tah hen hea yanapannica sca queenai. >NuJaa huisha joi siri hihqui honanxon bi ta jaamajamis joni hea qui hen honanrihbihi. Sirijati shinanax bi tah hen sirijayosma hea qui. Hohchapan tiromajaquemahah tah hen jascapahi. jMMMoisesnin huishani joi jai quescabihi tah non jihueti jai hihquin tah hen pontejaquin shinanai. SLJascanica tah hea qui. Sirijaquin shinanai bi ta tiromati res teema qui. cK?Queencoinyamahax bi tah hen jointi chicho hohchapan tiromajaquemahah jascabihi tiromahi. jJMJascati ta jai qui hihnicahax bi hahcoinyosmahi can. Jascatima ta jaiqui hihquish bi jascabihi. QIHeanbi shinanax tah hen siripi jihuetimahi, hohchapan heen shinan tiromajaquemahah. Sirijaquin shinanax bi tah hen yosmajaquetai. Hen shinanai quescabijaquin hahcatsihquin bi tah hen hahtipahyamahi. 4HaJasca tah qui. Queencoinxonma bi tah hen tiromajaquin hahcai. Jenquetsahax bi tah hen pontetimahi. Hohchapan heen jointi tiromajaquemahah tah hen hihrescahini hohchatai. GQueencoinyamahax bi tah hen tiromahi, hih tah hen jai. Hen jascari yohuanah ta hahan honanti qui, Papan joi siri hihqui hen mato yohihi. SFJascajati ta jaiqui hihxon bi tah hen hahyamahi, sirijati honanxon bi. Jascajatima ta jaiqui hihxon bi tah hen jaabi hahcai. Tiromascaax tah hen shinamehtai, Jahua copi hen jascajaquin hahcain hihqui. E-Papan huisha ta jahuen yoshin siriyahxon huishacannishqui. Jaa huesti nincatihi bi tah hen tiroma yoshiman shinanmaha jaamajaquin sca shinanai. tDa Papan huishamani joi ponte que bi tah hen jan huishamani copi mahuati jai ¿hih hen yohuani jatihin? Hihyamabiresi rahan. Hohchatax caya tah hen mahuatihi. Hihti nincayosma hea hihqui hen honanscanon ta jaa joi Papan huishamanishqui. (CI Jaa copi honannahue, hea huetsabaan. Moisesnin huishani ta Papan joi qui. Papan noque honanmani joibo ta siri bi res qui. Ponte bi res hihcoinaibo rahsi can. 6Be Hohchayamahue hahca bi tah hen hihti tiromati res sca queennihqui. Hen tah hen hihti tiromatimahi hihquish paramehscai. Paramehtax tah hen hohchatax mahuanica sca janiqui. @Ay Jaa copi ta hea mahuatihi hen honannihqui. Papan joi nincayosmahax ta mahuacoin sca hea janiqui. Papan joi hahan ponte jihueti hihqui bi tah hen nincayosmahax mahuanica sca janiqui. @ Huetsa tian tah hen jahuabi Papan joi honanyamapahoniqui. Tiromayamahue Papan hea jaah bi tah hen hihti tiromati res queenpahonihqui. 3?_Tiroma shinanyahpahax tah hen tiromayamahue hahca bi hohchacatsih sca janiqui. Jascapa hohcha hohchamis hea hihqui tah hen honanyamaquehanai, Moisesnin huishanijomaxon. i>K¿Behnaboxon sca shinanah, Moisesnin joi jenquetsahpa hin? Moisesnin joi ta tiroma qui hih tah non jatimabiresai, ni jahuentianbi. Jaa quirica yamaxon tah hen heen hohcha hihti jaroma hihqui hen honanyamaquehanai. Caibaan jahuabora non bichincatsihqui ta tiroma qui. Jascahah tiroma hihqui tah hen Moisesnin quiricajomaxon hen honanyamaquehanai. 5=cHohchanish bi tah non mahuanicabo hihyamasca jai. Cristo bichish tah non noquen hohcha copi mahuascanibo sca qui. Behna shinanyahpabo sca tah non qui. Papan jihuetahboxon tah non jaa queenai quescajaquin noquen jointinin non jaa hahxonai. Noquen shinan xeniya jihueyamascai. Hohchapan noque pantehi '<GPapan shinanjomaboxon tah non hicha tiromabo hahpahoniqui. Jascayamanahue hahca, hashoan bi res tiromacatsihscai. Jaa copi tah non mahuanicabo hihpahoniqui. J; Mato tah man jascarihbihi. Maton hohcha copi Cristo mahuani quen tah man Moisesnin huisha janin jai casticanti qui man cahnescatihi. Mahuani copi sca tah man huetsanah sca qui, Cristonah sca. Jaa mahuatipi bi ta Papan hahquirihbi teehihmanishqui. Jahuenah sca tah man qui. Papa queenai quesca sca man siri sca jihuenon. ,:QJaa copi ta jahuen bene jihueparihi bi jaa haibaan huetsa bebo bichiya hahqui yohuancantihiqui, jaa haibo ta tsini qui hihcani yohuani. Moisesnin yohini jai quescayamahi jihuetai quen jascacani. Hihcax bi jahuen bene mahuani pecaho huetsa sca jaa haibaan bichiya Tsini tah qui hihyamacani. t9aJahuen bene mahuanon caman ta jahuen haibo jascabihi hahbetan jihueti jaiqui hih ta jaiqui jaa joi janin. E8 Caibaan tah man honanai, Papan huishamani joi. Mato sca tah hen yohihi, hea huetsabaan. Moises huishamani jai quescari jihuetaibo ta jihueparihax Moisesnin yohini quescari jihueti jaiqui. 7{Jaton ribin jismaquin hahcajaquin ta hohchataibo Papan jismapaqueyaxihquiqui, jato masa masamascanoxon. Jato masajaxon bi ta noque hahxonrestihiqui. Noquen Hihbo Jesucristonen noque hahxonni quen tah non queyoyama sca janoxihqui non manatihi.L6Rahma man hinabo hihyamascai honannahue. Papan mato hahxonah tah man jahuen jihuetahbo sca jai. Jaa copi tah man hashoan ponte sca jihueti jai. Papa betan queyoyamanox manatibo sca tah man qui. 59Jascapahboxon tah man siri shinanbo bihyamaniqui. Man japahoni shinanax tah man hihtimahscai. Tiroma hahcaibohax tah man mahuanicabo man japahoniqui. N4Hohchapan masajaha tah man ponte jihueyosmabo man japahoniqui. 33Jaabi, hahquirihbi tiromamis hihxon tah hen mato yohihi, man nincanon hihxon. Tiromati qui tah man hinamehpahoniqui, hea huetsabaan. Hohchapan hinabo sca tah man janiqui. Jahuen patoronen yonohah jahuen yonotinin nincati jai hahcajahi tah man hohchapan hinabo hihpahoniqui. Tiromabi res nincayosmahi jihueti. Jascayamascanoxon Papa qui sca hinamehnahue, jaa queenai quescari sca siri bi res jihuenoxon. O2Hohchati shinanbo man jai ta Papan mato sohuaxonnishqui. Papa qui hinamehtax tah man pontejaquin shinani sca man jihuetai. Jaa copi tah hen mato yocaxonquin Hahxon tah min jato jai, Papan, hahcai. /1WNeateman tah man hohchapan hinabo hihpahoniqui, hea huetsabaan. Rahma tah man jascapahbomascai. Maton jointiboyaxonbi tah man Cristo bihniqui, caibaan mato yohihah. X0)Nincanahue mato yohinon: Jahuen joni sca hihnoxon patoro qui hinamehtax tah man jahuen yonoti sca qui. Jaan yonohah tah man nincatihi. Jascarihbihi: Hohchati qui hinamehtax tah man Satanasnen yonoti sca man jatihi, nincayosmascaax mahuanoxon. Papa qui hinamehtax tah man jahuen jihuetahbo man jatihi. Rahma rah tah man jaa honanscai. G/¿Jahua sca non shinanti jain? Moisesnin yohini quescatima sca ta jaiqui. Hohcharesnonhue, Papan noque sohuaxonresnon ¿hih non jatihin? Jahuentianbi tah non jascajaquin shinantimahi. R.Maton shinaman res tah man Moisesnin yohini quescacatsihqui. Jan yohini quescati hahtipahyamahax bi tah man Papa qui hinamehtax sca man jihuetihi, Satanasnen yono yonohahma sca. Joni hina quescapahbo g-G Mato tiromamanoxon ta mato bihcatsihquiqui. Bihmayamanahue. Hahqui hinamehtaxma noquen Papa Dios qui caya hinamehnahue. Mahuatipish bi rahma hahquirihbi teehihnica baqueboscaax Papa qui hinamehnahue. Ponteres jihuenahue. , Jaa copi hohchati qui raquescanahue. Man tiromajati res ta Satanas hihti queenihqui. Jahuen shinan tiromabo man bihmis. +- Matobo sca jascarihbinahue. Tiromahax tah hen mahuanihqui hihnahue. Mahuanish bi tah hen Cristonah sca qui, Papan ta hea jihuemahiqui hihnahue. 5*c Noquen hohcha copi mahuaquin ta huestijaquin res noque sohuaxonnishqui, jahuentianbi mahuatimascai. Jihue hihbo sca jaax ta Papa queenai quescari jihuetihqui, hahbetanbi. l)Q Noquen Papan hahquirihbi teehihmahah ta Cristo hahquirihbi mahuatimascaiqui. Mahuatima jihuescai. [(/Cristo betan non mahuani quen tah non hahbetanbi jihuescai. Jaa tah non honanai. S'Mahuanixon sca tah non jahuentianbi hahquirihbi hohchati shinantimascai. 8&iCristoyabi mato rehtenih quesca tah man qui, hea huetsabaan, maton shinan xeni man jenescanon. Man tiromati queenpahoni quescayamascanahue. Hohchapan yonotimabo sca janahue. h%IHahbe mahuatahbohax tah non hahbe teehihribihibo sca qui. Behna jihue sca tah non bichi. #$?Jaa copi tah man hihquimatanah hahbe mihinahbo qui. Jaa hihquipi bi Papan jahuen coshiyaxon hahquirihbi teehihmahah quesca tah man behnabo sca jihuetai. #Hahan honantijaquin ta mato jeneho hihquimatannishqui, hea huetsabaan, Jesucristo maton Hihbo hihqui honanahbo. Mihinquin hahcajaquin jene chicho mato hihquimatanah tah man mahuascaibo quescanihqui, Cristo betan mahuanihbo sca. Jaa tah man honanscai. E"Jascayamahi rahan. Mahuatahbo ta tiroma yoshiman hohchamayamascaiqui. Mahuatahbo sca tah non qui, jaan hohchamatimascai. ¿Jahua copi non hashoan hohcha benabonatihin? Hahyamaquin rahan. ! ¿Papan noque hihti hahxonah non hashoan hohchacanatihin? ¿Noque hohcha sohuanon hohcha hohcharesnonhue hih non jatihin? ) KHohchapan hinábo rahsi tah non hihpahoniqui, jenquetsahax hohchajomatimahi. Mahuanicabo rahsi tah non janíqui. Rahma tah non jascayamascai. Papan ta noque hihti hahxonihqui, Cristo noque raanxonnixon. Honanscanahue: Noquen Hihbo Jesucristo copi res tah non queyoyamanox jihuescai.:mNoquen hohcha hihti jaroma hihqui honanahbo hihxon ta Papan Moises huishamanishqui. Hashoan jaroma non hihqui bi ta hashoan sirijaquin rihbi Papan noque hahxonrihbihiqui. &EHohchamenoxon Adaman noque hohchayahpabo rahsi hihmani quescajayamaquin ta nincanicaxon Criston noque Papan shinanyahpabo hihmahihqui, jahuen caisahbo sca. B}Jasca tah qui. Bebonica joni hohchamenoni quen tah non jatihibi sca hohchamisbo qui, casticantibo. Huetsan sca sirijaquin hahxonni copi sca tah non siribo sca qui, jihue hihbobo. nUNoquehon ta Papan hihti shinanihqui. Non nincacoinaiton ta hihti hahxonquin siribo sca noque jisiqui. Jaa copi honanquin sirijanahue, hea huetsabaan: Adan hohchani quen non mahuacoren mahuanicabo qui, cahnetima quescapahbo non hihpahoni bi tah non jascayamascai. Hihti huetsapah sca tah non jai, Criston noque hahxonah tah non queyosyosma jihue hihbotihi. 5Adaman noque mahuamani que bi ta Criston noque jihuemahiqui. Hohcha hohchayahpa rahsi non hihqui bi ta Cristo copi Papan noque sirijaquin bichiqui. QHihcax bi jascapa rabe hihyamanish. Adaman ta noque mahuamanishqui. Criston sca ta noque queyoyamanox jihuemahiqui. Hohchatax Adan mahuanica hihni quescarihbihi tah non noque jai, hohchatax mahuanicabo sca. Hohchanish bi jihuenicabo sca non janon ta hihti sirijaquin Criston noque hahxonnishqui, noquehon hihti shinanxon. $AJaa bi ta Adan pecaho Moises janon caman mahuanicabo rahsi japahonishqui. Rahma caman rihbi tah non jascapahbo rahsi jai. Adaman hahni quescajayamahax bi ta mesco hohchayahax mahuanicabo rahsi non jai. Adan bebonica janí quescarihbi ta Cristo sca noquen quiquin bebonica scah qui. K Papan Moises huishamariyamahi bi ta hohchayahpabo rahsi jaresscanishqui. Hohchataibohi bi ta Man tiromahibo copi tah hen mato casticanpaqueyaxihqui Moises huishamaquin jato yohirihyamanishqui. ~u Jaan noque hahxonah quen tah non honanai, hea huetsabaan. Jamenoni joni huesti ta hohchamenonishqui. Hohchatax ta mahuanica sca janishqui. Jaa xohtahi ta jatihibi sca hohchayahpa sca jacannishqui. Jaa copi tah non mahuanicabo sca non jai. H  Jaa copi tah non sirijaquin shinanai. Sirijaquin shinani res ma bi hihti jenimaribihi. Noquen Hihbo Jesusen noque hahxonah tah non Papan baqueboscaax hihti jenimaribitihi. Adan betan Cristo zm Papan rahuibo non janí que bi ta jahuen baque noque copi mahuani copi noque sirijaquin bichiqui, jahuen jihuetahbo sca non janon. Cristo jihuerihbiscai quen ta hashoan rihbi sca noque jahuen jihuetahbo Papan sirijaquin jihuemayaxihquiqui.  Noque copi Cristo mahuani quen Papan noque siri jisiya cahen non Cristonahbo jaiya noque xahbanen noquen casticanti paqueyaxihquiqui. ~uPapan ta noque jascajaxonihqui. Hohchayahpabo non hihqui que bi ta noque copi mahuati jonon Papan jaa raanxonnishqui. Jaa copi tah non honanai: Jahuentiho queen jan noquehon jaiquin ta Papan noque jismanishqui, noquen Hihbo Cristo raanxonquin. jMNoquen jisí, huetsa ponte jihuetai joni jai bi tah non jaa jihuenon hihxon nohri jato rehtemati hahtipahyamahi, mahuacatsihyamaquin. Jahuen siri amico jihuenon hihxon pari rah ta caibaan hahri jato rehtemati shinantihiqui. <qShinanscanahue. Nincayosmabohax non mahuatihi bi ta noque jihuemanoxon Cristo mahuanishqui, yosmabo non jai bi. Jahuen joti neten jonish ta noquen hohcha copi mahuanishqui. 'GNoque ta jahuen yoshin siri noquen jointi janin niaxoniqui. Jaan sca ta noquen jointinin non honannon noque hihti honanmahiqui, noquehon jahuentiho queen noquen Papa jaiquin hihxon non honannon. Jaa honanxon tah non noquen Papa betanbi non hihcoini jihueyaxihqui non honancoinrihbihi. (IHahan teneti coshiyahpascaax tah non shinanyahpa sca non jatihi. Shinanyahpahax res sca tah non honanyahpa sca non jai, Papa janin non jihuetihi honanax sca. CJaa copi jenimaxon bi tah non tiromabo tenehax hashoan rihbi jenimahi. Tiromabo tenequin tah non coshi shinan bichi. Jascapa non bihtihi honanax tah non tiromajahabo bi hihti jenimahi. ^ 5Noquen Hihbaan noque hahxonni quen tah non noquen Papa betansca non nichi. Hahbetan nichibo sca tah non qui, jahuen jihuetahbo hahan hihti shinanai. Non hahbetanbi jihueyaxihqui honanax tah non hihti jenimascai. B  Jaa copi ta non nincacoinaiya siribo sca noque Papan jisiqui hea huetsabaan. Noquen Hihbo Jesucriston noque hahxonah ta Papan noque sirijaquin bichiqui, siriresi non hahbetan jihuenon. > uHihquipish bi ta hahquirihbi teehihnishqui, Papan huenihah. Noque rihbi hahxonquin ta jascajanishqui. Jan huenicoinni non jointinin shinancoinaiya ta noque rihbi siri jisiqui.< qAbraham jascabihi copi res ma bi ta jascarihbi non janon hihxon huishamanishqui, hea huetsabaan. Noquen hohcha non yamascanon ta noquen hihbo mahuanishqui, Jascahue Papan jaáh. q [Jaa siri jisnixon ta jaa joibi Papan huishamanishqui. Abraham jascabihi copi Moises huishamaquin. FJan jascajaquin shinanni copi ta jaa siri Papan jisnishqui. |qHen tah hen honanai. Min yohini quescabijati tah min hahtipahi. Min hea baque hinantihi tah hen honanai, hahquin. DPapan yohini quesca rah ta jatimascaiqui shinanyamaquin. Hea rah ta baque hinanyamayaxihquiqui hihyamahi. Jascaxonma bi hashoan sca nincacoinquin. Min tah min hea hahxonyaxihqui, Papan. pYCien baribo nocotaiya, yosiboscaax mahuati hochoma quescapahxon, jahuen haibo Sara jisi bi baque bihyosma janish rahma hihti yoxaboscai, jenquetsahaxon baque bihtimascai. Non nescapah jai bi ta noquen baque jayaxihquiqui, hihqui. &EJatihi ta miin xohtabo jayaxihquiqui Papan jaáh, hihcoinjaquin shinanquin. Yamayaxihqui shinantihi bi hicha xohtaboyahpa sca jayanoxon nincacoinquin. {Papan huishamani jai quesca tah qui: Mesco jonibo tah hen mia hicha xohtamayaxihqui hihqui jaa joi. Papan jascajaha ta Abrahanen yohinishqui: Min yohihi quescabi ta jacointihiqui, Papan, hahquin. Non mahuatai bi Papan noque jihuematihi ta Abrahanen honannishqui. Jayaxihquibo jaríyamahi bi ta jaresscai quescapahbo jato Papan yohihiqui. Jaa rihbi ta Abrahanen honannishqui. ;oJaa copi ta jan hihcoinai non shinanaiya noque hahxonresiqui. Queenxon res hahxonti hahtipahnoxon ta nincacoinaibo hahxontijanishqui. Hahxoncatsihxon copi res hahxonti yohinihxon ta jan yohini quescabijaquin jaan hahxontihiqui, Abraham xohtabo hinanquin. Jahuen honantiyahpabo res ma bi jaa xohtahi nincacoinaibo rahsibi jahuen xohtabo sca janon ta Abraham hinantijanishqui. Jaa copi ta Abraham noquen xohta qui, jatihibichina. J Papan noque jahuabi yohiyamahah tah non jahuabi rihbi nincati yamaquehanai. Jaan noque yohihah tah non nincati jai. Nincati jaxon bi tah non jaamajaresai. Jaa copi ta noque casticanti jaiqui. .UAbraham ponte res jihueni copi hinantijanixon ta hinanresquin hinanah jayamascaquehahniqui. Jaatian ta Papa hihcoinai non shinanai rihbi jahuama sca jaquehahniqui.  Papan ta Abraham nescajaquin yohinishqui: Minabo hihnon tah hen mia jatihibi jonibo hinanrestihi, miin xohtabaana rihbi hihnon, hahquin. Jan hahni copima bi jan hihcoinjaquin shinanni copi ta siri hihqui jisxon Papan jascajaquin hinantijanishqui. w~g Hahan honantiyahpaxon nincacoinaibo rihbi ta jahuen xohtabo qui. Jahuen honantijoma pari xon Abrahanen Papa Dios nincacoini quescarihbihi jaabo jai, jahuen xohtabohi. Jaa cahen jaton quiquin xohta. Hahqui hinamehtaibo Papan hahxontijahi 4}a Hahan honantijoma pari xon ta Mia jascaraiya ta jacointi qui Papan Abrahanen janishqui. Jaa pecaho sca ta jaa siri hihqui jisxon, Honantiyahpa sca jahue, Papan janishqui. Papan siri joni jaa hihqui honanahbo hihxon jascajaquin, Jaa copi ta jatihibi nincacoinaibo Abrahanen xohtabo qui, jahuen honantijomahax bi Papa qui hihcoinaibo. Jan jaa jisní quescajaribiquin ta noque siribohi jisiqui, Papa hihcoinai non shinanai quen. |+ ¿Papan jaa siri jisiya jenquetsahpa Abraham janishquin? ¿Judiobo honantiyahpa sca janishquin? Jayajoma pari janishquin? Jayajoma pari rahan. V{% ¿Papan hahxonah, tsoabo sca hahan jenimati jaiquin? ¿Judiobo res nan? ¿Caibo rihbi nan? Jatihibi rahan. Hen yohihah quesca tah qui: Hihcoinai Abrahanen shinanni quen ta jaa siri Papan jisnishqui. N~}|m{zdyyOxwvuztrslrrqupp"ocmllQkNii h/gofee&dcbb`~_^]J\[ZYXEW?VUU&SRQP}OhNN&M\LKKIII!H>=u<<[;;7:.99/8!776^543f210/..I,++*))'%$7""7!. _xhe^[W g o [{@ N8iJano tsoanbi Criston joi yohiyamahi janin yohitanpan hihquish tah hen jascanihqui, hea huetsabaan. Caibaan jato yohiscai janin tah hen yohicatsihyamahi, behna yohicatsihqui. *MJahuen shinanyaxon yohixon jahuen coshiyaxon hahxon tah hen yohibonanihqui. Jahuen coshiyaxon tah hen hahan honantibojaniqui. Jahuen coshiyaxon rihbi tah hen hahan rahtetibojaniqui. Jascajaquin tah hen Dios Yoshiman coshiyaxon jahuen joi siri nincamabonaniqui. Jerusalen janinhax yohibonahi cahax, mayátani cahax tah hen Ilirico mai janin caman noconihqui, Criston joi siri yohijaquetancahuanax jahuex jano nocoti. Judiomabaan nincacoinnon hihxon heyaxon Criston hahcai tah hen mato yohitihi. Heanbi shinanxon hahcai tah hen yohitimahi. }sJesucristonen hea yanapana tah hen Papan joi siri yohiquin sirijahi. Jascajahue Papan jaah tah hen jascajahi. DPapan joi mato yohihah, Dios Yoshiman rihbi mato shinan siri hinanah, noquen Hihbo qui hinamehtah matohon noquen Papa jenimanon hihxon tah hen mato jaa joi siri yohihi, heen huetsabaan. oWMan honanscai bi tah hen texe noquen Hihbaan joi rihbi mato shinanmanoxon hen hihtimahxonma nea joibo huishahi. Jesucriston joi mato yohinon ta Papan hea yohinishqui, judimabo jatihibi hen yohinon. Jaa copi tah hen nea huishahi. \1Man sirijaquin shinanxon joni huetsahon shinanai tah hen honanai, hea huetsabaan. Papan joi man hicha honanscai tah hen honanrihbihi. Joni huetsa yanapannoxon yohinanti man hahtipahi tah hen honanrihbihi. I  Papa Dios mato yocaxonquin tah hen Jaton jointi janin miin shinan hicha niaxonhue Papan hen jai. Hahan jenimati shinan hinanxonhue. Miin hahan sirijaquin shinanmati shinanbo jato hinanhue, hihti jenimahabo. Miin yoshin siripan jato hihbocahinhue, min jonon caman manati tenenon, hah tah hen jai, mato yocaxonquin. ! Isaíasnen rihbi ta jascajaribiquin huishanishqui:Isaínen chini baque ta jayaxihquiqui. Jaa ta jatihibichin Quiquin Hapo hihyaxihquiqui. Jaan jato hahxonah ta sirijaquin shinanax manayaxihcanihqui, jato bichi jonon caman, hihqui Isaíasnen huishani joi janin. +O Huetsa rihbi sca:Hahxon tah min noque jai, Papan, hihnahue judiomabon. Mia tah min Quiquin Hihbo qui, Papan, hahnahue jatihibi jonibon hihqui jan huishani. jM Huetsa jan huishamani ta jascarihbihiqui:Papan jonibo betan jenimanahue judiomabon hihqui.  Judiomabohon rihbi shinanxon ta Papan jato sirijaquin bichiqui. Mato judiomabo jahuen jihuetahbohax sca Hahxon tah min noque jai, Papan, jaahbo hihquish ta hahxoni Cristo jonishqui. Papan huishamani jai quesca ta jatihiqui.Judiobaan nahuabo ta siripi yohuanyaxihquiqui. Jato tocan tah hen mihqui siriresi yohuanyaxihqui. Jano tah hen mihqui behuayaxihqui hihqui jan huishani. Papan raanah ta judiobo hahxoni Cristo jonishqui. Noquen xenibo hahxontijanixon Papan yohini quescabijaquin hahxoni jahui. {oJaa copi sirijaquin joni huetsa Johue hahnahue. Noquen Hihbo Criston mato sirijaquin Johue hahni quen maton rihbi joni huetsahon shinanxon sirijaquin Johue hahnahue. Jaatian ta Papa Dios ta hihti siri qui hihyaxihcanihqui, mato jisish. Jaa shinan huestiyahpa rahsihax man jaa yohuan huestiya noquen Papa qui siribiresi yohuannon hihxon tah hen noquen Papa Dios mato yocaxonai. Noquen Hihbo Jesus Criston Papa qui bi man siribiresi yohuannon hihxon tah hen yocaxonai mato. Judiomabo joi siri yohihi PNoquen naihoh queha Papan ta siri shinan hinanihqui, noque sirijaquin shinanmaquin. Hahan jenimati shinan hinanquin ta noque jenimamahiqui. Jahuen shinan siri hinanah man siripi joni huetsa betan jihuenon tah hen mato yocaxonai, hea huetsabaan, man jaa shinanyahpa rahsi jihuenon hihxon, Cristo queenai quescari man jihuenon. yPapan huishamani joibo jatihibi ta non haxenon hihxon huishamanishqui. Tiromabo tenehahnan, jahuen joi siri jisxon, jaa noquehon shinanai honanxon, jahuen shinan bichish, noque bichi jaa joti non jenimahanan mananon ta jaa joibo huishamanishqui. wNoquen Hihbo Cristo rihbi ta jaabi queenai quescayamahi bi noquen naihoh queha Papa queenai quescanishqui. Jaa copi ta hahqui rainyamacannishqui, jonibo. Jaa yohihi ta huishani joi jaiqui: Mia hichacaibaan ta hea sca hichaquiqui hihqui jaa joi.  1Jatihibijaquin tah non jascajati jai. Noquen huetsan hashoan sca nincacoinnon hihxon res tah non hahan shinanax noquebi non queenai quescatimahi. !  =Jascajaquin tah non non honanai betan senenyamahibo non teneti jai, hea huetsabaan. Noquebi non queenai quescajaquinma bi tah non jatohon shinanti jai. r ]Pitima ta qui hihxon bi pihax tah min Hohcha tah hen jai hihscatihi. Jaatian tah min masa shinantihi. Pitima ta qui hihxon bi pihax hohchayahpa sca jai. Jatihibi ta jascari qui. Jascatimahi hihquish bi jascarax hohchayahpascai.H  Jaa copi join hihquinanyamanahue. Miin Hihbaan mia jisi honanxon mihmebixon sca min honanai quescajaquin pihue. Shinanquin sirijahax tah min pitima tah qui hihxonma pihax min coin cointihi.  wJaan pitima shinanxon jaan pimis hihxon miin huetsa nami piquihinyamahue. Jascajaquin rihbi ta pahe xehati xehayamahah, siri qui, miin huetsa min hohchamamis hihxon xehayamahah. Jahuabi tah non noquen huetsa non hohchamatimahi, hahan shinanxon. Jaan pitimahi bi mian pihue pihue hahca, pihax, masa shinani sca noquen Hihbo betan jan siripi nihyamascamis. Jatihibi piti ta siri qui, noquen Hihbaan jisí. Siri que bi pitimahi shinanxon miin huetsan picatsihyamahi bi mian Pihue hahca piresax, tiroma hi. "=Jaa copi joni huetsa betan siripi jihueti shinan bihcoinnahue. Joni huetsa coshi hinanhahnannahue, hashoan sca noquen Hihbo betan nihnon hihquish. >uJascajaquin caibohon shinani jihuexon tah min sirijaquin noquen Hihbo Cristo teexontihi. Min jascapa hihquiya ta noquen Papa mihon jenimahiqui. Jonibaan rihbi ta mia siri jisiqui. Papan jihuetahboxon tah non jahuabo pitima quin, jahuabo xehatima quin hihxon shinantimahi. Papan jihuetahboxon tah non ponte jihueti shinantihi, noquen huetsabo betan siripi jihueti, coin coini jihueti, Jascati caya tah non shinantihi jahuen yoshin siriyahpaxon. fEMiin piti mian piha siri que bi jaa hohchamaxon miin piti qui min jaa tiromahi yohuanmamis. H Mian pitihi bi pitimahi miin huetsan shinanaiya ta jan pinon Jaabi pihue mian jaah tiroma qui. Hahan shinanyamaxon pari tah min jascajaquehahnai. Miin huetsa copi rihbi ta Cristo mahuanishqui, noque huetsan. Jaa copi miin huetsahon shinanhue. Pitimahi jan shinanaiya Jaabi pihue hahyamahue. Miin huetsa min masajamis. H Pitima pihax copi non hohchayahpa sca jai caibaan shinanah bi ta jascapa pitima yamahihqui, hea huetsabaan. Noquen Hihbaan hea shinanmaha tah hen honanquin sirijahi. Jascapa pitimabo yamahi bi ta jascapa jai shinanxon jaabi pipan hihxon pihax, non hohchayahpa sca jai, pitimahi shinanxon bi pihax hohchayahpa sca jai. S Jaa copi joni huetsa betan join hihquinannanyamascanahue. Join hihquinannanxonma bi miin huetsa min hohchamamis hihxon shinanquin sirijahue. Hohcha qui min paquemamis. Noquen Hihbo min jenemamis. 8i Jaa copi honannahue. Mianbi min hahcai ta Papan mia yohiyaxihquiqui, Min tah min sirijaniqui hahyamaxon Min tah min tiromajaniqui hahquin. Miin huetsa hohchamayamahue hihqui  Papan huishamani jai quescabihi ta jayaxihquiqui:Tsoabi cahnexonma tah hen hea naman jato tisquihahpaquemayaxihqui. Hea quiquin Hihbo hihqui ta yohiyaxihcanihqui. Mia tah min Papa Dios coin qui hah ta hea jayaxihcanihqui hihqui jaa huishani joi. ~ Papan ta noque jatihibi jispaqueyaxihquiqui, non hahpahonibo siri quin tiroma quin hihxon noque jispaquequin. Jaa copi ta min hahcai quescajayamaquin miin huetsan pihi bi mian jaa sinajatimahi. Jaan rihbi ta mia yohiquin honanman hahtimahiqui. } Noquen Hihbo ta noque jatihibi hihbohi qui, jihuetaibo, mahuataibo rihbi. Noque jatihibi hihbonoxon ta mahuatipish teehihribinishqui. |Jihuetaibohax tah non noquen Hihbo queenai quescari non jihuetai. Noquen Hihbaan noque johue hahca tah non jaa queenai tian non mahuarihbihi. Jaa copi tah non jihueparihax non noquen Hihbaan jonibo qui. Mahuatax rihbi jascabihi noquen Hihbaan jonibo. c{?Papan noque jisima tah non jihueyamahi. Papan noque jisima tah non mahuayamaribihi. z%Huesti nete ta tantiti nete qui hihquish ta jaa neten noquen Hihbohon shinani caibo tantihiqui. Noquen Hihbo hihti siri copi jascacani. Nami pinicabaan rihbi ta Mia copi tah hen pihi Papan hahxon, nami pihiqui. Noquen Hihbo hihti siri copi jascajacanquin. Nami piyosmabaan rihbi ta Mia copi tah hen pihi Papan hahxon, jaton huai mehabo pihiqui. Noquen Hihbo hihti siri copi rihbi jascajacanquin. gyGJaa copi mianbi min hahcai jisxon shinanquin sirijahue, noquen Hihbaan mia Sirijaquin tah min hahcai hah mia janon. Huesti nete ta tantiti nete qui, Papa shinanti nete hih huetsa jai bi ta huetsa sca Jatihibi nete ta jascapah rahsi qui Papa shinanti nete rahsi hihribihiqui. Jascapa mesco honanyahpa hihqui bi hahbetan join hihquinanyamanahue. @xy¿Mia jahuaxon huetsa joni teexonnica min sinajatihin? Jahuen patoro jan teexonai bi jan teetai mian costanyamaxon tah min jahuen patoro hihyamaxon jaa sinajatimahi. Jahuenahbi jahuen patoronen ta jaa yohitihiqui jan sirijaquin hahcai jisxon sirijaquin yohiquin. Jan tiromajaquin hahcai jisxon sinajascaquin. Jahuenahbi jahuen patoronen ta yohitihiqui. Jascajaquin rihbi tah min noquen Hihbaan joni huetsa mihbe honanyahpa hihyamahiya mian jaa sinajatimahi. Noquen Hihbaan ta shinan hinanti hahtipahxon jaa hinantihiqui, jan hahcai sca noquen Papan siri sca jisnon. 2w]Nami pinicahxon, nami piyosma yohiquin Honanman hahyamahue. Nami piyosmaxon tah min miin huetsan nami pihiya Pitima tah min pihi, hohchayahpan, hah min jatimaribihi. Nami pinicaboya nami piyosmabo ta Papan jato rabebi sirijaquin bichiqui, Cristo qui hinamehtaiton jato rabebi sirijaquin bihquin. wvgJatihibi piti tah non pitihi hih huetsa jai bi ta non tah non nami pitimahi hihxon huetsan nami piyamahiqui. lu SCaibaan ta Cristo qui hinamehxon bi man honanai jatihibi honanyamaparihiqui. Jan honanyamaparihi bi tah man jaa pontecatsihquin join hihquinantimahi. Jahuabo non pitimahin hihquish joinannoxonma nocotaiton bihquin sirijanahue. t Noquen Hihbo Jesucriston shinan bichish jihuenahue. Nincayosmabo jai quescayamanahue, jaabo jascarai bi queenyamabiresnahue.\s1 Papahon shinanaibaan hahcai quescajanahue. Pahen pahentimascai. Paheni coro corotimascai. Tsinitimascai. Haibo mehehax jaya yohuani jayamascai. Sinacanantimascai. Caibaan noque mahuinah bi notsi notsitimascai. 8ri Hihshinahax xaba paqueti nea pishcascai quescarihbi tah qui. Cristo joti hochomahi copi man tiromahi jihuepahoni quescayamanahue. Sirijaquin hahxonti shinanyabo sca janahue. q! Noquen Hihbo tah man hahxonti jai, hea huetsabaan, coshin hahxonquin. Min hihti hoxahax mohixon jisi bi bari queyasca jaiya tah min coshin sca tee teetai, tee hichahi copi. Jascajaquin rihbi noquen Hihbo coshin teexonnahue. Noque bichi jaa joribiti hochoma tahniscai honanxon coshin sca teexonquin. Non nincamenoni tian jaa joribiti hochoma tahni hihnish bi ta rahma nea pishcasca jaiqui. (pI Joni huetsahon shinanxon tah min jahuentianbi jaa tiromajatimahi. Joni huetsahon shinani jihuetahbo hihxon ta jascapa joibo jatihibi Papan noque yohinishqui. bo= Tsiniyamahue. Joni huetsa rehteyamahue. Yometsohyamahue. Caibaan jahuabora bichinti shinanyamahue. Nincayosmayamaxon tah min joni huetsahon shinanxon, miabi min queemehtai quescajaribiquin joni huetsahon shinantihi. _n7 Man ribinai jatihibi tah man copijacointihi. Copijaquin queyobahinquin. Joni huetsa yanapanti shinan hashoan sca bihbonanahue. Joni huetsahon shinanquin tah non hahxoncoinquin Papan yohini quescabija sca non jai. +mO Huetsa joni ribinax tah min hahqui miin coriqui min yohuashihtimahi. Ribinyahpaxon tah min miin ribin queyobahintihi. Coriqui cobranah copijaquin. Teeti yohihah teexonquin. Hapobaan yohihah, nincaquin. Jaabaan yohihi quescabijaquin hahxonquin, joi bichinxonma. Hapobaan yohihah, can. elC Jaa copi rihbi tah min gobiernobo copijati jai. Coriquinin ta gobiernobaan jaton tee hahquiqui, sontarobo copijaquin. Jascajaquin ta Papa hahxoncaniqui. Jaa copi tah min jato copijati jai. Copijanahue hahca copijaquin. k Tinintinin mia casticanmis hihxon tah min Papa queenai quescayamahi hea japaho hihxon rihbi mia tinintinin yohihah min nincatihi. cj? Min siripi jihuenon ta hapobaan tiromabo casticaniqui. Noquen naihoh queha Papan jascajahue hahca ta tiromabo casticanquin noquen Papa hahxonihqui. Jaa copi tah min tiromahax min raquetihi. Policia ta hahan casticanti qui. Yancaresma ta jaa jaiqui. Tiromabo qui noquen Papa sinataiya ta jascapahbo noquen hapobaan casticaniqui, Papa hahxonquin. \i1 Sirijahibo ta casticanyamacaniqui. Tiromajahibo caya ta casticanti qui. Jaa copi tah min siripi jihuecatsihxon jato nincatihi. Min sirijaquin hahcaiya ta mia yohiyaxihquiqui, Mia tah min siri joni qui hahquin. -hS ¿Hapon yohihah bi min nincacatsiyamahin? Papan hinanah hapo tah min nincayamahi. Min nincanon hihxon tah hen mia yohihi. Nincayosmabo ta hapobaan casticanti qui. g 7 Gobierno hapobo nincanahue jatihixonbi. Jascapa hapo jatihibi ta Papan mato hinanah qui. Papan hinanahma ta yamahiqui; jaan hinanah rahsi ta jaiqui. f Caibaan mia tiromajahah, mian rihbi sca min tiromajamis. Jaton tiroma shinanbo potamanoxon sirijaquin jato hahxonnahue.e Jaa copi miin rahui copixonma bi picatsihquiton pimahue. Jiricatsihquiton xehamahue. Jascajaquin tah min jaa jahuen shinan pontexontihi. d  Tsoabi tah min jahua copibi copitimahi, noque huetsan. Papan ta mia copixontihiqui. Jaa copi tenehue. Jaa copi ta huishani joi jaiqui: Heanbi tah hen copitihi. Jaabo tiromahibo jihuetai copi tah hen jato masajabahintihi hih ta noquen Hihbo yohuani jaiqui. c  Hahtipahax, jatihibi jonibo betan siripi jihuehue. Caibo sinatai bi hahtipahxon jato siri shinan hinanhue, siri sca jihuenoxon. nbU Caibaan mia tiromajahah bi jato copiyamahue. Jatihibi jonibo yohuanquihnoxon siri yohuanyahue. a Caibo betan siripi yohinani jihuenahue. Caibo mentan mia hashoan siri hihqui shinanyamahue. Jascajaxonma bi jahuaborajomabo yohuanquinhquin sirijaquin. Jaabaan mia yohihah bi caibo mentan mia hashoan honan hihqui shinanxon min jato nincayamamis. ` Hahan jenimati jaax copi caibo jenimahiya jato jenimaquinhue. Caibo rihbi benataiya benáquin bi jato tenequinhhue. _+ Caibaan mato tiromajahah bi jato yocaxonnahue. Jato join bahchinnanxonma bi Papa jato yocaxonnahue, jan jato shinan siri hinannon hihxon. ^' Mihbe nincacoinaibo yomanahtaiton jaa pishinai hinanhue. Mihqui noquen huetsabo nocotaiya jato pimaxon jato jano hoxati rihbi hinanhue. |]q Papan mia hahxonyaxihqui honanax coincoini jaa joti manahue. Masá tenehue. Papa yocaquin rihbi jeneyamahue. \ Coshin noquen Hihbo teexonhue. Chiquishaxma tee teeti. Dios Yoshiman yanapana jenimahue. Jenimahanan noquen Hihbo teexonquin. |[q Joni huetsahon shinanquin jato sirijaquin yohuanquihnhue. Sirijaquin shinanax joni huetsa qui siriresi yohuanhue. |Zq Caibohon shinanihcamaxonma jato yanapanquin hahxoncoinhue. Tiroma joibo rahninxon bi siri joibo jeneyamahue. `Y9 Hahan jenimati shinan hinannicahue mia jaah hahan jenimati shinan jato hinanhue. Pishinaibo yanapannicahue mia jaah, jaa pishinaibo hinanreshue, bichinrihbiti shinanxonma. Jonibo teemanicahhue mia jaah chiquishxonma hihti teexon jato teequihnhue. Yomanahtaibo yanapannicahhue mia jaah jenimahanan jato yanapanhue. Shinancoini non jihueti jai X Miin huetsabo yanapannicahue mia jaah jato hahxoncoinquin yanapanhue. Caibo haxemanicahhue jan mia jaah, jato haxemahue. -WS Mesco jonibo man hihqui quescarihbihi ta Papan mato hinanai mesco teebo jaiqui. Mesco teebo mato hinanpaquexon ta hahan hahxonti shinanbo rihbi mato hinanpaquehihqui, mesco shinanbo. Jaa copi jayaxon sca jaa hahxonnahue. Heen joi siri yohinicahue mia jaah, honanquin sirijaxon yohihue. fVE Noque Criston baquebo tah non hichahax bi jascarihbihi. Hichahax bi tah non huesti yoraya qui. Criston yora tah non qui. Noquen Hihbo nincacoinax huesti yorahax bi mesco jonibo, jahuenahbo rahsi, yanapanhananaibo rahsi. U Papan ta mesco shinanbo mato hinanpaquehihqui, man mesco teebo rihbi hahxonnon. Noquen yora hihqui quesca tah non qui. Non tah non hahan jisti jaax, hahan xecoti jaax, hahan nihti jaax, hahan nincati jai. Jascapahbo mesco mebibo jaax bi ta noquen yora huesti qui. ^T5 Papan hea raanah tah hen mato yohihi, hea huetsabaan. Shinan behnabo bihnahue, jatihixonbi. Papan ta mesco shinanbo hinanpaquehiqui. Hinanpaquehah bihxon jayaxon man jahua jaa hahxontihin honanquin sirijanahue. Man hashoan coshi hihqui shinanmis. Sirijaquin shinanxon, jahuejati shinanyahpa min quin honanquin sirijahue, paramehxonma. RS Nincayosmabo jihuetai quescayamahi jihuenahue. Jaabo hihqui quescaxonma behnabo hihnoxon maton shinan pontejaquin shinan behnabo bihnahue. Papa queenai quescajaquin shinannoxon, shinan behnabo bihnahue. Shinan behnabo bihxon tah man honantihi, jahua siri quin, jahua Papa queentihiquin, jahua ponte quin. Man tah man honantihi. `R ; Jaa copi tah hen mato hihti yohihi, heen huetsabaan. Noquen Papa Dios qui yohuashihjaquetanaxma hinamehnahue. Matohon jaan hihti shinanai copi hahan queenax copi rihbi hinamehnahue. Jahuenahbo sca jihuenoxon, hohchajoma siri janoxon, hahan jan jenimahibo janoxon hinamehnahue. Jascajaxon tah non Hahxon tah min noque jai Papan non jacointihi. aQ; $Papan ta jatihibi shinan siriyahpaxon noque jihuemahiqui. Jahuenahbi jahuen jihuetahbo rahsi non janon ta noque hahxonihqui. Hahxon tah min noque jai Papan. Mia tah min hihti siri qui hih tah hen jascabihi jai.`P9 #Papan jato copi hinanrihbinon hihxon bi ta tsoanbi jaa pari jahuabi hinanyamanishqui. sO_ "Papan shinanai ta tsoanbi honanyamanishqui. Jahuentianbi rihbi ta tsoanbi noquen Papa haxemayamanishqui. N1 !Noquen Papa ta hihti siri qui. Sirijaquin ta noquehon shinanihqui. Jahuejati sca non jain non jai bi ta jaan honanquin sirijahiqui. Hihti siri shinanyahpa ta jaa qui. Jahuen shinan ta hihti coshi qui, noquen honantimahi. Jahuen honan betan tah non senentimahi jahuentianbi. QM Nincayosmabo rahsi non hihqui non honannon ta Nincayosmabon hahquin noque janenishqui. Jascapahbo rahsi non hihpahoni bi ta noquehon shinanxon noque hicha caisihqui jahuen jonibo sca non janon. FL Jascajaquin rihbi ta jaabaan rahma nincayamaxon bi man hahcai quescajaquin Papan joi siri bihcoinyaxihcaniqui. Man nincacoinquin hahcai quescajaquin rihbi ta jaabaan nincacoinyaxihquiqui. K7 Nincayosmapahonixon bi tah man rahma Papan joi siri bihcoinai, jan mato sirijaquin bihnon. Judiobaan rahma nincayamahi bi tah man maton nincacoinai. FJ Hahxonti yohixon ta huetsajati sca Papan shinanyamahiqui. Jahuen joniboscanon noque caisnixon ta Papan shinanquin huetsajayamahiqui. Jaa copi ta judiobo Papan jascabijaquin potatimahiqui. RI Matohon shinanxon jahuen joi siri mato qui nocomanoxon ta judiobo Papan rahuijanishqui. Jato rahuijanixon bi ta jaton xohtabo hahxontijanixon jato caisnixon rihbi Papan jatohon shinanrihbihiqui. iHK Hinamehtaiton tah hen hean yohini quescabijaquin jaton hohcha sohuaxontihi hihqui jaa quirica. G Jascajaquin judiobo notsimaxon ta jahuen jonibo rahsi Papan caisyaxihquiqui jan huishamani jai quescabijaquin. Jaa huishamani ta nesca qui:Judiobo janinhax ta quiquin jihuemanica joyaxihquiqui. Joxon ta judiobo jaton hohchati shinanbo sohuayaxihquiqui. ZF- Hen mato yohinon nincanahue, hen huetsabaan. Hashoan siribo copi Papan mato sirijaquin bichi man shinanmis hihxon tah hen tsoan honanihma joi mato rahma yohihi. Hashoan hicha ta heen caibo jointi xehpotihqui. Jaton nahuabo janin sca jahuen jonibo jatihibi Papan caisquin queyonon caman ta jointi xehpóyahpa judiobo jayaxihquiqui. sE_ Nihi naman meha mebi bihxon baná yora qui rechixon hahcajaquin ta Papan mia sirijaquin bichiqui. Hashoan sca ta baná mebibo rechiquin hahcajaquin jahuen judiobo jaan sirijaquin bihribitihiqui. Israeli baquebo Papan jihuemayaxihqui }Ds Heen caibo potanihxon bi ta jaton chini baquebo hahquirihbi hinamehtaiton jato bihribitihiqui. Rechiquin hahcajaquin ta jato hahquirihbi sirijaquin bihtihiqui. Heen xenibo potanihxon bi ta Papan jaton baquebo hahquirihbi rechiti hahtipahiqui. OC Honannahue. Papan ta mato sirijaquin bichiqui. Heen caibo ta potaresnishqui. Nincacatsihyamahibo copi jato potaresquin. Jaabo potanihxon bi ta matobo sca sirijaquin hahxontijahiqui. Man jascabihi hinamehtaiya ta jascabi jaquin mato sirijaquin hahxontihiqui. Man nincayosma hihquiton ta reraquin hahcajaquin mato potatihiqui. nBU Jahuen mebi coinbo yohuashihxonma potanixon ta hinamehyamahiton mato rihbi sca jascajarihbitihiqui. A Hihcoini. Hihcaxbi mia hashoan siri copima. Nincacoinyamahi copi ta jato tsecanishqui. Min hinamehtai copi res ta mia bihnishqui. Jaa copi tah min Hea tah hen caibo mentan hashoan siri qui min jatimahi. Shinanquin tiromajahiton mato rihbi potarihbimis. @+ Hea tah hen hashoan siri qui hihyamahue hen mia jaah bi Hea rechinoxon ta huetsa mebi tsecanishqui hah rah tah min jatihi joi bichinquin. ?} Papan mia jano rechihah bi Hea ta hashoan siri qui, Siri copi ta huetsa mebibo tsecaxon hea sca rechihiqui hihyamahue. Jascacatsihquin honanscahue: Mebixon tah min jihui yora qui coshi hinantimahi. Jihui yoran caya ta jahuen mebi coshi hinanihqui. =>s Jahuen bana jihui coiranquin hahcajaquin ta Papan noque jisiqui. Xanahiton texe mebibo tsecaxon ta miabo sca nihi naman meha mebi que bi jano mia rechihiqui. Texe jahuen yora quiha mebi tocan mia joconnon jano mia rechiquin. Jano rechihah sca tah min jahuen coshin hanihi, texe mebibo hihqui quescari. H=  Noquen Papa qui jahuabora hinancatsihxon tah non sirimahin hihxon tehcaxon siri jisxon, jatihibi siriscanon non honanrihbihi. Jihui ta jascarihbihi qui. Jahuen tapon siri hihquiya ta jahuen mebibo rihbi siri qui. Judiobo ta jascarihbihi qui: texe Papan hahquirihbi sirijaquin bichiya ta jatihibi rihbi bihti siri qui. < Jahuen judiobo potabahinxon ta jahuen sinatahbo hihpahoni mato Papan sirijaquin bihnishqui. Hahquirihbi sca jahuen judiobo Papan sirijaquin bichiya tah non jatihibi hihti jenimayaxihqui, noquen huetsa mahuatax bi hahquirihbi teehihqui merahax quescari. C; Hihti queentsain, huestibo tahni hehbe judio Cristo qui hinamehnon hihquish tah hen coshin bi res teetai, Papan joi siri yohihi. Jaabo rihbi Cristo betan jihueti tah hen hihti queenai. ":= Hen mato yohinon nincanahue judiomabon. Jahuen joi siri hen mato yohinon ta Papan hea mato qui raannishqui. Jaa copi tah hen coshin bi res teetai. 59c Jaabaan noquen Hihbo potabahinaiya ta jatihibi janin sca Papan joi siri nocotihqui. Judiobo jahuen shinan siribo bichinxon ta mato sca jaa shinan Papan sirijaquin hinanihqui. Jaa copi ta judiobaan hahquirihbi jaton shinan pontehax Cristo qui hinamehtaiya hashoan sca Papan mato hihti hahxontihiqui. 58c Jaa copi tah hen yocacahtai: ¿Cristo jenebahinax jascabi sca Papan rahuibo jayamayaxihcanihquin? Hihyamahi rahan. Jaabo bahinma cahiya ta jaton nahuabo sca Papan sirijaquin bichiqui. Jan mato sirijaquin bichi jisish ta jaabo rihbi Papan bahin sca nihribinoxon Papahon queenrihbiyaxihcanihqui. >7u Benchecahinxon quescajaquin jahuabi sca honanyamacanpahinon. Jascabi sca huehro huehrocana quesca sca jaahbo jato hihuejapahinon hihqui jaa huishani joi. Judiomabo Papan jihuemahi ~6u David yamanica ta jascarihbihi yohuannishqui, nincayosmabo yohiquin:Papan baquehihcamaxon pipi pipichaiton bi Papan jato yahtanpahinnon. Jaton pitin paranquin hahcajaquin jan jato yahtanxon tiromajapahinon. Siri siri tah non jai hihquibaan bi jan tiroma bi res jato qui paquepahinon. Rohahihriti shinanaiboya bi jato casticanpahinon. Jaan jato tiromajabahinnon. l5Q Huishani joi jai quesca tah qui. Honanyosmati shinan ta Papan jato hinannishqui. Beroyahpaxon bi jisyamahabo ta jato mehenishqui, pabinquiyahpaxon bi nincayamahahbo jato mehequin. Rahma caman ta jascapahbo qui hihqui jaa joi. ]43 Jaa copi nincanahue, hea huetsabaan, hen mato yohinon: judiobo ta Papan siribo hihcatsihquish bi hihyamacannishqui. Papan caisahbo res ta jahuen siribo qui. Texe ta nincatima shinan sca Papan hinannishqui. 43a Jaan noque caisah ta non hahcai copima qui. Jaan noquehon shinanxon copi res. Non hahcai copi res noque caisti jaxon ta noquehon shinanxon res caisti yamascaquehahniqui. 2+ Rahma ta jascarihbihiqui, hea huetsabaan. Texe judiobo nincayosma que bi ta noquehon shinanxon texe pishca huestibo sca Papan noque caisihqui. +1O Elíasnen jascahah bi ta Papan yohinishqui: Jascama tah qui. Siete mil bebo tah hen paxajahoqui. Jaabaan ta santo qui raboxonen tisquihahpaqueyamahiqui hahquin. k0O Papan Dios. Miin joi yohinicabo ta rehtecanhoxqui. Tsoanbi mia shinanyamascanon hihxon ta janoxon mia yocatibo potojaquetancanhoxqui. Hea huesti banetaiya sca ta rehtequin bi cahnexon hea benacaniqui, hea rehtenoxon, hihqui. '/G Papan ta jahuen caisahbo potabahinyamahiqui. Papan huishamani joi jisxon tah non jaa honanai. Papa yohiquin ta Elíasnen nescajanishqui, israelibo cahequin: <. s Jahuen jonibo Papan potabahinyamanishquin yocacah bi tah hen Hahyamaquin rahan hahcai. Hea rihbi tah hen judiobo qui, Abrahanen chiní baquebo can, jahuen xohta Benjamin baquebo. m-S Judiobo sca yohiquin ta nescajanishqui Heen mequen rabe sanaxon tah hen jato Benahue Benahue jabahinahi. Hen jato quenabahinaha bi ta nincayosmaboxon joi bichinrescaniqui. Papa jascari yohuanai ta Isaíasnen huishanishqui.7,g Isaíasnen ta hashoan sirijaquin sca yohinishqui, nescajaquin:Maton nahuabaan ta benayamaxon bi hea meranishqui. Jaabaan quenahahma bi tah hen jato qui caniqui hihqui. o+W Yohihah bi tsi ra judiobaan honanyamapahonishquin hih sca rah tah non jatihi yocacahti. Honanquin rahan hihxon ta Moisesnin nescajaquin sca huishanishqui, Papan huishamaha:Maton nahuabohon shinanxon jato sirijaquin hahxonquin tah hen mato notsimayaxihqui. Honanma nahuabohon shinanxon tah hen mato sinamayaxihqui hah ta Moisesnin huishaquin janishqui. *w ¿Tsoanbi jato nincamayamanishquin? Noque yocacah tah non nincamaquin rahan hah non jatihi. Huishani behua jai quesca tah qui:Jatihibi janin ta yohihi bocannishqui. Jonibo yama sca jaiton caman ta yohihi bocannishqui hihqui jaa behua. )% Hen yohihah quesca tah qui, hea huetsabaan. Jaa joi siri ta Criston joi qui. Jaa joi siri nincamaha pari ta hihcoinjaquin shinancantihiqui. 3(_ Joi siri nincamaha bi ta jatihixonbima nincacaniqui, caibaan res. Isaíasnen ta nescajaquin jaa yohinishqui: Miin joi hen yohihah bi ta nincayamacaniqui Hihbon hahquin. ='s Tsoanbi raanyamahah ta tsoanbi rihbi Papan joi jato yohiyamahihqui. Tsoanbi yohiyamahah ta tsoanbi rihbi nincayamahiqui. Jahuen joi nincayamanixon ta hihcoinai shinanyamaribicaniqui. Hihcoinai shinanyamaxon ta jenquetsahxon bi Hea hihbojahue Papan jatimaribicaniqui tsoanbi. Jaa copi ta non raanah hihti siri qui, huishani joi jai quescari. Siri joibo noque yohinoxon nocotaiya tah non hihti jenimatihi hih ta jaiqui jaa huishani joi. ;&o Hihcoinai shinanyamaxon ta jenquetsahaxon bi Hea hihbojahue Papan jati hahtipahtimahiqui tsoanbi. Jahuen joi nincayamanihxon ta hihcoinjaquin shinanti hahtipahyamarihbicaniqui. %y Jaa yohihi ta Papan nescajaquin huishamanishqui. Hea hihbojahue Papan hihquibo rahsi tah hen jihuemayaxihqui, hihqui. K$ Mesco jonibo rahsi noque jonijanixon ta judiobo jascajaquin yohixon judiomabo rihbi jascajaquin rihbi Papan yohihiqui. Hea hihbojahue Papan hih non jaah ta jaabahinxon noque hihti hahxonihqui. #5 Papan huishamani jai quesca tah qui. Hihcoinai shinanax hehqui hinamehtaibo jatihibi tah hen hean yohihi quescabijaquin hahxoncointihi hihqui. |"q Noquen jointinin hinamehxon, noquen janan rihbi non Papa yohihiya ta jaan noque siri jisiqui, noque jihuemanoxon. R! Noquen Hihbo Jesus ta Papan hahquirihbi huenicoinnishqui hihxon, jointinin hihcoinai shinanxon, miin janan rihbi Jesus ta heen Hihbo qui hihquish tah min jihue hihbo sca min jatihi, Papan jihuemahah.  } Papan huishamani joi jai quescabi tah qui: Heen joi ta mia hochoma qui. Miin jana janinbi tah qui, miin shinan janinbi tah qui, hih ta jaa huisha jaiqui. Jan yohihi ta Cristo joi qui, non hahqui hinamehtaibo Papan noque sirijaquin sca bihtihi jai.  Tsoa cahra mahuanihbo janin botopaquetax joti hahtipahiquin hah tah man jatimaribihi. Mahuanihbo janin caxon tsoan Cristo bexontihiquin hihyamanahue hih ta jacatsihquiqui jascari. Cristo ta hocho qui, jaan yohihi tah non hahtipahyamahi hihyamanahue. "= Cristo qui hinamehtai jahuen siribo ta huetsapahbo qui. Huetsa shinanyahpabohi yohihi ta huetsa quirica huishaquin Moisesnin yohirihbinishqui. Miin jointinin yohuani tah min Tsoa cahra naihoh catihiquin hih min jatimahi. Tsoan Cristo botomatihiquin hih ta jacatsihquiqui jaa joi.   Moisesnin ta jaa rihbi huishanishqui: Jaan jato siribo jisnon hihxon Papan yohini quescajaquin hahcaibaan ta hahrestimahiqui. Hahcoincatsihquibohax tah man jan yohihi quescabihi jihueti jai, jahuabi nincati pishinmahaxma, hah ta Moisesnin janishqui. X) Nincacoinax ta Cristo qui hinamehcanquehanihqui. Papan huishamani joi ta Cristo yohihi joi qui. Papan jisí ta Cristo qui hinamehtaibo rahsi jahuen siribo qui. Non honannon ta jaan jaa joi huishamanishqui. B} Papan siribo jenquetsahpabo jihueti jaiquin ta honancatsihyamacaniqui. Jaa honanxonma bi ta jaabaanbi shinanai quescajaquin tanatanacaniqui. Jascajaxon ta Papa nincacatsihyamacaniqui. zm Papan bahin nihti shinanax ta coshi coshicaniqui, heen caibo. Jascapahbohax bi ta honanaxma nihcanihqui caresi.  # Jan jato jihuemanon noquen Papa qui heen caibo hinamehpahinon hih tah hen jai, hea huetsabaan. Hinamehtahbo hihxon tah hen jato yocaxonai. 8i !Jascapahbo ta Papan huishamanishqui:Jistahi man. Maton hani jeman tah hen macamahhuan janahi, bahi xehpoquin. Man hahqui joxcorohmis. Jaa merahax man bahinma sca camis. Jaa hen janahi qui hinamehtaibo tah hen hen yohihi quescabijaquin hahxoncointihi. Jascá ta Isaíasnen huishani joi jaiqui.I  Papa hihcoinai shinanax bi ta hahqui hinamehxonma jaton coshinbi Papa qui nocohihnati shinancannishqui. Bahin naracatai macamahhuan qui joxcorohtai hahcajaquin ta hahcannishqui, jaamajaquin. 3_ Judiobo ta hinamehyosmabo janishqui. Papan yohihi quescabijati ta jaiqui hihquish ta tee teepahonishqui. Non sirijaquin hahcai copi tah non Papan siribo qui hihquish ta coshi coshicannishqui. Jascahax bi ta Papan yohini quescayamacannishqui. Huetsapahaquin. Jaa copi ta Papan jato bihyamanishqui. $A Judiobo casticanxon bi ta jahuen jonibo Papan bichiqui. Jaa copi honannahue, hea huetsabaan. Judiobaan nahuabaan ta Moisesnin joi honanyamapahonishqui. Papan siribo jati ta shinanyamacanpahonishqui. Jascapahbo que bi ta Cristo qui hinamehtaiton Papan jato sirijaquin bichiqui. 0Y Isaíasnen ta nea joi rihbi huishanishqui:Noquen naihoh queha Papan noque pishca texejayamaha tah non Sodon jema quesca queyónihbo non jaquehahnai. Gomorra jema janin queyonihbo quesca tah non jaquehahnai, queyobahinah. Judiobo yohihi ta Isaías jascanishqui. Nincacoinaibo betan judiobo U@C~}}|{zz]yyxZww8vuu%ts rqq pfooknmmmBlkjimh.gPffeda``_Y^c]R\[ZZ2YXXXDWWVVVUFTTS{RQQPPrOONMLL3KJJ\IiHH GpFF DCC BIAA$@C]t3vHea manahibaan ta Min jascabi jayamahin huetsan hahquin mihqui joi raanihqui jatihixonbi. Noquehon shinanaibo yohixonhue, noquen Hihbaan shinanya man jayamahin hahquin, Papan shinanya janahue jatihibi.svPishincoinaibo yanapanabo jatihibi hahxonti noquen jonibo honanmahue, hicha bimiyahpa quesca hicha shinan jaahbo. Jahan quirica queyoti rv Yohuanxonnica Zenas betan Apolos mihqui nocotaiya shinanquin sirijaxon jaabo pishinaibo hinanhue, jahuabi pishinaxma caribihabo. =qsv Artemas hen mihqui raanaiya, jaa raanyamaxon hen Tíquico mihqui raanaiya, Nicópolis jema janin hea behchihi joyaxahnhue histon. Janoxon tah hen jene tian huinomacatsihqui. 7pgv Jascapa joni jahuen shinan tiromahi cahcoyahax hohchatai honanscaxon jenehue. Jaanbi ta jahuen jananbi jahuen hohcha yohihihqui, Papan casticanyaxahnon. Pishinaibo hahxonti foEv Huesti shinanyahpabo noquen huetsabo japanan huetsa jonin huetsa joibo sca jato nincamacatsihqui jaibo huestijaquin hihti yohihue. Huestijaquin hahyamaxon rabejaquin yohiquin sirijaxon jascapa joni potabahinscahue. Yn+v Hihresai yohuanyahpabo betan join bahchinnanyamahue. Tsoabo miin xenibo quin hahxon Papan baquebo honanti shinanaibaan bi jato joi bichinyamaquin. Sinacanancatsihquibo bi jato sinamayamaquin. Moisesnin huishani joi copi join bahchincatsihquibaan bi jato betan join bahchinnanyamahi. Yohuani ta hihres hihrescaniqui, jahua honantimahi. QmvJasca coin tah qui. Jascajaquin yohiquin jeneyamahue, mian. Papan joi nincacoinaibaan siribojaxonti haxexon shinanbehnoyamahahbo. Hen mia yohihi joi ta siri qui. Haxehax jascari jihuetah, siri. lvJan noque jascajoxonah tah non jahuen ponte siribo qui, jahuen jihuetahbo, jan yohini quesca non queyoyamanoxihnon non jihuenon. k'vNoque teehihmanica Jesucriston jihuetahbo non hihqui copi ta noque jahuen Yoshin siri hinanihqui. Jahuabi yohuashihxonma noque hinanresquin. Ij vNon pontejaquin hahcai copima bi ta noquehon hihti shinanxon res noque teehihmahihqui. Hahquirihbi noque jonijanoxon noque chocaxon jahuen Yoshin siripan noque behnajaxon noque teehihmaquin. ivNon jascapahbo jihuepahoni que bi ta noque jihuemanica noquen Papan noque hahxonnishqui, noquehon shinanai noquen Papa hihti siri. ohWvNoque rihbi tah non honanma hihpahoniqui, yohitima, paramehtah, Haitara hihquish jaa shinani nihresai. Tiromajaquin shinanax jihuetai. Notsi notsihi jihuetai. Huetsabaan noque jistahihmajaquin. Noque rihbi jistahihmahanani. g-vTsohquibi tiromahi yohuanyamahahbo, sinacananyamahahbo, sinataxma siripi jihuetahbo. Jatihibi joni sirijaquin yohuanquihnabo jato shinanmaquin. f vJato shinanmahue, jaton gobernadorbaan yohihah nincacahbo, tinintinin rihbi yohihah nincacahbo, jatihibi siribojahti queenahbo. (eIvHen mia yohihi jato yohiquin sirijahue. Sirijaquin jato hihti yohihue, min jascajanon Papan mia yonohi honanxon. Jato nincayosmabomayamahue, tsoabi.GdvHohchapan noque hihbojaquehahna ta noquen Hihbo hinamehnishqui, noquen rishta noque sohuanoxon, jahuenahbo sca non hihnon. Caibo sirijaxonti jenipahichaibo sca noque janon jaabi hinamehti. cv Hihti coshi noquen Papa ta noque teehihmanica Jesucristo betan xabaya joyaxihquiqui. Jaa honanax manati jihueti ta noque yohihihqui. b'v Noquen Hihbo shinanaxma jihueti tah hen shinanyamascai, mai mehabaan jenipahichai tah hen jenipahihyamascai hih non janon jahuen joi siri noque hinanquin. Non shinanyahpahax jihuenon, ponte res Papan shinanai quescari non main jihuenon jahuen joi siri noque hinanquin. faEv Noquehon shinanxon ta hahan jan jatihibi jonibo teehihmahi joi Papan noque hinanihqui. 7`gv Jahuabi yometsohyamahabo. Jatihibijaquin ponte bi res sirijahabo jato yohihue. Noque teehihmanica Papan noque yohihi joi hihti siri jisíbo hihquish jihueti jato haxemahue. _5v Patoroyahpabo yohihue, jaton patoronen yonohah nincacahbo, patoronen yohihi quescabijaquin jaahbo, jaton patoronen yohiha joi bichinyamahahbo. w^gvJahua tiroma yohuanaxma siri join res yohuanhue, noque qui jahua yohuanti yamajahax noquen rahuibo rabinnon. &]EvMia jihuetai jisish jascarihbihi jihuetahbo jatihibi sirijaquin shinanax jihuehue. Ponte joi res honanmahue. Noquen Hihbo qui min hinamehtai jato jismahue. W\'vBebobo rihbi jascajaquin yohiquin sirijahue, shinanyahpahax jihuetahbo. u[cvShinanyahpa haibobo jihuenon ta yoxabobaan jato haxematihiqui, tsiniyamahahbo, jaton xobo coiranabo, siri haibobo janon, jaton benen yohihah nincanicabo. Nincacoinyamahibo Papan joi qui tiromahi yohuanyamanon jato jascajaquin yohihue. ZvSiri joibo honanmaxon ta yoxabobaan texe haibobo jaton benehon queenti haxemarihbitihiqui, jaton baquehon rihbi queenti haxemaquin. Y1vYoxabobo rihbi jascajaquin yohihue, noquen Hihbo qui hinamehtax jihuetahbo, caibo qui yohuanyamahahbo, pahenyosma jaahbo, siri joibo honanmahabo. GXvYosibobo yohihue, pahenyamahahbo, pontejaquin shinanax jihuetahbo, shinanyahpaxon tenehi jihuetahbo, ponte joi rahsi bihcoinabo, sirijaquin noque huetsabohon shinanahbo, yobaxon tenehahbo. ]W 5vMia tah min jascapahma qui. Ponte joi rahsi nincacax jihuetahbo jato yohihue, mian. FV vPapa Dios tah hen honanai hih jan jai bi tah non jan hahcai jisxon jan Papa Dios honanyamahi non honanai. Rahnintibo tah qui, yohitimabo, Papan jisí jaabaan jahuabi siribojaxontimahi.,U SvHohchajomabaan yohuan ta jatihibi siripihqui. Nincacoinyamahi rishtayahpabaan jai ta jahuabi siri yamahihqui. Jaton shinan, jaton jointi rihbi rishta bi res. T vJudiobaan hihresai yohuan xeni nincayamahahbo jato pontehue. Ponte joi potabahinti caibaan jato yohihah bi jeneyamahabo jato honanmahue. gS Iv Jan yohini ta hihcoinihqui. Jaa copi jato sirijaquin pontehue, ponte joi rahsi nincacoinahbo. R {v Cretanobo ta jascabi quesabo qui, yohina tiromabo, pihanhuan chiquishbo hah ta janishqui jaton joi huishanicaton. Q 'v Jato netemati ta jaiqui. Tiromajaquin coriqui bihnoxon ta jascajatima joi honanmaxon caibo masajacanihqui, jaton jenaboyabi jato masajaquin. wP iv Nincayosmabo ta hicha qui, yanca res yohuanresaibo, paranmisbo. Judiobo ta hashoan rihbi jascapahbo qui. VO 'v Papan joi siri haxemaha bihxon jeneyamanica. Jaa joiyaxon caibo rihbi sca pontejaquin yohixon jascajaquin rahan jascajahue yohiquin janicah, joi bichinaibo rihbi netemanicah. Jascapahbo caishue pastornon. .N WvJahuen xobohoxon noquen huetsabo pimaxon hoxamanicah. Sirijati costannica. Shinanyahpa. Pontejaquin shinannica. Noquen Hihbo qui hinamehti jihueti, hahri coirameti. M {vPastoro ta Papa hahxonnica qui. Papan baquebo jisxonnica copi ta hahqui yohuanti yamatihiqui, jaabi queenai quescajanicahma bi noquen Hihbo queenai quescajanicah, histon sinayamahi, pahenyosma, rainyamayosma, coriqui bihcatsihquin tiromajatimahi. /L YvNescapahbo pastorobo caishue: hahqui jahua yohuanti yamahi, huesti haiboyahpa, jaton baque nincacoinnica, yohitima jaton baque yamahi, jaton nincayosma baque yamahi. 3K avHen mia yohipi quescajaquin jema tihibi janin jaton pastorobo caisxahnhue hahxon tah hen jaabo pishinaibo mian pontenon hihxon Creta mai janin mia potabehnanhohqui. J vMia tah min heen baque coin qui, Titon, hean yohihah min noquen Hihbo qui hinamehni copi. Mihqui tah hen nea joi raanai. ¿Noquen Papa Dios betan noquen Hihbo Jesucristonen mia jointi sirijaha min jahuen shinanya jihueyamahin? Creta main teeti Pablonen yohihi rI _vNeateman hahxontijanixon ta jonibo honanmati siripai tian sca Papan honanmascaiqui. Noque teehihmanicaxon ta Jesucriston joi jato yohitanhue hea jaxon jahuen joi honanmahiqui. Jascahah tah hen jato queyoyamanoxihqui joi hean yohihi. ;H qvPapa Dios ta jahuentianbi quesayamahihqui. Naiyahpa mai jariyamahi bi ta neateman noque hahxontijanishqui, non queyoyamanoxihnon. Jaa honanxon tah hen hahqui heen shinan camahi. WG +vHea Pablo ta hen Papan yonoti qui, Jesucriston raanti. Hea ta raannishqui, Papan caisaibo hen hashoan sca nincacoinmanon. Papan shinanai quesca jaahbo ta hihcoinai joi hen jato yohihi jonon hea raannishqui. eFCJaa huesti ta shinan Hihbo qui, honan Hihbo. Jesucristo raanxonquin ta noque hihti hahxonnishqui. Mia tah min Quiquin Hihbo qui, Papan. Hahxon tah min noque jai hahnahue jascabi sca. Jascacoin sca janon rahan.hEINoquen Papa ta Quiquin Hihbo qui, heen huetsabaan. Jesucristo ta jihuemanicah qui hihbonahi non canon ta Papan jahuen joi siri noque hinannishqui. Neateman ta jaa joi siri Papan tsoabi honanmayamapahonishqui. Nea rahma tahni ta noque honanmanishqui, non honannon hihxon. Jahuenbihax piconihma bi jascabihi janíxon ta Papan rahma tahni jahuen joi huishanicabo yohinishqui, huishahabo. Jaa huishanihbo jisxon, Papan rihbi noque honanmaha honanxon tah non honanquin sirijascai. Jatihibi jonibaan nincacoinax hinamehtax queyoyamanox sca jihuenon hihxon ta noque honanmahiqui, noquen Papan. Jaa joi siri tah hen jaayohihi. Jaa joi siri nincacoinxon man jahuentianbi potayamanon ta Papan mato coshijati hahtipahiqui, heen huetsabaan. 4DaErastonen rihbi ta jahuen salud mato qui raanihqui. Jaa ta nenohah agente municipal qui. Noquen huetsa Cuartonen rihbi ta salud raanihqui. Hahxon tah min jai hihqui C-Gayon rihbi ta salud raanihqui. Jaa ta xobo hihbo qui, jahuen xobohoxon tah non huishahi. Haho rihbi tah non neno behuahi tsinquijaquetai. lBQPablo nea huishaxonquin tah hen hean Tercio mato salud raanai, mahbe Criston shinanyahpaxon. ?AwNenoxon ta hehbe teenica Timoteonen Man jascabi jayamahin hahquiqui. Lucionen rihbi. Jasoman rihbi. Sosípatronen rihbi. Jaabo quimisha ta heen caibo qui, mato salud raanaibo. Z@-Sirijaquin jihuemanicahxon ta Papan mato coshi hinannoxihquiqui, jamabahinquin hahcaja man janon, Satanas yosmajaquin. Noquen Hihbo Jesusen mato hicha shinan hinannon tah hen mato yocaxonai, heen huetsabaan. ;?oNoquen Hihbo man histon nincacoinai ta chanihahbo jatihibi janinxon honancaniqui, heen huetsabaan. Hen huishaxon mato yohihah man jascajaribiquin nincatihi tah hen honanrihbihi. Jaa copi tah hen jenimahi. Honanbohax man siripi jihuenon hihxon tah hen jenimahanan nea huishahi, tiromayosmabo man jihuenon. >Jascapahbaan ta noquen Hihbo teexonyamahiqui. Jahua mato bichinpan hihxon ta mato hihbojacatsihcanihqui. Jaa copi ta siripihcamahi yohuanxon parancaniqui. Hihcoinaibohi shinanxon caibaan jato chibannon hihxon ta paran parancaniqui. Jascapahbo qui coiramenahue. q=[Nea tah hen matohon shinanxon hihti yohiscai, heen huetsabaan: Man join bahchinannon hihxon ta caibaan mato huetsa shinan hinanti tanayaxihquiqui. Cristo joi haxenihxon bi man huetsa joi sca bihnon hihxon ta mato caibaan huetsajaquin sca shinanmati tanayaxihcanihqui. Jascapahbo honanquin sirijanahue. Jascapahbohi honanxon jato yohuanquihnyamascanahue. .<UNoquen Hihbaan shinanyaxon jatihibi noquen huetsabo hicotannannahue. Nenobo tsinquijaquetanai noquen huetsabaan rihbi ta mato saludanihqui, Criston joniboxon. ;'Filólogo rihbi yohixonquin. Julia rihbi. Nereo rihbi. Jahuen choca rihbi. Olimpas rihbi. Jato betan hihqui noquen huetsabo rihbi, jatihibi. :Asíncrito rihbi yohixonnahue. Flegonte rihbi. Hermas rihbi. Patrobas rihbi. Hermes rihbi. Jato betan hihqui noquen huetsabo rihbi. 9# Rufo rihbi yohixonquin. Jaa ta teemis qui, noquen Hihbo teexonnica. Jahuen mama rihbi saludanxonquin. Jaa tah hen hean rihbi Maman hahcai. z8m Noquen choca rabe Trifenaya Trifosa salud hinanxonrihbinahue. Rabebichin ta tee teexon noquen huetsabo hicha yanapannishqui. Heen choca Pérsida rihbi yohixonquin. Hahan tah hen shinanai. Jaan rihbi ta noquen Hihbo hihti tee teexonnishqui. {7o Heen caibo Herodion jascajaribiquin yohinahue. Noquen Hihbo qui hinamehtaibo Narciso baquebo rihbi yohixonnahue. z6m Apeles rihbi salud yohixonnahue. Criston shinancoinyahpa tah qui. Aristóbulo jenábo rihbi salud hinanxonquin. 59 Urbano rihbi salud yohixonnahue. Jaan rihbi ta hehbetanbi Cristo tee teexonpahonishqui. Estaquis rihbi saludanxonnahue. Hahan tah hen hihti shinanai. 4wAmplias jascajaribiquin yohixonnahue. Jahan hen shinanai tah qui, noquen Hihbaan shinanyaxon hen shinanai joni. /3WAndrónicoya Junias rihbi yohixonnahue. Jaabo rabe ta heen caibo qui. Heyabi tsahonahbo ta hehbetanbi sipo xoboho rabebi tsahopahonishqui. Criston raantibaan ta jato honanquin sirijahiqui, hihti nincacoinaibo copi. Jaabo Cristo qui hinamehni pecaho ta hea sca hinamehniqui, jaton chiniscanon. H2 María rihbi yohixonnahue. Jaan ta mato hicha yanapannishqui. 1{Jaton xobo janin tsinquijaquetai noquen huetsabo rihbi yohixonnahue Man jascabi jayamahin hahquin. Heen huetsa Epeneto rihbi yohixonnahue. Jahan tah hen hihti shinanai. Jaan pari ta Acaya main jihuexon nincacoinnishqui, chiní sca jahuen caibaan. 0Tiromabaan jato rehtequin bi cahnenon ta hea hihti yanapancannishqui. Jaabo rabe copi tah hen jihueparihi. Jaa copi tah hen Maton tah man hea hahxonnihqui hahcai. Jatihibi nenobo jai noquen huetsabaan ta jascajaquin rihbi yohihiqui judioxonma bi nincacoinaiboxon. /Priscilaya Aquila yohixonnahue, man jascabi jayamahin hahquin. Rabechinbi ta hehbetanbi Jesucristo teexonpahonishqui. q.[Criston joniboxon non Criston jonibo bihti jai quescabijaquin jaa noquen choca sirijaquin bihnahue. Jan jahua pishinihquin honanxon hinannahue, hahxonresquin. Jaan rihbi ta hicha noquen huetsabo yanapanxon hea rihbi hahxonnishqui. - Noquen choca Febe ta mato qui nocoti cahiqui, hea huetsabaan. Cencrea jema janin jihuexon ta janoha noquen huetsabo yanapancahchihiqui. {,o!Mato rihbi tah hen yocaxonai, noquen naihoh queha Papan mato shinan hinannon mato yanapannon. Jascari rahan. +9 Jaa pishca jato hinantanax Papa queenaiya sca hen mato qui sca canon hea yocaxonnahue. Jaatian tah non shinan hinanhananax non mato betan jenimatihi. 9*kJudea mai janin cahiton janohah nincayosmabaan hea tiromajayamanon hea yocaxonnahue. Coriqui hinanah sca noquen huetsabaan rihbi sirijaquin bihnon hihxon hea yocaxonribiquin. ;)oNoque jatihibi tah non Jesucristonahbo qui, hea huetsabaan. Dios Yoshiman ta noque shinanmahiqui, non joni huetsahon shinannon. Jascahananxon noquen Papa hea yocaxonnahue. (Nocoxon, hen honanai joibo yohiquin tah hen hicha Criston shinan mato hinanyaxihqui, man hihti sirijaquin sca shinannon. |'qJaa pishca tah hen jato hinani cahi. Jato hinantanax tah hen España janin sca cahi caquin mato jisbahinyaxihqui. l&QHen yohihah ta jaabaan bi shinanxon raancaniqui. Jerusalen janinhahbaan pari jaton caibo jato qui raanah ta judiomabaan Papan shinan siri bihcannishqui. Jaa copi ta jaabaan sca copiquin sca jaton coriqui pishca raanti jaiqui. B%}Jerusalen janin ta texe noquen huetsabo yomanahtiqui. Jaa copi ta Macedonia janinhahbo betan Acaiya janinhahbaan jato yanapanti shinanxon coriqui tsinquicanhoxqui, jato qui raannoxon. ${Jascayahnoxon tah hen rahma Jerusalen janin pari catatahbahi. Jano tah hen noquen huetsabo coriqui pishca hinani cahi. ##Huinonoxon mato qui banejaquetahxon tah hen mato sirijaquin yohuanquinhyaxihqui. Jaa pecaho sca tah man hea yanapantihi, hen caribiscanon. n"UCati hahtipahyamapahonish bi neno yohiti pishinyamascaax tah hen mato sca jisi cacatsihscai. Mato jisi jahuentihi ra baritian cacatsihpahonish tah hen España janin cahi caquin mato qui banejaquetahyaxihqui, huinocahinscanoxon. j!MNenobi heen tee hashoan hichahiya tah hen mato qui cati hahtipahyamaniqui, hea huetsabaan. m SHuishani joi jai quesca janon hihquish tah hen jascahi:Tsoanbi jato yohiyamapahonih bi ta honanscayaxihcanihqui. Tsoan yohinih que ma bi ta nincacoinyaxihcanihqui hihqui jaa huishani joi. Roma jema janin cayaxahpan hihqui 2s}rg\QF;0%~~~~~~~~~~~~w~k~_~S~G~;~/~#~~ }}}}}}}}}}}}|}p}d}X}L}@}4}(}}}||||||||||||u|i|]|Q|E|9|-|!|| {{{{{{{{{{{{z{n{b{V{J{>{2{&{{{zzzzzzzzzzz~zrzfzZzNzBz6z*zzzyyyyyyyyyyyywyky_ySyGy;y/y#yy xxxxxxxxxxxx{xoxcxWxKx?x3x'xxxwwwwwwwwwwwwtwhw\wPwDw8w,w wwvvvvvvvvvvvvyvmvavUvIv=v1v%vv vuuuuuuuuuuu}uqueuYuMuAu5u)uuuttttttttttttvtjt^tRtFt:t.t"tt sssssssssssszsnsbsVsKs?s3s'sssrrrrrrrrrrrrsrgr[rOrCr7r+rrrqqqqqqqqqqqqwqkq_qTqHqk2k&kkkjjjjjjjjjjjjsjgj[jOjCj7j+jjjiiiiiiiiiiiiwiki_iSiGi;i0i$ii ihhhhhhhhhhh|hphdhXhLh@h4h(hhhggggggggggggtghg]gQgEg9g-g!gg ffffffffffffyfmfafUfIf=f1f%fffeeeeeeeeeee~erefeZeNeBe6e*eeeddddddddddddwdkd_dSdGd;d/d#dd cccccccccccc{cocccWcKc?c3c(cccbbbbbbbbbbbbtbhb\bPbDb8b,b bbaaaaaaaaaaaayamaaaUaIa=a1a%aa a```````````}`q`e`Y`M`A`5`*```____________v_j_^_R_F_:_._"__ ^^^^^^^^^^^^z^n^b^V^J^>^2^&^^^]]]]]]]]]]]]s]g][]O]C]7]+]]]\\\\\\\\\\\\w\k\_\S\G\;\/\#\\ [[[[[[[[[[[[|[p[d[X[L[@[4[([[[ZZZZZZZZZZZZtZhZ\ZPZDZ8Z,Z ZZ YYYYYYYYYYYYyYmYaYUYIY=Y1Y%YY YXXXXXXXXXXX}XqXeXYXMXAX5X)XXXWWWWWWWWWWWWvWjW^WRWFW:W.W"WW VVVVVVVVVVVVzVnVbVVVJV>V2V&VVVUUUUUUUUUUUUsUgU[UOUCU7U+UUUTTTTTTTTTTTTwTkT_TSTGT;T/T#TT SSSSSSSSSSSS{SoScSWSKS?S3S'SSSRRRRRRRRRRRRsRgR[RORCR7R+RRRQQQQQQQQQQQQxQlQ`QTQHQH2H&HHHGGGGGGGGGGG~GrGfGZGNGBG7G+GGGFFFFFFFFFFFFwFkF_FSFGF;F/F#FF EEEEEEEEEEEE{EoEcEWEKE?E4E(EEEDDDDDDDDDDDDtDhD\DPDDD8D,D DDCCCCCCCCCCCCxClC`CTCHC@2@&@@@???????????~?r?f?Z?N?B?6?*???>>>>>>>>>>>>w>k>_>S>G>;>/>#>> ============{=o=c=W=K=?=3='===<<<<<<<<<<<828&88877777777777~7r7f7Z7N7B767*777666666666666w6k6_6S6G6;6/6#66 555555555555{5o5c5W5K5?535'555444444444444t4h4\4P4D484,4 44333333333333x3l3`3T3H3<303$33 322222222222|2p2d2X2L2@242(222111111111111u1i1]1Q1E191-1!11 000000000000y0m0a0U0I0=010%00 0///////////}/q/f/Z/N/B/6/*///............x.m.b.W.L.A.6.+. .. -------------{-p-e-Z-O-D-9-.-#-- -,,,,,,,,,,,,~,s,h,],R,G,<,1,&,,,+++++++++++++v+k+`+U+J+?+4+)+++************u*i*]*Q*E*9*-*!** ))))))))))))y)m)a)U)I)=)1)%)) )(((((((((((~(r(f(Z(N(B(6(*(((''''''''''''v'j'^'R'F':'.'"'' &&&&&&&&&&&&{&o&c&W&K&?&3&'&&&%%%%%%%%%%%%s%g%[%O%C%7%+%%%$$$$$$$$$$$$x$l$`$T$H$<$0$$$$ $###########|#p#d#X#L#@#4#(###""""""""""""u"i"]"Q"E"9"-"!"" !!!!!!!!!!!!y!m!a!U!I!=!1!%!! ! ~ r f Z N B 6 *   vj^RF:." zocWK?3'sg[OC7+wk_SG;/# |pdXL@4(th\PD8, xl`TH<0$ }qeYMA5)ui]QE9-! znbVJ>2&~rfZNB6*wk_SG;/# {ocWK?3's  ,  +  *  )  (  '  &  %  $  #  "  !                                                                   6  5  4  3  2  1  0  /  .  -  ,  +  *  )  (  '  &  %  $  #  "  !                                                                   *  )  (  '  &  %  $  #  "  !                                                                   >  =  <  ;  :  9  8  7  6  5  4  3~  2}  1|  0{  /z  .y  -x  ,w  +v  *u  )t  (s  'r  &q  %p  $o  #n  "m  !l  k  j  i  h  g  f  e  d  c  b  a  `  _  ^  ]  \  [  Z  Y  X  W  V  U  T  S  R  Q  P  O  N  M   L 8K 7J 6I 5H 4G 3F 2E 1D 0C /B .A -@ ,? +> *= )< (; ': &9 %8 $7 #6 "5 !4  3 2 1 0 / . - , + * ) ( ' & % $ # " !                  2 1 0 / . - , + * ) ( ' & % $ # " !                                        1 0 / . - , + * ) ( ' & % $ # " !                                        ' & % $ # " !                                        , + * ) ( ' & % $ # " !  ~ } | { z y x w v u t s r q p o n m l  k  j  i  h  g f e d c b a `  _ &^ %] $\ #[ "Z !Y  X W V U T S R Q P O N M L K J I H G F  E  D  C  B  A @ ? > = < ; :  9 48 37 26 15 04 /3 .2 -1 ,0 +/ *. )- (, '+ &* %) $( #' "& !%  $ # " !                                    P  O  N  M  L  K  I  H  G  E  D  C  B  A  @  ?  >  =  <  ;  :  9  8  7  6  5  4  3  2  1  0  /  .  -  ,  +  *  )  (  '  &  %  $  #  "  !                                                                                              / . - , + * ) ( ' & % $ # " !                                        H G F E D C B A @ ? > = < ; : 9 8 7 6 5 4 3 2 1 0 / . - , + * ) ( ' & % $ # " !                               ~ } | { z y x  w  %v  $u  #t  "s  !r  q  p  o  n  m  l  k  j  i  h  g  f  e  d  c  b  a  `  _  ^  ]  \  [  Z  Y  X  W  V  U  T  S   R  ,Q  +P  *O  )N  (M  'L  &K  %J  $I  #H  "G  !F  E  D  C  B  A  @  ?  >  =  <  ;  :  9  8  7  6  5  4  3  2  1  0  /  .  -  ,  +  *  )  (  '   &  !%  $  #  "  !                                                           4  3  2  1  0  /  .  -  ,  +  *  )  (  '  &  %  $  #  "  !                                                                   2  1  0  /  .  -  ,  +  *  )  (  '  &  %  $  #  "  !                                                                  & % $ # " !                                 ~ } | { z  y %x $w #v "u !t  s r q p o n m l k j i h g f e d c b a  `  _  ^  ]  \ [ Z Y X W V U  T 8S 7R 6Q 5P 4O 3N 2M 1L 0K /J .I -H ,G +F *E )D (C 'B &A %@ $? #> "= !<  ; : 9 8 7 6 5 4 3 2 1 0 / . - , + * )  (  '  &  %  $ # " !       + * ) ( ' & % $ # " !                                        ) ( ' & % $ # " !                                        # " !                                                                           -  ,  +  *  )  (  '  &  %  $  #~  "}  !|   {  z  y  x  w  v  u  t  s  r  q  p  o  n  m  l  k  j  i   h   g   f   e   d  c  b  a  `  _  ^  ]  \ [ Z Y X W V U  T  S  R  Q  P O N M L K J I  H BG AF @E ?D >C =B <A ;@ :? 9> 8= 7< 6; 5: 49 38 27 16 05 /4 .3 -2 ,1 +0 */ ). (- ', &+ %* $) #( "' !&  % $ # " !                                  K J I H G F E D C B A @ ? > = < ; : 9 8 7 6 5 4 3 2 1 0 / . - , + * ) ( ' & % $ # " !                                        . - , + * ) ( ' & % $ # " !                                        3 2 1 0 / . - , + * ) ( ' & %~ $} #| "{ !z  y x w v u t s r q p o n m l k j i h g  f  e  d  c  b a ` _ ^ ] \ [  Z 'Y &X %W $V #U "T !S  R Q P O N M L K J I H G F E D C B A @  ?  >  =  <  ; : 9 8 7 6 5 4  3 .2 -1 ,0 +/ *. )- (, &+ %* $) #( "' !&  % $ # " !                                  . - , + * ) ( ' & % $ # " !                                        " !                                                                            # " !                            ~  } | { z y x w v  u t s r q p o n m l k j i h g  f  e  d  c  b a ` _ ^ ] \ [  Z Y X W V U T S R Q P O N M L K  J  I  H  G  F E D C B A @ ?  > '= &< %; $: #9 "8 !7  6 5 4 3 2 1 0 / . - , + * ) ( ' & % $  #  "  !              $ # " !                                         :  9  8  7  6  5  4  3  2  1  0  /  .  -  ,  +  *  )  (  '  &  %  $  #  "  !                                                                   2  1  0  /  .  -  ,  +  *  )  (  '  &  %  $  #  "  !                                                                                   ~  }  |  {  z  y  x  w  v  u  t  s  r  q  p  o  n  m  l  k  j   i  *h  )g  (f  'e  &d  %c  $b  #a  "`  !_  ^  ]  \  [  Z  Y  X  W  V  U  T  S  R  Q  P  O  N  M  L  K  J  I  H  G  F  E  D  C  B  A  @   ?  &>  %=  $<  #;  ":  !9  8  7  6  5  4  3  2  1  0  /  .  -  ,  +  *  )  (  '  &  %  $  #  "  !                  " !                                                                           " !                                        0 / . - , + * ) ( ' & % $ # " !                                                 ~ } |  {  z  y  x  w v u t s r q p  o n m l k  j  i  h  g  f e d c b a ` _  ^ ] \ [ Z Y X W V U T  S  R  Q  P  O N M L K J I H  G  F  E  D  C  B  A  @  ?  >  =  <  ;   :   9   8   7   6  5  4  3  2  1  0  /  . -k|pdXLA5)~~~~~~~~~~~~u~i~]~Q~E~9~-~!~~ }}}}}}}}}}}}z}n}b}V}J}>}2}&}}}|||||||||||~|r|f|Z|N|B|6|*|||{{{{{{{{{{{{w{k{_{S{G{;{/{#{{ zzzzzzzzzzzz|zpzdzXzLz@z4z(zzzyyyyyyyyyyyytyhy\yPyDy8y,y yy xxxxxxxxxxxxyxmxaxUxIx=x1x%xx xwwwwwwwwwww}wqwewYwNwBw6w*wwwvvvvvvvvvvvvvvjv^vRvFv:v.v"vv uuuuuuuuuuuuzunucuWuKu?u3u'uuuttttttttttttstgt[tOtCt7t+tttsssssssssssswsks_sSsGs;s/s$ss srrrrrrrrrrr|rprdrXrLr@r4r(rrrqqqqqqqqqqqqtqhq\qPqDq8q,q qqppppppppppppypmpapUpIp=p1p%pp pooooooooooo}oqoeoYoMoAo5o*ooonnnnnnnnnnnnvnjn^nRnFn:n.n"nn mmmmmmmmmmmmzmnmbmVmJm>m2m&mmmlllllllllll~lrlflZlNlBl6l*lllkkkkkkkkkkkkwkkk_kSkGk;k/k#kk jjjjjjjjjjjj{jojcjWjKj?j3j'jjjiiiiiiiiiiiisigi\iPiDi8i,i iihhhhhhhhhhhhxhlh`hThHhc2c&cccbbbbbbbbbbb~brbfbZbNbBb6b*bbbaaaaaaaaaaaawaka_aSaGa;a/a#aa ````````````{`o`c`W`K`?`3`'```____________s_g_\_P_D_8_,_ __^^^^^^^^^^^^x^l^`^T^H^<^0^$^^ ^]]]]]]]]]]]|]p]d]X]L]@]4])]]]\\\\\\\\\\\\u\i\]\Q\E\9\-\!\\ [[[[[[[[[[[[y[m[a[U[I[=[1[%[[ [ZZZZZZZZZZZ}ZqZeZYZMZAZ5Z)ZZZYYYYYYYYYYYYvYjY^YRYFY:Y.Y"YY XXXXXXXXXXXXzXnXbXVXJX>X2X&XXXWWWWWWWWWWW~WsWgW[WOWCW7W+WWWVVVVVVVVVVVVwVkV_VSVGV;V/V#VV UUUUUUUUUUUU{UoUcUWUKU?U3U'UUUTTTTTTTTTTTTtThT\TPTDT8T,T TTSSSSSSSSSSSSxSlS`STSHSP2P&PPPOOOOOOOOOOO~OrOfOZONOBO6O*OOONNNNNNNNNNNNvNjN^NRNFN:N.N#NN MMMMMMMMMMMM{MoMcMWMKM?M3M'MMMLLLLLLLLLLLLsLgL[LOLCL7L+LLLKKKKKKKKKKKKxKlK`KTKHKH2H&HHHGGGGGGGGGGG~GrGfGZGOGCG7G+GGGFFFFFFFFFFFFwFkF_FSFGF;F/F#FF EEEEEEEEEEEE|EpEdEXELE@E4E(EEEDDDDDDDDDDDDuDiD]DQDED9D-D!DD CCCCCCCCCCCCyCmCaCUCIC=C1C%CC CBBBBBBBBBBB~BrBfBZBNBBB6B*BBBAAAAAAAAAAAAvAjA^ARAFA:A.A"AA @@@@@@@@@@@@{@o@c@W@K@?@3@'@@@????????????s?g?[?P?D?8?,? ??>>>>>>>>>>>>x>l>`>T>H><>0>&>>>=============v=k=`=U=J=?=4=)===<<<<<<<<<<<;2;&;;;::::::::::::s:g:[:O:C:7:+:::999999999999x9l9`9T9H9<909$99 988888888888|8p8d8X8L8@848(888777777777777u7i7]7Q7E797-7!77 666666666666y6m6a6U6I6=616%66655555555555~5r5f5[5O5C575+555444444444444w4k4_4S4G4;4/4#44 333333333333{3o3c3W3K3?333'333222222222222t2h2\2P2D282,2 22111111111111x1l1`1T1H1<101$11 100000000000}0q0e0Y0M0A050)000////////////u/i/]/Q/E/9/-/!// ............z.n.b.V.J.>.2.&...-----------~-r-f-Z-N-B-6-*---,,,,,,,,,,,,v,k,_,S,G,;,/,#,, ++++++++++++{+o+c+W+K+?+3+'+++************t*h*\*P*D*8*,* **))))))))))))y)m)a)U)I)=)1)%)) )(((((((((((}(q(e(Y(M(A(5()(((''''''''''''u'j'^'R'F':'.'"'' &&&&&&&&&&&&z&n&b&V&J&>&2&&&&&%%%%%%%%%%%%s%g%[%O%C%7%+%%%$$$$$$$$$$$$w$k$_$S$G$;$0$$$$ $###########|#p#d#X#L#@#4#(###""""""""""""t"h"\"Q"E"9"-"!"" !!!!!!!!!!!!y!m!a!U!I!=!1!%!! ! ~ r f Z N B 6 *   vk_SG;/# {ocWK?3'th\PD8, xl`TH<0$ }qeYMA5)ui]QE9-! znbVJ>2&~sg[OC7+wk_SG;/# |pdXL@4(ui]QE9-! ymaUJ>2&~rfZNB6*wk                                                                                              ~ } | {  z  y  x  w  v u t s r q p o  n #m "l !k  j i h g f e d c b a ` _ ^ ] \ [ Z Y X  W  V  U  T  S R Q P O N M L  K J I H G F E D C B A @ ? > = < ; :  9  8  7  6  5 4 3 2 1 0 / .  - (, '+ &* %) $( #' "& !%  $ # " !                                   & % $ # " !                                        ) ( ' & % $ # " !                                                                          " !                                ~ } | { z y  x (w 'v &u %t $s #r "q !p  o n m l k j i h g f e d c b a ` _ ^ ]  \  [  Z  Y  X W V U T S R Q  P )O (N 'M &L %K $J #I "H !G  F E D C B A @ ? > = < ; : 9 8 7 6 5 4  3  2  1  0  / . - , + * ) (  ' & % $ # " !                              4  3  2  1  0  /  .  -  ,  +  *  )  (  '  &  %  $  #  "  !                                                                                                                                                                                   0  /  .  -  ,  +  *  )  (  '  &  %  $  #  "  !                                    ~  }  |  {  z  y  x  w  v  u  t  s  r  q   p  +o  *n  )m  (l  'k  &j  %i  $h  #g  "f  !e  d  c  b  a  `  _  ^  ]  \  [  Z  Y  X  W  V  U  T  S  R  Q  P  O  N  M  L  K  J  I  H  G  F   E (D 'C &B %A $@ #? "> !=  < ; : 9 8 7 6 5 4 3 2 1 0 / . - , + *  )  (  '  &  % $ # " !      < ; : 9 8 7 6 5 4 3 2 1 0 / . - , + * ) ( ' & % $ # " !                                                             * ) ( ' & % $ # " !                                        % $ # " !                                            ~ } | { z y x w v  u  t  s  r  q p o n m l k j  i /h .g -f ,e +d *c )b (a '` &_ %^ $] #\ "[ !Z  Y X W V U T S R Q P O N M L K J I H  G  F  E  D  C B A @ ? > = <  ;  :  9  8  7  6  5  4  3  2  1  0   /   .   -   ,   +  *  )  (  '  &  %  $  #                                       ~ } | { z y x w v u  t  s  r  q  p o n m l k j i  h *g )f (e 'd &c %b $a #` "_ !^  ] \ [ Z Y X W V U T S R Q P O N M L K  J  I  H  G  F E D C B A @ ?  > (= '< &; %: $9 #8 "7 !6  5 4 3 2 1 0 / . - , + * ) ( ' & % $ #  "  !                                                !                                                                                                               &  %  $  #  "  !                                                          ~  }  |   {  2z  1y  0x  /w  .v  -u  ,t  +s  *r  )q  (p  'o  &n  %m  $l  #k  "j  !i  h  g  f  e  d  c  b  a  `  _  ^  ]  \  [  Z  Y  X  W  V  U  T  S  R  Q  P  O  N  M  L  K  J   I  9H  8G  7F  6E  5D  4C  3B  2A  1@  0?  />  .=  -<  ,;  +:  *9  )8  (7  '6  &5  %4  $3  #2  "1  !0  /  .  -  ,  +  *  )  (  '  &  %  $  #  "  !                                     *  )  (  '  &  %  $  #  "  !                                                             )  (  '  &  %  $  #  "  !                                                           ; : 9 8 7 6 5 4 3 2 1 0 / . - , + * ) ( ' & % $ # " !                                  5 4 3  2 ~ 1 } 0 | / { . z - y , x + w * v ) u ( t ' s & r % q $ p # o " n ! m  l  k  j  i  h  g  f  e  d  c  b  a  `  _  ^  ]  \  [  Z  Y  X  W  V  U  T  S  R  Q  P  O   N G M F L E K D J C I B H A G @ F ? E > D = C < B ; A : @ 9 ? 8 > 7 = 6 < 5 ; 4 : 3 9 2 8 1 7 0 6 / 5 . 4 - 3 , 2 + 1 * 0 ) / ( . ' - & , % + $ * # ) " ( ! '  &  %  $  #  "  !                                              /  .  -  ,  +  *  )  ( ' & % $ # " !                                  6 5 4 3 2 1 0 / . - , + * ) ( ' & % $ # " !                                 $ # " !                                     ~  }  |  {  z  y  x  w  v  u  t  s  r  q  p  o  n  m  l  k  j  i  h   g  3 f  2 e  1 d  0 c  / b  . a  - `  , _  + ^  * ]  ) \  ( [  ' Z  & Y  % X  $ W  # V  " U  ! T   S   R   Q   P   O   N   M   L   K   J   I   H   G   F   E   D   C   B   A   @   ?   >   =   <   ;   :   9   8   7   6   5   4 5- 4, 3+ 2* 1) 0( /' .& -% ,$ +# *" )! ( ' & % $ # " !                                        8 7 6 5 4 2 1 0 / . - , + * ) ( ' & % $ # " !                                        G F E D C B A @ ? > = < ; : 9 8 7 6 5 4 3 2 1 0 / . - , + * ) ( ' & % $ # " !                                   ~  } &| %{ $z #y "x !w  v u t s r q p o n m l k j i h g f e d  c  b  a  `  _ ^ ] \ [ Z Y X  W /V .U -T ,S +R *Q )P (O 'N &M %L $K #J "I !H  G F E D C B A @ ? > = < ; : 9 8 7 6 5  4  3  2  1  0 / . - , + * )  ( 0' /& .% -$ ,# +" *! ) ( ' & % $ # " !                                        + * ) ( ' & % $ # " !                                      % $ # " !                                                                                          ~ } | { z y x  w  v  u  t  s r q p o n m l  k #j "i !h  g f e d c b a ` _ ^ ] \ [ Z Y X W V U  T  S  R  Q  P O N M L K J I  H  #G  "F  !E  D  C  B  A  @  ?  >  =  <  ;  :  9  8  7  6  5  4  3  2  1  0  /  .  -  ,  +  *  )  (  '  &   %  ;$  :#  9"  8!  7  6  5  4  3  2  1  0  /  .    I|pdXL@4(~~~~~~~~~~~~t~h~]~Q~E~9~-~!~~ }}}}}}}}}}}}y}m}a}U}I}=}1}%}} }||||||||||||}|r|g|\|Q|F|;|0|%|||{{{{{{{{{{{{{s{g{[{O{C{7{+{{{zzzzzzzzzzzzwzkz_zSzGz;z0z$zz zyyyyyyyyyyy|ypydyXyLy@y4y(yyyxxxxxxxxxxxxuxix]xQxEx9x-x!xx wwwwwwwwwwwwzwnwbwVwJw>w2w&wwwvvvvvvvvvvvvsvgv[vOvCv7v+vvvuuuuuuuuuuuuxulu`uTuHur2r&rrrqqqqqqqqqqq~qrqfqZqNqBq6q*qqqppppppppppppwpkp_pSpGp;p/p#pp pooooooooooo|opodoXoLo@o4o(ooonnnnnnnnnnnntnhn\nQnEn9n-n!nn mmmmmmmmmmmmymmmamVmJm>m2m&mmmllllllllllllslgl[lOlCl7l+lllkkkkkkkkkkkkxklk`kTkHk_2_&___^^^^^^^^^^^~^r^g^[^O^C^7^+^^^]]]]]]]]]]]]w]k]_]S]G];]/]#]] \\\\\\\\\\\\|\p\d\X\L\@\4\(\\\[[[[[[[[[[[[t[i[][Q[E[9[-[![[ ZZZZZZZZZZZZzZnZbZVZJZ>Z2Z&ZZZYYYYYYYYYYY~YrYfYZYNYBY6Y*YYYXXXXXXXXXXXXwXkX_XSXGX;X/X#XX WWWWWWWWWWWW{WoWcWWWKW?W3W'WWWVVVVVVVVVVVVsVgV[VOVDV8V,V VVUUUUUUUUUUUUxUlU`UTUHUK2K&KKKJJJJJJJJJJJJsJgJ[JOJCJ7J+JJJIIIIIIIIIIIIxInIcIXIMIBI7I,I!II IHHHHHHHHHHHH|HqHfHZHNHBH6H*HHHGGGGGGGGGGGGvGkG_GSGGG;G/G#GG FFFFFFFFFFFF{FoFcFWFKF?F3F'FFFEEEEEEEEEEEEtEhE\EPEDE8E,E EEDDDDDDDDDDDDyDmDaDUDID=D1D%DD DCCCCCCCCCCC}CqCfCZCNCBC6C*CCCBBBBBBBBBBBBzBoBdBYBNBCB8B-B"BB BAAAAAAAAAAAA{AoAcAWAKA?A3A'AAA@@@@@@@@@@@@t@h@\@P@D@8@,@ @@????????????y?m?a?U?I?=?1?%?? ?>>>>>>>>>>>}>q>e>Y>M>A>5>)>>>============v=j=^=R=F=:=.="== <<<<<<<<<<<<{;3;(;;;:::::::::::::x:m:b:W:L:A:6:+:::999999999999w9k9_9S9G9;9/9#99 888888888888|8p8d8X8L8@848(888777777777777u7i7]7Q7E797-7!77 6666666666666u6j6_6T6I6>636(6665555555555555x5l5`5T5H5<505$55 544444444444|4p4e4Y4M4A454)444333333333333u3i3]3Q3E3:3.3"33 222222222222z2n2d2Y2N2C282-2"22 211111111111~1r1f1Z1N1B161*111000000000000x0l0`0T0H0<000$00 0///////////}/q/e/Y/M/A/5/)///............u.i.].S.H.=.2.'...------------{-o-c-W-K-?-3-'---,,,,,,,,,,,,t,h,\,P,D,8,.,#,, ,++++++++++++~+s+h+]+Q+E+9+-+!++ ************z*n*b*V*J*>*2*&***))))))))))))s)g)[)O)C)8),) ))((((((((((((x(l(`(T(H(<(0($(( ('''''''''''}'q'e'Y'M'A'5')'''&&&&&&&&&&&&&y&n&c&X&M&A&5&)&&&%%%%%%%%%%%%u%i%]%Q%E%9%-%!%% $$$$$$$$$$$$z$n$c$W$K$?$3$'$$$############s#g#]#R#G#<#1#&###""""""""""""}"q"e"Y"M"A"5")"""!!!!!!!!!!!!v!j!^!R!H!=!2!'!!! w l a V K @ 6 +  xl`TH<0$ }qeYMA5)vj^RF:.# |pdXL@4(ui]QE9-! ymaUJ>2&sg[OC7+wl`TH<0$ |pdXL@4(ui]QE9-! ymaUI=1% ~rfZNB6*wk_SG;/#                                                                                         (  '  &  %  $  #  "  !                         ~   }   |   {   z   y   x   w  v  u  t  s  r   q   p   o   n   m   l   k   j  ' i  & h  % g  $ f  # e  " d  ! c  b   a   `   _   ^   ]   \   [   Z   Y   X   W   V   U   T   S   R  Q  P  O  N  M   L   K   J   I   H   G   F   E   D   C   B   A   @   ?   >   =   <   ;   :   9   8   7  6  5  4  3  2   1   0   /   .   -   ,   +   *  )  (  '  &  %  $  #  "  !                                                                                                                                                                                                                                           v v v  v  v  v  v  v v v v v v v  v v v v  v  v  v  v  v v v v v v v  v  v  v  v  v   v   v   v   v   v  v  v  v  v  v  v  v l l l l l l l l l l  l  l  l  l  l l l l l l l  l l l l l l  l  l  l  l l l l l l  l l l l l l l l l l l l l l l  l  l  l  l  l l l l l l l  l  l  l  l  l  l  l   l   l   l   l   l  l  l  l  l  l  l  l bL bK bJ bI bH bG bF bE b D b C b B b A b @ b? b> b= b< b; b: b9  b8 b7 b6 b5 b4 b3 b2 b1 b0 b/ b. b- b, b + b * b ) b ( b ' b& b% b$ b# b" b! b  b b b b b  b  b  b  b  b b b b b b b  b b b b b  b  b  b  b  b b b b b b b  b b b b  b  b  b  b b b b b b b  b  b  b  b  b  b  b  b  b   b   b   b   b  b  b  b  b  b  b  b X X X X X X  X  X  X  X  X X X X X X X  X X X X X X  X  X  X  X  X X X X X X X  X  X   X   X   X   X  X  X  X  X  X  X  X N N N N N N N N N N N N N N N N  N  N  N  N  N N N N N N N  N N N N N N N  N  N  N  N  N N N N N N N  N N  N  N  N  N N N N N N N  N N N N N N N N N  N  N  N  N  N N N N N N N  N  N   N   N  N  N  N  N  N  N  N D m D l D k D j D i D h D g D f D e D d D c D b D a D ` D _ D ^ D ]  D \ D [ D Z D Y D X D W D V D U D T D S D R D Q D P D O D N D M D L D K D J D I D H D G D F D E D D  D C D B D A D @ D ? D > D = D < D ; D : D 9 D 8 D 7 D 6 D 5 D 4 D 3 D 2 D 1 D 0 D / D . D -  D ,  D +  D *  D )  D (  D '  D &  D %  D $  D #  D "  D !  D  D   D   D   D   D   D   D   D   D   D   D   D   D   D   D   D   D  : : : : :~ :} :| :{ :z :y : x : w : v : u : t :s :r :q :p :o :n :m  :l :k :j :i :h :g :f :e :d : c : b : a : ` : _ :^ :] :\ :[ :Z :Y :X  :W :V :U :T :S :R :Q :P :O :N :M :L :K :J :I :H :G :F : E : D : C : B : A :@ :? :> := :< :; ::  :9  :8  :7  :6  :5  :4  :3  :2  :1  :0  :/  :.  :-  :,  :+  :*  :)  :(  : '  : &  : %  : $  : #  :"  :!  :  :  :  :  :  : 0  0  0  0  0  0  0  0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0  0 0! 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0  0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0  0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0  0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0  0  0  0  0  0  0  0   0 ~  0 }  0 |  0 {  0 z  0 y  0 x  0 w  0 v  0 u  0 t  0 s  0 r  0 q  0 p  0 o  0 n & & & & & & & & & & & & & & & & &  & & & & & & & & & & & & &  & ~ & } & | & { & z & y & x & w & v & u & t & s & r  & q & p & o & n & m & l & k & j & i & h & g & f & e & d & c & b & a & ` & _ & ^ & ] & \ & [ & Z & Y & X & W & V & U & T & S  & R & Q & P & O & N & M & L & K & J & I & H & G & F & E & D & C & B & A & @ & ? & > & = & < & ; & : & 9 & 8 & 7 & 6  & 5 & 4 & 3 & 2 & 1 & 0 & / & . & - & , & + & * & ) & ( & ' & & & % & $ & # & " & !  &  &   &   &   &   &   &   &   &   &   &   &   &   &   &   &   &   &   &   &  &  &  &  &  &   I  H  G  F  E  D  C  B  A  @  ?  >  =   <  ;  :  9  8  7  6  5  4  3  2  1  0  /  .  -  ,  +  *  )   (  !'  &  %  $  #  "  !                                                                                                                                                                                                                                                                 ~  } | { z y x w v  u t s r q  p  o  n  m  l k j i h g f e  d  c  b  a  `  _  ^  ]  \  [  Z  Y   X   W   V   U   T  S  R  Q  P  O  N  M                               : 9 8 7 6 5 4 3 2 1 0 / . - , + * ) ( ' & % $ # " !     ~ } | { z y x w v u t s r q p o  n  m  l  k  j i h g f e d c  b (a '` &_ %^ $] #\ "[ !Z  Y X W V U T S R Q P O N M L K J I H  G  F  E  D  C B A @ ? > = <  ;  :  9  8  7  6  5  4  3  2  1  0  /   .  -  ,  +  *  )  (  '  &  %  $  #  "  !                                       "  !                                                           !                                                                                                                          ( ' & % $ # " !                               ~  } | { z y x w v  u  t  s  r  q p o n m l k j  i  h  g  f  e  d c b a ` _ ^ ]  \ [ Z Y X W V U T  S  R  Q  P  O N M L K J I H  G F E D C B A @ ? > =  <  ;  :  9  8 7 6 5 4 3 2 1  0 / . -  ,  +  *  )  ( ' & % $ # " !                                                                                                !                                                         ~  } | { z y x w v  u  t  s  r  q  p  o  n  m  l  k  j  i  h   g  f  e  d  c  b  a  `  _  ^  ]  \  [  Z  Y  X  W  V  U  T  S   R  $Q  #P  "O  !N  M  L  K  J  I  H  G  F  E  D  C  B  A  @  ?  >  =  <  ;  :  9  8  7  6  5  4  3  2  1  0  /   .  -  ,  +  *  )  (  '  &  %  $  #  "  !                   !                                                                  ' & % $ # " !                                                                                                                                              ~  }  |  { z y x w v u t  s r q p o n m l k j i h g f e d c b a  `  _  ^  ]  \ [ Z Y X W V U  T S R Q P O N M L K J I H G F E D  C  B  A  @  ? > = < ; : 9 8  7   6  5  4  3  2  1  0  /  .  -  ,  +  *  )  (  '  &  %  $   #   "   !                                                                     , + * ) ( ' & % $ # " !                         IY[xmbWLA6+  ~~~~~~~~~~~~~y~m~a~U~I~=~1~%~~ ~}}}}}}}}}}}}}q}e}Z}N}B}6}*}}}||||||||||||w|k|_|S|G|;|/|#|| {{{{{{{{{{{{|{p{d{X{L{@{4{({{{zzzzzzzzzzzz}zrzgz\zQzFz;z0z%zzzyyyyyyyyyyyy{yoycyWyKy?y3y'yyyxxxxxxxxxxxxtxhx\xPxDx8x,x xxwwwwwwwwwwwwywmwawUwIw=w1w%ww wvvvvvvvvvvv~vrvfvZvNvBv6v*vvvuuuuuuuuuuuuuxumubuWuLuAu6u+u uu ttttttttttttytmtatUtIt=t1t%tttsssssssssss~srsfsZsNsBs8s-s"ss srrrrrrrrrrrrvrjr^rRrFr:r.r"rr qqqqqqqqqqqqzqoqcqWqKq?q3q'qqqppppppppppppspgp[pPpDp8p,p ppooooooooooooxolo`oUoIo=o1o%oo onnnnnnnnnnn}nqnen[nPnEn:n/n$nnnmmmmmmmmmmmmmumjm_mTmIm>m3m)mmmlllllllllllllylnlclXlMlBl7l,l!ll lkkkkkkkkkkkk}krkgk\kQkFk;k/k#kk jjjjjjjjjjjj{jojcjWjKj?j3j'jjjiiiiiiiiiiiitihi\iPiDi8i,i iihhhhhhhhhhhhyhmhahVhJh>h2h&hhhggggggggggggsggg[gOgCg7g+gggffffffffffffxflf`fTfHf  =  <  ;  :  9  8  7  6  5  4  3   2  1  0  /  .  -  ,  +  *  )  (   '  &  %  $  #  "  !                                                                                                                                                                                                                                                                                                        "  !                                  V   U   T   S   R  Q  P  O  N  M  L  K  J                                                                                                                                                                         ~ } | { z y  x  w  v  u  t s r q p o n m  l  k  j  i  h  g  f  e  d   c   b   a   `   _  ^  ]  \  [  Z  Y  X  W             ~ } | { z y  x w v u t s r  q  p  o  n  m l k j i h g f  e d c b a ` _ ^ ] \  [  Z  Y  X  W V U T S R Q P  O N M L K J I H G F E D C  B  A  @  ?  > = < ; : 9 8 7  6  5  4  3  2  1  0  /  .  -  ,  +  *   )   (   '   &   %  $  #  "  !          3  2  1  0  /  .  -  ,  +  *  )  (  '  &  %  $  #  "  !