SQLite format 3@ y-"y- }H~~+}i%!indexverses_indexversesCREATE UNIQUE INDEX verses_index on "verses" (book_number, chapter, verse) tablebooks_allbooks_allCREATE TABLE "books_all" ("book_number" NUMERIC, "short_name" TEXT, "long_name" TEXT, "book_color" TEXT, "is_present" NUMERIC){UtablebooksbooksCREATE TABLE "books" ("book_color" TEXT, "book_number" NUMERIC, "short_name" TEXT, "long_name" TEXT)wItableversesversesCREATE TABLE "verses" ("book_number" NUMERIC, "chapter" NUMERIC, "verse" NUMERIC, "text" TEXT)=_tableinfoinfoCREATE TABLE info (name TEXT, value TEXT) }"}}}}}i}N}4}" regionRomania-contains_accentsfalse/russian_numberingfalse)strong_numbersfalse'right_to_leftfalselanguageromani)chapter_stringChapter'ydetailed_info

E Lashi Viasta
Ruth Modrow, murhe zhutitoria:
Toshat Demeter, Stevo Demeter, Loulou Demeter, ay vi o Fardi zhutisardya le vorbensa
© copywritten 1984 - Ruth Modrow
Ramosardya pe rhertia pala IGP, Inc
Te si vare kon kay mangel te kerel may klishki te del kal rhom, sai. Numa te na bichin le le lovenge. Shoxar me chi lem love pala le klishki. Ke o Del ay vi me mangas le rhom te jinen/ramon ay ashunen e Vorba le Devleski.

Copyright: Ruth Modrow

/#OdescriptionE Lashi Viasta, Gypsy Bible, 1984"4)|vpjd^XRLF@:4(_'1&}%;$w#+"\! 1Is=c8Rj{sbQct w z  w r{y |x\8~~~~~~Y~9~~}}}}~}_}?}|||0I#ff7c80SichSicharimos Le Jesus Kristoskoa#00ff00JudJuda%#00ff003YovTrito Yovano%#00ff002YovDuito Yovano%#00ff001YovPervo Yovano##00ff002PetDuito Petri##00ff001PetPervo Petri#00ff00YakYakov0K#ffff00ZhiLil Le Pavolosko Kal Zhiduviana#ffff00FlmFilimon#ffff00vTitTitos%#ffff00l2TimDuito Timote%#ffff00b1TimPervo Timote$1#ffff00X2ThsDuito Thesaloniana$ 1#ffff00N1ThsPervo Thesaloniana #ffff00DKolKolosiana #ffff00:FlpFilipiana #ffff000EfiEfisiana #ffff00&GalGalatiana"-#ffff002KorDuito Korintiana"-#ffff001KorPervo Korintiana#ffff00RomRomanuria(9#00ffffAposE Buchi le Apostolengo#ff6600YovYovano#ff6600LukLuk#ff6600MarMarko#ff6600MatMate Ovy_E-~~~~~}~e~I~.~}}}}}}f}F}*}||||||y|`|D|&| {{{{{{q{F{){zzzzzlzEzyyyyyuy\y% 1YovPervo Yovano#00ff00=# 2PetDuito Petri#00ff00<# 1PetPervo Petri#00ff00; YakYakov#00ff001:K ZhiLil Le Pavolosko Kal Zhiduviana#ffff009 FlmFilimon#ffff008 vTitTitos#ffff007% l2TimDuito Timote#ffff006% b1TimPervo Timote#ffff00%51 X2ThsDuito Thesaloniana#ffff00%41 N1ThsPervo Thesaloniana#ffff003 DKolKolosiana#ffff002 :FlpFilipiana#ffff001 0EfiEfisiana#ffff000 &GalGalatiana#ffff00#/- 2KorDuito Korintiana#ffff00#.- 1KorPervo Korintiana#ffff00- RomRomanuria#ffff00),9 AposE Buchi le Apostolengo#00ffff+ YovYovano#ff6600* LukLuk#ff6600) MarMarko#ff6600( MatMate#ff6600'MalMalachi#ffff99&ZechZechariah#ffff99%HagHaggai#ffff99$ZephZephaniah#ffff99#HabHabakkuk#ffff99"NahNahum#ffff99!MicMicah#ffff99 JonaJonah#ffff99|ObaObadiah#ffff99rAmAmos#ffff99hJoelJoel#ffff99^HosHosea#ffff99TDanDaniel#ff9fb4JEzekEzekiel#ff9fb4%6LamLamentations#ff9fb4,JerJeremiah#ff9fb4"IsaIsaiah#ff9fb4"+SongSong of Solomon#66ff99%EcclEcclesiastes#66ff99ProvProverbs#66ff99PsPsalms#66ff99JobJob#66ff99EsthEsther#ffcc99NehNehemiah#ffcc99EzrEzra#ffcc99%2Chr2 Chronicles#ffcc99 %1Chr1 Chronicles#ffcc99 x2Kin2 Kings#ffcc99 n1Kin1 Kings#ffcc99 d2Sam2 Samuel#ffcc99 Z1Sam1 Samuel#ffcc99PRuthRuth#ffcc99FJudgJudges#ffcc99>Q===K<;;':: 9987P7D6?5k44=333L22T1100//o...?-,++**G))!((C''U'&&%%$$[###D# "j!!W qHXR7x *OCW = y   d  } 8(Sq` $yA Le disipluria le Iovanoske o baptisto avile ka Jesus, ai phushle lestar, "Sostar ame ai le Farizeanuria zhonis butivar, numa chire disipluria chi zhonin?"(xI Zhan ai sichon te haliaren, me mangav mila te den iekavres, ai na sakrifis, ke chi avilem te akharav kodolen kai gindinpe vorta angla Del, numa le bezexalen."pwY O Jesus ashundia ai phendia lenge, "Le manush kai si saste chi trobul le dokxtoro, le naswalen trobul.v- Le Farizeanuria dikhle kodia ai phushle leske disiplon, "Sostar tumaro gazda xal le manushensa kai chiden e taksa ai kodolensa kai si bezexale?"u Kana O Jesus xalas ande lesko kher, but manush kai chiden e taksa, ai le bezexale avile te beshen kai skafidi lesa ai leske disiplonsa.Ot O Jesus gelotar kotsar, ai dikhlia ieke manushes kai busholas Mate, beshelas tele kai skafidi kai pochinenas e taksa le themeske. Ai phendia leske, "Av pala mande." Wo wushtilo ai liape pala leste.wsg Kana o narodo dikhlia kodia, daraile, chudisaile, ai luvudinas le Devles kai dias kasavi putiera ka o manush.,rS O manush wushtilo ai gelotar khere."q= Numa te zhanen ke ka O Shav le Manushesko si e putiera pe phuv te iertil le bezexa." Antunchi phendia le bangeske, ' Wushti, le cho than, ai zha khere!'Wp' So si mai vushoro te phenes, 'Che bezexa iertime,' vai 'Wushti opre ai phir?"moS O Jesus zhanglia lenge ginduria ai phendia, "Sostar si tume kasave chorhe ginduria ande tumaro ilo?n Antunchi le Gramnoturia phenenas peske, "Sar sai kado manush tromal te lel o than le Devlesko, ke ferdi O Del sai iertil le bezexa!"0mY Andine leste ieke manushes kai sas bango, pashliolas po than. O Jesus dikhlia lengo pachamos, ai phendias le bangeske, "Raduisavo, murho shav! Che bezexa iertime le."Ul % O Jesus anklisto ando chuno, nakhlo inchal e maria, ai gelo ande pesko foro.vke"Antunchi sa o narodo anda foro avile ka Jesus; kana dikhle les, rhugisaile leste te zhaltar anda lengo them.qj[!Le manush kai lenas sama katar le bale nashle, gele ando foro, ai phende sa so kerdilia le bengailensa.i O Jesus phendia lenge, 'Zhan'. Ankliste avri ai gele andel bale. Ai sa le bale shudepe pai xar ande maria ai tasule ando pai.Yh+Le beng rhugisaile ka Jesus, phende, "Te gonisa ame avri, trade ame andel bale.+gQNas dur lendar but bale kai xanas.{foDenas mui, "So manges amendar, Jesus, Shav le Devlesko? So avilian katse te chinuis ame mai anglal sar e vriama?"zemKana O Jesus areslo pe kaver rig le paieske ando them kai bushol Gadarenes, dui manush kai sas but beng ande lende ankliste avri andal kaplitsi, ai avile karing leste. Kodola manush sas kadia de nasul te khonik nashti nakhenas pa kodo drom.hdISavorhe chudisaile ai phende, "Che fielo manush kado, vi e barval ai e maria pachan lesko mui!c5O Jesus phendia lenge, "Che xantsi pachamos si tume! Sostar daran kadia zurales?" Wushtilo ai dia mui pe barval ai pe maria, ai kerdili bari hodina.obWLeske disipluria gele leste, wushtiade les ai phende leske, "Gazda, skepisar amen, ke xaiimaske sam!"aa;Bari barval avili pe maria, ta le talazuria vusharavenas o chuno. Numa O Jesus sovelas.I` Antunchi O Jesus anklisto ando chuno, ai leske disipluria lesa.\_1O Jesus phendia leske, "Av tu pala mande, ai mek le mulen, te gropon penge mulen."k^OAver iek anda leske disipluria phendia leske, "Gazda, mek zhav mai anglal te gropov murhe dades."$]AO Jesus phendia leske, "Le foxes (miazol le ruv) si le gropi, ai le chiriklia si le kuiburia, numa O Shav le Manushesko nai les than te thol pesko shero."]\3Iek Gramnoto avilo leste, ai phendia leske, "Gazda, zhav pala tute kai godi zhasa."r[]Kana O Jesus dikhlia le narodos pe swako rig pestar, phendia te nakhen inchal pe kolaver rig le paieske.ZKashte te pherdiol so sas phendo katar o profeto, o Esaia, "Wo lia amare nasulimata, ai lias pe peste amare naswalimata."Y#Kana peli e riat, andine ka Jesus buten kai sas beng ande lende. Wo gonisardia anda lende duxuria la vorbasa, ai sastiardia sa le naswalen.NXAzbadia lako vas, ai o zharo meklia la; wushtili ai podaisardia les.\W1Kana O Jesus gelo ka Petri ando kher, dikhlia leska sakra pashliolas, ke phabolas.sV_ Porme O Jesus phendia le kapitanoske, "Zha, ke kerdiol tuke sar pachaian." Ai kodo chaso o sluga sastilo.sU_ Numa le shave la amperetsiake avena shudine avri ando tuniariko, kotse kai roven ai kai chiden dandendar. T9 Phenav tumenge, ke but avena anda Easto ai anda Westo, ai beshena kai skafidi le Abrahamoski, le Isakoski ai le Jakovoski ande amperetsia le rhaioski.*SM Kana O Jesus ashundia, chudisailo, ai phendia kodolenge kai lenaspe pala leste. "O chachimos phenav tumenge, chi arakhlem kanikaste ande Israel kasavo pachamos.6Re Ke vi me si aver bare pe mande, ai telal murho vas si ketani. Phenav iekeske 'Zha! ai zhal; phenav avreske 'Aidi!' ai avel; ai phenav murha slugake, 'Ker kacha!' ai kerel."QNuma o kapitano phendias leske, "Gazda, chi sim dosta de lasho te aves ande murho kher. Numa phen e vorba, ai murho sluga avela sasto.8PkO Jesus phendia leske, "Avav te sastiarav les." O :NmSar avilo O Jesus ando Capernaum, ek kapitano andal Romanuria avilo leste ai manglia lesko zhutimos: ai phendia, "Gazda, murho sluga pashliol khere, bandilo ai chinuil zurales.$MAPorme O Jesus phendia leske, "Arakh tu! Te na phenes kanikaske, numa zha sikadio kal rasha; ai de e podarka kai phendia o Moses te den, kashte te zhanen."zLmO Jesus anzardias o vas, thodia o vas pe leste, ai phendia, "Mangav, av vuzho!" Ai strazo vuzhilo andai leprosi.K+Ai antunchi avilo ek naswalo kai sas les leprosi, thodiape ande changende angla leste ai phendia leske, "Gazda, tu te mangesa sai vuzhares ma."LJ Kana O Jesus avilo tele pai plaiing, but narodo lias pe pala leste.|IqKe wo sicharelas sar iek manush kai sas les putiera, ai na sar lenge manush kai sicharenas o zakono le Gramnturia.ZH-Kana O Jesus getosardias so phenelas chudisailo o narodo katar lesko sicharimos._G7O breshind dias, o pai o baro avilo, e barval phurdia pe kodo kher. Ai pelo zurales!" F Numa kon godi kai ashunela le vorbi kai phenav, ai chi kerela le, avela sar ek manush prosto kai vazdias pesko kher pe chishai. E O breshind dias, le bare paia avile, e barval phurdias zurales pe kodo kher. Numa chi pelo, ke vazdino sas pe stana le baxreski.D#"Anda kodia kon godi ashunela kadala vorbi kai phenav, ai kerela le, avela sar ek manush gojaver kai vazdias pesko kher pek stana baxreski.jCMAntunchi phenava lenge, ' Shoxar, Chi zhanglem tume. Zhantar mandar, tume kai keren nasulimos!'"2B]But ande kodo dies phenena mange, 'Devla, Devla! Chi diam profesi ande chiro anav? Chi gonisardiam le bengen ande chiro anav? Ai kerdiam but mirakluria ande chiro anav?A#Na swako kai phenena mange 'Devla, Devla' avena ande amperetsia le rhaioski, numa kodola kai kerena e voia murhi Dadeski kai si ando rhaio.G@Kadia tume prinzharena len kai nai chache katar lenge fruta."T?!Savi godi pruing kai chi del lashi fruta avela shindi ai shudini ande iag.[>/Ek lashi pruing nashti del chorhi fruta, ai chorhi pruing nashti del lashi fruta.S=Swako lashi pruing del lashi fruta, numa e chori pruing del chorhi fruta.r<]Tume prinzharen le katar lenge fruta. Sai chidelpe struguro pai krenga kanrhenge, vai figi pai tsignida?;{"Arakhen tume katar le profeturia kai nai chache, kai aven tumende andel bakrenge tsalia, numa andral won si divli ruv.^:5Ke e vurota tang ai o drom tang kai ingerel ka traio, ai xantsi si kai arakhen les."9y "Zhan andre pa e tang vurota; ke bufli e vurota, ai vushoro o drom kai ingerel ando iado, ai but si kai len kodo drom. 8 "Ande sako fielo keren kolavrenge so tume mangen le kolaver te keren tumenge; ke kodia si o zakono ai o sicharimos le profetonge.73 Tume kai san nasul, zhanen sar te den mishtimos tumare glaten. Sode mai but tumaro Dat kai si ando rhaio dela mishtimos kodolen kai mangen lestar?"66g Vai te del les sap, te mangela lestar masho?J5  Savo anda tumende del bax peske shaves te mangela lestar manrho?h4IKe kon godi mangela avela les, kodo kai rodel arakhela, ai kodoleske kai marel avela phuterdo.\31"Mangen, ai avela tume dino; roden, ai arakhena; maren, ai avela tumenge phuterdo.2%"Na den so si swunto kal zhukel, ai shuden tumare perli anglal bale, ke kham te vulin le telal punrhe, ai amboldenpe pe tumende te xan tume.31_Tu manush kai ankerdios so chi san! Ankalav mai anglal o stilpo anda chiri iakh, ai porme dikhesa dosta de mishto te ankalaves e tsipliga kai si ande iakh che phraleske.v0eSar sai phenes che phraleske, Mek ma te lav e tsipliga anda chiri iakh,' kana tut si stilpo ande chiri iakh?k/OSostar dikhes e tsipiliga ande iakh chi phraleski, ai chi dikhes o stilpo kai si ande chiri iakh..Ke sar shinesa kris pe kavreste kadia avela kris shindi pe tute, e musura kai musurisa kolavres kodolasa avesa tu musurime.6- i"Na shin kris, te na avel kris shinde pe tute.p,Y"Anda kodia na nekezhin anda terhara, ke terhara lela sama pestar, ke ande swako dies si dosta nekezo."x+i!Rode mai anglal e amperetsia le Devleski, ai so si vorta angla Del; ai O Del, dela tume sa kodola dieli opral.* Ke kodia roden le manush kai chi zhanen le Devles, numa tumaro Dat kai si ando rhaio, zhanel ke trobul tumen sa kadala dieli.P)Na daran tume; ai phenen, 'So xasa? So piiasa? Ai sar huriaravas ame?'/(WTe huriarvela O Del kadia e char kai si pel kimpuria adies, ai kai terhara avela shudini ande iag. Sode mai but huriarvela tumen, manush kai si tume xantsi pachamos?p'YNuma phenav tumenge, chi o Solomon, ande sa pesko barvalimos nas kadia shukar huriardo sar iek luluji.&yAi sostar nekezhin andal tsalia? Dikhen sar barion le luluja pel kimpuria; chi keren buchi, ai chi keren peske tsalia.L%Savo anda tumende te nekezhila sai lunzharela pesko traio xantsi?"P$Dikhen pel chiriklia kai hurian ando cheri: chi shuden sumuntsi, chi chiden, ai chi garaven xabe andel banuria: numa tumaro Dat kai si ando rhaio pravarel le! Chi mon tume mai but sar le chiriklia?"S#"Eta sostar phenav tumenge: Na daran anda tumaro traio, ai phenen 'So xasa, so piiasa, sar kerasa te huriarvas amaro stato?' Pate o traio nai mai baro sar o xabe? Ai o stato nai mai baro sar le tsalia?_"7Khonik nashti podail duie gazden, ke vurhitsila iekes ai avela leske drago o kaver; vai inkerela chachimasa iekesa ai avela leske sar khanchi o kolaver. Nashti podais andek than le Devles ai o mammon (Barvalimos).!Numa te avena nasul che iakha, sa cho stato avela pherdo tuniariko. Antunchi te si e vediara ande tute tuniariko, sode de baro tuniariko!l QO lampo le statosko si e iakh. Te si che iakha bi doshako, sa cho stato si te avel pherdo vediara.<sKe kai si cho barvalimos, kotse si te avel cho ilo.wNuma chiden tumenge barvalimos ando rhaio, kai o moio ai e rhuzhina nashti rimon, ai chor nashti den andre te choren.wgNa chiden tumenge barvalimos pe phuv, kai moio ai rhuzhina sai rimon, ai kai le chor sai den andre ai choren.5Kashte te na sikadiol le manushenge ke zhonis, ferdi che Dadeske kai si ando than kai chi dichol ai cho Dat kai dikhel so keres, dela tu mishtimos."<sNuma kana zhonisa, xalav cho mui, ai hulav che bal,M"Kana zhonin, na triston sar kodola manush kai ankerdion so nai, kai keren te sikadiol pe lenge muia te haliaren le manush ke won zhonin. Me phenav tumenge chachimasa, vuzhe line pengo mishtimos.Z-Numa te na iertina le manushenge dosha, chi tumaro Dat chi iertil tumare dosha."Y+"Te iertina le manushenge dosha, vi tumaro Dat kai si ando rhaio iertila tumen:' Na mek ame te zhas ando zumaimos, numa skepisar ame katar o nasul iek. Ke tute si e amperetsia, e putiera, ai o barimos zhi pon godi.' 'Amen'Z- Iertisar amare bezexa, sar vi ame iertis kodolen kai keren bezexa karing amende.3a De amen adies amaro manrho sar swako dies.M Chi amperetsia te avel. Chi voia te kerdiol pe phuv sar ando rhaio.hI "Anda kodia rhugin tume kadia, 'Amaro Dat kai san ando rhaio, te avel cho anav ankerdo swunto.veNa keren sar lende; ke tumaro Dat kai si ando rhaio zhanel so trobul tumen mai anglal sar te mangen lestar."1[Kana rhugin tume na bulguiin intaino ai butivar, sar keren le manush kai chi zhanen le Devles; Won gindin ke te rhuginape butivar iek fielo, keren te ashunel le o Del.PNuma tu, kana rhugis tu, zha ande chi soba, phandav o wudar, ai rhugisavo ka cho Dat kai si ando than kai chi dikhel les khonik. Ai cho Dat kai dikhel so keres kana san korkorho, dela tut so manges.{"Kana rhugin tume, na aven sar kodola manush kai ankerdion so nai ke lengedrago te rhuginpe ande punrhende andel synagoguuria, ai andel koltsuria le dromenge, kashte te dikhen le le manush. Me phenav tumenge chachimasa! Vuzhe line pengo mishtimos.  A {Numa tu kana des love kal chorhe, na mek te zhanel cho stingo vas, so cho chacho vas kerel. Kashte so dian te avel garado: ai cho Dat kai dikhel so keres garades, dela tut mishtimos."o WKana des love kal chorhe, na bashav andai tuturazia ande le synagoguria ai pel droma sar keren le manush kai ankerdion so nai. Kadia keren kashte te luvudin le le manush. Me phenav tumenge o chachimos! Vuzhe line pengo mishtimos.1  ]"Arakhen tume te na keren tumaro mishtimos anglal manush kaste te thon sama pe tumende. Ke te kerena anda kadia chi lena o mishtimos katar tumaro Dat kai si ando rhaio.M 0Anda kodia tu av bi doshako sar cho Dat, ando rhaio si bi doshako." /Ai te dena dies lasho ferdi tumare phralen, so keren mai but kavrendar, chi keren vi le manush kai chiden e taksa sa kadia. .Ke te avela tumenge drago ferdi kodola kai san lenge drago, che mishtimos si tume chi keren sa kadia? Le manush kai chiden e taksa.H -Kashte te aven shave tumare Dadeske kai si ando rhaio. Ke wo kerel te wushtel o kham vi pel nasul ai vi pel lashe, kerel te del breshind pe kodola kai si vorta ai vi pe kodola kai nai vorta.^5,Numa me phenav tumenge: te avel tumenge drago tumare duzhmaia, rhugin kodolenge kai den tumen armaia, keren mishtimos kodolenge kai san lenge vurhito, ai rhugin kodolenge kai keren tumenge nasul, ai chinuin tume.s_+"Tume ashundian ke sas phendo, 'Ke trobul te avel tuke drago cho vortako, ai te vurhitsis che duzhmanon.'Z-*De ka kodo kai mangel tutar; ai na zhatar katar kodo kai mangel vunzhele tutar."L)Te kerela tut vari kon pe zor te zhas iek kilimetro, zha lesa dui.W'(Te mangela vari kon te del tut pe kris, te lel cho gat, de les vi chi raxami.5'Numa me phenav tuke: te na potreis numa rhevdisar kodoleske kai kerel tuke nasul. Te dela tut palma pa e chachi rig le moski, ambolde chi e kolaver.T!&"Tume ashundian ke sas phendo, 'Iakh anda iakhate, ai dand anda dandeste.'%Te avela chi vorba si ferdi phen 'Si', ai te avela nai ferdi phen 'Nai', te phenesa mai but kodo avel katar o nasul iek."M~$Na solaxa chi pe cho shero, ke nashti keres iek bal parno vai kalo.u}c#ai chi pe phuv, ke kotse si kai thol peske punrhe; chi pe Jerusalem, ke kodo si o foro le bare amperatosko.g|G"Numa me phenav tumenge: te na solaxan vov si, chi po rhaio, ke kotse si o skamin le Devlesko;{!"Ai vi mai ashundian ke sas phendo le phurenge, 'Te na phages chi solax, numa ker so shinadian angla Del ande chi solax.'Qz Numa me phenav tumenge, kon godi mekela peska rhomnia, ai te na avela ke kurvisaile, wo kerel la te kerel bezex te mai meritila; ai kudo kai ansurilape zhuviliasa kai aver meklias vi wo kerel bezex."\y1"Sas phendo, 'Kudo kai dela drom peska rhomnia, trobul te del la lil ke mekel la.'5xcTe si cho vas o chacho ke kerel tu te peres ando bezex, shin les ai shude les tutar; ke mai mishto te xasares iek kotor anda cho stato sar te zhal sa cho stato ando iado."\w1Te si chi iakh e chachi kai kerel tu te peres ando bezex, ankalav la, ai shudela tutar; ke mai mishto tuke te xasaresa iek kotor anda cho stato, ai te zhas ando rhaio sar te avel sa cho stato shudino ando iado. v )uK"Ashundian ke sas phendo 'Na kurvisavo.' Numa me phenav tumenge: swako manush kai dikhel pe zhuvliate chorhe gindosa vuzhe kerdia lasa kurvimos ande pesko ilo.Xt)Phenav tuke o chachimos, chi anklesa kotsar zhi kai chi pochinesa swako pena."+sOPochisavo sigo kodolesa kai angerel tut pe kris, zhi kai san lesa po drom, te na angerel tut angla e kris, ai e kris te del tut ka baro te thol tu ande temnitsa.traMek chi podarka anglal altari, ai zha lashardiol che phrales mai anglal, antunchi haidi ai de chi podarka.cq?Kana anesa ka Del chi podarka ai kotse te desa tu goji ke che phrales si vari so pe tute.p'Numa me phenav tumenge; savo godi xoliavola pe pesko phral bi goresko si te avel anglai kris, ai kodo kai phenela peske phraleske 'Raca!' nai kanchesko si te avel anglai kris; kodo kai ankerela peske phrales 'prosto' trobul te arakhelpe ke sai zhal ande iag le iagoski.ooW"Tume ashundian ke sas phendo tumare phurenge, 'Te na mudares; savo godi mudarela avela anglai kris.'}nsPhenav tumenge, te na avena mai vorta sar le Farizeanuria ai le Gramnoturia, chi zhana ande amperetsia le rhaioski.m1Savo godi chi kerela vorta iek andal mai tsinorhi andal zakonuria, ai sicharela avren te keren sa kadia, avela o mai tsinorho ande amperetsia le rhaioski; numa kodo kai kerela vorta o zakono ai sicharela avren te keren vorta o zakono, avela baro ande amperetsia le rhaioski.(lIPhenav tumenge o chachimos, zhi kai godi avela o rhaio ai e phuv, chi iek vorba chi e mai tsinorhi ram, chi xasavola anda o zakono zhi kai chi avela sa kerdo.k"Na gindin ke avilem te parhuvav o zakono vai o sicharimos le profetongo. Chi avilem te rimov le, numa avilem te pherav le.j'Kadia trobul tumari vediara te strefial anglal manush, kashte te dikhen o mishtimos kai keren , ai te luvudin tumare Dades kai si ando rhaio.iKhonik chi del iag iek lampo, ai te garavel les telai skafidi, numa thol les opral pe skafidi te del vediara savorhen kai si ando kher.PhTume san e vediara la lumiake. Iek foro pe plai nashti te avel garado.=gs "Tume san o lon pe kadia phuv. Numa o lon te xasarela pesko skuso sar kerena anda leste pale londo? Chi mai avela kanchesko, ferdi te avel shudino avri, te phiren le manush opral.f Raduisavo ai av veselo, ke bari pochin azhukerel tut ando rhaio, ke sakadia chinuisarde le profeton kai sas mai anglal tutar.weg Raduime san kana manush stramina tut, ai chinuin tut, ai xoxaven swako fielo nasulimos pa tute, ke san murho.ad; Raduime kodola kai si chinuime ke keren so si vorta; e amperetsia le rhaioski si lenge.Xc) Raduime le pacharia kai pechina avren; won avena akharde le shave le Devleske!ObRaduime kodola kai si chisto ando ilo; ke won si te dikhen le Devles!?ayRaduime kodola kai si le mila; ke won avena dine mila!o`WRaduime kodola kai si bokhale ai trushale te aven vorta ai te keren so si vorta; ke won avena pherde.J_ Raduime kodola kai si domolo andral; ke lenge si te avel e phuv!>^wRaduime kodola ka zhanen nekazo ke won avena pechime!w]g"Raduime kodola kai zhanen ke nai barvale ando duxo ai ke trobul le o Del; lenge si e amperetsia le rhaioski!$\CDias duma ai sichardias le,e[ EO Jesus dikhlia le narodos, gelo opre pe plai, ai beshlo tele, leske disipluria avile leste,}ZsBare naroduria andai Galilee, andai Decapolis, andai Jerusalem, andai Judea, ai inchal o Jordan lenaspe pala leste.gYGLeski viasta geli pe sa e Syria; anda kodia andine leste sa kodolen kai sas le but fialuria naswalimos ai but fialuria dukha, kodola kai sas beng ande lende, kodolen kai zalin ai peren, ai le bangen, ai wo sastisardia le.FXO Jesus gelo ande sa e Galilee, ai sicharelas ande lenge synagoguria, motholas e lashi viasta pa e amperetsia le rhaioski, ai sastiarelas le manushen anda sa lengo naswalimos ai nasulimos.GWAi strazo mekle o chuno ai peske dades, ai linepe pala leste.+VOGelo mai angle ai mai dikhlia do phralen, O James ai O Iovano, le shave le Zebedeske ando chuno sas peske dadesa, lasharenas penge siti kana o Jesus akhardia le.7UiStrazo mekle penge siti, ai linepe pala leste.dTAO Jesus phendia lenge, "Aven mansa, ai kerava anda tumende masharia kai astaren manushen".-SSSar phirelas o Jesus pasha maria Galilee, dikhlia do phralen, O Simon (akharenas les Petri) ai lesko phral, o Andres, shudenas sita ande maria ke won sas masharia.vReDe kotar o Jesus dias duma te phenel, ambolden tume katar tumare bezexa ke e amperetsia le rhaioski pashol!"QO narodo kai traiinas ando tuniariko dikhle ek bari vediara. Kodola kai traiinas ande vushalin la martiaki, avili vediara pe lende."P"O them Zabulon, ai o them Nephtalim, karing e maria, inchal o Jordan, e Galilee kai beshen le manush kai Nai Zhiduvuria!3OaTe pherdiol so o profet o Isaiah phendias,{No Gelotar andai Nazareth, avilo ai beshlo ande Capernaum, foro kai si pasha e maria karing o Zabulon ai Nephthalim.aM; Kana o Jesus ashundia ke o Iovano sas thodino ande temnitsa, gelo palpale ande Galilee.WL' Antunchi o beng meklia les, ai le angeluria avile ka Jesus ai zhutisarde les. K  Antunchi o Jesus phendias leske, " Zhatar Satano ke si ramome, Preznaisar ai luvudisar ferdi che Devles ai servisar ferdi les!"iJK Ai phendia leske, "Dava tu sa kadala te thosa tu ande changende te preznais ai te luvudis man."rI]Antunchi o beng ingerdia les pe ek bari plai, ai sikadia leske sa le thema la lumiake, ai lengo barimos.IH O Jesus phenel leske, 'Ai vi ramome, te na zumaves che Devles.'1G[Ai phenel leske, "Te san O Shav le Devlesko, shude tu tele, ke ramome 'O Del phenela peske angelonge te len tut pel vas, kaste te na dukhaves chi cho punrho pek bax.'"VF%Porme o beng ingerdia les ando Swunto foro, ai thodia les ta opre pe tamplo. ENuma o Jesus phendia, "Ramome ke o manush chi traiila ferdi katar o manrho, numa katar swako vorba kai avel anda mui le Devlesko."nDUO beng avilo ai phendias leske, "Te san O Shav le Devleske, phen te kerdiol anda kadala bax manrho."`C9O Jesus zhunilas ai kana chi xalias shtarvardesh dies ai shtarvardesh racha, bokhailo.`B ;Antunchi o Jesus angerdosas katar o Swunto Duxo ande pusta te avel zumado katar o beng.zAmAi ek glaso avilo anda rhaio, ai phendia, "kado si murho Shav kai si mange de sa drago, kasa sim de sa raduime."%@CKana o Jesus boldilo, avilo opre anda pai. Ai strazo phuterdilo o cheri angla leste ai dikhlia o Duxo le Devlesko sar ek gulumbo xulelas ai avilo pe leste.?O Jesus phendias leske, "Mek te kerdiol kadia, ke trobul te keras so godi si vorta angla Del." Antunchi o Iovano boldia les.p>YO Iovano aterdiolas les ai phendia, "Me trobul te avav boldo tutar. Ai tu aves mande te bolav me tut!"T=! Antunchi o Jesus avilo anda Galilee ka pai o Jordan te belel les o Iovano. < Si les so trobul ai gata lo te xulavel o jiv , o jiv thola ande pesko bano ai le suluma phabarela ande iag kai shoxar chi merela."j;M Me bolav tumen ando pai te sikadiol ke keisailian ai amboldian tume katar tumare bezexa, numa avel iek pala mande, kai si mai baro mandar; me chi mov dosta te inkerav leske papucha. Wo bolela tume ando Swunto Duxo ai iagasa.u:c "O tover ka le vuni la krengake; ke che godi krenga chi dela lashi fruta avela shindi, ai shudini ande iag. 9  w8gKeren so sikavel ke chaches amboldian tume katar tumare bezexa te avel fruta tumendar. Ai na gindin ke vorta san kana phenen tumenge, '' Abraham si amaro dat'' ke me phenav tumenge ke o Del sai kerel anda kadala bax shave le Abrahamoske.K7Kana o Iovano dikhlia ke but Farizeanuria ai Saduseanuria avile leste te bolenpe, phendia lenge, "Tume vitsa sapeski, kon phendias tumenge ke sai skepin katar e xoli le Devleski kai si te avel?^65Phende peske bezexale, ai o Iovano o baptisto bolelas le ando pai kai bushol Jordan.T5!O narodo avelas leste anda Jerusalem, anda sa e Judea ai anda sa o Jordan. 4Le tsalia le Iovanoske sas kerde andal bal la gemulake ai phiravelas prastia morchaki; lesko xabe sas grimptsuria ai divlo avjin.3O profeto Esaia phenelas pa Iovano, kana phendia, "Ek glaso kai del mui ande pusta. Keren drom le Devleske, keren leske vorta drom!"W2'Ai phenelas, "Kein tume anda tumare bezexa ke e amperetsia le Devleski avel."O1 Ande kodia vriama o Iovano o baptisto dias duma ande pusta ande Judea.{0oGelo te beshel ando foro Nazareth, te pherdiol so sas phendo katar le profeturia,, ke si te akharen les Nazarene.=/sNuma kana ashundias ke o Archelaus ashilo amperato ande Juda ando than pesko dadesko o Herod, darailo te zhal kotse. Ai ke phendosas leske ando suno katar o Del gelo ande Galilee;I. O Josef wushtilo, lia la glata ai leska da ai gele ande Israel.-ai phendia leske, "Wushti opre, le la glata ai leska da, ai zha palpale ande Israel, ke kodola kai rodenas te mudaren la glata mule."Z,-Kana o Herod mulo, ek angelo le Devlesko avisailo ando suno ka Josef ande Egypt,+"Iek glaso ashundilo ande Rama, roimos ai huhuimos. E Rachel rovelas peske shaven; ai chi manglias te pochin la, ke lake glate na mas.<*sAntunchi pherdilo so phendiasas o profeto Jeremiah.)%Kana o Herod haliardia ke le manush kai jinenas le chererhaia athade les, xolialo zurales. Ai tradia te mudaren sa le shavorhen kai sas ando Bethlehem ai vi avrial kai sas dui bershenge ai mai terne, pala e vriama kai sichilosas katar le manush kai jinen le chrerhaia.(Beshle kotse zhi kai mulo o Herod. Te kerdiol so phendiasas o Del katar o profeto. "Akhardem murhe Shaves avri andai Egypt."T'!O Josef wushtilo, lia la glata ai leska da, ai geletar e riate ande Egypt. &9 Kana geletar le manush kai jinenas le chererhaia, iek angelo le Devlesko avisailo ka Josef ando suno, ai phendia leske, "Wushti opre, le la glata ai leska da, ai zhatar ande Egypt, besh kotse zhi kai phenava tuke te aves palpale, ke o Herod si te rodel la glata te mudarel les."% O Del phendia lenge ando suno te na zhan palpale ka Herod; anda kodia gele pa kaver drom te zhan palpale ande pengo them.Q$ Kana aresle ando kher, dikhle la glata peska dasa e Maria. Thode pe ande changende ai preznaisarde ai luvudisarde les, porme phuterde penge gone, ai dine les podarki: sumnakai, frankincense ai mirrh.5#e Kana dikhle e chererhai, raduisaile zurales."! Kana ashunde ka o amperato, geletar. Ai e chererhai kai dikhlesas ando Easto, zhalas anglal lende, zhi pon aresle po than kai sas e glata.-!SWo tradia len ande Bethlehem ai phendia lenge, "Zhan ai roden mishto la glata; ai kana arakhena les, phenena i mange, te zhav vi me te preznaiv ai te luvudiv les." Porme o Herod chordanes akhardia le manushen kai jinenas le chererhaia, ai phushlia lendar e vorta vriama kai sikadili e chererhai. 9Ai tu Bethlehem, phuv anda Judea, chi san e mai tsigni andal gazdi andai Judea; ke tutar avela iek gazda kai avela o pastuxo murho narodoske Israel.'"J "Ando Bethlehem ande Judea. Ke kadia si so ramosardia o profeto,'Chidia andek than sa le bare rasha, ai le manush kai ramon o zakono, ai phushlia le, "Kai trobulas te arakhadilo o Kristo?" Won phende leske,q[Kana o amperato Herod ashundya pa kadia, darailo zurales, ai chi le manush kai sas ando Jerusalem lesa.ucAntunchi le manush kai jinenas le chererhaia avile anda Easto, ai aresle ande Jerusalem. Ai phushle, "Kai kodo kai arakhadilo o Amperato le Zhidovongo? Ame dikhliam leski cherarhai ando Easto, ai aviliam te preznais ai te luvudis les."^ 7O Jesus arakhadilo ando Bethlehem ande Judea. Pe kodia vriama o Herod sas o amperato._ 9Numa chi traiisarde andek than zhi kai chi arakhadilo o Shav, ai dia les o anav Jesus.u eKana o Josef wushtilo andai lindri, kerdias so phendias lesko o angelo le Devlesko, ai lias la Maria rhomni. y'E shei e bari ashela phari ai arakhadilia lake iek Shav, ai akharena lesko anav Emmanuel,' (Kodia si 'O Del amensa').K Sa kodia kerdilia te pherdiol so phendiasas o Del katar o profeto.r _Arakhadiola lake Shav, ai desa les o anav Jesus, ke wo si kai skepila peska manushen katar lenge bezexa.'M Sar gindilaspe pa kodia, iek angelo le Devlesko avisailo leste ando suno, ai phendia leske, 'Josef, shav le Davidosko, Na dara te le la Maria sar chiri rhomni. Ke katar o Swunto Duxo ashili phari.r _O Josef lako rhom sas chacho manush, ai chi manglias te kerel lake lazhav; manglia te mekel la chordanes./ YEta sar arakhadilo o Jesus Kristo. E Maria leski dei sas tomnime ka Josef, numa mai anglal sar te traiin andek than, ashili phari katar e putiera le Swuntone Duxoski.S !Sa le vitsi de katar o Abraham zhi ka o David sas desh u shtar, de katar o David zhi ka e vriama kai sas ningerde ande Babylon sas desh u shtar vitsi, ai kotsar desh u shtar zhi kai arakhadilo o Kristo.v gO Jacob sas o dat le Josephosko, o rhom la mariako, kastar arakhadilo biandilo o Jesus, kai akharen 'Kristo'.p [O Eliud sas o dat le Eleazarosko; o Eleazar sas o dat le Matthanosko; O Matthan sas o dat le Jacobosko;i MO Azor sas o dat le Zadocobosko; O Zadoc sas o dat le Achimosko; O Achim sas o dat le Eliudosko;q  ] O Zorobabel sas o dat le Abuidosko; O Abiud sas o dat le Eliakimosko; O Eliamkim sas o dat le Azorosko;p  [ Kana sas ande Babylon, O Jechonias sas o dat le Salathielosko; O Salathiel sas o dat le Zorobabelosko;u  e O Josias sas o dat le Jechoniasko ai leske phralengo, pe vriama kai ningerde la narodos Israel ande Babylon.k  Q O Ezekias sas o dat le Manassesko; O Manasses sas o dat le Amonosko; O Amon sas o dat le Josiasko;l  S O Ozias sas o dat le Joathamosko; O Joatham sas o dat le Achazosko; O Achaz sas o dat le Ezekiasko;k QO Asa sas o dat le Josaphatosko; O Josphat sas o dat le Joramosko; o Joram sas o dat le Oziasosko;2 _O David sas o dat le Solomonosko (leski dei sas e rhomni le Uriaseski); O Solomon sas o dat le Roboamosko; O Roboam sas o dat le Abiahosko; O Abia sas o dat le Asahosko;3 cO Jesse sas o dat le Davidosko, o amperato; O Salmon sas o dat le Boazosko (E Rachab sas leski dei); O Boaz sas o dat le Obedosko (Ruth sas leski dei); o Obed sas o dat le Jessesko;q ]O Aram sas o dat le Aminadabosko; O Amindab sas o dat le Naassonosko; O Naasson sas o dat le Salmonosko; O Judah sas o dat le Pharesko ai le Zarahosko (lenge dei sas e Thamar); O Phares sas o dat le Esromosko; O Esrom sas o dat le Aramosko;{ qO Abraham sas o dat le Isaakosko; O Isaak sas o dat le Jakovosko; o Jakov sas o dat le Judasko ai leske phralengo;r aEta so si ramome te zhangliolpe e vitsa le Jesus Kristoski, avilo katar o David kai avilo katar o Abraham. k/~}|||%{{IzzdzyyVxxexwwOvv^uuttFsrrTqqUqppAoornnn m{ll^kkdjjiilhh]]\\\[[#ZYY+XXXSWW[VVUTT\SS.RcRQHPPdP&OO$NNMMWLLLMKK7JJbJIIsI:HH5GGgFFpEE)DDCBBvAA@b??L>>m==4<;;:: 9=88q8"77K66o555/444+3332z11U0k0/z/8.r-,+**N))) ((C'X&&!%|$$d##b""_"!V! vugFg [S~cX3 3  / E L b W,4b+ke{CNuma so anklel anda mui avel anda ilo; ai kodia si kai kerel andal manush marime angla Del.Uz#Chi haliares? Ke so godi thos ando mui, zhan ando ji, ai porme anklel avri.4ycO Jesus phendias, "Chi tu sa chi haliares?"ExO Petri phendias, "Sikav ame te haliaras kadala paramichi."wMek le! Ke won si sar korhe kai phiraven avre korhen; kana iek korho ingerel avre korhes, vi le dui si te peren ande hunia."wvg O Jesus phendia, "Che godi patria kai chi thodias te bariol murho Dat kai si ando rhaio, avela ankaladi avri.{uo Antunchi le disipluria avile leste ai phende leske, "Zhanes ke le Farizeanuria xoliale kana ashunde so phendian?"ktO Nai so thol o manush ando mui kai maril les, numa so anklel anda lesko mui, si so kai maril les.'Ws' Pala kodia akhardias le narodos peste ai phendia lenge, 'Ashunen ai haliaren!`r9 Intaino preznain ma, ke won sicharen manushenge zakonuria sar te avilino le Devleske."Iq "Kado narodo preznain ma peska mosa, numa lengo ilo dur mandar.fpETume manush kai ankerdion so chi san! O Isaiah, mishto dias profesi pa tumende kana phendia, o Kado manush nai leske musai te preznail peske dades ai peska da. Kadia tume phagen o zakono le Devlesko te keren tumaro zakono.vneNuma tume phenen kon godi phenela peske dadeske vai peska dake, so sai demas tume te zhutiv tume dem ka Del.}msKe O Del phendia, Preznaisar che dades ai cha da, ai kodo kai prokletsila peske dades vai peska da trobul mudardo."elCO Jesus phendia lenge, "Ai tume sostar phagen o zakono le Devlesko, te keren tumaro zakono?ekC"Sostar che disipluria chi keren o zakono le phurengo? Won chi xalaven penge vas kana xan!"`j ;Antunchi uni Gramnoturia ai Farizeanuria avile andai Jerusalem ka Jesus ai phushle les,i$Rhugisaile leste te mekel le naswalen, ferdi te azban e tivala leske raxamaki, ai kon godi azbadias leski raxami sastile.xhi#Kana le manush kotsar prinzharde les, trade divano ande sa o them ai le manush andine sa penge naswalen leste.@g{"Kana aresle inchal ando them sas kai bushol Gennesaret.xfi!Ai kodola kai sas ando pamphuri luvudisarde ai preznaisarde les phenenas, "Chaches tu san O Shav le Devlesko!"8ek Kana ankliste ando pamphuri, e barval aterdili.d{Strazo O Jesus anzardias pesko vas, astardia les ai phendia leske, "Tu kai si tu xantsi pachamos! Sostar chi pachaian?"~cuNuma kana thodias sama ke e barval phurdel zurales, darailo, antunchi tasolas ai tsipisardias, "Gazda, skepisar ma!"fbE"Aidi," phendias. Antunchi o Petri anklisto anda pamphuri ai phirdias po pai karing O Jesus.MaO Petri dias mui, "Gazda, te san tu, akhar ma te avav tute po pai."Q`Numa strazo O Jesus phendias lenge, "Aven veselo, ke me sim, Na daran!"]_3Kana le disipluria dikhle les ke phirel po pai, daraile. Ai tsipinas, "Choxano si!"g^GMashkar le trin ai le shov chasuria diminiatsako O Jesus avilo karing lende, phirelas po pai.m]SO pamphuri sas mashkaral e maria, ai buntuime sas katar le talazuria ke e barval phurdelas zurales.|\qKana tradias le narodos te zhantar, gelo opre ande plai korkorho te rhujilpe. Kana peli e riat, kote sas korkorho.#[?Strazo O Jesus kerdias te anklen le disipluria ando pamphuri te zhan mai anglal lestar pe kaver rig le paieske, zhi pon wo tradias le narodos te zhantar.IZ Kodola kai xale sas panzh mi mursh, ai vi zhuvlia ai glate sas.tYaSavorhe xale ai chailile. Kana le disipluria chide le kotora kai ashshile desh u dui kozhnitsi pherde sas.hXIO Jesus phendias le narodoske te beshen tele pe char; lias le panzh manrhe ai le dui mashe, vazdia le iakha karing o rhaio, ai naisisardias ai phaglias le manrhe, dias le kal disipluria, ai le disipluria dine le ka narodo.+WQ"Anen le mande," phendias O Jesus.EVWon phende leske, "Ferdi panzh manrhe ai dui mashe si ame."SUNuma O Jesus phendias lenge, 'Chi trobul te zhantar, den le tume te xan!"1T[Kana e riat perelas le disipluria avile leste ai phende," Vuzhe pozno ai nai khanchi katse. Trade le narodos te zhantar, te zhan andel foruria te chinen peske te xan."xSiKana O Jesus avilo palpale, dikhlias baro narodo, pelias leske mila anda lende, ai sastiardias lenge naswalen.R1 Kana O Jesus ashundias so kerdiliape, gelotar pek chuno korkorho kai nas khonik, o narodo andal foruria ashunde kodia, ai linepe pala leste telal.sQ_ Leske disipluria avile, line lesko stato, groposarde les; ai gele ka Jesus ta phende leske so kerdiliape.\P1 Andine lesko shero pek charo, dine les kai shei, ai woi angerdia les ka peski dei.=Ou Tradia te shinen o shero le Iovanosko ande temnitsa.bN= O amperato nekezhisailo, numa ke solaxadias angla o narodo phendias te den la so mangel.`M9Pala laka dako sikaimos phendias, An mange pek charo o shero le Iovanosko o baptisto.'9LmAnda kudia solaxadias, te del la so godi mangel.KPo dies kai arakhadilo, dine pachiv le Herodos, e shei la Herodiaki kheldias lenge, ai de sa zurales plachalias le Herodos.mJSWo mangelas te mudarel le Iovanos, numa daralas katar o narodo, ke sa o narodo jinenas les profeto.BIKe o Iovano phenelas leske, "Nai tuke slobodo te les la!"HO Herod astardias le Iovanos, phanglia les lantsonsa ai thodia les ande temnitsa, palai Herodias, e rhomni leske phraleski o Philip. GAi phenel peske slugenge, "Kado si o Iovano o baptisto, zhuvindisailo pai martia, anda kodia si les e putiera te kerel mirakluria."KF Pe kodia vriama o Herod o tetrarch, ashundias e viasta pa O Jesus.EE :O Jesus chi kerdia but mirakluria kotse ke nas le pachamos.~Du 9Xoliale pe leste. Numa O Jesus phendias lenge, "Ferdi ande lesko foro ai ande lesko kher chi preznain le profeturia.UC# 8Ai leske pheia nai sa mashkar amende? Katar lias kado manush sa so si les?"{Bo 7Nai kado O Shav le stoliaresko? Nai lesko dako anav Maria? Nai leske phral o Jakov, o Josef, o Simon, ai o Judas?:Am 6Areslo ando foro kai barilo, ai sicharelas le narodos ande lengi synagogue, chudisaile, ai phenenas, "Katar lias kado manush ka savo haliarimos ai putiera te kerel mirakluria?"A@} 5Kana O Jesus getosardia sa le paramichi, gelotar kotsar.U?# 4Phendias lenge, anda kodia swako Gramnoto kai zhanela ai sikavela o zakono kai sas sikado pai e amperetsia le rhaioski si sar iek gazda kheresko kai ankalavel anda pesko kher, nevo manjin ai vi phurano."\>1 3"Haliardian swako fielo?" O Jesus phushlia lendar, won phende leske, "Haliardiam."S= 2Ai shuden le ando bov kai si dino iag, kotse rovena ai chiden dandendar."r<] 1Kadia si te avel kana getolape e vriama, le angeluria si te aven ai te hulaven le nasul katar le chache.;  0Kana sas pherdi le masharia tsirde la zhi po berego, beshlo tele, ai chide le lashe mashe andel kozhnitsi ai le chorhe shuden.u:c /"Magdata e amperetsia le rhaioski si sar iek sita kai si shudini ande maria, ai astarel but fieluria masho. 9  .F8 -"Magdata e amperetsia le rhaioski si sar iek manush kai chinel ai bichinel, kai rodel shukar perli. Kana arakhlias iek perla kai mol but gelo ai bichindias so godi sas les, ai chindia la."97k ,"E amperetsia le rhaioski si sar iek manjin garado ando kimpo. Kai o manush arakhlias, garadias les pale, raduisailo, gelo ai bichindias so godi sas les, ai chindias o kimpo."~6u +Antunchi le chache manush strefiana sar o kham ande amperetsia peske Dadeske. Kodo kai si les khan, mek te ashunel!"Q5 *Shudena le ando bov kai si dino iag, kotse rovena ai chidena dandendar.'4G )O Shav le Manushesko tradela peske angelon, te ankalaven avri anda leski amperetsia so godi kerel le manushen te keren bezex, ai kodolen kai keren nasulimos.[3/ (Sar o rherto si chidino ai phabarde ande iag; kadia avela kana getolape e vriama. 2  'ai o duzhmano kai thodia o rherto si o beng: o jiv chidelape kana getolape e vriama, le manush kai chiden o jiv si le angeluria.r1] &E niva si e lumia; ai e lashi sumuntsa si le shave la amperetsiake, o rherto si le shave le bi vuzheske;c0? %Dias atweto ai phendias lenge, "Kodo kai shudel e lashi sumuntsa si O Shav le manushesko;/) $Antunchi meklia le narodos ai gelo ando kher. Leske disipluria avile leste ai phende, 'Sikav ame te haliaras e paramichi pa rherto ande niva.'. #Kadia pherdilo so phendias o profeto, "Phutrav murho mui te dav duma andel paramichi, si te mothav so sas garado de sar kerdili e lumia."~-u "O Jesus dias le narodos kado sicharimos andel paramichi; ai chi phendias lenge khanchi bi te mothol lenge paramichi.!,; !Mai phendias lenge aver paramicha, "E amperetsia le rhaioski si sar e drozhda. Kai zhuvli lias ai thodias ande trin musuri arho, ta puchilo sa o arho."$+A Makar ke si e mai tsinorhi andal sumuntsi, kana bariol si mai bari andal patria, ai kerdiol krenga, ta le chiriklia anda cheri aven ta beshen ande krenga. * O Jesus phendias lenge aver paramichi, 'E amperetsia le rhaioski si sar sumuntsa garchitsaki. Kai manush thodias ande peski niva.g)G Meken te barion vi le dui andek than, zhi kai vriama kai trobul te chidas o jiv, antunchi phenava kodolenge kai chiden o jiv, pervo chiden o rherto, phanden le andek than te phabaren le, numa o jiv chiden ande murho bano.X() 'Te na' phendia lenge, 'Ke kana tsirdena o rherto avri kam ankalaven vi o jiv.j'M Wo phendias lenge, 'O duzhmano kerdia kodia,' le slugi phushle les, 'Mangas te tsirdas le avri?'&y Le slugi le gazdaske avile leste ai phende, 'Raia, chi thodian tu lashi sumuntsa ande chi niva? Katar avilo o rherto?"=%u Kana o jiv barilo ai dia fruta, vi o rherto dichilo.|$q Numa zhi kai le manush sovenas, lengo duzhmano avilo ai thodias rherto (chorhi sumuntsa) mashkar o jiv ai gelotar.#  O Jesus phendias lenge aver paramichi, "E amperetsia le rhaioski si sar iek manush kai thodias lashe sumuntsi ande peski niva.e"C E sumuntsa kai sas shudini pe lashi phuv si sar ek manush kai ashunel e vorba le Devleski ai haliarel la. Arakhadiol fruta ande leste ai kotsar avel mai but katar uni iek shel, katar uni shovardesh, ai katar uni trenda.!' E sumuntsa kai sas shudini mashkar le kanrhe si sar ek manush kai ashundia e vorba le Devleski, numa ande lesko ilo si le ginduria, o pharipe, o nekazo le traiosko ande kadia lumia, ai o dziliarimos barvalimasko, kadala tasaven e vorba le Devleski, ai nashti del fruta.  Numa chi gelo divano dur ande lesko ilo ai nas katar te ankerdiol, rhivdil xantsi vriama, ke kana avel zumaimos pe leste vai dosharen les manush vai maren mui lestar ke ashundias e vorba ai pachaias, antunchi leske dragostia xantsol duriol ai mekelpe. E sumuntsa kai sas shudini pe phuv kai sas bax, si sar ek manush kai ashunel e vorba ai andak data lel e vorba ai veselimelo;B} Kana vari kon ashunel e vorba pa e amperetsia le Devleski, ai chi haliarel, o bi vuzho avel ai ankalavel so sas thodino ando ilo le manushesko. Kadia si e sumuntsa kai peli pasha drom.?y "Ashunen e paramichi pa manush kai shudel le sumuntsi.!; Chaches phenav tumenge, but profeturia ai chache manush roden te dikhen so tume dikhen, ai chi dikhle, ai te ashunen so tume ashunen, numa chi ashunde.I  Numa raduime tumare iakha ke dikhen, ai tumare khan ke ashunen.fE Ke o ilo kodole manushengo zurailo, ai le khanensa dabai ashunen, phandade penge iakha. Daratar ke kam te dikhen le iakhensa, ai ashunen le khanensa, ai haliaren peske ilesa, ai ambolden palpale ka Del, te sastiarav le."# Ai lenge pherdili e profesi katar o Isaiah. Wo phendia, 'Ashunena mishto, numa tume chi haliaren; dikhena mishto, numa chi dichola tumenge.  Sa anda kodia dav duma lensa andel paramichi, dikhen numa chi dichol lenge, ashunen numa chi ashundiol lenge, ai chi haliaren.  Kaste godi si leste si te avel dino mai but, ai avela les but opral: numa kaste godi nai vi so si les, si te avel lino lestar.y O Jesus phendia lenge, "Ke tumenge sas shinado te zhanen so si garado pa e amperetsia le Devleski, num lenge nas dino.`9 Antunchi le disipluria avile ai phende leske, "Sostar des duma lensa andel paramichi?";q "Kudo kai si les khan te ashunel, mek te ashunel!"jM Numa aver pele pe lashi phuv, ai dine fruta: uni dine iek shel, aver shovardesh ai aver trenda."I  Aver pele mashkar le kanrhe, kodola kanrhe barile ai tasade le.H  Numa kana anklisto o kham, phabardia le, ke nas vuni shuchile.b= Uni pele po than kai sas bax, kai nas but phuv. Le sumuntsi barile sigo ka nas but phuv.eC Ai sar shudelas le sumuntsi pe phuv, uni pele pasha drom, ai le chiriklia avile ai xale le.pY Phenelas lenge paramichi pa but dieli, ai phendias lenge, "Iek manush gelo te shudel sumuntsi pe phuv. y Kadia de but narodo chidinisailo kruglom lestar te anklisto ando chuno ai beshlo tele. Ai o narodo beshelas po berego.U  % Sa kodo dies O Jesus anklisto avri anda kher, ai gelo te beshel pasha maria.n U 2Ke kon godi kerel e voia murho Dadeske kai si ando rhaio, si murho phral, murhi phei, ai murhi dei."c ? 1Anzhardias pesko vas karing peske disipluria ai phendias, 'Eta! Murhi dei ai murhe phral!L  0O Jesus phendias leske, "Kon si murhi dei? Ai kon si murhe phral?"Y+ /Vari kon phendia leske, Chi dei ai che phral avri, ai mangen te den duma tusa."mS .Sar O Jesus delas duma le narodosa leske dei ai leske phral avri sas, ai mangenas te den duma lesa.K -Antunchi o bi vuzho duxo arakhel efta aver duxuria mai nasul lestar, ai sa zhan te traiin ande kudo manush. Antunchi mai nasul leske de sar mai anglal. Sa kadia si te avel kadala nasul vitsaka. ,Antunchi mothol, "Amboldav palpale katar avilem" Antunchi amboldel palpale ai arakhel le manushesko ilo vuzho numa nango.mS +Kana o bi vuzho duxo zhaltar anda o manush zhal ando pusta te rodel than te hodinil ai chi arakhel.E *E amperetsasa andai Sheba si te wushtel kadala vitsasa kai kris te dosharel len. Woi avili dural te ashunel ka Soloman ke de sa gojaver sas ai akana si iek mai baro katar o Solomon katse!<q )Le manush andai Ninevah si te wushten kadala vitsasa kai kris te dosharen len. Ke kana o Jonah dias duma pa Del lenge, won keisaile, ai akana iek mai baro katar o Jonah si katse!$A (Ke sar o Jonah sas ando ji le bare mashesko trin jes ai trin racha, kadia o Shav le manushesko si te avel ando mashkar la phuviako trin jes ai trin racha.1[ 'O Jesus phendias lenge, ferdi ek vitsa kai si nasul ai kai nai chachimasa le Devlesa mangen semno, numa chi iek chi avela dino, ferdi so kerdiliape ka profeto o Jonah.y &Antunchi uni andal Gramnoturia ai Farizeanuria dine les atweto ai phende leske, "Gazda, mangas te dikhas semno tutar."\~1 %Ke pala chire vorbi avesa jindo chacho, vai pala chire vorbi avesa jindo doshalo."}}s $Phenav tumenge, "Le manush trobuna te den atweto po dies kai shindiolpe e kris anda swako vorba kai phende intaino.|1 #Lasho manushesko divano sikavel o barvalimos kai si ande leste, ai manush kai si les nasul ilo pherdo nasulimos lo, ai lesko divano sikavel kodia.s{_ "Tume vitsa sapenge, sar sai den duma lashimos, kana san nasul? Ke so ilo si pherdo, kodia del duma o mui.z- !Halon te keren e pruing lashi ai e fruta lashi; vai halon te keren e pruing chorhi ai e fruta chorhi ke e pruing prinzhardiol katar peski fruta.Hy  Ai kon godi dela duma nasul karing O Shav le Manushesko sai iertilape; numa kon godi dela duma nasul karing O Swunto Duxo chi avela iertime. Chi ande kadia lumia vai e lumia kai si te avel."&xE Anda kodia phenav tumenge: "Vari savo bezex vai kai den duma nasul le manush sai iertilpe; numa kon dela duma nasul pe Swunto Duxo shoxar chi avela iertime.xwi Kodo kai nai pe murhi rig chi zhutil ma, numa kerel nasul karing mande; ai kodo kai chi chidel mansa xulavel."v% Vai sar sai del vari kon ando kher zurale manushesko ai te lel so si lesko, bi te phandel le zurale manushes ai antunchi te lel so si lesko.u Numa te goniva me le bengen katar O Swunto Duxo e putiera le Devleski, antunchi e amperetsia le Devleski avili pe tumende.'tG Te goniva me le bengen katar e putiera kai o Beelzebub del tumare shave. Katar len won e putiera te gonin le bengen? Anda kodia won si te shinen tumari kris!hsI Teala o beng gonil le bengen, won si xulade pe peste. Sar rhivdila ai ashela leski amperetisa?-rS O Jesus zhanelas lenge ginduria, ai phendias lenge, "Swako amperetsia kai si xulade pe peste si te xaiil, swako foro vai familia kai si xulade pe peste chi ashena.q Numa kana le Farizeanuria ashunde so kerdias phende, "Kado manush gonil le bengen ke o baro le bengengo, o Beelzebub del les e putiera."Tp! Sa o narodo chudisaile, ai phenenas, "Sai avela kado o Shav le Davidosko?"o1 Antunchi andine ka Jesus iek manush kai sas korho ai muto ke sas beng ande leste. O Jesus sastiardia kodole manushes, ta dias duma ai vi dikhlias.4nc Ai ande lesko anav sa le manush wuzdinape."m Ci phagela e treshtia kai si bangi, ai chi mudarela e fishtila le lamposki kai si makar thuv, zhi kai chi nirila o chachimos le Devlesko.Kl Chi xalpe ai chi tsipila, chi ashundiola lesko glaso pel vulitsa.3k_ "Eta, murhi sluga. kai halosardem, kado kai si mange drago, ande kado murho duxo raduilpe. Thava murho duxo pe leste, ai phenela ai sikavela chachi kris ka sa le manush.6jg Te kerdiolpe sar phendiasas o profeto Isaiah.@i{ Ai phendias lenge te na mothon kon si wo ai so kerdias.bh= O Jesus zhanglias, ai gelotar kotsar, but manush linepe pala leste, ai sastiardia le sa.Dg Le Farizeanuria geletar ai dinepe duma sar te mudaren les.qf[ Antunchi phendias le manusheske, "Lunzhar cho vas." Wo lunzhardia pesko vas ai sasto sas sar o kolaver.^e5 Sode mai but mol manush sar bakro? Anda kodia slobodo te kerelpe mishtimos po Sabat.!d; Kashte te sai dosharen les. Wo phendia lenge, "Savo anda tumende te si les iek bakro, ai te perela ande hunia po Sabat, chi zhal te ankalavel les avri?ncU Kotse sas iek manush kai sas les vas bango phushle katar O Jesus, "Slobodo te sastiarelpe po Sabat?">bw Antunchi gelotar kotsar ai gelo ande lenge synagogue.8ak Ke O Shav le Manushesko si gazda chi po Sabat." `  Numa te haliardianas so si o divano, 'Mila me mangav te den, ai na sakrifis.' Antunchi chi doshardianas kodolen kai nai doshale.=_u Phenav tumenge, "Si iek katse mai baro sar e tamplo.|^q Vai chi jindian andel zakonuria ke le rasha kai keren buchi ande tamplo po Sabat phagen o zakono, ai nai doshale?">]u Wo ai le manush, kai sas lesa. Sar gelo ando kher le Devlesko, ai xalias andal desh u dui halome manrhe kai nas leske slobodo, te xal, vai kodolenge kai sas lesa, numa le rashange.I\  Wo phendia lenge, 'Chi jindian so kerdia o David kana bokhailo?y[k Kana le Farizeanuria dikhle kodia, phende leske, "Dikh, che disipluria keren so nai slobodo te keren po Sabat!"Z  Ande kodia vriama po Sabat O Jesus nakhlia pa ek niva kai bariolas jiv, leske disipluria bokhaile, line anda jiv ai xale.;Yq Ke murhi ioke nai trutno ai murho pharipe vushoro.xXi Le murhe ioke pe tute ai sicho mandar ke domolo sim ai kovlo ando ilo, ai si te arakhen hodina tumare duxoske.fWE "Aven mande, sa tume kai san chinuime ai kai si baro pharipe pe tumende, ai dav tume hodina.FV "Swako fielo thodias ando murho vas murho Dat. Ai khonik chi zhanel le Shaves ferdi O Dat, ai khonik chi zhanel le Dades ferdi O Shav, ai kon godi halol O Shav te mekel te zhanen le Dades.NU Anda kodia, murho Dat, naisiv tuke ke chi voia sas te kerdiol kadia.GT Ande kodia vriama O Jesus phendia, "Naisiv tuke, murho Dat gazda le rhaiosko ai la phuviako! Ke meklian te haliaren kodola kai si sar glate ai na kodola kai gindinpe gojaver ai le studento.gSG Numa me phenav tuke, "Ke mai vushoro avela le themeske Sodom po dies la krisako de sar tuke!"@Ry "Ai tu, Capernaum! Avesa vazdini zhi ka rhaio? Nichi, ta tele si te zhas ta ando iado! Ke te avino le mirakluria kerde ando Sodom, kai sas kerde tute, sas te avel o Sodom zhi adies!"kQO Numa me phenav tumenge, "Po dies la krisako mai vushoro avela lenge e Tire ai Sidon sar tumenge!"^P5 "Nasul tuke Chorazin! Nasul tuke Bethsaida! Ke te avino le mirakluria kerde ande Tire ai Sidon, kai sas kerde tumende, dumult kamas te phiraven tsalia goneske, ai te thon wushar pe peste, te sikaven ke keisaile!"dOA Antunchi O Jesus doshardias le foruria kai kerdias mirakluria ande lende, ke chi keisaile.*NM O Shav le Manushesko xal but ai macharno lo, vortako lo manushensa kai chiden e taksa ai bezexalensa!' Numa lesko chachimos sikadiola pala e buchi kai kerdias."M% O Iovano avilo, chi xalia ai chi pelia, ai won phende leske, 'dzilolo, bengailo!' O Shav le Manushesko avilo, xalas ai pelas, ai won phende,zLm 'Jilabadiam tumenge abiaveske jilia, ai tume chi kheldian! 'Jilabadiam tristo jili, ai tume chi nekezhisardian!'xKi "Pe soste sai phenav ke miazol kadia vitsa. Miazol sar glate, kai beshen ando bazari, ai phenen le kolavrenge.9Jm Kodo kai si les khan te ashunel. Mek te ashunel!BI Ai te mangena te primin, wo si o Elijah, kai sas te avel.TH! Ke sa le profeturia ai o zakono le Mosesoske dine profesi zhi ka o Iovano;%GC De katar o dies kai o Iovano o baptisto delas duma pa Del ai zhi akana e amperetsia le rhaioski chinuil ke pe zor kerdiol ai manush pe zor len e amperatsi.UF# Phenav tumenge o chachimos! "Mashkar manush kai arakhadile zhuvliatar chi vazdinesailo khonik mai baro sar o Iovano o baptisto. Numa kodo kai si mai xantsi ande amperetsia le rhaioski si mai baro lestar.sE_ Ke kodo si kai si ramome pa leste: 'Tradava murho podaitori mai anglal tutar te getol o drom angla tute."_D7 So gelian te dikhen? Ek profeto? E, me phenav tumenge, "Ke wo si mai but sar profeto. C  So gelian te dikhen? Iek manush huriardo andel shukar tsalia? Kodola kai phiraven shukar tsalia beshen andel khera amperatonge!B Ai sar zhanastar, O Jesus dias duma le narodosa pa Iovano, "So gelian te dikhen ande pusta? E treshtia kai mishkilas katar e barval?LA Raduime kodo kai haliarel kon sim ai chaches pachalpe ande mande!" @ Le korhe dikhen, le bange phiren, le lepri vuzhon, le kashuke ashunen, le mule zhuvindin, ai e lashi viasta phendila le chorenge.W?' O Jesus phendia lenge, 'Zhan ai phenen le Iovanoske, so ashunen ai so dikhen;_>7 Te phushen lestar, "Tu san kodo kai trobulas te avel, vai trobul te azhukeras avres?"q=[ Kana o Iovano o baptisto ande temnitsa ashundia so kerelas O Kristo, tradia divano pe peske disipluria.< + Kana O Jesus getosardia te phenel so te keren leske desh u dui disipluria, gelotar kotsar te sicharel ai te del duma pa Del ande lenge foruria. ;9 *Ai te dela vare kon ek daxtai shudro pai kai iek anda kadala tsinorhe ke si murho disipluria. Me phenava tuke chachimos, chi xasarel pesko mishtimos."8:i )Kodo kai primila profeto ke si profeto lela o mishtimos kai avel ka profeto, kon godi primila chache manushes ke si chacho manush lela o mishtimos kai avel ka chacho manush."i9K (O manush kai primil tumen primil man; ai o manush kai primil man primil kodoles kai tradia man.q8[ 'Kodo kai arakhela pesko traio xasarela les; numa kodo kai xasarela pesko traio pala mande arakhela les.c7? &Kodo kai chi lel pesko trushul ai te lelpe pala mande, chi mol dosta te achel pala mande.U6# %Kon godi si leske mai drago lesko dat vai leski dei mai but sar me chi mol dosta te avel pala mande; kon godi si leske mai drago lesko shav vai leski shei mai but sar me chi mol dosta te avel pala mande.E5 $Le manusheske duzhmaia avena kodola kai si ande lesko kher.b4= #Ke avilem te hulavav le shaves katar o dat, la sha katar e dei, ai e bori katar e sakra;\31 "Na gindin ke avilem te anav pacha pe phuv, chi avilem te anav pacha, numa e sabia.y2k !Numa kon godi mothola ke nai murho anglal manush, vi me mothava ke nai murho angla murho Dat kai si ando rhaio.q1[ Kon godi mothola ke si murho anglal manush, i me phenava ke si murho angla murho Dat kai si ando rhaio.B0 Anda kodia na dara, ke tu mos mai but sar but chiriklia!"4/c Ai vi le bal ande tumaro shero sa jindo le.q.[ Nai bichinde dui chiriklia pe iek pena; numa chi iek anda lende chi perel pe phuv bi te zhanel cho Dat.-1 Na daran katar kodola kai sai mudaren o stato numa nashti mudaren o duxo; mai bini daran katar O Del, kai sai mudarel o duxo ai o stato ando iado.s,_ So phenava tuke ando tuniariko tu phen adiese; ai so ashunes phendo tuke ando khan, phen pal khera opral.+{ Anda kodia na daran lendar. Ke nai khanchi wusharado kai chi avela sikado; ai nai khanchi garado kai chi avela zhanglo.d*A Dosta kodoleske kai sichol te kerdiol sar kodo kai sicharel les, ai e sluga te kerdiol sar pesko gazda. Ai won te akharena le gazdas le kheresko, Beelzebub, sode mai but akharena le manushen kai beshen ande lesko kher!s)_ Chi iek kai sichol nai mai baro sar kodo kai sicharel les, ai chi iek sluga nai mai bari sar pesko gazda.6(e Kana chinuina tumen andek foro, zhan ande aver. Phenav tumenge o chachimos, chi aresena te zhan ande sa le foruria ande Israel, mai anglal sar O Shav le Manushesko te avel.q'[ Sa le manush vurhitsina tumen pala mande. Numa kodo kai rhevdila ai inkerela zhando gor, avela skepime.&1 O phral purhila peske phrales te mudaren les, ai o dat purhila peska glata; le glate xoliavona pe pengo dat, ai pengi dei ai kerena te mudaren le.V%% Ke chi dena tume duma, numa O Swunto Duxo tumare Dadesko dela duma tumendar.$ Numa kana lena tumen, na xal tume briga sar phenena vai so phenena, ke avela tume dino ando kodo chaso, so trobula te mothon.#y Angerena tume angla le bare le foroske ai anglal amperatsi mange, te aven marturo angla lende ai sa le Nai Zhiduvuria.s"_ Arakhen tume katar le manush, ke angerena tumen pe kris, ai marena tumen bichonsa ande penge synagoguria. !  Dikhen! Me tradav tume sar bakriorhe mashkar le ruv. Aven gojaver ai arakhen tume sar le sap, ai aven domolo sar le gulumburia.  Phenav tumenge o chachimos, mai vushoro avela le narodoske anda Sodom ai andai Gomorrah po dies la krisako, de sar kodole foroske! Te na primina tumen sar trobul vai te na ashunena tumende, kana zhantar anda kodo kher vai foro, chinon e pulburia pa tumare punrhe.' Kodola manush te primin tumen sar trobul, tumare pacha te avel pe lende, numa te na primin tumen sar trobul te amboldel tumare pacha palpale.@{ Kana zhana ando kher phenen, "E pacha te avel tumensa." Ande fersavo foro vai gav kai arasena, phushen kon si lasho manush, ai beshen ka leske kher zhi kai tume zhanatar kotsar.w Na len chisi dromeske, vai dui gada, vai papucha, vai rovli, ke o manush kai kerel buchi mol te den les leske pochin.J  Na len tumensa sumnakai, vai rup, chi xarkune ande tumare chisa;wg Sastiaren le naswalen, zhuvindin le mulen, vuzharen le lepra, gonin avri le bengen. Tume lian ivia, ivia den.R Sar zhan, den duma pa Del ai phenen, 'E amperetsia le rhaioski pashili!'B Zhan , mai bini ka le xasarde bakriorhe, o narodo Israel.# Kadala desh u dui Wo tradias angle ai phendias lenge: "Na zhan mashkar le Nai Zhiduvuria, ai na zhan andel foruria kai si le Samaritanuria.c? O Simon o Canaanite, ai o Judas Iscariot, kai dia le Kristos andel vas leske duzhmanonge.! o Philip ai o Bartholomew; o Thomas ai o Mate kai chidelas e taksa; o James o shav le Alphaeusosko, ai o Lebbaeus (akhardo sas Thaddaeus):5 Eta le anava le desh u do apostlonge: pervo O Simon (akhardo sas Petri) ai lesko phral o Andre; o James ai lesko phral o Iovano, shave le Zebedoske;4 c O Jesus akhardia peste, peske desh u do disiplon, ai dia le putiera pe le bi vuzhe duxuria, kaste te sai gonin le avri, ai te sastiaren sa le naswalimata ai sa o nasulipe.V% &Rhugin tume ka o gazda le chidimasko te tradel bucharia ande pesko chidimos._7 %Antunchi phendias peske disiplonge, "But jiv si te chidelpe, numa xantsi bucharia si.! $Kana wo dikhlia o narodo bari mila lia les anda lende, ke chinuinas nekezhime sas, ai nashti zhutinaspe, sar bakriorhe kai nai le pastuxo.A{ #O Jesus gelo anda sa le foruria ai anda sa le gava, ai sicharelas ande lenge synagoguria, delas duma e lashi viasta pa e amperetsia, ai sastiarelas sa le naswalimata ai sa o nasulipe.c ? "Numa le Farizeanuria phenenas, "O baro le bengengo del les e putiera te gonil le bengen."  !Kana o beng gonime anda leste, o muto dia duma. Sa o narodo chudisaile, ai phenenas, 'Shoxar chi dikhliam kadia ande Israel!"f E Kana won zhanastar, andine leste ieke manushes kai nashti delas duma ke sas beng ande leste.F  Numa kana geletar, phende e viasta pe leste pe sa kodo them.a ; Ai lenge iakha phuterdile. O Jesus phendia lenge, "Len tume sama, te na zhanel khonik!"U# Antunchi azbadia lenge iakha ai phendia, "Te kerdiol tumenge, so pachaian!"# Kana O Jesus areslo ando kher, le korhe avile leste, O Jesus phushlia le, "Pachan tume ke sai kerav kodia?" "Sai, Gazda," Won phende leske.yk Sar zhalastar O Jesus, dui korhe linepe palal leste ai tsipinas, "Al tuke mila anda amende, Shav le Davidosko."-U Kodia viasta geli ande sa kodo them._7 Kana gonisardia le narodos, gelo ando kher, lia la vastestar, ai e shovorhi wushtili.\1 Wo phendias lenge, "Zhantar ke e sheiorhi nai muli, numa sovel!" Won asaie lestar.} Kana O Jesus areslo ka kher le baresko andai synagogue. Dikhlia le musikanton, ai baro narodo buntuime, but mui kerenas.  O Jesus amboldiape, dikhlia la, ai phendia, "Raduisavo murhi shei! Ke cho pachamos sastiardia tu." Ai ande kodo chaso sastili.M Woi phenelas peske, "Numa te sai azbava leske tsalia, avava sasti."   Antunchi, iek naswali zhuvli, kai xasarelas rat de desh u dui bersh, avili palal pala leste, ai azbadia e tivala leska raxamaki.@~{ O Jesus wushtilo, ai gelo pala leste, peske disiplonsa.M} Sar O Jesus phenelas lenge kadala vorbi, iek baro andai synagogue avilo ai thodiape ande changende angla leste, ai phendias, " Numa so muli murhi shei; haidi tho cho vas pe late, ai woi traiila."\|1 Le manush chi thon nevi mol andel phurane morchia moliake, ke le morchia pharhadion, ai e mol shordiol, ai le morchia rimonpe. Numa thon e nevi mol andel morchia, kadia chi e mol ai chi le morchia chi rimonpe."{ Khonik chi thol nevo kotor poxtan te lasharel phurane tsalia, ke o nevo kotor tsigniol, ai kerdiolpe mai nasul o shinimos.Mz O Jesus phendia lenge, "Sar sai zhelin le manush kai si akharde ka abiav, kana o manush kai ansurilpe lensa le? Numa avela e vriama kai o manush kai ansurilpe avela lino lendar, antunchi zhonina. @r~~~"}}$||[{{a{zkyxxtxwwBvvvuut?ss8rrLqqcqpxoo+nnen mTll(kjj\ihh{ggBffeeNdccvcbb7aaZ``M__I_^F]]n\c\[|[!ZzYYX#WWTVVQUU9TSRRQQPuOOfNNHMLLKKKJJ(II>HHGG%FzFEEQDDDCCBB$AA @@/?p>>j>2=<<IKana le disipluria dikhle kodia, chudisaile, ai phushle, "Sarta shuchili e pruing andak data?";=oKana dikhlias ek pruing figengi pasha drom gelo late, ai arakhlias patria ferdi, antunchi phendia la pruingake, shoxar te na mai bariol fruta tutar, ai strazo shuchili e pruing.><wDe diminiatsi, sar avelas palpale ando foro bokhailo.T;!Meklia le, ai gelotar anda foro, gelo ande Bethani, ai kotse riatchardias.:3Ai phende leske, "Ashunes so phenen?" O Jesus phendias, "E, Shoxar chi jindian, anda mui shavorhenge ai tsinorhe glatengo andian chacho luvudimos."=9sNuma kana le bare rasha ai le Gramnoturia dikhle sa le mirakluria ai sa so kerdias, ai ke le shavorhe ande tamplo denas mui, ai phenenas, "Hosana ka O Shav le Davidosko," xoliale.H8 Le korhe ai le bange avile leste ande tamplo ai sastiardia le.{7o ai phendia lenge, "Ramome murho kher avela akhardo 'Kher rhugimasko,' numatume keren anda leske shtala chorengi!"]63 O Jesus avilo ande tamplo le Devleski ai gonisardia sa kodolen kai bichinenas ai chinenas ande tamplo. Dia muial le skafidia kodolenge kai parhuvenas le love ai le skamina kodolenge kai bichinenas le golumburia,T5! O narodo phenenas, "Kado si O Jesus o profeto anda Nazareth ande Galilee."`49 Kana O Jesus avilo ande Jerusalem sa o foro sas buntuime, ai phushenas, "Kon si kado?"G3 O narodi kai zhanas anglal angla leste, ai kodola kai avenas palal pala leste, tsipinas, "Hosana ka O Shav le Davidosko! Raduime kodo kai avel ando anav le Devleske! Hosana zhi ando rhaio."2But anda narodo shudenas penge raxamia po drom angla leste, kaver shinde patria pai krenga ai thode le po drom angla leste.p1YAndine le magares ai le tsinorho magares, thode penge raxamia pe lende, ai O Jesus beshlo pel raxamia.@0{Le disipluria gele, ai kerde so O Jesus phendias lenge./)Kana phendias, "Phenen la sheiake le Zionoski, "Eta, cho amperato avel tute! Domolo ai anklisto pe ek magari, ai pe ek tsinorho le magaresko.">.wKadia kerdiliape te pherdiol so phendiasas o profeto.m-STe phenela tumenge vari kon, vari so, phenen leske, "Trobun le gazdas," ai strazo si te tradel le.",ai phendia lenge, "Zhan ando gav mai angle, ai arakhena kotse ek magari phangli ai lako magaristsi lasa; phutren le, ai anen le mande.~+ wKana pashile karing o Jerusalem, areslo ando Bethphage pe plai le maslinengi. O Jesus tradias duien andal disipluria.g*G"Mila sas leske anda lende. O Jesus azbadias lenge iakha; strazo dikhle, ai linepe pala leste.=)u!Phende leske, "Gazda, phuter amare iakha te dikhas!"X() O Jesus terdilo, akhardias le, ai phushlias len, "So mangen te kerav tumenge?"u'cO narodo ashavelas le. Numa won tsipinas mai zurales, "Gazda, Shav le Davidosko! Al tuke mila anda amende!"&%Dui korhe beshenas pe rig le dromeske kana ashunde ke O Jesus nakhelas, tsipisarde, "Gazda, tu Shav le Davidosko! Al tuke mila anda amende!"E%Kana zhanas avri anda Jericho, but narodo liape pala Jesus.$Sakadia o Shav le Manushesko chi avilo te podain les, numa avilo te podail ai te del pesko traio te pochinel anda but te skepil le."U##Ai savo godi mangel te avel o mai baro mashkar tumende, avela tumari sluga;p"YNai kadia mashkar tumende, numa savo godi mangel te avel baro mashkar tumende, avela tumaro podaitori.!O Jesus akhardias le peste ai phendias, "Tume zhanen ke le bare le manushenge kai Nai Zhiduvuria gazdin len, ai keren lensa so mangen.O Kana le kolaver desh disipluria ashunde kodia, xoliale pel dui phral.DWo phendias lenge, "Si te phen anda murhi kuchi, numa te beshen ka murho chacho chas ai ka murho stingo, nai mandar te dav. Kodo than avela dino ka kodola kaske getosardias le murho Dat..UNuma O Jesus phendias lake, "Chi zhanes so manges." Amboldiaspe ka Iakov ai ka Iovano ai phushlias le, "Sai phen andai kuchi kai me si te piiav?" Won phende, "Sai.")Phushlias la, "So manges?" Woi phendias, "Mek murhe do shaven te beshen iek ka cho chacho vas ai iek ka cho stingo vas ande chiri amperetsia."Antunchi le Zebedeske shave ai lenge dei avile ka Jesus, thodias pe anda changende angla leste, te mangel vari so lestar.-Dena les kal manush kai Nai Zhiduvuria te maren mui lestar, te maren les le bichosa, te karfon les po trushul; ai o trito dies si te zhuvindil."#Ame zhas ande Jerusalem ai O Shav le Manushesko avela dino ando vas kal bare rasha ai le Gramnoturia, won kerena leski kris te mudaren les.jMSar zhalas O Jesus ando Jerusalem, lia le desh u dui disiplon rigate pa drom, ai phendias lenge,xiKadia kerdiola, le palune avena le perve, ai le perve avena le palune: but si akharde, numa xantsi si halome."q[Dar nashti kerav murhe lovensa so mangav. Vai inatsia si tut ke lasho sim, ai dav mai but de so trobul.eCLe so si chiro ai zha ci drom. Me mangav te dav kodoles kai avilo ande vurma sode dem tute.uc Numa wo dias atweto ai phendias ieskeske, "Vortakona, chi kerav tusa nasul, chi ashilian mansa pe iek pena? Phenenas, "Kadala kai avile ande vurma kerde buchi numa iek chaso, ai thodian le amensa, kai chinuisardiam sorho jes ando tachimos!"5e Kana line peske pochin pupuiinaspe pa gazda.X) Kana le perve avile, gindinas ke won len mai but, numa swako lias po iek pena._7 Ai kodola kai sas line karing le pansh pala miazutsi avile ai swako lias po iek pena.2]"Kana peli e riat, o gazda la rezako phendia peske slugake, "Akhar le bucharen ai de le lenge pochin, pervo kodolen kai lem mai palal ai ando gor kodolen kai lem pervo.'Won phende leske, "Ke chi lias amen khonik te keras buchi." Lenge phendias, "Zhan vi tume ande murhi rez, ai so godi avela vorta, kodia len.""=Karing le pansh pala miazutsi gelo ai arakhlias avren kai chi kerenas khanchi, ai phendias lenge, "Sostar beshen katse sorho dies ai chi keren khanchi?"b =Karing le desh u dui miazutsi, ai magdata karing le trin pala miazutsi kerdias sa kadia.R Lenge phendia, "Zhan vi tume ande murhi rez, ai dava tumen so si vorta."X )Karing le inia, gelotar ai ando bazari dikhlias avren kai chi kerenas khanchi.O Ashilo le bucharensa pe iek pena po dies ai tradia le ande peski rez.s  aE amperetsia le rhaioski si sar iek gazda kai gelo diminiatsi te lel manush te keren buchi ande leski rez.V%But anda le perve avena le palune, ai but kai sas le palune avena le perve."(IAi kon godi mekela khera, phralen, pheian, dades, vai da, rhomni, glaten, vai phuvia pala mande, lena iek shelvar mai but ai avela le o traio kai chi getolpe.,QO Jesus phendia lenge, "Phenav tumenge o chachimos, ande nevi lumia kana O Shav le Manushesko beshela pe pesko skamin o amperatitsko ando barimos le rhaiosko, tume kai lian tume pala mande, si te beshen pe desh u dui amperatitske skamina, te shinen kris pe le desh u dui vitsi andai Israel.jMAntunchi o Petri phendias leske, "Ame mekliam swako fielo ai liam ame pala tute. So avela amen."|qO Jesus dikhlias pe lende. Ai phendias lenge, "Le manush anda pende nashtin, numa le Devlesa vari so sai kerdiol."_7Kana le disipluria ashunde kadia, chudisaile ai phende, "Apo, kon sai avela skepime?")Ai mai phenav tumenge, mai vushoro te nakhel iek gemula andai iakh la suviaki, de sar iek barvalo manush te zhal ande amperetsia le Devleski."Porme O Jesus phendia peske disiplonge, "Phenav tumenge o chachimos, trutno ek barvale manusheske te zhal ande amperetsia le rhaioski.`9Kana o terno manush ashundias kodia tristosailo ai gelotar, ke but barvalimos sas les.-O Jesus phendias leske, "Te mangesa te aves vorta, zha bichin so si tu, de kal chorhe, ai avela tu manjin ando rhaio: antunchi aidi pala mande."n~UO terno manush phendias, "Sa kadala zakonuria ankerdem de sar sim tsinorho: So mai trobul te kerav?"_}7Preznaisar che dades ai cha da, ai te avel tuke drago le manush sar kai san tu tuke."h|I"Savo?" phushlias lestar. O Jesus phendias leske, "Na mudar, na ker kurvia, na chor, na xoxav.({IWo phendias leske, "Sostar mothos mange lasho? Ke nai khonik lasho. O Del ferdi si lasho. Te mangesa te nakhes ando traio kai chi getolpe anker le zakonuria."zIek manush avilo ka Jesus ai phushlia les, "Lasho Gazda, che lashimos trobul te kerav te avel ma traio kai chi mai getolpe?"5yeThodia peske vas pe lende ai gelotar kotsar.xO Jesus phendias, "Mek te aven le glate mande, ai na ashaven le, ke e amperetsia le rhaioski kodolenge si kai si sar lende."ywk Antunchi andine tsinorhe glaten te thol peske vas pe lende ai te rhugil lenge, numa le disipluria dine le trad.;vo Uni si Eunuchs ke biandile kadia, uni si Eunuchs ke le manush kerde le kadia, ai uni si Eunuchs ke won mangen pala e amperestia le rhaioski. Kodo kai sai primil, mek te primil."fuE Wo phendias lenge, "Nashtin sa le manush te primin kado sikaimos. Numa kodola kaste si dino.ptY Le disipluria phende leske, "Te avela kadia mashkar o mursh ai leski rhomni mai feder te na meritinpe.s! Me mothav tuke kon godi mekela peska rhomnia te na avela ke kurvisaile, ai te lela avria kerdias kurvia, ai kodo kai lela la kerel kurvia.~ruWo phendias lenge, "Ke zuradian tumaro ilo o Moses meklias ke sai meken tumare rhomnian. Numa de anda gor nas kadia.vqeWon phende leske, "Apo, Sostar o Moses meklias ke sai mekel o manush peska rhomnia te dela la lil anda vas?"bp=Pala kodia na mai dui numa iek stato. So Del thodias andek than o manush te na hulavel." oAi phendias, "Anda kodia o mursh si te mekel peske dades ai peska da, ai avela astardo ka peski rhomni, ai le dui avena iek stato."onWDias atweto ai phendias, "Chi jindian ke kodo kai kerdias le de anda gor kerdias le mursh ai zhuvlia?m5Le Farizeanuria avile leste te zumaven les, ai phushle les, "Dar vorta ai slobodo ando zakono te mekel o manush peska rhomnia anda vari soste godi?"@l{Bare naroduria gele pala leste, ai sastiardia le kotse.dk CKana O Jesus getosardias so phenelas, gelotar andai Galilee karing e Judea inchal e Jordan.kjO#"Sakadia si te kerel tumensa murho Dat kai si ando rhaio, te na iertina tumare phralen sa ilesa."[i/"Ande xoli lesko gazda thodias les ande temnitsa zhi pon pochinal so godi kamelas.Zh-!Chi trobulas te avel tuke mila andai kaver sluga, sar sas mange mila anda tute?"'gG Antunchi lesko gazda akhardias les, ai phendias leske, "Tu bi lasho, bi ilesko, nasul sluga! Me iertisardem tuke so godi kamesas mange ke rhugisailian mande.yfkKana le kaver slugi dikhle so kerdiliape, de sa nasul sas lenge, gele ai phende le gazdaske so godi kerdiliape.]e3Numa wo chi manglias, gelo ai thodias les ande temnitsa zhi pon pochinela so kamel.dwKodia sluga thodiape ande changende ai rhugisailo leste, " Na xoliavol, rhevdisar, azhuker ma, ai pochinava tuke sa."7cg"Numa e mizmo sluga sar zhalas avri, arakhlias iek andal kaver slugi, kai kamelas leske iek shel teliara. Lias les korhatar ai phendias, " Pochin mange so godi kames mange."jbMLeske gazdaske pelias mila, ai meklias les te zhal ivia. Iertisardias les so godi kamelas leske.zamE sluga thodiape ande changende ai rhugisailo leste, 'Na xoliavol, rhevdisar, azhuker ma, ai pochinava tuke sa.'`3Ke nashti pochinelas, lesko gazda dias ordina te bichinen les, leska rhomnia, leske shaven, ai sa so godi sas les, kashte te pochindiol so kamelas.B_De anda gor andine leske iekes kai kamelas leske desh mi.n^U"E amperetsia le rhaioski si sar iek amperto kai manglias te dikhel sode kamenas leske, leske slugi.n]UO Jesus phendias leske, "Me phenav tuke na zhi ka e eftato data, numa zhi kal eftavardesh data efta.!\;Antunchi o Petri avilo ka Jesus ai phushlia les, "Gazda, sodivar trobul te iertiv murhe phraleske te kerela bezexa karing mande? Zhi ka e eftato data?"Q[Ke kai dui vai trin chidenape ande murho anav, "Me sim, mashkar lende."?ZwMagdata phenav tumenge, "Te avela dui anda tumende kai san vorta ai chache iekavresa ai pe iek gindo pe phuv, vari so kai mangena si e avel, kerdo lenge katar murho Dat ando rhaio."Y)O chachimos phenav tumenge, "So godi phandena pe phuv vunzhe phanglo ando rhaio; ai so godi tume phutrena pe phuv vunzhe phuterdo ando rhaio.")XKTe na ashunela lende, phen la khangeriake; te na ashunela ka khangeri, jin les sar iek manush kai chi pachalpe ando Del, ai sar iek manush kai chidel e taksa."nWUNuma te na ashunela tute, le tusa iek vai dui manush kashte te avel dui vai trin marturia ka divano.V"Te kerdia cho phral bezex karing tute, zha leste korkorho ai sikav leske leski dosh. Te ashunela tute nirisardian che phrales palpale.wUgAi sa kadia nai e voia tumaro Dadeski kai si ando rhaio, te xasavol ai te xaiil chi iek anda kadala tsinorhe.T Ai te arakhela les, phenav tumenge o chachimos, "Mai raduime anda kodo iek de sar andal kaver iniarvardesh tai inia kai nas xasarde.,SQ So gindis? Te si iek manush kai si les ek shel bakre, ai iek anda lende xasavol, chi mekel le iniarvardesh tai inia pe plai ai te zhal te rodel o iek kai xasailo?HR  Ke O Shav le manushesko avilo te skepil kodia kai sas xasardo.1Q[ "Arakhen tume te na vurhitsin iek anda kadala tsinorhe." Ke phenav tumenge, ke lenge angeluria ando rhaio, dikhen sa data iek pe fatsa murhe Dadeski kai si ando rhaio.WP' Ai te si chi iakh ke kerel tu te peres ando bezex. Le la avri ai shude la dur tutar! Ke mai bini te zhas ando chacho traio ieka iakhasa de sar te aven tut dui iakha ai te aves shudino ande iag le iadoski."OyTe si cho vas vai cho punrho kai kerel tu te peres ando bezex, shin les ai shude les dur tutar! Mai bini te zhas ando chacho traio ieka vastesa vai ieke punrhesa de sar te aven tu dui vas ai dui punrhe ai te aves shudino ande iag kai chi getolpe.N7Nasul la lumiake pala o zumaimos kai ingerel le manushen te peren ando bezex. O zumaimos musai te avel, numa nasul kodoleske kastar avela o zumaimos.:MmNuma kon godi kerela iek anda kadala tsinorhe kai pachanpe ande mande te peren ando bezex, mai bini te avel ek baro bax phanglo ka leski kox ai te avel shudino ande bari maria.WL'Ai kon godi primila iek tsinorhi glata sar kadia ando murho anav primil man."eKCKon godi mekelape kovlo sar kacha tsinorhi glata si o mai baro ande amperetsia le rhaioski.J'ai phendia, "Chachimos phenav tumenge, te na keiin tume ai te kerdion sar tsinorhe glate, nashtin chi te nakhen ande amperetsia le rhaioski."PIO Jesus akhardias peste iek tsinorhi glata, ai thodia les angla lende,yH mAnde kodia vriama le disipluria avile ka Jesus, ai phushle les, "Kon si o mai baro ande amperetsia le rhaioski?"iGKNuma te na rimosaras lenge gindo ai te peren ando bezex, zha ka maria, ai shude vunjitsa ando pai, le o pervo masho kai astaresa, phuter lesko mui, ai kotse arakhesa love, inger lende ai pochin e taksa pa mande ai pa tute."vFeKana o Petri phendias, "Katar le streia," O Jesus phendias leske, "Antunchi le shave chi trobul te pochinen.mES"Pochinel," phendia o Petri, ai kana o Petri avilo ando kher, O Jesus dias duma mai anglal, ai phendias, "So gindis tu, Simon? Le amparaturia la phuviake, kastar len e taksa le themeski, katar penge shave, vai katar le streia?"#D?Kana O Jesus ai leske disipluria aresle ando Capernaum, le manush kai chiden e taksa, avile ka Petri ai phushle les, "Tumaro gazda chi pochinel e taksa?"XC)Ai si te mudaren les; numa o trito dies zhuvindila." Won nekezhisaile zurales.B/Andek dies kai le disipluria sas andek than ande Galilee. O Jesus phendia lenge, ke O Shav le manushesko si te avel dino andel vas le manushengo:EANuma kodolestar anklel avri ferdi kana rhugis tu ai zhonis.@O Jesus phendias lenge, ke de sa xantsi pachamos si tume, o chachimos phenav tumenge, te avel tume pachamos kambor e sumuntsa la garchitsaki, phendianas kakala plaiake, "Le tu katkar ai tho tu kote!" Ai si te mishkilpe, ai nai khanchi kai nashti kerena.n?UPorme le disipluria avile ka Jesus, line les rigate ai phushle, "Sostar nashti gonisardiam les ame?"d>AO Jesus gonisardias le benges, ai o beng anklisto avri anda shavorho, ai strazo sasto sas.6=eO Jesus dias atweto ai phendias, "Tume kai nai tume pachamos, ai rimome vitsa, zhi kana trobula te avav tumensa? Zhi kana trobul te rhivdiv tumen? Anen le shavorhes mande!"F<Ningerdem les ka che disipluria, numa nashti sastiarde les.";'ai phendias, "Gazda, al tuke mila anda murho shav! Ke beng ande leste, ai chinuil zurales, butivar perel ande iag, ai butivar perel ando pai.f:EKana aresle karing o narodo, iek manush avilo ka Jesus, thodiape ande changende angla leste,U9# Antunchi le disipluria haliarde ke delas lensa duma pa o Iovano o baptisto.18[ Numa phenav tumenge, o Elijah vunzhe avilo, numa le manush chi prinzharde les, ai kerde lesa so godi mangle. Sa kadia O Shav le Manushesko si te avel chinuime lendar."j7M O Jesus phendia lenge, "Chaches trobul te avel o Elijah te anel palpale swako fielo sar kai sas.m6S Leske disipluria phushle les, "Sostar le Gramnoturia phenen ke o Elijah trobul te avel mai anglal?"5 Sar avenas tele pai plaiing O Jesus dias le trad, "Na phenen kanikaske so dikhlian zhi kai O Shav le Manushesko zhuvindila andai martia."L4Kana vazde penge iakha, chi mai dikhle kanikas, ferdi O Jesus sas.V3%Numa O Jesus avilo, thodia o vas pe lende, ai phendias, "Wushten, na daran!"[2/Kana le disipluria ashunde kodo glaso, daraile zurales ai pele tele mosa pe phuv.J1 Sar delas duma, iek nuvero kai strefialas avilo ai vuäaradia le, ai anda nuvero iek glaso phendias: "Kado si murho Shav kai si mange de sa drago, kai plachal ma de sa zurales; ashunen leste!"(0IAntunchi o Petri dias duma ai phendias, "Jesus, Gazda, mishto ke sam katse! Te mangesa, anzaras trin tseri, iek tuke, iek le Mosesoske, ai iek le Elijahaske."R/Strazo avisaile angla lende, o Moses ai o Elijah denas duma le Kristosa.n.UKotse parhudilo angla lende, lesko mui strefialsa sar o kham, ai leske tsalia parnile sar e vediara.- Shov dies pala kodia O Jesus lias pesa o Petri, o Iakov ai lesko phral o Iovano, ningerdias le pek bari plaiing ai ferdi won sas kotse.,%Chachimasa phenav tumenge, uni anda kadala kai si katse chi merena zhi pon chi dikhena sar O Shav le Manushesko avel ande peske amperetsia."#+?Ke O Shav le Manushesko si te avel ando barimos peske Dadesko ai peske angelonsa, antunchi dela swakones so si lesko pala so kerdias ai sar traiisardias.*So lela o manush te nirila sa e lumia ai te xasarela pesko traio duxosko? So sai del o manush te chinel palpale pesko traio duxosko.)yKe o manush kai mangela te garavel pesko traio xasarela les; numa kodo kai dela pesko traio pala mande arakhela traio.((IPorme O Jesus phendia peske disiplonge, "Te si vari kon kai mangel te avel pala mande, musai te bustrel pa peste, te lel pesko trushul, ai te avel pala mande.-'SO Jesus amboldinisailo katar o Petri ai phendias, "Le tu angla mande, Satano! (o beng). Ande murho drom san, Petri. Ke che ginduria si manusheske, na le Devleske."r&]Antunchi o Petri lia les rigate ai phendias leske, "Te na del O Del! Gazda, te na kerdiolpe tuke kodia."s%_De katar kodia vriama O Jesus sikavelas peske disiplon, "Ke musai te zhal ande Jerusalem ai but fialuria avela chinuime katar le phure kai poronchin, ai le bare rasha, ai le Gramnoturia. Te mudaren les, ai o trito dies te zhuvindil."]$3Antunchi O Jesus dias trad peske disiplon te na phenen kanikaske ke wo si O Kristo.#)Dava tu le cheie ka e amperetsia le rhaioski: so phandesa pe phuv avela phanglo ando rhaio, ai so phutresa pe phuv avela phuterdo ando rhaio." "Ai me phenav tuke: ke tu san o Petri, ai pe kado bax vazdav murhi khangeri, ai le vurotsi le iadoske chi avela le putiera pe late.2!]Antunchi O Jesus phendias leske, "Raduime san, Simon Barjona! Chi avilo tuke kado haliarimos katar o stato ai o rat manushestar, numa katar murho Dat kai si ando rhaio.X )O Simon Petri phendia, "Tu san O Kristo, O Shav le Devlesko O Del o zhuvindo."5ePhushlias len, "Ai tume, kon mothon ke sim."  Phende leske, "Uni phenen ke san o Iovano o baptisto, uni o Elijah, ai aver phenen ke san o Jeremiah, vai iek andal profeturia."# Kana O Jesus areslo karing o foro Caesarea Philippi, phushlias katar peske disipluria, "Kon mothon le manush ke si O Shav le manushesko?"0Y Antunchi haliarde ke chi phendia lenge te arakhenpe katar e drozhda le manrheske, numa te arakhenpe katar o sicharimos kai sikaven le Farizeanuria ai le Saduseanuria.% Sar chi haliaren ke chi dav tumensa duma pa manrho? Numa te arakhen tume katar e drozhda kai avel katar le Farizeanuria ai le Saduseanuria!"N Vai le efta manrhe ai le shtar mi zhene, ai sode kozhnitsi ashshile?fE Sa chi haliaren, chi seren le panzh manrhe ai le panzh mi zhene, ai sode kozhnitsi ashshile?}sO Jesus zhanglias ai phendias, "Tume kai si tume xantsi pachamos. Sostar phenen mashkar tumende, chi andian manrho?kOLe disipluria denaspe duma mashkar pende, ai phenenas, "Ke chi liam amensa manrho," phenel kadia.{oAntunchi O Jesus phendia lenge, "Arakhen tume katar e drozhda kai avel katar le Farizeanuria ai le Saduseanuria."Y+Le disipluria aresle pe kaver rig le paieske, numa busterde te len manrho pesa.'GVitsa nasul kai nai chachimasa le Devlesa, roden iek semno, ai semno chi avela dino len, ferdi o semno le profetosko o Jonas." Antunchi meklia le ai gelotar.\1Ai e diminiatsi, adies si te avel chorho dies, ke o cheri lolo ai tuniariko.' Tume manush kai ankerdion so chi san! Zhanen mishto te prinzharen le semnuria ando cheri; numa chi haliaren le semnuria la vriamake!mSO Jesus phendias lenge, "Kana perel e riat tume phenen, 'Si te avel shukar vriama ke o cheri lolo.'  Le Farizeanuria ai le Saduseanuria avile ka Jesus te zumaven les, ai mangle lestar te sikavel lenge ek semno kai avel anda rhaio.jM'Kana O Jesus tradia le narodos te zhantar, anklisto andek pamphuri, ai gelo ando o foro Magadan.I &Kodola kai xale sas shtar mi mursh, ai vi zhuvlia ai glate sas.iK%Savorhe xale ai chailile. Le disipluria chide le kotora kai ashshile efta kozhnitsi pherde sas. $Lia le efta manrhe ai le mashe, kana dias naisimos, phaglias le, ai dias le kal disipluria, le disipluria dine le ka narodo.8 k#Wo phendia le narodoske te beshen tele pe phuv.j M"O Jesus phushlias le, "Sode manrhe si tume?" Won phende, "Efta manrhe ai xantsi tsinorhe mashe."q [!Le disipluria phende leske, "Kai te las dosta manrho ande kadia pusta te pravaras ka savo baro narodo?"6 e O Jesus akhardia peske disiplon peste ai phendias, "Mila mange anda narodo, ke de trin dies mansa le, ai na le so xan. Chi mangav te zhantar bokhale, ke kam zalin po drom."ETa o narodo chudisailo kana dikhle ke le kashuke ashunen, le muto dine duma, le naswale sastile, le bange phirenas, le korhe dikhenas, won preznaisarde ai luvudisarde O Del le Israelosko.+But narodo avelas leste, andine pesa le bangen, korhen, kashuken, le muto, le dukhade, ai but aver. Thode le ka leske punrhe, ai sastiardia le.V%O Jesus gelo pasha e maria, Galilee. Gelo pe iek plaiin ai kote beshlo tele.wAntunchi O Jesus phendia lake, "Zhuvlio, cho pachamos baro te kerdiolpe tuke so manges." Ai strazo lake shei sastili.ucWoi phendias leske, "Chaches, Gazda, numa le zhukel xan le prusuka kai peren katar lenge gazdaski skafidi."[/Wo phendias, "Nai vorta te les o manrho le glatengo ai te shudes les kal zhukel."hINuma e zhuvli avili ai thodiape ande changende angla leste, ai phendias, "Gazda, zhutisar ma!"Y+O Jesus phendia, "Tradino sim ferdi kal bakriorhe le xasarde anda kher Israel."5O Jesus chi phendia lake khanchi chi iek vorba. Leske disipluria avile leste ai phende leske, "Phen lake te zhaltar ke tsipil ai lelpe pala amende!"'Ek zhuvli kai avili anda Canaan delas mui, "Al tuke mila anda mande! Gazda, Shav le Davidosko. Murhi shei chinuil zurales ke beng ande late."?~yO Jesus gelotar kotsar ai gelo karing o Tire ai Sidon.p}YKodia kerel andal manush marime angla Del. Numa kai xan bi te xalaven peske vas. Nai marime angla Del. | Ke anda ilo anklen le nasul ginduria, mudarimos, adulteri, kurvisia, chorimos, xoxaimos, pupuiimos, ai te des duma nasul pa Del. Px~~?}}0||p|{{I{BBAI@@:??$>>+==+<RwDai phende, "Kristo, de ame profesi, kon dias tu dab!"YQ+CAntunchi chungarde les ando mui, dine les dab dukhumensa. Aver marde les palmi,9PmBSo haliaren tume?" "Trobul mudardo," won phende.@OyAAntunchi o rashai o baro shindias peske tsalia, ai dias mui, "Wo dias duma xoxaimos karing O Del, xoxavel pa Del (Blasfime!) So mai trobul ame marturia? Vi tume ashundian o blasfime.JN @O Jesus phendias leske, "Tu phendian chire vorbensa, ai mai but me phenav tuke, ke mai angle si te dikhen O Shav le Manushesko ka o vas o chacho putierako ai sar avel pel nuveria le rhaioski."0MY?Numa O Jesus chi phendias khanch. O rashai o baro phendias leske, "Thav tut pe solax angla O Del o zhuvindo te phenes amenge dar san tu O Kristo, O Shav le Devlesko."L>Antunchi o rashai o baro wushtilo opre, ai phendias leske, "Nai tu so te phenes pa kodia? So phenen kadala manush pa tute?"{Ko=Kado manush phendias, "Man si e putiera te xaiiv e tampla le Devleski, ai ande trin dies te vazdav kodia tampla."jJMY0Kodo kai dias les ando vas dias len ek semno, phendias, "Kodoles kai chumidava, si o manush, len les."6=e/Sar O Jesus delas duma o Judas, iek andal desh u dui avilo,lesa avilo baro narodo sabiensa ai kashtensa, tradine sas katar le bare rasha, ai katar le phure kai poronchinas.D<.Wushten, aventar, Dikhen, avel kodo kai dias ma ando vas."/;W-Antunchi avilo kal disipluria, ai phendias lenge, "Vi akana soven, ai hodinin. Dikhen, o chaso avilo te avel dino O Shav le Manushesko, ando vas bezexale manushengo.d:A,Mai iek data meklias le, gelotar ai rhugisailo pe trito data, ai phendias sa kodola vorbi.i9K+Kana avilo palpale mai iek data arakhlias le ke soven ke nashti ankerenas peske iakha phuterde.8-*Gelotar e duito data, ai rhugisailo, "Murho Dat te nashti nakhela kadia kuchi mandar, zhi pon chi piiava andai kuchi, chiri voia te avel kerdi."a7;)Len sama ai rhugin tume, te na peren ando zumaimos: o duxo mangel, numa o stato kovlo."6+(Antunchi avilo palpale ka peske disipluria, ai arakhlias le ke soven, phendias le Petresko, "So nashtisardian tume te len sama mansa iek chaso?05Y'Gelo tsirha mai angle, shudiaspe tele mosa pe phuv, ai rhugisailo, "Murho Dat, te sai mek te nakhel kadia kuchi mandar; numa na murhi voia, chiri voia te avel kerdi."4 &Antunchi phendias lenge, "Haliarav ande murho duxo de sa pharo nekazo, zhi kai martia, beshen katka, beshen wushtiarde mansa."m3S%Lias pesa o Petri ai le dui shave le Zebedoske, ai kote avilo pe leste pharipe nekazo ai chinuilas.2#$Antunchi gelo peske disiplonsa ka o than kai bushol Gethsemande, ai phendias lenge, "Beshen katka zhi pon zhav me mai inchal te rhugiv ma."1#O Petri dias mui, "Vi te trobula te merav tusa, me shoxar chi phenava ke chi zhanav tut," ai sa le disipluria phende sakadia.0%"O Jesus phendias leske, "O chachimos phenav tuke, kadia riat mai anglal sar o kurkorsho te bashel, tu si te mothos trivar ke chi zhanes ma."d/A!O Petri phendias, "Vi te mekena tu sa, pala so kerdiolape tusa, me shoxar chi mekava tut!"U.# Kana zhuvindiva andai martia, si te zhav mai anglal tumendar ande Galilee."-#O Jesus phendias lenge, "Ariat sa si te meken ma palal so kerdiolape mange, ke ramome, 'Dava dab le pastuxos ai le bakre, si te rhispinpe.'>,wKana jilabavde iek jili, gele pe plai le masilinengi.!+;Phenav tumenge, Chi mai piiava andai fruta le struguroski, de akana ai zhi po dies kai piiava andai e nevi fruta tumensa ande murhi Dadeski amperetsia.[*/Ke kado si murho rat. O nevo kontrakto, shordo te pochinel anda o bezex butengo."Q)Lias e kuchi, dias naisimos, ai dias lende, ai phendias, "Pen, sa tume.('Sar xanas, O Jesus lias manrho, ai swuntsosardias les, phaglias les, ai dias les kal disipluria, ai phendias, "Len, xan, kado si murho stato.i'KO Judas kai purhisardia les, phushlias, "Me sim, gazda?" O Jesus phendias leske, "Tu phendian."7&gO Shav le Manushesko avela kerdo lesa sar sas ramome pa leste. Numa nasul avela kodoleske kai purhila le Shaves le Manushesko! Mai mishto avilino leske te na arakhadilo sas.I% Wo phendias, "Kodo kai xal mansa anda tiari, si te purhil man."S$Nekezhisaile zurales, ai iek pala avreste phushenas, "Gazda, dar me sim?"d#AAi sar hanas, wo phendias, "O chachimos phenav tumenge, iek anda tumende si te purhin ma."F"Kana peli e riat beshlo kai skafidi le desh u do disiplonsa.`!9Le disipluria kerde so Jesus phendias lenge, ai getosarde O Dies O Baro le Zhidovongo.+ OWo phendias, "Zhan ando foro ka kutari, ai phenen leske, 'O gazda phenel, murhi vriama pashe, kerav O Dies O Baro le Zhidovongo ka chiro kher murhe disiplonsa.'"5cPo pervo andal jesa le bare kai xanas manrho kai nai puchardo, le disipluria avile ka Jesus, ai phushle, "Kai manges te getosaras tuke te xas o dies o baro le Zhidovongo?">wDe katar kodia vriama rodias sar te del les ando vas.iKai phushlias le, "Sode den ma, te dava les ande tumaro vas? Ashshile lesa pe trenda kotora rup.\1Antunchi iek andal desh u dui kai bushelas Judas Iscariot, gelo kal le bare rasha,/ O chachimos phenav tumenge, kai godi kadia viasta lashi avela phendi ande sa e lumia, so woi kerdias mange si te avel phendo te denpe goji late."b= Kana shordias kado duxi pe murho stato, woi kerdias kodia te getol ma pe murho gropomos.I  Le chorhe sagda avena tumensa, numa me chi avava tumensa sagda.y O Jesus haliardias, ai phendias lenge, "Sostar dosharen kadala zhuvlia? Ke so woi kerdias mange si de sa shukar diela.R Kado duxi sai avilino bichindo pe but love, ai le love dine kal chorhe."a;Kana dikhle le disipluria, nas lenge mishto, ai phushenas, "Sostar kerdias kasavi zida?taIek zhuvli avili leste ai andias o mai kuchi duxi, sar beshelas ka e skafidi, shordias les pe lesko shero.DKana O Jesus sas ando Bethani, ando kher ka Simon o lepra.LNuma phende, "Nashti avel po dies o baro ke kam buntuilpe o them."`9Ai denas pe duma sar sai atsaven le Jesusos te thon o vas pe leste, ai te mudaren les.Antunchi le rasha le bare, ai le Gramnoturia, ai le phure kai poronchinas po them, chidinisaile ande bar ka o Caiaphas, o rashai o baro."Tume zhanen ke pa dui dies o dies o baro le Zhidovongo, ai O Shav le Manushesko avela dino ando vas te thon les po trushul."Q Kana O Jesus getosardias sa so sas te phenel, phendias peske disiplonge.]3.Antunchi zhana ande iag kai chi getolpe, numa le chache ando traio kai chi getolpe.y k-Antunchi phendia lenge, "O chachimos phenav tumenge, sar chi kerdian le mai prostonenge, chi kerdian chi mange. 9,Antunchi won phenen, "Gazda, kana dikhliam tut bokhalo, vai trushalo, vai streino, vai bi tsalengo, vai naswalo, vai phandado, ai chi zhutisardem tu?" +Streino simas, ai chi akhardian ma andre, nas ma tsalia, ai chi dian ma, naswalo, phandado, ai tu chi avilian te dikhes ma."[ /*Bokhalo simas, ai chi dian ma te xav, trushalo simas, ai tu chi dian ma te piiav.! ;)Antunchi phenel kodolenge ka lesko stingo vas, "Zhantar mandar, tume armandine, ande iag kai chi getolpe, kai si getome le bengeske ai leske angelonge. (Ai o amperato phenela, "O chachimos phenav tumenge, so godi kerdian kodoleske kai si mai prosto anda murho phral, kerdian mange."L'Kana dikhliam tut naswalo, vai phandado, ai aviliam te dikhas tu?"a;&Kana dikhliam tu streino, ai andiam tut andre? Vai ke trobunas tut tsalia, ai diam tut?{%Antunchi le chache phenena leske, "Gazda, Kana dikhliam tu bokhalo, ai diam tu te xas? Vai trushalo, ai diam tu te pes?w$Nas ma tsalia, ai tu dian ma tsalia, naswalo simas, ai lian sama mandar, phandado simas, ai tu avilian te dikhes ma."~u#Ke bokhalo simas, ai dian ma te xav, trushalo simas, ai dian ma te piiva: streino simas, ai andian ma ande cho kher.P"Antunchi o amperato si te mothol kodolenge ka lesko vas o chacho, "Aven tume kai san raduime katar murho Dat, len so sas tumenge shinado e amperetsia kai sas getome tumenge de sar sas e lumia kerdi.T!!Ai thola le bakren pe peski chachi rig, ai le buzhnen pe peski stingo rig.  Angla leste avena chidine sa le thema, ai hulavela le manushen iek katar o kaver sar o pastuxo, hulavel le bakren katar le buzhne. "Kana avela O Shav le Manushesko ande pesko barimos, ai sa le angeluria lesa, antunchi beshela pe pesko skamin o amperatitsko.q~[E sluga kai nai kanchesko shuden avri ando tuniariko ai ande kodo than kai rovena ai chiden dandendar."}!Ke swakones te kai si mai but avela dino ai si te avel les but mai but opral: numa katar kodo kai nai les, vi so si les avela lino lestar.^|5Anda kodia le o sumnakai lestar, ai de les ka kodo kai si les le desh gone sumnakai.{Antunchi tu trobulas te thos murho sumnakai ando banko, ai kana avilemas, sas te lav murho sumnakai palpale, ai vi mai but. z Lesko gazda phendias leske, "Tu nasul kandino sluga, tu zhanglian ke lav katar chi thodem ai chidav katar chi thodem sumuntsa."Yy+Ai darailem, gelem ai garadem cho sumnakai ande phuv, Dikh! Si tu so si chiro."/xWKodo kai sas les iek gono sumnakai avilo ai phendias, "Gazda, Zhanglem ke zuralo ai trutno manush san, ke les katar chi thodian ai chides katar chi thodian sumuntsa.9wkLesko gazda phendias leske, "Mishto kerdian, lasho ai chacho sluga chachimasa sanas, xantsi dielasa si te thav tut baro pe but dieli, aidi ai hulav ande che gazdasko raduimos!wvgKodo kai lias dui gone sumnakai avilo, ai phendias, "Gazda, Tu dian ma dui. Dikh! Me dobisardem dui mai but!":umLesko gazda phendias leske, "Mishto kerdian, lasho ai chacho sluga chachimasa sanas, xantsi dielasa si te thav tut baro pe but dieli, aidi ai hulav ande che gazdasko raduimos!"$tAKodo kai lias panzh gone sumnakai, avilo ai andias panzh mai but, ai phendias, "Gazda, tu dian ma panzh gone sumnakai. Dikh! Me dobisardem panzh mai but."msSBut vriama pala kodia o gazda kodole slugenge avilo palpale, ai manglias te sikaven leske so kerde.traNuma kodo kai lias iek gono sumnakai, gelo, hunadias gropa ande phuv, ai garadias pesko gazdasko sumnakai.EqSakadia kodo kai lias dui, gelo ai dobisardias dui mai but.zpmKodo kai lias panzh gone sumnakai, strazo gelo, kerdias buchi lensa, ai dobisardias panzh gone sumnakai mai but.o)Kai iek dias panzh gone sumnakai, ka aver dias dui, ai ka aver dias iek, swakones dias sode wo sai dashtil te lel sama, ai gelo pe pesko drom.{no"Ke kadia si sar ek manush kai si te zhaltar dur, ai akhardias peske slugen, ai dias ande lengo vas so sas lesko.emC Anda kodia arakhen tume, ke chi zhanen o dies vai o chaso kana O Shav le Manushesko avela."Ml Numa wo phendias, "Chachimasa phenav tumenge, me chi zhanav tumen."[k/ Mai palal le kolaver sheia baria avile, ai phende, "Gazda, Gazda! Phuter amenge!"j Numa zhi pon won gele te chinen vuloi, o ternaxar avilo; le sheia baria kai sas gata gele lesa andre ka o abiav ai o wudar sas phandado.i Le gojaver phende, "Nashtis, ke kam chi avel dosta tumenge ai vi amenge, zhan ka kodola kai bichinen vuloi ai chinen tumenge.ghGLe prosti phende kodolenge kai sas gojaver. "Den ame anda tumaro vuloi ke amare lampi meren."DgAntunchi le sheia baria wushtile, ai lasharde peske lampi.Yf+Numa ando mashkar la rachako ek glaso dias mui, Dikhen! O ternaxar, Aven leste!Je Ke chi avilo o ternaxar pe vriama lindraile ai lias le e lindre.MdNuma le gojaver line mai but vuloi pensa de sar so sas andel lampi.?cyLe prosti kana line penge lampi, chi line vuloi pensa.6bgPansh anda lende sas prosti ai pansh gojaver. a "Antunchi e amperetsia le rhaioski si sar desh sheia baria kai line peske lampi (chediara) ai gele po drom kai o ternaxar avelas.`3Si te shinel les kotora, ai thol les kodolensa kai ankerdion so nai. Kotse le manush si te roven ai te chiden dandendar."r_]2O gazda kodola slugako si te avel andek dies kai wo chi azhukerel les, ai andek chaso kai wo chi zhanel.P^1Antunchi marel le kavre slugen ai tholpe te xal ai te pel macharnensa.b]=0Numa te avela nasul kodia sluga ai te phenel peske, "Chi avel palpale sigo murho gazda."J\ /O chachimos phenach tuke, si te thol les baro pe so godi si les.d[A.Raduime kodia sluga, kai lesko gazda arakhela les ke kerel peski buchi kana avela palpale. Z-Kon si o chacho ai gojaver sluga, kai o gazda thodias te lel sama ande lesko kher te pravarel le lengo xabe pe vriama kai trobul?sY_,Anda kodia, vi tu, trobul te aves gata ke O Shav le Manushesko si te avel andek chaso kai tu chi gindis."X++Haliaren, te zhanglino o gazda le kheresko ka che chaso la rachako avel o chor, kamas te arkhelpe ai nas te mekel te den andre ande lesko kher.HW *Anda kodia arakh tu, ke chi zhanes o dies kai cho Gazda avela.BV)Dui zhuvlia licharena jiv; iek avela lini, ai iek ashela.WU'("Antunchi dui zhene si te aven ande niva; iek si te avel lino, ai iek ashela.nTU'Ai chi zhangle zhi pon chi avilo o pai ai lias le sa. Sakadia avela kana avela O Shav le Manushesko.:Sm&Sar kai sas ande kodola dies mai anglal sar te avel o pai te tasavel e lumia, le manush xanas, penas, lenas boria, denas sheia, zhi po dies kai o Noah gelo ando paraxodo (Ark).aR;%"Sar sas ando dies kana sas o Noah. Sakadia si te avel kana avela O Shav le Manushesko.~Qu$"Khonik chi zhanel kana avela kodo dies vai kodo chaso, chi le angeluria ando rhaio, chi O Shav; ferdi O Dat zhanel.JP #O rhaio ai e lumia nakhena, numa murhi vorba shoxar chi nakhela._O7"Chachimasa phenav tumenge, kadia vitsa chi nakhela, zhi pon chi kerdion kadala dieli.UN#!Sakadia, tume kana dikhena sa kadala dieli zhanen ke pashe lo, ka wudar lo.My Sichon katar e paramicha pai pruing le figenge. Kana si terne le krenzhitsi ai anklen patria. Zhanes ke o milai pashe.0LYE tutaraza bashela zurales, ai tradela peske angelon ai si te chiden leske halome andal shtar barvalia, ai de anda iek gor la lumiako ai le cheresko zhando kaver gor.YK+Antunchi dichola o semno ando cheri ke O Shav le Manushesko avel. Antunchi sa le vitsi pe phuv si te nekezhin, ai si te dikhen sar O Shav le Manushesko avel pel nuveria rhaioske ande putiera ai ando barimos.KJ"Numa strazo pala o chino ai o nekazo kodole diesengo o kham si te avel tuniariko, o shunuto chi dela vediara, le chererhaia perena anda cheri, ai e putiera kai si ando cheri avena drenchinime.II Kai godi avela mulo stato kote chidenpe chiriklia kai xan mas."tHaKe sar o rhunjito kai strefial anda Easto zhi ando Westo kadia si te avel kana O Shav le manushesko avela.dGATe mothona, "Dikhen, avilo. Ande pusta lo! Na zha ta rode; vai kote garado lo! Na paàa. ".FW"Ashunen! Phendem tumenge mai anglal./EWKe si te vazdenpe xoxamne kristuria ai xoxamne profeturia; kai kerena kasave semnuria ai mirakluria, ta te sai kamas te atsaven vi kodolen kai si halome katar O Del.iDK"Antunchi te avela vari kon te mothol tuke "O Kristo avilo!" "Katka lo" vai "Kote lo" Na Pacha.+COAi te na avino kodola dies skurtiarde; sa le manush kamas te xaiin. Numa pala e sama le manushenge kai si halome katar O Del, kodola diesa si te aven skurtiarde.BwKe antunchi si te avel ka savo chino ai nekazo, sar e lumia shoxar chi dikhlias, zhi akana ai shoxar chi mai dikhela.JA Rhugin tume te na avela ivend kana trobula te nashen, vai Sabat;i@KNasul la zhuvliake kai si phari glatasa, ai kodola kai si le glate pe chuchi ande kodola dies!"G?Kodo kai si ande niva te na zhal palpale te lel peske tsalia.Q>Kodo kai avela opral pa kher te na zhal te lel vari so anda pesko kher.J= Antunchi kodola kai si ande Judea trobula te nashen andel plaia.<)"Kana dikhena kodia kai si griatsa le Devleske ke si ando swunto than sar sas phendo katar o profeto Daniel. (Kodo kai jinel, mek te haliarel);"Ai kadia viasta e lashi pai amperetsia avela phendi ande sa e lumia te avel marturo sa le themenge, antunchi o gor avela."G: Numa kodo kai rhivdila ai ankerela zhando gor, avela skepime.W9' O nasulimos si te butiol, anda kodia bute manushenge dragostia si te shudrol.M8 Avena but kai nai chache numa kerdion profeturia ai atsavena buten.m7S Ande kodia vriama si te durion katar o pachamos, si te purhin iek avres, si te vurhitsin iek avres.65 "Antunchi avela e vriama kai dena tume manush ando vas te aven chinuime, te mudaren tume, ai swako them si te vurhitsil tume ke phiraven murho anav.V5%Kadala avela le sumnuria ta anda gor le chinosko ai o nekazo kai si te avel.74gIek them marelape aver themesa; iek amperetsia marelape avria amperetsiasa. Ande but thana chi avela le dosta te xan, avela but naswalimos, ai ande but thana izdrala e phuv.r3]Ai ashunena ke marenpe ai vieste kai marenpe, na daran: Ke kodia musai te kerdiol, numa nai inker o gor.Y2+Ke but avena ande murho anav, ai phenena, "Me sim o Kristo!" ai atsavena buten.J1 O Jesus phenel lenge, "Len tume sama, te na atsavel tume khonik.90kSar beshelas tele pe plai le masilinenge, le disipluria avile leste korkorho, mothonas, "Phen amenge, kana kerdiolape kodia? So avela o semno ke aves, ai ke getolpe e vriama?"}/sNuma O Jesus phendias lenge, "O chachimos phenav tumenge, sa so dikhen avela pherado, chi ashela iek bax po kaver.". 9O Jesus anklisto avri andai tamplo ai zhalastar, kana leske disipluria avile leste te sikaven leske sa e tamplo ai so godi sas ek partia andai tamplo.r-]'Me mothav tumenge, chi mai dikhena ma zhi pon chi mothona, Raduime kodo kai avel ando anav le Devlesko."2,_&Eta so ashshilo tume tumari tamplo pusto._+7%"Jerusalem! Jerusalem! Kai mudaren le profeton ai kai shuden baxensa ande kodola kai si tumenge tradine! Sodivar manglem te chidav che shaven, sar ek kaini kai chidel peske puion tela peske paka numa chi manglian.O*$O chachimos me mothav tumenge, sa e dosh si te perel pe kadia vitsa!"l)Q#Kadia si te perel e dosh pe tumende pala sa o rat shordo ande lumia chache manushengo, de katar o rat le Abelosko o chacho, zhi ka rat le Zachariahosko, o shav le Barachiasesko, kai tume mudardian mashkar e tamplo ai o altari.^(5""Anda kodia tradav tumenge profeturia ai manush kai haliaren ai le manush kai sikaven; uni anda lende mudaren ai thona po trushul, avren si te maren bichonsa ande tumare synagoguria, ai chinuina le foro forestar.V'%!Tume sap, tume vitsa sapenge! Sar skepina e kris kai tradela tume ando iado?@&{ Tume geton so tumare dada thodepe de anda gor te keren!^%5Ke mothon kadia san marturis tumenge ke san shave kodolenge kai mudarde le profeton!w$gai phenen, "Te traiisardiamas andel diesa amare dadenge ai paponge, nas te mudaras le profeton sar kerde won.?#w"Nasul tumenge, Gramnoturia ai Farizeanuria! Tume manush kai ankerdion so chi san! Ke tume thon le murmunturia le profetonge, ai shukaren le greposhevuria manushenge kai sas chache;t"aSakadia vi tume avrial miazon vorta le manushenge, numa andral bezexale san ai chi san so keren te miazon.d!A"Nasul tumenge, Gramnoturia ai Farizeanuria! Tume manush kai ankerdion so chi san! Tume san sar greposhevuria vusharade, ai kerde te miazon shukar avrial, numa andral pherde mule manushenge kokala ai so godi nai vuzho.q [Tume korhe Farizeanuria! Vuzharen andral mai anglal e kuchi ai o tiari, kashte te avel vuzho vi avrial!V%"Nasul tumenge, tume Gramnoturia ai Farizeanuria! Tume manush kai ankerdion so chi san! Ke tume vuzharen avrial e kuchi ai o tiari, numa andral san pherde chorimos, atsaimos ai keren so si tumenge mishto.r]Tume korhe kai sikaven kavren! Tume arakhen tume kaste te na nakhaven tsintsari, numa e gemula nakhavel!"Nasul tumenge, Gramnoturia ai Farizeanuria! Tume manush kai ankerdion so chi san! Ke tume den desh anda iek shel e partia kai trobun te den andai mai tsinorhi diela, Mint, Dill, ai Cummin, numa chi keren so si mai baro ando zakono. So si vorta, Mila; ai Pachamos.gGAi kodo kai solaxal po rhaio, solaxal vi po skamin le Devlesko ai po Del kai beshel pe leste.[/Ai kodo kai solaxal pe tamplo, solaxal vi pe tamplo ai po Del kai si ande tamplo.V%Kon godi solaxal po altari, solaxal po altari ai pe soste godi si po altari.{Tume prosti ai korhe manush! So si mai baro, so si shinado po altari vai o altari kai swuntsol so si shinado po altari? Ai kon godi solaxala po altari, kodia nai khanchi, numa kon godi solaxala pe soste si shinado po altari, phanglo lo ka peske solax.gGTume prosti ai korhe manush! So si mai baro, o sumnakai vai e tamplo kai swuntsol o sumnakai?R"Nasul tumenge, tume korhe kai ningeren le korhen! Tume phenen, "Kon godi solaxala pe tamplo, kodia nai khanchi; numa kon godi solaxala po sumnakai kai si ande tamplo, kodo phanglo lo ka peske solax!"taNasul tumenge, Gramnoturia ai Farizeanuria! Tume manush kai ankerdion so chi san! Tume phiren pe swako rig la phuviake ai pe maria te nirin ai te parhuven iekes manushes; antunchi, keren anda leste duvar mai but shav iadosko sar tume!eCNasul tumenge, Gramnoturia ai Farizeanuria Tume manush kai ankerdion so chi san! Ke tume xan le phivliange khera, ai rhugin tume lungo rhugimos, te miazol ke lashe san! Anda kodia si te pherel mai phari kris pe tumende!hI "Nasul tumenge, Gramnoturia ai Farizeanuria! Tume manush kai ankerdion so chi san! Ke tume phandaven le manushenge, e amperetsia le rhaioski, tume chi zhan andre, ai chi meken te zhan andre kodola kai mangen te zhan andre!a; Kon godi bariarelape si te avel teliardo, ai kon godi mekelape tele si te avel vazdino.A} "O mai baro mashkar tumende trobul te avel tumari sluga.O Na roden te akharen tume "Baro", ke iek si tumaro "Baro", "O Kristo".eC Na phenen kanikaske pe phuv "Murho Dat". Ke iek ferdi si tumaro Dat kodo kai si ando rhaio.dA"Na roden te akharen tume "Rabbi" ke iek si tumaro gazda, "O Kristo" ai tume san sa phral.` 9Ai drago lenge te den le dies lasho pel vulitsi, ai te mothon lenge le manush, "Rabbi"n UAi drago lenge te beshen ka shero la skafidiako kal pachiva, ai le mai lashe skamina ande synagogue.- SAi won so godi keren keren kashte te dikhen le manush pe lende. Phiraven E Vorba le Devleski pe pengo shero ai pengo vas, ai lunzharen le chukuria ka penge tsalia!T !Thon pharipe pel dume le manushenge, numa won chi mangen te vazden ek nai.t aKeren so mothon ai sikaven tumen: numa na keren sar lende, ke won sikaven tumen numa chi keren so sikaven.L"Le Gramnoturia ai le Farizeanuria thodepe ando than le Mosesosko.C Antunchi O Jesus phendia le narodoske ai peske disiplonge,q[.Chi iek nashti phendias leske iek vorba, ai pala kodia chi mai tromaile te phushen les kaver divanuria.?y-Teala o David akharel les, "Gazda," Sar si lesko shav?s_,"O gazda phendia murhe gazdaske: 'Besh ka murho chacho vas, zhi pon thav che duzhmanon tela che punrhe.'"{o+O Jesus phendias lenge, "Sar, antunchi o David kana sas O Swunto Duxo pe leste akhardias les, 'Gazda?'" phendias,`9*"So gindin tume pa Kristo? Kasko shav si wo?" Won phende leske, "O Shav le Davidosko."R)Kana sas chidine andek than le Farizeanuria, O Jesus phushlia le divano,T!(Ande kadala dui zakonuria ankerdiol sa e kris ai so phende le profeturia."S'Ai o duito si saikfielo: "Te avel tuke drago le manush sode san tu tuke." ~&.}-%O Jesus phendias leske, "Te avel tuke drago O Del sa che ilesa, sa che duxosa, ai sa cho gojasa." Kado si o pervo ai o mai baro andal zakonuria.5|e$"Gazda, Savo si o mai baro andal zakonuria?"N{#ai iek anda lende, ablakato, phushlias les ek divano te zumavel les.izK"Numa kana le Farizeanuria ashunde ke phandadias o mui le Saduseanongo, chidinisaile andek than,Qy!Kana le naroduria ashunde kado divano, chudisaile katar lesko sikaimos.x{ "Me sim O Del le Abramosko, O Del le Isakosko ai O Del le Jacovosko," O Del nai O Del le mulengo, numa le zhuvindengo."wNuma anda kodia kai zhuvindin le mule te zhan ando rhaio, chi jindian tume so sas phendo tumenge katar O Del, kana phendias.1v[Ke kana avela te zhuvindin le mule te zhan ando rhaio, le mursh chi lena rhomni ai le zhuvlia chi lena rhom, numa avena sar le angeluria le Devleske kai si ando rhaio.uyO Jesus phendias lenge, "Shubin tume zurales! Ke tume chi haliaren E Vorba le Devleski , ai chi e putiera le Devleski. t yskKana avela te zhuvindin le mule te zhan ando rhaio, saveski andal efta phral avela e rhomni ke savorhenge sas?"  -s~~~9}k}3||B{{Ozz9yy^xxcx w~w%vvVuuutt[ssMrrrqqApoo~nngmmm"ll^kk9jj ijhhshgg>ff}eeeDddAcc,bwaaa``__4^^]]+\\l[[gZZZYYDXXIWWnWVVVUUGUTTCSSiRRRQQ PPONNN:MMOLL{L?KK2JfIHH G===<;#Ai wo saikfielo dies, kana e riat avili, phendia lenge, "Aven pe kaver rig le paieske."="Numa bi le paramichensa cii dia duma lenge: ai kana korkorho sas leske slugensa, wo sichardia le so znachil sa le paramichi. <!O Jesus sicharelas le manushen E Vorba le Devleski le paramichensa; wo sichardia le xantsi po xantsi sar dashtisarde te haliaren.%;C Makar ke si e mai tsinorhi andal sumuntsi: Kana bariol si mai bari andal patria, ai kerdiol krenga; ta le chiriklia anda cheri aven te beshen ande krenga."A:}Si sar ek sumuntsa garchitsaki, kai sas shudini pe phuv.9wO Jesus phendia, "Pe soste miazol e amperetsia le Devleski? Vai savi paramichi sai phenav tumenge te haliaren mishto?<8sKana gata e fruta, shinel la, ke o chidimos avilo."a7;E phuv del fruta anda peste, mai anglal avel e patri, porme o jiv, ai gata ande korzha.^65Sovel swako riat ai wushti swako diminiatsi. E sumuntsa bariol, numa chi zhanel sar._57Wo phendia, "E amperetsia le Devleski, si sar iek manush kai shudel sumuntsa pe phuv;Z4-Ke kodoles kai si les, avela dino; numa kodoles kai nai les, avela lino lestar."v3eO Jesus phendia lenge, "Len sama so ashunen. Ke so keren le kolavrenge, O Del kerela tumenge, ai vi mai but. 2  19Ke nai khanchi garado, kai trobul e avel sikado; khanchi garado, kai trobul te zhanen ai te dikhen savorhe. Ashun mishto, te si tume khan te ashunen!"(0IWo phendia lenge, "Khonik chi del iag iek memeli ai garavel les telai vadra vai telai pato? Numa thol les pe skafidi te del vediara savorhen kai si ando kher.b/=E sumuntsa kai sas shudini pe lashi phuv si sar le manush kai ashunen E Vorba le Devleski ai haliaren la, ai anen fruta ande lende ai kotsar avel mai but katar uni iek shel, katar uni shovardesh,ai katar uni trenda."7.gNuma ande lengo ilo si le ginduria, o pharipe, o nekazo le traiosko ande kadia lumia, ai o dziliarimos barvalimasko, kadala tasaven E Vorba le Devleski, ai nashti del fruta.h-IE sumuntsa kai sas shudini mashkar le kanrhe si sar le manush kai ashunde E Vorba le Devleski.,yNuma chi gelo divano dur ande lengo ilo ai nas te ankerdiol, rhivdil xantsi vriama, ke kana avel zumaimos pe lende, vai dosharen le manush, vai maren mui lestar ke ashundias E Vorba ai pachaias, antunchi lenge dragostia xantsol duriol ai mekelpe.+ E sumuntsa kai sas shudine pe phuv kai sas bax, si sar le manush kai ashunen E Vorba, ai andak data lel E Vorba ai veselimelo.'*GKodola kai si pasha drom, si kodola kai ashunen E Vorba le Devkeski; kana ashunen la, strazo avela o beng ai ankalavel so sas thodino ando ilo le manushesko.?)yO manush kai shudel e sumuntsa si E Vorba le Devleski.x(i O Jesus phushlia lenge, "Chi haliaren kadia paramichi? Sar sai haliaren le kaver paramichi kai phenav tumenge? ' Dikhen, numa chi dichol lenge: ai ashunen, numa chi haliaren; te haliaren, amboldenpe karing mande, ai lenge bezexa aven iertime."0&Y Wo phendia lenge, "Ke tumenge sas shinado te zhanen so si garado pa e amperetsia le Devleski, numa lenge nas dino, le kolavrenge si phendo kadia buchi ande paramichi.% Kana O Jesus sas korkorho, uni manush kai ashunde les ai le desh u dui disipluria avile leste ai phushle les pa paramichi.Q$ Ai wo phendia lenge, "Kudo kai si les khan te ashunel, mek te ashunel!"i#KNuma aver pele pe lashi phuv, ai dine fruti, uni dine trenda, aver shovardesh ai aver iek shel._"7Ai uni pele mashkar le kanrhe, kodola kanrhe barile ai tasade le, ai chi dine fruiti.D!Kana anklisto o kham, phabardia le, ke nas vuni, shuchile.b =Uni pele po than kai sas bax, kai nas but phuv. Le sumuntsi barile sigo ke nas but phuv.eCAi sar shudelas le sumuntsi pe phuv, uni pele pasha drom, ai le chiriklia avile ai xale le.A}"Ashun! Eta, iek manush gelo te shudel sumuntsi pe phuv.^5Ai sicharelas lenge paramichi pa but dieli, ai phendias lenge ande leske sicharimos,F Pale O Jesus gelo kai maria Galilee ai sicharelas. Kadia de but narodo chidinisailo kruglom lestar ta anklisto ando chuno ai beshlo tele, o chuno sas po pai, ai o narodo beshelas po berego.nU#Ke kon godi kerel e voia murho Dadeski kai si ando rhaio, si murho phral, murhi phei, ai murhi dei."kO"Ai wo dikhlia pe lende kai beshenas tele pasha leste ai phendia, "Eta, Murhi dei ai murhe phral!"K!Wo dia lenge atweto, phenel, "Kon si murhi dei, vai murhe phral?"{o But narodo beshenas tele pasha Jesus, ai phenen leske, "Dikh, chi dei ai che phral avri, ai mangen te dikhen tu."_7Antunchi leski dei ai leske phral avile, beshenas avri, ai mangenas te den duma lesa.[/O Jesus phendia lenge kadala vorbi ke uni phenenas, "Si les iek beng ande leste."}sNuma kon del duma nasul po Swunto Duxo, shoxar chi avela iertime. Chi ande kadia lumia vai e lumia kai si te avel."`9Chachimasa phenav tumenge, "Sa le bezexa ai kai den duma nasul le manush sai iertilpe.'Vai sar sai del vari kon ando kher zurale manushesko, ai te lel so si lesko, bi te phandel le zurale manush, ai antunchi te lel so si lesko "hITeala o beng gonil le bengen, won si xulade pe peste. Sar rhivdila ai ashela leske amperetsia?DEk familia kai si xulade pe peste si te xaiil, chi ashela.GEk amperetsia kai si xuladi pe peste si te xaiil, chi ashela.mSAi O Jesus akhardia le manushen leste, ai phendia lenge paramichi, "Sar sai o beng gonil le bengen?#?Ai le Gramnoturia avile andai Jerusalem phenenas, "Si les Beelzebub ande leste! Ai gonil le bengen ke o baro le bengengo, o Beelzebub del les e putiera."n UKana leski familia ashundia kodia, roden te astaren les ke le manush phenenas, "Xasardo leski goji!"p YKana O Jesus avilo ando kher, but narodo chidinisaile andek than angla leste, ai nas le vriama te xan.F ai o Judas Iscariot, kai purhisardia les, ai gele ando kher.  Ai Andre, ai Philip, ai Bartholmew, ai Mate, ai Thomas, ai Iakov o shav le Alphaeusosko, ai Thaddaeus, ai o Simon o Canaanite,x iAi o Iakov o shav le Zebedesko ai lesko phral o Iovano, wo akhardo le Boanerges kai si "Le shave rhunjitosko."%EAi o Simon wo akhardo Petri.QAi dia le e putiera te sastiaren le naswalimata, ai te gonin le bengen:jMWo alosardia desh u dui, kai akhardia Apostles te beshen lesa, ai tradela le te den duma pa Del.c? Antunchi O Jesus gelo po plai ai akhardia peste le manushen kai manglia. Won avile leste.?y Ai strazo O Jesus dia le trad te na phenen kon sas wo.q[ Kana le bi vuzhe dikhle les, pele tele angla leste, ai tsipisarde, phenen, "Tu san O Shav le Devlesko!"Q Ke sastiardia but manushen, ai sa le naswale avenas leste te azban les.B} Kana o narodo ashunde so kerdiasas, avile leste. Ai wo phendia leske disipluria kai mangel ek chuno te azhukerel les te trobul les, ke o baro narodo pashon pasha leste katar swako rig.fEai andai Jerusalem, ai andai Idumea, ai inchal o Jordan, ai andai le foruria Tire ai Sidon.r]O Jesus gelo kai maria leske disiplonsa, ai but narodo lenaspe pala leste andai Galilee, ai andai Judea,p~YLe Farizeanuria geletar, ai strazo dinepe duma le slugensa le amperatosko o Herod, sar te mudaren les.V}%O Jesus xolailo sas kana dikhlia pe lende, nekezhilas ke nas le mila le manushenge, numa mila sas les pe lende. Phende le manusheske, "Lunzhar cho vas." Wo lunzhardia pesko vas ai sasto sas sar o kolaver.'|GAi phushlia lenge, "Slobodo po Sabat te kerelpe mishtimos vai te kerelpe nasulimos? Te skepisar le manushes vai te mudar le manushes? Numa chi phende khanch.M{O Jesus phendia le manushesko kai sas les vas bango, "Wushti opre."[z/Won lenas sama po Jesus, te sastiarela vari kas savatone; kashte te dosharen les.\y 3O Jesus gelo palpale ande synagogue, ai kotse sas iek manush kai sas les vas bango.:xoKe O Shav le Manushesko si o gazda le Sabatosko."Ww'Wo phendia lenge, "O Sabat kerdilo le manushenge; ai nai manush le Sabatoske.4vaSar gelo ando kher le Devlesko kana o Abiathar sas o baro rasha, ai xalias andal halome manrhe kai nas leske slobodo te xal, vai kodolenge kai sas lesa, numa le rashange.guGWo phendia lenge, "Chi jindian so kerdia o David kana bokhailo, wo ai le manush kai sas lesa?otWAi le Farizeanuria phende leske, "Eta, Sostar che disipluria keren so nai slobodo te keren po Sabat?"tsaAnde kodia vriama O Jesus nakhlia pe ek niva kai bariolas jiv po Sabat. Ai leske disipluria line anda jiv.1r[Le manush chi thon nevi mol andel phurane morchia moliake, ke le morchia pharhadion, ai e mol shordiol, ai le morchia rimonpe. Numa thon e nevi mol andel neve morchia.q"Khonik chi suvel nevo kotor poxtan te lasharel phurane tsalia, ke o nevo kotor tsigniol, ai kerdiol mai nasul o shinimos.^p5Numa avela e vriama kai o manush kai ansurilpe avela lino lendar, antunchi zholina."xoiO Jesus phendia lenge, "Sar sai zholin le manush kai si akharde ka abiav, kana o manush kai ansurilpe lensalo?KnLe disipluria le Iovanoske ai le Farizeanuria zholinas, ai aven ka Jesus ai phushen lestar, "Sostar, le disipluria le Iovanoske ai le Farizeanuria zholin butivar, ai che disipluria chi zholin?"CmO Jesus ashundia le ai phendia lenge, "Le manush kai si saste chi trobul le dokxtoro, le naswalen trobul. Chi avilem te akharav kodolen kai gindinpe vorta angla Del, numa le bezexalen."{lo-Ai kana le Gramnoturia ai le Farizeanuria dikhle ke Jesus xalas le manushensa kai chiden e taksa ai kodolen kai si bezexale; phushle leske disipluria, "Sostar tumaro gazda xal le manushensa kai chiden e taksa ai kodolensa kai si bezerxale?"kKana O Jesus xalas ando lesko kher, but manush kai chiden e taksa, ai le bezexale avile te beshen kai skafidi lesa ai leske disipluria.Hj Sar phiravelaspe, dikhlia o Levi, o shav le Alphaeusosko beshelas tele kai skafidi kai pochinenas e taksa le themeske, ai phendia leske, "Av pala mande." O Levi wushtilo ai liape pala leste.kiO Pala kodia O Jesus gelo palpale kai maria Galilee; ai sa narodo avelas leste, ai wo sichardia le.h/ Ai strazo wushtilo, gelotar angla lende, sa narodo chudisailo, ai luvudinas le Devles, phenen, "Shoxar chi dikhlian ek diela sar dikhliam adies."9gm Phenav tuke, "Wushti, le cho than ai zha khere!"mfS Numa te zhanen ke ka O Shav le Manushesko si e putiera te iertil le bezexa." Ai phedia le bangeske,ae; So si mai vushoro te phenes ka le banges, "Che bezexa iertime vai wushti opre ai phir?"dwAi strazo O Jesus zhanglia lenge ginduria, ai phendia lenge, "Sostar si tume kasave chorhe ginduria ande tumaro ilo ?fcE"Sar sai kado manush tromal te lel o than le Devlesko? Ke ferdi O Del sai iertil le bezexa?"Jb Numa sas uni Gramnoturia beshenas tele kotse, ai phenenas peske,ba=Kana O Jesus dikhlia lengo pachamos, phendias le bangeske, "Shav che bezexa iertime le.")`KNuma chi zhanenas kai te zhan ando kher ke but narodo sas, ankliste po chardako, ai kerde ek gropa, ai vuliarde les le thanasa mashkar O narodo ai angla Jesus.d_AShtar manush avile leste, ai andine leste ieke manushes kai sas bango, pashliolas po than..^UAi strazo but manush chudinisaile andek than ando kher, ma nas than andre te beshen, ai vi avrial angla o wudar nas than. O Jesus sicharelas le E Vorba le Devleski.T] #O Jesus pale gelo ando Capernau, ai ashunenas e viasta ke wo sas ando kher.f\ G-Numa kado manush gelo ai dia duma pa so kerdia O Jesus, ai phendia e lashi viasta kai godi zhalas. Pala kodia O Jesus nashti zhal ando foro angla le manushen, numa sas ande pusta, ai le manush avile leste katar swako rig.[ ,"Arakh tu, te na phenes kanikaske, numa zha sikadiol kal baro rasha, porme de e podarka kai phendia o Moses te den, kashte te zhanen."  Ai wo phenel, "E vriama te pherdiol, ai e amperetsia le rhaioski pashol: kein tume anda tumare bezexa ai pachan e lashi viasta."=  Pala kodia o Iovano sas thodino ande temnitsa, O Jesus avilo ande Galilee. Wo del duma e lashi viasta le Devleski katar O Del.< ! Ai sas kotse ande pusta shtarvardesh dies te avel zumado katar o beng. Ai sas kotse le chore zheganiasa, numa le angeluria le sama lestar.E;  Ai strazo O Jesus angerdosas katar O Swunto Duxo ande pusta.n: W Ai ek glaso anda rhaio phendia, "Tu san murho Shav kai si de sa mange drago. Kasa sim de sa raduime."9  Kana O Jesus anklisto anda pai, strazo o cheri phuterdilo angla leste, ai O Duxo le Devlesko sar ek gulumbo xulelas ai avilo pe leste.8 { Ande kodia vriama, O Jesus avilo andai foro Nazareth, kai si ando them Galilee, ai o Iovano boldia les ando pai Jordan.I7  Me bolav tume le paiesa, numa wo bolel tume le Swuntone Duxosa." 6 Wo dia duma pa Del, phenelas, "Kodo kai avela pala mande si mai baro mandar; chi sim dosta lasho te banjuav ai phutrav leske doria.15 ]Le tsalia le Iovanoske sas kerde andal bal la gemulake, ai phiravelas prastia morchaki kruglom peske mashkar, xalas sarancha/grimptsuria ai avjin sirbatiko/divlo avjin.4 }O Narodo avelas leste anda sa e Judea ai anda Jerusalem. Phende peske bezexale, ai o Iovano bolelas len ando pai Jordan. 3 O Iovano o baptisto avilo ande pusta bolelas le manushen ai dia duma pa Del. Phenelas, "Kein tume anda tumare bezexa ai aven bolde.^2 7Ek glaso kai del mui ande pusta, "Lashar o drom le Devlesko; keren leske vorta drom!"1 7Ande klishka le profetoski sar ramosardia o Isaiah, O Del phenelas pa Iovano. Ashun! Tradava murho sluga mai anglal tutar te lasharel o drom tumenge.=0 yE lashi viasta le Jesus Kristoski, O Shav le Devlesko.n/USikaven le te keren so godi phendem tumenge, ai na bustren ke tumensa sim, zhi ando gor la lumiako.".Anda kodia, zhan ai keren disipluria anda sa le thema, bolen le ando anav le Dadesko, le Shavesko, ai le Swuntone Duxosko.i-KO Jesus avilo pasha lende ai phendias lenge, "Sa e putiera ando rhaio ai pe phuv si dini mande.R,Kana dikhle les, luvudisarde ai preznaisarde les. numa uni chi pachanas.T+!Le desh u dui disipluria gele ande Galilee pe plai kai O Jesus tradias le.o*WLe ketani line le love, ai kerde so phende lenge, kado divano phendo mashkar le Zhiduvuria zhi adies.i)KTe aresela kado divano ka o guvernori Pilate, pachas les ame ai mekas te avel beda pe tumende."v(e Ai phende lenge, "Mothon ke leske disipluria, "Avile ande riat, ai chorde lesko stato zhi pon tume sovenas."{'o Le rasha le bare avile andek than le phurensa kai poronchin ai dinepe duma so te keren. Dine but love kal ketani.&5 Zhi pon le zhuvlia sas po drom. Uni andal ketani kai lenas sama ka greposhevo gele palpale ando foro, ai phende le bare rashange so godi kerdiliape.%{ O Jesus antunchi phendias lenge, "Na daran, zhan ai phenen murhe phralenge te zhan ande Galilee, kote si te dikhen ma."$$A O Jesus avilo ande lengo drom, dias le dies lasho. Avile leste, ai dine changa angla leste, thode le vas pe lesko punrhe, luvudinas les ai preznainas les.r#]Grebisaile te zhantar katar o greposhevo ande dar numa vi veselo sas, nashle te phenen leske disiplonge.,"QZhan sigo ai phenen leske disiplonge, ke wo wushtilo andai martia, ai zhal mai anglal tumendar ande Galilee, kote si te dikhen les, na bustren so phendem tumenge.O!Nai katse, wushtilo, sar kai phendias, Aven ai dikhen o than kai sas.o WO angelo phendias le zhuvliange, "Na daran, zhanav ke roden te dikhen le Jesusos kai mulo po trushul.mSLe zhene kai meklesas te len sama, daraile kadia de zurales ta izdranas ai kerdile sar mule manush.I Strefialas sar o rhunjito, ai leske tsalia sas parne sar o iiv.Kote izdraias e phuv zurales, ke ek angelo le Devlesko avilo tele anda rhaio, ai spidias palpale o bax, ai beshlo pe leste. Pala Sabat kana phuterdilo o dies. O pervo dies le kurkosko, e Maria Magdalena ai e kaver Maria gele te dikhen ka greposhevo.  BGeletar, ai phandade o greposhevo zurales, ai thode vari so po bax te haliardiolpe te phutrena les, ai mekle zhene te len sama.J AO Pilate phendias lenge, "Si tume zhene, zhan, keren so zhanen."lQ@Anda kodia de ordina te phandachen o greposhevo mishto, zhi po trito dies, ke kam zhan leske disipluria te choren lesko stato, ai mothon le manushenge, ke wushtilo andai martia: Kodo xoxaimos si te avel mai nasul sar o pervo."}?Ai phende leske, "Raia, diam ame goji ke kodo xoxamno mai anglal sar te merel phendias, "Po trito dies si te zhuvindiv.">Pe terharin, kana getolaspe, o pervo anda le diesa le bare le Zhidovongo, le rasha le bare ai le Farizeanuria gele ka Pilate.G=E Maria Magdalena ai e kaver Maria beshenas angla greposhevo.{fff&eee.ddIccbb_aa ``$__7^^G]][\\[[KZZZYYZXX&WWZVVUUU$TTBSS\RRBRQPPuOO]NN>MMLL3KxJJ IIHHGjGFF;EEhDDiCCiBB-AAI@@~?>>v==x= <;;*::]:988x7766W55 4u4=3221$10///k..&--=,,s,(++u+8**z*")((]'')&&%$$$ #O""d!! P +&:iD^n3'u ~ns , ( ? H KLOc_#UHz  Antunchi O Jesus sichardia len le paramichensa, "Sas iek gazda kheresko kai thodia te bariol ek rez, ai thodia ek zido kruglom latar, ai kerdia ai lashardias iek than te strangon o struguro, vazdias iek wucho than te len sama kotsar. Ai dias e rez ka rabocha rezaria (po wundilepe manushende) ai gelotar andek dur them.yw !Antunchi phende ka Jesus, "Chi zhanas." Ai wo phendia lenge, "Chi me, chi phenav tumenge katar che putiera so kerav."dxA Numa te phenasa, manushendar. Dar katar le manush, ke savorhe ankeren le Iovanos profeto."ywk Ai dinepe duma mashkar pende, ai phenenas, "Te phenasa anda rhaio si te phushel ame, "Sostar chi pachaian les?"Vv% O bolimos le Iovanosko katar sas, anda rhaio vai manushendar?" Phenen mange.u' O Jesus phendia lenge, "Vi me akana phushav tumendar ek divano, ai phenen mange, antunchi me phenav tumenge katar che putiera kerav so kerav.ftE ai phenen leske, "Kon phendias tuke ke sai keres so tu keres, ai kon dias tu kadia putiera?"s- Ai avile palpale ando Jerusalem: ai sar O Jesus phirelas ande tamplo, le bare rasha, ai le Gramnoturia, ai le phure kai poronchinas avile leste,Kr Numa te na iertin le, cho Dat ando rhaio chi iertila che bezexa." q  "Ai kana beshen ande punrhende te rhugin, te si tu vari so pe kanikaske; iertin, antunchi cho Dat ando rhaio iertil che bezexa.mpS Pala kadia phenav tuke, "So godi manges, kana rhugis tu, pachas kai avela so manges an avela dino."o5 ke kon godi phenel plaiake, "Le tu katkar, ai av shudini ande maria"; ai te na avela les gindo ke chi kerdiol, numa pachal kai so phenel avela dino.Zn- O Jesus phendia; lenge, "Si tume pachamos ando Del." Chachimasa, phenav tumenge,m Antunchi o Petri serelaspe so phendia O Jesus arachi, ai phendia ka Jesus, "Gazda, Dikh! E pruing le figengi ke tu dian armaia muli."glG Pe terharin diminiatsi, sar nakhenas po drom, dikhle ek pruing figengi shuchili zhi kai vuni.Rk Kana e telairiat avili, O Jesus ai leske disipluria gele avri anda foro.j5 Le Gramnoturia ai le bare rasha ashunde kadala vorbi, ai rodenas sar te mudaren les; daraile lestar, ke sa le manush chudisaile pa lesko sicharimos.i% Ai sicharelas le, phenel lenge, "Ramome, murho kher avela akhardo rhugimasko: ande sa le thema. Numa tume keren anda leste shtala chorengi."Lh Ai chi meklia khonik te angerel vari phiria ande bar le tamploski.gy Ai won aresle ando Jerusalem: ai O Jesus avilo ande tampla le Devlesko, ai gonisardia sa kodolen kai bichinenas ai chinenas ande tampla, dia muial le skafidia kodolenge kai parhuvenas le love, ai le skamina kodolenge kai bichinenas le golumburia;f Antunchi O Jesus phendia la pruingake, "Chi iek manush xal fruti anda tute na mai." Ai leske disipluria ashunde kadala vorbi.8ei Pasha drom dur angla leste, O Jesus dikhlias ek pruing figengi kai sas la patria ferdi, gelo late te rodel fruti, ai arakhlias patria ferdi, ke e vriama le figengi nas inker.Ld Pe terharin diminiatsi, sar avenas anda Bethani, O Jesus bokhailo;(cI Ai O Jesus areslo ando Jerusalem, ai gelo ande tampla, wo dikhlia pe sa le dieli, antunchi O Jesus ai le desh u dui disipluria gele ande Bethani ke pozno sas.qb[ Raduime si e amperetsia amari dadeski o David, kai avel ando anav le Devlesko: "Hosana zhi ando rhaio!"a) Le manush kai zhanas anglal angla leste, ai kodola kai avenas palal pala leste, tsipinas, Hosana! Raduime kodo kai aven ando anav le Devlesko:`  But anda narodo shudenas penge raxamia po drom angla leste, kaver shinde patria pai le khash, ai thode le po drom angla leste.h_I Angerde le magares ka Jesus, ai thode penge gada pe leste, ai O Jesus beshlo opral le magares.t^a Le disipluria phende lenge so phendia lenge O Jesus, "Ke trobul le Devles." Ai le manush mekle le te zhan.8]k Le manush phushle, "Sostar phutren le magares?"\ Le dui disipluria geletar, ai arakhle ieke magares kai sas phanglo pasha o wudar kai le dui droma avile andek than: ai phutrenas le.w[g Te phenela tumen vari kon, "Sostar keren kadia? Phenen leske, "Trobul le Devles; ai strazo si te tradel les."&ZE ai phendia lenge, "Zhan ando gav mai angle, ai kana aresena, akharena ieke magares phanglo kai shoxar chi iek manush beshlo opral; phutren les, ai anen les. Y  Kana pashilo karing Jerusalem, aresle ando Bethphage ai Bethani, karing o plai le maslinengo, O Jesus tradia dui anda leske disiploniXK 4O Jesus phendia leske, "Zha, cho pachamos sastilia tu." Ai strazo dikhlia, ai liape pala Jesus.Wy 3O Jesus phendia leske, "So manges te kerav tuke?" O korho manush phendia leske, "Devla, phuter murhe iakha te dikhav."HV  2Ai wo lia tele leske bunda, wushtilo, ai avilo karing O Jesus.U' 1Ai O Jesus aterdilo, ai phendia lenge te akharen les. Won akharen o korho manush, ai phenen leske, "Aves veselo, wushti, O Jesus akharel tu."T! 0Ai but manush tsipinas pe leste ai phenenas leske te ashel: numa wo tsipilas mai zurales, "Tu Shav le Davidosko, al tuke mila anda mande." S  /Wo ashundia ke O Jesus andai Nazareth nakhelas, ai tsipisardia, phenel, "Jesus, tu Shav le Davidosko, al tuke mila anda mande!"MR .Ai aresle ando Jericho; kana zhanas avri anda Jericho le disiplonsa ai but manushensa, iek korho kai bushol Bartimaeus, o shav le Timaeusosko, beshelas tele pasha drom, ai mangelas xabe vai love.Q -Sakadia O Shav le Manushesko, chi avilo te podail pes, numa avilo te podail ai te del pesko traio te pochinel anda but te skepil les."UP# ,Ai savo godi mangel te avel o mai baro mashkar tumende, avela tumari sluga.pOY +Nai kadia mashkar tumende, numa savo godi mangel te avel baro mashkar tumende, avela tumaro podaitori.N *O Jesus akhardia le peste, ai phendia, "Tume zhanen ke le bare le manushenge kai Nai Zhiduvuria gazdin len, ai keren lensa so mange.\M1 )Kana le kolaver desh disipluria ashunde kodia, xoliale le Iakovosa ai le Iovanosa.L (Numa te beshen ka murho chacho vas ai ka murho stingo, nai mandar te dav. Kodo than avela dino ka kodola kaske getosardias le murho Dat.]K3 'Ai won phende leske, "Sai". Ai O Jesus phendia lenge, "Si te phen anda murhi kuchi:J' &Numa O Jesus phendia lenge, "Chi zhanen so mangen, amboldiaspe ka Iakov ai o Iovano ai phushlia le, "Sai pen andai kuchi kai me si te piiav?"rI] %Won phende leske, "Mek te beshel iek ka cho chacho vas, ai iek ka cho stingo vas ande chiri amperetsia."G Ai chudisailo de sa shodo sas lenge, ai phenenas mashkar pende, "Apo, kon sai avela skepime?"~=u Mai vushoro te nakhel iek gemula andai iakh suviaki, de sar iek barvalo manush te zhal ande amperetsia le Devleski."7<g Ai le disipluria chudisaile kana ashunde kadia. Ai O Jesus pale phendia lenge, "Shave, ke trutno kodolenge kai pachanpe ande barvalimos te zhan ande amperetsia le Devleski." ; O Jesus dikhlia le ai phendia peske disiplononge, "Ke trutno kodolenge kai si le barvalimos te zhan ande amperetsia le Devleski."_:7 Kana o terno manush ashundia kodia tristosailo ai gelotar, ke but barvalimos sas les.B9} O Jesus dikhlia pe leste, drago leske les, ai phendia leske, "Mai trobul te keres vari so, zha bichin so si tu, de kal chorhe, ai avela tu manjin ando rhaio: antunchi aidi pala mande."[8/ O manush phendia leske, "Gazda, sa kadala zakonuria ankerdem de sar simas terno."71 Zhanes le zakonuria, na ker kurvimos, na mudar, na phen xoxaimos pa vari kon, na chor, na atsaimos, na pupuiimos, preznaisar che dades ai cha da."g6G O Jesus phendia leske, "Sostar mothos mange lasho? Ke nai khonik lasho, O Del ferdi si lasho.P5 Ai kana O Jesus phirelas pel drom, iek manush nashelas karing leste ai dia le changa angla leste, ai phushlia les, "Lasho Gazda, che lashimos trobul te kerav te avel ma o traio kai chi mai getolpe?"]43 Ai wo lia le glate ande leske vas, thodia leske vas pe lende, ai rhugisardia lenge.}3s Chachimasa phenav tumenge, "Kon godi kai chi primil e amperetsia le Devleski sar ek glata, nashti dela ando rhaio."<2q Kana O Jesus ashundia kadia, xoliariko sas ai phendia peske displonge, "Mek te aven le glate mande, ai na aterdion le, ke e amperetsia le Devleski kodolenge si kai si sar lende."1{ Ai andine tsinorhe glaten ka Jesus te thol peske vas pe lende: numa peske disipluria dine trad kodolenge kai andine le.U0# Ai sakadia ek zhuvli mekela pesko rhom, ai te lela avria kerdias kurvimos."^/5 Ai phendia lenge, "Kon godi mekela peska rhomnia, ai te lela avria kerdias kurvimos.Z.- Kana gele palpale ando kher, le disipluria phushle katar O Jesus pa leske vorbi.:-o So Del thodias andek than o manush te na hulavel.J,  ai le dui avena iek stato: pala kadia na mai dui numa iek stato.c+? Anda kodia o mursh si te mekel peske dades ai peska da, ai avela astardo ka peski rhomni,H*  Numa de anda gor la lumiaki, O Del kerdias le mursh ai zhuvli.^)5 O Jesus phendia lenge, "O Moses ramosardia o zakono tumenge, ke zuradian tumaro ilo.f(E Phende leske, "O Moses meklias ke sai mekel o manush peska rhomnia te dela la lil anda vas."@'{ O Jesus phendia lenge, "So phendiasas o Moses tumenge?""&= Ai le Farizeanuria avile leste, ai phushle les, "Dar vorta ai slobodo ando zakono te mekel o manush peska rhomnia anda vari soste godi?" te zumaven les.(% K O Jesus gelotar andai Capernaum, ai avilo ande them Judea ai gelo inchal o pai Jordon: ai bare naroduria gele pala leste, ai sichardia len sar kerelas sa data.$# 2Lasho si o lon; numa o lon te xasarela pesko skusno, sar kerena anda leste pale londo? Si tume lon ande tumende ai avela pacha iek kavresa.L# 1Savorhe avela londo iagasa, ai swako sakrifis avela londo lonensa.<"s 0Kai lenge rhimi chi merel, ai nashti mudarel e iag.\!1 /Ai te si chi iakh ke kerel tu te peres ando bezex, le la avri ai shude la dur tutar. Ke mai bini te zhas ande amperetsia le Devleski ieka iakhasa, de sar te aven tut dui iakha ai te shudino ande iag le iadoski.< s .Kai lenge rhimi cii merel, ai nashti mudarel e iag.   -gG ,Kai lenge rhimi chi merel, ai nashti mudarel e iag. Te si cho punrho kai kerel tu te peres ando bezex, shin les, mai bini te zhas ando chacho traio ieke punrhesa, de sar te aven tu dui punrhe ai te aves shudino ande iado.^5 +Te si cho vas kai kerel tu te peres ando bezex, shin les, ai shude les dur tutar. Mai bini te zhas ando chacho traio ieka vastesa, de sar te aven tu dui vas ai te aves shudino ande iado, ande iag kai chi getolpe.:m *"Ai kon godi kerela iek anda kadala tsinorhe kai pachanpe ande mande te peren ando bezex, mai bini te avel ek baro bax phanglo ka leski kox, ai te avel shudino ande bari maria.   )Ke kon godi dela tu ek porharho le paieske te pel ande murho anav, ke tu san O Shav le Devlesko, chi xasarela lesko pochinimos."5e (Ke kon chi rimol tumaro zakono si tumensalo. 'Numa O Jesus phendia leske, "Na aterdios les: ke nas iek manush kai kerel iek miraklo ande murho anav, kai sai del duma nasul pa mande.":m &O Iovano phendia leske, phenel, "Gazda, dikhliam ieke manushes kai gonil le bengen ando cho anav, ai wo chi liape pala amende: ai ame aterdiardem les, ke chi liape pala amende.   %"Kon godi primila iek tsinorho glata ando murho anav, primil man, ai kon godi primila ma, chi primil ma, numa wo kai tradia ma."{o $O Jesus akhardia peste iek tsinorho glata, ai thodia les angla lende: kana lia les ande peske vas, phendia lenge,7g #Ai O Jesus beshlo tele, ai akhardia le desh u di disipluria, ai phendia lenge, "Vari kon kai mangel te avel pervo, musai avela paluno, ai avela tumaro podaitori(servitori)."a; "Numa won chi phende khanch leske; ke sas po drom marenaspe mui pa, "Kon si o mai baro."y !Ai O Jesus areslo ando Capernaum: ai kana sas ando kher wo phushlia len, "Sostar marenas mui mashkar tumende po drom?"A} Numa chi haliarde so phendia, ai daranas te phushen les.@y Ke sicharelas leske disiplon, ai phendia lenge, "O Shav le Manushesko si te avel dino andel vas le manushenge, ai won mudarena les, ai pala kadia mudardo si, o trito dies zhuvindila.w O Jesus ai leske disipluria gele kotsar, ai nakhle pasha Galilee; O Jesus chi mangelas vari kon te zhanel kai sas wo,X) O Jesus phendia lenge, "Kodolestar anklel avri ferdi kana rhugis tu ai zhonis.{ Ai kana O Jesus avilo ando kher, leske disipluria line les rigate, ai phushle les, "Sostar nashti gonisardiam les ame?"E  Numa O Jesus lia les vastestar, ai vazdia les; ai wushtilo.  Ai o bi vuzho tsipisardia, ai shudia les pe phuv, ai anklisto avri anda leste: ai sas sar iek mulo; ai savorhe phende, "Mulo si!"U # Kana O Jesus dikhlia o narodo avelas mai sigo karing leste, O Jesus dias duma zurales ka o bi vuzho, phendia leske, "Kashuko ai muto duxo, dav tu trad, ankles avri anda leste, ai chi mai zha ande leste."u c Ai strazo o dat le glatasko tsipisardia, ai phendia le asuasa, "Devla, me pachav; zhutis ma te mai pachav."k O O Jesus phendia leske, "Te sai pachasa tu, le Devlesa vari so sai kerdiol kodoleske kai pachalpe.}s Ai butivar perel ande iag, ai ando pai te mudarel les: numa te sai keres vari so, av mila pe amende, ai zhutis ame.{o O Jesus phushlia katar lesko dat, "De sode vriama sas les beng ande leste?" O dat phendia, "De sar sas iek glata. Ai andine les ka Jesus: ai kana dikhlia les, strazo o beng drechinil les; ai pelo pe phuv, ai zhala leske spuma anda mui.*M O Jesus dias atweto ai phendia leske, "Tume kai nai tume pachamos, zhi kana trobula te avav tumensa? Zhi kana trobul te rhevdiv tumen? Anen le shavorhes mande!"O Ai kai godi o beng lel les, shudel les pe phuv, ai zhala leske spuma anda mui, ai chidel dandendar, ai chinuilas les: ai phushlem che disipluria te gonin le benges avri anda leste; ai nashtisarde."zm Iek andal narodo dia atweto ai phendia, "Gazda, andem tute murho shav, ke si beng ande leste ai nashti del duma.K O Jesus phushlia katar le Gramnoturia, "Pa soste den mui lendar?"ve Ai strazo sa o narodo, kana dikhle les, chudinisaile but, ai nashle karing leste te phenen les, "Droboi tu."hI Kana avilo karing leske disipluria, dikhlia o baro narodo, ai le Gramnoturia phushenas lendar.r] Numa phenav tumenge, "Ke o Elias vunzhe avilo, ai kerde lesa so godi mangle, sar sas ramosardia lestar."C~ O Jesus phendia lenge, "Chaches trobul te avel o Elias, ai te anel palpale swako fielo sar kai sas; sar si ramosardia ke O Shav le Manushesko musai chinuil but, ai avela shudino lendar.p}Y Ai phushle katar O Jesus, phenen, "Sostar le Gramnoturia phenen ke o Elias trobul te avel mai anglal?" |  Ai le disipluria chi phende kanikaske so dikhle, numa denas duma mashkar pende. "So znachil 'O zhuvindimos pala peske martia.'"{ Sar avenas tele pai plaiing O Jesus dia le trad, "Na phenen kanikaske so dikhlian zhi kai O Shav le Manushesko zhuvindila andai martia."fzE Ai strazo, kana won dikhenas kruglom pende, chi mai dikhle kanikas, ferdi O Jesus sas lensa. y Sas iek nuvero kai avilo ai vusharadia le, ai anda nuvero iek glaso phendias, phenel, "Kado si murho Shav kai si mange de sa drago:?xy O Petri chi zhanelas so te phenel: ke daraile zurales.w O Petri phendia ka Jesus, "Gazda, mishto ke sam katse! Anzaras trin tseri, iek tuke, iek le Mososke, ai iek le Eliasoske."Jv  Ai avisaile angla lende Elias ai o Moses denas duma le Kristosa.Wu' Leske tsalia parnile sar e vediara. Khonik pe phuv nashti xalavel le sakadia.&tE Shov dies pala kodia O Jesus lias pesa o Petri, ai o Iakov ai o Iovano, ai ningerdias le pek bari plaiing, ferdi won sas kotse: ai wo parhudilo angla lenge.$s C O Jesus phendia lenge, "Chachimasa, phenav tumenge, "Uni andal kadala kai si katse chi merena zhi pon dikhena e amperetsia le Devleski avela le putierasa."Ar{&Ke kon godi lazhala mandar ai katar murhe vorbi mashkar le bezexalenge adies, O Shav le Manushesko avela lestar lazhal, kana avela ando pesko barimos le dadesko le Swuntsi angelonsa.":qo%So sai del o manush te chinel palpale pesko duxo?Jp $So lela o manush te niril sa e lumia ai te xasarela pesko duxos?o)#Ke o manush kai mangela te garavel pesko traio xasarela les; numa kodo kai dela pesko traio pala mande ai pala e lashi viasta, arakhela traio.Mn"Ai kana O Jesus akhardia o narodo ai peske disiplon leste, wo phendia lenge, "Te si vari kon kai mangel te avel pala mande, musai te bustrel pa peste, te lel pesko trushul, ai te avel pala mande.7mg!Numa kana O Jesus amboldinisailo, dikhlia pe peske disipluria, ai phenel le Petresko, "Le tu angla mande, Satano!(Beng!) Ke che ginduria na le Devleske, nume le manusheske."al; Wo phendia kadala vorbi angla lende. Antunchi o Petri lia les rigate ai phendias leske.ukcDe katar kodia vriama O Jesus sikavelas peske disiplon, ke O Shav le Manushesko musai chinuil but, ai avela shudino lendar katar le phurane ai katar le bare le rashange, ai le Gramnoturia, ai avela mudardo ai zhuvindila pala trin dies.Ij Antunchi O Jesus dias le trad, te na phenen kanikaske pa leste._i7Wo phendia lenge, "Ai tume kon mothon ke sim?" Ai o Petri phendia, "Tu san O Kristo."thaPhende leske, "O Iovano o baptisto, numa uni phenen ke san o Elias; ai aver phenen, iek andal profeturia."$gAO Jesus ai leske disipluria geletar andel gava ando them Caesarea Philippe: ai sar zhanas phushlias katar peske disipluria, "Kon mothon le manush ke sim?" fAntunchi O Jesus tradia les te zhaltar ka lesko kher, ai phendia leske, "Nai zhal palpale ando gav, vai phenes kanikaske ando gav."eO Jesus pale thodia leske vas pe leske iakha, ai phendia leske te vazdel le iakha, sastilo ai dikhlia swako fielo mishto.ndUAi wo vazdia le iakha, ai phendia leske, "E, dichol mange le manush, numa miazon le khash phirenas."+cOLia le korhes vastestar, ai ningardia les avri andai gav. Antunchi chungarde pe leske iakha, ai thodia leske vas pe leste, ai phushlia les, "Sai dikhes vari so?"kbOAntunchi wo avilo ande Bethsaida, ai andine ek korho manush ka Jesus, ai mangle les te azbal les.KSa kadala nasul dieli anklen andal manush, ai kodia si kai kerel andal manush marime angla Del.K=chorimos, te manges zurales so si nai chiro, te keres vai so kai si defial nasul, atsimos, manges te dikhes po zhuvli le chorhe gindosa, zhaluzile, te des duma nasul pa Del, barimata, dzilimos.D<Ke anda ilo anklel le nasul ginduria, kurvisia, mudarimos,e;CMai phendia lenge, so anklel andal manush kodia si kai kerel andal manush marime angla Del.o:WKe kadia chi zhal ando lesko ilo, numa ando ji, porme anklel avri, (phenelas kai sa o xabe si lasho).p9YAi phendia lenge, "Chi tume sa chi haliaren? Chi haliaren, ke so thol ando lesko mui nashti maril les.e8CWo meklia le narodos ai gelo ando kher. Antunchi leske disipluria phushle les pa paramichi.'7ISi tume khan, antunchi ashun!"c6?Nai so thol o manush ando mui kai maril les, numa so anklel anda lesko mui kai maril les.[5/Pala kodia akhardia le narodos peste, ai phendia lenge, "Savorhen, ashunen mande.n4U Tume thon rigate E Vorba le Devleski te keren tumaro zakono, ai tume keren but aver dieli sa kadia."F3 Ai tume chi mai meken les e zhutil peske dades vai peska da.y2k Numa tume phenen "Kon godi phenela peske dadeske vai peska dake, so sai demas tume te zhutiv tume, dem ka Del."1 Ke o Moses phendia, "Preznaisar che dades ai cha da," ai kodo kai del duma nasul pa peske dades ai peska da, musai merel.a0; O Jesus phendia lenge, "Tume thon rigate o zakono le Devlesko numa keren tumaro zakono.R/Tume chi keren o zakono le Devlesko, numa keren o zakono le manushenge."`.9Intaino preznain ma, ke won sicharen manushenge zakonuria sar te aviline le Devleske."O-O Jesus dia atweto, ai phendia lenge, "Tume manush kai ankerdion so chi san, O Isaiah dias mishto profesi po tumende kana ramosardia, "Kado narodo preznain ma peska mosa, numa lengo ilo dur mandar.,/Antunchi le Farizeanuria ai le Gramnoturia phushen les, "Sostar che disipluria chi keren o zakono le phurenge, numa xan bi te xalaven penge vas?";+oAi kana aven andal bazari, won shoxar chi xan bi te xalaven penge vas. Ai si le mai but aver zakonuria kai won keren. Uni xalaven le daxtai, le kruzhki, ai le phiria le xarkune.x*ike le Farizeanuria ai sa le Zhiduvuria shoxar chi xan bi te xalaven penge vas. Won keren o zakono le phurenge.J) Dikhle uni andal leske disipluria xanas bi te xalaven penge vas,h( KAntunchi le Farizeanuria ai uni Gramnoturia avile andai Jerusalem, ai chidinisaile pasha Jesus.'-8Ai kai godi gelo andel gava, andel foruria, vai avrial le gava; andel bazaria ai pel vulitsi, won thode kodola kai sas naswale, ai phende leske, te ferdi dashtin le naswalen te pashon pasha leste te azban e tivala leske raxamaki, ai kon godi azbadias leski raxami sastile.S&7Trade divano ande sa o them, ai le manush andine sa penge naswalen leste.S%6Ai kana ankliste avri anda chuno, strazo le manush kotsar prinzharde les.q$[5Ai kana nakhle inchal o pai, aresle kai phuv ando them kai bushol Gennersaret, ai gele karing e berego.U##4Ke chi haliarde so znachil o miraklo le manrhengo; ke lengo ilo zuralo sas."y3Ai Wo avilo karing lende ai anklisto ande chuno; ai e barval aterdili: ai but chudisaile ai gindinaspe pa so kerdilia.!2Ke savorhe dikhle les, ai chudisaile daratar. Strazo dia duma lensa, ai phendia lenge, "Aven veselo, ke me sim, na daran!"X )1Kana le disipluria dikhle les phirel po pai, tsipisarde daratar; "Choxano si!"[/0Dikhlia kai sas le but chino te visilin o chuno; ke barval phurdelas zurales pe lende, mashkar le trin ai le shov chasuria diminiatsake, O Jesus avilo karing lende, phirelas po pai, ai wo nakhelas pasha lende.a;/Kana peli e riat, o chuno sas mashkaral e maria, ai O Jesus sas kotse korkorho pe phuv.K.Kana tradia le narodos te zhantar, gelo opre po plai te rhugilpe.0Y-Strazo O Jesus kerdias le disipluria te zhan ando chuno te zhan mai anglal lestar pe kaver rig le paieske ka foro Bethsaida, zhi pon wo tradias le narodos te zhantar.9m,Kodola kai xale le manrheske sas panzh mi mursh.{o+Antunchi le disipluria chide le kotora le manrheske ai le masheske kai ashshile, desh u dui kozhnitsi pherde sas."?*Savorhe xale ai chailile.`9)O Jesus lias le panzh manrhe ai le dui mashe, vazdia le iakha karing o rhaio, ai naisisardia, ai phaglias le manrhe, dias le kal disiplonge, ai le disipluria dine le ka narodo; ai xulade le dui mashe mashkar lende.M(Ai beshle tele andek than po panvardesh zhene ai po iek shel zhene.G'O Jesus phendias le narodoske te beshen tele pel zeleno char.ta&Phendia lenge, "Sode manrhe si tume? Zha ai dikh." Ai kana zhanenas, phenen, "Panzh manrhe, ai dui mashe."/W%Wo dia atweto ai phendia lenge, "Den le te xan." Ai won phende leske, "Tu manges ame te zhas ai chinas manrhe kai anklel dui shela teliara te pravarel sa le manush?"r]$Trade le narodos te zhan andel gava ai avrial le gave te chinen peske manrho, ke nai le khanchi te xan."kO#Kana avili e riat leske disipluria avile leste, ai phende leske, "Si pusta katse ai vunzhe pozno.B}"Kana O Jesus anklisto avri anda chuno, dikhlias but narodo, pelias leske mila anda lende, ke won sas sar bakriorhe bi le pastuxosa, ai wo sicharelas le but kai trobulsardias te zhanen.1!O narodo dikhle le kana geletar, ai but zhanenas les, ai nashle telal avri anda sa le foruria, ai aresle kotse mai anglal lendar, ai chidinisaile.6g Ai geletar pek chuno korkorho kai nas khonik.Wo phendia lenge, "Aven tume korkorho ande pusta ai hodinin xantsi, ke sas but narodo kai avenas ai zhanas, ai vi nas le vriama te xan.Z -Le Apostluria avile palpale, ai phende ka Jesus so godi kerde, ai so sicharenas.] 3Ai kana leske disipluria ashunde kadia, avile, line lesko stato, ai groposarde les.^ 5Andine lesko shero pek charo ai dine les kai shei, ai woi angerdia les kai laki dei.P Strazo o amperato tradia iek andal ketani te shinen o shero le Iovanosko ande temnitsa, ai dia ordina te anel o shero le Iovanosko leste. Ek ketani gelo kai temnitsa ai shindia o shero le Iovanosko.c ?O amperato nekezhisailo, numa ke solaxadias angla o narodo, phendias te den la so mangel.xiWoi avili strazo ka amperato, ai phushlia lestar, phenel, "An mange pek charo o shero le Iovanosko o baptisto.}Woi geli kai laki dei, ai phendia lake, "So sai phushav lestar?" Ai laki dei phendia, "O shero le Iovanosko o baptisto."mSAi solaxadia lake, "So godi manges mandar, dava tu so manges, vi dava tu dopash murhi amperetsaki."Z-Ai kana e shei la Herodiaki avili andre, woi kheldias lenge, ai de sa zurales plachalias le Herodos ai won kai sas lesa, o amperato phendia ka shei, "Phushes mandar so godi manges, ai dava tu so godi manges."7gAntunchi e Herodias dikhlia sar dashtil te mudarel o Iovano. Po dies kai arakhadilo o Herod, dia ek pachiv le gazdaske, le bare kapitanuria, ai le mai bareske andai Galilee.ykO Herod daralas katar o Iovano. Wo zhanelas kai o Iovano sas ek lasho ai chacho manush. Wo lelas sama lestar ai chi meklia khonik te dukhavel les. Kana o Iovano dia duma pa Del wo ashundia les raduimasa, numa ando lesko ilo nai mishto sas. 7m(~~?}} ||N{{zzyxxtwwqvvVuuu5ttsrr qqpp"onQmm/llkk*jj7ii>hh/ggffqeddcc bjaa``{`__C^^*]]c\\\,[[ ZZVZ YY9XeWWyW;ViVUETTzSSS!RRQpPPOqNNeNMM(LLK|K'JIIIHHNGGFF0EE,DD.CCBBIBA)@@Q@ ??>w>7===<;;;L::e99?88;7;7/66R55i4493Q2211a10//>..~.--a,,H++X+*))X(((='''%&&%%U$$(##1"`"! 0_ :G,Vt^PA j } % [>QG7\w 3"E Maria phendia le angeloske, "Sar sai kerdiola so mothos mange, ke shei bari sim?"yv m!Ai poronchila po narodo kai si ande Israel kai bushon zhiduvuria sagda, ai leski amperetsia shoxar chi getolpe!"u ' Baro avela ai akharena les O Shav le Devlesko kai si opre. O Del kerela anda leste amperato, sar sas o David, kodo kai sas mai anglal lestar.It  Si te aves phari ai avela tu iek shav kai desa les o anav Jesus.Ls O angelo phendia lake, "Na dara, Maria, ke drago sanas le Devleske.gr IE Maria daraili xantsi palal vorbia kai phendia lake, ai gindilas pa so phendia lake o angelo,jq OO angelo gelo late khere ai phendia lake, "Pacha tuke, tu kai O Del andia mishtimos, O Del tusa.":p oKai iek shei bari kai trobulas te ansurilpe ieke manushesa kai bushol Josef, wo sas andai vitsa le amperatoski o David, o anav kodola zhuvliako kay sas shei bari busholas Maria.ro _Ai ando shovto shon O Del tradia o angelo kai bushol Gabriel andek foro kai bushol Galilee ando Nazareth.n {Woi motholas ande peste, "Eta, so kerdia O Del mange, manglia te ankalavel ma akana so sas mange lazhav anglal manush!"fm GXantsi vriama pala kodia e Elizabeth leski rhomni pharisas, ai garadile panzh shon ando kher.gl IKana o Zechariah getosardia peski vriama kai trobulas te podail ande tampla, gelo peste khere./k YKana anklisto avri nashti delas lensa duma, ai o narodo aliardia ke O Del sikadiasas leske vari so ande tampla. Wo sikavelas lenge le vastensa numa nashti delas duma.j Ande kodia vriama le kolaver narodo azhukerenas o Zechariah, ai chudinaspe sostar beshel kadia but vriama kotse andre tampla.+i QNum chi pachaian murhe vorbi, kai savon avena pe kana avela e vriama. Anda kodia si te kerdios muto ai nashti desa duma zhi ka dies kai avela pe so phendem tuke." h Ai o angelo del les atweto, "Me sim o Gabriel, me beshav angla Del, vo tradia ma te dav tusa duma ai te anav tuke kadia lashi vorba.sg aO Zechariah phenel le angeloske, "Sar te zhanav ke so phenes si chaches? Ke phuro sim ai vi murhi rhomni."f {Wo zhala mai anglal lestar le duxosa ai la putierasa le profetoske o Elijah te thon pale andek than le daden ai le shaven ai te anen palpale kodolen kai chi pachaie o mui ka goji le manushenge kai sas chache; wo lasharela narodos vorta angla Del.";e sAnelas palpale buten andal Zhiduvuria ka lenge Del.d 3Ke baro manush avela anglal iakha Devleske, ai shoxar chi pela mol ai chi iek pimos kai si alkolsa. Avela pherdo le Swuntone Duxoske kana kerdiola.Kc Ai tu avesa defial raduime, ai but narodo raduilape kana kerdiola!b 1 Numa o angelo phendia leske, "Na dara o Zechariah! O Del ashundia cho rhugimos, ai Elizabeth, chi rhomni dela tu iek shav kai akharesa les Iovano.La  Kana o Zechariah dikhlia o angelos, wo sas nekezhisailo ai darailo.`  Ek angelo le Devlesko antunchi sikadilo ka Zachariah, wo beshelas pe chachi rik kai sas o altari kai phabarenas e Thumwiia.H_   Sa o narodo rhugilaspe avri ka chaso kai phabarenas e Thumwiia.v^ g Ke pala zakono le rashango, o Zacharias sas alosardia te zhal ande tampla te phabarelas e thumwiia pe altari.H]  Iek dies o Zechariah kerelas peski buchi le rashaski angla Del.Z\ /Nas le glati ke e Elizabeth nashti avelas le glate, ai vi le dui zhene sas phure.k[ QWon le dui zhene sas vorta angla Del, ai kerdia mishto sa le zakonuria ai sa le krisa le Devleski.dZ CKana o Herod sas o amperato ande Judea, sas iek rashai kai bushol Zechariah, wo sas andal rasha kai busholas Abijah. Leski rhomni busholas Elizabeth, ai woi sas andai vitsa le rashaske kai busholas Aaron, o baro rashai.XY +Me kerav kadia saxke tume te sai len po gor o chachimos kai sas tumenge phendo.X !Ai akana me lem o gor mishto te zhanav so godi kerdilia de anda gor, miazilia mange mishto lasho te ramov tumenge pa kadala dieli kai sas. W ai won ramosarde so kerdilia sar sas amenge, kodola kai dikhle de anda gor, ai kai sas lenge phendo te phenen e vorba le Devleski.OV O Theophilus: But narodo zumade te ramon pa so kerdilia mashkar amende,-USAi won geletar, ai dine duma po Del pe swako rig, ai O Del kerelas buchi lensa, O Del sikadias kai E Vorba le Devleski sas chachi pala le mirakluria kai kerdionas.fTEPala O Jesus dias duma lenge, sas lino opre ando rhaio, ai beshlo po chacho vas le Devlesko.SyAstaren le sapen; te won pen vari so kai mudarel o manush, chi mudarela len; thona le vas pe naswalen, ai avena saste.uRcAi kadala mirakluria zhana kodolensa kai pachanape. Ando murho anav gonina bengen; denas duma neve shibasa.gQGKodo kai pachala ai avela boldo avela skepime; numa kado kai chi pachala avela kris pe leste.TP!Ai phendia lenge, zhan pe sa e lumia, ai phenen e lashi viasta savorhenge.POPala kodia avilo ka le desh u iekenge sar xanas andek than, ai dino le trad, phendia lenge zurale vorbi ke chi pachanpe ai zurade lengo ilo, ke chi pachaie kodolen kai dikhle les pala o zhuvindimos.?Ny Gele ai phende le kolavrenge. Le kolaver chi pachanas.fME Pala kodia, wo avilo sar aver manush kal dui anda lende kai zhanas po drom avrial anda foro.UL# Kana ashunde kai wo traiil, ai kai e Maria dikhlia les, won chi pachanaspe.FK Geli ai phendia leske disiplonge, won nekezhinas ai rovenas.:Jm O Jesus zhuvindisailo anda martia kana phuterdilo o dies, o pervo dies le kurkosko. E Maria Magdalena sas iekto te dikhel les. O Jesus gonisardiasas avri anda late efta bengen.IyGrebisaile te zhantar katar o greposhevo ande dar, izdraile ai chudisaile, won chi phende khanch kanikaske ke daranas.H/Numa zhan sigo, ai phenen leske disiplonge ai o Petri, ke wo zhal mai anglal tumendar ande Galilee: kotse si te dikhen les, sar phendias tumenge.G#Phendia lenge, "Na daran. Tume roden O Jesus andai Nazareth, kai sas karfosardo po trushul; zhuvindisailo; nai katse: Dikh! O than kai sas.F{Avile ando greposhevo, dikhle ek terno manush beshelas pe chachi rig, vuriardo ande ek lunzhi parni raxami, ai daraile.kEOAi kana dikhenas, dikhle ke o bax kai sas angla o greposhevo sas spidias palpale: sas o baro bax.eDCPhenenas mashkar pende, "Kon spidela palpale o bax katar e wurota le greposhevosko amenge?"fCEAi kana phuterdilo o dies o pervo dies le kurkosko, avile ka greposhevo kana wushtel o kham.*B OAi kana nakhlo Sabat, e Maria Magdalena, ai e Maria e dei le Iakovoski ai le Salomeski, chinde le parfumuria te zhan ai thon le parfumuria po le Jesusosko stato.XA)/Ai e Maria Magdalena, ai e Maria e dei le Josesosko dikhle kai thodia O Jesus.-@S.O Josef lias o stato, ai vuluisardias les andek vuzho poxtan, ai thodias les ando nevo greposhevo kai sas shindo ando bax, ai spidias ek baro bax angla greposhevo. ? -N>,O Pilato chudisailo ke mulo kadia sigo, akhardia o kapitano anda le ketani, ai phushlia les, "Mulo kadia sigo?" Kana o Pilato ashundia so phendia o kapitano, o Pilato dias ordina te den les leste.8=i+O Josef andai Arimathaea areslo, wo sas ek baro manush ande bar, ai vi wo azhukerelas e amperetsia le Devleski, ai tromailo te zhal ka o Pilato, te mangel le Jesusosko stato.P<*Kana peli e riata, ke sas o dies mai anglal o lasharimos le Sabatosko.{;o)Kana wo sas ande Galilee, won linepe pala leste, ai podaisarde les; ai but kaver zhuvlia avile ka Jerusalem lesa.:-(Ai vi sas zhuvlia kotse kai dikhenas de dural: mashkar lende sas e Maria Magdalena, ai e Maria e dei le Iakovoski ai le Josefoski, ai Salomeski.29]'O fitsiri o Romano kai beshlo angla leste, dikhlia sar O Jesus dias mui ando baro glaso ai dias pesko duxo opre, ai mulo. Phendia "Chaches kado sas O Shav le Devlesko."8y&Ai e zanaveski ande tampla ande donde de opral zhi tele (kai sas amblado opre ande tampla shindilo de opral zhi tele).U7#%Antunchi O Jesus dias mui ando baro glaso ai dias pesko duxo opre, ai mulo.M6$Strazo iek anda lende grebisailo, lias ek kotor, thodias les ando lolo shut, thodias po khash ai zumadias te del ka Jesus te pel, phenel, "Mek les: Aven te dikhas te avela o Elias te skepil les."W5'#Uni anda kodola kai sas kotse ashunde les, ai phende, "Eta, akharel o Elias."4+"Karing le trin chasuria O Jesus dias mui andek baro glaso, "Eloi, Eloi, lema Sabachthani?" Kadia si, "Murho Del, Murho Del, Sostar meklian ma?"i3K!Kal desh u dui po mashkar le diesesko avilo, tuniariko sas pe sa e lumia zhi kai trin chasuria.=2s Mek O Kristo, O Amperato anda Israel, te avel tele pa trushul, ke mangas te dikhas ai pachas ame ande leste. Ai vi le dui kai sas thodine po trushul lesa marde mui lestar sakadia.1}Sakadia le bare le rasha ai le Gramnoturia marde mui lestar mashkar pende, "Skepisardias avren, numa nashti skepil pes."00[Skepisar tut, ai aidi tele pa trushul."%/CLe manush kai nakhenas kotsar, kerenas anda shero ai mishkirinas les, ai phenenas, "Tu kai sas te xaiis o tampla, ai ande trin dies te vazdes kadia tampla,k.OKadia kerdilia sar o ramomos phendia, won gindisarde pa leste sar iek manush kai phaglo o zakono.[-/Ai lesa won karfosarde dui chor, iek ka lesko chacho vas, ai iek ka lesko stingo.x,iOpral pa lesko shero amblade ek ramomos kai phenelas che dosh ankerdesas pe leste, "O AMPERATO LE ZHIDOVONGO."<+sAi sas inia chasuria diminiatsi, ai karfosarde les.|*qAi kana karfosarde les po trushul, hulade leske tsalia mashkar pende, ai thodepe te dikhen kon niril peski raxami.9)mDine les mol hamime drabensa te pel: chi pelias.](3Ai andine les ka kodo than kai bushol Golgatha. "O than kai miazol kokalo sheresko"'/Po drom kai zhanas arakhle ieke manushes anda Cirene kai busholas Simon, o dat le Alexanderosko ai Rufusosko, ai thode les te ningerel o trushul.&#Kana getosarde te maren mui lestar, line pa leste e brazba raxami, ai dine leske tsalia pe leste, ai ningerde les te karfon les po trushul.{%oAi line e rhai ai marde les pa shero lasa, ai chungarde pe leste, ai dine changa angla leste, ai luvudisarde les.G$ai phendias leske, "Lungo traio ka O Amperato le Zhidovongo!"m#SAi dine pe leste ek brazba raxami, ai kerde korona andal lunzhe kanrhe, ai thode la po lesko shero,}"sLe ketani ningerde les ando kher, kai bushol Praetorium; ai chidinisaile kruglom lestar ek antrego kompania ketani.!%O Pilato manglia te raduin le manushen, meklia lenge o Barabbas, ai marde O Jesusosa le bichosa, antunchi dias les te karfon les po trushul.| qPorme o Pilato phendia lenge, "Sostar, che nasulimos kerdia?" Numa won mai zurales dine mui, "Tho les po trushul!"1] Ai savorhe phende, "Tho les po trushul!"}s Ai o Pilato magdata phendia lenge, "So mangen te kerav kadalesa O Jesus kai mothon leske O Amperato le Zhidovongo?"fE Numa le bare le rasha dziliarde le manushen, ke won mangen o Pilato te mekel Barabbas lenge.`9 Ke wo zhanglias sostar dine les ando vas, ke le rashan sas inetsia (zhaluzo) pe leste.Z- Numa o Pilato phendia lenge, "Mangen te mekav tumenge O Amperato le Zhidovongo?"_7Sa o narodo gelo ka Pilate ai mangel lestar te kerel o zakono sar kerdia swako bersh.dASas phandado antunchi iek kai zhanglo liaspe ke de sa nasul lo, ai mudardia vari kas, lesko anav sas Barabbas. (Ande temnitsa sas iek kai busholas o Barabbas, peske dosha lensa anda iek mudarimos kai kerde ande bunto.)Sas ek zakono ka o guvernori Pilate po Dies O Baro le Zhidovongo te mekel avri iekes ande temnitsa savo godi mangel o narodo.KNuma O Jesus chi phendia khanchi; anda kadia o Pilato chudisailo.iKAi o Pilato mai phushlia les, "Chi phenes khanchi? Chi ashunes sa le dosha kai phenen pa tute?"MAi le bare le rasha dosharde les, numa O Jesus chi phendia khanchi.pYAi o Pilato phushlia les, "Tu san O Amperato le Zhidovongo?" O Jesus phendia leske, "Sar tu phendian."= uKana phuterdilo o dies sa le bare rasha, ai le phure kai poronchinas, ai le Gramnoturia avile andek than te den duma pa O Jesus. Ashshile te phanden les, ai ningerde les ka Pilate.dAHAi o duito data o kurkorsho bashlo. Ai o Petri diape goji ka le vorbi kai phendiasas leske O Jesus, "Mai anglal sar te bashel duvar o kurkorsho, tu trivar phenesa ke chi zhanes ma." Ai kana serelas kadia, ruia zurales.[/GNuma o Petri dias pe armaia ai solaxadias lenge, "Me chi zhanav kadale manushes."NFMai iek data phendias, "Nai chaches, ai tsirha vriama, kodola kai sas pashai iag avile ka Petri ai phende leske, "Chaches tu san iek anda lende, ke tu san andai Galilee, ai cho divano purhil tut."\1EE sluga dikhlia les, ai phendia kodolenge kai sas kotse, "Kodo si iek anda lende."DWo phendias, "Nai chaches" angla savorhende, "Chi zhanav pa soste des duma." Ai gelo karing e wurota, ai o kurkorsho bashlo. Cai kana woi dikhlia o Petri tachol pasha iag, dikhelas pe leste, ai phendia, "Ai vi tu sanas lesa, O Jesus andai Nazareth."Q BO Petri beshelas avri ande bar, iek sluga andal le bare rashaske avili,  A| q@Vi tume ashundian leske nasul vorbi: So haliaren tume? Phende, 'Doshalolo ai trobul mudardo.'" Ai uni chungarde pe leste, ai te wusharen lesko mui, ai dine les dab dukhamensa, ai phenen leske, "Kon mardia tu?" Le ketani marde les le vastensa._ 7?Antunchi o baro rashai shindia peske tsalia, ai phendia, "So mai trobul ame marturia?5>Ai O Jesus phendia leske, "Me sim: ai mai angle si te dikhen O Shav le Manushesko ka o vas o chacho putierako, ai sar avel pel nuveria le rhaioski."}=Numa O Jesus chi phendia khanchi, mai iek data o baro rashai phushlia les, "Tu san O Kristo, O Shav le Swunto Devlesko?"11 le chererhaia perena anda cheri, ai e putiera kai si ando cheri avena drenchinime.s=_ "Strazo pala o chino ai o nekazo kodole diesengo o kham si te avel tuniariko, o shunuto chi dela vediara,0<[ Ashunen! So phendem tumenge mai anglal.; Ke si te vazdenpe xoxamne profeturia, kai kerena kasave semnuria ai mirakluria, ta te sai atsaven vi kodolen kai si alome katar O Del.i:K Antunchi te avela vari kon te mothol tuke, "O Kristo avilo!" "Katka lo" vai "Kote lo" Na pacha.)9K Ai te na avino kodola dies skurtiarde, sa le manush kamas te xaiin: numa pala e sama le manushenge kai si alome katar O Del kodola diesa si te aven skurtiarde. 8  Ke ande kodia vriama si te avel ka savo chino ai nekazo, de sar e lumia shoxar chi dikhlias zhi akana ai shoxar chi mai dikhela.<7s Rhugin tume te na avel ivend kana trobul te nashen.h6I Nasul la zhuvliake kai si phari glatasa, ai kodola kai si le glate pe chuchi ande kodola dies.J5  Ai kodo kai si ande niva te na zhal palpale te lel peske tsalia.T4! Ai kodo kai avela opral pa kher te na zhal te lel vari so anda pesko kher.W3' Kana dikhena kodia kai si griatsa le Devleske ke si ando swunto than sar sas phendo katar o profeto Daniel (kodo kai jinel mek te haliarel). Antunchi kodola kai si ande Judea trobula te nashen andel plaia.m2S Savorhe vurhitsina tu pala murho anav: numa kodo kai rhivdila ai ankerela zhando gor avela skepime.13 Akana o phral si te purhila lesko phral te avela mudardo, ai o dat purhila peske shaven; ai le shave purhina penge daden ai deian te avena mudarde.;0o Ai akana astaren tume, ai lena tume kal le bare la krisako. Na daran mai anglal pa so te phenen, kana avela e vriama dava tume le vorbi. Ke tume chi den duma numa O Swunto Duxo.O/ Ai kadia le viasta lashi pai amperetsia avela phendi ande sa e lumia.W.' Numa len sama tumendar: kai dena tume manush ando vas te aven chinuime, ai marena tume andel synagogue: ai tume avena line angla le bare le foroske ai le amperetoske pala murho anav. Phenen lenge pa mande.|-q Iek them marelape aver themesa, iek amperetsia marelape avria amperetsia: ai ande but thana izdrala e phuv, ai ande thana chi avela dosta te xan, avela but baiuria: kadala avela le semnuria ta anda gor le chinosko, ai o nekazo kai si te avel.w,g Ai kana ashunena ke marenpe ai viasta kai marenpe, na daran: ke kodia musai te kerdiol, numa nai inker o gor.W+' Ke but avena ande murho anav, ai phenena, "Me sim o Kristo"ai atsavena buten.L* O Jesus phendia lenge, "Len tume sama, te na atsavel tumen khonik.h)I "Phen amenge, kana kerdiolape kadia? Ai so avela o semno kai aves kana kerdiona kodola buchi?"&(E Sar O Jesus beshlo po plai le maslinenge, beshelas po than kai dikhlia o tampla, o Petri, o Iakov, o Iovano ai o Andre avile leste korkorho, ai phushle les,'w Ai O Jesus phendia leske, "Dikhes sa kadala bare khera? Chi mai ashela iek bax po kaver, sa so dikhes avela pherado." &  Sar O Jesus anklisto avri andai tampla, iek andal leske disipluria phendia leske, "Dikh, Gazda, che shukar bax ai shukar khera!"b%= ,Ke le barvale dine katar le but love kai sas le, numa woi dia so godi sas la te traiil."$ +Ai wo akhardia leste peske disiplon, ai phendia lenge, "Chachimasa, phenav tumenge, kacha chorhi phivli thodia mai but de sar savorhe:R# *Ai ek phivli chorhi avili ai tholas dui xarkune kotora, anklen iek sent."- )O Jesus beshlo pasha o than kai le manush thon le love ande tamplo, ai dikhlia sar thonas penge love ande tamplo, ai but andal barvale dine but.i!K (Ai won len khera le phivlia, ai te na dichol lenge nasulimos but, pe lende avela kris mai bari.j M 'Ai mangena le mai lashe skamina ande synagogue, ai te beshen ka shero le skafidiako kal pachiva.>u &Sar O Jesus sicharelas le, phendia lenge, "Arakhen tume katar le Gramnoturia, ke lenge drago te phiravenpe andel raxamia lunzhi, ai mangen savorhe te den le lasho dies pel wulitsi.gG %Teala o David akharel les Gazda, sar si lesko shav? Ai o baro narodo ashunelas les raduimasa.3 $O Swunto Duxo phendia ka David te phenel, "O gazda phendia murhe gazdaske, 'Besh ka murho chacho vas, zhi pon thav che duzhmanon tela che punrhe.'"~u #Kana O Jesus sicharelas ande tampla, phushlia le, "Sar sai phenen le Gramnoturia ke O Kristo si O Shav le Davidosko?,Q "Ai kana O Jesus zhanelas ke wo haliardia, phendia leske, "Tu san nai dur katar e amperetsia le Devleski. Pala kodia khonik chi tromalas te phushel lestar vari so.3 !Ai te avel leske drago O Del sa peske ilesa, ai sa peske haliarimos, ai sa peske duxosa, ai sa peske zorasa, ai te avel leske drago le manush sar si les leske, mai mishto si te keren le dui zakonuria sar te thon zhegeni ai aver podarki po altari ande tampla pala e sakrifis."s_ Ai o Gramnoto phendia leske, "Gazda, tu phendian o chachimos; ferdi iek Del si, ai nai aver, ferdi wo si.yk Ai o duito si saikfielo, te avel tuke drago le manush sode san tu tuke. Nai aver zakono o mai baro sar kadala."{o Te avel tuke drago O Del sa che ilesa, sa che duxosa, ai sa che gojasa, ai sa che zorasa: kado si o pervo zakono.uc Ai O Jesus phendia leske, "O pervo andal zakonuria si, Ashun, O Israel; O Del, amaro Del, si ferdi iek Del.>u Ai iek andal Gramnoturia avilo, ai ashundia le Saduseanuria marenas mui pende, vo haliardia ke phandadias o mui le Saduseanonge, phushlia les, "Savo si o mai baro andal zakonuria?"P O Del nai O Del le mulengo, numa le zhuvindengo, shubin tume zurales."c? Numa anda kodia kai zhuvindin le mule te zhan ando rhaio, chi jindian ande klishka le Mosesoski, sar ande krenzha O Del phendia leske, phenelas, "Me sim O Del le Abramosko, ai O Del le Isakosko, ai O Del le Iakovosko?)K Ke kana zhuvindin le mule te zhan ando rhaio, le mursh chi lena rhomnia, ai le zhuvlia chi lena rhom, numa aven sar le angeluria le Devleske kai si ando rhaio.w O Jesus phendia lenge, "Shubin tume zurales! Ke tume chi haliaren E Vorba le Devleski, ai chi e putiera le Devleski."gG Kana avela te zhuvindin le mule te zhan ando rhaio saveski andal efta phral avela e rhomnia?"R Ai sakadia zhi ka o eftato, ai nas les glate: antunchi vi e zhuvli muli._7 Ai o duito ansurisailo leska rhomniasa, ai mulo, ai nas les glate ai sakadia o trito.X ) Sar mashkar amende efta phral. O pervo ansurisailo, ai mulo, ai nas les glate.< q "Gazda, o Moses ramosardia amende, "Te merela vari kasko phral, ai sas ansurime, ai nas les glate, lesko phral trobul te lel leska rhomnia, ai te vazdel familia peske phraleske."z m Antunchi uni andal Saduseanonge avile ka Jesus, kai mothon ke nai traio pala e martia: ai phushle les, phenenas, } Antunchi O Jesus phendias lenge, "Den ka Caesar so si lesko, ai den ka Del so si le Devlesko." Kana ashunde, chudisaile.| q Ai andine leske iek pena. Ai O Jesus phendia lenge, "Kaski fatsa ai ramomos si kado?" Ai phenen leske, "O Caesar.",Q "Pochinasa vai chi pochinasa?" Numa O Jesus haliardias lenge nasul ginduria, ai phendias lenge, "Sostar tume zumaven ma? Sikaven mange le love, te sai dikhav les.Z- Ai kana aresle, phenenas leske "Gazda, zhanas ke chachimasa san, bi te daras vari kastar, ke chi thos partia kanikaske, numa sikaves o chachimos pa Del si amenge slobodo vai nai, te pochinas taksa ka Caesar?"lQ Won trade leste uni andal Farizeanonge ai uni andal Herodianonge te astaren les ande lesko divano.) Mangenas te thon o vas pe leste, numa daraile katar o narodo: ke won zhanenas kai wo dia duma iek paramichi pala lende, mekle les, ai geletar.>w O Del kerdias kadia, ai che mundro ande amare iakha!"~u "Ai chi jindian ando ramomos? O bax kai le manush kai vazden o kher shude kerdilo o bax kai si sa e zor le kheresko. Kana o gazda le rezako avela, so kerela kodole manushenge? Avela ai mudarel kodole nasul manushen, ai dela e rez ka kaver.G Ai line les, ai mudarde les, ai gonisarde les avri andai rez. Numa le rezaria phende iek avreske, "O Shav le Manushesko kai bariarelaspe rez; Aven mudaras les, ai lias ame so si lesko." Ta ando gor sas les ieke shaves, kai sas leske de sa drago, ai wo tradia lende peske shaves, ai phenelas, "Si te preznain murhe shaves."d~A Magdata tradia aver sluges; ai mudarde les, ai tradias mai but, marde uni, ai mudarde uni.}w Magdata tradias lende aver sluges; ai shude bax pe leste, ai dukhade lesko shero, ai chinuisarde les, ai tradias les.B| Ai astarde les, ai marde les, ai tradia les bi kanchesko.{ Kana pashili e vriama te chidenpe struguro, tradias ek sluga kal manush kai bariarenaspe leski rez, te len struguro kai avelas leske. s>~~v~}}^||N|{{X{zz`zyyGxxuxwwCvv^uuuPttt6ssrr>qqqpzp%oornnnCmmll!kk$jjeiighh~h gg^ff*eeoe"ddc;bpaa~``8__-^^^^]\\m[ZZAYYGXXhWW0VV:UU8TTT SRuQQ-PyOONMMM>LLKKJIIHGGG%FpEE[DDeCCoBB|BA@@@??>><==N<yNuma chi zhanenas katar te keren te den ando kher, ke but narodo sas, ankliste po chardako, ai vuliarde les tele pai iek gropa kai sas opre le patosa mashkar o narodo ai angla Jesus.=Uni manush avile, andine manushes po than kai nashti phirelas; won rodenas te anen les ando kher, ai te thon les angle leste, O Jesus.e<CAndek dies O Jesus sicharelas, uni Farizeanuria ai le manush kai sicharno zakono beshenas tele, won avile anda gava kai si ande Galilee ai Judea, ai anda Jerusalem, ai O Jesus sas les e putiera te sastiarel le naswalen.D;Numa O Jesus duriolas kai nas khonik korkorho te rhugilpe.:Numa e viasta pe Jesus ashundesas mai but ai mai but, ai but narodo chidelaspe te ashunen leste, ai te sastion ande penge naswalimata.:9mO Jesus dia les trad "Na phen kanikaste so kerdem tuke, numa zhas sikav le rashange sar san, ai mudar la bakrorha kai o Moses dia sas ordina te sikaves savorhenge ke san sasto. 8  O Jesus lunzhardia o vas, azbadia les ai phendia, "Me mangav ai akana te aves vuzho!" Ai strazo e lepra gelitar pa kado manush.M7 Kana O Jesus sas andek foro avilo iek manush kai sas pherdo lepra, kana dikhlia O Jesus shudiape angla leste le mosa pe phuv, ai rhugisailo leste ai phendia, "Gazda, te mangesa sai sastiares ma!"^65 Antunchi line penge chunuria ai tsirde le pe phuv, ai mekle sa ai linepe pala Jesus."5= Sakadia sas le vortacha le Simonoske, o Iakov, o Iovano, le shave le Zebedoske. O Jesus phendia le Simonosko, "Na dara, de akanara le manushen astaren."S4 O Simon ai vi kodola kai sas lesa chudisaile pala but mashe kai line sas.3Kana o Simon Petri dikhlia so kerdilia, pelo ande changende angla Jesus ai phendia, "Duriol mandar Devla, ke sim ek bezexalo manush!"$2AAntunchi akharde penge vortakon, kai kerenas buchi ando kolaver chuno, te aven te zhutin le. Avile, ai pherde dui chunuria, de fial but mashe kai tasonas.\11Ai kana shude le, won line but mashe, ke de but mashe kai sas lenge siti shinenas.0O Simon phendia leske, "Gazda, sorho riat kerdiam buchi ai chi astardiam kanch, numa pala che vorbi shudav murhe siti tele ando pai."(/IKana getosardia te del duma, phendia le Simonoske, "An cho chuno pek than kai si baro pai, ai porme tu ai kodola kai si tusa shuden tumare siti te len mashe."0.YO Jesus anklisto ande iek chuno kai sas le Simonosko, ai mangle lestar te duriol xantsi mai dur katar e phuv. O Jesus beshlo tele ande chuno ai sicharelas le narodos.X-)Dikhlia dui chunuria pasha pai, le masharia nas kotse ke xalavenas penge siti., yAndek dies O Jesus beshelas pasha maria le Gennersaretako, ai o narodo sas pasha leste te ashunen E Vorba le Devleski.?+y,Vi delas duma pa Del ande le synagoguria ande Galilee.*!+Numa O Jesus phendia lenge, "Trobul te phenav e lashi viasta le rhaioski le Devleski ande kolaver foruria, ke anda kodia O Del tradia ma."J) *Kana phuterdilo o dies O Jesus anklisto avri anda foro, ai gelotar vari kai te avel korkorho. But narodo rodelas les, kana arakhle les mangenas te ankeren les ai te na meken te zhaltar lendar.,(Q)Ai vi but benga ankliste avri anda lende, ai tsipinas, "Tu san O Shav le Devlesko!" Numa O Jesus dias le trad te na mothon, ke zhanenas won ke wo sas o skepitori.!';(Kana o kham pelo tele, sa kodola kai sa le naswale kai sas len but fialuria naswalimata. Andine le ka Jesus ai thodia le vas pe lende ai sastiardia le. & 'Pashilo karing late, ai dia duma zurales ai dia ordina le zharos, ai o zharo gelotar pa late, wushtilo opre ai podaisardia les.%-&O Jesus gelotar andai synagogue ai gelo ka Simon leste khere. E sakra le Simonoski sas la e baro zharo, ai mangle katar O Jesus te sastiarel la.J$ %Ai porme katar godi o narodo delas duma pa Jesus ande kodo foro.#$Sa o narodo chudisailo ai mothonas iek kavreske, "Savata vorba? Kado manush del ordina putierasa ai zorasa le benges ai anklel avri!"h"I#O Jesus dia duma zurales le bengesa, ai dia les ordina te na mai del duma ai te anklel avri anda manush! O beng peredia kodole manushes pe phuv angla sa o narodo ai anklisto avri anda leste, bi te kerel leske chi iek baio. ! ""So manges amendar, Jesus andai Nazareth? Tu avilian te mudares ame? Zhanav mishto ke O Swunto san kai si tradino karar O Del!"a ;!Ande synagogue sas iek manush kai sas ande leste ek beng; kodo manush tsipilas zurales.Q Kodo narodo chudimesas sar sicharelas, ke O Jesus delas duma putierasa.nUAntunchi O Jesus gelo ando Capernaum, o foro ande Galilee, kai sicharelas le narodos dies savatosko.6gNuma O Jesus nakhlo mashkar lende ai gelotar.{Wushtilo opre, angerde O Jesus avri anda foro ai angerde les opre po plai kai lengo foro sas kerdo, te shuden les tele.I Savorhe ande synagogue sas xoliariko kana ashunde kodola vorbi.GAi sas vi but lepuria (manush kai chirniolas ka lenge morchi) ando Israel kana sas o profeto o Elisha, inker chi iek anda lende chi sastilo, numa iek manush kai busholas Namaan ande Syria."7Ai O Del chi tradia kudules kai bushol Elisha lende numa kai ek zhuvli ka ma nas la rhom kai traiilas andek foro kai busholas Zarephath karing Sidon.#?Ashun mange, suguro ke sas but phivlia ande Israel, ande vriama kai sas o Elijah kana o breshind chi dia trin bersh ai dopash, ai ma nas xaben ando them.vePorme mai phendia, "Phenav tumenge o chachimos, 'Chi iek profeto nai premisardo ande pesko foro kai kerdilo.Ai mothonas, "Nai kado o shav le Josefosko?" O Jesus phendia lenge, "Suguro si te mothol mange, 'Dokxtoro, sastiar tu tut.' Ai vi mothon mange, 'Ashundiam, so godi kerdian ando foro kai bushol Capernaum, kerdian sa kodola dieli katse ande cho foro.'"Z-Savorhe raduimesas karing O Jesus ai chudinaspe andal shukar vorbi kai motholas.xiAi wo antunchi mothon lenge, "So jindem ande Vorba le Devleski sikadilia adies kana tume ashundian so jindem."Porme O Jesus phandadia e klishka ai dia la kal slugi la synagogaki ai beshlo tele. Sa o narodo kai sas ande synagogue dikhenas pe leste.A}Te mothav o bersh kai sikadiola o lashimos le Devlesko."_7"O Swunto Duxo le Devlesko pe mandelo, wo alosardia ma te anav e lashi viasta kal chorhe. Wo tradia ma te anav o skepimos kodolenge kai si phangle, ai te sastiarav le korhen, te skepiv le manushen kai si chinuime.gGDine les e klishka le profetoske kai busholas Isaiah. Phuterdia la ai arakhlia kai si ramome,(IO Jesus gelo ando Nazareth kotse kai barilo sas, iek dies kana sas Sabato gelo ande synagogue sar kerelas butivar. Wushtilo opre te jinel E Vorba le Devleski.LWo sicharelas ande le synagoguria ai sa o narodo luvudisardia les.v eO Jesus gelo palpale ande Galilee, ande putiera le Swuntone Duxoski. Sa o narodo delas duma pa leste kotsar.c ? Kana o beng getosardia te zumavel le Kristos sar wo manglia, wo meklia les xantsi vriama.V % O Jesus dia les atweto, "E Vorba le Devleski mothol, 'Na zumav che Devles.'"R  Ai phenel, 'Ankerena tu pe penge vas te na dukhaves cho punrho po bax.'"_ 7 Ke ramome ande Vorba le Devleski, 'Ke O Del dela ordina peske angelon te arakhen tu.'/ Antunchi o beng angerdia les ando Jerusalem ai thodia les ta opre pe tampla, ai phendia les, "Te san tu O Shav le Devlesko, shude tu katsar tele.mSO Jesus dia les atweto, "E Vorba le Devleski mothol, 'Rhugisavo ka cho Del ai ferdi les podaisar.'":oFerdi te desa changa angla mande dav le sa tuke."7O beng phendia ka Jesus, "Dava tu sakadia putiera ai o barvalimos kadale amperetsiango, sa kadala dieli sas dini mange ai me sai dav le kaske mangav.b=Porme o beng angerdia les mai opre, ai sikadia leske strazo sa le amperetsi la phuviake.lQO Jesus dia les atweto, "E Vorba le Devleski mothol, 'O manush nashtil traiil ferdi anda manrho,'"kOAntunchi o beng phendia leske, "Te san tu O Shav le Devlesko, phen kadale bax te kerdion manrho."}sKotse zumadia les o beng shtarvardesh dies ai chi xalia kanchi sa kodola dies, ai kana nakhle kodola dies bokhailo.{ qO Jesus pherdo sas le Swuntone Duxosko kana gelotar katar o Jordan, ai sas angerdo katar O Swunto Duxo ande pusta.Y+&o shav le Enososko, o shav le Sethosko, o shav le Adamosko, o shav le Devlesko.}~s%o shav le Methuselahosko, o shav le Enochosko, o shav le Jaredosko, o shav le Mahalaleelosko, o shav le Cainanosko,u}c$o shav le Cainanosko, o shav le Arphaxadosko, o shav le Shemosko, o shav le Noahosko, o shav le Lamechosko,q|[#o shav le Serugosko, o shav le Reusosko, o shav le Pelegosko, o shav le Eberosko, o shav le Shelahosko,t{a"o shav le Iakovosko, o shav le Isaakosko, o shav le Abrahamosko, o shav le Terahosko, o shav le Nahorosko, z!o shav le Amminadabosko, o shav le Adminosko, o shav le Arnisosko, o shav le Hezronosko, o shav le Perezosko, o shav le Judahosko,tya o shav le Jessesosko, o shav le Obedosko, o shav le Boazosko, o shav le Salmonosko, o shav le Nahshonosko,yxko shav le Meleasosko, o shav le Mennasosko, o shav le Mattathasosko, o shav le Nathanosko, o shav le Davidosko,uwco shav le Simeonosko, o shav le Judahosko, o shav le Josefosko, o shav le Jonamosko, o shav le Eliakimosko,xvio shav le Joshuasosko, o shav le Eliezerosko, o shav le Jorimosko, o shav le Matthatosko, o shav le Levisosko,su_o shav le Melchisosko, o shav le Addisosko, o shav le Cosamosko, o shav le Elmadamosko, o shav le Erosko,}tso shav le Joananosko, o shav le Rhesasosko, o shav le Zerubbabelosko, o shav le Shealtielosko, o shav le Nerisosko,xsio shav le Maathosko, o shav le Mattathiasosko, o shav le Semeinosko, o shav le Josefosko, o shav le Jodasosko,xrio shav le Mattathiasosko, o shav le Amososko, o shav le Nahumosko, o shav le Eslisosko, o shav le Naggaisosko,wqgo shav le Matthatosko, o shav le Levisosko, o shav le Mechisosko, o shav le Jannaisosko, o shav le Josefosko,p'Kana O Jesus nachinail peske buchi trenda bershengolo sas; le manush gindinas ke sas o shav le Josefosko, ai O Josef sas o shav le Helisosko,1o[Ai O Swunto Duxo vulisto pe leste ande ek stato sar ek gulumbo, ai ek glaso avilo anda rhaio, "Tu san murho Shav kai san mange drago ai ande tute thav murho raduimos."bn=Kana sa narodo sas boldo, O Jesus vi vo boldiape, ai kana rhugilaspe o cheri phuterdilo.Xm)Antunchi o Herod mai kerdia iek chorhi diela, thodia le Iovanos ande temnitsa.GlNuma o Iovano phendia zurale vorbi le guvernoske, o Herod, ke ansurisailo ieka zhuvliasa kai bushol Herodias, kai sas e rhomni leske phraleske, ai vi ke mai kerdiasas but aver chorhe dieli.`k9Ai kadia motholas lenge so te keren kai o Iovano motholas e lashi viasta le narodoske. j9Ande lesko vas si le o pata te alol o jiv ai le suluma, wo chidela o jiv ande peske shtala, numa phabarela le suluma andek iag kai shoxar chi getolpe.diAAntunchi o Iovano phendia lenge, "Me bolav tume ando pai numa iek manush kai si mai zuralo mandar si te avel, ai me chi sim dosta lasho te phutrav le doria leske papuchenge. Wo bolela tume le Swuntone Duxosa ai iagasa.ch?O narodo ashunelas ai pachalaspe, savorhe gindinas ke o Iovano sas o skepitori (Messiah).@gyAi vi ketani phushenas les, "Ai ame so trobul te keras?" ai wo phendia lenge, "Na len love kanikastar zorasa vai te xoxaven pe kodo manush. Numa aven raduime so si tumenge pochindo.";fq "Na keren te pochinel o narodo ke so si o zakono."e% Uni manush kai lenas le love pal taksa, vi won avile te bolenpe ai phushle katar o Iovano, "Gazda, so trobul te keras?" Ai wo phendia lenge,d+ Ai wo dia le atweto, "Kodo kai si les dui gada trobul te del iek ka kodo kai nai les, ai kodo kai si les xaben trobul te del kodo kai nai les."?cy Antunchi o narodo phushelas les, "So trobul te keras?"{bo O tover gatalo te shinel le krenzhi kal vuni, swako krenzha kai nai fruta si te avel shindi ai shudini ande iag."Xa)Keren tumaro zakono vorta kai sikaven kai keisardian katar tumaro bezex, ai na mothon ande tumende, 'Abraham si amaro dat.' Phenav tumenge chachimasa, O Del sai kerel manush le Abrahamoske katar kadale bax.'`GBut narodo avelas kai Iovano te bolel le, ai motholas lenge, "Tume kai san sar o sap, kon sichardia tume ke sai den rigate anglai Swunto xoli kai si te avel?3_aAi swako manush dikhela sar skepil O Del!":^mSo godi gropi mashkar le plaia aven pherdo sar le plaia ai le mai tsinorhe aven vortome, le droma kai nai vorta avena vortome. Le mai tsinorhe droma kai si chorhe aven vortome.0]YKadia areslia so o profeto Isaiah ramosardiasas ande peske klishka, o glaso le manushesko kai tsipil ande pusta, lasharen o drom le Devlesko, keren leske droma vorta!2\]O Iovano gelo ande sa o them kruglom o pai kai zhal busholas Jordan. Motholas le narodoske, "Keiin tume katar che bezexa ai aven bolde, ai O Del iertila tumare bezexa."[Ai Annas ai o Caiaphas sas le bare rasha. E vorba le Devleski geli zhi ka Iovano, o shav kodolesko kai bushol Zechariah, ande pusta.Z )Kado sas o desh u panshto bersh kai sas o baro themesko kai busholas Tiberius, ai Pontius Pilate sas guvernori ande Judea, o Herod poronchilas pe Galilee, ai lesko phral o Philip poronchilas pe phuv kai bushol Iturea ai Trachonitis; ai o Lisanias poronchilas pe Abilene,vYe4O Jesus bariolas ande pesko stato ai vi leski goji, ai bariolas ande dragostia le Devleski ai le manushengi.X3Porme O Jesus gelotar palpale lensa ande Nazareth, ai pachalas lenge mui, leski dei garavelas sa le vorbi ande pesko ilo.1W]2Numa won chi haliarde so motholas lenge.qV[1Ai wo dia le atweto, "Sostar roden ma? Pate tume chi zhanen ke trobul te avav ando kher murho Dadesko?")UK0Lesko dat ai leski dei chudisaile zurales kana dikhle les. Leski dei phendia leske, "Murho shav, sostar kerdian kadia? Cho dat ai me nekezhisas ai rodasas tu."RT/Ai sa kai ashunde les chudinaspe che gojaver sas ai sar delas le atweto.)SK.O trito dies arakhel les ande tampla, beshelas tele mashkar le Zhiduvuria kai sicharenas o zakono le Devlesko, O Jesus ashunelas lende ai phushelas le vari so.FR-Numa chi arakhle les, pale gele ande Jerusalem te roden les.Q#,Won gindinas ke O Jesus sas penge vortakonsa kai zhanas pa drom, phirde iek dies, porme rodenas les ka penge naimuria ai ka penge vortacha.P/+Kana getosaile le diesa kana xanas O Baro Dies le Zhidovongo geletar, numa O Jesus beshlo ande Jerusalem, ai lesko dat ai leski dei chi zhanenas.pOY*Kana O Jesus pherdilo desh u do bershengo gele te xan O Baro Dies le Zhidovongo sar keren swako bersh.iNK)Swako bersh o dat ai e dei le Kristoske zhanas ando Jerusalem pala O Dies O Baro le Zhidovongo.wMg(O tsinorho bariolas, ai zuriavolas ando duxo; ai gojaver sas e goji, ai o mishtimos le Devlesko sas po leste.}Ls'kana kerde so godi mangelas o zakono le Devlesko geletar palpale ande Galilee, ande pengo foro kai bushol Nazareth. K&Ande kodia momento aresli ai naisilas le Devles, ai delas duma pai glata sa kodolenge kai azhukerenas te skepil O Del o Jerusalem.8Ji%Ai akana kai si phivli areslisas kal bersh kai sas oxtovardesh tai shtar bersh. Chi zhalastar anda tampla, numa podailas le Devles e diese ai e riate chi xalas ai rhugilaspe.\I1$Sas ek profeti, Anna busholas, woi sas e shei le manusheske kai busholas Phanuel, ande vitsa kodolenge kai bushon Asher. Phuri sas, traiisardiasas efta bersh le manushesa kai ansurisailisas lesa kana sas terni.Hw#Ai kadia sikavela le ginduria kai si garade ando lengo ilo. Numa tu zhuvlio, e dukh dukhavela cho duxo sar ek sabia."KG"O Simeon swuntsosardia le ai phendia la Mariake e dei le Kristoski, O Del alosardia kadala glata te pherel ai te vazdel buten kai si ande Israel. Wo avela katar O Del kai le manush chi mangena.OF!O dat ai e dei le Kristoske chudisaile so motholas o Simeon pa Jesus.nEU Vediara te sikavel sa le themenge kai si ande lumia, ai dela barimos ande Israel kai si cho narodo." D JC Ke dikhlem murhe iakhensa cho skepimos, kai dian ka sa le thema:PB"Devla, akana so phendian kerdilia, ai sai mekes man te merav pachasa.TA!O Simeon lia le Kristos ande peske vas ai naisilas le Devles, ai motholas:0@YO Swunto Duxo sikavelas leske kai te zhal, o Simeon gelo ande tampla. O dat ai e dei le Kristoske andine pengo Shav O Jesus ande tamplo te keren so mangelas o zakono.y?kAi O Swunto Duxo phendia leske ke chi merela mai anglal sar te dikhel le skepitores kai si tradino katar O Del.F>Sas ando Jerusalem iek manush kai busholas Simeon. Kodo manush lasho sas ai respektilas le Devles, ai azhukerelas pala e vriama kana le Zhiduvuria avena skepime, ai O Swunto Duxo sas lesa.w=gAi mai kerde vari so kai o zakono le Devlesko mangelas te den dui terne golumburia. (Turtledoves vai pigeons)u<cKe ramome ando zakono le Devlesko, swako mursh glata o pervo kai kerdilo avela thodino rigate le Devlesko."G;Porme e vriama avili le Josefoske ai la Mariake te keren so o zakono le Mosesoske sas te vuzharenpe, antunchi andine o tsinorho ando foro kai si ando Jerusalem te sikaven o tsinorho ka Del.D:Ek kurko pala kodia, kana e vriama avili te shinen lesko boriko, ai dine les o anav kai si Jesus, o anav kai phendiasas lenge o angelo te thon leske mai anglal sar te avel e Maria phari.>9uPorme le pastuxria geletar palpale khere, jilabenas pa drom o barimos le Devlesko ai naisinas leske anda so ashunde ai dikhle; ke swako diela kerdili sar o angelo phendiasas lenge.Z8-Numa e Maria garavelas kodola dieli ande peske goji ai delas pe goji ande peste.J7 Savorhe kai ashunde le pastuxuria chudisaile so phendesas lenge.H6 Kana dikhle les phende so phendiasas lenge o angelo pai glata.m5SGrebisaile te zhan ai kotse arakhle la Maria ai Josefos, ai dikhle o tsinorho kai sas ande liagano.B4}Kana le angeluria geletar katar le pastuxuria te zhantar ando rhaio, le pastuxuria denas pe duma mashkar pende, "Aven ando Bethlehem ke trobul te dikhas so si so O Del phendia amenge."k3O"O barimos ka Del ke si ando rhaio, ai leski pacha dinila pe phuv kal manush kai si leske drago!"X2) Strazo angelosa but aver angeluria anda cheri luvudinas le Devles ai mothonas,d1A Sar te prinzharen les arakhena iek tsinorho kai si pachardo andel poxtan ai ande liagano."[0/ Kadia dies ando foro le Davidosko ek skepitori kerdilo, wo si o Kristo le Devles.x/i Numa o angelo phendia lenge, "Na daran! Ke me anav tumenge ek lashi viasta, kai raduila zurales sa le narodos.k.O Ek angelo le Devlesko sikadilo lenge, ai o barimos le Devlesko strefial pe lende: ai won daraile,d-AAnde kodo foro sas pastuxuria kai nakhavenas e riat pel kimpuria te garaven le bakriorhan.,O Shav kerdilo, o pervo andai lake glate, pachardia les andel poxtan ai thodia les ande liagano pel suluma ke nas than lenge ando hotelo.k+OWoi azhukerelas iek glata, kana sas ando Bethlehem e vriama avili kai o shav trobulas te kerdiol.N*Gelo vi wo te ramol pe la Mariasa, kodia kai sas tomnime pala leste.?)wO Josef gelotar anda kado foro Nazareth kai sas ande Galilee te zhal ande Judea, andek foro kai busholas Bethlehem, kai kerdilo o amperato David. Ke wo sas andai vitsa le Davidoski.7(iSavorhe gele te ramonpe ando foro kai kerdiol.~'uKana jinde le narodos e pervo data kana inker aver manush kai busholas Cyrenius sas baro pe them kai busholas Syria.w& iAnde kodia vriama iek baro manush kai busholas Ceasar Augustus dia ordina te dikhen sode narodo sas ando them.% PAi tsinorho bariolas ai o Swunto Duxo le Devlesko lel les zor ande leste. Wo beshlo ande pusta zhi ka dies kai sikadilo kal Zhiduvuria.$ OTe sikavel e vediara kodolenge kai si ando tuniariko ai kai si ande vushalin la martiake, te ingerel amare punrhe po drom la pachako."Z# /NKe amaro Del lasholo, ai kerela te strefial pe amende iek vediara kai avel opral.O" MAi te sikaves leske narodoske ke skepila le kana iertila lenge bezexa.}! uLAi tu, murho tsinorho, avesa akhardo o profeto le Devlesko kai si opre, ke phiresa angla Del te lashares lesko drom;M  KTe sai avas swintsi ai vorta angla Del, swako dies ande amaro traio.` ;JTe ankalavel ame katar e putiera amare duzhmange, ai te podaisaras le Devles bi darako;R IKe O Del phendiasas le Abramoske kadala dieli kai sas mai anglal amendar. 5HInker sikavela peski mila amenge sar si kadia kodolenge kai sas mai anglal amendar, ai serela pe peski swinto vorba kai phendiasas te beshel amensa;n WGPhendiasas te skepil ame katar amare duzhmaia; ai katar e putiera katar kodola kai sam lenge griatsa.@ }FKadia si kai phendias, de mult katar swuntso profeturia:l SEDia ame iek putiera ai iek skepitori amenge kai sam andai vitsa le amperatoski o David leski sluga.r _DLuvudime te avel le Devles, O Del le Zhidovongo, ke andia te lia sama pe pesko narodo ai skepisardia les.f GCO Zechariah, o dat la glatako sas pherdo le Swuntone Duxosa, ai dia duma E Vorba le Devleski. BKon godi ashunelas so kerdilia denas pe goji ai denas pe duma, so avela kodia glata e putiera le Devleski sas chaches lesa. AKatar godi antunchi sa narodo kai beshelas pasha leste daraile, ai sa e viasta pa so kerdili geli kruglom karing le plaia ande Judea.P @Strazo o Zechariah sai delas duma ai liape te naisil le Devles zurales.j O?O Zechariah manglia iek skafidi te ramol ai ramosardia, "Iovano busholas." ai savorhe chudisaile!W )>Antunchi phushle le vastensa le dades, te zhanen sar mangel te akharel o shav.: q="Na khonik ande chi familia kai si les kado anav!"L  y/Murho ilo pherdo raduimos lo pala Del murho skepitori.A .E Maria phendia, "Murho ilo naisil o barimos le Devlesko;T #-Tu raduime san kai pachaian tu so sas tuke phendo katar O Del ai kerdiola!"b ?,Ke dikhes kana ashundem ke dian ma dies lasho o glata mishtisailo raduimastar ande mande.7 k+Kon si me, kai e dei murhi Devleski avel mande?  *Ai tsipisardia zurales. "O Del swuntsosardia tu mai but ke sar sa le zhuvlia ai lesko swuntsomos beshel pe glata kai avela tu!~ })Kana Elizabeth ashundia so phendia lake e Maria, o glata mishtisailo ande late. Elizabeth pherdo sas le Swuntone Duxosa.E} (Geli ando kher ka Zechariah ai dia dies lasho kai Elizabeth.]| 5'Ande kodia vriama e Maria sigo gelitar karing le plaia andek gav kai sas ande Judea.m{ U&Antunchi Maria phendia, "Me sim e sluga Devleski, te avel mange sar tu phenes", ai o angelo gelotar.-z W%Ke kanchi nai so O Del nashti kerel."y #$Ai eta, Elizabeth chi vara, vi woi azhukerel iek shav. Marka ke si phuri, mothonas ke nashti avela glate, ai akana ka pesko shovto shon la.>x w#O angelo dia atweto, "O Swunto Duxo avela pe tute, ai e putiera le Devleski. Vusharela tu sar iek vushalin, anda kodia avela akhardo Swunto O Shav le Devlesko ek glata kai kerdiola. ~~C}}>||d{*zz>>==4<11k00Mu "Gelo leste, thodia dirzi kotse kai sas shindo ai shordia vuloi ai mol, porme thodia les pe pesko magari, angerdia les ka kher (o kher kai le streinuria beshen), ai lia sama lestar.eLC !Numa iek Samaritan kai phirelas, nakhlo kotsar, ai kana dikhlia les. Sas les mila pe leste.K5 Saikfielo, iek manush katar e vitsa le Leviangi, nakhlo kotsar, kana dikhlia o manush kai sas mardo, avilo pasha leste numa nakhelas pe kolaver rik.bJ= Iek rashai nakhelas kotsar ai dikhlia le manushes, numa nakhelas po drom pe kolaver rik.6Ie O Jesus phendia, "Iek manush vulelas andai Jerusalem ai zhalas ando Jericho, pelo mashkar le chor, kai chorde leske tsalia, marde les, ai geletar, ai mekle les dopash mulo._H7 O manush mangelas te miazol lasho sas, phushlia le Jesusoske, "Kon si murho vortako?"HG  "Mishto dian atweto." Phendia O Jesus, "Ker kadia ai traiisa."(FI Wo dia atweto ai phendia, "Te avel tuke drago O Del sa chi ilesa, sa che duxosa, sa che zorasa, sa che gindosa; ai te avel tuke drago cho vortako sar san tu."IE  O Jesus phendia leske, "So si ramome ando zakono? So jines tu?" D Iek ablakato la krisako vushtilo opre, ai zumadia les, phenel, "Gasda, so trobul te kerav te avel ma o traio kai chi mai getolpe?"C1 Ke phenav tumenge, ke but profeturia ai amperatsi mangle te dikhen so tume dikhen, ai chi dikhle; te ashunen so tume ashunen, ai won chi ashunde."zBm Porme boldinisailo karing le disipluria, ai phendia lenge korkorho, "Raduime le iakha kai dikhen so tume dikhen!QA "Swako fielo thodias ando murho vas Murho Dat. Ai khonik chi zhanel kon si O Shav, ferdi O Dat; ai khonik chi zhanel kon si O Dat, ferdi O Shav, ai kon kodi halol O Shav te mekel te zhanen le Dades."0@Y Ande kodia vriama, O Jesus pherdo sas le Swuntone Duxosa, ai phendia, "Naisiv tuke, Murho Dat, Gazda le rhaioski ai la phuviako! Ke meklian te haliaren kodola kai si sar glate ai na kodola kai gindinpe gojaver ai le sichardo. Anda kodia, Murho Dat; Naisiv tuke ke chi voia sas te kerdiol kadia.m?S Numa na raduin tume ke le beng daran tumendar; numa raduin tume, tumare anava ramomele ando rhaio." > Ashun! Dem tume e putiera te phiren pel sapa ai le Skorpionki, ai pe sa e putiera le duzhanoske; ai kanch nashti dukhavela tumen.]=3 O Jesus phendia lenge, "Dikhavas le benges sar perelas anda cheri sar iek rhonjito.m<S Le eftavardesh avile palpale raduimasa, ai phende, "Devla, vi le beng daran amendar ande cho anav!"/;W O Jesus phendia leske disiplonge, "Kodo kai ashunel tumende, ashunel man; ai kado kai shudel tume, shudel man; ai kado kai shudel man, shudel kodoles kai tradia ma."_:7 Ai tu Capernaum, Avesa vazdini zhi ka rhaio? Nichi. Ta tele si te zhas ta ando iado!"V9% Numa po dies la krisako mai vushoro avela lenge e Tyre ai Sidon sar tumenge._87 "Nasul tuke Chorazin! Nasul tuke Bethsaida! Ke te avino le mirakluria kerde ande Tyre ai Sidon kai sas kerde tumende, de dumult kamas te phiraven tsalia goneske, ai te thon zhego pe peste, te sikaven ke keisaile!"7} Phenav tumenge, ando kodo dies la krisako kana le manush beshen angla Del, avela mai vushoro po Sodom, sar pe kodo foro.6 "Kosas pe tumende e phulberia tumare gaveske kai astardilepe amare punrhe; numa de tu goji ke o rhaio le Devlesko pashilo pasha tumende!"[5/ Numa ande fersavo gav kai zhan, ai won chi primin tume, zhan pel droma ai mothon,h4I Sastiaren le naswalen kai avena, ai mothon lenge, 'O rhaio le Devlesko pashilo pasha tumende.'Q3 Ande fersavo gav kai zhan, ai won primin tume, xan so avela tumen dino.|2q Beshen ande saifielo kher, xan ai pen so dena tumen, ke o buchari trobul te avel pochindo. Na zhan kher kherestar.q1[ Ai te beshela kotse ek mursh pachako, tumari pacha beshela pe leste; te na, pale avela tumende palpale.R0 Kana zhana ando kher, mothon mai anglal, "E pacha te avel pe kado kher."f/E Na ingeren tumensa le love, chi gono, chi papucha; ai nai mothon kanikaske droboitu pa drom.8.k Zhan! Tradav tume sar bakriorhe mashkar le ruv.%-C Ai phendia lenge, "Bari buchi si te kerelpe, numa xantsi narodo si te keren buchi; rhugin tume ka Gazda la buchako te tradel manushen te keren leske buchi.", ? Pala kodia O Del mai alosardia aver eftavardesh slugi, ai tradia le dui po dui angla peste ande sa le gava, ai ande sa le thana, kai trobulas wo te zhal.t+a >O Jesus phendia leske, "Kon godi thol o vas ka wurdon, ai dikhel palpale, nai vuzho ka rhaio le Devlesko."q*[ =Aver manush phendia, "Lava ma pala tute, Devla; numa mek ma te zhav mai anglal te dikhav murhe naimon."m)S u !Sar le manush zhanastar katar O Jesus, o Petri phendia leske, "Gazda, mai mishto ke sam tusa. Keras trin tseri, tuke, iek le Mosesoske, iek o Elijahoske." Chi zhanelas so motholas.  O Petri, ai kodola kai sas lesa sovenas, numa sar beshenas vushtiarde, dikhle o barimos le Jesusoske, ai le dui manush kai sas lesa.i K Kai dichonas ande barimos, ai denas duma pai leski martia ando Jerusalem kai trobul te kerdiol.H   Eta, dui manush denas duma lesa, kai sas o Moses, ai o Elijah,X ) Sar O Jesus rhugilaspe, lesko mui pharhudilo, ai leske tsalia parnile zurales.   Oxto jes pala kodia kana phendia kadala vorbi, O Jesus lia pesa O Petri ai o Iovano ai o Iakov, ai anklisto po plai te rhuginpe.pY Phenav tumenge chachimasa, uni kai si katse, chi merena mai anglal sar te dikhen o rhaio le Devlesko."8i Ke kon godi lazhala mandar ai katar murhe vorbi, o Shav le Manushesko avela lestar lazhal, kana avela anda pesko barimos, ai ande barimos le Dadesko, ai le Swuntsi angeluria.P Ai so nirila o manush te avel leske sa e lumia, ai te xasarela pe pes?}s Ke kodo kai mangela te skepil pesko traio xasarela les; numa kodo kai xasarela pesko traio pala mande, skepila les.- Porme phendia savorhenge, "Te mangela vari kon te lelpe pala mande, te bustrel pe pes, ai te lel swako jes pesko trushul ai te lelpe pala mande.3_ Ai mai phendia, "Ke o Shav le manushesko chinuil but, wo avela shudino lendar, le phure, le bare le rashange, ai le Gramnoturia, Mudarena les ai o trito jes zhuvindila."7i Ai O Jesus dia le trad te na mothon kanikaske.Y+ Phendia lenge, "Kon mothon ke sim?" O Petri dia atweto, "O Kristo le Devlesko."ta Won phende, "O Iovano o baptisto; uni mothon, o Elijah; uni phenen, iek phurano profeto kai zhuvindisailo.}s Andek jes O Jesus rhugilas pe korkorho, peske disipluria avile leste, ai phushlia le, "So mothon o narodo, ke sim?"s~_ Savorhe xale ai chailile; ai le disipluria chide le kotora kai ashshilia desh u dui shkonitsi pherde sas.(}I O Jesus lia le panzh manrhe ai le dui mashe, ai vazdia le iakha karing o rhaio, ai naisisardias, porme phaglia ai dia le ka peske disiplonge te den ka narodo.1|] Ai kerde kadia, kerde le te beshen tele.{ Sas pashte panzh mi zhene kotse. O Jesus phendia peske disiplonge, "Keren le te beshen tele ai te thon andek than po panvardesh zhene."z/ Numa O Jesus phendia lenge, "Den le tume te xan." Numa won phende, "Ferdi panzh manrhe ai dui mashe. Zhasa ame te chinas xaben kadale narodoske?">yu Kana perelas e riat, le desh u dui disipluria avile leste, ai phende leske, "Trade le narodos te zhan andel gava ai kruglom te soven av te arakhen xaben ke katse kai sam pusta si.""x= Kana o narodo ashundia, liape pala leste, O Jesus primilas le, ai phendia lenge pa rhaio le Devlesko, ai sastiarelas kodolen kai trobulas te aven saste.w Le desh u dui disipluria kana avile palpale, phende ka Jesus so godi kerde. Lia le pesa, ai gelo karing o foro kai bushol Bethsaida.v3 Ai o Herod phendia, "Phendem te shinen o shero le Iovanosko; numa savo si, kado kai ashunav ai mothol kasavendar dieli?" Ai mangelas te dikhel les.Zu- Uni mothonas ke o Elijah sikadilo; ai uni, ke iek phurano profeto zhuvindisailo.t Herod, o Tetrach, ashundia so godi kerdiolas, ai ferdi delas pe goji, ke uni mothonas ke o Iovano zhuvindisailo andal mule;[s/ Geletar, ai gele gav gavestar, ai phende e lashi viasta, sastiarenas le naswalen.r Ai te na primila tumen o narodo, anklen avri anda kodo gav, ai kosen e pulberia pa tumare punrhe te sikaven lenge so si won."@q{ Andel khera kai zhana, beshen kotsar zhi kana zhanatar.zpm Porme phendia lenge, "Na len kanchi tumensa kai zhan; chi rhai, chi gono, chi manrho, chi love, chi dui raxamia.]o3 Tradia len te mothon e viasta le rhaioski le Devleski, ai te sastiaren le naswalen.n } Jesus chidia andek than le desh u do disiplon ai dia le zor ai putiera pe sa le beng, ai e zor te sastiaren le naswalen.[m/8Lako dat ai laki dei chudisaile, ai O Jesus phendia lenge te na mothon kanikaske.elC7Ai lako duxo avilo ande late, ai strazo vushtilo opre; ai O Jesus phendia, "Den la te xal."Sk6Numa O Jesus lia la le vastesa, ai phendia zurales, "Vushti opre, Glata!"0j[5Asanas lestar, ke won zhanenas ke muli.kiO4Savorhensa roven ai pherde nekezhime. Antunchi O Jesus phendia, "Na roven; chi muli, numa sovel!"h3Kana areslo ka kher O Jesus chi meklia te del khonik lesa ando kher, ferdi o Petri, o Iovano, ai o Iakov, ai o dat ai e dei la glatake.igK2Numa O Jesus ashundia ai phendia ka Jairus, "Na dara; ferdi pachas tu, ai woi avela sastiarel."f}1Sar delas duma inker, avilia vari kon katar o baro le kheresko, ai phendia, "Chi shei muli, na mai dziliaren le Jesusos.Ve%0O Jesus phendia lake, "Murhi shei, cho pachamos sastiardia tu, zha pachasa."7dg/Ai kana e zhuvli dikhlia ke nas garadi, geli ai izdralas, ai shudiape kal punrhe le Jesusoske, ai phendia angla sa o narodo sostar azbadia le Jesusos, ai sar sastili strazo._c7.Numa O Jesus phendia, "Vari kon azbadia ma; ke haliardem ke zor anklisto anda mande."*bM-O Jesus phushlia, "Kon azbadian ma?" Numa savorhe phende ke chi azbade les, ai o Petri phendias, "Gazda, but narodo si pasha tute ai tu mothos "Kon azbadia ma?"xai,Avili palal pala leste ai azbadia e tivala la bundako kai sas po Jesus, ai strazo o rat kai xasarelas terdilo.`+Sas iek zhuvli, kai xasarelas pesko rat de desh u dui bersh, ai kai xaliasas sa peske love kal dokxturia, numa chi iek chi sastiardia la._-*Ke sas les ferdi iek shei, kai sas desh u do bershengi merimaski sas. Numa sar O Jesus zhalas late le manush avenas pasha leste katar swako rik.^7)Eta, avilo iek manush kai busholas Jairus, wo sas o baro pe synagogue; shudiape kal punrhe le Jesusoske, ai mangliape lestar te avel ande lesko kher.Z]-(Kana avilo palpale O Jesus, o narodo primisarde les, ke savorhe azhukerenas les.\{'"Zha ando cho kher, ai phen so godi kerdia tuke O Del." Gelotar ai phendia anda sa o foro so godi kerdia leske O Jesus.[&O manush kai; ankliste sas le beng anda leste mangliape katar O Jesus, "Mek ma te zhav tusa." Numa O Jesus tradia les ai phendia les,&ZE%Antunchi sa o narodo kodole gavesko kai bushonas Gadarenes, rhugisaile ka Jesus te duriol lendar ke daranas. O Jesus anklisto ande pharaxoditsi, ai gelotar.eYC$Kodola kai dikhle so kerdiliasas phende sar kodo manush kai sas le beng ande leste sastilo.NX#Narodo zhalas te dikhel so kerdilia, avile ka Jesus, ai arakhle le manushes kai anklistesas le beng anda leste, ai beshelas tele kal punrhe le Jesusoske, vuriardo, ai leske goji vorta; ai daraile.W}"Le manush kai ningerenas le balen dikhle so kerdilia, nashle, ai phende e viasta so dikhle andel gava ai avrial le gava.vVe!Le beng ankliste avri anda kado manush ai dine andel bale; ai le bale shudepe pai xar ande maria, ai tasule.U Sas kotse po plai but bale kai xanas. Le beng manglepe katar O Jesus te sai den andel bale, ai O Jesus phendia lenge te zhan andel bale.9TmLe beng rhuginaspe ka Jesus te na zhan ando pai.dSAO Jesus phushlia les, "Sar bushos?" Wo dia atweto, "Le Legion" ke but beng sas ande leste.tRaO Jesus dia ordina ka o beng te anklel avri anda kodo manush. Butivar o bi vuzho tsodiasaspe anda leste; le manush phandenas les lantsonsa ai sastrensa pel punrhe ai vi pel vas, numa wo shinelas le, ai o beng angerelas les ande pusta.SQKana dikhlia le Jesusos, tsipisardia ai shudiape ka leske punrhe ai phendia zurales, "So si mashkar tute ai mashkar mande; Jesus, tu O Shav le Devlesko kai si opre! So mangesa mandar, na chinuisar ma."9PkKana O Jesus vulisto pe phuv, avilo karing leste iek manush le forosko, kai sas ande leste but beng de dumut nas pe leste tsalia, ai vo chi beshelas khere numa andel mumuntsi.WO'Aresle ando them le manushengo kai bushon Gadarenes, kai si inchal e Galilee.dNAPorme phendia le disiplonge, "Kai tumaro pachamos?" Daraile leske disipluria ai chudisaile, ai phende iek kavreske, "Che fielo manush kado? Ke dia mui pe barval ai pe maria, ai vi e barval ai e maria pachan lesko mui."8MiLe disipluria pashile pasha Jesus, ai vushtiarde les, phenenas, "Gazda, Gazda, xaiisavas." Porme O Jesus vushtilo, ai dia mui pe barval ai po pai; ai terdili ai sas trankilo.yLkSar zhanas po pai O Jesus sovelas, ek bari barval avili po pai, ai pherdiolas o paraxodo le paiesa, ai xaiinas.KAndek dies O Jesus anklisto ando pharaxoditsi peska disiplonsa ai phende lenge, "Aven pe kolaver rik le paieske," ai gele.J{O Jesus phendia lenge, "Murhi dei ai murhe phral si kodola kai ashunen E Vorba le Devleski, ai kai keren lesko zakono."RIAi mothol leske, "Chi dei ai che phral avri le, ai mangen te dikhen tu."_H7E dei ai le phral le Jesusoske avile leste, numa nashti aresle leste pala but narodo.GNo len sama sar ashunen; ke avela dino kodoles kai si les, numa ka kodo kai nai avela lestar lino vi savo gindin ke si les."tFaKe nai kanchi garado, kai trobul te avel sikado; kanchi garado, kai trobul te zhanen ai te dikhen savorhe.+EO"Khonik chi del iag iek lampo, ai te garavel les telai e vadra vai telai e skafidi, numa thol les opral pe skafidi te del e vediara savorhenge kai den ando kher.D1Le sumuntsi kai pelia ande lashi phuv si kodola kai ashunen e vorba, won garaven la ande lasho ilo, ai ankeren e vorba, ai anen fruta chachimasa."-CSLe sumuntsi kai pele mashkar le kanrhe si kodola kai ashundesas; numa o nekazo, o barvalimos, ai le dieli le traioske tasaven le, ai lenge fruta shoxar chi bariol.HB  Le sumuntsi kai pele po than kai sas bax si kodola kai ashunen e vorba ai lel la raduimasa, numa nai vov si vuni ande lende; pachalpe xantsi vriama, ai kana avel o beng te zumavel le, peren.A- Le sumuntsi kai pele pasha drom si kodola kai ashunen; numa o beng avel ai lel anda lengo ilo e vorba, ke zhanel ke te pachanape si te skepinpe.N@ "Eta, so znachil kadia paramichi: e sumuntsa si E Vorba le Devleski.b?= O Jesus dia le atweto, "Ke tumenge sas shinado te zhanen so si garado pa e amperetsia le Devleski, numa le kolavrenge si phendo ande paramichi, saxke te dikhen numa chi dikhen, ai te ashunen numa chi haliaren kanch."E> Leske disipluria phushle les, "So znachil kadia paramichi?"F=Uni sumuntsi pele ande lashi phuv; barile le sumuntsi ai dine fruta iek shel pek shel." Ai kana dia duma kadia, O Jesus phendia, "Ashun, kodo kai si les khan te ashunel, trobul e ashunel."]<3Ai uni pele mashkar le kanrhe; kodola kanrhe barile mashkar le patria ai tasade le.Y;+Ai uni pele po than kai sas bax; ai kana barile shuchile; ke nas vov si chingo.M:"Iek manush gelo te shudel peske sumuntsi; kana shudelas sumuntsi, uni pelia andal sumuntsi pasha drom, kai le manush phiravenas ai le sumuntsi sas telal punrhe, ai le chiriklia avile ai xale le.9But manush avenas ai avenas anda foro forestar ka Jesus, ai kana o narodo chidinisailo, O Jesus phendia lenge ek paramichi.81Joanna, e rhomni le Chazasosli, kai lele sama katar o amperato Herod; ai Susanna; ai but aver zhuvli kai zhutisarde le Jesososke penge mishtimasa.!7;ai xantsi zhuvlia kai sastilesas anda chorhe duxuria ai andal naswalimata: e Maria, kai akharenas la Magalena, ai anklistesas anda late le efta bengen;m6 UPorme O Jesus zhalas foro forestar, ai gav gavestar ai motholas e lashi viasta pa rhaio le Devlesko;X5)2Numa O Jesus phendia la zhuvliake, "Cho pachamos skepisardia tu, zha pachasa."c4?1Kodola kai sas kai skafidi lesa mothon ande pende, "Kon si kado kai iertil vi le bezexa?"@3{0Ai O Jesus mothol la zhuvliake, "Che bezexa iertimele!"2 /Anda kodia mothav tuke, lake but bezexa iertimele, ke drago simas lake. Numa kodoles ke kai iertin xantsi, kodo volil xantsi."Z1-.Chi shordian vov si vuloi pe murho shero, numa woi shordia duxi pe murhe punrhe.W0'-Chi chumidian ma, numa woi de sar avilem ando kher, sa murhe punrhe chumidel.T/!,Porme dikhlia pe zhuvli, ai phendia le Simonoske, "Dikhes kacha zhuvli? Avilem ande cho kher; ai chi dian ma vov si pai te xalavel murhe punrhe numa woi chindiatar le peske asuensa ai koslia le balensa.r.]+O Simon dia atweto, "Me gindiv ke kuko kai diasas les mai but." O Jesus phendia leske, "Vorta phendian."-*Sar nas le love te pochinen, wo chi mai manglia peske love lendar. No O Jesus phushel, "Savo andal dui avela lenge drago kodo manush?"w,g)Dui manush sas kai kamenas leske love, iek kamelas leske pansh shela teliara ai o kolaver panvardesh teliara.j+M(O Jesus phendia leske, "Simon, si ma vari so te mothav tuke." O Simon phendia, "De duma, Gazda."T*!'O Farisi kai akhardiasas le Jesusos ando pesko kher ai dikhlia so kerdilia, motholas ande peste, "Kado manush te avilino profeto, zhanglino so si kodia zhuvli kai azbal les; wo zhanglino ke bezexalila."=)s&Ai beshelas pashal punrhe le Jesusoske, ai rovelas; ai lake asua chindarde le punrhe le Jesusoske, ai porme koslia leske balensa ai chumidia leske punrhe, ai thodia duxi pe lende.('%Sas iek zhuvli bezexali kai sas ando gav, kana ashundia ke O Jesus sas pa e skafidi ando kher le Farizeanongo, andini iek botela pherdo duxi.~'u$Iek Farisi mangliape katar O Jesus te xal lesa. O Jesus gelo ando kher le manushengo ai thodiape kai skafidi te xal.2&_#Numa o chachimos sikadilo katar le glate.1%["O Shav le Manushesko avilo, ai xalas ai pelas; ai tume phende, "Dikh, kado manush xal but ai pel but, ek vortakolo le manushensa kai chiden e taksa ai le bezexalensa!"n$U!O Iovano o baptisto avilo ai chi xal o manrho ai chi pel mol; ai tume mothon 'o beng si ande leste.'<#q Won miazon sar glate kai beshen ando bazari, ai kai den duma iek kavresa ai mothon, 'Jilabadiam ande tuturaza, ai tume chi kheldian ai jilabadian jilia miloso ai tume chi ruian.'S""No pala kaste malaven kadala manush kadala vriamake, ai pe kaste miazon.k!ONuma le Farizeanuria ai le ablokatura chi bolenas pe lestar, phende ke nas vorta so mothol O Del. Ai sa o narodo kai ashundia les, ai vi le manush kai chiden e taksa, phende ke vorta so phenel O Del, ai mekle te bolel o Iovano.1[Me phenav tumenge, "Mashkar kodole kai arakhadile katar e zhuvli nai mai bare de sar o Iovano o baptisto, inker o mai tsinorho ando rhaio le Devlesko mai baro lestar."yO Iovano si kodo kai si ramome, "Eta, tradav murha sluga kai anel e viasta angle tute, te lasharel o drom angla tute."hISo gelian tume te dikhen? Iek profeto? E, me phenav tumenge, dikhliam mai but sar iek profeto.?wNuma so gelian te dikhen? Iek manush kai si vuriardo ande shukar tsalia? Eta, kodola kai si le shukar tsalia, ai kai traiin ando mishtimos, kodola traiin andel khera le amperatonge!+OKana kodola kai tradia sas o Iovano geletar, O Jesus phendia le narodoske pai Iovano, "So gelian tume te dikhen ande pusta? Iek sulum kai mishtil katar e barval?9mRaduime te avel kodo kai chi rimol leske kanch!"yO Jesus dia atweto ka le Iovanoske disipluria, "Zhan palpale! Mothon le Iovanoske so dikhlian ai so ashundian! Le korhe dikhen, le bange phiren, le lepra vuzhile, le kashuke ashunen, le mule vushten, e lashi viasta si phendi le chorhe manushenge.'Ande kadia vriama O Jesus sastiardia bute manushen kai sas naswale, bange, kodola kai sas beng ande lende, ai phuterdia le iakha bute korhen.!;Kana aresle ka Jesus, phende, "O Iovano o baptisto tradia amen karing tute, te mothos, "Tu san kodo kai trobul te avel, vai trobul te azhukeras avres?" 9O Iovano akhardia duien andal slugi ai tradia le karing O Jesus, te phushen lestar, "Tu san kodo kai trobulas te avel, vai trobul te azhukeras avres?">wLe Iovanoske disipluria phende leske pa kadala dieli.QE viasta pa Jesus geli ande sa e Judea, ai sa le foruria kai sas pashe.  Savorhe daraile, ai luvudinas le Devles, ai mothonas, "Iek baro profeto si mashkar amende! O Del avilo te skepil pesko narodo!"eCO mulo vushtilo opre ai beshlo tele ai delas duma, ai O Jesus del les palpale ka peski dei.%CPashilo ai azbadia o khash kai sas o mulo andre; kodola manush kai ingerenas o khash terdile. O Jesus phendia. "Terno manush, me phenav tuke, Vushti opre!"W' Kana O Del dikhlia la, pelia leski mila anda late, ai phendia lake, "Na rov!"(I Kana areslo pasha o wudar le forosko, manush zhanas te gropon mules, iek zhuvli kai sas la ferdi iek shav, phivli sas, ai but narodo sas lasa kodo le gavesko.lQ O kolaver dies O Jesus gelo andek gav kai bushol Nain; leske disipluria ai but narodo zhanas lesa.~ u Kana aresle khere le manush kai sas tradine katar kodo manush karing O Jesus, arakhle sasto o sluga kai sas naswalo.A { Kana O Jesus ashundia kadala vorbi, chudisailo ai boldinisailo karing o narodo kai lelas pala leste, ai phendia, "Me mothav tumenge, chi anda Israel chi arakhlem kasavestar pachamos,"m SKe me kai trobul te kerav so mothon kodola kai si mai bare mandar, si ma ketani te lel murho vas, ai phenav iekeske, "Zha', ai kodo zhal; ai kolavreske mothav, 'Aidi', ai avel; ai murha slugaki mothav, 'Ker kadia', ai wo kerel.{ oSa anda kodia chi haliardema dosta vorta te zhav me karing tute, numa phen iek vorba, ai murho sluga avela sasto.W 'O Jesus gelo lensa, nas dur katar lesko kher, kana kodo manush kai poronchilas peske ketani, tradia peske vortachen te mothon le Devleski, "Na nashen pala mande, ke chi sim dosta vorta te aves mande khere.QKe kodo manush drago leske amaro narodo, ai wo kerdia amare synagogue."kOAvile ka Jesus, ai phushenas les, phenenas, " Kodo manush si respektime ai trobul te avela sasto.zmKodo manush kana ashundia pa Jesus, tradia phure Zhidovon leste te phushel les te avel te sastiarel lesko sluga.Iek manush kai poronchilas pe iek shel ketani sas les iek sluga kai sas leske drago; ai kudia sluga sas naswalo, merimasko.S !Kana O Jesus getosardia sa pesko divano angla narodo, gelo ando Capernaum.@y1Numa kodo kai ashunel ai chi kerel so mothav, wo si sar iek manush kai kerdia iek kher pe phuv, bi fundaniako, o pai avilo pe kodo kher ai kodo kher pelo, ai chi mai arashilia kanch.W'0Kodo manush si sar iek manush kai kerel iek kher, kerdia bari gropa, ai kerdia bax, fundania po bax, o pai kai xhal dia opral, o pai avilo po kher, ai o kher chi mishtisailo, ke kodo kher mishto kerdo sas.hI/Sikavava tumenge pe kaste miazol, swako manush kai avel mande ashunel murhe vorbi ai kerel le.E." Sostar akharen ma, Devla, ai chi keren so mothav tumenge?V%-O manush o lasho, ankalavel lashe dieli anda lashimos ka si les anda ilo, ai o manush o chorho ankalavel chorhe dieli andal chorhe dieli kai si les garade, ke o manush mothol anda mui so si les ando ilo."~,Ke palai fruta dikhes te si e khash chorhi vai lashi. Le manush nashti chidenpe figi katar kanrhe, vai stuguro katar kanrhe.a};+E lashi khash nashti bariol fruta chorhi, ai chi e chorhi khash chi bariol fruta lashi.6|e*Vai sar sai mothos che phraleske, 'Phrala, mek ma te lav e sulum kai si tu ande iakh,' kana tu chi dikhes o khash kai si ande chiri iakh? O manush kai ankerdiol so chi san! Le avri mai anglal o khash kai si ande chiri iakh, ai antunchi dikhesa sar te ankalaves e sulum kai si ande iakh che phraleski.e{C)Sostar dikhes e sulum kai si ande iakh che phraleski, kana tut si tu khash ande chiri iakh?ozW(O disiplo nai mai baro katar pesko gazda, numa swako disiplo kai phirela vorta avela sar pesko gazda.}ys'Ai O Jesus phendia lenge aver paramichi, "Sar sai iek korho manush angerel avre korhes. Vi le dui peren ande gropa.x{&Den, ai avela vi tumen dino; ai si tume dosta, ai vi mai but, sar den ka kolaver, avena palpale tumen mai but sar dian.w%"Na keren kris pe kanikaste, ai chi avel chi pe tumende kris; na thon dosh ai chi tume chi aven doshale; iertin ai vi tume aven iertime;,vS$Aven lasho sar tumaro Dat, lasholo.tua#Numa te aven tumenge drago tumare duzhmaia, ai keren mishtimos lenge; den bi te azhukeren palpale. Ai tumari podarka avela bari ai aven shave le Devleski; ke O Del lasholo kodolensa kai chi naisin leske, ai vi kodolensa kai nai lashe. GE~}}a||v{{xzzyy4xxwtvuuGttIssCrrRrqpp!oconxnmm(lkk7jjiisi&hggffffedd}d1ccTbbaa``#__#^^1]]\\[[PZZYYYmXX%WW$VViUUWU T|SS3RAQQQPOOdNN^NM5LL>KK=JJ3IHH>GGGFFuEDDkCCnBBBAA=@???>e===;Kon godi kai dela drom peska rhomnia ai ansurilpe avriasa, kerdia kurvia; ai kon godi ansurilape zhuvliasa kai meklia la, lako rhom pale kerdia kurvia.w=gMai vushoro o cheri ai e phuv te naken, de sar e mai tsinorhi vorba kai si ando zakono te nakhel (te faltil).a<;O zakono le Mosesoske ai o ramomos le profetonge ashile zhi kai vriama le Iovanoske o baptisto; de katar kodia vriama e lashi viasta pa e amperetsia le Devleski phendi la, ai swako zumavel peska zorasa te del andre.;5O Jesus phendia lenge, "Tume roden te kerdion vorta angal manush, numa O Del zhanel tumare ile; ke so miazol baro le manushenge nai kanch angla Del.g:GLe Farizeanuria ashunde so phendia O Jesus, ai marenas mui lestar ke lenge drago sas le love.39_ Chi iek sluga nashti podail duie gazdan; ke wo gretsola iek ai leske drago o kolaver; astardiola ka iek, vai vurhitsila le kolavres. Nashti podais le Devles ai le love."S8 Ai te chi sanas lasho andel kolavreske dieli, kon dela tume so si tumaro?`79 Te chi sanas lasho le barvalimasa la lumiako, kon jinel pe tute le barvalimasa chacho? 6 Kodo kai si lasho andel tsinorhe dieli si lasho vi andel bare; ai kodo kai nai lasho andel tsinorhe dieli vi andel bare nai lasho.,5Q "Ai me phenav tumenge, keren tumenge vortacha le barvalimasa kadala phuviako, saxke, kana chi mai avela tume, won sai primina tume andek kher kai chi mai getolpe.Y4+Antunchi o manush barvalo phendia ka o bezexalo manush kai lelas sama katar lesko kher ai phuvia, "Kerdia mishto," Ke le manush anda kadia lumia si ande lengi vitsa mai gojaver de sar le manush la vediaraki.3Porme phendia avreske, "Sode kames tu?" Phendia, "Iek shel musuri jiv. Ai wo phendia leske, "Le cho tiketo, ai ramosar oxtovardesh."~2u"Iek shel bidoia vuloi," phendia leske. Ai wo phendia leske, "Le cho tiketo, sigo besh tele, ai ramosar panvardesh." 1Antunchi akhardia iek po iek sa kukulen kai kamenas vari so peske gazdaske, ai phendia le pervoneske, "Sode kames murhe gazdaske?"k0OZhanav so kerava, kana gonila ma murho gazda, avela mange vortacha te primina ma pe lenge khera."d/A"O manush kai lelas sama katar o kher ai phuvia phenelas ande peste, "So te kerav akana? Kai murho gazda chi mai mekel ma te lav sama katar lesko kher ai phuvia: Nashti lasharav e phuv; lazhav mange te mangav zhutimos.D.O gazda akhardia les, ai phendia leske, "So ashunav pa tute? Phen mange sar kerdian le dielensa kai thodem tu te les sama; ke nashti mai mekav tu te le sama katar murho kher vai phuvia."m- UO Jesus mai phendia peske slugenge, "Iek manush barvalo sas les iek manush kai lelas sama katar lesko kher ai phuvia; ai andek dies vari kon phendia leske ke o manush kai lelas sama katar lesko kher ai phuvia zidilas pesko love., Numa trobulsardiam te keras ek pachiv, ai te veselisavas; ke cho phral sas mulo, ai akana traiil; sas xasardo, ai akana arakhlia sas.'"T+!Phendia leske, "Murho shav, sagda tu san mansa, ai so godi si ma chiro si. * Numa kana cho shav avilo khere, kodo kai xalia che love zhuvliansa kai sas le chorho traio, leske mudardian o vitselo o tsulo."8)iAi o mai phuro phral phendia peske dades, "Dikh! De but bersh kerdem buchi tuke, ai sagda kerdem che zakonuria; ai shoxar chi dian ma iek buzhno te veselima murhe vortakonsa!(O mai phuro phral xolailo sas, ai chi manglia te zhal ando kher; lesko dat anklisto avri, ai rhugisailo leste te avel andre.&'EAi o sluga phendia leske, "Cho phral avilo palpale khere, ai cho dat mudardia o vitselo, ke cho dat premisardia les, ai mishto sas cho phral." akhardia les,G&Akhardia iekes andel slugenge, ai phushlia les, "So kerenpe?"%w"Numa o shav o mai phuro pel kimpuria sas; kana avilo palpale ai pashilo pasha kher, ashundia le jilia ai o khelimos.B$xasardo sas, ai akana arakhlia sas. Linepe te veselinpe."|#qAi anen o vitselo o tsulo ai mudaren les, xas, ai veselisavas; ke murho shav kai sas mulo, avilo palpale ka traio;"/Numa o dat phendia peske slugenge. "Anen mai sigo e mai shukar rhocha, ai den la pe leste, thon leske angrusti po nai, ai shpargati andel punrhe;|!qO shav phendia leske, "Murho dat, kerdem bezex karing O Del ai karing tute. Chi mai sim lasho te bushav cho shav."' G"Ai wushtilo, ai gelo ka pesko dat. Numa sar sas inker dur, lesko dat dikhlia les, ai pelia leske mila, ai nashlo, ai shudiape ka leske kox, ai chumidia les.RChi mai sim lasho te bushav cho shav; ker mansa sar iek anda che slugi."r]Wushtiava ai zhava ka murho dat, ai phenava leske, "Murho dat, kerdem bezex karing O Del ai karing tute.Ai kana wo ande peste delpe goji phendia, "Sode slugi ka murho dat, si le mai but xabe sar trobul le, ai me merav bokhatar!"a;Ai manglino te xal e kozha le kukuruzoski kai xanas le bale; numa khonik chi delas les.r]Gelo te kerel buchi iek manushesko ande kodo themesko, kai tradia les pel kimpuria te pravarel le balen.+Kana xasardia sa so sas les, iek bari bokha avili ande kodo them; porme vunzhe aresli e vriama ke trobul les swako fielo, ai sas les nai kanch.(I Xantsi dies pala kodia o mai terno shav kana lia so godi dia les lesko dat, gelotar andek them kai si dur, ai kotse xalia pesko barvalimos andek chorho traio. O mai terno phendia peske dadeske, "Murho dat, de ma o barvalimos kai trobul te avel ma. Ai o dat dia les so trobulas te avel les dino.8k Ai wo phendia, ieke manushes sas les dui shave;kO Sakadia, phenav tumenge, "Si raduimos anglal angeluria le Devleske anda iek bezexalo kai keilpe."*M Ai kana arakhlia les, akharel peske vortakon ai le manushen kai beshen pasha late, phenelas, "Raduin tume mansa; ke arakhlem o kotor le rupesko kai xasardemas."/"Vai savi zhuvli kai si la desh kotora rupeske, te xasarel iek, chi dela iag e memeli, ai shilavel o kher, ai rodel lokorhes zhi kai arakhel les?-SPhenav tumenge, "Avela mai but raduimos ando rhaio anda kodo iek bezexalo kai keisailo, de sar andal iniavardesh tai inia kai si vorta, kai chi trobul le te kein."%Cai kana zhal khere, akharel peske vortakon ai le manush kai beshen pasha leste, phenelas lenge. Raduin tume mansa; ke arakhlem murho bakro kai sas xasardo.?yAi kana arakhel les, thol les pe peske zea, raduimelo,:m"Savo anda tumende, kai si les iek shel bakre, te xasarela ieka, chi mekela le kolaver iniavardesh tai inia ande pusta, ai zhal te rodel o iek kai xasailo, zhi kai arakhel les?/YAi O Jesus phendia lenge ek paramichi,veAi le Farizeanuria ai le Gramnoturia denas pe duma, phenenas, kado manush primil le bezexalen, ai xal lensa.b  ?Sa le manush kai chidenas e taksa ai le bezexalenge pashile pasha Jesus te ashunen leste.y k#Chi avela lasho chi la phuviake, ai chi le gunoieske, shuda les avri. Savo kai si le khan te ashunel, ashunel!"a ;""O lon si lasho, numa o lon te xasarela pesko skusno, sar kerena anda leste pale londo?h I!Anda kodia, zhido iek anda tumende te na mukhela sa so godi si les, nashti avel murho disiplo.q [ Te na dashtila, wo tradela le manushen ka kolaver amperato kai si dur lestar, te mangel lestar e pacha.Q"Vai savo amperato, zhala te kerel marimos kolaver amperatosa? Chi aterdiola mai anglal te lel sama te dashtila desh mie manushensa, sai zhal te marelpe pe kuko kai avel pe leste bish mie manushensa?U#Ai phenena, "Kado manush liape te kerel kher ai nashtisardia te getol les."hIDaratar te lelape te kerel e buchi, nashti getola, ai savo godi dikhena pe leste asana lestar."Savo anda tumende, kai mangel te vazdel kher, chi rodel mai anglal, sode si te arasel leske, ai te si les dosta te getol?^5Ai kodo kai chi lel pesko trushul, ai avela pala mande, nashti avela murho disiplo."D"Te vari manush avel mande, ai chi gretsol lesko dat, ai leski dei, ai leski zhuvli, ai leske shave, ai leske phrala, ai leske pheia, e, ai vi lesko traio, wo nashti avela murho disiplo.@{But narodo zhanas lesa. Amboldesailo, ai phendia lenge,]3Numa phenav tuke, "Khonik anda sa kodolen kai sas akaharde zumavena murho xamaske!"~uAi o xazhainona phendia lesko sluga, "Zhas pel droma ai vurmi, ai akhares le kai pachiv, te avela pherdo murho kher.T!Ai kodia sluga phendia, "Gazda, kerdem so phendian, ai si mai than inker."w~gKodia sluga gelo palpale, ai phendia sa kadala dieli ka lesko xazhainona. O xazhainona le kheresko xolailo ai phendia ka lesko sluga, "Zhas strazo pel droma ai vi pel vulitsi, ai anel le chorhe, ai le bange, ai le korhen, ai le bangole."D}Ai kaver phendia, "Ansurisailem ek rhomni ai nashti avav."]|3Ai kaver phendia, "Chindem panzh zhute gurumlia, ai zhav te zumav le; iertisar ma."{#Numa savorhe phenen vari so ke chi mangle te aven. O pervo phendia leske, "Chindem ek kimpo, ai trobul te zhav ai dikhav les; iertisar ma."dzAAi tradia peski sluga te akharel len kai sas akharde kai pachiv, "Aidi, ke akana sa gata!"Yy+O Jesus phendia leske, "Sas ek manush kai kerdia pachiv, ai akhardo but narodo.x'Iek anda kodola kai sas kai skafidi kana ashundia kadala paramichi phendia leske, "Raduime kodo kai xala manrho ande amperetsia le Devleski."-wSAi avela tuke raduimos, ke won nashtina te keren tuke so kerdian tu lenge; numa avela tuke pochindo katar O Del kana le manush le Devlakane wushtena andai martia."dvA Numa kana keres pachiv, akhar le choren, le bange, kodola kai nashti phiren, ai le korhen:u Porme O Jesus phendia kodoleske kai akhardia les, "Kon des xabe mashkar o dies vai telairiat, na akhar che vortakon, vai che phralen, vai che naiamon, vai chi kodolen kai beshen pasha tute le barvalen; ke akharen tu vi von, ai pochinena tuke so kerdian tu lenge._t7 Ke kon godi vazdelpe avela meklo tele; ai kon godi mekelape tele avela vazdino opre."esC Numa kana avesa akhardo, zha tho tu po skamin kai si ta palpale, kashke kodo kai akhardia tu avel ai mothol tuke, "Murho vortako, aida mai opre." No antunchi avela tuke mai pachiv angla kodola kai si kai e skafidi tusa.&rE Ai kodo kai akhardia tu ai wo ka abiav, avel te mothol tuke, "Me kotsan kakale manusheske;" No antunchi avela tuke mai lazhav te zhas te beshes mai palpale.q"Kana avesa akhardo vari kastar ka ek abiav, na tho tu ke pervo skamin, ke vari kon kai si mai baro tutar sai avela kai sas akhardo.wpgAi phendia ek paramichi le manushenge kai sas akharde, ke dikhelas kai rodenas le thana le anglune, phenelas,EoAi khonik nashtisardia te del les atweto pa so phushlia le.n!Ai porme phendia lenge, "Savo anda tumende kai si les ek magari vai ek gurumli kai perela ande xaiin, chi skepila les strazo vi Savatone?"mKhonik chi phendia kanch. Antunchi O Jesus lunzhardia pesko vas pe kado manush ai sastiardia les, ai meklia les te zhaltar.vleO Jesus mothol le ablakatonge ai le Farizeanonge, phenelas, "Si slobodo vai nichi te sastiarel pe Savatone?"gkGEta, ek manush kai o naswalimos kai sas les kerelas les te shuvliol, sas thodino angla Jesus.j Andek dies Savatone, O Jesus gelo ando kher ieke baresko le Farizeanonge te xal manrho po Sabato, ai kotse le manush lenas sama pe leste.i1 #Dikh! Tumaro kher avela tumenge meklo; numa phenav tumenge, chi mai dikhena ma zhi kai chi mothona, Raduime kodo kai avel anda anav le Devlesko.'"ah; "Jerusalem! Jerusalem! Kai mudaren le profeton, ai kai shuden baxensa kodola kai si tumenge tradine! Sodivar manglem te chidav che shaven, sar ek kaini kai chidel peske puion tela peske phaka. Numa tume chi manglian.{go !Numa trobul te phirav adies, ai terhara, ai kolaver dies, ke chi maladiol kai ek profeto xasavol andai Jerusalem.f3 Ai wo phendia lenge, "Zhan, ai phenen kodola zhigeniaki, 'Dikh! Goniv le bengen ai sastiarav adies ai terhera, ai o trito dies getova murhi buchi.'peY Sa kodo dies uni Farizeanuria avile, phenenas leske, "Zhatar katsar, ke o Herod mangel te mudarel tu."Td! Ashun! Uni kai si palune aven anglune, ai uni kai si anglune aven palune."cw Avena andai Easto, ai andai Westo, ai andai Norto, ai andai Southo ai thonpe kai skafidi ande amperetsia le Devleski..bU Kotse kai roven ai kai chiden dandendar, kana dikhen la Abramos, ai o Isaak, ai o Iakov, ai sa le profeton, ande amperetsia le Devleski, ai tume avena shudine avri.uac Ai wo phenela lenge, 'Phenav tumenge, chi zhanav katar san; zhantar mandar, sa tume bucharia le bezexeske.'^`5 Antunchi phenena, 'Xaliam ai piliam tusa, ai tu phendian cho zakono pe amare droma.'X_) Kana o gazda le kheresko wushtela, ai phandavela o wudar, ai tumen beshen avri, ai chinaiina te maren anda o wudar, ai phenenas, 'Devla, Devla, phuter amenge,' ai wo phenela tumenge, 'Chi zhanav katar san.'n^U "Thon zor te zhan pa e tang vurota; ke me phenav tumenge, but zumavena te zhan andre, numa nashtina.n]U Vari kon phendia leske, "Devla, ferdi xantsi manush si kai avela skepime?" Ai O Jesus phendia lenge,_\7 Jesus nakhelas andel foruria ai andel gava, sicharelas, ai zhalas karing o Jerusalem.[ "Pe soste miazol e amperetsia le Devleski? Si sar o drozhdi, kai ek zhuvli lias ai thodias ande trin musuri arho te puchilo sa o arho.Z+ Ai mai phendia,+YO Si sar iek sumuntsa garchitsaki, kai iek manush lia, ai shudia ande peski niva; bariol, ai kerdiol ek baro khash; ai le chiriklia anda cheri beshle pel krenzhi."cX? Porme O Jesus phendia, "Pe soste miazol e amperetsia le Devleski? Ai pe soste sai miazol?W Sar delas duma, sa kodola manush kai sas leske duzhmaia, lazhaile sas; ai sa le manush raduimesas andal bucha shukar kai kerelas O Jesus. V Ai e zhuvli kai si e shei la Abrahamoski, ai kai o beng ankerelas la de desh u oxto bersh, chi trobulas te sastiarav la Savatone?"/UW Devla phendia leske, "Tu manush kai ankerdiol so chi san! Savo anda tumende Savatone chi phutrel andal shtali peske gurumlia vai peske magares, te angerel le te pen?CT Numa o baro la synagogako xoliarikosas, ke O Jesus sastiardias po Savatone, ai o baro phendia la narodoske, "Shov dies si te kerelpe buchi, aven te sastion kadala diesa, ai na Savatone.VS% Ai thodia lesko vas pe late; ai strazo vortosaili, ai naisisardia le Devles.IR  Ai kana O Jesus dikhlia la, phendia lake, "Zhuvlio, sastilian."Q3 Ai eta, kotse sas iek zhuvli kai sas bi vuzho ande late, ai nashti vortolas pe de desh u oxto bersh. Bangi sas andal zea, ai nashtilas te vortolpe.?Py O Jesus sicharelas ande synagogue andek dies savatone.>Ow Ai amborim mai angle avela fruta, te na shinesa la.'"Nw O manush kai lelas sama katar e rez phendia leske, 'Devla! Mai mek la kado bersh. Pharhava e phuv ai thava so trobul;VM% Ai phendia kodoleske kai lel sama katar e rez, 'Dikh! De trin bersh si de sar avilem katse te rodav figi pe pruing le figenge, ai chi arakhlem kanch. Shin la, so mai mekhas te lel o than pe phuv intaiin?'L# Ai mai phendia lenge ek paramichi, "Iek manush sas les ek pruing le figenge ande leske rez, gelo te rodel figi pa late, chi arakhlia kanch.]K3 Phenav tumenge, Nichi, Numa te na keina tume ande tumare bezexa, xasavona savorhe."&JE Ai kodola desh u oxto manush kai pelo pe lende o baro kher ande Siloam, ai mudarde le, tume gindin ke mai doshale sas sar sa o narodo kai si ando Jerusalem?WI' Me phenav tume, Nichi, te na keina tume anda tumare bezexa, xasavona savorhe.#H? O Jesus phendia lenge, "Tume gindin ke kodola manush kai sas andai Galilee mai bezexale sas sar sa le kolaver manush andai Galilee, ke chinuisarde kadia?G # Ande kadia vriama uni manush kai sas kotse phende le manushen andai Galilee ai amisardia lengo rat le zheganensa kai mudarde sas angla Del.\F1 ;Phenav tuke, chi anklesa kotsar avri, mai anglal ke sar te pochines so godi kames.eEC :Te thola vari kon dosh pe tute, ai te zhana andek than ka kher le forosko, zumav mai anglal te sai lashardios lesa pa drom, ke sai angerel tu anglai kris, ai e kris del tu kai zhandari ai zhandari thol tu ande temnitsa.=Du 9Ai sostar, chi den po gor, anda tumende so si vorta?C+ 8Tume manush kai ankerdion so chi san! Tume sai den po gor le dieli la phuviake ai le chereske, apo sostar te na haliaren le dieli kai si adies?fBE 7Ai kana dikhen te phurdel e barval anda Souto, tume mothon, te avela tato, ai kodia kerdiol.A 6Ai mai phendia le narodoske, "Kana dikhen iek nuvero kai avel anda Westo, tume strazo mothon, del breshind, ai kodia kerdiol.@3 5Xuladia o dat katar o shav, ai o shav katar o dat; ai e dei katar e shei, ai e shei katar e dei; ai e sakra katar e bori, ai e bori katar e sakra."? 4Ke dakanara panzh zhene ando iek kher hulade (chi aven iek fielo), trin chi malevana pala dui, ai dui chi malavena pala trin.b>= 3Tume gindin ke avilem te anav e pacha pe phuv? Phenav tumenge, Nichi, avilem te hulavav.i=K 2Si iek bolimos kai me trobul te avav boldo; ai chi zhanav sar mai sigo te kerdiol kodo bolimos.R< 1"Avilem te shudav iag pe phuv; ai sode kamlemas te avel vunzhe dino iag?n;U 0Numa wo kai chi zhanel so mangel lesko gazda, ai kerdia le dieli bi malades, trobul te avel mardo, avela mardo mai xantsi. Ka kodo manush kai sas dino but trobul te del but; te si but dino kal manush, won phushen mai but lestar. :  /"Ai kodo sluga kai zhanel so mangel lesko gazda, ai chi kerdia kanch, ai chi kerdia so manglia lesko gazda, avela mardo butivar.79g .O gazda kodola slugako si te avel andek dies kai wo chi azhukerel les, ai andek chaso kai wo chi zhanel, si te shinel les kotora, ai thol les kodolensa kai ankerdion so nai. 8  -"Numa kodia sluga te phenel peste, 'Murho gazda podail, chi avilo.' Ai marel le slugen, ai tholpe te xal, ai pel, ai te machol.K7 ,Chachimasa phenav tumenge, si te thol les baro pe so godi si les.l6Q +Raduime te avel kodia sluga, kai lesko gazda arakhela les ke kerel peski buchi kana avela palpale.57 *Ai O Del phendia, "Kon si o chacho ai gojaver sluga, kai o gazda thodias te lel sama ande lesko kher te pravarel le lengo xaben pe vriama kai trobul?Z4- )O Petri phendia leske, "Devla, tu phenes kadia paramichi amenge vai savorhenge?"[3/ (Vi tume, aven gata. Ke O Shav le Manushesko avela ka chaso kai tume chi zhanena." 2 'Te zhanen mishto, o gazda le kheresko te zhanelas kana o chor avel, wo lino sama sorho riat, ai chi meklino te phagavel lesko kher.m1S &O gazda sai avela mashkar la rachake vai mai pozno! Ai arakhela len gata. Raduime te aven le slugi.C0 %Raduime te aven le slugi, kana lengo gazda arakhela len gata kana avela palpale; chachimasa, phenav tumenge, thola peski prashtia, ai thola le te beshen tele kai skafidi, ai podaila le.~/u $Ai te aven sar manush kai azhukeren penge gazdas te avel ka abiav; Kana avela ai kana marela, won sai phutren leske.6.g #"Aven gata ai huriardo, ai cho lampo del iag;9-m "Ke kai si cho manjin, kotse si te avela cho ilo.5,c !Bichinen so si tume, ai den kal chorhe; keren tumenge manjin kai chi rimolpe, kai chi nandiol ando rhaio, kai o chor nashti den andre te choren ai e rhuzhina nashti rimol.S+ Na daran, murhe bakriorha, ke tumaro Dat mangel te del tume e amperetsia.\*1 Roden mai anglal e amperetsia le Devleski ai O Del dela tume sa kadal dieli opral.){ Ke kodia roden le manush kai chi zhanen le Devles. Tumaro Dat kai si ando rhaio zhanel ke trobul tumen sa kadala dieli.E( Ai tume, na roden so xana, ai so pena, ai na nekezhin tume."'= O Del huriarvel e char kai si pel kimpuria adies, ai kai terhara avela shudini ande iag. Sode mai but huriarvel tumen, tume kai si tume xantsi pachamos?=&s Dikhen sar barion le luluja, chi keren buchi, ai chi keren peske tsalia; ai inker mothav tumenge, chi o Solomon, ande sa pesko barvalimos nas kadia shukar huriardo sar iek luluji.\%1 Te nashti kerena kanchi kai si tsinorhi diela, sostar nekezhin tume pa aver dieli?K$ "Savo anda tumende te nekezhila sai lunzharel pesko traio xantsi?##? Dikhen pel chiriklia, chi shuden sumuntsi ai chi chiden, ai chi garaven xaben andel banuria; ai O Del pravarel le! Chi mon tume mai but sar le chiriklia?H"  O traio mai baro sar o xabe, ai o stato mai but sar le tsalia.$!A O Jesus phendia leske disiplonge, "Anda kodia phenav tumenge, na daran anda tumaro traio, anda so xana, anda tumaro stato, andal tsalia te vuriarven tume.U # Kadia si kodoleske kai chidel manjin peske, ai kai nai barvalo le Devlesko.lQ Numa O Del phendia leske, "Prosto san, e riat cho duxo avela lino; ai so lashardian kaske ashela?"{ Ai phenava murho duxoske, "Murho duxo, si tu but mishtimos garado pe but bersh; akana hodinis, xas, pes, ai raduisavo." Ai phendia, 'Zhanav so te kerav, peravava murhe shteli, ai kerav mai bare; ai thava sa murho jiv ai murho mishtimos andre.'kO Ai wo gindilas ande peste, phenelas, 'So te kerav, kai nai ma dosta than te thav sa murhe fruti?'s_ Ai phendia lenge aver paramichi, phenelas, ieke manusheske phuvia kai sas barvalo dine les but mishtimos.L Ai porme phendia lenge, "Arakhen tume zurales, te na avel tumenge drago zurales le barvalimata la phuviake, ke o traio le manushesko chi ashel anda pesko barvalimos, vi te avela defial barvalo."nU O Jesus phendia leske, "Tu manushale, kon thodian ma te kerav tumenge kris, ai te kerav o xulaimos?"iK Vari kon phendia leske, "Gazda, phen murhe phraleske te xulavel mansa o barvalimos kai si ame."I  Ke o Swunto Duxo sicharela tumen ande kado chaso so te phenen."}s Kana ningerena tume angla le synagoguria ai le guvrnuria, ai le bare, na xan tume briga sar phenena vai so phenena:$A "Ai kon godi dela duma nasul karing O Shav le Manushesko avela leske iertime; numa kon godi dela duma nasul karing o Swunto Duxo shoxar chi avela iertime.ve Numa kon godi phenela ke nai murho anglal manush, i me phenava ke nai murho anglal le angeluria le Devleske.y "Phenav tumenge, kon godi phenela ke si murho anglal manush, i me phenava ke si murho anglal le angeluria le Devleske;U# Ai vi tumare bal sa jinde le. Na daran, tume mon mai but sar but chiriklia.iK "Na bichin de panzhe chiriklian pa dui teliara? Numa chi iek anda lende nai bustardo angla Del. Sikavava tumenge kastar trobul te daran: daran katar kodo kana si les e putiera te shudel tu ande iado. Me phenav tumenge, lestar daran.  "Me phenav tumenge, murhe vortacha, "Na daran katar kodole kai mudarel o stato, ai pala kodia nashti mai keren kanchi mai but.- Anda kodia, so godi mothona ando tuniariko avela ashundo ande vediara; ai so mothona ando khan andel sobi, avela phendo po chardako le kheresko.J   So godi si garado avela sikado; ai swako garaimos avela zhanglo.r  _ Sa antunchi chidinisailo but narodo, ai kadia de but narodo sas kai phirenas pe iek kavreske punrhe, O Jesus phendia leske disiplonge mai anglal, "Arakhen tume katar e drozhdi le Farizeanongi. Kodia si kodola kai chi keren so mothon.S  6Zumavenas te peraven les, te zumaven te sai mothol vari so kai nai vorta.u c 5Sar O Jesus zhalas kotsar, le Gramnoturia ai Farizeanuria xolailesas pe leste ai phushena lestar but dieli;  4"Nasul tumenge ablakaturia! Ke lian e chaia kai phutrelas o vudar la gojako; chi dian andre tume, ai aterdiardian kodolen kai mangenas."dA 3De katar o rat le pervone manushesko kai sas o Abel zhi ka rat le profetosko kai busholas Zacharias, kai mudarde mashkar o altari ai mashkar e tampla; chachimasa, mothav tumenge, 'Avela nanglo te pochinen kado narodo.'pY 2Kai o rat le profetongo, kai sas shordo de sar kerdilia e lumia, avela nanglo te pochinen kado narodo.}s 1"Anda kodia, e goji le Devleski phendia, 'Tradava lenge profeturia ai Apostles, ai mudarena unen ai chinuin avren.'oW 0Tume san marturia anda so kerde tumare dada, ke won mudarde le profeton, ai tume keren la mumunturia.[/ /Nasul tumenge! Ke tume thon le mumunturia le profetonge, kai tumare dada mudarde. .Ai O Jesus phendia, "Nasul tumenge ablakaturia! Ke thon but chino po narodo te ankeren tume chi tumare naiesa chi ankeren.`9 -Ek ablokato dia atweto, ai phendia leske, "Gazda, kai des duma kadia vi amende rimos.":m ,"Nasul tumenge, le Gramnoturia ai le Farizeanuria, tume manush kai ankerdion so chi san! Ke sar le mumunturia san kai chi dichon, ai le manush phiren pe lende ai chi dikhen le.+ +"Nasul tumenge, Farizeanuria! Ke drago tumenge te beshen anglal pel skamina ande synagoguria, ai te phenen droboi tu le manushenge ande bazari.^5 *"Nasul tumenge, Farizeanuria! Ke tume den ka Del desh anda ek shel e partia kai trobun te den andai mai tsinorhi dieli Mint, Rue, ai Herb, numa chi keren so si mai baro ando zakono, so si vorta, mila ai pachamos.`~9 )Numa den so si ande che kuchi ai tiari kal chorhe, ai swako diela avela vuzhi tumenge.L} (Prosto san! Pate O Del kai kerdia le avrial, chi kerdia vi andral?| 'Numa o Devla phendia leske, "Tume Farizeanuria xalaven e kuchi ai o tiari avrial, numa andral tume san pherdo nasulimasko ai chorimasko.X{) &O Farisi chudisailo kana dikhlia ke O Jesus chi xaladia mai anglal sar te xal.cz? %Sar O Jesus delas duma, ek Farisi manglia les te xal leste, gelo ai thodiape kai skafidi.y1 $Te si sa cho stato pherdi la vediaraki, ai nai kanch ando tuniariko, avela sa cho stato ande vediara, sar ek lampo strefial pe tute la vediarasa."Bx #Le sama, e vediara kai si ande tute te na avel tuniariko.5wc "Che iakha si sar ek lampo le statosko. Kana che iakha dikhen mishto sa cho stato pherdi la vediaraki; numa kana che iakha chi dikhen mishto sa cho stato si ando tuniariko.v !Khonik chi del iag ek lampo, ai te garavel les telai skafidi, numa thol les opral pe skafidi te del vediara savorhen kai si ando kher.:um Le manush andai Nineveh si te wushten kadala vitsasa kai kris te dosharen len; ke kana o Jonah dia duma pa Del lenge won keisaile, ai akana iek mai baro katar o Jonah si katse!Wt' E amperetisaika andai Sheba te wushtel o dies la krisako kadala vitsasa kai kris te dosharel len; woi avili dural te ashunel ka Solomon. Ke de sa gojaver sas ai akana si iek mai baro katar o Solomon katse! s  Ke sar o Jonahas sas iek semno le manushengo kai sas ande foro Ninevah; sakadia O Shav le Manushesko avela le manushenge adies.Ar{ Sar but narodo avelas, O Jesus phendia, "Ferdi ek vitsa kai si nasul ai kai nai chachimasa le Devlesa mangen semno, numa chi iek chi avela dino, ferdi so kerdiliape ka profet o Jonah.kqO Ai O Jesus phendia, "Raduime mai bini kodola kai ashunen E Vorba le Devleski, ai kai garaven la."*pM Kana O Jesus phenelas kodo divano, iek zhuvli dia duma mashkar o narodo, ai phendia leske, "Raduime te avel o ji kai ankerdia tu, ai le chucha kai pravarde tu."o/ Antunchi zhal, ai o beng anel aver efta beng mai sasul lestar; ai sa zhan te traiin ande kodo manush. Antunchi mai nasul leske de sar mai anglal.Gn Ai kana aresel ande pesko kher, arakhel vuzhimos ai lashardo.)mK Kana o bi vuzho anklisto avri anda manush, zhal ande pusta te rodel than te hodinil ai chi arakhel, ai mothol, 'Zhava palpale ande murho kher katar anklistem.'wlg Kodo kai nai pe murhi rig chi zhutil ma, numa kerel nasul karing mande; ai kodo kai chi chidel mansa xulavel.ky Numa te avela iek mai zuralo lestar, ai marel les, lel lestar sa e armia kai wo jinelas pe late, ai xulavel so si les.kjO Kana iek manush zuralo si les e armia te arakhel peske kher, lesko manjin kai si les arakhado lo.zim Numa te goniva me le bengen katar o Swunto Duxo le Devlesko, antunchi e amperetsia le Devleski avilo pe tumende.h{ Ai te goniva me le bengen katar e putiera kai o Beelzebub del tumare shave, katar len won e putiera te gonin le bengen?g5 Teala o beng gonil le benges, won si xulade pe peste, sar rhivdila ai ashela leski amperetsia? Numa tume phenen ke goniv le bengen katar o Beezebub.9fk Numa O Jesus zhanelas lenge ginduria, ai phendia lenge, "Swako amperetisa kai si xuladi pe peste si te xaiil, swako foro vai niamon(familia) kai si xulade pe peste chi ashena.^e5 Ai uni te zumaven les, mangenas lestar te sikavel lenge vari so kai avel anda rhaio.Wd' Numa uni phenanas, "Wo gonil le bengen katar o Beelzebub, o baro le bengengo. {Q~~a}}t}||A{{f{zzyypxxwwwEvv3uuyttqtssJrrcqq~qpgooo.nnGmm lkkKjj,ii4hh]h gRgfyeee@dd>cc(bb\aaca``~___'^^M^]]4\\[[?Z}Z YYXXWrVV:UU:TTTSiSRRJQQVPP\OO/NNoN>MMLL5KKRJJJImIHHGG FF9EExDDDZCBB[AAo@@??;>>.=S<Ai o Petri anklisto avri, ai ruia zurales.?]w=Ai O Jesus boldinisailo, dikhlia po Petri, ai o Petri diape goji ka le vorbi kai O Jesus phendiasas leske, mai anglal sar te bashel o kurkorsho, tu phenesa trivar ke chi zhanes ma."j\M%Saxke te xan ai te pen kai murhi skafidi ande murhi amperetsia; ai te beshen pel bare skamina te den kris le desh u dui vitsi le Israelonge.L=Anda kodia si ma e amperetsia te dav tumen, sar murho Dat dia man.O<Tume san kodola kai rhevdisardian mansa kana avilo zumaimos pe mande.;Kon si o mai baro, kodo kai beshel kai skafidi vai kodo kai podail? Kodo si kai skafidi numa me sim mashkar tumende sar kodo kai podail.:7Numa te na avel tumenge sakadia; numa o mai baro kai si mashkar tumende musai avel sar o mai tsinorho; ai kuko kai si baro musai avel sar kuko sluga.9O Jesus phendia lenge, "Le amperatsi kadala lumiake si le putiera pe pengo narodo, ai kodola manush bushon "Vortacha le manushenge."S8Won marenas mui mashkar pende te zhanen savo anda lende avela o mai baro.R7Ai porme denaspe duma mashkar pende, savo si anda lende kai purhila les.y6kAi chaches O Shav le Manushesko trobul te merel sar O Del manglia; numa nasul avela kodoleske kai purhila les!"@5{Ashun! Kodo kai purhila ma, katse lo kai skafidi mansa.4%Sakadia kana getosarde te xan manrho, wo lia e kuchi, phenelas, "Kacha kuchi ai o nevo kontrakto ando murho rat, kai shordilo pala tumende."$3AAntunchi lia manrho, ai dias naisimos, phaglia les, ai dia lende, phenelas, "Kako si murho stato kai si dino tumenge; keren kadia te seren tume pa mande."n2UKe phenav tumenge, chi mai piiava andai fruta le struguroski, zhi kai e amperetsia le Devleski avel.U1#Lia e kuchi, ai dias naisimos, ai phendia, "Len, ai pen savorhe anda late."b0=Ke phenav tumenge, chi mai xava tumensa, zhi kai kerdiol ande e amperetsia le Devleski."{/oO Jesus phendia lenge, "Drago sas mange te xav kadia Dies O Baro le Zhidovongo tumensa mai anglal sar te chinuiv.O.Ai kana o chaso avilo, wo beshlo kai skafidi le desh u do disiplonsa.\-1 Geletar, ai arakhle sar phendiasas lenge; ai lasharde O Dies O Baro le Zhidovongo.[,/ Wo sikavela tumenge iek bari soba opre kai si swako fielo andre; kotse lasharena.+) Ai phenena le gazdaske kodole kheresko, "Amaro gazda phenel tuke, 'Kai o than kai trobul te xav O Dies O Baro le Zhidovongo murhe displonsa?'"*) Wo phendia lenge, "Ashun, kana aresena ando foro, arakhena ieke manushes kai si les iek vaza paieske; len tume pala leste ando kher kai zhala.7)i Ai won phende leske, "Kai manges te lasharas?"{(oai O Jesus tradia le Petres ai le Ioanos, phenelas, "Zhan ai lasharen amende O Dies O Baro le Zhidovongo te xas."c'?Antunchi o dies le manrhesko bi drozhdengo avilo, kana trobulas te mudaren le bakriorhan,m&SAi o Judas shinadia te lel le love, ai rodias sar te del les ande lenge vas, bi te zhanel o narodo.>%wKodola manush raduisaile, ai shinade te den les love.c$?Ai o Judas gelo kal le bare rasha ai kal le bare le ketanenge, te del les ande lenge vas.n#UAntunchi o beng gelo ande Judas, kai akharenas les Iscariot, kai sas ek andal desh u dui disipluria.c"?Ai le bare rasha ai le Gramnoturia rodenas sar te mudaren les; ke daranas katar o narodo.g! IAkana e pachiv le manrheski bi drozhdengi pasholas kai busholas 'O Dies O Baro le Zhidovongo'.M &Ai sa o narodo diminiatsi avile leste ande tampla te ashunen leste.lQ%E diese O Jesus sicharelas ande tamplo; ai e riat zhalas te beshel pe plaiin kai busholas Masleni."=$Arakhen tume! Ai rhugin tume sagda, saxke te avel tume zor te na kerdiol tumenge sa kadala dieli, ai te beshen ande punrhende angla Shav le Manushesko."Q#Ke kodo dies avela sar iek selia pe sa kodola kai beshen pe sa e lumia."Arakhen tume! Na meken tumaro ilo te pherdiol pachiva ai mol, ai nekazo kadale traiosko, ai kodo dies avela pe tumende kana chi zhanen.J !O cheri ai e lumia nakhena, numa murhe vorbi shoxar chi nakhena._7 Chachimasa, phenav tumenge, kadia vitsa chi nakhela zhi pon chi kerdion kadala dieli.dASakadia, kana dikhena kadala dieli ke kerdion, zhanen ke e amperetsia le Devleski pashela.Psar barion ai anklen patria, tume dikhen ai zhanen ke o milai pashelo.Z-O Jesus phendia lenge ek paramichi, "Dikhen e pruing le figengi, ai sa le khash;}sKana kadala dieli nachinaina te kerdiol, antunchi dikhen opre, ai vazden tumaro shero, ke tumaro skepimos pashelo."\1Antunchi dikhena sar O Shav le Manushesko avela pel nuveria putierasa ai barimasa.dAle manush merena daratar ke zhanena so kerdiola pe phuv; ke e putiera le chereski izdrala.:m"Kerdiola semnuria ando kham, ai ando shunuto, ai andal chererhaia; ai pe phuv avela dar mashkar le thema, kai chi mai zhanena so te keren. E maria ai le talazuria keren bunto;PLe manush avena mudarde katar e sabia, ai aver avena line ai thode ande temnitsa mashkar sa le thema; ai le manush kai Nai Zhiduvuria phiren le punrhensa pai Jerusalem, zhi kai getolpe lenge vriama.#?Nasul le zhuvliange kai si pharia glatasa, ai kodolen kai si le glate pe chuchi ande kodola dies! Ai avela baro nekazo ando them, ai xoli pe kado narodo.OKe kodola diesa avena diesa chorhe, ai te kerdiol so godi sas ramome.=sAntunchi kodola kai si ande Judea trobula te nashen andel plaia; ai kodola kai si mashkaral ande Jerusalem trobula te zhantar; ai kodola kai si ande niva te na aven andel foruria.ucKana dikhena ke le thema chidenape te marenpe pe Jerusalem, antunchi zhanen ke Jerusalem sigo avela peradi.J  Ai kai inkerena zhando gor tume skepina tumaro traio le Devlesa.9 mNuma chi xasavola chi iek bal anda tumaro shero.2 _Avena gratsia savorhenge pala murho anav. Vi tumaro dat ai tumari dei purhila tume, ai tumare phral, ai tumare niamuria, ai tumare vortacha; ai mudaren buten anda tumende.n UKe dava tume le vorbi ai e goji, kai tumare duzhmaia nashti den ando gor vai te mothon ke nai kadia.=uNa gindin tume mai anglal so te phenen, ai na daran.8k Kodola kerdiona tumenge saxke te aven marturia.P Numa mai anglal sar kodola dieli, lena tume le manush ai chinuina tume, dena tume kal synagoguria, thona tume andel temnitsi, angerena tume anglal la amperatsi ai le bare le foroske pala murho anav.=s Ai izdrala e phuv zurales, ai ande but thana chi avela dosta te xan, ai avela but naswalimos, ai kerdionape zhungale bucha kai chi mai dichilia, ai avela bare semnuria ando cheri.yk Antunchi O Jesus phendia lenge, "Iek them marelape aver themesa; ai iek amperetsia marelape avria amperetsiasa: Kana ashunena ke marenpe ai vieste kai marenpe ande uni thana, Na Daran; ke kodia musai te kerdiol, numa nai inker o gor.)KO Jesus phendia, "Arakhen tume, te na atsaven tume khonik, ke but avena ande murho anav, phenenas, "Me sim o Kristo!" E vriama pashili, na len tume pala lende.M"Gazda, kana kerdiola kodia? Che semno avela kana kerdiona kodola?"X)"Sa so dikhena avela pherdo, chi ashela iek bax po kaver." Won phushen lestar,Uni zhene denas duma pal tampla, sar shukarenas o tampla le lashe baxensa ai podarki kai dine ka Del, O Jesus phendia lenge,j~MKe le barvale thode xantsi love anda lengo barvalimos; numa woi thodia so godi sas la te traiil.d}AAi phendia, "Phenav tumenge chachimasa, kacha chorhi phivli thodia mai but de sar savorhe;G|Ai vi dikhlia ek chorhi phivli sar tholas dui xarkune kotora.i{ MO Jesus vazdia le iakha, ai dikhlia le barvale manushen thonas penge love ande gono ande tampla.z/Ke tume xan le phivliange khera, ai rhugin tume lungo rhugimos te miazol ke lashe san: anda kodia si te perel mai phari kris pe tumende."tya.Arakhen tume katar le Gramnoturia, kai si lenge drago te phiravenpe andel rhochi lunzhe, ai den le manush lasho dies pel droma, ai roden la mai lashe skamina ande synagogue, ai drago lenge te beshen ka shero la skafidiako kal pachiva.Lx-Sar sa o narodo ashunelas leste, O Jesus phendia peske disiplonge.Aw},O David akhardia les Devla, sar sai avel vo lesko shav?"Sv+zhi kai kerav anda che duzhmaia iek than te hodinis che punrhe pa lende."{uo*Ke o David phendia ande Vorba le Devleski (Psalms), "O Del phendia murhe Devleske: Besh tele pa murhi chachi rik,Nt)O Jesus phendia lenge, "Sar mothon ke O Kristo si Shav le Davidosko?6sg(Ai chi mai tromanas te mai phushen les kanch.@r{'Uni andal Gramnoturia phende, "Gazda, mishto dia duma."Qq&Ke wo nai O Del le mulengo, numa le zhuvindengo; savorhe traiin leske."Tp!%Ai o Moses sikadia kai le mule zhuvindinas ka traio. Ande Vorba le Devleski kai mothol pai krenzha kai zhalas e iag, kana wo akharel les "O Del le Abrahamosko, O Del le Isakosko, ai O Del le Iakovosko."o$Nashti mai meren; ke won avena sar le angeluria ai chi meren, ai avena shaves le Devleske, ke zhuvindisar le andai martia.ny#Numa le mursh ai le zhuvlia kai sai zhuvindin andai martia ka traio ai te traiin ande kolaver lumia chi mai ansurinpe.Tm!"O Jesus phendia lenge, "Le mursh ai le zhuvlia la lumiake akana ansurinpe;ylk!Kana avela te zhuvindin le mule te zhan ando rhaio, saveski andal efta phral avela e rhomni ke savorhenge sas?" k; Akana vi e zhuvli muli.Vj%ai o trito, sakadia kerdilia vi le efta phralensa. Mule vi te aven le glate.i-Sakadia o duito,lhQSas efta phral: o pervo ansurisailo, ai mulo bi te avel les glate, meklia rhomnia peske phraleske.Eg"Gazda, o Moses ramosardia o zakono amenge; "Te merela vari kasko phral, ai si les ek rhomni, ai nas les glate, lesko phral ansurilape leska rhomniasa, ai vazdel familia leske phraleske."^f5Uni Saduseanuria avile ka Jesus, ke mothonas ke nai traio pala e martia; ai phushle,eyNashti thode leske dosh pe kado divano angla narodo; numa chudisaile andal atweto kai dia le, ai chi mai phende kanch.vdeWon phende, "O Caesar." O Jesus phendia lenge, "Den ka Caesar so si lesko, ai den ka Del so si le Devlesko."Jc Sikaven mange ek kotor rupone, "Kaske fatsa ai ramomos si kado?"bb=Numa O Jesus haliardia lenge nasul ginduria, ai phendia lenge, "Sostar tume zumaven ma?"NaPhen amenge, si amenge slobodo vai nai te pochinas taksa ka Caesar?";`oKodala manush phushle les, "Gazda, zhanas so phenes ai sichares si vorta, ai zhanas ke chi respektis iek manush mai but sar kaver, numa sichares o zakono le Devlesko chachimasa.W_'Ai won lenas sama les, ai trade manushen te dikhen so kerel, kerenaspe sar chache manush, saxke te astaren les ande lesko divano, saxke te den les ka guvernori (kai si les e putiera te kerel sa wo mangel).&^ELe bare rasha ai le Gramnoturia dinepe duma sar te astaren les; ai won daranas anda le manushenge, ke won haliarde ke O Jesus lenge phendia kodia paramichi.`]9Kon godi perela pe kodo bax avela phaglo; ai kuko kai perela o bax wo avela lichardo." \O Jesus dikhlia pe lende, ai phendia, "So znachil kado ramomos? O bax kai shude kukula, saikfielo bax sas o bax kai trobulsarde."R[Kana o narodo ashundia kodia, phendia, "Kasavatar diela nashti kerdiol!"&ZEAi gonisarde les dur katar e rez, ai mudarde les. "Akana, so kerel lenge o gazda la rezako?" "Avela ai mudarela kodole manushen, ai dela e rez kal kolaver.""Y=Numa kana le manush kai chidenas o struguro dikhle les, denas pe duma mashkar pende, "Kodo si o shav le gazdasko, mudaras les, ai e phuv ashela amenge!"Xy Antunchi o gazda la rezako phendia, "So te kerav? Tradav murhe shaves kai si mange drago; amborim lena pe pala leste!"eWC Numa kodo manush mai tradia mai ieka sluga, (o trito) ai won dukhade les, ai gonisarde les.kVO Kodo manush mai tradia ieka sluga; ai pale marde les, chinuisarde les, ai trade les bi kanchesko._U7 Kana avili e vriama te chidelpe o struguro, wo tradia ieke sluga karing le kolaver manush te lel lendar so trobul te avel lesko. Numa le manush kai chidenas o struguro marde les, ai trade les palpale bi kanchesko.*TM Porme O Jesus phendia le narodoske ek paramichi: "Iek manush thodia te bariol rez, ai meklia les kaver manush te len sama, ai gelotar andek dur them but vriama.aS;Ai O Jesus phendia lenge, "Chi me chi phenav tumenge katar che putiera kerav so kerav."2R_No won phende, 'Chi zhanas katar avilo.'"Q{Numa te phenasa, 'Katar le manush,' sa o narodo shudela bax pe amende; ke o narodo zhanelas ke o Iovano sas ek profeto.sP_Ai dinepe duma mashkar pende, phenenas, "Te phenasa 'Anda rhaio,' wo phenela, ' Sostar chi pachaian les?'HO o bolimos le Iovanosko katar sas, anda rhaio vai manushendar?"IN O Jesus phendia lenge, "Vi me akana phushav tumendar ek divano,MyAi phende leske, "Phen amenge, katar si tu kadia putiera te keres so keres? Vai kon si kodo kai dia tu kadia putiera?"L 5Andek dies, kana O Jesus sas ande tampla sicharelas le narodos ai delas duma e lashi viasta, le bare rasha ai le Gramnoturia, ai le mai phure avile.WK'0Numa chi zhanenas sar te keren; ke sa le manush drago lenge te ashunen leste.J/O Jesus sicharelas swako dies ande tampla, ai le bare rasha, ai le Gramnoturia, ai le bare le narodoske rodenas te mudaren le Jesusos.vIe.ai phenel lenge, "Ramome, 'Murho kher si o kher le rhugimasko; numa tume kerdian anda leste kher chorengo.'"YH+-O Jesus avilo ande tampla, ai gonisardia sa kodolen kai bichinenas ai chinenas,G5,Phagavena tu ai sa le manushen mashkar tute; ai chi mekena pe tute te ashel bax pe baxeste ke chi zhanglian e vriama kana O Del avilo te skepil tu."rF]+Uni diesa avela pe tute kana che duzhmaia avena kruglom tutar, phandavena tu, ai chidena tu pa sako rik.xEi*ai phenelas, "Te zhanglianas ande kado dies le dieli kai si cha pachake! Numa akana garade le angla che iakha.PD)Ai kana pasholas pasha foro, O Jesus dikhelas pe Jerusalem ai rovelas,hCI(Ai O Jesus phendia lenge, "Me phenav tumenge, te terdiona won te tsipin, le bax si te tsipin."uBc'Ai uni Farizeanonge kai sas mashkar o narodo, phende le Jesusoske, "Gazda, phen che disiplonge te terdion."yAk&"Raduime te avel o amperato kai avel ando anav le Devlesko! Pacha ando rhaio, ai o barimos te avel ando rhaio."Y@+%Ai kana pasholas pashai Jerusalem, karing e plaiing kai xulelas e plaiing kai bushol E Plaiing le Maslinenge, sa le disipluria raduime sas, ai dine naisimos ka Del pala sa le mirakluria kai dikhle; phenenas,:?o$Sar phirelas, won shudenas penge raxamia po drom.p>Y#Angerde le magares ka Jesus; ai thode pe penge raxamia po magari, ai thode le Jesusos te beshel opral..=W"Ai won phende, "Ke trobul le Devles."X<)!Kana phutrenas le magares, o gazda phendia lenge, "Sostar phutren le magares?"b;= Le disipluria kai sas tradino gele, ai arakhle sa le dieli sar O Jesus phendiasas lenge.l:QTe phushela tumen vari kon, "Sostar phutren le magares?" Tume phenen leske, "Ke trobul le Devles.":9m"Zhan ando gav kai si angla amende; ai kana aresena, arakhena kotse ieke magares kai si phanglo, pe kodo magari inker chi iek manush chi beshlo; phutren les, ai anen les katse.8'Kana pashilo pashai Bethphage ai Bethani karing e plai kai busholas E Plai le Maslinengi, O Jesus tradia dui anda peske disiplonge, phenelas,\71Kana phendia kodia paramichi, O Jesus gelotar angla manush te zhal ande Jerusalem.j6MNuma le manush kai chi mai le te avav lengo amperato, anen le katse, ai mudaren le angla mande."5O Jesus phendia, "Me phenav tumenge, avela dino ka kuko kai si les; numa ka kuko kai nai, avela lino lestar vi so si les.F4Le kolaver phendia leske, "Gazda, si les vunzhe desh galbi!"l3QPorme phendia kodolenge kai sas kotse, "Len lestar o galbano, ai den les ka kako kai si les desh."d2AApo, "Sostar chi thodian murhe love ande banka? Saxke, kana avilemas khere sas te bution?"*1MO amperato phendia leske, "Dav tu kris pala che vorbi, tu san chorho sluga, tu zhanesas ke sim manush zurale ilesko, lav so chi dem, ai chidav so chi bariardem.n0UKe darailem tutar, ke tu san manush zurale ilesko: tu les so chi dian, ai chides so chi bariardian."g/GAver avilo phenelas, "Gazda, Dikh! Katse si cho galbano kai dian ma, garadem les ande poxtan.E.O gazda phendia leske, "Vi tu poronchisa pe pansh foruria."h-IO duito avilo ai phendia leske, "Gazda, nirisardem aver pansh galbi le galbanosa kai dian ma.",Ai o gazda phendia leske, "Mishto kerdian, lasho sluga; kai sanas lasho ande xantsi buchi, dava tu desh foruria te poronchis pe lende."`+9O pervo avilo ai phendia, "Gazda, nirisardem aver desh galbi le galbanosa kai dian ma.Q*Kotse kai gelo kerde amperato anda leste, ai kana avilo palpale ande pesko them, wo akhardia le slugen kai dias len o sumnakai, wo manglia te zhanel sode mai but swako sluga sas les pala leski buchi.)Numa le manush kodole manusheske gretsosarde les, ai trade vari kas te phenen leske, "Chi mangas kado manush te avela amaro amperato." ( Ai akhardia peske desh slugen, ai dia sakones iek galbano sumnakuno, ai phendia lenge, "Keren buchi kadale sumnakasa zhi kai avav."x'i No O Jesus phendia, "Iek manush barvalo gelotar ande them dur te keren anda leste amperato ai te avel palpale.#&? Sar le manush ashunenas, O Jesus phendia lenge ek paramichi, ke pasha Jerusalem sas, ai ke gindinaspe ke e amperetsia le Devleski sas te sikadiol strazo.O% Ke O Shav le Manushesko avilo te rodel ai te skepil kon sas xasardo."o$W O Jesus phendia leske, "O skepimos avilo adies ande kado kher, ke vi kako si iek shav le Abrahamosko.>#uO Zacchaeus angla Jesus sa, ai phendia le Devleske, "Ashun Devla! Dav dopash anda murho barvalimos kal chorhe; ai te lem katar vari kon ande vari soste, dava les shtarvar mai but."}"sAi kana le manush dikhle so kerdilia, denas pe duma, phenenas, "O Jesus zhal te beshel le manusha kai si bezexalo."L!O Zacchaeus hulisto sigo tele, ai premisardia les peste raduimasa.* MKana O Jesus areslo pe kodo than, vazdia le iakha opre, dikhlia les, ai phendia leske, "Zacchaeus, huli tele mai sigo, ke trobul adies te beshav ande cho kher."ucNashlo angle, ai anklisto pe ek khash kai busholas Sicamore te dikhel les; ke O Jesus sas te nakhel kotsar.nUai kado manush rodelas te zhanel kon si O Jesus; numa nashtilas katar o but narodo, ke tsinorho sas.nUSas iek manush barvalo kai busholas Zacchaeus. Wo sas o baro mashkar le manush kai chidenas e taksa,4 eO Jesus gelo ando Jericho, nakhlo anda foro.+Ai strazo dikhlia, ai liape pala Jesus, ai luvudilaspe ka Del; ai sa o narodo kana dikhle so kerdilia luvudinaspa ka Del.P*O Jesus phendia leske, "Antunchi dikhes! Cho pachamos sastiardian tu."W')"So manges te kerav tuke?" Wo phendia, "Devla, Phuter murhe iakha te dikhav."iK(O Jesus aterdilo, ai phendia o korho te anen leste; ai kana andine les, phushlia les, phenelas, 'Le manush kai sas anglal tsipinas pe leste te ashel, numa wo tsipilas mai zurales, "Tu Shav le Davidosko! Av tuke mila anda mande."`9&Numa wo tsipisardia, phenelas, "Jesus, tu Shav le Davidosko! Av tuke mila anda mande!";q%Phende leske, O Jesus anda Nazareth nakhel katsar.A}$Kai ashundia le manushen sar nakhen, phushelas, "So si?"kO#Kana O Jesus pasholas pasha Jericho, iek korho beshelas tele pasha drom, ai mangelas kristaradia:"Numa le disipluria chi haliarde so phendia lenge; ai kadala vorbi garadesas lendar, won chi haliarenas sar divinilas O Jesus.*O!ai o trito dies si te zhuvindil."/ Dena les kal manush kai Nai Zhiduvuria te marena mui lestar, ai chinuina les, ai chungardena pe leste, ai marena les le bichosa, ai mudarena les,9kAntunchi O Jesus lia le desh u do disiplon rigate, ai phendia lenge, "Ashun, ame zhas ando Jerusalem, ai so godi sas ramome katar le profeturia pa Shav le Manushesko kerdiola.V%avela les mai but pe kadia phuv, ai ande kolaver traio kai chi mai getolpe."  "Phenav tumenge o chachimos, Kon godi mekela kher, rhomni, vai phralen, dades, vai da, vai glaten pala e amperetsia le Devleski,q [Antunchi o Petri phendia, "Dikh! Ame mekliam swako fielo ai liam ame pala tute." O Jesus phendia lenge,_ 7O Jesus phendia, "Le manush anda pende nashtin, numa le Devlesa vari so sai kerdiol."M Le manush kai ashunenas leste phende, "Apo, kon sai avela skepime?" Ke mai vushoro te nakhel iek gemula andai iakh la suviaki, de sar iek barvalo manush te zhal ande amperetsia le Devleski.Kana O Jesus dikhlia ke tristosailo, phendia, "Trutno kodolenge kai si le barvalimos te zhan ande amperetsia le Devleski.OKana kodo manush ashundia kodia, nekezhisailo; ke defial barvalo sas.5cKana O Jesus ashundia kodia, phendia leske, "Mai trobul te keres iek diela. Bichin sa so si tu, ai de kal chorhe, ai avela tu manjin ando rhaio; antunchi aidi pala mande."OO manush phendia, "Sa kadala zakonuria ankerdem de sar sim tsinorho."lQZhanes le zakonuria, "Na ker kurvia, na mudar, na chor, na xoxav, preznaisar che dades ai cha da."eCO Jesus phendia leske, "Sostar mothos mange lasho? Ke nai khonik lasho. O Del ferdi lasho."}sIek manush la Krisako phushlia le Jesusos, "Lasho Gazda, so trobul te kerav te avel ma traio kai chi mai getol pe?"ucPhenav tumenge o chachimos, kako kai chi primila e amperetsia le Devleski sar ek glata nashti zhala andre."!;Numa O Jesus akhardia le glaten peste, "Mek te aven le glate mande, ai na aterdiaren le, ke e amperetsia le Devleski si kodolenge kai miazon sar lende.wgAndine ka Jesus le tsinorhe glaten, te thol peske vas pe lende; numa kana le disipluria dikhle, dine le trad.,~QPhenav tumenge, "Kado manush gelo peste khere iertime mai sigo ke sar o kolaver; ke kon godi vazdelape avela meklo tele; ai kodo kai mekelape tele avela vazdino."J}  O manush kai chidelas e taksa, beshelas mai dur, chi tromalas te vazdel le iakha karing o cheri, numa marelaspe ande kolin, ai phendia, "O Devla te avel tuke mila anda mande kai sim bezexalo."@|{ Postiv duvar ando kurko, dav desh anda ek shel partia."E{ O Farisi ande punrhende rhugilaspe ande peste, "O Devla, naisiv tuke, ke chi sim sar le kolaver manush, kai si chor, nai chacho, kai keren kurvia, ai vi sar o manush kai chidelas e taksa.ozW "Dui manush gele ande tamplo te rhuginpe; iek sas Farisi, ai o kaver sas manush kai chidelas e taksa.nyU O Jesus phendia kacha paramichi pal manush kai pachanpe ande pende, ai vurhitsisardia sa le kolaver.sx_Phenav tumenge, kerela lenge sigo kris, numa kana O Shav le Manushesko avela, arakhela pachamos pe phuv?"wyO Del sar te na kerel vorta peske manushenge kai mangenas lestar kuriat ai kujes? Azhukerel lungo vriama te zhutil le?EvO Devla mai phendia, "Ashunen so phendia o chorho ablakato.juMNuma ke kodia phivli dziliarel ma, kerava lake so mangel, saxke te na mai avel te dziliarel ma."t'Ai but vriama chi manglia te kerel lake so mangelas, numa antunchi phendia wo ande peste, "Chi darav katar O Del, ai chi respektiv le manush.yskAi sas ek phivli ande kudo foro; woi avelas leste, phenelas, "Ker mange kris pek manush kai rodel mange nasul."traphenelas, "Sas andek foro iek ablakato, kai chi daralas katar O Del, ai vi chi respektisardia le manushen.kq QO Jesus mai phendia lenge ek paramichi, te sikavel ke trobul sa data te rhugis tu, ai na aterdios;p%Ai le disipluria phushle les, "Kai kerdiola kadia diela, Devla?" O Jesus phendia, "Kai si ek mulo stato, kotse chidenape le ulruria."Qo$Dui manush si te aven ande niva (kimpo); iek avel lino, ai iek ashela."Nn#Dui zhuvlia licharena jiv andek than; iek avela lini, ai iek ashela.dmA"Phenav tumenge, kodia riat dui manush sovena ande iek pato; iek avela lino, ai iek ashela.llQ!"Kodo kai rodela te skepil pesko traio xasarela les; ai kodo kai xasarela pesko traio skepila les.Ak} Den tume goji kai zhuvli le manushesko kai busholas Lot.@jy"Ande kodo dies, kodo kai si opral pesko kheresko, ai si les leske dieli ando kher, nashti hulela tele te les le; ai kuko kai si ando kimpo (niva), nashti zhal palpale ka pesko kher.;iqSakadia avela kana O Shav le Manushesko sikadiola.yhkNuma o dies kai o Lot anklisto avri anda Sodom, iag ai Sulfer pelo anda cheri sar breshind, ai savorhe xasaile.g}Sar sas ando dies kana sas o Lot; sakadia le manush xanas ai penas, chinenas ai bichinenas, bariarenas ai kerenas khera;f Le manush xanas, penas, ansurinas penge shaven zhi ka dies kai o Noah gelo ande pharaxodo, avilo baro pai, ai savorhe xasaile.ae;"Sar sas ando dies kana sas o Noah, sakadia si te avel kana avela O Shav le Manushesko.Hd Numa trobul mai anglal te chinuil but, te gonin les le manush.cSar o rhunjito sikadiol ai strefial anda iek gor le cheresko zhando kolaver gor, kadia aven O Shav le Manushesko kana avela lesko dies.SbUni phenena tumenge, "Dikh! Katar lo!" vai "Kote lo!" Na zhan pala lende. aO Jesus phendia le disiplonge, "Avena uni diesa kana mangenas te dikhen iek andal diesa O Shav le Manushesko, numa chi dikhena les.m`SKhonik chi phenela, "Dikh! Katarlo!" vai "Kotelo!" Ke e amperetsia le Devleski mashkar tumende lo."&_EUni Farizeanuria phushle katar O Jesus kana avela e amperetsia le Devleski. O Jesus phendia lenge, "E amperetsia le Devleski chi avel te dikhen la le manushO^Porme O Jesus phendia, "Wushti ai zhas: cho pachamos sastiardian tu."?]yFerdi kako streino avilo palpale te naisil le Devles."E\O Jesus phendia, "Sastile sas le desh. Kai le kolaver inia?p[Yshudiape le mosa pe phuv kal punrhe le Jesusoske, ai naisisardia leske; kodo manush sas ek Samaritano.eZCIek anda lende, kana dikhlia ke sastilo, boldiape palpale, ai naisilas le Devleske zurales,xYiAi kana O Jesus dikhlia le, phendia lenge, "Zhan sikadion kal rasha," ai pa drom kai zhanas kal rasha sastile.VX% vazde pengo glaso, ai phende, "Jesus! Tu o Gazda! Av tuke mila anda amende!"\W1 Sar zhalas andek gav, desh manush kai sas lepra avile karing Jesus numa dural sas;RV O Jesus zhalas ando Jerusalem, ai nakhelas mashkar e Samaria ai Galilee.U! Vi tume, kana kerdian so godi sas phendo tumenge te keren, phenen, "Ame sam ferdi slugi; ame kerdiam ferdi so sas phendo amenge te keras."XT) Chi trobul te naisil le slugako anda so phendiasas leske te kerel, si vai nai?SVai chi phenela leske, "Lashar mange te xav, tho angla tute pishtiri ai podaisar ma zhi kai xav ai piiav; ai antunchi tu xasa ai pesa."+ROSavo anda tumende, kai si les ek sluga kai lasharel e phuv vai lel sama katar le bakre, phenela leske kana avela pal kimpuria. "Aidi sigo ai tho tu kai skafidi?" YJ~~v~}} ||0{{.zyyuyx{xwvvKuuu3tttAss rr:qq*pooo+nnBmlllAkk>jj>a>=O<<:;::g:9B88F77,655g5'44o4$3>22e1004//K.--g,,R++Z+*b))q)(''>&%%%I$$[##`""X!! j5<NKSJ:%xk 3:4[MS Z l * o  * d}mdYs7/Kana ashundia ke O Jesus avilo andai Judea ande Galilee, gelo karing leste, ai mangliape lestar te avel te sastiarel leske shaves, kai si po merimos.8ri.O Jesus avilo palpale ando gav kai bushol Cana andai Galilee, kai parhudiasas o pai te kerdiol mol. Sas ando Capernaum iek fitsiri le amperatosko, kai sas lesko shav naswalo.(qI-Kana areslo ande Galilee, le Galilenuria premisarde les, kai dikhle so godi O Jesus kerdiasas ando Jerusalem kana sas e pachiv; ke vi won sas ka kodia pachiv.Kp,Ke O Jesus phendiasas, "Ke ek profeto nai jindo ande pesko them."Ko+Pala kodola dui dies O Jesus gelotar kotsar te zhal ande Galilee.1n[*Ai mothonas la zhuvliake, "Akana pachas ame, nai ke pala so tu phendian amenge, ke ame ashundiam les ame, ai zhanas ke chaches wo si O Kristo, O Skepitori la lumiako."Bm)Ai mai but narodo pachanaspe ando Jesus pala leske vorbi.plY(Ai vi le Samaritanuria avile ka Jesus, ai mangenaspe lestar te beshel pasha lende: wo beshlo dui dies.k!'But Samaritanuria kodole gaveske pachanaspe ando Jesus pala kacha viasta chachi la zhuvliaki, woi phendia, "Phendia mange so godi kerdem."ujc&Tradem tume te chiden so chi shudian, aver kerde buchi. Aver bariarde ai tume avile te chiden lenge fruti."Ji %Kadala vorbi si chache, iek shudel o jiv, ai kaver chidel o jiv.h%$Kodo kai chidel lel peske pochin, ai chidel fruti pala o traio le rhaiosko; ai kodo kai shudel o jiv ai kodo kai chidel raduinpe andek than.)gK#Chi phenen tume, "Si shtar shon zhi kai chiden o jiv?" Ashun! phenav tumenge, phutren che iakha, ai dikhen le kimpuria; ke vunzhe o jiv gatalo te avel chidino.rf]"O Jesus phendia lenge, "Murho xabe si te kerav e voia kodoleski kai tradia man, ai te getov leske buchi.Ue#!Le disipluria denas pe duma iek kavres, "Pate andia leske vari kon te xal?"Id  Numa wo phendia lenge, "Si ma xabe te xav kai tume chi zhanen."\c1Ande kodia vriama leske disipluria grebinas, phenenas leske, "Gazda, xas vari so."1b]Anklisto avri anda foro, ai avile leste.Xa)"Aven, dikhen iek manush kai phendia mange so godi kerdem. Nai kado O Kristo?"T`!E zhuvli meklia peski vadra, ai gelitar ando gav, ai phenel le manusheske.7_gPe kadia aresle leske disipluria, ai chudisaile te dikhen sar del duma la zhuvliasa; numa chi iek chi tromailo te phushel les, "So manges latar", vai "Sostar des duma lasa?"?^yO Jesus phendia lake, "Me sim kodo kai dav duma tusa."}]sE zhuvli phendia leske, "Zhanav ke O Messiah avela, kodo kai si O Kristo: Kana avela, Wo sicharel ame swako fielo."k\OO Del si Duxo, ai kodola kai rhuginpe leste, trobul te rhugin leste ando duxo ai ando chachimos."[3Numa o chaso avel, ai vunzhe avili, kana le chache manush rhuginpe ka Dat ando duxo ai ando chachimos; ke kadia mangel O Dat te rhuginpe le manush.UZ#Tune chi zhanen kas te rhugin tume; ke o skepimos avel katar le Zhiduvuria.YyO Jesus phendia lake, "Zhuvlio, o chaso avela, kai chi mai rhugina le Dades chi pe kacha plaiin ai chi ando Jerusalem.sX_Amare dada rhuginaspe kacha plaiin; ai phenes, si ando Jerusalem o than kai trobul te rhugisavas ka Del."BWE zhuvli phendia leske, "Gazda, Dikhav ke tu san profeto.[V/ke sas tu pansh rhom; ai kado kai si tu akana nai cho rhom; chaches so phendian."hUIE zhuvli phendia leske, "Nai ma rhom." ai O Jesus phendia lake, "Vorta phenes, ke nai tu rhom,GTO Jesus phendia lake, "Zha. Akhar che rhomes, ai aida katse." SE zhuvli phendia leske, "Gazda, de ma kado pai, saxke te na mi avav trushali, ai te na mai avav katse te tsirdav pai anda xaiin."/RWNuma kado kai pela anda pai kai dava les chi mai avela trushalo; numa o pai ai dava les kerdiola ande leste xaiin paieske kai zhal zhando traio kai chi mai getolpe."PQ O Jesus phendia lake, "Kon godi pela anda kado pai mai avela trushalo;~Pu San tu mai baro katar amaro dat o Iakov, kai dia ame kadia xaiin, ai pilia vi wo, ai leske shave, ai leske zhigeni?"uOc E zhuvli phendia leske, "Gazda, Nai tu kanchi te tsirdes ai e xaiin tele la, katar anesa kodo pai zhuvindo?;No O Jesus phendia lake, "Te zhanglianas tu e podarka le Devleski, ai kon si kodo kai phenel tuke, "De man te piiav;" Tu korkorho manglianas lestar te pes, ai del tu pai zhuvindo."RM Antunchi e zhuvli andai Samaria phendia leske, "Sar tu kai san Zhidovo, manges mandar pai te pes? Ke sim zhuvli andai Samaria. Ke le Zhiduvuria chaches chi brotinas le manushensa kai si andai Samaria.>LwKe leske disipluria gelesas ando foro te chinen xabe._K7Iek zhuvli andai Samaria avilo te lel pai; O Jesus phenel lake, "De ma pai te piiav."J%Kotse sas e xaiin le Iakovoski, O Jesus chino sas katar o phirimos, thodiape pashai xaiin ai beshlo tele: sas karing le desh u dui chasuria.pIYAreslo andek gav ande Samaria kai busholas Sychar, pasha kimpo kai o Iakov diasas ka Josef pesko shav.-HUNuma trobulas te nakhel pai Samaria.>GwO Jesus meklia e Judea, ai gelo palpale ande Galilee.9FmNuma O Jesus chi bolelas, numa leske disipluria.bE ?Le Farizeanuria ashunde ke O Jesus kerelas ai bolelas mai but disipluria de sar o Iovano.,DQ$Kodo kai pachalpe ando Shav si les o traio kai chi mai getolpe: numa kodo kai chi pachalpe ando Shav chi dikhela o traio; numa e xoli le Devleski beshel pe leste.FC#O Dat drago le Shaves, ai thodia swako fielo ande leske vas.mBS"Kodoles kai O Del tradia phenel le vorbi le Devleske; ke O Del chi del les O Swunto Duxo pe musura.TA!!Savo kai premisardia so ashundia lestar, kodo preznail ke O Del si chacho.O@ Wo phenel so dikhlia ai ashundia, numa khonik chi pachal leske vorbi.3?_Kodo avel katar opral, si opral pe savorhe; kodo kai si la phuviako, la phuviako ashel, ai del duma sar te avino phuviako: kodo kai avel anda rhaio, si opral pa savorhe.0>[Wo musai bariol, ai me musai teliuvav."A={Kodo kai si les e rhomni si o ternaxar; numa o vortako le ternaxaresko, kai beshel pasha leste ai ashunel les, raduilas but pala glaso le ternaxaresko: me sim pherdo kadia raduimasko.`<9Tume san murhe marturia, ke phendem, "Chi sim o Kristo, numa sim tradino angla leste."_;7O Iovano phendia, "Khonik nashti avel les vari so te na avela leske dino katar O Del.$:AAi avile ka Iovano, ai phende leske, " Xazhainona, kodo kai sas tusa inchal o Jordan, pa kudo kai dian amenge duma? Eta, wo bolel, ai savorhe zhan leste!"[9/Antunchi uni andal disipluria le Iovanoske ai ek Zhidovo marenas mui pa vuzhimos.58eKe o Iovano nas inker thodino ande temnitsa.q7[Ai vi o Iovano bolelas ando Enon pasha Salim, ke sas kotse but pai, ai avenas kotse le manush te bolin.w6gPala kodia O Jesus ai peske disipluria avile ando them kai busholas Judea; ai kotse beshlo lensa, ai bolelas.q5[Numa kodo kai kerel so si vorta avel kai vediara, ke lesko lashimos sai dichol, ke kerdiol lo pala Del.4{Ke kon godi kerel o nasulimos nai leske drago e vediara, ai chi avel kai vediara, ke chi mangel te dichol leske bezexa. 3 Katar avel e kris, si ke e vediara avili ande lumia, ai le manush alosarde o tuniariko ke sar e vediara, ke so kerde sas nasul.$2AKodo kai pachalpe ande leste, nai kris pe leste; numa kodo kai chi pachalpe, e kris vunzhe si pe leste, ke chhi pachaiepe ando anav le ieke Devlesko Shav.t1aKe O Del chi tradia peske shaves ande lumia te del kris la lumia, numa e lumia te sai avel skepime lestar.%0CO Del drago sas e lumia, ai wo tradia peske ieke shaves, kashke kon godi kai pachalpe ande leste te na xaiil, numa te avel les o traio kai chi mai getolpe.a/;Kashke kon godi kai pachalpe ande leste te na xaiil, numa avel les o traio le rhaiosko.g.GAi sar o Moses vazdia o sap ando pusta, sa kadia trobul O Shav le Manushesko te avel vazdino.}-s Khonik chi anklisto ando rhaio, ke ferdi kodo kai hulisto tele anda rhaio, O Shav le Manushesko kai si ando rhaio.", Tume chi pachan man kana phenav tumenge pal dieli la phuviake, sar pachan tume kana phenava tumenge pal dieli le rhaioske?+  Chachimasa, chachimasa, phenav tuke, ame mothas so zhanas, ai sam marturia anda so dikhliam, numa tume chi primin amari vorba.l*Q O Jesus dia les atweto ai phendia leske, "Tu san ek gazda anda Israel, ai chi zhanes kadala dieli?B) O Nicodemus phendia leske, "Sar kadia diela sai kerdiol?"%(CE barval phurdel kai woi mangel, ai ashunes o shumo, numa tu chi zhanes katar avel, ai chi kai zhal; sakadia si swako manush kai kerdilo anda Swunto Duxo."K'Te na chudis tu kai phendem tuke, ke trobul te kerdion aver data.`&9So kerdilo katar o stato, stato si; ai so kerdilo katar O Swunto Duxo, Swunto Duxo si.%'O Jesus phendia, "Chachimasa, chachimasa, phenav tuke, khonik nashti zhal ando rhaio le Devlesko te na kerdiola anda pai ai anda Swunto Duxo.%$CO Nicodemus phendia leske, "Sar dashtilpe iek manush te kerdiol aver data kana si phuro? Sai mai zhal palpale ando ji peska dako, ai te kerdiol aver data?"#3O Jesus dia les atweto ai phendia leske, "Chachimasa, chachimasa, phenav tuke, khonik nashti dikhela o rhaio le Devlesko te na kerdiola aver data."D"Ai avilo andek e riate ka Jesus ai phendia leske, "Xazhainona, ame zhanas ke O Del tradia tu te sichares amen; ke khonik nashti kerel kadala mirakluria kai keres, te nai O Del kodolesa."\! 3Sas iek manush anda le Farizeanuria kai busholas Nicodemus, iek baro le Zhidovongo.h IAi chi trobulas vari kon te phenel leske pa manush; ke wo zhanelas korkorho si si ando manush.I Numa O Jesus chi jinelas pe lende, ke wo zhanelas len savorhen.!;Ande vriama kai O Jesus sas ando Jerusalem ka dies O Baro le Zhidovongo, but narodo pachanaspe ando lesko anav, kana dikhenas le mirakluria kai kerdia.6eSa anda kodia O Jesus zhuvindisailo andai martia ka traio, leske disipluria dine pe goji ke phendiasas kadia, ai won pachanaspe o ramomos ai e vorba kai phendiasas O Jesus.;qNuma O Jesus delas duma pai tampla peske statosko.+Le Zhiduvuria phende leske, "Trobulsardia shtarvardesh tai shov bersh te keras kadia tampla! Ai tu phenes ke ande trin dies vazdes la palpale?"X)O Jesus phendia lenge, "Peraven kadia tampla, ai ande trin dies te vazdav la."ykPorme le Zhiduvuria phushle les, "Che miraklo sai keres tu te sikaves amenge, ke si tu putiera te keres kadia?"#Ai leske disipluria dinepe goji ke ramomesas ande Vorba le Devleski, "De drago kai si mange cho kher, Devla, phabol ande mande sar ek iag."}Ai phendia le manushenge kai bichinenas le gulumbon, "Len kadala dieli katsar! Na keren anda kher murhe Dadesko bazari."J Ai kana O Jesus lia shelo ai kerdia peske bicho anda leste, wo gonisardia savorhen avri andai tampla ai vi le bakrian, ai le guruven, ai dia muial le skafidia kodolenge kai parhuvenas le love. Ai arakhlia ande tampla manushen kai bichinenas guruven ai bakrian ai gulumburia, ai vi manush kai parhuvenas love beshenas kotse.R Ai o dies O Baro le Zhidovongo pasholas, ai O Jesus gelo ando Jerusalem. Pala kodia O Jesus, ai leski dei, ai leske phral, ai leske disipluria gele lesa ando foro kai bushol Capernaum, ai beshle xantsi dies.(I Kado sas o pervo miraklo kai kerdia O Jesus ando gav kai bushol Cana ando them Galilee. Kotse sikadia pesko putiera, ai leski disipluria pachaiepe ande leste."= Ai phenel leske, "Swako manush del e mai lashi mol mai anglal; ai porme kana savorhe machile, del e mai chorhi, numa tu garadian e lashi mol zhi akana."[/ Kana o dat le shako zumadia o pai kai kerdilosas mol, wo chi zhanelas katar avelas kodia mol, numa le slugi kai linesas anda kodo pai zhanenas mishto. Porme o dat la shako akhardia le manushes kai ansurilaspe.oWO Jesus phendia lenge, "Len akana ai angeren ka o dat la shako kai kerdia o abiav," ai ingerde leske.dAO Jesus phendia lenge, "Peren le phiria le paiesa." Line le slugi ai pherde le zhando mui.b =Kotse sas shov phiria chikake, thodinesas te vuzharenpe le Zhiduvuria, swako phiri sai zhalas bish tai pansh galonuria vai iek shel litre pai. (Thodinesas kotse te halaven penge vas te keren sar lenge zakono phenel.)H  Leski dei phenel le slugenge, "Keren so godi phenela tumenge."d AO Jesus phendia lake, "Zhuvlio, so si mashkar tute ai mande, murho chaso inker chi avilo."N Ai kana mangle mol, e dei le Jesusoski phendia leske, ma nai le mol.= uAi vi O Jesus sas akhardo peske disiplonsa ka abiav.y mTrin dies pala kodia sas iek abiav ando gav kai bushol Cana, ando them Galilee; ai e dei le Jesusoski sas kotse., S3Phenel leske, Chachimasa, chachimasa, phenav tumenge chachimos, dikhena o cheri phuterdiol, ai le angeluria le Devleske anklen ai hulen tele po Shav le Manushesko. %2O Jesus phendia leske, "Anda kodia ke phendem tuke, "Dikhlem tu telai pruing le figenge, tu pachas? Numa dikhesa mai bare dieli sar kadala."n W1Porme o Nathanael phendia leske, "Gazda, tu san O Shav le Devlesko. Tu san O Amperato le Zhidovongo."% E0O Nathanael phendia leske, "Katar zhanes ma tu?" O Jesus phendia leske, "Mai anglal o Filip akhardia tu, kana sanas telal pruing le figenge, Me dikhlem tu." /O Jesus dikhlia o Nathanael avelas leste, ai phenel pa leste, "Dikh! Iek chacho Zhidovo. Nai chi iek atsaimos ande leste!"r _.O Nathanael phendia leske, "Sai avel anda Nazareth vari so lasho?" O Filip phendia leske, "Aidi ai Dikh."A }-O Filip arakhlia le Nathanael ai phendia leske, "Arakhliam kodoles kai o Moses ai le profeturia ramosarde ande klishka le zakonosko, wo si O Jesus andai Nazareth, o shav le Josefosko."] 5,O Filip sas anda foro, kai busholas Bethsaida, o foro kai beshle o Andre ai o Petri.  +Pe terharin O Jesus manglia te zhal ando them kai busholas Galilee. Wo arakhlia le Filipos, ai phendia leske, "Le tu pala mande." '?~ y*Ai o Andre angerdia o Simon karing O Jesus. Kana O Jesus dikhlia pe leste, phendia, "Tu san o Simon o shav le Iovanosko, te aves akhardo Cephas." O anav Cephas znachil Petri vai bax.}} u)Strazo o Andre arakhlia peske phrales o Simon, ai phendia leske, "Arakhliam e Messiah,," (E vorba znachil "Kristo."){| q(O Andre, phral le Simonosko Petri, sas iek andal dui manush kai ashundia so phendia o Iovano, ai liape pala Jesus.{ !'Phendia lenge, "Aven ai dikhen." Won avile ai dikhle kai beshelas, beshlo lesa kodo dies. Kodo sas pala miazutso karing le shtar chasuria.;z q&Porme O Jesus boldinisailo ai dikhlia ke avenas pala leste, ai phushlia len, "So roden?" Ai won dine atweto, "Xazhainona, kai beshes?" (xazhainono znachil o manush kai sicharel).Py %Le dui disipluria ashunenas le vorbi kai phendia, ai linepe pala Jesus.Wx )$Kana dikhlias O Jesus nakhelas, wo phendia, "Katse si O Bakrorho le Devlesko!"Qw #Pe terharin o Iovano mai sas pe kodo than duiensa anda leske disipluria.Dv "Ai dikhlem, ai phenav tumenge ke wo si O Shav le Devlesko."Du !Ai chi zhanavas les, numa kodo kai tradia ma te bolav ando pai, phendia mange, "Pe kodo kai dikhesa O Swunto Duxo te hulela, ai te beshela pe leste, kodo si kai bolel le Swuntone Duxosa."st a Porme o Iovano phendia, "Dikhlem O Swunto Duxo sar hulelas anda cheri sar iek gulumbo, ai beshlo pe leste._s 9Me chi zhanavas les; numa avilem te bolav le paiesa, kashke sai Israel te zhanel les."rr _Pa kado si kai phendem, "Pala mande avel iek manush kai si mai baro mandar, ke wo sas mai anglal mandar."q Pe terharin o Iovano dikhlia O Jesus sar avelas leste, ai phendia, Dikh! O Bakriorho le Devlesko, kai lel e bezex le lumiako!Sp !Kadala dieli kerdionas ando Bethany inchal o Jordan, kai o Iovano bolelas._o 9Wo si kai avela pala mande, chi sim dosta lasho te phutrav le doria leske papuchenge."on YO Iovano dia le atweto, phenelas "Me bolav ando pai, numa mashkar tumende, si vari kon kai chi zhanen.ym mAi mai phushle les, phenenas, "Antunchi, sostar boles te chi san e Messiah vai chi o Elijah, vai chi o profeto?"6l iWon kai sas tradine, sas anda le Farizeanuria.k  O Iovano phendia, "Me sim o glaso kodoleske kai tsipil ande pusta, "Vorton o drom le Devlesko" sar phendia o Isaiah o profeto."oj YPorme phende leske, "Kon san tu? Te das atweto kodolenge kai tradine ame. So phenes pa tute, kon san?"i )Ai won phushen les, "Kon san tu, Tu san o Elijah?" ai wo phendia, "Chi sim!" Antunchi won phushle, "Tu san o profeto?" ai wo phendia, "Nichi."_h 9"Tu kon san?" Ai wo phendias lenge ai chi garadia kanch, phenelas, "Chi sim O Kristo."~g wAi kodia si o ramomos le Iovanosko, le Zhiduvuria trade le bare rasha ai le Levituria andai Jerusalem te phushen les,sf aKhonik shoxar chi dikhlia le Devles, ferdi o iek Shav kai si le Dadesa, ai wo si kai kerdia te zhanas les.he KKe o zakono sas dino katar o Moses, numa o mishtimos ai o chachimos avilo katar O Jesus Kristo.Nd Ai ame savorhe liam anda lesko baro lashimos. Mishtimos pe mishtimos.c -O Iovano phendia pa leste, phenelas, "Kado si kai phendem, 'Wo avela pala mande, numa wo si mai baro mandar, ke wo sas mai anglal arakhadilem.'"6b gAi E Vorba kerdile stato ai beshelas mashkar amende. Ame dikhliam lesko barimos, pherdo mishtimasa ai chachimasa, kadia sas o barimos le ieke Shavesko kai avilo katar O Dat.xa k Kodola kai arakhadile, na anda rat, chi andai voia le statoski, chi andai voia le manusheski, numa katar O Del.a` = Uni premisarde les ai pachaiepe ande leste; wo dia len e putiera te aven shave Devleske.7_ k Wo avilo ka peske, ai leske chi premisarde les.Z^ / Wo sas ande lumia, ai e lumia sas kerdi pala leste numa e lumia chi zhanglia les.b] ? Kadia chachi vediara avel ande lumia te del vediara ka swako manush kai avela ande lumia.K\ O Iovano nas e vediara, numa wo sas tradino te phenel pai vediara.d[ CAvilo o Iovano te phenel le manushenge pai vediara. Kashke savorhe te pachanape pala leste.CZ Sas iek manush tradino katar O Del, lesko anav sas Iovano.YY -E vediara strefial ando tuniariko, ai o tuniariko shoxar chi mudardia e vediara.HX  Ande leste sas o traio, ai o traio sas e vediara le manushenge.HW  Wo kerdia swako fielo, ai kanchi so kerdilo nas kerdo bi leste.#V CWo anda gor sas le Devlesa.NU Anda gor sas E Vorba, ai E Vorba sas le Devlesa, ai E Vorba sas O Del._T75Ai sagda sas ande tampla, bariarenas o anav le Devlesko ai swunthonas le Devles. AmenQS4Won rhugisaile leste, ai geletar palpale ande Jerusalem bare raduimasa;LR3Ande kodia, kai swuntholas le, durilo lendar, ai gelotar ando rho.NQ2Angerdia le karing e Bethani; ai vazdia le vas, ai swuntsosardia le.P1Ashun! Tradava pe tumende so murho Dat shinadia, numa tume beshen ando foro Jerusalem,zhi kai aven pherde putiera kai avel katar opral."+OQ0Tume san marturia pe kadala dieli.|Nq/Ai ke o keimos ai o iertimos le bezexxengo avela phendo ande lesko anav sa le themenge, mai anglal ande Jerusalem.lMQ.Ai phendia lenge, "Kadia si ramome, ke O Kristo chinuila, ai zhuvindila andai martia o trito dies;KL-Antunchi phuterdia lengo ilo te sai haliaren E Vorba le Devleski.PK,Ai phendia lenge, "Kadala dieli kai phenavas tumenge, kana simas inker tumensa kai trobulas te kerdiol, so godi si ramome pa mande anda zakono le Mosesosko, ai andel le profetonge, ai andel Psalms.""J?+Lia ai xalia angla lende.+IQ*Won dine les masho peko, ai avjin.oHW)Ande pengo raduimos inker chi pachanas, ai chudinaspe, ai wo phendia lenge, "Si tume vari so te xav?"LG(Sar phenelas kodo divano, sikadia lenge peske vas ai peske punrhe.F'Dikhen murhe vas ai murhe punrhe, me sim, azban ma, ai dikhen! Ke o duxo nai les, chi morchi ai chi kokola, sar dikhen tume ke si man."dEA&ai wo phendia lenge, "Sostar daran? Ai sostar kasavendar ginduria si tume ande tumaro ile?KD%Won daraile ai pherde dar sas, won gindinas ke dikhle ieke duxos,cC?$Sar denas duma, O Jesus avilo mashkar lende, ai phendia lenge, "E pacha te avel tumensa,"^B5#Ai phenenas so kerdilia lensa pa drom, ai sar prinzharde les kana phagelas o manrho.LA"Phenenas, "Chaches O Del zhuvindisailo, ai sikadilo le Simonoske."@1!Wushtilo opre strazo, ai gele palpale ande Jerusalem, ai arakhle le kolaver desh u iek disipluria chidine andek than, ai le kolaver kai sas lensa.#?? Ai denaspe duma won de won, "Nas sar iek iag kai phabolas anda amaro ilo; kana delas duma amensa pa drom, ai kana phenelas amenge pai Vorba le Devleski?"R>Antunchi lenge iakha phuterdile, ai prinzharde les; numa strazo bilailo.c=?Sar sas lensa kai skafidi, lia o manrho, ai kana rhugisailo, phaglia o manrho, ai dia le.i<KNuma phende leske, "Besh amensa; ke perel e riat, ai o dies tsigniol." Ai gelo te beshel lensa.[;/Kana aresle pasha gav kai zhanas; O Jesus kerdia sar ke mangelas te zhal mai dur.v:ePorme phendia lenge so sas phendo pa leste ande Vorba le Devleski, de katar o Moses zhi ka sa le profeturia.V9%Pate chi trobulas O Kristo te chinuil kadia, ai te zhal ande pesko barimos?"|8qAntunchi O Jesus phendia lenge, "Tume prosto manush. Ai kai o ilo lungo lo te pachal so godi phende le profeturia.7yUni kai sas amensa gele ka greposhevo, ai arakhle le dieli sar phende sas kodola zhuvlia; numa chi dikhle le Jesusos."{6oNuma chi arakhle lesko stato, avile te phenen amenge, ke angeluria sikadile lenge, ai phende lenge ke zhuvindolo.b5=Ai uni zhuvlia ande amare chudisarde amen, chaches ke won gele diminiatsi ka greposhevo;4Ame gindisas ke wo sas kai sas te skepil o Israel; numa sa kadale dielensa, adies si o trito dies kai kadala dieli kerdile.]33Ai sar amare bare kai poronchin dine les te den les kris, te karfon les po trushul.Y2+Ai O Jesus phendia lenge, "So kerdilia?" Ai won phende leske, "Pa Jesus anda Nazareth, kai sas iek profeto, kai sas les bari putiera kana kerelas peske bucha, ai kana divinilas angla Del ai sa le manushenge; 1 Iek anda lende, kai busholas Cleopas, phendia leske, "Tu san ek streino ando Jerusalem, ai chi zhanes so kerdilia kadala dies."M0Ai phendia lenge, "Pa soste divinin ando tumaro phirimos nekazosa?"6/gNuma lenge iakha nashti te dikhenas ke wo si.I. Sar denas duma, O Jesus pashilo pasha lende, ai phirelas lensa.7-iai phenenas mashkar pende pa so godi kerdilia. , Eta, sa kodo dies dui anda lende gele ande gav kai busholas Emmaus, kai sas desh u iek kilometeria vai efta maili anda Jerusalem,+7 Antunchi o Petri wushtilo opre ai nashlo ka greposhevo; bandilo tele, ai dikhlia ferdi le tsoluria, ai gelotar khere, ai chudisailo anda so kerdilia.b*= Numa le disipluria gindinas ke so mothonas kodala zhuvlia nai chaches, ai chi pachaiele.)1 Kodia kai phendia kodola dieli le slugenge sas e Maria Magdalena, ai e Ioanna, ai e Maria e dei le Iakovoske, ai le kolaver zhuvlia kai sas lensa.z(m ai avile palpale khere katar o greposhevo, ai phende sa kodola dieli le desh u iek disiplonge, ai le kolavrenge.('KAi won dinepe goji leske vorbi,&"O Shav le Manushesko te avel dino andel vas le bezexalenge, ai avela karfosardo po trushul, ai te zhuvindila o trito dies."t%aNai katse, numa wushtilo! Seren tume sar delas duma tumensa kana sas tumensa inker ande Galilee, phenelas,$wDaraile, shudepe tele le mosa pe phuv, le manush phende lenge, "Sostar roden mashkar le mule kodoles kai si zhuvindo?u#cSar chi zhanenas so kerdilia, dikhle dui manushen pasha lende kai sas vuriarde andel tsalia kai strefianas;A"}Gele andre, numa chi arakhle o stato le Devlesko, Jesus.>!wNuma dikhle e bax spidias palpale katar o greposhevo.  {Kana phuterdilo o dies po pervo dies le kurkoske, avile ka greposhevo te angeren le vuloia ai duxuria kai lasharde sas.8Porme gele palpale khere, ai lasharde le vuloia ai duxi le statoski; ai hodinisarde po dies le Savatosko, sar o zakono phenel te kerel.~u7Ai le zhuvlia kai avile lesa andai Galilee linepe pala lende, ai dikhle o greposhevo ai sar sas thodino lesko stato.2_6Parashtuine sas, ai o Savato nachinuilas.'5Gelo ai lia les tele pa trushul, ai vuluisardia les ando tsolo, ai thodia les ando greposhevo kai sas ando bax, kai inker khonik nas thodino.M4Kodo manush gelo ka Pilate, ai manglia te len o stato le Jesusosko.3Wo nas kana dosharde le Jesusos, wo sas andek foro busholas Arimathea, o foro le Zhidovongo, wo azhukerelas e amperetsia le Devleski.lQ2Sas iek manush kai busholas Josef andai foro kai bushol Arimathea, kado manush lasho sas ai vorta.xi1Sa leske vortacha, ai le zhuvlia kai linepe pala leste andai Galilee, de dural beshenas,dikhenas so kerdiolas.wg0Ai sa o narodo kai chidelas andek than te dikhel, kana dikhle so kerdilia, marenas pe kolin ai geletar khere.pY/Akana kana o ketano diklia so kerdilia, luvudisardia O Del, phenelas, "Chaches kado manush vorta sas."}s.Ai kana O Jesus dias mui andek baro glaso, "Murho Dat, thav murho duxo ande che vas, ai phendia kadala vorbi, mulo.oW-Ai o kham chi mai strefialas, ai e selia (kortina) ande tampla shindili ande donde de opral zhi tele.dA,Kal desh u dui po mashkar le diesesko tuniariko avilo pe sa e lumia zhi kai trin chasuria.a;+Ai O Jesus phendia leske, "Phenav tuke chachimasa, adies vi tu avesa mansa ando rhaio."]3*Ai phendia le Jesusoske "Devla, desa tu goji mande kana avesa ando chi amperetsia."})Ame, si kris pe amende; ke ame keras amensa kadia, ke chorhe sam kai kerdiam baiuria: numa kado chi kerdia chi iek baio.yk(Numa kolaver chor phendia kolavreske, phenelas, "Chi daras katar O Del, tu kai mudardias ai avela kris pe tute?zm'Iek andal chor kai sas pasha leste, marelas mui lestar, phenelas, "Te san tu O Kristo, skepisar tu tut, ai ame." }&Opral pa lesko shero ramolaspe ande shiba le Greksisko, ai Latinesko, ai Zhiduviska, "Kado si O AMPERATO LE ZHIDOVONGO."S %Ai phenenas leske, "Te san tu o amperato le Zhidovongo, skepisar tu tut."M $Ai le ketani marenas mui lestar, ai avile leste, ai denas les shut.; o#O narodo sas kotse ai dikhelas. Ai le bare manush kai poronchin marenas mui lestar, phenenas, "Skepisardia kavren; mek te skepil pe pes, te si wo O Kristo, kai alosardia O Del." )"Antunchi O Jesus phendia, "Murho Dat, iertis le; ke chi zhanen so keren." Ai hulade leske tsalia, ai thodepe te dikhen kon niril leske tsalia."=!Kana areslo po than, kai bushol "Calvary vai Shero," kotse karfosarde les po trushul, ai vi le duie choren, iek pe rik e chachi, ai iek pe rik o stingo.@{ Aver dui manush sas ningerde le Jesusosa te aven mardo.SKe te kerena kadia le khashtensa kai si zeleno, so kerena kana si shuko?"dAAntunchi phenena le plaienge, "Peren pe amende;" ai phenena le plaiorhange, "Garaven ame."&EAshun! Le diesa avena kai phenenas, "Raduime kodala zhuvlia kai nashti aven le glate, kodala kai shoxar nas le glate, ai kodala kai shoxar chi dine chuchi."!O Jesus boldiape karing kodola zhuvlia, ai phendia, "Sheiale anda Jerusalem, na roven pe mande, numa roven pe tumende, ai pe tumare glate.[/Ai linepe pala leste but narodo, ai zhuvlia kai rovenas ai nekezhinas pala leste..USar ningerenas les, line pesa ieke manushes kai busholas Simon, andak foro kai busholas Cyrene, wo avelas andai them, ai thode les te ningerel o trushul pala Jesus.(IMeklia kodoles kai sas ande temnitsa kai kerdiasas baio ai mudardiasas kodo kai won mangenas; numa meklia le Jesusos pe lenge vas te keren so won mangen lesa.7iO Pilate phendia, "So mangen avela pe tumaro."u~cNuma o narodo tsipilas mai zurales, ai mangena te karfon les. Pala pengo tsipimos o Pilate kerdia pe lende.%}CO Pilate mai phendia lenge e trito data, "Savestar baio kerdia kado manush? Chi arakhlem kanch ande leste te avel mudardo: No mekava les kana avela mardo."G|Numa narodo tsipilas, phenelas, "Karfosar les! Karfosar les!"B{OPilate mai phendia lenge, "Meken le Jesusos te zhaltar."`z9O Barabbas sas ande temnitsa kai buntuisailo sas andek foro, ai kai mudardia vari kas.by=Numa savorhen tsipinas andek than, phenenas, "Mudaren les! Mekes o Barabbas te zhaltar."Wx'Ka swako pachiv sas ek zakono kai trobulas te mekel avri iekes anda temnitsa.Vw%Phenav le ketanenge te maren les le bichosa, ai porme mekav les te zhaltar." v Ai chi o Herod chi arakhlia dosh pe leste, ke wo tradia les amende. Kado manush chi kerdia kasavestar o baio kai trobul mudardo.Ju phendia lenge, "Tume andian mange kakale manushes, ke buntuil le narodos, ai me phushlem lestar angla tumende, ai chi arakhlem chi iek dosh ande leste. Nai chi iek diela kai tume dosharen les;dtA Ai kana o Pilate chidia le bare rashan, ai le bare kai poronchin ai le narodos andek than,jsM Sa kodo dies o Pilate ai o Herod kerdile vortacha, kai won mai anglal sas duzhmaia iek kavreske.r/ Ai o Herod peske ketanensa kerenas zhungales le Jesusosa, ai marenas mui lestar, ai dia pe leste iek rhocha shukar, ai pale tradia les ka Pilate.Xq) Ai le bare rasha ai le Gramnoturia kotse sas, ai thonas dosh pe leste zurales.\p1 O Herod phushlia but vorbi katar o Jesusos, numa O Jesus chi phendia leske kanchi.3o_Ai kana o Herod dikhlia O Jesus, raduisailo; ke demult mangelas te dikhel les, ke ashundia but vorbi pa leste; ai mangelas te dikhel les te kerel mirakluria angla leste.n7Kana ashundia ke O Jesus sas andai Galilee ai ke o Herod poronchilas ande Galilee, tradia les ka Herod. O Herod sas ande Jerusalem ande kodia vriama.Ym+Kana o Pilate ashundia e vorba "Galilee," phushlia, "Kodo manush sas Galilean?""l=Numa mai xoliariko sas won, phenenas, "Kado manush vazdel o narodos, ai sicharel kodolen kai si ande Judah, zhal de Galilee ai de katsar naichidisardia.nkUO Pilate phendia ka le bare rashange ai le narodoske, "Me chi arakhav chi iek dosh ande kado manush.fjEO Pilate phushel les, "San tu o amperato le Zhidovongo?" O Jesus phendia leske, "Tu mothos."Ji Ai dosharenas les, phenenas, "Kado manush rimol amaro them ai vazdelpe o narodo pe amende, ai phenel le narodoske te na pochinen ka Caesar e taksa, ai phenelas ke wo si O Kristo, ek amperato."3h cWushtilo savorhe ai ningerde les ka Pilate.egCGAi won phende, "Chi mai trobul ame martero! Ke ame ashundiam so wo phendia anda pesko mui."pfYFAntunchi savorhe phenenas, "Tu san O Shav le Devlesko?" Ai wo phendia lenge, "Tume phenen, ke sim me."^e5EDakanara O Shav le Manushesko beshel pe rik e chachi, kai si e putiera le Devleski."GdDAi te phushav tumen, tume chi den atweto, vai mek ma te zhav.icKC"Te san tu O Kristo? Phen amenge," O Jesus phendia lenge, "Te phenava tumenge, tume chi pachan; h;~~5}}||a{{fzznyyYxxx3wwpvv,uu`ttFssrr7qpooo/nmmllplkkjIiiehhhbhggff"eewdddccc bb4a``^__W^^^]]\\q[[ZZ YtXtXWW3VV#UUTTT1SS.RRQQGPPOO*ONNmMM2LwKKK:JJ#IIZHHWGGEFFsFEEEDDTCCCBBPAA|@@@%??6>>x>==2<<";;v::99A88G77J66H55?44W33*2211U00z0///a/..Z--,,,,&++V**N))}((*'&&%%%.$$|##:""J!!! /L *xjS4 ejr$J+ P  o I  p%rRh{ Phendia lenge, "Phendem tumenge iek data, ai chi ashundian mande. Sostar mai mangen te ashunen? Vi tume mangen te aven leske disipluria?"Pz Ai mai phushle les, "So kerdia tuke? Sar kerdia te phutrel che iakha?"xyi Wo phendia lenge, "Chi zhanav te si ek bezexalo vai nai, numa zhanav iek diela, ke simas korho, akana dikhav."!x; Le Farizeanuria akharen pe duito data le manushes kai sas korho, ai phende leske, "Phen o chachimos angla Del! Ame zhanas ke kodo manush si bezexa lo."Vw% Sa anda kodia leske dat ai dei phende, "Si peske bershengo, phushen lestar!"Bv} Lesko dat ai dei denas duma kadia ke daranas katar le Zhiduvuria; ke le Zhiduvuria dinepe duma mashkar pende, ke te mothona avri kon ke O Jesus si O Kristo, den les avri anda e tampla.u Numa chi zhanas so sai dikhel akana, ai chi zhanas kon phuterdia leske iakha. Phushen lestar, si peske bershengo , wo sai del atweto."_t7 Leske dat ai dei phende, "Ame zhanas ke si amaro shav, ai zhanas ke arakhadilo korho.psY Ai phushle lendar, phenen, "Kako si tumaro shav, kai phenen ke arakhadilo korho? Sar wo dikhel akana?"sr_ Le Zhiduvuria chi pachanaspe ke wo sas korho, ai ke akana dikhel, zhi kai andine leske dades ai leska da. q9 Mai iek data le Farizeanuria phushen le korhes kai sastilo, "So phenes tu pa leste, kai phuterdia chire iakha?" Wo phendia lenge, "Wo si iek profeto."lpQ Uni andal le Farizeanuria phende, "Kado manush chi avel katar O Del, ke chi kerel o zakono kai si Savato." Aver phenen, "Sar iek manush bezexa lo sai kerel kasave mirakluria?" Anda kodia chi haliarenas mashkar pende iek fialo.+oO Sa anda kodia le Farizeanuria phushle le korhes, "Sar premisardian cho dikhimos?" Ai wo phendia lenge, "Thodia chik pe murhe iakha, xaladem ma, ai akana dikhav."Rn Kana O Jesus kerdia e chik ai phuterdia leske iakha sas o dies Savatone.>mw Ingerde karing le Farizeanuria kodales kai sas korho.Ml Antunchi phende leske, "Kai kodo manush?" Wo phendia, "Chi zhanav."Rk Wo phendia lenge, "O manush kai akharen les O Jesus kerdia chira chik, ai thodia la pe murhe iakha, ai phendia mange, "Zh ka pai kai busholas Siloam, ai xalav tu." ai gelem, ai xaladem ma, ai dikhlem.:jo Won phenen leske, "Sarta chire iakha phuterdile?"bi= Uni phenen, "Wo si," numa aver phenenas, "Wo miazolpe leste." Numa wo phendia, "Me sim."h Le manush kai sas pasha leste ai kodola kai zhanenas les sar iek korhovetso, phenenas, "Nai kado kai beshelas tele ai kai mangelas?")gK ai phendia leske, "Zha, te xalav tu ando pai kai bushol Siloam." (anav kai bushol, "Tradino"). O korho manush gelo, ai xaladiape, ai avilo palpale ai dikhelas.f! Kana phendia kadala vorbi, O Jesus chungardia tele pe phuv, ai kerdia chik peske cungaresa; porme thodia kodia chik pel iakha le korheske,@e{ Zhi kai sim ande e lumia, me sim e vediara la lumiaki."ydk Trobul te kerav e buchi kodaleske kai tradia man zhi kai o dies; e riat avela, kana khonik nashti kerela buchi.c7 O Jesus phendia lenge, "Nai wo ai chi leske dades ai chi leska da kai kerde bezexa, numa wo si korho kashte te dichol e putiera le Devleski pe leste.b Leske disipluria phushle les, "Gazda, sostar arakhadiol korho? Kon kerdia bezexa, kado manush vai leske dades vai leska da?Na  Sar O Jesus nakhelas, wo dikhlia iekes manushes kai arakhadilo korho.e`C;Pe kodia line bax te shuden pe leste, numa O Jesus garadilo ai anklisto avri anda e tampla.Y_+:"Phenav tumenge o chachimos, mai anglal sar te arakhadilo o Abraham, Me simas."^9Le Zhiduvuria phende leske, "Chi san panvardesh bershengo inker, ai phenes ke dikhlian le Abrahamos?" O Jesus phendia lenge,j]M8Tumaro dat o Abraham raduisailo mai anglal te dikhel murho dies; ai wo dikhlia les, raduisailo."\7Te phendemas ke chi zhanav les, avilemas iek fialo sar tumende, iek xoxamno. Numa zhanav les, ai kerav so phenel leske vorba./[W6O Jesus phendia, "Te luvudiv man, murho luvudimos nai kanchi: si murho Dat kai luvudil man, tume phenen ke si tumaro Del, ai tume chi zhanen les, numa me zhanav les.|Zq5Amaro dat o Abraham mulo; sai aves tu mai baro sar o Abraham? Ai le profeturia vi won mule. Kon gindis ke tu san?"EY4Le Zhiduvuria phende leske, "Akana ame zhanas ke si tu ek beng ande tute. O Abraham mulo, ai le profeturia mule, ai tu phenes, savo kai kerel so phenel murhi vorba, chi dikhela o merimos.dXA3Phenav tumenge o chachimos: Savo kai kerela so phenel murhi vorba, chi dikhela o merimos."NW2Me chi rodav luvudimos mange, numa si iek kai rodel les ai krisinil.aV;1"Nai ma beng," O Jesus mai phendia, "Numa luvudiv murhe Dades, ai tume chi luvudin man.U0Le Zhiduvuria phende leske, phenenas, "Chi phenas vorta kana phendiam ke tu san ek Samaritano, ai si tu iek beng ande tute?"}Ts/Kon si le Devlesko ashunel le vorbi le Devleske. Numa tume chi san le Devleske shave, anda kodia tume chi ashunen.";Sq.Te phenav o chachimos, sostar tume chi pachan man?hRI-Ai ke phenav tumenge o chachimos, chi pachan man. Kon anda tumende sai phenel ke kerdem bezex?Q/,Tume san shave che dadesko o beng, ai mangen te keren so mangel tumaro dat. Wo sas ek mudardari de ando gor, ai chi beshlo shoxar ando chachimos ke nai chachimos ande leste. Kana wo del duma ek xoxaimos, wo del duma peske shavenge: ke wo si xoxamno, ai o dat le xoxaimasko.`P9+Sostar chi haliaren so me phenav tumenge? Ke nashtin te ashunen so phenel murhi vorba.0OY*O Jesus phendia lenge, "Te avilino chaches O Del tumaro Dat, tumenge drago mange, ke avilem katar O Del ai akana katse sim, chi avilem anda mande, numa wo tradia man.yNk)Tume keren sar kerdia tumaro dat." Won phende leske, "Chi sam ame shave avereske, si ame ferdi iek Dat, O Del."M(Numa akana roden te mudaren ma, ek manush kai phendia tumenge o chachimos, kai ashundem katar O Del: o Abrahan chi kerdia saikfialo..LU'Won phenen leske, "Amaro dat si o Abraham." O Jesus phendia lenge, "Te avilianas chaches shave le Abrahamoske, tume kerdianas sa kodola buchia kai kerdia o Abraham.]K3&Me phenav so sikadia mange murho Dat; ai tume keren so phendia tumenge tumaro Dat."Jw%Zhanav ke tume aven anda e vitsa katar o Abraham; numa tume roden te mudaren man, ke murhi vorba nai ande tumare ile.=Iu$Te skepil tu O Shav, antunchi chaches avena skepime.RH#Ai e sluga chi beshel ando kher sagda, numa o Shav beshel kotse sa data.vGe"O Jesus phendia lenge, "Phenav tumenge o chachimos, swako manush kai kerel o bezex si ek sluga le bezexeski.Fw!Won phende leske, "Ame sam anda e vitsa le Abrahamoski, ai ame chi samas shoxar slugi. Sar phenes tu, "Tume skepime?"IE  Ai tume zhanena o chachimos, ai o chachimos skepisarela tumen."DAntunchi O Jesus phendia le Zhidovongo kai pachaiepe ande leste, "Te kerena so godi phenel murhi vorba, tume san chache murhe disipluria.?u"Sar phendem tumenge ando gor. But dieli si ma te phenav pa tumende, ai te kerav kris pa tumende. Numa kodo kai tradia ma si chacho, ai phenav la lumiake ferdi so ashundem lestar."?>yPhendia leske, "Kon san tu?" Ai O Jesus phendia lenge, =Sa anda kodia phendem tumenge , ke merena ande tumare bezexa. Ai tume merena ande tumare bezexa te na pachana tume. 'Kon sim me'"<%Ai O Jesus phendia lenge, "Tume avilian katsar telal, ai me avilem katsar opral. Tume san kadala lumiake; numa me chi sim andai kadia lumia.`;9Le Zhiduvuria phende, "Zhala wo te mudarelpe? Ke phenel, "Ke nashti aven kai me zhav." : O Jesus mai phendia lenge, "Zhavtar, ai tume roden man, numa tume merena ande tumare bezexa; tume nashtin te aven kai me zhav."%9CO Jesus phendia sa kodala vorbi, kana sichardia ande tampla, po than kai thon le love. Ai khonik chi thode vas pe leste, ke lesko chaso chi avilosas inker.8#"Kai cho Dat?" phushen les. O Jesus phendia lenge, "Tume chi zhanen man vai murhe Dades. Te zhanenas man, tume zhanglianas vi murhe Dades."I7 Me phenav pa mande, ai vi O Dat kai tradia ma phenel pa mande."c6?Ai ramome ande tumaro zakono, ke kana dui zhene phenen iek fielo, so phenen si chachimos.d5AAi te dava kris, murhi kris chachila; ke chi sim korkorho; numa O Dat tradia ma, mansa lo.E4Tumare kris si manusheske; me chi kerav kris pe khanikaste.-3SO Jesus phendia lenge, "Marka ke me dav duma pa mande, so phenav si chachimos, ke me zhanav katar avilem, ai kai zhav. Numa tume chi zhanen katar avav ai kai zhav.c2? Le Farizeanuria phende leske, "Akana tu keres tu marturo anda tute; so phenes nai vorta."11[ O Jesus mai phendia lenge, ai phenelas, "Me sim e vediara la lumiaki. Kodo kai lelape pala mande avela les e vediara le traioski ai chi phirela shoxar ando tuniariko."~0u Woi phendia leske, "Chi iek, Gazda," ai O Jesus phenel lake, "Chi me chi dav tu pe kris. Zha, ai na mai ker bezexa.""/= Kana O Jesus wushtilo, ai chi dikhlia khonik ferdi e zhuvli, wo phendia lake, "Zhuvlio, kai che kristatoria kai dosharenas tu? Chi iek chi dia tu kris?").K Kana ashunde so phendia, iek po iek geletar, de katar o mai phuro ai zhi kai savorhe geletar; ai O Jesus ashilo korkorho la zhuvliasa kai beshelas angla leste.--UAi pale bandilo, ai ramolas pe phuv.,3Sar mai mangenas te phushen les, wushtilo opre, ai phenel lenge, "Savo anda tumende kai chi kerdia shoxar bezex, wo sai shudel o pervo bax pe late.+#Won phende kadia te zumaven les, kashte te astaren les andek dosh.Numa O Jesus bandilo, ai ramolas le naiesa pe phuv, sar chi ashundia len.l*QAndo amaro zakono, o Moses dia ame ordina te mudaras baxensa kadalatar zhuvli. Numa so phenes tu?"H) Phende leske, "Gazda, kadia zhuvli liam la sar kerelas kurvia.({Ai le Gramnoturia ai le Farizeanuria andine leste ek zhuvli kai line sar kerelas kurvia: ai thode la angla le manushen.y'kDe diminiatsi pale avilo ande tampla, ai sa le manush pashile pasha leste, ai wo beshlo tele, ai sichardia len.+& SO Jesus gelo po Plai le Maslinengo.)%M5Antunchi swako gelo peske khere.$4Won phende leske, "Vi tu san anda Galilee? Sichos o ramomos le Devlesko ai dikhesa, ke chi iek profeto avel anda Galilee.h#I3"Amaro zakono chi kerel kris po manush mai anglal sar te ashunas les, ai te zhanas so kerdia."i"K2O Nicodemus sas iek baro mashkar lende; wo gelosas mai anglal te dikhel O Jesus, phendia lenge,N!1Numa kodo narodo kai chi zhanen o zakono o Mosesosko, si armandine."k O0Pate si vari kon andal le bare kai poronchin, vai iek andal Farizeanuria kai pachanpe ande leste?E/Le Farizeanuria phushle len, "Vi tume atsardian pala leste.R.Le zhandari phende lenge, "Chi iek manush chi dia duma sar kado manush!"ve-Le zhandari gele palpale ka le bare rasha ai le Farizeanuria, ai phende lenge, "Sostar tume chi andian les?"H ,Uni mangenas te len les, numa khonik chi thode o vas pe leste.G+Anda kodia chi haliarenas mashkar pende iek fialo pala Jesus. *Pate o ramomos chi phendia, ke O Kristo si te avel ande vitsa le Davidoski, ai anda foro kai bushol Bethlehem, kai beshlo o David?"`9)Aver phende, "Wo si O Kristo!" Numa aver phende, "Pate, sai Kristo avel andai Galilee!dA(Kana but le manusheske ashunde leske vorbi, phenenas, "Chaches, kado manush si o profeto."/'O Jesus phendia pa Swunto Duxo, kodala kai pachanpe ande leste premina: ke O Swunto Duxo nai dino inker, ke O Jesus nas vazdino ando rhaio inker.iK&"Kon pachalape ande mande, sar E Vorba le Devleski phenel, pai zhuvindo hulela anda lesko ilo."-S%O paluno Dies O Baro le Zhidovongo sas o mai baro, ai O Jesus beshelas ande punrhende ai tsipisardia, phenelas, "Te si vari kon trushalo, mek te avel mande, ai pelyk$So si kadala vorbi kai phendia, Tume rodena ma, numa chi arakhena ma, ke nashti aven kai me zhava. So znachil?"%#Le Zhiduvuria phenen mashkar pende, "Kai wo zhala kai chi arakhasa les? Zhala karing le foruria kai si ande Gretsia, ai sicharel le Grekone?K"Tume rodena ma, numa chi arakhena ma, ke nashti avena kai zhava."r]!O Jesus phendia lenge, "Me beshav tumensa mai xantsi vriama, ai porme zhavtar karing kodo kai tradia ma. Le Farizeanuria ashunde ke o narodo mothon kodala dieli pa Jesus; ai le Farizeanuria ai le bare rasha trade penge zhandari te len les. Numa but mashkar o narodo pachanaspe ande leste, ai phende, "Kana O Kristo avela, sai kerela mai but mirakluria sar kerdia kado?"pYAntunchi rodenas sar te len les; numa khonik chi thode o vas pe leste, ke lesko chaso chi avilo inker.> wNuma me zhanav les; ke avav lestar, ai wo tradia ma."8 iSar O Jesus sicharelas ande tampla, tsipisardia, "Tume zhanen ma, ai zhanen katar sim: ai chi avilem anda mande, numa kodo kai tradia ma wo si chacho, ai tume chi zhanen les.k ONuma kana O Kristo avela, khonik chi zhanela katar avel, numa ame zhanas katar avel kado manush."  Dikh! Del duma angla savorhenge, ai khonik chi phenel leske kanchi! Amborim ke le bare kai poronchin zhanen ke wo si O Kristo?_ 7Uni manush anda o Jerusalem phende, "Pate nai kado o manush kai rodas te mudaras les?wgAterdion te keren kris pala so dikhen avrial po manush, aven vorta ai chache ande tumare kris kana keren la."/WTe sai shinen ieke manushes po dies O Savatone, te phagen o zakono le Mosesosko. Sostar xoliavon pe mande, ke sastiardem ieke manushes sa antrego po dies O Savatone?"=Ke o Moses dia tumen o zakono te shinen pe murshen (na ke avel katar o Moses, numa katar tumare phure), ai tume shinen ieke manushes po dies O Savatone.KO Jesus phenel lenge, "Kerdem iek diela, ai savorhe chudisailian.[/Le manush phende leske, "Tut si tu iek beng ande tute! Kon rodel te mudarel tu?""s_O Moses dia tume o zakono? Numa khonik anda tumende chi keren o zakono. Sostar roden tume te mudaren ma?"%Kon del duma pestar rodel pesko barimos: numa kodo kai rodel o barimos kodolesko kai tradia les, kodo si chacho, ai nai xoxaimos ande leste.ucTe vari kon te kerel so mangel O Del, zhanela ke so sicharav avel katar O Del, vai te dava duma anda mande.eCO Jesus phenel lenge, "O sicharimos kai dav nai murho, numa avel katar O Del kai tradia ma.c?Le Zhiduvuria chudinaspe, ai phenenas, "Sar wo zhanel kadia but kana shoxar chi sichilo."]~3Karing mashkar O Dies O Baro le Zhidovongo O Jesus gelo ande tampla, ai sicharelas.[}/ Numa khonik chi delas duma pa leste angla manush, ke daranas katar le Zhiduvuria.| But manush denas duma pala leste ando narodo. Uni phende, "Wo si iek manush o lasho." Aver phenenas, "Nichi." Wo atsavel le manushen."X{) Le Zhiduvuria rodenas les ka O Dies O Baro le Zhidovongo. Ai phende, "Kai lo?"z Kana leske phral gele ka Dies O Baro le Zhidovongo, antunchi O Jesus gelo, vi wo numa na angle narodo, numa sar chordanes.>yw Wo phendia lenge kadala vorbi ai beshlo ando Galilee. x Zhantar tume ka Dies O Baro le Zhidovongo, me chi zhav ka kado Dies O Baro le Zhidovongo inker, ke murhi vriama chi avili inker.mwSE lumia nashti gretsol tumen, numa gretsol man, ke phenav pa late, ke laki buchi so kerel si nasul.av;O Jesus phendia lenge, "Murhi vriama chi avili inker; numa tumari vriama sagda gata la.=uuKe chi leske chache phral chi pachanaspe ande leste.st_Khonik chi garavel so kerel te mangel te sikadiol. Te keres kadalendar dieli, sikav tu ka sa la lumiake!"sLeske phral phende leske, "Zhatar katse, ai zha ando Judea, kashte che disipluria te sai dikhen le mirakluria kai tu keres.@r{Ai O Dies O Baro le Zhidovongo le Tabernacles pasholas.q yPala kodia O Jesus phiradia ande Galilee; ke chi mangel te phirel ande Judea, ke le Zhiduvuria rodenas te mudaren les.zpmGWo delas duma pa Judas Iscariot o shav le Simonosko. Ke wo sas kai trobulas te purhil les, iek andal desh u dui.qo[FO Jesus phendia lenge, "Pate chi alosardem tumen me, le desh u duien? Ai iek anda tumende si iek beng!"SnEAi akana pachas ai zhanas kai tu san O Kristo, O Swunto Shav le Devlesko.rm]DAi O Simon Petri phendia leske, "Devla, kaste te zhasas ame? Si tu le vorbi kai den o traio le rhaiosko.`l9CAi O Jesus phendia le desh u dui disiplonge, "Ai tume, chi mangen vi tume te zhantar?"]k3BAi de katar kodia vriama but anda leske disipluria geletar, ai chi mai zhanas lesa.ojWAWo phendia, "Sostar phendem tumenge, ke khonik nashtil te avel mande te na tsirdela les O Del mande."i)@Numa si mashkar tumende uni kai chi pachan." Ke O Jesus zhanglia de mai anglal kon si kodola kai chi pachanpe, ai kon si kodo kai purhila les.sh_?Le Devlesko Duxo del o traio: o stato chi mol kanchi. Le vorbi kai phendem tumenge, won si duxo ai traio.]g3>So keren tume kana dikhena ke O Shav le Manushesko anklel kotse kai sas mai anglal?f7=O Jesus haliardia ande peste ke leske disipluria denas pe duma mashkar pende pa kado divano, anda kodia phendia lenge, "Dukhavel tumen so ashundian?"neUQMangenas te len les ande pengo chuno; ai strazo o chuno areslo karing e phuv kai trobulas te zhan.8=kNuma O Jesus phendia lenge, "Me sim, na daran."0<YKana kerdesas trin vai shtar maili vai pansh vai shov kilometre po pai ando chuno. Won dikhle O Jesus phirelas pe maria, ai pasholas lende ando chuno; ai won daraile.=;uAi e maria buntuime sas ke barval phurdelas zurales.:Ankliste ande ek chuno, ai thodepe te nakhen o pai palpale karing o Capernaum. Akana sas tumiariko, ai O Jesus inker chi avilo lende.A9}Kana e riat avili, leske disipluria gele karing e maria.n8UAi O Jesus zhanelas ke si te aven te len les pe zor, te keren les amperato, gelotar po plai kokorho.~7uLe zhene kai dikhle o miraklo kai kerdia O Jesus, phende "Kado si o chacho profeto kai trobulas te avel ande lumia!"6} Le disipluria chide le desh u dui shkonitsi pherdesas le kotorensa kay ashshile katar le panzh manrhe kana savorhe xale.u5c Kana xale dosta savorhe, wo phenel peske disiplonge, "Chiden le kotora kai ashshile; te na xasavol kanchi."D4 O Jesus lia le manrhe, naisisardia le Devles, ai O Jesus dia le kal disipluria, ai leske disipluria dia le ka narodo kai beshelas tele, ai sakadia le masheske, ai sas le sode won mangle.3 O Jesus phendia lenge, "Antunchi keren te beshen savorhe tele. Kotse sas but char. Le manush beshle tele. Won sas pashte panzh mi mursh.x2i "Si katse iek raklorho, kai si les panzh manrhe, ai dui tsinorhe mashe. Numa so si kadala pe kado but narodo?"W1'Iek anda leske disipluria, o Andre, o phral le Simonosko Petri, phenel leske,0}O Filip phendia leske, "Dui shela teliara rupunen chi avela ame dosta te chinas manrho te das xantsi kotororho swakones.L/Wo phendia kadia te zumavel les, numa O Jesus zhanglia so kerelas..3O Jesus vazdia le iakha, ai dikhlia ek baro narodo avel leste, wo phendia le Filiposke, "Kai sai chinasa dosta xabe te pravaras sa kadale narodos?"1-]Ai O Dies O Baro le Zhidovongo pasholas.I, O Jesus anklisto po plai ai beshlo tele kotse peske disiplonsa.u+cBut narodo lelaspe pala leste, ke le manush dikhenas le mirakluria kai kerelas, ai sastiarelas le naswalen.V* 'Pala kodia, O Jesus gelotar inchal o pai kai busholas Galilee (vai Tiberias).O)/Numa te chi pachana tume so ramosardian, sar sai pachan murhe vorbi?"d(A.Te pachaianas tume chaches ando Moses, pachadian vi ande mande; ke wo ramosardia pa mande.'-Na gindin ke dosharava tumen ka murho Dat. Si ek kai dosharela tumen, kodo si o Moses kai thodian tumaro pachamos ande leste.&{,Drago tumenge te aven luvudime iek avrestar, numa chi roden o luvudimos te avel ferdi katar O Del; sar sai pachan tume?y%k+Avilem ando o anav murhe Dadesko, numa chi premisardian ma; numa te avela aver ande pesko anav, premisaren les.J$ *Numa me zhanav tumen; ke nai dragostia le Devleski ande tumende.,#S)Chi rodav o luvudimos andal manush.X")(Ai o ramomos del duma pa mande! Ai tume chi aven mande, te avel tumen o traio.v!e'"Sichon o ramomos ande Vorba le Devleski, ke tume gindin kai arakhena ande late o traio kai chi mai getolpe.\ 1&Chi garaven leske vorbi ande tumende, ke chi pachan tume ande kodo kai tradia les.{%Ai O Dat kai tradia ma, phenel vi wo pa mande. Tume shoxar chi ashundian lesko glaso, ai shoxar chi dikhlian lesko mui.3_$Numa, man si man ek mai baro chachimos pa mande sar o Iovano, me kerav e buchi kai murho Dat dia ma te kerav, kodola bucha kai kerav sikaven pa mande ke O Dat tradia ma.#O Iovano sas sar ek lampo kai phabolas ai sar e vediara kai strefialas; ai tume manglian te raduin tume xantsi vriama ande leski vediara.zm"Man, chi trobul le vorbi katar le manushen te phenel ke vorta sim, numa phenav kadia, saxke te sai aven skepime.Y+!"Tume tradian marturia ka Iovano o baptisto, ai wo phendia tumenge o chachimos.hI Numa aver si kai phenel pa mande, ai me zhanav le vorbi kai wo mothol pa mande si o chachimos.A}Te mothava pa mande, so phenav nashti te avel chachimos.T!"Nashti kerav kanchi anda mande. Sar ashunav, kerav kris pala so phenel mange O Del, ai murhi kris si vorta, ke chi rodav te kerav so mangav anda mande, numa ferdi so mangel te kerav kodo kai tradia ma.FAi anklena avri andal greposhevuria, kodola kai kerde mishto anklena avri te len o traio kai chi mai getolpe. Ai kodola kai kerde o nasulimos, wushtena te nakhen pe kris te zhan ando iado.kONa chudin tume ke o chaso avela, ke sa le mule kai si andel le greposhevuria ashunen lesko glaso.W'Ai dia peske Shaves e putiera te kerel e kris, ke wo si O Shav le Manushesko.nUKe sar O Dat si les o traio ande peste, saikfielo wo kerdia peske Shaves te avel o traio ande peste.-S"Chachimasa, chachimasa, phenav tumenge, O chaso avela, ai vunzhe avili, kana le mule ashunena o glaso le Shavesko le Devlesko; ai kodola kai ashunena les traiina.{o"Chachimasa, chachimasa, phenav tumenge, Kon godi kai ashunel murhi vorba, ai pachalpe ande kodo kai tradia ma, avela les o traio kai chi mai getolpe, ai chi avela pe leste kris; numa nakhlo anda merimos ai gelo ka traio kai chi mai getolpe.  Kashte savorhe te luvudin le Shaves, sar luvudin le Dades. Kodo kai chi luvudil le Shaves, chi luvudil le Dades kai tradia les.W'O Dat chi kerel kris pe khanikaste, numa dia e putiera le Shaves te krisinil.r]Ke sar O Dat wushtiavel le mulen, ai del le o traio, saikfielo O Shav del o traio kodolen kai mangel wo.Ke O Dat drago le Shaves, ai sikavel leske so godi kerel. Ai O Dat sikavela leske mai bare buchi sar kadala. Chudina tume.4 aO Jesus phendia lenge, "Chachimasa, chachimasa, phenav tumenge, O Shav nashti kerel kanchi pestar, numa kerel so dikhel O Dat kerel; so godi kerel O Dat, vi O Shav kerel.4 aPa kadala vorbi le Zhiduvuria rodenas mai but te mudaren les; na ferdi ke kerdia kodia Savatone, numa ke phendia ke O Del si lesko Dat, ai wo kerdilo iek fielo sar O Del._ 7Numa O Jesus phendia lenge, "Murho Dat kerel buchi sorho dies, ai vi me kerav bichi."t aSa anda kodia le Zhiduvuria chinuisarde Jesus, ai rodenas te mudaren les, ke kerdia kodia o dies Savatone.R Kodo manush gelotar, ai phendia le Zhidovonge ke O Jesus sastiardia les.1[Pala kodia, O Jesus arakhlia les ande tampla, ai phenel leske, Ashun! Sastilian anda cho naswalimos, na mai ker bezexa akana. Te na mai kerdiol tuke vari so mai nasul.  Numa o manush kai sastilo chi zhanelas o anav kodolesko kai sastiardia les, ke O Jesus gelotar ke sas but narodos ande kodo than.^5 Antunchi phushle les, "Kon si o manush kai phendia tuke, te les cho than ai phires?"_7 Wo phendia lenge, "O manush kai sastiardia ma, phendia mange, "Le cho than, ai phir."uc Le Zhiduvuria phende le manusheske kai sastilo, "Adies si Savato, ai nai slobodo tuke te angeres cho than.".W Numa sa kodia diela kerdili Savatone.zmJesus phendia leske, "Wushti, le cho than ai phir." Ai strazo kodo manush sastilo, wo lia pesko than ai phirdia./O naswalo manush phendia leske, "Gazda, nai khonik katse te shudel ma ando pai kana si buntuime; ai kana avav, aver hulel tele mai anglal mandar.s_Kana O Jesus dikhlia les tele, ai zhanglia ke sas naswalo de dumult, phushlia les, "Kames te aves sasto?"=uKotse sas ek manush naswalo de trenda ai oxto bersh.4~aKe ek angelo le Devlesko hulelas pe vriama ai mishtilas o pai; o pervo naswalo kai hulelas ando pai kana sas buntuime, sastiolas anda pesko naswalimos. Savestar godi sas.n}UAndre sas but naswale kai beshenas tele, korhe, bange, ai paralitikuri azhukerenas te mishtil o pai.|Ai ando Jerusalem sas pasha wudar le bakriango, sas iek balta paieske panshe wudarensa, ai akharenas la Zhidovisko Bethesda.Q{ Pala kodia sas iek pachiv le Zhidovongi; ai O Jesus gelo ando Jerusalem.Zz-6Kado sas o duito miraklo kai kerdia O Jesus kana avilo andai Judea ande Galilee.y/5Antunchi o dat zhanelas ke sas kodo chaso kana O Jesus phendiasas leske, "Cho shav traiila." Wo ai savorhe ando lesko kher pachanaspe ando Jesus.xy4Ai wo phushel len, "Ka che chaso sastilo?" ai won phende leske, "Arachi karing o pervo pala miatsuzo o zharo gelotar."|wq3Inker po drom sas te zhal peste khere, kana leske slugi avile ande lesko drom, ai mothon leske. "Cho shav traiil."v2O Jesus phendia leske, "Zha khere, cho shav traiil!" Ai kodo manush pachaiape e vorba kai O Jesus phendia leske, ai gelo.euC1O fitsiri le amperatosko phendia leske, "Gazda, Aida mande mai anglal te merel murho shav."Zt-0Porme O Jesus phendia leske, "Te na dikhena mirakluria chi pachan tume, vov si."  J~~g}}}||>{{{zzyyy7xx*wwdwvvujutstss8rr6qqpp(oonnQmmm>lllgkk$jj#iyi.hh4gg?gfeeddd0ccDbbPaaa'```__Z^^^*]]]@\\Z[[l[ZZ YjXXXpX'WW2VV:UURTTOSSRRsQQiPPZPOXNN2MLLKKbKJsJIHHHjGG_GFFErE%DDGCClC BAAG@@7??O>>>X=<<;;'::-99+88J8776l65z4x33z32n2 1100// ..I--W-,Q++@**H)))#(d''&&W%%c$$8##4""!!, } -dOp \%GojX.536a  k z9(INuma phenav tumenge o chachimos: mai mishto avela tumenge te zhavtar: ke te na zhavatar, O Zhutitori chi avela tumende; numa te zhavatar, tradava les tumende.H Numa ke phendem tumenge kadale dieli, tumaro ilo nekezhisailo.kONuma akana zhavtar karing kodo kai tradia ma; ai chi iek anda tumende chi phushel ma, "Kai zhas?"1[Me phendem tumenge kadala dieli, saxke kana avela e vriama, tume serenape kai phendem tumenge. Me chi phendem tumenge pa kadala dieli de anda gor, ke me simas tumensa.GAi won kerena kadia, ke chi zhangle chi le Dades, ai chi man.Won shudena tume avri andal Synagoguria: ai vi avela e vriama, kai kon godi mudarela tume gindila ke kerel vorta angla Del.@ }Me phendem tumenge kadala dieli, saxke te na rimon tume.E~Ai vi tume mothona pa mande, ke tume san mansa de anda gor.}%Kana avela O Zhutitori, kodo kai tradava tumenge katar le Dadesko, ai vi O Swunto Duxo le chachimasko avel katar O Dat, wo mothola pa mande.||qNuma kadala dieli kerdile, saxke te kerdiol e vorba kai si ramome ande lengo zakono, 'Won gretsosarde ma intaino.'#{?Te na kerdemas mashkar lende bucha kai khonik aver chi kerdia, nas te avel le bezexa: Numa akana won dikhlesas so kerdem, ai won gretson ma ai murho Dat.9zmKodoleske kai gretsol man, gretsol vi murho Dat.y!Te na avilemas ai te na demas lensa duma, nas te aven doshale ke kerde bezexa: numa akana nashtin motson ke nai doshale anda penge bezexa.gxGNuma won kerena tumenge sa kadala dieli pala murho anav, ke chi zhanen kodoles kai tradia ma.2w]Dem tume goji kai vorba kai phendem tumenge. 'E sluga nai mai bari katar pesko gazda.' Te chinuisarde man, chinuina vi tumen; te garade murhi vorba, garavena vi tumari..vUTe avilianas andai lumia, e lumia sas te avel lake drago so si lako; numa ke chi san andai lumia, ai ke alosardem tume andai lumia, anda kadia e lumia gretsol tume.^u5Te e lumia gretsol tume, tume zhanen ke e lumia gretsosardia ma mai anglal tumendar.?tySo mangav me tumendar, si te aven drazhi iek kavreske.Xs)Tume chi alosardian ma, numa me alosardem tumen, ai phendem tumenge te zhan ai te avel tume fruta, ai tumare fruta te avel fruta kai inkerel: saxke so tume mangena katar O Dat ande murho anav, wo dela tume.6reChi mai akharav tumen slugi; ke e sluga chi zhanel so kerel lako gazda: numa akhardem tume vortacha; ke phendem tumenge swako fielo sa so godi kai ashundem katar murho Dat.>qwTume san murhe vortacha, te kerena so phenav tumenge. p  o) Eta, murho zakono, aven drazhi iek kavreske, sar sas mange drazhi tumenge. Nai mai bari dragostia de sar te des pesko traio leske vortachenge.xni Me phendem tumenge kadala dieli, saxke te avel murho raduimos ande tumende, ai tumaro raduimos te avel pherdo.m- Te garavena murhe zakonuria, tume beshena ande murhe dragostia; sa sar garadem me le zakonuria murhe Dadeske, ai ke beshav ando leski dragostia.Tl! Sar O Dat drago mange, mange drago sas tumen; beshen ande murhe dragostia.ak;Kana tume den but fruta, murho Dat si luvudime; kadia sikavel kai san murhe disipluria.}jsTe beshena ande mande , ai murhe vorbi te beshena ande tuende, phushen so tume mange, ai avela tume dino so mangen.i1Te si vari kon kai chi beshel ande mande, wo shudino lo avri sar e krenzha, ai shuchol; ai porme chiden le, ai shuden le ande iag, kai phabosarde.1h[Me sim o khash le strugurosko, ai tume san le krenzhi. Kuko kai beshel ande mande, ai me beshav ande leste, wo anel but fruta; ke tu bi mango nashtis te keres khanchi.7ggBeshes ande mande, ai me beshava ande tute, sar e krenzha kai nashtil anda peste te avel la fruta, te na beshela phangli ka khash; kadia tu nashtis te na beshesa ande mande.?fyAkana te san vuzho/vuzhi palai vorba kai phendem tute.e3Ai swako krenga kai si ande mande kai chi anel fruta, wo shinel la; numa swako krenga kai anel fruta; wo shinel la, saxke te avel la mai but fruta.^d 7"Me sim o chacho khash le strugurosko, ai murho Dat si kodo kai lel sama katar e rez.cNuma saxke te zhanel e lumia ke mange drago le Dades; ai ke kerav palai ordina kai dia ma O Dat. 'Wushten opre, ai aventar katsar.'"dbAChi mai dava duma tumensa, ke o baro la lumiako avel, wo nai les chi iek putiera pe mande.naUAi akana phendem tumenge kadala dieli mai anglal sar te kerdion; saxke kana kerdiona te pachan tume.5`cTume ashundian ke phendem tmenge, Me zhavtar, ai pale avav tumen, te sanas tume drago mange, tume raduisailianas, ke phendem. Zhav ka Dat, ke murho Dat mai baro lo mandar."_=Me mekav tumenge e pacha, Me dav tume murhi pacha, Me chi dav la tumenge sar del la tumenge e lumia, na meken te nekezhil pe tumaro ilo, ai te na daral.^)numa O Zhutitori, kai si O Swunto Duxo, kai O Dat tradela ande murho anav, sicharela tume swako fielo, ai serela tume so godi phendem tumenge.=]uMe phendem tumenge kadala dieli zhi kai sim tumensa, \Kodo kai leske drago mange chi garavel vov si murhe vorbi, ai e vorba kai tume ashunen nai mandar, numa katar O Dat kai tradia ma.[O Jesus phendia leske, "Te sim vari kaske drago, wo garavela murhe vorbi: ai murho Dat drago leske, ame avasa leste, ai traiis lesa.pZYO Judas, na o Iscariot phendia leske. "Devla sar ta trobul ferdi te sikadios amenge ai na la lumiake?"TY!Kodo kai si les murhe zakonuria, ai kai garavel len, kodo si kai leske drago mange; ai kodo kai leske drago mange, murho Dat avela leske drago leske, ai te avela mange drago leske ai sikavava ma leste."jXMKado dies tume zhanena ke me sim ando murho Dat, ai tume san ande mande, ai me sim ande tumende.nWUMai xantsi vriama, ai lumia chi mai dikhela ma; numa tume dikhena ma: ke me traiiv, vi tume traiina.4Vc"Me chi mekava tume sirotki: avava tumende.+UOO Swunto Duxo le chachimasko, kai e lumia nashti premil, ke chi dikhel les, ai chi zhanel les: numa tume zhanen les; ke wo traiil tumensa, ai avela ande tumende.bT=Ai me rhugiva ma ka Dat, ai wo dela tumen aver Zhutitori, saxke te beshel sagda tumensa.5Se"Te sim tumenge drago, garaven murho zakono.M Te sas O Del luvudime ande leste, O Del vi wo luvudila les ande peste, ai luvudila les mai sigo.= Kana o Judas anklisto avri, O Jesus phendia, "Akana O Shav le Manushesko sas luvudime, ai O Del sas luvudime ande leste."Y<+ O Judas lia o kotor manrho, ai grebisailo te anklel avri; ai vunzhe e riat sas.L; Ke uni anda lende gindinas, ke o Judas sas leste gonorho le lovenge, ai O Jesus phendia leske, "Chin amenge so trobul ame kana avela O Dies O Baro le Zhidovongo; vai te del vari so le chorhenge.`:9 Numa chi iek anda kodola kai sas kai skafidi chi haliarde sostar phenelas leske kadia.{9o Ai sar o kotor manrho sas dino o beng dia ande leste. O Jesus phendia leske, "So si tu te keres, keres les sigo.";8o O Jesus phendia leske, "Kodo si kai dava les o kotor manrho pala te thav les ando tiari." Antunchi thodia o manrho ando tiari, ai dia les ka Judas Iscariot, o shav le Simonosko.a7; Ai kodia disiplo bandilo po kolin le Jesusosko, ai phendia leske, "Gazda, kon si kodo?"_67 O Simon Petri kerel leske semno, te phushel savo si kado kai O Jesus phenel pa leste.\51 Iek anda leske disipluria, kodo kai O Jesus sas leske drago, beshelas pasha Jesus.Q4 Le disipluria dikhenas pe iek kavreste, chi zhanenas pa kaste del duma. 39 Kana O Jesus phendia kadia, sas buntuime ande pesko duxo, ai phendia, "Magdata, chachimasa, chachimasa phenav tumenge, 'Iek anda tumende purhila ma.'"23 Chachimasa, chachimasa, phenav tumenge, kodo kai premila kodoles kai me tradem, premil man; ai kodo kai premil man, premil kodoles kai tradia man."m1S Akana phenav tumenge mai anglal sar te kerdiol, kashte kana kerdiola, tume sai pachan ke sim me wo.+0O "Chi phenav, ke dav duma pa savorhende; zhanav save alosardem; numa trobul o ramomos te kerdiol, so phenel, "Kodo kai xal manrho mansa vazdia peske kur pe mande.T/! Te zhanena kadala dieli, tume san raduime ferdi te thona tume te keren le!./ Chachimasa, chachimasa, phenav tumenge, e sluga nai mai bari sar pesko Gazda; chi o manush kai si tradino nai mai baro katar kodo kai tradia les.P- Ke sikadem tumenge sar te keren, kaste te keren sar me kerdem tumenge.w,g Te xaladem tumare punrhe, tumaro Devla ai tumaro Gazda; vi tume trobul te xalaven tumare punrhe iek kavreske.E+ "Tume akharen ma o Gazda ai Devla; ai vorta phenen; ke sim.*' Pala kadia kana xaladia lenge punrhe, ai lia pe peste peske tsalia thodiape kai skafidi, ai phendia lenge, "Haliardian so me kerdem tumenge?"])3 Ke zhanelas savo si te purhila les, sa anda kodia phendia, "Chi san savorhe vuzhe."(% O Jesus phendia leske, "Kodo kai si xalado mai trobul ferdi te xalavel peske punrhe, te avel antrego vuzho; ai tume vuzhe, numa na savorhe."k'O O Simon Petri phendia leske, "Devla, na ferdi murhe punrhe! Numa vi murhe vas ai vi murho shero!"&7 O Petri phendia leske, "Na chi iek data chi xalavesa murhe punrhe!" O Jesus phendia leske, "Te na xalavav che punrhe tu chi mai avesa murho disiplo."Y%+ O Jesus phendia leske, "So kerav chi haliares akana, numa haliaresa mai angle."^$5 Ai avilo ka Simon Petri, ai o Petri phendia leske, "Devla, tu xalaves murhe punrhe?"#% Pala kadia shordia pai ande iek balai, ai thodiape te xalavel le punrhe le disiplonge, ai te kosel le la pishtiriasa kai phandiolas pe lasa.o"W Wushtilo katar e skafidi, ai shudia peske tsalia pa peste, ai lia iek pishtiri ai phandiolas pe lasa.p!Y O Jesus zhanelas ke O Dat diasas swako diela ande leske vas, ke avilo katar O Del, ai zhalatar ka Del.  O Jesus ai leske disipluria xanas, o beng vunzhe thodiasas ando ilo le Judasosko Iscariot, o shav le Simonosko, te purhil les~ w Akana sa o dies mai anglal O Dies O Baro le Zhidovongo, O Jesus zhanelas ke lesko chaso avilo te mukhel kadia lumia ai te zhal kai Dat. De zurales sas leske drago leske manush kai sas ande kadia lumia, ai sas leske drago leske manush zhando gor.   2Ai zhanav ke anda leske vorbi si o traio le rhaiosko. Sa anda kodia le dieli kai phenav, phenav le sar O Dat phendia le mange."b= 1Ke chi den duma anda mande; numa O Dat kai tradia ma, phendia mange so trobul te phenav. 0Kodo kai shudel ma, ai kai chi premil murhe vorbi si les iek kai krisinila les. E vorba kai phendem, woi dela les pe kris po paluno dies!% /Te si vari kon kai ashunel murhe vorbi, numa chi pachal le, chi krisiniv les, ke me chi avilem te krisiniv e lumia, numa te skepiv la lumia.nU .Avilem ande lumia sar iek vediara, kashte kon godi pachalape ande mande te na beshel ando tuniariko.9m -Ai kodo dikhel ma, dikhel kodales kai tradia ma. ,O Jesus dia duma ando baro glaso, "Kodo kai pachal ande mande, pachalpe na ande mande ferdi, numa ande kodo kai tradia ma.V% +Ke mai drago lenge o chetaimos le manushenge de sar o luvudimos katar O Del.#? *Numa vi anda le bare le Zhidovongo pachaiepe ande leste; numa angla le Farizeanuria, chi sikavenas ke pachanpe, daratar ke den len avri anda e synagogue.X) )Isaiah phendia kadala dieli, kana dikhlia lesko barimos, ai dia duma pa leste./W ("Korhandia lenge iakha, ai zulardia lenge ilo; te na dikhen penge iakhensa, ai te na haliaren penge ilesa, ai chi aven mande te aven skepime, ai te na sastiarav le."D 'Anda kodia won nashti pachanaspe, ke o Isaiah mai phendia,/ &Eta, te pherdiol e vorba le profetoski o Isaiah, kai phendiasas, "Devla, kon pachaiape ande so phendem? Ai kaske O Kristo sikadia peski putiera?"P %Marka ke kerdia but mirakluria angla lende, chi pachanaspe ande leste,!; $Zhi kai si tume e vediara, pachan tume ande vediara, kashte te aven shave la vediarake." O Jesus phendia kadala dieli, gelotar, ai garadilo dur lendar.N #O Jesus phendia lenge, "E vediara si tumensa mai xantsi vriama. Phiren zhi kai si tumen e vediara, kashte te na avela o tuniariko pe tumende, ke kodo kai phirel ando tuniariko chi zhanel kai zhal.D "Le manush phende leske, "Ashundian andai klishka le zakonoske ke O Kristo beshela sa data." Sar sai phenes, "O Shav le Manushesko trobul te avel vazdino? Kon si kodo Shav le Manushesko?"= u !Sar del duma kadia, sikavelas lenge sar si te merel.V % Ai me, kana avava vazdino opre katar e phuv, tsirdava sa le manushen mande."[ / Akana avili e kris la lumiaki; akana o beng kai si ande lumia avela shudino avri.` 9 Numa O Jesus phendia lenge, "Na ke pala mande kado glaso ashundilo, numa pala tumende. { O narodo kai sas kotse, ashunde o glaso, ai uni phenenas, "Iek rhonjito si!" Aver phenenas, "Iek angelo dia lesa duma!"y "Murho Dat, luvudisar chiro anav!" Ai iek glaso dia duma anda o rhaio, phenelas, "Bariardem les, ai mai luvudiva les."  "Akana murho duxo si buntuime. Ai so sai phenav? "Murho Dat, le ma anda kado chaso?" Numa pala kodia avilem zhi ka kado chaso. 9 Te si vari kon kai podail ma, mek te lelpe pala mande; ai kotse kai avava me, kotse avela vi murhi sluga; kodo kai podaila ma, murho Dat luvudila les.% Savo kai si leske drago kado traio xasarela les; ai kodo kai gretsol kado traio ande kadia lumia garavel les te zhal ando traio le rhaiosko.} Phenav tumenge o chachimos: te na merela e sumuntsa kai peli ande e phuv ashel korkorho; numa te merela, dela but fruti.^5 O Jesus phendia lenge, "O chaso avilo kai O Shav le Manushesko trobul te luvudinles.c? O Philip gelo ai phendia o Andre, antunchi o Andre ai o Philip gele ai phende ka O Jesus.r] Won avile ka Filip, wo sas anda Bethsaida ande Galilee, ai phende. "Raia, ame mangas te dikhas O Jesus."b= Uni Grekuria anda kodala kai gele ando Jerusalem te rhugin po Dies O Baro le Zhidovongo:ve Le Farizeanuria phenenas iek kavreske, "Tume dikhen, ke chi nirin kanchi! Dikh! Sa e lumia geli pala leste!"J~  Ai o narodo avel angla leste, ke ashunde ke kerdia kodo miraklo. } Sa kodala kai sas lesa kana akhardia o Lazarus anda o greposhevo, ai wushtiardia les anda le mule, phende so dikhle ai so kerdia./|W Leske disipluria chi haliarde mai anglal kadala dieli; numa kana O Jesus lia pesko barimos, denas pe goji ke sas ramome pa leste, ai kerdilo sa so trobul te kerdiol.\{1 "Na dara, tu foro anda Zion! Dikh! Cho Amperato avel, beshel pe iek terno magari."Iz  O Jesus arakhlia iek magari ai beshlo pe leste, sar sas ramome,y! Line patria katar le krenzhi, ai gele angla leste, ai tsipinas, "Hosana! Raduime O Amperato le Zhidovongo kai avel ando anav le Devlesko!"pxY Terharin but narodo avile ka O Dies O Baro le Zhidovongo, kana ashunde ke O Jesus zhal ando Jerusalem.Pw ke but Zhiduvuria geletar lendar pala leste, ai pachanaspe ando Jesus.?vy Le bare rasha dine pe duma te mudaren vi le Lazarusos,2u] But narodo anda le Zhiduvuria ashunde ke O Jesus sas ande Bethany, ai avenas na ferdi pala O Jesus, numa vi te dikhen o Lazarus, kai O Jesus zhuvindisailo anda le mule.Mt Ke le chorhe sagda avena tumensa, numa me chi avava tumensa sagda."ksO Numa O Jesus phendia lenge, "Mek la! Woi garadiasas kadia duxi pala e vriama kana groposarena ma. r Wo phendia kadia lenge, na ke sas leske mila anda le chorhe, numa ke sas chor, ai sas les o gono, ai lelas so sas andre ando gono.\q1 "Sostar chi bichindian kadia duxi trin shela teliara, ai le love dine kal chorhe?"ap; Iek anda leske disiplonge, o Judas Iscariot – kodo kai trobul te purhil les, phendia,5oc E Maria lia dopash litre pherdi duxi kai si kuchi, thodia la pe le punrhe le Jesusoske, ai woi koslia leske punrhe peska balensa. Ai sa o kher pherdilo sunga katar e duxi.sn_ Kotse dine les te xan; e Martha podailas les; numa Lazarus sas iek anda kodala kai sas lesa ka e skafidi.m / Shov dies mai anglal O Dies O Baro le Zhidovongo, O Jesus areslo ande Bethany, kai beshlo o Lazarus, kai O Jesus zhuvindisardia les anda le mule.l/ 9Le bare rasha ai le Farizeanuria dine iek ordina, "Ke te si vari kon kai zhanena kai lo O Jesus, trobul te phenel les, ke trobul te astarel les."~ku 8Won rodenas le Jesusos, kana chidenape ande tampla, ai phenenas iek kavreske, "So gindin? Chi avela po dies o baro?"!j; 7Ai O Dies O Baro le Zhidovongo pashiol; ai but manush andai them avenas ando o Jerusalem mai anglal sar o dies o baro, te vuzharenpe anda penge bezexa.3i_ 6Sa anda kodia O Jesus chi mai phiravelas anglal le Zhiduvuria, numa gelotar karing iek rik kai si e pusta, ande ek gav kai busholas Ephraim, kai beshlo peske disiplonsa.Hh  5De katar kodo dies, phenenas mashkar pende sar te mudaren les.sg_ 4Ai na ferdi pala kado them, numa vi te chiden ande iek stato sa le shave le Devleske kai si pe swako rig.f# 3Wo chi phendia kodia anda peste; numa sar sas o baro rashai kodo bersh, profesisardia ke O Jesus trobul te merel pala o them le Zhidovongo. e  2Tume chi haliaren ke mai mishto tumenge te avel iek manush te merel pala sa o narodo, de sar pala sa o them te avela pharhado?"zdm 1Iek anda lende, kai busholas Caiaphas, kai sas o baro rashai kodo bersh, phendia lenge, "Tume chi zhanen kanchi!~cu 0Te mekasa les te kerel, savorhe pachanpe ande leste; ai le Romanuria avena ai pharhaven amari tampla ai amaro them!" b /Antunchi le Farizeanuria ai le bare rasha chidinisaile andek than, ai phende, "So te keras." Ke kado manush kerel but mirakluria!Za- .Numa uni anda lende gele kal le Farizeanonge, ai phende lenge so kerdia O Jesus.l`Q -But andel le Zhiduvuria avile karing e Maria ai dikhle so kerdia O Jesus, ai pachaiepe ande leste.(_I ,Ai o mulo anklisto, le vas ai le punrhe phangle andel le derzi, ai lesko mui phanglo poxtan parno. O Jesus phendia lenge, "Phutren les, ai meken les te zhal."T^! +Kana phendia kodia, tsipisardia ieke glaso zurales, "Lazarus, ankli avri!"s]_ *Me zhanav ke tu ashunes ma sagda; numa dem duma pala o narodo katse, kaste te pachanpe ke tu tradian ma."o\W )Line o bax ai O Jesus vazdia le iakha opre, ai phendia, "Murho Dat, naisiv tuke ke kerdian so mangav.d[A (O Jesus phendia lake, "Chi phendem tuke, ke te pachasa tu, dikhesa o barimos le Devlesko?" Z 'O Jesus phendia lenge, "Len o bax!" E Martha, e phei le muleski, phendia leske, "Gazda, vunzhe khandel; ke de shtar dies katse lo!"yYk &Mai iek data O Jesus nekezhisailo ande peste, ai gelo ka greposhevo. Sas iek podruma, ai ek bax thodino anglal.vXe %Ai uni anda lende phende, "Wo kai phuterdia le iakha le korheske, nashti kerdia vi kado manush te na merel?"FW $Pe kodia le Zhiduvuria phende, "Dikhen sar sas leske drago!"V) #O Jesus ruiia.^U5 "Ai wo phushlia len, "Kai groposardian les?" Won phende leske, "Gazda, aidi ai dikh."|Tq !O Jesus dikhlia ke rovel, woi ai vi le Zhiduvuria kai avile lasa, nekezhisailo ando pesko duxo, ai sas leske mila.S1 Kana e Maria aresli kai sas O Jesus. Ai dikhlia les, peli ka leske punrhe, ai phenel leske, "Gazda, te avilianas katse, murho phral nas te merel."'RG Le Zhiduvuria kai sas ando kher la Mariasa te pochin la, dikhle ke strazo wushtili ai geli avri, gele pala late, phenenas; "Woi zhal ka greposhevo te rovel."]Q3 Ke O Jesus chi areslo sas ando gav inker, numa kotse sas kai e Martha arakhlia les.TP! Kana e Maria ashundia kadala vorbi, strazo wushtili, ai geli karing leste.Oy Kana phendia kadia. Martha gelitar te akharel chorial peska pheia e Maria, phenelas, "O Gazda katse lo ai akharel tu."gNG "E, Gazda, pachav ma ke tu san O Kristo, O Shav le Devlesko, kai trobulas te avel ande lumia.kMO Ai kon godi traiil ai pachalape ande mande shoxar chi merela. Pachas tu kadia?" Woi phenel leske,uLc O Jesus phendia lake, "Me sim o zhuvindimos ai o traio: Kon pachalape ande mande, traiila, marka te merela;XK) E Martha phendia, "Zhanav ke wo zhuvindila kana savorhe wushtena paluno dies,"6Jg O Jesus phendia lake, "Cho phral zhuvindila."SI Numa vi akana zhanav, ke so godi manges katar O Del, O Del del les tuke."^H5 E Martha phendia ka Jesus, "Gazda, te avilianas katse, murho phral nas te avel mulo!jGM Kana e Martha ashundia ke O Jesus avelas, geli karing leste, numa e Maria beshli tele ando kher._F7 But Zhiduvuria avile te dikhen e Martha, ai Maria, ke nekezhime kai mulo lengo phral.ZE- Ai sar o Bethany nai dur katar o Jerusalem, pashe trin kilmeturia vai dui maili.WD' Kana O Jesus areslo, ashundia ke o Lazarus sas de shtar dies ando greposhevo.mCS O Thomas phendia, kai sas akhardo Didimus, phendia le avre disiplonge, "Aven vi ame te meras lesa!"gBG Ai pala tumende raduime sim ke chi simas lesa, ke kadia si te pachan tume; aven leste akana."9Am Antunchi O Jesus phendia lenge, "O Lazarus mulo.m@S Numa O Jesus dia duma pa lesko merimos; numa won gindinas ke wo dia duma pa sovimos sar kana sovel.I?  Antunchi leske disipluria phende, "Gazda, te sovela, sastiola."j>M Pala kodola vorbi, phendia lenge, "O Lazarus, amaro vortako sovel; numa zhav te wushtiavav les."X=) Numa te si vari kon kai phirela e riate, perel, ke nai les vediara ande leste.<# O Jesus phendia lenge, "Nai desh u dui chasuria ando iek dies? Te si vari kon kai phirel adiese, chi perel, ke dikhel e vediara la lumiaki.;1 Leske disipluria phende leske, "Gazda, de xantsi vriama palpale le Zhiduvuria mangenas te shuden bax pe tute; ai tu manges te zhas palpale kotse?"I:  Pala kodia phendia peske disiplonge, "Aven palpale ande Judea."`99 Kana O Jesus ashundia ke o Lazarus naswalo sas, mai beshlo dui dies ando than kai sas.O8 O Jesus drago sas leske e Martha, ai laki phei e Maria, ai o Lazarus.)7K Kana O Jesus ashundia kodia, phendia, "Kodo naswalimos le Lazarusosko nai merimasko, numa te anel o luvudimos ka Del, ai vi O Shav le Devlesko avela luvudime."j6M Le dui pheia trade ieke manushes te phenen ka Jesus, "Devla, kodo kai si tuke drago si naswalo."5 Kodia Maria sas kai thodia pel punrhe le Devleske e duxi, ai koslia leske punrhe peske balensa, ai lako phral o Lazarus naswalo sas.}4 u Ek manush kai busholas Lazarus naswalosas. Beshlo ande foro kai busholas Bethany leske pheiasa, e Maria ai e Martha.+3Q *Ai but pachaiepe ande leste kotse. 2  )But zhene avile leste ai phende, "O Iovano chi kerdia chi iek miraklo: numa so godi o Iovano phendia pa kado manush sas chacho."d1A (O Jesus mai gelo inchal o Jordan kotse kai o Iovano mai anglal ambolelas, ai beshlo kotse.I0  'Pe kadia mai zumade te len les; numa skepisailo anda lenge vas.*/M &Numa te kerava le, makar tume chi pachan ma, pachan ma pala murhe buchia kai kerav, kaste te sai zhanen, ai pachan, ke O Dat si ande mande, ai me sim ando Dat."H.  %Chi pachan ma, antunchi, te na kerava le buchia murhe Dadeske.&-E $Ai man, O Dat alosardia ma ai tradia ma ande lumia. Sar, antunchi, sai phenen "Tu tromas te les o than le Devlesko," ke phendem, "Me sim O Shav le Devlesko?,5 #Ai ame zhanas ke e vorba le Devleski si chachi sa data ai nashtil te thol la rigate; ai O Del akhardia le dela, kodolenge kai O Del dia peske vorba.\+1 "O Jesus phendia lenge, "Si ramome ande tumaro zakono, Me phendem, 'Tume san dela?')*K !Le Zhiduvuria phende, phenenas, "Nai anda ek lashi buchi ke mangas te shudas bax pe tute, numa ke rimos le Devles, ai tu san ek manush ai keres anda tute Del!") O Jesus phendia lenge, "Sikadem tumenge but lashe buchia kai avile katar murho Dat; anda savi buchi tume mangen te shuden bax pe mande?"@({ Antunchi le Zhiduvuria mai line bax te shuden pe leste.'5 Me ai O Dat sam iek.q&[ Murho Dat kai dia le mange, wo mai baro lo savorhendar; ai khonik nashti lel le anda vas murhe Dadesko.f%E Ai dav le o traio le rhaiosko; ai chi xasavona shoxar, ai khonik chi lena le anda murho vas.M$ Murhe bakria ashunen murho glaso, ai zhanav le, ai aven pala mande.W#' Numa tume chi pachan, ke tume chi san anda murhe bakria, sar phendem tumenge. " O Jesus phendia lenge, "Mai phendem tumenge, numa chi pachan ma. Le buchia kai kerav ando o anav murho Dadesko, sikaven pa mande.!/ Le Zhiduvuria thodepe kolo lestar, ai phende leske, "Sode vriama zhi kana tu manges amen te zhanas? Phenes amenge o chachimos; "San tu O Kristo?"K  Ai O Jesus phiravelaspe ande tampla ando kalidori le Solomonosko.X) E vriama avili te keren O Dies O Baro le Zhidovongo ande Jerusalem; sas ivend.  Numa aver phenenas, "Iek manush kai si les beng ande leste nashti del duma kadia! Sar sai iek beng phutrel le iakha le korhenge?"^5 But anda lende phenenas, si le iek beng ande leste! Dzilo lo! Sostar ashunen leste?"kO Anda kodia le Zhiduvuria chi haliarenas mashkar pende pala kadala vorbi, ke chi pachan iek fielo.,Q Khonik chi lel murho traio mandar, numa dav les me mandar. Si ma e putiera te dav les, ai si ma e putiera te lav les palpale. Kadia si o zakono kai dia ma O Dat."N "O Dat drago mange ke dav murho traio, te lav les aver data palpale.-S Mai si ma aver bakriorha, kai nai ande kadia shtala; trobul te anav vi len, te phiravav len te ashunen murho glaso; ai avena iek fialo bakriorha, ai iek pastuxosa. Sar O Dat zhanel man, ai me zhanav le Dades. Me zhanav murhe bakriorhan ai won zhanen man; ai me dav murho traio pala murhe bakriorha.L Me sim o lasho pastuxo. Zhanav murhe bakrorhan, ai won zhanen man.U# Wo nashel ke si o buchari kai si pochindo, ai chi lel sama andal bakriorha.) O buchari (o manush pochindo) kai nai o pastuxo, ai nai leske le bakriorha, nashel kana dikhel ke avel o ruv, ai o ruv lel len ai rhespil len.X) "Me sim o lasho pastuxo. O lasho pastuxo del pesko traio pala peske bakriorha. O chor avel ferdi te chorel, te mudarel, ai te pharhavel; me avilem te avel le manushen o traio, ai te avel len but traio ando mishtimos.  Me sim o wudar. Kon avela andre mandar, avela skepime; dela andre ai anklela avri, ai arakhela ek kimpo kai si char (arakhel xabe).nU Sa le kaver kai avile mai anglal mandar si chor ai nasul manush, numa le bakrorha chi ashunde lenge.^5 O Jesus mai phendia lenge, "Phenav tumenge o chachimos, me sim o wudar le bakriango.W' O Jesus phendia lenge kadia paramichi, numa chi haliarde pa soste delas duma.iK Chi zhana pala iek streino; numa nashena dur lestar, ke chi prinzharena o glaso le streinosko." { Kana ankaladia avri sa peske bakrorhan, phirel angla lende, ai le bakriorha zhan pala leste, ke prinzharen lesko glaso.  Phutren o wudar angla leste, ai le bakria ashunen lesko glaso, ai akharel leske bakrorhen pa anaveste, ai ingerel le avri.? y Numa kodo kai avel pa wudar si o pastuxo le bakriango.  ! "Phenav tumenge o chachimos, kodo kai chi del pa wudar ande shtala le bakriangi, numa kai anklel pa kaver rig, si ek chor ai nasul manush.  )O Jesus phendia lenge, "Te avilianas korhe, nas te aven doshale: numa akana tume phenen, "Ame dikhas," sa anda kodia tumare bezexa ashen.jM (Uni andal Farizeanuria kai sas lesa, ashunde kodala vorbi, ai phende leske, "Vi ame, sam korhe?"  'Porme O Jesus phendia, "Avilem ande kadia lumia te kerav e kris, kaste le korhe te sai dikhen; ai kodala kai dikhen te aven korhe.G &Phendia leske, "Gazda, Pachav ma!" ai dia changa angla leste.M %O Jesus phendia leske, "Dikhes les, wo si kai del duma tusa akana."_7 $Wo phendia ka Jesus, "Phen mange, savo si, Gazda? Kaste te sai pachav ma ande leste!"ve #O Jesus ashundia ke dine les avri, ai kana arakhlia les, phendia leske, "Pachas tu ando Shav le Manushesko?"~u "Ai won phende leske, "Tu arakhadilian antrego ando bezex, ai manges te sichares amen?" Ai dine les avri anda tampla.P !Kodo manush te na avilino katar O Del, nashtisardino te kerel kanchi."wg De anda gor la lumiake shoxar chi ashundian ke vari kon phuterdia le iakha le korheske kana arakhadilo korho.ta Ame zhanas ke O Del chi ashunel le bezexalen; numa ashunel le manushes kai chetil les ai kerel leski voia.i~K O manush phendia lenge, "Shodo diela si! Ke chi zhanen katar lo, numa wo phuterdia murhe iakha!T}! Ame zhanas ke O Del dia duma le Mosesosa; numa kado, chi zhanas katar lo!"\|1 Akushle les, ai phende leske, "Tu san disiplo; ame sam le disipluria le Mosesoske. R~~h}}d||{{6ziyxxhww8vvuu7tt1ssRrrDqq3ppcooonn=mll>kkek)jjjFii.hh+geffNee)dVccbcbbEaa5``X__z^^]\\[[DZZ&YYFXXbWwW VVUU9TTYSdRQQ1PPP ONNiMLLL>KJJIpHHGG=FF@EEDCBB[AAY@@?>>==J<<.;::E99877G76t6554433b22(100K//.!--#,,I+*))0((o('[&&%%d$$#""R!!! t zv&LaQ5)j} s \ c + NS g}F7;jq Numa uni marenas mui ai mothonas, "Pherdo mol le."kiO Savorhe chidisaile, ai chi zhanenas so te gindinpe, won mothonas iek kavreske, "So si so mothon?"h3 Zhiduvuria ai aver manush kai kerdile sar lende. Le Cretia ai le Arapuria, sar ashunas le kai den duma ande amare shiba pal lashimata le Devleski!"g ai andai le Phrigia, ai Pamphilia, andai Egypt, ai uni thana andai Libya pashai Cyrene, ai kodola kai avile andai e Roma,,fQ Si mashkar amende manush anda them kai bushol Parthians, ai Medes, ai Elamites, ai anda Mesopotamia, ai andai Judea, ai andai Cappodocia, ai andai Pontus ai Asia,ae;Ai sarta sai dashtil pe, ke swako anda amende ashunel le, sar den duma ande penge shib.d}Savorhe chudisaile ai shodo sas lenge, ai mothonas iek kavreske, "Eta, kodola manush kai den duma si andal Galileanuria?/cWPala bunto kai kerdiliasas, but narodo chidinisailia, ai savorhe chudisaile, ke swako anda lende ashunelas le manushen kai pachanaspe sar denas duma ande penge shib.pbYSas ando Jerusalem Zhiduvuria, manush kai pachanaspe zurales ando zakono, anda sa le thema la lumiake.aAi savorhe pherdile le Swuntone Duxosa, ai nachinaisarde te den duma aver shiba, sar O Swunto Duxo dia le le vorbi te phenen.`{Antunchi sikadilia lenge shiba kai miazonas sar parha iagaki, ai kodola shiba huladile, ai thodepe iek po iek pe lende.k_OAi strazo avilo ek bunto sar ek zurali barval phurdelas, ai pherdilo sa o kher kai beshenas tele.E^ Panvardesh dies kai sas Pentecost savorhe sas ande iek than.|] sAntunchi kerde vari so te alon iekes andel dui, ai o Matthias sas alome; ai thodinosas andel desh u iek disiplonsa.y\ mte len o than ande kadia buchi sar ek Apostle, o than kai o Judas meklia te zhal ka pesko than ke kerdia bezex."j[ OAi rhugisaile ai phende, "Devla, tu kai zhanes sa le ile, savo anda kakala dui manush alosardian,mZ UAndine le duien manushen, o Josef kai busholas Barsabbas, ai vi akharenas les Justus, ai o Matthias.qY ]de katar e vriama kai o Iovano boldia les ai zhi ka dies kai O Jesus gelotar mashkar amendar ando rhaio.@X {"Trobul o manush te avel pala amende te avel marturo anda zhuvindimos le Jesusosko. Kodo manush trobul te avel iek ando kodola kai sas mashkar amende sagda kai O Jesus phirdia amensa,%W EKe te si ramome andel Psalms, te kerdiol lesko kher sar iek pusta, ai "Te na beshel khonik ande kodo kher; ai aver manush te lel lesko than te kerel buchi."V Sa o narodo anda Jerusalem ashunde so kerdilia, ai akharde kodole kimpos ande penge shib Acel'dama kodia znachil, O Kimpo le Ratesko.:U oLe lovensa kai dine les te purhisar O Jesus. O Judas chindia peske iek kimpo, ai amboldia pe o shero pervo, ai lesko stato pharhadilo mashkaral, ai sa lesko porha ankliste avri.KT O Judas sas mashkar amende, ke alosardiasas te kerel buchi amensa.ES "Murhe phral, o ramomos trobulas te kerdiol, so O Swunto Duxo ande Vorba le Devleski phendiasas mai anglal katar o mui le Davidosko pa Judas, kai dia O Jesus ando lengo vas te astaren les.R Ai andek dies ande kodia vriama o Petri wushtilo opre mashkar le disiplonge, ai phendia, won sas chidine andek than sas iek shel ai bish,qQ ]Ai savo andek than rhuginas pe chachimasa, le zhuvliansa, ai e Maria e dei le Jesusoski, ai leske phral.iP M Kana aresle, gele andek soba opre kai beshenas o Petri, o Iakov, ai o Iovano, ai o Andre, o Filip, ai o Thomas, o Bartholomew, ai o Mate, o Iakov o shav le Alphaeusosko, ai o Simon (o zealot), ai o Judas o shav le Iakovosko.O   Antunchi gele palpale ando Jerusalem anda E Plaiin le Maslinenge kai si pashai Jerusalem sar lel iek dies le Savatosko te zhal.:N o ai phende lenge, "Tume kai san anda Galilee, sostar dikhen po cheri? O Jesus kai sas lino tumendar ando rhaio avela palpale sakadia sar tume dikhlian les te zhaltar ando rhaio."rM _ Ai sar dikhenas po cheri sar zhaltar O Jesus, eta, dui manush kai sas vuliarde ando parno sikadile lenge;^L 7 Kana phendia kodo divano, O Jesus gelotar ando rhaio, andek nuvero angla lenge iakha.'K INuma tume avena pherde putierasa kana O Swunto Duxo avela pe tumende, ai avena murhe marturia ande Jerusalem, ai ande sa Judea, ai Samaria, ai pe sa e lumia."J O Jesus phendia lenge, "Nai tumendar te zhanen e vriama vai le diesa, ke ferdi O Dat si les e putiera te phenel kana kerdiol.I Kana le disipluria ai O Jesus sas andek than, won pushle les, "Devla, Kana si kadia vriama kai anesa palpale e amperetsia ka Israel?"bH ?Ke o Iovano boldia ando paiesa, numa tume pa xantsi dies avena bolde le Swuntone Duxosa."'G IAndek dies kai sas lensa O Jesus phendia lenge, "Te na zhan anda Jerusalem, numa te azhukeren so lesko Dat shinadiasas lenge. Tume ashundian tumenge pe kadia.6F gpala peske martia sikadilo lenge zhuvindo, ai sikadia lenge butivar ke zhuvindolo ke beshlo lensa shtarvardesh dies, ai delas duma lensa pal dieli le amperetsia le Devleski.rE _zhi ka dies kai gelotar ando rhaio, ai kai dia ordina katar O Swunto Duxo le apostlonge kai alosardiasas;D Theophilus, dem duma ande murhi pervo klishka pa sa le dieli kai O Jesus nachinaisardia te kerel ai te sicharel de anda gor,*CMO Jesus mai kerdia but aver dieli, te ramosardiamas le, divano pe divanoste, me gindiv ke sa e lumia nashtisardino te inkerel le klishki kai ramosardamas. Amen.B}No kodia disiplo si kai phenel pa kadala dieli kai kerdile, ai kai ramosardia le; ai ame zhanas ke so phendia si chacho.VA%Kodia viasta geli antunchi mashkar le phral, ke kodia disiplo chi merela: Numa O Jesus chi phendiasas le Petreske, ke chi merela; numa phendia, te mangava te traiil zhi kai avav palpale, soi tuke kotsar?"q@[O Jesus phendia leske, "Te mangava te traiil zhi kai avava palpale, soi tuke kotsar? Le tu pala mande."\?1Kana o Petri dikhlia les phendia le Jesusosko, "Devla, so kerdiolape kodo manush?"c>?O Petri, kana boldinisailo, dikhlia ke lelaspe pala lende o disiplo kai sas drago le Jesusosko. Kodo kai thodiasas pe po kolin le Jesusosko kana xanas, ai phushliasas lestar, "Devla, savo si kodo kai si te purhil tu?"=Wo phendia kadia te sikavel sar o Petri merela ai luvudila le Devles. Porme kana phendia kodo divano, phendia leske, "Le tu pala mande."<y" Chachimasa, chachimasa, me phenav tuke, kana sanas mai terno, tu thosas pe tute e prashtia, ai zhasas kai tu mangesas; numa kana avesa phuro, tu vazdesa che vas opre, ai aver thola e prashtia pe tute, ai ingerela tu kai tu chi mangesa te zhas.">;uAi mai phendia leske pe trito data, "Simon, shav le Jonasosko, san tuke drago mange?" O Petri nekezhisailo anda so phendia leske pe trito data, "San tuke drago mange?" ai phendia leske, "Devla, tu zhanes swako fielo; tu zhanes ke sim mange drago tuke." O Jesus phendia leske, "Le sama katar murhe bakriorha."\:1Ai mai phendia leske pe duito data, "Simon, shav le Jonasosko, san tuke drago mange?" O Petri phendia leske, "E Devla, Tu zhanes ke sim mange drago tuke." O Jesus phendia leske, "Le sama katar murhe bakriorha."9Kana getosarde te xan, O Jesus phendia le Simonoske Petri, "Simon, shav le Jonasosko, san tuke drago mange mai but sar kodola?" Ai wo phendia leske, "E Devla, tu zhanes ke sim mange drago tuke." O Jesus phendia leske, "Le sama katar murhe bakriorha."u8cKodia sas e trito data kai O Jesus sikadiolaspe peske disiplonge, de sar zhuvindisailo sas mashkar le mule.U7# O Jesus pashilo, lia o manrho, ai dia len, ai porme lia o masho ai dia len.6 O Jesus phendia lenge, "Aven ai xan." Ai chi iek andal disipluria chi tromailo te phushel lestar, "Kon san tu?" ke åanenas ke O Del si.5/ O Simon Petri anklisto anda paraxodo, ai andia pe phuv e sita pherdo iek shel ai panvardesh bare mashe: ai marka ke sas but, e sita chi shindili.@4{ O Jesus phendia lenge, "Anen mashe kai astardian akana.c3? Kana huliste pe phuv, dikhle kotse angara dine iag, ai masho sas opral, ai sas vi manrho. 29Ai le kolaver disipluria avile ande paraxodoski, tsirdenas e sita kai sas pherdo mashe, ke nas dur katar o bedigo, iek shel meteria sas. (200 cubits)._17Antunchi o disiplo kai sas drago le Jesusoske phendia le Petreske, "Devla si" ai kana o Simon Petri ashundia ke O Del si, lia pe peste peske tsalia, ai thodia peske prashtia (ke nango sas), ai shudiape ande maria.$0AAi phendia lenge, "Shuden e sita pe rik e chachi le paraxodoski ai arakhena mashe." Won shude, ai nashti mai ankalavenas e sita avri de but mashe kai sas.g/GO Jesus phendia lenge, "Shavorhale, nai tume khanchi te xan?"ai won dine les atweto, "Nichi."v.eKana phuterdilo o dies, O Jesus sas pashai maria pe chishai; numa le disipluria chi zhanenas ke O Jesus sas.=-sO Simon Petri phendia lenge, "Me zhav te astarav mashe." Ai won phende leske, "Vi ame zhas tusa." Ankliste avri, ai ankliste andek paraxoditsi; numa kodia riat chi astarde khanch.;,oO Simon Petri, ai o Thomas kai akharenas les Didimus, ai o Nathanael andai Cana kai si ande Galilee, ai le shav le Zebedeske, ai dui aver disipluria le Jesusoske sas andek than.t+ cPala kodia O Jesus mai avisailo le disiplonge pashai maria kai bushol Tiberias; ai eta, sar avisailo lenge."*=Numa kadala dieli sas ramome, saxke te pachan tume ke O Jesus si O Kristo, O Shav le Devlesko; ai kana pachan tume te avel tume o traio ande lesko anav.k)OO Jesus mai kerdia angla peske disipluria but aver mirakluria, kai nai ramome ande kadia klishka.(wO Jesus phendia leske, "Tu dikhlian man anda kodia pachaian tu: numa raduime kodola kai chi dikhle ai kai pachaiepe."<'sO Thomas phendia leske, "Murho Devla ai murho Del,"1&[Porme phendia le Thomasoske, "Tho cho nai kata, ai dikh murhe vas; an vi cho vas ai tho les ande murho prashav: ai na kerdiol manush kai chi pachalpe, numa pachas tu."^%5Oxto dies pala kodia le disipluria le Jesusoske sas pale ando kher ai o Thomas sas lensa: O Jesus avisailo, le wudara phandadesas zurales, numa O Jesus avilo mashkar lende, ai phendia, "E pacha te avel tumensa." $Le kolaver disipluria phende leske, "Ame dikhliam le Devles." Numa wo phendia lenge, "Te na dikhava ande leske vas le semnuria le karfiango, ai te na tsava murho nai andel semnuria le karfiange, ai te na tsava murho vas ande lesko prashav, chi pachava."t#aNuma o Thomas, kai akharenas les Didimus, iek andal desh dui disipluria, nas lensa kana O Jesus avisailo.r"]Te iertina tume le bezexa le manushenge, lenge bezexa avena iertime; te na iertin le, chi aven iertime."b!=Ai kana phendia kodia divano, phurdia pe lende, ai phendia lenge, "Premin O Swunto Duxo:l QO Jesus mai phendia lenge, "E pacha te avel tumensa, sar murho Dat tradia man, i me tradav tumen." Ai kana phendia lenge kadala vorbi, wo sikadia lenge peske vas ai pesko prashav. Le disipluria raduisaile, kana dikhle le Devles.nUPozno sas o pervo dies le kurkosko, le disipluria chidinesas andek than ande iek kher, ai phandadesas le wudara zurales ke daranas katar le Zhiduvuria, O Jesus avisailo mashkar lende, ai phendia lenge, "E pacha te avel tumensa."pYE Maria Magdalene geli ai phendia le disiplonge ke dikhlia le Devles, ai ke phendia lake kadala dieli.A{O Jesus phendia lake, "Na azba ma; ke inker chi gelem ka murho Dat; numa zha ka murhe phral, ai phen lenge mange, "Ke ma zhav ka murho Dat, ai tumaro Dat; ka murho Del ai tumaro Del."{oO Jesus phendia lake, "Maria!" ai woi boldinisaili, ai phendia leske Zhidovesko, "Rabboni!" kodia znachil, Gazda.Z-O Jesus phendia lake, "Zhuvlio, Sostar roves? Kas rodes?" Ai woi gindilas ke wo sas o manush kai lel sama katar o sado, phenel leske, "Gazda, te lian les vari kai, phen mange kai thodian les, ai me lava les."~uAi kana phendia kadia, woi boldinisaili, ai dikhlia le Jesusos ande punrnende; numa woi chi zhanelas ke sas O Jesus. Ai phende lake, "Zhuvlio, Sostar roves?" Ai woi phendia lenge, "Me rovav ke line murhe Devles, ai chi zhanen kai thode les!",Q Ai dikhlia duie angelon kai sas vuriarde ando parno, ai beshenas tele po than kai sas thodino o stato le Jesusosko. Iek beshelas ka shero ai o kolaver kal punrhe. Numa e Maria beshelas avri pasha greposhevo ai rovelas: numa ande kodia kai rovelas, bandili tele te dikhel ando greposhevo..W Ai le disipluria geletar porme khere.ta Ke chi haliarenas inker ke E Vorba le Devleski motholas ke O Kristo trobulas te zhuvindil mashkar le mule.xiAntunchi le kolaver disiplo, kai areslo sas o pervo ka greposhevo, gelo vi wo andre, ai dikhlia, ai pachaiape.Ai e kotor dirza kai thode sas po shero le Jesusosko, nas le poxtanosa le parnesa, numa pakhuime sas rigate ande kolaverik.~uO Simon Petri lelaspe pala leste areslo, ai gelo andre ando greposhevo, ai dikhlia o poxtan o parno kai sas pe phuv.X)Bandilo tele ai dikhlia o poxtan o parno kai sas pe phuv; numa chi gelo andre. Vi le dui zhene nashenas andek than: numa o kolaver disiplo nashelas mai zurales katar o Petri, ai areslo pervo ka greposhevo.DO Petri ai o kolaver disiplo gele, ai avile ka greposhevo.2 ]Woi nashli karing o Simon Petri, ai karing o kolaver disiplo kai sas drago le Jesusosko, ai phendia lenge, "Line le Devles anda greposhevo ai chi zhanas kai thode les."  Kurke diminiatsi, ai kana kerelas inker tuniariko, e Maria Magdalene geli ka greposhevo, ai dikhlia ke o bax sas lino katar o wudar.  *Kotse thode le Jesusos ke sas O Dies O Baro le Zhidovongo mai anglal sar o Savato le Zhidovongo, ai ke o greposhevo sas pashe. )Ai sas iek sado pe kodo tsan kai sas O Jesus karfome; ai ande kodo sado sas iek nevo greposhevo, kai inker khonik nas thodino andre. #(Line o stato le Jesusosko, ai vuluisarde les andek vuzho poxtan, parno ai tsode andre aromat, ke kadia si o zakono le Zhidovongo te gropon.'O Nicodemus avilo, kai mai anglal avilo sas e riate ka Jesus, ai andia pashte trenda kili Mirrh ai Aloes amime andek than.~u&Pala kodia o Joseph andai Arimathea, kai sas ek disiplo le Jesusosko, numa chordanes ke daralas katar le Zhiduvuria, manglia katar o Pilate te sai lel o stato le Jesusosko: ai o Pilate phendia leske ke sai. Wo avilo ai lia o stato le Jesusosko.\1%Ai ande averik E Vorba le Devleski mai phenel, "Won dikhena kodoles kai xiviarde."|q$Kadala dieli kerdile, saxke te kerdiol so phendia E Vorba le Devleski, chi iek kokola anda leske chi avela phaglo.+#O manush kai dikhlia le mothol pa kadala dieli kai kerdile, ai so mothol o chachimos si; wo zhanel ke mothol o chachimos, saxke te pachan tume.oW"Numa iek andal ketani kerdia gropa ande lesko prashav la sabiasa, ai strazo anklisto rat avri ai pai._7!Numa kana pashile pasha Jesus, ai dikhle ke vunzhe mulo sas, chi phagle leske punrhe.pY Antunchi le ketani avile, ai phagle le punrhe le pervoneske, porme le kolavreske kai sas karfome lesa.Kodia sas iek dies mai anglal sar o Savato, ai le Zhiduvuria chi mangenas le staturia te beshen pel trushula Savatone, ke kodo Savato sas iek baro dies. Le Zhiduvuria mangenas katar o Pilate te phagen le punrhe kodolenge kai sas karfome, ai te len le pal trushula.lQKana o shut areslo pel le Jesusoske wush, wo phendia "Sa gata"; ai kana meklia o shero tele, mulo.-~SAi sas kotse iek piri chikaki pherdo shut. Le ketani bolde ieke ponzha pherdi shut, ai kana phangle la pe iek kotor khash kai bushol hisop, tsode la ka lesko wush.}Pala kodia, O Jesus kai zhanelas ke vunzhe sa gata sas, saxke te kerdiol so phendia E Vorba le Devleski, wo phendia, "Trushalo sim."x|iAi porme phendia le disiploske, "Eta, chi dei! ai antunchi kodia disiplo lia la ka lesko kher te beshel leste.{Kana O Jesus dikhlia peska da, ai pasha late o disiplo, kai sas leske drago, phenel peska dake, "Zhuvlio, Eta, cho shav!"zwPasha trushul le Jesusosko sas leski dei, ai e phei leska daki, e Maria e rhomni le Cleophaski, ai e Maria Magdalene. y Ai phende mashkar pende, "Na shinas la, numa thodepe te dikhen kon niril la," lela la: saxke te kerdiol so phendiasas E Vorba le Devleski, kai phenel, "Won hulade murhe tsalia mashkar pende, ai thodepe te dikhen kon niril murhi raxami." So kerde le ketani.Tx!Le ketani, kana karfosarde le Jesusos, line leske tsalia, ai kerde shtar kotora anda lende, iek kotor swakona ketanake; ai line vi leski raxami, kai nas suvdi, numa anda iek kotor sas de opral zhi tele.Hw O Pilate phendia, "So me ramosardem, trobul te beshel ramome."v+Le bare le rashange phende le Pilatoske, "Na ramosar, O Amperato Le Zhidovongo; numa ramosar ke wo phendia, 'Me sim O Amperato le Zhidovongo.'"uBut Zhiduvuria jinde so sas ramome: ke o than kai O Jesus sas karfome pasha foro sas: ai ramome sas Zhidovisko, Grechisko ai Latinesko.tO Pilate ramosardiape vari soste, ai thodia po trushul, ai kodo ramomos motholas, "O JESUS ANDAI NAZARETH, O AMPERATO LE ZHIDOVONGO."gsGai kotse karfosarde les, ai dui aver manush sas lesa, iek pal dui riga, ai O Jesus mashkaral.orWO Jesus ingerelas pesko trushul, ai areslo po tsan kai bushol shero, ai Zhidovisko mothonas Golgotha:RqAntunchi dia les lende te karfon les. Won line le Jesus, ai ingerde les.Ip Numa won tsipinas, "Mudar les, Mudar les, Karfosar les po trushul." O Pilate phendia lenge, "Tume mangen ma te mudarav tumare amperatos?" Le bare rasha phenenas, "Amaro amperato si o Caesar."o/Antunchi sas e vriama kai lasharenas O Dies O Baro le Zhidovongo, ai pashte mizmeri sas: O Pilate phendia le Zhidovonge, "Dikh, tumaro Amperato!"n! O Pilate kana ashundia kodia, andia le Jesusos avri, ai beshlo tele po skamin la krisako po tsan kai bushol o Bax, ai Zhidovisko Gabbatha.dmA Pala kodia o Pilate mangelas te mekel les, numa le Zhiduvuria tsipinas, phenenas, "Te mekesa les, tu chi san o vortako le Caesarosko: ke kon godi kerel anda peste amperato, wo kerel anda peste o duzhmano le Caesarosko.)lK O Jesus phendia, "Tut nas te avel tu chi iek putiera pe mande, te na avilino tu dini putiera opral: anda kudia kodo kai andia ma tute kerel iek mai baro bezex.k3 O Pilate phendia leske, "Mansa chi des duma? Pate chi zhanes ke man si ma e putiera te karfon tu po trushul, ai ke si ma vi e putiera te mekav tu?"wjg ai pale gelo ando kher la krisako, ai phushlia katar O Jesus, "Katar san tu?" Numa O Jesus chi phendia kanch.>iwKana o Pilate ashundia kodia, wo mai zurales darailo;h!Le Zhiduvuria phende leske, "Amen si ame iek zakono, ai pala amaro zakono wo trobul te merel; ke wo kerdia anda peste O Shav le Devlesko."Tg!Numa kana le bare le rashange ai zhandari dikhle les, tsipinas, phenenas, "Karfon les, karfon les." O Pilate phendia lenge, "Len les tume, ai karfon les: ke me chi arakhav chi iek nasulimos ande leste."fAntunchi O Jesus anklisto avri la koronasa kai sas kanrhale, ai le rasha kai sas brazbi, ai o Pilate phendia lenge, "Eta, o manush!"e-O Pilate pale ankliste avri, ai phendia le Zhidovonge, "Eta, anav les tumenge avri, saxke te zhanen ke chi arakhav ande leste chi iek nasulimos.ndUPorme pashile pasha leste, ai phende, "Droboitu, Amperato le Zhidogongo!" ai denas les palmi po mui.rc]Le ketani kerde andal kanrhe iek korona, ai tsode la pe lesko shero, ai dine pe leste iek rhocha brazbi.Mb Antunchi O Pilate lia le Jesusos, ai kerdia te maren les le bichosa._a7(Pale savorhe tsipinas, "Nichi, na les, numa o Barabbas." Numa o Barabbas sas ek chor.`)'Numa sar si mashkar tumende iek zakono, te mekav vari kas tumenge kana si O Dies O Baro: mangen ma te mekav tumenge O Amperato le Zhidovongo?">_u&O Pilate phendia leske, "So si o chachimos?" Ai kana phendia kadia, anklisto avri pale te zhal karing le Zhiduvuria, ai phende lenge, "Me chi arakhav chi iek nasulimos ande leste."Q^%O Pilate phendia leske, "No tu san amperato?" O Jesus phendia, "Tu mothos me sim amperato. Me arakhadilem ai avilem ande lumia, te phenav pa chachimos. Kon godi si le chachimasko ashunel murho glaso.q][$O Jesus phendia, "Murhi amperetsia nai ande kadia lumia; te avilino murhi amperetsia ande kadia lumia, antunchi murhe slugi marenaspe pala mande, saxke te na avav dino kal Zhiduvuria: Numa akana murhi amperetsia nai katse pe lumia.w\g#O Pilate dia les atweto, "Pate me sim Zhidovo? Chiro narodo ai le bare rasha andine tu mande; so kerdian tu?"c[?"O Jesus dia les atweto, "Tu anda tute mothos kodia, vai le kolaver phende tuke pa mande?"yZk!O Pilate gelo ando kher la krisako ai akhardia le Jesusos, ai phendia leske, "San tu o amperato le Zhidovongo?"bY= Kodia sas saxke te kerdiol e vorba kai O Jesus phendiasas, kana sikadia sar si te merel.X1O Pilate phendia lenge, "Len les tume ai den les pe kris pala tumaro zakono. Le Zhiduvuria phende leske, "Amenge nai slobodo te mudares vari kas:"NWAi won phende leske, "Te na avilino bi lasho, nas te anas les tute."iVKO Pilate anklisto avri te zhal karing lende, ai phendia, "Savatar dosh si tume pe kado manush?"gUGPorme angerde le Jesusos katar o Caiaphas ka kher la krisako le guvernorosko kai keren kris: diminiatsi sas; numa le Zhiduvuria chi gele andre ando kher, saxke te na aven marime, ai te sai xan O Dies O Baro le Zhidovongo.QTO Petri pale phendia, "Chi zhanav les," ai strazo o kurkorsho bashadia. SIek sluga le bare rashaski sas ek niamo kodolesa kai o Petri shindiasas lesko khan, phendia, "Pate chi dikhlem tu ando sado lesa?"R3O Simon Petri kotse sas ai tacholas. Ai won phende leske, "Pate tu chi san anda kodola disipluria?" Ai wo phendia, "Nichi, me chi sim anda kodola."Y"O Jesus andai Nazareth." O Jesus phendia lenge, "Me sim." Ai o Judas, kai purhisardia les, lensa sas.~=uO Jesus zhanelas so si te kerdiol pe lesa, gelo karing lende, ai phendia lenge, "Kas roden?" Le ketani phende leske,O<O Judas gelo ka sado, ai andia pesa ketanen ai le zhandari kai sas tradine katar le bare le rashange ai katar le Farizeanuria; won avenas le sabiensa, ai le lamponsa, ai le khashtensa kai phabonas.;}Ai vi o Judas, kai purhisardia les, zhanelas kodo tsan; ke O Jesus ai leske disipluria butivar chidepe kotse andek than.: 1Kana O Jesus phendiasas kadala vorbi, gelo peske disiplonsa inchal o pai kai bushol Cedron, kotse sas iek sado, ai wo gelo andre peske disiplonsa.!9;Me kerdem len te zhanen chiro anav, ai mai kerava len te zhanen tu: saxke e dragostia kai si tu mange te avel ande lende, ai vi me te avav ande lende."o8WMurho Dat o chacho, e lumia chi zhanglia tu: numa me zhanglem tu, ai kodola zhangle ke tu tradian ma.B7}"Murho Dat, mangav kodolen kai dian ma te aven vi won mansa kai sim; saxke te dikhen murho luvudimos, o luvudimos kai dian ma; ke sanas tuke drago mange mai anglal kerdili sas e lumia.%6CMe ande lende, ai tu ande mande, saxke te aven vorta ande iek; ai e lumia te zhanel ke tu tradian ma, ai ke sas tumenge drazhi mange, sar simas drago tuke.W5'Me dem le o luvudimos kai dian ma, saxke te aven vi won iek, sar ame sam iek:)4KSaxke savorhe te aven iek; sar tu, murho Dat, san ande mande, ai me sim ande tute, saxke vi won te aven iek ande amende: te pachalpe e lumia kai tu tradian ma.h3IChi rhugiv ma ferdi anda lende, numa vi kodolenge kai pachanaspe ande mande katar penge vorba.]23Ai me korkorho vuzharav man lenge, saxke vi won te aven vuzharde katar o chachimos.A1}Sar tu tradian ma ande lumia, i me tradem le ande lumia.<0sVuzhar le che chachimasa, che vorba si o chachimos.9/mWon nai andai lumia, sar me chi sim andai lumia.d.AMe chi rhugiv ma te les le andai lumia, numa me mangav tu te arakhes le katar o nasulimos.o-WMe dem len chi vorba; ai e lumia gretsosardia le, ke won nai andai lumia, sar me chi sim andai lumia.p,Y Ai akana me avav tute; ai phenav kadala dieli ande lumia, saxke te pherdiol ande lende murho raduimos.a+; Kana me simas lensa ande lumia, me garadem le ande chiro anav; ai me garadem kodolen kai dian ma, ai chi iek anda lende chi xasailo, numa ferdi o shav le xasarimasko; saxke te kerdiol so phendia E Vorba le Devleski.#*? Me chi mai sim ande lumia, numa won si ande lumia, ai me avav tute. Murho Swunto Dat, garav le ande cho anav kai dian ma, saxke te aven iek, sar sam ame._)7 Ai so godi si murho chiro si, ai so si chiro murho si; ai me sim luvudime ande lende.d(A Me rhugiv ma lenge: chi rhugiv ma anda lumia, numa kodolenge kai dian ma; ke won chire si. 'Ke me dem le le vorbi kai dian ma; ai won premisarde le, ai won chaches zhanen ke me avilem tutar, ai won pachaie ke tu tradian ma.8&kAkana won zhanen ke so godi dian ma tutar avel. %Kerdem te zhangliolpe cho anav kal manush kai dian ma mashkar e lumia: Won sas chire, ai tu dian le mange; ai won garade chi vorba.}$sAi akana, murho Dat, luvudisar ma pasha tute, sakadia luvudimos kai sas ma pasha tute ma anglal e lumia kerdilisas.M#Me luvudisardem tu pe phuv: me kerdem e buchi kai dian ma te kerav.p"YAi o traio le rhaiosko si te zhanen tu tut ferdi o chacho Del, ai O Jesus Kristo, kodoles kai tradian.!-luvudisar che Shaves, saxke cho Shav te luvudil tut: ke dian les e putiera pe sa le manush, te del o traio le rhaiosko ka sa kodola ka dian les.m  UPala kodia kana dine duma O Jesus, vazdia le iakha po cheri, ai phendia, "Murho Dat, e vriama avili;-!Me phendem tumenge kadala dieli, saxke te avel tume e pacha ande mande. Tume avena zumade ande lumia: numa na daran; ke me nirisardem pe lumia!"%C Eta, e vriama avela, ai vunzhe avili, kai avela swako ande tumende respiime, pe peski rik, ai mekena ma korkorho; numa chi sim korkorho, ke O Dat si mansa.3aO Jesus phendia lenge, "Tume pachan akana?'Akana zhanas ke tu zhanes swako fielo, ai ke chi trobul vari kon te phushel tu vari so: anda kodia ame pachas ame ke tu avilian katar O Del."hILeske disipluria phende leske, "Eta tu des duma akana vorta, ai chi des duma andel paramichia.hI"Me avilem katar O Dat, ai avilem ande lumia: numa akana zhavtar andai lumia, ai zhav ka Dat."q[Ke O Dat leske drago tumenge, ke sanas tume drazhi mange, ai tume pachaian tume ke me avilem katar Del.wgKana kodia dies avela tume mangena ande murho anav: ai chi phenav tumenge, ke rhugiva ma ka Dat anda tumende:$AMe phendem tumenge kadala dieli andel paramicha: numa e vriama avela, kana chi mai dava tumensa duma andel paramichi, numa dava tumensa duma vorta pa Dat.~uZhi akana tume chi manglian khanchi ande murho anav: mangen, ai avela tumen dino; saxke te pherdiol tumaro raduimos.+OKana avela kodo dies tume chi mai phushena mandar khanchi. Chachimasa, chachimasa, me phenav tumenge, so tume mangena katar O Dat ande murho anav, wo dela tumen.No vi tume akana san nekeshime: numa mai dikhava tume, ai tumaro ilo raduilape, ai khonik chi lela tumendar tumaro raduimos.DE zhuvli kana si te avel la glata nekezhime la, ke lako chaso avilo: numa kana o tsinorho arakhadilo, chi mai serelpe ka chino, pala raduimos kai si la, ke iek manush kerdilo ande lumia.+OChachimasa, chachimasa, me phenav tumenge, tume rovena ai suspinina ai le lumia raduilape; tume avena nekezhime, numa tumaro nekazo parhudiola ai avela raduimos.I O Jesus zhanelas ke mangenas te phushen lestar, ai phendia lenge, "Tume phushen iek kavrestar so phendem. "Mai xantsi vriama ai chi mai dikhena ma, ai porme mai xantsi vriama, ai dikhena ma?"dANo won phende "So znachil so phenel, mai xantsi vriama? Ame chi zhanas pa soste del duma."`9Pe kado divano uni anda leske disiplonge denas pe duma won de won. Ai mothonas, "So znachil so phenel amenge, mai xantsi vriama, ai chi mai dikhena ma, ai porme mai xantsi vriama, ai dikhena ma, ke me zhav ka Dat?"s_"Mai xantsi vriama, ai chi mai dikhena ma; ai porme mai xantsi vriama, ai dikhena ma, ke me zhav ka Dat."j MSo godi kai si O Dat, murho si: anda kodia phendem, "Te lel so si murho, ai te phenela tumenge."B Wo luvudila man: ke lela so si murho, ai phenela tumenge.; o Kana O Swunto Duxo le chachimosko avela, wo ingerela tume ande sa o chachimos: ke wo chi dela duma pa peste; numa phenela so godi ashunel: ai phenela tumenge le dieli kai avena.Y + Mai si ma inker but dieli te phenav tumenge, numa nashtin te haliaren le akana.< s pai kris, ke o baro kadala lumiako dino lo pe kris.L pa so si vorta, ke me zhav ka murho Dat, ai ke chi mai dikhena ma;;q Won shubinpe pa bezex, ke chi pachanpe ande mande;mSAi kana avela, sikavela le narodoske ke shubinpe pa bezex, pa so si vorta, ai pai kris le Devleski. .~~}}H||S| {zzyyxxPww?vviuuZu(tt,skrrrrqq!pp]oo,nmm~m3ll>/==S<<@<;:99&887x765514|4%222100j//D..--E,o,+v*))s((*'2&&;%%B$$b###""!!4 <O 0 oggj*}ToG!%j d b V K l 8 J+R lo .R{Kana o Simon dikhlia ke O Swunto Duxo sas dino kana le apostluria thode lenge vas pe lende, wo mangelas te del le love,UQ#Antunchi o Pertri ai o Iovano thode le vas pe lende, ai line O Swunto Duxo.aP;ke inker chi hulisto sas pe chi iek anda lende; ferdi bolde sas ando anav le Jesusosko,[O/Gele ande Samaria ka kodola manush, rhugisarde lenge, saxke te len O Swunto Duxo;N/Le apostluria kai sas ande Jerusalem kana ashunde ke o narodo ande Samaria pachaiepe ande Vorba le Devleski, trade le Petres ai le Iovanos lende.M3 O Simon, vi wo pac haiape, ai kana boldiape, phirelas le Filiposa, ai dikhelas ai chudelaspe katar le mirakluria ai le bare semnuria kai kerdionas.'LG Numa kana pachaiepe ande Filip, wo kai motholas lenge e lashi viasta le rehaioski kai si le Devleski ai pa anav le Jesus Kristosko, murhs ai zhuvlia boldepe.[K/ Ashunenas leste mishto, ke de dumult chudinas le narodos le buchansa kai kerelas.~Ju Savorhe dikh katar o mai tsigno zhi ka mai baro, ashunenas leste, ai mothonas, kako si e putiera e bari le Devleski.7Ig Sas mai anglal ande kodo foro iek manush kai busholas Simon, kai wo miazolas peske bare buchi, wo kerelas le bucha le bengeske, ai o narodo kai sas ande Samaria chudelas pe.*HOBaro raduimos sas ando kado foro.(GIKe o beng anklelas avri anda but manush kai sas ande lende, ai tsipinas zurales, ai but manush kai nashti phirenas ai uni kai sas bange, lenge punrhe sastile.eFCBut narodo ashunelas ka Filip so motholas, ashunenas ai dikhenas le mirakluria kai kerelas.OEO Filip gelo ando foro kai sas ande Samaria, ai delas duma pa Kristo.bD=Kodola kai rhespisaile sas, zhanas foro forostar ai mothonas e lashi viasta le Devleski.jCMLe shave le Devleske angroposarde le Stephenos, ai rovenas but pe leski martia. O Saul pa peske rik delas anda khangeria phagavelas, zhalas ande swako kher, ai lelas avri le murshen ai le zhuvlian ai tholas le ande temnitsi.1B]ferdi le desh u dui apostluria chi gele.[A 1O Saul phendia, "Ke mishto kerde kai mudarde le Stephenos."Ando kodo dies mudarde buten andal shave le Devleske kai sas ande khangeri ande Jerusalem; ai savorhe rhespisaile andal gava karing e Judea ai Samaria, @ :~=u9Savorhe tsipinas, ai phandade penge khan, ai savorhe xokle pe leste, ai angerde les avri anda foro, ai shude bax anda leste te mudaren les; le manush kai shudenas bax anda leste dine penge tsalia ka terno manush te garavel le, wo busholas Saul.<y8Ai phendia, "Eta, Dikhav o cheri sar si phuterdo, ai O Shav le Manushesko ande punrhende pe rik e chachi le Devleski."=;s7Numa o Stephen kai sas pherdo Swunto Duxo, vazdia le iakha karing o rhaio, ai dikhlia o barimos le Devlesko, ai le Kristos ande punrhende sar beshelas pe rik e chachi le Devleski.Q:6Kana ashunde kodala vorbi, xolaile, ai kristsiinas andal dand pe leste.j9M5Tume kai sas tume dino o zakono le Devlesko katar le angeluria, ai chi lian tume pa kado zakono.78g4Savo andal profeturia si kai tumare dada chinuisarde le ai marde le? Mudarde kodolen kai mothonas mai anglal ke si te avel O Swunto kodo kai bichindian les ai mudardian les;>7u3Tume manushale kai chi pachan o mui ai kai tumaro ilo ai tumare khan phandade le ka glaso le Devlesko, ai chi meken O Swunto Duxo te del ande tumaro ilo, vi tume sar tumare dadasa.76i2Pate nai murho vas kai kerdia sa kadala bucha? 5 1O rhaio si murhi amperetsia ai e phuv si kai phirav savestar kher kerena mange? Mothol O Del. Vai kai avela o than kai hodiniva?`490Numa O Del chi beshel anda so sas kerdo andel vas le manusheske, sar mothol o profeto.23_/Numa o Solomon kerdia o kher le Devlesko.i2K.O David sas drago le Devleske, ai manglia te kerel ek kher le Devleske, pala O Del o Iakovosko.N1-Kodia tsera sas dini ka amaro narodo kai avilo pala amende, ai angerde la pensa kana sas o Josef o baro line o them katar le thema kai O Del gonisardia anda lende. Ai beshlo zhi kai avilo o David.f0E,Ande pusta amare dada sas le iek tsera kai sas andre ramome le zakonuria. Kodia tsera sas kerdi sar O Del phendia, sas le Mosesoske te kerel la, ai phendia sas le Mosesoske te kerel saikfielo sai kodia tsera kai dikhlia;a/;+Nichi, numa angerdian e tsera le Devleski kai busholas Moloch, ai e chererhai kai sas tumaro Del o Remphan, kodola patreturia kai tume kerdian te rhugin tume lende; anda kodia angerava tume mai dur de sar e Babylon.%.C*Antunchi O Del durilo lendar, ai meklia len te rhuginpe kal chererhaia ai kal shunuto ai kal dieli kai si ando cheri; sar si ramome ande klishka le profetonge, tume narodo andai Israel, mange si kai dian le zhigenien ai ande murho anav kai mudardian le shtarvardesh bersh ande pusta?)-K)Ai kerde ande kodola diesa iek vitselo sumnakuno, ai mudarde ieke zhegania ai phende te avel angla vitselo, ai raduisaile savorhe anda so kerde ande penge vas.1,[(Ai phende ieke manusheske kai busholas Aaron, ker amenge dela kai phiren angla amende ke o Moses kai ankaladia ame avri andai Egypt, chi zhanas so kerdilia ande leste.+'Numa amare dada chi mangle te lenpe pala leste, chi mangle kodo zakono ai ande pengo ilo mangenas te zhan palpale ande Egypt.y*k&Wo si kai sas mashkar le Zhiduvuria kai sas chidine ande pusta, wo sas amare dadensa ai le angelosa kai delas duma lesa pe plaiing kai bushol Sinai, ai o Moses phendia le vorbi ka amare daden, ai lia le vorbi le Devleske te anel le amende;~)u%Ai pale o Moses phendia le Zhidovonge, O Del tradela tumenge iek profeto sar mande kei avela iek anda tumaro narodo."(=$O Moses si kai ankaladia le Zhidovon andai Egypt, ai kai kerdia mirakluria ai semnuria ande kodo them, kai pai e loli, ai ande pusta shtarvardesh bersh.U'##Sa kodo Moses kai le Zhiduvuria gonisarde les, ai phende leske, "Kon thodia tu baro ai te des kris?" O Del tradia les sar baro ai skepitori la putierasa le angeloski kai sikadilia sas leske ande krenzha.#&?"Dikhlem o nekazo murhe narodosko kai si ande Egypt, ashundem lengo tsipimos, ai hulistem akana te ankalavav le avri. Akana zha, Me tradava tu ande Egypt.^%5!O Del phenel leske, "Le le papucha anda che punrhe, ke po phuv kai beshes swuntsola.$% "Me sim O Del che dadengo, O Del le Abrahamosko, ai O Del le Isaakosko, ai O Del le Iakovosko. "O Moses izdralas, ai chi tromalas te dikhel.#}Kana dikhlia kodia o Moses, chudisailo anda so dikhlia, ai sar pasholas o glaso le Devlesko, ashundilia leske, phenelas,"3Shtarvardesh bersh pala kodia, iek angelo sikadilo leske ande pusta kai sas o plai kai busholas Sinai ande parha kai sas ande krenzha kai phabolas.!wKana ashundia o Moses kodola vorbi liape an nashlo, ai gelo andek them kai bushol Midian, ai kotse sas les dui shave.X )Ai phendia leske, "Manges te mudares i man sar mudardia arachi le Egyptianos?"?yai phenel, "Kon thodia tu baro ai te des ame kris tu?"iKPe terharin o Moses arakhlia duie Zhidovon kai marenaspe, ai wo manglia te aterdiarel le, ai mothol lenge, "Murhe vortacha, tume phral san, sostar maren tume?" Numa iek anda lende kai marelas pe kukulesa, spidia le Mosesos,  Wo gindilas ke leske phral le Zhiduvuria haliarenas ke O Del si te tradel lenge o skepimos katar o Moses; numa won chi haliarde.gGDikhlia sar marenas iekes, ai mardia pe wo anda kuko kai sas mardo, ai dia iek le Egyptianos.q[Shtarvardesh bershengo sas kana avilia leske po ilo te zhal te dikhel peske phralen kai sas Zhiduvuria.oWO Moses sas sichardo ande sa e goji le Egyptonge, ai zuralo sas kana divinilas ai kana kerel vari so.eCai kana mekle les, e shei le Pharoahnoske lia les, ai bariardia les sar ta avino lako shav.Ande kodia vriama o Moses biandilo, ai wo sas drago ai lasho angla iakha le Devleske, sas pravardo trin shon ando kher peske dadesko;Kodo amperato xoxadia amare narodos, ai chinuisardia amare narodos, kana phendia lenge pe zor te meken tsinorhen te meren.Ezhi kai kerdilia aver amperato kai chi zhanelas le Josefos.zmE vriama pasholas kai trobulas te kerdiol so O Del shinadia sas le Abrahamoske, ai o narodo butiolas ande Egypt,#Ai angerde le ando Shechem, ai thode le ando groposhevo kai o Abraham chindiasas lovensa katar le shave le Hamoroske, o dat le Shechemosko.DO Iakov avilo ande Egypt, ai mulo kotse, ai vi amare dada.|qPorme o Josef tradia te anen le Iakovos kai sas lesko dat, ai sa peska niamon kai sas eftavardesh tai panzh zhene.wg Ai e duito data le phral le Josefoske prinzharde les; ai o Pharaohono diape gor anda che familia sas o Josef.U# O Iakov ashundia ke sas jiv ande Egypt, ai tradia amare daden e pervo data./ Rimosaile e phuv ai chi mai bariolas xaben ande Egypt ai vi ando Canaan, ai sas baro nekazo; ai amare dada chi mai arakhenas xaben te pravarenpe.ta ai ankalavelas les anda sa leske baiuria, ai dia les te avel gojaver, ai o Joseph pelo drago le Pharaohnoske kai sas o amperato le Egyptako; ai thodia le Josephos te lel pesko vas te avel baro pe Egypt ai pe sa o kher le Pharaohnosko.w g Numa le phral le Josephoske xolaile po Joseph, ai bichinde les te avel sluga ande Egypt. Numa O Del sas lesa,K O Del dia o Abraham o kontrakto le shinimasko: O Abraham sas les iek shav o Isaak ai shindia lesko boriko le oxtoto dies. Ai o Isaak sas o dat le Iakovosko; ai o Iakov sas les desh u dui shave. Numa o them kai chinuisardia le, me dava les pe kris, phendia O Del, ai porme pala kodia anklen avri, ai podaina man katse. Ai eta so phendia lesko O Del, kodola kai avena pala tute traiina andek them, ai won avena slugi, ai chinuina le shtar shela bersh.e CO Del chi dia les kotse chi iek kher, chi phuv te tho o punrho. Numa O Del shinadia ke dela les o them, ai kodola kai avena pala leste avela vi lengo them kana wo merela, inker ande kodia vriama o Abraham nas les glati.-Antunchi gelo anda them kai sas le Chaldeans, ai avilo ando Haran; ai kotsar, kana mulo lesko dat, O Del andia les ando them kai san tume akana.X)Zhatar anda cho them, ai mek che niamuria, ai zha ando them kai sikavava tuke.RO Stephen phendia, "Manushale, murhe phral, ai murhe dada ashunen: O Del le putierako sikadilo amare dadeske o Abraham kana sas ande Mesopotamia, mai anglal sar te beshel ando Haran, ai phendia leske.= wO baro rashai phushlia katar o Stephen te si chaches.xiSa le manush kai sas kotse ande kodo than, dikhenas po Stephen, ai dikhle ke lesko mui sas sar ieke angelosko.Ke ame ashundiam leste, kai phendia ke O Jesus kai sas andai Nazareth peravela kadia tampla, ai parhuvel o zakono kai dia ame o Moses."+O Ai andine manushen kai xoxavenas ai thonas dosh pe leste intaino, won mothonas, "Kado manush marel mui katar amari Swunto tampla, ai katar o zakono le Mosesosko;+ Xoliarde o narodos, ai le mai phure, ai kodola kai ramonas o zakono, ai porme pashile pashai Stephen, ai line les, ai angerde les kal mai bare. Antunchi pochinde avre manushenge, te mothon, "Ashundiam leste ke delas duma ai marelas mui katar o Moses, ai katar O Del."dA Numa nashtinas te inkeren pala leski goji ai pala Swunto Duxo kai delas duma pa lesko mui.+~O Uni manush nas dakordo le Stephenosa, won sas andai synagogue, won bushonas Libertianes ai Cyrenians, ai Alexandrians, le Zhiduvonsa andai Cilicia ai andai Asia. }O Stephen, kai sas pherdo lashimos ai pherdo putiera, kerelas bari bucha andel Devlesko anav, ai bare mirakluria mashkar o narodo.|#E Vorba le Devleski zhalas mai dur ai mai dur, ai le slugi mai butionas but anda Jerusalem; ai but andal rasha vi won, dine pe le Devleske.H{ Andine le kal slugi kai kana rhugisaile thode le vas pe lende.-zSSo phende pa kodola bucha sa o narodo drago sas lenge; ai thode iekes kai busholas Stephen, kodo manush sas pherdo pachamos ai O Swunto Duxo, ai vi o Philip, ai Prochorus, ai Nicanor, ai Timon, ai Parmenas, ai Nicolas, iek manush andai Antioch kai mai anglal wo pachalaspe sar le Zhiduvuria.Ty!Ai ame rodasa te das mai but vriama ka rhugimos, ai kai vorba le Devleski.1x[Anda kodia murhe phral, alon mashkar tumende efta mursh, kai zhal pa lende shukar xiro, ai kai si pherdo Swunto Duxo ande lende, ai gojaver, ai dasa lende kadia buchi.w1Le desh u dui disipluria chide andek than sa le kolavre slugen ai phende lenge, nai mishto te terduas te mothas po Del ai te la sama katar o xabe.Gv Ai antunchi le slugi mai butionas, le Zhiduvuria kai denas duma grekchisko vachinas pe pal Zhiduvuria kodole themeske, ke lenge zhuvlia kai sas phivlia chidenas le so trobulas le swako dies.uuc*Ai swako dies ande khangeri, ai andel khera, savon te sicharen ai te mothon e lashi viasta pa Jesus Kristo.at;)Ai geletar kotsar le bare, ai drago sas lenge ke chinuisarde le pala anav le Jesusoske.s1(Ai vi won haliarde sar leste; ai akharde le apostluria, ai marde le, ai phende lenge te na mai den duma ando anav le Jesusosko, ai porme mekle le.orW'Numa te avela katar O Del nashtil te xasaren kadia buchi, ai na zumaven te rimon e kris le Devleski."q)&Akana phenav tumenge, na len sama kadale manushenge ai meken le te zhantar; ai so keren kadala manush te avela lendar pale kadia si te xasavonp1%Ai pala leste sas o Judah andai Galilee, kai tsirdia vi wo manushen pesa, ai vi kodola xasaile, ai sa kodola kai linepe pala leste, xsaile vi won.co?$Ke nai de dumult sikadilia o Theudas, kai motholas kai wo si manush baro, ai shtar shela manush linepe pala leste; numa vularde les ai sa kodola kai line sas pe pala leste, xasaile ai chi mai ashilia kanch anda lende.nnU#Ai phendia lenge, "Tume manush kai san andai Israel, arakhen tume so si te keren kadale manushensa."am;"Numa iek manush mashkar o narodo, ek Farisi, kai busholas Gamaliel, kai sicharelas o zakono kai o narodo lazhalas lestar ai pachalas lesko mui, wushtilo opre ai phendia te anklen avri le apostluria pe xantsi vriama.:lo!Kana ashunde kodia, le bare mangle te mudaren le.pkY Ame sam marturia anda kadala dieli, ai vi O Swunto Duxo kai O Del dia ka kodola kai pachan lesko mui."j1O Del vazdia les pesko chache vastesa sar O Shav le Amperatosko, ai O Skepitori te del ka Israel, te keinpe, ai te aven iertime anda penge bezexa.eiCO Del amare dadengo zhuvindisailo, O Jesus, kai mudardian kana karfosardian les po trushul.qh[O Petri ai le kaver apostluria phende, "Trobul te pachas o mui, o mui le Devlesko de sar le manushengo.8gi"Ke phendiamas tumenge te na mai sicharen le narodos ande kado anav? Ai akana sa o Jerusalem si sichardo tumendar, ai tume mangen te perel pe amende o rat kodole manushengo."gfGKana andine le palpale, angla o narodo kai sas kotse, ai o baro rashai phushlia le, phenelas,e!O baro le ketanengo gelo peske manushensa, ai andine le, numa chi line le pe zor, ke daranas katar o narodo ke shudel le baxensa pe lende.dVari kon avilia te mothol lenge, "Eta le manush kai thodian ande temnitsa si ande tamplo, ai sicharen le narodos pa Del."Jc Kana o baro le ketanengo kai lenas sama kater e tampla ai le bare le rashange ashunde kodola vorbi, chi zhanenas so kerdilia kai ma nai le slugi ai denas pe duma iek kavresa, so si te kerdiol. b9"Le wudara la temisake phandade sas, ai le ketani kai lenas sama kotse sas anglal wudara; numa kana phuterdiam le wudara, chi arakhlem kanikas andre."aNuma kana le ketani aresle kai temnitsa, won ma nas kotse, gele palpale kal bare le ketani, ai phende so kerdilia. Phenen, ` Kana o Petri ai o Iovano ashunde kodia, de diminiatsi gele le ande tampla, ai sicharenas le narodos.O baro rashai ai kodola sas lesa avile, ai chide le mai phuren ai sa le bare pel Zhiduvuria te den duma, porme trade ketanen le apostlonge katar e temnitsa.\_1"Zhan ande tampla ai mothon le narodoske sa le vorbi kai si ande kado nevo traio."r^]Numa iek angelo le Devlesko phuterdia e riate le vurotsi la temnisaki, ai lia le avri, ai phendia lenge,7]iLine le apostluria, ai thode le ande temnitsa.i\KAntunchi o baro rashai, ai sa kodola kai sas lesa le Saduseanuria, xoliariko sas pe apostluria.#[?But narodo zhalas, uni andel gava kai sas pashe ande Jerusalem, anenas le naswalen, ai le manushenge kai sas o bi vuzho ande lende, ai savorhe sastionas.ZAnenas le naswalen pel droma, an thonas le pel paturia, saxke kana o Petri nakhela leski vushalin te sai sastiarel vulen.[Y/But narodo mai but ai mai but mursh ai zhuvlia pachanaspe ando Del, ai buntionas.gXG Ai chi iek andal kolaver chi mai tromanas te zhan lensa; numa o narodo bariarenas le zurales.(WI But mirakluria ai but bucha kerdionas mashkar o narodo katar le vas le apostlonge. Savorhe beshenas andek than anglal o wudara kodoleske kai busholas Solomon.NV Savorhe daraile kai sas kotse, ai vi kodola kai ashunde so kerdilia.U Strazo peli kal punrhe le apostlonge, ai muli; kana le terne avile andre, arakhle la muli, angerde la, ai groposarde la pasha lako rhom.:Tm Antunchi o Petri mothol lake, "Sarta akordisailian te xoxaven le Swuntsone Duxos kai si le Devlesko? Ashun kodola kai groposarde che rhomes angla wudar le, ai vi tu te angeren.SO Petri divinil lasa, ai phushel la, "Phen mange, pe ka savo pretso bichindian tumare phuv?" E, woi mothol pe kado pretso.YR+Trin chasuria pala kodia leski rhomni avili kotse, ai chi zhanelas so kerdilia.]Q3Le mai terne wushtilo opre, vulisarde les andek tsol, ai angerde les te gropon les.hPIO Ananias kana ashundia kodola vorbi, pelo tele ai mulo; ai sa o narodo kai sas kotse daraile.YKana ashunde savorhe, vazde savorhe pengo glaso karing O Del andek than ai phende, "Devla, tu san O Del, tu kai kerdian o cheri, ai e phuv, ai e maria, ai so godi si;k=OKana mekle le, gele karing penge manush, ai phende so godi le rasha ai le mai phure phende lenge.Q<Ke o manush kai sastilo sas, sas mai but de sar shtarvardesh bershengo.Q;Ai mai tsipisarde pe lende te na mai sicharen, ai porme mekle le, chi zhanenas sar te den le mai bare kris, ke pala narodo; ke sa o narodo rhuginaspe ka Del, ai naisinas le Devleske anda so kerdilia.W:'Ke nashtisaras te garavas, ai te na das duma pa so dikhliam ai so ashundiam."|9qNuma o Petri ai o Iovano phende lenge, "Dikhen tume te si vorta angla Del te pachas tumaro mui de sar le Devlesko.i8KAkharde le, ai phende lenge, "Te na mai sicharen, ai te na mai den duma ande anav le Jesusosko.7/Numa te na zhangliolpe mai dur mashkar o narodo so kerdilia, tsipisaras pe lende, ai te aterdiaras le te na mai den duma kanikasa ande kodo anav.6/"So te keren kodole manushenge?" Ke sa o narodo anda Jerusalem zhanenas ke kodo miraklo won kerde les, ai won nashtinas te mothon ke nas chaches._57Ai phende lenge antunchi te anklen avri anda kodia soba, ai denas pe duma won de won,^45Numa kana dikhle pasha pende le manushes kai sastilo sas, chi zhanenas so te mothon.23] Kana dikhle o pachamos le Petresko ai le Iovanosko, chudisaile savorhe, ke won zhanenas ke won sas manush sar aver kai chi sichile, ai prinzharde le ke sas le Kristosa.2 Nai skepimos ande chi iek aver; ke nai ando cheri chi iek aver anav kai sas dino mashkar le manush, kai ame sai avas skepime.]13 O Kristo si o bax kai tume shudian, numa wo si o mai baro bax kai trobul te vazden.s0_ Te zhanen savorhe, ai sa narodo andai Israel te zhanel, ando anav le Jesus Kristosko andai Nazareth, kai tume karfosardian po trushul, ai kai O Del zhuvindisardia les mashkar le mule, lestar si kai kado manush si sasto angla tumende./} Tuma phushen ame adies andak mishtimos kai sas kerdo ieke manusheske kai sas naswalo. Ai ame mothas tumenge sar sastilo. .Antunchi o Petri, pherdo le Swunto Duxosa phendia lenge, "Tume kai san le bare le narodoske, ai tume le phure kai san ande Israel, - Andine mashkar pende le Iovanos ai le Petres, ai phushle "Katar kaski putiera, vai ando kasko anav, kerdian tume kodola bucha?"+,OO baro rashai kai busholas Annas, ai o Caiaphas, o Iovano, ai o Alexander, ai sa kodola kai sas anda kodia familia (niamon) chidisaile andek than ande Jerusalem.x+iPe terharin le bare le narodoske, le mai phure, ai le manush kai ramonas o zakono chidinisaile ande Jerusalem.* Numa but andal manush kana ashunde sas o divano kai phende, pachaiepe, ai butile mai but, ai kerdilia panzh mi shave Devleske.m)SThode o vas pe lende, ai thode le ande temnitsa, zhi pe terharin ke vunzhi kana line le e riat sas.'(Gnas lenge mishto kai le dui disipluria sicharenas le narodos, ai mothonas le narodoske ke O Jesus zhuvindisailo, ke kodia sikavelas ke le mule sai zhuvindin.' Sar denas duma o Petri ai o Iovano le narodosa, avile le rasha, ai o baro le ketanengo kai lenas sama katar e tampla, ai le Saduseanuria,&wO Del vazdia pesko Shav Jesus, ai tradia les tumende mai anglal te swuntsol tume, kana duriardia tumendar le bezexa."+%OTume san le shav le profetonge, ai so O Del shinadia sas amare dadensa kai phendiasas le Abrahamoske, sa le niamon la phuviake avena Swuntsome pala chiro narodo.Y$+Sa le profeturia kai dine duma de katar o Samuel, vi won phende pa kadala dies.U##Ai kon godi chi ashunela kodo le profetos, avela lino avri mashkar tumende. "O Moses phendia, "O Del, tumaro Del vazdel les mashkar tumende ieke profetos sar mande, ai ashunena leste so godi mothola tumenge. !9Akana O Kristo trobul te beshel ando rhaio zhi kai avel e vriama kai sa avela neviardo, sar O Del phendiasas katar pesko Swuntsi profeturia de dumult.b =Wo tradel palpale tumenge le Jesusos. Wo si O Kristo de demult kai sas alosardia amenge.!;Kein tume anda tumare bezexa, ai parhuven tumaro traio, saxke te aven tumare bezexa iertime. Antunchi O Del sai kerela te avel pe tumende vriama lashe.zmNuma O Del kerdia kadia, so sas phendo mai anglal katar o mui peske profetongo, ke O Kristo trobulas te chinuil.mSAkana, murhe phral, zhanav ke chi zhanenas anda kodia tume, ai tume bare kerdian kadia le Jesusosa.1[Katar o pachamos ande lesko anav, si ke lesko anav, chachardia kodoles kai dikhen ai zhanen; pala pachamos ande leste si kai kado manush sastilo antrego angla tumende.}Kerdian te mudaren kodoles kai sas o Baro o traio, kai O Del zhuvindisardia andal mule, ai ame dikhliam ai marturia sam.mSNuma chi manglian le Swuntos ai kodoles kai sas chacho, ai manglian te meken kodoles kai mudarelas.U# O Del le Abrahamosko, ai le Isaakosko, ai ke Iakovosko, O Del amare dadengo, luvudisardia pesko Shav O Jesus; kai dian les ka Pilate, ai phendian ke chi mangen les, ai kai o Pilate mangelas te mekel les.xi Kana o Petri dikhlia kodia, mothol o narodoske, "Tume kai san ande Israel, sostar chuden tume anda kadala bucha? Sostar dikhen pe amende kadia, ke sar te avilino amende e putiera vai katar amaro lashimos kai kerdiam te phirel kado manush?5 Ai sar kado manush chi mai mekelas le Petres ai le Iovanos, savorhe chudisaile, ai gele lende andek than kai sas anglai tampla kai busholas Solomon./ ai preznaisarde ke kodo sas kai beshelas pashai tampla ke busholas shukar, ai mangelas love, ai savorhe chudisaile kana dikhle so kerdilia leske.D Savorhe dikhle les sar phirelas ai sar naisilas le Devles;{oAi anda iek data, wushtilo opre, ai phirdia, ai gelo lensa ande tampla, phirelas, xutelas, ai naisilas le Devles.s_Ai line les vastestar katar o vas chacho, ai vazde les ande punrhende, ai strazo leske punrhe vortosaile.+OAntunchi o Petri phendia leske, "Nai ma chi rup ai chi sumnakai, numa so si ma dav les tuke, anda o anav le Jesus Kristosko andai Nazareth. Wushti opre ai phir."Eai wo dikhelas pe lende, ai azhukerelas te den les vari so.H Petri ai o Iovano dikhen pe leste ai phende, "Dikh pe amende,"eCKado manush kana dikhlia le Petres ai le Iovanos sar zhan ande tampla, manglia lendar love.B}Kotse sas iek manush kai nashti phirelas de sar kerdilo, kai anenas les, ai thonas les swako dies angal e khangeri kai busholas shukar, te mangel love katar kodola kai gele ande tampla}  uO Petri ai o Iovano zhanas andek than ande khangeri kana sas o chaso le rhugimasko, kodo sas kal trin pala miazutso. /Naisinas le Devles, ai arakhenas mishtimos mashkar sa o narodo. Ai O Del tholas ande khangeri swako dies aver manush kai sas skepime. -.Savorhe sas swako dies andek than ande khangeri, ai phagenas o manrho andel khera, ai xanas penge xabe raduimasa, ai prostovanes ande pengo ilo.c ?-Bichinenas penge khera ai pengo mishtimos kai sas le, ai hulavenas le love pe savorhende.[ /,Sa kodola kai pachanaspe ando Del sas ande iek than, ai kerenas buchi andek than.]3+Dar kerdiolas ando narodo, ke le apostluria kerenas but mirakluria ai but semnuria.~u*Ai zhanas angle kadia ando sicharimos le apostlongo ai te chidenpe opral andek than te xan o manrho, ai te rhuginpe.mS)Le manush kai premisarde leski vorba boldia len, ai ande kado dies pherdile trin mi shave Devleske.jM(Ai mai avre vorbensa motholas lenge te zuralel le, skepin tume anda kado narodo kai si bezexalo. 'Ke so sas shinado katar O Del tumenge si, ai tumare shavengo, ai sa kodolenge kai si dur, sode avena, sode O Del akharela len.=s&O Petri phendia lenge, "Kein tume anda tumare bezexa, ai swako anda tumende te avel boldo ando anav le Jesus Kristosko pala iertimos tumare bezexengo, ai avela dino O Swunto Duxo.w%Kana ashunde kado divano, lengo ilo sas azbado, ai phende le Petreske ai kolaver apostlonge, "Murhe phral, so keras?"wg$Ai ke sa o kher le Israelongo te zhanel chachimasa, ke O Del kerdia Kristo kodo Jesus, kai tume karfosardian./Y#zhi kai kerav skeri anda che duzhmaia.ta"Ke o David chi gelo ando cheri, numa wo mothol, "O Del phendia murhe Devleske, besh pe murhi rik e chachi,~!!Vazdino katar o chachimos le Devlesko, lia katar O Dat O Swunto Duxo kai sas shinado, ai shordia pesko Swunto Duxo, sar dikhen ai ashunen.J}  Kodo Jesus si kai O Del zhuvindisardia, ai savorhe marturia sam.|Pa zhuvindimos le Kristosko phendia, ai mothodia ke chi mekela les mashkar le mule, ai lesko stato chi dikhela o chorhimos.r{]Sar wo sas profeto, ai zhanelas ke O Del shinadia ai solaxadia te iek andel leske manush avela amperato.z)Murhe phral, slobodo mange te dav tumensa duma vorta pa David amaro dat, mulo ai groposarde les, ai lesko gropo inker adies mashkar amende lo.Uy#Sikadian mange le droma le traioske; pheres ma raduimos ke pasha mande san.mxSKe chi mekes murho traio mashkar le mule, ai chi mekesa kodoles kai si chiro te dikhel o chorhimos.mwSAi inker murho ilo raduimelo, ai murhi shib pherdo raduimos la; ai vi murho stato merela raduimasa. vKe o David mothol pa peste: "Dikhem le Devles sagda sar beshelas angla mande: ke wo si pe murhi rig e chachi, saxke te na izdral.guGO Del zhuvindisardia les, skepisardia les andai martia, ke nashtilas e martia te ankerel les.t%Kado manush sas tume dino te manglia O Del, ai kai manglia wo mai anglal tume karfosardian les, mudardian les, katar le manush le bezexa le.ksOTume manush kai san ande Israel, ashunen kadala vorbi. O Jesus andai Nazareth, kado manush kai leske O Del sas marturo angla tumende, ai katar le mirakluria ai le bare bucha kai kerdia lestar mashkar tumende; sar tume zhanen.FrAntunchi kon godi tsipila po anav le Devlesko avela skepime.q!O kham parhudiola ai kerdiola tuniariko, ai o shunuto pherdiola rat, mai anglal sar o dies kai avela O Kristo, kodo dies baro ai luvudime.Zp-Kerava bare dieli opre ando cheri, ai mirakluria tele pe phuv, rat, iag, ai tsu.qo[ai pe murhe slugi, le mursh ai le zhuvlian, kodola duesa shorava murho Swunto Duxo, ai won den profesi.?nwAndel paluno dies O Del phenel, shorava murho Swunto Duxo po swako manush; tumare shave ai tumare sheia profesisaren, ai tumare terne avela le vizione, ai tumare phure dikhena sune;>>4=<<<&;;:]98887z765544433r22J1107/~..-\,,Y++E**)('&&%%%$@##.""!!  #}CSh3C  k~=hr ` a &Q>J_b8= O Pavlo tsipisardia zurales, "Wushti opre pe che punrhe." Ai wushtilo strazo ai phirdia.n7U Ashunelas sar divinilas o Pavlo, ai o Pavlo dikhel pe leste, ai dikhlia ke pachalpe kai sai sastiol. 6Ando Listra beshelas tele iek manush ke nashtilas te phiral, bange sas leske punrhe de sar kerdilo sas, ai shoxar chi phirdia sas.,5SAi kotse denas duma e lashi viasta.'4GKana o Pavlo ai o Barnabas haliarde so mangenas te keren lensa, geletar karing o Lystra ai o Derbe, le foruria kai si ande Lyconia, ai le thana kotsar pashe. 3Le Zhiduvuria ai kodola kai Nas Zhiduvuria penge barensa lashardionas te chinuin o Pavlo ai o Barnabas, ai te mudaren le baxensa.Y2+Numa o narodo ande foro huladesas, uni sas le Zhidovonsa, ai uni le apostlonsa.p1YNuma o Pavlo ai o Barnabas beshle but vriama ando Iconium, ai denas duma ai chi daranas ai pachanaspe ando Del, O Del sikavela lenge ke so mothonas pa lesko lashimos, chacho sas, ai delas len e zor te keren semnuria ai mirakluria. 0Numa uni andal Zhiduvuria chi pachaiepe, ai rimonas kodolen kai Nas Zhiduvuria, ai kerenas le te avel le chorhe ginduria pel phral.4/ cAndo Iconium o Pavlo ai o Barnabas dine andek than ande synagogue le Zhidovonge, ai kadia de mishto dine duma, kai but narodo andal Zhiduvuria ai andal Grekuria pachaiepe.P. 4Ai le disipluria ande Antioch pherdo raduimasa, ai le Swuntone Duxosa.t-a 3O Pavlo ai o Barnabas kana ankliste avri chinosarde e phulberia pa penge papucha, ai geletar ando Iconium.Q, 2Numa le Zhiduvuria rimonas le zhuvlian kai nas andal Zhiduvuria ai kai rhuginaspe ka Del, ai vi le manushen kai sas bare ando foro, kerde te chinuin o Pavlo ai o Barnabas, ai shude le avri anda them.8+k 1E Vorba le Devleski ashundilias ande sa o them.'*G 0Kana le Nai Zhiduvuria ashunde kodia, raduisaile, ai luvudinas E Vorba le Devleski: ai sa kodola kai sas lenge shinado o traio kai chi mai getolpe pachaiepe. )  /Ke kadia phendia amenge O Del te keras. "Thodem tu te aves e vediara la lumiaki, te angeres o skepimos zhandel gora la lumiaki."((I .O Pavlo ai o Barnabas phende lenge chachimasa, "Ke tumenge mai anglal E Vorba le Devleski trobulas te avel phendi, numa te chi mangena te ashunen, ai te kerena tume kris pe tumende ke chi san dosta lashe te zhan ando rhaio, apo ame zhas te mothas pa Del kodolenge kai chi zhanen pa Del.'% -Le Zhiduvuria kai dikhle sa o narodo kai chidinisailo, na lenge mishto, ai mothonas ke nas vorta so motholas o Pavlo, ai marenas mui lestar.c&? ,O kolaver Savato pashte sa narodo le forosko chidinisailo te ashunel E Vorba le Devleski.%- +Kana getosailo divano, but mashkar le Zhiduvuria ai mashkar kodola kai Nas Zhiduvuria kai kerenas o zakono le Zhidovonge linepe pala Pavlo ai pala Barnabas. O Barnabas ai o Pavlo zhutinas le ai divininas lensa pa Del, ai mothonas lenge te beshen ando lashimos le Devlesko. $  *Kana o Pavlo ai o Barnabas ankliste avri andai synagogue, mangle lendar te aven palpale o Savato te den duma pa sa kodala dieli.#7 )Ashunen tume, kai chi pachan tume, chudin tume, ai meren: ke si te kerav ande tumare dies iek diela kai chi pachana, te mothola la tumenge vari kon."P" (Arakhen tume, te na kerdiol tumenge, so si phendo katar le profeturia.! 'Ai kon godi pachalape ande leste avela iertime and peske bezexa lestar, ai kai o zakaono le Mosesosko nashtilas te kerel.K  &Murhe phral, lestar si kai o iertimos le bezexengo si tumen dino.>w %Numa kodo kai O Del zhuvindisardia les, chi chernilo.~u $O David kerdia ande peske vriama so manglia lestar O Del, porme mulo, ai sas gropome pasha peske daden, ai chernilo.iK #Anda kodia, mai phenel ande kolaver Psalm 16:8-11, chi mekesa kodoles kai si chiro te cherniol.- "O Del phendiasas ke zhuvindila les andai martia, ai anela les ka traio te na mai merel kadia, phendia sas, me kerava so shinademas le Davidoske.+O !O Del kerdia so shinadiasas amenge kai sam le shave amare dadenge, kana zhuvindisailo O Jesus sar si ramome ando Psalm duito, tu san murho Shav, kerdem tu adies.R Ai ame phenas tumenge kadia lashi viasta, kai sas shinadi amare dadenge.  Sikadilo but dies kodolenge kai gelesas lesa andai Galilee zhi ande Jerusalem, ai kai akana won si leske marturia mashkar o narodo.4c Numa O Del wushtiardia les mashkar le mule.kO Ai kana kerde so godi sas ramome pa leste, huliarde les pa trushul, ai thode les ando greposhevo.yk Marka ke chi arakhle anda leste baio kadia de baro, kai trobulas mudardo, mangle katar o Pilate te mudarel les.N Le Zhiduvuria ande Jerusalem, ai lenge bare kerde so le profeturia phende kana mudarde les, chi zhangle le Kristos, ai chi haliarde so le profeturia phende, numa won jinenas pa kodia swako Savato.5 Murhe phral, Tume kai san shave andai e vitsa le Abrahamoske, ai tume kai pachan o mui le Devlesko, tumenge si kai sas tradini e vora le skepimaski.D Ai kana o Iovano getosardia peske buchi, phenelas, "Kon sim me? So gindin tume? Chi sim O Kristo. Numa pala mande avel kodo kai chi sim dosta vuzho te phutrav leske doria le papuchenge!"jM Mai anglal sar te avel, o Iovano phendia pa bolimos, ai pe keimos le bezexengo sa le Zhidovonge.y Andai e vitsa le Davidoski O Del shinadia te del ek Skepitori, ai andia le Zhidovonge ieke Skepitores, kai si O Jesus.V% Porme kana chi mai mangle o Saul, O Del dia le le Davidos te avel lengo amperato; ai phendia pa leste, pa David, o shav le Jesesko, kodo manush si sar mangel les murho ilo, ai kai kerela so mangav lestar.   Porme mangle iek amperato; ai O Del dia le pe shtarvardesh bersh o Saul, o shav le Kishesko, andai e vitsa kai sas le Benjamin. Antunchi pala kodia shtar shela ai panvardesh bersh dia le kristatoria kai sicharenas le, zhi kai avilo o Samuel o profeto.d A Mudardia efta vitsen kai sas anda Canaan, ai dia e phuv palpale ka pesko narodo te beshen.7 i Lia sama lendar shtarvardesh bersh ande pusta." = O Del le Zhidovongo alosardia amare daden, kerdia te butiol kado narodo zhi kai sas streinuria ande Egypt, ai ankaladia le avri peske vastesa o zurales.  O Pavlo wushtilo opre, ai kerdia semno anda vas, ai phendia, "Tume Zhiduvuria, ai tume kai pachan tume ando Del, ashunen.R  Kana jinde e klishka le Zakonoski ai pa le Profetonge, E Vorba le Devleski, le bare rasha le synagogaki trade vari kas te mothon lenge, "Amare phral, te si tume vari so te mothon katar O Del, mothon."|q Andai Perga gele pengo drom, ai aresle ando Antioch ande Pisidia, ai gele ande synagogue Savatone, ai beshle tele.+ O Pavlo ai leske vortacha line o paraxodo anda Paphos, ai gele ando Perga ande Pamphlia; o Iovano meklia le, ai gelotar palpale ande Jerusalem.nU O baro kai poronchilas pe izula, kana dikhlia so kerdilia, pachaiape ando Del, ai ande lesko zakono.P Akana, o vas le Devlesko pe tute lo, aves sa korho pe xantsi vriama, ai chi mai dikhesa o kham.Ai strazo o tuniariko pelo pe leste, ai rodelas sar te phirel ai manushen te sai sikaven leske po drom.C "Tu manusha kai san pherdo xoxaiimos ai chorimos, tu kai san o shav le bengesko, o duzhmano la krisako, e kris e vorta aterdiol, ai na mai rimosar le zakonuria kai si vorta le Devleske.nU Antunchi o Saul (kai akharenas les Paul) pherdo sas le Swuntone Duxosa, dikhlia pe leste ai phendia, 9 Numa o Elimas o drabarno (ke kodo si lesko anav kai akharenas les) chi mangelas o Barnabas ai o Saul te zhan te mothon E Vorba le Devleski le bareske.H  Wo traiilas pasha manush kai sas baro pe kodia izula, o Sergius Paulus, kodo manush gojaver sas; ai o baro le izulako akhardia Barnabas ai o Saul, ke mangelas te ashunel E Vorba le Devleski.! Porme kana nakhle sa e izula zhi ando Paphos, arakhle ieke manushes kai sas drabarno, xoxamno profeto, Zhidovo sas, wo busholas Bar-jesus.xi Kana aresle ande Salamis, phende E Vorba le Devleski andel synagoguria le Zhidovonge; ai o Iovano zhutilas le.~ O Barnabas ai o Saul sas tradine katar O Swunto Duxo ande Seleucia; ai kotsar line o paraxodo te zhan andek izula kai bushol Cyprus.u}c Antunchi kana rhugisaile ai postisarde, thode le vas pe lende, ai rhudisarde lenge, ai mekle le te zhantar.|% Sar kerenas buchi le Devleski, ai postinas, O Swunto Duxo phendia, "Rigate o Barnabas ai o Saul mange te keren e buchi kai mangav te keren."Y{ - Sas ande khangeri ande Antioch profeturia ai manush kai sicharenas o zakono; o Barnabas, ai o Simon kai akharenas les Niger, o Luvius andai Cyrene, ai o Manaen kai barilo sas le amperatosa o Herod, ai o Saul.z Kana o Barnabas ai o Saul getosarde penge buchi avile palpale anda Jerusalem, angerde pesa le Iovanos kai akharenas les Mark.k +Sa le profeturia mothon pa leste, ke kon godi pachalpe anda leste, avena lenge bezexa iertime ando lesko anav."&=E *Ai O Kristo dia ame ordina te das duma pa Del le narodoske, ai te mothas ke wo si kai sas thodino katar O Del te avel kritsinitori pel zhuvinde ai pal mule.< )Na sa le manushenge, numa le marturia kai sas alome mai anglal katar O Del, ame kai xaliam ai piliam lesa palal o zhuvindimos andal mule.M; (Numa O Del zhuvindisardia les o trito dies, ai manglia te sikadiol.: 'Ame sam marturia ande sa godi kerdia ando them le Zhidovon, ai ande Jerusalem; mudarde les kana karfosarde les po trushul.[9/ &Zhanen sar O Del shordia pesko Swunto Duxo ai peski putiera po Jesus andai Nazareth, kai zhalas than thanestar ai kerelas mishtimos, ai sastiarelas kodolen kai sas telai putiera le bengeske; ke O Del lesa sas.v8e %Zhanen so kerdilia ande sa e Judea, ai kai kerde ande Galilee, mai anglal pala bolimos kai phendia o Iovano. 7 $Drago lo le Devleske. Tradia e vorba kal shave le Zhidovonge, ai andia lenge e pacha katar O Jesus Kristo, kai so O Del savorhenge.l6Q #Numa swako manush ande vari savi vitsa te avela, ai pachala le Devlesko mui, ai kerel so si vorta.q5[ "Antunchi o Petri phendia, "Chachimasa akana zhanav ke O Del nai leske mai drago iek manush de sar aver.A4{ !Wo, kana avela, del duma tuke. Strazo tradem vari kas karing tute, ai mishto kerdian kai avilian. Akana savorhe sam angla Del, te ashunas so godi O Del phendia tuke te phenes amenge."3% Trade, vari kas ando Joppa, ai an le Simonos, kai akharen les Petri; wo beshel ando kher le Simonosko kai kerel buchi morchaki pashai maria.s2_ ai phendia, "Cornelius, O Del ashundia cho rhugimos, ai diape goji ka mishtimos kai kerdian le chorhenge.D1 O Cornelius phendia, "De shtar dies palpale kana postivas; kal trin pala miazutso rhugivas ma ando murho kher, ai eta, ek manush kai sas pe leste tsalia kai strefianas avilo angla mande,y0k Anda kodia kana akhardian ma, avilem vi te mothav vari so, numa manglemas te zhanav sostar kerdian ma te avav?"+/O Ai phendia lenge, "Zhanen, nai slobodo te phirel ieke streinosa vai te zhal leste; numa O Del sikadia mange te na dikhav chi ieke manush sar marime vai bi vuzho.K. Sar divinilas lesa, dine ando kher, kotse arakhlia bute manushen.U-# Numa o Petri vazdia les opre ai phendia, "Wushti opre, ke i me sim manush.", Sar delas te del andre o Petri ando kher, o Cornelius gelo angla leste, ai shudiape ka leske punrhe, ai bandilo tele pe phuv angle leste.k+O Aresle ando Caesarea pe terharin, o Cornelius azhukerelas le peske niamonsa ai peske vortachensa. *  O Petri phendia lenge te aven andre, ai te beshen kodia riat.Pe terharin gelotar lensa, uni andal phral le Joppeske gele lensa.h)I Won phenen, "O Cornelius tradia ame, o baro ketanengo, kodo manush lasholo, rhugilpe ka Del, ai sa le Zhiduvuria lazhan lestar, ek angelo le Devlesko phendia leske te ingeras tu leste, te ashunel so si tu te mothos leske."( O Petri hulisto tele ai phendia kodole manushenge kai avile katar o Cornelius, "Me sim kodo kai roden, ai phenen lenge sostar avilian?"A'} Wushti opre, ai huli tele ai zha lensa, ke me tradem le.t&a O Petri delaspe goji pe vizion, ai O Swunto Duxo phendia leske, "Ashun, si katse trin manush kai roden tu.S% Ai phushle zurales te sas kotse kai beshel o Simon kai akharen les Petri.J$  O Petri delaspe goji so znachil kodia vizion kai dikhlia, eta le trin manush kai sas tradine katar o Cornelius phushenas te arakhen kai sas o kher le Simonosko, ai won vorta angla o wudar sas.X#) Ai o trio data phendia leske, ai strazo kodola diela anklisti opre ando cheri.\"1 Ai o glaso mai phendia leske, "So O Del vuzhardo, na dikh tu sar te avino marime."g!G Numa o Petri phendia, "Nichi, Devla, ke shoxar chi xalem vari so kai si bi vuzho vai marime."@ { Ai ek glaso mothol leske, Wushti, Petri, Mudar, ai xa,"{o Ai andre sas but failuria zhigeni shtar punrhensa, ai sapa, shuporli (chorhe zhigeni), ai but fialuria chiriklia. 9 Dikhlia o cheri sar phuterdilo, ai vari so hulelas tele, sar ek bari selia kai sas phangli katar le shtar koltsuria, kai hulelas ai bufliolas pe phuv;[/ Bokhailo, ai mangelas te xal, zhi kai lasharenas leske te xal, dikhlia ek vizion.{o Pe terharin, sar zhanas pa drom, ai sar pashonas pasha foro, o Petri anklisto po kher kal desh u dui te rhugilpe.A} Ai kana phendia lenge so kerdilia, tradia le ando Joppa.# Kana o angelo kai dia lesa duma gelotar, o Cornelius akhardia duie slugen, ai ek ketana kai kerelas leski buchi ai kai pachalaspe ando Del. Wo beshel le manushensa kai bushol Simon, wo kerel buchi morchaki, ai lesko kher pashai maria; wo phenel tuke so te keres."S Trade akana manushen ando Joppa te anen le Simonos kai akharel les Petri.7g Ai dikhlia pe leste darasa, ai phendia, "So si, Devla?" Ai o angelo phendia leske, "O Del ashundia che rhugimata ai dikhlia ke zhutisardian le chorhen ai diape goji pe tute. Kal trin pala miazutso dikhlia iazhno ek vizion, ek angelo le Devlesko avilo leste ando kher, ai mothol leske, "Cornelius."3 Kodo manush pachalaspe ando Del, ai pachalas o mui le Devlesko ai vi leski familia, wo zhutilas but le chorhe manushen, ai rhugilaspe ka Del sagda.  Sas ando Caesarea iek manush kai busholas Cornelius, wo sas baro mashkar le Romanonge ketani, mothonas lenge le ketani le Italianonge.yk +O Petri beshlo xantsi vriama ando Joppa ka iek manush kai pachaiape ando Del, wo busholas Simon, ek shapozniko.X) *Kodia diela ande sa Joppa zhanelas o narodo, ai but narodo pachaiepe ando Del.   )O Petri delas vas ai zhutisardia la te wushtel opre; ai antunchi akhardia le devlekane ai le phivlian, ai dia la lenge zhuvindi.X) (O Petri phendia te anklen savorhe avri, ai thodia pe anda changende, ai rhugisailo, porme gelo karing late ai phendia, "Tabitha, wushti opre." Woi phuterdia le iakha, ai kana dikhlia le Petres, beshli tele.yk 'O Petri wushtilo opre ai gelo kodole manushensa. Kana areslo, angerde les ande soba kai sas opre, sa le zhuvlia kai sas phivlia sas pasha leste ai rovenas, ai sikavenas leske le gada ai le raxamia kai e Dorcas kerelas, inker kana traiilas.+ &Sar o foro sas pashe pasha Joppa, le disipluria ashunde ke o Petri kotse sas, trade duie manushen leste, te mangen lestar te avel lende strazo.Y + %Naswaili ande kodia vriama ai muli; kana xalade la, angerde la andek soba opre.  $Sas ande Joppe mashkar le disipluria ek zhuvli kai busholas Tabitha, kodia znachil Dorcas; woi kerelas mishtimos ai zhutilas le choren.X ) #Sa o narodo kai sas kai e Lydda ai Sharon dikhle les, ai dinepe vi won ka Del. } "O Petri phendia leske, "Aneneas, O Jesus Kristo sastiarel tu, wushti opre, ai lashar cho pato," ai strazo wushtilo opre.m S !Arakhlia ieke manushes kai busholas Aneneas, kai sas po pato de oxto bersh, ke nashtilas te phirel.ta O Petri kai zhalas pe sa o them gelo andek dies kal shave le Devleske kai sas andek foro kai bushol Lydda.`9 E khangeri antunchi ande pacha sas ande sa e Judea, ande Galilee, ande Samaria, e khangeri zuravolas le Devlesa, ai traiinas chachimasa le Devlesa, ai mai but narodo pherdiolas e khangeri ke zhutilas O Swunto Duxo.{o Le disipluria kana ashunde te mangen te mudaren les, angerde les ande Caesaria, ai trade les te zhal ande Tarsus.^5 ai delas duma pa Del vi le Zhidovonsa; numa le Zhiduvuria mangenas te mudarenas les.- De antunchara o Saul beshlo le disiplonsa ai zhalas avri andai Jerusalem ai avelas palpale, ai dia duma pa Del ando anav le Jesusosko bi darasa,X) O Barnabas lia les pesa, ai angerdia les ka le apostluria, ai phendia lenge sar o Saul dikhlia le Devles po drom, ai wo dia lesa duma, ai sar ando Damascus dia duma pa Del ando anav le Jesusosko chachimasa..U Kana areslo ande Jerusalem, o Saul mangelas te zhal te beshel le disiplonsa; numa sa le disipluria daranas lestar, ke chi pachanas ke wo sas ek disiplo le Devlesko._7 Numa andek riat le disipluria line les, ai nakhade les inchal o zido andek shkonitsa. Numa o Saul ashundia pa so mangenas te keren. Vi diese ai vi e riate lenas sama pel vudara le foroske te roden les ai te mudaren les.O Neskolki dies pala kodia, le Zhiduvuria denas pe duma te mudaren les;R~ Numa o Saul delas duma pa Del mai but ai mai but putierasa kai avelas katar O Del. Le Zhiduvuria kai sas anda Damascus chi mai zhanenas so te mothon leske, kana sikavelas lenge ke O Jesus si O Kristo.^}5 Sa le manush kai ashunenas leste chudinaspe, ai mothonas; "Nai kado ke chinuilas ande Jerusalem kodolen kai mothonas pa anav le Devlesko, ai chi avilo katse te phandavel le, ai te angerel le angla le bare rasha?"]|3 Ai strazo delas duma pa Kristo andel synagoguria, ke O Jesus si O Shav le Devlesko.n{U Ai antunchi kana xalia, pale zurailo. O Saul beshlo xantsi dies le disiplonsa kai sas ando Damascus.Wz' Strazo pelia anda leske iakha korzhi, ai dikhlia, wushtilo opre, ai boldiape.zym Ai o Ananias gelotar, ai kana areslo ando kher; thodhia le vas po Saul ai phendia, "Saul, murho phral, O Del, vi O Jesus kai sikadilo tuke po drom kai avesas katse, wo tradia ma saxke te rhugiv tuke, te dikhes ai te aves pherdo Swunto Duxo.Gx ai sikavava leske so godi trobul te chinuil pala murho anav."Aw{ Numa O Del phendia leske, "Zha, ke me alosardem kadale manushes, ai thava les te kerel mange buchi, ai te mothol murho anav le kolavre themenge, ka penge amperatsi, ai kal Zhiduvuria;dvA ai si les katse putiera katar le bare rasha te phandavel kodolen kai divinin pa cho anav."zum Porme o Ananias phendia, "Devla, ashundem katar but manush, sar kado manush chinuilas che shaven ande Jerusalem;&tE Ke o Saul rhugilpe, ai dikhlia ande vizion iek manush kai bushol Ananias, kai avilo leste ai thodia le vas pe leste, te phuterdiol leske iakha ai te dikhel.s# O Del phendia leske, "Wushti opre, zha po drom kai bushol o Chacho, ai rode ando kher le Judasosko iek manush kai bushol Saul, anda Tarsus.r) Sas ando Damascus iek disiplo kai busholas Ananias; O Del phendia leske ande ek vizion, "Ananias ," ai wo phendia, "Eta, me sim katse, Devla."Iq  Beshlo trin dies bi te dikhel, ai chi xalia ai chi pelia kanch.p' O Saul wushtilo opre katar e phuv, ai marka ke leske iakha phuterde sas, chi dikhelas kanch, line les vastestar ai angerde les ando Damascus.|oq Le manush kai lenaspe pala Saul aterdile, ai chi mai mothonas kanch, ashunenas o glaso, numa chi dikhenas kanikas.!n; Izdralas ai chudisailo, phendia, "Devla, so manges te kerav?" Ai O Del phendia leske, "Wushti opre, zha ando foro, ai mothola tuke so trobul te keres."m  Ai wo phendia, "Kon san tu, Devla?" ai O Del phendia, "Me sim O Jesus kai chinuis; trutno tuke te de palpale katar le kanrhe."al; Pelo pe phuv, ai ashundia ek glaso kai motholas leske, "Saul, Saul, Sostar chinuis ma?"ykk Sar zhalas pa drom, ai sar pasholas pasha Damascus: ek vediara kai avelas anda cheri strefialas kruglom lestar;Cj ai manglia lestar lila te sai del andel khangeria kai sas ando Damascus, saxke te arakhela manushen, mursh vai zhuvlia kai lenas pe pala Del, te astarel le ai te anel le ando Jerusalem.ii M Ai o Saul, tsipilas ai phenelas te mudarel le disiplon kai sas le Devleske, gelo ka baro rashai,%hC(O Filip arakhlia pe andek foro kai bushol Azotus; ai kotsar zhalas ande Caesarea, numa motholas e lashi viasta le Devleski ande sa le foruria kai nakhelas.g!'Kana ankliste avri andai pai, O Swunto Duxo le Devlesko lia le Filipos, ai o eunuch chi mai dikhlia les; numa zhalas pesko drom raduimasa.efC&Aterdiardia o vurdon, ai won huliste tele, vi le dui zhene ando pai, ai o Filip boldia les.e%O Filip phendia leske, "Te pachasa tu sa che ilesa, sai kerdiol so manges. Wo phendia, "Pachav ke O Jesus Kristo si O Shav le Devlesko."kdO$Sar zhanas pa drom, arakhle pai; ai wo phendia le Filiposke, "Eta pai, ai sostar te na bolav ma?"lcQ#Antunchi o Filip phuterdia o mui, ai de kotsar liape te mothol leske pe lashi viasta le Jesusoski.0bY"Ke mudarde les pe kadia phuv. Kodo sluga phendia le Filiposke, "Rhugiv ma tute, phen mange pa kaste del duma o profeto kadia, pa peste del duma vai pa aver vari kon?"aw!Mekliape tele numa nas lenge mila anda leste, chi kerde leske kris, kon sai dela duma pa kodola kai avena pala leste?b`= Ai eta, so jinelas ande Vorba le Devleski, angerde les sar iek bakriorho kai ingeren les te mudaren les; wo sas sar iek vitselo kai chi mothol kanch angla kuko kai rhandel le bal pa leste, chi phuterdia vov si o mui."_=Kodo manush phendia, "Sar te haliarav te na avela vari kon te mothol mange?" Ai phendia le Filiposke te anklel lesa po vurdon, ai te beshel pasha leste.&^EO Filip pashilo pasha leste nashimasa, ai ashunelas sar o Ethiopiano jinelas ande Vorba le Devleski pa profeto Isaiah, ai phushlia les, "Haliares so jines?"[]/O Swunto Duxo phendia le Filiposke, "Zha mai angle, ai pashos pasha kudo vurdon."o\WAi porme zhalas khere, sar beshelas pe pesko vurdon jinelas ande Vorba le Devleski pa profeto Isaiah.x[iWushtilo opre ai gelotar; ai eta, ek Ethiopiano, kai sas sluga (eunuch) tela vas la amperatasaiko busholas Candace, kai sas ande Ethiopia, ai wo lelas sama pe lako sumnakai ai lako mishtimos, ai wo avilo ando Jerusalem te rhugilpe ka Del."Z=Ai o angelo le Devlesko phendia le Filiposke, phenelas, "Wushti opre ai zha tele South po drom kai hulel ande Jerusalem zhando Gaza," kodo kai si pusta.DYKana phende so kerdia O Del lenge, ai kana dine duma pa Del, o Petri ai o Iovano geletar palpale ande Jerusalem, ai mothonas e lashi viasta le Devleski ande but foruria le Samaritanonge.xXiO Simon del atweto, "Rhugin tume ka Del anda mande, saxke te na kerdiol mange sa le dieli kai phendian mange."FWKe dikhav ke pherdo bi lashimos san, ai o bezex phandel tu."wVgKeisavo anda cho bi lashimos, ai rhugisavo ka Del, te sai kerdiola te iertil tu anda chorho gindo kai sas tu.]U3Nai tu kanch anda kadia buchi, ai chi poronchis tu: ke cho ilo nai vorta angla Del.}TsNuma o Petri phendia leske, "Che love xasavon tusa, ke tu pachaian tu ke e putiera le Devleski sas dini le lovensa. S phenelas, "Den i man kadia putiera, saxke kana rhugiv ma i me vari kaske, ai thava le vas pe leste, te lel vi wo O Swunto Duxo." I~~3}||J{{ z\yy$xAwwXwvuuu t'sPrqqpp*ooGnn%mmQllrkkkj7ihgg!ff/eePddccCbbb+asa`___?^v^]e\\[[[]ZZYXXIWqVUU?TaSSpRRgQQ_PONNNMMILLHKK,JIIHH G~FFHEDCC4BBuAA@??>>=[<<;;:;9:88 7l66m554]3322s1S00/..d--X,,l++n*)))D(''L&& %a$##U"S!!# `Y$P0W W p!k   w 2 vAc@&%4a Ame geliamtar mai anglal po paraxodo kai ingerelas ame ando Assos, ai kotse trobulas te las le Pavlos amensa. Wo phendia sas te keras kadia, ke wo mangelas telal te zhal.\1 O terno manush kai mulo sas pale zhuvindisailo ai traiilas, ai savorhe raduimesas. { Kana anklisto opre palpale, o Pavlo phaglia o manrho ai xalia, ai mai dia duma but pa Del zhi ando dies, porme gelotar.y k Numa o Pavlo hulisto tele, bandilo karing leste, ai lia les ande peske vas, ai phendia, "Na daran ke chi mulo!" % Sas iek terno manush kai busholas Eutychus, kai beshelas pe feliastra; ai lia les e lindri zurales ande kodia kai ashunelas o divano kai motholas o Pavlo, ai ande kodia lindri pelo de katar e trito feliastra zhi tele pe phuv. Numa kana gele te vazden les, wo mulo sas.E But vediara sas ande soba kai sas opre, ai kai sas chidine.W 'Savatone le disipluria chidinesas andek than te xas e mol ai o manrho. O Pavlo kai trobulas te zhaltar pe terharin, divinilas pa Del le phralensa kai sas kotse, ai dia lensa duma zhi kal desh u dui e riat.'Ame liam o paraxodo andai Philippi kana getosaile E Patradi, ai panzh dies pala kodia aresliam lende ando Troas, ai kotse beshliam iek kurko.@{Sa kadala geletar anglal ai azhukerenas ame ando Troas.A{Sopater, o shav le Pirrhusosko, andai Berea gelo lesa; ai vi o Aristarcheus ai o Secundus andai Thessalonica: ai o Gaius andai Derbe; o Timote ai o Tychicus ai o Trophimus andai Asia.U#ai kotse beshlo trin shon. Lelas o paraxodo te zhaltar ande Syria, numa kana ashundia ke le Zhiduvuria divininas pa leste te zumaven te rimon lesko drom; manglia te zhaltar, numa te nakhel pai Macedonia.Nakhlo anda kodola gava ai zuralelas anda pachamos le shave le Devleske pal divanuria pa Del kai motholas lenge. Porme gelo ande Gretsia,8 kKana o bunto terdilo, o Pavlo chidia andek than le shave le Devleske ai kana mai dia les zor katar E Vorba le Devleski, lia pesko dies lasho lendar, ai gelotar ande Macedonia.N)Kana getosardia pesko divano, phendia le narodoske te zhantar khere.(Ke sai dosharen ame ke buntuisailiam anda so kerdilia adies. Ke kanchi nai ame te sikavas ke vorta keras kai chidinisailiam.gG'Ai te mai si tumen vari so kai miazol tumenge ke nai mishto, lasharasa kodia diela ande kris. 9&Te si o Demetrius, ai leske manush te thonpe vari kashte dosh, si diesa krisake, ai si zhandari, ai kotse trobul te zhan te mothon pe kaste thon dosh.p~Y%Tume andian kadale manushen katse, won chi chorde andal tampluria, ai chi marde mui katar amari ikona. }$Khonik nashti mothol ke chi zhanel, anda kodia trobul te na mai buntuin tume, ai te na keren kanch mai anglal sar te gindin tume.{|o#Ai kana o baro manush le forosko ashadia le narodos te na mai buntuilpe, phendia, "Ephesusanuria, sa e lumia zhanel ke o foro kai si ando Ephesus, lel sama katar o tampla kai si e ikona Diana ai lako patreto kai hulisto anda cheri (Jupiter).{'"Numa kana haliarde ke Zhidovo sas, tsipisarde savorhe andek than sa kodola vorbi pashte dui chasuria, "Bari si e ikona Diana le Ephesusonge".0zY!Uni manush anda narodo line o Alexander ai thode les angla narodo. O Alexander antunchi kerdia iek semno anda vas ai manglia te del duma te chacharel le angla narodo. y  Uni mothonas kadia, uni aver fialo ke buntuimos kerdiliasas; ai but anda narodo chi zhanenas sostar chidinisaile sas andek than.x#Uni andel bare kai poronchinas pe uni gava ande Asia, kai sas leske vortacha, trade leske lil te mangenpe lestar te na zhal ande kodo kher.aw;O Pavlo mangelas vi wo te zhal angla narodo, numa le shave le Devleske chi mekenas les.0vYSa o foro buntisailosas, ai line pesa o Gaius ai o Aristarchus, dui andal Macedonia, kai sas le vortacha le Pauloske kai zhanas lesa, ai gele savorhe andek bari soba.tuaKana ashunde kodola vorbi, savorhe xolaile, ai tsipinas. Phenenas, "Bari si e ikona Diana le Ephesusonge."ktOKadia diela chi rimol ferdi amari buchi, numa vi e bari del Diana te xasarel sa pesko barimos ande tampla, ai antunchi chi mai avela la lako barimos, ai kadia ikona kai rhuginpe late o narodo kai si ande Asia ai sa le lumia!"Js Ai dikhen ai ashunen, ke na ferdi ando Ephesus, numa pashte ande sa Asia, kado kai bushol Pavlo phendia le manushenge ai sikadia lenge ke le dela kai si kerde andal vas le manushenge nai dela.rAi chidia sa kodolen kai kerenas kodalatar buchi, ai phendia lenge, "Manushale, te sam barvale, barvale sam pala e buchi kai si ame.q+Iek manush kai sas zhintari, wo busholas Demetrius, wo kerelas ikoni rupeske pala Diana, ai le manush kai kerenas leski buchi nirinas but love.GpAnde kodia vriama kerdilia but bunto pala zakono le Devlesko.oTradia antunchi ande Macedonia dui anda peske zhutitoria, o Timote ai o Erastus; ai wo mai beshlo xantsi vriama ande Asia.;noAkana kai kodola dieli nakhle, o Pavlo manglia te zhal ande Jerusalem. Ai manglia te nakhel pai Macedonia ai pai Greece, "Ai kana avava kotse," phendia, "Trobul te dikhav Rome."LmAi E Vorba le Devleski zhalas katar godi ande putiera ai ande zor.MlBut anda kodola kai kerenas drabarimos, andine penge klishki, ai phabarenas le angla sa o narodo. Ai line sama le love kai monas kadala klishki, ai arakhle ke sas pe panvardesh mi teliara rupune.Ik But shave le Devleske avenas te mothonas angla narodo so kerde.j+Kodola diela zhanenas sa le Zhiduvuria sa le Grekuria kai beshenas ando Ephesus, ai daraile savorhe, ai o anav le Devlesko Jesus sas bariardia.,iQAi kado manush kai sas o beng ande leste xoko pe lende, ai sas les putiera pe lende, ai mardia le. Kadia de zurales kai nashle anda kodo kher sa nange ai dukhade.ihKNuma o beng mothol lenge, "Zhanav kon si O Jesus, ai zhanav kon si o Pavlo, numa tume kon san?"jgMIeke bare rasha kai sas Zhidovo, busholas Sceva, sas les efta shave, kodola shave kerenas kadia.f1 Sas uni Zhiduvuria kai zhanas andek than ando foro forestar te gonin le bengen andal naswale, zumavenas ando anav le Devlesko Jesus te keren le te anklen avri, phende le bengenge, "Dav tume ordina ando anav le Jesusosko, anklen avri, kado Jesus kai o Pavlo mothol pe leste."e) Kadia kai thonas pe naswale gada vai dikhlorhe kai azbade sas le Pavlos, ai le naswale sastionas, ai le manush kai sas o beng lende zhalastar.5de Ai O Del kerelas bare mirakluria le Pavlosa.cw Kodia buchi gelia dui bersh, ai sa kodola kai beshenas ande Asia, Zhiduvuria ai Grekuria ashunde E Vorba le Devleski. b9 Numa uni lengo ilo zuralo sas, ai chi pachanaspe, ai mothonas chorhe dieli pa drom le Devlesko angla narodo. Antunchi o Pavlo gelotar lendar, ai lia le manushen kai pachanaspe ando Del pesa; ai sicharelas len pa Del swako dies andek shkola ieke manusheske kai busholas Tirannas. aPorme o Pavlo gelo ande synagogue, ai kotse dia duma bi darako trin shon, ai delas duma pal dieli le rhaioske kai si le Devlesko.1`]Won sas sa andek than desh u dui manush. _ Kana o Pavlo thodia le vas pe lende, O Swunto Duxo avilo pe lende, ai denas duma andal kolaver shiba, ai mothonas so si te avel.B^Pe kodola vorbi, bolde sas ando anav le Devlesko O Jesus.:]mAntunchi o Pavlo phendia, "O Iovano boldia kodolen kai mangenas te parhuven pengo traio, ai motholas le Zhidovonge te pachanpe ande kodo kai avela pala leste, kodo si O Kristo.s\_Ai phendia lenge, "Anda savo bolimos tume sanas bolde?" Ai won phende leske, "Ando bolimos le Iovanosko." [Ai phendia lenge, "Lian anda tumende O Swunto Duxo kana pachan tume?" Won phende leske, "Ame chi ashundiam ke si ek Swunto Duxo."Z )Zhi kai o Apollos sas ande Corinth, o Pavlo kana nakhlo anda sa le gava kai si ande Asia, areslo ando Ephesus, ai kotse arakhlia uni disiplon.YKe sikavelas vorta angla narodo kai le Zhiduvuria nas vorta angla Del, sikavela lenge katar E Vorba le Devleski ke O Jesus si O Kristo.~XuMangelas te nakhel ande Achaia, le phral phende leske te zhal, ai trade iek lil kotse kal disipluria, kana avela te premin les mishto. Kana areslo kotse, lashi buchi kerelas mashkar kodola kai dinesaspe le Devleske katar o lashimos le Devlesko.W/Thodiape te divinilas andel synagogue, ai kana o Aquilla ai e Priscilla ashunde les, line les pesa, ai sikade leske mai vorta o drom le Devlesko.?VwZhanelas o drom le Devlesko, ai dragosa kerelas buchi le Devleski, motholas ai sicharelas vorta so sas O Jesus, so phendia sas chacho, numa zhanelas ferdi pa o bolimos le Iovanosko.&UEIek Zhidovo kai busholas Apollos, wo kerdiilosas ande Alexandria, areslo ande Ephesus, kado manush delas duma mishto ai zhanelas mishto E Vorba le Devleski.'TGKana beshlo xantsi vriama ando Antioch, gelotar, ai zhalas karing e Galatia ai e Phrygia, ai kotse delas zor ando anav le Devlesko le disiplon kai sas kotse.SKana areslo ande Caesarea, gelo ande Jerusalem, ai kotse gelo kai khangeri te dikhel le phralen, porme gelotar ando Antioch.2R]ai lia pesko dies lasho lendar, ai phendia, "Trobul te zhav ka iek pachiv kai si ando Jerusalem, numa avava palpale tumende, te mangel O Del," ai gelotar andai Ephesus.KQAi won mangenas lestar te beshel mai but lensa, numa chi manglia,P{Areslo ando Ephesus, ai o Pavlo meklia peske vortakon kotse; ai gelo ande synagogue, ai kotse delas duma le Zhidovonsa.!O;O Pavlo mai beshlo but vriama ande Corinth, porme lia pesko dies lasho katar le phral kai sas kotse, porme lia o paraxodo ai gelotar ande Syria, lia pesa e Priscilla ai o Aquilla; numa mai anglal sar te zhaltar rhanglia le bal pa pesko shero ande Cenchrea; ke kadia diasas vorba. N Antunchi sa le Grekuria line o Sosthenes, o baro la khangeriako, ai marde les kotse anglai kris, numa o Gallio nas leske diela.%MEAi phendia lenge te zhantar.$LANuma te xalian tume andek vorba, vai ke pel anava, vai pe tumaro zakono, keren so tume mangen, nai murhe diela, chi mangav te kerav kris pe kadala dieli."IK Kana o Pavlo lelas te mothol vari so, o Gallio mothol le Zhidovonge, "Te avilino ke kado manush kerdia vari so kai nai vorta, vai te kerdia ek baio, me ashunav tumaro divano, tume Zhiduvuria.WJ' "Kado manush thol le manushen te lenpe pala Del, numa na sar mangel o zakono. I9 Ande vriama kai o Gallio, o baro Romano poronchilas pek them kai busholas Achaia, le Zhidvuria xolaile po Pavlo, ai angerde les anglai kris, mothonas,dHA O Pavlo beshlo kotse iek bersh ai shov shon, sicharelas E Vorba le Devleski mashkar lende.G{ Ke me tusa sim, ai khonik chi thola o vas pe tute te kerel tuke o baio ke des duma, ke but narodo sima ande kado foro."_F7 O Del mothol le Pavloske andek vizion ande riat, "Na dara, numa des duma, na terdiol.&EENuma o Crispus, o baro rashai la khangeriako pachaiape ando Del, wo ai sa peski familia, ai but andal Corinthiana kai ashundesas, dinepe ka Del, ai boldepe. D Kana gelotar kotsar, avilo ka ek manush kai busholas Justus, kado manush pachalaspe ando Del, ai lesko kher sas pashai khangeri._C7Numa le Zhiduvuria chi lenaspe pala leste, ai marenas mui lestar, o Pavlo chinosardia peske tsalia, ai phendia lenge, "Tumaro rat si te perel pe tumare shero" me vorta si, numa akana zhav karing le Nai Zhiduvuria.5BcAi kana o Silas ai o Timote avile kotse andai Macedonia, o Pavlo thodia peske vriama te mothol E Vorba le Devleski le Zhidovonge, ai phenelas lenge ke O Jesus si O Kristo.cA?O Pavlo divinilas ande synagogue swako Savato, ai anelas ka Del le Zhidovon ai le Grekon.\@1Ai sar kerenas iek fial buchi, beshlo lende, ai kerdia buchi, tseri kerelas lensa.?1Kotse arakhlia ieke Zhidovos kai busholas Aquila, wo kerdilo sas ando them kai bushol Pontius, antunchi areslo sas andai Aitalia peska zhuvliasa, woi busholas Priscilla; ke o amperato o Claudius diasas ordina ka sa le Zhiduvuria te zhantar andai Rome, ai o Pavlo gelo lende.G> Pala kodia o Pavlo gelotar andai Athens, ai gelo ande Corinth.[=/"Numa uni linepe pala leste, ai pachaiepe, mashkar lende sas ek manush kai busholas Dionysius, ai wo sas anda kodo narodo kai chidelaspe te keren kris. E zhuvli kai busholas Damaris pachaiape ai mai aver lensa.-<U!Porme o Pavlo gelotar mashkar lende. ; Kana ashunde pa zhuvindimos mashkar le mule, uni asanas, ai uni mothonas, pe kadia buchi pa zhuvindimos desa amensa duma aver data./:WKe thodia ek dies, kai kerela kris pe lumia le chachimasa ieke manushesa kai wo alosardia; dia te zhanen savorhe kana andai kodole manushes, katar e martia ka traio.$9AO Del chi mai lel sama palpale kana sas le vriama kai le manush chi zhanenas kanch, akana mothol sa le manushenge kai godi si te keinpe anda penge bezexa.18[Te sam andal shave le Devleske, nashti pachas ke O Del si sar o sumnkai, vai sar o rup, vai sar o bax, kai sas ramome katar e buchi ai katar le mashinki le manusheske.7{Ke ande leste si ame o traio, ai sai mishtisavas, ai sam so sam, ai vi tumare gramnoturia phende, "Ke leske shave sam."w6gWo manglia le manush te roden le Devles, ai te thon zor te arakhen les le rodemasa, marka ke nai dur amendar.5-Kerdia sa le manushen te aven anda iek rat, ai te beshen pe sa e lumia, ai thodia e vriama mai anglal, ai le thana vorta kai trobulas te beshen.4Nai podaime le manushenge vastensa, sar te trobulsardino les vari so, wo kai del savorhen o traio, ai barval, ai vi la kolaver dieli.3+O Del kai kerdia e lumia ai so godi si, wo si o baro po cheri ai pe phuv, chi beshel andel tampluria (khangeria) kai kerde le manush andel vas.}2sChaches nakhlem angla tumaro foro, ai dikhlem savendar dieli si tume te keren tumare khangeria, ai vi arakhlem ek than kai si ramome pe leste, "Kai ek del kai chi zhanas." Tume rhuginpe ka leste bi te zhanen les. Pa kodo si kai mothav tumenge.F1Antunchi o Pavlo beshlo ande punrhende po plai bushol 'Mars', ai phendia lenge, "Tume kai san andai Athens, me dikhav ke tume san manush kai roden le zakonuria le devlenge ande soste godi.0Sa le manush kai beshenas ande Athens ai le streia kai beshenas ande Athens, nakhavenas penge vriama te mothon vai te ashunen nevimos.f/EKe tu keres ame te ashunas dieli kai si shode. Ame mangliamas te zhanas so si kodola dieli."}.sAntunchi line les, ai angerde les ka Areopagus, phenenas, "Mangas te zhanas so si kado nevo zakono kai tu sichares?U-#Uni andal dokxtoria le Epicureononge ai le Stoiconge marenas mui le Paulosa, uni mothonas, "So si kado divano?" Uni kai ashunenas ke mothol pa Jesus ai pa zhuvindimos, mothonas, "Wo mothol pa aver dela."5,cDivinilas ande khangeri le Zhidovonsa, ai vi kodolensa kai nas Zhiduvuria ai kai rhuginaspe ka Del. Ai vi kodolensa ando foro mashkaral po bazari swako dies kai arakhelas.%+CO Pavlo azhukerelas le ande Athens, numa haliarelas ande peste ke lesko duxo nas leske mishto, ke dikhlia le manush rhuginaspe kal ikoni ande sa kodo foro.>*uKodola kai angerenas le Paulos, gele lesa zhi ande Athens, porme mekle les, ai geletar palpale, ai o Pavlo phendia lenge te phenel le Silasoske ai o Timothy te aven leste mai sigo.{)oStrazo kodo phral kotsar phende le Pauloske te zhaltar karing o pai, numa o Silas ai o Timothy beshlo ande Berea.( Numa kana le Zhiduvuria andai Thessalonica ashunde ke o Pavlo motholas pai Vorba le Devleski ande Berea, gele kotse te rimon le narodos.y'k But anda lende pachaiepe, ai vi but zhuvlia kai sas Grekaiki, kai sas andai vitsa le barvalenge, ai but manush.N& Kodola Zhiduvuria mai lashe sas de sar le Zhiduvuria kai sas ande Thessalonica, ashunde E Vorba le Devleski dragosa, ai swako dies lenas sama ande Vorba le Devleski, te si vorta so mothonas lenge.% Strazo le phral kodia riat phende le Pavloske ai o Silas te zhantar ande Berea, ai kana aresle kotse dine ande khangeri le Zhidovonge.l$Q O Jason ai le kolaver kai sas lesa, pochinde love kai zhandari ai o zhandari meklia le pala kodia.M#Kodola vorbi xoliarde le narodos, ai le zhandari kai sas ando foro. "9Ai o Jason meklia le te aven leste, ai sa kado narodo chi keren o zakono amare amperatosko, o Caesar, phenenas, ke si aver amperato kai bushol Jesus."9!kNuma chi arakhle le, line kodole manushes kai busholas Jason, ai mai avre phralen kai zhandari kodole foroske ai tsipinas, "Kadala manush sa rimosarde e lumia, avile vi katse. +Le zhiduvuria kai chi pachanaspe ando Del nas lenge mishto, ai line pesa uni manushen kai nas lashe, kai kerenas baio mashkar o narodo, ai kerde bunto ando foro, ai gele ka kher ieke manushesko kai busholas Jason, ai rodenas kotse o Pavlo ai o Silas te anen le ka narodo.Uni anda lende pachaie, ai raduimesas le Pavlosa ai o Silas, ai but andal Grekuria rhuginaspe ka Del, ai vi but zhuvlia kai sas gojaver.*MMotholas lenge ai sikavelas lenge, ke O Kristo trobulas te chinuil, ai te zhuvindil mashkar le mule; ai kado Jesus, kai mothav tumenge pa leste, wo si O Kristo.Sar kerelas wo butivar, o Pavlo, dia andre ande synagogue, trin Savatone gelo ai divinilas lensa pa zakonuria le Devlesko.  O Pavlo ai o Silas nakhle pai Amphipolis, ai pai Apollonia, ai aresle ande Thessalonica, kai le Zhiduvuria sas le synagogue kotse.%(Kana ankliste avri andai temnitsa, gele ando kher la Lydiako: ai kana dikhle kodole phralen, mai dine le xantsi zor katar O Del, ai geletar.lQ'Gele lende, ai mangle lendar te iertin le, ai mekle le, ai phende lenge te zhantar anda kado foro.~u&Le zhandari gele te mothon kado divano kal ketani, ai le ketani daraile kana ashunde ke kodola manush Romanuria sas.fE%Numa o Pavlo phendia lenge, "Mardia ame angla narodo ai bi te keren kris pe amende, ame kai sam chache Romanuria, ai thodia ame ande temnitsa, ai akana meken ame te zhastar chordanes? Nichi, Mek te aven won te meken ame.'G$Ai kado manush kai arakhelas e temnitsa phendia le Pavloske, ke mangle lestar te mekel le te zhantar: phendia lenge, "Anklen avri ai zhantar, O Del tumensa."/#Kana phuterdilo o dies, le ketani Romanuria trade te mothon le manusheske kai lelas sama katar e temnitsa, phenenas, "Mekes kodole manushen avri.zm"Kana angerdia le peste khere, ai dia le te xan, ai raduime sas wo ai sa peski familia, ke pachaiesaspe ando Del.5!Kodo manush kai lelas sama katar e temnitsa lia le pesa strazo kodia e riat, ai xaliadia lenge dukha, ai won bolde les, ai vi kodolen kai sas leske.\1 Ai dine duma leske pai Vorba le Devleski, ai vi kodolenge kai sas ando lesko kher.oWO Pavlo ai o Silas phende, "Pachas tu ando Del o Jesus Kristo, ai avesas skepime, tu ai chi familia."V%Ankaladia le avri ai phendia, "Manusha, so trobul te kerav te avav skepime."Strazo kodo manush lia pesa vediara, ai strazo dia ande temnitsa, ai shudiape kal punrhe le Pavloske ai o Silas izdraimasa._7Numa o Pavlo tsipisardia zurales, phenelas, "Na ker tuke baio, ke savorhe katse sam."c?O manush kai lelas sama katar e temnitsa wushtisailo, ai kana dikhlia le wudara la temnitsaki sar phuterdili, ankaladia peske sabia, ai mangelas te mudarelpe, ke gindilas ke sa le manush kai sas ande temnitsa geletar.P Numa strazo zurales mishtisaile e phuv, kadia de zurales kai le ziduria le temnitsake pele tele strazo, ai sa le wudara phuterdile, ai le lantsuria sa le manushenge kai sas ande temnitsa phuterdile.! ;Kal desh u dui e riat o Pavlo ai o Silas rhuginaspe ai jilabenas te bariaren le Devlesko anav. Le kolaver manush kai sas ande temnitsa ashunenas lende. }Sar phende leske kodia, kodo manush thodia le ande temnitsa ta ando gor po zido, ai thodia lenge punrhe ande bare khash. wKana marde le but, thode le ande temnitsa, ai phende kodoleske kai lelas sama katar e temnitsa te arakhel le zurales. Vi o narodo xolailo pe lende, le bare ketani phende te shinen le tsalia pa Pavlo, ai pa Silas, ai dine ordina te maren len le bichosa.r]ai sicharen le zakonuria kai amenge nai slobodo te las, ai chi te keras kodo zakono. Ame sam Romanuria."U#Angerde le angla bare ketani ai phenen, "Kakala manush, buntuin amaro foro;#Le gazda kodola slugaki, kana dikhle ke anklisto o bi vuzho anda late, line le Pavlos ai o Silas, ai angerde le mashkar o foro anglal bare.Z-Ai woi phendia kadia but dies, chi haliarelas les. O Pavlo nashti mai rhevdilas, boldinisailo karing late, ai phendia le bengeske, "Ando anav le Jesus Kristosko ankli avri anda late." Ai strazo anklisto avri.%Ai liape pala Pavlo ai pala amende, motholas, kakala manush si le slugi le Devleske kai si opre, ai won mothon tumenge o drom le skepimasko.I Sar zhasas pe kodo than te rhugisavas, ek shei kai sas o beng ande late avili amende, ai woi sai motholas so si te avel, ai nirilas but love peske barenge ke drabarel ai phenel so si te avel.GKana boldiape peska familiasa, manglia amendar vari so, ai phendia, te haliarena tume ke vorta sim karing O Del, aven ande murho kher, ai beshen mande. Ai astarelas zor pe amende te beshas.T!Ek anda lende busholas Lydia, bichinelas brazba poxtan ando foro kai bushol Thyatira. Woi sas ek zhuvli kai pachalaspe ando Del, ai ashunelas: O Del phuterdia lako ilo te sai ashunel so motholas o Paul.*M Kana dia o Savato anklistiam avri anda foro karing o pai, ke rodasas ek than te sai rhugisavas; beshliam tele, ai diam duma le zhuvliansa kai sas chidine kotse.! Kotsar geliam ande Philippi, kodo si o pervo foro kai si andai Macedonia, kai avile sas le Romanuria: beshliam xantsi dies ande kodo foro.~~u Kana geliamtar ando Troas, liam o paraxodo ai geliam strazo ande Samothracia, ai pe terharin aresliam ande Neopolis.}+ Kana o Pavlo dikhlia kodia vizion, mangliam strazo te zhas ande Macedonia, ke haliardiam ke O Del mangelas te phenas kotse E Vorba le Devleski.,|Q Ande kodia riat o Pavlo dikhlia ek vizion, ek manush andai Macedonia sikadilo lesko, ai rhugisailo leste, ai phendia, aidi amende ande Macedonia, ai zhutisar ame.0{[Nakhle anda Mysia ai aresle ando Troas.lzQKana aresle ande Mysia, mangle te zhan ande Bithynia, numa O Swunto Duxo le Kristosko chi manglia.yO Swunto Duxo chi meklia le te mothon E Vorba le Devleski ande Asia, ai nakhle ande Phrygia ai anda them kai busho Galatia.Hx Le khangeria zuravolas lengo pachamos, ai butionas swako dies.wKana nakhenas pal foruria, mothonas le phralenge te keren so mangen le apostluria le Devleske ai le mai phure kai si ande Jerusalem.3v_O Pavlo manglia te ingerel les pesa, ai shindia les palal Zhiduvuria ke kadia sas lenge zakono, ke but Zhiduvuria sas kotsar, ai savorhe zhanenas ke lesko dat Greko sas.Wu'Le phral andai Lystra ai andai Iconium mothonas pa leste ke lasho manush sas.Et Porme o Pavlo gelo ande Derbe ai ande Lystra, ai kotse sas ek disiplo kai busholas Timothy, wo sas o shav ieka zhuvliako kai sas Zhiduvaika, ai pachalaspe ando Del, ai lesko dat sas Greko.Fs)Ai gele ande Syria ai ande Cilicia, te den zor le khangeria.orW(O Pavlo alosardia o Silas, lia les pesa, ai geletar, kai trade le le phral ando lashimos de Devlesko.q}'Xolaile, ai meklepe o Pavlo, ai o Barnabas lia pesa le Markos ai line o paraxodo, ai gele andek izula kai bushol Cyprus;p-&Numa o Pavlo miazolas leske kai nai mishto te len pesa kodoles kai mekliasas le andai Pamphilia, ai kai chi avilo te zhutil le ande penge buchi.Ro%O Barnabas manglia te ingerel pesa vi le Iovanos, kai akharenas le Mark.4na$Neskolki dies nakhle, porme o Pavlo phendia le Barnabasoske, "Aven, dikhas le phralen ande sa le foruria kai phendiam E Vorba le Devleski, te dikhas sar si kodala phral."mw#Vi o Pavlo ai o Barnabas beshle ando Antioch, sicharenas ai mothonas e lashi Vorba le Devleski le kolavren phralensa.9lm"Numa o Silas gindilas kai mai mishto te beshela.Wk'!Pala xantsi vriama, mekle le phral te zhantar karing kodola kai trade sas le.mjS O Judas ai o Silas, kai vi won sas profeturia, sicharenas le, ai denas le zor kana divininas lensa.PiKana jinde o lil, le phral raduisaile ke anelas lenge lashimos ai zor.h Kana won geletar kotsar katar kodia khangeri, gele ando Antioch; ai dine o lil ka narodo kai pachalaspe ando Del ando Antioch.:gmTe na xan anda mas kai sas dino angla ikoni, ai rat zhigeniengo kai sas tasade, arakhen tume katar e biznibraznia, ai traiina mishto, te na kerena kadala dieli. Ashen Devlesa."ufcKe O Swunto Duxo, ai ame mangliam te na thas pe tumende mai but pharimos de ferdi so trobul tumen te keren.deAAme tradiam tumenge o Judas ai o Silas, kai phenena tumenge te traiin sar ame ramosardiam.OdKadala manush dine pengo traio pala anav amaro Devlesko Jesus Kristo.c1Anda kodia ame diam andek than, ai mangliam te alosaras lashe manush, ai te tradas le tumenge, kodolensa kai si amenge drago o Barnabas ai o Paul.KbAshundiam, ke uni manush kai gele tumende amendar, ai kai ame chi tradiam le, dziliarde tume, phenenas, trobul te aven shinde ai garaven o zakono; ame chi phendiam lenge te phenen kadala vorbi.FaAi dine le lila kai mothol, "Le apostluria ai le mai phure ai tumare phral traden but bax, sastimos kal phral kai chi zhanen le Devles kai traiin ande Antioch, ande Syria, ai ande Cilicia.p`YAi pelia drago le apostlonge ai le mai phurenge ai sa le khangeriake, te alon mashkar lende, ai te traden ande Antioch le Paulosa ai o Barnabas; o Judas kai akharenas les Barsabas, ai o Silas, manush kai jinenas pe leste le phral._Ke demult le mai phure manush mothon o zakono le Mosesosko ande swako foro, ai jinen o zakono andel khangeria swako Savato.L^Numa te ramon lenge, te arakhenpe te na xan mas bi vuzho kai sas dino ando anav le ikonengo, ai te arakhenpe katar le biznibraznia, ai te na xan mas zhigeniengo kai sas tasade, ai te na pen rat.]Amos 9:11-12. Anda kodia, me mangav te na keren bunto mashkar le manush kai chi zhanen le Devles ai kai denpe le Devleske.M\Mothol O Del kai dia te zhanen kadale buchi de anda gor la lumiake.[Saxke, so ashelia andal manush te roden le Devles, ai sa le thema kai murho anav si luvudime, phenel O Del. Wo kerel sa kadala dieli.Zai pala kodia avava palpale, ai vazdava palpale o kher le Davidosko, kai sas perado; vazdava opre so sas tele, ai vortova.TY!Ai kodola sa kerdion le vorbi kai le profeturia phende sas kai sas ramome,|XqO Simon phendia sar O Del mai anglal dikhlia pe thema, ai te alol mashkar lende narodos kai ingeren la lesko anav.RW Kana aterdile te divinin, o Iakov phendia, "Murhe phral, ashunen mande."CV Sa o narodo ande khangeri chi mai phendia kanch, ai ashunenas ka Pavlo ai ka Barnabas, sar mothonas pa le mirakluria ai le semnuria kai kerdia sas O Del lensa mashkar le Nas Zhiduvuria.XU) Numa pala lashimos le Devlesko o Jesus Kristo avasa skepime, sam sa sar lende.T{ Akana sostar zumaven le Devles, te thon ek pharimos pe le disiplon, kai chi amare dada ai chi ame nashti rhevdisardiam.[S/ Le Devleske iek fialo sam, vi won ai vi ame, vi lengo ilo vuzhardia le pachamasa.hRIAi O Del, kai zhanel le ile, sikadia lenge o chachimos kana dia vi len O Swunto Duxo sar amen;pQYKerdilia ek baro bunto, numa o Petri wushtilo opre, ai phendia lenge, "Murhe phral, zhanen ke de dumult O Del alosardia mashkar tumende, saxke anda murho mui le Nas Zhiduvuria trobul te ashunen E Vorba le Devleski, ai te pachanpe.bP=Le apostluria le Devleske ai le mai phure chidepe andek than te len sama pa kodia diela.EONuma uni andal Farizeanuria kai vi won dine sas pe ka Del, wushtilo opre ai phende, trobul te shinen kodolen kai Nas Zhiduvuria ai kai dinepe ka Del, ai te lenpe pala zakono le Mosesosko.N#Kana aresle ande Jerusalem, e khangeri akhardia le peste, ai le apostluria ai le mai phure, ai phende lenge so godi O Del kerdia sas lensa.SME khangeri tradia le pala kodia diela, nakhle andai Phoenicia ai andai Samaria, ai mothonas sar kodola kai Nas Zhiduvuria, dinesaspe ka Del, ai kana ashunde le kolaver phral kodia diela raduisaile sas.uLcO Pavlo ai o Barnabas phenenas lenge te nas nai vorta, ai divininas pa kodia buchi, antunchi mangle o Pavlo ai o Barnabas ai aver manush te zhan ande Jerusalem, saxke te den duma pe kadia buchi le kolavre apostlonsa ai le mai phurensa.K 1Uni manush avilo andai Judea ande Antioch te phenen le phralenge, te na avena shinde sar o zakono le Mosesosko manglia, won nashtin avena skepime.,JSAi beshlo but vriama le disiplonsa.I'Kana aresle ande Antioch, ai chide la khangeria, phende so godi O Del kerdia sas lensa, ai sar phuterde sas le themenge o drom le pachamasko.zHmAi kotsar line o paraxodo ai gele ando Antioch, kodo foro kai thosesas les angla Del pala e buchi kai kerde sas.OGAi kana phende pa Del andek foro kai bushol Perga, gele ande Attalia;?FyPorme kana nakhle andai Pisidia, avile ande Pamphilia.#E?Ando swako khangeri, won alosarde le mai phure lenge, ai rhugisaile ai postisarde, ai mangenas katar O Del te arakhel le ande kodo Del, kai pachaiesaspe._D7ai o Pavlo ai o Barnabas denas zor le kolavre phralen, ai mothonas lenge pa Del ai te beshen ando pachamos kai sas dino, ai mothonas lenge trobul te nakhas pa but chino mai anglal te aresas ando rhaio le Devlesko.%CCKana o Pavlo ai o Barnabas dine duma pa Del ande kodo foro, ai sichardia but manushen. Antunchi geletar palpale ande Lystra, ande Iconium, ai ando Antioch, BNuma le disipluria geletar leste, ai pale wushtilo, ai pale gelo ando foro. Pe terharin gelotar o Pavlo ai o Barnabas anda Derbe.@AyAntunchi avile andai Antioch ai andai Iconium Zhiduvuria, ai tsirdenas le narodos pe penge rik, ai kana shudele baxensa po Pavlo, ai ingerde les avri anda foro, won gindinas ke mulo.x@iVi kana divininas kadia le apostluria le Devleske nashtinas te aterdiaren le narodos, te bariaren lengo anav.'+?ONuma savo sikavelas pesko mishtimos anda cheri, kerelas te del breshind, ai te avel xaben pe e vriama, ai delas tume but xaben, ai pherelas tumare ile mishtimos.J> O Del mai anglal meklia sa le themen te lenpe pala pengo zakono. = "Murhe vortacha, sostar keren kadia? Iame sam manush sar tumende, ai anas tumenge ek lashi viasta, ai sikavas tumenge te na mai keren kadala dieli kai nai lashi, ai te bolden tume karing O Del o zhuvindo kai kerdia o cheri, e phuv, e maria, ai so godi si. <Kana le apostluria, o Barnabas ai o Pavlo ashunde kodia, shinde penge tsalia, ai gele mashkar le manushen, tsipinas, ai phenenas,+;O O rashai anda Jupiter, kai sas angla wudar le forosko, andai gurumlia ai lulujansa anglal wudara, wo ai o narodo mangenas te keren sakrifis ka Pavlo ai Barnabas.d:A Akharenas o Barnabas Jupiter; ai o Pavlo, akharenas les Mercurius, ke wo si kai divinilas.39_ Kana o narodo dikhlia so kerdia o Pavlo, vazde o glaso, ai phende ande shib kodole themeske, Lycaonia; Le dela (le ikoni) kai kerdile sar le manush avile mashkar amende. ~~*}}9|{{bzz~yyxxcww8vuu,ttpss>rraqqnpoo nn m:llkmjj>iithhKggPfeeddcc b[a``9__^]]\\v[[VZYYCXWVUU9TT[SSURR/QQ PPOO0NMMMLLKm==<};;:b9p88777 6}6!544n4332r1000 // ..-,,t++**F))p)((0'&&I%$$Z##N""!!! s)cO/-^a  x m/  -  puOWLfcEAi o Agrippa phendia le Pavloske, "Akanash parhuves ma, ai keres te kerdiuav shav Devlesko?"QbO amperato, Agrippa, "Pachas tu andel profeturia? Zhanav ke pachas tu!"3a_O amperato Agrippa zhanel pa kadala dieli, ai sai dav duma bi darako angla leste, ai zhanav ke zhanel sa kadala dieli ke kadala dieli chi kerdile chordanes andek koltso.b`=O Pavlo phendia, "Chi sim dzilo, Festus! Le vorbi kai mothav vorbi cchache si ai malade._Ai kadia o Pavlo divinilas te chacharelpe. Numa o Festus tsipisardia "Dzilo san, Pavlo, ke de but kai manglian te zhanes dzilailian!" ^ Ke o Kristo chinuila, ai ke wo avela o pervo kai zhuvindila mashkar le mule, ai mothola pai vediara le narodoske, ai la lumiake.A]{Numa nais le Devleske ke arakhlia ma, ta chi sim mulo adies, ai sim marturo mashkar le tsinorhe ai le bare. Mothav kanchi aver de ferdi so phende le profeturia ai o Moses ke kerdiola.R\Eta, sostar le Zhiduvuria line ma ande tampla ai mangenas te mudaren ma.[Numa phendem mai anglal le narodoske kai si ando Damascus, ai ando Jerusalem, porme sa kodolenge kai si ande Judea, ai le nai Zhiduvuria, te parhuven pengo traio, ai te boldenpe karing O Del, ai te sikaven dieli kai sikaven o chachimos ke parhudile.tZaKadia, O Amperato Agrippa, chi dem rigate pa so sas mange sikado ande viziona kai avelas mange anda cheri.wYgSaxke te phutres lenge iakha, te nakhen anda tuniariko kai e vediara ai katar e putiera le bengeske ka Del, ai te avel len dino ando pachamos ande mande, o iertimos le bezexengo, ai te avel le iek than mashkar kodola kai si le Devleske."jXMAlosardem tu mashkar dado narodo, ai mashkar le Nai Zhiduvuria, ai karing lende si te tradav tu.|Wq"Me sim O Jesus kai chinuis man, Numa wushti opre ai besh anda punrhende. Sikadilem tuke, te kerav anda tute ek sluga ai te aves murho marturo, ai te mothos le kolavrenge sar dikhlian ma adies, ai te mothos lenge so mai sikava tuke mai angle,=VuAi me phendem, "Kon san tu Devla," ai o Del phendia,ZU-Savorhe peliam tele, ai ek glaso ashundem kai motholas mange ande shib le Zhidovisko, "Saul, Saul! Sostar chinuis man? Bi malades keres kai rhevdis sar iek gurumli, trutno tuke te de palpale katar le kanrhe."HT  Desh u dui ka miazutso, Amperatona, dikhlem po drom kruglom mandar ai kruglom murhe vortacha, ek vediara kai hulelas anda cheri, ai o strefaimos sas mai baro de sar o strefaimos le khamesko.cS? Anda kodia zhavas ando Damascus la putierasa ai buchi kai dinesas ma le bare le rashange.TR! Butivar chinuisardem le ande swako synagogue, ai pe zor thavas le te parhuven ai te na mai pachanpe ando Del. Kadia de xoliariko simas pe lende, ke zhavas te chinuiv le zhi andel kolaver foruria avrial.?Qw Kodia kerdem ando Jerusalem. Thodem andel temnitsa buten kai pachanaspe ando Del; ke sas ma dini e ordina katar le bare le rashange, ai kana mudarenas le, me mothavas ke mishto sas.dPA "Me gindivas, ke trobulas vari so te rimov o anav kodoleske kai si O Jesus andai Nazareth,ROSostar tume, le Zhiduvuria gindin ke nashti O Del te del traio le mulen?}NsLe desh u dui vitsi amare narodoske pachanpe ke dikhena ke kerdiol so sas shinado, ande kodia keren buchi le Devleski raduimasa, vi adiese ai vi e riate. Anda kodia Amperatona Agrippa, pala kado pachamos sim dino ande kris katar le Zhiduvuria.TM!Ai akana den ma pe kris ke pachav ma ande so shinadia O Del amare dadenge. LWon zhanen man de dumult, ai sai phenen te mangena, ke traiisardem sar lende ai lema pala zakono o mai baro kai si le Farizeanonge.K)Murho traio de katar le vriama kai simas terno, sa le Zhiduvuria zhanen les. Ke datunchara me traiisardem ande Jerusalem mashkar murho narodo.lJQKe tu zhanes mishto lenge zakonuria, ai lenge divanuria, rhugiv ma tute te ashunes mande vriamasa. I"Raduime sim Amperato Agrippa, ke si mange slobodo adies te chacharav ma angla tute anda sa le dieli kai le Zhiduvuria dosharen ma:H O Agrippa mothol le Pavloske, "Slobodo tuke te des duma te chachares tu," ai o Pavlo vazdia o vas ai chacharelaspe: ai phendia,sG_Ke mange miazol ke nai vorta te trades ieke manushes kai si doshalo bi te sikaves anda soste si doshalo."TF!Nai ma chi iek diela vorta te ramov ka Caesar pa e diela le Pavloski, anda kodia manglem te dikhen les, ai mai but tu Amperato Agrippa, saxke kana phushesa les tu, si ma vari so te ramov le amperatosko.E+Me kikhlem ke chi kerdia kasavestar baio te mudaren les, ai wo o Pavlo manglia te dikhel le amperatos Augustus, me manglem te tradav les leste.]D3Porme o Festus phendia, "Tu amperato Agrippa, ai sa tume kai san katse amensa, dikhen kadale manushes, kai sa le Zhiduvuria mangle mandar, vai ande Jerusalem, vai katse, tsipimasa ke kado manush trobulas mudardoyCkPe terharin, o Agrippa ai e Bernice avile vuliarde ai penge slugensa, ai dine ande kado kher kai keren le krisa, le barensa kai poronchin pel ketani, ai le mai barensa kai sas ande kodo foro. Ai o Festus dia ordina te anen kotse le Pavlos.BO Agrippa phendia le Festusoske, "Manglemas i me te ashunas kodole manushes" O Festus phendia leske, "Terhara ashunesa les,"A5Numa o Pavlo manglia te avel leski diela dikhli katar o Caesar Augustus, ai me dem ordina te ankeren les ande temnitsa zhi kai tradav les ka Caesar.@7Me chi zhanavas sar te dikhav anda kodola dieli, anda kodia phushlem katar o Pavlo te mangelas te zhal ande Jerusalem, ai te avel dino pe kris kotse.}?sXanaspe lesa anda pengo zakono, ai andak manush kai bushol Jesus, kai mulo; ai kai o Pavlo mothol ke zhuvindisailo.k>OKodola manush kai dosharenas les avile, numa chi dosharde les anda chi iek diela kai me gindivas. = Kana avili katse mansa, chi xasardem vriama pe terharin, gelem kotse kai keren le krisa, ai dem ordina te anen kakale manushes.h<IAi me dem le atweto, ke nai o zakono le Romanongo te dosharen ieke manushes, mai anglal te dikhel kodolen kai thon dosh pe leste, ai te avel les e vriama te dikhel ai te chacharelpe andal dieli kai won mothon ke doäalolo.;'Ai pe kado manush, kana simas ande Jerusalem, le bare le rashange ai le mai phure le Zhidovonge vachisaile lestar, ai mangel te dosharen les./:WAi mangenas te beshen kotse meskolke dies, o Festus andia angla amperato e diela le Pavloski, ai mothol leske, "Si katse iek manush kai o Felix meklia ande temnitsa;j9M Xantsi dies pala kodia o amperato Agrippa ai e Bernice aresle ando Caesarea te dikhen le Festus.8} Porme kana o Festus dia duma le mai barensa kai sas kotse, phendia, "Tu manges te akhares le Caesaros, Apo leste zhasa."W7' Te sim doshalo, ai kerdem iek baio kai trobul te merav, me merava. Numa le dieli kai won dosharen ma nai chache, kanikaske nai slobodo te del ma kal Zhiduvuria, ai te mudaren ma, ke me akharav le Caesaros./6W Antunchi o Pavlo phendia, "Anglai kris le Caesaroske sim, ai katse trobul te avav lino pe kris. Chi kerdem chi iek baio karing le Zhiduvuria, ai vi tu zhanes mishto.B5} O Festus kai mangelas te avel drago le Zhidovonge, manglia katar o Pavlo, "Manges te zhas ande Jerusalem, ai te aves kotse, dino ande kris angla mande pa kadala dieli kai dosharen tu?"4'O Pavlo chacharelaspe ai motholas, "Chi kerdem chi iek dosh, chi karing o zakono le Zhidovongo, chi karing e tamplo, ai chi karing o Caesar."+3OKana avilo, le Zhiduvuria kai avile sas andai Jerusalem kruglom lestar sas, ai mothonas pe leste but ai bare dosha, kai won nashtinas te sikaven ke sas pe leste. 29O Festus beshlo lensa desh dies , porme gelotar palpale ande Caesarea. Pe terharin gelo ando kher kai keren le krisa, ai dia ordina te anen le Pavlos.1 Ai mothol le mai bare mashkar tumende te aven mansa, ai te avela ka kado manush si doshalo ande vari soste, mek dosharen les."{0oNuma o Festus phendia, "Ke o Pavlo arakhado sas ande Caesarea, ai ke sigo vriama vi wo trobul te zhaltar palpale.'/GTe kerel lenge iek mishtimos, te anen le Pavlos ande Jerusalem, ke won dine sas pe duma so te keren le Pavlosa ke mangenas te mudaren les pa drom kana avela..wKotse o baro rashai ai o baro anda le Zhiduvuria phende leske le dosha kai si le po Pavlo. Mangle les katar o Festus.a- =Trin dies nakhle, ai o Festus areslo ande kado them, gelo andai Caesarea ande Jerusalem.$,ADui bersh nakhle kadia, porme o Porcius Festus lia o than le governorosko o Felix, ai o Felix te avel drago le Zhidovonge, meklia le Pavlos ande temnitsa.c+?Ai vi gindilas ke o Pavlo del les love, anda kodia akharela les butivar te del duma lesa.S*Numa o Pavlo delas duma sar te traiis ek traio vorta, ai te les tutar sama, ai e kris kai si te avel pe lumia, o Felix darailo, ai phendia, "Zhatar ai mai ashunava tute aver data kana avela ma vriama.".)UXantsi dies pala kodia o Felix avilo peska rhomniasa, woi bushol Drusilla, woi si Zhidovaika. Ai akhardia le Paulos te ashunen sar del duma pa pachamos ando Kristo.(Ai dia ordina ka ek ketana te lel sama katar o Pavlo, te na nashel, numa te meken leske vortachen te dikhen les vai te den les vari so.,'QAi o Felix zhanelas mishto kodo zakono, ai phendia, "Dikhasa mai angle pa kadia diela, kana o baro le ketanengo o Lysias avela, dikhava so kerava anda chi diela."&5Vai amborim kai tsipisardem kana simas mashkar lende, ai kai phendem ke pachav ma ke le mule wushten, anda kodia dino sim pe kris adies angla tute."w%gVai kakala te mothon, savestar baio won arakhle ke me sim doshalo, kana simas anglal bare kai keren la krisa.T$!Won trobunas te aven tute, ai te mothon le dosha, kai won sas le pe mande.l#QUni Zhiduvuria andai Asia arakhle ma ande tampla vuzhardo. Nas narodo mansa, ai nas chi iek bunto.l"QBut bersh gelemtar anda Jerusalem, numa akana avilem te anav zhutimos le lovensa ka murhe narodos.d!AAnda kodia thav murhi zor te avel sagda murho gindo bi doshako angla Del, ai angla manush. Ai si ma o pachamos ando Del, sar sas murhe daden ke zhuvindina, vi le manush kai si vorta ai vi le manush kai nai vorta._7Phenav tuke chachimasa, ke me kerav buchi le Devleski, O Del murhe dadengo, ai lav ma pala drom o nevo kai won mothon ke nai chacho, numa me pachav ma ande so godi si ramome ando zakono ai so mothon le profeturia.6g Ai nai le so te sikaven te dosharen ma akana. Chi arakhle ma ande tampla, chi ande chi iek than, chi anda foro te dav duma varikasa, vai te chidav le narodos te buntuilpe.ta Sai dikhes tu korkorho ke nai mai but de sar desh u dui dies kai simas ande Jerusalem te rhugiv ma ka Del.A{ Pala kodia o governori kerdia semno le Pavloske te del duma, o Pavlo dia atweto, "Zhanav ke tu san o baro kadale themesko de dumult, ai bi darako phenav angla tute ke chi sim doshalo.O Le Zhiduvuria mai zuravenas e dosh pe leste, ai mothonas ke kadia si.!;Ai dia ordina kodolen kai thon dosh pe kado manush te aven tute. Dikhesa tu kana phushesa lestar ai ashunesa lestar sa le dieli, kai ame dosharas les."a;numa o baro le ketanengo o Lysias kana avilo, lia les anda amare vas ai xaliape amensa.yAi vi zumadia te marel mui katar o tampla, ai ame aterdiardiam les. Ame mangliam te das les pe kris pala amaro zakono,zmAme arakhliam kadale manushes ek manush nai lasho, ai buntuil sa le Zhidovon ande lumia, ai o baro le Nazarengo.{Numa te na xasaras chi vriama, mangav ma tutar te ashunes ande cho lashimos so si ame te mothas tuke ande xantsi vorbi.SAi so godi si ame, ande swako vriama, ai katar godi, ame naisisaras tuke.A{Akharde le Pavlos, ai o Tertullus liape te dosharel les, phenelas, "Tu kai san baro ando Caesarea, pala tute si ame iek bari pacha, ai but dieli kerdian te avel mishto amare themeske.B Pansh dies pala kodia avilo o baro rashai o Anianas ai avre manushensa mai phure, ai ieke ablakatosa ka busholas Tertullus, won avile karing o Felix ando Caesarea te thon dosh po Pavlo. 9#"Ashunava tute," phendia leske, "Kana kodola kai thon dosh pe tute avena. Ai dia ordina te garaven les kotse kai o amperato Herod kerelas peske krisa.}s"Ai kana o governori kotsar jindia o lil, phushlia anda savi rik o Pavlo sas. Ai phende leske, ke sas andai Cilicia.mS!Kana aresle ando Caesarea, le ketani pel gras dine o lil ka governori kotse, ai dine les le Pavlos.eC Pe terharin mekle le ketanen kai sas pel gras te ingeren les, ai won geletar palpale khere.q [Le ketani, palai ordina kai sas dini lende, line le Pavlos, ai angerde les e riate zhi ande Antipatris.! ;Phende mange ke le Zhiduvuria rodenas te len les, ai strazo me tradem les tuke, ai phenava kodolenge kai thon dosh pe leste te aven tute. Ash Devlesa." %Ai dikhlem ke thonas dosh pe leste pa uni vorbi kai motholas pa lengo zakono, numa chi mudardia kanikas te mudaren les vai te phandaven les.Y +Ai mangavas te zhanav sostar thon dosh pe leste, angerdem les angla lengo baro. Le Zhiduvuria line kadale manushes, ai mangenas te mudaren les, numa me avilem ketanensa, ai lem les ke ashundem ke wo Romano sas.  }sAi ramosardia iek lil leste. Ai mothol "Me o Claudius Lysias, tradav tuke lasho dies, tu o lasho governori o Felix.kOAi lasharen grasten te ingeren le Pavlos, ai arakhen les pa drom te aresel ka governori, o Felix.KPorme akhardia duien andal ketani, ai phendia lenge, "Chiden kal inia e riate dui shela ketani, shovardesh ketani pel gras, ai dui shela ketani kai meken le fleshensa te zhan zhi ando Caesarea.%O baro le ketanengo phendia le terne manusheske te zhaltar. Numa mai anglal phendia leske te na mothol kanikaske o divano kai phendia leske.nUNuma tu na pachas so mothon, ke mai but sar shtarvardesh mashkar lende, keren narozhno te len les ai dinepe armaia pe pende te na xan kanch ai te na pen zhi kai mudaren les. Won azhukeren akana, ai azhukeren pala tute so keresa.4aAi wo phendia, "Le Zhiduvuria mangen tutar te anes le Pavlos anglal bare terhara, ai mothon ke le bare mangen te dikhen mai mishto so kerdia ai te phushen vari so lestar.wgO baro lia le terne manushes vastestar, ai gelo lesa mai dur, ai phushlia lestar, "So si tu te mothos mange?"eCLe ketana lia kodole terne manushes pesa, ai angerdia les ka baro le ketanengo, ai phendia, "O Pavlo kai si phandado, akhardia ma, ai manglia mandar te anav tuke kadale terne manushes, ke si les vari so te mothol tuke."O Pavlo akhardia iekes andal ketani, ai phendia, "Anger kakale terne manushes ka baro le ketanengo; ke si les vari so te mothol leske."~}Kana o shav le Pavloski phei ashundia so mangenas te keren, gelo kal ketani, dia andre ando kher ai phendia le Pavloske.Q}Akana tume ai le mai bare mangen ka baro le ketanengo te anel le Pavlos tumenge terhara, ai mothon ke mangen te dikhen mai mishto so kerdia, ai ame, mai anglal ke sar te pashol tumende, mudaras les."|Gele kal bare le rashange ai kal mai phure, ai phendia lenge, "Ame liam ame armaiansa pe amende, te na xas zhi kai mudaras le Paulos.T{! Kodola kai linepe te keren kodia diela sas mai but sar shtarvardesh zhene.z! Kana phuterdilo o dies, le Zhiduvuria denas pe duma, ai phende ke lenpe armaiansa, te na xan kanch ai te na pen zhi kai mudaren le Pavlos.'yG Pe terharin e riat O Del sikadilo le Pavloske, ai phendia leske, "Na dara, ke sar dian duma pa mande ande Jerusalem, trobul te mothos pa mande vi ande Rome."exC Kadia de zurales buntuisaile, ai o baro le ketanengo darailo ke mudaren le Pavlos, anda kodia dia ordina peske ketanen te zhan mashkar o narodo, ai te len le Pavlos mashkar lende, ai te anen les kotse kai sas le ketani.w Baro bunto kerdilia, ai uni anda kodola manush kai sicharenas o zakono, kai won sas pe rig le Farizeanonge wushtile opre, ai tsipinas zurales, phenenas, "Ame chi arakhas chi iek bi lashimos ande kado manush! Amborim ek duxo vai ek angelo dia lesa duma!"v5Ke le Saduseanuria mothonas ke le mule nashti mai zhuvindin, ai ke nai angeluria, ai chi duxuria, numa le Farizeanuria pachanaspe ande kodola dieli.uKana ashunde so phendia o Pavlo, kerdilia iek bunto mashkar le Farizeanuria ai le Saduseanuria, ai ande kodo kher kai beshenas hulazhile..tUNuma kana o Pavlo zhanelas ke uni anda narodo kai sas kotse sas andal Saduseanuria, ai kolaver rik sas andal Farizeanuria, anda kodia o Pavlo tsipilas angla lende, "Manushale, Murhe phral, Farisi sim, shav le Farizeanosko; ai ke pachav ma ke le mule sai zhuvindin, anda kodia den me pe kris!",sQAi o Pavlo phendia, "Chi zhanavas, murhe phral ke wo si o baro rashai. Ke E Vorba le Devleski mothol, "Na de duma bi malades pa baro kai poronchil pe cho narodo."]r3Kodola kai sas pasha leste, mothonas, mardian mui katar o baro rashai le Devlesko!"EqAntunchi o Pavlo phendia leske, "O Del marela tu, tu baro zido parniardo! Tu beshes tele katse te des ma pe kris pala zakono, numa tu chi keres sar si o zakono ke des ordina te maren ma?"jpMO baro rashai kai busholas Ananias dia ordina kodolen kai sas pasha leste te den les iek pa mui.o Ai o Pavlo dikhlia pe lende, ai phendia, "Manushale! Murhe phral! Chachimasa ai ilesa kerdem o zakono le Devlesko zhi adies." n Pe terharin mangelas te zhanel chaches anda soste le Zhiduvuria dosharenas les, o baro ketana phuterdia leske lantsuria, ai dia ordina ke le bare rashan, ai le kolavren, le mai phure te chidenpe andek than. Porme lia le Pavlos, ai thodia les mashkar lende.KmStrazo, kodola kai lenas te maren les ai te keren les te del duma durile lestar, ai vi o baro ketana darailo kana dikhlia ke o Pavlo sas ek chacho Romano, ke wo phanglia le Pavlos le lantsonsa.lAi o baro ketana phendia, "Pochindem bare love te kerdiuav chacho Romano." Ai o Pavlo phendia leske, "Me kadia kerdilem."k}Antunchi o baro ketana gelo karing o Pavlo, ai phushlia les, "Phen mange te san chacho Romano?" O Pavlo dia atweto, "E".jKana ashundia kodola vorbi wo gelo karing o mai baro ketana te mothol leske, "So si te keres akana? Kado manush Romano lo!"EiNuma kana phangle les te maren les le bichosa, o Pavlo phendia la ketanaki kai sas pasha leste, "Si tumenge slobodo te maren le bichosa ieke chacho Romanos, kai nas inker dino ande kris?".hUO baro le ketanengo phendia te ingeren le Pavlos andre ando baro kher, ai te maren les le bichosa saxke te del duma, ai te zhanen sostar o narodo tsipilas pe leste.KgAi tsipinas, ai shudelas penge tsalia ai shudenas phulberia opre.fO narodo ashunelas leste zhi kai phendia kadala vorbi, ai porme tsipinnas, ai phende, "Len pai lumia kasavestar manush, intaino traiil."Je Porme O Del mothol mange, "Zha, tradava tu dur karing le thema."$dAAi kana shorde o rat le Stephenosko, me simas kotse, ai phenavas ke vorta kerenas kodole kai mudarenas les, ai ankerdem lenge tsalia zhi kai mudaren les."c1Ai me phendem, "Devla, won zhanen ke me savas ande temnitsi ai keravas tumaren le sastrensa ande swako synagogue kodolen kai pachanaspe ande tute. bai dikhlem le Devles kai motholas mange, "Grebisavo, ankli avri andai Jerusalem, ke o narodo chi pachana pe so phenesa pa mande."]a3"Kana gelem palpale ande Jerusalem, ai rhugivas ma ande tampla, dikhlem iak vizion,`Ai akana, na mai azhuker, wushti opre, ai aves boldo, ai te aves xalado anda che bezexa kana akhares po anav le Devlesko."__7Ke tu avesa lesko marturo mashkar sa le manush andal dieli kai dikhlian ai ashundian.^'Ai phendia, "O Del amare dadengo alosardia tu, te zhanes so mangel, ai te dikhes kodoles kai si chacho, ai te ashunes o glaso anda lesko mui.] Avilo mande, ai phendia mange, "Saul, Murho phral, te aven che iakha phuterde, ai strazo murhe iakha phuterdile ai dikhavas."\5 Kotse sas iek manush kai busholas Ananias, wo lelaspe pala zakono le Mosesosko, ai sa le Zhiduvuria anda Damascus lazhanas lestar, ai chetainas les.[y Chi mai dikhavas kanch palai razha kodola vediaraki, kodola kai sas mansa line ma vastestar ai aresliam ando Damascus.Z- Antunchi phendem, "So te kerav, Devla?" Ai O Del mothol mange, "Wushti opre, zha ando Damascus; ai kotse mothonas tuke so godi trobul te keres."eYC Kodola kai sas mansa dikhle e vediara, numa chi ashunenas o glaso kodolesko kai delas duma,uXcAi me dem atweto, "Kon san tu Devla?" Ai wo phendia mange, "Me sim O Jesus andai Nazareth, kai tu chinuis."cW?Pelem pe phuv, ai iek glaso ashundem kai motholas mange, "Saul, Saul! Sostar chinuis ma?"$VA"Po drom kai zhavas ai sar pashuavas pasha Damascus, strazo karing le desh u dui chasuria iek bari vediara avili anda cheri, ai strefialas kruglom mandar.UO baro rashai ai le mai phure kai sas ande tampla sai mothon tumenge ke o chachimos phenav. Won dine ma lila le phralenge le Zhidovonge kai si ando Damascus, ai gelem kotse te aterdiarav kodolen kai pachanaspe ando Del ai te anav le ando Jerusalem te chinuiv le."TMe chinuisardem zhi kai martia sa kodolen kai lenaspe pala drom le Jesusosko, aterdiardem murshen ai zhuvlian ai thodem le ande temnitsa.5Sc"Me sim zhidovo, me kerdilem ande Tarsus o foro kai si ande Cilicia, numa barilem ande kado foro ai beshavas pashol punrhe ieke manusheske kai busholas Gamaliel. Wo sicharelas ma vorta te zhanav o zakono amare dadengo, ai kodo manush radimasa kerelas buchi le Devleski, sar keren tume savorhe adies.zRmKana ashunde kodala manush ke delas duma o Pavlo ande shib le Zhidovisko, mai but chixo sas; ai o Pavlo phendia,uQ e"Manushale, Murhe phral, ai tume kai san dada, ashunen akana so si ma te mothav tumenge ke chi sim doshalo!"gPG(O baro le ketanengo meklia les te del duma, o Pavlo ande punrhende sas pel skeri, ai kerelas anda vas le narodoske. Ai kerdilia iek baro chixo (ma nai bunto), ai o Pavlo dia duma lenge ande shib le Zhidovisko ai phenelas,,OQ'O Pavlo phendia, "Zhidovo sim, me sim o Pavlo anda e Tarsus, kai si ande e Cilicia, me kerdilem andek baro foro. Mek ma, mangav ma tutar te dav duma le narodosa."sN_&"Apo tu chi san o Egypsiano, kai mai buntisailo sas, ai kai angerdia pesa ande pusta shtare mien choren?"&ME%Strazo kana zhanas ando baro kher le ketanengo o Pavlo phendia le bareske, "Sai mothav vari so tuke?" ai o baro phushel les, "Zhanes te des duma Grechisko?"BL$Ke savorhe lenaspe pala leste ai tsipinas te mudaren les.]K3#Kana aresle kal skeri, le ketani line le Pavlos andel vas ke de but narodo kai sas.OJ"Numa anda narodo uni tsipinas iek diela, uni mothonas aver diela, ai nashtilas te lel o gor kanikastar ke pra but bunto sas, ai phendia leske ketana te angeren o Pavlos ando baro kher le ketanengo.I)!Antunchi o baro le ketanengo pashilo pasha Pavlo, lia les, ai phendia te phanden les duie lantsonsa. Ai porme phushlia kon si wo ai so kerdia? H  Strazo lia pesa ketanen ai mai baren, ai gele lende, kana dikhle le bares le ketanengo ai le ketanen, chi mai marenas le Pavlos. GMangenas te mudaren le Pavlos, numa e viasta avili zhi ka baro le ketanengo kai sas andal Romanuria, ke sa e Jerusalem buntuilaspe. FSa o foro buntuisailo, ai o narodo pa sako rik avelas, line o Pavlos, ai line les avri andai tampla, ai phandade strazo le wudara.EWon mothonas kadia, ke mai anglal o Trophimus andai Ephesus sas lesa ando foro. Ai won gindinas ke o Pavlo angerdiasas les ande tampla.gDG"Tume kai san anda Isarel, zhutin! Kodo si o manush kai del duma bi malades pal Zhiduvuria ai amaro zakono le Mosesosko, ai pa kadia tampla, ai akana angerdias le Grekuria ande Swunto than, Ai kadia tampla mai nai vuzhi."C5Ai kana o kurko pashte getolaspe, le Zhiduvuria andai Asia avile, ai dikhle le Pavlos ande tampla, buntuisarde sa le narodos, ai line les, tsipinas,-BSO Pavlo lia kodole manushen, vuzhardiape, ai pe terharin gelo ande tamplo lensa, te mothol savo dies o vuzhimos kerdiolape, ai te den iek zhigania sako anda peste.`A9Numa kodola kai Nai Zhiduvuria kai pachanpe, tradiam lenge ek lil, ai phendiam lenge, te na xan anda mas kai sas dino anglal ikoni, ai chi rat, chi zhigeniengo kai sas tasade, ai te arakhenpe katar e biznibraznia."b@=Anger le tusa, ai zha lensa kai khangeri kai vuzharen, ai pochin anda lende, te rhanden penge bal: ai kadia savorhe zhanena ke nas kanchi chacho pa so phendesas pa tute, numa ke vi tu les tu pala zakono le Mosesosko. ? Anda kodia ker so si te mothas tuke. Si mashkar amende shtar manush kai shinade te rhuginpe ai te lenpe pala zakono le Devlesko.`>9So te keras? Kodola manush si te chidenpe andek than, ke si te zhangliolpe ke avilian.a=;Ai won ashunde pa tute, ke tu sichares sa le Zhidovon kai traiin mashkar le Nai Zhiduvuria, te na lenpe pala zakono le Mosesosko, ai ke mothos lenge te na shinen penge glaten ai te na lenpe pala zakono o Zhidovisko. <9Kana ashunde leste, bariarenas o anav le Devlesko, phende leske, "Dikhes, amaro phral, sode mi Zhiduvuria pachaiepe ai si le o zakono ande lengo ilo."; Kana dia o vas savorhensa, o Pavlo phendia lenge so godi O Del kerdia mashkar le Nai Zhiduvuria, la buchasa kai dia les O Del.l:QPe terharin o Pavlo gelo amensa ka iek phral kai busholas Iakov, ai sa le mai phure chidepe kotse.g9GKana aresliam ande Jerusalem, le shave le Devleske kai sas kotse raduime sas kana dikhle ame.;8oUni andal shave le Devleske anda Caesarea avile amensa, ai angerdia lensa iek manush kai busholas Mnason andai Cyprus, wo diasas pe ka Del de dumult ai leste trobulas te beshas.K7Xantsi dies pala kodia lashardiliam, ai geliamtar ando Jerusalem.y6kO Pavlo chi mekelaspe pala lende, ai won chi mai phende leske kanch, phenenas, "E voia le Devleski te kerdiol."*5M O Pavlo phendia, "So keren, kai roven ai dukhaven murho ilo? Vi mekava te phanden ma, ai vi te mudaren ma ando Jerusalem pala o anav le Devlesko, Jesus Kristo."~4u Kana ashundiam kodia, ame ai kodola kai samas lende ando kher, mangliam ame katar o Pavlo te na zhal ande Jerusalem.3 Ai avilo te dikhel ame, ai lia e prashtia le Pavloski, ai phanglia peske punrhe ai peske vas, ai phendia, "Eta, so phendia O Swunto Duxo, kodo manush kai si leski kadia prashtia le Zhiduvuria phandenas les sakadia ando Jerusalem, ai dena les ka le Nai Zhiduvuria."Z2- Beshliam kotse neskolki dies, iek profeto kai busholas Agabus avilo andai Judea.W1' Sas les shtar sheia, kai nas ansurime. Won denas duma pa E Vorba le Devleski.K0Pe terharin geliamtar, ai aresliam ando Caesarea. Kana aviliam ando kher le Filiposko, wo sas manush kai divinilas pa Del, iek andal efta manush kai alosardiamas ando Jerusalem, beshliam leste.(/IKana getosardiam te zhas po paraxodo, geliam anda Tyre ando Ptolemais,ai kotse geliam te dikhas le shave le Devleske, amare phral, ai beshliam lensa iek dies.h.IPorme kana liam amenge dies lasho iek kavrestar, anklistiam po paraxodo, ai won geletar khere.L-Ai kana nakhlo kurko, mangliamas te zhastar mai angle. Ai savorhe avile amensa, zhi avri anda foro penge rhomniansa penge shavensa. Thodiam ame anda changende pe chishai pasha pai te rhugisavas.-,SAi kotse arakhliam manush kai pachanaspe ando Del, beshliam lensa iek kurko. Ai O Swunto Duxo phendia kodola phral te mothon le Pavloske te na zhal ando Jerusalem.I+ Kana dikhliam e izula Cyprus, chi aterdiliam, mekliam la pe stingo, ai geliam mai angle karing e Syria, ai aterdiliam ande Tyre: Ke o paraxodo trobulas te huliarel tele o tovorho kai sas les.W*'Ai arakhliam iek paraxodo kai nakhelas pai Phoenicia, liam les, ai geliamtar.) %Kana mekliam le, geliamtar po paraxodo ai geliam strazo ando Cos; ai pe terharin aresliam kai izula Rhodes, ai kotsar geliamtar ando Patara.w(g&Ai mai but nekezhime sas ke o Pavlo phendia sas ke chi mai dikhena les. Ai savorhe gele lesa zhi ka paraxodo.`'9%Savorhe rovenas, ai line le Pavlos korhatar te chumidin les mai anglal sar te zhaltar.]&3$Kana getosardia pesko divano, thodiape ande changende o Pavlo, ai rhugisailo lensa.N%#Sikadem tumenge ande soste godi ke trobul te kerelpe buchi, saxke te zhutisaras le chorhen, ai das ame goji kal vorbi kai amaro Del. O Jesus phendia, "Ke mai drago te des de sar te avel tut dino."p$Y"Tume zhanen ke kerdem buchi murhe vastensa, saxke te avel ma so trobul ma ai vi kodolen kai sas mansa.F#!Chi manglem chi le love, chi o sumnakai, ai kankaske tsalia.H"  "Ai akana, mekav tumen le Devlesa, ai kai leski lashi Vorba. Kodo kai si les e putiera te del tume zor, ai te del tume le mishtimata kai garavel sar iek barvalimos sa kodolenge kai si leske.C!Arakhen tume! Ai seren tume, ke trin bersh chi aterdilem, vi adiese, vi e riate te sicharav tume, ai te zuravol tumaro pachamos karing O Del, le asuensa sicharavas sakones anda tumende.v eAi vazdelape mashkar tumende manush kai sicharen o xoxaimos ai te tsirden le shave le Devleske karing peske.~uZhanav ke thola pe mashkar tumende manush sar le ruv, kai roden te rimon kana zhavatar, ai rodena te rimon savorhen.&ETume arakhen tume, ai arakhen le kolavren kai O Swunto Duxo thodia tumen te len sama. Len sama katar e khangeri le Devleski, kai wo chindia la pesko ratesa.NKe mothodem tumenge, sa o zakono le Devlesko, ai chi garadem kanchi._7Anda kodia mothav tumenge adies, ke te xasavola iek anda sa le manush nai murhe dosh.wAi akana, zhanav ke chi mai dikhena murho mui, tume savorhe, tume kai sas mansa kana demas duma pa rhaio le Devlesko.b=Numa me chi lav sama katar murho traio, ke sar te avilino bari diela, numa ferdi te kerav so si ma te kerav raduimasa, ai e buchi kai dia ma O Del O Jesus te kerav, te mothav e lashi viasta anda lashimos le Devleski.nUNuma ferdi foro forostar, O Swunto Duxo mothol mange mai anglal ke e temnitsa ai chino azhukerel ma.pYAi akana, eta, le Swuntone Duxosa kai si ande mande, zhav ande Jerusalem, ai chi zhanav so avel mansa. Mothavas le Zhidovonge ai le Grekonge, te keinpe anda penge bezexa karing O Del, ai te pachanpe ando amaro Del O Jesus Kristo.'GZhanen ke chi garadem kanch anda so trobulas te zhanen, ai ke chi daravas te mothav tumenge pa Del, ai te sicharav tume angla narodo, ai andal kher khereske.1Kerava buchi le Devleski bi te kerav barimata, univar rovavas, ai le zumaimos, ai univar trutno sas mange ke le Zhiduvuria rodenas te rimon mange.{oAi kana avile leste, wo phenel lenge, "Tume zhanen sar kerdem tumensa, de sar o pervo dies kai areslem ande Asia.pYNuma o Pavlo tradia vari kas anda Miletus ando Ephesus, te akharel le mai phuren kai si ande khangeri.?wO Pavlo mangelas te nakhel anglai Ephesus, numa bi te aterdiol saxke te na xasarel vriama ande Asia. Grebilaspe te aresel te dashtilas ande Jerusalem, kodo dies kai sas e Pentecost..UPorme geliamtar kotsar, ai aresliam pe terharin ando Chios. Ai pe terharin aresliam ando Samos ai beshliam ando Trogillium; ai pala kodo dies aresliam ando Miletus.^5Kana areslo amen ando Assos, liam les amensa po paraxodo, ai aresliam ando Mitylene. '~~}||D{{4zz*yIxx!wvuu#tt!svrr;qqXpp!oo=nnmmlmkjjiiPhhhDgg"f(e9dcc8bbKa``u_^]]] \q\[{[ Z/YxXLWW!VUUoT)SSRQxPPzOOJNNWMMLLtKKJJ II:H@GGJFEEaDCC$BB#A@@T??>J=U<<5;;+::9P98876655k433@2221{00S//j..?--,++{+ *5))P(''C&&&5%%S%-$$$##Z""!!l u)Jq9%n\fTL g v  7 U Y(n5Q= So te mothas? Beshas ando bezex, saxke te bariol o lashimos le Devlesko?3<_Kadia kai o bezex sas katar e martia, sakadia o lashimos le Devlesko traiil katar o chachimos te ingerel ame ka traio kai chi mai getolpe katar amaro Del O Jesus Kristo.;wO zakono avilo saxke te kerdion mai but shipki. Numa kotse kai o bezex butilo, o lashimos le Devlesko mai but butilo.6:eSakadia kai chi pachaia o mui kodo iek manush kerdia anda but manush bezexale, ai sakadia pala iek manush kai pachaia o mui, kerela anda but manush te aven vorta angla Del.M9Sa kadia, e shipka le ieke manusheski o Adam andia o xasarimos sa le manushengo; numa sakadia e buchi kodoleski kai sas vorta O Jesus Kristo skepil sa le manushen katar e kris, ai del le o traio.O8E martia beshli ke palai shipka ieke manusheski, numa katar iek O Jesus Kristo si ame mai but sa kolola kai len but mishtimos katar O Del, ai podarka leski chachimaski traiina ai avena pala kristo.F7Ai e podarka le Devleski nai sar o bezex le ieke manushesko Adam. E kris kai avili pala bezex palai iek kerdia te dosharel, numa e podarka dini ivia pala but shipke si te kerel o skepimos.6Numa e shipka le Adamoski nai iek fialo. Mai bari si e podarka le Devleski, kai del ame ivia. E, chaches si kai but mule palai bezex ieke manusheske, numa o lashimos le Devlesko defial mai barolo, ai e podarka kai dia ivia buten katar iek manush, O Jesus Kristo.+5ONuma de katar e vriama le Adamoski zhi kai e vriama le Mosesoski e martia sas, vi pel manush kai chi kerenas bezexa sar o Adam kai dia opral pa so phendia leske.4 Mai anglal sar O Del dia o zakono ka Moses o bezex vunzhe sas ande lumia; numa sar nas inker o zakono O Del chi lelas sama le bezexeske.3' O bezex avilo ande lumia pala iek manush o Adam; ai o bezex andia e martia; ai kadia e martia aresli sa le manushen, ke savorhe kerde bezexa!2w Ai mai si mai but raduimos ando Del katar amaro Del O Jesus Kristo, kai akana kerdia te avas le vortacha le Devleske.H1  Ame samas le duzhmaia le Devleske, numa akana kerdia anda amende leske vortacha ke palai martia leske shaveske. Akana mai but kai sam leske vortacha, avasa skepime pala traio lesko shavesko.z0m Katar leski martia sam akana jinde vorta angla Del; ai pala kodia avasa skepime lestar katar e xoli le Devleski.j/MNuma O Del sikadia amenge sode leske drago amen; o Kristo mulo amenge kana inker samas bezexale!r.]Trutno te merelpe ieke manusheske kai si vorta. Amborim sai merel vari kon ieke manusheske kai si lasho.`-9Inker kana nas ame zor, O Del mulo le bezexalenge, e vriama kai sas thode katar O Del.y,kAi kodo azhukerimos nai intaino ke O Del shordia peski dragostia ande amare ile le Swuntone Duxosa kai dia ame.]+3Kana sai azhukeres sai inkerdios kana avel o zumaimos; ai ankeres, porme azhukeres.[*/Mai but raduisavas ande amaro chino, ke zhanas ke pala chino sai porme azhukeras.O)Pala Jesus ai o pachamos kai si ame ande leste, sai pashuas ka lashimos le Devlesko, ai kai akana beshas ande kodia, ai so del ame o raduimos, si ke zhanas ke si ame than pasha barimos le Devlesko.i( MAkana sam vorta angla Del pala pachamos, si ame e pacha le Devlesa katar amaro Del Jesus Kristo.|'qSas dino kai martia pala amare bezexa, ai sas andino palpale ka traio amenge te kerel anda amende vorta angla Del. & Sas ramome vi amenge, ai iame sam jinde sa vorta, ame kai pachas ande leste kai vazdia andai martia ka traio O Jesus amaro Del.E%Numa kadala vorbi "jindo sar vorta" nas ferdi ramome leske,P$Anda kodia o Abraham pala pesko pachamos, sas jindo vorta katar O Del.L#Pachalaspe zurales ke O Del si les e putiera te kerel so shinadia. " Chi xasardo pesko pachamos, ai pachalaspe ande so shinadiasas leske O Del; inker lesko pachamos bariolas, ai naisilas le Devles.1![Pashte iek shel bershengo sas; numa lesko pachamos chi kovliolas kana delas pe goji ka pesko stato, kai sas vunzhe sar mulo, ai e Sarah kai nashtilas te avel la glate.3 _O Abraham pachaiape ai azhukerelas, kana nas kanch te azhukerelas, ai kerdilo kadia "O dat bute themengo" Vorta sar O Del phendiasas leske, 'Avela but narodo pala tute.'DSar mothol E Vorba le Devleski, "Kerdem anda tute o dat bute themengo." Wo si amaro dat angla Del ande kodo kai pachaiape, O Del kai del o traio le mulen, ai kerel te avel so nas shoxar.)KAnda kodia so sas shinado katar O Del sas pala pachamos, saxke te avel ek podarka ivia katar O Del, ai te avel lashi sas kodolenge kai avena katar o Abraham. Na ferdi kodolenge kai keren o zakono, numa vi kodolenge kai pachanpe sar o Abraham pachaiape, o Abraham si amaro dat savorhenge;Y+Ke o zakono anel e xoli le Devleski; Numa kotse kai nai zakono, nai chi bezexa.-Te avilino kodola kai keren o zakono ferdi won te len so sas shinado. Apo o pachamos intaino lo, ai so sas shinado katar O Del nas te mol kanch.L O Del shinadia le Abrahamoske ai kodolenge kai aven pala leste ke e lumia avela lenge. Kodo shinaimos na ke o Abraham kerdia o zakono, numa ke sas jindo sa vorta katar O Del pala pesko pachamos.   ! O Abraham sas les dino o semno te dichol, kodia sas o semno te sikavel ke O Del jinelas les sa vorta pala pesko pachamos mai anglal sar te avel semno pe leste, o Abraham kai si o dat sa kodolenge kai pachanpe ando Del, bi te aven semnome, kodia si kodola kai nai ferdi ke si semnome, numa ke lenpe pala traio le pachamasko ke sar amaro dat, o Abraham traiisardia mai anglal sar te avel semnome.} Kana kodia diela kerdili? Sas mai angla vai mai palal kana Abraham sas semno pe leste? Nichi mai palal, numa mai anglal.mS Akana so phendiam ke O Del jinel le Abrahamos sa vorta, ke lel sama ka lesko pachamos." (Gen 15:6).s_Kado mishtimos si ferdi le manushenge kai si semno pe lende, vai vi le manushenge kai nai semno pe lende?)"Raduime te aven kodola kai O Del iertisardia lenge shipki, ai kai iertisardia lenge bezexa. Raduime o manush kai O Del chi jinel lesko bezex.xiAi kadia si kai o David del duma pa raduimos le manushesko, kai O Del jinel les vorta bi te lel sama so kerel::mNuma kana iek manush bi te kerel buchi thol ferdi pesko pachamos ando Del, ai O Del jinel vorta le bezexa leske, O Del dikhel lesko pachamos te jinel les sar vorta angla leste.{oO manush kai kerel buchi si les pochin; kodia pochin nai jindi sar iek podarka ivia, numa kerdia buchi pala late.Y+"O Abraham pachaiape ando Del, ai O Del jinelas les vorta pala pesko pachamos."4aTe avilino o Abraham arakhlo vorta katar O Del palal dieli kai kerdia, sai kerdino barimata, numa nashtil te kerel barimata angla Del. Chaches E Vorba le Devleski mothol.5 gApo so te mothas, so lia o Abraham amaro dat?^5Apo, akana chi mai keras o zakono ke pala pachamos? Nichi, akana mai but te las ame.u cKe ferdi iek Del si, kai kerela te aven vorta pala pachamos le Zhiduvuria, ai vi kodola kai Nai Zhiduvuria.u cO Del si ferdi O Del le Zhidovongo? Nai vi kodolengo kai Nai Zhiduvuria? E, wo si O Del kai Nai Zhiduvuria.d AKe ame gindisaras ke o manush vorta lo pala pesko pachamos bi te kerel so mothol o zakono.  Mai si, le manushen, voia te keren barimata? Nichi, vov si! Si te keren so mothol o zakono? Nichi, Numa ke pachanpe ando Kristo.: mNuma akana O Del sikavel sar iertil le bezexa le manushenge te aven vorta. Ke wo mangel te sikavel kai wo si vorta, ai vi te kerel vorta anda sa kodola kai pachanpe ando Jesus.s_O Del thodia les po trushul, o iertimos le bezexengo avel pala o rat le Kristosko kana pachanpe ande leste, O Del manglia te sikavel sar pesko Shav O Jesus Kristo si chacho. Mai anglal, azhukerelas ai chi kerelas baio le bezexalenge;eCNuma O Del ande pesko lashimos kerel te aven vorta ivia pala O Kristo Jesus, kai skepil le.@{Ke savorhe bezexale le, ai dur si katar lesko skepimos.#?O Del kerel te aven le manush vorta ke pachanpe ando Jesus Kristo. Ai kodia si sa kodolenge kai pachanpe ando Kristo, ke angla Del savorhe iek fialo sam:)Numa akana O Del sikadia amenge sar kerel anda amende, vorta angla leste bi le zakonosko. o zakono ai le profeturia phende sas pa kadia diela.Ke khonik chi avela arakho vorta angla Del ke kerdia so motholas o zakono; o zakono si ferdi te sikavel le manusheske ke bezexalo lo.(IZhanas ke so godi mothol o zakono, mothol les kodolenge kai si tela zakono, saxke swako mui te avel phandado, ai sa e lumia te avel arakhli doshali angla Del./YNai dar le Devleski angla lenge iakha.&GChi zhanen o drom la pachako,6gAi katar godi nakhen, phagaven ai keren baio:#~ANashen zurales te mudaren:4}cLengo mui pherdo bi vuzhimos ai den armaia.'|G Lenge kox si sar iek grepoäevo phuterdo, lenge shib si kai xoxaven lasa, le vorbi kai anklen anda lengo vursh si sar e votrava le sapesko; (Ps 5:9, 140:3).a{; Savorhe xasarde le katar O Del; ai xasaile, nai chi iek kai kerel o mishtimos, chi iek.Ez Chi iek kai haliarel, khonik chi rodel le Devles (Ps 14:2)._y7 Sar si ramome ande Vorba le Devleski, "Nai chi iek manush kai si vorta, nai, chi iek.*xM Numa sam ame le Zhiduvuria mai lashe sar le kolaver manush? Nichi! Ke vunzhe phendem ke le Zhiduvuria ai le kolaver manush iek fialo le, ai savorhe bezexale le.QwAi porme, sostar te na mothas, "Keras o bi lashimos saxke te anklel o lashimas." Chaches uni mothon bi lashimos pa mande ai dosharel ma ke sostar mothav, 'Kodola manush avena doshale sar trobul pe.'"vAi pala murho xoxaimos o chachimos le Devlesko sikadiol mai but pe lesko barimos; sostar te mai avav jindo sar iek bezexalo?LuNichi! Ke O Del te na avilino vorta, sar sai del pe kris la lumia?tNuma o bezex kai keres si te sikavel ke O Del vorta lo, so mothas ame? O Del nai vorta ke dosharel ame? Dav duma sar den duma le manush.PsNichi! Trobul O Del te kerel buchi le chachimasa, marka te avela swako manush xoxamlo, sar mothol E Vorba le Devleski, trobul te arakhen ke vorta sam ande so mothos; ai te niris kana den tu pe kris.orWApo, so te mothos te sas mashkar lende kai chi kerde o zakono, O Del si te mekel le ke won mekle les??qyAi mai anglal kal Zhiduvuria O Del meklia kado divano._p 9So mai niris te aves Zhidovo, o semno mai nai kanchi? But si te niris ande soste godi!xoinuma o chacho Zhidovo si kodo kai si andral, ai kan si semno ande lesko ilo, iek semno kai avel katar O Swunto Duxo le Devlesko, ai na katar o zakono kai si ramome, o chacho Zhidovo avel lesko barimos na katar le manush, numa katar O Del.knOChaches, o chacho Zhidovo nai ferdi kodo kai miazol, ai kai si semnome kai dichol avrial o stato,2m]O manush kai nai semno pe leste ando stato kerel o zakono solaxasa, numa tu kai san ek Zhidovo chi keres o zakono, marka ke si tu o zakono ramome, ai ke te san semnosa.l'Ai o manush kai nas semno pe leste (nai Zhidovo), kerel o zakono sar lende ai kerel so phenel o zakono, O Del gindil pa leste sar ek Zhidovo. kTe keresa so mothol o zakono, o semno nai intaino, numa te na keresa so mothol o zakono, kadia si sar te na avilino semno pe tute.mjSKe E Vorba le Devleski mothol, pala tumende le Zhiduvuria o kolaver narodo mothol nasulimos pa Del.vieBarimata keres ke si tu o zakono, numa nai tuke lazhav katar O Del kai keres so mothol o zakono te na keres. h9Tu kai mothos ke chi trobul te phires pala kolavreski rhomni. Sostar tu keres kurvimos? Tu kai nai tuke drago le ikoni, Sostar chores andal tampluria?gyApo, tu kai sichares le kolavren, sostar chi sichares tu tut? Tu kai mothos ke chi trobul te chores, sostar tu chores?f!tu sichares kodolen kai chi zhanen, ai sichares le ternen pa Del, ke tu zhanes ke o zakono sikavel vorta so si, o chachimos ai zhanglimos.oeWtu gindis ke sai sikaves o drom le korhenge, ai sai aves iek vediara kodolenge kai si ando tuniariko,Td!zhanes e voia le Devleski, ai o zakono sichardia tu, te alos so si mishto;ac;Numa tu des tu o anav Zhidovo, inkerdios katar o zakono, ai barimata keres che Devlesa,0bYEta, so sikadiola o dies kai O Del dela pe kris katar o Kristo, so godi si garado andel traiuria le manushenge ai sar mothol e lashi viasta le Devleski kai me mothav.Ha Sikaven kadia, ke sar trobul te keres kai si phendo, katar e kris ramome ande lenge ile. Lengo ilo sikavel lenge, vi ke lenge ginduria kai univar kerel kris pe lende, ai univar chacharel le.'`GKana kodola kai Nai Zhiduvuria, kai chi zhanen o zakono le Zhidovongo, keren anda pende so mothol o zakono, si le iek zakono lenge, marka ke nai le o zakono._{ Ke le manush kai si drago le Devleske, nai kodola kai ferdi ashunen o zakono, numa kodola kai keren so mothol o zakone.9^k Kodola kai keren bezexa bi te zhanen o zakono le Mosesosko xasavona bi le zakonosko; numa kodola kai keren bezexa ai zhanen o zakono avena dine pe kris pala zakono kai zhanen.,]S Ke le Devleske savorhe iek fialuri. \9 Numa O Del dela o barimos, ai o luvudimos, ai e pacha kodolenge kai keren o lashimos; kal Zhiduvuria mai anglal, numa vi ka kodola kai Nai Zhiduvuria.[y O chino ai o nekazo avela pe kodola kai keren o baio; pel Zhiduvuria mai anglal, numa vi pe kodola kai nai Zhiduvuria.ZyNuma sikavela xoliariko zurales pe kodola kai xoliavon pe leste, ai chi keren o chachimos, numa keren le chorhe dieli,YDela o traio kai chi mai getolpe kodolen kai roden te keren o mishtimos, ai roden o barimos ai o luvudimos, ai o traio kai chi merel.2X_Ai kai O Del dela sakones pala so kerdia./WWNuma zuralo cho ilo, chi manges te parhudios anda kodia, tu lashares tuke kris mai bari kana avela o dies, kai O Del sikavela peski xoli ai peski kris kai si chachi.V'Vai tu, nai tuke drago o lashimos le Devlesko kai azhukerel ai rhevdil; tu chi zhanes ke o lashimos le Devlesko trobul te parhuvel cho traio. U Tu gindis ke skepisar katar e kris le Devleski, tu kai keres kris pe kodola kai keren kadala dieli, kana vi tu keres sar lende?]T3Ke zhanas ke O Del kerel kris vorta ai chachi pe kodola kai keren kodolendar dieli.&S GTu kai keres kris pel kolaver chi san iertime; kon godi avesa ke kana keres kris pel kolaver, ai vi tu keres sa kodola dieli, tu korkorho keres kris pe tute.+R Q Zhanen o zakono le Devlesko, le manush kai keren kadia trobul mudarde, numa savon keren kadala bucha, ai mai but mothon ke vorta keren kadala kai keren sar lende.nQ WChi haliaren kanch, ai chi keren so mothon, bi lashe le ai nai le dragostia, bi malako le kolavrenge:qP ]ai mothon bi lashimos pa iek avreske, won si le duzhmaia le Devleske, dziliaren, barimatange, mothon so kerde won ai won keren dieli te xoxaven, ai te keren baio, ai chi keren so mangen o dat ai e dei lendar ai chi pachan lengo mui,FO Pherdo xoxaimos le, kurvisia, chorho ginduria, bi lashe, ai mangen so si avres, ai pherdo zhaluzile ai mudaren, ai keren chingara, maren mui iek avesa, ai atsaren, ai roden baio, ai pupuin,{N qChi mangle te luvudin le Devles, O Del meklia le pala pengi goji, kai nai vorta te keren so chi trobulas te keren.>M wVi le mursh, chi mai keren so trobulas te kerdiol le zhuvliansa, ai te aven drago iek avreske, le mursh keren dieli zhungale iek avresa, ai kadia doshale le kai rimonpe katar O Del.L +Anda kodia O Del meklia le te keren dieli zhungale, vi lenge zhuvlia parhude, ai chi mai keren so sas malades, ai keren dieli kai si bi malade:(K KWon kai parhude o chachimos le Devlesko ando xoxaimos, ai luvudisarde ai podaisarde le manushes de sar kodoles kai kerdia les, ai kai si Swuntsome sagda. Amen.J Anda kodia O Del meklia le te keren dieli bi vuzhe, ke lengo ilo mangelas kadia, ai traiinas defial zhungales iek kavresa.JI Kai trobul te luvudin o barimos le Devlesko kai chi merel, numa won luvudin xoxamne ikoni kai miazon manushen kai sai meren, ai ka chiriklia, ai zhigeni shtare punrhensa, ai sapen, ai shupolen.0H ]Won mothon ke gojaver le, numa dzile le.>G wZhanen le Devles, numa chi luvudin les, ai chi naisin leske sar trobul te kerel pe le Devleske, numa won lenge ginduria kerdile dzilimos, ai lengo ilo zurailo ai pherdilo tuniariko.F Chaches de sar O Del kerdia e lumia, le bucha kai wo kerel ai ame chi dikhas, kodia si leski putiera kai shoxar chi getolpe, ai wo kai si Swunto dikhel pe andel dieli kai kerdia, ai kadia le manush sai zhanen so kerdia, saxke te na mothon ke chi zhanen!nE WO Del dosharel le ke so zhanen katar O Del, nai trutno lenge te haliaren. O Del sikadia lenge sar si.D O Del sikavel peski xoli anda cheri pe sa o bezex ai so godi baio keren le manush, ai katar o bezex kai keren te aterdiaren o chachimos./C YKe ande Vorba le Devleski si o chachimos le Devlesko katar o pachamos ai le pachamaske, ke kadia si le ramome, o manush kai si vorta le Devlesa traiila anda pachamos.B 5Ke chi lazhav katar Vorba le Kristoski; ke kodia si e putiera le Devleski ai o skepimos kodoleske kai pachalpe; mai anglal o Zhidovo, porme o Greko.aA =Anda kodia sima ando ilo te phenav tumenge e lashi viasta, vi tumenge kai san ande Rome.@ Ke trobul te zhav kal manush kai traiin andel foruria ai vi kal manush kai si avrial, ai vi kal gojaver ai vi kodola kai nai gojaver.v? g Chi mangav te mekav tumen bi te zhanen murhe phral, ke butivar manglem te zhav te dikhav tumen, numa aterdiarenas ma zhi akana, ke mangavas murhi buchi te kerel mishtimos mashkar tumende, sar kerdilia mashkar le kolaver thema anda lumia.}> u Ai mangav mai but te avav tumende te las andek than iek zor, me katar tumaro pachamos, ai tume katar murho pachamos.c= A Ke mangav te dikhav tume, te anav tumenge iek podarka katar O Swunto Duxo, te aven zurale.q< ] Ai mangav sagda ando murho rhugimos, te avel ma dino katar leske voia o raduimos te zhav te dikhav tume.;  O Del kai me kerav leske buchi sa murhe ilesa, kai phenav e lashi viasta pa lesko Shav, zhanel ke da ma sagda goji tumende.: Mai anglal naisisarav murhe Devleske ando Jesus Kristo pa tumende, ke ashunas ke den duma pa tumaro pachamos ande sa e lumia.J9 Ramov tumenge, tumenge kai san ande Rome, tume savorhe kai O Del drago tumenge, ai akhardia te traiin leske, te del tume o lashimos ai e pacha katar amaro Del, amaro Dat, ai O Del Jesus Kristo.W8 )Vi tume kai san ande Rome, kai O Del akhardia tume te aven le Jesus Kristoske.07 [O Jesus Kristo amaro Del kai lestar sas ame te avas apostluria, ando anav le Kristosko, te anas manushen ande sa le thema te pachanpe ai te keren o zakono le Devlesko.m6 UAi sas thodino Shav Devlesko putierasa pala Swunto Duxo, ai katar lesko zhuvindimos mashkar le mule.b5 ?Kai mothol pa pesko Shav O Jesus Kristo, kai kerdilo andai vitsa le Davidoski ando stato.t4 cE lashi viasta kai sas shinadi mai anglal katar O Del katar leske profeturia kai si ande Vorba le Devleski.y3 oO Pavlo, ek sluga le Jesus Kristosko, sas akhardo te avel Apostle alosardo te phenel e lashi viasta le Devleski.21Motholas pa rhaio le Devlesko, ai sicharelas pa Del Jesus Kristo, sa peske ilesa, ai chi aterdiarelas les khonik te kerel peske buchi le Devleski. 1Ai o Pavlo beshlo dui bersh antrego ando kher kai pochinelas swako shon, mekelas te aven leste sa kodola kai avenas te dikhen les.^05Kana o Pavlo phendia kodo divano le Zhiduvuria geletar, ai denas pe duma won de won./+"Me mangav tume te zhanen e viasta le skepimaski kai si katar O Del, sas tradini ka kodola kai Nai Zhiduvuria, ai won ashunen ka kodia viasta." .Ke e goji kadale narodosko chi mai haliarel, ai phandade penge khan, phandade penge iakha, saxke te na dikhen penge iakhensa. Ai te na ashunen penge khanensa, ai lenge goji chi haliarel kanch, ai te na boldenpe karing mande, ai te sastiarav le, mothol O Del. -Isaiah motholas, Zha karing kado narodo, ai mothol leske; "Ashunena mishto, numa chi haliaren; dikhena mishto, numa chi dikhena."6,eZhanastar, ai nashtinas te malaven pala iek kavreste, ai o Pavlo phendia lenge, "O Swunto Duxo vorta motholas kana divinilas tumare dadensa anda mui le profetosko o Isaiah!U+#Uni pachaiepe pa so motholas lenge, ai le kolaver chi mangenas te pachanpe.B*}Line penge iek dies te den duma le Pavlos, ai kodo dies avile mai but leste kotse kai beshelas o Pavlo. De diminiatsi zhi ande riat o Pavlo motholas lenge ai sicharelas le pa rhaio le Devlesko, ai mangelas te anel le te pachanpe ando Jesus, ai motholas lenge pa zakono le Mosesosko, ai pal klishki le profetonge.z)mNuma ame mangliamas te zhanas tutar, so gindis, ke ame zhanas ke kadia buchi kai tu keres, o narodo chi mangel."(!Ai won mothon leske, "Chi aviliam amende chi iek lil andai Judea pa tute, chi avilo chi iek phral te anel vai te mothol nasulimos pa tute.'+Eta, Sostar manglem te dikhav tumen, ai te dav tumensa duma; ke te si kako lantso pe mande ke pala kuko kai le Zhiduvuria pachanpe ande leste."-&SNuma savon mangenas te mudaren ma, le Zhiduvuria; ai antunchi musai sas mange te akharav le amperatos o Caesar, ai chi tradem chi iek chorhi viasta pa kodo narodo.w%gNuma le Romanuria phushle ma, ai mangenas te meken ma, ke chi arakhle kasavestar baio pe mande te mudaren ma.($ITrin dies pala kodia o Pavlo akhardia peste le bare le Zhidovonge kai sas ande Rome. Kana chidinisaile, wo phendia lenge, "Manushale, Murhe phral! Ivia ke chi kerdem kanch amare narodoske, ai chi rimosardem o zakono amare dadengo, aterdiarde ma ande Jerusalem, ai dine ma kal Romanuria.3#_Kana aresliam ande Rome, o baro ketano angerdia le manush kai sas phandade ka o baro le Romanongo, numa meklia le Paulos te beshel korkorho ieka ketanasa te arakhel les.W"'Kana le phral kai sas ande Rome ashunde kai aviliamas won avile zhi ka bazari kai bushol Appius Forum ai le trin kafanavi te dikhen ame. O Pavlo kana dikhlia le, naisisardia le Devles, ai mishto sas leske.n!UAnde kodo foro arakhliam phralen, kai mangel amendar te beshas lensa iek kurko. Ai geliam ande Rome. 7 Ai kotsar geliam kodole dromesa te aresas ando Rhegium. Pe terharin e barval kai avelas anda sauto phurdelas, ai ande dui dies aresliam ando Puteoli.P Aresliam andek foro kai bushol Syraceuse, ai kotse beshliam trin dies.+O Kana nakhle trin shon liam ek paraxodo kai si andai Alexander, kodo paraxodo busholas 'Le dui zhamea dela' (Castor ai Pollux), kai nakhlo sas o ivend ande izula.{o Ai lazhanas amendar, ai chetainas amen, ai kana avili e vriama te zhastar, dine ame so godi trobulas ame te zhas.Z- Pala kodia le kolaver naswale kai sas pe izula avile ka Pavlo ai vi won sastile.A{O dat kodole manushesko ando than sas, ai baro zharo sas pe leste, ai leski ji sas defial naswali. O Pavlo gelo leste, thodia le vas pe leste, ai rhugisardia leske, ai sastiardia les.B}Kotsar pashe sas ek phuv kai sas ieke manusheski, ai wo sas baro pe kodia izula kai busholas Publius, kodo manush akhardia ame peste lashimasa, ai meklia ame te beshas leste trin dies.kOKado narodo azhukerelas te shuvliol, vai te merel strazo, numa azhukerde but te dikhen so kerdiol leske, ai dikhle ke chi kerdilia leske chi iek baio, ai parhude penge ginduria karing leste ai phende, "Kako manush si ek del!"GNuma o Pavlo shudia le sapes ande iag, ai nas vov si dukhado.s_Kana o narodo kodola izulako dikhle o sap kai sas huluime pel Pavlosko vas, denas pe duma won de won, ai mothonas, "Kako manush si kai mudarel, ke o chacho zakono le Devlesko chi mekel les te traiil, marka ke skepisailo andai maria."O Pavlo chidia but krenzhetsi te shudelpe iag, numa ek sap anklisto avri andal krenzhetsi ke pala tachimos, ai huluisailo pe lesko vas."=O narodo kai sas pe kodia izula sas defial lashe amensa, breshind delas, ai defial shil sas, kerde ek bari iag, ai savorhe akhardia ame te beshas lensa.D Kana skepisailiam, ashundiam ke kodia izula busholas Malta./W,Ai le kolaver te lenpe pala lende, ai te inkerdion katar le palia (khash) vai katar le kotora le paraxodoske. Ai kadia savorhe aresle pe phuv, ai skepisaile savorhe.M+Numa o baro ketano le Romanonge mangelas te skepil le Pavlos, chi meklia te mudaren kanikas; ai dia ordina kodolen kai zhanen te naion te xoten ando pai mai anglal savorhendar ai te zhan pe phuv.zm*Le ketani mangenas te mudaren kodolen kai sas phandade, ke dar sas lenge ke xoten ande maria ai zhantar naimasa.kO)Numa dine le paraxodosa andek phuv, kai sas kotse andek than kai avelas pai pa dui riga; ai kotse astardilo o paraxodo, e rik e anglui dia ande chishai ai nashtilas te mai mishtilpe, numa e rik e palui phadili katar o talazo.ve(Phuterde le shele kai sas sastrensa ande maria, ai mai phuterde le shele le khashtenge kai sas te traden o paraxodo. Porme thode iek bari tsera anglal po paraxodo, saxke te spidel e barval o paraxodo, ai zhanas karing e phuv vai plazha.@y'Kana phuterdilo o dies le manush kai arakhenas o paraxodo, chi prinzharde e phuv: numa dikhle le avelas pai vari katar kai delas ande maria, ai mangenas te terdion kotse te dashtina.[ /&Kana savorhe xale mishto, shude o jiv ande maria, saxke te vushurilpe o paraxodo.? y%Samas dui shela ai eftavardesh tai shov zhene ande sa.3 a$Porme savorhe mishto sas, ai vi won xanas. #Kana getosardia te del duma, o Pavlo lia manrho, ai rhigisailo ka Del anda leste angla savorhende, ai phaglia les, ai thodiape te xal.w g"Akana mothav tumenge te len xaben; ke trobul te xan te traiin: ai chi iek firo anda tumare bal chi xasavola."6e!Mai anglal sar te phuterdiol o dies, o Pavlo phendia savorhenge te len pesa xaben, phenelas, "Ke adies si o desh u shtarto dies ke sar azhukerdiam ai inkerdilian te na xan._7 Antunchi le ketani shinde le shele kai ankerenas le paraxoditses te perel ande maria."=O Pavlo phendia le ketanako kai poronchil pel ketani ai le ketanenge, "Kakala manush te zhanatar ai te na beshen anda paraxodo nashtin te aven skepime."]3Numa le manush kai lenas sama katar o paraxodo mangenas te zhantar pa paraxodo; ai line o tsinorho paraxoditsi ai thode les pe maria, ai won mothonas ke bute shuden sastria pare ando pai te inkeren le paraxodos.+ODaranas ke o paraxodo malavel andel bax, anda kodia shude shtar shele kai sas sastria pare pe lende ando pai palal o paraxodo, ai azhukerde te phuterdiol o dies.PShude iek shelo ai kako shelo sas phanglo iek para sastri ai dine pe gor ke o pai trenda ai efta metura (120') de baro sas, mai angle mai shude o shelo ai arakhle besh tai oxto metura (90') de baro.?wKana e desh u shtarto riat avili, e barval angerelas ame pe maria kai bushol Adria karing le desh u dui e rait, kodola kai tradenas o paraxodo haliarenas ke pashuavas pasha ek phuv.&GNuma si te aresas pek izula."^5"Anda kodia, manushale, Na daran, ke pachav ma ando Del, ke avela sar phendia mange.  ai phendia mange, "Pavlo, Na dara kanch, ke tu trobul te nakhes angla Caesar, ai O Del dia tu kodolen kai si tusa po paraxodo."T~!Me sim le Devlesko, ai kerav leski buchi, e riat ek angelo sikadilo mange,]}3Numa akana na daran, ke chi iek anda tumende chi merela, ferdi o paraxodo xasavola.S|Chi xaliamas de dumult, antunchi o Pavlo ande punrhende angla lende phendia lenge, "Manushale, trobulas te ashunen mande, ai te na zhantar andai Crete, saxke te na xasavas ai te na xasaras so sas amen. {But dies chi dichilia o kham ai chi dichilia le chererhaia, ai e barval sakadia de zurales phurdelas. Ai savorhe darasas ke meras.PzAi o trito dies shude penge vastensa le dieli le paraxodoske ando pai.yykE barval inker drichinilas ame zurales, pe terharin thodepe te shuden o torhaxo kai sas ando paraxodo ando pai.;xoAi thodiam les po baro, porme phangliam les shelensa pasha paraxodo, ke darasas ke del dap pashai phuv la Libyiake, line tele e tsera ai makle o paraxodo te zhal le barvaliansa.'wGNakhliam pa sauto pa izula kai bushol Clauda. Kodia izula vorta anglal sas, ai xantsi barval sas, ai aresliam chinosa te las o tsinorho paracodo kai sas ame.v'O paraxodo angerelas les e barval, ai nashtisarasas te zhas la barvaliasa, ai chi mai kerdiam khanchi. Mekliam te zhal o paraxodo kai mangel.duANuma sigo ek barval zurali kai bushol Euroclydon (norteasto) avili andal plaia le izulaki.0tY E tsinorhi barval avelas anda Sauto ai phurdelas, won gindisaile ke sai keren so mangenas; ai mangle te zhantar, numa zhanas le paraxodosa pashai phuv kai si e Crete.s Numa o than nas lasho te beshen kotse sa ivend, anda kodia mai but anda lende mangenas te zhantar kotsar, ai mangenas te zhan te dashtina ando Phoenix, ek porto kai sas ande Crete, kai sas karing o saut westo ai o nort westo ai kotse nakhasa o ivend.3r_ Numa o mai baro le Romanonge mai but pachalaspe so motholas o manush kai tradelas o paraxodo ai kodolesko mui kai sas lesko paraxodo de sar te pachal so phendia o Pavlo.q "Dikhav manushale ke kado drom chi avela lasho, o paraxodo ai so si andre si te rimonpe, ai te phadion, ai vi ame sai meras."p5 But vriama phasardiam, ai baio vunzhe sai kerdiolas te mai zhasa po paraxodo, kana si pozno ande bersh, ivend sas, anda kodia o Pavlo phendia lenge,o}Zhasas angle chinosa pashai rig, ai aresliam ande ek than kai bushol Safe Harbos (Bopor), pasha foro kai sas ande Lasea.]n3But dies geliam po pai lokorhes, ai bute chinosa aresliam ando foro kai si ando Cnidus. Ai e barval chi mekel ame te zhas mai dur pe kodo drom, nakhliam pa Salmone ai arakhliam ame pashai izula kai bushol Crete. mAi kotse e ketana arakhlia ek paraxodo kai sas andai Alexandria, ai kai zhalas ande Italia; kerdiam ame te anklas pe kodo paraxodo.vleKana nakhliam e maria kai nakhelas andai Cilicia ai andai Pamphylia, aresliam ando Myra, ek foro ande Lycia.jkMKana geliamtar kotsar, nakhliam, pai izula kai bushol Cyprus, ke bare barvalia avenas pe amende.j7Pe terharin aresliam ando Sidon. O Julius kai kerelas mishtimasa le Pavlo meklia les te zhal te dikhel peske vortakon, ai te lel lendar so trobul le.(iIAnklistiam pe ek paraxodo andai Adramyttium, kai trobulas te zhal karing Asia, ai geliamtar, ai sas amensa o Aristarchus. Wo sas Macedonia andai Thessalonica.7h iKana manglia te zhas po paraxodo ande Italia, dine le Pavlos ai mai avre manushen kai sas phandade kai ek ketana kai busholas Julius, wo sas ketana Romanonge le amperatoske."pgY Ai o Agrippa phendia le Festusoske, "Kako manush sai mekenas les te na akhardino le amperatos Caesar."f/ai durile xantsi, ai denas pe duma won de won, ai mothonas, "Kako manush chi kerdia kasavestar baio te mudaren les vai te thon le ande temnitsa."geGO amperato Agrippa, o governori Festus, ai Bernice, ai sa kodola kai sas lensa wushtilo opre,Ud#Ai o Pavlo phendia, "Te avel akana vai mai angle sar mangela O Del, ai na ferdi tu , numa savorhe kodola kai ashunden mande adies, sai kerdion sar mande, numa chi avela len le lantsuria kai si pe mande!" %<~~}K}||U{{nzyyqyxw\w uuu.tessFrqpp!o,nImm9lllYkzk!jjj1iiZhhhHgg0f^eeQdJcc(baa``5_F^^^/]'\\[[7ZZ YXX:WW.VVUgTTSSSRR(QQ&PUONNNM4L~KKJiIIHHNGGGFEEoDDECBB.AA@@??>==W<<;::99c887766*55)44 3332x11t00//6..M--,,<+** ))({'u&&X%%;$]#"X!r C&$[( )!\5Sxgc$ < V ?d$F%)Uni gindin ke uni dies mai bare le sar aver dies, numa uni gindin ke sa le dies iek fielo le. Swako trobul te pachalpe zurales ande so gindil.>uKon san tu te doshares avreska sluga? Te kerela peski buchi vorta vai nichi. Kodia zhanela lesko gazda so kerela lesa. Numa beshela vorta, ke O Del si les e putiera te del les zor.?wKodo kai xal anda swako fielo te na xoliavol pe kodo kai chi xal uni dieli; ai kodo kai chi xal uni dieli chi trobul te dosharel kodoles kai xal swako fielo; ke O Del lia les peste.pYIek manush gindil ke sai xal swako fielo, ai aver manush, kai nai les baro pachamos, xal ferdi legumi.\ 3Len tumensa kodoles kai nai les baro pachamos, ai na xan tume lesa pe so gindil wo. Numa len pe tumende o nevo traio kai si ando Jesus Kristo O Del, ai na mai len tume pala tumaro stato, te keren so wo mangel.a; Phiras vorta, sar trobul ande vediara le dieseski; arakhas ame katar le chingara ai katar o pimos, ai katar le dieli le bi vuzhe ai katar e kurvia, na maras ame ai te na aven zhaluzuria vai te na mangen so si avres.) E riat pashte nakhli, o dies si te phuterdiol. Mek te shudas pa amende le dieli kai keren o tuniariko, ai las pe amende le dieli le vediarike.: m No keren kadia ke zhanen ande che vriama sam, avili e vriama te pominin tume anda tumaro sovimos. Ke o skepimos mai pasha amende lo akana de sar kana pachaiam ame e pervo data. w E dragostia chi kerel vov si nasulimos le vortakoske. Kana si amenge drago le kolaver kadia si kai keras sa o zakono.W ' Ke o zakono si, "Te na keres kurvia; te na mudares; te na chores; ai na pupuin, ai na mang so si avresko" Kadia diela ai le kolaver si sa iek zakono, "Te avel tuke drago cho vortako sar san tu drago tuke."  Na kamen love kanikaske, de ferdi te aven drago iek kavreske. Ke kodo kai si leske drago le kolaver, kodo kerdia o zakono.  Pochinen savorhenge so kamen lenge, pochinen so kamen kodolenge so trobul te pochinen, ai pochinen le love pe tumari phuv kodoleske kai trobul te avel pochindo, sikaven ke lazhan katar kodo kai kamen leske, ai keren vorta kodolesa kai trobul te keren vorta.}s Anda kodia tume pochinen taksa, ke le manush kai chiden le love keren buchi le Devleske te keren vorta kodia buchi.#? Anda kodia trobul te les tu pala zakono le barenge ande cho them, na ferdi te na avel e xoli le Devleske pe tute, numa ke chi goji trobul te kerel kadia.;o Ke wo kerel buchi le Devleski te kerel tu te keres o mishtimos. Numa te keresa o nasulimos, trobul te daras; ke nai intaino kai si les e putiera te kerel tu te pochines o nasulimos kai kerdian: ke wo kerel buchi le Devleske te sikavel e xoli le Devleski kana kerel te pochinel kodo kai kerdia o nasulimos.dA Chi trobul te daral pe katar le bare kai poronchin kana le manush keren mishto, numa katar kodola kai keren o nasulimos. Manges te na daras katar o zhandari? Apo, antunchi ker o mishtimos, ai mothona mishtimos pa tute.# Kon godi chi mangel te lelpe pala zakono chi lelpe pala zakono kai meklia O Del: ai kodola kai chi lenpe pala zakono anena e kris pe pende." ? Swako manush trobul te lelpe palai kris kai si ando them. Ke nai chi iek zakono kai chi avel katar O Del, ai le zakonuria kai si pe phuv O Del meklia le.T! Na mek o nasulimos te niril tut; numa tu nirisar o nasulimos le lashimasa.)K Te avela cho duzhmano bokhalo, del les te xal; te avela trushalo, del les te pel; ke te keresa kadia, kodia si sar te chidianas angara phabarde pe lesko shero.  Murhe phral, le shave le Devleske, te kerdia tumenge vari kon nasulimos na keren vi tume palpale, numa meken e xoli le Devleski te kerel kodia. Ke si ramome, "Me kerava nasulimos kodoleske kai kerdia nasulimos karing mande. Me pochinava palpale mothol O Del."a; Keren so godi dashtin, ai kodia si pala tumende, te traiin ande pacha sa le manushensa.t~a Te kerdia tumenge vari kon nasulimos na keren vi tume leske. Roden ta keren o lashimos angla sa le manush.} Traiin ai malaven pala iek kavreste. Na aven barimatange, numa keren le bucha kai nai barimata anda lende, ai na gindin tume gojaver.L| Raduin tume kodolensa kai raduin pe, ai roven kodolensa kai roven.M{ Swuntson kodolen kai chinuin tume: swuntson ai na te del le armaia.`z9 zhutin tumare phral kai trobul le zhutimos; ai premin mishto kodolen kai aven tumende.qy[ Aven raduime ke zhanen ande soste pachan tume; kana avel o baio pe tumende, rhevdin; rhugin tume sagda;Tx! Keren buchi ilesa ai te na aven kandine; podain le Devles sa tumare ilesa;bw= Te aven drago iek kavreske sar phral kai si drago iek kavreske; ai lazhan iek kavrestar;nvU E dragostia trobul te avel andai ilo. Te avel tumenge gratsia o nasulimos, ai astardion ka lashimos.u Kodoles kai sas les dini e podarka te zhutin, trobul te phen le vorbi kai zhutin vai pechin; kodo kai del pesko mishtimos, te del sa peske ilesa; kodo kai sikavel o drom trobul, te kerel vorta kodia buchi, kodo kai zhutil le choren te keren kodia sa peske ilesa;ty Te sas avres dini e podarka te podail, mek te podail; kodo kai sas les dini e podarka te sicharel, trobul te sicharel;s Swakones sas ame dine na saikfielo podarki kai trobul te keras lensa buchi sar O Del dia ivia sakones. Te si iekes anda amende e podarka te mothol E Vorba le Devleski kai sas les dino katar O Del, trobul te kerel kodia buchi pala pachamos kai si les;r7 Ai sakadia, o but kai sam, savorhe andek than keras iek stato chidine le Kristosa, ai sam savorhe chidine iek kavresa ke sar le kotora ieke statoske.Qq Ande iek stato manushesko si ame but kotora kai swako kerel aver buchi.p Palai podarka kai O Del dia ma ande pesko lashimos, phenav tumenge savorhenge: na gindin pa tumende ke san mai but ke so san. Numa te avel tume ginduria lashe, swako anda tumende te haliarel pe ke nai mai but ke ferdi pala pachamos kai O Del dia les.Ho  Na len tume pala traio kadala lumiako, numa meken le Devles te parhuvel tumen sa vi tumari goji, ai antunchi sai haliarena so O Del mangel - so si malades, so si leske drago, ai so si vorta.[n 1 Murhe phral, O Del sikadia peske lashimos karing amende, mangav tumendar te den tumar stato sar manush shinade le Devleske, vuzhe ai vorta angla Del, ke kodia si e buchi e vorta kai trobul te keren le Devleske.m $Ke swako fialo avel katar O Del, swako fialo si pala leste, ai leske, ka Del te avel sa o barimos ande swako vriama! Amen.sl_ #Kon sai mothol leske so te kerel? Kon sas o pervo kai dia les vari so, ai porme te avel pochindo lestar?"Pk "Kon sai haliarela so mangel te kerel? "Kon zhanel o gindo le Devlesko?jw !Che baro lo o barvalimos le Devlesko, ai che bari leski goji ai sode zhanel, kon sai mothol so mangel te kerel O Del?}is Ke O Del kerdia anda sako manush te avel phanglo ai te na pachal o mui, saxke te sikavel savorhenge pesko lashimos.h Ai vi chi pachaie le Devlesko mui, akana saxke o lashimos le Devlesko avel tumen dino, numa saxke vi won sai zhanen akana kodo lashimos.g Mai anglal chi pachaian o mui le Devlesko, numa akana lian o lashimos le Devlesko ke le Zhiduvuria chi pachaie lesko mui.efC Ke O Del chi lel palpale so dia, ai chi parhuvel pesko gindo karing kodola kai akhardia le.Xe) Te dikhasa sar le Zhiduvuria chi mangle e lashi viasta, won si le duzhmaia le Devleske pe tumaro lashimos. Numa te dikhasa o alomos kai sas kerdo katar O Del, won si kodola kai O Del mangel pala lenge dada.@d{ Ai eta, so kerela lensa, kana lava le bezexa pa lende."$cA Ai eta, sa le Zhiduvuria avena skepime. Sar mothol Vorba le Devleske, "O skepitori avela anda Zion, ankalavela so godi si chorho andai vitsa le Iakovoske.bb= Murhe phral, eta iek chachimos garado kai mangav te mothav tumenge. Saxke te na gindin ke gojaver san, uni andal Zhiduvuria nashtin te haliaren, numa kodia chi avela sagda, numa zhi kai le kolaver thema aven skepime.Na Tu kai chi san Zhidovo, tu san ferdi iek krenzha ieke khashteske maslenengo chorho shinde la, ai astarde la kai chi trobulas pe iek khash maslenengo lashardo le Zhiduvuria, won si le krenzhi le chache kodole khashtesko maslenengo kai si lashardo, No avela but mai lioxo te astaras le pale po khash kai sas vunzhe mai anglal./`W Ai te mangena le Zhiduvuria te boldenpe karing mande, ai te pachanpe, aven astarde kotse kai sas astarde mai anglal, ke O Del si les e putiera te astarel le palpale.Z_- Le sama sar O Del sikavel pesko lashimos ai peske xoli, xoliariko lo pe kodola kai durile lestar, ai lasho lo tusa, numa trobul te beshes ande lesko lashimos; te na nichi, vi tu avesa shinado sar iek krenzha.d^A Ke te nas defial lasho O Del le Zhidovonsa kai si krenzhi lashe, chi tusa chi avela lasho.2]] E vorta, shinde sas kodola krenzhi katar o khash ke nas le dosta pachamos, ai tu san akana ande lengo than ke tu pachas tu. Numa arakh tu katar le barimata ai arakh tu.p\Y Amborim mothos mange, "Ke kodola krenzhi shinde sas katar o khash te avav me astardo ande lengo than."&[E Anda kodia c hi trobul te avel tuke gratsia le krenzhi kai sas shinde. Sar te keres barimata? Ke chi san tu kai ingeres le vunen - numa le vuni ingeren tut.Z} Le Zhiduvuria si sar iek khash maslenengo kai si lasharde, ai kai uni krenzhi sas shinde, tu kai chi san Zhidovo, tu san sar iek krenzha maslenengi chorhi thodino ando lengo than, ai tu akana les andai vuna kai pravarel le maslenen kai si lasharde.Y3 Te si o pervo kotor le manrhesko andino angla Del, sa manrho antrego lesko si; te si le vuni la krenzhaki dine le Devleske, vi le krenzhi si leske.$XA E, kana sas thodine rigate e lumia kadia lashardili le Devlesa. So kerdiola kana lela le O Del pasha peste? Antunchi avela o traio kodolenge kai sas mule.YW+ Ai te sai xoliarav te dashtiva murhe narodos kai si zhaluzo, ai te skepiv unen.*VM Me mothav tumenge ke chi san Zhiduvuria, me sim e sluga kai sas shinadi le narodoski kai Nai Zhiduvuria, ai kai sim kadia raduime sim anda kadia buchi kai sima.=Us Te sas ke palai shipka le Zhidovongi. E lumia lia barvalimos ando Del, ai kai sas won mekle tele o kolaver narodo barvalo ando Del. Sode mai but avela kana dena pa savorhe ka Del?)TK Phushav, kana le Zhiduvuria pele, pele ai nashti mai vazden pe? Nichi, numa pala penge shipki, o kolaver narodo sai lia o skepimos, ai sai sikipin le Zhidovon.^S5 Lenge iakha te phandadion ai te na mai dikhen, ai ker te aven sagda lenge zea bange.rR] O David mai mothol, "Lengi skafidi te avel lenge duzhmano, ai te peren, ai te pochinen o baio kai kerde.$QA Sar si ramome ande Vorbe le Devleski, O Del kerdia te sovel lenge goji, ai kerdia te na dikhen penge iakhensa, ai te na ashunen penge khanensa, zhi adies.P So te mothas? So rodenas le Zhiduvuria chi line, ferdi kodolen kai alosardia O Del line so rodenas, le kolaver lengo ilo zurailo sas, O Alosardia le pala pesko lashimos, na ke won keren vari so mishto; ke antunchi o lashimos le Devlesko nas te avel chacho lashimos.WN' Ai vi akana mai si xantsi narodo kai O Del alosardia len pala pesko lashimos.rM] Ai so phendia leske O Del, "Garadem mange efta mi zhene kai chi dine changa angla o xoxamlo del o Baal."oLW "Devla, mudarde le profeton, ai perade che altaria; me ashilem korkorho, ai roden te mudaren vi man."RK O Del chi dia vov si rigate peske narodos kai zhanelas len mai anglal, pate chi zhanen so mothol E Vorba le Devleski pa Elijah? o Elijah mothol le Devleske ke le Zhiduvuria chi keren mishto. Phenelas,~J w Phushav tumen, O Del dia rigate peske narodos? Nichi, ke I me sim zhidovo andai vitsa le Abrahamoski, andal Benjamin.wIg Numa le Zhidovonge mothol, sorho dies vazdem le vas karing iek narodo kai chi pachal o mui ai kai chi mangen.H O Esaiah tromal te mothol mai but, "Arakhlema kodola kai chi rodenas ma; sikadilem kodolenge kai chi mangenas mandar kanchi.7Gg Numa me mothav, pate le Zhiduvuria chi zhanenas? o Moses o pervo phendia, kerava te avel tume xoli pe kodola kai nai chacho them, kerava te xolavon pek them kai nai gojaver.nFU Numa me mothav, pate zhi ashunde e lashi viasta? E, ashunde la, lenge vorba ashundili pe sa e lumia.eEC No antunchi o pachamos avel katar so ashunes, ai so ashunes avel katar E Vorba le Devleske.uDc Numa chi linepe savorhe palai lashi viasta. o Esaiah mothol, "Devla, kon pachaiepe kana diam duma pa tute?"!C; Ai sar te avel manush kai den duma pa Del, te na avena tradine? Che shukar le punrhe kodolenge kai mothon pai pacha, ai kodola kai anen e lashi viasta!:Bm Numa sar te akharena pe kodo kai chi pachaiepe ande leste? Ai sar te pachanpe ande kodo kai chi ashunde pa leste? Ai sar te ashunen pa leste kana nai khonik te mothol pa leste?@A{ Kon godi kai akharel po anav le Devlesko avela skepime.@ Le Zhiduvuria ai kodola kai Nai Zhiduvuria saikfialo le, savorhe si le iek Del kai del pesko mishtimos ka sa kodola kai akharen les.\?1 Ke E Vorba le Devleski mothol, kon godi pachalape ando Del chi avela leske lazhav.> Ke o manush pachalpe ande pesko ilo, ai O Del kerel les te avel vorta angla leste; o manush mothol peske muiesa, ai O Del skepil les.N= kodia vorba si e viasta le pachamoski kai phenas, anda cho mui mothos angla savorhenge ke O Jesus si O Del, ai te pachasa tu ande cho ilo ke O Del andia les katar e martia ka traio, avesa skipime.O< So mothol kacha? E vorba pashe tute la ande cho mui, ai ande cho ilo: ; Kodia si te keres te hulel o Kristo. Ai chi na phen, kon zhala ande iado? Kodia si te keres te avel o Kristo palpale katar le mule.x:i Numa eta, sar si phendo te sai aves vorta angla Del pala pachamos: na phen ande cho ilo, kon zhala ando rhaio? 99 Eta so o Moses ramosardia pa sar sai te aves vorta angla Del trobul te les tu pala zokono, o manush kai lela pe pala zakono traiila katar kodo zakono.b8= Ke o Kristosi kai getolpe o zakono te kerel te aven vorta angla Del kodola kai pachanpe.C7 Ke chi haliarde sar O Del kerel le manushen te aven vorta angla leste, ai won rode te keren pengo zakono te aven vorta, ai kadia chi manglia te keren sar O Del kerel andal manush vorta.e6C Ke sai mothav pa lende ke sa penge ilesa mangen te keren buchi le Devleske, numa bi gojako.l5 S Murhe phral, mange drago sa murhe ilesa, ai so mangav katar O Del le Zhidovonge si te aven skepime.N4 !Kai E Vorba le Devleski mothol pa leste, "Dikhen, tsav ando Zion iek bax kai kerela le manush te peraven, iek bax kai kerel le te peraven; numa kodo kai pachalpe ande leste chi avela leske lazhav.3+ Sostar? Ke chi rodenas te aven vorta angla Del anda pachamos, numa gindinas ke sai aven vorta angla Del penga buchasa, pele pa bax kai peravel, 2  Numa le Zhiduvuria, kai rodenas iek zakono te kerel anda lende te aven vorta angla Del, chi aresle te arakhen kasavestar zakono.1! Apo so te mothas andal manush? Kai nai Zhiduvuria, ai kai chi roden te aven vorta angla Del, kerdile vorta angla Del katar pengo pachamos.01 Ai sar phendiasas o Esais mai anglal, te na meklino amenge O Del xantsi anda amari vitsa, iame aviliamas sar o Sodom sas te miazovas po Gormorrha.G/ Ke O Del kerela so godi phendia ai sigo peski vorba pe phuv." .  O Isaiah mothol pai Israel, "Kana sa o narodo le shave le Israelonge avena sar e chishai la mariaki, ferdi xantsi avena skepime.n-U Ai kotse kai mothonas lenge 'Ke nai murho narodo,' avena akharde shave le Devleske kai si zhuvindo."5,c Ai kodia mothol ande Vorba le Devleske ando Hosea, "Kodola kai nas anda murho narodo, akharava le murho narodo; ai o them kai nas mange drago, avela mange kodo them drago.o+W Ke ame sam kodola kai akhardia ame, na ferdi mashkar le Zhiduvuria, numa vi mashkar le kolaver thema.*# Numa manglia vi te sikavel sode lesko barimos, barvalo lo amenge, No mila leske anda amende, kai lashardia mai anglal te las lesko barimos.W)' Apo so si tume te mothon pa Del, manglia te sikavel peski xoli, saxke te sikavel leski putiera. Anda kodia rhevdisardia but ai azhukerdia kodolen kai trobulas te xoliavol pe lende, ai kai sai mudardino le.(7 O manush kai kerel buchi la chikasa kerel so mangel andai chik, sa anda iek chik sai kerel iek khoro kai mol kuchi, ai vi sai kerel iek prosto khoro.'% Numa kon san tu, manusha, kai des atweto le Devles? Pate o khoro la chikako phushel kodoles kai kerdia les? Sostar kerdian anda mande kadia? & Amborim phenena mange, "Te si kadia, so si kai O Del inker arakhel shipki pel manush? Ke kon sai inkerel kai putiera le Devleski?"Z%- No le Devleske si mila anda kaste mangel, ai zuralel o ilo kodolesko kai mangel.P$ Ande Vorba le Devleski O Del mothol le amperatoske kai si ande Egypt o Pharaoh, "Thodem tu te aves amperato saxke te sikavav ande tute murhi putiera, ai te kerav te zhanen murho anav pe sa e lumia."l#Q No kodia nai katar o manush ke mangel vai te kerel vari so, numa ferdi O Del si kai si leske mila.") Ke phendia le Mosesoske, "Avela mange mila anda kaste mangav te avel mange mila, ai avela mange drago anda kaste mangava te avel mange drago.'7!i So te mothas? Ke O Del chi kerel vorta? Nichi.f E Sar si ramome ande Vorba le Devleski, "Drago sas mange o Iakov, ai gratsia sas mange o Esau.+O O Del phendia la Rebekake, kana lake shave inker chi kerdile sas, ai chi kerde sas chi mishtimos ai chi nasulimos; ke lako shav o mai baro podaila le mai ternes.$A Numa O Del zhanel sar te alol le manushen, lesko alomos si sar akharela len wo ai na ke won keren vari so te sikaven ke saikfialo beshen sar mangel O Del.O Ai mai le dui shave la Rebekake sa iek dat sas le, amaro dat o Isaak.oW Ke eta so phendia O Del kana shinadia, "Kana avela e vriama avava palpale ai Sarah avela la iek shav.0Y Kodia si nai le shave kai kerdile e pervo data kai si le shave le Devleske numa ferdi kodola shave kai sas shinade katar O Del si jinde sa le chache anda kodia vitsa.K Ai kodola kai si andai vitsa le Abrahamoski nai savorhe chache shave le Abrahamoske, ke O Del phendia le Abrahamoske ferdi kodola kai si andai vitsa le Isaakoske avena jinde sar te aven chire." Ai chi mothav ke E Vorba le Devleski chi kerdia kanchi; Ke sa kodola kai si andai vitsa le Zhidovonge nai savorhe chache Zhiduvuria.2] Won si andai vitsa le phurenge, ai o Kristo, sar iek manush, vi wo si anda lenge vitsa, wo kai si opral pa swako fialo, O Del te avel Swuntsome anda swako vriama! Amen.L Won andai vitsa le Zhidovongi; O Del kerdia anda lende peske shave ai dia le te avel peske luvudimasa lensa; kerdia lensa shinaimata ai dia len o zakono; dia le te rhuginpe ai dia le shinaimata; Manglemas te avav dino armaia katar O Del, ai te na mai avav le Kristosa te sai aven murhe phral skepime, murhe phralenge le Zhiduvuria.[/ Baro nekazo si ma, ai ande murho ilo sagda iek nekazo si ma pala murho narodoske.   O chachimos phenav, le Kristosko sim ai chi xoxavav, ke murho ilo pherdo lo katar o Swunto Duxo, ai mothol mange ke o chachimos si.I 'chi e zor kai si opre, chi e zor kai si tele - ai chi iek aver diela kai si, kanch shoxar nashtila te duriarel ame katar e dragostia le Devleski kai dia ame O Del ando Jesus Kristo amaro Del.M&Ke pachav ma ke kanchi nashtil te duriarel amen katar e dragostia le Devleski; chi e martia, chi o traio; chi le angeluria, chi iek aver zor, vai putiera chereske; chi so si akana ai chi so avel;Y+%Numa ande sa kadala dieli sam mai but ke sar zurale ande kodo kai manglia amen!"=$Ke E Vorba le Devleske mothol, "Pala tute sam thodine kai martia antrego dies; ai keren amensa sar le bakriorhansa kai angeren le kamasari." (Ps 44:22)."=#Kon sai duriarel ame katar e dragostia le Kristoski? o chino sai dashtil, vai o nekazo, vai te chinuin ame, vai e bokh, o chorimos, e dar, vai e martia?J "Khonik ke O Del mothol ke nai doshale! Kon sai dosharel antunchi? Khonik ke O Jesus Kristo si kodo kai mulo, inker mai but zhuvindisailo, pe chachi rik le Devleski lo, ai rhugilpe anda amende!6 g!Kon thola dosh pe kodola kai O Del alosardia?{ o Wo kai chi spasaisardia peske shaves, numa dia les amenge savorhenge, sar te na del ame vi le kolaver dieli lesa?K So te mothas mai but? Te si O Del amensa, kon sai avel pe amende?B }Kodolenge kai O Del mai anglal manglia kadia; vi akhardia le kodolen kai akhardia, vi kerdia anda lende vorta angla leste; anda kodola kai kerdia vorta vi dia le te aven luvudime lesa. +Ke kodola kai O Del alosardia le mai anglal manglia vi mai anglal te miazon sar lesko shav, saxke lesko shav te avel o mai baro bute phralengo. Zhanas ke O Del kerel buchi ande soste godi po mishtimos kodolenge kai drago le Devles , kodola kai akhardia le te keren so mangel.#Ai O Del, kai dikhel andel ile, aliarel so mangel O Swunto Duxo; ke O Swunto Duxo rhugilpe anda kodola kai si le Devleske sar O Del mangel.GSakadia o Swunto Duxo avel te zhutil ame, ame kai sam kovle. Ke chi zhanas te rhugisavas sar trobul pe; Numa O Swunto Duxo rhugilpe ka Del amenge, tsipilimasa kai nashti phenas le vorbensa.>wNuma te azhukerasa so chi dikhas, azhukeras vriamasa.Ke O Del skepisardia ame; numa inker azhukeras te dikhasa so azhukeras; ma nai so azhukeras; savo mai azhukerel so vunzhi?fENuma na ferdi e lumia; ame kai si ame vunzhe O Swunto Duxo sar o pervo andal podarki le Devleski, iame suspinisaras andral zhi kai azhukeras te kerel O Del peske shave anda amende, ai te ankalavel amaro stato anda bezex.Z-Zhanas ke akana e lumia inker tsipil ai chinuil sar iek zhuvli kana si la glata.5Kodia si ke e lumia avela skepime andek dies katar e putiera le nasulimaski kai ankerel le, ai vi won avela len o skepimos sar le shave le Devleske. Ke e lumia sas thodini kal dieli kai chi mon kanch, na ke won mangle, numa ke O Del manglia kadia. Numa sai azhukeren vari so.V%Sai e lumia azhukerel sar mai sigo e vriama kai O Del sikavela peske shaven.~wGindiv ke o chino kai dikhas akana nashtil te avel iekfialo ke sar o luvudimos le Devlesko kai O Del sikavela amenge.?}wNo te sam leske shave, liam ame avela dino o lashimos le Devlesko, kai O Del shinadia peske narodoske, liam ame avela dino le Kristosa; ke te chinuisarasa lesa, avasa lesa luvudime.O|O Swunto Duxo le Devlesko mothol amare Duxoske ke shave Devleske sam.{Ke o Swunto Duxo kai sas tume dino nai iek duxo kai inkerel tume sar rhobuvria ai te thol pale e dar ande tumende; numa kado Swunto Duxo kerel anda tumende shave le Devleske, ai kai kerel ame te tsipisaras po Del ai te mothas leske, "Dat! Murho Dat!"MzSa kodola kai lenpe pala Swunto Duxo le Devlesko si shave Devleske.qy[ Ke te traiina le statoske, si te meren; numa le Swuntone Duxosa te mudarena so mangel o stato, traiina.Px Murhe phral, chi mangas kanchi le statoske te keras so mangel amendar.kwO Te si o Swunto Duxo le Devlesko, kai zhuvindisardia le Kristos andai martia ai andia les ka traio, te si ke traiil vi ande tumende, dela vi o traio ka tumare staturia la phuviake peske Swuntone Duxosa kai traiil ande tumende.,vQ Te si o Kristo ande tumende, marka ke tumaro stato mulo lo pala bezex, o Swunto Duxo si traio ande tumende ke O Del kerdia anda tumende te aven vorta angla leste.:um Numa tume chi traiin le statoske, numa traiin pala Swunto Duxo, ke o Swunto Duxo le Devlesko traiil ande tumende. Kodo kai nai o Swunto Duxo le Kristosko ande leste, nai lesko.Jt Kodola kai traiin le statoske nashtin te aven drago le Devleske. sKe kodola kai lenpe pala le dieli le statoske, won si le duzhmaia le Devleske; ke chi lenpe pala zakono le Devlesko, ai vi nashtin.#r?Te lesa tu pala le dieli kai mangel o stato kodia angerel kai martia; numa te lesa tu pala so mangel o Swunto Duxo kodia angerel ando traio ai kai pacha.q+Ke kodola kai traiin pala stato, roden le dieli kai mangel o stato. Numa kodola kay traiin pala Swunto Duxo lenpe pala so mangel o Swunto Duxo.p{Ai O Del kerdia kodia saxke e kris le zakonoski te kerdiol anda amende kai phiras na pala stato, numa pala Swunto Duxo.oO Del kerdia so o zakono le Mosesosko nashti kerelas, ke o stato le manushesko nai zuralo. Doshardia le bezexes kai si ando stato le manushesko kana tradia peske shaves saikfialo sar andek stato kai si sar o bezex le manushesko te ankalavel o bezex.nKe o zakono le Swuntone Duxosko kai del o traio ando Jesus Kristo, skepisardia ma anda zakono le bezexesko ai katar e martia.m yAkana ma nai chi iek kris pe kodola kai traiin le Jesus Kristosa, kai chi phiren na pala stato, numa pala Swunto Duxo.NlO naisimos te avel le Devleske katar O Jesus Kristo amaro Del! Kadia sai kerav buchi le zakonoski kai si le Devlesko murha gojasa, numa murho stato kerel buchi le zakonoske, o zakono le bezexesko.\k1Che chinuime manush sim! Kon skepila ma anda kado stato kai ingerel ma kai martia?5jcNuma dikhav ande murho stato aver zakono, kai marelpe kodole zakonosa kai murhi goji aliarel ke mishto. Kerel te astardiuav ka zakono le bezexesko kai si ande murho stato.6igKe voliv o zakono le Devlesko ande murho ilo.lhQNo arakhav ande mande kado zakono, kana mangav te kerav o mishtimos, o nasulimos astardiol mandar.ggGAi te kerava so chi mangav te kerav, chi sim me kai kerav, kodo si o bezex kai si ande mande.Uf#Ke chi kerav o mishtimos kai mangav, numa kerav o nasulimos kai chi mangav.|eqZhanav ke so si lasho nai ande mande, nai ande murho stato. Me mangav, numa nai ma e putiera te kerav o mishtimos.NdAi akana chi sim me kai kerav kodia, numa o bezex kai si ande mande.KcKana kerav so chi mangav, ai haliarav kadia ke o zakono lasho lo.NbKe chi zhanav so kerav; chi kerav so mangav, ai kerav so chi mangav.Va%Zhanas ke o zakono katar O Del si; Numa me sim stato, bichindo le bezexeske.[`/ Apo so si lasho kerdilo antunchi martia mange? Nichi, Vov si! Pala bezex si, o baio ke si kadia, kadia vorta sar si o bezex. Lia o lashimos te mudarel ma, ai kadia o bezex kerdilo pala zakono defial nasulimos.0_[ O zakono Swunto lo, ai vorta, ai lasho.Y^+ Ke o bezex dabai astardia, kerdia te shubiv ma le zakonosa, ai kerdia te merav.N] O zakono, kai trobulas te ingerel ka traio, ingerdia man kai martia.\ ke bi le zakonosko o bezex nulo lo. Mai anglal bi le zakonosko traiivas; numa kana avilo o zakono, o bezex zhuvindisailo, ai me mulem.y[kO bezex dabai astardia te kerel ande mande katar o zakono, but dieli chorhe kai keren ma te mangav so si avres._Z7Apo so mothas? Ke o zakono bezex si? Nichi, Vov si! Numa o zakono kerdia ma te zhanav so si o bezex. Ke nas te zhanav ke nai mishto te mangav so si avres, te na phendino mange o zakono, "Te na mangav so si avres."qY[Numa akana skepime sam katar o zakono, ke muliam kal dieli kai ankerenas ame phangle; akana sai keras buchi le Devleski aver fielo tela putiera le Swuntone Duxoski, ai na mai sar mai anglal telai puiera le zakonoske kai sas ramome.X)Chaches kana traiisarasas pala amaro stato, le chorhe dieli, kai o zakono rimolas, kerdionas ande sa amaro stato, ai angerenas ame kai martia.mWSSakadia tumenge, murhe phral. Tume san mule le zakonoske kai san andek than chidine ka stato le Kristosko; ai te aven avresko, tume san akana kodoleske kai sas zhuvindime mashkar le mule, saxke te keras lashe dieli le Devleske.ZV-Numa te kerdiola e rhomni avre manusheski, ai lako rhom inker zhuvindo lo, kodo bushol kurvimos; numa te merela lako rhom, skepime la katar o zakono, ai sai kerdiol e rhomni avre manusheski bi te avel kurvia.6UeKe iek zhuvli kai si ansurime, phangli la katar o zakono peske rhomesa zhi kai godi traiil lako rhom; numa te merela lako rhom skepime la anda zakono kai phandelas la lesa.T {Murhe phral, zhanen vunzhe so si te motav tumenge ke zhanen o zakono. O zakono si les putiera pek manush zhi ka traiil.S'Ke e pochin le bezexeski si e martia; numa e podarka le Devleski kai si dini ivia si o traio kai chi mai getolpe le Jesus Kristosa amaro Del.ERNuma akana skepime san katar o bezex, ai aven slugi le Devleske te keren leski buchi; akana nirin kai san phirade andek traio Swunto, ai te avel tume ando gor o traio kai chi mai getolpe.mQSSo nirinas kai kerenas kasavendar dieli kai akana lazhav tumenge? Kodola dieli angerenas ka martia.SPKana sanas le slugi le bezexeske, chi poronchilas pe tumende o chachimos.ODav duma kadia sar iek manush ke pala kovlimos tumare statosko. Sakadia kai dianas tumaro stato sar sluga le bi vuzhimaske ai le nasulimaske te traiin ande bezex; sakadia akana thon tume antrego sar slugi te keren buchi le chache zakonoske, ai te traiin sar vuzhe.ONSkepisarde san anda bezex, ai akana san le slugi le chache zakonosko. M9Numa luvudime te avel O Del! Tume kai sanas mai anglal slugi le bezexeske; pachaian tume akana sa tumare ilesa ka zakono kai ande kodo sanas sicharde.LNichi, Vov si! Zhanen mishto te thona tume te keren buchi vari kaske ai te pachan lesko mui, tume kerdion le slugi kodole gazdaski kai keren leste buchi, vai le bezexeske, kai angerel kai martia, vai te pachan o mui, ai kodia angerel andek traio vorta angla Del.ZK-Apo? Si te keras bezexa, ke chi sam tela zakono, numa tela lashimos le Devlesko?pJYKe o bezex nashti mai poronchil pe tumende; ke chi traiin tela zakono, numa tela lashimos le Devlesko. I Na mai thon kanchi anda tumaro stato te kerel buchi le bezexeske sar strumento te kerel o nasulimos. Numa den tume le Devleske, sar manush kai sas andine katar e martia ka traio, ai den tume antrego te keren leski buchi sar strumenturia te keren so si vorta.wHg No o bezex chi mai trobul te poronchil pe tumaro stato , kai sai merel te kerel tuke so si drago le statosko.mGS Ai vi tume jinen tume sar mule le bezexeske, ai zhuvindin le Devleske andek than le Jesus Kristosa.tFa Kana mulo, mulo le bezexeske iek data savorhenge; numa ando traio kai si akana lesko, traiila le Devleske.sE_ Zhanas ke o Kristo zhuvindisailo andal mule, ai nashti mai merel; ke e martia ma nai la putiera pe leste.DDTe muliam le Kristosa, ame pachas ame ke traiisarasa lesa.6CgKe kodo kai mulo, o bezex ma nai les putiera.1B[Ai zhanas mishto, ke amaro phurano manush sas karfosardo le Kristosa po trushul, saxke amaro stato o bezexalo te avel mudardo, ai te na mai avas le slugi le bezexeske.AKe te samas chidine andek than lesa ande iek martia, avasa, saikfialo chidine lesa andek zhuvindimos saikfialo ke sar lesko..@USamas vusharade lesa ando bolimos leska martiako, saxke sar o Kristo zhuvindisailo mashkar le mule katar o barimos le Dadesko, sakadia iame phiras andek nevo traio.g?GPate, chi zhanen, ke ame savorhe sama bolde ando Jesus Kristo, samas bolde ande leski martia?W>'Nichi, vov si, ame kai muliam le bezexeske sar sai mai traiisaras ando bezex? 5~~-~!}}5||?{zzCyyixxww^vuu@tt$swrrr7qppRoo3nznmQlUlkPjniiSihggefeeddcAbbb;aoa`j__^^^)]]2\\I[[_ZZYEXXWrW VUTSSS!RQQ1PPP OO[NN`MMTLLLWKK6JJGIIUHHHGFF`F-EE]DD|D8CCJBuAA@@m??>i==B<ewTe na kodia mishtimata chi kerav anda late zakonuria.%So mangen? Te zhav tumende le ka rovliasa, vai dragomasa, ai iek duxo guglo?D=Ke o rhaio le Devlesko nai andel vorbi, numa ande putiera.u<cNuma sigo zhava tumende, te si voia le Devleski, ai zhanava so le puchile keren, ai na ferdi so won phenen.I; Uni puchi le ande barimata, sar akana te na si te avav tumende.@:yAnda kodia tradem tumenge o Timote, kai si murho drago shav, ai chacho ando Del, phenela tumenge save si murhe droma ando Kristo, ai chi fiela sicharav kai godi ande sa le khangeria./9YNo mangav ma tumende, keren sar mande.8%Ke marka te avela tume desh mi xazhaino ando Kristo, nai tume but dada, tume avilian shave le Devleske, kana phendem tumenge e lashi viasta.k7OChi ramon kadala dieli te kerav tumenge lazhav, numa te phenav tumenge sar murhe drazhi shavorhe.Z6- kerdiliam sar o gunoi la lumiake, ai ame sam o shudimos la savorhenge zhi akana. 5  Ai keras buchi amare vastesa: stramime sam, rhugisaras lenge; chinuime sam, rhevdisaras: xoxaven pe amende, dem duma lashimasa;l4Q Zhi ka kado chaso bokhale sam, trushale sam, nange sam, marde sam, ai phiravas ame than thanestar.3 Dile sam pala Kristo, numa tume san gojaver ando Kristo! Ame sam slabe, numa tume san zurales! Tume san respektome, ai ame sam shudine.'2G Ke O Del miazol mange kerdia anda amenge apostluria le palune andal manush, sar shinade ka martia: anda kadia dikhlia ame e lumia le angeluria, ai le manush.1-Vunzhe chaile san! Vunzhe barvale san! Tume traiin sar amperaturia bi amensa, ai te dashtinas te aven bare, kashte te lia ame avas bare tumensa.i0KKe so si kai sikavel? So si tu kai chi lian, ai te lian sostar bariares tu sar te na lianas le?M/Anda tumende, phrala le, kerdem kadala dieluria mange ai le Apollos, kashte te sichon pa amende te na zhan mai angle anda so si ramome, ai khonik anda tumende te na kerel bariarel iekes po kaver.r.]Anda kodia na keren kris pe kanchi mai anglal sar e vriama, zhi kai avel O Del, kai thola anda sveto so godi si garado ando tuniariko, ai sikavela le ginduria le ilenge. Antunchi swako lela katar O Del o luvudimos kai si lesko dino.S-Numa nai anda kodia ke sim chacho, kodo kai kerel pe mande kris si O Del.,Mange xantsi, tume te keren pe mande kris, vai manushenge kris; ai chi me chi kerav pe mande kris, ke chi haliarav ma doshalo pe kanch.G+So mangelpe katar kodola kai den, te arakhadiol swako chacho.X* +Kadia te dikhen pe ame, sar slugi ke Kristoske, kai das o shodimos le Devlesko.>)wai tume san le Kristoske; ai O Kristo si le Devlesko.(7Te avel Pavlo, vai Apollos, vai Cephas, vai e lumia, vai o traio, vai e martia, vai le dieli kai si akana, vai le dieli kai si te aven; sa tumaro si;J' Khonik, te na thol pesko barimos andel manush, ke sa tumenge si.R&Ai mai, O Del zhanel le ginduria le gojavrenge, ai zhanel ke intaino si.v%eKe e goji kadale lumiaki dilimos si angla Del. Ke ramome si, O Del astarel le gojavren ande lengo chorhimos.$5Khonik te na diliarel pe korkorho. Te vari kon mashkar tumende rhevdilpe ke gojaver lo ande kodia lumia, te kerdiol dilo, kashte te kerdiol gojaver.#{Te vari kon phagela e khangeri le Devleski, O Del phagavel les; ke e khangeri le Devleski swuntsola, ai kadia san tume.e"CChi zhanen ke tume san e khangeri le Devleski, ai kai Duxo le Devlesko beshel ande tumende?!yTe e buchi vari kaske phabola, xasarela peski podarka; numa wo avela skepime: numa sar te skepisardia sas andai e iag.E Vari kaske buchi vazdini po fundo rhevdila, lela e podarka.|q swakoneski buchi dichola; ke o dies kerel te dichol: ke sikadiola ande iag, ai iag zumavel so si swakoneski buchi.r] Akana te vari kon vazdela pe kodo fundo sumnakasa, rupesa, kuchi baxensa, khashtensa, sulumensa, kasesa,Z- Ke khonik nashti thol aver fundo, ke ferdi kodo kai sas thodino, O Jesus Kristo.' Sar o mishtimos le Devlesko kai sas mange dino, thodem o fundo sar o gojaver, ai aver vazdia opral. Numa swako te arakhelpe sar vazdel opral.oW Ke ame keras buchi andek than le Devlesa: tume san o kimpo le Devlesko, ai vi san o kher le Devlesko.taKodo kai thol ande phuv ai kodo kai shorel pai iek fielo le: ai swako lela peski podarka pala peske buchi.wgKadia nai, kodo kai thol ande phuv ke si vari so, chi kodo kai shordia pai; numa O Del kai kerel te bariarel.SMe thodem ande phuv, o Apollos shudia pai: numa O Del kerdia te bariarel.]3So si o Pavlos? So si o Apollos, slugi kai lendar pachaian, sar dia O Del swakones?iKKana iek phenel, me sim katar o Paul; o kaver, me katar o Apollos, chi san o manush la lumiake?#Ke inker san manush la lumiake: chaches kai si mashkar tumende zhaluzia, ai chingara, chi san manush ai chi phiren sar o manush la lumiake?jMDem tume thud, na xamos zuralo; ke nashti rhevdina les, ai chi akana, inker nashti rhevdina les.s aMe, phrala le, chi dem tumensa duma sar manush duxosko, numa sar manush la lumiake, sar shave ando Kristo.a;Ke kon zhanelas o gindo le Devlesko, te sicharel les? Numa si ame o gindo le Kristosko.lQO manush duxosko aver fielo kerel kris pe sa le dieli, ai pe leste korkorho chi kerel kris khonik.4aNuma o manush zhigania (manush kai chi pachalpa ando Del), chi lel le dieli anda Duxo le Devlesko; ke leske si dilimos, ai nashte zhanel le, ke ferdi Duxosa sai haliarel.%C Ai ame das duma, na divanonsa kai sicharel e goji la manushenge, numa kodola sas kai sicharel O Swunto Duxo; phenas divano duxosko pel dieluria le duxoske.  Akana chi liam o duxo la lumiako, numa o Duxo kai avel katar O Del; kashte te zhanas le dieli kadia sas O Del ande pesko mishtimos.F  Savo andal manush chaches zhanen le dieli le manusheske, te na avela o Duxo le Manushesko kai san ande leste? Saikfielo khonik chi zhanel le dieli le Devleske, de ferdi O Duxo le Devlesko.` 9 O Del sikadia lenge pa Duxo; ke o Duxo zumavel swako fielo vi o garavimos le Devleske./ W Numa sar si ramome, kai e iakh chi dikhlia, kai o khan chi ashundia, ai kai chi avile ando ilo le manushesko, dieli kai O Del lashardia kodolenge kai si lenge drago.t aGoji kai chi iek baro anda kadala bersh chi zhanglia, ke te zhanglino la nashti karfon le Devles le bares.x iAme phenas e goji le Devleski, shodo ai garadi, kai O Del mai anglal sar le bersh shinadisas pe amaro barimos.QNuma iek goji si kai phenas mashkar le shave le Devleske kai barile ando Del, kadala zhanglimos nai katar e lumia, vai katar le bare kai poronchin adies. Won meren ai vi lengo zhanglimos merel lensa.gGKashte tumaro pachamos te na avel kerdo pe goji le manushenge, numa ande putiera le Devleski.yAi murhi vorba ai murho divano nas bare vorbi kai parhuven la gojasa, numa sas dino ande putiera le Swuntsone Duxoski.A}Me korkorho simas tumende slabo, ai daras, ai izdramasa.r]Te nas ma gindo te zhanav mashkar tumende aver diela, ferdi O Jesus Kristo, ai lesko merimos po trushul.i MMange, phrale, kana gelem tumende, na bare divanosa vai gojasa, avilem te phenav tumenge pa Del.L Kachte sar si ramome, ke kodo kai luvudilpe, te luvudilpe ando Del.~ wNo anda leste tume san ando Jesus Kristo, kodo kai anda Del sas kerdo amenge goji, vortamos, swuntsomos, ai chinimos.0 ]Chi iek stato te na luvudilpe angla Del. Ai O Del alosardia le zhungale dieli la lumiake, ai kodola kai si gratsia, ai kodola kai nai le geton kodolen kai si kashte.~ !Numa O Del alosardia le dile dieli la lumiake te sikavel e dosh le gojavrenge, O Del alosardia le slabi dieli la lumiake te rimol zurales. } Le sama, phrala le, ke mashkar tumende kai san akharde nai but gojaver po manushenge, nai chi but zurale, chi but andai vari vitsa:t| cKe o dilimos le Devlesko mai gojaver lo sar le manush; ai slabomos le Devlesko mai zuralo lo sar le manush.u{ eNuma putiera le Devleski, ai goji le Devleski kodolenge kai si akharde, kadia le Zhidovonge sar le Grekonge.Sz !Ame das duma pa Kristo karfome, lazhav le Zhidovonge, dilimos le Grekonge.Hy  Le Zhiduvuria mangen ek semno, ai le Grekuria roden zhanglimos.#x AKe fin e lumia peske zhanglimasa chi prinzhardia le Devles ando zhanglimos le Devles, drago sas le Devleske te skepil kodolen kai pachanpe pa dilo divano.w Kai lo o gojarver? Kai lo kai ramon? Kai lo o chingaras kadala vriamako? O Del sikadia kai o zhanglimos la lumiako si prosto.bv ?Vi ramome si, phagava o zhanglimos kodolengo kai zhanen, ai bi lava e goji le gojavrenge.u {Ke o divinimos le trushulesko dilimos si kodolenge kai xaiin; numa amenge kai sam skepime, wo si e putiera le Devleski.t -O Kristo chi tradia ma te bolav, numa te phenav e lashi viasta; ai kodia bi te avel gojaver divano, kashte te na xasavol o trushul le Kristoske.Vs 'Mai boldem la familia le Stephanoske; chi zhanav te mai boldem avre manushes.Cr Kashte khonik te na phenel ke sanas bolde ande murho anav.[q 1Naisiv le Devleske ke chi boldem chi iekes anda tumende, ferdi Crispus ai o Gaius.op Y O Kristo xulado lo, o Pavlo sas karfomesas po trushul anda tumende? Vai ando anav o Pavlo sanas bolde?o ' Mangav te phenav ke swako anda tumende del duma kadia, me sim katar o Pavlo, ai me katar Apollos, ai me katar o Cephas, ai me katar O Kristo.gn I Ke murhe phral ashundem pa tumende katar le manush anda Chole, ke si mashkar tumende chingara. m  Te avel tume savorhen iek divano ai te na avel mashkar tumende xuliamata, numa te aven mishto, chidine ande iek gindo ai iek zakono.Hl   Phrala le, sicharav tume pa anav amare Devlesko O Jesus Kristo.bk ?Vi zurarel tume zhando gor, kashte te aven bi doshako o dies amaro Devlesko Jesus Kristo.rj _Anda kodia chi mai trobul tume chi iek zhanglimos zhi kai azhukeren te sikadiol amaro Del O Jesus Kristo.?i {O zakono le Kristosko thodiape zurales mashkar tumende;lh SKe ande leste pherdilian sa le barvalimata kai si ande vorba ai ando divinimos, ai ando zhanglimos;zg oBi te terdiuav naisiv le Devleske anda tumende, anda mishtimos le Devlesko kai si tumenge dino ando Jesus Kristo;jf OTe avel tumenge dino o mishtimos, ai e pacha, katar O Del amaro Dat, ai katar O Del Jesus Kristo.e La khangeriaki le Devleski kai si ande Corinth, kodolenge kai sas swuntsome ando Jesus Kristo, akharde te aven Swuntse, ai sa kodola kai si ande swako than ande vari savo than, phenen o anav amaro Devlesko Jesus Kristo, lengo Del si ai amare Del si.jd QO Pavlo, akhardo te avel apostle le Jesus Kristosko katar e voia le Devleski, ai o phral Sostenes.^c5Ka Del ferdi e goji, te avel o barimos katar O Jesus Kristo ande swako vriama! Amen.^b5Numa akana kodia diela sas thodi ande vediara, katar E Vorba le Devleske le profetonge, kai sas dine katar O Del, kai shoxar chi merela, ai kadia viasta si sa le themenge, saxke te pachanpe ai te lenpe pala late.naULuvudisaras le Devles! Kai leste si e putiera te del tume zor ando pachamos, ande lashi viasta kai anav, e viasta kai phenav pa Jesus Kristo, ai so sichiliam kai sas garado katar O Del, kadia diela sas garadi but vriama palpale.T`!O lashimos amaro Devlesko O Jesus Kristo te avel tumensa savorhensa. Amen.k_OO Gaius, kado kai si mande khere, ai kai leste chidelpe e khangeri, tradel tumenge but bax, zor ai sastimos; o Erastus, kai lel sama katar le love le foroske, ai amaro phral o Quartus, traden tumenge but bax, zor ai sastimos.f^EAi me, o Tertius, kai ramosardia kado lil, tradav tumenge but bax, zor ai sastimos ando Del.]O Timothe, murhe zhutitori ande buchi, tradel tumenge but bax, zor ai sastimos, ai vi o Lucius, o Jason, ai o Sosipater, murhe miamuria.\O Del kai del e pacha, sigo vriama licharela le benges tela tumare punrhe. Te avel o lashimos amaro Devlesko O Jesus Kristo tumensa.'[GSa e lumia zhanel ke pachan o mui le Devlesko, raduima anda tumende: Numa mangav te aven gojaver saxke te keren o lashimos. Ai vuzhe te na keren o nasulimos.LZKe kasavestar narodo chi keren buchi le Kristoski amaro Del, numa penge jieske; Ai andel vorbi le shukar kai mothon, ai lenge divanuria le barimatange atsaven le ile le manushenge kai si proste.8YiMangav tumendar, murhe phral: arakhen tume katar kodola kai rimon ai xasaren kodolen kai pachanpe ando Del, kai mothon ke nai vorta o zakono kai sicharde tume; durion lendar. X Dikhen tume iek kavres ai chumiden tume pe buka sar phral. Sa le khangeria le Kristoske traden tumenge but bax, zor ai sastimos.wWgDikhen o Philologus, ai e Julia, o Nereus, ai leski phei, o Olimpas, ai sa le shave le Devleske kai si lensa.mVSDikhen o Asyncritus, o Phlegon, o Hermes, o Patrobas, o Hermas, ai le kolavre phralen kai si lensa.jUM Dikhen o rufus, kai si ek lasho servatori le Devlesko, ai leske dei, kai si i mange sar iek dei.yTk Dikhen o Tryphaena ai o Tryphosa kai keren buchi le Devleski, ai murhi kuchi Persis kai kerdia but buchi leske,iSK Dikhen o Herodion murho niamos, dikhen le narodos anda kher le Narcissus kai pachanpe ando Del.R Dikhen le Apelles kai sikadia pesko pachamos ando Krsto. Dikhen le narodos kai si anda kher kodoleske kai bushol Aristobulus.fQE Dikhen le Urbanus, amaro zhutitori ande buchi le Kristoski, ai o Stachys kai si mange drago.:PoDikhen o Ampliatus, murho lasho vortako ando Del.=OsDikhen o Andronicus ai o Junias, kai si murhe niamuria ai vi won sas ande temnitsa mansa. Won mishto chetaiimele mashkar le apostluria; inker mai anglal mandar dine sas pe ka Del.:NoDikhen vi la Maria, kai kerdia but buchi tumenge.M+Ai dikhen vi e khangeri kai chidelpe ande lengo kher. Dikhen vi murhe vortakos o Epenetus, kai sas o pervo kai pachaiape ando Kristo ande Asia.L)Won thode pengo traio te skepin murho, chi naisiv lenge - ferdi me, numa sa le khangeria kodolenge kai Nai Zhiduvuria ande lumia naisin lenge.fKERoden ai dikhen le Priscilla ai Aquila, won kerde buchi mansa ande buchi le Jesus Kristoski.HJ Premin la ando anav le Devlesko, sar kerel pe mashkar o narodo le Devlesko, ai zhutin la ande soste godi kai trobula la te zhutin la; woi zhutisardia bute narodos vi man, ai zhutisardia but.YI -Tradav tumenge amare phei e Phoebe, kai kerel buchi ande khangeri ando Cencheae.@H{!O Del kai del e pacha te avel tumensa savorhensa. Amen.dGA Kadia aresava tumende pherdo raduimos te mangela O Del, ai arakhava pacha mashkar tumende.BF}Rhugin tume saxke te skepiv katar kodola kai chi pachanpe ando Del kai si ande Judea, ai o zhutimos kai anav ando Jerusalem te avel mishto chetaiime kotse mashkar o narodo le Devleske.,EQNuma eta so mangav tumendar, murhe phral, katar amaro Del O Jesus Kristo, ai katar e dragostia kai del O Swunto Duxo: maren tume mansa ando rhugimos ka Del mange:MDAi zhanav ke kana zhava tumende, avava le lashimasa katar o Kristo.C{Kana getova kadia buchi ai dava le le love kai chide lenge, zhavatar ande Shpania ai nakhava tumendar kana zhava kotse.>BuWon mangle te keren kodia; numa chaches trobulas te keren kodole chorhenge kadia diela, ke le shave le Devleske le Zhiduvuria andai Jerusalem vulade pengo mishtimos kai dia le O Del kodolensa kai Nai Zhiduvuria, No kodola kai Nai Zhiduvuria trobul vi won te zhutin le ai te den le so trobul le katse pe phuv.AKe le shave le Devleske andai Macedonia ai andai Gretsia magle te chiden love le chorhenge kai si anda narodo le Devlesko ande Jerusalem.n@UNuma akana zhav ande Jerusalem te kerav buchi le Devleski mashkar le shave le Devleske kai si kotse.J? Ai mangav te dikhav tume kana avava ande Shpania, avav tumende; ke mangav te dikhav tume kana nakhava kotsar, kana beshava tumensa xantsi vriama mai anglal, sai zhutin ma te zhav ande Shpania,s>_Numa akana getosardem murhi buchi katse kai si ande kadala thema, ai de but bersh manglem te dikhav tume;6=gKodia aterdiardia ma butivar te zhav tumende.<Sar ramol E Vorba le Devleske, "Kodolenge kai chi phende pa Kristo, dikhena, ai kodola kai chi ashunde pa leste, haliarena." ;Drago sas mange te mothav e viasta le Kristoski, kotse kai chi ashunde pa Kristo, saxke te na kerav khangeri kotse kai kerdia aver.^:5Palai putiera le semnongi ai le miraklongi, ai katar e putiera le Swuntone Duxoski, o Duxo le Devlesko; kadia de andai Jerusalem, ai le thema kai sas pashe zhi ande Illiricum, phendem e lashi viasta le Kristoski.-9SKe chi tromailemas te mothav chi iek diela kai o Kristo chi kerdia mansa, te anav kodolen kai Nai Zhiduvuria te pachanpe ando Del, numa peska vorbasa ai so kerdia.Q8Andek than le Kristosa sai luvudiv ma ande buchi kai kerav le Devleske.x7iTe avav ek pasturi le Kristosko le narodoske kai Nai Zhiduvuria, ai kadia kerav iek buchi swunto kai angerav e lashi viasta le Devleski, saxke kodola manush kai Nai Zhiduvuria aven lashe le Devleske, ai sai aven leske katar o Swunto Duxo.:6mNuma tromailem te ramov tumenge ai ande murho lil ande but thana, ramosardem tumenge te seren tume so vunzhe sichilian. Ramosardem tumenge kadia pala lashimos kai dia ma O Del.h5IMurhe phral: zhanav ke pherdo lashimos san, pherdo zhanglimos san, ai sai sicharen iek kavres.54c O Del kai del e rhavda, te pherel tume raduimos ai pacha vorta ando pachamos kai si tume ande leste, saxke te aven barvale ande rhavda katar e putiera le Swuntone Duxoski.3! Ai o Isaiah mai mothol, "O shav le Jessesko avela; ai tholape te poronchil pel Nai Zhiduvuria, ai le Nai Zhiduvuria pachanape ande leste."2 Ai mai mothol, "Naisin le Devleske ai luvudin le Devles, tume kai chi san Zhidovon, ai sa o narodo te luvudil le Devles!"x1i Ai mai mothol E Vorba le Devleske, "Tume kai Nai Zhiduvuria, raduin tume leske narodosa, kai O Del alosardia!";0o Avilo saxke vi kodola kai Nai Zhiduvuria luvudin le Devles pala pesko lashimos. E Vorba le Devleske mothol, "Anda kodia luvudiva tu mashkar le thema, ai jilabava ande cho anav."'/GAkana phenav tumenge ke o Kristo kerdilo e sluga le Zhidovongi te kerel le shinaimata kai O Del kerdia lenge dadange, ai te sikavel ke O Del kerel so mothol,U.#Premin iek kavres, sar o Kristo premisardia tumen ando barimos le Devlesko.m-SSaxke savorhe andek than, ai ande iek glaso luvudin le Devles, o Dat amare Devlesko O Jesus Kristo.u,cO Del kai lestar avel e rhavda ai e zor, kerel te sai traiin andek than iek kavresa sar sas o Kristo Jesus.)+KSo godi sas ramome mai anglal si te sicharel amen te avel ame e rhavda, ai zor kai del E Vorba le Devleske te sai avel ame ando ilo kodo pachamos te azhukeras.*/Ke O Kristo chi rodelas kon plachal les numa sar mothol E Vorba le Devleski, "Le dieli le chorhe kodolenge kai marenas mui lestar pele pe leste."z)mTrobul swako anda amende te rodel te avel drago peske vortakoske, pe lesko mishtimos ai te bariol ando pachamos.&( GAme kai sam zurale ando pachamos trobul te zhutisaras kodolen kai nai zurale ando pachamos, ai te zhutisaras le kana si kovle. Ai te na rodas so plachal ame.W''Numa kodo kai chi zhanel te si vorta vai nichi te xal iek diela, doshalo lo katar O Del te xala. Ke chi kerel kodia diela peske pachamasa. Ai so godi diela kai keres kai chi avel katar o pachamos bezex si.&#So haliares tu korkorho pa kodia diela garav tuke ai angla Del. Raduime lo kodo kai chi haliarel pe doshalo kana mangel te kerel iek diela!%1So si mishto si te na xas mas, ai te na pes mol, ai mekes kadala dieli, te sai rimolpe cho phral pala lende, vai te kovliarel les. Si tu pachamos?$/Na rimosar e buchi le Devleski pala xaben. Ke sa le xabenata sai xanpe, numa nai mishto te xas vari so kai kerel che phrales te perel ando bezez.T#!Rodas le dieli kai anen e pacha, ai so zuralel ame savorhen ando pachamos.r"]Kodo kai kerel buchi le Kristoske kadia drago lo le Devleske, ai le manush mothon leske kai vorta kerel.{!oKe o rhaio le Devlesko nai o xaben ai o pimos; numa so si vorta, ai e pacha, ai o raduimos kai del o Swunto Duxo.Y +So si tumenge lasho chi trobul kodia diela avrenge te mothon nasulimos pa late.&ETe nekezhisas chi phrales pala iek diela kai xas, antunchi chi mai phires ande dragostia, na xasar kodoles kai o Kristo mulo pala leste, pala xaben kai xas!:mMe zhanav, ai pachav ke kadia si katar O Del O Jesus, ke kanchi nai bi vuzho wo korkorho, numa te gindila vari kon ke iek diela bi vuzhi la, kodia diela kerdiol bi vuzhi leske. Na mai dosharas iek kavres; ai mai bini den tume goji, te nai keren so nai vorta kai sai rimol tumare phrales, ai te perel ando bezex.O No swako anda amende trboula te avel angla Del ai te mothol pa peste. 9 Ke si ramome ande Vorba le Devleski, "Chaches traiiv, mothol O Del, ai swako manush dela changa angla mande, ai swako manush phenela ke me sim O Del."  Numa tu - Sostar doshares che phrales? Ai tu - gratsia tuke cho phral? Ke savorhe avasa angla Del, te kerel kris pe amende wo.]3 Ke o Kristo mulo ai avilo palpale ka traio te avel O Del le mulengo ai zhuvindengo.  B}Swako anda amende traiil peske, ai khonik chi merel peske; Te traiisaras, traiisaras le Devleske, ai te merasa, meras le Devleske. No te traiisarasa vai te merasa, sa ame Devleske sam.  Kodo kai si leske bari diela o dies, kerel kodia te luvudil le Devles; kodo kai xal swako fielo kerel kodia te luvudil le Devles, ke naisil le Devles anda pesko xabe. Kodo kai chi xal anda swako fielo kerel kodia te luvudil le Devles, ai naisil le Devles. m]~~}}y||o{zzzy=xxww{wvvv5uu1ttWs|s r,qrppOoo nn#mOll+kkkjjfiimi(hhch g{ff\fee+dccc5biaaa`___5^^z^>]\\y\>[[pZZZ9YY?XXWW%VVEUUpTTT\SSnRRsR)QQPP OiNNXMMM:LLL4KKVJJ-JIII]HHH GGFFF_EEE#DDDoD CCFBBjAA@~@??C>==-<<;;~;::99^88l77t76A5444!33S322a11]1#00>//.\--,++]***G)))C((4''y'B&&&%%>$$$8###>"o"!!N 3U.\F [D5& Y3XDh+~v R M ! c M NX%8@Z$Wm  Raduime te avel O Del, O Dat amare Devlesko O Jesus Kristo, O Dat kai si pherdi mila, ai O Del kai pechil/zhutil ande soste godi.Y -O mishtimos ai e pacha katar O Del amaro Dat, ai katar le Devles O Jesus Kristo.I Katar o Pavlo, ek apostle le Jesus Kristoske katar e voia le Devleski, ai amaro phral o Timote kai khangeri le Devleski kai si ando Corinth, ai sa le shave le Devleske kai si ande sa e Gretsia.3aMurhi dragostia ando Del tumensa lo. Amen.A}O mishtimos le Devlesko O Jesus Kristo, te avel tumensa.fETe vari kaske nai drago Del Jesus Kristo – ek armaia pe leste, Maranatha, amaro Del, aves!6gDav tume dies lasho me o Pavlo murhe vastesa.`9Sa le phral den tume dies lasho, den tume iekavres dies lasho ieke Swunto chumidimasa.Le khangeria ande Asia den tume dies lasho. E Aquila ai e Priscilla la khangeriasa kai si ande lengo kher den tume dies lasho ando Del.]3Ke pechisarde vi man, ai vi tumen te zhanen te thon te luvudin kasavendar manushen.ykRaduiva ma kotse ka o Stephonas, ai o Fortunates, ai o Achaicus: thodepe ande tumaro than kana chi sanas katse.ykPhushav tumendar te ashunen, ai aven vi tume karing kasavendar manush ai karing savorhe kai keren buchi amensa.Mai phenav tumenge mai iek diela phrala le, zhanen ke familia le Stephenas, ai le anglune andai Achaia, kerdiape te podail le swuntson.0[So godi keren, te kerdiol dragostimasa.J   Len sama, beshen zurales anda pachamos, aven rhom, zuraven tume.% C So si anda phral o Apollos, thodem but zor pe leste te zhal tumende le phralensa: numa chaches na leske voia te kerel kadia akana. Te avela kana moladiola.t a Khonik te na shudel les, ningeren les pachasa, kashte te avel karing mande, ke azhukerav les le phralensa.  Te aresela o Timote, keren kadia te avel mashkar tumende bi darako, ke vi wo kerel buchi sar mande anda diela le Devleske.] 3 Ke iek bari vurota kai vushoro zhav andre phuterdile manush, ai le duzhmaia but si./YBeshava ando Ephesus zhi ka Pentecost.yChi mangav kadia data te dikhav tume ando nakhimos, numa mangavas te beshav iek vriama pasha tumende te mangela O Del.oWAmborim beshava tumende, vai amborim nakhav po ivend. Kashte te ninkeren ma compania kotse kai zhava.I Zhava tumende kana nakhava e Macedonia, ke nakhava e Macedonia.)MTe sai zhav, won sai zhan mansa. Kashte te na azhkeren murho areslimos te chiden le podarki, ai kana avava tradav lila te ningeren tumaro mishtimos ando Jerusalem.r]Ke swako andal tumende, o angluno dies le kurkesko, thol rigate peste so dashtila pala pesko barvalimos.j OAnda so si o chidimos karing le swuntsi, keren vi tume sar phendem le khangeriange andai Galatia.3_:Kadia, murhe drazhe phral, aven zurale, na parhudion, keren buchi mai mishto, ai mai mishto ande diela le Devleske, te zhanen ke tumari buchi chi avela intaino ando Del.V%9Numa nais le Devleske kai dia ame o nirimos katar amaro Del, O Jesus Kristo.M~8O kanrho la martiako si o bezex, ai e zor le bezexesko si o zakono.\}17E martia sas tasadi ando nirimos. Martio, kai cho nirimos? Martio, kai chi kanrho?)|K6Kana kado stato kai rimolpe vuriarelpe kai chi mai rimolpe, ai kado stato kai merel kana vuriarelape kai chi mai merel, antunchi kerdiol e vorba kai si ramome.{5Ke trobul kado stato kai rimolpe te vuriarelpe so chi mai rimolpe, ai kado stato kai merel lelpe peste kai chi mai merel.2z]4Ande ek tsikon (momento), ai ande dikhimos iakhako, kai palui tuturaza, ke e tuturaza bashela ai le mule zhuvindila, ke chi mai rimonpe ai ame savorhe avasa parhuenasa.Ty!3Eta, phenav tumenge iek shodenia, chi meras sa, numa savorhe parhuenas sa.x{2So phenav, phrala le, ke o mas ai o rat nashtil len o rhaio le Devlesko, ai ke o rimome nashti lel kai chi mai rimolpe._w71Ai sar savorhe ningerdiam o patreto la phuviakoresko, vi kadia ningerasa le cheresko.Qv0Kadia si la phuviako, kadia si vi le phuviako, ai kadia si le cheresko.[u//O angluno manush ankalado andai phuv, phuviako lo, o duito manush si andai rhaio.Zt-.Numa so si swunto nai o angluno so si zhigania, ai so si swunto avela mai palal.{so-Anda kodia ramome, si o angluno manush Adam kerdilo stato zhuvindo, o paluno Adam kerdilo iek duxo kai zhuvindil.erC,Bariol zhigania, zhuvindil swuntsome stato. Si iek stato zhigania, si vi iek stato swuntso.Nq+Bariol gratsia, zhuvindil vuzho: bariol kovlo, zhuvindil pherdo zor.jpM*Kadia si anda zhuvindimos le mulenge, o stato bariardo kai rimolpe, zhuvindil kai chi mai rimol./oW)Aver si o strefiamos la khamesko, aver si o strefiamos le shunutosko, ai aver si o strefiamos le cherhaiengo. Iek chererhai strefial aver fialo katar aver chererhai. n(Si vi staturia chereske, ai staturia phuviake: numa aver si o strefiamos le staturia le chereske, aver si le staturia la phuviake.m'Swako mas nai iek mas, numa aver si o mas le manushenge, aver si le shtare punrhenge, aver le chirikliange, aver le masenge.al;&Porme O Del del les iek stato sar mangel, ai swako sumuntsa del iek stato kai si leske.fkE%Soste bariol, nai o stato kai bariol, ferdi iek sumuntsa jiveske amborim, vai aver sumuntsa.?jy$Dilia, e sumuntsa kai thos chi zhuvindil, te na merel.Ni#No vari kon phenela, sar le mule zhuvindin? Ai che statosa ambolden?vhe"Ambolden palpale tumende so si mishto, ai na keren bezex, ke uni chi zhanen le Devles: phenav tumaro lazhav.Bg!Na shubin tume, le chorhe ginduria rimon vi lasho zakono.&fE Te si sar manushenge dikhimos ke marde ma le zhigeniensa ando Ephesus, che mishtimos lav anda kodia, te na zhuvindin le mulen? Xas, piias, ke terhara meras.jeMKe swako dies sai merav, phenav phrala le pala putiera ke sam mange ando Jesus Kristo amaro Del.0d[Ai ame sostar sam swako chaso ande dar?zcmTe na, nichi, so keren kodola ke bolenpe le mulenge, te na zhuvindila vov si le mule? Sostar bolenpe anda lende?bAi kana swako fialo avena tela leste, porme O Shav vi wo avela tela kodo kai thodai tela leste, kashte te avel O Del sa ando swako fialo. a9O Del chaches sa thodia tela leske punrhe. Numa kana phenel, ke swako fialo si tela leste, chaches ke kodo kai thodiape pala leste swako fialo wo nai.8`kO paluno duzhmano kai avela perado si e martia.S_Ke trobul te poronchil, zhi kai thola sa le duzhmanon telai leske punrhe.^{Kana dela amperetsia ka kado kai si Del, ai Dat; pala kodia kai peravela swako barimos, swako poronchimos ai swako zor.]}Numa swako pe pesko rhindo, O Kristo sar le anglune, porme kodola kai si le Kristoske kana avela, porme avela o getomos.I\ Ai sar savorhe meren ando Adam, savorhe zhuvindina ando Kristo.d[AKe te avili e martia katar iek manush, vi katar iek manush avilo o zhuvindimos le mulenge.[Z/Numa akana O Kristo zhuvindime lo andal mule, ai angluno lo anda kodola kai mule._Y7Te si ferdi ande kado traio ke jinas po Kristo, sam le mai nekezhime andal sa manush.7XiAi vi kodola kai mule ando Kristo, xasarde le.`W9Ai te O Kristo nai zhuvindime, tumaro pachamos intainalo, inker san ande tumare bezex.>VwTe na zhuvindila le mule chi O Kristo nai zhuvindime.-USAntunchi vi sam xoxamne marturia ke phendiam ke O Del zhuvindisardia le Kristos: numa O Del chi zhuvindisardia les anda le mule te na wushten le mule andai martia.gTGAi te Kristo nai zhuvindime, amaro divano antunchi intaino, ai vi tumaro pachamos intaino le.MS Te na avela zhuvindimos le mulengo, chi O Kristo chi zhuvindisailo.rR] Fin phenas ke Kristo zhuvindisailo andal mulen. Sar uni anda tumende phenen ke nai zhuvindimos le mulen?YQ+ No kadia te avela me vai te aven won, eta, so das duma pa Del, ai pachaie tume.KP Katar o mishtimos le Devlesko sim so sim: ai o mishtimos le Devlesko karing mande nas intaino, dur kotsar, kerdem mai but buchi lendar savorhe, na me, numa o mishtimos le Devlesko kai si mansa.yOk Ke sim o mai tsigno andal apostluria, chi trobul te akharen ma apostle, ke chinuisardem e khangeri le Devleski.BNPala lende savorhe vi mange sikadilo, sar le bi vriamako.6MgPorme sikadilo ka Iakov, ai sa le apostluria.wLgPorme sikadilo mai but de pansh shela phralen iek data, ai mai but anda lende inker zhuvinde le, ai uni mule.9KmAi ke sikadilo ka Cephas, porme le desh u donge.MJKe sas gropome, ai zhuvindisailo o trito dies sar phenel o ramomos.tIaSichardem tume mai anglal sa sar vi me sichilem, ke O Kristo mulo anda amare bezexa. Sar phenel o ramomos.KHAi pa kodo san skepime, te ninkerena les sar phendem les tumenge.G 3Dav tume goji phrale, mangav te phenav tumenge e lashi viasta mai iek data sar phendem tumenge mai anglal, tume lian les, ai cho pachamos zuriarde.5Fe(Numa swako fialo te kerdiol mishto ai vorta.dEA'Kadia, phrala le, roden e podarka le profesiaki, ai chi aterdion le te den duma pel shiba.4Dc&Ai te na zhanel vari kon, mek te na zhanel.lCQ%Te gindilpe vari kon profeto, vai ke zhanel te dikhel, ke so ramov tumenge, zakono si katar O Del.IB $Tumendar ankliste le Vorba le Devleski vai ferdi tumende avili?A{#Te mangena te sichon pe vari soste te beshen penge rhomen khere. Ke zhungales ieka zhuvliake te del duma ande khangeri.@"Le zhuvlia te na den duma kana si chidine ande khangeri, ke nai lenge slobodo te den duma, o zakono Zhidovisko phenel kodia.]?3!Ke O Del nai iek Del bi gorasko, numa pacha, sar ande sa le khangeria le Swuntonge.5>e O duxo le profetongo ninkeren le profeturia.i=KKe savorhe sai profetin pala iek kavreske, kashte te aven sicharde. Ai savorhe te aven raduime.M<Te avres kai beshel tele avel sikaimos, o pervo te na mai del duma.L;Andal profeturia dui vai trin te den duma, ai kaver te keren kris.t:aTe na avela vari kon kai parhuvel, te na den duma ande khangeri, ai swako te del duma pe sa, ai le Devles.v9eSi kai den duma pa shib, dui vai trin, vai mai but den duma swako te pesko rhindo, vai vari kon te parhuvel.+8OSo te keras phralen? Kana chiden tume, iek vai avres si tume iek kantik, vai iek sicharimos, vai iek sikaimos, iek shib, iek parhuimos te kerdiol sa po vazdimos. 7O garaimata anda lesko ilo sikadiol, kadia ke perela tele mosa te rhugilape ka Del, ai vestila ke O Del chaches mashkar tumende lo.(6INuma savorhe te profetina, ai te avela iek manush kai chi pachanpe, vai iek manush anda narodo, savorhe keren les te haliarel, ai savorhe keren kris pe leste.5%Te ande khangeri kana si chidine savorhe, den duma pel shiba, ai te avena manush anda narodo, vai kai chi pachanpe, chi phenena ke dile san?>4uAnda kadia le shiba si semno, na kodolenge kai pachanpe, numa kodolenge kai chi pachanpe. E profesia aver fialo semno si, na kodolenge kai chi pachanpe, numa kodolenge ka pachanpe.3'Ramome ande zakono, katar manush avre shibake ai andal mursh streino dava duma kadale narodos, ai chi kadia chi ashunena mande, phenel O Del.2{Phrala le, te na aven shavorhe po haliarimos, aven manush numa keren sar le shavorhe kai chi zhanen sar te keren bezex.1Numa ande khangeri mai drago mange te phenav panzh vorbi murhe gojasa, kashte te sicharav vi le kavren, de sar desh mi vorbi pel shiba.M0Naisiv le Devleske, ke dav duma pel shiba mai but sar tume savorhe.7/iChaches mishto naisis, numa kaver nai vazdino. .Te na nichi, te naisisaras le Devles, pa le duxosa sar phenela o manush and narodo, Amen, kai naisardia, ke chi zhanel so phenes?r-]So te kerav? Rhugiv ma le duxosa, ai rhugiv ma vi la gojako, jilabav le duxosa, ai jilabav vi la gojasa.Y,+Te rhugiva ma pel shiba, murho duxo rhugilpe, numa murhi goji chi kerel kanchi.D+ Kodo kai del duma pa shiba, rhugilpe te mothol so phendia.L* Saikfialo tume, roden le podarki le Devleske te vazden e khangeri.|)q No te na haliarava kodia shib, sim iek sirbatiko kodo leske kai del duma, ai kodo kai del duma si mange sirbatiko.L( Makar ke but shiba si ande lumia, chi iek nai te na avel iek shib.q'[ Vi tume, iek fialo la shibasa te na den iek vorba vorta sar zhangliape, so phenen? Dena duma pe barval.H& Ai e tutraza te bashela bi goresko, kon lashardiol po marimos?%%CLe dieluria kai chi mishkin, ai kai bashen sar iek fishtoko vai iek tsitura, chi bashen but fialuri, sar haliarasa so diilaben po flishtoko vai pe tsitura?4$aAkana, phrala le, che mishtimos kerava tumenge te avavas tumende te dav duma pel shiba, ai te na dav duma katar O Del, vai pa zhanglimos, vai pa profesia, vai pai zakono.M#Mangav te den duma savorhe pel shiba, numa mai but te profetis, kodo kai profetil mai baro lo sar kodo kai del duma pel shiba. De ferdi kodo vi te haliarela le shiba. Kashte te vazdel e khangeri._"7Kodo kai del duma pel shiba vazdel pek korkorho, kodo kai profetil vazdel e khangeri.c!?Kodo kai del profesia aver fial del duma le manushensa, zuralel le, zhutil le, pechil le. Kodo kai del duma pel shiba chi del duma le manushensa, numa le Devlesa; ke khonik chi haliarel leske; ai ando duxo phenel shodenia.e ELe tu pala e dragostia, ai roden le podarki le Devleske, mai but kucha le profesia, chaches. Ai akana kadala trin dieli beshen, o pachamos, o azhukerimos, e dragostia, numa e mai bari anda kadala dieli si e dragostia.  Akana dikhas ande glinda, sar tuniariko, numa dikhasa mui moste. Akana chi zhanav sa, antunchi zhanava sa sar O Del zhanel ma./W Kana simas glata, davas duma sar iek glata, haliaravas sar iek glata, gindivas sar iek glata; kana barilem kerdilem baro manush, kerdem te xasavol so sas la glatako.<s Numa kana so si vorta avela, so si dopash xasavola.>w Ke ame zhanas xantsi, ai xantsi phenas so si te avel.^5 E dragostia shoxar chi xasavol: profesi getolape; le shiba ai o zhanglimos xasavona.H  E dragostia iertil sa, pachal sa, azhukerel sa, ai rhevdil sa.H  E dragostia chi raduilpe ka bezex, numa raduilpe ka chachimos.} E dragostia chi kerel kanchi kai nai barimasko, chi rodel peske mishtimos, chi xoliavol, chi del pe goji ka bi lashimos. E dragostia si la rhavda, ai pher lashimos; e dragostia nai zhaluzo. E dragostia chi bariarelpe, chi luvudilpe ai chi kerel barimata.' Ai kana dava ma murhe mishtimos po xabe le chorenge, kana dava vi murho stato te phabol, ai te nai ma e dragostia, kodo chi zhutil ma kanchi.b= Ai vi te avela ma e podarka te zhanas so si te avel katar O Del, ai vi te avela ma sa e goji, ai te haliarav sa le shodeni, ai vi sa o pachamos kai sai te mishtiv le plaia, numa te nai ma e dragostia, chi sim kanchi.  Kana sai dava duma sa le shiba le manushenge ai le angelonge, ai te nai ma e dragimos, murhe vorbe si sar iek shumo kai mares ande duba.Q Mangen le podarki si mai lashe ai sikavav tumenge iek drom o mai lasho.jM Savorhe si le e podarka la sastiarimaske? Savorhe den duma pal shiba? Savorhe haliaren le shiba?wg Savorhe apostluria? Savorhe profeturia? Savorhe sicharen le? Savorhe si le e podarka kai kerel le mirakluria? Ai O Del thodia uni ande khangeri mai anglal le apostluria, duito le profeturia, trito le manush kai sicharen, porme kodola kai si le e podarka le miraklonge, porme kodola kai si le podarka te sastiaren, te zhutin, te poronchin, te den duma but shiba.W ' Tume san o stato le Kristoske, ai tume san leske kotora swako pe peski parta.  Ai te lava iek kotor, sa kotora dukhal les, lesa andek than ke iek kotor si ando rhindo, vi le kaver kotora raduin pe lesa.Y + Kaste te na avel xulaimos ando stato, numa le kotora te len sama anda kolavers.} s Ke kodola mai chache chi las lendar sama. O Del kerdia o stato, kadia te sas mai anda rhindo kodolen mai trobul le.y k Ai kodola kai nai anda rhindo, na lendar sama zurales. Kadia le kotora le mai bi lashe, sa mai len anda rhindo.D Numa le kotora anda stato, kai si le mai slabe trobula le.c? E iakh nashti phenel le vasteske, chi trobul ma; chi o shero le punrhenge, chi trobul ma..W No akana but kotora si, ai iek stato?(K Iek kotor, kai avilino o stato?U# Akana O Del thodia sa le kotora ando stato sar manglia, te savorhe avilino.pY Te avilino sa o stato iakh, kai avilino o ashunimos? Te avilino sa ashunimos, kai avilino o sungaimos?`9 Ai te phendino o khan, ke chi sim o iakh, chi sim anda stato, nai wo anda kodia stato?c? Te phendino o punrho, ke chi sim o vas, chi sim anda stato, anda kodia nai wo anda stato?D Kadia o stato nai iek kotor, numa kerdiol anda but kotora.1 Chaches savorhe samas bolde ande iek Duxo te kerdiuas iek stato, te avena Zhiduvuria vai Grekuria, vai slugi vai sloboji, savorhe piliam iek Duxo.t~a Ke sar o stato si iek, si les but kotora, ai sa le but kotora kerdion ferdi iek stato. Kadia si ka Kristo.J}  Sa iek duxo kerel sa kadala dieluria del swakones sar wo mangel. | Avres kerel mirakluria, avres del profesia, avres te haliarel le duxuria; avres te zhanel but shiba; avres te haliarel but shiba.`{9 Avres pachamos pa sa iek Duxo, avres del les e podarka le sastiarimasko pa swako Duxo.^z5 Chaches iekes del o Duxo iek vorba gojaver, avres iek vorba zhanglimata pa iek Duxo.Ky Swakoneske o dikhimos le Duxosko dino lo po mishtimos savorhenge.Fx But fialuria dieluria, numa iek Del kai kerel sa savorhende. w  *vO But fialuria bucha, numa iek Del.;uo Anda kodia phenav tumenge, ke khonik te dela duma pa Duxo le Devlesko chi phenel ke O Jesus si prokletsime, ai khonik nashti phenel ke O Jesus si O Del, de ferdi pa Swunto Duxo.gtG Zhanen ke kana chi pachanas pe ando Del, zhanas pala ikoni ke si mute, sar kai sanas ingerde.Ds  Andal podarki le Duxoske chi mangav phrala le te na zhanen.r "Te si vari kon bokhalo, te xal khere, kaste te na chiden tume andek than te aven pe tumende kris. Getova le kaver dieluria kana aresavas.Vq% !Anda kodia, murhe phral, kana chiden tume te xan, azhukeren tume iek kavres.Wp' Numa kana sam doshale, O Del chinuil ame, kaste te na avas doshale la lumias.Po Ke te kerasas kris pe ame korkorho pe amende, chi aviliamas dine kris.Rn Anda kadia si mashkar tumende but kovle ai but naswale, ai kai but mule.gmG Ke kodo kai xal ai pel bi te dikhel o stato le Devlesko, xal ai pel e kris pe peste korkorho.\l1 No swako te dikhelpe vo korkorho, ai kadia te xal o manrho, ai te pel anda daxtai.k# Anda kodia kodo kai xala manrho, vai pela anda daxtai le Devlesko, bi te avel vorta, avela doshalo karing o stato le Devlesko ai lesko rat.ujc Ke swako data ke xan kado manrho, ai ke pen anda kado daxtai, phenenke mulo O Jesus, zhi kai avela palpale.i5 Ai pale kana xalia, lia o daxtai ai phendia, kado daxtai si e nevi kontrakto ande murho rat. Keren kadia ai den tume goji mande swako data kai pena.h ai kana rhudisailo, phaglia les, ai phendia, "Len, xan, kako si murho stato kai si phaglo anda tumende: keren kadia te den goji mande.rg] Ke phendia mange O Del so sichardem tume, o dies kana O Jesus Kristo ande riat kai line les, lia manrho,@fy Nai tume khera te xan ai te pen? Vai griatsa tumenge e khangeri le Devleski, ai keren lazhav kodolenge kai nai le kanchi? So phenava tumenge? Luvudiv tume pe kadia? Chi luvudiv tume.Ne Ke uni kai skafidi xan pesko xabe: iek bokhalo lo, ai kaver mato lo.Gd Kana chiden tume, chi chiden tume te xan o xamos le Devlesko.c Ke trobul te avel kodolendar dieluria mashkar tumende, kaste kodola kai si cchache te aven te dichon sakadia mashkar tumende.mbS Ai mai anglal, ashundem ke kana chiden tume andek than si mashkar tumende xuxaiimata, ai pachav ma.{ao Kado divano kai phendem tumenge, chi luvudiv tume, ke chi chiden tume te aven mai lashe, numa te aven mai chorhe.m`S Te si vari kon te xalpe anda kadala dieluria, amende nai kado zakono, chi le khangeria le Devleske.k_O Numa e zhuvli te avel la lunzhi bal si ek barimos lake. Ke lako bal si dia la pala ek vusharimos. ^  ]% Keren kris tume: vorta pek zhuvli te rhugilpe ka Del bi te avel vusharadi? Chi sikavel tumenge ke lazhal le mursheske te avel les bal lungo?{\o Ke e zhuvli sas ankaladi andal mursh, saikfielo o mursh ankadalo pala e zhuvli; ai swako fielo avela katar O Del.T[! Numa ando Del e zhuvli nai bi le murshesko ai o mursh nai bi la zhuvliako. Z Anda kodia e zhuvli trobul te avel lako shero vusharado, te dichol kai woi respektil o mursh, kadia si vi te dichol le angelonge.NY O mursh nas kerdo pala e zhuvli; numa e zhuvli sas kerdi pala mursh.aX; Ke chaches o manush nas ankalado andai e zhuvli, numa e zhuvli sas ankaladi anda mursh. W O mursh chi trobul te vusharavel pesko shero, ke wo si o patreto ai o barimos le Devlesko: numa e zhuvli si o barimos le murshesko.V% Te ek zhuvli chi vusharel lako shero, sai shinel vi peske bal; ai lazhav sikadiol lake te aven lake bal shinde vai rhangle, te vusharavelpe.U Swako zhuvli kai rhugilpe vai divinil, o shero bi vusharado, chi respektil peske shero. Si saikfielo sar te rhandel lake bal.dTA Swako manush kai rhugilpe vai kai divinil, o shero vusharado, chi del luvudimos ka Kristo.S Numa mangav te zhanen, ke Kristo si o shero swakones murshesko, ai o mursh si o shero la zhuvliako; ai O Del si o shero le Kristosko.Rw Luvudiv tume, phrala, kai den dume goji pa mande ande soste godi, ai garaven so sichardem tume, sar kai sichardem tu.4Q e Le tu pala mande, vi sar me lav pala Kristo.{Po !Sar kai chi sim me, mangav te kerav so godi vorta, chi rodav so si mange mishto, numa so si o mishtimos savorhen.rO] Numa na len vorbi kai nai lashe, chi le Grekonge, chi le Zhidovonge, vai chi la khangeriake le Devleski.VN% Vai xana, vai pena, so godi keren, keren les te bariaren o anav le Devlesko.8Mk Te xala ai naisiv le Devleske, sostar lav sama?{Lo Kai del duma, na anda tumende, numa anda kodo kai phenel: ande soste keren kris pe murhi ivia anda aver vari kon?'KG Numa te phenela tumenge vari kon, kako sas shinado andal le devlenge, na xan, na anda kodo kai shinadia les, ke e phuv si le Devleski, ai so godi si pe phuv.J) Te si vari kon kai chi pachalpe ai akharel tume, ai te mangena te xan. Xan so godi anena tume, bi te phushen te dar si vari so kai chi trobul.9Im Ke e phuv si le Devleski, ai so godi si pe late.XH) Xan swako fielo, so godi bichindiol po bazari, bi te phushen so si katar avel.]G3 Porme te na rodel peske mishtimos korkorho, numa savorhe te roden kodo le kavrenge.F{ Swako fielo slobodo mange, numa swako fielo chi trobul; swako fielo slobodo, numa swako fielo chi maladiol le manushes.BE Manges te xoliaras le Devles? Sam ame mai zurales lestar? D  Nashti pen anda daxtai le Devlesko, ai anda daxtai le bengenge: nashti zhan kai skafidi le Devleski, ai kai skafidi le bengenge.C Kanchi nai. Phenav ka kodo kai shinavel les, na le devlenge numa le bengeske, me chi mangav te aven andek than le bengensa.pBY So phenav? Ke kodola masa kai shinavel le le devlenge si vari so, vai ke kokola dela lenge si vari so?pAY Dikhen le Zhiduvuria kodola kai xan le masa le zhigeni kai mudaren le, vov si andek than le altariosa.j@M Ke si iek manrho ame kai sam but, kerdilia iek stato lestar: ke keras kodia diela ieke manrhesa.H?  Kana das o rhugimos pala o daxtai ai piias e mol kai skafidi le Devleski, nai kodia o rat le Kristosko? O manrho kai xas kai skafidi le Devleski nai kodia andek than ando stato le Kristosko?N> Dav duma sar le manushensa le gojavrensa; keren tume kris so phenav.>=w Anda kodia murhe drazhe, nashen katar le dela chorhe.< Chi iek zumaimos chi kerdiol tumenge te na sai rhevdila: numa O Del kai si chacho, chi mekel te aven zumade mai but sar sode si e zor, numa kana kerdilia amenge vari so, wo lasharel le dieluria te anklia avri anda kodo nasulimos, kashte te sai rhevdisaras les.O; anda kodia kodo kai gindilpe ande punrhende te arakhelpe te na perel.: Kodola dieluria kerdile lenge kaste te podain amenge: ai ramome le kaste te sicharen amen, ame kai sam aresliam kai getolpe e lumia,N9 Na divinin kontra O Del sar divinisarde won, ai mule anda lende but.K8 Na zumaven O Krisro sar kerde uni anda lende, ai le sapa xale le.x7i Na ingeras amaro stato kai kurvia, sar uni anda lende kerde, ai mule anda lende ande iek dies bishtai trin mi. 69 Na kerdion kodolendar kai lenpe pala ikoni, sar uni anda lende kai si ramome, le manush beshle tele te xan ai te pen, porme wushtilo opre veselisaile.5 Akana kodola dieluria kerdile ame kashte te podain amenge te zhanas so kerdilia, kaste te na aven ame chorhe ginduria sar sa le len.S4 Numa mai but anda lende nai drago le Devleske: ke but xasaile ande pusta. 3 Kai pile savorhe iek pai anda Swunto Duxo; ke penas ka stana baxreske kai avela pala lende: ai kadia stana baxreske sas O Kristo.32a Kai savorhe xale iek fielo xamos Devleske.B1 Savorhe sas bolde ando Moses tela o nuvero ai ande maria.m0 U Phrala le, chi mangav te na zhanen, ke sa amare dada sas tela nuvero, ai savorhe nakhle andai maria./ Numa chinuiv murho stato, ai ninkerav les zurales: daratar te na avav shudinome pala e lashi viasta kai phendem savorhenge.].3 No me nashav, na chi zhanav kai chi marav le vastensa, sar kana te marav ando duxo.!-; Sa kodola kai zumaven keren but dieluria, chinuin, keren sakadia kashte te nirin le konona kai rimolpe; numa ame keras kodia le konona kai chi rimolpe.k,O Chi zhanen ke kodola kai nashen ando stato nashen te niril o pretso? Nashen, kadia kai niril les.O+ Sar kerdem kadala andai Vorba Devleski, kaste te del ma kodia partia.}*s Slabo simas le slabosonsa, kashte te niriv le slabon: kerdilem savorhenge sar lende, kashte vari sar te niriv unen. )9 Ai kodola kai si bi zakono, marka ke me chi sim bi zakonosko le Devlesko, ke sim telai zakono le Devlesko, kaste te niriv kodolen kai si bi zakonosko.P( Le Zhidovonsa kerdem sar le Zhiduvuria, kaste te niriv le Zhidovon; kodola kai sas telai zakono, kerdem sar telai zakono, marka ke me chi sim telai zakono kaste te niriv kodolen kai si telai zakono;m'S Ke marka ke ivia sim karing vari kaste, kerdilem me sluga savorhenge, kaste te aven mai but narodo.s&_ Savi si antunchi murho mishtimos? Si te phenav ivia pai Vorba le Devleski, bi te mangav so trobul te den.%) Te kerava les dragostimasa, ai avela ma mishtimos: numa te kerava leske musai mange, antunchi sar kana te aven thona ma pe zor te kerav kodia.&$E Te dava duma pai E Vorba le Devleski, nai mange diela, te rhugiv ma ke trobul te kerav, o nasulimos te avel pe mande te na mai dava duma pai Vorba Devleski!+#O Me chi manglem chi iek anda kodola dieli, ai chi ramov akana te mangav mange; kaste mai drago mange te merav, de sar te mekav te len pa mande e putiera Devleski.q"[ Sar iek fielo O Del phendia kodola kai den duma pai Vorba le Devleski te traiin ande Vorba le Devleski.6!e Chi zhanen ke kodola kai keren buchi le Devleski la tamploske trobul te aven pravarde katar e tamplo? Kodola kai keren buchi le Devleske te avel le e partia katar e altari.\ 1 Te aver si le kodo mishtimos pe tumende, kodia phrala? Na mai binen amen te avav kodia phral, chi mangliam tumendar so trobulas, numa chinuisardiam te na keras te proril tume vari kon katar E Vorba le Devleski.mS Te chidisardian le mishtimata mashkar tumende, bari dieli si te chidasa tumendar so si le statoske.W' Vai del duma ferdi pa amende? E, anda amende del duma, ke ramome si: Kodo kai pharhavel e phuv, pharhavel te azhukerel vari so; ai kodo kai licharel o jiv, kerel les te azhukerel vari so anda kodia partia. Ke ramome si ando zakono le Mosesoske, te na phandavel o mui le gurumli kana phirel pa jiv. O Del lel sama andal gurumli?P Kadala dieluria phenav sar ek manush? Vai chi phenel o zakono sakadia? Kodo kai thol te bariol e rez, ai chi xal anda late? Kodo kai pravarel le bakriorhan, ai chi del o thud katar le zhigeni.zm Vai ferdi mange ai o Barnabas, nai ame voia te keras buchi? Kon kerel e buchi ande ketania pe pesko choxxokuria?zm Nai ame te ningeras amensa ek phei, ek rhomni, sar si le kavre apostluria, ai le phral le Devleske, ai o Cephas?2_ ke nai amenge slobodo te xas ai te piias.4c Kotse si murho divano kodolenge kai phenen;Z- Te chi sim apostle ka kaver, sim tumenge; ke tume dikhlian murhi buchi ando Del.~ w Chi sim me ivia? Chi sim apostle? Chi dikhlem O Jesus Kristo amaro Del? Chi san tume kerde anda murhi buchi ando Del?} Anda kodia te si xamos kai rimol murho phrales, mai bini chi xal kodolestar mas, kaste te na kerav baio murhe phraleske.nU Ai kana kerel bezex kadia kal kaver manush rimosarel lenge goji. Sostar keren bezex karing O Kristo?G ke tu zhanes but o phral xasavo la, pala leske mulo O Kristo.Z- Ke te si vari kon kai dikhel tu kai zhanes ai beshes palai skafidi ande khangeri kai si ikoni, leski goji kai si slabo chi ningerela les te xal kodolendar masa kai shinade le devlenge, ai kadia o slabo xaiil,gG Arakhen tume te na avel tumaro iviamos kai si tume te na kerdiol vari so kai rimol le slabon.ucKe nai xamos ke pasharel ka Del: te xasa, nai ame kanchi mai but; ai te na xasa, nai ame kanchi mai xantsi.(INuma kado zhanglimos nai savorhende, uni palai furma kai gindin le devlen xan kodolendar masa kai si shinde le devlenge, ai lenge goji slabo la ai rimonme la.B }Numa amenge zhanas ke ferdi iek Del si, O Dat, anda kaste aven sa le dieli, ai ande soste ame sam; ai ferdi iek Del O Jesus Kristo, anda kaste si sa le dieluria, ai anda kaste ame sam.z mKe te si manush kai phenen peske xoxamle dela, vai pe phuv, vai ande cheri, vai kai si chaches kodolendar diela.  Anda xamos kai trobul te xan le masa shinade le devlenge, zhanas ke iek xoxamno del ande lumia, nai kanch, Iek korkorho Del si!M Numa te si vari kon kai si leske drago O Del, kodo zhanel le O Del.S Te si vari kon kai gindil ke zhanel vari so, chi zhanel inker sar trobul.D Mangav te ramov pa xamos kai sas dino sar e podarka ka ek xoxamno dela/ikoni. Ame zhanas ke savorhen si le zhanglimos, ai o zhanglimos keren barimata, numa e dragostia vazdel le manushes.s_(Mai raduime haliarav te beshela sar kai si, sar me gindiv: ai me gindiv ke i me si ma O Duxo le Devlesko.7'E rhomni kai si astarde ka pesko rhom so godi traiila; numa te merela lako rhom, libirila te ansurilpe kasa kana, numa te avel ando anav le Devlesko. O~~}|||({zyyxxXwwvv uutsscsrqq^ppnooonunmllkjjNii8h[gg|fee`ddVccc"bYaaa+`I__^]]7\L[[IZZZYYXvWW?VV UVTTSS@RRR$QQPdOO7NNMML_KKJyIIRHHFGFFE.DxCCnCBAA`@K??9>b==E<<;:: 94871655+4433322;110)//.--J,,.++I**S))(''E&&6%,$#""~!!= yk?13! WNhh@  1  ^ U s<Z[s/ Te trobula te luvudiv ma, luvudiva ma ande sa le dieli kai kovliaren murho stato.urc Te avela vari kon kovlo ando pachamos, i me aliarav ma kovlo; te perela vari kon ando bezex, vi man dukhal.gqG Ai mai aver dieli kai kerdilia mansa, swako dies sim andel nekazuria kai den ma le khangeria.(pI Kerdem defial phare bucha ai bare zumaimata ai butivar chi sutem; bokhalo simas ai troshalo; butivar chi xalem ke nas xaben, shil sas mange, ai nas ma tsalia.o Butivar pe murhe but droma kai zhavas dikhem baiuria katar paia kai denas opral, ai katar le chor, ai katar murho narodo le Zhiduvuria, ai katar kodola kai Nas Zhiduvuria; dikhlem baiuria andel foruria, ai vi andel pusti, ai pe maria, ai mashkar le xoxamle phral.Pn Trivar simas mardo katar le Romanuria, ai iek data shude le baxensa te mudaren ma; trivar parhadile le paraxoduria kana simas po pai, ai iek data beshlem iek dies (bish tai shtar chasuria) ando pai.Am} Panzhvar le Zhiduvuria dine ma le trendai inia bichuria.klO Won si slugi le Kristoske? Apo, Me dav duma sar te dzilailemas defial, ai me sim mai but ke sar won! Me kerdem mai but buchi lendar, me simas ande temnitsa mai butivar, simas mardo mai but, ai mai butivar sas te merav lendar.lkQ Won si Zhidovo? I me sim. Won si Israelite? I me sim. Won si andai vitsa le Abrahamoski? I me sim.$jA Lazhav mange te mothav ke sikadiam ke kovle samas, no te tromala vari kon te luvudilpe ande vari soste me dav duma sar te avilemas dzilo, ai i me tromava.-iS Tume rhevdin te mothon tumenge so te keren sar le rhoburia, vai len sama so keren, vai dziliaren tume, ai dikhen banges pe tumende, ai den tume palmi palmi pa mui.?hy Ke tume rhevdin ilesa le dzilen, tume kai san gojaver.Dg Ke si but zhene kai luvudinpe ando stato, I me luvudiv ma.qf[ E so mothav akana, nai so manglino O Del, ande kodia diela kai luvudiv ma, numa sar iek dzilo dav duma.e Mai mothav iek data: te na dikhel khonik pe mande sar pek dzilo. Te na nichi, premin mai sar iek dzilo, saxke te luvudiv ma; me xantsi.udc Nai shodo ke leske slugi keren te miazon sar slugi le chachimaske. Numa avela lenge ando gor pala so kerde.Fc Nai shodo! Ke o beng sai kerdiol te miazol angelo vediarako!xbi Kodola manush si xoxamle apostluria, xoxaven ande pengi buchi, ai won keren te miazon apostluria le Kristoske.a Zhava angle ai kerava sar kerava akana, saxke te lav so godi sai del kodolen te sai luvudinpe, ai te mothon ke sa sar amende keren buchi.M` Sostar phendem kadia? Ke nai mange drago tume? Nichi. O Del zhanel._ Ando chachimos le Kristosko kai si ande mande, phenav tumenge ke kado luvudimos chi avela mandar lino ande chi iek than ande Gretsia.j^M Lem lenge love te zhutiv tume. Ai kana simas tumende chi lem kanikastar love kana trobulas man; ke le phral kai avile andai Macedonia andine mange so godi trobulas ma. Arakhlema te na mangav tumendar kanchi, ai kadia kerava.;]q Premisardem te avav pochindo katar aver khangeria.\3 Kana andem tumenge e lashi viasta le Devleski ivia kerdem kodia; meklema man tele saxke te vazden tume. So aliaren ke shubisailem kai kerdem kadia?[ Amborim ke chi dav duma mishto, numa zhanav but dieli; sikadiam tumenge vorta kana godi dashtisardiam ai ande soste godi.HZ  Gindiv ke chi sim mai tele ande kancheste ke sar tumare slugi!dYA Ke te avela vari kon te mothol tumenge pa aver Jesus, ke sar kodo kai phendiam ame; vai te premina aver duxo ke sar kodo kai premisardian, vai aver lashi viasta ke sar kucha kai premisardian! Tume rhevdin mishto kodia.IX  Numa dar mange ke tumari goji shindiol ai ke meken tume katar tumaro phanglimos kai si vorta ai vuzho le Kristosa, sar e Eve kai meklia pe te xasavol katar le xoxaimata le gojaver le sapeske.gWG Ke tume san sar iek shei bari vuzhi kai shinadem te ansurilpe ieke rhomesa, kodo si O Kristo.yV m Manglemas te rhevdin xantsi dzilimos, e rhevdin man! Zhaluzo sim anda tumende numa iek zhaluzia kai si Devleski.U! Chaches o manush kai si chaches lasho, nai kodo kai mothol peske wo ke lasho lo, numa kodo si lasho kai mothol O Del pa leste ke lasho lo.nTU Numa sar mothol E Vorba le Devleski, "Kodo kai mangel te luvudilpe, luvudilpe anda so kerdia O Del."S! Porme ame sai phenas e lashi viasta andel gava kai si mai dur tumendar, bi te luvudisavas anda so le kolaver vunzhe kerde ande penge gava.R) No chi anklias avri andal musuri kai sas thodine. Chi luvudisavas andai buchi kai kerde le kolaver, numa inker ame pachas ame ke tumaro pachamos bariola, ai ke ame sai kerasa iek buchi but mai bari mashkar tumende, numa beshas sagda andel musuri kai O Del thodia amenge.Q' Chi nakhas amare musuri sar te avilino te na aviliamas zhi tumende, numa aresliam zhi tumende, ai andiam tumenge e lashi viasta le Kristoski.xPi Numa ame, chi mangas te luvudisavas opral pai musura kai O Del thodia amenge, kai dia ame te avas zhi tumende.NO Ame chi tromas te avas iek fielo vai te miazuas sar uni kai miazol lenge mai lashe le sar savorhe. Ke won chi haliaren! Won keren pengi musura te musurin pe, ai keren kris pe pende sar won gindin!&NE Kodo kai mothol kadia, mangav te zhanel mishto ke saikfielo ande so ramosaras ande amare lila kana chi sam tumensa, ai so kerasa kana avasa mashkar tumende.M Ke eta so mothon, "Le lila kai tradel o Pavlo defial zuralele, numa kana si mashkar amende o Pavlo kovlo lo, ai lesko divano nai lasho."WL' Chi mangav te miazol ke rodav te daravav tumen le lilensa kai tradav tumenge. K9 Ke nai mange lazhav, marka ke luvudisailem, xantsi but andai putiera kai O Del dia ame, e putiera kai si te barion ando pachamos, ai na te rimon tume.J! Tume dikhen avrial te mothola vari kon ke wo si le Kristosko? Ai te mothol peske mishto wo ande peste, ke sar wo si le Kristosko iame sam.sI_ Ai gata sam te dosharas so godi chi pachal o mui le Krstosko, kana tume pachana vorta o mui le Kristosko.8Hi Ame peravas le dieli kai nai chache angla Del; Ame peravas so godi vazden andel barimata karing e goji le Devleski; ai ame astaras so godi gindo te pachal o mui le Kristosko.%GC Numa e armia kai si ame te maras ame, nai armia le manushengi kai si pe kadia phuv, numa e armia e zurali le Devleski kai sai peravel le dieli le bengeske.VF% Chaches traiisaras andek stato manushesko, numa chi maras ame sar le manush.E5 Na keren te na mai lazhav tumendar kana avava tumen; ke zhanav ke sai sikavav ke chi lazhav mashkar kodola kai gindin ke keras le dieli le statoske.HD  Me o Pavlo, phenav tumenge, me kai sim sar mothon lazhano kana sim tumensa, numa kana chi mai sim tumensa, chi mai sim lazhano. Mangav ma tumendar katar o kovlimos ai o lashimos le Kristosko.8Ck Luvudime te avel O Del anda peski bari podarka!gBG Ai rhugin tumenge, ai avena lenge drago katar o lashimos o baro kai O Del shordia pe tumende.dAA Kodo zhutimos sikavela so san, ai kadia but luvudina le Devles ke dikhena sar sikaven tumaro pachamos ande lashi viasta le Kristoski, ai luvudina les, vi sar hulaven dragosa tumaro mishtimos lensa, ai vi le kolavrensa.~@u Ke kado zhutimos kai keren chi ferdi zhutil le Devleske narodos, numa kerela but rhugimata ai naisimata le Devleske.? Kerela tumen te aven barvale ande swako vriama, saxke sagda te zhutin, ai kadia but naisina le Devles anda tumare podarki kai das le ame.?>w O Del, kai del sumuntsa kodoles kai shudel e sumuntsa ai manrho te pravardiol, dela tume sa e sumuntsa kai trobul tumen ai kerela te butiarela, ai butiol e fruta tumare chachimaski.g=G Ke E Vorba le Devleski mothol, "O Del del but kal chorhe; lesko lashimos shoxar chi getolpe."< Ai O Del si les e putiera te del tume but lashimata, saxke te avel tume sagda so trobul tume, ai mai but opral pala mishtimos kai keren.';G Trobul swako manush te del, sar haliarel ande pesko ilo, ai na te mothol sostar dem, vai musai sas leske te del; ke O Del drago leske kodo kai del raduimasa.g:G Den tume goji, kodo kai bariarel xantsi chidela xantsi, ai kodo kai bariarel but chidela but.Y9+ No haliardem te mangav kadale phralen te zhan tumende mai anglal mandar te lasharen e podarka kai shinadian vunzhe, ai kadia avela gata kana avava, ai kodia sikavela ke tume den tumare ilesa, ai na bi lesko.E8 Te na nichi, o narodo kai si ande Macedonia te avena mansa ai te na arakhena tumen gata, lazhav avela amenge, ke ame kai jinasas pe tumende te aven gata, ai savestar lazhav avela tumenge.7- Tradav tumenge kadala phralen, saxke o luvudimos kai kerdiam pa tumende ande kadia diela te na rimolpe, mangav te aven chaches gata sar phendem.6 Zhanav ke tume drago tumenge te zhutin, ai luvudisardem tume angla narodo kai si ande Macedonia. Ai phendem lenge, "Le phral kai si ande Gretsia, gatale te zhutin de katar o bersh kai nakhlo." Tume kai drago tumenge te zhutin dia zor ka but anda lende.5  Chi mai trobul te tradav tumenge lil ai te mothav tumenge pa zhutimos kai si tradino ka narodo le Devlesko kai si ande Judea.4{Sikaven lenge ke mangen le chaches, saxke le khangeria te zhanen mishto ai te zhanen ke ame zhanas sostar luvudis tume.)3KO Titus, si murho zhutitori ai kerel buchi mansa tumenge; ai le kolaver phral kai si lesa, tradine le katar le khangeria ai keren buchi ando anav le Kristosko.L2Tradas lensa amare phrales, kai butivar zumadiam les, ai wo sagda sa peske ilesa mangelas te kerel buchi. Numa akana mai but mangel te kerel buchi, ke pala baro pachamos kai si les ande tumende.N1Ke ame rodas o mishtimos, na ferdi angla Del, numa vi anglal manush.0Ame arakhas ame saxke khonik te na xoliavol pe amende kai si ame kadala but love kai chidiam ai kai thode ame te arakhas le.2/]Inker le khangeria alosarde les te zhal amensa pe kado drom kai ame kerasa kadia lashi buchi ando anav le Devlesko, ai te sikavas sode mangas te zhutisaras le kolavren.{.oAi lesa tradas ieke phrales kai sa le khangeria luvudin les ande peski buchi kai anel e lashi viasta le Devleski.u-cKe premosardia so manglian lestar; ai neve ilesa mangelas te zhutil, ai ande peste manglia te zhal tumende.Z,-Luvudime te avel O Del kai thodia ando ilo le Titosko sa kodo dragostia tumenge.+Ke E Vorba le Devleski mothol, "Kodo kai chidia but nas les kanchi mai but, ai kodo kai chidia xantsi nas les mai xantsi."u*cAi porme te na avela tumen andek dies ai len te avela, won sai dena tumen, ai kadia si kai avela saikfielo. )9 Ke chi mothav tumenge te chorhavon tume ai te den le kolavren, numa trobul te avel tume saikfielo, akana si tume but ai sai zhutin kodolen kai nai le.d(A Ke kana des sa che ilesa, O Del premol so dian ai dikhel pe so si amen, ai na so nai amen!N' Ke tume sanas le perve, na ferdi te keren, numa kai mangenas te keren. Zhan angle akana, ai geton kodia buchi! Ai thon sa tumaro ilo te geton ke sar thodianas tumaro ilo te keren, so sa sas tumen.{&o Phenav tumenge so me gindiv pa kadia diela; mishto avelas tumenge te geton so nachinaisardian o bersh kai nakhlo.%+ Ke zhanen o mishtimos amare Devlesko O Jesus Kristo; kai wo kai sas barvalo, kerdilo chorho tumenge, ai te barvalon tume katar pesko chorhimos.$Chi dav tume iek ordina. Numa phenav tumenge sode mangen te zhutin le kolaver, ai te lav sama o chachimos tumare dragostiako.W#'Barvale san ande soste godi, ando pachamos, ando divano, ande goji, ai ando zhutimos, ande soste godi, ai tumari dragostia kai si tume amenge, ai ame mangas te aven barvale ande kadia buchi la dragostiaki."5Anda kodia mangliam ame katar o Titus te zhal tumende, ai te kerel e buchi kai nachinaisardiasas te kerel te zhutil tume te geton kodia lashi buchi.!Ai chi ferdi zhutisarde ando tovaro sar ame azhukerasas, numa dine pe won mai anglal ka Del, porme dinepe amenge ande voia le Devleski.} sMangle amendar ai butivar sa penge ilesa te sai zhutin ai te traden vari so le Devleske shavenge kai si ande Judea.Z-Phenav tumenge, won dine so dashtinas ai inker mai but de sode dashtinas pendar. 9Le shave le Devleske sas zurales zumade le chinosa kai sas le; numa lengo raduimos kadia de baro sas kai denas so godi dashtinas, marka ke chorhe sas.t cKeras tume te zhanen murhe phral, o lashimos le Devlesko kai kerdilo andel khangeria kai si ande Macedonia.ODefial raduime sim ke zhanav ke sai jinav pe tumende ande soste godi."=Ai kadia leski dragostia karing tumende mai bari la, kana delpe goji sar savorhe mangenas te pachan o mui, ai sar premisardian les darasa ai izdraimasa.1[Ai te luvudisardem tume xantsi angla leste, nas mange lazhav tumendar. Numa sar phendiam sagda tumenge o chachimos. Vi o luvudimos kai kerdem angla Titus chachimos si. 9 Pala kodia liam zor. Chi liam ferdi zor, numa amaro raduimos mai baro sas, kana dikhliam sode o Titus raduime sas, kana tume savorhe pechisardian les.)K No te ramov tumenge, nai pala kodo kai kerdia o nasulimos, vai kodoleske kai kerdia, numa ramosardem tumenge te dikhen mishto angla Del sode sam tumenge drago.X) O Del kerdia buchi le nekazosa kai avilo pe tumende: ai dikhen akana so kerdilia ande tumende, ai dikhen kodo nekazo kerdia te avel tumenge e buchi le Devleske po ilo, ai kerdia te aven tumare ilesa te roden te thon tumenge partia! Che xoli, che dar, che dragostia ando ilo te dikhen ma, ai le ilesa, ai sigo te dosharen le nasulimos!#? Ke o nekazo kai kerel O Del lesa buchi parhuvel o traio ai ingerel ka skepimos - ai chi mothas ke nas mishto! Numa o nekazo la lumiako angerel ka martia.hI Numa raduiv ma akana, na ke nekezhisailianas pala murho lil, numa ke tumaro nekazo kerdia tume te kein tume anda so kerenas ka Del, kodole nekazosa kai sas tume kerdia tume te kein, ai ame chi kerdiam tumenge chi iek baio./Amborim kado lil kai tradem nekezhisardia tumen, numa nai baio akana. Numa baio sas kana dikhlem ke kodo lil nekezhisardia tume pe xantsi vriama.lQAi samas pechime, na ferdi ke avilo, numa ke phendia amenge sar tume pechisardian les. Ai phendia amenge sode mangen te dikhen ma, ai sode nekezhime san, ai sode gata san te thon mange partia; anda kodia akana sim mai raduime.eCNuma O Del kai pechil kodolen kai si nekezhime, pechisardia ame kana tradia amenge o Titus.,QKe de sar aresliam ande Macedonia, amaro stato chi pashlilo vov si, numa sas ame baiuria pa swako rik; ai xasas ame uni manushensa, ai dar sas ame ande amare ile.{oSi ma iek baro pachamos ande tumende, ai sai luvudiv tume! Pechime sim ai defial raduime andel nekazuira kai sam.}sNai te dosharav tume kai dav duma kadia, ke mai phendem, ke tume san ande amare ile vi ando traio ai vi kai martia.+Den ame iek than ande tumaro ilo. Chi shubisailiam angla kanikaste, chi kerdiam te shubilpe khonik, chi dziliardiam kanikas te las so si lesko.S  !Sa kadala dieli sas shinade amende, murhe kuchi vortacha. Vuzhuvas anda so godi maril o stato ai o duxo, ai luvudis O Del la dragostiasa, ai das amaro traio ka Del ande swako fialo ande dar le Devleske.] 3Me avava tumaro Dat, ai tume aven murhe shave ai murhe sheia, mothol O Del o Baro.". UAnda kodia O Del mothol, "Trobul te meken le, ai te vuladion katar kodala manush kai chi pachanpe ando Del, ai nazban kanchi kai si bi vuxho, ai me lava tume mande. Sar sai e khangeri le Devleski ai le ikoni le manushenge kai chi pachan pe ando Del aven andek than? Ke ame sam e khangeri le Devleski, O Del o zhuvindo, ke O Del phendia, "Beshava ande lende, ai traiiva ande lende, me avava lengo Del, ai won avena murho narodo."s _Sar sai O Kristo malavel pala beng? Ai so lel o manush kai pachalpe ando Del katar kado kai chi pachalpe?<qNa thon tume kodolensa kai chi pachanpe ando Del, ke won chi malaven pala tumende. Sar sai so si vorta malavel pala nasulimos? Sar sai e vediara tholpe le tuniarikosa andek than?w Dav tumensa duma sar te avilianas murhe shave. Keren amensa sar ame keras tumensa, phutren amenge zurales tumaro ilo.S Chi phandadiam tumenge amaro ilo; numa tume phandadian tumaro ilo amenge.iK Chachimasa diam tumensa duma, murhe vortacha ande Corinth! Ame phuterdiam tumenge sa amaro ilo.- Pherdo nekezhime sam, numa sa ame raduime sam; sam chorhe, numa ame barvalas bute narodos; nai ame kanchi, numa chaches amen si ame swako fialo.2] uni manush dikhen pe amende sar te na zhanglino amen, numa savorhe zhanen ame; won keren sar muliam, numa ame zhuvinde sam tume dikhen; maren ame, numa chi mudaren ame;kOUni manush luvudin ame, ai uni manush keren lazhav anda amende; uni manush mothon nasulimos pa amende, ai uni manush phenen mishtimos pa amende; uni manush dikhen pe amende sar te aviliamas xoxamle, ai ame o chachimos phenas;,QAi kai das duma pa chachimos, ai katar e putiera le Devleski, amari armia si o chachimos kai si ando chacho vas te arakhas ame ai si ando stingo vas te maras ame.Z-Ame sikavas ke sam slugi le Devleske katar amaro vuzhimos angla Del, ai kai zhanas E Vorba le Devleski, katar amari rhavda, ai amaro lashimos kai si ame katar o Swunto Duxo, ai katar amari dragostia e chachi.'Samas marde, ai thode amen ande temnitsa, ai buntuisarde le narodos pe amende, kerdiam buchi kai sas defial phare, chi sovasas, ai chi xasas. ~ Numa sikavas ande soste godi ke sam slugi le Devleske, ande rhavda, ande chinuria, ande so trobulsardiam ame, ai ande nekazuria.{}oAme mangas te na mothon ke amari buchi nai chachi, anda kodia ame rodas te na rimosaras kanikaske ande kancheste.|-O Del mothol, "Ashundem tute kana avili e vriama, o dies le skepimasko zhutisardem tu." Eta, akana e vriama e lashi, adies o dies le skepimasko!{ Ame kai keras buchi andek than le Devleske, ame mangas tumendar te na meken te xasavol o mishtimos kai sas tume dino lestar.zO Kristo nas chi iek bezex pe leste, numa O Del kerdia te perel amaro bezex pe leste, saxke ame te avas vorta angla Del katar o Kristo. yAme keras buchi le Kristoski, O Del del duma tumensa pala amenge, ame mangas tumendar ando anav le Kristosko te premon le Devles.>xuKe O Del sas ando Kristo, ai lesa kerdia O Del te chidel sa le manushen peste, bi te lel sama lenge dosha, ai O Del dia amen te mothas kodia buchi kai chidel le manushen pasha Del.w3Ai sa kodia avel katar O Del, kai chidia ame pale pesa katar O Kristo, ai kai dia ame e buchi, saxke te mothas le kolavrenge te chidenpe pasha Del.v}Te astardilo vari kon le Kristosa, wo si iek nevo manush; le dieli le phurane nakhle, ai akana swako diela kerdili nevi.uNo akana, chi mai zhanas kanikas ando stato. Ai te zhangliam le Kristos ando stato mai anglal, numa akana chi mai zhanas les sakadia.}tsWo mulo savorhenge, saxke kodola kai traiin te na mai traiin penge, numa kodoleske kai mulo ai zhuvindisailo lenge.s-Tumenge sim. Ke e dragostia le Kristoski poronchil pe amende, ame kai pachas ame, ke iek mulo savorhenge, ai kodia znachil ke savorhe mule lesa.Jr  Te si chaches ke dzilo sim? Le Devleske sim, vai te sim gojaver?\q1 Ame chi mai pale mangas te mothas pa amende so kerdiam tumenge, numa das tume te sai luvudin tume pala amende, ai kadia sai den atweto kodolen kai keren barimata andal dieli kai si avrial, ai na so si ando ilo.p+ Zhanas so si te daras katar O Del, ai rodas te parhavas le manushen; O Del zhanel ame mishto, ai gindiv ke ande tumaro gindo zhanen ma vi tume.5oc Ke trobul savorhe te nakhas angla Del te avas dine pe kris lestar. Saxke swako te lel so avel leske, ai pala so kerdia, mishtimos vai nasulimos, kana sas ande pesko stato.gnG Numa mangas mai anglal sar sa te avas leske drago, te beshasa ande kado stato vai mekasa les.pmYSi ame pachamos, ai mangliamas mai mishto te zhastar anda kado stato, ai te zhas te beshas le Devlesa.4lcAnda pachamos phiras, ai na ande so dikhas.okWAme sam sagda zurale. Zhanas ke zhi kai godi avasa ande kado stato, dur sam katar o kher le Devlesko./jWSaxke so merel te avel tasado ando traio. O Del si kai dia ame te zhanas kasavestar parhuimos, ai dia ame pesko Swunto Duxo sar marturo pel dieli kai garavel amenge.(iIKe ame kai sam ande kado stato vachisaras ai nekezhime; na ke mangas te shudas amaro stato, numa mangas te las pe amende o stato o zhuvindo kai chi mai merel.FhChi avasa arakhliam bi o stato, traiisarasa ando nevo stato.kgOAi ame rovas ande amende ke zurales mangas te avel ame amaro nevo stato kai avela ame ando rhaio.2f _Zhanas ke ande tsera kai traiisaras, kodia si amaro stato la phuviako, merel. O Del garavel amenge iek kher ando cheri, iek kher kai kerdia les wo, ai kai beshela sagda.e'Ke chi las sama pel dieli kai dichon, numa pel dieli kai chi dichon: so dichol ferdi xantsi vriama inkerel, numa so chi dichol inkerel sagda.d!Ke amaro chinuria le tsinorhe, kai si ame akana, lasharen amenge iek mai baro lashimos kai chi mai getolpe, but mai but ke so chinuisaras. cAnda kodia shoxar chi xasaras zor. Marka ke rimolape amaro stato xantsi po xantsi, amaro traio kai dia ame O Del neviol swako dies."b=Sa kadia tumenge; saxke o lashimos le Devlesko aresel te skepil mai bute manushen, saxke mai but rhugimata naisimaske te aven angla barimos le Devlesko.!a;Zhanas ke O Del, kai andia le Devles O Jesus katar e martia ka traio, anela iamen ka traio le Kristosa, ai kerela ame te sikadiuas tumensa angla leste.` E Vorba le Devleski mothol, "Pachaie ma, anda kodia dem duma." Vi ame ande sa kodo duxo pachamasko pachas ame, ai anda kodo das duma.R_ E martia kerel buchi ande amende; numa o traio kerel buchi ande tumende.z^m Ande amaro traio sagda sam angla e martia pala Kristo, saxke lesko traio te sikadiol ande amaro stato kai merel.t]a Si ame sagda ande amaro stato e martia le Jesus Kristoski, saxke te sikadiol lesko traio ande amaro stato.O\ Chinuin ame, numa O Del chi mekel ame, shudiam tele, numa na xasarde.`[9But chinuimata si pe amende, numa chi sam licharde; nekezhisaras, numa chi rimovsavas;Z1Numa ame kai ingeras kodo barvalimos le Devlesko, sam sar kanta chikaki, te sai dichol mishto ke kodia putiera e bari si le Devleski, ai na amari.gYGO Del kai phendia, "Te strefial e vediara mashkar o tuniariko," ai vi kado si, kai kerdia te strefial peski vediara ande amare ile, te zhanas e vediara kai si o barimos le Devlesko, kai strefial po mui le Jesus Kristosko.|XqKe chi das duma pa amende; numa das duma pa Jesus Kristo le Devles; ai ame jinas ame sar tumare slugi pala Kristo.iWKChi pachanpe ke O Del o nasul kadala lumiako korhardia lenge goji, kodo del (o beng) chi mekel le te dikhen e vediara kai si andini katar e lashi viasta le Kristosko kai phenel pa lesko barimos, wo si o patreto le Devlesko.^V5Numa te si e lashi viasta kai phenas garadi, garadi la ferdi kodolenge kai xzasavon.gUGShudiam le dieli le chorhe kai kerdionas chordanes, ai chi keras buchi bi malades, ai chi parhuvas E Vorba le Devleski. Numa phenas o chachimos, ai ame tasame angla sako manush te dikhen amaro traio kai thodiam angla Del.WT )O Del ande pesko lashimos, dia ame kadia buchi, ai anda kodia chi xasaras zor.^S5Ame savorhe, bi la seliako pe amaro mui strefialas o barimos le Devlesko, ai sam parhude te avas sar O Del, ai nakhas andak barimos ande iek mai baro barimos. Kadia si e buchi kai kerel O Swunto Duxo le Devlesko.^R5O Del si O Swunto Duxo, ai kotse kai si O Swunto Duxo le Devlesko, kotse si liberte.fQENuma sar mothol E Vorba le Devleski, kana boldelpe iek manush karing O Del, e selia zhaltar.aP;Inker adies, swako data kai jinen o zakono le Mosesosko, e selia vusharavel lenge goji.EONuma lenge goji nashti ma haliarel, ai zhi adies lenge goji vusharadila sa kodola seliasa kana jinen o zakono le Mosesosko. Kodia selia zhaltar ferdi kana o manush si astardo le Kristosa.N Ame chi sam sar o Moses, kai vusharavelas pesko mui seliasa, saxke te na dikhen le Zhiduvuria e vediara kai nakhelas sigo.9Mm Te si ame kodo pachamos, sai das duma bi darako.mLS So sas kai ankerdia xantsi vriama sas luvudime, sode mai but luvudime so si kai shoxar chi getolpe!~Ku Sai vi mothas, ke o luvudimos kai strefial mai anglal, nai kanchi angla luvudimos kai si akana, kai si but mai baro.J E buchi kai doshardia le manushen sas luvudime, sode mai but luvudime e buchi kai si te kerel andel manush vorta angla Del!UI#Sode de baro trobul te avel o luvudimos la buchako kai kerel O Swunto Duxo! HO zakono sas ramome, vorba pe vorbate pel skafidia le baxrenge ai andai martia, ai o barimos le Devlesko strefial, antunchi o mui le Mosesosko strefialas kadia de zurales kai le Zhiduvuria nashtinas te dikhen pe leste, marka ke kodo strefaimos sas te zhaltar./GWKe wo dia ame te avas slugi kadale nevia viastako; nai iek zakono kai si ramome, numa katar O Swunto Duxo: o zakono o ramome mudarel, numa O Swunto Duxo del o traio.nFUAme nashtisaras te mothas ke sai keras kasaviatar buchi anda amende, numa so keras katar O Del avel.kEOAme sai mothas chachimasa kadia diela, ke pala amaro pachamos kai si ame ando Del katar O Kristo.YD+Te iazno si ke tume san iek lil ramome katar O Kristo ai tradino amendar. Kodo lil nai ramome chernilasa, numa le Duxosa le Devlesko o zhuvindo. Nai ramome pel skafidia baxrenge, numa ande ile le manushenge._C7Tuma san amaro lil kai si ramome ande amaro ilo, kai sa e lumia sai zhanel ai diinel.0B [So znachil kado divano? Ke pale ame nachinaisavas te luvudisavas? Vai trobulsardino ame, sar uni, te sikavas tumenge lila so te keren, vai ame te mangas tumendar lela?!A;Chi sam sar but aver, kai chinen ai bichinen E Vorba le Devleski; numa ke O Del tradia ame, das duma chachimasa angla leste, sar le slugi le Kristoske.'@GKodolenge kai xasavon, si iek sung martiaki kai mudarel; ai kodolenge kai si skepime, si iek sung traioski kai del o traio. Ai kon sai kerel kasavatar diela?p?YAme sam le Devleske e duxi le Kristoski, mashkar kodola kai si skepime, ai mashkar kodola kai xasavon.H> Ame naisisarasle Devles! Kai del ame te nirisaras sagda le Kristosa ande soste godi. O Del kerel amensa buchi te das duma pa Kristo kai godi zhas sar iek duxi, kai laki sung xhal katar godi.(=I Numa nas mange mishto ke chi arakhlem amare phrales o Titus. Anda kodia phendem le narodoske kai sas ando Troas te ashen Devlesa, ai gelemtar ande Maacedonia. <  Kana areslem ando Troas te mothav pai lashi viasta le Kristoski, arakhalem ke O Del phuterdia o drom te dav duma pa leste kotse.[;/ saxke te na mekav le benges te niril pe amende; ke ame zhanas so mangel te kerel.:7 Kana iertin vari kaske vari so kai shubisailo, i me iertiv leske. Ke kana iertiva te trobul te iertiv vari so, kerav kodia pala tumende angla Kristo,s9_ Eta, vi sostar ramosardem tumenge, manglemas te zumavav tume ai te dikhav, keren inker so mothav tumenge.W8'Akana mangav tumendar, keren lesa vorta te sikaven leske ke tume drago leske.7}Anda kodia akana trobul mai bini te iertin leske ai te zhutin les, saxke te na perel ande mai baro nekazo ai te rimolpe.T6!Dosta sas kodole manusheske kai sas doshardo katar o mai but anda tumende.5#Te si vari kon mashkar tumende kai nekezhisailo, chi nekezhisardia ma, numa savorhe tume; vai amborim na savorhe, numa xantsi anda tumende.4E ramov tumenge ieke ilesa kai si chinuime ai dukhado, ai bute asuensa, te na nekezhiv tume, numa te zhanen sode de san mange drago.C3Eta, Sostar ramosardem tumenge kadia, chi mangavas te avav tumende ai te avav nekezhime katar le manush kai trobunas te den ma raduimos, zhanav ke kana sim raduime, vi tume san raduime.b2=Ke te nekezhiva tumen, kon sai del man o raduimos? De ferdi kodola kai nekezhisardem le.D1 Manglem te na zhav tumende, saxke te na nekezhiv tume pale.0 Ame chi rodas te sicharas tume so te pachan, ke tume ankeren tumaro pachamos. Numa, ame mangas te keras buchi tumensa pe tumaro raduimos./ Me akharav O Del sar murho marturo, wo zhanel murho ilo! Te na avela vari so pe tumende si kai manglem te na zhav inker ande Corinth.. Kai thodia lesko semno pe amende, ai dia ande amare ile O Swunto Duxo, sar te ashel lasho andal dieli kai shinadia amenge.s- aAi wo si O Del kai del ame zor tumensa andak than ando traio le Kristosko. O Del si kai thodia ame rigate., }Wo si O Del kai si "E" ka sa le dieli kai shinadia. Katar O Jesus Kristo sai mothas "Amen" te bariaras le Devlesko anav.;+ qKe O Shav le Devlesko O Jesus Kristo sas phendo mashkar tumende katar o Silvanus, ai o Timote, ai vi me, chi aviliam te mothas "E" vai "Nichi", numa ferdi "E" kai si katar O Del.E* Numa O Del si chacho, so phendem tumenge nai "E" ai "Nichi".) 7Kana manglem te kerav kadia so gindin, ke pirasa kerdem? Vai so manglem te kerav si ferdi dieli mausheske saxke te mothav "E" vai "Nichi" andak data?( 7Mangavas te nakhav tumendar te zhav ande Macedonia, porme kana avilemas palpale pale avilemas tumende, ai porme zhutisardianas ma te zhav ande Judea.t' cPachavas ma ande kodia kai mangavas mai anglal te zhav tumende, saxke te avel tumen dino o mishtimos duvar.;& qAi pachav ma ke aresena te haliaren vorta so godi si ramome. Akana haliaren xantsi ferdi, numa kana avela O Jesus Kristo sai luvudin tume anda amende, sar ame avasa anda tumende.`% ; Ande amare lila chi ramosaras tumenge aver diela, de ferdi so si ramome ai so haliaren.m$ U Eta, ande soste sai luvudisavas, amaro ilo mothol amenge ke amaro traio ande kadia lumia, ai mai but mashkar tumende sas prosto ai chachimasa angla Del, ai ninkerdo katar o mishtimos le Devlesko ai na katar e goji le manusheske.1# ] ke tume zhutin ame kana rhugin tume anda amende, kadia O Del ashunela le rhugimata butenge kai rhuginpe anda amende, O Del zhutila amen; ai but naisina leske pa amende. "  Wo si kai skepisardia ame anda kodia bari martia, ai wo kai mai skepila ame; e, si ame kodo pachamos ande leste ke mai skepila amen;*! O Gindisardiam ke trobulas te meras ame, kodia kerdiliasas saxke te sichuas te na pachas ame ande amende, numa te pachas ame ferdi ando Del kai zhuvindil le mulen."  ?Mangas amare phral te xhanen savestar chino dikhliam ande Asia. O chino kadia de baro sas amenge, ai nashti mai rhevdisarasas kai darasas ke si te meras. Ame pachas ai zhanas so avela tumensa, ke ame zhanas ke sar vi tume chinuin sar amende, vi tume sai aven pechime sar sam ame pechime.M Te chinuisaras, si te aven tume pechime, ai te aven skepime; te sam ame pechime si te aven tume pechime, kai kodo pechimos dela tume te sai ankeren rhavdasa sa kodola chinuria kai ame chinuisaras.m UKe sar le chinuria kai sas le Kristos bution ande amende, sakadia amaro pechimos bariol le Kristosa.- UWo pechil ame ande sa amaro chinuria, saxke te sai ame pechisaras kodolen kai nakhen ande swako chinuria, ai te anas lenge o pechimos kai sas amen dino katar O Del. ~~Y}||.{{$zLydyxwVvvuvtptsCrr&qPp4oCnmmlLkk;j{jihgggSff0ee`ddtcc?baa``5_^^o]]\\I[[[DZZZ Y XZWWHVUUPTSS R!QPP&NNMMKLKK'J^IIHHIGFFPEvDD,CkBA@??==C<;;F::u:2988|77&66?55744G3d322*110d0/n..S--j,,5+u**))(''/&m%%w$$;##""!!]! ^N/\u*< 8/3;& Q U :l7 3RiIK0Numa O Del kai si barvalo ande pesko lashimos pala pesko bari dragostia, kai samas leske drago.2H]0Ame savorhe samas sar lende, iame traiisaras te plachas amare statos, ai kerasas so mangelas amaro stato ai amari goji. Ai iame samas shave la xoliarike sar le kolaver.cG?0Ai mai anglal traiinas sar traiilas kadia lumia, tume lenas tume pala baro kai poronchil pel putieri le duxonge kai si ando cheri, ai kodola duxuria akana keren buchi andel manush kai chi mai pachan o mui le Devlesko.AF 0Mai anglal mule sanas pala tumare dosha ai tumare bezexa.jE O0e khangeri si o stato le Kristosko, ai ande late si kai O Kristo kotselo wo kai perel sa e lumia.fD G0O Del thodia swako diela telal punrhe le Kristoske, ai dia kai khangeri sar o mai baro gazda,EC 0Kotse O Kristo thodino lo opral pa sa le kai poronchin, ai sa le putiera, ai sa le zora, ai sa le than kai poronchin, ai sa le kolaver anava kai sai aven, na ferdi akana numa pe mai angle.bB ?0Kana zhuvindisardia le Kristos, ai thodia les te beshel pe peski rik e chachi ando rhaio.{A q0Ai savatar putiera de bari si les amenge kai pachas ame. Kadia putiera si sa kucha kai O Del sikadia butia zorasa.3@ a0Mangav te del tume e vediara andel iakha tumare ileske; saxke te dikhen ka che pachamos O Del akhardia tume, ai o barvalimos le luvudimasko kai; shinadia peske narodoske.J? 0ai mangav katar O Del amaro Devlesko O Jesus Kristo, O Dat o luvudime, te del tume O Swunto Duxo, kai kerela tume te haliaren ai kai sikavela tumenge le Devles, kadia de mishto kai zhanena les.W> )0Sagda naisiv le Devleske anda tumende, da ma goji tumende ande murho rhugimos;= 0Anda kodia akana kai ashundem pa tumaro pachamos karing O Del O Jesus ai tumari dragostia sa kodolenge kai si le Devleske.L< 0O Swunto Duxo sas dino amenge pala so O Del shinadia peske narodoske sar barvalimos, ai wo shinavel amenge ke O Del dela te na mai aven vov si phangle, kodola kai si leske, luvudin lesko barimos._; 90 Vi tume kana ashundian e vorba le chachimaski, e lashi viasta kai andia tumenge o skepimos; tume pachaian tume ando Kristo, antunchi O Del semnosardia tume peske anavesa kana dia tume O Swunto Duxo kai shinadiasas.O: 0 Luvudisaras o barimos e Devlesko ame kai samas le pervi te pachas ame.*9 O0 Ande amaro phanglimos le Kristosa liam amaro skepimos, ke O Del alosardiasas ame mai anglal pala pesko plano, ai O Del kerel swako diela sar manglia wo te kerel.8 0 Ai kodia so O Del getola kana getolape e lumia si te chidel so godi si ando rhaio ai pe phuv; te avel iek Devles O Kristo.07 [0 kai dia ame but dieli te zhanas te avas pachivale ai gojaver, dia ame te zhanas so mangelas te kerel, ai kai sas garado kai mangliasas mai anglal te kerel ando Kristo.E6 0O Del sikadia amenge kodia sode de barvalo lo ando lashimos,T5 #0Ke palai martia le Kristoski chi mai sam phangle, ai amare bezxa iertimele.s4 a0Luvudisaras le Devles anda barimos peske lashimasko, kai dia ame ande pesko shav kai si leske o mai drago.y3 m0Wo shinadiasas ame ande peski dragostia te avas leske shave katar O Jesus Kristo, wo manglia ke drago sas leske.2  0Ande leste O Del alosardia ame, mai anglal sar te avel e lumia, saxke te avas swuntsi ai bi doshako angla leste ande dragostia.1 90Swuntsome te avel O Del ai O Dat amaro Devlesko O Jesus Kristo, kai swuntsosardia ame, ande but lashimata kai aven katar O Del ando rhaio ando Kristo.o0 Y0O mishtimos, ai e pacha, te avel tumenge dine katar O Del amaro Dat, ai amaro Devlesko O Jesus Kristo./ 10O Pavlo, ek apostle le Jesus Kristosko katar e voia le Devleski, kal shave le Devleske kai si ande Ephesus, ai kai beshen phangle ka Jesus Kristo.W.'&Murhe phral, o mishtimos amare Devlesko O Jesus Kristo te avel tumensa. Amen.^-5&Te na mai chinuil ma khonik akana, ke si ma pe murho stato le semnuria le Kristoske.,'&Sa kodolenge kai lenpe pala kodia ande penge traio, mothav e pacha ai o lashimos le Devlesko te avel lensa, lensa ai sa le Devleske narodosa!v+e&Ke te avel tu semno ando stato vai te na avel tu kodia na kanchi, numa so trobul si te aves iek nevo manush.T*!&Me, pa mande, dur mandar o gindo te luvudiv ma andal kolaver dieli, de ferdi anda trushul amare Devlesko O Jesus Kristo; e, katar o trushul le Kristosko e lumia muli la mange, ai me sim mulo la lumiake.4)a& Ke kodola kai si le semno ande pengo stato chi lenpe pala zakono; numa mangen te avel tumen semno ando stato te sai luvudinpe pa tumende ke thode semno ande tumaro stato.(%& Sa kodola kai mangen te plachan penge statos mangenpe zor te keren semno pe tumaro stato. Saxke te na chinuin won pala trushul le Kristosko.E'& Dikhen savestar baro lil ramosardem tumenge murhe vastensa!w&g& Zhi kai godi sai dashtisaras, keras o mishtimos savorhenge, ai mai but amare phralenge kai pachanpe ando Del.e%C& Na aterdiuas, keras sagda o mishtimos; ke te na xasarasas zor, chidasa kana avela e vriama.>$u&Te bariarela so si drago leske statoske, lesko stato anela leske e martia; numa te bariarela so si drago le Swuntone Duxoske, O Swunto Duxo anela leske o traio kai chi mai getolpe._#7&Na shubin tume; chi marelpe mui katar O Del, ke o manush chidela so thodia te bariol.}"s&Kodo kai phenen leske e lashi viasta trobul te hulavel sa pesko mishtimos kodolesa kai phenel leske e lashi viasta.-!U&Ke sako trobul te kerel peski buchi.i K&Te lel sama sako so kerel wo, ai porme sai luvudilape pe peste, ai na anda so kerdia o kolaver.V%&Te gindila vari kon ke wo si vari so, ai kai wo nai kanchi, wo shubilpe pes.]3&Zhutin tume iek kavres ande tumare pharipe, ai kadia kerena o zakono; le Kristosko.T #&Murhe phral, te dikhlian ke shubisailo vari kon ande vari soste, tume kai si tume O Swunto Duxo le Devlesko, anen les palpale po drom o vorta; numa len les lashimasa, ai arakh tu te na aves vi tu zumado.Z-&Na keras barimata, ai na xoliaras iek kavres, aina avas zhaluzi pe iek kavreste.H &Te traiisarasa ando Swunto Duxo, vi phiras le Swuntone Duxosa.nU&Kodola kai si le Kristoske karfosarde le statos penge bezexensa, ai le dielensa kai sas lenge drago.s_&o kovlimos (chi luvudilape peste), ai le sama te na shubis tu. Nai chi iek zakono kai rimol kadala dieli.}s&Numa e fruta le Swuntone Duxoski si e dragostia, o raduimos, e pacha, e rhavda, o lashimos, o zhutimos, o pachamos,ve&mangen so si avres, mudarimata, kerdion macharne, ai chidenpe andek than te keren dieli zhungale, ai dieli kadalendar. Phenav tumenge mai anglal, sar vunzhe phendem, le manush kai keren kasavendar dieli chi zhana ando rhaio le Devlesko.=s&Te rhugis tu kal ikoni ai o drabarimos, le manush kerdion duzhmaia iek kavreske, xanpe, ai zhaluzi le, e xoli ande lende, sa roden te keren vari so, o sicharimos o xoxamlo pa Del,Q&Ai zhanas so mangel o stato, e kurvia, o bi vuzhimos, o gindo o chorho;A}&Te san phirade katar O Swunto Duxo, chi san tela zakono.3_&Ke o stato mangel dieli kai O Swunto Duxo chi mangel, ai O Swunto Duxo mangel dieli kai o stato chi mangel. Won si penge duzhmaia, saxke tume te na keren so tume mangen.eC&Me mothav tumenge, phiren ando Swunto Duxo, ai kadia chi kerena so mangel tumendar o stato.-&Numa te kerena sar le zhigeni, te dukhaven tume ai keren bi malades iek kavresa, antunchi arakhen tume, ke te na nichi, rimona tumen iek kavres.oW&Ke sa o zakono kerdo lo ande iek vorba kacha: "Te avel tuke drago cho vortako sar san tu tuke drago.":m& Murhe phral, tume sanas akharde te na mai aven phangle. Numa akana kai chi mai san phangle na len tume pala stato. Numa meken tume pala dragostia te aven le slugi iek kavreske.>w& Manglemas o narodo kai rimol tume te duriol tumendar. & Me, murhe phral, te mai dava duma pa semno, sostar chinuin ma? Antunchi murhe vorbi pa o trushul le Kristosko trobulas te na keren baio.' G& Si ma pachamos ande tumende katar O Del, ke tume chi gindin averfielo ke sar mande, numa kodo kai rimol tume, kon godi avela, avela dino pe kris katar O Del.4 c& "Lel xantsi drozhde te vazdelpe sa o arho."+ Q&Nas katar O Del, kai akharel tume. &Tume nashenas mishto, kon aterdiardia tume, te na mai mekel tume te len tume pala chachimos? So phende tumenge te parhuven tumaro gindo?5&Ke te sam thodine andek than le Kristosa, te avesa semnome, vai te na avesa nai kanchi; so trobul te avel o pachamos kai kerel buchi pala dragostia.$A&Numa ame, pachas ame ke O Del kerela te avas vorta angla leste; kodia ame azhukeras, katar O Swunto Duxo kai kerel buchi pala pachamos kai si ande amende.&Tume kai roden te aven jinde vorta angla Del ando zakono thodine san rigate katar O Kristo. Ai mai nai tumenge o lashimos le Devlesko.uc&Ai mai mothav iek data, sakone manusheske kai thol semno pe peste ke musai leske te lelpe pala sa o zakono.{o&Ashunen mange! Me, o Pavlo, mothav tumenge, te thona semnuria pe tumende, antunchi O Kristo chi mai avela kanchi.> w&O Kristo phuterdia ame anda phanglimos saxke te na mai avas vov si phangle, O Kristo lia tume anda phanglimos ai beshen kadia, ai arakhen tume te na mai pale kerdion manush phangle.pY&Anda kodia, murhe phral, chi sam shave la zhuvliake kai si phangle, numa la zhuvliake kai nai phangle.lQ&Numa so mothol E Vorba le Devleski? Woi mothol, "Gonisar la zhuvlia kai si phangli ai lake shaves; ke o shav la zhuvliako kai si phanglo chi avela les so sas shinado katar o dat le shavesa kai si la zhuvliako kai nai phanglo." &Mai anglal o shav kai biandilo ando stato chinuilas kodoles kai biandilosas pala Swunto Duxo le Devlesko; ai sakadia si akana.iK&Numa tume, murhe phral, tume san shave kai biandilian sar sas shinado katar O Del, sar o Isaac.~&Ke E Vorba le Devleski mothol, "Raduisavo tu, zhuvlio kai shoxar nashti avilian tu glate! Tsipisar raduimastar, tu kai shoxar chi zhanglian le dukha la zhuvliake kai sas la glate! Ke e zhuvli kai sas mekli avela la mai but glate de sar la zhuvlia kai si la rhom.N}&Numa e Jerusalem kai si ande rhaio nai phangli, ai woi si amari dei.|}&E Hagar si o Mount Sinai kai si ande Arabia, woi malavel ka foro kai si ande Jerusalem, kai si phangli peske manushensa.<{q&Sai haliaren la sar iek patreto: le dui zhuvlia si le dui kontrakturia pachi, iek anda kodola pachi sikavel katar e Hagar, ai kucha anda Mount Sinai, biandiol lake glati phangle.%zC&O shav kai sas les katar e zhuvli kai sas phangli biandilo sar aver, numa o shav kai sas les katar e zhuvli kai nas phangli biandilo sar O Del shinadiasas.y &O zakono mothol ke o Abraham sas les dui shave, iek katar iek zhuvli kai sas phangli, ai iek katar iek zhuvli kai nas phangli.ax;&Phenen mange tume kai mangen te aven tela zakono, pate chi aliarena so mothol o zakono?w{&Sode manglemas te avav pasha tumende akana, saxke te sai dav tumensa duma averfielo, ke chi zhanav so kerdilia tumensa.$vA&Murhe kuchi shave! Haliarav pale iek chino tumenge, sar iek chino kai si la zhuvlia kana bianjol lake iek glata, zhi kai O Kristo lashardiol ande tumende.puY&Mishto te avel tumen ilo te keren o mishtimos ande swako vriama, ai na ferdi kana sim mashkar tumende. t9&Kodo narodo sikaven but ke volin tume, numa lenge ginduria nai lashe karing tumende. So won mangen si te len tume amendar, saxke te keren buchi lenge.Os&Apo akana so kerdilem tumaro duzhmano kai mothav tumenge o chachimos?&rE&Defial raduime sanas! Apo so kerdilia tumensa akana? Sai mothav kacha diela pa tumende: te sai dashtisardianas lianas tumare iakha avri, ai dianas le mange.0qY&Murho stato o naswalo sas te zumavel tumen, numa chi simas tumenge gratsia ai chi shudian ma. Numa premisardian ma sar iek angelo le Devlesko, vai sar O Jesus Kristo.epC& Tume seren tume sostar, andem tumenge e lashi viasta e pervo data; sostar ke naswalo simas.ow& Murhe phral, mangav ma tumendar, kerdion sar mande. Sar me kerdilem sar tumende, chi kerdian mange chi iek nasulimos.Yn+& Dar mange ando tumende! Ke sa e buchi kai kerdem mashkar tumende avela intaino?Ym+& Tume len sama zurales ka uni dies, ka uni shon, ka uni vriama, ai ka uni bersh._l7& Numa akana kai zhanen le Devles, inker mai bini, akana kai O Del zhanel tume, sar sai mai tume zhan palpale ka kodola kovle ai chorhe dieli la phuviake? Sar sai dashtilpe ke tume mangen pale te aven phangle lende?]k3&Mai anglal chi zhanenas le Devles, ai phangle sanas kal dieli kai nai chaches dela. j&No akana, chi mai san manush phanglo, numa shav ai akana kai san lesko shav, O Del dela tu o mishtimos kai garavel peske shavenge.i%&Te sikavel tumenge ke leske shave san, O Del tradia ande amare ile O Swunto Duxo peske Shavesko, O Swunto Duxo kai tsipil, "Dat, Murho Dat."khO&Saxke te ankalavel kodolen kai sas thodine tela zakono, ai ame te sai kerdiuas shave le Devleske. g&Numa kana e vriama kai sas thodi avili, O Del tradia peske Shaves. Kerdilo katar iek zhuvli, ai traiilas tele zakono le Zhidovongo.Sf&Iame zhi kai godi samas sar glati, phangle sama kal dieli kadala lumiake. e&Akana kai si terno, thodino lo kal manush kai len sama lestar ai te len sama katar leski dieli zhi pe vriama kai lesko dat phendia.Ad }&Ashun so mai motsav: O shav kai trobul te lel o mishtimos peske dadesko sa andek fielo diela lo ke sar iek manush kai si phanglo zhi kai godi avela terno, marka ke so godi si lesko si.qc[&Te san le Kristoske, tume san antunchi andai vitsa le Abrahamoski, ai len so O Del shinadia sas te del.Cb&Le Zhiduvuria ai kodola kai Nai Zhiduvuria saikfielo le, ai vi le manush kai si phangle ai vi kodola kai nai phangle, ai vi le mursh ai le zhuvlia; tume san savorhe astarde le Kristosa.xai&Tume savorhe sanas bolde te aven astarde le Kristosa, ai tume kadia lian o nevo traio le Kristosko pe tumende.@`{&Ke pala pachamos si kai san shave Devleske ando Kristo.V_%&Akana kai e vriama le pachamaski avili, chi mai lel sama o zakono pe amende.u^c&No o zakono lelas amendar sama zhi kai avel O Kristo, ai porme te avas jinde vorta angla Del pala pachamos.q][&Mai anglal sar te avel e vriama le pachamaski, o zakono ankerelas ame phangle, zhi kai avel o pachamos.O\&Numa E Vorba le Devleski mothol ke sa e lumia thodi la telai putiera le bezexeski, saxke e podarka, shinadi katar O Del te avel dini kodolenge kai pachanpe ai pala pengo pachamos ando Jesus Kristo.2[]&Pate o zakono nai so shinadia O Del? Nichi. Ke te sas dino iek zakono kai sai del o traio le manushenge, apo o manush sai avilino jindo sar vorta angla Del pala zakono.Zy&Numa o manush kai si mashkar O Del ai le manush, nai mashkar O Del ai le manush, ferdi iekeske, ai O Del si ferdi iek.KY&Sostar sas dino o zakono? O zakono sas thodino te sikavel so godi si kai nai e voia le Devleski. O zakono trobulas te ankerel zhi kai avel kodo kai trobulas andai vitsa le Abrahamoski, kodoleske kai sas kerdo o shinaimos. Kodo zakono sas tradino katar le angeluria, numa iek manush sas thodino mashkar O Del ai le manush.=Xs&Numa e podarka kai O Del del sar so phendia te del ashela pala zakono, antunchi chi mai ashel pala shinaimos. Numa pala so sas shinado O Del sikadia pesko lashimos le Abrahamoske.^W5&Eta, so lav te mothav, O Del diasas iek shinaimos ai shinadiasas te ankerel les, o zakono kai avilo shtar shela ai trenda bersh pala kodia, nashtil te aterdiarel kodo shinaimos ai te aterdiarel so shinadia O Del.V-&No O Del kerdia shinaimata le Abrahamoske ai kodoleske kai avela pala leste. E Vorba le Devleski chi mothol, "Kodola kai avena pala leste" sar te avilino bute manushenge, numa mothol, "Ai kodoleske kai avela pala tute," ai kodia znazhil ferdi iek manush, kodo si O Kristo.6Ue&Murhe phral, dav duma sar den duma le manush, kana iek manush shinadia vari so angla iek marturo, khonik nashtil te aterdiarel so sas shinado vai te mai thol vari so opral.VT%&Ai sas kadia, saxke o swuntsomos kai O Del shinadia le Abrahamoske te avel dino vi kodolenge kai Nai Zhiduvuria katar O Jesus Kristo, ai te las katar o pachamos, O Swunto Duxo kai sas shinado katar O Del.=Ss& O Kristo sas lino armaia ande amaro than, saxke te ankalavel ame andal armaia le zakonoske. E Vorba le Devleski mothol, "Dino armaia te avel swako manush kai si amblado ka khash."R}& Numa o zakono nai o pachamos, inker E Vorba le Devleski mothol, "Kodo kai kerel so mothol o zakono traiila pala zakono."@Qy& Akana mishto si phendo ke khonik nashtil te avel jindo vorta angla Del pala zakono; ke E Vorba le Devleski mothol, "Kodo kai si vorta anglal iakha le Devleske pala pachamos traiila."VP%& Ke sa kodola kai astardion kai buchi le zakonoski avena dine armaia. Ke E Vorba le Devleski mothol, "Dino armaia te avel swako manush kai chi lelpe sagda pala so godi si ramome ande klishka le zakonoski!"&OE& "O Del swuntsola sa le narodos kai si pe phuv pala tute." O Abraham pachaiape ai sas swuntsome, no sa kodola kai pachanpe avena swuntsome sar sas o Abraham.^N5&E Vorba le Devleski phendia ma anglal ke O Del kerela kodolen kai Nai Zhiduvuria te aven vorta angla leste pala pengo pachamos. Anda kodia E Vorba le Devleski phendia mai anglal le Abrahamoske kadia lashi viasta.jMM&No tume trobul te haliaren, ke kodola kai si le o pachamos si andai chachi vitsa le Abrahamoski.L&Eta so mothol E Vorba le Devleski pa Abraham, "Wo pachaiape ando Del, ai O Del jindia les sar vorta pala pesko pachamos."6Ke&Kana O Del del tume pesko Swunto Duxo ai kerel mirakluria mashkar tumende, wo kerel kodia ke tume keren so mothol o zakono, vai ke ashunen ai pachan tume ande lashi viasta?OJ&Pate chinuisardian pe kachi dieli intaino? Nashtilpe te avel intaino!Iw&Sar sai aven kadia dzile ! Tume nachinaisardian le Devleske swuntsone Duxosa, ai akana mangen te geton tumare zorasa?EH&Manglemas te den ma atweto pe iek diela kai si te phushav tume: sas tume dino O Swunto Duxo le Devlesko ke kerdian so mothol o zakono, vai ke ashundian ai pachaian tume ande lashi viasta?G &Tume dzile Galatians! Kon kerdia farmichi pe tumende? Ke sas angla tumare iakha vorta o patreto sar mulo O Jesus po trushul.eFC&Te si o manush ke pala zakono sai avel vorta angla Del, apo antunchi O Kristo mulo intaino!/EW&Simas thodino te merav le Kristosa po trushul. Ai kadia mai nai me kai traiiv, numa O Kristo traiil ande mande. O traio le manushesko, o traio kai traiiv me akana traiiv ando pachamos ando Shav le Devlesko, kai simas leske drago ai kai dia pesko traio mange. Chi shudav o lashimos le Devlesko.cD?&Ai le zakonoske, mulo sim, iek martia kai o zakono andai, saxke me te traiiv le Devleske.[C/&Te tsava ma pale te lasharav so peradem, sikavav kadia ke chi lav ma pala zakono.8Bi&Numa te rodasa te avas jinde vorta ke sam astarde le Kristosa, iame sam bezexale sode si kodola kai Nai Zhiduvuria, kodia znachil ke O Kristo kerel buchi le bezexeske? Nichi!WA'&Numa zhanas ke o manush si jindo vorta angla Del ferdi pala pesko pachamos ando Jesus Kristo, ai na ke kerel so mothol o zakono. Iame, pachaiam ame ando Jesus Kristo saxke te avas jinde vorta pala amaro pachamos ando Kristo, ai na ke kerdiam so mothol o zakono. Ke khonik chi avela jindo vorta angla Del ke kerdia so mothol o zakono.Y@+&Ame Zhiduvuria sam ai kadia kerdiliam, ai chi sam bezexale le kolavre tsemenge.-?S&Kana dikhlem ke chi phirenas vorta ai malades ando chachimos la nevia viastako, phendem le Petreske, angla sa o narodo, "Tu kai san Zhidovo, traiisardian katse sar kodola kai Nai Zhiduvuria, ai na sar le Zhiduvuria. No sar thos pe zor kodolen kai Nai Zhiduvuria te traiin sar le Zhiduvuria?"k>O& Le kolaver phral Zhiduvuria vi won kerde sar o Petri; ai o Barnabas wo pashte lelaspe pala lende.{=o& Chaches mai anglal sar te aven uni manush kai sas tradine katar o Iakov, o Petri xalas le phralensa kai Nas Zhiduvuria, numa kana avile kodola manush liape kotsar, ai chi mai xalas lensa, ke wo daralas katar le manush kai mangenas te semnon.h<I& Kana o Petri avilo ande Antioch, phendem ke nai vorta angla narodo, ke wo nas po drom o vorta.y;k& Numa mangle amendar ferdi te das ame goji kal chorhe kai si ande lenge khangeri, ai me kerdem so mangle mandar.E:& O Iakov, o Petri, ai o Iovano, kai sas jinde sar le bare, preznaisarde ke O Del diasas ma kodia buchi mange; antunchi dine ame vas ka Barnabas ai man. Ai kadia chidine andek than iek kavresa ai andek than phendiam ke ame zhasa te keras buchi mashkar kodola kai Nai Zhiduvuria, ai ke won zhana mashkar le Zhiduvuria. 9 &Ke O Del kerdia anda mande e sluga shinadi kodolenge kai Nai Zhiduvuria, sa sar kerdia anda Petri e sluga shinadi le Zhidovongo.18[&Inker dikhle ke O Del diasas ma e buchi te phenav e lashi viasta kodolenge kai Nas Zhiduvuria, sar won dinesas ka Petri e buchi te phenel e lashi viasta le Zhidovonge.17[&Numa kodola kai sas jinde sar le bare, numa so sas kodia nai baio, ke O Del chi kerel kris pe so miazol o manush, kodola bare chi phendem mange te kerav chi iek diela.j6M&Ai ame chi meklem ame vov si pala lende, saxke te garavas tumenge o chachimos la nevia viastako.!5;&Kodo narodo thode sas pe chordanes ande amare saxke te dikhen so kerasas ande amaro chidinimos le Kristosa. Won mangenas te keren anda amende rhoburia.-4S&Numa o Titus, kai sas mansa ai kai si Greko, nas leske musai te avel semnome, ai marka ke xoxamle phral thodepe mashkar amende, ai mangenas te thon semno pe leste.}3s&Gelem ke O Del sikadiasas mange ke trobul te zhav. Ai chide ma le barensa rigate kai sas kotse, ai phendem lenge pai lashi viasta kai phenav le manushenge kai Nai Zhiduvuria, ke chi mangav murhi buchi kai kerdem ai kerav akana te avel intaino.p2 [&Desh u shtar bersh pala kodia gelem pale ande Jerusalem le Barnabasoske; ai ingerdem vi le Titus mansa.)1 O&Ai naisinas le Devles anda mande.0 %&Ferdi zhanenas so ashunde katar le kolaver, "Kodo kai mai anglal chinuilas amen del duma akana pa pachamos kai mai anglal rodelas te rimol!"m/ U&Ande kodia vriama o narodo le khangeriango le shave le Devleske kai sas ande Judea chi zhanenas man.A. &Porme gelem andel gava kai si karing e Syra ai e Cilicia.N- &So ramov tumenge akana chachimos si. Phenav angla Del ke chi xoxavav!S, !&Chi dikhlem chi ieka avre sluga, numa ferdi o Iakov, o phral le Kristosko.l+ S&Ai ferdi trin bersh pala kodia gelem ando Jerusalem te dikhav le Petres, ai beshlem dui kurke lesa.,* S&Ai chi gelem chi ande Jerusalem te dikhav kodolen kai sas slugi le Devleske mai anglal mandar. Numa gelemtar strazo ande Arabia, porme gelem palpale ando Damsacus.-) U&Ai kana manglia te sikavel mange peske shaves, saxke te angerav kal manush kai nai Zhiduvuria e pashi viasta le Kristoski. Chi gelem te phushav kanikas so te kerav.w( i&Numa O Del, ande pesko lashimos, alosardia ma mai anglal sar te kerdiuav. Ai akhardia ma te kerav leski buchi.' /&Me nakhavas buten vortachen le Zhidovon kai sas ande murhe bersh ando zakono o Zhidovisko. Me mai ilesa mangavas te kerav o zakono amare dadengo.*& O& Tume ashundian sar phiravas kana simas astardo ka zakono le Zhidovongo, zhanen sar chinuivas zurales e khangeri le Devleski ai tsavas sa murhi zor te peravav la.z% o& Chi lem kadia lashi viasta katar iek manush, ai khonik chi sichardia ma, numa O Jesus Kristo dia ma te zhanav la.Y$ -& Phenav tumenge, murhe phral, e lashi viasta kai phenav, chi avel katar o manush.d# C& So znachil kodia, ke rodav te niriv o lashimos le manushengo? Nichi! Mangav o lashimos le Devlesko! Vai rodav te avav drago le manushenge? Ke te rodemas inker te avav drago le manushenge, nas te avav sluga le Kristoski." 5& Ame phendiam tumenge vunzhe ai mai mothav akana: te anela tumenge vari kon aver lashi viasta ke sar kucha kai sas tume dini, kodo te zhal ande iado!$! C&Numa marka ame, vai iek angelo kai avilo anda rhaio, te phendino tumenge iek aver lashi viasta ke sar kucha kai ame andiam tumenge, kodo te zhal ande iado!  )&Chaches nai aver lashi viasta, numa dav tumensa duma kadia ke si narodo kai rimol tume, ai kai mangel te parhuvel e lashi viasta le Kristoski. '&Defial chudisailem kai meken kadia sigo kodoles kai akhardia tume pala lashimos le Kristosko, ai ke bolden tume karing iek aver lashi viasta.8 m&Ka Del te avel o barimos ande swako vriama. Amen- U&O Kristo diape wo te skepil amen anda amare bezexa, saxke te ankkalavel ame anda kadia lumia kai si akana ai kai si nasul, katar e voia amare Devleski ai amaro Dat.i M&ai te mothas lenge, O Del amaro Dat, ai O Del O Jesus Kristo te del tume o mishtimos ai a pacha.a =&Ai sa le phral kai si katse mansa, te traden kado lil kal khangeria kai si ande Galatia, )&O Pavlo, ek apostle, na katar le manush, ai chi katar iek manush,numa katar O Jesus Kristo, ai O Del O Dat, kai zhuvindisardia les andal mule. O mishtimos le Devlesko O Jesus Kristo, ai e dragostia le Devleski, ai andek than O Swunto Duxo te aven tumensa savorhensa.G Sa o narodo le Devlesko tradel tumenge bax, zor, ai sastimos.@{ Roden ta dikhen iek kavres ai chumiden tumen sar phral.;o Ai akana, murhe phral, ashen Devlesa! Roden te aven vorta; den zor iek kavres; keren buchi andek than; traiin ande pacha, ai O Del le dragostiamasko ai la pachako avela tumensa.~u Eta, sostar ramov tumenge kadia kai sim dur tumendar; saxke kana avela e vriama te avav tumende te na kerav tumensa zurales, ai te kerav la putierasa kai O Del dia ma e putiera, kai si te kerel tume te barion ando pachamos, ai na te rimon tume.q[ Ame raduisavas kana sam kovle numa tume zurale san. Ai ame mangas ande amaro rhugimos te kerdion vorta.c? Ke ame nashti keras kanchi karing o chachimos le Devlesko, de ferdi te keras o chachimos.<q Me rhugiv ma ka Del te na keren nasulimos, ame mangas na te siavas kotsar so ame nashtis te keras, numa te dikhas tumen sar keren so si vorta, marka ke ame miazol ke nashtisaras.X) Pachav ma ke preznaina ke chi sam kodolendar kai nashti sihavas ke pachas ame.2] Tume zumaven tumen ai len sama pe tumende, ta dikhen traiin ando pachamos. Tume preznain ke O Kristo traiil ande tume? Vai amborim ke nashtim te sikaven ke pachan tume.N Ke sas karfome po trushul pala pesko kovlimos, numa wo traiil palai putiera le Devleski. Iame sam kovle ande leste, numa traiisaras lesa katar e putiera le Devleski, te kerel buchi karing tumende. Tume roden te dikhen ke O Kristo del duma ande mande. Wo kai nai kovlo karing tumende, numa kai si la putierasa ande tumende.   Si ma vari so te mothav kodolenge kai kerde bezex mai anglal, ai vi le kolavrenge; phendemas tumenge kadia diela kana avilemas tumende pe duito data, numa mai mothav akana kai chi sim tumensa: kana mai zhava tumende te dikhav tume chi avava lasho kanikasa.   Pe trito data mai avav tumende. "Ai swako diela lashardiola angla dui vai trin marturia," sar si ramome ande Vorba le Devleske.m S Dar mange ke kana mai zhava tumende murho Del huliarel ma pale tele angla tumende, ai avela te rovav pe but zhene kai kerde o bezex mai anglal, ai kai chi keisaile anda bi vuzhimos andai kurvia, ai sa le chorhe dieli kai kerde. ) Ke dar mange ke kana zhava tumende chi arakhav tume sar manglemas, ai ke tume chi arakhen man sar tume manglianas. Dar mange ke arakhava chingara ai zhaluzi, ai xoli, ai kai ferdi tumenge mangen , ai te den po lazhav, ai pupuimos, ai chi len sama, ai barimata, ai bunto.R  Tume gindin de dumult ke ame rodas te chachuas angla tumende. Nichi! Ame das duma sar O Kristo mangel angla Del, ai ame phenas tumenge sa kadala dieli, murhe kuchi vortacha, te bariol tumaro pachamos.E Manglema katar o Titus te zhal tumende, ai tradem lesa le phrales kai zhanen. Tume mothon ke o Titus lia vari so tumendar? Pate chi kerdiam wo ai me iek fielo buchi ai phirdiam saikfielo?Q So aliaren? Ke lem vari so tumendar katar le manush kai tradem tumenge?N Avava tumenge mai xantsi drago te avena tume mange kadia de drago? Tume preznain, ke chi mangavas kanchi tumendar. Numa vari kon mothola, ke zhanglem sar te kerav ai ke astardem tume le xoxaimasa.X) Ai te avava raduime te zidiv so godi si ma, ai te zidivma man te zhutiv tumen.} Eta, gata sim te mai zhav tumende pe trito data, ai pale chi mangava tumendar kanchi. Tumen mangav, ai na tumare loven. Chaches nai le glate kai trobul te nirin love te pravaren penge niamon, numa le niamuria te nirin love ai te pravaren le glaten. Ande soste sanas tume mai xantsi arakhle ke sar le kolaver khangeria, de ferdi ke chi manglem tumendar kanchi? Iertin ma anda kodia. 9 Le dieli kai sikaven ke sim sluga kerdile mashkar tumende ieka rhavda sa kai sas maladi; kodola dieli sas le semnuria, le chudimata, ai le mirakluria.&E Dav duma sar te avilemas dzilo, numa tume kerdia kadia. Tume trobunas te chacharen ma. Ke vi te chi sim kanchi, chi sim vov si mai tele ke sar tumare slugi.9k Anda kodia raduima andal kovlimata, kai maren mandar mui andal nekazuira, kana chinuin ma, ai le baiuria kai aven pe mande pala Kristo; ke kana sim kovlo, antunchi sim zuralo.nU Ai wo dia ma atweto, "Murho mishtimos si so godi trobul tu , ke murhi putiera sikadiol peski buchi kana san kovlo." Mai drago mange sas murhe ilesa te luvudiv ma anda murhe kovlimata, saxke e putiera le Kristoski te arakhel man.\~1 Trivar rhugisailem ka Del anda kado naswalimos, ai manglem lestar te sastiarel ma.d}A Numa te na avav barimatango kai sas ma dine dieli te zhanav kai si defial bare, sas ma dino iek naswalimas kai dukhavel, kai avel sar iek sluga tradini katar o beng te marel ma, ai te inkerel ma te na avav barimatango.T|! Te manglemas te luvudiv ma, chi avilemas iek dzilo, ke phendemas o chachimos, numa arakhav ma te na luvudiv ma, ke chi mangav khonik te gindil pa mande ke sim mai but ke so dikhel ke kerav ai so mothav.{ Me luvudisardemas kodole manushes, numa me chi luvudisardemas man, de ferdi te mothav pal dieli kai sikaven murho kovlimos.~zu Ai kotse ando rhaio ashundia vorbi kai nashtilpe te mai motholpe pa lende, ai kai nai lau le manusheske te del duma.zzyxx7wwvvuu2ttotsqryqqpaoosnngnmm7ll3kk)jjMiiYhhh)gg8ffNedd:c`baav``__`^^j]]a]\\[FZZYYHXWWNVpUUUTTSSSVRR?QQxQPhPOOvNNcMMhLL0KKdJJEII1HH>GG FZEEODDSCBAAjA@{@?G>==V<<;;4:::G99=876665544322f1000W//..}-~,,1+*))0((('l' &%%$$<##("~!!l ` jQ7M;RO ~ l ' C tC^re:R1:O mishtimos le Devlesko O Jesus Kristo te avel tumensa savorhensa. Amen.0:Sa o narodo le Devlesko kai si katse, ai mai but kodola kai si ando baro kher le amperatosko traden tumenge but bax, zor ai sastimos./!:Traden but bax, zor ai sastimos ando Jesus Kristo sa le Devleske narodoske. Le phral kai si mansa traden tumenge but bax, zor ai sastimos.E.:Ka Del amaro Dat te avel luvudimos ande swako vriama. Amen.a-;:Murho Del, dela tume so godi trobula tume ande pesko baro barvalimos ando Jesus Kristo.|,q:No len so godi tradian mange, ai mai but si sar so trobul ma, akana o Epaphroditus andia mange tumare podarki. Si ma so godi trobul ma, tumare podarki si sar iek sakrifis ai iek sung lashi, iek sakrifis kai O Del premil ai kai si lesko drago.^+5:Nai ke rodav ferdi te den ma podarki; numa mangav te mai butiol opral pa so si tume.n*U:Vunzhe kana simas ande Thessalonika, tradian mange mai but sar iek data o zhutimos kai trobulas man.k)O:Tume zhanen mishto, tume le Philipiana, kana gelemtar andai Macedonia ande vriama kai lasas ame te mothas e lashi viasta, tume sanas ferdi iek khangeri te zhutil ma; tume sanas ferdi te len anda so nirivas ai vi so xasaravas.=(u:Numa mishto kerdian te zhutin ma ande murhe baiuria.I' : Sai rhevdiv sa kadala dieli, nais le Devleske kai del ma e zor.a&;: Zhanav te traiiv ando chorimos, ai zhanav te traiiv vi ando but, sichilem te avel mange mishto katar godi, ai sar godi avela, te avela ma dosta te xav vai te avava bokhalo, te avela mai but vai te na avela ma dosta.c%?: Ai chi dav duma kadia ke trobul ma vari so, ke sichilem te avel mange mishto so sa si ma.G$: Baro raduimos si ma ando Del! Ke akana sai sikaven pale ke drago sim tumenge. Chi mangav te mothav ke chi mai denas tume goji mande, numa nas tume te sikaven mange ke inker kamen /volin ma.#!: Keren so sichilian ai so sas tumen dino mandar, ai so ashundian mandar, ai dikhlian ke kerdem. Ai O Del kai del ame e pacha avela tumensa.""=:Murhe phral, len tume pala dieli kai si lashe ai kai sai luvudis le: ai pe so godi si chacho, ai respektime, vorta, vuzho, drago, kai avel lashe viasti. !:Ai e pacha le Devleski kai nakhel opral pa so godi o manush sai haliarel, garavela tumare ile ai tumare ginduria ando Jesus Kristo. ':Na daran anda kancheste, numa ande soste godi mangen katar O Del ando rhugimos so trobul tumen, ai mangen lestar ieke ilesa kai naisil leske.F:Sikaven lashimos karing savorhende. O Del avela sigo vriama.B:Raduin tume sagda le Devlesa, ai mai mothav, raduin tume!:Vi tu, murho vortako kai shoxar chi meklian ma, mangav tutar te zhutis len; ke won kerde zurales buchi mansa te mothas e lashi viasta, ai vi le Clementosa ai sa murhe avre vortachensa kai kerenas buchi mansa, kai lenge anava si ramome ande klishka le traioski.xi:Euodia ai Syntiche, mangav ma tumendar te aven tume andek than sar dui pheia, iek fielo ginduria karing O Del. /:No murhe kuchi phral, tume kai sa murhe ilesa mangav te dikhav tume, tume kai raduin ma, ai kai luvudiv tume! Beshen phangle ka Del, murhe phral,4a:Wo parhuvela amaro chorho stato la phuviako ai kerela te avel sar lesko stato o luvudime, kerela kodia le putierasa ke wo dashti kerel kodia peste sa le dieli kai mangel.:Numa ame, amaro kher si ando rhaio, ai azhukeras sa amare ilesa te avel anda rhaio amaro skepitori, le Devles O Jesus Kristo.0Y:Kodola zhana ande iado, ke lengo del lenge si lengo ji, won luvudinpe andal dieli kai trobulas te avel lenge lazhav, ai won denpe goji ferdi kal dieli kadala lumiake. :Phendem tumenge butivar, ai mai phenav tumenge akana asuensa. Si but kai phiren sar le duzhmaia kai martia le Kristoski po trushul. :Murhe phral, keren savorhe sar mande.. Ame sikadiam le kolavrenge sar te keren, dikhen pe kodola kai phiren sar tume sichardian le..W:Numa sar sam akana phiras andek than. 9:Ame kai zhanas mishto andel dieli le Devleske trobul te avel ame iek gindo, numa te si uni anda tumende te gindina aver fielo, O Del sikavela tumenge.{o:No nashav angle te niriv kodo mishtimos, kai O Del katar O Jesus Kristo akharel ame te las kotse opre ando rhaio.*M: Nichi, murhe phral, chi gindiv ke lem vunzhe kodo mishtimos; numa kerav iek diela, bustrav so si pala mande, ai thav zor te aresav kal dieli kai si angla mande.3: Chi mothav ke areslem ka kodia vai ke akana vorta sim. Numa zhav angle te thav zor te astarav kodo mishtimos ke O Jesus Kristo vunzhe lia ma peske.?y: ai te aresav te dashtiva te zhuvindiv mashkar le mule.#?: Me mangav te zhanava le Kristos, ai e putiera kai zhuvindisardia les, ai te avav lesa andel chinuria kai sas les, ai te avav sar leste ande leski martia,%C: Ai te avav vorta astardo leste, ai chi mai jinav ke vorta sim angla Del ke lav ma pala zakono. Numa me sim vorta angla Del pala murho pachamos ando Kristo.  :Nai ferdi le dieli, numa dikhav swako diela sar te avilino xasardi pala kado mishtimos defial mai baro, kai zhanav le Jesus Kristos murho Devles. Pala leste shudem pa mande sa le dieli kai sas ma; ai jinav kodola dieli sar gunoi, saxke te niriv le Kristos.X ):Numa sa kadala dieli kai garavavas sar iek mishtimos, zasardem le pala Kristo. #:Ai kadia de zurales sas mange po ilo te kerav kodo zakono ta chinuivas le Devleske shaven. Ai chi simas doshalo karing e kris le zakonoski.p Y:Me, thode semno pe murho stato kana simas ferdi ieke kurkesko. Me sim Zhidovo ai kadia biandilem, andai vitsa kodoleske kai busholas Benjamin, wo sas Zhidovo andai chachi vitsa. Ai so si anda zakono le Zhidovongo, Farizeano simas.+ O:Te manglemas i me, sai thodemas murho pachamos andel manush.Te gindila vari kon ke sai thol pesko pachamos andel manush, sode mai but me sai gindiv ma ke sar wo.*M:Ame sam ai na won, kai sikavas o chacho semno ando stato, ke ame luvudis le Devles katar lesko Swunto Duxo, ai raduis ame ando amaro pachamos ando Jesus Kristo.:Arakhen tume katar kodola kai keren o nasulimos, kodola zhukel, kodola manush kai mangen pe zor te keren semno ando stato. :Akana, murhe phral, raduin tume ando Del, nai mange chino te mai mothav tumenge so vunzhe ramosardem tume, ai pe tumaro mishtimos si.7:Ke wo mai xantsi sas te merel palai buchi le Devleski, bunisardia pesko traio te xasarel les te anel mange o zhutimos kai tume nashtin te anen mange. :Premin les, bare raduimasa, sar iek phral kai zhanen le Devles. Tume trobul te sikaven respektimos le manushenge kai si sar leste.zm:Akana grebime sim te tradav les tumende, saxke pale te raduin tume kana dikhena les, ai murho nekazo te zhaltar.2]:Chaches naswalo sas, ai vi mai xantsi sas te merel. Numa O Del sas leske mila anda leste, ai na ferdi anda leste, numa vi anda mande, saxke te na nekezhima mai zurales.`9:Wo mangel defial te dikhel tume savorhen, ai delpe goji ke ashundian ke wo naswalosas.?w:Haliardem ke trobul te tradav tumenge amare phrales o Epaphroditas, wo si murho vortako ande buchi ai kai marelpe mansa, wo kai tradian mange te zhutil ma kana trobulas ma zhutimos.:o:Ai pachav ma ando Del ke zhava me te dikhav tume.M~:Mangav te tradav les tumende, kana dikhava so kerdiolpe anda mande.}:Zhanen tume sar o Timote sikadia sar beshel sagda mansa, ai sar kerdia buchi mansa sar iek shav peske dadesa, te ingeras e lashi viasta.]|3:Sa le kolaver si lenge ferdi anda penge dieli, ai na andal dieli le Jesus Krisoske.e{C:Ferdi wo hulavel mansa le dieli kai si ma ando gindo, ai kai si leske chaches anda tumende. z9:Gindiv ando anav le Devlesko O Jesus te sai tradav tumenge sigo vriama o Timote, saxke te zuriaren les ando pachamos ai i me kana ashunava pa tumende.Ly:Ai tume trobul te raduin tume ai te hulaven mansa tumaro raduimos.?xw:Amborim murho rat kodia si murho traio avela thodino sar iek podarka ka sakrifis kai tumaro pachamos anel angla Del. Ai te avela kodia raduime sim ai hulavav murho raduimos tumensa.&wE:ai kai anen lenge e vorba le traioski. Te kerena kadia, luvudiva tumen kana avela O Kristo, ai kodia sikavela ke sa murhi buchi ai sa murhi zor nas intaino.Nv:saxke te na aven doshale, tume san shave Devleske kai nai doshale mashkar o narodo kai si xoxamle, ai bezexale ande kadia lumia. Tume trobul te strefian mashkar lende sar le chererhaia ando cheri,?uy:Keren swako fielo bi te vachin tume ai bi te xan tume,ytk: Ke O Del kerel buchi ande tumende sagda te kerel anda tumende te sai avel tume e voia ai te keren so wo mangel.Zs-: Murhe vortacha, tume sagda pachaian mui kana simas tumensa, ai akana mai but trobul te pachan o mui kai chi sim tumensa. Keren buchi ka sikaven tumaro skepimos, ai durion katar le dieli nai drago le Devleske.`r9: Ai savorhe te mothon ke O Jesus Kristo si le Devles, ando luvudimos le Devlesko O Dat. q: Saxke ando luvudimos le anaveske le Jesusosko, sa le manush kai si ando rhaio, ai pe phuv, ai telai phuv dela changa angla leste.py: Anda kodia O Del vazdia les opre ando than o mai opre, ai dia les o anav kai si o mai baro de sar sa le kolaver anava.]o3:Manglia te traiil prostovanes ai pachaia o mui zhi kai martia, e martia po trushul.n):Numa wo thodia rigate so godi sas les, ai kerdia anda peste iek sluga. Wo kerdilo saikfielo sar iek manush, ai sikadilo sar iek chacho manush.xmi:Wo de sar godi sas Del sas, numa chi phendia ke trobulas te rodel te kerel pe zor te avel saikfielo sar O Del.El:Te avel ande tumende le ginduria kai sas ando Jesus Kristo.bk=:Te na rodel khonik te kerel ferdi peske mishtimos, numa rodel te kerel vi le kolavrenge.Gj:Na keren kanchi ande xoli vai te luvudin tume intaino, saxke te sikadion; numa te aven manush kai chi keren barimata mashkar iek kavreste, ai swako te jinel le kolavren sar mai opre lestar.>iu:Mangav tumendar, keren anda mande te avav defial raduime te dikhav ke pe iek gindo keren buchi, ai ke san drago iek kavreske, ai te aven tumare ile saikfielo ai vi tumare ginduria.Wh ):Si tume zor ke chiro traio si ando Kristo? Leski dragostia pechin tume? Si tume raduimos ke zhutisardian te ingeren e lashi viasta kal manush le Swuntone Duxosa? Si tumen dragostia ai lashimos iek kavreske?g %:Akana vi tume maren tume mansa. Ai kadia kai maras ame sa kodo si kai dikhlian man ke maravas ma mai anglal, ai kai inker kerav tume zhanen.|f s:Ke O Del dia tume e voia te keren buchi le Kristoski, na ferdi te pachan tume anda leste, numa vi ke chinuin leske.Je :Na meken te daraven tume ande kancheste tumare duzhmaia; ke kodia avela lenge iek semno, ke won xasavona, ai tumenge avela o semno ke san po lasho drom le skepimasko, ai kodia avel katar O Del.{d q:Numa traiin kadia sar e lashi viasta le Kristoski sikavel, te zhava te dikhav tume vai nichi, sai ashunava ke tume beshen ande Vorba le Devleski ande iek gindo, ai ke maren tume andek than, sa ieke ilesa, pala pachamos kai del e lashi viasta.|c s:Ai kadia kana avava pale tumensa, avela tumen pala mande anda soste te luvudin tume, ande tumaro traio le Kristosa.b -:Ai zhanav ke kadia si, zhanav te beshava ai traiiva tumensa savorhensa te zhutiv tume te barion ando pachamos, ai te aven raduime ando pachamos.:a q:Numa mai but zhutimos avela tumenge te mai traiiv.~` w:Haliarav ke tsirdino sim pa dui riga, drago mange te mekav kodo traio te avav le Kristosa, ai kodia avela mai mishto.f_ G:Numa te mai traiiva ando stato, te sai mai kerav iek buchi kai trobul, chi zhanav so te alov.<^ u:Ke O Kristo si murho traio, ai te merava mai mishto.[] 1:Ande murho azhukerimos ai zhanav ke chi azhukerav intaino, chi avel mange lazhav kanchestar, numa akana sar mai anglal O Kristo avela luvudime ande murho stato bi darako, ande murho traio vai ande murhi martia.\ :Ke zhanav ke kodia avela pe murho mishtimos pala tumare rhugimata, ai o zhutimos kai anel O Swunto Duxo le Jesus Kristosko.[ :Nai mange kanchi! Te avela lenge ginduria chorhe vai lashe, numa mishto ke den duma pa Kristo. Me raduiv ma anda kodia ai mai raduiva ma.Z :Numa le kolaver chi mothon pa Kristo penge ilesa, numa ande xoli ke won gindin ke mai butiaren murho chino zhi kai sim andel lantsuria.uY e:Won keren kodia ande dragostia, ke won zhanen ke O Del dia ma kadia buchi te thav partia la lashia viastaki. X :Chaches ke uni anda lende mothon pa Kristo ke zhaluzole anda mande ai xoliasa keren kodia, numa aver den duma pa Kristo penge ilesa.{W q:Kai zhanen ma andel lantsuria, si mai but phral kai pachanpe ando Del sai mothon bi darako pa E Vorba le Devleski.V  : Kadia si kai sa le ketani kai garaven o baro kher ai sa le kolaver zhanen ke ande lantsuria sim kai kerdem buchi le Kristoski.^U 7: Murhe phral, mangav te zhanen, ke so kerdilia mange sas te zhal angle e lashi viasta.zT o: Tumaro traio avela pherdo fruti le chachimaski, kai O Jesus Kristo kerel ando barimos ai o luvudimos le Devlesko.dS C: Ai kadia aven vuzhe ai khonik nashtila te thol tumenge dosh kana avela o dies le Kristosko.'R I: O rhugimos kai mangav katar O Del tumenge: mangav te bariol tumari dragostia mai but ai mai but, ando zhanglimos ai ande goji, saxke te sai alon so si mishto.Q }:O Del zhanel ke o chachimos mothav, kana mothav ke drago san mange savorhe ande dragostia kai avel katar O Jesus Kristo."P ?:Chaches ke kadia gindiv pa tumende savorhe ke tume san ande murho ilo! Ke vi tume lian anda lashimos kai O Del dia ma, akana kai sim phanglo ai vi kana chi simas phanglo te thav partia ai te sikavav o chachimos la lashia viastako, tume kai savorhe san ande kado lashimos kai si me.'O I:Zhanav ai pachav ma: ke O Del kai nachinaisardia kadia buchi e lashi ande tumende, zhala angle zhi kai godi getola la zhi ka dies kai avela la O Jesus Kristo.\N 3:Ke tume zhutisardian ma te ingerav e lashi viasta, de katar o pervo dies zhi akana.>M y:swako data kai rhugiv ma tumenge, rhugiv ma raduimasa.OL :Naisiv murhe Devleske anda tumende swako data kai dav ma goji tumende;WK ):O Del amaro Dat ai le Devles O Jesus Kristo te del tume o lashimos ai e pacha.?J {:O Pavlo ai o Timote, le slugi le Jesus Kristoske, ka sa le kai pachanpe ando Jesus Kristo kai si ando Philippi, ai kodola kai inkeren e khangeri ai vi kodola kai zhutin ande khangeri. I 0O lashimos le Devlesko te avel sa kodolensa kai si lenge drago amaro Devles O Jesus Kristo andek dragostia kai shoxar chi merel.kHO0O Del O Dat ai le Devles O Jesus Kristo te del sa le phralen e pacha ai e dragostia le pachamasa.`G90Me tradav les tumende, saxke te mothol tumenge sar sam, ai te mai raduinpe tumare ile.F'0Tychicus, amaro kuchi phral fidel lo ai zhutil ande buchi le Devleski, wo mothola tumenge sa pa mande, saxke te zhanen so kerdiol anda mande.&EE0Me sim ek tradino te phenav e lashi viasta le Devleski, marka ke sim phanglo le lantsona akana. Rhugin tume te sai dav duma bi darako sar trobulpe te kerav.(DI0Rhugin tume vi mange, saxke O Del te del ma le vorbe le chache kana dava duma, ai kana phenava sa murhe ilesa te kerav te zhanen e lashi viasta kai si garadi.KC0Rhugis ande swako vriama ando Swunto Duxo sar wo ingerel. Rhugis tu swako data kana trobul vari so, arakhes tu ai sagda rhugis ai na aterdios. Na bustren te rhugis pala sa le shave le Devleske.bB=0Len e staji le skepimaski, ai e sabia le Swuntone Duxoski, kadia si E Vorba le Devleski.A-0ai opral pa sa kadala dieli, len o buklie sar o vusharimos le pachamasko, kai kodolesa sai mudarena sa le flishila iagake kai aven katar o beng.N@0Len le papucha kai grebin tume te ingeren e lashi viasta la pachaki;?0Te aven gata: te avel tume o chachimos sar iek prashtia chidi pe tumaro mashkar; len pe tumende so si vorta sar iek charolakolinako;I> 0 Anda kodia, len pe tumende sa e armia le Devleski akana! Ai porme kana avela o dies o chorho, te maresa zurales o duzhmaia zhando gor, ai kana nakhela kodo dies o chorho tu inker sai inkeres.w=g0 Ke chi maras ame le manushensa kai si les stato ai rat, numa maras ame kodolensa kai nai le stato, o nasulimos kai poronchil pe lumia kai ame chi dikhas, le angeluria le bengeske, le putieri kai poronchin pe kadia lumia kai si tuniariko. <0 Len pe tumende sa e armia kai O Del del tume, saxke te inkeren kai xetrenia le bengeski ai te na peren ando atsaimos le bengesko.G;0 Murhe phral, roden tumari zor ando Del ai ande leski putiera..:U0 Ai tume le gazda, keren sakadia karing tumare slugi; ai na daraven le ke chinuina le. Den tume goji ke tumaro gazda si ando rhaio; ai kai leske savorhe iekfielo le.9!0Den tume goji, ke kon godi, sluga vai iek kai kerel buchi pala pochin, lela katar O Del so trobul te avel leske pala mishtimos kai kerdia.p8Y0Keren tumari buchi sar slugi la voiasa, sar te kerdianas buchi le Devleski, ai na ferdi le manushenge./7W0Na raduin tume ferdi te keren kodia kana tumare gazda len sama pe tumende te aven lenge drago; numa kerel e voia le Devleski sa tumare ilesa, sar slugi le Kristoske."6=0Tume le slugi, pachan o mui tumare gazdengo kai si katse pe phuv, respektin le ai izdran angla lende; ai chache ilesa, sar te podaisardianas le Kristos.50Ai tume le dada, na keren tumare glatensa bi malades ai te xoliavon, numa bariaren le ando sicharimos, ai sicharen le pa Del.v4e0O shinaimos si: "Te respektis che dades ai cha da, tu traiis lungo vriama pe phuv ai avel tu but mishtimos."w3g0"Respektisar che dades ai cha da" ai kado si o pervo zakono zhidovisko kai sas dino kai si les iek shinaimos:d2 C0Tume le glate trobul angla Del te pachan o mui tumare niamongo, ke kodia si vorta, malades.)1K0!Numa vi tumenge si te len tume pala late: trobul swako rhom te avel leske drago leski rhomni sar si wo peske drago, ai swako rhomni te respektil peske rhomnes.}0s0 Baro chachimos mothol E Vorba le Devleski ai trutno te haliarel, me haliarel ke pa Kristo mothol ai pai e khangeri.//0E Vorba le Devleski mothol, "Pala kodia, o rhom mekela peske dades ai peska da te traiil peska rhomniasa, ai andal dui zhene kerdiola ferdi iek."8.k0Ke ame sam manush anda lesko stato, e khangeri. -0Khonik shoxar nas leske gratsia lesko stato; numa pravarel peske statos ai lel sama lestar, sar O Kristo lel sama katar e khangeri;,0No le rhom trobul te avel lenge drago lenge rhomnia sar si lenge drago pengo stato. Kodo kai drago leske leski rhomni wo drago lo peske.+50Ke mangel te nakhavel angla peste e khangeri, ande sa pesko shukarimos, ande pesko vuzhimos, ai bi doshako, bi pechetengo, ai chi iek avre doshensa.r*]0Wo kerdia kadia te kerel andai khangeri te sai avel le Devleski kana xaladia la le paiesa ai la vorbasa.)}0Tume le rhom, te avel tumenge drago tumare rhomnia saikfielo sar O Kristo sas leske drago e khangeri ai dia pesko traio.n(U0Sa le rhomnia trobul te respektin penge rhomen ande swako fielo sar e khangeri respektil le Kristos.'50Ke o rhom si o gazda peska rhomniako sar O Kristo si o gazda la khangeriako; ke O Kristo si o skepitori la khangeriako ke e khangeri si lesko stato.F&0Rhomniale, respektin tumare rhomen, sar respektin le Devles.>%w0Respektin iek kavreske pala kai si tume le Kristoske.e$C0Sagda de naisimos ka Del ai O Dat ando anav amaro Devleske O Jesus Kristo pala swako fielo.#-0Den duma iekavreske andel vorbi le Psalmoske, ai jilia, ai le jilia le Devleske, jilaben jilia ai Psalms ka Del, ai luvudin les sa tumare ilesa.o"W0Na machon le molasa, ke kodia kerela te avel tume xhorho traio; numa te aven pherdo ando Swunto Duxo.Y!+0Anda kodia, na aven dzile, numa thon zor te haliaren sar O Del mangel te keren.h I0Keren mishtimos ando sako diela kai maladiol tumenge, ke andel diesa kai traiisaras chorhe le.fE0Len sama mishto sar phiren. Na phiren sar manush kai chi zhanen, numa sar manush kai zhanen.*M0Ke so godi si porhime kerdiol vediara. Ke E Vorba le Devleski mothol, "Wushti opre tu kai soves. Wushti opre mashkar le mule! Ai O Kristo anela tuke e vediara."Y+0 Kana sa kodola dieli thodine le ande vediara, dichol mishto so si kodola dieli.I 0 Inker lazhav amenge te mothas so kodola manush keren chordanes.0 Ai te na avel tume kanchi kodolensa kai keren dieli intaino, ai kai si le tuniarikoske. Numa keren te sikadion kodola dieli ande vediara.*O0 Len sama so si drago le Devleski.J 0 Ke e vediara kerel but lashimos, ai so si vorta, ai o chachimos.}0Tume sanas mai anglal ando tuniariko, numa akana kai san le Devlesa ande vediara. Phiren sar manush kai si la vediarake.3a0Te na avel tume kanchi ka save manushensa.!;0Te na dziliarel tume khonik dzile vorbensa, ke pala kasavendar dosha si kai e xoli le Devleski si te avel pe kodola kai chi mangen te pachan lesko mui.Z-0Ke tume zhanen mishto, chi iek manush kai kerel o kurvimos, vai o bi vuzho manush, vai o manush kai mangel so si nai lesko, vai manush kai rhugilpe kal ikoni, chi zhala ando rhaio le Kristosko ai le Devlesko.jM0Ai nai chi mishto te mothon zhangale vorbi, dzile vai chorhe; numa mai bini te naisin le Devles.O0Tume san o narodo le Devlesko, no akana chi trobul te avel chi iek kurvia, ai chi iek bi vuzhimos, vai te avel tumenge drago so si le kolavres, chi iek anda kadala dieli te na aven mashkar tumende.6e0Ai phiren ande dragostia sar O Kristo kai sas les dragostia amenge, diape wo ka Del amenge sar ek podarka ai ek sakrifis ka Del kai kandel shukar ai kai plachal les Devles.G 0Tume san le shave kai si drago le Devleske, kerdion sar leste.r]0 Numa aven lashe iek kavresa, lashe ilenge, iertin iek kavreske, sar O Del iertisardia tumen ando Kristo.#0Shuden dur tumendar o nasulimos, ai xoli, ai chingara, ai tsipimata, ai te xan tume avrensa. Kadalendar dieli te na avel ande tumaro traio."=0Na nekezhin le Devleske Swuntone Duxos, ke O Swunto Duxo si o semno kai O Del thodia anda tumende, si o shinaimos kai o dies avela kana O Del skepil tu.L 0Na mothon chi iek zhungali vorba, numa mothon ferdi vorbi lashe kai zhutin le kolavren te barion ando pachamos, ai te den atweto ka iek zhutimos te keren mishtimos kodolenge kai ashunen tumende.7 g0Kodo kai chorelas te na mai chorel, numa te tholpe te kerel buchi le vastensa, te niril wo pesko traio malades, ai te avel les te sai zhutil le manush kai trobul o zhutimos., S0Na meken o beng te kerel so mangel.^ 50Te xoliavon, arakhen tume te na peren ando bezex; na ankeren tumari xoli sorho dies. w0Anda kodia na mai xoxaven, ai mothon savorhe o chachimos tumare vortakoske, ke savorhe andek than sam ande iek stato.0Len pe tumende o nevo traio, kai si kerdo te miazol po Del ai sikadiol ando traio o chacho ai vuzho kai anel o chachimos.N0Trobul tume te aven sa nevearde ande tumare ile ai ande tumari goji.!;0Tume trobul te shuden tumaro phurano traio kai sikavelas sar phirenas mai anglal, kodo phurano traio kai leske ginduria le chordane angeren kai martia.eC0Tume ashundian pa leste, ai sicharde tume sar shave Devleske o chachimos kai si ando Jesus.=u0Numa tume chi sichilian kadala dieli katar O Kristo.:m0Chi mai zhanen vov si so si lazhav, dine pengo stato te keren le dieli le bi vuzhe, chi aterdion vov si, ai ingerde le katar penge ginduria le chorhe te keren so godi si nasul.,Q0ai kai lenpe pala pengi goji intaino, ai lengi goji ando tuniariko la, ai nai le vov si o traio kai del O Del ke chi zhanen kanchi, ai lengo ilo defial zuralo lo.q[0Ashun, so mothav ai phenav ando anav le Devlesko, na mai phiren sar le manush kai chi zhanen le Devles,1[0Ai lesa sa o stato zhal mishto, ai swako kotor zhutil le kolavres, saxke so trobul sa o stato te ankerel andek than ande iek stato. Ai te bariol zuralo ande dragostia.=s0Numa phenas o chachimos la dragostiasa, sagda dasa duma pa chachimos, ai traiisarasa ando chachimos ai te aresas mai but ai mai but sar O Kristo, kai wo si o shero peske statosko.V~%0Antunchi chi mai avasa glate, kai parhuven penge ginduria ande so pachanpa, ke phendia amenge vari kon aver diela, vai zhanglia sar te xoxavel ame, ai kodo xoxaimos kerel te miazol amenge ke chachimos si. }90 Ai kadia aresasa savorhe andek than ande iek pachamos, ai te zhanas pa Shav le Devlesko; sar iek manush baro kerdo palai musura vorta sar si O Kristo. |90 Kerdia kadia te lasharel le Devleske narodos te keren e buchi le Devleski, antunchi e khangeri kai si o stato le Kristosko avela zurali ando pachamos.H{ 0 Wo si kai dia podarki ka swako manush; dia unen te aven apostluria, aver te aven profeturia, kaver te angeren e lashi viasta, ai kaver te aven manush kai den duma pa Del, ai uni te sicharen.jzM0 Kodo kai hulisto tele sa kodo si kai anklisto o mai opre ando rhaio, saxke te perel swako diela.zym0 So znachil kodia ke anklisto opre? Kodia znachil ke mai anglal hulisto andel thana kai si le mai tele ande phuv.x0Sar mothol E Vorba le Devleski, "Kana O Kristo anklisto opre ando rhaio, angerdia pesa manush kai sas phangle, ai dia podarki kal manush.Ww'0Sakones anda amende sas les dini iek podarka pala so manglia te del O Kristo.v0Ferdi iek Del si ai Dat savorhengo, kai poronchil pe savorhenge, ai kerel buchi ande savorhende, ai traiil ande savorhende.8uk0Ferdi iek Devles, iek pachamos, ai iek bolimos;itK0Ferdi iek stato si, ai iek Swunto Duxo, ai ferdi iek pachamos si, kodo kai akhardia tume O Del.ss_0Thon zor te traiin andek than sar iek kai del O Swunto Duxo katar e pacha, kai astarel tume iek kavreste.{ro0Te na aven shoxar barimatange, kovle te aven lashe, ai aven rhavda sa data, zhutin iek kavreske la dragostiamasa.vq g0Me kai sim o manush phandado le Devlesko: mangav tumendar, phiren vorta sar O Del manglia kana akhardia tume.`p90Ka Del te avel o luvudimos ande khangeri ai ando Jesus Kristo ande swako vriama, Amen.o0E kodo kai si les e putiera te kerel mai but sar so ame mangas vai gindisaras, katar e putiera kai kerel buchi ande amende.~nu0ai te zhanen tume leski dragostia, marka ke khonik nashti zhanel sa, ai te avel pherdo ande sa le dieli le Devleske.}ms0Ai sa le Devleske narodosa, tume sai haliaren sode e dragostia le Kristoski buflo lo, ai lungo, vucho, ai profondo;ly0Ai O Kristo te beshel ande tumare ile pala pachamos. Mangav te avel tumaro pachamos zuralo ande dragostia le Devleski.k0Mangav katar O Del te ande pesko barvalimos o luvudime, te del tume te aven zurale la putierasa katar pesko Swunto Duxo ande tumende.Nj0Kai lestar sa le famili ando rhaio ai pe phuv len lesko chacho anav.Ii 0Anda kodia, dav changa angla Dat amare Devlesko O Jesus Kristo.h}0 Akana, mangav tumendar, te na xasaren tumaro pachamos pala chinuimos kai si ma tumenge; ke tumenge avela baro luvudimos.g}0 Le Kristosa andek than ai pala amaro pachamos ande leste, chi mai sam phangle ai sai sikadiuas angla Del sa amare ilesa.af;0 O Del kerdia kadia vorta sar mangelas de demult kai kerdia le Jesus Kristosa amaro Del.e0 Saxke akana le khangeriasa, le zora ai le putieri la lumiake kai si ando cheri te zhanen e goji le Devleski ande soste godi.8di0 ai te anav sa le manushen te dikhen sar o garaimos le Devlesko trobul te kerdiol, kado sas garado ando Del de anda gor la lumiako, O Del kerdia swako fielo pala Jesus Kristo.Wc'0Me sim o mai tele katar kodola kai si mai tele anda sa o narodo le Devlesko; ai O Del dia ma kadia podarka, te anav ka kodola kai Nai Zhiduvuria e lashi viasta kai mothol pa barvalimos o baro le Kristosko;~bu0Kerdilem ek pasturi te angerav e lashi viasta palai podarka kai O Del anda pesko lashimos dia ma ande peski putiera.taa0Me phenav tumenge: katar e lashi viasta le manush kai Nai Zhiduvuria shinado lenge te avel le le Zhidovonsa. O swuntsomos kai O Del garavel peske narodoske; vi won si anda iak stato, ai vi lenge si so shinadia O Del ando Jesus Kristo.%`C0Mai anglal kado gindo o garado chi zhanenas les le manush, numa O Del sikadia les akana katar pesko Swunto Duxo peske Swuntone apostlonge ai le profetonge.R_0ai kana jinena sai haliaren so zhanav pa gindo o garado pa Jesus Kristo.b^=0O Del sikadia mange peske ginduria kai sas garade, ai ramosardem vari so pa kodia diela,[]/0tume ashundian kai O Del ande pesko lashimos dia ma kadia buchi te kerav tumenge.f\ G0Anda kodia, me, o Pavlo, o manush phandado le Jesus Kristosko tumenge kai chi san Zhiduvuria,p[Y0Lesa tume san ande so kerdiol te kerdion sa le kolavrensa iek kher kai O Del beshel katar Swunto Duxo.nZU0Wo si kai ankerel e zor pe so godi kerdilia, ai wo bariarel te kerdiol iek khangeri Swunto ando Del. Y0vi tume san so kerdiol pe kai wushtel pel fundani thodine katar le apostluria ai le profeturia, o bax o angluno si O Jesus Kristo.=Xs0Akana, tume kai chi san Zhiduvuria chi mai san streinuria, vai manush kai avilian anda averik, numa san akana chache manush anda narodo Devlesko, ai san andai familia le Devleski,dWA0Katar O Kristo ame savorhe, Zhiduvuria ai Nai Zhiduvuria avas ka Dat pala iek Swunto Duxo."V=0Kadia O Kristo avilo te anel e lashi viasta le pachaki tumenge kai chi san Zhiduvuria, kai sanas dur katar O Del, ai le Zhiduvuria, kai sas pasha leste.&UE0Pala peski martia pe trushul O Kristo mudardia e xoli, le trushulesa chidia andek than le duie vitsen ande iek stato ai kerdia e pacha mashkar O Del ai won.T0aterdiardia o zakono le Zhidovongo, peske zakonosa ai peska krisasa, te kerel anda kodola dui vitsi iek narodo nevo, ai kadia e pacha.1S[0Ke O Kristo andia amenge e pacha, kana kerdia andal Zhiduvuria ai anda kodola kai Nai Zhiduvuria iek narodo, kana dia pesko stato peradia o zido kai sas mashkar lende,kRO0 Numa akana, astarde le Kristosa, tume kai sanas dur, akana san pasharde katar o rat le Kristosko. Q 0 7Pg0 Tume kai chi san Zhiduvuria, tume kai le Zhiduvuria mothon tumenge bi semnome, ai won kai bushon le semnome ando stato katar le manush, den tume goji ke sanas ande kodia vriama dur katar O Kristo, tume sanas streinuria ai chi sanas anda narodo kai sas alome katar O Del, tume chi sanas andel Alleince kai sas thodine po shinaimos kai sas kerdo katar O Del peske narodoske, tume kai traiin ande lumia bi pachamasko ai bi Devlesko.7Og0 Ke O Del kerdia ame te avas astarde ka Jesus Kristo, saxke te avel ame iek traio barvalo ai te keras o mishtimos, kodo mishtimos kai lashardia mai anglal saxke te keras les.JN 0 nai vov si pala so kerel o manush, saxke te na luvudilpe khonik.yMk0Ke pala lashimos sanas skepime pala pachamos, ai kodo skepime chi avel tumendar, numa e podarka le Devleski si,}Ls0ai te sikavel ande vriama kai avela o baro barvalimos peske lashimasko, ai kai samas leske drago ando Jesus Kristo.{Ko0Ande amaro phanglimos le Kristosa O Del andia ame ka traio lesa, te traiisaras lesa ande lumia kai si ando rhaio:vJe0Ke kana samas mule pala amare dosha, dia ame traio le Kristosa. Pala lashimos le Devlesko si ke san skepime. l~~~}}|{{?z\yy'xwxwwIvnuu tss|rqsppon}mm4lkkIjj1iiDhwhgff&eLdd cXcaa3`l`__^y^+]][\\'[[ZvYXWWSVV/U4TT`TSSNRWQQ&PP!ONNNMMLL/KWJlIXHH_GGEEDDCBBA@@'?l?!>9=<PuNKana le manush mothona, "Pacha ai nai chi iek baio," antunchi si kai strazo o nasulimos perela pe lende ai nashtina te skepinpe, avela sar le dukha kai si la zhuvlia kana si phari.bO=NKe tume zhanen mishto ke o dies kai avela O Kristo, avela sar iek chor kai avel e riate.dN CNChi trobul tume murhe phral, te ramosaras tumenge pal vriami ai kana kadala dieli kerdiona.7MiNPala kodia, raduin iek kavres kadale vorbensa. LNPorme ame kai traiisa inker pe phuv avasa line opre lensa andel nuvuria, te zhas ka Kristo ando rhaio ai beshas sagda le Kristosa.4KaNKe O Kristo Wo hulela anda rhaio ek tsipimasa, le glasosa le baro angelosko, le tuturazasa le Devleski, ai kodola kai mule ai pachaiepe ando Kristo zhuvindina mai anglal.J-NAme phenas tumenge kadia sar O Kristo phendia amenge, ame kai avasa inker zhuvinde kana O Kristo avela, ame chi zhasatar mai anglal sar le mule.INKe ame pachas ame ke O Jesus mulo ai pale zhuvindisailo; sakadia pachan ame, ame zhanas ke O Del zhuvindila le Kristosa kodolen kai mule.$HAN Amare phral, ame mangas te zhanen o chachimos pa kodola kai mule (soven), saxke te na aven nekezhime sar le kolaver manush kai nai le chi iek azhukerimos.G}N ai kadia aven respektime katar kodola kai chi zhanen le Devles, ai kadia chi trobula te mangen vari so katar le kolaver.-FSN Ai thon zor te traiin ande pacha, ai len sama katar tumare dieli, ai te keren buchi tumare vastensa te avel tume so trobul tume, sar ame phendiam tumenge te keren,E)N Ai zhanas ke kadia keren mashkar sa le phral kai si ande sa e Macedonia. Numa mangas tumendar amare phral te mai but aven drazhi iek kavreske.HD N Chi trobul ame te mai ramosaras tumenge pa dragostia, kai trobul te avel tume le phralenge kai zhanen le Devles. Ke tume sichilian korkorho katar O Del sar trobul te aven drazhi iek kavreskeCyNAnda kodia, o manush kai shudel kado sicharimos, chi shudel ieke manushes, numa le Devles, kai del tume O Swunto Duxo.VB%NKe O Del akhardia ame te na traiisaras ando bi vuzhimos, numa ando vuzhimos.ANAnde kadia diela chi iek manush chi trobul te shubilpe karing pesko phral, vai te amilpe ka so si leske phralesko: ame vunzhe phendiam tumenge, ai phendiam tumenge mishto te arakhen tume, ke O Del xoliavola zurales pel manush kai keren kasavendar dieli bi vuzhe.a@;NAi na te meken tume te avel tume ginduria bi vuzhe, sar le manush kai chi zhanen O Del.K?NTrobul swako anda tumende te inkerel pesko stato vuzho ai malado.a>;NO Del mangel tume te aven swuntsi, ai te arakhen tume katar le dieli bi vuzhe (kurvia).?=yNTume zhanen so sichardiam tume ando anav le Kristosko.d< CNMurhe phral, sichilian amendar sar trobul te phiren te aven drago le Devleske. Ai me dikhav te keren kodia, numa akana ame mangas tumendar ai rhugisavas tumende ando anav le Kristosko, te keren mai mishto ai mai mishto.';GN Wo vuzharela tumare ile, ai avena swuntsi ai bi doshako angla Del, amaro Dat, kana avela amaro Devles O Jesus Kristo peske shavensa kai pachaiepe ando leste.D:N Ai O Jesus Kristo kerel tume te bariol mai but ai mai but e dragostia kai si tume iek kavreske, ai karing sa le manush, ai te avel tumari dragostia saikfielo sar si amari karing tumende.m9SN Akana O Del Wo amaro Dat, ai le Devles O Jesus Kristo lasharen o drom saxke te zhas te dikhas tume!8!N Vi diese ai vi e riate ame mangas lestar amare ilesa te sai mai dikhas tume, ai te mai anas tumenge so mai trobul tume ka tumaro pachamos.i7KN Sar ame naisisarasa amare Devles dosta pa tumende pala sa o raduimos kai dian amen angla leste.[6/NKe akana ame pale traiisaras ke tume ankeren zurales tumaro pachamos ando Kristo.53NAmare phral, mashkar sa amare chinuimata ai sa amare vutuimata raduisailem kai ashundiam pa tumende, ai tumaro pachamos zhutisardia amare pachamos. 4NNuma akana o Timote avilo amende palpale tumendar, ai andai amenge lashe viasta anda tumaro pachamos ai anda tumari dragostia. Wo phendia amenge ke tume den tume goji sagda amende tumare ilesa, ai ke mangen te dikhen ame sa sar ame mangas te mai dikhas tumen.\31NAnda kodia kai ma nas ma rhavda te azhukerav, tradem amare phrales o Timote te dikhel sar si tumaro pachamos. Ke daravas ke o beng rimosardia tume, ai sa amari buchi kai kerdiam mashkar tumende avilino intaino. 2 NKe kana samas inker tumensa, phendiam tumenge mai anglal ke si te avas vutuime/chinuime; ai kadia kerdilia, tume zhanen mishto.15Nsaxke swako anda tumende te na mekelpe te rimolpe palal vutuimata kai si ame. Tume zhanen ke kasavendar vutuimata si sa andal dieli kai aven amenge.A0{NTradiam amare phrales, o Timote o pasturi le Devlesko, wo kai ingerel e lashi viasta pa Kristo, ame tradiam les tumende saxke te zuriarel tume, ai te zhutil tume ande tumaro pachamos,j/ ONKana ando gor nashti mai rhevdisarasas te azhukeras, ame mangliam te beshas korkorho ande Athens.4.cNTume san amaro luvudimos ai amaro raduimos!--NTume, kai san amaro pachamos, raduimos, ai o semno ke nirisarasa, ai kai ame sai luvudisavas angla amaro Devles Jesus Kristo kana avela palpale.o,WNAme mangliam te avas tumende, me, o Pavlo zumadem te kerav kodia butivar, numa o beng chi meklia ame.G+NNuma ame, amare phral, de sar geliamtar tumendar pe xantsi vriama, amaro stato nai tumensa, numa tume ande amare ile san, amenge si anda tumende ai sa amare ilesa mangas te mai dikhas tume!r*]NWon thon zor te aterdiaren ame te ingeras ka kodola kai Nai Zhiduvuria, e Vorba kai anel lenge o skepimos. Kado si lengo mai baro bezex kai thode opral pa penge bezexa kai kerde mai anglal, numa e xoli le Devleski sa woi aresli len.))NWon kai mudarde le Jesus Kristos ai le profeton, ai kai chinuisarde amen, won chi traiin sar mangel O Del ai won si duzhmaia sa le manushenge.( NTume murhe phral, kerdiliam tumensa sa kodola dieli kai kerdilia le Devleske khangeriange kai si ande Judea, kodole narodoske kai dinepe le Kristoske. Tume sanas chinuime katar o narodo kai si ande tumaro them sa sar won sas chinuime katar le Zhiduvuria.D'N Ame naisisaras le Devleske sagda anda iek kolaver diela, kana andian tumenge E Vorba le Devleski tume ashundian late, ai premisardian la na sar ek vorba kai avel katar o manush numa sar ek Vorba kai avel katar O Del, ai chaches si E Vorba le Devleski, ai e Vorba kerel buchi ande tumende kai pachan tume ande late.`&9N Ame diam tume zor ando pachamos, ai raduisardiam tumare ile, ame mangliam tumendar sa amare ilesa te traiin iek traio kai si drago le Devleske, wo kai akhardia tume te aven ande lesko rhaio ai ande lesko luvudimos.Y%+N Tume zhanen ke kerdiam swakonesa anda tumende sar kerel iek dat peske shavensa.$1N Tume san amare marturia, ai vi O Del si amaro marturo: amaro traio mashkar tumende, tume kai pachan tume ando Del vuzho sas, vorta, ai bi doshako.h#IN Tume seren tume, amare phral, sar ame kerdiam buchi ai samas defial chine, ame kerdiam buchi vi adiese ai vi e riate, saxke te na las pe love chi ieskeske anda tumende, phendiam tumenge e lashi viasta kai avel katar O Del.%"CNPala amari dragostia tumenge, gata samas te das tume na ferdi e lashi viasta kai avel katar O Del numa vi amaro traio. Ke tume kadia de drago sanas amenge.^!5NNuma lashe samas kana samas tumende, lashe sar iek dei kai lel sama peske glatendar. 7NChi rodiam te luvudil ame khonik, chi anda tumende, ai chi andal kolaver, ai te mangliamas sai thodiamas tume te le amari zor sar slugi le Kristoske.+NTume zhanen ke shoxar chi kerdiam barimata ande amaro divano, ai vi chi garadiam ande amare vorbi ke mangas te nirisaras love, ai O Del zhanel!RNNuma das duma sagda sar O Del mangel, ke wo manglia ai dia ame peski lashi viasta te ingeras la. Ame chi rodas te avas drazhi le manushenge, numa le Devleske, wo kai lel sama le ginduria amare ileske.xiNKe amaro divano pa Del kai phenas le manushenge, nai xoxamlo vai bi vuzho, ai chi rodas te shubisaras kanikas.dANTume zhanen ke chinuisardiam ai vunzhe vutisardia ame ando Filipi mai anglal sar te aresas tumende ande Thesalonika. Numa O Del dia ame e zor te anas tumenge e lashi viasta kai avel lestar, marka ke but roden te rimon.H NZhanen mishto tume, amare phral, ke chi geliam tumende intaino.7 iN ai te azhukeren te avel lesko Shav anda rhaio, kai zhuvindisardia les andai martia, lesko Shav O Jesus Kristo, ai kai ankaladia ame avri anda xoli le Devleski kai si te avel.B N Savorhe den duma pa kodia kai premisardian ame kana geliam tumende, ai kai meklian le ikoni te bolden tume karing O Del, saxke te keren buchi le Devleski le zhuvindeske ai le chacheske;= uNE Vorba le Devleski tumendar avili, na ferdi ande Macedonia ai ande Gretsia, numa katar godi e viasta tumare pachamos ka ando Del ashundili. Ame chi mai trobul te mothas kanikaske.n WNNo pe tumende sai len sama sa le phral kai si ande Macedonia ai ande Gretsia sar te traiin angla Del. %NTume liam tume pala amende ai pala Kristo; chinuisardiam but, numa tume premisardian E Vorba le Devleski le raduimasa kai del O Swunto Duxo.y mNKe andiam tumenge e lashi viasta, na ferdi le vorbensa, numa la putierasa kai avel katar O Swunto Duxo. Ai o pachamos kai si amen ando kado chachimos kai avel katar e viasta. Tume zhanen sar traiisardiam mashkar tumende pe tumaro mishtimos.] 5NAmare phral, ame zhanas ke O Del drago sas tumenge, ai alosardia tume te aven leske.8 kNSeras ame angla Del amaro Dat sar sikadian tumaro pachamos, ai sar tumari dragostia dia tume voia te keren buchi le Devleske, ai sar tumaro pachamos ando Jesus Kristo ankerel.q ]NAme naisisaras sagda le Devleske anda tumende savorhende, ai das ame sagda goji tumende kana rhugisavas.u gNKatar o Pavlo, o Silas, ai o Timote ka tume kai si ande khangeri ande Thesalonika, kai tume si le Devleske O Dat, ai ande le Devles Jesus Kristos o mishtimos ai e pacha te avel tumen dini katar O Del amaro Dat, ai le Devles Jesus Kristo./DMurhe vastesa ramov kadala vorbi: but bax, zor ai sastimos katar o Paul. Na bustren ke ande temnitsa sim! O lashimos le Devlesko te avel tumensa.\1DMothon le Archipeske, "Le sama te ker mishto e buchi kai sas tu dini le Devleske." DKana jinena kado lil, keren te jinen les vi ande khangeri ando Laodicea, ai vi tume jinen o lil kai tradena tumenge ando Laodicea. DTraden but bax, zor ai sastimos le phralenge kai si ando Laodicea, ai vi le Nymphaske ai la khangeriake kai chidelpe ande lesko kher.Z -DO Luk, amaro drago doxktoro, ai o Demes traden tumenge but bax, zor ai sastimos. )D Sai phenav kacha iek diela pa leste ke kerel zurales buchi tumenge, ai vi kodolenge kai si ando Laodicea, ai kodolenge kai si ando Hierapolis. D O Epaphras, kai si iek anda tumare e sluga le Jesus Kristoski, tradel tumenge but bax, zor ai sastimos, rhugilpe sa peske ilesa tumenge, saxke te beshen zurales pasha Del, ai te haliaren mishto sar trobul pe, ai te aven mishto gata te keren so godi mangel O Del.g GD O Jesus, kai akharen les Justus, tradel tumenge vi wo but bax, zor ai sastimos. Kadala trin manush ferdi mashkar le Zhiduvuria dinepe ka Del ai keren buchi mansa le Devleske amperetsiake, won raduisarde murho ilo zurales.T!D O Aristarchus, kai si mansa ande temnitsa, tradel tumenge but bax, zor ai sastimos, ai vi o Mark, o vero le Barnabasosko. Phendem tumenge pa vunzhe pa Mark te avela te dikhel tume, premil les lashimasa.wD Lesa avela o Onesimus, o kuchi ai zhutitori phral, kai si iek anda tumare ai mothola tumenge so godi kerdiolpe katse._7DTradav les tumende narozhno te mothol tumenge sar sam, ai te mai raduinpe tumare ile. DO Tychicus amaro kuchi phral, kai zhutil ma sagda ai kai si murho vortako ande buchi le Devleske, mothola tumenge sa pa mande.oWDTumaro divano te avel sagda shukar ai malado, ai trobul te zhanen sar te den atweto swakones malades.mSDTraiin pachivales mashkar kodola kai chi zhanen le Devles, keren mishtimos swako data kai dashtina.nUDRhugin tume, saxke te dav duma pa kodia buchi, ai te sikavav mishto te haliaren sar trobul te kerav.U#DAi ande kodia rhugin tume vi amenge, saxke ODel te del ame vriama maladi te das duma pa leski vorba, te mothas o mishtimos o garado le Kristosko, ke pala kado mishtimos o garado si kai sim ande temnitsa.SDRhugin tume sagda, ai nachion kana rhugin tume ando naisimos le Devleske.u eDTume le gazda, keren tumare slugensa vorta ai malades, ke den tume goji ke si vi tumen iek gazda ando rhaio. ~ DNuma kodo kai kerel o nasulimos, avela les pala so kerdia, pala nasulimos kai kerdia; ke le Devleske sa le manush iek fialo le.,}QDDen tume goji ke O Del dela tume lashimos, tume lena o mishtimos kai garavel le manushenge kai si leske. Ke o chacho gazda kai tume keren leske buchi O Kristo si.~|uDSaviatar godi avela tumari buchi keren la sa tumare ilesa, sar te kerdianas buchi le Kristoske, ai na le manushenge.s{_DTume le slugi, pachan o mui tumare gazdango ande soste godi katse pe phuv, na raduin tume te keren kadia ferdi kana len sama pe tumende, te plachan le, numa pachan o mui sa tumare ilesa, ke pala respektimos kai si tumen le Kristoske.FzDTume le dada, na xoliaren tumare glaten saxke te na rimonpe.uycDTume le glate, angla Kristo te pachan o mui ande soste godi tumare niamongo, ke kodia si drago le Devleske.NxDLe rhom, avel tumenge drago tumare rhomnia, ai na xoliavon pe lende.Vw%DRhomnia le, len tume pala tumare rhom, ke kadia mangel O Del tutar te keren.xviDAi so godi keren vai mothon, keren ando anav le Devlesko O Jesus, ai ande lesko anav naisin le Devleske O Dat.wugDE Vorba le Kristoski te avel sa peske mishtimasa ande tumende, sicharen iek kavres ai len sama iek kavrestar pachivales. Jilaben le jilia le Davidoske ai le jilia la khangeriake, ai le jilia le rhaioske ka Del le ilesa pherdo naisimaske.&tEDAi meken e pacha le Kristoski te lel sama katar tumare ile, ke O Del akhardia tumen andek than sar savorhe andek than sam ande iek stato. Naisin anda kodia.wsgDAi opral, pa sa kadala dieli te avel tume e dragostia, kado si kai kerela te aven mishto phangle iek kavresa.r/D rhevdin iek kavreske, ai te si iek kai vachilpe anda kolaver, iertin iek kavreske, sar O Kristo iertisardia tumenge, vi tume iertin iek kavreske.]q3D Tume san o narodo le Devlesko; O Del manglia tume ai alosardia tume te aven leske. Anda kodia tume trobul te avel ande tumende lashimos, te zhutin, te na aven barimatange, te na xoliavon, ai te avel tume rhavda,pD Kai nai chi Grekuria, chi Zhiduvuria, chi manush semnosa, chi manush kai nai semnome, chi barbarians (le manush kai chi ashunde ai chi zhangle pa Kristo mai anglal), chi manush phangle, chi manush kai nai phangle, numa O Kristo si swako fielo, ai ande savorhende. o D O traio le neve manushesko kai neviol sagda pala patreto le Devlesko, kodo kai kerdia les, saxke te aresel te zhanel les mishto.n D Na xoxaven tume iek kavres, ke meklian tumaro phurano traio le dielensa kai sas ande leste, ai lian pe tumende o traio o nevo.Zm-DNuma akana shuden sa kadala dieli: e xoli, le chorhe ginduria kai sigo kerel e xoli, ai o bi lashimos, te vuzhukerel kanikas, ai pupuimos, ai den duma nasul kontra O Del, ai le vorbi zhungale anda tumaro mui.DlDTume kadia phirenas mai anglal kana traiinas andel bezexa.ck?DKe pal kasavendar dieli e xoli le Devleski si te avel pe kodola kai chi pachan lesko mui.Jj DKeren te merel so godi si kadala phuviako ande tumende; e kurvia, o bi vuzhimos, mangen te keren kurvia, le ginduria le chorhe, ai mangen so si avereske, kadia si te del o luvudimos kal ikoni.iwDTumaro chacho traio si O Kristo, ai kana sikadiola, antunchi vi tume sikadiona lesa ai aven vi tume ande lesko rhaio.KhDKe tume mule san, ai tumaro traio garado lo le Kristosa ando Del.KgDSagda gindin pa dieli kai so opre, ai na pe dieli kai si pe phuv.f 3DTume sanas andine katar e martia ka traio le Kristosa, akana roden le dieli kai si ando rhaio, kotse kai O Kristo beshel pe chachi rik le Devleske..eUDMiazol kai kadala dieli si mishto te keren, ke kodola dieli si trutno po stato, miazon te na aven barimatange. Won chi aterdiaren o manush te mangen te keren bezex.8dkDKado si o zakono ai o sicharimos le manushengo.cc?D"Na azba, na zumav kako, na le kako." Kadala dieli kai si nai mai aven kana ma nai lashe.CbDTume mulian ke Kristosa ai sanas line avri anda phanglimos anda gindo kadala lumiako. Sostar, traiin sar te avilianas kadala lumiake? Sostar premin te len tume pala kasavendar ginduria?3a_DKodola manush chi beshen astarde le Kristosa kai si o shero, nais le Kristoske ke ame sam o stato antrego le Kristosko. Amari zor te barios ando Del avel katar O Kristo.`%DNa meken kanikas te mothol ke chi san skepime ke chi rhugin tume kal angeluria, ke won mothon ke trobul. Won mothon ke dikhle iek vizion, ai mothon ke vi tume trobulas te dikhen, ke kasavendar manush si le defial xitro, bezex ginduria ai won mothon ke nai barimatange.Q_DKodia si ek patreto le dielenge kai avena, numa o stato si ando Kristo.-^SDNa meken khonik te thol tumenge dosh anda so xan, ai anda so pen, vai ke chi keren le praznikuria le Zhidovonge, ai chi rhugin tume ka nevo shunuto, vai kal Sabat.6]eDKadia O Del lia le bengeski putiera kai tholas dosh pe tumende ke bezexale san, ai O Del sikadia sa la lumiake, ke O Kristo nirisardia po trushul kana lia sa tumare bezexa.\DWo xaladia e buchi kai o zakono dosharelas ame, ai kai ashelas pe amende, ai lia sa kana karfosardia le Kristos po trushul.V[%D Tume mai anglal mule sanas le Devleske pala tumare bezexa ai ke chi sanas semnome, tume chi zhanenas le Devles. Numa akana O Del dia tume te traiin le Kristosa; O Del iertisardia ame anda sa amare bezexa.2Z]D Kana sanas bolde, tume sanas angropome le Kristosa, ai porme zhuvindisailian lesa, ke tume pachaian tume ande putiera le Devleski kai andia les katar e martia ka traio.MYD Lesa andek than sanas semnome, na o semno kai si kerdo katar le manush, numa o semno kai avel katar O Kristo, ai kodo semno si te na mai aves phuterdo katar e putiera le statoski kai si bezexalo.jXMD Ai tume lian swako fielo lesa. Ke wo poronchil pe sa le zora ai pe sa le putiera kai chi dichon.ZW-D Ke so godi si O Del thodiape sar stato ando Kristo, saxke te avel sa ande leste.IV DNa meken le kolavren te rimon tumaro pachamos ai tumaro raduimos penge xoxamle sicharimasa, lenge divanuria nai lashe, won len pe palal ginduria le manushenge, ai na pala so phendia O Kristo.UDAven zurales astarde ande leste, keren sa tumaro traio pe leste, barion ando pachamos pala so sichilian, ai naisin sagda.cT?DTume premisardian le Jesus Kristos sar tumaro Devles O Skepitori, traiin andek than lesa.2S]DVi te sim dur tumendar murhe statosa, pasha tumende sim murhe gindonsa, ai raduime sim ke dikhav sar inkeren mishto savorhe andek than ande tumaro pachamos ando Kristo._R7DMe dav duma tumensa kadia, saxke te na meken khonik te dziliarel tumen la xitreniasa.kQODAnde leste si garadi sa le barvalimata le pachivalimaske ai le zhanglimaske kai aven katar O Del.FPDMarav ma me, saxke lengo ilo te avel pherdo zor ai pechime te aven chidine ande dragostia, ai barvale andek bari goji te zhanen e buchi e garadi le Devleske, ai le Dadesko ai le Kristosko./O YDMangav te zhanen sode de trutno o marimos kai marav ma anda tumende, ai kodolenge kai si ande Laodicea, ai mai sa kodolenge kai chi zhanen ma ai shoxar chi dikhle ma.N  DTe kerav kadia buchi, kerav buchi ai marav ma la putierasa ai la zorasa kai del O Kristo, ai kodia zor kerel buchi ande mande.:M oDNo ame mothas pa Kristo swakone manusheske. Ame phenas ai sicharas swakones sa la gojasa kai dashtilpe, saxke te keras te avel angla Del sar iek baro manush astardo le Kristosa.!L =DO Del manglia te del le te zhanen o baro mishtios kai si ande kodo diela kai sas garadi. Mashkar sa le manush kai chi zhanen le Devles. So si kodo lashimos garado? Te zhanen ke O Kristo ande tumende lo, ai del tume ande tumaro ilo te zhanen ke vi tume avena ando rhaio le Devlesa.pK [DKodia si e buchi kai garadia sas la sagda katar e lumia. Numa kai sikadia akana kodolenge kai si leske.J )DMe kerdilem ek pasturi la khangeriaki, palai buchi kai O Del dia ma te kerav tumenge, ando gindo le Devlesko te phenav tumenge sa leski vorba.?I yDAkana raduiv ma ando chino kai si ma tumenge. Ke katar murhe vutuimata kai sim ando stato, zhutiv te pherav so mai trobul kal vutuimata le Kristoske leske statoske kai si e khangeri.EH Dnuma akana trobul tume te beshen ando pachamos zurales, thodino andek zurali fundania, ai te na meken tume te durion katar o lashimos kai azhukeren, ai kai si tumaro de sar ashundian e lashi viasta kodia lashi viasta si kodia kai sas phendi swakone manusheske ande lumia, ai kodia kai me o Pavlo kerdilem ek pasturi. YD Wo lia ame katar e putiera le tuniarikoske, ai andia ame ando rhaio peske shavesko kai si leske drago.,= SD Das naisimos raduimasa ka O Dat, kai dia tume te sai aven anda kodola kai si vi lenge o mishtimos kai O Del garavel ando rhaio la vediarako kodolenge kai si leske.< D Ame mangas katar O Del te aven defial zurliarde katar leski putiera e luvudime, saxke te sai rhevdin swako fielo rhavdasa ai raduimasa.; 5D Ai kadia sai phirena sar O Kristo mangel, ai te keren sagda so plachal les. Tume kerena but lashe dieli, ai zhana angle te zhanen mai but le Devles._: 9D Anda kodia ame sagda rhugisavas anda tumende, de katar o dies kai ashundiam pa tumende. Ame mangas katar O Del te del tume te zhanen leski voia, ai te del tume sa o pachivalimos ai e goji kai del lesko Swunto Duxo.C9 DWo phendia amenge pa dragostia kai O Swunto Duxo dia tume.8 'DO Epaphras, amare kuchi vortako ande buchi si kai sichardia tume kadia diela, wo si tumenge iek sluga kai kerel e buchi kai dia les O Kristo;t7 cDE lashi viasta zhal katar godi, ai anel pesko swuntsomos ande sa e lumia, vorta sar kerdia mashkar tumende de katar o dies kai e pervo data ashundian pa lashimos le Devlesko, ai sichilian te zhanen so si chaches o lashimos le Devlesko.]6 5DKana e vorba le chachimaski e lashi viasta avili e pervo data tumende, diam tume te zhanen o raduimos kai del, no tumaro pachamos ai tumari dragostia thodine le ande so azhukeren kai si garado tumenge ando rhaio.5 DDe katar ashundiam pa tumaro pachamos kai si tume ando Jesus Kristo, ai e dragostia kai si tume ka le Devleske narodoske.k4 QDAme das o naisimos sagda ka Del ai ka Dat amaro Devles O Jesus Kristosko, kana rhugisavas tumenge.%3 EDKa le Devleske narodoske kai si ando Colossae, ai kai si amare phral ando Kristo: O Del amaro Dat ai le Devles Jesus Kristo del tume o mishtimos ai e pacha.h2 MDO Pavlo, ek apostle le Jesus Kristosko, katar e voia le Devleski, ai katar o Timote amaro phral. %>~~ }}||6{{ zCyyExx&wwEvvguuwtt`srr'qq2ponn1mll+kZjfihhOggYfftf#ee d^cc-bbaaaai``J_^^]]k\\<[[EZZ5YXXWVUU/TxSSRR]QQtPPOOwNNrMMKLLKJJJ5IyHGGMGF1ExE#D4CBBZAA6@@3??%>=<<;W:::T988@7~66^5433U22111&00 // ..-1,W++*U))M((=''X'&i%%%$$=#""!!t ?fiz"3I_.SCTp t ~ ?  _L`u~%V\%lO Jesus Kristo te avel tusa ai o lashimos le Devlesko te avel tumensa. Amen.[!lZumav ta aidi mai anglal sar o ivend. O Eubulus, o Pudens, o Linus, e Claudia ai sa le kolaver phral traden tuke but bax, zor ai sastimos.\Z1lO Erastus beshlo ande Corinth, ai meklem le Trophimus ande Miletus ke naswalo sas.gYGlTrade but bax, zor ai sastimos ka Priscilla, ai ka Aquila, ai vi ka familia le Onesiphoroski.Ul Numa chi zhana dur: ke sa e lumia dela po gor ke dzile le, sar kerdilia le Janneske ai le Jambreske.<=qlSa sar o Jannes ai o Jambres kai chi lenaspe pala Moses. Sakadia kadala manush chi lenpe pala chachimos: won si manush kai lenge goji nai lashi, ai lengo pachamos chi mol kanchi.^<5lzhuvlia kai roden sagda te sichon, numa kai shoxar chi aresle te zhanen o chachimos.;lAi uni anda lende den andel khera, ai thon zor pel zhuvlia le kovlia le bezexalia kai si le andel ginduria dieli bi malade,d:AlZhana ande khangeri numa chi pachanape so ashunena. Ashun, durion katar kasavendar manush._97lai avena defial nasul ai mangen te maren ai dukhaven kodola manushen kai si lashe, ai avena nasul penge vortachensa, ai xoliavona sigo, ai avena bare barimatange, ai avela lenge drago mai but e lumia ke sar O Del.~8ulnas le drago iek kavreske, ai bi milako, ai xoxavena sagda, ai kerena chingara, ai chi avela lenge drago o lashimos,7/lKe le manush rodena swako pengo mishtimos, avela lenge drago lenge, ai avela lenge drago le love, bariarenape, ai barimatange avena, ai dena duma nasul pa Del, ai chi mai pachana o mui penge niamongo, ai chi naisina anda kancheste, ai chi respektina le dieli kai si swunto,R6 lZhanes tu mishto, ke mai anglal sar te avel O Kristo avela trutno vriama.5%lAi antunchi avena pe pengo gindo o lasho, ai anklena avri andal atsaimos le bengeske, kai astardia le ai kai kerelas le te keren leski voia.!4;ltrobul te sicharel lashimasa kodolen kai nai vorta lesa; ke O Del dela le ambroim te sai parhudion ande pengo traio ai te aresen te zhanen o chachimos./3WlAi e sluga le Devleske kai del duma pa Del chi trobul te xalpe. Numa trobul te avel lasho savorhensa, ai eta zhanel te sicharel, ai te avel manush kai si les rhavda,c2?lNuma shude le divanuria le dzile ai le bi malade; ke zhanes ke kodia angerel kai chingar.=1slDurios katar le dieli le nasul kai si andel ginduria le ternenge, ai rode o chachimos, o pachamos, e dragostia, ai e pacha, kodolensa kai ieke vuzhe ilesa mangenpe katar O Kristo.D0lTe vuzharelape vari kon anda sa o nasulimos kai ma phenav, kodo manush avela sar ek tiari kerdia anda sumnakai. Wo avela respektime, ai o gazda le kheresko thol les te kerel lashe dieli.)/KlAndek baro kher nai ferdi vasuria sumnakune ai rupune, si vi kashtune ai chikake; le pervo vasuria garade le le bare pachivenge, ai le kolaver pel prosto dies.T.!lNuma le zurale fundani kai thodia O Del inkeren, ai eta le vorbi kai si ramome, "O Kristo zhanel peske manushen." ai "So godi manush kai mothol ke wo si le Kristosko trobul te duriol katar o nasulimos."u-clWon durile katar o chachimos, ai rimon bute manushen katar o pachamos, ke mothona ke O Kristo vunzhe avilo.,lKe so won sicharen avela sar iek dukh kai si infeksion/pugnia ai kai xal e morchi, ai mashkar kodo narodo si o Himenaeus ai o Philetus.+lDurion katar le divanuria le intaino ai bi malade, ke kodola kai keren kadala dieli duriona mai but ai mai but katar O Del.7*glKer mishto buchi saxke te mothol tuke O Del "Ke mishto kerdia," sar iek manush kai chi trobul te avel leske lazhav anda peski buchi, kai mothol vorta e Vorba le chachimaski.#)?lPhen kado divano savorhenge, ai mang lendar sakonestar angla Del te na xanpe andal vorbi, ke kodia chi mol kanchi, de ferdi xasarela kodolen kai ashunen. ( l Numa te shudasa les, vi wo shudela amen. Ame te na pachasa so mothol O Kristo kerel so mothol, ke wo nashtil te xoxavel pe pes."B'l Ai te inkerasa lesa zhando gor, iame poronchisarasa lesa.^&5l Kadala vorbi kai si te mothav chache le: "Te mulian le Kristosa, vi traiisaras lesa.9%kl anda kodia rhevdiv swako fielo po mishtimos kodolenge kai O Del alosardia, saxke vi won te sai avel le o skepimos kai si ando Jesus Kristo ai vi o luvudimos ande swako vriama.3$_l Ai ke phenav pa kadia lashi viasta chinuime sim, ai vi phanglo sim le lantsonsa sar iek manush kai kerel nasulimos. Numa E Vorba le Devleski nai phangli andel lantsuria,+#OlDe tu goji ka Jesus Kristo kai sas andino katar e martia kai traio, ai kai sas andai vitsa le Davidoski, sar mothol e lashi viasta ai ke me phenav le kolavrenge.Z"-lDe tu mishto goji so phenav, ke O Kristo dela tu e goji te haliares swako fielo.!{lAi koko kai bariarel kai kerdia e buchi e phari trobul te avel o pervo te lel so si lesko kana avel e vriama te chidel._ 7lIek manush kai nashel, ai te nashela nashtil te niril de ferdi te lelape pala zakono.yklNai ketana kai marelpe ando marimos sai kerel buchi te traiil. Trobul te plachal kodoles kai thodia les ketana.iKlTe avel tuke mishto andel vutuimata sar ek ketana le Jesus Kristosko kai chi mekel peski buchi.'lSo ashundian mande ke phendem angla but marturia, de kal manush kai si tu pachamos ande lende, ai kai won zhanena te sicharen vi le kolavren.Q lNo tu, murho shav, le zor katar o lashimos kai si ame le Jesus Kristosa.  lO Kristo te del les te lel zhutimos katar o Kristo ande kado dies! Ai tu zhanes mishto sa o mishtimos kai kerdia mange ando Ephesus.Q lnuma kana areslo ande Rome, rodia ma sa peske ilesa zhi kai arakhlia ma.' IlO Jesus Kristo te sikavel pesko lashimos le Onesiphoroski familiake, ke butivar kado manush raduisardia ma, leske nas lazhav anda mande kai sim ande temnitsa;b ?lSar zhanes, sa kodola kai si avrial ande Asia mekle ma, ai vi o Phigelus ai o Hermogenes.t clGarav le lashe dieli kai sas tu dine katar o zhutimos kai avilo katar O Swunto Duxo kai traiil ande amende.  l Le sama pel vorbi le chache kai phendem tuke, ai inkerdiol ando pachamos, ai ande dragostia kai si ame andek than le Jesus Kristosa./ Yl Ai anda kodia sim vutuime, numa ando pachamos beshav, ke zhanav ande kaste thodem murho pachamos, ai zhanav ke si les e putiera te garavel zhi ka kodo dies so dia ma.  l O Del alosardia ma te mothav kadia lashi viasta (pasturi sim), sar ek sluga (apostle sim), ai manush kai sicharel e lashi viasta.= ul Numa akana sikadia amenge kai andia amare skepitores O Jesus Kristo. Ke O Jesus Kristo aterdiardia e putiera kai sas la martia, ai la lashia viastasa sikadia o traio kai chi merel.V 'l Ke Wo si kai skepisardia ame, ai akhardia ame te keras leski buchi, na ke pala so kerdiam, numa pala pesko gindo ai pesko lashimos wo dia ame kado lashimos ando Jesus Kristo mai anglal sar te avel e lumia.S !lTe na avel tuke lazhav pala le vorbi le Kristoske, ai te na avel tuke chi lazhav anda mande kai sim lesko rhobara. Numa te avel tuke mishto andel vutuimata palai lashi viasta, ai e zor kai O Del del tu.} ulKe O Del chi dia ame o duxo la darako; numa lesko Swunto Duxo dia ame leski putiera, leski dragostia, ai leski goji. ylAnda kodia mai mothav tuke, inker zhuvindi e podarka kai O Del dia tu kana thodem le vas pe tute, ai rhugisardem tuke. %lSerav ma mishto o pachamos o chacho kai si tu, kodo pachamos kai chi mami e Lois, ai chi dei e Eunice sas le tusa; ai zhanav ke vi tu te si.d  ClDama goji ka che asua, ai sa murhe ilesa mangav te dikhav tu, saxke te avav defial raduime.  1lNaisiv le Devleske, kai podaiv les vuzhe gindosa, sar murhe dada kerde. Naisiv leske sagda e diese ai e riate, dama goji tute ande murho rhugimos.z  olKa Timote, murho kuchi shavo O Del O Dat ai O Jesus Kristo amaro Devles te del tu o lashimos, e mila, ai e pacha.  lKatar o Pavlo, ek apostle le Jesus Kristosko katar e voia le Devleski, thodino te mothol pa traio o shinado kai si ame le Jesus Kristosa.s _bUni phende ke zhanenas kadala dieli, ai duri le katar o pachamos. O lashimos le Devlesko te avel tumensa.(IbO Timote, garav mishto so sas tu dino, ai durios katar le divanuria le bi malade, kodolenge kai keren barimata ande so zhanen, ke kodia sikavel ke chi zhanen.ucbKadia won chidena penge iek lasho ai zuralo barvalimos pe mai angle, ai antunchi avela le o traio o chacho.|qbPhen lenge te keren o mishtimos, ai te aven barvale ando mishtimos, ai te zhutin but, ai te hulaven le kolavrensa. bPhen kodolenge kai si le le barvalimata kadala lumiake, te na aven barimatange, ai phen lenge te na thon pengo pachamos andel barvalimata kai nai gor so avela, numa te thon pengo pachamos ando Del, wo kai del ame swako fielo ai but saxke te avas raduime._7bKe ferdi wo si kai chi merel; ai traiil andek vediara kai khonik nashtil te pashol. Khonik shoxar chi dikhlia les, ai khonik nashti te dikhel les, ai leske te avel o luvudimos ai e putiera ande swako vriama. Amen.'bKana avela e vriama O Del kerela kodia diela, wo kai ferdi poronchil, ai kai si swuntsome, o amperato le amperatongo, ai o gazda le gazdengo.]3bai garav la vuzhi, ai bi doshako zhi ka dies kai amaro Devles O Jesus Kristo avela.<qb Mangav ma tutar angla Del kai del o traio ka sa le dieli, ai angla Jesus Kristo, kai dia peske shukare divanosa pa pesko pachamos angla Pontius Pilate; garav E Vorba le Devleski,>ub Mar tu o lasho marimos le pachamasko, ai le o traio kai chi mai getolpe; ke O Del akhardia tu te zhanes kado traio kana phendian o shukar divano po cho pachamos angla but marturia.*Mb Numa tu, manusha, kai pachas tu ando Del, duriol katar kadala dieli; ai rode o chachimos, besh pasha Del, rode o pachamos, e dragostia, e rhavda, ai o lashimos.;~ob Ke e dragostia le lovenge si kai ingerel ka but nasulimos, ke uni manush kadia de zurales mangen te avel le love kai durile katar o pachamos, ai thode ande penge ile but nekazo.#}?b Numa kodola kai mangen te barvalon, peren ande zumaimos ai line le ande atsaimos katar but dieli bi malade, ai chorhe kai ingeren le manushen te xasavon.E|bNuma te si ame o xaben ai le tsalia, kodia si dosta amenge.R{bKe chaches chi andiam kanchi ande kadia lumia, ai nashti angeras kanchi.cz?bKe chaches ke o pachamos baro barvalimos si le manusheske, kai mishto leske so sa si les.&yEbai kerdiol divanuria kai chi mai getonpe mashkar le manush kai ma nai le e goji vorta, ai chi mai zhanen o chachimos. Ai gindin ke le pachamasa sa barvalos.ax;bKodo manush si baro barimatango, ai chi zhanel kanchi, ai ande leste si o naswalimos te tsipil, ai te xalpe andal vorbi, ai kotsar avel le zhaluzi, le chingara, kai maren mui, kai si ginduria chorhe pe iek kavreste,w5bTe sicharela vari kon aver diela, ke so sicharen tume, ai te na pachalpe andel chache vorbi le Jesus Kristoske, ai ando sicharimos amare pachamasko;xvibLe slugi kai lenge gazda pachanpe ando Del, trobul te avel le respektimos lenge, ke lenge phral si; ai trobul te podain le mai mishto, ke kodola kai si podaime lendar pachan pe ando Del ai drago sas le. So trobul te sichares ai te mothos.u 5bSa kodola kai si slugi trobul te avel le penge gazdange baro respektimos, saxke khonik te na mothol nasulimos pa anav le Devlesko ai pa so sicharas.vtebVi le lashe dieli uni manushenge dichon mishto, ai vi kodola kai chi dichon strazo nashtin te beshen garade.sbLe bezexa uni manushenge dichon mishto, mai anglal sar te aven dine pe kris, numa le bezexa avrenge dichon ferdi kana sas dine pe kris.\r1bNa pi ferdi pai, numa pi xantsi mol anda cho ( stomako) ji ke butivar naswalo san. q9bAi na grebisavo te tho le vas pe vari kaste te rhugis leske te kerel buchi ande khangeri, na tho tu vi tu andel bezexa le kolavrenge; numa besh vuzho.@pybMangav tutar angla Del, ai angla Jesus Kristo, ai anglal le Swunto angeluria, te keres kadala dieli ai te na avel tuke drago uni mai but, vai te keres averfielo unensa ande so keres.]o3bPhen le dosha kodolenge kai keren bezexa, saxke te avel e dar le kolavren ando ilo.nbNa premisar e shipka kai si phendi pe iek manush kai del duma pa Del, de ferdi te avela dui vai trin marturia kai mothon ke shubisailo. mbKe E Vorba le Devleski mothol, "Shoxar na phande o mui la gurumliako kana licharel o jiv," ai "o buchara trobul te avel pochindo."1l[bLe manush kai den duma pa Del, ai inkeren e khangeri mishto trobul te aven mishto pochinde, ai mai but kodola kai keren buchi miäto te den duma pa Del ai te sicharen.kkObNuma te si iek mursh vai zhuvli kai pachalpe ando Del, ai si phivlia zhuvlia ande lenge familia trobul te zhutil len, ai te na mekel te lel sama e khangeri lendar, saxke e khangeri te sai zhutil le phivlian kai nai le khonik.RjbKe uni zhuvlia phivlia vunzhe linepe pa drom o lasho te lenpe pala beng.5icbAnda kodia mangav le ternia zhuvlia kai si phivlia te ansurinpe, ai te avel le glate, ai te len sama katar pengo kher, saxke te na den duma nasul pa amende amare duzhmaia.Khb Ai mai but sichon te xasaren pengi vriama kai zhan kher kherestar, numa so si mai nasul, ke kerdion pupuitarki, ai den duma angla savorhende, ai den duma pal dieli kai chi trobulas te den duma.Jg b Ai anda kodia doshardia le ke mekle so shinade sas angla Kristo.f-b Numa le ternia zhuvlia kai si phivlia chi trobul te keren ka saviatar buchi, ke kana ande lengo gindo si te mai ansurinpe, won meken le Kristos.jeMb Ai te zhangliolpe ke kerel mishtimos, ai ke bariardia peske glaten, ai ke premilas mishto le manushen kai avenas late, ai ke xalavelas le punrhe le Devleske narodoske, ai ke zhutisardia pel chorhe, ai ke kerdia but lashimos.d1b Iek zhuvli kai si phivli ai kai mangel o zhutimos andal khangeri trobul te avel sar godi shovardesh bershengi, ai kai sas ansurime ferdi iek data.8cibO manush kai chi lel sama katar peske niamuria, ai mai but katar peske familia, kado manush meklia pesko pachamos, ai mai nasul lo katar iek manush kai chi pachalpe ando Del.PbbSo trobul te man mothos lenge, saxke te na arakhel lenge khonik dosha.Xa)bNuma e zhuvli e phivli kai traiil la lumiake, vunzhe muli la, marka ke traiil.=`sbE zhuvli kai si chaches phivli, kai nai la khonik te lel sama latar, woi thodia pesko pachamos ando Del, ai sagda rhugilpe, ai mangel lestar te zhutil la vi e diese ai vi e riate.i_KbNuma te si kai zhuvli e phivli shave vai nepotsi; trobul won te sichon mai anglal te aven lashe ande penge familia, ai te den palpale penge niamon, ai penga mamia, ai penge papos so mangen lenge, ke kadia plachal le Devles.D^bLe sama ai respektisar le phivlian kai si chaches phivlia.p]Ybai ker le zhuvliansa sar le deiansa, ai le sheia bariansa ker sar te avilino chi pheia, ando vuzhimos. \ bNa de duma zhungales le manushesa kai si phuro, numa ker lesa sar te avilino cho dat, ai ker le terensa sar te avilino che phral,[#bLe sama tutar, ai le sama so sichares. Ai na mek tu katar kodola dieli, ke te keresa kadia skepisar tu tut, ai vi kodolen kai ashunen tute.aZ;bLe sama te ker kadia buchi, ai ker sa chi ilesa, saxke savorhe te dikhen ke zhas angle.Y3bNa buster e podarka le Devleski kai si ande tute, kai dia tu kana le profeturia dine duma, ai kai le mai phure thode le vas pe tute te rhugin tuke.lXQb Ai zhi kai me avav sichu te jin E Vorba le Devleski angla savorhende, ai de duma pa Del ai sichar.4Wab Na mek khonik te rimol tu ka san terno, numa sikav le manushenge kai pachanpe ando Del, sar des duma, sar phires le Devlesa, chi dragostia, cho pachamos, ai cho vuzhimos..VWb Phen kadia ai sichar sa kadala dieli.!U;b Sostar keras buchi ai maras ame, ke thodiam amaro pachamos ando Del o zhuvindo, kai si o skepitori sa le manushenge, ai mai but kodolengo kai pachanpe.GTb Kadia vorba chachila ai trobul te avel sa premime ai pachaie.S/bO manush te avel zuralo ando stato si mishto, numa te beshel pasha Del si mai mishto, ke wo shinavel amenge o traio pe akana, ai vi pe mai angle.RbNuma shude le paramicha le xoxamle kai mothonas dumult, ai kai nai lashe le pachamaske, numa sichos te traiisar pasha Del.,QQbTe sicharen kadala dieli, le Devleske shaven tu avesa iek lashi sluga le Jesus Kristoski, tu sikavesa ke pravares tu le pachamaske vorbensa, ai pala so sichilian.BPbke swuntsosardia si pala E Vorba le Devleski ai rhugimos.O-bNaisisaras le Devleske ande lende. So godi kerdia O Del lasho; kanchi chi trobul shudino, numa trobul te naisin le Devles mai anglal sar te len,3N_bKodola manush sicharen ke nai mishto te ansuris tu, ai te na xas anda uni dieli. Numa O Del dia kodola dieli kal manush kai pachanpe ando Del, ai kai zhanen o chachimos.M5bWon mekenape te duriaren le manush le xoxamle, ai le chor kai kodole le manushenge ginduria mule le, sar te avilino phabarde le sastrensa le lolesa.4L cbO Swunto Duxo mothol vorta, ke uni manush kana pashola e vriama te avel O Kristo mekena pengo pachamos; ai lenape palal manush kai atsaven, ai palal zakonuria le bengenge.*KMbE khonik nashti mothol ke nai kadia o barolo o chachimos o garado amare pachamasko. O Del sikadilo sar iek manush, ai O Swunto Duxo sikadia ke chacho sas, le angeluria dikhle les. Ai phendo sas pa leste ande sa e lumia, ai le manush pachaiepe ande leste,ai porme sas lino opre ando rhaio.]J3bNuma te chi dikhasa ame strazo, kako lil dela tu te zhanes sar trobul te traiil pe ande familia le Devleske, kodia si ande khangeri le Devleski O Del o zhuvindo, ke wo si e kolon ai kuko kai ankerel o chachimos.UI#bRamov tuke kado lil, numa murho gindo si te zhav te dikhav tu sar mai sigo.1H[b Le manush kai zhutin ande khangeri kai keren pengi buchi malades respektimele katar le manush, ai sai den duma sa penge ilesa pa pachamos kai si ame le Jesus Kristosa. Gb O manush kai zhutil ande khangeri trobul te avel les ferdi iek rhomni, ai te zhanel sar te sicharel peske glaten ai peska familia.}Fsb Vi lenge zhuvlia trobul te aven respektime, ai te na pupuin; trobul te arakhenpe, ai te aven vorta ande soste godi. Eb Trobul mai anglal te aven zumade, ai porme te na avela chi iek dosh pe lende sai kerena buchi sar manush kai zhutin ande khangeri.TD!b Won trobun te beshen ando chachimos kai si ando pachamos ai vuzhe gindosa.C1bLe manush kai zhutin ande khangeri trobul vi won te aven respektime ai chache ileske; ai chi trobul te pen but mol ai chi te niril love atsaimasa.&BEbAi trobul vi te avel respektime katar le manush kai chi zhanen le Devles, saxke te na avel gratsia le manushenge ai te na perel andel atsaimata le bengeske.A{bKodo manush trobul te zhanel le Devles de dumult, ke te na nichi sai avela barimatango ai avela doshalo sar sas o beng.p@YbKe o manush te chi zhanela te sicharel peska familia, katar sai lel sama katar e khangeri le Devleski?}?sbai trobul te zhanel te sicharel peska familia, ai te sicharel peske glaten te pachan lesko mui ai te respektin les.<>qbChi trobul chi te pel vai marelpe, ai chi te avel bi lasho, numa lasho, ai te rodel o mishtimos savorhenge; te avel les rhavda, ai chi trobul te avel leske zurales drago le love;(=IbIek manush kai del duma pa Del ande khangeri trobul te na avel chi iek dosh pe leste. Trobul te avel ferdi iek rhomni pala leste, trobul te arakhel pe, trobul te avel les lashe ginduria, ai te traiil malades, ai te premil mishto le manushen kai aven leste, ai te zhanel sar te sicharel.< bKacha vorba chachila: te mangela vari kon te avel manush kai del duma pa Del ande khangeri, kado manush mangel iek lashi diela.;bNuma e zhuvli avela skepime kana avela la glati , numa te inkerela ando pachamos, ande dragostia, ai ando vuzhimos, ai ando prostomo.P:bAi o Adam nas atsado, numa e Eve sas atsadi, ai sas doshali angla Del.@9{b Ke chaches o Adam sas kerdo o pervo, ai Eve pala leste._87b Chi mangav e zhuvli te sicharel, vai te poronchil po mursh, numa te na phenen kanchi.`79b Le zhuvlia trobul te ashunen, ai te sichon ando kalmo, ai te keren so si lenge phendo.f6Eb Numa te keren lashe dieli sar zhuvlia kai mothon ke pachanpe ando Del, ai keren leski buchi.15[b Ai mangav vi le zhuvlia te vuriarenpe malades, prostovanes, ai te na keren barimata penge balensa, ai te na thon pe pende but sumnakai, perli, vai tsalia kai si kuchi.y4kbMangav vari kai le manush te rhuginpe, te vazden le vas te rhuginpe vuzhe ilesa, bi xoliariko ai bi chingarako.*3Mbanda kodia me o Pavlo, ek pasturi ai ek apostle tradino sim te sicharel kodolen kai Nai Zhiduvuria pa pachamos ai pa chachimos. Chi xoxavav, o chachimos phenav!2'bKe wo diape te pochinel te aven savorhe skepime. Ai mangliape vriama kai sas thodini te sikavel ke O Del mangel sa le manush te aven skepime,y1kbKe ferdi iek Del si, ai iek manush kai anel andek than le manushen ai le Devles, kodo manush si O Jesus Kristo.N0bke wo mangel sa le manush te aven skepime, ai te zhanen o chachimos.=/ubKe kodia si vorta drago le Devleske amaro skepitori,!.;bTrobul te rhugisavas andal amperatsi, ai anda sa kodola kai poronchin, saxke te avel ame iek traio lasho ai trankilo, ai te traiisaras vorta angla Del.s- abMai anglal, mangav tumendar te rhugin tume but pala sa le manushenge ai te naisin leske anda sa le manush.}, ubMashkar lende si o Himenaeus ai o Alexander, kai meklem le le bengeske, saxke te sichon te na maren mui katar O Del.~+ wbGarav o pachamos, ai lashe ginduria, ke uni chi mangle te lenpe pala pende ginduria, ai porme xasarde pengo pachamos.@* {bO Timote, murho shav, mekav tuke, so sas tuke phendo palal vorbi kai sas ande profesi, kai sas phende mai anglal pa tute. Ankerdiol katar kadala vorbi saxke te zhas angle ai te niris.N) bTu amperatona kai ande swako vriama avesa, tu kai shoxar chi meres, tu kai chi dichos, ai tu san ferdi O Del kai zhanel swako fielo. Tuke te avel o respektimos, o luvudimos ande swako vriama. Amen.p( [bNuma kodia le Devleske sas mila anda mande, manglia O Jesus Kristo te sikavel ke me sim o mai chorho andal bezexale, ai te sikavel peski rhavda sa kodolenge kai mai angle pachanpe ande leste, ai premina o traio kai chi mai getolpe.M' bKadia vorba chachi la, ai trobul te avel premime, ai te pachanpe ande late le manush: ke O Jesus Kristo avilo ande lumia te skepil le bezexalen. Ai me simas iek baro bezexa lo mashkar le bezexale.&  bAmaro Kristo shordia but pesko lashimos pe mande, ai dia ma o pachamos, ai e dragostia kai si ame andek than le Jesus Kristosa.I%  b Marka ke davas duma bi malades pa leste mai anglal, marka ke chinuisardem les, ai buzhukurisardem les. Numa O Del mila sas leske anda mande, ke nas ma o pachamos ai ke chi zhanavas so keravas.)$ Mb Me naisiv le Jesus Kristos amaro Devles, kai pherdia ma zor ande buchi kai dia ma. Me naisiv leske ke jindia pe mande, ai kai alosardia ma te kerav leski buchi.y# mb Kado sicharimos ande lashi viasta lo kai sas ma dini, e lashi viasta kai si pa Del, O Del luvudime ai swuntsome.q" ]b ai le manushenge kai keren e kurvia, ai le mursh kai soven andek than, ai kodolenge kai bichinen le slugen, le xoxamlenge, ai kodolenge kai solaxan bi malades, vai kodolenge kai keren so godi aver dieli ke so mothol o chacho zakono.D! b Ame zhanas ke o zakono nai thodino le manushenge kai keren mishto, numa le manushenge kai keren nasulimos, kodolenge kai chi pachan o mui, le bi lashenge, ai le bezexalenge, le manushenge kai chi respektin chi le Devles ai chi so si swunto, ai kodola kai mudaren penge dades vai penga da, le manushenge kai mudaren,E  bAme zhanas ke o zakono lasho lo te las ame pala leste vorta. /bWon mangen te aven bare kai zhanen o zakono le Devlesko, numa won chi haliaren penge vorbi, ai chi pal dieli kai den duma ai gindin ke chache le.T #bUni linepe pa kado drom o lasho ai xasaile ande kadala divanuria bi malade.5 ebKe so mangav si, ke sa le sgave le Devleske kai si kotse te aven ande dragostia kai avel andak vuzho ilo, ai lenge ginduria te aven vuzhe, ai lengo pachamos te avel chacho.> wbPhen lenge te meken kodola paramicha kai nai chache, ai te na mothon pel but papuria kai sas mai anglal, ke kadala dieli keren ferdi chingara ai chi zhutin lengo pachamos te zurion.: obSar kana manglem tutar kana gelemtar ande Macedonia te beshes ande Ephesus. Ke si ando Ephesus manush kai parhuven o zakono le Devlesko, ai trobul te des len ordina te aterdion.  bKa Timote, murho chacho shav ando pachamos, O Del O Dat ai O Jesus Kristo amaro skepitori te del tu o lashimos, e mila, ai e pacha. bKatar o Pavlo, ek apostle le Jesus Kristosko, me tradino sim katar amaro skepitori ai katar O Jesus Kristo, amaro pachamos:U#XO mishtimos amare Devlesko O Jesus Kristo te avel tumensa savorhensa. Amen.!XMurhe vastesa tradav kadala vorbi: but bax, zor ai sastimos katar o Pavlo. Dikh, sar ramov murho anav pe sa murhe lila: ai eta, sar ramov.zmXO Kristo kai del e pacha, te del tume wo e pacha sagda, ai ande soste godi, O Kristo te avel tumensa savorhensa.^5XNuma na keren lesa sar te avino tumaro duzhmano; numa sicharen les sar ieke phrales.+XTe si vari kon kai chi pachal o mui kal dieli kai ame phenas ande kado lil. Len sama kon si, ai na mai phiren lesa, saxke te avel leske lazhav.A}X Numa tume murhe phral, na aterdion te keren o mishtimos. X Kodole manushenge ame mangas ai phenas kacha diela ando anav le Kristosko, te keren buchi swako dies saxke te avel le so trobul le.  X Ame dasas duma tumensa kadia ke ashundiam ke uni anda tumende kandine le ai chi keren kanchi, ferdi amimpe kal kolavrenge dieli.ucX Chaches kana samas tumende ame phendiam tumenge, "Ke kodo kai chi mangel te kerel buchi chi trobul te xal."}X Ame kerdiam kadia, na ke amenge slobodo te premisaras tumaro zhutimos; numa ke mangliam te sikavas tumenge sar te keren.DXAme chi mekliam te pravarel ame khonik ivia. Numa kerdiam buchi ai butivar samas defielo chine. Ame kerdiam buchi vi adiese ai vi e riate saxke te na dela ame khonik kanchi anda tumende. {XTume zhanen mishto sar trobul te keren saxe te len tume pala amende. Ke chi traiisardiam bi malades kana samas tumende." =XAmare phral, mangas tumendar ando anav le Kristosko: te durion katar sa le phral kai traiin andek traio kai nai lashai chi lenpe pala so phendiam lenge.l QXO Kristo te ingerel tumare ile karing e dragostia le Devleski ai karing e rhavda kai del O Kristo.w gXAi O Kristo del ame te na daras anda tumende; ke tume keren ai tume kerena le dieli kai ame phendiam tumenge.b =XNuma O Kristo shoxar chi mekel ame. Wo dela tume zor ai arakhela tume katar o nasulimos.XAi rhugin tume vi te ankalavel ame O Del katar le manush le chorhe ai le bi lashe: ke chi mangen sa le manush te pachanpe.6 gXMurhe palune vorbi tumenge amare phral si te rhugin tume anda amende, saxke e Vorba le Kristoski te zhal angle, ai te ashundiol sigo, ai te avel respektime, sar sas tumende.ucXTe phenel tumare ile raduimos ai zor te keren so godi si mishtimos ande so keren, ai vi ande tumaro divano.>uXAmaro Devles O Jesus Kristo Wo, ai O Del, amaro Dat, kai sas lesko drago amenge, ai dia ame katar pesko lashimos iek zor kai shoxar chi mai getolpe, ai lasho pachamos te azhukeras. 7~~}V|{zyy1xxw\vvPuttt ss=rr[qq+poonn m]ll:kjj?ipihgg]ffdeeLdccbbbaa``o`_m^^^3]]#\[[[8ZZYYXXDWWVUTTSSRQQ~PPQOO)NNAMeLLKKcJJHGFFEDDDBB[AA>@@m?>>> == <<;o::-9~98d87]655V44R3k2221n0|//..,,Y++5**)9((''& %%'##V#"`!! .JZ%C3B/fGoJE+ H 1 9 2?YsW+'Te sas vorta o kontrakto phuro , chi trobulas te thol les rigate ai del aver.b*=Numa e buchi le Kristoski vorta si, ai O Kristo si o ablakato kai zhal mashkaral O Del ai o manush. O rasha pe phuv podail tela o zakono ferdi. O nevo kontrakto kai O kristo dia ame si mai mishto ai pherdo mishtimos.A){Kadia buchi ferdi sikavel ek patreto pa o chacho than ando Rhaio. Kana o Moses kerelas e tsera, O Del phendia leske te kerel e tsera le luvudimaski sar wo sikadia leske po plai Sinai.I( O sakrifis kai Wo dia si mai mishto sar le rashai pe phuv dine. Te beshel pe phuv O Kristo, wo nas te avel ek rasha sar lende, ke le rashai pe phuv den podarki sar mangel o Zhidovisko zakono.5'cAi swako baro rasha pe phuv kerelas so mangel o zakono, leski buchi sas te mudarel le zhegani ai te del podarki po altari ka Del. Ai vi O Kristo trobul te del ek sakrifis.&'Wo si o pasturi ande tamplo ando rhaio. Le manush chi kerde o chacho than ando rhaio le vastensa, numa O Del kerdia o chacho than ando rhaio.Y% -Akana e bari diela si kadia: si ame ek Baro Rasha kai lashardia o drom le manushenge te zhan ka Del. O Kristo si amaro Rasha kai si ando rhaio ai Wo beshel pe rik e chachi le Devlesko (o than le luvudimasko).Y$+O Zhidovisko zakono kerel rashai le manushenge, numa le rashai sas kovle, ai kerde bezex, ai chi kerde vorta angla Del sa data. Numa mai palal O Del alosardia pesko Shav kai kerdia vorta angla leste sa data.5#cO Kristo chi trobul o rat le zhigeni pala o sakrifis swako dies pala peste, sar le kaver rashai trobulsarde te keren te vuzharen penge bezexa, ai porme le bezexa le manushenge. O Kristo chi kerdia so won kerde. Numa Wo dia iek podarka po altari kana Wo dia pesko traio po trushul. Wo sas o sakrifis.F"Trobul ame ek baro rasha sar O Jesus, ke wo si swunto, ai nai dosh ande leste, Wo chi kerdia bezex, ai nai marime sar le manush kai keren bezex, ai si les o than le luvudimasko ando rhaio.Z!-O Jesus skepil sa le manushen kai aven leste akana ai sa data. O Jesus skepil le katar e kris le bezexeski, ai wo traiil sa data te rhugilpe ande lende, ai won chi bustren kai wo shordia pesko rat pala lende.\ 1Numa O Jesus traiil sa data ai si amaro Baro Rasha, ai shoxar chi trobul ame aver.  Mai anglal kana sas le o kontrakto o phuro won trobulsarde but rashai. Kana iek mulo won trobulsarde aver te kerel leski buchi.hIKe O Del dia amenge leski vorba, ai O Jesus kerdilo o nevo kontrakto kai si mai mishto amenge.DWo chi phendia kadala vorbi pa le kaver rashai. Ferdi ka O Kristo O Del phendia, "O Del phendia le vorbi ai shoxar chi parhuvel le vorbi. Tu san O Baro Rasha sa data, sar o Melchizedek."LO Del shinadia amenge ke O Kristo si te avel O Baro Rasha sa data._7Kovlo sas o zakono ai nashtisardia te skepil le manushen. Ke o zakono le Mosesosko chi kerde le manushen vorta anglaDel. Numa akana ame sai pachas ande leste ai beshas pasha leste, ke O Kristo si amaro Baro Rasha.3_O Del thodia o zakono le Mosesosko rigate, ke le rashai kerde e buchi pala o skepimos, numa akana O Kristo avilo andai aver vitsa sar O Baro Rasha te skepil le manushen.`9E Vorba le Devleski phenel pa Kristo, "Tu san O Baro Rasha sa data sar o Melchizedek."<qO Kristo chi kerdilo o baro rasha ke wo avilo andai vitsa le Leviongi sar o Zhidovisko zakono phendia, O Kristo avilo O Baro Rasha la putierasa katar o traio kai chi mai getolpe.BAme dikhas kai aver rasha avilo. Wo si sar o Melchizedek.O Jesus avilo andai vitsa kai bushol Judah, O Moses chi ramosardia kanchi pa lende ke wo chi dia lenge kadia buchi te keren.a; Kadala vorbi phenel amenge pa Kristo kai avilo anda aver vitsa, ai le manush ande kadia vitsa shoxar chi kerde buchi kai altari. Won chi mudarde le zhigeni ai chi dine podarki po altari pala le bezexa le manushenge.U# Ai kana e vitsa le rashange sas parhudia, o Zhidovisko zakono sas parhudia.nU Te le Zhidovonge rashai ai lenge zakonuria dashtisardia te skepin ame. Sostar O Del tradia pesko Shav O Kristo sar ek Baro Rasha, sar o Melchizedek, sarte te tradel ame iek sar o Mekchizedek, ai nai iek andai vitsa le Aaronoski?} O Levi nas kerdilo inker, numa wo avilo andai vitsa le Abrahamoski kana o Abraham pochindia desh partia kal Mekchizedek.uc Ame sai phenas kai o Levi, o dat le Zhidovonge rashai pochindia desh partia kal Melchizedek pala o Abraham.kOLe Zhidovonge rashai, kai meren, premisarde desh partia. Numa si phendo kai o Melchizedel traiil.W'Kodo kai sikavel o respektimos si mai baro sar kodo kai premil o respektimos.{oNuma o Melchizedek sikadia o respektimos kal Abraham, ai o Abraham premisardia so sas shinadia leske katar O Del.! ;O Zhidovisko zakono phendia, le shave le Levionge kai si rashai te len desh pek shel katar lengo narodo, le Zhiduvuria, kai si le shave le Abrahamoske.w gAme sai dikhas sar baro o Melchizedek sas. O Abraham dia les desh partia anda sa kai nirisardia ande marimos.E O Melchizedek sas bi dadesa, bi deiasa, bi familiasa, ai nai kanchi kai si ramome pa leski familia. Nas biandilo ai chi mulo, numa lesko traio si sar O Shav le Devlesko, ek rasha sa data. O Abraham dia kal Melchizedek desh partia (desh pek shel) anda sa so nirisardia ande marimos. O anav 'Melchnizedek' znachil, 'O amperato le chachimasko', ai porme 'O Salem' znachil 'Pacha', ai wo si akhardo 'O amperato le pachako', ai 'O amperato le Salemosko'.m  UO Melchizedek sas o amperato le Salemosko, ai vi ek rasha le Devlesko O Mai Baro Del. Kana o Abraham avilo palpale katar o marimos kai but amperatsi mule, o Melchizedek dikhlia le Abrahamos sar zhalas khere ai swuntsosardia les. O Jesus vunzhe gelo kotse. Wo si amaro Baro Rasha sa data, ai lashardia o drom le manushesko te zhal ka Del. Wo si sar Melchizedek.|qKatse si ame ek pachamos pala amare duxuria kai lel ame ka leste (ka Del) palal le swuntone zanaveski le rhaioske.^5O Del dia amenge so Wo shinadia, ai Wo sikadia amenge kai Wo chi parhuvel leski vorba. O Del nashti xoxavel. Akana sa le manush kai zhan leste te aven skepime len zor, ke won zhanen kai O Del kerel so wo phendia. 9Ai O Del shinadia vari so ka Abrham. Wo shinadia le vorbi ando pesko anav, O Del manglia te sikavel ka Abraham kai wo shoxar chi parhuvel leski vorba.NKana o manush shinavel vari so, wo akharel vari kon kai si mai baro lestar te avel, ai wo kerel les te kerel so wo shindia, vai te dosharel les te na kerel so wo shinadia. Ai chi mai phenen kanch.EO Abraham azhukerdia ai O Del dia les so sas shinado leste.taWo phendia leske. " Me swuntsava les butivar, ai dav les ek shav ai lestar avena but shave, le Zhiduvuria.q[ O Del shinadia le vorbi ka Abrahamos, Wo phendia le vorbi ando pesko anav ke nas aver kai sas mai baro.yk Chi aven kandine. Numa keren sar won kai keren buchi la pachamasa ai rhavdasa, won premin so sas shinado lenge.{ Ai mangas tume te sikaven e dragostia le kavrenge swako dies kai traiin pe phuv, zhando gor, te avela tume chi podarka.T~! O Del sa data kerel so si vorta. Wo chi bustrel pa e buchi kai tume kerde te zhutin le shave le Devleske, ai e buchi kai tume keren akana te zhutin len. Chiri buchi sikavel chiri dragostia le Kristoski.} Murhe vortacha, sar phenas kadala vorbi, zhanas kai si mai lashe dieli tumenge, kai avena tumenge kana tume aven skepime.|!O Del kerel e phuv te bariol lashe fruti ai lashe legume, numa del chorhi char ferdi, nai kanchi. Avela vurhitsime ai pharhudia le iagasa.;{qKadia si sar e phuv, dia breshind butivar pe phuv.kzOai porme amboldenpe katar O Del. Tu nashtis te anes tut te keis mai iek data ke karfosardian O Shav le Devlesko kal trushul mai iek data, ke chi manglian les, ai keres anda leste lazhal, ai mares mui lestar angla le manushen.jyMai zhanen kai E Vorba le Devleski si lashi, ai haliaren pa le putieri la lumiake kai si te avel,7xgChi zumavas te anas tu palpale ka Del mai iek data te haliaren e lashi viasta, kai zumadian le lashe dieli le rhaioske, ai premisardian chi partia katar le Swuntone Duxoske,8wkZhas angle! Ai keras kadia te mekel amen O Del.v7Tume chi trobul mai sicharimos pa bolimos, ai pa o manush kai thon le vas pe aver manush, ai o zhuvindimos andal mule, ai e kris kai chi mai getolpe.*u OMekas o pervo sicharimos kai trobul te zhanas pa Kristo, ai zhas angle le Devlesa ande leski Vorba te haliaras mai mishto pa lesko chachimos. Tume vunzhe zhanen kai trobul te aven iertime pala tumare bezexa ai amboldenpe katar tumare bezexa, ai tume zhanen kai trobul te pachanpe ando Del.ltQNuma xabe si pala o manush. O manush kai barilo ando Del, wo haliarel so si vorta ai so nai vorta.psY Kana o manush pel thud dichol kai chi barilo ando Del, ai wo chi haliarel so si vorta ai so nai vorta.r Tume pachaiepe ando Del lungo vriana akana, ai trobulas te sicharen le kolaver manush, numa tume durile katar O Del ai tume trobul vari kon te sicharel tume mai iek data E Vorba le Devleski. Tume san sar le tsinorhe kai pen thud ferdi, ai chi xan xaben.lqQ Mai si te phenas pa kadia dieli, numa trutno tumenge te haliaren, ke chi mangen te ashunen mishto. p Seren tume ke O Del alosardia les te avela O Baro Rasha te lasharel o drom le manushenge te zhan ka Del. Wo sas sar o Melcizedek./oW Wo kerdia vorta, Wo sas kerdilo O Skepitori te anel o skeipmos kai chi mai getolpe ka sa kodolen kai pachanpe ande leste, won aven skepime katar e kris le bezexeski.qn[O Kristo sas O Shav le Devlesko, numa wo sichilo te kerel so manglia O Del lestar pala lesko chinuimos.]m3Kana O Jesus inker sas pe phuv, wo rhugisailo le tsipimasa ai le asuensa ka Del te sai skepil pes katar e martia. O Del ashundia leske rhugimata ke O Kristo luvudisardia O Del, ai kerdia so manglia O Del lestar.sl_Aver data O Del phendia leske, "Tu sanas alome te aves O Baro Rasha sa data, te avesa sar o Melchizedek."!k;Ai vi O Kristo chi lia o luvudimos peste te avela o baro rasha, numa O Del alosardia les. O Del phendia leske, "Murho Shav, adies me luvudisardem tut."0jYNa bustres ke o manush chi alosarel pes te avela o baro rasha ke wo mangel te avela o baro rasha, numa O Del akharel les pala leski buchi sar O Del alosardia o Aaron.miSAi ke o rasha si kovlo, wo musai del le sakrifikaturia pala peske bezexa ai na ferdi le manushenge.h'O rasha si ek manush ai univar si kovlo. Wo si lasho kodolensa kai chi zhanen ai shubinpe, ke wo zhanel sar te zhutil le kai chi keren vorta. g O Zhidovisko baro rasha si ferdi o manush kai si alome katar leske manushen, ai wo del le podarki lenge po altari ka Del, ai del o rat katar le zhigeni kai si sakrifisarde pala le bezexa le manushenge te avena iertime le ai pala peske bezexa te avel iertime.f7Zhas le pachamasa ka o than le Devlesko ai beshas kotse te premis leski mila, ai te arakhas lesko mishtimos te zhutil ame kana trobul ame o zhutimos.meSAmaro Baro Rasha haliarel kai ame sam kovlo. O Kristo sas zumado sar ame, numa wo chi kerdia bezex.3d_Numa O Jesus O Shav le Devlesko si amaro Baro Rasha kai gelo ando rhaio te beshel le Devlesa, ai te zhutil amen te zhas ka Del. Shoxar chi aterdios te pachas ande leste.+cO O Del zhanel pa swako manush, ai wo nashti garavel kanchi katar O Del. Leske iakha dikhen swako fielo kai ame keras. Musai das ame atweto ka Del pala so kerdiam.nbU E Vorba le Devleski zhuvindil ai pherdi leski putierasa; E Vorba skurto sar ek sabia, kai shinel sigo andre kai si amare ginduria, ai amaro duxo, ai hulavel le, shinel le kokola ai kotora, phenel pa so gindil ai so mangel o ilo.#a? Mek ame te keras vorta angla Del te zhas andre te hodinis le Devlesa, te na keras vorta ame avasa sar le manush kai chi gele andre te hodinin le Devlesa.|`q O manush kai avel andre te hodinil le Devlesa, hodinil katar peski buchi sar O Del hodinisardia katar peski buchi.?_y Si ek hodinimos kai azhukerel le shavenge le Devleske.^Ke o Joshua nashtisardia te ingerel kodole manushen andre te hodinin le Devlesa, O Del chi trobulas te del duma mai palal pa aver dies.c]?O Del thodia rigate iek dies le manushenge te aven andre, ai kadia vriama si "Adies". De but bersh palpale kana le manush chi avile andre o David phendia, "Adies te ashunen o glaso le Devlesko, te na zuravon che ile."#\?Uni zhan andre te hodinin le Devlesa, numa kodole kai ashunde e lashi viasta ai chi kerde sar manglia O Del lendar chi avile andre te hodinin le Devlesa.Z[-Numa wo chi gele andre, ke O Del phendia, "Won chi aven andre ai hodinin mansa."Z)Ame zhanas kai wo si gata ai azhukerel ame, ke si ramome kai O Del hodinisardia po eftato dies palal wo kerdia e lumia ai sa le dieli pe phuv.IY Ame kai pachas sai zhas andre ai hodinis lesa. O Del phendia, "Simas xoliariko ai phendem, 'Won chi avena andre ai hodinin mansa.'" Makar e buchi le Devleski gata sas palal Wo kerdia e lumia.X-Ame ashundiam e lashi viasta kai O Del mangel te skepil ame, sar won ashunde e lashi viasta, numa e Vorba chi zhutisardia le ke nas le pachamos.7W iAi so shinadia lenge O Del? Wo phendia ka sa le manush, "Te mangen te zhan andre ai hodinin mansa, tume sai zhan andre." Trobul ame te izdras la darasa ke uni chi zhan andre.IV Ai sostar chi gele andre te hodinin lesa, ke won chi pachaiepe.U/Ai kaske phenelas O Del, kana armandino ek solaxasa, "Nashti zhan ande phuv kai Wo shinadia lenge." Sas kodolensa kai chi kerde so manglia O Del.xTiKasa sas O Del xoliariko shtarvardesh bersh? Sas kodolensa kai kerde bezex ai mule, ai sas gropome ande pusta.+SOKon sas kodole manush kai ashunde o glaso le Devlesko ande pusta, ai chi mangle te keren so manglia O Del lendar? Sa le manush kai avile andai Egypt le Mosesosa.8RiE Vorba le Devleski phenel, "Adies, te ashunes lesko glaso, na mek cho ilo te avel zuralo sar tumare phure dada kerde ande pusta, kana won chi kerde so manglia O Del lendar."Q}Ke ame sam le Kristoske te inkeras amaro pachamos ande leste sa data zhando gor, sar pachaiam ame ande leste mai anglal.P Zhutin iek kavreste. De duma swako dies iek kavresa kana si vriama, ai cho ilo chi avela zuralo, ai chi peres ando atsaimos le bezexesko.$OA Murhe phral, arakhen tume, te na arakhes o nasulimos ande chi iek manush mashkar tumende, ke o ilo kai chi pachal ingerel les dur katar O Del o zhuvindil.\N1 Simas xoliariko lensa ai me phendem mange, "Won chi avena andre ai hodinin mansa."M Pala kodia, simas xoliariko lensa, ai phendem, "Won chi gindin pa mande, ai lenge ginduria si nasul. Won chi haliaren so phenav lenge."gLG Tumare phure dada zumade ma ai zumade murhi rhavda, ai dikhle murhe bucha shtarvardesh bersh.#K?na zuravos cho ilo, na zhas kontra O Del, sar tumaro phure dada kerde kai chi mangle le Devleski dragostia, ai marenas mui ande pusta kana wo zumadia le.=JuO Swunto Duxo phenel, "Te ashunes lesko glaso adies,PINuma O Kristo, O Shav le Devlesko, si O Baro kai poronchil le Devlesko kher. Ai ame sam le Devlesko kher, te inkeras amaro raduimos ai amaro pachamos zhando gor ando Del. Kadia si amaro azhukerimos."H=O Moses kerdia mishto e buchi le Devleski ando kher le Devlesko, numa wo sas ferdi ek podaitori, ai leski buchi sas te sikavel so sas te avel mai palal.MGAi but manush sai keren khera, numa ferdi O Del kerdia swako fielo.~FuNuma O Jesus si les mai luvudimos sar o Moses, sar o manush kai kerel o kher shukar premil mai luvudimos sar o kher.EO Del alosardia O Jesus te avel o Baro Rasha ai O Jesus kerdia sa so manglia O Del lestar, sar o Moses podaisardia ando kher le Devlesko.D Murhe phral, O Del alosardia tume, ai tho che ginduria karing O Jesus, kai si o Apostle ai o Baro Rasha amaro pachamasko.CyKe O Jesus sas zumado sar ame sam zumado ai chinuisardia sar ame. Wo haliarel ame ai sai zhutil ame kana sam zumadiam.7BgNo O Jesus trobulas te avel sar ame, leske phral, wo trobulsardia te avel iek anda amende te avel amaro Baro Rasha kai zhal mashkar O Del ai amen. Sas les mila pe amende, kerdia sa so si vorta. Wo dia pes sar ek podarka te merel po trushul amare bezexenge te na dosharel ame O Del, numa te iertil ame.jAMO Jesus chi avilo te zhutil le angelon, numa avilo te zhutil le manushen le Abrahamoski familia.f@EAi O Jesus skepisardia sa kodola kai traiinas sa lengo traio ande dar la martiaki sar slugi.x?iSaikfielo Dat si ame le Jesusosa. Ai si ame saikfielo stato ai rat sar O Jesus, ke O Jesus kerdilo ek manush sar ame. Wo mulo sar ame trobul te meras. Pala leski martia Wo pharhadia e putiera le bengeski kai sas les e putiera le martiaki.># Ai mai iek data phenel, "Me thava murho pachamos ando Del." Ai aver data wo phendia, " Dikh, katse si ma, ai le shave kai O Del dia mange."w=g O Jesus phenel lesko Dat, "Me mothav murhe phral pa chiro anav ai andek than jilabas le jilia le naisimaske."/<W O Jesus kerel le manushen Swunto. O Jesus ai le manush kai pachanpe ande Leste si le o saikfielo Dat. Kadia si sostar O Jesus nai lazhal te akharel ame leske phrala.; Vorta sas le Devlesko te kerel sa le dieli pala lesko luvudimos, te mekel O Jesus te chinuil pala le bezexa le manushenge. Ke anda kodia, wo anel but shave le Devleske ando rhaio. Ke pala lesko chinuimos, wo si o barolo ai chacholo. Ferdi wo sai skepil le manushen.H:  Numa ame dikhas O Jesus. Pala xantsi vriama wo lia o than kai sas mai tele sar le angeluria. Numa O Del sas les lashimos savorhenge. Ke pala o mishtimos le Devlesko O Jesus trobulas te merel sa le manushenge po trushul. Porme, ke le Kristoski martia po trushul O Del bariardia les le luvudimasa ai strefiamasa barimos.9Tu thodian swako fielo telal leske punrhe." Nai khanchi kai chi kerel sar wo mangel, numa chi dikhliam sa le dieli te kerdion inker.88i"Tu kerdian les te lel o than mai tele sar le angeluria pala xantsi vriana, akana tu bariardia les le luvudimasa ai barimasa, ai kerdia les te poronchil opral pe sa le dieli.7E Vorba le Devleski phenel, "So si o manush kai gindis pa leste? Ai kon si O Shav le Manushesko kai trobulas te seres les?"]63Ai le angeluria chi poronchin pe lumia kai si te avel, pa kadia lumia ame das duma.5#O Jesus sas o pervo te phenel amenge pa lesko skepimos, porme kodole manush kai ashunde leste phende le vorbi may palal. O Del sikadia amenge kai leski Vorbi si chache pala leske semnuria, mirakluria, ai buchi, ai Wo dia le podarki le Swuntone Duxoske sar wo manglia.X4)Defial lasho sas O Del te lasharel o drom amenge te avas skepime katar e kris le bezexeski. Sostar ame gindis ke chi zhas ando iado te na las ame o drom o chacho kai zhal ando rhaio kai wo lashardia amenge?{3oLe vorbi kai le angeluria phende sas chache. Ai kana le manush chi kerde so manglia O Del lendar wo doshardia le.g2 ITrobul ame te ashunas ka sa le vorbi le chachimaske kai sas phende amenge te na durios lendar.n1 WKe le angeluria si ferdi duxuria trade te zhutin ai te len sama kodolendar kai premin lesko skepimos.30 a O Del shoxar chi phendia ka chi ek angelo, "Beshes pe murhi rig e chachi ando luvudimos, zhi kai licharav sa che duzhmanon tela che punrhe," sar Wo phendia ka pesko Shav./ % ai iek dies tu O Jesus doblisaresa le ai thos le rigate ai les aver. Numa tu Jesus shoxar chi parhuves tu ai chire bersh shoxar chi getolpe..  Le cheri ai e lumia avena xasarde ai avena nai kanchi, numa tu Jesus beshes sa data. Le cheri ai e lumia rimome sar le tsalia le phure,{- q O Del akhardia les "Devla" kana phendia, "Devla, ande gor tu kerdian e lumia, ai le cheri tu kerdian che vastensa.,   Drago sas tuke so si chacho, ai vurhitsisardia so nai chacho. O Del, vi cho Del shordia pe tute mai raduimos sar pe vari kon."+ Numa pa lesko Shav, wo phenel, "Devla, chi amperetsia beshel sa data ai sagda. Ai so godi tu phenes ando chiro than si chacho ai vorta.x* kO Del phendia pa leske angeluria, "Won si marturia kai zhan sigo sar e barval, ai sar podaitori phabol iagake.") yAi kana pesko pervo Shav, O Jesus sas kerdilo pe phuv O Del phendia, "Mek sa le angeluria le Devleske te luvudin les."X( +Ke O Del shoxar chi phendia ka chi iek angelo, "Tu san murho shav." vai adies me dem tu o luvudimos kai si le anavasa. O Del chi phendia le angelonge, chi iek angelo, "Me sim lesko Dat, ai Wo si murho shav."8' kO Shav le Devlesko sas kerdia mai baro lo sar le angeluria. O Del dia les ek anav mai baro sar le anava le angelonge. Lesko anav si "O Shav le Devlesko" kai lesko Dat dia les.0& [O Shav le Devlesko strefial le barimasa le Dadesko. O Shav si sar O Dat ande swako fielo. Si O Shav kai inkerel sa e lumia pala e putiera leski vorbaki. O Shav dia pesko traio te merel po trushul ai te iertil amen katar sa amaro bezexa, ai porme Wo beshlo pe rig e chachi le Devlesko ando rhaio.% /Numa ande kadala diesa palune wo dia duma amenge katar lesko Shav. O Del dia lesko Shav swako fiela, ai lesko Shav kerdia e lumia ai swako fielo.u$ gDe dumult O Del dia duma amare phure dadenge katar le profeturia butivar ande sune, vizionuria, ai mui moste.G#  O mishtimos amaro Devlesko Jesus Kristo te avel tumensa. Amen._" 9Ai vi o Marko, o Aristarchus, o Demas, ai o Luk, murhe vortacha kai keren mansa buchi.h! KO Epaphras, kai si mansa ande temnitsa le Jesus Kristoske tradel tuke but bax, zor ai sastimos.}  uAi ande kodia lashar i mange iek soba ke pachav ma ke O Del ashunela tumare rhugimata, ai dela te avav pale tumensa.{ qKe me pachav ma, ke ande kado lil kai ramov tuke, akana te keresa so mangav tutar, ai vi zhanav ke keresa mai but. E, phrala, mangav ma tutar, ker mange kado mishtimos ande dragostia le Kristoski. Raduisar murho ilo, sar iek phral ando Jesus Kristo! Me, murhe vastesa tradav tuke kado divano. Me, o Pavlo, pochinava tuke palpale, ai chi trobul te dav tu goji ke tu kames mange cho traio.[ 1Ai te shubisailo vari so karing tute, vai te kamela tuke vari so, tu jin pa mande.O Te jinesa man sar cho vortako, premisar les sar te premisardianas man.X +ke akana wo ma nai ferdi iek prosto sluga, numa mai but lo de sar iek sluga: wo si akana iek kuchi phral, ai mange defial drago lo, numa tuke trobul te avel mai but vi sar sluga, ai vi sar phral ando Kristo.\ 3Amborim o Onesimus sas lino tutar pe xantsi vriama, saxke te avel tusa porme sagda; 9Numa chi manglem te kerav kanchi bi te phushav tutar, chi mangav te thav tu pe zor te keres mange mishtimos, ke mange mai drago te keres tu anda tute.j O Me manglemas te inkerav les pasha mande, zhi kai sim ande temnitsa ai te zhutil ma ande cho than.S ! Ai tradav les tute akana, premin les, sar te avilino iek kotor anda mande.P  Mai anglal wo chi trobulas tu, numa akana trobul ame, vi tut ai vi man.   Me mangav tutar vari so le Onesimeske, ke wo si murho shav ando Jesus Kristo; ke me kerdilem lesko dat ando Del katse ande temnitsa.% E Numa ke mange drago tuke, mangav vari so tutar. Sar sim me o Pavlo, iek manush phuro, ai katse ande temnitsa, ai akana ek manush phanglo le Jesus Kristoske.V 'Anda kodia, marka, pala Kristo me sim ivia te mothav tuke so trobul te keres.p [Chiri dragostia, murho phral, dia man but raduimos ai zor! Ke raduisardian o ilo le Devlesko narodoske.% EAi mangav katar O Del o traio kai inkerel tu amensa katar o pachamos te kerel te zhanas mai mishto sa le mishtimata kai si ame ande amaro traio le Kristosa.n WKe ashunav e dragostia kai si tu sa le Devleske narodoske, ai o pachamos kai si tu ando Jesus Kristo.c ASwako data kai rhugiv ma, murho kuchi Philemon, da ma goji tute, ai naisiv murhe Devleske.U  %O Del amaro Dat ai le Devles Jesus Kristo te del tume o lashimos ai e pacha.U  %ai amare pheiake e Apphia, ai ka Archippus kai marelpe amensa ando pachamos:C  Katar o Pavlo, kai si phanglo le Jesus Kristoske, ai katar amaro phral o Timote. Tuke Philemon, amaro kuchi vortako, ai kai keres buchi amensa, ai kai khangeri kai chidelpe ande cho kher,M vAi sa kodola kai si mansa tradem tuke but bax, zor ai sastimos. Ai iame tradas but bax, zor ai sastimos amare vortakonge kai pachan pe ando Del, o lashimos le Devlesko te avel tumensa savorhensa. 5vKe vi amaro narodo trobul te sichol te kerel o mishtimos, saxke te zhutil andel dieli kai trobul; ke chi trobul te na keren kanchi ande pengo traio.v Ai ker so godi dashtis ta zhutisar o Zenas o ablakato, ai le Apollos kana zhanatar; ai le sama te avel le so godi trobul le.  v Kana tradava tuke o Artemas, vai o Tychicus, tu grebisavo te aidi mande ande Nicopolis; ke me mangav te beshav kotse sa o ivend.Y+v Ke kasavestar manush durilo pa drom o vorta, ai leske bezexa sikaven ke durilo.+v Ai te si iek manush kai rimol unen anda tumende, phen leske te arakhelpe, ai te na pachala o mui, mai phen leske iek data. Porme duriol lestar.-v Numa arakh tu te na ker tuke divano pal but vitsi kai sas mai anglal, ai na xa tu, na mar tu pa zakono. Ke intaino kodola dieli. Chi mon kanchi.4avAi phenav tuke iek vorba chachi. Mangav tutar te sichares butivar kadala dieli kai phendem tuke, saxke kodola kai pachanpe ando Del te sichon mishto te keren o mishtimos.Rvsaxke pala lesko lashimos, ame sai avel ame o traio kai chi mai getolpe.eCvKe O Del shordia but anda pesko Swunto Duxo pe amende katar O Jesus Kristo amaro skepitori;Kvskepisardia ame. Na ke ame kerdiam buchi te avas vorta le Devlesa, numa ke sas leski mila anda amende ai skepisardia ame, wo dia ame o nevo traio kana O Swunto Duxo avilo te traiil ande amende.a;vNuma kana O Del amaro skepitori sikadia pesko lashimos ai peski dragostia le maushenge,~ vKe iame mai anglal samas dzile, chi pachasas o mui, ai chi zhanasas o chachimos, ai samas phangle katar but dieli kadala lumiake, ai traiisarasas ando nasulimos, ai sas ame ginduria chorhe, ai nas amenge drago khonik ,ai iame samas gratsia le kolavrenge.}vAi te na mothon nasulimos pa kanikaste, numa te roden o mishtimos savorhengo, ai te aven lashe ai pachivale sa le manushensa. | vAi phen savorhenge ke trobul te lenpe palal bare, ai palai zhandari ke trobul te pachan lengo mui ai te keren so godi si mishto.{vSichar sa kodola vorbi bi darako te zhutis le manushen kai ashunen tute, vai te mothos lenge lenge dosha, ai na mek kanikas te rimol tu.,zQvWo diape pala amende, saxke te ankalavel ame andal bezexa, ai te kerel anda amende iek narodo vuzho kai si ferdi lesko, ai manush kai mangen te keren o mishtimos.?ywv O lashimos le Devlesko sicharel ame te traiisaras vorta zhi kai avel o dies kai azhukeras. O dies kai sikadiola o luvudimos amare bare Devlesko ai amare skepitoresko o Jesus Kristo.3x_v Ke o lashimos le Devlesko sicharel ame te mekas o traio o chorho, ai le dieli kadala phuviake te traiisaras pe kadia phuv iek traio lasho, vorta, ai te beshas pasha Del.Dwv Ke O Del sikadia pesko lashimos te skepil pe swako manush.?vwv Ai chi trobul te choren lendar kanchi, numa trobul te sikaven sagda ke lashe le ai ke pachan o mui, saxke te avel o luvudimos ande soste godi ande Vorba le Devleski amaro skepitori.u%v Ai trobul le slugi te pachan o mui penge gazdango, ai te aven lensa lashe ande soste godi; ai chi trobul te den le atweto palpale zhungales.t-vAi phen vorbi chache, saxke te na mothon ke nai mishto, ai kadia che duzhmaia avela lenge lazhav, ke nashti mothona chi iek nasulimos pa amende.svAi vi tu trobul te sikaves ande soste godi o mishtimos, ai vi trobul te aves chachimasa, ai te na keres phirasa kana divines pa Del.7rivAi vi mang katar le terne mursh te aven lashe.$qAvai te aven lashia, ai vuzhia, ai te len sama mishto katar penge khera, ai te lenpe pala penge rhom, saxke te na mothol khonik nasul pai Vorba le Devleski.Yp+vsaxke te sicharen le boriorhan te aven lenge drago, lenge rhom, ai lenge glati,ovAi phen vi le phuria zhuvliange te traiin malades, ai te na pupuin, ai te na machon, numa trobul te sicharen so si lasho;nvPhen le phure murshenge te arakhenpe, ai te aven respektime, ai lashe, ai te beshen ando pachamos, ande dragostia, ai te avel les rhavda.Am vNuma tu sichar o chachimos kai si ande Vorba le Devleski.)l MvWon mothon ke zhanen le Devles; numa lengo traio sikavel ke chi zhanen les. Won nai lashe (bezexale le), ai chi pachan o mui, ai nashti keren chi iek mishtimos.$k CvSwako fielo vuzho le manushenge kai si vuzhe; numa kanchi nai vuzho kodolenge kai nai vuzhe ai kai chi pachanpe, ke lenge goji ai lenge ginduria nai vuzhe.j yvai te na mai lenpe palal paramicha le Zhidovisko, ai palal zakonuria kai kerde le manush kai durile katar o chachimos.i v Ai so phendia kado profeto o cchachimos sas. Anda kodia na dara, phen lenge lenge dosha, saxke te aven le iek lasho pachamos,/h Yv Iek andal Cretan, iek anda lenge profeturia phendia, "Ke le Cretan de sar godi sas, xoxamle sas, ai vi nasul, ai vi dzile, ai khandine kai ferdi te xan, den pe goji."zg ov Trobul te phanaven lenge muia, ke won rimon bute familian, ai sicharen so chi trobul, te nirin love le chorimasa.!f =v Ke si but ai mai but mashkar le Zhiduvuria kai dinepe le Devleske, won chi lenpe palai Vorba le Devleski, ai rimon le narodos penge bi malade divanonsa.>e wv Ai trobul te inkerel mishto e chachi Vorba le Devleski sar sas sichardi, ai kadia sai zhutil la kolavren le chache sicharimos, ai vi sai te sikavela lenge shipki ai so chi haliaren.d 5vNuma trobul te premil mishto kodolen kai aven leste, ai te avel leske drago o mishtimos. Ai trobul te avel lasho, chacho, ai vuzho, ai te arakhelpe.c vKe o manush kai inkerel e khangeri trobul te kopaiilpe andal dieli le Devleski, no anda kodia trobul te na avel dosha pe leste. Ai chi trobul te avel barimatango, ai chi te xoliavol, ai chi te machol, ai chi te marelpe, ai chi trobul te niril love le chorimasa.sb avEk manush kai del duma pa Del trobul te avel ek manush kai nai dosh pe leste; ai trobul te avel o rhom ieka rhomniako, ai leske shave trobul te pachanpe ando Del, ai na te mothon le manush ke bi malades traiin vai ke chi pachan o mui.5a evMe meklem tu ande Crete, saxke e lashares so mai trobul te avel lashardo, ai te thos manushen kai den duma pa Del ande swako foro, ai de tu goji kal dieli kai sichardem tu.4` cvTradav tuke kado lil, Titus, murho chacho shav ando pachamos kai si ame andek than: O Del O Dat ai le Devles Jesus Kristo amaro skepitori, te del tu o lashimos ai e pacha._ vWo kerdia te zhanen e chachi vriama pala leske Vorba. O Del, kodo kai ankalavel ame andal bezexa, phendia mange te phenav kado divano.^ vsaxke te zhanen ke si le o traio kai chi mai getolpe, ke O Del chi xoxavel, wo shinadia amenge kado traio mai anglal sar te avel e lumia;E] vKatar o Pavlo, ek sluga le Devlesko, ai ek apostle le Jesus Kristosko. Simas thodino te ingerav o pachamos kodolen kai O Del alosardia, ai te sikavav lenge o chachimos kai si ando pachamos; ~&}|h|{zzPyxw7vvu[tsrqqjpoonTmm,llMkjj+ishh4gEf[eese4dnccmbba``@___K^^R^]\\[[#ZYY7XWVV,UUUTNT SSCRR>U==7<;;:%98X8L77{6g5N4439221]00/a/".q-,,+)*Z))C((T'&%%$V###Q"!!K 1~<Giqy =HHzG9yn  [*8nwU Ke kon godi kerel sa o zakono, numa te shubilape karing iek, antunchi doshalo lo karing sa o zakono.v Numa te avena tumenge drago uni manush mai but ke sar aver, antunchi bezex keren, ai o zakono dosharel tume, ke chi keren so mothol.uE mishto keren, te kerena o zakono le rhaiosko sar mothol E Vorba le Devleski, te avel tuke drago cho vortako "Sar san tu tuke drago."tNuma nai le barvale kai nekezhil tume ai kai angerel tume kai zhandari? Ai won si kai mothon nasulimos pa shukar anav kai O Del dia tume.2s_Numa tumenge nai drago o manush o chorho!CrAshunen, murhe kuchi phral! O Del alosardia le chorhen ande kodia lumia saxke te aven barvale ando pachamos, ai te avel le o rhaio kai O Del shinadia kodolenge kai si lenge drago O Del.\q1Tume ande tumende sikaven kon si tumenge mai drago, ai dosharen ande tumaro gindo.SpAi te respektina le manushes kai si mishto vuriardo, ai te mothona leske, "Besh kata po than o lasho", ai te mothona kodoleske kai si chorho, "Tu besh ande punrhende, vai besh tele pasha murhe punrhe."Foke te dela iek manush barvalo ande tumari khangeri kai si les angrusti sumnakuni, ai kai si mishto vuriardo, ai te dela vi iek manush ande khangeri kai si chorho kai si les tsalia phurane; n Murhe phral! Tume kai traiin ando pachamos, ande amaro luvudime Devles O Jesus Kristo, trobul te keren swakone manushesa iek fielo,=m uLe devlekane kai si vuzhi ai chachi angla Del amaro Dat si te le sama katar le sirotki ai katar le phivlia ande pengo chino, ai arakh tu katar le dieli la lumiake kai sai rimon tu.l 9Te mothola vari kon ke pachalpe ando Del, ai te nashtila te inkerel peski ship, wo dziliarel pe pes, ai ande soste mothol ke pachalpe, chi mol kanchi.uk eNuma koko kai lel sama mishto ka zakono o chacho kai skepil ame, ai kai chi mai mekel les, ai kai chi ferdi raduilpe te ashunel, ai porme te bustrel, numa kai kerel so mothol, kodo manush avela swuntsome katar O Del ande so godi kerela.Dj Ai porme kana dikhliape zhaltar, ai strazo bustrel sar sas. i Ke o manush kai ashunel E Vorba le Devleski, ai chi kerel so mothol, wo si sar iek manush kai dikhelpe ande glinda ai dikhel sar lo.eh ENa dziliaren tume, tume korkorho ferdi ke ashunen E Vorba le Devleski, numa keren so mothol. g ;Anda kodia shuden so godi meliarel, ai so godi anel le chingara, ai premin pachival les e Vorba kai O Del thol ande tumare ile, ai kai sai skepil tume.If  Ke kana iek manush si xoliariko chi kerel so si vorta angla Del.e 5Den tume mishto goji kacha diela, murhe kuchi phral! Ke swako manush trobul te ashunel but, numa te na grebilpe te del duma, ai te na xoliavol sigo.xd kPeska voiatar wo dia ame o traio katar e Vorba e chachi, saxke te avas le pervi mashkar sa le dieli kai kerdia.Tc #So godi lashimos kai si dino ai so godi podarki lashe anda cheri aven katar O Del, O Del kai kerel le vediari kai si ando cheri, O Del shoxar chi parhudiol, ai chi kerel chi iek tuniariko la vushalinasa.*b QNa shubin tume, murhe kuchi phral!ba ?Ai antunchi o chorho gindo anel o bezex; ai kana o bezex kerdilo, antunchi avel e martia.f` GNuma swako manush si zumado, kana si tsirdino ai lino ande atsaimos katar pesko chorho gindo._ 7 Kana si vari kon zumado, chi trobul te mothol, " O Del zumavel ma." Ke O Del nashtil te avel zumado katar o nasulimos, ai chi zumavel chi wo kanikas.<^ s Raduime te avel o manush kai inkerel kana si zumado, ke porme pala kodia kana avela zumado avela les dini e konona le traioski, kai O Kristo shinadia kodolenge kai si leske drago.] 7 O kham wushtel peske bare tachimasa, ai shucharel e char, ai e luluji perel, ai lake shuk zhaltar; no sakadia o barvalo zhalatar mashkar peske bucha.i\ M Ai o phral o barvalo, te luvudilpe ke mekel les O Del tele, ke o barvalo nakhela sar iek luluji.A[  O phral o chorho trobul te luvudilpe ke O Del vazdel les.8Z mke dui ginduria si les, ai chi zhanel so mangel.JY Ai kasavestar manush te na gindil ke lela vari so katar O Kristo;VX 'Numa o manush trobul te mangel le pachamasa, bi te mothol dela ma vai nichi. Ke o manush kai chi pachal ke lel so mangel kodo manush si sar iek talazo la mariako kai e barval vazdel ai spidel pe swako rik.'W INuma te si iek anda tumende kai chi haliarel, trobul te mangel katar O Del, te del les te haliarel, ai O Del dela les; ke O Del del savorhen but ai lashimasa.V }Numa meken te kerel e rhavda peski buchi mishto, saxke porme te aven vorta ande soste godi, ai te na trobul tume kanchi.ZU /ke zhanen, ke te inkerela tumaro pachamos kal zumaimata, antunchi avela e rhavda.NT Murhe phral! Jinen tumen sar raduime kana san zumade katar but dieli,zS qKatar o Iakov, e sluga le Devlesko ai le Devles Jesus Kristosko: kal desh u dui vitsa kai si hulade pe sa e lumia.7Ri Te avel tume savorhen o mishtimos le Devlesko.BQ} Tradav tumare bare pasturia ai sa kodolen kai si shave le Kristoske but bax, zor ai sastimos. Le shave le Devleske andai Italia kai si katse mansa traden tume but bax, zor ai sastimos.P  Mangav tume te zhanen kai o Timote anklisto avri andai temnitsa. Te avela mai sigo, anava les mansa kana avava te dikhav tume.fOE Murhe phral, mangav tumendar te ashunen kadala vorbi kai zhutin tume. Kadia si o skurto lil.KN O Del la pachako del tume swako lasho diela kai trobul tu te keres leski voia, ai wo kerel ande amende so plachal les pala O Jesus Kristo. Ai ka Kristo avel o luvudimos. Sa data ai sagda! Amen.0MY O Del si O Del la pachako, wo vazdino amaro Devles O Jesus anda le mule. O Jesus si o lasho pastuxo le bakrange, lesko rat kerdia o nevo kontrakto kai beshel sa data.KL Rhugin tume ande mande mai but te avava palpale tumende mai sigo.hKI Rhuginpe ande amende. Amaro ilo phenel amenge ke sam vorta. Ame mangas te keras vorta sa data.tJa Keren sar tumare bare pasturia phenen tumenge, ke won musai den atweto ka Del sar won len sama tumare duxuria. Won trobun te phenen ka Del so kerde. Keren anda kodia ek raduimos lenge, ai na nekazo, te nekezhin, kodia chi zhutil tume.I Sa data keren o lashimos ai chi bustren te zhutin kodola kai trobul o zhutimos. Ke kodola sakrifikaturia plachal le Devles. H Das naisimos ka Del sa data pala O Jesus Kristo. Amari podarki ka leste si te das o naisimos, ai te das o luvudimos ka lesko anav.dGA Ke kadia lumia nai amaro kher. Ame dikhas karing amaro kher ando rhaio kai beshel sa data.uFc Aven, zhas ka leste avrial o foro (avrial o raduimos la lumiako) ai te avas lazhav lesa ai te chinuis lesa.iEK Ai vi O Jesus chinuisardia ai mulo avrial o foro kai lesko rat vuzhardo ame katar amare bezexa.JD  Tela le zakonuria le Zhidovonge o baro rasha andino o rat katar le mudarde zhigani ando swunto than sar ek sakrifis pala le bezexa, numa le staturia le zhigenange si phabarde avri anda o foro. C9 Si ame ek altari, o trushul kai O Kristo sas karfome, kai kodola mai roden o skepimos te keren so phenel o Zhidovisko zakono, won chi aven zhutisarde.qB[ Na mek le xoxamle sicharimata te ingeren tume po drom kai nai vorta angla Del. Amare ile aven zurale katar o mishtimos le Devlesko, ai nai katar le zakonuria pa xabe, so te xas, o zakono kai chi zhutisardia kodola kai zumade kodia.?Ay O Jesus Kristo si saikfielo arachi, adies, ai sa data./@W Seren tume kodola kai sicharde tume E Vorba le Devleski. Gindin pa lende ai sar won traiisarde angla Del ai pachaiepe ando Del, zumaven te pachas ando Del sar lende.z?m Anda kodia, sai phenes, "Le Devles si murho zhutitori. Chi darav katar vari so kai o manush sai kerel pe mande.">+ Beshen dur katar e dragostia le lovenge, ai aven raduime pala so si tume. Ke O Del phendia, "Shoxar chi faltiv tut, vai chi mekav tu korkorho.""== Savorhe trobul te respektin o meritimos. O Del dosharela kodola kai keren zhungale le statosa ai kurvisia, ai kodola kai chi keren vorta ando meritimos.C< Seren tume kodola ande temnitsa, gindin pa lende sar te sanas tu ande temnitsa lensa. Den tume goji ka kodola kai chinuin ke kolaver manush kerde nasul pe lende. Tu sai chinuis sakadia.;# Na bustren te aven lashe le streinonge ai meken le te beshen ando cho kher. Uni manush sas le le angelon ando lenge khera bi te zhanen les.+: S Drago tumenge iek kavreske sa data.:9o Ke amaro Del si ek iag kai pharhavel swako fielo.8% Si ame ek amperetsia kai nai kanch sai pharhavel, mek ame te podais le Devles le ilosa pherdo naisimos, ai rhugimos le luvudimasa ai darasa.;7o Kana O Del phenelas, "Mai iek data" Wo znachil kai le dieli kai si mishkisarde si le dieli la lumiake kai si kerde, won avena parhude. Ai le dieli kai chi mishkirin avena mekle.a6; Avela mai nasul amenge te na ashunas ka Del kana wo del duma andai rhaio. Po plai le Sinaesko, o glaso le Devlesko mishkisardia e phuv, numa akana, wo shinadia, phenelas, "Mai iek data mishkiva e lumia ai le cheri."s5_ Aves suguro te ashunes ka kodo kai del duma tute. Ke le Zhiduvuria chi kerde so manglia O Del kana o zakono le Devlesko sas dino lenge pe phuv, won chi gele ivia, sas dosharde ke chi mangen te ashunen ka Moses, le Devlesko podaitori.4w ai ka Jesus o ablakato savorhenge, ai ka le duxuria le shave le Devleske kai si ando rhaio, vunzhe kerde vorta; ai Jesus, Wo si katse, kai andia lesko lasho nevo kontrakto, ai ka o rat kai iertil le bezexa kai si ma mishto sar kodia le Abelosko.]33 ai ka e khangeri, kai si le shave le Devleske, ai lenge anava si ramome ando rhaio;2 Numa tume, avilian ka o Plai Zion, ka o foro le Devlesko o zhuvindil, o Jerusalem le rhaiosko, ai ka le miliwoia angelonge;c1? Ai so o Moses dikhlia sas kadia trutno kai phendia, "Me sim pherdo darasa ai izdraimasa."s0_ Ke won nashtisarde te ashunen ka leske zurale vorbi, "Vi te avel ek zhigeni po plai, musai avel mudardo."/3 Ai ashunde o bashamos katar ek tutaraza, ai o glaso le Devlesko dia duma. Le manush tsipisarde ka o Moses te phenel O Del te na mai del duma lensa.K. Tume chi avilian sar le Zhiduvuria avile mui moste le darasa vai izdraimasa, kai phabolas e iag, kai si tuniariko, ai ek bari barval, sar sas po plai Sinai kana O Del dia lenge leske zakonuria.Y-+ O Esau sas o mai phuro phral ai sas les o mishtimos, numa xasardia les. Ai mai palal kana wo manglia lesko mishtimos palpale, sas pra pozno, vi te roven le asuensa le keinimaske. Seren tume, ai arakhen tume.;,o Le sama te na avela iek anda tumende kai kerel zhungalimos le statosa vai te bustrel le Devles sar kerdia o Esau. Wo dia lesko mishtimos ka lesko phral pala iek tiari xabeneski. + Len sama iek kavreske te na avela chi iek anda tumende te faltil te arakhel o mishtimos le Devlesko. Le sama te na avela chorhe ginduria mashkar tumende, ke kerena but baiuria, ai dukhaven but manush kai pachanpe ando Del ai uni durion katar O Del pala kodia.*' Chi marenas mui iek kavresa ai zumaven te traiin ek lasho ai swunto traio. Traiin ande pacha. Khonik chi dikhel le Devles te na avela swunto.-)S Ai phiren sade vorta po lasho drom pala che punrhe, ai kodola kai lenpe pale tute, le kovle ai le bange punrhensa, chi peren ai chi dukhaven len, numa aven zurale.<(s Vazden le vas kai sas kovle. Beshen anda punrhende.'7 Nai raduimos kana del ame palma. Trutno si, numa mai palal sai dikhas o lashimos kai avilo katar les, ai del ame e pacha ke ame sam vorta le Devlesa.7&g Pala xantsi vriama amare dada pe phuv dine ame palma kana won gindisarde kai trobul ame palma. Numa O Del del ame palma pala amaro lashimos, te avas swunto sar Wo si Swunto.%- Amare dada pe phuv dine ame palma, ai sas ame respektimos lenge. Sode mai but trobul te keras vorta angla amaro Del kai si ando rhaio ai traiis?7$g Te na del tu palma O Del, kana tu trobulas sar le kaver dada keren lenge shavensa, antunchi kadia znachil ke tu chi san o shav le Devlesko, ai tu chi san ande leski familia.<#q Mek O Del te sicharel tume, ke wo kerel sar o dat kerel pala leske shaven ke si les e dragostia lenge. Kon ashundia ke o dat chi sicharel lesko shav vai chi del lesko shav palma?^"5 Ke O Del sicharel kodola kai drago leske, ai del sa kodolen palma ke si leske shave.D! Seren tume so Del phendia tumenge kana akhardia tume leske shave? "Murho shav, na xoliavos kana O Del sicharel tu vorta. Na nekezhis kana O Del trobul te sikavel tut kai chi keres vorta.  Tu chi mardian o bezex, ai o zumaimos zhi kai le paia kai zhanas pa tute kerdionas sar bambi rateske kai perenas pe phuv.B} Le bezexale manush dine duma zhungale pa Kristo. Wo sas kerdo lazhav katar le bezexale manush. Te na aves kovlo vai chino gindis pa leski rhavda kana le bezexale manush chinuisaren tu.# Sa data dikhas po Jesus, amaro pasturi ai sicharatori la pachamosko. Wo chi aterdilo kana trobulas te chinuil lazhav ai merel po trushul. Wo zhanglia le raduimasko kai sas te avel les mai palal. Akana wo beshel tele pe rik e chachi le Devleski, o than le luvudimasko.  Sa kadala manush kai sas le pachamos ando Del akana si chidine kruglom amendar, ai dikhen pe amende. Shudas amendar vari so kai ingerel ame dur katar O Del, ai le bezexa kai atsaven ame, ai mek ame te nashas le rhavdasa ando nirimos kai O Del thodia angla amende._7 (O Del si les vari so mai mishto amenge. Kodola manush nashti kerdile vorta bi amensa.lQ 'Sas pala lengo pachamos ke O Del sas plachaiales lensa. Numa chi premisarde so Del shinadia lenge.   &G %Uni sas mudarde le baxensa. Uni sas shinde ande kotora. Won sas zumade. Uni sas mudarde le sabiensa. Won line pe lende le morchi katar le bakre ai buzhne ai nai le kanchi, won sas bokhale ai naswale, nas dosta lenge, won phiravenaspe ande pusta ai pel plaia, garade andel gropuria. Won sas pra lashe pala kadia lumia.w $Le manus marenas mui lendar, ai marde uni anda lende, uni sas thodine ande temnitsa ai uni sas phandade le lantsonsa.^5 #Pala pachamos uni zhuvlia premisarde lenge mule palpale ka traio. Uni alosarde te aven marde de sar te zhan ivia, ke chi mangle te zhan dur katar O Del. Anda kodia, won avena vazdine ka o traio kai si mai mishto.eC "ai aterdile e iag kai phabolas, won nashle andal sabia ai nas mudarde, kana won sas naswale vai kovle won pele sas kerde zurale. Zurale sas ando marimos. Won kerde le manush kai marenas andal aver thema te nashen khere.+O !Sas pala lengo pachamos kai nirisarde le marimata andel aver thema. Won poronchinas mishto, premisarde so O Del shinadia lenge, won phandade le muia le lioneske,! So mai phenav? Nas dosta vriama te phenav pa Gideon, ai o Barak, ai o Samson, ai o Jephthah, ai o David, ai o Samuel, ai sa le profeturia.1 Pala pachamos e Rahab ek kurvia nas mudardia lensa kai chi kerde sar mangel O Del. Woi zhutisardia le manush kai avile chordanes te dikhen o them.{o Pala pachamos le ziduria le forosko Jericho pele tele palal le Zhiduvuria phirade kruglom o foro pala efta diesa.$A Pala pachamos le Zhiduvuria nakhle inchal e Maria Loli sar sas e phuv shuki. Kana le manush le Egyptanoske zumade te nakhen inchal, mudarde sas le paiesa. Pala pachamos o Moses garadia o Baro Dies le Zhidovongo ai te mudaren ek bakro sar O Del phendia lenge, ai te thon o rat opral le vudara lenge khera, antunchi o angelo le martiako nashtisardia te mudarel o pervo shav kai sas biandilo ando swako kher.$A Pala pachamos o Moses gelotar andai Egypt. Wo nas daral katar o amperato kai sas xoliariko. O Moses kerdia vorta angla Del, ai dikhelas O Del angle leste.3_ Wo gindisardia ke sas mai mishto te chinuil pala so shinadia O Kristo sar te lel sa o barimos le themesko, Egypt. Wo dikhelas po Del ai wo lela leski pochin katar O Del.c ? Wo alosardia te chinuil le narodosa le Devleske, de sar te plachal le dieli le bezexenge.c ? Pala pachamos o Moses chi mangela te avel akhardo o shav le Pharoahoski shei kana barilo.X ) Pala pachamos, o Moses kana sas biandilo, lesko dat ai leski dei garade les trin shon, ke won dikhle ke wo sas ek shukar glata; ai nas daran katar o amperato kana wo phendia te mudaren sa le tsinorhe shave." = Pala pachamos o Josef kana merelas, dia duma pa le Zhiduvuria ai kana sas te zhantar anda o them Egypt, ai phendia lenge te gropon lesko stato kai zhan.+ O Pala pachamos o Iakov kana merelas, phendia kai o lashimos avela po swako shav le Josefoske kana wo merelas. Kana rhugilaspe ka Del wo lia o rhai te inkerel les.V% Pala pachamos O Isak swuntosardia o Iakov ai o Esau anda so avela mai angle.# O Abraham pachaiape kai O Del sai vazdelpe lesko shav palpale ka traio, ai sai phenas kai o Abraham premisardia les palpale katar e martia.B O Del phendia ka Abraham, "Chi vitsa avela katar o Isak."ta Pala pachamos o Abraham kana sas zumado, dia pesko shav o Isak sar ek podarka po altari ka Del. O Del shinadia ke wo sas te del o Abraham ek shav, ai inker o Abraham mangelas te kerel so manglia O Del lestar, ai del lesko shav ka Del.y Numa won mangenas o them kai si mai mishto. Ai O Del nai lazhal te avel akhardo lengo Del. Wo lashardia ek foro lenge.fE Won chi gindin pa o them kai mekle, te gindinas pa o them, amborim mangenas te zhan palpale.^5 Le manush kai phenen kadala vorbi sikaven kai azhukeren pala aver them kai si pengo.r] Sa kadala zhene mule ai sas le pachamos ando Del. Numa chi premisarde so O Del shinadia lenge. Won dikhle angle karing ka le dieli O Del shinadia lenge ai raduime sas. Won zhanenas ke sas streinuria katse. Kadia phuv sas lengo kher.a; O Abraham sas pra phuro te avela iek glata leste, numa katar o Abraham avili ek vitsa antrego, kai sas but miliwoia zhene sar le chererhaia ando cheri ai sar e chishai pe berego, nashti te jinas len ke kadia but si. Pala pachamos e Sarah sas la ek glata kana sas pra phuri te avela la ek glata. Sas la pachamos te pachal kai O Del kerela so wo shinadia.~y Numa o Abraham azhukerelas pala o foro kai si les zurale fundania, kai O Del phenel sar te kerel les, ai wo kerel les.X}) Lesko pachamos ando Del zhutisardia les kana traiilas sar ek streino ando aver them kai O Del shinadia les. O Isak ai o Iakov premisarde so sas shinado ka Abraham. Savorhe traiinas ande le tseri andek than.L| Pala pachamos o Abraham kerdia sar manglia O Del kana O Del akhardia les te mekel lesko kher ai zhal dur ando aver them kai O Del shinadia to del les. Wo Meklia lesko kher bi te zhanel kay zhal.{! Pala pachamos o Noah, kana ashundia so phendia O Del pala terhara wo kerdia ek baro barzha pala leski vitsa darasa. O Del phendia leske so si te kerdiol. Lesko pachamos kerdia les te ashunel ka Del ai kerel so O Del phendia leske. Leski vitsa sas skepime katar e martia ke wo kerdia e barzha. Pala lesko pachamos, o Noah doshardia e lumia ai avilo vorta le Devlesa ke sas les pachamos ando Del.9zk O manush nashti plachal O Del te nas les pachamos, vari kon kai avel ka Del trobul te pachal kai wo si. Wo musai zhanel kai O Del del so si shinadia kodoleske kai roden leske.kyO Pale pachamos o Enoch sas lino ando rhaio bi te merel. Strazo nas kotse ke O Del lino les. Le manush nashtisarde te arakhen les ke sas lino lendar. Mai anglal te kerdiolpe kadia diela O Del phendias, 'Plachaiama le Enochosa.'x Pala pachamos o Abel kerdia vorta angla Del ai andia ek podarka, ek sakrifis ka Del kai sas mai mishto sar le Cainosko. Plachaiales O Del. O Del premisardia o Abel ai premisardia leski podarki. O Abel mulo, numa pala lesko pachamos wo del duma amende vi adies.w Pala pachamos ame haliaras kai e lumia sas kerde pala E Vorba le Devleski. Le dieli kai dikhas nas kerde anda le dieli kai chi dichile.Sv Le shave le Devleske kai traiisarde de but bersh palpale sas le pachamos.xu k So si o pachamos? Si te zhanas kai so godi mangas avela, ai azhukeras pala leste, numa nashti dikhas les inker.t 'Ai ame sam nai anda lende kai zhan dur lestar ai si xasarde, numa si ame pachamos te avas skepime katar e kris le bezexeski.zsm &Numa o manush kai kerel vorta angla mande traiil ando pachamos, ai te zhal dur mandar, me chi plachaia ma lesa."Fr %O Swunto ramomos phenel, "Pe xantsi vriama wo avela palpale.zqm $Trobul te azhukeren ai te na aterdion. Kana kerdian so manglia O Del tumendar, O Del del tume so shinadia tumen.Bp #Chi meken cho pachamos te merel, chiri pochin avela baro.Do "Sas tume mila anda lende kai sas ande temnitsa. Sas tume o raduimos kana chire dieli sas line tumendar. Ke tume zhanglian kai avela tume vari so mai mishto ando rhaio kai beshel sa data.inK !Le manush asanas pe tumende ai marde tume. Kana le kaver chinuisarde, tume chinuisardian lensa.\m1 Seren tume sar sas ande kodola dies kana ashundian o chachimos. Chinuisardian but.Hl  Si e darai diela te perel ande le vas le Devlesko o zhuvindil!'kG Ke ame zhanas kai O Del phendia, "Me pochinav palpale so si te avel lenge." Ai mai iek data phendia, "Le Devles phenela kon si doshalo mashkar lesko narodo.""j= Ai suguro tume sai zhanen ke vari kon kai phirel po Shav le Devlesko, kerdia sar nai kanchi o rat le kontraktosko kai vuzhardo les, ai kerdia sar o rat nas swunto, ai asanas pe leste ai marenas mui pa Swunto Duxo. O Swunto Duxo kai anel e mila le Devleski ka le shave le Devleske.iy Kana o manush chi kerdia o zakono le Mosesosko, wo sas mudardo bi la milasa pala le vorbi katar dui vai trin marturia.2h] Numa le manush trobul te beshen anda punrhende angla Del ai po kodo dies O Del phenel lenge, "Tume san doshale" ai le iaga le iadoske phabola len ai sa leske duzhmanon.g# Te mai keras o bezex mai iek data ai mai iek data kana premisardiam ai zhangliam o chachimos, nas chi iek podarka te lel amendar le bezexa.Df Zhan kai khangeri kana le manush chidenpe andek than ande khangeri, chi keren sar uni kai chi zhan kai khangeri, pechin iek kavreste sar dikhen o dies pashol kana O Kristo avela palpale.e Pala so wo kerdia amenge, ame trobul te zhutis iek kavreste te sikavas e dragostia ka le kaver manush ai te keras o lashimos.Cd Akana ame sai dikhas angle ka o skepimos kai O Del shinadia amenge, inkeras amaro pachamos ai pachas, ai sai phenas le kaver manush kai o skepimos si amaro, ai O Del kerel so Wo phenel.c' Aven, zhas andre pasha Del le ilosa o chacho ai pherdo pachamasko. Ke lesko rat vuzhardia ame ai ke amaro stato sas xalado le paiesa o vuzho.@b{ Si ame ek Baro Rasha kai poronchil po kher le Devlesko.Na Kadia si o nevo drom kai si freshko ai del traio, ke O Kristo phuterdia e zanavesk kana shindili ande donde de opral zhi tele -lesko stato- te mekel ame te zhas andre ka o swunto than le Devlesko.g`G Murhe phral, akana ame zhanas kai zhas andre ando swunto than ke o rat le Jesusosko sas dino.K_ Chi mai trobul le podarki po altari ke amare bezexa si iertimele.Q^ Porme wo phenel, "Chi serav ma lenge bezexa ai lenge shubimata na mai."!]; "Kadia si o nevo kontrakto kai kerava lensa. Kana kodia dies avela, phenel le Devles, thava murhe zakonuria ande lenge ile, ai ramov le pe lengi goji.":\o O Swunto Duxo phendia amenge kadia, ke wo phenel,g[G Ai pala iek sakrifis wo kerdia sa kodolen vorta angla Del sa data, ai won avena kerde swunto.KZ ai azhukerel leske duzhmanonge te aven thodine tela leske punrhe.Y Numa O Kristo dia pesko traio ka Del iek data pala amare bezexa sar ek sakrifis, ai porme beshlo tele kai e rig e chachi le Devlesko,:Xm Sa le rashai beshen anda punrhende swako dies, mudaren le zhigeni ai den podarki po altari. Won den le saikfielo podarki sa data. Kadala podarki nashti len lendar lenge bezexa.W Amare bezexa si vuzharde ai ame sam vuzhe ke O Kristo dia pesko stato sar ek podarka ka Del. Wo kerdia les ferdi iek data.V Porme wo phendia, "Me avilem te kerav so tu manges ma te kerav." Wo pharhadia o pervo kontrakto ai dia ek nevo kontrakto.IU  Porme O Kristo phendia, "Tu chi manges le zhigeni mudarde vai le podarki dine te luvudin tut pala o bezex. Tu chi san plachardo lensa." Kadala dieli kerdion ke o zakono phenel te keren kadia.zTm Porme phendem, 'Me avilem te kerav so tu manges, O Del. Si ramome ando Zhidovisko zakono kai kerava so manges.'"Sy Tu chi san plachardo le zhigenensa kai sas mudarde vai phabarde ai dine sar podarki po altari te len lendar le bezexa.BR} Kana O Kristo avilo ka e lumia, wo phendia: "O Del, Tu chi manges le zhigeni mudarde vai le podarki dine te luvudin tut. Tu kerdian murho stato ai gata te des sar ek podarka po altari.; Tela o phuro zakono o rat ai zhego le zhigenange wusharde le manushen kana kerde bezex.&=E O Kristo avilo andre e swunto tsera ande rhaio ferdi iek data sa le manushenge le ratesa ande 'O Swunto le Swuntoske', ai thodia o rat po 'E mila skamin'; numa nas o rat le buzhneske vai le vetseleske. Nichi, Wo lia pesko rat pesa kana avilo andre, pesko rat skepil ame katar o bezex.|<q Numa O Kristo avilo sar O Baro Rasha pala le lashe dieli kai wo shinadia amenge. Wo lashardia o drom le manushenge te zhan ka Del. Wo gelo andre e mai lashi tsera ando rhaio, nas kerdo le vastensa le manushenge ai nas ek partia kadia lumiaki.d;A O phuro zakono phendia lenge so te xan ai pen, ai sar te xalavenpe, ai sar te keren aver dieli le statosa. Won trobulsarde te keren kadala dieli zhi kai O Kristo avilo le nevo kontraktosa le Devlesko kai si mai mishto.x:i Tela o phuro zakono, won dine podarki ai sakrifikaturia, numa chi wusharde le ile le manushenge kai andine le."9= Ai O Swunto Duxo sicharel ame kai o zakono o phuro chi meklia le manush te zhan andre ande 'Swunto le Swuntosko' sas kotse te keren so manglia o zakono.O8 Iek data swako bersh o baro rasha avilo korkorho andre ande duito soba. Wo chi avilo andre bi le ratesa. Wo dia o rat ka Del sar ek podarka pala leske bezexa, ai vi pala sa le bezexa le manushenge.`79 Kana sa gata sas, le rashai avile andre ai ankliste avri andai pervi soba kana mangle.i6K Opral o sumnakai shkapo sas le staturia le angelonge kai busholas 'Cherubims' te len sama le Devlesko luvudimos, lenge phaka gele opre ai opral ai avile andek than mashkaral opral o shkapo le Arkosko, busholas 'E mila skamin', opral o shkapo ai tela e vushalin lenge phaka sas o than kai le bezexa sas iertime. Nashti mai phenas pa kadala dieli akana.S5 Andre sas ek altari kai phabolas e duxi, ai ek baro shkapo kerdia katar o khash kai busholas 'O Ark le kontraktosko'. Le dui sas wusharde le sumnakasa andre ai avri. Andre o Ark sas le skafidia le baxeske le desh zakonensa ramome pe lende, ai e sumnakai piri le manrhensa andre, ai le Aaronosko rhai kai nachinaisardia te bariol.R4 Ai palal e duito zanaveski sas ek soba busholas 'O Swunto le Swuntoske.'37 Andre e pervi soba sas o sumnakai kotor kai inkerel e memeli, ai e skafidi kai sas le swuntone manrhe pe late; e pervi soba busholas 'O Swunto than.'2  O pervo kontrakto mashkar O Del ai lesko narodo sas le zakonuria le swuntone buchake, ai sas ek swunto tsera pe phuv. Andre sas dui sobi.1 Kana O Del dia duma pa o nevo kontrakto, Wo phendia lenge kai o phuro kontrakto gata sas, ai chi mai trobul les ke wo thodia les rigate.F0 Ke Me iertiva lenge bezexa, ai chi mai serava lenge bezexa."(/I Khonik chi trobul te sicharel lesko vortako vai lesko phral te zhanel le Devles, ke savorhe anda lende vunzhe zhanen ma, katar le teliardo zhi ka le bariardo.. Numa kadia si o nevo kontrakto kai kerav le Zhidovonsa, kana o dies avela phenel O Del: Me ramov murhe zakonuria pe lenge goji, ai ramov le ande lenge ile. Ai won zhanen so te keren bi te phenav lenge so te keren. Me avava lengo Del, ai won avena murho narodo.j-M O nevo kontrakto le luvudimasko chi avela sar o phuro zakono le luvudimasko kai dem lenge dada, kana lem le pala o vas ai ingerdem le avri andai o them o Egypt: Won chi kerde so phendia o zakono, ai trobulsardem te dav aver.h,INas raduilpe O Del le manushensa, sar le manush traiinas ai kerenas, ke kerenas so phendia o zakono o phuro. O Del phendia, "O dies avela kana kerav o nevo drom le Zhidovongo ai kodola andai vitsa le Judahoski luvudina ma. ~~@}}Q||R{q{zz'yxxlww6vuuStssrqqEppoo4nnmll)kjj"iGhhggfzf8edzccGbbb1aae`_^^]]q\\L[ZZ*YvXX9WWRVVFUWTtSRR-QP8O8NN\M\KK4JJLIHHGFFEaDCCCBB> =* wLeski Swunto putiera dia ame so godi trobul ame te traiisaras sar mangel O Del, kana dia ame te zhanas kodoles kai akhardia ame te avas iame ka lesko luvudimos ai ka lesko lashimos.) yO lashimos ai e pacha te aven tume dine bi musurako, katar so dia tume O Del te zhanen ai katar O Kristo amaro Devles.?( {Katar o Simon o Petri, ek sluga ai ek apostle le Jesus Kristosko, kodolenge kai sas le dino ek baro pachamos sar si amen katar chachimos amare Devlesko ai skepitoresko O Jesus Kristo:'yKana dikhen iek kavres chumiden tume sar phral. E pacha te avel tumensa savorhensa kai dian tumaro traio le Kristoske.&) E khangeri kai si ande Babylon, ai kai sas alome katar O Del sar sanas tume, tradel tumenge but bax, zor ai sastimos, ai vi o Mark murho shav.%y Me ramosardem tumenge kado skurto lil ai o Silvanus zhutisardia ma, ke me jinav les sar ek phral kai kerel vorta peski buchi. Me mangav te zhutiv tume ai te mothav tumenge ke san ando chacho lashimos le Devleske. Anda kodia trobul te inkeren les.9$m Leste te avel e putiera ande swako vriama. Amen.# Numa kana chinuisardiana xantsi, O Del kai si les sa o lashimos, ai kai akhardia tume ka pesko luvudimos kai shoxar chi getolpe le Kristosa, wo kerela anda tumende te aven vorta, ai dela tume zor ai putiera, ai kerela anda tumende manush kai nashtin te rimonpe.5"c Inkeren zurales tumaro pachamos ai na len tume pala leste, ke zhanen ke tumare phral kai pachanpe ando Del ai kai si pe sa e lumia, vi won nakhen sa katar kadala chinuria.!Ai arakhen tume, na meken tume te kovlion! Ke tumaro duzhmano, o beng, rodel sar iek liono kai si bokhalo te xal vari kas.E Anen sa leste sa tumare nekazuria, ke wo lel sama tumendar.c?No meken tume tele tela vas o baro le Devlesko, saxke te vazdel tume kana avela e vriama.Ai tume le mai terne, keren so mothon tumenge le mai phure. Ai akana phenav savorhenge te aven milosa te zhutin iek kavres, ke E Vorba le Devleski mothol, "Ke O Del chi zhutil le manushen kai si barimatange, numa zhutil kodolen kai nai barimatange."}Ai kana o gazda le pastuxonge avela, avela tumen dini e konona kai si luvudime kai shoxar chi xasarela pesko strefaimos.wgAi na roden te poronchin pe kodola kai sas tume dine te arakhen le, numa trobul te sikaven tume lenge o drom.ykEta so mangav lendar; len sama sar le pastuxuria katar le bakriorha kai meklia tumenge O Del, len sama lendar tumare ilesa, sar O Del mangel, ai na bi ilesko. Keren tumari buchi, na te nirin love, numa ke mangen te keren buchi le Devleske.[ 1Mangav te phenav kodolenge kai si mashkar tumende ai kai zhanen le Devles de dumult, ke i me sar lende, zhanav le Devles de dumult. Ai dikhlem o chino le Kristosko, ai vi me avava ando luvudimos kai si te avel.I No kodola kai chinuin ande voia le Devleski trobul te zhan angle ai te keren o mishtimos ai te meken sa pengo traio andel vas le Devleske kai kerdia le, kai wo shoxar chi bustrel so shinadia.yAi te si trutno le manushenge kai pachanpe ando Del te aven skepime, so avela andal manush le bi lashe ai le bezexale?U#E vriama avili kai e kris si te nachinail, ai o narodo le Devlesko avela dino pe kris mai anglal. Te avasa ame dine pe kris mai anglal, so avela kodolensa kai chi pachaiepe ande lashi viasta le Devleski?Numa te chinuila vari kon ke si ek shav Devlesko te na avel leske lazhav, numa mai bini te naisil le Devleske ke si ek shav Devleske.%CChi iek anda tumende chi trobul te chinuil sar te mudardino, vai sar te chordino, vai sar te kerdino nasulimos, vai sar te amisailino kal kolavrenge dieli.  Raduime avena te marena mui tumendar ke san le slugi le Kristoske; ke O Swunto Duxo le luvudimasko ai le Devlesko pe tumende lo.# Numa mai bini raduin tume ke chinuin vi tume sar O Kristo, saxke te aven vi tume ando baro raduimos kana avela O Kristo ande pesko barimos.xi Murhe vortacha, na chudin tume ke san kadia zurales zumade, sar te kerdilino tumenge vari so kai chi haliaren.) Kodo kai del duma pa Del trobul te mothol le Vorbi le Devleske; ai kodo kai zhutil trobul te kerel kodia la zorasa kai dia les O Del, saxke ande soste godi o luvudimos te avel le Devleske katar O Jesus Kristo, kai lesko si o barimos ai e putiera ande swako vriama. Amen.b= Swako anda tumende sas les dini katar O Del iek podarka, te kerel mishtimos le kolavrenge lasa, ai te avel iek zhutimos le kolavrenge sar le lashe slugi trobul te keren anda baro lashimos le Devlesko kai sas le dino.7i Premin iek kavres ande tumare khera raduimasa.q[Numa mai anglal sar sa trobul te aven drazhi zurales iek kavreske, ke e dragostia vusharela but bezexa. yNuma sigo vriama swako diela si te getolpe. Traiin malades ai te aven tumare ginduria vuzhe, saxke te sai rhugin tume.L Anda kodia e lashi viasta sas phendi vi le mulenge, kodola kai sas dine pe kris kana traiinas sar sa le manush, kodia lashi viasta sas phendi lenge saxke katar O Swunto Duxo te sar traiil O Del.y kNuma kodola manush trobula te pochinen le Devleske so kerde, O Del kai del pe kris le zhuvinden ai vi le mulen.  Numa akana le manush kai chi pachanpe ando Del chudinpe ke tume chi mai traiin lensa kodo chorho traio, ai maren mui tumendar.c ?Ke dosta mai anglal xasardiam e vriama te keren sar le manush kai chi pachanpe ando Del. Tume traiinas bi malades, drago sas tumenge so sas le kolavren, machonas, kerenas pachiva bi malade, ai rhuginas tume kal ikoni.veAi akana trobul te traiin sa tumaro traio pe kadia phuv ande voia le Devleski ai na ande voia le manushenge.; qNo akana kai O Kristo chinuisardia ando stato, vi tume trobul te avel tume iek sa kodo gindo, ke o manush kai chinuisardia ando stato o bezex ma nai les chi iek putiera pe leste. Wo kai gelo ando rhaio ai kai si akana pe chachi rig le Devleski ai poronchil pel angeluria ai pel aver putiari kai si ando rhaio.Kadia si sar o bolimos si amenge. Kodo pai nai te vuzharel amaro stato andal bi vuzhimata, numa sikavel kai ame sam skepime katar e kris le bezexengi ai ame mangas sa amaro ilesa te phiras le Devlesa. Kadia si, ke O Kristo zhuvindisailo anda le mule.Kodia si duxuria le manushenge kai mai anglal chi pachaie o mui le Devlesko ande le diesa le Noahoske. O Del azhukerelas rhavdasa te aven leste ande vriama kana o Noah kerelas e barzha. Xantsi narodo, oxto zhene ferdi dine ande barzha ai skepisaile katar o pai.U#Ai O Kristo gelo te mothol pa e lashi viasta ka le duxuria kai sas phangle.Ke O Kristo mulo pala tumende, Wo mulo ferdi iek data pala le bezexa le manushenge, Wo kai sas lasho mulo pala le manush kai sas nasul, saxke te anel tume ka Del, ai mudarde les andek stato manushesko kai sas les, numa O Swunto Duxo zhuvindisardia les."=te avel lenge lazhav anda so mothon. Ke mai mishto te chinuis kana keres o lashimos, te si e voia le Devleski, ke sar te chinuis kana keres o nasulimos.]3Den duma le lashimasa ai le respektimasa. Numa trobul te den le atweto lashimasa ai pachivales. Ai trobul te avel tume ginduria vuzhe, saxke le manush kai mothon nasulimos pa lasho traio kai si tume le Kristosa,#?Numa luvudin o anav le Kristosko ande tumaro ile. Ai trobul te aven sagda gata te den atweto sa kodolen kai phushen tume pa pachamos kai si ande tumende. ~Ke vi te trobula te chinuin pala so si vorta kai keren, raduime avena! Na daran katar lengo chinuimos, ai na meken te rimon tume.?}y Ai kon si kado kai dukhavel tumen te keren o lashimos?| Ke O Kristo dikhel pel manush kai keren vorta, ai ashunel lengo rhugimos; numa duriol katar le manush kai keren o nasulimos."o{W Trobul te na mai kerel o nasulimos, numa o mishtimos; trobul te rodel e pacha, ai te lelpe pala late.:zm Ke E Vorba le Devleski mothol, "O manush kai mangel te avel les traio lasho, ai diesa, raduime, trobul te aterdiol e shib ai te na mai mothol o nasulimos, ai te na mai xoxavel.lyQ Ai te kerdia tumenge vari kon nasulimos na keren vi tume leske, vai te straminsardia tume vari kon na stramin vi tume les; numa mangen katar O Del te raduil le, ke raduimos shinadia O Del te del tumen kana akhardia tume peste.x7Ai te avel tumen swakones iek gindo ai iek dragostia, trobul te aven drazhi iek kavreske sar phral, ai trobul te aven lashe ai pachivale iek kavresa.}wsAi tume le rhom, traiin tumare rhomniansa malades, ke zhanen ke won mai kovlia le tumendar, ai respektin le ke won trobul tumensa andek than te len e podarka le traioski kai avel katar O Del. Keren kadia saxke te ashunel O Del tumaro rhugimos.Vv%Ai vi e Sarah kerelas so motholas lake o Abraham, woi respektisardia les sar o shero le kheresko, ai motholas leske "Gazda". Ai tume san akana lake sheia te kerena so si vorta, ai te na darana kanchestar.u5Ke kadia kerenas le zhuvlia kai pachanaspe ando Del mai anglal, ai kai azhukerenas katar O Del, shukarenas pe ke won kerenas so mothonas lenge rhom.at;numa lako ilo trobul te avel lasho ai pachivalo, ke kodia si defial dragao le Devleske.OsAi na roden te shukaren tume le sumnakasa, ai le tsaliensa, ai na hulaven tumare bal sar le zhuvlia kadala lumiake te prinzhardion, ke e shuk la zhuvliaki nai andel tsalia le shukar kai si pe late,Jr ke dikhena sode tumaro traio vuzho lo ai ke respektin le Devles.\q 3Ai tume le rhomnia, keren so mothon tumenge tumare rhom, saxke te si ka iek anda lende kai chi pachalpe ande Vorba le Devleski parhudiola ai avela ka Del pala traio o vorta kai traiin bi te mothon chi iek vorba,pKe tume sanas sar bakriorha kai xasaile sas, numa akana sanas andine palpale karing kodo kai si o pastuxo, kodo kai garavel tumaro traio.!o;Ai O Kristo lia ande pesko stato amare bezexa po trushul, saxke te meras le bezexeske, ai te traiisaras iek traio vorta; ai ande leske rhini sastilian.=nsKana marde lestar mui, chi mardia lendar mui palpale; kana chinuisarde les, chi phendia ke chinuila le vi wo; numa mekliape andel vas le Devleske, kai ferdi wo kerel e kris vorta.KmWo chi kerdia chi iek bezex, ai shoxar chi ashundilia ke xoxavel.lKe pala kodia akhardia tume O Del, ke O Kristo chinuisardia pala tumende ai meklia te len sama pe leste, ai te len tume pala leske vurmi.%kCKe che luvudimos sai avel tume te avena vutuime palai shipka kai kerdian? Numa te rhevdina o vutuimos pala mishtimos kai kerdian, kodia si vorta angla Del.rj]O Del raduila tume te rhevdina e dukh le vutuimaski ke tume keren e voia le Devleski, ai jinen pe leste.%iCTume le slugi, keren so mangen tumendar tumare bare ai respektin le, numa na ferdi kodolensa kai si lashe tumensa, numa vi kodolensa kai nai lashe tumensa.*hMRespektin sa le manushen, te aven tumenge drago tumare phral kai pachanpe ando Del, luvudin O Del la dragostiasa ai darasa. Respektin le bares kai si ando them.ygkai traiin sar manush kai si ivia, numa na garaven tela tumari liberte o nasulimos, keren sar slugi le Devleske. fKe e voia le Devleski si, te aterdiaren tume le mishtimasa, o nasulimos kai mothon le manush kai chi zhanen ai kai nai pachivale,,eQai len tume pala kodola kai si tela lesko vas ke won thodine le te phandaven le manushen kai keren o nasulimos, numa te luvudin le manushen kai keren o mishtimos.d Len tume ando anav le Kristosko pala zakono kai sas thodino katar le manush le themeske, keren so mothol o baro le themesko,lcQ Ai trobul te avel tumaro traio vorta mashkar le manush kai chi pachanpe ando Del; ai kadia, marka te mothona chordanes ke nasul san, musai avela lenge te preznain o mishtimos kai keren ai te luvudin le Devles o dies kai avela.Nb Murhe kuchi vortacha, tume san pe phuv streinuria ai manush kai ferdi nakhen pai phuv, mangav tumendar te arakhen tume katar le ginduria le chorhe kai si le statos, ai kai maren pe tumare traiosa."a= Tume mai anglal chi sanas ek vitsa, numa akana san o narodo le Devlesko; tume mai anglal chi zhanenas e mila le Devleski, numa akana si tume leski mila.l`Q Numa tume san ek vitsa alome, tume san le rasha swuntso le amperatosko, o narodo o swunto, ai o narodo le Devlesko; tume sanas alome te mothon pa mishtimos le Devlesko, ai kai akhardia tume anda tuniariko te aven ande vediara.J_ Ai E Vorba le Devleski mai mothol, "Kodo bax si Kristo kai peravel le manushen, ai o baro bax kai anel o lazhav." Ke chi mangle te pachan pe ande Vorba le Devleski, ke kadia sas lenge shinado.J^ Ai kodo bax si les baro pretso tumenge kai pachan tume, numa kodola kai chi pachanpe: E Vorba le Devleski mothol, "O bax kai le manush kai keren o kher shudesas, kerdilo o shero la fundaniako"]Ke eta, so mothol E Vorba le Devleski, "Me alosardem iek bax kai si les baro pretso, ai kai thav akana sar iek bax kai si koltso ando Zion, ai o manush kai thola pesko pachamos ande kodo bax alome kai si O Kristo ai kai kerela pesko traio pe leste, chi atsadiola.g\GTe avena ka Kristo vi tume avena bax zhuvinde, ai O Kristo kerela anda tumende te aven leske khangeri, ai kadia avena sakrifikatoria kai aven thodine te anen angla Del sakrifisuria kai si leske drago katar O Jesus Kristo.[Pashon pasha Kristo, ke wo si O Bax o zhuvindo kai le manush chi mangle te premin, numa O Del alosardia kodo bax, ai kuchi sas leske.RZKe E Vorba le Devleski mothol, "Ke zumadian anda lashimos le Kristosko."Y}Sar le tsinorhe glate mangen o thud kai avel katar E Vorba le Devleski, saxke te barion ando traio kai avel katar O Del.X %Shuden sa o vurhichimos, xoxaimos, dziliarimos, o pupuimos, ai e zhaluzia, na ker barimata, na mangen so si kolavres, na kerdion so chi san.7W kAi kodia Vorba si e lashi viasta kai ashundian.LV Ke E Vorba le Devleski mothol, "Sa le manush sar e char le, e char shuchol, ai sa o luvudimos le manushenge sar e luluji la chariaki le, ai e luluji perel, numa E Vorba le Devleski sagda beshel."#U AAi samas parhude na katar iek sumuntsa kai cherniol, numa katar iek sumuntsa kai chi cherniol, kodia si E Vorba le Devleski kai zhuvindil ai beshel sagda.6T gTume vuzhilian ke lian tume pala chachimos ai sas tume dini iek podarka iek dragostia kai avel katar O Swunto Duxo. Trobul te aven drazhi iek kavreske sa tumare ilesa sagda.GS  Ke pala leste arakhlian o pachamos ando Del, ai porme O Del zhuvindisardia les mashkar le mule, ai porme dia les o barimos; no kadia tumaro pachamos ai o mishtimos kai azhukeren ando Del le.!R =Mai anglal sar te avel e lumia O Del alosardiasas le Kristos te kerel kodia buchi, numa akana sikadilo ande kodala vriama le paluno pe tumaro mishtimos.rQ _Nichi, numa trobulsardia O Kristos sar iek bakriorhi bi doshako te shorel pesko rat o kuchi pala tumende.eP EKe zhanen o pretso kai sas pochindo te aven skepime anda traio o bi malado kai mekle sas tumenge tumare dada. Ai den tume goji ke chi sanas chinde le rupesa vai le sumnakasa; ai chi ieka dielasa kai xasarel pesko pretso; O  Kana rhugin tume, mothon amaro Dat, kodoleske kai del pe kris le manushen bi te alol le manushen, numa kerel le manushensa pala so kerde; anda kodia, e vriama kai mai si tume te traiin pe kadia phuv na keren o nasulimos numa keren so mangel tumendar O Del.SN !Ke E Vorba le Devleski mothol, "Trobul te aven swuntsi, ke me Swunto sim."`M ;Numa trobul te avel tume iek Swunto traio sar O Del, ke wo kai akhardia tume swunto lo.L }Keren so mangel tumendar O Del, ai na mai keren le dieli le bi lashe kai kerenas mai anglal kana chi zhanenas le Devles.BK  Anda kodia thon tumare ginduria andek than ai tumari zor, geton tume te zhan angle ai te keren buchi, na soven, numa azhukeren pala o mishtimos kai avela dino kana O Jesus Kristo avela.^J 7 Ke O Del sikadia le profetonge ke o lashimos kai delas le te mothon nas lenge, numa tumenge, ai kodo lashimos tume premisardian les akana, le manush kai aven e lashi viasta, kai dine duma la putierasa kai si ande Swunto Duxo kai sas tradino anda rhaio phende tumenge pa kodo lashimos. Ai le angeluria vi won mangline te zhanen kodo lashimos.|I s Ai won rodenas te zhanen kana, ai so kerdiola kana o dies le skepimasko avela, ke O Swunto Duxho kai sas ande lende motholas lenge pa skepimos, ke O Swunto Duxo motholas lenge mai anglal o chino kai avela le Kristos, ai o luvudimos pala kodia.H % Ai kado skeipmos sas rodino ande Vorba le Devleski katar le profeturia, ai kai phende tumenge mai anglal o lashimos kai sas tumenge shinado.@G } Ke zhanen ke avela tume o skepimos pala tumaro pachamos.|F sTumenge drago O Kristo ai thodian tumaro pachamos ande leste, marka ke chi dikhlian les. Ai pala leste tumaro raduimos baro lo, iek raduimos kai nashtin te mothon, ai kai ande kodo raduimos si e vediara kai avel katar o shukarimos le Devlesko.jE OKe le zumaimata si te sikaven sode si de baro tumaro pachamos. O sumnakai andek dies chi mai avela, numa e iag zumavel les te dikhel leski zor. Sakadia, tumaro pachamos si mai baro sar o sumnakai ai vi trobul te avel zumado, saxke te dichol leski zor. Antunchi tumaro pachamos anel o barimos, luvudimos, ai naisimos ka O Jesus Kristo kana avela palpale.D Numa tume raduime san, marka ke akana trobul te aven nekezhime pe xantsi vriama pala le but zumaimata kai aven pe tumende.C Tumenge kai san garade katar iek Del kai si les e putiera ai kai pachan tume ande leste, o skepimos sikadiola kana avela e vriama paluno.}B uNo kadia si ame iek pachamos zhuvindo, ai sai raduisavas anda mishtimos kai O Del garavel peske manushenge. Ai kodo mishtimos nashtil chi te cherniol, chi te meliavol, ai chi te xasarel pesko strefaimos, ke O Del garavel les ando cheri tumenge.,A SLuvudisaras le Devles O Dat amare Devleske O Jesus Kristo! Kai ande pesko baro lashimos dia ame iek nevo traio kana andia le Jesus Kristos katar e martia ka traio._@ 9Tume sanas alome mai anglal katar o Del O Dat, ai tume san leske pala lesko Swunto Duxo te keren so mangel O Jesus Kristo, ai te aven vuzharde katar lesko rat. O mishtimos ai a pacha te aven shorde ande tumare ile.k? SKatar o Petri, ek apostle le Jesus Kristoski, kodolenge kai O Del alosardia ai kai traiin sar streinuria ande kolaver thema, ai hulade pel riga kai si ando Pontuis, ande Galatia, ai ande Cappadocia, ande Asia, ai ande Bithynia.>te zhanel ke kodo kai anela palpale ieke bezexa les pa drom o chorho, skepila kodole manushes katar e martia ai but bezexa avena iertime.r=]Murhe phral! Te si vari kon anda tumende kai durilo katar O Del, ai te si vari kon kai anel les palpale,J< Porme pale rhugisailo ai dia breshind, ai barilia xaben pe phuv.;%O Elijah sas iek manush sar amende. Wo rhugisailo bi aterdiarimasko te na del breshind, ai chi dia breshind pe phuv trin bersh ai shov shon. :9Purhin tumare bezexa iek kavreste, ai rhugin iek kavreske, saxke te sastion. O rhugimos kai avel anda ilo le manushesko kai pachalpe ando Del baro lo.9#Ai kodo rhugimos kai avela kerdo le pachamasa skepila le naswales; ai O Kristo sastiarela les, ai le bezexa kai kerdia avena leske iertime.08YSi vari kon mashkar tumende kai si naswalo? Trobul te akharel le mai phuren kai si ande khangeri ai won rhugina leske, ai thona vuloi pe leste ando anav le Kristosko.7% Si vari kon mashkar tumende kai si ando chinuimos? Trobul te rhuginpe. Si vari kon kai si raduime? Te jilaben le jilia le naisimaske ka Del.D6 Ai murhe phral, na den armaia, chi le rhaiosa, ai chi la phuviasa, ai chi iek fielo: numa ferdi phenen "E" kana si E, ai "Nichi" kana si Nichi, saxke te na aven dine pe kris katar O Del.<5q Ashun, ame phenas ke raduime sas ke rhevdisarde ando vutuimos. Tume ashundian pai rhavda kai sas les o Job, ai dikhlian so kerdia les O Del ando gor, ke O Del miloso lo ai lasho.4 Murhe phral, den tume goji kal profeturia, kai denas duma ando anav le Kristosko. Keren sar lende rhevdin ando vutuimos ai rhavdasa.3 Na vachin tume pa iek kavreste, murhe phral, saxke te na aven dine pe kris katar O Del. Ashun, o Kristinitori sigo vriama si te avel.W2'Trobul te rhevdin vi tume; ai te len zor; ke O Kristo sigo vriama si te avel.<1qMurhe phral, rhevdin zhi kai avel O Kristo, dikhen sar o manush kai shudel e sumuntsa si le rhavda te azhukerel te del e phuv o lasho xaben. Wo rhevdil zhi kai aven le breshinda.f0ETume doshardian, ai mudardian le manush kai pachalaspe ando Del, numa wo chi phendia kanchi.P/Tume traiisardian pe phuv ando mishtimos ai sas tume so mangenas. Tume raduime sanas kana le kolaver sas nekezhime. Tume kerdian tumaro ilo tsulo ai gata te avela mudardo sar ek zhigania si mudardo.V.%Ashun, tume chi pochindian e pochin le manushengi kai keren buchi pe tumare kimpuria. Ashunen sar vachinpe! Le tsipimata le manushenge kai keren tumenge buchi aresle zhi kal khan le Devleske le Sabatosko.?-wTumaro sumnakai ai tumaro rup rhuzhinime le; ai kodia rhuzhina sikavela ke doshale san, ai cherniarel la tumaro stato sar e iag. Tume chidian barvalimata ande kadala dies le palune.V,%Tumare barvalimata cherne le, ai tumare tsalia cherniarde le katar le rhimi.p+ [Ai akana, ashunen mande, tume le barvale! Roven ai vachin tume palal baiuria kai si te aven pe tumende!P*ai kado kai zhanel te kerel o lashimos, ai chi kerel les, bezex kerel.\)1Numa akana tume raduin tume ande tumare barimata; ai kasavestar raduimos si bezex,a(;Ke trobul te mothon, "Te mangela O Del, traiisarasa, ai kerasa kadia, vai kerasa kodia.'Tume chi zhanen so avela terhara. So si cho traio? Tume san chaches sar iek tsinorhi magla, kai sikadiol xantsi vriama ai porme ma nai.&- Ashunen mande akana! Tume kai mothon, "Adies vai terhara zhasa ande kutari foro, ai beshasa kotse iek bersh. ai kerasa buchi te nirisaras love."% Ke ferdi O Del si, kai del o zakono ai kai dosharel, wo ferdi sai vi skepil ai vi sai xasarel, kon san tu, tu kai doshares che phrales?%$C Murhe phral, na phenen nasulimos pa iek kavreste. Ke kodo kai mothol nasulimos pa pesko phral vai kai dosharel les, kodo mothol nasulimos pa zakono ai dosharel le zakonos: numa te dosharesa le zakonos, chi mai san kodo kai kerel so mothol o zakono, numa kodo kai dosharel le zakonos.?#y Meken tume tele angla Kristo, ai wo vazdela tume opre. "  Trobul te aven ando nekazo, te roven, ai te suspinin; ai trobul te na asan numa te roven, ai te na aven raduime numa nekezhime.!3Pashon pasha Del, ai O Del pashola pasha tumende. Vuzharen tumare vas tume kai san bezexale, ai vuzharen tumare ile, tume kai chi zhanen so mangen.c ?No keren so mangel tumendar O Del. Ai na keren so mangel o beng, ai duriola dur tumendar.;oNuma O Del del ame iek mai baro lashimos, ke E Vorba le Devleski mothol, "Ke le Devleske nai drago le manush kai si barimatange, numa drago leske le manush kai nai barimatange."wgNa gindin ke intaino mothol E Vorba le Devleski, "Ke le Devleske drago O Swunto Duxo kai thodia ande amende."W'Xoxamle kai san! Tume kai keren zhungalimos, pate chi zhanen ke tu san o vortako la lumiako antunchi san o duzhmano le Devlesko? Kodo kai mangel te avel o vortako la lumiako kerdiol o duzhmano le Devlesko.}Ai kana mangen, chi len, ke tumare ginduria nai lashe, ke so mangen, mangen te avel tume kodia diela tumare mishtimaske.oWTume mangen vari so, numa nashtin te len kodia diela. Tume mudaren, ai manglianas te avel tume vari so, numa nashtin te avel tume kodia diela. Antunchi tume maren ai keren nasulimata. Nai tume so mangen ke chi mangen katar O Del.  Katar avel le marimata ai le chingara mashkar tumende? Katar tumare ginduria le chorhe aven, kai marenpe sagda ande tumaro stato.mSKodola kai keren e pacha kruglom pendar bariaren ande pacha ai e fruta kai len si iek chacho traio.gGNuma e goji kai avel anda rhaio vuzhi la, ai porme del pacha, rodel o mishtimos savorhengo, lashi la, ai mangel te kerel so mangel O Del, ai pherdo lashimos la. Ai kerel o lashimos, ai chi rodel te xoxavel numa chachi la.  Ke kotse kai si e zhaluzia ai o gindo te keres nasulimos, che vortakoske, kotse si vi o traio o bi malado ai vi o but nasulimos.jMKe kasaviatar goji chi avel katar O Del, kadala lumiaki la, le manushenge, ai katar o beng avel.1[Numa te si ande tumare ile iek zhaluzia nasulimaski, ai gindo te keren nasulimos tumare vortakoske, na luvudin tume, ai na xoxaven ke chi mangen te mothon o chachimos.' Te si mashkar tumende vari kon kai si pachivalo ai gojaver? Trobul te sikavel peske traiosa, o lashimos kai kerel ando prostomo ai ande goji.E Sai ek khash kai barion le figi pe leste, murhe phral, bariol masleni pe leste? Ai po khash kai bariol o struguro, bariol figi pe leste? Ai o pai o londo nashtil te del pai kai nai londo.D Sai ek xaiin del po iek than o pai o lasho ai vi o chorho?c? Vorbi naisimaske ai armaiange anklen anda iek mui. Murhe phral, chi trobul te avel kadia!  La shibasa ame naisisaras le Dadeske ando rhaio, ai la shibasa ame vi das armaia le manushen kai kerdia O Del te miazon pe leste.(INuma inker chi iek manush nashti kerdia la shibasa so wo manglia. Ke shib si iek nasulimos kai nashtisaras te aterdiaras, ande late si iek vilino kai mudarel. O manush sai kerel anda swako fielo zhigania kai si nasul, so wo mangel, andal chiriklia, sapa, ai mashe, ai vunzhe kerdia kodia.4 aE shib si sar iek iag, woi si o bezex la lumiako; ai si la lako than ande amaro stato, ai marel sa amaro stato, ai del iag sa amaro traio la iagasa kai avel katar o iado.= sKadia vi e shib, woi si iek tsinorho kotor kai si ando stato, numa sai luvudilpe anda bare dieli. Ashun, ai den tume goji ka baro versh ke iek tsinorhi iag dosta si te lel sa iag!G Vai den tume goji kal pharaxoduria, marka ke si bare, ai ke le bare barvalia spiden le, sa won ingerde le katar iek tsinorho guvernai, ai zhan kotse kai o manush kai si po pharaxodo mangel. Ashun, ame thas o sastri ando mui grastengo, saxke te keren so mangas lendar; ai kadia sai angeras sa lengo stato kai ame mangas.+ OAme savorhe shubisavas ande but dieli, numa te si iek manush kai chi shubilpe ande so mothol, kodo manush vorta lo ai sai inkerel sa pesko stato po drom o lasho.! =Murhe phral, chi trobul te avel but narodo mashkar tumende kai sicharel, ke zhanen ke ame kai sicharas avasa dine pe kris mai zurales ke sar le kolaver.gGKe sar o stato kai nashti traiil bi le traiosko, sakadia o pachamos bi le lashimasko mulo lo.H Sakadia sas la Rahabaki e kurva. Sas jindi vorta katar O Del pala lashimos kai kerelas, woi kai premisardiasas le Devleske manushen le Zhidovon, ai zhutisardiasas le te zhantar pa aver drom.oWTume dikhen, ke o manush si jindo vorta katar O Del pala lashimos kai kerel, ai na ferdi ke pachalpe.<qAi kadia kerdiol so mothol E Vorba le Devleski, "O Abraham pachaiape ando Del, ai O Del jinelas les sar vorta pala pachamos kai sas les." ai O Del motholas leske "Murho vortako."Dikhes ke lesko pachamos ai lesko lashimos kerenas buchi andek than; ai lesko pachamos sas vorta pala lashimos kai kerelas.s_Nas o Abraham amaro dat sas jindo vorta angla Del pala so kerdia, kana dia peske shaves o Isaac te merel?nUTu manusha kai chi haliares kanchi! Manges te dikhes ke o pachamos bi le lashimasko, chi mol kanchi?`9Tu pachas tu ke si ferdi iek Del. Mishto! Numa vi le beng pachanpe, ai izdran daratar.]3Numa te mothola vari kon, "Tute si o pachamos, ai mande si o lashimos, me mothava leske, sikav mange sar sai avel tu o pachamos bi le lashimasko, ai porme me sikavava tuke murho pachamos le lashimasa kai kerav."Z~-No sakadia si le pachamos, o pachamos korkorho bi le lashimasko, chi mol kanchi.}5so mol te mothona lenge, "Ashun Devlesa ai te avel tumenge mishto, zhan ai tachon, ai pravaren tume mishto, ai te na dena le so trobul le te traiin?Z|-Te si iek phral vai iek phei kai trobul le tsalia, ai nai le dosta xaben te xan,{Murhe phral, so lel o manush kai mothol, "Si ma o pachamos ai te na sikavela ke kerel o lashimos? Sar sai kodo pachamos skepil les?"ozW Ke O Del dela pe kris bi milako, kodoles kai nas leske mila andal kolaver; numa e mila niril pe kris.fyE Den duma, ai keren sar manush kai trobun te aven dine pe kris katar o zakono kai skepil ame.ax; Ke kodo kai phendia, "Na phir pa kolavreski rhomni (Na ker kurvia)," phendia vi "Na mudar." Akana te na phiresa pala kolavreski rhomni (te na ker kurvia), numa te mudaresa, antunchi doshalo san ke phaglian o zakono. Z~}r|{zzQyyxXw'vutssr6qpp>X==<<1;z:988k766y55H44;33k32[100//c..h. --4,r,++ *,))I({''t&!%%"$$#""!!W !+lJ{L\*eTg>   W V %M_6$} CAi tume akana beshen ande dragostia le Devleski, zhi kai azhukeren amare Devles O Jesus Kristo ande pesko lashimos te del tume o traio kai chi mai getolpe.| Numa tume, murhe vortacha, zhan angle ai keren te mai bariol tumaro Swunto pachamos. Ai rhugin tume la putierasa kai si ando Swunto Duxo.{ Ai won si kai rimon le khangerian, won ingerde le palal ginduria le bi lashe kai si lenge statos, ai nai le O Swunto Duxo le Devlesko.z /Won phende tumenge, "Ke kana pashola e vriama te avel O Kristo avena manush kai marena mui tumendar, ai traiina pala penge ginduria le bi lashe."y Numa tume, murhe vortacha, den tume goji, ka divano kai sas tumenge phendo mai anglal katar le apostluria amare Devleske O Jesus Kristo.7x iKodola manush shoxar nai lenge mishto ai sagda vachinpe, won traiin pala pengo ilo; won keren barimata anda pengo divano, ai lasharen le kolavren saxke te len vari so lendar.Tw #Saxke te del pe kris savorhen, ai te dosharel sa le bi lashen anda bi lashimos kai kerde, kana xolaile po Del ai anda sa le zhungale vorbi kai kodola manush bezexale bi lazhaiimasko phende karing leste."-v UVi lenge si e profesi kai phendia e Enoch, o eftato andai vitsa le Adamoski phendia, arakhen tume, "O Del si te avel peske swuntone shavensa ai but miliwonia avena.ju O Won miazon pel talazuria la mariake kana si buntuime, ai sikaven pengo nasulimos sar e spuma, won si sar le chererhaia kai chi zhanen kai zhan, ai O Del garadia lenge pe sa e vriama iek than kai so mai baro tuniariko sa data.Jt  Ai kana won si ka tumare skafidia le Devlekane bunto keren vai keren won e pachiv bi lazhaimasko, ai ferdi pendar len sama. Won si sar le nuveria kai si ingerde katar le barvalia ai kai chi den breshind. Won si sar le krenzhi kai chi den chi iek fruta, vi kana si lengi vriama, krenzhi kai si ankalade andai phuv mule le.s 3 Nasul avela lenge! Ke won linepe pala drom kai liasas o Cain. Won kerde o nasulimos pala love sar o Balaam, ai won mule ke buntuisaile sar o Korah. r ; Numa kadala manush den duma zhungales pa sa le dieli kai chi zhanen, numa le dieli kai zhanen, sar le zhigeni chorhe, pala kodola dieli xasaren le won.}q u Ai kasaviatar diela o angelo kai bushol Michael chi kerdia, kana marelaspe le bengesa ai xalaspe lesa, kon lela o stato le Mosesosko, o Michael chi tromailo te marel mui vai te buzhukuril le benges, ferdi phendia leske, "O Del dela tu pe kris!"Ap }Kadala manush sakadia keren,dikhen sune kai ningeren le te keren bezex penge statosa, won chi mangen o zakono le Devlesko, won den duma zhungales pal dieli le swunto kai si ando cheri.~o wAi mai den tume goji ka Sodom ai ka Gomorrah ai le foruria kai sas pasha lende, le manush andel foruria kerde sakadia sar le angeluria ke won mangenas but putiera ai nas lenge dosta won gindinas, le manush pherdo sas nasulimos ai traiinas bi malades. Kerenas kurvi, ai nashen pala aver manushen kai si streinuria te keren bezex penge statosa, O Del doshardia le foruria Sodom ai Gomorrah kai sas pharhadia la iagasa, te sikavel le manushenge so si te kerdiol lenge, e parha le iadosko chi mai getolpe.un eDen tume goji kal angeluria kai nas lenge dosta e putiera kai sas le dini katar O Del, numa mekle o than kai sas le dino; O Del garavel le ando baro tuniariko ai phanglia le lantsonsa kai chi rimon pe zhi ka dies kai avena dine pe kris.Am }Marka ke tume zhanen vunzhe sa kadala dieli, mangav te mai dav tume goji sar O Del skepisardia le Zhidovon andai Egypt, numa sar antunchi mudardia kodolen kai chi mangenas te pachanpe.+l QKe uni bi lashe manush thodepe chordanes mashkar amaro narodo, ai won rimon e lashi viasta kai mothol pa lashimos amare Devlesko te garaven pengo traio o bi lasho, ai won chi premin le Jesus Kristos amare Devles, numa de dumult E Vorba le Devleski phendia e kris kai avela pe kodola manush./k YMurhe kuchi vortacha, mangav de kotor vriama te ramov tumenge ai te mothav tumenge pa skepimos kai si ame andek than, numa haliarav mai anglal sar sa ke trobul te mothav tumenge, te na kovlion numa te len zor, saxke te zhan angle ando pachamos kai sas dino ferdi iek data ka narodo le Devlesko.Jj E mila, ai e pacha, ai e dragostia te aven tume dine bi musurako.Xi -Kako lil katar o Juda, ek sluga le Jesus Kristoski, ai o phral le Iakovosko, kodolenge kai si akharde katar O Del O Dat, kai traiin ande dragostia le Devlesko amaro Dat, ai tume san garade le Jesus Kristosko.ih MNuma mangav te dikhav tu sigo vriama, ai antunchi sai dasa duma iek kavresa. E pacha te avel tusa. Che vortacha traden tuke but bax, zor ai sastimos. Ai iame tradas but bax, zor ai sastimos sa amare vortachenge kai si kotse.kg Q Si ma but dieli te mothav tuke, numa chi mangav te phenav le tuke andek lil ramome la chernialasa.f 9 Savorhe mothon o lashimos pa Demetrius, ai vi o lashimos. Mothol lashimos pa leste, ai iame mothas lashimos pa leste, ai zhanes ke o chachimos phenas.'e I Murho kuchi vortako, na ker o nasulimos, numa o lashimos, ke kodo kai kerel o lashimos wo si le Devlesko; ai kodo kai kerel o nasulimos chi dikhlia le Devles.d ' Anda kodia, kana avava, phenava sa o nasulimos kai kerel, le vorbi le bi lashe kai mothol ai kai xoxavel pe amende! Numa kodia nai leske dosta, chi mangel te premil le phralen kai aven, ai kodola kai mangen te premin le, wo aterdiarel le, ai del le avri andai khangeri.c - Tradem andek lil xantsi divano kai khangeri, numa o Diotrephes, kai si leske drago te avel wo o mai baro mashkar lende chi mangel te premil ame.b Trobul ame kai pachas ame ando Del te zhutisaras kasavendar manushen, saxke te avas iame ande buchi kai keren te zhal o chachimos angle. a Ke won thodepe po drom te keren buchi ando anav le Kristosko bi te len chi iek zhutimos katar le manush kai chi pachanpe ando Del.` 3Won phende pa che dragostia la khangeriake, de le so trobul le, mangav ma tutar te zhan mai angle pengo drom, ker mishto te avel drago le Devleske.c_ AMurho kuchi vortako, tu sagda keres mishto le phralensa ai vi kodolensa kai si streinuria.X^ +Nai ma mai baro raduimos de sar te zhanav ke murhe shave traiin ando chachimos.] Defial raduime simas, kana avile phral kai pachanpe ando Del ai phende mange pa chachimos kai si ande tute, ai sar phires ando chachimos.\ %Murho kuchi vortako, mangav ai rhugiv ma te avel tuke mishto ande soste godi, ai te aves sasto ande sa cho stato sar si cho duxo le Devlesa.f[ IKatar o mai phuro kai kerel buchi ande khangeri ramol ka le Gaius, kai si mange chaches drago.cZ A Le shave cha pheiake kai sas alome katar O Del traden tuke but bax, zor ai sastimos. Amen.LY  Si ma but dieli te ramov tumenge, numa mai drago mange te na phenav le tumenge pe iek rhertia la chernilasa; numa gindiv ke si te avav tumende, me te mothav tumenge, saxke te avas defial raduime.OX  Ke kodo kai del les dies lasho vi wo lesa lo ando nasulimos kai kerel.W  Te avela vari kon tumende, ai te na anela tumenge o zakono le Kristosko, na premin les tumende, ai na den les chi dies lasho.V 7 Kon godi zhal mai dur ai chi beshel ando zakono le Kristosko, ai les O Del. Numa kodo kai beshel ando zakono le Kristosko, si les O Dat ai vi O Shav.U Tume arakhen tume, saxke te na xasaren so nirisardiam ande amari buchi, numa te avel ame dini iek bari pochin palai buchi kai kerdiam.rT _Ke but manush kai xoxaven avile ande lumia, ai chi mangen te preznain ke O Jesus Kristo avilo pe phuv andek stato manushesko. Kodo kai chi preznail ke O Kristo avilo ando stato si o xoxamo ai o duzhmano le Kristosko (xoxamlo kristo).S Ai e dragostia si te traiisaras ando zakono le Devlesko. Kado si o zakono, ke wo phendia amenge te avas drazhi iek kavreske de anda gor.R 5Ai akana, zhuvlio, mangav tutar te avas drazhi iek kavreske. Nai kado iek nevo zakono kai ramov tuke, kado si o zakono kai sas ame dino de anda gor.wQ iMe simas defial raduime ke arakhlem unen anda che shave ke traiinas ando chachimos, sar manglia amendar O Dat.3P aO Del O Dat ai le Devles O Jesus Kristo, O Shav le Dadesko, te den ame o mishtimos, e mila, ai e pacha, saxke te avel ame kadala podarki ando chachimos ai ande dragostia.DO Ke o chachimos traiil ande amende, ai avela amensa sa data.UN 'Katar o mai phuro kai kerel buchi ande khangeri ramol kai zhuvlia kai sas alome katar O Del ai ka lake shave, kai si mange defial drago. Chi san ferdi mange drago, numa sa kodolenge kai zhanen o chachimos.rM]Wo si O Del o chacho, Wo si o traio kai chi mai getolpe. Murhe shave, arakhen tume katar le ikoni! Amen.'LGAme zhanas ke O Shav le Devlesko avilo, ai dia ame e goji, te zhanas savo si O Del o chacho. Ame sam astarde ka Del o chacho katar lesko Shav O Jesus Kristo.WK'Ame zhanas ke le Devleske sam, ai ke sa e lumia si telai putiera le bengeski.#J?Ai ame zhanas ke kon godi si shav Devlesko chi mai kerel bezexa sagda, numa kodo kai si shav Devlesko arakhelpe wo korkorho, ai o beng chi amil pe leste.UI#Ke so godi si nasulimos bezex si, numa si bezex kai chi ingeren kai martia.OHTe dikhela vari kon peske phrales ke kerel iek bezex kai chi ingerel kai martia, trobul te rhugilpe ka Del, ai O Del dela traio kodole phrales, ai O Del dela o traio kodolen kai keren iek bezex kai chi ingerel kai martia, numa si iek bezex kai ingerel kai martia, ai chi mangav te rhugin tume anda kodo kai kerdia kado bezex.oGWAi te zhanasa ke wo ashunel amende, kana mangas lestar vari so, zhanas ke dela amen so mangas lestar.FAnda kodia ame sai pashuas pasha Del sa amare ilesa, ai zhanas ke te mangasa vari so lestar kai si ande leski voia, wo ashunela amende.JE  Me ramov tumenge kadala dieli kai pachanpe ando anav le Shavesko le Devlesko, saxke te zhanen ke si tume o traio kai chi mai getolpe, ai tume kai pachan tume ando anav le Shavesko le Devlesko.gDG Kado kai si les O Sav si les o traio; ai kodo kai nai les O Shav le Devlesko nai les o traio.vCe Ai kado si e Vorba kai phendia, O Del dia ame o traio kai chi mai getolpe, ai kodo traio si ande lesko Shav.\B1 Kon pachalpe ando Shav le Devlesko zhanel ando lesko ilo kai O Jesus si O Shav le Devlesko, numa kon chi pachalpe ando Del kerdia anda Del iek xoxamlo; ke chi pachaiape ande e Vorba kai O Del dia pa pesko Shav.A Ame premisaras e Vorba le manushenge, numa E Vorba le Devleske mai bari la, ai kado si e Vorba kai phendia pa pesko Shav.x@iAi trin marturia si pe phuv, O Swunto Duxo, ai o pai, ai o rat; ai vi le trin andek than mothon iek chachimos.a?;Ke trin marturia si ando rhaio, O Dat, E Vorba, ai O Swunto Duxo: ai sa le trin si iek.>>uO Jesus Kristo avilo pala pai ai rat. Wo avilo na ferdi le paiesa, numa le paiesa ai le ratesa. O Swunto Duxo si marturo ke kadala dieli chache le, ke O Swunto Duxo si o chachimos.\=1Ai kon sai niril pe lumia? Ferdi kodo kai pachal ke O Jesus si O Shav le Devlesko.w<gKe kon godi si Shav Devlesko nirilpe lumia, ai so del ame e putiera te nirisaras pe lumia, amaro pachamos si.X;)Ke te si amenge drago Del, ame keras lesko zakono. Ai lesko zakono nai trutno.r:]Ai ame zhanas ke drago amenge le Devleske shave, kana si amenge drago O Del, ai kana keras lesko zakono.9 Kon godi pachalpe ke O Jesus si O Kristo si ek Shav le Devlesko, ai kaske godi si drago O Dat drago leske vi leske shave.x8iAi eta o zakono kai dia ame O Kristo: kodo kai si leske drago O Del trobul te avel leske drago vi lesko phral.=7s"Drago mange le Devles." ai te si leske griatsa lesko phral, wo xoxavel. Ke kodo kai nai leske drago lesko phral kai dikhel les, sar sai avel leske drago O Del kai chi dikhel les?L6Numa drago amenge le Devles, ke sas leske drago amenge mai anglal.5+Nai dar ande dragostia. Ai e chachi dragostia gonil e dar. E dragostia nai chachi ande kodo kai daral, ke e dar kerel te gindis ke doshalo san.L4Te sikavel ke e dragostia chaches si ande amende, ke chi daras amaro ilo kana beshas angla leste po dies kai avela e kris le Devleski, ai ke traiisaras ande kadia lumia sar O Kristo traiisardia.%3CAi ame zhanas e dragostia kai si le Devles amenge ai pachas ame.O Del si dragostia; ai kodo kai traiil ande dragostia traiil ando Del, ai O Del ande leste.d2AKodo kai mothol ke O Jesus si O Shav le Devlesko, O Del traiil ande leste, ai wo ando Del.`19Ai ame dikhliam ai phenas ke O Dat tradia peske Shaves te avel O Skepitori la lumiako.j0M Ame zhanas ke traiisaras ando Del, ai ke O Del traiil ande amende, pala Swunto Duxo kai dia ame./- Khonik shoxar chi dikhlia le Devles; numa te avasa drazhi iek kavreske, O Del traiil ande amende, ai leski dragostia sikadiol vorta ande amende.l.Q Murhe vortacha, te samas kadia zurales drago le Devleske, iame trobul te avas drazhi iek kavreske.)-K Ai e dragostia si, na ke sas ame dragostia le Devleski, numa ke sas les dragostia amenge, ai tradia peske Shaves saxke pala leste amare bezexa te aven iertime.,y Ai O Del sikadia peski dragostia amenge ke tradia peske ieke Shaves ande lumia, saxke pala leste te avel amen o traio.`+9Numa kodo kai nai les dragostia ando ilo, chi zhanel le Devles, ke O Del si dragostia.-*SMurhe kuchi vortacha, trobul te avas drazhi iek kavreske, ke e dragostia avel katar O Del, kas godi si dragostia ando ilo wo si shav Devlesko, ai zhanel le Devles.Z)-Numa ame le Devleske sam, ai kodo kai zhanel le Devles ashunel amende; numa kodo kai chi zhanel le Devles chi ashunel amende. Anda kadia, ame sai zhanas savo si O Duxo le chachimasko ai o duxo le xasarimasko.W('Won la lumiake le, anda kodia den duma sar e lumia, ai e lumia ashunel lende.@'yNuma tume, murhe shave, le Devleske san, ai nirisardian pe le xoxamle profeton, ke O Swunto Duxo kai si ande tumende mai zuralo lo de sar o duxo kai si ande kodola kai si ande lumia.<&qNuma kon godi mothola ke O Jesus Kristo chi avilo ande lumia sar iek manush nai les O Swunto Duxo kai avel katar O Del. Numa o duxo le duzhmanosko (xoxamlo kristo) si katar o duzhmano le Kristosko, ke tume ashundian pa kodo duzhmano (xoxamlo kristo) ke trobulas te avel, numa akana vunzhe avilo ande lumia.-%SNuma eta sar zhanena te si O Swunto Duxo le Devlesko: ke kon godi mothola ke O Jesus Kristo avilo ande lumia sar iek manush, kodo si les O Swunto Duxo le Devlesko.3$ aMurhe vortacha, na pachan sa kodolen kai mothon ke si le O Swunto Duxo, numa zumaven le te dikhen te si kodo duxo katar O Del. Ke but xoxamle profeturia avile ande lumia.*#MAi kodo kai kerel so mothol o zakono le Devlesko, wo ando Del lo ai O Del ande leste le. Ai ame zhanas ke O Del traiil ande amende pala Swunto Duxo kai dia ame."5Ai so mangel amendar, wo mangel te pachas ame ando anav leske Shavesko o Jesus Kristo, ai te avas drazhi iek kavreske, sar manglia amendar O Kristo.o!WAi so godi mangasa lestar, wo dela ame, ke ame las ame pala lesko zakono, ai keras so si leske drago.b =Murhe vortacha, te na dosharela ame amaro ilo, ame sai mangas ame katar O Del bi darako.pYKe te dosharela ame amaro ilo, ame zhanas ke O Del mai baro lo katar amaro ilo, ai zhanel swako fielo.nUAnda kodia zhanasa ke ame sam shave le Devleske, ai kerela amaro ilo te haliarelape vorta angla Del. Murhe shave, chi trobul te drago amenge le vorbensa ai la shibasa, numa trobul te sikavas amari dragostia chachimasa ai ilesa.<qTe si ek manush kai si barvalo ai te dikhela ke trobul vari so leske phrales, numa te phandavela pesko ilo leske, sar sai mothol kodo manush ke drago leske le Devles peske ilesa? Eta sar zhanas so si e dragostia, O Jesus Kristo dia pesko traio amenge. No vi ame, trobul te das amaro traio amare phralenge!%CKe savo godi manush nai leske drago lesko phral, wo si manush kai mudarel; ai tume zhanen ke manush kai mudarel nai ande leste o traio kai chi mai getolpe.Ame zhanas ke nakhliam katar e martia ke traio, ke drago amenge amare phral. Numa kodo kai nai leske drago lesko phral inker ande martia.V% Na chudin tume, murhe phral, ke san griatsa le manushenge kai si ande lumia.N Chi trobul te keras sar o Cain, ke wo le bengesko sas, ai mudardia peske phrales. Ai sostar mudardia les? Ke le dieli kai kerelas o Cain sas nasul, numa le dieli kai kerelas lesko phral vorta sas.W' Ke eta e lashi viasta kai ashundian de anda gor: te avas drazhi iek kavreske.-S Eta sar prinzhardion mishto le shave le Devleske, ai le shave le bengeske, kon godi chi kerel so si vorta, vai nai leske drago lesko phral, kodo nai shav Devlesko.:m Kon godi si shav Devlesko nashti mai kerel bezexa sagda; ke e putiera le traioski kai avel katar O Del si ande leste; ai ke O Del si lesko Dat wo nashti mai kerel bezexa sagda.)KO manush kai kerel bezexa, kodo manush si bengesko; ke o beng kerdia bezexa de anda gor. Ai O Shav le Devlesko avilo pe phuv, te pharhavel e buchi le bengeski.yMurhe shave, na meken te rimol tume khonik katar O Del! Ke kodo kai kerel so si vorta lo, sar O Jesus Kristo si vorta.Kon godi beshel astardo ka Kristo chi mai kerel bezexa; numa kon godi inker mai kerel bezexa chi dikhlia le Kristos, ai chi zhanglia les.fEAi tume zhanen ke O Jesus Kristo avilo te lel amare bezexa, ai ande leste nai chi iek bezex.Savo godi manush kerel bezexa doshalo ke chi kerel so phenel o zakono le Devlesko; ke o bezex doshalo lo karing o zakono.c?Ai kon godi si les kado pachamos ando Kristo vuzharelpe andral, vi sar si O Kristo vuzho.< qMurhe vortacha, ame sam akana shave Devleske, numa chi zhanas inker mishto so avasa mai angle. Numa zhanas ke kana avela O Kristo, ame avasa sar leste, ke ame dikhasa les sar lo.G  Dikhen, sode sam drago le Dadeske! Leski dragostia kadia de baro lo kai shave Devleske akharen ame, ai chaches shave Devleske sam. Eta sostar e lumia chi zhanel ame, ke chi zhanel le Devles.y kTume zhanen ke O Kristo vorta lo; trobul vi tume te zhanen, ke kon godi kerel si si vorta. Wo si shav Devlesko. 5Ai akana, murhe shave, beshen astarde ka Kristo, saxke te avas pherdo pachamos kana avela, ai na te avel amenge lazhav angla leste o dies kai avela.U #Ai den tume goji ke lian katar O Kristo O Swunto Duxo kai traiil ande tumende, ai chi trobul te sicharel tume khonik. O Swunto Duxo le Kristosko kai si ande tumende sicharel tume so godi trobul te zhanen, ai O Swunto Duxo o chachimos sicharel tume, na o xoxaimos. Keren so mothol tumenge O Swunto Duxo, ai beshen astarde ka Kristo.b=Me ramov tumenge kado divano saxke te arakhen tume katar kodola kai roden te rimon tume.NAi eta so shinadia O Kristo, ke del ame o traio kai chi mai getolpe.J Anda kodia, garaven mishto ande tumare ile e lashi viasta kai ashundian de anda gor. Ke te garavena ande tumare ile so ashundian de anda gor, traiin vi tume andek than le Shavesa ai le Dadesa.xiKe kodo kai chi mangel le Shaves, chi mangel chi le Dades; numa kodo kai premil le Shaves, premil vi le Dades.Kon si xoxamlo? Kodo si kai mothol ke O Jesus nai O Kristo. Ai wo si o xoxamlo Kristo, kai chi mangel chi le Dades ai chi le Shaves.)Chi ramosardem tumenge, ke chi zhanen o chachimos, numa ke zhanen o chachimos, ai vi zhanen ke chi iek xoxaimos nashti avel katar o chachimos.q[Numa tumen sas dino O Swunto Duxo katar kodo kai si Swunto, anda kodia tume savorhe zhanen o chachimos.iKKodola duzhmaia le Kristoske nas chaches anda amare, anda kodia won mekle ame. Ke te avilino anda amare, won sas te beshen amensa. Numa won mekle ame saxke te zhangliolpe mishto ke chi iek anda lende nas chaches anda amare.CMurhe shave, e vriama kai si te avel O Kristo pashol ai ashundian ke o xoxamlo Kristo si te avel; ai vunzhe but xoxamle kristuria avile; No ame zhanas ke sigo vriama si e avel O Kristo.zmAi e lumia si te nakhel ai so godi arakhen le manush pe late, numa kodo kai kerel so mangel O Del traiila sagda.V~%Ke so godi si ande lumia, le ginduria le bi vuzhe kai si le statos, ai le dieli kai amare iakha dikhas ai mangas, ai le barimata kai kerdion katar le dieli la lumiake, nai katar O Dat, numa katar e lumia. }9Trobul te na avel tumenge drago e lumia ai chi le dieli kai si ande lumia. Ke kodo kai si leske drago e lumia, e dragostia le Devleski nai ande leste.J| Ramosardem tumenge, le dadenge, ke zhanen kodoles kai si de anda gor. Ramosardem tumenge, le ternenge, ke zurale san; ai e Vorba le Devleski traiil ande tumende, ai tume nirisardian le benges.3{_ Ramov tumenge, le dadenge, ke zhanen kodoles kai si de anda gor. Ramov tumenge, le ternenge, ke nirisardian le benges. Ai ramov tumenge, le shavenge, ke zhanen le Dades.\z1 Me ramov tumenge, murhe shave, ke tumare bezexa iertime le pala anav le Kristosko.y% Numa kodo kai nai leske drago lesko phral ando tuniariko lo, ai ando tuniariko phirel, ai chi zhanel kai zhal, ke o tuniariko korhardia les. x Numa kodo kai si leske drago lesko phral traiil ande vediara, ai kadia nai kanchi ande leste kai peravel avre manushes ando bezex.kwO Kodo kai mothol ke traiil ande vediara, ai kai si leske gratsa lesko phral, inker ando tuniariko.&vENuma, ek nevo zakono ramov tumenge, ai lesko chachimos sikadiol ando Kristo ai vi ande tumende. Ke o tuniariko zhaltar, ai e chachi vediara vunzhe strefial./uWMurhe kuchi phral, "Chi ramov tumenge ek nevo zakono, sa o phurano zakono si kai sas tume dino de anda gor. Ai kado zakono o phurano si e Vorba kai vunzhe ashundian.Zt-Kodo kai mothol ke traiil le Devlesa, trobul te traiil sar traiisardia o Kristo.s'Numa o manush kai kerel so mothol E Vorba le Devleski, sikavel ke chaches drago leske o Del, kadia si sar te zhanas ke traiisaras le Devlesa.!r;Numa te mothola vari kon, ke zhanel le Devles, ai te na kerela so mothol le sicharimata le Devleske, kodo manush xoxavel ai o chachimos nai ande leste.dqATe kerasa so mothol amenge le sicharimos le Devleske, antunchi zhanas ke zhanas le Devles.5pcWo kai si ferdi vorta le Devlesa. Ke O Jesus Kristo si kodo kai mulo po trushul pala amare bezexa te avena iertime, ai na ferdi amare bezexa, numa le bezexa le manushenge.+o QMurhe shave, ramov tumenge kadala dieli, saxke te na keren bezexa; numa te shubisailo vari kon ai te kerdia bezex, si amen iek ablakato le Dadesa, O Jesus Kristo.bn ? Te mothasa ke chi kerdiam bezexa, keras anda Del xoxamlo, ai leski Vorba nai ande amende.!m = Numa te purhisarasa amare bezexa le Devleske, wo kerela sar shinadia ai so si vorta: wo iertila amare bezexa ai vuzharela ame anda so godi si nasulimos.^l 7Te phenasa ke chi sam bezexale, ame xoxavas ame amen, ai o chachimos nai ande amende.*k ONuma te traiisarasa ande vediara, sar O Del si ande vediara, antunchi sam astarde andek than, ai o rat le Kristosko lesko Shav vuzharel ame anda sa amare bezexa.j  Te mothasa ke traiisaras le Kristosa, numa te avasa inker ando tuniariko, ame xoxavas vi ande amaro divano ai vi ande so keras.i 'Eta e lashi viasta kai ashundiam katar O Jesus Kristo, ai kai akana ame mothas tumenge: O Del si vediara ai nai chi iek tuniariko ande leste.Ih  Ame ramos tumenge kadala dieli saxke te avel tume baro raduimos./g YSo ame dikhliam ai ashundiam vi tumenge mangas te mothas, saxke te aven vi tume andek than amensa ande chidimos kai si ame le Dadesa, ai leske shavesa O Jesus Kristo..f WKana kodo traio sikadilo, ame dikhliam les; anda kodia ame mothas tumenge, ai phenas tumenge pa traio kai chi mai getolpe, kai sas le Dadesa, ai sas sikadilo amende.Ae O Kristo si e Vorba le traioski, kai sas de anda gor swakona dielako: ke ame ashundiam, ai dikhliam amare iakhensa; ame dikhliam pe late, ai azbadiam amare vastensa e Vorba le traioski.)dKNuma zhan angle, barion ando lashimos, ai ando zakono amare Devlesko ai skepitoresko O Jesus Kristo. Leske te avel o barimos, akana ai ande swako vriama! Amen.lcQWon xasaren pen kokorho. Numa tume, murhe kuchi phral, zhanen kadala dieli akana. Arakhen tume saxke te na meken tume te aven duriarde katar le shibki le manushenge kai si bi lashe, ai te na xasavon katar tumaro baro pachamos."b=Inker wo del duma pa kadia diela ande sa peske lila, swako data kai del duma pa kadala dieli, ke chaches si uni thana kai si trutno te haliarelpe. Le manush ka nai mishto sicharde ai kai chi zhanen parhuven o divano, sar keren vi le kolavre vorbensa kai si ande Vorba le Devleski.But manush lenape pala lende ande lengo traio o bi lasho; ai pala lende le manush dena duma bi malades pa zakono o chacho le Devlesko.P= Xoxamle profeturia sas mai anglal mashkar o narodo, vi mashkar tumende avela manush kai sicharen pa Del dieli kai nai chache. Won anena mashkar tumende zakonuria xoxamle kai rimona le manushen ai mothona, ke O Kristo chi avilo pala lende te skepil le, no pala kadala dieli e kris le Devleski avela pe kodola manush ai xasavona."< ?Ke chi iek profesi vai chi iek vorba shoxar chi avili katar e voia le manusheski, numa O Swunto Duxo sikavelas le manushenge ta mothonas so mangel O Del. ~~}V|M{{&zxx^wvuutsrrRqqpZoosnmlll/kJjj,iuhgffWe*dcbaa&`u_S^^]t\\\ [h[3ZYYuXWWVUTSS?RQsQ$P!OOONMLLGKyK*J8IHGG*FoEDCC=BuAA>@@G?^>(=<;;(:9087n66544321j0// ._--V,K++J*w)) (X'&& %D$#""G! Buyi$u!bM M # ! EZ<.1 W Porme simas dini ek lunzhi rhai kai sas sar ek musura. Ai o angelo phendia mange, "Zha ai musuris o tampla le Devlesko, ai o altari, ai le manush kai rhuginpe andre.}0s Porme wo phendia manage, "Pale trobul tu te mai des profesi angla le manushen, ai thema, ai shiba, ai amperaturia."/- Porme lem e klishka katar le angelosko vas ai xalem la. Sas gugli sar avjin ando murho mui, numa kerdia murho stomoko (ji) shuklo kana xalem la.2.] Gelem ka angelo ai phushlem lestar te del ma e tsinorhi klishka. Wo phendia, "Les la ai xas la. Zumavela sar avjin ando cho mui, numa kana xalian, kerel cho ji shuklo."G- Porme o glaso kai ashundem andai rhaio pale dia duma mande, "Zha" wo phendia, "Ai les e tsinorhi klishka kai si phuterdi, e klishka si ando vas le angelongo kai beshel pe maria ai pe phuv."o,W Ai kana o eftato angelo phurdia leski tuturaza, O Del sikavel lesko garadimos – shodeni kai sas garado pala but bersh – de sar e lashi viasta sas phendi ka leske slugi le profeturia, akana kerdiol so sas shinadia katar O Del..+U ai shinadia vari so ando anav le Devlesko kai zhuvindil sa data, kodo kai kerdia o rhaio, ai e phuv, ai e maria ai swako fielo kai si ande lende, te na mai azhuker.*y Porme o zuralo angelo kai dikhlem beshelas anda punrhende pe maria ai pe phuv vazdino lesko chacho vas karing o rhaio,)! Me lasharavas te ramov kana ashundem ek glaso andai rhaio, phenelas mange, "Phandes le dieli kai le efta rhonjituria phende. Na ramos le!"R( Wo tsipisardia le baro glasosa sar ek liono, ai efta rhonjituria bashle. ' Ai sas ando lesko vas ek tsinorhi klishka kai sas phuterdo. Wo thodia lesko chacho punrho pe maria ai lesko stingo punrho pe phuv.@& { Porme dikhlem aver angelo hulelas tele andai rhaio kai sas wusharado ek nuverosa. Ai e rhaza sas opral lesko shero. Lesko mui sas sar o kham. Leske punrhe sas sar khastorhe le iagake.%+ Won chi keisaile katar o mudarimos kai won kerenas, vai chi amboldinisaile katar o drabarimos, vai chi katar e kurvi, vai chi katar o chorimos.;$o Le manush kai traiinas inker pala kadala baiuria, chi keisaile, chi mekle le dieli kai kerde lenge vastensa, le ikoni kai sas kerde anda sumnakai, rup, xarkune, bax ai khash: kai nashtin te ashunen, dikhen, vai mishkin, vai phiren. Won chi aterdile te luvudin ai rhuginpe ka le dela le xoxamle, le bengen. # E putiera le grastenge sas ande lenge mui ai ande lenge phoria. Lenge phoria sas sar le shere le sapenge kai dindaren ai mudaren.p"Y O trito partia anda sa le manushenge sas mudarde pala e iag ai thu ai sulfer kai avile anda lenge mui.&!E Ande murho vizion, dikhlem le gras ai le manush pe lende, ai le manush ai le kotora sastri kai sas pe lenge kolin. Won sas loli sar iag, ai vunito sar o cheri, ai galbeno sar sulfer. Le shere le grastenge miazonas sar le shere le liononge. E iag ai thu ai sulfer avile anda lenge mui.h I E armia sas la dui shela miliwono ketani po grasten ai ashundem le kana phende sode zhene sas. Won sas garade pala kodo chaso, ai dies, ai shon, ai bersh, ai sas mekle te zhan te mudaren e trito partia sa le manushenge kai traiin.&E O glaso phendia ka o shovto angelo kai sas les e tuturaza, "Meken te zhan le shtar angeluria kai si phandade le lantsonsa ka o baro pai kai zhal Euphrates."  O shovto angelo phurdia leski tuturaza. Ashundem ek glaso kai avilo katar le shtar koltsuria le altareske o sumnakai angla O Del.9m O pervo baio si gata. Ashun! Si mai dui te aven.1 Kadala sarancha sas le ek amperato. Wo si o angelo le gropomosko. Lesko anav ande Zhiduviska shib si Abbadon, numa ande Grekisko shib si Apollion.1 Sas le phoria sar ek tsinorhi zhegeni kai pusavel. E pusav avili katar lenge phoria. Ai lenge putiera sas te dukhaven le manushen pala pansh shon.  Sas pe lenge kolin sastrenge, ai o bunto katar lenge phaka sas sar o bunto katar but vurdona le but grastensa kai zhan ka marimos.[/ Lenge bal sas sar le bal le zhuvliange ai lenge dand sas sar le dand le lionenge.%C Le sarancha miazonas sar le gras kai zhan ka marimos. Sas vari so pe lenge shere kai miazolas e sumnakai konona, ai lenge mui miazol le muia le manushenge. Le manush roden sar te meren ande kodola diesa, chi arakhen les. Won mangen te meren, numa e martia chi mekel le te meren.&E Le sarancha nas te mudaren kodole manushen, numa won sas te den le bari dukh pala pansh shon. Ai e dukh sas sar avela katar ek tsinorhi zhigeni kai pusavel.&E Won sas phendo te na dukhaven e char vai zelene partia, vai kopachi, khash. Won sas te dukhaven ferdi le manush bi o semno le Devlesko pe lenge chikhaturia.q[ Le sarancha hulenas tele pe phuv katar o thu. Won sas dine putiera sar le tsinorhe zhigeni kai pusavel.7 Ai wo phuterdia o gropo ai thu avilo avri sar o thu katar o than kai si e bari iag. Ai o kham ai e barval aviline tuniariko katar o thu anda o gropo. # O panshto angelo phurdia leski tuturaza. Dikhlem ek chererhai anda rhaio kai peli pe phuv. Ai ka leste sas dino e chaia ka o gropo (Abiss).G Ando murho vizion, dikhlem ek baro vulio vurial ando cheri, ando baro glaso phendia, "Baio! Baio! Si baio kodolenge kai traiin pe phuv, kana le kaver trin angeluria phurden lenge tuturazi!"  O shtarto angelo phurdia leski tuturaza. Ai o trito partia le khamesko ai o trito partia le shunutosko ai o trito partia le chere rhaiange sas dukhade, ai o trito partia anda lende sas kerde tuniariko, ai o trito partia le diesesko ai eriatesko nas vediara.' ai o anav le chererhaiesko si "Kerko". Ai trito partia le paiesko avilino votrava. But manush mule katar o pai kana pilie ke avilino votrava.L  O trito angelo phurdia leski tuturaza. Ek bari chererhai pele anda rhaio, phabola sar ek mincha la iagaki, peli pe trito partia anda le paia kai zhal ai po le thana kai o pai avela katar e phuv;z m E trito partia anda sa le dieli kai traiin ande maria sas mudarde, ai trito anda sa le paraxoduria pharhade sas.) KO duito angelo phurdia leski tuturaza. Vari so sar ek bari plai phabolas la iagasa sas shudini ande maria, ai e trito partia la mariaki parhudili sas ando rat.b =O pervo angelo phurdia leski tuturaza. Babitsa ai iag amime le ratesa hulelas tele pe phuv. E trito partia la phuviaki sas phabardi. E trito partia le krenzheske ai le khasheske sas phabarde. Sa le char sas phabarde.L Le efta angeluria kai sas le efta tuturazi lasharde te phurden le.)KPorme o angelo lia e kuchi sumnakai, ai pherdia la la iagasa katar o altari ai shudia la pe phuv. Sas rhonjito, ai bunto, ai rhonjito tele, ai izdralas e phuv. Thu katar e duxi kai phabolas ai le rhugimasa kodolenge kai si le Devleske andek than gele opre angla Del katar le angelosko vas.%Aver angelo avilo ai beshlo anda punrhende ka altari, ai wo inkerdia ek kuchi sumnakai pherdi duxi. Wo sas dino but duxi te amil le rhugimasa kodolenge kai sas leske shaven. Lenge rhugimata thode sas po altari kerdia andai sumnakai anglal o than kai o amperato beshel.fEPorme dikhlem le efta angelon beshenas anda punrhende angla Del. Won sas dine efta tuturazi.^ 7Kana O Bakriorho phuterdia o eftato semno, nas ek bunto ando rhaio pala dopash chaso.3_Ke O Bakriorho kai beshel angla o than pravarel len ai avela lengo pastuxo, ai ingerel len ka xaiin le paieske le traioske. Ai O Del kosel sa le asua katar lenge iakha."7Won shoxar chi aven bokhale vai tsushale mai iek data. Won avena garade katar o baro tachimos ai katar o kham kai strefial pe lende mashkarel o dies.$AAkana won beshen angla than le Devlesko ai podain les adiese ai eriate ando lesko tampla. Ai Kodo kai beshel kotse lel sama lendar ke Wo si mashkar lende.8iMe dem les atweto, "Gazda, tu zhanes." Porme wo phendia, "Kadala si le manush kai avile anda o Baro Chinuimos, ai ke pale xalade penge raxamia parne ando rat le Bakriorhosko.3 Porme iek anda le bish tai shtar manush ( elders vai pasturia) phuslia mange, "Kon si kodole manush kai si le parne tsalia pe lende?" Katar avile?"~% Phenenas, "Amen (Mek te avel!). Swuntsomos ai luvudimos, ai zhanglimos, ai naisimos, ai barimos, ai putiera, ai zor sa data ai sagda. Amen!"3}_ Ai sa le angeluria beshenas amda punrhende kruglom o than ai kruglom le manush – pasturia ai le shtar zhegani zhuvindin, ai pele pe moste angla Del ai luvudisarde les.u|c Ai tsipinas ek baro glasosa, "O skepimos avel katar amaro Del kai beshel po lesko than, ai ka O Bakriorho!"0{Y Pala kodia, dikhlem o baro narodo, pra but te jinav. Won sas anda swako them, ai anda swako vitsa, ai anda swako fielo le manushenge, ai anda swako shib. Won beshenas anda purhende angla o than, ai angla O Bakriorho, tsaliarde sas le parne tsaliasa, ai won inkerde le krenzhitsi ande lenge vas.DzLe vitsi le Zebulunoske – desh u dui mia premisarde o semno;Le vitsi le Josephoske – desh u dui mia premisarde o semno;Le vitsi le Benjaminoske – desh u dui mia premisarde o semno.Ay{Le vitsi le Simeonsoke – desh u dui mia premisarde o semno;Le vitsi le Levieske – desh u dui mia premisarde o semno;Le vitsi le Issacharoske – desh u dui mia premisarde o semno;DxLe vitsi le Asheroske – desh u dui mia premisarde o semno;Le vitsi le Naphtalioske – desh u dui mia premisarde o semno;Le vitsi le Manassehoske – desh u dui mia premisarde o semno;;woLe vitsi le Judahoske - desh u dui mia premisarde o semno;Le vitsi le Reubenoske – desh u dui mia premisarde o semno;Le vitsi le Gadoske – desh u dui mia premisarde o semno;1v[Porme ashundem sode zhene sas kai sas le o semno pe lende: sas iek shel ai shtarvardesh tai shtar mi anda sa le vitsi le Israelonge kai premisarde o semno le Devlesko:u)O angelo katar o Easto phendia, "Chi dukhaven e phuv, e maria, vai le krenzhi zhi kai thodiam o semno le Devlesko pe chikhaturia le slugenge."Jt Porme dikhlem aver angelo avela katar o Easto. Wo anelas o semno le Devlesko o zhuvindil. Wo tsipisardia ando baro glaso kal shtar angelon kai sas dine e putiera te dukhaven e phuv ai e maria.Os Pala kodia dikhlem shtar angelon beshenas ande punrhende kal shtar koltsuria la lumiake. Won aterdiaren le shtar barvalia la lumiake, ai chi meken le te phurden pe phuv, pe maria, vai pe le krenzhi.DrKe O Baro Dies leski xoli avilino! Kon dashtil te beshel?"6qeWon tsipisarde ka le plaia ai le bax, "Peren pe amende! Garaven ame katar o mui kodolesko kai beshel ando lesko than sar amperato. Garaven ame katar e xoli le Bakriorhoski.pPorme sa le amperaturia la phuvake, ai sa le bare kai poronchin, sa le guvernoria, ai sa le zhandaria, sa le barvale manush, ai sa le zurale manush, ai sa le manush kai si ivia, ai sa le slugi garade pende ande le gropuria ai mashkar le bax le plaiange.yokAi o cheri gelotar sar ek rhertia kana si doblisardia, ai swako plai ai izula sas mishkisaile katar lengo than. n  Ai le chererhaia le chereske pele pe phuv sar le figi peren katar e pruing le figenge kana ek bari barval phurdel ai chinol la.)mK Ando murho vizion, kana phuterdia o shovto semno, izdraili e phuv zurales, o kham kerdilo kalo sar kalo poxtan le balesko, ai o shunuto parhudilo lolo sar rat.klO Le parne tsalia sas dine ka swako anda lende. Won sas phendino te hodinin mai xantsi vriama. Won trobunas te azhukeren zhi kana lenge aver phrala ai le shave le Devleske si mudarde pe phuv ai avela lende te beshen andek than.Gk Sa kodole tsipisarde ando baro glaso, phenenas, "O Del la putierako, Swunto ai Chacho, sode vriama azhukeras zhi kai tu doshares le manushen pe phuv pala so kerde amende? Won mudarde amen." j9 Kana phuterdia o panshto semno, dikhlem tela o altari sa le duxuria kodolenge kai sas mudarde ke phenenas E Vorba le Devleski ai denas duma pa Kristo.@iyStrazo aver gras avilo, lesko kolor sas sar melalo parno. Ai kodo kai beshlo po gras sas akhardo Martia, ai Iado lelaspe pala leste pashe ka leske kuria. Won sas dine e putiera te poronchin ek shtarto partia pe phuv, te mudaren le sabiansa, ay le xabenesa, ai la martiasa, ai le zhungale zhigenensa le phuvake.nhUKana phuterdia o shtarto semno, ashundem o glaso o shtarto zhigeni zhuvindil phenel, "Aidi ai Dikh!"{goAshundem ek glaso anda le shtar zhigani zhuvindil phenelas, "Iek tsinorhi kanta le kukuruzoski pala o pochinimos iek diesesko, ai trin tsinorhe kanturia le jiveske pala o pochinimos iek diesesko, numa nazba le vuloi le maslinenge vai e mol."DfKana Wo phuterdia o trito semno, ashundem o trito zhigeni zhuvindil phenel, "Aidi ai Dikh!" Strazo dikhlem ek gras kalo, ai kodo kai beshlo po gras inkerelas ando lesko vas dui kintaria.2e]Aver gras lolo avilo avri. Kodo kai beshlo po gras sas les ek lungo sabia. Wo sas dino e putiera te lel e pacha katar e phuv te mekel le manush te mudaren iek kavreste.edCKana wo phuterdia o duito semno, ashundem o duito zhigeni zhuvindil phenel, "Aidi ai Dikh!"4caStrazo dikhlem ek parno gras. Ai kodo kai beshlo po gras sas les ek fleshka, ai ek konona sas thodini po lesko shero, ai gelotar te niril ande bute marimata ai nirisaril..b WAi dikhlem kana O Bakriorho phuterdia o pervo anda le efta liketuria. Ashundem iek anda le shtar zhigeni zhuvindil tsipil ando ek glaso sar rhonjito, "Aidi ai Dikh!")aKLe shtar zhigeni zhuvindin phende, "Amen (Mek te avel) !" Ai le bish tai shtar manush – pasturia- pele tele ai luvudisarde les kai traiil sa data ai sa data!` Porme ashundem swako diela kai traiil ando rhaio ai pe phuv ai tela e phuv ai ande maria, ai sa kai si ande lende tsipinas, "Naisimos ai luvudimos ai strefial barimos ai sa putiera si ka Kodo kai beshel po than sar amperato, ai ka O Bakriorho sa data ai sa data."S_ Won phende ando baro glaso, "Luvudime si O Bakriorho kai sas mudardo, Wo si dosta lasho te premil e putiera ai o barvalimos ai o zhanglimos ai e zor ai o luvudimos ai o strefial barimos ai o naisimos."^3 Pale dikhlem ai ashundem le glasuria le bute milewoia angelonge. Won beshle anda punrhende kruglom o than kai beshel O Amperato ai kruglom le shtar zhigani zhuvindin ai le manush kai lenas sama le khangeria – elders. O numero lenge sas desh milewonia ai mai but ai mai but. ] Ai Tu chidinisailian le andek than ande ek amperetsia, ai tu kerdian anda lende rashai amare Devleske, ai won poronchina pe phuv."\ Won jilaben ek nevi jili leste, phenenas, "Vorta si tuke te les e klishka ai phutres le semnuria, ke Tu sanas mudardo po trushul. Cho rat chindia le manush le Devleske katar swako familia, katar swako shib, ai katar swako vitsa le manushenge ai katar swako them.u[cKana wo lino e klishka, le shtar zhigeni zhuvindin ai le bish tai shtar manush- pasturia- pele tele angla O Bakriorho. Swako ande lende sas les ek Harp, ai le sumnkai saxanitsi pherde e duxi kai si le rhugimata le shavenge le Devleske.`Z9O Bakriorho avilo ai lia e klishka katar o vas o chacho katar Kodo kai beshlo pa Than.2Y]Me dikhlem O Bakriorho beshelas anda punrhende angla le bish tai shtar manush – pasturia, anglal O Swunto Than ai le shtar zhigeni zhuvindin, ai po Bakriorho sas semnuria ke sakrifisardo sas ai mulo. Sas les efta shinga ai efta iakha. Kadala si efta Duxuria le Devleske tradine ande sa e lumia.eXCIek anda le manush – pasturia – phendia mange, "Chi mai roves. Ashun! O liono katar e vitsa le Judahoski anda e vitsa le Davidoski, si les putiera ai nirisardia. Wo sai phutrel e klishka ai phutrel le efta semnuria.xWiPorme me ruiiem zurales, ke chi arakhlem khonik kai sas dosta lasho te phutrel e klishka, vai te dikhel andre.yVkNai khonik ando rhaio vai pe phuv vai tela e phuv nashtilas te phutrel e klishka, ai nashtilas te dikhel andre.~UuDikhlem ek zuralo angelo tsipil ek baro glasosa, "Kon si dosta lasho te phutrel e klishka ai te phutrel lako semno?"2T _Dikhlem ek klishka (scroll) ando vas o chacho kodolesko kai beshlo po lesko than sar amperato, ai ramome sas pe klishka andre ai palal. Sas phandado le efta liketuriasa.DS "Amaro Devles, ai Amaro Del, si vorta tuke te avel O Barimos strefial ai o luvudimos ai e putiera, Tu kerdian swako fielo sar tu manglian. Won si kerde ai sas kerde ke tu manglia kadia."-RS Le bish tai shtar manush (pasturia) peren tele angle Leste ai rhugin Leste, Kodo kai zhuvindil sa data ai sa data. Ai thon lenge kononuria angla leste ai phenenas,)QK Kana le zhegani zhudindin den luvudimos ai respektimos ai naisimos leste, ka kodo kai beshlo po Lesko than sar Amperato, Kodo kai zhuvindil sa data ai sa data.PSwako anda le shtar zhigeni zhuvindil sas les shov phaka, ai sas les but iakha kruglom ai andre. Adiese ai e riate won shoxar chi aterdion te phenenas, "Swunto, Swunto, Swunto si le Devles, O Del la putierako. Kodo kai sas, ai Kodo kai si, ai Kodo kai si te avel!":OmO pervo zhigania zhuvindil sas sar ek liono, o duito sas sar ek vetselo, o trito zhigania zhuvindil sas les ek mui sar o manush, ai o shtarto sas sar ek vulio ( baro chirikli).7NgAnglal o than kai Wo beshlo sas ek maria la staklaki kai strefial. Ai mashkaral o than ai kruglom o than pe swako rik sas shtar zhigeni kai sas pherdo iakha anglal ai palal.EMRhonjito tele ai rhonjito avile anda o than kai Wo beshlo, ai glasuria sas ande rhonjito. Ai sas angla o than kai Wo beshlo efta lampuria phabonas, kodole sas le efta Duxuria le Devleske.WL'Ai kruglom o than kai beshel O Amperato sas bish tai shtar skamina, ai pe le skamina sas le bish tai shtar manush (elders- pasturia), ai sas pe lende parne tsalia;, ai sas sumnakai kononena pe lenge shere.eKCKodo kai beshlo kotse miazolas sar ek Jasper-diamond parno kai strefialas ek baro strefaimos ai ek Sardius-lolo bax kai strefial, ai ek rhaza kruglom O Swunto Than kai Wo beshel, Kodo miazolas sar ek Emerald-zeleno bax.~JuStrazo simas tela le Duxoski putiera. Ashun! O than kai o amperato beshel si ando rhaio. Sas Iek kai beshlo po than.nI WPala kadia, ande murho vizion, dikhlem ek wudar kai sas phuterdo ando rhaio. O pervo glaso kai ashundem sas sar o baro bashamos la tuturazasko. Phendia mange, "Aven opre katse, ai Me sikavava tu so trobul te kerdiolpe mai angle!"LHSi tume khan! Ashunen mishto ka so O Duxo phenel ka le khangeria."JG Me mekav kodoleske kai si les putiera ai niril te beshel mansa po than kai Me beshav. I Me, sas ma putiera ai nirisardem. Porme beshlem pasha Murho Dat kai beshel ando Lesko Than la putierako.F)Ashun! Beshav angla o wudar ai marav. Te si vari kon kai ashunel murho glaso ai phutrel o wudar, Me avava leste ai xas lesa, ai wo xasa mansa.+EOMe phenav zurale vorbi kodolenge ke drago mange, ai dav le palma. Trobulas te manges zurales te plachal tu le Devles, ai keis tu ai amboldes tu katar che bezexa.{DoTrobulas te chines sumnakai mandar kai sas zumado la iagasa te sai aves barvalo. Chines parne tsalia mandar, vuzhe ai chache,te na aves lazhav ke nai tsalia pe tute, ai les draba mandar te sastiarav che iakha, ai dav tu palpale cho dikhimos.:CmKe tu phenes, 'Me sim barvalo, si ma swako fielo kai mangav, chi trobula ma kanchi!' Numa tu chi zhanes kai san buntuime ando ilo ai ande goji. Tu san chorho ai korho ai nango.dBANuma ke tume si xantsi tato, ai nai tato vai shil, Me chungarava tume avri anda murhi mui.hAIMe zhanav so keren tume. Tume chi san shil vai tato. Mai mishto tumenge te aven tato vai shil.@wRamos ka o angelo (pasturia) la khangeriako ando foro Laodicea: "Kadala vorbi le Devleske phenen 'Amen'. Kodo kai phenel ai kerel so si vorta sa data, ai Wo si O Chachimos. Kodo kai kerdia swako fielo ande le Devleski lumia, phenel kadala vorbi:L? Si tume khan! Ashunen mishto ka so phenel O Duxo ka le khangeria."j>M Me kerava anda kodo kai si les putiera ai niril, ek zuralo manush kai si sar o baro khash kai inkerel o kher le Devlesko. Ai wo shoxar chi mekel les mai iek data. Me ramova pe leste o anav Murho Devlesko ai o anav le forosko Murho Devlesko, o Nevo Jerusalem. O Nevo Jerusalem hulela tele katar Murho Del andai rhaio. Me ramova Murho nevo anav pe leste.[=/ Dikh! Me avava sigo. Garaven so si tume. Te na avela khonik te chorel chi konona.6<e Ke si tume la rhavdasa kerdian mange so phenel murhi vorba. Me garavav tume katar o chaso kana o baro chinuimos si te avel pe sa e lumia, te zumavel sa le manushen pe phuv.d;A Ashun! Si uni manush kai si le bengeske shave, kai phenen,'Ame sam Zhiduvuria', numa nai Zhiduvuria, won xoxaven. Me kerava len te aven tumende ai den le changa angla tumende. Porme won zhanena kai drago mange tumenge.Y:+Me zhanav so keren tume. Dikh, Me phuterdem ek wudar angla tumende, ai nai khonik nashtil te phandavel les. Nai tume put putiera, numa kerdian tume so phenel murhi Vorba ai chi amboldinisailian kontra mande.9Ramos ka o angelo (pasturia) la khangeriako ando foro Philadelphia, "Kodo kai si swunto ai chacho, kodo kai si les e cheie le Davidosko te phutrel ai nai khonik nashtil te phandavel, kodo phandavel ai nai khonik nashtil te phutrel, phenel kadala vorbi:L8Si tume khan! Ashunen mishto ka so phenel O Duxo ka le khangeria."J7 Swako manush kai le les putiera ai niril thola pe leste le tsalia parne. Me chi lava tele lesko anav katar e Klishka le Traioski; numa Me phenava lesko anav angla Murho Dat ai Leske angeluria.!6;Numa si xantsi manus ande khangeri ando foro Sardis, kaske tsalia nai melale le bezexasa. Won phiravena mansa le parne tsaliansa pe lende, ke vorta le.g5GDen tume goji pa so ashundian ai premisardian mai anglal, garaven les, ai pale aven mande, kein anda tumare bezexa. Te na wushten, me avava strazo pe tumende sar ek chor ai dosharav tume. Tume chi zhanena che chaso avava.r4]Wushten! Keren mai zurales so si tume mai anglal si te merel. Ke chi arakhlem che bucha vorta angla Del.w3 iRamos ka o angelo (pasturi) la khangeriako ando foro Sardis: "O Kodo kai si les le efta Duxuria le Devleske ai le efta chererhaia, phenel kadala vorbi: Me zhanav so keren tume. Zhanav ke le manush gindin kai tume zhuvindin, numa san mule.K2Si tume khan! Ashunen mishto ka so phenel o Duxo le khangeriake!"21_Ai dava les o chererhai le diminiatsiako.!0;Wo poronchil pe lende ek kotorasa le sastrengi, ai won avena phagle ande kotora sar le phiria le chikake, sar i me premisardem putiera katar murho Dat.~/uKa kodo kai si les putiera ai niril ai te kerel so mangav lestar zhi ando gor, me dava les e putiera pe sa le thema.9.mNuma tume garaven tume so si tume zhi kai avava.&-ENuma phenav tumenge ai le kolaver ande Thyatira kai chi lianpe pala kodia sicharimos o xoxamlo. Tume chi sichilian so won akharen le garadimata le bengeske.#,?Me mudarava lake shaven. Sa le khangeria zhanena ke me sim kodo kai dikhel ando swako ilo ai swako goji. Ai me dava tu so si te avel tuke pala chi buchi.6+eAshun! Me shudav la ando than le kolavrensa kai lenpe pala late kai chinuina katar o baro chinuimos, te na kein pala le bezexa kai kerde lasa ai amboldenpe katar le bezexa.{*oMe dem la vriama te parhuvel lake ginduria ai te keilpe ai te amboldelpe katar lake bezexa, numa woi chi manglia.)5Numa si ma vari so kai nai drago mange pa tumende: tume meken kadia zhuvli e Jezebel, kai akharel pes ek profeti, te sicharel murhi slugi kai si mishto te keren e kurvia, (woi ingerel tume po chorho drom te keren zhungalimos le statosa), ai xan xaban kai sas dine ka le ikoni.-(SMe zhanav so keren tume. Zhanav pa chi buchi, cho dragimos,cho podaimos, cho pachamos, ai chi rhavda. Zhanav kai tume keren buchi mai zurales akana sar mai anglal.,'QRamos ka o angelo (pasturi) la khangeriako ando foro Thyatira: "O Shav le Devlesko si les iakha sar iag ai leske punrhe strefian sar xarkune, phenel kadala vorbi:&7Si tume khan! Ashunen mishto ka so phenel O Duxo ka le khangeria. Me dava o garado manrho anda rhaio ka swako manush kai si les putiera ai niril. Ai dava les ek bax parno, ai po bax, ek nevo anav avela ramome pe leste. Nai khonik chi zhanela o anav, ferdi kodo kai premil les!"%1Kein tume, parhuven che ginduria ai amboldenpe katar che bezexa. Te na, strazo me avava tumende ai marava kontra lende la sabiasa katar murhi mui.v$eAi si uni mashkar tumende kai lenpe pala o sicharimos le Nicolaitanonge, ai won keren sakadia gratsia mange.#!Numa si ma vari so kai nai mange drago pa tumende. Si uni mashkar tumende kai lenpe pala o sicharimos le Balaamosko. O Balaam sichardia o Barak te atsavel le Zhidovon. Wo sichardia le te xan xaben kai sas dine sar ek podarka ka le dela le xoxamle ai te keren kurvia.)"K Me zhanav kai beshen tume, ai kai o beng beshel po lesko skamin. Me zhanav kai tume san chache ka mande, ai tume chi aterdiaren te keren murhi buchi ai tume phenen murho anav, ai chi amboldenpe katar cho pachamos ande mande, vi kana o Antipas sas mudardo angla tumende kai o beng beshel.!/ Ramos ka o angelo (pasturi) la khangeriako ando foro Pergamos: "Kodo kai si les e skurto sabia kai shinel katar le dui riga, phenel kadala vorbi: - Si tume khan! Ashunen mishto ka so phenel o Duxo ka le khangeria. O manush kai si les e putiera ai niril chi avela dukhado pala o duito martia!"kO Na dara anda so chinuina. Ashun! O beng thon uni anda tumende ande temnitsa te zumavel tumen, ai uni chinuin katar o chinuimos pala desh dies, numa sa data garaven chi pachamos zhi kal martia. Ai dava tume konona le traioski.nU Me zhanav pa che chinuimos. Zhanav ke tume san chorhe. Numa inker tume san barvale! Zhanav pa le vorbi zhungle kai phenenas pa tumende, katar le manush kai phenen won si Zhiduvuria. Numa nai Zhiduvuria. Won si le bengeske shave.3_Ramos ka o angelo (pasturi) la khangeriako ando foro sar bushol Smyrna: "E vorba si katar Kodo kai si o Pervo ai o Paluno, Kodo kai mulo and pale avilo palpale ka traio.5cSi tume khan! Ashunen mishto so phenel O Duxo ka le khangeria. Savorhenge kai si les e putiera ai niril, Me dava les e fruta la Krengaki le Traioski ande Bar le Devleski."b=Numa si tume kadia: tume vurhitsin so le Nicolaitanuria keren. I me vurhitssiv so keren.a;Seren tume sar sas tume e dragostia pala mande e pervo data? Aven palpale ka mande ai avena iertime pala cho bezex, ai keren buchi sar mai anglal, vai me avava ai lav cho lampo katar lesko than mashkar le khangeria.Y+Numa si ma vari so kai nai drago mange pa tumende, nai dragimos sar mai anglal.?ySas tume rhavda ai chinuisardian mange bi te aterdion.oWMe zhanav so kerdian tume ai dikhlem che bucha, ai chi rhavda, ai zhanav tume chi volin o bezex le manushenge mashkar tumende, ai sar tume zumade le manush kai mothon ke won si apostluria, numa nas. Tume zhanglian ke won xoxaven.b ?Ramos ka o angelo (pasturi) la khangeriako ando foro sar bushol Efisia: "Kodo kai inkerel le efta chererhaia ando lesko chacho vas, ai kodo kai phirel mashkar le efta lampuria kerde anda sumnakai, phenel kadala vorbi:I  O garadimos le efta chererhange kai dikhes ando murho chacho vas ai le efta lamponge znachin: le efta chererhaia si le angeluria le efta khangeriange, ai le efta lampuria si le efta khangeria.] 5Ramos le dieli kai dikhlian, ai le dieli kai si, ai le dieli kai kerdiona mai palal. Me sim o Iek kai zhuvindiv, ai sas mulo. Numa dikh, Me traiiva sa data. Si ma le cheie la martiaka ai le iadosko. Na dara.' IKana dikhlem les, me pelem tele ka lesko punrhe sar ek mulo manush. Numa wo thodia lesko chacho vas pe mande ai phendia, "Na dara, Me sim o pervo ai o paluno.^ 7Wo inkerdia efta chererhaia ando lesko chacho vas, ai ek skurto sabia kai shinel katar le dui riga avili anda lesko mui, ai lesko mui strefialas sar e putiera le khamoski sar o kham strefial mashkaral le diesesko.h KLeske punrhe strefianas sar xarkune strefial, ai lesko glaso bashlo sar le talazuria po berego.` ;Lesko shero ai lesko bal sas parno sar parno poshom vai o iiv. Leske iakha sas sar iag.T # Mashkar le lampuria beshelas anda punrhende iek kai miazol O Shav le Manushesko. Sas les ek lunzhi raxami pe leste kai avili zhi tele ka lesko punrhen. Iek prashtia le sumnakasko sas kruglom lesko kolin.   Amboldinisailem te dikhav kon del duma mande. Sar amboldinisailem, me dikhlem efta memelia lampuria kerde andai sumnakai.  } Phenelas, "Me sim o Alpha ai o Omega, o Pervo ai o Paluno. Ramos ande klishka so dikhes ai trades la ka le efta khangeria kai si ande Asia: ka Ephesia, ai ka Smirna, ai ka Pergamum, ai ka Thiatira, ai ka Sardis, ai ka Philadelphia, ai ka Loadicea."v  g Me rhugivas ma po Jes le Hodinimasko kana ashundem ek baro glaso palal mande sar o bashamos katar e tutaraza.:  o Me, o Iovano, sim cho phral ando Del, ai chinuisardem tumensa pala O Jesus Kristo. Me ramos tumenge pa leski swunto amperetsia ai e rhavda kai O Jesus del ame, ai ame chi aterdios. Won thode ma pe izula kai busholas Patmos ke dem duma pa E Vorba le Devleski ai phendem lenge so zhanglem pa O Jesus Kristo.G   O Del phenel, "Me sim o "A" ai "Z", "o Pervo ai o Paluno" de anda gor sa le jelonge ai zhango gor sa le jelonge. " phenel le Devles, O Del le putierako Kodo si, Kodo sas, ai Kodo si te avel.@ {Dikh! Wo avela ande le nuveria, swako iakh dikhela les. E, vi le manush kai mudarde les dikhena les. Sa le manush pe phuv roven le nekazosa ai darasa pala leste. E, Mek te avel! Amen.  ai kerdia anda amende amperatsi ai rashai pala Del ai lesko Dat, leste avena o luvudimos ai e putiera sa data ai sa data! Amen.. Wai katar O Jesus Kristo kai dichol amenge sa o chachimos. O Jesus Kristo sas o pervo te avel vazdino anda le mule, ai te chi mai merel. Wo si o mai baro sar sa le amperatsi pe sa e lumia. Wo si kodo kai sa data si les dragostia pala amende ai skepisardia ame katar amare bezexa pala lesko rat, Katar o Iovano, ka le efta khangeria kai si ande Asia. Te avel tume o mishtimos ai e pacha katar O Del, Kodo kai sas, ai Kodo kai si, ai Kodo kai si te avel. Te avel tume o mishtimos ai e pacha katar le efta Duxuria kai si angla o than kai O Del beshel,- URaduimos si o manush kai jinel kadia klishka, ai kodola kai ashunel kadia profesi, ai kerel so e klishka phenel raduilape. Ke sa kadala jeli si te kerdion mai sigo.s aO Iovano ramosardia sa, le vorbi le Devleske ai le Jesus Kristosko ai swako fielo kai ashundia ai dikhlia. Kadia klishka phenel ame pa le jeli kai si te aven mai angle ando traiio le Jesus Kristosko. O Del dia le jeli ka Kristo te sikavel le ka lesko apostlo Iovano ando vizion, ai porme ek angelo sas tradino katar o rhaio te phenel leske so znachil o vizion.8 kKa Del ferdi, amaro Skepitori, katar O Jesus Kristo amaro Devles, te avel o luvudimos, o barimos, e zor, ai e putiera, mai anglal sar sa le vriama, ai akana, ai sa data! Amen.~ wSi iek kai sai arakhel tume te na peren, ai kai sai kerel te aven bi doshako angla pesko luvudimos le bare raduimasa.) MAi skepin avren, na meken le te zhan ande iag. Ai avren, zhutin le te arakhen le Devles ande tumaro lashimos karing lende, numa arakhen tume te na aven tume tsirdine ande lenge bezexa. Numa griatson darish vi lenge tsalia kai si nakhle katar le nasulimata kai keren le manush le bezexale.=~ wAi trobul te zhutin kodolen kai nai le baro pachamos. ~l}}J|{{Czyyy"xzwwTvvuTsrr;qq.pYoo2nnamllk,jiii;hg^fyeedoccHbbraa`V_^]\\c[ZZ'XWWWVFUTSRR4Q{=<[uLe kaver kai mule chi avena palpale ka traio zhi kana le iek mi bersh getonpe. Kodo si o pervo zhuvindimos o pervo data kana but manush si vazdine andai martia ka traio andek than.7ZgPorme dikhlem le thana kai le amperaturia beshen. Kodola kai beshenas kotse sas dine e putiera te phenen kon si doshalo. Dikhlem le duxuria kodolenge kai sas mudarde ke phende pa Jesus ai denas duma e Vorba le Devleski. Won chi luvudisarde o zhungalo zhigania vai lesko xoxamlo del. Won chi premisarde lesko semno po lengo chikhat vai vas. Won avile palpale ka traio ai won si le bare kai poronchin le Kristosa pala iek mi bersh.4YaO angelo shudia les ando gropo, ai phandado les. Wo nashtisardia te atsavel le thema ma nai zhi kana getonpe le iek mi bersh. Pala kodia wo musai avel ivia xantsi vriama.wXgWo lia o baro sap, kodia phuro sap, kai si o beng, ai Satano, ai phandado les le lantsonsa pala iek mi bersh.W Porme dikhlem ek angelo hulelas tele andai rhaio. Sas les ando lesko vas ek chaia ka o gropo, ai sas les ek zuralo lantso.V/Ai le kolaver sas mudarde pala e sabia kai avilo avri anda o mui kodolesko kai sas po gras o parno, ai sa le chiriklia anda rhaio xale lengo mas.SUO zhungalo zhigania sas lino, ai o xoxamlo profeto line sas lesa. Ai sas o xoxamlo profeto kai kerdia le mirakluria anglal o zhungalo zhigania. Anda kodia, wo atsadia kodole kai premisarde o semno le zhungalo zhiganesko ai kodole kai luvudisarde lesko xoxamlo del. Le dui shudine sas ande Maria la Iagaki kai phabol le sulfersoa..TUPorme dikhlem o zhungalo zhigania ai le amperaturia la lumiake ai lenge armia (bute ketani) chiden andek than te marenpe kodolesa kai beshel po gras ai leski armia.xSiAven ai xan o mas le amperatonge, ai le kapitanonge le ketanenge, ai le zurale manushenge, ai o mas le grastengo, ai kodolengo kai beshen pe lende. Aven ai xan o mas sa le manushäenge, teliarde ai bariarde. Uni si slugi ai uni nai slugi.R1Porme dikhlem ek angelo beshel anda punrhende ando kham, tsipilas zurales ka le chiriklia, "Aidi, aven andek than pala e bari skafidi le Devleski!nQUPe leski raxami ai po lesko punrho si ramome o anav, "Amperato le Amperatonge ai Gazda le Gazdenge."_P7Avri anda lesko mui avela ek skurto sabia te kritsinil le thema. Ai Wo poronchil le ek kotoresa sastresko. Wo phiravelpe po struguro kai keren e mol, ai katar les avela e xoli le Devleski, o baro Del la putierako.tOaLe armia le rhaioske line pe lende vuzho, parno poxtan, selia, ai lenas pe pala leste pe le gras le parne.hNI Ai leski raxami kai lia pe peste sas thodini ando rat: ai lesko anav si "E Vorba le Devleski."M# Leske iakha sas sar iag, ai po lesko shero sas but kononuria. Ek anav sas ramome po lesko chikhat, ai ferdi wo zhanel so znachil o ramomos.8Li Porme dikhlem o rhaio phutren. O parno gras beshelas kotse. Kodo kai beshel po gras si akhardo "O Del le Pachamasko ai Chacho". Kodo Iek kai kritsinil vorta ai kerel marimos.-KS Porme thodem man ka leske punrhe te luvudiv les. Numa wo phendia mande, "Nichi, te na luvudis man, ke i me kerav buchi le Devleski tusa, ai che devlekane phralensa kai den duma pa lengo pachamos ando Jesus. Luvudis O Del! Ke le vorbi le Jesusoske ai sa kai sikadem tu si te phenes pa Jesus."?Jw O angelo phendia mange, "Ramos kadala vorbi: Raduime kodola kai si akharde ka le abiaveski skafidi le Bakriorhoski." Ai phendia mande, "Kadala vorbi si le chache vorbi le Devleske."I!Woi sas dini vuzho, parno, shukar poxtan, selia te lel pe late. O poxtan, znachil le lashe bucha kai sas kerde pala le shave le Devleske." HRaduisavas ai veselisavas ai luvudis les, ke e vriama avili le abiaveski skafidi le Bakriorhoski, ai leski bari shei lashardia pe.7GgPorme ashundem but glasuria, sar sigo zhal o baro pai, ai sar o zuralo rhonjito, ai phenelas, "Naisimos ka amaro Del! Ke le Devles amaro Del si Amperato, O Del la putierako.F%Ai ek glaso avilo katar o than, phenelas, "Den o naisimos ka amaro Del, savorhe tumenge leske slugi, teliarde ai bariarde, kai daran lestar.PELe bish tai shtar manush (elders, pasturia) ai le shtar zhigene pele tele ai luvudisarde le Devles, kodo kai beshelas po Lesko than. Won phende, "Amen! Mek te avel! Alleluia! Naisimos ka amaro Del!"cD?Pale phenen, "Alleluia! Naisimos ka amaro Del. E thu katar lako phabo zhal opre sa data.".CUAi sar wo kritsinil le manushen si vorta ai chacho. Wo kritsinisardia e bari zhuvli kai kerdia o zhungalimos lako statosa. Woi kerdia e lumia te kerel bezex, te kerel zhungalimos le statosa, kurvi lasa. Woi mudardia kodole manush kai kerde buchi le Devleske. Wo kritsinisardia la pala kodia."#B APala kodia ashundem le glasuria le bute manushenge ando rhaio, phenenas, "Alleluia! Skepimos ai o baro barimos ai o luvudimos ai e putiera si le Devleske.AAi ando kodo foro sas arakhlia o rat le profetongo ai le shavenge le Devleske, ai sa kodolenge kai sas mudarde pe lumia."1@[Tuniariko, tuniariko si lake riata, ai chi iek lampo chi strefial; ai le glasuria chi avena ashunde katar e abiav, shoxar chi mai ashunen o glaso katar o ternaxar vai katar e bari shei katar e abiav kai veselinpe, lake manush kai chinde ai bichinde sas zhangline pe sa e lumia ai woi atsadia le.J? Shoxar chi iek data, chi ashunena le jilia, Harps, tutrazi, pianos mai iek data katar o foro, ai le manush shoxar chi mai keren buchi kotse, ai le manush chi mai licharen o jiv ando kodo foro.n>UPorme ek zuralo angelo lia o bax o baro sar kodola kai licharen e jiv. Wo shudia o baro bax ande maria, phenelas, "Kodo baro ai zuralo foro, Babylon, avela shudino tele sar kodo bax, ai shoxáar chi iek data chi avela arakhardo.=)"Raduin tume pala late; o rhaio, ai tume, le shave le Devleske, ai le profeturia ai le apostluria! Ke O Del kritsinisardia la pala so kerdia."J< Ai won shudena phuvia pe lenge shere pala lengo nekazo ai phenenas, "Nasul si! Nasul si pala kodo baro foro! Woi kerdia ame barvale katar lako barvalimos. Ai akana ando iek chaso ma nai kanch.t;aAi tsipin sar dikhen o thu zhalas opre, ai phenenas, "Kai ande sa e lumia si aver foro sar sas o Babylon?"\:1Ando iek chaso, iek momento sa lako barvalimos sas pharhado."O kapitano le pharaxodosko, ai sa le manush kai phiravenpe po le pharaxoduria, ai sa le manush kai kerenas buchi po le pharaxoduria beshle dur latar.99kWon phenenas, "Nasul si! Nasul le forosko, shukar sas o foro, sar ek zhuvli kai sas pe late tsalia, brazba ai lole selia, ai pe late sas sumnakai ai perli ai bax kai si kuchi.58cAi le barvale manush kai chinenas ai bichinenas ando kodo foro beshen dur latar, ke daran pala lako chinuimata, ai daran ke sai avena pe lende. Won rovena ai si le nekazo.7%Won phenen lake, "Sa le dieli kai manglian faltisardia tu, sa phabule, ma nai, ai chi avena palpale cho barvalimos ai le dieli kai manglian.66e Won bichinde duxi, ai piperia, ai draba, ai mol, ai vuloi le maslinenge, ai arho, ai jiv, ai gurumlia, ai bakre, ai gras, ai vurdona, ai slugi, ai le duxuria le manushenge.25] Won bichinde sumnakai ai rup, ai le bax ai perli kai sas kuchi. Bichinde shukar poxtan ai shukar brazba ai loli selia. Bichinde le khash kai sas le duxi andre, ai le dieli kai sas kerde anda le dand le zhigenenge, ai dieli kerde anda poshom kai sas kuchi. Won bichinde xarkune, ai sastri, ai bax.q4[ Le manush kai chinen ai bichinen rovan pala late. Won roven ke nas khonik te chinen lenge dieli na mai."3= Won beshen dur latar, izdran la darasa, ai tsipinas, "Nasul si! O Babylon, kodo baro foro, o baro foro kai sas la putiera. Ando iek chaso sas pharhado."\21 "Ai le amperaturia la lumiake roven ai si le nekazo pala late kana dikhen e thu katar lako than kai phabol. Won kai roven si kodola kai kerde bezex (kurvimos) ai nasulimos lasa ai traiisarde sar barvale manush.31_Pala kodia, le baiuria la martiake ai nekazo ai nai xabe avena lake, sa kerdiona po iek dies. Woi phabola la iagasa. Ke O Del si e putiera ai wo phenel, woi si doshali."z0mWoi traiisardia ando barvalimos ai raduilaspe ande lake bezexa, akana de la chinuimos ai nekazuria. Ando lako ilo woi phenel, "Me sim amperatasaika po murho skamin", woi phenel peste," ai chi sim ek phivli ai shoxar chi avela nekazo mange."H/ Ker lasa sar woi kerdia tusa ai de la mai but. Musai avela palpale lake duvar mai but sar woi kerdia pala lako nasulimos. Woi kerdia but nasulimos le kolavrenge, de la duvar mai but palpale.Z.-Ke lake bezexa si wucho sar o rhaio si latar. O Del mai sigo si te kritsinil la.-Ashundem aver glaso anda rhaio phenelas, "Aidi, zha dur latar, murhe manush. Chi keren bezex lasa, te na avena le baiuria pe tumende.w,gKe sa le thema la lumiake pile e mol le bezexeski lasa kai sas o zhungalimos le statosa ai kurvi, le amperaturia la lumiake kerde le bezexha lasa. Le manush la lumiake kai chinen ai bichinen sas kerde barvale katar o traio le bezexesko."!+;Wo tsipisardia le baro glasosa, "O Babylon O Baro si pharhado. Le beng ai le bi vuzhe duxuria beshen kotse ai swako fielo le nasulimasko duxo si kotse.s* aPorme dikhlem aver angelo hulelas tele anda rhaio la bari putierasa, ai e lumia strefialas lesko barimasa.){"E zhuvli kai dikhlian ando chiro vizion si o baro foro kai poronchil ai si la e putiera pe le amperaturia la lumiake."J( Ke O Del thol lesko gindo ande lenge goji, ai won keren sar Wo mangel. Won chiden andek than ai phenen te den lengo them ka o lolo zhungalo zhigania zhi kai le vorbi le Devleske avena kerdile.m'SLe desh shinga kai tu dikhlian po lolo zhungalo zhigania vurhitsina e zhuvli kai kerdia kurvi, kerdia o zhungalimos le statosa. Won len swako fielo kai si la latar ai vi len lake tsalia. Won xan lako mas ai phabon la la iagasa.&%Porme o angelo phendia mange, "Le paia tu dikhlian, kai e zhuvli kerdia kurvi, si le manush, ai le bare naroduria, ai le thema, ai le shiba.r%]Kadala amperaturia marena ai keren marimos le Bakriorhosa. Numa O Bakriorho nirila o marimos ke wo si O Gazda le Gazdenge ai O Amperato le Amperatosko, ai lesko narodo kai si lesa si akharde, ai alosarde ai keren vorta angle leste."i$K Won chiden andek than ai savorhe anda lende phenen te den e putiera ka o lolo zhungalo zhigeni.c#? "Le desh shinga le lolo zhungalo zhigania kai dikhlian si desh amperaturia. Won chi avile bare vai chi poronchin inker. Numa avela lenge e putiera te poronchin pe lenge thema pala iek chaso le lolo zhungalo zhiganesa."y O lolo zhungalo zhigania kai mule si o oxtoto amperato. Wo si ek anda le perve efta amperaturia, numa avela pharhadia.-!S ai si le efta amperaturia. Pansh anda lende nai amperaturia akana. O shovto si amperato. O eftato chi avilo inker, kana avela si amperato ferdi pala xantsi vriama.k O Katse trobul ame goji. Le efta shere le lolo zhungale zhigeneske si la plaia kai e zhuvli beshel,W'O lolo zhungalo zhigania tu dikhlian, zhuvindilas numa akana si mulo. Ai akanash wo avela katar o gropo ai avela pharhadia, le manush la lumiake chudin, lenge anav kai nas ramome ande Klishka le Traioski de anda gor la lumiake, avena chudisaile kana dikhen o lolo zhungalo zhigeni zhuvindilas. Akana si mulo, numa pale avela palpale.:mO angelo phushlia mange, "Sostar chudisailian? Me phenav tuke o garadimos la zhuvliako, kon si la ai pa o lolo zhungalo zhigania le efta sherensa ai le Desh shinga kai anel la.Ai dikhlem e zhuvli mate sas le ratesa le Devleske narodos ai kodola kai sas mudarde ke dine duma pa Jesus. Kana dikhlem la, chudisailem.I Ai sas ramome ek anav kai sas shodo po lako chikat kai phendia, "BABYLON O BARO, E DEI SA LE DEIANGE KAI KEREN ZHUNGALIMOS LE STATOSA, AI DEN LUVUDIMOS KAL IKONI PE SWAKO RIK PE SA E LUMIA."  Ai e zhuvli lia pe late tsalia brazba ai lole. Ai lai pe late lantsuria ai angrustia ai aver fieluria kai sas kerde le sumnakasa, perli, a baxensa kai sas kuchi, ai inkerdia ando lako vas ek kuchi sumnkai pherdi lake bezexa katar o zhungalimos le statosa.eCO angelo lia ma ando duxo kai pusta. Kotse dikhlem ek zhuvli beshelas po ek lolo zhunaglo zhigania kai sas la efta shere ai desh shinga, ai po sa o zhungalo zhigania sas ramome zhungale anava kai dine duma kontra O Del.}sLe amperaturia la lumiake kerde kurvi lasa, ai le manush la lumiake sas kerde te pen la molasa anda lake kurvimos."W )Iek anda le efta angelonge kai sas le le efta saxanitsi avilo mande, ai phendia mange, "Aidi! Ai sikavava tuke so kerdiola ka e zhuvli kai kerel zhungalimos le statosa, kai beshel po le but paia la lumiake.`9Ai swako babitsa sas iek shel pound vai iniavardesh tai iek kili. Le bare babitsi pele tele pe le manushen katar o cheri, ai won dine armaia ka Del ke Wo tradia le bare babitsi katar o cheri kai pele tele pe lende.V%Swako izula peli tele ande maria ai chi dichola ai chi iek plai chi dichola.xiAi o baro ai zuralo foro busholas Babylon sas hulado ande trin partia, ai le foruria le themenge pele. Ai sa le bezexa le Babylonoske nas busterde ande le Devleske ginduria, ai O Del kerdia la te pel mol katar leski buchi anda leski xoli.yAi porme sas glasuria, ai rhonjito, ai rhonjito tele, ai izdraia zurales e phuv, ai shoxar nas kadia zurales vai baro.>uPorme o eftato angelo shordia katar leski saxanitsa ande barval, ai o zuralo glaso avilo katar o than kai o amperato beshel ando tampla le Devlesko ando rhaio, phenelas, "Sa gata!"ucPorme le beng andine le amperaturia andek than ando than sar busholas "Armageddon" ande le Zhiduviska shib.4a"Ashun! Me avava sar ek chor! Raduime si kodo kai azhukerel mande, ai kodo kai chi lel tele lesko tsalia ai chi sovel. Wo chi phiravelpe bi tsaliange ai chi avel lazhav."CKe won si le duxuria le bengenge. Won keren mirakluria, ai zhan ka sa le amperaturia le lumiake te akharen le andek than pala o marimos le baro diesesko le Devlesko, O Del la putierako.5c Ai dikhlem trin bi vuzhe duxuria sar le brashki avena avri anda mui le zhungalo baro sapesko, ai avri anda mui le zhungalo zhiganesko, ai avri anda mui le xoxamlo profeto.H  O shovto angelo shordia katar leski saxanitsa po o baro pai kai zhal, Euphrates. Shuchilo o pai. Ai anda kodia le amperaturia katar o Easto sai nakhenas inchal lenge armiansa karing o Westo.- S Won dine armaia ka O Del le rhaiosko ke sas le but zhungale pugnia ai but dukh, ai won chi keinpe pala lenge bezexa ai chi mangen te amboldenpe katar lenge bezexa.d A O panshto angelo shordia katar leski saxanitsa po than kai o zhungalo zhigania beshel sar amperato. Leski amperetsia sas shudini ando tuniariko. Kodola kai luvudisarde les dindarde lenge shiba ke dukhalas le kadia but. { Sa le manush sas phabarde katar o tachimos la iagako. Ai won dine armaia ka o anav le Devlesko. Vi kana O Del sas les e putiera opral kadala baiuria. Won chi keinpe pala lenge bezexa, ai chi amboldenpe katar lenge bezexa, ai chi luvudin le Devles.t aPorme o shtarto angelo shordia katar leski saxanitsa po kham. Meklia o kham te phabol le manush le iagasa. }Ashundem ek glaso katar o altari, phenel, "Devla, O Del, O Del la putierako! So tu manges pa manush si vorta ai chacho.")KKe che slugi ai profeturia sas mudarde ai lengo rat shordia sas pe phuv; ai tu shordian o rat kodolendar kai mudarde le; kadia si lenge pochin kai avela lenge.&EPorme ashundem o angelo le paiesko, phenel, "Tu san vorta ke trades kadala kritsinimata, Tu san Swunto, Devla, Kodo si, ai Kodo sas, ai Kodo kai si te avel.+O trito angelo shordia katar leski saxanitsa pe le paia kai zhal ai pe sa le thana kai le paia aven katar e phuv. O pai sas parhudilo ando rat.+O duito angelo shordia katar leski saxanitsa pe maria, o pai kerdilo sar o rat le mule manushenge. Swako diela kai zhuvindilas ande maria mulo.KO pervo angelo shordia katar leski saxanitsa pe phuv le zhungale pugnia kai dukhaven zurales, kai sas pe swako manush kai sas les o semno le zhungalo zhigania pe leste ai luvudilas lesko ikoni.' IPorme ashundem ek baro glaso kai avela katar o tampla le Devlesko phenel ka le efta angelonge, "Zhan, ai shoren le efta saxanitsi le Devleske xoli pe phuv!"CO tampla le Devlesko pherdo sas o thu katar o strefial barimos ai e putiera le Devleski. Nai khonik nashtisardia te zhal ande tampla zhi kai le efta angeluria gatasarde le efta baiuria.2]Ai iek zhigania zhuvindil anda le shtar zhigeni dia le efta angeluria efta saxanitsi kerde anda sumnakai pherde sas e xoli le Devleski kai zhuvindil sa data ai sa data.X)Ai le efta angeluria avile avri anda o tamplo le Devlesko, kai sas le le efta baiuria. Ai sas pe lende tsalia kerde anda vuzho parno poxtan, ai sas pe lende prashtia kerde anda sumnakai kruglom lenge kolin.a;Pala kodia, ande murho vizion, O Swunto le Swuntosko, o tampla ando rhaio sas phuterdo!_~7Kon chi luvudil tu, Devla, la dragostiasa ai darasa? Kon chi phenel pa o barimos cho anavesko? Ke ferdi tu san o Iek kai si Swunto. Sa le thema avena te rhuginpe angla tute. Swako manush dikhel kai tu keres vorta.}Ai jilabenas e jili le Mosesoski, le Devkeski podaitori, ai e jili le Bakriorhoski, phenelas, " Che bucha si bare ai shodo shodenia, Devla, O Del la putierako. Tu san sa data vorta ai chacho ando swako fielo kai keres. Tu san o amperato pe sa le thema.|Porme so dikhlem, dichilisas sar e maria la staklaki amime la iagasa. Won si kodola kai nirisarde o marimos la zhungalo zhiganiasa ai lesko xoxamlo del (ikoni) ai lesko semno ai lesko numero le anavesko. Sa anda lende inkerenas le Harps le Devleske.{ #Porme dikhlem aver bari diela ando rhaio, baro ai shodo: efta angeluria inkerenas le efta baiuria, ai kadalensa e xoli le Devleski si gata.8ziWon phiradepe opral les avrial o foro, ai o rat avilo avri o than kai won keren e mol. O rat sas sar o pai kai zhal, dui shela maili lungo, ai wucho sar o shero le grastesko.yAi o angelo shindia le krenzhi katar e phuv, ai thodia e fruta ando baro than kai keren e mol, pherdo sas e xoli le Devleski.`x9Aver angelo kai si les putiera pe iag avilo katar o altari, phendia ando zuralo glaso leste kai sas les e skurto shuri, phenel, "Les chi shuri te shines le struguro katar le krenzhi la puviake ke zhiralo te chidis.twaPorme aver angelo avilo anda rhaio katar o tampla le Devlesko. Vi sas les ek skurto shuri te shinel o jiv.evCKodo kai beshlo po nuvero vazdia leski shuri opral e phuv, ai o jiv sas chidino andek than.luQPorme aver angelo avilo katar o tampla, akhardia ando zuralo glaso leste kai beshel po nuvero, ai phendia leske, "Thos chi shuri andre ai chidas o jiv, ke avilisas e vriama te chides o jiv, ke o jiv la phuviake vunzhe zhiralo.Tt!Ande murho vizion, dikhlem ek nuvero parno, ai beshelas po nuvero sas iek kai miazolas O Jesus, akhardo O Shav le Manushesko, le kononasa la sumnakaski po lesko shero, ai ek skurto shuri ando lesko vas.tsa Porme ashundem ek glaso anda rhaio, phenelas, "Ramos kadala vorbi, 'De akanara kodola kai si mule, kodola kai si murhe avena raduime.'" "E" phenel O Duxo, "Won hodinin katar lenge buchi. Sa le lashe dieli kai kerde lenape pala lende."r! Pala kodia, le shave le Devleske trobul te garaven lengo pachamos ando Jesus, ai te garaven E Vorba le Devleski ando lengo ilo zhando gor.fqE Ai e thu katar lenge baro chinuimos avela sa data ai sagda. Nai hodinimos lende adiese vai eriate, ke won luvudisarde o zhungalo zhigania ai lesko xoxamnlo del, ai premisarde o semno kai si o anav le zhungalo zhigenesko.p1 kodo manush musai pel anda e mol anda e xoli le Devleski, e mol si shordia bi le paiasa amime lasa ande le Devleski kuchi le xoliariko. Avena pe lende ek baro chinuimos kai dukhal o stato ai e goji la iagasa ai o sulfer kai phabol angla le swuntsi angelonge le Bakriorhosko.;oo Porme o trito angelo liape pala lende, phenelas le baro glasosa, "Te si vari kon kai luvudil o chorho zhiganai ai lesko xoxamlo del, ai premil ek semno po lesko vas vai chikhat,-nSAi aver angelo liape pala leste, phenelas, "O Babylon pelo! O baro foro Babylon pelo! Ke woi kerdia sa le thema te pen e mol katar lako memalo traio ai laki kurvi.Um#Wo phendia le baro glasosa, "Luvudis O Del la dragostiasa ai darasa. Ke o chaso lesko krisako avilino. Luvudin les kai kerdia o rhaio, ai e phuv, ai e maria, ai le thana kai o pai avela avri andai phuv."lPorme dikhlem aver angelo vurial ande le cheri. Tradia te phenel e lashi viasta kodolenge pe phuv, ka swako them, vitsa, shib ai manush.BkChi iek xoxaimos chi avilo anda lengo mui, bi doshale le.Wj'Kodola si won kai nai marime le zhuvliansa, won si sar le bare sheia, ai lenpe pala O Bakriorho kai godi zhal. Won sas chinime pala o rat le Kristosko, ai si le perve te aven dine ka Del ai ka O Bakriorho.NiAi won jilabade ek nevi jili angla o than le Devlesko, ai angla le shtar zhigeni zhuvindin, ai angla le bish tai shtar manush ( pasturia ) ai nai khonik nashti te jilaben le jile, ferdi le iek shel ai shtarvardesh tai shtar mi manush sai sichon kadia jili. Won sas chinime pala o rat le Kristosko ai skepisarde katar e phuv.h%Ashundem ek glaso anda rhaio sar o bunto katar o baro pai kai zhal, ai sar o bunto katar o rhonjito, ai sas sar kodola kai jilaben le harps.Yg -Porme ande murho vizion O Bakriorho beshelas anda punrhende po plai Zion ai lesa iek shel ai shtarvardesh tai shtar mi zhene. Kodola manush sas le lesko anav ai lesko Dadesko anav ramome pe lenge chikhaturia.Af{ Katse trobul ame zhanglimos, kodo kai si les o haliarimos, jin o numero le zhungalo zhiganesko, ke si le manushesko numero, ai lesko numero si shov shela ai shovardesh tai shov (666).e Ai chi iek manush sai chinel vai pochinel vari so bi te premil o semno le zhungalo zhiganesko vai o numero lesko anavesko.*dM O zhungalo zhigania dia o ordina ka swako manush, bariardia ai teliardo, barvalo ai chorho, sluga vai nai sluga, te premil o semno po chacho vas vai po chikhat.c O zhungalo zhigania sas dino e putiera te del traio ka ikoni e xoxamlo del, ai kerdia o del (ikoni) le pervo zhungalo zhenganesko te del duma, ai o ikoni (xoxamlo del) dia ordina ka sa le manush te luvudin les. Swako manush musai del luvudimos leste vai merel.b% Ai wo atsavel le manushen kai traiin pe phuv pala le mirakluria wo kerdia la putierasa katar o pervo zhungalo zhigania, wo dia len ordina te keren ek ikoni, zozamlo del, kai miazol o pervo zhungalo zhigania te luvudin les kai sas dukhado la sabiensa ai inker traiilas. a Ai o duito zhungalo zhigania kerdia but mirkluria, vi te akharel e iag katar o cheri te hulel tele pe phuv kana le manush dikhenas.E` O duito zhungalo zhigeni poronchilas sar o pervo zhungalo zhigania pe swako rik, kerelas sa le manushen te luvudin o pervo zhungalo zhigania, kai sas dukhado pashte te merel ai sas sasto._ Porme dikhlem aver zhungalo zhigeni avela andai phuv. Sas les dui shinga sar o bakriorho ai lesko glaso sas sar ek baro sap.E^ Kon si te avela phandado ai inkerdia avela inkerdia. Kon mudarela la sabiensa musai avel mudardo la sabiensa. Akana trobul le shave le Devleske lengo pachamos ai te na durion katar O Del.&]G Si tume khan! Ashunen mishto.)\K Swako manush pe phuv de anda gor la lumiake kai nai ramome lesko anav ande klishka le traioski le Bakriorheski kai sas mudardo, luvudila kodo zhungalo zhigeni.[/ O baro sap dia leste putiera te marelpe le Devleske narodosa ai te niril, ai te poronchil pe sa le thema, ai sa le shiba, ai sa le vitsi pe phuv.Z Sa kodia vriama wo delas duma le vorbensa zhungale pa le Devlesko anav ai lesko tampla ai sa kodola kai beshen ando rhaio.$YA O baro sap dia les ek mui te phenelas zhungale vorbi kontra O Del, ai le vorbensa kerdia barimatango. Sas dino but putiera pala shtarvardesh tai dui shon.8Xi Won luvudisarde o baro sap kai dia les bari putiera, ai luvudisarde o shodo zhungalo zhigeni, "Kai si vari kon ke si kadia baro sar leste," phendia won, "Kon sai marel lesa?""W= Dikhlem iek shero anda lende kai miazolas dukhado ai wo sas sasto, ai sa e lumia chudinisaili sas kana dikhlia kodia miraklo, ai won lenaspe pala leste.aV; O zhungalo zhigeni kai dikhlem sas iek chokolano pe chata ai sas pe sa o stato. Sas les punrhe sar o wursulo, ai sas les ek mui sar o liono. Ai o baro sap dia les leski putiera, ai lesko than te beshel sar amperato.)U M Ai beshlem anda punrhende pe chishai po berego la mariako. Ai dikhlem ek zhungalo zhigeni wushtel andai maria, sas les efta shere ai desh shinga, ai pe leske shinga sas desh kononuria, ai sas ramome po swako shero le anava zhungale. Swako anav marelas mui lestar ai zhal kontra le Devles.,TQ Porme o baro sap sas defial xoliariko ai gelo te marel lake shavensa, sa kai garaven ai keren le zakonuria le Devleske ai phenen kai won si le shave le Jesusoske.VS% Numa zhutisardia la e phuv, kana e phuv phuterdia lako mui ai nakadia o pai!hRI Porme o sap shaglia pai katar lesko mui, sar pai kai zhal, karing e zhuvli te lel la ando pai.5Qc Woi sas dini dui bare phaka sar le phaka le vulioske te vurial ande pusta, ka than kai si lashardo lake, kai si garadi katar o baro sap (o beng) pala trin ai dopash bersh.qP[ Kana o baro sap kai si o beng arakhlia peste pe phuv, strazo wo rodelas e zhuvli, e dei le tsinorhosko.QO Pala kodia, Raduisavo, O rhaio! Ai tume kai si kotse. Aven raduime! Nasul tumenge la lumiake ai la mariake! Ke o beng hulelas tele tumende ando baro xoliariko, ke wo zhanel kai si les xantsi vriama."N- Won nirisarde pala o rat le Bakriorhosko, ai pala lenge vorbi kai phende pa Kristo, nai drago lenge lengo traio numa dine lenge traiuria ka Del.+MO Porme ashundem ek baro glaso ando rhaio, phenelas, "Akana o skepimos avilo, ai zor, ai e amperetsia le Devleski, ai e putiera le Kristosko si katse la putierasa! Kodo kai dia duma nasul pa le shave le Devleske angla Del ediese ai eriate, sas shudino avri anda rhaio ai shudia tele pe phuv.L Ai o baro sap, o phuro sap si akhardo o beng , Devil, ai Satano, kai atsavel sa e lumia: sas shudino avri anda rhaio leske angelonsa.OK O baro sap ai leske angelon chi nirisarde. Nas lenge than ando rhaio.|Jq Porme sas o marimos ando rhaio. Michael ai leske angelon marenaspe le baro sapesa ai leske angelonsa kai sas pele. I  Ai e zhuvli nashli ande pusta, kai O Del lashardia o than lake, te lel sama latar pala iek mi ai dui shela ai shovardesh diesa.H% Latar sas kerdilo ek Tsinorho kai sas te poronchil pe sa le thema ek kotor sastresa, ai lako Tsinorho sas lino opre ka Del ai ka Lesko than.QG Leski phori lia pesa e trito partia le chererhaiange katar o cheri ai shudia le pe phuv. Ai o baro sap beshlo angla e zhuvli kana avelas lake glata, vunzhe te xal o tsinorho strazo kana sas biandilo.F Ai strazo aver shodo diela dichili ando rhaio, ek baro lolo sap kai sas les efta shere ai desh shinga, ai pe swako shero sas ek konona.uEc Woi sas phari la glatasa, ai tsipilas zurales ke sas la dukh, ai azhukerelas pala e glata te avel biandilo.0D [ Antunchi dichili ek shodo diela ando rhaio, ek zhuvli lia pe late o kham, le shunutosa tela lake punrhende, ai le desh u dui chererhaiasa po lako shero pala ek konona.rC] Ai o tampla le Devlesko ando rhaio sas phuterdo, ai dashtisarde te dikhen o Ark le kontraktosko. Ai sas o rhonjito tele strefialas, ai o rhonjito bashadia, ai e barval phurdelas zurales ai dia bare babitsa pe phuv ai izdraia e phuv.kBO Le manush kai chi pachanpe ando Del xoliariko sas tusa, ai akana si chiri vriama te aves xoliariko lensa ai le mulenge te aven kristsime. Ai si vriama akana pala che slugi, le profeturia, le shave le Devleske, ai sa kodola kai luvudin tu, le teliarde ai le bariarde, te premin lenge pochin. E vriama si avili te pharhaves kodolen kai pharhaven e lumia."+AO Won phende, "Ame naisis tuke, Devla, O Del kai si O Del sa la putierako, Kodo si, Kodo sas, ai Kodo si te avel, ke lian tute e bari putiera, ai poronchinsardian.{@o Porme le bish tai shtar manush (elders,pasturia) pele tele ai azbade e phuvlenge chikhatasa ai luvudisarde O Del.O? O eftato angelo phurdia leski tuturaza. Sas zurale glasuria ando rhaio phenenas, "E amperetsia la lumiaki sas kerdili e amperetsia amaro Devlesko ai Lesko Kristo, ai Wo poronchil sa data ai sagda."R> E duito baro baio si gata; Numa Dikh! O trito baio si te avela mai sigo.M= Strazo e phuv izdraia zurales, o deshto partia le forosko pelo, ai efta mi zhene sas mudarde, ai le manush kai nas mudarde sas le ek baro dar ande lende, ai dine o luvudimos ka O Del le rhaiosko.$<A Porme le dui manush ashunde ek glaso andai rhaio phenelas, "Aidi opre katse." Ai won ankliste opre ando rhaio ando ek nuvero kana lenge duzhmaia dikhenas.$;A Pala trin ai dopash dies, O Duxo le traiosko katar O Del avela ande lende, ai won beshle anda punrhende, ai savorhe kai dikhle so kerdilo daranas zurales.+:O Kodola manush kai traiin pe phuv raduinpe, ai keren pachiv, ai den podarki iek kavreste, ke le dui profeturia andine but baio ai chinuimos le manushenge pe phuv.F9 Pala trin ai dopash dies le manush katar swako them, vitsa, ai shib dikhena le dui mule staturia pe wulitsa, ke nai khonik tromal te gropon le ke sas phendo te na gropon le pala trin dies.$8A Lenge mule staturia beshen pe bari wulitsa ando foro Jerusalem. Kotse sas kai O Jesus sas karfosardia po trushul. Univar o foro si akhardo Sodom ai Egypt.-7S Kana gata te den duma pa Del, o chorho zhungalo zhigeni kerdia marimos lensa. Avilo katar o gropo. O chorho zhungalo zhigeni si les putiera pe lende te mudaren le.*6M Si le putiera te phandaven o cheri te na del breshind kana won profesisaren, ai won parhuven o pai ando rat, ai sai traden swako fialo baio pe phuv kana mangen.5% Te si vari kon kai zumavel te dukhavel len vai vurhitsin len, e iag avel avri anda lenge mui. E iag mudarel kodola kai zumaven te dukhen le.4 Kadala dui profeturia si le dui pruing le maslinenge ai le dui lampuria kai beshen anda punrhende angla O Del la phuviaki..3U Me dava murhi putiera ka le dui marturia te profesi pala ek milewono ai dui shela ai shtarvardesh diesa. Won phiravenpe le tsalia kerde anda poxtan le zhigeniange."^25 Numa chi musuris e bar avrial o tampla," wo phendia mange. Ke e bar sas dino ka le Nai Zhiduvuria kai chi pachanpe ando Del. Won phiravenape opral po o Swunto foro te pharhaven les pala shtarvardesh tai dui shon. 6^"*~}|||{zzyJxww~v:uyttZss7rrOqpponnKmm llBkkTjiiThhbgg+feeLdd7cc8b7a{`_^^z^"U#Te avel tumenge o mishtimos le Devlesko, O Jesus Kristo. Mek te avel. Amen.oWWo kodo phenel kadala dieli, phenelas, "E, Me avav sigo!" Amen, Mek te avel. Aidi. Le Devles O Jesus.V%Te si vari kon kai lel uni vorbi anda kadia klishka kai phenel pa so si te kerdiolpe mai angle. O Del lela leski partia katar e Klishka le Traioski ai katar O Swunto foro kai si ramome ande kadia klishka.a;Me phenav swako manush kai ashunel le vorbi kai si ramome ande kadia klishka: te si vari kon kai thol uni vorbi ande kadia klishka kai O Del chi mangel, O Del dela les le chinuimata kai si ramome ande kadia klishka.LAi O Duxo ai e bari shei la abiaveski phenen, "Aven!" Swako manush kai ashunel le, phenelas, "Aven!" Te si trushalo san, aves, te manges les, les o pai le traiosko, chi mol kanchi, si e podarka.8i"Me, O Jesus tradem murho angelo tuke te phenes la khangeria sa kadala dieli. Me sim anda le Davidoski vitsa, e vuni le Davidoski, ai Me sim e Strefial Diminiatsi Chererhai."}sAvrial o foro si le zhukela, kodola si le manush kai drabaren, ai kodola kai keren o zhungalimos le statosa, ai kodola kai mudaren aver manush, ai kodola kai luvudin le xoxamle dela, ai kodola kai drago lenge o xoxaimos ai phenen le xoxaimata. 9Raduime kodola kai keren leske zakonuria, te keren leske zakonuria won dashtin te xan katar o khash le traiosko, ai won sai zhan andre pala le wudara.X ) Me sim o "A" ai o "Z", o "de anda gor" ai o "zhando gor", o Pervo ai o Paluno.U # "Ashun! Me avav sigo. Anav mansa o pochin kai dava swakones pala so kerdia.9 k Ai mek o bezexalo manush te mai kerel bezex, ai o bi vuzho manush te mai avela bi vuzho; ai kodo kai kerel vorta te mai kerel vorta, ai kodo kai si swunto te mai avela swunto.m S Porme wo phendia mange, "Te na phanden le vorbi ande kadia klishka. Kadala dieli kerdiona mai sigo.M  Numa wo phendia mange, "Nichi! Na ker kadia. Me sim ek sluga tusa, ai che phralensa ai le profeturiansa, ai sa kodolensa kai keren so phenen le vorbi ande kadia klishka. Trobul te luvudil O Del!"-Me, o Iovano, ashundem ai dikhlem kadala dieli, ai pelem tele ka le punrhe le angelonge te luvudiv les, o angelo kai sikadia mange kadala dieli.fE"Ashun! Me avav sigo! Raduime kodo kai kerel so phenen le vorbi kai si ramome ande klishka!"J Porme o angelo phendia mange, "Kadala vorbi si chache ai sai jin pe lende: Ai le Devles, O Del le swuntone profetonge, tradia lesko angelo te sikaven leske slugi le dieli kai musai kerdionpe."+Ai shoxar chi avela riat kotse, chi trobul le lampuria vai o kham, ke le Devles O Del avela lengi vediara: ai won poronchin sa data ai sa data.RWon dikhena Leski fatsa ai Lesko anav avela ramome po lenge chikhaturia.wgAi chi mai avela armaia, numa o than le Devlesko ai le Bakriorhosko avela kotse, ai leske slugi luvudina les.veO pai zhal mashkaral la bari vulitsaki ando foro. Pe swako rik le paiesko sas o khash le traiosko, kai den desh u dui averfialo frutange. O khash del fruta swako shon, nevi fruta swako shon. Ai le patria le khashenge sastiaren le thema. Ai wo sikadia mange o pai kai zhal le paiesko le traiosko. Vuzho sar stakla, avela katar o than le Devlesko ai le Bakriorhosko.&ENai kanchi kai si marime, vai nasul, vai xoxamlo sai zhal andre, numa ferdi kodoleske kai si les pesko anav ramome ande klishka le Bakriorhoski le Traioski.A}O barimos ai o luvudimos le themenge avela andine andre.>~wai le wudara shoxar chi phandaven: ke nai riat kotse.}ai pala leski vediara phiren le thema kai si skepime: ai le amperaturia la lumiake anen lengo barimos ai luvudimos andre;+|OAi o foro chi trobul o kham te del vediara ai chi trobul o shunto te del vediara; ke o barimos le Devlesko kai strefial del vediara, ai O Bakriorho si e vediara,{Chi dikhlem ek tampla le Devlesko ando foro. Ke le Devles, O Del la putierako ai O Bakriorho si o tampla le Devlesko ando kado foro.~zuLe desh u dui wudara kerde sas andai perli, swako wudar sas anda iek perli! Ai o drom sas vuzho sumnakai sar stakla.y%o shtarto sas le emeraldosa; o panshto sas le sardonyxosa; o shovto sas le sardusosa; o eftato sas le chrisolitesa; o oxtoto sas le berylosa; o iniato sas le topazosko; o deshto sas le chrysoprasasa; o desh u iekto sas le jacinthesa; o desh u duito sas le amethystesa;.xULe fundania kerdo sas po swako fielo baxeske kai sas kuchi. O pervo fundania bax sas le jasperasa- diamond; o duito sas le sapphiresa; o trito sas le chalcedonyesa;Tw!O zido sas kerdo anda jasper bax, ai o foro sas vuzho sumnakai sar stakla.v1Porme musurilas o tsulo le zidosko ai arakhlia les te avel dui shela ai desh u shov punrhe inchal. O angelo musurilas o foro sar o manush musuril.z2z&zzzyyyyyyyyyyyysygy[yOyCy7y+yyyxxxxxxxxxxxxxxlx`xTxHxu2u&uuuttttttttttt~trtftZtNtBt6t*tttsssssssssssswsks_sSsGs;s/s#ss rrrrrrrrrrrr{rorcrWrKr?r3r'rrrqqqqqqqqqqqqtqhq\qPqDq8q,q qqppppppppppppxpmpapUpIp=p1p%pp pooooooooooo}oqoeoYoMoAo5o)ooonnnnnnnnnnnnunin]nQnEn9n-n!nn mmmmmmmmmmmmzmnmbmVmJm>m2m&mmmlllllllllll~lrlflZlNlBl6l*lllkkkkkkkkkkkkvkjk_kSkGk;k/k#kk jjjjjjjjjjjj{jojcjWjKj?j3j'jjjiiiiiiiiiiiitihi\iPiDi8i,i iihhhhhhhhhhhhxhlh`hThHh`2`&```___________~_r_f_Z_N_B_6_*___^^^^^^^^^^^^w^k^_^S^G^;^/^#^^ ]]]]]]]]]]]]{]o]c]W]K]?]3]']]]\\\\\\\\\\\\s\g\\\P\D\8\,\ \\[[[[[[[[[[[[x[l[`[T[H[<[0[$[[ [ZZZZZZZZZZZ}ZqZeZYZMZAZ5Z)ZZZYYYYYYYYYYYYuYiY]YQYEY9Y-Y!YY XXXXXXXXXXXXyXmXaXUXIX=X1X&XXXWWWWWWWWWWW~WrWfWZWNWBW6W*WWWVVVVVVVVVVVVvVjV^VRVFV:V.V"VV UUUUUUUUUUUU{UoUcUWUKU?U3U'UUUTTTTTTTTTTTTsTgT[TOTCT7T+TTTSSSSSSSSSSSSwSkS_SSSGS;S/S#SS RRRRRRRRRRRR|RpRdRXRLR@R4R(RRRQQQQQQQQQQQQtQhQ\QPQDQ8Q,Q QQPPPPPPPPPPPPxPlP`PTPHP>>>>>>>>>>>s>g>[>O>C>7>+>>>============w=k=_=S=G=;=0=$== =<<<<<<<<<<<|727'777666666666666s6g6[6O6C676+666555555555555w5l5`5T5H5<505$55 544444444444|4p4d4X4L4@444(444333333333333t3h3\3P3D383,3 33222222222222x2l2`2T2H2<202$22 211111111111}1q1e1Y1M1A151)111000000000000u0i0]0Q0E090-0!00 ////////////z/n/b/V/J/>/2/&///............~.s.h.].R.G.<.1.&...-------------v-k-`-U-J-?-4-)---,,,,,,,,,,,,,y,n,c,X,M,B,7,,,!,, ,++++++++++++|+p+d+X+L+@+4+(+++************t*h*\*P*D*8*,* **))))))))))))x)l)`)T)H)<)0)$)) )(((((((((((}(q(e(Y(M(A(5()(((''''''''''''u'i']'Q'F':'.'"'' &&&&&&&&&&&&z&n&b&V&J&>&2&&&&&%%%%%%%%%%%~%r%f%Z%N%B%7%+%%%$$$$$$$$$$$$w$k$_$S$G$;$/$#$$ ############{#o#d#X#L#@#4#(###""""""""""""t"h"\"P"D"8"," ""!!!!!!!!!!!!x!l!`!T!H!2&~rfZNB6*vj^RF:.# {ocWK?3'sg[OC7+wk_SG<0$ |pdXL@4(th\PE9-! ymaUI=1% }qeYMA5)vj^RF:." znbVJ>2&  0 ;  / :  . 9  - 8  , 7  + 6  * 5  ) 4  ( 3  ' 2  & 1  % 0  $ /  # .  " -  ! ,  +   *   )   (   '   &   %   $   #   "   !                                                         6  5  4  3   2   1   0   /   .   -   ,   +  *  )  (  '  &  %  $  #  "  !                                                                   *  )  (  '  &  %  $  #  "  !                                                                   >  =  <  ;  :  9  8  7  6  5  4  3  2  1  0  /  .  -  ,  +  *  )  (  '  &  %  $  #  "  !                                ~  }  |  {  z  y  x  w  v  u  t  s  r  q  p  o   n 8m 7l 6k 5j 4i 3h 2g 1f 0e /d .c -b ,a +` *_ )^ (] '\ &[ %Z $Y #X "W !V  U T S R Q P O N M L K J I H G F E D C  B  A  @  ?  > = < ; : 9 8 7  6 25 14 03 /2 .1 -0 ,/ +. *- ), (+ '* &) %( $' #& "% !$  # " !                                    1 0 / . - , + * ) ( ' & % $ # " !                                        ' & % $ # " !                                        , + * ) ( ' & % $ # " !                                        & %~ $} #| "{ !z  y x w v u t s r q p o n m l k j i h g  f  e  d  c  b a ` _ ^ ] \ [  Z 4Y 3X 2W 1V 0U /T .S -R ,Q +P *O )N (M 'L &K %J $I #H "G !F  E D C B A @ ? > = < ; : 9 8 7 6 5 4 3  2  1  0  /  . - , + * ) ( '  &  P%  O$  N#  M"  L!  K  J  I  H  G  F  E  D  C  B  A  @  ?  >  =  <  ;  :  9  8  7  6  5  4  3  2  1  0  /  .  -  ,  +  *  )  (  '  &  %  $  #  "  !                                                                                                 / . - , + * ) ( ' & % $ # " !                                        H G F E D C B A @ ? > = < ; : 9 8 7 6 5 4~ 3} 2| 1{ 0z /y .x -w ,v +u *t )s (r 'q &p %o $n #m "l !k  j i h g f e d c b a ` _ ^ ] \ [ Z Y X  W  V  U  T  S R Q P O N M L  K  %J  $I  #H  "G  !F  E  D  C  B  A  @  ?  >  =  <  ;  :  9  8  7  6  5  4  3  2  1  0  /  .  -  ,  +  *  )  (  '   &  ,%  +$  *#  )"  (!  '  &  %  $  #  "  !                                                                   !                                                                   4  3  2  1  0  /  .  -  ,  +  *  )  (  '  &  %  $  #  "  !                                                                   2  1  0  /  .  -  ,  +  *  )  (  '  &  %  $  #  "  !                                          ~  }  |  {  z  y  x  w  v  u  t   s &r %q $p #o "n !m  l k j i h g f e d c b a ` _ ^ ] \ [ Z  Y  X  W  V  U T S R Q P O N  M %L $K #J "I !H  G F E D C B A @ ? > = < ; : 9 8 7 6 5  4  3  2  1  0 / . - , + * )  ( 8' 7& 6% 5$ 4# 3" 2! 1 0 / . - , + * ) ( ' & % $ # " !                                        + * ) ( ' & % $ # " !                                        ) ( ' & % $ # " !                                        # " !                                 ~ } | { z  y x w v u t s r q p o n m l k j  i  h  g  f  e d c b a ` _ ^  ]  -\  ,[  +Z  *Y  )X  (W  'V  &U  %T  $S  #R  "Q  !P   O  N  M  L  K  J  I  H  G  F  E  D  C  B  A  @  ?  >  =   <   ;   :   9   8  7  6  5  4  3  2  1  0 / . - , + * )  (  '  &  %  $ # " !       B A @ ? > = < ; : 9 8 7 6 5 4 3 2 1 0 / . - , + * ) ( ' & % $ # " !                                        K J I H G F E D C B A @ ? > = < ; : 9 8 7 6 5 4 3 2 1 0 / . - , + * ) ( ' & % $ # " !                                        . - , + * ) ( ' & % $ # " !    ~ } | { z y x w v u t s r q p o n  m  l  k  j  i h g f e d c b  a 3` 2_ 1^ 0] /\ .[ -Z ,Y +X *W )V (U 'T &S %R $Q #P "O !N  M L K J I H G F E D C B A @ ? > = < ;  :  9  8  7  6 5 4 3 2 1 0 /  . '- &, %+ $* #) "( !'  & % $ # " !                                 . - , + * ) ( ' & % $ # " !                                        . - , + * ) ( ' & % $ # " !                                        " !                                                  ~ } | { z y x  w  v  u  t  s r q p o n m l  k #j "i !h  g f e d c b a ` _ ^ ] \ [ Z Y X W V U  T  S  R  Q  P O N M L K J I  H G F E D C B A @ ? > = < ; :  9  8  7  6  5 4 3 2 1 0 / .  - , + * ) ( ' & % $ # " !                       ' & % $ # " !                                        $ # " !                                         :  9  8  7  6  5  4  3  2  1  0  /  .  -  ,  +  *  )  (  '  &  %  $  #  "  !                                                                   2  1  0  /  .  -  ,  +  *  )  (  '  &  %~  $}  #|  "{  !z  y  x  w  v  u  t  s  r  q  p  o  n  m  l  k  j  i  h  g  f  e  d  c  b  a  `  _  ^  ]  \  [   Z  Y  X  W  V  U  T  S  R  Q  P  O  N  M  L  K  J  I  H  G  F  E  D  C  B  A  @  ?  >  =   <  *;  ):  (9  '8  &7  %6  $5  #4  "3  !2  1  0  /  .  -  ,  +  *  )  (  '  &  %  $  #  "  !                                 &  %  $  #  "  !                                                            " !                                                                " !                                  0 / . - , + * ) ( ' & % $~ #} "| !{  z y x w v u t s r q p o n m l k j i h  g  f  e  d  c b a ` _ ^ ] \  [ Z Y X W V U T S R Q P O  N  M  L  K  J I H G F E D C  B A @ ? >  =  <  ;  :  9 8 7 6 5 4 3 2  1 0 / . - , + * ) ( '  &  %  $  #  " !                                                          -m|qeYMA5)~~~~~~~~~~~~u~i~]~Q~E~9~-~!~~ }}}}}}}}}}}}z}n}b}V}J}>}2}&}}}|||||||||||~|r|f|Z|N|B|6|+|||{{{{{{{{{{{{w{k{_{S{G{;{/{#{{ zzzzzzzzzzzz|zpzdzXzLz@z4z(zzzyyyyyyyyyyyytyhy\yPyDy9y-y!yy xxxxxxxxxxxxyxmxaxUxIx=x1x%xx xwwwwwwwwwww~wrwfwZwNwBw6w*wwwvvvvvvvvvvvvvvjv^vRvFv:v.v"vv uuuuuuuuuuuu{uoucuWuKu?u3u'uuuttttttttttttstgt[tOtCt7t+tttsssssssssssswsks_sSsGsm2m&mmmlllllllllll~lrlflZlNlBl6l*lllkkkkkkkkkkkkwkkk_kSkGk;k/k#kk jjjjjjjjjjjj{jojcjWjKj?j3j'jjjiiiiiiiiiiiisigi[iPiDi8i,i iihhhhhhhhhhhhxhlh`hThHhc2c&cccbbbbbbbbbbb~brbfbZbNbBb6b*bbbaaaaaaaaaaaawaka_aSaGa;a/a#aa ````````````{`o`c`W`K`?`3`'```____________s_g_[_O_D_8_,_ __^^^^^^^^^^^^x^l^`^T^H^<^0^$^^ ^]]]]]]]]]]]|]p]d]X]L]@]4](]]]\\\\\\\\\\\\u\i\]\Q\E\9\-\!\\ [[[[[[[[[[[[y[m[a[U[I[=[1[%[[ [ZZZZZZZZZZZ}ZqZeZYZMZAZ5Z)ZZZYYYYYYYYYYYYvYjY^YRYFY:Y.Y"YY XXXXXXXXXXXXzXnXbXVXJX>X2X&XXXWWWWWWWWWWW~WrWfWZWNWCW7W+WWWVVVVVVVVVVVVwVkV_VSVGV;V/V#VV UUUUUUUUUUUU{UoUcUWUKU?U3U'UUUTTTTTTTTTTTTtThT\TPTDT8T,T TTSSSSSSSSSSSSxSlS`STSHSP2P&PPPOOOOOOOOOOO~OrOfOZONOBO6O*OOONNNNNNNNNNNNvNjN^NRNFN:N.N"NN MMMMMMMMMMMM{MoMcMWMKM?M3M'MMMLLLLLLLLLLLLsLgL[LOLCL7L+LLLKKKKKKKKKKKKxKlK`KTKHKH2H&HHHGGGGGGGGGGG~GrGfGZGNGBG6G*GGGFFFFFFFFFFFFwFkF_FSFGF;F/F#FF EEEEEEEEEEEE|EpEdEXELE@E4E(EEEDDDDDDDDDDDDtDhD]DQDED9D-D!DD CCCCCCCCCCCCyCmCaCUCIC=C1C%CC CBBBBBBBBBBB~BrBfBZBNBBB6B*BBBAAAAAAAAAAAAvAjA^ARAFA:A.A"AA @@@@@@@@@@@@{@o@c@W@K@?@3@'@@@????????????s?g?[?O?C?7?+???>>>>>>>>>>>>x>l>`>T>H><>0>$>> >============|=q=f=[=P=E=:=/=$===<<<<<<<<<<<929&99988888888888~8r8f8Z8N8B868*888777777777777w7k7_7S7G7;7/7#77 666666666666{6o6c6W6K6?636'666555555555555t5h5\5P5D585,5 55444444444444y4m4a4U4I4=414%44 433333333333}3q3e3Y3M3A353)333222222222222u2i2]2Q2E292.2"22 111111111111z1n1b1V1J1>121&11100000000000~0r0f0Z0O0C070+000////////////w/k/_/S/G/;///#// ............{.o.c.W.L.@.4.(...------------t-h-\-P-D-8-,- --,,,,,,,,,,,,x,l,`,T,H,<,0,$,, ,+++++++++++}+q+e+Y+M+A+5+)+++************v*j*^*R*F*:*.*"** )))))))))))){)o)c)W)K)?)3)')))((((((((((((s(g([(O(C(7(+(((''''''''''''w'k'_'S'G';'/'#'' '&&&&&&&&&&&|&p&d&X&L&@&4&(&&&%%%%%%%%%%%%u%i%]%Q%E%9%-%!%% $$$$$$$$$$$$y$m$a$U$I$=$1$%$$ $###########~#r#f#Z#N#B#6#*###""""""""""""v"j"^"R"F":"."""" !!!!!!!!!!!!{!o!c!W!K!?!3!'!!!  s g \ P D 8 ,  xl`TH<0$ }qeYMA5)ui]QE9-" znbVJ>2&~rf[OC7+wk_SG;/# |pdXL@4(th\PD8,  ymaUI=1% }rfZNB6*vj^RF:/# {ocWK?3'th\PD8, xm  h  g f e d c b a ` _ ^ ] \ [ Z Y X W V U  T  S  R  Q  P O N M L K J I  H G F E D C B A @ ? > = < ; :  9  8  7  6  5 4 3 2 1 0 / .  - , + * ) ( ' & % $ # " !                      # " !                                                                            ( ' & % $ # " !                                        & % $ # " !                                        ) ( ' & %~ $} #| "{ !z  y x w v u t s r q p o n m l k j i h g  f  e  d  c  b a ` _ ^ ] \ [  Z Y X W V U T S R Q P O N M L K  J  I  H  G  F E D C B A @ ?  > "= !<  ; : 9 8 7 6 5 4 3 2 1 0 / . - , + * )  (  '  &  %  $ # " !       ( ' & % $ # " !                                        ) ( ' & % $ # " !                                                                           4  3  2  1  0  /  .  -  ,  +  *  )  (  '  &  %  $  #  "  !                                                          ~  }  |   {  z  y  x  w  v  u  t  s  r  q  p  o  n  m  l  k  j  i  h  g  f  e  d  c   b  a  `  _  ^  ]  \  [  Z  Y  X  W  V  U  T  S  R  Q  P  O  N  M  L  K  J  I  H  G  F  E   D  0C  /B  .A  -@  ,?  +>  *=  )<  (;  ':  &9  %8  $7  #6  "5  !4  3  2  1  0  /  .  -  ,  +  *  )  (  '  &  %  $  #  "  !                             +  *  )  (  '  &  %  $  #  "  !                                                                  ( ' & % $ # " !                                        < ; : 9 8 7 6 5 4 3 2 1 0 / . - , + * ) ( ' & % $ # " !                                                   ~ } | { z y x w  v *u )t (s 'r &q %p $o #n "m !l  k j i h g f e d c b a ` _ ^ ] \ [ Z Y  X  W  V  U  T S R Q P O N M  L %K $J #I "H !G  F E D C B A @ ? > = < ; : 9 8 7 6 5 4  3  2  1  0  / . - , + * ) (  ' & % $ # " !                           / . - , + * ) ( ' & % $ # " !                                                                                                                                                                     * ) ( ' & % $ # " !     ~ } | { z y x w v u t s r q p o  n  m  l  k  j i h g f e d c  b (a '` &_ %^ $] #\ "[ !Z  Y X W V U T S R Q P O N M L K J I H G  F  E  D  C  B A @ ? > = < ;  : 9 8 7 6 5 4 3 2 1 0 / . -  ,  +  *  )  ( ' & % $ # " !   !                                                                                                     &  %  $  #  "  !                                                            2  1  0  /  .  -  ,  +  *  )  (  '  &  %  $  #  "  !                               ~   }   |   {   z  y  x  w  v  u   t   s   r   q   p   o   n   m  9 l  8 k  7 j  6 i  5 h  4 g  3 f  2 e  1 d  0 c  / b  . a  - `  , _  + ^  * ]  ) \  ( [  ' Z  & Y  % X  $ W  # V  " U  ! T  S   R   Q   P   O   N   M   L   K   J   I   H   G   F   E   D   C   B   A  @  ?  >  =  <   ;   :   9   8   7   6   5   4  * 3  ) 2  ( 1  ' 0  & /  % .  $ -  # ,  " +  ! *  )   (   '   &   %   $   #   "   !                                                             )  (   '   &   %   $   #   "   !                                                            ; : 9 8 7 6 5 4 3 2 1 0 / . - , + * ) ( ' & % $ # " !                                  5 4 3 2 1 0 / . - , + * ) ( ' & % $ # " !                     ~  }  |  {  z  y  x  w  v  u  t  s  r   q G p F o E n D m C l B k A j @ i ? h > g = f < e ; d : c 9 b 8 a 7 ` 6 _ 5 ^ 4 ] 3 \ 2 [ 1 Z 0 Y / X . W - V , U + T * S ) R ( Q ' P & O % N $ M # L " K ! J  I  H  G  F  E  D  C  B  A  @  ?  >  =  <  ;  :  9  8  7  6  5  4  3  2  1  0  /  .  -  ,  +   * / ) . ( - ' , & + % * $ ) # ( " ' ! & %  $  #  "  !                                                        6 5 4 3 2 1 0 / . - , + * ) ( ' & % $ # " !                                  $ # " !                                                             3  2  1  0  /  .  -  ,  +   * ~  ) }  ( |  ' {  & z  % y  $ x  # w  " v  ! u   t   s   r   q   p   o   n   m   l   k   j   i   h   g   f   e   d   c   b   a   `   _   ^   ]   \   [   Z   Y   X   W   V   U 5 T 4 S 3 R 2 Q 1 P 0 O / N . M - L , K + J * I ) H ( G ' F & E % D $ C # B " A ! @  ?  >  =  <  ;  :  9  8  7  6  5  4  3  2  1  0  /  .  -  ,  +  *  )  (  '  &  %  $  #  "  !   8  7  6  5  4  3  2  1  0  /  .  -  ,  +  *  )  (  '  & % $ # " !                                          G F E D C B A @ ? > = < ; : 9 8 7 6 5 4 3 2 1 0 / . - , + * ) ( ' & % $ # " !                                  & % $ # " !                               ~  }  |   { / z . y - x , w + v * u ) t ( s ' r & q % p $ o # n " m ! l  k  j  i  h  g  f  e  d  c  b  a  `  _  ^  ]  \  [  Z  Y  X  W  V  U  T  S  R  Q  P  O  N  M   L 0 K / J . I - H , G + F * E ) D ( C ' B & A % @ $ ? # > " = ! <  ;  :  9  8  7  6  5  4  3  2  1  0  /  .  -  ,  +  *  )  (  '  &  %  $  #  "  !           +  *  )  (  '  &  %  $  #  "  !                                              % $ # " !                                                                                                   # " !              ~  }  |  {  z  y  x  w  v  u  t  s  r  q  p  o  n  m  l  k   j  # i  " h  ! g  f   e   d   c   b   a   `   _   ^   ]   \   [   Z   Y   X   W   V   U   T  S  R  Q  P  O   N   M   L   K   J   I   H   G  ; F  : E  9 D  8 C  7 B  6 A  5 @  4 ?  3 >  2 = i  @|pdXL@4(~~~~~~~~~~~~t~h~\~P~D~8~,~ ~~}}}}}}}}}}}}y}m}a}U}I}=}1}%}} }||||||||||||u|j|_|T|I|>|3|(|||{{{{{{{{{{{{{x{m{b{W{L{A{6{+{{{zzzzzzzzzzzzwzkz_zSzGz;z/z#zz yyyyyyyyyyyy|ypydyXyLy@y4y(yyyxxxxxxxxxxxxtxhx]xQxEx9x-x!xx wwwwwwwwwwwwywmwawUwIw=w2w&wwwvvvvvvvvvvv~vrvfvZvNvBv7v+vvvuuuuuuuuuuuuwuku_uSuGu;u/u$uu uttttttttttt|tptdtXtLt@t4t(tttssssssssssssusis]sQsEs9s-s!ss rrrrrrrrrrrryrmrarUrIr=r1r&rrrqqqqqqqqqqq~qrqfqZqNqBq6q*qqqppppppppppppwpkp_pSpGp;p/p#pp oooooooooooo|opodoXoLo@o4o(ooonnnnnnnnnnnntnhn\nPnDn8n,n nnmmmmmmmmmmmmymmmamUmIm=m1m%mm mlllllllllll~lrlflZlOlCl7l+lllkkkkkkkkkkkkwkkk_kSkGkX2X&XXXWWWWWWWWWWWWsWgW[WOWCW7W+WWWVVVVVVVVVVVVwVkV_VSVGV;V/V#VV UUUUUUUUUUUU{UoUcUWUKU@U4U(UUUTTTTTTTTTTTTtThT\TPTDT8T,T"TT TSSSSSSSSSSSS}SrSgS\SQSFS;S0S%SSSRRRRRRRRRRR~RrRfRZRORCR7R+RRRQQQQQQQQQQQQxQlQ`QTQHQL2L&LLLKKKKKKKKKKK~KrKgK[KOKCK7K+KKKJJJJJJJJJJJJwJkJ_JSJGJ;J/J#JJ IIIIIIIIIIII|IpIdIXILI@I4I(IIIHHHHHHHHHHHHuHiH]HQHEH;H0H%HHHGGGGGGGGGGGGGuGjG_GTGIG>G3G'GGGFFFFFFFFFFFFsFgF[FOFCF8F,F FFEEEEEEEEEEEExElE`ETEHEB3B'BBBAAAAAAAAAAAAsAgA]ARAGA>>>>>>>>>>>u>i>^>R>F>:>.>">> ============z=n=b=V=J=>=2=&===<<<<<<<<<<<.2.&...-----------~-r-f-Z-N-B-6-*---,,,,,,,,,,,,,x,l,`,T,H,<,0,$,, ,+++++++++++}+q+e+Y+M+A+5+)+++*************u*j*_*T*I*>*3*(***))))))))))))w)k)_)T)H)<)0)$)) )(((((((((((}(q(e(Y(M(A(5()(((''''''''''''v'j'^'R'F':'.'"'' &&&&&&&&&&&&{&o&c&W&K&?&3&'&&&%%%%%%%%%%%%z%o%d%Y%N%C%8%-%"%% %$$$$$$$$$$$$s$g$[$O$C$7$+$$$############x#l#`#T#H#<#0#$## #"""""""""""}"q"e"Y"M"A"5")"""!!!!!!!!!!!!!u!j!_!T!I!>!3!'!!! t h \ P D 8 ,  vk`UJ?4)zodYNC8-" znbVK?3'sh\PD8, ymaUI=1% ~rfZNB6*wk_SG;/# |pdXL@4)ui]QE9-! znbVJ>2&~rfZNB6*wk_SG;/# {ocWK?3(                               (  '  &  %  $  #  "  !                                              ~  }  |  {  z  y  x  w  v   u  't  &s  %r  $q  #p  "o  !n  m  l  k  j  i  h  g  f  e  d  c  b  a  `  _  ^  ]  \  [  Z  Y  X  W  V  U  T  S  R  Q  P  O   N  M  L  K  J  I  H  G  F  E  D  C  B  A  @  ?  >  =  <  ;  :  9  8  7  6  5  4  3   2  1  0  /  .  - , + * ) ( ' &  % $ # " !                                                                                                                                                                                                                                            v v v  v  v  v  v  v v v v v v~ v}  v| v{ vz v y v x v w v v v u vt vs vr vq vp vo vn  vm  vl  vk  vj  v i  v h  v g  v f  v e  vd  vc  vb  va  v`  v_  v^  v] l\ l[ lZ lY lX lW lV lU lT l S l R l Q l P l O lN lM lL lK lJ lI lH  lG lF lE lD lC l B l A l @ l ? l > l= l< l; l: l9 l8 l7  l6 l5 l4 l3 l2 l1 l0 l/ l. l- l, l+ l* l) l ( l ' l & l % l $ l# l" l! l l l l  l  l  l  l  l  l  l   l   l   l   l   l  l  l  l  l  l  l  l b b b b b b b b b  b  b  b  b  b b b b b b b  b b b b b b b b b b b b b b  b  b  b  b  b b b b b b b  b b b b b  b  b  b  b  b b b b b b b  b b b b b  b  b  b  b  b b b b b b b  b b b b  b  b  b  b  b b b b b b b  b  b  b  b  b  b  b  b  b   b   b   b   b   b  b  b  b  b  b  b  b X X X X X X  X  X  X  X  X X X X X X X  X X X X X X  X  X  X  X ~ X} X| X{ Xz Xy Xx Xw  Xv  X u  X t  X s  X r  Xq  Xp  Xo  Xn  Xm  Xl  Xk  Xj Ni Nh Ng Nf Ne Nd Nc Nb Na N` N_ N^ N] N\ N[ N Z N Y N X N W N V NU NT NS NR NQ NP NO  NN NM NL NK NJ NI N H N G N F N E N D NC NB NA N@ N? N> N=  N< N ; N : N 9 N 8 N 7 N6 N5 N4 N3 N2 N1 N0  N/ N. N- N, N+ N* N) N( N ' N & N % N $ N # N" N! N N N N N  N  N   N   N  N  N  N  N  N  N  N D D D D D D  D  D  D  D  D D D D D D D  D D D D D D D D D D D D D D  D  D  D  D  D D D D D D D  D D D D D D D D D D D D  D  D  D  D  D D D D D D D  D  D  D  D  D  D  D  D  D  D  D  D  D  D  D  D  D  D   D   D   D   D   D  D  D  D  D  D  D  D : : : : : : : : : : :  :  :  :  :  : : : : : : :  : : : : : : : : : :  :  :  :  :  : : : : : : :  : : : : : : : : :~ :} :| :{ :z :y :x :w :v :u : t : s : r : q : p :o :n :m :l :k :j :i  :h  :g  :f  :e  :d  :c  :b  :a  :`  :_  :^  :]  :\  :[  :Z  :Y  :X  :W  : V  : U  : T  : S  : R  :Q  :P  :O  :N  :M  :L  :K  :J 0I 0H 0G 0F 0E 0D 0C 0B 0A 0@ 0? 0 > 0 = 0 < 0 ; 0 : 09 08 07 06 05 04 03  02 0!1 0 0 0/ 0. 0- 0, 0+ 0* 0) 0( 0' 0& 0% 0$ 0# 0" 0! 0 0 0 0  0  0  0  0  0 0 0 0 0 0 0  0 0  0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0  0  0  0  0  0 0 0 0 0 0 0  0 0 0 0 0 0 0 0 0 0  0  0  0  0  0 0 0 0 0 0 0  0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0  0  0  0  0  0 0 0 0 0 0 0  0  0  0  0  0  0  0  0  0  0  0  0   0   0   0   0   0  0  0  0  0  0  0  0 & & & & & &  &  &  &  &  & & & & & & &  & & & & & & & & & & & & & & &  &  &  &  &  & & & & & & &  & & & & & &~ &} &| &{ &z &y &x &w &v &u &t &s &r &q & p & o & n & m & l &k &j &i &h &g &f &e  &d &c &b &a &` &_ &^ &] &\ &[ &Z &Y &X &W &V &U &T & S & R & Q & P & O &N &M &L &K &J &I &H  &G &F &E &D &C &B &A &@ &? & > & = & < & ; & : &9 &8 &7 &6 &5 &4 &3  &2  &1  &0  &/  &.  &-  &,  &+  &*  &)  &(  &'  & &  & %  & $  & #  & "  &!  &  &  &  &  &  &  &                                                                          !                                                                                                                                                                                                             ~ } |  { z y x w v u t s  r  q  p  o  n m l k j i h g  f e d c b a  `  _  ^  ]  \ [ Z Y X W V U  T S R Q P O  N  M  L  K  J I H G F E D C  B A @ ? >  =  <  ;  :  9 8 7 6 5 4 3 2  1  0  /  .  -  ,  +  *  )  (  '  &   %   $   #   "   !                                               : 9 8 7 6 5 4 3 2 1 0 / . - , + * ) ( ' & % $ # " !                                        ( ' & % $ # " !                                                                                                          ~  }  |  {  z  y  x  w  v  u  t   s  "r  !q  p  o  n  m  l  k  j  i  h  g  f  e  d  c  b  a  `  _  ^  ]  \  [  Z  Y  X  W  V  U  T  S  R   Q  !P  O  N  M  L  K  J  I  H  G  F  E  D  C  B  A  @  ?  >  =  <  ;  :  9  8  7  6  5  4  3  2  1   0  /  .  -  ,  +  *  )  (  '  &  %  $  #  "  !                                             ( ' & % $ # " !                                                                                                                                                                            ~  }  |  {  z  y  x  w  v  u  t  s  r  q   p   o   n   m   l  k  j  i  h  g  f  e  d c b a ` _ ^ ] \ [ Z Y X W V  U  T  S  R  Q P O N M L K J  I !H  G F E D C B A @ ? > = < ; : 9 8 7 6 5  4  3  2  1  0 / . - , + * )  ( ' & % $ # " !                                                                                                $  #  "  !                                                                                                              !                                                                  ' & % $ # " !                ~ } | { z  y  x  w  v  u t s r q p o n  m l k j i h g f e d c b a  `  _  ^  ]  \ [ Z Y X W V U  T S R Q P O N M L K J  I  H  G  F  E D C B A @ ? >  = < ; : 9 8 7 6 5  4  3  2  1  0 / . - , + * )  ( ' & % $ # " !                                                                                                                                                                                                            , + * ) ( ' & % $ # " !           ~ } | { z y x w v u  t  s  r  q  p o n m l k jW|pdXMA5)~~~~~~~~~~~~u~i~]~Q~E~9~-~#~~ ~}}}}}}}}}}}}~}s}h}]}R}G}<}1}&}}}||||||||||||v|j|^|R|F|:|.|"|| {{{{{{{{{{{{{{o{c{W{K{?{3{'{{{zzzzzzzzzzzztzhz\zPzDz8z,z!zz yyyyyyyyyyyyyymyayUyIy=y3y(yyyxxxxxxxxxxxxxxxmxbxWxLxAx6x+x xxwwwwwwwwwwwwxwlw`wTwHwq3q'qqqppppppppppppspgp[pOpCp7p+pppooooooooooooxolo`oToHoj3j(jjjiiiiiiiiiiiiisigi[iOiCi7i+iiihhhhhhhhhhhhwhkh_hThHhc2c&cccbbbbbbbbbbbbtbhb\bPbDb8b,b bbaaaaaaaaaaaayamaaaUaIa=a1a%aa a```````````~`r`f`Z`N`B`6`*```____________w_k___S_G_;_/_#__ _^^^^^^^^^^^}^q^e^Y^M^A^5^)^^^]]]]]]]]]]]]v]j]^]R]F]:].]"]] \\\\\\\\\\\\{\o\c\W\K\?\3\'\\\[[[[[[[[[[[[t[h[\[P[D[8[,[ [[ZZZZZZZZZZZZyZmZaZUZIZ=Z1Z%ZZ ZYYYYYYYYYYY~YrYfYZYNYBY6Y*YYYXXXXXXXXXXXXwXkX_XSXGX;X/X#XX WWWWW                                                                                                                                                                                                  ~ } |  { z y x w v u t  s  r  q  p  o n m l k j i h  g  f  e  d  c  b  a  `  _  ^  ]  \  [  Z  Y  X  W  V   U  T  S  R  Q  P  O  N  M  L  K  J  I  H  G  F  E   D  C  B  A  @  ?  >  =  <  ;  :  9  8  7  6  5  4  3  2   1  0  /  .  -  ,  +  *  )  (  '   &  %  $  #  "  !                                                                                                                                                                                                                                                         ~  }  |  {  z  y  x  w  v   u   t   s   r   q  p  o  n  m  l  k  j  i  h   g   f   e   d   c  b  a  `  _  ^  ]  \  [   Z   Y   X   W   V  U  T  S  R  Q  P  O  N M L K J I H G F  E  D  C  B  A @ ? > = < ; :  9 8 7 6 5 4 3 2 1  0  /  .  -  , + * ) ( ' & %  $ # " !                                                                                                                                                                                                                                             ~  }  |  {  z  y x w v u t s r  q p o n m l k j i h g f e  d  c  b  a  ` _ ^ ] \ [ Z Y  X  W  V  U  T  S  R  Q  P  O  N  M  L   K   J   I   H   G  F  E  D  C  B  A  @  ? > = < ; : 9 8  7  6  5  4  3 2 1 0 / . - ,  + * ) ( '  &  %  $  #  " !