SQLite format 3@ ~(#h~(- ~`D~~`i%!indexverses_indexversesCREATE UNIQUE INDEX verses_index on "verses" (book_number, chapter, verse)wItableversesversesCREATE TABLE "verses" ("book_number" NUMERIC, "chapter" NUMERIC, "verse" NUMERIC, "text" TEXT){UtablebooksbooksCREATE TABLE "books" ("book_color" TEXT, "book_number" NUMERIC, "short_name" TEXT, "long_name" TEXT)=_tableinfoinfoCREATE TABLE info (name TEXT, value TEXT) $dL5$regionMexico'right_to_leftfalse)strong_numbersfalse/russian_numberingfalselanguageUsila)chapter_stringChapterS#descriptionNduudu nʼdai yeⁿʼe Ndyuūs yeⁿʼe cuicateco yeⁿʼe Tepeuxila }v\> ~~~~~j~N~2~}}}}}}}}d}K}3}##ff7c80ApoApocalipsis#00ff00JudJudas#00ff003Ju3 Juan#00ff002Ju2 Juan#00ff001Ju1 Juan#00ff002Pe2 Pedro#00ff001Pe1 Pedro#00ff00SanSantiago#ffff00HebHebreos#ffff00FlmnFilemón#ffff00vTitTito#ffff00l2Ti2 Timoteo#ffff00b1Ti1 Timoteo!-#ffff00X2Te2 Tesalonicenses! -#ffff00N1Te1 Tesalonicenses !#ffff00DColColosenses !#ffff00:FilFilipenses #ffff000EfeEfesios #ffff00&GálGálatas##ffff002Co2 Corintios##ffff001Co1 Corintios#ffff00RomRomanos#00ffffHecHechos#ff6600JuanSan Juan#ff6600LucSan Lucas!#ff6600MarSan Marcos#ff6600MatSan Mateo_!}wqke_ I`4I^yurrshcaj"? Z u , )9Oi#" l i~=}F|-{zyxwvu`ts7r3qkppn7lkjhigfkeLcbau__l]\[ZZuXWUTFS?QPOFN5MKJOHFECBA@n?>[=?;:98F7665O4j21909/.d-,+*)(&%#! gF0KQ/t?$  if~.i WNduuti chi 'aama chɛ́ɛ́ ndís'tiī vɛ́ɛ́ vaadī 'caa'va ndúúcū taama chɛ́ɛ́ ndís'tiī, ¿dɛ'ɛ̄ cúúví chí caⁿ'á nī nanááⁿ juez yeⁿ'e yaāⁿ vaacú nī, ní nguɛ́ɛ́ caⁿ'á nī nanááⁿ 'iiⁿ'yāⁿ chi chɛ́ɛ́ vmnaaⁿ yeⁿ'e yáacū yeⁿ'é nī? 4ha Jesucristo n'diichí yā nuuⁿndi yeⁿ'e 'iiⁿ'yāⁿ chi nguɛ́ɛ́ i'téénu yā Ndyuūs. Maaⁿ ní ndís'tiī divíi nī saⁿ'ā miiⁿ nguaaⁿ ndís'tiī.6ge ¿Dɛ'ɛ̄ cúúví chí 'úú n'diichí nuuⁿndi yeⁿ'e 'iiⁿ'yāⁿ chi nguɛ́ɛ́ i'téénu yā Jesucristo yeⁿ'ē yú? Chuū ní nguɛ́ɛ́ ntiiⁿnyuⁿ yeⁿ'é ti yeⁿ'é Dendyuūs. Ndís'tiī canee chi n'diichi nī nuuⁿndi yeⁿ'e 'iiⁿ'yāⁿ chi caⁿ'á yā yaacū ndúúcu nī. Gf Naati maaⁿ ní 'āā dinguúⁿ yeⁿ'é ndis'tiī chi nguɛ́ɛ́ cáⁿ'a nī ndúúcū 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ chi ngaⁿ'á yā chi hermanos yeⁿ'é nī ní nguɛ́ɛ́ n'daacā idiíⁿ yā, ti saⁿ'ā chi canee ndúúcū n'daataá chi nguɛɛ yeⁿ'e sa, o n'daataa chi canee ndúúcū saⁿ'a chi nguɛɛ yeⁿ'ē tá. Ndíí nguɛ́ɛ́ cáⁿ'a nī ndúúcū 'iiⁿ'yāⁿ chi i'teenú yā ídolos. Ndíí nguɛ́ɛ́ cáⁿ'a nī ndúúcū 'iiⁿ'yāⁿ chi ngaⁿ'á yā nduudu yaadi, o ndúúcū 'iiⁿ'yāⁿ chi nginnche'éí yā 'iiⁿ'yāⁿ, o ndúúcū 'iiⁿ'yāⁿ chi ngii cuu'vi, o ndúúcū 'iiⁿ'yāⁿ chi duucu. Ní nguɛ́ɛ́ che'é nī ndúúcū 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ. ,eQ 'Úú nguɛ́ɛ́ ngaⁿ'á chi nguɛ́ɛ́ n'diichí nī sáⁿ'ā chi vɛ́ɛ́ n'daataá yeⁿ'ē sa, o n'daataá chi vɛ́ɛ́ saⁿ'ā yeⁿ'ē tá, o 'iiⁿ'yāⁿ chi nginnche'éí yā 'iiⁿ'yāⁿ, o 'iiⁿ'yāⁿ chi duūcú, o 'iiⁿ'yāⁿ chi i'teenú yā ídolos. Ndís'tiī nguɛ́ɛ́ cuuvi cuneé nī na iⁿ'yeeⁿdí 'cūū ní nguɛ́ɛ́ n'diichí nī 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'e iⁿ'yeeⁿdí 'cūū. Xd) 'Áá dinguúⁿ yeⁿ'e ndís'tiī chi nguɛ́ɛ́ cáⁿ'a nī ndúúcū saⁿ'ā chi canee sa ndúúcū n'daataá chi nguɛɛ yeⁿ'ē sa ndíí nguɛ́ɛ́ cáⁿ'a nī ndúúcū n'daataá miiⁿ. c9Maaⁿ ní nguɛ́ɛ́ dich'ɛɛtɛ yú 'viicu yeⁿ'e pascua miiⁿ tan'dúúcā 'iiⁿ'yāⁿ chi vɛ́ɛ́ nuuⁿndi yeⁿ'é yā ti nguɛ́ɛ́ yeⁿ'e Cristo 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ. Ní nguɛ́ɛ́ dich'ɛɛtɛ yú ndúúcū vaadī n'giinu na staava yeⁿ'ē yú o ndúúcū cosa chi nguɛ́ɛ́ n'daacā, ti chuū ní tan'dúúcā levadura 'tíícā. Dich'ɛɛtɛ yú pascua miiⁿ dámaāⁿ ndúúcū nducueⁿ'ē chi n'dáacā na staava yeⁿ'ē yú ti tan'dúúcā pan chi nguɛ́ɛ́ levadura yeⁿ'ē, 'tíícā canee yú. bSaⁿ'ā miiⁿ tan'dúúcā levadura 'tíícā sa. Ndís'tiī divíi nī saⁿ'ā miiⁿ ní cūnee n'dááca nī. Cuneé nī tan'dúúcā yaāchī chi nguɛ́ɛ́ levadura yeⁿ'ē, tan'dúúcā pan chí che'e yā yeⁿ'ē pascua. 'Iiⁿ'yāⁿ ch'iiⁿ'núⁿ yā Cristo. Ní Cristo miiⁿ ní tan'dúúcā 'iiti cuūchī chi ch'iiⁿ'núⁿ yā cáávā 'viicu pascua. Cáávā s'uūuⁿ ní Cristo miiⁿ ní sta'á yā lugar yeⁿ'ē 'iiti cuūchī yeⁿ'e 'viicu pascua ti ch'īi yā cucáávā s'uuúⁿ. a)Nguɛ́ɛ́ n'dáácā ndís'tiī ní ngaⁿ'á nī chi n'dáí ndís'tiī, ní vɛ́ɛ́ 'iiⁿ'yāⁿ chí idiíⁿ yā nuuⁿndi nguaaⁿ ndís'tiī. ¿'Áá nguɛ́ɛ́ deenú nī ti ta 'lííⁿ chuundi levadura ichɛ́ɛ́ ndúúcū tanducuéⁿ'ē yaāchī? `'Tíícā nadacádiinúúⁿ chi ndís'tiī canee cuuⁿmiⁿ chi diíⁿ nī. Divíi nī saⁿ'ā miiⁿ nguaaⁿ ndís'tiī ti saⁿ'ā miiⁿ ní canee sa yeⁿ'ē na poder yeⁿ'e yááⁿn'guiinūuⁿ. 'Tíícā castigo yeⁿ'ē sa. Ní cuuvi cadíínuuⁿ sa yeⁿ'e alma yeⁿ'e sa. Ní cuuvi nanguaⁿ'ai alma yeⁿ'ē sa nguuvi chi ndaa ntúūⁿ Señor Jesucristo yeⁿ'ē yú. X_)Taachí nduuvidáámá ndís'tiī ná chi duuchi Señor Jesucristo tuu'mi ní poder yeⁿ'ē Señor Jesucristo canee ndúúcū ndís'tiī. Ní diíⁿ nī tan'dúúcā chi 'úú caneé ndúúcū ndis'tiī. ~^uN'dáárá chi 'úú nguɛ́ɛ́ caneé ndúúcū ndís'tiī inacádiinúúⁿ yeⁿ'é ndís'tiī. 'Úú ní caaⁿ'máⁿ nuūⁿndī yeⁿ'e saⁿ'ā miiⁿ yeⁿ'e dendú'u chi idiiⁿ sa tan'dúúcā chi 'úú caneé ndúúcū ndís'tiī. m]SNí ndís'tiī ngaⁿ'a maáⁿ nī yeⁿ'e nī chi n'gɛɛtɛ nī n'dáárá chi idiiⁿ saⁿ'ā miiⁿ nuuⁿndi 'tíícā. ¿Dɛ'ɛ̄ cuuvi chi nguɛ́ɛ́ divií nī saⁿ'a miiⁿ na yaacū yeⁿ'é Ndyuūs yeⁿ'ē yú? o\ YN'giindiveéⁿ 'nū chi nguááⁿ ndis'tiī vɛ́ɛ́ 'áámá saⁿ'ā chí diiⁿ nuuⁿndi ca tí canee sa ndúúcū n'daataá chi nguɛ́ɛ́ yeⁿ'ē sa. Nguɛ́ɛ́ 'tíícá nguaaⁿ 'iiⁿ'yāⁿ gentiles chi nguɛɛ i'téénu yā Jesucristo. N'giindiveéⁿ 'nū chi saⁿ'ā miiⁿ sta'a n'daataá yeⁿ'ē chiida sa ní canee sá ndúúcū tá. =[sDɛ'ɛ̄ neⁿ'é ndís'tiī. ¿'Áá neⁿ'e nī chi taachi ndaá ní diíⁿ regañar ndís'tiī, o taachi ndaá caaⁿ'máⁿ nduucú ndis'tiī ndúúcū vaadī néⁿ'é?0ZYNducuéⁿ'ē yeⁿ'e naachi Ndyuūs ngaⁿ'a ntiiⁿnyuⁿ yā nguɛ́ɛ́ dámaāⁿ yeⁿ'e chi ngaⁿ'a yā, ti chiiⁿ chi diiⁿ yā ti poder yeⁿ'é Ndyuūs. 7YgNdaa nuúⁿ yeⁿ'é ndís'tiī nduuti chí Ndyuūs neⁿ'é yā chi ndaá. Taachi ndaá tuu'mi 'úú cadiinúúⁿ yeⁿ'e chi 'iiⁿ'yāⁿ chi ngaⁿ'a maáⁿ yā chi n'gɛɛtɛ yā. Cadiinúúⁿ nduuti chi 'iiⁿ'yāⁿ miiⁿ diíⁿ yā tan'dúúcā chi Ndyuūs neⁿ'é yā chi diíⁿ yā. 6XeMaaⁿ ní deenú chi náⁿ'ā ndís'tiī ngaⁿ'a nī chi n'gɛɛtɛ ndai maaⁿ nī. Ní nadacádíínuuⁿ nī chí 'úú ní 'aa ntɛ́ɛ́ ndaá naachi cánéé nī. 8WiCáávā chuū dicho'ó Timoteo nanááⁿ ndís'tiī. Saⁿ'ā miiⁿ tan'dúúcā daiyá, 'tííca sa. Ní saⁿ'a chi neⁿ'é. Saⁿ'ā miiⁿ ní 'áámá canee sa ndúúcū 'iivú Ndyuūs. Saⁿ'ā miiⁿ ní ca'cueeⁿ sa ndís'tiī yeⁿ'e Cristo. Ní n'gaacu nī yeⁿ'ē tanducuéⁿ'ē chi cuuvi diíⁿ nī maaⁿ chi i'teenú nī Cristo tan'dúúcā chi 'úú ngi'cueéⁿ nduu cuaaⁿ nducuéⁿ'ē yáacū va. hVICáávā chiiⁿ 'úú idi'cuíítú ndís'tiī. Diíⁿ nī tan'dúúcā chi 'úú idiíⁿ. 5Uc'Áárá chi vɛ́ɛ́ ndiichi mil maestros chi ngi'cueéⁿ yā ndís'tiī yeⁿ'e Cristo, nguɛ́ɛ́ nééné 'yaaⁿ 'iiⁿ'yāⁿ chi snée yā tan'dúúcā chiidá nī. 'Úú ní tan'dúúcā chiidá nī na ndaata yeⁿ'é Dendyuūs, ti candɛɛ́ evangelio chi nduudu cuaacu chi ngai yeⁿ'é Cristo nanááⁿ ndís'tiī. Ní ndís'tiī ní chi'téénu nī ní ch'iindiyáāⁿ ntúuⁿ nī na ndaata yeⁿ'é Ndyuūs. wTg'Úú nguɛ́ɛ́ idinguúⁿ yeⁿ'e dendu'ú 'cūū yeⁿ'e ndís'tiī caati chi cuuvi 'cuinaáⁿ nī. Yaa'ví ndís'tiī yeⁿ'e nducuéⁿ'ē chuū tí ndís'tiī tan'dúúcā daiyá chi nééné neⁿ'é, 'tíícā ndis'tiī. bS= Caⁿ'a yā cunncáā yeⁿ'é 'nū ní chɛ́ɛ 'nū ndúúcū vaadī ngiinu. Ndii nguuvi miiⁿ 'iiⁿ'yāⁿ nacadiinúúⁿ yā chi nús'uu tan'dúúcā dɛɛcúū yeⁿ'e iⁿ'yeeⁿdí 'cūū 'tííca nús'uu. R Ní diíⁿ 'nū ntiiⁿnyuⁿ ndúúcū ta'á 'nū chi cuuvi che'é 'nū. Taachi 'caa'va yā yeⁿ'é 'nū tuu'mi ní 'iiⁿ'yāⁿ miiⁿ di'viicú yā nús'uu. Diíⁿ yā chi nééné ch'eenu 'nū chiī ní nús'uu ní chi chɛɛ́ 'nū yeⁿ'é nducuéⁿ'ē. Q5 Ndii nguuvi miiⁿ ní cuiicu 'nū ní yaaca 'nū va. Ní 'āā ntɛ́ɛ́ n'deee catécai 'nū chī n'daacā. Ní 'iichɛ yeⁿ'é 'nū. Ní 'iiⁿ'yāⁿ ch'eⁿ'é yā nús'uu. Ní diíⁿ yā chi chéénú 'nū ndii mííⁿ ní ndii 'múúⁿ ní nguɛ́ɛ́ vaacu 'nū. ^P5 'Iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'e iⁿ'yeeⁿdí 'cūū ngaⁿ'á yā chi nús'uu tonto 'nū ti neⁿ'é 'nū Cristo, naati ngaⁿ'á yā ti ndís'tiī ní saⁿ'ā deenu ndís'tiī. Ngaⁿ'á yā ti nús'uu ní 'va'á 'nū naati ndís'tiī ní ditiinú nī. Ngaⁿ'á yā chi nús'uu ní nguɛ́ɛ́ n'dááca 'nū naati ndís'tiī ní n'dááca nī. kOO Tan'dúúcā chí 'úú nadacádiinúúⁿ, nús'uu chí apóstoles ní candɛ́ɛ 'nū nduudu yeⁿ'e Ndyuūs. Ndyuūs s'neéⁿ yā nus'ūū lugar chi ndii na n'giīnū yeⁿ'e fila. Ní nús'uu caneé 'nū tan'dúúcā 'iiⁿ'yāⁿ chi niiⁿnuúⁿ cánee nguuvi chi 'cuūvi yā, ní niiⁿnuúⁿ canéé nguuvi chi ch'iiⁿ'núⁿ yā nús'uu. 'Tíícā snéé nús'uu. 'Iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'e iⁿ'yeeⁿdí 'cūū ndúúcū ángeles yeⁿ'ē nanguuvi n'gíínu yā nús'uu. KNNdís'tiī ní nadacadíínuuⁿ nī chí deenú nī nducuéⁿ'ē chi yeⁿ'e nduudu yeⁿ'e Dendyuūs. Ní diíⁿ nī tan'dúúcā 'iiⁿ'yāⁿ chi 'cuiica. Taachi nguɛ́ɛ́ ch'ɛɛtineé 'nū ndúúcū ndís'tiī, tuu'mi ní ndís'tiī diíⁿ nī tan'dúúcā chi reyes ndís'tiī. Nduuti chi ndaa tiempo chi ndís'tiī caaⁿ'máⁿ nī ntiiⁿnyuⁿ ti rey ndís'tiī, tuu'mi ní nús'uu caaⁿ'maⁿ ntiiⁿnyúⁿ 'nū nduucú nī. `M9¿Dɛ́'ɛ̄ cuuvi chi ngaⁿ'a nī chi naⁿ'a 'iiⁿ'yāⁿ chi ch'ɛɛtɛ yā? ¿'Áá nguɛ́ɛ́ tee Ndyuūs tanducuéⁿ'ē chi vɛɛ yeⁿ'é nī? ¿Dɛ'ɛ̄ cuuvi chi ngaⁿ'a nī chi tanducuéⁿ'e chi vɛɛ chi yeⁿ'é nī ní maáⁿ nī sta'á nī, ní nguɛ́ɛ́ diíⁿ nī cuenta yeⁿ'ē chiiⁿ chi tee Ndyuūs ndís'tiī? L+'Úú ngaⁿ'á yeⁿ'ē chi 'úú ndúúcū saⁿ'ā Apolos diíⁿ 'nū. Ní 'íícú ndís'tiī cuuvi 'cueéⁿ nī tan'dúúcā chi cuuvi diíⁿ nī tan'dúúcā chi canéé nguūⁿ ndíí vmnaaⁿ na libro yeⁿ'e Ndyuūs. Ndís'tiī nguɛ́ɛ́ n'diichí nī 'iiⁿ'yāⁿ. Ní nguɛ́ɛ́ caaⁿ'máⁿ nī chi 'áámá 'iiⁿ'yāⁿ chi ch'ɛɛtɛ ca yā nguɛ́ɛ́ ti táámá yā. aK;Ndís'tiī nguɛ́ɛ́ diíⁿ nī juzgar 'iiⁿ'yāⁿ. Taachí ndáá Señor Jesucristo yeⁿ'ē yú taama vmnéⁿ'ēe tuu'mi 'cuuⁿ'míⁿ yā tanducuéⁿ'ē chi cadiinuuⁿ yú 'aama 'aama yú ndii na staava yeⁿ'ē yú. Tiempo miiⁿ ní 'iivú Ndyuūs tée yā s'uuúⁿ chi cuuvi yeⁿ'ē yú caavā ntiiⁿnyuⁿ chí diīⁿ yú. J'Áárá chi staava yeⁿ'é ngɛ́ɛ́ diiⁿ condenar 'úú cáávā chiiⁿ chi diíⁿ, 'úú nguɛ́ɛ́ cuuvi caaⁿ'máⁿ chi nguɛ́ɛ́ nuuⁿndi yeⁿ'é. Dámaāⁿ Señor Jesucristo diíⁿ yā juzgar 'úú, ní caaⁿ'máⁿ yā nuuⁿndi yeⁿ'é. FINguɛ́ɛ́ dɛ'ɛ̄ vɛɛ tunee 'úú nduuti chi 'iiⁿ'yāⁿ diíⁿ yā juzgar 'úú, o nduutī chí ndís'tiī, o táámá 'iiⁿ'yāⁿ o 'úú maáⁿ n'diichí nuuⁿndi yeⁿ'é. DH'Iiⁿ'yāⁿ chi diíⁿ ntiiⁿnyuⁿ yeⁿ'e 'iivú Ndyuūs canee cuuⁿmiⁿ chi diíⁿ yā cumplir tanducuéⁿ'e chí caaⁿ'maⁿ Ndyuūs yeⁿ'ē ntiiⁿnyuⁿ chi diíⁿ yā. DG Ndís'tiī ní didúúchɛ́ nī nús'uu tan'dúúcā 'iiⁿ'yāⁿ chí idiíⁿ ntíiⁿnyúⁿ yā yeⁿ'e Jesucristo. Nús'uu ní ngaⁿ'á 'nū nduudu cuaacu yeⁿ'é Ndyuūs nanaaⁿ ndís'tiī. Vmnááⁿ vmnaaⁿ ní nguɛ́ɛ́ chi cadíínuuⁿ nī naati maaⁿ ní cádiinuuⁿ nī nduudu cuaacu miiⁿ. FNí ndís'tiī ní yeⁿ'e Cristo ndís'tiī. Ní Cristo miiⁿ ní yeⁿ'e Dendyuūs chí cánduuchi yā cueⁿ'e daāⁿmaⁿ.E5Nduuti chi 'úú chí Pablo, o saⁿ'ā Apolos, o saⁿ'ā Pedro, o nduuti chi yeⁿ'ē íⁿ'yeēⁿdī, o yeⁿ'e vida yeⁿ'ē yú, o yeⁿ'e vaadī n'gii, o yeⁿ'e cosa chi 'āā vɛɛ o yeⁿ'ē dendu'ū chí caama cuchiī, tanducuéⁿ'ē chuū ní yeⁿ'e ndís'tiī. 1D[Mar 'áámá 'iiⁿ'yāⁿ nguɛ́ɛ́ cuuvi caaⁿ'máⁿ yā chi dich'ɛɛtɛ́ yā saⁿ'ā iⁿ'yeeⁿdí 'cūū. Tanducuéⁿ'ē dendu'ū ní yeⁿ'e ndís'tiī. }CsCanéé nguūⁿ ntuuⁿ táámá chí 'tuucā: 'Iivú Ndyuūs déénu yā vaanicadiinūuⁿ yeⁿ'é 'iiⁿ'yāⁿ chi deenu yeⁿ'é iⁿ'yeeⁿdí 'cūu. Nguɛ́ɛ́ dɛ'ɛ̄ vɛɛ dichíí'vɛ̄ chi nadacadiinūuⁿ 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ. 2B]Vaadī déénu yeⁿ'é 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'e iⁿ'yeeⁿdí 'cūū tan'dúúcā 'áámá cosa chí duuchi nanááⁿ Ndyuūs. 'Āā canéé nguūⁿ na libro yeⁿ'é Ndyuūs ndíí vmnaaⁿ 'tíícā: Ndyuūs diíⁿ yā chi vaadī deenu yeⁿ'é 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'ē iⁿ'yeeⁿdí 'cūū diīíⁿ chi 'cuuvi 'iiⁿ'yāⁿ ní 'iiⁿ'yāⁿ miiⁿ canee yā tan'dúúcā chi cundaí yā na trampa yeⁿ'e maáⁿ yā. yAkMar 'áámá nī ní nguɛ́ɛ́ nginnche'éí maáⁿ nī ndís'tiī. Taachi 'aamá ndís'tiī nadacadiinuuⁿ nī chi nge'e taaví nī yeⁿ'ē vaadī deenu yeⁿ'e iⁿ'yeeⁿdí 'cūū, tuu'mi ní canee cuuⁿmiⁿ chi diíⁿ nī tan'duucā 'áámá 'iiⁿ'yāⁿ chi nguɛ́ɛ́ deenu. Ní cuuvi ndaācā vaadī deenu yeⁿ'é nī chí yeⁿ'ē Dendyuūs. b@=Ndúútí chi 'áámá 'iiⁿ'yāⁿ dituuví yā yaācū yeⁿ'é Ndyuūs, Ndyuūs ní di'cuiinú yā 'iiⁿ'yāⁿ miiⁿ. Yáacū yeⁿ'é Ndyuūs ní dɛɛvɛ. Ndís'tiī ní yaācū yeⁿ'é Ndyuūs ndís'tiī. K?¿'Áá nguɛ́ɛ́ déénú ndís'tiī chi i'teenú nī Jesucristo chi cuerpo yeⁿ'e nī ní yáacū yeⁿ'e Dendyuūs, ní canéé Espíritu N'dai yeⁿ'e Ndyuūs ndúúcū ndís'tiī? >%Ndúúti chi cuucu ntiiⁿnyuⁿ chi 'iicandíí yā ndúúcū yaⁿ'ā, tuu'mi ní di'cuiīnú ntiiⁿnyuⁿ miiⁿ. 'Iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ ní nanguáⁿ'ai yā tan'dúúcā 'iiⁿ'yāⁿ chi chéénu yā yeⁿ'e va'ai yeⁿ'e yā taachí ngiichi va'ai yeⁿ'é yā. =Nduutī chí cunee ntiiⁿnyuⁿ yeⁿ'e 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ chi 'iicandíí yā vmnaaⁿ cimiento miiⁿ, ntiiⁿnyuⁿ chi 'āā chó'ōo naavtaⁿ'ā ngiichi yaⁿ'ā ní nguɛɛ chiichi, tuu'mi ní 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ vɛ́ɛ́ chi cuuvi yeⁿ'e yā. j<M Nguuvi chi Jesucristo diíⁿ yā juzgar ntiiⁿnyuⁿ yeⁿ'ē ca'áámá ca'áámá 'iiⁿ'yāⁿ, ní 'íícú 'iiⁿ'yāⁿ cádíínuuⁿ yā dɛ'ɛ̄ ntiiⁿnyuⁿ chiiⁿ yeⁿ'ē 'áámá 'áámá yā. Ntiiⁿnyuⁿ miiⁿ ní canéé chí cho'ōo naavtaⁿ'ā ngiichí yaⁿ'ā ní deenú yā 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'e ntiiⁿnyuⁿ yeⁿ'é yā. #;? 'Iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ chi 'iicandíí yā vmnaaⁿ cimiento miiⁿ ndúúcū 'dííⁿnguaaⁿ, o ndúúcū 'dííⁿnguɛɛ, o ndúúcū tuūu ndɛɛ cheeⁿ, o ndúúcū yáⁿ'á, o ndúúcū yaāta o ndúúcū 'í'voōo canéé chí cadiinúúⁿ yā, ti chuū chí ngaⁿ'á. ::m Mar 'áámá 'iiⁿ'yāⁿ nguɛ́ɛ́ cuuví cu'neeⁿ yā táámá cimiento chi n̄'daaⁿ yeⁿ'ē chi 'úú chi'neéⁿ, ti tuūú yeⁿ'ē cimiento miiⁿ ní Jesucristo. &9E Ndyuūs teé yā 'úú vaadī deenū yeⁿ'é yā ní tan'dúúcā 'áámá saⁿ'ā deenu din'dai sa cimiento yeⁿ'e va'ai, 'tíícā 'úú. 'Úú ngaⁿ'á nduudu cuaacu chi tan'dúúcā cimiento miiⁿ chi din'dai sa. Táámá 'iiⁿ'yāⁿ 'iicandíí yā ndúúcū va'ai miiⁿ. Ca'áámá ca'aama 'iiⁿ'yāⁿ chi 'iicandíí yā nduūcū canéé chi 'iicandíí yā ndúúcū va'āī ndúúcū cuidado. 8+ Nús'uu ní daama dáámá nuúⁿ idiíⁿ 'nū ntiiⁿnyúⁿ ndúúcū Dendyuūs. Ndís'tiī ní tan'dúúcā 'áámá campo yeⁿ'é Ndyuūs chi Ndyuūs chidi'cuiitá yā 'tíícā ndis'tiī. Tan'dúúcā 'áámá va'ai chi idin'daí Dendyuūs, 'tíícā ndís'tiī. *7M'Iiⁿ'yāⁿ chi caaⁿ'máⁿ yā nduudu miiⁿ ní 'iiⁿ'yāⁿ chi ca'cueéⁿ yā nduudu miiⁿ, 'āā daamá nūuⁿ diíⁿ yā ntiiⁿnyuⁿ yeⁿ'é Ndyuūs. Ndyuūs ca'á yā 'iiⁿ'yāⁿ miiⁿ chiiⁿ chi cuuvi yeⁿ'é yā caavā ntiiⁿnyuⁿ yeⁿ'e yā chi diíⁿ yā. c6?Cáávā chuū 'iiⁿ'yāⁿ chi ngaⁿ'a nduudu yeⁿ'ē Dendyuūs o 'iiⁿ'yāⁿ chí ca'cueeⁿ nduudu miiⁿ nguɛ́ɛ́ ch'ɛɛtɛ́ yā. Dámaaⁿ Ndyuūs chi 'cuiitá yā nduudu miiⁿ ní ch'ɛɛtɛ cá yā. M5'Úú ngaⁿ'á nduudu yeⁿ'é Dendyuūs nanááⁿ ndís'tiī ní diíⁿ tan'dúúcā chí chiīnú ndaata na staava yeⁿ'é nī. Sáⁿ'ā Apolos miiⁿ canee sa ndúúcu nī ní ngi'cueeⁿ sá ndís'tiī ní diiⁿ sa tan'dúúcā chí ch'iiⁿ'yú sa ndaata miiⁿ. Dendyuūs diíⁿ yā chi 'cuiita ndaata miiⁿ. f4E¿Du'ú saⁿ'a Pablo 'úú? ¿Du'ú saⁿ'a Apolos miiⁿ? ¿'Áá nguɛ́ɛ́ nús'ūu 'iiⁿ'yāⁿ chi dichíí'vɛ̄ Dendyuūs? Ngaⁿ'á 'nū nduudu chi ch'iⁿ'i Dendyuūs nús'uu ní ndís'tiī ní i'teenú nī. L3Caati náⁿ'ā ndís'tiī ngaⁿ'á nī: 'Úú ní i'teenú tan'dúúcā chi ngaⁿ'a Pablo, ní táámá nī ngaⁿ'a nī: 'Úú i'teenú tan'dúúcā chi ngaⁿ'a saⁿ'a Apolos. ¿'Áá nguɛ́ɛ́ ngaⁿ'á nī tan'dúúcā chi caⁿ'a nī tiempo chi 'āā chó'ōo taachi 'āā cuɛ́ɛ́ cu'téénu nī Jesucristo? Q2Naati tan'dúúcā 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'ē iⁿ'yeeⁿdí 'cūū diíⁿ yā chi neⁿ'e maáⁿ yā, 'tíícā idiíⁿ nī. Ndís'tiī ní 'tɛ́ɛ́ ní nguⁿ'u nī ní nguɛ́ɛ́ nduuvidaamá nī. Nguɛ́ɛ́ idiiⁿ n'daacá nī tan'dúúcā 'iiⁿ'yāⁿ chi i'téénu yā 'iivú Ndyuūs chi idiíⁿ yā, ti idiíⁿ nī tan'dúúcā 'iiⁿ'yāⁿ chi nguɛ́ɛ́ i'teenú yā 'iivú Ndyuūs chi idiíⁿ yā 'tíícā, ní idiíⁿ 'tííca nī. 13Tan'dúúcā da'caīyāa chi ngi'i leche ti 'āā cuɛ́ɛ́ cuuvi che'é yā, 'tiicá ntúūⁿ ndís'tiī. Ca'cueéⁿ ndís'tiī ndúúcū dendu'ū nduudu chi nguɛ́ɛ́ ngíⁿ'īi, tí nguɛ́ɛ́ diíⁿ nī tan'dúúcā chi ngaⁿ'a Espíritu N'dai yeⁿ'é Ndyuūs. 20 _Ndís'tiī hermanos yeⁿ'é, nguɛ́ɛ́ cuuvi caaⁿ'máⁿ ndúúcū ndís'tiī tan'dúúcā chi ndís'tiī ní 'iiⁿ'yāⁿ chi 'áámá canéé ndúúcū Espíritu N'dai yeⁿ'é Ndyuūs, ní 'iiⁿ'yāⁿ chí n'giindiveéⁿ yā yeⁿ'e yā. Naati caⁿ'á nduucú nī tan'dúúcā chi ndís'tiī daiya yeⁿ'é Ndyuūs ndís'tiī, tan'dúúcā chi ndís'tiī 'iiⁿ'yāⁿ chi caama i'téénu yā Cristo ndís'tiī. -/SCanéé nguūⁿ na libro yeⁿ'é Ndyuūs ndíí vmnaaⁿ chi ngaⁿ'a tíícā: 'Iiⁿ'yāⁿ chi nguɛ́ɛ́ i'téénu yā Jesucristo, ¿táácā cuuvi deenú yā chi nadacadiinúúⁿ 'iivú Ndyuūs? ¿Du'ú 'iiⁿ'yāⁿ cuuvi ca'cueéⁿ yā Ndyuūs? S'uuúⁿ chí canee yú ndúúcū Espíritu N'dai yeⁿ'é Dendyuūs snee yú ndúúcū vaanicadíínūuⁿ yeⁿ'é Cristo chi 'iivú Ndyuūs yeⁿ'ē yú.7.g'Iiⁿ'yāⁿ chi canéé ndúúcū Espíritu N'dai yeⁿ'é Dendyuūs n'diichí yā tanducuéⁿ'ē dendu'ū, naati 'iiⁿ'yāⁿ chi nguɛ́ɛ́ i'téénu yā Jesucristo nguɛ́ɛ́ cuuvi tuumicadiinúúⁿ yā táácā idiíⁿ 'iiⁿ'yāⁿ chi canee ndúúcū Espíritu N'dai yeⁿ'é Dendyuūs. -'Iiⁿ'yāⁿ chi nguɛ́ɛ́ i'téénu yā Jesucristo yeⁿ'ē yú nguɛ́ɛ́ ituumicádiinuuⁿ yā dendu'ū chí yeⁿ'ē Espíritu N'dai yeⁿ'é Dendyuūs, ti sta'á yā nduudu miiⁿ tan'dúúcā 'áámá cosa chí duuchi. Ní nguɛ́ɛ́ cuuvi tuumicadiinúúⁿ yā nduudu miiⁿ ti canéé chi cadiinúúⁿ yā nduudu miiⁿ cáávā Espíritu N'dai yeⁿ'é Dendyuūs. ,- Ngaⁿ'a ntúūⁿ yú yeⁿ'e nducuéⁿ'ē chuū. Nguɛ́ɛ́ ngaⁿ'a yú ndúúcū nduudu chi ngi'cueeⁿ 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'e iⁿ'yeeⁿdí 'cūū. Espíritu N'dai yeⁿ'é Ndyuūs ca'cueéⁿ yā nducyaaca 'iiⁿ'yāⁿ chi canee ndúúcū Espíritu N'dai miiⁿ. + S'uūúⁿ ní nguɛ́ɛ́ sta'ā yú espíritu chi yeⁿ'ē iⁿ'yeēⁿdī ti sta'ā yú Espíritu N'dai chí cuchiī yeⁿ'é Ndyuūs. Maaⁿ ní cuuvi deenu yú nducuéⁿ'ē chí n'daacā n'dai ti Ndyuūs teé yā s'uūúⁿ Espíritu N'dai yeⁿ'é yā. n*U ¿Du'ú 'iiⁿ'yāⁿ cuuvi deenú yā chi nadacadiinúúⁿ taama 'iiⁿ'yāⁿ? Dámaaⁿ espíritu yeⁿ'e maáⁿ yā deēnu chi maáⁿ yā nadacadíínuuⁿ yā. 'Tíícá ntúūⁿ mar 'áámá 'iiⁿ'yāⁿ nguɛɛ cádíínuuⁿ yā chi Ndyuūs nadicadíínuuⁿ yā, ti dámaāⁿ Espíritu N'dai yeⁿ'é Dendyuūs deenu yā yeⁿ'é Dendyuūs. ^)5 Ndyuūs ch'iⁿ'í yā nducuéⁿ'ē s'uūúⁿ cucaavā Espíritu N'dai yeⁿ'é yā. Espíritu N'dai yeⁿ'é Dendyuūs ní deenú yā nducuéⁿ'ē, ní deenú yā nducuéⁿ'ē vaadī deenu yeⁿ'é Ndyuūs. $(A Canéé nguūⁿ ndii cuááⁿ vmnaaⁿ ná libro yeⁿ'é Ndyuūs 'tíícā:Nducuéⁿ'ē chi din'dái Dendyuūs ní yeⁿ'é 'iiⁿ'yāⁿ chí i'teenu 'iivú Ndyuūs, tanáⁿ'ā 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'ē iⁿ'yeeⁿdí 'cūū nguɛ́ɛ́ n'diichí yā Jesucristo, ndíí nguɛ́ɛ́ n'giindiveéⁿ yā yeⁿ'é yā, ndíí nguɛ́ɛ́ nadicadiinúuⁿ yā yeⁿ'e dendu'ū chuū na staava yeⁿ'e yā. 'Mar 'áámá 'iiⁿ'yāⁿ n'gɛɛtɛ yeⁿ'ē iⁿ'yeeⁿdí 'cūū déénū yā yeⁿ'e vaadī deenú 'cūū, ti nduuti chi déénu yā, tuu'mi ní nguɛ́ɛ́ s'neeⁿnga'á yā Señor Jesucristo chi chīīca yā yeⁿ'ē va'ai chɛɛti nguūvī. L&Naati ngaⁿ'á 'nū vaadī déénu yeⁿ'é Dendyuūs. Ní nguɛ́ɛ́ deenú 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'ē iⁿ'yeeⁿdí 'cūū vaadī deenu miiⁿ, ti Ndyuūs caⁿ'a yā vaadī deenú 'cūū chi yeⁿ'e maáⁿ yā vmnááⁿ vmnaaⁿ chi din'dái yā íⁿ'yeeⁿdí 'cūū, ní 'iicu cuuvi nadinguáⁿ'ai yā s'uūúⁿ. p%YTaachi caneé 'nū nguaaⁿ 'iiⁿ'yāⁿ chi i'teenú yā Dendyuūs ní 'áámá caneé yā ndúúcū Dendyuūs, tuu'mi ní ngaⁿ'á 'nū ndúúcū nduudu ngiⁿ'īi yeⁿ'e vaanicádiinūuⁿ. Nguɛ́ɛ́ ti vaadī deenu chi nadacadiinúuⁿ 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'ē iⁿ'yeeⁿdí 'cūū, 'iiⁿ'yāⁿ chi nguɛ́ɛ́ i'téénu yā Dendyuūs yeⁿ'ē yú. Ndíí nguɛ́ɛ́ ti yeⁿ'é saⁿ'ā chi ndii tíīiⁿ yeⁿ'ē iⁿ'yeeⁿdí 'cūū chi chó'ōo poder yeⁿ'e yā. $%'Tíícā ngaⁿ'á ti chííⁿ chi i'teenu yú nguɛ́ɛ́ chiīcā na vaanīcadiīnuuⁿ yeⁿ'e 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'ē iⁿ'yeeⁿdí 'cūū ti yeⁿ'ē poder yeⁿ'é Dendyuūs. Dendyuūs diíⁿ yā chi deenu 'iiⁿ'yāⁿ cucáávā Espíritu N'dai yeⁿ'e yā Q#Nguɛ́ɛ́ ngaⁿ'á nduudu miiⁿ ndúúcū vaadī deenu chi cadiinuuⁿ 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'ē iⁿ'yeeⁿdí 'cūū, naati ngaⁿ'á nduudu cuaacu miiⁿ ndúúcū nduudu chi nguɛ́ɛ́ ngíⁿ'īi. Ngaⁿ'á chiiⁿ chi Espíritu N'dai yeⁿ'é Ndyuūs ch'iⁿ'í yā 'úú ndúúcū poder yeⁿ'é yā chí nduudu cuaacu miiⁿ ní yeⁿ'e Dendyuūs. Níícú 'iiⁿ'yāⁿ cuuvi deenú yā chí nduudu cuaacu miiⁿ ní nduudu yeⁿ'é Dendyuūs. u"cTaachi caneé ndúúcū ndís'tiī ndii cuūⁿnūⁿ 'úú; ní 'va'ā 'úú; ní nééné in'duuví vaa. :!m'Tíícā ngaⁿ'á, ti nguɛ́ɛ́ neⁿ'é caāⁿ'maⁿ táámá cosa nanááⁿ ndís'tiī, dámaaⁿ neⁿ'é caaⁿ'máⁿ yeⁿ'ē Jesucristo chi ca'nééⁿnga'á yā. g  INdís'tiī hermanos yeⁿ'é, taachí ndāa ní caneé ndúúcu nī 'tíícā caⁿ'á nduudu cuaacu yeⁿ'é Dendyuūs. Nguɛ́ɛ́ caⁿ'á nduudu miiⁿ ndúúcū núúⁿmáⁿ vadicadíínūuⁿ yeⁿ'e vaadī deenu.   Cáávā chuū canéé nguūⁿ na libro yeⁿ'é Ndyuūs ndíí vmnaaⁿ 'tíícā: 'Iiⁿ'yāⁿ chi ngaⁿ'a chi idich'ɛɛtɛ́ maáⁿ yā 'iiⁿ'yāⁿ, nguɛ́ɛ́ n'daacā idiíⁿ yā. Dámaāⁿ canéé chi dich'ɛɛtɛ́ yā 'iivú Ndyuūs.J 'Tíícā Dendyuūs maáⁿ yā teé yā vida cueⁿ'e daāⁿmaⁿ yeⁿ'e ndís'tiī tí i'teenú nī Cristo Jesús. Ndyuūs dichó'o yā Jesucristo iⁿ'yeeⁿdí 'cūū chi cuuvi deenu yú nducuéⁿ'e cáávā Cristo. Ní cáávā Cristo miiⁿ nguɛ́ɛ́ nuuⁿndi yeⁿ'ē yú nanááⁿ Ndyuūs ti Cristo miiⁿ ch'īi yā na cruz cucáávā nuuⁿndi yeⁿ'ē nducyaaca 'iiⁿ'yāⁿ, ní 'iicu s'uūuⁿ chi cuuvi yeⁿ'é yā s'uūuⁿ.  'Tíícā Ndyuūs idiíⁿ yā ti mar 'áámá 'iiⁿ'yāⁿ nguɛ́ɛ́ cuuvi dich'ɛɛtɛ́ yā 'iiⁿ'yāⁿ nanááⁿ Dendyuūs. t cNdyuūs ndɛɛvɛ́ yā 'iiⁿ'yāⁿ chi nguɛ́ɛ́ du'ū vɛɛ nanááⁿ 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'ē iⁿ'yeeⁿdí 'cūū ní ndɛɛvɛ́ yā 'iiⁿ'yāⁿ chi nguɛ́ɛ́ inuuⁿndi ní ya'ai 'iinú yā 'iiⁿ'yāⁿ. Ní 'iicu Ndyuūs diíⁿ yā chi nguɛ́ɛ́ dɛ'ɛ̄ vɛɛ cosa chi ch'ɛɛtɛ chí 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'ē iⁿ'yeeⁿdí 'cūū diíⁿ yā. _ 9Ndyuūs ndɛɛvɛ́ yā 'iiⁿ'yāⁿ chi nguɛɛ deenu taaví yā ní 'íícú 'iiⁿ'yāⁿ chi deenu taaví yā cuuví 'cuináaⁿ yā. Ní Ndyuūs ndɛɛvɛ́ yā 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'ē iⁿ'yeeⁿdí 'cūū chi vɛ́ɛ́ duu'vīī fuerzas yeⁿ'é yā ní 'íícú 'iiⁿ'yāⁿ chi vɛ́ɛ́ fuerza yeⁿ'é yā cuuví 'cuináaⁿ yā.  Ndís'tiī hermanos yeⁿ'é, nadacádiinúúⁿ nī yeⁿ'ē maáⁿ nī. Nguɛ́ɛ́ 'yaaⁿ ndís'tiī 'iiⁿ'yāⁿ chi deenu taavi, nguɛ́ɛ́ 'yaaⁿ ndís'tiī 'iiⁿ'yāⁿ ndíí tiīiⁿ, ndíí nguɛ́ɛ́ 'yaaⁿ ndís'tiī 'iiⁿ'yāⁿ 'cuiica. b ?Nduudu yeⁿ'é Ndyuūs chi 'iiⁿ'yāⁿ ngaⁿ'á yā chi cosa chí duuchi, nduudu miiⁿ nduudu déénú ca nguɛ́ɛ́ tí nduudu yeⁿ'e saⁿ'ā yeⁿ'e iⁿ'yeeⁿdí 'cūū. Ní cosa chi sta'á yā tan'dúúcā chi duuvā yeⁿ'é Dendyuūs chííⁿ chi ditiīnú ca, nguɛ́ɛ́ ti yeⁿ'e 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'e iⁿ'yeeⁿdí 'cūū.  3Nduuti chí 'iiⁿ'yāⁿ Israel s'eeⁿ o nduuti chí 'iiⁿ'yāⁿ griegos, Ndyuūs yaa'ví yā 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ chi cuuvi yeⁿ'é yā 'iiⁿ'yāⁿ. Cristo ní poder yeⁿ'é Ndyuūs ní Cristo miiⁿ vaadī deenu yeⁿ'é Ndyuūs cucááva nducyaaca 'iiⁿ'yāⁿ. B S'uūúⁿ ní ca'cueeⁿ yú yeⁿ'e Cristo chi ca'nééⁿnga'āa na cruz cáávā nuūⁿndī yeⁿ'e nducyáácá 'iiⁿ'yāⁿ. 'Iiⁿ'yāⁿ Israel s'eeⁿ nguɛ́ɛ́ neⁿ'e 'caandiveéⁿ yā nduudú 'cūū, ní tanáⁿ'ā 'iiⁿ'yāⁿ sta'á yā nduudú 'cūū tan'dúúcā 'áámá cosa chí duuchi. 6 g'Iiⁿ'yāⁿ Israel s'eeⁿ chi judíos ngiicá yā señales Ndyuūs ní 'iicu 'iiⁿ'yāⁿ griegos ní in'nuuⁿ cá yā vaadī deenu yeⁿ'e iⁿ'yeeⁿdí 'cūū.  )'Iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'e iⁿ'yeeⁿdí 'cūū nguɛ́ɛ́ cuuvi n'diichí yā Dendyuūs cucáávā vaadī deenu yeⁿ'é iⁿ'yeeⁿdí 'cūū. Ndyuūs canee yiinú yā ní nadanguaⁿ'áí yā 'iiⁿ'yāⁿ chi i'téénu yā nduudu cuaacu yeⁿ'é yā, naati tanáⁿ'ā 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'e iⁿ'yeeⁿdí 'cūū ngaⁿ'á yā chí nduudu cuaacu miiⁿ ní tan'dúúcā 'áámá cosa chí duuchi. R ¿Dɛ'ɛ̄ dichíí'vɛ̄ vaadī deenu yeⁿ'e 'iiⁿ'yāⁿ chi deenu? ¿Dɛ'ɛ̄ dichíí'vɛ̄ vaadī deenu yeⁿ'ē maestro chi deenu taavi? ¿Dɛ'ɛ̄ dichíí'vɛ̄ vaadī deenu yeⁿ'é 'iiⁿ'yāⁿ chi deenu taavi ní caaⁿ'máⁿ yā ndúúcū compañeros yeⁿ'é yā yeⁿ'e cosas chi vɛ́ɛ́ iⁿ'yeeⁿdí 'cūū? Ndyuūs ch'iⁿ'i yā chí vaadī deenu yeⁿ'e iⁿ'yeeⁿdí 'cūū ni dúú'vī vɛɛ ní nguɛ́ɛ́ dɛ'ɛ̄ vɛɛ. ~ wNaati canéé nguūⁿ na libro yeⁿ'é Ndyuūs ndíí vmnaaⁿ chi ngaⁿ'a 'tíícā:'Úú dituūví vaadī deenu yeⁿ'e 'iiⁿ'yāⁿ chi deenu, ní idiíⁿ chi nguɛ́ɛ́ dichíí'vɛ̄ nduudu yeⁿ'e 'iiⁿ'yāⁿ chi deenu taavi. [ 1'Úú deenú chí taachi 'iiⁿ'yāⁿ chi nguɛ́ɛ́ deenú yā du'ū chi Cristo miiⁿ ní n'giindiveéⁿ yā nduudu yeⁿ'ē cruz, 'iiⁿ'yāⁿ miiⁿ nacadíínuuⁿ yā chi 'áámá cosa chí duuchi. S'uūúⁿ chí nanguaⁿ'āī yú, deenu yú chí Ndyuūs ch'iⁿ'í yā poder yeⁿ'é yā cucáávā nduudu yeⁿ'é yā. J Cristo nguɛ́ɛ́ dichó'o yā 'úú chi cuɛɛ̄dínuūⁿniⁿ 'iiⁿ'yāⁿ caati dichó'o yā 'úú chí caāⁿ'máⁿ nduudu yeⁿ'ē evangelio chí nduudu ngai yeⁿ'e Cristo. 'Úú nguɛ́ɛ́ caaⁿ'máⁿ ndúúcū nduudu deenu yeⁿ'e saⁿ'ā yeⁿ'ē iⁿ'yeeⁿdí 'cūū, ní 'iicu nducuéⁿ'ē chi ngaⁿ'á ní yeⁿ'e poder yeⁿ'ē Cristo chí ch'īi yā na cruz. Cristo miiⁿ ní poder yeⁿ'ē Ndyuūs ndúúcū vaadī deenu _ 9Chɛɛ̄dinuūⁿniⁿ ntúúⁿ 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'e familia yeⁿ'e saⁿ'ā Estéfanas. Ní yeⁿ'e tanáⁿ'ā 'iiⁿ'yāⁿ 'úú nguɛ́ɛ́ deenú chi ndɛɛdínuūⁿniⁿ du'ū ca táámá 'iiⁿ'yāⁿ.  Maaⁿ ní mar 'áámá ndís'tiī nguɛ́ɛ́ cuuvi caaⁿ'máⁿ nī chi ndɛɛdínuūⁿniⁿ ndúúcū chi duūchí. E 'Úú cāⁿ'a: Gracias Dendyuūs, ti 'úú chi Pablo, nguɛ́ɛ́ chɛɛdinúuⁿníⁿ mar 'áámá ndís'tiī. Dámaāⁿ chɛɛdínuūⁿniⁿ saⁿ'ā Crispo ndúúcū saⁿ'ā Gayo.   } ¿'Áá cuaacu chi Cristo yeⁿ'ē yú chi 'yaaⁿ yā? Nguɛ́ɛ́ 'tíícā. ¿'Áá ca'neeⁿngá'āa Pablo cáávā nuuⁿndi yeⁿ'ē ndís'tiī? Nguɛ́ɛ́. ¿'Áá chɛɛdinuūⁿniⁿ nī ndúúcū chi duuchi Pablo? Nguɛ́ɛ́ 'tíícā. i  M Chuū chí yeⁿ'ē chí caaⁿ'máⁿ. 'Áámá 'áámá ndís'tiī ngaⁿ'á nī yeⁿ'ē 'áámá saⁿ'ā 'tíícā. 'Áámá yā ní ngaⁿ'a yā: 'Úú yeⁿ'ē saⁿ'a Pablo; taamá yā ní ngaⁿ'a yā: 'Úú yeⁿ'ē saⁿ'a Apolos; taamá yā ní ngaⁿ'a yā: 'Úú yeⁿ'ē saⁿ'a Pedro; taamá yā ní ngaⁿ'a yā: 'Úú yeⁿ'e Cristo. :  o N'duuví 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'ē familia yeⁿ'e n'daataá Cloé yaa'ví yā 'úú yeⁿ'e ndís'tiī hermanos yeⁿ'é. Ní ngaⁿ'á yā chi ndís'tiī n'gɛɛcu cheendí nī. z  o Ndís'tiī hermanos yeⁿ'é, 'úú ngiicá ndís'tiī cáávā chi duuchi Señor Jesucristo yeⁿ'ē yú chi 'cuɛɛtinéé ngíínú nī, ní nguɛ́ɛ́ vɛ́ɛ́ divisiones nguaaⁿ ndís'tiī. N'dáácā n'dai 'cuɛɛtinée nī ní daama daamá nī ndúúcū 'aama vaanicadiinūūⁿ yeⁿ'e ndís'tiī chi n'daacā ndúúcū tanducuéⁿ'ē chi diíⁿ nī. v  g Ndyuūs ní diíⁿ yā chí caⁿ'a yā chi diíⁿ yā. Ní yaa'ví yā ndís'tiī chí 'cuɛɛtineé nī ndúúcū daiyá yā chi Señor Jesucristo yeⁿ'ē yú. Vɛ́ɛ́ divisiones nguaaⁿ 'iiⁿ'yāⁿ chi caⁿ'á yā na yáacū n WNí Cristo miiⁿ ní tée yā fuerzas ndís'tiī, ní 'cuɛɛtinée nī n'daacā ndíí nguuvi chí Jesucristo ndaa ntuúⁿ yā. Ní nguɛ́ɛ́ vɛ́ɛ́ nuuⁿndi yeⁿ'é nī nguuvi chí ndaā Señor Jesucristo yeⁿ'e yú. k QNí cuuvi yeⁿ'é nī nducuéⁿ'ē chi dateé Ndyuūs, ní ndís'tiī nguɛ́ɛ́ diiⁿ faltar mar 'áámá. Neⁿ'é chi ndís'tiī 'cuɛɛtinéé ngiinu nī Señor Jesucristo yeⁿ'ē yú chi ndaa yā taama vmnéⁿ'ēe. O 'Tíícā chiiⁿ chi 'úú ngaⁿ'á nduudu cuaacu miiⁿ yeⁿ'ē Jesucristo miiⁿ. Ní ndís'tiī n'giindiveéⁿ nī ní diíⁿ nī 'tíícā, ní ch'iⁿ'í nī chi nduudu miiⁿ chi cuaacu. } uDendyuūs dateé yā tanducuéⁿ'ē dendu'ū chi vɛ́ɛ́ yeⁿ'é yā ti maaⁿ ní ndís'tiī ní yeⁿ'e Cristo ndis'tiī. Ní Ndyuūs chinnee yā ndís'tiī chi caaⁿ'máⁿ nī nduudu yeⁿ'é yā, ní teé yā ndís'tiī vaadī deenu. # ACueⁿ'é daāⁿmaⁿ ngaⁿ'á gracias Ndyuūs cáávā cosa chi n'daacā n'dai yeⁿ'é Ndyuūs chi dátee yā s'uūúⁿ chi yeⁿ'e Jesucristo.  'Ndyuūs Chiida yú ndúúcū Señor Jesucristo cuuvi tée yā s'uuúⁿ cosa chí n'dáácā n'dai yeⁿ'é yā, ní 'íícú cunéé vaadī 'diiíⁿ yeⁿ'é yā na staava yeⁿ'e yú. Pablo caaⁿ'maⁿ yā gracias Ndyuūs caava chi Ndyuūs dateé yā 'iiⁿ'yāⁿ t c'Úú idinguúⁿ carta 'cūū yeⁿ'e 'iiⁿ'yāⁿ chi i'téénu yā Ndyuūs, 'iiⁿ'yāⁿ chi snée yā na yáāⁿ Corinto. 'Iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ, Ndyuūs yaa'ví yā 'iiⁿ'yāⁿ chi cuuvi yeⁿ'é yā 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ ti yeⁿ'e Cristo Jesús. Idinguúⁿ dendu'ū yeⁿ'e nducyaaca 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'ē nducyáácá yáāⁿ, 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ chi ngaⁿ'angua'á yā ndúúcū Señor Jesucristo. Señor Jesucristo miiⁿ 'iivú Ndyuūs yeⁿ'é yā ndúúcū s'uūuⁿ. @ }'Úú Pablo 'úú. Dendyuūs yaa'ví yā 'úú chi cuuvi apóstol yeⁿ'ē Jesucristo tan'dúúcā chi Ndyuūs neⁿ'é yā. 'Úú ndúúcū hermano Sóstenes yaa'ví 'nū ndís'tiī. f~i}h|{uz|xx u[sqpo nOmkk^ihAg=fe\dc`` ^^ ]\"ZY3XgVTDSVQONMLiJIeHGwFEDCAA??N=s<:9876433p2Z1/-,+y)'&%$/"";! ?=6d  NG q Y 9;kOO Nducyáácá yā che'é yā pan chi Ndyuūs dicho'o. Ní pan miiⁿ chí chiīcā ndii nanguuvi. BN} Nducyaaca 'iiⁿ'yāⁿ ní cueⁿ'é yā ndúúcū Moisés. Ní meēéⁿ miiⁿ ch'iⁿ'ī yúúní 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ. Ní cho'ó yā naavtaⁿ'ā nuūⁿnīⁿ'yáⁿ'ā ndúúcū Moisés miiⁿ. Chuū ní tan'dúúcā chi Ndyuūs chɛɛdínuūⁿniⁿ yā 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ ndúúcū Moisés miiⁿ. zM o Ndís'tiī hermanos yeⁿ'é, neⁿ'é chi ndís'tiī nan'gáácú nī yeⁿ'e tiempo chi 'āā chó'ōo. 'Iiⁿ'yāⁿ hebreos diíⁿ yā seguir 'áámá meēeⁿ chi ngíícá nanguuvi. Ndyuūs dicho'ó yā méeéⁿ miiⁿ. Ní nducyaaca 'iiⁿ'yāⁿ n'diichí yā tií cueⁿ'ē méeéⁿ miiⁿ. Ní ngíícá yā ní cho'ó yā naavtaⁿ'ā yíícú chí nuūⁿnīⁿ'yáⁿ'ā chi nguuvi Roja naachí Ndyuūs diíⁿ yā chí nduūvī cuuⁿmáⁿ 'áámá yáanūu yeⁿ'ē caavá yā. DL 'Úú idiíⁿ sufrir cáávā ntiiⁿnyuⁿ yeⁿ'é Ndyuūs, ní diiⁿ n'dai cá ntiiⁿnyuⁿ miiⁿ. 'Tíícā idiíⁿ, ti nguɛ́ɛ́ neⁿ'é chi cuayiivi chi caaⁿ'máⁿ nduudu cuaacu miiⁿ, Ndyuūs cuuvi caaⁿ'máⁿ yā yeⁿ'e 'úú chi nguɛ́ɛ́ n'daacā diíⁿ ntiiⁿnyúⁿ yeⁿ'e yā.-KS 'Úú idiíⁿ ntiiⁿnyuⁿ yeⁿ'é Ndyuūs tan'dúúcā 'áámá chi ngeenu na juego ní diíⁿ yā ganar. 'Úú idiíⁿ ntiiⁿnyuⁿ díítūu tan'dúúcā 'iiⁿ'yāⁿ chi nguⁿ'ú yā ndúúcū taamá yā, nguɛ́ɛ́ tan'duucā chi nguⁿ'ú yā ní ngéⁿ'é yā na 'yúúné. ZJ- Ca'áámá ca'aama saⁿ'ā chi ngeēnū sa nguɛ́ɛ́ cuuvi diiⁿ sa nducuéⁿ'ē chi neⁿ'e sa. Dámaāⁿ idiiⁿ sa cosas chi n'daācā caavā sa cucáávā chi ditiīnú sa. 'Tíícā idiiⁿ sa ni cuuví ndaacā sa 'áámá corona yeⁿ'e naāndā chi ngo'o yéⁿ'ē. S'uūúⁿ ní idiiⁿ cá yú tan'dúúcā chí Dendyuūs neⁿ'é yā chi diiⁿ yú, ní ndaaca yú 'áámá corona chi nguɛ́ɛ́ tuvií yeⁿ'ē chi Dendyuūs tée yā s'uuúⁿ. EI ¿'Áá nguɛ́ɛ́ déénu ndís'tiī yeⁿ'e 'iiⁿ'yāⁿ chi ngéénu yā na juego? Nducyaaca yā ngéénu yā na juego naati 'áámá núuⁿ yā chi diíⁿ yā ganar ní ndaaca regalo yeⁿ'e yā. Maaⁿ ní ndís'tiī diíⁿ nī tan'duucā 'aama chi ngéénu yā ní diíⁿ nī ganar. 'Tíícā diíⁿ nī chiiⁿ chi Ndyuūs neⁿ'é yā, ní tunéé ndís'tiī chi cuuvi yeⁿ'é nī chɛɛ chí Ndyuūs tée yā ndís'tiī. CH 'Úú idiíⁿ tanducuéⁿ'ē chuū chi 'úú cuuvi caaⁿ'máⁿ nduudu yeⁿ'e Ndyuūs nanááⁿ 'iiⁿ'yāⁿ. Ní cuuvi cuta'a yú cosa chi n'dai chi Ndyuūs tée yā s'uūúⁿ. MG Taachi caneé nguaaⁿ 'iiⁿ'yāⁿ chi duūvā tuu'mi 'úú idiíⁿ tan'dúúcā 'aama chi duūvā, ní 'iicu cuuvi cu'téénu yā Jesucristo. Nduu cuaaⁿ naachi caⁿ'á 'úú idiíⁿ nducuéⁿ'ē tan'dúúcā chi idiíⁿ 'iiⁿ'yāⁿ s'uuⁿ. Idiíⁿ 'tíícā ní 'iicu diíⁿ chí nanguáⁿ'ai náⁿ'a yā. dFA Taachi 'úú caneé ndúúcū 'iiⁿ'yāⁿ chi 'āā vi'i cā ley yeⁿ'é yā nguɛ́ɛ́ ti ley yeⁿ'ē Moisés miiⁿ, 'úú idiíⁿ tan'dúúcā 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ. Naati nguɛ́ɛ́ idiíⁿ cosa chi Ndyuūs nguɛɛ neⁿ'é yā chi 'úú diíⁿ. 'Tíícā idiíⁿ, ní 'íícú 'iiⁿ'yāⁿ miiⁿ cuuvi cu'téénu yā Jesucristo. jEM 'Áárá chi maaⁿ nguɛ́ɛ́ costumbre yeⁿ'é chi idiíⁿ tan'dúúcā chi ngaⁿ'a ley yeⁿ'ē Moisés, naati taachi caneé nguaaⁿ 'iiⁿ'yāⁿ hebreo s'eeⁿ chi diíⁿ yā tan'dúúcā chi ngaⁿ'a ley yeⁿ'ē Moisés, 'tíícā idiíⁿ dendu'ū. Idiíⁿ 'tiicā ní 'iicu 'iiⁿ'yāⁿ hebreo s'eeⁿ cuuvi cu'téénu yā Jesucristo. D N'daacā caneé 'tíícā. Nguɛ́ɛ́ du'ū vɛɛ cuuvi caaⁿ'maⁿ ntiiⁿnyuⁿ yeⁿ'é, ti 'iiⁿ'yāⁿ nguɛ́ɛ́ nadíí'vɛ yā 'úú. 'Úú dichíí'vɛ nducyáácá 'iiⁿ'yāⁿ 'iicu cuuvi cu'téénu yā Jesucristo yeⁿ'ē yú. 7Cg ¿Dɛ'ɛ́ ndaacā yeⁿ'ē 'úú? Nguɛ́ɛ́ dɛ'ɛ̄ vɛɛ ndaācā yeⁿ'é. Cáávā 'úú nadíí'vɛ yeⁿ'é chiiⁿ chi ngaⁿ'á ndúúdú ngai. 'Úú caaⁿ'máⁿ nduudu ngai yeⁿ'é Jesucristo ní yeenú taavi 'úú ti nguɛ́ɛ́ cutaⁿ'á dendú'ū yeⁿ'e nī. Nguɛ́ɛ́ caaⁿ'máⁿ chi ndís'tiī tee nī 'úú dɛ'ɛ̄ vɛɛ cáávā ntiiⁿnyuⁿ yeⁿ'é 'aara chi cuaacu chí canéé chí diíⁿ nī. }Bs Ndúúti chi caaⁿ'máⁿ yeⁿ'e evangelio ti diíⁿ buscar ntiiⁿnyuⁿ miiⁿ tuu'mi ní Ndyuūs nadíí'vɛ yā 'úú, naati nguɛɛ 'tíícā. Cáávā chuū canéé chi caaⁿ'máⁿ evangelio chí ndúúdú ngai yeⁿ'ē Jesucristo. VA% 'Áárá chi ngaⁿ'á evangelio chí ndúúdú ngai yeⁿ'é Jesucristo 'úú nguɛ́ɛ́ cuuvi caaⁿ'máⁿ chi 'úú chi ch'ɛɛtɛ́. Canéé chí caaⁿ'máⁿ yeⁿ'é evangelio, ti cáávā chuū chííⁿ chi Ndyuūs dicho'ó yā 'úú. Nééné 'cueenú cuuvi nduuti chi nguɛ́ɛ́ caaⁿ'máⁿ yeⁿ'ē evangelio. }@s 'Úú nguɛ́ɛ́ sta'á túumī yeⁿ'é nī, ní nguɛ́ɛ́ che'é dɛ'ɛ̄ vɛɛ, ti teé túumī ndís'tiī. Nguɛ́ɛ́ dinguúⁿ chuū chi 'tíícā diíⁿ nī nduucú. N'dáácā ca yeⁿ'é chi 'cuūví ní mar 'áámá 'iiⁿ'yāⁿ nguɛ́ɛ́ cuuvi caaⁿ'maⁿ yā chi 'úú candɛɛ́ ndúúdu cuaacu yeⁿ'e Dendyuūs cáávā chi nadíí'vɛ yā 'úú. 4?a 'Tíícā ngaⁿ'a Señor 'iivú Ndyuūs yeⁿ'é 'iiⁿ'yāⁿ chi candɛɛ́ yā nduudu yeⁿ'e evangelio chí nduudu ngai yeⁿ'é Jesucristo. 'Iiⁿ'yāⁿ miiⁿ 'cuɛɛtinée yā ndúúcū 'iiⁿ'yāⁿ chi i'téénu yā Señor Jesucristo, ní ca'á yā 'iiⁿ'yāⁿ s'uuⁿ chi che'é yā. > ¿'Áá nguɛ́ɛ́ déénú ndís'tiī chuū ndii tiempo chi 'aa chó'ōo yeⁿ'e 'iiⁿ'yāⁿ chi diiⁿ ntiiⁿnyuⁿ yeⁿ'e yaacū templo? 'Iiⁿ'yāⁿ miiⁿ che'é yā comida yeⁿ'e yaācū. 'Tiicá ntúūⁿ, 'iiⁿ'yāⁿ chi diíⁿ yā ntiiⁿnyuⁿ yeⁿ'e nátai, 'iiⁿ'yāⁿ miiⁿ che'é ntúuⁿ yā chi vɛ́ɛ́ nátai chí 'iiⁿ'yāⁿ ndɛ́ɛ yā ndaa yā nátai. =y Nduuti chi tanáⁿ'ā apóstoles cuuvi cuta'á yā necesidades yeⁿ'é yā yeⁿ'e ndís'tiī, ¿'áá nguɛ́ɛ́ cuuvi cuta'á 'nu necesidades yeⁿ'é 'nū dendú'ū? Nguɛ́ɛ́ caaⁿ'máⁿ 'nū chi ndís'tiī tée nī necesidades yeⁿ'é 'nū naatí chi chɛɛ́ 'nū nducuéⁿ'ē dendu'ū, caati 'iiⁿ'yāⁿ cuuvi cu'téénu yā nduudu yeⁿ'e 'iivú Ndyuūs. @<y Candɛɛ́ 'nū nduudu yeⁿ'é Ndyuūs nguaaⁿ ndís'tiī taachi 'āā cuɛ́ɛ́ 'caandiveéⁿ nī nduudu miiⁿ. ¿'Áá nguɛ́ɛ́ tée nī nús'uu necesidades yeⁿ'é 'nū? ;+ Cáávā nús'uu, ní cuaacu nííⁿnyúⁿ canéé nguūⁿ 'tíícā: 'Iiⁿ'yāⁿ chí di'cuūndú yā 'iiti ndúúcū 'iiⁿ'yāⁿ chi yiinenaáⁿ yā 'iiti chi inde'ei nuúⁿ tī nguaaⁿ trigo, 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ ní cunee ngiinú yā cosechā yeⁿ'e yā. ":= Canee nguūⁿ na libro yeⁿ'é Ndyuūs chi ley chi Moisés dinguúⁿ yā chi 'tíícā: Nguɛ́ɛ́ cu'nuúⁿ nī yaana duutú tī chi inde'ei nuúⁿ tī nguaaⁿ trigo chi nguɛ́ɛ́ cuuvi che'é tī: ¿'Áá ndɛɛ cuidado Ndyuūs dámaāⁿ 'iiti? Nguɛ́ɛ́ 'túúcā. !9; 'Úú nguɛ́ɛ́ ngaⁿ'á chuū tan'dúúcā chi ngaⁿ'a saⁿ'a chi ca'a orden. Ngaⁿ'á chuū, ti 'tíícā ngaⁿ'a ley yeⁿ'e Moisés miiⁿ. Y8+ ¿Du'ú soldado diiⁿ sa gastar tuumi caavā gastos yeⁿ'e sa taachi diiⁿ sa ntiiⁿnyuⁿ miiⁿ? ¿Du'ú saⁿ'ā ngiichi sa díí'yú uvas ní 'áá nguɛ́ɛ́ cuuvi ché'é sá yeⁿ'ē? ¿Du'ú 'iiⁿ'yāⁿ chi diiⁿ cuidado 'áámá taaⁿ 'iiti cuūchī ní 'áá nguɛ́ɛ́ cuuvi cu'ú yā leche yeⁿ'ē 'iiti miiⁿ? d7A Dámaāⁿ 'úú ndúúcū Bernabé diíⁿ 'nū ntiiⁿnyuⁿ cáávā chi ché'é 'nū. 6 ¿'Áá nguɛ́ɛ́ tuneéⁿ 'nū chi 'áámá 'áámá 'nū candɛɛ́ 'nū n'daataá yeⁿ'e 'nū taachi caⁿ'a 'nū cuaaⁿ cyúúní? 'Túúcā diīiⁿ tanáⁿ'ā apóstoles, ndúúcū hermanos chi yeⁿ'e Jesucristo, ndúúcū hermano Pedro. 5  Nús'uu chi apóstoles ¿'áá nguɛ́ɛ́ tuneéⁿ 'nū chi ché'é 'nū ní cú'ú 'nū ndúúcū ndís'tiī na vaacu nī? 4 'Iiⁿ'yāⁿ chi itíínguuneeⁿ yā 'úú yeⁿ'ē chi 'úú chi 'aama apóstol, 'túúcā nan'guɛɛcútaⁿ'á yeⁿ'e yā. \31 Nduuti chi tanáⁿ'a yā nguɛɛ i'téénu yā chi 'úú apóstol 'úú, ndís'tiī i'téénu nī chi cuaacu. Ndís'tiī ní tan'dúúcā sello 'tiicá nī, ti i'téénu nī Señor Jesucristo. Ní deenú nī chi 'úú 'aama apóstol yeⁿ'e Señor Jesucristo. Ndís'tiī ní yeⁿ'e Jesucristo caavā chi 'úú candɛɛ́ nduudu miiⁿ. S2 ! ¿'Áá nguɛ́ɛ́ 'úú Pablo 'áámá apóstol 'úú ní cuuvi diíⁿ nducueⁿ'ē chi nguɛ́ɛ́ nuuⁿndi? ¿'Áá nguɛ́ɛ́ 'úú nnguaⁿ'āī 'úú? 'Úú n'diichí Señor Jesucristo yeⁿ'ē yú. 'Úú candɛɛ́ nduudu cuaacu yeⁿ'e Ndyuūs. Ni ndís'tiī i'téénu nī nduudu miiⁿ caavā ntiiⁿnyuⁿ yeⁿ'é. 1 'Úú nacádiinúúⁿ yeⁿ'e chuū 'tíícā. Nduuti chi 'úú che'é yuūtɛ̄ miiⁿ, ni 'úú diíⁿ chi hermano chi duu'vī deenú yā yeⁿ'ē Jesucristo che'é yā ní vɛ́ɛ́ nuuⁿndí yā, tuu'mi ní 'āā ntɛ́ɛ́ che'é yuūtɛ̄ miiⁿ.0w Taachí diíⁿ nī 'tuucā 'tíícā idinuuⁿndí nī contra Cristo níícú contra yeⁿ'e hermano chi duū'vī déénu yā yeⁿ'ē Jesucristo. Caati hermanos miiⁿ 'tɛɛ 'tɛɛ i'téénu yā ídolos, ní vɛ́ɛ́ nuūⁿndi yeⁿ'e yā. g/G 'Áárá chi cuuvi che'é nī yuutɛ́ 'cūū ní nguɛ́ɛ́ vɛ́ɛ́ nuuⁿndi yeⁿ'é nī nguɛ́ɛ́ neⁿ'é nī chi hermanos chi duu'vī deenú yā yeⁿ'ē Jesucristo diíⁿ yā 'tíícā, caati nguɛɛcúndií yā ní 'tɛɛ 'tɛɛ i'téénu yā ídolos. Ní 'tíícā idiiⁿ hermanos ní Cristo ch'īi yā na cruz ntúūⁿ caavá yā. o.W 'Úú ngaⁿ'á ngīi ndís'tiī chi canee diituu cá nī chi i'téénu cá nī Ndyuūs. Deenú nī chi nguɛ́ɛ́ vɛ́ɛ́ nuuⁿndi yeⁿ'e nī taachi chi snéé na mesa yeⁿ'e níí'vɛ̄ɛ̄ yeⁿ'e yaācū yeⁿ'e ídolos. Naati 'iiⁿ'yāⁿ chi duu'vī déénu yā yeⁿ'é Jesucristo cuuvi n'diichí yā ndís'tii, tuu'mi ní 'iiⁿ'yāⁿ miiⁿ chi nadacadiinúúⁿ yā chi ndís'tiī 'tɛɛ 'tɛɛ i'téénu nī ídolos. 'Iiⁿ'yāⁿ miiⁿ cuuvi diíⁿ yā tan'dúúcā ndis'tii idiíⁿ nī. Caⁿ'á yā che'é yā yuūtɛ̄ miiⁿ ní diíⁿ yā sentir chi vɛ́ɛ́ nuuⁿndi yeⁿ'é yā. -  Ndís'tiī chi déénu nī chɛɛ chi Ndyuūs neⁿ'é yā chi diiⁿ nī, 'caandiveéⁿ nī. Nguɛ́ɛ́ diiⁿ nī dɛ'ɛ̄ vɛɛ chi 'iiⁿ'yāⁿ chi duu'vī déénú yā yeⁿ'e Jesucristo cuuvi nacádíínuuⁿ yā chi vɛɛ nuuⁿndi yeⁿ'e yā. ,3Ndyuūs nguɛ́ɛ́ diiⁿ cuenta yā yeⁿ'ē s'uuúⁿ nduuti chi nge'e yú yuūtɛ̄ miiⁿ o nguɛ́ɛ́. Nduuti chi nge'e yú yuūtɛ̄ miiⁿ nguɛ́ɛ́ idiiⁿ chi n'daacā ca yú. Nduuti chi nguɛ́ɛ́ che'e yú nguɛ́ɛ́ idiiⁿ chi nguɛ́ɛ́ n'daacā ca yú. #+?Nguɛ́ɛ́ nducyaaca 'iiⁿ'yāⁿ chi i'téénu yā Jesucristo deenú yā chi 'aama n'dyáⁿ'ā Dendyuūs vɛɛ yā. Ndii maaⁿ ní náⁿ'a yā ní i'téénu yā chi canduuchi ídolos. Taachi 'iiⁿ'yāⁿ cá'a yā yuūtɛ̄ yeⁿ'ē nátai yeⁿ'e ídolos, ní i'téénu yā chi ca'a yā yuūtɛ̄ nátai yeⁿ'é dendyuūs s'eeⁿ. Ní taachi 'iiⁿ'yāⁿ chi duu'ví deenú yā yeⁿ'e Ndyuūs che'é yā yuūtɛ̄ yeⁿ'e nátai s'eeⁿ, 'iiⁿ'yāⁿ miiⁿ nadacádíínuuⁿ yā chi vɛ́ɛ́ nuūⁿndī yeⁿ'e yā. F*S'uuúⁿ deenu yú chi vɛ́ɛ́ 'áámá nuúⁿ Ndyuūs yeⁿ'ē yú. Ndyuūs Chiida yú chi din'dái yā tanducuéⁿ'ē dendu'ū. Ní Ndyuūs diíⁿ yā chi cuuvi yeⁿ'é yā s'uuúⁿ. Vɛ́ɛ́ 'áámá n'dyáⁿ'a 'iivú Ndyuūs yeⁿ'ē yú chi Jesucristo. Ndyuūs Chiida yú ndúúcū Jesucristo daiyá yā din'dái yā tanducueⁿ'ē dendu'ū chi vɛ́ɛ́. Jesucristo yeⁿ'ē yú tee yā vida yeⁿ'ē yú cueⁿ'e daāⁿmaⁿ. >)u'Iiⁿ'yāⁿ ngaⁿ'a yā chi nééné vɛ́ɛ́ cá ídolos na yáⁿ'āa 'cūū níícú nanguuvi váá. Ní 'iiⁿ'yāⁿ ngaⁿ'á yā chi cosa s'eeⁿ ní dendyuūs s'eeⁿ. (Maaⁿ ní 'úú neⁿ'é chi cadiinúúⁿ nī yeⁿ'e yuūtɛ̄ chi 'iiⁿ'yāⁿ cá'a yā yeⁿ'e nátaī yeⁿ'e ídolos. Deenu yú chí ídolos nguɛ́ɛ́ cánduuchi. Deenu yú ti 'áámá n'dyáⁿ'ā Ndyuūs chi vɛɛ yā ní nguɛ́ɛ́ ca táámá yā. y'kNduuti chi 'áámá 'iiⁿ'yāⁿ dinéⁿ'e yā Ndyuūs, tuu'mi ní Ndyuūs inaaⁿ yā 'iiⁿ'yāⁿ miiⁿ. &%'Iiⁿ'yāⁿ chi nadacádiinúúⁿ yā chi deenu yā nguɛ́ɛ́ tanducuéⁿ'ē deenu yā tan'dúúcā chi canéé chi cuuví deenu yā. % }Maaⁿ ní idinguúⁿ taama chi yeⁿ'e yuūtɛ̄ yeⁿ'e 'iiti chi 'iiⁿ'yāⁿ 'caaⁿ'núⁿ yā ní cá'a yā yuūtɛ̄ miiⁿ yeⁿ'ē nátaī cáávā ídolos. Deenu yú chi nducyaaca yú deenu yú 'tɛɛ yeⁿ'e chuū. 'Iiⁿ'yāⁿ chi nadacadiinúúⁿ yā chi deenú cá yā cuuvi dich'ɛɛtɛ́ maáⁿ yā 'iiⁿ'yāⁿ. 'Iiⁿ'yāⁿ chi neⁿ'é yā Ndyuūs ní neⁿ'é yā hermanos, 'iiⁿ'yāⁿ miiⁿ néⁿ'é yā chi tanáⁿ'ā hermanos chi cuuvi déénu cá yā yeⁿ'e Ndyuūs. y$k('Úú inadacádiinúúⁿ chí n'daacā ca yeⁿ'ē tá chi 'aa ntɛ́ɛ́ 'caandavaacu tá. Chuū chi ngaⁿ'á nguɛ́ɛ́ dámaāⁿ yeⁿ'e chi 'úú nadicádiinúúⁿ ti tan'dúúcā chi neⁿ'e Espíritu N'dai yeⁿ'é Ndyuūs.$#A'N'daataá chi n'gíídívaacu tá canéé chi 'cuɛɛtinee tá ndúúcū isaⁿ'ā yeⁿ'ē tá núúⁿmáⁿ neⁿ'e chí cándúúchi sá. Ndúúti chi 'cuūvī saⁿ'ā yeⁿ'e tá tuu'mi ní cuuví 'caandavaacu tá ndúúcū táámá saⁿ'ā chi i'téénu sa Jesucristo. y"k&Saⁿ'ā chi ngaⁿ'a sa chi n'gīīndivaacu tá, o saⁿ'ā chi nguɛ́ɛ́ neⁿ'e sa chi 'caandavaacú tá, nduu 'uuví saⁿ'ā miiⁿ din'daacá sa. Naati n'daacā ca idiiⁿ saⁿ'ā chi nguɛ́ɛ́ neⁿ'e sa chi 'caandavaacú tá. I! %Nduuti chi táámá saⁿ'ā miiⁿ nguɛ́ɛ́ neⁿ'e sa chi daiya sa 'caandavaacu tá ti canéé ditiinú sa na staava yeⁿ'ē sa chi nguɛ́ɛ́ neⁿ'e sa 'caandavaacu tá, tuu'mi ní cunee libre sa. Ní cuuví diiⁿ sa chɛɛ chí neⁿ'ē sa. Ní diiⁿ sa cuidado táⁿ'ā daiya sa. Ní n'daacā idiiⁿ sa.  $Nduuti chi 'áámá saⁿ'ā nadacádiinuuⁿ sa chi n'daacā chi daiya sa chi n'daataa cuiinu 'caandavaacu tá ti vɛ́ɛ́ nduuyu yeⁿ'ē tá tuu'mi ní cuuvi diiⁿ sa n'daacā caava tá. Ní 'caandavaacú tá. Chuū ní nguɛ́ɛ́ nuuⁿndi. jM#Ngaⁿ'á ngīi ndis'tiī chuū: Nguɛ́ɛ́ chi nguɛ́ɛ́ 'caandavaacú nī ti neⁿ'é chi ndís'tiī ní cuuvi cunee n'daaca cá nī. Neⁿ'é chi ndís'tiī diíⁿ nī ndúúcū nuuⁿmaⁿ staava yeⁿ'e nī chiiⁿ chi cuuvi dichíí'vɛ̄ ca Ndyuūs. Ní cu'neéⁿ nī nducuéⁿ'ē chi vɛ́ɛ́ iⁿ'yeeⁿdí 'cūū chí cuuví nī. W'"'Tiicá ntúūⁿ idiiⁿ n'daataá chí n'gííndíváacu tá. 'Áámá n'daataá chí nguɛ́ɛ́ n'giindivaacu tá ndɛ́ɛ tá cuidado yeⁿ'e dendu'ū yeⁿ'e 'iivú Ndyuūs. Ní diiⁿ tá ndúúcū nuuⁿmaⁿ staava yeⁿ'ē tá nducuéⁿ'ē chi neⁿ'e Ndyuūs. Nguɛ́ɛ́ 'tíícā idiiⁿ n'daataa chí n'gīīndivaacu tá. Ndɛ́ɛ tá cuidado yeⁿ'e nducuéⁿ'ē yeⁿ'ē vaacu tá ni táácā chi cuuvi cunee yíínūu isaⁿ'ā yeⁿ'ē tá. "=!Saⁿ'ā chi n'giindivaacu sa ndɛ́ɛ sa cuidado yeⁿ'ē chi vɛ́ɛ́ na iⁿ'yeeⁿdí 'cūū táácā cuuvi cunee yíínūu n'daataá yeⁿ'ē sa.  'Úú neⁿ'é chi nguɛ́ɛ́ nadacádíínuuⁿ nī yeⁿ'é dendu'ū chi vɛ́ɛ́. Saⁿ'ā s'eeⁿ chi nguɛ́ɛ́ n'giindivaacu sa ndɛ́ɛ sa cuidado yeⁿ'e dendú'ū chi yeⁿ'ē 'iivú Ndyuūs. Ní idiiⁿ sa tan'dúúcā chi neⁿ'é Ndyuūs. veNí ndís'tiī chi vɛ́ɛ́ negocio yeⁿ'é nī yeⁿ'ē cosa chi vɛ́ɛ́ ná iⁿ'yeeⁿdí 'cūū, nguɛ́ɛ́ 'cuɛɛtineé nī dámaāⁿ yeⁿ'e chuū, ti iⁿ'yeeⁿdī ndúúcū nducuéⁿ'ē chi vɛɛ yeⁿ'ē ní chó'oó. |qNguɛ́ɛ́ diíⁿ nī cuenta yeⁿ'e dɛ'ɛ̄ vɛɛ chi chó'ōo yeⁿ'é nī. Nduuti chi ngɛɛcú nī yeⁿ'e 'aama tináⁿ'ā nguɛ́ɛ́ 'naaⁿ tiempo cuɛɛcú nī. Nduuti chi yeenú nī ti vɛ́ɛ́ 'áámá 'viicu nguɛ́ɛ́ 'naaⁿ tiempo cunéé vaadī yeenú nanáaⁿ nī. Nduuti chi ngái nī tuu'mi ní ngáácú nī chi nguɛ́ɛ́ 'naa tiempo cunee. (IChuū ngaⁿ'á ngīi ndís'tiī hermanos yeⁿ'é: Nguɛ́ɛ́ 'naaⁿ tiempo 'cuɛɛtinée yú iⁿ'yeeⁿdí 'cūū. Saⁿ'ā chi vɛ́ɛ́ n'daataá yeⁿ'ē sa n̄diiⁿ sa ntiiⁿnyuⁿ yeⁿ'e 'iivú Ndyuūs vmnááⁿ vmnaaⁿ nguɛ́ɛ́ ti neⁿ'e n'daataá yeⁿ'ē sa. =sNduuti chi 'áámá saⁿ'ā ch'iindivaacu sa, nguɛ́ɛ́ dinuūⁿndí sa. Nduuti chi n'daataá mííⁿ 'caandavaacú tá, nguɛ́ɛ́ dinuuⁿndí tá. 'Úú nadacádiinúúⁿ chi 'iiⁿ'yāⁿ chi ch'iindivaacu yā ní 'cueenu cá yā cuuvi. Nguɛ́ɛ́ neⁿ'é chi ndís'tiī 'cueenu cá nī cuuvi. a;Ndís'tiī saⁿ'ā chi vɛ́ɛ́ n'daataá yeⁿ'é nī, nguɛ́ɛ́ cu'neeⁿ nī táⁿ'ā. Ndís'tiī saⁿ'ā chi nguɛ́ɛ́ n'daataá yeⁿ'é nī nguɛ́ɛ́ in'nuúⁿ nī n'daataá chi cuuvi yeⁿ'é nī. "='Úú nadacadiinúúⁿ chi n'daacā chi saⁿ'ā s'eeⁿ 'cuɛɛtinée sa damaāⁿ sa. Ti maaⁿ ní deenu yú chi ndaā tiempo chi n'geenu yú ngii. B}'Úú ca'á 'áámá consejo yeⁿ'ē n'daataá chi nguɛ́ɛ́ n'giindivaacu tá. Deenú chi ngaⁿ'á tan'dúúcā chí Dendyuūs néⁿ'é yā, naati chuū ní nguɛ́ɛ́ ley yeⁿ'é yā. 'Úú Pablo 'úú chi i'teenú Ndyuūs. Ní Ndyuūs ch'iⁿ'í yā 'úú chiiⁿ chi 'úú diíⁿ ní ngaⁿ'á. $ANdís'tiī hermanos yeⁿ'é, ca'áámá ca'áámá ndís'tiī canéé nī ndúúcū Ndyuūs. Naachi canéé nī mííⁿ canéé Dendyuūs ndúúcu nī.  'Iivú Ndyuūs ní cái yā ndís'tiī ndúúcū 'áámá precio chi nééné yaⁿ'ai chii'vɛ̄ ti yuuúⁿ yeⁿ'e daiyá yā. Maaⁿ ní ndís'tiī ní yeⁿ'é Ndyuūs ndís'tiī. Ní diíⁿ nī ntiiⁿnyuⁿ yeⁿ'é Ndyuūs. Nguɛ́ɛ́ diíⁿ nī tan'dúúcā 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'e iⁿ'yeeⁿdí 'cūū chi nguɛɛ i'téénu yā Jesucristo ngaⁿ'a yā chī diíⁿ nī. taTaachí Ndyuūs yaa'ví yā 'iiⁿ'yāⁿ chi canéé caadi 'iiyu ní 'iiⁿ'yāⁿ miiⁿ i'téénu yā Jesucristo, 'iiⁿ'yāⁿ canéé yā tan'dúúcā chi libre, tī canee libre yā yeⁿ'e nuuⁿndi yeⁿ'é yā. 'Iiⁿ'yāⁿ chi canéé libre taachí Ndyuūs yaa'ví yā 'iiⁿ'yāⁿ, 'iiⁿ'yāⁿ miiⁿ nguɛ́ɛ́ libre ti dichíí'vɛ yā Ndyuūs. Taachi Ndyuūs yaa'ví yā n'diī chi cuuvi yeⁿ'é yā, nduuti chi n'diī canéé nī tan'dúúcā chi canéé 'iiⁿ'yāⁿ chi canéé caadi 'iiyu ní nguɛ́ɛ́ cuuvi naⁿ'a yā nguɛ́ɛ́ nacádiinúúⁿ nī dɛ'ɛ̄ vɛɛ yeⁿ'ē chúū. Ní nduuti chí cuuvi canee libre ndís'tii, chí diíⁿ nī ntiiⁿnyuⁿ caadi 'iiyu tuu'mi ní caⁿ'á nī. Ní cunée nī libre. Tan'dúúcā chi ndís'tiī 'āā canee nī taachí Ndyuūs yaa'vi yā 'áámá 'áámá ndís'tiī 'tiicá ntúūⁿ cuneé nī. ucNguɛ́ɛ́ dɛ'ɛ̄ vɛɛ nanááⁿ Ndyuūs nduuti chi diíⁿ yā circuncidar cuerpo yeⁿ'e saⁿ'ā o nguɛ́ɛ́. Dámaāⁿ dichíí'vɛ̄ nduuti chi cu'teenu yú Jesucristo ní diiⁿ yú tan'dúúcā chi Ndyuūs neⁿ'é yā. Nduuti chi Ndyuūs yaa'ví yā 'áámá saⁿ'ā yeⁿ'ē ndaata Israel chi cuuvi yeⁿ'e yā ní 'iiⁿ'yāⁿ 'āā diíⁿ yā circuncidar cuerpo yeⁿ'e saⁿ'ā miiⁿ ndii chi 'lííⁿ sa tan'dúúcā chí ngaⁿ'a ley yeⁿ'e 'iiⁿ'yāⁿ ndaata Israel, 'āā canee sa 'tíícā. Ndúúti chi Ndyuūs yaa'ví yā 'áámá saⁿ'ā chi cuuvi yeⁿ'é yā ní saⁿ'ā miiⁿ nguɛ́ɛ́ yeⁿ'ē ndaata Israel ní nguɛ́ɛ́ diíⁿ yā circuncidar cuerpo yeⁿ'e saⁿ'ā miiⁿ, 'āā canee sa 'tíícā. ? wNdyuūs yeⁿ'ē yú yaa'ví yā s'uuúⁿ chi yeⁿ'é yā s'uuúⁿ. Ní tee yā 'áámá 'áámá s'uūúⁿ ntiiⁿnyuⁿ s'uuúⁿ chí yeⁿ'é yā chí ituneeⁿ s'uūúⁿ. Ní 'íícú vɛ́ɛ́ ntiiⁿnyuⁿ yeⁿ'é Ndyuūs yeⁿ'ē 'áámá 'áámá s'uūuⁿ. Ní canee chi 'cuɛɛtinee yú n'daacā tan'dúúcā Ndyuūs neⁿ'e yā chi diiⁿ yú. 'Tíícā ngaⁿ'a ntiiⁿnyuⁿ 'úú yeⁿ'ē nducyáácá yáacū. j MNdís'tiī 'iiⁿ'yāⁿ chi i'téénu nī Señor Jesucristo, ¿táácā cuuvi deenú nī nduuti chi cuuvi dinguáⁿ'ai nī isaⁿ'a yeⁿ'é nī o n'daataá yeⁿ'é nī? Nguɛ́ɛ́ cuuvi déénu nī chuū chi 'tíícā. A {Naati nduuti chi saⁿ'ā o n'daata chi nguɛ́ɛ́ i'téénu yā Señor Jesucristo nguɛ́ɛ́ cūnee n'dááca saⁿ'ā miiⁿ ndúúcū n'daataá yeⁿ'ē sa, o n'daataá mííⁿ ndúúcū isaⁿ'a yeⁿ'ē tá chi i'téénu yā Señor Jesucristo, tuu'mi ní cuuvi divíi yā yeⁿ'e ví'ī. 'Iiⁿ'yāⁿ chi i'téénu yā Jesucristo nguɛ́ɛ́ a fuerza chi cuneé yā ndúúcū 'iiⁿ'yāⁿ chi nguɛɛ i'téénu yā Señor Jesucristo. Ndyuūs neⁿ'é yā chi 'iiⁿ'yāⁿ chi i'téénu yā Señor Jesucristo cunee n'dááca yā ndúúcū vaadī 'diīiⁿ. Z -Sáⁿ'ā yeⁿ'ē tá chi nguɛ́ɛ́ i'téénu sa ní cuuvi yeⁿ'é Jesucristo saⁿ'ā miiⁿ cucáávā n'daataá yeⁿ'ē sa chi i'teenu tá. 'Tiicá ntúūⁿ, n'daataá chi nguɛ́ɛ́ i'teenu tá ní cuuvi yeⁿ'é Jesucristo n'daataá miiⁿ cucáávā isaⁿ'ā yeⁿ'e tá chi i'teenu sa. Ndúúti chi nguɛ́ɛ́ 'tíícā, tuu'mi ní nguɛ́ɛ́ cuuví yeⁿ'e Jesucristo daiyá yā. Naati 'tíícā, tuu'mi ní cuuví yeⁿ'e Jesucristo daiyá yā. H   'Tiicá ntúūⁿ, n'daataá chi i'teenu tá ní saⁿ'ā yeⁿ'e tá nguɛ́ɛ́ i'téénu sa ni n'dááca canee tá ndúúcū sa, tuu'mi nguɛ́ɛ́ cu'neeⁿ tá isáⁿ'ā yeⁿ'ē tá.  Maaⁿ ní chuū chí ngaⁿ'á ngīi tanáⁿ'ā 'iiⁿ'yāⁿ ni cosa tan'dúúcā chi deenú chi n'daacā cááva yā. Ní chuū ní nguɛ́ɛ́ ley yeⁿ'e Ndyuūs. Nduuti chi 'áámá saⁿ'ā chi i'teenu Ndyuūs ní n'daataá yeⁿ'ē sa ní nguɛ́ɛ́ i'teenu tá, tuu'mi nguɛ́ɛ́ cu'neeⁿ sa n'daataá yeⁿ'ē sa nduuti chi táⁿ'ā miiⁿ n'daacā canee tá ndúúcū sa. T! Ndúúti chi 'áámá n'daataá divíi tá yeⁿ'e isaⁿ'ā yeⁿ'ē ta caati nguɛ́ɛ́ yaaⁿ yiinú tá ndúúcū isaⁿ'ā yeⁿ'ē tá, tuu'mi ní 'āā ntɛ́ɛ́ 'caandavaacu tá ndúúcū taama sáⁿ'ā. 'Tiicá ntúūⁿ saⁿ'a yeⁿ'ē tá nguɛ́ɛ́ cu'neeⁿ sá n'daataá yeⁿ'ē sa cucáávā taama n'daataá. lQ Chuū ngaⁿ'á yeⁿ'é 'iiⁿ'yāⁿ chí n'giindivaacu yā. Saⁿ'ā miiⁿ nguɛ́ɛ́ divíi sa n'daataá yeⁿ'ē sa, o táⁿ'ā miiⁿ nguɛ́ɛ́ divii tá isáⁿ'ā yeⁿ'ē tá. Chuū chi ley yeⁿ'e Ndyuūs. wg Nduuti chi nguɛ́ɛ́ cuuvi 'cuɛɛtinée yā damaáⁿ yā, tuu'mi ní 'caandavaacú yā. Ti n'daacā chi 'caandavaacú yā ní nguɛ́ɛ́ cūnee yā ndúúcū deseo chi saⁿ'ā neⁿ'e sa n'daataá o n'daataá neⁿ'e tá saⁿ'ā. nU'Úú ngaⁿ'á ngīi saⁿ'ā n'gaiyáa o n'daataá n'gaiyáa ndúúcū n'daataá n'guá'āa chi n'daacā chi 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ nguɛ́ɛ́ 'caandavaacú yā ní cunee yā dámaáⁿ yā tan'dúúcā chi 'úú caneé.  Ti neⁿ'é chi nducyaaca saⁿ'ā nguɛ́ɛ́ 'caandavaacu sa ní cūnee sa dámaāⁿ sa tan'dúúcā chi 'úú caneé, naati nguɛɛ cuuví chi 'tíícā. 'Úú deenu chi Ndyuūs ca'á yā 'áámá 'áámá 'iiⁿ'yāⁿ chiiⁿ chi cuuvi diíⁿ yā. 3_'Úú nguɛ́ɛ́ caaⁿ'máⁿ ndis'tiī chiiⁿ chi diíⁿ nī, ndís'tiī chi neⁿ'é nī 'caandavaacú nī. Nguɛ́ɛ́ teé chuū tan'dúúcā 'áámá ley. ]3Diíⁿ nī cumplir ndúúcū n'daata yeⁿ'e nī o isaⁿ'ā yeⁿ'é nī. Nduuti chi nduu 'uuví nī canee yiinú nī yeⁿ'ē 'áámá tiempo chi 'áámá caaⁿ'maⁿngua'á nī ní ndeé nī ndúúcū 'iivú Ndyuūs, tuu'mí chuū ní chi diíⁿ nī cumplir tiempo 'cūū. 'Cuiinū caaⁿ'maⁿngua'á nī ndúúcū 'iivú Ndyuūs, tuu'mi ní diíⁿ nī cumplir ndúúcū isaⁿ'ā o n'daataá yeⁿ'e nī. Nduuti chi nguɛ́ɛ́ diíⁿ nī 'tuucā, tuu'mi ní cuuvi neⁿ'é nī caⁿ'á nī ndúúcū táámá saⁿ'ā o n'daataá. Ní yááⁿn'guiinūuⁿ n'diichínēēⁿ sa ndís'tiī neⁿ'e chi nguɛ́ɛ́ diíⁿ nī cumplir ndúúcū isáⁿ'ā o n'daataá yeⁿ'e nī. Ní cuuvi diíⁿ nī nuuⁿndi. ~uN'daataá chi n'gííndivaacu tá, cuerpo yeⁿ'ē tá nguɛ́ɛ́ yeⁿ'ē tá dámaāⁿ tá ti yeⁿ'e sa ndúúcu tá. 'Tiicá ntúūⁿ saⁿ'ā miiⁿ. Cuerpo yeⁿ'ē sa nguɛ́ɛ́ yeⁿ'ē sa dámaāⁿ sa ti yeⁿ'ē sa ndúúcu tá. 3_Saⁿ'ā ní canéé chí cun'diití sá ndúúcū n'daataá yeⁿ'ē sa. 'Tiicá ntúūⁿ n'daata miiⁿ canéé chí cun'diití tá ndúúcū sáⁿ'ā yeⁿ'ē tá. 9~kNaati 'tíícā. Deenú chi saⁿ'ā neⁿ'e sa cūnee sa ndúúcū n'daataá. Cáávā chuū n'dááca chi 'caandavaacu sá ní vɛ́ɛ́ n'daataá yeⁿ'ē sa. 'Tiicá ntúūⁿ chi 'aama n'daataá 'caandavaacu tá ní vɛ́ɛ́ saⁿ'ā yeⁿ'ē tá. 'Tíícā ní nguɛ́ɛ́ diíⁿ yā nuuⁿndi. "} ?Maaⁿ ní idinguúⁿ ní nan'guɛɛcútāⁿ'a yeⁿ'e preguntas chi dingúuⁿ nī yeⁿ'é. N'daacā chi 'aama saⁿ'ā nguɛ́ɛ́ 'caandavaacu sa. |{Chuū ní cáávā Jesucristo cái yā ndís'tiī ndúúcū 'áámá precio chi nééné yaⁿ'ai chii'vɛ̄. Cáávā chuū dich'ɛɛtɛ́ nī Dendyuūs ndúúcū nuuⁿmáⁿ cuerpo yeⁿ'e nī ti ndís'tiī ní yeⁿ'é Ndyuūs ndís'tiī. {¿'Áá nguɛ́ɛ́ deenú ndís'tiī chi cuerpo yeⁿ'é nī chííⁿ chí yaācū yeⁿ'e Espíritu N'dai yeⁿ'é Ndyuūs chi canéé ndúúcū ndís'tiī? Ndyuūs tee yā Espíritu N'dai yeⁿ'e yā ndís'tiī. Maaⁿ ni cuerpo yeⁿ'e nī nguɛ́ɛ́ yeⁿ'e maáⁿ nī ti yeⁿ'e Espíritu N'dai chi yeⁿ'e Ndyuūs. Ní Ndyuūs tee yā ndís'tiī Espíritu N'dai yeⁿ'é yā. zNdís'tiī n'daataá, nguɛ́ɛ́ caⁿ'á nī ndúúcū saⁿ'ā, o saⁿ'ā nguɛ́ɛ́ caⁿ'á nī ndúúcū n'daataá, chi idinuuⁿndí nī ti idiiⁿ nuuⁿndí nī ndúúcū cuerpo yeⁿ'e maáⁿ nī. Castigo yeⁿ'ē nuuⁿndi miiⁿ 'áámá cūnee na cuerpo yeⁿ'é nī. Tanáⁿ'a ca nuuⁿndi chi idiíⁿ nī ní nguɛ́ɛ́ contra cuerpo chi yeⁿ'e maáⁿ nī. ywS'uuúⁿ chi i'teenu yú Jesucristo chí 'iivi yú canee yú ndúúcū dáámá espíritu chí yeⁿ'ē Jesucristo. ;xo¿'Áá nguɛ́ɛ́ deenu ndís'tiī chi saⁿ'ā chi caⁿ'a sa ndúúcū n'daātāa chí 'yaaⁿ saⁿ'ā yeⁿ'ē tá nduuvi 'aama nú yā? 'Iivú Ndyuūs ngaⁿ'a yā ndii cuááⁿ vmnaaⁿ naachi canéé nguūⁿ na libro yeⁿ'e yā 'tiicā: Naachí na'uuví yā ní nduuvi 'aama cuerpo núú yā. /wW¿'Áá nguɛ́ɛ́ deenu ndís'tiī chi cuerpo yeⁿ'é nī ní yeⁿ'e Cristo? ¿'Áá cuta'á nī 'áámá saⁿ'ā chi yeⁿ'e Cristo ní diíⁿ nī chi saⁿ'ā miiⁿ yeⁿ'ē 'áámá n'dáátāa chi 'yaaⁿ saⁿ'ā yeⁿ'ē tá? Ndyuūs nguɛ́ɛ́ 'cuáaⁿ yā chi 'tíícā. 7vgJesucristo chi 'iivi yú, Ndyuūs nducuéeⁿ yā yeⁿ'ē nguaaⁿ tináⁿ'ā. 'Tiicá ntúūⁿ Ndyuūs nadacueēⁿ ntúuⁿ yā s'uuúⁿ ndúúcū poder yeⁿ'é yā. >uu Cuaacu chi yúutɛ̄ chi che'e yú ní caavā chɛɛti yú. Chɛɛti yú ní neⁿ'e che'e yuūtɛ̄. Naati Ndyuūs di'cuiinú yā yuūtɛ̄ chi che'e yú ndúúcū cuerpo yeⁿ'e yú ndúúcū chi vɛ́ɛ́ yeⁿ'ē. Nguɛ́ɛ́ cuuvi caaⁿ'maⁿ yú chi Ndyuūs teé yā cuerpo yeⁿ'e yú chi n'daataá n'diichí yā saⁿ'ā. Ndyuūs diíⁿ yā chi s'uuúⁿ chi cuuvi yeⁿ'é yā ní cuerpo yeⁿ'ē yú ní yeⁿ'é Dendyuūs. t9 Tanducuéⁿ'ē chi nguɛ́ɛ́ nuuⁿndi cuuvi diíⁿ, naati nducueⁿ'ē chi n'daacā nguɛ́ɛ́ neⁿ'é diíⁿ, ti nguɛ́ɛ́ n'dai chi diíⁿ. Cuuvi diíⁿ tanducuéⁿ'ē chi neⁿ'é chi n'daacā, naati nguɛ́ɛ́ necio caneé yeⁿ'ē mar 'áámá dendu'ū. 3s_ 'Tiicá ntúūⁿ diīiⁿ ndís'tiī. Dinuuⁿndí nī tiempo chi 'āā chó'ōo naati maaⁿ ní Ndyuūs n'diichí yā ndís'tiī tan'dúúcā chi 'āā ntɛ́ɛ́ vɛɛ nuuⁿndi yeⁿ'é nī cáávā Jesucristo. Maaⁿ ní ndís'tiī ní diíⁿ nī nducuéⁿ'ē chi n'daacā ti yeⁿ'é Jesucristo ndís'tiī. Ní Espíritu N'dai yeⁿ'é Ndyuūs yeⁿ'ē yú canéé ndúúcu nī. Yeⁿ'e chi n'daācā chi diiⁿ yú 5rc 'Tiicá ntúūⁿ 'iiⁿ'yāⁿ duucu, ndúúcū 'iiⁿ'yāⁿ chi neⁿ'e cá yā dendu'u chi vɛ́ɛ́ yeⁿ'e taama 'iiⁿ'yāⁿ, ndúúcū 'iiⁿ'yāⁿ chí ngii cúú'ví, ndúúcū 'iiⁿ'yāⁿ chi ngaⁿ'a taáⁿ yā yeⁿ'ē taama 'iiⁿ'yāⁿ, ndúúcū 'iiⁿ'yāⁿ chí itá'á yā yeⁿ'ē taama yā. Nducuéⁿ'ē 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ nguɛ́ɛ́ cuuvi nndaá yā naachi Ndyuūs ngaⁿ'a ntiiⁿnyuⁿ yā. +qO Ndís'tiī nguɛ́ɛ́ 'caandiveéⁿ nī chiiⁿ chi 'iiⁿ'yāⁿ ngaⁿ'a yā chi cuaacu ní nguɛ́ɛ́ cuaacu. ¿'Áá nguɛ́ɛ́ deenu nī chi 'iiⁿ'yāⁿ chi nguɛ́ɛ́ idin'daacá yā nguɛ́ɛ́ ndaa yā naachí Ndyuūs ngaⁿ'a ntiiⁿnyúⁿ yā? Ní nguɛ́ɛ́ 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ ndíí nguɛɛ 'iiⁿ'yāⁿ chi sta'á yā n'daataá yeⁿ'e taama sa, o isaⁿ'ā yeⁿ'e taama ta, ní nguɛ́ɛ́ n'daataá chi n'diichi tá saⁿ'ā chi nguɛ́ɛ́ yeⁿ'e tá, ní nguɛ́ɛ́ saⁿ'ā chi n'diichi sa n'daataá chi nguɛ́ɛ́ yeⁿ'e sá, ndúúcū 'iiⁿ'yāⁿ chi i'teenu ídolos chi santos, ndúúcū saⁿ'ā chi iduuchinééⁿ ví'i sa. p%Ndís'tiī, hermanos, ní nguɛ́ɛ́ n'daacā idiíⁿ nī chi nginnche'éí nī 'áámá nī ndúúcū taama nī chi hermano yeⁿ'e nī. Wo'Cuaacu nííⁿnyúⁿ nguɛ́ɛ́ n'giⁿ'i ndís'tiī chi yeⁿ'e Ndyuūs ndís'tiī ti vɛ́ɛ́ vaadī 'caa'va yeⁿ'e 'áámá nī táámá nī ndúúcū vi'ī. ¿Dɛ'ɛ̄ cúúví chi nguɛ́ɛ́ ichɛ́ɛ nī nguaaⁿ ndís'tiī dendu'ū chi nguɛɛ n'daacā chi hermano diíⁿ yā nduucú nī? N'daacā n'dai chi ichɛ́ɛ nī tanducueⁿ'ē ní nguɛ́ɛ́ caⁿ'á nī nanááⁿ 'iiⁿ'yāⁿ cucáávā hermanos chi idiíⁿ yā ndúúcu nī. vneNduuti chi vɛ́ɛ́ 'aama hermano chi deenu ca nguaaⁿ ndís'tiī, ¿dɛ'ɛ̄ cúúví chi ngeⁿ'e hermanos ndúúcū vaadī 'caa'va yeⁿ'é yā nanááⁿ 'iiⁿ'yāⁿ chi nguɛ́ɛ́ i'téénu yā Señor Jesucristo yeⁿ'ē yú? m Ngaⁿ'á chuū chi cuuvi 'cuinaáⁿ nī. ¿'Áá cadiinuuⁿ nī chi nguɛ́ɛ́ vɛ́ɛ́ mar 'áámá 'iiⁿ'yāⁿ nguaaⁿ ndís'tiī, mar 'áámá 'iiⁿ'yāⁿ chi nguɛ́ɛ́ cuuvi n'diichí yā du'u hermano chi vɛ́ɛ́ nuuⁿndi yeⁿ'e yā? elCNduuti chi canéé chi n'diichí nī dendu'ū vaadī 'caa'va nguaaⁿ ndís'tiī, n'daacā chi caⁿ'á nī nanááⁿ 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'e yaācū 'aara chi nguɛ́ɛ́ 'iiⁿ'yāⁿ chí duū'vī néⁿ'e yā vi'ī. ~ku¿'Áá nguɛ́ɛ́ deenu ndís'tiī chi s'uuúⁿ caⁿ'a yú n'diichi yú nuuⁿndi yeⁿ'e ángeles? Ní nduuti chi cuuvi diiⁿ yú 'tíícā tuu'mi ní cuuvi n'diichi yú dendu'ū nuuⁿndi chi vɛ́ɛ́ yeⁿ'e yú iⁿ'yeeⁿdí 'cūū. j!¿'Áá nguɛ́ɛ́ deenu ndís'tiī ti s'uuúⁿ chi i'teenu yú Jesucristo ndáá nguuvi chi cuuvi n'diichi yú nuuⁿndi yeⁿ'e 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'e iⁿ'yeeⁿdí 'cūū? Nduuti chi ndís'tiī caⁿ'á nī n'diichí nī nuuⁿndi chi idiiⁿ 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'e iⁿ'yeeⁿdí 'cūū, ¿'áá nguɛ́ɛ́ cuuvi n'diichí nī ta 'lííⁿ nuuⁿndi yeⁿ'e nī chí nguaaⁿ ndís'tiī? j~}}{&yxwvuss7rp^onEm`kjigfeedbt__^0])\![cZYeXWVTTcSRQPPONMLKK$J^I#FKEHCB @>=5;; :h876 5u4r21009/a.',*)(&[%$#M"T!!V u*`b`: k |Tc9? Taachí saⁿ'a 'lííⁿ 'úú, ngaⁿ'á tan'dúúcā chi ngaⁿ'ā da'cáíyāa ní nadacádiinúúⁿ tan'duucā da'cáíyāa. Taachí chi ch'ɛɛtɛ 'úú 'āā ntɛ́ɛ́ diíⁿ tan'dúúcā da'cáíyāa. 8- Taachi chó'ōo tanducuéⁿ'ē dendu'ū chi canéé chi cuchiī tuu'mi ní deenu yú nducuéⁿ'ē, nguɛ́ɛ́ dámaāⁿ 'tɛ́ɛ́ nūuⁿ. G7 Maaⁿ ní caaⁿ'maⁿ yú nduudu yeⁿ'é Dendyuūs tan'dúúcā chi n'giⁿ'í yā s'uuúⁿ naati Ndyuūs nguɛ́ɛ́ ch'iⁿ'í yā s'uuúⁿ vaadī déénú yeⁿ'ē tanducuéⁿ'ē. |6q Nduuti chi s'uuúⁿ neⁿ'e yú nducyaaca 'iiⁿ'yāⁿ, tuu'mi ní 'áámá canee yú ndúúcū vaadī neⁿ'e yeⁿ'é Dendyuūs chi 'áámá cūneé ndúúcu yú. Ndaā tiempo chi profetas chi ngaⁿ'a nduudu yeⁿ'é Dendyuūs 'āā ntɛ́ɛ́ caaⁿ'maⁿ yā 'tiicā. Ní 'iiⁿ'yāⁿ chi ngaⁿ'a yā n'deee 'nááⁿ davaacu 'āā ntɛ́ɛ́ caaⁿ'máⁿ yā 'tíícā. Ní vaadī déenū ntúūⁿ chi 'iiⁿ'yāⁿ ngaⁿ'a ní cho'ōo yéⁿ'ē. Dámaāⁿ canee vaadī neⁿ'e. b5= Nduuti chi s'uuúⁿ neⁿ'e yú nducyaaca 'iiⁿ'yāⁿ tuu'mi ní cuchɛ́ɛ́ yú tanducuéⁿ'ē dendu'ū chi chó'ōo ndúúcu yú. Ní nguɛ́ɛ́ i'teenu yú tanducuéⁿ'ē dendu'ū chi n'giindiveeⁿ yú chí 'iiⁿ'yāⁿ ngaⁿ'a yeⁿ'e táámá 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'e chi nguɛ́ɛ́ n'daācā idiíⁿ yā. Ní cunee yíínu yú nducuéⁿ'e chi n'daacā. Ní cuchɛ́ɛ yú yeⁿ'ē tanducuéⁿ'ē dendu'ū chi diītu n'dáí taachí chó'ōo yeⁿ'ē yú. ^45 Nduuti chi s'uuúⁿ neⁿ'e yú nducyaaca 'iiⁿ'yāⁿ nguɛ́ɛ́ yeenu yú taachi táámá 'iiⁿ'yāⁿ diíⁿ yā chi nguɛɛ n'daacā, ti yeenu yú taachi 'iiⁿ'yāⁿ diíⁿ yā dendu'ū chi n'daacā. 3 Ndúúti chi s'uuúⁿ neⁿ'e yú nducyaaca 'iiⁿ'yāⁿ nguɛ́ɛ́ a fuerza diiⁿ yú dámaāⁿ chiiⁿ chi neⁿ'e yú. Ní nguɛ́ɛ́ nadacadíínuuⁿ yú dámaāⁿ yeⁿ'e maaⁿ yú, naati nginnee yú 'iiⁿ'yāⁿ chi di'vaachi. Ní cuchɛɛ yú taachí 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ dí'vaāchí yā s'uuúⁿ. Ní nguɛ́ɛ́ nadacadíínuuⁿ yú yeⁿ'ē chi nguɛ́ɛ́ n'daacā. k2O Ndúúti chi s'uuúⁿ ní neⁿ'e yú nducyaaca 'iiⁿ'yāⁿ ní nguɛ́ɛ́ caaⁿ'maⁿ taaⁿ yú ndúúcū 'iiⁿ'yāⁿ ní cuchɛɛ yú tanducuéⁿ'e tuu'mi ní neene n'dai yú. Ndúúti chi s'uuúⁿ neⁿ'e yú nducyaaca 'iiⁿ'yāⁿ ní nguɛ́ɛ́ ngueē yú chiiⁿ chi naaⁿ yú chi vɛ́ɛ́ yeⁿ'e 'iiⁿ'yāⁿ. Ní nguɛ́ɛ́ nadacadíínuuⁿ yú chi ch'ɛɛtɛ n'dai yú. Ní nguɛ́ɛ́ maāⁿ yú caaⁿ'maⁿ yú chi ch'ɛɛtɛ n'dai maāⁿ yú. 1 Ndúúti chi ca'a yú nducuéⁿ'ē chi vɛ́ɛ́ yeⁿ'e yú 'iiⁿ'yāⁿ chi nguɛ́ɛ́ yeⁿ'é yā, ní 'áárá chí ca'a yú maaⁿ cuerpo yeⁿ'e yú chi 'iiⁿ'yāⁿ cuucú yā s'uuúⁿ cucáávā chi ngaⁿ'a yú nduudu cuaacu, ní nguɛ́ɛ́ neⁿ'e yú nducyaaca 'iiⁿ'yāⁿ, tuu'mi ní nguɛ́ɛ́ dɛ'ɛ̄ vɛɛ chi diiⁿ yú chi dichíí'vɛ̄ nanááⁿ Dendyuūs. n0U Ndúúti chi Ndyuūs tee yā ntiiⁿnyuⁿ s'uuúⁿ chi cuuvi caaⁿ'maⁿ yú dendú'ū chi cuchiī, ní nduuti chi cadiinuuⁿ yú nducuéⁿ'ē chi yeⁿ'é Ndyuūs chi nguɛɛ deenu tanáⁿ'a yā, ní nducuéⁿ'e vaadī deenu chi yeⁿ'ē iⁿ'yeeⁿdí 'cūū, ní nguɛ́ɛ́ neⁿ'e yú nducyaaca 'iiⁿ'yāⁿ, tuu'mi ní chiiⁿ chi diiⁿ yú nguɛ́ɛ́ dichíí'vɛ̄ nanááⁿ Dendyuūs. Ní nduuti chi i'teenu ca yú Dendyuūs chi cuuvi caaⁿ'maⁿ yú yeⁿ'ē 'áámá yiīcū 'tíícā: N'dii yiīcū, divíi nī yeⁿ'ē 'muuⁿ, ní yiīcū miiⁿ caⁿ'ā taama lado. Ní nduuti chi nguɛ́ɛ́ neⁿ'e yú nducyaaca 'iiⁿ'yāⁿ, tuu'mi ní chiiⁿ chi diiⁿ yú nguɛ́ɛ́ dichíí'vɛ̄ nanááⁿ Dendyuūs. G/  Nduuti chi s'uuúⁿ caaⁿ'maⁿ yú tan'dúúcā chi ngaⁿ'a 'iiⁿ'yāⁿ chi deenu, o tan'duucā chi ngaⁿ'a ángeles, ní nguɛ́ɛ́ neⁿ'e yú nducyaaca 'iiⁿ'yāⁿ, tuu'mi ní nduudu yeⁿ'e yú tan'duucā 'áámá cūū 'lííⁿ chí n'gɛɛcu, o tan'dúúcā 'áámá cu'u lata chi di'cuɛɛ̄cú yú. ".= Canéé chi diiⁿ yú ntiiⁿnyuⁿ yeⁿ'é Dendyuūs tan'dúúcā chi Dendyuūs neⁿ'é yā chi diiⁿ yú. Ní caavā s'uuúⁿ ní ntiiⁿnyuⁿ miiⁿ ní n'daacā ca. Maaⁿ ní 'úú 'cuuⁿ'míⁿ ndís'tiī táácā cuuvi chí diiⁿ yú chí más cā n'daacā ca.~-u ¿'Áá nducyaaca yú cuuvi diiⁿ yú chi nduuvā yeⁿ'e 'iiⁿ'yāⁿ? ¿'Áá nducyaaca yú ngaⁿ'a yú n'deee 'naaⁿ davaacu? ¿'Áá nducyaaca yú cuuvi caaⁿ'maⁿ yú chi neⁿ'e caaⁿ'maⁿ táámá davaacu? Nguɛ́ɛ́ 'tíícā. 8,i ¿'Áá nadacadíínuuⁿ nī chi nducyaaca yú apóstoles? ¿'Áá nadacadíínuuⁿ nī chi nducyaaca yú profetas chi ndɛɛ̄ nduudu yeⁿ'e 'iivú Ndyuūs? ¿'Áá nadacadíínuuⁿ nī chí nducyaaca yú maestros yeⁿ'ē nduudu yeⁿ'é Ndyuūs? ¿'Áá nducyaaca yú diiⁿ yú vaadī n'giinu? >+u Ndyuūs tee yā ntiiⁿnyuⁿ ca'áámá ca'áámá s'uuúⁿ chi i'teenu yú Jesucristo. Vmnááⁿ vmnaaⁿ ca'a yā ntiiⁿnyuⁿ chí ch'ɛɛtɛ ca chí ntiiⁿnyuⁿ yeⁿ'e apóstoles chi dichó'ó Dendyuūs. Cuayiivi ní tee yā tanáⁿ'ā yú ntiiⁿnyuⁿ yeⁿ'e profetas chi ndɛɛ̄ yú nduudu yeⁿ'ē 'iivú Ndyuūs. Cuayiivi ní tee yā tanáⁿ'ā yú ntiiⁿnyuⁿ chi maestros yeⁿ'e nduudu yeⁿ'é Ndyuūs. Ní tanáⁿ'ā yú Ndyuūs tee yā ntiiⁿnyuⁿ s'uuúⁿ chi diiⁿ yú vaadī n'giinu. Tuu'mi ní tee yā tanáⁿ'ā yú ntiiⁿnyuⁿ chi diiⁿ yú chí induūvā yeⁿ'e 'iiⁿ'yāⁿ. Tee yā tanáⁿ'ā yú ntiiⁿnyuⁿ chí cunnee yú 'iiⁿ'yāⁿ. Tee yā tanáⁿ'ā yú ntiiⁿnyuⁿ chi caaⁿ'maⁿ ntiiⁿnyuⁿ yú yeⁿ'e 'iiⁿ'yāⁿ chi cunneé yā 'iiⁿ'yāⁿ chi diíⁿ yā ntiiⁿnyuⁿ yeⁿ'e Ndyuūs. Ni teé yā ntiiⁿnyuⁿ tanáⁿ'ā yú chi ngaⁿ'a yú n'deee 'nááⁿ davaacu. F* Chuū chi caaⁿ'máⁿ. Maaⁿ ní nducyaaca ndís'tiī ní yeⁿ'e cuerpo yeⁿ'e Cristo Jesús. Ní ca'áámá ca'áámá nī vɛ́ɛ́ parte yeⁿ'e cuerpo yeⁿ'e Cristo Jesús. G) Nduuti chi diiⁿ yú cuidado yeⁿ'e 'áámá dendú'ū nūuⁿ yeⁿ'e cuerpo yeⁿ'e yú ti diiⁿ sufrir, tuu'mi ní nuuⁿmaⁿ ch'ɛɛtɛ cuerpo yeⁿ'e yú diiⁿ sufrir. Nduuti chi dich'ɛɛtɛ́ yā 'áámá dendu'ū yeⁿ'e cuerpo yeⁿ'ē yú tuu'mi ní núúⁿmáⁿ cuerpo yeⁿ'e yú ní yeenú taavi. ( Chuū ní diíⁿ Dendyuūs chi nducuéⁿ'ē parte yeⁿ'e cuerpo n'daacā diīíⁿ ntiiⁿnyūⁿ yeⁿ'ē cuerpo yeⁿ'e yú. Ní nducuéⁿ'ē cuerpo yeⁿ'e yú diiⁿ yú cuidado 'áámá parte yeⁿ'ē yú ndúúcū táámá parte yeⁿ'e yú. '3 Tanáⁿ'ā parte yeⁿ'e cuerpo yeⁿ'e yú 'āā n'daacā canee 'āā tiiní caā. Dendyuūs diíⁿ yā cuerpo yeⁿ'e yú ní diíⁿ yā chi cundɛɛ̄ ca yú cuidado yeⁿ'ē nducuéⁿ'ē chi nadacādiinuuⁿ yú chi nguɛ́ɛ́ importante yeⁿ'e cuerpo yeⁿ'e yú. 1&[ Dendu'u chi yeⁿ'e cuerpo yeⁿ'ē yú chí nacadiinuuⁿ yú chi nguɛ́ɛ́ importante, chuū ní diiⁿ yú cuidado yeⁿ'ē tan'dúúcā chí ch'ɛɛtɛ ca. Dendu'ū yeⁿ'e cuerpo yeⁿ'e yú chi nguɛ́ɛ́ neⁿ'e yú chi 'iiⁿ'yāⁿ n'diichi yā chi n'díi yú ndúúcū catecai yú. '%G Dendu'ū chi snée na cuerpo yeⁿ'e yú chi duūvā ni 'lííⁿ chi nguɛ́ɛ́ diiⁿ yú cuenta yeⁿ'ē, chííⁿ chi neené dichíí'vɛ̄ s'uuúⁿ. :$m Nduuti chi nduutinaaⁿ yú chi ngíí ngaⁿ'a ní miiⁿ ní caāⁿ'maⁿ yeⁿ'e ta'ā yú 'tíícā: Dii ta'ā, nguɛ́ɛ́ dichíí'vɛ̄ di. 'Tiicá ntúūⁿ tiīⁿ ra yú ni caaⁿ'maⁿ yeⁿ'ē ca'ā yú 'tiicā: Díí ca'á, nguɛ́ɛ́ dichíí'vɛ̄ dii. Nguɛ́ɛ́ cuuvi 'tíícā. #! 'Tíícā Dendyuūs din'dái yā 'áámá cuerpo yeⁿ'ē yú chi n'deee nááⁿ chi vɛɛ naati vɛ́ɛ́ 'áámá cuerpo yeⁿ'ē yú. v"e Nduuti chi cuerpo yeⁿ'ē yú ní 'áámá parte nūuⁿ ¿tií canéé nducuéⁿ'ē cuerpo yeⁿ'ē yú? !{ Dendyuūs s'néeⁿ yā ca'áámá ca'áámá chi canee yeⁿ'ē cuerpo yeⁿ'ē yú na lugar naachi canee yiinú yā. u c Nduuti chi nuuⁿmaⁿ cuerpo yeⁿ'ē yú ní 'áámá nduutinaaⁿ yú tuu'mi ní ¿taacā cúúví 'caandiveeⁿ yú? Ní ndúútī chi nuuⁿmáⁿ cuerpo yeⁿ'ē yú ní veeⁿ yú tuu'mi ní ¿táácā cuuvi 'táaⁿ'nuⁿ yú? P Ndúúti chi veeⁿ yú chi ngíí ngaⁿ'a ní miiⁿ ní caāⁿ'maⁿ: Caati 'úú ní nguɛ́ɛ́ 'áámá nduutináaⁿ 'úú nguɛ́ɛ́ yeⁿ'e cuerpo yeⁿ'ē yú. ¿'Áá nadacadíínuuⁿ nī chi cáávā chiiⁿ chi caⁿ'a veeⁿ yú, ní veeⁿ yú nguɛ́ɛ́ yeⁿ'ē cuerpo yeⁿ'e yú? Nguɛ́ɛ́ 'tíícā. :m Ndúúti chi ca'a yú chí ngíí ngaⁿ'a ní miiⁿ ní caā'maⁿ: Caati 'úú nguɛ́ɛ́ 'áámá ta'á 'úú nguɛ́ɛ́ yeⁿ'e cuerpo yeⁿ'e yú. ¿'Áá nadacadíínuuⁿ nī chi cáávā chiiⁿ chi caⁿ'a ca'a yú, ní ca'a yú nguɛ́ɛ́ yeⁿ'e cuerpo yeⁿ'e yú? Nguɛ́ɛ́ 'tíícā. yk 'Tíícā cuerpo yeⁿ'ē yú, ní nguɛ́ɛ́ 'áámá n'dyáⁿ'ā nūuⁿ ti 'yaaⁿ n'dáí yeⁿ'ē. =s Ti cááva Espíritu N'dai yeⁿ'é Ndyuūs miiⁿ ngɛɛ̄dinuūⁿnīⁿ yú ní maaⁿ ní s'uūúⁿ ní yeⁿ'ē 'áámá cuerpo s'uuúⁿ. Nduuti chi 'iiⁿ'yāⁿ Israel chi judíos s'uuúⁿ, o 'iiⁿ'yāⁿ griegos s'uuúⁿ o 'iiⁿ'yāⁿ chi snéé caadi 'iiyu s'uuúⁿ, o 'iiⁿ'yāⁿ chi diiⁿ ntiiⁿnyuⁿ cáávā maáⁿ yā s'uuúⁿ, nducyaaca s'uuúⁿ ní yeⁿ'ē 'áámá Espíritu N'dai yeⁿ'é Dendyuūs.   'Tíícā vɛ́ɛ́ 'áámá cuerpo yeⁿ'ē yú ní nééné n'deee nááⁿ chí vɛ́ɛ́ yeⁿ'ē. Ní ndúúcū n'deee nááⁿ chi vɛ́ɛ́ yeⁿ'ē, ni yeⁿ'ē 'áámá cuerpo nūuⁿ, 'túúcā. Cucáávā chi yeⁿ'e Jesucristo s'uuúⁿ, tuu'mi s'uuúⁿ ní tan'dúúcā chi s'uuúⁿ ní 'áámá cuerpo nūuⁿ s'uuúⁿ. Ní cuerpo miiⁿ ní Jesucristo miiⁿ.   'Áámá n'dyáⁿ'ā Espíritu N'dai yeⁿ'é Ndyuūs tee yā poder 'áámá 'áámá s'uuúⁿ chi cuuvi diiⁿ yú ntiiⁿnyuⁿ yeⁿ'é yā tan'dúúcā chí néⁿ'e yā. S'uuúⁿ ní tan'dúúcā chi s'uuúⁿ ní 'áámá cuerpo nūuⁿ s'uuúⁿ >u Espíritu N'dai miiⁿ ca'á naⁿ'a 'iiⁿ'yāⁿ chi idiíⁿ yā vaadī n'giinuú ní nga'a poder náⁿ'ā 'iiⁿ'yāⁿ chi cuuvi candɛɛ́ yā nduudu cuaacu yeⁿ'é Ndyuūs. Espíritu N'dai miiⁿ ní diiⁿ chi náⁿ'ā 'iiⁿ'yāⁿ cuuvi déénu yā chɛɛ 'iiⁿ'yāⁿ ngaⁿ'á yā caavā Espíritu N'dai yeⁿ'é Ndyuūs o cáávā espíritu yeⁿ'e yááⁿn'guiinūuⁿ. Ní Espíritu N'dai ca'a náⁿ'a yā poder chi caaⁿ'maⁿ yā n'deee nááⁿ davaacu, ní náⁿ'a yā chi caⁿ'a yā chííⁿ chí neⁿ'e caāⁿ'maⁿ nduudu miiⁿ. *M Ní Espíritu N'dai miiⁿ ní nginnee nducyaaca 'iiⁿ'yāⁿ chi i'téénu cá yā Dendyuūs. Ní Espíritu N'dai nginnee náⁿ'ā 'iiⁿ'yāⁿ ní ca'á poder miiⁿ 'iiⁿ'yāⁿ s'uuⁿ chi 'iiⁿ'yāⁿ s'uuⁿ cuuvi diíⁿ yā chí nduūvā yeⁿ'é 'iiⁿ'yāⁿ chi ngiītā. 6e Espíritu N'dai miiⁿ ní cunnee tanáⁿ'ā 'iiⁿ'yāⁿ chi ngaⁿ'a n'dááca yā nduudu yeⁿ'é Ndyuūs. Espíritu N'dai yeⁿ'é Ndyuūs nginnee naⁿ'a 'iiⁿ'yāⁿ chi cuuvi caaⁿ'maⁿ yā ndúúcū vaadī deenú ca. Dámaāⁿ 'áámá n'dyáⁿ'ā Espíritu N'dai miiⁿ diiⁿ chuū. T! Ndyuūs tee yā Espíritu N'dai yeⁿ'é yā s'uuúⁿ ní Espíritu miiⁿ nginnee s'uuúⁿ. Ní s'uuúⁿ cuuvi cunnee yú nducyaaca 'iiⁿ'yāⁿ chi i'téénu yā Señor Jesucristo chí 'iivi yú.   N'deee nááⁿ ntiiⁿnyuⁿ yeⁿ'e Dendyuūs vɛ́ɛ́ chi idiiⁿ yú ní Ndyuūs ngínnee yā 'áámá 'áámá s'uuúⁿ. ;o Idiiⁿ yú n'deee nááⁿ ntiiⁿnyuⁿ chi 'āā vi'i caā chi yeⁿ'e 'iivú Ndyuūs, naati nducyaaca ntiiⁿnyuⁿ miiⁿ ní yeⁿ'e 'áámá n'dyáⁿ'ā 'iivú Ndyuūs. =s Espíritu N'dai yeⁿ'é Ndyuūs tee yā ntiiⁿnyuⁿ s'uūuⁿ chí 'āā vi'i caā ntiiⁿnyuⁿ yeⁿ'ē 'áámá 'áámá s'uūuⁿ. Ní tee yā poder s'uuúⁿ chi cuuvi diiⁿ yú ntiiⁿnyuⁿ miiⁿ chí 'āā vi'i caā. Niicu vɛ́ɛ́ 'áámá n'dyáⁿ'ā Espíritu N'dai yeⁿ'é Ndyuūs. 'G Neⁿ'é chi ndis'tiī cadiinúúⁿ nī chuū. 'Iiⁿ'yāⁿ chi canee ndúúcū Espíritu N'dai yeⁿ'é Ndyuūs ní ngaⁿ'á yā nduudu cuaacu yeⁿ'é Dendyuūs, nguɛ́ɛ́ cuuvi caaⁿ'máⁿ yā contra yeⁿ'e Jesucristo. 'Iiⁿ'yāⁿ chi ngaⁿ'á yā chi Jesucristo ní 'iivú Ndyuūs yeⁿ'e yā, ngaⁿ'a yā 'túúcā ti Espíritu N'dai yeⁿ'é Ndyuūs diíⁿ yā chi 'túúcā chí ngaⁿ'a yā. w Ndís'tiī chi nguɛ́ɛ́ 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'e ndaata Israel ndís'tiī, ti taachi 'āā cuɛ́ɛ́ i'teenú nī Señor Jesucristo diíⁿ nī tan'dúúcā costumbre yeⁿ'é nī ní s'téénu nī ídolos chi nguɛ́ɛ́ cuuví caāⁿ'maⁿ.  ! Maaⁿ ní 'úú neⁿ'é idinguúⁿ yeⁿ'e chi nca'a Espíritu N'dai yeⁿ'é Ndyuūs s'uuúⁿ. Neⁿ'é chi cadíínuuⁿ nī chuū. _7 "Nduuti chi 'áámá 'iiⁿ'yāⁿ cuiicú yā, canéé chí ché'é yā na vaacú yā. Tuu'mi ní nducyaaca nī nduuvidaama nī na yaācū ní che'é nī Santa Cena yeⁿ'e Señor Jesucristo. 'Tíícā cuuvi che'é nī pan ní ngi'í nī vino ní diíⁿ nī respetar Señor Jesucristo. Ní n'diichí Ndyuūs chi nguɛ́ɛ́ vɛ́ɛ́ nuuⁿndi yeⁿ'é nī. Tan'dúúcā tanáⁿ'ā chi vɛ́ɛ́ 'úú caaⁿ'máⁿ yeⁿ'ē taachi ndaá ní cuneé ndúúcu nī.B} !Maaⁿ ní ndís'tiī hermanos yeⁿ'é, taachi nduuvidaamá nī ní che'é nī Santa Cena yeⁿ'e Jesucristo 'cuɛɛtinee ngiinú nī ti ndaā tanáⁿ'ā hermanos yeⁿ'é nī. / W Taachi 'iivú Ndyuūs n'diichí yā nuuⁿndi yeⁿ'ē yú ní nguɛ́ɛ́ dɛɛvɛ staava yeⁿ'ē yú taachi che'ē yú Santa Cena yeⁿ'ē Jesucristo, tuu'mi ní teé yā 'aama castigo s'uuúⁿ. Níícú nadacadíínuuⁿ yú yeⁿ'e nuuⁿndi yeⁿ'e yú. Ní 'íícú nguɛ́ɛ́ canee yú condenado tan'dúúcā tanáⁿ'ā 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'e iⁿ'yeeⁿdí 'cūū chi nguɛ́ɛ́ i'téénu yā 'iivú Ndyuūs. ! ; Ndúúti chi s'uuúⁿ n'diichi maaⁿ yú chi n'daacā canee yú nanááⁿ Ndyuūs yeⁿ'ē yú, Ndyuūs nguɛ́ɛ́ diíⁿ yā castigar s'uuúⁿ. + O Cáávā chi diíⁿ nī 'túúcā, 'yaaⁿ n'dáí ndís'tiī ní duuva nī, ní náⁿ'a nī ní ngííta nī, tanáⁿ'ā ní ch'īi nī nguaaⁿ ndís'tiī. u c 'Iiⁿ'yāⁿ chi nge'é yā ní ngi'i yā yeⁿ'e Cena yeⁿ'ē Señor Jesucristo ní nguɛ́ɛ́ nacádiinúúⁿ yā yeⁿ'e cuerpo yeⁿ'e Jesús chí ch'iī caava s'uūúⁿ, Dendyuūs diíⁿ yā castigar 'iiⁿ'yāⁿ miiⁿ. Vɛ́ɛ́ nuuⁿndi yeⁿ'é yā nanááⁿ 'iivú Ndyuūs. Maáⁿ yā dinuuⁿndí yā ní diiⁿ yā chi cuuví castigado yā. $ A Caava chúū 'áámá 'áámá 'iiⁿ'yāⁿ chi neⁿ'é yā che'é yā yeⁿ'ē Santa Cena yeⁿ'ē Señor Jesucristo, canéé chi n'diichi maáⁿ yā ndúútī chí dɛɛvɛ staava yeⁿ'é yā nanááⁿ Dendyuūs. Taachí dɛɛvɛ staava yeⁿ'é yā nanááⁿ Dendyuūs tuu'mi ní cuuvi che'e yā pan yeⁿ'e Santa Cena yeⁿ'ē Señor Jesucristo, ní cu'ú yā vino yeⁿ'e taza yeⁿ'ē Cena 'cūū. q[ 'Iiⁿ'yāⁿ chi nge'é yā pan yeⁿ'e Cena 'cūū ní ngi'i ntúuⁿ yā vino yeⁿ'e taza yeⁿ'e Santa Cena yeⁿ'ē Jesucristo, canéé chi canéé ndúúcū staava yeⁿ'é yā dɛɛvɛ nanááⁿ Dendyuūs. Nduuti chi nguɛ́ɛ́ dɛɛvɛ staava yeⁿ'é yā nanááⁿ Dendyuūs taachi che'é yā Cena miiⁿ, tuu'mi ní diiⁿ nuuⁿndí yā contra cuerpo yeⁿ'e Señor Jesucristo ndúúcú yuuúⁿ yēⁿ'e yā dendu'ū, ti nguɛ́ɛ́ diíⁿ yā respetar Jesucristo. J  Maaⁿ ní taachi che'é nī pan 'tíícā, ní cu'ú nī vino yeⁿ'e taza 'tíícā, tuu'mi ní ch'iⁿ'í nī 'iiⁿ'yāⁿ chi Jesucristo ch'īi yā caavā ndís'tiī. Nadiíⁿ nī Cena 'cūū ndii tiempo chi ndaa Jesucristo taama vmnéⁿ'ēe. Yeⁿ'e táácā cuuvi che'e yú Santa Cena yeⁿ'e Señor Jesucristo lQ Cuayiivi chi che'é nī pan 'cūū Jesús sta'a ntúuⁿ yā taza chi s'néeⁿ vino ní ngaⁿ'a yā: Vino chɛɛti taza 'cūū ní tan'dúúcā yuuúⁿ yeⁿ'é 'tíícā. Ndúúcū yuuúⁿ yeⁿ'é idiíⁿ 'áámá compromiso chí ngai. Nadiíⁿ nī chuū ní taachi nangi'í nī vino miiⁿ nan'gáácú nī yeⁿ'ē 'úú cueⁿ'e daāⁿmaⁿ. 4a Ch'iinu Jesús nca'a gracias Ndyuūs cáávā pan miiⁿ, tuu'mi ní n'deé yā pan. Ní Jesús ní caⁿ'a yā chii yā discípulos yeⁿ'e yā: Ndís'tiī cuta'á nī ní che'e nī. Pan 'cūū chi 'úú n'deé tan'dúúcā cuerpo yeⁿ'é 'tíícā. Ní cuerpo yeⁿ'é ca'á chí n'deē cucáávā ndís'tiī. Nadiíⁿ nī chuū, ní taachi nache'é nī pan miiⁿ ní nan'gaacú nī yeⁿ'ē 'úú cueⁿ'e daāⁿmaⁿ. w 'Iivú Señor Jesucristo chii yā 'úú chiiⁿ chi 'úú ca'cueéⁿ ndís'tiī. Nguiinū miiⁿ chi 'āā cuɛ́ɛ́ nca'a Judas Iscariote miiⁿ Jesucristo chi ndíi yā preso na ta'á 'iiⁿntyéⁿ'ē, Jesús miiⁿ ní sta'a yā pan. T! ¿Dɛ́'ɛ̄ chuū? ¿'Áá nguɛ́ɛ́ vɛ́ɛ́ va'ai yeⁿ'e nī naachi cuuvi che'e nī ní cu'u nī? Nduuti chi nguɛ́ɛ́ neⁿ'é nī repartir Cena yeⁿ'é nī, ¿dɛ́'ɛ̄ cuuví chí candɛɛ́ nī Cena yeⁿ'é nī chɛɛti yaācū? Nguɛ́ɛ́ n'daacā idiíⁿ nī taachi nduuvidaamá nī na yaācū yeⁿ'e 'iivú Ndyuūs. Diíⁿ nī cosa chi cuuvi 'cuinááⁿ 'iiⁿ'yāⁿ chi nguɛ́ɛ́ vɛ́ɛ́ chi che'e yā. ¿Dɛ́'ɛ̄ neⁿ'é nī chi 'úú caaⁿ'máⁿ ndúúcū ndís'tiī yeⁿ'e chuū? ¿'Áá neⁿ'é nī chi 'úú caaⁿ'máⁿ ndúúcū ndís'tiī chi n'daacā idiíⁿ nī? Nguɛ́ɛ́ cuuvi caaⁿ'máⁿ 'tiicā. Chuū historia yeⁿ'ē Santa Cena yeⁿ'e Señor Jesucristo 7g Ndís'tiī nguɛ́ɛ́ canee ngíínú nī taachí ndaa nducyaaca hermanos naati ca'áámá ca'aamá nī diiⁿ núúⁿ yiinu nī ní caⁿ'á nī na yáacū ní che'é nī Cena yeⁿ'e nī. Ní taachi ndaa tiempo chi che'é nī Santa Cena náⁿ'a nī ní cuiicu nī. Tanáⁿ'a nī ní cuu'vi nī. B} Taachi 'āā vi'í caā nduuvidaamá nī ní che'é nī Santa Cena yeⁿ'e Señor Jesucristo nguɛ́ɛ́ che'é nī Cena miiⁿ tan'dúúcā chi Jesucristo caⁿ'a ntiiⁿnyúⁿ yā. T! Canéé chi vɛ́ɛ́ chi nduuvidaamá 'āā vi'í caā ndís'tiī chi i'téénu nī Jesucristo, ti cuuvi deenú nī chɛɛ́ hermanos nguaaⁿ ndís'tiī chi 'áámá canee yā chí i'téénu cá yā. G 'Úú n'giindiveéⁿ chi ndís'tiī nguɛ́ɛ́ daama vaadī cadiinuuⁿ yeⁿ'e nī taachi nduuvidaamá nī ná yaācū. Vɛ́ɛ́ 'tɛ́ɛ́ chi i'teenú chi cuaacu chi ch'iindiveéⁿ. @~y Maaⁿ ní 'úú idinguúⁿ yeⁿ'é ndís'tiī ti nguɛ́ɛ́ n'daacā diíⁿ nī. Taachi nduuvidaamá nī nguɛ́ɛ́ n'daacā ca idiíⁿ nī ti cunncáā ca idiíⁿ nī. e}C Nduuti chi 'iiⁿ'yāⁿ neⁿ'e caaⁿ'maⁿ taáⁿ yā yeⁿ'e chuū, 'úú nguɛ́ɛ́ cuuvi caāⁿ'maⁿ cá yeⁿ'ē ti 'tíícā costumbre yeⁿ'ē yú. 'Tiicá ntuūⁿ costumbre yeⁿ'e nducyaaca 'iiⁿ'yāⁿ chi i'téénu yā Jesucristo. Cosas chi nguɛɛ n'daācā idiíⁿ yā taachi che'é yā Santa Cena yeⁿ'ē Señor Jesucristo &|E Nduuti chi n'daata n'géénūu tiīⁿ tá n'daacā yeⁿ'ē tá. Ní yuūdū tiīⁿ tá n'daacā chi in'díī tiiⁿ tá chi tan'dúúcā 'áámá paño. s{_ Nducyáácá 'iiⁿ'yāⁿ deenú yā chi saⁿ'ā chi n'géénūu yuūdū tíiⁿ sa ti 'cuináaⁿ sa. Ez ¿Dɛ'ɛ̄ nadacadiinúuⁿ nī yeⁿ'e chuū? ¿'Áá n'daacā chi n'daata caaⁿ'maⁿngua'a tá ndúúcū Ndyuūs 'aara chi nguɛ́ɛ́ ndɛɛcuú paño yeⁿ'ē tá tiīⁿ tá? 9yk Vmnááⁿ vmnaaⁿ n'daata miiⁿ ní yeⁿ'e saⁿ'ā. Maaⁿ ní saⁿ'ā ch'iindiyáaⁿ sa yeⁿ'ē n'daataá naati tanducuéⁿ'ē dendu'ū ní yeⁿ'é 'iivú Ndyuūs. x9 Ndyuūs diíⁿ yā chi sáⁿ'ā nguɛ́ɛ́ canēe sa dámāaⁿ sa, ndíí nguɛ́ɛ́ n'daataá canēe tá dámaāⁿ tá. Ndyuūs diiⁿ cuenta chi saⁿ'ā ní n'daataá daama daamá yā nanaáⁿ yā ti Jesucristo ch'īi yā cucáávā nduu 'uuví 'iiⁿ'yāⁿ s'uuⁿ. w N'daataá ní canéé chi ndɛ́ɛcu paño yeⁿ'ē tá tíiⁿ tá ti ch'iⁿ'i tá chi nguɛ́ɛ́ caaⁿ'maⁿ ntiiⁿnyuⁿ tá. 'Tiicá ntúūⁿ ángel s'eeⁿ ní chí canuúⁿ tiīnuú náaⁿ yā taachí caneé yā nanááⁿ 'iivú Ndyuūs. v' Ti Ndyuūs nguɛ́ɛ́ din'dái yā saⁿ'ā chí dichíí'vɛ̄ sa n'daataá, naati din'dái yā n'daataá chi dichíí'vɛ̄ tá saⁿ'ā. yuk Ti Ndyuūs nguɛ́ɛ́ din'dái yā saⁿ'ā yeⁿ'e n'daataá naati din'dái yā n'daataá yeⁿ'e sáⁿ'ā. htI Saⁿ'ā ní nguɛ́ɛ́ cánéé chi caaⁿ'maⁿ sa nduudu yeⁿ'é Ndyuūs ndúúcū sndiiⁿ yeⁿ'ē sa chi canuuⁿ tiīⁿ sa, ti Ndyuūs din'dái yā saⁿ'ā tan'dúúcā maáⁿ yā chi caaⁿ'maⁿ ntiiⁿnyuⁿ sa, 'tíícā. Saⁿ'ā s'uūuⁿ, saⁿ'ā ní diiⁿ sa ntiiⁿnyuⁿ yeⁿ'e Ndyuūs. N'daataá nguɛ́ɛ́ 'tíícā. Idiiⁿ tá chííⁿ chí ngaⁿ'a isaⁿ'ā yeⁿ'e tá, ti saⁿ'ā miiⁿ caaⁿ'maⁿ ntiiⁿnyuⁿ sa yeⁿ'ē n'daata miiⁿ. |sq Ndúúti chi nguɛ́ɛ́ ndɛɛcu paño yeⁿ'e tá tiīⁿ tá tuu'mi ní cuū tá yuudū tiīⁿ tá. Nduuti chi 'aama n'dáátaá ngíí 'cuináaⁿ tá chi ndíí tiiⁿ tá, tuu'mi ní canéé chi chɛɛcu paño yeⁿ'e tá tíiⁿ tá. ar; Nducyáácá n'daataá chi ngaⁿ'angua'a tá o ngaⁿ'a tá nduudu yeⁿ'é Ndyuūs ní nguɛ́ɛ́ ndɛɛcu paño yeⁿ'e tá tiīⁿ tá, ngíí 'cuináaⁿ tá ti idiiⁿ tá tan'dúúcā chi ndíí tiīⁿ ta. 1q[ Nducyáácá saⁿ'ā chí ngaⁿ'ángua'a sa o ngaⁿ'a sa nduudu yeⁿ'é Ndyuūs ndúúcū sndiīiⁿ yeⁿ'ē sa chi canúúⁿ tiīⁿ sa, ngíí 'cuináaⁿ sa. 'pG 'Úú neⁿ'é chi cadíínūūⁿ ndís'tiī chi Cristo miiⁿ ní ngaⁿ'a ntiiⁿnyúⁿ yā yeⁿ'ē nducyaaca saⁿ'ā. 'Íícú saⁿ'ā ní ngaⁿ'ā ntiiⁿnyuⁿ sa yeⁿ'e n'daataá yéⁿ'e sa. 'Íícú Ndyuūs Chiida yú ngaⁿ'ā ntiiⁿnyúⁿ yā yeⁿ'e Cristo miiⁿ. Oo 'Úú ngaⁿ'á n'daacā yeⁿ'e ndís'tiī hermanos yeⁿ'é ti n'gaacú nī yeⁿ'e 'úú, ndúúcū tanducueⁿ'ē dendu'ū. Ní diíⁿ nī tan'dúúcā chi 'úú ngi'cueéⁿ ndís'tiī. :n o Ndís'tiī ní diíⁿ nī tan'dúúcā chi 'úú idiíⁿ ti 'úú idiíⁿ tan'dúúcā chi Cristo chi'cueeⁿ yā 'úú. Yeⁿ'ē n'daata s'ééⁿ chí caⁿ'á yā yaācū m !'Āā tií nūuⁿ lugar taachi 'úú caneé, 'úú idiíⁿ tanducuéⁿ'ē chi cunéé yiinu 'iiⁿ'yāⁿ na lugar miiⁿ. Nguɛ́ɛ́ idiíⁿ cosa chi neⁿ'é maáⁿ, ti diíⁿ tanducuéⁿ'ē ní 'iicu cuuvi nanguáⁿ'ai 'iiⁿ'yāⁿ.l Nguɛ́ɛ́ diíⁿ nī cosa chi 'iiⁿ'yāⁿ Israel s'eeⁿ o 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ chi nguɛ́ɛ́ ndaata Israel, o 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ chi i'téénu yā Jesucristo yeⁿ'ē yú cuuvi nadacadíínuuⁿ yā chi vɛ́ɛ́ nuuⁿndi yeⁿ'é nī. ak; Diíⁿ nī tan'dúúcā chi ngaⁿ'á. Ní nduuti chi nge'e nī, o ngi'i nī, o yeⁿ'ē táámá cosa chi diíⁿ nī, ndís'tiī diíⁿ nī tanducuéⁿ'ē cucáávā chi cuuvi dich'ɛɛtɛ́ n'dai nī Ndyuūs. $jA Ndúúti chi caⁿ'á, gracias Ndyuūs cáávā yuūtɛ̄ chi che'é, ¿dɛ'ɛ̄ cuuvi chi cunncáā ngaⁿ'a yā yeⁿ'e 'úú yeⁿ'ē chi che'é? 3i_ 'Úú ngaⁿ'á ngīi ndís'tiī chuū. Nguɛ́ɛ́ che'é nī yuūtɛ̄ miiⁿ chi yeⁿ'ē nátaī taachi 'iiⁿ'yāⁿ ngaⁿ'á yā chi che'é nī yuūtɛ̄ miiⁿ, ti 'iiⁿ'yāⁿ nadacádiinúúⁿ yā chi vɛ́ɛ́ nuuⁿndi yeⁿ'é nī taachi che'é nī yuūtɛ̄ miiⁿ. 'Úú deenú chi cuuvi che'é yuūtɛ̄ miiⁿ ní nguɛ́ɛ́ idinuuⁿndí. 'Iiⁿ'yāⁿ chi duu'vī déénu yā yeⁿ'ē Jesucristo nguɛ́ɛ́ cuuvi ché'e yā. 'Túúcā yúútɛ 'cūū, ní diíⁿ yā juzgar cosa chi nguɛ́ɛ́ ituneeⁿ yā. 'Úú deenú chi nguɛ́ɛ́ vɛ́ɛ́ poder yeⁿ'e ídolos. 'Úú caⁿ'á, gracias Ndyuūs caava yuūtɛ̄ miiⁿ, ní che'é yuūtɛ̄ miiⁿ. h Nduuti chi 'áámá 'iiⁿ'yāⁿ ngaⁿ'a yā ngii yā ndís'tii chuu: Yúútɛ 'cūū ní canéé vmnaaⁿ nátaī yeⁿ'e ídolos, tuu'mi ní nguɛ́ɛ́ ché'e nī yuūtɛ̄ miiⁿ. Ní nguɛ́ɛ́ diíⁿ nī chi 'iiⁿ'yāⁿ miiⁿ cuuvi nadacádiinúúⁿ yā chi dinuuⁿndí nī. Ní yáⁿ'āa ndúúcū nducuéⁿ'ē chi vɛ́ɛ́ vmnaaⁿ yeⁿ'ē ní yeⁿ'é 'iivú Ndyuūs. wgg Nduuti chi 'aama 'iiⁿ'yāⁿ chi nguɛ́ɛ́ i'téénu yā Jesucristo diíⁿ yā invitar ndís'tiī chi che'é nī ndúúcu yā, ní nduuti chi neⁿ'é nī tuu'mi ní caⁿ'á nī ndúúcu yā. Tanducuéⁿ'ē chi cun'duú yā na mesa ní che'é nī. Nguɛ́ɛ́ tiinguuneeⁿ nī dɛ'ɛ̄ vɛɛ yeⁿ'e chi che'é nī. 'Tíícā nguɛɛ dinuuⁿndí nī. mfS Ní yáⁿ'āa ndúúcū nducuéⁿ'ē chi vɛ́ɛ́ vmnaaⁿ yeⁿ'ē ní yeⁿ'e 'iivú Ndyuūs. Te! Yúútɛ̄ chi 'iiⁿ'yāⁿ in'diicuí yā níí'vɛ̄ɛ̄ cuuvi che'é nī. Ní nguɛ́ɛ́ itíínguuneeⁿ nī yeⁿ'e yuūtɛ̄ miiⁿ. 'Tíícā diíⁿ nī ní nguɛ́ɛ́ dinuuⁿndí nī. Sd Mar 'áámá 'iiⁿ'yāⁿ chi yeⁿ'e Cristo damaáⁿ yā nadacadíínuuⁿ yā déndu'ū chi yeⁿ'e maáⁿ yā, naati nadacadíínuuⁿ ntúuⁿ yā yeⁿ'e chi neⁿ'e tanáⁿ'ā 'iiⁿ'yāⁿ. sc_ Cuuvi diiⁿ yú tanducuéⁿ'e chi n'daacā, naati nguɛ́ɛ́ diiⁿ yú cosa chi nguɛ́ɛ́ n'daacā ti nguɛ́ɛ́ vɛ́ɛ́ nuuⁿndi yeⁿ'ē yú. Nguɛ́ɛ́ nducuéⁿ'ē chi n'daacā chi diiⁿ yú nginnee s'uuúⁿ chi yeⁿ'e Cristo. Ní dendu'ū miiⁿ chi n'daacā, nguɛ́ɛ́ n'daāca cá caavā s'uuúⁿ chi i'téénu yú 'iivú Ndyuūs. gbG ¿'Áá neⁿ'e nī 'cuuⁿ'miⁿ nī 'iivú Ndyuūs chi ca'á nī lado yeⁿ'ē yááⁿn'guiinūuⁿ? ¿'Áá ditiinú cá ndís'tiī nguɛ́ɛ́ ti 'iivú Ndyuūs ti Ndyuūs nguɛ́ɛ́ diíⁿ yā castigar ndís'tiī? Yeⁿ'e chi 'iiⁿ'yāⁿ cuuvi diíⁿ yā ti i'teenú yā Jesucristo ní canee yā ndúúcū vaadī neⁿ'e yeⁿ'é Ndyuūs Ba} Ndís'tiī nguɛ́ɛ́ cuuvi cu'ú nī vino yeⁿ'e taza ni yeⁿ'e chi vɛ́ɛ́ na mesa yeⁿ'ē Santa Cena yeⁿ'e Jesucristo nduuti chi cu'ú nī yeⁿ'ē chi vɛ́ɛ́ na mesa yeⁿ'e yááⁿn'guiinūuⁿ. Nguɛ́ɛ́ cuuvi yeⁿ'é Ndyuūs ndís'tiī nduuti chi yeⁿ'é yááⁿn'guiinūuⁿ ndís'tiī. ` Chúū ní ngaⁿ'á. 'Iiⁿ'yāⁿ chi ch'iiⁿ'núⁿ yā 'iiti s'eeⁿ ní tee yā yuūtɛ̄ nátai yeⁿ'e ídolos diíⁿ yā chuū cáávā yááⁿn'guiinūūⁿ s'eeⁿ. Ní nguɛ́ɛ́ diíⁿ yā cáávā 'iivú Ndyuūs. 'Úú nguɛ́ɛ́ neⁿ'é chi che'é nī yuūtɛ̄ miiⁿ yeⁿ'e nátaī miiⁿ, ni ndís'tiī ní nguɛ́ɛ́ caⁿ'á nī lado yeⁿ'e yááⁿn'guinūuⁿ. a_; Neⁿ'é caāⁿ'máⁿ yeⁿ'é yuūtɛ̄ chi 'iiⁿ'yāⁿ che'é yā maaⁿ chi yeⁿ'e nátai yeⁿ'e ídolos. Nguɛ́ɛ́ vɛ́ɛ́ poder yeⁿ'ē ídolos. Nguɛ́ɛ́ vɛ́ɛ́ poder yeⁿ'e yuūtɛ̄ miiⁿ. W^' Cuin'diichí nī 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'e ndaata Israel tiempo chi 'āā chó'ōo. 'Iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ 'caaⁿ'núⁿ yā 'iiti ní tee yā yuūtɛ̄ vmnaaⁿ nátai yeⁿ'e Ndyuūs. Ní i'téénu yā 'iivú Ndyuūs yeⁿ'e yú. Cuayiivi ní che'é yā yuūtɛ̄ miiⁿ. 'Tíícā 'iiⁿ'yāⁿ ch'íⁿ'í chi yeⁿ'é Ndyuūs. :]m S'uūuⁿ ní 'yaaⁿ yú ní nducyaacu yú che'e yú yeⁿ'ē 'áámá pan nūuⁿ. 'Tíícā s'uuúⁿ ní tan'dúúcā 'áámá cuerpo nūuⁿ ti yeⁿ'é Cristo s'uuúⁿ. \7 Taachi diiⁿ yú 'viicu ní che'e yú Santa Cena yeⁿ'e Señor Jesucristo ní sta'a yú taza chi cu'u yú vino, tuu'mi ní caaⁿ'maⁿ yú gracias Ndyuūs chi di'viicú yā vino miiⁿ. Diiⁿ yú chuū ti maaⁿ ní ch'iⁿ'i yú chi yeⁿ'é Cristo s'uūuⁿ. Ní vɛ́ɛ́ vida yeⁿ'ē yú cueⁿ'e daāⁿmaⁿ cucáávā yuūúⁿ yeⁿ'é Cristo chí n'geeⁿ. Pan yeⁿ'ē Santa Cena chi n'dee yú, n'dee yú ti maaⁿ ní yeⁿ'é Cristo s'uuúⁿ. Ní cuerpo yeⁿ'e yā ca'nééⁿngá'āa na cruz cáávā s'uūúⁿ. 2[] 'Úú ngaⁿ'á ngīi ndís'tiī chi 'iiⁿ'yāⁿ chi deenu, ní ndís'tiī cuuvi deenú nī yeⁿ'ē chííⁿ chí ngaⁿ'á nduuti chi nduudu cuaacu o nguɛ́ɛ́. mZS Cáávā chuū ndís'tiī hermanos chi neⁿ'é taavi, divíi nī yeⁿ'ē nducyaaca ídolos. ,YQ Ndís'tiī 'caandiveéⁿ nī yeⁿ'é. Mar 'áámá cosa chi nguɛ́ɛ́ n'daacā nguɛ́ɛ́ ndaā nanááⁿ ndís'tiī nduuti chi nguɛ́ɛ́ ndaā nanááⁿ tanáⁿ'a ca 'iiⁿ'yāⁿ. Ndyuūs ní n'dai ca yā ndúúcū ndís'tiī, ní nguɛ́ɛ́ 'cuúⁿ yā chi ndaā nanááⁿ ndís'tiī dendu'ū chi nguɛɛ cuuví cuchɛ́ɛ nī. Taachi ndaā dendu'ū chi nguɛ́ɛ́ n'daacā nanaaⁿ ndís'tiī Ndyuūs teé yā fuerzas ndís'tiī chi nguɛ́ɛ́ diíⁿ nī dendu'ū chi nguɛ́ɛ́ n'daacā. Ní 'íícú cuuví cuchɛ́ɛ nī. CX Cáávā chuū 'iiⁿ'yāⁿ chi nadacadiinúúⁿ yā chi i'teenu diitú yā Ndyuūs canee chi nadacadiinúúⁿ yā chɛɛ chi diíⁿ yā, ní nguɛ́ɛ́ 'cuūvá yā na nuuⁿndi. W Tiempo chí 'āā chó'ōo ndíí cuááⁿ vmnaaⁿ, chó'ōo tanducuéⁿ'ē chuū ní canéé nguūⁿ na libro yeⁿ'é Ndyuūs. Maaⁿ ní s'uūúⁿ cuuvi deenu yú yeⁿ'e 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ ní nguɛ́ɛ́ diiⁿ yú tan'dúúcā chí diíⁿ yā. IV  Ní nguɛ́ɛ́ caaⁿ'maⁿ taaⁿ yú yeⁿ'e Ndyuūs tan'dúúcā chi diiⁿ tanáⁿ'ā 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ. Cáávā chuū ní Ndyuūs dichó'o yā ángel yeⁿ'é yā ní ch'īi yā. 2U] Nguɛ́ɛ́ diiⁿ yú chí tuu'vī yú Ndyuūs, ti neⁿ'e yú n'diichí yú nduutī chi Ndyuūs diíⁿ yā castigar s'uūúⁿ tan'dúúcā chi Ndyuūs diíⁿ yā ndúúcū tanáⁿ'ā 'iiⁿ'yāⁿ. Ní Ndyuūs dichó'o yā cúú taaⁿ chí che'é tī 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ ní ch'īi yā. kTO Nguɛ́ɛ́ n'diichi yú 'áámá sáⁿ'ā o 'aama n'daataá taachí 'āā cuɛ́ɛ́ 'caandavaacu yú ndúúcu yā, tan'dúúcā chi idiīiⁿ tanáⁿ'ā 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ. Ní cáávā nuuⁿndi yeⁿ'é yā, na 'áámá nguuvi nūuⁿ n'diicu 'íínú mil 'iiⁿ'yāⁿ ch'īi yā ná yáⁿ'āa cuūⁿmáⁿ naachi nguɛ́ɛ́ 'iiⁿ'yāⁿ. ]S3 Cáávā chuū nguɛ́ɛ́ idiiⁿ yú 'viicu cáávā ídolos, tan'dúúcā chi idiiⁿ tanáⁿ'ā 'iiⁿ'yāⁿ tiempo chi 'āā chó'ōo. Canéé nguūⁿ ndii cuááⁿ vmnaaⁿ na libro yeⁿ'é Ndyuūs 'tíícā: 'Iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ diíⁿ yā 'viicu cáávā ídolos, ní ch'ɛɛtɛ́ yā, ní che'e yā, ní chi'í yā ní ch'iinu chuū, ní nacueeⁿ yā, ní nde'ei yā. Cuayiivi ní saⁿ'a s'eeⁿ n'diichí yā n'daataa s'eeⁿ ní dinuuⁿndí yā. WR' Dendú'ū chuū chi chó'ōo ní 'íícú n'diichi yú, 'íícú s'uūúⁿ nguɛ́ɛ́ neⁿ'e yú yeⁿ'e dendú'ū chi nguɛ́ɛ́ n'daacā tan'dúúcā 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ chí idinéⁿ'e yā. Q Ndyuūs nguɛ́ɛ́ canee yiinú yā tan'dúúcā chi idiiⁿ n'deēe n'daí 'iiⁿ'yāⁿ ti nguɛ́ɛ́ ch'iindiveéⁿ yā yeⁿ'é Ndyuūs. Ní 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ ch'īi yā cuaaⁿ naachi nguɛ́ɛ́ 'iiⁿ'yāⁿ na yáⁿ'āa cuūⁿmáⁿ. P Ndyuūs ca'a yā 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ nuūⁿnīⁿ chi can'daā na tuūu, ní nducyáácá yā chi'i yā nuuⁿnīⁿ miiⁿ. Ní tuūu miiⁿ ní tan'dúúcā chi Cristo miiⁿ, 'tíícā. Espíritu yeⁿ'é Cristo cueⁿ'ē ndúúcu yā naachí cueⁿ'e yā. p~k|{zyGwvt#s r!q"pnm}lkjjRi hhfepca`l^]VZYXmW{VkUxUTS+QPONN6MLKrJDIlHGFF&D{BA@?>="<^;:987657322)0/.7-,i+&)('&%$$"!!F pWUD"N mI* )  'Úú neⁿ'é chi hermano Apolos ndaa sa nanááⁿ ndís'tiī taachi ndaa tanáⁿ'ā hermanos. Apolos miiⁿ nguɛ́ɛ́ neⁿ'e sa ndaa sa maaⁿ, naatí ndaa sa nanááⁿ ndís'tiī taachi vɛ́ɛ́ yaaⁿ sa. Pablo diíⁿ yā saludar hermanos M( Mar 'áámá ndís'tiī nguɛ́ɛ́ diíⁿ nī ndúúcū Timoteo tan'dúúcā chi saⁿ'ā chi nguɛɛ n'daacā, ní nguɛ́ɛ́ deenu sa. Cuaviivi taachi dicho'ó nī Timoteo miiⁿ cuaaⁿ cyúúní, dicho'ó nī saⁿ'a miiⁿ ndúúcū n'dai. Canee ngiinú chi ndaa sa ndúúcū tanáⁿ'ā hermanos nanááⁿ 'úú. '/ Ndúúti chi ndaa saⁿ'ā Timoteo nanááⁿ ndís'tiī, canéé chi diíⁿ nī recibir saⁿ'ā miiⁿ tan'dúúcā 'áámá saⁿ'ā chi diiⁿ ntiiⁿnyuⁿ sa yeⁿ'é Ndyuūs, ti saⁿ'ā miiⁿ ní idiiⁿ sa ntiiⁿnyuⁿ yeⁿ'é Ndyuūs tan'dúúcā 'úú. :&m Miiⁿ ní vɛ́ɛ́ n'deee ca ntiiⁿnyuⁿ chi diíⁿ. Ní yáāⁿ Efeso miiⁿ tan'dúúcā 'áámá cheendi va'āī chi ch'ɛɛtɛ n'dai ni ndɛɛvɛ́ɛ́ n'dai caavā 'úú, ti vɛ́ɛ́ cá ntiiⁿnyuⁿ chi diíⁿ. Miiⁿ ntúūⁿ neene vɛɛ 'iiⁿ'yāⁿ chi induuví táaⁿ yā yeⁿ'é. Z%-Naati cuneé na yáāⁿ Efeso ndii tiempo yeⁿ'e 'viicu yeⁿ'e Pentecostés. E$Nguɛ́ɛ́ neⁿ'é n'diichí ndís'tiī taachi cho'ó yáāⁿ vaacú nī, naati canéé ngiinú chi ndaá n'diichí ndís'tiī 'áámá tiempo nduuti chi Ndyuūs tée yā lugar 'úú. <#qNeⁿ'é chi cūnēe ndúúcū ndis'tiī tiempo chi 'iichɛɛ. Ní cuayiivi ní ndís'tiī cuuvi caⁿ'á nī nduucú 'tɛ́ɛ́ nūuⁿ naachi 'úú naⁿ'á cuaaⁿ cyúúní. )"KCaneé chi cho'ó na yáⁿ'āa Macedonia. Ní taachi cho'ó na yáⁿ'āa miiⁿ cuayiivi ní ndaá na yáāⁿ Corinto ní cuneé ndúúcū ndís'tiī. )!KNduuti chi 'úú caneé chi caⁿ'á yáāⁿ Jerusalén tuu'mi 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ caⁿ'á yā nduucú. Pablo caⁿ'a yā chi caⁿ'á yā yaāⁿ s'eeⁿ j MNí taachi ndaá, 'úú dicho'ó 'iiⁿ'yāⁿ chi ndis'tiī ne'éⁿ nī chi candɛ́ɛ yā ofrenda yeⁿ'é nī ndíí yáāⁿ Jerusalén. 'Iiⁿ'yāⁿ miiⁿ candɛɛ́ yā carta yeⁿ'é ndúúcū ofrenda yeⁿ'e nī. N'Tíícā diíⁿ nī. Nguuví vmnááⁿ vmnaaⁿ yeⁿ'é ndɛɛ̄tɛ̄ chi domingo miiⁿ, ca'áámá ca'áámá ndís'tiī ní cu'néeⁿ nī 'āā vi'í caā parte yeⁿ'é nī chi tunééⁿ Ndyuūs chi yeⁿ'e nducuéⁿ'ē chi Ndyuūs tee yā ndís'tiī. Ní ndís'tiī ca'a nī ofrenda yeⁿ'é nī na ta'a 'iiⁿ'yāⁿ chí ngaⁿ'a ntiiⁿnyuⁿ yeⁿ'e yáacū. Ní taachi 'úú ndaá nguɛ́ɛ́ canéé chi ca'a nī ofrenda yeⁿ'e nī. W )Maaⁿ ní neⁿ'é caaⁿ'máⁿ ndís'tiī yeⁿ'e ofrenda yeⁿ'é nī chi ca'á nī 'iiⁿ'yāⁿ chi i'téénu yā Jesucristo cáávā 'iiⁿ'yāⁿ ndaachíī snée yā ní nguɛ́ɛ́ dendu'ū yeⁿ'ē. Diíⁿ nī tan'dúúcā chi 'úú ngaⁿ'á ngīi 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'e tanáⁿ'ā yáacū s'eeⁿ na yáⁿ'āa Galacia. hI:Cáávā chuū ndís'tiī hermanos yeⁿ'é chi neⁿ'e taaví, 'cuɛɛtinééⁿ n'daaca nī ndúúcū chiiⁿ chi i'téénu nī. Ní nguɛ́ɛ́ n̄'daaⁿ chííⁿ chi i'téénu nī. Ní cueⁿ'e daāⁿmaⁿ diíⁿ nī ntiiⁿnyuⁿ yeⁿ'e Señor Jesucristo yeⁿ'ē yú. Ní deenú nī chí ntiiⁿnyuⁿ miiⁿ ní vɛ́ɛ́ chii'vɛ̄.0Y9Nca'a yú gracias Ndyuūs, ti nginneé yā s'uuúⁿ chi ichɛɛ yú yeⁿ'e nducuéⁿ'e chi yeⁿ'ē yááⁿn'guiinūuⁿ cáávā Señor Jesucristo yeⁿ'ē yú. 18Nuuⁿndi miiⁿ chi diiⁿ yú, chííⁿ chi tee lugar vaadī n'gii, ní n'gīi yú. Ní vaadī n'gii miiⁿ diiⁿ tan'dúúcā chí nga'a tī 'iiⁿ'yāⁿ ní n'gīi yā. Ley miiⁿ chííⁿ chi diiⁿ chi 'iiⁿ'yāⁿ deenu yā chí vɛ́ɛ́ nuuⁿndi yeⁿ'e yā. 57Vaadī n'gii ni 'āā chó'ōo. ¿Táácā cuuvi cuchɛ́ɛ́ vaadī n'gíí yeⁿ'e 'iiⁿ'yāⁿ chi nguɛ́ɛ́ cuuví 'cuūví yā? ¿Táácā cuuví diiⁿ vaadī n'gii miiⁿ tan'dúúcā chi 'áámá 'iiti chí nga'a tī 'iiⁿ'yāⁿ ní n'gii yā? Nguɛ́ɛ́ cuuvi. {o6Taachí cuerpo yeⁿ'ē yú chí n'gīī ní ngoo, 'āā n̄'daaⁿ cuerpo yeⁿ'e chi nguɛ́ɛ́ cuuvi n'gīī ndíí nguɛ́ɛ́ cuuvi chōō. Tuu'mi cuuvi cuaacu chi canéé nguūⁿ ndii cuááⁿ vmnaaⁿ na libro yeⁿ'e Ndyuūs 'tíícā: Vida cueⁿ'e daāⁿmaⁿ miiⁿ ní chichɛɛ́ yeⁿ'ē vaadī n'gii miīⁿ ti 'āā ntɛ́ɛ́ ch'iī 'iiⁿ'yāⁿ. .U5Cuerpo yeⁿ'e yú chí ngoō. Ní Ndyuūs canéé chí n̄'daáⁿ yā cuerpo yeⁿ'ē yú ní tée yā s'uuúⁿ táámá cuerpo chí nguɛ́ɛ́ nchoo. Cuerpo yeⁿ'ē yú chí n'gīī, Ndyuūs canéé chí tée yā s'uuúⁿ táámá cuerpo chi 'āā ntɛ́ɛ́ ndaa nguuvi chi 'cuūvī. \14Ní 'áámá tiempo 'lííⁿ 'lííⁿ nūuⁿ tan'dúúcā chi 'áámá ingaaⁿ 'áámá in'gaadi nduutinaaⁿ yú, mááⁿ n'chɛɛtɛ́ nūuⁿ, ní n̄'daaⁿ cuerpo yeⁿ'ē yú, taachi 'cuɛɛcú trompeta chí ndii na 'cuiinu. Ní taachi 'cuɛɛcu trompeta miiⁿ, tuu'mi ní 'iiⁿ'yāⁿ chi i'téénu yā Señor Jesucristo chi maaⁿ ní 'āā tináⁿ'ā ní nducuéeⁿ yā yeⁿ'ē nguaaⁿ tináⁿ'ā ndúúcū cuerpo ngai yeⁿ'é yā chi 'āā ntɛ́ɛ́ choo. Ní 'tiicá ntúūⁿ. S'uuúⁿ chi i'teenu yú Jesucristo ní canduuchi yú, ní n̄'daaⁿ cuerpo yeⁿ'e yú. 'G3Cuin'diichí nī. 'Úú ní ngaⁿ'á n'giⁿ'í ndís'tiī yeⁿ'ē 'áámá cosa chi 'iiⁿ'yāⁿ nguɛɛ deenu yā. Nguɛ́ɛ́ nducyaaca yú 'cuūvi yú. Naati Ndyuūs tée yā nducyaaca s'uuúⁿ 'áámá cuerpo chí ngai tan'dúúcā cuerpo yeⁿ'é yā chi yeⁿ'ē espíritu. ?w2Maaⁿ ní chuū ngaⁿ'á ngīi ndís'tiī hermanos yeⁿ'é: Ndúúcū cuerpo yeⁿ'ē yú ndúúcū yuūtɛ̄ yeⁿ'ē ndúúcū yuūuⁿ yeⁿ'ē nguɛ́ɛ́ cuuvi ndaa yú na va'ai chɛɛti nguuvi. Ndíí nguɛ́ɛ́ vɛ́ɛ́ 'áámá cuaaⁿ dendú'ū chí nchoo ndúúcū chi nguɛ́ɛ́ nngoō. \11Maaⁿ ní cuerpo yeⁿ'e yú tan'dúúcā cuerpo yeⁿ'e 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'e iⁿ'yeeⁿdí 'cūū. Cuayiivi ní ndaāca yú 'áámá cuerpo yeⁿ'ē yú tan'dúúcā chi vɛ́ɛ́ na va'ai chɛɛti nguuvi. -S0Nducyáácá 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'e iⁿ'yeeⁿdí 'cūū canéé ndúúcū cuerpo tan'dúúcā 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'e iⁿ'yeeⁿdí 'cūū. Nducyáácá 'iiⁿ'yāⁿ chi yeⁿ'e Cristo cuuvi canéé ndúúcū cuerpo tan'dúúcā cuerpo yeⁿ'e Jesucristo chi yeⁿ'e va'ai chɛɛti nguuvi. J /Dendyuūs din'dái yā Adán chi saⁿ'a vmnááⁿ vmnaaⁿ yeⁿ'e yaⁿ'á 'cúū. Naati saⁿ'ā cuayiivi miiⁿ chiīcā sa ná va'ai chɛɛti nguuvi ní saⁿ'ā miiⁿ chí Jesucristo. 1[.Nadacadíínuuⁿ nī yeⁿ'e chuū. Vmnááⁿ vmnaaⁿ vɛ́ɛ́ cuerpo tan'dúúcā cuerpo yeⁿ'e s'uuúⁿ, ní cuayiivi vɛ́ɛ́ cuerpo chi yeⁿ'ē espíritu. ?w-Canéé nguūⁿ ndii cuááⁿ vmnaaⁿ na libro yeⁿ'é Dendyuūs 'tíícā: Dendyuūs din'dái yā cuerpo yeⁿ'e saⁿ'ā Adán chi sáⁿ'ā chí cunduuchi sá vmnááⁿ vmnaaⁿ. Naati táámá Adán chí cuayiivi ní nguuvi yā Jesucristo. Ní Jesucristo miiⁿ ní yeⁿ'ē vida chi espíritu chi canduuchi. Ní Jesucristo ca'á yā vida 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ yeⁿ'e iⁿ'yeeⁿdí 'cūū chi vida chi yeⁿ'e espíritu. R,Maaⁿ ní cuerpo yeⁿ'ē yú ní yeⁿ'e iⁿ'yeeⁿdí 'cūū ni 'cuūvi yú. Ní taachi nnduuchi yú yeⁿ'ē nguaaⁿ tináⁿ'ā, tuu'mi ní cuerpo yeⁿ'e yú ní yeⁿ'e espíritu. Nduuti chi vɛ́ɛ́ cuerpo yeⁿ'ē yú chi yeⁿ'e iⁿ'yeeⁿdí 'cūū, tuu'mi ni vɛ́ɛ́ cuerpo yeⁿ'ē yú chi yeⁿ'e espíritu. R+Maaⁿ ní idinuuⁿndi yú ni 'cuináaⁿ yú cáávā cuerpo yeⁿ'e yú. Naati taachi nnduuchi yú yeⁿ'ē nguaaⁿ tináⁿ'ā, tuu'mi ní cuerpo yeⁿ'ē yú ní dɛɛvɛ, ní n'daacā canéé. 3 _*'Tiicá ntúūⁿ cuerpo yeⁿ'ē yú, ch'iī yú ní choō cuerpo yeⁿ'ē yú, naati taachi nnduuchi yú yeⁿ'e nguaaⁿ tináⁿ'ā, 'āā ntɛ́ɛ́ nuuⁿndi yú. X ))'Tiicá ntúūⁿ 'yáⁿ'ā, ní 'iīyū, ní 'iīⁿnyúⁿ, ni nducyaaca ní dɛɛvɛɛ cá ní 'āā vi'í caā. Nguaaⁿ 'ííⁿnyuⁿ s'eeⁿ chi dɛɛvɛɛ́, nguɛɛ dáámá tí 'āā vi'í caā. 3 _(Vɛ́ɛ́ cuerpo yeⁿ'e cosa s'eeⁿ chi vɛ́ɛ́ nanguuvi. Ní vɛ́ɛ́ cuerpo yeⁿ'e 'iiⁿ'yāⁿ chi canéé na iⁿ'yeeⁿdí 'cūū. Ní cuerpo yeⁿ'e cosa chi vɛ́ɛ́ nanguuvi ní dɛɛvɛ. Ní 'aa vi'í caā cuerpo chi ndɛɛvɛ yeⁿ'e 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'e iⁿ'yeeⁿdí 'cūū. i K''Tíícá ntúūⁿ na iⁿ'yeeⁿdí 'cūū. Nguɛɛ dáámá cuerpo yeⁿ'e 'iiⁿ'yāⁿ. 'Āā vi'í caā cuerpo yeⁿ'e 'iiti, 'āā vi'í caā cuerpo yeⁿ'ē 'yáádá, ní 'āā vi'í caā cuerpo yeⁿ'ē 'yáacā. ; o&Dendyuūs diíⁿ yā chi 'cuiita ca'áámá ca'áámá ndaata miiⁿ tan'dúúcā chi neⁿ'e yā, ni 'āā vi'i cā ca'áámá ca'áámá yaata naaⁿ yeⁿ'ē ndaata miiⁿ. F%Ndaata miiⁿ chi ndís'tiī ngiīnu nī. ¿'Áá nguɛ́ɛ́ tan'dúúcā 'áámá planta chi cuchiī, nduuti chi trigo, o nduuti chi niīⁿnuⁿ, o dɛ'ɛ̄ vɛɛ ndaata chi vɛ́ɛ́? $Ndís'tiī chi ngaⁿ'a nī 'túúcā nguɛ́ɛ́ nadacadíínuuⁿ nī yeⁿ'e chí ngaⁿ'a nī. Ndís'tiī chi ngiīnu nī ndaata deenú nī chi ndaata miiⁿ canéé chí n'dii vmnááⁿ vmnaaⁿ chi dichíí'vɛ̄ ní ndɛɛ̄ n'gui'i yeⁿ'ē. ve#Nduu'ví 'iiⁿ'yāⁿ ní cuuvi caaⁿ'máⁿ yā chuu. ¿Táácā chí 'iiⁿ'yāⁿ chi 'āā tináⁿ'ā chi nnduuchí yā yeⁿ'e nguaaⁿ tináⁿ'ā? Ní vɛɛ cuerpo ngai yeⁿ'é 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ, ¿táácā canéé? dA"Nadacadíínuuⁿ nī chɛɛ chi diíⁿ nī. Ní diíⁿ nī cosa chi n'daacā. Ní nguɛ́ɛ́ dinuuⁿndí nī. Tanáⁿ'ā 'iiⁿ'yāⁿ nguɛ́ɛ́ deenú yā yeⁿ'e Dendyuūs. Chuū ní ngaⁿ'á yeⁿ'e ndís'tiī ní cuuví 'cuináaⁿ nī. Yeⁿ'e tan'dúúcā chi 'iiⁿ'yāⁿ caⁿ'á yā nnduuchí yā yeⁿ'ē nguaaⁿ tináⁿ'ā 1[!Nguɛ́ɛ́ diíⁿ nī chi 'iiⁿ'yāⁿ cannche'éí yā ndís'tiī. Nduuti chi caⁿ'á nī ndúúcū 'iiⁿ'yāⁿ chi nguɛ́ɛ́ n'daacā idiíⁿ yā tuu'mi ndís'tiī cuuví diíⁿ nī tan'dúúcā chí idiiⁿ 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ. Nguɛ́ɛ́ n'daacā chi diíⁿ nī 'tííca. ?w ¿Dɛ'ɛ̄ chi cuuvi yeⁿ'é chi cuchɛɛ́ yeⁿ'é 'iiⁿ'yāⁿ yáāⁿ Efeso chi diíⁿ yā nduucú tan'dúúcā 'iiti taaⁿ nduuti chi nguɛ́ɛ́ nduuchi 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ yeⁿ'e nguaaⁿ tináⁿ'ā? Tuu'mi ní ngaⁿ'a yú 'tiicā: Che'e yú vaa, cu'u yú vaa, ti cavyaaⁿ ní 'cuūvī yú. .UCuáácú chi nguuvi nguuvi 'iiⁿ'yāⁿ neⁿ'e 'caaⁿ'núⁿ yā 'úú cucáávā chi i'teenú Cristo. Cuáácú chi yeenú, ti cáávā Señor Jesucristo chi Señor yeⁿ'e yú ndís'tiī i'téénu nī Jesucristo ti 'úú ngaⁿ'á nduudu cuaacu yeⁿ'e Jesucristo nanááⁿ ndis'tiī. )'Tiicá dendu'ū. ¿Dɛ'ɛ̄ cúúví chí 'úú cuneé ndúúcū cáándá chi 'iiⁿ'yāⁿ 'caaⁿ'núⁿ yā 'úú ndii hora miiⁿ? )K¿Dɛ'ɛ rā tuu'mi? Nduuti chi nguɛ́ɛ́ nnduuchi 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ yeⁿ'e nguaaⁿ tináⁿ'ā, ¿dɛ'ɛ̄ cúúví chi diíⁿ yā 'iiⁿ'yāⁿ chi ndɛ́ɛ̄dínuūⁿniⁿ yā cáávā tanáⁿ'ā 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ chi n'diī? ¿Dɛ'ɛ̄ cáávā idiíⁿ yā 'tíícā? Nduuti chi nguɛ́ɛ́ i'téénu yā chi 'iiⁿ'yāⁿ chi n'diī caⁿ'á yā nduuchi yā yeⁿ'ē nguaaⁿ tináⁿ'ā. mSTaachí Cristo chɛɛ́ yā yeⁿ'e tanducuéⁿ'ē, tuu'mi ní Cristo, chi daiya Dendyuūs, ca'a yā nducuéⁿ'ē na ca'a Dendyuūs chi Chiidá yā. Ní Cristo miiⁿ maáⁿ yā caneé yā maaⁿ poder yeⁿ'ē Chiidá yā. P~Dendyuūs 'āā ca'a yā nducuéⁿ'ē dendu'u na ta'ā Cristo ní Cristo ngaⁿ'a ntiiⁿnyúⁿ yā yeⁿ'e tanducuéⁿ'ē. Ní nducuéⁿ'ē canee tan'dúúcā chi canee maaⁿ ca'a Cristo. Cristo miiⁿ nguɛ́ɛ́ ngaⁿ'a ntiiⁿnyúⁿ yā yeⁿ'ē Chiidá yā naati Chiidá yā 'āā ca'a yā Cristo tanducuéⁿ'ē. m}Stuu'mi ní chi 'cuiinu enemigo yeⁿ'e Cristo chi vaadī n'gii. Ní Cristo chichɛɛ yā yeⁿ'ē. y|kTi maaⁿ ní Cristo miiⁿ canée yā tan'dúúcā 'áámá Rey. Ní taachi chí cuchɛ́ɛ yā yeⁿ'ē tanducuéⁿ'ē enemigo yeⁿ'e yā, tuu'mi ní enemigos yeⁿ'é yā canéé yā tan'dúúcā chi canéé yā mááⁿ ca'a Cristo; {3Tuu'mi ní ndaā nguuvi chi 'cuiīnū iⁿ'yeeⁿdí 'cūū cuayiivi taachi chó'ōo tanducuéⁿ'ē chi Dendyuūs Chiida yú neⁿ'é yā chi chó'ōo. Ní Cristo caaⁿ'maⁿ ntiiⁿnyúⁿ yā yeⁿ'ē nducyaaca 'iiⁿ'yāⁿ ndíí tiīiⁿ yeⁿ'e iⁿ'yeeⁿdí 'cūū ndúúcū poder yeⁿ'ē. Tuu'mi ní Cristo nca'á yā Chiidá yā tanducuéⁿ'ē chi yeⁿ'e chi ngaⁿ'a ntiiⁿnyúⁿ yā. 6zeTi 'áámá 'áámá 'iiⁿ'yāⁿ caⁿ'á yā nnduuchi yā yeⁿ'e nguaaⁿ tináⁿ'ā tan'dúúcā chi itunééⁿ 'iiⁿ'yāⁿ. Cristo 'āā nduuchí yā vmnááⁿ vmnaaⁿ yeⁿ'e nguaaⁿ tináⁿ'ā. Ní cuayiivi taachi ndaá Cristo na iⁿ'yeeⁿdí 'cūū taama vmnéⁿ'ēe, tuu'mi ní 'iiⁿ'yāⁿ chi n'díí chi yeⁿ'e Cristo, 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ ní caⁿ'á yā nnduuchi yā yeⁿ'ē nguaaⁿ tináⁿ'ā. y S'uuúⁿ ní yeⁿ'e Adán chi diiⁿ nuuⁿndi sa. S'uuúⁿ ní 'iiⁿ'yāⁿ chi diiⁿ nuuⁿndi s'uuúⁿ. Taachí 'iiⁿ'yāⁿ diiⁿ nuuⁿndí yā tuu'mi canee chi 'cuūvi yā. S'uuúⁿ ní yeⁿ'e Cristo s'uuúⁿ ní 'cuɛɛti nduuchí yú. Wx'Ti cáávā nuuⁿndi yeⁿ'e 'áámá saⁿ'a Adán, canéé chi nducyaaca yú 'cuūvi yú. Ní cáávā chi diiⁿ 'aama saⁿ'ā Cristo mííⁿ, canéé chí nduuchi yú yeⁿ'ē nguaaⁿ tináⁿ'ā. twaNaati cuaacu chi Cristo miiⁿ 'āā nduuchi yā yeⁿ'e nguaaⁿ tináⁿ'ā. Ní Cristo miiⁿ ní 'iiⁿ'yāⁿ vmnááⁿ vmnaaⁿ chi nduuchí yā yeⁿ'e nguaaⁿ tináⁿ'a yeⁿ'ē nducyáácá 'iiⁿ'yāⁿ chi n'díí. ~vuNduuti chi nguɛ́ɛ́ nduuchi Cristo yeⁿ'ē nguaaⁿ tináⁿ'ā tuu'mi ní s'uuúⁿ chi i'teenu yú Cristo, núúⁿmáⁿ neⁿ'e chi snée yú na iⁿ'yeeⁿdí 'cūū neené ndaachi yíínu yú nguɛ́ɛ́ ti tanáⁿ'ā 'iiⁿ'yāⁿ. /uWNduuti chi 'tíícā, tuu'mi ní 'iiⁿ'yāⁿ chi 'āā i'téénu yā Cristo, ní maaⁿ ní 'āā n'dīi yā, 'āā chindái yā ndúúcū nuuⁿndi yeⁿ'é yā. Ut#Nduuti chi Cristo nguɛ́ɛ́ 'āā nduuchí yā yeⁿ'ē nguaaⁿ tináⁿ'ā nguɛ́ɛ́ dichíí'vɛ̄ chi i'téénu yú Ndyuūs. Ní s'uuúⁿ canee yú condenado ndúúcū nuūⁿndī yeⁿ'ē yú. @syNdúúti chi tanáⁿ'a 'iiⁿ'yāⁿ nguɛ́ɛ́ nnduuchí yā yeⁿ'ē nguaaⁿ tináⁿ'ā, 'tiica ntúūⁿ, Cristo nguɛ́ɛ́ 'āā nduuchí yā yeⁿ'ē nguaaⁿ tináⁿ'ā. 2r]'Tiicá ntuūⁿ chiiⁿ chi ngaⁿ'á 'nū chi nduudu cuaacu yeⁿ'é Ndyuūs, tuu'mi ní nduudu yaadi nduuti chi nguɛ́ɛ́ 'tíícā. Naati ngaⁿ'a cuaacú 'nū chi Ndyuūs diíⁿ yā chi 'āā nduuchi Cristo yeⁿ'ē nguaaⁿ tináⁿ'ā. Nduuti chi nguɛ́ɛ́ nnduuchí tanáⁿ'ā 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'ē nguaaⁿ tináⁿ'ā 'tiicá ntuūⁿ nguɛ́ɛ́ 'āā nduuchí Ndyuūs Cristo yeⁿ'ē nguaaⁿ tinaⁿ'ā. sq_Ndúúti chi Cristo nguɛ́ɛ́ 'āā nduuchí yā yeⁿ'e nguaaⁿ tináⁿ'ā tuu'mi ní nduudu chi ngaⁿ'á 'nū nguɛ́ɛ́ dichíí'vɛ̄. 'Tiicá ntúūⁿ nguɛ́ɛ́ dichíí'vɛ̄ chiiⁿ chi i'téénu 'nū yeⁿ'e Cristo. opW Nduuti chi nguɛ́ɛ́ nnduuchi 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ yeⁿ'ē nguaaⁿ tináⁿ'ā Cristo ntúūⁿ ní nguɛ́ɛ́ 'āā nduuchí yā yeⁿ'ē nguaaⁿ tináⁿ'ā. Ní cuerpo yeⁿ'e Cristo canee na yáinyāⁿ ndíí maaⁿ. ioK Ndís'tiī ní i'téénu nī chí ngaⁿ'a 'nū chi Cristo nduuchí yā yeⁿ'ē nguaaⁿ tináⁿ'ā. ¿Táácā cuuvi chí ngaⁿ'á nī chi nguɛ́ɛ́ nnduuchí 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ yeⁿ'ē nguaaⁿ tináⁿ'ā? n Nguɛ́ɛ́ dɛ'ɛ̄ vɛɛ ndii nduuti chi 'úú o náⁿ'a yā chi candɛɛ nduudu yeⁿ'é Ndyuūs, tí nús'ūū ngaⁿ'a 'nū nduudu miiⁿ. Ní ndís'tiī ní i'téénu nī nduudu miiⁿ. 'Iiⁿ'yāⁿ caⁿ'á yā nnduuchí yā yeⁿ'ē nguaaⁿ tináⁿ'ā 2m] Maaⁿ ní 'úú 'aama apóstol 'úú ti Ndyuūs diíⁿ yā n'daacā n'dai nduucú. Caati Ndyuūs diíⁿ yā n'daacā n'dai nduucú maaⁿ ní 'úú idiíⁿ ntiiⁿnyuⁿ yeⁿ'é yā. Ní chííⁿ chi Ndyuūs diíⁿ yā nduucú dichií'vɛ̄. Nguɛ́ɛ́ dámaāⁿ 'úú chi diiⁿ ca ntiiⁿnyuⁿ yeⁿ'é yā ti Ndyuūs. Ndyuūs chi diíⁿ yā n'daacā n'dai nduucú ní canée yā nduucú ní nginnee yā 'úú. 'lG 'Úú, Pablo, nacadiinúúⁿ chi 'úú nguɛ́ɛ́ n'daacā 'úú, tan'dúúcā yeⁿ'e tanáⁿ'ā apóstoles chi candɛɛ́ yā nduudu yeⁿ'é Ndyuūs. 'Úú nguɛ́ɛ́ canéé chi cuuví apóstol ti vmnááⁿ vmnaaⁿ can'daá 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'e yaācū yeⁿ'é Dendyuūs, ti neⁿ'é chi 'iiⁿntyéⁿ'ē ca'á yā orden chi 'caaⁿ'núⁿ yā 'iiⁿ'yāⁿ chi naⁿ'á yā yaacū yeⁿ'é Ndyuūs. 8kiCho'ōo 'yááⁿ n'dai nguuvi ni 'úú, Pablo, n'diichi ntuúⁿ Cristo, 'áárá chí 'úú nguɛ́ɛ́ intiinaáⁿ Cristo taachi cánéé yā iⁿ'yeeⁿdí 'cūū. 0jYCuayiivi miiⁿ ní Jacobo, apóstol chi ndɛɛ̄ nduudu yeⁿ'é Dendyuūs n'diichi ntúuⁿ yā Cristo. Ní cuayiivi ní nducyaaca apóstoles n'diichí yā Cristo. i+Cuayiivi miiⁿ ní 'áámá tiempo nūuⁿ nyuⁿ'u ciento hermanos nduuvidaamá yā ní n'diichí yā Cristo chi 'āā nduuchi yā yeⁿ'ē nguaaⁿ tináⁿ'ā. N'deee cá yā yeⁿ'e nyuⁿ'u ciento hermanos snduuchí yā ndíí maaⁿ, naati duu'ví yā n'dīi yā. 5hcCuayiivi chi Cristo nduuchi yā yeⁿ'e nguaaⁿ tináⁿ'ā saⁿ'ā Pedro n'diichi sá Cristo. Cuayiivi chi cho'ōo chuū ní ndichuuvi apóstoles n'diichí yā Cristo. Tg!'Iiⁿ'yāⁿ ní ch'iichi yā Cristo ní cho'ōo ndii 'íínú nguuvi ní Dendyuūs nadin'duuchí yā Cristo yeⁿ'e nguaaⁿ tináⁿ'ā tan'dúúcā chi canéé nguūⁿ na libro yeⁿ'é Dendyuūs. *fMVmnááⁿ vmnaaⁿ ní chi'cueéⁿ ndís'tiī chɛɛ chi más ca importante tan'dúúcā chi Cristo chi'cueéⁿ yā 'úú. Chuū chiiⁿ chi Cristo ní ch'īi yā cáávā nuuⁿndi yeⁿ'ē yú tan'dúúcā chi canéé nguūⁿ ndii cuááⁿ vmnaaⁿ na libro yeⁿ'é Ndyuūs. 9ekCáávā nduudu cuaacu yeⁿ'é Dendyuūs ndís'tiī ní nnguáⁿ'ai nī yeⁿ'é nuuⁿndi yeⁿ'é nī nduuti chi 'áámá cānee na staava yeⁿ'é nī chííⁿ chi ca'cueéⁿ ndís'tiī. Nduuti chi ndís'tiī nguɛ́ɛ́ i'teenú nī nguɛ́ɛ́ dichíí'vɛ̄ nduudu miiⁿ cáávā ndís'tiī. >d wNdís'tiī hermanos yeⁿ'é, maaⁿ ní chuū ngaⁿ'a cuaācú ngií ndís'tiī nduudu yeⁿ'e evangelio chi ndúúdú ngai yeⁿ'ē Jesucristo. Chííⁿ 'āā ngaⁿ'á, ní ngi'cueéⁿ ndís'tiī. Ní ndís'tiī ní n'giindiveéⁿ nī ní s'téénu nī. Ní 'aama canee n'daacá nī ná nduudu 'cūū. Bc(Diiⁿ n'daacá nī tanducuéⁿ'ē ndúúcū orden.?bw''Tíícā diíⁿ nī, ndís'tiī hermanos yeⁿ'é. Caaⁿ'máⁿ nī nduudu cuaacu ní ca'á nī lugar chi 'iiⁿ'yāⁿ caaⁿ'máⁿ yā táámá davaacu chi n̄'dááⁿ. a1&Nduuti chi saⁿ'ā miiⁿ nguɛ́ɛ́ 'caandiveeⁿ sa nduudu yeⁿ'é, tuu'mi ní ndís'tiī nguɛ́ɛ́ 'caandiveéⁿ nī nduudu yeⁿ'ē sa. ]`3%Nduuti chi 'áámá saⁿ'ā nguaaⁿ ndís'tiī nadacadíínuuⁿ sa chi cuaacu chi ntiiⁿnyuⁿ yeⁿ'ē sa chiiⁿ chi caaⁿ'maⁿ sa nduudu cuaacu yeⁿ'é Ndyuūs, ní Espíritu N'dai yeⁿ'é Ndyuūs ca'cueéⁿ yā saⁿ'a miiⁿ, tuu'mi ní cuuvi deenu sa chííⁿ chi idinguúⁿ tan'dúúcā chi Ndyuūs ch'iⁿ'í yā 'úú. a_;$¿'Áá nguɛ́ɛ́ neⁿ'é nī 'caandiveéⁿ nī chi dinguúⁿ yeⁿ'e nī? ¿Dɛ́'ɛ ra tuu'mi? ¿'Áá yeⁿ'e ndís'tiī nduudu yeⁿ'e Ndyuūs o ndaā dámáāaⁿ nanááⁿ ndís'tiī nduudu miiⁿ? H^ #Nduuti chi 'áámá n'daataá nguɛ́ɛ́ tuumicadíínuuⁿ tá yeⁿ'e nducuéⁿ'ē chi ngaⁿ'a yā chɛɛti yaācū, tuu'mi taachi ndaa tá ná vaacu tá cuuvi nítíínguuneeⁿ ta isaⁿ'ā yeⁿ'e tá. Nduuti chi 'ááma n'daataá candɛɛ tá nduudu yeⁿ'é Ndyuūs chɛɛti yaācū, tuu'mi 'cuináaⁿ tá. W]'"Taachi nduuvidáámá nī n'daataá nguɛ́ɛ́ cuuvi candɛɛ tá nduudu yeⁿ'e Dendyuūs, naati 'diiⁿ 'diíⁿ nūuⁿ 'cuɛɛtinéé cheendí tá. 'Tíícā canéé nguūⁿ na ley yeⁿ'é Ndyuūs. v\e!Ndyuūs neⁿ'é yā chi vɛ́ɛ́ orden chɛɛti yáacū yeⁿ'é yā ní vɛ́ɛ́ vaadī 'diīiⁿ. 'Tíícā ní ch'eeⁿnéé 'diíⁿ nī dendu'ū na staava yeⁿ'é nī. 'Tíícā cānee tanducuéⁿ'ē yaācū yeⁿ'é Ndyuūs. u[c 'Iiⁿ'yāⁿ chi caaⁿ'máⁿ yā nduudu yeⁿ'é Ndyuūs deenu yā dɛ'ɛ tiempo chi caaⁿ'máⁿ yā. oZW'Tíícā nducyaaca nī cuuvi caaⁿ'máⁿ nī nduudu yeⁿ'é Ndyuūs ca'áámá ca'áámá nī. Tanáⁿ'a nī n'giindiveéⁿ nī. Ní 'tíícā ní cuuvi déénu cá nī yeⁿ'é Ndyuūs ní cu'téénu cá nī yeⁿ'é yā. YNí nduuti Ndyuūs ní n'giⁿ'i yā 'áámá ndís'tiī chi vɛ́ɛ nī 'áámá nduudu yeⁿ'é yā chi caaⁿ'máⁿ nī, tuu'mi ní 'iiⁿ'yāⁿ chi candɛ́ɛ yā nduudu miiⁿ canéé chí tée yā lugar chi caaⁿ'máⁿ nī nduudu yeⁿ'é Ndyuūs. nXUTaachí nduuvidaamá nī, 'uuví nī o 'iinu nī candɛ́ɛ nī nduudu cuaacu yeⁿ'é Ndyuūs ní ca'aama ca'aama nī caaⁿ'máⁿ nī nduudu na veedi ní tanaⁿ'á yā nadacadíínuuⁿ yā yeⁿ'e nduudu chí ngaⁿ'a nī. WNduuti chi nguɛ́ɛ́ vɛ́ɛ́ 'áámá yā nguaaⁿ ndís'tiī chi cuuvi caaⁿ'maⁿ dɛ'ɛ neⁿ'e caaⁿ'māⁿ nduudu s'eeⁿ chí n̄'dááⁿ tuu'mi 'iiⁿ'yāⁿ nguɛ́ɛ́ cuuvi caaⁿ'máⁿ yā ndúúcū davaacu chí n̄'dááⁿ naachi nduuvidaamá nī. Naati 'iiⁿ'yāⁿ miiⁿ cuuvi ndeé yā cúūnū cúūnū ndúúcū Dendyuūs ndúúcū davaacu chi n̄'dááⁿ. }VsDamaāⁿ 'uuvī o 'iinú nī 'aama 'aamá nī caaⁿ'máⁿ nī ndúúcū naaⁿ davaacu, nduudú chí n̄'dááⁿ, naatí táámá nī ch'eeⁿnee listo chi caaⁿ'máⁿ nī dɛ'ɛ̄ neⁿ'é caaⁿ'māⁿ nduudu s'eeⁿ chi n̄'dááⁿ. TU!Ndís'tiī ní 'tíícā diíⁿ nī taachi nduuvidáámá nī. Naⁿ'a ndís'tiī ní candɛ́ɛ nī 'aama canción. Ní naⁿ'a nī ch'eeⁿnee listo nī chi ca'cueéⁿ nī tanáⁿ'a yā. Naⁿ'á nī ní ch'eeⁿnee listo nī chi caaⁿ'máⁿ nī 'áámá nduudu cuaacu yeⁿ'é Ndyuūs. Naⁿ'á nī ní caaⁿ'máⁿ nī táámá naaⁿ davaacu chi n̄'dááⁿ naati n'nuúⁿ nī vmnaaⁿ vmnaaⁿ 'áámá hermano chi cuuvi caaⁿ'máⁿ dɛ'ɛ̄ chi neⁿ'e caaⁿ'maⁿ nduudu s'eeⁿ chi n̄'dááⁿ. 'Tíícā cuuvi, ní cu'téénu cá nī yeⁿ'ē 'iivú Ndyuūs. rT]'Iiⁿ'yāⁿ miiⁿ ní cuuvi deenú yā dɛ'ɛ̄ chi maáⁿ yā nadacadiinúúⁿ yā na staava yeⁿ'e yā chi nguɛɛ cuuvi n'diichí yā. Ní 'iiⁿ'yāⁿ miiⁿ cundiitín'díí yā ní cu'téénu yā Ndyuūs. Ní ngaⁿ'á yā 'tiicā: Cuaacu nííⁿnyúⁿ Ndyuūs caneé yā ndúúcū ndís'tiī. Diiⁿ n'daacá nī tanducuéⁿ'e ndúúcū orden S1Ndúúti chi nducyaaca nī ca'cueeⁿ nī nduudu yeⁿ'é Ndyuūs na veedi ní ndaa 'áámá 'iiⁿ'yāⁿ chɛɛti yaācū, 'iiⁿ'yāⁿ chi nguɛ́ɛ́ i'téénu yā 'iivú Ndyuūs o nguɛ́ɛ́ déénu yā 'iivú Ndyuūs yeⁿ'ē yú, tuu'mi ní 'iiⁿ'yāⁿ miiⁿ cuuvi diíⁿ yā sentir nuuⁿndi yeⁿ'é yā. Ní nadacadiinúúⁿ yā yeⁿ'ē nuuⁿndi yeⁿ'é yā na staava yeⁿ'é yā. .RUNdúúti chi 'iiⁿ'yāⁿ chi nguɛ́ɛ́ i'téénu yā 'iivú Ndyuūs, o 'iiⁿ'yāⁿ chi canúúⁿ yúúní, ndaa yā na yáacū ní nduuvidaamá yā ndúúcu yú ní nducyaaca yú ngaⁿ'a yú davaacu chí n̄'dááⁿ. ¿'Áá nguɛ́ɛ́ caaⁿ'máⁿ yā chi s'uuúⁿ ní loco yú? *QMCáávā chiiⁿ ní Ndyuūs ca'á yā poder 'iiⁿ'yāⁿ chi caaⁿ'máⁿ yā n'deee 'naaⁿ davaacu chi 'iiⁿ'yāⁿ nguɛ́ɛ́ tuumicadíínuuⁿ yā. Ní chííⁿ chí n'giⁿ'i Ndyuūs ní 'aama seña chi poder yeⁿ'e yā cááva 'iiⁿ'yāⁿ chi nguɛ́ɛ́ i'téénu yā Ndyuūs. Nguɛ́ɛ́ caavā s'uuúⁿ chi i'téénu yú. 'Iiⁿ'yāⁿ chi ca'cueéⁿ yā nduudu yeⁿ'é Ndyuūs ní ngaⁿ'a yā cáávā s'uuúⁿ chi i'teenu yú nguɛ́ɛ́ ti cáávā 'iiⁿ'yāⁿ chi nguɛ́ɛ́ i'téénu yā Dendyuūs yeⁿ'ē yú. P9Canéé nguūⁿ na libro yeⁿ'é Ndyuūs ndii cuááⁿ vmnaaⁿ 'tíícā: 'Úú chi 'iivú Ndyuūs ngaⁿ'á chuū. 'Úú dicho'ó 'iiⁿ'yāⁿ chi canúúⁿ yúúní chi ngaⁿ'á yā nduudu cuaacu yeⁿ'é ndúúcū táámá naaⁿ davaacu. Ndaa yā nanááⁿ 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ ní 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ nguɛ́ɛ́ neⁿ'é yā 'caandiveéⁿ yā nduudu yeⁿ'é. 'Tíícā ngaⁿ'a Ndyuūs. dOANdís'tiī hermanos yeⁿ'é, nguɛ́ɛ́ nadacadíínuuⁿ nī tan'dúúcā dá'caiyaā, o tan'dúúcā 'áámá da'cuá'āa chi nguɛ́ɛ́ inadacadíínuuⁿ yā yeⁿ'ē nuuⁿndi yeⁿ'e yā 'tíícá nī. Maaⁿ ní nducueⁿ'ē chi diíⁿ nī ní nadacadíínuuⁿ nī yeⁿ'ē tan'dúúcā saⁿ'ā n'gɛɛtɛ nadacadíínuuⁿ sa. &NETaachí ngaⁿ'á na yaācū n'daacā ca chí caaⁿ'máⁿ nyuⁿ'u nduudu na veedi chi 'úú cadiinúúⁿ ní 'iicu ca'cueéⁿ tanáⁿ'a yā, ti 'úú ngaⁿ'á ta ndiīchi mil nduudu táámá naaⁿ davaacu chi n̄'dááⁿ chi nguɛ́ɛ́ itúúmícadiīnuuⁿ tanáⁿ'a yā. )MK'Úú Pablo nca'á gracias Ndyuūs yeⁿ'e yú chi ngaⁿ'á cá n'deee 'nááⁿ davaacu chi n̄'dááⁿ ndúúcū espíritu yeⁿ'é nguɛɛ ti ndís'tiī. nLU'Áárá chí n'daacā ngaⁿ'a nī, nguɛ́ɛ́ cunnee nī 'iiⁿ'yāⁿ chi caⁿ'á yā yaācū. .KUNdúúti chi ndís'tiī caaⁿ'maⁿngua'á nī ndúúcū táámá davaacu chi n̄'dááⁿ ní ngaⁿ'á nī 'tíícā: N'dií Ndyuūs, gracias, ní diíⁿ nī ndúúcū espíritu yeⁿ'é nī, tuu'mi ní ¿táácā cuuvi caaⁿ'maⁿ tanáⁿ'a yā chi 'tíícā chiiⁿ chi ngaⁿ'a nī? J!¿Dɛ'ɛ̄ diíⁿ tuu'mi? Caaⁿ'maⁿngua'á ndúúcū nduudu na veedi ní espíritu yeⁿ'é ní túúmícádiīnúuⁿ chííⁿ chi diíⁿ. Ní caatá ndúúcū nduudu na veedi ní espíritu yeⁿ'é ní túúmícádiīnúúⁿ chííⁿ chi caātá dendu'ū. I+Nduuti chi 'úú caaⁿ'máⁿngua'á ndúúcū táámá davaacu chi n̄'dááⁿ ní nguɛ́ɛ́ deenú chííⁿ chí caaⁿ'máⁿ tuu'mi ní dámaāⁿ espíritu yeⁿ'é caāⁿ'maⁿ. Ní 'úú ní nguɛ́ɛ́ tuumicadiinúúⁿ dɛ́'ɛ̄ vɛɛ chi caaⁿ'máⁿ. rH] 'Iiⁿ'yāⁿ mííⁿ chi caaⁿ'maⁿ yā táámá davaacu chi n̄'dááⁿ canéé chi ngiicá yā Ndyuūs dɛ'ɛ chi neⁿ'ē caaⁿ'maⁿ nduudu chí caⁿ'a yā. Ní cuuvi caaⁿ'máⁿ yā tanáⁿ'a yā nduudú miiⁿ. BG} Ndís'tiī chi neⁿ'é nī diíⁿ nī ntiiⁿnyuⁿ ch'ɛɛtɛ yeⁿ'é Ndyuūs, ngiicá nī Espíritu N'dai yeⁿ'é Ndyuūs chi tée yā ntiiⁿnyuⁿ ndís'tiī, ntiiⁿnyuⁿ chi cuuví ca'cuéeⁿ nī nduudu yeⁿ'é Ndyuūs 'iiⁿ'yāⁿ. Ní 'íícú 'iiⁿ'yāⁿ cuuvi déénu ca yā yeⁿ'e Ndyuūs. WF' Nduuti chi 'úú nguɛɛ n'giindiveéⁿ nduudu yeⁿ'e tanáⁿ'a 'iiⁿ'yāⁿ tuu'mi ní 'iiⁿ'yāⁿ miiⁿ canée yā tan'dúúcā 'áámá 'iiⁿ'yāⁿ chi canúúⁿ yúúní. 'Tííca ntúuⁿ, 'úú ní caneé tan'dúúcā 'áámá 'iiⁿ'yāⁿ chi canúúⁿ yúúní ti nguɛ́ɛ́ n'giindiveéⁿ yā nduudu yeⁿ'é. Ey Nééné n'deee 'nááⁿ davaacu vɛ́ɛ́ iⁿ'yeeⁿdí 'cūū. Ní 'iiⁿ'yāⁿ cuuvi caaⁿ'máⁿ yā maaⁿ na nduudu yeⁿ'e yā nducuéⁿ'ē chi neⁿ'é yā ní tanáⁿ'ā 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ 'caandiveéⁿ yā nduudu yeⁿ'e yā. {Do 'Tiicá ntúūⁿ. Nduuti chi ndís'tiī ní caaⁿ'maⁿ nī ndúúcū nduudu chi nguɛ́ɛ́ deenu tanáⁿ'a yā ¿táácā tuumicadiinúúⁿ yā chi ngaⁿ'á nī? Ndís'tiī ní diíⁿ nī tan'dúúcā chi ngaⁿ'á nī na 'yúúné. hCINduuti chi 'áámá soldado itii'ví yā trompeta yeⁿ'e música yeⁿ'e caanda, ní nguɛɛ n̄'daáⁿ tono chi itii'ví yā, ¿táácā cuuvi deenú tanáⁿ'ā soldados ní cuundiyaáⁿ yā chi 'āā ndaá caandaá? BTaachí 'iiⁿ'yāⁿ itii'ví yā 'áámá flauta, o tuu'ví yā 'áámá guitarra, ní nguɛ́ɛ́ n̄'daaⁿ tono chi itii'ví yā, o tuu'ví yā tuu'mi ní ¿táácā cuuvi deenú tanáⁿ'ā 'iiⁿ'yāⁿ dɛ'ɛ̄ música chi itii'ví yā o tuu'ví yā? [A/Ndís'tiī hermanos yeⁿ'é, ndúúti chi 'úú ndaá ní caaⁿ'máⁿ ndúúcū táámá davaacu chi n̄'dááⁿ chi nguɛ́ɛ́ n'giindiveéⁿ nī, ¿táácā cuuvi cunneé ndís'tiī? Naati nduuti chi caaⁿ'máⁿ na veedi tuu'mi ní cuuví caaⁿ'máⁿ yeⁿ'ē cosas chi cuchiī, o yeⁿ'ē nduudu cuaacu chí n'dai chí yeⁿ'é Ndyuūs. Tuu'mi ní cuuvi 'cuɛɛtinée nī tan'dúúcā chi ngaⁿ'á nduudu yeⁿ'é Ndyuūs, ní ca'cueéⁿ ndís'tiī. p@YNeⁿ'é chi nducyaaca ndís'tiī cuuvi caaⁿ'máⁿ nī tanáⁿ'ā davaacu chi n̄'dááⁿ naati n'daacā ca chi caaⁿ'máⁿ nī nduudu yeⁿ'é Ndyuūs na veedi ní n'giindiveéⁿ yā 'iiⁿ'yāⁿ. 'Iiⁿ'yāⁿ chi ngaⁿ'á yā tanáⁿ'a davaacu chi n̄'dááⁿ chi nguɛ́ɛ́ deenu yú, 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ nguɛ́ɛ́ ca'cueéⁿ yā s'uuúⁿ. Dámaāⁿ n'giindiveeⁿ yú nduuti chi táámá yā caaⁿ'máⁿ yā dɛ'ɛ́ neⁿ'ē caaⁿ'maⁿ nduudu miiⁿ. M?'Iiⁿ'yāⁿ chi ngaⁿ'á yā nduudu chi n̄'dááⁿ chi nguɛ́ɛ́ deenú tanáⁿ'ā 'iiⁿ'yāⁿ, 'iiⁿ'yāⁿ miiⁿ ngi'cueeⁿ maáⁿ yā. Ní 'iiⁿ'yāⁿ chi candɛ́ɛ̄ nduudu yeⁿ'é Ndyuūs chí n'giindiveeⁿ tanáⁿ'a yā, 'iiⁿ'yāⁿ miiⁿ ngi'cueéⁿ yā tanáⁿ'a yā chi snúūⁿ yaācū. O>'Iiⁿ'yāⁿ chi ngaⁿ'a yā nduudu yeⁿ'é Ndyuūs na veedi diíⁿ yā chi hermanos chi i'téénu cá yā Ndyuūs. Ní ca'cueeⁿ yā hermanos. Ní cá'a yā 'viich'ɛɛtíínūuⁿ hermanos. p=Y'Áámá hermano yeⁿ'e yú chi ngaⁿ'a táámá davaacu chi n̄'dááⁿ chi nguɛ́ɛ́ deēnū yú, hermano miiⁿ nguɛ́ɛ́ ngaⁿ'a sa ndúúcū 'iiⁿ'yāⁿ ti ngaⁿ'a sa ndúúcū Ndyuūs. S'uuúⁿ nguɛɛ n'giindiveeⁿ yú nduudu miiⁿ, naati Ndyuūs n'giindiveéⁿ yā, ní hermano miiⁿ ngaⁿ'a sa yeⁿ'e espíritu yeⁿ'ē maaⁿ sa. d< CNducuéⁿ'ē chi diiⁿ yú canéé chi diiⁿ yú chi n'daacā, ti neⁿ'e yú nducyaaca 'iiⁿ'yāⁿ. Vɛ́ɛ́ ntiiⁿnyuⁿ ch'ɛɛtɛ yeⁿ'é Ndyuūs. Ntiiⁿnyuⁿ miiⁿ chuū chi vmnááⁿ vmnaaⁿ chi ndís'tiī cuuvi neⁿ'é nī chi diíⁿ nī. Chííⁿ chí caaⁿ'máⁿ nī nduudu cuaacu chi Ndyuūs ch'iⁿ'í yā ndís'tiī. q;[ Ná vida yeⁿ'e s'uuúⁿ vɛ́ɛ́ 'iinū chi n'daacā. Vɛ́ɛ́ chi i'teenu yú Dendyuūs, ní vɛ́ɛ́ chi canee ngiinu yú chi diiⁿ Dendyuūs ndúúcu yú, ní vɛ́ɛ́ chi neⁿ'e yú Dendyuūs. Nduu 'iinú naaⁿ chuū ní chiiⁿ chi ch'ɛɛtɛ́ n'dai, ní chííⁿ chi neⁿ'e yú 'iivú Dendyuūs ní neⁿ'e yú nducyaaca 'iiⁿ'yāⁿ.: Maaⁿ ní inaaⁿ yú tanducuéⁿ'ē tan'dúúcā chi inaaⁿ yú chɛɛti 'áámá espejo yaāⁿ yáāiⁿ, ní nguɛ́ɛ́ inaaⁿ yú n'daacā. Cuayiivi miiⁿ ní n'diichi yú 'iivú Señor Jesucristo dánaaⁿ dánaaⁿ yú. Maaⁿ ní 'tɛ́ɛ́ nuúⁿ deenu yú. Cuayiivi miiⁿ ní snaaⁿ yú tan'dúúcā 'iivu Señor Jesucristo n'diichí yā s'uuúⁿ. 'Tíícā snaaⁿ yú. 9 ~}Q|Z{zyxawwvv=u+trrHqponmlkjjFiZhhg7faeed*cb_a`4_]\[yZYXX+W7VVOTRSxRQPPOiNNAMsLK]JMIH^GFEE;D C'BAA%@w?>=<;s:<9x876~5v4U32210j/%.(-,+** )M('&%$#"! 9n!F?Z$| 1 B{j*9m, UNdís'tiī ní 'caandiveéⁿ nī nduudu yeⁿ'é Ndyuūs ti daiya Ndyuūs ndís'tiī. Ní nguɛ́ɛ́ diiⁿ nī tan'dúúcā chi diíⁿ nī nducuéⁿ'ē chi neⁿ'e maáⁿ nī taachi 'āā cuɛ́ɛ́ n'diichí nī Ndyuūs. <+ s Maaⁿ ní cáávā nducuéⁿ'ē chuū nadacadíínuuⁿ nī n'daacā yeⁿ'e chi caⁿ'á nī diiⁿ nī ní 'cuɛɛtinéé n'daacá nī. Ní cunee ngiinú nī dámaāⁿ yeⁿ'e nducuéⁿ'ē chi n'dai taavi chi Señor Jesucristo caⁿ'á yā tée yā ndís'tiī taachi ndaa yā taama vmnéⁿ'ēe. *  Naati Ndyuūs ch'iⁿ'í yā profetas chi tiempo yeⁿ'e Cristo yeⁿ'e chi ngaⁿ'a yā nguɛ́ɛ́ cuuvi n'diichí profetas naati ndís'tiī ní 'āā n'diichí nī. Profetas ngaⁿ'á yā nduudu cuaacu yeⁿ'e chi cuchiī naati ndís'tiī 'āā n'giindiveéⁿ nī chi 'āā chó'ōo chííⁿ chí caⁿ'a yā. Ní cáávā 'iiⁿ'yāⁿ chi ngaⁿ'á yā ngii yā ndís'tiī nduudu cuaacu chi Jesús nadanguáⁿ'ai yā 'iiⁿ'yāⁿ ndúúcū poder yeⁿ'ē Espíritu N'dai yeⁿ'é Ndyuūs. Ní Ndyuūs dichó'o yā Espíritu N'dai yeⁿ'é yā yeⁿ'ē va'ai chɛɛti nguuvi nanááⁿ s'uuúⁿ. Ní nducuéⁿ'ē chuū ní ángeles maáⁿ yā neⁿ'e yā snaaⁿ yā dendu'ū. Ndyuūs yaa'ví yā 'iiⁿ'yāⁿ chi cuuvi yeⁿ'é yā ní n'daacā ca cuuví yā M)  Ní profetas ní neⁿ'é yā deenu yā yeⁿ'e tiempo 'cūū ni táácā cuuvi chó'ōo yeⁿ'e tiempo 'cūū taachi Cristo 'cueenú yā cuuvi ní cuchɛɛ yā. Ní cuayiivi cuchiī chi dɛɛvɛ́ ngii yeⁿ'é Cristo caati Espíritu yeⁿ'e Cristo chi canee ndúúcū profetas 'āā ch'iⁿ'í yā profetas yeⁿ'e chuū. r( _ Tiempo chi 'āā chó'ōo 'iiⁿ'yāⁿ profetas chi candɛ́ɛ yā nduudu yeⁿ'é Ndyuūs neené n'dai n'nuuⁿ yā yeⁿ'e chi Ndyuūs nadanguáⁿ'ai yā 'iiⁿ'yāⁿ. Ní itíínguuneeⁿ yā yeⁿ'e chuū. Profetas ní 'iiⁿ'yāⁿ chi ngaⁿ'á yā yeⁿ'e chi Ndyuūs caⁿ'á yā chi tée yā ndís'tiī yeⁿ'e chi n'dai taavi ca yeⁿ'é yā. ' ! Ní neⁿ'é nī tunéeⁿ nī nguuvi chi Ndyuūs nadanguáⁿ'ai yā almas yeⁿ'e nī. Ní cáávā chuū chi i'téénu ca nī Ndyuūs. T& #'Áárá chi nguɛ́ɛ́ n'diichí yā Jesucristo dineⁿ'é nī 'iiⁿ'yāⁿ. Ní i'téénu nī 'iiⁿ'yāⁿ 'áárá chi nguɛ́ɛ́ inaáⁿ nī 'iiⁿ'yāⁿ. Maaⁿ ní neené yeenú nī ndúúcū vaadī yeenu chi ch'ɛɛtɛ taavi ca. Ní nguɛ́ɛ́ vɛ́ɛ́ nduudu yeⁿ'é nī chi cuuvi caaⁿ'máⁿ nī yeⁿ'ē. G%  Cáávā chi i'téénu nī Jesucristo vaadī i'téénu yeⁿ'é nī ní tan'dúúcā 'dííⁿnguāaⁿ, 'tíícā. Ní 'iiⁿ'yāⁿ canéé chi n'diichineeⁿ 'dííⁿnguāaⁿ ndúúcū yaⁿ'ā caati cuuvi deenú yā chi dámaāⁿ 'dííⁿnguāaⁿ. Ní 'tiicá ntúūⁿ vaadī i'téénu yeⁿ'é nī 'iiⁿ'yāⁿ canéé chí n'diichíneeⁿ yā. Ní vaadī i'téénu yeⁿ'é nī nduuti chi ichɛ́ɛ́ yeⁿ'e tanducuéⁿ'ē taachi 'iiⁿ'yāⁿ n'diichineeⁿ yā yeⁿ'ē, tuu'mi ní cuaacu chi i'téénu nī ní 'áámá cūnee vaadī i'téénu yeⁿ'é nī nguɛ́ɛ́ ti 'dííⁿnguāaⁿ chí n'giinu. Cuayiivi taachi ndaá Jesucristo tuu'mi ní dich'ɛɛtɛ́ yā ndís'tiī ní diíⁿ yā honrar ndís'tiī ní diíⁿ yā chi n'dɛɛvɛ́ ngii ndís'tiī cáávā chi n'daacā ca i'téénu nī Jesucristo. $$ CNí canee chi yeenú nī yeⁿ'e chuū 'aara chi dindaachí nī duu'vi tiempo nūuⁿ 'naaⁿ chi n'geenú nī ngiī n'deee n'dáí cosas chí ngií. 2# _Ní chuū chi Ndyuūs nguáín'dai yā ní cáávā ndís'tiī ti ndís'tiī i'téénu nī Jesucristo. Ní Ndyuūs diíⁿ yā cuidado ndís'tiī ndúúcū poder yeⁿ'é yā 'naaⁿ chi cūnee ngiinú nī chi nadanguáⁿ'ai yā ndís'tiī chi cuuvi déénu nī yeⁿ'e chuū tiempo chi cuchiī. v" gNí cūnee ngiinu yú yeⁿ'e tanducuéⁿ'ē vaadī n'dai yeⁿ'é Ndyuūs chi Ndyuūs ngaⁿ'á yā chi tée yā s'uuúⁿ chi cuuvi yeⁿ'e yú. Ní Ndyuūs nanguáín'dai yā cáávā s'uuúⁿ chiiⁿ chi cuuvi yeⁿ'e yú na va'ai chɛɛti nguuvi naachi nguɛ́ɛ́ cuuvi chōō. Ní nguɛ́ɛ́ cuuví 'cuɛɛ, ndíí nguɛ́ɛ́ cúúví chó'ōo yeⁿ'ē. g! IDich'ɛɛtɛ ca yú Ndyuūs chi chiida Señor Jesucristo caati nééné ya'ai 'iinú yā s'uuúⁿ chi diíⁿ yā chi ch'iindiyáāⁿ ngai yú. Chuū diíⁿ yā caati nadacuéeⁿ yā Jesucristo yeⁿ'ē nguaaⁿ tináⁿ'ā. Maaⁿ ní cucáávā Ndyuūs tee yā s'uuúⁿ 'áámá vida ngai yeⁿ'e yú ní vɛ́ɛ́ esperanza yeⁿ'e yú.   Ní idinguúⁿ yeⁿ'e ndís'tiī, 'iiⁿ'yāⁿ chi Ndyuūs ndɛɛvɛ yā tan'dúúcā chi Ndyuūs deenú yā chi caⁿ'a yā diiⁿ yā ndíí vmnááⁿ vmnaaⁿ. Ní Espíritu N'dai yeⁿ'e Ndyuūs ní nadidɛɛvɛ́ yā ndís'tiī cáávā chi n'giindiveéⁿ nī yeⁿ'e yā ní cáávā yuuúⁿ yeⁿ'e Señor Jesucristo chi nadidɛɛvɛ́ yā ndís'tiī. Neⁿ'é chi Ndyuūs tée yā ndís'tiī n'deee n'dáí vaadī n'dai yeⁿ'é yā ní vaadī 'diīiⁿ cuuvi ch'ɛɛtɛ nguaaⁿ ndís'tiī. W +'Úú Pedro 'úú ni 'úú 'áámá apóstol yeⁿ'e Jesucristo. Ní Cristo dichó'o yā 'úú chi 'úú candɛɛ́ nduudu cuaacu yeⁿ'e Ndyuūs. 'Úú idinguúⁿ carta 'cūū yeⁿ'e 'iiⁿ'yāⁿ chi i'téénu yā Señor Jesucristo ní nguɛ́ɛ́ chiī ch'ɛɛtinée yā na yáāⁿ yeⁿ'e yā tí cheⁿ'e 'nééⁿ 'múúⁿ cheⁿ'e 'nééⁿ miiⁿ yā ndii yáⁿ'āa yeⁿ'e Ponto, yeⁿ'e Galacia, yeⁿ'e Capadocia, yeⁿ'e Asia, ndúúcū Bitinia. veNdís'tiī daiyá cundɛ́ɛ nī cuidado ti nguɛ́ɛ́ cu'téénu nī santos ídolos. 'Tíícā cuuvi.ucDéénu yú ti daiya Dendyuūs miiⁿ ní ndaá yā. Ní tee yā chi cadiinuuⁿ yú, ní 'íícú n'diichi yú 'iiⁿ'yāⁿ chi cuaacu yā. Ní s'uuúⁿ ní yeⁿ'é 'iiⁿ'yāⁿ chi cuaacu yā ní yeⁿ'e daiya Dendyuūs chi Jesucristo. Dendyuūs miiⁿ ní 'iiⁿ'yāⁿ chi cuaacu, 'iiⁿ'yāⁿ chi vɛ́ɛ́ vida cueⁿ'e daāⁿmaⁿ yeⁿ'é yā. 7Déénu yú ti yeⁿ'e Dendyuūs s'uuúⁿ, ní tanáⁿ'ā 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'e iⁿ'yeēⁿdī caneé yā lado yeⁿ'e yááⁿn'guinūuⁿ. ''Āā deenu yú du'u 'iiⁿ'yāⁿ chi ch'iindiyáaⁿ yā táámá ní yeⁿ'e Dendyuūs ní nguɛ́ɛ́ idinuuⁿndí yā. 'Iiⁿ'yāⁿ miiⁿ candɛ́ɛ yā cuidado yeⁿ'e maáⁿ yā. Ní yááⁿn'guinūuⁿ nguɛ́ɛ́ cuuvi tuneeⁿ 'iiⁿ'yāⁿ miiⁿ. +Tanducuéⁿ'ē chi nguɛ́ɛ́ yeⁿ'e nduudu cuaacu ní nuuⁿndi, naati vɛ́ɛ́ nuuⁿndi mííⁿ chí nguɛ́ɛ́ yeⁿ'e vaadī n'gii. GDu'ū chí n'diichi chi dinuuⁿndí vi'i nuuⁿndi chi nguɛ́ɛ́ yeⁿ'e vaadī n'gii, canéé chí caacá yā Dendyuūs chi Dendyuūs ca'á yā vida cueⁿ'e daāⁿmaⁿ yeⁿ'é yā. Ngaⁿ'á yeⁿ'e 'iiⁿ'yāⁿ chi nguɛ́ɛ́ dinuuⁿndí yā yeⁿ'e vaadī n'gii. Vɛ́ɛ́ nuuⁿndi chi yeⁿ'e vaadī n'gii. Ní yeⁿ'e chuū nguɛ́ɛ́ caacá chi caacá nī yeⁿ'e 'iiⁿ'yāⁿ chi diiⁿ nuuⁿndí yeⁿ'e vaadī n'gii. ENduuti chi deenu yú chi n'giindiveéⁿ yā yeⁿ'e yú yeⁿ'e tanducuéⁿ'ē chi caaca yú 'yā, tuu'mi ní 'āā deenu yú chi itée yā s'uuúⁿ chiiⁿ chi 'āā chiica yú 'yā. \1Ní chuū ní confianza chi vɛ́ɛ́ yeⁿ'e yú ndúúcu yā. Nduuti chi s'uuúⁿ caaca yú 'yā tan'dúúcā chi neⁿ'é yā chí caaca yú 'yā 'iiⁿ'yāⁿ miiⁿ n'giindiveéⁿ yā yeⁿ'ē yú.  Chuū ní dinguúⁿ yeⁿ'e ndís'tiī chi i'téénu nī chí Cristo ní daiyá Dendyuūs caati maaⁿ ní cuuvi cádíínuuⁿ nī chi vɛ́ɛ́ vida cueⁿ'e daāⁿmaⁿ yeⁿ'é nī. Níícú cu'téénu nī chi Cristo ní daiyá Dendyuūs miiⁿ. b= Du'ū chi i'teenu daiya yā vɛ́ɛ́ vida cueⁿ'e daāⁿmaⁿ yeⁿ'e yā. Du'ū chi nguɛ́ɛ́ yeⁿ'e daiya yā nguɛ́ɛ́ vɛ́ɛ́ vida cueⁿ'e daāⁿmaⁿ yeⁿ'é yā. Ch'iīnū carta ndúúcū consejos 6e Níícú chuū chi nduudu cuaacu ní chuū chí Dendyuūs tée yā vida cueⁿ'e daāⁿmaⁿ s'uuúⁿ. Níícú vida cueⁿ'e daaⁿmáⁿ 'cūū ní yeⁿ'ē daiya yā. % Du'ū chí i'teenu daiyá Dendyuūs vɛ́ɛ́ nduudu cuaacu ndúúcū maāaⁿ. Du'ū chi nguɛ́ɛ́ i'teenu Dendyuūs, diíⁿ yā chi Dendyuūs ní yaadi yā caati nguɛ́ɛ́ i'téénu yā nduudu cuaacu chí Dendyuūs chiida yú ngaⁿ'á yā yeⁿ'ē Daiyá yā. 2] Ndúúti chí cu'teenu yú nduudu cuaacu yeⁿ'é 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'e iⁿ'yeeⁿdí 'cūū ch'ɛɛtɛ ca nduudu cuaacu yeⁿ'é Dendyuūs nguɛ́ɛ́ ti 'iiⁿ'yāⁿ miiⁿ. Caati chúū chííⁿ chí nduudu cuaacu yeⁿ'é Dendyuūs, Ndyuūs ngaⁿ'á yā nduudu cuaacu yeⁿ'e daiyá yā. jMVɛ́ɛ́ 'iinu yā chi ngaⁿ'a yā nduudu cuaacu ná íⁿ'yeēⁿdi 'cūū ní Espíritu N'dai yeⁿ'é Ndyuūs ndúúcū nuūⁿnīⁿ ndúúcū yuuúⁿ. Ní naachi ndúú 'iinu yā ní vɛ́ɛ́ 'áámá núúⁿ yā. ^5Caati 'iinu yā ngaⁿ'a yā nduudu cuaacu na va'ai chɛɛti nguuvi, Dendyuūs chiida yú ndúúcū Nduudu ndúúcū Espíritu N'dai yeⁿ'é Ndyuūs. Níícú naachi ndii 'iinú yā vɛɛ 'áámá núúⁿ yā. 2]Ní chuū ní Jesucristo chi ndaā ndúúcū nuūⁿnīⁿ ndúúcū yuuúⁿ. Nguɛ́ɛ́ dámaāⁿ ndúúcū nuūⁿnīⁿ caati ndúúcū nuūⁿnīⁿ ndúúcū yuuúⁿ. Ní Espíritu N'dai yeⁿ'é Ndyuūs ngaⁿ'ā nduudu cuaacu yeⁿ'e yā caati Espíritu miiⁿ ní vaadī cuaacu. 9k¿Du'ū chi cuuvi cuchɛɛ yeⁿ'e iⁿ'yeēⁿdi? 'Iiⁿ'yāⁿ chi i'téénu yā chi Jesús ní daiyá Dendyuūs 'yā ní cuchɛɛ yā. Nduudu cuaacu yeⁿ'e Daiyá Ndyuūs i KNducyáácá yā chi ch'iindiyáāⁿ táámá ní yeⁿ'é Dendyuūs ní cuuvi cuchɛ́ɛ yā yeⁿ'e iⁿ'yeēⁿdī. Ní chuū chi diiiⁿ chi cuchɛɛ̄ yú yeⁿ'e iⁿ'yeēⁿdī, ní chuū chi i'teenu yú Dendyuūs. 8 iCaati chuū chi vaadī neⁿ'e yeⁿ'e Dendyuūs chi s'uuúⁿ ní diiⁿ yú chi ngaⁿ'a ley yeⁿ'e yā. Ní ley yeⁿ'e yā nguɛ́ɛ́ cosa chi 'cuinaaⁿ yú yeⁿ'ē. < qNdúúcū chuū ní deenu yú chí idinéⁿ'e yú 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ chi daiya Dendyuūs miiⁿ taachi idinéⁿ'e yú Dendyuūs ní diiⁿ yú chi ngaⁿ'a ley yeⁿ'e yā. l  SNducyáácá yā chi i'téénu yā chi Jesús chi Cristo miiⁿ tuu'mi ní ch'iindiyáaⁿ yā táámá yeⁿ'é Dendyuūs. Nducyáácá yā chi dinéⁿ'e yā chiida yú, idinéⁿ'e ntúuⁿ yā 'iiⁿ'yāⁿ chi daiyá yā.  #Niicu s'uuúⁿ ní canee yú ndúúcū ley yeⁿ'é yā. Du'u chí idinéⁿ'e Dendyuūs, 'tiicá ntúūⁿ idinéⁿ'e yā vi'i yā.  Du'ū chí ngaⁿ'a: 'Úú idineⁿ'é Dendyuūs, níícú nguɛ́ɛ́ in'diichí yā vi'i yā, ní yaadí yā. Caati dú'u chi nguɛ́ɛ́ idinéⁿ'e yā vi'ī chí n'diichí yā, ¿táácā cuuvi dinéⁿ'e yā Dendyuūs chi nguɛ́ɛ́ in'diichí yā? mSS'uuúⁿ ní idinéⁿ'e yú 'yā ti 'iiⁿ'yāⁿ miiⁿ dinéⁿ'e yā s'uuúⁿ vmnaaⁿ. Vaadī neⁿ'é ní nguɛ́ɛ́ vaadī 'va'ā. Naati chííⁿ chí n'dáacā taavi yeⁿ'e vaadī neⁿ'e i'neéⁿ 'áámá lado vaādī 'va'ā ti vaadī 'va'a ngií chi 'cuīnáaⁿ yú. Du'ū chí 'va'a nguɛ́ɛ́ canéé vaadī neⁿ'ē n'daacā ndúucū. ykNí chuū ní vaadī neⁿ'e chi n'dai taavi chi vɛ́ɛ́ yeⁿ'e yú. Níícú vɛ́ɛ́ nduudu yeⁿ'e yú nduucú yā nguuvi chí ndaa juicio. Tan'dúúcā 'iiⁿ'yāⁿ miiⁿ 'tíícā ntúūⁿ s'uuúⁿ canée yú iⁿ'yeēⁿdī. A{Níícú s'uuúⁿ nin'diichi yú ní i'teenu yú chɛ́ɛ́ chi vaadī neⁿ'e chi Dendyuūs dineⁿ'é yā s'uuúⁿ. Vaadī neⁿ'ē mííⁿ ní Dendyuūs. Níícú 'iiⁿ'yāⁿ chí neⁿ'é yā nducyaaca 'iiⁿ'yāⁿ ní yeⁿ'e Dendyuūs 'iiⁿ'yāⁿ. Níícú Dendyuūs canéé yā nduucú yā. (IDu'ū chí intúmiiⁿnuⁿ chí Jesús ní daiyá Dendyuūs 'yā, Dendyuūs canée yā nduucú yā, ní 'iiⁿ'yāⁿ miiⁿ canée yā ndúúcū Dendyuūs. veS'uuúⁿ in'diīchī yú ní ngaⁿ'a yú nduudu cuaacu chí chiida yú dichó'o yā daiya yā. Ní daiya yā nadangáⁿ'ai yā 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'e tanducuéⁿ'ē nuuⁿndi chi vɛ́ɛ́ yeⁿ'e yā yeⁿ'ē iⁿ'yeeⁿdí 'cūū. 2] Ndúúcū chuū ní deenu yú chi canee yú nduucú yā ní 'iiⁿ'yāⁿ miiⁿ nduucú yā s'uuúⁿ cáávā chi tee yā Espíritu N'dai yeⁿ'é Ndyuūs s'uuúⁿ. `9 Mar 'áámá 'iiⁿ'yāⁿ nguɛ́ɛ́ n'diichí yā Dendyuūs. Ndúúti chi idinéⁿ'e yú 'aama yú taama yú, Dendyuūs ní canée yā ndúúcu yú. Níícú vaadī neⁿ'e n'daacā n'dai canéé ndúúcu yú. 'G Ndís'tiī chi neⁿ'é, ndúúti chi 'tíícā neⁿ'e Dendyuūs s'uuúⁿ 'tiicá ntúūⁿ s'uuúⁿ canéé chi dinéⁿ'e yú 'aama yú taama yú. ~3 Níícú chuū ní chííⁿ chí canéé vaadī neⁿ'e. Nguɛ́ɛ́ chi s'uuúⁿ chi dinéⁿ'e yú Dendyuūs miiⁿ, ti Dendyuūs mííⁿ chi idinéⁿ'e yā s'uuúⁿ, níícú dichó'o yā daiyá yā chi ch'īi yā lado yeⁿ'e yú cucáávā nuūⁿndī yeⁿ'e yú. } Níícú chuū chi ch'iⁿ'í yā nanáaⁿ yú ní vaadī neⁿ'e yeⁿ'e Dendyuūs. Níícú chuū chí Dendyuūs dichó'o yā 'áámá n'dyáⁿ'ā daiya yā iⁿ'yeeⁿdí 'cūū caati cuuvi 'cuɛɛti nduuchi yú cáávā 'iiⁿ'yāⁿ mííⁿ. |Du'u chi nguɛ́ɛ́ idinéⁿ'e yā 'iiⁿ'yāⁿ nguɛ́ɛ́ in'diichí yā Dendyuūs, ti Dendyuūs ní vaadī neⁿ'e. {Ndís'tiī chi neⁿ'e taaví, dineⁿ'ē yú 'aama yú taama yú caati vaadī neⁿ'e ní yeⁿ'e Dendyuūs. Nducyáácá 'iiⁿ'yāⁿ chi ya'āī 'íínú yā 'iiⁿ'yāⁿ ní yeⁿ'e Dendyuūs 'iiⁿ'yāⁿ miiⁿ, ní n'diichi yā Dendyuūs. cz?S'uuúⁿ ní yeⁿ'é Dendyuūs s'uuúⁿ. Du'u chí n'diichí Dendyuūs n'giindiveéⁿ yā yeⁿ'e yú. Du'u chí nguɛ́ɛ́ yeⁿ'e Dendyuūs, nguɛ́ɛ́ n'giindiveéⁿ yā yeⁿ'e yú. Caati ndúúcū chúū ní n'diichi yú Espíritu yeⁿ'e nduudu cuaacu ní espíritu chi nguɛ́ɛ́ yeⁿ'e nduudu cuaacu. Ndyuūs ní vaadī neⁿ'e @yyNí espíritus ní yeⁿ'e iⁿ'yeeⁿdí 'cūū, caavā chííⁿ chi ngaⁿ'á yā yeⁿ'e iⁿ'yeēⁿdī. Ní 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'e iⁿ'yeēⁿdī n'giindiveéⁿ yā yeⁿ'ē. 3x_Ndís'tiī ní daiyá yeⁿ'e Dendyuūs ndís'tiī. Níícú 'āā chichɛɛ́ nī yeⁿ'e espíritu chi canéé iⁿ'yeeⁿdí 'cūū chi espíritu yeⁿ'e anticristo caati 'iiⁿ'yāⁿ chi canéé ndúúcu nī ch'ɛɛtɛ cá yā nguɛ́ɛ́ ti espíritu chi canéé iⁿ'yeeⁿdí 'cūū. ewCNiicu tanducuéⁿ'ē espíritu chi nguɛ́ɛ́ ntúmiiⁿnuⁿ chí Jesucristo ní ndaá yā iⁿ'yeeⁿdī tan'dúúcā s'uuúⁿ nguɛ́ɛ́ yeⁿ'e Dendyuūs 'yā. Chííⁿ chí espíritu yeⁿ'ē anticristo. 'Āā ch'iindiveéⁿ nī yeⁿ'ē espíritu yeⁿ'e anticristo chi cánéé chi ndaa ni maaⁿ 'āā canéé iⁿ'yeeⁿdí 'cūū. NvCaati 'tíícā ní cuuvi deenú nī Espíritu chi yeⁿ'e Dendyuūs 'yā. Tanducuéⁿ'ē espíritu chí ntúmiiⁿnuⁿ chi Jesucristo ní ndaá yā iⁿ'yeeⁿdí 'cūū ní yeⁿ'e Dendyuūs. u Ndís'tiī chi neⁿ'é, nguɛ́ɛ́ cu'téénu nī tanducuéⁿ'ē espíritu naati n'dííchineeⁿ nī tanducuéⁿ'ē espíritu chɛɛ́ chi yeⁿ'e Dendyuūs caati nééné 'yaaⁿ 'iiⁿ'yāⁿ nguɛ́ɛ́ ngaⁿ'a yā nduudu cuaacu yeⁿ'e Dendyuūs. {toDu'ū chí diiⁿ chi ngaⁿ'a ley yeⁿ'é yā canéé ndúúcū Ndyuūs, níícú Dendyuūs canee yā ndúucū. Ní chuū chi deenu yú chi 'áámá cūneé yā ndúúcu yú cáávā Espíritu N'dai yeⁿ'é yā chi tee yā s'uuúⁿ.8siChúū chi ley yeⁿ'é yā, chi i'teenu yú chi duuchi daiyá yā Jesucristo, ní dineⁿ'ē yú 'aama yú ndúúcū taama yú, tan'dúúcā chí ngaⁿ'á yā nduucū yú. *rMNducuéⁿ'ē chi caaca yú Ndyuūs, itée yā yeⁿ'e yú caati diiⁿ yú chi ngaⁿ'a ley yeⁿ'é yā níícú idiiⁿ yú cosa chi n'daacā nanáaⁿ yā. 3q_Ndís'tiī chí neⁿ'é, ndúúti chi staava yeⁿ'e yú nguɛ́ɛ́ caaⁿ'maⁿ nuuⁿndi yeⁿ'e yú tuu'mi ní vɛ́ɛ́ confianza yeⁿ'e yú ndúúcū Dendyuūs. 7pgNdúúti chi staava yeⁿ'e yú caaⁿ'maⁿ nuuⁿndi yeⁿ'e yú, ch'ɛɛtɛ cá Dendyuūs nguɛ́ɛ́ ti staava yeⁿ'e yú. Níícú déénu yā nducuéⁿ'ē dendu'ū. oNdúúcū chuū ní deenu yú chí vaadī cuaacu ní ndúúcu yú. Níícú staava yeⁿ'e yú seguro canéé nanáaⁿ yā. uncNdís'tiī daiya n'gaiyáa, nguɛ́ɛ́ dineⁿ'e yú ndúúcū nduudu yeⁿ'e yú ndúúcū chi caaⁿ'maⁿ yú naati ndúúcū ntiiⁿnyuⁿ chi diiⁿ yú ndúúcū vaadī cuaacu. Vɛ́ɛ́ confianza yeⁿ'e yú nanááⁿ Ndyuūs m'Naati du'ū chí vɛ́ɛ́ yeⁿ'ē tanducuéⁿ'ē chi vɛɛ yeⁿ'e iⁿ'yeeⁿdí 'cūū níícú naáⁿ yā vi'i yā chi nguɛ́ɛ́ yeⁿ'é yā, ní nguɛ́ɛ́ neⁿ'e yā ca'á yā 'iiⁿ'yāⁿ, ¿táácā cūnee vaadī neⁿ'e yeⁿ'e Dendyuūs nduucú yā? 0lYNí ndúúcū chuū n'diichi yú vaadī néⁿ'e, caati ch'iī Jesús cáávā s'uuúⁿ. 'Tiicá ntúūⁿ s'uuúⁿ canee chi 'cuūvī yú lado yeⁿ'ē vi'ī yú. Wk'Du'ū chi nguɛ́ɛ́ n'diichi vi'ī 'caaⁿ'núⁿ yā 'iiⁿ'yāⁿ. Níícú deenu yú chi 'iiⁿ'yāⁿ chí n'giīⁿ'nūⁿ 'iiⁿ'yāⁿ nguɛ́ɛ́ canéé vida cueⁿ'e daāⁿmaⁿ ndúúcu yā. |jq'Āā cho'ō yú vaadī n'gii ní 'āā n'gɛɛtinéeⁿ yú ndúúcū vida cueⁿ'e daāⁿmaⁿ. S'uuúⁿ déénu yú ti neⁿ'e yú vi'ī yú. Du'ū chí nguɛ́ɛ́ neⁿ'e vi'ī, 'iiⁿ'yāⁿ miiⁿ cánéé vaadī n'gii ndúúcu yā. i Ndís'tiī vi'í, 'áá nguɛ́ɛ́ n'diichí nī chi 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'e íⁿ'yeeⁿdī nguɛ́ɛ́ neⁿ'é yā ndís'tiī. Lh Nguɛ́ɛ́ tan'dúúcā saⁿ'ā Caín chi yeⁿ'ē yááⁿn'guinūuⁿ. Saⁿ'ā ch'iiⁿ'nuⁿ sá 'diīnū sa. ¿'Íícú dɛ'ɛ̄ cáávā chi ch'iiⁿ'nuⁿ sá 'diīnū sa? 'Tíícā diiⁿ sa caati chííⁿ chí maaⁿ sa diiⁿ sa ní nguɛ́ɛ́ n'daacā. Níícú chiiⁿ chi diiⁿ 'diīnū sa ní n'daacā. g/ Chuū ní nduudu cuaacu yeⁿ'é Ndyuūs chi ndís'tiī ch'iindiveéⁿ nī ndii vmnaaⁿ, chi dineⁿ'e yú 'aama yú ndúúcū taama yú. f Níícú chuū chí n'giⁿ'i chɛɛ chí daiya Dendyuūs. Níícú n'giⁿ'i chɛɛ chí daiya yááⁿn'guinūuⁿ. Du'ū chi nguɛ́ɛ́ idiíⁿ n'daacā ní nguɛ́ɛ́ neⁿ'e vi'ī, ní nguɛ́ɛ́ yeⁿ'e Dendyuūs. Dineⁿ'e yú 'aama yú taama yú "e= Du'ū chí ch'iindiyáaⁿ yā taama vmnéⁿ'ēe ní yeⁿ'e Dendyuūs ní nguɛ́ɛ́ idiíⁿ yā nuuⁿndi caati ndaata yeⁿ'é Ndyuūs canéé ndúúcu yā. Ní nguɛ́ɛ́ ngii diíⁿ yā nuuⁿndi caati ch'iindiyáaⁿ yā taama vmnéⁿ'ēe ní yeⁿ'é Dendyuūs. ldQDu'ū chi idiiⁿ nuuⁿndi ní yeⁿ'e yááⁿn'guinūuⁿ caati yááⁿn'guinūuⁿ diiⁿ nuuⁿndi sa ndii vmnaaⁿ. Cáávā chuū ndaá daiya Dendyuūs cucáávā chí nadituuví yā chí diīⁿ yááⁿn'guinūuⁿ. Jc Ndís'tiī daiya n'gaiyáa nguɛ́ɛ́ cannche'éí nī mar 'áámá 'iiⁿ'yāⁿ. Du'ū chi idiiⁿ dendu'ū chí n'daacā tuu'mi ní n'dai tan'dúúcā 'iiⁿ'yāⁿ miiⁿ ní n'daí yā. bDu'ū chi yeⁿ'é yā nguɛ́ɛ́ idiiⁿ nuuⁿndi. Du'ū chi idiiⁿ nuuⁿndi nguɛ́ɛ́ n'diichí yā 'iiⁿ'yāⁿ. a/Ndís'tiī déénu nī chi Dendyuūs ní ndaá yā chi divíi yā nuuⁿndi yeⁿ'ē yú. Níícú nguɛ́ɛ́ vɛ́ɛ́ nuuⁿndi yeⁿ'é yā. 2`]Du'ū chí idiiⁿ nuuⁿndi nguɛ́ɛ́ diíⁿ yā tanducuéⁿ'ē chi ngaⁿ'a ley. Níícú nuuⁿndi ní chiiⁿ chi nguɛ́ɛ́ diiⁿ yā chi ngaⁿ'a ley. w_gDu'ū chi canee ngíínú yā chuū ní nadɛɛvɛ́ yā tan'dúúcā chi Ndyuūs miiⁿ ní dɛɛvɛ́ yā. ^9Ndís'tiī chi neⁿ'e taaví, maaⁿ ní daiya Dendyuūs s'uuúⁿ. Ní nguɛ́ɛ́ ngii yā s'uuúⁿ táácā chi cūnee yú. Caati deenu yú taachi ndaa yā 'iiⁿ'yāⁿ miiⁿ ní tan'dúúca yā 'tíícā ntúūⁿ s'uuúⁿ, caati n'diichi yú 'iiⁿ'yāⁿ taacá yā. p] [Cun'dííchí ndís'tiī vaadī néⁿ'e chi tee chiida yú s'uuúⁿ chi yaa'vi yā s'uuúⁿ chi daiyá Dendyuūs s'uuúⁿ. Cáávā chuū chí iⁿ'yéeⁿdī nguɛ́ɛ́ in'diichi s'uuúⁿ caati nguɛ́ɛ́ in'diichi Cristo. C\Ndúúti chi ndís'tiī déénu nī chi Cristo miiⁿ ní n'dai yā, 'tíícā ntúūⁿ deenu ndís'tiī chí du'ū chi diiⁿ chi n'daacā ch'iindiyáāⁿ táámá yeⁿ'é yā.V[%Maaⁿ ndís'tiī daiya n'gaiyáa, cunée nī chi yeⁿ'é nī caatí taachi Cristo ndaa yā vɛ́ɛ́ nduudu yeⁿ'ē yú nduucú yā. Ní nguɛ́ɛ́ 'cuináaⁿ yú nanáaⁿ yā taachi ndaa yā. yZkNaati chííⁿ chí yeⁿ'ē Espíritu N'dai yeⁿ'é Ndyuūs chí ndís'tiī sta'á nī yeⁿ'é yā, chuū canéé ndúúcū ndís'tiī. Nguɛ́ɛ́ canee cúúⁿmíⁿ chi du'ū vɛɛ iiⁿ'yāⁿ ca'cueeⁿ yā ndís'tiī, naati Espíritu N'dai yeⁿ'é Ndyuūs maáⁿ yā ngi'cuéeⁿ yā ndís'tiī nducuéⁿ'ē dendú'ū. 'Tíícā chuū ní nduudu cuaacu, nguɛ́ɛ́ nduudu yaadi. Tan'dúúcā chí chi'cueéⁿ yā ndís'tiī, 'túúcā canéé diitú nī ndúúcū nduudu miiⁿ. qY[Dinguúⁿ chuū yeⁿ'ē ndís'tiī chi yeⁿ'é 'iiⁿ'yāⁿ chi nginnche'éí yā ndís'tiī. qX[Chuū compromiso chi diíⁿ yā ndúúcū nús'uu chi cunee yú ndúúcū vida cueⁿ'e daāⁿmaⁿ. pWYTuu'mi ní chííⁿ chi ch'iindiveéⁿ nī ndíí vmnaaⁿ 'tíícā canee cúúⁿmíⁿ chi canéé ndúúcū ndís'tiī. 'Tiicá ntúūⁿ ndís'tiī ní yeⁿ'ē daiyá yā ní yeⁿ'e chiida yú cueⁿ'e daāⁿmaⁿ. 1V[Du'ū chí nguɛ́ɛ́ i'téénu yā daiyá yā ní nguɛ́ɛ́ caneé yā ndúúcū chiidá yā. Du'ū chi i'téénu yā daiyá yā canée yā ndúúcū chiidá yā. U{¿Du'ū chi yaadi mííⁿ? 'Iiⁿ'yāⁿ chi ngaⁿ'á yā chi nguɛ́ɛ́ Jesús chi Cristo ní yaadi yā. 'Iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ chi anticristo chí caaⁿ'máⁿ yā chi nguɛ́ɛ́ i'téénu yā Dendyuūs chiida yú ndúúcū daiyá yā. lTQNguɛ́ɛ́ idinguúⁿ yeⁿ'e ndís'tiī tan'dúúca chi nguɛ́ɛ́ deenú nī nduudu cuaacu, ti idinguúⁿ tan'dúúcā chi 'āā deenú nī ti nguɛ́ɛ́ vɛ́ɛ́ ndii 'áámá nduudu yaadi chí yeⁿ'e nduudu cuaacu. S9Naati ndís'tiī ní vɛ́ɛ́ yeⁿ'é nī chi ca'ā Espíritu N'dai yeⁿ'é Ndyuūs. Ní ndís'tiī nin'diichí nī tanducuéⁿ'ē dendu'ū. R#'Iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ can'dáa yā yeⁿ'e yú naati nguɛ́ɛ́ yeⁿ'e yú 'yā. Nduuti chi yeⁿ'e yú 'áámá canée yā nduucū yú naati can'dáa yā ní cueⁿ'é yā. Ní chííⁿ ní cuuⁿ'miⁿ chí iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ ní nguɛ́ɛ́ yeⁿ'e yú 'yā. bQ=Ndís'tiī daiya n'gaiyáá, 'āā chɛ́ɛ̄ 'cuiinu hora tan'dúúcā chi ndís'tiī ch'iindiveéⁿ nī yeⁿ'e chí anticristo miiⁿ ní ndaa yā. 'Tiicá ntúūⁿ chi caama vɛ́ɛ́ chi n'deee n'dáí 'iiⁿ'yāⁿ ní ngaⁿ'á yā chi anticristo yā. Tii ní cucáávā chi s'uuúⁿ deenu yú chi 'āā chɛ́ɛ́ 'cuiinu hora. #P?Iⁿ'yéeⁿdī nínchó'ōo ndúúcū taanduvɛ́ɛ́ yeⁿ'ē ndúúcū vaadī neⁿ'e chi nguɛ́ɛ́ n'daacā. Naati du'u 'iiⁿ'yāⁿ chi diíⁿ yā chi neⁿ'e Dendyuūs, 'iiⁿ'yāⁿ miiⁿ cunée yā cueⁿ'e daāⁿmaⁿ. Yeⁿ'e nduudu cuaacu ní yeⁿ'e nduudu yaadi OCaati tánducuéⁿ'ē chi vɛ́ɛ́ na iⁿ'yéeⁿdī chi neⁿ'ē cuerpo yeⁿ'e yú ndúúcū chi neⁿ'ē nduutináaⁿ yú, níícú vaadī ingueēé yeⁿ'e vida yeⁿ'e iⁿ'yéeⁿdī ní nguɛ́ɛ́ yeⁿ'e chiida yú, tiī ní yeⁿ'e iⁿ'yéeⁿdī. ^N5Nguɛ́ɛ́ dinéⁿ'e nī iⁿ'yéeⁿdī ndíí nguɛ́ɛ́ dendu'ū chi vɛ́ɛ́ na iⁿ'yéeⁿdī. Du'u chí dineⁿ'e iⁿ'yéeⁿdī vaadī neⁿ'e yeⁿ'e Dendyuūs nguɛ́ɛ́ canéé nduucú yā. EM'Úú dinguúⁿ yeⁿ'e ndís'tiī chiida s'ééⁿ caati 'āā n'diichí nī 'iiⁿ'yāⁿ chi canee ndíí cuaaⁿ vmnaaⁿ. Dinguúⁿ yeⁿ'e ndís'tiī saⁿ'ā ngaiyáā caati ditiinú nī. Níícu nduudu yeⁿ'e Dendyuūs chi cánéé nduucú nī níícú cuchɛɛ́ nī ndúúcū chi nguɛ́ɛ́ n'daacā. 8Li Dinguúⁿ yeⁿ'e ndís'tiī chiida s'ééⁿ caati 'āā n'diichí nī 'iiⁿ'yāⁿ ndii cuááⁿ vmnaaⁿ. Dinguúⁿ yeⁿ'e ndís'tiī saⁿ'ā ngaiyáā caati cuchɛɛ́ nī ndúúcū chi nguɛ́ɛ́ n'daacā. Dinguúⁿ yeⁿ'e ndís'tiī daiya n'gaiyáa caati 'āā n'diichí nī chiida yú. K Dinguúⁿ yeⁿ'e ndís'tiī daiya n'gaiyáa, caati nuuⁿndi yeⁿ'é nī ních'ɛɛcu cáávā chi dúúchī Jesucristo. oJW Naati du'ū chi nguɛ́ɛ́ ngii n'diichí yā vi'i cánéé ná maāiⁿ níícú cachiica ná maāíⁿ, ní nguɛ́ɛ́ deenú yā tií cuaaⁿ cachiicá yā caati chí maāiⁿ miiⁿ ní nguɛ́ɛ́ diiⁿ chí inaaⁿ yā. I Du'ū chí neⁿ'e vi'ī cánéé ná chídɛɛvɛ ní nguɛ́ɛ́ idiíⁿ yā chi cundɛɛ ca'a yā yeⁿ'e taamá yā. 8Hi Du'ū chí ngaⁿ'a chi cachiica na chidɛɛvɛ ní nguɛ́ɛ́ ngíí n'diichi vi'ī, tuu'mi ní 'iiⁿ'yāⁿ miiⁿ cáchiica núúⁿ yā na maāiⁿ ndíí maaⁿ. RGDinguúⁿ táámá vmnéⁿ'ēe ley ngaī yeⁿ'é ndís'tiī chi cuaacu chi nduucú yā ní nduucú nī. Caati maāíⁿ mííⁿ 'āā cho'ōo níícú chidɛɛvɛ mííⁿ ní cuaacu ní ngiichi. ]F3Ndís'tiī vi'í, nguɛ́ɛ́ dinguúⁿ mar 'áámá ley chí ngai, tii ley ndiicúū chi 'āā canee ndíí cuaaⁿ vmnaaⁿ, ley ndiicúū ní ndúúdú chí ch'iindiveéⁿ nī ndíí cuaaⁿ vmnaaⁿ. ~EuDu'ū chí ngaⁿ'ā chi canee nduucú yā, cánéé chí cuchiīcá tan'dúúcā chí cáchiicá yā. Ley chi ngai =DsDu'ū chí n'giindiveeⁿ nduudu yeⁿ'e yā cuaacu nííⁿnyúⁿ cánéé n'dai vaadī neⁿ'e yeⁿ'e Dendyuūs ndúúcu yā. Chiiⁿ chi deenu yú chi canee yú nduucú yā. hCIDu'ū chí ngaⁿ'a chi n'diichí yā 'iiⁿ'yāⁿ ní nguɛ́ɛ́ diiⁿ yā tan'dúúcā chi ngaⁿ'a ley yeⁿ'é yā tuu'mi ní nduudu yaadi chi ngaⁿ'a yā. Níícú nguɛ́ɛ́ cánéé nduudu cuaacu ndúúcu yā. BChuū chi deenu nús'uū chí n'diichí 'nū 'yā ndúúti chi diíⁿ 'nū tan'dúúcā chi ngaⁿ'a ley yeⁿ'é yā. A{Níícú Jesucristo ca'á maáⁿ yā vida yeⁿ'e maaⁿ yā ní ch'īi yā cucáávā nuuⁿndi yeⁿ'e yú. 'Iicu nguɛ́ɛ́ dámaaⁿ yeⁿ'e s'uuúⁿ naati cucáávā nuuⁿndi yeⁿ'e 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'ē núúⁿmáⁿ iⁿ'yeēⁿdī. !@ =Ndís'tiī daiya n'gaiyáá, chuū dinguúⁿ yeⁿ'e ndís'tiī caati nguɛ́ɛ́ idiíⁿ nī nuuⁿndi. Níícú nduuti chi 'áámá yā diíⁿ yā nuuⁿndi vɛ́ɛ́ táámá yā chi Jesucristo chi neené n'dai chi caaⁿ'maⁿ yā yeⁿ'e yú ndúúcū Ndyuūs chiida yú. D?  Nduuti chi ngaⁿ'ā yú chi nguɛ́ɛ́ nuuⁿndi yú tuu'mi ní idiiⁿ yú chi Jesucristo ngaⁿ'a yā nduudu yaadi, níícú nduudu yeⁿ'é yā nguɛ́ɛ́ canéé ndúúcu yú.6> g Nduuti chi natúmiiⁿnu yú nuuⁿndi yeⁿ'ē yú tuu'mí Jesucristo miiⁿ ní n'daí yā ní diíⁿ yā dácaā chi caaⁿ'máⁿ yā ní nguɛ́ɛ́ n̄'daáⁿ yā caati nadach'ɛɛcú yā nuuⁿndi yeⁿ'ē yú. Níícú naaⁿnú yā s'uuúⁿ yeⁿ'é tanducuéⁿ'ē nuuⁿndi yeⁿ'e yú. = +Nduuti chi ngaⁿ'ā yú chi nguɛ́ɛ́ nuuⁿndi yú maāⁿ yú nginnche'ei yú s'uuúⁿ ní nguɛ́ɛ́ canee nduudu cuaacu ndúúcu yú. < 'Nduuti chí cachiica yú na chidɛɛvɛ tan'dúúcā chí Jesucristo canée yā na chidɛɛvɛ tuu'mi ní nduuvidaama yú 'aama yú ndúúcū taama yú. Yuuúⁿ yeⁿ'e Jesucristo daiya Dendyuūs inaaⁿnu yā s'uuúⁿ yeⁿ'ē tanducuéⁿ'ē nuuⁿndi yeⁿ'e yú. Q; Ndúúti chi s'uuúⁿ ngaⁿ'ā yú chí ndiidaama yú ndúúcu yā níícú na maaíⁿ cachiica yú tuu'mí nduudu yaadi ngaⁿ'ā yú, níícú nguɛ́ɛ́ idiiⁿ yú chi ngaⁿ'a nduudu cuaacu. <: sChuū ní nduudu chí ch'iindiveéⁿ 'nū yeⁿ'é yā. Chííⁿ chí ngaⁿ'a 'nū chi Dendyuūs ní chidɛɛvɛ. Níícú mar 'áámá maāiⁿ nguɛ́ɛ́ ndúúcu yā. 9  Cosa chuu ní dingúuⁿ 'nū yeⁿ'é ndis'tiī caati vaadī yeenú yeⁿ'é nī cuuvi cuaacu cá. Dendyuūs ní dɛɛvɛ ngii '8 IChiiⁿ chí n'diichí 'nū ní ch'iindiveéⁿ 'nū, chííⁿ chí ngaⁿ'á 'nū yeⁿ'e vida caati ndis'tíī ni canee cúúⁿmiⁿ nī chí nduuvidaama nī ndúúcū nús'uu. Níícú cuaacu nííⁿnyúⁿ nduuvidaama yú ndúúcū chiida yú ní ndúúcū daiya yā Jesucristo. '7 ICh'iⁿ'i yā ní naáⁿ 'nū chiiⁿ chi vida cueⁿ'e daāⁿmaⁿ. Níícú n'diichí 'nū ní caaⁿ'maⁿ cuaacu 'nū, ní yaa'ví 'nū yeⁿ'ē vida cueⁿ'e daāⁿmaⁿ chi canéé ndúúcū chiidá yā. Ní chiidá yā ch'iⁿ'i yā nús'uu vida cueⁿ'e daāⁿmaⁿ miiⁿ. 6 Chiiⁿ chí ndii vmnaaⁿ, chiiⁿ chí ch'iindiveéⁿ 'nū, chiiⁿ chí n'diichí 'nū ndúúcū nduutináaⁿ 'nū, chiiⁿ chí n'gíínú 'nū, níícū chiiⁿ chí tuu'vi 'nū ndúúcū ta'á 'nū chiiⁿ ní Nduudu yeⁿ'ē vida cueⁿ'e daāⁿmaⁿ. g5G'Úú neⁿ'é ndís'tiī ti ndís'tiī ní yeⁿ'e Cristo Jesús ndís'tiī. 'Tíícā.m4SNí Señor Jesucristo yeⁿ'e yú tée yā ndís'tiī nducuéⁿ'ē chi n'daacā yeⁿ'e yā. c3?Nduuti chi 'áámá saⁿ'ā nguɛ́ɛ́ idinéⁿ'e yā Señor Jesucristo yeⁿ'e yú 'āā cuuví yā condenado. Niiⁿnuⁿ niiⁿnuⁿ canee tiempo chi Señor Jesucristo yeⁿ'ē yú cuuvi ndaa ntúuⁿ yā. `29'Úú Pablo dinguúⁿ carta miiⁿ ndúúcū ta'á, ní: N'daí nī, ngaⁿ'á. 1/Nducyáácá hermanos ní dicho'ó yā saludos yeⁿ'e nī: N'daí nī, ngaⁿ'a yā. Ndís'tiī ní caaⁿ'maⁿ nī 'tíícā yeⁿ'e hermanos: N'daí yā, ngaⁿ'a nī. Ní ca'á nī ta'a nī taachi diíⁿ nī saludar hermanos ti ndís'tiī ní neⁿ'é nī Dendyuūs. .0U'Iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'e yaācū yeⁿ'e yáⁿ'āa Asia dicho'ó yā saludos yeⁿ'é nī: N'daí nī, ngaⁿ'a yā. Saⁿ'a Aquila ndúúcū n'daataá Priscila ndúúcā 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'e yaācū chi snée yā ndavaacú yā dicho'ó yā saludos yeⁿ'e nī: N'daí nī, ngaⁿ'a yā. /'Iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ ní nduūvī n'daí yā na espíritu yeⁿ'é ní caⁿ'á yā nduūvī n'daí yā na espíritu yeⁿ'e nī dendú'ū. Canéé chi diíⁿ nī aceptar tanáⁿ'ā 'iiⁿ'yāⁿ chi diíⁿ yā tan'dúúcā 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ. ./Yeenú chi ndaa hermano Estéfanas ndúúcū hermano Fortunato ndúúcū hermano Acaico. N'daacā chi canée yā ndúúcu nī na lugar yeⁿ'é. s-_'Úú ngiicá ndís'tiī hermanos yeⁿ'é, chi 'caandiveéⁿ nī yeⁿ'e chi ngaⁿ'ā 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ yeⁿ'e va'ai Estéfanas ní cunneé nī 'áámá 'áámá 'iiⁿ'yāⁿ chí idiīiⁿ ntiiⁿnyuⁿ yeⁿ'é Dendyuūs. `,9Ndís'tiī ní deenú nī chi 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'e va'āī saⁿ'a Estéfanas s'téénu yā Jesucristo vmnááⁿ vmnaaⁿ taachi snee yā na yáⁿ'āa Acaya. 'Úú yaa'ví ndís'tiī chi 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ neⁿ'é yā diíⁿ yā ntiiⁿnyuⁿ chi nginnee nducyaaca 'iiⁿ'yāⁿ chi i'téénu yā Señor Jesucristo yeⁿ'ē yú. S+Tanducuéⁿ'ē chi diíⁿ nī, ní diíⁿ nī ti neⁿ'e nī Ndyuūs. q*[ 'Cuɛɛ́tɛ n'daacá nī ndúúcū cuidado. Ní 'cuɛɛtinéé n'daacá nī ndúúcū chi i'téénu nī chi yeⁿ'e Ndyuūs. Ní tan'dúúcā saⁿ'ā n'gɛɛtɛ diíⁿ yā ní 'tíícā diíⁿ nī. Ní cunéé diitú nī. `>~|{syxw|v:u7ssqpcon(l(jhg e7cb`^]\[`ZgY&XVUUFSQPONLLKHIGECBHAW@D?><;:9e8W643m10/*-,+0*a))?(%$r#P" 8<0#A\8  >x:  oNTaachi ngaⁿ'a 'nū nduudu cuaacu yeⁿ'é Ndyuūs nanááⁿ ndís'tiī nguɛɛ dámaāⁿ ngaⁿ'á 'nū nduudu miiⁿ ndúúcū nduudu yeⁿ'é 'nū ti ndúúcū poder yeⁿ'ē Espíritu N'dai yeⁿ'é Ndyuūs. Ní deenú 'nū chi nduudu cuaacu miiⁿ ní cuaacu. Ndís'tiī ní deenú nī du'u saⁿ'ā nús'uu taachi caneé 'nū ndúúcū ndís'tiī ni táácā diíⁿ 'nū caati maáⁿ nī cuuvi 'cuɛɛtinéé n'daaca nī. 1  ]NNdís'tiī, hermanos yeⁿ'é 'nū, Ndyuūs neⁿ'é yā ndís'tiī. Ní deenú 'nū chi Ndyuūs ndɛɛvɛ yā ndís'tiī chi ndís'tiī cuuvi yeⁿ'é yā ndís'tiī. B  NNí taachi ngaⁿ'angua'á 'nū nanááⁿ Ndyuūs Chiida yú, ngaⁿ'angua'á 'nū yeⁿ'e ntiiⁿnyuⁿ chi diíⁿ nī caati i'téénu cá nī ní chí neⁿ'e cá nī nducyaaca 'iiⁿ'yāⁿ ní chí nginnee yā 'iiⁿ'yāⁿ. Ní cuchɛ́ɛ nī yeⁿ'e tanducuéⁿ'ē. Ní 'áámá caneé nī ndúúcū chi i'téénu nī caati cūnee ngiinú nī chi Señor Jesucristo yeⁿ'ē yú caⁿ'á yā tée yā chiiⁿ chi cuuvi yeⁿ'é nī.   5NCa'á 'nū gracias nanááⁿ Ndyuūs cáávā nducyaaca ndís'tiī ní taachi caaⁿ'maⁿngua'á 'nū inin'gáácú 'nū yeⁿ'e ndís'tiī. * QN'Úú, Pablo, idinguúⁿ carta 'cūū ndúúcū saⁿ'a Silvano ndúúcū saⁿ'ā Timoteo yeⁿ'e hermanos yeⁿ'e yú chi caⁿ'á yā na yaācū yeⁿ'e yáāⁿ Tesalónica, 'iiⁿ'yāⁿ chi yeⁿ'é Ndyuūs Chiida yú níícú yeⁿ'é Señor Jesucristo. Neⁿ'é 'nū chi Ndyuūs Chiida yú ndúúcū Señor Jesucristo tée yā ndís'tiī nducuéⁿ'ē vaadī n'dai yeⁿ'é yā, ní vaadī 'diīíⁿ yeⁿ'é yā canee na staava yeⁿ'é nī. 'Iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'e yáāⁿ Tesalónica din'daacá yā ní diitu i'téénu yā Jesucristo {Ndís'tiī hermanos: N'daí nī, ngaⁿ'a nī 'aama nī taama nī ti neⁿ'é nī 'aama nī taama nī ti yeⁿ'é Cristo ndís'tiī. Ní Ndyuūs tée yā vaadī 'diiíⁿ yeⁿ'é yā nducyaacá ndís'tiī chi yeⁿ'e Cristo. 'Tíícā cuuvi.wg 'Iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'e yaācū chi canéé na yáāⁿ Babilonia chi Ndyuūs didɛɛvɛ́ yā tan'dúúcā s'uuúⁿ: N'daí ndís'tiī, ngaⁿ'a yā. 'Tiicá ntúūⁿ Marcos chi tan'dúúcā daiyá: N'daí ndís'tiī, ngaⁿ'a sa. a; 'Tɛ́ɛ́ nūuⁿ idinguúⁿ carta 'cūū yeⁿ'ē ndís'tiī ní hermano Silvano nginnee sa 'úú. Nadicádiinúúⁿ chi Silvano miiⁿ ní hermano chi n'dai taavi. 'Úú teé consejo ndís'tiī chi seguro canee ndís'tiī chi nducuéⁿ'ē chi Ndyuūs itée yā ndís'tiī yeⁿ'e vaadī n'dai yeⁿ'é yā ní yeⁿ'é nī ti neⁿ'é yā ndís'tiī. Maaⁿ ní 'cuɛɛtinéé n'daaca nī ní diituu canee nī ní cuchɛ́ɛ nī yeⁿ'e tanducuéⁿ'ē chuū. y Caaⁿ'maⁿ yú chi Ndyuūs ní ch'ɛɛtɛ n'dai yā ní yeⁿ'é yā vɛ́ɛ́ nducuéⁿ'ē poder chi vɛ́ɛ́ ní cueⁿ'e daāⁿmaⁿ cueⁿ'e daāⁿmaⁿ 'tíícā. 'Cuiinu carta miiⁿ ní yaa'vi yā 'iiⁿ'yāⁿ chi n'daí ndís'tiī >u Ní cuayiivi chi ch'eenú nī chiī duu'vi tiempo nūuⁿ tuu'mi ní Ndyuūs diíⁿ yā chi ndɛɛvɛ canéé vida yeⁿ'e nī. Ní diituú caneé nī ndúúcū chi i'téénu nī Ndyuūs. Ní Ndyuūs ca'á yā fuerzas yeⁿ'e nī ní diíⁿ yā chi seguro caneé nī ndúúcū chi i'téénu nī. Maaⁿ Ndyuūs miiⁿ ní teé yā nducuéⁿ'ē chi n'dai. Ní maáⁿ yā yaa'ví yā s'uuúⁿ chi cuuvi yeⁿ'é yā s'uuúⁿ cáávā chi vɛ́ɛ́ parte yeⁿ'e yú ndúúcū dɛɛvɛ ngii ch'ɛɛtɛ yeⁿ'é yā caati s'uuúⁿ ní yeⁿ'e Cristo s'uuúⁿ. 9 Nguɛ́ɛ́ ca'a nī lugar yááⁿn'guiinuúⁿ 'cūū naati 'áámá cūnee nī ndúúcū chi i'téénu nī. Ní déénu nī chi 'āā daamá nūuⁿ n'geenu yú ngii tan'dúúcā nducyaaca hermanos chi s'néeⁿ yā na núúⁿmáⁿ íⁿ'yeeⁿdī ti i'téénu yā Cristo. -Canéé listo nī ní nguɛ́ɛ́ 'cuɛɛtiyaadú nī. Cundɛ́ɛ nī cuidado chi n'daacā 'cuɛɛtinée nī ti yááⁿn'guiinūuⁿ miiⁿ chí contra yeⁿ'e nī chíícá sá ní n'diichi sa ndii 'muuⁿ ní ndii miiⁿ. Ní tan'dúúcā 'áámá 'yáíⁿyāaⁿ cuá'aá n'gai tī ní cachiicá tī ní i'nuúⁿ tī du'u chi cuuvi che'é tī 'tííca diiⁿ yááⁿn'guiinūuⁿ miiⁿ.  Ca'á nī nducueⁿ'ē cuidado chi díítūu yeⁿ'e nī na ta'a Cristo caati Cristo candɛɛ́ yā cuidado yeⁿ'e ndís'tiī. 5cMaaⁿ ní nducyaaca ndís'tiī ndiicúúⁿ n'dai 'cuɛɛtinée nī maaⁿ poder yeⁿ'é Ndyuūs ti Ndyuūs cuuvi dich'ɛɛtɛ́ yā ndís'tiī tiempo chi neⁿ'é yā. ^~5'Tiicá ntúūⁿ ndís'tiī saⁿ'ā da'caīyáā canéé chí diíⁿ nī tan'dúúcā chi ngaⁿ'a 'iīⁿntyeⁿ'ē yeⁿ'e yaācū. Nducyaaca nī canéé chí ndiicuuⁿ nī ní cunnee nī 'aama nī taama nī caati canéé nguūⁿ na libro yeⁿ'é Ndyuūs 'tíícā:Ndyuūs nguɛ́ɛ́ neⁿ'e yā 'iiⁿ'yāⁿ chi nacadíínuuⁿ yā chi maáⁿ yā ch'ɛɛtɛ yā naati ca'á yā nducuéⁿ'ē chi n'dai yeⁿ'e yā 'iiⁿ'yāⁿ chi ndiicúúⁿ. }Ní 'íícú taachi ndaa Jesucristo chi 'iiⁿ'yāⁿ chí ndíí tiīiⁿ chí ícandɛɛ yā cuidado yeⁿ'e 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'é yā tan'dúúcā 'áámá pastor chi ndii tiīiⁿ chí ícandɛɛ yā cuidado 'iiti yeⁿ'é yā, tuu'mi ní ndís'tiī cuuvi cuta'á nī 'áámá corona chi nguɛ́ɛ́ 'cuīinu dɛɛvɛ́ yeⁿ'ē. Nguɛ́ɛ́ corona yeⁿ'e yaātā chi ītuuvií. |7Nguɛ́ɛ́ diíⁿ nī ndúúcū 'iiⁿ'yāⁿ chi maaⁿ cuidado yeⁿ'é nī tan'dúúcā chi ndís'tiī ní 'iiví yeⁿ'é yā naati 'cuɛɛtinéé n'daacá nī níícú 'iiⁿ'yāⁿ cuuvi n'diichí yā ndís'tiī ní diíⁿ yā tan'dúúcā chi ndís'tiī diíⁿ nī. W{'Ndís'tiī 'iīⁿntyeⁿ'ē yeⁿ'e yaācū, idiíⁿ nī ntiiⁿnyuⁿ yeⁿ'é nī tan'dúúcā 'áámá pastor chi indɛɛ yā cuidado yeⁿ'e 'iiti cuūchī. 'Tíícā diíⁿ nī ndúúcū 'iiⁿ'yāⁿ chi yeⁿ'é Ndyuūs chi caⁿ'á yā yaācū naachi ndís'tiī ní 'iiⁿntyéⁿ'ē. Nguɛ́ɛ́ diíⁿ nī ntiiⁿnyuⁿ yeⁿ'e nī chi canéé chi diíⁿ nī naati diíⁿ nī ti maáⁿ nī neⁿ'e nī diiⁿ nī caati 'tíícā neⁿ'e Ndyuūs. Nguɛ́ɛ́ diíⁿ nī caavā chi cuta'á nī tuūmī naati diíⁿ nī ndúúcū nuuⁿmaⁿ staava yeⁿ'é nī chi n'dai. zz o'Úú Pedro ca'á consejo 'iiⁿntyeⁿ'ē yeⁿ'e yaācū chi snéé nguaaⁿ ndís'tiī. 'Úú 'tiicá ntúūⁿ 'iiⁿntyeⁿ'ē 'úú. 'Úú ngaⁿ'á yeⁿ'e Cristo tan'dúúcā chi ch'eenú yā chiī ti n'diichí nduucū nduutinaáⁿ maáⁿ. Ní 'tiicá ntúūⁿ vɛ́ɛ́ parte yeⁿ'é vaadī dɛɛvɛ ngii chi Ndyuūs 'cuuⁿ'míⁿ yā s'uuúⁿ cuayiivi. y Ní 'tíícā canee chi diiⁿ yú. Taachi n'geenu yú ngii caavā chi Ndyuūs neⁿ'é yā chi diiⁿ yú 'tíícā, canéé chí diiⁿ yú nducuéⁿ'ē chi n'daacā. Ní canéé chí nga'a yú vida yeⁿ'e yú na ta'a Ndyuūs caati Ndyuūs din'dái yā s'uuúⁿ ní 'indɛɛ yā cuidado s'uuúⁿ. Ndyuūs ní diíⁿ yā chiiⁿ chi ngaⁿ'a yā chi caⁿ'a yā diiⁿ yā.xxiNí nduuti chi ngí'īi chi 'iiⁿ'yāⁿ chí n'dai cuuvi nanguaⁿ'ai yā, ¿dɛ́'ɛ̄ cuuví ndúúcū 'iiⁿ'yāⁿ chi nguɛ́ɛ́ n'daacā diíⁿ yā ní ndúúcū 'iiⁿ'yāⁿ chi dinuuⁿndí yā ní nguɛ́ɛ́ i'téénu yā? ?ww'Āā ndaa tiempo chi Cristo caⁿ'á yā n'diichi yā nuuⁿndi yeⁿ'e 'iiⁿ'yāⁿ ní vmnááⁿ vmnaaⁿ caⁿ'á yā n'diichí yā nuuⁿndi yeⁿ'e 'iiⁿ'yāⁿ chi i'téénu yā 'iiⁿ'yāⁿ. Ní nduuti chi vmnááⁿ vmnaaⁿ n'diichí yā nuuⁿndi yeⁿ'e yú, ¿táácā cuuvi yeⁿ'é 'iiⁿ'yāⁿ chi nguɛ́ɛ́ i'téénu yā nduudu cuaacu yeⁿ'é Ndyuūs cuayiivi taachi n'diichí Cristo nuuⁿndi yeⁿ'e yā? wvgNí nduuti chi 'áámá chɛɛ ndís'tiī n'geenu nī ngii cáávā chi i'téénu nī Cristo nguɛ́ɛ́ cuuvi 'cuinaáⁿ nī naati canee chi dich'ɛɛtɛ́ nī Ndyuūs caati 'iiⁿ'yāⁿ ngaⁿ'a yā chi díí ní yeⁿ'e Cristo dii. uNí nduuti chi 'áámá chɛ́ɛ́ ndís'tiī n'geenu nī ngii 'úú nguɛ́ɛ́ neⁿ'é chi 'cueenú nī cuuvi caati ch'iiⁿ'núⁿ nī 'iiⁿ'yāⁿ o ididuucú nī o nguɛ́ɛ́ diíⁿ nī tan'dúúcā chi ngaⁿ'ā ley yeⁿ'é Ndyuūs chi ch'ɛɛtɛ ca. Bt}Nduuti chi 'iiⁿ'yāⁿ n'gaa'vá yā ndúúcu nī cucáávā chi i'téénu nī Cristo tuu'mi ní yeenú nī. Espíritu N'dai yeⁿ'é Ndyuūs chí dɛɛvɛ́ ngii canéé ndúúcū ndís'tiī. 'Áárá chí 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ cunncáā ngaⁿ'a yā yeⁿ'e Cristo, ndís'tiī ní diíⁿ nī honrar Cristo. s5 Naati canéé chí cuuvi yeenú nī taachí n'geenú nī ngii tan'dúúcā Cristo ch'eenú yā chii. Ní cuayiivi cuuvi yeenu cá nī taachi Cristo ndaa yā taama vmnéⁿ'ēe ní 'cuuⁿ'míⁿ yā chi ch'ɛɛtɛ n'dai ngiichí yā tan'dúúcā dɛɛvɛ ngiichí ch'ɛɛtɛ. "r= Ndís'tiī hermanos chi neⁿ'é taavi nguɛ́ɛ́ nadicadíínuuⁿ nī chi cosa chi díítūu nguɛ́ɛ́ canéé chí chó'ōo yeⁿ'é nī taachi 'iiⁿ'yāⁿ n'diichineeⁿ cá yā ndís'tiī chi ya'ai n'geenú nī ngii ti canéé chí chó'ōo yeⁿ'é nī 'tíícā. eqC Nduuti chi 'áámá nī candɛɛ nī nduudu cuaacu canéé chí ngaⁿ'á yā nduudu cuaacu yeⁿ'é Ndyuūs. Nduuti chi 'aamá nī diíⁿ nī ntiiⁿnyuⁿ yeⁿ'e yaācū canéé chi diíⁿ yā ndúúcū nducuéⁿ'ē fuerzas yeⁿ'é yā chi Ndyuūs ca'a yā 'iiⁿ'yāⁿ miiⁿ. Ní yeⁿ'e tanducuéⁿ'ē chi ndís'tiī diíⁿ nī canéé chi diíⁿ nī chi cuuvi dich'ɛɛtɛ́ nī Ndyuūs cucáávā Jesucristo. Ní yeⁿ'é Ndyuūs chí ngíí dɛɛvɛ yeⁿ'e yā ní vɛɛ poder yeⁿ'é yā tanducuéⁿ'ē tiempo. 'Tííca yā. Canéé chi n'geenu yú ngii ti yeⁿ'e Cristo s'uuúⁿ :pm Ní ca'áámá ca'aama nī ní diíⁿ nī servir taamá nī ndúúcū ntiiⁿnyuⁿ chi Ndyuūs itée yā chi diíⁿ nī. Ní canéé chi diiⁿ n'daaca nī ntiiⁿnyuⁿ yeⁿ'é nī chi Ndyuūs itée yā ca'aama ca'aamá nī ti Ndyuūs itée yā ndís'tiī nducuéⁿ'ē chi n'dai taavi yeⁿ'e yā. doA 'Cuaáⁿ nī 'áámá nī taama nī na vaacu nī ní nguɛ́ɛ́ 'cuɛɛcu cheendí nī. 7ngNí yeⁿ'ē tanducuéⁿ'ē dineⁿ'e cá nī 'aama nī taama nī caati taachi dineⁿ'e cá nī tuu'mi ní inadīch'ɛɛcú nī nuuⁿndi yeⁿ'ē 'áámá nī taama nī. Km'Āā cháā snee niiⁿnuúⁿ nguuví chi 'cuiinu tanducuéⁿ'ē dendu'ū. Ní cáávā chuū 'cuɛɛtinee n'daaca nī ní 'āā dɛ'ɛ́ ora nūuⁿ ní cuuvi caaⁿ'maⁿngua'á nī. DlNí cáávā chuū Cristo ngaⁿ'á yā nduudu cuaacu yeⁿ'e maáⁿ yā nanááⁿ espíritus yeⁿ'e 'iiⁿ'yāⁿ chi n'díí caati espíritus yeⁿ'é yā cuuvi canduuchi tan'dúúcā chi Ndyuūs canduuchí yā. Ní Ndyuūs n'diichí yā nuuⁿndi yeⁿ'é 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ taachi ch'ɛɛtineé yā iⁿ'yeeⁿdí 'cūū tan'dúúcā chi n'diichí yā nuuⁿndi yeⁿ'e nducyáácá 'iiⁿ'yāⁿ chi snee yā iⁿ'yeeⁿdi 'cūū. ak;'Iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ canéé chi nga'a yā cuenta yeⁿ'e vida yeⁿ'e maáⁿ yā nanááⁿ Cristo chi diíⁿ yā juzgar nducyaaca 'iiⁿ'yāⁿ, 'iiⁿ'yāⁿ chi canduuchi ndúúcū 'iiⁿ'yāⁿ chi n'díí. Ij 'Iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ chi nguɛ́ɛ́ i'téénu yā Cristo, ¿Dɛ'ɛ̄ cáávā chi nadacadíínuuⁿ yā chi ndís'tiī nguɛ́ɛ́ nduuvidaamá nī ndúúcu yā, ní nguɛ́ɛ́ idiíⁿ nī ndúúcu yā cosas chi nguɛ́ɛ́ n'daacā? Ní chííⁿ chi 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ ní cunncáā ngaⁿ'a yā yeⁿ'é nī. NiTiempo chi 'āā chó'ōo ní diiⁿ yú tan'dúúcā 'iiⁿ'yāⁿ chi nguɛ́ɛ́ yeⁿ'e ndaata Israel chi nguɛ́ɛ́ i'téénu yā Ndyuūs. Tiempo miiⁿ ní diiⁿ yú cosas chi nguɛ́ɛ́ n'daacā. Ní diiⁿ yú nuuⁿndi tan'dúúcā chi neⁿ'e cuerpo yeⁿ'e yú chi diiⁿ yú. Ní 'cuū'vi yú ní cho'o nee che'e yú taachi vɛ́ɛ́ fiesta yeⁿ'ē chi che'e yú. Ní cu'u ca yú vino. Ní s'teenu yú santo s'eeⁿ chi ídolo s'eeⁿ. vheNí ndíí maaⁿ ndís'tiī canee chi diíⁿ nī tanducuéⁿ'ē chi neⁿ'e Ndyuūs chi diíⁿ nī tanducuéⁿ'ē nguuvi yeⁿ'e nī. Ní nguɛ́ɛ́ diíⁿ nī tan'dúúcā chi maaⁿ cuerpo yeⁿ'é nī neⁿ'e chi diíⁿ nī. sg aTan'dúúcā Cristo ch'eenú yā chiī ní diíⁿ yā sentir na cuerpo yeⁿ'é yā 'tiicá ntúūⁿ ndís'tiī canéé chi cuta'á nī fuerzas yeⁿ'é nī cáávā tiempo chi caⁿ'á nī 'cueenú nī cuuvi. Maaⁿ ní 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ chí ch'eenú yā chiī ní diíⁿ yā sentir na cuerpo yeⁿ'é yā 'āā ntɛ́ɛ́ neⁿ'é yā dinuuⁿndi yā. fNí Cristo miiⁿ cunaⁿ'á yā na va'ai chɛɛti nguuvi ní maaⁿ canee yā lado yeⁿ'e honor yeⁿ'e Ndyuūs chi lado tá cuaacu. Ní Cristo ngaⁿ'a ntiiⁿnyúⁿ yā yeⁿ'é ángeles ndúúcū 'iiⁿntyéⁿ'ē ní yeⁿ'ē poderes chi vɛ́ɛ́.eNí nuūⁿnīⁿ miiⁿ ní tan'dúúcā nuūⁿnīⁿ chi ngɛɛdínuūⁿnīⁿ yú chi nanguaⁿ'āī s'uuúⁿ. 'Tíícā nuuⁿniⁿ miiⁿ. Taachi ngɛɛdínuūⁿnīⁿ yú nguɛ́ɛ́ caavā chi naaⁿnu cuerpo yeⁿ'e yú naati cáávā chi 'áámá compromiso yeⁿ'e yú nanááⁿ Ndyuūs. Ní n'daacā diiⁿ yú chuū ndúúcū núúⁿmáⁿ staava yeⁿ'e yú. Ní Ndyuūs nadanguáⁿ'ai yā s'uuúⁿ chi i'teenu yú Cristo cáávā Cristo nducueeⁿ yā yeⁿ'ē nguaaⁿ tináⁿ'ā. MdEspíritu s'eeⁿ ní yeⁿ'e 'iiⁿ'yāⁿ chi nguɛ́ɛ́ ch'iindiveéⁿ yā Ndyuūs 'áámá tiempo chi 'āā chó'ōo. Ní Ndyuūs canee ngíínu yā ní 'diiíⁿ canée yā chi 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ ndaacadaamí yā yeⁿ'ē nuuⁿndi yeⁿ'e yā 'naaⁿ tiempo chi saⁿ'ā Noé din'dái sa 'áámá arco chí barco ch'ɛɛtɛ. Ní chɛɛti barco miiⁿ n'duuví 'iiⁿ'yāⁿ, dámaāⁿ niiní yā, ní nguaⁿ'ai yā yeⁿ'e nuūⁿnīⁿ. c Ní espíritu yeⁿ'e Cristo cuayiivi chi ch'īi yā cheⁿ'e yā ní caⁿ'a yā nduudu cuaacu yeⁿ'é Ndyuūs nanááⁿ espíritu s'eeⁿ yeⁿ'e 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ chi n'diī. Ní espíritu s'eeⁿ ní preso yā na lugar yeⁿ'e espíritu s'eeⁿ. byCristo miiⁿ maáⁿ yā ch'eenú yā chiī chi ch'īi yā cáávā nuuⁿndi yeⁿ'e yú ní 'áámá vmnéⁿ'ēe ch'iī Cristo cáávā nuuⁿndi yeⁿ'e nducyaaca 'iiⁿ'yāⁿ, ní nguɛ́ɛ́ nuuⁿndi yeⁿ'é yā. Ní ch'īi yā caati cuuvi candɛ́ɛ ya s'uuúⁿ nanááⁿ Ndyuūs. Cuáácú ch'iī cuerpo yeⁿ'é yā naati espíritu yeⁿ'é yā nduuchi. EaN'dáácā ca chi 'cueenu yú cuuvi cáávā cosas chi n'daacā idiiⁿ yú nduuti chi Ndyuūs neⁿ'é yā 'tíícā, nguɛ́ɛ́ ti cáávā cosas chi nguɛ́ɛ́ n'daacā idiiⁿ yú. 1`['Cuɛɛtinéé n'daaca nī chi nguɛ́ɛ́ vɛ́ɛ́ chi nadacadíínuuⁿ nī yeⁿ'ē chi nguɛ́ɛ́ n'daacā chi diíⁿ nī. Ní 'iiⁿ'yāⁿ chi cunncáā ngaⁿ'a yā yeⁿ'e chi n'daacā chi diíⁿ nī caavā chi i'téénu nī Cristo, cuuvi 'cuináaⁿ yā cáávā chi ngaⁿ'á yā. Q_Canéé chí dich'ɛɛtɛ́ nī Cristo na staava yeⁿ'é nī ní 'cuaáⁿ nī lugar Cristo chi 'iiví nī. Ní canéé listo nī chi cuuvi nan'guɛɛcútaⁿ'á nī 'āā du'ú nūuⁿ 'iiⁿ'yāⁿ chi intiinguuneeⁿ ndís'tiī 'tíícā: Ndís'tiī dɛ'ɛ̄ cáávā chi cūnee ngíínú nī yeⁿ'e Ndyuūs yeⁿ'é nī. Ní taachi nan'guɛɛcutaⁿ'á nī yeⁿ'e yā diíⁿ nī chi ndiicúúⁿ n'dai nī. Ní diíⁿ nī respetar 'iiⁿ'yāⁿ. U^#Ní nduuti chi ndís'tiī n'geenu nī ngii cáávā chi n'daacā idiíⁿ nī tuu'mi ní yeenú nī. Nguɛ́ɛ́ diíⁿ 'va'a nī yeⁿ'ē mar 'áámá 'iiⁿ'yāⁿ ní nguɛ́ɛ́ di'yáá nī cuuvi. +]O ¿Du'ú 'iiⁿ'yāⁿ chi'nuucá'ai yā ndís'tiī nduuti chi ndís'tiī nducuéⁿ'ē tiempo diíⁿ nī chi n'daācā? Nguɛ́ɛ́ diíⁿ yā 'tíícā. \ Señor Ndyuūs yeⁿ'e yú maáⁿ yā 'iiⁿ'yāⁿ chi din'daacá yā. Ní cueⁿ'e daāⁿmaⁿ n'giindiveéⁿ yā chi 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ ngaⁿ'angua'á yā. Ní Señor yeⁿ'e yú ní contra yeⁿ'e 'iiⁿ'yāⁿ chi nguɛ́ɛ́ n'daacā idiíⁿ yā. m[S Canéé chi divíi yā yeⁿ'e nducueⁿ'ē chi nguɛ́ɛ́ n'daacā ní dámaāⁿ diíⁿ yā chi n'daacā. Canéé chí neⁿ'é yā vaadī 'diiíⁿ ní diíⁿ yā nducuéⁿ'ē chi vɛ́ɛ́ vaadī 'diiíⁿ yeⁿ'e yā. ?Zw Canéé nguūⁿ na libro yeⁿ'é Ndyuūs 'tíícā:'Iiⁿ'yāⁿ chi neⁿ'e chi yeenú yā ndúúcū vida yeⁿ'é yā ní neⁿ'é yā chi vɛ́ɛ́ nduuyu yeⁿ'é yā, 'āā ntɛ́ɛ́ canéé chi caaⁿ'máⁿ yā dendu'ū chi nguɛ́ɛ́ n'daacā. Ní nguɛ́ɛ́ caaⁿ'máⁿ yā nduudu yaadi. Y Taachi 'iiⁿ'yāⁿ nguɛ́ɛ́ n'daacā idiíⁿ yā ndúúcu nī nguɛ́ɛ́ idiíⁿ nī chi nguɛ́ɛ́ ndaacā ndúúcu yā. Ní taachi 'iiⁿ'yāⁿ nguɛ́ɛ́ n'daacā caaⁿ'máⁿ yā yeⁿ'é nī nguɛ́ɛ́ cunncáā caaⁿ'máⁿ nī yeⁿ'e yā. Ndaacā ca diíⁿ nī ní caaⁿ'máⁿ nī ndúúcū 'iiⁿ'yāⁿ s'tiī ní di'viicú nī 'iiⁿ'yāⁿ s'tiī. 'Tíícā Ndyuūs cuuvi di'viicú yā ndís'tiī. Ndyuūs yaa'ví yā ndís'tiī chi cuuvi yeⁿ'é yā ti diíⁿ yā 'tíícā nduucú nī. lXQNí yeⁿ'e nducuéⁿ'ē canéé chi dáámá nūuⁿ nadacadíínuuⁿ nī nducyaaca ndís'tiī ní dáámá nūuⁿ nadacadíínuuⁿ nī na staava yeⁿ'é nī. Dinéⁿ'e nī 'aama nī taama nī tan'dúúcā chi cuáácú chi vi'í nī. Ní ya'ai 'iinú nī 'aamá nī taama nī. Ní diiⁿ chi ndiicúúⁿ nī 'aamá nī ndúúcū taama nī. NWNí 'tiicá ntúūⁿ ndís'tiī saⁿ'ā chi vɛ́ɛ́ n'daataá yeⁿ'é nī. 'Cuɛɛtinée nī ndúúcū tá ní diíⁿ nī respetar n'daataá yeⁿ'é nī. Ní diíⁿ nī honrar n'daataá yeⁿ'e nī tan'dúúcā chi deenu nī chi n'daacā ti n'daataa mííⁿ nguɛ́ɛ́ vɛ́ɛ́ fuerzas yeⁿ'e tá tan'dúúcā 'áámá saⁿ'ā. Ní 'tiicá ntúūⁿ Ndyuūs yeⁿ'e vaadī n'dai yeⁿ'é yā ca'a yā vida yeⁿ'e tá daama daama tan'dúúcā chi tee yā ndís'tiī saⁿ'ā. Ní ndís'tiī saⁿ'ā diíⁿ nī 'túúcā ní nguɛ́ɛ́ du'ū vɛɛ chi di'vaachí ndís'tiī yeⁿ'e chi diíⁿ nī taachi ngaⁿ'angua'á nī. Yeⁿ'e chi n'geenu yú ngii caavā chi n'daacā idiiⁿ yú. bV=Ní táⁿ'ā Sara 'tiicá ntúūⁿ diiⁿ tá. S'teenu tá isaⁿ'ā yeⁿ'e tá chi nguuvi Abraham. Ní ngaⁿ'ā tá isaⁿ'ā yeⁿ'e tá: N'dii ní señor yeⁿ'é. Maaⁿ ní ndís'tiī cuuvi diíⁿ nī tan'dúúcā chi ndís'tiī daiya Sara ndís'tiī nduuti chi n'daacā idiíⁿ nī ní nguɛ́ɛ́ 'va'á nī yeⁿ'ē mar 'áámá. 4UaCaati tiempo chi chó'ōo 'tíícā idiiⁿ n'daataa s'eeⁿ chi yeⁿ'é Ndyuūs, n'daataa chi i'téénu ca Ndyuūs ní s'teenu tá chi ngaⁿ'ā isaⁿ'ā yeⁿ'e tá. mTSNaati n'dɛɛvɛɛ́ chi yeⁿ'e tá canee chí cūnee yeⁿ'e maaⁿ tá ní canéé chi n'dɛɛvɛɛ tá ndúúcū espíritu yeⁿ'ē tá chi ndiicúúⁿ. Ní canee 'diiiⁿ tá. Chuū ní dichíí'vɛ̄ nanááⁿ Ndyuūs. S!Ní n'daataá chi n'dai tá chi vɛ́ɛ́ isaⁿ'ā yeⁿ'e tá nguɛ́ɛ́ canéé chi sta'a tá cosas ni s'nuuⁿ tá cosas miiⁿ na cuerpo yeⁿ'e tá chi diiⁿ chi n'dɛɛvɛɛ maaⁿ tá. Ní nguɛ́ɛ́ neené n'dɛɛvɛ́ɛ́ diiⁿ tá tiiⁿ tá o sta'a tá cosas yeⁿ'e 'diiⁿnguāāⁿ o catecai chi ya'ai chíí'vɛ̄ chi snee tá chi cuuvi dich'ɛɛtɛ́ maaⁿ tá táⁿ'ā. RCaati n'diichi sa chi n'daataá yéⁿ'e sa yeⁿ'e nducuéⁿ'ē chí idiiⁿ tá ní n'daacā ní diiⁿ tá respetar isaⁿ'ā tá. Q )'Tiicá ntúūⁿ ndís'tiī n'daataá chi 'nííndívaacu tá, canéé chi diíⁿ nī chi ngaⁿ'ā isaⁿ'ā yeⁿ'é nī. Ní nduuti chi isaⁿ'ā yeⁿ'é nī nguɛ́ɛ́ i'téénu sa Cristo, cuuvi cu'téénu sa Cristo cáávā n'daataá yeⁿ'e sa tí n'daacā n'gɛɛtinée tá. 'Áárá chi nguɛ́ɛ́ ngaⁿ'ā ta mar 'áámá nduudu yeⁿ'e Cristo tuu'mi ní cuuvi cu'téénu sa Cristo. PTiempo chi chó'ōo s'uuúⁿ ní tan'dúúcā 'iiti cuūchī chi nindai tī 'tíícā s'uuúⁿ naati maaⁿ ní ndaa yú nanááⁿ Cristo chi candɛ́ɛ yā cuidado s'uuúⁿ tan'duucā 'áámá pastor. Cristo ní candɛ́ɛ yā cuidado alma yeⁿ'e yú.5OcCristo maáⁿ yā candɛɛ yā nuuⁿndi yeⁿ'e yú na cuerpo yeⁿ'e maáⁿ yā taachi ch'īi yā na cruz. Ní 'íícú s'uuúⁿ ní cuuvi diiⁿ yú tan'dúúcā chi n'dii yú yeⁿ'e nuuⁿndi yeⁿ'e yú. Ní maaⁿ ní 'cuɛɛtinee yú yeⁿ'e nducuéⁿ'ē chi n'daacā. Ní 'āā nnduuvá yeⁿ'ē yú yeⁿ'e castigo yeⁿ'e nuūⁿndī yeⁿ'e yú cáávā chi Cristo naca'áí yā cáávā nuuⁿndi yeⁿ'e yú. Ndís'tiī 'iiⁿ'yāⁿ criados chi chíí'vɛ̄, diíⁿ nī respetar patrón yeⁿ'é nī ní diíⁿ nī tan'dúúcā chi ngaⁿ'a patrón yeⁿ'e nī, nguɛ́ɛ́ dámaāⁿ patrón yeⁿ'é nī chi din'daacā ní n'dai yā naati patrón yeⁿ'é nī chi nguɛ́ɛ́ din'daaca yā ní taaⁿ yā. uHcNí diíⁿ nī honrar nducyaaca 'iiⁿ'yāⁿ. Ní dinéⁿ'e nī nducyaaca hermanos yeⁿ'e yú. 'Va'á nī Ndyuūs ní diíⁿ nī honrar emperador chi 'iiⁿntyéⁿ'ē. Yeⁿ'e chi Cristo n'geenu yā ngiī chi ejemplo yeⁿ'e yú XG)Ní 'cuɛɛtinée nī tan'dúúcā 'iiⁿ'yāⁿ chi canéé libre yā. Nguɛ́ɛ́ diíⁿ nī chiiⁿ chi nguɛɛ n'daacā cucáávā chi canéé libre nī, ní ngaⁿ'á nī chi cuuvi diíⁿ nī 'túúcā. N'daacā ca chi 'cuɛɛtinéé n'daacá nī ti ndís'tiī 'iiⁿ'yāⁿ chi 'áámá canee chi dichíí'vɛ̄ Ndyuūs. yFkTi chuū ní chiiⁿ chi Ndyuūs neⁿ'é yā chi diíⁿ nī. Ní cáávā chi ndís'tiī din'daacá nī, 'iiⁿ'yāⁿ chi zonzo yā ní nguɛ́ɛ́ deenu yā nguɛ́ɛ́ cuuvi caaⁿ'máⁿ yā dɛ'ɛ̄ vɛɛ contra yeⁿ'e ndís'tiī. !E;Ní diíⁿ nī chi ngaⁿ'a 'iiⁿ'yāⁿ 'iiⁿntyéⁿ'ē chi Ndyuūs s'neéⁿ yā miiⁿ caati 'iiⁿntyéⁿ'ē cuuvi ca'a yā castigo 'iiⁿ'yāⁿ chi nguɛ́ɛ́ n'daacā idiíⁿ yā ní cuuvi caaⁿ'máⁿ yā chi ch'ɛɛtɛ́ 'iiⁿ'yāⁿ chi n'daacā idiíⁿ yā. !D; Canéé chi diíⁿ nī tan'dúúcā chi ngaⁿ'ā 'iiⁿntyéⁿ'ē 'āā du'ú nūuⁿ chi vɛ́ɛ́ nduuti chi saⁿ'ā rey o chí 'iiⁿntyeⁿ'ē ch'ɛɛtɛ. Ní n'daacā canee nī nanáaⁿ yā caavā chi ndís'tiī ní yeⁿ'ē Señor Ndyuūs yeⁿ'e yú ndís'tiī. C  'Cuɛɛtinéé n'daaca nī nguaaⁿ 'iiⁿ'yāⁿ chi nguɛ́ɛ́ i'téénu yā nduudu cuaacu yeⁿ'é Ndyuūs. Ní 'áárá chí ngaⁿ'á 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ contra yeⁿ'e ndís'tiī tan'dúúcā chi ndís'tiī ní 'iiⁿ'yāⁿ chi nguɛ́ɛ́ n'daacā, 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ ní cuuvi snaaⁿ yā ntiiⁿnyuⁿ chi n'daācā ca chi idiíⁿ nī. Ní cuuvi 'caaⁿ'máⁿ yā chi ch'ɛɛtɛ ca Ndyuūs nguuvi chi Ndyuūs ndaa yā taama vmnéⁿ'ēe ní nnguaī yā cuenta yeⁿ'e nuūⁿndī yeⁿ'e yú. 1B[ Ndís'tiī hermanos yeⁿ'é chi neⁿ'é taavi, 'úú idi'cuiītú ndís'tiī chi tan'dúúcā 'iiⁿ'yāⁿ chi snúúⁿ yúúní 'tiicá nī neⁿ'e chi snéé nī iⁿ'yeeⁿdí 'cūū ndís'tiī. Nguɛ́ɛ́ diíⁿ nī nuuⁿndi tan'dúúcā chi neⁿ'e cuerpo yeⁿ'é nī chi diíⁿ nī caati chiiⁿ chi neⁿ'e cuerpo yeⁿ'é nī ní cueⁿ'e daāⁿmaⁿ contra yeⁿ'ē chi neⁿ'e staava yeⁿ'é nī. nAU Ndís'tiī ní tiempo chi chó'ōo ní nguɛ́ɛ́ yeⁿ'e Ndyuūs ndís'tiī naati maaⁿ ní 'tiicá nī. Tiempo chi chó'ōo Ndyuūs nguɛ́ɛ́ ya'ai 'iinú yā ndís'tiī naati maaⁿ ní 'tíícā déénu nī chi Ndyuūs ya'ai 'iinú yā ndís'tiī ti yeⁿ'é Ndyuūs ndís'tiī. 'Iiⁿ'yāⁿ chi 'áámá diíⁿ yā ntiiⁿnyuⁿ yeⁿ'e Ndyuūs N@ Ndís'tiī ní yeⁿ'e 'iiⁿ'yāⁿ chi Ndyuūs ndɛɛvɛ́ yā. Ndís'tiī ní chiiduú yeⁿ'e Ndyuūs chi Rey. Ndís'tiī ní yeⁿ'e ndaata dɛɛvɛ́. Ndís'tiī ní yeⁿ'e Ndyuūs ndís'tiī. 'Tíícā diiⁿ Ndyuūs caati ndís'tiī cuuvi caaⁿ'máⁿ nī chi ch'ɛɛtɛ n'dai chi diíⁿ Ndyuūs. Ndyuūs n'gai yā ndís'tiī yeⁿ'e na maaiⁿ ní ndaá nī nanáaⁿ yā ná dɛ́ɛ́vɛ́ chi n'dɛɛvɛ́ n'dai yeⁿ'e maáⁿ yā. ?Ní canéé nguūⁿ na libro yeⁿ'é Ndyuūs táámá chi 'tíícā:Tuuú 'cūū ní diiⁿ chi cuundí ca'a 'iiⁿ'yāⁿ ni tuūu mííⁿ chiiⁿ chí cundɛɛvɛ 'iiⁿ'yāⁿ. Cuaacu chí indɛ́ɛ́ ca'a yā ti nguɛ́ɛ́ n'giindiveéⁿ yā nduudu cuaacu ní Ndyuūs diíⁿ yā chi 'tíícā canee chi diiⁿ 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ. Yeⁿ'e 'iiⁿ'yāⁿ chi yeⁿ'e Ndyuūs d>ANí tuūu miiⁿ ní neené vɛ́ɛ́ chii'vɛ̄ cucáávā ndis'tiī chi i'téénu nī Cristo naati nguɛ́ɛ́ 'tíícā tuūu miiⁿ nanááⁿ 'iiⁿ'yāⁿ chi nguɛ́ɛ́ i'téénu yā. 'Tíícā canéé nguūⁿ na libro yeⁿ'é Ndyuūs:Tuūu mííⁿ nūuⁿ chi 'iiⁿ'yāⁿ chi din'dái yā yaācū nguɛ́ɛ́ 'cūuⁿ yā ti nadacadíínuuⁿ yā chi nguɛ́ɛ́ dichíí'vɛ̄. Tuuú 'cūū nūuⁿ ní tuūu chɛɛtɛ yeⁿ'ē cimiento yeⁿ'e esquina. =7Ní 'tíícā canéé nguūⁿ na libro yeⁿ'é Ndyuūs cáávā chuū:Cuin'diichí nī. 'Úú Ndyuūs cu'neéⁿ yáāⁿ Sión 'áámá tuūu ch'ɛɛtɛ yeⁿ'e cimiento yeⁿ'e esquina yeⁿ'e yaācū. Tuūu miiⁿ n'dɛɛvɛ́ ní yaⁿ'ai chíí'vɛ̄. 'Iiⁿ'yāⁿ chi i'téénu yā Señor yeⁿ'e yú chi tuūu ch'ɛɛtɛ miiⁿ nguɛ́ɛ́ cuuvi 'cuinaáⁿ yā yeⁿ'e Señor yeⁿ'e yú. |<qNí ndís'tiī ntúūⁿ tan'dúúcā tuūu cánduuchi 'tiicá nī ti Ndyuūs 'āā teé yā ndís'tiī vida ngai. Ca'a nī lugar Ndyuūs chí cuta'á yā vida yeⁿ'e ndís'tiī ní din'dái yā yeⁿ'e cuerpo yeⁿ'e ndís'tiī 'áámá yaācū yeⁿ'e Espíritu N'dai yeⁿ'é Ndyuūs. Ní ndís'tiī canéé chi diíⁿ nī ntiiⁿnyuⁿ yeⁿ'e chiiduú yeⁿ'e yaacú 'cūū ní ca'á nī ofrendas nanááⁿ Ndyuūs ndúúcū chi duuchi Jesucristo, ofrendas chi Ndyuūs cuuvi 'cuáaⁿ yā. y;kNdís'tiī canéé chi ndaa niiⁿnuúⁿ nī nanááⁿ Señor Jesucristo ti tan'dúúcā 'áámá tuūu ch'ɛɛtɛ chí canduuchi 'tiicá nī. 'Iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'e iⁿ'yeeⁿdí 'cūū nguɛ́ɛ́ 'cuúⁿ yā tuuú miiⁿ ti nadacadíínuuⁿ yā chi nguɛ́ɛ́ dichíí'vɛ̄ naati Ndyuūs ndɛɛvɛ yā tuūu miiⁿ chi yaⁿ'ai chíí'vɛ̄ chi Cristo. ::m'Tíícā cuuvi diíⁿ nī nduuti chi cuaacu nííⁿnyúⁿ n'diichíneeⁿ nī Señor Jesucristo chí n'dai yā. Jesucristo ní tan'dúúcā tuūu ch'ɛɛtɛ chí canduuchi :9mNí ndís'tiī tan'dúúcā chi dacua'aá chi caama 'niindiyáāⁿ ní neⁿ'e leche, 'tíícā ndís'tiī. Diíⁿ nī ní neⁿ'é nī leche chi nduudu n'dai yeⁿ'ē nduudu cuaacu. Ní cuuvi cu'téénu cá nī ndúúcū nduudú 'cūū tan'dúúcā dacua'aá cuuvi 'cuiitá yā ndúúcū leche n'dai. p8 [Maaⁿ ní cáávā chuū divíi nī 'áámá lado nducuéⁿ'ē chi diíⁿ nī chi nguɛ́ɛ́ n'daācā ní nguɛ́ɛ́ cannche'éí nī. Ndíí nguɛ́ɛ́ caaⁿ'máⁿ nī dendu'ū chi nguɛɛ cuaacu. Ndíí nguɛ́ɛ́ ndúú diíⁿ ngueé nī yeⁿ'ē taama 'iiⁿ'yāⁿ. Ndíí nguɛ́ɛ́ ndúú ngaⁿ'a nī nduudu yaadī yeⁿ'é 'iiⁿ'yāⁿ. H7  naati nduudu cuaacu yeⁿ'é Ndyuūs ní 'áámá cūnee cueⁿ'e daāⁿmaⁿ. Ní nduudu cuaacú 'cūū yeⁿ'e evangelio chííⁿ chi candɛ́ɛ́ 'iiⁿ'yāⁿ nanááⁿ ndís'iī.R6 Caati canéé nguūⁿ na libro yeⁿ'é Ndyuūs 'tíícā:Tanducuéⁿ'ē 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'e iⁿ'yeeⁿdí 'cūū ní tan'dúúcā yaātā ní tanducuéⁿ'ē chi n'gɛɛtɛ ca yeⁿ'é 'iiⁿ'yāⁿ ní tan'dúúcā naāndā yeⁿ'e yaātā, 'tííca yā. Yaātā miiⁿ ní ti'i ní naandā miiⁿ ní n'geeⁿ, 5 yNdís'tiī ní 'āā ch'iindiyáaⁿ nī taama vmnéⁿ'ēe nguɛ́ɛ́ yeⁿ'ē 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'ē iⁿ'yeeⁿdí 'cūū chí 'cuūvi yā naati yeⁿ'e nduudu yeⁿ'é Ndyuūs, nduudu chi canduuchi ní 'áámá cūnee cueⁿ'e daāⁿmaⁿ. >4 wMaaⁿ ní chi 'āā i'téénu nī nduudu cuaacu yeⁿ'é Cristo cucáávā Espíritu N'dai yeⁿ'é Ndyuūs 'āā didɛɛvɛ́ nī staava yeⁿ'é nī chi dineⁿ'é nī hermanos yeⁿ'e yú. Canéé chi dineⁿ'é taavi cá nī 'aama nī taama nī hermanos ndúúcū staava yeⁿ'é nī chí dɛɛvɛ. Q3 Ní cucáávā Cristo miiⁿ ní ndís'tiī i'téénu nī Ndyuūs chi nadacuéeⁿ yā Cristo yeⁿ'ē nguaaⁿ tináⁿ'ā. Ní Ndyuūs dich'ɛɛtɛ́ yā Cristo ndúúcū honor. Ní ndís'tiī 'āā i'téénu nī Ndyuūs ní cūnee ngiinú nī yeⁿ'ē chi Ndyuūs caⁿ'a yā chí tée yā ndís'tiī chi cuuvi yeⁿ'é nī. 2 9Ní Ndyuūs ndɛɛvɛ́ yā Cristo chi maáⁿ yā cuerpo yeⁿ'é yā cuuvi ofrenda ndíí vmnááⁿ vmnaaⁿ taachi 'āā cuɛ́ɛ́ din'dái yā iⁿ'yeeⁿdí 'cūū. Naati maaⁿ ní nguuvi s'eeⁿ Ndyuūs ch'iⁿ'i yā Cristo nanááⁿ ndís'tiī ní caavā ndís'tiī. {1 qNaati Ndyuūs nadanguáⁿ'ai yā ndís'tiī ndúúcū yuūúⁿ chi yaⁿ'ai chíí'vɛ̄ ti yuūúⁿ yeⁿ'e Cristo. Cristo ní ca'a yā maáⁿ yā cuerpo caavā ofrenda chi 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ 'caaⁿ'núⁿ ya 'yā. Ní Cristo miiⁿ tan'dúúcā 'áámá 'iiti cuūchī chi nguɛ́ɛ́ n'gai tī ní nguɛ́ɛ́ dɛ'ɛ̄ vɛɛ ndíí yeⁿ'e tī, 'tííca yā. m0 UDeenú nī chi Ndyuūs nadanguáⁿ'ai yā ndís'tiī yeⁿ'e vida chi nguɛ́ɛ́ n'daācā chi sta'á nī yeⁿ'e 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'e ndaata yeⁿ'é nī. Ní n'dáácā ca deenú nī chi nadíí'vɛ̄ yeⁿ'e chi nadanguáⁿ'ai yā ndís'tiī. Nguɛ́ɛ́ cuái yā ndúúcū dendu'ū chí nchōō tan'duucā 'dííⁿnguāaⁿ o 'dííⁿnguɛ̄ɛ. 7/ iNduuti chi ndís'tiī ní ngaⁿ'á nī chi Ndyuūs ní chiidá nī ní caacá nī Ndyuūs chi cunnee yā ndís'tiī, canéé chi 'cuɛɛtinéé n'daacá nī ní 'va'á nī Ndyuūs neⁿ'e chi cuneé nī iⁿ'yeeⁿdí 'cūū. Ndyuūs yeⁿ'e yú 'āā daamá nūuⁿ n'guúⁿ yā nducyaaca 'iiⁿ'yāⁿ. Ní n'diichí yā ca'áámá cā'aama yā tan'dúúcā chi ch'ɛɛtineé yā ndúúcū ntiiⁿnyuⁿ chi diíⁿ yā. . 1Canéé nguūⁿ na libro yeⁿ'é Ndyuūs 'tíícā: Canéé chí diiⁿ n'daacá nī chi dɛɛvɛ nī caati 'úú, Ndyuūs, ní dɛɛvɛ 'úú. >- wMaaⁿ ní 'cuɛɛtinéé n'daāca nī chi nguɛ́ɛ́ vɛ́ɛ́ nuuⁿndi yeⁿ'é nī caati Ndyuūs chi yaa'ví yā ndís'tiī chi cuuvi yeⁿ'é yā ndís'tiī ní dɛɛvɛ yā. i~}[{zWxxuu&str<;z::9756p544!10/.-Z,a*)))M(( '`&&^$i#"!!7 nA6  e uG1u ]bVmnááⁿ vmnaaⁿ ngiicá dii Timoteo chi caaⁿ'maⁿngua'ā di cáávā nducyáácá 'iiⁿ'yāⁿ ní ca'a di gracias Ndyuūs cáávā nducyáácá 'iiⁿ'yāⁿ. *t Ob'Túúcā chó'ōo yeⁿ'e saⁿ'ā Himeneo ndúúcū saⁿ'ā Alejandro ní 'úú deenú chí caneé yā a cuenta yeⁿ'e yááⁿn'guiinūuⁿ maaⁿ. Ní 'íícú cuuvi deenú yā chi 'āā ntɛ́ɛ́ cuuvi caaⁿ'máⁿ yā ní nguɛ́ɛ́ diíⁿ yā ofender Ndyuūs yeⁿ'e yú.os YbDii ní cu'téénu n'daacā di ní diiⁿ n'daacā di ndúúcū vaanicadíínūuⁿ yeⁿ'ē di chí n'dai. Náⁿ'ā 'iiⁿ'yāⁿ ni nguɛ́ɛ́ diiⁿ n'daacá yā caati vaanicadíínūuⁿ yeⁿ'é yā ní nguɛ́ɛ́ n'dai. Ní cáávā chuū nguɛ́ɛ́ i'téénu yā Señor Jesucristo maaⁿ ní canéé yā tan'dúúcā chi yaⁿ'ai yeⁿ'e Ndyuūs. [r 1bMaaⁿ ní, dii Timoteo chi tan'dúúcā daiyá, i'neéⁿ encargo 'cūū ndúúcū dii. Ní encargo 'cūū chííⁿ chi tiempo chi 'āā chó'ōo 'iiⁿ'yāⁿ profetas caⁿ'a yā yeⁿ'ē di yeⁿ'ē chi caⁿ'á di diiⁿ di. Maaⁿ ní cuchɛ́ɛ́ di yeⁿ'ē tanducuéⁿ'ē ní diiⁿ di tan'dúúcā chi diiⁿ 'áámá soldado chi nguⁿ'u n'daacā sa. 'Tíícā diiⁿ di tan'dúúcā chi profetas caⁿ'a yā yeⁿ'ē di tiempo chi 'āā chó'ōo. 7q ibCáávā nducuéⁿ'ē chuū cueⁿ'e daāⁿmaⁿ ca'a yú Ndyuūs honra ní dich'ɛɛtɛ ca yú Ndyuūs chi rey chi 'áámá canee cueⁿ'e daāⁿmaⁿ ní nguɛ́ɛ́ n'gii yā. Ní maaⁿ ní nguɛ́ɛ́ cuuvi snaaⁿ yú Ndyuūs chi 'áámá n'dyáⁿ'ā Dendyuūs yeⁿ'e yú. 'Tííca rā vaa. p bNaati cucáávā chi vɛ́ɛ́ nuuⁿndi yeⁿ'e 'úú Ndyuūs ya'ai 'iinú yā 'úú caati Señor Jesucristo ch'iⁿ'í yā 'úú tanducuéⁿ'ē vaadī n'dáí taavi yeⁿ'é yā, 'úú chi ch'ɛɛtɛ cá nuuⁿndi yeⁿ'é. 'Tíícā ní Ndyuūs vɛ́ɛ́ paciencia yeⁿ'é yā nduucú vmnááⁿ vmnaaⁿ ní s'neéⁿ yā 'úú chi 'úú tan'dúúcā 'áámá ejemplo yeⁿ'e tanáⁿ'ā 'iiⁿ'yāⁿ chi cuayiivi caⁿ'á yā cu'téénu yā Cristo ni vɛ́ɛ́ vida cueⁿ'e daāⁿmaⁿ yeⁿ'e yā. Uo %bNí nduudu 'cūū ní nduudu cuaacu chi Cristo Jesús ndaá yā iⁿ'yééⁿdi 'cūū chi nadanguáⁿ'ai yā nducyaaca 'iiⁿ'yāⁿ caati idinuuⁿndí yā, ní n'dáí taavi chi nducyaaca 'iiⁿ'yāⁿ cu'téénu yā nduudú 'cūū. Ní deenú chi 'úú ní ch'ɛɛtɛ cá nuuⁿndi yeⁿ'é nguɛ́ɛ́ ti tanáⁿ'a yā. n 9bNí Señor diiⁿ n'dai cá yā nduucú, ní 'úú i'teenú Jesucristo, ní neⁿ'é Jesucristo caati maaⁿ ní 'úú ní yeⁿ'é Jesucristo 'úú. Zm /b Ní vmnááⁿ vmnaaⁿ chi Jesucristo yaa'ví yā 'úú chi cuuvi yeⁿ'é yā, 'úú ní neené caaⁿ'maⁿ taáⁿ yeⁿ'e Jesucristo ní cachiicá can'daá 'iiⁿ'yāⁿ chi i'téénu yā Jesucristo ti neⁿ'é i'nuuⁿ cá'ai 'iiⁿ'yāⁿ. Ní caneé taaⁿ contra Jesucristo. Naati Ndyuūs ya'ai 'iinú yā 'úú 'áárá chi diíⁿ 'túúcā taachi 'āā cuɛ́ɛ́ cu'teenú 'iiⁿ'yāⁿ, ní nguɛ́ɛ́ deenú dɛ'ɛ̄ cáávā chi diíⁿ 'tíícā. l 7b 'Úú ní ca'á gracias Señor Jesucristo yeⁿ'ē yú chi itée yā fuerzas 'úú chi diíⁿ ntiiⁿnyuⁿ yeⁿ'é yā. Ní s'neéⁿ yā 'úú tan'dúúcā 'áámá 'iiⁿ'yāⁿ chi vɛ́ɛ́ valor yeⁿ'é yā. Ní s'neéⁿ yā 'úú na ntiiⁿnyuⁿ yeⁿ'é yā. *k Ob Naati chuū chi ngi'cueéⁿ chi nduudu n'dai yeⁿ'e evangelio ní n'dɛ̄ɛ̄vɛ n'dai chi nanguaⁿ'āī 'iiⁿ'yāⁿ, ní yeⁿ'é Ndyuūs chi n'dai taavi. Ní Ndyuūs dichó'o yā 'úú chi caaⁿ'máⁿ nduudu miiⁿ. Caaⁿ'maⁿ yú, gracias Ndyuūs ti ya'ai 'iinú yā s'uuúⁿ bj ?b Ley miiⁿ ní caavā saⁿ'ā chi caⁿ'a sa ndúúcū n'daataá o n'daataá chi caⁿ'a tá ndúúcū saⁿ'ā ní nguɛ́ɛ́ yeⁿ'e yā vi'ī ní cáávā saⁿ'ā chi caⁿ'a sa ndúúcū saⁿ'a chi duuchineeⁿ sa ndúúcū sa chi vi'ī, ní cáávā 'iiⁿ'yāⁿ chi duucú yā 'iiⁿ'yāⁿ caati cuuvi dichíí'vɛ yā táámá 'iiⁿ'yāⁿ ní cáávā 'iiⁿ'yāⁿ chi indeē ndúúdú yaadi, ní caavā 'iiⁿ'yāⁿ chi ngaⁿ'a yā chi cuaacu chiiⁿ chi ngaⁿ'a yā ní n'gai yā: “Por Dios”, chi 'tíícā, ní nguɛ́ɛ́ 'tíícā. Ní ley miiⁿ ní caavā 'iiⁿ'yāⁿ chi ngi'cueéⁿ yā nducuéⁿ'ē chi nguɛ́ɛ́ n'daācā ní nguɛ́ɛ́ tan'dúúcā Ndyuūs chi'cueeⁿ yā 'iiⁿ'yāⁿ. ni Wb Deenu yú chi ley miiⁿ nguɛ́ɛ́ dámaāⁿ caavā 'iiⁿ'yāⁿ chi din'daacá yā naati caavā 'iiⁿ'yāⁿ chi nguɛ́ɛ́ diiⁿ yā tan'dúúcā chí ngaⁿ'ā ley, caavā 'iiⁿ'yāⁿ chi nguɛ́ɛ́ n'giindiveéⁿ yā chiiⁿ chi ngaⁿ'ā ley, níícú caavā 'iiⁿ'yāⁿ chi nguɛ́ɛ́ n'daacā, caavā 'iiⁿ'yāⁿ chi idinuuⁿndi, caavā 'iiⁿ'yāⁿ chi nguɛ́ɛ́ diíⁿ yā respetar Ndyuūs ndíí nguɛ́ɛ diíⁿ yā respetar religión, ní caavā 'iiⁿ'yāⁿ chi n'giiⁿ'núⁿ yā chɛɛcú yā o chiidá yā, ní cáávā 'iiⁿ'yāⁿ chi n'giiⁿ'núⁿ yā 'iiⁿ'yāⁿ. wh ibS'uuúⁿ ní deenu yú chi ley yeⁿ'e Moisés ní n'dai ndúúti chi cu'téénu n'daāca yú yeⁿ'ē. g !b'Iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ ní neⁿ'é yā ca'cueéⁿ yā ley yeⁿ'é Ndyuūs naati nguɛ́ɛ́ tuumicadíínuuⁿ yā nduudu chi ngaⁿ'a yā, ndíí nguɛ́ɛ́ ndúú nduudu chi ca'cueéⁿ yā 'áárá chí diíⁿ yā tan'dúúcā chi déénu yā tanducueⁿ'ē. Af }bNaⁿ'a 'iiⁿ'yāⁿ ndaacadaamí yā yeⁿ'ē nduudu yeⁿ'é Ndyuūs ní n'giindiveéⁿ yā nduudu chi nguɛ́ɛ́ dichíí'vɛ̄. Ní n'gɛɛcu cheendí yā. Ní cuuvi ndái yā. Ye -bNí ngaⁿ'a yú tan'dúúcā Ndyuūs neⁿ'é yā taachi ngi'cueeⁿ yú ndúúcū vaadī neⁿ'e chí ngíícá ná staava yeⁿ'ē yú chi Ndyuūs 'āā didɛɛvɛ́ yā. Tanducuéⁿ'ē ní diiⁿ yú ndúúcū vaanicadíínuuⁿ yeⁿ'e yú chi ndɛɛvɛ. Ní i'teenu yú Ndyuūs ndúúcū núúⁿmáⁿ staava yeⁿ'ē yú. )d MbNí yaa'vi di 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'e yáāⁿ miiⁿ chi nguɛ́ɛ́ 'caandiveéⁿ yā yeⁿ'e cuentos yeⁿ'é yā chi falsos. Ndíí nguɛ́ɛ́ ndúú 'caandiveéⁿ yā nduudu chi chi'cueeⁿ 'iiⁿ'yāⁿ ndiicúū. Nduudu miiⁿ ní nguɛ́ɛ́ dichíí'vɛ̄. Dámaāⁿ diiiⁿ chi 'iiⁿyāⁿ ch'ɛɛcu cheendí yā ní nguɛ́ɛ́ nginnee 'iiⁿ'yāⁿ tan'dúúcā chi Ndyuūs neⁿ'é yā. Caati Ndyuūs dichó'o yā orden chi 'iiⁿ'yāⁿ ngi'cueéⁿ yā cáávā chi tanáⁿ'ā 'iiⁿ'yāⁿ cuuvi cu'téénu cá yā Ndyuūs. /c YbDii, Timoteo, 'úú neⁿ'é chi cūnee di yáāⁿ Efesio tan'dúúcā chi 'āā yaa'ví dii taachi cueⁿ'é yáⁿ'āa Macedonia ti vɛ́ɛ́ 'iiⁿ'yāⁿ chi chi'cueeⁿ doctrina chi n̄'dááⁿ. Yaa'vi di 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ chi nguɛ́ɛ́ ngi'cueeⁿ doctrina chi n̄'dááⁿ. b b'Úú ngiicá compañero yeⁿ'é chi idingúuⁿ yā carta 'cūū yeⁿ'e dii Timoteo chi saⁿ'ā chi cuaacu nííⁿnyúⁿ i'téénu sa Señor Jesucristo yeⁿ'ē yú. Ní alumno yeⁿ'é. Ní tan'dúúcā chi daīyá 'tíícā di. Neⁿ'é chi Ndyuūs chiida yú ndúúcū Señor Jesucristo yeⁿ'ē yú tée yā dii vaadī n'dai yeⁿ'é yā ndúúcū vaadī ya'ai 'iinú yeⁿ'é yā. Ní tée yā dii vaadī 'diiíⁿ yeⁿ'é yā. Ngaⁿ'á yā yeⁿ'e 'iiⁿ'yāⁿ chi nguɛ́ɛ́ n'daācā ngi'cueeⁿ yā `a =b'Úú Pablo 'úú. Ní 'úú apóstol yeⁿ'e Señor Jesucristo caati Ndyuūs ndúúcū Señor Jesucristo dichó'o yā 'úú. Ní snéé ngiinu yú 'iiⁿ'yāⁿ miiⁿ yeⁿ'e yú chi nadanguáⁿ'ai yā s'uuúⁿ. `/NNeⁿ'é chi Señor Jesucristo yeⁿ'ē yú tée yā ndís'tiī nducueⁿ'e cosas chí n'daacā taavi ca yeⁿ'é yā. 'Tíícā cuuvi._N'Úú ndúúcū poder yeⁿ'e Señor ngaⁿ'á ngīi chi 'cueéⁿ nī carta 'cūū nanááⁿ nducyaaca hermanos yeⁿ'e yú. [^/NCaaⁿ'máⁿ nī nducyaaca hermanos yeⁿ'e yú: N'dai ndís'tiī. Ní ituu'ví nī cheendi yā taachi diíⁿ nī saludar hermanos yeⁿ'e yú tan'dúúcā costumbre yeⁿ'e yú ti yeⁿ'e yú Ndyuūs. []/NNdís'tiī hermanos yeⁿ'e yú ngaⁿ'angua'a ndís'tiī cáávā nús'uu. _\7NNíícú Ndyuūs chi yaa'ví yā ndís'tiī chi cuuvi yeⁿ'é yā ndís'tiī diíⁿ yā chi vɛ́ɛ́ confianza yeⁿ'e yú ndúúcu yā. Ní Cristo miiⁿ ntúūⁿ diíⁿ yā cumplir nducuéⁿ'ē chi ngaⁿ'a yā chi cuuvi diiⁿ yā. Pablo ca'a yā saludos 'iiⁿ'yāⁿ ní neⁿ'é yā chi Ndyuūs ca'a yā cosas n'dai yeⁿ'é yā q[[NNí maaⁿ ní Ndyuūs yeⁿ'e yú tee yā vaadī 'diiíⁿ s'uuúⁿ ní didɛɛvɛ́ n'daacá yā ndís'tiī. Ní candɛ́ɛ yā cuidado ndís'tiī ndúúcū espíritu yeⁿ'é nī ndúúcū alma yeⁿ'é nī ndúúcū cuerpo yeⁿ'é nī ndúúcū nducuéⁿ'ē vida yeⁿ'é nī. Ní 'íícú 'iiⁿ'yāⁿ cuuvi caaⁿ'máⁿ yā chi nguɛɛ vɛ́ɛ́ mar 'áámá nuuⁿndi yeⁿ'é nī taachi ndaa Señor Jesucristo yeⁿ'ē yú taama vmnéⁿ'ēe na iⁿ'yééⁿdi 'cūū. ZZ-NNí divíi nī yeⁿ'e nducuéⁿ'ē chi n'diichi nī chi nguɛ́ɛ́ n'daacā. !Y;NN'diichínee nī nducuéⁿ'ē dendu'ū nduuti chi n'daacā o nguɛ́ɛ́. Níícú cuta'á nī yeⁿ'e nducuéⁿ'ē chi n'daacā ní din'daacá nī. )XKNNí nguɛ́ɛ́ diíⁿ nī despreciar nduudu yeⁿ'é Ndyuūs chi ngaⁿ'a 'iiⁿ'yāⁿ, nduudu chi Espíritu N'dai yeⁿ'é Ndyuūs ca'a yā 'iiⁿ'yāⁿ. xWiNNguɛɛ diíⁿ nī chi nguɛ́ɛ́ n'giindiveéⁿ nī nduudu yeⁿ'e Espíritu N'dai yeⁿ'é Ndyuūs. AV{NNíícú ca'á nī gracias Ndyuūs caava nducuéⁿ'ē chi cho'ō nuúⁿ nī caati 'tíícā neⁿ'é Ndyuūs yeⁿ'ē yú chi diíⁿ nī ti maaⁿ ní i'téénu nī Cristo Jesús. 4UcNCueⁿ'e daāⁿmaⁿ ngaⁿ'angua'á nī. 2T_NNducuéⁿ'e tiempo ní yeenú nī. SyNNí n'diichí nī chi din'daacá nī ndúúcū 'iiⁿ'yāⁿ chi nguɛ́ɛ́ din'daacá yā nduucú nī. Naati 'tíícā diiⁿ núⁿú yiiⁿnuⁿ nī chi din'daacá nī 'áámá nī ndúúcū taamá nī ndúúcū nducyaaca 'iiⁿ'yāⁿ. R9NNí di'cuiitu cá 'nū ndís'tiī hermanos yeⁿ'e yú chi diíⁿ nī chuū tan'dúúcā chi idinguúⁿ 'nū. Caaⁿ'máⁿ nī cuuví nī 'iiⁿ'yāⁿ chi nguɛ́ɛ́ neⁿ'e diiⁿ ntiiⁿnyuⁿ ní cunnee nī 'iiⁿ'yāⁿ chi 'va'a. Ní ca'á nī 'viich'ɛɛtíínūuⁿ yeⁿ'e 'iiⁿ'yāⁿ chi duūvá yā. Ní canéé chi vɛ́ɛ́ paciencia yeⁿ'é nī ndúúcū nducyaaca 'iiⁿ'yāⁿ. uQcN Ní canee chi n'giindiveéⁿ nī ní dineⁿ'e cá nī 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ cucáávā chi diíⁿ yā ntiiⁿnyuⁿ yeⁿ'é Ndyuūs. Maaⁿ ní 'cuɛɛtinéé n'daacá nī 'aamá nī ndúúcū taama nī ndúúcū vaadī 'diiíⁿ. JP N Ní di'cuiitú 'nū ndís'tiī chi 'caandiveéⁿ nī yeⁿ'e 'iiⁿ'yāⁿ chi diiⁿ ntiiⁿnyuⁿ yeⁿ'é Ndyuūs nguaaⁿ ndís'tiī caati 'iiⁿ'yāⁿ miiⁿ ngaⁿ'a ntiiⁿnyúⁿ yā ní itée yā consejo ndís'tiī. 'Iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ ní 'iiⁿ'yāⁿ chi Ndyuūs dichó'o yā nanááⁿ ndís'tiī. O3N Ní cáávā chuū ndís'tiī ní nca'á nī 'viich'ɛɛtíínūuⁿ ndís'tiī ní di'cuíítu nī 'aamá nī ndúúcū taamá nī tan'dúúcā chi maaⁿ 'āā idiíⁿ nī 'aamá nī ndúúcū taamá nī. Pablo nca'á yā consejo hermanos chi yeⁿ'e yáāⁿ Tesalónica pNYN Níícú Jesucristo ch'īi yā na cruz cucááva s'uuúⁿ caati maaⁿ ní cuuvi caⁿ'a yú 'cuɛɛtinée yú nduucú yā taachi ndaa yā 'áárá chí n'gɛɛtinée yú na iⁿ'yeeⁿdí 'cūū o 'áárā chi 'āā ch'iī yú. nMUN Ní Ndyuūs nguɛ́ɛ́ yaa'ví yā s'uuúⁿ chi cuuvi yeⁿ'é yā s'uuúⁿ caati tée yā s'uuúⁿ castigo chi díítūu naati caati nadanguáⁿ'ai yā s'uuúⁿ yeⁿ'ē castigo cucáávā Señor Jesucristo yeⁿ'ē yú. nLUNNaati s'uuúⁿ chí yeⁿ'ē nguuvi s'uuúⁿ ní 'cuɛɛtinéé yaaⁿ yú nguuvi chí ndaa Señor yeⁿ'e yú. Ní diiⁿ yú cuidado s'uuúⁿ chi 'aama canee yú lado yeⁿ'é Ndyuūs cucáávā chi i'teenu yú. Ní canee chi neⁿ'e yú nducyaaca 'iiⁿ'yāⁿ. Ní diiⁿ yú tan'dúúcā 'áámá soldado diíⁿ yā defender maáⁿ yā ndúúcū armadura yeⁿ'é yā. Ní canee yú cūnee ngiinu yú nguuvi chi Ndyuūs nadanguáⁿ'ai yā s'uuúⁿ yeⁿ'e castigo. Ní chuū ní tan'dúúcā 'aama soldado sta'á yā cachucha yeⁿ'e cūū yeⁿ'é yā ní diíⁿ yā defender tiíⁿ yā nduūcū. KN'Iiⁿ'yāⁿ chi cyaadu ní cyaadú yā n'gaaⁿ. Ní 'iiⁿ'yāⁿ chi ngii cúú'ví, ní cuuvi cúú'ví yā n'gaaⁿ. |JqNNí cáávā chuū nguɛ́ɛ́ ch'ɛɛtinee yú tan'dúúcā chi 'cuɛɛtī yaadu yú tan'dúúcā tanáⁿ'ā 'iiⁿ'yāⁿ chi nguɛɛ cūnee ngiinú yā Señor Jesucristo yeⁿ'e yú naati 'cuɛɛtī nduuchi yú, níícú cadiinuuⁿ yú. BI}NNí nducyaaca s'uuúⁿ ní yeⁿ'e dɛɛvɛ s'uuúⁿ ní s'uuúⁿ yeⁿ'e nguuvi s'uuúⁿ. Nguɛ́ɛ́ yeⁿ'e n'gaaⁿ s'uuúⁿ ndíí nguɛ́ɛ́ yeⁿ'e na maāiⁿ s'uuúⁿ. AH{NNaati ndís'tiī hermanos yeⁿ'é nguɛ́ɛ́ canee nī tan'duucā chi nguɛ́ɛ́ deenú nī yeⁿ'e chuū, ní ndaā tiempo miiⁿ tan'dúúcā tiempo chi ndaa 'áámá chi duucu. aG;NNíícú taachi 'tíícā ngaⁿ'a 'iiⁿ'yāⁿ: Maaⁿ ní vɛ́ɛ́ vaadī 'diiíⁿ ndúúcū yú ni seguro chi n'daacā canee yú tuu'mi dácanaaⁿ ní ndaa nanááⁿ yeⁿ'é 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ tiempo chi dí'cuiinú yā 'iiⁿ'yāⁿ. Ní tiempo miiⁿ ndaā tan'dúúcā chi ndaā vaadi ya'āī ngii yeⁿ'e 'áámá n'daataá taachi 'cuundiyaāⁿ daiya tá. Ní yeⁿ'e tiempo miiⁿ 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ ní nguɛ́ɛ́ cuuvi nánguaⁿ'ai yā yeⁿ'ē. iFKN'Āā deenu n'daacá nī chi nguuvi chi ndaā Señor Jesucristo ní nguuvi chi nguɛ́ɛ́ du'ū vɛɛ deenu. Hora miiⁿ tan'dúúca hora yeⁿ'e n'gaaⁿ chi ndaa 'áámá duucu chi 'iiⁿ'yāⁿ nguɛ́ɛ́ déénu yā. kE QNNdís'tiī hermanos yeⁿ'é 'nū, nguɛ́ɛ́ canee chi dinguúⁿ 'nū yeⁿ'e ndís'tiī yeⁿ'e chɛɛ̄ fecha o dɛ'ɛ̄ tiempo nduuti chi tiempo 'iichɛ o 'íí'nūuⁿ taachi ndaā Señor Jesucristo taama vmnéⁿ'ēe. DyNNíícú cáávā chííⁿ chi nca'a nī 'viich'ɛɛtíínūuⁿ 'áámá nī taama nī ndúúcū nduudu 'cūū.]C3NTuu'mi ní s'uuúⁿ chi snduuchi yú chi snee yú na iⁿ'yeeⁿdí 'cūū, Cristo mííⁿ cuta'á yā s'uuúⁿ na 'yúúné. Ní ndaa yú na meēeⁿ ndúúcū tanáⁿ'a yā chi 'āā n'díí, ní nducyaaca yú ní dáámá ndaa yú nanááⁿ Jesucristo na 'yúúné. 'Tíícā ní 'áámá cūnee yú ndúúcū Señor yeⁿ'ē yú. jBMNCaati maaⁿ Señor Jesucristo yeⁿ'e yú nch'éeⁿ yā yeⁿ'ē va'ai chɛɛti nguuvi taachí Ndyuūs ca'á yā orden. Ní ángel chí ch'ɛɛtɛ ca ní caaⁿ'máⁿ yā ní di'cuɛɛcú yā trompeta yeⁿ'é Ndyuūs. Ní 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ chi 'āā n'díí chí chi'téénu yā Jesucristo taachi 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ snée yā iⁿ'yeeⁿdí 'cūū ní snuuⁿ yā maaⁿ yáⁿ'āa, 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ vmnááⁿ vmnaaⁿ nduuchí yā yeⁿ'ē nguaaⁿ tináⁿ'ā. A+NNí cáávā chuū yaa'ví 'nū ndís'tiī chuū tan'dúúcā chi Señor chi'cueéⁿ yā nús'uu. S'uuúⁿ chi canduuchi yú ní canee yú na iⁿ'yeeⁿdí 'cūū ndíí ndaa Señor yeⁿ'ē yú nguɛ́ɛ́ can'dáánaaⁿ yú yeⁿ'e 'iiⁿ'yāⁿ chi 'āā n'díí. g@GNNí 'tíícā tan'duucā chi i'teenu yú chí Jesucristo ch'īi yā ní nduuchí yā yeⁿ'ē nguaaⁿ tináⁿ'ā, 'tiicá ntúūⁿ i'teenu yú chi taachi Ndyuūs dicho'ó yā Jesucristo taama vmnéⁿ'ēe, Cristo miiⁿ ní ndɛɛ yā ndúúcu yā nducyaaca 'iiⁿ'yāⁿ chi 'āā n'díí ní 'āā i'téénu yā Señor Jesucristo yeⁿ'ē yú. B?}N Ndís'tiī hermanos yeⁿ'é 'nū, nguɛ́ɛ́ neⁿ'é 'nū chi nguɛ́ɛ́ cadíínuuⁿ nī yeⁿ'e chi cuchiī yeⁿ'e 'iiⁿ'yāⁿ chi n'díí caati nguɛ́ɛ́ cuuvi ndaachii nuuⁿ nī tan'dúúcā tanáⁿ'ā 'iiⁿ'yāⁿ chi nguɛ́ɛ́ cunee ngiinú yā chí ndaa Jesucristo taama vmnéⁿ'ēe. e>CN Ní diíⁿ nī 'tuucā caati 'iiⁿ'yāⁿ chi nguɛɛ i'téénu yā Jesucristo yeⁿ'e yú cuuvi diíⁿ yā respetar ndís'tiī ní vɛ́ɛ́ necesidades yeⁿ'é nī. Yeⁿ'ē chi ndaa Jesucristo taama vmnéⁿ'ēe ]=3N Ngiicá 'nū chi ch'ɛɛtinéé n'daacá nī nguaaⁿ nducyaaca nī ndúúcū vaadī 'diiíⁿ. Ní diíⁿ nī ntiiⁿnyuⁿ yeⁿ'ē maáⁿ nī ndúúcū ta'á nī tan'dúúcā chi n'giⁿ'i 'nū ndís'tiī. ><uN Cuáácú chi neⁿ'é nī nducyaaca hermanos yeⁿ'ē yú chi snéé na yáⁿ'āa Macedonia naati maaⁿ ní di'cuíítu caⁿ'a 'nū chi dinéⁿ'e ca nī hermanos yeⁿ'e nī. 9;kN 'Úú nguɛ́ɛ́ caneé chi dinguúⁿ yeⁿ'é ndís'tiī tan'dúúcā chi canee chi neⁿ'é nī nducyaaca 'iiⁿ'yāⁿ chi yeⁿ'e Cristo chi hermanos yeⁿ'ē yú. Deenú chi Ndyuūs maáⁿ yā ngi'cueéⁿ yā ndís'tiī tan'duucā chi canee chi dineⁿ'é nī 'áámá nī ndúúcū taama nī. :N'Tíícā 'iiⁿ'yāⁿ chi nguɛ́ɛ́ diíⁿ yā tan'dúúcā chi ngi'cueéⁿ 'nū. Ndís'tiī nguɛ́ɛ́ idi'vaachí yā mar 'áámá 'iiⁿ'yāⁿ. Dámaāⁿ di'vaachí yā Ndyuūs caati Ndyuūs tée yā Espíritu N'dai yeⁿ'é yā s'uuúⁿ. H9 N'Tíícā Ndyuūs yaa'ví yā s'uuúⁿ chi cuuvi yeⁿ'é yā s'uuúⁿ cáávā chi diiⁿ yú nducuéⁿ'ē chi n'daacā nguɛ́ɛ́ caavā chi diiⁿ yú cosas chi nguɛ́ɛ́ n'daacā. 8!NNí mar 'áámá yú chi sáⁿ'ā nguɛ́ɛ́ caⁿ'a sa ndúúcū n'daataá chi nguɛ́ɛ́ yeⁿ'e sa o n'daataá nguɛ́ɛ́ caⁿ'a tá ndúúcū 'áámá isáⁿ'ā chi nguɛ́ɛ́ yeⁿ'e tá caati Señor Jesucristo yeⁿ'ē yú ca'á yā 'iiⁿ'yāⁿ miiⁿ 'áámá castigo chí ch'ɛɛtɛ caavā nuuⁿndi chi 'tíícā yeⁿ'é yā. Ní yeⁿ'é chuū 'āā n'diichi yú na vida yeⁿ'e hermanos yeⁿ'e yú chi diíⁿ yā 'túúcā chi nginnche'éí yā hermano yeⁿ'é yā. Ní nguɛ́ɛ́ n'daacā chuū. x7iNNguɛ́ɛ́ diiⁿ nī cosa chi nguɛ́ɛ́ n'daacā ndúúcū cuerpo yeⁿ'ē tá tan'dúúcā chi diiⁿ tanáⁿ'ā 'iiⁿ'yāⁿ chi nguɛ́ɛ́ yeⁿ'ē ndaata 'iiⁿ'yāⁿ Israel, 'iiⁿ'yāⁿ chi nguɛ́ɛ́ déénu yā Ndyuūs. 6NNí ca'áámá ca'aama ndís'tiī chi saⁿ'ā canee chi déénu nī tan'dúúca chi cuuvi cuta'á nī n'daataá yeⁿ'é nī ní 'caandavaacú nī. Ní canee n'daacá nī ndúúcū n'daataá yeⁿ'é nī. Ní dinéⁿ'e nī n'daataá yeⁿ'é nī. 5NNí Ndyuūs neⁿ'é yā chi ndís'tiī n'gɛɛtinéé n'daacá nī. Ní nducuéⁿ'ē chi diíⁿ nī, diíⁿ nī ti yeⁿ'é Ndyuūs ndís'tiī. Ní nguɛ́ɛ́ caⁿ'á nī ndúúcū 'iiⁿ'yāⁿ chi nguɛ́ɛ́ isaⁿ'a o n'daataá yeⁿ'é nī. 4NNdís'tiī ní deenú nī tan'dúúcā chí chi'cueeⁿ 'nū nanááⁿ ndís'tiī caati Ndyuūs dicho'ó yā nús'uu. y3 mNMaaⁿ ní di'cuíítu ca 'nū ndís'tiī hermanos yeⁿ'e yú ní ngiicá 'nū ndís'tiī nanááⁿ Jesucristo chi diíⁿ nī chuū. Tan'dúúcā chi ca'cueéⁿ 'nū ndís'tiī táácā chi cuuvi n'gɛɛtineé nī tan'dúúcā Ndyuūs neⁿ'é yā, 'tíícā 'āā diíⁿ nī. Ní 'tiicá ntúūⁿ diiⁿ cá nī cueⁿ'e daāⁿmaⁿ ní ngo'o cá diíⁿ nī. a2;N Ní Ndyuūs cuuvi cūnnee yā ndís'tiī chi 'áámá canéé vaadī neⁿ'e yeⁿ'é yā na staava yeⁿ'é nī. Ní nguɛ́ɛ́ vɛ́ɛ́ nuuⁿndi yeⁿ'é nī. Ní canéé dɛɛvɛ staava yeⁿ'é nī nanááⁿ Ndyuūs Chiida yú taachi ndaa Señor Jesucristo yeⁿ'ē yú ndúúcū nducyáácá 'iiⁿ'yāⁿ chi i'téénu yā 'yā.P1N Ní Señor Jesucristo yeⁿ'e yú cūnneé yā ndís'tiī caati cuuvi neⁿ'e cá nī nducyáácá 'iiⁿ'yāⁿ. Ní dineⁿ'e taavi cá nī tan'dúúcā nús'uu neⁿ'e taavi cá 'nū ndís'tiī. 03N Neⁿ'é 'nū chi Ndyuūs Chiida yú ndúúcū Señor Jesucristo yeⁿ'e yú cūnnee yā nús'uu caati cuuvi ndaa 'nū nanááⁿ ndís'tiī. b/=N Ní ngaⁿ'angua'á 'nū ndíí nguuvi ndii n'gaaⁿ chi Ndyuūs diíⁿ yā chi ndaá 'nū naachi snée nī. Níícú cūnnee 'nū ndís'tiī níícú cuuvi cu'téénu cá nī yeⁿ'e Señor Jesucristo yeⁿ'e yú. d.AN Maaⁿ ní gracias cuuvi nca'á 'nū Ndyuūs Chiida yú cucáávā ndís'tiī ní cucáávā chi ndís'tiī diíⁿ nī chi yeenu taaví 'nū taachi ngaⁿ'angua'á 'nū caavā ndís'tiī ndúúcū Ndyuūs Chiida yú. D-NNí snéé 'nū tan'dúúcā chi vɛ́ɛ́ vida ngai yeⁿ'é 'nū ti n'giindiveéⁿ 'nū chí n'daacā n'dai caneé nī maaⁿ chi ndís'tiī ní yeⁿ'e Señor Jesucristo ndís'tiī. -,SNNí ndís'tiī hermanos yeⁿ'é 'nū cucáávā chi n'giindiveéⁿ 'nū yeⁿ'ē ndís'tiī chi díítū canee nī ndúúcū chi i'téénu nī yeⁿ'e Señor Jesucristo yeⁿ'e yú maaⁿ ní vɛ́ɛ́ 'viich'ɛɛtíínuuⁿ yeⁿ'é 'nū yeⁿ'ē tanducuéⁿ'ē chi ch'eenú 'nū chiī. i+KNNaati maaⁿ ní Timoteo chi chiīca sá yeⁿ'e ndís'tiī chi snee na yáāⁿ Tesalónica ndaā sa nanaáⁿ 'nū. Ní yaa'vi sa nús'uuⁿ chi n'daacā n'dai snee nī ti i'téénu nī Ndyuūs. Ní ngaⁿ'a ntúūⁿ sā chi neⁿ'e nī nducyaaca 'iiⁿ'yāⁿ. Ní yaa'vi sa nús'uu chi cueⁿ'e daāⁿmaⁿ n'gaacu nī yeⁿ'é 'nū ní neⁿ'é nī nús'uu. Ní nééné neⁿ'é nī n'diichí nī nús'uu. Ní nús'uu neⁿ'e ntúuⁿ 'nū n'diichi 'nū ndís'tiī. *NNí cáávā chuū taachi 'āā ntɛ́ɛ́ chɛɛ́ chi nguɛ́ɛ́ n'giindiveéⁿ yeⁿ'é ndís'tiī cho'ó hermano Timoteo chi 'úú cuuvi deenú táácā sneé nī ndúúcū chi i'téénu nī. Caati 'úú 'va'á chi yááⁿn'guiinūuⁿ diiⁿ chi nguɛ́ɛ́ i'téénu nī ní maaⁿ ní nguɛ́ɛ́ dichíí'vɛ̄ ntiiⁿnyuⁿ chi 'āā diiⁿ 'nū nguaaⁿ ndís'tiī. W)'NNí cuaacú taachí ch'ɛɛtineé 'nū ndúúcū ndís'tiī chii 'nū ndís'tiī chi ndaa tiempo chi canéé chi 'cueenu yú cuuvi tan'dúúcā chi chó'ōo yeⁿ'é nī. Chuū ní ndís'tiī déénu nī. l(QNNguɛɛ neⁿ'é 'nū chi ndís'tiī ndaacadaamí nī yeⁿ'e Jesucristo chi nguɛɛ i'téénu nī Jesucristo cucáávā chi n'geenú nī ngii. 'Āā deenú nī chi canee chi 'cueenú nī cuuvi caati i'téénu nī Jesucristo. b'=NNí dicho'ó 'nū Timoteo chi hermano yeⁿ'ē yú chi cuuvi n'diichi sa ndís'tiī taacā snée nī. Saⁿ'ā miiⁿ 'āā diiⁿ sa ntiiⁿnyuⁿ yeⁿ'é Ndyuūs daama nduucú 'nū ní ngaⁿ'a sa nduudu cuaacu yeⁿ'é Cristo chi diiⁿ chi nadinguáⁿ'ai 'iiⁿ'yāⁿ. Saⁿ'ā miiⁿ ní cuuví cūnnee sa ndís'tiī ní tée sa 'viich'ɛɛtíínūuⁿ ndís'tiī. Ní cuuví cūnee diitu cá nī ndúúcū chi i'téénu nī. Cáávā chuū dichó'o 'nū Timoteo. M& NNí taachi 'āā ntɛ́ɛ́ cuchɛɛ́ 'nū chi nguɛ́ɛ́ ndaa 'nū nanááⁿ ndís'tiī, tuu'mi ní nadicadíínuuⁿ 'nū chi n'daacā chi maáⁿ 'nū n'gɛɛtineé 'nū na yáāⁿ Atenas. 8%iNCuaacu nííⁿnyúⁿ chi ndís'tiī chi i'téénu nī ní diiⁿ chi nééné yeenú 'nū cáávā chi diíⁿ 'nū ntiiⁿnyuⁿ yeⁿ'é Ndyuūs nguaaⁿ ndís'tiī.G$N¿Dɛ'ɛ̄ cáávā chi snéé ngiinu 'nū ní yeenú 'nū? Snéé ngiinu 'nū ní yeenú 'nū ti cuuvi candɛɛ́ 'nū ndís'tiī nanááⁿ Jesucristo taachi ndaa yā taama vmnéⁿ'ēe. Z#-NNí diíⁿ 'nū nducuéⁿ'ē chi cuuví 'nū ti cuuvi ndaá 'nū nanááⁿ ndís'tiī. Ni 'úú Pablo 'naaⁿ tiempo canee listo chi naⁿ'á naati yááⁿn'guiinūuⁿ diiⁿ sa chi nguɛɛ cuuvi ndaá. "7NNdís'tiī hermanos yeⁿ'e yú 'áárá chí maaⁿ ní yaⁿ'ai snée 'nū yeⁿ'e ndís'tiī ní nguɛ́ɛ́ cuuvi naáⁿ 'nū ndís'tiī nadacadiinúúⁿ 'nū yeⁿ'e ndís'tiī. Nééné neⁿ'é 'nū cunée 'nū ndúúcū ndís'tiī ní n'diichí 'nū ndís'tiī. 0!YNNí taachi neⁿ'é 'nū ngaⁿ'á 'nū nduudu cuaacu nanááⁿ 'iiⁿ'yāⁿ chi nguɛ́ɛ́ yeⁿ'e ndaata yeⁿ'é yā caati cuuví nnguaⁿ'ai yā, 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ chi paisanos yeⁿ'é nī nguɛ́ɛ́ n'guúⁿ yā chi ngaⁿ'á 'nū. 'Tíícā ni vɛ́ɛ́ cá nuuⁿndi yeⁿ'é yā. 'Tíícā diíⁿ yā maaⁿ naati cuayiivi Ndyuūs caⁿ'á yā chi ca'a yā 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ 'áámá castigo chi neené diitūu ca. Pablo neⁿ'é yā caⁿ'á yā taama vmnéⁿ'ēe ní n'diichí yā 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'e yáāⁿ Tesalónica 6 eNMaaⁿ 'iiⁿ'yāⁿ paisanos chi 'iiⁿ'yāⁿ Israel ch'iiⁿ'nuⁿ yā Señor Jesucristo yeⁿ'ē yú tan'dúúcā chi diíⁿ yā ndúúcū profetas chi ngaⁿ'á yā nduudu cuaacu yeⁿ'é Ndyuūs tiempo chi 'āā chó'ōo. Ní 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ can'dáa yā s'uuúⁿ ní diiⁿ chi n'geenu yú ngii. Ní nguɛ́ɛ́ diíⁿ yā chiiⁿ chi Ndyuūs neⁿ'é yā chi diíⁿ yā ní contra yā nducyaaca 'iiⁿ'yāⁿ. !NNdís'tiī, hermanos yeⁿ'é 'nū. Dáámá cho'o yeⁿ'e ndís'tiī taachi n'geenú nī ngii cucáávā chi diiⁿ 'iiⁿ'yāⁿ Israel chi paisanos yeⁿ'é nī ndúúcu nī. Chó'ōo ntúūⁿ yeⁿ'e 'iiⁿ'yāⁿ chi naⁿ'á yā yaācū naachi 'iiⁿ'yāⁿ i'téénu yā Jesucristo na yáⁿ'āa Judea caati 'tíícā diiⁿ 'iiⁿ'yāⁿ Israel chi paisanos yeⁿ'é yā ndúúcu yā. ?wN Níícú cáávā nducuéⁿ'ē chuū cueⁿ'e daāⁿmaⁿ ní ca'á 'nū gracias Ndyuūs caati taachi ndís'tiī ní ch'iinniveéⁿ nī nduudu yeⁿ'é Ndyuūs chi ngaⁿ'á 'nū nanááⁿ ndís'tiī, chi'téénu nī nduudu miiⁿ chi nduudu yeⁿ'é Ndyuūs ní nguɛ́ɛ́ nduudu chi yeⁿ'e 'iiⁿ'yāⁿ. Ní cuaacu chi nduudu miiⁿ ní yeⁿ'é Ndyuūs caati diiⁿ ntiiⁿnyuⁿ na vida yeⁿ'é ndís'tiī chi i'téénu nī. ?wN Ní ch'iⁿ'i 'nū ndís'tiī tan'dúúcā chi cuuvi n'gɛɛtinee n'daacá nī nanááⁿ Ndyuūs caati ndís'tiī ní yeⁿ'é Ndyuūs ndís'tiī. Ní Ndyuūs ní yaa'ví yā ndís'tiī chi cuuvi ndaa nī naachi Ndyuūs ngaⁿ'a ntiiⁿnyúⁿ yā. Ní vɛ́ɛ́ nducuéⁿ'ē cosas chí n'dai yeⁿ'é nī. /N Ní 'tiicá ntúūⁿ ndís'tiī deenú nī tan'dúúcā chi diíⁿ 'nū ndúúcū ca'áámá ca'áámá ndís'tiī. Ní diíⁿ 'nū tan'dúúcā chi nús'uu ní chiidá nī ni ndís'tiī ní daiyá 'nū ní tee 'nū consejo ndís'tiī ndúúcū 'viich'ɛɛtíínūuⁿ. nUN Ní ndís'tiī ní testigos yeⁿ'é 'nū. 'Tiicá ntúūⁿ Ndyuūs ní testigo yeⁿ'é 'nū tan'dúúcā chi 'cuɛɛtinee n'daacá 'nū ní diíⁿ 'nū dendu'ū chi cuaacu taachi caneé 'nū nguaaⁿ ndis'tiī chi i'téénu nī Señor Jesucristo. Ní nguɛ́ɛ́ mar 'áámá 'iiⁿ'yāⁿ cuuvi caaⁿ'maⁿ yā chi nguɛ́ɛ́ n'daacā diíⁿ 'nū. taN Ndís'tiī hermanos yeⁿ'e yú, n'gaacu nī yeⁿ'ē ntiiⁿnyuⁿ chi diiⁿ cá 'nū ni ngaⁿ'á 'nū nduudu cuaacu yeⁿ'é Ndyuūs nanááⁿ ndís'tiī. Ní diíⁿ 'nū ntiiⁿnyuⁿ ndúúcū ta'á 'nū ndíí nguuvi ndíí n'gaaⁿ cáávā chi vɛ́ɛ́ necesidades yeⁿ'é 'nū. Ní nguɛ́ɛ́ di'vaachí 'nū ndís'tiī yeⁿ'ē dɛ́'ɛ̄ vɛɛ. NNí 'tíícā neⁿ'e cá 'nū ndís'tiī chi neⁿ'é 'nū tee 'nū ndís'tiī nguɛ́ɛ́ dámaāⁿ nduudu cuaacu yeⁿ'é Ndyuūs, naati 'tiicá ntuūⁿ neⁿ'é 'nū 'cuuví 'nū cáávā ndís'tiī caati 'āā neⁿ'e taavi cá 'nū ndís'tiī. SNNaati 'tíícā diíⁿ 'nū ndúúcu nī tan'dúúcā chi ndís'tiī da'caiyáā daiyá 'nū. Niicu tan'dúúcā chi diiⁿ 'áámá n'daataá ndúúcū daiyá yā taachi idi'cuiitá yā ní diíⁿ yā cuidado daiyá yā, 'tíícā diíⁿ 'nū ndúúcu nī. Ní n'daacā ngaⁿ'á 'nū ndúúcū nī ndúúcū vaadī n'giinu. ?wNMar 'áámá vmnéⁿ'ēe diíⁿ 'nū ntiiⁿnyuⁿ yeⁿ'é Ndyuūs caavā chi 'iiⁿ'yāⁿ cuuvi caaⁿ'máⁿ yā chi n'gɛɛtɛ́ 'nū. Ní nguɛ́ɛ́ nanááⁿ ndís'tiī, ndíí nguɛɛ nduu nanááⁿ tanáⁿ'a yā. Ní deenú 'nū chi cuuvi ch'iⁿ'í 'nū 'iiⁿ'yāⁿ chi ch'ɛɛtɛ maáⁿ 'nū caati Cristo dichó'o yā nús'uu chi diíⁿ 'nū ntiiⁿnyuⁿ yeⁿ'e apóstoles ní candɛɛ́ 'nū nduudu yeⁿ'é yā. 4aNNí ndís'tiī deenú nī chi nguɛ́ɛ́ ngaⁿ'á 'nū nduudu cuaacu miiⁿ ndúúcū n'deee n'dáí nduudu chi n'dai taavi chi cūnee yiinú nī yeⁿ'é 'nū. Ní nguɛ́ɛ́ ngaⁿ'á 'nū cáávā chi diíⁿ 'nū ganar tuūmī. Ndyuūs ní deenú yā yeⁿ'é 'nū yeⁿ'e chi diíⁿ 'nū. .UNNaati Ndyuūs n'diichí ya vida yeⁿ'é 'nū chi n'daacā n'gɛɛtineé 'nū. Ní tee yā ntiiⁿnyuⁿ nús'uu chi caaⁿ'máⁿ 'nū nduudu cuaacu yeⁿ'ē chi cuuvi nanguáⁿ'ai 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'e nuuⁿndi yeⁿ'é yā. Ní nguɛɛ diíⁿ 'nū ntiiⁿnyuⁿ miiⁿ chi cūnee yíínūu 'iiⁿ'yāⁿ naati diíⁿ 'nū chiiⁿ chi neⁿ'e Ndyuūs chi snaaⁿ yā nducuéⁿ'ē chi vɛɛ na staava yeⁿ'e yú. QNCaati deenú 'nū chi ngaⁿ'á 'nū nduudu cuaacu miiⁿ nguɛ́ɛ́ ndúúcū vaanicadíínuuⁿ yeⁿ'é 'nū chí nguɛ́ɛ́ n'daacā ndíí nguɛ́ɛ́ ndúú nginnche'éí 'nū 'iiⁿ'yāⁿ. 9N'Āā deenú nī chi 'āā cueⁿ'é 'nū yáāⁿ Filipos vmnaaⁿ chi ndaá 'nū nanááⁿ ndís'tiī. Ní déénu nī chi 'iiⁿ'yāⁿ miiⁿya nguɛɛ n'daacā diíⁿ yā nduucú 'nū. Ní ngaⁿ'a taáⁿ yā yeⁿ'é 'nū chi ch'eenú 'nū chii. Níícú taachi ndaá 'nū nanááⁿ ndís'tiī, nguɛɛ 'va'á 'nū chi caaⁿ'máⁿ 'nū nduudu cuaacu chí ngai yeⁿ'e Cristo 'áárá chí deenú 'nū chi vɛɛ cá 'iiⁿ'yāⁿ chi contra yeⁿ'e nús'uu, 'iiⁿ'yāⁿ chi nguɛ́ɛ́ n'daacā diíⁿ yā nduucú 'nū. * ONNdís'tiī, hermanos yeⁿ'e yú, deenú nī chi tiempo chi canéé 'nū nguaaⁿ ndís'tiī chi nguɛɛ tandii rá diíⁿ 'nū ntiiⁿnyuⁿ yeⁿ'é Ndyuūs.  N 'Tiicá ntúūⁿ ngaⁿ'a yā chi ndís'tiī cūnee ngiinú nī chi Jesucristo chi Daiya Ndyuūs ní ndaa yā taama vmnéⁿ'ēe yeⁿ'ē va'ai chɛɛti nguuvi. Ndyuūs nada'cueeⁿ yā Jesús miiⁿ yeⁿ'ē nguaaⁿ tináⁿ'ā. Níícú Jesucristo miiⁿ ní 'iiⁿ'yāⁿ chi nadanguáⁿ'ai yā s'uuúⁿ yeⁿ'ē castigo chi neené díítūu yeⁿ'e tiempo chi cuchiī.Q N Ní nducyaaca 'iiⁿ'yāⁿ ngaⁿ'a yā nús'uu yeⁿ'e visita yeⁿ'é 'nu taachi caneé 'nū nguaaⁿ ndís'tii. Ni ngaⁿ'a yā tan'dúúcā chi ndís'tiī s'néeⁿ nī ídolos caavā chi cu'téénu nī Ndyuūs chí canduuchi, Ndyuūs chí cuáácú chi Ndyuūs. Ní tuca'á nī diíⁿ nī ntiiⁿnyuⁿ yeⁿ'é Ndyuūs. + QNNí ndís'tiī diiⁿ nī chi tanáⁿ'ā 'iiⁿ'yāⁿ cuuvi déénu yā nduudu cuaacu yeⁿ'e Señor. Nguɛɛ dámaaⁿ 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'e yáⁿ'āa Macedonia ndúúcū 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'e yáⁿ'āa Acaya naati 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'e nducuéⁿ'ē cuaāⁿ 'āā deenú yā chi ndis'tiī i'téénu nī Ndyuus. Ní nguɛɛ canéé chi caaⁿ'maⁿ cá 'nū dɛ'ɛ̄ vɛɛ yeⁿ'e nī ti n'daacā i'téénu nī. 9 mNNí cucáávā chi diíⁿ nī 'tuucā nducyáácá 'iiⁿ'yāⁿ chi i'téénu yā Señor Jesucristo, 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'e núúⁿmáⁿ yáⁿ'āa Macedonia ndúúcū núúⁿmáⁿ yáⁿ'āa Acaya cuuvi cuta'á ndís'tiī tan'dúúcā 'áámá ejemplo ní diíⁿ yā tan'dúúcā chi diíⁿ nī. d  CNNi ndís'tíī ní 'āā diiⁿ nī tan'dúúcā chi nús'uu diíⁿ 'nū ní tan'dúúcā chi diiⁿ Señor Jesucristo yeⁿ'ē yú. Ní i'téénu nī nduudu cuaacu yeⁿ'é Ndyuūs. Ní yeenú nī ndúúcū vaadī yeenú chi Espíritu N'dai yeⁿ'é Ndyuūs tee yā ndís'tiī 'áárá chí ch'eenú nī chiī cucáávā chi i'téénu nī. e~I}} |zy$x+v1uPtss>rqpn~lkk&j$hkfledcba)`^[zZXVUSRPOMNMOLKIHvGF{EMDRCA@@(?V> =?;n:f9766*4=3100..-0,V*)'%$R"n  g VCu E 4 u  Z  Nacadiinúúⁿ 'nū chí ca'á yā orden chi 'cuūvi 'nū naati chuū ní chiī chí ch'iⁿ'i nús'uu chi cu'téenu cá 'nū Ndyuūs chi nadacuéeⁿ yā 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'ē nguaaⁿ tináⁿ'ā. Ní nguɛɛ i'téénu 'nū yeⁿ'e maáⁿ 'nū. tY cNí ndís'tiī hermanos yeⁿ'é 'nū. Neⁿ'é 'nū chi cadiinuuⁿ nī yeⁿ'e tanduvɛ́ɛ́ vaadī caa'va chi cho'ō nuúⁿ 'nū na yáⁿ'āa yeⁿ'e Asia. Chííⁿ chí ch'eenu taaví 'nū chiī ní nééné n'deee ca, ní nadicadiinúúⁿ 'nū chi nguɛ́ɛ́ fuerzas yeⁿ'é 'nū chi cuchɛɛ́ 'nū yeⁿ'e nducuéⁿ'ē ti cuuví 'cuūvi 'nū. zX oNí canee ngiinú 'nū yeⁿ'e ndís'tiī chi cunee n'daaca nī. Ti deenú 'nū ti taachi ndís'tiī n'geenu nī ngii tan'dúúcā nús'uu 'tiicá ntúūⁿ Ndyuūs tee yā, 'viich'ɛɛtínūuⁿ ndís'tiī tan'dúúca chí tee yā nús'uu. ZW /Maaⁿ ní, nduuti chi n'geenú 'nū ngii, chuu ní cáávā ndís'tiī cuuvi cuta'á nī 'viich'ɛɛtínūuⁿ yeⁿ'é Ndyuūs ní cuuvi nnguaⁿ'ai nī. Ní nduuti chi Ndyuūs tee yā nús'uu 'viich'ɛɛtínūuⁿ, chuū ní cáávā ndís'tiī cuuvi cuta'á nī 'viich'ɛɛtínūuⁿ yeⁿ'é Ndyuūs, ní cuuvi nnguaiⁿ'ai nī. 'Tiicá ntúūⁿ ndís'tiī cuuvi cuchɛ́ɛ nī nducuéⁿ'ē chi n'geenu nī ngii tan'dúúcā chi nús'uū n'geenú 'nū ngii. 5V eNús'uu ní n'geenú 'nū ngii n'deee ca cáavā chi idiíⁿ 'nū ntiiⁿnyuⁿ yeⁿ'e Señor Jesucristo. Ní Señor Jesucristo tee ca yā 'viich'ɛɛtínūuⁿ nús'uu. !U =Ndyuūs yeⁿ'e yú itee yā 'viich'ɛɛtínūuⁿ nús'uu yeⁿ'e tanducuéⁿ'ē chi n'geenú 'nū ngii ti nús'uu ní cuuvi ca'á 'nū dáámá 'viich'ɛɛtínūuⁿ 'iiⁿ'yāⁿ chi n'geenú yā ngii ndúúcū dáámá 'viich'ɛ́ɛ́tiīnūuⁿ chi Ndyuūs tee yā nús'uu. RT Dich'ɛɛtɛ yú Ndyuūs ti nééné n'dai Ndyuūs Chiida yú chi Chiida Señor Jesucristo yeⁿ'ē yú. Ndyuūs Chiida yú ya'ai 'iinú yā s'uuúⁿ ní tee yā 'viich'ɛɛtínūuⁿ s'uuúⁿ. RS Ndyuūs Chiida yú ndúúcū Señor Jesucristo cuuvi tée yā s'uuúⁿ cosa chi n'daacā yeⁿ'é yā ní 'íícú cunéé vaadī 'diiiⁿ yeⁿ'é yā na staava yeⁿ'e yú. Pablo ch'eenú yā chiī ;R s'Úú Pablo 'úú. Ní Ndyuūs neⁿ'é yā chi 'úú cuuvi 'áámá apóstol chi candɛɛ́ nduudu cuaacu yeⁿ'ē Jesucristo. 'Úú ndúúcū Timoteo chi hermano yeⁿ'e yú idinguúⁿ carta 'cūū yeⁿ'e 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'e yáāⁿ Corinto chi caⁿ'á yā yáacū yeⁿ'e 'iivú Ndyuūs, ní yeⁿ'ē nducyaaca 'iiⁿ'yāⁿ chi i'teenú yā Jesucristo, 'iiⁿ'yāⁿ chi snée yā na núúⁿmáⁿ yáⁿ'āa yeⁿ'e Acaya. Qb'Iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ ndáácadaami yā yeⁿ'ē nduudu cuaacu yeⁿ'é Ndyuūs ní maáⁿ yā ní nguɛ́ɛ́ i'téénu yā nduudu cuaacu yeⁿ'e Ndyuūs. Maaⁿ ní 'úú neⁿ'é chi Ndyuūs tée yā dii tanducuéⁿ'ē chi n'daāca. 'Tíícā cuuvi.uPcbDííⁿ, Timoteo, cundɛ́ɛ di n'daacā cuidado yeⁿ'e encargo chi 'iiⁿ'yāⁿ 'āā tee yā dii. Nguɛ́ɛ́ cu'neeⁿveeⁿ di n'deee n'dáí nduudu chi ngaⁿ'a 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'e cosa yeⁿ'ē iⁿ'yeeⁿdí 'cūū o yeⁿ'ē nduudu chi nguɛ́ɛ́ dichíí'vɛ̄ o yeⁿ'ē chi ngaⁿ'a 'iiⁿ'yāⁿ chi nduudu deenu ní nguɛ́ɛ́ 'tíícā. zOmb'Tíícā cuuvi yeⁿ'é 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ vaadī 'cuiica yeⁿ'é yā chi vida cueⁿ'e daāⁿmaⁿ chi Ndyuūs caⁿ'á yā chi ca'a yā 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'é yā. Pablo ca'á yā últimas órdenes Timoteo ti 'cuiīnū carta maaⁿ N+bNíícú díí yaa'vi di 'iiⁿ'yāⁿ 'cuiica chi din'daacá yā ní diíⁿ yā n'deee tááví ntiiⁿnyuⁿ chi n'daacā. 'Íícú canee listo yā chi cuuvi ca'a yā tanáⁿ'ā 'iiⁿ'yāⁿ chi nguɛ́ɛ́ vɛ́ɛ́ yeⁿ'e yā ní innee yā 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ. ZM-bMaaⁿ ní dii, Timoteo, cuuvi di 'iiⁿ'yāⁿ 'cuiica chi nguɛ́ɛ́ nadacádíínuuⁿ yā chi ch'ɛɛtɛ n'dáí yā. Ní nguɛ́ɛ́ cunee ngiinú yā yeⁿ'e chi vɛ́ɛ́ yeⁿ'e yā caati cosa chi nguɛ́ɛ́ seguro chi 'áámá cūnee ndúúcu yā. N'dáácā ca nduuti chi 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ cu'téénu yā Ndyuūs chi canduuchi ní Ndyuūs ca'á yā n'deee n'dáí dendu'ū yeⁿ'e nducuéⁿ'ē chi vɛɛ caati cuuvi cuta'a yú ní yeenu yú. :LmbDámaāⁿ Ndyuūs miiⁿ ní 'áámá canduuchí yā cueⁿ'e daāⁿmaⁿ. Ní canduuchí yā ná chidɛɛvɛ chi nguɛ́ɛ́ cuuvi indaa mar 'áámá 'iiⁿ'yāⁿ. Ní nguɛ́ɛ́ n'diichi mar 'áámá 'iiⁿ'yāⁿ Ndyuūs miiⁿ ndíí nguɛ́ɛ́ cuuvi snaaⁿ ra yā. Maaⁿ ní cuéⁿ'e daāⁿmaⁿ canee cuuⁿmiⁿ yú dich'ɛɛtɛ yú Ndyuūs ti tanducuéⁿ'ē poder chi vɛ́ɛ́ ní yeⁿ'é yā. 'Tííca rā vaa. JK bNíícú tiempo taachi Ndyuūs neⁿ'é yā, Ndyuūs caⁿ'á yā dicho'ó yā Jesucristo chí n'dai taavi nanááⁿ 'iiⁿ'yāⁿ taama vmnéⁿ'ēe. Ní Cristo miiⁿ maáⁿ yā ní 'áámá n'dyáⁿ'ā 'iiⁿ'yāⁿ nūuⁿ chi ngaⁿ'a ntiiⁿnyuⁿ yā yeⁿ'e nducueⁿ'ē chi vɛ́ɛ́, ní Rey chi ch'ɛɛtɛ taavi ca nguɛ́ɛ́ ti tanáⁿ'ā reyes. Ní 'iivi yú chi ch'ɛɛtɛ taavi ca nguɛ́ɛ́ ti tanáⁿ'ā saⁿ'ā chi 'iivi. ^J5b'Úú yaa'ví dii chi 'caandiveeⁿ di ní diiⁿ di nducuéⁿ'ē chi ca'á orden yeⁿ'ē di. Ni nguɛ́ɛ́ n̄'daaⁿ orden yeⁿ'é caati nguɛ́ɛ́ neⁿ'é chi 'iiⁿ'yāⁿ caaⁿ'máⁿ yā contra yeⁿ'ē di caavā cosa chi diiⁿ di. Diiⁿ di 'tíícā ndii tiempo chi ndaa Señor Jesucristo yeⁿ'e yú táámá vmnéⁿ'ēe. I#b Maaⁿ ní 'úú yaa'ví dii nanááⁿ Ndyuūs chi testigo yeⁿ'e yú, Ndyuūs chi itée yā vida yeⁿ'ē nducuéⁿ'ē chi vɛ́ɛ́, ní nanááⁿ Jesucristo chi 'āā ngaⁿ'a yā nduudu cuaacu yeⁿ'é Ndyuūs chiidá yā nanááⁿ gobernador Poncio Pilato. H!b Ní taachi 'cueenu di cuuvi cáávā chi i'téénu di Ndyuūs canee diitu di ndúúcū chi i'téénu di yeⁿ'é Ndyuūs yeⁿ'ē yú. Ní diitu diiⁿ di caati chi cuuvi yeⁿ'ē di vida cueⁿ'e daāⁿmaⁿ chi cuuvi cuta'a di yeⁿ'e Ndyuūs ti Ndyuūs yaa'ví yā dii chi cuuvi yeⁿ'é yā dii. Ní dii 'āā ngaⁿ'a di chi i'téénu di Ndyuūs nanááⁿ 'yaaⁿ n'dáí 'iiⁿ'yāⁿ. jGMb Maaⁿ ní dii, Timoteo, saⁿ'ā chi yeⁿ'é Ndyuūs dii, divíi di yeⁿ'e nducuéⁿ'ē chuū chi nguɛɛ n'daacā. Ní diiⁿ di nducuéⁿ'ē chi n'daacā. Dich'ɛɛtɛ di Ndyuūs ní cu'téénu ca di. Diné'e ca di nducyaaca 'iiⁿ'yāⁿ ní diiⁿ di nducuéⁿ'ē ndúúcū paciencia. Ní canee di ndúúcū staava yeⁿ'e di chi n'dai. EFb Chííⁿ chí diiⁿ chi 'iiⁿ'yāⁿ dinuuⁿndí yā ní chuū. 'Iiⁿ'yāⁿ neⁿ'e cá yā tuūmī. Ní in'nuuⁿ cá yā tuūmī chi 'āā ntɛ́ɛ́ vɛ́ɛ́ tiempo chi cu'téénu yā. Ní maáⁿ yā diíⁿ yā chi ya'āī n'geenu taaví yā ngii. Yeⁿ'e chi cuuvi din'daaca yú maaⁿ chi i'teenu yú VE%b Caati 'iiⁿ'yāⁿ chi neⁿ'é yā 'cuiicá yā taachi yááⁿn'guiinūuⁿ n'diichi neeⁿ sa 'yā cuuvi diíⁿ yā dendú'ū chi nguɛɛ n'daacā. Ní caneé yā ndúúcū vicio zonzo yeⁿ'é yā chi nguɛɛ n'daacā. Ní nguɛ́ɛ́ dichíí'vɛ̄. Ní diiⁿ chi dinuuⁿndí yā níícú diiⁿ chi caⁿ'á yā infierno. "D=bNeⁿ'e chí snee yú iⁿ'yeeⁿdí 'cūū nduuti chi vɛ́ɛ́ chi nge'e yú ndúúcū catecai yú, ní ndúúcū chuū nūuⁿ cānee chi yeenu yú. \C1bDeenu yú chi nguɛ́ɛ́ dɛ'ɛ̄ vɛɛ ndɛɛ̄ yú taachi ch'iindiyaāⁿ yú iⁿ'yeeⁿdí 'cūū. Ní nguɛ́ɛ́ dɛ'ɛ̄ vɛɛ ntúūⁿ candɛɛ yú yeⁿ'ē iⁿ'yeeⁿdí 'cūū taachi 'cuūvī yú. dBAbDeenu yú chi 'iiⁿ'yāⁿ chi i'téénu yā Jesucristo canee n'daacá yā ndúúcū chi vɛɛ yeⁿ'é yā ní yeenú yā. Chiiⁿ chi i'téénu yā ní tan'dúúcā vaadī 'cuiica ca yeⁿ'é yā. 'Tííca rā vaa. A#bNí 'iiⁿ'yāⁿ miiⁿ diíⁿ yā chi nducyaaca 'iiⁿ'yāⁿ dámaāⁿ n'gɛɛcu cheendí yā, ní nguɛ́ɛ́ n'daacā nadacadíínuuⁿ yā. Ní nguɛ́ɛ́ deenú yā nduudu yeⁿ'e Cristo. 'Iiⁿ'yāⁿ miiⁿ nadacadíínuuⁿ yā chi diíⁿ yā ganar tuumī caati chi'téénu yā ní ngaⁿ'a yā nduudu yeⁿ'e Cristo. Divíi di yeⁿ'e tanducuéⁿ'ē 'iiⁿ'yāⁿ chi 'tíícā. `@9btuu'mi ní 'iiⁿ'yāⁿ miiⁿ ní nadacadíínuuⁿ yā chi maaⁿ yā ch'ɛɛtɛ́ yā, ní nguɛ́ɛ́ dɛ'ɛ̄ vɛɛ deenu yā. 'Iiⁿ'yāⁿ miiⁿ ní ch'ɛɛcu cheendí yā. Ní diíⁿ yā chi náⁿ'ā 'iiⁿ'yāⁿ nguⁿ'u yā ní ngue'éí yā ní 'caa'vá yā ní ngaⁿ'a taáⁿ yā yeⁿ'e 'iiⁿ'yāⁿ. Ní 'iiⁿ'yāⁿ miiⁿ diíⁿ yā chi náⁿ'ā 'iiⁿ'yāⁿ nguɛ́ɛ́ vɛ́ɛ́ 'viich'ɛɛtíínūuⁿ ndúúcū tanáⁿ'ā 'iiⁿ'yāⁿ. b?=bNíícú nduuti chi 'áámá 'iiⁿ'yāⁿ ngí'cueeⁿ yā táámá nduudu chī n̄'dááⁿ ní nguɛ́ɛ́ tan'dúúcā nduudu n'dai yeⁿ'ē Señor Jesucristo, ndíí nguɛ́ɛ́ ndúú tan'dúúcā nduudu yeⁿ'é Ndyuūs chi ngi'cueeⁿ yú yeⁿ'ē chi 'cuɛɛtinee yú n'daacā tan'dúúcā chi Ndyuūs neⁿ'e yā chi diiⁿ yú, )>KbNí saⁿ'ā esclavos chi i'téénu sa ní vɛ́ɛ́ 'iivi sa chi 'tiicá ntúūⁿ i'téénu yā, canéé chi diiⁿ ca sa respetar 'iivi sa tan'dúúcā chi 'aama 'iivi sa chi nguɛ́ɛ́ i'téénu yā. Naati canee chi diiⁿ sa servir más cā 'iivi sa chi i'téénu yā caati 'iivi sa ní hermano ndúúcū sa caati yeⁿ'é Ndyuūs nduu 'uuví yā. Ní hermanos neⁿ'e sa 'iivi sa. Tanducuéⁿ'ē dendu'ū dii, Timoteo, ngi'cueeⁿ di ní ngaⁿ'a di. 'Iiⁿ'yāⁿ chi i'téénu yā Jesucristo ní vɛ́ɛ́ vaadī yeenú yeⁿ'é yā c= AbNducyaaca 'iiⁿ'yāⁿ chi i'téénu yā Jesucristo chi diiⁿ ntiiⁿnyuⁿ yeⁿ'e criado o criada ni 'áámá caneé yā na ntiiⁿnyuⁿ yeⁿ'ē 'iiví yā chi esclavo yā, caneé yā tan'dúúcā chi vɛ́ɛ́ 'áámá yugo na daandú yā. Ní 'iiⁿ'yāⁿ esclavos canee chi diiⁿ ca yā respetar 'iivi yā. Níícú 'iivi yā nguɛ́ɛ́ cuuvi cunncáa caaⁿ'maⁿ yā yeⁿ'e Señor Jesucristo yeⁿ'e yú ndíí nguɛ́ɛ́ ndúú yeⁿ'ē chi ca'cueeⁿ yú. <#b'Tiicá ntúūⁿ snaaⁿ yú nducuéⁿ'ē chi n'daacā chi diiⁿ 'iiⁿ'yāⁿ. Ní 'áárá chí nguɛ́ɛ́ inaaⁿ yú maaⁿ chiiⁿ chi n'daacā chi diíⁿ yā cuayiivi ní Ndyuūs idiiⁿ yā chi cadiinuuⁿ yú táácā yeⁿ'é 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ.m;SbNí nuuⁿndi chi diiⁿ náⁿ'ā 'iiⁿ'yāⁿ, ní deenu yú ti n'diichi yú vmnaaⁿ chi ndaā nguuvi chi Ndyuūs n'diichí yā nuuⁿndi yeⁿ'e yú. Níícú nguɛ́ɛ́ deenu yú nuuⁿndi chi diiⁿ tanáⁿ'ā 'iiⁿ'yāⁿ naati cuayiivi mííⁿ taachi n'diichi Ndyuūs nuuⁿndi yeⁿ'e yú tuu'mi ní snaaⁿ yú nuuⁿndi yeⁿ'é yā. V:%bMaaⁿ ní taachi ya'āī chɛɛti di nguɛ́ɛ́ cu'u di dámaāⁿ nuūⁿnīⁿ caati cuuvi cu'u di 'tɛ́ɛ́ vino. Ní taama vmnéⁿ'ēe chi ya'āī cuerpo yeⁿ'ē di cu'u di 'tɛ́ɛ́ vino. {9obNguɛ́ɛ́ ndɛɛvɛ nuuⁿ di 'áámá saⁿ'ā chi caaⁿ'maⁿ ntiiⁿnyuⁿ sa yeⁿ'e yaācū nduuti chi nguɛ́ɛ́ n'diīchī di saⁿ'ā miiⁿ 'naaⁿ tiempo. Ní nguɛ́ɛ́ vɛ́ɛ́ 'áámá parte yeⁿ'ē di ndúúcū saⁿ'ā miiⁿ taachi dinuuⁿndi sa. Divíi di yeⁿ'e nducuéⁿ'ē chi nguɛ́ɛ́ n'daacā ní nguɛ́ɛ́ dinuuⁿndí maāⁿ di. {8obMaaⁿ ní 'úú Pablo ngaⁿ'á ngīi dii Timoteo chuū nanááⁿ Dendyuūs ní nanááⁿ Señor Jesucristo ní nanááⁿ ángeles chí Ndyuūs ndɛɛvɛ yā. Diiⁿ di nducuéⁿ'ē chuū ní nguɛ́ɛ́ nadacadíínuuⁿ di chi 'áámá yā chi ch'ɛɛtɛ cá yā nguɛ́ɛ́ ti táámá yā. Ní 'āā daamá nūuⁿ diiⁿ di ndúúcū nducyaaca 'iiⁿ'yāⁿ. D7bNaati canee chi diiⁿ di reprender nanááⁿ nducyáácá 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'e yaācū 'iiⁿ'yāⁿ chi nadinuuⁿndí yā. Ní 'íícú tanáⁿ'ā 'iiⁿ'yāⁿ ní dí'va'á yā. P6bNguɛ́ɛ́ cu'téénu di 'iiⁿ'yāⁿ chi ngaⁿ'a yā yeⁿ'e saⁿ'ā chi ngaⁿ'a ntiiⁿnyuⁿ yeⁿ'e yaācū nduuti chi nguɛ́ɛ́ vɛ́ɛ́ 'uuvī ndúú 'iinu testigos yeⁿ'é yā. P5b'Tíícā canéé nguūⁿ na libro yeⁿ'e Ndyuūs ndii cuááⁿ vmnaaⁿ. Nguɛ́ɛ́ cu'nūu di yaānā duutu 'yúúdūu o 'itiindu chí inde'ei nuúⁿ tī nguaaⁿ trigo ní 'íícú cuuvi che'é tī yeⁿ'ē. Ní canéé nguūⁿ táámá. Saⁿ'ā chi nídiiⁿ ntiiⁿnyuⁿ cuuvi cuta'ā sa chiī'vɛ̄ yeⁿ'ē sa. 4/bMaaⁿ ní saⁿ'ā s'eeⁿ chi ngaⁿ'a ntiiⁿnyuⁿ n'dai yeⁿ'e yaācū ndúúcū saⁿ'ā chi ca'cueeⁿ nduudu yeⁿ'e Ndyuūs ndúúcū saⁿ'ā chi candɛɛ nduudu yeⁿ'e Ndyuūs cuuvi cuta'a sa honor chi doble yeⁿ'e 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ yeⁿ'e yaācū. i3KbNí nduuti chi 'áámá n'daataá o saⁿ'ā chi i'téénu yā Jesucristo yeⁿ'ē yú ní vɛɛ n'daataá nguá'āa chi 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'é yā, canéé chí ca'á yā n'daataá nguá'āa dɛ'ɛ̄ chi neⁿ'e tá. 'Tíícā ní nguɛ́ɛ́ canéé chi ca'a 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'e yaācū n'daataa ngua'áá miiⁿ. 'Tíícā ní cúúví ca'a 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'e yaācū tanáⁿ'ā n'daataá nguá'āa chi cuaacu nííⁿnyúⁿ chi vɛ́ɛ́ necesidades yeⁿ'e tá. 2+bCaati n'duuví n'daataá nguá'āa chi da'caiya tá 'āā ndaacadaami tá yeⁿ'ē Cristo ní cueⁿ'e tá lado yeⁿ'e yááⁿn'guiinūuⁿ. 1-bCáávā chuū neⁿ'é chi n'daataá ngua'āa chi da'caīyā ta 'caandivaacu tá ni taavi tá daiya tá ní caaⁿ'maⁿ ntiiⁿnyuⁿ tá na vaacu tá. 'Tíícā ní 'iiⁿ'yāⁿ chi nguɛ́ɛ́ i'téénu yā Ndyuūs nguɛ́ɛ́ caaⁿ'maⁿ cúnncaa yā yeⁿ'ē tá. 90kb Ní más cā cuuvi diiⁿ n'daataá nguá'āa s'eeⁿ. 'Íícú cuuvi 'daān'dī ntúūⁿ ta taachi ngeⁿ'ē tá 'áámá va'ai táámá va'ai. Níícú nguɛ́ɛ́ dámaāⁿ chi 'daān'dī tá ti neené neⁿ'e nandeē tá yeⁿ'e 'iiⁿ'yāⁿ ndúúcū nduudu chi nguɛ́ɛ́ cánéé chi caaⁿ'maⁿ tá ní diyaādí ta. Ní caⁿ'a tá miiⁿ caⁿ'a tá 'muuⁿ ní diiⁿ tá cosas chi nguɛ́ɛ́ ituneeⁿ táⁿ'ā. @/yb Ní cuayiivi miiⁿ ní n'daataá nguá'āa miiⁿ vɛ́ɛ́ culpa yeⁿ'e tá chi nguɛ́ɛ́ diiⁿ tá cumplir compromiso yeⁿ'e tá chi diiⁿ tá ntiiⁿnyuⁿ yeⁿ'e Cristo. .b Nguɛ́ɛ́ dingúūⁿ di na lista yeⁿ'e n'daataá nguá'āa 'áámá n'daataá nguá'āa naⁿ'a chi nguɛ́ɛ́ nduuyu yeⁿ'e tá caati cuuvi neⁿ'e ta 'caandavaacu tá ní nguɛ́ɛ́ neⁿ'e tá diiⁿ tá ntiiⁿnyuⁿ yeⁿ'e Cristo. M-b Ní n'daataá nguá'āa miiⁿ canee chi 'āā ch'ɛɛtinee n'daacā tá ní taaví n'daācā tá daiya tá. Ní canéé chi n'guuⁿ tá na vaacu tá 'iiⁿ'yāⁿ chi snúuⁿ yā yúúní, ní 'āā naaⁿnu tá ca'ā 'iiⁿ'yāⁿ chí i'téénu yā Ndyuūs tan'dúúcā costumbre yeⁿ'é 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'e ndaata yeⁿ'e yā. Ní chinnee ta'ā tá 'iiⁿ'yāⁿ chi ngiitā, ní diiⁿ tá 'āā dɛ'ɛ́ nūuⁿ ntiiⁿnyuⁿ chi n'daacā. H, b Cuuvi dingúūⁿ di na lista yeⁿ'e n'daataá nguá'āa ca'áámá n'daataá nguá'āa chi 'āā ngii tá 'iinu ngɛɛcu 'áámá nduūyū ní 'áámá nūuⁿ isaⁿ'ā nduūcū ta. G+bNduuti chi 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ nguɛ́ɛ́ candɛɛ yā cuidado yeⁿ'e 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'e familia yeⁿ'é yā ndúúcū chɛɛcú yā ndúúcū chiidá yā tuu'mi ní 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ ndaacadaamí yā yeⁿ'e chi i'téénu yā ní ndii cunncáa cā nguɛ́ɛ́ ti 'iiⁿ'yāⁿ chi nguɛɛ i'téénu yā. N*b'Tiicá ntúūⁿ ca'cueeⁿ di nducuéⁿ'ē chuū nanááⁿ 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'e yaācū ni tanáⁿ'ā 'iiⁿ'yāⁿ nguɛ́ɛ́ cuuvi caaⁿ'máⁿ yā chi vɛ́ɛ́ nuuⁿndi yeⁿ'é yā. 9)kbNí nduuti chi n'daataá nguá'āa diiⁿ tá tan'dúúcā chi maāⁿ tá neⁿ'e tá, 'áárá chi canduūchi tá caneē tá tan'dúúcā chi n'diī tá nanááⁿ Ndyuūs. Z(-bNí nduuti chi cuaacu nííⁿnyuⁿ chi n'daataá nguá'āa ní dámaāⁿ ta, canéé chí i'téénu tá Ndyuūs ndúúcū confianza ní caaⁿ'maⁿngua'a tá nanááⁿ Ndyuūs ndii nguuvi ndii n'gaaⁿ. '-bNaati nduuti chi n'daataá nguá'āa vɛ́ɛ́ daiya tá o daiya yiinu tá da'caiyāa s'ééⁿ canéé chí din'daacá yā ní canéé chí diiⁿ cumplir obligaciones yeⁿ'é yā ndúúcū 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'e familia yeⁿ'é yā. Ní da'caiyāa s'ééⁿ ní canéé chí diiⁿ yā cosas chi n'daacā cáávā chɛɛcú yā ndúúcū chiidá yā ní cáávā chi neⁿ'e ca yā chiidá yā ndúúcū chɛɛcú yā caati chuū ní cosa chi n'daacā, ní cosa chi Ndyuūs neⁿ'é yā chi da'caiyāa s'ééⁿ diíⁿ yā. n&UbNí innee di n'daataá nguá'āa chi cuaacu nííⁿnyúⁿ vɛ́ɛ́ necesidades yeⁿ'e yā. w%gbNí diiⁿ di tratar ndúúcū n'daataá ndiicúū tan'dúúcā chi chɛɛcu di. Ní diiⁿ di tratar ndúúcū taⁿ'ā dá'caiyāa tan'dúúcā chi ví'i di. Ní canéé chí diiⁿ di tanducuéⁿ'ē n'daacā ndúúcū 'iiⁿ'yāⁿ. *$ ObNguɛ́ɛ́ diiⁿ di reprender mar 'áámá saⁿ'ā ndiicúū naati ca'a di consejo saⁿ'ā miiⁿ tan'dúúcā chi chiida di. Ní diiⁿ di tratar ndúúcū saⁿ'ā da'caīyaá tan'dúúcā chi saⁿ'ā s'eeⁿ ní 'díínū di. Ní canéé chí diiⁿ di nducuéⁿ'ē chi n'daacā. .#UbNí díí, Timoteo, cundɛ́ɛ di cuidado yeⁿ'ē maaⁿ di, ní yeⁿ'ē tanducuéⁿ'ē chi diiⁿ di, ní yeⁿ'ē chi ca'cueeⁿ di 'iiⁿ'yāⁿ. Caati nduuti chi diiⁿ di 'túúcā nadinguáⁿ'ai maāⁿ di dii ndúúcū 'iiⁿ'yāⁿ chi n'giindiveéⁿ yā nduudu yeⁿ'ē di.E"bCanéé chí diiⁿ di nducué'ē chi ngaⁿ'á dii ní diiⁿ di tan'dúúcā chi 'āā 'cueeⁿ di. Ní 'íícú 'iiⁿ'yāⁿ cuuvi deenú yā chi cu'téénu ca di nguuvi nguuvi. e!CbNí diiⁿ di tanducuéⁿ'ē chi cuuvi di yeⁿ'ē ntiiⁿnyuⁿ chi Ndyuūs tee yā dii taachi saⁿ'ā chi 'cueeⁿ nduudu yeⁿ'e Ndyuūs ngaⁿ'á yā yeⁿ'ē chi diiⁿ di. Ní saⁿ'ā chi ngaⁿ'a ntiiⁿnyuⁿ yeⁿ'e yáacū s'núuⁿ yā ta'a yā ná tiiⁿ di cáávā chi cho'ó yā dii chi diiⁿ di ntiiⁿnyuⁿ yeⁿ'é Ndyuūs. , Qb Níícú 'naaⁿ tiempo chi 'āā cuɛ́ɛ́ ndaá nanááⁿ di 'cueeⁿ di libro yeⁿ'é Ndyuūs nanááⁿ 'iiⁿ'yāⁿ. Ní yaa'vi di 'iiⁿ'yāⁿ chi 'caandiveéⁿ yā nduudu yeⁿ'é Ndyuūs. Ní ca'cueeⁿ di 'iiⁿ'yāⁿ tanducuéⁿ'ē chi yeⁿ'é Ndyuūs neⁿ'e chi ndaá. Rb Nguɛ́ɛ́ 'cuaaⁿ di lugar chi 'iiⁿ'yāⁿ nguɛ́ɛ́ neⁿ'e yā dii cucáávā chi duū'vi nguuví yeⁿ'ē di. Din'daacā di ndúúcū tanducuéⁿ'ē chi diiⁿ di, ye'ē chi ngaⁿ'a di, yeⁿ'ē chi diiⁿ di. Ní dine'e di nducyáácá 'iiⁿ'yāⁿ. Ní diitu canee di ndúúcū chi i'téénu di. Ní diiⁿ di chi vida yeⁿ'ē di ní n'daacā nanááⁿ nducyáácá 'iiⁿ'yāⁿ. Ní vida yeⁿ'ē di canee tan'dúúcā 'áámá ejemplo. gGb Níícú dííⁿ, Timoteo, 'úú ngaⁿ'á chi canee chi ca'cueeⁿ di nduudú 'cūū. veb Ní cáávā nduudú 'cūū ní diiⁿ yú ntiiⁿnyuⁿ. Ní n'geenu yú ngii ti 'iiⁿ'yāⁿ ngaⁿ'a taáⁿ yā yeⁿ'ē yú. 'Tíícā chó'ōo yeⁿ'ē yú caati i'teenu yú Jesucristo ní canéé ngiinu yú Ndyuūs chi canduuchi chí cuuvi nadanguáⁿ'ai yā nducyaaca 'iiⁿ'yāⁿ ní nadanguáⁿ'ai yā nducyaaca 'iiⁿ'yāⁿ chi i'téénu yā 'yā. yb Nduudú 'cūū ní cuaacu chí cuaacu, níícú nducyáácá 'iiⁿ'yāⁿ canéé chi cu'téénu yā nduudú 'cūū. nUbDeenu yú chi taachi diiⁿ yú ejercicios cáávā cuerpo yeⁿ'e yú taaⁿ 'lííⁿ chuundi dichíí'vɛ̄ s'uuúⁿ. Níícú taachí diiⁿ yú chííⁿ chí neⁿ'e Ndyuūs tanducuéⁿ'ē dichíí'vɛ̄ yú caati diiⁿ yú chi n'daacā cáávā s'uuúⁿ nguuvi s'eeⁿ chi canee yú iⁿ'yeeⁿdí 'cūū níícú cucáávā nguuvi chi cuchiī. Z-bNguɛ́ɛ́ cu'neeⁿveeⁿ di yeⁿ'e cuentos zonzos chi yeⁿ'e íⁿ'yeeⁿdī, cuentos chi nguɛ́ɛ́ ngíícá yeⁿ'é Ndyuūs caati nguɛ́ɛ́ dichíí'vɛ̄ chi caaⁿ'maⁿ yú chuū nanááⁿ 'iiⁿ'yāⁿ. Ní tanducuéⁿ'ē chi diiⁿ di, cueⁿ'e daāⁿmaⁿ diiⁿ di tan'dúúcā Ndyuūs neⁿ'é yā chi diiⁿ di. )KbNduuti chi dii, Timoteo, ca'cueeⁿ dí dendú'u 'cūū nanááⁿ 'iiⁿ'yāⁿ chi i'téénu Señor Jesucristo tuu'mi ní dichíí'vɛ̄ ca di Señor Jesucristo. Ní taachi ca'cueeⁿ di nduudu n'dáí 'cūū yeⁿ'e Jesucristo ní 'cuɛɛtinee di tan'dúúcā chi ngaⁿ'a nduudú 'cūū tuu'mi ní idiiⁿ di chi dii maaⁿ di chi n'giindiveeⁿ di nduudu yeⁿ'e di ní cu'téénu ca di yeⁿ'é Ndyuūs. EbCaati tanducuéⁿ'ē dendu'ú 'cūū ní n'daacā ní 'iiⁿ'yāⁿ cuuvi che'é yā chuū ti Dendyuūs ngaⁿ'á yā 'tíícā yeⁿ'ē na libro yeⁿ'é yā. Maaⁿ ní ngiica yú Ndyuūs chi Ndyuūs diíⁿ yā bendecir chuū chi che'e yú. 'Iiⁿ'yāⁿ idiiⁿ ntiiⁿnyuⁿ yā chí n'dai yeⁿ'e Jesucristo mSbDeenu yú chi nducuéⁿ'ē chi din'dái Ndyuūs chi che'e yú ní n'daacā. Ní 'iiⁿ'yāⁿ nguɛ́ɛ́ canee chi cu'neeⁿ yā 'áámá lado mar 'áámá caati canéé chi cuta'á yā ní caaⁿ'máⁿ yā gracias Ndyuūs. b'Iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ nguɛ́ɛ́ n'guuⁿ yā chi ch'iindivaacu 'iiⁿ'yāⁿ. Ní nguɛ́ɛ́ n'guuⁿ yā chi nge'e 'iiⁿ'yāⁿ tanducuéⁿ'ē chi nge'e yú. Deenu yú chi Ndyuūs din'dái yā tanducuéⁿ'ē chi nge'e yú. Cáávā chi nducyáácá 'iiⁿ'yāⁿ chi i'téénu yā Ndyuūs ndúúcū 'iiⁿ'yāⁿ chi deenú yā nduudu cuaacu yeⁿ'é yā cuuvi che'é yā tanducuéⁿ'ē. Ní nducyaaca 'iiⁿ'yāⁿ chi che'é yā canee chi caaⁿ'máⁿ yā gracias Ndyuūs cáávā chí che'e yā. r]bNí 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ 'caandiveéⁿ yā nduudu yeⁿ'e 'iiⁿ'yāⁿ chi ngaⁿ'á yā chi i'téénu yā Ndyuūs yeⁿ'ē yú, ní nguɛ́ɛ́ cuaacu. Ní caⁿ'á yā n'giindiveéⁿ yā nduudu yeⁿ'e 'iiⁿ'yāⁿ chi ngaⁿ'a nduudu yaadi. Níícú 'iiⁿ'yāⁿ chi nguɛɛ n'daacā idiíⁿ yā canee yā ndúúcū vaanicadíínūuⁿ yeⁿ'é yā chi nguɛ́ɛ́ n'daacā. Ní nguɛ́ɛ́ ya'áí yā yeⁿ'e chi diíⁿ yā taachi diíⁿ yā cosas chi nguɛ́ɛ́ n'daacā. r _bEspíritu N'dai yeⁿ'é Ndyuūs ngaⁿ'a cuaacu yeⁿ'ē nguuvi chi cuchiī taachi ngaⁿ'a chí naⁿ'a 'iiⁿ'yāⁿ caⁿ'a yā ndaacadaamí yā yeⁿ'ē nduudu cuaacu ní cu'neeⁿveéⁿ yā nduudu yeⁿ'e espíritus chi nginnche'ei 'iiⁿ'yāⁿ, espíritus chi ngi'cueeⁿ cosas chi nguɛ́ɛ́ cuaacu. Ní yááⁿn'guiinūuⁿ dichó'o sa espíritus. bNíícú mar 'áámá 'iiⁿ'yāⁿ nguɛ́ɛ́ cuuvi caaⁿ'máⁿ yā yeⁿ'e enseñanzas yeⁿ'é Ndyuūs yeⁿ'ē yú chi nguɛ́ɛ́ ch'ɛɛtɛ taavi ca, enseñanzas chi Ndyuūs chi'cueéⁿ yā s'uuúⁿ:Ndyuūs yeⁿ'e yú ndaá yā na iⁿ'yeeⁿdi 'cūū ndúúcū cuerpo tan'dúúcā s'uuúⁿ. Ní ch'iⁿ'i Espíritu N'dai yeⁿ'é Ndyuūs chi Cristo ní cuaacu yā. Ní ángeles yeⁿ'ē va'ai chɛɛti nguuvi n'diichí yā Cristo. Ní 'iiⁿ'yāⁿ candɛɛ́ yā nduudu cuaacu yeⁿ'é Cristo nanááⁿ 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'e tanducuéⁿ'ē país yeⁿ'ē iⁿ'yeeⁿdí 'cūū. Ní 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'e tanducuéⁿ'ē cuaaⁿ yeⁿ'e iⁿ'yeeⁿdí 'cūū ní chi'téénu yā Cristo. Ní Cristo cunaⁿ'a ntuúⁿ yā na va'ai chɛɛti nguuvi.*MbNí nduuti chi nguɛ́ɛ́ nndaa nuúⁿ tuu'mi cuuvi tuumicádíínuuⁿ di táácā chi cuuvi 'cuɛɛtinéē 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ taachi i'téénu yā ní yeⁿ'é Ndyuūs 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ. Caati nducyaaca s'uuúⁿ chi i'teenu yú Señor Jesucristo ní yeⁿ'é Ndyuūs s'uuúⁿ. Ní s'uuúⁿ ní yáacū yeⁿ'e Ndyuūs chi canduuchi, 'tíícā s'uuúⁿ. Ní s'uuúⁿ tan'dúúcā cimiento ndúúcū pilar yeⁿ'e yáācū, 'tíícā s'uuúⁿ ti ngaⁿ'a yú nduudu cuaacu yeⁿ'é Ndyuūs nanááⁿ nducyáácá 'iiⁿ'yāⁿ. lQbCunee ngiinú chi ndaa nuúⁿ n'diichí dii naati maaⁿ ní chuū idinguúⁿ yeⁿ'ē di. ~ub Caati saⁿ'ā miiⁿ chi diiⁿ n'daacā ntiiⁿnyuⁿ yeⁿ'e diácono, saⁿ'ā miiⁿ diiⁿ sa ganar lugar yeⁿ'e 'iiⁿ'yāⁿ chi honrado yā. Ní vɛ́ɛ́ cá confianza yeⁿ'ē sa chi cuuvi caaⁿ'maⁿ sa yeⁿ'e Señor Jesucristo tan'dúúcā chi i'téénu sa yeⁿ'ē nduudu yeⁿ'é yā. Yeⁿ'e chi 'iiⁿ'yāⁿ nguɛ́ɛ́ deenú yā chi yeⁿ'e Ndyuūs dAb Níícú saⁿ'ā diácono miiⁿ ní saⁿ'ā chi 'áámá nūuⁿ n'daataá yeⁿ'ē sa. Ní canee chi ngaⁿ'ā ntiiⁿnyuⁿ sá chi n'daacā na vaacu sa ní diiⁿ sa chi daiya sa n'giindiveéⁿ yā yeⁿ'ē sa. wb Níícú 'tiicá ntúūⁿ n'daataá yeⁿ'e saⁿ'ā diácono canee chi táⁿ'ā seria ta ní din'daacā tá. Nguɛ́ɛ́ canee chi caaⁿ'maⁿ tá yeⁿ'e 'iiⁿ'yāⁿ. Ní canee chi din'dáacaā tá yeⁿ'e tanducuéⁿ'ē chi diiⁿ tá. g Gb Saⁿ'ā diácono ní saⁿ'ā chi 'iiⁿ'yāⁿ 'āā n'diichí yā chi n'daacā chi diiⁿ sa. Ní nduuti chi nguɛ́ɛ́ vɛ́ɛ́ falta yeⁿ'ē sa tuu'mi ní cuuvi diiⁿ sa ntiiⁿnyuⁿ yeⁿ'e saⁿ'ā diáconos. g Gb Saⁿ'ā diácono canéé chí deenu sa n'daacā n'dai nducuéⁿ'ē enseñanza yeⁿ'ē chi i'teenu sa yeⁿ'e chi Ndyuūs chi'cueéⁿ yā s'uuúⁿ. Ní canee sa ndúúcū vaanicadíínūuⁿ yeⁿ'ē sa chi dɛɛvɛ. { obMaaⁿ ní ngaⁿ'á yeⁿ'e saⁿ'ā diáconos chi cūnnee sa ndúúcū ntiiⁿnyuⁿ yeⁿ'e yáacū. 'Tiicá ntúūⁿ saⁿ'a sa diáconos canee chí diiⁿ sa ntiiⁿnyuⁿ chi n'daācā ndúúcū orden. Ní canéé cuuⁿmiⁿ chi saⁿ'ā serio sa. Ní canéé chí diiⁿ sa cumplir chiiⁿ chi ngaⁿ'ā sa. Saⁿ'ā miiⁿ ní nguɛ́ɛ́ cuuvi 'cúú'ví sá. Ndíí nguɛ́ɛ́ ndúú neⁿ'e sa diiⁿ sa ganar tuūmī manera chi nguɛ́ɛ́ n'daacā cáávā vicio yeⁿ'ē sa. 5 cbNí saⁿ'ā obispo miiⁿ canee ntúūⁿ chi din'daacā sa nanááⁿ 'iiⁿ'yāⁿ chi nguɛɛ i'téénu yā Señor Jesucristo yeⁿ'e yú caati 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ diíⁿ yā honrar saⁿ'ā miiⁿ. Ní 'íícú saⁿ'ā obispo miiⁿ nguɛ́ɛ́ cúúví cunee sa ndúúcū vaadī 'cuiinuú chi ca'a sa lugar chi nginnche'ei yááⁿn'guiinūuⁿ saⁿ'ā miiⁿ. Yeⁿ'ē chi canéé chi diiⁿ saⁿ'ā chi diáconos ~ ubSaⁿ'ā obispo miiⁿ nguɛ́ɛ́ canee sa tan'dúúcā 'áámá saⁿ'ā chi caama i'téénu sa Jesucristo caati cuuvi nacádíínuuⁿ sa chi ch'ɛɛtɛ maaⁿ sa ti nguɛ́ɛ́ dinuuⁿdi sa tan'dúúcā chi diīiⁿ yááⁿn'guiinūuⁿ. SbNí ndúúti chi 'áámá saⁿ'ā nguɛ́ɛ́ déénu sa caaⁿ'maⁿ ntiiⁿnyuⁿ sa na vaacu sa tuu'mi ní ¿táácā cuuvi diiⁿ sa cuidado yeⁿ'e dendu'ū chi yeⁿ'e yáacū yeⁿ'é Ndyuūs? A{bSaⁿ'ā miiⁿ canee chi ngaⁿ'ā ntiiⁿnyuⁿ sa chi n'daacā na vaacu sa ní diiⁿ sa chi daiya sa 'caandiveéⁿ yā yeⁿ'ē sa ní daiya sa diíⁿ yā respetar chiidá yā. 8ibSaⁿ'ā miiⁿ nguɛ́ɛ́ cuuvi 'cúú'ví sá ní nguɛ́ɛ́ in'nuuⁿ sa vaadī 'caa'va chi 'caa'va sa. Ndíí nguɛ́ɛ́ ndúú neⁿ'e sa diiⁿ sa ganar tuūmī manera chi nguɛ́ɛ́ n'daacā cáávā vicio yeⁿ'e sa. Sáⁿ'ā obispo miiⁿ canee chi diiⁿ sa 'tíícā. Canee chi manso sa ní nguɛ́ɛ́ neⁿ'e sa 'cuuⁿ'maⁿ sa ndúúcū 'iiⁿ'yāⁿ, ndíí nguɛ́ɛ́ ndɛɛ sa 'aama vicio yeⁿ'e tuūmī. (IbNí cáávā chuū saⁿ'ā chí diiⁿ sa ntiiⁿnyuⁿ yeⁿ'e obispo canee chi 'cuɛɛtinee sa n'daacā caati 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ nguɛ́ɛ́ cuuvi caaⁿ'máⁿ yā chi vɛ́ɛ́ nuuⁿndi yeⁿ'é yā. Ní saⁿ'ā miiⁿ, sáⁿ'ā chi 'áámá nūuⁿ n'daataá yeⁿ'ē sa. Ní saⁿ'ā miiⁿ canéé cuuⁿmiⁿ chi serio sa ní diiⁿ sa cueⁿ'e daāⁿmaⁿ ntiiⁿnyuⁿ chi n'daācā ndúúcū orden. Saⁿ'ā miiⁿ canee chi 'cuaaⁿ sa na vaacu sa 'iiⁿ'yāⁿ chi canúúⁿ yúúní. Ní canee chi ca'cueeⁿ sa n'dai. ^ 7bChuū chi ngaⁿ'á maaⁿ ní cuaacu. 'Āā du'ú nūuⁿ saⁿ'ā chi neⁿ'e sa cuuvi sa obispo ní cundɛɛ sa cuidado yeⁿ'e 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'e yaācū canee sa chi diiⁿ sa ntiiⁿnyuⁿ chí n'daacā. 9bDɛ'ɛ̄ chúúcā n'dai 'áámá n'daataá chi vɛ́ɛ́ daiyá tá. Cuuvi nguáⁿ'ai tá nduuti chi 'áámá cunee tá ndúúcū chi i'teenu tá, ní nduuti chi dinéⁿ'e tá nducyaaca 'iiⁿ'yāⁿ. Ní ch'iⁿ'i tá chi yeⁿ'e Ndyuūs, ní diiⁿ ta cosas chi seria.  bNí yááⁿn'giinūuⁿ nguɛ́ɛ́ chinnche'ei sa Adán miiⁿ naati chinnche'ei sa n'daataá Eva miiⁿ ní dinuuⁿndi tá. |qb Caati Ndyuūs vmnááⁿ vmnaaⁿ din'dái yā saⁿ'ā Adán ní cuayiivi miiⁿ ní din'dái yā n'daataá Eva. b Nguɛ́ɛ́ neⁿ'é chi n'daataá ca'cueeⁿ yā saⁿ'ā chɛɛti yaacū ní nguɛ́ɛ́ cunee yā lado yeⁿ'e 'iiⁿntyéⁿ'ē chi caaⁿ'maⁿ ntiiⁿnyuⁿ yā yeⁿ'e saⁿ'ā. Ní nguɛ́ɛ́ canéé chi caaⁿ'maⁿ n'daataá s'eeⁿ chɛɛti yaācū. |qb Ní n'daataá s'eeⁿ canee chi n'geeⁿ yā chííⁿ chi n'giindiveeⁿ yā ní cuneé yā chi ndiicúuⁿ yā. ]~3b Naati n'daata s'eeⁿ canee chi din'daaca yā nanááⁿ 'iiⁿ'yāⁿ tan'dúúcā chi Ndyuūs neⁿ'e yā ní tan'dúúcā chi canee chi diiⁿ nducyaaca n'daataá chi cuaacu chi i'téénu yā 'iivú Ndyuūs. v}eb Ní 'tiicá ntúūⁿ n'daataá canéé chí cunúu yā catecai yā chi n'daacā chi nguɛ́ɛ́ yaⁿ'āī ca chii'vɛ ní nguɛ́ɛ́ neené n'dɛɛvɛɛ́. Ní nguɛ́ɛ́ canéé chí dich'ɛɛtɛ yā maáⁿ yā. Ní nguɛ́ɛ́ diíⁿ yā 'aama peinada tiíⁿ yā chi nguɛ́ɛ́ n'daacā. Ní nguɛ́ɛ́ snuuⁿ yā vmnaaⁿ cuerpo yeⁿ'é yā n'deee n'dáí 'dííⁿnguāaⁿ ndíí nguɛ́ɛ́ ndúú perlas. Ní nguɛ́ɛ́ cunúuⁿ yā tiīnūuⁿ chi yaⁿ'ai chíí'vɛ̄. u|cbNeⁿ'é chi ndii nducuéⁿ'ē cuaaⁿ nducyáácá 'iiⁿ'yāⁿ cááⁿ'máⁿngua'a yā ndúúcū nuuⁿmaⁿ staava yeⁿ'é yā chi dɛɛvɛ. Ní nguɛ́ɛ́ nduuvi taáⁿ yā, ndíí nguɛ́ɛ́ ndúú 'cuuⁿ'maⁿ yā. ~{ubNí cáávā chuū Ndyuūs dichó'o yā 'úú chi 'úú cuuvi apóstol yeⁿ'é yā. Ní 'úú ca'cueéⁿ 'iiⁿ'yāⁿ nduudu cuaacu yeⁿ'é Ndyuūs nanááⁿ 'iiⁿ'yāⁿ gentiles chi nguɛ́ɛ́ yeⁿ'ē ndaata 'iiⁿ'yāⁿ Israel. 'Úú ngaⁿ'á nduudu cuaacu yeⁿ'é Ndyuūs ní 'íícú 'iiⁿ'yāⁿ cuuvi cu'téénu yā. Nguɛ́ɛ́ ngaⁿ'á nduudu yaadi. jzMbNí Jesucristo ca'á yā vida yeⁿ'e maáⁿ yā chi ch'īi yā cáávā chi nadíí'vɛ yā nuuⁿndi yeⁿ'ē nducyáácá 'iiⁿ'yāⁿ ní 'iicu cuuvi nadinguáⁿ'ai yā nducyaaca 'iiⁿ'yāⁿ. Chuū ní Cristo diíⁿ yā tiempo chi n'daacā 'íícú 'cuuⁿ'miⁿ yā chi Ndyuūs neⁿ'é yā chi nducyaaca 'iiⁿ'yāⁿ cuuvi ninguaⁿ'āī. ry]bDeenu yú chi vɛ́ɛ́ 'áámá Ndyuūs. Ní vɛ́ɛ́ 'áámá 'iiⁿ'yāⁿ chi caaⁿ'máⁿ yā na lugar yeⁿ'ē yú nanááⁿ Ndyuūs. Ní 'iiⁿ'yāⁿ miiⁿ ní Saⁿ'ā chi Daiyá yā chi Señor Jesucristo yeⁿ'ē yú. x!bNí neⁿ'é yā chi nducyaaca 'iiⁿ'yāⁿ ninguaⁿ'ai yā ní tuumicádíínuuⁿ yā chɛ́ɛ́ chí nduudu cuaacu yeⁿ'é Ndyuūs. #w?bTi chuū ní n'daacā nanááⁿ Ndyuūs ní inéé yiinūu taaví yā taachí diiⁿ yú 'tíícā. Ndyuūs yeⁿ'ē yú nadanguáⁿ'ai yā s'uuúⁿ. 3v_bNí canee cuuⁿmiⁿ chi caaⁿ'maⁿngua'a di cáávā saⁿ'ā reyes níícú cáávā nducyáácá 'iiⁿ'yāⁿ 'iiⁿntyéⁿ'ē caati cuuvi 'cuɛɛtinee yú n'daacā ní nguɛ́ɛ́ ndúúcū vaadī 'caa'va ti 'cuɛɛtinee yú ndúúcū vaadī 'diiíⁿ. Ní diiⁿ yú tanducuéⁿ'ē tan'dúúcā chi Ndyuūs neⁿ'é yā chi diiⁿ yú. Ní 'cuɛɛtinée yú n'daacā yeⁿ'e nducuéⁿ'ē ndúúcū 'iiⁿ'yāⁿ. e~}|){jzryiwvv tsrqyponmzlji*h/gdfedcbar^]Z[;YvWVTSRQ Ndís'tiī hermanos yeⁿ'e yú yeⁿ'e yáāⁿ Corinto, dinguúⁿ 'nū nduudu yeⁿ'é 'nū yeⁿ'e nducuéⁿ'ē chi vɛ́ɛ́ tan'dúúcā chi vɛ́ɛ́ ca. Ní nduudu miiⁿ cachiica yeⁿ'ē staava yeⁿ'é 'nū ti neⁿ'é 'nū ndís'tiī. 6=e 'Áárá chí di'vaachí yā nús'uu, nús'uu ní yeenú 'nū. 'Áárá chi pobre nús'uu, diíⁿ 'nū ntiiⁿnyuⁿ ni n'deee n'dáí 'iiⁿ'yāⁿ vɛ́ɛ́ vaadī 'cuiica yeⁿ'é yā. 'Áárá chi nguɛ́ɛ́ dɛ'ɛ̄ vɛɛ vɛ́ɛ́ yeⁿ'é 'nū nducuéⁿ'ē chi vɛ́ɛ́ ní yeⁿ'é 'nū. -<S Ní 'áámá tiempo 'iiⁿ'yāⁿ diíⁿ yā tan'dúúcā chi nguɛ́ɛ́ n'diichí yā nús'uu 'tíícā diíⁿ yā, ní táámá tiempo diíⁿ yā tan'dúúcā chi nús'uu amigos yeⁿ'é yā, 'tíícā diíⁿ yā. Ní n'deee n'dáí tiempo cuuví 'cuūvi 'nū ní nguɛ́ɛ́ 'cuūvi 'nū. Ní tee yā nús'uu 'áámá castigo chi neené díítūu n'deee n'dáí tiempo naati nguɛɛ 'caaⁿ'núⁿ yā nús'uu. ;5Ní náⁿ'ā 'iiⁿ'yāⁿ ngaⁿ'á yā chí n'dáí 'nū ní tanáⁿ'a yā ngaⁿ'á yā chi nguɛ́ɛ́ n'dáí 'nū. Ní náⁿ'ā 'iiⁿ'yāⁿ ngaⁿ'á n'daaca yeⁿ'é 'nū ní tanáⁿ'a yā nguɛ́ɛ́ ngaⁿ'a n'daaca yeⁿ'é 'nū. 'Áámá tiempo ní diíⁿ yā tratar nduucú 'nū tan'dúúcā chi ngaⁿ'á 'nū nduudu yaadi ní taama tiempo tan'dúúcā chi ngaⁿ'á 'nū chi cuaacu. #:?Ní ngaⁿ'á 'nū nduudu cuaacu cucáávā poder yeⁿ'e Ndyuūs chi canee nduucú 'nū ní caavā chi n'daacā caneé 'nū nanááⁿ Ndyuūs. 'Tíícā diíⁿ 'nū. Ní diíⁿ 'nū defender nús'uu ndúúcū vaadī cuaacu. Ndúúcū vaadī cuaacu miiⁿ ní tan'dúúcā chi ndɛ́ɛ́ 'nū 'áámá machete chí 'uūvi lados 'caāiⁿ ní diíⁿ 'nū defender nús'uu nduūcū. 'Tíícā diíⁿ 'nū. N9Níícú nducuéⁿ'ē dendu'ū chuū ní ch'iⁿ'í 'nū 'iiⁿ'yāⁿ chi vida yeⁿ'é 'nū ní n'daacā. Ní ch'iⁿ'í 'nū chi deenú 'nū nduudu cuaacu yeⁿ'é Ndyuūs. Ní diíⁿ 'nū ntiiⁿnyuⁿ miiⁿ ndúúcū vaadī ngiīnū ní ndúúcū vaadī n'dai. Ní diíⁿ 'nū nducuéⁿ'ē cucáávā Espíritu N'dai yeⁿ'é Ndyuūs canee nduucú 'nū. Diíⁿ 'nū túúcā ti cuaacu nííⁿnyúⁿ dineⁿ'é 'nu nducyaaca 'iiⁿ'yāⁿ. O8Ní ch'eⁿ'é yā nús'uu chí cu'néeⁿ yā nús'uu na vacūū. Ní neené 'yaaⁿ 'iiⁿ'yāⁿ nduuvidaamá yā yeⁿ'e chi neⁿ'e 'cueⁿ'e yā nús'uu. Ní diíⁿ 'nū n'deee n'dáí ntiiⁿnyuⁿ chi nééné díítūu. Ní cho'ōo 'nááⁿ nguuvi chi nguɛ́ɛ́ cheetiyaadú 'nū, ní nguɛ́ɛ́ che'e 'nū va. :7mNaati diíⁿ 'nū nducuéⁿ'ē ntiiⁿnyuⁿ miiⁿ chi n'daacā ti neⁿ'é 'nū ch'iⁿ'í 'nū nducyáácá 'iiⁿ'yāⁿ chi ntiiⁿnyuⁿ chi diíⁿ 'nū ní yeⁿ'e Ndyuūs. Ní cucáávā ntiiⁿnyuⁿ miiⁿ chi chɛɛ́ 'nū yeⁿ'e nducuéⁿ'ē chi ch'eenú 'nū chiī nguuvi nguuvi. Ní nééné n'deēe dendu'ū chííⁿ chí di'vaachi nús'uu ndúucū chi vɛɛ necesidades yeⁿ'é 'nū ndúúcū vaadī 'caa'va. T6!Maaⁿ ní nguɛ́ɛ́ diíⁿ 'nū mar 'áámá cosa chi di'vaachí 'iiⁿ'yāⁿ ti 'iiⁿ'yāⁿ cuuvi caaⁿ'máⁿ yā chi ntiiⁿnyuⁿ yeⁿ'e Ndyuūs chi diíⁿ 'nū nguɛ́ɛ́ n'daacā. R5Caati 'tíícā Ndyuūs ngaⁿ'a yā. Ni canéé nguūⁿ na libro yeⁿ'é yā:'Úú ch'iindiveéⁿ nduudu yeⁿ'é nī tiempo chi n'daacā. Ní chinneé ndís'tiī nguuvi chí nanguaⁿ'áí nī. Nguuvi 'cūū ní 'áámá nguuvi chi cuuvi n'dai cáávā ndís'tiī, nguuvi 'cūū ní nguuvi chi cuuvi nanguaⁿ'ai nī. p4 ['Tiicá ntúūⁿ nús'uu diíⁿ 'nū ntiiⁿnyuⁿ tan'dúúcā chi ntiiⁿnyuⁿ chi neⁿ'e Ndyuūs. Ngiicá 'nū ndís'tiī chi cuta'á nī vaadī n'dai chi itée Ndyuūs chi vaadī n'dai chi Ndyuūs ch'iⁿ'í yā s'uuúⁿ. /3WCristo nguɛ́ɛ́ dinuuⁿndí yā mar 'áámá. Caati cucáávā s'uūuⁿ Ndyuūs diiⁿ cuenta yā ní diíⁿ yā tan'dúúcā chi Cristo dinuuⁿndí yā. Ní 'íícú taachi yeⁿ'e Cristo s'uuúⁿ Ndyuūs n'diichí yā s'uuúⁿ chi nduuví n'dai vida yeⁿ'ē yú nanáaⁿ yā.25Maaⁿ ní 'tíícā ndaá 'nū nanááⁿ ndís'tiī ndúúcū nduudu yeⁿ'e Cristo ní caaⁿ'máⁿ 'nū nduudu miiⁿ na lado yeⁿ'e Ndyuūs. Ní tan'dúúcā chi Cristo ngaⁿ'á yā chi ndaacadaamí nī, cáávā chuū nús'uu ngiicá 'nū ndís'tiī cááva Cristo chi ndaacadaamí nī yeⁿ'e nuuⁿndi yeⁿ'é nī ní 'íícú vɛ́ɛ́ vaadī 'diīiⁿ yeⁿ'e ndís'tiī ndúúcū Ndyuūs. M1'Tíícā canee chi caaⁿ'máⁿ 'nū nduudu cuaacu yeⁿ'e Cristo chi 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ cuuvi yeⁿ'é yā 'iiⁿ'yāⁿ. Ní cucáávā Cristo miiⁿ Ndyuūs diíⁿ yā chi vɛ́ɛ́ vaadī 'diīíⁿ nguaaⁿ 'iiⁿ'yāⁿ nduucú yā. Ní nguɛ́ɛ́ diiⁿ Ndyuūs cuenta yeⁿ'e nuuⁿndi yeⁿ'e 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ. Níícu Ndyuūs tee yā nús'uu ntiiⁿnyuⁿ chi caaⁿ'máⁿ 'nū nduudú 'cūū yeⁿ'é yā chi vaadī 'diīiⁿ. y0kNí tanducueⁿ'ē chúū ní Ndyuūs diíⁿ yā. Cucáávā Cristo miiⁿ ní Ndyuūs diíⁿ yā chi s'uuúⁿ ní yeⁿ'é yā s'uuúⁿ ní nguɛ́ɛ́ contra yeⁿ'e yā s'uuúⁿ. Ní Ndyuūs ngaⁿ'a ntiiⁿnyúⁿ yā yeⁿ'é 'nū chi caaⁿ'máⁿ 'nū nduudu yeⁿ'é yā chi 'iiⁿ'yāⁿ na iⁿ'yeeⁿdí 'cūū cuuví yeⁿ'é yā 'iiⁿ'yāⁿ. /'Tíícā ní 'iiⁿ'yāⁿ chi i'téénu yā Cristo ní yeⁿ'é Cristo. Ní 'iiⁿ'yāⁿ miiⁿ 'áámá 'iiⁿ'yāⁿ ngai. Cosas chi diíⁿ yā vmnaaⁿ nguɛ́ɛ́ diíⁿ yā maaⁿ ti nducuéⁿ'ē chí diíⁿ yā ní yeⁿ'e vida ngai yeⁿ'e yā. .)Maaⁿ ní cáávā chuū chi chó'ōo nús'uu nguɛ́ɛ́ inaáⁿ 'nū 'tɛ́ɛ́ yeⁿ'ē 'iiⁿ'yāⁿ tan'dúúcā tanáⁿ'ā 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'ē iⁿ'yeeⁿdí 'cūū. Tiempo chi 'āā chó'ōo nús'uu inaáⁿ 'nū Cristo ndúúcū yeⁿ'ē chi diíⁿ yā taachi canee yā na iⁿ'yeeⁿdí 'cūū naati maaⁿ ní nguɛɛ inaáⁿ 'nū 'tíícā. Inaáⁿ 'nū chi Cristo ní Ndyuūs. a-;'Tíícā Cristo ch'īi yā cucáávā nducyaaca 'iiⁿ'yāⁿ maaⁿ ní 'iiⁿ'yāⁿ chi snéé yā na iⁿ'yeeⁿdí 'cūū. 'Iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ 'āā ntɛ́ɛ́ snée yā cucáávā vida yeⁿ'e maáⁿ yā caati snée yā yeⁿ'e Jesucristo chi ch'īi yā ní nduuchi ntuuⁿ yā yeⁿ'e nguaaⁿ tináⁿ'ā cucáávā 'iiⁿ'yāⁿ. k,OJesucristo ngaⁿ'a ntiiⁿnyuⁿ yeⁿ'é 'nū ti neⁿ'é yā nús'uu. Deenu yú chi cuaacu chi 'áámá saⁿ'a chi Cristo ch'iī sa, ní cucáávā saⁿ'ā miiⁿ ní tan'dúúcā chi nducyaaca 'iiⁿ'yāⁿ ní ch'iī. 1+[ Ní nduuti chi nadacadiinúúⁿ nī chi nús'uu tan'dúúcā loco nús'uu, 'tíícā ngaⁿ'á 'nū ní diíⁿ 'nū chi Ndyuūs ní ch'ɛɛtɛ́ yā nanááⁿ ndís'tiī. Ní nduuti chí nguɛ́ɛ́ loco 'nū ní cáávā chi diíⁿ 'nū ntiiⁿnyuⁿ yeⁿ'e Ndyuūs cucáávā ndís'tiī. T*! Nguɛ́ɛ́ ngaⁿ'á 'nu taama vmnéⁿ'ēe yeⁿ'e vida yeⁿ'é 'nū nanááⁿ ndís'tiī naati ca'á 'nū 'áámá lugar ndís'tiī ti cuuvi caaⁿ'máⁿ nī chi n'daacā idiíⁿ 'nū. Ngaⁿ'á 'nū nduudu cuaacu nanááⁿ ndís'tiī. Maaⁿ ní 'iicu ndís'tiī cuuvi nan'guɛɛcútáⁿ'a nī yeⁿ'e 'iiⁿ'yāⁿ chi itiinguuneéⁿ nī, 'iiⁿ'yāⁿ chi ngaⁿ'a yā yeⁿ'e maáⁿ yā chi n'daacā yā tan'dúúcā chi tanáⁿ'ā 'iiⁿ'yāⁿ snaaⁿ yā, ní 'iiⁿ'yāⁿ miiⁿ nguɛ́ɛ́ nacádiinúúⁿ yā yeⁿ'ē chííⁿ chi vɛɛ na staava yeⁿ'é yā. -)S Nús'uu ní deenú 'nū chi Señor Jesucristo caⁿ'á yā n'diichí yā nducyaaca 'iiⁿ'yāⁿ. Ní neⁿ'é 'nū diíⁿ 'nū n'daacā. Ní cáávā chuū ní nús'uu diitu diíⁿ 'nū nducuéⁿ'ē chi ch'iⁿ'í 'nū 'iiⁿ'yāⁿ chi ngaⁿ'á 'nū nduudu cuaacu yeⁿ'e Señor Jesucristo. Ndyuūs déénu yā chiiⁿ chi diíⁿ 'nū ní cunee ngiinú 'nū chi ndís'tiī cuuvi déénu nī chuū dendu'ū. ( Ti 'tíícā nducyaaca yú canee chi naⁿ'a yú nanááⁿ juez chi Cristo ní 'íícu ca'aama ca'aama s'uuúⁿ cuuvi cuta'ā yú chuu chi cuuvi yeⁿ'ē yú tan'dúúcā chi diiⁿ yú ntiiⁿnyuⁿ yeⁿ'é yā neⁿ'e chi snee yú na cuerpo ndiicúū yeⁿ'e yú na iⁿ'yeeⁿdí 'cūū, nduuti chi ntiiⁿnyuⁿ chi n'daacā o nguɛɛ n'daacā. Nduudu cuaacu yeⁿ'e vaadī 'diīiⁿ "'= Cáávā chuū neⁿ'e yú diiⁿ yú cueⁿ'e daāⁿmaⁿ chiiⁿ chi Ndyuūs neⁿ'é yā chi diiⁿ yú nduuti chi snée yú na va'āī yeⁿ'e yú na iⁿ'yeeⁿdí 'cūū o nduuti chi snée yú na va'āī yeⁿ'e yú na va'āī chɛɛtí nguuvi ndúúcū Señor Jesucristo. e&C'Íícú vɛɛ confianza yeⁿ'ē yú. Neⁿ'e yú caⁿ'a yú yeⁿ'ē vaacu yú chi cuerpo ndiicúū yeⁿ'e yú ní cunee yú ndúúcū cuerpo ngai yeⁿ'e yú na va'ai chɛɛti nguuvi ndúúcū Señor yeⁿ'ē yú. 3%_Maaⁿ ní chiiⁿ chi diiⁿ yú, diiⁿ yú ti i'teenu yú Jesucristo ní nguɛ́ɛ́ idiiⁿ yú cucáávā chi n'diichi yú cosa chi yeⁿ'ē iⁿ'yeeⁿdí 'cūū. #$?'Tííca rā va, cueⁿ'e daāⁿmaⁿ vɛ́ɛ́ confianza yeⁿ'e yú ndúúcū Dendyuūs. Deenu yú chi neⁿ'e chi snée yú na iⁿ'yeeⁿdí 'cūū ndúúcū cuerpo ndiicúū yeⁿ'e yú nguɛ́ɛ́ cuuví cunee yú ndúúcū Señor yeⁿ'e yú na va'ai chɛɛti nguuvi. T#!Ní cáávā chuū ní Ndyuūs ch'iindiyaáⁿ yā yeⁿ'e yú cuerpo chí ngai ní tee yā Espíritu N'dai yeⁿ'e yā s'uuúⁿ chi cuuvi deenu yú chi cuaacu chi tee yā chuū chi cuuvi yeⁿ'e yú. "Neⁿ'e chi snée yú na iⁿ'yeeⁿdí 'cūū na va'ai yeⁿ'e yú chi cuerpo yeⁿ'e yú, nandáí yiinu yú ti n'geenu yú ngii. Nguɛ́ɛ́ cucaavā chi neⁿ'e yú chi cuerpo ndiicúū yeⁿ'e yú 'cuūvī naati neⁿ'e yú chi Ndyuūs tée yā chi'caadí na cuerpo yeⁿ'e yú chí ngai chi tan'dúúcā chi catecai ngai yú. Ní 'iicú cuerpo ndiicúū yeⁿ'e yú yeⁿ'ē iⁿ'yeeⁿdí 'cūū ní 'cuiinu ti snée yú ndúúcū cuerpo chí ngai ní vɛ́ɛ́ vida cueⁿ'e daāⁿmaⁿ yeⁿ'e yú. c!?Nguuvi miiⁿ ní Ndyuūs ca'á yā chi tée yā 'aama cuerpo ngai yeⁿ'e yú chi tan'dúúcā chi 'aama vestido. Ní Ndyuūs nguɛ́ɛ́ cuuvi ndaacá yā s'uuúⁿ chi nguɛ́ɛ́ chí dɛɛvɛ cuerpo yeⁿ'e yú. T !Maaⁿ ní chí n'dai yiinu yú ti nééné neⁿ'é yú n̄'daaⁿ yú cuerpo yeⁿ'e yú ní snee yú na va'ai chɛɛtī nguūvī ndúúcū cuerpo ngai ní dɛɛvɛ chi yeⁿ'e va'ai chɛɛti nguuvi. b ?Maaⁿ ní deenu yú chi cuerpo yeⁿ'e yú 'cuiinu ti tan'dúúcā 'áámá va'ai chi nguɛ́ɛ́ 'áámá cūnee 'tíícā cuerpo yeⁿ'e yú naati Ndyuūs idin'dái yā 'aama va'āī yeⁿ'e yú ná va'ai chɛɛti nguuvi chí 'áámá cūnee. Ní nguɛ́ɛ́ saⁿ'ā yeⁿ'e iⁿ'yeeⁿdí 'cūū din'dái sa ndúúcū ta'a sa va'ai miiⁿ. PMaaⁿ ní nguɛɛ diiⁿ yú cuenta yeⁿ'e dendu'ū chi inaaⁿ yú ti chííⁿ chí inaaⁿ yú ní ngo'o yéⁿ'ē. Naati chííⁿ chi nguɛ́ɛ́ inaaⁿ yú cunee cueⁿ'e daāⁿmaⁿ.Níícú chuū chi n'geenú yú ngii na iⁿ'yeeⁿdí 'cūū nguɛ́ɛ́ ch'ɛɛtɛ ní nuuⁿ nūuⁿ chó'ōo, ní diiⁿ cáávā s'uuúⁿ chi vɛ́ɛ́ yeⁿ'e yú 'aama lugar chí n'dɛɛvɛ n'dai ca ní n'deēe ca chi 'áámá cunee cueⁿ'e daāⁿmaⁿ. <qCáávā nducuéⁿ'ē chuū nguɛ́ɛ́ ngii cúunu yú 'aara chi cuerpo yeⁿ'e yú n'gii nééⁿ nguuvi nguuvi naati Dendyuūs tée yā fuerzas s'uuúⁿ nguuvi nguuvi. s_Nducuéⁿ'e chi diíⁿ 'nū ní cucáávā chi ndís'tiī cuuvi cuta'á nī tanducuéⁿ'ē chí n'dai. Ní 'íícú n'deee 'nááⁿ 'iiⁿ'yāⁿ cuuvi cuta'á yā cosa chi n'dai yeⁿ'é Dendyuūs. Ní n'deee n'dáí 'iiⁿ'yāⁿ cuuvi caaⁿ'maⁿngua'á yā, ní ca'a yā gracia, Dendyuūs, ní cuuvi ch'ɛɛtɛ cá yā Dendyuūs chi dɛɛvɛ taavi ca. +Caati deenu yú chi 'iiⁿ'yāⁿ chi nadacuéeⁿ yā Señor Jesucristo yeⁿ'e nguaaⁿ tinaⁿ'ā, 'iiⁿ'yāⁿ miiⁿ nadacuéeⁿ ntúūⁿ yā s'uuúⁿ yeⁿ'e nguaaⁿ tináⁿ'ā. Ní Dendyuūs candɛɛ́ yā nús'uu ndúúcū ndís'tiī nanááⁿ Jesucristo.   'Tíícā canéé nguūⁿ na libro yeⁿ'é Ndyuūs ndii cuááⁿ vmnaaⁿ: 'Úú i'teenú, ní cáávā chiiⁿ chi ngaⁿ'á. Ni 'tiicá ntúūⁿ nús'uu i'téénu 'nū ní cáávā chuū ngaⁿ'á 'nū. Ní daama chi'téénu 'nū ndúúcu yā. A{ 'Tíícā ní vaadī n'gii diīⁿ ntiiⁿnyuⁿ yeⁿ'ē na vida yeⁿ'é 'nū 'tiicá ntuūⁿ vida cueⁿ'e daāⁿmaⁿ diiⁿ ntiiⁿnyuⁿ yeⁿ'ē na vida yeⁿ'é ndís'tiī. 7 Ní nducuéⁿ'e tiempo chi snduuchí 'nū na iⁿ'yeeⁿdí 'cūū deenú 'nū chi cuuvi 'cuuví 'nū cucáávā chi nús'uū diíⁿ 'nū ntiīⁿnyuⁿ yeⁿ'e Cristo. Ní 'íícú 'iiⁿ'yāⁿ cuuvi n'diichí yā chi poder yeⁿ'e Cristo Jesús canéé ndúúcū nús'uu. O 'Āā tií nūuⁿ cuááⁿ naachi caⁿ'á 'nū cueⁿ'e daāⁿmaⁿ canee na staava yeⁿ'é 'nū chi cuuvi 'cuūví 'nū tan'dúúcā chi ch'iī Señor Jesucristo yeⁿ'e yú. Ní 'íícú 'iiⁿ'yāⁿ cuuvi n'diichí yā chi Jesucristo nadanguáⁿ'ai yā nús'uu. Ní cuuvi deenú yā chí Jesucristo canduuchí yā. P 'Áárá chi 'iiⁿ'yāⁿ ní n'daa yā chi neⁿ'e 'caaⁿ'núⁿ yā nús'uu Dendyuūs canee yā nduucú 'nū. 'Áárá chi 'iiⁿ'yāⁿ cun'dáa yā nús'uu na yáⁿ'āa nguɛɛ 'cuūvi 'nū. J 'Áárá chi nduū cuaaⁿ n'geenú 'nū ngii mar 'áámá naāⁿ nguɛ́ɛ́ diīⁿ chi dúú'va 'nū. 'Áárá chi n'deee nááⁿ inadacádiinúúⁿ 'nū deenú chɛɛ chi diíⁿ 'nū. Ní nduudu cuaacu yeⁿ'e Ndyuūs chi i'téénu 'nū canéé na staava yeⁿ'e 'nū tan'dúúcā tesoro 'tíícā. Ní 'áárá chi cuerpo yeⁿ'é 'nū tan'dúúcā 'cuūtí yáⁿ'āa chi nguɛɛ dɛɛvɛ́ɛ́, nú'suu ch'iⁿ'í 'nū cáávā ntiiⁿnyuⁿ chi diíⁿ 'nū chi poder chi cānee nduucú 'nū ní ch'ɛɛtɛ ca ní yeⁿ'é Ndyuūs. Ní nguɛ́ɛ́ yeⁿ'ē nús'uu. ^5Ní taachi Ndyuūs din'dái yā iⁿ'yeēⁿdī ngaⁿ'a yā 'tíícā: Yeⁿ'e naachí maaiⁿ miiⁿ canéé dɛɛvɛ. Maaⁿ Ndyuūs miiⁿ ní diíⁿ yā chi dɛɛvɛ miiⁿ canéé na staava yeⁿ'é 'nū. Ní ndúúcū dɛɛvɛ miiⁿ cuuvi deenú 'nū vaadī deenu yeⁿ'é Ndyuūs chí n'dai taavi ca. Ní nús'uu n'diichí 'nū dɛɛvɛ yeⁿ'é Ndyuūs taachi n'diichi 'nū naaⁿ Jesucristo miiⁿ. Vida yeⁿ'é 'iiⁿ'yāⁿ chi i'téénu yā Jesucristo 1Ní taachi ngaⁿ'á 'nū nduudu yeⁿ'e Dendyuūs nguɛ́ɛ́ ngaⁿ'á 'nū nduudu yeⁿ'e maá 'nū ti ngaⁿ'á 'nū chi Jesucristo miiⁿ ní Señor yeⁿ'ē yú. Tiī nús'uu ní dichíí'vɛ 'nū ndís'tiī cucáávā chi Cristo neⁿ'é yā nducyaaca 'iiⁿ'yāⁿ. Z-'Iiⁿ'yāⁿ nguɛ́ɛ́ i'téénu yā Señor Jesucristo caati ndyuūs yeⁿ'ē iⁿ'yeeⁿdí 'cūū chi yááⁿn'guiinūuⁿ n'gaadi sá ná vaadī cadiinúúⁿ yeⁿ'e yā, caati yaaⁿn'guiinūuⁿ nguɛ́ɛ́ n'gúúⁿ sá chi n'diichí yā dɛɛvɛ yeⁿ'e Dendyuūs. Maaⁿ ní 'iicu 'iiⁿ'yāⁿ nguɛ́ɛ́ snaaⁿ yā dɛɛvɛ́ n'dai yeⁿ'e nduudu yeⁿ'e Cristo chí dɛɛvɛ. Ní s'uuúⁿ taachí inaaⁿ yú Cristo miiⁿ inaaⁿ yú Ndyuūs. V%Nduuti chi 'iiⁿ'yāⁿ nguɛ́ɛ́ ituumicádiinuuⁿ yā nduudu cuaacu chi ngaⁿ'á 'nū tuu'mí ní 'iiⁿ'yāⁿ miiⁿ nguɛ́ɛ́ i'téénu yā Señor Jesucristo yeⁿ'ē yú ní cuuvi ndái yā. oWMaaⁿ ní nguɛɛ diíⁿ 'nū cosas chi nguɛɛ n'daacā chi cuuvi snááⁿ 'iiⁿ'yāⁿ, cosa chi diíⁿ 'nū chi 'cuináaⁿ 'nū nanááⁿ 'iiⁿ'yāⁿ. Ní nguɛ́ɛ́ cachiicá 'nu nginnche'éí 'nū 'iiⁿ'yāⁿ. Ní nguɛ́ɛ́ ndastaⁿ'á 'nū nduudu cuaacu yeⁿ'é Ndyuūs ndúúcū nduudu yaadi. 'Tíícā idiíⁿ 'nū ní caaⁿ'maⁿ 'nū dámaāⁿ nduudu cuaacu yeⁿ'é Dendyuūs ní cuuvi deenú nducyaaca 'iiⁿ'yāⁿ, ní Dendyuūs n'diichí yā nús'uu. X  +Deenu yú chi Señor Jesucristo tee yā s'uuúⁿ cosas chi n'dai ca. Cáávā chuū diíⁿ 'nū ntiiⁿnyuⁿ yeⁿ'é yā ní caaⁿ'máⁿ 'nū nduudu cuaacu yeⁿ'é yā ní nguɛɛ cuuvi cúunū 'nū.  Maaⁿ ní cáávā chuū nducyaaca yú nguɛ́ɛ́ snee yú tan'dúúcā chi vɛ́ɛ́ 'áámá velo na naaⁿ yú. Maaⁿ ní 'iiⁿ'yāⁿ n'diichi yā dɛɛvɛ yeⁿ'e Señor Jesucristo yeⁿ'e yú na vida yeⁿ'e yú ti s'uuúⁿ tan'dúúcā 'áámá espejo, 'tíícā s'uuúⁿ. Ní taachi n'diichi yú Señor Jesucristo yeⁿ'ē yú tuu'mi ní n̄'daaⁿ vida yeⁿ'e yú chi cuuvi tan'dúúcā vida yeⁿ'é Cristo. Ní cūnee ngiinu yú chí n̄'daāⁿ vida yeⁿ'e yú tan'dúúcā chi ch'ɛɛtɛ ca dɛɛvɛ vida yeⁿ'ē Señor Jesucristo yeⁿ'ē yú. Chuū chi idiíⁿ Espíritu yeⁿ'e Cristo cáávā s'uuúⁿ. 5Señor miiⁿ ní Espíritu yeⁿ'e Cristo. Ní naachi vɛ́ɛ́ Espíritu miiⁿ yeⁿ'e Señor miiⁿ tuu'mi ní 'iiⁿ'yāⁿ canéé libre yā. o WNí ndii taachi cu'téénu yā Señor Jesucristo Daiyá Dendyuūs tuu'mi ní velo miiⁿ ní cuavii.  7Ndii nguuví 'cūū taachí 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ 'cueeⁿ yā ley yeⁿ'e Moisés, cunee velo miiⁿ ti nan'gaadí vaanīcádiinūuⁿ yeⁿ'e yā. {oNí 'iiⁿ'yāⁿ Israel s'eeⁿ nguɛ́ɛ́ tuumicadiinúúⁿ yā yeⁿ'e dɛɛvɛ́ɛ́ chi canéé nááⁿ Moisés miiⁿ. Ndii nguuví 'cūū taachi 'iiⁿ'yāⁿ Israel s'eeⁿ ch'eeⁿ yā compromiso ndiicúū miiⁿ, nguɛɛ cuuvi deenú yā caati canée yā tan'dúúcā chi canéé 'aama velo na naáⁿ yā. Velo miiⁿ Cristo diiⁿ chi chó'ōo yeⁿ'ē. *M Nguɛ́ɛ́ diíⁿ 'nū tan'dúúcā chi diiⁿ Moisés taachi snduú yā 'áámá velo naáⁿ yā ti 'iiⁿ'yāⁿ Israel nguɛ́ɛ́ cuuvi snáaⁿ yā naaⁿ Moisés miiⁿ cucáávā dɛɛvɛ yeⁿ'e Ndyuūs chi canéé na náaⁿ yā. Dɛɛvɛ́ miiⁿ nguɛ́ɛ́ chíí 'naaⁿ. Z- Cáávā chuū deenú 'nū chi compromiso chi ngai canéé cueⁿ'e daāⁿmaⁿ ní 'tíícā cuuví. Maaⁿ ní caaⁿ'máⁿ 'nū nduudu ngai yeⁿ'é Ndyuūs ní nguɛ́ɛ́ 'va'a 'nū mar 'áámá. :m Caati chí ley miiⁿ chí dɛɛvɛ́ɛ́ ní cunee 'áámá tiempo nūuⁿ tuu'mi ní chuunee dɛɛvɛ́ɛ́ taavi cá nduudu yeⁿ'é Ndyuūs chííⁿ chí 'áámá cūnee. dA Caati 'aara chí dɛɛvɛ́ n'dai ley miiⁿ nguɛ́ɛ́ dɛɛvɛ́ chiī chi cuuvi tan'dúúcā chi dɛɛvɛ́ n'dai ca yeⁿ'é Ndyuūs. Maaⁿ ní ley miiⁿ canee tan'dúúcā chi nguɛ́ɛ́ dɛɛvɛ́ɛ́ n'dai. b= Ní nduuti chí ntiiⁿnyuⁿ yeⁿ'e ley miiⁿ chi dɛɛvɛ́ɛ́ n'dai ní diiⁿ condenar 'iiⁿ'yāⁿ chí ndai yā, tuu'mi ní ¿'áá nguɛ́ɛ́ más cā ch'ɛɛtɛ taavi cá ngiī ntiiⁿnyuⁿ yeⁿ'é nduudu yeⁿ'é Ndyuūs ndúúcū Espíritu N'dai ti diíⁿ yā aceptar 'iiⁿ'yāⁿ nguɛ́ɛ́ ti ley miiⁿ? 'Tíícā váá. ykTaachi ndaā ley miiⁿ ní dɛɛvɛ́ cá ngiī ní chó'ōo dɛɛvɛ yeⁿ'ē ¿'áá nguɛ́ɛ́ cuuvi ch'ɛɛtɛ n'dáí cá ngiī ntiiⁿnyuⁿ yeⁿ'e Espíritu N'dai yeⁿ'é Ndyuūs nguɛ́ɛ́ ti ntiiⁿnyuⁿ yeⁿ'e ley miiⁿ? fELey yeⁿ'ē yú chi Ndyuūs dinguúⁿ yā na tabla yeⁿ'e tuūu nanááⁿ Moisés ní dichíí'vɛ chi deenu yú chi vɛ́ɛ́ nuuⁿndi yeⁿ'e yú, ní chīndai yú. Ní taachi ndaā ley miiⁿ chi dɛɛvɛ n'dai ca yeⁿ'é Ndyuūs tuu'mi ní ngiī na naaⁿ Moisés miiⁿ. Ní 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'e Israel nguɛ́ɛ́ cuuvi n'diichí yā naaⁿ Moisés miiⁿ cáávā chi neené dɛɛvɛ ngii naáⁿ yā, naati dɛɛvɛ́ miiⁿ na naáⁿ yā 'āā ntuūvī. Ndyuūs tee yā nús'uu ntiiⁿnyuⁿ chi candɛɛ́ 'nū táámá compromiso yeⁿ'é yā chí ngai. Ní compromiso chí ngai miiⁿ nguɛ́ɛ́ yeⁿ'e ley yeⁿ'e yú chi canéé nguūⁿ ti yeⁿ'e Espíritu N'dai yeⁿ'é Dendyuūs. Nduudu yeⁿ'e ley yeⁿ'e yú diiⁿ chi condenado s'uuúⁿ ní 'cuūvi yú naati Espíritu N'dai miiⁿ itee vida cueⁿ'e daāⁿmaⁿ s'uuúⁿ. ONguɛ́ɛ́ nadacadiinúúⁿ 'nū chi cuuvi cundɛɛ yú cuidado yeⁿ'e nducuéⁿ'ē chi diiⁿ yú. Ndyuūs nginnee yā nús'uu ní tée yā poder nús'uu ní cuuvi diíⁿ 'nū nducuéⁿ'ē. v~eNí seguro chi Ndyuūs ndɛɛvɛ yā ndís'tiī ní vɛ́ɛ́ 'viich'ɛɛtiinūuⁿ yeⁿ'é 'nū caati Jesucristo innee yā 'úú. Ní deenú chi dichíí'vɛ Ndyuūs ndúúcū ntiiⁿnyuⁿ n'daacā chi diíⁿ cucááva Cristo. k}ONí nducyáácá 'iiⁿ'yāⁿ deenú yā chi ndís'tiī ní tan'dúúcā 'áámá carta chi dingúūⁿ Cristo ní tee yā nús'uu 'tiicā ndís'tiī cáávā ntiiⁿnyuⁿ yeⁿ'e Cristo chi diíⁿ 'nū nanááⁿ ndís'tiī. Carta miiⁿ nguɛ́ɛ́ cánéé nguūⁿ ndúúcū tinta ndíí nguɛ́ɛ́ ndúú tan'dúúcā chi Ndyuūs diiⁿ nguúⁿ yā ley na tabla yeⁿ'e tuūu ti Espíritu N'dai yeⁿ'é Ndyuūs chi canduuchi dinguūⁿ carta 'cūū staava yeⁿ'ē yú. d|ANdís'tiī ní tan'dúúcā carta yeⁿ'é 'nū 'tíícā ndís'tiī ti yeⁿ'é Cristo ndís'tiī. Ní ndís'tiī tan'dúúcā chi carta yeⁿ'é 'nū chi canéé nguūⁿ na staava yeⁿ'é 'nū 'tíícā ndís'tiī. Ní 'íícú nducyáácá 'iiⁿ'yāⁿ cuuvi 'cueeⁿ yā níícú cadíínuuⁿ yā chi ndís'tiī i'téénu nī Jesucristo. { {Taachi dinguúⁿ 'nū chuu, ¿'áá nadacadiinúúⁿ nī chi nús'uu caaⁿ'maⁿ cá 'nū chi n'daacā idiíⁿ 'nū? O ¿'áá canee chi ndɛɛ́ 'nū taama carta chi ndɛ́ɛ̄ recomendación, nanááⁿ ndís'tiī, o 'áámá carta chi dinguúⁿ nī chi ngíícá nī recomendación yeⁿ'é nī tan'dúúcā chi ndɛɛ̄ tanáⁿ'ā 'iiⁿ'yāⁿ? Nguɛɛ 'tíícā. Az{Nús'uu ní nguɛ́ɛ́ caaⁿ'máⁿ 'nū nduudu cuaacu yeⁿ'é Ndyuūs chi 'iiⁿ'yāⁿ nadíí'vɛ yā nús'uu, tan'dúúcā chi diiⁿ n'deēe n'dáí 'iiⁿ'yāⁿ. Naati Ndyuūs dichó'o yā nús'uu ní nús'uu ní caaⁿ'máⁿ 'nū nduudu miiⁿ ndúúcū núúⁿmáⁿ staava yeⁿ'é 'nū. Ní Ndyuūs inaáⁿ yā nús'uu ti diíⁿ 'nū tan'dúúcā chi Cristo neⁿ'é yā chi diíⁿ 'nū, ti yeⁿ'é Cristo nús'uu.y/s'uuúⁿ tan'dúúcā 'áámá cosa chi ngééⁿ chi n'díí chí 'āā ntɛɛ n'dáaca, 'tíícā s'uuúⁿ nanááⁿ 'iiⁿ'yāⁿ chi nguɛ́ɛ́ i'téénu yā Jesucristo. Ní chuū ch'iⁿ'i chi caⁿ'á yā 'cuūvi yā cueⁿ'e daāⁿmaⁿ. Ní s'uuúⁿ ní tan'dúúcā 'áámá cosa chi n'dɛ̄ɛ̄vɛɛ ngééⁿ ti vɛ́ɛ́ vida yeⁿ'ē. 'Tíícā s'uuúⁿ nanááⁿ 'iiⁿ'yāⁿ chi caⁿ'á yā cu'téénu yā Jesucristo ni caⁿ'á yā na va'ai chɛɛti nguuvi. ¿Dú'ū cuuvi diiⁿ yeⁿ'e chuū 'tuucā? x1S'uuúⁿ tan'dúúcā 'áámá cosa chi n'dɛ̄ɛ̄vɛɛ ngééⁿ chi incienso nanááⁿ Dendyuūs. 'Tíícā s'uuúⁿ chi i'teenu yú Cristo. 'Tiicá ntúūⁿ s'uuúⁿ nanááⁿ 'iiⁿ'yāⁿ chi caⁿ'á yā cu'téénu yā Jesucristo ní caⁿ'á yā na va'ai chɛɛti nguuvi. Ní nanááⁿ 'iiⁿ'yāⁿ chi nguɛ́ɛ́ i'téénu yā ní caⁿ'á yā ná vaadī n'gii cueⁿ'e daāⁿmaⁿ, twa'Úú ní ca'á gracia Ndyuūs caati Ndyuūs caⁿ'á yā nduucú 'nū 'āā tií nūuⁿ lugar naachi caⁿ'á 'nū caati nús'uu cuuvi chɛɛ́ 'nū yeⁿ'e nducuéⁿ'ē cucáávā s'uuúⁿ ní yeⁿ'e Cristo s'uuúⁿ. Níícú Ndyuūs diíⁿ yā cáávā nús'uu chi deenu 'nū yeⁿ'ē Cristo chi cuuvi caaⁿ'máⁿ 'nū yeⁿ'e Cristo nanááⁿ nducyaaca 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'e núúⁿmáⁿ iⁿ'yeeⁿdī. Ní 'iiⁿ'yāⁿ cuuvi deenú yā yeⁿ'ē Cristo dendú'ū. Ní chuū ní tan'dúúcā 'áámá cosa chi n'dɛ̄ɛ̄vɛɛ ngééⁿ chi vɛ́ɛ́ nducuéⁿ'ē yáāⁿ naachi cueⁿ'é 'nū. .vU Ní neené nadacadiinúúⁿ na staava yeⁿ'é ti nguɛ́ɛ́ nndaācá saⁿ'ā Tito, hermano yeⁿ'ē yú. Cáávā chuū diíⁿ despedir 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'e yáāⁿ miiⁿ ní chiīcá ni cueⁿ'é na yáⁿ'āa Macedonia. Chɛɛ yú yeⁿ'e nducuéⁿ'ē ti yeⁿ'e Cristo s'uuúⁿ Su Taachi cueⁿ'é cuaaⁿ cyuuni ní ndaá na yáāⁿ Troas chi caaⁿ'máⁿ nduudu yeⁿ'e evangelio yeⁿ'e Cristo, tuu'mi ní Ndyuūs nn'guaáⁿ yā yáāⁿ miiⁿ tan'dúúcā chi nn'guaaⁿ 'iiⁿ'yāⁿ 'áámá cheendi va'āī. 'Tíícā diíⁿ Ndyuūs cucaavā 'úú chi caaⁿ'máⁿ nduudu yeⁿ'ē evangelio. \t1 Nduuti chí diiⁿ yú 'túúcā tuu'mi ní yááⁿn'guiinūuⁿ nguɛ́ɛ́ cuuvi cuchɛ́ɛ sa yeⁿ'ē yú ti deenu yú dɛ'ɛ̄ chi nginnche'ei sá. Pablo nguɛɛ yeenú yā chi ndaa yā na yáāⁿ Troas s! 'Úú dendú'ū caⁿ'á inadich'ɛɛcú nuuⁿndi yeⁿ'e 'āā dɛ'ɛ́ nūuⁿ 'iiⁿ'yāⁿ chi ndís'tiī nadich'ɛɛcú yā nuuⁿndi yeⁿ'é yā. Ní taachi 'úú nadich'ɛɛcú yeⁿ'é yā, ní 'túúca diíⁿ cucáávā ndís'tiī ní nanááⁿ Cristo. xri Níícu taachi idinguúⁿ chuū yeⁿ'e ndís'tiī yeⁿ'e 'iiⁿ'yāⁿ 'cúū neⁿ'é cadiinúúⁿ ní n'diichí nduuti chi ndís'tiī ní diíⁿ nī ndúúcu yā tan'dúúcā chi 'āā ngaⁿ'á ngīi ndís'tiī na carta yeⁿ'é. rq]Caavā chuū chi ngaⁿ'á chí ndis'tiī 'cuuⁿ'miⁿ nī chi dinéⁿ'e ca nī 'iiⁿ'yāⁿ 'cúū. GpMaaⁿ ní canéé chi nca'á nī 'viich'ɛɛtínūuⁿ 'iiⁿ'yāⁿ 'cúū ní nadach'ɛɛcú yā yeⁿ'e 'iiⁿ'yāⁿ 'cúū ní nguɛ́ɛ́ neené taaⁿ cu'neeⁿ ndaachi yiinú yā. wogDeenú ntúūⁿ chi n'deēe cá ndís'tiī 'āā n'diichí nī nuuⁿndi yeⁿ'é yā ní nadacádiinúúⁿ chi 'āā vɛ́ɛ́ castigo yeⁿ'ē 'iiⁿ'yāⁿ miiⁿ, ní nguɛ́ɛ́ diíⁿ nī más ca ndúúcū 'iiⁿ'yāⁿ miiⁿ. n!Ndúútí chi 'aama 'iiⁿ'yāⁿ diíⁿ yā 'aama cosa chi vɛ́ɛ dɛ'ɛ̄ cáávā chi cu'neeⁿ ndaachi yiinú náⁿ'ā ndís'tiī 'úú ntúūⁿ cu'neeⁿ ndaachi yiinú 'úú ndúúcū nducyáácá ndís'tiī dendu'ū 'tɛ́ɛ́ nūuⁿ. 'Úú nguɛ́ɛ́ neⁿ'é caaⁿ'máⁿ yeⁿ'e 'iiⁿ'yāⁿ miiⁿ chi vɛ́ɛ́ cá nuuⁿndi yeⁿ'é yā yeⁿ'ē chi dinuuⁿndí yā. SmNí taachi dinguúⁿ yeⁿ'é ndís'tiī neené di'vaachi 'úú ndii ná staava yeⁿ'é ndíí tuunu chɛɛ̄cú. Nguɛ́ɛ́ diíⁿ 'tuucā ti cu'neeⁿ ndaachi yiinú ndis'tiī ti neⁿ'é chi ndís'tiī cuuvi déénu nī chi neené neⁿ'ē taavi cá ndís'tiī. Ndyuūs nadach'ɛɛcú yā nuuⁿndi yeⁿ'é 'iiⁿ'yāⁿ ]l3Chuū idinguúⁿ yeⁿ'é ndís'tiī ti taachi ndaá nguɛ́ɛ́ cu'neeⁿ ndaachi nuúⁿ cucáávā ndís'tiī ti ndís'tiī cuuvi tee nī 'úú vaadī yeenú. Vɛ́ɛ́ 'viich'ɛɛtiinúuⁿ 'cúū nanááⁿ nducyáácá ndís'tiī chi vaadī yeenu chi vɛ́ɛ́ yeⁿ'é, maaⁿ vaadī yeenú miiⁿ cunéé ndúúcū nducyaaca nī. k7'Úú nguɛɛ neⁿ'é ndaá nanááⁿ ndís'tiī nduuti chi 'úú idiíⁿ chi ngii ndaachi yiinú ndís'tiī. ¿Dɛ'ɛ̄ cúúví chi diíⁿ chi ngii ndaachi yiinú ndís'tiī ti nguɛ́ɛ́ du'ū chi cuuvi tee yā 'úú vaadī yeenú nduuti chi ndaachi yiinú ndís'tiī? nj W'Úú nadicádiinúúⁿ māaⁿ chi nguɛ́ɛ́ ndaá nanááⁿ ndís'tiī chi cuuvi ndaachí nī. yi mNguɛ́ɛ́ neⁿ'é 'nū caaⁿ'máⁿ 'nū ntiiⁿnyuⁿ yeⁿ'é nī yeⁿ'ē chiiⁿ chi canee chi i'téénu nī ti 'āā canee diitú nī ndúúcū chi i'téénu nī. Naati neⁿ'é 'nū cunneé 'nū ndís'tiī. Nús'uu diiⁿ 'nū ntiiⁿnyuⁿ ndúúcū ndís'tiī ní cuuvi yeenú nī. Ní ndís'tiī snéé n'daaca nī caavā chi i'teenú nī Jesucristo.jh ONguɛ́ɛ́ cueⁿ'é yáāⁿ Corinto ti neⁿ'é yaa'vi neéⁿ ndís'tiī ní nguɛ́ɛ́ neⁿ'é 'caa'vá cucáávā chi 'cuɛɛtinéé ya'ai nī. Maaⁿ ní Ndyuūs deenú yā staava yeⁿ'é ní testigo yeⁿ'é. 0g [Ndyuūs tee yā s'uuúⁿ 'áámá sello yeⁿ'é yā na cuerpo yeⁿ'e yú ti yeⁿ'é yā s'uuúⁿ. Tee yā Espíritu N'dai yeⁿ'é yā na staava yeⁿ'ē yú. Ní cáávā Espíritu N'dai yeⁿ'é yā deenu yú chi cuuvi yeⁿ'e yú chiiⁿ chi Ndyuūs caⁿ'a yā chi téé yā s'uuúⁿ. Vf 'Ní Chiida yú diíⁿ yā chi ndís'tiī ndúúcū nús'uu cunee diitu ca yú ndúúcū chi i'teenu yú yeⁿ'e Cristo. Ní Ndyuūs nadidɛɛvɛ́ yā s'uuúⁿ chi diiⁿ yú ntiiⁿnyuⁿ yeⁿ'é yā. e Ti Cristo miiⁿ ngaⁿ'á yā chi 'tíícā, yeⁿ'e nducuéⁿ'ē chi Ndyuūs Chiida yú caⁿ'á yā chi tée yā 'iiⁿ'yāⁿ ndúúcū s'uuúⁿ chi i'téénu yú Ndyuūs. Cáávā chuū idich'ɛɛtɛ yú Ndyuūs ti cucáávā Cristo caⁿ'a yú chi 'tiicā. hd KTi taachi 'úú ndúúcū saⁿ'ā Silvano ndúúcū Timoteo candɛɛ́ 'nū nduudu cuaacu yeⁿ'e Señor Jesucristo chi Daiya Dendyuūs nguɛ́ɛ́ ngaⁿ'á 'nū chi Jesucristo miiⁿ ngaⁿ'á yā chi júūⁿ 'tíícā, ní cuayiivi nguɛ́ɛ́ 'tíícā diíⁿ yā. Cristo ní ngaⁿ'á yā ní diíⁿ yā tanducuéⁿ'ē dendu'ū chí cuaacu. &c GNaatí Ndyuūs deenú yā nduudu chi ngaⁿ'á 'nū chi nguɛ́ɛ́ ngaⁿ'á 'nū 'tíícā idiíⁿ 'nū ní cuayiivi nguɛ́ɛ́ idiíⁿ 'nū 'tíícā. ?b y'Tíícā nadacádiinúúⁿ chi diíⁿ. 'Úú nguɛ́ɛ́ diíⁿ tan'dúúcā 'iiⁿ'yāⁿ chi diíⁿ yā tan'dúúcā chi maáⁿ yā neⁿ'e yā. Ní ngaⁿ'a yā: Júūⁿ, júūⁿ chuū chi diíⁿ, ní cuayiivi ngaⁿ'á yā chi nguɛ́ɛ́ diíⁿ yā ti diíⁿ yā tan'dúúcā chi neⁿ'é yā. oa YNadacádiinúúⁿ chí cho'ó yaā'ví ndís'tiī taachi caⁿ'á na yáⁿ'āa Macedonia. Ní cuayiivi mííⁿ taachi n'daá yáⁿ'āa Macedonia miiⁿ tuu'mi ní nandaa ntuúⁿ yaa'ví ndís'tiī ní cuneé ndúúcu nī. Ní taachi can'daá yeⁿ'e nī, ndís'tiī cuuvi cunnee nī 'úú ndúúcū necesidades yeⁿ'é caati caⁿ'á yáⁿ'āa Judea. ` Caati vɛ́ɛ́ confianza yeⁿ'é 'nū ndúúcū ndís'tiī, vmnááⁿ vmnaaⁿ nadacádiinúúⁿ chí chīi ní ndaá ní caneé nduucú nī 'áámá tiempo ní cuayiivi ndaá taama vmnéⁿ'ēe ní cuneé nduucú nī chi cuuvi yeenu cá nī. t_ cTan'dúúcā chi ndís'tiī túúmícadiinúuⁿ nī 'tɛ́ɛ́ maaⁿ naati taachi ndaa Señor Jesucristo taama vmnéⁿ'ēe tuu'mí ndís'tiī cuuvi yeenú nī cáávā nús'uu tan'dúúcā chi cuuvi yeenú 'nū cáávā ndís'tiī. ;^ q Chííⁿ chí dinguúⁿ 'nū yeⁿ'e ndís'tiī ní ndís'tiī ní cuuvi 'cueéⁿ nī ní intiinaáⁿ nī. Cunee ngíínú 'nū chi túúmícádiinúúⁿ nī nducuéⁿ'ē. ]  Ní yeenú 'nū ti deenú 'nū na staava yeⁿ'é 'nū chi chiiⁿ chi idiíⁿ 'nū ní cáávā 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'e iⁿ'yeeⁿdí 'cūū. Ní n'daacā diíⁿ 'nū. Ní n'daacā diíⁿ 'nū cáávā ndís'tiī. Ndyuūs chi n'dai taavi chínneé yā nús'uu chi 'túúcā din'daacá 'nū. Chuū nguɛ́ɛ́ cuuvi diíⁿ 'nū cáávā vaadī deenu yeⁿ'e maáⁿ 'nū. >\ w Ní ndís'tiī ní nginnee ntúuⁿ nī nús'uu ti ngaⁿ'anguā'á nī caavā nús'uu. Caati ndúútí chí 'yááⁿ ca hermanos ngaⁿ'angua'á yā yeⁿ'é 'nū, tuu'mi ní ca'á yā gracias Ndyuūs, ti Ndyuūs diíⁿ yā n'dai ca cáávā nús'uu. Pablo chi'naaⁿ yā chi ndaá yā na yáāⁿ Corinto [   'Tíícā Ndyuūs nadanguáⁿ'ai yā nús'uu yeⁿ'e peligro chi 'āā chɛ́ɛ́ 'cuūví 'nū. 'Tiicá ntúūⁿ cunee ngiinu 'nū Ndyuūs chi nadanguáⁿ'ai yā nús'uu yeⁿ'e nducuéⁿ'ē chi n'geenú 'nū ngii ní yeⁿ'ē chí ch'ɛɛtɛ n'dai. c~j|{zAxxDutvsr7q.pbnmkvife|d#bd<:O9>76543_21`0z/.3,+)('&$$@#F" S~1_C; Y YR" Ní chichɛɛ́ nī yeⁿ'é 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ ní ch'iindiveéⁿ nī yeⁿ'e yā ní diíⁿ nī tan'dúúcā chi 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ ngaⁿ'á yā chi a fuerza diíⁿ nī. Ní tan'dúúcā chi s'neéⁿ yā 'áámá trampa 'tííca diíⁿ yā ndúúcū ndís'tiī. Ní n'diichí yā ndís'tiī tan'dúúcā 'iiⁿ'yāⁿ chí nguɛ́ɛ́ du'ū vɛɛ 'tíícā ndís'tiī. Ni caaⁿ'máⁿ yā chi ch'ɛɛtɛ maáⁿ yā. Ní ch'eⁿ'é yā naaⁿ nī. Ní cuchɛ́ɛ nī yeⁿ'e nducuéⁿ'ē. M! Ní ndís'tiī ní nadacadíínuuⁿ nī chi deenu cá nī ní chichɛɛ́ nī yeⁿ'e 'iiⁿ'yāⁿ chi ngaⁿ'á yā chi maáⁿ yā ch'ɛɛtɛ́ yā tan'dúúcā chi loco yā, ní yeenú yā. k O Ní n'deee n'dáí 'iiⁿ'yāⁿ ngaⁿ'á yā yeⁿ'ē maáⁿ yā chi ch'ɛɛtɛ yā cucáávā chiiⁿ chi diíⁿ yā na iⁿ'yeeⁿdí 'cūū. Ní maaⁿ ní 'úú ntúūⁿ ngaⁿ'á chi 'úú ní ch'ɛɛtɛ́ maáⁿ. yk 'Úú nguɛ́ɛ́ caⁿ'á chuū chi Señor Jesucristo yeⁿ'e yú yaa'ví yā 'úú chi caⁿ'á 'tíícā. Caati caⁿ'á tan'dúúcā 'aama chi loco 'tíícā caⁿ'á. Ní 'íícú māaⁿ cuuvi caaⁿ'máⁿ chi dich'ɛɛtɛ́ 'úú. F Maaⁿ ní taama vmnéⁿ'ēe neⁿ'é caaⁿ'máⁿ ndúúcū ndís'tiī ní nguɛ́ɛ́ nadacadíínuuⁿ nī chi 'úú ngaⁿ'á tan'dúúcā chi 'aama chi loco yā, ti ngaⁿ'á chi ch'ɛɛtɛ́ maáⁿ. Ní 'aara chi nadacadíínuuⁿ nī yeⁿ'é 'tíícā, ¿'áá 'tíícā 'caandiveéⁿ nī yeⁿ'é? W' Cáávā chuū ní nguɛ́ɛ́ cosa chi ch'ɛɛtɛ chi 'iiⁿ'yāⁿ diíⁿ yā ntiiⁿnyuⁿ yeⁿ'e yááⁿn'guiinūuⁿ tan'dúúcā chi ntiiⁿnyuⁿ yeⁿ'é Ndyuūs. Taachí 'cuiinu iⁿ'yeeⁿdí 'cuū caⁿ'á yā cuta'a yā chi cuuvi yeⁿ'é yā. Pablo nééné ch'eenú yā chii cáávā chi apóstol yeⁿ'e Jesucristo  Ní nguɛ́ɛ́ nadacadíínuuⁿ yú yeⁿ'ē chi vɛɛ ca apóstoles chi falso yā na iⁿ'yeeⁿdí 'cūū. Maaⁿ yááⁿn'guiinūuⁿ mííⁿ ní diiⁿ sa chi maāⁿ sa ní tan'dúúcā 'áámá ángel yeⁿ'e Ndyuūs. 'Tíícā diiⁿ sa. |q 'Iiⁿ'yāⁿ miiⁿ nguɛ́ɛ́ apóstoles yeⁿ'e Cristo ti apóstoles chi falso yā. Ní nginnche'éí yā 'iiⁿ'yāⁿ ní diíⁿ yā tan'dúúcā chi maáⁿ yā apóstoles yeⁿ'e Jesucristo chi candɛɛ́ yā nduudu yeⁿ'é Cristo.  Ní ntiiⁿnyúⁿ chi diíⁿ canéé chí diíⁿ naati nguɛ́ɛ́ cuta'á tuu'mi yeⁿ'e ntiiⁿnyuⁿ chi diíⁿ. Ní 'íícú 'iiⁿ'yāⁿ chi neⁿ'e caaⁿ'máⁿ yā chi ntiiⁿnyuⁿ yeⁿ'é yā chí dáámá ndúúcū ntiiⁿnyuⁿ chi diíⁿ 'nū nguɛ́ɛ́ lugar chi cuuví caaⁿ'máⁿ yā chi 'tíícā ti sta'á yā tuumi yeⁿ'e ntiiⁿnyuⁿ chi diíⁿ yā. ;o ¿Dɛ'ɛ̄ cáávā chi caaⁿ'máⁿ 'túúcā? ¿'Áá cáávā chi nguɛ́ɛ́ neⁿ'é ndís'tiī? Nguɛ́ɛ́ 'tíícā. Ndyuūs deenú yā chi neené neⁿ'é ndís'tiī. 5 Neené seguro chi nduudu cuaacu yeⁿ'e Cristo canee nduucú. Ní 'íícú mar 'áámá 'iiⁿ'yāⁿ cuuvi diíⁿ yā chi nguɛɛ cuuvi caaⁿ'máⁿ nduudu cuaacu miiⁿ na núúⁿmáⁿ yáⁿ'āa Acaya caati nguɛ́ɛ́ sta'á tuumī cáávā ntiiⁿnyuⁿ chi diíⁿ. kO Ní neⁿ'e chi caneé ndúúcū ndís'tiī ní vɛ́ɛ́ necesidades yeⁿ'é tuu'mi ní hermanos yeⁿ'e yú ndaá yā yeⁿ'e yáⁿ'āa Macedonia ní tee yā 'úú chiiⁿ chi nguɛɛ vɛɛ yeⁿ'é. 'Tíícā nguɛ́ɛ́ di'vaachí mar 'áámá ndís'tiī caavā necesidades yeⁿ'é ní nguɛ́ɛ́ ndaá di'vaachí ndís'tiī tiempo chi cuchiī. 0Y 'Úú ní nguɛ́ɛ́ chita'á tuumi yeⁿ'e 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'e tanáⁿ'ā yaacū cucáávā chi cuuvi diíⁿ ntiiⁿnyuⁿ yeⁿ'é Cristo nguaaⁿ ndís'tiī. 5 O nguɛ́ɛ́ n'daacā diíⁿ chi ngaⁿ'á nduudu cuaacu yeⁿ'é Cristo nanááⁿ ndís'tiī ní nguɛ́ɛ́ nadíí'vɛ nī 'úú caavā ntiiⁿnyuⁿ chi diíⁿ. Nguɛ́ɛ́ nadicádiinúúⁿ yeⁿ'ē maáⁿ naati neⁿ'é chi ndís'tiī cuuvi n'gɛɛtɛ́ nī. yk 'Áárá chi nguɛɛ caⁿ'á nduudu cuaacu yeⁿ'e Cristo ndúúcū nduudu deenu ca, deenú ca yeⁿ'ē nduudu chi ngaⁿ'á. 'Tííca ch'iⁿ'í 'nū ndís'tiī yeⁿ'ē nducuéⁿ'ē ntiiⁿnyuⁿ chi diíⁿ 'nū nguááⁿ ndis'tiī. eC 'Úú nadacadiinúúⁿ chi nguɛ́ɛ́ n'gɛɛtɛ ca tanáⁿ'ā 'iiⁿ'yāⁿ chi ngaⁿ'á yā chi apóstoles naati nguɛɛ 'tíícā. N̄'dááⁿ yā nduudu yeⁿ'e Cristo ní ndís'tiī cu'teenú nī yeⁿ'e yā. ;o Caati ndís'tiī ca'á nī lugar 'āā du'ú nūuⁿ 'iiⁿ'yāⁿ chí caaⁿ'máⁿ yā nduudu chí n̄'dááⁿ yeⁿ'e Jesucristo yeⁿ'ē yú nguɛ́ɛ́ tan'dúúcā nduudu cuaacu chi caⁿ'a 'nū nanááⁿ ndís'tiī. Ní ndís'tiī ní n'giindiveéⁿ nī yeⁿ'ē taama espíritu chi n̄'dááⁿ ní nguɛ́ɛ́ n'giindiveéⁿ nī yeⁿ'e Espíritu N'dai yeⁿ'e Ndyuūs chi sta'á nī yeⁿ'e Ndyuūs taachi ngaⁿ'a 'nū nduudu cuaacu nanááⁿ ndís'tiī. Ní ch'iindivéeⁿ nī nduudu chi n̄'dááⁿ chi ngaⁿ'á yā yeⁿ'e chí nadinguáⁿ'ai yā. Nguɛ́ɛ́ tan'dúúcā nduudu cuaacu chi nús'uu caⁿ'á 'nū nguaaⁿ ndís'tiī. Ní yeenú nī yeⁿ'ē chuū.   Ní 'úú 'va'á cáávā ndis'tiī. Caati tan'dúúcā chí 'áámá cúú chinnche'éí tī táⁿ'ā Eva ndúúcū nduudu yaadi yeⁿ'é tī chi nduudu yeⁿ'e yááⁿn'guiinuūⁿ, 'tiicá ntúūⁿ 'iiⁿ'yāⁿ cannche'éí yā ndís'tiī níícú divíi yā vaadi cadiinúuⁿ yeⁿ'é nī ní nguɛ́ɛ́ dineⁿ'é nī Jesucristo ndúúcū nuuⁿmaⁿ staava yeⁿ'é nī. 1[ Caati 'úú ní neⁿ'é ndís'tiī tan'duucā chi Ndyuūs neⁿ'é yā ndís'tiī. Ní 'úú ngaⁿ'á ngīi ndis'tiī chi yeⁿ'e Jesucristo yeⁿ'ē yú chi ndís'tiī caⁿ'á nī lado yeⁿ'é Cristo. Ní neⁿ'é chi ndís'tiī cunée nī nanááⁿ Ndyuūs. Ní tan'dúúcā 'áámá n'daataá chí cuíínú chi caⁿ'a 'caandavaacu tá ndúúcū 'áámá saⁿ'á nuūⁿ. 'Tíícā ndís'tiī nanááⁿ Ndyuūs.   Neⁿ'é chi ndís'tiī cuchɛ́ɛ nī yeⁿ'é 'aara chí nadacadiinúúⁿ nī yeⁿ'é chi duuchi ngaⁿ'á nduucú nī. Z- Nduuti chi Ndyuūs deenu yā chi 'áámá 'iiⁿ'yāⁿ ní n'daacā idiíⁿ yā tuu'mi ní cuaacu. Nduuti chi maáⁿ yā ngaⁿ'a yā chi n'daacā chi diíⁿ yā tuu'mi ní ¿du'ū deenu chí cuaacu?N  Ní nduuti chí 'áámá 'iiⁿ'yāⁿ neⁿ'é yā caaⁿ'máⁿ yā yeⁿ'e cosa chi ch'ɛɛtɛ ca tuu'mi ní canee chi caaⁿ'máⁿ yā chi Ndyuūs diíⁿ yā chiiⁿ chi ch'ɛɛtɛ ca. I   Cuayiivi miiⁿ ní neⁿ'é 'nū caⁿ'á 'nū táámá cuaaⁿ chí táámá lado yeⁿ'ē ndís'tiī chi cuuvi caaⁿ'máⁿ 'nū nduudu cuaacu yeⁿ'é Ndyuūs. Ní nguɛ́ɛ́ cánéé chí caaⁿ'máⁿ yeⁿ'ē ntiiⁿnyuⁿ yeⁿ'e táámá yā tan'dúúcā chi nús'uu diíⁿ 'nū ntiiⁿnyuⁿ yeⁿ'é yā. Q  Nguɛ́ɛ́ ngaⁿ'á 'nū chi n'gɛɛtɛ ntiiⁿnyuⁿ yeⁿ'e táámá yā tan'dúúcā chi nús'uu diíⁿ 'nū ntiiⁿnyuⁿ yeⁿ'é yā. Dámaāⁿ ngaⁿ'á 'nū yeⁿ'ē ntiiⁿnyuⁿ chi diíⁿ 'nū. Cunee ngiinú 'nū chi ndís'tiī cu'téénu cá nī ní nús'uu cuuvi diiⁿ 'nū ntiiⁿnyuⁿ chi más cā ch'ɛɛtɛ ca nguaaⁿ ndís'tiī, naati dámaāⁿ diíⁿ 'nū ntiiⁿnyuⁿ naachi Ndyuūs ch'iⁿ'í yā nús'uu chi diíⁿ 'nū. A { Cáávā chuū ní deenú 'nū chi nguɛ́ɛ́ cueⁿ'é 'nū mar 'áámá yáⁿ'āa nduuti chi Ndyuūs nguɛ́ɛ́ ch'iⁿ'í yā nús'uu chi caⁿ'á 'nū miiⁿya. Ní cáávā chuū ndaá 'nū nanááⁿ ndís'tiī ní candɛɛ́ 'nū nduudu cuaacu chi nduudu ngai yeⁿ'ē Señor Jesucristo yeⁿ'ē yú. Q  Nús'uu ní nguɛɛ caaⁿ'máⁿ 'nū yeⁿ'e ndúcuéⁿ'e chi n'gɛɛtɛ chi nguɛ́ɛ́ candɛɛ́ 'nū cuidado yeⁿ'ē. Ndyuūs ch'iⁿ'í yā nús'uu naachi cuuvi cuchiicá 'nū ní diíⁿ 'nū ntiiⁿnyuⁿ yeⁿ'é yā. Ní ch'iⁿ'í yā chi nús'uu cho'ó 'nū nanááⁿ ndís'tiī chi snéé na yáāⁿ Corinto. - Nguɛ́ɛ́ caaⁿ'máⁿ 'nū chi nduuvidaamá 'nū ndúúcū tanáⁿ'a yā chi ngaⁿ'á yā chi maáⁿ yā ní n'gɛɛtɛ́ yā. 'Iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ ngaⁿ'á yā tan'dúúcā chi tonto yā tí dicaadi maáⁿ yā ndúúcū 'áámá yā táámá yā hermanos. 7g Neⁿ'é chi 'iiⁿ'yāⁿ chi ngaⁿ'a yā 'túúcā yeⁿ'é, cadíínuuⁿ yā chuū. 'Túúcā tan'dúúcā chi dinguuⁿ 'nū na cartas ti ya'ai caneé 'nū yeⁿ'e nī, 'tiicá ntúūⁿ taachi ndaá 'nū nanááⁿ ndís'tiī ngaⁿ'á 'nū ndúúcu yā ní dáámá diíⁿ 'nū ndúúcu yā. ve 'Iiⁿ'yāⁿ ngaⁿ'a yā chi cartas yeⁿ'é chí nguúⁿ ní neené ditiīnu nduudu yeⁿ'é ní taachi caneé nanááⁿ ndís'tiī ní 'úú ní duūvā 'úú. Ní nduudu chi ngaⁿ'á ní nguɛ́ɛ́ dɛ'ɛ̄ vɛ́ɛ́ yeⁿ'ē. 3 'Úú nguɛ́ɛ́ neⁿ'é chi ndís'tiī nadacadíínuuⁿ nī chi dinguúⁿ carta yeⁿ'é nī cucaavā chi candií ndís'tiī chí 'va'á nī. 7 'Áárá chi 'úú Pablo ngaⁿ'á chi 'úú ch'ɛɛtɛ́ 'úú na ntiiⁿnyuⁿ yeⁿ'e Señor Jesucristo nguɛ́ɛ́ 'cuinaáⁿ cáávā chi caaⁿ'máⁿ 'túúcā. Deenú 'nū chi Señor yeⁿ'ē yú tée yā nús'uu ntiiⁿnyuⁿ chi diíⁿ 'nū ndúúcū poder yeⁿ'é yā ti ndís'tiī cuuvi cu'téénu ca nī Ndyuūs, ní nguɛ́ɛ́ cáávā chi diíⁿ chi nguɛ́ɛ́ i'téénu nī Ndyuūs. eC Ndís'tiī ní n'diichí nī dendu'u chi vɛ́ɛ́ tan'duucā chi cánéé. Ní ndúútí chi 'áámá yā yeⁿ'e ndís'tiī deenú yā chi seguro chi yeⁿ'e Cristo 'iiⁿ'yāⁿ miiⁿ, tuu'mí canee cúúⁿmíⁿ yā chi nadacadíínuuⁿ yā chi nús'uū ntúūⁿ ní yeⁿ'e Cristo nús'uu. Tan'dúúca yā 'tiicá ntúūⁿ nús'uu. \1 Maaⁿ ní taachi ndís'tiī n'giindiveéⁿ nī nduudu chí ngaⁿ'á tuu'mi ní nús'uu canee yaáⁿ 'nū chi diíⁿ 'nū castigar nducyáácá nī chi nguɛ́ɛ́ n'giindiveéⁿ nī nduudu chi ngaⁿ'á. y 'Tíícā chuū cuuvi diíⁿ 'nū. Dituuví 'nū nducuéⁿ'ē vaanicadíínūuⁿ yeⁿ'e 'iiⁿ'yāⁿ chi contra yeⁿ'é Ndyuūs. Ní 'íícu 'iiⁿ'yāⁿ cuuví nadacadíínúúⁿ yā yeⁿ'e Cristo ní cuuví cu'téénu yā yeⁿ'e yā. 9k Caati ntiiⁿnyuⁿ chi diíⁿ 'nū nguɛ́ɛ́ diíⁿ 'nū ndúúcū vaadī deenu yeⁿ'e iⁿ'yeeⁿdí 'cūū tí diíⁿ 'nū ndúúcū poder yeⁿ'é Ndyuūs. Ní Ndyuūs nginneé yā s'uuúⁿ chi cuuvi dituūví 'nū dendu'ū chi yeⁿ'e enemigo yeⁿ'é 'nū chi yááⁿn'guiinūuⁿ miiⁿ. ta Cuaacu chi neⁿ'e chi nús'uu ní 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'e iⁿ'yeeⁿdí 'cūū nús'uu diiⁿ 'nū ntiiⁿnyuⁿ yeⁿ'e Ndyuūs. Nguɛ́ɛ́ diíⁿ 'nū ntiiⁿnyuⁿ cucáávā chi vɛ́ɛ́ chi cuuvi yeⁿ'é 'nū na iⁿ'yeeⁿdí 'cūū tan'dúúcā chi diiⁿ tanáⁿ'ā 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'ē iⁿ'yeeⁿdí 'cūū chi nguɛ́ɛ́ i'téénu yā Cristo. )~K 'Úú di'cuíitú ndís'tiī chi diiⁿ n'daacá nī ti taachi ndaá n'diichí ndís'tiī nguɛ́ɛ́ canee chi caaⁿ'máⁿ nduudu chɛɛchi ndúúcū ndís'tiī. Náⁿ'ā 'iiⁿ'yāⁿ ní ngaⁿ'á yā yeⁿ'é 'nū chi nús'uu diíⁿ 'nū ntiiⁿnyuⁿ yeⁿ'e Ndyuūs tan'dúúca chi neⁿ'é 'nū diíⁿ 'nū. 'Úú vɛɛ yaáⁿ chi nandaācá 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ ní caaⁿ'maⁿ taáⁿ nduucú yā. r} _ 'Úú Pablo di'cuiitú ndís'tiī chuū. 'Úú ní ndiicuúⁿ ní vɛ́ɛ́ cá paciencia yeⁿ'é ní tan'dúúcā Cristo ngaⁿ'a yā, 'tíícā ngaⁿ'á. 'Iiⁿ'yāⁿ ngaⁿ'a yā yeⁿ'e 'úú chi 'úú 'aama saⁿ'ā ndiicúúⁿ taachi caneé nduucú ndís'tiī ní naati nguɛ́ɛ́ caneé nduucú ndís'tiī tuu'mi ní chɛɛchí yaa'ví ndís'tiī. M| Maaⁿ ní ca'a yú gracias Ndyuūs ti tee yā s'uuúⁿ nducuéⁿ'ē chi vaadī n'dai ca yeⁿ'e yā chi ch'ɛɛtɛ taavi cá chi nguɛ́ɛ́ cuuvi caaⁿ'maⁿ yú yeⁿ'ē nducuéⁿ'ē.b{= 'Tiicá ntúūⁿ hermanos ngaⁿ'angua'á yā caavā ndís'tiī. Ní dineⁿ'e cá yā ndís'tiī. 'Tíícā diíⁿ yā ti Ndyuūs s'neéⁿ yā na staava yeⁿ'é nī chi ndís'tiī diíⁿ nī cosa chi n'daacā. 9zk Ní 'íícú hermanos dich'ɛɛtɛ́ yā Ndyuūs nduuti chi ndís'tiī ch'iⁿ'í nī hermanos chi i'téénu nī nduudu cuaacu yeⁿ'e Cristo. 'Tiicá ntúūⁿ hermanos dich'ɛɛtɛ́ yā Ndyuūs ti ndís'tiī ca'a cá nī ofrenda yeⁿ'é nī cáávā hermanos miiⁿ ní caavā tanáⁿ'ā hermanos. >yu Ní ndúúcū ofrenda yeⁿ'e nī chi ca'a nī nguɛ́ɛ́ damāāⁿ ca'á nī ti vɛ́ɛ́ yeⁿ'ē hermanos naati diíⁿ nī chi hermanos ca'a yā n'deeé cá gracias Ndyuūs. *xM 'Tiicá ntúūⁿ ndís'tiī cuuvi cuta'á nī yeⁿ'e nducuéⁿ'ē vaadī 'cuiica ní 'íícú cuuvi ca'a cá nī ofrenda yeⁿ'e nī. Ní cucáávā nús'uu, ca'a yā ofrenda yeⁿ'é nī hermanos, tuu'mi ní hermanos ngaⁿ'á yā: Ndyuūs nadíí'vɛ n'diī cáávā ofrenda miiⁿ. /wW Ni Ndyuūs chí nga'á yā ndaata chi 'iiⁿ'yāⁿ cuūnu yā ndaata miiⁿ, nga'a ntuúⁿ yā pan chi che'é yā. Maaⁿ ní Ndyuūs miiⁿ tée yā ndaata ndís'tiī nducuéⁿ'ē chi cuūnu nī. Ní diíⁿ yā chi vɛ́ɛ́ ca cosecha yeⁿ'e ntiiⁿnyuⁿ chi n'daacā chi diíⁿ nī. !v; Ní canéé nguūⁿ na libro yeⁿ'é Ndyuūs ndii cuááⁿ vmnaaⁿ 'tííca:Nduuti chí 'iiⁿ'yāⁿ ca'á yā n'deee cá yeⁿ'e 'iiⁿ'yāⁿ chi pobre yā; tuu'mi ní vɛɛ ca yeⁿ'e maáⁿ yā chi cuuvi ca'á yā 'iiⁿ'yāⁿ ní 'áámá cāneé yā 'tíícā. u Ní Ndyuūs ní cuuví tée yā ndís'tiī n'deeé cá yeⁿ'e nducuéⁿ'ē chi n'dai taavi ca. Ní 'tíícā ndís'tiī ní cuuví 'cuūndī necesidades yeⁿ'é nī. Ní cuuvi cunneé nī hermanos ndúúcū nducuéⁿ'ē necesidades yeⁿ'é yā. Mt Ca'áámá cá'áámá nī ca'á nī ofrenda yeⁿ'é nī tan'duucā chi nacádiinuuⁿ nī chi diíⁿ nī na staava yeⁿ'e nī. Nguɛ́ɛ́ ca'á nī nduuti chi nguɛ́ɛ́ neⁿ'e nī, ní nguɛ́ɛ́ a fuerza ca'a nī. Ndyuūs neⁿ'é yā 'iiⁿ'yāⁿ chi ca'a yā ofrenda yeⁿ'é yā tí yeenú yā chi ca'á yā. s Maaⁿ ní ndís'tiī ní n'gaacú nī yeⁿ'ē chuū chí caaⁿ'máⁿ. 'Iiⁿ'yāⁿ chi duu'vī cá ngīīnu yā cuta'á yā duū'vī ca cosecha yeⁿ'é yā ní 'iiⁿ'yāⁿ chi n'deeé ca ngīīnu yā cuta'á yā n'deeé cá cosecha yeⁿ'é yā. Zr- Ní caavā chííⁿ 'úú nadīcadiinúúⁿ chi chiicá hermanos chi chīi yā vmnááⁿ vmnaaⁿ nanááⁿ ndís'tiī ní cunée yā nduucú nī. Ní 'íícú ndís'tiī ca'a nī ofrenda yeⁿ'e nī hermanos chi dicho'ó. Níícú cuuvi cunneé nī hermanos yeⁿ'e yáⁿ'āa Judea ndúúcū ofrenda yeⁿ'e nī, ofrenda miiⁿ chi ngaⁿ'a nī chi ca'a nī. 'Tíícā níícú 'cuɛɛti yaáⁿ nī ndúúcū ofrenda yeⁿ'e nī ní ch'iⁿ'í nī 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ chi cuaacu chi neⁿ'é nī ca'á nī ofrenda yeⁿ'e nī. Ní nguɛ́ɛ́ a fuerza canéé chi ca'á nī ofrenda. 3q_ Nguɛ́ɛ́ deenú nduuti chi naⁿ'a 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'e yáⁿ'āa Macedonia caⁿ'á yā nduucú. Ní taachi ndaá 'nū nanááⁿ ndís'tiī nguɛ́ɛ́ vɛ́ɛ́ yaáⁿ nī ndúúcū ofrenda yeⁿ'é nī. Ní nús'uu cuuvi 'cuinaáⁿ 'nū ti yaa'ví 'nū hermanos yeⁿ'ē yáⁿ'āa Macedonia ti vɛ́ɛ́ 'viich'ɛɛtíínuuⁿ ch'ɛɛtɛ yeⁿ'é 'nū nduucú nī. Ní ndís'tiī cuuvi 'cuinaáⁿ nī dendú'ū. npU Ni cáávā chuū dicho'ó Tito ndúúcū 'uuvi hermanos. Ní nguɛ́ɛ́ cúúví chó'ōo 'áámá cosa chi nguɛ́ɛ́ cuaacu yeⁿ'é nī yeⁿ'ē chi 'úú yaa'ví 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ yeⁿ'e tan'dúúcā chi ndís'tiī n'daacā diíⁿ nī yeⁿ'ē ofrenda 'cūū. Ní ndís'tiī 'cuɛɛti yaáⁿ nī ofrenda yeⁿ'e nī chi cunneé nī hermanos. Fo 'Úú tuumicadiinúúⁿ chi ndís'tiī neⁿ'é nī cunneé nī hermanos. Ní yeenú cucáávā ndís'tiī taachi 'úú yaa'ví 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'e yáⁿ'āa yeⁿ'ē Macedonia yeⁿ'ē ndís'tiī chi snée nī na yáⁿ'āa Acaya táácā idiíⁿ nī. Ní 'úú yaa'ví 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ chi ndís'tiī canee yaaⁿ nī ndii nduuyu chi chó'ōo chi nginneé nī hermanos yeⁿ'ē yú. Ní maaⁿ ní n'deee 'nááⁿ hermanos yeⁿ'e yáⁿ'āa Macedonia neⁿ'é yā nginneé yā hermanos cáávā chi ndís'tiī caⁿ'á nī chi ca'a nī ofrenda yeⁿ'é nī. ,n S Ndís'tiī hermanos yeⁿ'é nguɛ́ɛ́ canee chi dinguúⁿ yeⁿ'ē ndís'tiī yeⁿ'e ofrenda chi nga'a nī hermanos chi i'téenu yā Jesucristo yeⁿ'ē yú. Xm)Ca'á nī ofrenda yeⁿ'é nī ní 'tíícā cuuvi deenú 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'e yaacu s'eeⁿ chi dineⁿ'é nī hermanos chi dicho'ó. Ndís'tiī ní 'cuuⁿ'miⁿ nī nducyáácá 'iiⁿ'yāⁿ cáávā ofrenda yeⁿ'é nī chi cuaacu niiⁿnyúⁿ neⁿ'é nī hermanos. Ní nús'uu deenú 'nū chi caⁿ'á nī diíⁿ nī 'tíícā. Ní yeenú 'nū cucáávā ndís'tiī. Ní 'iiⁿ'yāⁿ cuuvi deenú yā chiiⁿ chi ngaⁿ'á yeⁿ'e nī ní cuaacu.!l;Ní ndúúti chi 'áámá 'iiⁿ'yāⁿ ítiinguuneéⁿ yā yeⁿ'e saⁿ'ā Tito miiⁿ tuu'mi ní ndís'tiī caaⁿ'máⁿ nī chi saⁿ'ā miiⁿ compañero yeⁿ'é. Ní diiⁿ sa ntiiⁿnyuⁿ dáámá nduucú ní diiⁿ sa ntiiⁿnyuⁿ chí dichíí'vɛ̄ ndís'tiī. O nduuti chi itiinguuneéⁿ yā yeⁿ'e tanáⁿ'ā hermanos chi dicho'ó tuu'mi ní ndís'tiī caaⁿ'maⁿ nī chi 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'ē nducyaaca yaācū s'eeⁿ dichó'o yā hermanos s'eeⁿ. Ní hermanos ní dich'ɛɛtɛ́ cá yā Cristo yeⁿ'ē yú. zkmMaaⁿ ní dicho'ó 'nu taama hermano yeⁿ'e yú ndúúcū Tito miiⁿ. Ní 'āā diíⁿ 'nū probar hermano miiⁿ n'deee n'dáí naaⁿ ni ch'iⁿ'í saⁿ'ā miiⁿ n'deee n'dáí naaⁿ chi neⁿ'e sa nginnee sa nús'uu. Maaⁿ ní saⁿ'a miiⁿ neené neⁿ'e sa nginnee sa ndís'tiī ti vɛɛ 'viich'ɛɛtiinūuⁿ ca yeⁿ'é 'nū ndúúcū ndís'tiī. j/Ní 'tíícā neⁿ'é 'nū diíⁿ 'nū nducuéⁿ'e n'daacā nanááⁿ Ndyuūs ní 'tíícā ntúūⁿ nanááⁿ nducyáácá 'iiⁿ'yāⁿ. /iW'Tíícā ní 'iiⁿ'yāⁿ nguɛ́ɛ́ cuuví caaⁿ'maⁿ neeⁿ yā nús'uū yeⁿ'e chi diíⁿ 'nū ndúúcū ofrenda miiⁿ chi cuta'á 'nū yeⁿ'e hermanos. hNguɛ́ɛ́ damáāⁿ chuū idiiⁿ saⁿ'ā miiⁿ ti nducyáácá 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'e nducyáácá yáacū s'eeⁿ naachi caⁿ'á 'iiⁿ'yāⁿ chi i'teenú yā Señor Jesucristo yeⁿ'ē yú nndɛ́ɛ́vɛ́ yā saⁿ'ā miiⁿ chi caⁿ'a sa ndúúcū nús'uu caati cuuvi cunnee sa nús'uu ndúúcū ofrenda chi cuuvi cunnee hermanos. Ní 'íícú hermanos cuuví yā dich'ɛɛtɛ cá yā Señor yeⁿ'ē yú. Ní cuuvi 'cuuⁿ'míⁿ 'nū hermanos chi ndís'tiī neⁿ'é nī cunneé nī hermanos. 0gYNí dicho'ó 'nū ndúúcū Tito miiⁿ táámá hermano yeⁿ'e yú ní nducyáácá 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'e nducyáácá yaācū ngaⁿ'á yā chi hermano miiⁿ ní neené n'dai diiⁿ sa ntiiⁿnyuⁿ. Ní ngaⁿ'a sa nduudu cuaacu yeⁿ'e evangelio chi nduudú ngai yeⁿ'e Jesucristo. FfNí neⁿ'é yā diíⁿ yā tan'dúúcā chi ngaⁿ'á 'nū nduucú yā yeⁿ'ē ndís'tiī. Ní nééné neⁿ'é yā nginnee yā ndís'tiī caati neⁿ'é yā n'diichí yā ndís'tiī. ;eoMaaⁿ ní 'úú ca'á gracias Ndyuūs ti Ndyuūs chi'neéⁿ yā na staava yeⁿ'e Tito chí neⁿ'e yā cunnee cá yā ndís'tiī tan'dúúcā chi nús'uū diíⁿ 'nū. 3d_'Tíícā canee nguūⁿ na libro yeⁿ'e Ndyuūs ndii cuááⁿ vmnaaⁿ: 'Iiⁿ'yāⁿ chi vɛ́ɛ́ cá yeⁿ'é yā nguɛ́ɛ́ nacaāva yeⁿ'é yā. 'Iiⁿ'yāⁿ chi duū'vī vɛɛ yeⁿ'é yā nguɛ́ɛ́ chii faltar yeⁿ'é yā. Yeⁿ'é saⁿ'ā Tito ndúúcū compañeros yeⁿ'é yā uccMaaⁿ ní vɛ́ɛ́ ca yeⁿ'é nī ní cuuvi diíⁿ nī completar ofrenda yeⁿ'é nī ní ca'á nī 'iiⁿ'yāⁿ chi nguɛ́ɛ́ vɛ́ɛ́ yeⁿ'é yā. Ní cunnee nī 'iiⁿ'yāⁿ. Ní cuuvi ca'á nī daamá nduucú yā. Cuayiivi ní taachi nguɛ́ɛ́ vɛ́ɛ́ yeⁿ'é nī ní 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ vɛɛ ca yeⁿ'é yā, 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ cuuvi tée yā ofrenda yeⁿ'é nī ní teé yā ofrenda ndís'tiī. Ní nginnee yā ndís'tiī. 'Tíícā ca'á nī daama ndúúcu yā. Hb  'Úú nguɛ́ɛ́ neⁿ'é chi ndís'tiī ca'á nī más cā ofrenda chi cuuví nī ni 'āā ntɛ́ɛ́ vɛ́ɛ́ necesidades yeⁿ'é nī cucáávā chi inneé nī náⁿ'ā hermanos. a# Ní nduuti chi 'áámá ndís'tiī cuaacu nííⁿnyúⁿ neⁿ'é nī ca'a nī ofrenda, tuu'mi ní Ndyuūs diíⁿ yā aceptar ofrenda yeⁿ'é nī ní diiⁿ cuenta yā yeⁿ'ē chi vɛ́ɛ́ yeⁿ'é nī nguɛ́ɛ́ yeⁿ'e chi nguɛ́ɛ́ vɛ́ɛ́ yeⁿ'é nī. b`= Maaⁿ ní diíⁿ nī 'tiicā ní di'cuiinú nī ntiiⁿnyuⁿ yeⁿ'e nī chi 'āā neⁿ'é nī tan'dúúcā chi cuchií nī diiⁿ nī ndii cuááⁿ vmnaaⁿ. Ní ca'á nī ofrenda chɛɛ chi cuuvi diíⁿ nī. C_ Ní yeⁿ'ē ofrenda 'cūū 'úú yaa'vi neéⁿ ndís'tiī chuū. N'daacā ca chi 'cuiinú nī chɛɛ chi diíⁿ nī nduuyu chi 'āā chó'ōo. Ndís'tiī ní vmnááⁿ vmnaaⁿ 'iiⁿ'yāⁿ chi diíⁿ yā 'tuucā ní 'tíícā ní neⁿ'é chi di'cuiinú nī yeⁿ'e ofrenda miiⁿ nguuvi chi cuchiī. Y^+ Ní ndís'tiī ní 'āā deenú nī chɛ́ɛ́ chí vaadi n'dai taavi ca yeⁿ'é Señor Jesucristo yeⁿ'ē yú. Cristo miiⁿ 'āā 'cuiicá yā naati diíⁿ yā chi pobre yā cucáávā chi néⁿ'e yā s'uuúⁿ. Ní 'íícú ndís'tiī cuuvi cuta'á nī vaadī 'cuiica yeⁿ'é yā cáávā Cristo chi diíⁿ yā chi pobre yā. ]/'Úú nguɛ́ɛ́ ca'á orden yeⁿ'é chuū. Dámaāⁿ neⁿ'é chi deenú nī tan'dúúcā chi diiⁿ tanáⁿ'ā hermanos yeⁿ'e yáⁿ'āa yeⁿ'e Macedonia ní 'íícú cuuvi deenú chi cuaacu chi ndís'tiī dinéⁿ'e nī Ndyuūs caavā ofrenda chi ca'á nī. \yNí ndís'tiī ní tan'dúúcā chi 'cuiicá nī 'tiicá nī ti i'téénu cá nī Ndyuūs. Ní ngaⁿ'a cá nī nduudu cuaacu, ní déénu cá nī. Ní nééné neⁿ'é nī cunneé nī nús'uu, ní neⁿ'é nī nús'uu. Maaⁿ ní neⁿ'é 'nū chi ndís'tiī ní ca'a cá nī ofrenda yeⁿ'é nī ní din'dai ca ntiiⁿnyúⁿ 'cūū chi cunneé nī hermanos yeⁿ'e yú. F[Nducuéⁿ'e chuū vmnááⁿ vmnaaⁿ cuuví 'nū Tito ní dicho'ó 'nū saⁿ'ā chi caaⁿ'maⁿ yā yeⁿ'e ofrendá yeⁿ'é ndís'tiī. 'Tiicá ntúūⁿ maaⁿ ní dicho'ó 'nū Tito chi 'cuiīnu ntiiⁿnyuⁿ miiⁿ ní cutá'a sa ofrenda yeⁿ'é nī chi ntiiⁿnyuⁿ chi n'dai taavi chi yeⁿ'é Ndyuūs. XZ)Ní diíⁿ yā más cā chi cunee ngiinú 'nū chi diíⁿ yā. Vmnááⁿ vmnaaⁿ ca'á yā vida yeⁿ'e maáⁿ yā na ta'a Señor Jesucristo yeⁿ'ē yú. Ní cuayiivi, tan'dúúcā chi Ndyuūs neⁿ'é yā chi diíⁿ yā, 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ tée yā vida yeⁿ'é yā nús'uu chi diíⁿ yā ntiiⁿnyuⁿ cáávā nús'uu. QYCaⁿ'a diitú yā ndúúcu 'nū chi 'cuaaⁿ 'nū ofrenda chi 'áámá ayuda yeⁿ'e chi cuuvi yeⁿ'e hermanos yeⁿ'ē yú chi nguɛ́ɛ́ vɛ́ɛ́ yeⁿ'e yā ní ca'á 'nū hermanos s'uuúⁿ. ^X5'Úú ngaⁿ'á nduudu cuaacu yeⁿ'é yā. Ndúúcū núúⁿmáⁿ staava yeⁿ'é yā ca'á yā ofrenda, ní ca'á yā nducuéⁿ'ē chi cuuví yeⁿ'e yā. Ní ndii ca'á yā más cā chi cuuví yeⁿ'e yā. WW''Aara chi 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ yeⁿ'e yáacū s'eeⁿ diītū n'dáí n'geenú yā ngiī cucáávā chi chó'ōo yeⁿ'e yā yeenú taavi cá yā. Ní 'áárá chi pobre yā ca'á yā n'deee n'dáí ofrenda tan'dúúcā chi 'áámá 'iiⁿ'yāⁿ chi 'cuiica, 'tííca diíⁿ yā caava hermanos chi snée yā na yáⁿ'āa Judea. )V MNdís'tiī, hermanos yeⁿ'é, maaⁿ ní caaⁿ'máⁿ 'nū ndís'tiī ti deenú nī yeⁿ'e vaadī n'dai ch'ɛɛtɛ yeⁿ'é Dendyuūs ní táácā chi diíⁿ 'nū ntiīⁿnyuⁿ yeⁿ'ē na nducuéⁿ'ē yaacū yeⁿ'é Ndyuūs chi snee na nducuéⁿ'ē yáⁿ'āa yeⁿ'e Macedonia. UCáávā chuū vɛ́ɛ́ 'viich'ɛɛtínuúⁿ yeⁿ'é ndúúcū ndís'tiī yeⁿ'e tanducuéⁿ'ē dendu'ū chi diíⁿ nī.T+'Tiicá ntúūⁿ Tito miiⁿ dineⁿ'e cá sa ndís'tiī taachi nan'gaācu sa yeⁿ'ē ndís'tiī tan'dúúcā ndís'tiī ch'iindiveéⁿ nī nduudu yeⁿ'ē sa ní diíⁿ nī 'tuucā. Ní ndís'tiī ní 'cuúⁿ nī saⁿ'ā miiⁿ ní din'daaca nī caatí 'va'a nī. cS?'Úú ngaⁿ'á ngīi saⁿ'ā Tito miiⁿ chi ndís'tiī ní n'daacá nī ní 'caandiveéⁿ nī nduudu yeⁿ'e carta miiⁿ. Ní nguɛɛ 'cuinaáⁿ cucáávā chi ngaⁿ'á 'tuucā yeⁿ'é nī ti 'tíícā diíⁿ nī. Nducuéⁿ'ē chi ngaⁿ'á 'nū ndúúcū ndís'tiī ní nduudu cuaacu. 'Tiicá ntuūⁿ nduudu chi ngaⁿ'á 'nū ngií 'nū Tito miiⁿ yeⁿ'é ndís'tiī ní chiiⁿ chi n'giindiveéⁿ nī nduudu yeⁿ'e carta miiⁿ ní 'tíícā diíⁿ nī. UR# Ní cáávā chuū sta'á 'nū 'viich'ɛɛtíínūuⁿ yeⁿ'é ndís'tiī. Nguɛ́ɛ́ dámaāⁿ chi sta'á 'nū 'viich'ɛɛtíínūuⁿ yeⁿ'é ndís'tiī naati saⁿ'ā Tito miiⁿ diiⁿ sá chi yeenú taaví 'nū taachi yaa'vi sá nús'uū yeⁿ'é nī tan'dúúcā ndís'tiī diíⁿ nī ndúúcu sa. Ní yeenú taavi sā. rQ] 'Tíícā taachi dinguúⁿ carta miiⁿ yeⁿ'e ndís'tiī, nguɛ́ɛ́ dinguúⁿ cáávā 'iiⁿ'yāⁿ chi dinuuⁿndi o cáávā 'iiⁿ'yāⁿ chi ch'eenú yā chii caavā nuuⁿndi miiⁿ. Dinguúⁿ yeⁿ'e nī ti ndís'tiī cuuvi deenú nī chi nús'uu ní n'giⁿ'í 'nū chi vɛ́ɛ́ cuidado yeⁿ'é 'nū ndúúcū ndís'tiī nanááⁿ Dendyuūs. IP  Naati ndís'tii cuchɛɛ nī chi inéé ndaachí nī. N'diichí nī maaⁿ ntiiⁿnyuⁿ yeⁿ'e vaadī ndaachi táácā idiiiⁿ na vida yeⁿ'é nī. ¿'Áá diiiⁿ chi nadacadiinúúⁿ nī n'daacā yeⁿ'e nuuⁿndi chi diíⁿ nī ní caaⁿ'máⁿ nī chi nguɛɛ n'daacā idiíⁿ nī? ¿'Áá diiiⁿ chi ndís'tiī nguɛ́ɛ́ canee yiinú nī yeⁿ'e chííⁿ chi diíⁿ nī? ¿'Áá 'va'á nī cúcááva nuuⁿndi chi diíⁿ nī? Cuayiivi ní neⁿ'é nī n'diichí nī 'úú ní neⁿ'é nī chi ca'a castigo yeⁿ'e 'iiⁿ'yāⁿ chi dinuuⁿndí yā. Ní yeⁿ'ē nducueⁿ'é chuū ch'iⁿ'í nī ndúúcū chiiⁿ chi diíⁿ nī chi ndís'tiī diíⁿ nī chííⁿ chí n'daacā. 3O_ Caati chííⁿ chi diíⁿ Ndyuūs chi inee ya'ai 'iinu yú ní diiiⁿ chi ndaacadaami yú yeⁿ'e nuuⁿndi yeⁿ'e yú ní nnguaⁿ'ai yú. Ní 'íícú cáávā chuū nguɛ́ɛ́ diiⁿ yú chi cunéé ya'āī 'íínu yú yeⁿ'e chi nadacadaami yú yeⁿ'ē nuuⁿndi yeⁿ'e yú. 'Iiⁿ'yāⁿ chi nguɛ́ɛ́ i'téénu yā Ndyuūs ní ndaachi canee yā na iⁿ'yeeⁿdí 'cūū ní 'cuūvi yā cueⁿ'e daāⁿmaⁿ. N# Maaⁿ ní vɛ́ɛ́ vaadī yeenú yeⁿ'é. Nguɛ́ɛ́ cucáávā chi s'neeⁿ ndaachi núúⁿ nī naati s'neeⁿ ya'ai 'iinú nī taanduvɛ́ɛ́ ní ndaacadaamí nī yeⁿ'e nuuⁿndi chi diíⁿ nī. Ní ndís'tiī s'neeⁿ ndaachí nī tan'dúúcā chi Ndyuūs neⁿ'e yā chi diíⁿ nī ní 'íícú nús'uu nguɛ́ɛ́ diíⁿ 'nū mar 'áámá chi cuuvi ndái nī cucáávā nús'uu. {MoVmnááⁿ vmnaaⁿ diíⁿ sentir yeⁿ'e carta chi dinguúⁿ yeⁿ'é nī. 'Aara chi s'neeⁿ ndaachi yiinu nī cáávā carta miiⁿ. Maaⁿ ní nguɛ́ɛ́ diíⁿ sentir yeⁿ'e chi dinguúⁿ yeⁿ'é nī. Vmnaaⁿ vmnaaⁿ nduuti chi s'neeⁿ ndaachī núúⁿ nī, deenú chi carta miiⁿ diīⁿ chí ch'ɛɛtinéé ndaachí nī 'áámá tiempo nūuⁿ. PLNguɛ́ɛ́ dámaāⁿ caavā chi ndaā saⁿ'ā Tito miiⁿ ti cáávā chi chiiⁿ sá chi ndís'tiī ca'a nī 'viich'ɛɛtíínūuⁿ saⁿ'ā miiⁿ. Ní saⁿ'ā miiⁿ yaa'vi sá nús'uu chi ndís'tiī neené neⁿ'é nī n'diichi nī nús'uu, ní neene dindaachí nī yeⁿ'é 'nū ndii ná stááva yeⁿ'é nī. Ní neené neⁿ'é nī diíⁿ nī nducuéⁿ'ē chi 'úú neⁿ'é chi diíⁿ nī. Ní cucáávā chííⁿ ní yeenú taaví ca. HK Naati Ndyuūs chi ca'a yā 'viich'ɛɛtíínūuⁿ 'iiⁿ'yāⁿ chi chicuūnú, maaⁿ Ndyuūs ní tee yā 'viich'ɛɛtíínūuⁿ nús'uu taachi ndaā saⁿ'ā Tito hermano yeⁿ'é 'nū. JNí ndíí tiempo taachi ndaá 'nū na yáⁿ'āa Macedonia nguɛ́ɛ́ ntaavī'tuūnuúⁿ cuerpo yeⁿ'é 'nū naati n'geenú 'nū ngíí nducuéⁿ'ē cuaaⁿ. Ní nguⁿ'u 'iiⁿ'yāⁿ nduucú 'nū ní di'va'á 'nū na staava yeⁿ'é 'nū. bI=Vɛɛ 'viich'ɛ́ɛ́tiinúúⁿ n'dai yeⁿ'é ndúúcu nī ní yeenú yeⁿ'e nī. Ní maaⁿ ní ndúúcū nducuéⁿ'ē chi ch'eenú chii nguɛ́ɛ́ di'vaachi 'úú ti nééné vɛ́ɛ́ vaadī yeenú yeⁿ'é. UH#'Úú nguɛɛ ngaⁿ'á chuū ti diíⁿ condenar ndís'tiī chi nguɛ́ɛ́ n'daacá nī. Naati tan'dúúcā chi ngaⁿ'á vmnááⁿ vmnaaⁿ, neⁿ'é taavi ndís'tiī. Ní canee yú tan'dúúcā chi daama snée yú. 'Tiicá ntúūⁿ ní canduuchi yú daama vida yeⁿ'ē yú na iⁿ'yeeⁿdí 'cūū ní dáámá 'cuūvi yú. *GMMaaⁿ ní ngiica 'nū ndís'tiī chi 'cuáaⁿ nī nduudu yeⁿ'é 'nū na staava yeⁿ'é nī. Nús'uū nguɛɛ diiⁿ daño 'nū yeⁿ'ē mar 'áámá nī, ndíí nguɛ́ɛ́ diíⁿ 'nū chi diiⁿ nuuⁿndí nī ndíí nguɛ́ɛ́ nginnche'éí 'nū mar 'áámá 'iiⁿ'yāⁿ. F 3'Tiicá ndís'tiī hermanos yeⁿ'é chi neené neⁿ'é. Nducuéⁿ'ē chuū ní promesa chi Ndyuūs tée yā s'uūuⁿ. Cáávā chuū canee ntúūⁿ chi diiⁿ yú ndúúcū cuerpo yeⁿ'ē yú ní ndúúcū espíritu yeⁿ'ē yú nducuéⁿ'ē chi n'daacā 'iicu ní dɛɛvɛ yú. Ní nguɛ́ɛ́ diiⁿ yú mar 'áámá cosa chi nguɛ́ɛ́ n'daacā ti vɛɛ nuūⁿndī yeⁿ'ē yú. Ní néⁿ'é chi canduuchi yú na iⁿ'yeeⁿdí 'cūū canee chi diiⁿ yú chi dɛɛvɛ ca yú tan'dúúcā chi neⁿ'e Ndyuūs. 'Tíícā diiⁿ yú ti 'va'a yú Ndyuūs. 'Iiⁿ'yāⁿ chi i'teenú yā Cristo na yáāⁿ Corinto nanguɛɛcunée yā din'daacá yā 7EgNi 'úú Ndyuūs cuuví Chiidá nī. Ní ndís'tiī cuuvi daiyá ndís'tiī, 'tíícā ngaⁿ'a 'iivú Ndyuūs caati nducuéⁿ'ē poder chi vɛ́ɛ́ ní yeⁿ'é yā.>DuCááva chuū Ndyuūs ngaⁿ'á yā ní canéé nguūⁿ 'tíícā:Nan'dáa nī nguaaⁿ 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ ní divíi nī yeⁿ'e 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ. 'Tíícā ngaⁿ'a Señor 'iivú Ndyuūs. Nguɛ́ɛ́ tuu'ví nī dendu'ū chi vaatíī. Ní 'iicu 'úú Ndyuūs diíⁿ aceptar ndís'tiī. C¿'Áá nduuvidaama templo yeⁿ'e Ndyuūs ndúúcū ídolos? Nguɛ́ɛ́ cuuvi. Cuerpo yeⁿ'e ndís'tiī ní yaacū yeⁿ'é Ndyuūs. Ndyuūs maáⁿ yā ngaⁿ'a yā na libro yeⁿ'é yā 'tíícā:'Úú Ndyuūs caneé nduucú 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'é ní cachiicá nguaaⁿ 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'é. 'Úú ní cuuvi Ndyuūs yeⁿ'é yā ní 'iiⁿ'yāⁿ cuuvi 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'é. \B1¿'Áá cuuvi nduuvidaamá Cristo ndúúcū Satanás? O ¿'áá daama vɛɛ parte yeⁿ'e 'iiⁿ'yāⁿ chi i'téénu yā Cristo ndúúcū 'iiⁿ'yāⁿ chi nguɛ́ɛ́ i'téénu yā Cristo? Nguɛ́ɛ́ cuuvi. 1A[Ndís'tiī, nguɛ́ɛ́ caⁿ'á nī ndúúcū 'iiⁿ'yāⁿ chi nguɛ́ɛ́ i'téénu yā Jesucristo ti nguɛ́ɛ́ cuuvi diiⁿ nī dáámá ntiiⁿnyúⁿ ndúúcu yā. Ní diíⁿ nī tan'dúúcā 'áámá yunta chi nguɛɛ daamá tī, 'tíícā diíⁿ nī. ¿'Áá cuuví cuuvi dáámá chi n'daācā ndúúcū chi nguɛɛ n'daācā? O ¿'áá daama canee chi dɛɛvɛ ndúúcū chi maāiⁿ? Nguɛ́ɛ́ cuuvi. @ Nús'uu ngiica 'nū ndís'tiī tan'dúúcā 'áámá chiida ngiica yā daiya yā 'tíícā ngiica 'nū ndís'tiī ti cuuví dinéⁿ'e nī nús'uu ndúúcū núúⁿmáⁿ staava yeⁿ'é nī. Ní ndís'tiī cuuví caaⁿ'máⁿ nī nduudu cuaacu yeⁿ'ē nducuéⁿ'ē tan'dúúcā chi nús'uu diíⁿ 'nū ndúúcu nī. Cuerpo yeⁿ'e yú miiⁿ ní yáacū yeⁿ'é Ndyuūs chí canduuchi `}|zz.xv\ut"sr5qpXnml~kjwigee2cua_^\[YYXVU8QO ML2KI4GFDDCBAl?>>/=;;O:9X8l7:6$5`4!3D2X10t/-,n+*G('&p$#T"f!Y $d`K@ A <o[/'Iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ taachi n'diichí yā 'áámá n'daataá neⁿ'é yā caⁿ'á yā ndúúcū n'daataá miiⁿ. Dámaāⁿ neⁿ'é yā dinuuⁿndi yā ní nginnche'éí yā 'iiⁿ'yāⁿ chi debil staava yeⁿ'é yā chi dinuuⁿndí yā. 'Iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ deenu n'dai yā na staava yeⁿ'é yā chi neⁿ'é yā dendu'ū chi nguɛ́ɛ́ n'daacā. Ní Ndyuūs ngaⁿ'a yā yeⁿ'e yā 'tíícā: Dɛ'ɛ chúú cā ya'ai yeⁿ'é yā ti condenado yā. I  Ní 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ ní ch'eenú yā chii caati 'āā diíⁿ yā chi tanáⁿ'a yā ch'eenú yā chii. Maaⁿ ní yeenú yā chi dinuuⁿndí yā tan'dúúcā chi neⁿ'e cuerpo yeⁿ'é yā. Ní nduuti chi 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ caⁿ'á yā ndúúcu nī ní che'é yā ndúúcu nī taachi vɛ́ɛ́ 'viicu yeⁿ'e nī tuu'mi ní nadacadíínuuⁿ yā chi nginnche'éí yā ndís'tiī. Ní chuū ni cosa chi cuuvi 'cuinaáⁿ yā yeⁿ'ē. 1 'Iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ diíⁿ yā tan'dúúcā 'yúuduu taáⁿ diíⁿ tī ní nguɛ́ɛ́ nadacadíínuuⁿ tī. 'Tíícā diíⁿ yā. Ní tan'dúúcā 'iiti taaⁿ chi 'iiⁿ'yāⁿ n'nuúⁿ yā ní n'giiⁿ'núⁿ yā 'iiti, 'tíícā 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ. Ní cunncáā ngaⁿ'a yā yeⁿ'e dendu'ū chi nguɛ́ɛ́ ituumicadíínuuⁿ yā. Ní 'cuūví yā tan'dúúcā 'áámá 'iiti taaⁿ.   Ní ángeles nguɛ́ɛ́ 'tííca yā. 'Áárá chi ditiinu cá yā nguɛ́ɛ́ ti 'iīⁿntyéⁿ'ē s'eeⁿ ti taachi ndaá yā nanááⁿ Señor Jesucristo yeⁿ'e yú nguɛ́ɛ́ cunncáā ngaⁿ'a ángeles contra yeⁿ'e 'iīⁿntyéⁿ'ē s'eeⁿ. 7~g 'Tiicá Ndyuūs ca'a yā castigo 'iiⁿ'yāⁿ chi diíⁿ yā nuuⁿndi tan'dúúcā chi neⁿ'e cuerpo yeⁿ'é yā. Ní nguɛ́ɛ́ n'giindiveéⁿ yā nduudu cuaacu yeⁿ'e 'iivú Ndyuūs. 'Iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ ní nguɛ́ɛ́ 'va'á yā chi caaⁿ'maⁿ yā cosas chi nguɛɛ ndaacā yeⁿ'e 'iīⁿntyéⁿ'ē. Ní nguɛ́ɛ́ 'va'á yā yeⁿ'ē mar 'áámá. Ní diíⁿ yā nducuéⁿ'ē nuuⁿndi chi neⁿ'e yā. m}S Ní nduuti chi Ndyuūs diíⁿ yā 'túúcā tiempo chi 'āā chó'ōo 'tiicá ntúūⁿ Ndyuūs deenú yā táácā chi nadanguáⁿ'ai yā 'iiⁿ'yāⁿ chi i'téénu yā Ndyuūs yeⁿ'e 'iiⁿ'yāⁿ chi nguɛ́ɛ́ n'daacā idiíⁿ yā chí n'diichineeⁿ yā 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'e yā. 'Tiicá ntúūⁿ Ndyuūs deenú yā táácā ca'á yā testigo 'iiⁿ'yāⁿ chi nguɛ́ɛ́ n'daācā ndíí taachi ndaa nguuvi chi n'diichí yā nuuⁿndi yeⁿ'e nducyaaca 'iiⁿ'yāⁿ. i|KNí Lot miiⁿ chi n'dai sa canéé sá nguaaⁿ 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ. Ní nguuvi nguuvi n'diichi sa ní n'giindiveeⁿ sa nducuéⁿ'ē chi diíⁿ yā chi nguɛ́ɛ́ n'daacā. Ní n'geenu sa ngii na staava yeⁿ'ē sa. <{qNaati Ndyuūs nadanguaⁿ'ai yā yeⁿ'e yáāⁿ s'eeⁿ saⁿ'a Lot chi saⁿ'ā n'dai, saⁿ'ā chi ch'eenu sa chiī caavā chi diiⁿ 'iiⁿ'yāⁿ chi nguɛ́ɛ́ n'daacā. 2z]'Tiicá ntúūⁿ Ndyuūs diíⁿ yā condenar 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'e yáāⁿ Sodoma ndúúcū yaāⁿ Gomorra. Ní di'cuiinú yā yáāⁿ s'eeⁿ chi nduuví yāiyáā cáávā chi dicho'ó yā nguuchi yáⁿ'ā vmnaaⁿ yáāⁿ s'eeⁿ. Ní 'íícú Ndyuūs s'neeⁿ yā ejemplo 'cūū chi 'iiⁿ'yāⁿ chi cuchiī cuayiivi, ní nguɛ́ɛ́ n'daācā idiíⁿ yā, cuuvi deenú yā táácā cuuvi chó'ōo yeⁿ'e yā. 'yGNí deenu yú chi Ndyuūs 'āā idi'cuiinú yā iⁿ'yeeⁿdí 'cūū ndúúcū 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'ē taachi diíⁿ yā chi chee cúúvī vmnááⁿ iⁿ'yeēⁿdī ndúúcū 'iiⁿ'yāⁿ chi nguɛ́ɛ́ n'daacā idiíⁿ yā. Ndyuūs dámaāⁿ nadinguaⁿ'ai yā saⁿ'a Noé chi candɛ́ɛ sa nduudu cuaacu yeⁿ'é Ndyuūs ndúúcū táámá ndɛɛ̄chɛ̄ 'iiⁿ'yāⁿ. Tanaⁿ'a cá yā ní ch'īi yā. Hx Deenu yú chi Ndyuūs nguɛ́ɛ́ nadich'ɛɛcú yā yeⁿ'e ángeles chi dinuuⁿndí yā naati s'neéⁿ yā cuaaⁿ chuva'ai na infierno ní s'neéⁿ yā naachi maaíⁿ. Ní dichiichí yā ángeles ndúúcū cadenas. Ní ángeles cūnee yā miiⁿ ndii nguuvi chi Cristo caⁿ'á yā n'diichi yā nuuⁿndi. NwNí 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ ca'cueéⁿ yā nduudu chi ngiica yeⁿ'e chi maáⁿ yā nadacadíínuuⁿ yā ti neⁿ'é yā tuumī chi ndís'tiī ca'á nī 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ. 'Āā 'naaⁿ tiempo chi Ndyuūs 'āā n'diichí yā nuuⁿndi yeⁿ'é yā ní 'āā ngaⁿ'á yā chi 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ 'āā condenado yā. zvm'Áárá chi nguɛ́ɛ́ 'tíícā chiiⁿ chi ngaⁿ'a 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ 'yaaⁿ 'iiⁿ'yāⁿ ní 'caandiveéⁿ yā yeⁿ'e 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ. Ní diíⁿ yā chi nguɛɛ n'daacā tan'dúúcā chi diiⁿ 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ. Ní nguɛ́ɛ́ n'daacā ngaⁿ'a 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ yeⁿ'e yúúní cuaacu chi evangelio chi nduudu ngai yeⁿ'e Jesucristo. u Tiempo chi chó'ōo nguaaⁿ 'iiⁿ'yāⁿ Israel vɛ́ɛ́ 'iiⁿ'yāⁿ profetas chi nguɛ́ɛ́ ngaⁿ'a yā nduudu cuaacu yeⁿ'é Ndyuūs. 'Tiicá ntúūⁿ tiempo maaⁿ caⁿ'a n'dai maestros yeⁿ'e yaācū nguaaⁿ ndís'tiī chi nguɛ́ɛ́ caaⁿ'máⁿ yā nduudu cuaacu yeⁿ'é Ndyuūs. Ní candɛ́ɛ̄ n'de'ei yā nduudu chi nguɛ́ɛ́ cuaacu chi diiⁿ chi nguɛ́ɛ́ i'téénu nī Cristo. Ní 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ caaⁿ'máⁿ yā contra yeⁿ'e Jesucristo chi nadanguáⁿ'ai yā 'iiⁿ'yāⁿ. Ní chííⁿ chi diíⁿ yā diīiⁿ chi 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ niiⁿnuuⁿ niiⁿnuúⁿ nūuⁿ 'cuiinú maáⁿ yā. Tt #Ní nduudu cuaacu chi ngaⁿ'a profetas tiempo chi chó'ōo nguɛ́ɛ́ ngaⁿ'a yā yeⁿ'e chi nadacadíínuuⁿ yā maáⁿ yā naati Espíritu N'dai yeⁿ'é Ndyuūs yaa'ví yā profetas nduudu cuaacu chí caⁿ'a yā. Ní nduudu yeⁿ'é yā ngiica yeⁿ'é Ndyuūs ti 'áámá diíⁿ yā ntiiⁿnyuⁿ yeⁿ'é Ndyuūs. s Neⁿ'é chi ndís'tiī vmnááⁿ vmnaaⁿ nadacadíínuuⁿ nī yeⁿ'e chuū. Mar 'áámá nduudu yeⁿ'e libro yeⁿ'é Ndyuūs chi ngaⁿ'ā yeⁿ'e 'áámá dendu'ū chi cuchiī ndís'tiī nguɛ́ɛ́ dámaāⁿ maáⁿ nī cuuvi deenú nī yeⁿ'ē. br ?Maaⁿ ní cu'téénu cá 'nū chi nduudu cuaacu chi 'iiⁿ'yāⁿ profetas candɛ́ɛ yā tiempo chi 'āā chó'ōo ní cuaacu. N'daacā ca chi ndís'tiī i'neeⁿveéⁿ nī nduudú 'cūū. Nduudú 'cūū tan'dúúcā 'áámá chidɛɛvɛ chi ngii yaⁿ'ā na 'áámá cuaaⁿ chí maāiⁿ. 'Tíícā yeⁿ'ē, ní chidɛɛvɛ ní ngii ndii tiempo chi ndaá nguuvi ní can'daā 'ííⁿnyúⁿ chi nguuvi 'yuudi chí nduudu cuaacu ní canee na staava yeⁿ'é nī. Eq Ní nú'sūū maáⁿ 'nū ch'iindiveéⁿ 'nū nduudu 'cūū chi chiica yeⁿ'e va'ai chɛɛti nguuvi taachi cueⁿ'é 'nū ndúúcū Jesucristo na yiīcū chi duuchi N'dɛɛvɛ́ N'dai. p Ní n'diichí 'nū chi Cristo ní neené ch'ɛɛtɛ yā taachi Ndyuūs chiida yú dich'ɛɛtɛ́ yā Jesucristo ní ca'a yā Cristo chi dɛɛvɛ́ taavi ngii yā. Caati Ndyuūs chi dɛɛvɛ ngii ca ngaⁿ'á yā yeⁿ'e Cristo ní n'giindiveéⁿ 'nū nduudú 'cūū. Chuū caⁿ'a Ndyuūs: Sáⁿ'a 'cūū chi daiyá chi neⁿ'e taaví ní 'úú nééné yeenú yeⁿ'ē daiyá. wo iChííⁿ chi nús'uu ca'cueéⁿ 'nū ndís'tiī yeⁿ'e Señor Jesucristo yeⁿ'e yú chi ndaa ntuúⁿ yā ndúúcū poder yeⁿ'é yā nguɛ́ɛ́ yeⁿ'e vaanicadíínūuⁿ yeⁿ'e 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'e iⁿ'yeeⁿdí 'cūū. 'Tíícā nús'uu 'āā n'diichí 'nū ndúúcū nduutinaáⁿ maáⁿ 'nū Señor Jesucristo yeⁿ'e yú chi neené ch'ɛɛtɛ. Ní cáávā chuū 'úú cueⁿ'e daāⁿmaⁿ idiíⁿ chi ndís'tiī n'gaacu nī yeⁿ'ē tanducuéⁿ'ē chuū 'áárá chí deenú n'dai nī yeⁿ'ē. Ní n'gɛɛtinéé n'daaca nī ní n'giindivééⁿ n'daaca nī nduudu cuaacu yeⁿ'é Ndyuūs. jj O Ní taachi diíⁿ nī 'túúcā Jesucristo tée yā lugar ndís'tiī chi cuuvi ndaa nī naachi canee Señor Jesucristo chi nadanguaⁿ'ai yā s'uuúⁿ ní naachi cuéⁿ'é daāⁿmaⁿ ngaⁿ'a ntiiⁿnyuⁿ yā yeⁿ'ē. i + Maaⁿ ní ndís'tiī hermanos yeⁿ'é cáávā nducuéⁿ'ē chuū candɛɛ cá nī cuidado chi 'aama canéé n'daaca nī ndúúcū chi i'téénu nī. Ní canee nī seguro chi Ndyuūs yaa'ví yā ndís'tiī chi cuuvi yeⁿ'é yā ndís'tiī. Ní ndɛɛvɛ́ yā ndís'tiī. Ní nduuti chi diíⁿ nī dendu'ū chi 'túúcā tuu'mi ní 'āā ntɛ́ɛ́ dɛ'ɛ̄ cáávā chi diíⁿ nī nuuⁿndi. |h s Ní nduuti chi 'áámá nī nguɛ́ɛ́ diíⁿ nī tanducuéⁿ'ē chuū tuu'mi ní ndís'tiī ní tan'dúúcā 'áámá 'iiⁿ'yāⁿ chi ngueenááⁿ 'tiicá nī ti nguɛ́ɛ́ cuuvi snaaⁿ nī chí yaⁿ'ai. Ní nguɛ́ɛ́ n'gaacu nī chí nduuvi dɛɛvɛ nī yeⁿ'e nuuⁿndi yeⁿ'e nī chi diíⁿ nī cuááⁿ vmnaaⁿ taachi caama i'téénu nī Jesucristo. Lg Ní yeⁿ'ē tanducuéⁿ'ē chuū, nduuti chi ndís'tiī diíⁿ nī ní n'dai n'dai diíⁿ nī tuu'mi ní cuuvi diíⁿ nī ntiiⁿnyuⁿ yeⁿ'e Señor Jesucristo yeⁿ'e yú. Ní dichíí'vɛ nī Señor yeⁿ'e yú. Ní chuū diīiⁿ chi dichíí'vɛ̄ chí deenu n'daāca cá nī Señor Jesucristo yeⁿ'e yú. qf ]Ní taachi 'āā diíⁿ nī tan'dúúcā chi Ndyuūs neⁿ'é yā chi diíⁿ nī tuu'mi ní dineⁿ'é nī 'áámá nī taama nī. Ní taachi dineⁿ'é nī 'áámá nī taama nī tuu'mi ní 'áámá dinéⁿ'e nī 'iiⁿ'yāⁿ. e Ní taachi déénú cá nī tuu'mi ní ngaⁿ'a ntiiⁿnyuⁿ nī yeⁿ'e maaⁿ cuerpo yeⁿ'é nī. Ní taachi diíⁿ nī chi ngaⁿ'a ntiiⁿnyuⁿ nī yeⁿ'e maaⁿ cuerpo yeⁿ'é nī tuu'mi ní cuchɛɛ nī yeⁿ'e maaⁿ cuerpo yeⁿ'e nī. Ní taachi cuchɛ́ɛ nī yeⁿ'e maaⁿ cuerpo yeⁿ'é nī tuu'mi ní diíⁿ nī tan'dúúcā chi Ndyuūs neⁿ'é yā chi diíⁿ nī. Fd Maaⁿ chi i'téénu nī Jesucristo candɛɛ́ nī cuidado chi n'daacā ca 'cuɛɛtineé nī. Ní taachi n'daacā ca 'cuɛɛtineé nī tuu'mi ní ca'cueéⁿ nī caati cuuvi deenu cá nī. Yc -Ní Cristo 'āā tee yā s'uuúⁿ promesas chí n'dɛɛvɛɛ́ n'dai ní ng'ɛɛtɛ ca. Ní cucáávā promesas miiⁿ ndís'tiī ní cuuví cuta'á nī yeⁿ'e vida ngai chí yeⁿ'e Ndyuūs. Ní cuuvi nnguaⁿ'ai nī yeⁿ'e nuuⁿndi yeⁿ'ē iⁿ'yeeⁿdí 'cūū, nuūⁿndī chi maaⁿ cuerpo yeⁿ'e yú neⁿ'e chi diiⁿ yú. _b 9Ndyuūs cáávā poder yeⁿ'é yā 'āā tee yā s'uuúⁿ tanducuéⁿ'ē caati cuuvi 'cuɛɛtinéé n'daāca yú ní cuuvi dich'ɛɛtɛ yú Ndyuūs. Ní 'tíícā cuuvi diiⁿ yú ti deenu yú Jesucristo chi ch'ɛɛtɛ maáⁿ yā ní diíⁿ yā vaadī n'giinu. Ní Jesucristo yaa'ví yā s'uuúⁿ chi cuuvi yeⁿ'é yā s'uuúⁿ. -a U'Úú neⁿ'é chi ndís'tiī cuta'á nī nducueⁿ'ē vaadī n'dai ndúúcū vaadī 'diīiⁿ chi Ndyuūs tée yā ndís'tiī, ní cáávā chi deenū n'daacá nī yeⁿ'é Ndyuūs chiida yú ndúúcū Jesucristo yeⁿ'e yú. Yeⁿ'ē vida yeⁿ'e 'iiⁿ'yāⁿ chi i'téénu yā Jesucristo n` Y'Úú Simón Pedro 'úú ní 'úú ní apóstol yeⁿ'e Jesucristo. Ní candɛɛ́ nduudu yeⁿ'é Ndyuūs ti Ndyuūs dichó'o yā 'úú. Ní 'úú dichíí'vɛ̄ Jesucristo. Dinguúⁿ carta 'cūū yeⁿ'e 'iiⁿ'yāⁿ chi 'āā i'téénu n'dai yā Jesucristo tan'dúúcā nú'suu. 'Tíícā diiⁿ Ndyuūs ndúúcū Salvador chi Jesucristo ti cuaacu yā. '_ I Vɛ́ɛ́ daiya tá yeⁿ'ē n'daataá chi Ndyuūs indɛɛvɛ́ yā táⁿ'ā. Daiya tá idicho'ó yā: N'dai n'diī, ngaⁿ'a yā. 'Tíícā cuuvi.5^ e 'Áámá vɛ́ɛ́ cá yeⁿ'é chi neⁿ'é dinguúⁿ yeⁿ'e ndís'tiī ní nguɛ́ɛ́ neⁿ'é dinguúⁿ na caaca 'cūū ndúúcū tinta, caati neⁿ'é chi n'diichí ndís'tiī ní caaⁿ'máⁿ ndúúcu nī ní ndís'tiī nduucú. Níícú vaadī yeenú yeⁿ'e yú ní cúúví cuaacu. h] K Du'ú 'iiⁿ'yāⁿ chi ngaⁿ'á yā 'iiⁿ'yāⁿ miiⁿ chi n'daacā chi ndaá yā va'āī yeⁿ'é yā tuu'mi ní induuvidáámá yā ndúúcū 'iiⁿ'yāⁿ chí idiiⁿ chi nguɛ́ɛ́ n'daacā. Ch'iīnu carta maaⁿ Y\ - Du'ū chí ndaa vaacú nī chi nguɛ́ɛ́ ngaⁿ'a nduudu cuaacú 'cūū nguɛ́ɛ́ 'cuaáⁿ nī chi cunée yā na vaacú nī. Ní nguɛ́ɛ́ caaⁿ'maⁿ nī, n'daacā chi ndaá yā va'āī yeⁿ'e nī. ;[ q Du'ū chí diíⁿ nuuⁿndi ní nguɛ́ɛ́ 'áámá canéé yā ndúúcū nduudu cuaacu yeⁿ'e Cristo, nguɛ́ɛ́ yeⁿ'e Dendyuūs 'iiⁿ'yāⁿ. Du'ū chí 'aama canéé ndúúcū nduudu cuaacu yeⁿ'ē Cristo, tuu'mí 'iiⁿ'yāⁿ miiⁿ ní yeⁿ'e chiida yú Dendyuūs ndúúcū daiyá yā. @Z {Cundɛ́ɛ nī cuidado yeⁿ'ē maáⁿ nī ní nguɛ́ɛ́ dindai yú tanducuéⁿ'ē ntiiⁿnyuⁿ chi diiⁿ yú ti s'uuúⁿ ní cuuvi cuta'a yú tanducuéⁿ'ē chi yeⁿ'e yú. Y N'deee n'dáí 'iiⁿ'yāⁿ 'āā nginnche'éí yā 'iiⁿ'yāⁿ na iⁿ'yeeⁿdí 'cūū. Nguɛ́ɛ́ natumiiⁿnúⁿ yā chi Jesucristo ní ndaá yā tan'dúúcā s'uuúⁿ. 'Iiⁿ'yāⁿ chi 'tíícā nginnche'éí yā, 'tiicá ntúūⁿ anticristo yā. .X WNíícú chuū chí vaadī neⁿ'e ní chiiⁿ chi cachiica yú tan'dúúcā chi caaⁿ'maⁿ ley yeⁿ'e yā. Ley yeⁿ'e yā ní chuū chí cachiicá nī ndúúcū vaadī neⁿ'e tan'dúúcā chi n'giindiveéⁿ nī ndíí cuaaⁿ vmnaaⁿ. 'Iiⁿ'yāⁿ chi nginnche'éí yā 'iiⁿ'yāⁿ hW KMaaⁿ ní idi'cuíitú n'diī n'daatāa chí dinéⁿ'e yú 'áámá yú táámá yú. Chuū nguɛ́ɛ́ tan'dúúcā chi idinguúⁿ 'áámá ley ngaī caati ley yeⁿ'ē yú chííⁿ chí canee ndíí cuaaⁿ vmnaaⁿ. %V E'Āā 'áámá yeenú caati chí nindaācá daiya di chí diíⁿ yā chiiⁿ chi cuaacu tan'dúúcā s'uuúⁿ chi sta'a yú ley yeⁿ'ē chiida yú. JU Neⁿ'é chi canéé ndúúcū ndís'tiī vaadī n'dai yeⁿ'é Ndyuūs ndúúcū vaadī ya'ai 'iinu yeⁿ'e yā ndúúcū 'diiíⁿ yeⁿ'e Dendyuūs chiida yú ndúúcū Señor Jesucristo chí daiya Dendyuūs chi chiida yú. Tanducuéⁿ'ē chuū canéé ndúúcu nī ndúúcū nduudu cuaacu ndúúcū vaadī neⁿ'ē. T +Ní cáávā chi vɛ́ɛ́ vaadī cuaacu yeⁿ'e yú ní caavā nduudu cuaacu chi canéé ndúúcu yú, 'áámá cūnee tandíí ndúúcu yú. /S ['Úú Juan chi saⁿ'ā chi ngaⁿ'a ntiiⁿnyuⁿ yeⁿ'e yaācū idinguúⁿ yeⁿ'ē n'daataá chí Ndyuūs ndɛɛvɛ yā ndúúcū daiya yā chi cuaacu nííⁿnyúⁿ neⁿ'é. Ní nguɛ́ɛ́ 'úú dámaáⁿ neⁿ'é ti 'tiicá ntúūⁿ nducyáácá yā chi n'diichí yā nduudu cuaacu. R Ní neⁿ'é chi Señor Jesucristo tée yā ndís'tiī vaadī n'dai taavi yeⁿ'é yā. Ní vaadī neⁿ'e yeⁿ'é Ndyuūs ní Espíritu N'dai yeⁿ'é Ndyuūs canéé nduucú nī. Chuū carta chi 'úú Pablo dinguúⁿ yeⁿ'e nī. 'Tíícā chii.$QA Nducyáácá 'iiⁿ'yāⁿ chi i'teenú yā Jesucristo yeⁿ'e yú dichó'o yā saludos na carta 'cūū yeⁿ'é nī ní ngaⁿ'á yā: N'dai ndís'tiī. ~Pu Ní nguaaⁿ maáⁿ nī diíⁿ nī saludar 'áámá nī ndúúcū taamá nī. Caaⁿ'máⁿ nī chi n'dai hermano yeⁿ'é nī ní túú'ví nī cheendi hermano yeⁿ'é nī tan'dúúcā costumbre yeⁿ'é nī ti yeⁿ'é Ndyuūs ndís'tiī. O Maaⁿ ní 'cuiīnū carta yeⁿ'é. Ni na carta yeⁿ'é ní ngaⁿ'á ti n'dai taavi ndís'tiī ní diíⁿ nī chi 'cuɛɛtinéé n'daacá nī ndúúcū vaadī 'diīiⁿ na vida yeⁿ'e nī. Níícú cunée nī ndúúcū dáámá vaanicádiinūuⁿ yeⁿ'é nī ní Ndyuūs chi vɛ́ɛ́ vaadī 'diiíⁿ yeⁿ'e yā ní dinéⁿ'e yā ndís'tiī Ndyuūs miiⁿ canee nduucú nī. N Idingúuⁿ 'nū yeⁿ'e ndís'tiī vmnaaⁿ taachi 'āā cuɛ́ɛ́ ndaá 'nū nanááⁿ ndís'tiī caati taachi ndáa 'nū nanááⁿ ndís'tiī nguɛ́ɛ́ chɛɛchi caaⁿ'máⁿ ndúúcu nī cucáávā poder chi Señor Jesucristo tee yā 'úú. Ní Señor yeⁿ'ē yú tee yā poder 'úú caavā chi ndís'tiī ní cuuvi cu'téénu cá nī nguɛ́ɛ́ caava chi cuuvi ndái nī. DM Cáávā chuū nús'uu ní yeenú taaví 'nū taachi duūva 'nū ní taachi ndís'tiī ditiinú nī ndúúcū chi i'téénu nī. Ní ngaⁿ'angua'a cá 'nū ní ngiicá 'nū Ndyuūs chi ndís'tiī cuuvi diíⁿ nī chi n'daacā n'dai ní 'cuɛɛtineé nī tan'dúúcā chi Jesucristo neⁿ'é yā chi diíⁿ nī. )LK Nús'uū ní nguɛ́ɛ́ dɛ'ɛ̄ vɛɛ diíⁿ 'nū chi contra yeⁿ'e nduudu cuaacú naati nducuéⁿ'ē chi diíⁿ 'nū ní yeⁿ'ē nduudu cuaacu miiⁿ. wKg Maaⁿ ní ngaⁿ'angua'á 'nū Ndyuūs caavā ndís'tiī chi ndís'tiī nguɛ́ɛ́ dinuuⁿndí nī yeⁿ'e mar 'áámá chi nguɛ́ɛ́ n'daacā. Neⁿ'é 'nū chi ndís'tiī ní diíⁿ nī nducuéⁿ'ē chi n'daacā. Nguɛ́ɛ́ ti cuuvi 'cuuⁿ'míⁿ 'nū chi diíⁿ 'nū ntiiⁿnyuⁿ chi n'daacā. 'Iiⁿ'yāⁿ ní cuuvi n'diichí yā ntiiⁿnyuⁿ yeⁿ'é 'nū, ní caaⁿ'máⁿ yā chi nguɛ́ɛ́ n'daacā idiíⁿ 'nū. Dámaāⁿ neⁿ'é 'nū chi ndís'tiī din'daacá nī. J% Neⁿ'é chi ndís'tiī cadiinúuⁿ nī chi nús'uu ní dichii'vɛ́ 'nū Ndyuūs ní ti yeⁿ'é Ndyuūs nús'uu. Nguɛ́ɛ́ falso 'nū. +IO Maaⁿ ní ndís'tiī n'diichi maáⁿ nī nduuti chi ndís'tiī 'āā canee diitú nī ndúúcū chi i'téénu nī yeⁿ'ē Cristo. N'diichi maáⁿ nī chí cuaacu chi i'téénu nī. ¿'Áá nguɛ́ɛ́ déénú ndís'tiī nduuti chi Cristo canee nduucú nī o nguɛ́ɛ́? Ní nduuti chi cuaacu chi nguɛ́ɛ́ i'téénu nī cáávā nuuⁿndi yeⁿ'é nī tuu'mi ní nguɛ́ɛ́ yeⁿ'é Ndyuūs ndís'tiī. HH  Cuáácú chi 'iiⁿ'yāⁿ chi'nééⁿnga'á yā Cristo tan'dúúcā chi Cristo ní 'aama 'iiⁿ'yāⁿ chi duuvā, naati maaⁿ ní Cristo miiⁿ canduuchí yā yeⁿ'ē nguaaⁿ tináⁿ'ā cucáávā poder yeⁿ'é Ndyuūs. 'Tiicá ntúūⁿ nús'uu ní yeⁿ'e Cristo. Nús'uu ní duūvá 'nū naati poder yeⁿ'e Ndyuūs canee ndúúcu 'nū. Ní cáávā chuū cuuví n'diichi 'nū nuuⁿndi yeⁿ'é nī ní dichíí'vɛ 'nū ndís'tiī. .GU Ní 'úú idiíⁿ ti ndís'tiī cadiinuuⁿ nī nduuti chi Cristo yeⁿ'ē yú ch'iⁿ'í yā 'úú nduudu chi ngaⁿ'á o nguɛ́ɛ́. Ní Cristo yeⁿ'e yú nguɛ́ɛ́ duūvā taachi diíⁿ yā tratar nduucú nī. Caⁿ'á yā ch'iⁿ'í yā chi dítiīnú yā nguɛ́ɛ́ ti ndis'tiī. F- 'Āā ngaⁿ'á cuááⁿ vmnaaⁿ taachi cānee nduucú nī ndúúcū 'iiⁿ'yāⁿ chi dinuuⁿndí yā ní ndúúcū nducyaacá nī. Maaⁿ ní chi canee ya'áí yeⁿ'ē ndís'tiī dinguúⁿ taama vmnéⁿ'ēe yeⁿ'e chúū tan'dúúcā chi ngaⁿ'á cuaaⁿ vmnaaⁿ nanááⁿ ndís'tiī. Taachi ndaá nanááⁿ ndís'tiī taama vmnéⁿ'ēe n'diichí nuuⁿndi yeⁿ'ē nducyaaca hermanos. LE  Chuū ní ndii 'íínú cuuvi chi caⁿ'á ndaá nanááⁿ ndís'tiī ní taachi ndaá nduuti chi 'iiⁿ'yāⁿ caaⁿ'maⁿ nuuⁿndi yeⁿ'ē táámá 'iiⁿ'yāⁿ canéé chi vɛ́ɛ́ 'uūvī o 'iinū testigo ndúúcu yā. Ní cunee n'daacā nduudu miiⁿ tan'dúúcā chi canéé nguūⁿ na libro yeⁿ'é Ndyuūs. _D7 Ni 'va'á chí 'cuinaáⁿ nanááⁿ Ndyuūs cáávā ndís'tiī taachi ndaá nanááⁿ ndís'tiī taama vmnéⁿ'ēe. Ní taachi caneé ndúúcu nī ngii ya'āī 'iinú yeⁿ'é 'yááⁿ ndís'tiī chi dinuuⁿndí nī ní nguɛ́ɛ́ nadaacadaamí nī yeⁿ'e nuuⁿndí nī chi diíⁿ nī yeⁿ'e chi neⁿ'e cuerpo yeⁿ'e nī. Ní diíⁿ nī cosas chi nguɛɛ n'daacā. Chííⁿ ní diíⁿ nī chi sáⁿ'ā sta'a sa n'daataá yeⁿ'e tááma saⁿ'ā.1C[ Ni 'úú ni 'va'á ti taachi ndaá nanááⁿ ndís'tiī 'úú nguɛ́ɛ́ nndaācá chi ndís'tiī diíⁿ nī tan'dúúcā chi 'úú neⁿ'é chi diíⁿ nī. Ní ndís'tiī nguɛ́ɛ́ nndaāca nī 'úú tan'dúúcā chi neⁿ'é nī chi 'úú idiíⁿ tí canéé chi 'caa'vá ndúúcū ndís'tiī. Ní nndaācá ndis'tiī tan'dúúcā chi nguɛ́ɛ́ canéé chi 'cuɛɛtineé nī. Ní nndaācá chi vɛ́ɛ́ nguaaⁿ ndís'tiī 'iiⁿ'yāⁿ chi n'gɛɛcu cheendí yā, ndúúcū 'iiⁿ'yāⁿ chi neⁿ'é yā cosas tan'dúúcā chi vɛ́ɛ́ yeⁿ'e taama yā ndúúcū 'iiⁿ'yāⁿ chi nduuvi taáⁿ yā. Ní 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ chí 'caa'vá yā ndúúcū táámá hermano ní maáⁿ yā divíi yā yeⁿ'é yā ti neⁿ'é yā ngaⁿ'a yā chi ch'ɛɛtɛ maáⁿ yā. Ní 'iiⁿ'yāⁿ ngaⁿ'á yā contra yeⁿ'e taama yā. Ní 'iiⁿ'yāⁿ nééné neⁿ'e caaⁿ'máⁿ yā yeⁿ'ē chí diiⁿ taama yā. Ní 'iiⁿ'yāⁿ ngaⁿ'á yā chi maáⁿ yā ní ch'ɛɛtɛ́ yā, ní nguɛ́ɛ́ vɛ́ɛ́ vaadī 'diīíⁿ nguaaⁿ ndís'tiī. .BU Maaⁿ ní ndis'tiī, ¿'áá nadacadiinuuⁿ nī chi ngaⁿ'a 'nū chi chííⁿ chi diíⁿ 'nū ní cuaacu caatí chi idiíⁿ 'nū defender ntiiⁿnyuⁿ yeⁿ'é 'nū? Nguɛ́ɛ́ 'tíícā. Ngaⁿ'á 'nū nanááⁿ Ndyuūs nduudú 'cūū cáávā chi nús'uu ní yeⁿ'é Jesucristo. Ní nducuéⁿ'ē chi diíⁿ 'nū, diíⁿ 'nū ti ndís'tiī hermanos chi neⁿ'é 'nū cuuvi cu'téénu cá nī Ndyuūs. #A? 'Úú chiicá saⁿ'ā Tito chi naⁿ'á yā. Ní dicho'ó Tito ndúúcū táámá hermano yeⁿ'e yú nanááⁿ ndís'tiī. ¿'Áá cuaacu chi Tito miiⁿ chinnche'éí yā ndís'tiī? Nguɛɛ 'tíícā. O ¿'áá cuaacu chi 'úú ndúúcū 'iiⁿ'yāⁿ miiⁿ nguɛ́ɛ́ diíⁿ 'nū dáámá ntiiⁿnyuⁿ nguaaⁿ ndís'tiī ní nguɛ́ɛ́ ndúúcū dáámá sentido yeⁿ'é 'nū? Nguɛɛ 'tíícā. @ ¿'Áá nginnche'éí ndís'tiī cucáávā 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ chi dicho'ó nanááⁿ ndís'tiī? Nguɛɛ 'tíícā. ^?5 Ní 'áárá chi 'úú nginneé ndís'tiī, náⁿ'ā 'iiⁿ'yāⁿ nguaaⁿ ndís'tiī chi deenú yā chi nguɛ́ɛ́ sta'á tuumi yeⁿ'é nī, ngaⁿ'á yā chi 'úú nginnche'éí 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ. >% Ni 'úú diíⁿ gastar tuūmī yeⁿ'é chi diíⁿ ntiiⁿnyuⁿ cáávā ndís'tiī ní ndíí chi cuūnū 'úú cáávā almas yeⁿ'e nī níícú 'cuɛɛtinéé n'daacá nī. 'Áárá chí neⁿ'e cá ndís'tiī ní nguɛ́ɛ́ ti ndís'tiī neⁿ'é nī 'úú. E= Maaⁿ ní vɛɛ yaáⁿ chi ndaá nanááⁿ ndís'tiī ndiichi ndii 'íínú cuuvi, ní taachi ndaá nguɛ́ɛ́ di'vaachí ndís'tiī. Ní nguɛ́ɛ́ neⁿ'é dɛ'ɛ̄ vɛ́ɛ́ yeⁿ'e nī chi maáⁿ nī in'nuúⁿ nī naati 'úú neⁿ'é ndís'tiī. Deenu yú chi 'iiⁿ'yāⁿ chi chiidá yā canéé chí in'nuúⁿ yā necesidades yeⁿ'ē daiyá yā, nguɛ́ɛ́ ti daiyá yā in'nuúⁿ yā necesidades yeⁿ'ē chiidá yā. &<E Dɛ'ɛ̄ vɛɛ chi nguɛ́ɛ́ diíⁿ ndúúcu ndis'tiī taachi caneé ndúúcu nī tan'dúúcā chi diíⁿ ndúúcū nducyaaca 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'ē tanáⁿ'ā yaācū. 'Āā daamá nūuⁿ idiíⁿ nduucú nī. Deenú chi nguɛ́ɛ́ ngiicá ndís'tiī chi cunneé nī 'úú caavā necesidades yeⁿ'é. Maaⁿ ní nadich'ɛɛcú nī yeⁿ'é caavā falta 'cūū ti nguɛ́ɛ́ diiⁿ daamá ndúúcu nī. ; Ní taachi canéé nduucú nī ch'iⁿ'í ndís'tiī chi cuaacu chi 'úú 'áámá apóstol yeⁿ'e Jesucristo 'úú ndúúcū vaadī n'giinu ch'ɛɛtɛ chi diíⁿ ní ndúúcū ntiiⁿnyuⁿ ch'ɛɛtɛ chi diíⁿ ní nduūcū vaadī n'giinu n'dai chi diíⁿ. b:= 'Úú deenú chi ngaⁿ'á tan'dúúcā chi loco 'úú taachi ngaⁿ'á yeⁿ'ē maáⁿ naati ndís'tiī diíⁿ nī chi a fuerza canee chi caaⁿ'máⁿ yeⁿ'e maáⁿ ti ndís'tiī nguɛɛ ngaⁿ'á nī yeⁿ'é 'túúcā. N'daacā ca chi ndís'tiī caaⁿ'maⁿ n'dááca nī yeⁿ'é. 'Úú nguɛ́ɛ́ duu'ví 'úú yeⁿ'ē tanáⁿ'ā 'iiⁿ'yāⁿ chi ngaⁿ'á yā chi apóstoles ní nguɛ́ɛ́ 'tíícā 'aara chi 'úú nguɛ́ɛ́ dɛ'ɛ̄ vɛɛ 'úú. o9W Cáávā chuū ní yeenú ti duūvá. Ní yeenú 'aara chi 'iiⁿ'yāⁿ ngaⁿ'a taaⁿ yā yeⁿ'é, ní nguɛ́ɛ́ vɛ́ɛ́ necesidades yeⁿ'é, ní 'iiⁿ'yāⁿ diíⁿ yā chi n'geenú ngiī. Ní yeⁿ'e dendú'ū díítūu chi cho'ōo yeⁿ'é ní n'geenú ngiī nducuéⁿ'ē chuū cáávā Cristo. 'Tííca rā va. Taachi duūvā cuerpo yeⁿ'é tuu'mi ní más ca ditiīnu 'úú. Pablo nadacadiinuuⁿ cá yā yeⁿ'e 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'e yaacū yeⁿ'e yáāⁿ Corinto 98k Naati Señor yeⁿ'e yú ngaⁿ'á yā ngii yā 'úú 'tíícā: Vaadī neⁿ'e yeⁿ'é ní tūneeⁿ di ní nguɛ́ɛ́ más ca neⁿ'e nī ti chuū. Ní poder yeⁿ'é chuū chi n'giⁿ'i cá taachí 'iiⁿ'yāⁿ chi duūva cuerpo yeⁿ'é yā. Maaⁿ ní cucáávā chi yaa'ví Señor 'úú 'túúcā, 'úú yeenú ti 'úú duūvā 'úú ti Cristo cuuvi 'cuuⁿ'míⁿ yā poder yeⁿ'é yā ti canée yā na cuerpo yeⁿ'é. r7] Ní 'iīnū cuuvi chiicá Señor Jesucristo yeⁿ'ē yú chi divíi yā vaadī ya'áí 'cūū yeⁿ'é. 6 Chuū chi Cristo ch'iⁿ'í yā 'úú ní 'áámá visión chi ch'ɛɛtɛ ni dɛɛvɛ taavi ca. Ní Cristo tee yā 'úú 'áámá ya'ai na cuerpo yeⁿ'é chi 'áámá canéé ní tan'dúúcā chi 'áámá yááⁿ chi cata'āī na cuerpo yeⁿ'é. Ní chiī tan'dúúcā chi yááⁿn'guiinūuⁿ s'neeⁿ sa yááⁿ miiⁿ chi neⁿ'e sa chí 'cueenú cuuvi. Ní Ndyuūs tee yā permiso chi 'úú canee ndúúcū dolor miiⁿ cáávā chi nguɛ́ɛ́ cuuvi caaⁿ'máⁿ yeⁿ'e maáⁿ chi ch'ɛɛtɛ́ 'úú. N5 'Áárá chi caaⁿ'máⁿ chi 'úú ch'ɛɛtɛ́ maáⁿ nguɛ́ɛ́ caaⁿ'máⁿ tan'dúúcā chi zonzo 'úú ti caaⁿ'máⁿ nduudu cuaacu yeⁿ'é naati nguɛ́ɛ́ caaⁿ'máⁿ 'tíícā ti nguɛ́ɛ́ neⁿ'é chi mar 'áámá 'iiⁿ'yāⁿ nadacadíínuuⁿ yā chi 'úú ch'ɛɛtɛ ca 'úú. Neⁿ'é chi 'iiⁿ'yāⁿ miiⁿ nadacadíínuuⁿ yā yeⁿ'e 'úú tan'dúúcā chi n'diichí yā 'úú, ní n'giindiveéⁿ yā nduudu yeⁿ'é. e4C 'Úú cuuvi caaⁿ'máⁿ chi 'úú ní ch'ɛɛtɛ maáⁿ yeⁿ'ē chi Ndyuūs diíⁿ yā nduucú. 'Úú nguɛ́ɛ́ caaⁿ'máⁿ yeⁿ'e maáⁿ chi ch'ɛɛtɛ́ maáⁿ. Dámaāⁿ caaⁿ'máⁿ chi duūvā 'úú. F3 'Úú deenú chi candɛ́ɛ yā 'úú ní cueⁿ'é ndii paraíso chi va'ai chɛɛti nguuvi. Ní 'úú n'giindiveéⁿ nduudu chi nguɛ́ɛ́ tan'duucā nduudu yeⁿ'e 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'e iⁿ'yeeⁿdí 'cūū ti yeⁿ'e Ndyuūs. Nguɛ́ɛ́ vɛ́ɛ́ permiso chi cuuvi caaⁿ'máⁿ yeⁿ'ē chi n'giindiveéⁿ. 92k Naati chíí ní nguɛɛ deenú nduuti chi cueⁿ'é ndúúcū cuerpo yeⁿ'é o nguɛ́ɛ́ ndúúcū cuerpo yeⁿ'é naati dámaāⁿ Ndyuūs deenú yā táácā cueⁿ'é. ?1w Cuayiivi chi i'teenú Cristo chó'ōo ndiichi cúūⁿ nduuyúū chí n'diichí 'áámá visión tan'dúúcā chi ch'iinú. Ní 'aama 'iiⁿ'yāⁿ candɛ́ɛ yā 'úú ndii va'āī chɛɛti nguuvi. Nguɛ́ɛ́ deenú nduuti chi candɛɛ yā cuerpo yeⁿ'é o nguɛ́ɛ́. Dámaaⁿ Ndyuūs deenú yā chuū. 70 i Cuaacu nííⁿnyúⁿ chi nguɛɛ dɛ'ɛ̄ vɛɛ n'daacá chi caaⁿ'máⁿ yeⁿ'ē 'úú maáⁿ chi 'úú ch'ɛɛtɛ́ 'úú. N'dáaca ca chi 'úú caaⁿ'máⁿ yeⁿ'e n'deee nááⁿ chi canéé chi snaáⁿ yeⁿ'e Señor Jesucristo ní yeⁿ'e chi canúúⁿ n'de'ei chi n'giⁿ'í yā 'úú. X/) !Naati hermanos yeⁿ'ē yú s'nuúⁿ yā 'úú chɛɛti 'áámá 'cuɛ́ɛ́tɛ̄ɛ ch'ɛɛtɛ ní dicua'áí yā 'úú na 'áámá ventana yeⁿ'e nchɛɛ̄tī yeⁿ'e yáāⁿ miiⁿ ní 'tíícā ca'áí na ta'a soldado s'eeⁿ caati yáāⁿ miiⁿ ní nuuⁿmaⁿ ndiivi canéé nchɛɛ̄tī chí yaacū tan'dúúcā coral.(.I Chó'ōo chi taachí caneé na yáāⁿ Damasco chi gobernador chi maaⁿ poder yeⁿ'e rey Aretas, gobernador miiⁿ s'neeⁿ yā soldados na cheendi va'aī s'eeⁿ chi n'gɛɛtɛ yeⁿ'ē yáāⁿ Damasco miiⁿ caati neⁿ'e sa cuta'a sa 'úú ní candɛɛ sa 'úú chi preso 'úú. --S Dendyuūs chi Chiidá Señor Jesucristo yeⁿ'ē yú ní n'dai taavi cá yā cueⁿ'e daāⁿmaⁿ. Ndyuūs ní deenú yā chi nguɛ́ɛ́ ngaⁿ'á nduudu yaadi. I,  Maaⁿ ní nduuti chi canéé chi dich'ɛɛtɛ́ yeⁿ'ē maáⁿ, tuu'mí dich'ɛɛtɛ́ yeⁿ'ē maáⁿ yeⁿ'e nducuéⁿ'ē chi chó'ōo yeⁿ'é níícu 'cuuⁿ'míⁿ ti duūva 'úú. +1 Ní nduuti chí 'áámá 'iiⁿ'yāⁿ duūvá yā ní 'úú ntúūⁿ diíⁿ tan'dúúcā chi duūva 'úú. Ni nduuti chi 'áámá 'iiⁿ'yāⁿ diíⁿ yā chi taama 'iiⁿ'yāⁿ dinuuⁿndí yā, 'úú ntúūⁿ n'geenú ngii ní 'cuináaⁿ 'úú, ní nduuvi taáⁿ. ^*5 Ní 'āā vi'í cā yeⁿ'e nducuéⁿ'ē chuū chi chó'ōo na cuerpo yeⁿ'é, vɛɛ más cā dendu'ū ti nguuvi nguuvi candɛɛ́ cuidado yeⁿ'é nducyáácá 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'e nducyáácá yaācū. T)! 'Úú diíⁿ ntiiⁿnyuⁿ chi nééné díítūu ndúúcū vaadī 'caa'va ní chicuūnū 'úú. Ní n'deee taaví nguiīnū nguɛ́ɛ́ chiī cyaadú, ní cho'ōo n'deee taaví cuuvi chi ch'eenú chiī ti 'āā ntɛ́ɛ́ che'é ní 'āā ntɛ́ɛ́ chi'í nuūⁿnīⁿ va. Ní 'āā 'iichɛ yeⁿ'é ní nguɛ́ɛ́ catecaí. ( N'deee n'dáí cuūví cachiīcá ní n'diichi peligros yeⁿ'é, peligros yeⁿ'e yíícú, ndúúcū peligros cáávā 'iiⁿ'yāⁿ chí duucu yā, ndúúcū peligros nguaaⁿ 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'e yáāⁿ yeⁿ'é ní yeⁿ'e 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'e táámá yáāⁿ, ndúúcū peligros taachi cánéé ná yáāⁿ n'gɛɛtɛ, ní taachi caneé na yáⁿ'āa cuūⁿmáⁿ naachi nguɛ́ɛ́ ch'ɛɛtinéé 'iiⁿ'yāⁿ, ní taachí cachiicá na barco vmnaaⁿ nuūⁿnīⁿ'yáⁿ'ā. Ní chó'oo peligros yeⁿ'é taachi canéé nguaaⁿ 'iiⁿ'yāⁿ chi ngaⁿ'a yā chi hermanos yeⁿ'e 'nū ní nguɛ́ɛ́ 'tííca yā. G' Ní cho'ó 'iīnū tiempo chi ch'eⁿ'é yā 'uu ndúúcū nduucu. Ní 'áámá cuuvi nūuⁿ chíítuú yā 'úú. Ní cho'ó 'iinū cuuvi chi chɛɛchi barco naachi cueⁿ'é na nuūⁿnīⁿ'yáⁿ'ā. Ni 'áámá vmnéⁿ'ēe cánéé nguaaⁿ nuūⁿnīⁿ'yáⁿ'ā núúⁿmáⁿ yaaⁿ núúⁿmáⁿ nguuvi. &' Ní cho'ó nyuⁿ'u cuuvi chi 'iiⁿ'yāⁿ Israel s'eeⁿ ch'eⁿ'é yā ndiicu ndíítiiⁿ'nyuⁿ cuūuⁿ vuelta 'úú ndúúcū cuarta. P% ¿'Áá 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ 'iiⁿ'yāⁿ chi idiiⁿ ntiiⁿnyuⁿ yeⁿ'e Cristo? Deenú chi caaⁿ'máⁿ tan'dúúcā 'iiⁿ'yāⁿ chi loco yā taachi caaⁿ'máⁿ 'tiicā. 'Úú idiíⁿ más ca ntiiⁿnyúⁿ yeⁿ'e Cristo nguɛ́ɛ́ ti 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ. Ní canéé taavi yaātū na cuerpo yeⁿ'é chi ch'eⁿ'é yā 'úú. Neené n'deee cuuví cheⁿ'é vácūū. Ní neené n'deee cuūví chí 'āā cháā 'caaⁿ'núⁿ yā 'úú. w$g ¿'Áá 'iiⁿ'yāⁿ hebreos 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ? 'Tiicá ntúūⁿ 'úú. ¿'Áá 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ yeⁿ'e ndaata Israel? 'Tiicá ntúūⁿ 'úú. ¿'Áá 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ yeⁿ'e ndaataá Abraham? 'Tiicá ntúūⁿ 'úú. d#A Nús'uu nguɛ́ɛ́ cuuvi diíⁿ 'nū ndúúcu nī 'tíícā 'aara chi nadacadiinúúⁿ nī chi n'daacā diíⁿ yā ndúúcu nī 'tíícā. Maaⁿ ní 'áárá chí 'cuinaáⁿ yeⁿ'ē chi caaⁿ'máⁿ, 'tíícā caaⁿ'máⁿ. Nús'uu diíⁿ 'nū chi duūva 'nū ní 'iicu cuuvi diíⁿ 'nū ntiiⁿnyuⁿ yeⁿ'é 'nū. Maaⁿ ní caaⁿ'máⁿ tan'dúúcā chi loco 'úú. Ní 'úú ní caaⁿ'máⁿ chi ch'ɛɛtɛ maáⁿ yeⁿ'e ntiiⁿnyuⁿ chí diíⁿ tan'dúúcā chi tanáⁿ'ā 'iiⁿ'yāⁿ chí ngaⁿ'a yā chi ch'ɛɛtɛ́ yā maáⁿ yā cáávā ntiiⁿnyuⁿ chi diíⁿ yā. h(~}|czvxwvts_r-pon$mljifgfSdcbca ^]P[ZYXHV~U:TSRPO*M,LKaHFEDCB@@@,>=<:987d6]43210/g.-,{+*))/(#'G&<%q$#"& q8    R!Y~C(j'l Nduuti chi n̄'daaⁿ yú ní nguɛ́ɛ́ 'aama canee yú ndúúcū chi i'teenu yú yeⁿ'e Jesucristo tuu'mi ní Jesucristo nguɛ́ɛ́ n̄'daaⁿ yā ti 'tííca yā ní 'áámá canee yā caati Cristo miiⁿ nguɛ́ɛ́ cuuvi cueeⁿdiitú yā yeⁿ'ē maáⁿ yā. 7igl 'Tiicá ntúūⁿ. Nduuti chi n'geenū yú ngii cááva yā ndúúcū nducuéⁿ'ē dendu'ū tuu'mi ní caaⁿ'maⁿ ntiiⁿnyuⁿ yú ndúúcu yā. Ní nduuti chí cueeⁿdiītu yú yeⁿ'e Cristo tuu'mi ní Cristo caⁿ'á yā caaⁿ'maⁿ yā chi s'uuúⁿ nguɛ́ɛ́ yeⁿ'é yā s'uuúⁿ. Wh'l Nduudú 'cūū ní cuaacu chi ngaⁿ'a 'iiⁿ'yāⁿ:Nduuti chi diiⁿ yú cuenta chi 'āā n'diī yú ndúúcū Cristo tuu'mi ní diiⁿ yú cuenta chi cunduuchi ntuūⁿ yú ndúúcu yā. :gml Ní cáávā nducuéⁿ'ē chuū 'úú cuchɛɛ́ yeⁿ'e tanducuéⁿ'ē chi n'geenú ngii caavā 'iiⁿ'yāⁿ chi Ndyuūs nndɛɛvɛ yā chi cuuvi yeⁿ'é yā 'iiⁿ'yāⁿ. Ní 'íícú 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ cuuvi cu'téénu yā Ndyuūs. Ní Ndyuūs cuuvi nadanguaⁿ'ai yā 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'e nuuⁿndi yeⁿ'é yā cáávā Jesucristo. Ní 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ cuuvi ndaaca yā vida n'dai chi vida cueⁿ'e daāⁿmaⁿ. fl Níícú cáávā chi ngaⁿ'á nduudu cuaacu yeⁿ'é yā neene n'geenú ngii ní canuúⁿ vácūū ndúúcū cadenas tan'dúúcā chi 'niiⁿ'núⁿ 'iiⁿ'yāⁿ naati nduudu yeⁿ'é Ndyuūs nguɛ́ɛ́ cuuvi 'cuɛɛ̄ chiichí ndúúcū cadenas. be=lN'gáácú dí ti Jesucristo yeⁿ'ē yú ní yeⁿ'ē ndaata yeⁿ'ē David 'iiⁿ'yāⁿ, ní nnduuchi yā yeⁿ'ē nguaaⁿ tináⁿ'ā. 'Túúcā ngaⁿ'ā nduudu cuaacu chi nadinguáⁿ'āī 'iiⁿ'yāⁿ. d%lDii, Timoteo, nadacádíínūūⁿ di yeⁿ'ē chi ngaⁿ'á níícú Señor yeⁿ'ē yú diíⁿ yā chi cadíínuuⁿ di tanducuéⁿ'ē. -cSl'Tiicá ntúūⁿ. 'Iiⁿ'yāⁿ chi diiⁿ ntiiⁿnyuⁿ na campo yeⁿ'é yā cuuvi cuta'á yā caavā maáⁿ yā cosecha yeⁿ'é yā chi vmnááⁿ vmnaaⁿ. /bWl'Tiicá ntúūⁿ. 'Iiⁿ'yāⁿ chi caⁿ'á na cancha nguɛ́ɛ́ cuuvi cuta'a yā mar 'áámá premio nduuti chi nguɛ́ɛ́ diíⁿ yā cumplir reglas yeⁿ'ē. }aslDeenu di tan'dúúcā chi 'áámá soldado chi canéé na servicio nguɛ́ɛ́ diiⁿ sa tan'dúúcā tanáⁿ'ā saⁿ'ā chi nguɛ́ɛ́ canee na servicio caati canee sa diiⁿ sa cumplir tanducuéⁿ'ē chi ngaⁿ'a comandante yeⁿ'ē sa. N`lNí taachi canee chi 'cueenu dí cuuvi tuu'mi ní n'geenu di ngii tan'dúúcā 'áámá soldado chi n'daacā sa. 'Tíícā diiⁿ di caati dii ní 'áámá soldado yeⁿ'e Señor Jesucristo. 7_glNí tanducuéⁿ'ē chi n'giindiveeⁿ di yeⁿ'e 'úú chi ngaⁿ'á nanááⁿ n'deee n'dáí 'iiⁿ'yāⁿ, chuū ní ca'cueeⁿ di saⁿ'ā s'eeⁿ chi i'téénu sa chi 'áámá cūnee sa n'daacā ndúúcū chi i'téénu sa, ní saⁿ'ā s'eeⁿ ní cuuvi ca'cueeⁿ sa tanáⁿ'ā 'iiⁿ'yāⁿ. .^ WlDíí, Timoteo, chi tan'dúúcā daiyá, cuta'a di fuerzas yeⁿ'ē nducuéⁿ'ē vaadī n'dai chi cuuvi yeⁿ'ē yú caati maaⁿ ní yeⁿ'e Jesucristo s'uuúⁿ. ] /lNeⁿ'é chi Ndyuūs ya'ai 'iinú yā saⁿ'ā miiⁿ nguuvi chi Señor Jesucristo yeⁿ'ē yú diíⁿ yā juzgar 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'e iⁿ'yeeⁿdí 'cūū. Ní dii ní neené n'dai deenū di tan'dúúcā chi chinnee sa s'uuúⁿ taachi snée yú na yáāⁿ Efeso.=\ ulNguɛ́ɛ́ diiⁿ saⁿ'ā Onesíforo tan'dúúcā chi diiⁿ tanáⁿ'a yā caati taachi canéé sa na yáāⁿ Roma neené na'nuūⁿ sa 'úú ndíí taachi nndaācā sa 'úú. P[ lNaati 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'e familia yeⁿ'e saⁿ'ā Onesíforo nguɛ́ɛ́ 'cuináaⁿ yā 'úú yeⁿ'ē chi canuúⁿ vácūū. Saⁿ'ā miiⁿ ndaa sa n'diichi sa 'úú chi nnee sa 'úú. Neⁿ'é chi Señor Jesucristo ca'á yā vaadī ya'ai yeⁿ'é yā saⁿ'ā miiⁿ ndúúcū 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'e familia yeⁿ'e sa. Dii ní deenu di chi nducyaaca 'iiⁿ'yāⁿ chi i'téénu yā Jesucristo chi yeⁿ'e yáⁿ'āa Asia, 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ chi canee yā nduucú nguuvi chi chó'ōo, maaⁿ ní ndaacadaamí yā yeⁿ'ē 'úú. Ní nguaaⁿ 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ canéé saⁿ'ā Figelo ndúúcū saⁿ'a Hermógenes. 6Y glNí cundɛɛ di cuidado chi diiⁿ di ntiiⁿnyuⁿ chi Ndyuūs teé yā dii. Ní tee di lugar chí Espíritu N'dai yeⁿ'é Ndyuūs chi canee ndúúcu yú cunneé yā dii. X l Dii, Timoteo, diiⁿ di ndúúcū nduudu chi serio nducuéⁿ'ē tan'dúúcā chi 'úú chi'cueéⁿ dii. Ní cunée di n'daacā ndúúcū chi i'teenu di Dinéⁿ'e di nducyaaca 'iiⁿ'yāⁿ caati mááⁿ ní s'uuúⁿ ní yeⁿ'e Jesucristo s'uuúⁿ. W l Níícú cáávā chi 'úú apóstol yeⁿ'é yā tanducuéⁿ'ē n'geenú ngii chi canuúⁿ vácūū. Ní nguɛ́ɛ́ ngii 'cuinaáⁿ caati deenú du'ū chi Cristo chi i'teenú. Ní deenú chi cuaacu chi Cristo miiⁿ ní vɛ́ɛ́ poder yeⁿ'é yā chi diiⁿ cuenta yā yeⁿ'e nducuéⁿ'ē ntiiⁿnyuⁿ chi tee yā 'úú ndíí nguuvi chi diíⁿ yā juzgar nducyaaca 'iiⁿ'yāⁿ. V l Níícú Ndyuūs nidɛɛvɛ́ yā 'úú chí caaⁿ'máⁿ nduudu cuaacu yeⁿ'é yā ní dichó'o yā 'úú lado yeⁿ'e apóstol yeⁿ'é yā chi 'úú caaⁿ'máⁿ nduudu cuaacu yeⁿ'é yā nanááⁿ 'iiⁿ'yāⁿ chi nguɛ́ɛ́ yeⁿ'e ndaata Israel. @U {l Maaⁿ ní Ndyuūs ch'iⁿ'í yā chí neⁿ'e taaví yā nducyaaca 'iiⁿ'yāⁿ taachi dichó'o yā Jesucristo yeⁿ'ē yú iⁿ'yeeⁿdí 'cūū. Jesucristo ní 'iiⁿ'yāⁿ miiⁿ chi nadanguáⁿ'ai yā s'uuúⁿ. Ní nduudu cuaacu yeⁿ'ē evangelio chi yeⁿ'e vida yeⁿ'e Cristo ch'iⁿ'i s'uuúⁿ chi nguɛ́ɛ́ 'aama 'cuūvi yú. Níícú cáávā chi nadanguáⁿ'ai yā s'uuúⁿ cuuvi cunduuchi yú cueⁿ'e daāⁿmaⁿ. T l Ndyuūs nadinguáⁿ'ai yā s'uuúⁿ ní yaa'ví yā s'uuúⁿ chi diiⁿ yú ntiiⁿnyuⁿ yeⁿ'e yā chí n'daacā. Nguɛ́ɛ́ nadinguáⁿ'ai yā s'uuúⁿ cáávā ntiiⁿnyuⁿ chi diiⁿ yú chí n'daacā. Naati Ndyuūs diíⁿ yā 'túúcā ndúúcū s'uuúⁿ ti 'tíícā neⁿ'é yā diiⁿ yā. Níícú neené neⁿ'e yā s'uuúⁿ. Ní maaⁿ ní s'uuúⁿ 'āā nduuvi daama yú ndúúcū Cristo Jesus. Níícú Ndyuūs neⁿ'e yā s'uuúⁿ cuááⁿ vmnaaⁿ chi 'āā cuɛ́ɛ́ iⁿ'yeēⁿdī. 7S ilMaaⁿ ní nguɛ́ɛ́ 'cuináaⁿ di chi caaⁿ'maⁿ di nduudu cuaacu yeⁿ'e Señor Jesucristo yeⁿ'e yú nanááⁿ 'iiⁿ'yāⁿ. Ndíí nguɛ́ɛ́ ndúú 'cuináaⁿ di yeⁿ'e 'úú caati canuúⁿ vácūū cáávā chi ngaⁿ'á nduudu cuaacu yeⁿ'e Cristo. Naati n'daacā ca diiⁿ di chi cuchɛɛ di yeⁿ'e nducuéⁿ'ē chi 'cueenu di cuuvi ntúūⁿ cáávā chí ngaⁿ'a di nduudu yeⁿ'e Cristo chí nadanguáⁿ'āī 'iiⁿ'yāⁿ chi n'giindiveéⁿ yā yeⁿ'e di. Diiⁿ di tanducuéⁿ'ē ndúúcū fuerzas chi Ndyuūs itée yā dii. %R ElNdyuūs nguɛ́ɛ́ 'āā teé yā s'uuúⁿ 'áámá staava yeⁿ'ē yú chi 'va'ā yú naati 'āā teé yā s'uuúⁿ 'áámá staava yeⁿ'e yú chi vɛ́ɛ́ poder yeⁿ'ē yú. Ní 'íícú cuuví dinéⁿ'e yú nducyaaca 'iiⁿ'yāⁿ. Ní cuuvi nadicadíínuuⁿ yú n'daacā. UQ %lCáávā chi i'téénu di Ndyuūs neⁿ'é chi n'gaacu di chi cuéⁿ'é daāⁿmaⁿ diiⁿ di ntiiⁿnyuⁿ chi Ndyuūs 'āā teé yā dii ndíí tiempo chi 'úú sn'duū ta'á vmnaaⁿ tiiⁿ di. P ;lNí n'gaacú chi i'téénu di Ndyuūs ndúúcū núúⁿmáⁿ staava yeⁿ'ē di. Vmnaaⁿ chi i'teenu di Jesucristo táⁿ'ā Loida chi chicuⁿ'u di ní táⁿ'ā Eunice chɛɛcu di i'téénu yā Jesucristo. Maaⁿ ní seguro caneé chi cuaacu chi dii ntúūⁿ i'téénu di. MO lNééné neⁿ'é snaáⁿ dii, Timoteo, taachi n'gaacú yeⁿ'ē nuūⁿnīⁿ nduutinááⁿ di taachi caneé 'áámá lado yeⁿ'ē di. Ní taachi cuuvi n'diichí dii tuu'mi ní yeenú taaví. nN WlMaaⁿ ní ca'á Ndyuūs gracias caavā chi 'úú dichii'vɛ́ Ndyuūs ndúúcū vaanicadíínūuⁿ yeⁿ'é chi n'daacā tan'dúúcā chi diiⁿ 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'e yú tiempo chi 'āā chó'ōo. Ní ndii nguuvi ndii n'gaaⁿ taachi ngaⁿ'anguā'a, 'úú ca'á Ndyuūs gracias, ní cueⁿ'e daāⁿmaⁿ 'úú ngaⁿ'anguā'a caavā dii, Timoteo. vM gl'Úú dinguúⁿ carta 'cūū yeⁿ'e di, Timoteo, chi tan'dúúcā daiyá 'tíícā dii caati neⁿ'é taavi dii. Neⁿ'é chi Ndyuūs chiida yú ndúúcū Señor Jesucristo yeⁿ'e yú tée yā dii cosas chi n'dai, ní ya'āī 'iinú yā dii, ní tée yā dii vaadī 'diiíⁿ na staava yeⁿ'ē di. Caaⁿ'maⁿ di nduudu yeⁿ'e Cristo nanááⁿ 'iiⁿ'yāⁿ 5L gl'Úú Pablo 'úú ni 'úú apóstol yeⁿ'e Jesucristo caati Ndyuūs neⁿ'é yā chi 'úú cuuvi apóstol yeⁿ'é yā, ní dichó'o yā 'úú. Ní chuū chi Ndyuūs diíⁿ yā ní tan'dúúcā chi ngaⁿ'a yā chi ca'a yā vida cueⁿ'e daāⁿmaⁿ nducyaaca 'iiⁿ'yāⁿ chi yeⁿ'e Jesucristo. K!XNeⁿ'é chi Señor Jesucristo yeⁿ'e yú tée yā nducyáácá ndís'tiī nducuéⁿ'ē vaadī n'dai yeⁿ'é yā. 'Tíícā cuuvi.GJX'Úú Pablo idinguúⁿ nduudu 'cūū yeⁿ'e carta 'cūū ndúúcū ta'á ní canéé letra yeⁿ'é. 'Tíícā dinguúⁿ ní 'tíícā diíⁿ firmar nducuéⁿ'ē cartas yeⁿ'é. IXNeⁿ'é chi maaⁿ Señor Jesucristo chi vɛɛ vaadī 'diīiⁿ yeⁿ'é yā cueⁿ'e daāⁿmaⁿ itée yā ndís'tiī vaadī 'diīiⁿ nducuéⁿ'ē tiempo ní nducuéⁿ'ē cuaaⁿ. Señor miiⁿ ní cunéé yā ndúúcū nducyaaca ndís'tiī. XH)XNí nguɛ́ɛ́ diíⁿ nī ndúúcu yā tan'dúúcā chi contra yeⁿ'é nī naati ca'á nī consejo 'iiⁿ'yāⁿ miiⁿ tan'dúúcā chi 'díínu nī 'iiⁿ'yāⁿ. Yeⁿ'e vaadī n'dai yeⁿ'é Ndyuūs G XNdúútí chi 'áámá 'iiⁿ'yāⁿ nguɛ́ɛ́ cu'neeⁿveéⁿ yā nduudu chí idinguúⁿ 'nū na carta 'cūū, n'diichí nī du'u chi 'iiⁿ'yāⁿ miiⁿ ní nguɛ́ɛ́ diíⁿ nī dɛ'ɛ̄ vɛɛ ndúúcu yā. 'Tíícā ní cuuvi 'cuináaⁿ yā. FX Ndís'tiī hermanos yeⁿ'é 'nū nguɛ́ɛ́ cánéé chi cuuvi 'daan'dí nī chi diíⁿ nī dendu'ū chi n'daacā. EX 'Iiⁿ'yāⁿ chi diiⁿ 'tíícā, ca'á 'nū orden ní di'cuíítu 'nū 'iiⁿ'yāⁿ ndúúcū chi duuchi Señor Jesucristo yeⁿ'ē yú chi diíⁿ yā ntiiⁿnyuⁿ ndúúcū vaadī yeenú. Níícú diíⁿ yā ganar cáávā gastos yeⁿ'é yā. nDUX Ch'iindiveéⁿ 'nū chi duu'vi 'iiⁿ'yāⁿ chiicá yā nguaaⁿ ndís'tiī nguɛ́ɛ́ chiicá n'daaca yā ti nguɛ́ɛ́ idiíⁿ yā ntiiⁿnyuⁿ ní neené n'deee n'dáí diíⁿ yā cosas chi nguɛ́ɛ́ dichíí'vɛ̄. CCX Ní taachi ch'ɛɛtineé 'nū ndúúcū ndís'tiī caⁿ'a 'nū nduucú nī nduudú 'cūū. 'Iiⁿ'yāⁿ chi nguɛ́ɛ́ neⁿ'é yā diíⁿ yā ntiiⁿnyuⁿ nguɛ́ɛ́ che'é yā. B9X Ní 'áárá chí cuuvi ngiicá ndis'tiī chi tée nī necesidades yeⁿ'é 'nū nguɛɛ diíⁿ 'nū 'tíícā. Idiiⁿ 'nū ntiiⁿnyúⁿ chi neⁿ'é 'nū cu'neéⁿ 'nū cáávā 'áámá ejemplo nanááⁿ ndís'tiī caati cuuvi diíⁿ nī tan'dúúcā chi diíⁿ 'nū. pAYXNí nguɛ́ɛ́ sta'á 'nū pan yeⁿ'e mar 'áámá ndís'tiī chi nguɛ́ɛ́ cái 'nū. Naati 'tííca diíⁿ 'nū. Diíⁿ 'nū ntiiⁿnyú ndii nguuvi ndíí n'gaaⁿ chi nguɛ́ɛ́ di'vaachí 'nū mar 'áámá ndís'tiī. P@XNdís'tiī ní deenú nī tan'dúúcā chi cánéé chi ch'ɛɛtineé nī. Ní diíⁿ nī ntiiⁿnyuⁿ tan'dúúcā chi diíⁿ 'nū taachi sneé 'nū ndúúcu nī ní diíⁿ 'nū ntiiⁿnyuⁿ. :?mXMaaⁿ ní ndís'tiī hermanos yeⁿ'e yú, itée 'nū orden ndís'tiī ndúúcū chi dúúchí Señor Jesucristo chi divíi nī yeⁿ'e hermanos yeⁿ'e yú chi nguɛ́ɛ́ neⁿ'é yā diíⁿ yā ntiiⁿnyuⁿ ní nguɛ́ɛ́ diíⁿ yā tan'dúúcā chi nús'uu chi'cueéⁿ 'nū 'iiⁿ'yāⁿ. H> XNeⁿ'é 'nū chi Señor Jesucristo cunneé yā ndís'tiī chi cuuvi deenú nī na staava yeⁿ'é nī dɛ'ɛ̄ chi vaadī neⁿ'e yeⁿ'é Ndyuūs. Ní cuuví yeⁿ'e nī maāⁿ 'viich'ɛɛtínuūⁿ chi yeⁿ'e Cristo. Ní cuuvi cuchɛɛ́ nī yeⁿ'e tanducuéⁿ'ē chi cuchii. Canee chi diiⁿ yú ntiiⁿnyuⁿ p=YXNi vɛ́ɛ́ 'viich'ɛɛtínūuⁿ yeⁿ'é 'nū ndúúcū Señor ndúúcū ndís'tiī caati ndís'tiī ní idiíⁿ nī nducuéⁿ'ē chi caⁿ'a 'nū nduucú nī chi canee chi diíⁿ nī ní 'tíícā caⁿ'á nī diíⁿ nī. v<eXNaati Señor Jesucristo ní dámaāⁿ n'daacā diíⁿ yā ní nducuéⁿ'ē tiempo nginneé yā ndís'tiī chi 'áámá canee nī ndúúcū chi i'téénu nī. Ní candɛɛ yā cuidado ndís'tiī yeⁿ'e dendu'ū chi nguɛɛ n'daacā. d;AXCaaⁿ'maⁿngua'á nī ntúūⁿ chi cuuví nadanguáⁿ'ai 'nū yeⁿ'e 'iiⁿ'yāⁿ chi nguɛ́ɛ́ n'daacā idiíⁿ yā chi perverso yā caati nguɛ́ɛ́ nducyaaca 'iiⁿ'yāⁿ i'téénu yā Señor Jesucristo. : XMaaⁿ ní yeⁿ'e nducuéⁿ'ē, ndís'tiī hermanos yeⁿ'é 'nū caaⁿ'maⁿngua'á nī cucáávā nús'uu chi niiⁿnúúⁿ nūuⁿ cuuvi candɛɛ́ 'nū nduudu cuaacu yeⁿ'é Ndyuūs na núúⁿmáⁿ cuaaⁿ. Ní 'iiⁿ'yāⁿ cuuvi cu'téénu yā nduudu cuaacu miiⁿ ní cuuvi din'daacá yā ní diíⁿ yā chiiⁿ chi Ndyuūs neⁿ'é yā tan'dúúcā chi ndís'tiī diíⁿ nī. 9XNeⁿ'é chi Ndyuūs ní tée yā 'viich'ɛɛtíínuūⁿ ndís'tiī na staava yeⁿ'é nī ní tée yā fuerzas n'dís'tiī caati ndís'tiī ní cuuvi diíⁿ nī nducuéⁿ'ē chi n'daacā ní caaⁿ'máⁿ nī dámaāⁿ nduudu chi n'daacā.58cXMaaⁿ Señor Jesucristo yeⁿ'ē yú ndúúcū Ndyuūs Chiida yú dinéⁿ'e yā s'uuúⁿ caati Ndyuūs ní n'dai taavi. Ní cueⁿ'e daāⁿmaⁿ itée yā s'uuúⁿ 'viich'ɛɛtíínūuⁿ ní cānee ngiinu yú vaadī n'dai taavi yeⁿ'é Ndyuūs chi Ndyuūs caⁿ'a yā chi tée yā s'uuúⁿ. a7;X'Tíícā maaⁿ ní 'cuɛɛtinéé n'daacá nī ndúúcū chi i'téénu nī. N'gaacú nī yeⁿ'e chi ngi'cueéⁿ 'nū ndís'tiī taachi sneé 'nū nduucú nī ní yeⁿ'ē chi idinguúⁿ 'nū yeⁿ'é nī. v6eXNí Ndyuūs yaa'ví yā ndís'tiī chi cuuvi yeⁿ'é yā ndís'tiī cucáávā nduudu cuaacu yeⁿ'é yā chi n'giindiveéⁿ nī ní diīiⁿ chi cuuví nanguáⁿ'ai nī. Ní nduudu cuaacu miiⁿ nús'uu ngaⁿ'á 'nū nanááⁿ ndís'tiī. Ní Ndyuūs neⁿ'é yā chi ndís'tiī tunéeⁿ nī chi cuuví canee nī tan'dúúcā Señor Jesucristo yeⁿ'e yú. O5X Níícú ndís'tiī hermanos yeⁿ'e yú, Señor neⁿ'é yā ndís'tiī. Ní nús'uu ní cuéⁿ'é daāⁿmaⁿ ca'á 'nū gracias Ndyuūs cucáávā ndís'tiī caati Ndyuūs ndɛɛvɛ́ yā ndís'tiī vmnááⁿ vmnaaⁿ chi cuuvi nadanguáⁿ'ai yā ndís'tiī cucáávā Espíritu N'dai yeⁿ'é yā. Espíritu N'dai yeⁿ'é Ndyuūs miiⁿ ní cuuvi didɛɛvɛ ndís'tiī caati ndís'tiī cuuvi cu'téénu nī nduudu cuaacu yeⁿ'é Ndyuūs. 4X Ní nducyáácá 'iiⁿ'yāⁿ chi nguɛ́ɛ́ neⁿ'é yā cu'téénu yā nduudu cuaacu caati neⁿ'e ca yā cosas chi nguɛ́ɛ́ n'daacā ní cuuví yā condenado. Ndyuūs ndɛɛvɛ́ yā nducyaaca 'iiⁿ'yāⁿ chi nadanguáⁿ'ai yā 'iiⁿ'yāⁿ 63eX Níícú cucáávā chi diíⁿ yā 'túúcā, Ndyuūs caⁿ'á yā diíⁿ yā ndúúcū 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ chi cu'téénu yā nduudu yaadi yeⁿ'e Saⁿ'ā Nuuⁿndi. 2!X Ní ndúúcū nducuéⁿ'ē chi nguɛ́ɛ́ n'daacā idiiⁿ sa ntiiⁿnyuⁿ yeⁿ'ē sa ní nginnche'ei sa 'iiⁿ'yāⁿ caati cuuvi diiⁿ sa ganar 'iiⁿ'yāⁿ lado yeⁿ'é yā, 'iiⁿ'yāⁿ chi caⁿ'á yā infierno. Ni chó'ōo nducuéⁿ'ē chuū caati 'iiⁿ'yāⁿ nguɛ́ɛ́ neⁿ'é yā 'caandiveéⁿ yā nduudu cuaacu yeⁿ'é Ndyuūs, nduudu chi diiⁿ chi ninguáⁿ'ai yā. K1X Ní Saⁿ'ā Nuuⁿndi miiⁿ ndaa sa ndúúcū n'deee n'dáí poder yeⁿ'e Satanás chi yááⁿn'guiinūuⁿ. Ní diiⁿ sa vaadī n'giinu ndúúcū milagros chi nguɛ́ɛ́ vaādī cuaacu. A0{XTuu'mi ní ndaa Saⁿ''ā Nuuⁿndi ní 'iiⁿ'yāⁿ cuuvi n'diichí yā saⁿ'ā níícú Señor Jesucristo caⁿ'á yā 'caaⁿ'núⁿ yā Saⁿ'ā Nuuⁿndi ndúúcū 'yúúné chi candaā yeⁿ'e cheendí yā ní di'cuiinú yā Saⁿ'ā Nuuⁿndi miiⁿ ndúúcū dɛɛvɛ́ yeⁿ'é yā taachi nndaa yā. /XNiicu maaⁿ poder yeⁿ'e nuuⁿndi chi idiīiⁿ chi 'iiⁿ'yāⁿ dinuuⁿndí yā ní 'āā ngii. Chííⁿ chi diīiⁿ chi Saⁿ'ā Nuuⁿndi nguɛ́ɛ́ cuuvi 'cuuⁿ'miⁿ sa maaⁿ sa chi Saⁿ'ā Nuuⁿndi. 'Tííca rā vaa ndii tiempo chi 'iiⁿ'yāⁿ chi diiⁿ chi nguɛ́ɛ́ cuuvi 'cuuⁿ'miⁿ Saⁿ'ā Nuuⁿndi, 'iiⁿ'yāⁿ miiⁿ caⁿ'á yā táámá lado. 2.]XMaaⁿ ní 'āā deenú nī dɛ'ɛ̄ idiīiⁿ chi 'āā 'cuɛ́ɛ́ ndaa saⁿ'ā miiⁿ caati cuuvi ndaa saⁿ'ā miiⁿ taachi ndaa tiempo yeⁿ'ē sa chi ndaā sa. -X¿'Áá nguɛ́ɛ́ n'gaacú nī ndís'tiī yeⁿ'e tiempo chi caneé nduucú nī ní caⁿ'á chīi ndís'tiī nduudú 'cūū? c,?XSaⁿ'ā miiⁿ ní caaca taaⁿ sa ní contra nducuéⁿ'ē chi yeⁿ'é Ndyuūs ndúúcū nducuéⁿ'ē chi 'iiⁿ'yāⁿ i'téénu yā. Saⁿ'ā miiⁿ ní dich'ɛɛtɛ sa maaⁿ sa nguɛ́ɛ́ tan'dúúcā tanáⁿ'ā 'iiⁿ'yāⁿ. Ní ndaa sa cuaaⁿ chɛɛti yaācū templo yeⁿ'é Ndyuūs ní 'cuūndī sa. Ní máaⁿ sa sta'a sa lugar yeⁿ'é Ndyuūs. Ní diiⁿ sa máaⁿ sa chi cu'téénu 'iiⁿ'yāⁿ saⁿ'ā. Ní diiⁿ sa tan'dúúcā Ndyuūs saⁿ'ā. 8+iXNguɛ́ɛ́ ca'á nī lugar 'iiⁿ'yāⁿ chi cuuvi cannche'éí yā ndís'tiī mar 'áámá vmnéⁿ'ēe. Vmnaaⁿ chi ndaa tiempo chi cuuvi nindaá Jesucristo taama vmnéⁿ'ēe, 'iiⁿ'yāⁿ na iⁿ'yeeⁿdí 'cūū canéé chi ndaacadaamí yā yeⁿ'e Señor ní canee yā contra yeⁿ'e Señor. Tuu'mi ní ndaā 'áámá Saⁿ'ā Nuuⁿndi, saⁿ'ā chi Ndyuūs ngaⁿ'á yā chi 'āā condenado sa ní caⁿ'a sa infierno. '*GXDi'cuiitú 'nū chi nguɛ́ɛ́ na'daaⁿ nī chííⁿ chi nadacádíínuuⁿ nī. Nguɛ́ɛ́ diiⁿ 'va'á nī yeⁿ'e chi 'iiⁿ'yāⁿ ngaⁿ'á yā chi Cristo 'āā ndaá yā taama vmnéⁿ'ēe ti ngaⁿ'á yā tan'dúúcā chi cáávā Espíritu N'dai yeⁿ'é Ndyuūs, naati nguɛ́ɛ́ 'tíícā. Ndíí nguɛ́ɛ́ ndúú 'va'a nī yeⁿ'ē táámá nduudu chi n'giindiveéⁿ nī yeⁿ'e chuū. Ndíí nguɛ́ɛ́ ndúú caavā carta chi sta'á nī chi tan'dúúcā chi dinguúⁿ 'nū yeⁿ'e nī naati nguɛ́ɛ́ 'tíícā. Ní yeⁿ'e nducuéⁿ'ē chuū ní chiiⁿ chi ngaⁿ'ā chí 'āā ndaā Señor Jesucristo yeⁿ'ē yú, nguɛ́ɛ́ 'va'á nī. 6) gXMaaⁿ ní hermanos yeⁿ'é di'cuiitú 'nū ndís'tiī chi cūnee ngiinú nī yeⁿ'e tiempo chí nindaa Señor Jesucristo ní yeⁿ'e taachi nduuvidaama yú ndúúcu yā. ( X Ní 'iicu 'iiⁿ'yāⁿ cuuvi dich'ɛɛtɛ́ yā Señor Jesucristo yeⁿ'ē yú cáávā chiiⁿ chi diiⁿ ndís'tiī. Ní 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ dich'ɛɛtɛ́ yā ndís'tiī caati Ndyuūs yeⁿ'ē yú ndúúcū Señor Jesucristo nginneé yā ndís'tiī.z' oX Ní cáávā chuū cueⁿ'e daāⁿmaⁿ ngaⁿ'angua'á 'nū caavā ndís'tiī. Ní ngiicá 'nū Ndyuūs yeⁿ'e yú chí diiⁿ cuenta yā chi ndís'tiī ní n'daacā ti yaa'ví yā ndís'tiī chi cuuvi yeⁿ'é yā ndís'tiī. Ní ngiicá 'nū Ndyuūs chi diíⁿ yā ndúúcū ndís'tiī ndúúcū poder yeⁿ'é yā chi ndís'tiī ní cuuvi diíⁿ nī nducuéⁿ'ē chi n'daācā. Ní cuuvi diíⁿ nī cumplir ntiiⁿnyuⁿ n'dai chi diíⁿ nī cáávā chi i'téénu nī Jesucristo. j& OX Ní tiempo chi ndaa Jesucristo miiⁿ nducyaaca 'iiⁿ'yāⁿ chi 'āā i'téénu yā Jesucristo ní caⁿ'a yā dich'ɛɛtɛ́ yā Ndyuūs. Ní 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ ntúūⁿ caⁿ'a yā dich'ɛɛtɛ́ yā Ndyuūs caati i'téénu nī nduudu cuaacu yeⁿ'é Ndyuūs chi ngaⁿ'a 'nū nanááⁿ nī. Ní 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ ngeⁿ'e yiiⁿnuⁿ yā. e% EX 'Iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ ní cuuví yā castigados ní cueⁿ'e daāⁿmaⁿ Ndyuūs di'cuiinú yā 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ ní Ndyuūs s'neeⁿ yā 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ yaⁿ'ai yeⁿ'é yā. Ní nguɛ́ɛ́ cuuvi n'diichí yā naaⁿ Ndyuūs. Ndíí nguɛ́ɛ́ ndúú cuuvi n'diichí yā dɛɛvɛ taavi ca yeⁿ'é yā ndúúcū poder yeⁿ'é yā. $  XNí ndaa yā chí ca'a yā castigo 'iiⁿ'yāⁿ chi nguɛ́ɛ́ n'diichí yā Ndyuūs ndúúcū 'iiⁿ'yāⁿ chi nguɛ́ɛ́ n'giindiveéⁿ yā nduudu cuaacu yeⁿ'e evangelio yeⁿ'e Señor Jesucristo yeⁿ'e yú chi nadanguáⁿ'ai yā 'iiⁿ'yāⁿ. # yXTiempo taachi Señor Jesucristo miiⁿ ngiicá yā yeⁿ'ē va'ai chɛɛti nguuvi ndúúcū ángeles yeⁿ'é yā ndúúcū poder yeⁿ'e yā, tuu'mi ní 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ ndaa yā ná nguuchi yaⁿ'ā. Ní tiempo miiⁿ Ndyuūs teé yā ndís'tiī chi 'āā ntɛ́ɛ́ 'cueenú nī cuuvi. 'Tiicá ntúūⁿ ní teé ya nús'uu chi 'āā ntɛ́ɛ́ 'cueenú 'nū cuuvi. %" EXCaati n'daacā nduucú Ndyuūs chi Ndyuūs nadíí'vɛ̄ 'iiⁿ'yāⁿ chi idiiⁿ chí ndís'tiī n'geenú nī ngii ndúúcū chi 'cueenú yā cuuvi. @! {XNí chuū ní cuaacu ch'iⁿ'i chi Ndyuūs ní diíⁿ yā juzgar 'iiⁿ'yāⁿ ndúúcū vaadī cuaacu caati Ndyuūs diíⁿ yā chi ndís'tiī ch'iⁿ'í nī chi n'dai taaví nī chi cuuvi ndaa nī naachi Ndyuūs ngaⁿ'a ntiiⁿnyúⁿ yā. Ní cáávā chuū chííⁿ chi ndís'tiī ní n'geenú nī ngii. F  XNíícú taachi ngaⁿ'á 'nū ngii 'nū hermanos yeⁿ'e yú yeⁿ'e ndís'tiī, tuu'mi ngaⁿ'á 'nū chi yeenú 'nū caati ch'ɛɛtinéé n'daacá nī nducyaaca nī chi caⁿ'á nī na yaācū yeⁿ'é Ndyuūs yeⁿ'ē yú, ní cáávā chi ndís'tiī ní ch'iⁿ'í nī ndúúcū nducuéⁿ'ē chi n'geenú nī ngii ní ndúúcū cosas chi díítūu chi chó'ōo yeⁿ'é nī chi vɛ́ɛ́ paciencia yeⁿ'é nī. Ní n'daacā i'teenú nī. I  XNdís'tiī hermanos yeⁿ'e yú, cueⁿ'e daāⁿmaⁿ canéé chi ca'á 'nū gracias Ndyuūs cucáávā ndís'tiī caati n'daacā chi diíⁿ 'nū 'tíícā. Caati deenú 'nū chi nguuvi nguuvi ca'áámá ca'áámá ndís'tiī ní i'téénu ca nī ní neⁿ'e cá nī nducyaaca nī 'aamá nī ndúúcū taama nī. 0 [XNeⁿ'é chi Ndyuūs Chiida yú ndúúcū Señor Jesucristo cuuví tée yā ndís'tiī cosas chí n'daacā n'dai yeⁿ'é yā ndúúcū vaadī 'diiíⁿ yeⁿ'e yā. Ndyuus caⁿ'á yā diíⁿ yā juzgar 'iiⁿ'yāⁿ chi vɛ́ɛ́ nuuⁿndi yeⁿ'é yā taachí ndaa Cristo taama vmnéⁿ'ēe  %X'Úú Pablo idinguúⁿ carta 'cūū ndúúcū hermano Silvano ndúúcū hermano Timoteo. Ní idinguúⁿ yeⁿ'e hermanos chi caⁿ'á yā na yaācū yeⁿ'e yáāⁿ Tesalónica. Ní hermanos ní yeⁿ'e Ndyuūs Chiida yú ní yeⁿ'e Señor Jesucristo yeⁿ'e yú. kOMaaⁿ ní ndís'tiī cu'téénu cá nī Señor Jesucristo yeⁿ'e yú chi nadanguáⁿ'ai yā s'uuúⁿ. Ní itée yā s'uuúⁿ nducuéⁿ'ē chi n'dai taavi yeⁿ'é yā ndúúcū vaadī deenu yeⁿ'é yā. Ngaⁿ'a yú chi Jesucristo miiⁿ ní ch'ɛɛtɛ cá yā maaⁿ ndúúcū nguuvi chi cúchiī ní cueⁿ'e daāⁿmaⁿ. 'Tíícā cuuvi.  Naati ndís'tiī hermanos yeⁿ'é chi neⁿ'é taavi, 'āā deenú nī dendu'ú 'cūū. Cundɛ́ɛ nī cuidado chi nguɛ́ɛ́ 'caandiveéⁿ nī nduudu yeⁿ'e 'iiⁿ'yāⁿ chi nguɛ́ɛ́ diíⁿ yā chi ngaⁿ'a ley yeⁿ'é Ndyuūs iiⁿ'yāⁿ chi candɛ́ɛ yā ndís'tiī lado yeⁿ'é yā ti ndís'tiī nguɛ́ɛ́ 'cuɛɛtinéé n'daacā ndúúcū chi i'téénu nī. )KNí Pablo miiⁿ ngaⁿ'á yā yeⁿ'e nducuéⁿ'e 'cūū ndúúcū vaadī deenu yeⁿ'é Ndyuūs na nducyáácá carta chí dingúuⁿ yā. Ní naⁿ'a carta yeⁿ'é yā duū'vi dendú'ū ní n'gíⁿ'i n'dáí chi cuuvi déénu yú. Ní 'iiⁿ'yāⁿ chi nguɛ́ɛ́ deenu yā ndúúcū 'iiⁿ'yāⁿ chi duu'vī i'téénu yā nguɛ́ɛ́ ngaⁿ'á yā nduudu cuaacu yeⁿ'e dendu'ū chi ngii ní yeⁿ'e 'tɛɛ chi canéé nguūⁿ. Ní caavā chi ngaⁿ'á yā chi nguɛ́ɛ́ cuaacu ní diíⁿ yā chi canéé chi ntuuví maáⁿ yā. U#Diíⁿ nī cuenta chi Señor Jesucristo yeⁿ'e yú ndúúcū ngiīnū n'dáí diíⁿ yā ndúúcu yú caati neⁿ'é yā chi nanguaⁿ'ai yú. 'Tiicá ntúūⁿ Pablo, hermano yeⁿ'e yú chi neené neⁿ'e yú, 'āā dinguúⁿ yā yeⁿ'é ndís'tiī 'áámá carta ndúúcū vaadī deenu chi Ndyuūs nca'á yā Pablo miiⁿ. DNí cáávā chuū ndís'tiī hermanos chi neⁿ'é taavi, 'naaⁿ tiempo chi cunee ngiinú nī dendu'ú 'cūū candɛɛ cá nī cuidado chi 'diiíⁿ 'diiiⁿ 'cuɛɛtineé nī ní nguɛ́ɛ́ dinuuⁿndí nī. Ní 'tíícā nguɛ́ɛ́ vɛ́ɛ́ culpa yeⁿ'e nī nanááⁿ Ndyuūs taachi Cristo ndaa yā. 7 Naati s'uuúⁿ ní canéé ngiinu yú chi snaaⁿ yú 'áámá nanguuvi chí ngaī ndúúcū 'áámá iⁿ'yeēⁿdī chí ngaī naachi vɛ́ɛ́ dámaāⁿ nducuéⁿ'ē chi cuaacu ní nducuéⁿ'ē ní n'daacā n'dai. 'Tíícā Ndyuūs ngaⁿ'á yā chi tée yā s'uuúⁿ. { 'Tíícā 'cuɛɛtineé nī 'naaⁿ chi canee ngiinu yú ndii nguuvi chi ndaā Señor Jesucristo taama vmnéⁿ'ēe. Ní diiⁿ yú nducuéⁿ'ē ntiiⁿnyuⁿ yeⁿ'e Señor caati niiⁿnuúⁿ niiⁿnuuⁿ cuuvi ndaa yā. Nguuvi chi ndaa yā nánguuvi ní cuūcū ní 'cuiinu ndúúcū tanducuéⁿ'ē chi vɛ́ɛ́ yeⁿ'ē. Ní 'cuiinu ntuvií cáávā nguuchi yaⁿ'ā. 7g Deenu yú chi tanducuéⁿ'ē dendu'ū chí 'túúcā 'cuiinu tuvií. Ní ¿táácā cuuvi 'cuɛɛtinée nī? Ndís'tiī canee chi ca'á nī núúⁿmáⁿ staava yeⁿ'é nī na ta'a Ndyuūs ní dich'ɛɛtɛ́ nī Ndyuūs. Ní 'cuɛɛtineé nī dámaāⁿ tan'dúúcā chi Ndyuūs neⁿ'é yā. T! Ní nguuvi chi ndaa Señor Jesucristo taama vmnéⁿ'ēe, nguuvi miiⁿ ndaā tan'dúúcā chi 'ááma duucu chi indáá n'gaaⁿ. Ní nguɛ́ɛ́ canéé ngiinu yú yeⁿ'ē nguuvi 'cūū taachi Ndyuūs nadi'tuūví yā nanguuvi yuudu n'dáí 'cuɛɛcú. Ní tanducuéⁿ'ē chi vɛ́ɛ́ nanguuvi ní cuūcū ní 'cuiīnū ndúúcū ngiichi yaⁿ'ā chi 'iiⁿ'nuⁿ taaⁿ. Ní yáⁿ'āa ntúūⁿ va ndúúcū tanducuéⁿ'ē dendu'ū ní cuūcū.  Ní Señor Jesucristo yeⁿ'ē yú nguɛ́ɛ́ cuuvi 'naa yā yeⁿ'e chi ngaⁿ'a yā chi diiⁿ yā tan'dúúcā chi nadicadíínuuⁿ tanáⁿ'ā saⁿ'ā. Naati Ndyuūs ni vɛ́ɛ́ paciencia yeⁿ'e yā ndúúcū s'uuúⁿ caati nguɛ́ɛ́ neⁿ'é yā chi 'aama yú cuuvi ndai yú ti neⁿ'é yā chi nducyaaca s'uuúⁿ ni ndaacadaami yú yeⁿ'ē nuuⁿndi yeⁿ'e yú. !;Maaⁿ ní ndís'tiī hermanos yeⁿ'é chi neⁿ'é taavi, nguɛ́ɛ́ cuuvi naáⁿ nī chi nanááⁿ Ndyuūs 'áámá nguuvi ní tan'dúúcā chi 'áámá mil nduūyū ní 'áámá mil nduūyū ní tan'dúúcā chi 'áámá nguuvi. 'Tíícā canéé nanááⁿ Ndyuūs. s_Ní nanguuvi ndúúcū yáⁿ'āa chi vɛ́ɛ́ maaⁿ Ndyuūs ca'á yā orden yeⁿ'ē chi canéé chí candɛɛ́ yā cuidado yeⁿ'ē ndii tiempo chi cuucu ndúúcū yaⁿ'ā. Ní taachi ngiichi yáⁿ'āa miiⁿ tuu'mi ní Ndyuūs n'diichí yā nuuⁿndi yeⁿ'é 'iiⁿ'yāⁿ. Ní Ndyuūs diíⁿ yā chi 'cuiīnū 'iiⁿ'yāⁿ chi nguɛ́ɛ́ n'daacā. #Ní iⁿ'yeeⁿdī yeⁿ'e tiempo chi chó'ōo ní chiituú nuūⁿnīⁿ ní ndai naāaⁿ yeⁿ'ē cáávā chi cheeⁿ taaⁿ cúúvī. ''Iiⁿ'yāⁿ chi ngaⁿ'á yā 'tíícā nguɛ́ɛ́ neⁿ'e yā diíⁿ yā cuenta yeⁿ'e tiempo chi 'naaⁿ tiempo chi chó'ōo. Tiempo miiⁿ Ndyuūs ngaⁿ'á yā ní ndúúcū nduudu yeⁿ'é yā din'dái yā nánguuvi ndúúcū iⁿ'yeeⁿdí 'cūū. Ní iⁿ'yeeⁿdí 'cūū can'daā ná nuūⁿnīⁿ. Ní iⁿ'yeeⁿdí 'cūū canee na lugar yeⁿ'ē cáávā nduudu yeⁿ'é Ndyuūs. 1[Ní ngaⁿ'á yā: ¿Tíí cánéé promesa chi ngaⁿ'a chi Cristo canéé chi ndaa yā táámá vmnéⁿ'ēe? Ndii tiempo chi 'āā chó'ōo taachi ch'iī 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'e ndaata yeⁿ'e yú. 'Āā daamá nūuⁿ canéé tanducuéⁿ'ē ndíí taachi Ndyuūs din'dái yā iⁿ'yeeⁿdī. 5 cNí vmnááⁿ vmnaaⁿ nadacadíínuuⁿ nī yeⁿ'e chuū chí nguuvi s'eeⁿ chi 'cuiinū iⁿ'yeeⁿdí 'cūū. Vɛ́ɛ́ 'iiⁿ'yāⁿ chi duuchinéeⁿ yā yeⁿ'e nducuéⁿ'ē chi yeⁿ'é Ndyuūs. Ní 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ diíⁿ yā nuuⁿndi tan'duucā chi maáⁿ yā neⁿ'e yā. . UNeⁿ'é chi n'gaacu nī yeⁿ'e tiempo chi chó'ōo yeⁿ'e profetas chi dɛɛvɛ ní ngaⁿ'a yā nduudu cuaacu. Ní n'gaacú nī yeⁿ'e tiempo maaⁿ yeⁿ'e mandamiento yeⁿ'e Señor chi nadanguáⁿ'ai yā s'uuúⁿ. Mandamiento yeⁿ'é yā ní apóstoles chi'cueeⁿ yā ndís'tiī. e  ENdís'tiī hermanos yeⁿ'é chi neⁿ'e taaví, carta 'cūū ní ndii chíí ndii 'úúví chi idinguúⁿ yeⁿ'e nī. Ní na 'uuvī carta chi idinguúⁿ yeⁿ'e ndís'tiī, neⁿ'é diíⁿ chi nadacadíínuuⁿ nī yeⁿ'e nducuéⁿ'ē chi dɛɛvɛ́ n'dai. Ní teé consejo ndís'tiī chi n'gaacú nī yeⁿ'e nducuéⁿ'ē chi idinguúⁿ. C Ní cho'oó yeⁿ'e 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ tan'dúúcā chi ngaⁿ'a 'áámá nduudu cuaacu 'tíícā: 'Yaānā nguɛɛcunée tī che'e tī chí ndaāchi tī ní cuuchí chi 'iiⁿ'yāⁿ naaⁿnú yā chi dɛɛvɛ tī ní nguɛɛcunée tī ngeⁿ'e tī nguɛɛcundáa tī nguaaⁿ nuūⁿnīⁿ nchɛɛ̄tí. }N'dáácā ca chi 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ nguɛ́ɛ́ n'diichí yā yúúní cuaacu yeⁿ'é Ndyuūs ti taachi 'āā n'diichí yā yúúní cuaacu tuu'mi ní ndaācādaamí yā yeⁿ'e ley yeⁿ'é Ndyuūs chi Ndyuūs ca'a yā 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ. `9Ní 'iiⁿ'yāⁿ chi i'téénu yā Señor Jesucristo yeⁿ'e yú ní yeⁿ'é yā, ní Cristo 'āā nadanguáⁿ'ai yā 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'e nducuéⁿ'ē chi nguɛ́ɛ́ n'daacā yeⁿ'e iⁿ'yeeⁿdí 'cūū. Ní cuayiivi miiⁿ nduuti chi 'iiⁿ'yāⁿ nanguɛɛcunée yā taama vmnéⁿ'ēe ní diíⁿ yā dendú'ū nuuⁿndi chi yeⁿ'e iⁿ'yeeⁿdí 'cūū tuu'mi ní cunncáā ca canee yā nguɛ́ɛ́ ti tiempo chi 'āā cuɛ́ɛ́ i'téénu yā Jesucristo. yk'Iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ chi nginnche'éí yā 'iiⁿ'yāⁿ ngaⁿ'á yā chi ca'á yā 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ chi libre yā. 'Iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ maáⁿ yā ní canéé yā prisioneros yeⁿ'e nuuⁿndi chi diíⁿ yā. Ní ca'áámá ca'aama 'iiⁿ'yāⁿ chi nguɛ́ɛ́ libre yā ní canéé yā maaⁿ poder nuuⁿndi ní nguɛ́ɛ́ cuuvi cuchɛɛ yā yeⁿ'ē. iK'Iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ ní ngaⁿ'a yā nduudu n'gɛɛtɛ chi nguɛ́ɛ́ dichíí'vɛ̄. Ní ndúúcū vicio yeⁿ'e yā, ndúúcū nducuéⁿ'ē nuuⁿndi chi neⁿ'e cuerpo yeⁿ'e yā, 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ ní neⁿ'e yā diíⁿ yā chi tanáⁿ'ā 'iiⁿ'yāⁿ chi 'āā nduuvidɛɛvɛ́ yā ní 'āā ntɛ́ɛ́ caⁿ'á yā ndúúcū 'iiⁿ'yāⁿ chi dinuuⁿndi yā ní tanáⁿ'a yā neⁿ'é yā nanguɛɛcúndii ntuúⁿ yā ní dinuuⁿndi yā taama vmnéⁿ'ēe. 6eNí 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ ní tan'dúúcā vaacu nuūⁿnī díyaāi 'tiicá yā. Tan'dúúcā meēeⁿ chi candɛ́ɛ̄ 'yúúné taaⁿ 'tiicá yā. 'Iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ ní condenado yā ní caⁿ'á yā cho'ó yā naachi diituu n'dáí maaíⁿ. Ní miiⁿ canee yā cueⁿ'e daāⁿmaⁿ. #Ní taachi cueⁿ'e sa ndúúcū burro yeⁿ'e sa, burro yeⁿ'e sa ngaⁿ'á tī ndúúcū nduudu yeⁿ'e 'iiⁿ'yāⁿ ní diíⁿ tī reprender saⁿ'ā Balaam miiⁿ yeⁿ'ē nuuⁿndi chi diiⁿ sa. Ní 'āā ntɛ́ɛ́ diiⁿ sa nuuⁿndi miiⁿ tiempo miiⁿ. F'Iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ divíi yā yeⁿ'e yúúní cuaacu yeⁿ'e Ndyuūs ní chiicá yā yúúní chí neⁿ'e maáⁿ yā. Diíⁿ yā tan'dúúcā chi diiⁿ profeta Balaam chi daiya saⁿ'ā Beor. Tiempo chi chó'ōo Balaam miiⁿ neⁿ'e sa diiⁿ sa ganar tuumī yeⁿ'e chi nguɛ́ɛ́ n'daacā chi diiⁿ sa. w~ |{zywv7tsqpommHkiCggeeWcbW`F^^4]F\x[YYMWUTBSR)QyPN6MLKKJIIMH8EDCGBA@@? >K==/;;: 9f76z594422S1N/.-,+*))'&%\$]#"d"! #U@b>2a< 2 - Sy@arzjaMCáávā chuū caaⁿ'máⁿ ndúúcū 'áámá vaadī yeenú yeⁿ'ē staava yeⁿ'é ndúúcū vaadī yeenú yeⁿ'e cheendí. 'Iicu cuerpo yeⁿ'é 'intaavi'tuunúūuⁿ ndúúcū chi canee ngiinú yeⁿ'é Ndyuūs. t`aDavid caⁿ'a sá yeⁿ'e sáⁿ'a 'cūū:Ti cueⁿ'e daāⁿmaⁿ inaáⁿ Señor 'iivú Ndyuūs vmnááⁿ yeⁿ'é. Ní canée yā lado yeⁿ'e honor, ní mar 'aamá 'iiⁿ'yāⁿ nguɛ́ɛ́ cuuví di'vaachí yā 'úú. k_OSáⁿ'a 'cūū Ndyuūs nadacuéeⁿ yā saⁿ'ā yeⁿ'ē nguaaⁿ tináⁿ'ā. Sáⁿ'a 'cūū nguɛ́ɛ́ cuuví cunée sa nguaaⁿ tináⁿ'ā. Cáávā chuū ní Dendyuūs nadacuéeⁿ yā saⁿ'ā nguaaⁿ tináⁿ'ā. I^ Sáⁿ'a 'cūū Ndyuūs ní ca'a yā saⁿ'ā cáávā voluntad yeⁿ'e maaⁿ yā tan'dúúcā chi déénú n'dai yā ndíí vmnaaⁿ. Ndís'tiī ní chiicá nī chi sta'á yā sáⁿ'a 'cūū chi'neéⁿnga'á yā saⁿ'ā. Ní ch'iiⁿ'núⁿ yā saⁿ'ā cucáávā 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ chí nguɛ́ɛ́ n'daacā. ]Ndís'tiī saⁿ'ā yeⁿ'e 'iiⁿ'yāⁿ Israel, 'caandiveéⁿ nī nduudu 'cūū: Jesús yeⁿ'e yáāⁿ Nazaret ní 'áámá saⁿ'ā chi Dendyuūs n'diichí yā chi n'daācā sa nguaaⁿ ndís'tiī. Ní Dendyuūs diíⁿ yā vaadī n'gíínú ndúúcū señales ndúúcū ntiiⁿnyuⁿ ch'ɛɛtɛ cáávā saⁿ'ā miiⁿ nguaaⁿ ndís'tiī tan'dúúcā ndís'tiī deenú nī. d\ANíícú nducyaaca 'iiⁿ'yāⁿ chi caaca: Señor 'iivú, ní Ndyuūs nanguáⁿ'ai yā. N['iicu 'yáⁿ'ā miiⁿ nduuvi maāiⁿ. Níícú 'iiyū mííⁿ ndúúví yuūúⁿ, taachi 'aa cuɛ́ɛ́ ndaa nguuví yeⁿ'ē Señor. Nguuvi miiⁿ ch'ɛɛtɛ ní chi 'cuuⁿ'miⁿ yā. VZ%Níícú 'cuuⁿ'míⁿ vaadi n'giinu yeⁿ'é cuaaⁿ 'niiⁿnuⁿ nanguuvi, ndúúcū señales yeⁿ'é cuaaⁿ ndiiyā na yáⁿ'āa, ndúúcū yuūúⁿ, ndúúcū yaⁿ'ā, ndúúcū yaaⁿ'mi, VY%'Tíícā yeⁿ'e nguuvi miiⁿ, 'úú teé Espíritu yeⁿ'é vmnaaⁿ yeⁿ'e saⁿ'ā chí dichíí'vɛ̄ 'úú ndúúcū n'daataa chí dichíí'vɛ̄ 'úú. Ní caaⁿ'maⁿ yā nduudu yeⁿ'é. X Ndyuūs ní caⁿ'a yā taachi ndaā nguuvi cuayiivi chí cuchiī, chi teé Espíritu yeⁿ'é vmnaaⁿ nducyaacá 'iiⁿ'yāⁿ. Ní daiyá nī saⁿ'ā ndúúcū daiyá nī n'daataá caaⁿ'máⁿ yā nduudu yeⁿ'é. Ní saⁿ'ā n'gaiyáā n'deēe nááⁿ chi 'cuuⁿ'míⁿnáāaⁿ yeⁿ'ē sa. Ní 'iiⁿ'yāⁿ ndiicúū yeⁿ'é nī n'deee nááⁿ chi 'cuíínu yā. uWcChuū canéé nguūⁿ na libro yeⁿ'e Ndyuūs naachi caⁿ'a profeta Joel chi ngaⁿ'a chi cuchiī: V!Sáⁿ'ā s'uuⁿ nguɛ́ɛ́ cúú'ví sá tan'dúúcā chí nadacádiinúúⁿ ndís'tiī caati maaⁿ ní n'gɛɛcu nuuⁿ 'yáⁿ'ā. nUUTuu'mi ní Pedro mííⁿ cheendii sa ndúúcū ndiicháámá yā ní caⁿ'a yuudu sá ní ngaⁿ'a sā ngii sa 'iiⁿ'yāⁿ: Ndís'tiī saⁿ'ā s'eeⁿ yeⁿ'e Israel ndúúcū nducyaaca chi snée yā na yáāⁿ Jerusalén. Ní cánéé chi 'cuuⁿ'míⁿ ndís'tiī ní tumicadíínuuⁿ nī chuū. Ní 'caandiveéⁿ nī nduudu yeⁿ'ē 'úú. T Tanáⁿ'a yā ní sta'á yā tan'dúúcā 'áámá duuchi ní ngaⁿ'a yā: 'Āā chi'í yā. Chuū ngaⁿ'a Pedro vmnááⁿ vmnaaⁿ YS+ Nducyaacá yā ní 'áámá cheⁿ'é yeⁿ'é yā, ní n̄diiiⁿ 'uuví yā vaanicadiinuuⁿ yeⁿ'é yā. Ní ngaⁿ'á yā 'aamá yā ndúúcū taamá yā: ¿'Dɛ́'ɛ́ neⁿ'e caaⁿ'maⁿ chuū? ^R5 Níícú 'iiⁿ'yāⁿ isla Creta, ndúúcū 'iiⁿ'yāⁿ país Arabia snée yā miiⁿ. Nducyaaca yú n'giindiveeⁿ yú davaacu yeⁿ'e yú. Ngaⁿ'á yā yeⁿ'ē chi ch'ɛɛtɛ taavi cá yeⁿ'é Dendyuūs. Q} 'iiⁿ'yāⁿ yáⁿ'āa Frigia ndúúcū país Panfilia, país Egipto, yáⁿ'āa s'eeⁿ yeⁿ'e Africa chi canee cuaāⁿ 'diituú 'áámá lado cuaaⁿ yeⁿ'ē yáⁿ'āa Cirene, ndúúcū 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'e yáāⁿ Roma chí snée yā miiⁿ. Tan'dúúcā ntúūⁿ 'iiⁿ'yāⁿ Israel s'eeⁿ 'tiicá ntúūⁿ 'iiⁿ'yāⁿ chi 'āā maaⁿ 'iiⁿ'yāⁿ Israel. tPa Vɛ́ɛ́ 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'e país Partia, 'iiⁿ'yāⁿ país Media, país Elam, ndúúcū 'iiⁿ'yāⁿ chi snée yā na país Mesopotamia, 'iiⁿ'yāⁿ yáⁿ'āa Judea, yáⁿ'āa Capadocia, yáⁿ'āa Ponto, yáⁿ'āa Asia, oOW¿'Taacā chííⁿ n'giindiveeⁿ yú nduudu yeⁿ'ē yú tan'dúúcā naachí ch'iindiyaāⁿ yú? \N1Nducyáácá yā 'áámá cheⁿ'e yiinu yā ní 'áámá nínacadíínuuⁿ yā, ní ngaⁿ'á yā: N'diichí nī, ¿'áá nguɛ́ɛ́ yeⁿ'ē yáⁿ'āa Galilea nducyaaca saⁿ'ā s'eeⁿ chí ngaⁿ'ā sa? MMTaachí ndaā chí 'ɛɛcu ruuⁿ mííⁿ nduuvidaamá n'deee n'dáí yā ní chidáanā yeⁿ'é yā ti ca'áámá ca'áámá yā ch'iindiveéⁿ yā chi ngaⁿ'ā davaacu yeⁿ'e maáⁿ yā. ?LwTuu'mi ní na yáāⁿ Jerusalén ch'ɛɛtinéé 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'e Israel chi saⁿ'ā chí i'téénú Dendyuūs yeⁿ'ē nducyaaca naciones yeⁿ'e iⁿ'yeeⁿdí 'cūū. KwNíícú canée yā nducyááca yā chiitu ndúúcū Espíritu N'dai yeⁿ'e Ndyuūs. Níícú Espíritu N'dai miiⁿ diíⁿ yā chi tucá'a yā caⁿ'a yā táámá naaⁿ davaacu s'eeⁿ tan'dúúcā nduudu chí ca'ā Espíritu N'dai miiⁿ. J3Ní che'enaāáⁿ n'deee n'dai cosas tan'dúúcā ch'ííyā yeⁿ'e yaⁿ'ā n'gaiyáā. Ní ch'ɛɛtɛ ndúūu vmnaaⁿ yeⁿ'ē 'iiⁿ'yāⁿ. IwTuu'mí nūuⁿ tucá'ā ch'ɛ́ɛ̄cu ruuⁿ cuchiī nanguuvi tan'dúúcā 'áámá 'yúúné tááⁿ chí ngéenū. Ch'iindiveéⁿ yā ruūⁿ miiⁿ chí chíítú va'āī naachi snée yā miiⁿ. Ní 'iiⁿ'yāⁿ s'uúⁿ vɛɛtɛ́ yā. pH [Nducyáácá yā nduuvidaamá yā taachi ndaā nguuvi yeⁿ'e Pentecostés chi 'viicu yeⁿ'e cosecha. +G QNíícú dinguúⁿ yā na 'úúví caaca ndúúcū 'uuvī chi nguuví 'iiⁿ'yāⁿ, José miiⁿ ndúúcū Matías. Ní tun'dáá yā 'áámá chi nguuvi Matías ní Matías miiⁿ tuneeⁿ. Ní nduuvidaama sa chíí ndicháámá apóstoles chi 'iiⁿ'yāⁿ chi dichó'ó Dendyuūs. F ;Níícú cunee ndúúcū sa ntiiⁿnyuⁿ ndúúcū apóstoles lado yeⁿ'e Judas. Ní diiⁿ sa ntiiⁿnyuⁿ yeⁿ'ē Judas ntiiⁿnyuⁿ chi nguɛ́ɛ́ diīⁿ sa cumplir cucáávā nuuⁿndi yeⁿ'ē sa. 'Tíícā ní Judas cúnaⁿ'a sa na lugar naachí tuneeⁿ saⁿ'ā. ZE /Ní caⁿ'angua'á yā ní caⁿ'a yā: N'diī, Señor Ndyuūs, chi n'diichi nī staava yeⁿ'ē nducyáácá yā, 'cuuⁿ'míⁿ nī nús'uu 'áámá chɛ́ɛ́ sáⁿ'ā s'ūuⁿ chí 'āā ndɛɛvɛ́ nī. :D oNí 'neeⁿ ndutá'a yā ná 'uuvi 'iiⁿ'yāⁿ. 'Áámá saⁿ'ā miiⁿ ní nguuvi sa José Barsabás chi nguuvi Justo ndúúcū taama saⁿ'ā miiⁿ chi nguuvi sa Matías. SC !'Iiⁿ'yāⁿ miiⁿ canee cuuⁿmiⁿ chi canéé yā ndúúcu 'nū taachi tucá'a yā chɛɛdinuūⁿnīⁿ Juan ndíí nguuvi chi Jesús cunaⁿ'á yā cuaaⁿ 'niiⁿnuⁿ nanguuvi. 'Túúcā canee cuuⁿmiⁿ chi 'áámá yā caaⁿ'maⁿ yā ndúúcū nús'uu nduudu cuaacu yeⁿ'ē chí nduuchi Jesús ngaaⁿ tináⁿ'ā. B 9'Iiⁿ'yāⁿ sáⁿ'ā miiⁿya canee cuuⁿmiⁿ chi canéé yā ndúúcu 'nū nducueⁿ'e tiempo chi Señor Jesús canéé yā ndúúcu 'nū. 'A ITi canéé nguūⁿ na libro yeⁿ'e Ndyuūs naachi chi duuchi Salmos:Naachí navaacu sa mííⁿ nduuvi díyáaí. Ndíí nguɛ́ɛ́ 'iiⁿ'yāⁿ chi 'cuɛɛtinée yā miiⁿ. Níícú canéé nguūⁿ:Cuta'a taamá yā ntiiⁿnyuⁿ yeⁿ'e saⁿ'ā ndíí tiīiⁿ. d@ CNducyáácá 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'e yáāⁿ Jerusalén chicadíínuuⁿ yā chuū. Ní yáⁿ'āa miiⁿ ní 'tíícā canee chi duuchi Acéldama davaacu yeⁿ'é yā chí neⁿ'e caaⁿ'maⁿ campo yeⁿ'ē yuūúⁿ. w? iSáⁿ'a miiⁿ ní cái sa 'áámá tááⁿ yáⁿ'āa ndúúcū tuūmī yeⁿ'ē nuuⁿndi yeⁿ'ē sa. Ní chin'daā sa dácaā n'díi sa ní nda'ai naavtaⁿ'a cuerpo yeⁿ'ē sa ní tanducueⁿ'ē ngɛɛti sa ch'iinu cān'daa. [> 1Judas miiⁿ ní ndúúcū nús'uu ní diiⁿ sa ntiiⁿnyuⁿ ndúúcū nús'uu. = +Ndís'tiī hermanos, canee cuuⁿmiⁿ chí cuuvi cuaacu Escritura chí Espíritu N'dai yeⁿ'e Ndyuūs caⁿ'a David cuaaⁿ vmnaāⁿ ní David miiⁿ dinguúⁿ yā yeⁿ'e Judas. Judas miiⁿ ch'iⁿ'i sá du'u chí Jesús. Maaⁿ níícú chiī chita'á yā Jesús. Y< -'Iiⁿ'yāⁿ chi nduuvídaama miiⁿ ngíi yā tan'dúúcā 'áámá ciento canee ndiicú yā. Hora miiⁿ nacueéⁿ Pedro naavtaⁿ'a yeⁿ'e 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ chi i'téénu yā Cristo ní caⁿ'a sa: {; qNducyáácá 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ ndúúcū n'daata s'eeⁿ ndúúcū María chi chɛɛcu Jesús ndúúcu 'díínu Jesús nduuvidaamá yā ní 'áámá vaādī cadiinúúⁿ yeⁿ'é yā ní ngaⁿ'angua'á yā ní di'cuiitú yā Dendyuūs. K:  Ndaá yā na yáāⁿ miiⁿ. Chɛɛ́ yā na cuarto yaacu naachi cānee Pedro, ndúúcū Jacobo, ndúúcū Juan, ndúúcū Andrés, ndúúcū Felipe, ndúúcū Tomás, ndúúcū Bartolomé, ndúúcū Mateo, ndúúcū Jacobo dáiyā saⁿ'ā chi nguuvi Alfeo, ndúúcū Simón Zelote, ndúúcū Judas chi 'diīnū Jacobo. |9 s Can'dáa yā ná yiīcū 'lííⁿ chi nguuvi Olivos chi canéé niiⁿnuⁿ ná yáāⁿ Jerusalén ní ndáá yā na yáāⁿ Jerusalén. Distancia 'cūū chí ngaⁿ'a ley chi cuuvi caacá yā sábado nguuvi chi ntaavi'tuunuúⁿ yā. m8 U 'Úuvi 'iiⁿ'yāⁿ miiⁿ ní ngaⁿ'a yā ngii yā saⁿ'ā s'eeⁿ: Ndís'tiī saⁿ'a yeⁿ'e yáⁿ'āa Galilea, ¿dɛ'ɛ n'gíínú nī nanguuvi? Maāⁿ Jesús chí cunaⁿ'a yā yeⁿ'e ndís'tiī nanguuvi 'tíícā ndaa túuⁿ yā tan'dúúcā chí n'diichí nī 'iiⁿ'yāⁿ cuinaⁿ'á yā nanguuvi. Ndɛɛvɛ yā saⁿ'ā lado yeⁿ'e Judas ?7 y Ní saⁿ'ā s'eeⁿ ní n'gíínú sá nanguuvi. Taachí 'āā cuchɛ́ɛ Jesús, n'diichi sa na 'uuvi saⁿ'ā chi ángel chineē ndúúcu sa ndúúcū catecai cuɛ́ɛ̄ sa. M6  Ní ch'íínú caⁿ'a yā chuū taachi n'diichi saⁿ'ā s'eeⁿ Jesús cuchɛ́ɛ yā ní che'enaāⁿ sa 'iiⁿ'yāⁿ ná meēeⁿ. Ní 'āā ntɛ́ɛ́ snaaⁿ saⁿ'a s'eeⁿ 'iiⁿ'yāⁿ. -5 UNaati cuta'á nī poder chi diitú nī taachi 'āā ndaa Espíritu N'dai yeⁿ'e Ndyuūs vmnaaⁿ yeⁿ'é nī. Ní ndís'tiī ní caaⁿ'máⁿ nī nduudu cuaacu yeⁿ'é na yáāⁿ Jerusalén ndii nuuⁿmaⁿ yáⁿ'āa Judea, ndii yáⁿ'āa Samaria, ndii núúⁿmáⁿ iⁿ'yeēⁿdī. U4 %Ní ngaⁿ'a Jesús ngiī yā 'iiⁿ'yāⁿ: Nguɛ́ɛ́ ituneeⁿ ndís'tiī chi cadíínuuⁿ nī dɛ'ɛ tiempo o dɛ'ɛ nguuvi yeⁿ'ē chuū chí Chiida yú s'neeⁿ yā na poder yeⁿ'e maáⁿ yā. 3 Tuu'mi ní saⁿ'a chi ndúúvídáámá nitiinguunéeⁿ yā 'iiⁿ'yāⁿ ní ngaⁿ'á yā: Señor Jesús, ¿'áá nadicuééⁿ ntuuⁿ nī taama saⁿ'ā Israel chí caaⁿ'maⁿ ntiiⁿnyuⁿ sa yeⁿ'e 'iiⁿ'yāⁿ Israel maaⁿ nguuví 'cūū? I2  Juan cuaacu nííⁿnyúⁿ chi ndúúcū nuūⁿnīⁿ chɛɛdinuūⁿnīⁿ sa naati ndís'tiī ní cuɛɛdinuūⁿniⁿ nī ndúúcū Espíritu N'dai yeⁿ'e Ndyuūs. Jesús cuchɛ́ɛ yā 1 Taachí ndii dáámá yā tuu'mi ní Jesús caⁿ'a ntiiⁿnyúⁿ yā apóstoles. Nguɛ́ɛ́ náⁿ'a nī yeⁿ'e yáāⁿ Jerusalén naati cunee ngíínú nī yeⁿ'ē chi caⁿ'a Chiida yú chi tée yā. Chuū chi 'āā ch'iindiveéⁿ nī yeⁿ'ē 'úú. #0 AJesús ch'eenú yā chiī ní ch'īi yā. Cuayiivi taachi 'āā ch'īi yā nééné n'deee nááⁿ chííⁿ ch'iⁿ'i maáⁿ yā yeⁿ'é yā tan'dúúcā chí 'āā cuɛɛ̄ 'cuūvi yā vmnááⁿ apóstoles caati apóstoles cuuvi déénu yā chi cánduuchi ntuuⁿ yā. Canée yā ndúúcū apóstoles yeⁿ'é yā 'uuvi ngɛɛcu nguuvi ní caⁿ'a yā yeⁿ'ē chi Dendyuūs ngaⁿ'a ntiiⁿnyúⁿ yā. / }ndii nguuvi chí cunaⁿ'ā Jesús va'ai chɛɛti nguuvi. Vmnááⁿ vmnaaⁿ chi cunaⁿ'ā Jesús miiⁿ ch'íínú ca'a yā orden yeⁿ'é yā apóstoles caava Espíritu N'dai yeⁿ'e Ndyuūs. Jesús ndɛɛvɛ́ yā ní dichó'o yā apóstoles. . 3Dii Teófilo, taachí vmnááⁿ vmnaaⁿ dinguúⁿ yeⁿ'e di, caⁿ'á yeⁿ'e tanducuéⁿ'ē chi 'túúcā diiⁿ Jesús ní ca'cueéⁿ yā, "- ?'Diiíⁿ canéé ndúúcū di. Amigos yeⁿ'e s'uuúⁿ dichó'o yā: N'daí n'dīī, ngaⁿ'a yā. Dii dichó'o di: N'daí ndís'tiī, yeⁿ'ē amigos yeⁿ'e s'uuúⁿ taachi yaa'vi di 'iiⁿ'yāⁿ ca'áámá ca'áámá yā caavā chi duuchí Cristo. 'Tíícā cuuvi.~, wCaati neⁿ'é n'diichí ndís'tiī núúⁿ niīⁿyūⁿ ní caaⁿmáⁿ ndúúcu di ní ndís'tiī nduucú. + 3 Nééné vɛ́ɛ́ yeⁿ'é chi neⁿ'é dinguúⁿ yeⁿ'e ndís'tiī naati nguɛ́ɛ́ neⁿ'é dinguúⁿ ndúúcū tinta ndúúcū pluma. =* u Nducyáácá yā ngaⁿ'á yā nduudu cuaacu yeⁿ'e saⁿ'ā Demetrio. 'Āā 'tiicá nūuⁿ nduudu cuaacu n'giⁿ'i vida yeⁿ'é yā. 'Tiicá ntúūⁿ s'uuúⁿ ngaⁿ'a yú ndúúdú cuaacu yeⁿ'e yā. Ní ndís'tiī deenú ni chí ngaⁿ'ā yú nduudu cuaacu yeⁿ'é yā. Ch'iīnū carta maaⁿ $) C Díí chi neⁿ'é, nguɛ́ɛ́ diiⁿ di chiiⁿ chi n'diichi di chi nguɛ́ɛ́ n'daacā. Diiⁿ di chi n'daacā. Du'ū chi din'daacā ní yeⁿ'ē Dendyuūs. Du'ū chi nguɛ́ɛ́ n'daacā nidiiⁿ ní nguɛ́ɛ́ n'dííchí Dendyuūs. Saⁿ'a Demetrio, n'daacā idiiⁿ sa @( { Cáávā chuū taachi 'úú chi ndaá tuu'mi ní nin'gaacú tanducuéⁿ'ē chi diiⁿ sáⁿ'ā miiⁿ. Taatiī caⁿ'ā sa yeⁿ'e s'uuúⁿ ndúúcū nduudu taaⁿ chi nguɛ́ɛ́ n'daacā taatiī 'caā'vā sa contra yeⁿ'e s'uuúⁿ. Ní nguɛ́ɛ́ yeenú sá ndúúcū dendu'ū. Nguɛ́ɛ́ n'guuⁿ sa vi'ī yú. Ní nguɛ́ɛ́ neⁿ'e sa chi tanáⁿ'a yā chi 'cuaaⁿ yā vi'í yā. Níícú tun'dáa sa 'yā chɛɛti yaācū. 6' g 'Úú nidinguúⁿ yeⁿ'ē 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'e yaācū caati Diótrefes nguɛ́ɛ́ 'cuaaⁿ sa nús'uu ti néⁿ'é sa caaⁿ'maⁿ ntiiⁿnyuⁿ sá yeⁿ'é yā. c& AS'uuúⁿ ní canee chi 'cuaaⁿ yú 'iiⁿ'yāⁿ s'tíī. Níícú cuuvi cunée yā ndúúcu yú 'iiⁿ'yāⁿ chí idiíⁿ yā ntiiⁿnyuⁿ yeⁿ'e vaadī cuaacu. Saⁿ'a Diótrefes nguɛ́ɛ́ n'daacā diiⁿ sa p% [Caati 'iiⁿ'yāⁿ cueⁿ'é yā 'muuⁿ cueⁿ'é yā miiⁿ cucáávā chi neⁿ'é yā caaⁿ'máⁿ yā yeⁿ'e Cristo. Nguɛ́ɛ́ dɛ'ɛ̄ vɛɛ sta'á yā yeⁿ'ē 'iiⁿ'yāⁿ chi nguɛ́ɛ́ yeⁿ'e ndaata yeⁿ'é yā. 0$ ['Iiⁿ'yāⁿ miiⁿ ngaⁿ'á yā nduudu cuaacú yeⁿ'e vaadī neⁿ'e yeⁿ'e di nanááⁿ 'iiⁿ'yāⁿ chi snúūⁿ yaācū. Nduuti chi cunnéé dí 'iiⁿ'yāⁿ tan'dúúcā chi canéé chi diiⁿ di ní tan'dúúcā chi neⁿ'e Dendyuūs chi diiⁿ di, tuu'mi ní n'daacā idiiⁿ di. # 3Dii chi neⁿ'é, tanducuéⁿ'ē chi diiⁿ di, n'daacā n'dai diiⁿ di ndúúcū vi'i yú ndúúcū 'iiⁿ'yāⁿ chi ngiica ná yúúní. y" mNguɛ́ɛ́ ch'ɛɛtɛ ca vaadī yeenu yeⁿ'é chi ch'iindiveéⁿ chí daiyá diíⁿ yā chiiⁿ chi cuaacu. ;! qNduudu cuaacu chi neene yeenú taachi ndaā vi'ī yú chi caⁿ'a yā nduudu cuaacu yeⁿ'ē di chi n'daācā diiⁿ di, tan'dúúcā chi 'áámá idiiⁿ di chiiⁿ chi cuaacu.  Díí saⁿ'ā Gayo chi neⁿ'é, 'úú neⁿ'é chi cáávā maaⁿ di tanducuéⁿ'ē chi vɛ́ɛ́ yeⁿ'ē di ní n'dai taavi. Níícú vɛ́ɛ́ vaadī 'viichɛɛ́ yeⁿ'ē di tan'dúúcā chi alma yeⁿ'e di vɛ́ɛ́ vaadī 'viichɛɛ́ yeⁿ'ē. * Q'Úú Juan, saⁿ'ā chi ngaⁿ'a ntiiⁿnyuⁿ yeⁿ'e yáacū idinguúⁿ carta 'cūū yeⁿ'e saⁿ'ā Gayo chi cuaacu nííⁿyúⁿ neⁿ'e taaví saⁿ'ā. FlNeⁿ'é chi Señor Jesucristo yeⁿ'e yú caneé yā ndúúcū dii hermano yeⁿ'é níícú Ndyuūs tée yā dii yeⁿ'ē nducuéⁿ'ē chi n'dai yeⁿ'é yā. 'Tíícā cuuvi. 9lMaaⁿ ní diiⁿ núúⁿ yiiⁿnu di cuchiī dí n'diichi di 'úú taachi 'āā 'cuɛ́ɛ́ ndaa tiempo chi 'iichɛ. Saⁿ'ā Eubulo ndúúcū saⁿ'ā Pudente ndúúcū saⁿ'ā Lino n'dúúcū n'daataá Claudia ndúúcū nducyaaca vi'i yú: N'daí ndís'tiī ngaⁿ'á yā. lSaⁿ'ā Erasto canee sá na yáāⁿ Corinto. Ní saⁿ'ā Trófimo chi ngiitā sa, 'úú s'neéⁿ saⁿ'ā na yáāⁿ Mileto. =slLado yeⁿ'é: N'dáí yā ngaⁿ'á, caaⁿ'maⁿ di taⁿ'ā Prisca ndúúcū isaⁿ'ā tá chi Aquila ndúúcū 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'e familia yeⁿ'e saⁿ'ā Onesíforo. _7lNíícú Señor Jesucristo ní nadanguaⁿ'ai yā 'úú yeⁿ'e tanducuéⁿ'ē cosas chi nguɛɛ n'daacā chi 'iiⁿ'yāⁿ neⁿ'é yā diiⁿ yā nduucú. Ní Señor Jesucristo candɛɛ yā cuidado yeⁿ'e vida yeⁿ'é chi cuuvi naⁿ'á na va'ai chɛɛti nguuvi naachi ngaⁿ'a ntiiⁿnyúⁿ yā. Señor Jesucristo miiⁿ ní dich'ɛɛtɛ yú 'iiⁿ'yāⁿ cueⁿ'e daāⁿmaⁿ. 'Tíícā. 'Cuiīnū carta ndúúcū saludos ndúúcū vaadi n'dai yeⁿ'e Ndyuūs I lNaati Señor nginneé yā 'úú ní teé yā fuerzas 'úú cáávā chi 'úú ngii ngaⁿ'á nduudu cuaacu yeⁿ'é yā nanááⁿ 'iiⁿ'yāⁿ chi nguɛ́ɛ́ yeⁿ'ē ndaata 'iiⁿ'yāⁿ Israel, nduudu chi diiⁿ chi nnguaⁿ'āī 'iiⁿ'yāⁿ. Ní 'íícú nducuéⁿ'ē 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ cuuvi 'caandiveéⁿ yā nduudu cuaacu yeⁿ'é Ndyuūs. Ní 'tíícā Señor yeⁿ'e yú nadanguáⁿ'ai yā 'úú yeⁿ'e 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ. Ní chuū ní tan'dúúcā chi ninguáⁿ'ai yā 'úú yeⁿ'e cheendi 'yáíⁿyāaⁿ cuá'āa. 'Tíícā diíⁿ yā nduucú. lVmnááⁿ vmnaaⁿ taachi 'úú cheⁿ'é nanaaⁿ juez mar 'áámá 'iiⁿ'yāⁿ nguɛ́ɛ́ cheⁿ'e yā nduucú naati nducyaaca 'iiⁿ'yāⁿ divíi yā yeⁿ'e 'úú. 'Úú ngiicá nanááⁿ Ndyuūs chi nadach'ɛɛcú yā nuuⁿndi yeⁿ'e 'iis'tiī. /lCundɛ́ɛ di cuidado yeⁿ'e saⁿ'ā miiⁿ caati neené taaⁿ ngaⁿ'a sa yeⁿ'e chi ngi'cueeⁿ yú ti contra yeⁿ'e chi ngi'cueeⁿ yú. hIlSaⁿ'ā Alejandro chí 'viichi cūū ní nééné n'deee cosas chi nguɛ́ɛ́ n'daacā diiⁿ sa nduucú. Ndyuūs caⁿ'á yā nadíí'vɛ yā saⁿ'ā caavā tanducuéⁿ'ē chi nguɛɛ n'daacā diiⁿ sa nduucú. J l Ní taachi cuchii di, nandɛ́ɛ di cotón yeⁿ'é chi s'neéⁿ na vaacu saⁿ'ā Carpo na yáāⁿ Troas. Nandɛ́ɛ di ntúūⁿ libros yeⁿ'é ndúúcū caaca chi neⁿ'e niiⁿnyúⁿ. Dl 'Úú 'āā dicho'ó saⁿ'ā Tíquico na yáāⁿ Efeso. W'l Dámaāⁿ Lucas canee sa nduucú maaⁿ. Ní yaa'vi di Marcos chi caⁿ'a sa ndúúcū dii. Ní candɛ̄ɛ̄ di sáⁿ'ā ndúúcū di caati Marcos cuuvi cunnee ca sá 'úú na ntiiⁿnyuⁿ chi diíⁿ. l Saⁿ'ā Demas miiⁿ ní ndaacadaamí sá yeⁿ'e 'úú caati neⁿ'e ca sa cosas chi vɛ́ɛ́ iⁿ'yeeⁿdí 'cūū ní cheⁿ'ē sa yáāⁿ Tesalónica. Saⁿ'ā Cresente cheⁿ'ē sa yáⁿ'āa Galacia ní saⁿ'ā Tito cheⁿ'ē sa yáⁿ'āa Dalmacia. Y+l Dii, Timoteo, diiⁿ núúⁿ yiiⁿnu di chi chiī di n'diichi di 'úú. GlCáávā chuū cunee ngiinú 'aama corona chi Señor Jesucristo chi juez chi diiⁿ nducuéⁿ'ē chi cuaacu, caⁿ'á yā chi tée yā 'úú ndúúcū 'iiⁿ'yāⁿ chi yeⁿ'e yā, 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ chi n'daacā idiíⁿ yā. 'Tíícā cuuvi nguuvi chi Cristo ndaa yā taama vmnéⁿ'ēe. Ní nguɛ́ɛ́ tée yā corona dámaāⁿ 'úú naati ca'a yā corona nducyáácá 'iiⁿ'yāⁿ chi neⁿ'é yā Jesucristo ní cūnee ngiinú yā Jesucristo ní neⁿ'é yā chi ndaa Jesucristo taama vmné'ēe. Pablo ca'á yā instrucciones ca'áámá cā'aama 'iiⁿ'yāⁿ talNaati deenú chí diíⁿ ntiiⁿnyuⁿ yeⁿ'é tan'dúúcā 'áámá soldado chí idiiⁿ sa caandaá n'daacā. 'Tíícā diíⁿ. Ch'iinú ntiiⁿnyuⁿ yeⁿ'é ní 'áámá caneé n'daacā ndúúcū chi i'teenú yeⁿ'e Ndyuūs. ,Ql'Úú deenú chi ca'á vida yeⁿ'é cáávā Cristo ní 'iiⁿ'yāⁿ caⁿ'á yā 'caaⁿ'nuⁿ yā 'úú. 'Āā canéé niiⁿnuuⁿ nguuvi chi 'cuūví. u clNaati dii ní canee chi candɛ́ɛ di cuidado yeⁿ'é tanducuéⁿ'ē dendu'ū tanducuéⁿ'ē tiempo. Ní cuchɛ́ɛ di yeⁿ'e nducuéⁿ'ē chi 'cueenu di cuuvi. Diiⁿ di ntiiⁿnyuⁿ yeⁿ'é Ndyuūs ní caaⁿ'maⁿ di nduudu yeⁿ'é Ndyuūs chi diiⁿ chi nguaⁿ'āī 'iiⁿ'yāⁿ. Canéé chi diiⁿ di cumplir ntiiⁿnyuⁿ chi Ndyuūs tee yā dii.  1lNí ndaacadaamí yā yeⁿ'ē nduudu cuaacu ní nguɛ́ɛ́ 'caandiveéⁿ yā yeⁿ'ē. Ní 'caandiveéⁿ yā cuentos chi nguɛ́ɛ́ n'daacā. d Al'Tíícā diiⁿ di caati ndaa tiempo chi 'iiⁿ'yāⁿ nguɛ́ɛ́ 'caandiveéⁿ yā nduudu chí n'dai. Naati caⁿ'á yā in'nuúⁿ yā n'deee n'dáí maestros chi ca'cueeⁿ yā 'iiⁿ'yāⁿ tan'dúúcā chi neⁿ'é yā 'caandiveéⁿ yā. Ní tan'dúúcā vaanicadíínūuⁿ yeⁿ'e maáⁿ yā 'tíícā neⁿ'e yā chi ca'cueeⁿ yā. 2 ]lNí 'úú yaa'ví dii chi ngaⁿ'a di nduudu cuaacu yeⁿ'e Cristo nanááⁿ 'iiⁿ'yāⁿ. Ní caaⁿ'maⁿ di nducuéⁿ'ē tiempo chi cuuví diiⁿ di ní 'aara chi tiempo chi nguɛ́ɛ́ cuuvi diiⁿ di ní diiⁿ di. Caaⁿ'maⁿ yuudu di caati 'iiⁿ'yāⁿ cuuvi cu'téénu yā. Ní caaⁿ'maⁿ dí nanááⁿ 'iiⁿ'yāⁿ chi dinuuⁿndí yā chi 'āā ntɛ́ɛ́ dinuuⁿndí yā 'tíícā. Ní ca'a di consejo 'iiⁿ'yāⁿ, ní ca'cueeⁿ di 'iiⁿ'yāⁿ. Ní diiⁿ di tanducuéⁿ'ē ndúúcū n'dai, ní ca'cueeⁿ di nduū 'cuaaⁿ. i  Ml'Úú yaa'ví dii nanááⁿ Ndyuūs ní nanááⁿ Señor Jesucristo. 'Iiⁿ'yāⁿ miiⁿ caⁿ'á yā chi ndaa yā taama vmnéⁿ'ēe tan'dúúcā rey. Ní ndaa yā ní diíⁿ yā juzgar 'iiⁿ'yāⁿ chi snduuchí ndúúcū 'iiⁿ'yāⁿ chi 'āā n'dii caatí ngaⁿ'a ntiiⁿnyúⁿ yā yeⁿ'e nducuéⁿ'ē naachi ngaⁿ'a ntiiⁿnyúⁿ yā. 'lCaati 'iiⁿ'yāⁿ chi yeⁿ'éⁿ Ndyuūs ní dichíí'vɛ yā Ndyuūs ní cuuvi diíⁿ yā nducuéⁿ'ē ntiiⁿnyuⁿ chi n'daacā.-lNí nducuéⁿ'ē chi canéé nguūⁿ na libro yeⁿ'é Ndyuūs cucáávā Espíritu N'dai yeⁿ'e Ndyuūs ní dichíí'vɛ̄ chi ca'cueeⁿ yú 'iiⁿ'yāⁿ ní cuuvi yú 'iiⁿ'yāⁿ chɛɛ chi nguɛ́ɛ́ n'daacā chi diíⁿ yā. Ní cuuvi yú 'iiⁿ'yāⁿ táácā chi cuuvi din'daacá yā. Ní ca'cueeⁿ yú táácā chi 'iiⁿ'yāⁿ cuuvi 'cuɛɛtinéé n'daacá yā nanááⁿ Ndyuūs. nUlNdíí taachi 'lííⁿ dii chicadíínuuⁿ di yeⁿ'ē nduudu yeⁿ'é Ndyuūs. Ní cáávā nduudu miiⁿ chi ca'cueeⁿ di cuuvi cadíínuuⁿ di táácā cuuvi ninguaⁿ'āī di cáávā chi i'téénu di Señor Jesucristo. J lNaati dii, Timoteo, canee n'daacā di yeⁿ'e chi ch'eeⁿ di caati cuaacu nííⁿnyúⁿ chí deenu di chi cuaacu ní deenu di du'ú 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ chi chi'cueeⁿ di 'túúcā. jMl Naati 'ii'yā chi nguɛ́ɛ́ n'daacā ní nginnche'éí yā 'iiⁿ'yāⁿ. Dach'ɛɛtɛ dách'ɛɛtɛ cá diíⁿ yā. Ní nginnche'éí yā tanáⁿ'ā 'iiⁿ'yāⁿ ní ndíí maáⁿ yā nginnche'éí yā 'iiⁿ'yāⁿ. +Ol 'Tíícā ní cuaacu. Nducyaaca 'iiⁿ'yāⁿ chi neⁿ'é yā 'cuɛɛtinéé n'daacā vida yeⁿ'é yā cááva Jesucristo ní caⁿ'á yā 'cueenú yā cuuvi. _7l Ní deenu di tanducuéⁿ'ē chi ch'eenú chiī cáávā chi diiⁿ 'iiⁿ'yāⁿ nduucú ní táácā chi ch'ēenú na yáāⁿ Antioquía ndúúcū yáāⁿ Iconio ndúúcū yáāⁿ Listra. Ní chichɛɛ́ tanducuéⁿ'ē chi ch'eēnú chiī naati Señor Jesucristo yeⁿ'e yú ní nadanguáⁿ'ai yā 'úú yeⁿ'e nducuéⁿ'ē chúū. l Díí, Timoteo, 'āā diiⁿ di nducuéⁿ'ē tan'dúúcā chi chi'cueéⁿ dii. Ní tan'dúúcā chi 'úú caneé n'daacā, 'tiicá ntúūⁿ cunee di n'daacā. Ní diiⁿ di tanducuéⁿ'ē tan'dúúcā chi 'úú diíⁿ nducuéⁿ'ē cáávā chi i'teenu yú Ndyuūs. 'Tíícā diiⁿ di. Ní i'téénu di tan'dúúcā chi 'úú i'teenú. Ní ya'ai 'iinu di 'iiⁿ'yāⁿ ní dineⁿ'e di nducyaaca 'iiⁿ'yāⁿ. Ní cuchɛɛ di yeⁿ'e nducuéⁿ'ē. Tan'dúúcā chi diíⁿ 'tiicá ntúūⁿ diiⁿ di. }l Ní 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ nguɛ́ɛ́ cuuvi 'cueeⁿ cá yā caati nducyaaca 'iiⁿ'yāⁿ deenú yā táácā idiiⁿ 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ chi tonto yā tan'dúúcā chi 'tiicá ntúūⁿ deenú nducyaaca 'iiⁿ'yāⁿ taacā chi diiⁿ ngaatúū Janes ndúúcū Jambres tiempo chi 'āā chó'ōo. Cuááⁿ ná ch'iinu ní Pablo dinguúⁿ yā carta 'cūū yeⁿ'e Timoteo velNí iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ chi diiⁿ 'tíícā ní contra yeⁿ'ē nduudu cuaacu yeⁿ'é Ndyuūs. Ní tan'dúúcā chi diiⁿ saⁿ'ā ngaatúū Janes ndúúcū Jambres taachi contra yeⁿ'e Moisés tiempo chi 'āā chó'ōo, 'tíícā maaⁿ ní 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ nguɛ́ɛ́ n'daacā nadicádíínuuⁿ yā. Ní nguɛ́ɛ́ cuaacu chi i'téénu yā Ndyuūs. ~lN'daataa s'eeⁿ ní nguuvi nguuvi n'geeⁿ yā nduudu miiⁿ naati nguɛ́ɛ́ cuuvi tuumicadíínuuⁿ yā nduudu miiⁿ. }5lCaati náⁿ'ā saⁿ'ā s'eeⁿ ní ngeⁿ'e yā ndúú va'ai nduu va'ai yeⁿ'e n'daataá chi nguɛ́ɛ́ diiⁿ n'daacá yā. Ní ca'cueeⁿ sa nduudu chi nguɛ́ɛ́ n'daacā. Ní n'daataa s'ééⁿ nguɛ́ɛ́ cuuvi ndaacadaamí yā yeⁿ'ē nuuⁿndi yeⁿ'é yā. M|lNééné n'giⁿ'i yā chi i'téénu yā Ndyuūs naati nguɛ́ɛ́ diíⁿ yā chiiⁿ chi ngaⁿ'a nduudu cuaacu yeⁿ'é Ndyuūs. Díí, Timoteo, divíi di yeⁿ'e 'iiⁿ'yāⁿ chi 'tíícā. k{OlNééné neⁿ'e yā vaadī 'caa'va ndúúcū 'iiⁿ'yāⁿ. Nguɛ́ɛ́ 'va'a yā 'āā dɛ'ɛ́ nūuⁿ chi diíⁿ yā ndúúcū 'iiⁿ'yāⁿ Ní neené nadacadíínuuⁿ yā chi n'dɛɛvɛ maáⁿ yā. Nééné neⁿ'e yā diiⁿ yā taanduvɛ́ɛ́ vicio chi vɛ́ɛ́ iⁿ'yeeⁿdí 'cūū. Ní nguɛ́ɛ́ nadacadíínuuⁿ yā yeⁿ'e Ndyuūs. PzlNí nguɛ́ɛ́ dinéⁿ'e yā 'iiⁿ'yāⁿ tan'dúúcā chi canéé chi dineⁿ'é yā 'iiⁿ'yāⁿ, ndíí nguɛ́ɛ́ ndúú ya'āī 'iinú yā 'iiⁿ'yāⁿ. Caaⁿ'máⁿ yā nuuⁿndi yeⁿ'e 'iiⁿ'yāⁿ ní nguɛ́ɛ́ 'tíícā. Ní nguɛ́ɛ́ diíⁿ yā chi n'daacā caati neⁿ'é yā caⁿ'á yā ndúúcū n'daataá ó saⁿ'ā chi nguɛ́ɛ́ yeⁿ'é yā. Ní neené taaⁿ yā. Ní nguɛ́ɛ́ cuuvi n'diichí yā cosa chi n'daacā. -ySl'Iiⁿ'yāⁿ ní neⁿ'é yā maáⁿ yā 'iiⁿ'yāⁿ ní dinéⁿ'e taavi yā tuūmī. Ní caaⁿ'máⁿ yā chi neené n'gɛɛtɛ maaⁿ yā ní nacádíínuuⁿ yā chi neené n'daacā maáⁿ yā, ní nguɛ́ɛ́ n'daacā dináaⁿ yā yeⁿ'ē tanáⁿ'ā 'iiⁿ'yāⁿ. Ní ngii taaⁿ yā contra yeⁿ'e Ndyuūs. Ní nguɛ́ɛ́ n'giindiveéⁿ yā yeⁿ'ē chiidá yā ndúúcū chɛɛcú yā. Ní nguɛ́ɛ́ ngaⁿ'a yā 'tíícā: N'diī Ndyuūs, gracias. Ní nguɛ́ɛ́ n'giindiveéⁿ yā yeⁿ'ē nduudu cuaacu yeⁿ'é Ndyuūs. ox YlDii, Timoteo canee chi déenu ntúūⁿ di chuū. Nguuvi chi cuchiī vɛ́ɛ́ cosas chi ngíⁿ'īi. Kwl'Tíícā ní 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ canée yā tan'dúúcā chi cyaadú yā níícú cuayiivi ní canduuchí yā ní 'íícú cuuvi ngeenú yā tan'duucā chi diíⁿ yā cuáⁿ'ai yā yeⁿ'e trampa yeⁿ'e yááⁿn'guiinūuⁿ. Ní nguɛ́ɛ́ preso yā yeⁿ'e yááⁿn'guiinūuⁿ chi yááⁿn'guiinūuⁿ cuuvi diiⁿ sa chiiⁿ chi neⁿ'e sa nduucú yā. Ní maaⁿ ní 'iiⁿ'yāⁿ cuuvi diíⁿ yā chííⁿ chí neⁿ'e Ndyuūs.v'lNí canee chi dííⁿ di componer 'iiⁿ'yāⁿ chi yáádi'yāa ndúúcū núúⁿmáⁿ staava yeⁿ'e di. Ní 'iiⁿ'yāⁿ miiⁿ canee chi cūnee ngiinú yā chi Ndyuūs n̄'daáⁿ yā vida yeⁿ'e 'iiⁿ'yāⁿ rebelde caati cuuvi deenú yā nduudu chi cuaacu. RulDeenu di chi mar 'áámá 'iiⁿ'yāⁿ chi dichíí'vɛ Señor Jesucristo yeⁿ'e yú nguɛ́ɛ́ cánéé chi 'cuuⁿ'máⁿ yā ndúúcū 'iiⁿ'yāⁿ naati canéé chí ndíícúuⁿ yā ndúúcū nducyaaca 'iiⁿ'yā. Ní canee chi ngi'cueeⁿ n'dáácá yā. Ní canee chi diiⁿ yā tanducuéⁿ'ē ndúúcū paciencia. t#lNí dii, Timoteo, nguɛ́ɛ́ diiⁿ di cuenta yeⁿ'e 'iiⁿ'yāⁿ chi n'deee n'dáí neⁿ'é yā caaⁿ'máⁿ yā ndúúcū dii ndúúcū nduudu chi zonza caati nguɛɛ déénu yā. 'Āā déénu di chi naachi 'cuiīnū nduudu miiⁿ ní ndaacā vaadī 'caa'va. [s/l'Tiicá ntúūⁿ. Dii, Timoteo, divíi di yeⁿ'e vicios yeⁿ'e saⁿ'ā n'gaiyáā. Cunée di n'daacā ní diiⁿ di tanducuéⁿ'ē chi n'daacā. Cu'téénu ca di Ndyuūs, dinéⁿ'e di nducyaaca 'iiⁿ'yāⁿ, ní cunée di ndúúcū vaādī 'diiíⁿ ndúúcū nducyáácá 'iiⁿ'yāⁿ chi Ndyuūs nadidɛɛvɛ́ yā yeⁿ'ē nuuⁿndi yeⁿ'é yā. Ní maaⁿ ní ngaⁿ'angua'á yā ndúúcū 'iiⁿ'yāⁿ chi yeⁿ'e Señor Jesucristo yeⁿ'e yú. Ar{lNí taachi 'aama yú neⁿ'e yú diiⁿ yú ntiiⁿnyuⁿ yeⁿ'e Señor Jesucristo yeⁿ'ē yú canee chi 'cuɛɛtinéé n'daacā yú ní divíi yú yeⁿ'e tanducuéⁿ'ē chi nguɛ́ɛ́ dichíí'vɛ̄. 'Tíícā diiⁿ yú maaⁿ níícú cuuvi diiⁿ yú 'āā dɛ'ɛ́ nūuⁿ ntiiⁿnyuⁿ chi n'daacā. CqlTaachi caⁿ'a yú cuaaⁿ chɛɛti va'ai chí ch'ɛɛtɛ taavi ca n'diichi yú nguɛ́ɛ́ dámaāⁿ platos ndúúcū 'cuūtu yeⁿ'e 'dííⁿnguaaⁿ o 'dííⁿnguɛɛ naati n'diichi yú ntúūⁿ 'cuūtu yeⁿ'ē yáⁿ'á ní yeⁿ'ē ínchɛɛtí. N'duuvi 'cuūtu 'iiⁿ'yāⁿ cuta'á yā cáávā ntiiⁿnyuⁿ especiales ní náⁿ'ā 'cuūtu ní 'iiⁿ'yāⁿ sta'á yā chi 'cuíi yā cosas chi nguɛ́ɛ́ dichíí'vɛ̄. 5pclNaati chííⁿ chi Ndyuūs 'āā diíⁿ yā mar 'áámá 'āā ntɛ́ɛ́ cuuvi nadin'núⁿ'u yā. Ní 'āā canéé nguūⁿ na libro yeⁿ'é yā ní chiichi canéé tan'dúúcā 'áámá sello. 'Tíícā nduudu miiⁿ: Señor Jesucristo yeⁿ'ē yú deenú yā du'u 'iiⁿ'yāⁿ chi yeⁿ'é yā. Níícú nducyaaca 'iiⁿ'yāⁿ chi ngaⁿ'a yā chi yeⁿ'e Señor yeⁿ'e yú canéé chi divíi yā yeⁿ'e nuuⁿndi. voelSáⁿ'ā s'eeⁿ ní divíi yā yeⁿ'ē nduudu cuaacu ní ngaⁿ'a yā chi 'iiⁿ'yāⁿ nguɛ́ɛ́ nnduuchí yā yeⁿ'ē nguaaⁿ tináⁿ'ā. Ní náⁿ'ā 'iiⁿ'yāⁿ 'āā ntɛ́ɛ́ i'téénu yā nducuéⁿ'ē nduudu cuaacu. nlNíícú nduudu chi nguɛ́ɛ́ n'daacā chi 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ ca'cueéⁿ yā 'iiⁿ'yāⁿ ní ngéenū tan'dúúcā chi ca'ai gangrena ní tan'dúúcā chi nge'e 'áámá n'daa. 'Tíícā diiⁿ nduudu yeⁿ'e saⁿ'ā Himeneo ndúúcū saⁿ'ā Fileto. tmalDivíi di yeⁿ'e 'iiⁿ'yāⁿ chi ngaⁿ'a n'deee n'dáí nduudu chi nguɛ́ɛ́ dáámá ndúúcū nduudu cuaacu yeⁿ'é Ndyuūs caati nguɛ́ɛ́ dichíí'vɛ̄. 'Iiⁿ'yāⁿ chi ngaⁿ'a yā 'túúcā diiⁿ cá yā nuuⁿndi. MllNí díí diiⁿ di tanducuéⁿ'ē chi n'daacā chi cuuvi di caati taachi ndaa di nanááⁿ Dendyuūs cuuvi di 'cuuⁿ'miⁿ di chi n'daācā diiⁿ di ntiiⁿnyuⁿ yeⁿ'é yā. Ní n'daacā ngi'cueeⁿ di nduudu cuaacu yeⁿ'é Ndyuūs nanááⁿ 'iiⁿyāⁿ. Ní nguɛ́ɛ́ cuuvi 'cuináaⁿ di nanááⁿ Ndyuūs. okWlMaaⁿ ní dii, Timoteo, n'gaacú di yeⁿ'e nducuéⁿ'ē dendu'ū. Yaa'vi di 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ nanááⁿ 'iivú Ndyuūs yeⁿ'ē yú chi canéé chi diíⁿ yā 'túúcā. Yaa'vi di 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ chi nguɛ́ɛ́ cuuvi 'cuuⁿ'máⁿ yā ndúúcū cheendí yā caati nduudu yeⁿ'é yā nguɛ́ɛ́ dichíí'vɛ̄. Nduudu s'eeⁿ dámaāⁿ diīiⁿ chi tanáⁿ'ā 'iiⁿ'yāⁿ nadacadíínuuⁿ ca yā yeⁿ'e chi ch'iindiveéⁿ yā yeⁿ'e nduudu yeⁿ'é yā. ~}|R{[zyxxJwOv`usrr?qYppoVndmmlkjjoihh6ggfedcFbaE`[_/^G]K\?[Z(XX!WbUUSVRQYPONMLKJIHIG$FyEDC1BnA[@?P>`=T< :9886643210//.|-|,K+ *_)((&%u$#"" yNN^}6 q xCc+Ní nús'uū 'cuɛɛtinée 'nū caaⁿ'maⁿngua'á 'nū ní 'cuɛɛtinée 'nū lado yeⁿ'ē chi caaⁿ'máⁿ 'nū nduudu yeⁿ'e Dendyuūs. bNdís'tiī hermanos, in'nuúⁿ nī nguaaⁿ s'uuúⁿ ndɛɛ̄chɛ̄ saⁿ'ā chi n'daacā vida yeⁿ'e yā ní chi diītú yā ndúúcū Espíritu N'dai yeⁿ'e Ndyuūs ndúúcū vaadī cadíínūuⁿ. Saⁿ'ā s'eeⁿ ca'ā yú ntííⁿnyúⁿ 'cūū saⁿ'ā. aTuu'mi ní ndiichúúví apóstoles nadidaama yā nducyáácá 'iiⁿ'yāⁿ chi i'téénu yā Jesús, ní caⁿ'a yā: Nguɛ́ɛ́ n'daacā chí cu'neeⁿ 'nū chi caaⁿ'máⁿ 'nū yeⁿ'ē nduudu yeⁿ'e Dendyuūs ní ca'á 'nū chi che'é 'iiⁿ'yāⁿ. b` ?Nguuvi miiⁿ chi'yááⁿ 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ chi i'téénu yā Jesús. Ch'iindiveéⁿ yā nduudú vaadī caa'va nguáaⁿ yā. 'Iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ chi griego yā caⁿ'a yā chí 'iiⁿ'yāⁿ Israel s'eeⁿ nguɛ́ɛ́ diíⁿ yā cuenta ndii nguɛɛ ca'á yā nguuvi nguuvi n'dáátaa nguá'aā chi cuta'ā tá chɛɛ̄ chi che'ē tá. =_s*Nguɛ́ɛ́ i'neeⁿ naaⁿ yā chi ndii ngi'cueeⁿ yā, ní ngaⁿ'a yā yeⁿ'e Jesucristo miiⁿ chɛɛti yáacū templo ndúúcū ná vaacú 'iiⁿ'yāⁿ nguuvi nguuvi.0^Y)Saⁿ'ā s'eeⁿ ní nan'dáa sa nguaaⁿ 'iiⁿ'yāⁿ concilio s'eeⁿ, ní yeenú taaví sa caati Dendyuūs 'cuúⁿ yā chi ch'ɛɛnu sa chiī cucáávā Jesús. ](Canee yiinú yā chi caⁿ'a sa. Ní 'cai yā apóstoles chi dichó'ó Dendyuūs ní cheⁿ'é yā saⁿ'ā s'eeⁿ. Ní yaa'vi yuudu yā saⁿ'ā s'eeⁿ chi nguɛ́ɛ́ caaⁿ'maⁿ sa yeⁿ'e Jesús miiⁿ. Ní n'dɛɛchí yā saⁿ'ā s'eeⁿ. 1\['Nguɛ́ɛ́ cuuvi diíⁿ nī chí nadituuví nī chuū ndúúti chí yeⁿ'e Dendyuūs ní nguɛ́ɛ́ diíⁿ nī chí cuuví cuuⁿ'máⁿ nī ndúúcū Dendyuūs. [&Maaⁿ ní ngaⁿ'á ngii ndís'tiī: Cuvíiⁿ nī yeⁿ'ē sáⁿ'ā s'eeⁿ. Ní 'āā snée ra sa ti ndúúti chi consejo 'cūū o ntiiⁿnyuⁿ 'cūū yeⁿ'e saⁿ'ā iⁿ'yeeⁿdí 'cūū tuu'mi ní nguɛ́ɛ́ dɛ'ɛ̄ vɛɛ dichíí'vɛ̄. 6Ze%Chó'oo chúū ní nācueeⁿ Judas, saⁿ'ā yeⁿ'ē yáⁿ'āa Galilea taachí nduūvī duuchɛ́ 'iiⁿ'yāⁿ. Ní neené 'yaaⁿ 'iiⁿ'yāⁿ n'dáa yā saⁿ'ā. Saⁿ'ā miiⁿ ní ch'ii ntúuⁿ sa ní nducyaaca 'iiⁿ'yāⁿ chi ch'iindiveéⁿ yā cueⁿ'e 'múúⁿ cueⁿ'e miiⁿ yā. 4Ya$Caati nguuvi chí 'āā chó'ōo nācueeⁿ saⁿ'ā chi nguuvi Teudas chi caⁿ'a sá 'iiⁿ'yāⁿ chí 'áámá 'iiⁿ'yāⁿ ch'ɛɛtɛ. Ní nduuvidaamá 'iiⁿ'yāⁿ ndúúcū saⁿ'ā miiⁿ tan'dúúcā cuuⁿ ciento 'iiⁿ'yāⁿ. Sáⁿ'a 'cūū ní ch'iī sa, ní 'iiⁿ'yāⁿ chí ch'iindiveéⁿ yā yeⁿ'ē sa, tuunu tuunu ca na vaacú yā cuináⁿ'a yā. Mar 'áámá yā 'āā ntɛ́ɛ́ ch'ɛɛtinée yā. X}#Tuu'mi ní caⁿ'a sa: Ndís'tiī, 'iiⁿ'yāⁿ Israel, cuin'dííchí nī chi diíⁿ nī ndúúcū sáⁿ'a s'eeⁿ. W"Tuu'mi ní nguaaⁿ 'iiⁿntyéⁿ'ē yeⁿ'e concilio ncueeⁿ 'áámá saⁿ'ā yeⁿ'é 'iiⁿ'yāⁿ fariseo s'eeⁿ chi nguuvi sa Gamaliel, chi saⁿ'ā chi déénú taavi yeⁿ'ē ley. Saⁿ'ā miiⁿ 'áámá sá chi neené induuví 'iiⁿ'yāⁿ yáāⁿ sáⁿ'ā. Caⁿ'a ntiiⁿnyuⁿ sa chi can'daa apóstoles chi dichó'ó Ndyuūs chuva'ai miiⁿ 'áámá rato 'lííⁿ. V!Taachí 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ ch'iindiveéⁿ yā chuū neené nduuvi taáⁿ yā ní neⁿ'e 'caaⁿ'núⁿ yā saⁿ'ā s'eeⁿ. ^U5 Níícú nús'uū ní testigo 'nū yeⁿ'é yā yeⁿ'e cosa 'cūū ndúúcū Espíritu N'dai yeⁿ'e Ndyuūs. Dendyuūs miiⁿ ca'a yā Espíritu N'dai miiⁿ 'iiⁿ'yāⁿ chi ch'iindiveéⁿ yā yeⁿ'é yā. TNdyuūs nadicuéeⁿ yā Jesús lado yeⁿ'e honor. Ní chi'nééⁿ yā 'iiⁿ'yāⁿ chí ch'ɛɛtɛ ní Salvador chi nadach'ɛɛcu Jesús 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'ē nuuⁿndi yeⁿ'é yā. Ní chuū ní cáávā chí Jesús ca'a yā 'iiⁿ'yāⁿ Israel chi cuuvi ndaacadáámí yā yeⁿ'ē nuuⁿndí yeⁿ'e yā. Níícú Dendyuūs nadach'ɛɛcú yā nuuⁿndi yeⁿ'é yā. -SSDendyuūs yeⁿ'ē chiida yú nadācuéeⁿ yā Jesús. Ní ndís'tiī ní ch'iiⁿ'núⁿ nī 'iiⁿ'yāⁿ ní dicuái nī 'iiⁿ'yāⁿ ná 'áámá yáⁿ'á. dRANanguɛɛcútaⁿ'ā Pedro ndúúcū apóstoles ní caⁿ'a yā: Canee chi diíⁿ 'nū o cu'téénu 'nū yeⁿ'é Dendyuūs vmnááⁿ vmnaaⁿ chi 'cuiinu ní cu'téénu 'nū yeⁿ'é saⁿ'ā iⁿ'yeeⁿdí 'cūū. wQgNí ngaⁿ'a yā saⁿ'ā s'eeⁿ: ¿'Áá nguɛ́ɛ́ caⁿ'a 'nū chii 'nū diituú ndís'tiī chi nguɛ́ɛ́ ca'cueéⁿ nī yeⁿ'e Jesús? Maaⁿ ní 'āā dicutúu ntúuⁿ nī na yáāⁿ Jerusalén ndúúcu nduudu náⁿ'á yeⁿ'é nī. Ní neⁿ'e cu'neéⁿ nī nuuⁿndi nús'uu ndúúcū nuuⁿndi yeⁿ'ē vaadī n'gii yeⁿ'ē sáⁿ'a 'cūū. fPETaachi ndɛ́ɛ yā saⁿ'ā s'eeⁿ ní diíⁿ yā presentar saⁿ'ā s'eeⁿ nanááⁿ 'iiⁿntyéⁿ'e yeⁿ'e concilio tuu'mi ní chiiduú ch'ɛɛtɛ cá yeⁿ'e Israel miiⁿ ntiinguunéeⁿ yā saⁿ'ā s'eeⁿ. OTuu'mi ní cueⁿ'ē soldado ndíí tiīiⁿ yeⁿ'e soldado s'eeⁿ chi diiⁿ cuidado yeⁿ'ē yáacū ndúúcū soldado s'eeⁿ ní nguɛ́ɛ́ ndúúcū vaadī caa'va chi nguái yā saⁿ'ā, ti 'va'á yā chí cuíítuūu 'iiⁿ'yāⁿ yáāⁿ miiⁿ. aN;Naati 'áámá 'iiⁿ'yāⁿ ndaá yā ní chií yā 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ chuū: Cun'diichí nī, sáⁿ'ā chi s'nuúⁿ nī vácūū miiⁿ yáacū templo snúuⁿ sa. Ní ngi'cuéeⁿ sa 'iiⁿ'yāⁿ yáāⁿ. MTaachi chiiduú ch'ɛɛtɛ́ ca yeⁿ'e Israel miiⁿ ndúúcū soldado ndíítiiⁿ yeⁿ'e soldado s'eeⁿ chi idiiⁿ cuidado yaācū templo miiⁿ ndúúcū chiiduú n'gɛɛtɛ ch'iindiveéⁿ yā nduudu 'cūū, nééné nadacadíínuuⁿ yā chi chiī chuū. "L=Ní ngaⁿ'ā sa: Cuaacu nííⁿnyúⁿ taachí ndaá 'nū, ní nduudí vácūū ní canéé candado, ní 'iiⁿ'yāⁿ chi snéé cuidado vácūū snéé yā cheendi vácūū. Taachí nan'guaaⁿ 'nū mííⁿ, mar 'áámá 'iiⁿ'yāⁿ nguɛ́ɛ yā chɛɛti vácūū miiⁿ. !K;Taachi ndáā soldado s'eeⁿ nguɛ́ɛ́ indaāca sa 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ vácūū tuu'mi ní nguɛɛcundíi sa ní yaa'vi sa 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ. lJQTaachí ch'iindiveéⁿ yā chuū ní sndaa yā yaācū templo miiⁿ tyaaⁿ tyaaⁿ ní ca'cueeⁿ yā. 'Naaⁿ chi snée yā chɛɛti yaācū miiⁿ ní nduuvidáámá chiiduú ch'ɛɛtɛ ca yeⁿ'e Israel ndúúcū 'iiⁿ'yāⁿ chi snéé nduucú yā. Ní 'cai yā 'iiⁿ'yāⁿ chi ngaⁿ'a ntiiⁿnyuⁿ ndúúcū nducyaaca 'iiⁿ'yāⁿ ndicúū yeⁿ'e 'iiⁿ'yāⁿ Israel. Ní dichó'o yā soldado s'eeⁿ chi caⁿ'ā sa na vácūū chí canguái sa 'iiⁿ'yāⁿ. BI}Cunaⁿ'á nī, ní 'cueetíndií nī na yáacū templo ní caa'maⁿ nī tanducuéⁿ'ē nduudu yeⁿ'e vida ngaí 'cūū nanááⁿ nducyaaca 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'ē yáāⁿ miiⁿ. 4HaNaati 'áámá ángel yeⁿ'e Señor 'iivú Dendyuūs miiⁿ ní nn'guaaⁿ yā cheendi vácūū miiⁿ n'gaaⁿ, ní tun'dáa yā 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ ní caⁿ'a yā: GwNí sta'á yā apóstoles chi dichó'ó Ndyuūs ní s'nuúⁿ yā saⁿ'ā s'eeⁿ vácūū yeⁿ'e yáāⁿ miiⁿ. 'FGTuu'mi ní chiiduú ch'ɛɛtɛ ca yeⁿ'e Israel ndúúcū 'iiⁿ'yāⁿ chi snée yā ndúúcu yā chi yeⁿ'ē saduceo s'eeⁿ chi nguɛ́ɛ́ i'téénu yā chi nduuchi 'iiⁿ'yāⁿ nguaaⁿ tináⁿ'ā diíⁿ yā contra yeⁿ'e 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ. Ní diíⁿ ngueé yā. zEmNíícú 'iiⁿ'yāⁿ yáāⁿ na niiⁿnuúⁿ mííⁿ neené 'yáaⁿ yā ndaá yā yáāⁿ Jerusalén ndúúcū 'iiⁿ'yāⁿ chi ngiítā ndúúcū 'iiⁿ'yāⁿ chí sta'ā 'yúúné chí nguɛ́ɛ́ n'dāācā yeⁿ'e yááⁿn'guiinūuⁿ. Nducyáácá yā nduuva yeⁿ'é yā. 'Iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ can'dáa yā chi n'nuuⁿ cá'ai yā Pedro ndúúcū Juan D7tun'dáa yā 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ chi ngííta miiⁿ cyuuni. Ní sn'duú yā 'iiⁿ'yāⁿ na cama, ní sn'duú yā 'iiⁿ'yāⁿ na colchones, ti taachi cho'o Pedro miiⁿ ní 'aa cunee 'cuutií yeⁿ'ē Pedro miiⁿ vmnaaⁿ yeⁿ'ē 'áámá chɛɛ 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ. C'Iiⁿ'yāⁿ chi i'téénú Señor 'iivú Ndyuūs chi 'yaaⁿ cá yā tan'dúúcā chi 'yaaⁿ sáⁿ'ā 'tiicá ntúūⁿ n'daataá; lBQ 'Iiⁿ'yāⁿ chi nguɛ́ɛ́ nduuvidaamá yā ndúúcū 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'e yáacū 'va'á yā chi nduuvidāāma yā nduucú yā. Naati 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'e yáāⁿ miiⁿ diiⁿ yā honrar 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'e yáacū. A  Cáávā ta'a apóstoles neené n'deee nááⁿ señales ndúúcū vaadī n'giinu s'eeⁿ diíⁿ yā na yáāⁿ miiⁿ. Ní nducyáácá yā 'áámá nduuvidaamá yā corredor chi nguuvi Salomón yeⁿ'e yaācū templo yeⁿ'e 'iiⁿ'yāⁿ Israel. D@ Nducyáácá 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'ē yáacū ndúúcū 'iiⁿ'yāⁿ chi ch'iindiveéⁿ yā chuū neené dii'yá yā chiī. N'deee taaví señal s'eeⁿ ndúúcū vaadī n'giinu s'eeⁿ J?  Tuu'mi ní chi nndɛɛvɛ́ túūⁿ tá 'cūū na ca'a Pedro ní ch'iī tá. Taachi ndáa saⁿ'ā s'eeⁿ yáacū ní nndaaca sa táⁿ'a 'āā n'dii ntúūⁿ tá. Ní tun'dáa nī ntúūⁿ saⁿ'ā da'caiyāa s'eeⁿ táⁿ'ā. Ní ch'iichi sa táⁿ'ā niiⁿnuúⁿ ná yáinyāⁿ yeⁿ'ē saⁿ'a yeⁿ'ē tá. H>  Pedro miiⁿ ngaⁿ'a sa ngii sa táⁿ'ā: ¿Dɛ'ɛ̄ cáávā chi diiⁿ di ndúúcū isaⁿ'a yeⁿ'ē di chi chinnche'ei dí Espíritu yeⁿ'e Señor 'iivú Ndyuūs? N'diichí dí. 'Iiⁿ'yāⁿ chi cheⁿ'e chí n'guuchi isaⁿ'ā yeⁿ'ē di sneé yā cheendi yaācū ní canéé chí tun'dáa ntúuⁿ yā dii. A={Tuu'mi ní Pedro ngaⁿ'a sa ngii sa táⁿ'ā: Cuuvi di 'úú, ¿'áá n'deēe tuumí sta'a di yeⁿ'e yáⁿ'āa miiⁿ chí n'diicui sa? Ní tá miiⁿ ní caⁿ'a tá: 'Tíícā. (<ICho'ōo tan'dúúcā 'iiⁿnūⁿ hora chi ndáā n'daataá yeⁿ'ē sa chɛɛti yaācū. Táⁿ'a 'cūū ní nguɛ́ɛ́ deenū tá dɛ'ɛ̄ chi chiī. [;/Ní saⁿ'ā da'cáiyāa chi s'nééⁿ miiⁿ nadicuéeⁿ sa 'iiⁿ'yāⁿ, ní ch'ɛɛcu sa tíínūuⁿ 'iiⁿ'yāⁿ, ní tun'dáa sa 'iiⁿ'yāⁿ chuva'āī. Ní ch'iichi sá 'iiⁿ'yāⁿ na panteón. *:MTaachi Ananías ch'iindiveeⁿ sa nduudú 'cūū sndɛɛvɛ sá ní ch'iī sa. Ní nducyááca yā chi ch'iindiveéⁿ yā chuū dii'yā taaví yā chiī. :9m'Naaⁿ chi cánéé ta'ā di, ¿'áá nguɛ́ɛ́ yeⁿ'ē di? Ni taachi 'āā n'dīīcuī di, ¿'áá nguɛ́ɛ́ yeⁿ'ē di dendu'ū? ¿Dɛ'ɛ cúúví chí chi'neeⁿ di na staava yeⁿ'ē di? Nguɛ́ɛ́ caⁿ'a di nduudu yaadi miiⁿ ná saⁿ'ā iⁿ'yeeⁿdí 'cūū naati nanááⁿ Dendyuūs. -8STuu'mí ngaⁿ'ā Pedro miiⁿ: Díí, Ananías, ¿dɛ'ɛ̄ cuuví chi yááⁿn'guiinūuⁿ chistaⁿ'a sa na staavá yeⁿ'ē di, ní nguɛ́ɛ́ caⁿ'a cuaacú dí nanááⁿ Espíritu N'dai yeⁿ'e Ndyuūs, ní nguɛ́ɛ́ ndɛ́ɛ di tanducuéⁿ'ē tuumī yeⁿ'ē yáⁿ'āa miiⁿ? |7qNguɛ́ɛ́ tanducuéⁿ'ē tuumi chi sta'a sa yeⁿ'e yáⁿ'āa ndɛɛ sa, ní n'daatáá yeⁿ'ē sa chicadíínúúⁿ tá chuū. Saⁿ'ā miiⁿ ní 'tɛ́ɛ́ nūu ndɛ́ɛ sa chi 'neeⁿ sa na ca'ā apóstoles chi dichó'ó Dendyuūs. 6 /Vɛ́ɛ́ 'áámá saⁿ'ā chi nduuvi sa Ananías ndúúcū Safira n'daataá yeⁿ'ē sa chi n'diicui sá 'áámá vaadī ngua'aá yeⁿ'ē sa. E5%'Iiⁿ'yāⁿ miiⁿ vɛ́ɛ́ 'áámá vaadī ngua'aá yeⁿ'é yā. N'diicui yā ní ndɛ́ɛ yā tuumi yeⁿ'ē miiⁿ, ní s'néeⁿ yā na ca'a apóstoles chi dichó'ó Ndyuūs. 4$Tuu'mi ní José, ní 'iiⁿ'yāⁿ chi s'neeⁿ apóstoles chi duuchi Bernabé (chi neⁿ'e caaⁿ'maⁿ, 'Iiⁿ'yāⁿ chi ngaⁿ'a 'viich'ɛɛtíínūuⁿ). José miiⁿ 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'e ndaata yeⁿ'e levita ní ch'iindiyáaⁿ yā na isla Chipre. 3-#Ní 'neeⁿ yā na ca'a apóstoles chi dichó'ó Dendyuūs. Ní nga'á yā ca'áámá 'iiⁿ'yāⁿ tuunu tuunu ca ngii 'vaachí 'iiⁿ'yāⁿ. {2o"Mar 'áámá 'iiⁿ'yāⁿ nguɛɛ ngii 'vaachí yā. Nducyáácá 'iiⁿ'yāⁿ chi vɛ́ɛ́ yeⁿ'ē chiidá yā chí yeⁿ'e yā ndúúcū dendu'u yeⁿ'é yā ín'diicuí yā. Ní ndɛ́ɛ yā chi ndāāca yā chi n'diicui yā chiiⁿ. 1!Apóstoles chi dichó'ó Ndyuūs ngaⁿ'á yā nduudu cuaacu ndúúcū poder ch'ɛɛtɛ yeⁿ'ē Señor Jesús chi nadacuéeⁿ yā yeⁿ'e nguaaⁿ tináⁿ'ā. Níícú favor ch'ɛɛtɛ taavi cá yeⁿ'é Dendyuūs cánéé nanááⁿ 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ. 70g 'Iiⁿ'yāⁿ n'deee n'dáí chí chi'téénu yā nduuvidaamá yā ní 'áámá staava yeⁿ'é yā, 'áámá alma yeⁿ'é nducyaaca yā. Mar 'áámá 'iiⁿ'yāⁿ nguɛɛ caⁿ'a yā chi yeⁿ'é yā dendu'ū chi vɛɛ yeⁿ'é yā ti nducuéⁿ'ē chi vɛ́ɛ́ ní yeⁿ'ē nducyááca yā. 4/aTaachí ch'iinu caⁿ'ángua'á yā naachi nduuvidáámá yā, nuⁿ'u va'āī miiⁿ. Ní nducyaaca yā ní chiitu Espíritu N'dai yeⁿ'e Ndyuūs 'iiⁿ'yāⁿ. Nguɛ́ɛ́ 'va'á yā chí caⁿ'a yā nduudu yeⁿ'e Dendyuūs. Nducuéⁿ'ē chi vɛ́ɛ́ yeⁿ'ē nducyáácá 'iiⁿ'yāⁿ [./Ch'íⁿ'í maáⁿ nī chi diitú nī chí 'iiⁿ'yāⁿ diíⁿ yā chi nánduūvā yeⁿ'e 'iiⁿ'yāⁿ, ní diíⁿ yā señales ndúúcū vaadī n'giinu cucáávā Daiyá nī chi Jesús chi n'dai taavi. -7Maaⁿ ní n'diī Señor, n'diichí nī chi tan'dúúcā chi chiiduú n'gɛɛtɛ́ yeⁿ'ē Israel ngaⁿ'a taáⁿ yā ndúúcū nús'uu. N'diī Señor, teé nī nús'uu chi idiiⁿ mandado yeⁿ'é nī chí nguɛ́ɛ́ 'va'á 'nū ní caaⁿ'máⁿ 'nū nduudu yeⁿ'é nī. },s'Iiⁿ'yāⁿ miiⁿ diíⁿ yā chi cuuvi tan'dúúcā chi neⁿ'é nī vmnááⁿ vmnaaⁿ chí cuuvi 'tíícā. Q+Maaⁿ ní cuaacu nííⁿnyúⁿ chí nduuvidaamá yā Herodes ndúúcū Poncio Pilato, ndúúcū 'iiⁿ'yāⁿ chi nguɛ́ɛ́ 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'ē ndaata Israel ndúúcū 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'e Israel na yáaⁿ 'cūū contra yeⁿ'e Jesús chi Daiya nī chi n'dai. Ní n'dií ca'á nī ntiiⁿnyuⁿ chi diíⁿ yā. I* Nduuvidaamá reyes yeⁿ'ē yáⁿ'āa 'cúū, 'íícú saⁿ'ā n'gɛɛtɛ chí ngaⁿ'ā ntiiⁿnyúⁿ yā nduuvidaamá yā contra yeⁿ'e Señor Dendyuūs, ndúúcū Cristo yeⁿ'é yā. Q)Caati ndúúcū cheendi David, saⁿ'ā chi n'diī chí 'āā diiⁿ mandado yeⁿ'é nī ní 'āā caⁿ'a nī:¿Dɛ'ɛ̄ cuchíí chi rebelde 'iiⁿ'yāⁿ chi nguɛ́ɛ́ 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'ē ndaata Israel? Níícú 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'ē naciones miiⁿ inacádiinúúⁿ yā cosa chi nguɛ́ɛ́ dichii'vɛ̄. C(Ní 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ ní taachí ch'iindiveéⁿ yā chuū, nduuvidaamá yā ní caⁿ'a yā ndúúcū Dendyuūs: N'díī, Señor Dendyuūs chi ch'ɛɛtɛ n'dai ca, n'diī 'iiⁿ'yāⁿ chi din'dái nī nanguuvi ndúúcū yáⁿ'āa ndúúcū nuūⁿnīⁿ'yáⁿ'ā ndúúcū tanducuéⁿ'ē chi vɛ́ɛ́. ' Taachí 'āā nduuví yā libre cueⁿ'é yā nanááⁿ compañeros yeⁿ'é yā. Tuu'mi ní caⁿ'á yā nducuéⁿ'ē chi ncaⁿ'a chiiduú n'gɛɛtɛ́ yeⁿ'e Israel ndúúcū 'iiⁿ'yāⁿ ndiicúū chi ngaⁿ'a ntiiⁿnyuⁿ yeⁿ'e yáacū. l&QNíícú diíⁿ yā 'áámá milagro ndúúcū saⁿ'ā miiⁿ chí nduūvā yeⁿ'ē sa. Saⁿ'ā miiⁿ 'āā ngo'o sá 'uūvī ngɛɛcu nduūyū yeⁿ'ē sa. 'Iiⁿ'yāⁿ chi i'teenu caacá yā confianza ndúúcū ánimo y%kTuu'mi ní taachi yaa'vi yuudú yā saⁿ'ā s'eeⁿ ní nadichó'o yā saⁿ'ā s'eeⁿ cáávā nducyáácá yā i'téénu yā Dendyuūs cucáávā chíí 'āā chiī. Ní nguɛ́ɛ́ indaacá yā mar 'áámá nuuⁿndi ch'ɛɛtɛ yeⁿ'e saⁿ'ā s'eeⁿ chi cuuvi diíⁿ yā castigar saⁿ'ā s'eeⁿ cáávā chí 'va'á yā 'iiⁿ'yāⁿ yáāⁿ miiⁿ. $ Ti nguɛ́ɛ́ cuuvi chi 'aa ntɛ́ɛ́ caaⁿ'máⁿ nús'uū dɛ'ɛ chí n'diichi 'nū o chííⁿ chí ch'iindiveéⁿ 'nū. #Naati Pedro ndúúcū Juan nán'guɛɛcutáⁿ'a sa yeⁿ'e yā ní caⁿ'ā sa yeⁿ'e yā: Canéé chí tuumicadiinuuⁿ nī nanááⁿ Dendyuūs. ¿'Áá canéé chi cu'téénu 'nū yeⁿ'e ndís'tiī vmnááⁿ vmnaaⁿ o cu'teenú 'nū yeⁿ'ē Dendyuūs? ?"wNí 'cai yā saⁿ'ā s'eeⁿ ní caⁿ'a yúúdú yā chii yā saⁿ'ā s'eeⁿ chi 'āā ntɛ́ɛ́ caaⁿ'maⁿ sa ní 'aa ntɛ́ɛ́ ca'cuéeⁿ sa yeⁿ'ē Jesús miiⁿ. T!!Naati chi 'aa ntɛ́ɛ́ caaⁿ'maⁿ sa chi 'yaaⁿ cá chuū nguaaⁿ yáāⁿ, tuu'mi ní 'iiⁿ'yāⁿ chi ngaⁿ'a ntiiⁿnyúⁿ yā yeⁿ'ē yáāⁿ miiⁿ ngaⁿ'a yā: Yáá'ví yúúdu yú yeⁿ'e saⁿ'ā s'eeⁿ chí 'aa ntɛ́ɛ́ caaⁿ'maⁿ sa mar 'áámá yeⁿ'e Jesús ndii mááⁿ ndíí nguuvi chi cuchiī. # ?Ní ngaⁿ'a yā: ¿Dɛ'ɛ̄ diiⁿ yú ndúúcū saⁿ'ā s'eeⁿ? Cuaacu nííⁿnyúⁿ chi vɛɛ 'aama señal caavā saⁿ'ā s'eeⁿ diiⁿ sa 'tíícā ní cadíínuuⁿ nducyaaca yā na yáāⁿ Jerusalén miiⁿ. Ní nguɛ́ɛ́ cuuvi 'cuɛɛcutáⁿ'a yú yeⁿ'e chúū. ETuu'mi ngaⁿ'á 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ ngii yā saⁿ'ā s'eeⁿ miiⁿ chí nacan'dáa sa nguaaⁿ 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ. Ní 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ chí nndeé yā nguaaⁿ maáⁿ yā. 'GTaachí n'diichí yā chi chééndii saⁿ'ā chi 'āā nnduuvá yeⁿ'ē ndúúcū 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ nguɛ́ɛ́ ngíí ngaⁿ'a yā contra yeⁿ'e sa. !; Tuu'mi ní taachí n'diichi yā chi Juan ndúúcū Pedro ditiinú taavi sa, nguɛ́ɛ́ di'vá'a sa ní cudéénu yā chi nguɛ́ɛ́ saⁿ'ā chi deenu sa letra ti tonto sa, cheⁿ'e yiinú yā chiī. Ní deenú yā chi saⁿ'ā s'eeⁿ ch'ɛɛtinéé sa ndúúcū Jesús. >u Vɛ́ɛ́ dámaāⁿ 'áámá n'dyáⁿ'ā sáⁿ'a 'cūū chi cuuvi nadanguáⁿ'ai sa 'aa du'ú nūuⁿ 'iiⁿ'yāⁿ. Neⁿ'e chi nguɛ́ɛ́ ndúúcū 'iiⁿ'yāⁿ miiⁿ nguɛ́ɛ́ nínguaⁿ'āī yú, ti nguɛ́ɛ́ táámá 'iiⁿ'yāⁿ ná iⁿ'yeeⁿdí 'cūū chi nadanguáⁿ'ai yā s'uuúⁿ. xi Jesús tan'dúúcā tuūu 'cúū chi ndís'tiī 'iiⁿ'yāⁿ chi din'dáī va'ai ní nguɛ́ɛ́ canee yiinú nī, naati maaⁿ ní Ndyuūs chi cu'néeⁿ yā tuuú 'cūū yeⁿ'ē lado tuūu ch'ɛɛtɛ́ yeⁿ'ē esquina yeⁿ'e va'ai. s_ cadíínuuⁿ nducyaaca ndís'tiī ndúúcū nducyáácá 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'ē Israel miiⁿ chi sáⁿ'a 'cūū chi canéé sá ndúúcu yú nanduuvá yeⁿ'ē sa cucáávā Jesucristo yeⁿ'ē yáāⁿ Nazaret. 'Iiⁿ'yāⁿ miiⁿ ndís'tiī ní s'nééⁿnga'á nī 'iiⁿ'yāⁿ ní Dendyuūs nadicuéeⁿ yā 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'e nguaaⁿ tináⁿ'ā. >u ndúúti chi ndís'tiī maaⁿ ní diíⁿ nī juzgar nús'uu yeⁿ'e saⁿ'ā chi ngiītā miiⁿ ní n'daacá 'nū ndúúcū sa, ní sáⁿ'a 'cūū miiⁿ nanduuva yeⁿ'ē sa, *MTuu'mi ní Pedro miiⁿ ní diituú Espíritu N'dai yeⁿ'e Ndyuūs 'iiⁿ'yāⁿ caⁿ'a yā chii yā saⁿ'a: Ndís'tiī 'iiⁿ'yāⁿ chi ngaⁿ'a ntiiⁿnyúⁿ yā ndúúcū 'iiⁿ'yāⁿ ndiicúū chi ngaⁿ'a ntiiⁿnyúⁿ yā yeⁿ'ē yáacū yeⁿ'ē 'iiⁿ'yāⁿ Israel; B}Ní ch'iinú yā Juan ndúúcū Pedro naavtaⁿ'ā, ní ntiinguunééⁿ yā saⁿ'ā s'eeⁿ: ¿Dɛ'ɛ̄ poder, o dɛ'ɛ̄ duuchí 'iiⁿ'yāⁿ chi teē poder chi diíⁿ nī chuū? dAndúúcū chiiduú ch'ɛɛtɛ cá yeⁿ'ē Israel chi nguuvī Anás, ndúúcū Caifás, ndúúcū Juan, ndúúcū Alejandro, ndúúcū nducyáácá 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'e familia chiiduú ch'ɛɛtɛ cá yeⁿ'e Israel. wgChidɛɛvɛ táámá nguuvi miiⁿ nduuvidaamá na yáāⁿ Jerusalén 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ chí ngaⁿ'ā ntiiⁿnyuⁿ ndúúcū 'iiⁿ'yāⁿ ndiicúū chi ngaⁿ'a ntiiⁿnyuⁿ yeⁿ'ē yáacū ndúúcū maestros yeⁿ'e ley, >uNaati nguaaⁿ tanducuéⁿ'e yā neené 'yaaⁿ yā chi ch'iindiveéⁿ yā ní n'deee taaví yā chi chi'teenú yā, ní 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ ní ngii yā taanduu nyuⁿ'u mil. 'GCh'íinū nguuvi mííⁿ ní 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ chita'á yā Pedro ndúúcū Juan ní chinuúⁿ yā saⁿ'a s'eeⁿ vácūū ndíí chidɛɛvɛ miiⁿ. N'Iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ miiⁿ ya'āī chíī yeⁿ'e staava yeⁿ'é yā taachi ch'iindiveéⁿ yā chííⁿ chi Pedro ndúúcū Juan caⁿ'a yā chí chi'cuéeⁿ yā 'iiⁿ'yāⁿ yáāⁿ miiⁿ. Ní caⁿ'a yā chí Dendyuūs nadacuéeⁿ yā 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ yeⁿ'e nguaaⁿ tináⁿ'ā cucáávā Jesús miiⁿ. ( KTaachi Pedro ndúúcū Juan yaa'ví yā nanaaⁿ 'iiⁿ'yāⁿ miiⁿ chí nduuvidáámá yā tuu'mí ndaá nanááⁿ 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ chiiduú s'eeⁿ yeⁿ'é Israel ndúúcū soldados ndíí tiīiⁿ yeⁿ'ē soldados chi diiⁿ cuidado yeⁿ'e yáacū templo yeⁿ'e 'iiⁿ'yāⁿ Israel ndúúcū 'ii'yāⁿ saduceos chi nguɛ́ɛ́ i'teenú yā chi nnduuchí 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'e nguaaⁿ tináⁿ'ā. nUNdyuūs nadicuéeⁿ yā Daiyá yā vmnááⁿ vmnaaⁿ cáávā ndís'tiī. Ní dichó'ó yā 'iiⁿ'yāⁿ miiⁿ chí di'viīcú yā ndís'tiī chi 'áámá 'áámá nī ndaacadaamí nī yeⁿ'ē nuuⁿndí yeⁿ'é nī.jMNdís'tiī daiya profetas chí caⁿ'a nduudu yeⁿ'é Dendyuūs ní yeⁿ'e compromiso chí Dendyuūs caⁿ'a cuaacú yā ndúúcū chiida yú s'eeⁿ ní caⁿ'a yā chii yā Abraham: Ná ndaatá yeⁿ'ē di cuchiī 'áámá saⁿ'ā cuayiivi, caati sáⁿ'ā miiⁿ cúúví di'viicú sa tanducuéⁿ'ē 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'e iⁿ'yeeⁿdí 'cūū. ;oTanducuéⁿ'e profetas ní ndii tiempo yeⁿ'e Samuel ndii tiempo chi cuchíī 'yaaⁿ n'dáí yā ní caⁿ'a yā, ní 'āā caⁿ'a ntúuⁿ yā yeⁿ'ē nguuvi 'cūū. + ONí cuuví chí nducyaaca yā chi nguɛ́ɛ́ 'caandiveéⁿ yā yeⁿ'e 'iiⁿ'yāⁿ profeta miiⁿ canéé chí can'dáa yā yeⁿ'ē nguaaⁿ 'iiⁿ'yāⁿ. T !Caati Moisés miiⁿ ní caⁿ'a yā chii yā chiida yú s'eeⁿ ndíí vmnaaⁿ: Señor Ndyuūs yeⁿ'ē yú nadacuéeⁿ yā 'áámá profeta nguaaⁿ 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'ē yú tan'dúúcā 'úú. Ní yeⁿ'é 'iiⁿ'yāⁿ miiⁿ 'caandiveéⁿ nī yeⁿ'ē taanduvɛ́ɛ́ dendu'ū chi caaⁿ'maⁿ yā ndúúcū ndís'tiī. e CCuaacu nííⁿnyúⁿ chi 'iiⁿ'yāⁿ miiⁿ canee cúúⁿmíⁿ chi canéé yā va'āī chɛɛti nguuvi ndíí taachi ndáá nguuvi chi Dendyuūs diíⁿ yā taanduvɛ́ɛ́ dendú'ū chi Dendyuūs caⁿ'á yā vmnááⁿ vmnaaⁿ cucáávā cheendi profetas yeⁿ'e yā. Profetas chi n'dai caⁿ'a yā chi cuchiī ndíí cuááⁿ vmnaaⁿ. * MNdyuūs ní ndɛɛvɛ́ yā Jesucristo ndíí vmnaaⁿ níícú caⁿ'a yā chi dichó'o yā Jesucristo tan'dúúcā chi caⁿ'a yā ndíí cuááⁿ vmnaaⁿ.   'Tíícā maaⁿ ní nacadíínuuⁿ nī ní ndaacadáámí nī yeⁿ'ē nuuⁿndi yeⁿ'é nī ní cu'téénú nī. Níícú Ndyuūs nadivíi yā nuuⁿndi yeⁿ'é nī. Níícú ndaa tiempo chí ntaavi'tuunúúⁿ nī nanááⁿ Señor 'iivú Ndyuūs. xi'Tíícā Dendyuūs ní snuūⁿ ca'a chi caⁿ'a yā vmnááⁿ vmnaaⁿ cáávā cheendi nducyaaca profetas chi n'dai chí caⁿ'a nduudu yeⁿ'e Dendyuūs yeⁿ'e chi Cristo Daiyá yā. Ní cánéé chí Cristo ní 'cueenú yā cuuvi. dANaati maaⁿ ní, ndís'tiī vi'í, deenú chí ndís'tiī dīiⁿ nī chuū cucáávā chi nguɛɛ déénu nī tan'dúúcā chi díīⁿ 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ chi ngaⁿ'a ntiiⁿnyúⁿ yā yeⁿ'ē ndís'tiī. (ISáⁿ'a 'cūū chi nguɛɛ ngiica chi ndís'tiī inaáⁿ nī ní n'diichí nī, sáⁿ'a 'cūū ní ditiinú sa cucáávā chi i'téénu sa Jesús. Ndúúcū vaadī i'téénú chi ca'a Jesús, sáⁿ'a 'cūū 'āā nduuvī n'dáí sá tan'dúúcā chi n'diichī nducyaacá ndis'tiī. fENí ch'iiⁿ'nuⁿ nī Jesús chi cā'a yā vida yeⁿ'e 'iiⁿ'yāⁿ. 'Iiⁿ'yāⁿ miiⁿ ní nadin'dūūchí Dendyuūs 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'ē nguaaⁿ tináⁿ'ā ní nús'uú caaⁿ'maⁿ cuaacú 'nū yeⁿ'é yā. =sNdís'tiī ní cheeⁿdiitú nī chi Jesús chí n'daaca yā, Jesús chí n'dai taaví yā, ní chiica nī chi canéé libre 'áámá saⁿ'ā chi 'nííⁿ'núⁿ 'iiⁿ'yāⁿ. <q Ndyuūs yeⁿ'e saⁿ'ā s'eeⁿ, Abraham ndúúcū Isaac ndúúcū Jacob ní Ndyuūs yeⁿ'ē chiida yú, Ndyuūs diíⁿ yā honrar Daiyá yā Jesús. Ndís'tiī ní ca'á nī 'iiⁿ'yāⁿ miiⁿ ní cheeⁿdiitú nī nanááⁿ Pilato miiⁿ taachi Pilato neⁿ'é yā ca'á yā libertad yeⁿ'é yā. gG Taachi Pedro n'diichi sa 'iiⁿ'yāⁿ s'uúⁿ Pedro nan'guɛɛcútáⁿ'a sa yeⁿ'é 'iiⁿ'yāⁿ yáāⁿ: Ndís'tiī saⁿ'ā yeⁿ'e Israel, ¿dɛ'ɛ̄ cuuvi chi ngeⁿ'e yiinú nī yeⁿ'e chúū? O ¿dɛ'ɛ cuuví chi n'gíínu nī nús'uū? ¿'Áá caava chi diitú 'nū o chí n'dáí 'nū chi diíⁿ 'nū chi ngíícá sáⁿ'a 'cūū?  Saⁿ'ā chí nguɛɛ ngiica ní chi nduūvā yeⁿ'ē sa sta'ā sa Pedro ndúúcū Juan ní nuuⁿmaⁿ yáaⁿ yā ngeⁿ'e yiinú yā 'iiⁿ'yāⁿ. Ní cueⁿ'é yā na corredor chi nguuvi Salomón chi 'áámá corredor yeⁿ'e yaācū ch'ɛɛtɛ. /W Ní nntíínaaⁿ yā chi saⁿ'ā miiⁿ chi saⁿ'ā chi n'giīndī cheendi yaācū templo chi nguuvi Hermosa, ní ngiica sa limosnas. Ní cheⁿ'e yiinu yā ní 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ dii'yá yā chiī chi 'tíícā nanduuvá yeⁿ'ē sa. Pedro ngaⁿ'á yā na corredor chi nguuvi Salomón q[ Núúⁿmáⁿ yáāⁿ 'iiⁿ'yāⁿ n'diichí yā saⁿ'ā chi ngiica sa ní i'téénu sa Dendyuūs. K~Ní caī yaācú sa, ní chééndii sá, ní chiīcā sa. Sndáa sa ndúúcū Pedro ndúúcū Juan chɛɛti yaācū templo miiⁿ. Ngiica sá ní ngáí yaācú sa ní i'téénu sá Dendyuūs. 1}[Ní sta'á yā ta'ā sa lado tá cuaācū sa ní nadacuéeⁿ yā saⁿ'ā. Hora mííⁿ nūuⁿ ní ndaā dítiīnú ca'a sa ndúúcū 'ííní ruundi ca'a sa. {|oNaati Pedro miiⁿ caⁿ'á yā: Nguɛ́ɛ́ tuūmī 'dííⁿnguɛɛ yeⁿ'é ni nguɛ́ɛ́ 'diiⁿnguāaⁿ yeⁿ'é chí canéé yeⁿ'é chi teé dii, cucáávā Jesucristo yeⁿ'e yáāⁿ Nazaret miiⁿ, nacuééⁿ dī ní caaca di. {{Tuu'mi ní saⁿ'ā miiⁿ ch'íínu sa 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ chi canee ngíínu sá dɛ'ɛ̄ ca'á yā saⁿ'ā. zPedro ndúúcū Juan ch'ɛɛtinée yā ch'íínu yā saⁿ'ā miiⁿ, ní caⁿ'á yā chii yā saⁿ'ā: Cun'diichi dí nús'uu. y!Sáⁿ'a 'cūū taachi n'diīchī sa Pedro ndúúcū Juan chí chindáa yā yáacū ch'ɛɛtɛ, chiica sá limosna 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ. )xKNí ná'a yā ndɛ́ɛ yā 'áámá saⁿ'ā chi ndii dúúvá sá ndíí chɛɛti chɛɛcu sa. Saⁿ'ā miiⁿ ni ngúúví ngúúví i'néeⁿ yā saⁿ'ā cheendi yaācū chi nguuvi Hermosa o N'dɛɛvɛɛ́. Saⁿ'a miiⁿ ngiica sa limosna 'iiⁿ'yāⁿ chi ngeⁿ'e yaācū templo. %w EPedro mííⁿ ndúúcū Juan dáámá cueⁿ'e yā cuchɛɛ yā na yaacū templo cuaaⁿ nan'gɛɛcú 'ííⁿnúⁿ chiīnu, hora chi caⁿ'angua'á yā. sv_/'Iiⁿ'yāⁿ miiⁿ dich'ɛɛtɛ́ yā Dendyuūs. Ní vɛ́ɛ́ favor yeⁿ'é yā ndúúcū 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'e yáāⁿ miiⁿ. Ní Señor Ndyuūs nguuvi nguuvi idi'yáaⁿ yā 'iiⁿ'yāⁿ chí i'teenú yā 'iiⁿ'yāⁿ.nuU.'Áámá ninduuvidaamá yā na yáacu nguuvi nguuvi. Ní ninduuvidaamá yā ní yeenú taaví yā staava yeⁿ'é yā ndúúcū 'áámá vaanicadiinúúⁿ yeⁿ'e yā taachi n'deé yā pan ní taachí che'é yā na vaacú yā. Bt}-Ní n'diicuí yā yáⁿ'āa yeⁿ'é yā ndúúcū chi vɛɛ yeⁿ'e yā ní nga'a yā 'tɛ́ɛ́ 'tɛ́ɛ́ nducyáácá 'iiⁿ'yāⁿ tuunu tuunu cá chi ngi'vaachí 'iiⁿ'yāⁿ. s,Ní nducyaacá yā chi i'téénu yā nduuvidaama yā. Ní nducuéⁿ'ē chi vɛ́ɛ́ yeⁿ'é yā canéé yeⁿ'ē nducyaaca yā. (rI+Ní vaadī 'va'a níndaā nanááⁿ nducyaaca yā. Nééné n'deēe vaadī n'giinu ndúúcū señales chí diíⁿ apóstoles chí dichó'ó Dendyuūs. bq=*Ní 'áámá caneé yā ndúúcū chí chi'cueeⁿ apóstoles ní nduuvidaama yā ní n'dee yā pan ní caⁿ'angua'á yā. Vida yeⁿ'e 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ yeⁿ'e Evangelio yeⁿ'e Jesucristo vmnááⁿ vmnaaⁿ 7pg)'Tíícā 'iiⁿ'yāⁿ chi 'cuúⁿ yā nduudu yēⁿ'e yā chɛɛdinúūⁿniⁿ yā, ní chi 'yaáⁿ yā nguuvi miiⁿ tan'dúúcā 'iiⁿnūⁿ mil 'iiⁿ'yāⁿ. ro](Pedro miiⁿ ngaⁿ'á yā nduudu cuaacu nanááⁿ na 'uuví yā ndúúcū n'deee taaví nduudu ní ngaⁿ'a diitú yā 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ ní ngaⁿ'a yā: Nanguáⁿ'ai nī yeⁿ'e 'iiⁿ'yāⁿ chi nguɛ́ɛ́ n'daacā. n'Caati Espíritu N'dai caⁿ'ā Chiida yú chi teé yā cucáávā ndís'tiī ndúúcū daiya nī ní cucáávā nducyaaca 'iiⁿ'yāⁿ chi snée yā yaⁿ'ai, ni cucááva nducyaaca 'iiⁿ'yāⁿ chi 'cuaī Señor 'iivú Ndyuūs yeⁿ'ē yú 'iiⁿ'yāⁿ. \m1&Pedro miiⁿ ngaⁿ'a sa ngii sa 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ: Nguɛɛcúndií nī yeⁿ'ē nuuⁿndi yeⁿ'é nī ní cuɛɛdinúuⁿnīⁿ ca'áámá ca'áámá nī cucáávā chi chi duuchi Jesús. Níícú Ndyuūs nadach'ɛɛcú yā nuuⁿndí yeⁿ'e ndís'tiī; ni cuta'á nī chi tee Ndyuūs miiⁿ chi Espíritu N'dai yeⁿ'é yā. klO%Taachí ch'iindiveéⁿ yā chuū ní nééné ya'ai chiī staava yeⁿ'é yā. Ní caⁿ'a yā chii yā 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ Pedro ndúúcū taa na 'uuvi apóstoles: Ndís'tiī saⁿ'ā vi'í, ¿dɛ'ɛ̄ diíⁿ 'nū? wkg$Cuaacu niiⁿnyuⁿ cádiinuuⁿ nducyáácá 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'e ndaata Israel chí Jesús chi ndís'tiī ní chi'néeⁿnga'á nī 'iiⁿ'yāⁿ, Ndyuūs diíⁿ yā chi Señor ní Cristo yā ní 'iiⁿ'yāⁿ ch'ɛɛtɛ taavi. j#ndíí cu'neéⁿ 'iiⁿ'yāⁿ chi táaⁿ yā yeⁿ'e di chi tun'dáá n'dai di ndúúcu yā ní cunée yā na poder yeⁿ'ē di. *iM"Ti David miiⁿ nguɛ́ɛ́ cuchɛɛ sa nanguuvi; ti maāⁿ sa ngaⁿ'a sa:Caⁿ'a Señor chií yā Señor yeⁿ'é: 'Cuundi dí lado yeⁿ'e honor, h/!'Tíícā Jesús canée yā ná yaacu na lado yeⁿ'e honor yeⁿ'e Dendyuūs ní diíⁿ yā recibir yeⁿ'ē Chiidá yā miiⁿ yeⁿ'e chi caⁿ'ā Chiidá yā chí ca'a yā Espíritu N'dai. Chuū ní Jesús teé yā ndís'tiī ní inaáⁿ nī ní n'giindiveéⁿ nī. .gU Ndyuūs nadin'duuchí yā Jesús yeⁿ'e nguaaⁿ tináⁿ'ā ní cáávā 'iiⁿ'yāⁿ miiⁿ nducyaaca 'nū cuuví caaⁿ'maⁿ 'nū nduudu cuaacu yeⁿ'é yā. sf_David déénu sa chi cuaaⁿ vmnaaⁿ ní caⁿ'a sa chi Cristo nanduuchí yā yeⁿ'ē nguaaⁿ tináⁿ'ā. Nguɛ́ɛ́ cunee alma yeⁿ'é yā na lugar Hades chi lugar yeⁿ'ē alma ní nguɛ́ɛ́ yúutɛ yeⁿ'é yā chí choo. OeSaⁿ'a miiⁿ saⁿ'ā profeta miiⁿ chi ngaⁿ'a nduudu yeⁿ'e Dendyuūs. Ní deenū sa chi Ndyuūs ngaⁿ'a cuaacú yā ndúúcū nduudu cuaacu chi 'áámá 'iiⁿ'yāⁿ chí cuchiī na ndaata yeⁿ'é yā. Ní Dendyuūs nadacuéeⁿ yā Cristo chi 'cuundi yā na trono yeⁿ'é yā ni caaⁿ'maⁿ ntiiⁿnyúⁿ yā. Yd+Ndís'tiī vi'í, cuuví caaⁿ'maⁿ cuaacú ndís'tiī yeⁿ'e chiida yú David. Ch'īi yā ní ních'ɛɛchí yā na yáinyāⁿ. Ní yáinyāⁿ yeⁿ'é yā canee ndúúcu yú ndii nguuví 'cūū. cDiíⁿ nī chí n'diichí chí yúúní cuaacu yeⁿ'e vida. N'diī dích'ɛɛtɛ́ nī vaadi yeenú 'úú ti caneé nī nduucú. ibKTi nguɛ́ɛ́ cu'néeⁿ nī alma yeⁿ'é na lugar Hades chi lugar yeⁿ'ē alma. Ní nguɛ́ɛ́ 'cuaaⁿ nī 'úú chi daiyá nī 'úú chi 'iiⁿ'yāⁿ chi nguɛ́ɛ́ nuuⁿndi 'úú chí choō cuerpo yeⁿ'é. g~}p|{!yxxwvbutss_r.qep/nmJl;jigffedWcbaar`_^^]e\%[YXXRWuVUTT)S Q2P5NMLKJHGLFADCCBAA\@J>>s=<<;::#9k77.55X44722]1`00&..-),++*d)(("'f&%$#o! o!F.W g a E e~&wg h Saulo miiⁿ ditiīnú taavi sa. Ní vɛ́ɛ́ 'uuvi nadacádiinūuⁿ 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'e Israel yeⁿ'ē yáāⁿ Damasco. Saⁿ'ā miiⁿ ní ch'iⁿ'i sá chi Jesús miiⁿ chí Cristo. Saulo nanguáⁿ'ai yā yeⁿ'e 'iiⁿ'yāⁿ Israel s'eeⁿ +gO Nducyáácá 'iiⁿ'yāⁿ chi ch'iindiveéⁿ yā cheⁿ'e yiinú yā ní ngaⁿ'á yā: ¿'Áá nguɛ́ɛ́ sáⁿ'a 'cūū chi n'gaā'vā sa ndúúcū 'iiⁿ'yāⁿ chi ngaⁿ'āngua'á yā ndúúcū chi duuchi Cristo na yáāⁿ Jerusalén? ¿'Áá nguɛ́ɛ́ cáávā chiīⁿ chí cuchiī sáⁿ'a 'cūū chí candɛ́ɛ́ sa 'iiⁿ'yāⁿ 'cuɛɛ chiichí yā nanááⁿ chiiduú n'gɛɛtɛ́ yeⁿ'e Israel? f/ Cuayiivi mííⁿ chi'cueéⁿ sa yeⁿ'e Cristo na yaācū sinagoga. Ní ngaⁿ'ā sa 'iiⁿ'yāⁿ miiⁿ chi Cristo ní Daiya Dendyuūs. e} Taachí che'ē sa yuūndū miiⁿ nndaaca tiīnú sa. Saulo miiⁿ cánéé sá nguuvi chi ch'ɛɛtinee sa ndúúcū 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ chi i'teenú yā Cristo chi snée yā yáāⁿ Damasco. Saulo ngaⁿ'ā sa nduudu cuaacu na yáāⁿ Damasco /dW Hora miiⁿ chiiya na nduutináaⁿ sa cosa tan'dúúcā dííⁿmáⁿ 'yaācā ní inguaāⁿ nduutináaⁿ sa. Nacueeⁿ sá ní chɛɛ̄dinuūⁿnīⁿ sa. c Tuu'mi ní cueⁿ'ē Ananías ní chindaā sa va'ai ní sn'duū sa ta'a sa vmnááⁿ yeⁿ'ē Saulo. Ní caⁿ'a sa: Díí, Saulo hermano, Señor Jesús miiⁿ chi che'enaáⁿ yā yeⁿ'ē di na yúúní chí cuchiī di. 'Iiⁿ'yāⁿ miiⁿ dichó'o yā 'úú 'íícú cuuvi nanguaāⁿ nduutináaⁿ di. Ní cuuvi cuūtū di ndúúcū Espíritu N'dai yeⁿ'e Ndyuūs. ]b3 Ti 'úú 'cuuⁿ'míⁿ naaⁿ sa chi cánéé chí 'cueenu sa cuuvi caavā 'úú. "a= Señor miiⁿ ngaⁿ'a yā ngii yā saⁿ'ā: Cunaⁿ'ā di. Saⁿ'ā miiⁿ 'úú ndɛɛ̄vɛ́ saⁿ'ā chi cándɛɛ sa chi duuchí nanááⁿ 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ chi nguɛ́ɛ́ 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'ē ndaata Israel ndúúcū rey s'eeⁿ ndúúcū 'iiⁿ'yāⁿ Israel. 6`e Chiiduú n'gɛɛtɛ yeⁿ'e Israel ca'á yā poder Saulo miiⁿ chi cuta'a sa ní candɛ́ɛ sa vácūū 'iiⁿ'yāⁿ chi ngaⁿ'angua'á yā ndúúcū chi duuchi Cristo. _) Naati Ananías miiⁿ nan'guɛɛcútaⁿ'ā sa: Señor Jesús, n'giindiveéⁿ chí neené ngaⁿ'a 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'e sáⁿ'a 'cūū. Saⁿ'ā miiⁿ ní nguɛ́ɛ́ n'daacā diíⁿ sa ndúúcū 'iiⁿ'yāⁿ chi i'téénú Jesucristo na yáāⁿ Jerusalén. 3^_ Ní Saulo miiⁿ n'diichi sa na visión yeⁿ'ē sa 'áámá saⁿ'ā chi nguuvi sa Ananías. Ní Ananías miiⁿ cho'o sá cuaaⁿ chɛɛti va'āī ní chi n'duūⁿ sá tá'a sá vmnááⁿ yeⁿ'e Saulo, ní ninguaāⁿ nduutináaⁿ sa. 'Tíícā n'diichi Saulo miiⁿ na visión yeⁿ'ē sa. 9]k Ní Señor Jesús miiⁿ ngaⁿ'a yā ngii yā saⁿ'ā: Nadacueeⁿ di ní cueⁿ'e di yúúní chi nguuvi Cuaācú miiⁿ ní in'nuuⁿ dí vaacu Judas. Miiⁿ canéé 'áámá saⁿ'ā chi nguuvi sa Saulo ní sáⁿ'ā yeⁿ'ē yáāⁿ Tarso. N'diichí nī, saⁿ'ā miiⁿ ngaⁿ'angua'ā sa. '\G Na yáāⁿ Damasco canéé 'áámá saⁿ'ā chí n'geeⁿ chi i'téénū sa Jesucristo chi nguuvi sa Ananías. Tuu'mi ní Señor Jesús miiⁿ ní caⁿ'a yā chii yā saⁿ'ā na visión yeⁿ'ē sa: Dii Ananías. Ananías miiⁿ nan'guɛɛcutáⁿ'a sa: Señor, 'úú caneé. [ Miiⁿ ní canee sa 'iīⁿnūⁿ nguuvi ní nguɛ́ɛ́ inaaⁿ sa, ní nguɛ́ɛ́ che'e sa, ní nguɛ́ɛ́ chi'i sa. \Z1 Tuu'mi ní Saulo nducueēⁿ sá ná yáⁿ'āa miiⁿ naachi chí ndɛɛvɛ sá. Nán'guaaⁿ sa nduutináaⁿ sa naati nguɛ́ɛ́ inaaⁿ sa. Candɛ́ɛ́ neeⁿ yā ta'ā sa, ní ndaā sa yáāⁿ Damasco. "Y= Ní 'iiⁿ'yāⁿ chi cuéⁿ'ē ndúúcū Saulo neé yā n'giīnu yā. N'giindiveéⁿ cuaacú yā nduudu ti nguɛ́ɛ́ du'ū vɛɛ inaaⁿ yā. Xw Saulo miiⁿ ní in'duuvi sa, ní 'va'a sa, ní caⁿ'a sa: Señor, ¿dɛ'ɛ̄ néⁿ'e nī chi diíⁿ? Señor Jesús miiⁿ ngaⁿ'á yā ngiī yā saⁿ'ā: Nducueeⁿ dí ní cueⁿ'e di yáāⁿ, ní cuuví yā dii dɛ'ɛ̄ diiⁿ di. pWY Saⁿ'ā miiⁿ ní caⁿ'ā sa: ¿Du'ú n'diī, Señor? Tuu'mi ní ngaⁿ'á yā: 'Úú Jesús chi n'daā dī. Nguɛ́ɛ́ n'daacā chi diiⁿ di ti diiⁿ di tan'dúúcā 'iiti chi ca'a ca'a tī na yáⁿ'á cuiiⁿnyuⁿ. V9 Taachí sndɛɛvɛ sá ná yaⁿ'āa miiⁿ ch'iindiveeⁿ sa 'áámá nduudu chi ngaⁿ'ā: Saulo, Saulo, ¿dɛ'ɛ̄ cúúví chí nn'daā di 'úú? +UO Taachi canúuⁿ sá yúúní mííⁿ taachi 'āā cháā ndaa sa yaāⁿ Damasco dácānaāaⁿ chiiya 'áámá dɛɛvɛ́ yeⁿ'ē nanguuvi naachi canée sa. lTQ Ní chiica sa carta s'eeⁿ chí 'cuuⁿ'miⁿ sá nanááⁿ 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'e yaācu sinagogas yeⁿ'e yáāⁿ Damasco chí ndúútī chi ndaācā sa saⁿ'ā o n'daataá miiⁿ yeⁿ'e Yúúní yeⁿ'ē vaadī i'téénú yeⁿ'e Jesucristo miiⁿ cúúví diiⁿ sa nandɛ́ɛ sa 'iiⁿ'yāⁿ chi preso yā ní nndaa yā na yáāⁿ Jerusalén. IS  Taachi Saulo taaⁿ sa ní yaā'vī yuudu sa yeⁿ'e chí 'cuūvī 'iiⁿ'yāⁿ chi i'téénu yā Señor Jesucristo, ndaa sá nanááⁿ chiiduú ch'ɛɛtɛ cá yeⁿ'e 'iiⁿ'yāⁿ Israel. R (Felipe miiⁿ ndaaca sa na yáāⁿ Azoto. Cho'o sá nduu yáāⁿ nduu yáāⁿ ndii ndaā sa yáāⁿ Cesarea ní caⁿ'a sa yeⁿ'ē evangelio chi ndúúdú ngai yeⁿ'e Jesucristo nanááⁿ tanducuéⁿ'ē 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'e yáāⁿ miiⁿ.]Q3'Taachí cuíchɛɛ yā naachi vɛ́ɛ́ nuūⁿnīⁿ Espíritu N'dai yeⁿ'e Ndyuūs candɛɛ̄ Felipe miiⁿ. Ní saⁿ'ā eunuco 'āā ntɛ́ɛ́ n'diichi sa saⁿ'ā. Ní cuinaⁿ'ā sa ní yeenú taavi sa. )PK&Ní caⁿ'a sa chi cuééndii carreta. Nduu 'uuví yā, Felipe ndúúcū eunuco cueⁿ'e yā naachi vɛ́ɛ́ nuūⁿnīⁿ ní chɛɛdinuūⁿnīⁿ sa. O!%Felipe miiⁿ ngaⁿ'ā sa: Nduuti chi i'téénú nī ndúúcū núúⁿmáⁿ staava yeⁿ'é nī tuu'mí cuuvi cuɛɛdinuūⁿniⁿ nī. Nan'guɛɛcútaⁿ'ā sa yeⁿ'é yā ni ngaⁿ'ā sa: I'teenú chi Jesucristo miiⁿ ní Daiyá Dendyuūs 'iiⁿ'yāⁿ. WN'$Canúuⁿ yā yúúní chíí cueⁿ'é yā ndaá yā naachi vɛɛ nuūⁿnīⁿ. Ní caⁿ'a saⁿ'ā eunuco: 'Muuⁿ ní vɛɛ nuūⁿnīⁿ. ¿Dɛ'ɛ̄ cucáávā chi nguɛ́ɛ́ cuɛɛdinúūⁿniⁿ? *MM#Tuu'mi ní Felipe miiⁿ nan'guɛɛcútaⁿ'ā sa. Tucá'ā sa yeⁿ'ē libro 'cūū ní caⁿ'a sa yeⁿ'ē evangelio chi ndúúdú ngai yeⁿ'ē Jesús. hLI"Saⁿ'ā eunuco nan'guɛɛcútaⁿ'ā sa ní caⁿ'a sa chii sa Felipe miiⁿ: Ngiicá chi cuuvi nī 'úú: ¿Du'ú yeⁿ'ē chi caⁿ'a profeta 'túúcā? ¿'Áá yeⁿ'ē maáⁿ yā o yeⁿ'ē taama 'iiⁿ'yāⁿ? [K/!Caati ndiicuuⁿ yā 'iiⁿ'yāⁿ n'dáí yā ní nguɛ́ɛ́ ca'a sa justicia yeⁿ'é yā; ¿du'u caaⁿ'maⁿ yeⁿ'e ndaatá yeⁿ'é yā? Caati divíi 'iiⁿ'yāⁿ vida yeⁿ'é yā na iⁿ'yeēⁿdī. &JE Naachí n'geēⁿ sa yeⁿ'ē Escritura, chuū chii:Tan'dúúcā 'iiti cuūchī candɛ́ɛ yā 'iiti ní 'caaⁿ'núⁿ yā 'iiti. Tan'dúúcā 'iiti cuūchī 'lííⁿ nguɛ́ɛ́ ngii n'gai tī taachi ngií yā duudú tī 'tíícā nguɛ́ɛ́ n'dai yā cheendi yā. II Saⁿ'ā miiⁿ caⁿ'a sa: ¿Taacā cuuvi diíⁿ ti mar 'áámá 'iiⁿ'yāⁿ nguɛ́ɛ́ ngi'cueeⁿ yā 'úú? Ní neⁿ'e sa chi Felipe miiⁿ caa sa ní 'cuūndī sa ndúúcu sa. ZH-Ní Felipe miiⁿ cueⁿ'ē sa ngeēnū sa ni ch'iindiveeⁿ sa chi n'geēⁿ saⁿ'a miiⁿ naachi dinguūⁿ profeta Isaías miiⁿ. Ní caⁿ'a sa: ¿'Áá túúmícádiinuuⁿ nī chi n'geēⁿ nī? GyNí Espíritu miiⁿ ní ngaⁿ'a yā ngii yā Felipe miiⁿ: Cueⁿ'e di ní ndaa niiⁿnūⁿ di na carreta 'cūū. PFNanguɛɛcunéeⁿ sá yáāⁿ yeⁿ'é yā ní ch'iīndī sa na carreta yeⁿ'ē sa. Ní n'geeⁿ sa libro yeⁿ'e Ndyuūs naachi profeta Isaías chi caⁿ'a nduudu Dendyuūs tiempo chi chó'ōo. $EATuu'mi ní Felipe miiⁿ nducueeⁿ sá ní cueⁿ'e sa. Ní chó'ōo chi 'áámá saⁿ'a yeⁿ'ē yáⁿ'āa Etiopía canuuⁿ sa yúúní ní sáⁿ'ā miiⁿ eunuco. Saⁿ'ā miiⁿ chi idiiⁿ sá ntiiⁿnyuⁿ yeⁿ'e n'daataá reina chi duuchi Candace. Saⁿ'ā miiⁿ ní diiⁿ sa cuidado nducuéⁿ'ē tuūmī yeⁿ'e reina. Ndaa sa yáāⁿ Jerusalén miiⁿ chi diiⁿ sa chi cu'teenu sá Ndyuūs. D!'Áámá ángel yeⁿ'e Señor miiⁿ yaa'vi yā Felipe ní caⁿ'a yā: Nducuééⁿ dí ní cuéⁿ'é dí ndii cuaaⁿ ndiiya sur na yúúní chi nga'ai yeⁿ'ē yáāⁿ Jerusalén ndii yáāⁿ Gaza. Yúúní miiⁿ ní cho'ō na yáⁿ'āa cuūⁿmáⁿ. UC#'Iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ caⁿ'a cuaacú yā nduudu yeⁿ'e Ndyuūs miiⁿ. Ní caⁿ'a yā yeⁿ'ē evangelio chi ndúúdú ngai yeⁿ'e Cristo. Ní cueⁿ'e yā ndíí nééné n'deee yáāⁿ yeⁿ'e yáⁿ'āa Samaria. Ní ndaa ntúuⁿ yā na yáāⁿ Jerusalén miiⁿ. Felipe ndúúcū saⁿ'a yeⁿ'e yáⁿ'āa Etiopía wBgTuu'mi ní Simón nan'guɛɛcútaⁿ'ā sa yeⁿ'é yā ní caⁿ'ā sa: N'diī caacá nī Señor caavā 'úú chi nadach'ɛɛcú yā nuūⁿndi yeⁿ'é ti mar 'áámá chi ngaⁿ'a nī nguɛ́ɛ́ chiī nanááⁿ yeⁿ'ē 'úú. ATi 'úú inaáⁿ dii ní cunee di na vaadī ngueēe yeⁿ'ē di. Ní n'dɛɛ̄ chiichí di ndúúcū nuuⁿndi yeⁿ'ē di. 8@iNdáácádáámí dí yeⁿ'ē nuuⁿndi yeⁿ'ē di, ní caaca di Dendyuūs ti neⁿ'e Ndyuūs nadāch'ɛɛcú yā yeⁿ'ē di chí nacádiinuuⁿ di na staava yeⁿ'ē di. #??Nguɛ́ɛ́ ítuneeⁿ di ndíí nguɛ́ɛ́ ndúú suerte yeⁿ'ē di na asunto 'cūū ti staava yeⁿ'ē di nguɛ́ɛ́ n'daacā nanááⁿ Dendyuūs. I> Tuu'mi ní Pedro mííⁿ caⁿ'a sá chii sa 'iiⁿ'yāⁿ: Túumī yeⁿ'ē di 'cuiinú ndúúcū di caati nacádiinuuⁿ di chi regalo yeⁿ'é Ndyuūs ní ndúúcū tuūmī cuai di. J= Ní caⁿ'ā sa: Tée ntúuⁿ nī poder 'cūū 'úú ní 'āā du'ú nūuⁿ chi cun'duū ta'á vmnaaⁿ yeⁿ'ē, 'iiⁿ'yāⁿ miiⁿ cunéé yā ndúúcū Espíritu N'dai yeⁿ'e Ndyuūs. 3<_Taachi Simón n'diichī sa chi cáávā chi sn'duu tá'ā apóstoles diíⁿ yā recibir Espíritu N'dai yeⁿ'e Ndyuūs, tuu'mi ní caⁿ'a sa chi ca'a sa tuumī. ;Apóstoles sn'duú yā ta'a yā vmnaaⁿ yeⁿ'ē 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ ní diíⁿ yā recibir Espíritu N'dai yeⁿ'e Ndyuūs. R:ti Espíritu N'dai yeⁿ'e Ndyuūs miiⁿ 'āā cuɛ́ɛ́ caⁿ'ā nanááⁿ ndii 'áámá 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ. Dámaāⁿ chi chɛɛdinuūⁿniⁿ núuⁿ yā ndúúcū chi duuchi Jesús miiⁿ. %9CTaachí ndaa 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ tuu'mi caⁿ'angua'á yā cáávā 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ chi cuuvi diíⁿ yā recibir Espíritu N'dai yeⁿ'e Ndyuūs, q8[Taachi ch'iindiveéⁿ apóstoles chi dichó'ó Dendyuūs chí snée yā yáāⁿ Jerusalén chi 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'e yáāⁿ Samaria i'téénu yā nduudú yeⁿ'e Dendyuūs miiⁿ, dicho'ó yā Pedro ndúúcū Juan miiⁿ. ]73 S'teenú ntúūⁿ Simón. Chɛɛ̄dinúuⁿnīⁿ sa. 'Áámá cānee sa ndúúcū Felipe. Taachi n'diichi sa señales ndúúcu vaadī n'giinu ch'ɛɛtɛ chi diiⁿ Felipe miiⁿ tuu'mi ní cheⁿ'e yiinu sá. #6? Taachi 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ chi'téénu yā yeⁿ'ē Felipe miiⁿ chi ngaⁿ'á yā ndúúdú ngai yeⁿ'e chi Ndyuūs ngaⁿ'á yā ntiiⁿnyuⁿ ní yeⁿ'ē ndúúdu ngaī yeⁿ'e Jesucristo miiⁿ, tuu'mí chɛɛ̄dinúuⁿnīⁿ ndii n'daataá ndii sáⁿ'ā 'iiⁿ'yāⁿ. 5  Ní s'neeⁿ veéⁿ yā yeⁿ'ē sa ti ndúúcū artes magias yeⁿ'ē sa neené 'nááⁿ chinnche'ei sá 'iiⁿ'yāⁿ. (4I Chi'neeⁿ veeⁿ ndii n'gaiyáā ndii n'gɛɛtɛ yā 'iiⁿ'yāⁿ miiⁿ. 'Iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ ní caⁿ'á yā: Chuū poder ch'ɛɛtɛ yeⁿ'e Dendyuūs. y3k Cánéé 'áámá saⁿ'ā chi nguuvi Simón chi déénu sa magia chi cuaaⁿ vmnaaⁿ neené diiⁿ sa na yáāⁿ miiⁿ. Ní nginnche'ei sá 'iiⁿ'yāⁿ na yáāⁿ Samaria. Ngaⁿ'ā sá ngii sa 'iiⁿ'yāⁿ chi ch'ɛɛtɛ sa. H2 'Iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'ē yáāⁿ miiⁿ ní yeenú taaví yā. 1Neené 'yaaⁿ 'iiⁿ'yāⁿ chí snée yā ndúúcū 'yúúné chi espíritus chi nguɛɛ n'daacā yeⁿ'e yááⁿn'guiinūuⁿ taachí can'daa 'yúúné na cuerpo yeⁿ'é yā nééné 'cai espíritus. Ní neené 'yaaⁿ 'iiⁿ'yāⁿ ndúúcū ca'āī chi in'dúuví cuerpo yeⁿ'é yā ndúúcū 'iiⁿ'yāⁿ chi nguɛ́ɛ́ ngíícá ní nducyaacá yā nanduūvā yeⁿ'é yā. 70gNí nducyáácá 'iiⁿ'yāⁿ ch'iindiveéⁿ niiⁿnyúⁿ yā dɛ'ɛ ndu'ū chi ngaⁿ'ā Felipe miiⁿ. Ch'iindiveéⁿ yā ní inaaⁿ yā señales chiiⁿ idiiⁿ sa. c/?Tuu'mi ní Felipe miiⁿ can'dáa sa na yáāⁿ Samaria ní ngaⁿ'a sa yeⁿ'e Cristo. .1'Iiⁿ'yāⁿ chi chéenū miiⁿ cheⁿ'é yā nduu yáāⁿ nduu yáāⁿ ní caⁿ'a yā ndúúdú ngai yeⁿ'e Jesucristo chi evangelio. 2-]Saulo mííⁿ ní can'dáa sa 'iiⁿ'yāⁿ chí ngeⁿ'e yaācū chi n'nuūⁿ cá'ai sa 'iiⁿ'yāⁿ. Cheⁿ'e sa ndúú va'ai nduu vā'āī ní candɛ́ɛ sa 'iiⁿ'yāⁿ ndíí n'daataá ndíí saⁿ'ā. Ní n'gíi sa 'iiⁿ'yāⁿ vácūū. Caⁿ'a yā ndúúdú ngai na yáāⁿ Samaria ,#Saⁿ'ā s'eeⁿ chi n'dai nanááⁿ Dendyuūs candɛ́ɛ sa Esteban. Ní ch'iichi sá 'iiⁿ'yāⁿ ní chɛɛcu taavi sá yēⁿ'e yā. + ;Ní Saulo miiⁿ canee yiinú sa chi 'cuūvī Esteban miiⁿ. Nguuvi miiⁿ n'deee n'dáí 'iiⁿ'yāⁿ ní nduuvi taáⁿ yā yeⁿ'e 'iiⁿ'yāⁿ ná yáacū chi canéé yáāⁿ Jerusalén ni nducyaaca yā chi i'teenu Jesús cueⁿ'ē 'muuⁿ cueⁿ'é miiⁿyā. Chéénu yā cuaaⁿ na yáⁿ'āa Judea ndúúcū yáⁿ'āa Samaria. Dámaaⁿ apóstoles chi dichó'ó Dendyuūs nguɛɛ chéénu yā. 4*a<Chiintii'ya sá ní 'caī yiicu sá: Señor, nguɛ́ɛ́ diiⁿ cuenta nī núúⁿndí 'cūū yeⁿ'ē 'iis'tíī. Ní taachi caⁿ'ā sa chuū, ní ch'iī sa.)1;Tuu'mi ní nga'a yā tuūu Esteban. 'Iicu Esteban miiⁿ ní 'cai sá Ndyuūs ní ngaⁿ'ā sa: Señor Jesús, nánguáí nī espíritu yeⁿ'é. 9(k:Ní tun'dáa yā saⁿ'ā yáāⁿ miiⁿ ní chíítuú yā saⁿ'ā. Ní 'iiⁿ'yāⁿ testigos s'nééⁿ yā cotón ná ca'a 'áámá saⁿ'ā 'dííⁿ chi nguuvi Saulo. '9Tuu'mi ní 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ ní 'caī yiicú yā ní n'gaadí yā veéⁿ yā ní tanducuéⁿ'e yā ndaá yā nanááⁿ Esteban. #&?8Tuu'mi ní Esteban caⁿ'a yā: Cuin'dííchí nī, inaáⁿ nanguuvi canda'āī 'íícú Daiyá Dendyuūs canéé lado yeⁿ'e honor yeⁿ'e Dendyuūs. m%S7Naati Esteban miiⁿ ndiitu Espíritu N'dai yeⁿ'e Ndyuūs che'enaáⁿ yā nanguuvi ní n'diīchi yā Dendyuūs chi neené ngii 'yáⁿ'ā ní n'diīchi yā Jesús miiⁿ chi canée yā lado yeⁿ'ē honor yeⁿ'e Dendyuūs. A${6Taachi ch'iindiveeⁿ saⁿ'ā s'uuⁿ chuū chi caⁿ'a Esteban nduuvi taaⁿ n'dáí sa na staava yeⁿ'e sa ní ndiitunuúⁿ ngé'é 'diiⁿ'yuⁿ sa contra yeⁿ'e Esteban. _#75Ndís'tiī ní sta'á nī ley chí tee ángeles ní nguɛ́ɛ́ diíⁿ nī cumplir. q"[4¿Du'u profeta chi caⁿ'a nduudu yeⁿ'e Dendyuūs chi chiidá nī nguɛ́ɛ́ can'dáa yā chi ya'áí yā 'iiⁿ'yāⁿ? Ní ch'iiⁿ'nuⁿ yā 'iiⁿ'yāⁿ chi caⁿ'a yā vmnááⁿ vmnaaⁿ chi cuchiī 'iiⁿ'yāⁿ chi n'dai taavi. Ní 'iiⁿ'yāⁿ miiⁿ chi n'dai taavi ndís'tiī ní sta'á nī 'iiⁿ'yāⁿ ni ch'iiⁿ'núⁿ yā 'iiⁿ'yāⁿ. !3Chɛ́ɛ́chí tiíⁿ nī ní chɛɛchí staava yeⁿ'é nī ní nduudí veéⁿ nī. Ndís'tiī ní nguɛ́ɛ́ diīⁿ díveéⁿ nī yeⁿ'e Espíritu N'dai yeⁿ'e Ndyuūs cueⁿ'e daāⁿmaⁿ. Tan'dúúcā chiidá nī 'tiicá ntúūⁿ ndís'tiī. W '2¿'Áá nguɛ́ɛ́ 'úú din'daí ndúúcū ta'á tanducuéⁿ'ē dendu'ū? zm1Nángúúví mííⁿ chí tan'dúúcā trono yeⁿ'é, ní yáⁿ'āa miiⁿ ní tan'dúúcā banco yeⁿ'ē ca'á. ¿Dɛ́'ɛ́ va'āī idin'dái dí yeⁿ'é? ngaⁿ'a Señor 'iivú Ndyuūs. O ¿dɛ'ɛ lugar chi ntaavi'tuūnuúⁿ? c?0Naati Ndyuūs chi canée yā na va'ai chɛɛti nguuvi, nguɛ́ɛ́ canée yā na yaācu chi din'dái 'iiⁿ'yāⁿ ndúúcū ta'á yā, ti tan'dúúcā chi ngaⁿ'ā profeta nduudu Dendyuūs tiempo chi chó'ōo: H /Salomón nídin'dái sa yaācū ch'ɛɛtɛ yeⁿ'e Dendyuūs. 5.David miiⁿ nandaāca sa favor nanááⁿ Dendyuūs ní chiica sa chi din'dái sa yaācū ch'ɛɛtɛ yeⁿ'é Ndyuūs chi i'téénú Jacob miiⁿ. 5c-Chííⁿ yáácū tiinūuⁿ miiⁿ ní sta'a chiida yú s'eeⁿ ní candɛ́ɛ yā ndúúcū Josué tiempo miiⁿ taachi sta'á yā yáⁿ'āa yeⁿ'e 'iiⁿ'yāⁿ chi nguɛ́ɛ́ 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'e ndaata Israel. Ndyuūs nadacaanú yā 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ chi nguɛ́ɛ́ 'iiⁿ'yāⁿ yéⁿ'ē ndaata Israel nanááⁿ chiida yú s'eeⁿ. Ní yaācu tíínūuⁿ snee ndúúcu yā ndii nguuvi yeⁿ'ē David miiⁿ. ,Chiida yú s'eeⁿ ní canéé yeⁿ'é yā na yáacū tiinūuⁿ yeⁿ'é Ndyuūs chi caⁿ'ā nduucú yā na yáⁿ'āa cuuⁿmáⁿ. Ní caⁿ'a Ndyuūs chīi yā Moisés miiⁿ chí din'dái sa yáácū tiinūuⁿ tan'dúúcā chi n'diichi sa. M+Nguɛ́ɛ́ dɛ'ɛ̄ vɛɛ tee nī 'úú. Candɛ́ɛ nī yaācū tíínūuⁿ yeⁿ'ē ídolo Moloc, ndúúcū 'ííⁿnyúⁿ yeⁿ'e ndyuūs yeⁿ'é nī chi nguuvi Renfán, ndúúcū cosa chuū chííⁿ chi din'dái nī chi cu'téénu nī. Níícú 'úú dichó'ó ndis'tiī táámá lado yeⁿ'e yáⁿ'āa Babilonia. *Níícú Ndyuūs chivíi yā yeⁿ'e 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ. Ní chi'néeⁿ yā 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ chi i'teenú yā tanducuéⁿ'ē cosa chi vɛ́ɛ́ nanguuvi tan'dúúcā 'yáⁿ'ā ndúúcū 'iīyū, ndúúcū 'ííⁿnyúⁿ. 'Tíícā canee ngúūⁿ na libro yeⁿ'e Ndyuūs naachi ngúūⁿ profetas:N'diī 'iiⁿ'yāⁿ Israel miiⁿ, ¿'áá tee nī 'úú 'iiti sacrificio chí 'āā 'nííⁿ'núⁿ nī ndúúcū dendú'ū na yaⁿ'āa cuuⁿmáⁿ chɛɛtí 'uuvi ngɛɛcu ndúuyū? /W)Tuu'mi ní din'dái yā 'áámá ídolo 'itiindu 'lííⁿ yeⁿ'e 'dííⁿnguāaⁿ chi n'duúⁿ yā 'iiti nátai ní 'caaⁿ'núⁿ yā 'iiti cuūchī 'lííⁿ ní ca'a yā ídolo miiⁿ tan'dúúcā sacrificio. Ní yeenú taaví yā caavā ntiiⁿnyuⁿ yeⁿ'ē ta'ā saⁿ'ā s'eeⁿ. -(Ní caⁿ'á yā chii yā Aarón 'iiⁿ'yāⁿ chi chiida yú: Din'dái nī nús'uu dendyuūs s'eeⁿ chi cuuvi caⁿ'a yā vmnááⁿ yeⁿ'e yú caati Moisés 'cūū chi tun'dáa sa nús'uu yeⁿ'ē yáⁿ'āa Egipto, nguɛ́ɛ́ deenu yú dɛ'ɛ̄ chíī ndúúcū sa. fE'Chiida yú ní nguɛ́ɛ́ ch'iindiveéⁿ yā yeⁿ'ē Moisés miiⁿ ní chi'neéⁿ yā saⁿ'ā 'áámá lado, ní divíi yā vaanicadíínuuⁿ yeⁿ'e yā, ní neⁿ'é yā nanguɛɛcúndíi yā yáⁿ'āa Egipto. '&Sáⁿ'a 'cūū Moisés 'cūū chí canee sa naati nduuvidaamá yā na yáⁿ'āa cuūⁿmáⁿ ndúúcū ángel chi yaa'vi yā saⁿ'ā na yiīcū chi nguuvi Sinaí, ní canee sa ndúúcū chiida yú. Ní Dendyuūs ca'á yā nduudu yeⁿ'ē vida chi tee sa s'uuúⁿ. 4a%Moisés miiⁿ chiiⁿ chi ngāⁿ'a yā ngíi yā 'iiⁿ'yāⁿ Israel: Señor Dendyuūs yeⁿ'ē yú caⁿ'á yā s'neéⁿ yā profeta chi caaⁿ'maⁿ nduudu yeⁿ'é yā nguaaⁿ vi'ī yú. 'Iiⁿ'yāⁿ miiⁿ tan'dúúcā 'úú. Ní 'caandiveéⁿ nī yeⁿ'ē 'iiⁿ'yāⁿ profeta miiⁿ. yk$Moisés cuayiivi taachi diíⁿ yā vaadī n'gíínú ndúúcū señales na yáⁿ'āa Egipto, na nuūⁿnīⁿ'yáⁿ'ā chi nguuvi Cuá'ā, ní na yáⁿ'āa cuuⁿmáⁿ chɛɛti 'uuvi ngɛɛcu ndúuyū, ní tun'dáa yā 'iiⁿ'yāⁿ. V%#Moisés miiⁿ ní 'iiⁿ'yāⁿ chi saⁿ'a diiⁿ sa chi cheenú yā chuva'āī yáⁿ'āa miiⁿ taachi caⁿ'a sa: ¿Dú'ū s'neeⁿ n'diī tan'dúúcā 'iiⁿntyéⁿ'e o juez? Maaⁿ ní Moisés miiⁿ Ndyuūs dichó'o yā chi cuuví yā saⁿ'a ntyéⁿ'ē, ní nadinguáⁿ'ai yā 'iiⁿ'yāⁿ. Dendyuūs diiⁿ yā chi canéé Moisés ndúúcū nduudu yeⁿ'é yā cucáávā ángel chí che'enaáⁿ yā yeⁿ'e Moisés na yáⁿ'á 'lííⁿ. +"Cuaacu nííⁿnyuⁿ chí n'diīchí chi ch'eēnu taavi chiī 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'é chi snée yā yáⁿ'āa Egipto. N'giindiveéⁿ chi n'gai ya'áí yā. Ní caⁿ'á chi nadinguaⁿ'áí 'iiⁿ'yāⁿ. Maaⁿ ní cuchíi di. 'Úú dicho'ó dii na yáⁿ'āa Egipto. )K!Ní caⁿ'a Señor Ndyuūs chii yā 'iiⁿ'yāⁿ: Tun'dáá ca'a di ndaacuú yeⁿ'ē di caati naachi canéé dí chíí chééndiī di nanááⁿ Dendyuūs. c? 'Úú Ndyuūs yeⁿ'ē chiidá nī s'eeⁿ, Ndyuūs yeⁿ'ē Abraham, Ndyuūs yeⁿ'e Isaac, ní Ndyuūs yeⁿ'e Jacob. Moisés miiⁿ ní nééné dii'yá yā chiī ndíí 'āā ntɛ́ɛ́ nēⁿ'e yā n'diichi yā. e CMoisés miiⁿ n'diichí yā ní cueⁿ'ē yíínu yā yeⁿ'ē chi n'diichi yā miiⁿ. Ndaa niiⁿnúⁿ yā chi cuuvi n'diichi yā. Saⁿ'ā miiⁿ ch'iindiveéⁿ yā nduudu yeⁿ'ē Dendyuūs miiⁿ chi ngaⁿ'ā: K Cho'ōo 'úúvi ngɛɛcu ndúuyū, ni 'áámá ángel che'enaáⁿ yā yeⁿ'ē Moisés ní 'cai yā 'iiⁿ'yāⁿ naachi ngiichi yaⁿ'a 'lííⁿ na yiīcū 'lííⁿ chi nguuvi Sinaí. Y +Tááchí Moisés ch'iindiveéⁿ yā nduudú 'cūū, chéénu yā ní chindaa sa na yáⁿ'āa Madián. Cánéé yā tan'dúúcā 'áámá sáⁿ'ā canuuⁿ yúúní. Ní ch'iīndī na 'uūvī daiyá yā.  ¿'Áá neⁿ'é nī 'caāⁿ'nuⁿ nī 'úú tan'dúúcā chi ch'iīⁿ'nuⁿ nī saⁿ'ā yeⁿ'e yáⁿ'āa Egipto 'iicu?  'Áámá saⁿ'ā Israel chí n'geⁿ'e ví'ī miiⁿ chingúúⁿ ndaā sa Moisés ní nadivíi sa 'iiⁿ'yāⁿ 'áámá lado ní ngaⁿ'a sá ngii sa 'iiⁿ'yāⁿ: ¿Du'ú s'neeⁿ n'diī tan'dúúcā 'iiⁿntyéⁿ'ē o juez nanááⁿ nús'uū? 4aTáámá nguuvi miiⁿ ní Moisés cueⁿ'ē sa naachí nguⁿ'u 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'ē sa. Neⁿ'e sa chi ntun'dáá n'dai yā ndúúcū paz. Ní ngaⁿ'a sa ngiī sa 'iiⁿ'yāⁿ: Ndís'tiī saⁿ'ā 'diinú, nguɛ́ɛ́ 'cuuⁿ'máⁿ nī, ¿dɛ'ɛ̄ cáávā chi nguⁿ'u nī ndúúcū vi'ī? Moisés miiⁿ nacadíínuuⁿ sa chi 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'ē sa tuumicadiinúúⁿ yā chi Dendyuūs caⁿ'á yā ca'a yā libertad 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ cáávā ta'ā sa. 'Iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ ní nguɛ́ɛ́ tuumicadiinúúⁿ yā chi 'tíícā. <qTaachí n'diichí yā 'áámá saⁿ'a yeⁿ'ē yáⁿ'āa Egipto chi nguɛɛ n'daacā idiiⁿ sa ndúúcū 'áámá 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'ē ndaata yeⁿ'é yā, Moisés miiⁿ ní diíⁿ yā nadanguáⁿ'ai yā 'iiⁿ'yāⁿ. Ní ch'eⁿ'e ca yā ní 'nuūcá'ai yā saⁿ'ā Egipto 'cūū ní ch'iī sa. 1[Taachi chii sá 'uuvi ngɛɛcu ndúuyū, nacádiinuuⁿ sa na staava yeⁿ'ē sa chi caⁿ'a sa n'diichi sa 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'ē sa chi saⁿ'ā Israel miiⁿ. I Ní Moisés miiⁿ ní ch'eēⁿ sa yeⁿ'ē taanduvɛ́ɛ́ vaadī deenu yeⁿ'ē yáⁿ'āa Egipto. Ní diītinú taavi sa ndúúcū nduudu yeⁿ'ē sa ndúúcū ntiiⁿnyuⁿ yeⁿ'ē sa. nUNí taachí chiida Moisés chi cu'néeⁿ yā saⁿ'a 'lííⁿ na peligro chi 'cuūvī sa, tuu'mi ní táⁿ'ā 'díí daiya rey Faraón chinguaī tá saⁿ'ā 'lííⁿ ní taavī tá saⁿ'ā tan'dúúcā 'áámá daiya tá. ;oTiempo miiⁿ ní ch'iindiyáāⁿ Moisés, ní Ndyuūs n'diichí yā saⁿ'ā 'lííⁿ chi n'daacā sa. Ch'iita sá na vaacu chiida sa 'iiⁿnuⁿ 'iiyū taaví yā saⁿ'ā. V%Ní rey miiⁿ ní nguɛ́ɛ́ n'daacā diíⁿ sa ndúúcū ndaata yeⁿ'e yú ndúúcū chiida yú s'eeⁿ. Ní chí cu'neeⁿ sa daiyá yā na peligro chi 'cuūvī. Ní nguɛ́ɛ́ cuuvi 'yáaⁿ yā. c?Ní nducueēeⁿ táámá rey na yáⁿ'āa Egipto chi nguɛ́ɛ́ in'diichí yā José. @yNí taachi 'āā snee niiⁿnuúⁿ nguuví chi Dendyuūs diíⁿ yā chi cā'a yā chii yā Abraham, ch'iitá 'iiⁿ'yāⁿ Israel ní chiī 'yáaⁿ yā na yáⁿ'āa Egipto. J~ Ní cuerpo yeⁿ'ē tináⁿ'ā s'eeⁿ candɛ́ɛ yā 'iiⁿ'yāⁿ na yáāⁿ Siquem ní ch'iichí yā 'iiⁿ'yāⁿ na yáinyāⁿ chi caī Abraham. Abraham miiⁿ ní ndúúcū túumī yeⁿ'é yā caī yā yáⁿ'āa miiⁿ na yáāⁿ Siquem yeⁿ'ē daiya saⁿ'ā s'eeⁿ Hamor yeⁿ'ē yáāⁿ Siquem miiⁿ. j}M'Tíícā cueⁿ'e Jacob na yáⁿ'āa Egipto naachí ch'īí yā ndúúcū chiida yú s'eeⁿ. @|yJosé miiⁿ ní diiⁿ sa chí ndaā chiidá sa Jacob ndúúcū nducyaaca 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'ē sa. 'Iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'ē sa ní ngii yā 'iiⁿnūⁿ ngɛɛcu ndítiiⁿ'yu yā. q{[ Ndiichi ndii 'úúví viaje ntiinaaⁿ sá chi José miiⁿ ní 'diīnū sa cáávā chi José ch'iⁿ'i maāⁿ sa chi 'diīnū sa. Tuu'mi ní rey Faraón miiⁿ ní n'diichí yā ti 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'ē José saⁿ'ā s'eeⁿ. Ez Taachí ch'iindiveeⁿ Jacob miiⁿ chi vɛ́ɛ́ trigo ná yáⁿ'āa Egipto, dichó'o yā daiyá yā chi chiida yú s'eeⁿ ndíí vmnááⁿ vmnaaⁿ ní cueⁿ'é yā 'áámá viaje. @yy Ndaā cuiicú ní nuuⁿmáⁿ na yáⁿ'āa Egipto ndúúcū yáⁿ'āa Canaán, ní nch'eenu n'dáí yā chii. Chiida yú s'eeⁿ ní nguɛ́ɛ́ índaāca yā chi che'e yā. dxA Dendyuūs nadanguáⁿ'ai yā saⁿ'ā yeⁿ'e tanducueⁿ'ē chi ch'eēnu sa chiī na yáⁿ'āa Egipto. Ní Dendyuūs diíⁿ yā chi rey Faraón yeⁿ'e yáⁿ'āa Egipto n'diichí yā José chí saⁿ'ā n'dai ní saⁿ'ā chi déénu taavi ndúúcū taanduvɛ́ɛ́ vaadī deenu chí ca'a Dendyuūs. Ní cucáávā chuū rey Faraón chi'neeⁿ yā José lado yeⁿ'e gobernador nanááⁿ yeⁿ'ē yán'āa Egipto ndúúcū taanduvɛ́ɛ́ chi vɛ́ɛ́ na vaacú yā. {wo Ní chiida yú s'eeⁿ chinn'gueé yā yeⁿ'e 'díínu yā José. Ní n'diicui yā 'díínu yā José miiⁿ na 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'e yáⁿ'āa Egipto. Ní cueⁿ'ē José na yáⁿ'āa Egipto naati Dendyuūs canée yā ndúúcu yā. 3v_Ní Ndyuūs diíⁿ yā 'áámá compromiso yeⁿ'ē circuncisión ndúúcū Abraham. Circuncisión miiⁿ 'áámá señal chi 'caacá yā na cuerpo. Ní Abraham miiⁿ vɛ́ɛ́ daiyá yā chi nguuvi Isaac, ní diíⁿ yā circuncidar daiyá yā Isaac nguuvi chi niiní nguuvi sa. 'Tiicá ntúūⁿ Isaac ndúúcū daiyá yā Jacob, ní Jacob ndúúcū ndichúúvi daiyá yā chi saⁿ'ā patriarcas chi chiida yú s'eeⁿ. uTuu'mí caⁿ'a Ndyuūs: 'Úú ca'á castigo 'iiⁿ'yāⁿ na yáⁿ'āa chi cuuví yā mozos yeⁿ'e yáⁿ'āa miiⁿ. Ní cuayiivi chi chó'oo chúū, ní nan'dáa yā. Níícú cu'téénu yā 'úú na lugar 'cūū ní diíⁿ yā chɛɛ̄ chi neⁿ'é. tNí Ndyuūs ní 'túúcā caⁿ'a yā chii yā: Daiyá nī chi cuchiī ní 'iiⁿ'yāⁿ chi snúúⁿ yúúní caⁿ'á yā yáāⁿ vaacú 'iiⁿ'yāⁿ. Ní 'iiⁿ'yāⁿ yáⁿ'āa miiⁿ ní cuta'á yā daiyá yā chi dichíí'vɛ 'iiⁿ'yāⁿ yáⁿ'āa miiⁿ. Ní 'iiⁿ'yāⁿ yáⁿ'āa miiⁿ ní nguɛ́ɛ́ n'daacā ti 'cueenu yā cuuvi chɛɛti cuūuⁿ ciento nduūyū. QsTiempo miiⁿ Ndyuūs nguɛ́ɛ́ ca'a yā Abraham dɛ'ɛ̄ vɛɛ chi cuuvi yeⁿ'é yā yeⁿ'e na yáⁿ'āa miiⁿ, mar 'aama naachi 'canca'á yā naati caⁿ'a Ndyuūs chi ca'á yā cuayiivi yáⁿ'āa 'cúū chi yeⁿ'ē Abraham, ní yeⁿ'ē daiyá yā chi cuchiīca ndíí cuayiivi ca taachi 'āā cuɛ́ɛ́ daiya yā. 2r]Tuu'mi ní Abraham miiⁿ nan'dáa yā yeⁿ'ē ná yáⁿ'āa yeⁿ'e 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ yeⁿ'e yáⁿ'āa Caldea ní canée yā na yáāⁿ Harán. Cuayiivi chi ch'iī chiidá yā, tuu'mi ní Ndyuūs nadachó'o yā 'iiⁿ'yāⁿ miiⁿ ná yáⁿ'āa 'cúū naachi snée ndís'tiī maaⁿ. EqNí Ndyuūs caⁿ'a yā chiī yā 'iiⁿ'yāⁿ: Can'dáa di yeⁿ'ē yáāⁿ vaacú di ndúúcū yeⁿ'ē 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'ē di, ní cuchii di na yáⁿ'āa chi 'cuuⁿ'míⁿ dii. -pSNí Esteban miiⁿ ní ngaⁿ'ā sa: Ndís'tiī saⁿ'ā vi'í ndúúcū chiida yú s'tiī, 'caandiveéⁿ nī yeⁿ'ē 'úú: Chiida yú Abraham n'diīchí yā Ndyuūs chi dɛɛvɛ taavi ca taachi canée yā na yáⁿ'āa Mesopotamia taachí 'āā cuɛ́ɛ́ cuneé yā na yáāⁿ Harán. go ITuu'mi ní ngaⁿ'ā chiiduú ch'ɛɛtɛ cá miiⁿ yeⁿ'ē Israel: ¿'Áá 'tíícā chuū? nwTuu'mi ní nducyaacá 'iiⁿntyéⁿ'ē concilio vɛɛtɛ́ yā ní n'diichí yā saⁿ'ā miiⁿ. N'diichí yā naaⁿ sa tan'dúúcā naaⁿ ángel chi saⁿ'ā yeⁿ'e va'ai chɛɛti nguuvi chi diiⁿ ntiiⁿnyuⁿ yeⁿ'é Ndyuūs.1m[N'giindiveéⁿ 'nū chi ngaⁿ'a sa chi Jesús miiⁿ yeⁿ'e yáāⁿ Nazaret nadatuuví yā lugar 'cūū ní n̄'daáⁿ yā costumbre chi teē Moisés s'uūúⁿ. ]l3 Ní 'nēeⁿ yā testigos chí ngaⁿ'a nduudu yaadi ní ngaⁿ'a sa: Esteban 'cūū ní nguɛ́ɛ́ í'nēēⁿnaaⁿ sa chí ngaⁿ'a taaⁿ sá yeⁿ'e lugar 'cūū yeⁿ'é Dendyuūs ní contra yeⁿ'e ley. k 'Iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ ní chicadiinuuⁿ yā chi nducyaaca 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'e yáāⁿ miiⁿ ní nééné ch'ɛɛcu cheendí yā ní ndástaⁿ'a vaadī cadiinúúⁿ yeⁿ'é 'iiⁿ'yāⁿ ndicúū ndúúcū maestros yeⁿ'e ley. Ní nducyáácá 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ ndaacá yā Esteban, ní sta'á yā 'iiⁿ'yāⁿ, ní ndɛ́ɛ yā nanááⁿ 'iiⁿntyéⁿ'ē concilio. Pj Tuu'mi ní n'de'ei n'de'ei caⁿ'a yā chii yā náⁿ'ā 'iiⁿ'yāⁿ chi caaⁿ'máⁿ yā chi 'āā n'giindiveéⁿ yā chi Esteban miiⁿ caⁿ'a yuudú yā contra Moisés ndúúcū Dendyuūs. 3i_ Naati nguɛ́ɛ́ chi chɛɛ́ yā ndúúcū Esteban cáávā vaadī deenu yeⁿ'é yā ndúúcū chii Espíritu N'dai yeⁿ'e Ndyuūs caⁿ'a chi caaⁿ'maⁿ Esteban. %hC Tuu'mi ní tanáⁿ'ā 'iiⁿ'yāⁿ chi caⁿ'á yā yaacū sinagoga yeⁿ'e yáāⁿ yeⁿ'e yā 'iiⁿ'yāⁿ chi nguuvi Libertos, ndúúcū 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'ē yáāⁿ Cirene, ndúúcū 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'e yáāⁿ Alejandría, ndúúcū dendu'ū 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'e yáⁿ'āa Cilicia, ndúúcū 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'ē yáāⁿ Asia, 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ ch'ɛɛcu cheendí yā ndúúcū Esteban. ]g3Esteban miiⁿ ní 'áámá 'iiⁿ'yāⁿ chi i'teenú taavi yā níícú chi diitú yā ndúúcū poder. Ní neene n'gɛɛtɛ vaadī n'giinu ndúúcū señales diíⁿ yā nguaaⁿ 'iiⁿ'yāⁿ yáāⁿ. jfMNíícú chiī 'yaāⁿ 'iiⁿ'yāⁿ chí chi'teenú yā nduudu yeⁿ'e Dendyuūs miiⁿ. Ní 'iicu 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ chí i'teenú yā Jesús neené chii 'yaaⁿ taaví sá ná yáāⁿ Jerusalén. Neené 'yáāⁿ chiiduú s'úúⁿ yeⁿ'ē Israel chi'téénu yā tan'dúúcā chi 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ chi'téénu yā. Sta'á yā Esteban e#Nducyaacá yā chi'néeⁿ yā saⁿ'ā s'eeⁿ ní cueⁿ'e sa nanááⁿ apóstoles chi dichó'ó Dendyuūs. Ní cuayííví chi caⁿ'angua'á yā tuu'mi ní sn'dúu yā ta'á yā vmnááⁿ yeⁿ'e saⁿ'ā s'eeⁿ cáávā ntiiⁿnyūⁿ chí ca'a yā saⁿ'ā. sd_Nducyáácá yā ní canee yiinú yā chuū. Ní diíⁿ yā votar Esteban saⁿ'ā chi i'teenu taavi ní ndiituú ndúúcū Espíritu N'dai yeⁿ'e Ndyuūs, ndúúcū Felipe, ndúúcū Prócoro, ndúúcū Nicanor, ndúúcū Timón, ndúúcū Parmenas, ndúúcū Nicolás 'aama chi i'teenu yeⁿ'e yáāⁿ Antioquía ní maaⁿ ní 'āā saⁿ'ā Israel. v~};|Hzz~yvxwHvuu&ts5rqbpnmm-lwkjihgfeeod}cbb3aa%`i_^^]]%\>ZYXWWeVUQTSRQP{OO4NMDKJJI GFF1DD^CABrAi@@2?>>=q=Pablo ndúúcū 'iiⁿ'yāⁿ chi ndúúcu sa cueⁿ'é yā na barco yeⁿ'ē yáāⁿ Pafos ní cueⁿ'é yā na yáāⁿ Perge yeⁿ'ē país Panfilia. Naati Juan miiⁿ ní cueⁿ'e sa yēⁿ'e yā na yáāⁿ Jerusalén. lpQ Tuu'mi ní gobernador Sergio Paulo n'diichi sa chí chiī, ní s'teenu sa. Ngeⁿ'e yíínú sá yeⁿ'ē nduudu yeⁿ'ē Señor Ndyuūs. Pablo ndúúcū Bernabé cuēⁿ'e yā na yáāⁿ Antioquía yeⁿ'ē distrito Pisidia Co Maaⁿ ní ta'ā Señor miiⁿ canee contra yeⁿ'e di ni cúúví nngueenáaⁿ di. Nguɛ́ɛ́ n'dííchi di 'yáⁿ'ā 'áámá tiempo. Tuu'mí nūuⁿ chi nngueenáaⁿ sa ní 'áámá chi maāi yeⁿ'ē sa. Ní cachiica 'múúⁿ cachiicá miiⁿ sa ní in'nuūⁿ sa du'ū chi cundɛ́ɛ́ neeⁿ ta'ā sa. Pn Pablo caⁿ'a sa: Dii, sáⁿ'ā diitú yeⁿ'e tanducuéⁿ'ē vaadī nginnche'éí ndúúcū nducuéⁿ'ē chi nguɛɛ n'daācā, daiya yááⁿn'guiinūuⁿ ní contra yeⁿ'ē tanducuéⁿ'ē vaadī cuaacu. ¿'Áá nguɛ́ɛ́ cu'nēēⁿ 'naaⁿ di chi di'vááchí di yeⁿ'e yúúní cuaacu yeⁿ'ē Señor Jesucristo? m Tuu'mi ní Saulo chi nguuvi Pablo dendú'ū, ndiituú sa ndúúcū Espíritu N'dai ní n'gíínu sa saⁿ'ā Elimas miiⁿ. Ll Sáⁿ'ā Elimas (nguuvi sá neⁿ'e caaⁿ'māⁿ davaacú 'cūū saⁿ'ā chi idin'daí magia) nguɛ́ɛ́ 'cūūⁿ sa saⁿ'ā. Neⁿ'e sa divíi sa chi i'teenu Sergio Paulo chi gobernador. hkI Saⁿ'ā miiⁿ canéé sá ndúúcū saⁿ'ā gobernador Sergio Paulo ní 'áámá saⁿ'ā chi déénu sa. Sergio Paulo miiⁿ ní 'cai sa Bernabé ndúúcū Saulo. Neⁿ'e sa 'caandiveeⁿ sa nduudú yeⁿ'e Dendyuūs. Gj Ní ch'iinu snee yā cheⁿ'e yā núúⁿmáⁿ yáāⁿ yeⁿ'e isla Chipre ní ndaá yā na yáāⁿ Pafos, ní nndaacá yā 'áámá saⁿ'ā Israel chi nguuvi Barjesús. Saⁿ'ā miiⁿ saⁿ'ā chí idin'dái magia ní profeta chi nguɛ́ɛ́ ngaⁿ'ā nduudu cuaacu yeⁿ'e Dendyuūs nanááⁿ 'iiⁿ'yāⁿ. diA Ndaá yā na yáāⁿ Salamina ní ngaⁿ'a yā nduudu yeⁿ'e Dendyuūs miiⁿ na yáacū sinagogas yeⁿ'e 'iiⁿ'yāⁿ Israel s'eeⁿ. Ní canéé ntúuⁿ yā ndúúcū Juan miiⁿ chí nginnee sá 'iiⁿ'yāⁿ. h/ Espíritu N'dai dichó'o yā 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ ní cueⁿ'é yā yáāⁿ Seleucia. Ndii miiⁿ ní cueⁿ'é yā na barco isla Chipre. dgA Taachi 'āā cuɛ́ɛ́ che'é yā ní ngaⁿ'āngua'á yā níícú sn'duúⁿ yā ta'á yā vmnaaⁿ yeⁿ'e saⁿ'ā s'eeⁿ ní diíⁿ yā despedir yeⁿ'ē sa. Apóstoles caⁿ'a yā nduudu cuaacu na isla Chipre &fE 'Iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ ní taachí snée yā i'téénu yā Señor Jesucristo. Ní taachí 'āā cuɛ́ɛ́ che'é yā tuu'mí Espíritu N'dai yeⁿ'e Ndyuūs caⁿ'a yā: Cu'neeⁿ ví'i nī 'āā vi'ī Bernabé ndúúcū Saulo cáávā ntiiⁿnyuⁿ chi 'úú ca'á saⁿ'ā s'eeⁿ. ce A Vɛ́ɛ́ 'iiⁿ'yāⁿ profetas chi caaⁿ'maⁿ nduudu yeⁿ'e Dendyuūs ndúúcū maestros yeⁿ'e yaācū yeⁿ'e yáāⁿ Antioquía. 'Iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ ní Bernabé, ndúúcū Simón chi nguuvi sa Niger, ndúúcū Lucio yeⁿ'ē yáāⁿ Cirene, ndúúcū Manaén saⁿ'ā chi dáámá chiita sá ndúúcū rey Herodes, ndúúcū Saulo. Bd} Bernabé ndúúcū Saulo miiⁿ nndaá ntúuⁿ yā yáāⁿ Jerusalén ti 'āā diíⁿ yā cumplir ntiiⁿnyuⁿ yeⁿ'é yā. Ndɛɛ̄ ntúuⁿ yā Juan chi nguuvi Marcos.c Nduudú yeⁿ'ē Señor Jesucristo miiⁿ ndíí ch'ɛɛtɛ ca ní 'iiⁿ'yāⁿ chi i'téénu ngíí 'yaaⁿ cá yā. wbg Hora miiⁿ ní 'áámá ángel yeⁿ'e Señor miiⁿ n'nuuⁿ cá'ai yā saⁿ'ā Herodes caati nguɛ́ɛ́ caⁿ'a sa chi yeⁿ'e Dendyuūs chí ch'ɛɛtɛ taavi chi ngaⁿ'a sa. Ní che'ē taavi n'dáá rey miiⁿ ní ch'iī sa. &aE Ní 'iiⁿ'yāⁿ yáāⁿ miiⁿ 'cai yiicú yā ní caⁿ'a yā: Ndúúdú miiⁿ yeⁿ'ē Dendyuūs, nguɛ́ɛ́ yeⁿ'e saⁿ'ā iⁿ'yeeⁿdí 'cūū. >`u 'Áámá nguuvi chí diiⁿ señalado cáávā chuū, Herodes canuuⁿ yā catecai rey. Ch'iindí yā na trono yeⁿ'é yā ní caⁿ'a yā chii yā 'iiⁿ'yāⁿ 'áámá nduudu. _  Herodes miiⁿ taaⁿ n'dai yā yeⁿ'ē 'iiⁿ'yāⁿ yáāⁿ Tiro ndúúcū 'iiⁿ'yāⁿ yáāⁿ Sidón. Naati 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'e yáāⁿ s'eeⁿ ní ndaá yā nanááⁿ rey Herodes miiⁿ chí neⁿ'e taaví yā chi canéé 'diīíⁿ, ti chí nge'é yā chi yeⁿ'ē yáⁿ'āa yeⁿ'e rey. Cuta'á yā tan'dúúcā amigo yeⁿ'é yā saⁿ'ā chi nguuvi Blasto chi diiⁿ cuidado va'ai yeⁿ'e rey, cuarto naachi cyaadú yā. Neⁿ'é yā chi cuuví caaⁿ'maⁿ sa ndúúcū rey cááva yā. ;^o Herodes miiⁿ ní n'nuúⁿ yā saⁿ'ā. Nguɛ́ɛ́ ndaaca yā saⁿ'ā. Ch'iinu maaⁿ ní tiinguuneéⁿ yā saⁿ'ā s'eeⁿ chi diiⁿ cuidado. Caⁿ'a yā chi 'cuūvī saⁿ'a s'eeⁿ. Cuayiivi cueⁿ'e Herodes miiⁿ yáⁿ'āa Judea ná yáāⁿ Cesarea ní canee yā miiⁿ. Ch'iī rey Herodes c]? Chi dɛɛvɛ mííⁿ ní dii'yā n'dáí soldado s'eeⁿ chi chii ndúúcū Pedro. 2\] Pedro miiⁿ ní ditá'a sa yeⁿ'é yā chi 'cuɛɛtinéé 'diíⁿ cheendi yā. Ní chii sa 'iiⁿ'yāⁿ táácā ángel yeⁿ'e Señor ntun'dáa yā saⁿ'ā vácūū. Pedro ní caⁿ'a sa: Diíⁿ nī chi cadiinuuⁿ Jacobo ndúúcū hermanos. Pedro can'dáa sa ní cueⁿ'e sa taama lugar. t[a Pedro miiⁿ ní iyaa'vi ca sá. Taachí nn'guaaⁿ yā ní n'diichi yā saⁿ'ā dii'yá yā chiī. OZ 'Iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ ní ngaⁿ'á yā ngiī yā táⁿ'ā: Loca dii. Taⁿ'ā miiⁿ dicuaācu tá saⁿ'ā miiⁿ. Tuu'mí 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ caⁿ'a yā: Angel chi diíⁿ cuidado saⁿ'ā. nYU Tá 'cūū ní 'naanaveeⁿ tá nduudu yeⁿ'ē Pedro ní chiī yeenú tá. Ní nguɛ́ɛ́ nn'guaaⁿ tá cheendi va'āī. Cunaⁿ'ā tá ngeēnū tá chɛɛti va'āī ní caⁿ'a tá chi Pedro miiⁿ canee sa cheendi va'āī. xXi Taachí di'cuɛɛ̄cú Pedro cheendi va'āī yeⁿ'e patio, can'dáā 'áámá n'daataá chi nguuvi tá Rode. sW_ Taachí Pedro nacadíínuuⁿ yā yeⁿ'ē chuū cueⁿ'é yā, ní ndaa yā na vaacu María chɛɛcu Juan, chi ngúúví ntúūⁿ sa Marcos, naachí neení 'yaaⁿ yā snée yā chi nduuvidáámá yā ní ngaⁿ'angua'á yā. VV% Tuu'mi ní Pedro miiⁿ ní nduuchi sa. Ní caⁿ'ā sa: Maaⁿ ní ituumicadiinúuⁿ chí Ndyuūs miiⁿ nidicho'ó yā ángel yeⁿ'é yā ní nanguáⁿ'ai yā 'úú yeⁿ'ē ta'a rey Herodes. Níícú yeⁿ'ē tanducueⁿ'ē yáāⁿ chí yáāⁿ yeⁿ'ē 'iiⁿ'yāⁿ Israel s'eeⁿ chi snéé ngiinu yā chi 'cuūvi 'úú. rU] Cho'ó yā, yeⁿ'ē 'áámá tááⁿ soldado s'eeⁿ, ní cho'ó yā ndii chiiⁿ ndii 'úúví tááⁿ soldado s'eeⁿ. Ní ndaá yā ná cheendi va'áí cūū chí canéé cuaaⁿ na yáāⁿ miiⁿ. Chii ní nánguááⁿ máāaⁿ cheendi va'ai yeⁿ'é yā. Can'dáa yā ní cho'ó yā 'áámá yúúní, ní ángel miiⁿ ní chivíi yā yeⁿ'e yā. yTk Ní n'daa sa ní cueⁿ'e sa n'daā sa 'iiⁿ'yāⁿ. Pedro miiⁿ ní nguɛ́ɛ́ deenu sa chi cuaacu chi diiⁿ ángel miiⁿ. Nadacádiinuuⁿ sa chi 'áámá visión chi n'gííⁿnuⁿ sa nguaaⁿ na 'yúúduyaāⁿ yeⁿ'ē sa. 'SG Tuu'mi ní ngaⁿ'a ángel miiⁿ ní ngii yā saⁿ'ā: Cu'neeⁿ di cinto yeⁿ'ē di ní cunuūⁿ cá'a di ndaacuú yeⁿ'ē di ní diīⁿ chiichí di cinta yeⁿ'ē. 'Tíícā diiⁿ sa. Ní caⁿ'a yā: Nunúúⁿ dí catecai vmnaaⁿ di ní cuchíi di, ní can'daā dī 'úú. |Rq 'Caandiveéⁿ nī, ndaā 'áámá ángel yeⁿ'ē Señor. Ní 'áámá dɛɛvɛ́ canéé na vácūū. Tuu'vi yā tíícuaa Pedro ní nanduuchí yā Pedro. Ní caⁿ'a yā: Nacueeⁿ di cániicū di. Cadena s'ūuⁿ ní chivíi na ta'ā sa. 1Q[ Taachi neⁿ'e ntun'dáa Herodes miiⁿ Pedro miiⁿ, nguiinū mííⁿ nūuⁿ ní cyaadu Pedro miiⁿ naavtaⁿ'a yeⁿ'e 'uuvī soldado s'eeⁿ. Ndɛɛ̄ chiīchí sa ndúúcū 'uuvī cadena s'eeⁿ. Saⁿ'ā s'eeⁿ chi diiⁿ cuidado vácūū mííⁿ snée sa cheendi vacūū miiⁿ. tPa Cunun'dai sa Pedro miiⁿ chi canuuⁿ sa vácūū. 'Iiⁿ'yāⁿ chí ngeⁿ'e yaācū miiⁿ ngáⁿ'ánguā'á yā ní ngíícá yā Dendyuūs ndii nguuvi ndíí n'gaaⁿ cucáávā Pedro miiⁿ. Nanguaⁿ'ai Pedro yeⁿ'e vácuū Oy Sta'á yā Pedro ní s'nuúⁿ yā saⁿ'ā vácūū naachi snéé cuūuⁿ taáⁿ soldado, 'áámá tááⁿ soldado miiⁿ cuūuⁿ ngíi sa. Soldado s'eeⁿ cunun'dai sa Pedro ní cho'ó yeⁿ'ē pascua ní rey Herodes tun'dái yā saⁿ'ā. jNM N'diichí yā chi 'iiⁿ'yāⁿ Israel s'eeⁿ canee yiinú yā chuū. Dichó'o yā saⁿ'a s'eeⁿ chi cuta'ā ntúuⁿ sa Pedro dendu'ū. Nguuvi mííⁿ ní nguuvi yeⁿ'ē pan chi nguɛ́ɛ́ yiinūuⁿ levadura miiⁿ. }Ms Níícú ch'iiⁿ'nuⁿ rey miiⁿ ndúúcū machete chí 'caāíⁿ ndúú 'uuvī lados Jacobo chi 'díinū Juan. L  Tiempo miiⁿ ní rey Herodes diiⁿyuⁿ ta'á yā chi neⁿ'e 'caaⁿ'núⁿ yā náⁿ'ā 'iiⁿ'yāⁿ chi ngeⁿ'e yaācū. K9 Chuū ní diíⁿ yā ní ca'á yā 'iiⁿ'yāⁿ ndiicúū. Ní 'iiⁿ'yāⁿ ndiicúū dichó'o yā limosna ndúúcū Bernabé ndúúcū Saulo.aJ; Tuu'mi ní 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ chi i'téénú Cristo diíⁿ yā chí dicho'ó yā ofrendas yeⁿ'ē hermanos chi snée yā yáⁿ'āa Judea. 'Áámá 'áámá yā tuunu tuunu ca tan'dúúcā chi cuuvi ca'á yā. +IO Nadacueeⁿ 'áámá yā chi nguuví yā Agabo ní diíⁿ yā chí inadacádiinūuⁿ 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ cáávā Espíritu N'dai yeⁿ'e Ndyuūs chí ndaa 'áámá cuiicu ch'ɛɛtɛ núúⁿmáⁿ yáⁿ'āa chi vɛ́ɛ́ 'iiⁿ'yāⁿ. Cho'ōo chuū nguuvi yeⁿ'e saⁿ'ā Claudio. "H= Nguuvi s'uúⁿ tanáⁿ'ā profetas chi ngaⁿ'ā nduudu yeⁿ'e Dendyuūs can'dáa yā na yáāⁿ Jerusalén. Ndaá yā na yáāⁿ Antioquía. #G? Ní nduuvidaamá yā 'áámá nduuyu na yaācū miiⁿ, ní chi'cuééⁿ yā neené 'yaaⁿ 'iiⁿ'yāⁿ. Chíí vmnááⁿ vmnaaⁿ na yáāⁿ Antioquía 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ yeⁿ'e yáāⁿ miiⁿ caⁿ'a yā chi duuchí cristiano s'eeⁿ, 'iiⁿ'yāⁿ chi i'teenu Cristo. 3F_ Cuayiivi miiⁿ ní cueⁿ'ē Bernabé na yáāⁿ Tarso chi in'nuuⁿ sa Saulo miiⁿ; ní ndaācā sa saⁿ'ā ní nandɛɛ̄ sa saⁿ'ā na yáāⁿ Antioquía. gEG Saⁿ'ā Bernabé miiⁿ ní n'dai sa, ní ndiituú saⁿ'ā Espíritu N'dai yeⁿ'e Ndyuūs ní i'téénu sá ndúúcū núúⁿmáⁿ staava yeⁿ'e sa. Chii 'yaaⁿ n'dáí 'iiⁿ'yāⁿ chi'téénu yā Señor miiⁿ. D Sáⁿ'a 'cūū taachi ndaā sa ní n'diichi sa favor ch'ɛɛtɛ taavi yeⁿ'ē Dendyuūs miiⁿ, yeenú taavi sa. Ní chi'cueeⁿ sa chí nducyáácá yā 'cuɛɛtinéé yā ndúúcū nuuⁿmaⁿ staava yeⁿ'é yā ndúúcū Señor 'iivú Dendyuūs miiⁿ. 4Ca Cho'ōo chi 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'e yáacū chi snée yā yáāⁿ Jerusalén ch'iindiveéⁿ yā chuū. Ní dichó'o yā Bernabé chi caⁿ'a sa yáāⁿ Antioquía. )BK Ní ta'ā Señor 'iivú Ndyuūs miiⁿ canéé ndúúcū sa. Chii 'yaaⁿ n'dáí 'iiⁿ'yāⁿ chi'téénu yā Señor miiⁿ. Ní can'dáa yā Señor miiⁿ. GA Nguaaⁿ 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ ni snéé saⁿ'ā yeⁿ'e isla Chipre yeⁿ'e yáāⁿ Cirene. Saⁿ'ā s'eeⁿ ní taachi ndaā sa yáāⁿ Antioquía yaa'vi sá 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ chi nguɛ́ɛ́ 'iiⁿ'yāⁿ yéⁿ'ē ndaata Israel dendú'ū ní caⁿ'a sa evangelio chi ndúúdú ngai yeⁿ'ē Señor Jesús. @- Maaⁿ ní 'iiⁿ'yāⁿ chi cueⁿ'ē 'múúⁿ cueⁿ'e miiⁿ yā cucáávā chiiⁿ chi diíⁿ 'iiⁿ'yāⁿ ndúúcū Esteban, 'iiⁿ'yāⁿ miiⁿ cho'ó yā ndii yáⁿ'āa Fenicia, ndúúcū isla Chipre, ndii yaāⁿ Antioquía. Ní nguɛ́ɛ́ cāⁿ'a yā nduudu yeⁿ'e Dendyuūs ndúúcū nducyáácá 'iiⁿ'yāⁿ, dámaāⁿ 'iiⁿ'yāⁿ Israel s'eeⁿ caⁿ'a yā nduucú yā. ? Tuu'mi ní ch'iindiveéⁿ yā nduudu miiⁿ ní ch'ɛɛtinéé 'diíⁿ yā ní cāⁿ'a yā chi ch'ɛɛtɛ́ yā Ndyuūs, ní caⁿ'a yā: 'Tiicá ntúūⁿ ca'a Dendyuūs 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ chi nguɛ́ɛ́ 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'e ndaata Israel chi ndaacadaamí yā yeⁿ'ē nuuⁿndi yeⁿ'é yā ní nndaāca yā vida cueⁿ'e daāⁿmaⁿ. Yáacū yeⁿ'e yáāⁿ Antioquía H>  Nduuti chi Dendyuūs chi ca'a yā regalo miiⁿ 'iiⁿ'yāⁿ tan'dúúcā chi teé yā s'uūúⁿ chi i'teenu yú Señor Jesucristo, ¿du'ū 'úú chi di'vaachí yeⁿ'ē Dendyuūs miiⁿ? j=M Tuu'mi ní nn'gaācú chi caⁿ'a Señor miiⁿ, chi caⁿ'a yā: Juan mííⁿ chɛɛdinuūⁿníⁿ yā ndúúcū nuūⁿnīⁿ naati ndís'tiī ní cuɛ́ɛ́dinuūⁿníⁿ nī ndúúcū Espíritu N'dai yeⁿ'e Ndyuūs. j<M Ní taachí tucá'á caⁿ'á, ndaā Espíritu N'dai yeⁿ'e Ndyuūs yeⁿ'e cuaaⁿ 'niiⁿnuⁿ vmnaaⁿ yeⁿ'ē nducyaaca 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ dendu'ū, tan'dúúcā chí chiī ndúúcū s'uūúⁿ vmnááⁿ vmnaaⁿ. ;  Saⁿ'ā miiⁿ ní caaⁿ'maⁿ sá nduudu chí nanguaⁿ'āī dii ndúúcu nducyáácá 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'e di na vaacu di. : Saⁿ'ā miiⁿ caⁿ'a sá chii sá nús'uū, tááca n'diichi sa 'áámá ángel vaācū sa chí cheendii yā ní cāⁿ'a yā: Díí Cornelio, dicho'ó dí saⁿ'ā s'eeⁿ yáāⁿ Jope ní diiⁿ dí chí ndaa sáⁿ'ā Simón chi nguuvi Pedro mííⁿ. U9# Ní Espíritu N'dai yeⁿ'e Ndyuūs ngaⁿ'a ngii 'úú chi caⁿ'á ndúúcu sa. Ní nguɛ́ɛ́ dɛ'ɛ̄ vɛɛ nadicádiinúúⁿ. Cheⁿ'é ndúúcū niyaaⁿ hermanos ní sndáa 'nū vaacu Cornelio. W8' Ní n'diichí nī. Hora miiⁿ ndaā na 'iiⁿnuⁿ saⁿ'ā na va'āī naachi 'úú caneé. 'Áámá 'iiⁿ'yāⁿ chi nguuvi Cornelio dichó'o yā saⁿ'ā yeⁿ'e yáāⁿ Cesarea ndíí naachi caneé. 7 Chuū ní 'iiⁿnuⁿ cúúví chiī. Cuinaⁿ'ā ntúūⁿ tanducuéⁿ'ē nandɛ́ɛ yā cuááⁿ 'niiⁿnuⁿ nanguuvi. 56c Tuu'mi ní nduudu yeⁿ'ē nanguuvi caⁿ'a ntuūⁿ ndiichi ndii 'úúví: Chííⁿ chi Ndyuūs nádindɛɛvɛ́ yā, nguɛ́ɛ́ caaⁿ'maⁿ di yeⁿ'ē chi vaatíī. n5U Ní caⁿ'á chuū: Señor, nguɛ́ɛ́; ti mar 'áámá chi vaatíī chí nguɛɛ n'daacā che'é. 4 Ní ch'iindiveéⁿ 'áámá nduudu chi caⁿ'ā chiī 'úú: Díí Pedro, nacueeⁿ di. 'Caaⁿ'nuⁿ dí 'iiti, ní ché'é dí 'iiti. A3{ Taachi n'diichí, nacádiinúúⁿ. Tuu'mi ní n'diichí yeⁿ'é icyáⁿ'ā 'iiti chí cuūuⁿ cá'a tī ndúúcū 'iiti taaⁿ ndúúcū cúú ndúúcū 'yaada yeⁿ'ē nanguuvi. k2O Caneé na yáāⁿ Jope ní ngaⁿ'anguā'á ní nnduūchí ní n'diichí 'áámá visión dácaā 'áámá tiīnūuⁿ ch'ɛɛtɛ́ cuch'ééⁿ nanguuvi n'dɛ́ɛ́ chiīchí nduū cúūuⁿ esquinas ndaā ndii vmnááⁿ. s1_ Tuu'mi ní Pedro miiⁿ ní tuca'a sa chii sa 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ táácā chiī. Ní caⁿ'a sa: !0; Ngaⁿ'á yā: ¿Dɛ'ɛ̄ cúúví chí sndáa di va'ai yeⁿ'e 'iiⁿ'yāⁿ chi nguɛ́ɛ́ yeⁿ'e 'iiⁿ'yāⁿ Israel, ní che'e di ndúúcu yā? / Taachí Pedro miiⁿ cuchɛɛ sa yáāⁿ Jerusalén, hermanos yeⁿ'e 'iiⁿ'yāⁿ Israel ch'ɛɛcu cheendí yā ndúúcū Pedro. .  Ch'iindiveeⁿ apóstoles chi dichó'ó Dendyuūs ndúúcū hermanos chi snée yā na yáⁿ'āa Judea chi 'tiicá ntúūⁿ 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ chi nguɛ́ɛ́ 'iiⁿ'yāⁿ yéⁿ'ē ndaata Israel chí dīiⁿ yā recibir nduudu yeⁿ'e Dendyuūs. K- 0Ní dichó'o yā 'iiⁿ'yāⁿ chi cuɛɛdinuūⁿniⁿ yā ndúúcū chi duuchi Jesús. Tuu'mi ní 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ chiica yā Pedro chi cunée yā 'áámá tiempo ndúúcu yā.,+ /Tuu'mi ní nan'guɛɛcútaⁿ'ā Pedro: ¿'Áá cúúví chi 'āā du'ú nūuⁿ 'iiⁿ'yāⁿ chi nguɛ́ɛ́ 'cuáaⁿ yā yeⁿ'é nuūⁿnīⁿ chí cuɛɛdinúuⁿnīⁿ 'iiⁿ'yāⁿ chí dīiⁿ yā recibir Espíritu N'dai yeⁿ'e Ndyuūs tan'dúúcā s'uūúⁿ? + .caatí ch'iindiveéⁿ yā chi ngaⁿ'a 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ tanáⁿ'ā davaacu. Ní ngaⁿ'á yā chí ch'ɛɛtɛ taaví Dendyuūs. :*m -Ní 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'e Israel chi'téénú yā chi ndaá yā ndúúcū Pedro, 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ ch'ɛɛtinéé n'giinu yā chí vmnaaⁿ yeⁿ'e 'iiⁿ'yāⁿ s'uuⁿ chi nguɛ́ɛ́ 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'e ndaata Israel, Dendyuūs ca'a ntuúⁿ yā regalo yeⁿ'ē Espíritu N'dai yeⁿ'e Ndyuūs, 1)[ ,Taachi ngaⁿ'ā Pedro nduudú 'cūū, Espíritu N'dai yeⁿ'e Ndyuūs ní ndaā vmnaaⁿ yeⁿ'ē nducyaaca 'iiⁿ'yāⁿ chi ch'iindiveéⁿ yā nduudu 'cūū. (} +Nducyaaca profeta s'eeⁿ chi caⁿ'a nduudú yeⁿ'e Dendyuūs caⁿ'a yā yeⁿ'e 'iiⁿ'yāⁿ miiⁿ. Nducyáácá 'iiⁿ'yāⁿ chi cu'téénu yā 'iiⁿ'yāⁿ, vɛ́ɛ́ vaadī nadich'ɛɛcú nuūⁿndī yeⁿ'é yā cucaavā Jesús miiⁿ. '- *Ní dichó'o yā nús'uū chi caaⁿ'máⁿ 'nū evangelio chi nduudú ngai nanááⁿ 'iiⁿ'yāⁿ. Ní ngaⁿ'a cuaacú 'nū chi Cristo miiⁿ ní s'neéⁿ Ndyuūs 'iiⁿ'yāⁿ lado yeⁿ'e Juez yeⁿ'é 'iiⁿ'yāⁿ chi nduuchi ndúúcū 'iiⁿ'yāⁿ chi n'díí. & )Nguɛ́ɛ́ che'enaáⁿ yā yeⁿ'ē nducyaaca 'iiⁿ'yāⁿ caati yeⁿ'ē testigo chí Dendyuūs ndɛɛvɛ yā cuááⁿ vmnaaⁿ. Nús'uū ní che'é 'nū ní chi'í 'nū nduucú yā cuayiivi taachí nducueeⁿ yā yeⁿ'e nguaaⁿ tináⁿ'ā. D% (Jesús 'cūū Ndyuūs nadicuéeⁿ yā 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'e nguaaⁿ tináⁿ'ā ndiichi ndii 'ííⁿnúⁿ nguuvi miiⁿ ní diíⁿ yā chí che'enaáⁿ yā nguaaⁿ 'iiⁿ'yāⁿ. $ 'Ní nús'uū ní testigo 'nū yeⁿ'ē tanducuéⁿ'ē chi Jesús diíⁿ yā na yáⁿ'āa Judea ndúúcū na yáāⁿ Jerusalén. 'Iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ miiⁿ ní ch'iiⁿ'nuⁿ yā 'iiⁿ'yāⁿ. Ní chi'nééⁿnga'á yā 'iiⁿ'yāⁿ na 'áámá yáⁿ'á. R# &'Tíícā Dendyuūs tee yā Jesús yeⁿ'e yáāⁿ Nazaret Espíritu N'dai ndúúcū poder. Jesús miiⁿ ní chiica yā diíⁿ yā chi n'daacā. Ní diíⁿ yā chi nduuvā yeⁿ'e nducyáácá 'iiⁿ'yāⁿ chi caneé yā ndúúcū espíritus yeⁿ'e yááⁿn'guiinūuⁿ caatí Ndyuūs miiⁿ canée yā ndúúcū Jesús. M" %Ndís'tiī ní déénú nī nduudu chí caⁿ'a yā nuuⁿmáⁿ yáⁿ'āa Judea. Tucá'a yā ndii yáⁿ'āa Galilea, cuayiivi ch'iinu chí caⁿ'a Juan yeⁿ'e chí chɛɛdinuūⁿníⁿ yā. !/ $Ndyuūs ní dicho'ó yā 'áámá nduudu yeⁿ'e yā nanááⁿ 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'é Israel. Caⁿ'a yā nduudú ngai yeⁿ'ē evangelio ní vɛ́ɛ́ vaadi 'diīíⁿ cucáávā Jesucristo. 'Iiⁿ'yāⁿ 'cúū Señor 'iivú Ndyuūs yeⁿ'ē nducyáácá 'iiⁿ'yāⁿ. % C #Nducyáácá 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'ē nducyaaca yáⁿ'āa chi i'téénu yā Dendyuūs ní diíⁿ yā n'daacā ní Ndyuūs ní 'cuaáⁿ yā 'iiⁿ'yāⁿ. - "Tuu'mi ní Pedro ngaⁿ'a sa ngii sa: Maaⁿ ní, 'úú tuumicadiinúuⁿ chi Ndyuūs ní neⁿ'e yā nducyaaca 'iiⁿ'yāⁿ daama daama. 5c !Tuu'mi ní Cornelio ngāⁿ'a yā ngii yā Pedro: Hora miiⁿ dicho'ó 'iiⁿ'yāⁿ cáávā di. N'dááca diiⁿ di chi cuchiī di. Maaⁿ ndúcyaacá 'nū ní snéé 'nū 'muuⁿ ndúúcū Dendyuūs. Ní sneé 'nū chi 'caandiveéⁿ 'nū tanducuéⁿ'ē chi Dendyuūs caⁿ'á yā chii yā dii. 9k Díí, dichó'o di saⁿ'ā na yáāⁿ Jope ní diiⁿ di chí chiī Simón chi nguuvi Pedro miiⁿ. Saⁿ'ā miiⁿ cánéé sa na vaacu sa Simón, saⁿ'ā chi idicuúⁿnuⁿ dííⁿmáⁿ 'iiti. Vaacu sa niiⁿnuúⁿ ná nuūⁿnīⁿ'yáⁿ'ā. Taachí ndaa saⁿ'ā miiⁿ ní yaa'vi sa díí. *M Ní ngaⁿ'ā sa ngii sa 'úú: Díí Cornelio, chííⁿ chí caⁿ'angua'a di ndúúcū limosnas yeⁿ'ē di Dendyuūs n'giindiveéⁿ yā ní nan'gaacu yā. ) Tuu'mi ní Cornelio caⁿ'á yā: Maaⁿ cuūuⁿ ngūūví chí 'āā hora 'cūū nūuⁿ chi n'gɛɛcu 'iiⁿnúⁿ chiīnū taachi 'āā cuɛ́ɛ́ ca'diinú, cucáávā chi ngaⁿ'angua'á na vaacú. N'dííchí 'áámá saⁿ'ā. Neené ngii 'yáⁿ'ā catecai sa.  Taachí Dendyuūs 'cai yā 'úú, núúⁿ ndaá. Maaⁿ ní intíínguuneéⁿ ndís'tiī: ¿Dɛ'ɛ̄ neⁿ'é nī 'úú chí cuchīi? wg Ní caⁿ'ā Pedro: Ndís'tiī ní deenu nī chí nguɛ́ɛ́ n'daacā chi 'áámá saⁿ'ā Israel nduuvidáámá sá o ndaa niiⁿnuúⁿ sá ndúúcū 'iiⁿ'yāⁿ chi nguɛ́ɛ́ 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'ē ndaata Israel. Ndyuūs ní ch'iⁿ'i yā 'úú chi nguɛ́ɛ́ canéé chi caaⁿ'maⁿ yā mar 'áámá saⁿ'ā vaatíī sa o chí nguɛ́ɛ́ n'daacā sa. # Ní neⁿ'e chí indeé yā ndúúcu sa ní candɛ́ɛ yā saⁿ'ā chɛɛti va'āī. Nééné 'yaaⁿ yā nduuvidáámá yā miiⁿ.  Pedro miiⁿ nadacuéeⁿ sa Cornelio miiⁿ ní caⁿ'a sá chiī sa 'iiⁿ'yāⁿ: Nacueeⁿ dí. 'Úú saⁿ'ā ntúūⁿ 'úú. 5c Taachí ndaā Pedro miiⁿ, can'daā Cornelio miiⁿ ní diíⁿ yā recibir saⁿ'ā s'eeⁿ. Chintiī'yá yā na ca'a Pedro mííⁿ ní chi'téénú yā 'iiⁿ'yāⁿ. oW Táámá nguuvi mííⁿ ndaá yā yáāⁿ Cesarea. Ní Cornelio cunee ngíínú yā. Ní 'cai yā 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'e yā ndúúcū nducyaaca 'iiⁿ'yāⁿ chi amigo chi n'dai ndúúcu yā ní nduuvidaama nducyaaca yā. xi Tuu'mi ní Pedro miiⁿ 'cai yā saⁿ'ā na vaacú yā ní canee sa ndúúcu yā. Chidɛɛvɛ táámá nguuvi miiⁿ nacueeⁿ sá ni cueⁿ'e sa ndúúcu yā. Ní cueⁿ'e n'duuvi hermanos yeⁿ'e yáāⁿ Jope miiⁿ ndúúcu sa. / 'Iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ ní caⁿ'a yā: Cornelio, capitán romano, 'áámá saⁿ'ā chi n'dáí taavi ní i'téénu sa Dendyuūs. Sáⁿ'ā miiⁿ, 'iiⁿ'yāⁿ Israel s'eeⁿ déénu yā chi saⁿ'ā miiⁿ n'daacā n'dai sa. Saⁿ'ā miiⁿ ní caⁿ'a 'áámá ángel yeⁿ'ē Ndyuūs chii yā saⁿ'ā, chí neⁿ'e yā chí ndaa nī na vaacú yā ni 'caandiveéⁿ yā nduudu yeⁿ'é nī. c? Tuu'mi ní ca'āī Pedro miiⁿ ní cueⁿ'ē sa naachí snéé 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ chi dicho'ó Cornelio, ní caⁿ'a sa: N'diichi nī. 'Úú saⁿ'ā chi in'nuúⁿ nī. ¿Dɛ'ɛ̄ cáávā chí cuchií nī?  Nducueeⁿ dí ni nangua'ai di ní nguɛ́ɛ́ n'deēe nacadíínuuⁿ di chí caⁿ'ā di nduucú yā, ti 'úú dicho'ó 'iiⁿ'yāⁿ. I  Taachi 'āā chicadíínuuⁿ Pedro yeⁿ'ē visión chí n'diichi sa Espíritu N'dai yeⁿ'e Ndyuūs miiⁿ ngaⁿ'a ngii saⁿ'ā: Cun'diichí dí. 'Iiⁿnūⁿ saⁿ'ā in'nuuⁿ sá dii. dA Ní 'cai yā ní ntíínguuneeⁿ yā: ¿'Áá miiⁿ canee Simón chi nguūvī sa Pedro?   Naachí Pedro miiⁿ nadācadíínuuⁿ sa yeⁿ'ē visión dɛ'ɛ chí neⁿ'ē caaⁿ'maⁿ, tuu'mi ní 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ chi nadicho'ó Cornelio, 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ itiingúúnéeⁿ yā tií va'ai yeⁿ'e Simón. Ní ndaa yā cheendi va'āī. j M Chuū ní chiī 'iīⁿnūⁿ cuuvi ní tiīnūuⁿ miiⁿ cuinaⁿ'ā ntúūⁿ nanguuvi. 8 i Yáá'ví ntuūⁿ nduudu miiⁿ ndiichi ndii 'úúví cuuvi ni ngaⁿ'ā: Chuū chí nadindɛɛvɛ́ Ndyuūs miiⁿ, nguɛ́ɛ́ caaⁿ'maⁿ di yeⁿ'ē chi vaatíī.  / Tuu'mi ní Pedro miiⁿ ní caⁿ'ā sa: Nguɛ́ɛ́, Señor. Mar 'áámá chi vaatíī ndúúcū chi nguɛɛ n'daacā, nguɛ́ɛ́ che'é. l Q Ní ndaā 'áámá nduudu ní caⁿ'a: Díí Pedro, nducueeⁿ di, 'caaⁿ'nuⁿ di ní che'e di. 9 k Ní miiⁿ ní n'diichi sa nducyaaca naaⁿ 'iiti chi cuuúⁿ ca'a tī chi vɛ́ɛ́ ná yáⁿ'āa ndúúcū nducyaaca naaⁿ cúú ndúúcū 'yaada chi vɛ́ɛ́ nanguuvi. b= N'diichi sá nanguuvi chi candá'āī ní cuich'ééⁿ nanguuvi 'áámá cosa tan'dúúcā 'áámá tiinūuⁿ ch'ɛɛtɛ chi n'dɛ́ɛ́ chiīchí nduū cúūuⁿ esquinas cuch'ééⁿ cuaacu na yáⁿ'āa miiⁿ. #? Saⁿ'ā miiⁿ ndaa cuiicú sá. Ní neⁿ'e sa che'e sa naati nuuⁿmáⁿ ne'ē chi idin'dái yā chi che'e sa miiⁿ, n'diīchi sa 'áámá visión. nU Chidɛɛvɛ tááma nguuvi taachí snúuⁿ yā yúúní ní taachí snee niiⁿnuúⁿ yā yáāⁿ miiⁿ Pedro miiⁿ nchɛɛ sa tiiⁿ va'āī chí caaⁿ'maⁿngua'ā sa tan'dúúcā chi n'gɛɛcu ndichúúví nguuvi. ve Dichó'o sa 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ yáāⁿ Jope taachī ch'íínú caⁿ'a sa tanducuéⁿ'ē chi chó'ōo. eC Cueⁿ'e ángel chi caⁿ'a yā ndúúcū Cornelio, níícú Cornelio miiⁿ ní 'cai sa 'uuvī saⁿ'ā chí diiⁿ mandado yeⁿ'ē sa ndúúcū 'áámá soldado chi i'téénú Dendyuūs chí snéé ndúúcu sa.   Sáⁿ'a 'cūū ní canee sa na vaacu sáⁿ'ā chi nguuvi Simón, saⁿ'ā chi idicuúⁿnuⁿ sa dííⁿmáⁿ 'iiti. Va'ai yeⁿ'e saⁿ'ā miiⁿ canéé niiⁿnuúⁿ na nuūⁿnīⁿ'yáⁿ'ā. Saⁿ'ā miiⁿ cuuvi sa díí dɛ'ɛ̄ chi diiⁿ di. $A Ángel ngaⁿ'a yā ngiī yā Cornelio: Dicho'ó di 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ na yáāⁿ Jope ní diiⁿ di chi cuchiī saⁿ'ā Simón chi nguuvi sa Pedro. #? Sáⁿ'ā miiⁿ ní ch'íínú cuaacú sa ndúúcū vaadi 'va'ā, ní caⁿ'a sa: ¿Du'u n'diī, Señor? Ní ngaⁿ'a ángel ngiī yā saⁿ'ā Cornelio: Chííⁿ chi ngaⁿ'āngua'a di ndúúcū limosnas chi nga'ā di, Dendyuūs n'giindiveéⁿ yā ní nan'gaacú yā dii.  Sáⁿ'a 'cūū ní claro n'diichi cuaacú sa ná 'áámá visión tan'dúúcā chi n'gɛɛcu 'iiⁿnuⁿ yeⁿ'ē nguuvi miiⁿ. 'Áámá ángel yeⁿ'ē Dendyūs chindáa yā naachi cánéé sa miiⁿ. Ní ngaⁿ'a ángel ngii yā saⁿ'ā: Díí, Cornelio.  Saⁿ'ā miiⁿ ní n'dai taavi sa ní i'téénu sa Dendyuūs ndúúcū nducyaaca 'iiⁿ'yāⁿ na vaacu sá. Saⁿ'ā miiⁿ nééné nga'a sa limosnas yeⁿ'e 'iiⁿ'yāⁿ chí nguá'āa yeⁿ'e na yáāⁿ. Cueⁿ'é daāⁿmaⁿ ngaⁿ'angua'ā sa Ndyuūs. ~ 9 Cánéé 'áámá saⁿ'ā na yáāⁿ Cesarea chi nguuvi sa Cornelio. Saⁿ'ā miiⁿ capitán yeⁿ'ē 'áámá taaⁿ soldado chi nguuvi Italiano. 2}] +Ní chó'ōo chí Pedro miiⁿ canée yā 'áámá tiempo na yáāⁿ Jope na vaacu 'áámá saⁿ'ā chi nguuvi Simón chi idicuuⁿnuⁿ sa dííⁿmáⁿ 'iiti.| *Nducyáácá 'iiⁿ'yāⁿ yáāⁿ Jope ch'iindiveéⁿ yā chuū. Ní neené 'yaáⁿ yā s'téénu yā Señor miiⁿ. { )Pedro miiⁿ ní ca'ā sa ta'ā sa táⁿ'ā miiⁿ ní nadacuéeⁿ sa táⁿ'ā. Tuu'mi ní n'gaī sa 'iiⁿ'yāⁿ chi i'téénu yā Ndyuūs miiⁿ ndúúcū n'daataá nguá'āa. Ní ch'iⁿ'i sa táⁿ'ā nááⁿ 'iiⁿ'yāⁿ chi 'āā cánduūchī ta. =zs (Tun'dáá Pedro nducyaaca yā chuva'āī. Pedro miiⁿ chiīntii'yá yā ní caⁿ'angua'á yā, ní nguɛɛcundíi yā naachi canéé cuerpo yeⁿ'ē tináⁿ'ā ní caⁿ'a yā: Tabita, nacuééⁿ di. Taⁿ'ā miiⁿ ní nn'guaāⁿ tá nduutinaaⁿ tá ní taachi n'diichi tá Pedro, 'nuūⁿ ndii tá. Xy) 'Tuu'mi ní Pedro miiⁿ ní ncueeⁿ sa ní cueⁿ'e sa ndúúcu yā. Taachi ndaā sa miiⁿ candɛ́ɛ yā saⁿ'ā na sala naachi ndúúvídaama nducyaaca n'daataá nguá'āa. Ngɛɛcu yā ní n'giⁿ'i yā ntúuⁿ yā camisas yeⁿ'e yā ndúúcū vestidos yeⁿ'é yā chi Dorcas miiⁿ din'dái tá taachí canduūchi tá. &xE &Yáāⁿ Lida miiⁿ canéé niiⁿnuúⁿ ná yáāⁿ Jope. 'Iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ chí i'téénú Jesucristo ch'iindiveeⁿ yā chi Pedro canéé sá miiⁿ. Dichó'o yā na 'uuvi sáⁿ'ā chi caⁿ'a sa cuuvi sa Pedro. Nguɛ́ɛ́ cuuvi 'naaⁿ di ní chiī di naachi sneé 'nū. %wC %Nguuvi miiⁿ ní chiitā tá ní ch'iī ta. Ch'iinu naaⁿnú yā cuerpo yeⁿ'ē táⁿ'ā ní chin'diiti yā cuerpo yeⁿ'e táⁿ'ā na 'áámá sala. bv= $Canéé 'áámá n'daataá chi i'teenu Jesucristo na yáāⁿ Jope chi nguuvi tá Tabita chi neⁿ'ē caaⁿ'maⁿ ndúúcū dávaacu griego Dorcas. Tá 'cūū neené n'daacā diiⁿ tá ní ca'ā tá limosnas. u #Nducyáácá 'iiⁿ'yāⁿ chi snée yā na yáāⁿ Lida ndúúcū yáāⁿ Sarón n'diichí yā sáⁿ'a 'cūū. 'Iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ ndaacadaamí yā ní chi'téénu yā Ndyuūs Señor. Nadacuéeⁿ yā táⁿ'ā Dorcas yeⁿ'e nguaaⁿ tínáⁿ'a =ts "Ní caⁿ'a Pedro miiⁿ: Eneas, Jesucristo miiⁿ ní diíⁿ yā chi nduūvā yeⁿ'ē di. Nacueeⁿ di ní cuta'a di yiivɛ̄ yeⁿ'ē di. Hora mííⁿ nūuⁿ nacueeⁿ sá. >su !Ní ndaaca yā 'áámá saⁿ'ā chi nguuvi sa Eneas. 'Āā nííⁿníⁿ nduūyū chi canee sa na cama. Ní saⁿ'ā canee sa ndúúcū ca'āī chi in'dúuví cuerpo yeⁿ'e sa. r/ Chiī chúū Pedro miiⁿ ní cueⁿ'e yā nduu cuáāⁿ ndaa yā ntúuⁿ yā naachi snéé 'iiⁿ'yāⁿ chi i'téénu na yáāⁿ Lida. q/ Tuu'mi ní nducyaaca yáacū canéé 'díiíⁿ tan'dúúca ná yáⁿ'āa Judea ndúúcū yáⁿ'āa Galilea ndúúcū yáⁿ'āa Samaria. Ní ngi'cueeⁿ yā ná nduudu cuaacu ní chi chiicá yā ná vaadī i'teenu yeⁿ'ē Señor Jesús miiⁿ. Ní Espíritu N'dai yeⁿ'e Ndyuūs miiⁿ ca'á yā vaadī diituú 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ, ní chi'yaaⁿ yā. Saⁿ'ā Eneas nanduuvá yeⁿ'ē sa p Taachi hermanos chicádiinuuⁿ yā chuū, candɛ́ɛ yā Saulo ndii yáāⁿ Cesarea, ní dichó'o yā saⁿ'ā yáāⁿ Tarso. o Caⁿ'a sa nduudu cuaacu yeⁿ'e Señor Jesús nguɛ́ɛ́ ndúúcū vaadī 'va'ā. Ní n'deee n'dáí ngaⁿ'ā sa ndúúcū 'iiⁿ'yāⁿ chi nguɛ́ɛ́ ndaata Israel naati 'iiⁿ'yāⁿ s'uúⁿ nacádiinúúⁿ yā chi 'caaⁿ'núⁿ yā Saulo. \n1 Saulo miiⁿ canee sa ndúúcū 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ yáāⁿ Jerusalén miiⁿ. gmG Tuu'mi ní Bernabé ndáa yā ndúúcū sa nanááⁿ apóstoles chi dichó'ó Dendyuūs. Ní chii yā 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ táácā n'diichi Saulo miiⁿ Señor Jesús na yúúní. Ní Señor yaa'vi yā saⁿ'ā. Ní 'túúca caⁿ'ā Saulo miiⁿ nduudu cuaacu yeⁿ'é Jesús miiⁿ na yáāⁿ Damasco, ní nguɛ́ɛ́ ndúúcū vaadī 'va'ā. olW Taachi ndaā Saulo na yáāⁿ Jerusalén neⁿ'e sa nduuvidaama sa ndúúcū 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ chi i'téénu yā Cristo. Nducyáácá yā ní 'va'a yā saⁿ'ā ti nguɛ́ɛ́ i'téénu yā chi i'teenu saⁿ'ā miiⁿ. Fk Tuu'mi ní 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ chi i'teenú yā Cristo ní tun'dáa yā saⁿ'ā chɛɛti va'ai n'gaaⁿ. Ní s'núuⁿ yā saⁿ'ā chɛɛti 'áámá 'cuɛ́ɛ́tɛ̄ɛ. Tun'dáa yā saⁿ'a na tiīiⁿ pared yeⁿ'e yáāⁿ miiⁿ i'cuáa yā saⁿ'ā ndúúcū 'cuɛ́ɛ́tɛ̄ɛ. Saulo na yáāⁿ Jerusalén mjS Saulo 'āā deenu sa dɛ'ɛ̄ chi neⁿ'e diíⁿ yā. 'Iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ ní ch'ɛɛtinée yā cuidado cheendi va'aī yeⁿ'e pared yeⁿ'e yáāⁿ miiⁿ ndii nguuvi ndíí n'gaaⁿ ti cuuvi 'caaⁿ'núⁿ yā sáⁿ'ā. i Cheēnū n'deēe nguuví ní 'iiⁿ'yāⁿ Israel s'eeⁿ nduuvidaamá yā ní nndeé yā chi 'caaⁿ'nuⁿ yā Saulo.  }}|*{szly/xwMutsrqqpon^mzlkkjiehgIfdcb_^])\ZZ>YXyW(UBTKS/RKQQP&ONN*LKJNIHGFEDC AAR@?>>4=";:9876543220/..-U,t+*)U(5&Q%#e"`!!1 Q pB\/ d `9 *rMNí ngi'cueeⁿ yā s'uuúⁿ costumbre chí nguɛɛ 'cuaaⁿ yú ní nguɛ́ɛ́ canéé chi diīⁿ yú, caati s'uuúⁿ ní 'iiⁿ'yāⁿ romanos s'uuúⁿ. KqNí ch'iⁿ'i yā saⁿ'ā s'eeⁿ nanááⁿ 'iiⁿntyéⁿ'e ní caⁿ'a yā: Sáⁿ'a s'uuⁿ, 'iiⁿ'yāⁿ Israel s'eeⁿ diíⁿ yā chi vɛ́ɛ́ vaadī 'caa'va na yáāⁿ yeⁿ'e yú. ppYTaachí n'diichī 'iivi tá chi cueⁿ'e espíritu yeⁿ'ē adivinanza chí diiⁿ tá ganar cááva yā, tuu'mi sta'á yā Pablo ndúúcū Silas. Ní candɛ́ɛ yā saⁿ'ā s'eeⁿ na vaacūyáāⁿ nanááⁿ 'iiⁿntyéⁿ'e. &oEN'daata miiⁿ diiⁿ tá 'túúcā neené 'yaaⁿ nguuvi. Pablo miiⁿ ní nguɛ́ɛ́ canéé yiīnū sa ní caⁿ'a sá chii sa espíritu miiⁿ: 'Úú dicho'ó dii ndúúcū chi duuchi Jesucristo chi nan'dáa di yeⁿ'ē tá 'tiī. Ní nan'dáa espíritu miiⁿ hora miiⁿ. n'Tá 'cūū ni cán'daā tá Pablo ndúúcū nús'uu ní n'gai yiicu ta ní caⁿ'a tá: Saⁿ'ā s'uuⁿ ní saⁿ'ā chi dichíí'vɛ̄ Dendyuūs chi ch'ɛɛtɛ n'dai chi canéé na va'ai chɛɛti nguuvi. Saⁿ'ā s'eeⁿ n'giⁿ'i sa yúúní chi nanguaⁿ'āī yú. _m7Taachí cueⁿ'e 'nū na lugar chi caⁿ'angua'a 'nū tuu'mi ní ndaacá 'nū 'áámá n'daata 'lííⁿ chi canee tá ndúúcū espíritu yeⁿ'e yááⁿn'guiinūuⁿ chi diiⁿ adivinar. Ní ndaā tá nanáaⁿ 'nū. N'daata mííⁿ nééné n'deēe idiiⁿ tá ganar yeⁿ'ē 'iivi tá ndúúcū espíritu yeⁿ'ē chi diiⁿ adivinar. #l?Ní taachí chɛɛdinuūⁿnīⁿ tá ndúúcū 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'ē tá, di'cuíitu tá nús'uu ní ngaⁿ'a tá: Ndúúti chi deenu nī chi 'úú 'áámá caneé ndúúcū Dendyuūs, cundáa nī vaacú ní 'cuɛɛtinée nī. Ní di'cuíítu tá nús'uu ní ch'ɛɛtinée 'nū. EkMiiⁿ canéé 'áámá n'daataá chí nguuvi tá Lidia. N'diicui tá tíínūuⁿ morada cua'aá yeⁿ'ē yáāⁿ Tiatira. Ní i'téénu tá Dendyuūs. Táⁿ'ā miiⁿ ní n'giindiveeⁿ tá. Ní Señor miiⁿ ní nnda'ai yā vaanicadiinúuⁿ yeⁿ'ē tá chí cu'neeⁿ veeⁿ tá chi caaⁿ'maⁿ Pablo. &jE 'Áámá nguuvi sábado chi intaavi'tuunuúⁿ yā tan'dúúcā ley yeⁿ'é yā can'daa 'nu cuaaⁿ dáámí cheendi va'āī yeⁿ'e yáāⁿ miiⁿ niiⁿnuuⁿ yíícú naachi caⁿ'angua'á yā ní ch'ɛɛtɛ́ 'nū. Ní caⁿ'a n'deeé 'nū ndúúcū n'daataá chí nduuvidaama. Yi+ Ndii mííⁿ cueⁿ'é 'nū na yáāⁿ Filipos chi yeⁿ'e 'iiⁿ'yāⁿ romanos ní yáāⁿ miiⁿ vmnááⁿ vmnaaⁿ yeⁿ'ē yáⁿ'āa Macedonia. Ní ch'ɛɛtinée 'nū 'aama tiempo yáāⁿ miiⁿ. 0hY Cheⁿ'é 'nū na barco yeⁿ'e yáāⁿ Troas ní ndaá 'nū yúúní cuaacu na isla Samotracia. Chidɛɛvɛ táámá nguuvi ní ndaá 'nū yáāⁿ Neápolis. Kg Ní Pablo miiⁿ taachi n'diichi sa na 'yúúdiyaaⁿ yeⁿ'ē sa, cuayiivi mííⁿ nacádíínuuⁿ 'nū chi caⁿ'a 'nū yáⁿ'āa Macedonia. Déénú 'nū chi Dendyuūs ndɛɛvɛ́ yā nús'uu chi caaⁿ'maⁿ 'nū yeⁿ'ē evangelio chi ndúúdú ngai yeⁿ'e Jesucristo. Cueⁿ'é yā vácūū na yáāⁿ Filipos f3 Nguiinū miiⁿ ní Pablo miiⁿ ní ch'iⁿ'i 'yúúdiyaaⁿ sáⁿ'ā na yaāⁿ yeⁿ'e sa. Ní n'diichi sa 'áámá saⁿ'ā yeⁿ'e yáⁿ'āa Macedonia chééndii sa ní di'cuíítu sa Pablo ní caⁿ'a sa: Cho'o dí yáⁿ'āa Macedonia miiⁿ ní cunnee di nús'uū. Xe)Ní cho'ó yā 'diituú yáⁿ'āa Misia ní cueⁿ'é yā na yáāⁿ Troas. }dsNdaá yā yáⁿ'āa Misia ní neⁿ'e caⁿ'a yā yáⁿ'āa Bitinia naati Espíritu miiⁿ nguɛ́ɛ́ 'cuūⁿ. OcNí cho'ó yā yáⁿ'āa Frigia ndúúcū yáⁿ'āa Galacia. Espíritu N'dai yeⁿ'e Ndyuūs miiⁿ nguɛ́ɛ́ 'cuūⁿ chi caⁿ'á yā caaⁿ'máⁿ yā nduudu cuaacu na yáⁿ'āa Asia. |bq'Iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ yeⁿ'e yaācū s'eeⁿ 'āā neē chiichí yā ndúúcu vaadī i'teenu. Ní ngíí 'yaaⁿ ca yā 'áámá nguuvi taama nguuvi. Pablo n'diichí yā na visión yeⁿ'é yā 'áámá saⁿ'ā yeⁿ'e yáⁿ'āa Macedonia )aKNí taachi cho'ó yā yáāⁿ s'eeⁿ caⁿ'a yā orden chi nn'gaacú yā chí caⁿ'a apóstoles chi caⁿ'a nduudu yeⁿ'e Dendyuūs ndúúcū 'iiⁿ'yāⁿ ndiicúū chi ngaⁿ'a ntiiⁿnyuⁿ yeⁿ'e yáacū chi snée yā na yáāⁿ Jerusalén chi diíⁿ yā nducuéⁿ'ē chuū. 9`kPablo miiⁿ ní neⁿ'e yā chi caⁿ'a sa nduucú yā. Ní sta'á yā saⁿ'ā ní diíⁿ yā circuncidar saⁿ'ā miiⁿ caavā 'iiⁿ'yāⁿ Israel s'eeⁿ ti déénú yā nducyaaca 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'e yáāⁿ miiⁿ chi saⁿ'ā miiⁿ daiya sa saⁿ'ā chi nguɛ́ɛ́ yeⁿ'ē ndaata Israel. _!Ní hermanos chí snée yā yáāⁿ Listra ndúúcū yáāⁿ Iconio ngaⁿ'a cuaacú yā yeⁿ'ē sáⁿ'ā miiⁿ chi neené n'dai sa. A^ }Cuayiivi miiⁿ índaa sa yáāⁿ Derbe ndúúcū yáāⁿ Listra, ní 'caandiveéⁿ nī. Canee 'áámá saⁿ'ā discípulo chí ch'eēⁿ chi nguuvi sa Timoteo, daiya 'áámá n'daataá 'iiⁿ'yāⁿ Israel chi i'téénu tá Dendyuūs, ní chiidá sa miiⁿ nguɛ́ɛ́ yeⁿ'ē ndaata 'iiⁿ'yāⁿ Israel. ])Ní cuayiivi cho'ó yā yáⁿ'āa Siria ndúúcū yáⁿ'āa Cilicia. Ch'ɛɛtinéé chiichi yā 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'e yaācū.;\o(Pablo miiⁿ ní ndɛɛvɛ sa saⁿ'ā Silas ní náⁿ'ā hermanos caⁿ'a yā chiī yā chi vaadī ch'ɛɛtɛ yeⁿ'e Dendyuūs cunée ndúúcū Pablo ndúúcū Silas miiⁿ. [9'Nguɛ́ɛ́ canéé yiīnú yā nguaaⁿ maáⁿ yā ní ndaacādaamí yā hermanos Bernabé ndúúcū Marcos ní cueⁿ'é yā isla Chipre na barco. tZa&Naati Pablo miiⁿ ní nguɛ́ɛ́ canee yíínu sa chi candɛ́ɛ sa 'iiⁿ'yāⁿ chí divíi yā yeⁿ'ē saⁿ'ā s'eeⁿ ndii yáⁿ'āa Panfilia. Ní 'iiⁿ'yāⁿ miiⁿ nguɛ́ɛ́ cheⁿ'é yā chi diíⁿ yā ntiiⁿnyuⁿ. `Y9%Ní Bernabé miiⁿ neⁿ'ē sa chi caⁿ'á Juan chi nguuvi Marcos ndúúcu sa. $XA$Cuayiivi chi cho'ō tan'duuvi nguuvi, Pablo ngāⁿ'a yā ngii yā Bernabé: Nanguɛɛcunéé ntuūⁿ yú, caⁿ'ā yú n'diichi yú hermano s'eeⁿ yeⁿ'ē nducyaaca yáāⁿ naachí cheⁿ'e yú, ní caⁿ'a yú nduudu yeⁿ'ē Señor. Ní n'diichi yú táácā snée yā. *WM#Pablo ndúúcū Bernabé miiⁿ canee yā na yáāⁿ Antioquía. Ngi'cuéeⁿ yā nduudu Dendyuūs miiⁿ ní ngaⁿ'a yā evangelio chi ndúúdú ngaī yeⁿ'e Jesucristo ndúúcū náⁿ'ā 'yááⁿ 'iiⁿ'yāⁿ. Pablo divíi yā yeⁿ'ē Bernabé ní cueⁿ'é yā ndii 'uuvi viaje @V{"Silas miiⁿ canéé yíínu sa chi canéé sa miiⁿ. +UO!Canéé yā 'áámá tiempo miiⁿ ní hermanos diíⁿ yā despedir 'iiⁿ'yāⁿ ní neⁿ'é yā chi n'daacā canée yā chí 'cuɛɛtinéé 'diíⁿ yā ndúúcū vaadī 'diiíⁿ. Ní 'iiⁿ'yāⁿ miiⁿ nguɛɛcunéeⁿ yā na yáāⁿ naachi snéé 'iiⁿ'yāⁿ chi dichó'o yā. 9Tk Judas ndúúcū Silas chí profetas ntúūⁿ chi caⁿ'a nduudu yeⁿ'e Dendyuūs ní ca'a yā 'viich'ɛɛtínuuⁿ ní didiitú yā hermanos ndúúcū neene n'dáí nduudu. hSITaachí ch'eeⁿ yā carta miiⁿ ní yeenú taavi yā cáávā nduudu 'viich'ɛɛtínūuⁿ. 7Rg'Tíícā chi 'iiⁿ'yāⁿ chí dichó'o yā cueⁿ'ē na yáāⁿ Antioquía. Ní nduuvidaamá yā ndúúcū nducyaaca hermanos. Ní nica'á yā carta 'iiⁿ'yāⁿ. Q Nguɛ́ɛ́ tuu'ví nī cosa chi nga'á yā na ídolos ndíí nguɛ́ɛ́ yeⁿ'e yuūúⁿ ndíí nguɛ́ɛ́ yuutɛ yeⁿ'e 'iiti chi nge'e yíícú ndíí nguɛ́ɛ́ diiⁿ nī chí cunee nī ndúúcū 'áámá 'iiⁿ'yāⁿ chi nguɛ́ɛ́ n'giindivaacu ndúúcu nī. Ndúúti chi diíⁿ nī chuū tuu'mi ní n'daacā idiíⁿ nī. N'dáácā cho'ó nī. Chuū chi ngaⁿ'á. \P1Chuū ní n'daacā canee ndúúcū Espíritu N'dai ndúúcū nús'uu diíⁿ 'nū chi nguɛ́ɛ́ i'neeⁿ 'nū vmnaaⁿ ndís'tiī mar 'áámá carga chí ngo'o ca ndís'tiī caati 'āā chí neⁿ'e nūuⁿ. OChííⁿ chi dicho'ó 'nū Judas ndúúcū Silas. 'Iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ ní 'tiicá ntúūⁿ caaⁿ'máⁿ yā chi cuuvi deenú nī. N%Saⁿ'ā s'eeⁿ n'deēe cuūví cueⁿ'é yā naachi deenú yā chi vɛɛ peligro chi 'cuūvi yā cáávā Señor Jesucristo yeⁿ'ē yú. M{N'daacā n'dai canéé nus'ūu chi 'āā ndúúvídaama nducyáácá 'nū chí dɛɛvɛ 'nū saⁿ'ā s'eeⁿ ní dicho'ó 'nū nanááⁿ ndís'tiī saⁿ'a s'eeⁿ ndúúcū Bernabé ndúúcū Pablo, 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ chi neⁿ'e taavi yú. ,LQNús'uū ní n'giindiveéⁿ 'nū chi náⁿ'a yā cueⁿ'é yā yeⁿ'é 'nū ní diíⁿ yā chi ndís'tiī nguɛ́ɛ́ ch'ɛɛtinéé 'diíⁿ nī ndúúcū nduudu yeⁿ'é yā. Ní nguɛ́ɛ́ caⁿ'a ntiiⁿnyuⁿ 'nū chi can'dáa yā. 'Iiⁿ'yāⁿ miiⁿ diíⁿ yā chí staⁿ'a yā alma yeⁿ'é nī ní chi'cueeⁿ yā chi diiⁿ circuncidar 'iiⁿ'yāⁿ ní diíⁿ yā chi ngaⁿ'a ley yeⁿ'e Moisés. 8KiNí dicho'ó yā caaca ndúúcū 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ. Apóstoles ndúúcū 'iiⁿ'yāⁿ ndicúū ndúúcū hermanos níngúuⁿ yā chuu yeⁿ'ē hermano chi nguɛ́ɛ́ yeⁿ'ē ndaata Israel chi snée yā na yáāⁿ Antioquía, na yáⁿ'āa Siria, ndúúcū na yáⁿ'āa Cilicia: N'dai n'diī. `J9Apóstoles chi dichó'ó Dendyuūs ndúúcū 'iiⁿ'yāⁿ ndiicúū chi ngaⁿ'a ntiiⁿnyuⁿ yeⁿ'e yáacu ndúúcū nducuéⁿ'ē 'iiⁿ'yāⁿ na yaācū canéé yiinú yā chí n'daacā chí níndɛɛvɛ yā yeⁿ'ē nguááⁿ yā 'uuvi saⁿ'ā. Ní dicho'ó yā saⁿ'ā s'eeⁿ ndúúcū Pablo ndúúcū Bernabé na yáāⁿ Antioquía. Ní ndɛɛvɛ yā Judas chi nguuvi sa Barsabás, ndúúcū Silas. Saⁿ'ā s'eeⁿ n'gɛɛtɛ sá nguaaⁿ hermanos. I1Ndíí tiempo yeⁿ'ē Moisés miiⁿ ní ndíí cuááⁿ vmnaaⁿ ndíí nducyáácá yáāⁿ vɛ́ɛ́ 'aama yā chí ngaⁿ'a yā yeⁿ'ē Dendyuūs na yaācū sinagoga naachí n'geeⁿ yā libro yeⁿ'e Dendyuūs nguuvi nguuvi chi intaavi'tuunúúⁿ yā chi sábado. H-Mííⁿ dingúuⁿ yú yeⁿ'ē 'iiⁿ'yāⁿ chi cūvii yā yeⁿ'ē tanducuéⁿ'ē chi yeⁿ'ē ídolos ndúúcū yeⁿ'ē 'áámá saⁿ'ā 'áámá n'daataá chi nguɛ́ɛ́ sneé yā ndúúcū vi'ī ní nguɛ́ɛ́ n'giindivaacu yā, ndíí nguɛ́ɛ́ che'é yā yuūtɛ̄ yeⁿ'ē 'áámá 'iiti chi idi'núú yā daandú tī, ndíí nguɛ́ɛ́ che'é yā ingée yā yuuúⁿ yeⁿ'é tī. KGMaaⁿ ní 'úú diíⁿ inacádiinúúⁿ yeⁿ'e chuū, chi nguɛ́ɛ́ di'vaachi yú yeⁿ'ē 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ chi nguɛ́ɛ́ yeⁿ'e ndaata Israel chi cu'téénú yā Dendyuūs. .FUChuū ngaⁿ'a Señor miiⁿ chi din'dái tuuū ndɛɛvɛ́ɛ́ ní dendú'ū diíⁿ yā chi cadiinuuⁿ 'iiⁿ'yāⁿ chúū ndíí tiempo ndii cuaaⁿ vmnaaⁿ. ]E3Ní tanáⁿ'a yā 'iiⁿ'yāⁿ n'nuuⁿ ntuúⁿ yā Señor Jesucristo, ní yeⁿ'ē nducyaaca 'iiⁿ'yāⁿ chi nguɛ́ɛ́ yeⁿ'ē ndaata Israel miiⁿ chi Dendyuūs caⁿ'a yā chi cuuvi déénu yā. =DsCho'ōo chúū nanguɛɛcúndií ní nadin'daí va'ai yeⁿ'e David chí sndɛɛvɛ ní nadin'daí to'o ndiicúū, ní va'aī miiⁿ nanguɛɛcuneé nādacuééⁿ ntuúⁿ. *CMNdúúcū nduudu 'cūū ní ndíí tiempo vmnaaⁿ cunee yiinú profetas chi caⁿ'a chi cuchiī tan'dúúcā chi cunee nguūⁿ na libro yeⁿ'e Ndyuūs: B5Simón miiⁿ 'āā caⁿ'a sá tááca Dendyuūs vmnááⁿ vmnaaⁿ n'diichí yā 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ chi nguɛ́ɛ́ yeⁿ'ē ndaata Israel ní sta'á yā 'iiⁿ'yāⁿ nguaaⁿ 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ chí 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'é yā cáávā chi i'téénu yā Jesucristo. 5Ac Taachí 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ miiⁿ snéé 'diíⁿ yā tuu'mi Jacobo nan'guɛɛcutaⁿ'ā sa ní caⁿ'a sa: Ndís'tiī saⁿ'ā hermanos cu'neeⁿ veeⁿ nī yeⁿ'é. ^@5 Tuu'mi ní nducyaaca 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ 'aa ntɛ́ɛ́ caⁿ'á yā mar 'áámá. Ní ch'iindiveéⁿ yā yeⁿ'e Bernabé ndúúcū Pablo chi caⁿ'a yā n'deee n'dáí señales ndúúcū vaadī n'giinu chí Ndyuūs diíⁿ yā cáávā 'iiⁿ'yāⁿ miiⁿ nguááⁿ 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ chi nguɛ́ɛ́ yeⁿ'ē ndaata Israel. O? Maaⁿ ní i'téénu yú cucáávā favor ch'ɛɛtɛ taavi yeⁿ'e Señor Jesús cuuví nanguaⁿ'āī yú dáámá dáámá ndúúcū 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ chi nguɛ́ɛ́ yeⁿ'ē ndaata Israel. >9 Maaⁿ ní ¿dɛ'ɛ̄ cáávā chi di'vaachi nī yeⁿ'e Ndyuūs, ní s'néeⁿ nī na tiīiⁿ 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ chi i'téénu yā Cristo tan'dúúcā 'áámá yugo chi s'uuúⁿ nguɛ́ɛ́ cuuvi candɛɛ̄ yú ndii nguɛɛ chii candɛɛ yā chiida yú s'eeⁿ dendú'ū? !=; Dáámá nducyaaca yú ndúúcū 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ ní Ndyuūs nadidɛɛvɛ́ yā staava yeⁿ'e 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ cáávā chi i'téénu yā. `<9Ní Ndyuūs chi inaaⁿ yā staava yeⁿ'ē yú ch'iⁿ'i yā chi i'téénu 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ. Ní ca'a yā Espíritu N'dai 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ chi nguɛ́ɛ́ yeⁿ'ē ndaata Israel tan'dúúcā s'uūúⁿ. u;cNí ch'iinu caⁿ'a yā n'deee n'dáí, ní Pedro miiⁿ ní ncueeⁿ sá ni caⁿ'ā sa: Ndís'tiī, saⁿ'ā hermanos, deenú nī tan'dúúcā 'āā 'naaⁿ tiempo chi Dendyuūs ndɛɛ̄vɛ́ yā 'úú nguaaⁿ s'uūúⁿ ni cáávā cheendí ní 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ chi nguɛ́ɛ́ yeⁿ'ē ndaata Israel ch'iindiveéⁿ yā nduudu cuaacu ní s'téénu yā. :)Ní nduuvidaamá yā apóstoles ndúúcū 'iiⁿ'yāⁿ ndiicúū chi 'iiⁿntyéⁿ'e yeⁿ'e yaācū chí n'diichí yā yeⁿ'e chuū. 9Naⁿ'a 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'e fariseos chi s'teenu yā ní diíⁿ yā costumbre yeⁿ'é yā nacuéeⁿ yā ní caⁿ'a yā: Canéé chí diiⁿ yú circuncidar 'iiⁿ'yāⁿ ní canee cúúⁿmíⁿ yā diíⁿ yā chi ngaⁿ'ā ley yeⁿ'e Moisés. 85Ní ndaá yā na yáāⁿ Jerusalén. Ní apóstoles ndúúcū 'iiⁿ'yāⁿ ndiicúū ndúúcū 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'e yaācū miiⁿ diíⁿ yā recibir 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ. Ní 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ caⁿ'a yā tanducuéⁿ'ē chi Dendyuūs diíⁿ yā ndúúcu yā. t7a'Iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ yeⁿ'e yaācū ch'ɛɛtinúúⁿ yúúní yā ndúúcu 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ. Ní cho'ó yā 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ na yáⁿ'āa Fenicia ndúúcū yáⁿ'āa Samaria. Ní 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ caⁿ'a yā taacā chi i'teenu 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ chi nguɛ́ɛ́ yeⁿ'ē ndaata Israel. Ní nducyaaca hermanos miiⁿ yeenu taaví yā. d6APablo ndúúcū Bernabé ch'ɛɛcu cheendí yā ndúúcū 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'e yáāⁿ miiⁿya ní nééné n'deēe caⁿ'a yā. Ní 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'e yáāⁿ miiⁿ caⁿ'a yā chi caⁿ'a Pablo ndúúcū Bernabé ndúúcū tan'duuvi 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ na yáāⁿ Jerusalén. Ní caⁿ'á yā ní tiinguuneeⁿ yā yeⁿ'ē chuū nanááⁿ 'iiⁿ'yāⁿ ndiicúū chi 'iiⁿ'yāⁿ ndíí tiīiⁿ yeⁿ'e yaācū ndúúcū apóstoles chi dichó'ó Dendyuūs. 5 Tuu'mi ní náⁿ'a yā chi nndaá yā yeⁿ'ē yáⁿ'āa Judea chi'cueéⁿ yā hermanos chuū: Ndúúti chi nguɛ́ɛ́ diiⁿ di circuncidar 'iiⁿ'yāⁿ tan'dúúcā chi ngaⁿ'a 'áámá ley yeⁿ'e Moisés tuu'mi ní nguɛ́ɛ́ cuuvi nínguaⁿ'ai di. e4C'Nááⁿ tiempo canéé yā ndúúcū 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ chi i'téénu yā Cristo.23]Ní ndaá yā na yáāⁿ Antioquía. Ní taachi nduuvidaamá yā na yaacū caⁿ'a yā tanducuéⁿ'ē cosa ch'ɛɛtɛ chi 'āā diíⁿ Dendyuūs ndúúcu yā. Ní táácā Dendyuūs ca'á yā permiso 'iiⁿ'yāⁿ chi nguɛ́ɛ́ yeⁿ'ē ndaata Israel chi cu'téénu yā nduudu yēⁿ'e yā. 2Yeⁿ'e yáāⁿ miiⁿ cunaⁿ'á yā na barco na yaāⁿ Antioquía. Miiⁿ ní naachí hermanos s'eeⁿ vmnááⁿ vmnaaⁿ tucá'a yā Pablo ndúúcū Bernabé na ta'a Dendyuūs ndúúcū favor yeⁿ'e Dendyuūs cáávā ntiiⁿnyūⁿ chi 'āā diíⁿ yā. h1ITaachi caⁿ'a yā nduudu cuaacú miiⁿ na yáāⁿ Perge cunaⁿ'á yā na yáāⁿ Atalia. d0ACuayiivi chi cho'ó yā distrito yeⁿ'ē Pisidia ní ndaá yā yáⁿ'āa Panfilia. O/S'nééⁿ yā 'iiⁿ'yāⁿ ndīīcúū chí saⁿ'a ndii tíīiⁿ yeⁿ'ē 'áámá 'áámá yaācū ní caⁿ'angua'á yā taachi 'āā cuɛɛ ca'diinú yā. Ní s'néeⁿ yā na ta'a Señor 'iivú Ndyuūs 'iiⁿ'yāⁿ chi i'téénu. Nguɛ́ɛ́cundií yā ní cueⁿ'é yā yáāⁿ Antioquía yeⁿ'e yáⁿ'āa Siria .Ní diíⁿ yā chí ditiinú yā ndúúcū vaadī i'teenu na alma yeⁿ'é 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ chi i'téénu yā Cristo ndúúcū staava yeⁿ'é yā. Ní ngi'cueéⁿ yā 'iiⁿ'yāⁿ chi 'áámá cunee yā ndúúcū vaadī i'teenu. Ní caⁿ'a yā ndúúcū 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ: Cánéé chí nééné n'deēe chí cho'o núuⁿ yú maaⁿ níícú ndaā yú va'ai chɛɛti nguuvi. -Ní caⁿ'a yā evangelio chí ndúúdú ngaī yeⁿ'e Jesucristo yáāⁿ miiⁿ. Ní diíⁿ yā chi nééné 'yaaⁿ 'iiⁿ'yāⁿ chi i'teenu. Pablo ndúúcū Bernabé nguɛɛcunée yā yáāⁿ Listra, yáāⁿ Iconio, ndúúcū yáāⁿ Antioquía. ,w'Iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ chí i'téénu yā Cristo ní nuuⁿmaⁿndiiví nanáaⁿ yā. Pablo miiⁿ ní nacueeⁿ sá ní nuuⁿ ndáá tuuⁿ sa na yaāⁿ miiⁿ. Ni chidɛɛvɛ táámá nguuvi cueⁿ'e sa ndúúcū Bernabé na yáāⁿ Derbe. >+uTuu'mi ní ndaā náⁿ'ā 'iiⁿ'yāⁿ Israel s'eeⁿ yeⁿ'e yáāⁿ Antioquía ní yeⁿ'ē yáāⁿ Iconio chi yaa'ví yā nducyáácá yā contra yeⁿ'e Pablo. Ní ca'a tuú yā saⁿ'ā ní chíí n'dai yā saⁿ'ā 'áámá lado chuva'ai yáāⁿ miiⁿ ní 'áácú yā chí 'āā n'diī sa. * Caⁿ'a yā chuū, ngii n'dáí naati idiíⁿ yā chi 'iiⁿ'yáⁿ yáāⁿ miiⁿ nguɛ́ɛ́ idiíⁿ yā sacrificio. @)yNguɛ́ɛ́ s'neeⁿ yā ti nguɛ́ɛ́ cosa chí ch'iⁿ'i dú'ūu 'iiⁿ'yāⁿ yā. Din'daacá yā. Ní teé yā cuuvī yeⁿ'é nanguuvi ndúúcū tiempo yeⁿ'ē n'deēe taaví n'gui'i o cosecha. Ní di'cuiitá yā staava yeⁿ'ē yú ndúúcū vaadī yeenú ti teé yā chi neⁿ'ē cuerpo yeⁿ'ē yú. (}Nguuvi chí 'āā cho'ōo Ndyuūs s'neeⁿ yā nducyaaca 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ chi cáⁿ'a yā yúúní damaáⁿ yā. '#Ní caⁿ'a yā: Ndís'tiī saⁿ'ā, ¿dɛ́'ɛ̄ cuuvi chi 'tíícā idiíⁿ nī? Nús'uū sáⁿ'ā ntuuⁿ nús'uu tan'dúúcā ndís'tiī. Ní ngaⁿ'a 'nū nduudu cuaacu chí divíi nī yeⁿ'ē nducuéⁿ'ē dendu'ū ní cu'téénu nī Ndyuūs chi cánduuchi chi din'dái yā nanguuvi ndúúcū yáⁿ'āa ndúúcū nuūⁿnīⁿ'yáⁿ'ā ndúúcū nducyáácá dendu'ū chi vɛ́ɛ́. <&qNí naachí ch'iindiveéⁿ apóstoles Bernabé ndúúcū Pablo chuū chíín'cuuⁿ yā catecai yā tí neené ndachíī ní cueⁿ'é yā nguaaⁿ 'iiⁿ'yāⁿ. Ní 'cai yā. %w Yáacū yeⁿ'ē Júpiter cánéé chuva'āī yáāⁿ miiⁿ. Chiiduú yeⁿ'ē Júpiter ndɛ́ɛ yā itiindu s'ééⁿ ndúúcū corona s'eeⁿ yeⁿ'e naāndā nanááⁿ chééndí cheēⁿ yáāⁿ miiⁿ. Ní neⁿ'e yā 'caaⁿ'núⁿ yā 'iití chi ca'a yā sacrificios. 'Tiicá ntúūⁿ n'deee taaví 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'e yáāⁿ miiⁿ neⁿ'e yā diiⁿ yā. $ Caⁿ'a yā yeⁿ'e Bernabé chi Júpiter, ní Pablo miiⁿ ní Mercurio ti Pablo miiⁿ ní chindɛ́ɛ yā nduudu. d#A 'Iiⁿ'yāⁿ chi n'diichí yā chi diīⁿ Pablo 'cai diitú yā ní caⁿ'á yā ndúúcū davaacu yeⁿ'e yáⁿ'āa Licaonia chi ndyuūs s'eeⁿ ndáa yā nanáaⁿ yā tan'dúúcā saⁿ'ā iⁿ'yeeⁿdí 'cūū. "  Ní caⁿ'a yuudú yā: Nducueeⁿ cuaacú di ndúúcū ca'a di. Hora miiⁿ ní saⁿ'ā miiⁿ nducueeⁿ sa ní chiica sa. Y!+ Sáⁿ'a 'cūū ní ch'iindiveeⁿ sa chi caⁿ'a Pablo. Ní Pablo miiⁿ ní n'gíínu yā saⁿ'ā miiⁿ ní nacádiinúúⁿ yā yeⁿ'ē saⁿ'ā miiⁿ ti i'téénu sa chi cuuví nduūvā yeⁿ'ē sa. / WCánéé 'áámá saⁿ'ā yeⁿ'e yáāⁿ Listra chí vɛ́ɛ́ sá ti mar 'áámá fuerza yeⁿ'ē ca'a sa. Nguɛ́ɛ́ ngiica sa ndíí ch'iindiyaāⁿ sa. Ní miiⁿ caⁿ'a yā evangelio chí ndúúdú ngaī yeⁿ'e Jesucristo miiⁿ. 'Iiⁿ'yáⁿ ca'ā tuú yā Pablo na yáāⁿ Listra `9Taachí chicadíínuuⁿ saⁿ'ā s'eeⁿ chuū, cueⁿ'é yā ngeenu yā na yáāⁿ Listra ndúúcū yáāⁿ Derbe chi distrito yeⁿ'e Licaonia ndúúcū nducyaaca yáāⁿ nuuⁿmaⁿ ndiivií ná yáⁿ'āa. )'Iiⁿ'yāⁿ Israel s'eeⁿ ndúúcū 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ chi nguɛ́ɛ́ yeⁿ'ē ndaata Israel ndúúcū 'iiⁿ'yāⁿ chi ngaⁿ'a ntiīⁿnyūⁿ in'núúⁿ yā vaadī 'caa'va chi tun'dáa yā Pablo ndúúcū Bernabé ní chí cuituú yā 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ. s_Níícú 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ yeⁿ'ē yáāⁿ miiⁿ ní 'uūvī vaanicadiinúúⁿ yeⁿ'é yā. Náⁿ'a yā ní lado yeⁿ'e 'iiⁿ'yāⁿ Israel s'eeⁿ ní tanáⁿ'a yā ní lado yeⁿ'ē apóstoles chi dichó'ó Dendyuūs. b=Tuu'mi ní Pablo miiⁿ ndúúcū Bernabé 'naaⁿ n'dáí ch'ɛɛtinée yā miiⁿ ní Señor Jesucristo diíⁿ yā chí 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ nguɛ́ɛ́ 'va'á yā caⁿ'a yā yeⁿ'ē Señor Jesucristo. Señor Jesucristo miiⁿ ní ch'iⁿ'i yā chi nduudu cuaacu miiⁿ chi nduudú yeⁿ'é yā yeⁿ'ē favor ch'ɛɛtɛ yeⁿ'é yā. Ní Señor miiⁿ diiⁿ yā chuū ní cā'a yā poder chi Pablo ndúúcū Bernabé diíⁿ yā señales ndúúcū vaadī n'giinu. MNaati 'iiⁿ'yāⁿ Israel s'eeⁿ chi nguɛ́ɛ́ i'téénu yā, n'gɛɛcu cheendí yā ndúúcū 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ chi nguɛ́ɛ́ yeⁿ'ē ndaata Israel ní diíⁿ yā chi 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ chi nguɛ́ɛ́ yeⁿ'ē ndaata Israel nguɛ́ɛ́ nacadíínuuⁿ yā n'daacā yeⁿ'e 'iiⁿ'yāⁿ chi i'téénu yā. 8 kChiī na yáāⁿ Iconio chi Pablo ndúúcū Bernabé sndaa yā daama daama na yaācū sinagoga yeⁿ'ē 'iiⁿ'yāⁿ Israel s'eeⁿ. Ní 'túúcā caⁿ'a yā. Ní neené n'dai 'iiⁿ'yāⁿ Israel s'eeⁿ s'téénu yā. 'Tiicá ntúūⁿ 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ chi nguɛ́ɛ́ yeⁿ'ē ndaata Israel.  4'Iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ chi i'téénu yā Cristo ní yeenú taavi yā ndúúcū vaadī yeenú ndúúcū Espíritu N'dai.2] 3Pablo ndúúcū Bernabé ní n'dáádi yā iyaacá yeⁿ'e ca'a yā ti 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'e yáāⁿ miiⁿ ní contra yā. Cueⁿ'e yā ní ndaa yā yáāⁿ Iconio. -S 2Naati 'iiⁿ'yāⁿ Israel s'eeⁿ diíⁿ yā chi nguɛ́ɛ́ snéé 'diíⁿ yā n'daataá chí n'dai taaví chí n'dááca taavi ndúúcū 'iiⁿ'yāⁿ chi ngaⁿ'a ntiiⁿnyuⁿ yeⁿ'e yáāⁿ miiⁿ. 'Iiⁿ'yāⁿ miiⁿ ndúúcū n'daataá ndúúcū 'iiⁿntyéⁿ'ē nadacuéeⁿ yā vaadī 'caa'va contra yeⁿ'e Pablo ndúúcū Bernabé ní ndivíi yā 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'ē na yáāⁿ naachí snée yā. y 1Ní nduudu Señor miiⁿ 'āā chi chiicadíínuuⁿ 'iiⁿ'yāⁿ ti cheⁿ'e núúⁿmáⁿ yáāⁿ estado miiⁿ. c? 0Taachí ch'iindiveéⁿ 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ chi nguɛ́ɛ́ yeⁿ'e ndaata Israel chuū ndiitú yā ndúúcū vaadī yeenú ní caⁿ'a yā chi ch'ɛɛtɛ taavi Ndyuūs cáávā nduudu yeⁿ'e Señor Ndyuūs miiⁿ. Ní s'teenú yā nducyáácá 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ chi Ndyuūs chíndɛɛvɛ yā ní tee yā vida cueⁿ'e daāⁿmaⁿ. eC /Caati 'tíícā chidichó'ó Señor 'iivú Ndyuūs miiⁿ nús'uu, ní Ndyuūs cáⁿ'a yā chīi yā nús'uu:'Úú chí'neéⁿ ndís'tiī tan'dúúcā chídɛɛvɛ yeⁿ'ē 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ chi nguɛ́ɛ́ yeⁿ'e ndaata Israel, chi cuuvi caaⁿ'máⁿ nī nduudu chí nanguaⁿ'āī 'iiⁿ'yāⁿ ndii núúⁿmáⁿ iⁿ'yeēⁿdī.   .Tuu'mi ní Pablo ndúúcū Bernabé miiⁿ caⁿ'a yā nguɛ́ɛ́ ndúúcū vaadī 'va'a caⁿ'a yā: Ndís'tiī cuaacu nííⁿnyúⁿ cánéé chí caaⁿ'máⁿ 'nū ndúúcū ndís'tiī nduudu yeⁿ'é Dendyuūs vmnááⁿ vmnaaⁿ naati ndís'tiī ní divíi nī yeⁿ'ē veéⁿ nī. Ní túúmícadiinúúⁿ maáⁿ nī chi nguɛ́ɛ́ n'daacá nī chi tuneeⁿ nī vida cueⁿ'e daāⁿmaⁿ. Cáávā chi diíⁿ nī, Ndyuūs nguɛ́ɛ́ teé yā ndís'tiī vida cueⁿ'e daāⁿmaⁿ ndís'tiī. Cuin'diichí nī. Nguɛɛcunée 'nū caⁿ'a ntuúⁿ 'nū ndúúcū 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ chi nguɛ́ɛ́ yeⁿ'ē ndaata Israel. 7 -Naati 'iiⁿ'yāⁿ Israel s'eeⁿ taachi n'diichí yā chi n'deee n'daí 'iiⁿ'yāⁿ miiⁿ ní ndiitú yā ndúúcū vaadī ngueēe, caⁿ'a yā chi nguɛ́ɛ́ n'daacā chí ngaⁿ'ā Pablo miiⁿ. Ní caⁿ'a taáⁿ yā contra yeⁿ'é yā ní contra yeⁿ'e Dendyuūs. [/ ,Chidɛɛvɛ táámá nguuvi sábado, nguuvi chi ntaavi'túunúúⁿ yā, nduuvidáámá yā n'deee taaví 'iiⁿ'yāⁿ 'tɛ́ɛ́ nuuⁿmaⁿ yáaⁿ yā chi 'caandiveéⁿ yā nduudu yeⁿ'e Dendyuūs.   +Ní taachi 'āā diíⁿ yā despedir 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'e yaācū sinagoga neené 'yaaⁿ 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'e Israel ndúúcū 'iiⁿ'yāⁿ chi n'daacā chi 'āā maaⁿ ní 'iiⁿ'yāⁿ Israel s'eeⁿ, can'dáa yā Pablo ndúúcū Bernabé. Pablo ndúúcū Bernabé ní caⁿ'a yā 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ chí 'áámá 'cuɛɛtinéé yā na favor ch'ɛɛtɛ yeⁿ'é Dendyuūs. /W *Taachí nan'daa yā na yaācū sinagoga yeⁿ'ē 'iiⁿ'yāⁿ Israel s'eeⁿ, 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ chi nguɛ́ɛ́ yeⁿ'e ndaata Israel di'cuíítu yā 'iiⁿ'yāⁿ, chi cúúví dɛɛvɛ táámá nguuvi sábado, nguuvi chi ntaavi'tuunúúⁿ nī chi caaⁿ'máⁿ nī yeⁿ'e chuū. H   )Cuin'dííchí nī ndís'tiī chi taaⁿ nī, ní ngeⁿ'e yiiⁿnúúⁿ nī, ní 'cuuví nī; caati 'úú ní diíⁿ 'áámá ntiiⁿnyuⁿ neⁿ'e chí ndís'tiī snée nī iⁿ'yeeⁿdí 'cūū, 'Áámá ntiiⁿnyuⁿ chi nguɛ́ɛ́ i'téénu nī ndúúti chi du'ū 'iiⁿ'yāⁿ caaⁿ'maⁿ yā yeⁿ'e chuū. L  (Cuin'dííchí nī chi nguɛ́ɛ́ chiī nanááⁿ ndís'tiī chí cánéé nguūⁿ cáávā profetas chi caⁿ'a nduudu yeⁿ'e Dendyuūs, ní canéé nguūⁿ na libro yeⁿ'e Ndyuūs: L  'Cucáávā 'iiⁿ'yāⁿ miiⁿ Ndyuūs nadach'ɛɛcú yā nducuéⁿ'ē nuuⁿndi yeⁿ'ē nducyáácá 'iiⁿ'yāⁿ chi i'téénu yā Dendyuūs. 'Iiⁿ'yāⁿ miiⁿ ní diíⁿ yā chi nduuvī n'dai dii nanááⁿ Dendyuūs, naati ley yeⁿ'e Moisés nguɛ́ɛ́ cuuví nach'ɛɛcu nuūⁿndī yeⁿ'é 'iiⁿ'yāⁿ. H   &Nadacadíínuuⁿ nī chuū, ndís'tiī saⁿ'ā vi'í. Caⁿ'a 'nū ndís'tiī nduudu yeⁿ'é Ndyuūs chi Ndyuūs nadach'ɛɛcú yā nuuⁿndi yeⁿ'e nī cucáávā 'iiⁿ'yāⁿ 'cūū. u c %Naati 'iiⁿ'yāⁿ chí Dendyuūs nadacuéeⁿ yā yeⁿ'e nguaaⁿ tináⁿ'ā ní nguɛ́ɛ́ choo yā. ]3 $Cuaacu nííⁿnyúⁿ chi David miiⁿ tááchí dichíí'vɛ yā 'iiⁿ'yāⁿ yēⁿ'e yā tan'dúúcā chi neⁿ'e Dendyuūs, ch'īi yā níícú ch'ɛɛchí yā naachi ch'ɛɛchi chiidá yā. Ní choo yā. 1 #Cáávā chuū ngaⁿ'á yā na táámá salmo: Nguɛ́ɛ́ 'cuaáⁿ nī chi Daiyá nī chi n'dai chí nguɛɛcunéé choō cuerpo yeⁿ'é yā. `9 "Ndyuūs nadacueéⁿ yā 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'ē nguaaⁿ tináⁿ'ā. 'Āā ntɛ́ɛ́ nguɛɛcunéé choó yā. 'Túúcā caⁿ'a yā: 'Úú teé dii cosa chi n'dai chi cāⁿ'a chi ca'á David. Chuū chi cuaacu. y !Chuū chí Ndyuūs miiⁿ ní dicuaacú yā ní Ndyuūs diíⁿ yā cáávā s'uuúⁿ chi 'iiⁿ'yāⁿ daiyá chiida yú s'eeⁿ yeⁿ'e Israel tááchí Ndyuūs nadacueéⁿ yā Jesús miiⁿ. Chuū chi canéé nguūⁿ na libro yeⁿ'ē Ndyuūs naachi nguūⁿ salmo ndii 'úúví chí ngaⁿ'ā: Dii daiyá dii, maaⁿ nguuvi 'úú n'giⁿ'í chi daiyá dii 'tíícā. %C Nús'uú ntuūⁿ ngaⁿ'á 'nū ndúúdú ngai. Chuū chi nduudu chi Ndyuūs ca'a yā chiida yú s'eeⁿ taachi Ndyuūs caⁿ'a yā chi diíⁿ yā.  Jesús miiⁿ ch'iⁿ'í maáⁿ yā nééné n'deēe nguuvi nanááⁿ 'iiⁿ'yāⁿ chí dáámá cuchɛɛ́ yā ndúúcu yā yeⁿ'e yáⁿ'āa Galilea ní ndaá yā yáāⁿ Jerusalén. 'Iiⁿ'yāⁿ s'uuⁿ testigos yeⁿ'é yā nanááⁿ 'iiⁿ'yāⁿ. M Ndyuūs nadicueeⁿ yā 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'e nguaaⁿ tinaⁿ'ā. 6e Taachí ch'iinu chiī tánducuéⁿ'ē chi canéé nguūⁿ yeⁿ'é yā, 'iiⁿ'yāⁿ divíi yā Jesús na yáⁿ'á cruz ní s'nuúⁿ yā 'iiⁿ'yāⁿ na yáinyāⁿ. pY 'Íícu ní nguɛ́ɛ́ ndaacá yā falta yeⁿ'e yā chi 'caaⁿ'nuⁿ yā 'iiⁿ'yāⁿ. Chiica 'iiⁿ'yāⁿ nanááⁿ Pilato miiⁿ ní 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ ngaⁿ'a yā chi Pilato 'caaⁿ'núⁿ yā Jesús ní 'cuūvi yā. S 'Iiⁿ'yāⁿ chi snée yā na yáāⁿ Jerusalén miiⁿ ndúúcū nducyáácá yā chi ngaⁿ'ā ntiiⁿnyuⁿ yeⁿ'é yā nguɛ́ɛ́ n'diichí yā Jesús ní nguɛ́ɛ́ nduudu yeⁿ'e profetas chi n'geeⁿ yā nducuéⁿ'ē nguuvi sábado chi intaavi'tuunúúⁿ yā. Ní 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ diíⁿ yā condenar Jesús. n~U Ndís'tiī saⁿ'ā vi'í, daiya 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'e Abraham ndúúcū 'iiⁿ'yāⁿ chi snée yā ndúúcū ndis'tiī chi i'téénú yā Ndyuūs, caavā ndís'tiī dicho'ō Ndyuūs nduudu chí nnguaⁿ'ai 'iiⁿ'yāⁿ. e}C Juan miiⁿ taachi ch'iinu diiⁿ sa ntííⁿnyūⁿ yeⁿ'ē sa, caⁿ'a sa: ¿Du'ū 'úú nadicádiinuuⁿ ndis'tiī? Nguɛ́ɛ́ 'iiⁿ'yāⁿ miiⁿ 'úú. Cun'diichí nī. Cuchii 'áámá na cuaaⁿ daami 'úú ni 'úú nguɛ́ɛ́ n'daācā 'úú chi cuuví diíⁿ n'daatií yííⁿmáⁿ naaⁿ ndaacuú yéⁿ'ē chí cánúúⁿ ca'a. N| Taachí 'aa cuɛ́ɛ́ ndaá Jesús miiⁿ, caⁿ'ā Juan miiⁿ chi cuɛɛdinuūⁿniⁿ yā yeⁿ'ē chi nducyaaca 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'e Israel ndaacadaamí yā yeⁿ'ē nuuⁿndí yeⁿ'e yā. { Yeⁿ'e ndaata sáⁿ'a 'cūū miiⁿ tan'dúúcā chi Ndyuūs ngaⁿ'a chi cā'a yā, Ndyuūs nadicuéeⁿ yā Jesús yeⁿ'e 'iiⁿ'yāⁿ Israel lado yeⁿ'e Salvador chi 'iiⁿ'yāⁿ chi nadanguáⁿ'ai yā 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'e nuuⁿndi yeⁿ'é yā. 9zk Divíi yā saⁿ'ā ní Ndyuūs nadicuéeⁿ yā táámá rey chi David chí caⁿ'a yā nduudu cuaacu yeⁿ'é yā. Ní Ndyuūs ngaⁿ'á yā: 'Úú ndaacá David daiya Isaí miiⁿ 'áámá saⁿ'ā tan'dúúcā chi neⁿ'e staava yeⁿ'é. Saⁿ'ā miiⁿ ní diiⁿ sa tanducuéⁿ'ē chi neⁿ'é. y Tuu'mi ní tiempo miiⁿ chiica yā rey ní Ndyuūs ní ca'á yā Saúl miiⁿ chi cuuvi sa rey. Chɛɛtí 'uuvi ngɛɛcu nduūyū Saúl miiⁿ rey miiⁿ. Saúl miiⁿ saⁿ'a daiya Cis, 'áámá saⁿ'ā yeⁿ'ē 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'ē Benjamín. 3x_ Cho'ó chuū chɛɛti cuūuⁿ ciento canéé 'uūvī ngɛɛcu ndiichi ndúuyū ca'a yā juez yeⁿ'é yā ndii nguuvi profeta Samuel miiⁿ chi caⁿ'a nduudu Ndyuūs. Ww' Ní taachí Ndyuūs diiⁿ tuuví yā ndɛɛ̄chɛ̄ nación yeⁿ'e 'iiⁿ'yāⁿ chi nguɛ́ɛ́ ndaata Israel na yáⁿ'āa Canaán, ca'á yā yáⁿ'āa miiⁿ chí cuuvi yeⁿ'e 'iiⁿ'yāⁿ Israel. >vu Ní taandúú 'úúví ngɛɛcu nduūyū diíⁿ yā cuidado 'iiⁿ'yāⁿ na yáⁿ'āa cuūⁿmaⁿ. Ní chi chɛɛ́ yā taanduvɛ́ɛ́ chí 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ diíⁿ yā. Mu Ndyuūs yeⁿ'ē 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'e yú Israel ndɛɛvɛ yā chiida yú s'eeⁿ ní diíⁿ yā chi 'iiⁿ'yāⁿ ch'ɛɛtɛ. Ní 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ snéé yā yáⁿ'āa Egipto tan'dúúcā 'iiⁿ'yāⁿ snúúⁿ yúúní. Ní Ndyuūs ndúúcū poder yeⁿ'e yā ndúúcū ta'á yā ní tun'dáa yā 'iiⁿ'yāⁿ. dtA Tuu'mi ní Pablo miiⁿ ní nacueeⁿ sa. Diīⁿ sá ndúúcū ta'a sa chi cuuvi 'diīíⁿ. Ní caⁿ'a sa: Ndís'tiī saⁿ'ā yeⁿ'e Israel ndúúcū 'iiⁿ'yāⁿ chi i'téénú Ndyuūs, 'caandivéeⁿ nī. "~ }|{zOyyxwwyvuu1tPrqq=p^onmlwjikhggUfeddc|ba`_]R\j[ZYXWVUTmSoR*QONNM#LKJ5I=H%FEDCC*BA@?>>f=0;::988654R310/..2,,[+P+)(y'f'%$Y#T"v \0NzD'|3 @ V h Fr"LrTaachi 'aa chó'ōo nguuví yeⁿ'ē pan chi nguɛ́ɛ́ levadura, tuu'mi cueⁿ'é 'nū na barco yeⁿ'ē yáāⁿ Filipos. Cho'ōo nyuⁿ'u nguuvi ní ndaá 'nū ní nduuvidaamá 'nū ndúúcū 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ yeⁿ'ē na yáāⁿ Troas. Ní ch'ɛɛtinée 'nū ndɛɛ̄chɛ̄ nguuvi miiⁿ. Pablo na yaāⁿ Troas q1'Iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ néé can'dáa naaⁿ yā ní canéé ngíínú yā nús'uuⁿ na yáāⁿ Troas chi niiⁿnuúⁿ nuūⁿnīⁿ'yáⁿ'ā. %pCNí sáⁿ'ā s'ūuⁿ cheⁿ'e sá ndúúcū Pablo ndii yáⁿ'āa Asia. Sáⁿ'ā s'uuⁿ ní Sópater yeⁿ'e yáāⁿ Berea, ndúúcū Aristarco ní saⁿ'ā chi nguuvi Segundo saⁿ'ā s'eeⁿ yeⁿ'ē yáāⁿ Tesalónica, ndúúcū saⁿ'ā chi nguuvi Gayo yeⁿ'e yáāⁿ Derbe, ndúúcū Timoteo, ndúúcū saⁿ'ā s'eeⁿ yeⁿ'e yáⁿ'āa Asia chi sáⁿ'ā Tíquico ndúúcū sáⁿ'ā Trófimo. Yo+Cuayiivi taachi 'āā cānee sa 'iiⁿnuⁿ 'iīyū miiⁿ ní cuayiivi taachí nadicadíínuuⁿ sa chi 'iiⁿ'yāⁿ Israel s'eeⁿ chi diíⁿ n'gíínu yā ndúúcu sa hora chi neⁿ'e sa tucá'a sa sndáa sa na barco miiⁿ na yáⁿ'āa Siria, tuu'mi ní nadacadíínuuⁿ sa chuū chi cho'o ntúuⁿ sa na yáⁿ'āa Macedonia. 4naCuayiivi mííⁿ cheⁿ'e ntúuⁿ sa yáāⁿ s'eeⁿ chi chi'cueeⁿ taavi sa 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'e ndúúdú yeⁿ'e Dendyuūs miiⁿ ní ndaā sa yáⁿ'āa Grecia. rm _Taachí canee 'dííⁿ 'iiⁿ'yāⁿ, yaa'vi Pablo miiⁿ 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ chi i'téénu yā Cristo. Ní taachí Pablo ca'a sa consejo 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ ní 'cuɛɛtinéé n'daāca yā ndúúcū Dendyuūs miiⁿ. Ní diiⁿ sa despedir yeⁿ'é yā ní tu'maⁿ'á sá 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ. Tuu'mí can'dáa sa ní cueⁿ'ē sa yáⁿ'āa Macedonia. Vl%)Taachí caⁿ'á yā chuū ní diíⁿ yā despedir nducyaaca yā.Ek(Tí cáándá yeⁿ'e yú chi caaca nuuⁿndí yā yeⁿ'e yú ní cadiinúúⁿ yā yeⁿ'ē chí 'caī yú 'maaⁿ. Nguɛ́ɛ́ mar 'áámá nduudu chi caaⁿ'maⁿ yú yeⁿ'é chuū. j'Ndúúti chi ngiicá nī yeⁿ'ē táámá naaⁿ dendu'ū 'iiⁿntyéⁿ'ē s'eeⁿ cuuví cāāⁿ'maⁿ yā chɛ́ɛ́ chí cuaacu. Ui#&Nduuti chi Demetrio miiⁿ ndúúcū tanáⁿ'ā 'iiⁿ'yāⁿ chi diíⁿ yā ntiiⁿnyuⁿ miiⁿ vɛ́ɛ́ vaadī 'caa'va ndúúcu sa o dendú'ū contra 'áámá 'iiⁿ'yāⁿ, tuu'mi ní, can'dɛ́ɛ yā saⁿ'ā vaacuyáāⁿ ní vɛ́ɛ́ saⁿ'a 'iiⁿntyéⁿ'ē. Mííⁿ ní cuuvi caaⁿ'maⁿ 'áámá yā táámá yā. fhE%Naatí candɛ́ɛ nī saⁿ'ā s'eeⁿ ti nguɛ́ɛ́ diīⁿ duucú sá 'áámá cosa yeⁿ'ē yáacū ndíí nguɛ́ɛ́ ndúú ngaⁿ'a rá yā chi nguɛɛ n'daaca lado yeⁿ'e imagen dendyuūs n'daataá yeⁿ'e yú. ogW$Deenu yú chuū chí mar 'áámá 'iiⁿ'yāⁿ nguɛ́ɛ́ cuuvi caaⁿ'máⁿ yā contra yeⁿ'e chuū. Ndís'tiī canéé chi 'cuɛɛtinéé 'diíⁿ nī ní inadacadiinúúⁿ nī. Ní nguɛ́ɛ́ diíⁿ nī dɛ'ɛ̄ vɛɛ. f#Tuu'mi ní saⁿ'ā 'iiⁿntyéⁿ'ē chi idingúūⁿ diiⁿ sa chí 'caadií nducyaaca yā cheendi yā ní caⁿ'a sá: Ndís'tiī saⁿ'ā s'eeⁿ yeⁿ'e yáāⁿ Efeso, ¿du'u saⁿ'ā chi nguɛ́ɛ́ deenu sa chi 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'e yáāⁿ Efeso diiⁿ yā cuidado yaācū yeⁿ'e táⁿ'ā ch'ɛɛtɛ n'dai chi imagen Diana ní imagen yeⁿ'ē tá chí ndaā yeⁿ'e nanguuvi? Pe"Taachí tuumicadiinúúⁿ yā chi saⁿ'a Israel saⁿ'a miiⁿ nducyáácá yā 'caī yā taanduu 'uuvī hora: Ch'ɛɛtɛ n'dai imagen ndyuūs Diana yeⁿ'é 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'e yáāⁿ Efeso. Jd !Ní 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'e Israel tun'dáa yā Alejandro nguaaⁿ 'iiⁿ'yāⁿ chi n'deee n'dáí. 'Iiⁿ'yāⁿ Israel s'eeⁿ ingúúndaí yā saⁿ'ā. Tuu'mi ní Alejandro mííⁿ ca'a sa ndúúcū ta'a sa chi cunee 'diiíⁿ. Neⁿ'e sa caaⁿ'maⁿ sa yeⁿ'ē maaⁿ sa nanááⁿ 'iiⁿ'yāⁿ yáāⁿ miiⁿ. ?cw Náⁿ'a yā n'gaí yā 'áámá cosa, náⁿ'a yā táámá cosa ti ngiidáánā yeⁿ'é yā. Náⁿ'a yā miiⁿ ní nguɛ́ɛ́ déénú yā dɛ'ɛ̄ cáávā nduuvidaamá yā. Ib Dendú'ū náⁿ'a 'iiⁿntyéⁿ'ē saⁿ'ā yeⁿ'e yáⁿ'āa Asia, saⁿ'ā chi amigo yeⁿ'ē Pablo dichó'o yā caaca yeⁿ'ē chí ngaⁿ'á yā chi nguɛ́ɛ́ caⁿ'ā sa na teatro. 'aGPablo miiⁿ neⁿ'e sa can'dáa sa nanááⁿ 'iiⁿ'yāⁿ yáāⁿ miiⁿ naati 'iiⁿ'yāⁿ s'uúⁿ chi i'téénu yā Cristo nguɛ́ɛ́ 'cuúⁿ yā. `+'Iiⁿ'yāⁿ yáāⁿ miiⁿ chiīdáánā yeⁿ'é yā. Ní sta'á yā saⁿ'ā chi nguuvi Gayo ndúúcū saⁿ'ā chi nguuvi Aristarco ní candɛ́ɛ yā saⁿ'ā s'eeⁿ na teatro. Saⁿ'ā miiⁿ ní yeⁿ'ē yáⁿ'āa Macedonia ní compañeros yeⁿ'e Pablo. ;_oTaachí ch'iindiveéⁿ yā chuū nduuvi taáⁿ yā ní 'cai yā, ngaⁿ'a yā: Ch'ɛɛtɛ n'dai tá táⁿ'ā imagen Diana yeⁿ'e 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'ē yáāⁿ Efeso. ^3Nguɛɛ dámaāⁿ negocio yeⁿ'ē yú chi vɛ́ɛ́ peligro yeⁿ'ē chi 'aa ntɛ́ɛ́ du'ū vɛɛ. 'Tiicá ntúūⁿ yáacū yeⁿ'ē imagen Diana chi ch'ɛɛtɛ mííⁿ, mar 'áámá 'iiⁿ'yāⁿ 'āā ntɛ́ɛ́ neⁿ'e yā. Ní tuca'á yā natuuví yā chi ch'ɛɛtɛ yeⁿ'ē Diana miiⁿ chi i'teenu nuuⁿmaⁿ nación yeⁿ'e yáⁿ'āa Asia ndúúcū núúⁿmáⁿ iⁿ'yeeⁿdí 'cūū. ,]QNaati inaáⁿ nī ní n'giindiveéⁿ nī chi Pablo 'cūū taanduvɛ́ɛ́ diiⁿ sa chi neené n'dai 'iiⁿ'yāⁿ s'téénu yā. Nguɛ́ɛ́ dámaaⁿ yáāⁿ Efeso ti nuuⁿmaⁿ yáⁿ'āa Asia. Ní ngaⁿ'ā sa chi nguɛ́ɛ́ dendyuūs s'eeⁿ chi din'dái yā ndúúcū ta'á yā. f\EDemetrio mííⁿ ní diiⁿ sa chí nduuvidaamá saⁿ'ā s'eeⁿ chi idiiⁿ ntííⁿnyuⁿ miiⁿ. Caⁿ'a Demetrio: Ndís'tiī saⁿ'ā, déénu nī chi vɛ́ɛ́ tuumī yeⁿ'ē yú yeⁿ'ē ntiiⁿnyúⁿ 'cūū. >[uCaati cunee 'áámá saⁿ'ā chi nguuvi sa Demetrio chi din'dái sa yaācū n'gaiyáā yeⁿ'e imagen chi nguuvi Diana. Dámaāⁿ 'diiⁿnguɛɛ din'dái sa. Ní diiⁿ sa ganar n'deee taaví tuūmī yeⁿ'ē ntiiⁿnyuⁿ yeⁿ'ē sa ndúúcū saⁿ'ā s'eeⁿ chidin'dái yā yaācū n'gaiyáā s'eeⁿ. wZgTiempo miiⁿ ch'iīndī 'áámá vaadī 'caa'va ch'ɛɛtɛ yeⁿ'ē yúúní yeⁿ'e Dendyuūs miiⁿ. PYNí dicho'o na yáⁿ'āa Macedonia 'uūvī saⁿ'a, Timoteo ndúúcū Erasto chi cunnée yā 'iiⁿ'yāⁿ. Pablo miiⁿ canee sa 'áámá tiempo na yáⁿ'āa Asia. 'Caa'vá yā na yáāⁿ Efeso 2X]Cho'ōo chúū ní Pablo miiⁿ nacadiinu sa na staava yeⁿ'ē sa chi cho'ō sa na yáⁿ'āa Macedonia ndúúcū yáⁿ'āa Acaya ní cuayiivi caⁿ'ā sa na yáāⁿ Jerusalén. Ní ngaⁿ'ā sa: Cuayiivi chí 'āā cheⁿ'é yáāⁿ s'eeⁿ canee chi n'diichí ntúūⁿ yáāⁿ Roma. (WI'Tíícā chiī 'yaaⁿ 'iiⁿ'yāⁿ chi chi'teenu nduudu yeⁿ'e Señor 'iivú Dendyuūs miiⁿ. Ní 'áámá canéé chiichi yā nduudú Dendyuūs miiⁿ. (VINeené 'yaaⁿ 'iiⁿ'yāⁿ chi ch'ēeⁿ yā cosas magias ndɛ́ɛ yā libros yeⁿ'é yā ní chicyáⁿ'a yā nanááⁿ nducyaaca 'iiⁿ'yāⁿ. Ntun'dáa yā cuenta yeⁿ'e libros ní chicadiinúúⁿ yā chí ngíí 'uūvī ngɛɛcu ndiichi mil tuūmī yeⁿ'e 'dííⁿnguɛɛ. yUkNeené 'yaaⁿ yā chi s'téénu yā ní ndaá yā. Ní caⁿ'a yā chi vɛ́ɛ́ nuuⁿndi yeⁿ'é yā. !T;Chuū chicadiinúúⁿ nducyaaca 'iiⁿ'yāⁿ chi snee na yáāⁿ Efeso, tan'dúúcā 'iiⁿ'yāⁿ Israel s'eeⁿ 'tiicá ntúūⁿ 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ chi nguɛ́ɛ́ yeⁿ'e ndaata Israel. Ní nducyaaca yā dii'yá yā chii. Ní chíí ch'ɛɛtɛ ca Señor Jesús miiⁿ. uScNí 'iicu saⁿ'ā chi canee sa ndúúcu espíritu chi nguɛ́ɛ́ n'daacā cúⁿ'u sá ndúúcū 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ, ní chíchɛɛ sa ndúúcū 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ ní diiⁿ ca sá ndúúcū 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ. 'Iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ ní chéénu yā yeⁿ'é va'āī miiⁿ. 'Āā ntɛ́ɛ́ snúúⁿ yā catecai vmnáaⁿ yā ní nca'áí yā. ZR-Nan'guɛɛcútaⁿ'ā espíritu chi nguɛ́ɛ́ n'daacā yeⁿ'e yááⁿn'guiinūuⁿ ní caⁿ'á yā: 'Úú ní n'diīchi Jesús miiⁿ ní deenú ntúūⁿ du'ū chi Pablo. Ndís'tiī, ¿du'u ndís'tiī? Q{'Áámá saⁿ'ā chi nguuvi Esceva vɛ́ɛ́ ndɛɛ̄chɛ̄ daiya sa chi saⁿ'ā s'eeⁿ. Saⁿ'ā miiⁿ ní saⁿ'ā Israel ní saⁿ'ā chi ngaⁿ'a ntiiⁿnyuⁿ yeⁿ'e chiiduú s'eeⁿ yeⁿ'ē Israel. Ní daiya sa diíⁿ yā chuū. P Tuu'mi ní náⁿ'ā 'iiⁿ'yāⁿ Israel s'eeⁿ chi ngiicá yā ndíí miiⁿ ndíí 'muuⁿ chí ngaⁿ'a yā ndúúcū espíritu chi nguɛ́ɛ́ n'daacā yeⁿ'ē yááⁿn'guiinūuⁿ neⁿ'é yā caaⁿ'máⁿ yā chi yeⁿ'ē Jesús miiⁿ. Ní ngaⁿ'á yā: 'Úú ní caacá cáávā Jesús miiⁿ, 'iiⁿ'yāⁿ chí ngaⁿ'a Pablo yeⁿ'ē chi can'daā na cuerpo miiⁿ. O Manera chi 'tíícā sta'á yā paños ndúúcū delantales chi tuu'vi cuerpo yeⁿ'e Pablo ní candɛ́ɛ yā nanááⁿ 'iiⁿ'yāⁿ ngiita. 'Iicu ndiivíī ca'ai yeⁿ'é yā ndúúcū 'yúúné s'eeⁿ chi nguɛ́ɛ́ n'daacā yeⁿ'é yááⁿn'guiinūuⁿ. cN? Dendyuūs miiⁿ diíⁿ yā vaadī n'giinu ch'ɛɛtɛ n'dai cáávā ta'a Pablo miiⁿ. M Canéé sá taanduu 'úúvi nduūyū. 'Tíícā chi nducyaaca 'iiⁿ'yāⁿ chi snée yā na yáⁿ'āa Asia, 'iiⁿ'yāⁿ Israel s'eeⁿ ndúúcū 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ chi nguɛ́ɛ́ yeⁿ'ē ndaata Israel ch'iindiveéⁿ yā nduudu yeⁿ'ē Señor Jesús. lLQ Naatí diīⁿ chɛɛchí náⁿ'a yā na staava yeⁿ'é yā ní nguɛ́ɛ́ chi'téénu yā. Nguɛ́ɛ́ caⁿ'a yā n'daacā yeⁿ'e yúúní yeⁿ'e Dendyuūs miiⁿ nanaaⁿ nducyaaca 'iiⁿ'yāⁿ. Ndaacadaamí Pablo yeⁿ'é yā ní snee vi'i sa 'iiⁿ'yāⁿ chi i'teenú yā Cristo. Ngi'cueeⁿ sá nguuvi nguuvi ná escuela chi nguuvi Tiranno. K+Sndáá Pablo miiⁿ na yaācū sinagoga miiⁿ ní caⁿ'a cuaacú sá taandúú cuuví 'iiⁿnuⁿ 'iiyū, nguɛ́ɛ́ ndúúcū vaadī 'va'a. Ní n'cueeⁿ sa ní ngaⁿ'a sa ndíí neⁿ'e sa chi cu'téénu yā yeⁿ'ē chi Dendyuūs ngaⁿ'a yā ntiiⁿnyuⁿ. GJSaⁿ'ā s'eeⁿ ní ngii sa tan'dúúcā ndiichúúví sá. ITaachí Pablo sn'duuⁿ ta'á yā vmnaaⁿ yeⁿ'e 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ tuu'mi ní ndaá vmnaaⁿ yeⁿ'e 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ Espíritu N'dai yeⁿ'e Ndyuūs. Ní caⁿ'a yā davaacu chi n̄'dááⁿ ní caⁿ'a yā chiiⁿ chi Dendyuūs yaa'vi yā. vHeTaachí ch'iindiveéⁿ yā chuū chɛɛdinúūⁿniⁿ yā ndúúcū chi duuchi Señor Jesús miiⁿ. ZG-Pablo miiⁿ ní caⁿ'a sa: Juan miiⁿ chɛɛdínúuⁿnīⁿ sa chi cuɛɛdínúuⁿníⁿ 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'ē chi indaacadaamí yā yeⁿ'ē nuuⁿndi yeⁿ'e yā, ní Juan ngaⁿ'a sa ngii sa 'iiⁿ'yāⁿ chi cu'téénu yā 'iiⁿ'yāⁿ chi cuchii yā cuaaⁿ dáámí sá. 'Iiⁿ'yāⁿ 'cúū chi Cristo Jesús miiⁿ. #F?Tuu'mi ní caⁿ'a sa: ¿Du'u chɛɛdinuūⁿnīⁿ dii? 'Iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ ní cāⁿ'a yā: Chɛɛdinúūⁿniⁿ 'nū cucáávā nduudu Juan. lEQNí caⁿ'a sa: ¿'Áá diiⁿ di recibir Espíritu N'dai yeⁿ'e Ndyuūs taachí chí'teenu di? Ní 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ miiⁿ ní caⁿ'a yā: Nguɛ́ɛ́ n'giindiveeⁿ 'nū chi vɛ́ɛ́ Espíritu N'dai yeⁿ'e Ndyuūs. jD OTaachí canéé Apolos miiⁿ yáāⁿ Corinto, Pablo miiⁿ ch'íínú cheⁿ'e sa yáⁿ'āa yeⁿ'e distrito cuaaⁿ niiⁿnuúⁿ ní ndaa sá yáāⁿ Efeso. Ní nndaaca sá n'dúúví saⁿ'ā chi i'téénu yā Cristo. ~CuNdúúcū nducuéⁿ'ē poder n'deēé ch'ɛ́ɛ́cū cheendi sa ndúúcū 'iiⁿ'yāⁿ Israel s'eeⁿ nanááⁿ nducyaaca 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ ní n'giⁿ'i sa chi Jesús miiⁿ chi Cristo chí nndɛɛvɛ Dendyuūs cáávā Escrituras.bB=Apolos neⁿ'e sa cho'o sa yáⁿ'āa Acaya, ní hermanos ní caⁿ'a yā chi caⁿ'ā sáⁿ'ā miiⁿya. Ní hermanos dingúuⁿ yā yeⁿ'e 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ chi i'téénu yā Cristo chi 'cuaáⁿ yā saⁿ'ā. Tuu'mi ní ndaā sa miiⁿ ní chinnee taaví sa 'iiⁿ'yāⁿ chi i'téénu yā cáávā favor ch'ɛɛtɛ yeⁿ'e Dendyuūs. /AWNí Apolos miiⁿ tucá'a sa caⁿ'a sa nguɛ́ɛ́ ndúúcū vaadī 'va'a chɛɛti yaācū sinagoga taachí saⁿ'ā Aquila ndúúcū táⁿ'ā sa Priscila ch'iindiveéⁿ yā, s'nééⁿ vi'i yā saⁿ'ā ní chi'cuééⁿ cá yā saⁿ'ā más ca yeⁿ'ē yúúní cuaacu yeⁿ'ē Ndyuūs. g@GSaⁿ'ā miiⁿ ní 'áámá 'iiⁿ'yāⁿ chi 'cueéⁿ yā saⁿ'a yúúní yeⁿ'ē Señor miiⁿ. Ní saⁿ'ā miiⁿ ní diiⁿ sa ndúúcū núúⁿmáⁿ espíritu yeⁿ'ē sa. Ní ngaⁿ'a sá ngí'cueéⁿ sa cuéⁿ'e daāⁿmaⁿ nduudu yeⁿ'e Dendyuūs miiⁿ, 'áárá chí dámaāⁿ deenu sa yeⁿ'ē chi chɛɛdinuūⁿnīⁿ Juan. )?K'Áámá saⁿ'ā Israel chi nguuvi sa Apolos ndáa sa yáāⁿ Efeso yeⁿ'e yáāⁿ vaacú sa chi nguuvi Alejandría. Saⁿ'ā miiⁿ saⁿ'ā chi deenú taavi sa. Neené n'dɛɛvɛ nduudu yeⁿ'ē sa ní vɛ́ɛ́ valor sa chi caāⁿ'māⁿ sa Escrituras chi canéé nguūⁿ. +>OCanéé sá mííⁿ 'áámá tiempo. Cun'dáa sa ní cueⁿ'e sá na orden yeⁿ'ē nducyaaca yáⁿ'āa Galacia ndúúcū yáⁿ'āa Frigia. Ní s'neeⁿ chiichi sa nducyaaca 'iiⁿ'yāⁿ chi i'téénu yā Cristo ná vaadī i'teenu. Apolos ngaⁿ'á yā nduudu cuaacu na yáāⁿ Efeso (=ICuchɛɛ sá na yáāⁿ Cesarea ní cheⁿ'e sá diiⁿ sa saludar hermanos chi caⁿ'á yā na yaācū. Tuu'mi ní cueⁿ'e sa na yáāⁿ Antioquía. p<YNaatí yaa'vi sá 'iiⁿ'yāⁿ ní caⁿ'a sa: Cánéé chí nguɛɛcúndií na yáāⁿ Jerusalén cáávā 'viicu chi cuchíī. Nguɛɛcunéé ntuúⁿ n'diichí ndis'tiī ndúúti chi Dendyuūs neⁿ'e yā. Ní chiica sá yeⁿ'ē yáāⁿ Efeso ní cueⁿ'e sa ná barco. Pablo ndaá yā yáāⁿ Antioquía ní cueⁿ'e yā ndii chi 'iiⁿnūⁿ viaje ~;u'Iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ di'cuíítu yā saⁿ'ā chi 'nááⁿ cunee sa ndúúcu yā naati nguɛ́ɛ́ chiī 'tuucā. X:)Tuu'mi ní ndaā sa yáāⁿ Efeso ní Pablo s'neeⁿ sá 'iiⁿ'yāⁿ miiⁿ. Ní sndaa maāⁿ sa na yáacū sinagoga miiⁿ. Ní caⁿ'a sa ní n'deēé ndeē sa ndúúcū 'iiⁿ'yāⁿ Israel s'eeⁿ. 9%Níícú Pablo miiⁿ neené 'naaⁿ canee sa miiⁿya ní caⁿ'a sa hermanos: Cuidado 'cuɛɛtinée nī. Cueⁿ'e sa na barco na yáⁿ'āa Siria ndúúcū 'áámá táⁿ'ā chi nguuvi Priscila ndúúcū 'áámá saⁿ'ā chi nguuvi Aquila. Vmnááⁿ vmnaaⁿ na yáāⁿ Cencrea Pablo miiⁿ 'chiica sa yuūdū tiīⁿ sa ti 'áámá seña chi diiⁿ sa compromiso ndúúcū Dendyuūs. 28]Tuu'mi ní nducyaacā 'iiⁿ'yāⁿ chi nguɛ́ɛ́ yeⁿ'e ndaata Israel sta'á yā saⁿ'ā Sóstenes chí chééndii vmnaaⁿ yeⁿ'ē yáacū sinagoga ní ch'eⁿ'é yā saⁿ'ā nanááⁿ silla yeⁿ'ē juez. Naati Galión miiⁿ nguɛ́ɛ́ diíⁿ yā cuenta yeⁿ'e nducuéⁿ'ē chuū. \71Tuu'mi ní tun'dáa yā 'iiⁿ'yāⁿ chuva'aī yeⁿ'e cuarto yeⁿ'e juez. 6}Ndúútí chí vaadī tiinguuneéⁿ yeⁿ'ē nduudu yeⁿ'é nī ndúúcū chi duuchi 'iiⁿ'yāⁿ ndúúcū yeⁿ'ē ley yeⁿ'é nī, tuu'mi ní, ndís'tiī, diíⁿ nī juzgar chuū. Ti 'úú nguɛ́ɛ́ neⁿ'é diíⁿ juzgar chi 'túúcā. -5STaachí Pablo miiⁿ ní tuca'a sa caⁿ'a sa, tuu'mí saⁿ'a Galión ngaⁿ'a sa ngii sa 'iiⁿ'yāⁿ Israel s'eeⁿ: Ndís'tiī 'iiⁿ'yāⁿ Israel s'eeⁿ, ndúúti chi 'áámá cosa chi ya'ai n'dai chii o 'áámá tinaⁿ'ā n'dīi yā tuu'mi ní cuaacu cuchɛɛ́ ndúúcu nī. 4! Ní caⁿ'a yā: Saⁿ'a 'cūū ngaⁿ'a sa chi 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ cu'téénu yā Dendyuūs nguɛ́ɛ́ tan'dúúcā chi ngaⁿ'a ley. 3  Taachi saⁿ'ā Galión canéé sá 'iiⁿntyéⁿ'ē gobernador yeⁿ'e yáⁿ'āa Acaya, tuu'mi ní 'iiⁿ'yāⁿ Israel s'eeⁿ ní nducueeⁿ yā ti nduuvidaamá yā contra Pablo. Ní candɛ́ɛ yā saⁿ'ā nanááⁿ silla yeⁿ'e juez miiⁿ. 2 Ní canee sá miiⁿ 'áámá nduūyū canee maⁿ'ā. Chi'cueeⁿ sa nduudu yeⁿ'e Dendyuūs 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ. I1  Caati 'úú caneé ndúúcu di ni mar 'áámá 'iiⁿ'yāⁿ nguɛ́ɛ́ diíⁿ n'gíínu yā ndúúcu di. Ti 'úú neené n'deee 'iiⁿ'yāⁿ chi vɛ́ɛ́ ní yeⁿ'é na yáaⁿ 'cūū. )0K Tuu'mi ní Señor caⁿ'a yā ndúúcū Pablo na 'yúúdūyaaⁿ yeⁿ'ē sa: Nguɛ́ɛ́ 'va'a di caāⁿ'māⁿ di. Nguɛ́ɛ́ cunēē 'diiⁿ cheendí di. &/ENíícú saⁿ'ā Crispo saⁿ'ā chi ndii tiīiⁿ yeⁿ'ē yáacū sinagoga s'téénu sa Señor 'iivú Ndyuūs ndúúcū nducyaacá yā na vaacu sa. Ní neené 'yaaⁿ 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'e yáāⁿ Corinto miiⁿ ch'indiveéⁿ yā. Ní s'téénu yā ní chɛɛdinuūⁿniⁿ yā. 5.cNan'dáa sa miiⁿ ní cueⁿ'e sa na vaacu 'áámá saⁿ'ā chi nguuvi Justo chi i'téénu sa Dendyuūs. Vaacu sa canéé sá na niiⁿnuúⁿ na yaācū sinagoga. --Ní 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ ngaⁿ'á yā contra yeⁿ'e Pablo ní 'caa'va yā yeⁿ'ē sa. Pablo ch'íidī sa tiinuúⁿ yeⁿ'ē sa. Ní Pablo caⁿ'a sa chii sa 'iiⁿ'yāⁿ: Ndís'tiī ní canéé chí 'āā maáⁿ nī can'díícu nī chi cuuvi ndúúcu nī. 'Úú nguɛ́ɛ́ can'diicú yeⁿ'ē chuū. Maaⁿ ní caⁿ'á ndúúcū 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ chi nguɛ́ɛ́ yeⁿ'ē ndaata Israel. ,!Taachi Silas ndúúcū Timoteo ndaá yā yeⁿ'ē yáⁿ'āa Macedonia, Pablo miiⁿ 'aama canéé sá chi ngaⁿ'ā sa nduudu yeⁿ'é Dendyuūs. Ní ngaⁿ'ā sa nduudu cuaacu ní ngaⁿ'a sa ngii sa 'iiⁿ'yāⁿ Israel s'eeⁿ chi Jesús miiⁿ chi Cristo. t+aNí nguuvi nguuvi sábado miiⁿ Pablo n'deee indeé yā na yáacū sinagoga. Ní diíⁿ yā chi nduuvidaamá yā 'iiⁿ'yāⁿ Israel s'eeⁿ ndúúcū 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ chi nguɛ́ɛ́ yeⁿ'ē ndaata Israel lado yeⁿ'é yā. X*)Saⁿ'ā miiⁿ ní dáámá diiⁿ sa ntiiⁿnyūⁿ ní canéé sá ndúúcu yā. Dáámá nūu diíⁿ yā ntiiⁿnyuⁿ. Ntiiⁿnyuⁿ yeⁿ'e 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ chi din'dái yā va'ai tíínūuⁿ. ) Ní nndaaca sa 'áámá saⁿ'ā Israel chí nguuvi sá Aquila. Saⁿ'ā miiⁿ yeⁿ'e yáⁿ'āa Ponto chi cáámá ndaā sa yeⁿ'e yáⁿ'āa Italia ndúúcū táⁿ'ā sa chi nguuvi Priscila ti Claudio miiⁿ chi rey ch'ɛɛtɛ ní ca'a sa orden chí nan'daā nducyaaca 'iiⁿ'yāⁿ Israel s'eeⁿ yeⁿ'e yáāⁿ Roma. Pablo cueⁿ'e sa naachi canéé 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ. ( }Cuayiivi chi chó'ōo chúū Pablo miiⁿ ní nan'dáa sa yeⁿ'ē yáāⁿ Atenas ní cueⁿ'e sa na yáāⁿ Corinto. c'?"Náⁿ'a yā chi'téénu yā ní nduuvidaamá yā ndúúcū Pablo miiⁿ. Nguaaⁿ 'iiⁿ'yāⁿ miiⁿ canee 'áámá saⁿ'ā Dionisio yeⁿ'ē 'iiⁿntyéⁿ'ē concilio chi nduuvidaamá yā na lugar Areópago ndúúcū 'áámá n'daataá chí nguuvi tá Dámaris, ndúúcū táámá 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ ndúúcū 'iiⁿ'yāⁿ miiⁿ.A&}!Pablo miiⁿ nan'daa sa naavtaⁿ'ā yeⁿ'é yā. d%A Taachí ch'iindiveéⁿ yā chi nnduuchi yā nguaaⁿ tináⁿ'ā, náⁿ'ā yā diīⁿ duuchí yā 'iiⁿ'yāⁿ. Níícú náⁿ'a yā caⁿ'a yā: 'Āā 'caandiveeⁿ ntúuⁿ 'nū yeⁿ'é nī ndii táámá. ^$5Cáávā chuū Dendyuūs 'cuuⁿ'miⁿ yā 'áámá nguuvi chi diíⁿ yā juzgar 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'e iⁿ'yeeⁿdī ndúúcū justicia cucáávā saⁿ'ā miiⁿ chí ndɛɛvɛ. Cáávā saⁿ'ā miiⁿ Dendyuūs diíⁿ yā chi nducyaaca 'iiⁿ'yāⁿ deenú yā chi cuaacu chi Dendyuūs nadacuéeⁿ yā saⁿ'ā nguaaⁿ tináⁿ'ā. #Tuu'mi ní Dendyuūs nguɛ́ɛ́ diíⁿ cuenta yeⁿ'ē tiempo yeⁿ'e vaadī tonto yeⁿ'e 'iiⁿ'yāⁿ. Maaⁿ ní Ndyuūs ca'á yā orden nducyaaca 'iiⁿ'yāⁿ nducuéⁿ'ē cuaaⁿ chi 'iiⁿ'yāⁿ ndaacadáámí yā yeⁿ'ē nuuⁿndí yeⁿ'é yā. A"{Canee yú na ndaata yeⁿ'é Dendyuūs. Nguɛ́ɛ́ cánéé chi nadacadíínuuⁿ yú chi Dendyuūs miiⁿ tan'dúúcā 'dííⁿnguaaⁿ 'iiⁿ'yāⁿ, tan'dúúcā 'dííⁿnguɛɛ 'iiⁿ'yāⁿ, tan'dúúcā tuūú 'iiⁿ'yāⁿ, tan'dúúcā chi saⁿ'ā din'dái ndúúcū vaadi cadiinūuⁿ yeⁿ'ē sa. z!mNí cucáávā 'iiⁿ'yāⁿ miiⁿ canduuchi yú ní inuⁿ'u yú ndúúcu yā ní s'uuúⁿ 'cuɛɛtinée yú ndúúcu yā. Tan'dúúcā chi caⁿ'a tanáⁿ'ā 'iiⁿ'yāⁿ poetas yeⁿ'é nī: Tí ndáátá yeⁿ'ē Ndyuūs s'uuúⁿ.  1Dendyuūs s'neéⁿ yā 'iiⁿ'yāⁿ na yáⁿ'āa chi n'nuúⁿ yā Dendyuūs miiⁿ ndúúti chi cuuvi ndaā niiⁿnúⁿ yā níícú ndaacá yā 'iiⁿ'yāⁿ, 'áárá chi cuaacu nííⁿnyúⁿ nguɛ́ɛ́ yaⁿ'ai canée yā yeⁿ'e ca'áámá ca'áámá s'uūuⁿ. Ndyuūs diiⁿ yā chi 'áámá ndaata nducyáácá 'iiⁿ'yāⁿ chi 'cuɛɛtinée yā vmnaaⁿ yáⁿ'āa. Ní vmnááⁿ vmnaaⁿ diíⁿ yā señalar yáⁿ'āa naachi 'cuɛɛtinée yā ndúúcū tiempo chí 'cuɛɛtinée yā na yáⁿ'āa. {Ndíí nguɛ́ɛ́ ndúú chí neⁿ'é yā dɛ'ɛ̄ vɛɛ yeⁿ'e 'iiⁿ'yāⁿ caati 'iiⁿ'yāⁿ miiⁿ ní ca'a yā vida nducyaaca 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'e íⁿ'yeeⁿdī ndúúcū 'yúúné chi yíícú yā ndúúcū tanducuéⁿ'ē dendu'ū.  Ndyuūs chi din'dái yā iⁿ'yeeⁿdī ndúúcū tanducuéⁿ'ē chi vɛ́ɛ́ iⁿ'yeēⁿdī, Señor miiⁿ chí yeⁿ'é yā nanguuvi ndúúcū yeⁿ'ē na yáⁿ'āa miiⁿ. Ní nguɛ́ɛ́ canúuⁿ yā yaācū chi nín'dai ta'ā 'iiⁿ'yāⁿ. ,QCho'ó ní n'diichí lugar naachi cu'téénu nī ndyuūs s'eeⁿ yeⁿ'é nī. Ndaacá 'áámá na santo naachi canéé nguūⁿ nduudu 'cūū, NDYUŪS CHI NGUƐ́Ɛ́ N'DIICHI YÚ. Ndyuūs chi ndís'tiī nguɛ́ɛ́ n'diichí nī ní i'téénu nī, Ndyuūs miiⁿ chi 'úú ní ngaⁿ'á. {Tuu'mi ní Pablo mííⁿ chééndii sa náávtaⁿ'ā 'iiⁿntyéⁿ'ē yiīcū chi nguuvi Areópago, ní caⁿ'a sa: Ndís'tiī saⁿ'a yeⁿ'e yaāⁿ Atenas, 'úú tuumicadiinúúⁿ yeⁿ'e nī chí neené i'téénu nī ndyuūs s'eeⁿ. (Naati 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'e yáāⁿ Atenas ndúúcū 'iiⁿ'yāⁿ chi snúuⁿ yúúní chi snée yā miiⁿ, nguɛ́ɛ́ tuumicadíínuuⁿ yā yeⁿ'ē taama naaⁿ, caati dámaāⁿ neⁿ'e yā 'caandiveéⁿ yā ní caaⁿ'maⁿ yā cosa chí ngai.) veNgaⁿ'a nī dendu'ū chi n̄'daaⁿ ní neⁿ'é 'nū cadiinuuⁿ 'nū dɛ'ɛ neⁿ'e caaⁿ'māⁿ chuū. dANí sta'á yā saⁿ'ā ní ndaá yā nanááⁿ 'iiⁿntyéⁿ'ē ndúúcu sa yiīcū chi nguuvi Areópago. Ní caⁿ'a yā: ¿'Áá cuuvi cádíínuuⁿ 'nū dɛ'ɛ̄ chi ca'cueéⁿ nī chí ngai chí ngaⁿ'a nī? ]3Ní náⁿ'ā 'iiⁿ'yāⁿ chi ch'eēⁿ chi neené n'dáí tiīiⁿ, 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ yeⁿ'e 'iiⁿ'yāⁿ epicúreos, yeⁿ'ē 'iiⁿ'yāⁿ estoicos ní n'gɛɛcú cheendí yā ndúúcu yā. Ní n'dúúví 'iiⁿ'yāⁿ ngaⁿ'á yā: ¿Dɛ'ɛ neⁿ'é caaⁿ'maⁿ sáⁿ'a 'cūū chí tá'tiī n'deēé ngaⁿ'ā sá? Ní náⁿ'a yā ní caⁿ'a yā: Ngaⁿ'ā sa tan'dúúcā chi 'iiⁿ'yāⁿ chi ngaⁿ'a yeⁿ'é ndyuūs ngai. Pablo miiⁿ caⁿ'a yā yeⁿ'ē evangelio chi ndúúdú ngai yeⁿ'ē Jesucristo ní yeⁿ'ē 'iiⁿ'yāⁿ chí nnduuchí yā nguaaⁿ tináⁿ'ā. Caⁿ'a yā n'deee n'dáí ná yaācū sinagoga ndúúcū 'iiⁿ'yāⁿ Israel s'eeⁿ ndúúcū 'iiⁿ'yāⁿ chi i'téénu yā chi maaⁿ ní 'iiⁿ'yāⁿ Israel. Ní nguuvi nguuvi caⁿ'a ntuúⁿ yā ndúúcū 'iiⁿ'yāⁿ chi sneé yā nii'vɛ̄ɛ̄. `9Pablo miiⁿ canee ngiinu sa 'iiⁿ'yāⁿ na yáāⁿ Atenas. Ní neené ndaachi ndíí espíritu yeⁿ'ē sa taachí n'diichi sa nducyaaca 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'ē yáāⁿ chi nééné i'téénu yā ídolos. 8i'Iiⁿ'yāⁿ chí cánéé chi can'dáa yā Pablo, candɛ́ɛ yā saⁿ'a miiⁿ na yáāⁿ Atenas. Ní Pablo ca'a sa orden 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ chi dichó'o yā Silas ndúúcū Timoteo naachí cunée sa chinúúⁿ cueⁿ'é 'nūūⁿ. Ní cueⁿ'ē 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ. Pablo na yáāⁿ Atenas #Hora mííⁿ nūuⁿ hermanos dichó'o yā Pablo ndíí na nuūⁿnīⁿ'yáⁿ'ā. Ní Silas ndúúcū Timoteo ch'ɛɛtinée yā miiⁿ. E Taachi 'iiⁿ'yāⁿ Israel s'eeⁿ yeⁿ'e yáāⁿ Tesalónica chicadíínuuⁿ yā chi 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'e yáāⁿ Berea 'aa deenú ntúuⁿ yā yeⁿ'ē nduudu yeⁿ'e Dendyuūs cáávā chi ngaⁿ'a Pablo, tuu'mi ní cheⁿ'é yā miiⁿ. 'Tíícá ntúūⁿ ca'á yā vaadī 'caa'va 'yaaⁿ 'iiⁿ'yāⁿ. / Neené 'yaaⁿ yā s'téénu yā, n'daataá chi nguɛ́ɛ́ yeⁿ'e ndaata Israel chi táⁿ'ā n'dai taavi ndúúcū nééné 'yaaⁿ saⁿ'ā. %C 'Iiⁿ'yāⁿ s'uuⁿ n'daacá yā nanááⁿ Dendyuūs nguɛ́ɛ́ tan'dúúcā 'iiⁿ'yāⁿ chi snée yā na yaāⁿ Tesalónica. Sta'á yā nduudu miiⁿ ndúúcū vaadī yeenú ní ch'eeⁿ yā nguuvi nguuvi Escrituras. Neⁿ'é yā n'diichí yā, ¿'áá cuaacu chi 'tíícā? D Tuu'mí nūuⁿ hermanos dichó'o yā Pablo ndúúcū Silas ndii yáāⁿ Berea. Ní taachí ndaá yā miiⁿ ní sndaa yā na yaacū sinagoga yeⁿ'e 'iiⁿ'yāⁿ Israel s'eeⁿ. ' Tuu'mi ní sta'á yā tuumi yeⁿ'ē Jasón ndúúcū náⁿ'a yā ní n'dɛɛchi yā 'iiⁿ'yāⁿ. Pablo ndúúcū Silas na yáāⁿ Berea  Ní 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ ndúúcū 'iiⁿntyéⁿ'ē yeⁿ'e yáaⁿ 'cūū nduuvi taáⁿ yā taachí ch'iindiveéⁿ yā chuū. a ;Ní Jasón miiⁿ snée yā 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ na vaacu sa. Ní nducyaaca yā nguɛ́ɛ́ idiíⁿ yā tan'dúúcā chi ngaⁿ'ā César. 'Iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ ngaⁿ'á yā ti vɛ́ɛ́ táámá rey chi Jesús. A {Naati nguɛ́ɛ́ nindaāca yā 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ. Candɛ́ɛ yā Jasón ndúúcū náⁿ'ā hermanos nanááⁿ 'iiⁿntyeⁿ'ē yeⁿ'e yáāⁿ miiⁿ. Ní 'cai yiicú yā: Sáⁿ'ā s'ūūⁿ nidi'vaachi sā nducyáácá 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'ē núúⁿmáⁿ iⁿ'yeēⁿdī ní ndaa sa ndii 'múúⁿ. C Tuu'mi ní 'iiⁿ'yāⁿ Israel s'eeⁿ chi nguɛ́ɛ́ i'téénu yā ní ngueé yā sta'á yā náⁿ'ā saⁿ'ā chi nguɛ́ɛ́ n'daacā saⁿ'ā chi 'daān'dī. Ní n'deeé nduuvidaamá yā ní nduuvi taáⁿ yā 'iiⁿ'yāⁿ yáāⁿ miiⁿ ní ndaa staⁿ'a vaadicadiinuuⁿ yeⁿ'é yā. Ní sta'á yā 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'e vaacu Jasón. Ní neⁿ'é yā tun'dáa yā Pablo ndúúcū Silas nanááⁿ 'iiⁿ'yāⁿ yáāⁿ miiⁿ. 5 cNáⁿ'a 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ s'téénu yā ní nduuvidaamá yā ndúúcū Pablo ndúúcū Silas ndúúcū n'deee n'dáí 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ chi nguɛ́ɛ́ yeⁿ'ē ndaata Israel chi 'iiⁿ'yāⁿ n'dai taavi, ndúúcū n'deee n'dáí n'daataá chi n'dáí taavi, nguɛ́ɛ́ duu'ví yā. Chi'cueeⁿ sá ní caⁿ'a sa yeⁿ'ē chi neené nguūⁿ na Escrituras. Ngaⁿ'ā sa chi canéé chi Cristo 'cuūvi yā ní nnduuchí yā nguaaⁿ tináⁿ'ā. Ní Jesús yeⁿ'e chi 'úú chi ngaⁿ'á, Jesús miiⁿ chi Cristo chi Ndyuūs dɛɛvɛ yā. X)Ní Pablo miiⁿ ti 'āā ndii nííⁿnuⁿ yā chēⁿ'e yā naachi snéé 'iiⁿ'yāⁿ. Ní 'iiⁿnuⁿ sábado chi ntaavi'tuunúuⁿ yā, caⁿ'a yā ndúúcū nducyaaca yā nduudú yeⁿ'e Dendyuūs. > wCho'ó yā yáāⁿ Anfípolis, cho'ó yā yáāⁿ Apolonia ní ndaá yā na yáāⁿ Tesalónica. Naachi vɛ́ɛ́ 'áámá yaācū sinagoga yeⁿ'e 'iiⁿ'yāⁿ Israel s'eeⁿ. [/(Tuu'mi ní taachi nan'dáa yā vácūū sndaa yā na vaacu 'áámá n'daataá chi nguuvi Lidia. Ní n'diichí yā hermanos ní chii yā 'iiⁿ'yāⁿ chi caⁿ'á yā ndúúcū cuidado. Ní cunaⁿ'a yā.6e'Ní 'iiⁿntyéⁿ'ē ndaá yā ní di'cuiitú yā 'iiⁿ'yāⁿ. Ní tun'dáa yā 'iiⁿ'yāⁿ vácūū. Ní chii yā saⁿ'ā s'eeⁿ chi nan'daa sa na yáāⁿ miiⁿ. J &Ní soldado s'eeⁿ ní ca'a sa chi cádiinuuⁿ 'iiⁿntyéⁿ'ē. Taachí ch'iindiveéⁿ yā chuū ní dii'yá yā chiī taachi chicadiinúúⁿ yā chi romanos 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ. %Naati Pablo miiⁿ ní ngaⁿ'a sa ngii sa 'iiⁿ'yāⁿ: Cuayiivi chí ch'íínú ch'ēⁿ'e yā nús'uu nanááⁿ 'iiⁿ'yāⁿ ndíí nguɛ́ɛ́ itiinguuneéⁿ yā yeⁿ'e asunto miiⁿ dɛ'ɛ̄ chi caaⁿ'máⁿ 'nū ní candɛ́ɛ yā nús'uu vácūū, ¿'áá ntun'dáá n'de'éí yā nús'uu, ti nús'uu 'iiⁿ'yāⁿ romanos s'uuuⁿ ní s'nuúⁿ yā nús'uu vácūū? ]3$Ní saⁿ'ā soldado chi canee cuidado cheendi vácūū chii sa Pablo nduudú 'cūū: 'Iiⁿntyéⁿ'ē yaa'ví yā 'úú chi 'úú tun'daá ndís'tiī. Maaⁿ ní cho'ó nī ní caⁿ'á nī ndúúcū cuidado. *M#Chidɛɛvɛ táámá nguuvi miiⁿ 'iiⁿntyéⁿ'ē s'eeⁿ dichó'o yā policía chi yaa'vi sa saⁿ'ā ní caⁿ'a sa: N'dɛɛchi yā saⁿ'ā s'eeⁿ. !;"Ní candɛ́ɛ sa 'iiⁿ'yāⁿ na vaacu sa ní ca'a sa chi che'e yā. Nducyááca yā navaacu sa yeenú taavi yā chi s'téénu yā Dendyuūs miiⁿ. q~[!Saⁿ'ā miiⁿ ní hora mííⁿ nūuⁿ yeⁿ'ē yáāⁿ sta'a sa 'iiⁿ'yāⁿ ní naāⁿnū sa chi ya'āī yeⁿ'e yā. Cuayiivi miiⁿ ní chɛɛdinuūⁿnīⁿ saⁿ'ā miiⁿ ndúúcū nducyaaca 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'ē sa. u}c Ní caⁿ'a yā nduudu yeⁿ'e Señor saⁿ'ā miiⁿ ndúúcū nducyaaca 'iiⁿ'yāⁿ ná vaacu sa. |7Saⁿ'ā s'eeⁿ ní caⁿ'a sa: Cu'téénú dí Señor Jesucristo níícú nanguaⁿ'āī di ndúúcū 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'ē di ná vaacu di. }{sNí tun'dáa sa saⁿ'ā s'eeⁿ ní caⁿ'a sa: Ndís'tiī Señores, ¿táácā diíⁿ ní 'iicu nanguaⁿ'áí? 2z]Tuu'mi ní saⁿ'ā miiⁿ ngiica sa dɛɛvɛ. Chindáa sa ngeēnū sa chɛɛti cuarto miiⁿ. Ní yinduuvi sa ní chííntii'ya sa na ca'a Pablo ndúúcū Silas. y{Pablo miiⁿ 'cai yiicu sa ní ngaⁿ'ā sa: Nguɛ́ɛ́ diiⁿ di ndúúcū di 'tíícā. Nducyaacá 'nū snée 'nū. PxSaⁿ'ā soldado chi canéé cuidado vácūū miiⁿ taachí nduuchi sa chí cyaadu sa, ní n'diichi sa chi sdá'aī nducyaaca cheendi vácūū. Tuu'mi ní nntun'dáa sa espada yeⁿ'ē sa ní neⁿ'e sa 'caaⁿ'nuⁿ maaⁿ sa saⁿ'ā, caati nadacadíínuuⁿ sa chi 'iiⁿ'yāⁿ chi snúūⁿ vácūū miiⁿ cheenú yā. wHora miiⁿ diituú nuⁿ'u yáⁿ'āa ní cimientos yeⁿ'ē vácūū miiⁿ ní nuⁿ'u. Ní hora mííⁿ nūuⁿ nducyaaca cheendi vácūū mííⁿ ní nánguaāⁿ. Ní ndaatíi ca'a yā ndúúcū ta'a yā nducyáácá 'iiⁿ'yāⁿ chi snúūⁿ vácūū. QvMaⁿ'a yáāⁿ mííⁿ taachi Pablo ndúúcū Silas ngáⁿ'ángua'á yā ní ngiita yā canciones yeⁿ'é Dendyuūs ní 'iiⁿ'yāⁿ chi snúūⁿ vácūū miiⁿ ní n'giindiveéⁿ yā. uTaachí ch'iindiveéⁿ yā chuū s'nuúⁿ yā saⁿ'ā s'eeⁿ vácūū chí yáanūu ca ní snuuⁿ chiichí yā ca'a sa na cepo. st_Ch'íínú ch'eⁿ'é yā saⁿ'ā s'eeⁿ n'deee taaví vueltas ní s'nuúⁿ yā saⁿ'ā s'eeⁿ vácūū. Ní chii yā saⁿ'ā chííⁿ idiíⁿ yā cuidado chééndí vácūū chi diíⁿ yā cuidado n'daacā saⁿ'a s'eeⁿ. esCNí 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'e yáāⁿ miiⁿ nduuvidááma yā ndúúcū 'iiⁿntyéⁿ'e. Ní 'iiⁿntyéⁿ'e s'eeⁿ chíín'cuúⁿ yā catecai sa ní ca'á orden yā chi 'cueⁿ'é yā saⁿ'ā ndúúcū nduucu. 3~~y}g|~{zzyhxvv"u t%s}rRqpoTn`mm kzjihgff0e ddc8b a`_^]][[CZXX4WVgUTT"SfRYQO1NML?JH}G`EDCBA@?>>-=1'Úú Claudio Lisias idinguúⁿ yeⁿ'é nī Félix saⁿ'ā gobernador chi n'dai taavi: N'dáí nī. EqNí dingúuⁿ sa 'áámá carta ndúúcū nduudú 'cūū: pNí cundiyaáⁿ nī 'iiti ti cunduū Pablo ní candɛ́ɛ nī saⁿ'ā ndúúcū cuidado nanááⁿ Félix chi gobernador. |oqComandante miiⁿ 'cai yā na 'uuvi capitán. Ní caⁿ'á yā chiī yā saⁿ'a soldados chi nduuvidáamá sá taanduu n'gɛɛcu nuúⁿ yaaaⁿ na 'uuvi ciento soldado s'eeⁿ ndúúcū 'iiⁿnūⁿ ngɛɛcu ndiichí soldados chi sndúuⁿ sa 'yúūdūu ndúúcū 'uuvī ciento soldado chi vɛ́ɛ́ lanza yeⁿ'é yā. Ní cho'ó nducyaaca yā yáāⁿ Cesarea. uncTuu'mi ní comandante dichó'o sa saⁿ'a 'dííⁿ chi nguɛ́ɛ́ caaⁿ'maⁿ sa cuuvi sa mar 'áámá 'iiⁿ'yāⁿ chi caⁿ'a sa chii sa 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'ē chúū. Dicho'ó yā Pablo nanááⁿ Félix saⁿ'a gobernador pmYNaati n'diī, nguɛ́ɛ́ cu'téénu nī. Ngo'ō 'uuvi ngɛɛcu saⁿ'ā s'eeⁿ yeⁿ'e 'iiⁿ'yāⁿ Israel chi 'cuɛɛtinúú n'de'ei yā 'diituú cyúúní. 'Iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ nduuvidaama yā chi diíⁿ yā compromiso ní cadíínuuⁿ yā chi nguɛ́ɛ́ n'daacā chi nguɛ́ɛ́ ndúú che'e yā ndíí nguɛ́ɛ́ ndúú cu'u ra yā taanduvɛ́ɛ́ ndii yā chi 'caaⁿ'núⁿ yā Pablo. Maaⁿ ní listos canee yā ní canee ngíínú yā cáávā chi caaⁿ'máⁿ n'diī. NlNí caⁿ'a sa chii sá 'iiⁿ'yāⁿ: 'Iiⁿ'yāⁿ Israel s'eeⁿ ní chií yā ní caacá yā nanáaⁿ nī chi cavyaaⁿ ní candɛ́ɛ nī Pablo nanááⁿ 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'e concilio. 'Iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ nduuvidaamá yā ní itiingúuneéⁿ yā Pablo miiⁿ 'áámá chi cuaacu nííⁿnyúⁿ yeⁿ'ē sa. $kAComandante miiⁿ ní sta'á yā ta'ā sa ní cueⁿ'é yā taama lado ndúúcu sa ní ntiinguunéeⁿ yā saⁿ'ā: ¿Dɛ'ɛ̄ chí cuuvi di 'úú? &jESaⁿ'ā miiⁿ sta'a sa saⁿ'ā 'dííⁿ ní candɛɛ sa saⁿ'ā nanááⁿ comandante ní caⁿ'a sa: Pablo chi canúúⁿ vácūū di'cuíítu sā 'úú chí candɛɛ́ saⁿ'ā 'dííⁿ 'cūū nanáaⁿ nī. Vɛ́ɛ́ chí déénú sá chí caaⁿ'maⁿ sa ndúúcu nī. 3i_Pablo miiⁿ 'cai sa capitán ní caⁿ'a sa: Candɛ́ɛ di saⁿ'ā 'dííⁿ 'cūū nanááⁿ comandante ti canéé chi cuuvi sa 'iiⁿ'yāⁿ dɛ'ɛ̄ chi deenu sa. hhITuu'mi ní 'áámá saⁿ'ā daiya táⁿ'ā vi'ī Pablo, taachí ch'iindiveéⁿ sá chí caⁿ'a yā dɛ'ɛ chi diíⁿ yā, cheⁿ'e sa ní chi ndaa sa chɛɛti vácūū miiⁿ ní caⁿ'a sa chii sa Pablo miiⁿ. egCMaaⁿ ní ndís'tiī ndúúcū 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'e concilio, cavyaaⁿ cáácá yā nanááⁿ comandante chi candɛ́ɛ yā Pablo ní chicuú yā nanááⁿ nús'uū. Diíⁿ nī tan'dúúcā chi neⁿ'e di tiinguuneeⁿ di cosa chi cuaacu yeⁿ'é yā. Niicu nús'uu, 'aa snéé ngiinú 'nū chi 'caaⁿ'núⁿ 'nū saⁿ'ā taachí ndaa sa. Of'Iiⁿ'yāⁿ s'uúⁿ ní cheⁿ'é yā nanááⁿ chiiduú n'gɛɛtɛ́ yeⁿ'e Israel ndúúcū 'iiⁿ'yāⁿ ndiicúū ní caⁿ'a yā: Nús'uu ní nduuvidáámá 'nū ní diíⁿ 'nū compromiso chi diíⁿ 'nū sufrir ní nguɛ́ɛ́ du'ū vɛɛ 'nuú 'nū che'é 'nū taanduvɛ́ɛ́ ndíí 'caaⁿ'núⁿ 'nū Pablo. Te! Ngo'o 'úúvi ngɛɛcu 'iiⁿ'yāⁿ chi nduuvidaamá yā yeⁿ'e chúū. udc Chidɛɛvɛ táámá nguuvi, náⁿ'ā 'iiⁿ'yāⁿ Israel s'eeⁿ nduuvidaamá yā ni diíⁿ yā compromiso chí nguɛ́ɛ́ che'e yā ndíí nguɛ́ɛ́ cu'ú yā neⁿ'e chí 'āā cuɛ́ɛ́ 'caaⁿ'núⁿ yā Pablo miiⁿ. [c/ Táámá nguiinū miiⁿ ndaā Señor Jesús nanáaⁿ yā ní caⁿ'a yā: Pablo, nguɛ́ɛ́ cu'neeⁿ duuva di. Tan'dúúcā chi ngaⁿ'a di nduudu cuaacu yeⁿ'e 'úú na yáāⁿ Jerusalén 'tiicá ntúūⁿ caaⁿ'maⁿ di yeⁿ'ē 'úú na yáāⁿ Roma. 'Iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ diíⁿ yā compromiso chí 'caaⁿ'núⁿ yā Pablo $bA Taachi vɛ́ɛ́ vaadī 'caa'va chi ch'ɛɛtɛ ca tuu'mi ní comandante 'va'á yā chí 'caaⁿ'núⁿ yā Pablo. Ní comandante miiⁿ dicho'ó yā soldado s'eeⁿ chi cueⁿ'ē sa ní cuta'a sa Pablo miiⁿ nguaaⁿ 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ ní candɛ́ɛ sa Pablo na vácūū. 'aG Ní n'deee n'dái caⁿ'a yā 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ. Ní nacuéeⁿ 'iiⁿ'yāⁿ chi déénú taavi ley lado yeⁿ'ē fariseos ní caⁿ'a yā chi chuū chi cuaacu. Ní ngaⁿ'a yuudu yā: Nguɛ́ɛ́ dɛ'ɛ̄ vɛɛ chi nguɛɛ n'daacā inndaācá 'nū yeⁿ'e saⁿ'ā miiⁿ. Ndúúti 'áámá espíritu o 'áámá ángel yaa'vi yā Pablo miiⁿ nguɛ́ɛ́ n'daacā chi 'cuuⁿ'maⁿ yú ndúúcū Dendyuūs. Z`-Caati 'iiⁿ'yāⁿ saduceos ngaⁿ'á yā chi nguɛ́ɛ́ iniduuchi 'iiⁿ'yāⁿ ndii nguɛ́ɛ́ nduu ángel ra ndíí nguɛɛ nduu espíritus. 'Iiⁿ'yāⁿ fariseos ngaⁿ'á yā ti vɛ́ɛ́ 'tíícā. M_Taachí caⁿ'a yā chuū vɛ́ɛ́ 'uuvī vaanicadiinūuⁿ yeⁿ'e saⁿ'ā fariseos ndúúcū saⁿ'ā saduceos. Ní 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ ní divíi yā 'áámá taaⁿ táámá taaⁿ. +^OTuu'mi Pablo miiⁿ tuumicádiinuuⁿ sa chi 'áámá taaⁿ yā yeⁿ'ē 'iiⁿ'yāⁿ saduceo s'eeⁿ chi nguɛ́ɛ́ i'téénu yā chi nanduuchi 'iiⁿ'yāⁿ ni táámá táaⁿ yā yeⁿ'ē 'iiⁿ'yāⁿ fariseos chi i'téénu chí nanduuchi 'iiⁿ'yāⁿ. Ní 'cai yuudu sa nanááⁿ nducyaaca 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'ē concilio: Ndís'tiī saⁿ'ā vi'í, 'úú ní saⁿ'ā fariseo 'úú ní daiyá saⁿ'ā fariseo 'úú. Diíⁿ yā juzgar 'úú yeⁿ'ē chi canee ngíínú yā chí nadacuéeⁿ yā yeⁿ'ē nguaaⁿ tináⁿ'ā. 0]YPablo miiⁿ ní caⁿ'a sa: Ndís'tiī vi'í, 'úú ní nguɛ́ɛ́ deenú chi sáⁿ'a 'cāā chi chiiduú ch'ɛɛtɛ cá yeⁿ'e Israel. Naati cánéé nguūⁿ. Nguɛ́ɛ́ caaⁿ'maⁿ taaⁿ di yeⁿ'ē 'áámá saⁿ'ā ch'ɛɛtɛ yeⁿ'e Israel yeⁿ'é 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'ē di. "\='Iiⁿ'yāⁿ chi snée yā nanááⁿ Pablo caⁿ'a yā: ¿'Áá chiiduú ch'ɛɛtɛ ca yeⁿ'é Dendyuūs ngaⁿ'ā taaⁿ di ngii di 'tíícā? 0[YTuu'mi ní Pablo mííⁿ ní caⁿ'a sa: Ndyuūs 'cueⁿ'é yā dii, saⁿ'ā chi tan'dúúcā 'aama chɛɛti cuɛ́ɛ̄. ¿'Áá diiⁿ di juzgar 'úú tan'dúúcā ley miiⁿ, 'iicu nguɛ́ɛ́ idiiⁿ di cumplir chi ngaⁿ'ā ley, níícú maaⁿ ní ngaⁿ'ā di chi 'cueⁿ'é yā 'úú? /ZWAnanías, saⁿ'ā chi chiiduú ch'ɛɛtɛ cá yeⁿ'e Israel caⁿ'a yā chii yā 'iiⁿ'yāⁿ chi canee daama yā ndúúcu sa chí 'cueⁿ'e yā cheendi sa. Y Tuu'mi ní Pablo miiⁿ ch'íínú cuaacu sa saⁿ'ā s'eeⁿ yeⁿ'ē concilio. Ní caⁿ'a sa: Ndís'tiī saⁿ'ā vi'í, Ndyuūs ní n'diichí yā taanduvɛ́ɛ́ chi 'úú diíⁿ ní nguɛ́ɛ́ diíⁿ 'uūvī staava yeⁿ'é yeⁿ'e cosa chi diíⁿ. =XsChidɛɛvɛ táámá nguuvi sáⁿ'ā miiⁿ neⁿ'e sa cadíínuuⁿ sa dɛ'ɛ̄ cáávā chi tun'dáá nuuⁿndi 'iiⁿ'yāⁿ Israel s'eeⁿ. Divíi yā cadenas yeⁿ'ē Pablo miiⁿ ní ca'a yā orden chi cho'ó yā Pablo nanááⁿ chiiduú n'gɛɛtɛ́ yeⁿ'e Israel ndúúcū nducuéⁿ'ē 'iiⁿntyéⁿ'ē yeⁿ'e concilio. Ní tun'dáa yā Pablo miiⁿ. Ní ch'iⁿ'i yā saⁿ'ā nanááⁿ 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ.WwNí cueⁿ'é yā yeⁿ'ē sa 'iiⁿ'yāⁿ chi sta'a orden chi 'cueⁿ'é yā saⁿ'ā. Taachí comandante tuumīcádiinuuⁿ sa chi saⁿ'ā romano sa, tuu'mi dii'yá ntúuⁿ sa chiī, chi dichiīchí sa Pablo. Pablo nanááⁿ concilio mVSNan'guɛɛcútaⁿ'ā comandante: 'Úú caí māaⁿ 'úú. N'deēé tuūmī ca'á ní ndii chíí saⁿ'ā romano 'úú. Tuu'mi ní Pablo miiⁿ ní caⁿ'a sa: 'Úú ní ch'iīndīyaáⁿ na yáⁿ'āa romano 'tíícā. UNdaa comandante ní caⁿ'a sa: Cuuvi di 'úú. ¿'Áá díí saⁿ'ā romano? Pablo miiⁿ ní caⁿ'a yā: 'Tíicā. VT%Taachí capitán miiⁿ ch'iindiveeⁿ sa chuū, cueⁿ'e sa níícú caⁿ'a sa yeⁿ'e comandante ní yaa'vi sa: N'diichí nī, ¿dɛ'ɛ̄ diíⁿ nī caati sáⁿ'a 'cūū ní saⁿ'ā romano sa? qS[Taachí dichiichí yā Pablo ndúúcū yiiⁿmaⁿ, Pablo miiⁿ ní caⁿ'ā sa capitán chi sneé yā miiⁿ: ¿'Áá canéé chi 'cueⁿ'é nī 'áámá saⁿ'ā romano ndúúti chi nguɛ́ɛ́ ndaaca nī nuuⁿndi yeⁿ'ē sa? Rcomandante chi ngaⁿ'a ntiiⁿnyuⁿ caⁿ'ā sa chi cu'nuúⁿ yā Pablo vácūū. Ní caⁿ'ā orden chi caⁿ'á yā tiingúúneeⁿ yā Pablo ní ch'eⁿ'é yā Pablo, maaⁿ niicu cadíínuuⁿ yā dɛ'ɛ̄ cáávā chi n'gāi yā contra yeⁿ'ē sa. kQOTaachí 'cai yā ní chíín'cuuⁿ yā catecai yā ní chingée yā iyaācá na 'yúúné, IP Ní taachi 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ ch'iindiveéⁿ yā ndii nduudú 'cūū tuu'mi ní caⁿ'a yuudú yā: Divíi di sáⁿ'a 'cūū na yáⁿ'āa ti nguɛ́ɛ́ canéé chí cunduuchi sa. NOTuu'mi caⁿ'a Jesús chīi yā 'úú: Cuéⁿ'é dí, ti 'úú idicho'ó dii yáⁿ'áí n'dai ndúúcū 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ chi nguɛ́ɛ́ yeⁿ'ē ndaata Israel. Pablo nanááⁿ comandante jNMNí taachi ch'iī Esteban saⁿ'ā chi caⁿ'a nduudu cuaacu yeⁿ'é nī, 'úú ntúūⁿ ni caneé nanáaⁿ sa. 'Úú ní 'cuúⁿ chi ch'iī sa. Ní nguain'daí cotón yeⁿ'e 'iiⁿ'yāⁿ chi ch'iiⁿ'nūⁿ saⁿ'ā. jMM'Úú ní caⁿ'á: Señor 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ deenú yā yeⁿ'ē nducyáácá yā chi snúuⁿ yā yaācū sinagoga s'eeⁿ ti 'úú ní ch'ií 'iiⁿ'yāⁿ vácūū ní ch'eⁿ'é 'iiⁿ'yāⁿ chi i'teenú yā n'dii. :LmNí n'diichí 'iiⁿ'yāⁿ ní caⁿ'á yā chii yā 'úú: Diinú yiiⁿnu di ní cueenu di yeⁿ'e yáāⁿ Jerusalén, ti nguɛ́ɛ́ 'cúaaⁿ yā nduudu cuaacu yeⁿ'é. GK'Túúcā chiī. Taachí nanguɛɛcúndií na yaāⁿ Jerusalén miiⁿ ní taachí caⁿ'angua'á na yaācū templo n'diichí 'áámá visión, cosa tan'dúúcā chiiⁿ ch'iiⁿnú. J3Maaⁿ ní ¿dɛ'ɛ̄ ínee ngiinu di? Cuééndii di ní cuɛɛdinuūⁿnīⁿ di ní didɛɛvɛ́ di dii yeⁿ'ē nuuⁿndi yeⁿ'ē di. Caaⁿ'maⁿngua'a di nanááⁿ Señor Jesús. Dicho'ó yā Pablo nanaaⁿ 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ chi nguɛ́ɛ́ yeⁿ'ē ndaata Israel -ISTi cuuví di caaⁿ'maⁿ di nduudu cuaacu yeⁿ'é yā yeⁿ'ē cosa chi 'aa n'diīchi di ndúúcū chi 'aa ch'iindiveeⁿ di nanááⁿ nducyaaca 'iiⁿ'yāⁿ. ZH-Saⁿ'ā miiⁿ ní caⁿ'ā sa: Ndyuūs yeⁿ'ē chiida yú ndɛɛvɛ yā dii chí cuuvi déénú dí chí neⁿ'e yā. Ní cuuvi n'diichí di Jesús chi n'dai taavi. Ní 'caandiveeⁿ di chí ngaⁿ'a yā. 9Gk Ndaá yā nanaáⁿ ní ndaa niiⁿnúⁿ yā ní caⁿ'a yā: Dii hermano Saulo, nan'guaāⁿ nduutináaⁿ di. Ní hora miiⁿ nūuⁿ n'guaaⁿ nduutinaáⁿ ní snaáⁿ. Fw Tuu'mi ni miiⁿ canee 'áámá saⁿ'ā chi nguuvi Ananías, saⁿ'ā chi diiⁿ sa tan'dúúcā chi ngaⁿ'a ley miiⁿ. Ní nguaaⁿ nducyaaca 'iiⁿ'yāⁿ Israel s'eeⁿ chi snée yā, ngaⁿ'á yā chi saⁿ'ā miiⁿ n'dai taavi sa. fEE 'Úú ní nguɛ́ɛ́ inaáⁿ cáávā chí ch'ɛɛdi nduutinaáⁿ yeⁿ'ē vaadī dɛɛvɛ ch'ɛɛtɛ ca chi dɛɛvɛ miiⁿ. 'Iiⁿ'yāⁿ chi snée yā nduucú candɛ́ɛ́ nee yā ta'á ní ndaá yáāⁿ Damasco. TD! Ní caⁿ'á: ¿Dɛ'ɛ̄ diíⁿ, Señor? Señor miiⁿ ngaⁿ'á yā ngiī yā 'úú: Nducueeⁿ dí ní cueⁿ'e di na yáāⁿ Damasco. Miiⁿ cadiinuuⁿ di tanducuéⁿ'ē chi canee chi diiⁿ di. IC  'Iiⁿ'yāⁿ chi snéé nduucú cuaacu nííⁿnyúⁿ n'diichí yā dɛɛvɛ miiⁿ. Ní dii'yá yā chii. Naati nguɛ́ɛ́ ch'iindiveéⁿ yā nduudu chí ngaⁿ'a Señor Jesús nduucú. QBTuu'mi nan'guɛɛcutaⁿ'á: ¿Du'ú n'diī, Señor? Ní caⁿ'a yā chīi yā 'úú: 'Úú Jesús yeⁿ'e yáāⁿ Nazaret miiⁿ chí n'daā di 'úú ní nguɛ́ɛ́ neⁿ'ē di n'diichi di 'úú. 8AiNí sndɛɛvɛ́ ná yáⁿ'āa. Ní ch'iindiveéⁿ 'áámá nduudu chi ngaⁿ'a ngiī 'úú: Saulo, Saulo, ¿dɛ'ɛ̄ cúú chi nn'daā dī 'úú chi nééné ya'ai 'úú? I@ Naatí chiī taachi yúúní canuúⁿ, ndaá niiⁿnuúⁿ yáāⁿ Damasco tan'dúúcā maⁿ'a nguuvi dáácánaāaⁿ nndaā 'áámá dɛɛvɛ yeⁿ'ē nanguuvi naachi 'úú caneé. p?Y'Tiicá ntúūⁿ chiiduú ch'ɛɛtɛ cá yeⁿ'e Israel miiⁿ testigo yeⁿ'é ndúúcū nducyaaca 'iiⁿ'yāⁿ ndiicúū. 'Tiicá ntúūⁿ 'úú sta'á carta ndúúcū orden chi 'cuuⁿ'míⁿ 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ ní cueⁿ'é naachi snéé hermanos. Ní cueⁿ'é yáāⁿ Damasco ní cueⁿ'é chi candɛɛ́ presos hermano s'eeⁿ ndii yáāⁿ Jerusalén. 'Tiicá ntúūⁿ 'iiⁿ'yāⁿ chi sneé yā miiⁿ ní cuuví yā castigados. Pablo ngaⁿ'a yā taacā i'teenú yā S>'Iiⁿ'yāⁿ chi cuéⁿ'ē Yúúní 'cūū 'úú can'daá 'iiⁿ'yāⁿ miiⁿ. Ní sta'á ndii n'daataá ndíí saⁿ'ā ní nca'á 'iiⁿ'yāⁿ chi cuɛɛtinúúⁿ yā vácūū chí 'cuūvi yā. ={Cuaacu nííⁿnyúⁿ saⁿ'ā Israel 'úú. Ch'iindiyaáⁿ na yáāⁿ Tarso yeⁿ'ē yáⁿ'āa Cilicia, naatí ch'iitá na yaáⁿ 'cūū. Ch'eéⁿ ndúúcū maestro Gamaliel miiⁿ. Tan'dúúcā chi ngaⁿ'ā na ley yeⁿ'ē chiida yú. 'Úú chí diíⁿ ndúúcū núúⁿmáⁿ staava yeⁿ'é tan'dúúcā chi maaⁿ nducyaaca nī diíⁿ nī ndúúcū Dendyuūs. <Taachí ch'iindiveéⁿ yā chi ngaⁿ'ā sa davaacu hebreo, ch'ɛɛtinéé 'diiiⁿ cá yā. Pablo miiⁿ ní caⁿ'ā sa: ; 3Ndís'tiī saⁿ'ā ní ndís'tiī vi'í ndúúcū 'iiⁿ'yāⁿ ndicúū, 'caandiveéⁿ nī chi ngaⁿ'á yeⁿ'ē maáⁿ nanááⁿ ndis'tiī. b:=(Taachí saⁿ'ā miiⁿ ca'a sa lugar, Pablo miiⁿ chééndii sa nāndɛɛ ní ca'a sa señal 'iiⁿ'yāⁿ ndúúcū ta'ā sa, ní taachí 'diiiⁿ ní caⁿ'a sa ndúúcū davaacu hebreo. Ní caⁿ'a sa:i9K'Tuu'mi ní caⁿ'ā Pablo: 'Úú ní saⁿ'ā Israel yeⁿ'ē yáāⁿ Tarso, saⁿ'ā yeⁿ'ē 'áámá yáāⁿ ch'ɛɛtɛ̄ yeⁿ'e yáⁿ'āa Cilicia. Ngiicá nanáaⁿ nī, 'cuaaⁿ nī chi yaa'ví 'iiⁿ'yāⁿ. k8O&¿'Áá nguɛ́ɛ́ díí saⁿ'ā yeⁿ'e yáⁿ'āa Egipto chi diiⁿ di chí nduuvi taáⁿ yā 'iiⁿ'yāⁿ vmnaaⁿ yeⁿ'e nguuvi miiⁿ ní tun'dáa di cuūuⁿ mil 'iiⁿ'yāⁿ chi duucu na yáⁿ'āa cuuⁿmáⁿ? x7i%Taachí tucá'a yā diiⁿyú yā na vácūū tuu'mi ní Pablo miiⁿ ngaⁿ'a sa ngii sa comandante: ¿'Áá 'cuááⁿ nī chi caaⁿ'máⁿ 'tɛɛ ndúúcū n'diī? Ní comandante caⁿ'ā sa: ¿'Áá déénú dí davaacu griego? G6$Ti n'deēe n'dáí 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'e yaāⁿ miiⁿ cueⁿ'e yā cuaaⁿ dáámí saⁿ'ā miiⁿ ní n'gaī yā: 'Cuuvi sa. Pablo ngaⁿ'a sa yeⁿ'ē maaⁿ sa na yáāⁿ Jerusalén 55#Taachi Pablo miiⁿ cúchɛɛ sa nandɛɛ̄, candɛ́ɛ yā yaācū soldado s'eeⁿ saⁿ'a cáávā chi taāⁿ 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ ndúúcu sa. 14["Naachi n'deee n'dai 'iiⁿ'yāⁿ, náⁿ'a yā ní n'gaí yā 'aama naaⁿ, náⁿ'a yā n'gaí yā taama naaⁿ, ní 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ nguɛ́ɛ́ itumicádiinúúⁿ yā yeⁿ'ē sa chi tátiī n'gaí yā. Ca'á yā orden chi cho'ó yā saⁿ'ā na vácūū naachi sneé soldado s'eeⁿ. {3o!Taachí ndaā comandante tuu'mi ní sta'á yā Pablo ní caⁿ'á yā orden chí chɛɛ̄ chiichí sá ndúúcū 'uuvi cadenas. Ní comandante tiinguuneéⁿ yā: ¿Du'u rá saⁿ'ā miiⁿ ní dɛ'ɛ̄ vɛɛ miiⁿ ní dɛ'ɛ̄ idiiⁿ sa? 2/ Tuu'mí nūuⁿ comandante sta'á yā soldado s'eeⁿ ndúúcū capitán ní chéénu yā 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ naachi canéé Pablo miiⁿ. Taachí nducyaaca yā n'diichí yā comandante ndúúcū soldado s'eeⁿ tuu'mi s'neeⁿnaaⁿ yā chi n'geⁿ'é yā Pablo miiⁿ. <1qNí diiⁿnú yiinu yā chi 'caaⁿ'nuⁿ yā Pablo. 'Áámá yā caⁿ'a yā yeⁿ'ē comandante, chi nducyáácá 'iiⁿ'yāⁿ yáāⁿ Jerusalén nguɛɛ 'diiiⁿ snée yā. 0Nducyáácá 'iiⁿ'yāⁿ miiⁿ n'gɛɛcú cheendí yā ní ch'ii dáanā yeⁿ'é yā. Ní din'gíínu yā ní sta'á yā Pablo miiⁿ ní tun'dáa yā saⁿ'a chɛɛti yaācū templo. Ní hora mííⁿ nūuⁿ n'gaadí yā cheendi va'aī yáacū templo. q/[Tii cuááⁿ vmnaaⁿ ní náⁿ'ā 'iiⁿ'yāⁿ n'diichí yā ndúúcu sa sáⁿ'ā chi nguuvi Trófimo yeⁿ'ē yáāⁿ Efeso. Ní nadacádíínuuⁿ yā chi Pablo miiⁿ nicandɛ́ɛ sa saⁿ'ā chɛɛti yaācū templo. *.MN'gaī yiicú yā: Ndís'tiī saⁿ'ā Israel, cúnnéé nī. Sáⁿ'a 'cūū chí nduu cuaaⁿ ngi'cueeⁿ sa nducyaaca 'iiⁿ'yāⁿ contra yáāⁿ miiⁿ ndúúcū yeⁿ'ē contra yeⁿ'e ley ndúúcū yeⁿ'ē contra yeⁿ'e lugar 'cūū. N'déee ca nguɛ́ɛ́ ti chuū. Ní candɛɛ sa 'iiⁿ'yāⁿ chi nguɛ́ɛ́ yeⁿ'e ndaata Israel chɛɛti yaācū templo. Ní divaatí sa yaācū templo chí dɛɛvɛ. -+Taachi cánéé chí cúúnú ca'ā chí ndɛɛ̄chɛ̄ nguuvi, taachí 'iiⁿ'yāⁿ Israel yeⁿ'ē yáⁿ'āa Asia n'diichí yā Pablo chɛɛti yaācū templo n'gaā'vá yā ndúúcu sa. Ní diíⁿ yā chi nduuvi taáⁿ yā nducyaaca yā. Ní sta'á yā Pablo. ,Tuu'mi ní Pablo miiⁿ nícāndɛ́ɛ sa 'iis'uūⁿ. Ní chidɛɛvɛ táámá nguuvi tan'dúúcā costumbre yeⁿ'é yā Pablo 'āā nididɛɛvɛ́ sa maaⁿ sa ndúúcū saⁿ'ā s'eeⁿ. Ní sndáa yā yaācū templo chí caaⁿ'máⁿ yā chí cúúnú ca'ā nguuvi yeⁿ'ē compromiso yeⁿ'é yā, chi cánéé chí ca'a yā 'áámá 'aama yā ofrenda yeⁿ'é yā. 6+eNaati 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ chi nguɛ́ɛ́ yeⁿ'e ndaata Israel chí i'téénu yā nguɛ́ɛ́ canéé chi diíⁿ yā chúū. Nús'uū ní idingúuⁿ 'nū chi nguɛ́ɛ́ du'ū chi canéé chí diiⁿ chuū. Dámaāⁿ chi nguɛ́ɛ́ cuta'á yā yuutɛ yeⁿ'ē 'iiti chi 'caaⁿ'núⁿ yā caavā ídolos, ndíí nguɛ́ɛ́ ndúú yuuúⁿ yeⁿ'é tī, ndíí nguɛ́ɛ́ ndúú yuuúⁿ yeⁿ'e 'iiti chi nduuchi díi'nú yā daandu tī. Ní nguɛ́ɛ́ cánéé chí cunéé sa ndúúcū 'áámá n'daatāa chi nguɛ́ɛ́ n'daataá yeⁿ'ē sa. 0*YCandɛ́ɛ di saⁿ'ā s'eeⁿ. Tan'dúúcā costumbre yeⁿ'e religión yeⁿ'ē di, nínduuví dɛɛvɛ́ di ndúúcu yā yeⁿ'e nducuéⁿ'ē. Niicú cuayiivi nadíí'vɛ di saⁿ'ā chí cuū tiīⁿ sa. Ní nducyáácá 'iiⁿ'yāⁿ tuumícadiinúúⁿ yā ti nguɛ́ɛ́ dɛ'ɛ̄ vɛɛ chi caⁿ'á yā cucaavā yeⁿ'ē di. Ní tuumícadiinúúⁿ yā chí ngíícá cuaacu di ní chi diiⁿ di chi ngaⁿ'a ley. &)EDiíⁿ dí chuū chi ngaⁿ'a 'nū ndúúcū dii: Vɛ́ɛ́ cuūuⁿ saⁿ'ā nguaaⁿ nús'uū chí vɛ́ɛ́ compromiso yeⁿ'ē sa ndúúcū Dendyuūs. (¿Dɛ́'ɛ chiī tuu'mī? Neené n'deeé 'iiⁿ'yāⁿ caⁿ'á yā ní nduuvidáámá yā taachi ch'iindiveéⁿ yā chi nndaá nī. h'INaati 'āā caⁿ'a yā chii yā 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ yeⁿ'ē ndís'tiī chi ndís'tiī ca'cuéeⁿ nī nducyaaca 'iiⁿ'yāⁿ Israel s'eeⁿ chi snée yā nguaaⁿ 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ chi nguɛ́ɛ́ yeⁿ'ē 'iiⁿ'yāⁿ Israel. Ca'cueéⁿ nī chi 'iiⁿ'yāⁿ Israel s'eeⁿ nguɛ́ɛ́ cánéé chí diíⁿ yā chi ngaⁿ'a ley yeⁿ'ē Moisés ndíí nguɛ́ɛ́ diíⁿ yā circuncidar daiya yā, ndíí nguɛ́ɛ́ ndúú diíⁿ yā costumbres yeⁿ'e Moisés. 8&iTaachí 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ ch'iindiveéⁿ yā chuū, s'téénu yā Dendyuūs ní caⁿ'a yā chii yā saⁿ'ā: 'Caandiveéⁿ nī, hermanos. Vɛ́ɛ́ cá 'iiⁿ'yāⁿ Israel s'eeⁿ chi s'téénu yā tan'duucā 'yaaⁿ millares. Ní nducyaaca yā ní neené chi'téénu yā ley yeⁿ'e Moisés. % Taachi diiⁿ sa saludar 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ, Pablo caⁿ'a sá chii sa 'iiⁿ'yāⁿ ca'áámá ca'áámá nducuéⁿ'ē dendu'u chi Dendyuūs diíⁿ yā nguaaⁿ 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ chi nguɛ́ɛ́ yeⁿ'ē ndaata Israel caavā ntiiⁿnyúⁿ yā. 8$iChidɛɛvɛ táámá nguuvi Pablo miiⁿ cueⁿ'e sa ndúúcu 'nū ní snaáⁿ 'nū Jacobo ndúúcū nducyáácá 'iiⁿ'yāⁿ ndiicúū s'eeⁿ chi 'āā nduuvidaama yā. g#GTaachí ndaá 'nū na yáāⁿ Jerusalén, hermanos yeenú taavi yā taachi sndaa 'nū. d"ANí ndaa ntúuⁿ yā ndúúcū nús'uu náⁿ'a yā chi i'téénú Jesucristo yeⁿ'e yáāⁿ Cesarea. Ní 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ ndɛ́ɛ yā nús'uu na vaacu 'áámá saⁿ'ā chi nguuvi Mnasón chi yeⁿ'e isla Chipre. Saⁿ'ā miiⁿ i'teenu sa cuaaⁿ vmnaaⁿ ní nús'uu ch'ɛɛtinée 'nū ndúúcu sa. Sta'á yā Pablo na yaācū templo p!YCho'ōo ngúúví miiⁿ cúchɛɛ 'nū na yáāⁿ Jerusalén ndúúcū dendu'ū yeⁿ'é 'nū.  3Nguɛ́ɛ́ cuuvi di'cuíitu 'nū 'iiⁿ'yāⁿ chí cu'neeⁿ 'nū 'iiⁿ'yāⁿ ní ngaⁿ'á 'nū: Cuuví tan'dúúcā chi neⁿ'e Señor. (I Tuu'mi ní Pablo miiⁿ nan'guɛɛcútaⁿ'ā sa: ¿Dɛ'ɛ̄ cúúví chí ngɛɛcú ndís'tiī ní nééné i'neeⁿ ya'ai nī staāvā yeⁿ'é? Ti 'úú ní nguɛ́ɛ́ dámaāⁿ chi 'caāchiichí yā 'úú caati canéé chi 'cuuví na yáāⁿ Jerusalén cucáávā Jesús miiⁿ. 0Y Taachí ch'iindiveéⁿ 'nū ndúúcū 'iiⁿ'yāⁿ yáāⁿ miiⁿ nducyáácá 'nū chiica 'nū Pablo miiⁿ chi nguɛ́ɛ́ cáⁿ'a sa yáāⁿ Jerusalén. 9 Saⁿ'ā miiⁿ ní n'diichi sá nús'uū. Sta'ā sá cinta yeⁿ'ē Pablo miiⁿ ní ca'ā chiichi sá ca'a Pablo ndúúcū ta'á yā. Ní caⁿ'ā sá: Chuū ngaⁿ'a Espíritu N'dai yeⁿ'e Ndyuūs: 'Tíícā 'iiⁿ'yāⁿ Israel s'eeⁿ yeⁿ'e yáāⁿ Jerusalén ca'ā chiichí yā saⁿ'a yeⁿ'e cinta 'cūū. Ní nca'á yā sa'ā ta'a 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ chi nguɛ́ɛ́ yeⁿ'ē ndaata Israel. 3_ Ch'ɛɛtinéé 'nū n'deee nguuví. Cuch'ééⁿ 'áámá saⁿ'ā profeta chi caaⁿ'maⁿ chi cuchíī chí yeⁿ'e yáⁿ'āa Judea. Saⁿ'ā miiⁿ nguuvi sa Agabo. mS Saⁿ'ā miiⁿ cuūuⁿ n'daataá n'gáíyāa daiya sa chi ngaⁿ'ā tá chi Ndyuūs yaa'ví yā. `9Chidɛɛvɛ táámá nguuvi miiⁿ ni Pablo ndúúcū nús'uu chi snéé 'nū ndúúcu sa, can'dáa 'nū. Cueⁿ'é 'nū na yáāⁿ Cesarea. Ní sndāa 'nū va'āī yeⁿ'e Felipe chí ngaⁿ'a sa evangelio chi ndúúdú ngai yeⁿ'e Jesucristo. Felipe miiⁿ 'áámá saⁿ'ā naachi ndɛɛ̄chɛ̄ diáconos. Ní canéé 'nū ndúúcu sa. [/Nús'uū ní ch'iinu cheⁿ'é 'nū na barco. Cueⁿ'é 'nū yeⁿ'ē yáāⁿ Tiro ní ndáa 'nū yáāⁿ Tolemaida. Ní taachí yaa'vi hermanos nús'uu ch'ɛɛtineé 'nū ndúúcu yā 'áámá nguuvi. 'Ní tu'maⁿ'a 'nū hermanos 'áámá 'nū taama 'nū ní cueⁿ'é 'nū na barco. Ní 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ ní cunaⁿ'a yā na vaacu yā. 7Taachi snuūⁿ ca'a nguuvi miiⁿ nan'dáa 'nū nducyaaca 'iiⁿ'yāⁿ ndaá yā chi cunee ngíínú yā nús'uu ndúúcū n'daataá yeⁿ'e yā ndúúcū daiya yā ndii 'áámá lado yeⁿ'ē yáāⁿ. Ní nducyaaca yā chiintii'yá yā na 'diituú nuūⁿnīⁿ'yáⁿ'ā.  Nndaacá 'nū 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ chi i'téénú Cristo ní canéé 'nū miiⁿ ndɛɛ̄chɛ̄ nguuvi. 'Iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ ní ngaⁿ'a yā ngiī yā Pablo miiⁿ cáávā Espíritu N'dai yeⁿ'e Ndyuūs chi nguɛ́ɛ́ caⁿ'a sa yáāⁿ Jerusalén. J Ní n'diichí 'nū isla Chipre chi snee lado tá 'cueēe. Ní cueⁿ'é 'nū na yáⁿ'āa Siria, ní ndii miiⁿ ndaá 'nū na yaāⁿ Tiro ti barco miiⁿ mííⁿ cu'neeⁿ carga yeⁿ'ē. xiNí ndaaca 'nū 'áámá barco chi caⁿ'a na yáⁿ'āa Fenicia, cuch'ɛ́ɛ́ 'nū cueⁿ'é 'nū na barco. ) MCuayiivi chi n'daā cá 'nū yeⁿ'ē 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ, cueⁿ'e 'nū na barco ní cueⁿ'e 'nū yúúní cuaacu ní ndaá 'nū na isla Cos. Chidɛɛvɛ táámá nguuvi cueⁿ'e 'nū na barco ní cho'ó 'nū na isla Rodas ní ndii yeⁿ'ē isla miiⁿ ndaá 'nū na yaāⁿ Pátara. K&Nééné ya'ai taaví yā cáávā nduudu chi caⁿ'ā Pablo miiⁿ chí 'āā ntɛ́ɛ́ nanguɛɛcuneé n'diichi nī naáⁿ. Ní cueⁿ'e yā canguu yúúní yā saⁿ'ā ndii na barco.{%Tuu'mi ní nducyaaca yā chɛɛcu taaví yā ní tú'maⁿ'á yā Pablo, maaⁿ ní 'neeⁿ cheendi yā 'iiⁿ'yāⁿ. |q$Taachi caⁿ'a yā chuū chiintii'yá yā ní caⁿ'angua'á yā ndúúcū nducyaaca 'iiⁿ'yāⁿ s'uúⁿ. !;#Tanducuéⁿ'ē chuū chi'cueéⁿ ndís'tiī chi diiⁿ yú ntiiⁿnyuⁿ 'túúcā. Canee chi cuuvi cunnee yú 'iiⁿ'yāⁿ chí ngi'vaachí. Ní nn'gaacu yú nduudu yeⁿ'ē Señor Jesús miiⁿ chí caⁿ'a yā: N'daí taavi ca chi ca'a yú nguɛ́ɛ́ ti chí cuta'ā yú. )"Ndís'tiī ní deenú nī chi ta'á dichíí'vɛ̄ 'úú ndúúcū 'iiⁿ'yāⁿ chi snéé nduucú yeⁿ'ē nducuéⁿ'ē chi neⁿ'é 'nū. 4 a!Nguɛ́ɛ́ diíⁿ ngueēe ndíí nguɛ́ɛ́ tuumi 'dííⁿnguɛɛ ndíí nguɛ́ɛ́ ndúú tuumi 'dííⁿnguāaⁿ ndíí nguɛ́ɛ́ ndúú catecai 'iiⁿ'yāⁿ. P  Maaⁿ ní ndís'tiī hermanos, i'neéⁿ ndis'tiī yeⁿ'e Dendyuūs ndúúcū nduudu yeⁿ'ē favor ch'ɛɛtɛ taavi yeⁿ'é yā. Nduudu miiⁿ diitu ch'ɛɛtɛ́ chi 'cuiitá ndis'tiī ní teē ndís'tiī 'áámá cosa chi vɛ́ɛ́ chi cuuví yeⁿ'e nī ndúúcū nducyaaca 'iiⁿ'yāⁿ chi Dendyuūs didɛɛvɛ́ yā. i KCáávā chuū cuin'diichi n'daaca nī. N'gáácú nī ti chɛɛti 'iiⁿnūⁿ nduuyū ndii nguuvi ndii n'gaaⁿ nguɛ́ɛ́ chi'neéⁿ naáⁿ caⁿ'á ndúúcū nuūⁿnīⁿ nduutinaáⁿ 'áámá 'áámá ndís'tiī. F Nguaaⁿ ndís'tiī nūuⁿ nacueeⁿ sáⁿ'ā s'eeⁿ chi ngaⁿ'a nduudu chi nguɛ́ɛ́ n'daacā chi cuuvi candɛ́ɛ́ sa 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ chí i'téénu yā Cristo ndúúcu sa. g G'Úú ní deenú chi cuayiivi taachí 'āā ntɛ́ɛ́ canduuchí ní ndaa 'iiⁿ'yāⁿ tan'dúúcā lobos nguaaⁿ ndís'tiī ní diíⁿ yā chi nguɛ́ɛ́ diiⁿ n'daāca nī ndúúcū tanducuéⁿ'ē 'iiⁿ'yāⁿ. Tuu'mi ní cundɛɛ nī cuidado yeⁿ'ē maáⁿ nī ndúúcū nducyáácá 'iiⁿ'yāⁿ chi i'téénu yā ti Espíritu N'dai yeⁿ'e Ndyuūs chi'neéⁿ yā ndís'tiī cáávā chi cuuvi diiⁿ nī cuidado yeⁿ'e 'iiⁿ'yāⁿ chi i'téénú Señor, 'iiⁿ'yāⁿ chi caⁿ'á yā yaācū yeⁿ'e Señor. Señor miiⁿ ní cai yā 'iiⁿ'yāⁿ ndúúcū yuuúⁿ yeⁿ'ē maáⁿ yā. pYNguɛ́ɛ́ cheeⁿdiitú ti caⁿ'á tanducuéⁿ'ē consejo yeⁿ'e Dendyuūs ndúúcū ndís'tiī. \1Tanducuéⁿ'ē chuū ngaⁿ'á ngií ndís'tiī maaⁿnguuvi caati 'úú nguɛ́ɛ́ canee chi diíⁿ responder yeⁿ'ē mar 'áámá nī yeⁿ'ē tanducuéⁿ'ē vida yeⁿ'ē tanducuéⁿ'ē 'iiⁿ'yāⁿ. pYMaaⁿ ní 'caandiveéⁿ nī. 'Úú ní deenú ti mar 'áámá ndís'tiī nguaaⁿ 'iiⁿ'yāⁿ naachí chō'o ní caⁿ'á yeⁿ'e chi Dendyuūs ngaⁿ'a yā ntiiⁿnyuⁿ mar 'áámá nī 'aa ntɛ́ɛ́ n'diichí nī naáⁿ.  Naati mar 'áámá naaⁿ nguɛ́ɛ́ idiíⁿ cuenta ndii nguɛ́ɛ́ ndúú ya'áí 'úú vida yeⁿ'é maáⁿ. Canee ngiinú chi di'cuiīnú ntiīⁿnyūⁿ yeⁿ'é, ntiiⁿnyuⁿ chi teē Señor Jesús 'úú chi caaⁿ'máⁿ nduudu cuaacu yeⁿ'é yā yeⁿ'ē evangelio chí ndúúdú ngai ndúúcū vaadī yeenú. Nduūdū miiⁿ yeⁿ'e favor ch'ɛɛtɛ yeⁿ'é Dendyuūs. A{Maaⁿ deenú chi Espíritu N'dai yeⁿ'e Ndyuūs miiⁿ ngaⁿ'a yā ngii yā 'úú na nducyáácá yáāⁿ chi caⁿ'á cunee ngíínú chi 'cueēnú cuuví ní caⁿ'á vácūū. 'GMaaⁿ ní cun'diichi nī. Canéé chi diíⁿ cucaava espíritu yeⁿ'é. Caⁿ'á na yáāⁿ Jerusalén ní nguɛ́ɛ́ deenú dɛ'ɛ̄ 'cueēnú miiⁿ. 'GNi caⁿ'á nduudu cuaacu 'iiⁿ'yāⁿ Israel s'eeⁿ ndúúcū 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ chi nguɛ́ɛ́ yeⁿ'ē ndaata Israel yeⁿ'ē chi ndaacādaamí yā yeⁿ'é nducuéⁿ'ē nuuⁿndi yeⁿ'é yā nanááⁿ Dendyuūs. Ní cu'téénu yā yeⁿ'ē Señor Jesucristo yeⁿ'ē yú. $ANí 'áámá ngaⁿ'á tanducuéⁿ'ē dendú'ū chi n'daacā yeⁿ'é nī. Ní chi'cueéⁿ nanááⁿ nducyaacá 'iiⁿ'yāⁿ nduu va'ai nduu va'āī. wgDiíⁿ ntiiⁿnyuⁿ yeⁿ'e Señor ndúúcū vaadī ndiicúúⁿ taavi. Ch'eenú chiī taanduvɛ́ɛ́ chi nguɛ́ɛ́ n'daacā chi diiⁿ 'iiⁿ'yāⁿ Israel s'eeⁿ nduucú. Chɛɛ̄cú níícú tun'daa nuūⁿnīⁿ nduutinaáⁿ. ~~uTaachí ndaa 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ nanááⁿ Pablo, caⁿ'a sá chii sa 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ: Ndís'tiī deenú nī ti ndii nguuví vmnááⁿ vmnaaⁿ chi ndaá yáⁿ'āa Asia táácā diíⁿ ní caneé nduucú nī tanducuéⁿ'ē tiempo. 0}YPablo dichó'o sa 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'ē yáāⁿ Mileto ndii yáāⁿ Efeso chi 'cáí yā 'iiⁿ'yāⁿ ndiicúū chi ngaⁿ'a ntiiⁿnyuⁿ yeⁿ'ē yaācū. 6|ePablo miiⁿ nacadíínuuⁿ sa chi chó'o sa yáⁿ'āa Asia. Canéé chi cacyiinu sa chi cunee ngiinu sa nguuvi yeⁿ'ē Pentecostés chi 'viicu yeⁿ'e cosecha na yáāⁿ Jerusalén ndúúti chi cuūvi. Pablo ngaⁿ'a sa nduudu cuaacu ní diiⁿ sa despedir 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'e yáāⁿ Mileto T{!Cueⁿ'é 'nū na barco miiⁿ ní chidɛɛvɛ táámá nguuvi ndaa 'nū niiⁿnuúⁿ na isla Quío. Ní chidɛɛvɛ táámá nguuvi chi ndaa 'nū isla Samos. Ní cueⁿ'é 'nū ndaa 'nū na yáāⁿ Trogilio. Ch'ɛɛtineé 'nū nguiinū miiⁿ. Chidɛɛvɛ táámá nguuvi cueⁿ'é 'nū na barco ní ndaa 'nū yáāⁿ Mileto. z'Taachí Pablo nduuvidaama sa nduucú 'nū na yáāⁿ Asón miiⁿ, ní cueⁿ'é 'nū na barco miiⁿ, ní ndaá 'nū na yáāⁿ Mitilene. Ay{ Nús'uū ni can'dáá naaⁿ 'nū ní cueⁿ'e 'nū na barco na yáāⁿ Asón chi ndaacá 'nū Pablo yáāⁿ miiⁿ. Pablo miiⁿ 'āā neⁿ'e sa chí caaca sa na yáⁿ'āa. Fx Candɛ́ɛ yā saⁿ'ā 'dííⁿ miiⁿ ní candúúchi sa. Ní yéénú n'dai yā ndúúcū 'viich'ɛɛtíínūuⁿ ch'ɛɛtɛ. Cueⁿ'é yā yeⁿ'e yáāⁿ Troas ndii yáāⁿ Mileto hwI Ch'iinu maáⁿ ní Pablo cuindáá tuuⁿ yā cuaaⁿ 'niiⁿnuúⁿ. Ní n'dee yā pan. Ní che'é yā ndúúcu yā chi candií yā chi'cueeⁿ ntúuⁿ yā nuuⁿmáⁿ yaaⁿ ndii chīdɛɛvɛ. Níícú cuēⁿ'e yā. evC Tuu'mi ní nangua'āī Pablo miiⁿ ni tu'maⁿ'á yā saⁿ'ā ní can'nuu yā saⁿ'ā. Ní caⁿ'a Pablo chiī yā saⁿ'ā s'uuⁿ: Nguɛ́ɛ́ 'va'á nī. Canduuchi ntúūⁿ staava yeⁿ'ē sa taama vmnéⁿ'ēe. u 'Náá tiempo caⁿ'a Pablo miiⁿ ní 'áámá saⁿ'a 'dííⁿ chi nguuví sá Eutico chí vɛ́ɛ́ sá na ventana, cyaadú n'dai sa. Saⁿ'ā miiⁿ chin'dáa sa ndiichí ndii 'iiⁿnuⁿ piso. Taachí nadacuéeⁿ yā saⁿ'ā miiⁿ ní 'āā n'dii sa. Yt+Ní na cuarto yáacū naachi nduuvidaama yā nééné n'deēe lámparas vɛɛ. 'sGNguuví domingo vmnááⁿ vmnaaⁿ yeⁿ'ē ndaata miiⁿ nduuvidaamá 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ chi i'téénu yā Cristo chi n'deé yā pan. Pablo miiⁿ ní ngi'cueeⁿ sa 'iiⁿ'yāⁿ. Canéé chi can'dáa sa nguuvi chi cuchiī. Ní chi'cueeⁿ sa taanduu ndíí maⁿ'a yaaⁿ. ~~}V|{zywwvSutXsrr*q/pooo%mlkkzjirhgfeSdxccbaa`_^]] [ZYX8W(UTTS,RPPOeNMLKJIHFG%F{EDDCLB>AJ?>>==<;;988.6533_1V0/.-],++^*)(''&$#-"! C5Pw | {L(:yy(Ní chiica ntúuⁿ yā 'ii'yu yeⁿ'ē cucáávā chi ancla cūū chi canuúⁿ na nuūⁿnīⁿ'yáⁿ'ā. Tuu'mi ní cuaaⁿ dáámí barco miiⁿ nadatíi yā remos chi tan'dúúcā 'áámá tabla chi diiⁿ guiar barco miiⁿ. Ní ch'eeⁿ yā tiīnūuⁿ miiⁿ yeⁿ'é cuaaⁿ vmnaaⁿ barco miiⁿ na 'yúúné ni cueⁿ'é 'nū na playa chi yáⁿ'āa ndúútiī. x5'Taachí chidɛɛvɛ táámá nguuvi nguɛ́ɛ́ 'ííntinaáⁿ 'nū tií yáⁿ'āa naachí snée 'nū naati n'diichí 'nū 'áámá lugar naachi vɛɛ 'áámá playa o yáⁿ'āa ndúútīi. Nduuvidáámá 'nū neⁿ'e 'nū cundaa 'nū na playa miiⁿ ndúúcū barco. 0wY&'Āā nduuví ditiinú yā. Diíⁿ yā chi nan'daa ca'áí barco miiⁿ. 'Canuúⁿ yā trigo chi ndɛ́ɛ̄ barco miiⁿ na nuūⁿnīⁿ'yáⁿ'ā. Chindaí barco v%Nducyáácá 'nū chi snúuⁿ 'nū na barco tan'dúúcā 'uūvī ciento canéé 'iīⁿnūⁿ ngɛɛcu nditiiⁿ'yu 'áámá 'nū. duA$Tuu'mi ní nducyaaca yā canee cúúⁿmíⁿ yā más ca ánimo ní che'é ntuúⁿ yā. t5#Taachí caⁿ'a yā chuū, sta'á yā pan. Ca'á yā gracia Ndyuūs nanááⁿ nducyaaca yā ní taachi n'deé yā pan tucá'a yā che'é yā. s/"'Úú ngiicá ndis'tiī chi ché'e nī maaⁿ níícú vɛ́ɛ́ fuerza yeⁿ'é nī ti mar 'áámá yuūdū tiíⁿ nī nguɛ́ɛ́ cuuvi ndai. r9!Taachí caama chidɛɛvɛ Pablo caⁿ'a yā chii yā nducyáácá 'iiⁿ'yāⁿ chi che'é yā. Ní caⁿ'a yā: Maaⁿ ní ndiichi cuūúⁿ nguuvi chí 'āā ntɛ́ɛ́ ché'e nī ní 'cuɛɛtinée nī ndúúcū cuidado. Ní nguɛ́ɛ́ che'é nī mar 'áámá yuūndū. |qq Tuu'mi ní soldados ch'iica sa lazo yeⁿ'ē barco 'lííⁿ. Diiⁿ sá chí cueⁿ'e maāaⁿ ní chindai. ,pQPablo miiⁿ caⁿ'a yā chii yā capitán: Ndúúti chi saⁿ'ā s'eeⁿ nguɛ́ɛ́ canee sa na barco miiⁿ ndís'tiī ní nguɛ́ɛ́ cuuvi nanguaⁿ'ai nī. oTuu'mi ní saⁿ'ā chi diíⁿ yā manejar barco ch'ɛɛti yaaⁿ sá chi cáanu sa yeⁿ'ē barco. Ní ca'a nuúⁿ yā barco 'lííⁿ na nuūⁿnīⁿ'yáⁿ'ā. Diíⁿ yā tan'dúúcā chi cangúu yā ancla cūū yeⁿ'e cuaaⁿ vmnaaⁿ barco miiⁿ. rn]'Va'á yā chi ca'a naáⁿ yā na 'vaachií. Tuu'mi ní ca'ā nuúⁿ ya ná cuūúⁿ ancla cūū yeⁿ'ē cuaaⁿ dáámí, cosa chi cueendii barco miiⁿ ní 'āā ntɛ́ɛ́ caaca. Ní snee ngíínú yā chi cúúví dɛɛvɛ. wmgTuu'mi ní ca'a nuuⁿ sá sonda ní ndaaca sa ngii ndiicú 'ya'āa chí yáánūuⁿ ní cho'ō ca ta'lííⁿ cuaaⁿ vmnaaⁿ nnguɛɛcunée sa ca'a nuuⁿ ntúuⁿ sa sonda. Ndaaca ntuuⁿ sa ndítiiⁿ'yu 'ya'āa chí yáánūuⁿ. #l?Chiī ndiichí cuūuⁿ yaaⁿ níícú tan'dúúcā chi cuchií 'nū na nuūⁿnīⁿ'yáⁿ'ā chi nguuvi Adriático, ní cúchiī ná maⁿ'a yaaⁿ ní saⁿ'ā s'eeⁿ chi diiⁿ manejar barco chí tuumicádíínuuⁿ sa chi 'āā snée 'nū niiⁿnuúⁿ na yáⁿ'āa. 9kmCanéé chí ca'ā naaⁿ yú na 'áámá isla. j!N'diichí nī compañeros. Cunee ngíínú nī ánimo caati 'úú i'teenú Dendyuūs. Canéé chi cuuvi tan'dúúcā chi chīi yā 'úú. Ui#Caⁿ'a ángel miiⁿ chii yā 'úú: Pablo, nguɛ́ɛ́ 'va'ā di. Canee chi cuééndii di nanááⁿ César. Nducyáácá 'iiⁿ'yāⁿ chi caⁿ'á yā na barco ndúúcu di cunduūchí 'iiⁿ'yāⁿ. h)Caati maaⁿ nguiinú 'cūū canéé ángel yeⁿ'e Dendyuūs nduucú. 'Úú ní yeⁿ'e Dendyuūs 'úú ni 'úú dichii'vɛ́ 'iiⁿ'yāⁿ. Xg)Maaⁿ ní cuuví ndis'tiī. Canee cúúⁿmíⁿ nī más cā ánimo caati nguɛ́ɛ́ mar 'áámá 'iiⁿ'yāⁿ chi dindaí yā vida yeⁿ'é yā nguaāⁿ yú, dámaāⁿ barco miiⁿ chi cuuvi ndáí. Qf'Āā 'nááⁿ nguuvi chi nguɛ́ɛ́ nge'é 'nū. Tuu'mi Pablo miiⁿ cheendii yā naavtaⁿ'ā yeⁿ'é nducyaaca 'nū ní caⁿ'a yā: Ndúúti chi ndís'tiī chí chi'téénu nī yeⁿ'é ní nguɛ́ɛ́ cueⁿ'ē yú na barco yeⁿ'ē isla Creta chi cuta'ā yú peligro miiⁿ ndúúcū dendu'ū chi dindɛɛ̄ yú. zemNguuvi nguuvi s'eeⁿ 'āā ntɛ́ɛ́ n'diichí 'nū 'yáⁿ'ā ndii nguɛɛ ndúú 'ííⁿnyúⁿ cucáávā 'yúúné tááⁿ mííⁿ chi nuuⁿmaⁿ ndiiví 'nū. Tuu'mí 'āā ntɛ́ɛ́ nacadiinúúⁿ 'nū chi nanguáⁿ'ai 'nū. d-Ndiichí ndii 'ííⁿnúⁿ nguuvi miiⁿ ndúúcū ta'á yā chií yā nducuéⁿ'ē dendú'ū chi ndɛɛ̄ barco na nuūⁿnīⁿ'yáⁿ'ā. McNí diīⁿ 'yúúné miiⁿ chi cueⁿ'ē barco ndúúcū peligro ti 'yúúné tááⁿ. Chidɛɛvɛ táámá nguuvi tucá'a yā ndaavi yaí yā carga yeⁿ'ē barco na nuūⁿnīⁿ'yáⁿ'ā. 'bGTaachi 'āā chí n'daí yā dichiichí yā barco 'lííⁿ ndúúcū 'ii'yū cuaaⁿ náávtaⁿ'ā, tuu'mi ní 'va'á yā chi ndáa yā Sirte chi 'áámá cuaaⁿ chɛɛti nuūⁿnīⁿ'yáⁿ'ā naachi canéé yáⁿ'āa dúúⁿ naachí 'āā ntɛ́ɛ́ cuuvi caaca barco miiⁿ. Tuu'mi di'cua'á yā tíínūuⁿ yeⁿ'e barco miiⁿ. Tuu'mi ní chi 'néeⁿ yā barco miiⁿ chi cueⁿ'e maāⁿ ntúūⁿ. daANdaá 'nū na 'áámá isla chi nguuvi Clauda naachi nguɛ́ɛ́ vɛ́ɛ́ 'yúúné taaⁿ. 'Āā nééné ngíⁿ'īi candɛ́ɛ yā barco 'liiⁿ vmnaaⁿ barco ch'ɛɛtɛ ní dichiichí yā barco 'lííⁿ miiⁿ. u`cTaachi 'yúúné mííⁿ diiⁿ chi barco 'āā ntɛ́ɛ́ cuuvi caⁿ'a barco miiⁿ contra yeⁿ'ē 'yúúné, tuu'mí s'neeⁿ maáⁿ 'nū candɛ́ɛ̄ 'yúúné barco miiⁿ naachi neⁿ'ē. Ní nús'uu cueⁿ'é 'nū 'tíícā. _)Nguɛ́ɛ́ neé 'naaⁿ ndaā táámá 'yúúné taāⁿ taavi chi nguuvi Euroclidón tan'dúúcā ciclón chi contra yeⁿ'ē barco miiⁿ. y^k Ndaā 'yúúné ngíinu yeⁿ'ē cuaaⁿ ndiiya tan'dúúcā chi nacadiinuuⁿ yā chí n'daāca. Candɛ́ɛ yā anclas cūū chi 'caanu barco miiⁿ ní cueⁿ'é yā canéé diituú nuūⁿnīⁿ'yáⁿ'ā niiⁿnúuⁿ isla Creta. &]E N'deee n'dáí ináaⁿ yā chí 'āā ntɛ́ɛ́ n'daacā chi canee barco na cheendi va'āī yeⁿ'e nuūⁿnīⁿ'yáⁿ'ā miiⁿ tiempo chi 'iichɛ. Ní n'deee n'dáí 'iiⁿ'yāⁿ nduuvidaamá yā chí caⁿ'a yā nuūⁿnīⁿ'yáⁿ'ā yeⁿ'ē miiⁿ. Ní neⁿ'é yā chi ndaá yā na yáāⁿ Fenice chi 'áámá cheendi va'āī yeⁿ'e nuūⁿnīⁿ'yáⁿ'ā yeⁿ'e isla Creta chi canee cuaaⁿ ndiiya sur, cuaaⁿ naachi n'giiya 'yáⁿ'ā. Ní miiⁿ cánéé tiempo chi 'iichɛ. 'Yúúné tááⁿ na nuuⁿniⁿ'yáⁿ'ā ]\3 Naati capitán miiⁿ ní n'giindiveéⁿ yā nduudu yeⁿ'ē saⁿ'ā chi ndɛɛ̄ barco ndúúcū saⁿ'ā chi ngaⁿ'a ntiiⁿnyuⁿ yeⁿ'ē barco miiⁿ ti 'āā chí caaⁿ'maⁿ 'nūū Pablo miiⁿ. l[Q Ní cāⁿ'a yā: Ndís'tiī saⁿ'ā, 'úú inaáⁿ chi 'āā nééné n'deēe peligro cueⁿ'ē ndúúcu yú chi cuuvi ndaa yú. Nguɛ́ɛ́ dámaāⁿ carga yeⁿ'ē barco cuuvi ndáí caati ndii s'uuúⁿ cuuvi ndai yú. iZK Taachí cho'ōo 'naaⁿ tiempo cueⁿ'é 'nū na barco ndúúcū nééné n'deēe peligro. 'Āā cho'ōo nguuvi yeⁿ'ē 'viicu chi nguɛ́ɛ́ che'é 'nū. Tuu'mi ní Pablo caⁿ'a yā chii yā 'iiⁿ'yāⁿ s'uuⁿ. (YINíícú a fuerza diíⁿ 'nū ndaá 'nū niiⁿnuúⁿ 'áámá yáāⁿ chi nguuvi Buenos Puertos ní niiⁿnuúⁿ yáāⁿ miiⁿ canéé yáāⁿ Lasea. X5Ní ngíínū ngiīnū cueⁿ'é 'nū na barco chi 'nááⁿ taavi n'deēe nguuví. Ní cueⁿ'é 'nū ndúúcū nééné n'deēe peligro na barco niiⁿnuúⁿ ná yaāⁿ Gnido ní 'āā ntɛ́ɛ́ 'cuūⁿ 'yúúné chi caⁿ'á 'nū cuááⁿ vmnaaⁿ. Tuu'mi ní cueⁿ'é 'nū na nduu 'uuvi isla, isla Salmón chi canee niiⁿnuúⁿ ndúúcū isla Creta caati nguɛ́ɛ́ 'yúúné taaⁿ miiⁿ. JW Ní capitán chi ngaⁿ'a ntiiⁿnyúⁿ yā nndaaca yā 'áámá barco yeⁿ'ē yáāⁿ Alejandría chi naⁿ'ā yáⁿ'āa Italia. Cuchɛɛ́ 'nū na barco miiⁿ ní cuinaⁿ'a 'nū. UV#Taachi cho'ōo cuaacú 'nū nuūⁿnīⁿ'yáⁿ'ā cueⁿ'é 'nū niiⁿnuúⁿ yáⁿ'āa Cilicia ndii yáⁿ'āa Panfilia. Ndaá 'nū na yáāⁿ Mira chi 'áámá yáāⁿ yeⁿ'ē yáⁿ'āa Licia. U3Ní cueⁿ'e ntúuⁿ 'nū na barco ní cho'ó 'nū cuaaⁿ ndiiya lado sur yeⁿ'ē isla Chipre caati 'yúúné ní contra yeⁿ'ē barco miiⁿ. NTTáámá nguuvi ndaá 'nū cheendi va'ai yeⁿ'e nuūⁿnī'yáⁿ'ā niiⁿnuúⁿ na yáāⁿ Sidón. Julio miiⁿ diíⁿ yā ndúúcū Pablo miiⁿ tan'dúúcā amigo n'dai. 'Cuúⁿ yā chi cueⁿ'e sa naachi canee amigos yeⁿ'ē sa. Amigos ca'á yā chi neⁿ'ē Pablo miiⁿ. Ní Pablo miiⁿ ntaavi'tuunúúⁿ sa. SCueⁿ'ē ntúuⁿ 'nū na 'aama barco yeⁿ'e yáāⁿ Adramitio chi caama cáácá ní caⁿ'ā ná cheendi va'ai s'eeⁿ yeⁿ'ē nuūⁿnīⁿ'yáⁿ'ā na yáāⁿ s'eeⁿ yeⁿ'e yáⁿ'āa Asia. Sndaá 'nū na barco ní cueⁿ'é 'nū. Ní canée sa ndúúcū nús'uu 'áámá saⁿ'ā chi nguuvi Aristarco yeⁿ'ē yáⁿ'āa Macedonia chi yeⁿ'ē yáāⁿ Tesalónica. R Taachí Festo ca'á yā orden chi cueⁿ'é 'nū na barco na yáⁿ'āa Italia, diíⁿ yā entregar Pablo ndúúcū tanáⁿ'ā 'iiⁿ'yāⁿ chi preso yā capitán chí nguuvi sa Julio. Capitán miiⁿ chí yeⁿ'ē 'áámá taaⁿ soldados chi nguuvi Augusto. 2Q] Níícú Agripa ngaⁿ'ā sa ngii sa Festo: Sá 'cūū cúúví nguáⁿ'ai sa nduuti chi nguɛ́ɛ́ caⁿ'ā sa 'tíícā: 'Úú caⁿ'á nanááⁿ César.PTaachí 'iiⁿ'yāⁿ s'uuⁿ cueⁿ'é yā 'áámá lado caⁿ'á yā nguaaⁿ maáⁿ yā: Mar 'áámá nuuⁿndi ch'ɛɛtɛ nguɛ́ɛ́ vɛ́ɛ́ yeⁿ'ē sa 'cūū nguɛɛ chi 'caaⁿ'nuⁿ yú saⁿ'ā, ndíí nguɛ́ɛ́ chi caⁿ'a sa vácūū. %OCTaachí caⁿ'a sa chuū ncueeⁿ rey ndúúcū gobernador ndúúcū Berenice ndúúcū 'iiⁿ'yāⁿ chi caneé yā ndúúcū 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ. NNPablo miiⁿ ní caⁿ'ā sa: 'Úú ngiicá Dendyuūs ndii ta'lííⁿ o ndii ch'ɛɛtɛ, nguɛ́ɛ́ dámaāⁿ n'diī ti 'tiicá ntúūⁿ nducyaaca 'iiⁿ'yāⁿ chi n'giindiveéⁿ yā yeⁿ'é, cuuví cu'téénu ntuuⁿ yā Ndyuūs miiⁿ tan'dúúcā 'úú, naati nguɛ́ɛ́ cuneé yā ndúúcū cadenas 'cūū. MTuu'mi ní Agripa miiⁿ caⁿ'a sa chii sa Pablo: 'Tɛɛ 'tɛɛ nūuⁿ diiⁿ di chi cu'teenú ndaacá Dendyuūs. LN'diī rey Agripa, ¿'áá i'téénu nī 'iiⁿ'yāⁿ profetas chi caⁿ'a nduudu yeⁿ'e Dendyuūs? 'Úú deenú chi i'téénu nī. SKRey Agripa miiⁿ deenú ntúuⁿ yā chuū. 'Úú ngaⁿ'á nduucú yā yeⁿ'ē tanducuéⁿ'ē ndúúcū confianza. 'Úú nadacadiinúúⁿ chi déenu yā chuū. Nguɛɛ chó'ōo chuū ná n'de'ei. JNaati saⁿ'ā miiⁿ ní caⁿ'ā sa: Nguɛ́ɛ́ loco 'úú, n'diī Festo, chi n'dai taavi. Ngaⁿ'á nduudu cuaacu chi n'dai. 9IkCaⁿ'a Pablo chúú cáávā maāⁿ sa. Festo gobernador miiⁿ ní caⁿ'a yuudu sa: Loco dii, Pablo. Cáávā chi n'geēⁿ taaví dí chííⁿ chi nduuví loco di. kHOCaati Cristo miiⁿ cánéé chi 'cueenu yā cuuvi ní 'iiⁿ'yāⁿ miiⁿ vmnááⁿ vmnaaⁿ nnduuchí yā yeⁿ'e nguaaⁿ tináⁿ'ā. Ní ngaⁿ'a cuaacú yā yeⁿ'ē dɛɛvɛ nanááⁿ 'iiⁿ'yāⁿ Israel yeⁿ'é ndúúcū 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ chi nguɛ́ɛ́ yeⁿ'ē ndaata Israel. Pablo ngaⁿ'a sa Agripa chi canéé chi cu'téénú yā 5GcNdyuūs chinnee yā 'úú chi chɛɛ́ ndíí maaⁿ ní caⁿ'á nduudu cuaacu ndúúcū 'iiⁿ'yāⁿ ndiicúūⁿ ní 'iiⁿ'yāⁿ chi ngaⁿ'a ntiiⁿnyúⁿ yā. Nguɛ́ɛ́ n'deēe cá caⁿ'á yeⁿ'e dendu'ū chi caⁿ'a profetas ndúúcū Moisés yeⁿ'é dendu'ū chi canéé chí chiī. FCáávā chuū 'iiⁿ'yāⁿ Israel s'eeⁿ sta'á yā 'úú na yáacū templo ní nadacadíínuuⁿ yā chi 'caaⁿ'nuⁿ yā 'úú. ENaati caⁿ'á vmnaaⁿ vmnaaⁿ 'iiⁿ'yāⁿ chi snéé na yáāⁿ Damasco, ní cuayiivi caⁿ'á na yáāⁿ Jerusalén ndúúcū nuuⁿmaⁿ na yáⁿ'āa yeⁿ'e Judea ndúúcū 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ chi nguɛ́ɛ́ yeⁿ'ē ndaata Israel chi canee cuuⁿmíⁿ yā chi ndaacadaamí yā yeⁿ'ē nuuⁿndi yeⁿ'é yā níícu cu'téénu yā Dendyuūs. Ní diíⁿ yā ntiiⁿnyuⁿ chí n'daacā n'dai ní ch'iⁿ'í yā tanáⁿ'ā 'iiⁿ'yāⁿ chi ndaacadaamí yā yeⁿ'ē nuuⁿndi yeⁿ'e yā. DCáávā chuū, n'diī rey Agripa, nguɛ́ɛ́ diíⁿ chi cheeⁿdiitú diíⁿ n'diichí cosa yeⁿ'ē Dendyuūs. CNí cuuví diiⁿ di chi 'iiⁿ'yāⁿ chi nguɛɛ snaaⁿ yā ní snaaⁿ yā ní tun'dáa di 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ ná maāíⁿ ní naⁿ'á yā na dɛɛvɛ. Ní tun'dáa di 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'e poder yeⁿ'e yááⁿn'guiinūuⁿ ní naⁿ'á yā lado yeⁿ'ē Dendyuūs. Ní ndaācá yā 'úú ní 'úú inadach'ɛɛcú nuuⁿndi yeⁿ'é yā ní caavā chi cu'téénu yā yeⁿ'é. Ní vɛ́ɛ́ herencia yeⁿ'é yā ndúúcū 'iiⁿ'yāⁿ chi Dendyuūs dindɛɛvɛ yā. Pablo diíⁿ yā tan'dúúcā visión [B/Maaⁿ ní 'úú ní dicho'ó dii nanááⁿ 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'e di ndúúcū yeⁿ'e 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ chi nguɛ́ɛ́ yeⁿ'ē ndaata Israel. Ní taachi neⁿ'é yā sta'a yā dii ní 'úú nneé dii. PANaati nacuééⁿ di, ní cueendiī di. Cáávā chuū che'enaaáⁿ yeⁿ'ē di. Ní cu'neéⁿ dii lado yeⁿ'ē 'iiⁿ'yāⁿ ndíí tiiiⁿ chi diiⁿ ntiiⁿnyuⁿ yeⁿ'é ní caaⁿ'maⁿ di nduudu cuaacu yeⁿ'e dendú'ū chi n'dííchi di yeⁿ'e dendú'ū chi 'úú diíⁿ chi 'cuuⁿ'míⁿ náāaⁿ yeⁿ'ē di. v@e'Úú ní caⁿ'á: ¿Du'ú n'diī, Señor? Ní Señor miiⁿ ní caⁿ'a yā: 'Úú Jesús chi n'daā dī. 6?eChindɛɛvɛ nducyaaca nús'ūu na yáⁿ'āa. 'Úú ch'iindiveéⁿ 'áámá nduudu chi yaā'vī 'úú ndúúcu davaacu hebreo chi ngaⁿ'ā: Saulo, Saulo, ¿dɛ'ɛ̄ cáávā n'daā di 'úú? Chɛ́ɛ́chí taavi chí diiⁿ di tan'dúúcā 'áámá 'iiti ca'a ca'a tī na yáⁿ'á cuiiⁿnyuⁿ. #>? N'diī rey, taachi canuúⁿ yúúní taanduu ná maⁿ'a nguuvi n'diīchí 'áámá dɛɛvɛ nanguuvi chi ch'ɛɛtɛ n'dáí cá dɛɛvɛ nguɛ́ɛ́ tii dɛ́ɛ́vɛ yeⁿ'ē 'yáⁿ'ā. Dɛɛvɛ́ miiⁿ ní nuuⁿmaⁿ ndiivii 'úú ndíí 'iiⁿ'yāⁿ chi sneé yā nduucú. =' Taachí diíⁿ chuū cueⁿ'é na yáāⁿ Damasco ní candɛɛ́ caaca ndúúcū orden yeⁿ'ē chiiduú n'gɛɛtɛ́ yeⁿ'e Israel. <# Nééné n'deee cuūvi ch'ií 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ chi i'teenu na nducyáácá yaācū sinagoga na vácūū. Diíⁿ chi 'iiⁿ'yāⁿ cuuví caaⁿ'maⁿ yā chi nguɛ́ɛ́ i'téénu yā Jesús. Neené taaⁿ diíⁿ ndúúcū 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ chí i'téénu yā Jesús. Ní can'daá 'iiⁿ'yāⁿ ndíí na yáāⁿ chi nguɛ́ɛ́ n'diichí. Pablo caⁿ'a yā taacā chi i'téénu yā };s 'Tiicá ntúūⁿ diíⁿ na yáāⁿ Jerusalén. 'Úú ch'ií 'iiⁿ'yāⁿ chi i'téénú Jesús vácūū. Chiiduú n'gɛɛtɛ́ yeⁿ'e Israel tee yā poder 'úú. Ní taachí ch'iiⁿ'núⁿ yā 'iiⁿ'yāⁿ, 'úú caⁿ'á ti 'tíícā. : 'Úú ní cuaacu nííⁿnyúⁿ s'teēnú chi cánéé chi n'deēe n'dáí diíⁿ contra yeⁿ'e Jesús yeⁿ'e yáāⁿ Nazaret. |9q¿Dɛ'ɛ̄ nacadiinúúⁿ nī yeⁿ'ē chúū? ¿Dɛ'ɛ̄ cuuvi chí ndís'tiī nadacadiinúúⁿ nī chi Dendyuūs nguɛ́ɛ́ cuuvi nadin'duuchí yā 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'ē nguaaⁿ tináⁿ'ā? Pablo ditaáⁿ yā ndúúcū 'iiⁿ'yāⁿ r8]'Iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'e ndiichúúví daiyá yā 'iiⁿ'yāⁿ Israel yeⁿ'é 'nū i'teenu yā chi Ndyuūs caⁿ'a yā chi diiⁿ yā. Ní cáávā chuū cueⁿ'e daāⁿmaⁿ idiíⁿ yā ntiiⁿnyuⁿ yeⁿ'é Dendyuūs ndii nguuvi ndii n'gaaⁿ. N'diī rey Agripa, caati cáávā chuū chi cunee ngíínú ntuúⁿ 'iiⁿ'yāⁿ Israel ngiicá yā yeⁿ'é. p7YMaaⁿ ní caavā chi 'úú i'teenú chi Dendyuūs caⁿ'á yā nadacuéeⁿ yā 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'e nguaaⁿ tináⁿ'ā tan'dúúcā chi ngaⁿ'a yā ngii yā chiida 'nū 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ n'gai yā 'úú nanááⁿ juez. 6 'Iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ ntúūⁿ déénu yā yeⁿ'é ndíí cuaaⁿ vmnaaⁿ. Ní nduuti chi neⁿ'e yā caaⁿ'maⁿ cuaacú yā, caneé tan'dúúcā saⁿ'ā fariseo chi chɛɛchi taavi yeⁿ'ē religión yeⁿ'é 'nū ndúúcū costumbre yeⁿ'é 'nū. 15[Ndii cuááⁿ vmnaaⁿ ndii saⁿ'ā 'lííⁿ 'úú canéé na yáāⁿ Jerusalén ndúúcū 'iiⁿ'yāⁿ Israel. N'diichi 'iiⁿ'yāⁿ Israel s'eeⁿ 'úú. m4SN'diī ní deenú nī tanducuéⁿ'ē costumbre ndúúcū chi itiinguuneeⁿ yeⁿ'ē chi vɛ́ɛ́ nguaaⁿ 'iiⁿ'yāⁿ Israel s'eeⁿ. Ní ngiicá n'diī chi 'caandiveéⁿ nī yeⁿ'é ndúúcū n'dai. Vida yeⁿ'ē Pablo >3uN'diī rey Agripa, dɛ'ɛ̄ chúúcā n'daacā chi cuuví caaⁿ'máⁿ yeⁿ'é maáⁿ nanáaⁿ nī yeⁿ'ē tanducuéⁿ'e nuuⁿndi chi ngaⁿ'a 'iiⁿ'yāⁿ Israel s'eeⁿ. C2 Tuu'mi ní rey Agripa ngaⁿ'a sa ngii sa Pablo: Teé lugar chi caaⁿ'maⁿ di yeⁿ'ē maaⁿ di. Tuu'mi ní Pablo miiⁿ ndo'ō sa ta'a sa. Tucá'a sa caⁿ'a sa yeⁿ'é maāⁿ sa: &1ECaati deenú chi nguɛ́ɛ́ n'daacā chi 'úú dicho'ó saⁿ'ā ndíí nguɛ́ɛ́ cadiinuúⁿ nuūⁿndī yeⁿ'e sa chi diiⁿ nguúⁿ tandii ra.03'Úú nguɛ́ɛ́ dɛ'ɛ̄ vɛɛ chi deenú chi dinguúⁿ yeⁿ'ē Augusto César yeⁿ'é saⁿ'ā miiⁿ. Candɛɛ́ saⁿ'ā nanááⁿ ndis'tiī ní vmnááⁿ vmnaaⁿ nanaáⁿ n'diī saⁿ'ā rey Agripa ti taachí 'cuiinu tascaadí yeⁿ'ē sa, canee chi dinguúⁿ. Chidɛɛvɛ táámá nguuvi Agripa ndúúcū táⁿ'ā Berenice ndaá yā tan'dúúcā costumbre yeⁿ'ē rey. Ní sndaa yā naachi snée 'iiⁿ'yāⁿ ndúúcū comandante ndúúcū saⁿ'ā n'gɛɛtɛ yeⁿ'e yaāⁿ miiⁿ. Ní Festo miiⁿ caⁿ'a yā chi dicho'ó yā Pablo miiⁿ, ní caⁿ'á yā nguaí yā saⁿ'ā. :,mTuu'mi ní Agripa ngaⁿ'ā sa ngii sa Festo: 'Úú ní neⁿ'é 'caandiveéⁿ yeⁿ'ē sa. Saⁿ'ā miiⁿ ngaⁿ'a sa ngii sa saⁿ'ā: Cavyaaⁿ ní 'caandiveeⁿ di. +Naati Pablo miiⁿ chiica sa chí 'cuɛɛtinéé ngíínú sa saⁿ'ā Augusto ní saⁿ'ā miiⁿ ní cadíínuuⁿ sa nuuⁿndi yeⁿ'ē sa. 'Úú ní chiicá chi cu'núuⁿ yā saⁿ'ā vácūū neⁿ'e chí caⁿ'á dicho'ó saⁿ'ā nanááⁿ César Augusto. X*)'Úú nguɛ́ɛ́ deenú dɛ'ɛ ra idiíⁿ yeⁿ'é chuū ní tiinguūneéⁿ saⁿ'ā miiⁿ: ¿'Áá neⁿ'e di chi caⁿ'a di na yáāⁿ Jerusalén ní miiⁿ 'cuundicaadi yā nuūⁿndī yeⁿ'ē di? E)Ti vɛ́ɛ́ vaadī 'caa'va yeⁿ'é yā ndúúcu sa lado yeⁿ'ē religión yeⁿ'e 'áámá Jesús chí 'āā n'dii yā. Ní Pablo miiⁿ ngaⁿ'a cuaacu sa chi nguɛ́ɛ́ n'díi yā. (+'Āā snéé saⁿ'ā chi ngiica nuuⁿndi yeⁿ'ē sa. Nguɛ́ɛ́ caⁿ'a yā mar 'áámá nuuⁿndi tan'dúúcā chi 'úú nacádiinuúⁿ. ='sNguɛ́ɛ́ chi 'naáⁿ. Nduuvidaamá yā 'muuⁿ. Chidɛɛvɛ táámá nguuvi 'úú ch'iīndí na silla yeⁿ'e juez ní ca'á orden, ní dicho'ó chi canguaī saⁿ'ā miiⁿ. J& Nan'guɛɛcutaⁿ'á yeⁿ'ē 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ. Nguɛ́ɛ́ costumbre yeⁿ'e 'iiⁿ'yāⁿ romano s'eeⁿ chi 'caaⁿ'núⁿ yā 'áámá 'iiⁿ'yāⁿ neⁿ'e chí 'āā cuɛ́ɛ́ 'cuūndīcaadí yeⁿ'é yā ní caaⁿ'máⁿ yā yeⁿ'ē maáⁿ yā nanááⁿ 'iiⁿ'yāⁿ chi ngiica nuuⁿndi yeⁿ'é yā. %'Chuū chi yeⁿ'ē saⁿ'ā miiⁿ. Taachí cheⁿ'é na yáāⁿ Jerusalén tuu'mi ní chiiduú n'gɛɛtɛ́ yeⁿ'e Israel ndúúcū 'iiⁿ'yāⁿ ndiicúū yeⁿ'ē 'iiⁿ'yāⁿ Israel s'eeⁿ ndaá yā nanaáⁿ ní chiica yā chi 'úú diíⁿ condenar saⁿ'ā. ^$5'Naaⁿ 'tɛɛ ch'ɛɛtinée yā ndúúcu Festo miiⁿ ní Festo miiⁿ caⁿ'a cuáácú sá rey yeⁿ'ē nuuⁿndi yeⁿ'ē Pablo ni ngaⁿ'ā sa: 'Áámá saⁿ'ā canúúⁿ sa vácūū caavā Félix miiⁿ. #/ Cho'ōo 'áámá nduu 'úúví nguuvi ní rey Agripa ndúúcū táⁿ'ā Berenice ndaá yā yáāⁿ Cesarea chi diíⁿ yā saludar Festo. " Tuu'mi ní Festo miiⁿ taachí caⁿ'a sá chii sa saⁿ'ā ntyeⁿ'e yeⁿ'ē concilio, ní n'guɛɛcútaⁿ'ā sa: Ngaⁿ'a ntúuⁿ di chí naⁿ'a di nanááⁿ César miiⁿ tuu'mi ní naⁿ'a di. Pablo nanááⁿ Agripa ndúúcū Berenice n!U Caati nduutí chi dɛ'ɛ̄ chi 'áámá ch'ɛɛ̄tɛ̄ n̄diíⁿ o n'niiⁿ'núⁿ tinaⁿ'ā, nguɛ́ɛ́ 'va'á chí 'cuūví. Ndúúti chi nguɛ́ɛ́ dɛ'ɛ vɛɛ n̄diíⁿ yeⁿ'ē chí ngiica 'iiⁿ'yāⁿ s'tíī, mar 'áámá 'iiⁿ'yāⁿ nguɛ́ɛ́ cuuvi ca'a yā 'úú saⁿ'a s'tiī. 'Úú neⁿ'é caⁿ'á caaⁿ'máⁿ nanááⁿ César.  Pablo miiⁿ ni caⁿ'a sa: Nanááⁿ saⁿ'ā ntyeⁿ'ē caneé na juzgado yeⁿ'e César naachi canéé, chi 'cuūndīcaadi yeⁿ'é. 'Iiⁿ'yāⁿ Israel s'eeⁿ nguɛ́ɛ́ dɛ'ɛ̄ vɛɛ n̄diíⁿ ndúúcu yā, tan'dúúcā chi n'dai deenú nī. T! Naati Festo miiⁿ neⁿ'e sa caⁿ'a sa favor yeⁿ'ē 'iiⁿ'yāⁿ Israel s'eeⁿ. Ni nan'guɛɛcútaⁿ'ā sa yeⁿ'ē Pablo, ní caⁿ'ā sa: ¿'Áá neⁿ'e di caⁿ'ā di na yáāⁿ Jerusalén ní mííⁿ 'cuundicaadi yeⁿ'ē di dɛ'ɛ ndu'ū miiⁿ nanááⁿ 'úú níícū cádiinuuⁿ dɛ'ɛ falta yeⁿ'ē di? -STuu'mi ní Pablo miiⁿ ní caⁿ'a maāⁿ sa yeⁿ'ē sa: Nguɛɛ nuūⁿndī yeⁿ'é mar 'áámá, ndii nguɛ́ɛ́ ndúú yeⁿ'ē ley yeⁿ'e 'iiⁿ'yāⁿ Israel s'eeⁿ ndii nguɛ́ɛ́ ndúú yeⁿ'ē costumbre yeⁿ'ē yaācū templo ndíí nguɛ́ɛ́ ndúú yeⁿ'ē rey César. $ASáⁿ'a 'cūū taachí ndaā sa, 'iiⁿ'yāⁿ Israel s'eeⁿ chi ndaá yā yeⁿ'ē yáāⁿ Jerusalén 'iiⁿ'yāⁿ miiⁿ nanguɛɛcundií yā Pablo miiⁿ ní caⁿ'a yā neené n'deēe nuuⁿndi yeⁿ'ē sa. Mar 'áámá 'iiⁿ'yāⁿ cuuvi ngaⁿ'a yā chɛɛ̄ chi cuaacu. 7Ní canéé chi Festo cuuví 'náaⁿ yā ndúúcū 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ tan'dúúcā nííní nguuvi ndííchí nguuvi. Ní ndaá yā na yáāⁿ Cesarea. Chidɛɛvɛ táámá nguuvi ní Festo ch'iindí yā na silla yeⁿ'ē juez ní caⁿ'á yā chi cunguai yā Pablo. eCTuu'mi ní ngaⁿ'ā sa: Ndís'tiī chi ngii diíⁿ nī, caⁿ'á nī nduucú na yáāⁿ miiⁿ ní nduutī chi vɛ́ɛ́ nuūⁿndī yeⁿ'ē saⁿ'á 'cūū tuu'mi caaⁿ'máⁿ nī chɛɛ̄ nuuⁿndí yeⁿ'ē sa. (INaati Festo mííⁿ nan'guɛɛcútaⁿ'ā sa chi Pablo miiⁿ canuuⁿ sa vácūū na yáāⁿ Cesarea ní 'úú cáámá can'daá yeⁿ'ē yáāⁿ 'cūū. wgNgaⁿ'á yā contra Pablo miiⁿ ní ngiica yā 'áámá favor chi nandɛ́ɛ yā Pablo na yáāⁿ Jerusalén. Ti 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ ní canéé listo yā ní nadicadíínuuⁿ yā chi 'caaⁿ'núⁿ yā saⁿ'ā cuaaⁿ cyúúní. Ní 'iiⁿ'yāⁿ chiiduú ch'ɛɛtɛ ca yeⁿ'e chiiduú n'gɛɛtɛ́ yeⁿ'e Israel ndúúcu 'iiⁿntyéⁿ'ē yeⁿ'e 'iiⁿ'yāⁿ Israel s'eeⁿ cheⁿ'e yā nanááⁿ Festo miiⁿ ní ngaⁿ'á yā contra yeⁿ'e Pablo miiⁿ. Ní chiicá yā saⁿ'ā. / YTaachí ndaā saⁿ'ā Festo na yáⁿ'āa yeⁿ'é yā cho'ōo 'iiⁿnūⁿ nguuvi ní cuchɛɛ́ yā yeⁿ'ē yáāⁿ Cesarea ní ndaa yā na yáāⁿ Jerusalén. !;Ch'iinu 'uūvī nduuyū miiⁿ ní nan'daā Félix miiⁿ yeⁿ'ē lado gobernador ní sndaā saⁿ'ā chí nguuvi Porcio Festo. Naati Félix miiⁿ ní neⁿ'e sa cunée sa chi ch'ɛɛtɛ sa lado yeⁿ'e 'iiⁿ'yāⁿ Israel s'eeⁿ ní snuūⁿ ntuūⁿ sa Pablo vácūū.Y+Félix canee ngíínú yā chuū chi Pablo miiⁿ ni ca'a sa tuūmī yeⁿ'é yā tuu'mi ní n'dɛɛchi yā saⁿ'ā. Caavā chuū chi neene n'deeé cuuvi 'cai yā ní ndaā sa ní ndee sa nduucú yā. Taachí caⁿ'a Pablo yeⁿ'ē nduudu cuaacu yeⁿ'e chi diíⁿ yā chi nguɛ́ɛ́ n'daacā ní yeⁿ'ē juicio chí cuchiī, tuu'mi ní Félix miiⁿ dii'yā sá chii ní caⁿ'a sa: Cunaⁿ'a di maaⁿ. Ní taachí vɛ́ɛ́ cuaáⁿ tuu'mi ní 'cuaí díí. W'N'duuvi nguuvi cuayiivi ndaā Félix ndúúcū n'daataá yeⁿ'é yā chi nguuvi Drusila chi ndaataá yeⁿ'ē Israel. 'Caī sa Pablo ní ch'iindiveeⁿ sa yeⁿ'e vaadī i'teenu yeⁿ'ē Jesucristo. T!Félix cho'ó yā chii yā capitán chi diiⁿ sa s'neeⁿ sa Pablo preso ní ca'a sa duu'vi libertad yeⁿ'ē sa naati s'néeⁿ sa Pablo arrestado. Ní capitán miiⁿ cuuvi yā Pablo chi cuchiī 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'ē sa nanááⁿ sa ndúúcū 'iiⁿ'yāⁿ chi dichíí'vɛ yā yeⁿ'ē sa ní ca'á yā chi neⁿ'e sa. )Tuu'mi ní Félix ch'iindiveéⁿ yā chuū. Déénú cuaacú yā yeⁿ'ē Yúúní cuaacu yeⁿ'e Ndyuūs ní s'nééⁿ ca yā chi caāⁿ'māⁿ sa ní caⁿ'a yā: Taachí ndaa Lisias miiⁿ chi comandante 'cuiinu tuumicádiinuúⁿ yeⁿ'ē asunto yeⁿ'e di. U#Ndúúti chi chuū chi 'caī yiicú, caⁿ'á yeⁿ'ē chi nduuchí yā yeⁿ'ē nguaaⁿ tináⁿ'ā taachí canee nanaáⁿ 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ. Cáávā chuū maaⁿnguuvi diíⁿ yā juzgar 'úú. NNí canéé cúúⁿmíⁿ yā chi caaⁿ'máⁿ maáⁿ yā ndúúti chí nndaacá yā chí nguɛ́ɛ́ n'daacā chi diíⁿ taachí caneé ndúúcū saⁿ'ā 'iiⁿntyéⁿ'ē concilio s'eeⁿ. 1'Iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ cánéé chí cuuvi yā n'diī ní caaⁿ'maⁿ yā nuuⁿndi yeⁿ'é, ndúúti vɛ́ɛ́ dɛ'ɛ̄ chi canée yā nduucú. d ACuneé na yaācū templo taachi náⁿ'ā 'iiⁿ'yāⁿ Israel s'eeⁿ yeⁿ'e yáⁿ'āa Asia ndáácá yā 'úú ná yaācū templo ndúúcū compromiso chi nadidɛɛvɛ́ tan'dúúcā costumbre yeⁿ'ē religión yeⁿ'é. Nguɛ́ɛ́ diíⁿ ndúúcū n'deee n'dáí 'iiⁿ'yāⁿ ní nguɛ́ɛ́ n'deēe n'dáí 'caí 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ. v eCho'oó 'áámá na 'uuvi nduūyū ndaá ní nga'á limosnas 'iiⁿ'yāⁿ vaācú ní nga'á ofrenda. 6 eCáávā chuū cueⁿ'e daāⁿmaⁿ deenú chi nguɛ́ɛ́ vɛ́ɛ́ nuuⁿndi na staava yeⁿ'é nanááⁿ Dendyuūs ndíí nguɛ́ɛ́ ndúú nanááⁿ 'iiⁿ'yāⁿ. ) KVɛ́ɛ́ chi cānee ngiinú 'áámá cosa yeⁿ'é Dendyuūs tan'dúúcā 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ canee ngiinu ntúuⁿ yā, chi Dendyuūs nduuchí yā 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'e nguaaⁿ tinaⁿ'ā, tan'dúúcā 'iiⁿ'yāⁿ chi n'dai taaví ndúúcū 'iiⁿ'yāⁿ chi nguɛɛ n'dai taavi. G Chuū ngaⁿ'á ngií n'diī. Tan'dúúcā chi 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ ngaⁿ'á yā chi nguɛ́ɛ́ cuaacu, 'tíícā 'úú i'teenú Ndyuūs yeⁿ'ē chiidá 'nū s'ééⁿ. Ní 'úú i'teenú tanducuéⁿ'ē dendu'ū chi cánéé nguūⁿ na ley ndúúcū nduudu yeⁿ'ē profetas chi caⁿ'a nduudu yeⁿ'e Ndyuūs. G Ní nguɛ́ɛ́ cuuví caaⁿ'máⁿ yā chi chuū idiíⁿ. 4a Nguɛ́ɛ́ ndaāca yā 'úú chi nguⁿ'ú ndúúcū mar 'áámá 'iiⁿ'yāⁿ, ní nguɛ́ɛ́ diíⁿ chi n'deee n'dáí 'iiⁿ'yāⁿ nguɛɛ snéé 'diíⁿ yā, ní nguɛ́ɛ́ ndúú ná yáacū templo miiⁿ, ní nguɛ́ɛ́ ndúú ná yaācū sinagoga, ní nguɛ́ɛ́ na yáaⁿ 'cūū.  Ti ní deenu nī maaⁿ taandúū ndichúúví nguuvi chí chɛɛ́ na yáāⁿ Jerusalén chi cuuvi cu'teenú Dendyuūs. wg Tuu'mi ní ca'a gobernador señal Pablo chi caaⁿ'maⁿ sa. Pablo miiⁿ n'guɛɛcútaⁿ'ā sa: 'Úú deenú ti 'āā nééné 'āā 'naaⁿ canee nī juez yeⁿ'ē nación 'cūū. 'Úú ngaⁿ'á yeⁿ'ē maáⁿ ndúúcū confianza. eC 'Iiⁿ'yāⁿ Israel s'eeⁿ ngaⁿ'á yā chi 'tíícā chi caⁿ'a Tértulo miiⁿ. Dicho'ó yā saⁿ'ā s'eeⁿ chi tun'dáá nuuⁿndi yeⁿ'e Pablo chi ndáa sá nanááⁿ n'diī. Maaⁿ ní taachi diiⁿ nī juzgar cadíínuuⁿ nī yeⁿ'é nducuéⁿ'ē dendu'ū dɛ'ɛ̄ cáávā chi tun'dáá 'nū nuūⁿndī yeⁿ'ē sa. ;oComandante yeⁿ'ē 'áámá taaⁿ soldado chi nguuvi Lisias ndáa sa naachi snée 'nū ni sta'a sa Pablo ndúúcū vaadi diituú yeⁿ'ē sa ni divíi sa Pablo na ta'á 'nū. $ANí neⁿ'e ntúuⁿ sa divaatí sa yaācū templo. Sta'á 'nū saⁿ'ā ní neⁿ'é 'nū cadíínuuⁿ 'nū yeⁿ'ē sa tan'dúúcā ley yeⁿ'é 'nū. OSáⁿ'a 'cūū nééné itee sa vaadī 'caā'vā nús'uū yáāⁿ vaacú 'nū. Níícú ididáⁿ'a sa 'iiⁿ'yāⁿ nguaaⁿ nducyáácá 'iiⁿ'yāⁿ Israel s'eeⁿ chi snée yā núúⁿmáⁿ iⁿ'yeeⁿdī. Ní saⁿ'ā miiⁿ ngaⁿ'ā ntiiⁿnyuⁿ sa yeⁿ'ē 'iiⁿ'yāⁿ chi nazarenos chi i'téénu yā Jesús. :mChi 'āā ntɛ́ɛ́ tee 'nū vaadī 'caa'va n'dīī 'naaⁿ tiempo ngiicá nanááⁿ n'diī chi n'dai chi 'caandiveeⁿ nī yeⁿ'e 'nū ndúúcū vaadī n'dai yeⁿ'é nī. Y~+N'diī, Félix chi n'dai taavi n'diī, nús'uū ní ch'iindiveéⁿ 'nū nduudu yeⁿ'é nī nducuéⁿ'ē tiempo nducuéⁿ'ē cuaaⁿ ní caⁿ'á 'nū Ndyuūs nadíí'vɛ n'diī cáávā chi diíⁿ nī. %}CTaachí gobernador Félix 'cai yā Pablo miiⁿ tuu'mi ní saⁿ'ā chi nguuvi Tértulo caⁿ'a sa nuuⁿndí yeⁿ'ē Pablo miiⁿ ní caⁿ'a sa: Déénu 'nū ti cááva nī, n'dīī Félix, vɛ́ɛ́ vaadī yeenú 'nū ní 'āā nin'guɛɛtinée 'nū ndúúcū vaadī 'diīíⁿ ch'ɛɛtɛ. Nééné n'deee n'dáí déndu'ū chi n'dai na yáāⁿ vaacú 'nū cáávā vaanicadiinúuⁿ n'dáí yeⁿ'é nī. \| 3Cho'ō nyuⁿ'u nguuvi ní ca'aí chiiduú ch'ɛɛtɛ ca yeⁿ'e Israel chi nguuvi Ananías ndúúcū náⁿ'ā 'iiⁿ'yāⁿ ndiicúū ndúúcū 'áámá saⁿ'ā chi nguuvi sa Tértulo. Saⁿ'ā miiⁿ neené n'dɛɛvɛ́ indee sa. 'Iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ chiī yā nanááⁿ gobernador ní caaⁿ'máⁿ yā contra yeⁿ'e Pablo miiⁿ. {w#Ní caⁿ'a yā chii yā Pablo: Cu'neeⁿ veéⁿ yeⁿ'ē di taachi ndaa sa chi tun'dáá nuuⁿndi yeⁿ'ē di. Ní dicho'ó yā 'áámá saⁿ'ā soldado chi diiⁿ cuidado saⁿ'ā na váácū Herodes naachi diiⁿ juzgar 'iiⁿ'yāⁿ.+zO"Gobernador miiⁿ ch'eéⁿ yā carta ní tiinguunéeⁿ yā: ¿Tií yáⁿ'āa saⁿ'ā? Ní tumicadíínuuⁿ yā chi saⁿ'ā ní yeⁿ'e yáⁿ'āa Cilicia. )yK!Taachí ndaá yā 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ na yáāⁿ Cesarea, ca'á yā carta gobernador Félix ní diíⁿ yā presentar ntúuⁿ Pablo nanááⁿ gobernador. 8xi Chidɛɛvɛ táámá nguuvi ní soldado chi sndúū 'yuúdūu cueⁿ'é yā ndúúcū Pablo ní náⁿ'a yā nguɛɛcunée yā na va'āī ch'ɛɛtɛ naachi canéé vácūū. &wESoldado s'eeⁿ sta'á yā Pablo tan'dúúcā chi caⁿ'a yā chīi yā saⁿ'ā ní nguiinū miiⁿ candɛ́ɛ yā saⁿ'ā ná yáāⁿ Antípatris. @vyTaachí 'úú chicadiinúúⁿ chi nduuvidaamá yā contra yeⁿ'ē saⁿ'á 'cūū, hora miiⁿ dicho'ó saⁿ'ā nanááⁿ n'diī. Ní ngaⁿ'á ngií saⁿ'ā chi tun'dáá nuuⁿndi yeⁿ'ē sa chi chīi yā nanáaⁿ nī. Ní cuuví yā n'diī dɛ'ɛ̄ chi canée yā ndúúcu sa. N'dáácā canée nī. eM~"}V{zzyxww uYtUsrOq|p7onlmlZkMiNdís'tiī ní yeⁿ'é Ndyuūs ndís'tiī. Ní Ndyuūs dineⁿ'é yā ndís'tiī ní nndɛɛvɛ yā ndís'tiī chi cuuvi yeⁿ'é yā ndís'tiī. Maaⁿ ní ndís'tiī canee chi diya'áí nī 'iiⁿ'yāⁿ ní din'daāca cá nī. Nguɛ́ɛ́ dich'ɛɛtɛ́ nī maáⁿ nī naati diíⁿ nī nducuéⁿ'ē ndúúcū vaadī ndiicúúⁿ. 3[_D Caati nanááⁿ Jesucristo miiⁿ nguɛ́ɛ́ dɛ'ɛ̄ vɛɛ nduuti chi 'iiⁿ'yāⁿ nguɛ́ɛ́ yeⁿ'ē ndaata 'iiⁿ'yāⁿ Israel o 'iiⁿ'yāⁿ chi yeⁿ'e ndaata 'iiⁿ'yāⁿ Israel. Nguɛ́ɛ́ dɛ'ɛ̄ vɛɛ nduuti chi 'iiⁿ'yāⁿ ní circuncidado yā o nguɛ́ɛ́ circuncidado yā. Nguɛ́ɛ́ dɛ'ɛ̄ vɛɛ nduuti chi 'iiⁿ'yāⁿ tan'dúúcā chi snéé yúúní, o nduuti chi 'iiⁿ'yāⁿ tan'dúúcā chi 'iitī 'cuɛɛti. Nguɛ́ɛ́ dɛ'ɛ̄ vɛɛ nduuti chi 'iiⁿ'yāⁿ chi dichíí'vɛ̄ 'iivi yeⁿ'é yā, o 'iiⁿ'yāⁿ chi snéé libre yā. Dámaāⁿ dichíí'vɛ̄ chi 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ ní yeⁿ'e Cristo ní Cristo caneé yā nduucú yā. ZD Ní maaⁿ ní cuerpo yeⁿ'é nī ní tan'dúúcā cuerpo chi ngai chi Ndyuūs din'dái yā. Ní nguuvi nguuvi diíⁿ yā chi ndís'tiī cuuví nī tan'dúúcā Ndyuūs, 'tiicá nī. Ní 'íícú Ndyuūs diíⁿ yā chi cuuvi deenu cá nī yeⁿ'é Ndyuūs. Y D Nguɛ́ɛ́ caaⁿ'máⁿ nī nduudu yaadi 'aama nī ndúúcū taama nī. Nguɛ́ɛ́ diíⁿ nī 'túúcā caati 'āā dicuenta nī tan'dúúcā chi 'āā ch'iī cuerpo yeⁿ'é nī ndúúcū nducuéⁿ'ē chi nguɛ́ɛ́ n'dááca chi 'āā diíⁿ nī. XDMaaⁿ ní 'āā ntɛ́ɛ́ diíⁿ nī nuuⁿndi. Nguɛ́ɛ́ ditaáⁿ nī, nguɛ́ɛ́ caaⁿ'maⁿ taáⁿ nī. Nguɛ́ɛ́ diíⁿ nī cosas chi nguɛɛ n'daācā 'aamá nī ndúúcū taamá nī. Nguɛ́ɛ́ caaⁿ'máⁿ nī 'iiⁿ'yāⁿ chííⁿ chi nguɛ́ɛ́ n'daāca chi maáⁿ yā diíⁿ yā. Nguɛ́ɛ́ caaⁿ'máⁿ nī mar 'áámá nduudu chi nguɛ́ɛ́ n'daacā. MWD'Tíícā 'āā dinuuⁿndí ndís'tiī tiempo chi 'āā chó'ōo. $VADNducuéⁿ'ē chuū ní nuuⁿndi. Ní Ndyuūs diíⁿ yā castigar nducyáácá 'iiⁿ'yāⁿ chi nguɛ́ɛ́ diíⁿ yā tan'dúúcā chi ngaⁿ'a yā. 'UGDMaaⁿ ní diiⁿ yú cuenta chi ch'iī cuerpo yeⁿ'e yú ní 'āā ntɛ́ɛ́ diiⁿ yú nuuⁿndi. N'diichí nī, vɛ́ɛ́ nuuⁿndi nguaáⁿ nī. Neⁿ'é nī 'áámá saⁿ'ā o 'aama n'daataá chi nguɛ́ɛ́ yeⁿ'é nī. Ní neⁿ'é nī diíⁿ nī cosa chi nguɛ́ɛ́ yeⁿ'é Ndyuūs. Ní neⁿ'é nī n'diichí nī 'áámá n'daataá o 'áámá sáⁿ'ā chi nguɛ́ɛ́ yeⁿ'é nī. Ní neⁿ'é nī dendu'ū chi nguɛ́ɛ́ yeⁿ'e nī. 'Tiicá nī. Ní canee nī tan'dúúcā chi i'téénu nī ídolos chi imágenes. T1DMaaⁿ vida yeⁿ'e yú ní cuaacu chí Cristo. Ní taachi ndaa Cristo taama vmnéⁿ'ēe tuu'mi ní s'uuúⁿ ndaa yú nduucú yā ní vɛ́ɛ́ parte yeⁿ'e yú nduucú yā na va'ai chɛɛti nguuvi. Yeⁿ'e vida ndiicúū yeⁿ'ē yú ní yeⁿ'e vidā ngai yeⁿ'ē yú WS'D'Tíícā ndís'tiī ní ch'īi nī dáámá ndúúcū Cristo ní caneé nī tan'duucā chi ch'iī cuerpo yeⁿ'é nī. Maaⁿ ní canúúⁿ n'de'ei vida yeⁿ'é nī ndúúcū Cristo nanááⁿ Ndyuūs. R-DNí nadacadíínuuⁿ nī yeⁿ'e nducuéⁿ'ē chi yeⁿ'e Ndyuūs ní nguɛ́ɛ́ yeⁿ'ē nducuéⁿ'ē chi vɛ́ɛ́ iⁿ'yeeⁿdí 'cūū. Q 'DMaaⁿ ní chi ndís'tiī ní 'āā nduuchí nī yeⁿ'ē nguaaⁿ tináⁿ'ā dáámá ndúúcū Jesucristo, ndís'tiī in'nuúⁿ nī dendu'ū chi yeⁿ'ē va'ai chɛɛti nguuvi naachi Cristo vɛɛ́ yā lado yeⁿ'e honor yeⁿ'ē Ndyuūs chí lado tá cuaacú yā. hPIDCuaacu chi 'iiⁿ'yāⁿ sta'á yā reglas miiⁿ tan'dúúcā chi ch'iⁿ'i chi yeⁿ'ē vaadī deenu yeⁿ'é 'iiⁿ'yāⁿ. Reglas miiⁿ ch'iⁿ'i chi yeⁿ'ē religión chi ngaⁿ'ā chi 'iiⁿ'yāⁿ canéé chí dich'ɛɛtɛ́ yā ángeles. Ní reglas miiⁿ ch'iⁿ'ī chí 'iiⁿ'yāⁿ canéé chí ndiicuúⁿ yā maáⁿ yā ní ch'iⁿ'i chi 'iiⁿ'yāⁿ canéé chí 'cueenú yā cuuvi na cuerpo yeⁿ'e yā. Naati nguɛ́ɛ́ dichíí'vɛ̄ mar 'áámá regla yeⁿ'ē chí diiⁿ ayudar 'iiⁿ'yāⁿ caati nguɛɛ dinuuⁿndí yā tan'dúúcā chi neⁿ'e diiⁿ cuerpo yeⁿ'é yā.zOmDNí reglas miiⁿ chííⁿ chi 'iiⁿ'yāⁿ din'dái yā ní chííⁿ chí ca'cueeⁿ yā 'iiⁿ'yāⁿ. Nducuéⁿ'ē reglas 'cūū nguɛ́ɛ́ dichíí'vɛ̄ caati Ndyuūs ca'á yā 'iiⁿ'yāⁿ cosas caati cuuvi che'é yā yeⁿ'ē. NDNguɛ́ɛ́ tuu'ví nī chuū, nguɛ́ɛ́ che'é nī cosa 'cūū, ní nguɛ́ɛ́ cuta'á nī cosa 'cūū na ta'á nī. nMUDMaaⁿ ní ndís'tiī 'āā ch'īi nī taachi ch'iī Jesucristo. Ní canée nī libre yeⁿ'e reglas yeⁿ'e iⁿ'yeeⁿdí 'cūū. Maaⁿ ní, ¿dɛ́'ɛ̄ cuuvi chi n'gɛɛtinéé ndís'tiī tan'dúúcā chi yeⁿ'e iⁿ'yeeⁿdí 'cūū ndís'tiī? ¿Dɛ́'ɛ̄ cuuvi chi i'téénu nī reglas yeⁿ'ē iⁿ'yeeⁿdí 'cūū chi ngaⁿ'a 'tíícā? LLD'Iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ nguɛ́ɛ́ caneé yā ndúúcū nduudu cuaacu yeⁿ'é Jesucristo. Cristo miiⁿ ní tiiiⁿ yeⁿ'e cuerpo yeⁿ'é yā chi 'iiⁿ'yāⁿ chi i'téénu yā 'yā. Ní Cristo miiⁿ ní diíⁿ yā chi nducuéⁿ'ē 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'é yā ní n'giita yā caati i'téénu cá yā yeⁿ'é yā. Ní Cristo miiⁿ diíⁿ yā chi nducyaaca 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'é yā caneé yā tan'dúúcā chi nduuvi daamá yā tan'dúúcā cuerpo yeⁿ'e yú nduuvidaama yeⁿ'ē ndúúcū 'iini ndíí nduū. 'Tíícā diíⁿ Cristo tan'dúúcā chi neⁿ'e Ndyuūs. -KSDNguɛ́ɛ́ nadacadíínuuⁿ nī yeⁿ'e 'iiⁿ'yāⁿ chi diíⁿ yā condenar ndís'tiī caati ngaⁿ'a yā chí n'diichí yā visiones. 'Iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ nadacadíínuuⁿ yā chi n'gɛɛtɛ maáⁿ yā caavā cosas chi n'diichí yā. 'Iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ ngaⁿ'a yā chi canee chi ndiicuúⁿ nī maáⁿ nī ní dich'ɛɛtɛ́ nī ángeles. 'Iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ diíⁿ yā cosas chi nguɛ́ɛ́ deenú yā yeⁿ'ē ní n'gɛɛtɛ maáⁿ yā caavā chi nadacadíínuuⁿ yā yeⁿ'e cosas chi candɛɛ̄ yeⁿ'ē maaⁿ tiíⁿ yā. CJDNducuéⁿ'ē 'viicu ndúúcū chi diíⁿ 'iiⁿ'yāⁿ ní ch'iⁿ'i yeⁿ'e Cristo chi cuchiī, naati nducuéⁿ'ē chuū cuaacu nííⁿnyúⁿ ngaⁿ'ā chi yeⁿ'e Cristo miiⁿ. yIkDMaaⁿ ní nguɛ́ɛ́ nacadíínuuⁿ nī yeⁿ'e 'iiⁿ'yāⁿ chi diíⁿ yā condenar ndís'tiī caavā dendu'ū chi nguɛ́ɛ́ chi nge'é nī ndúúcū chi ngi'i nī o ndúúcū yeⁿ'ē chi diíⁿ nī taachi vɛ́ɛ́ 'viicu s'eeⁿ ndúúcū 'viicu yeⁿ'e 'iiyū ngai ndúúcū 'viicu yeⁿ'e sábado chí nguuvi chi ntaaví'tuunúūⁿ 'iiⁿ'yāⁿ. H5DNí taachi Cristo ch'īi yā na cruz cuchɛɛ́ yā yeⁿ'e nducuéⁿ'ē 'iiⁿntyéⁿ'ē yeⁿ'e espíritu chi nguɛ́ɛ́ n'daacā ndúúcū poder yeⁿ'é yā. Ní diíⁿ yā chi 'cuinaaⁿ espíritu s'eeⁿ nanááⁿ nducyáácá espíritus. Ní Cristo ch'iⁿ'í yā nducyáácá 'iiⁿ'yāⁿ chi chɛ́ɛ yā yeⁿ'e espíritus. In'nuúⁿ nī nducuéⁿ'ē chi yeⁿ'ē va'ai chɛɛti nguuvi GDCuááⁿ vmnaaⁿ canee yú ndúúcū nducuéⁿ'ē cuenta yeⁿ'e nuuⁿndi yeⁿ'e yú ti nguɛɛ diiⁿ yú tan'dúúcā chi ngaⁿ'a ley yeⁿ'é Ndyuūs. Ní cáávā ley miiⁿ ní cuenta yeⁿ'e nuuⁿndi yeⁿ'e yú diiⁿ condenar s'uuúⁿ. Naati Cristo nadíí'vɛ yā 'áámá vmnéⁿ'ēe cuenta yeⁿ'e nuuⁿndi yú taachi ch'īi yā na cruz cáávā s'uuúⁿ. Ní cáávā chi ch'īi yā cáávā s'uuúⁿ ní tan'dúúcā chi nadatuūví yā ley miiⁿ ti nguɛ́ɛ́ cuuvi condenar s'uuuⁿ. pFYD Ní tiempo chi chó'ōo espíritu yeⁿ'e ndís'tiī ní n'diī cucáávā nuuⁿndi chi diíⁿ nī. Ní nguɛ́ɛ́ ndís'tiī 'iiⁿ'yāⁿ circuncidado yā ndís'tiī. Naati maaⁿ ní Ndyuūs tee yā vida cueⁿ'e daāⁿmaⁿ ndís'tiī dáámá dáámá ndúúcū Cristo ti Ndyuūs nadanch'ɛɛcú yā yeⁿ'ē tanducuéⁿ'ē nuuⁿndi yeⁿ'é nī. sE_D Ní taachi chɛɛdinuūⁿniⁿ yā ndís'tiī, tuu'mi ní caneé nī tan'dúúcā chí ch'ɛɛchí nī na yáinyāⁿ ndúúcū Cristo ní caneé nī tan'dúúcā chi nadacueéⁿ nī yeⁿ'ē nguaaⁿ tináⁿ'ā ndúúcū Cristo. 'Tííca rā váá caati i'téénu nī poder yeⁿ'e Ndyuūs chi diiⁿ chi nacueeⁿ Jesucristo yeⁿ'ē nguaaⁿ tináⁿ'ā. {DoD Ndís'tiī nguɛ́ɛ́ 'iiⁿ'yāⁿ circuncidado yā na cuerpo yeⁿ'é yā. Naati cáávā chi ndís'tiī ní yeⁿ'e Jesucristo ndís'tiī, Cristo ní diíⁿ yā cuenta chi ndís'tiī tan'dúúcā 'iiⁿ'yāⁿ chí circuncidado yā ndís'tiī taachi Jesucristo nadanguáⁿ'ai yā ndís'tiī yeⁿ'e poder yeⁿ'e nuūⁿndī chi vɛ́ɛ́ na cuerpo yeⁿ'é nī. uCcD Ní nducuéⁿ'ē chi vɛ́ɛ́ ní yeⁿ'e ndís'tiī caati ndís'tiī ní yeⁿ'e Cristo ndís'tiī. Jesucristo miiⁿ ní ndíí tiiⁿ yā yeⁿ'e tanducuéⁿ'ē 'iiⁿ'yāⁿ ní yeⁿ'e tanducuéⁿ'ē 'iiⁿntyéⁿ'ē yeⁿ'e tanducuéⁿ'ē nación ní yeⁿ'e tanducuéⁿ'ē poder yeⁿ'e yááⁿn'guiinūuⁿ chi vɛ́ɛ́ na iⁿ'yeeⁿdí 'cūū. >BuD Caati nducuéⁿ'ē chi vɛ́ɛ́ ní yeⁿ'e Ndyuūs ndúúcū daiya yā Jesucristo. Jesucristo miiⁿ ní Ndyuūs 'yā ní dáámá yā ndúúcū chiidá yā. 'Tííca yā. xAiDMaaⁿ ní diíⁿ nī cuidado ndís'tiī yeⁿ'e maáⁿ nī chí mar 'áámá saⁿ'ā nguɛ́ɛ́ castaⁿ'a sa ndís'tiī caavā vaanicadíínuūⁿ ch'ɛɛtɛ́ yeⁿ'ē sa ndúúcū nduudu yaadi yeⁿ'ē sa. Ní nguɛ́ɛ́ cannche'ei sa ndís'tiī caati nduudu yeⁿ'ē sa chí sta'a sa yeⁿ'e vaanicadíínūuⁿ yeⁿ'e 'iiⁿ'yāⁿ ní yeⁿ'e costumbre yeⁿ'é 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'é iⁿ'yeēⁿdī. Ndíí nguɛ́ɛ́ sta'a sa yeⁿ'ē vaanicadíínūuⁿ yeⁿ'é Cristo. @DNí canéé chi diiⁿ n'daacá nī ndúúcū nducuéⁿ'ē caati cu'téénu cá nī Jesucristo. Ní cu'téénu cá nī nguuvi nguuvi tan'dúúcā chi ch'eēⁿ ndís'tiī. Ní nguɛ́ɛ́ ndaacadaamí nī yeⁿ'e chi i'teenú nī. Ní cuéⁿ'é daāⁿmaⁿ ngaⁿ'á nī, gracias Ndyuūs ti yeⁿ'é yā ndís'tiī. Yeⁿ'é vida ngai yeⁿ'é 'iiⁿ'yāⁿ chi yeⁿ'e Cristo q?[DMaaⁿ ní tan'dúúcā chi i'téénu nī Señor Jesucristo yeⁿ'ē yú 'tiicá ntúūⁿ ndís'tiī chi yeⁿ'é Cristo canéé chi n'gɛɛtinéé n'daacá nī cáávā Señor Jesucristo yeⁿ'ē yú nginnee yā ndís'tiī. 1>[DNí chuū ngaⁿ'á caati 'áárá chi nguɛɛ caneé ndúúcū ndís'tiī cuuvi deenú nī chi nadacadíínuúⁿ taavi yeⁿ'e ndís'tiī. Ní yeenú taavi 'úú taachi n'giindiveéⁿ chi n'daacā idiíⁿ nī ní díítuu caneé nī ndúúcū nduudu cuaacu yeⁿ'e Cristo chi i'téénu nī. =DNí nducuéⁿ'ē chuū ngaⁿ'á chi nguɛ́ɛ́ du'ū vɛɛ cannche'ei ndís'tiī ndúúcū nduūdū yaadi yeⁿ'é yā. a<;DCaati ndúúcū Cristo miiⁿ tanducuéⁿ'ē chi vɛ́ɛ́ yeⁿ'ē vaadī deenu ndúúcū vaadī cadiinuuⁿ ní yeⁿ'é yā ndúúcū nducueⁿ'ē cosa chi cunúúⁿ n'de'ei yeⁿ'e nducyáácá 'iiⁿ'yāⁿ. ;#DNeⁿ'é chi nducyáácá 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ ndúúcū ndís'tiī cuuvi diitú nī ndúúcū staava yeⁿ'é nī. Ní nguɛ́ɛ́ 'va'á nī. Ní dáámá nadacadíínuuⁿ nī, ni dineⁿ'é nī 'aamá nī taama nī. Ní deenu cá nī yeⁿ'e nducuéⁿ'ē vaadī cuaacu, ní diituu caneé nī ndúúcū chi i'téénu nī. Ní 'íícú cuuvi deenu cá nī chiiⁿ chi Ndyuūs cunuuⁿ n'de'éí yā chi yeⁿ'e maaⁿ Jesucristo miiⁿ. Ní 'íícú cuuvi diituu cá nī ndúúcū chi i'téénu nī yeⁿ'e Jesucristo. s: aD'Úú neⁿ'é chi ndís'tiī cadíínuuⁿ nī chi díítuú diíⁿ ntiiⁿnyuⁿ caavā ndís'tiī ní cáávā 'iiⁿ'yāⁿ chi snéé na yáāⁿ Laodicea, ní cáávā 'iiⁿ'yāⁿ chi nguɛ́ɛ́ n'diichi tandii yā naáⁿ. 09 [DNí cáávā chuū 'úú idiíⁿ ntiiⁿnyúⁿ 'cūū, ní diíⁿ diituú taavi nducuéⁿ'ē tiempo ndúúcū nducuéⁿ'ē poder chi Ndyuūs itée yā 'úú.J8 DNús'uu ní ngaⁿ'á 'nū nduudu cuaacu yeⁿ'é Cristo nanááⁿ nducyaaca 'iiⁿ'yāⁿ. Ní nducuéⁿ'ē ngi'cueéⁿ 'nū 'iiⁿ'yāⁿ ndúúcū vaadī deenu caati cuuvi deenú n'daacá yā nduudu cuaacu yeⁿ'é Ndyuūs. Ní cuuvi yeⁿ'é Cristo 'iiⁿyāⁿ ní n'daacā caneé yā nanááⁿ Jesucristo. L7 DNíícú Ndyuūs neⁿ'é yā chi nducyáácá 'iiⁿ'yāⁿ chi yeⁿ'é yā, 'iiⁿ'yāⁿ chi Israel s'eeⁿ yā ndúúcū 'iiⁿ'yāⁿ chí nguɛ́ɛ́ Israel s'eeⁿ yā, nducyaaca yā cuuvi deenú yā vaadī 'cuiica yeⁿ'ē chi canúúⁿ n'de'ei. Chuū ní secreto miiⁿ. Cristo caneé yā ndúúcū ndís'tiī chi nguɛ́ɛ́ 'iiⁿ'yāⁿ Israel yā. Ní ndúúcū Cristo miiⁿ snee ngiinú nī chi caⁿ'á nī na va'ai chɛɛti nguuvi. l6 SDNí nduudú 'cūū nguɛ́ɛ́ deenú 'iiⁿ'yāⁿ caati canúúⁿ n'de'ei ndii tiempo chi 'āā 'cuɛ́ɛ́ 'iiⁿ'yāⁿ iⁿ'yeeⁿdí 'cūū, naati maaⁿ ní chuū ch'iⁿ'i Cristo nanááⁿ 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'é yā. ,5 SDNdyuūs tee yā ntiiⁿnyuⁿ 'cūū yeⁿ'é chi diíⁿ ntiiⁿnyuⁿ yeⁿ'e yaacū yeⁿ'é yā. Ní diíⁿ ntiiⁿnyuⁿ yeⁿ'e Ndyuūs nguaaⁿ ndís'tiī chi nguɛ́ɛ́ yeⁿ'ē ndaata Israel caati 'tííca cuuvi cuaacu nduudu yeⁿ'e Ndyuūs chi ngaⁿ'a ndii cuááⁿ vmnaaⁿ. =4 uDMaaⁿ ní yeenú taaví yeⁿ'ē chi n'geenú ngii cucáávā ndís'tiī chi i'téénu nī nduudú 'cūū. Ní 'tíícā maaⁿ ní yeenú taaví chi 'cueenú cuuvi na cuerpo yeⁿ'é tan'dúúcā chi ch'eenú chiī Cristo na cuerpo yeⁿ'e yā cucáávā 'iiⁿ'yāⁿ chi i'téénu yā 'iiⁿ'yāⁿ ní yeⁿ'e cuerpo yeⁿ'e yā. Ní 'tíícā diíⁿ cumplir vaadī ya'ai yeⁿ'e Cristo cucáávā 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'e yā. m3 UDMaaⁿ ní canee chi i'téénu n'daacá nī nduudu cuaacu ní cunee diitú nī ndúúcū chi i'téénu nī chi yeⁿ'e Cristo. Ní cu'téénu cá nī nduudu cuaacu yeⁿ'e Jesucristo chi ch'iⁿ'i chɛ́ɛ́ chi cuuvi yeⁿ'e yú ní yeⁿ'ē chi cunee ngiinu yú. Ní nguɛ́ɛ́ divíi nī yeⁿ'e nduudu cuaacu yeⁿ'e Jesucristo ti n'daacā canee nī nanáaⁿ yā ní cunee ngiinu cá nī. Nduudu cuaacú 'cūū yeⁿ'e Jesucristo miiⁿ maaⁿ ní 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ cheⁿ'e yā candɛɛ yā chí cuuvi yeⁿ'ē nducyáácá 'iiⁿ'yāⁿ chi snéé na iⁿ'yeeⁿdí 'cūū. Ní nduudu cuaacu miiⁿ chiiⁿ chi 'úú Pablo ngaⁿ'a caati 'tíícā ntiiⁿnyuⁿ yeⁿ'é. Pablo nginneé yā 'iiⁿ'yāⁿ chi yeⁿ'e Jesucristo 2 3DNí diíⁿ yā chi nduuvidaamá nī ndúúcū Ndyuūs cáávā chi cuerpo yeⁿ'e Jesucristo ch'iī na cruz. Ní Jesucristo ch'īi yā caavā s'uuúⁿ chi ndaa yā ndúúcū s'uuúⁿ nanááⁿ Ndyuūs Chiida yú. Ní Cristo ch'iⁿ'í yā chi s'uuúⁿ ní yeⁿ'é Ndyuūs s'uuúⁿ ní dɛɛvɛ vida yeⁿ'ē yú. Níícu 'āā ntɛ́ɛ́ caaⁿ'maⁿ Ndyuūs chi vɛ́ɛ́ nuuⁿndi yeⁿ'e yú. 11 ]DNí tiempo chi 'āā chó'ōo ndís'tiī ní tan'dúúcā 'iiⁿ'yāⁿ chi snúuⁿ yā yúúní 'tíícā ndís'tiī. Ní nguɛɛ deenú nī Ndyuūs caati diíⁿ nī cosas chi nguɛ́ɛ́ n'daāca. Ní ndís'tiī ní contra yeⁿ'e Ndyuūs ndís'tiī. Ní nguɛ́ɛ́ n'daacā staava yeⁿ'é nī. Naati maaⁿ ní Ndyuūs nch'ɛɛcú yā nuuⁿndi yeⁿ'e ndís'tiī. Maaⁿ ní amigos yeⁿ'é Ndyuūs ndís'tiī. K0 DNí cucáávā Cristo miiⁿ Ndyuūs Chiida yú neⁿ'é yā diíⁿ yā chi cuuvi yeⁿ'é Cristo tanducuéⁿ'ē dendu'ū taama vmnéⁿ'ēe tan'dúúcā tanducuéⁿ'ē chi vɛ́ɛ́ vmnááⁿ vmnaaⁿ na va'ai chɛɛti nguuvi. 'Tiicá ntúūⁿ cuuvi yeⁿ'é yā tanducuéⁿ'ē chi vɛ́ɛ́ na iⁿ'yeeⁿdí 'cūū. Ní diíⁿ yā chi vɛ́ɛ́ vaadī 'diiíⁿ cáávā yuuúⁿ yeⁿ'ē Jesucristo chi can'daā taachi ch'īi yā na cruz. ~/ wDNí Ndyuūs Chiida yú neⁿ'é yā chi Cristo miiⁿ caneé yā ndúúcū nducuéⁿ'ē poder chi yeⁿ'é Ndyuūs. . !DNí Cristo miiⁿ ní tiíⁿ yā yeⁿ'e cuerpo chi yaācū yeⁿ'e yā chi nducyaaca 'iiⁿ'yāⁿ chi i'téénu yā Cristo. Ní ca'á yā vida 'iiⁿ'yāⁿ chi yeⁿ'e cuerpo yeⁿ'é yā. Ní Cristo miiⁿ vmnááⁿ vmnaaⁿ 'iiⁿ'yāⁿ chi nduuchí yā yeⁿ'ē nguaaⁿ tináⁿ'ā, caati lugar chi vmnááⁿ vmnaaⁿ cuuvi yeⁿ'é yā yeⁿ'e nducuéⁿ'ē dendu'ū chi vɛ́ɛ́. J- DCristo miiⁿ ní ngaⁿ'a ntiiⁿnyúⁿ yā yeⁿ'e tanducuéⁿ'ē dendu'ū. Ní Cristo miiⁿ diíⁿ yā chi tanducuéⁿ'ē dendu'ū chi vɛ́ɛ́ canéé lugar yeⁿ'ē ndúúcū orden. , 3DNí Ndyuūs yeⁿ'e yú ndúúcū Cristo miiⁿ din'dái yā tanducuéⁿ'ē dendu'ū chi vɛ́ɛ́. Din'dái yā tanducuéⁿ'ē dendu'ū chi vɛ́ɛ́ nanguuvi. 'Tiicá ntúūⁿ na yáⁿ'āa yeⁿ'ē chi inaaⁿ yú ndúúcū yeⁿ'ē chi nguɛ́ɛ́ inaaⁿ yú. N'dáá rá chi vɛ́ɛ́ ángeles chi yeⁿ'e Ndyuūs ndúúcū ángeles chi yeⁿ'e yááⁿn'guiinūuⁿ chi ngaⁿ'ā ntiiⁿnyuⁿ na 'yúúné ndúúcū 'iiⁿntyéⁿ'ē chi ngaⁿ'á yā ntiiⁿnyuⁿ yeⁿ'ē naciones na iⁿ'yeeⁿdí 'cūū ndúúcū 'iiⁿntyéⁿ'ē ndúúcū poder yeⁿ'e yā, tanducuéⁿ'ē ní Cristo miiⁿ din'dái yā ní 'iivi yeⁿ'e tanducuéⁿ'ē. O+ DJesucristo ní tan'dúúca Ndyuūs chiida yú chi nguɛ́ɛ́ inaaⁿ yú, 'tiicá yā. Ní Cristo miiⁿ 'āā canéé yā vmnááⁿ vmnaaⁿ chi din'dái yā núúⁿmáⁿ íⁿ'yeeⁿdī. -* UDNíícú Jesucristo cuaí yā s'uuúⁿ ndúúcū precio chi yuūúⁿ yeⁿ'é yā taachi ch'īi yā na cruz cucáávā s'uuúⁿ. Ní cáávā chuū Ndyuūs nadach'ɛɛcú yā s'uuúⁿ yeⁿ'e nuūⁿndī yeⁿ'e yú. Chi nduuvidaama yú ndúúcū Ndyuūs cucáávā chi Cristo ch'īi yā 0) [D Canéé chi ca'á nī gracias Ndyuūs caati nadanguáⁿ'ai yā s'uuúⁿ yeⁿ'e saⁿ'ā chi ngaⁿ'ā ntiiⁿnyuⁿ yeⁿ'e maaíⁿ. Ní Ndyuūs dicho'ó yā s'uuúⁿ naachi canéé Jesucristo chí ngaⁿ'ā ntiiⁿnyúⁿ yā. Jesucristo ní Daiyá Ndyuūs chi Ndyuūs neⁿ'e taaví yā. 1( ]D Ní ndís'tiī canéé chi ca'á nī gracias Ndyuūs Chiida yú caati Ndyuūs diíⁿ yā ndúúcu yú chí vɛ́ɛ́ parte yeⁿ'e yú naachi cuuvi yeⁿ'e yú ndúúcū 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ chi i'téénu yā Cristo. Ní caⁿ'a yā chi tée yā s'uuúⁿ chi cuuvi yeⁿ'e yú ndúúcū 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ chi yeⁿ'é yā taachi ndaa yú na lugar chí dɛɛvɛ ca naachi Ndyuūs ngaⁿ'a ntiiⁿnyúⁿ yā yeⁿ'ē. >' wD Ngiicá 'nū Ndyuūs chi tée yā ndís'tiī poder yeⁿ'é yā chí ch'ɛɛtɛ ca chí cuuvi diíⁿ nī ntiiⁿnyuⁿ yeⁿ'é nī ndúúcū poder chi yeⁿ'é Ndyuūs. Ní 'íícú ndúúcū paciencia cuuvi cuchɛɛ́ nī yeⁿ'e tanducuéⁿ'ē chi 'iiⁿ'yāⁿ diíⁿ yā ndúúcu nī. Ní yeenú nī. ~& wD Ngaⁿ'angua'á 'nū chi ndís'tiī cuuvi 'cuɛɛtinéé n'daacá nī nanááⁿ Jesucristo ti yeⁿ'é yā s'uuúⁿ. Ní cueⁿ'e daāⁿmaⁿ diíⁿ nī tan'dúúcā chi neⁿ'e Señor yeⁿ'e yú. Ní 'íícú vɛ́ɛ́ n'gui'i yeⁿ'é nī yeⁿ'e tanducuéⁿ'ē chi n'daacā chi idiíⁿ nī. Ní cuuvi 'cueēⁿ ca nī yeⁿ'e vaadī deenu chí yeⁿ'e Dendyuūs. =% uD Ní cáávā chuū ntúūⁿ nús'uu ndii tiempo chi ch'iindiveéⁿ 'nū yeⁿ'e ndís'tiī nguɛ́ɛ́ s'neeⁿ naaⁿ 'nū caⁿ'angua'á 'nū caavā ndis'tiī. Ngiicá 'nū chi maaⁿ Ndyuūs ch'iⁿ'í yā ndís'tiī nducuéⁿ'ē chi neⁿ'é yā chi diíⁿ nī. Ní ngiicá 'nū Ndyuūs chi Espíritu N'dai yeⁿ'é Ndyuūs tée yā ndís'tiī nducuéⁿ'e vaadī deenu ndúúcū vaanīcadíínūuⁿ chi yeⁿ'é Ndyuūs. g$ IDSaⁿ'ā miiⁿ ní ndaa sa nanááⁿ nús'uu ní ngaⁿ'a cuaacu sa yeⁿ'e ndís'tiī. Ní ngaⁿ'a sa chi ndís'tiī dineⁿ'é nī 'iiⁿ'yāⁿ caati Espíritu N'dai yeⁿ'é Ndyuūs caneé yā ndúúcū ndís'tiī. z# oDChuū ní ch'eéⁿ nī yeⁿ'e saⁿ'ā Epafras chi saⁿ'ā chi neené neⁿ'e yú. Ní dáámá nginnee sa s'uuúⁿ. Ní 'áámá canee sa na ntiiⁿnyuⁿ yeⁿ'é Cristo. Ní diiⁿ sa ntiiⁿnyuⁿ yeⁿ'e Cristo nguaaⁿ ndís'tiī. Z" /DNí nduudu miiⁿ ní 'iiⁿ'yāⁿ ngaⁿ'á yā nanááⁿ ndís'tiī, ní maaⁿ ní 'iiⁿ'yāⁿ ngaⁿ'á yā nanááⁿ 'iiⁿ'yāⁿ chi snee núúⁿmáⁿ iⁿ'yeēⁿdī. Ní tan'dúúcā 'áámá cosecha chi vɛ́ɛ́ n'gui'i yeⁿ'ē, 'tíícā nduudu miiⁿ caati n'giita nduudu miiⁿ. 'Tiicá ntúūⁿ nduudu miiⁿ 'cuiita na staava yeⁿ'e ndís'tiī ndii nguuvi chí ch'iindiveéⁿ nī yeⁿ'ē. Ní tuumicadíínuuⁿ cá nī chɛɛ̄ chi cuaacu yeⁿ'e vaadī n'dai yeⁿ'e Ndyuūs yeⁿ'ē yú chi Ndyuūs tee yā s'uuúⁿ ní taacā Ndyuūs dineⁿ'é yā s'uuúⁿ. E! DChuū ní cucáávā chí snéé ngiinú nī chiiⁿ chi cuuvi yeⁿ'é nī chi Ndyuūs nguáín'dai yā na va'ai chɛɛti nguuvi cáávā ndís'tiī. Ní 'āā ch'iindiveéⁿ nī nduudu cuaacu chi yeⁿ'é Cristo. Ní nduudu cuaacu miiⁿ ní cuuvi nanguaⁿ'ai 'iiⁿ'yāⁿ ní vɛ́ɛ́ chi cuuvi yeⁿ'é nī.  D'Tíícā diíⁿ 'nū ti caati náⁿ'ā hermanos yeⁿ'e yú ndaá yā nanááⁿ nús'uu 'āā yaa'ví yā yeⁿ'ē ndís'tiī tan'dúúcā chi i'téénu nī Cristo Jesús ní tan'dúúcā chi dineⁿ'e nī nducyáácá 'iiⁿ'yāⁿ chi yeⁿ'e Ndyuūs. - UDTaachi ngaⁿ'angua'á 'nū, 'úú ndúúcū Timoteo cueⁿ'e daāⁿmaⁿ ca'á 'nū gracias Ndyuūs Chiidá Señor Jesucristo yeⁿ'e yú caavā ndís'tiī.  D'Úú ní ndúúcū hermano Timoteo idinguúⁿ carta 'cūū yeⁿ'e 'iiⁿ'yāⁿ chi yeⁿ'e Ndyuūs ní i'téénu yā Jesucristo, 'iiⁿ'yāⁿ chi snée yā na yáāⁿ Colosas. Neⁿ'é chi Ndyuūs Chiida yú tée yā ndís'tiī vaadī n'dai ca yeⁿ'é yā ndúúcū vaadī 'diiíⁿ yeⁿ'é yā. Pablo ngaⁿ'angua'á yā caava 'iiⁿ'yāⁿ chi i'téénu yā Jesucristo i OD'Úú Pablo 'úú ní 'úú apóstol yeⁿ'e Señor Jesucristo caati 'tíícā neⁿ'é Ndyuūs. zmCaⁿ'á yā yeⁿ'ē chi Dendyuūs ngaⁿ'ā ntiiⁿnyúⁿ yā níícú chi'cueeⁿ yā yeⁿ'ē Señor Jesucristo. Caⁿ'a yā ndúúcū nducyaaca 'iiⁿ'yāⁿ. Mar 'áámá 'iiⁿ'yāⁿ nguɛ́ɛ́ chiicatáaⁿ yā yēⁿ'e yā.;oPablo miiⁿ ní canée yā 'uūvī ndúuyū na 'áámá va'ai chí nadíí'vɛ yā. 'Iiⁿ'yāⁿ mííⁿ diíⁿ yā recibir ndúcyáácá yā chi nndaā na vaacú yā. %Níícú taachi caⁿ'a sa nduudu 'cūū, 'iiⁿ'yāⁿ Israel s'eeⁿ caⁿ'a yā. Nééné n'deeé caⁿ'a yā nguaaⁿ maáⁿ yā. {oMaaⁿ ní cádiinúúⁿ nī chiiⁿ chi Ndyuūs nadach'ɛɛcú yā nuuⁿndi yeⁿ'ē nducyáácá 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ chi nguɛ́ɛ́ yeⁿ'ē ndaata Israel cáávā chi 'tíícā 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ 'caandiveéⁿ yā yeⁿ'e chuū. caati staava yeⁿ'e 'iiⁿ'yāⁿ yáaⁿ 'cūū nééné chɛɛchi, níícú nguɛ́ɛ́ cuuvi tuumicadíínuuⁿ yā ndúúcū staava yēⁿ'e yā ndúúcū veéⁿ yā nguɛ́ɛ́ n'dáácā ch'iindiveéⁿ yā, ndíí nguɛ́ɛ́ n'giindiveéⁿ yā ndúúcū veéⁿ yā, nduutináaⁿ yā ní nnduudí maaⁿ, tí nguɛ́ɛ́ chinaáⁿ yā ndúúcū nduutinaáⁿ yā, ndíí nguɛ́ɛ́ nanguɛɛcundií yā yeⁿ'ē nuuⁿndi yeⁿ'é yā caatí 'úú idiíⁿ chi nduuví n'dáí yā nanduūvā yeⁿ'é yā. [/Cueⁿ'e di yáaⁿ 'cūū níícú cuuvi di 'iiⁿ'yāⁿ: N'giindiveéⁿ di ndúúcū veeⁿ di ní nguɛ́ɛ́ tuumicadiinuuⁿ di; inaaⁿ di ndúúcū nduutináaⁿ di ní nguɛ́ɛ́ i'téénu di; [/Naati nguɛ́ɛ́ nduuvidaamá yā. Ní cuindaacadáámí yā naati vmnááⁿ vmnaaⁿ chi cuindaacadaamí yā Pablo miiⁿ caⁿ'a sa nduudu 'cūū ndúúcū 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ tan'dúúcā chi caⁿ'a cuaacu Espíritu N'dai yeⁿ'e Ndyuūs cucáávā profeta Isaías ndúúcū chiidá yú. Ní cāⁿ'a Espíritu N'dai chuū: mS'Iicu náⁿ'a yā ní i'téénu yā chi caⁿ'a sa. Niicu náⁿ'a yā nguɛ́ɛ́ i'téénu yā. :mTuu'mi ndɛɛvɛ yā 'áámá nguuvi ní ndaā taaví 'iiⁿ'yāⁿ na vaacu sa. Ní Pablo miiⁿ caaⁿ'maⁿ cuaacú yā ní ch'iⁿ'í yā 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'e chi Ndyuūs ngaⁿ'a yā ntiiⁿnyúⁿ yā ndíí naachi ngíí ndɛɛvɛ ndíí naachi ngíí 'da'a. Ní ngaⁿ'a yā nduudu cuaacu yeⁿ'é Jesús tan'dúúcā chi yeⁿ'ē Moisés. 'Āā 'tííca nūuⁿ yeⁿ'ē profetas chi ca'ā nduudu yeⁿ'é Dendyuūs. MNaati neⁿ'é 'nū 'caandiveéⁿ 'nū chí nadicadiinuuⁿ di caati cucáávā chí i'téénú dí. Nús'uu ní déénu 'nū chi nducuéⁿ'e cuaaⁿ ngaⁿ'a yā contra cosa chi i'téénu di. {oTuu'mí caⁿ'a sa chii sa Pablo: Nús'uu ní nguɛ́ɛ́ n̄diíⁿ 'nū recibir carta yeⁿ'e yáⁿ'āa Judea cucáávā dii, ndíí nguɛ́ɛ́ ndúú chiiⁿ ndaá mar 'áámá vi'i yú chi caaⁿ'máⁿ yā nuuⁿndi yeⁿ'ē di. iKChííⁿ chi cucáávā 'úú chiicá n'diichí ndis'tiī maaⁿ níícú snaaⁿ nī, níícú ndee nduucú nī. Caati cucáávā chi canee ngiinú cosa yeⁿ'ē Israel, caneé chi diíⁿ sufrir ndúúcū cadena 'cūū. Z-Naati 'iiⁿ'yāⁿ Israel s'eeⁿ snéé yā contra yeⁿ'é, chií obligado chi canéé chi caⁿ'á n'diichí saⁿ'ā chi rey César. Nguɛ́ɛ́ dɛ'ɛ̄ caavā chi caacá contra 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'é. c?Saⁿ'ā s'eeⁿ, ní taachi tuumicadiinúúⁿ sa yeⁿ'é chi nguɛ́ɛ́ nuūⁿndī ch'ɛɛtɛ yeⁿ'é neⁿ'e sa nn'dɛɛchii sa 'úú caati nguɛ́ɛ́ indaaca sa mar 'áámá nuūⁿndi yeⁿ'é chi 'cuūví. Ch'íínú tá 'iīⁿnūⁿ nguuvi Pablo miiⁿ ní ca'á yā chi cádiinuuⁿ saⁿ'ā n'gɛɛtɛ yeⁿ'ē 'iiⁿ'yāⁿ Israel s'eeⁿ. Níícú taachi nduuvídaama sa Pablo miiⁿ caⁿ'á yā chii yā saⁿ'ā: Ndís'tiī vi'í, 'úú ní nguɛ́ɛ́ dɛ'ɛ̄ vɛɛ diíⁿ ndúúcū 'iiⁿ'yāⁿ ndíí nguɛ́ɛ́ ndúú contra yeⁿ'e costumbre yeⁿ'e chiidā yú chi yeⁿ'ē ndíí vmnaaⁿ. Ní 'iiⁿ'yāⁿ diíⁿ yā entregar 'úú ndíí yáāⁿ Jerusalén na ta'ā saⁿ'ā romano s'uuⁿ.  Taachí ndaá 'nū yaāⁿ Roma, capitán diiⁿ sa entregar preso s'eeⁿ jefe. Níícú jefe miiⁿ 'cuuⁿ yā chi cunéé 'āā vi'i Pablo ndúúcū 'aama soldado chi diiⁿ sa cuidado 'iiⁿ'yāⁿ. Pablo ngaⁿ'á yā nduudu cuaacu na yáāⁿ Roma 5 cTaachi ch'iindiveeⁿ hermano s'uuⁿ yeⁿ'é 'nū ní can'dáa yā ní diíⁿ yā recibir nús'uu ndíí yáāⁿ Apio naachi vɛɛ nii'vɛ̄ɛ̄ ní ndii yáāⁿ chi nguuvi Tres Tabernas. Taachí Pablo n'diichi yā 'iiⁿ'yāⁿ, ca'á yā gracias Ndyuūs níícú vɛɛ ca ánimo yeⁿ'e yā. U #Miiⁿ ní naachi ndaāca 'nū hermanos chi i'téénu yā Cristo di'cuíítu yā nús'uu ní 'cuɛɛtinéé 'nū ndúúcu yā ndɛɛ̄chɛ̄ nguuvi. Ch'iinu ní cueⁿ'e 'nū chiicá 'nū yáāⁿ Roma. F  Yeⁿ'e yáāⁿ miiⁿ cueⁿ'e ntuúⁿ 'nū na barco niiⁿnuúⁿ ná 'diituú nuūⁿnīⁿ'yaⁿ'ā miiⁿ. Ndaa ntúuⁿ 'nū niiⁿnuúⁿ na yaāⁿ Regio. Táámá nguuvi cuayiivi chi ndáā 'yúúné yeⁿ'ē cuaaⁿ ndiiya sur ni ndii chiiⁿ ndii 'úúví nguuvi ndaa ntúuⁿ 'nū na yáāⁿ Puteoli. ~ u Ní ndaa ntúuⁿ 'nū na yaāⁿ Siracusa ní ch'ɛɛtinéé ntuuⁿ 'nū yáāⁿ miiⁿ na 'iīⁿnūⁿ nguuvi. A{ Ch'ɛɛtinéeⁿ 'nū 'iiⁿnūⁿ 'iiyu miiⁿ ní cueⁿ'é 'nū na barco chi yeⁿ'ē yáāⁿ Alejandría chi ch'ɛɛtinéé 'áámá tiempo 'iichɛ na isla miiⁿ. Barco miiⁿ ní cuaaⁿ vmnaaⁿ canéé imágenes yeⁿ'e Cástor ndúúcū Pólux chi dendyuūs s'eeⁿ yeⁿ'e 'iiⁿ'yāⁿ miiⁿ. O 'Iiⁿ'yāⁿ s'úūⁿ dinéⁿ'e yā nús'uu ni diíⁿ yā n'daacā nduucú 'nū. Taachí chi ndaá 'nū na barco tee yā taanduvɛ́ɛ́ cosa chi neⁿ'e 'nū. Pablo ndaá yā na yáāⁿ Roma L Ch'íínú chí diíⁿ yā chuū tuu'mi ní cuchiī tanáⁿ'a yā chi snée yā na isla chi vɛɛ ntúūⁿ ca'ai yeⁿ'é yā. Ndaá yā naachi canéé Pablo ní nduuva ntúuⁿ yeⁿ'e yā. 2]Ní chiida Publio canée yā na cama chi ngííta yā yeⁿ'ē ca'ai 'ííⁿ'nūuⁿ ndúúcū ca'āi yuuúⁿ. Tuu'mí chi ndaā Pablo ní n'diichí yā 'iiⁿ'yāⁿ. Ní ch'íínú caⁿ'angua'á yā niicu s'nééⁿ Pablo miiⁿ ta'á yā cuerpo yeⁿ'é yā. Níícú nnduuva yeⁿ'é yā. yNa yáāⁿ miiⁿ vɛ́ɛ́ yáⁿ'āa yeⁿ'e 'iiⁿ'yāⁿ chí ngaⁿ'ā ntíiⁿnyúⁿ yā chi ngúúví yā Publio. 'Iiⁿ'yāⁿ yáāⁿ miiⁿ diiⁿ yā recibir nus'uū. Ní tee yā naachí ch'ɛɛtinée 'nū 'iiⁿnūⁿ nguuvi. 0Y'Iiⁿ'yāⁿ s'uuⁿ snéé ngíínú yā chi n'diichí yā chi cundiitu ta'ā sa o cundɛ́ɛ́vɛ́ sá chi 'cuūvī. 'Iiⁿ'yāⁿ s'ééⁿ ní ch'ɛɛtinéé ngíínú yā dɛ'ɛ̄ cuuví ndúúcu sa. Ní n'diichí yā chi nguɛɛ dɛ'ɛ̄ vɛɛ chiī ndúúcu sa. Tuu'mi ní na'dááⁿ yā vaanicadíínūuⁿ yeⁿ'é yā cucáávā chi n'diichí yā. Tuu'mi ní caⁿ'a yā: Pablo miiⁿ ní dendyuūs saⁿ'ā. |qNaati Pablo miiⁿ ch'íidi sa cúú miiⁿ na yaⁿ'ā. Nguɛ́ɛ́ dɛ'ɛ̄ vɛɛ diíⁿ tī ndúúcu sa. @yTaachi 'iiⁿ'yāⁿ chi snéé miiⁿyā n'diichí yā cúú can'díícu tī na ta'ā Pablo tuu'mi ní caⁿ'a yā nguááⁿ maáⁿ yā: Nduudu cuáácú sáⁿ'a 'cūū 'nííⁿ'núⁿ sa 'iiⁿ'yāⁿ. 'Áárá chi nanguáⁿ'āī sa na nuūⁿnīⁿ'yáⁿ'ā nguɛ́ɛ́ 'cuááⁿ chí cunduūchi sa. q[Tuu'mi ní Pablo miiⁿ nanguáiⁿ yā nduuvi táāⁿ dúuⁿnɛ̄ yáⁿ'á cuuⁿmaⁿ ní ch'íi yā na yáⁿ'ā. Ní 'áámá cúú cueⁿ'e tī chéénu tī caavā chi 'íí'nūuⁿ ní chɛɛcú tī na tá'a Pablo miiⁿ. U#'Iiⁿ'yāⁿ chi snéé na isla miiⁿ diíⁿ yā tratar nús'uu n'daacā caati tiiví yā yáⁿ'ā ní diíⁿ yā recibir nducyaaca 'nū cáávā chí 'iichɛ miiⁿ ndúúcū chi ngeeⁿ cúúvī. Y~ -Taachi 'āā nnguaⁿ'áí 'nū chicadíínuuⁿ 'nū isla miiⁿ nguuvi Malta. X}),Níícú tanáⁿ'a yā ní na tablas yeⁿ'ē barco ndúúcū yáⁿ'á yeⁿ'ē barco cuuví nacan'dáa yā. 'Tíícā chiī nducyááca yā nanguáⁿ'ai yā nandáa yā na yáⁿ'āa cuūⁿmáⁿ.||q+Naati capitán miiⁿ neⁿ'e sa dinguáⁿ'ai sa Pablo miiⁿ. Tuu'mí chícataáⁿ yā chí neⁿ'e soldado s'uuⁿ. Tuu'mi ní capitán chi ngaⁿ'ā ntiiⁿnyuⁿ caⁿ'á sa chi nducyáácá yā chi cuuvi 'caaⁿ'yuuⁿ yā nuūⁿnīⁿ níícú chi cun'daa yā vmnaāaⁿ nuūⁿnīⁿ ní 'caaⁿ'yuuⁿ yā ní nandaá yā na yáⁿ'āa ní nnguaⁿ'áí yā. H{ *Tuu'mi ní soldado s'eeⁿ caⁿ'a yā chi 'caaⁿ'nuⁿ yā preso s'uuⁿ níícú mar 'áámá yā nguɛ́ɛ́ cuuvi cáaⁿ'yuuⁿ yā nuūⁿnīⁿ níícú cunaⁿ'a yā na yáⁿ'āa. Zz-)Caⁿ'a 'naaⁿ 'nū naachi 'áámá lugar chí 'uūvī nuūⁿnīⁿ ní diíⁿ yā chi ndaā barco miiⁿ na yáⁿ'āa cuaaⁿ diituú chɛɛti nuūⁿnīⁿ. Diíⁿ yā chi nacan'dáā barco 'iicu cuááⁿ vmnaaⁿ yeⁿ'ē barco miiⁿ chi canúúⁿ ca nguaaⁿ nuūⁿnīⁿ 'āā na yáⁿ'āa canéé chɛɛchi. Chééndii chi 'āā ntɛ́ɛ́ chiīcā 'iicu cuaaⁿ dáámí barco miiⁿ neⁿ'e nda'ai ndúúcū fuerza yeⁿ'ē nuūⁿnīⁿ miiⁿ. kG~{|{{zvyy wYvduytzss$qq)pzonmlkjYhgg~f^e5d\cybJa8_^]\[dZYXQW'V(TKQPPNMKJHpG7EDBA @?V>9=,<;T: 74w3z16/.>,+*D(&%$#""$ 0z-2%Rb dnbGI'0 'Tíícā diiⁿ Ndyuūs chi chi'cueéⁿ yā nducyaaca 'iiⁿ'yāⁿ chi i'téénu yā Cristo ní 'íícú 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ cuuvi diíⁿ yā ntiiⁿnyuⁿ chi tunéeⁿ yā. Ní nducyaacá yā chi yeⁿ'ē cuerpo yeⁿ'e Cristo cuuvi cu'téénu cá yā Ndyuūs. *HM0 Ní itée yā ca'áámá ca'áámá s'uuúⁿ ntiiⁿnyuⁿ chi cuuvi diiⁿ yú. Itée yā naⁿ'a yú ntiiⁿnyuⁿ yeⁿ'e apóstoles chi candɛɛ yú nduudu yeⁿ'e Ndyuūs. Ní itée yā naⁿ'a yú ntiiⁿnyuⁿ chi caaⁿ'maⁿ yú nduudu chi sta'a yú yeⁿ'é Ndyuūs. Ní itée yā ntiiⁿnyuⁿ naⁿ'a yú chi ngaⁿ'a yú nduudu chi nanguaⁿ'ai 'iiⁿ'yāⁿ. Ní itée yā ntiiⁿnyuⁿ naⁿ'a yú chi candɛɛ yú nduudu yeⁿ'é yā na yaācū. Ní itée yā naⁿ'a yú ntiiⁿnyuⁿ chi maestro yeⁿ'e nduudu yeⁿ'é yā. ZG-0 'Iiⁿ'yāⁿ chí cáⁿ'ā miiⁿ maáⁿ 'iiⁿ'yāⁿ miiⁿ cuchɛɛ́ yā cuaaⁿ naachí yaacu taavi ca chí va'ai chɛɛti nguuvi caati maáⁿ yā cuuvi caneé yā tanducuéⁿ'ē dendú'ū cuaaⁿ. rF]0 ¿Dɛ́'ɛ̄ neⁿ'e caaⁿ'maⁿ nduudú 'cūū chiiⁿ chi chɛɛ́ yā? Nduudú 'cūū neⁿ'e caaⁿ'maⁿ chi vmnááⁿ vmnaaⁿ 'iiⁿ'yāⁿ miiⁿ caⁿ'á yā 'áámá cuaaⁿ yáánūuⁿ ca chi chɛɛti yáⁿ'āa. PE0Níícú canéé nguūⁿ na libro yeⁿ'é Ndyuūs ndii cuááⁿ vmnaaⁿ 'tíícā:Chichɛɛ yā yeⁿ'e enemigos yeⁿ'e yā ní cuichɛɛ́ yā ná va'ai chɛɛti nguuvi, ní candɛ́ɛ yā n'deee n'dáí 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'é yā chi snúuⁿ yā vácuū, ní ca'á yā regalos 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ yeⁿ'é yā. D0Naati Ndyuūs tee yā ca'áámá ca'áámá s'uuúⁿ vaadī n'dai yeⁿ'é yā cáávā ntiiⁿnyuⁿ yeⁿ'e yú tan'dúúcā chi deenú yā chi cuuvi diiⁿ yú, ní ntiiⁿnyuⁿ miiⁿ ní chííⁿ chi tee Cristo ca'áámá ca'áámá s'uuúⁿ. Cy0Vɛ́ɛ́ 'áámá nūuⁿ Ndyuūs chi Chiidá nducyáácá 'iiⁿ'yāⁿ ní 'iivú Ndyuūs miiⁿ ngaⁿ'a ntiiⁿnyúⁿ yā yeⁿ'e nducuéⁿ'ē. Ní diíⁿ yā ntiiⁿnyuⁿ cucáávā nducueⁿ'ē, ní caneé yā ndúúcū nducuéⁿ'ē. FB0Ní vɛ́ɛ́ 'áámá nūuⁿ Señor Jesucristo chí 'áámá nūuⁿ 'iiⁿ'yāⁿ chi i'teenu yú, ní vɛ́ɛ́ 'áámá nūuⁿ chi duuchi chi ngɛɛ̄dínuūⁿnīⁿ 'iiⁿ'yāⁿ. qA[0Vɛ́ɛ́ 'áámá cuerpo nūuⁿ ndúúcū 'áámá nūuⁿ Espíritu N'dai yeⁿ'é Ndyuūs. 'Tiicá ntúūⁿ Ndyuūs yaa'ví yā s'uuúⁿ chi cuuvi yú yeⁿ'é yā ní ndúúcū 'áámá nūuⁿ chi cunee ngiinu yeⁿ'e yú. @0Ní cucáávā Ndyuūs itée yā vaadī 'diiíⁿ yeⁿ'é yā chi diiⁿ chi nduuvidaamá nī, 'úú ngiicá chi cueⁿ'e daāⁿmaⁿ diíⁿ nī nducuéⁿ'e chi cuuví nī chi nduuvidaamá nī caati Espíritu N'dai yeⁿ'é Ndyuūs nginneé yā ndís'tiī. ?y0'Úú ngiicá chi 'cuɛɛtinée nī chi maáⁿ nī ndiicúúⁿ nī. Ní diíⁿ nī nducuéⁿ'ē ndúúcū 'viich'ɛɛtíínūuⁿ ndúúcū 'aama nī taama nī ni cuchɛɛ́ nī yeⁿ'e nducuéⁿ'ē ti dinéⁿ'e nī 'áámá nī taama nī. > '0'Úú Pablo chi preso caneé vácuū caati diíⁿ ntiiⁿnyuⁿ yeⁿ'ē 'iivú Ndyuūs. Ní 'úú di'cuiitú ndís'tiī chi n'daacā n'dai diíⁿ nī nducuéⁿ'ē tan'dúúcā Ndyuūs neⁿ'é yā chi diíⁿ nī caati yaa'ví yā ndís'tiī chi cuuvi yeⁿ'e yā. p=Y0Maaⁿ ní nducuéⁿ'ē tiempo ní cueⁿ'e daāⁿmaⁿ canéé Ndyuūs chi ch'ɛɛtɛ taavi ca ní dɛɛvɛ taavi cá yā nanááⁿ 'iiⁿ'yāⁿ chi caⁿ'á yā yaācū yeⁿ'é yā. 'Tiicá ntúūⁿ nanááⁿ Cristo.><u0Ní Ndyuūs yeⁿ'e yú cuuvi diíⁿ yā tanducuéⁿ'ē ní n'deēe ca cuuvi diíⁿ ya ní nguɛ́ɛ́ tí chi ngiica yú o chí tuumicádiīnuuⁿ yú. Tan'dúúcā chi n'deee n'dáí idiíⁿ yā cucáávā poder yeⁿ'é yā 'tíícā idiíⁿ yā ntiiⁿnyuⁿ yeⁿ'é yā ndúúcū s'uūúⁿ. m;S0Ní ngiicá Ndyuūs chi ndís'tiī ní cádiinuuⁿ nī chɛɛ̄ chí vaadī neⁿ'e yeⁿ'é Cristo, 'áárá chí ch'ɛɛtɛ taavi ca chi nguɛ́ɛ́ cuuvi deenu yú nducuéⁿ'ē yeⁿ'ē. Ní ngiicá chi staava yeⁿ'e ndís'tiī ní canee diitú ndúúcū nducuéⁿ'ē chi n'daacā n'dai taavi caavā chí ndís'tiī ní yeⁿ'e Ndyuūs ndís'tiī. l:Q0Tuu'mí ndís'tiī ndúúcū nducyaaca 'iiⁿ'yāⁿ chi i'téénu yā Cristo n'daacā cuuvi cádiinuuⁿ nī yeⁿ'ē chi vaadī neⁿ'e yeⁿ'é Cristo ní tan'dúúcā Cristo neⁿ'é taavi cá yā nducyaaca 'iiⁿ'yāⁿ. v9e0Ní ngiicá Ndyuūs chi Cristo canée yā na staava yeⁿ'é nī cáávā chi i'téénu nī Cristo. Ní 'íícú ndís'tiī snee diitú nī ndúúcū vaadī neⁿ'e yeⁿ'e Cristo. Ní snee nī tan'dúúcā chi vɛ́ɛ́ dii'yu na yáⁿ'āa yeⁿ'ē 'áámá yáⁿ'á. 'Tíícā cunéé vaadī neⁿ'e yeⁿ'é Cristo na staava yeⁿ'é nī. 'Tíícā snee nī. g8G0Caⁿ'angua'á ní ngiicá Ndyuūs Chiida yú chi yeⁿ'ē nééné n'deee n'dáí chi n'daacā yeⁿ'é yā ní tée yā ndís'tiī fuerza na staava yeⁿ'é nī chi ditiinú nī cucáávā Espíritu N'dai yeⁿ'é yā. Q70Ndyuūs ní Chiida nduucyaaca yú ní cuaacu Chiida nducyaaca 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'é yā chi snéé nanguuvi, 'tiicá ntúūⁿ nducyaaca 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'é yā chi snéé iⁿ'yeeⁿdí 'cūū. 6#0Ní cucaavā chuū 'úú ca'á gracias Ndyuūs ní 'úú ní ngiīntii'yá nanááⁿ Ndyuūs Chiidá Señor Jesucristo yeⁿ'ē yú. 5 0 Cáávā chuū 'úú di'cuíítūu ndís'tiī chi nguɛ́ɛ́ cuuvi ngáaⁿ nī cucaavā chi 'úú n'geenú ngii ti chuū chi n'geenú ngii ní cosa chi n'daacā chi cuuví ndís'tiī ní canee chi yeenú nī. Cristo neⁿ'é yā nducyaaca 'iiⁿ'yāⁿ "4=0 Ní caavā chi s'uuúⁿ ní yeⁿ'e Cristo s'uuúⁿ ní cáávā chi i'teenu yú Jesucristo, cuuví ndaā yú nanááⁿ Ndyuūs ndúúcū confianza. 73g0 Ní 'túúcā diiⁿ Ndyuūs ti tan'dúúcā chi neⁿ'é yā diíⁿ yā ndii vmnááⁿ vmnaaⁿ. Ní diíⁿ yā chi cuaacu yeⁿ'ē cucáávā Jesucristo chi 'iivi yú. 2%0 Ní 'tíícā diíⁿ Ndyuūs caati maaⁿ ní nducyáácá chi canée na va'ai chɛɛti nguuvi chí ngaⁿ'ā ntiiⁿnyuⁿ o chi 'iiⁿntyéⁿ'ē cuuvi n'diichi nducuéⁿ'ē vaadī deenu yeⁿ'é Ndyuūs cucáávā vaadī n'giinu yeⁿ'é Ndyuūs chi diíⁿ yā ndúúcū 'iiⁿ'yāⁿ ná iⁿ'yeeⁿdí 'cūū, 'iiⁿ'yāⁿ chi i'téénu yā Cristo ní caⁿ'á yā yaācū yeⁿ'é yā. I1 0 Ní ngaⁿ'á nduudu cuaacu yeⁿ'é yā. Ní 'íícú nducyaaca 'iiⁿ'yāⁿ cuuvi deenu yā tan'dúúcā Ndyuūs caⁿ'á yā diíⁿ yā yeⁿ'e chi canúúⁿ n'de'ei yeⁿ'é yā. Ní Ndyuūs chi din'dái yā nducuéⁿ'ē chi vɛ́ɛ́ ní chi'neeⁿ n'de'éí yā chuū nducuéⁿ'ē tiempo chi 'āā chó'ōo. 20]0Ní 'úú chí 'lííⁿ chuundí nguaaⁿ nducyáácá 'iiⁿ'yāⁿ chi yeⁿ'é Ndyuūs naati Ndyuūs tee yā 'úú privilegio 'cūū chi 'úú ngaⁿ'á nduudu cuaacu yeⁿ'é yā nanááⁿ 'iiⁿ'yāⁿ chi nguɛ́ɛ́ yeⁿ'ē ndaata judíos chi Israel. Ní ngaⁿ'á nduudu cuaacu yeⁿ'ē n'deee n'dáí vaadī 'cuiica taavi ca yeⁿ'e Cristo. Ní nguɛ́ɛ́ cuuvi diiⁿ yú cuenta yeⁿ'e vaadī 'cuiica miiⁿ. /30Ní 'úú nguɛ́ɛ́ n'daaca ca 'úú naatí Ndyuūs tee yā privilegio 'úú chi caaⁿ'máⁿ nduudu yeⁿ'e yā cucáávā poder yeⁿ'é yā. m.S0Ní chuū chi canúúⁿ n'de'ei cáávā nduudu cuaacu chí nduudu ngai yeⁿ'e Jesucristo. 'Iiⁿ'yāⁿ chi nguɛ́ɛ́ yeⁿ'e ndaata Israel chi yeⁿ'e Jesucristo, 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ ní cuuvi yeⁿ'é yā dáámá dáámá ndúúcū chi cuuvi 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'e Israel. Ní dáámá canée yā ndúúcū 'iiⁿ'yāⁿ Israel. Ní sneé yā tan'dúúcā 'áámá cuerpo yeⁿ'e Cristo. Ní vɛ́ɛ́ 'áámá parte yeⁿ'é yā yeⁿ'e compromiso chi Ndyuūs diíⁿ yā. ^-50Ní tiempo chi 'āā chó'ōo Ndyuūs nguɛ́ɛ́ ch'iⁿ'í yā mar 'áámá 'iiⁿ'yāⁿ nduudu yeⁿ'é yā chi canúúⁿ n'de'ei naati tiempo miiⁿ Ndyuūs ch'iⁿ'í yā chuū apóstoles chi didɛɛvɛ́ yā yeⁿ'e nuuⁿndi yeⁿ'é yā ndúúcū profetas chi ngaⁿ'a nduudu yeⁿ'é yā cucáávā Espíritu N'dai yeⁿ'é yā. J, 0Ní taachi ndís'tiī ch'eéⁿ nī caacá 'cūū chídinguúⁿ tuu'mi ní cuuvi deenú nī chi 'úú deenú chiiⁿ chi canúúⁿ n'de'ei yeⁿ'é Ndyuūs, chiiⁿ chi yeⁿ'ē Jesucristo. O+0Ndyuūs ch'iⁿ'í yā 'úú dendu'ū yeⁿ'e yā chi canúúⁿ n'de'ei ní diíⁿ yā chi deenú chi canúúⁿ n'de'ei tan'dúúcā chi 'āā dinguúⁿ yeⁿ'é nī ndúúcū duū'vī nduudu. 6*e0Cuaacu nííⁿnyúⁿ 'āā deenú nī chi Ndyuūs chi n'dai taavi cá yā dichó'o yā 'úú chi ngaⁿ'á ngīi ndís'tiī chi Ndyuūs neⁿ'e taavi cá yā ndís'tiī. ) }0Cáávā chuū 'úú Pablo caneé preso ná vácūū ti dichíí'vɛ 'úú Jesucristo ní ngaⁿ'á nduudu cuaacu yeⁿ'é yā cucáávā ndís'tiī chi nguɛɛ yeⁿ'e 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'ē ndaata Israel. Ní ngaⁿ'angua'á cáávā ndís'tiī. (50'Tiicá ntúūⁿ, ndís'tiī chi yeⁿ'e Cristo nduuvidaamá nī ndúúcū tanáⁿ'ā 'iiⁿ'yāⁿ chi yeⁿ'e Cristo ní tan'dúúcā 'áámá va'ai naachi Ndyuūs canee yā cucáávā Espíritu N'dai yeⁿ'e yā, 'tíícā nducyaaca 'iiⁿ'yāⁿ chi yeⁿ'e Cristo.f'E0Ní vmnaaⁿ tuūu ch'ɛɛtɛ yeⁿ'e esquina chi Cristo miiⁿ nducuéⁿ'ē tuūu ní yeⁿ'e va'āī ch'ɛɛtɛ chi din'dái Cristo. Ní Cristo diíⁿ yā chi n'daacā canee nducuéⁿ'ē na lugar yeⁿ'ē cucáávā chi dichíí'vɛ̄ Ndyuūs. Ní Cristo diíⁿ yā chi va'āī ch'ɛɛtɛ taavi ca ní 'áámá templo yeⁿ'e 'iivú Ndyuūs. 0&Y0Ní ndís'tiī ní tan'dúúcā 'áámá va'ai ch'ɛɛtɛ taavi ca chi 'iiⁿ'yāⁿ din'dái yā 'tíícā ndís'tiī. Ní yeⁿ'ē va'ai ch'ɛɛtɛ miiⁿ Cristo miiⁿ ní tan'dúúcā tuūu ch'ɛɛtɛ yeⁿ'e esquina, 'tííca yā. Ní apóstoles chi candɛɛ́ yā nduudu yeⁿ'é Ndyuūs ndúúcū profetas chi ngaⁿ'a yā nduudu yeⁿ'é Ndyuūs 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ ní tan'dúúcā tuūu yeⁿ'e cimiento yeⁿ'e va'āī miiⁿ, 'tiicá yā. Ní ndís'tiī ní tan'dúúcā tuūu vmnaaⁿ tuūu ch'ɛɛtɛ́ yeⁿ'ē esquina, 'tiicá nī. %0Ní ndís'tiī chi nguɛ́ɛ́ yeⁿ'ē ndaata Israel chi ndaata yeⁿ'e Ndyuūs, maaⁿ ní 'āā ntɛ́ɛ́ 'iiⁿ'yāⁿ chi snúúⁿ yā yúúní ndís'tiī ní snée nī na yáⁿ'āa chi nguɛ́ɛ́ yeⁿ'é nī. Maaⁿ ní dáámá snée nī ndúúcū 'iiⁿ'yāⁿ chi yeⁿ'e Ndyuūs. Ní ndís'tiī ní yeⁿ'e ndaata yeⁿ'e nducyaaca 'iiⁿ'yāⁿ chi yeⁿ'é Dendyuūs. $-0Ní cucáávā Cristo miiⁿ nducyaaca yú nduuti chi 'iiⁿ'yāⁿ Israel s'uuúⁿ o nguɛ́ɛ́ 'iiⁿ'yāⁿ Israel s'uuúⁿ, nducyaaca yú, cucáávā Cristo miiⁿ cuuvi cundáa yú nanááⁿ Ndyuūs Chiida yú ndúúcū 'áámá Espíritu N'dai yeⁿ'é Ndyuūs. I# 0Cristo ndaá yā na iⁿ'yeeⁿdí 'cūū ní maaⁿ ní cuuvi deenú nī yeⁿ'ē vaadī 'diiíⁿ, ndís'tiī chi nguɛ́ɛ́ 'iiⁿ'yaⁿ yeⁿ'e ndaata Israel chi yaⁿ'ai ch'ɛɛtinée nī yeⁿ'e Cristo. 'Tiicá ntúūⁿ cuuvi deenú 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'ē ndaata Israel chi ch'ɛɛtinéé niiⁿnuⁿ yā. K"0'Tíícā diīiⁿ Cristo taachi ch'īi yā na cruz. Ní diíⁿ yā chi 'āā ntɛɛ vɛ́ɛ́ vaadī 'caa'va nguaaⁿ 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ. Ní diíⁿ yā chi vɛ́ɛ́ vaadī 'diiíⁿ nguaaⁿ 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ ndúúcū Ndyuūs. 'Tíícā Cristo diíⁿ yā chi vɛ́ɛ́ 'áámá clase nūuⁿ 'iiⁿ'yāⁿ. %!C0Ní cucáávā chi Cristo maáⁿ yā ch'īi yā tuu'mi ní divíi yā ley yeⁿ'e 'iiⁿ'yāⁿ Israel ndúúcū mandamientos yeⁿ'ē ndúúcū reglas yeⁿ'ē. Cristo mííⁿ diíⁿ yā chi naachi nduu 'uuvi clase yeⁿ'e 'iiⁿ'yāⁿ nadáámá yā ní vɛ́ɛ́ 'áámá clase nūuⁿ 'iiⁿ'yāⁿ, ní 'iiⁿyāⁿ s'eeⁿ ní yeⁿ'e Cristo. 'Tíícā diīiⁿ Cristo chi vɛ́ɛ́ vaadī 'diiíⁿ. @ y0Ní cáávā Cristo miiⁿ vɛ́ɛ́ vaadī 'diiíⁿ yeⁿ'e yú. Ní Cristo diíⁿ yā chi 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'e ndaata Israel ndúúcū 'iiⁿ'yāⁿ chi nguɛ́ɛ́ yeⁿ'ē ndaata Israel nduuvidaamá yā tan'dúúcā 'áámá raza nūuⁿ. Ní Cristo miiⁿ divíi yā vaadī 'caa'va chi canéé nguaaⁿ 'iiⁿ'yāⁿ Israel s'eeⁿ ndúúcū tanáⁿ'ā 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ chi nguɛ́ɛ́ 'iiⁿ'yāⁿ Israel yā. Vaadī 'caa'va ch'ɛɛtɛ mííⁿ chi cu'néeⁿ yā ní tan'dúúcā 'áámá chɛɛ̄tī náávtaⁿ'a 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ, 'tíícā. yk0 Ndís'tiī chi yaⁿ'ai caneé nī yeⁿ'e Ndyuūs cuááⁿ vmnaaⁿ naati maaⁿ ní 'āā nduuvidaamá nī nduucú yā caavā chi ch'īi Cristo cucáávā nuuⁿndi yeⁿ'e yú. Ní maaⁿ ní ndís'tiī ní yeⁿ'é Cristo ndís'tiī. 0 Ní tiempo miiⁿ ní ndís'tiī nguɛ́ɛ́ déénu nī yeⁿ'e Cristo, ní caneé nī tan'dúúcā 'iiⁿ'yāⁿ chi canúúⁿ yúúní. Ní nguɛ́ɛ́ ndis'tiī yeⁿ'e 'iiⁿ'yāⁿ Israel ndís'tiī. Ndyuūs nndɛɛvɛ yā 'iiⁿ'yāⁿ chi cuuvi yeⁿ'é yā 'iiⁿ'yāⁿ. Nguɛ́ɛ́ vɛ́ɛ́ 'áámá parte yeⁿ'é nī ndúúcū 'iiⁿ'yāⁿ chi nndɛɛvɛ́ yā ní ca'á yā compromisos ndúúcū promesas nduucú yā. Ndís'tiī ch'ɛɛtinée nī na iⁿ'yeeⁿdí 'cūū nguɛ́ɛ́ ndúúcū dɛ'ɛ̄ vɛɛ chi canee ngiinú nī chi cuuvi yeⁿ'é nī. Ní nguɛ́ɛ́ ch'ɛɛtinée nī ndúúcū Ndyuūs ndís'tiī.  0 Maaⁿ ní n'gaacú nī tan'dúúcā chi sneé nī nguuvi chi 'āā chó'ōo. Ndís'tiī ní nguɛ́ɛ́ 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'e ndaata Israel naati 'iiⁿ'yāⁿ gentiles ndís'tiī. Ní 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'e ndaata Israel diíⁿ yā circuncidar ca'áámá ca'áámá saⁿ'ā ní 'caacá yā 'áámá seña na cuerpo yeⁿ'e saⁿ'ā s'eeⁿ. Ní canéé na cuerpo yeⁿ'e saⁿ'ā s'eeⁿ seña 'cūū chi saⁿ'ā s'eeⁿ ní yeⁿ'e ndaata yeⁿ'é Ndyuūs. Cáávā chuū 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'e ndaata Israel nguuví yā maáⁿ yā 'iiⁿ'yāⁿ circuncidado yā, ní caⁿ'a yā yeⁿ'ē ndís'tiī chi nguuví nī 'iiⁿ'yāⁿ chi nguɛ́ɛ́ ndíi nī circuncidado, ní caⁿ'a yā yeⁿ'e nī chi nguɛ́ɛ́ 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'e Ndyuūs ndís'tiī. C0 Taachi Ndyuūs nadinguáⁿ'ai yā s'uuúⁿ diíⁿ yā chi s'uuúⁿ ní yeⁿ'e Jesucristo s'uuúⁿ ní cuuvi diiⁿ yú ntiiⁿnyuⁿ chi n'daacā. Ndyuūs 'āā ch'iindiyaáⁿ yā ntiiⁿnyuⁿ chi canéé chí diiⁿ yú ndii cuááⁿ vmnaaⁿ. Vɛ́ɛ́ vaadī 'diīíⁿ yeⁿ'ē yú cucáávā Cristo @y0 Ní nguɛ́ɛ́ nanguaⁿ'ai nī cucáávā ntiiⁿnyuⁿ chi diíⁿ nī caati nguɛ́ɛ́ cuuvi caaⁿ'máⁿ nī chi ch'ɛɛtɛ n'daí nī maáⁿ nī cucáávā chi diíⁿ nī. 0Ní cucáávā chi Ndyuūs ní neⁿ'e taavi cá yā s'uuúⁿ, ndís'tiī ní ninnguaⁿ'ai nī tí i'téénu nī Cristo. Ndís'tiī nguɛ́ɛ́ diíⁿ nī mar 'áámá chi nanguaⁿ'ai nī naati Ndyuūs chi datée yā vida cueⁿ'e daāⁿmaⁿ yeⁿ'é nī.  0Ní Ndyuūs diíⁿ yā 'tuucā chi cuuvi 'cuuⁿ'miⁿ cá yā s'uuúⁿ nguuvi chi cuchiī tan'dúúcā chi dineⁿ'e taavi cá yā s'uuúⁿ ndúúcū n'deee n'dáí dendu'ū chi n'dai taavi chi itée yā s'uuúⁿ, ti yeⁿ'e Cristo Jesús s'uuúⁿ. +0Ndyuūs diíⁿ yā chi nanduuchí yā s'uuúⁿ dáámá dáámá ndúúcū Cristo ti s'uuúⁿ ní yeⁿ'é Cristo s'uuúⁿ. Ní 'tiicá ntúūⁿ diíⁿ yā chi s'uuúⁿ tan'dúúcā chí snee yú ná va'ai chɛɛti nguuvi ndúúcū Jesucristo 'tíícā s'uuúⁿ. K0Ní 'áárá chí n'diī yú cucáávā chi dinuūⁿndi yú Ndyuūs itée yā vida cueⁿ'e daāⁿmaⁿ yeⁿ'ē yú dáámá dáámá ndúúcū Jesucristo caati nadacuéeⁿ yā Cristo yeⁿ'e nguaaⁿ tináⁿ'ā. Maaⁿ ní ninnguaⁿ'ai yú caavā chi Ndyuūs ní n'dai taavi cá yā ní neⁿ'e cá yā s'uuúⁿ. xi0Naati Ndyuūs ní nééné ya'āī 'iinu cá yā nducyaaca 'iiⁿ'yāⁿ ní neⁿ'e taavi cá yā s'uuúⁿ.  0Ní nducyaaca s'uuúⁿ 'tíícā diiⁿ yú nguuvi chi chó'ōo ní diiⁿ yú tan'dúúcā chi neⁿ'e yú ní diiⁿ yú tan'dúúcā chi neⁿ'e cuerpo yeⁿ'e yú ní tan'dúúcā chi nadicadiinuuⁿ yú. Ní cáávā chuū nducyaaca yú canéé chí cuta'a yú ndúúcū tanáⁿ'ā 'iiⁿ'yāⁿ castigo chi diitu n'dáí chi ca'a Ndyuūs 'iiⁿ'yāⁿ chi dinuuⁿndí yā. gG0Ní nguuvi chi chó'ōo ndís'tiī diíⁿ nī nuuⁿndi ní dinuuⁿndí nī ndúúcū tanáⁿ'ā 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'e iⁿ'yeeⁿdí 'cūū. Ní diíⁿ nī tan'dúúcā chi neⁿ'e espíritu chi nguɛ́ɛ́ n'dai. Espíritu miiⁿ ni yááⁿn'guiinūuⁿ ní espíritu chi canéé na 'yúúné ni ngaⁿ'ā ntííⁿnyúⁿ yeⁿ'e iⁿ'yeeⁿdī ní ngaⁿ'ā ntííⁿnyúⁿ yeⁿ'e nducyaaca 'iiⁿ'yāⁿ chi nguɛ́ɛ́ n'giindiveéⁿ yā nduudu yeⁿ'é Ndyuūs. O 0Nguuvi chi chó'ōo ndís'tiī dinuuⁿndí nī ní sneé nī tan'dúúcā 'iiⁿ'yāⁿ chi n'díí caavā nducuéⁿ'ē dendu'ū chi diíⁿ nī chi nguɛɛ n'daacā. Naati maaⁿ ní Ndyuūs tee yā ndís'tiī vida cueⁿ'e daāⁿmaⁿ dáámá ndúúcū Cristo caati nadacuéeⁿ yā Cristo yeⁿ'e nguaaⁿ tináⁿ'ā. I  0'Iiⁿ'yāⁿ chi i'téénu yā Cristo ní nducyaaca 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ ní tan'duucā cuerpo yeⁿ'é Cristo, 'tííca yā. Ní cuaacu nducyaaca 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ ní yeⁿ'e Cristo. Ní Cristo miiⁿ ní n'daacā taaví yā ní canée yā yeⁿ'e tanducuéⁿ'ē dendu'ū ndúúcū tanducuéⁿ'ē cuaaⁿ.5 e0Ní Ndyuūs s'néeⁿ yā tanducuéⁿ'ē dendu'ū maaⁿ poder yeⁿ'e Cristo. Ní Ndyuūs s'néeⁿ yā Cristo lugar más cā ch'ɛɛtɛ. Ní Cristo miiⁿ tan'duucā chi tiíⁿ yā yeⁿ'e nducyaaca 'iiⁿ'yāⁿ chi i'téénu yā ní cáⁿ'a yā yaacū yeⁿ'e Cristo, 'tíícā Cristo miiⁿ. > w0Ní ca'á yā Cristo nducuéⁿ'ē poder tan'dúúcā 'áámá 'iiⁿntyéⁿ'ē chi caaⁿ'maⁿ ntiiⁿnyúⁿ yā yeⁿ'e tanáⁿ'ā 'iiⁿntyéⁿ'ē ndúúcū yeⁿ'ē nducyáácá 'iiⁿ'yāⁿ chí ngaⁿ'a ntiiⁿnyúⁿ yā ndúúcū yeⁿ'ē nducuéⁿ'ē poder chi vɛ́ɛ́ yeⁿ'e nducyaaca patrón chi ngaⁿ'a ntiiⁿnyúⁿ yā. Ní Cristo ní más ca ch'ɛɛtɛ ca yeⁿ'e nducuéⁿ'ē chi vɛ́ɛ́ chi cuuvi caaⁿ'maⁿ yú yeⁿ'ē, nguɛ́ɛ́ dámaāⁿ yeⁿ'ē chi vɛ́ɛ́ mááⁿ, 'tiicá ntúūⁿ yeⁿ'e nducuéⁿ'ē chi cuchiī.  0'Tíícā Ndyuūs ch'iⁿ'i yā maaⁿ poder yeⁿ'é yā taachi nadicuéeⁿ yā Cristo yeⁿ'e nguaaⁿ tináⁿ'ā. Ní s'néeⁿ yā Cristo na va'ai chɛɛti nguuvi ní Cristo ch'iindí yā lado tá cuaacu yeⁿ'é Ndyuūs chiidá yā chi lado yeⁿ'ē honor. ; q0Ni ngiicá Ndyuūs chi cuuvi deenú nī chi poder chi ch'ɛɛtɛ taavi ca chi yeⁿ'e Ndyuūs. Ní nguɛ́ɛ́ mar 'áámá dendu'ū chi Ndyuūs nguɛɛ cuuvi diíⁿ yā. Ní Ndyuūs diíⁿ yā ntiiⁿnyuⁿ caavā s'uūuⁿ chi i'teenu yú 'iiⁿ'yāⁿ. Maaⁿ ní diíⁿ yā ntiiⁿnyuⁿ ndúúcū poder yeⁿ'é yā cáávā s'uuúⁿ, ní ch'iⁿ'í yā poder yeⁿ'é yā chí ch'ɛɛtɛ ní ndúúcū fuerzas yeⁿ'é yā. 9  m0Ní ngiicá Ndyuūs chi diíⁿ yā chi cuuvi déénu nī ní cadíínuuⁿ nī chɛɛ chi cūnee ngiinu yú chi Ndyuūs tée yā s'uuúⁿ, ti ndɛɛvɛ yā s'uuúⁿ. Ní deenú nī dɛ'ɛ̄ chúúcā n'dai ca ní dɛɛvɛ ca chi cuuvi yeⁿ'é nī chi Ndyuūs ca'á yā 'iiⁿ'yāⁿ chi yeⁿ'e yā. :  o0Ní ngiicá Ndyuūs yeⁿ'e Señor Jesucristo yeⁿ'ē yú chi Ndyuūs miiⁿ chi Chiida yú chi dɛɛvɛ taavi ca, ní ngiicá Ndyuūs chi tée yā ndís'tiī vaadī deenu yeⁿ'e Espíritu N'dai yeⁿ'é Ndyuūs, ní 'íícú cuuvi déénu cá nī ní 'iintiinaáⁿ nī chííⁿ chí neⁿ'e Ndyuūs. <  s0tuu'mi ní nguɛ́ɛ́ ngíí 'daan'dí chi ca'á gracias Ndyuūs cucáávā ndís'tiī. Ni taachi in'gaacú yeⁿ'e ndís'tiī, tuu'mi ní ngaⁿ'angua'á cucáávā ndís'tiī. O  0Cucaavā chuū, taachi 'úú Pablo ch'iindiveéⁿ chi ndís'tiī i'téénu nī Señor Jesucristo ní dinéⁿ'e nī nducyaaca 'iiⁿ'yāⁿ chi i'téénu yā Señor Jesucristo 'iivú Ndyuūs, 3  a0Ní Espíritu N'dai yeⁿ'é Ndyuūs ní 'áámá seña chi cuta'a yú chi cuuvi yeⁿ'e yú chiiⁿ chi Ndyuūs caⁿ'a yā chi tée yā chi cuuvi yeⁿ'e yú. Ní Ndyuūs yaa'vi yā s'uuúⁿ chi cuuvi yeⁿ'é yā s'uuúⁿ. Taachi ndaa nguuvi chi neⁿ'e Ndyuūs, Ndyuūs caⁿ'á yā diíⁿ yā chi s'uuúⁿ tan'dúúcā maáⁿ yā 'tíícā s'uuúⁿ. Ní Espíritu N'dai yeⁿ'é Ndyuūs ní 'áámá seña yeⁿ'é chuū. Ní 'íícú nducyaaca yú ndúúcū 'iiⁿ'yāⁿ chi cuuvi cu'téénu yā Cristo cuuvi nadich'ɛɛtɛ yú Ndyuūs cucáávā chi ch'ɛɛtɛ́ n'daí yā. Pablo ngiicá yā Ndyuūs chi ca'á yā vaadī deenu 'iiⁿ'yāⁿ chi cu'téénu yā Cristo Y -0 Chuū dendú'ū ní yeⁿ'e ndís'tiī chi nguɛ́ɛ́ yeⁿ'e 'iiⁿ'yāⁿ Israel s'eeⁿ ti taachi ch'iindiveéⁿ nī nduudu cuaacu yeⁿ'e evangelio chi ndúúdú ngai yeⁿ'e Cristo chi nadanguaⁿ'aī ndís'tiī ní s'téénu nī yeⁿ'ē. Tuu'mi ní canéé 'áámá sello yeⁿ'é Ndyuūs ndúúcu nī. Ní sello miiⁿ ní Espíritu N'dai yeⁿ'e Ndyuūs chí 'áámá compromiso chi Ndyuūs caⁿ'a yā chi tée yā s'uūuⁿ ndíí cuááⁿ vmnaaⁿ. { q0 Ní Ndyuūs 'tíícā diíⁿ yā ti neⁿ'é yā chi nús'uu ní ch'iⁿ'í 'nū vaadī dɛɛvɛ ca yeⁿ'é Ndyuūs nanááⁿ 'iiⁿ'yāⁿ ti nús'uu ní yeⁿ'e 'iiⁿ'yāⁿ Israel nús'uu chi vmnááⁿ vmnaaⁿ i'téénu 'nū Cristo. & G0 Ndyuūs diíⁿ yā chi nducuéⁿ'ē chi chó'ōo ní chó'ōo tan'dúúcā chi neⁿ'e yā. Ní Ndyuūs nndɛɛvɛ́ yā s'uuúⁿ ndii cuááⁿ vmnaaⁿ níícú chi cuuvi yeⁿ'e yú cosas chi caⁿ'a yā chi tée yā s'uuúⁿ, caati s'uuúⁿ ní yeⁿ'e Cristo s'uuúⁿ. w i0 Ní chuū chi canuuⁿ n'de'ei yeⁿ'é Ndyuūs chi Ndyuūs caⁿ'a yā chi diiⁿ yā chi cuuvi taachi ndaa tiempo yeⁿ'ē, Ndyuūs caⁿ'a yā chi diíⁿ yā chi Cristo ngaⁿ'a ntiiⁿnyúⁿ yā yeⁿ'e nducuéⁿ'ē chi snéé nanguuvi ndúúcū chi snéé ná yáⁿ'āa. Ní Ndyuūs caⁿ'á yā chi nduuvidaamá tanducuéⁿ'ē dendu'ū nanááⁿ Cristo. F 0 Ní Ndyuūs 'āā diíⁿ yā chiiⁿ chi neⁿ'é yā diíⁿ yā. Ní diíⁿ yā chí n'diīchi yú chiiⁿ chi canúúⁿ n'de'ei yeⁿ'é yā ndii cuááⁿ vmnaaⁿ cucááva Cristo. J 0Níícú Ndyuūs ch'iⁿ'í yā s'uuúⁿ chi neⁿ'e taavi cá yā s'uuúⁿ. Ní diíⁿ yā chi deenu yú taanduvɛ́ɛ́ vaadī n'dai yeⁿ'é yā ní tuumicadíínuuⁿ yú nducuéⁿ'ē. ; q0Ní cáávā Ndyuūs neⁿ'e taavi cá yā nducyaaca yú dichó'o yā Daiya yā chi ch'īi yā cáávā s'uuúⁿ. Ní Ndyuūs nadich'ɛɛcú yā nuuⁿndi yeⁿ'e yú cáávā yuūuⁿ yeⁿ'é Cristo. Ní cáávā chi Ndyuūs 'tíícā neⁿ'é yā s'uuúⁿ itée yā dendu'u chi n'daacā yeⁿ'é yā.  )0Cucáávā chuū cueⁿ'e daāⁿmaⁿ dich'ɛɛtɛ́ taavi yú Ndyuūs chi itée yā s'uuúⁿ dendu'ū chi ch'ɛɛtɛ n'dai yeⁿ'é yā caati maaⁿ ní s'uuúⁿ ní yeⁿ'e Cristo s'uuúⁿ. Ndyuūs diíⁿ yā recibir s'uuúⁿ caati neⁿ'e taavi cá yā Cristo. z o0Ní Ndyuūs 'āā deenú yā chiiⁿ chi neⁿ'é yā diíⁿ yā cáávā chi neⁿ'é yā s'uuúⁿ. Cáávā chi neⁿ'é yā chi cuuvi yeⁿ'é yā s'uuúⁿ, sta'á yā s'uuúⁿ chi cuuvi daiyá yā s'uuúⁿ cucáávā Cristo Jesús. 3 a0Ní 'tíícā Ndyuūs nadidɛɛvɛ́ yā s'uuúⁿ chi cuuvi yeⁿ'é yā s'uuúⁿ ní cuuvi yeⁿ'e Cristo s'uuúⁿ ndíí taachi 'āā 'cuɛ́ɛ́ din'dái yā iⁿ'yeēⁿdī. Ní nduuví n'dai yú ní i'teenu n'daāca yú Cristo ní nguɛ́ɛ́ vɛ́ɛ́ nuuⁿndi yeⁿ'e yú nanáaⁿ yā. A~ }0Nducyaaca yú canee chi dich'ɛɛtɛ́ yú Ndyuūs chi Chiidá Señor Jesucristo. Maaⁿ ní caavā chi s'uuúⁿ ní yeⁿ'e Cristo s'uuúⁿ, Ndyuūs tée yā s'uuúⁿ dendú'ū yeⁿ'é yā chi n'dai taavi ca yeⁿ'e nducuéⁿ'ē chi n'dai tan'dúúcā chi s'uuúⁿ snee yú na va'ai chɛɛti nguuvi. } 0Ndyuūs Chiida yú ndúúcū Señor Jesucristo yeⁿ'e yú nginneé yā ndís'tiī ní tée yā cosas chi n'daacā n'dai, ní tée yā ndís'tiī vaadī 'diiíⁿ yeⁿ'é yā. Yeⁿ'e dendu'ū chi n'daacā n'dai chi Cristo ca'á yā 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'é yā +| S0'Úú Pablo 'úú, ní 'úú apóstol yeⁿ'e Señor Jesucristo caavā chi 'tíícā neⁿ'e Ndyuūs chi dichó'o yā 'úú. 'Úú idinguúⁿ carta 'cūū yeⁿ'e nducyaaca 'iiⁿ'yāⁿ chi snée yā na yáāⁿ Efeso, 'iiⁿ'yāⁿ chi yeⁿ'e Ndyuūs ni i'téénu yā Señor Jesucristo. _{7D'Úú, Pablo, dinguúⁿ saludos 'cūū ndúúcū ta'á ndúúcū letras yeⁿ'é. N'gaacú nī yeⁿ'é chi canuúⁿ vácūū. Neⁿ'é chi Ndyuūs itée yā vaadī n'dai yeⁿ'é yā. 'Tíícā cuuvi.Uz#DNí ndís'tiī cuuvi nī saⁿ'ā Arquipo chi 'úú caaⁿ'máⁿ 'tíícā: Díí Arquipo, diiⁿ di cuidado chi diiⁿ n'daacā di ní 'cuiinu di ntiiⁿnyuⁿ yeⁿ'e Señor chi Señor tee yā díí. %yCDNí taachi 'cuiīnū n'geéⁿ nī carta 'cūū nguaaⁿ ndís'tiī dicho'ó nī carta 'cūū 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'e yáāⁿ Laodicea chi 'cueéⁿ yā na yaacū yeⁿ'é yā. Ní canee chi 'cueéⁿ nī ntúūⁿ 'áámá carta chi dicho'ó 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'e yáāⁿ Laodicea. x1DMaaⁿ ní ndís'tiī dicho'ó nī: N'dai ndís'tiī, nga'á nī hermanos chi snéé na yáāⁿ Laodicea. Dicho'ó nī: N'dai ndís'tiī, n'daataá Ninfas ndúúcū 'iiⁿ'yāⁿ chi i'téénu yā Jesucristo ní nduuvidaamá yā na vaacu tá chi yaācū yeⁿ'é yā. |wqDSaⁿ'ā Lucas chi doctor chi neⁿ'e yú ndúúcū saⁿ'ā Demas dicho'ó yā: N'dai ndís'tiī, ngaⁿ'á yā. PvD 'Úú ní ngaⁿ'á nduudu cuaacu yeⁿ'e Epafras miiⁿ. Neené inadacadíínuuⁿ sa yeⁿ'é ndís'tiī ndúúcū 'iiⁿ'yāⁿ chi snée yā na yáāⁿ Laodicea ndúúcū yáāⁿ Hierápolis. uD Saⁿ'ā Epafras ntúūⁿ chi diiⁿ ntiiⁿnyuⁿ yeⁿ'e Cristo ní yeⁿ'e 'áámá chɛɛ ndís'tiī dicho'o sa: N'dai ndís'tiī. Saⁿ'ā miiⁿ neené ngaⁿ'angua'ā sa yeⁿ'e ndís'tiī chi ndís'tiī 'áámá caneé nī ndúúcū chi i'téénu nī níícú chi dámaāⁿ neⁿ'é nī diíⁿ nī tanducuéⁿ'ē tan'dúúcā chi Ndyuūs neⁿ'e yā chi diiⁿ nī. Ht D 'Tiicá ntúūⁿ Jesús chi nguuvi Justo dicho'o sa: N'dai ndís'tiī. Dámaāⁿ saⁿ'ā s'uuⁿ chi yeⁿ'ē ndaata 'iiⁿ'yāⁿ Israel ní i'téénu yā Jesucristo diíⁿ yā ntiiⁿnyuⁿ nduucú yeⁿ'ē naachi Ndyuūs ngaⁿ'a ntiiⁿnyúⁿ yā. Saⁿ'ā s'uuⁿ ntée ca yā 'viich'ɛɛtíínūuⁿ 'úú. #s?D Saⁿ'ā Aristarco chi canúúⁿ vácūū nduucú idichó'o sa: N'dai ndís'tiī. 'Tiicá ntúūⁿ dicho'o saⁿ'ā Marcos chi dácūú saⁿ'ā Bernabé. Ní ndís'tiī 'āā sta'á nī orden chi 'cuaaⁿ nī hermano Marcos miiⁿ nduuti chi ndaa sa nanááⁿ ndís'tiī. r D Ní dicho'ó ntúūⁿ hermano Onésimo, saⁿ'ā chi neⁿ'e yú, ní 'áámá canee sa chi diiⁿ ntiiⁿnyuⁿ yeⁿ'é Ndyuūs. Ní yeⁿ'e 'áámá chɛɛ ndís'tiī. Hermanos s'eeⁿ yaa'ví yā ndís'tiī tanducuéⁿ'ē chi diíⁿ 'nū 'muuⁿ. 9qkDNí cáávā chiiⁿ dicho'ó Tíquico nanááⁿ ndís'tiī caati cuuvi sa ndís'tiī táácā n'gɛɛtineé 'nū. Ní tée sa 'viich'ɛɛtíínūuⁿ na stava yeⁿ'é nī. ppYDHermano Tíquico chi neⁿ'e yú, 'áámá canee sa chi diiⁿ sa ntiiⁿnyuⁿ yeⁿ'é Jesucristo ní diiⁿ sa dáámá ntiiⁿnyuⁿ nduucú. Saⁿ'ā miiⁿ cuuvi sa ndís'tiī tan'dúúcā chi 'úú caneé ní diíⁿ. moSDCuéⁿ'é daāⁿmaⁿ caaⁿ'máⁿ nī chí n'daacā ndúúcū nduudu n'dai. Ní canéé chí déénu nī táácā chi cuuvi nan'guɛɛcuta'á nī ca'áámá ca'áámá 'iiⁿ'yāⁿ. 'Cuiīnu carta miiⁿ ndúúcū saludos +nODMaaⁿ ní ndís'tiī 'cuɛɛtinéé n'daacá nī ndúúcū 'iiⁿ'yāⁿ chi nguɛ́ɛ́ i'téénu yā Ndyuūs. Diíⁿ nī n'daacā nducuéⁿ'ē tiempo. mDCaaⁿ'maⁿngua'á nī cáávā 'úú chi cuuvi caaⁿ'máⁿ n'daacā nduudu miiⁿ tan'dúúcā chi canéé chi caaⁿ'máⁿ. glGDCaaⁿ'maⁿngua'á ntuúⁿ nī yeⁿ'ē nús'uu ti Ndyuūs tée yā lugar nús'uu chi cuuvi caaⁿ'máⁿ 'nū nduudu cuaacu yeⁿ'é yā. Ní nduudu miiⁿ ní yeⁿ'e Cristo. Ní nguɛ́ɛ́ déénu 'iiⁿ'yāⁿ naati maaⁿ ní ngaⁿ'a 'nū nduudu miiⁿ. Ní cucáávā nduudu miiⁿ maaⁿ 'úú canuúⁿ vácūū ndúúcū cadena 'cūū. wkgDNducuéⁿ'ē tiempo caaⁿ'maⁿngua'á nī ní 'cuɛɛti nduuchí nī. Ní ca'á nī gracias Ndyuūs. Xj +DNdís'tiī patrones chi vɛ́ɛ́ mozos yeⁿ'é nī, diíⁿ nī chí cuaacu ndúúcū chi n'daacā ndúúcū mozos yeⁿ'é nī. N'gaacú nī chi vɛ́ɛ́ 'iiví nī chi canéé na va'ai chɛɛti nguuvi. {ioDNí 'iiⁿ'yāⁿ chi nguɛ́ɛ́ n'daāca idiíⁿ yā caⁿ'á yā cuta'á yā ná díí'vɛ yā yeⁿ'ē chi diíⁿ yā chi nguɛ́ɛ́ n'daācā. Ndyuūs 'āā daamá nūuⁿ diíⁿ yā tratar ndúúcū nducyáácá 'iiⁿ'yāⁿ.ghGDNí ndís'tiī deenú nī chi cuuvi cuta'á nī yeⁿ'e chi vɛ́ɛ́ yeⁿ'é nī chííⁿ chi tée Cristo ndís'tiī. Cuaacu chi ndís'tiī dichíí'vɛ nī Jesucristo ní cuaacu nííⁿnyúⁿ Cristo ní 'iiví nī. qg[DNí tanducuéⁿ'ē chi diíⁿ nī, diíⁿ nī ndúúcū núúⁿmáⁿ staava yeⁿ'é nī. Ní diíⁿ nī ntiiⁿnyuⁿ miiⁿ tan'dúúcā chi ntiiⁿnyuⁿ yeⁿ'é Ndyuūs ní nguɛ́ɛ́ ntiiⁿnyuⁿ yeⁿ'ē 'iiví nī. ,fQDNdís'tiī chi dichíí'vɛ̄ 'iiⁿ'yāⁿ, 'caandiveéⁿ nī yeⁿ'ē tanducuéⁿ'ē chi ngaⁿ'ā 'iiví nī yeⁿ'ē iⁿ'yeeⁿdí 'cūū. Nguɛ́ɛ́ diíⁿ nī tan'dúúcā chi neⁿ'é yā dámaaⁿ taachi nanáaⁿ yā ndís'tiī. Ní 'iiví nī cuuvi deenú yā chi n'daacā idiíⁿ nī, naati diíⁿ nī nducuéⁿ'ē ntiiⁿnyuⁿ ndúúcū núúⁿmáⁿ staava yeⁿ'é nī. Ní 'va'á nī Ndyuūs. Ae{DNí ndís'tiī chi vɛ́ɛ́ daiyá nī, nguɛ́ɛ́ diíⁿ nī chi nduuvi táaⁿ daiyá nī caati cuayiivi ní nguɛ́ɛ́ cu'téénu yā chɛɛ chi caaⁿ'máⁿ nī yeⁿ'e yā. $dADNdís'tiī daiyá yā chi yeⁿ'e Cristo 'caandiveéⁿ nī yeⁿ'e chiidá nī ní chɛɛcu nī yeⁿ'e tanducuéⁿ'ē caati 'tíícā neⁿ'e Ndyuūs. c5D'Tiicá ntúūⁿ isaⁿ'a yeⁿ'é yā, dinéⁿ'e nī n'daataá yeⁿ'é nī ní nguɛ́ɛ́ nduuvi taáⁿ nī ndúúcū n'daataá yeⁿ'é nī. +bODNdís'tiī n'daataá chi 'níínívaacu, cu'teenú nī yeⁿ'e isaⁿ'ā yeⁿ'é nī caati 'tíícā canee chi diíⁿ nī ti yeⁿ'é Ndyuūs ndís'tiī. a5DNíícú nducuéⁿ'ē cosa chi diiⁿ nī 'áárá chí caaⁿ'máⁿ nī o diíⁿ nī ntiiⁿnyuⁿ, diíⁿ nī nducuéⁿ'ē caavā Señor Jesús ní nca'á nī gracias Ndyuūs Chiida yú cáávā Cristo. Tan'dúúcā chi canee chi diiⁿ yú ti yeⁿ'e Cristo s'uuúⁿ `DNí 'áámá canéé n'daacā na staava yeⁿ'é nī nducuéⁿ'ē nduudu cuaacu chí n'daacā taavi ní yeⁿ'e Ndyuūs. Ca'cueéⁿ nī ní ch'iⁿ'í nī 'áámá nī taama nī ndúúcū nducuéⁿ'ē vaadī deenu. Ngiitá nī salmos ndúúcū himnos ndúúcū canciones chi ngaⁿ'ā yeⁿ'é Ndyuūs. Ní ndúúcū núúⁿmáⁿ staava yeⁿ'é nī nca'á nī gracias Ndyuūs. _{DNí vaadī 'diiíⁿ chi Ndyuūs itée yā ndís'tiī na staava yeⁿ'é nī canee chi ch'iⁿ'ī ndís'tiī nducuéⁿ'ē chi diíⁿ nī caati Ndyuūs yaa'ví yā nducyáácá ndís'tiī chi cuuvi yeⁿ'é nī vaadī 'diīiⁿ miiⁿ. Ní nducyáácá nī ní caneé nī tan'dúúcā 'áámá cuerpo nūuⁿ, 'tiicá nī. Maaⁿ ní ca'á nī gracias Ndyuūs caavā chuū. k~m|}zxwvttssrgqponnXmelwk?ihh9fBdcsaJ__F]\\ZZKY,XWVhUxTSRRNQWONMLJsIgGGFE CCCBB@?*=<;9 8A75I3U1/.m+*(&%% #"!j Kbb4k~ +   f6.*4M&Apóstoles n'gɛɛtɛ yeⁿ'e yaācū miiⁿ nguɛ́ɛ́ dɛ'ɛ̄ vɛɛ más cā ca'cueéⁿ yā 'úú yeⁿ'ē chi 'úú caaⁿ'máⁿ. 'Áárá chí n'gɛɛtɛ n'dai yā nguɛ́ɛ́ dɛ'ɛ̄ vɛɛ tuneeⁿ 'úú ti Ndyuūs neⁿ'e yā nducyaaca 'iiⁿ'yāⁿ 'āā daamá nūuⁿ. 43a&Nús'uu ní nguɛ́ɛ́ diíⁿ 'nū tan'dúúcā chi 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ neⁿ'é yā yeⁿ'e ley yeⁿ'e circuncisión caati neⁿ'é 'nū chi nduudu cuaacu chi 'āā ngaⁿ'á 'nū yeⁿ'e evangelio yeⁿ'e Señor Jesucristo, ní 'áámá cūnēe ndúúcū ndís'tiī. 'Tíícā diíⁿ 'nū. R2&Chuū diíⁿ ti naachi nduuvidaama yú chí ndaā n'dé'éí 'iiⁿ'yāⁿ chi diíⁿ yā tan'dúúcā chi hermanos yeⁿ'ē yú 'yā, naati nguɛ́ɛ́ 'tíícā. Ní ndaa yā chí n'diichí yā s'uuúⁿ caati 'āā cuɛ́ɛ́ diiⁿ yú tan'dúúcā chi ngaⁿ'ā ley yeⁿ'e circuncisión ti s'uūúⁿ ní yeⁿ'e Cristo s'uuúⁿ ní diiⁿ yú chi ngaⁿ'a Cristo. Neⁿ'é yā chi diiⁿ yú tan'dúúcā chi ngaⁿ'a ley yeⁿ'e Moisés miiⁿ. .1U&Ní apóstoles n'gɛɛtɛ ní canee yiinú yā ndúúcū nduudu chi ngaⁿ'á. Ni saⁿ'ā Tito chi saⁿ'ā griego chi canéé sa nduucú, nguɛ́ɛ́ canee chi cuuví circuncidar Tito tan'dúúcā chi ngaⁿ'a ley yeⁿ'e 'iiⁿ'yāⁿ Israel s'eeⁿ ti nguɛ́ɛ́ yeⁿ'ē ndaata Israel. ,0Q&Ní ndaá ti Ndyuūs ch'iⁿ'i yā 'úú chi canéé chi caⁿ'á. Vmnááⁿ vmnaaⁿ caⁿ'á nanááⁿ apóstoles chi n'gɛɛtɛ yeⁿ'e yaācū miiⁿ. Ní chií 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ taacā chi ngaⁿ'á nduudu ngai yeⁿ'e Cristo nanááⁿ 'iiⁿ'yāⁿ gentiles chi nguɛ́ɛ́ yeⁿ'e ndaata Israel. Chuū diíⁿ chí 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ cu'téénu yā chi dichíí'vɛ̄ ntiiⁿnyuⁿ yeⁿ'ē Ndyuūs chi diíⁿ nguaaⁿ 'iiⁿ'yāⁿ gentiles. Ni apóstoles n'gɛɛtɛ nguɛ́ɛ́ caⁿ'a yā chi nguɛ́ɛ́ 'cuúⁿ yā 'úú. 5/ e&Cho'ōo ndiichi cúūuⁿ nduuyúū chi 'úú cheⁿ'e ntuúⁿ yáāⁿ Jerusalén. Cheⁿ'é ndúúcū saⁿ'ā Bernabé chi compañero yeⁿ'é ndúúcū saⁿ'ā Tito. . &Ní yeⁿ'ē chúū 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ dich'ɛɛtɛ́ yā Ndyuūs caavā chi maaⁿ ní 'úú i'teenú Jesucristo.f- G&'Iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ dámaāⁿ n'giindiveéⁿ yā yeⁿ'ē 'úú cuááⁿ vmnaaⁿ 'tíícā, 'iiⁿ'yāⁿ chi can'dáa yā s'uuúⁿ ti neⁿ'é yā di'cuiīnú yā s'uuúⁿ maaⁿ ní ngaⁿ'a yā nduudu cuaacu yeⁿ'e Jesucristo. Cuááⁿ vmnaaⁿ nguɛ́ɛ́ neⁿ'é yā chi 'iiⁿ'yāⁿ i'téénu yā nduudu cuaacu yeⁿ'e Jesucristo. 9, m&'Iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'e yáⁿ'āa Judea chi cueⁿ'é yā na yaācū naachi ngeⁿ'é yā yeⁿ'e Cristo nguɛ́ɛ́ iitiinaáⁿ yā 'úú ti nguɛ́ɛ́ in'diichí yā 'úú. [+ 1&Cuayiivi ní ndaá na yáⁿ'āa yeⁿ'e Siria ndúúcū yáⁿ'āa Cilicia. 8* k&Chuū idinguúⁿ yeⁿ'e ndís'tiī. 'Cuin'dííchí ndís'tiī. 'Úú nguɛ́ɛ́ ngaⁿ'á nduudu yaadi ti Ndyuūs n'diichí yā 'úú ní deenú yā chi cuaacu ngaⁿ'á. ) #&Yáāⁿ miiⁿ nguɛ́ɛ́ n'diichí táámá apóstol chi dichó'ó Ndyuūs. Dámaāⁿ n'diichí Jacobo saⁿ'ā 'diinū Jesús miiⁿ. {( q&Cuayiivi chi cho'ó 'iīnū nduūyū ndii tiempo chi 'āā i'teenú Jesucristo tuu'mí ní cueⁿ'é yáāⁿ Jerusalén tuu'mí n'diichí Pedro tí 'āā cuɛ́ɛ́ n'diichí saⁿ'ā. Ní caneé ndúúcū sa ndíítiiⁿ'yuⁿ nguuvi. ~' w&Ndíí nguɛ́ɛ́ ndúú ndaá na yáāⁿ Jerusalén chi intiinguuneéⁿ apóstoles chi dichó'ó Ndyuūs vmnaaⁿ chi dichó'o yā 'úú, naati 'úú cheⁿ'é na yáⁿ'āa Arabia. Ní cuayiivi miiⁿ ní nguɛɛcuneé na yáāⁿ Damasco. >& w&Ní Ndyuūs yaa'ví yā 'úú yeⁿ'ē Daiyá yā Jesucristo chi 'úú i'teenú 'yā, ti 'úú ní caaⁿ'máⁿ nduudu yeⁿ'e Cristo nguaaⁿ 'iiⁿ'yāⁿ gentiles, 'iiⁿ'yāⁿ chi nguɛɛ yeⁿ'e ndaata Israel. Ndíí tuu'mi nguɛ́ɛ́ tiinguuneéⁿ mar 'aama saⁿ'ā yeⁿ'e nduudu yeⁿ'ē Cristo. % &Naatí Ndyuūs ndɛɛvɛ yā 'úú taachi 'āā cuɛ́ɛ́ 'cuundiyaáⁿ. Ní taachi ndaa tiempo chi Ndyuūs neⁿ'e yā, Ndyuūs yaa'ví yā 'úú cáávā chi neⁿ'é yā 'úú chi 'úú n'giindiveéⁿ nduudu yeⁿ'é yā ní cu'teenú Ndyuūs. $ &Ní chi'teenú más ca yeⁿ'e religión yeⁿ'e 'iiⁿ'yāⁿ chi ndaata yeⁿ'e Israel s'eeⁿ nguaaⁿ nducyaaca yā chi dáamá ndaata yeⁿ'é ndúúcu yā ti neⁿ'é diíⁿ nducuéⁿ'ē tan'dúúcā chi diiⁿ 'iiⁿ'yāⁿ ndiicúū chi 'āā n'díí. ^# 7& Ndís'tiī ch'iindiveéⁿ nī tan'dúúcā chi 'úú i'teenú tiempo chi chó'ōo ní caneé chɛɛchí na religión yeⁿ'e 'iiⁿ'yāⁿ judíos chi Israel. Ní deenú nī taacā chi diíⁿ. Ní diíⁿ chi dícaānú 'iiⁿ'yāⁿ chi i'téénu yā Jesucristo ti caⁿ'á yā na yaācū yeⁿ'é Ndyuūs. Ní diíⁿ chuū ti neⁿ'é can'daá 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ yeⁿ'e nducyáácá yaācū yeⁿ'é Ndyuūs ti neⁿ'é di'cuiīnú 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ. K" & Ti 'úú nguɛ́ɛ́ sta'á nduudu miiⁿ yeⁿ'e saⁿ'ā, ndíí nguɛ́ɛ́ ndúú ch'eēéⁿ yeⁿ'ē mar 'áámá saⁿ'ā caati Jesucristo ch'iⁿ'i yā 'úú nduudu cuaacu yeⁿ'é yā. Z! /& 'Úú ngaⁿ'á cuaacu ní ngīi ndís'tiī hermanos yeⁿ'é. Nduudu ngai chi evangelio yeⁿ'ē Jesucristo chi 'úú ngaⁿ'á, nguɛ́ɛ́ yeⁿ'ē mar 'áámá saⁿ'ā yeⁿ'e iⁿ'yeeⁿdí 'cūū. E  & Taachi ngaⁿ'á chuū, ¿dɛ'ɛ̄ inadacadíínuuⁿ nī nduucú? Nguɛ́ɛ́ neⁿ'é chi cunee yiinú nī yeⁿ'é caati neⁿ'é chi Ndyuūs cunee yiinú yā yeⁿ'é. O ¿'áá canee chi 'úú idiíⁿ chi cunee yíínūu saⁿ'ā iⁿ'yeeⁿdí 'cūū? Nduuti chi 'úú idiíⁿ chiiⁿ ti inee yíínūu saⁿ'ā iⁿ'yeeⁿdí 'cūū, tuu'mi ní nguɛ́ɛ́ idiíⁿ ntiiⁿnyuⁿ yeⁿ'é Cristo. Taacā chí chiī Pablo apóstol * O& 'Āā caⁿ'á chuū maaⁿ ní neⁿ'é caaⁿ'maⁿ ntuúⁿ táámá vmnéⁿ'ēe: Nduuti chi 'áámá 'iiⁿ'yāⁿ caaⁿ'maⁿ yā táámá evangelio chi n̄'daaⁿ nguɛ́ɛ́ tan'dúúcā chi caⁿ'a 'nū chii 'nū ndís'tiī, tuu'mi ní 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ cuuvi yā condenado. | s&'Aara chi s'uuúⁿ o 'áámá ángel chi ndaa yeⁿ'e va'ai chɛ̄ɛ̄ti nguuvi ngaⁿ'a yā táámá evangelio chi n̄'daaⁿ nguɛ́ɛ́ tan'dúúcā chi caⁿ'a 'nū chii 'nū ndís'tiī, tuu'mi 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ cuuví yā condenado. e E&Cuaacu chí nguɛ́ɛ́ vɛ́ɛ́ táámá evangelio chí nduudu yeⁿ'e Dendyuūs naati vɛ́ɛ́ n'dúúví yā chi idi'vaachí yā ndís'tiī. Ní neⁿ'e yā n̄'daaⁿ yā evangelio chí nduudu ngai yeⁿ'e Cristo. Y -&Neené nge'e yiinú chi ndís'tiī neené niiⁿnuúⁿ nūuⁿ idivíi nī yeⁿ'e Ndyuūs chi n'gaí yā ndís'tiī, ní yeⁿ'e cosas chi n'dai ca chi Cristo tee yā ndís'tiī. Ní n'giindiveéⁿ nī nduudu chi nguɛ́ɛ́ cuaacu yeⁿ'ē táámá 'iiⁿ'yāⁿ chi ngaⁿ'a nduudu miiⁿ tan'dúúcā chi táámá evangelio.  #&Cueⁿ'e daāⁿmaⁿ canee Ndyuūs ndúúcū dɛɛvɛ yeⁿ'é yā. Nducyáácá 'iiⁿ'yāⁿ canee chi dich'ɛɛtɛ cá yā Ndyuūs chi dɛɛvɛ cueⁿ'e daāⁿmaⁿ. 'Tíícā. Nguɛ́ɛ́ vɛ́ɛ́ táámá nduudu yeⁿ'e chi Cristo nanguáⁿ'ai yā s'uuúⁿ } u&Jesucristo miiⁿ ca'a yā vida yeⁿ'e maáⁿ yā cucáávā nuuⁿndi yeⁿ'e yú. Maaⁿ ní nadanguáⁿ'ai yā s'uuúⁿ yeⁿ'e dendu'ū chi nguɛ́ɛ́ n'daacā chi vɛ́ɛ́ iⁿ'yeeⁿdí 'cūū. 'Tíícā neⁿ'e Ndyuūs Chiida yú. G  &Neⁿ'é chi Chiida yú ndúúcū Señor Jesucristo yeⁿ'ē yú tée yā s'uuúⁿ dendú'ū chi n'dai. Ní ndís'tiī canee nī ndúúcū vaadī 'diīiⁿ chi Ndyuūs itée yā s'uuúⁿ. Z /&Nducyaaca vi'i yú s'tiī chi 'cuɛɛtinée yā yáāⁿ miiⁿ ndúúcū 'úú, idinguúⁿ carta 'cūū yeⁿ'e ndís'tiī chi i'téénu nī Jesucristo ní caⁿ'á nī yaācū s'eeⁿ na yaⁿ'āa Galacia. l U&'Úú Pablo 'úú ni 'úú 'áámá apóstol chi dichó'ó Ndyuūs. Mar 'áámá saⁿ'ā nguɛ́ɛ́ dichó'o sa 'úú chi 'úú ngaⁿ'á nduudu yeⁿ'é Ndyuūs, ndíí nguɛ́ɛ́ ndúú ndɛɛvɛ sá 'úú, ti Ndyuūs Chiida yú ndúúcū Señor Jesucristo dichó'o yā 'úú. Ní Chiida yú nadacuéeⁿ yā Jesucristo yeⁿ'ē nguaaⁿ tináⁿ'ā. uc0Ní neⁿ'é chi Ndyuūs ca'á yā vaadī n'dai yeⁿ'é yā nducyaaca 'iiⁿ'yāⁿ chi cuaacu nííⁿnyúⁿ neⁿ'é yā Señor Jesucristo yeⁿ'e yú. Ní 'áámá neⁿ'é yā, ní nguɛ́ɛ́ n̄'daáⁿ yā. 'Tiicā cuuvi.6e0Maaⁿ ní 'úú neⁿ'é chi Ndyuūs Chiida yú ndúúcū Señor Jesucristo yeⁿ'e yú ca'á yā nducyaaca hermanos yeⁿ'é vaadī 'diiíⁿ na staava yeⁿ'é yā. Ní neⁿ'é chi Ndyuūs diíⁿ yā chi ndís'tiī cu'téénu cá nī Ndyuūs, ní dineⁿ'e cá nī nducyaaca 'iiⁿ'yāⁿ. =s0Cáávā chuū dicho'ó hermano Tíquico nanááⁿ ndís'tiī ti caaⁿ'maⁿ sa táácā snéé 'nū ní 'iicu diiⁿ sa chi diituu 'cuɛɛtinéeⁿ nī na staava yeⁿ'é nī. r]0Hermano Tíquico, chi neⁿ'e nducyaaca s'uuúⁿ, ní n'daacā diiⁿ sa ntiiⁿnyuⁿ yeⁿ'e Señor Jesucristo nduucú. Ní saⁿ'ā miiⁿ caaⁿ'maⁿ sa ndúúcū ndís'tiī yeⁿ'e 'úú ní yeⁿ'ē chi 'úú idiíⁿ. D0Ndyuūs yeⁿ'e yú ní dichó'o yā 'úú tan'dúúcā chi 'úú embajador yeⁿ'é yā 'úú chi 'úú caaⁿ'máⁿ nduudu cuaacu yeⁿ'é yā. Ní cááva chuū ní 'úú ní preso 'úú ní maaⁿ canuúⁿ vácūū. Ní ndís'tiī ní caⁿ'angua'á nī caavā 'úú chi 'úú cuuvi caaⁿ'máⁿ nduudu cuaacu miiⁿ ndúúcū valor tan'dúúcā chi 'úú canéé chí caaⁿ'máⁿ. Saludos yeⁿ'e Pablo naachi ch'iīnū carta 'cuū r]0Ní caⁿ'angua'á nī caavā 'úú dendu'ū ti Ndyuūs tée yā nduudu yeⁿ'é yā 'úú taachi ngaⁿ'á nduudu cuaacu yeⁿ'é yā. Ní 'íícú 'úú cuuvi caaⁿ'máⁿ nduudu miiⁿ ndúúcū valor caati 'iiⁿ'yāⁿ cuuvi déénu yā nduudu chí ngaⁿ'á táácā chi cuuvi nanguáⁿ'ai 'iiⁿ'yāⁿ, nduudu chi canéé n'de'ei cuááⁿ vmnaaⁿ. @y0Ní cueⁿ'e daāⁿmaⁿ caaⁿ'maⁿngua'á nī yeⁿ'ē tanducuéⁿ'ē chuū. Ní cueⁿ'e daāⁿmaⁿ di'cuiitú nī Ndyuūs cucáávā Espíritu N'dai yeⁿ'é yā, ní ngiicá nī caati cuuvi cuta'á nī yeⁿ'ē poder yeⁿ'e Ndyuūs. Ní 'íícú cuuvi diíⁿ nī nducuéⁿ'ē chuū. Ní canee listo nī. Ní nguɛ́ɛ́ cuuvi cúúnu nī. Ní caaⁿ'maⁿngua'á nī caavā nducyaaca 'iiⁿ'yāⁿ chi i'téénu yā Ndyuūs. #?0'Tiicá ntúūⁿ ndís'tiī sta'á nī cachucha cūū yeⁿ'e Ndyuūs chí vaadī nguaⁿ'ai yeⁿ'é nī chi diiⁿ proteger tiíⁿ nī. Ní n'gáácú nī chi Jesucristo nadanguáⁿ'ai yā ndís'tiī ní itée yā fuerzas ndís'tiī chi nguɛ́ɛ́ 'va'á nī ní nguɛ́ɛ́ vɛ́ɛ́ 'uuvī vaanicádiinuuⁿ yeⁿ'é nī. 'Tiicá ntúūⁿ ndís'tiī sta'á nī espada yeⁿ'e Ndyuūs chi Espíritu N'dai yeⁿ'é Ndyuūs. Ní Espíritu N'dai yeⁿ'e Ndyuūs ndúúcū Nduudu Cuaacu yeⁿ'é Ndyuūs inneé yā ndís'tiī chi nguɛ́ɛ́ n'giindiveéⁿ nī nduudu yeⁿ'e yááⁿn'guiinūuⁿ naati yááⁿn'guiinūuⁿ caⁿ'a sa caanu sa yeⁿ'é nī. {0'Tiicá ntúūⁿ ndís'tiī sta'á nī escudo yeⁿ'é Ndyuūs chi vaadī i'teenu. Ní 'íícú díítú caneé nī ndúúcū chi i'téénu nī. Ní diíⁿ nī protejer maáⁿ nī yeⁿ'e dardos chí ngiichi yeⁿ'e yááⁿn'guiinūuⁿ. Ní yááⁿn'guiinūuⁿ nguɛ́ɛ́ cuuvi cuchɛ́ɛ́ sá yeⁿ'e ndís'tiī ndúúcū cosas yeⁿ'e sa chi nguɛ́ɛ́ n'daacā.  0'Tiicá ntúūⁿ ndís'tiī snúúⁿ ca'a nī zapatos chi yeⁿ'é Ndyuūs chí yeⁿ'ē vaadī 'diiíⁿ. Ní 'cuɛɛtinéé listo nī chi caaⁿ'maⁿ nī 'iiⁿ'yāⁿ nduudu cuaacu yeⁿ'e Jesucristo ní 'íícú cuuvi cunéé vaadī 'diīiⁿ yeⁿ'é yā. I  0Ní canéé diitú nī ndúúcū armadura yeⁿ'é Ndyuūs. Cáávā caandaá 'tiicá ntúūⁿ ndís'tiī cuta'á nī cinturón ní chiichi cunéé cinturón yeⁿ'é nī chi armadura yeⁿ'e Ndyuūs chi vaadī cuaacu. Ní vɛ́ɛ́ fuerzas yeⁿ'é nī. Ní diiⁿ n'daacá nī caati canéé diitú nī. 'Tiicá ntúūⁿ ndís'tiī cuta'á nī chaleco cūū yeⁿ'e Ndyuūs chí vaadī cuaacu. Ní canéé chi diíⁿ nī nducuéⁿ'ē chi n'daacā caati cuuvi diíⁿ nī proteger pecho maáⁿ nī yeⁿ'e nducuéⁿ'ē chi nguɛɛ n'daacā chí dardos yeⁿ'e enemigo. p Y0 Cáávā chuū tan'dúúcā 'áámá soldado cuta'a sa catecai yeⁿ'e soldado ní maaⁿ ní cuta'á nī nducuéⁿ'ē armadura chi tan'dúúcā catecai nī chi Ndyuūs dátee yā ndís'tiī. Ní 'íícú cuuvi cuchɛɛ́ nī contra enemigo nguuvi taachi ndaa nanáaⁿ nī nducuéⁿ'e dendu'ū chi nguɛɛ n'daacā. Ní taachi chichɛɛ nī yeⁿ'e nducuéⁿ'ē chi nguɛ́ɛ́ n'daacā ndíí chí 'cuiīnū, tuu'mi ní cuuvi 'cuɛɛtinéé diitú nī ndúúcū chi i'téénu nī. 4 a0 Nguɛ́ɛ́ 'cuuⁿ'maⁿ yú contra 'iiⁿ'yāⁿ chi nguɛ́ɛ́ n'daacā naati 'cuuⁿ'maⁿ yú ní contra fuerzas yeⁿ'e espíritus chi nguɛ́ɛ́ n'daacā chi canéé na 'yúúné ndúúcū espíritus chi 'iiⁿntyéⁿ'ē yeⁿ'é tanáⁿ'ā espíritus chi ca'a orden yeⁿ'e espíritus chi nguɛ́ɛ́ n'dai ndúúcū nducuéⁿ'ē yeⁿ'e íⁿ'yeeⁿdī chi canéé na maaíⁿ chi yeⁿ'e yááⁿn'guiinūuⁿ. < q0 Ní cuuví diíⁿ nī defender maáⁿ nī ndúúcū nducuéⁿ'ē armadura chi tan'dúúcā armadura catecai soldados chi Ndyuūs dátee yā s'uuúⁿ chi yeⁿ'e Cristo. Ní 'íícú cuuvi cuchɛɛ́ nī yeⁿ'e nducuéⁿ'ē dendu'ū chi diiⁿ yááⁿn'guiinūuⁿ taachi ngínnche'ei sa ndís'tiī. H 0 Maaⁿ ní ndís'tiī hermanos yeⁿ'é diíⁿ nī chi ditiinú 'cuɛɛtinée nī nanááⁿ Señor Jesucristo yeⁿ'e yú ndúúcū nducuéⁿ'ē poder chi vɛ́ɛ́ yeⁿ'é Cristo. pY0 Ní ndís'tiī chi 'iiví yeⁿ'e 'iiⁿ'yāⁿ, 'tiicá ntúūⁿ din'daacá nī ndúúcū 'iiⁿ'yāⁿ chi dichíí'vɛ̄ ndís'tiī. Nguɛ́ɛ́ caaⁿ'máⁿ nī chi caⁿ'á nī 'cueⁿ'é nī 'iiⁿ'yāⁿ chi dichíí'vɛ̄ ndís'tiī. N'gaacu nī chi ndís'tiī ndúúcū 'iiⁿ'yāⁿ chi dichíí'vɛ̄ ndís'tiī ní snée nī na poder yeⁿ'e 'iivú Señor Jesucristo chi canéé na va'ai chɛɛti nguuvi. Ní 'āā daamá nūuⁿ nducyáácá 'iiⁿ'yāⁿ nanááⁿ Señor Jesucristo yeⁿ'ē yú. Armas yeⁿ'e Espíritu N'dai yeⁿ'é Ndyuūs cááva 'iiⁿ'yāⁿ chi i'téénu yā Ndyuūs -S0Ní nducyáácá nī ní déénu nī nduuti chi 'iiⁿ'yāⁿ chi diíⁿ ntiiⁿnyuⁿ caadi 'iiyu o nduuti chi 'iiⁿ'yāⁿ libre yā nducyáácá yā cuta'á yā yeⁿ'e Señor Jesucristo chi 'iivi yú chííⁿ chí tée yā 'iiⁿ'yāⁿ caavā ntiiⁿnyuⁿ n'daacā chi diíⁿ yā. q[0Ní dinéⁿ'e nī din'daacá nī ntiiⁿnyuⁿ yeⁿ'e yā tan'dúúcā chi ntiiⁿnyuⁿ yeⁿ'e Señor Jesucristo chi diíⁿ nī, nguɛ́ɛ́ tan'dúúcā chi ntiiⁿnyuⁿ yeⁿ'e 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'ē iⁿ'yeeⁿdí 'cūū. w0Ní diíⁿ nī n'dai ntiiⁿnyuⁿ yeⁿ'é yā nguɛ́ɛ́ dámáāaⁿ taachi 'iiví nī inaáⁿ yā ndís'tiī caati n'daacā caneé nī ndúúcu yā. Naati diíⁿ nī ntiiⁿnyuⁿ yeⁿ'é yā tan'dúúcā chi ntiiⁿnyuⁿ yeⁿ'e Cristo chi diíⁿ nī ní ndúúcū núúⁿmáⁿ staava yeⁿ'é nī. Chuū ní chiiⁿ chi Ndyuūs neⁿ'é yā chi diíⁿ nī. $A0Ní ndís'tiī 'iiⁿ'yāⁿ chi diiⁿ ntiiⁿnyuⁿ ndúúcū 'iiví nī, 'caandiveéⁿ nī yeⁿ'e 'iiví nī chi vɛ́ɛ́ na iⁿ'yeeⁿdí 'cūū. Ní diíⁿ nī respetar 'iiví nī ní 'va'á nī yeⁿ'e yā. Ní diíⁿ nī ntiiⁿnyuⁿ yeⁿ'e yā ndúúcū núúⁿmáⁿ staava yeⁿ'e nī. Ní diíⁿ nī nducuéⁿ'ē ntiiⁿnyuⁿ yeⁿ'é yā tan'duucā chí diíⁿ nī caavā Cristo. 1[0Ní ndís'tiī saⁿ'ā chi vɛ́ɛ́ daiyá nī, nguɛ́ɛ́ diíⁿ nī chi nduuvi taaⁿ daiyá nī naati di'cuiitá nī daiya nī ní yaa'ví nī daiya nī taachi nguɛ́ɛ́ din'daacáā ní ca'cuéeⁿ nī daiyá nī yeⁿ'e Señor Jesucristo caati cuuvi cu'téénu yā yeⁿ'é yā.  0ní 'iicu nduuti chi diíⁿ nī 'tíícā cuuvi yeenú nī níícú cuneé nī na iⁿ'yeeⁿdí 'cūū n'deee n'dáí nduuyu. *M0Ní mandamiento yeⁿ'e Ndyuūs chi vmnááⁿ vmnaaⁿ chi Ndyuūs teé yā compromiso yeⁿ'ē ní chuū: Cu'téénu nī chiidá nī ndúúcū chɛɛcú nī,  ;0Ndís'tiī da'caīyá chi i'téénu nī Cristo, canee chi 'caandiveéⁿ nī yeⁿ'e chiidá nī caati chuū chí cosa chí n'daacā chí diíⁿ nī. 5~c0!Maaⁿ ní neⁿ'é caaⁿ'máⁿ ca'áámá cā'aama ndís'tiī chi saⁿ'ā chí 'níínívaacu, canee chi neⁿ'e nī n'daataá yeⁿ'e nī tan'dúúcā chi neⁿ'é nī maáⁿ nī. Ní ndís'tiī n'daataá canéé chi dinéⁿ'e nī isaⁿ'ā yeⁿ'é nī ni 'caandiveéⁿ nī yeⁿ'e sa.t}a0 Chuū ní 'áámá vaadī cuaacu na libro yeⁿ'é Ndyuūs, ní ngaⁿ'á ngií ndís'tiī yeⁿ'e chuū. Nduudu miiⁿ ngaⁿ'ā yeⁿ'e Cristo ndúúcū 'iiⁿ'yāⁿ chi i'téénu yā Cristo ní yeⁿ'é yā 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ. g|G0Ní 'tiicá ntúūⁿ saⁿ'ā i'neeⁿ sa chɛɛcu sa ndúúcū chiida sa ní nduuvidaama sa ndúúcū n'daataá yeⁿ'ē sa ní nduu 'uuví yā nduuvidaamá yā ní diíⁿ yā tan'dúúcā chi 'áámá cuerpo nūuⁿ. t{a0'Tíícā diíⁿ Cristo ti 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ chi yeⁿ'é yā ní tan'dúúcā cuerpo yeⁿ'é yā 'tíícā 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ. Ní s'uuúⁿ ní tan'dúúcā 'áámá parte yeⁿ'e cuerpo yeⁿ'e Cristo 'tíícā s'uuúⁿ. hzI0Nguɛ́ɛ́ vɛ́ɛ́ mar 'áámá 'iiⁿ'yāⁿ chi nguɛ́ɛ́ neⁿ'é maáⁿ yā cuerpo yeⁿ'é yā, naati nga'a maáⁿ yā chiiⁿ chi n'daacā chi cuuvi yeⁿ'é yā. Ní maáⁿ yā diíⁿ yā cuidar cuerpo yeⁿ'e maáⁿ yā. 'Tiicá ntúūⁿ Cristo dinéⁿ'e yā ní diíⁿ yā cuidar nducyaaca 'iiⁿ'yāⁿ chi i'téénu yā 'yā. y 0Ní isaⁿ'ā chí ch'iindivaacú canéé chí dinéⁿ'e sa n'daataá yeⁿ'ē sa tan'dúúcā chi neⁿ'e sa maaⁿ sa cuerpo yeⁿ'e sa, 'tíícā n'daataá yeⁿ'ē sa. Ní saⁿ'a chi dinéⁿ'e sa n'daataá yéⁿ'ē sa neⁿ'e maaⁿ sa saⁿ'ā. Ní ndís'tiī chi isaⁿ'ā chí ch'iindivaacu canee chi neⁿ'é nī n'daataá yeⁿ'é nī tan'duucā Cristo neⁿ'é yā 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'e yaacu yeⁿ'é yā. Ní Cristo nca'a maáⁿ yā vida yeⁿ'e maáⁿ yā ní ch'īi yā cáávā 'iiⁿ'yāⁿ chi yeⁿ'é yā. duA0Ní tan'duucā 'iiⁿ'yāⁿ chi i'téénu yā Cristo canee yā maaⁿ poder yeⁿ'e Cristo 'tiicá ntúūⁿ táⁿ'ā canee tá maaⁿ poder yeⁿ'e isaⁿ'ā yeⁿ'e tá ní canee chi 'caandiveeⁿ tá yeⁿ'ē sa. t50Caati isaⁿ'ā yeⁿ'é nī ní tan'dúúcā tiīiⁿ yeⁿ'e familia, 'tíícā sa. 'Tiicá ntúūⁿ tan'dúúcā Cristo ní tiīiⁿ 'iiⁿ'yāⁿ chi i'téénu yā 'yā, Cristo ntúūⁿ 'iiⁿ'yāⁿ chi nadanguáⁿ'ai yā nducyaaca 'iiⁿ'yāⁿ chi i'téénu yā 'yā. Ní nducyáácá 'iiⁿ'yāⁿ chi i'téénu yā Cristo, 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ tan'duucā cuerpo yeⁿ'e Cristo, 'tiicá yā. ss_0Ní ndís'tiī táⁿ'ā chi ch'iindivaacu canee chi 'caandiveéⁿ nī yeⁿ'e isaⁿ'ā yeⁿ'é nī tan'dúúcā chí ch'iindiveéⁿ nī nduudu yeⁿ'é Ndyuūs ti isaⁿ'ā yeⁿ'é nī tan'duucā 'iiví nī, 'tíícā sa. r/0Nguɛ́ɛ́ dich'ɛɛtɛ́ nī maáⁿ nī. Dinéⁿ'e nī vi'ī 'áámá nī ndúúcū taama nī caati 'āā diíⁿ nī respetar Ndyuūs. `q90Ní cueⁿ'e daāⁿmaⁿ nca'á nī gracias Ndyuūs Chiida yú ndúúcū chi dúúchí Señor Jesucristo yeⁿ'ē yú caava nducuéⁿ'ē chi vɛ́ɛ́. Yeⁿ'e vida yeⁿ'e familia s'eeⁿ chi yeⁿ'e Jesucristo py0Ní ndeé nī 'áámá nī ndúúcū taama nī ndúúcū salmos, ndúúcū himnos, ndúúcū canciones chi ngaⁿ'a yeⁿ'é Ndyuūs. Ní ngiitá nī ní dinéⁿ'e nī Señor Jesucristo yeⁿ'ē yú ndúúcū núúⁿmáⁿ staava yeⁿ'é nī. o70Nguɛ́ɛ́ cuuvi cuu'ví nī ti diiiⁿ chí cuuvi ndái nī, naati itée nī lugar chi Espíritu N'dai yeⁿ'é Ndyuūs cuuví cūnee nduucú nī. lnQ0Nguɛ́ɛ́ diíⁿ nī tan'dúúcā 'iiⁿ'yāⁿ chi nguɛ́ɛ́ tuumicadíínuuⁿ yā ti zonzo yā naati diiⁿnúú yiiⁿnuⁿ nī maaⁿ níícú tuumicádíínuuⁿ nī chɛɛ chi Ndyuūs neⁿ'é yā chi diíⁿ nī. +mO0Ní diíⁿ nī aprovechar tiempo chi vɛ́ɛ́ yeⁿ'é nī chi din'daacá nī caati tiempo 'cūū 'iiⁿ'yāⁿ diíⁿ yā dendu'ū chi nguɛ́ɛ́ n'daacā. l}0Cáávā chuū ndís'tiī ní nadacadíínuuⁿ n'daacá nī yeⁿ'e chi diíⁿ nī. Nguɛ́ɛ́ diíⁿ nī tan'duucā chi ndís'tiī 'iiⁿ'yāⁿ zonzo ndís'tiī naati diíⁿ nī tan'duucā chi ndís'tiī 'iiⁿ'yāⁿ deenu ndís'tiī. k0Canéé nguūⁿ na libro yeⁿ'é Ndyuūs. Cáávā chuū ní Ndyuūs ngaⁿ'a yā 'tíícā:Ndís'tiī 'iiⁿ'yāⁿ chi ch'iī; nadacuéeⁿ nī yeⁿ'e nguaaⁿ tináⁿ'ā, ní 'íícú Cristo chí chidɛɛvɛ ní tée yā chidɛɛvɛ ndís'tiī. j/0 Ní taachi ngaⁿ'á nī 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ yeⁿ'e tanducuéⁿ'ē chi nguɛ́ɛ́ n'daacā chí diíⁿ yā tuu'mi ní canéé na chidɛɛvɛ. Ní Ndyuūs ch'iⁿ'í yā 'iiⁿ'yāⁿ nducuéⁿ'ē tan'dúúcā chi diíⁿ yā, ti 'āā ntɛ́ɛ́ canúúⁿ n'de'ei. i90 S'uuúⁿ cuuvi 'cuinaaⁿ yú nduuti chi caaⁿ'maⁿ yú yeⁿ'e dendu'ū nuuⁿndi ch'ɛɛtɛ chi 'iiⁿ'yāⁿ diíⁿ yā taachi din'dé'ei yā. h30 Ní ndís'tiī nguɛ́ɛ́ diíⁿ nī mar 'áámá chi nguɛ́ɛ́ dichíí'vɛ̄ ndúúcū 'iiⁿ'yāⁿ chi chiicá yā na maāiⁿ naati caaⁿ'máⁿ nī 'iiⁿ'yāⁿ chi chiicá yā na maāiⁿ chɛ́ɛ́ chi nguɛ́ɛ́ n'daacā chi diíⁿ yā nanááⁿ Dendyuūs. mgS0 Ní caanú nī diíⁿ nī ca'cueéⁿ nī nducuéⁿ'ē chi Ndyuūs neⁿ'é yā chi diíⁿ nī. Vf%0 Ní chuū 'iiⁿ'yāⁿ diíⁿ yā taachi snée yā chidɛɛvɛ yeⁿ'é Ndyuūs. Tanducuéⁿ'ē chi n'daacā ndúúcū tanducuéⁿ'ē chí cuaacu diíⁿ yā. Ní ch'iⁿ'í yā na vida yeⁿ'e maáⁿ yā chi n'daacá yā. Chuū ní tan'dúúcā n'gui'i yeⁿ'e yáⁿ'á ti n'gui'i yeⁿ'ē chídɛɛvɛ miiⁿ ní 'tíícā. heI0Ndís'tiī ní tiempo chi 'āā chó'ōo ch'ɛɛtinée nī ndúúcū yááⁿn'guiinūuⁿ na maāiⁿ, naati maaⁿ ní chi ndís'tiī ní yeⁿ'ē Señor Jesucristo, ndís'tiī canée nī na chidɛɛvɛ yeⁿ'e Señor miiⁿ. Ní maaⁿ ní cuɛɛti chiicá nī na chidɛɛvɛ miiⁿ tan'dúúcā chi ndís'tiī ní daiyá Ndyuūs ndís'tiī. d0Ní ndís'tiī nguɛ́ɛ́ nduuvidaamá nī ndúúcū 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ ní nguɛ́ɛ́ diíⁿ nī mar 'áámá chi diíⁿ yā. lcQ0Nguɛ́ɛ́ ca'á nī lugar chi caaⁿ'maⁿ 'iiⁿ'yāⁿ chi cannche'éí yā ndís'tiī ndúúcū nduudu chi tonta ti ngaⁿ'á yā chi cuuvi diíⁿ nī nducuéⁿ'ē chi nguɛɛ n'daacā. Caati cáávā nducuéⁿ'ē chuū ní Ndyuūs diíⁿ yā diituu cá castigar 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ chi nguɛ́ɛ́ n'giindiveéⁿ yā nduudu yeⁿ'e Ndyuūs. %bC0Ní ndís'tiī 'āā deenú nī chi saⁿ'ā chi caⁿ'a sá ndúúcū n'daataá chi nguɛ́ɛ́ yeⁿ'e sa o n'daataá chi caⁿ'a tá ndúúcū saⁿ'ā chi nguɛ́ɛ́ yeⁿ'e ta, o 'iiⁿ'yāⁿ chi diiⁿ dendu'ū chi nguɛ́ɛ́ n'daacā o 'iiⁿ'yāⁿ chí dínngueé yā yeⁿ'ē chi vɛ́ɛ́ yeⁿ'ē taama yā ti tanducuéⁿ'ē chuū ní tan'dúúcā chi i'téénu yā santos ídolos. Nducyáácá 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ ní nguɛ́ɛ́ vɛ́ɛ́ parte yeⁿ'é yā naachi Cristo ndúúcū Ndyuūs ngaⁿ'a ntiiⁿnyúⁿ yā. Pa0Ndíí nguɛ́ɛ́ canee chi caaⁿ'máⁿ nī dendu'ū chí cuuvi 'cuinaáⁿ nī, ndíí nguɛ́ɛ́ caaⁿ'máⁿ nī nduudu tonto o nduudu chi nguɛ́ɛ́ n'daacā, caati nducuéⁿ'ē chuū ní nguɛ́ɛ́ n'daacā yeⁿ'é nī. Naati ndís'tiī ní canee chi caaⁿ'máⁿ nī Ndyuūs 'tíícā: Gracias n'diī Ndyuūs. w`g0Maaⁿ ní chi ndís'tiī ní yeⁿ'é Ndyuūs ndís'tiī nguɛ́ɛ́ canee chí caaⁿ'máⁿ nī mar 'áámá yeⁿ'e nuuⁿndi chi saⁿ'ā n'diichi sa n'daataá. Ní nguɛ́ɛ́ canee chi caaⁿ'máⁿ nī yeⁿ'e táámá dendu'ū chi nguɛɛ n'daacā ní nguɛ́ɛ́ dɛɛvɛ, ndíí nguɛɛ dínngueé nī yeⁿ'ē chi vɛ́ɛ́ chi yeⁿ'e taamá yā. s__0Ní dinéⁿ'e nī nducyaaca 'iiⁿ'yāⁿ tan'dúúcā Cristo dinéⁿ'e yā s'uuúⁿ ní ca'a maáⁿ yā vida yeⁿ'e maáⁿ yā cáávā s'uuúⁿ. Ní diíⁿ yā tan'dúúcā chi maáⁿ yā ni 'áámá 'íítí cuūchī chi 'iiⁿ'yāⁿ diíⁿ yā 'caaⁿ'núⁿ yā 'iiti chi ofrenda yeⁿ'é yā ní ca'á yā nátai nanááⁿ Ndyuūs. Ní Cristo maáⁿ yā ofrenda chi n'dɛɛvɛ ngééⁿ nanááⁿ Ndyuūs. Ní yeenú Ndyuūs ndúúcū ofrenda miiⁿ chi Cristo miiⁿ. ^ 0Cuaacu chi ndís'tiī ní daiya Dendyuūs ndís'tiī. Maaⁿ ní cáánu nī diíⁿ nī tan'dúúcā Ndyuūs diíⁿ yā. ]0 Caati diiⁿ n'daacá nī ní diya'ai 'íínu nī 'aamá nī taamá nī vi'ī, ní nadīch'ɛɛcú nī nuuⁿndi yeⁿ'é nī yeⁿ'e 'áámá nī taamá nī vi'ī tan'dúúcā Ndyuūs nadāch'ɛɛcú yā nuuⁿndi yeⁿ'é nī ti yeⁿ'é Cristo ndís'tiī.e\C0Ní ndís'tiī 'āā ntɛ́ɛ́ cuneé nī ndúúcū vaadī taaⁿ, ní nguɛ́ɛ́ diíⁿ nī chi nguɛ́ɛ́ neⁿ'e nī 'iiⁿ'yāⁿ, ndíí nguɛ́ɛ́ 'cuaī taáⁿ nī, ndíí nguɛ́ɛ́ caaⁿ'máⁿ nī dendu'ū chi nguɛɛ n'daacā yeⁿ'e taamá yā, ndíí nguɛ́ɛ́ diíⁿ nī yeⁿ'e taama yā cosas chi nguɛɛ n'daacā. 4[a0Ndís'tiī nguɛ́ɛ́ diíⁿ nī dendu'ū chi cuuví ndaachií Espíritu N'dai yeⁿ'é Ndyuūs ti maaⁿ Espíritu yeⁿ'e Ndyuūs miiⁿ chi vɛ́ɛ́ yeⁿ'e yú ní diiiⁿ chi sellado nī chi yeⁿ'é Ndyuūs s'uuúⁿ. Ni diiiⁿ chi cuuvi cuaacu chi Ndyuūs nadanguáⁿ'ai yā s'uuúⁿ. jZM0Nguɛ́ɛ́ caaⁿ'máⁿ nī nduudu yaadí 'yāa, dámaāⁿ caaⁿ'máⁿ nī nduudu chí n'daacā chi diiⁿ chi cu'téénu cá yā ni diiⁿ chi cunneé nī 'iiⁿ'yāⁿ chi 'caandiveéⁿ yā nduudu yeⁿ'é nī. oYW0Ní ndís'tiī chi diduucú nī 'āā ntɛ́ɛ́ diduucú nī. Diíⁿ nī ntiiⁿnyuⁿ n'daacā caati vɛ́ɛ́ yeⁿ'e nī. Ní 'íícú cuuvi ca'á nī 'iiⁿ'yāⁿ chi pobre yā chi nguɛ́ɛ́ vɛ́ɛ́ yeⁿ'é yā. pXY0Nguɛ́ɛ́ ca'á nī mar 'áámá lugar yááⁿn'guiinūuⁿ chi cuuvi tuu'vi sa vida yeⁿ'é nī. >Wu0Ní nduutī chi nduuvi taáⁿ nī, nguɛ́ɛ́ ca'a nī lugar chi vaadī taaⁿ yeⁿ'é nī diiiⁿ chi dinuuⁿndí nī. Ní nguɛ́ɛ́ 'naaⁿ tiempo nduuvi taáⁿ nī. V/0Cáávā chuū nguɛ́ɛ́ caaⁿ'máⁿ nī nduudu yaadi. Ca'áámá ca'áámá s'uuúⁿ ní caaⁿ'maⁿ yú nduudu cuaacu ndúúcū nducyaaca 'iiⁿ'yāⁿ na niiⁿnuúⁿ va'āī. Caati s'uuúⁿ ní yeⁿ'ē 'áámá cuerpo nūuⁿ ti yeⁿ'e Cristo s'uuúⁿ. 9Uk0Ní canéé chi cuta'á nī vida ngai yeⁿ'e Cristo tan'dúúcā chi 'áámá vestido ngai ní cunúuⁿ nī vestido ngai. Ní diíⁿ nī nducuéⁿ'ē tan'dúúcā chi Ndyuūs neⁿ'é yā chi diíⁿ nī. Ní 'tíícā vida yeⁿ'e maáⁿ nī ní cuaacu nííⁿnyúⁿ chí n'daacā ní dɛɛvɛ. {To0Ndís'tiī ní canee chi nadíngai nī espíritu yeⁿ'é nī ndúúcū vaanicadíínūuⁿ yeⁿ'e maáⁿ nī. #S?0Maaⁿ ní 'āā ntɛ́ɛ́ diíⁿ nī tan'dúúcā chi diíⁿ nī vmnaaⁿ chi i'téénu nī. Divíi nī yeⁿ'e nducuéⁿ'ē chi diíⁿ nī tiempo chi chó'ōo caati chuū nginnche'éí ndís'tiī ndúúcū nducuéⁿ'ē chi neⁿ'e chi diíⁿ nī chi nguɛ́ɛ́ n'daacā. aR;0Nduuti chi cuaacu chi ch'iindiveéⁿ nī nduudu yeⁿ'e Cristo ní Cristo chi'cueéⁿ yā ndís'tiī ní i'téénu nī nduudu cuaacu chi yeⁿ'é Cristo, tuu'mi ní nduudu cuaacu yeⁿ'é yā cūnee ndúúcu nī. MQ0Naati ndís'tiī nguɛ́ɛ́ 'tiicā ch'eéⁿ nī yeⁿ'e Cristo. :Pm0'Iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ 'āā ntɛ́ɛ́ diíⁿ yā sentir chi cuuvi 'cuinaáⁿ yā caavā nuuⁿndi chi diíⁿ yā. Ní diíⁿ yā tan'dúúcā chi vɛ́ɛ́ vicio yeⁿ'e yā. Ní diíⁿ yā nducuéⁿ'ē dendu'ū chi nguɛɛ n'daacā. Ní nguɛ́ɛ́ nadacadíínuuⁿ yā yeⁿ'e chi diíⁿ yā. Ow0Ní chiiⁿ chi nadicadíínuuⁿ yā ní yeⁿ'ē ná maāíⁿ. 'Iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ nguɛ́ɛ́ vɛ́ɛ́ vida cueⁿ'e daāⁿmaⁿ yeⁿ'é yā chi Ndyuūs ca'á yā 'iiⁿ'yāⁿ chi yeⁿ'é yā ti 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ caneé yā ndúúcū staava yeⁿ'é yā chí chɛɛchi. Ní cáávā chuū 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ caneé yā chi nguɛ́ɛ́ deenú yā Ndyuūs. &NE0Maaⁿ ní 'úú ngaⁿ'á cáávā Señor Jesucristo ní ngaⁿ'á chi din'daacá nī. Nguɛ́ɛ́ 'cuɛɛtinée nī tan'duucā tanáⁿ'ā 'iiⁿ'yāⁿ chi nguɛɛ i'téénu yā Ndyuūs. 'Iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ nadacadíínuuⁿ yā yeⁿ'e dendu'ū chi nguɛɛ dichíí'vɛ̄. 6Me0Ní nducyaaca yú ní canee yú maaⁿ poder yeⁿ'e Cristo chi tiiíⁿ nducyaaca yú. Ní canee yú n'daacā na lugar chi tuneeⁿ yú ti yeⁿ'é Cristo s'uuúⁿ. Ní nducuéⁿ'ē coo yeⁿ'e cuerpo yeⁿ'é yā n'daacā n'dai snéé ní 'áámá 'áámá coo ní inuⁿ'u tan'dúúcā chi canéé chi diiⁿ. 'Tíícā s'uuúⁿ chi yeⁿ'e Cristo canee chí diiⁿ yú ntiiⁿnyuⁿ chí tuneeⁿ yú cáávā chi n'giita yú, ní ditiīnu yú, ní dineⁿ'e yú nducyaaca 'iiⁿ'yāⁿ. Vɛ́ɛ́ vida ngai yeⁿ'e 'iiⁿ'yāⁿ chi yeⁿ'e Cristo L0Nguɛ́ɛ́ diiⁿ yú 'túúcā naati canee chi caaⁿ'maⁿ yú nduudu cuaacu yeⁿ'é Ndyuūs ti neⁿ'e yú 'iiⁿ'yāⁿ ndúúcū núúⁿmáⁿ staava yeⁿ'e yú. Ní cuuvi cu'teenu ca yú ní diiⁿ yú nducuéⁿ'ē chi n'daacā tan'dúúcā chi diiⁿ Cristo chi tiiíⁿ 'áámá cuerpo yeⁿ'e nducyaaca yú. Ní s'uuúⁿ tan'dúúcā cuerpo yeⁿ'é yā, 'tíícā s'uuúⁿ. lKQ0'Āā ntɛ́ɛ́ diiⁿ yú tan'dúúcā da'caīyáā diíⁿ yā chi ch'iindiveéⁿ yā yeⁿ'e 'aamá yā taamá yā chi ca'cueéⁿ yā cosa chi n̄'dááⁿ ní diíⁿ yā tan'dúúcā chi 'yúúné candɛ́ɛ̄ 'iiⁿ'yāⁿ 'múúⁿ miiⁿ. Ní nguɛ́ɛ́ canéé chi i'téénu yú nduudu yeⁿ'e 'iiⁿ'yāⁿ chi nginnche'éí yā s'uuúⁿ. 'Iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ neⁿ'é yā candɛɛ́ yā s'uūuⁿ lado yeⁿ'é yā chi i'téénu yú chiiⁿ chi nguɛ́ɛ́ cuaacu. J0 Ní nducyaaca s'uuúⁿ ní cuuvi nduuvidaama yú ti maaⁿ ní s'uuúⁿ ní tan'dúúcā chi 'aama yú ndúúcū chi i'teenu yú ní ndúúcū chi deenu yú yeⁿ'e Cristo chi Daiya Dendyuūs. Ní nguuvi nguuvi cuuvi diītū ca yú ndúúcū chi i'teenu yú ndúúcū vaanicadiīnūūⁿ yeⁿ'e yú ndíí tiempo chi s'uuúⁿ din'daaca yú ní tan'dúúcā Cristo 'tíícā s'uuúⁿ. b ~|zyxvurq&n*lljh5gLedcbxa"`4_`]5\KZ)XWUSQPNZM&KEJ^I@HFEE%DCB:A5?>|=NNaati nduuti chí 'cuɛɛti chiicá yú tan'dúúcā chi ch'iⁿ'i Espíritu N'dai yeⁿ'é Ndyuūs s'uuúⁿ tuu'mi ní dineⁿ'e yú 'iiⁿ'yāⁿ. Ni yeenú taavi yú. Ní canéé vaadī 'diiiⁿ na staava yeⁿ'e yú. Ní cuchɛɛ yú yeⁿ'e tanducuéⁿ'ē chi n'gɛɛnu yú ngii. Ní din'daaca yú ndúúcū vi'ī ní diiⁿ yú nducuéⁿ'ē chi n'dai ndúúcū vi'ī. Ní 'áámá canee yú ndúúcū chi i'teenu yú. <q&'Iiⁿ'yāⁿ neⁿ'é yā cosas tan'dúúcā chi vɛ́ɛ́ yeⁿ'ē tanáⁿ'a yā. Ní 'iiⁿ'yāⁿ n'giīⁿ'núⁿ yā 'iiⁿ'yāⁿ. Ní 'iiⁿ'yāⁿ chi cúú'ví ndúúcū 'iiⁿ'yāⁿ chi n'deee n'dáí nge'e ní idiíⁿ yā dendú'ū chi nguɛ́ɛ́ n'daacā chi tan'dúúcā chuū. 'Úú ní ngaⁿ'á ngīi ndís'tiī chi divíi nī yeⁿ'e dendu'ū chuū tan'dúúcā chí 'āā ngaⁿ'á nguuvi chí 'āā cho'ōo. 'Iiⁿ'yāⁿ chi idiíⁿ yā s'tuucā nguɛ́ɛ́ dɛ'ɛ̄ vɛɛ cuuvi yeⁿ'é yā naachi Ndyuūs ngaⁿ'a ntiiⁿnyúⁿ yā. #?&'Iiⁿ'yāⁿ i'teenú yā ídolos ndúúcū cosas chi nguɛ́ɛ́ Ndyuūs ndúúcū nducueⁿ'ē chí diiⁿ 'iiⁿ'yāⁿ chí yeⁿ'e chíngaatu. 'Iiⁿ'yāⁿ nduuvitaáⁿ yā ní n'díítɛ yā. Ní taáⁿ yā ní in'nuúⁿ yā vaadī 'caa'va. 'Iiⁿ'yāⁿ 'ii'nuⁿ cheendí yā ní 'iiⁿ'yāⁿ diíⁿ yā chi vɛ́ɛ́ divisiones nguaaⁿ vi'i yā. Ní diíⁿ yā chi vɛ́ɛ́ vaadī 'caa'va. <q&Ti nuuⁿndi yeⁿ'e cuerpo chí 'iiⁿ'yāⁿ diiⁿ yā ní inaaⁿ yú, ní chúū: 'iiⁿ'yāⁿ chi n'giindivaacú yā ngaⁿ'á yā ndúúcū n'daataá o saⁿ'ā yeⁿ'e taama yā. Saⁿ'ā da'caiyáā caⁿ'á sa ndúúcū 'áámá n'daataá chi duuchi née sa taⁿ'ā. 'Iiⁿ'yāⁿ chi diíⁿ yā dendu'ū chi nguɛ́ɛ́ n'daacā, 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ ní nguɛ́ɛ́ nadacadíínūuⁿ yā taacā chi diíⁿ yā. +O&Nduuti chi s'uuuⁿ idiiⁿ yú tan'dúúcā chi ch'iⁿ'i Espíritu N'dai yeⁿ'é Ndyuūs s'uuúⁿ tuu'mi ní nguɛ́ɛ́ canee yú maaⁿ poder yeⁿ'e ley. y&Ti chííⁿ chí neⁿ'e cuerpo yeⁿ'e yú chi diiⁿ yú nguɛ́ɛ́ tan'dúúcā chi neⁿ'e Espíritu N'dai yeⁿ'é Ndyuūs chi diiⁿ yú. Ní Espíritu N'dai yeⁿ'é Ndyuūs ndúúcū chi neⁿ'e diiⁿ cuerpo yeⁿ'e yú nguɛ́ɛ́ neⁿ'e 'aama taama na staava yeⁿ'ē yú. Chííⁿ chí nguɛ́ɛ́ cuuvi diiⁿ yú ní chííⁿ chí neⁿ'e yú diiⁿ yú. lQ&'Caandiveéⁿ nī chuū chi ngaⁿ'á: Canee yú chí 'cuɛɛti chiicá yú tan'dúúcā chi Espíritu N'dai yeⁿ'é Ndyuūs ch'iⁿ'i s'uuúⁿ. Ní nguɛ́ɛ́ diiⁿ yú tan'dúúcā chi neⁿ'e cuerpo yeⁿ'ē yú. )K&Ndúúti chi nguɛ́ɛ́ neⁿ'e yú 'aama yú taama yú tuu'mi ní diiⁿ yú tan'dúúcā chi che'e yú 'aama yú taama yú; cuin'diichi yú ti cuuvi ituuvi yú 'aama yú taama yú. Lo que chi neⁿ'e yú diiⁿ yú ndúúcū chi neⁿ'e Espíritu N'dai yeⁿ'e Ndyuūs chi diiⁿ yú U #&S'uuúⁿ cuuvi diiⁿ yú nducuéⁿ'ē chi ngaⁿ'a ley ndúúti chí diiⁿ yú tan'dúúcā chí ngaⁿ'a 'tíícā: Dinéⁿ'e yú nducyaaca 'iiⁿ'yāⁿ tan'duucā chi dinéⁿ'e yú maāⁿ yú. l Q& Ndís'tiī hermanos yeⁿ'é, Ndyuūs yaa'ví yā s'uuúⁿ ní nguɛ́ɛ́ canée yú maaⁿ poder yeⁿ'e ley ti libre yú. Maaⁿ ní chi libre yú nguɛ́ɛ́ diiⁿ yú dendu'ū chi neⁿ'e yú yeⁿ'e cosas chi vɛ́ɛ́ iⁿ'yeeⁿdī, naati dineⁿ'e yú 'aama yú ndúúcū taama yú. Ní cunnee yú vi'ī cucáávā chi neⁿ'e yú vi'ī. k O& N'daacā chi 'iiⁿ'yāⁿ chi di'vaachi yā ndís'tiī divíi yā yeⁿ'ē nguaaⁿ ndís'tiī. 3 _& Ndís'tiī hermanos yeⁿ'é, nduuti chi ndíí maaⁿ 'úú ngaⁿ'á chi saⁿ'ā gentiles canee chi canéé circuncidado tuu'mi ní 'iiⁿ'yāⁿ Israel chí judío s'eeⁿ nguɛ́ɛ́ can'dáa yā 'úú chi ya'āī 'úú. Nguɛ́ɛ́ 'tíícā. 'Iiⁿ'yāⁿ Israel s'eeⁿ can'dáa yā 'úú ti 'úú ngaⁿ'á chi Jesucristo nadanguáⁿ'ai yā 'iiⁿ'yāⁿ ti ch'īi yā na cruz cáávā nuuⁿndi yeⁿ'é yā.  3& Vɛ́ɛ́ confianza yeⁿ'é ndúúcū Señor Jesucristo ní 'úú ní deenú chi ndís'tiī nguɛ́ɛ́ n'giindiveéⁿ nī nduudu yeⁿ'e 'iiⁿ'yāⁿ chí di'vaachi yā ndís'tiī. Ndyuūs diíⁿ yā castigar 'āā du'ú nūuⁿ 'iiⁿ'yāⁿ chí di'vaachi ndís'tiī. 9& 'Iiⁿ'yāⁿ chi di'vaachí yā ndís'tiī ní tan'duucā ta 'lííⁿ chúúndí levadura chí nadicuéeⁿ tanducuéⁿ'ē yaāchī, 'tííca yā. &Ndyuūs nguɛ́ɛ́ dí'vaāchi yā ndís'tiī ti Ndyuūs miiⁿ yaa'ví yā ndís'tiī chi cuuvi yeⁿ'é yā ndís'tiī. Q&Nguuvi chi chó'ōo ndís'tiī n'daacā i'téénu nī Jesucristo naati maaⁿ ní nguɛɛ 'tíícā. ¿Du'ú di'vaachi yeⁿ'e nī chi nguɛɛ n'giindiveéⁿ nī nduudu cuaacu yeⁿ'é Cristo? oW&S'uuúⁿ chi saⁿ'ā s'uuúⁿ nguɛ́ɛ́ dichíí'vɛ̄ nduuti chi 'iiⁿ'yāⁿ diíⁿ yā circuncidar s'uuúⁿ o nguɛ́ɛ́. Chuū dichíí'vɛ̄ chi i'teenu yú Jesucristo. Ní cáávā chuū neⁿ'e yú 'iiⁿ'yāⁿ. X)&Ti s'uuúⁿ chi i'teenu yú Jesucristo canée yú ndúúcū Espíritu N'dai yeⁿ'é Ndyuūs chi nginnee s'uuúⁿ. Ní canee ngiinu yú chi nguɛ́ɛ́ vɛ́ɛ́ nuuⁿndi yeⁿ'e yú nanááⁿ Ndyuūs. 3_&Nduuti chi nadacadíínuuⁿ nī chi ndís'tiī nanguáⁿ'ai nī yeⁿ'e nuuⁿndi yeⁿ'e nī cucáávā ley miiⁿ tuu'mi ní 'āā divíi nī Cristo 'áámá lado. Ní Cristo miiⁿ nguɛ́ɛ́ tée yā ndís'tiī dendú'ū chi n'dai ca yeⁿ'e yā cucáávā chi dineⁿ'e cá yā s'uuúⁿ. %&Ngaⁿ'á ntuūⁿ chi nducyaaca saⁿ'ā chi canéé sá circuncidado canéé chi diiⁿ sa cumplir nducuéⁿ'ē chi ngaⁿ'a ley miiⁿ. &E&Ndís'tiī 'caandiveéⁿ nī. 'Úú, Pablo, ngaⁿ'á ngīi ndís'tiī. Nduuti chi ndís'tii saⁿ'ā ca'a nī lugar chí 'iiⁿ'yāⁿ diíⁿ yā circuncidar ndís'tiī tuu'mi ni nguɛ́ɛ́ cuuvi cuta'á nī yeⁿ'ē vaadī n'dai chi Cristo neⁿ'é yā tée yā ndís'tiī. ; q&Maaⁿ ní Cristo nadanguáⁿ'ai yā s'uuúⁿ yeⁿ'e maaⁿ poder yeⁿ'e ley. Caavā chúū 'cuɛɛtinéé n'daaca yú caati i'teenu yú Cristo. Ní nguɛ́ɛ́ nguɛɛcunée yú ní diiⁿ yú tan'duucā chi ngaⁿ'a ley. Ní nguɛ́ɛ́ canee yú tan'dúúcā 'iiⁿ'yāⁿ chi canéé caadi 'iiyū. gG&Ndís'tiī hermanos yeⁿ'é, cáávā chuū s'uuúⁿ ní nguɛ́ɛ́ tan'dúúcā chi daiya táⁿ'ā chi canéé caadi 'iiyū s'uuúⁿ, ti s'uuúⁿ tan'dúúcā chi daiya táⁿ'ā chi libre 'tíícā s'uuúⁿ.O~&Naati canéé nguūⁿ na libro yeⁿ'é Ndyuūs ndii cuááⁿ vmnaaⁿ 'tíícā: Cuaaⁿ chuva'āī í'neēⁿ táⁿ'ā chi canéé caadi 'iiyū ndúúcū daiya tá ti nguɛ́ɛ́ dɛ'ɛ̄ vɛɛ chi tuneeⁿ daiya táⁿ'ā chi canéé caadi 'iiyū yeⁿ'ē chi cuuvi yeⁿ'e saⁿ'ā chi daiya táⁿ'ā Sara chi libre. r}]&'Tíícā tiempo chi 'āā chó'ōo Ndyuūs idiíⁿ yā chi saⁿ'ā daiya criada chi daiya Abraham caati neⁿ'e yā daiya yā, daiya criada miiⁿ can'dáa sa saⁿ'ā daiya Sara caati daiya Sara ndúúcū Abraham ní yeⁿ'e compromiso chi diiⁿ Ndyuūs ndúúcū Abraham. 'Tíícā maaⁿ ní, 'iiⁿ'yāⁿ chi cānee yā maaⁿ poder yeⁿ'e ley yeⁿ'e Moisés ní nguɛ́ɛ́ yeⁿ'ē Señor Jesucristo. 'Iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ can'dáa yā s'uuúⁿ ní diíⁿ yā chi diiⁿ yú sufrir ti i'teenu yú Jesucristo. Ní canée yú ndúúcū Espíritu N'dai yeⁿ'é Ndyuūs cáávā compromiso yeⁿ'é yā. Z|-&Ndís'tiī hermanos yeⁿ'é, 'tíícā s'uuúⁿ tan'dúúcā daiya chi nguuvi Isaac chi yeⁿ'ē Abraham ndúúcū Sara 'tíícā s'uuúⁿ. Ní Ndyuūs tee yā compromiso s'uuúⁿ ti 'tiicā Ndyuūs ngaⁿ'a yā chi ca'a yā Abraham miiⁿ daiyá yā Isaac miiⁿ tí Isaac miiⁿ ní yeⁿ'é compromiso, 'tíícā s'uuúⁿ. @{y&Canéé nguūⁿ ndii cuááⁿ vmnaaⁿ na nduudu yeⁿ'é Ndyuūs, 'tiicā:Ndís'tiī n'daata s'eeⁿ chi nguɛ́ɛ́ chiīndī daiyá nī cuuvi yeenu taaví nī. Ní 'cuai nī ní caaⁿ'máⁿ nī ndúúcū vaadī yeenú 'aara chi nguɛ́ɛ́ vɛ́ɛ́ daiya nī. Ti ndís'tiī chi libre chi nguɛ́ɛ́ daiyá nī cuuvi más ca daiyá nī nguɛ́ɛ́ ti n'daataá criada chi vɛ́ɛ́ daiyá yā yeⁿ'e isaⁿ'ā yeⁿ'é nī. z&Naati Ndyuūs ch'iⁿ'í yā s'uuúⁿ chi n'daataá chi nguuvi Sara chi nguɛ́ɛ́ criada ní 'áámá seña tan'dúúcā chi yáāⁿ Jerusalén chí ngai chí canee na va'ai chɛɛti nguuvi. Ní yáāⁿ yeⁿ'e nducyaaca yú chi i'teenu yú Jesucristo. y3&Ndyuūs ch'iⁿ'í yā s'uuúⁿ chi Agar miiⁿ ní 'áámá seña tan'dúúcā chi 'cuɛɛti Sinaí na yáⁿ'āa Arabia 'tííca yā. 'Tiicá ntúūⁿ táámá seña tan'dúúcā 'iiⁿ'yāⁿ Israel s'eeⁿ chi ye'e yáāⁿ Jerusalén ti 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'e yáāⁿ Jerusalén miiⁿ canée yā maaⁿ poder yeⁿ'e ley yeⁿ'e Moisés. Ní canée yā tan'dúúcā criados yeⁿ'ē ley miiⁿ. dxA&Chuū ní 'áámá historia ní 'áámá comparación yeⁿ'e táⁿ'ā criada miiⁿ ndúúcū táⁿ'ā chi n'daataá yeⁿ'e Abraham. Ndyuūs diíⁿ yā contratar cucáávā nduu 'uuvi cosas chi Ndyuūs cānee yiinú yā chi diiⁿ yā. Táⁿ'ā criada miiⁿ ní nguuvi tá Agar ní 'áámá seña tan'dúúcā chi Ndyuūs cānee yiinú yā ní ca'a yā ley Moisés miiⁿ na 'cuɛɛti Sinaí. Nducyaaca 'iiⁿ'yāⁿ chi caneé yā maaⁿ poder yeⁿ'e ley miiⁿ tan'dúúcā criada yeⁿ'e ley 'tííca yā. Ní tan'dúúcā criada Agar ndúúcū daiyá yā canéé caadi 'iiyu, 'tííca yā. Pw&Daiya yā chi yeⁿ'e táⁿ'ā chi canéé caadi 'iiyū ch'iindiyaāⁿ sa ti Abraham neⁿ'e yā daiya yā. Naati táámá daiya táámá n'daataá chi n'daataá yeⁿ'é yā, ch'iindiyaāⁿ sa cucáávā compromiso chi diíⁿ Ndyuūs. Ni maaⁿ níícú chiī compromiso chí caⁿ'a Ndyuūs chí ca'a yā daiya Abraham. tva&Canéé nguūⁿ na libro yeⁿ'é Ndyuūs chi Abraham ní vɛ́ɛ́ 'uūvī daiya yā. 'Aama daiya yā ní yeⁿ'e táⁿ'ā chi canéé caadi 'iīyū. Ní táámá daiya yā ní yeⁿ'ē n'daataa yeⁿ'e yā chi nguɛ́ɛ́ criada. u9&Ndís'tiī chi neⁿ'é nī canée nī ndúúcū ley yeⁿ'e Moisés, 'cuuvi nī 'úú: ¿'Áá nguɛ́ɛ́ déénu nī chi ngaⁿ'a ley miiⁿ? t&Maaⁿ ní neⁿ'é cuneé ndúúcū ndís'tiī ní cunneé ndís'tiī ti nguɛ́ɛ́ deenú táácā cuuvi diíⁿ nduucú ndís'tiī taachi yaⁿ'áí caneé yeⁿ'e nī. 'Áámá ejemplo chi historia yeⁿ'ē n'daataa Agar ndúúcū n'daataa Sara ]s3&Ndís'tiī hermanos yeⁿ'é, ndís'tiī tan'dúúcā daiyá 'tíícā ndís'tiī. Ti taachi ngaⁿ'á nduudu cuaacu nanááⁿ ndís'tiī, 'úú diíⁿ sufrir tan'dúúcā 'aama n'daataa diiⁿ tá sufrir taachi ch'iindiyaāⁿ dacuá'āa. 'Tíícā idiíⁿ ndii tiempo chi i'téénu nī Jesucristo ní yeⁿ'é yā ndís'tiī. 'Tíícā idiíⁿ sufrir taama vmnéⁿ'ēe ti neⁿ'é chi ndís'tiī ch'iⁿ'í nī chi cuaacu nííⁿnyúⁿ i'téénu nī Cristo. urc&N'dáácā chi 'iiⁿ'yāⁿ ngaⁿ'a yā chi neⁿ'e yā ndís'tiī nduuti chi diíⁿ yā chi n'daacā ndúúcu nī. Ní 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ ní diíⁿ yā 'túúcā nguɛ́ɛ́ dámaāⁿ taachi 'úú caneé nguaaⁿ ndís'tiī. q &Vɛ́ɛ́ 'iiⁿ'yāⁿ chi ndaā nguaaⁿ ndís'tiī chi ngaⁿ'á yā chi neⁿ'é yā ndís'tiī naati nguɛɛ n'daacā idiíⁿ yā. Neⁿ'é yā chi ndaacadáámí ndís'tiī yeⁿ'ē nduudu cuaacu ní 'caandiveéⁿ nī yeⁿ'e 'iiⁿ'yāⁿ. cp?&Maaⁿ ní 'áá enemigo yeⁿ'é nī 'úú ti ngii chɛɛchí ndís'tiī nduudu cuaacu. o &¿Dɛ'ɛ̄ cuuvi chi maaⁿ ní nguɛ́ɛ́ yeenú nī nduucú ní nguɛ́ɛ́ neⁿ'é nī 'úú? 'Úú ngaⁿ'á nduudu cuaacu chi vmnááⁿ vmnaaⁿ neⁿ'é nī 'úú ti nduuti chí cuuvi tun'dáa nī nduutinaáⁿ nī maáⁿ nī chi tée nī 'úú. bn=&Ndís'tiī nguɛ́ɛ́ taanduvɛ́ɛ́ diíⁿ nī nduucú chi nguɛ́ɛ́ neⁿ'é nī 'úú cáávā ca'ai chi canuuⁿ 'úú chi idiíⁿ sufrir. Ní 'cuuⁿ nī 'úú ní sta'a nī 'úú tan'dúúcā chi 'úú 'áámá ángel yeⁿ'é Dendyuūs chi ndaā nanááⁿ ndís'tiī. Ní sta'á nī 'úú tan'dúúcā chi 'úú ní Cristo 'úú. |mq& Ndís'tiī deenu nī chi vmnááⁿ vmnaaⁿ chi'cueéⁿ ndís'tiī nduudu yeⁿ'é Ndyuūs ní ngíítā 'úú. Pl& Ndís'tiī hermanos yeⁿ'é di'cuiitú nī chi diíⁿ nī tan'dúúcā chi 'úú idiíⁿ, ní divíi nī yeⁿ'e ley ti 'úú divií yeⁿ'e ley miiⁿ ti neⁿ'é diíⁿ tan'dúúcā ndís'tiī chi nguɛ́ɛ́ deenú nī ley. Taachí ngaⁿ'á nduudu cuaacu nguaaⁿ ndís'tiī, ndís'tiī ní din'dái nī nduucú. k& Ndís'tiī hermanos yeⁿ'é, 'va'á yeⁿ'e ndís'tiī ti nguɛ́ɛ́ dichíí'vɛ̄ nduudu cuaacu chi ngaⁿ'á nguaaⁿ ndís'tiī. #j?& Ndís'tiī ní di'viicú nī nguuvi s'eeⁿ, ndúúcū 'iiyū, ndúúcū tiempo, ndúúcū nduūyū ti neⁿ'é nī caⁿ'á nī favor yeⁿ'é Ndyuūs. yik& Maaⁿ ní chi n'diichí nī Ndyuūs o más cā n'daacā chi caaⁿ'máⁿ chi Ndyuūs chi n'diichí yā ndis'tiī chi yeⁿ'é yā taacā chi maaⁿ ní nguɛɛcúndii ntúuⁿ nī ní neⁿ'é nī diíⁿ nī dendú'ū cosas chi nguɛ́ɛ́ cuuvi nanguaⁿ'ai yú. Dɛ́'ɛ̄ cuuvi chi neⁿ'é nī cunée nī tan'duucā 'áámá mozo yeⁿ'ē cosas chi 'tíícā. ]h3&Vmnááⁿ vmnaaⁿ taachi nguɛɛ n'diichí nī Ndyuūs, ndís'tiī chi nguɛ́ɛ́ yeⁿ'ē 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'e ndaata Israel diíⁿ nī ntiiⁿnyuⁿ caavā ídolos chi nguɛ́ɛ́ dendyuūs s'eeⁿ. Qg&Maaⁿ ní s'uuúⁿ nguɛ́ɛ́ tan'dúúcā mozos s'uuúⁿ ti daiyá Dendyuūs s'uuúⁿ. Ní ndúúti chi daiyá yā s'uuúⁿ tuu'mí Ndyuūs caⁿ'a yā ca'a yā s'uuúⁿ chi cuuvi yeⁿ'e yú tan'dúúcā chi ngaⁿ'a yā ti i'teenu yú Cristo. Pablo idiíⁿ yā cuidado yeⁿ'e 'iiⁿ'yāⁿ chi i'téénu Jesucristo f &Maaⁿ ní nducyaaca s'uuúⁿ ní daiya Ndyuūs s'uuúⁿ. Ní Ndyuūs dicho'ó yā Espíritu yeⁿ'ē Daiya yā chi Cristo na staava yeⁿ'e yú. Espíritu miiⁿ chííⁿ chí diiⁿ chi cuuvi caaⁿ'maⁿ yú 'tíícā: N'diī Ndyuūs Chiidá. Ne&Ní saⁿ'ā miiⁿ ní ndaā sa ní nadanguáⁿ'ai sa s'uuúⁿ chí 'iiⁿ'yāⁿ Israel s'eeⁿ chi snée yú ndúúcū ley yeⁿ'é Ndyuūs ndúúcū 'iiⁿ'yāⁿ gentiles ndúúcū costumbres yeⁿ'é yā, 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ chi nguɛ́ɛ́ yeⁿ'ē ndaata Israel, níícú nducyaaca yú cuuvi daiya sa s'uuúⁿ. ~du&Taachi snuūⁿ ca'ā nguuvi miiⁿ Ndyuūs dichó'o yā Daiya yā iⁿ'yeeⁿdí 'cūū. Ní ch'iindiyáaⁿ yā yeⁿ'ē 'áámá n'daataá chi yeⁿ'ē ndaata Israel, yeⁿ'é 'iiⁿ'yāⁿ chi diíⁿ yā chí ngaⁿ'a ley yeⁿ'e Moisés. *cM&'Tiicá ntúūⁿ s'uuúⁿ Taachi nguɛ́ɛ́ deenu yú yeⁿ'e Cristo, tuu'mí ní canee yú tan'dúúcā n'gaiyáā yú chí nguɛ́ɛ́ iincheenaaⁿ yú. Ní canee yú maaⁿ poder yeⁿ'e ley yeⁿ'e yú ní diiⁿ yú chi ngaⁿ'ā ley yeⁿ'e yú ndúúcū costumbre yeⁿ'e yú. `b9&Saⁿ'ā 'lííⁿ sa canee sa ndúúcū 'iiⁿ'yāⁿ chí diiⁿ cuidado yeⁿ'ē sa ní ndúúcū 'iiⁿ'yāⁿ chí ngaⁿ'a ntiiⁿnyuⁿ yeⁿ'e nducuéⁿ'ē chi yeⁿ'ē sa. 'Tíícā canee sa ndii tiempo chi ngaⁿ'ā chiida sa ní vɛ́ɛ́ nduuyu yeⁿ'ē sa. Tuu'mi ní 'iiⁿ'yāⁿ ca'a yā nducuéⁿ'ē chi cuuvi yeⁿ'ē sa. Qa &Maaⁿ ní neⁿ'é caaⁿ'máⁿ chuū ndís'tiī yeⁿ'e 'áámá saⁿ'ā n'gaiyáā chi vɛ́ɛ́ chi cuuvi yeⁿ'e sa. Taachi saⁿ'ā 'lííⁿ sa canee sa tan'dúúcā 'aama mozo ni idiiⁿ sa chiiⁿ chi ngaⁿ'ā 'iiⁿ'yāⁿ chi ch'ɛɛtinée yā ná vaacu sa. 'Áárá chí vɛɛ chi cuuvi yeⁿ'e sa nducuéⁿ'ē. `{&Ndúúti chi s'uuúⁿ ní yeⁿ'ē Cristo s'uuúⁿ tuu'mi ní s'uuúⁿ ní yeⁿ'e ndaata Abraham s'uuúⁿ, ní vɛ́ɛ́ chi cuuvi yeⁿ'e yú yeⁿ'ē compromiso ti 'tíícā Ndyuūs caⁿ'a yā ndúúcū Abraham chi tée yā s'uuúⁿ._}&Maaⁿ ní nguɛ́ɛ́ dɛ'ɛ̄ vɛɛ ndíí nduuti chi s'uuúⁿ ní 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'e ndaata Israel, o 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'e ndaata griego, o criada chi yeⁿ'ē 'áámá patrón, o 'iiⁿ'yāⁿ chi libre yā, o saⁿ'ā o n'daataá ti nducyaaca s'uuúⁿ ní tan'dúúcā 'áámá s'uuúⁿ nūuⁿ cucáávā chi i'teenu yú Jesucristo ní yeⁿ'é Cristo s'uuúⁿ. u^c&Caati nducyaaca yú chí chɛɛdínuūⁿnī ti i'teenu yú Jesucristo, s'uuúⁿ ní canee yú tan'dúúcā chi vɛ́ɛ́ vestido ngai yeⁿ'ē yú ní canee yú tan'dúúcā Jesucristo ti yeⁿ'é yā s'uuúⁿ. 'Tíícā s'uuúⁿ. i]K&Maaⁿ ní nducyaaca yú ní daiya Dendyuūs s'uuúⁿ caavā chi i'teenu yú Jesucristo. /\W&Ní taachi ndaā Jesucristo miiⁿ ní i'teenu yú 'yā, nguɛ́ɛ́ canee yú maaⁿ poder yeⁿ'e ley miiⁿ chi ley miiⁿ nguɛ́ɛ́ diiiⁿ cuidado s'uuúⁿ. p[Y&Ley miiⁿ canee tan'dúúcā criada yeⁿ'e s'uuúⁿ chí diiiⁿ cuidado s'uuúⁿ ndíí tiempo chi ndaā Cristo. Maaⁿ ní cucáávā chi i'téénu yú Jesucristo tuu'mi ní Ndyuūs nadich'ɛɛcú yā nuuⁿndi yeⁿ'e yú. 0ZY&Taachi 'āā cuɛ́ɛ́ ndaā Jesucristo caavā chi cuuvi cu'téénu yú Jesucristo, tuu'mi ní ch'ɛɛtinée yú maaⁿ poder yeⁿ'e ley. 'Tíícā ch'ɛɛtinée yú ndíí tiempo chi Ndyuūs dichó'o yā Jesucristo na iⁿ'yeeⁿdí 'cūū ní 'íícú cuuvi cu'téénu yú Jesucristo. ¿'Áá ley miiⁿ contra compromiso yeⁿ'e Dendyuūs? Nguɛɛ 'tíícā. Nduuti chi Ndyuūs cuuvi ca'a yā 'áámá ley chí cuuví ca'a vida cueⁿ'e daāⁿmaⁿ 'iiⁿ'yāⁿ, tuu'mi ní 'āā ntɛ́ɛ́ vɛɛ nuuⁿndi yeⁿ'é 'iiⁿ'yāⁿ caavā ley miiⁿ. cW?&Taachi Ndyuūs ca'á yā compromiso ndúúcū Abraham, nguɛ́ɛ́ cānee 'aama saⁿ'ā naavtaⁿ'ā yeⁿ'é yā ndúúcū Abraham, nguɛ́ɛ́ ti tan'dúúcā Moisés miiⁿ. Yeⁿ'e chi diiⁿ ley yeⁿ'e Moisés ]V3&¿Dɛ'ɛ̄ dichíí'vɛ̄ ley tuu'mi? Ndyuūs ca'a yā 'iiⁿ'yāⁿ ley miiⁿ chi cuuvi deenu yú chi vɛ́ɛ́ nuuⁿndi yeⁿ'e yú. Ní ley miiⁿ canee ndii tiempo chí ndaā Cristo Daiya Dendyuūs iⁿ'yeeⁿdí 'cūū. Cristo miiⁿ 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'e compromiso chi Ndyuūs caⁿ'a yā chi ca'a yā. Ndyuūs dichó'o yā ángeles chí ca'a yā ley Moisés. Moisés miiⁿ ní saⁿ'ā chi canee naavtaⁿ'ā yeⁿ'é 'iiⁿ'yāⁿ ndúúcū Ndyuūs. 0UY&Ndúúti chi Ndyuūs tée yā chi cuuvi yeⁿ'ē yú cáávā chi diiⁿ yú tan'dúúcā chí ngaⁿ'a ley miiⁿ tuu'mi ní 'āā ntɛ́ɛ́ tée yā chi cuuvi yeⁿ'ē yú cáávā compromiso. Ndyuūs ca'a yā Abraham chi cuuvi yeⁿ'é yā cáávā compromiso chi diíⁿ yā ndúúcu yā. 4Ta&Chuū ngaⁿ'á cuaacu yeⁿ'e compromiso chi idi'cuaacú yā cáávā Cristo: Ndyuūs diíⁿ yā 'áámá compromiso ndúúcū Abraham chi canéé nguūⁿ. Cho'ōo cuūuⁿ ciento canee ndiicú ndííchí nduuyū ní Ndyuūs ca'a yā ley Moisés. Ley miiⁿ nguɛ́ɛ́ cuuví divíī 'aama lado compromiso yeⁿ'e Ndyuūs chi ca'a yā vmnááⁿ vmnaaⁿ ní diiⁿ chi nguɛ́ɛ́ dichíí'vɛ̄ compromiso yeⁿ'é yā. 0SY&'Tiicá ntúūⁿ, Ndyuūs ndii vmnááⁿ vmnaaⁿ ca'a yā promesa Abraham ndúúcū nducyaaca 'iiⁿ'yāⁿ ndaata yeⁿ'e yā chí cuchiī cuayiivi. Canéé nguūⁿ na libro yeⁿ'e Ndyuūs 'tíícā: Nguɛ́ɛ́ ngaⁿ'a yeⁿ'ē ndaata chi n'deee n'dáí yeⁿ'e Abraham tan'dúúcā chi 'yaaⁿ yā ti ngaⁿ'a tan'dúúcā chi yeⁿ'e 'aama 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'e Abraham ní 'iiⁿ'yāⁿ miiⁿ chí Jesucristo. _R7&Ndís'tiī hermanos yeⁿ'é, n'diichí nī tan'dúúcā 'aama ejemplo yeⁿ'e 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'e iⁿ'yeeⁿdí 'cūū tan'dúúcā chí idiiⁿ yā taachi vɛ́ɛ́ papel chí cuaacu yeⁿ'ē 'áámá compromiso yeⁿ'é yā. Canee ngiinú yā ní dinguúⁿ yā 'aama papel chí cuaacu. Maaⁿ ní chi canéé nguūⁿ ní cuaacu chí mar 'áámá 'iiⁿ'yāⁿ nguɛɛ nadivíi yā ndíí nguɛ́ɛ́ ndúú ííntiinee ra yā chiiⁿ chi canéé nguūⁿ. kQO&Chuū chí chiī. Maaⁿ níícú 'iiⁿ'yāⁿ gentiles cuuvi diiⁿ yā recibir vaadī n'dai yeⁿ'é Dendyuūs tan'dúúcā Ndyuūs caⁿ'a yā ndúúcū Abraham, ni chi ca'a yā nducyaaca 'iiⁿ'yāⁿ gentiles chi i'téénu yā Jesucristo. 'Íícú s'uuúⁿ ndúúcū 'iiⁿ'yāⁿ gentiles chi i'teenu yú Jesucristo cuta'a yú Espíritu N'dai yeⁿ'e Ndyuūs chi Ndyuūs caⁿ'a yā chi ca'a yā 'iiⁿ'yāⁿ. Ley yeⁿ'e Moisés ndúúcū compromiso chi Ndyuūs ca'a yā fPE& Cucáávā ley miiⁿ deenu yú chi diiⁿ yú nuuⁿndi ní canee yú condenado. Ní nguɛ́ɛ́ canee yú condenado cáávā ley miiⁿ ti Jesucristo diíⁿ yā tan'dúúcā chí caneé yā condenado. Ní sta'á yā lugar yeⁿ'e nducyaaca 'iiⁿ'yāⁿ chi vɛ́ɛ́ nuuⁿndi yeⁿ'é yā ní can'diīcú yā na cruz. 'Tíícā canéé nguūⁿ na libro yeⁿ'é Ndyuūs: Condenado taanduvɛ́ɛ́ 'iiⁿ'yāⁿ chi ch'iī tí can'diīcú yā na 'áámá yáⁿ'á. EO& Ní ley yeⁿ'e Moisés miiⁿ ní nguɛ́ɛ́ ngaⁿ'a chi 'iiⁿ'yāⁿ cu'téénu yā Jesucristo caati 'tíícā canéé nguūⁿ na libro yeⁿ'e Dendyuūs ndii cuááⁿ vmnaaⁿ: 'Iiⁿ'yāⁿ chi diiⁿ tanducuéⁿ'ē dendu'ū chi ngaⁿ'a ley miiⁿ 'cuɛɛtinée yā ndúúcū vida cueⁿ'e daāⁿmaⁿ. ZN-& S'uuúⁿ ní deenu yú chi Ndyuūs nguɛ́ɛ́ nadach'ɛɛcú yā nuuⁿndi yeⁿ'é 'iiⁿ'yāⁿ caava chi diiⁿ yā chi ngaⁿ'a ley ti 'tíícā canéé nguūⁿ na libro yeⁿ'é Ndyuūs: Ndyuūs nadach'ɛɛcú yā nuuⁿndi yeⁿ'é 'iiⁿ'yāⁿ chi i'téénu yā ní ca'a yā 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ vida cueⁿ'e daāⁿmaⁿ. M5& Nducyáácá 'iiⁿ'yāⁿ chi nadacadíínuuⁿ yā na staava yeⁿ'e yā chi Ndyuūs nadach'ɛɛcú yā nuuⁿndi yeⁿ'e yā ti diíⁿ yā tan'dúúcā chi ngaⁿ'a ley miiⁿ 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ nan'dai yā ní cánéé yā condenado, ti mar 'áámá 'iiⁿ'yāⁿ cuuvi diíⁿ yā nducuéⁿ'ē chi ngaⁿ'a ley miiⁿ. Canéé nguūⁿ ndii cuááⁿ vmnaaⁿ na libro yeⁿ'é Ndyuūs 'tiicā: 'Iiⁿ'yāⁿ chi nguɛ́ɛ́ diíⁿ yā tanducuéⁿ'ē chi canéé nguūⁿ na ley yeⁿ'e Moisés chii yā condenado. fLE& Tan'dúúcā Abraham chi'téénu yā Ndyuūs ní Ndyuūs ca'a yā Abraham vaadī n'dai yeⁿ'é yā ní 'tiicá ntúūⁿ Ndyuūs ca'a yā vaadī n'dai yeⁿ'é yā nducyáácá 'iiⁿ'yāⁿ chi cu'téénu yā Ndyuūs. 'KG&Ndii cuaaⁿ vmnaaⁿ canéé nguūⁿ na libro yeⁿ'e Ndyuūs chi Ndyuūs caⁿ'á yā nadach'ɛɛcú yā nuuⁿndi yeⁿ'e 'iiⁿ'yāⁿ gentiles chi nguɛ́ɛ́ yeⁿ'e ndaata Abraham o Israel nduuti chi i'téénu yā Ndyuūs. Chuū Ndyuūs ngaⁿ'á yā ngii yā Abraham ndii tiempo chi 'āā chó'ōo, vmnaaⁿ chi diíⁿ yā. 'Tíícā ngaⁿ'a Ndyuūs ndúúcū Abraham: 'Úú caaⁿ'máⁿ chi di'viicú 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'e nuuⁿmáⁿ íⁿ'yeēⁿdī nduuti chi cu'téénu yā 'úú tan'dúúcā chi díí i'téénu di 'úú. PJ&Cáávā chuū deenu nī chi 'iiⁿ'yāⁿ chi i'téénu yā nduudu yeⁿ'é Ndyuūs, cuaacu nííⁿnyúⁿ ní yeⁿ'e ndaata Abraham, caati i'téénu yā tan'dúúcā chi'téénu Abraham miiⁿ. jIM&Ndii cuááⁿ vmnaaⁿ nduudu yeⁿ'é Ndyuūs ngaⁿ'a yeⁿ'e Abraham chi 'āā n'dii. Abraham chi'téénu yā Ndyuūs ní Ndyuūs diiⁿ cuenta yā chi'téénu Abraham ní nadach'ɛɛcú yā nuuⁿndi yeⁿ'é yā. RH&Ndyuūs tee yā ndís'tiī Espíritu N'dai yeⁿ'é Ndyuūs ní diíⁿ yā vaadī n'giinu nguaaⁿ ndís'tiī. ¿'Áá diíⁿ Ndyuūs chuū caati ndís'tiī 'āā diíⁿ nī tan'duucā chi ngaⁿ'a ley? Nguɛɛ 'tíícā. Ndyuūs diíⁿ yā vaadī n'giinu nguaaⁿ ndís'tiī caati i'téénu nī nduudu cuaacu yeⁿ'é yā. G &'Āā ch'eenu taaví nī chiī cucáávā chi i'téénu nī Cristo. Maaⁿ ní chuū nguɛ́ɛ́ dichíí'vɛ̄ ndís'tiī, nduuti chi nadacadaamí nī yeⁿ'e yā. 'Āā deenú chi dichíí'vɛ̄ ndís'tiī nduuti chi 'cuɛɛtinée nī ndúúcū Cristo. 7Fg&¿Dɛ'ɛ̄ chúúcā chɛɛchi tiíⁿ nī? 'Āā i'téénu nī nduudu yeⁿ'é Ndyuūs ni sta'á nī Espíritu N'dai yeⁿ'é Ndyuūs. Maaⁿ ní neⁿ'é nī ndúúcū fuerzas yeⁿ'e maáⁿ nī diíⁿ nī tan'dúúcā chi ngaⁿ'a ley caati Ndyuūs cuuvi n'diichí yā chi n'daacā idiíⁿ nī. E&Chuū neⁿ'é chi 'cuuvi nī 'úú: ¿'Áá sta'á nī Espíritu N'dai yeⁿ'é Ndyuūs cucáávā chi diíⁿ nī tan'dúúcā chi ngaⁿ'ā ley yeⁿ'é Moisés, o cucáávā chi n'giindiveéⁿ nī nduudu cuaacu yeⁿ'é Ndyuūs ní i'téénu nī? ~D w&Ndís'tiī 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'e yáⁿ'āa Galacia, dɛ'ɛ̄ chúúcā chɛɛchi tiíⁿ nī. ¿Dú'ú chi nche'ei ndís'tiī chi maaⁿ ní nguɛ́ɛ́ n'giindiveéⁿ nī nduudu cuaacu? Ngaⁿ'á nduudu cuaacu nanááⁿ ndís'tiī ní ndís'tiī déénu nī chi iiⁿ'yāⁿ chi'neeⁿnga'á yā Jesucristo na cruz cucáávā nuuⁿndi yeⁿ'e nducyaaca 'iiⁿ'yāⁿ. eCC&'Uú nguɛ́ɛ́ cuta'á vaadī n'dai yeⁿ'e Ndyuūs tan'dúúcā 'áámá cosa chiduuchi. Nduuti chi ley miiⁿ cuuví nach'ɛɛcú nuuⁿndi yeⁿ'e yú tuu'mi ní nguɛ́ɛ́ ch'iī Cristo cucáávā s'uuúⁿ.]B3&Taachi ca'neeⁿnga'á yā Cristo, tuu'mi ní cánéé tan'dúúcā chi 'úú ntúūⁿ ca'neeⁿnga'á nduucú yā. Maaⁿ ní nguɛ́ɛ́ idiíⁿ tan'dúúcā chi 'úú neⁿ'é ti idiíⁿ chiiⁿ chi neⁿ'é Jesucristo ti Jesucristo chi daiya Dendyuūs canée yā na staava yeⁿ'é. Ní maaⁿ ní 'úú canduuchí ti i'teenú Daiyá Ndyuūs miiⁿ. Cristo miiⁿ dinéⁿ'e yā 'úú ní ca'a maáⁿ yā vida yeⁿ'e maáⁿ yā ní ch'īi yā caavā 'úú. hAI&Vmnááⁿ vmnaaⁿ idiiⁿ yú tan'dúúcā chi ngaⁿ'a ley yeⁿ'ē yú naati nguɛ́ɛ́ ngii idiiⁿ yú nducuéⁿ'ē yeⁿ'ē. Ní ley miiⁿ diiⁿ condenar s'uuúⁿ. Ní canee yú tan'dúúcā 'iiⁿ'yāⁿ chi 'āā vi'í cā yeⁿ'ē ley yeⁿ'e yú. Cáávā chuū ní maaⁿ ní ch'ɛɛtinée yú tan'dúúcā chi neⁿ'e Ndyuūs. Ní Ndyuūs nadach'ɛɛcú yā yeⁿ'ē yú yeⁿ'e nuūⁿndī yeⁿ'e yú. Ní cáávā chuū cunduuchi yú cueⁿ'e daāⁿmaⁿ. A@{&Nduuti chi s'uuúⁿ nadi'tuuvi yú 'áámá cosa chi ley yeⁿ'e yú ní 'cuiinuu ní nadin'dái ntuūⁿ yú ley miiⁿ chi n'giindiveeⁿ yú yeⁿ'ē, tuu'mi ní dinuuⁿndi yú. _?7&S'uūuⁿ ní i'téénu yú Jesucristo chi Jesucristo miiⁿ nadach'ɛɛcú yā nuuⁿndi yeⁿ'e yú. 'Tíícā s'uūuⁿ ní ch'iⁿ'i yú chi dinuuⁿndi yú tan'dúúcā tanáⁿ'ā 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'e iⁿ'yeeⁿdí 'cūū. Maaⁿ ní, ¿'áá cuaacu chi Cristo nginneé yā s'uūuⁿ ti idinuuⁿndi yú? Nguɛ́ɛ́ 'tíícā. x>i&Ní s'uuúⁿ chi 'iiⁿ'yāⁿ Israel deenu yú chi Ndyuūs nguɛ́ɛ́ nadach'ɛɛcú yā nuuⁿndi yeⁿ'e yú ti idiiⁿ yú dámaaⁿ chi ngaⁿ'a ley yeⁿ'e yú. 'Tiicá ntúūⁿ Ndyuūs nguɛ́ɛ́ nadach'ɛɛcú yā nuuⁿndi yeⁿ'e nducyaaca 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'e iⁿ'yeeⁿdí 'cūū ti diíⁿ yā dámaāⁿ tan'dúúcā chi ngaⁿ'a ley yeⁿ'e Moisés. Ndyuūs nadach'ɛɛcú yā nuuⁿndi yeⁿ'e 'iiⁿ'yāⁿ chi i'téénu yā Jesucristo. Cáávā chuū s'uuúⁿ ní i'teenu yú Jesucristo ní Ndyuūs nadach'ɛɛcú yā nuuⁿndi yeⁿ'e yú. Ti cucáávā ley yeⁿ'e yú mar 'áámá 'iiⁿ'yāⁿ chi diíⁿ yā chi ngaⁿ'a ley miiⁿ cuuví yā perdonado, ti nguɛ́ɛ́ nadach'ɛɛcú ley miiⁿ nuuⁿndi yeⁿ'é yā. q=[&Ní s'uuúⁿ ní 'iiⁿ'yāⁿ Israel s'uuúⁿ ti 'tíícā ch'ɛɛtiyáaⁿ yú ní nguɛ́ɛ́ diiⁿ nuuⁿndí yú daama tan'dúúcā chi diiⁿ tanáⁿ'ā 'iiⁿ'yāⁿ gentiles chi nguɛɛ yeⁿ'e ndaata yeⁿ'e yú. v<e&Taachi n'diichí chi 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ nguɛ́ɛ́ din'daacá yā ti nguɛ́ɛ́ che'é yā ndúúcū 'iiⁿ'yāⁿ gentiles chi hermanos yeⁿ'e yú tan'dúúcā chi ngaⁿ'a nduudu cuaacu yeⁿ'e Cristo, tuu'mi ní 'úú Pablo caⁿ'á chīi Pedro miiⁿ nanááⁿ nducyaaca yā 'túúcā: Díí chi saⁿ'ā Israel, díí chí maaⁿ ní nguɛ́ɛ́ diiⁿ di tan'dúúcā chi ngaⁿ'a ley yeⁿ'e Israel ti maaⁿ ní i'téénu di Cristo, táácā cúúví chí nguɛ́ɛ́ che'e di ndúúcū hermanos yeⁿ'e yú chi 'iiⁿ'yāⁿ gentiles ní diiⁿ di chi 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ nadacadíínuuⁿ yā chi cánéé chí diíⁿ yā tan'dúúcā chi ngaⁿ'a ley yeⁿ'e 'iiⁿ'yāⁿ Israel chi judíos. 'Iiⁿ'yāⁿ Israel s'eeⁿ dáámá yā ndúúcū tanáⁿ'ā 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'e iⁿ'yeeⁿdí 'cūū nánguaⁿ'ai yā caavā chi i'téénu yā Jesucristo ^;5& Ni tanáⁿ'ā hermanos chi yeⁿ'ē ndaata Israel diíⁿ yā tan'dúúcā chi ídiiⁿ Pedro miiⁿ. 'Tiicá ntúūⁿ Bernabé diíⁿ yā chi maaⁿ ní 'āā ntɛ́ɛ́ che'é yā ndúúcū 'iiⁿ'yāⁿ gentiles. 'Tiicā nducyaacá yā diíⁿ yā 'áárá chi deenú yā chi n'daacā chi che'é yā ndúúcū 'iiⁿ'yāⁿ gentiles. P:& Ti taachi 'āā cuɛ́ɛ́ ndaa saⁿ'ā s'eeⁿ chi dichó'ó Jacobo yeⁿ'ē yáāⁿ Jerusalén, Pedro miiⁿ ní che'é sa ndúúcū 'iiⁿ'yāⁿ gentiles chi hermanos yeⁿ'e yú. Ní taachi ndaa saⁿ'ā s'eeⁿ tuu'mi 'āā ntɛ́ɛ́ che'e sa ndúúcū 'iiⁿ'yāⁿ gentiles chi hermanos yeⁿ'e yú ti 'va'a sá yeⁿ'ē 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'ē sa chi yeⁿ'ē ndaata Israel chi diíⁿ yā tan'dúúcā chi ngaⁿ'a ley yeⁿ'e circuncisión. 95& Ndaá 'nū na yáāⁿ Antioquía ní taachí ndaa Pedro miiⁿ na yáāⁿ Antioquía 'úú ní caⁿ'a chɛɛ̄chí ndúúcu sa yáávēnaaⁿ sa nanááⁿ 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ ti Pedro miiⁿ nguɛ́ɛ́ idiiⁿ sa tan'dúúcā chi deenu sa chi canee chi diiⁿ sa. Q8& Ní ngaⁿ'á yā ngii yā nús'uu chi n'gáácú 'nū yeⁿ'é hermanos chi vɛ́ɛ́ necesidades yeⁿ'é yā. 'Úú ntúūⁿ ní ngaⁿ'á, 'tíícā. Pablo caⁿ'a chɛɛchi yā ndúúcū Pedro $7A& Apóstoles n'gɛɛtɛ yeⁿ'e yaācū chi Jacobo ndúúcū Pedro ndúúcū Juan ní deenu ntúuⁿ yā chi Ndyuūs din'daacá yā nduucú chi 'úú idiíⁿ ntiiⁿnyuⁿ yeⁿ'e apóstol nguaaⁿ 'iiⁿ'yāⁿ chi nguɛ́ɛ́ yeⁿ'ē ndaata Israel. Tuu'mi ní sta'á yā tá'ā cuaacú 'nū ní nduuvidaamá nduudu yú nanááⁿ Ndyuūs ti 'úú ndúúcū Bernabé ní caaⁿ'máⁿ 'nū nduudu cuaacu yeⁿ'é Jesucristo nanááⁿ 'iiⁿ'yāⁿ gentiles ní 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ nanááⁿ 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'e ndaata Israel. "6=&Ti Ndyuūs yeⁿ'ē yú ní nginnee yā Pedro miiⁿ chi ngaⁿ'a nduudu cuaacu yeⁿ'é yā nguaaⁿ 'iiⁿ'yāⁿ Israel s'eeⁿ chi diíⁿ yā tan'dúúcā chi ngaⁿ'ā ley yeⁿ'ē circuncisión. Maaⁿ Señor miiⁿ nginnee yā 'úú chi caaⁿ'máⁿ nduudu yeⁿ'é yā nguaaⁿ 'iiⁿ'yāⁿ chi nguɛ́ɛ́ yeⁿ'ē ndaata Israel. Ní nguɛ́ɛ́ vɛ́ɛ́ ley yeⁿ'e circuncisión yeⁿ'é yā. l5Q&Apóstoles n'gɛɛtɛ yeⁿ'é yaācū 'āā deenú yā chi Ndyuūs dicho'ó yā 'úú. 'Úú, Pablo, ngaⁿ'á nduudu ngai yeⁿ'e Cristo nanááⁿ 'iiⁿ'yāⁿ chi nguɛ́ɛ́ yeⁿ'e ndaata Israel. 'Tiicá ntúūⁿ deenú yā chi Ndyuūs dicho'ó yā Pedro chi ngaⁿ'á yā nduudu ngai yeⁿ'e Cristo nguaaⁿ 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'e ndaata Israel. k~~ }m{tzyxwwLv,t^sprjqpznlkwihgg"fcbav`_^]\\ZYMXgWYVToRQP"NM[KIUGFEDGCCA`?>k<<";:~8765A4321 08.-,++)(%$$#!ntwS  $  :}v  ní deēnú yā nduudu cuaacu chí n'dai chí yeⁿ'é Ndyuūs ndúúcū poder chi yeⁿ'e táámá iⁿ'yeeⁿdi chi cuchiī? MNí ¿dɛ'ɛ̄ yeⁿ'e 'iiⁿ'yāⁿ chi 'āā sta'á yā dɛɛvɛ chi Cristo, ní sta'á yā cosas chi n'dai taavi chi Cristo ca'a yā, ní 'āā sta'á yā Espíritu N'dai yeⁿ'e Cristo,  Ca'cueeⁿ ca yú más cā yeⁿ'e chi i'téénu yú yeⁿ'e Cristo. Ní chuū ní diiⁿ yú nduuti chi Ndyuūs neⁿ'e yā. a~;Ní nguɛ́ɛ́ ca'cueeⁿ ca yú yeⁿ'ē chi ngɛɛdínuūⁿní, ní nguɛ́ɛ́ yeⁿ'ē chi s'nuuⁿ yú ta'a yú nanááⁿ tiíⁿ 'iiⁿ'yāⁿ, ní nguɛ́ɛ́ yeⁿ'ē chi nnduuchí 'iiⁿ'yāⁿ chi yeⁿ'e Cristo yeⁿ'ē nguaaⁿ tináⁿ'ā, ní nguɛ́ɛ́ yeⁿ'ē nguuvi chi Cristo diíⁿ yā juzgar nducyaaca 'iiⁿ'yāⁿ. y} mMaaⁿ ní i'téénu ca yú ní 'caandiveeⁿ ca yú cosas chi chɛɛchi chi 'iiⁿ'yāⁿ ca'cueéⁿ yā s'uuúⁿ. Ní nguɛ́ɛ́ neⁿ'e yú 'caandiveeⁿ yú taama vmnéⁿ'ēe tan'dúúcā chi ngi'cueéⁿ yā s'uuúⁿ ndii vmnááⁿ vmnaaⁿ taachi cáámá i'teenu yú nduudu cuaacu yeⁿ'é Cristo. Ní nguɛ́ɛ́ ngaⁿ'a yú táámá vmnéⁿ'ēe chi s'neeⁿ yú ntiiⁿnyuⁿ yeⁿ'e yú chi nguɛ́ɛ́ n'daacā chí diiⁿ chi 'cuūvi yú ti maaⁿ ní i'teenu yú Jesucristo. g|GNí comida chí ditiīnu ní che'é 'iiⁿ'yāⁿ n'gɛɛ̄tɛ́ chi 'āā deenú yā in'nuú yā chɛ́ɛ́ chí n'daacā o chɛ́ɛ́ chi nguɛ́ɛ́ n'daacā caati 'tíícā costumbre yeⁿ'é yā chi diíⁿ yā.6{e Ní 'iiⁿ'yāⁿ chi dámaāⁿ ngi'i leche ní tan'dúúcā dacuá'āa 'tiicá yā. Ní nguɛ́ɛ́ deenú yā dɛ'ɛ̄ chi n'daacā o dɛ'ɛ̄ chi nguɛ́ɛ́ n'daacā. 9zk 'Āā chó'ōo tiempo chi ndís'tiī 'āā s'téénu nī ní maaⁿ ní ndís'tiī canéé chí ca'cueéⁿ nī 'iiⁿ'yāⁿ naati ndíí maaⁿ 'āā neⁿ'é nī taama vmnéⁿ'ēe chi 'áámá 'iiⁿ'yāⁿ ca'cueéⁿ yā ndís'tiī dendu'ū chi vmnááⁿ vmnaaⁿ yeⁿ'é Ndyuūs. Ní ndís'tiī ní 'āā débil nī. Ní tan'dúúcā dacuá'āa chi neⁿ'e leche ní nguɛ́ɛ́ neⁿ'e comida chi ditiīnú, 'tiicá nī. `y9 Maaⁿ ní vɛ́ɛ́ cá chi neⁿ'é 'nū caaⁿ'máⁿ 'nū yeⁿ'e Melquisedec chi chiiduú ch'ɛɛtɛ ca naati ngii n'dáí caaⁿ'máⁿ 'nū yeⁿ'ē ti ndís'tiī ní nguɛ́ɛ́ ituumicadiinuuⁿ nī. x} Ní Ndyuūs diíⁿ yā chi Jesús cuuvi chiiduú ch'ɛɛtɛ ca tan'dúúcā tiempo chi chó'ōo chiiduú ch'ɛɛtɛ ca chi nguuvi Melquisedec, 'tiicá yā. Vɛ́ɛ́ peligro yeⁿ'e yú chi ngaⁿ'a yú chi 'āā ntɛ́ɛ́ i'teenu yú Jesucristo lwQ Ní taachi Ndyuūs n'diichineéⁿ yā Jesús, Jesús miiⁿ ní diíⁿ yā nducuéⁿ'ē chi neⁿ'e Ndyuūs. Ní 'íícú Jesús miiⁿ cuuví yā nadanguáⁿ'ai yā nducyaaca s'uuúⁿ chi n'giindiveeⁿ yú yeⁿ'e yā. 2v]Ní 'áárá chí Jesús miiⁿ ní daiyá Dendyuūs ch'eeⁿ yā cáávā dendú'ū chi canéé chí ch'eenú yā chiī ní ch'iindiveéⁿ yā yeⁿ'e nducuéⁿ'ē. vueNí taachi Jesús canee yā iⁿ'yeeⁿdí 'cūū caⁿ'angua'á yā nanááⁿ Ndyuūs chiidá yā ní ngaⁿ'a yā: N'dií Ndyuūs diíⁿ nī chiiⁿ chi neⁿ'é nī. Ní 'caī diitú yā neⁿ'e chi chɛɛ̄cú yā: N'diī, Ndyuūs, cuuvi nadanguáⁿ'ai nī 'úú chi nguɛ́ɛ́ 'cuūví nduuti chi neⁿ'é nī diíⁿ nī 'tíícā. Ní Ndyuūs ch'iindiveéⁿ yā nduudu yeⁿ'e Jesús taachi ngaⁿ'angua'á yā ti dich'ɛɛtɛ́ yā Ndyuūs. Ní Ndyuūs ca'á yā fuerzas Jesús. 7tgNgaⁿ'a ntúūⁿ táámá ni canéé nguūⁿ na libro yeⁿ'é Ndyuūs 'tíícā:Díí ní daiyá ní cuéⁿ'é daāⁿmaⁿ canee di chiiduú ch'ɛɛtɛ ca. Tan'dúúcā chi tiempo chi 'āā chó'ōo chiiduú ch'ɛɛtɛ ca chi nguuvi Melquisedec 'tiicá nī ti yeⁿ'ē ndaata yeⁿ'é yā. Ps'Tiicá ntúūⁿ chó'ōo yeⁿ'e Cristo. Cristo miiⁿ nguɛ́ɛ́ diíⁿ yā nombrar maáⁿ yā chi cuuvi chiiduú ch'ɛɛtɛ ca. Ndyuūs yaa'ví yā Cristo chi cuuvi chiiduú ch'ɛɛtɛ ca. Ní 'tíícā canéé nguūⁿ na libro yeⁿ'é Ndyuūs:Dii ní daiyá, 'úú ní chiida di ní cuaacu chí dii ní daiyá. grGNí mar 'áámá saⁿ'ā cuuví diiⁿ sa nombrar maaⁿ sa lado yeⁿ'ē chiiduú ch'ɛɛtɛ ca cáávā chi maāⁿ sa neⁿ'e sa ti Ndyuūs yaa'ví yā saⁿ'ā chi cuuvi chiiduú ch'ɛɛtɛ ca chi diiⁿ sa ntiiⁿnyuⁿ yeⁿ'é yā tan'dúúcā chi yaa'ví yā saⁿ'ā Aarón chi cuuvi chiiduú ch'ɛɛtɛ ca tiempo chi 'āā chó'ōo. qNí chiiduú ch'ɛɛtɛ ca cáávā chi dinuuⁿndi yā canéé chí 'caaⁿ'núⁿ yā 'iiti chi ofrenda yeⁿ'e maáⁿ yā cáávā nuuⁿndi yeⁿ'e maáⁿ yā tan'dúúcā chi diíⁿ tanáⁿ'ā 'iiⁿ'yāⁿ cáávā nuuⁿndi yeⁿ'é yā. kpONí chiiduú ch'ɛɛtɛ ca ní dinuuⁿndí yā tan'dúúcā nducyáácá 'iiⁿ'yāⁿ. Ní cáávā chuū vɛ́ɛ́ paciencia yeⁿ'é yā ndúúcū 'iiⁿ'yāⁿ chi tonto ní ndúúcū 'iiⁿ'yāⁿ chi dinuuⁿndí yā. eo ETiempo chi chó'ōo 'iiⁿ'yāⁿ chi snée yā iⁿ'yeeⁿdí 'cūū ndɛɛvɛ́ yā ca'áámá cā'aama chiiduú ch'ɛɛtɛ chi canéé chi diíⁿ yā ntiiⁿnyuⁿ yeⁿ'é Ndyuūs cucáávā 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ. Ní ca'á yā ofrendas ní 'caaⁿ'núⁿ yā 'iiti chi candɛɛ 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ ti ofrenda caavā nuuⁿndi yeⁿ'é yā. Vn%Ní cáávā chuū cuuvi ndaa yú nanááⁿ trono yeⁿ'é Ndyuūs yeⁿ'e yú ndúúcū confianza ti dineⁿ'é yā s'uuúⁿ. Ní 'íícú Ndyuūs cuuvi ya'ai 'iinú yā yeⁿ'e s'uuúⁿ ní cunnee yā s'uuúⁿ taachi, vɛ́ɛ́ necesidades yeⁿ'e yú. Ní itée yā s'uuúⁿ denduⁿ'ū chi n'daacā n'dai yeⁿ'é yā.ymkNí chiiduú ch'ɛɛtɛ taavi ca yeⁿ'e yú ya'ai 'iinú yā s'uuúⁿ taachi n'geenu yú ngii caati Jesús miiⁿ ní ch'eenú yā chii tanducuéⁿ'ē tan'dúúcā s'uuúⁿ naati nguɛ́ɛ́ dinuuⁿndí yā mar 'áámá vmnéⁿ'ēe. vleJesús chi daiyá Dendyuūs ní chiiduú ch'ɛɛtɛ taavi ca yeⁿ'e yú. Ní cunaⁿ'a yā va'ai chɛɛti nguuvi ní ndaá yā nanááⁿ Ndyuūs. Ní cáávā chuū canee chi 'áámá canee yú ndúúcū chi i'teenu yú Ndyuūs. okW Nguɛ́ɛ́ dɛ'ɛ̄ vɛɛ chi vɛ́ɛ́ chi cuuvi cunúúⁿ n'de'ei yeⁿ'é Ndyuūs. Ndyuūs din'dái yā tanducuéⁿ'ē dendu'ū chi vɛ́ɛ́ ní inaáⁿ yā nducuéⁿ'ē tan'dúúcā chi canee nanáaⁿ yā. Ní canéé chí ca'a yú cuenta yeⁿ'e vida yeⁿ'e yú taachi ndaa yú nanáaⁿ yā. Jesús ni chiiduú ch'ɛɛtɛ taavi ca yeⁿ'e yú hjI Ní nduudu cuaacu yeⁿ'é Ndyuūs ní canduuchi ní neené ditiīnú. Ní vɛɛ ca 'caāiⁿ yeⁿ'ē nguɛ́ɛ́ ti 'áámá machete chi 'caāiⁿ nduu 'uuvī lados. 'Tíícā nduudu cuaacu yeⁿ'é Ndyuūs. Ndaā na coo yeⁿ'e cuerpo yeⁿ'e yú naachi canee alma yeⁿ'e yú ndúúcū espíritu yeⁿ'e yú ndíí túútɛ̄ yeⁿ'e yú. Ní déénu chɛɛ chi tumicadíínuuⁿ yú ndúúcū chɛɛ chi neⁿ'e yú diiⁿ yú chi ngiīcā yeⁿ'e staava yeⁿ'e yú. wig Maaⁿ ní canéé chí di'cuíítu yú chi cuuvi cūndaā yú lugar naachi ntaavi'tuunúūⁿ yú ní 'aatīī tanáⁿ'ā yú diiⁿ yú chi nguɛ́ɛ́ i'téénu yú tan'dúúcā 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ chi nguɛ́ɛ́ chi'téénu yā. Bh} Ní 'iiⁿ'yāⁿ chi sndaá yā naachi Ndyuūs ntaavi'tuunúuⁿ yā 'āā ntɛ́ɛ́ idiíⁿ yā ntiiⁿnyuⁿ tan'dúúcā chi Ndyuūs 'āā ntɛ́ɛ́ idiíⁿ yā ntiiⁿnyuⁿ. hgI Maaⁿ ní cáávā chuū vɛ́ɛ́ chi ntaavi'tuunúuⁿ 'iiⁿ'yāⁿ chi yeⁿ'é Ndyuūs. f1Ní nduuti chi saⁿ'ā Josué chi saⁿ'ā ndíí tiīiⁿ yeⁿ'e 'iiⁿ'yāⁿ Israel s'eeⁿ cuuvi sa ca'a sa 'iiⁿ'yāⁿ Israel s'eeⁿ chí ntaavi'tuunúuⁿ yā tuu'mi ní Ndyuūs nguɛ́ɛ́ canee chi caaⁿ'máⁿ yā taama vmnéⁿ'ēe yeⁿ'ē táámá nguuvi. ce?Taama vmnéⁿ'ēe Ndyuūs s'neéⁿ yā 'áámá nguuvi ní ngaⁿ'a yā chi nguuvi ní maaⁿnguuvi. Ní Ndyuūs ngaⁿ'a yā yeⁿ'ē nduudu miiⁿ cuayiivi taachí 'āā chó'ōo chuū. 'Āā 'naaⁿ tiempo nguuvi chi David ngaⁿ'a sa yeⁿ'ē. Ní 'tíícā canéé nguūⁿ na libro yeⁿ'é Ndyuūs yeⁿ'ē nguuvi miiⁿ:Maaⁿnguuvi nduuti chi ndís'tiī 'caandiveéⁿ nī nduudu chi Ndyuūs ngaⁿ'á yā: Nguɛ́ɛ́ dichɛɛchí nī staava yeⁿ'é nī. dMaaⁿ ní vɛ́ɛ́ n'duuvi 'iiⁿ'yāⁿ chi canéé chi cundaa yā na lugar naachi ntaavi'tuunúuⁿ 'iiⁿ'yāⁿ. Naati 'iiⁿ'yāⁿ chi vmnááⁿ vmnaaⁿ n'giindiveéⁿ yā nduudu cuaacu miiⁿ nguɛ́ɛ́ sndaa yā ti nguɛ́ɛ́ s'téénu yā Ndyuūs. (cINí canee táámá vmneⁿ'ēe na libro yeⁿ'e Ndyuūs 'tíícā:'Iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ nguɛ́ɛ́ cuuvi cūndaa yā ní ntaavi'tuunúuⁿ yā nduucú. 2b]Ní 'áámá cuaaⁿ yeⁿ'ē libro yeⁿ'é Ndyuūs naachi canéé nguūⁿ ní ngaⁿ'a yeⁿ'ē ndíí chí ndɛɛ̄chɛ̄ nguuvi chi ntaavi'tuunúūⁿ 'iiⁿ'yāⁿ:Ndyuūs ní ndíí chí ndɛɛ̄chɛ̄ nguuvi ntaavi'tuunúuⁿ yā yeⁿ'ē tanducuéⁿ'ē ntiiⁿnyuⁿ yeⁿ'é yā. #a?Naati s'uuúⁿ chi i'teenu yú nduudu miiⁿ, s'uuúⁿ ní cuuvi ndaa yú naachi caⁿ'a Ndyuūs chi ntaavi'tuunúūⁿ yú ndúúcu yā. 'Tíícā ngaⁿ'a Ndyuūs na libro yeⁿ'é yā naachi canéé nguūⁿ:Cáávā chi diíⁿ 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ 'úú nguɛ́ɛ́ yiinú yeⁿ'e yā. Ní cuaacú ngaⁿ'á nduudu ndúúcū maāáⁿ chi duuchí. Nguɛ́ɛ́ cuuvi ndaa yā nduucú na lugar yeⁿ'é naachi ntaavi'tuunuúⁿ. Ní Ndyuūs di'cuiinú yā ntiiⁿnyuⁿ yeⁿ'é yā taachi din'dái yā iⁿ'yeeⁿdí 'cūū. 2`]Caati 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'é Jesucristo ndɛɛ́ yā nduudu cuaacu yeⁿ'é Jesucristo nanááⁿ s'uuúⁿ, 'tiicá ntúūⁿ nanááⁿ 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ chi ch'īi yā na yáⁿ'āa cuuⁿmáⁿ naachi nguɛ́ɛ́ ch'ɛɛtinéé 'iiⁿ'yāⁿ. Ní nguɛ́ɛ́ dichíí'vɛ̄ nduudu cuaacu yeⁿ'é Ndyuūs nguaaⁿ 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ ti taachi ch'iindiveéⁿ yā nduudu miiⁿ nguɛ́ɛ́ s'téénu yā yeⁿ'ē. @_ {Maaⁿ ní Ndyuūs tee yā promesa s'uuúⁿ chi cuuvi cundaa yú lugar yeⁿ'é yā ní cuuvi ntaavi'tuunúūⁿ yú ndúúcu Ndyuūs. Canéé chí candɛɛ yú cuidado caati 'aatīī 'aama chɛ́ɛ́ ndis'tiī nguɛ́ɛ́ cuchɛɛ́ nī tanducuéⁿ'ē dendu'ū ní nguɛ́ɛ́ cuuvi cundaa nī lugar miiⁿ. ^#Maaⁿ ní deenu yú ti 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ nguɛ́ɛ́ cuuvi cundaa yā lugar yeⁿ'e Ndyuūs ti nguɛ́ɛ́ i'téénu yā Ndyuūs.0]Y¿Du'ú 'iiⁿ'yāⁿ chi Ndyuūs ngaⁿ'á yā caavā maaⁿ chi duuchí yā chi 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ nguɛ́ɛ́ cuuví cundaa yā lugar naachi ntaavi'tuunúuⁿ 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'e yā? 'Túúcā ngaⁿ'á yā yeⁿ'e 'iiⁿ'yāⁿ chi nguɛ́ɛ́ n'giindiveéⁿ yā nduudu yeⁿ'e yā. \¿Du'ú 'iiⁿ'yāⁿ chi Ndyuūs nguɛ́ɛ́ yiinú yā nduucú yā 'uūvī ngɛɛcu nduuyu? 'Túúcā nguɛɛ yiinú yā ndúúcū 'iiⁿ'yāⁿ chi dinuuⁿndí yā ní ch'īi yā na yáⁿ'āa cuūⁿmáⁿ naachi nguɛ́ɛ́ ch'ɛɛtinéé 'iiⁿ'yāⁿ. z[m¿Du'ú 'iiⁿ'yāⁿ chi ch'iindiveéⁿ yā nduudu yeⁿ'é Ndyuūs ní cuayiivi nduuvitaáⁿ yā? 'Túúcā diiⁿ nducyaaca 'iiⁿ'yāⁿ chi cueⁿ'é yā ndúúcū Moisés yeⁿ'e yáⁿ'āa Egipto. Nducyaacá yā nduuvitaáⁿ yā. >Zu'Tíícā canéé nguuⁿ na libro yeⁿ'é Ndyuūs:Nguɛ́ɛ́ dichɛɛchí nī staava yeⁿ'é nī chi ditaáⁿ nī tan'dúúcā chi diiⁿ 'iiⁿ'yāⁿ na yáⁿ'āa cuūⁿmáⁿ naachi nguɛ́ɛ́ ch'ɛɛtinéé 'iiⁿ'yāⁿ tiempo chi chó'ōo taachi n'diichineeⁿ yā 'úú chi Ndyuūs. QYNí vɛ́ɛ́ 'áámá cuaaⁿ yeⁿ'ē yú ndúúcū Cristo nduuti chi s'uuúⁿ ní 'áámá canee yú ndúúcū chi i'téénu yú vmnááⁿ vmnaaⁿ yeⁿ'e Cristo ndíí tiempo chi 'cuūvi yú. sX_ Ní ndís'tiī ní yaa'ví nī ví'i nī 'áámá nī taama nī nguuvi nguuvi taachi maaⁿnguuvi ní 'íícú mar 'áámá ndís'tiī nguɛ́ɛ́ dichɛɛchí nī staava yeⁿ'é nī cáávā nuuⁿndi chi nginnche'ēī ndís'tiī. zWm Maaⁿ ní ndís'tiī, hermanos yeⁿ'é, cundɛ́ɛ nī cuidado chi nguɛ́ɛ́ 'áámá ndís'tiī chi nguɛ́ɛ́ n'daacā staava yeⁿ'é nī chi nguɛ́ɛ́ i'téénu nī ní nguɛ́ɛ́ divíi nī yeⁿ'é Ndyuūs chi canduuchi. V Ní cáávā chi diiⁿ 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ 'úú ní nguɛ́ɛ́ canee yiinú yeⁿ'e yā ní caⁿ'a 'túúcā: Cuáácú chí 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ nguɛ́ɛ́ cuuví ndaa yā naachi canéé chí ntaavi'tuunúūⁿ 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'e ndaata yeⁿ'é nī. &UE Ní cáávā chuū 'úú, Ndyuūs, ditaáⁿ ndúúcū 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ. Ní 'túúcā ngaⁿ'á ngīi 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ: Ndis'tiī, nducuéⁿ'ē tiempo nguɛ́ɛ́ n'daacā nadacadíínuuⁿ nī na staava yeⁿ'é nī. Ní nguɛ́ɛ́ n'diichí nī yúúní yeⁿ'é. mTS Ní Ndyuūs ngaⁿ'á yā ngīi yā 'iiⁿ'yāⁿ:Tiempo chi chó'ōo na yáⁿ'āa cuuⁿmáⁿ naachi nguɛ́ɛ́ ch'ɛɛtinéé 'iiⁿ'yāⁿ, 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ yeⁿ'ē ndaata yeⁿ'é nī n'diichinééⁿ ntúuⁿ yā 'úú 'áárá chí n'diichí yā nducuéⁿ'ē chi 'úú diíⁿ ndúúcu yā 'naaⁿ chí 'uūvī ngɛɛcu nduuyū. DSNguɛ́ɛ́ dichɛɛchí nī staava yeⁿ'é nī chí ditaáⁿ nī tan'dúúcā chi diíⁿ 'iiⁿ'yāⁿ tiempo chi 'āā chó'ōo taachi 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ diíⁿ yā n'diichineéⁿ yā Ndyuūs ndúúcū nuuⁿndi chi diíⁿ yā na yáⁿ'āa cuuⁿmáⁿ naachi nguɛ́ɛ́ ch'ɛɛtinéé 'iiⁿ'yāⁿ. cR?Ní chuū Espíritu N'dai yeⁿ'é Ndyuūs ngaⁿ'a yā 'túúcā naachi canéé nguūⁿ na libro yeⁿ'é Ndyuūs:Maaⁿnguuvi miiⁿ nduuti chi ndís'tiī 'caandiveéⁿ nī nduudu yeⁿ'é Ndyuūs: Q+Naati Cristo chi daiyá Dendyuūs ni 'áámá diiⁿ yā ntiiⁿnyuⁿ ti 'iiⁿ'yāⁿ ndii tiíⁿ yā yeⁿ'e vaacu Dendyuūs. Ní s'uuúⁿ tan'dúúcā vaacu Ndyuūs 'tíícā s'uuúⁿ nduuti chi canéé diitu yú ndúúcū chi i'teenu yú. Ní yeenu yú ndúúcū chi cuuvi yeⁿ'e yú ndíí tiempo chi 'cuūvi yú. Vɛ́ɛ́ tiempo chi ntaavi'tuunúūⁿ 'iiⁿ'yāⁿ chi yeⁿ'é Ndyuūs ~PuMoisés miiⁿ dichíí'vɛ yā Ndyuūs ní n'dááca taavi idiiⁿ sa ntiiⁿnyuⁿ yeⁿ'ē vaacu Ndyuūs. Ní Moisés diíⁿ yā ntiiⁿnyuⁿ chi ngaⁿ'a yā nduudu yeⁿ'é Ndyuūs chi Ndyuūs caⁿ'a yā chi caaⁿ'máⁿ yā cuayiivi. O5Deenu yú chi vɛ́ɛ́ 'iiⁿ'yāⁿ chi din'dái yā ca'áámá cā'aama va'āī naati Ndyuūs din'dái yā nducuéⁿ'ē dendu'ū chi vɛ́ɛ́. DNNí 'áámá 'iiⁿ'yāⁿ chi din'dái yā 'aama va'āī ní ch'ɛɛtɛ cá yā nguɛ́ɛ́ ti va'āī miiⁿ. 'Tíícā Jesucristo ní ch'ɛɛtɛ taavi cá yā nguɛ́ɛ́ ti Moisés. }MsJesucristo miiⁿ 'áámá caneé yā ndúúcū Ndyuūs ní diíⁿ yā tanducuéⁿ'ē dendu'ū. Ní diíⁿ yā tanducuéⁿ'ē dendu'ū chi Ndyuūs dineⁿ'é yā. Ní tan'dúúcā Moisés din'daacá yā ntiiⁿnyuⁿ chi Ndyuūs ca'a yā, 'tiicá ntúūⁿ Jesucristo din'daacá yā tanducuéⁿ'ē ntiiⁿnyuⁿ yeⁿ'ē va'ai yeⁿ'é Ndyuūs chi Ndyuūs ca'a yā. qL ]Ndís'tiī, hermanos yeⁿ'ē yú chi Cristo didɛɛvɛ́ yā ní ndís'tiī ntúūⁿ Ndyuūs yaa'ví yā ndís'tiī chi cuuvi yeⁿ'é yā. Maaⁿ ní nadicádíínuuⁿ n'dai nī yeⁿ'e Jesucristo chi apóstol chi dichó'o Ndyuūs ti Jesucristo miiⁿ ní chiiduú ch'ɛɛtɛ cá yeⁿ'é 'iiⁿ'yāⁿ chi i'téénu yā Jesucristo tan'dúúcā s'uuúⁿ. |KqNí Jesucristo maáⁿ yā ch'eenú yā chiī ní chichɛɛ yā taachi ndaá yááⁿn'guiinūuⁿ chí n'diichineeⁿ sa 'yā. Ní cáávā chuū maaⁿ ní Jesucristo cuuvi cūnnee yā 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ taachi n'geenú yā ngii ní nadanguáⁿ'ai yā 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ yeⁿ'e yááⁿn'guiinūuⁿ taachi ndaa sa n'diichineeⁿ sa 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ.J3Cáávā chuū Jesucristo canéé chi ch'iindiyáaⁿ yā tan'dúúcā nducyaaca hermanos yeⁿ'é yā ní 'íícú maáⁿ yā cuuvi cūneé yā chiiduú ch'ɛɛtɛ ca chi 'áámá cānee yeⁿ'e ntiiⁿnyuⁿ yeⁿ'e Ndyuūs. Ní ya'ai 'iinú yā 'iiⁿ'yāⁿ. Ní 'íícú cuuví nadach'ɛɛ̄cú yā nuuⁿndi yeⁿ'e 'iiⁿ'yāⁿ ti nadíí'vɛ yā nducuéⁿ'ē nuuⁿndi yeⁿ'e 'iiⁿ'yāⁿ. QICuaacu chi Jesucristo nguɛ́ɛ́ ndaá yā nanááⁿ ángeles chi chinnee yā ángeles naati nanááⁿ 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'e ndaata yeⁿ'e Abraham cáávā chi nadanguáⁿ'ai yā 'iiⁿ'yāⁿ. nHU'Tiicá ntúūⁿ Jesucristo diíⁿ yā chi nguɛ́ɛ́ 'va'a yú yeⁿ'e tiempo chí 'cuūvi yú. G#'Tíícā, 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'e 'áámá familia ní 'áámá yuūtɛ̄ yeⁿ'é yā ní 'áámá yuūuⁿ ntúūⁿ va. Ní 'tiicá ntúūⁿ Jesucristo miiⁿ ch'iindiyáaⁿ yā ndúúcū cuerpo ndúúcū yuūúⁿ tan'dúúcā s'uuúⁿ. Ní 'tiicá ntúūⁿ Jesucristo ch'īi yā caati cuuvi di'cuiinú yā yááⁿn'guiinūuⁿ caavā chi diiⁿ sa chi nducyaaca yú ní n'gii yú. RF Taama vmnéⁿ'ēe Jesucristo caⁿ'a yā 'tiicā:'Úú ní canéé confianza yeⁿ'é ndúúcū Ndyuūs. Ní táámá caⁿ'a yā:'Muuⁿ caneé ndúúcū daiyá chi Ndyuūs tee yā 'úú. ;Eo Ní 'tíícā Jesucristo ngaⁿ'á yā ngii yā 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ ní canéé nguūⁿ:N'diī Ndyuūs, 'úú caaⁿ'máⁿ yeⁿ'é n'diī nanááⁿ hermanos yeⁿ'é ní caātá himnos chi cantos chi ngaⁿ'ā chi ch'ɛɛtɛ́ nī nanááⁿ 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'é nī taachi nduuvidaamá yā. \D1 Ní Jesucristo ní didɛɛvɛ́ yā 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'e nuuⁿndi yeⁿ'é yā ní 'iiⁿ'yāⁿ chí ndúúví dɛɛvɛ́ yā ní tan'dúúcā Jesucristo miiⁿ. Vɛ́ɛ́ 'áámá nūuⁿ chiida nducyaaca 'iiⁿ'yā. Cáávā chuū Jesucristo nguɛ́ɛ́ 'cuinaáⁿ yā chi caaⁿ'máⁿ yā chi 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ ní ví'i yā. TC! Ní Ndyuūs din'dái yā tanducuéⁿ'ē dendu'ū ní diíⁿ yā cuidado yeⁿ'ē. Ní n'daacā diiⁿ Ndyuūs taachi diiⁿ chi Jesucristo miiⁿ ní saⁿ'ā perfecto yā chí chichɛ́ɛ́ yā yeⁿ'e nducuéⁿ'ē chi n'geenu yā ngii. Ní Ndyuūs n'diichí yā chi n'daācā idiíⁿ yā. 'Tíícā diiⁿ Ndyuūs caati cuuvi yeⁿ'é yā n'deee n'dáí daiyá yā. Ní cuuvi ca'a yā 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ parte chi cuuvi yeⁿ'é yā ndúúcū vaadī dɛɛvɛ n'dai yeⁿ'é yā. Jesucristo ní saⁿ'ā chi nadanguáⁿ'ai yā 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'e iⁿ'yeeⁿdí 'cūū. *BM Naati maaⁿ ní snaaⁿ yú chi Ndyuūs diíⁿ yā chi Jesucristo nguɛ́ɛ́ ch'ɛɛtɛ́ yā tan'dúúcā ángeles dúú'ví tiempo nūuⁿ. Ní Ndyuūs neene ya'ai 'iinú yā 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'e iⁿ'yeeⁿdí 'cūū chi neⁿ'é yā chi Jesucristo ch'īi yā lugar yeⁿ'e nducyaaca yú. Maaⁿ ní vɛ́ɛ́ dɛɛvɛ́ yeⁿ'e Jesucristo ní vɛ́ɛ́ honra yeⁿ'é yā cucáávā chí ch'īi yā na cruz. 7AgNí s'néeⁿ nī tanducuéⁿ'ē dendu'ū maaⁿ ta'á yā. Ní 'tííca rā va ti Ndyuūs s'néeⁿ yā tanducuéⁿ'ē dendu'ū chi saⁿ'ā miiⁿ caaⁿ'máⁿ yā ntiiⁿnyuⁿ yeⁿ'ē. Maaⁿ ní nguɛ́ɛ́ inaaⁿ yú chi saⁿ'ā miiⁿ ngaⁿ'a ntiiⁿnyúⁿ yā yeⁿ'e tanducuéⁿ'ē. @ Ta 'lííⁿ tiempo nūuⁿ n'dii, Ndyuūs, s'nééⁿ nī saⁿ'ā Daiyá nī chi nguɛ́ɛ́ ch'ɛɛtɛ cá yā tan'dúúca ángeles. Ní teé nī saⁿ'ā daiyá nī chi ch'ɛɛtɛ́ yā ndúúcū honra yeⁿ'é yā tan'dúúcā chi saⁿ'ā rey 'tííca yā. Ní chi'néeⁿ nī saⁿ'a miiⁿ chi caaⁿ'maⁿ ntiiⁿnyuⁿ yā yeⁿ'e tanducuéⁿ'ē chi nadin'dái nī. {?oNguɛ́ɛ́ diíⁿ yā 'tíícā. Ná libro yeⁿ'e Ndyuūs chi canéé nguūⁿ ní 'áámá yā ngaⁿ'a yā 'tíícā:N'dii, Ndyuūs, ¿dɛ́'ɛ̄ chi saⁿ'ā s'eeⁿ chi snéē na iⁿ'yeeⁿdí 'cūū chi nan'gaacu nī yeⁿ'ē sa? ¿Dɛ́'ɛ̄ chi saⁿ'ā s'eeⁿ chi snéē na iⁿ'yeeⁿdí 'cūū chi diíⁿ nī cuidado yeⁿ'e saⁿ'ā s'eeⁿ? d>ANdyuūs nguɛ́ɛ́ cuuvi s'neéⁿ yā chi ángeles miiⁿ ngaⁿ'á yā ntiiⁿnyuⁿ yeⁿ'e íⁿ'yeeⁿdī chi cuayiivi caⁿ'á yā din'dái yā. Ní yeⁿ'e iⁿ'yeeⁿdi miiⁿ chííⁿ chi ngaⁿ'a yú. b=='Tiicá ntúūⁿ tiempo maaⁿ Ndyuūs ch'iⁿ'í yā s'uuúⁿ chi cuaacu chi nduudu miiⁿ ní cuaacu caati diíⁿ yā señas ndúúcū vaadī n'giinu chi ch'ɛɛtɛ. Ní ch'iⁿ'í yā poder yeⁿ'é yā ní diíⁿ yā milagros. Ní ca'a yā n'deee n'dáí ntiiⁿnyuⁿ yeⁿ'é Espíritu N'dai yeⁿ'é yā 'iiⁿ'yāⁿ chi yeⁿ'e yā caati 'tíícā neⁿ'é yā diiⁿ yā. Jesucristo ch'iindiyáaⁿ yā tan'dúúcā 'áámá saⁿ'ā yeⁿ'e íⁿ'yeeⁿdī )<KNí maaⁿ ní ¿táácā cuuví nanguaⁿ'āī s'uuúⁿ yeⁿ'e castigo nduuti chi nguɛ́ɛ́ diiⁿ yú cuidado yeⁿ'ē chi nadanguáⁿ'ai yā s'uuúⁿ? Vmnááⁿ vmnaaⁿ Señor Jesucristo ngaⁿ'á yā chi nadanguáⁿ'ai yā 'iiⁿ'yāⁿ. Cuayiivi miiⁿ ní 'iiⁿ'yāⁿ chi ch'iindiveéⁿ yā nduudu miiⁿ diíⁿ yā ch'iⁿ'í yā s'uuúⁿ ndúúcū pruebas chi nduudu miiⁿ ní nduudu cuaacu. 9;kNduudu cuaacu chi 'āā ngaⁿ'a ángeles ní nduudu chi ch'iⁿ'i nanááⁿ 'iiⁿ'yāⁿ chi cuaacu nííⁿnyúⁿ chí nduudu cuaacu. Ní 'iiⁿ'yāⁿ chi nguɛ́ɛ́ n'giindiveéⁿ yā nduudu cuaacu miiⁿ ní vɛ́ɛ́ nuuⁿndi yeⁿ'é yā 'āā cūneé yā na castigo caati 'tíícā cuuvi. : Ní cucáávā chi Cristo nadanguáⁿ'ai yā s'uuúⁿ canéé chí candɛɛ yú cuidado yeⁿ'é nduudu cuaacu chí n'giindiveeⁿ yú ti nguɛ́ɛ́ i'neeⁿ yú cucáávā nduudu chí n̄'daaⁿ ní maaⁿ ní nguɛ́ɛ́ caⁿ'a yú táámá yúúní. b9 ?Nducyáácá ángeles ní espíritu s'eeⁿ chi diíⁿ yā ntiiⁿnyuⁿ yeⁿ'é Ndyuūs. Ní Ndyuūs dichó'o yā ángeles chí innee yā 'iiⁿ'yāⁿ na iⁿ'yeeⁿdí 'cūū chi Ndyuūs nadinguáⁿ'ai yā.d8 C Ndyuūs nguɛ́ɛ́ caⁿ'á yā mar 'áámá ángel mar 'áámá vmnéⁿ'ēe tan'd'úúcā chi ngii yā daiyá yā Jesucristo 'tíícā:'Cuūndī di lado ta cuaācú ndíí 'úú diíⁿ chi nducyaacá yā chi taáⁿ yā yeⁿ'ē di canée yā maaⁿ ca'a di tan'dúúcā 'áámá banco 'líí 'tííca yā chí chɛɛ́ dí yeⁿ'é yā. U7 % Ní diíⁿ nī n'cánnduu nī nducuéⁿ'ē tan'dúúcā 'iiⁿ'yāⁿ diíⁿ yā chí n'cannduu yā catecaí yā. Ní n̄'daaⁿ di nducuéⁿ'ē tan'dúúcā 'iiⁿ'yāⁿ n̄'daaⁿ yā catecaí yā. Naati dii Jesucristo daiyá Ndyuūs 'āā daamá nūuⁿ canee di nduuyu nduuyu. Ní 'áámá cūnee di cueⁿ'e daāⁿmaⁿ. 96 m Iⁿ'yeēⁿdi ndúúcū nánguuvi ní dí'cuiinu naati díí 'áámá cūnee di. Ní tanducuéⁿ'ē chuū cuuvi ndiicúū tan'dúúcā catecai yú, 'tíícā ndiicúū. a5 = 'Tiicá ntúūⁿ Ndyuūs ngaⁿ'a yā yeⁿ'ē daiyá yā Jesucristo:Díí, Señor, ndii cuááⁿ vmnaaⁿ s'núuⁿ di cimiento yeⁿ'e iⁿ'yeeⁿdí 'cūū, ní din'dái di nanguuvi ndúúcū ta'a di. u4 e Dii ní neⁿ'e di cosas chi cuaacu, ní nguɛ́ɛ́ neⁿ'e di chɛɛ chi nguɛ́ɛ́ cuaacu. Cucáávā chuū Ndyuūs yeⁿ'e di chi chiida di ní tee yā dii vaadī yeenu taavi nguɛ́ɛ́ ti ca'a yā 'iiⁿ'yāⁿ chi yeⁿ'é nī. X3 +Naati Ndyuūs ngaⁿ'á yā yeⁿ'e daiya yā Jesucristo 'tíícā:Dii Ndyuūs, trono yeⁿ'e di ni 'áámá cūnee. Ní ngaⁿ'a ntiiⁿnyuⁿ di yeⁿ'ē tanducuéⁿ'ē ndúúcū vaadī cuaacu. 2 3Ní Ndyuūs ngaⁿ'a yā yeⁿ'e ángeles yeⁿ'e yā 'tíícā:'Úú diíⁿ chi ángeles yeⁿ'é ní tan'dúúcā espíritu s'eeⁿ, 'tiicá yā. Ní diíⁿ chi ángeles dichíí'vɛ yā 'úú. Ní tan'dúúcā 'áámá nguuchi yaⁿ'ā 'tíícā ángeles yeⁿ'é. M1 Ní taachi Ndyuūs dichó'o yā 'áámá n'dyaⁿ'ā daiyá yā iⁿ'yeeⁿdí 'cūū ngaⁿ'a yā 'tíícā:Nducyaaca ángeles yeⁿ'é Ndyuūs canéé chi dich'ɛɛtɛ́ yā daiya Ndyuūs. X0 +Caati mar 'áámá vmnéⁿ'ēe nguɛ́ɛ́ caⁿ'a Ndyuūs ndúúcū mar 'áámá ángel tan'dúúcā chi ngaⁿ'a yā ndúúcū daiyá yā Jesucristo:Díí ní daiyá; maaⁿ ca'á vida yeⁿ'é nī. Ní nguɛ́ɛ́ caⁿ'a yā ndúúcū mar 'áámá ángel 'tíícā:'Úú ní chiida di 'úú; niicu díí ní daiyá dii. ?/ yNí daiya Dendyuūs ní neené ch'ɛɛtɛ ca nguɛ́ɛ́ ti ángeles. Ní chi duuchí yā ndúúcū chi vɛ́ɛ́ yeⁿ'é yā ní neené ch'ɛɛtɛ ca nguɛ́ɛ́ ti ángeles. . Ní daiyá Dendyuūs miiⁿ ní ngíí n'gai yā yeⁿ'ē chidɛɛvɛ́ n'dai yeⁿ'é Ndyuūs. Ní tan'dúúcā Ndyuūs miiⁿ 'āā 'tiicá nūuⁿ daiyá yā. Daiyá yā ní ndúúcū nduudu chi ngaⁿ'a yā, diíⁿ yā chi tanducuéⁿ'ē dendu'ū snéé na lugar yeⁿ'ē. Ní cuayiivi chi daiyá yā diíⁿ yā chi nadach'ɛɛcú yā yeⁿ'e 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'e nuuⁿndi yeⁿ'é yā tuu'mi ní ch'iindí yā ná va'ai chɛɛti nguuvi na lado tá cuaacú chiidá yā chi lado yeⁿ'e honor. Ndyuūs miiⁿ ní poder chi ch'ɛɛtɛ ca yeⁿ'ē tanducuéⁿ'ē poder. Daiya Ndyuūs ní ch'ɛɛtɛ ca nguɛ́ɛ́ ti ángeles - Ní maaⁿ ní tiempo 'cūū Ndyuūs dichó'o yā daiyá yā Jesucristo chi ngaⁿ'á yā ndúúcū s'uuúⁿ. Ní Ndyuūs ndúúcū daiyá yā din'dái yā tanducuéⁿ'ē chi vɛ́ɛ́ ní Ndyuūs ca'á yā tanducuéⁿ'ē chi yeⁿ'ē daiyá yā. J, Tiempo chi 'āā chó'ōo, Ndyuūs caⁿ'a yā n'deee cūūví tiempo ndúúcū neené n'deee nááⁿ taachi profetas chi candɛɛ́ yā nduudu yeⁿ'e Ndyuūs ngaⁿ'á yā lado yeⁿ'é yā. U+#&Ndís'tiī hermanos yeⁿ'é, Señor Jesucristo yeⁿ'e yú canée yā nduucú nī ní cueⁿ'e daāⁿmaⁿ itée yā ndís'tiī nducuéⁿ'ē chi n'daacā n'dai yeⁿ'é yā. 'Tíícā cuuvi.,*Q&Ndíí maaⁿ ndíí cuaaⁿ chi cuchiī nguɛ́ɛ́ neⁿ'é chi mar 'áámá 'iiⁿ'yāⁿ dííⁿ nndú'u yā 'úú, caati 'úú ndɛɛ́ yaātū na cuerpo yeⁿ'é naachi 'iiⁿ'yāⁿ ch'eⁿ'é yā 'úú, ti 'úú idiíⁿ ntiiⁿnyuⁿ yeⁿ'ē Señor Jesucristo yeⁿ'ē yú. z)m&Nducyaaca yú chi 'cuɛɛti chiicá yú tan'dúúcā chi ch'iⁿ'í ndís'tiī tuu'mi ni Ndyuūs tée yā vaadī 'diiíⁿ na staava yeⁿ'e yú. Ní Ndyuūs ya'ai 'iinú yā caavā ndís'tiī. Ní nducyaaca s'uuúⁿ chi i'teenu yú Jesucristo, s'uuúⁿ ní yeⁿ'é ndaata yeⁿ'e Ndyuūs chi cuaacu nííⁿnyúⁿ ndaata yeⁿ'e 'iiⁿ'yāⁿ Israel chi judíos. k(O&Maaⁿ ní s'uuúⁿ saⁿ'ā chi i'teenu yú Señor Jesucristo yeⁿ'e yú nguɛ́ɛ́ dichíí'vɛ̄ nduuti chi vɛ́ɛ́ marca yeⁿ'e circuncisión na cuerpo yeⁿ'e yú o nguɛ́ɛ́. Chuū ni dichíí'vɛ̄ chi 'iiⁿ'yāⁿ ngaī s'uuúⁿ ní vɛ́ɛ́ vida ngai yeⁿ'e yú tan'dúúcā chi nuuⁿmaⁿ ch'iindiyáāⁿ ntúūⁿ yú táámá. 6'e&'Úú nguɛ́ɛ́ neⁿ'é caaⁿ'máⁿ chi ch'ɛɛtɛ yeⁿ'ē mar 'áámá dendu'ū yeⁿ'ē iⁿ'yeeⁿdí 'cūū. Neⁿ'é caaⁿ'máⁿ chi Jesucristo ch'īi yā na cruz caava nuuⁿndi yeⁿ'ē nducyáácá 'iiⁿ'yāⁿ. Taachi Cristo ch'īi yā na cruz, 'tíícā tan'duucā chi cuerpo yeⁿ'é ch'iī ntúūⁿ. 'Tiicá ntúūⁿ ní caavā 'úú nducuéⁿ'ē chi yeⁿ'e iⁿ'yeeⁿdī canee tan'duucā chi n'díí. V&%& Saⁿ'a Israel s'eeⁿ chi 'āā circuncidado yā ní mar 'áámá yā nguɛ́ɛ́ cuuvi diíⁿ yā tanducuéⁿ'e chi canéé nguūⁿ na ley yeⁿ'é yā. Neⁿ'é yā chi ndís'tiī saⁿ'ā cuuví nī circuncidado. Ní 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ cuuvi yeenú yā ní ngaⁿ'á yā chi dich'ɛɛtɛ yā maaⁿ yā 'iiⁿ'yāⁿ tí ndís'tiī ntúūⁿ diíⁿ nī tan'duucā chi diíⁿ yā, ní candɛɛ nī marca yeⁿ'e circuncisión na cuerpo yeⁿ'e nī. %w& 'Iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ chi ngaⁿ'a yā ndís'tii chi canéé chi cuuví nī circuncidado, 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ diíⁿ yā 'túúcā, ti neⁿ'é yā caⁿ'á yā favor yeⁿ'e 'iiⁿ'yāⁿ judíos chi Israel chi yeⁿ'e circuncisión chi canéé ndúúcū ley yeⁿ'e yā. Ní nguɛ́ɛ́ neⁿ'é yā chí 'cueenu yā cuuvi cáávā Jesucristo chí ch'īi yā na cruz. j$M& N'diichí nī 'tɛ́ɛ́ chɛɛtɛ 'áámá caaca dinguúⁿ yeⁿ'é nī ndúúcū ta'á. #}& Tan'dúúcā chi vɛ́ɛ́ yaaⁿ yú din'daāca yú ndúúcū nducyaaca 'iiⁿ'yāⁿ. 'Tiicá ntúūⁿ din'daāca ca yú ndúúcū hermanos yeⁿ'e yú chi i'téénu yā Jesucristo. Consejo yeⁿ'e Pablo ndúúcū saludos yeⁿ'é 'iiⁿ'yāⁿ j"M& Cáávā chuū nguɛ́ɛ́ canee chi cuuví 'daān'di yú chi diiⁿ yú nducueⁿ'ē chi n'daācā. ti ndaá nguuvi yeⁿ'ē chi cuuvi cuta'a yú cosecha yeⁿ'ē chi n'daacā idiiⁿ yú nduuti chi nguɛ́ɛ́ cuūnu yú. J! &Nduuti chi diiⁿ yú tan'dúúcā chi neⁿ'e cuerpo yeⁿ'ē yú chi dinuuⁿndi yú tuu'mi ní dindai yú ní canee yú tan'dúúcā 'áámá cosecha chi ngiīnū chi ngo'oó yeⁿ'ē. Naati nduuti chi diiⁿ yú cosas chi ch'iⁿ'i Espíritu N'dai yeⁿ'é Ndyuūs s'uuúⁿ tuu'mi ní Espíritu N'dai yeⁿ'é Ndyuūs tée yā s'uuúⁿ vida cueⁿ'e daāⁿmaⁿ. Ní dendu'ū tan'dúúcā cosecha yeⁿ'ē chi diiⁿ yú tée yā s'uuúⁿ.  1&Ndís'tiī nguɛ́ɛ́ canee chi cannche'éí nī maaⁿ nī. Ndyuūs n'diichí yā ndís'tiī ní nguɛ́ɛ́ cuuví cannche'éí nī Ndyuūs. Nducuéⁿ'ē cosa chi idiiⁿ saⁿ'ā tan'dúúcā chi cúunū sa, ní chiīⁿ ntúūⁿ cúta'ā sa cosecha yeⁿ'ē sa. #&'Iiⁿ'yāⁿ chi n'geēⁿ nduudu yeⁿ'é Ndyuūs canéé chí cunneé yā tanáⁿ'ā 'iiⁿ'yāⁿ chi ngi'cueeⁿ nduudu miiⁿ. ]3&Caati ca'áámá ca'aama s'uuúⁿ canee chi cuchɛɛ yú yeⁿ'e nducuéⁿ'ē chi chó'ōo yeⁿ'ē maaⁿ yú ní diiⁿ yú cuenta yeⁿ'ē maaⁿ yú yeⁿ'e chi diiⁿ yú nguɛ́ɛ́ yeⁿ'ē taamá yā. 1&Ca'áámá ca'aama s'uuúⁿ ní canee chí tuumicádíínuuⁿ yú nducuéⁿ'ē chi diiⁿ yú. Tuu'mi ní cuuvi yeenu yú ti n'daacā cosas chi diiⁿ yú. Ní nguɛ́ɛ́ nadacadíínuuⁿ yú yeⁿ'ē ntiiⁿnyuⁿ yeⁿ'ē taama 'iiⁿ'yāⁿ táácā chi diiⁿ yā. &E&Nduuti chí 'áámá saⁿ'ā nadacadíínuuⁿ sa chí neené ch'ɛɛtɛ sa ní nguɛɛ 'tíícā, saⁿ'ā miiⁿ nginnche'éí máaⁿ sa saⁿ'ā. `9&Cunnée yú 'aama yú taama yú ní ya'āī 'iinu yú hermanos caava dendu'ū vaadī ya'āī chi yeⁿ'ē 'aama yú taama yú. 'Tíícā ní diiⁿ yú tan'dúúcā chi Cristo caⁿ'a ntiiⁿnyúⁿ yā s'uuúⁿ. u e&Ndís'tiī hermanos yeⁿ'é chi diíⁿ nī tan'dúúcā chi ch'iⁿ'i Espíritu N'dai yeⁿ'é Ndyuūs, nduuti chi 'áámá hermano yeⁿ'e yú 'āā diíⁿ yā nuuⁿndi ndís'tiī canéé chí cunnee nī hermano miiⁿ. Diiⁿ n'daacá nī ndúúcu yā. Ní ch'iⁿ'i nī hermano miiⁿ chɛɛ̄ nuuⁿndi chi diíⁿ yā caati cuuvi nguɛɛcúndii yā yeⁿ'e nuuⁿndi yeⁿ'e yā. Ndís'tiī ntúūⁿ 'cuɛɛtinée nī cáácá nī ndúúcū cuidado ti nguɛ́ɛ́ dinuuⁿndí nī. 1&Nguɛ́ɛ́ canéé chi din'gɛɛtɛ yú chi vɛ́ɛ́ vaadī 'caa'va nguaaⁿ s'uuúⁿ. Ní nguɛ́ɛ́ nguee yú 'aama yú taama yú.E&Nduuti chi candúúchí yú ndúúcū Espíritu N'dai yeⁿ'é Ndyuūs tuu'mi ní canéé chi 'cuɛɛti chiicá yú tan'dúúcā chi n'giⁿ'i Espíritu N'dai yeⁿ'é Ndyuūs s'uuúⁿ. &E&S'uuúⁿ chi 'āā i'teenu yú Señor Jesucristo yeⁿ'e yú nguɛ́ɛ́ diiⁿ yú tan'duucā chi neⁿ'e cuerpo yeⁿ'e yú. Ní canee yú tan'dúúcā chi 'āā ca'neeⁿnga'ā yú nducueⁿ'ē chi nguɛ́ɛ́ n'daacā chi neⁿ'e diiiⁿ cuerpo yeⁿ'e yú, 'tíícā canee yú. _~]|{zyxFwuu-t~rqso-nljiWgpfecc,a`7^\\ZYYWVVTRQkPOOWN#LJIeH=[;::49Z87743G2q10-,*('%="! b3cP  i ^M` Ca'áámá cā'aama chiidūú judío chi Israel nguuvi nguuvi diíⁿ yā ntiiⁿnyuⁿ ní cheendii yā ní nga'á yā ofrenda dáámá daama nūuⁿ nééné n'deēe cuūví 'áárá chi ofrenda miiⁿ chi n'giiⁿ'núⁿ yā 'iiti nguɛ́ɛ́ cuuvi divíi nuuⁿndi yeⁿ'e 'iiⁿ'yāⁿ mar 'áámá vmnéⁿ'ēe. [_/ Maaⁿ ní Ndyuūs didɛɛvɛ́ yā s'uuúⁿ cáávā Jesucristo diíⁿ yā nducuéⁿ'ē chi Ndyuūs neⁿ'é yā chi diiⁿ yā. Ní 'áámá vmnéⁿ'ee nūuⁿ Jesucristo ca'á yā cuerpo yeⁿ'e maáⁿ yā cáávā ofrenda chi 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ n'giiⁿ'núⁿ yā 'yā cáávā nuuⁿndi yeⁿ'e nducyáácá 'iiⁿ'yāⁿ. ^ Ní cuayiivi ngaⁿ'á Cristo: Dii, Ndyuūs, 'úú ndaá na iⁿ'yeeⁿdí 'cūū chi cuuvi diíⁿ chɛɛ̄ chi neⁿ'e di chi diíⁿ. Maaⁿ ní nducuéⁿ'ē chuū neⁿ'e caaⁿ'maⁿ 'tíícā. Ndyuūs divíi yā 'áámá lado ofrenda yeⁿ'e 'iiti chi 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ ch'iiⁿ'núⁿ yā. Ní na lugar yeⁿ'e ofrenda miiⁿ Ndyuūs ca'á yā Cristo chí ch'īi yā. ]' Vmnááⁿ vmnaaⁿ ngaⁿ'a Cristo: Dii Ndyuūs nguɛ́ɛ́ neⁿ'e di ní nguɛ́ɛ́ yeenú di ndúúcū ofrendas yeⁿ'e chi n'giiⁿ'núⁿ yā 'iiti, ní nguɛ́ɛ́ yeⁿ'e 'iiti chi tee yā dii. Ndíí nguɛ́ɛ́ ndúú yeⁿ'e chi n'giiⁿ'núⁿ yā 'iiti ní ngiichí yā yuūtɛ̄ yeⁿ'e 'iiti cáávā chi nadach'ɛɛcu di nuuⁿndi yeⁿ'é yā. 'Tíícā ngaⁿ'a Cristo 'áárá chí 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ diíⁿ yā tan'dúúcā chi ngaⁿ'a ley miiⁿ yeⁿ'ē ofrenda chi canéé chi ca'á yā Ndyuūs. T\! Dii Ndyuūs, 'úú ndaá iⁿ'yeeⁿdí 'cūū chi cuuvi diíⁿ chɛɛ̄ chi neⁿ'e di chi diíⁿ caati 'tíícā canéé nguūⁿ yeⁿ'e 'úú na libro yeⁿ'e Ndyuūs naachi canéé nguūⁿ ley. b[= Ní nguɛ́ɛ́ neⁿ'e di ofrendas yeⁿ'ē chi nguuchí yā cuerpo yeⁿ'ē 'iiti nátaī, ní nguɛ́ɛ́ yeⁿ'ē chi 'caaⁿ'núⁿ yā 'iiti cáávā chi Ndyuūs nadach'ɛɛcú yā nuuⁿndi yeⁿ'é yā. $ZA Ní cucáávā chuū taachi ndaá Cristo na iⁿ'yeeⁿdí 'cūū ngaⁿ'á yā ngīi yā yeⁿ'ē nduudu yeⁿ'é Ndyuūs chi canéé nguūⁿ 'tíícā:Díí, Ndyuūs, nguɛ́ɛ́ neⁿ'e di chi 'iiⁿ'yāⁿ 'caaⁿ'nuⁿ yā 'iiti lado yeⁿ'e ofrenda ndíí nguɛ́ɛ́ ndúú chi ca'á yā 'iiti cáávā ofrenda yeⁿ'ē di naati din'dái di 'áámá cuerpo yeⁿ'é chi ch'iindiyaáⁿ. 1Y[ Ti ndúúcū yuūúⁿ yeⁿ'e 'itííndú ndúúcū yuūúⁿ yeⁿ'e chivo 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ nguɛ́ɛ́ cuuvi didɛɛvɛ́ yā yeⁿ'ē nuuⁿndi yeⁿ'é yā. X+ Ní 'tíícā diīiⁿ ley miiⁿ. Taachi n'giiⁿ'núⁿ yā 'iiti nduuyu nduuyu tuu'mi ní nan'gáácú yā yeⁿ'ē nuuⁿndi yeⁿ'é yā. aW; Ti nduuti chi ley miiⁿ diīiⁿ chi 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ canee n'daaca yā nanááⁿ Ndyuūs ní nguɛ́ɛ́ nuuⁿndi yeⁿ'é yā nanááⁿ Ndyuūs, tuu'mi ní 'āā ntɛ́ɛ́ 'caaⁿ'núⁿ yā 'iiti cáávā nuuⁿndi yeⁿ'é yā. Ní nguɛ́ɛ́ nadacadíínuuⁿ yā yeⁿ'e chí chidɛɛvɛ́ yā yeⁿ'e nuuⁿndi yeⁿ'é yā. `V ; Ní ley yeⁿ'e Moisés ní tan'dúúcā 'daā'nú nūuⁿ 'tíícā ti nguɛ́ɛ́ 'áámá cūnee. Ní nguɛ́ɛ́ dáámá dáámá ndúúcū nducuéⁿ'ē vaadī cuaacu chi n'daacā chi cuchiī. Ti cáávā chi ngaⁿ'a ley miiⁿ 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ nduuyu nduuyu 'caaⁿ'núⁿ yā 'iiti cáávā ofrenda cucáávā nuuⁿndi yeⁿ'é yā. Ní cáávā chuū, ¿táácā cuuvi ley miiⁿ diīiⁿ chi 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ canéé n'daaca yā nanááⁿ Ndyuūs? yUk Ní 'tíícā Cristo 'áámá vmnéⁿ'ēe ca'á yā cuerpo yeⁿ'e maáⁿ yā cáávā ofrenda chi nadich'ɛɛcú yā nuuⁿndi yeⁿ'e nducyaaca 'iiⁿ'yāⁿ. Ní taachi caⁿ'á yā ndaa yā taama vmnéⁿ'ēe nguɛ́ɛ́ ndaa yā cucáávā chi caⁿ'á yā nadíí'vɛ yā nuuⁿndi yeⁿ'e nducyaaca 'iiⁿ'yāⁿ. Naati caⁿ'á yā nadanguáⁿ'ai yā nducyaaca s'uuúⁿ chi canéé ngiinu yú chi ndaa yā ndiichi ndii 'úúví cuuvi. Ndaa yā chi nadanguáⁿ'ai yā s'uuúⁿ.`T9 'Tiicá ntúūⁿ nducyaaca 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'e iⁿ'yeeⁿdí 'cūū canee chi 'cuūvi yā 'áámá vmnéⁿ'ēe. Níícú cuayiivi ní Cristo caⁿ'á yā n'diichí yā nuuⁿndi yeⁿ'e 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ. gSG Nduuti chi Cristo canee chi diíⁿ yā tan'dúúcā chi idiiíⁿ chiiduú ch'ɛɛtɛ ca tuu'mi ní canéé chi 'cuūvi yā n'deee n'dáí cuuvi ndíí tiempo chi Ndyuūs din'dái yā iⁿ'yeeⁿdí 'cūū ndíí chi 'cuiīnū íⁿ'yeēⁿdī. Naati nguɛ́ɛ́ diíⁿ Cristo 'tíícā. Caati tiempo chi Ndyuūs s'neéⁿ yā ní Jesucristo 'áámá vmneⁿ'éé nūuⁿ ch'īi yā ní ndāa yā nanááⁿ Ndyuūs chi nadach'ɛɛcú yā nuuⁿndi yeⁿ'ē nducyaaca 'iiⁿ'yāⁿ cucáávā chi ca'a maáⁿ yā cuerpo yeⁿ'é yā chi 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ n'giiⁿ'núⁿ yā 'yā cáávā ofrenda. 'RG Saⁿ'ā chiiduú ch'ɛɛtɛ ca yeⁿ'ē iⁿ'yeeⁿdí 'cūū chi yeⁿ'e ndaata judíos chi Israel nduuyu nduuyu ndaá yā na Lugar Dɛɛvɛ N'dai Ca ndíí ná yaānūuⁿ yeⁿ'e yaācū yeⁿ'e Ndyuūs ní ca'á yā Ndyuūs ofrenda chi yuūúⁿ yeⁿ'e 'iiti, ní nguɛ́ɛ́ yuūúⁿ yeⁿ'é yā chi ca'a yā. Naati Cristo ca'á yā vida yeⁿ'e maáⁿ yā caavā ofrenda 'áámá vmneⁿ'éé nūuⁿ. (QI Cristo nguɛ́ɛ́ cueⁿ'é yā sndaa yā na 'áámá yaacū chi dɛɛvɛ taavi ca chi nin'dái saⁿ'ā yeⁿ'e iⁿ'yeeⁿdí 'cūū. Yaācū yeⁿ'e iⁿ'yeeⁿdí 'cūū 'tɛɛ 'tɛ́ɛ́ tan'dúúcā yaācū chí dɛɛvɛ taavi ca chi cuaacu nííⁿnyúⁿ chi yaācū yeⁿ'é Ndyuūs. Cristo cueⁿ'é yā sndaa yā na va'ai chɛɛti nguuvi ní miiⁿ canee yā nanááⁿ Ndyuūs lado yeⁿ'e s'uuúⁿ. 8Pi 'Tíícā nducuéⁿ'ē dendú'ū yeⁿ'e iⁿ'yeeⁿdí 'cūū canéé chi ndúúví dɛɛvɛ ndúúcū yuūúⁿ yeⁿ'e 'iiti. 'Tɛ́ɛ́ 'tɛ́ɛ́ nduuvi dɛɛvɛ tan'dúúcā dɛɛvɛ na va'ai chɛɛti nguuvi. 'Tiicá ntúūⁿ cuuvi ndaa yú na va'ai chɛɛti nguuvi nduuti chi dɛɛvɛ yú ndúúcū yuūúⁿ yeⁿ'e táámá yā chi Cristo chí ch'ɛɛtɛ taavi ca nguɛ́ɛ́ ti ndúúcū yuūúⁿ yeⁿ'e 'iiti. LO Cuaacu chi tan'dúúcā chi ngaⁿ'ā ley 'tɛ́ɛ́ 'tɛ́ɛ́ nguɛ́ɛ́ nducuéⁿ'ē ní yuūúⁿ diiiⁿ chi canéé dɛɛvɛ nducuéⁿ'ē. Ní Ndyuūs nguɛ́ɛ́ nadich'ɛɛcú yā 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'e nuuⁿndi yeⁿ'é yā nduuti chi nguɛ́ɛ́ ndúúcū yuūúⁿ yeⁿ'ē 'iiti chi 'caaⁿ'núⁿ chiiduú s'eeⁿ. Jesucristo ca'á yā maaⁿ cuerpo yeⁿ'é yā chi 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ 'caaⁿ'núⁿ yā 'yā lado yeⁿ'e ofrenda ON 'Tiicá ntúūⁿ Moisés s'neeⁿ sa yuūúⁿ miiⁿ vmnaaⁿ yeⁿ'e yaācū yeⁿ'e tíínūuⁿ ní vmnaaⁿ yeⁿ'e tanducuéⁿ'ē dendu'ū chí ituneeⁿ na ntiiⁿnyuⁿ yeⁿ'é Ndyuūs. CM Ní ngaⁿ'á Moisés 'tíícā: Chuū ní yuūúⁿ chi 'áámá sello yeⁿ'e chí cuuví cuaacu compromiso chi Ndyuūs ca'a yā orden chi ndís'tiī canee chi diíⁿ nī 'tíícā. iLK Moisés caⁿ'a sa chii sá nducyaaca mandamiento yeⁿ'e ley. Cuayiivi ní 'iiⁿ'yāⁿ caaⁿ'núⁿ yā 'iiti ní Moisés sta'a sa yuūúⁿ yeⁿ'ē daiya vaca ndúúcū yuūúⁿ yeⁿ'ē chivo ní ndástaⁿ'a sa nuūⁿnīⁿ ndúúcū yuūúⁿ. Cuayiivi ní sta'á sa yuūúⁿ ndúúcū duūdū 'iití cuūchī ndúúcū 'áámá yaatā chi duuchi hisopo. Ní s'neéⁿ yā yuūúⁿ vmnaaⁿ libro yeⁿ'e ley ní vmnaaⁿ yeⁿ'ē nducyaaca 'iiⁿ'yāⁿ dendú'ū. $KA Ní 'tíícā chííⁿ chi dichíí'vɛ̄ compromiso chi diiⁿ Ndyuūs vmnááⁿ vmnaaⁿ nduuti chi vɛ́ɛ́ yuūúⁿ ti ch'iiⁿ'núⁿ yā 'iiti. QJ 'Iiⁿ'yāⁿ chi s'neeⁿ escrito yeⁿ'e herencia yeⁿ'é yā chi caⁿ'á yā ca'a yā taama yā, nguɛ́ɛ́ dichíí'vɛ̄ escrito yeⁿ'é yā neⁿ'e tiempo chi canduuchí yā. Naati taachi 'āā n'dīi yā tuu'mi ní dichíí'vɛ̄ chuū. Ní tan'dúúcā 'áámá compromiso chi diíⁿ yā 'tíícā escrito miiⁿ. $IA Taachí 'iiⁿ'yāⁿ s'neeⁿ yā escrito yeⁿ'e herencia yeⁿ'é yā chi caⁿ'a yā ca'a yā taamá yā, 'iiⁿ'yāⁿ miiⁿ canee chi 'cuūvi yā vmnááⁿ vmnaaⁿ chi dichíí'vɛ̄ chiiⁿ chi canéé nguūⁿ. Chuū ní tan'dúúcā 'áámá compromiso chi diíⁿ yā. ZH- Cáávā chi Jesucristo diíⁿ yā 'áámá compromiso chi ngai, Jesucristo canéé yā naavtáⁿ'ā yeⁿ'e 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'e iⁿ'yeeⁿdí 'cūū ndúúcū Ndyuūs. Ní maaⁿ ní cuuvi ndaa yú nanááⁿ Ndyuūs. Ní cáávā chi ch'iī Cristo, Cristo ní cuuvi nadach'ɛɛcú yā nuuⁿndi yeⁿ'e 'iiⁿ'yāⁿ chi cuneé yā mááⁿ compromiso chi vmnááⁿ vmnaaⁿ. Ní 'iiⁿ'yāⁿ chi Ndyuūs yaa'ví yā chi cuuvi yeⁿ'é yā, 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ cuuvi cuta'a yā chi cuuvi yeⁿ'é yā chi 'áámá cūnee chi Ndyuūs ca'á yā 'iiⁿ'yāⁿ cucáávā Cristo. jGM Ní chuū ní cuaacu. Maaⁿ ní nééné n'daacā ca chi cuuvi diiⁿ yuūúⁿ yeⁿ'e Cristo nguɛ́ɛ́ ti yuūúⁿ yeⁿ'é 'iiti. Cucáávā Espíritu N'dai yeⁿ'é Ndyuūs chi canduuchi cueⁿ'é daāⁿmaⁿ, Cristo diíⁿ yā ofrecer cuerpo yeⁿ'e maáⁿ yā chi 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ 'caaⁿ'núⁿ yā 'yā cáávā ofrenda yeⁿ'é Ndyuūs, ofrenda chi n'daacā yeⁿ'ē. Ní yuūúⁿ yeⁿ'e Cristo ní cuuvi didɛɛvɛ staava yeⁿ'ē yú yeⁿ'e nducuéⁿ'ē chi nadacadíínuuⁿ yú chi nguɛ́ɛ́ n'daacā. Ní 'íícú cuuvi s'uuúⁿ ní dichíí'vɛ̄ yú Ndyuūs chi canduuchi. IF  Cuáácú chí yuūuⁿ yeⁿ'e itiindu ndúúcū yuūuⁿ yeⁿ'e chivo ndúúcū yaiyáā yeⁿ'e daiya vaca chi 'āā ngiichi vmnaaⁿ nátaī ní chiiduú s'eeⁿ ch'eeⁿ ndái yā vmnaaⁿ 'iiⁿ'yāⁿ chi vɛ́ɛ́ nuuⁿndi yeⁿ'é yā ti yuūúⁿ cuuvi nadivɛɛvɛ 'iiⁿ'yāⁿ cáávā ley yeⁿ'é yā. E} Ní Cristo ndāa yā chɛɛti yáacū ndíí cuarto yaānūuⁿ chí nguuvi Lugar Dɛɛvɛ N'dai Ca Yeⁿ'é Ndyuūs. Nguɛ́ɛ́ sndɛɛ́ yā ndúúcū yuuúⁿ yeⁿ'e 'iiti chi chivo o daiyā vaca chi n'giiⁿ'nuⁿ yā naati ndúúcū yuuúⁿ yeⁿ'e maáⁿ yā. Ní 'tíícā sndāa yā dámaāⁿ 'aama vmnéⁿ'ēe na Lugar Dɛɛvɛ N'dai Ca Yeⁿ'é Ndyuūs cáávā nducyaaca 'iiⁿ'yāⁿ. Ní maaⁿ ní nadanguáⁿ'ai yā s'uuúⁿ chi cuuvi yeⁿ'é yā s'uuúⁿ cueⁿ'e daāⁿmaⁿ. D) Cristo ní 'āā ndāa yā iⁿ'yeeⁿdí 'cūū. Ní maaⁿ ní Cristo miiⁿ ní chiiduú ch'ɛɛtɛ ca yeⁿ'e dendú'ū chi n'dai taavi ca. Ní yaācū naachi Cristo diíⁿ yā ntiiⁿnyuⁿ ní ch'ɛɛtɛ taavi ca ní n'daacā ca nguɛ́ɛ́ ti yaācū yeⁿ'e tíínūuⁿ chi yeⁿ'ē iⁿ'yeeⁿdí 'cūū. Ní 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ nguɛ́ɛ́ n'dái yā yaācū chí ch'ɛɛtɛ ca. _C7 'Iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ dich'ɛɛtɛ́ yā Ndyuūs dámaāⁿ ndúúcū cosas chi che'é yā ndúúcū cosas chi cu'u yā ndúúcū chiiⁿ chi diíⁿ yā chi cuuvi dɛɛvɛ́ yā staava yeⁿ'é yā. Nducuéⁿ'ē chuū ní reglas chi diíⁿ yā ní canee chi diíⁿ yā 'tíícā ndii tiempo chi Ndyuūs n̄'daaⁿ yā dendu'ū yeⁿ'ē. B! Ní nducuéⁿ'ē chuū chi diíⁿ chiiduú s'eeⁿ ní canee tan'dúúcā 'áámá ejemplo yeⁿ'ē tiempo yeⁿ'e yú. Chiiduú s'eeⁿ ní ca'a yā ofrendas nanááⁿ Ndyuūs ndúúcū 'iiti chi n'giiⁿ'núⁿ yā cáávā ofrendas yeⁿ'ē nuuⁿndi yeⁿ'é yā. Chuū ní neⁿ'ē caaⁿ'maⁿ chi ofrendas ndúúcū 'iiti chi n'giiⁿ'núⁿ yā ní ca'a yā Ndyuūs nguɛ́ɛ́ cuuvi diiⁿ chi staava yeⁿ'e 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ ní dɛɛvɛ neⁿ'e chi 'tíícā chí nga'a yā ofrendas nanááⁿ Ndyuūs. yAk Espíritu N'dai yeⁿ'é Ndyuūs ch'iⁿ'í yā s'uuúⁿ chi nguɛ́ɛ́ cuuvi ndaa yú nanááⁿ Ndyuūs néⁿ'é chi canéé yaācū yeⁿ'e tíínūuⁿ caati yaacu tíínūuⁿ miiⁿ ní yeⁿ'e compromiso chi vmnááⁿ vmnaaⁿ. [@/ Ní na cuarto chi yaānūuⁿ miiⁿ chi ndii 'úúví dámaāⁿ chiiduú ch'ɛɛtɛ ca indaá yā 'áámá vmneⁿ'éé nūuⁿ ca'áámá ca'áámá nduuyū. Ní canéé chí candɛɛ́ yā yuūúⁿ yeⁿ'e 'iiti chi ca'a yā ofrenda Ndyuūs cáávā nuuⁿndi yeⁿ'é yā ní cáávā nuuⁿndi yeⁿ'ē tanáⁿ'ā 'iiⁿ'yāⁿ. R? 'Tíícā chiiduú s'eeⁿ idiíⁿ yā nducuéⁿ'ē. Nguuvi nguuvi chiiduú s'eeⁿ ngéⁿ'e yā na cuarto vmnááⁿ vmnaaⁿ ní diíⁿ yā ntiiⁿnyuⁿ yeⁿ'é yaācū yeⁿ'é Ndyuūs. w>g Vmnaaⁿ caja miiⁿ canéé 'uūvī querubines tan'dúúcā ángeles ndúúcū ngɛɛchí yā. Ní miiⁿ Ndyuūs canée yā. Ní canéé 'cutií yeⁿ'e ngɛɛchí yā yeⁿ'ē vmnaaⁿ cuaaⁿ naachi Ndyuūs nadich'ɛɛcú yā nuuⁿndi yeⁿ'ē nducyaaca 'iiⁿ'yāⁿ. Maaⁿ ní yeⁿ'é chuū nguɛ́ɛ́ cuuvi caaⁿ'máⁿ yeⁿ'ē tanducuéⁿ'ē maaⁿ. ;=o Na cuarto miiⁿ vɛ́ɛ́ 'áámá nátaī yeⁿ'e 'diiⁿnguāaⁿ naachi chiiduú ch'ɛɛtɛ ca ngíⁿ'í yā cúⁿ'úyaa. Ní mííⁿ canéé 'áámá caja chi yeⁿ'ē compromiso. Nducuéⁿ'ē lados yeⁿ'e caja miiⁿ ní candúūu 'diiⁿnguāaⁿ vmnááⁿ yeⁿ'ē. Chɛɛti caja miiⁿ vɛ́ɛ́ chíítɛ́ yeⁿ'ē 'diiⁿnguāaⁿ ní miiⁿ snúūⁿ pan chi nguuvi maná. Ní chɛɛti caja ntúūⁿ canéé nduucu chi nanguaaⁿnu chi yeⁿ'e Aarón ndúúcū 'úúví tablas yeⁿ'é tuūu naachi canéé nguūⁿ ley chi diíⁿ Ndyuūs. <  Ná cuarto chi yaānūuⁿ táámá lado yeⁿ'e cortina yeⁿ'e tíínūuⁿ nguuvi Lugar Dɛɛvɛ N'dai Ca Yeⁿ'é Ndyuūs. ;' Din'dái yā yaācū yeⁿ'e tíínūuⁿ ndúúcū 'uuvī cuartos. Cuarto chi vmnááⁿ vmnaaⁿ ní nguuvi Lugar Dɛɛvɛ. Ní chɛɛti cuarto miiⁿ vɛ́ɛ́ 'áámá candelero ndúúcū 'áámá mesa, ní vmnaaⁿ mesa vɛ́ɛ́ pan chi ofrenda yeⁿ'é Ndyuūs. -: U Cuáácú chi vɛ́ɛ́ reglas yeⁿ'e compromiso chi vmnááⁿ vmnaaⁿ ndúúcū yaācū chi 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ din'dái yā naachi dich'ɛɛtɛ yā Ndyuūs. V9% Ní Ndyuūs ngaⁿ'a yā yeⁿ'ē compromiso chi ngai ti caati compromiso chi vmnááⁿ vmnaaⁿ ní 'āā ndiicúū tuu'mi ní deenu yú chi dendú'ū chi 'āā ndiicúū ní 'āā nuúⁿ 'cuiinu.x8i Ní 'úú ní nadach'ɛɛcú nuuⁿndi chi diíⁿ yā ní 'āā ntɛ́ɛ́ nn'gaacú nuuⁿndi yeⁿ'é yā. 75 Ní mar 'áámá yā canee chi ca'cueéⁿ yā 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'e nación yeⁿ'é yā 'tíícā. Ndís'tiī n'diichí nī Señor miiⁿ, caati nducyáácá yā ní n'diichí yā 'úú ndíí 'iiⁿ'yāⁿ chi ngaⁿ'ā ntiiⁿnyúⁿ yā ndii taná'ā 'iiⁿ'yāⁿ. 6 Cuayiivi chi chó'ōo nguuvi s'eeⁿ ní maaⁿ ní chuū chi compromiso ngaī chi caⁿ'á diíⁿ ndúúcū 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'e nación Israel. Ngaⁿ'a Señor: Cu'neéⁿ leyes yeⁿ'é na vaanicadíínūuⁿ yeⁿ'é yā ní dinguúⁿ leyes yeⁿ'é na staava yeⁿ'é yā. Ní 'úú cuuvi Ndyuūs yeⁿ'é yā, ní 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ cuuvi 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'é. &5E Nguɛɛ idiíⁿ tan'dúúcā chi diíⁿ ndúúcū chiidá yā taachi divíi 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'e yáⁿ'āa Egipto. 'Iiⁿ'yāⁿ s'uuⁿ nguɛ́ɛ́ diíⁿ yā tan'dúúcā chi 'úú yaa'ví 'iiⁿ'yāⁿ s'uuⁿ. Ní cáávā chuū nguɛ́ɛ́ diíⁿ cuenta yeⁿ'é yā. '4GNaati Ndyuūs n'diichi yā chi nguɛ́ɛ́ n'daacā diíⁿ 'iiⁿ'yāⁿ tiempo chi 'āā chó'ōo. Ní ngaⁿ'á yā ngīi yā 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ tan'dúúcā chi canéé nguūⁿ na libro yeⁿ'é yā 'tíícā:'Tíícā ngaⁿ'a Señor: Tiempo chi cuchiī 'úú ní diíⁿ 'áámá compromiso ngaī ndúúcū 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'e ndaata Israel ní ndúúcū 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'e ndaata Judá. =3sNí nduuti chí compromiso chi vmnááⁿ vmnaaⁿ chi yeⁿ'é Ndyuūs ní n'daacā taavi ca tuu'mi ní nguɛ́ɛ́ canee chi diíⁿ yā ndiichí ndii 'úúví compromiso. x2iNaati Cristo chi chiiduú ch'ɛɛtɛ ca yeⁿ'e yú diíⁿ yā ntiiⁿnyuⁿ chí ch'ɛɛtɛ taavi ca nguɛ́ɛ́ ti yeⁿ'e chiiduú n'gɛɛtɛ ca yeⁿ'ē iⁿ'yeeⁿdí 'cūū caati Ndyuūs diíⁿ yā compromiso chi Cristo canéé yā naavtaⁿ'ā yeⁿ'e 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'e iⁿ'yeeⁿdí 'cūū ndúúcū Ndyuūs. Maaⁿ ní s'uuúⁿ cuuvi ndaa yú nanááⁿ Ndyuūs cáávā Cristo miiⁿ. Ní compromiso miiⁿ ní ch'ɛɛtɛ ca tí yeⁿ'e tanducuéⁿ'ē chi n'daacā taavi ca. 1Ní chiiduú s'eeⁿ ní diíⁿ yā ntiiⁿnyuⁿ yeⁿ'é yā ní diíⁿ yā tan'dúúcā ntiiⁿnyuⁿ yeⁿ'e yaācū chi canéé na va'ai ch'ɛɛti nguuvi. Deenú 'nū chi diíⁿ yā copiar ntiiⁿnyuⁿ yeⁿ'é Ndyuūs ti taachi Moisés neⁿ'é yā din'dái yā yaācū chi va'ai tíínūuⁿ, Ndyuūs caⁿ'a yā chīi yā Moisés ní ngaⁿ'a yā:Dii, Moisés, candɛ́ɛ nī cuidado yeⁿ'ē tanducuéⁿ'ē chi diiⁿ di. Ní diiⁿ di tan'dúúcā chi ch'iⁿ'í dii taachi canee di na cuɛ́ɛ́tí. e0CNí ndúútí chi Cristo miiⁿ cunée yā iⁿ'yeeⁿdí 'cūū nguɛ́ɛ́ cuuvi chiidúú yā caati vɛ́ɛ́ chiiduú s'eeⁿ chi nga'a yā ofrendas nanááⁿ Ndyuūs tan'dúúcā chi ngaⁿ'a ley yeⁿ'e Moisés. +/O'Iiⁿ'yāⁿ s'neéⁿ yā ca'áámá cā'aama chiiduú ch'ɛɛtɛ ca chi canéé chí ca'á yā ofrenda ní 'caaⁿ'núⁿ yā 'iiti cáávā nuuⁿndi yeⁿ'é 'iiⁿ'yāⁿ. Cáávā chuū Jesucristo canéé chi vɛ́ɛ́ yeⁿ'é yā chi cuuví ca'a yā chi vida yeⁿ'e maáⁿ yā. .1Ní Jesucristo diíⁿ yā ntiiⁿnyuⁿ yeⁿ'ē chiiduú ch'ɛɛtɛ ca na yaācū na va'ai ch'ɛɛtɛ nguuvi chi cuaacu nííⁿnyúⁿ chí yeⁿ'é Ndyuūs. Ní 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ nguɛ́ɛ́ din'dái yā yaācū miiⁿ ti Señor Jesucristo maáⁿ yā din'dái yā. %- EChuū chi caⁿ'a 'nū ní ch'ɛɛtɛ ca yeⁿ'e tanducuéⁿ'ē chi ngaⁿ'á 'nū chi 'tíícā. Chiiduú ch'ɛɛtɛ ca yeⁿ'e yú chi Jesucristo ní vɛɛ́ yā ná va'ai chɛɛti nguuvi na lado yeⁿ'ē honor yeⁿ'e trono yeⁿ'é Ndyuūs chí canéé na va'ai chɛɛti nguuvi. ,Cáávā ley yeⁿ'e Moisés 'iiⁿ'yāⁿ i'néeⁿ yā chiiduú n'gɛɛtɛ ca chi 'iiⁿ'yāⁿ chi vɛ́ɛ́ nuuⁿndi yeⁿ'é yā. Chó'ōo 'naaⁿ tiempo ní cuayiivi ní Ndyuūs ngaⁿ'á yā cáávā chi duuchi maáⁿ yā chi daiyá yā ní chiiduú ch'ɛɛtɛ ca chi diíⁿ yā chiiⁿ chi Ndyuūs neⁿ'é yā chi diíⁿ yā. Ní 'áámá cūnee yā cueⁿ'e daāⁿmaⁿ./+WNí Jesucristo chi chiiduú ch'ɛɛtɛ ca nguɛ́ɛ́ canéé chí diíⁿ yā tan'dúúcā tanáⁿ'ā chiiduú n'gɛɛtɛ ca chi 'caaⁿ'núⁿ yā 'iiti nguuvi nguuvi cáávā nuuⁿndi yeⁿ'e maáⁿ yā ní cuayiivi cáávā nuuⁿndi yeⁿ'e tanáⁿ'ā ca 'iiⁿ'yāⁿ. Jesús miiⁿ 'áámá vmnéⁿ'ēe diíⁿ yā chuū taachi nca'a vida yeⁿ'e maáⁿ yā taachi ch'īi yā cáávā nuuⁿndi yeⁿ'e yú. s*_'Tíícā Jesús miiⁿ ní chiiduú ch'ɛɛtɛ ca chi itée yā necesidades yeⁿ'e yú. Ní dɛɛvɛ yā. Ní nguɛ́ɛ́ diíⁿ yā cosas chi nguɛ́ɛ́ n'daacā. Ní nguɛ́ɛ́ diíⁿ yā mar 'áámá nuuⁿndi. Jesucristo miiⁿ 'āā vi'í ca yā yeⁿ'e 'iiⁿ'yāⁿ chi dinuuⁿndí yā. Ní cueⁿ'é yā yaācu cá nguɛ́ɛ́ tí nanguuvi. 0)YMaaⁿ ní Jesucristo cuuvi nadanguáⁿ'ai yā cueⁿ'e daāⁿmaⁿ nducyáácá 'iiⁿ'yāⁿ chi ndaa yā nanááⁿ Ndyuūs cáávā Jesucristo miiⁿ. Níícú Jesucristo miiⁿ canduuchí yā cueⁿ'e daāⁿmaⁿ ní ngaⁿ'angua'á yā cáávā 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ chi yeⁿ'é yā. !(;Naati Jesucristo miiⁿ nguɛ́ɛ́ ch'īi yā ti 'áámá canee yā. Ní nguɛ́ɛ́ ca'á yā táámá 'iiⁿ'yāⁿ ntiiⁿnyuⁿ chi yeⁿ'é yā. ' 'Tiicá dendú'ū neené 'yaaⁿ chiiduú vɛɛ naati nguɛ́ɛ́ ch'ɛɛtinée yā ndúúcū ntiiⁿnyuⁿ caati ch'īi yā. _&7Maaⁿ ní cucáávā chi Ndyuūs diíⁿ yā chuū, Jesús ní diíⁿ yā chi seguro canee compromiso yeⁿ'é Ndyuūs. Ní n'daacā ca nguɛ́ɛ́ ti chi vmnááⁿ vmnaaⁿ chi yeⁿ'é 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ. q%['Tíícā canéé nguūⁿ na libro yeⁿ'é Ndyuūs naachi Ndyuūs ngaⁿ'a yā yeⁿ'ē taama yā:Señor Ndyuūs ngaⁿ'á yā ndúúcū chi duuchi maáⁿ yā ní nguɛ́ɛ́ n̄'dáaⁿ yā chi ngaⁿ'a yā. Díí ní cuéⁿ'é daāⁿmaⁿ canéé dí chi dii ní 'áámá chiiduú dii tan'dúúcā chiiduú ch'ɛɛtɛ ca Melquisedec 'tíícā di. ^$5Ní Ndyuūs, cáávā chi duuchi maáⁿ yā, caⁿ'a yā chi diíⁿ yā chi Jesucristo chiiduú ch'ɛɛtɛ ca. Tanáⁿ'ā ca chiiduú diíⁿ yā ntiiⁿnyuⁿ tan'dúúcā chi ngaⁿ'a reglas yeⁿ'e 'iiⁿ'yāⁿ nguɛ́ɛ́ cáávā mar 'áámá nombre yeⁿ'é Ndyuūs. Naati yeⁿ'ē táámá chiiduú ch'ɛɛtɛ ca chi Jesucristo, Ndyuūs ngaⁿ'á yā yeⁿ'e Jesucristo ndúúcū chi duuchi maáⁿ yā chi canéé yā 'áámá chiiduú ch'ɛɛtɛ ca. O#Ley yeⁿ'e Moisés nguɛ́ɛ́ cuuvi diiⁿ chi 'iiⁿ'yāⁿ 'cuɛɛtinéé n'daaca yā chi nguɛ́ɛ́ nuuⁿndi yeⁿ'é yā. Naati maaⁿ ná lugar yeⁿ'ē ley miiⁿ vɛ́ɛ́ 'viich'ɛɛtíínūuⁿ chi n'daacā ca chi cuuvi yeⁿ'ē yú chi Ndyuūs tee yā s'uuúⁿ. Ní cáávā chuū ndaa yú nanááⁿ Ndyuūs. o"WMaaⁿ ní ley yeⁿ'e Moisés ní nguɛ́ɛ́ ley yeⁿ'ē maaⁿ caati nguɛ́ɛ́ dichíí'vɛ̄. !'Tíícā canee nguūⁿ na libro yeⁿ'é Ndyuūs naachi Ndyuūs ngaⁿ'á yā yeⁿ'e yā 'tíícā:Díí ní 'áámá chiiduú chi cuéⁿ'é daāⁿmaⁿ 'áámá cūnee na ntiiⁿnyuⁿ. Tan'dúúcā chiiduú ch'ɛɛtɛ ca Melquisedec 'tiicá nī. yNí táámá chiiduú miiⁿ nguɛ́ɛ́ diíⁿ yā ntiiⁿnyuⁿ yeⁿ'ē chiiduú cáávā ley chi ngaⁿ'a chi chiiduú miiⁿ canee chi cuuvi yeⁿ'e 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'e ndaata yeⁿ'e chiiduú. Naati táámá chiiduú miiⁿ diíⁿ yā ntiiⁿnyuⁿ yeⁿ'ē chiiduú cáávā chi vɛ́ɛ́ vida cueⁿ'e daāⁿmaⁿ yeⁿ'é yā ní vɛ́ɛ́ poder yeⁿ'é yā. Ní neené cuaacu ca canee taachi ndaā táámá chiiduú chí tan'dúúcā chiiduú ch'ɛɛtɛ ca Melquisedec, 'tííca yā. )KNducyaaca 'iiⁿ'yāⁿ ní déénu yā chi Señor Jesucristo yeⁿ'ē yú ch'iindiyáaⁿ yā yeⁿ'ē 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'e Judá. Ní Moisés nguɛ́ɛ́ ngaⁿ'a yā dɛ'ɛ̄ vɛɛ yeⁿ'e 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'e Judá taachi cāⁿ'a yā yeⁿ'e chiiduú yeⁿ'e ndaata yeⁿ'é yā. 5c Ná libro yeⁿ'é Ndyuūs 'tíícā canéé nguūⁿ yeⁿ'e Señor yeⁿ'e yú. Señor ní yeⁿ'ē táámá 'iiⁿ'yāⁿ chi nguɛ́ɛ́ diíⁿ yā ntiiⁿnyuⁿ yeⁿ'e chiiduú chi diiⁿ ntiiⁿnyuⁿ yeⁿ'ē nátai naachi 'caaⁿ'núⁿ yā 'iiti cáávā yeⁿ'e ofrenda yeⁿ'e Ndyuūs. 9 Caati naachi n̄'daaⁿ yā chiiduú ch'ɛɛtɛ ca yeⁿ'ē táámá ndaata yeⁿ'e 'iiⁿ'yāⁿ Israel 'tiicá ntúūⁿ canee chi n̄'daa yā ley. C Maaⁿ ní 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ yeⁿ'e ndaata Israel sta'á yā ley yeⁿ'é yā yeⁿ'ē chiiduú s'eeⁿ chi yeⁿ'ē ndaata Leví. Ní 'iiⁿ'yāⁿ Leví s'eeⁿ ní yeⁿ'e ndaata Aarón. Ní nduuti chi 'iiⁿ'yāⁿ Leví s'eeⁿ cuuvi diíⁿ yā chi nducyaaca 'iiⁿ'yāⁿ cuuvi 'cuɛɛtinéé n'daacá yā ní nguɛ́ɛ́ nuuⁿndi yeⁿ'é yā, ¿dɛ'ɛ̄ cáávā chi neⁿ'é yā táámá chiiduú ch'ɛɛtɛ ca chí 'āā vi'í cā ní nguɛ́ɛ́ yeⁿ'ē ndaata chiiduú Aaron? Naati tan'dúúcā chiiduú ch'ɛɛtɛ ca Melquisedec, 'tiicá yā. 6e Ní 'áárá chí saⁿ'ā Leví miiⁿ 'āā cuɛ́ɛ́ 'cuundiyaāⁿ sa, Abraham miiⁿ diíⁿ yā chuū cáávā 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'é yā chi 'āā cuɛ́ɛ́ 'cuundiyáaⁿ yā taachi ndaācā sa chiiduú ch'ɛɛtɛ ca Melquisedec cuaaⁿ na yúúní, ní ca'á yā chi ndiichi parte miiⁿ. { Ní chuū ní neⁿ'e caaⁿ'māⁿ chi taachi Abraham ca'á yā ndiichi parte yeⁿ'é yā chiiduú ch'ɛɛtɛ ca Melquisedec, maaⁿ tiempo nūuⁿ 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'e Leví chi yeⁿ'ē ndaata Abraham ní 'iiⁿ'yāⁿ chi sta'á yā ntúūⁿ chi ndiichi parte yeⁿ'é yā. 'Tiicá ntúūⁿ ca'a yā chi ndiichi parte yeⁿ'é yā chiiduú ch'ɛɛtɛ ca Melquisedec. lQMaaⁿ ní 'iiⁿ'yāⁿ Leví chi ita'á yā chi ndiichí parte yeⁿ'e nducuéⁿ'ē chi vɛɛ yeⁿ'e yú, ní 'iiⁿ'yāⁿ chi caⁿ'á yā 'cuūvi yā. Naati canéé nguūⁿ na libro yeⁿ'é Dendyuūs 'tíícā chi chiiduú ch'ɛɛtɛ ca Melquisedec chí sta'á yā ndiichi parte yeⁿ'é 'iiⁿ'yāⁿ ní nguɛ́ɛ́ ngaⁿ'ā chi n'díī yā. Maaⁿ ní Melquisedec chí di'viicú yā Abraham ní ch'ɛɛtɛ cá yā nguɛ́ɛ́ ti Abraham chí di'viīcú yā 'yā. LNaati chiiduú ch'ɛɛtɛ ca Melquisedec miiⁿ ní nguɛ́ɛ́ yeⁿ'e 'iiⁿ'yāⁿ Leví naati sta'á yā ndííchí parte yeⁿ'e Abraham. Ní Abraham miiⁿ ní saⁿ'ā chi Ndyuūs diíⁿ yā compromiso ndúúcū sa chi vɛ́ɛ́ chi cuuví yeⁿ'e sa. Ní chiiduú ch'ɛɛtɛ ca Melquisedec di'viicú yā Abraham.  'Tíícā ngaⁿ'ā ley yeⁿ'e Ndyuūs chi Moisés dingúuⁿ yā: Nducyaaca chiiduú chi yeⁿ'e ndaata yeⁿ'ē 'iiⁿ'yāⁿ Leví canéé chi cuta'á yā ndííchí parte yeⁿ'e nducuéⁿ'ē chi vɛ́ɛ́ yeⁿ'e nducyáácá 'iiⁿ'yāⁿ chí yeⁿ'e Abraham ní yeⁿ'e 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'e ndaata yeⁿ'é yā, ti 'iiⁿ'yāⁿ Leví miiⁿ ní yeⁿ'ē ndaata Abraham. \1Maaⁿ ní nadacádíínuuⁿ nī chi ch'ɛɛtɛ n'dai saⁿ'ā Abraham 'cūū. Abraham ca'a yā 'áámá ndiichi parte yeⁿ'ē nducuéⁿ'ē chi divíi yā yeⁿ'e reyes taachi cuⁿ'u yā na caāndaá. c?Nguɛ́ɛ́ canee nguūⁿ chɛɛ chi chɛɛcú Melquisedec, chɛɛ̄ chi chiidá yā ndíí nguɛ́ɛ́ ndúú yeⁿ'e 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'é yā yeⁿ'e chi chiicá yā. Nguɛ́ɛ́ canee nguūⁿ yeⁿ'e tiempo chi ch'iindiyáaⁿ yā ndíí nguɛ́ɛ́ ndúú yeⁿ'e tiempo chi ch'īi yā. Ní cucáávā chuū Melquisedec miiⁿ tan'dúúcā daiyá Ndyuūs 'tiicá yā ti 'áámá chiiduú ch'ɛɛtɛ ca chi 'áámá cūneeⁿ na ntiiⁿnyuⁿ cueⁿ'e daāⁿmaⁿ. #?Ní Abraham miiⁿ ní ca'ā sa Melquisedec 'áámá ndiichí parte yeⁿ'ē nducuéⁿ'ē chi divíi yā yeⁿ'e 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'e reyes cucáávā caāndāa. Ní chi duuchi chi Melquisedec vmnááⁿ vmnaaⁿ neⁿ'ē caaⁿ'máⁿ rey chi yeⁿ'e vaadī cuaacu. Ní cuayiivi ní neⁿ'e caaⁿ'máⁿ rey yeⁿ'e yáāⁿ Salem, ní chi duuchí yā neⁿ'e caāⁿ'maⁿ rey yeⁿ'ē vaadī 'diīiⁿ.  'Iiⁿ'yāⁿ Melquisedec ni rey yeⁿ'é yáāⁿ Salem ní chiiduú ch'ɛɛtɛ ca yeⁿ'e Ndyuūs chí ch'ɛɛtɛ n'dai. Tiempo chi 'āā 'nááⁿ chó'ōo, saⁿ'ā Abraham ní taachi cuchíi sa chi cheⁿ'e sa ná caandaá naachi ch'iiⁿ'nuⁿ sa reyes, saⁿ'ā Abraham miiⁿ ndaaca sa nanááⁿ chiiduú ch'ɛɛtɛ ca Melquisedec ní Melquisedec di'viicú yā Abraham. Jesucristo 'āā ndaá yā nanááⁿ Ndyuūs vmnááⁿ vmnaaⁿ yeⁿ'ē s'uuúⁿ. Ní maaⁿ ní cááva yā cuuvi ndaa yú nanááⁿ Ndyuūs. Ní maaⁿ ní Jesucristo miiⁿ ní chiiduú ch'ɛɛtɛ ca yeⁿ'e yú chi 'áámá cūnee ná ntiiⁿnyuⁿ miiⁿ. Ní tan'dúúcā chiiduú ch'ɛɛtɛ ca Melquisedec chi 'áámá cūnee na ntiiⁿnyuⁿ 'āā tiicá nūuⁿ Jesucristo. Chííⁿ chí i'téénu yú cáávā alma yeⁿ'e yú ní tan'dúúcā 'áámá ancla yeⁿ'e barco ti i'nēēⁿ diíⁿ barco chi 'āā ntɛ́ɛ́ ínuⁿ'u. 'Tíícā s'uuúⁿ ndúúcū chí i'téénu yú cuuvi ndáá niiⁿnuⁿ yú nanááⁿ Ndyuūs. B}Ní cáávā chuū vɛ́ɛ́ 'úúví dendu'ū chi nguɛ́ɛ́ cuuvi n̄'daaⁿ. Ndyuūs ní nguɛ́ɛ́ cuuvi cu'neéⁿ yā táámá cosa lugar yeⁿ'ē 'uuvī compromiso yeⁿ'é Ndyuūs ndúúcū chi ngaⁿ'á yā chi caⁿ'á yā diíⁿ yā cáávā chi duuchi maáⁿ yā. Ndyuūs nguɛ́ɛ́ cuuvi caaⁿ'máⁿ yā nduudu yaadi. Ní ndúúcū compromiso yeⁿ'é yā, Ndyuūs tee yā s'uuúⁿ 'viich'ɛɛtíínūuⁿ ch'ɛɛtɛ yeⁿ'e yú caati s'uuúⁿ n'nuuⁿ yú Ndyuūs ní i'téénu yú 'yā ní yeⁿ'ē chi Ndyuūs tée yā chi cuuvi yeⁿ'ē yú. + ONí 'tíícā Ndyuūs neⁿ'é yā ch'iⁿ'í yā 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ yeⁿ'e Abraham chi cuaacu nííⁿnyúⁿ diíⁿ yā cumplir compromiso yeⁿ'é yā. Ní nguɛ́ɛ́ n̄'daaⁿ mar 'áámá nduudu yeⁿ'é yā. Ní cáávā chuū ngaⁿ'á yā cucáávā chi duuchi maáⁿ yā. X )Maaⁿ ní taachi 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'e iⁿ'yeeⁿdí 'cūū ngaⁿ'á yā chi cuaacu nííⁿnyúⁿ caⁿ'á yā diiⁿ yā, ngaⁿ'á yā “Por Dios” cucáávā 'áámá yā chi ch'ɛɛtɛ cá yā nguɛ́ɛ́ ti 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ. Níícú taachi 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ ngaⁿ'á yā chi 'tíícā caⁿ'á yā diíⁿ yā cáávā 'iiⁿ'yāⁿ miiⁿ chí ch'ɛɛtɛ ca tuu'mi ní nguɛ́ɛ́ vɛ́ɛ́ más cā chi cuuvi caaⁿ'máⁿ yā yeⁿ'ē. + OAbraham cūnee ngiinú yā compromiso yeⁿ'é Ndyuūs ndúúcū vaadī ngiīnū ní tunée yā compromiso chi Ndyuūs caⁿ'a yā chi ca'á yā Abraham miiⁿ. . UNí caⁿ'a yā: Díí, Abraham, cuaacu nííⁿnyúⁿ di'viicú dii ní diíⁿ chi cuuvi n'deee n'dáí daiyá 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'ē di cuaaⁿ naachi cuchiī.  5 'Āā 'nááⁿ tiempo chi chó'ōo Ndyuūs diíⁿ yā 'áámá compromiso ndúúcū Abraham ní Ndyuūs ngaⁿ'á yā cáávā chi duuchi maáⁿ yā chi 'tíícā caⁿ'á yā diíⁿ yā caati nguɛ́ɛ́ cá táámá 'iiⁿ'yāⁿ chi ch'ɛɛtɛ cá yā ti Ndyuūs. A{ Nguɛ́ɛ́ neⁿ'é 'nū chi nduuví 'daan'di nī naati neⁿ'é 'nū chi din'daacá nī tan'dúúcā tanáⁿ'a cā 'iiⁿ'yāⁿ chi i'téénu yā. Ní cunee ngiinú yā yeⁿ'e vaadī n'dai chí Ndyuūs ca'á yā 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ chi Ndyuūs ngaⁿ'á yā chi cuuvi yeⁿ'é yā 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ. <q Maaⁿ ní neⁿ'é 'nū chi ca'áámá ca'áámá ndís'tiī daamá nūuⁿ idiíⁿ ní ndúúcū núúⁿmáⁿ staava yeⁿ'é nī tan'dúúcā chi diíⁿ nī taachi cáámá i'téénu nī. Ní diíⁿ nī ndíí tiempo chi ch'īi nī. Ní 'tíícā cuuvi cuaacu chi vɛ́ɛ́ chi cuuvi yeⁿ'é nī.   Ndyuūs dámaāⁿ diíⁿ yā dendu'ū chí cuaacu. Nn'gaacú yā yeⁿ'ē ntiiⁿnyuⁿ chi diíⁿ nī ní táácā nneé nī hermanos yeⁿ'ē yú caati dineⁿ'é nī hermanos chi i'téénu yā Jesucristo. Ní 'tíícā ní diíⁿ nī nguuvi nguuvi. gG Maaⁿ ní 'áárá chi ngaⁿ'á 'nū 'tíícā yeⁿ'e ndís'tiī, hermanos, deenu 'nū chi vɛ́ɛ́ cosas chi n'dai taavi ca yeⁿ'é nī ti yeⁿ'é Cristo ndís'tiī ní Ndyuūs nadanguáⁿ'ai yā ndís'tiī. mSNaati nduuti chi yáⁿ'āa miiⁿ ní ngii yááⁿ yeⁿ'ē ndúúcū yaata chi nguɛ́ɛ́ dichíí'vɛ̄ tuu'mi ní nguɛ́ɛ́ dichíí'vɛ̄. Ní Ndyuūs nguɛ́ɛ́ ca'á yā cosecha n'dai yeⁿ'ē níícú cuayiivi 'iiⁿ'yāⁿ ní 'neeⁿ yáⁿ'a yā yáⁿ'āa miiⁿ. Vɛ́ɛ́ chi cuuvi yeⁿ'e yú chi nnee s'uuúⁿ chi 'áámá cunee yú iKNdyuūs diíⁿ yā ndúúcū 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ tan'dúúcā chi diíⁿ yā ndúúcū yáⁿ'āa taachi n'deee cuuví ngeeⁿ cuūvi vmnááⁿ yáⁿ'āa ni yáⁿ'āa sta'ā nuūⁿnīⁿ miiⁿ 'áámá 'áámá vmnéⁿ'ēe chi ngeeⁿ cúúvī. Ndyuūs ca'á yā yáⁿ'āa miiⁿ cosecha chi n'dai 'iiⁿ'yāⁿ chí ngiīnú yā ndaataá. 7Ní nduuti chi 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ ndaacadaamí yā yeⁿ'e Cristo ní dinuuⁿndí yā, nguɛ́ɛ́ cuuvi diíⁿ yā ndaa yā nanááⁿ Cristo chi nadach'ɛɛcú yā nuuⁿndi yeⁿ'é yā, tí 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ diíⁿ yā tan'dúúcā chi s'nééⁿnga'á yā daiyá Ndyuūs miiⁿ taama vmnéⁿ'ēe. Ní diíⁿ yā chi Cristo miiⁿ 'cuináaⁿ yā nguaaⁿ 'yááⁿ n'dáí 'iiⁿ'yāⁿ. i~}|%{zyxwvtutPsprqponWlkjihffeddcb&ag`_^\VZXW1UTSR7PgOO7MLKJWIHnG=EDDBAw?>j=b;t:865s42`0I/7.!,\*])<(&&>$#"!:c*9L^  },J$IA Jesucristo miiⁿ ní 'āā 'tiicá nūuⁿ tan'duucá yā 'iicu, 'tiicá ntúuⁿ yā maaⁿnguuvi. 'Āā 'tiica nuúⁿ yā cueⁿ'e daāⁿmaⁿ. ^H5 Nan'gaacú nī yeⁿ'e 'iiⁿ'yāⁿ n'gɛɛtɛ yeⁿ'e yaācū chi ngaⁿ'a ntiiⁿnyúⁿ yā nanááⁿ ndís'tiī ní ngaⁿ'á yā ngii yā ndís'tiī nduudu cuaacu yeⁿ'é Ndyuūs. Nadacadíínuuⁿ nī tááca 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ diíⁿ yā ní n'gɛɛtineé yā ní ch'īi yā. Maaⁿ ní candɛ́ɛ nī cuidado chi diíⁿ nī tan'dúúcā 'iiⁿ'yāⁿ n'gɛɛtɛ chi i'téénu yā Ndyuūs diíⁿ yā ti 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ ejemplo yeⁿ'é nī. ;Go Ní 'tíícā cuuvi caaⁿ'maⁿ cuaacu yú ndúúcū confianza:Señor ní nginnee yā 'úú. 'Úú nguɛ́ɛ́ 'va'á yeⁿ'e chi 'iiⁿ'yāⁿ cuuvi diíⁿ yā nduucú. dFA Nguɛ́ɛ́ dineⁿ'e yú tuūmī naati yeenú yú ndúúcū chi vɛ́ɛ́ chi yeⁿ'e yú ti Ndyuūs ngaⁿ'á yā 'tíícā: 'Úú nguɛ́ɛ́ cu'neéⁿ ndís'tiī ní nguɛ́ɛ́ diíⁿ abandonar ndís'tiī. &EE Diiⁿ yú respetar 'iiⁿ'yāⁿ chi n'giindivaacú yā ti nguɛ́ɛ́ dinuuⁿndí yā. 'Iiⁿ'yāⁿ chi n'giindivaacú yā canee chi caⁿ'á yā dámaāⁿ ndúúcū isaⁿ'ā o n'daataá yeⁿ'é yā. Ndyuūs ní n'diichí yā nuuⁿndi yeⁿ'e 'iiⁿ'yāⁿ chi vɛ́ɛ́ nuuⁿndi yeⁿ'é yā ndúúcū 'iiⁿ'yāⁿ chi n'giindivaacú yā ní caⁿ'á yā ndúúcū táámá n'daataá o saⁿ'ā. ?Dw Nan'gaacu yú yeⁿ'e 'iiⁿ'yāⁿ chi snúúⁿ yā vácūū. Diiⁿ yú cuenta chi s'uuúⁿ snuūⁿ yú vácūū nduucú yā. Nan'gaacu yú yeⁿ'e 'iiⁿ'yāⁿ chi n'geenú yā ngii na cuerpo yeⁿ'é yā ní diiⁿ yú cuenta chi s'uuúⁿ ní n'geenu yú ngii na cuerpo yeⁿ'e yú nduucú yā. \C1 Nan'gaacu yú chi canee chi ca'a yú va'āī yeⁿ'e yú 'iiⁿ'yāⁿ chi canúúⁿ yúúní. N'duuvi yā ní diíⁿ yā 'túúcā ní sta'á yā va'ai yā ángeles ní nguɛ́ɛ́ déénu yā chi ángeles. nB W Canéé chi dineⁿ'e yú 'aama yú taama yú caati hermanos s'uuúⁿ ní yeⁿ'e Cristo s'uuúⁿ. A Ndyuūs yeⁿ'e yú tan'dúúcā 'áámá nguuchi yáⁿ'ā chí dituūví nducuéⁿ'ē chi nguɛ́ɛ́ n'daacā. Tiicá yā.8@i Canéé chí ca'a yú gracias Ndyuūs caati vɛ́ɛ́ yáāⁿ yeⁿ'e yú, lugar naachi Ndyuūs ngaⁿ'a ntiiⁿnyuⁿ yā. Ní nguɛ́ɛ́ cuuví nuⁿ'u lugar miiⁿ. Canee chi dich'ɛɛtɛ yú Ndyuūs ní i'teenu yú Ndyuūs. Ní 'va'a yú yeⁿ'é yā ní diiⁿ yú tan'dúúcā chi neⁿ'e yā. j?M Maaⁿ ní taachi ngaⁿ'a Ndyuūs taama vmnéⁿ'ēe nūuⁿ deenu yú chi nducuéⁿ'ē chi din'dái Ndyuūs ní caⁿ'á yā din'núⁿ'u yā ní divíi yā. Ní nducuéⁿ'ē chi nguɛ́ɛ́ din'núⁿ'u yā ní cūnee. G> Tiempo chi chó'ōo taachi Ndyuūs ngaⁿ'á yā yeⁿ'e yiīcū nuⁿ'u yáⁿ'āa. Maaⁿ ní Ndyuūs ngaⁿ'á yā 'tíícā: Taama vmnéⁿ'ēe inuⁿ'ú yáⁿ'āa ndúúcū nanguuvi. = Ní cáávā nducuéⁿ'ē chuū candɛɛ́ nī cuidado chi n'giindiveéⁿ nī nduudu yeⁿ'e Ndyuūs chi ngaⁿ'á yā ngīi yā ndís'tiī. 'Iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ chi nguɛ́ɛ́ ch'iindiveéⁿ yā nduudu yeⁿ'e Cristo taachí snée yā iⁿ'yeeⁿdí 'cūū nguɛ́ɛ́ nguaⁿ'áí yā yeⁿ'ē nuuⁿndi yeⁿ'é yā. Ní 'tɛɛ cá s'uuúⁿ chi cuuvi nguaⁿ'āī yú nduuti chi ndaacadaami yú yeⁿ'é Cristo chi canee na va'ai chɛɛti nguuvi ní ngaⁿ'á yā ndúúcū s'uuúⁿ yeⁿ'e chi cuchiī. < Ní ndaá nī nanááⁿ Jesucristo chi abogado chi canúuⁿ yā naavtaⁿ'ā compromiso chí ngai chi yeⁿ'é Ndyuūs ndúúcū 'iiⁿ'yāⁿ. Ní ndaá nī nanááⁿ Cristo chi chingée yā yuūúⁿ yeⁿ'é yā cucáávā s'uuúⁿ. Yuūúⁿ yeⁿ'e Cristo ní n'daacā ca nguɛ́ɛ́ ti yuūúⁿ yeⁿ'e Abel. Ndúúcū yuūúⁿ yeⁿ'e Cristo, Ndyuūs nadich'ɛɛcú yā nuuⁿndi yeⁿ'e 'iiⁿ'yāⁿ. Naati cáávā 'díínu Abel ch'iiⁿ'núⁿ Abel tuu'mi ní Ndyuūs ca'a yā castigo 'díínu Abel. i;K Ní nduuvidaamá yā chi dich'ɛɛtɛ́ yā Ndyuūs. Ní miiⁿ canee nducyaaca 'iiⁿ'yāⁿ chi daiyá Ndyuūs. Ní chi duuchí yā canéé nguūⁿ na libro yeⁿ'ē va'ai chɛɛti nguuvi. Nducyaaca nī ndaa nī nanááⁿ Ndyuūs chi diíⁿ yā juzgar nducyáácá 'iiⁿ'yāⁿ. Ní ndís'tiī chi yeⁿ'ē iⁿ'yeeⁿdí 'cūū ní ndaa nī nanááⁿ espíritu s'eeⁿ yeⁿ'e 'iiⁿ'yāⁿ chi dɛɛvɛ ca chi Ndyuūs diíⁿ yā chi nguɛ́ɛ́ nuuⁿndi yeⁿ'é yā. y:k Maaⁿ ní nguɛ́ɛ́ 'tíícā ti ndís'tiī ndaa nī 'áámá yiīcū chi nguuvi Sión chi yáāⁿ yeⁿ'e Ndyuūs chi cánduuchi chí yáāⁿ Jerusalén chí va'ai chɛɛti nguuvi naachi n'deee n'dáí miles ángeles snée yā. 19[ Ní maaⁿ Moisés miiⁿ ní taachi n'diichí yā yiīcu 'cūū ní ch'iindiveéⁿ yā nducuéⁿ'ē, 'tíícā ngaⁿ'á yā: Nééné 'va'á ní yiin'duuvi 'úú. j8M 'Tíícā ngaⁿ'a yā ti nguɛ́ɛ́ cuuvi chɛɛ yā chi Ndyuūs ngaⁿ'a ntiiⁿnyuⁿ yā ti 'tíícā: Ndúúti chi 'áámá 'iiti nindaá tī na yiīcu 'cūū canee chi cuiituú yā 'iiti ní 'caaⁿ'núⁿ yā 'iiti. E7 Ní nguɛ́ɛ́ n'giindiveéⁿ nī chi ch'ɛɛ̄cū trompeta miiⁿ ní nguɛ́ɛ́ nduudu yeⁿ'é Ndyuūs chi caⁿ'a yā ndúúcū 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ. Taachí 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ ch'iindiveéⁿ yā nduudu yeⁿ'e Ndyuūs chiica yā Ndyuūs chi 'āā ntɛ́ɛ́ caaⁿ'maⁿ cá yā 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ. T6! Maaⁿ ní ndís'tiī nguɛ́ɛ́ ndáa nī na yiīcū chi ngiichi chi diíⁿ nī sentir ngiichi miiⁿ, tan'dúúcū chi diiⁿ 'iiⁿ'yāⁿ Israel tiempo chi 'āā chó'ōo. Ndíí nguɛ́ɛ́ diíⁿ nī sentir maāiⁿ, ndíí nguɛ́ɛ́ ndúú meēeⁿ, ndíí nguɛ́ɛ́ ndúú 'áámá cheeⁿ cúúvī díítūu. H5  Ní ndís'tiī deenú nī yeⁿ'e saⁿ'ā Esaú taachi neⁿ'e sa cuta'a sa yeⁿ'e chiidá sa chi cuuvi yeⁿ'ē sa ti saⁿ'ā daiya vmnaaⁿ, naati nguɛ́ɛ́ 'cuūⁿ chiida sa. Ní Esaú chɛɛ̄cū taavi sá ní n'nuuⁿ sa manera chi nduuvi n'daacā chi 'āā diiⁿ sa naati nguɛ́ɛ́ ndaācā n'daaca sa. ^45 Candɛ́ɛ nī cuidado chi mar 'áámá ndís'tiī nguɛ́ɛ́ caⁿ'á nī ndúúcū n'daataá o saⁿ'ā chi nguɛ́ɛ́ yeⁿ'e nī. Ní nguɛ́ɛ́ diíⁿ nī cuenta yeⁿ'e nducuéⁿ'ē chi yeⁿ'é Ndyuūs. 'Tíícā diiⁿ saⁿ'ā Esaú ti cáávā 'áámá comida nūuⁿ n'diicuí sá chi cuuvi yeⁿ'e sa ti saⁿ'ā vmnaaⁿ. 3 Cundɛ́ɛ nī cuidado chi mar 'áámá ndís'tiī nguɛ́ɛ́ divíi nī yeⁿ'e Ndyuūs ti nguɛ́ɛ́ cuuvi inneé yā ndís'tiī. Ní nguɛ́ɛ́ cúúví cunee 'aamá nī nguaaⁿ ndís'tiī chi tan'dúúcā 'áámá dii'yu yaātā yaāa chi diiⁿ daño yeⁿ'e nducuéⁿ'ē dii'yu yaātā. 'Tíícā cuuvi diiⁿ daño 'áámá nī tan'dúúcā chi veneno nguaaⁿ ndís'tiī. 52c Maaⁿ ndís'tiī ní diíⁿ nī chi 'diiíⁿ 'cuɛɛtinée nī ndúúcū nducyaaca 'iiⁿ'yāⁿ. Ní diíⁿ nī nducuéⁿ'ē chi n'daacā ca caati dɛɛvɛ canéé vida yeⁿ'é nī. 'Iiⁿ'yāⁿ chi nguɛ́ɛ́ dɛɛvɛ vida yeⁿ'é yā nguɛ́ɛ́ cuuvi n'diichí yā Señor Ndyuūs. 1  Cachiicá nī ná yúúní cuaacu maaⁿ ní 'íícú cuuvi nanduūvā yeⁿ'é nī ca'a nī chi ndíí dúúvá yeⁿ'e nī. 00Y Maaⁿ ní Ndyuūs 'āā tee yā castigo ndís'tiī ní maaⁿ ní cuta'á nī fuerzas ndúúcū ta'á nī ní dicuaacú nī duūⁿntii'yá nī chi ndicuūnū. / Cuaacu chi nguɛ́ɛ́ yeenu yú taachi tée yā castigo s'uuúⁿ naati yá'ai yú. Cuayiivi ní 'iiⁿ'yāⁿ chi tuumicádíínuuⁿ yā yeⁿ'ē castigo yeⁿ'é yā ni vɛ́ɛ́ chi n'daācā yeⁿ'e castigo. 'Iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ din'daacā cá yā ní canéé 'diīiⁿ vida yeⁿ'é yā. Vɛ́ɛ́ peligro yeⁿ'ē yú nduuti chi nguɛ́ɛ́ n'giindiveeⁿ yú nduudu yeⁿ'é Ndyuūs h.I Chiida yú chi yeⁿ'ē iⁿ'yeeⁿdí 'cūū diíⁿ yā castigar s'uuúⁿ dúu'vī nduuyū nūuⁿ tan'dúúcā chi tumicadíínuuⁿ yā chi n'daacā caavā s'uuúⁿ. Ndyuūs yeⁿ'e yú ní diíⁿ yā castigar s'uuúⁿ ti cuáácú chí n'dai caavā s'uuúⁿ ti s'uuúⁿ ní cuuvi din'dai ca yú tan'dúúcā chi Ndyuūs ní n'dai cá yā. &-E Ní 'tiicá ntúūⁿ chiida yú chi yeⁿ'e iⁿ'yeeⁿdí 'cūū diíⁿ yā castigar s'uuúⁿ tan'dúúcā chi neⁿ'é yā. Ní s'uuúⁿ ní dinéⁿ'e yú chiida yú. N'daacā ca chi diiⁿ yú chiiⁿ chi neⁿ'e Ndyuūs chi canéé na va'ai chɛɛti nguuvi ní snduuchi yú. ,) Nduuti chi Ndyuūs nguɛ́ɛ́ diíⁿ yā castigar ndís'tiī tan'dúúcā chi diíⁿ yā castigar nducuéⁿ'ē daiyá yā, tuu'mi ní ndís'tiī nguɛ́ɛ́ maaⁿ daiyá yā ti ndís'tiī ní daiyá yeⁿ'e táámá yā. Ní nguɛ́ɛ́ daiya Dendyuūs ndís'tiī. N+ Maaⁿ ní cuchɛ́ɛ nī castigo chi Ndyuūs itée yā ndís'tiī ti Ndyuūs ní chiidá nī. Taachi n'geenú nī ngiī tuu'mi ní deenú nī chi diíⁿ yā ndúúcū ndís'tiī tan'dúúcā chi ndís'tiī ní daiyá yā. 'Tíícā diíⁿ yā. ¿Dú'ū daiyá yā vɛɛ chi chiidá yā nguɛ́ɛ́ idiíⁿ yā castigar? 1*[ Señor yeⁿ'e yú yaa'vineéⁿ yā nducyáácá 'iiⁿ'yāⁿ chi neⁿ'é yā ní diíⁿ yā castigar nducyaaca 'iiⁿ'yāⁿ chi sta'á yā chi cuuvi daiyá yā. ?)w ¿'Āā nguɛ́ɛ́ n'gaacú ndís'tiī consejo chi Ndyuūs ca'á yā ndís'tiī chi daiyá yā? Canéé nguūⁿ na libro yeⁿ'é Ndyuūs 'tíícā:Díí, daiyá, nguɛ́ɛ́ nadacadíínuuⁿ nī chi nguɛ́ɛ́ dɛ'ɛ̄ vɛɛ taachi Ndyuūs diíⁿ yā castigar ndís'tiī caati cuuvi deenú nī chi nguɛ́ɛ́ n'daacā idiíⁿ nī. Ní nguɛ́ɛ́ ndaacadáámí nī yeⁿ'é yā taachi diíⁿ yā castigar ndís'tiī. (} Ndís'tiī ní 'āā chichɛɛ nī ndúúcū nuūⁿndī ní nguɛ́ɛ́ ch'eenú nī chii ndíí chi 'āā n'dīi nī. '3 Ndís'tiī, nadacadíínuuⁿ nī tan'dúúcā Jesucristo chi ejemplo yeⁿ'e yú. Ch'eenú yā chiī cucáávā 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ chi dinuuⁿndí yā. Ní 'íícú ndís'tiī nguɛ́ɛ́ cuuvi 'daan'dí nī ní nguɛ́ɛ́ s'neéⁿ nī chiiⁿ chi i'téénu nī. {&o Ní cueⁿ'e daāⁿmāⁿ snaaⁿ yú Jesús ti diíⁿ yā chi cuuvi i'téénu yú 'yā. Ní diíⁿ yā chi n'daacā ca cuuvi cu'teenu yú. Jesucristo ní ch'eenú yā chiī taachi ch'īi yā na cruz. Ní nguɛ́ɛ́ diíⁿ yā cuenta chi 'cuinaáⁿ yā cucáávā chi ch'īi yā tan'dúúcā chi n'giiⁿ'nuⁿ yā 'iiⁿ'yāⁿ caati deenú yā chi yeenú yā cuayiivi ti cuuví nadanguáⁿ'ai yā 'iiⁿ'yāⁿ. Maaⁿ ní vɛɛ́ yā na lado yeⁿ'e honor yeⁿ'e trono yeⁿ'e Ndyuūs. A% } Maaⁿ ní deenu yú cáávā vida yeⁿ'ē n'deee n'dáí 'iiⁿ'yāⁿ chí ch'īi yā ti ch'iⁿ'í yā s'uuúⁿ táácā cuuvi cu'teenu ca yú Ndyuūs. Ní cáávā chuū canee chi cū'neeⁿ yú tanducuéⁿ'ē dendu'ū chi di'vaachi s'uūúⁿ ndúúcū nuuⁿndi chi diiⁿ yú caati nuuⁿndi mííⁿ diiⁿ chí cuuvi ndai yú. Ní caānu yú ndúúcū ngiīnū carrera yeⁿ'e vida yeⁿ'ē yú chi Ndyuūs itée yā s'uuúⁿ. $ (caati Ndyuūs nadacádíínuuⁿ yā chi caⁿ'á yā diiⁿ yā chi n'daacā ca cááva yā ní cáávā s'uuúⁿ. 'Iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ nguɛ́ɛ́ cuuvi cuta'á yā chi cuuvi yeⁿ'é yā ndíí tiempo chi s'uuúⁿ cuuvi cuta'a yú chi cuuvi yeⁿ'e yú.# 'Cáávā chi 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ chi i'téénu yā Ndyuūs, n'dai yā ndúúcū nducuéⁿ'ē chi Ndyuūs 'cūuⁿ yā chi n'geenu yā ngii ndíí tiempo chi ch'īi yā. 'Āā cuɛ́ɛ́ cuta'a yā chi cuuvi yeⁿ'e yā chi Ndyuūs caⁿ'a yā chi ca'a yā, " &Ní 'iiⁿ'yāⁿ chi ch'eenú yā chiī cáávā chi i'téénu yā Ndyuūs, 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'e íⁿ'yeeⁿdī nguɛ́ɛ́ n'daacā ca chi cuuvi cūneé yā ndúúcu yā. 'Iiⁿ'yāⁿ chi i'téénu yā ngeⁿ'é yā 'muuⁿ ngeⁿ'é yā miiⁿ ní tan'dúúcā 'iiⁿ'yāⁿ chi nguɛ́ɛ́ vaacú yā, 'tiicá yā. Chiicá yā yáⁿ'āa cuuⁿmaⁿ naachi nguɛ́ɛ́ ch'ɛɛtinéé 'iiⁿ'yāⁿ. Ní chiicá yā na cuɛ́ɛ́tí ní ná yiivi yáává yeⁿ'e 'iiti o yiivi yáⁿ'āa naachi 'cuɛɛtinée yā. 0!Y %Ní náⁿ'a yā ní 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ ca'a tuūú yā 'iiⁿ'yāⁿ ní ch'īi yā. Ní náⁿ'a yā ní 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ n'deé yā nduu 'uuvi taaⁿ yā ndúúcū cierra. Ní náⁿ'a yā 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ n'giiⁿ'nuⁿ yā 'iiⁿ'yāⁿ ndúúcū machete chi 'úúvī lados 'caāiⁿ. Náⁿ'a yā ní ch'ɛɛ̄ chiicá yā ndíí 'muuⁿ ndíí miiⁿ ndúúcū catecai yā yeⁿ'ē 'iiti cuūchī ní yeⁿ'ē diiⁿmaⁿ chivo. Ní pobre yā ní ch'eenú yā chiī. Ní nguɛ́ɛ́ din'daacá 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ ndúúcu yā. [ / $Náⁿ'a yā ní 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ duuchí yā yeⁿ'e yā ní ch'eⁿ'é yā 'iiⁿ'yāⁿ. Ní náⁿ'a yā ní 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ ch'ɛɛ̄ chiichí yā ndúúcū cadenas ní cheⁿ'é yā vácūū. gG #Ní cáávā chi n'daataa s'eeⁿ i'téénu yā Ndyuūs, nta'á yā tináⁿ'ā chi n'dii yeⁿ'e familia yeⁿ'é yā taachi 'āā nduuchí yā yeⁿ'ē nguaaⁿ tináⁿ'ā. Ní náⁿ'ā 'iiⁿ'yāⁿ ch'éénu yā chii ní ch'īi yā. Ní nguɛ́ɛ́ 'cūuⁿ yā chi nnguaⁿ'ai yā ti neⁿ'é yā n'diichí yā táámá vida chi n'daacā ca. C "Ní yaⁿ'ā chi diitu n'dáí ngiichi nguɛ́ɛ́ cuuvi 'tuuví 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ chi i'téénu yā Ndyuūs. Ní n'géénu yā yeⁿ'e 'iiⁿ'yāⁿ chi neⁿ'é yā 'caaⁿ'núⁿ yā 'yā ndúúcū machete chi 'caāiⁿ ndúú 'uuvi lados. Ní 'áárá chi duūvá yā ditiinú yā. Ní taachi diiⁿ caandá yā ní ditiinú yā chí 'caaⁿ'núⁿ yā. Ní chɛɛ yā yeⁿ'e n'deee n'dáí soldados yeⁿ'ē enemigos yeⁿ'é yā. ]3 !Nducyaaca 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ ní cáávā chi i'téénu yā Ndyuūs idiiⁿ caandá yā ní cuchɛɛ́ yā yeⁿ'e náⁿ'ā países. Ní n'daacā ngaⁿ'a ntiiⁿnyuⁿ yā yeⁿ'e tanáⁿ'ā yáāⁿ. Ní tuneéⁿ yā chí Ndyuūs ngaⁿ'a yā chííⁿ chí ca'a yā. Ní diíⁿ yā chi nduūdi cheendi 'yáíⁿyāaⁿ cuá'aá. jM Maaⁿ ní ¿dɛ'ɛ̄ cá cuuví caaⁿ'máⁿ ndís'tiī? Nguɛ́ɛ́ vɛ́ɛ́ tiempo chi cuuví ndís'tiī yeⁿ'e saⁿ'ā Gedeón ní yeⁿ'e saⁿ'ā Barac, ní yeⁿ'e saⁿ'ā Sansón, ní yeⁿ'e saⁿ'ā Jefté, ní yeⁿ'e saⁿ'ā David, ní yeⁿ'e saⁿ'ā Samuel, ní yeⁿ'e saⁿ'ā profetas chi candɛɛ nduudu yeⁿ'é Ndyuūs. jM Ní cáávā chi Rahab i'téénu tá Ndyuūs, ní 'áárá chi cueⁿ'e tá ndúúcū saⁿ'ā s'eeⁿ, nguɛ́ɛ́ ch'iī tá ndúúcū 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ yeⁿ'e yáāⁿ yeⁿ'e tá chi nguɛ́ɛ́ i'téénu yā Ndyuūs; ti n'daata miiⁿ ní sta'a tá saⁿ'ā s'eeⁿ yeⁿ'e Israel. Ní n'daacā idiiⁿ tá ndúúcū saⁿ'ā s'eeⁿ chi 'díííⁿ 'díííⁿ ndaá yā nguaaⁿ 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'e tá chi cuuvi deenú yā táácā canee 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'e tá.  Ní cáávā 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'e ndaata Israel i'téénu yā Ndyuūs, cheⁿ'e yā nuuⁿmaⁿ ndiivi chɛɛ̄tī yeⁿ'e yáāⁿ Jericó ndɛɛ̄chɛ̄ nguuvi. Tuu'mi ní ch'iinu miiⁿ ní chíndɛɛvɛ chɛɛ̄tī yeⁿ'e yáāⁿ miiⁿ. uc Ní cáávā 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'e ndaata Israel i'téénu yā Ndyuūs, chicho'ó yā naavtaⁿ'ā yeⁿ'e mar chi nguuvi Rojo ní ngiicá yā ndii yáⁿ'āa cuūⁿmáⁿ. Ní cuayiivi ní taachi cho'o 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ yeⁿ'e yáⁿ'āa Egipto tuu'mi ní chi'i nuūⁿnīⁿ 'iiⁿ'yāⁿ ní nducyaaca yā ch'īi yā ti nduuvidaāⁿmáⁿ nuūⁿniⁿ.  Ní cáávā chi Moisés i'téénu sa Ndyuūs s'neeⁿ sa orden yeⁿ'e 'viicu pascua chi 'iiⁿ'yāⁿ canéé chí s'neéⁿ yā yuūúⁿ yeⁿ'e 'iiti cuūchī na cheendī va'ai yeⁿ'é yā caati taachi ndaa ángel chi n'giiⁿ'nuⁿ yā nducyaaca da'caīyāa saⁿ'ā chi vmnááⁿ vmnaaⁿ, nguɛ́ɛ́ cuuvi 'caaⁿ'núⁿ yā da'caīyāa chi yeⁿ'é ndaata yeⁿ'é Israel.  Ní cáávā chi Moisés i'téénu sa Ndyuūs, nan'dáa sa yeⁿ'e yáⁿ'āa Egipto ní nguɛ́ɛ́ 'va'a sa chi nduuvi taaⁿ rey. Ní díítu canee sa chi i'téénu sa Ndyuūs tan'dúúcā chi n'diichi sa Ndyuūs 'áárá chi nguɛ́ɛ́ inaaⁿ sa Ndyuūs. ve Ní Moisés miiⁿ nadacádíínuuⁿ sa chi n'daacā ca chi 'cueenu sa cuuvi tan'dúúcā chi ch'eenu Cristo chiī na yáⁿ'āa 'cúū ní nguɛ́ɛ́ ti chi cuuví yeⁿ'e sa tanducuéⁿ'ē vaadī 'cuiica chi vɛ́ɛ́ na yáⁿ'āa Egipto. Ní 'tíícā nacádíínuuⁿ sa caati deenu sa chi Ndyuūs caⁿ'á yā ca'a yā chi vɛ́ɛ́ chi cuuvi yeⁿ'e sa. R Naati Moisés miiⁿ neⁿ'e sa 'cueenu ca sá cuuvi ndúúcū 'iiⁿ'yāⁿ chi yeⁿ'e Ndyuūs. Ní nguɛ́ɛ́ 'cuūⁿ sa chi yeenú sa 'áámá tiempo ndúúcū vaadī yeenú chi dinuuⁿndi sa. R Cáávā chi Moisés i'téénu sa Ndyuūs, ní tááchí ch'ɛɛ̄tɛ̄ sa nguɛ́ɛ́ 'cuūⁿ sa chi 'iiⁿ'yāⁿ ngaⁿ'á yā chi Moisés ní daiya n'daataa daiyá rey yeⁿ'e yáⁿ'āa Egipto.   Ní cáávā chi i'téénu yā Ndyuūs chiida sa ní chɛɛcu sa Moisés, taachi ch'iindiyaāⁿ Moisés miiⁿ chinuun'dé'ei yā saⁿ'ā 'lííⁿ miiⁿ na 'iinu 'iiyū. N'diichi yā daiyá yā chi Moisés miiⁿ saⁿ'ā 'lííⁿ sa neené n'dɛɛvɛ́ɛ sa. Nguɛ́ɛ́ di'vá'a yā yeⁿ'e orden yeⁿ'e rey chi canéé chi 'caaⁿ'núⁿ yā saⁿ'ā 'lííⁿ miiⁿ. -S Ní cáávā chi José i'téénu sa Ndyuūs taachi 'āā cháā 'cuuvi sa ngaⁿ'a sa yeⁿ'e tiempo chi 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'e ndaata Israel nan'dáa yā ná yáⁿ'āa Egipto. Ní yaa'vi sa 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'e chi canéé chi diíⁿ yā ndúúcū 'iini yeⁿ'e sa taachi tináⁿ'ā sa. "= Ní cáávā chi Jacob i'téénu sa Ndyuūs, taachi 'āā cháā 'cuuvi sa di'viicu sa ca'áámá ca'áámá daiya yeⁿ'ē daiya José. Ní cuayiivi ní dich'ɛɛtɛ sá Ndyuūs neⁿ'e chí sta'ā sa in'daacúú yeⁿ'ē sa. Ní yiin'diicúneeⁿ sa na in'daacúú yeⁿ'ē sa. ?w Ní cáávā chi Isaac i'téénu sa Ndyuūs, ngaⁿ'a sa chi caⁿ'a sa di'viicú sa daiya sa Jacob ndúúcū saⁿ'ā Esaú. Ní ngaⁿ'ā sa yeⁿ'e cosas n'dai chi cuchiī. A{ Ní Abraham miiⁿ tuumicádíínuuⁿ yā chi Ndyuūs cuuví nadacuéeⁿ yā 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ yeⁿ'ē nguaaⁿ tináⁿ'ā. Ní Abraham déénu sa chi Ndyuūs cuuvi nadacuéeⁿ yā daiya sa yeⁿ'ē nguaaⁿ tináⁿ'ā, naati nguɛ́ɛ́ ch'iī sa. Abraham miiⁿ candɛ́ɛ sa daiya sa na vaacú sa. s_ Díí, Abraham, cáávā daiya di Isaac 'úú ní teé dii n'deee n'dáí taavi cuuvi ndaata yeⁿ'e di. 0 Y Ní cáávā chi Abraham miiⁿ i'téénu yā Ndyuūs, n'giindiveéⁿ yā yeⁿ'e Ndyuūs taachi Ndyuūs n'diichinéeⁿ yā Abraham. Ní Abraham ní caⁿ'á yā ca'á yā daiyá yā Isaac cáávā lado yeⁿ'e ofrenda chi 'caaⁿ'núⁿ yā daiyá yā. Ní canee listo yā chi ca'á yā 'áámá n'dyaⁿ'ā daiyá yā lado yeⁿ'e ofrenda miiⁿ 'áárá chí Ndyuūs ca'á yā 'áámá compromiso chi 'tíícā: m S Naati 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ neⁿ'é yā táámá nación chi n'daacā ca chí yeⁿ'ē va'ai chɛɛti nguuvi. Ní cáávā chuū Ndyuūs nguɛ́ɛ́ 'cuináaⁿ yā taachi 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ ngaⁿ'a yā 'tíícā: N'diī Ndyuūs ní Ndyuūs yeⁿ'ē yú. Ndyuūs 'āā vɛ́ɛ́ yaáⁿ yā 'áámá yáāⁿ chi cuuvi yeⁿ'e 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ.   Ní nduuti chi nn'gaacú yā yeⁿ'e yáⁿ'āa naachi chiicá yā tuu'mi ní cuuvi nguɛɛcunée yā ní ndaa yā na yáāⁿ miiⁿ.  ' Ní nducyaaca 'iiⁿ'yāⁿ chi ngaⁿ'á yā 'tíícā ch'iⁿ'i yā chi in'nuúⁿ yā táámá nación chí n'dai chí cuuvi yeⁿ'e yā. L  Nducyaaca 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ ch'īi yā naati i'téénu yā Ndyuūs. Nguɛ́ɛ́ sta'á yā cosas chi Ndyuūs caⁿ'a yā chi ca'a yā naati i'téénu yā ní n'diichi chi yaⁿ'áí yā cosas chi Ndyuūs caⁿ'a yā chí ca'a yā. Ní yeenú yā. Ní 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ ngaⁿ'a yā chii yā nducyáácá 'iiⁿ'yāⁿ chi tan'dúúcā 'iiⁿ'yāⁿ chi snúúⁿ yúúní, 'tiicá yā 'naaⁿ tiempo chi snée yā iⁿ'yeeⁿdí 'cūū. 9 Ní 'tíícā Abraham miiⁿ 'āā ndiicúū ca yā chi cuuvi chiidá yeⁿ'e daiyá yā. Ní n'daataá yeⁿ'é yā chi Sara miiⁿ 'āā ndiicúū ca ntúuⁿ tá. Naati ná 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'é yā ichii n'deee n'daí 'iiⁿ'yāⁿ tan'dúúcā 'ííⁿnyúⁿ yeⁿ'e nanguuvi ní tan'dúúcā yáⁿ'āa ndúutīi chi vɛ́ɛ́ cuaaⁿ 'diituú yíícú chi s'uuúⁿ nguɛ́ɛ́ ngii iduuchɛ yú.  Ní cáávā chi Sara i'téénu tá Ndyuūs, ní ditiīnú ca tá chi taavi tá daiya tá. Sta'a tá poder yeⁿ'e Ndyuūs ní ch'iīndī daiya tá taachi 'āā ndiicúū ta ti i'téénu tá chi Ndyuūs diíⁿ yā cumplir nduudu chi ngaⁿ'a yā. Z- Abraham miiⁿ ní cūnee ngíínu sa yáāⁿ chi Ndyuūs 'āā din'dái yā tan'dúúcā chi Ndyuūs nadacádíínuuⁿ yā. Yáāⁿ miiⁿ chi 'áámá cūnee cimiento yeⁿ'ē ní va'ai chɛɛti nguuvi. iK Ní cáávā chi Abraham i'téénu sa Ndyuūs, canee sa na yáⁿ'āa chi Ndyuūs caⁿ'a yā chi ca'a yā. Ní miiⁿ canee sa tan'dúúcā 'iiⁿ'yā chi canúúⁿ yúúní. Ní canúúⁿ sá va'āī tíínūuⁿ ndúúcū daiya sa chi Isaac ndúúcū Jacob. Ní 'āā daamá nūuⁿ cuuvi yeⁿ'é yā yeⁿ'ē chí cuuvi yeⁿ'e Abraham miiⁿ. mS Ní cáávā saⁿ'ā Abraham i'téénu sa Ndyuūs, ch'iindiveeⁿ sa nduudu yeⁿ'e Ndyuūs taachi Ndyuūs yaa'ví yā Abraham. Ní yaa'ví yā saⁿ'ā chi canéé chí caⁿ'a sa táámá yáⁿ'āa chi caⁿ'a Ndyuūs chi cuuvi yeⁿ'ē sa. Ní s'neeⁿ sa yáāⁿ vaacú sa ní cuéⁿ'e sa. Ní nguɛ́ɛ́ déénu sá tií ndíí caⁿ'a sa. D Ní cáávā saⁿ'ā Noé i'téénu sa Ndyuūs ní n'giindiveeⁿ sa nduudu yeⁿ'e Ndyuūs taachi Ndyuūs yaa'ví yā cosas chi caⁿ'á yā diíⁿ yā. 'Áárá chi nguɛ́ɛ́ inaaⁿ sa cosas miiⁿ n'giindiveeⁿ sa nduudu yeⁿ'é Ndyuūs ní din'dái sa 'áámá arca chi barco ch'ɛɛtɛ ní 'íícú cuuví nanguáⁿ'āī 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'ē sa na vaacú sa. 'Túúcā Noé diiⁿ sa condenar 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'e iⁿ'yeeⁿdí 'cūū caati i'téénu sa Ndyuūs. Ní Ndyuūs didɛɛvɛ́ yā Noé chi cuuvi yeⁿ'é yā caati i'téénu sa Ndyuūs. hI Mar 'áámá 'iiⁿ'yāⁿ nduuti chi nguɛ́ɛ́ i'téénu yā Ndyuūs, Ndyuūs nguɛ́ɛ́ cunee yiinú yā 'iiⁿ'yāⁿ. Nduuti chi 'iiⁿ'yāⁿ neⁿ'é yā ndaa yā nanááⁿ Ndyuūs canee chi cu'téénu yā chi vɛ́ɛ́ Ndyuūs. Ní Ndyuūs caⁿ'a yā chi ca'a yā chi vɛ́ɛ́ chi cuuvi yeⁿ'é 'iiⁿ'yāⁿ chi n'nuúⁿ yā Ndyuūs. 6e Cáávā chi saⁿ'ā Enoc i'téénu sa Ndyuūs, nguɛ́ɛ́ ch'iī sa ti Ndyuūs candɛ́ɛ yā saⁿ'ā miiⁿ na va'ai chɛɛti nguuvi. 'Iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'é yā 'āā ntɛ́ɛ́ ndaacá yā saⁿ'ā miiⁿ ti Ndyuūs candɛ́ɛ yā saⁿ'ā miiⁿ nduucú yā. Canéé nguūⁿ na libro yeⁿ'e Ndyuūs 'tíícā: Taachi 'āā cuɛ́ɛ́ candɛ́ɛ́ Ndyuūs saⁿ'ā miiⁿ, Ndyuūs canee yiinú yā chí idiiⁿ sa. S Ní cáávā chi saⁿ'ā Abel ní i'téénu sa Ndyuūs, ca'a sa 'áámá ofrenda chí n'daacā ca nguɛ́ɛ́ ti saⁿ'a Caín miiⁿ. Ní Ndyuūs n'diichí yā chi ofrenda yeⁿ'e Abel miiⁿ ní n'daacā ca ní sta'á yā ofrenda miiⁿ. Ní Ndyuūs n'diichí yā chi Abel ní n'daāca sa. Ní cáávā chi Abel i'téénu sa Ndyuūs 'áárá chí ch'iī saⁿ'ā miiⁿ ndíí maaⁿ ní ngaⁿ'a 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'e vaadī i'téénu yeⁿ'ē sa. 5c Ní deenu yú cucáávā chi i'teenu yú Ndyuūs, chí chiiⁿ chí inaaⁿ yú ní cáávā chi Ndyuūs din'dái yā íⁿ'yeeⁿdī ní nguɛ́ɛ́ dɛ'ɛ̄ vɛɛ. C~ Ní tiempo chi 'āā chó'ōo 'iiⁿ'yāⁿ ngaⁿ'á yā chi 'iiⁿ'yāⁿ chi diíⁿ yā ntiiⁿnyuⁿ yeⁿ'e Ndyuūs ní n'dááca yā nanááⁿ Ndyuūs ti i'téénu yā Ndyuūs. ;} q Cáávā chi i'teenu yú Ndyuūs deenu yú chi seguro chi cuta'a yú yeⁿ'ē chi canee ngiinu yú. Ní deenu yú chí cuuvi cuaacu yeⁿ'e dendu'ū chi nguɛ́ɛ́ inaaⁿ yú. q|[ 'Maaⁿ ní s'uuúⁿ ní nguɛ́ɛ́ tan'dúúcā 'iiⁿ'yāⁿ chi ndaacadaamí yā yeⁿ'e Cristo ní chindai yā. Nguɛ́ɛ́ 'tíícā s'uuúⁿ. S'uuúⁿ ní i'téénu yú Cristo ní Cristo nadanguáⁿ'ai yā s'uuúⁿ.~{u &Ní ngaⁿ'a yā 'tíícā:'Iiⁿ'yāⁿ chi yeⁿ'é ní dɛɛvɛ́ yā tí i'téénu yā 'úú ní canduuchí yā cueⁿ'e daāⁿmaⁿ. Ní nduuti chi 'aama yā ndaacadaamí yā yeⁿ'é tuu'mi ní 'úú nguɛ́ɛ́ yeenú yeⁿ'e yā. ;zo %Canéé nguūⁿ na libro yeⁿ'é Ndyuūs 'tíícā:'Āā ntɛɛ 'nááⁿ tiempo ní Señor chi canéé chi ndaa ní nndaa yā. Ní 'āā ntɛ́ɛ́ cuuví 'náaⁿ yā. y  $Ní ndís'tiī ní canéé chi cuchɛɛ́ nī yeⁿ'e nducuéⁿ'ē ní diíⁿ nī nducuéⁿ'ē chi Ndyuūs neⁿ'é yā chi diíⁿ nī. Ní 'íícú cuuvi cuta'á nī yeⁿ'e chi vɛ́ɛ́ yeⁿ'é nī chi Ndyuūs caⁿ'a yā chi tée yā ndís'tiī. Ix  #Maaⁿ ní nguɛ́ɛ́ di'vaachí nī ti nguɛ́ɛ́ vɛ́ɛ́ confianza yeⁿ'é nī ndúúcū Ndyuūs caati ndúúcū chi i'téénu nī cuuvi diíⁿ nī ganar cosas chi n'daacā taavi ca. ,wQ "Ní taachi náⁿ'ā hermanos ch'eenú yā chiī chi caneé yā vácūū, ndís'tiī ní ya'áí nī hermanos s'eeⁿ. Ní taachí 'iiⁿ'yāⁿ sta'á yā nducuéⁿ'ē chi vɛ́ɛ́ yeⁿ'e nī ndís'tiī ní chichɛɛ nī yeⁿ'e nducuéⁿ'ē. Ní yeenú nī caati deenú nī chi vɛ́ɛ́ chi cuuvi yeⁿ'é nī chi n'dai taavi ca ná va'ai chɛɛti nguuvi chí cueⁿ'e daāⁿmaⁿ 'áámá cūnee yeⁿ'e nī. Rv !Náⁿ'a nī ch'eenú nī chiī ní 'cuináaⁿ nī taachi 'iiⁿ'yāⁿ sta'á yā ndís'tiī ní ngaⁿ'a taáⁿ yā yeⁿ'e ndís'tiī ní ch'eⁿ'é yā ndís'tiī nanááⁿ n'deee n'dáí 'iiⁿ'yāⁿ. Ní taachi 'tíícā diíⁿ yā ndúúcū naⁿ'ā hermanos yeⁿ'e yú neⁿ'é nī 'cueenú nī cuuvi nduucú yā. u' Maaⁿ ní n'gaacú nī yeⁿ'ē nguuvi s'eeⁿ chi 'āā chó'ōo chi caama n'diichí nī ní s'téénu nī Jesucristo, ní cuayiivi chi chɛɛ́ nī ch'eenu nī chiī yeⁿ'e tanducuéⁿ'ē dendu'ū cucáávā chi diíⁿ nī luchar yeⁿ'ē chi i'téénu nī. Dt Dɛ'ɛ̄ chúúcā ya'āī yeⁿ'e yú. Nééné 'va'a yú chi ndaa yú nanááⁿ Ndyuūs chi cānduuchi chi diíⁿ yā castigar s'uuúⁿ nduuti chi nguɛ́ɛ́ n'daacā idiiⁿ yú. Ls Deenu yú chi Señor ní ngaⁿ'a yā 'tíícā: 'Úú canéé chí ca'á castigo 'iiⁿ'yāⁿ. 'Úú idīiⁿ chi 'iiⁿ'yāⁿ nadíí'vɛ yā chiiⁿ chi diíⁿ yā chi nguɛ́ɛ́ n'daacā. Chuū dendú'ū ngaⁿ'a Señor miiⁿ: Señor miiⁿ caⁿ'á yā n'diichi yā nuuⁿndi yeⁿ'e 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'é yā. drA Maaⁿ ní nadacadíínuuⁿ yú yeⁿ'e 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ chi nguɛ́ɛ́ diíⁿ yā cuenta yeⁿ'e yuūúⁿ yeⁿ'e Cristo chí cuuví dɛɛvɛ 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ. 'Iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ ngaⁿ'a taáⁿ yā yeⁿ'e Espíritu N'dai yeⁿ'é Ndyuūs. ¿Dɛ'ɛ̄ chúúcā n'deee ca castigo vɛ́ɛ́ yeⁿ'é 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ? ;qo Deenu yú yeⁿ'e 'iiⁿ'yāⁿ chi nguɛ́ɛ́ diíⁿ yā cuenta yeⁿ'e ley yeⁿ'e Moisés. Nduuti chi vɛ́ɛ́ 'uuvī o 'iinū 'iiⁿ'yāⁿ chi ngaⁿ'ā nduudu cuaacu yeⁿ'e falta yeⁿ'é yā tuu'mi ní ch'iī 'iiⁿ'yāⁿ miiⁿ. Ní nguɛ́ɛ́ ya'ai 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ taachi ch'īi yā. opW Dámaāⁿ 'va'a yú neⁿ'e chi cunee ngiinu yú yeⁿ'e chi cuchiī. Cristo caⁿ'á yā n'diichi yā nuuⁿndi yeⁿ'ē yú ní ndúúcū yaⁿ'ā íngiichi chi cuucu tanducuéⁿ'ē 'iiⁿ'yāⁿ chi contra yeⁿ'é Ndyuūs. %oC Ní nduuti chi idiiⁿ yú nuuⁿndi caati maaⁿ yú neⁿ'e yú cuayiivi chi 'āā deenu yú nduudu cuaacu yeⁿ'é Ndyuūs tuu'mi ní 'āā ntɛɛ vɛ́ɛ́ taama ofrenda chi cuuvi ca'a yú Ndyuūs cáávā nuuⁿndi yeⁿ'e yú chi Ndyuūs divíi yā nuuⁿndi yeⁿ'e yú. nw Ní nguɛ́ɛ́ diiⁿ yú chi nguɛ́ɛ́ nduuvidaama yú chɛɛti yaācū tan'dúúcā chi diiⁿ náⁿ'a yā. Naati ca'a yú consejo 'aama yú taama yú caati deenu yú chi nguuvi chi ndaa Cristo taama vmnéⁿ'ēe 'āā snee niiⁿnuúⁿ. 7mg Ní s'uuúⁿ canéé chí inadicádíínuuⁿ yú táácā cuuvi cunnee yú 'aama yú taama yú ní dineⁿ'e yú 'aama yú taama yú ní diiⁿ yú dendu'ū chi n'daacā. \l1 Maaⁿ ní diiⁿ yú chi 'áámá canee yú ndúúcū chi ngaⁿ'a yú chi i'téénu yú caati deenu yú chi Ndyuūs caⁿ'á yā diíⁿ yā cumplir compromiso yeⁿ'e chi caⁿ'a yā chi tée yā s'uuúⁿ. k5 Maaⁿ ní canéé chí indaa yú nanááⁿ Ndyuūs ndúúcū núúⁿmáⁿ staava yeⁿ'e yú ní 'áámá canee yú ndúúcū chi i'téénu yú. Cristo miiⁿ 'āā didɛɛvɛ́ yā staava yeⁿ'e yú yeⁿ'e nuuⁿndi yeⁿ'e yú caati nguɛ́ɛ́ nadacadíínuuⁿ ca yú yeⁿ'e castigo yeⁿ'e nuuⁿndi chi diiⁿ yú. Ní nadīdɛɛvɛ yā cuerpo yeⁿ'ē yú ndúúcū nuūⁿnīⁿ dɛɛvɛ. jw Ní Jesucristo ní chiiduú ch'ɛɛtɛ ca yeⁿ'e yú ní diíⁿ yā ntiiⁿnyuⁿ yeⁿ'e yaācū yeⁿ'e Ndyuūs. \i1 Ní Jesucristo nn'guaaⁿ yā 'áámá yúúní chí n'dai ní canduuchi taachi chíí nteeⁿ yā tíínūuⁿ yeⁿ'e yaācū. Tíínūuⁿ miiⁿ ní neⁿ'e caaⁿ'maⁿ chi tan'dúúcā cuerpo yeⁿ'e maáⁿ Cristo taachí ch'īi yā, 'tíícā va. Maaⁿ ní cuuvi ndaa yú na cuarto chi yaānūuⁿ nanááⁿ Ndyuūs caavá yā. h 'Tíícā ní hermanos yeⁿ'é maaⁿ ní cuuvi nandaa yú nanááⁿ Ndyuūs na cuarto chi Dɛɛvɛ N'dai Ca na yaācū yeⁿ'é Ndyuūs ti vɛ́ɛ́ 'viich'ɛɛtíínūuⁿ yeⁿ'ē yú nanááⁿ Ndyuūs cáávā yuūúⁿ yeⁿ'e Señor Jesucristo. g Níícú taachi Ndyuūs nadich'ɛɛcú yā nuuⁿndi yeⁿ'é 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ tuu'mi ní 'āā ntɛ́ɛ́ canéé chi ca'á yā ofrendas chi 'caaⁿ'núⁿ yā 'iiti cáávā nuuⁿndi yeⁿ'e yā. Canéé chi nan'gaacu yú yeⁿ'e Ndyuūs yeⁿ'e yú %fC Ní cuayiivi ngaⁿ'á yā:'Āā ntɛ́ɛ́ nan'gaacú nuuⁿndi yeⁿ'é yā ní nguɛ́ɛ́ nducuéⁿ'ē chi diíⁿ yā chi nguɛ́ɛ́ n'daacā. eeC Chuū chi diíⁿ prometer chi diíⁿ caavá yā cuayiivi chi chó'ōo nguuvi s'eeⁿ, ngaⁿ'a Ndyuūs. Cu'neéⁿ ley yeⁿ'é na staava yeⁿ'é yā. Ní dinguúⁿ ley yeⁿ'é na vaanicadíínūuⁿ yeⁿ'é yā. d- Ní Espíritu N'dai yeⁿ'é Ndyuūs ngaⁿ'a ndúúcu yú chi nducuéⁿ'ē chuū ní cuaacu. Vmnááⁿ vmnaaⁿ ngaⁿ'a Ndyuūs chuū: ecC Ní cáávā chi Cristo ca'á yā cuerpo yeⁿ'e maáⁿ yā chi 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ n'giiⁿ'núⁿ yā 'yā 'áámá vmnéⁿ'ee nūuⁿ cáávā ofrenda tuu'mi ní Cristo diíⁿ yā chi dáámá cuuvi dɛɛvɛ́ 'iiⁿ'yāⁿ ti nadach'ɛɛcú yā nuuⁿndi yeⁿ'é yā. Ní 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ ní yeⁿ'e Ndyuūs cueⁿ'e daāⁿmaⁿ. b Maaⁿ ní Jesucristo canee ngiinú yā chi ndaa tiempo chi Ndyuūs idiíⁿ yā chi nducyaaca 'iiⁿ'yāⁿ chi contra yeⁿ'é yā canée yā maaⁿ ca'á Jesucristo tan'dúúcā chi 'áámá banco 'lííⁿ 'tiicá yā chi Jesucristo cuchɛ́ɛ yā yeⁿ'e yā. Wa' Naati Jesucristo 'áámá vmnéⁿ'ee nūuⁿ ca'á yā maaⁿ cuerpo yeⁿ'é yā chi 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ n'giiⁿ'núⁿ yā 'yā caavā ofrenda yeⁿ'e nuuⁿndi yeⁿ'e nducyáácú 'iiⁿ'yāⁿ. Ní cuayiivi cueⁿ'é yā na va'ai chɛɛti nguuvi ní ch'iindí yā na lado yeⁿ'e honor yeⁿ'é Ndyuūs chi lado tá cuaacu. i~E|{zyxwwAtts qOo\nmlpkjBihgf'dcbaa_^1\,[`ZpYXW+V!UTS:R1QONM LJIHGEECBA??=dw1gNaati nguɛ́ɛ́ diíⁿ nī 'tíícā. Ndís'tiī ngaⁿ'á nī yeⁿ'e cosas n'gɛɛtɛ chi diíⁿ nī. Ní yeenú nī yeⁿ'e nducuéⁿ'e 'cūū chi ngaⁿ'a nī chí n'gɛɛtɛ. Ní nguɛ́ɛ́ n'daacā chi diíⁿ nī 'tíícā. 03Ndís'tiī ní canéé chi caaⁿ'máⁿ nī 'tíícā. Nduuti chi Ndyuūs neⁿ'é yā chi cunduūchí tuu'mi ní diíⁿ chuū o diíⁿ cháā. i/KNdís'tiī ní nguɛ́ɛ́ dɛ'ɛ̄ vɛɛ déénu nī chi dɛ'ɛ̄ cuuvi cavyaaⁿ. ¿Dɛ'ɛ̄ vida yeⁿ'e ndís'tiī? Vida yeⁿ'é nī ní tan'dúúcā 'áámá meēeⁿ chi ngo'oó 'áámá nch'ɛɛ̄tɛ́ ní n'giinu. n.U Maaⁿ ní 'caandiveéⁿ nī nduudu chi ngaⁿ'á ngīi ndís'tiī chi ngaⁿ'a nī 'tíícā. Maaⁿnguuvi o cavyaaⁿ caⁿ'á táámá yáāⁿ ni caneé miiⁿ 'áámá nduūyū, ní diíⁿ negocio ní diíⁿ ganar. -w Dámaāⁿ vɛɛ 'áámá n'dyáⁿ'ā chi Ndyuūs chi ca'á yā ley miiⁿ ní 'tiicá ntúūⁿ Ndyuūs ní juez. Maáⁿ yā cuuvi nadinguáⁿ'ai yā 'iiⁿ'yāⁿ o cuuvi di'cuiinú yā 'iiⁿ'yāⁿ. Maaⁿ ní ndís'tiī, ¿du'u ndís'tiī chi n'diichí nī dɛ'ɛ̄ idiiⁿ táámá 'iiⁿ'yāⁿ? Nguɛ́ɛ́ deenu yú dɛ'ɛ chi cuuvi ndúúcu yú ndii cavyaaⁿ , Ndís'tiī hermanos yeⁿ'é, nguɛ́ɛ́ caaⁿ'maⁿ cúnncaa nī yeⁿ'ē 'aama nī taama nī hermanos yeⁿ'e yú. 'Āā du'ú ndís'tiī chí ngaⁿ'a contra 'áámá hermano yeⁿ'e yú o n'diichi nī nuuⁿndi yeⁿ'e hermano yeⁿ'e yú, ndís'tiī ngaⁿ'a ntúūⁿ cúnncaa nī contra ley yeⁿ'é Ndyuūs ní n'diichi nī yeⁿ'e ley miiⁿ. Ní naachi n'diichí nī yeⁿ'e ley miiⁿ tuu'mi ní diíⁿ nī ntiiⁿnyuⁿ yeⁿ'e juez ní nguɛ́ɛ́ diíⁿ nī chi ngaⁿ'a ley miiⁿ. I+  Ní 'cuɛɛtinéé ndiicuuⁿ nī nanááⁿ Señor yeⁿ'e yú ní Señor yeⁿ'ē yú ní diíⁿ yā chi n'gɛɛtɛ nī. Yeⁿ'ē chi n'diichi yú nuūⁿndī yeⁿ'e hermanos yeⁿ'e yú *1 Ndís'tiī 'iiⁿ'yāⁿ nuuⁿndíī di'vaachi maáⁿ nī ní cuɛɛcú nī ní ya'āī 'iinú nī yeⁿ'ē chi diiⁿ nī. Nguɛ́ɛ́ canee chi n'gííⁿnyuⁿ nī naati canee chi cuɛɛcú nī. Nguɛ́ɛ́ canéé chi yeenú nī naati canee chi di'vaachí maaⁿ nī. )5Ndaá nī nanááⁿ Ndyuūs ní Ndyuūs ní chí nndaa ntúūⁿ yā nanááⁿ ndís'tiī. Ndís'tiī 'iiⁿ'yāⁿ nuuⁿndíī nadidɛɛvɛ́ nī vida yeⁿ'é nī. Ndís'tiī chi vɛ́ɛ́ 'uūvī vaanicadíínūuⁿ yeⁿ'é nī, nadidɛɛvɛ́ nī staava yeⁿ'é nī. ('Tíícā canee chi s'neéⁿ nī vida yeⁿ'e maáⁿ nī na ta'á Ndyuūs. Nguɛ́ɛ́ ca'á nī lugar yááⁿn'guiinūuⁿ chi ngaⁿ'a ntiiⁿnyuⁿ sa yeⁿ'e ndís'tiī ní yááⁿn'guiinūuⁿ ní cuɛɛvii sá yeⁿ'ē nanááⁿ ndís'tiī. A'{Naati Ndyuūs nginnée yā s'uuúⁿ ní itée yā s'uuúⁿ vaadī n'dai yeⁿ'é yā s'uuúⁿ. Canéé nguūⁿ na libro yeⁿ'é Ndyuūs 'tíícā: Ndyuūs nguɛ́ɛ́ caⁿ'á yā lado yeⁿ'e 'iiⁿ'yāⁿ chi idin'gɛɛtɛ maáⁿ yā naati ca'a yā vaadī n'dai yeⁿ'é yā 'iiⁿ'yāⁿ ndiicúúⁿ. Z&-¿'Áá nadacádíínuuⁿ ndís'tiī chi diíⁿ nī chi nguɛ́ɛ́ dichíí'vɛ̄ nduudu yeⁿ'e libro yeⁿ'é Ndyuūs naachi canéé nguūⁿ 'tíícā?: Ndyuūs s'neeⁿ yā Espíritu N'dai yeⁿ'é yā chɛɛti staava yeⁿ'e yú. Ní Espíritu miiⁿ ní neⁿ'e ca chi s'uuúⁿ canee yú dámaāⁿ yeⁿ'e Ndyuūs s'uuúⁿ. Z%-Ndís'tiī 'iiⁿ'yāⁿ chi nguɛ́ɛ́ 'áámá cunee nī ndúúcū chi i'téénu nī, ¿'áá nguɛ́ɛ́ deenu ndís'tiī chi taachi caⁿ'á nī ndúúcū 'iiⁿ'yāⁿ chi nguɛ́ɛ́ i'téénu yā Jesucristo ní diíⁿ nī dendu'ū chi yeⁿ'e iⁿ'yeeⁿdí 'cūū tuu'mi ní caneé nī enemigos yeⁿ'é Ndyuūs? 'Tiicá nī. {$oNí taachi ndís'tiī ngiicá nī Ndyuūs dɛ'ɛ̄ chi neⁿ'e nī, Ndyuūs nguɛ́ɛ́ tée yā chiiⁿ chi neⁿ'e nī ti ngiicá nī dámaāⁿ caavā maáⁿ nī caati cuuvi yeenú nī. Ní nguɛ́ɛ́ n'daacā chi ngiica nī 'tíícā. #Ndís'tiī neⁿ'é nī cosas ní nguɛ́ɛ́ vɛ́ɛ́ yeⁿ'e nī. Ní cáávā chuū neⁿ'é nī 'caaⁿ'núⁿ nī 'iiⁿ'yāⁿ. Neⁿ'é nī dendu'ū chi inaáⁿ nī ní nguɛ́ɛ́ cuuvi cuta'á nī. Ní cáávā chuū nguⁿ'ú nī ní diíⁿ nī caandaá. Ní nguɛ́ɛ́ ndaaca nī chiiⁿ chi neⁿ'é nī ti nguɛ́ɛ́ ngiicá nī Ndyuūs dɛ'ɛ̄ chi neⁿ'e nī. Q" ¿Tií ngiica cosas chi caandaá chi 'tííca nguⁿ'ú nī nguaaⁿ maáⁿ nī? Ngiicā yeⁿ'e ná vaanicadíínūuⁿ yeⁿ'e maáⁿ nī ti neⁿ'e nī diiⁿ nī cosas chi nguɛ́ɛ́ n'daacā. !wNí 'iiⁿ'yāⁿ chi diíⁿ yā chi vɛ́ɛ́ vaadī 'diiíⁿ ní diíⁿ yā tan'dúúcā chí cuuⁿnú yā ndaata yeⁿ'e nducuéⁿ'ē chi cuaacu. 'Tíícā diíⁿ yā. Ní n'gui'i yeⁿ'ē nducueⁿ'ē chi cuaacu ní vaadī cuaacu.R Naati 'iiⁿ'yāⁿ chi vɛ́ɛ́ vaadi deenu yeⁿ'é yā chi yeⁿ'e Ndyuūs, tuu'mi ní vmnááⁿ vmnaaⁿ canéé chí ch'ɛɛtinéé n'daaca yā ndúúcū vida yeⁿ'é yā chi dɛɛvɛ. Cuayiivi ní diíⁿ yā chi vɛ́ɛ́ vaadī 'diīíⁿ. Ní ndiicúuⁿ yā, ní amigo yā. Ní ya'ai 'iinú yā ndúúcū 'iiⁿ'yāⁿ ní dámaāⁿ diíⁿ yā tanducuéⁿ'ē chi n'daacā. 'Āā daamá nūuⁿ 'cuaaⁿ yā nducyaaca 'iiⁿ'yāⁿ. Ní nguɛ́ɛ́ nadacádíínuuⁿ yā yeⁿ'ē chi nguɛ́ɛ́ ndaacā, ní nguɛ́ɛ́ diíⁿ yā dendu'ū chi nguɛ́ɛ́ n'daacā. !;Naachi 'iiⁿ'yāⁿ chí dínngueé yā ní diíⁿ yā nducuéⁿ'ē caava maáⁿ yā neⁿ'é yā diíⁿ yā aprovechar, tuu'mi ní miiⁿ canéé 'iiⁿ'yāⁿ chi nguɛ́ɛ́ vɛ́ɛ́ orden yeⁿ'é yā. Ní diíⁿ yā tanducuéⁿ'ē dendu'ū chi nguɛ́ɛ́ n'daacā. eCNí vaadī deenú 'cūū yeⁿ'é nī nguɛ́ɛ́ vaadī deenu chi yeⁿ'é Ndyuūs naati vaadī deenú 'cūū ní yeⁿ'e iⁿ'yeeⁿdí 'cūū ní yeⁿ'e chi nadacádíínuuⁿ yā ní yeⁿ'ē yááⁿn'guiinuuⁿ. ,QNaati nduuti chi vɛ́ɛ́ vaadī ngueēe chi ch'ɛɛtɛ ndúúcū vaadī 'caa'va na staava yeⁿ'é nī ní ndís'tiī ní nadacádíínuuⁿ nī na staava yeⁿ'é nī chi caⁿ'á nī diiⁿ nī nducuéⁿ'ē caavā maáⁿ nī diíⁿ nī aprovechar, tuu'mi ní nguɛ́ɛ́ cuuvi nadacádíínuuⁿ nī chi n'gɛɛtɛ nī. Ndíí nguɛ́ɛ́ cuuvi caaⁿ'máⁿ nī nduudu yaadi chi contra yeⁿ'ē nduudu cuaacu.   Nduuti chi vɛ́ɛ́ saⁿ'ā chi cadiinuuⁿ sa ní chi deenu nguaaⁿ ndís'tiī canéé chí cuuⁿ'miⁿ sa 'iiⁿ'yāⁿ chi cuaacu chi deenu sa ní ndiicuuⁿ sa cáávā nduudu n'dai yeⁿ'ē sa ndúúcū ntiiⁿnyuⁿ n'daāca chi diiⁿ sa. `9 Ndís'tiī hermanos yeⁿ'é, ¿'áá cúúví 'áámá yáⁿ'á yeⁿ'e n'guiidīi yááⁿ nguuvi cuuvi aceitunas yeⁿ'ē? Nguɛ́ɛ́ cuuvi. O 'aama yáⁿ'á 'lííⁿ yeⁿ'e uvas ¿áá cuuvi n'guiidīi yááⁿ nguuvi cuuvi yeⁿ'ē? Nguɛ́ɛ́ cuuvi. 'Tiicá ntúūⁿ yeⁿ'ē 'aama ndúútínaáⁿ nuūⁿnīⁿ nguɛ́ɛ́ cuuvi can'dáā nuūⁿnīⁿ diini ndúúcū nuūⁿnīⁿ yaadi. Yeⁿ'e vaadī deenu chi cuaacu nííⁿnyúⁿ chi vaadī deenu  ¿'Áá yeⁿ'ē 'áámá nduutinaaⁿ nuūⁿnīⁿ can'dáā nuūⁿnī yaāa ndúúcū nuūⁿnīⁿ yaādī? Nguɛ́ɛ́ cuuvi. M Yeⁿ'e maaⁿ cheendi ntúuⁿ yú ngaⁿ'a yú chi Ndyuūs n'daācá yā ní ngaⁿ'a taaⁿ yú ndúúcū 'iiⁿ'yāⁿ. Ndís'tiī hermanos yeⁿ'é, nguɛ́ɛ́ canéé chi cuuvi 'tíícā. Z- Ní ndúúcū maaⁿ chiiya yú dich'ɛɛtɛ yú Ndyuūs chiida yú ní ngaⁿ'a taaⁿ yú yeⁿ'e 'iiⁿ'yāⁿ chi Ndyuūs din'dái yā chi tan'dúúcā maáⁿ Ndyuūs 'tiicá din'dái yā 'iiⁿ'yāⁿ. CNaati mar 'áámá 'iiⁿ'yāⁿ nguɛ́ɛ́ cuuvi diíⁿ yā chi amansar chiiya maáⁿ yā. Ngaⁿ'a yú cosas chi nguɛ́ɛ́ n'daacā 'aara chi nguɛ́ɛ́ neⁿ'e yú. Ní ndúúcū chiiya yú ngaⁿ'a yú n'deee n'dáí chi nguɛ́ɛ́ n'daacā yeⁿ'e 'iiⁿ'yāⁿ. Ní diiⁿ yú chi cuuvi 'cuūvi yā. 3Ca'áámá ca'áámá naaⁿ 'iiti chi vɛ́ɛ́ iⁿ'yeeⁿdí 'cūū yeⁿ'ē 'iiti 'yúúdūu, yeⁿ'ē 'yaada, yeⁿ'ē cúú, 'iiti chi snúūⁿ chɛɛti nuūⁿnī'yáⁿ'ā ní nducyaaca tī saⁿ'ā cuuvi diiⁿ sa amansar ní 'āā diiⁿ sa amansar 'iiti s'eeⁿ. 9Ní chiiya yú tan'dúúcā 'áámá nguuchi yaⁿ'ā 'tíícā chiiya yú. Ní tanducuéⁿ'ē tan'dúúcā 'áámá iⁿ'yeeⁿdi chi ndiituú ndúúcū nducuéⁿ'ē chi nguɛɛ n'daacā, 'tíícā cuerpo yeⁿ'e yú cáávā chiiya yú. Ní diīiⁿ chi núúⁿmáⁿ cuerpo yeⁿ'e yú vɛ́ɛ́ nuuⁿndi yeⁿ'ē. Ní tan'dúúcā infierno chi ngiichi yaⁿ'ā 'tíícā diīiⁿ chiiya yú. Ní yaⁿ'ā miiⁿ ní diīiⁿ tan'dúúcā chi ngiichi nducuéⁿ'ē vida yeⁿ'e yú 'naaⁿ chi canee yú iⁿ'yeeⁿdí 'cūū. *M'Tiicá ntúūⁿ chiiya yú. 'Áárá chi 'áámá chi 'lííⁿ chi yeⁿ'e cuerpo yeⁿ'e yú naati ngaⁿ'a yú yeⁿ'ē n'deee n'dáí cosas chi n'gɛɛtɛ ndúúcū chiiya yú. Ní cuin'diichí nī ta 'lííⁿ chuundí yaⁿ'ā cuuvi caacyáⁿ'ā 'áámá icyáⁿ'ā ch'ɛɛtɛ. DMaaⁿ ní nadacadíínuuⁿ yú yeⁿ'e barco. 'Áárá chí ch'ɛɛtɛ ní 'yúúné taaⁿ ngéenū ní 'iiⁿ'yāⁿ cuuvi diiⁿ yā manejar barco miiⁿ cáávā 'áámá yáⁿ'á 'lííⁿ yeⁿ'ē barco miiⁿ chi canúúⁿ chɛɛti nuūⁿnīⁿ'yáⁿ'ā. Ní barco miiⁿ ngiicā naachi neⁿ'é yā. 4aCuin'diichí nī. Cu'nuūⁿ yú frenos naaⁿ 'yúúdūu ní cu'téénu tī yeⁿ'e yú. Ní nuuⁿmaⁿ cuerpo yeⁿ'e tī cuuvi diīiⁿ tan'dúúcā chi neⁿ'e yú. 3Nducyaacu yú idiiⁿ yú n'deee n'dáí faltas. Ní nduuti chi 'áámá 'iiⁿ'yāⁿ nguɛ́ɛ́ caaⁿ'máⁿ yā mar 'áámá falta tuu'mi ní 'iiⁿ'yāⁿ miiⁿ ní neené n'daacā. Ní cuuvi ngaⁿ'á ntiiⁿnyuⁿ yā yeⁿ'e nuuⁿmaⁿ cuerpo yeⁿ'e maáⁿ yā. b ?Ndís'tiī hermanos yeⁿ'é nguɛ́ɛ́ canéé chi cuuví 'yaaⁿ maestros yeⁿ'e yaacū nguaaⁿ ndís'tiī. Deenú nī chi Ndyuūs diitu n'diichí yā nuuⁿndi yeⁿ'e maestros miiⁿ nguɛ́ɛ́ ti ndís'tiī.  Ní tan'dúúcā cuerpo yeⁿ'e yú taachi nguɛ́ɛ́ canéé espíritu yeⁿ'e yú ndúucū ní n'díí, 'tiicá ntúūⁿ taachi i'téénu yú Ndyuūs ní nguɛ́ɛ́ n'daacā idiiⁿ yú, chiiⁿ chi i'téénu yú cunéé tan'dúúcā chi n'díí.7g'Tiicá ntúūⁿ táⁿ'ā Rahab chi ndúúcu tá 'yaaⁿ saⁿ'ā, Ndyuūs ní diíⁿ yā cuenta yeⁿ'e tá chi n'daacā tá. Ní Ndyuūs sta'á yā táⁿ'ā chi cuuvi yeⁿ'é yā caava chi n'daacā diiⁿ tá. N'daata miiⁿ 'cuuⁿ tá saⁿ'ā s'eeⁿ chi ndaā n'de'ei n'de'ei saⁿ'ā chi Ndyuūs dichó'o yā. Ní táⁿ'ā miiⁿ dicho'ō tá saⁿ'ā s'eeⁿ táámá yúúní taachi vɛ́ɛ́ peligro yeⁿ'ē sa. R Maaⁿ ní cuuvi n'diichí nī chi Ndyuūs cuta'á yā 'iiⁿ'yāⁿ chi cuuvi yeⁿ'é yā nguɛ́ɛ́ dámaāⁿ caava chi i'téénu yā 'yā naati 'tiicá ntúūⁿ caavā chi din'daāca yā. c ?Ní chiī cuaacu chi canée nguūⁿ na libro yeⁿ'é Ndyuūs 'tíícā: Abraham s'téénu yā Ndyuūs ní Ndyuūs ní diíⁿ yā cuenta chi Abraham ní n'daaca yā. Ní Ndyuūs sta'á yā Abraham chi cuuvi yeⁿ'é yā cáávā chi i'téénu yā Ndyuūs. Ní 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ ngaⁿ'á yā chi Abraham miiⁿ ní amigo yeⁿ'é Ndyuūs. a ;¿'Áá nguɛ́ɛ́ deenú nī chi Abraham i'téénu yā Ndyuūs ní ch'iⁿ'í yā 'iiⁿ'yāⁿ chi i'téénu yā caavā chiiⁿ chi diíⁿ yā? Ní Abraham nééné i'téénu yā Ndyuūs caavā chi diíⁿ yā.  }Maaⁿ ní nadacadíínuuⁿ nī yeⁿ'e tiempo chi 'āā chó'ōo yeⁿ'e chiida yú chi nguuvi Abraham chi yeⁿ'e ndaata yeⁿ'e yú. Ndyuūs inadach'ɛɛcú yā nuuⁿndi yeⁿ'é yā cáávā ntiiⁿnyuⁿ chi diíⁿ yā taachi ca'á yā daiyá yā Isaac lado yeⁿ'e ofrenda nanááⁿ na nátaī cáávā chi 'caaⁿ'núⁿ yā daiyá yā naati nguɛ́ɛ́ ch'īi sa. M Díí 'iiⁿ'yāⁿ chi chɛɛchí tiīiⁿ chi nguɛ́ɛ́ neⁿ'e di cu'téénu di. Nduuti chi 'áámá 'iiⁿ'yāⁿ i'téénu yā Ndyuūs ní nguɛ́ɛ́ din'daacá yā tuu'mi ní diíⁿ yā tan'dúúcā chi nguɛ́ɛ́ i'téénu yā. Ní vaadī i'teenu yeⁿ'é yā cūnee tan'dúúcā chi n'díí 'tíícā cunéé. B}'Āā i'téénu di chi vɛ́ɛ́ 'áámá n'dyáⁿ'ā Ndyuūs. N'daacā chi i'téénu di 'tíícā. 'Tiicá ntúūⁿ 'yááⁿn'guiinūuⁿ i'téénu sa ní n'duuvi sa ti 'va'ā sa. Nduuti chi 'áámá yā ngaⁿ'á yā ngii yā s'uuúⁿ 'tíícā: Díí ngaⁿ'a di chi i'téénu di Ndyuūs naati 'úú idiíⁿ nducuéⁿ'ē chi n'daacā. 'Úu ngaⁿ'á ngīi 'iiⁿ'yāⁿ miiⁿ: Dii ch'iⁿ'i di 'úú tan'dúúcā chi cuuvi cu'téénu yú Ndyuūs ní nguɛ́ɛ́ n'daacā cuuvi diiⁿ yú. 'Úú ch'iⁿ'í dii chi i'teenú Ndyuūs caavā chi n'daācā idiíⁿ. q[Ní 'tiicá ntúūⁿ yeⁿ'e chiiⁿ chi i'teenu yú Ndyuūs. Nduuti chi 'áámá 'iiⁿ'yāⁿ nguɛ́ɛ́ din'daacá yā cáávā chi i'téénu yā Cristo tuu'mi ní chííⁿ chí i'téénu yā tan'duucā chi cosa chi n'díí. Nduuti chi n'diichi yú hermano o hermana miiⁿ ní ngaⁿ'a yú ngii yú 'yā: Dii cueⁿ'e di ndúúcū vaadī 'diiíⁿ. Nan'guɛɛcundii di ní che'e di. Ní nguɛ́ɛ́ ca'a yú hermano o hermana miiⁿ yeⁿ'e yú chi che'é yā o catecai caavā chi diíⁿ yā tapar, tuu'mi ní, ¿dɛ'ɛ̄ chíí'vɛ̄ chi ngaⁿ'a yú ngii yú hermano o hermana yeⁿ'e yú 'tíícā? )KMaaⁿ ní nadacadíínuuⁿ yú yeⁿ'e 'áámá hermano o hermana yeⁿ'e yú chi nguɛ́ɛ́ vɛ́ɛ́ catecai yā ní nguɛ́ɛ́ vɛ́ɛ́ chi che'e yā. Ndís'tiī hermanos yeⁿ'é, ¿dɛ'ɛ̄ dichíí'vɛ̄ 'áámá 'iiⁿ'yāⁿ chi ngaⁿ'á yā chi i'téénu yā Jesucristo ní nguɛ́ɛ́ diíⁿ yā cosas chi n'daacā? ¿Áá cuuví nanguaⁿ'ai yā nduuti chi ngaⁿ'á yā chi i'téénu yā 'tíícā? ,Q 'Iiⁿ'yāⁿ chi nguɛ́ɛ́ neⁿ'e ya'ai 'iinú yā 'iiⁿ'yāⁿ 'tiicá ntúūⁿ Ndyuūs nguɛ́ɛ́ neⁿ'e ya'ai 'iinú yā 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ taachi n'diichí yā nuuⁿndi yeⁿ'é yā. 'Iiⁿ'yāⁿ chi ya'ai 'iinú yā 'iiⁿ'yāⁿ ichɛ́ɛ yā taachi Ndyuūs n'diichí yā nuuⁿndi yeⁿ'é nducyaaca 'iiⁿ'yāⁿ. 'Iiⁿ'yāⁿ chi i'téénu yā Ndyuūs diíⁿ yā ntiiⁿnyuⁿ yeⁿ'é Ndyuūs c? Ní ndís'tiī ní canee chi caaⁿ'máⁿ nī n'daacā ní din'daacá nī tan'dúúcā chi ngaⁿ'a ley yeⁿ'é Ndyuūs ti ley miiⁿ n'diichi s'uuúⁿ. Ní ley miiⁿ diīiⁿ chi cuuvi nanguáⁿ'āī s'uuúⁿ. D Ndyuūs chi ngaⁿ'a yā 'tíícā: Nguɛ́ɛ́ caⁿ'á di ndúúcū n'daataá o sáⁿ'ā chi nguɛ́ɛ́ yeⁿ'e di, Ndyuūs miiⁿ 'tiicá ntúūⁿ ngaⁿ'a yā: Nguɛ́ɛ́ 'caaⁿ'nuⁿ di 'iiⁿ'yāⁿ. Maaⁿ ní nduuti chi 'aama 'iiⁿ'yāⁿ nguɛ́ɛ́ caⁿ'á yā ndúúcū n'daataá o saⁿ'ā chi nguɛ́ɛ́ yeⁿ'e yā naati ch'iiⁿ'núⁿ yā 'iiⁿ'yāⁿ 'āā nguɛ́ɛ́ diíⁿ yā chi ngaⁿ'a ley yeⁿ'é Ndyuūs. wg Ní ndúútí chi 'áámá 'iiⁿ'yāⁿ nguɛ́ɛ́ diíⁿ yā chi ngaⁿ'ā 'áámá 'lííⁿ chuundi yeⁿ'e ley yeⁿ'é Ndyuūs tuu'mi ní caneé yā tan'dúúcā chi nguɛ́ɛ́ diíⁿ yā mar 'áámá chi ngaⁿ'ā ley miiⁿ. $~A Ní ndúúti chi ndís'tiī nguɛ́ɛ́ dáámá daamá nūuⁿ dinéⁿ'e nī nducyaaca 'iiⁿ'yāⁿ tuu'mi ní dinuuⁿndi nī. Ní nguɛ́ɛ́ diíⁿ nī tan'dúúcā chi ngaⁿ'ā ley yeⁿ'é Ndyuūs. Ley miiⁿ n'giⁿ'i chi ndís'tiī ní vɛ́ɛ́ nuuⁿndi yeⁿ'é nī. ,}QNduuti chi ndís'tiī cuaacu nííⁿnyúⁿ diíⁿ nī tanducuéⁿ'ē chi ngaⁿ'a ley yeⁿ'é Ndyuūs chi 'tíícā canéé nguūⁿ na libro yeⁿ'é yā: Dinéⁿ'e di 'iiⁿ'yāⁿ niiⁿnuuⁿ vaacu di tan'dúúcā chi neⁿ'e dī maaⁿ dī, tuu'mi ní n'daacā idiiⁿ dī. R|¿'Áá nguɛ́ɛ́ 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ chi cunncáā ngaⁿ'a yā yeⁿ'é chi duuchi yeⁿ'e Cristo chí n'daacā? Ní Cristo yeⁿ'e yú yaa'ví yā ndís'tiī chi cuuvi yeⁿ'é yā ndís'tiī. +{OMaaⁿ ní ndís'tiī maáⁿ nī s'néeⁿ nī 'iiⁿ'yāⁿ chi ndaachií yā chi nguɛ́ɛ́ vɛ́ɛ́ yeⁿ'e yā ná lugar chi nguɛ́ɛ́ n'daacā. ¿'Áá nguɛ́ɛ́ 'iiⁿ'yāⁿ 'cuiica chí idi'vaachí yā ndís'tiī ní icandɛ́ɛ yā ndís'tiī nanááⁿ 'iiⁿntyéⁿ'ē? %zCNdís'tiī hermanos yeⁿ'é chi neⁿ'é taavi, 'caandiveéⁿ nī chiiⁿ chi ngaⁿ'á. Ndyuūs ndɛɛvɛ́ yā 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'ē iⁿ'yeeⁿdí 'cūū chi pobre yā chi cuuvi 'cuiicá yā ndúúcū chi i'téénu yā. Ní vɛ́ɛ́ chi cuuvi yeⁿ'é yā naachi Ndyuūs caaⁿ'máⁿ ntiiⁿnyúⁿ yā ti chuū Ndyuūs ngaⁿ'á yā chi ca'á yā nducyaaca 'iiⁿ'yāⁿ chi neⁿ'é yā Ndyuūs. gyGtuu'mi ní nguɛ́ɛ́ diíⁿ nī chi dáámá daamá nūuⁿ 'iiⁿ'yāⁿ nguaaⁿ ndís'tiī. Ní n'diichí nī 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ chɛɛ chi n'daacā, ní nguɛ́ɛ́ n'daācā chiiⁿ chi nadacádíínuuⁿ nī. x'ní neⁿ'e cá nī 'iiⁿ'yāⁿ chi n'daacā catecaí yā, ní ngaⁿ'á nī ngii nī 'iiⁿ'yāⁿ mii: N'diī cun'dií nī lugar chi n'daacā ca; ní ngaⁿ'á nī ngii nī saⁿ'ā chi ndaachíī: N'diī cuééndiinú nī cuaaⁿ la'tiī o 'cundií nī na yiivɛ, Hw N'diichí nī. Taachi ndaá 'áámá 'iiⁿ'yāⁿ nguaaⁿ ndís'tiī taachi nduuvidaamá nī ní 'iiⁿ'yāⁿ miiⁿ canúúⁿ nduu tá'a yā 'áámá chi ntá'āa yeⁿ'e 'dííⁿnguāaⁿ ní n'daacā catecai yā, ní 'tiicá ntúūⁿ ndaá táámá 'iiⁿ'yāⁿ chi ndaachíí yā ní ndiicúū catecai yā, pv [Ndís'tiī hermanos yeⁿ'é chi maaⁿ ní i'téénu nī Señor Jesucristo yeⁿ'e yú chi dɛɛvɛ́ ngii yeⁿ'é yā, ndís'tiī canéé chí diíⁿ nī chi 'āā dáámá daamá nūuⁿ nducyaaca 'iiⁿ'yāⁿ nanáaⁿ nī. u 'Iiⁿ'yāⁿ chi neené i'téénu yā ní didɛɛvɛ staava yeⁿ'é yā ní nguɛ́ɛ́ vɛ́ɛ́ nuuⁿndi yeⁿ'é yā nanááⁿ Ndyuūs chiida yú ní 'tíícā diíⁿ yā. Nginneé yā da'cáiyāa nguá'āa ndúúcū n'daataá nguá'āa taachi n'geenu yā ngii. Ní 'iiⁿ'yāⁿ miiⁿ ní nguɛ́ɛ́ diíⁿ yā cosas yeⁿ'ē iⁿ'yeeⁿdí 'cūū chi nguɛ́ɛ́ n'daacā.t Ní nduuti chi 'aama ndís'tiī ngaⁿ'á ni chi i'téénu nī Ndyuūs ní nguɛ́ɛ́ candɛɛ́ nī cuidado yeⁿ'e chi ngaⁿ'á nī tuu'mi ní nginnche'ei maáⁿ nī ndís'tiī. Ní nguɛ́ɛ́ dichíí'vɛ̄ chi ngaⁿ'á nī chi i'téénu nī Ndyuūs. Ks Naati 'iiⁿ'yāⁿ chi nn'gaacú yā chiiⁿ chi n'giindiveéⁿ yā ní nadacádíínuuⁿ n'daacá yā yeⁿ'e ley chi nduudu cuaacu miiⁿ yeⁿ'é Ndyuūs, tuu'mi ní nduudu cuaacu miiⁿ cuuví nadinguáⁿ'āī 'iiⁿ'yāⁿ. Ní 'iiⁿ'yāⁿ miiⁿ canéé chi 'caandiveeⁿ cá yā nguuvi nguuvi. Ní nguɛ́ɛ́ dámaāⁿ n'giindiveéⁿ yā naati diíⁿ yā chiiⁿ chi ngaⁿ'ā, tuu'mi ní cuuvi yeenú yā ndúúcū chi diíⁿ yā. ,r SInaáⁿ yā maáⁿ yā tan'duucá yā 'tíícā. Ní cuayiivi nguɛ́ɛ́ nn'gaacu yā tan'duucá yā 'áárá chi n'diichí yā maáⁿ yā na 'áámá espejo. q Nduuti chi 'áámá 'iiⁿ'yāⁿ n'giindiveéⁿ yā nduudu cuaacu miiⁿ ní nguɛ́ɛ́ diíⁿ yā chiiⁿ chi ngaⁿ'ā tuu'mi ní 'iiⁿ'yāⁿ miiⁿ tan'dúúcā 'áámá 'iiⁿ'yāⁿ chi inaáⁿ yā maáⁿ yā na 'aama espejo, 'tiicá yā. Sp !Naati canéé chí diíⁿ nī chiiⁿ chi ngaⁿ'ā nduudu cuaacu miiⁿ. Nguɛ́ɛ́ dámaāⁿ chi 'caandiveéⁿ nī ni nguɛɛ diiⁿ nī. Ní nguɛ́ɛ́ cannche'éí maáⁿ nī ndís'tiī. o Ní cáávā nducuéⁿ'ē chuū canee chí divíi nī yeⁿ'é tanducuéⁿ'ē chi nguɛɛ n'daācā chi nadacádíínuuⁿ nī. Ní nguɛ́ɛ́ diíⁿ nī cosa chi nguɛɛ ndaacā. Ní 'caandiveéⁿ nī nduudu cuaacu chí i'téénu nī ní canee na staava yeⁿ'é nī. Ní ndiicuuⁿ nī. Ní vɛ́ɛ́ poder yeⁿ'e nduudu cuaacú 'cūū chi cuuvi dinguáⁿ'ai alma yeⁿ'é nī. }n u'Iiⁿ'yāⁿ chí induuvi taáⁿ yā nguɛ́ɛ́ n'daacā diíⁿ yā yeⁿ'e chi vaadī cuaacu yeⁿ'é Ndyuūs. m Maaⁿ ní ndís'tiī hermanos chi neⁿ'e taaví 'aama 'aamá nī canee chi 'cuɛɛtinéé yaáⁿ ní chi 'caandiveéⁿ nī naati nguɛ́ɛ́ maaⁿ n'chɛɛtɛ́ caaⁿ'máⁿ nī. Ní nguɛ́ɛ́ maaⁿ n'chɛɛtɛ nūuⁿ nduuvi taáⁿ nī. gl INí Ndyuūs tee yā vida s'uuúⁿ cáávā chi i'teenu yú nduudu cuaacu yeⁿ'é yā. Ní diíⁿ yā tan'dúúcā chi maáⁿ yā neⁿ'e yā diiⁿ yā. Ní 'íícú s'uuúⁿ chi i'teenu yú, tan'dúúcā 'áámá cosecha chi vmnááⁿ vmnaaⁿ yeⁿ'e nducuéⁿ'ē chi din'dái yā 'tíícā s'uuúⁿ. Yeⁿ'e vaadī cuaacu yeⁿ'é Ndyuūs 4k cNducuéⁿ'ē chi n'daacā ní dɛɛvɛ chi Ndyuūs itée yā s'uuúⁿ chiiⁿ ní ngíícá cuaaⁿ 'niiⁿnuⁿ. Chiiⁿ ní yeⁿ'e Ndyuūs. Ndyuūs din'dái yā tanducuéⁿ'ē dɛɛvɛ yeⁿ'ē nanguuvi. Ndyuūs nguɛ́ɛ́ n̄'daaⁿ yā tan'dúúcā 'áámá 'daaⁿ'nūⁿ chí n̄'daaⁿ. j 7Ndís'tiī hermanos yeⁿ'é chi neⁿ'e taaví. Nguɛ́ɛ́ ca'a nī lugar 'iiⁿ'yāⁿ chi cannche'éí yā ndís'tiī chi dinuuⁿndí nī. li SNí taachi diíⁿ yā chiiⁿ chi neⁿ'é yā diiⁿ yā chi nguɛ́ɛ́ n'daacā tuu'mi ní dinuuⁿndí yā. Ní taachi ch'ɛɛtɛ ca nuuⁿndi miiⁿ tuu'mi ní 'cuiinū ní diīiⁿ chi 'cuūvi yā cueⁿ'e daāⁿmaⁿ. Hh  Taachi 'iiⁿ'yāⁿ inadicadíínuuⁿ yā chi maáⁿ yā neⁿ'é yā diiⁿ yā cosa chi nguɛɛ n'daacā tuu'mi ní vɛ́ɛ́ nuuⁿndi yeⁿ'e yā ní diíⁿ yā chi nguɛɛ n'daacā. g } Taachi ndaā nanááⁿ ndís'tiī cosa chí diīiⁿ chí di'vaachí ndís'tiī chi neⁿ'é nī diiⁿ nī chi nguɛɛ n'daācā, nguɛ́ɛ́ canéé chí nadacadíínuuⁿ nī chi Ndyuūs diíⁿ yā chuū caati mar 'áámá 'iiⁿ'yāⁿ cuuvi di'vaachí yā yeⁿ'e Ndyuūs chi Ndyuūs diíⁿ yā cosa chi nguɛɛ n'daācā. Ndíí nguɛ́ɛ́ ndúú cuuvi dinuuⁿndí Ndyuūs. Ndíí nguɛ́ɛ́ ndúú Ndyuūs di'vaachí yā yeⁿ'e 'iiⁿ'yāⁿ chi diíⁿ yā cosa chi nguɛ́ɛ́ n'daācā. $f C Dɛ'ɛ̄ chúúcā yeenu 'iiⁿ'yāⁿ chi ichɛɛ́ yā tanducuéⁿ'ē taachi n'geenu yā ngii. Taachi chɛɛ́ yā yeⁿ'ē tanducuéⁿ'ē tuu'mi ní Ndyuūs tée yā 'iiⁿ'yāⁿ chi canduuchí yā cueⁿ'e daāⁿmaⁿ. 'Tíícā Ndyuūs ngaⁿ'á yā chi caⁿ'á yā ca'a yā 'iiⁿ'yāⁿ vida cueⁿ'e daāⁿmaⁿ tan'dúúcā chi 'aama corona yeⁿ'e 'iiⁿ'yāⁿ chi dinéⁿ'e yā Ndyuūs. =e u Taachi can'dáā 'yáⁿ'ā ní 'áámá 'í'nūuⁿ tuu'mi ní tí'í yaatā ní naāndā yeⁿ'ē chingééⁿ ní 'āā ntɛɛ vɛ́ɛ́ naandā ti ch'iinu. 'Tiicá ntúūⁿ 'iiⁿ'yāⁿ chi 'cuiica ní 'cuiinú yā ndúúcū vaadī 'cuiica yeⁿ'é yā. Canéé chí cuchɛɛ yú yeⁿ'e nducuéⁿ'ē ^d 7 'Iiⁿ'yāⁿ chi 'cuiicá yā canéé chi yeenú yā taachí Ndyuūs diíⁿ yā chi nguɛ́ɛ́ 'cuiicá yā. 'Iiⁿ'yāⁿ chi 'cuiica miiⁿ ní tan'dúúcā naāndā yeⁿ'e yaātā chi 'cuiinu, 'tiicá yā. c  Ní hermano yeⁿ'ē yú chi nguɛ́ɛ́ ch'ɛɛtɛ ca ní canéé chi yeenú yā taachi Ndyuūs nginneé yā 'iiⁿ'yāⁿ. }b u'Iiⁿ'yāⁿ miiⁿ vɛ́ɛ́ 'uūvī vaanicadíínūuⁿ yeⁿ'é yā. Maaⁿ ní neⁿ'é yā diiⁿ yā 'áámá cosa, cuayiivi ní taama cosa. 'Iiⁿ'yāⁿ miiⁿ nguɛ́ɛ́ canée yā ndúúcū 'áámá vaanicadíínūuⁿ yeⁿ'e yā. a  'Áámá 'iiⁿ'yāⁿ chi ngiica yā Ndyuūs ní nguɛ́ɛ́ cu'téénu yā chi Ndyuūs caⁿ'á yā tée yā dɛ'ɛ̄ vɛɛ, tuu'mi ní 'iiⁿ'yāⁿ miiⁿ nguɛ́ɛ́ cūnee ngíínú yā chi Ndyuūs caⁿ'á yā tée yā 'iiⁿ'yāⁿ dɛ'ɛ̄ vɛɛ. ` Canéé chí caacá nī Ndyuūs ní cu'téénu nī Ndyuūs chi caⁿ'á yā tée yā ndís'tiī. Taachi nguɛ́ɛ́ cu'téénu nī chi Ndyuūs nguɛ́ɛ́ caⁿ'á yā ca'a yā chiiⁿ chi ngiicá nī tuu'mi ní ndís'tiī tan'dúúcā nuūⁿnīⁿ'yáⁿ'ā taachi olas yeⁿ'ē indɛ́ɛ̄ yaācū chi candɛ́ɛ́ 'yúúné cuaaⁿ lácūū cuaaⁿ lácāā, 'tíícā ndís'tiī. Y_ -Ndúútī chi 'áámá ndís'tiī deenú nī chi nguɛ́ɛ́ deenú nī tuu'mi ní canéé chí caacá nī Ndyuūs chi itée yā vaadī deenu. Ndyuūs ca'a yā n'deee n'dáí vaadī deenu yeⁿ'é yā nducyáácá 'iiⁿ'yāⁿ. Ní nguɛ́ɛ́ n'gaa'vá yā ndúúcū 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'ē chi n'deēe vueltas caaca yā Ndyuūs. 2^ _Ní canéé chi candɛ́ɛ nī cuidado chi cuchɛɛ́ nī yeⁿ'e nducuéⁿ'ē chi di'vaachi ndís'tiī ní cuuvi 'cuɛɛtinéé n'daacá nī ní diiⁿ cá chí n'daaca nī. Ni 'āā vɛ́ɛ́ nducuéⁿ'ē necesidades yeⁿ'é nī. Ní Ndyuūs tée yā ndís'tiī cosas chi n'dai yeⁿ'é yā. ] Caati déénu nī chuū chi taachi ndaā n'deee n'dáí chi idi'vaachí yeⁿ'e nī ní n'daacā idiíⁿ nī, ch'iⁿ'í nī chi i'téénu nī Jesucristo ní ch'iⁿ'i ntúuⁿ nī chi cuuvi cuchɛɛ́ nī yeⁿ'e tanducuéⁿ'ē ndúúcū paciencia. |\ sNdís'tiī hermanos yeⁿ'é, canéé chi yeenú nī taachi ndaā n'deee n'dáí chi idi'vaachí yeⁿ'e nī. &[ I'Úú Santiago 'úú ni 'úú idiíⁿ ntiiⁿnyuⁿ yeⁿ'e Ndyuūs ní yeⁿ'e Señor Jesucristo. Idinguúⁿ carta 'cūū ní dicho'ó: Ndaí ndís'tiī ndúúcū 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'e ndu'ū ndiichúúví tribus chi familias chi yeⁿ'e ndaata Israel chi s'nééⁿ 'muuⁿ chi s'nééⁿ miiⁿ ndii núúⁿmáⁿ íⁿ'yeēⁿdī. Ndyuūs ca'á yā vaadī deenu 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ chi i'téénu yā 'yā Zy Neⁿ'é chi Ndyuūs tée yā nducyaaca ndís'tiī nducuéⁿ'ē vaadī n'dai yeⁿ'é yā. 'Tíícā cuuvi. Y Maaⁿ ní caaⁿ'máⁿ nī 'iiⁿ'yāⁿ chi ngaⁿ'a ntiiⁿnyuⁿ yeⁿ'é nī ndúúcū nducyaaca 'iiⁿ'yāⁿ chi i'téénu yā Jesucristo: N'daí ndís'tiī, caaⁿ'máⁿ nī. 'Iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'e país Italia: N'daí ndís'tiī, ngaⁿ'a yā. X/ Yaa'ví ndís'tiī chi cadiinúúⁿ nī chi Timoteo hermano yeⁿ'ē yú 'āā ntɛ́ɛ́ canee sa vácūū. Ní ndúúti chi niiⁿnuⁿ niiⁿnuⁿ ndaa sa nanáaⁿ 'úú tuu'mi 'úú ní candɛɛ́ saⁿ'ā taachi ndaá nanááⁿ ndís'tiī ní n'diichí ndís'tiī. 8Wi Ndís'tiī hermanos yeⁿ'é ngiicá ndís'tiī chí cuchɛɛ́ nī ndúúcū nduudu chi ngi'cueéⁿ ti nguɛ́ɛ́ 'yaaⁿ idinguúⁿ na carta miiⁿ yeⁿ'é ndís'tiī. oVW Neⁿ'é chi Ndyuūs yeⁿ'e vaadī 'diīiⁿ tée yā ndís'tiī nducuéⁿ'ē chi n'dai yeⁿ'é yā chi nguɛ́ɛ́ yeⁿ'é nī. Ní cuuvi n'daí nī ti ndís'tiī cuuvi diíⁿ nī chiiⁿ chi neⁿ'é Ndyuūs chi diíⁿ nī. Ní neⁿ'é chi Ndyuūs diíⁿ yā cáávā nducyaaca yú nducuéⁿ'ē chi neⁿ'é yā diíⁿ yā cáávā Jesucristo. Caⁿ'a yú chi ch'ɛɛtɛ ca canéé Cristo ní n'dɛɛvɛ́ ngii yā cuéⁿ'é daāⁿmaⁿ cueⁿ'e daāⁿmaⁿ. 'Tíícā. :Um Maaⁿ ní Ndyuūs ní yeⁿ'ē vaadī 'diīiⁿ, maaⁿ Ndyuūs miiⁿ nadin'duuchí yā Jesucristo yeⁿ'ē yú yeⁿ'ē nguaaⁿ tináⁿ'ā chi Jesucristo miiⁿ Pastor chi ch'ɛɛtɛ n'dai chi diíⁿ yā cuidado s'uuúⁿ chi tan'dúúcā 'iiti cuūchī yeⁿ'é yā. Ní Jesucristo yeⁿ'ē yú ndúúcū yuūúⁿ yeⁿ'é yā diíⁿ yā chi 'áámá cūnee compromiso chi Ndyuūs diíⁿ yā ndúúcū 'iiⁿ'yāⁿ. uTc 'Úú ngiicá ndís'tiī chi taachi ngaⁿ'angua'á nī, ngiicá nī Ndyuūs chi tée yā lugar 'nū chi niiⁿnuúⁿ nūuⁿ cuuví nandaá ní cuneé ndúúcū ndís'tiī. Di'viicú yā ndís'tiī ní dicho'ó yā, n'dai ndís'tiī MS Maaⁿ ní caaⁿ'maⁿngua'á nī cáávā nús'uu ti nadacadiinúúⁿ 'nū n'daacā na staava yeⁿ'é 'nū ní neⁿ'é 'nū 'cuɛɛtinéé n'daacá 'nū yeⁿ'e nducuéⁿ'ē dendu'ū. fRE Cu'neeⁿveéⁿ nī nduudu yeⁿ'é 'iiⁿ'yāⁿ chi ngaⁿ'a ntiiⁿnyuⁿ yeⁿ'é nī. Cu'téénu nī yeⁿ'é yā chi ngaⁿ'a yā caati 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ diíⁿ yā cuidado yeⁿ'ē staava yeⁿ'é nī. 'Iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ canéé chi nca'á yā cuenta nanááⁿ Ndyuūs yeⁿ'ē ntiiⁿnyuⁿ chi diíⁿ yā. Diiⁿ núúⁿ yiiⁿnu nī chi ngaⁿ'a yā caati yeenú yā diíⁿ yā ntiiⁿnyuⁿ yeⁿ'é yā. Ti nduuti chi nguɛ́ɛ́ diíⁿ nī 'túúcā nguɛ́ɛ́ yeenú yā ní nguɛ́ɛ́ diíⁿ nī aprovechar yeⁿ'ē ntiiⁿnyuⁿ chi diíⁿ yā cáávā ndís'tiī. (QI Nguɛ́ɛ́ cuuvi 'náaⁿ nī chi din'daacá nī ní nneé nī 'aamá nī taamá nī caati chuū ní ofrenda yeⁿ'é nī chi 'túúcā Ndyuūs neⁿ'e yā. P Ní cáávā chuū canee yú chi dich'ɛɛtɛ yú Ndyuūs cucáávā Jesucristo. Ní taachi dich'ɛɛtɛ yú Ndyuūs chuū ní ofrenda chi canee chi ca'a yú Ndyuūs. Ní canéé chi ca'a yú gracias Ndyuūs cáávā Jesucristo ndúúcū nduudu yeⁿ'ē yú. FO Caati nguɛ́ɛ́ vɛ́ɛ́ 'áámá yáāⁿ chi 'áámá cūnee cáávā s'uuúⁿ naati in'nuuⁿ yú 'áámá yáāⁿ ch'ɛɛtɛ chi 'áámá cūnee chi vɛ́ɛ́ tiempo chi cuchiī. WN' Maaⁿ ní caⁿ'a yú tan'dúúcā chi cueⁿ'e Jesús 'áámá lado yeⁿ'ē yáāⁿ ní 'cueenu yú cuuvi tan'dúúcā chi ch'eenú yā chiī ní cuuvi 'cuinaaⁿ yú tan'dúúcā chi 'cuinaáⁿ yā. jMM Ní 'tiicá ntúūⁿ Jesucristo ch'īi yā cuaaⁿ dáámí cheendi va'āī yeⁿ'e yáāⁿ Jerusalén ní 'íícú cuuvi dɛɛvɛ́ yā 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'e nuuⁿndi yeⁿ'é yā ndúúcū yuuúⁿ yeⁿ'e maáⁿ yā. 8Li Chiiduú ch'ɛɛtɛ ca yeⁿ'e judíos chi Israel s'eeⁿ taachi ch'iiⁿ'núⁿ yā 'iiti cáávā ofrenda yeⁿ'e nuūⁿndī candɛ́ɛ yā yuūúⁿ yeⁿ'é 'iiti chɛɛti cuarto chi nguuvi Dɛɛvɛ naati cuerpo yeⁿ'ē 'iiti miiⁿ ní ngiichí yā 'áámá lado yeⁿ'ē yáāⁿ yeⁿ'é yā. tKa Deenu yú chi chiiduú s'eeⁿ chi diíⁿ yā ntiiⁿnyuⁿ yeⁿ'e yaācū yeⁿ'é yā nguɛ́ɛ́ cuuvi che'é yā yuūtɛ̄ yeⁿ'e nátai yeⁿ'e 'iiti chi ch'iiⁿ'núⁿ yā cáávā ofrenda yeⁿ'e yú ti ofrenda yeⁿ'e yú ní 'āā vi'í caā ti i'teenu yú Jesucristo. Ní Jesucristo miiⁿ ní ch'īi yā chi lado yeⁿ'e ofrenda yeⁿ'e yú. 7Jg Cuin'diichí nī ndís'tiī. Nguɛ́ɛ́ 'caandiveéⁿ nī ndúúdú 'naⁿ'a chi n̄'dááⁿ ndúúcū yeⁿ'ē chi che'e yú. N'daacā ca chi staava yeⁿ'é nī canéé n'daacā chi cuuvi cuta'á nī fuerzas yeⁿ'ē nducuéⁿ'ē chi n'dai taavi chi Ndyuūs itée yā ndís'tiī. Staava yeⁿ'é 'iiⁿ'yāⁿ nguɛ́ɛ́ diiⁿ aprovechar nduuti chi chiindiveéⁿ yā nduudu n̄'dááⁿ ndúúcū yeⁿ'e chi che'e yú. B}rg\QF;0%~~~~~~~~~~~~x~l~`~T~H~<~0~$~~ ~}}}}}}}}}}}|}p}d}X}L}@}4}(}}}||||||||||||u|i|]|Q|E|9|-|!|| {{{{{{{{{{{{y{n{b{V{J{>{2{&{{{zzzzzzzzzzz~zrzfzZzNzBz6z*zzzyyyyyyyyyyyywyky_ySyGy;y/y#yy xxxxxxxxxxxx{xoxcxWxKx?x3x'xxxwwwwwwwwwwwwtwhw\wPwDw8w,w ww vvvvvvvvvvvvyvmvavUvIv=v1v%vv vuuuuuuuuuuu}uqueuYuMuAu5u)uuuttttttttttttutit]tQtEt:t.t"tt sssssssssssszsnsbsVsJs>s2s&sssrrrrrrrrrrr~rrrfr[rOrCr7r+rrrqqqqqqqqqqqqwqkq_qSqGq;q/q#qq pppppppppppp{popcpXpLp@p4p(pppooooooooooootoho\oPoDo8o,o oonnnnnnnnnnnnxnln`nTnHn^2^&^^^]]]]]]]]]]]~]r]g][]O]C]7]+]]]\\\\\\\\\\\\w\k\_\S\G\;\/\#\\ [[[[[[[[[[[[|[p[d[X[L[@[4[([[[ZZZZZZZZZZZZtZhZ\ZPZDZ8Z,Z!ZZ YYYYYYYYYYYYyYmYaYUYIY=Y1Y%YY YXXXXXXXXXXX~XrXfXZXNXBX6X*XXXWWWWWWWWWWWWvWjW^WRWFW;W/W#WW VVVVVVVVVVVV{VoVcVWVKV?V3V'VVVUUUUUUUUUUUUtUhU\UPUDU8U,U UUTTTTTTTTTTTTyTmTaTUTIT=T1T%TT TSSSSSSSSSSS}SqSeSYSMSAS5S)SSSRRRRRRRRRRRRuRjR^RRRFR:R.R"RR QQQQQQQQQQQQzQnQbQVQJQ>Q2Q&QQQPPPPPPPPPPPPPPxPnPdPZPPPFPH2H&HHHGGGGGGGGGGGGsGgG[GOGCG7G+GGGFFFFFFFFFFFFxFlF`FTFHFC2C&CCCBBBBBBBBBBBBsBgB[BOBCB7B+BBBAAAAAAAAAAAAwAkA_ASAGA;A/A#AA A@@@@@@@@@@@|@p@d@X@L@@@4@(@@@????????????t?h?\?P?D?8?,? ??>>>>>>>>>>>>x>l>`>T>I>=>1>%>> >===========}=q=e=Y=M=A=5=+= == <<<<<<<<<<<<<{929&999888888888888s8g8[8O8C878+888777777777777x7l7`7T7H7<707$77 766666666666}6q6e6Y6M6A656)666555555555555v5j5^5R5G5;5/5#55 444444444444{4p4d4X4L4@444(444333333333333t3h3\3P3D383,3 33222222222222y2m2a2U2I2=212%22 211111111111~1r1f1Z1N1D191.1#11 1000000000000~0s0h0]0R0G0<000$00 0///////////|/p/d/X/L/A/5/)///............u.i.].Q.E.9.-.!.. ------------z-n-b-V-J->-2-&---,,,,,,,,,,,~,s,g,[,O,C,7,+,,,++++++++++++w+k+_+S+G+<+0+$++ +***********|*p*f*[*P*E*:*/*$***)))))))))))))t)i)])Q)E)9)-)!)) ((((((((((((y(m(b(V(J(>(2(&((('''''''''''~'r'g'['O'C'7'+'''&&&&&&&&&&&&w&k&_&S&G&;&/&#&& %%%%%%%%%%%%|%p%d%X%L%@%4%(%%%$$$$$$$$$$$$t$h$]$Q$E$9$-$!$$ ############y#m#a#U#I#?#4#)###"""""""""""""y"n"c"X"M"B"7","!"" "!!!!!!!!!!!|!p!d!X!L!@!4!(!!! u i ] Q E 9 - !  znbVJ>2&~rfZNB6*wk_SG;/# |pdXL@4(ui]QE9-! wlaVK?3'th\PD8, ~sh]RG<1&znbVJ>2&sg\PD8, ymaUI=1% }rfZNB6*xmbWLA6+   l l  l  l  l  l  l  l  l   l   l   l   l   l  l  l  l  l  l  l  l bQ bP bO bN bM bL bK bJ b I b H b G b F b E bD bC bB bA b@ b? b>  b= b< b; b: b9 b8 b7 b6 b5 b4 b3 b2 b1 b 0 b / b . b - b , b+ b* b) b( b' b& b%  b$ b# b" b! b  b  b  b  b  b b b b b b b  b b b b b  b  b  b  b  b b b b b b b  b b b b  b  b  b  b  b b b b b b b  b  b  b  b  b  b  b  b  b   b   b   b   b   b  b  b  b  b  b  b  b X X X X X X  X  X  X  X  X X X X X X X  X X X X X X  X  X  X  X  X X X X X X X  X  X   X   X   X   X  X  X  X  X  X  X  X N N N N N N N N N N N N N N N N  N  N  N  N  N N N N N N N  N N N N N N N  N  N  N  N  N N N N N N N  N N  N  N  N  N  N N N N N N N  N N N N N N N N N  N  N  N  N  N N N N N N N  N  N   N   N  N  N  N  N  N  N  N D { D z D y D x D w D v D u D t D s D r D q D p D o D n D m D l D k  D j D i D h D g D f D e D d D c D b D a D ` D _ D ^ D ] D \ D [ D Z D Y D X D W D V D U D T D S D R  D Q D P D O D N D M D L D K D J D I D H D G D F D E D D D C D B D A D @ D ? D > D = D < D ;  D :  D 9  D 8  D 7  D 6  D 5  D 4  D 3  D 2  D 1  D 0  D /  D .  D -  D ,  D +  D *  D )  D (  D '  D &  D %  D $  D #  D "  D !  D  D   D   D  0  0  0  0  0  0  0  0  0  0 0 0 0 0 0  0  0  0  0  0  0  0  0  0 0! 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0  0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0  0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0  0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0  0  0  0  0  0  0  0  0  0  0  0  0  0  0  0  0  0  0  0  0  0   0 ~  0 }  0 | & & & & & & & & & & & & & & & & &  & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & &  & &  & ~ & } & | & { & z & y & x & w & v & u & t & s & r & q & p & o & n & m & l & k & j & i & h & g & f & e & d & c & b  & a & ` & _ & ^ & ] & \ & [ & Z & Y & X & W & V & U & T & S & R & Q & P & O & N & M & L & K & J & I & H & G & F & E  & D & C & B & A & @ & ? & > & = & < & ; & : & 9 & 8 & 7 & 6 & 5 & 4 & 3 & 2 & 1 & 0  & /  & .  & -  & ,  & +  & *  & )  & (  & '  & &  & %  & $  & #  & "  & !  &  &   &   &   &   &   &   &   &   &   R  Q  P  O  N  M  L  K  J  I  H  G  F   E  D  C  B  A  @  ?  >  =  <  ;  :  9  8  7  6  5  4  3  2  1   0  !/  .  -  ,  +  *  )  (  '  &  %  $  #  "  !                                                                                                                                                                                                                                                            ~ } |  { z y x w  v  u  t  s  r q p o n m l k  j  i  h  g  f  e  d  c  b  a  `  _   ^   ]   \   [   Z  Y  X  W  V  U  T  S  R                               : 9 8 7 6 5 4 3 2 1 0 / . - , + * ) ( ' & % $ # " !       ~ } | { z y x w v u t s r q  p  o  n  m  l k j i h g f e  d (c 'b &a %` $_ #^ "] !\  [ Z Y X W V U T S R Q P O N M L K J I  H  G  F  E  D C B A @ ? > =  <  ;  :  9  8  7  6  5  4  3  2  1  0   /  .  -  ,  +  *  )  (  '  &  %  $  #  "  !                                     "  !                                                             !                                                                                                                          ( ' & % $ # " !                               ~  } | { z y x w v  u  t  s  r  q p o n m l k j  i  h  g  f  e  d c b a ` _ ^ ]  \ [ Z Y X W V U T  S  R  Q  P  O N M L K J I H  G F E D C B A @ ? > =  <  ;  :  9  8 7 6 5 4 3 2 1  0 / . -  ,  +  *  )  ( ' & % $ # " !                                                                                                                       , + * ) ( ' & % $ # " !                                                                                                                                             ~ }  | #{ "z !y  x w v u t s r q p o n m l k j i h g f  e  d  c  b  a ` _ ^ ] \ [ Z  Y X W V U T S R Q P O N M L K J I H  G  F  E  D  C B A @ ? > = <  ; (: '9 &8 %7 $6 #5 "4 !3  2 1 0 / . - , + * ) ( ' & % $ # " !                     & % $ # " !                                        ) ( ' & % $ # " !                                                                          " !                                        ( ' & % $ # " !~  } | { z y x w v u t s r q p o n m l k  j  i  h  g  f e d c b a ` _  ^ )] (\ '[ &Z %Y $X #W "V !U  T S R Q P O N M L K J I H G F E D C B  A  @  ?  >  = < ; : 9 8 7 6  5 4 3 2 1 0 / . - , + * ) ( ' &  %  $  #  "  !           4  3  2  1  0  /  .  -  ,  +  *  )  (  '  &  %  $  #  "  !                                                                                                                                                                                   0  /  .  -  ,  +  *  )  (  '  &  %  $  #  "  !                                                                 ~  +}  *|  ){  (z  'y  &x  %w  $v  #u  "t  !s  r  q  p  o  n  m  l  k  j  i  h  g  f  e  d  c  b  a  `  _  ^  ]  \  [  Z  Y  X  W  V  U  T   S (R 'Q &P %O $N #M "L !K  J I H G F E D C B A @ ? > = < ; : 9 8  7  6  5  4  3 2 1 0 / . - ,  + <* ;) :( 9' 8& 7% 6$ 5# 4" 3! 2 1 0 / . - , + * ) ( ' & % $ # " !                                                             * ) ( ' & % $ # " !                                        % $ # " !                                                               ~ } | { z y x  w /v .u -t ,s +r *q )p (o 'n &m %l $k #j "i !h  g f e d c b a ` _ ^ ] \ [ Z Y X W V U  T  S  R  Q  P O N M L K J I  H  G  F  E  D  C  B  A  @  ?  >  =  <  ;   :   9   8   7   6  5  4  3  2  1  0  /  . ]k|pdXL@4(~~~~~~~~~~~~u~i~]~Q~E~9~-~"~~ }}}}}}}}}}}}z}n}b}V}J}>}2}&}}}|||||||||||||v|j|^|R|F|:|.|"|| {{{{{{{{{{{{{{o{c{W{K{?{3{'{{{zzzzzzzzzzzztzhz\zPzDz8z,z zz yyyyyyyyyyyyyymybyVyJy>y2y&yyyxxxxxxxxxxx~xsxgx[xOxCx7x+xxxwwwwwwwwwwwwwwkw_wSwGw;w/w$ww wvvvvvvvvvvv}vqvevYvMvAv5v)vvvuuuuuuuuuuuuuuiu]uQuEu:u.u"uu ttttttttttttztntbtVtJt>t2t&tttsssssssssss~srsgs[sOsCs7s+sssrrrrrrrrrrrrwrkr_rSrGr;r/r#rr qqqqqqqqqqqq|qpqdqXqLq@q4q(qqqpppppppppppptphp\pPpDp8p-p!pp ooooooooooooyomoaoUoIo=o1o%oo onnnnnnnnnnnnntnin^nSnHn=n2n'nnnmmmmmmmmmmmmzmnmbmVmJm>m2m&mmmllllllllllllslgl[lOlCl7l+lllkkkkkkkkkkkkxklk`kTkHkf4f)fffeeeeeeeeeeeeeyeneceXeMeAe5e)eeeddddddddddddudid]dQdFd:d.d"dd cccccccccccczcpcecZcOcDc9c.c#cc cbbbbbbbbbbb~brbfbZbNbBb6b*bbbaaaaaaaaaaaawaka_aSaGa;a/a#aa ````````````|`p`d`X`L`@`4`(```____________u_i_]_Q_E_9_-_!__ ^^^^^^^^^^^^}^r^g^\^Q^F^;^0^%^^^]]]]]]]]]]]]]v]k  -  ,   +   *   )   (   '  &  %  $  #  "  !       _   ^   ]   \   [  Z  Y  X  W  V  U  T  S                                                                                                                                                                                      ~  } | { z y x w v  u  t  s  r  q  p  o  n  m   l   k   j   i   h  g  f  e  d  c  b  a  `               ~ } | {  z y x w v u t  s  r  q  p  o n m l k j i h  g f e d c b a ` _ ^  ]  \  [  Z  Y X W V U T S R  Q P O N M L K J I H G F E  D  C  B  A  @ ? > = < ; : 9  8  7  6  5  4  3  2  1  0  /  .  -  ,   +   *   )   (   '  &  %  $  #  "  !      2  1  0  /  .  -  ,  +  *  )  (  '  &  %  $  #   "  !                                                                                                                                                                                                                                 (  '  &  %  $  #  "  !                                                          ~   }  ' |  & {  % z  $ y  # x  " w  ! v  u   t   s   r   q   p   o   n   m   l   k   j   i   h   g   f   e   d   c  b  a  `  _  ^   ]   \   [   Z   Y   X   W   V   U   T   S   R   Q   P   O   N   M   L   K   J   I   H   G  F  E  D  C  B   A   @   ?   >   =   <   ;   :  9  8  7  6  5  4  3  2  1  0  /  .   -  ,  +  *  )  (  '  &  %  $  #  "  !                                                                                                                                                                    l l l l l l l l l l  l  l  l  l  l l l l l l l  l l l l l l  l  l  l  l  l l l l l l l  l l l l l l l l l l l l l l l  l  l  l  l  l l l l