SQLite format 3@ ~(@h~(- ~`D~~`i%!indexverses_indexversesCREATE UNIQUE INDEX verses_index on "verses" (book_number, chapter, verse)wItableversesversesCREATE TABLE "verses" ("book_number" NUMERIC, "chapter" NUMERIC, "verse" NUMERIC, "text" TEXT){UtablebooksbooksCREATE TABLE "books" ("book_color" TEXT, "book_number" NUMERIC, "short_name" TEXT, "long_name" TEXT)=_tableinfoinfoCREATE TABLE info (name TEXT, value TEXT) 2|dM2-regionPapua New Guinea'right_to_leftfalse)strong_numbersfalse/russian_numberingfalselanguageSaposa)chapter_stringChapter:#edescriptionU Vurungan Rof Foun Ten Gov Nane Jisas Krais |uQ: ~~~~~y~S~1~}}}}}}l}N}1}|| +#ff7c80VegVegiaun Tapokaa#00ff00JutJut'#00ff003JnFafofopis Jon!#00ff002JnFafuan Jon##00ff001JnVaamuan Jon##00ff002PetFafuan Pita%#00ff001PetVaamuan Pita#00ff00JemJemis#ffff00HibHiburu#ffff00FlmnFilimon#ffff00vTaiTaitus'#ffff00l2TimFafuan Timoti )#ffff00b1TimVaamuan Timoti$1#ffff00X2TesFafuan Tesalonaika%3#ffff00N1TesVaamuan Tesalonaika#ffff00DKolKolosi #ffff00:FilFilipai #ffff000EfeEfeses #ffff00&GalGalesia #ffff002Ko2 Korin #ffff001Ko1 Korin#ffff00RouRoum"/#00ffffBinBinun Tan Amaraav#ff6600JonJon#ff6600LukLuke#ff6600MarMak#ff6600MatMatiu#ffcc99 = -D e&j}}|6{Ezyyx+v~utrr"qpoImlvjikh ged=;d9o8j6B4G32q1/.-G,n+K))Z('&%#|!, WA)T  vb&6ee Eye, sai te tsue ronyo na ka to, nyo gima tsue tsuk ir a vainy vavaajets tana monaagits to ma gima sovaar ir a mimi ri. Nyo tsue rou a ka to tana saa mi kaa em fapoopoan nar vainy ton: vainy tsitsikoor, gen vainy ton mamataguas iny a ka, gen vainy ton kakarainy sei ka tsuri, ana vainy ton fafaatouf kaisa. Sai to te pon finy romi ma sovaar vaare ir a vainy vavaajets to ari, te opaar non tsumi ma naus osing a monaagits tovei. dy Nainy te kirkir naa nyo tsumi muan, nyo tsue of matuami ma sovaar vaare mi fapoopoan nar vainy tsitsikoor tovei. OcSai tovei ara ma mamagat tana ka te kat bus e Krais tsura, ana ara ma faareir a taa Jiu to te nom ravainy ror yis tamuan tsuar. Famanat vaare yam ta mes fapoopoan namami ma kat yan kat to te kat kat fatatabiny ya muan, ito tan kat iny koma iring iny a mesmes an kat iring vavajia, a sikia, ara ma kaa tana man an kat taabos. ?bwFaarei non a taa Jiu ma nom ravainy yis faavot, koman a numaa tsuar tana saa a koinykoiny tan Guainy iny Fakats Fatabin a sikia ma kaa me tu yis nan, jesan kan, ami ma nom ravainy fo aveto faavot te kaa non fapoopoan namami ma kaa iny taabos mi rin gum iny vainy fafaaman faarei raror vainy taabos u fasito ten Krais, tana saa a tsunei siip tan Guainy iny Fakats Fatabin tsura e Krais te mat bus en, sa pats mami tan aveto faavot tsumi. aTe gim non ma toobing tsumi ma tenoor pinpin iny a tsivom tan nainy te kaa non a mes a aveto naa to fapoopoan namami. Eye ami nat rom tan a ka te tsue of rara ya. “A ar kakaii tsun nan yis te kat fatsub non koinykoiny faavot.” Sa faarei non, to te kaa fi non a mes naa to fapoopoan namami a kat kat fatatabiny ton aveto, ayei kat fifiiring non a gum iny vainy fafaaman faavot. `!Ami ma fakei fajesa osing naa ya na gum am faan iny naa towa ten Satan ma kat fifiiring ya na puan ya ma takopis osing yan aveto tsunia, ai Gov te saup fatabiny a aaven ya onot non tan nainy te kat non a Tsunaun vaatsuk tana vainy faavot te tabin fatabin mi non Ya. C_Tovei, kat yam a ka to: ami ma vaaguam faavot tana asangan a Tsunaun, faarei varonyo te mumua maromi tan vaaguam fifiisen vaminyo, ana parits a reits tana Tsunaun te kaa fiisen mamimi. g^GTo tsonyo, kainon to te gim fi non puainy mes tsonyo ma kaa fiisen mamimi na aya, a aave vanyo kaa fiisen mamiromi, ana nyo kat bus fakats tsonyo ma fakei fajesa osing ami na mes to ayei faarei varonyo te kaa rou na aya. ] Sa kat fei mi kaa babainy rom ana mi pon fi rom nei amin vainy karap to? Sikia, ami ma reesik am susuiny matan iny ton kat tovei, tana isen a mes to fapoopoan namami te kat finy yan aveton iring vavajia ovei to, mi ma fakei fajesa osing ya na gum tsumi. =\ uA isen a mes te tsue of vanyo na ka to, kaa minon a isen a mes fapoopoan nana gum iny vainy fafaaman tsumi te kat, kat iny tsikoor, an kat to ayein iring vavajia ovei, iton vainy vavaajets te oraav fiisok ror ma kat ya, i tovei, a mes to ayei fipisui fatatabin minon e fatsinan, e natsun taman ya fatoobing. 0[YSai tovei, u koman tsun tsumi ma pisainy ta sanaan te kat fi ronyo ei te ruak naa ronyo naa. Fiisia, mi komainy varonyo ma naa fiisen me na auwei nimau ka iny fasaraa mami faarei non a taman te faan iny non a fasaraa tana guei tsunia, ge mi koman varonyo ma naa me nyo te vegiau faarof tsumi? Jio, vatsvats yam a tsivom ai nyo te naa me fiisen men koma tamee ma tsue of anyo min mangiir tsian tsonyo te kaa non tsumi.ZNongoiny yam a ka to, nainy te tagaa ot iny non e Gov a toto nana mes, mesapan onot ror ma inainy fanatnat iny e Gov te tagaa ot rarori, sikia ma tana sanaan to te vegiau tsun non ya, san e Gov fainy non ya na parits a reits ma vovou iny yan kat tavaron Tsunia. kYOSana nyo naa mirou tovei tsun, ito te koman fi non a Tsunaun ma naa minyo, ana nyo te nai tagaa ir a vainy to te pon iny ror a tsivor, faarei raror vainy karap to te onot ror ma kat patsukainy ta ka, ge arin vevegiau fiisok. GXMesapan tsumi na aya, pon fi nei, nyo tsugainy naa mirou, a nak matuami, tana saa nyo oraav rou ma vegiau tsumi, tana fo patang naa to. Ana ri fapaas to na tsivor ri tenoor fiisok to. Nyo kirkir a foka to, tsonyo tsugainy rou ma farejiaf mami, a sikia, sana nyo, komainy faatsuts maromi na foka, kat faarei maromin fuainy guei tsonyo, to te mangiir fiisok ronyo, nSU Nainy te tsue fifiiring maromam a vainy, mam biny fatabiny rarori fiisen men vegiaun rof. Ana mam faarei rom a moor kaa minon a nungan, ge faarei non a fo viirak sanging vavis ror namaan sa tanik patsukan me muan sa onot roman. }Rs Mam binun faparits rom mam te siiva, ma nom amam ta painy moni kainy foiny ta ka iny faakouts mamam. Tan nainy te sak maromam a mesapan u vegiau, mam gim rom ma fatanai rari, a sikia, mam faparits tsun rarori, mam te rangats e Gov ma faakouts rari. Nainy te kat fatafisuan maromam a vainy vavaajets, mam gim rom ma fatanai rari, mam tsutsun fareits faamo patsukan marom. Q# Onot non tan ar nainy tovei tsun mam nai ves rom mam te iinyu. Ana sikia ma fafakap nan a foka to, amam sikia ma kaa me tu raarav tu onot iny vau. Ana vainy rarapits fifiiring maromam. Ana mam taan vavis rom tana fo fan faarei rom vainy sagoor, a sikia ta fan tsuri. P Ana mesapan pon maromam amaraav faarei rom vainy piou, tana saa mam binun rom ten Krais. Sana mi pon iny maromin vainy nat, ito te fakats fi romi nei, mi onot rom ma kat a fo mamatsiny ka, tana saa ami fasito iny rom e Krais. A mesapan pon maromam faarei rom vainy tameruts tana binun tsumam iny pokei faruak nan vegiau tana vainy, ma vovou iny ari ya. Sana mi pon iny rom a tsivom vainy parits an reits. Mi pon iny rom min vainy rof, ana vainy ma fatsiitsii mami, sana mam faarei rom a ka babainy tsun matar a fo kinai. O' Sai te gima kat fi non nei, tana saa, tana tatagaa tsonyo, Gov fakaa mamam faarein amaraav, sikia ma kaa me tu asangan vaarik tana fokinai, ana vainy fakats maromam faarei rarom vainy sikia ta rof namamam, onot tsun non tan atsun famat ravaa, ai tana saa amam faarei rom a ka to te tagei ror a vainy er oor matuamam. A fokinai te tagei maromam fifiisen mi ror fuainy morena, ana vainy faavot kan. ,NQAmi ma fakats faparits vaare na fo nat tsuam, sana mi kat bus finy ya nei, ami kat faarei me na mes a masun ito te gim pis non Aaven Taabos ma fafaatsuts ya. Mi kat fi nei, tsumi pon fi rom nei to te nom fi min fo fifaan tan Aaven Taabos, te faan iny Ya tana vainy. Ami kat faarei to te tabin fatabin bus name Krais ana Ayei tanik iny tagaa ot iny to na monaagits tovei, ana mi tanik kan to iny tagaa ot fifiisen mi Ya, sana mam, a sikia. Eye, u man ovei, nyo komainy maromi ma tagaa ot bus, ma tagaa ot faavot amam amaraav fifiisen mamimi. M tana saa Gov gima faan mamin gumgum ma faaroiny amin tsoiny mumua tsumi. San e Gov te faan manyi na fo mamatsiny ka te kaa mirom anyi, ami ma tenoor vaare, men kat nan kat iny pisainy tsoiny mumua, tana saa Gov faan mami na fo mamatsiny ka te kaa miromi. MLVamuinyasiny fafaaman tsonyo, tan fo mamatsiny ka to, to te tsue nyo te pon fi ror a vainy tan fuainy tsoiny mumua tsuri, nyo faatok mami na tsivou ai Apolos kan ma faakouts mami, ai tan kat to ayei, to te tagei fi varomi mam a ina fuan tsoiny mumua, mi onot rom ma arasan iny a kifon a ka to te tsue na ka, “To te faaroiny romin tsoiny mumua tsumi, ami ma vovou iny a ka to te kirkir en koman Vegiau Ten Gov.” Ai tan kat to aya, a sikia ta isen tsumi nai tenoor vavis non, ana ya te fatsiitsii na mesmes a tsoiny mumua faarei non ya te karap fafisfis iny non a mesmes, K/To sana mi ma faaroiny vaare ta mes, to te kat faarof fi non ya na binun tsuan ge na sikia tabuiny fagum non e Gov nainy kat vaatsuk tana vainy ito, tan nainy te naa minon a Tsunaun ma kat Yan vaatsuk tana vainy. Ayei nai pokei faruak non fakats te takop non komar a vainy tana arasan. Ai tan nainy to ayei, Gov nai tsue iny paparaa non ten sei na mes ee, tamainy non a tafan tana binun to te kat ya. eJCKainon to te gim fi ronyo ma natiny ta ka ta iring tana binun tsonyo, te sikia non ma faarei vanyo na mamanaat. A isen tsun to te faaroiny a ka te kat faarof fi ronyo na binun tsonyo ge na sikia, a Tsunaun tsun Tsivon. I/Sai tovei mi pon fi rom nei te toobing non tsumi ma faaroiny mamimam fuainy tsoiny mumua, to te kat faarof fi romam a binun tsumam ge na sikia. Sai to tan fakats tsonyo, a sikia ma kat fuainy, ito tsonyo, to te pon fi romi nei, ge na vainy tana fo mes a fo fan te pon fi rori tsonyo. Eye! Nyo gima tagaa rou puau, nyo te faaroiny ta ka, nyo kat rou a binun a rof ge na iring to te pon fi romi tsonyo. nHUNainy te tagei romin tsoiny tatagaa ot to ayei ito te fafaason fi ror a vainy tsunia, tsunia te kat a binun tana tsunaun, vaamuan nana ka tsunia ma kat tovei, ayei ma suu faman iny a binun tsunia ya te manaats a tsunaun tsunia. FG A sanaan to ayei, ma tagei fi mamam a vainy to, amam tsoiny binun ten Krais, to te tatagaa ot iny rom kat iny favaanan iny a foka to te tatakop muan sen Gov gima tsue pokei of ya na vainy. XF)tana saa, amin fasito fatoobing ten Krais, ai Krais kan a fasito ten Gov.E!Fo tsoiny mumua faarei raror ere Pol me Apolos ai Pita, te fafaakouts maromi. Ana fo mamatsiny kan saavits tana monaagits tovei fasito iny romi. A toto na suu fasito kan iny romi, ai Gov saup fatabiny bus kan mami tana mat a suu. A fo mamatsiny kan savits tan nainy roman, to te kaakaa rora an fo mamatsiny kan saavits tan nainy te naa minon vou, a fo mamatsiny ka to ari, fasito bus iny romi, D9Kat non san ta mes tenoor vavis iny a tsoiny mumua to te onot non ma faakouts mami. A sikia ta kifon ta ka ma sainy vavis ami tan ta fo tsoiny mumua to an ta ka ta fo rof, to te poo minon tan ta mes ge ta ka iny faakouts mami, tana saa, a fo mamatsiny ka te fasito bus iny ami. VC%Ana mes pis a ka te kirkir bus iny ya koman Vegiau Tsunia,“A Tsunaun natiny non a foka to te fakats rora vainy tana monaagits to, sa faarei non a ka babainy tsun.” (Kooma Iny Vadou 94.11) gBGtana saa, a ka te pon iny ror vainy vavaajets tana monaagits to, tagei faarei rori na nat a rof te faarei non, piou ovei matan e Gov. Te faarei tsuiny kainy non to te kirkir bus iny ya koman Vegiau Ten Gov, sa tsue na ka,“Gov nom a nat tana vainy vavaajets tana monaagits to sa faatok rari, faarei raror vainy piou ovei.” (Job 5.13) JA Kat non san ta isen gam iny a tsivon! Ito te fakats fi non ta isen ta mes fapoopoan namami, faarei non ayei na nat fiisok to te fakats fi ror vainy vavaajets tana monaagits tovei, ayei ma faonot tan fakats fi nei, ayei na nat fiisok, ma fakats ya na foka to te fafakats fi non e Gov, sa ayei nat vaarik iny non ya, @}Sai to te rurei ravainy non ta mes a numaa taabos ten Gov, ito te amus fi non yan vainy fafaaman ten Krais tan fanaginy tsue tan fafaatsuts gam tsunia ge tan vovou iny kat iny tsikoor, Gov nai fakajiei non a mes to ayei, tana saa a numaa ten Gov, tovei, u vainy fafaaman ten Krais, arin taabos an fasito Tsunia fatoobing, ana mi patsukan te faarei rom a numaa taabos to ayei. k?OA kifon a ka ma arasan iny amin fapapaar nana fatsun numaa to, eye mi nat em, teeva, ami faarei rom a numaa to te fagum fuainy en ana taabos ka iny vovou tsun iny koman ten Gov, an Aaven Taabos ten Gov te kaa aave mami. .>UAi to te tagei finy non e Krais a binun tana mes a iring sa akoor en, ayei kan gim non ma nom oiny ta tafan ta rof tsuan, a sikia ovei. Ayei faarei non a mes to te sof naa non koman guaf an guaf te akoor ravainy a binun tsunia, sana ayei nai tafuts osing minon guaf to ayei me na toto tsuan. "==To te tagei finy non e Krais a binun tana mes a rof ana savits sa gima akoor, Ayei nai tafainy non a mes to ayei tana binun a rof ana savits te kat ya. x<i A fo viir binun to te kat kat ror isiseiny mes, nai tapokaa fa'arasan non tan Nainy te kat non e Krais vaatsuk Tsunia, tana fo mamatsiny ka faavot, tana saa, Ayei kat non vaatsuk tana binun te kat bus isiseiny mes, ana Ayei te faatok rari, ito te rof fi non ya ge iring fi non ya. Sa faarei non a vaasip to te vabinun me na tsoiny fatsun numaa, sa fatsuiny a numaa ana ya tanaf mi towan guaf, ma tagaa ya, a saf a rof ana savits nan ya na, sa gima akoor, ana saf a iring nan ya sa akoor en na. %;C Nainy te binun ror tsoiny fatsun numaa, ma fakap ari na numaa ten Gov, ari binun faarof ror tan fafaatsuts iny a man, ri te faan iny vegiau rof tana sanaan iny faason ten Krais, ana ri te faatok iny kat rof tsuar, faarei te bibinun mirorin gol gen silva gen fats mamarof foiny nan yan nai jias, ma fatsuiny ari na numaa ten Gov. Ana mesapan sikia ma bibinun faarof, tana saa ari sikia ma tamomots faarof a fo fifaatsuts tsuar, an kat tsuri, ri te fafapaas pinypiny a tsivor faarei non te bibinun fiisen mirorin nau ge na aufing gen gotof. :} tana saa, Gov te fagum bus e Jisas Krais Ayei tsun Tsivon, ana Ayei faarei non a poon nana numaa, an ta isen ta mes sikia non ma fagum pis naa ta mes ta poon nana numaa patsun Ya, a sikia, Ayei tsun a isen to te kat fatavaroiny rarora matan e Gov. r9] Tana koma ree'un ten Gov to, sa jiats vaminyo ma binun tana numaa to ayei, to tsonyo fagum faarof ovei na poon nana numaa men fats faarei rou a tsoiny fatsun numaa na nat fiisok, ai tovei a mesmes a tsoiny fatsun numaa te fagovet pis naa non tan binun patsun a poon nana numaa to ayei. San isiseiny tsoiny fatsun numaa to ma tamomots faarof to te fatsun numaa fi non ya, ito, ayei ma tamomots faarof a ka te faatsuts iny non ya, ana ayei ma pangis geinygeiny vaaren fifaatsuts ten Krais, G8 To sami ma natiny a ka to, Gov Ayei na isen tsun to na karap, tana saa Ayei jiats mamam ma binun faavot tana binun Tsunia. Ai Gov Ayei na isen to te fasito marom anyi, faarei tsuiny non a taman tanun te fasito iny non tanun tsuan. Ai Gov Ayei na isen to te binun fiisen marom anyi, faarei tsuiny non a tsoiny fatsun numaa te fatsuiny fi non ya na numaa tsuan. Nyo komainy faatok maromi tan fo tsoiny binun ten Gov, ma tamomots faarof a binun to te faan iny Ya tsuri, Ami na fokinai to ari, to te fasito iny rom e Gov, te faarei rom a numaa to te kat e Gov ma kaa Ya gagon. 79Ana mes pis a ka, a isen a tsoiny binun te tanik non a binun, ana mesmes te fagovet pis naa tana binun to ayei, ana binun to te kat kat ror isiseiny mes, ton senviir karap tsun. Tan kat to aya Gov nai tafainy raror isiseiny tsoiny binun to ari tan kat tana binun to te kat ari. F6Sa mi ma natiny a binun te kat a mes to te tanik finy ya na binun, a sikia ma kaa na karap, ge jesan kan tana binun te kat a mes to te fagovet fin naa ya na binun, ana sikia kan ma kaa na karap, sana binun to te kat non e Gov a ka na kaatsian fiisok, tana saa e Gov tsun a isen to te fagiainy non fua ma gian en ya. P5Kainon to tsonyo na isen a mes to te tanik a binun ten Gov fapoopoan namami, ana nyo na vaamuan nana mes to te favaanan iny Vurungan Rof nane Krais naa tsumi, sa faarei non a mes te reev fua koman tan tanun, ai Apolos fagovet pis naa to tana binun ten Gov fapoopoan namami sa fafaatsuts fatsiainy pis mami yan fifaatsuts ten Krais, an tana sanaan te koman fi maromi Gov ma kaa mi, sa faarei non a mes te tsiiun fua na aurom, Gov tsun na isen to ayei te kat non a binun to ma taan faarof ya, faarei non puputaa, ana nuaf, ana ruat to te kat non fua to ma gian faarof ya koman tanun. 4Fiisia, mi ma fakats vaare Pol me Apolos faarei rarorin vainy karap. Amam tsoiny binun tsun ten Gov, to te favaanan of maromin Vurungan Rof Tsunia, ma faaman ami ten Krais. Isiseiny mes to tsumam te kat non a binun to te faan iny a Tsunaun tsumam ma kat ya. X3)Ka to ayein man, tana saa tan nainy te tsue non a mes, “Anyo vovou rou e Pol,” ana mesmes a mes te tsue na ka, “Nyo vovou rou e Apolos,” ami kaa faarei tsuiny rom vainy vavaajets tana monaagits to. |2qtana saa ami vovovou iny rom kat tan puainy mes tsun to, to te tatagaa ot iny non ya, ana kifon a ka to tsonyo tsue rou, tana saa, ami fifitsufainy, mi vatsitsien fifiisen mito na mesmes, sa faatok iny non a ka ami vovovou iny rom kat tan puainy mes tsun to te tatagaa ot iny non ya, faarei rarom mes vainy vavaajets tana monaagits to, ito te gim ror ma natiny e Krais. 31_Nyo faatsuts bus mami na foka ten Krais ton sikia ma fisikii ma arasan iny ami ya, faarei non a moun te fasus non a guei a meran a sus. Nyo gima faatsuts mami na foka ten Gov iton fisikii an karap, tana saa ami gima kakoun of rari, faarei tsuiny non a guei a meran a sikia ma kakoun a ainy to na kainy ainy a tsuaar. Sana nyo reesik kan varou ma tsue, mi sikia ma kakoun farokot a nom to tu fafaatsuts nar fo kan fisikii to, j0 OSana min vamuinyasiny fafaaman tsonyo, tan nainy te kaakaa fiisen mi nyo mi na aya, nyo gima onot ma vegiau tsumi faarei te vevegiau fi nyo tana vainy to te kaa miror Aaven Taabos te tagaa ot rarori. A sikia, nyo vegiau bus you tsumi faarei rom vainy to te vovovou tsun iny rom kat tan puainy mes to te tagaa ot rarori tana saa, tan nainy te faarei amin vainy fafaaman foun mi faaman to ten Krais, ana mi gim to ma arasan vaarik ma faaroiny a ka na rof ana ka na iring ma kat ami. / A kifon a ka to, tsonyo tsue rou tana mes te sikia non ma ka men Aaven Taabos ten Gov, te gim fi non ya ma faaroiny faarof a mes to te kaa minon Aaven Taabos ten Gov to, tana saa te kirkir en koman Vegiau Ten Gov, to sa tsue na ka,“A sikia ta isen ta mes te natiny non a ka te fakats non e Gov, ana sikia ta mes kan te onot non ma faatsuts Ya.” (Aisaia 40.13) Sana ra to te kaa miror Aaven Taabos koma rara, natiny ror a foka te fakats e Krais ana ra onot ror ma arasan iny a foka ten Gov.&.ESana mes to, te tagaa ot finy non yan Aaven Taabos, ayei onot non ma faaroiny a foka ten Gov, ana ya te arasan irari, sana sikia ovei ta mes to te sikia non ma kaa men Aaven Taabos onot non ma arasan iny a tsoiny favaanan ana ayei te faaroiny ya, te rof fi non ya ge iring fi non ya. ]-3Sana mes a sikia tu Aaven Taabos koman ya, te gim non ma arasan iny a foka to te faatsuts iny non Aaven Taabos ten Gov, tana saa ayei fakats non Ya faarei non vegiau piou tsun. Ana mes a ka, ayei gim non ma inainy fanatnat vaarik rari, tana saa a mes tsun to te kaa minon Aaven Taabos onot non ma faaroiny a foka tan Aaven Taabos ten Gov. D, Ana foka to aya, a foka te tsue pokei amam. Amam gima tsue pokei iny rom a foka ten Gov, tana sanaan te fafaatsuts tsun iny romam tan nat tana mes babainy, a sikia, amam tsue pokei iny rom ya, vovou iny rom Aaven Taabos, to te fafaatsuts maromam ma vegiau iny. Tan kat to aya mam fafaatsuts rom a vainy te kaa miror Aaven Taabos, tana foka te faatsuts maromam Aaven Taabos te fafaatsuts fiisen miromam vegiau poo fi me tan Aaven Taabos. +) Ai to tsumam amaraav, amam gima natiny e Gov tan fakats tsun tsumam faarei te fakats fi ror aaver vainy tana monaagits to, a sikia, san e Gov tsun faan bus mamam Aaven Taabos ma faatsuts mamam Ya, ma nat faarof iny amam fo mamatsiny ka te faan babainy iny e Gov tsumam. *7 A sikia ta isen ta mes te natiny non fakats tana mesmes tsuan, san aaven tana mes patsukanen to tsivon te nat fatoobing iny non fakats tsunia tsivon. Jesan kan, a sikia ta isen ta mes te natiny non fakats ten Gov, san Aaven Taabos ten Gov tsun, Ayei natiny non fakats ten Gov. ) Amam amaraav natiny rom fakats famumuan takop ten Gov to, tana saa u Aaven Taabos ten Gov te tsue of bus mamam yan fuainy amaraav. U man, tana saa u Aaven Taabos te sainy vavis non a fo mamatsiny ka, ai to kan tan a fo fakats kinai kaatsian ten Gov. (/ Sai te faarei tsuiny kainy non Vegiau Ten Gov, te tsue na ka,“Matar vainy te gima tagaa bus, an teina rari gima nongon bus, ge na vainy gima fakats a fo mamatsiny kan saavits to, te kakoiny of bus rari Gov, ito na vainy to te mangiir ror Ya.” (Aisaia 64.4) 'Ana sikia ta isen ta tsoiny mumua tana monaagits to te komainy ma tsue iny a man, ten Gov kaa minon a nat tsian fiisok, ito te kat fi Ya na fo mamatsiny ka, tana saa ito ma arasan fi ri, ri tabuiny gima atsuiny famat a Tsunaun ri te fagageits Ya tana pagafuan, tana saa Ayei na isen to te pue na sanaan ten Gov ma fafaan rara Gov a fo mamatsiny kan saavits te fakats Ya ma faan iny tsura. &-San Vurungan Rof to te favaanan iny romam u amaraav faatok iny non a nat tsian ten Gov, tana saa u Vurungan Rof to ayei, te poo fi me ten Gov. U Vurungan Rof te pokei minon a nat tsian a takop ten Gov tan nainy te fakats faamuainy Ya muan tabuiny fapogaar non Yan puputaa to, ana fo mamatsiny ka te pisainy Ya ma kat of rara Ya. Sana Ayei gima pokei of ya ta isen ta mes tanik me muan sa onot roman. j%MSai tan nainy te kaakaa nyo fapoopoan nar vainy fafaaman matsua men aaver, ito ri faason fatatabin ana ri manaats fatatabin to na Tsunaun, Nyo favaanan of rarorin Vurungan Rof, to te faatok iny non a nat tsian te kaa minon e Gov. Ana sikia ma vaanan, to te tsue iny ror fo vainy nat tana monaagits tovei roman, ana sikia kan ma vaanan, to te tsue iny ror fuainy tsoiny mumua tana monaagits tovei, ito te kajiaa babainy eraror tan nainy te faarei nats non e Krais, a Tsunaun. {$oAi tovei, a faaman tsumi sikia ma kifon iny a nat tana mes, sana faaman tsumi te kifon iny non a parits ten Gov. ##?Ai tan nainy te favaanan iny anyon Vurungan Rof, nyo gima sog mami ma faamainy ya, tana saa nyo gima favaanan iny ya, ma amus anyo mi tan vegiau samodek tsonyo, a sikia, sana nyo koman mami ma faamainy ya, tana saa Aaven Taabos kat mami sam faamainy ya fiisen me na parits Tsunia. y"kAi tan nainy te tsutsun anyo mata mami nyo faarei ton a mes a tameruts, nyo oraav, ana nyo totoroor ovei vato. m!Stana saa nyo fakats you, nyo anofe na fo mamatsiny ka to te kaa fifiisen vaminyo mi, ana nyo tsue of matuami ten Jisas Krais tsun, ana ka na kaatsian nan ya to, Ayei mat patsun na pagafuan ma saup fatabin rara Ya tan fo aveto. y  mFakats vanyo yam faarei rou a ka iny faatok mami tan nainy te ruak mi nyo nei tsumin vamuinyasiny fafaaman tsonyo, ma tsue of im yam Vurungan Rof to te tsue fanat bus iny e Gov tsura, nyo gima tsue of mamin Vurungan Rof to te poo ising me tan ta isen ta mes to te vevegiau faarof non, ge nyo gim ma tsue of mami faarei rou a mes a nat, nat fafisfis iny rou a mesapan, X +To sa faarei non a ka te kirkir busen koman Vegiau Ten Gov te tsue,“E sei na mes to te komainy tenoor vavis minon ta ka ee, ayei ma tenoor iny a ka te kat bus a Tsunaun.” (Jeremaia 9.24)A }tana saa Gov kat bus mami sam kaa rom koman e Krais Jisas, sen Krais kat rara sa ra arasan iny a nat a rof ten Gov, ai Krais kat fatavaroiny ratuara matan e Gov. Ana Ayei na isen to te nom ravainy non a fo iring an fo aveto tsura ana Ayei kat fataabos ratuara. Ana Ayei puruur kan ratuara tana parits tan aveto. a =To sana sikia ta mes onot non ma tenoor pinpin tan nainy te tsutsun non ya matan e Gov,  %Ana Ya pisan raton vainy sikia tu asangan tana monaagits tovei, ito na vainy to te tagei fi rarori ri er sigan ratuari faarei raror ka babainy tsun. Tan kat to ayei Gov natiny kat raror vainy te kaa miror asangan karap ana parits a reits faarei raror ka babainy tsun. 9 mSana vainy to te pisainy bus e Gov, arin vainy to te kaa miror fakats nun matar a mesapan, ai tan kat to aya, Gov farejiaf famainy non vainy nat tana monaagits tovei. Ana vainy ton mes vainy te tagei fi rarori nei u vainy tameruts, Gov pisan bus rari ma farejiaf Yan vainy te kaa miror a parits a reits.  Fakats yam to tsumi, fuainy vamuinyasiny faaman tsonyo, tabuiny fikoo maromi Gov ma faaman ami ten Krais, a sikia ma mi faavot to ari, to te pon fi rori na vainy nei amin vainy nat fiisok; ana sikia kan ma mi faavot to ari, to te pon fi rori na vainy nei, amin vainy reits fiisok; ana sikia kan ma mi faavot to ari, to te tapogaar ising me nuatsir vainy tsian gen aatouf. } uU man, tana saa u Vurungan Rof nane Krais to te pon iny ror a vainy, u piou an nun ovei, faatok iny non a nat ten Gov te kaatsian fafis iny non na nat te faruak ror a vainy, an Vurungan Rof nane Krais to ayei, te fakats ror a vainy faarei non a tameruts an sikia ta parits nan, ka to ayei te faatok iny non a parits ten Gov te parits fafisfis iny non a parits tana vainy. U %sai to tan nainy te favaanan iny romam vaanan nana mat ten Krais patsun na pagafuan, arin vainy to te fikoo bus rari faarei raror vainy Tsunia fatoobing, ito ri na taa Jiu, ana ri na vainy sikia ma taa Jiu, te nongoiny ror vaanan nane Krais, ari inan fanatnat faman bus iny e Krais, Ayei na parits ten Gov, ana Ayei na nat ten Gov. r _Sana mam favaanan tsun iny rom a ka to, Krais mat patsun na pagafuan tan fo aveto tsura, kainon to te tsugei fi rori na taa Jiu, ri tsukakab ser gotsiny er; ai to kan tsuri na vainy sikia ma taa Jiu, pon finy rorin piou an nun ovei, _ 9Taa Jiu te pon iny ror vegiau to ayein piou an nun ovei, tana saa ri komainy ror ta mes ma faatok iny vegiau tsunian man tan ka iny faatok te kat non ya. Ana rin vainy sikia ma taa Jiu pon kan iny ror yan vegiau piou an nun ovei, tana saa ri komainy ror ta isen ma faatok rari na nat a rof nan vegiau tsunia te faduem bus fo mes a fo vegiau. C A kifon a ka to tsonyo tsue iny rou ya, muan sen Gov gima famanat iny ta mes ma natiny Ya tana fo nat te kaa mirori, sana sikia, Ayei pisan ma saup fatabin ir a vainy to te faason ten Krais, ito tan Vurungan Rof nane Krais te favaanan iny amam, sa rin vainy vavaajets pon iny ror yan vegiau piou an nun ovei. B Te kat fi non nei, Gov koo na nat tan vainy nat to ari tana monaagits to faarei non piou an nun ovei, ana Ayei gim non ma tos a nat tsuri na vainy to te pon fi ror nei arin vainy nat fiisok. Ayei gim non ma tos a nat tsurin tsoiny fifaatsuts to te pon iny ror ari natiny ror foka te tsue iny ror fo faun tana taa Jiu. Ana Ayei gim non ma tos kainy a nat tana vainy vevegiau faarof to te pon rarorin natiny vevegiau faarof iny vatsitsien me.  %Ka to te tamainy minon kirkir koman Vegiau Ten Gov, Gov te tsue na ka,“Nyo nai rurei ravainy rou a nat a rof tan vainy nat fiisok, ai tsuri kan ton vainy nat to te nom ror fo fafaatsuts tsian ana Nyo nai rurei ravainy rou fakats tsuri.” (Aisaia 29.14) 8 kA kifon a ka ma fa'arasainy anyo na saf a ka na kaatsian nana tou mat ten Jisas of rara patsun na pagafuan na, kainon ito te mamatan fifiiring non ya tsuri na vainy te naa fi ror Hel tan nainy te nongoiny rori ya, sana ri na vainy to te saup fatabiny e Gov tan fo aveto tsuri, te nongoiny ror Vurungan Rof nana sanaan to te mat of e Jisas patsun a pagafuan, ri inainy fanatnat iny ror a parits ten Gov te binun non aave rari.  3Nyo paparaa rou, tsonyo gima fapeenainy ir mes panainy vainy tana saa, Krais gima jiats vaminyo ma fapeenainy ta mes, sana Ayei jiats vaminyo ma favaanan iny anyon Vurungan Rof Tsunia. Ana nyo gim rou ma favaanan iny me na nat tana mes babainy tsun, ma faamainy a vainy, u Vurungan Rof nana mat ten Krais tana pagafuan, san tana parits koman Vurungan Rof to ayei an sikia ma tan samodek babainy tsonyo. H  (Jio, anaanos tsom yam, eye nyo see fakats tsun rou tovei, nyo fapeenainy e Stefanas ana mesapan kan koman a numaa tsunia.) Ana nyo gim rou ma nat pis iny ta mesmes to te fapeenainy anyo ri. m Uana sikia ta isen tsumi te tsue non a ka, nyi te peenan faatok iny non ya, anyi fasito varonyo Pol. " ?Nyo tsue faarof rou ten Gov tsonyo te gima peenainy vaarik ta isen to tsumi, sana ina fuan tsun to te fapeepeenainy anyo to, ere, Krispas me Gaias, 7  i Te sikia non ma onot tan kat fi nei aya, fiisia ten Krais, Ayei onot non ma takibaa vavis kan? Krais te gim non ma koo ir a gum iny vainy Tsunia ma kat gengen ari er faaman to, ri te kaa tana fo sanaan kat gengen! Pol kan, ayei na sikia ma mes to te mat tana pagafuan sa saup fatabin mami tana fo aveto tsumi! Ri gim kan to ma koo na asanga vanyo, Pol, tan nainy te fapeenainy maromi ri, faatok maromin u fasito tsonyo fatoobing. J   Ka te tsue ronyo to, mesapan tsumi tsue ror a ka, “Amam vovovou rom e Pol.” Ana mesapan tsumi tsue ror a ka, “Amam vovovou rom e Apolos.” Ana mesapan tsumi tsue ror, “Amam vovovou rom e Pita.” Ana mesapan tsumi tsue ror, “Amam tsun to ari, te nat faman iny rom a sanaan te vovovou fi non a mes, e Krais.” -  U Ai tovei, na kifon a ka te tsue ronyo tsumi, mes a vainy te poo me tana numaa iny guei ten Tsiloee ser tsue of vanyo na ka, ami te fatsitsien rom fapoopoan namami. *  O Kainon to te man fi non a fo mamatsiny ka to, mi kaa mirom fo mes a fo patang to te komainy tsue tsuk iny ronyo tsumi. Nyo sing maromin vamuinyasiny fafaaman tsonyo, tana asangan a Tsunaun tsura Jisas Krais, ami ma faonot tan vatsitsien, am takibaa vavis vaare to tana fo gum, a sikia, mi ma nat faarof iny a fo senviir faatsuts nan e Krais, am fatangan faavot to ma kaa mi tana sanaan te paparaa iny non e Gov. j  O tana saa Gov suu faman iny vegiau Tsunia tana ka te tsue iny non Ya, ana Ayei na isen to te fikoo bus mami ma vivangura fiisen me na Guei Tsoiny Tsunia, Jisas Krais, a Tsunaun tsura. Fuainy Vainy Fafaaman Te Takibaa Vavis Er ( KAyei nai faparits maromi onot non tan fafakap, ma sikia ya ta isen te nai sab non ta iring tsumi tan nainy te tabin fatabin minon a Tsunaun tsura Jisas Krais,  Ayei faan bus mami na fo mamatsiny ka te kakat iny romi tan aaven, to san tan nainy te anaanos farokot romi na Tsunaun tsura e Jisas Krais ma tabin fatabin mi Ya, ami gim rom ma pet on iny ta fo isisen fifaan to te faan iny non Aaven Taabos tan vainy fafaaman. o YTana sanaan to ayei, Gov faatok bus mamin Vurungan Rof nane Krais to te favaanan iny amam tsumin man. n Wtana saa, koman e Krais, Ayei faan bus mami na fo masun tan aaven tsumi, ito te kat fi mami Ya sam onot ma tsue pokaa of rom Ya tana mesapan. Ana Ayei kat matuami sam nat faarof iny rom e Gov ana man nan Vurungan Rof nane Krais. _ 9Nyo tsue faarof fatatabin naa rou ten Gov, tsumin vainy fafaaman, tana fo mamatsiny kan saavits fiisok to te kat of bus mami Ya, tana saa tana koma ree'un Tsunia to tsumi, sa faan mami ya ito ten Krais Jisas,  Nyo faakats rou ten Gov a Tamarara, ana Tsunaun Jisas Krais ma faan mami na koma ree'un, ana aaverof. Pol Tsue Faarof Naa Ten Gov < smam kirkir naa rom noun tovei tsumi na gum iny vainy fafaaman ten Gov te kaa rom tana ngats fan tsian iny Korin. Gov pets bus mami to tsumi tap fiisen mirom e Krais Jisas sa fikoo mami sam faarei men vainy taabos u fasito Tsunia. Fo mamatsiny ka ton man tana mesapan nar vainy tana fo pan vavis to te sing ror e Jisas Krais, a Tsunaun tsura, Ayei na Tsunaun tsuri, ana Tsunaun tsura kan, ana mam faan kan iny naa rom noun tovei tsuri.  #Nyo Pol, Krais Jisas fikoo bus vanyo ma faarei anyo na amaraav Tsunia, tan koman ten Gov. Amam me Sostenes, a vamuinyasiny fafaaman tsura, d~d~Y|zyxjwvEtsronmk\ih:gepdcc7baa;`9_^i\\@ZZ=Y`XKWMUTRlQONoLKJIHaGFE=<; 98b654|31N003.-,*)(~%$n#"0 ."=;"! ' m-&?Iw Nyo komainy tsue tsuk iny rou a binun ten Krais, ra te nom tsuen man Tsunia, tana mes a sanaan kanen: u man mi nat em marom tan nainy te kookuar non a mes tan fabiibiu, kainon to te kaa fi minon yan vainy kokookuar kinai, sana isen tsun a mes nom non a tafan a rof tsuan. Sa faarei tsuiny rarorin vainy kokookuar to te kookuar fi rori tan fabiibiu te onot fi rori tan vovou iny a sanaan a rof, ami kan ma vaputs am kaa to, to te koman fi maromi Gov ma kaa, ai tana sanaan tsun to ayei mi onot rom ma nai nom a tafan a rof tsuam to te tsue faman bus iny e Gov. H Ana nyo kat to na foka to ma nongoiny fo viir vainy u Vurungan Rof nane Krais, ana ra faavot a fokinai nai nom ror a fo mamatsiny ka to te tsue faman bus iny e Gov, ito tsuri te faamainy ror Vurungan Rof to te faan iny mi Ya tsumam ma favaanan iny. PG Tan nainy te favaanan naa nyo tana vainy faason tsurin gima matsua, nyo sikia ma kat ta ka te pon iny rorin iring tana mes a fafaaman ma kat, ma onot anyo ma nai fafaakouts anyo ri, er arasan iny to na saf a sanaan ei na ma kat fapaparei ari Gov. Tana sanaan to ayei, nyo kat faarei rou a fo kinai faavot to te favaanan finy anyon Vurungan Rof nane Krais, ai tana fo sanaan to ayei, nyo onot rou ma faakouts ir a vainy ma faaman patsu ri ten Krais. .FU Jesan kan tan nainy te favaanan iny ronyon Vurungan rof nane Krais tana vainy sikia ma taa Jiu to te gima kaa ror fain a fo Faun, nyo kaa fiisen ramituari ana nyo vovou iny ton kat tsuri, ma ras kainy anyo ri er faaman kan to ten Krais. Sa sikia ma kat fi nei, nyo ngats fo faun ten Gov, tana saa nyo kaa rou faarei te tsue of fi vanyo Ya Krais ma kaa nyo, ai tana sanaan to ayei, nyo manaats patsu ton fo faun ten Gov. 6Ee Tovei tan nainy te favaanan iny ronyon Vurungan Rof nane Krais tana taa Jiu, nyo vovou iny rou kat tana taa Jiu, ma ras anyo ri na taa Jiu ma faaman patsu ri ten Krais. Kainon tsonyo gima kaa fain a fo Faun te kirkir iny e Moses, tan nainy te favaanan iny ronyon Vurungan Rof nane Krais tana taa Jiu, tan nainy te pon rori ma manaats rari, nyo kan manaats rou fo Faun to ayei, ma ras kainy anyo ri ma faaman patsu ri ten Krais. ]D3 Ai to kan nyo gima nom a tafan tana binun tsonyo ge nyo sikia ma kaa iny tapuruur ma faakouts patsukainy anyo na tsivou, kainon te sikia fi non ya ta mes ma tagaa ot vanyo, sana nyo tanaf patsukan varou tan kaakaa, ma bibinun babainy of anyo na vainy, ai tan kat to aya, nyo onot rou ma ras fi naa na fokinai ma faaman ari ten Krais. UC# Ana saa kat ronyo, nyo te nom a tafan tsonyo tana binun tsonyo na? Nyo onot rou ma binun ana nyo te gima nom a tafan tsonyo, tana sanaan to ayei nyo kat rou a binun tana Tsunaun. Nyo sikia ma tsue of mami ma foiny vanyo faarei varonyo na amaraav, ai tan kat to aya, te kat fapaparei varonyo ana ayei kat faarei non a tafan tsonyo. B To ma favaanan iny anyon Vurungan Rof tan koman tsonyo patsukan you, ai to te gim fi Krais ma tsue of vanyo Ya ma kat ya, nyo pon fi rou nei, te toobing ovei non tsuri na vainy ma foiny vanyo. Sana sikia ma kifon ya to tsonyo favaanan iny roun Vurungan Rof nane Krais, a sikia. To te tsue faamuan fi nyo, nyo favaanan iny rou Vurungan Rof, ayei na binun te faan vanyo Krais. lAQ Kainon to te favaanan fi ronyon Vurungan Rof nane Krais, nyo tsugainy tenoor mi rou ya, tana saa Krais tsue of vanyo ma kat fi nei aya. Ana ya tabuiny iring vavajia en to te gim fi ronyo ma kat ya, i tovei, nyo tabuiny nom a fasaraa faarei rou a tsoiny binun babainy a pisiin to te gim fi non ya ma kat a ka te tsue of non ya na tsoiny tatagaa ot tsuan. B@} Sai to tsonyo, nyo fakats fi rou nei te gim non ma rof tsonyo ma nom ta foiny, kainon to te toobing fi non ya tsonyo, nyo fakei rarori tatangin. Ana nyo sikia ma kirkir rou a foka to ma tanik ami am faan vatuanyo ta ka tana binun tsonyo tovei roman, a sikia. Nyo mat iny ves tsom evarou, vou nyo te see nonom ta ka tsumi, tana saa a fo fifaan te fakap non kat iny paparaa tsonyo tana binun ten Krais fifiisen me na sikia ta tafan nan. U?# Jesan kan a Tsunaun tsue of mamam, tan nainy te favaanan iny ror a vainy, Vurungan Rof nane Krais, ari ma nom kainy ta foka te komainy rori ma kaa me ten sei na mes to te nongoiny fi rorin Vurungan Rof. ^>5 Eye mi nat em to te bibinun fi na vainy koman a saape ten Gov unya tana ngats fan tsian Jerusalem, ri nom to na kainy ainy tsuar poo fi me tana vainy to te fafaan fi naa ri tana fo fifaan tsuar ten Gov na aya. Ai tan nainy te bibinun ror a vainy tana binun tan tsoiny faakor, ri nom kainy ror ta fo pan nar venoo tana fo marei sensen. v=e Mesapan to te fafaatsuts maromi ten Krais te famanat maromi ma faakouts rari tan foiny ta foka te komainy rori ma kaa ri ana ri te toobing tan kat a ka to. Jesan kan, te toobing ovei non tsumam mere, Sailas ai Timoti pon maromi ma faakouts mamam, teeva? Sa kainon to te toobing fi non ya te pon fi romam nei ami ma makok mamam, mam gima sogsog mami ma faan mamam ta foka te komainy romam ma kaa me. A sikia, rof tsun non tsumam ma govets a fo viir patang fifiisen me na sikia ta ka te komainy romam, kat non sa mam sing maamaa ir a vainy ta foiny mam te kat tap ir a vainy ma faamainy vaare rin Vurungan Rof nane Krais. /<W Nainy te tsue of amam ami tan Vurungan Rof nane Krais amam faarei ton tsoiny tatagaa ot tan tanun to, to te reev yan fua tan tanun tsunia. Kat fei amam kat a iring to te naano romam ami te faakouts maromam tana foka te komainy romam, ka iny faakouts mamam? A sikia ma ka na karap, teeva? ;- Gov fakats faman rara tan nainy te tsue ya na ka to. Eye u man, Ayei fakats faman irara, tana saa Ayei tsue na ka to ma faatok rara Ya na vainy to te kakouiny ror puputaa ana ri na vainy to te agio ror tan fua to ayei ma ainy fatabin ari tana kainy ainy tana binun tsuri. J:  Sa tsue na ka koman a Faun to te kirkir iny e Moses,“Nainy te faakouts non a kau a tsoiny tatagaa ot tsuan, to tan kip ravainy pempem nan rais, ayei ma kotskots vaare na nguen a kau ma ainy vaare ya tan nainy te binun fi non ya.” (Faun 25.4) Gov tsue fi nei tana saa Ayei gima fakats ir fuainy kau tsun. m9S A sikia ma vainy tsun to te fakats fi ror nei aya, Vegiau Ten Gov tsue kan iny senviir ka to ayei. \81 A saa te pon iny romi tsumam me Banabas na, to ma bibinun amam tana fuan a binun to, ito tan nonom moni tana binun an favaanan iny Vurungan Rof nane Krais? A sikia ta tsoiny puan te foiny oiny non ta isen ta ka tana foiny tsuan tan nainy te bibinun non ya tana binun tan vainy puan. A mes te reev non fua te toobing kan non tsunia ma agion fua tana fua tsunia to ayei, ge na mes te makok non fuainy siip an fuainy meme te toobing kan non tsunia ma nom kainy sus to. .7U Eye, te toobing kan non tsumam me Banabas ma naus osing a mes a binun kanen to tan nonom foiny ka iny faakouts mamam, mam te favaanan tsun iny Vurungan Rof, teeva? 16[ Te toobing kan non tsumam ma mei vavis naan muiny fanging fafaaman tsumam, faarei raror mesapan tsurin amaraav an fuainy vamuinyasiny tana Tsunaun ai Pita kan, teeva? ,5Q Amam amaraav sa toobing kan non tsumam ma nom ta kainy ainy ana ka iny Jiu tan nainy te kat romam a binun to te kat kat fi rorin fuainy amaraav ten Krais, teeva? }4s Ayei na ka to te sakaa tap varonyo tana vainy to te koma suar varonyo, ri te tsue anyo na gima amaraav faman: 3  Kainon to te gim fi ror a mesapan ma fakats fi vanyo nei anyo na amaraav ten Krais, sana mi na sikia! Tana saa, a faaman tsumi tana Tsunaun te faatok iny a ka anyo na amaraav faman tana Tsunaun, tana saa Ayei te jiats vaminyo ma tsue of mami na Tsunaun. ~2 w Mesapan te tsue na ka nyo gima faarei na amaraav faman, tana saa nyo gima nom foiny rou faarei rarou mes panair amaraav, to tsonyo biny fi rarori: Nyo tapuruur you ma binun ten Krais tsonyo gim rou ma nonom foiny. Ana nyo na amaraav faman ten Krais, tana saa, nyo tagei bus a Tsunaun Jisas fiisen me na matau fatoobing faarei tsuiny kainy ror a mesapan nar amaraav. Ai to kan mi ruak faarei men vainy fafaaman, tana saa nyo bibinun tana Tsunaun tan nainy te tsue of fi im yam tan Vurungan Rof Tsunia. a1; Sai te kat fi non nei, to te fakats fi non a mes a vamuinyasiny fafaaman tsonyo nei, ayei kat bus aveto tan nainy te ainy yan venoo te kat kat faakor of arin fo kaisa tan gov gamgam, nyo kan gim on rou ma nai ainy pis nats tu venoo to ayei, tana saa nyo tsugainy amus rou a vamuinyasiny fafaaman tsonyo to ayei ma gotsiny en ya tan aveto.U0# Ai tana sanaan kan to aya, ami kan aveto mato ten Krais, tana saa, ami kat a ka na iring tana vamuinyasiny fafaaman tsumi to ayei, ana mi kat fijior towa, ito tan kat a ka te amus ya ma kat ya na iring. 3/_ A mes to ayei faason tsunia gima parits, Krais mat of ya, ana ayei na isen a mes a vamuinyasiny fafaaman tsumi. Sin tovei, ayei tabin fatabin en tan kat, kat aveto an kat iny vivangura tsunia taruraa enato tana saa ami patsukanem yam fapaas patsukainy rom a tsivon sa mi koo na tsivom nat fiisok. U.# A kifon a ka to tsumi ma tamomots faarof iny a nat tsumi to, tana saa, mi nat rom te famanat maromi ri ma ainy ta kainy ainy to te kat fafaakor faamuainy bus fi naa rori tana fo kaisa tan gov gamgam. Sana saf a ka to tana mes to te gim non ma parits tana faason tsunia ten Krais na? An tan nainy te tagei marom anyi ya te naa fi naa non ya tana pan iny kat kat faakor tana saape tan kaisa tana pan te natiny ainy rorin kainy ainy to te kat fafaakor of rorin fo kaisa tan gov gamgam. Ana mes to ayei to te gim non ma nat faarei manyi, te naa me, a tagei matuami te ainy rom na aya. Ana ayei te ainy kan fifiisen mamimi tana saa ayei tagaa tsuk tsun tsumi, kainon ito te tsue of non yan fakats tsuan iring ma kat ya. }-s Sa kainon to te man fi non a foka to, ami ma tamomots faarof patsukanem to tan nainy te kat romi na ka na rof tsumi ma kat, am kat vaare to na mes a fafaaman a foun tsumi to ma kat ya na ka to te tsue of yan fakats tsuan iring ma kat ya. ,Saf viir kainy ainy to te ainy non a mes na, a sikia ma faarei na ka na karap matan e Gov. I tovei, saf a ka te ainy rora na ge saf a kainy ainy te baainy rora ma ainy na, sikia non ma kat fatavaroiny rarora ge kat fifiiring kan rarora matan e Gov. + Sana sikia ma vainy fafaaman faavot arasan faarof iny ror a kifon a foka faavot to, ana mesapan tsurin vainy fafaaman foun fakats patsukan fi ror to tan kat fafaakor tana fo kaisa tan fo gov gamgam. Ai tovei tan ar nainy to, tan saf nainy to te ainy fi non a mes a fafaaman a foun ton venoo to, ayei fakats patsukainy non venoo to kat fafaakor of arin fo kaisa tan gov gamgam, ai tan kat to aya, ayei saraa fi non nei, ayei kat a iring, tana saa ayei kat non a ka to te tsue of non yan fakats iring tsuan. a*;kainon to te tsue fi rori nei, sai to tsura kaa tsun minon a isen tsun a Gov a Taman. Ayei fapogaar a fo mamatsiny ka ana Ayei fapogaar kan ratuara ma fasito rara Ya. Ai to kan tsura kaa minon a isen tsun a Tsunaun, ito e Jisas Krais. Ai Gov, ito tsun kan ten Krais sa fapogaar a fo mamatsiny ka ai to tsun kan ten Krais ser kaa miror a toto. @)yKainon to te tsue fi rora mesapan, kaa miror fo mes a fo gov to te kaa ror korosuu ge tan puputaa to, eye, ri natiny tsue ror a ka, kaa miror mamatsiny gov a kinai an tsunaun kinai, s(_Ai tovei, nyo biny roun rangat tsumi to te famanat finy non yan vainy fafaaman ma ainy tu venoo to te kat fafaakor faamuainy of bus rorin fo kaisa tan gov gamgam. Ara natiny ror a kaisa ayei na sikia ta toto nan ana ka babainy tsun tana monaagits tovei, ana ra nat kan iny ror a sikia pis ta mesmes ta gov to te faarei non a isen tsun a Gov a man to ayei. '3Sai to te mangiir fi non a mes e Gov, ayei kaa minon nat faman, to sana ayei kaa faarei non te koman fi non e Gov, e Gov natiny non a mes to ayei. w&gIto te pon fi non a mes a fafaaman nei, ayei nat faman iny non a fo ka to, ayei kakat farokot iny non a nat. h% KTovei, nyo komainy biny rou rangat tsumi to te onot fi rorin vainy fafaaman ma ainy tu venoo to te kat fafaakor faamuainy fi naa rorin vainy vavaajets tana fo kaisa tan gov gamgam. U man, to te tsue fi mi, ara na fo kinai faavot ton vainy fafaaman nat rarorin vainy vavaajets to ari te gim ror ma natiny a ka tovei, kaa tsun minon a isen a Gov an fuainy kaisa to arin sikia ta toto nar. Sai to tan nainy te kat ror a vainy a foka, vovou iny non a nat tsuri, ri tenoor fiisok ror. Sai to tan nainy te mangiir fi romi na mesapan, ara komainy faakouts rarori ma nat er manaats fatsiainy pis naa to na Tsunaun. >$u(Sana nyo fakats fi rou nei ayei paparaa fiisok pis non to te gim fi non ya ma fanging pis. Tan nainy te tsue nyo na ka to, fakats tsonyo te poo fi me tan Aaven Taabos ten Gov.=#s'A faun te tsue na ka, a moun a fanging sikia non ma onot ma fanging pis a mesmes a tsoiny to te toto farokot fi non a tsoiny tsunia fatoobing. Sai to te mat fi non a tsoiny tsunia, ayei tapuruur en tan fanging ana ayei onot non ma fanging pis a mesmes a mes, ito na tsoiny fafaaman tana Tsunaun Jisas. '"G&Sa mamatan fi non nei a foka to ari to te kat a mes to ayei, tan nainy te famanat finy ya na kooviou tsuan ma fanging ya, ayei kat, kat rof, sana mesmes a mes to ayei, to te gim fi ya ma famanat iny a kooviou tsuan a fanging to, te rof fafisfis pis iny non a vaamuan nana mes to ayei. v!e%Sai to te kat non a mesmes a mes fakats tsuan ya te gima famanat iny a kooviou tsuan a fanging to, ana ayei kat ton fakats tsuan tana saa ayei koman non ai to kan, te gima sog fi ya, na mes to ayei te kaa minon a parits iny kat a ka to, te koman fi non ya. Ai to te kat non yan fakats tsuan ma famanat vaare iny ya, a fanging to, a mes to ayei te kat a ka na rof. q [$Sai to te fakats fi non ta mes, tsunia te gim non ma kat a ka na rof tana kooviou tsuan to te gim fi non ya ma famanat iny a fanging to, ai to te nai ruak iny moun tsian fi non ya, ana mes to ayei te famanat iny ya a fanging to, ayei kat a ka te pon iny non yan rof, ayei gima kat, kat aveto. A kooviou to ayei to te fanging non a mes to, ma fanging ya. .U#Nyo tsue of maromi to te fakats fi ronyo am kat fi to nei, tana saa nyo komainy faakouts maromi sana nyo gim rou ma tanaf nyo te kat tap mami, a sikia. Sana nyo koman maromi ma kaa tana sanaan a tavaron. Ana nyo koman maromi ma binun tana Tsunaun ana fo patang to te gima kat fasasapam mami. D"Ana moun to na sikia ma fanging ge na kooviou to na a'aun kaa minon fakats tsian tana fo mamatsiny ka to te fakats non a Tsunaun faarei non a ka na karap, tana saa ayei komainy fasito faman ovei tsun iny non a Tsunaun fiisen men puainy mes tsunia ana aaven ya kan. Sana moun to na fanging te fakats fatatabiny non a fo mamatsiny ka, tana saa ayei komainy non ma kat fapaparei e natsioiny ya tan fo mamatsiny sanaan to te onot fi non ya. {o!Sana mes a fanging te kaa minon fakats tsian tana fo mamatsiny ka tana toto tsuan, tana saa ayei komainy non ma kat fapaparei e natsun tana fo mamatsiny sanaan te onot fi non ya, tan kat to aya, fakats tsunia tsuu enanon tana fuan a sanaan. *M Nyo koman maromi ma tapuruur am fataanis osing to na fo patang to te kaa miror vainy fanging. A mes a sikia ma fanging te kaa minon fakats tsian tana fo mamatsiny kan karap tana Tsunaun, tana saa ayei komainy non ma kat fapaparei a Tsunaun tan fo mamatsiny sanaan te onot fi non ya. taAi to tsuri te foiny ror a foka ri te fafiifoiny iny ya ma fakei vaaren fakats tsian tsuar tana foka to faarei non a ka na karap fiisok tovei tan fafaruak a painy moni, tana saa a monaagits tovei to te nat fi rora, nai kajiaa enanon. /Ana rin vainy to te susuiny matan ror ma arasan faarof, u kat iny reesik tsuri sikia non ma nai kaa fapotsian iny, ana rin vainy to te kaa iny paparaa ror ma arasan faarof iny a ka to, u kat iny paparaa tsuri to, te gim non ma potsian ovei iny. Ai tsuri kan a vainy to te foiny ror a fo mamatsiny ka to, ma arasan faarof iny a ka, ari sikia ror ma fasito iny a fo mamatsiny ka to tan mamatsiny nainy. ;oTovei nyo tsue fa'arasan of maromi na ka tovei vamuinyasiny fafaaman tsonyo, u nainy te toto roran sikia ma nainy viviakoo. Jio, faan iny yam tana Tsunaun to te kaa farokot minon yan ar nainy to, min fuainy tsoiny fanging, u kat nan fanging, ayei na ka tan ar nainy tsun to aya tana monaagits tovei. %Sai to te fanging pis rom anyi, anyi sikia ma aveto. Ai tovei tana moun a sikia ma fanging to te fanging non ya, ayei kan a sikia tu aveto. Sai tsuri na vainy ton fanging te sab nats rora fo mamatsiny patang, to tsonyo tsugei varomi ma sof nana fo patang tsian tovei. "=To te fanging bus anyi na moun, gargar ravainy vaare. Ai to kan te amov fi rom anyi, jio, tanaf iny sainy vavis vaare ta mesmes ta moun nyi fanging to. $AJio, nyo pon iny rou a ka na rof to ma kat ya na mes, te rof ovei nanon tsunia ma gima fanging, tana saa u nainy tana patang tsian tan nainy roman tovei. hITovei nyo komainy biny rou fo rangat tsumi to te rangat iny amin vainy sikia ma fanging. A Tsunaun gima tsue of vanyo ta ka ma kat ari na ka to. Nyo tsue of maromi na ka te fakats ronyon rof, Tsunaun kaa minon a tagtag tsian tsonyo, ito te pangis fi vanyo Ya, to sana mi onot rom ma faason tsonyo, ana mi te onot ma nongoiny a ka te tsue ronyo. iKJio, vamuinyasiny fafaaman tsonyo, ito te kaakaa fi na mes tan nainy te fikoo finy ya Gov ma faason ya ten Krais, tanyiny yam ma kaa en ya, tana pan naa to aya, tana saa Gov kaa fatatabin fiisen minon ya ma faakouts Ya ya. H Ayei pats bus mami tan rafatsiny Tsunia, ana mi ma faonot bus tan kat fapaparei ir a vainy tana fo mamatsiny ka tovei, ito ma pangis amin kat tsumi to te kaakaa romi, ami ma nongoiny e Gov. c?Te faarei tsuiny non a sikia ma kat fuainy, tana saa a tsoiny binun babainy to te fikoo bus e Gov ma fasito iny ya na Tsunaun Jisas tapuruur bus en tovei tsun, tana saa a Tsunaun puruur osing bus yan a fo aveto tsunia. Jesan kan, tana mes to te uur non to tan nainy te fikoo ya Gov, ayei faarei bus a tsoiny binun babainy ten Krais tovei roman. U#To te kaa fi rom anyi faarei rom a tsoiny binun babainy to tan nainy te fikoo manyi Gov, koma patang vaare iny. Sai to te ruak fi non ar nainy tsumanyi ma faarei anyi na mes a tapuruur, faarof tsun naa. 6eEye, fo vainy fafaaman faavot ma kaa patsukan fi eranats to, rin vainy fanging gen sikia ma fanging, ge ri na taa Jiu gen sikia ma taa Jiu, ge tsurin tsoiny binun babainy ge rin vainy uur to tan nainy te tsue faarof non a mes to ayei ten Gov to tan nainy te fikoo finy ya Gov ma faason ya ten Krais. tana saa, tana sanaan to te tagei finy e Gov kat nana vaapee, a sikia tu kat fuainy narari. A ka na karap tsun tovei, ayei ma manaats faarof a ka to te tsue faparits of ya Gov ma kat, kainon to te kat bus a mes kat iny vaapee to puan ya, ge na sikia. Ana faun to ayei, kat fi non nei, ito te kat bus fin a mes a vaapee puan, to tan nainy te fikoo finy ya Gov ma faason ya ten Krais, ayei ma nom ravainy vaaren kat iny vaapee to puan ya, faatok iny non ya na tsoiny Jiu. Jesan kan, a mes te gima kat, kat iny vaapee puan to tan nainy te fikoo finy ya Gov, ma faason ya ten Krais, ayei ma nom kainy vaare ta mes, a pee to na puan ya, " =Tana foka te kat romi, tan nainy te pon iny romi ma kat tsuktsuk a foka to, amin isiseiny mes ma tamomots faarof am kaa to, te fakei fi ya na Tsunaun tan nainy te fikoo fi manyi Gov ma faaman ami ten Krais. A faun to ayei te fakei anyo tana fo gum iny vainy fafaaman faavot. | qSai to te komainy kaakaa fi rori, tanyiny rari yam, tana saa amin moun gim rom ma nat fi nei, ito te inainy fi marom anyi natsiom te kaa fi non ne Krais koma manyi, ayei nai takopis patsu non ya te faaman ten Krais, ai natsiom kan te gima nat fi nei, to te inainy fi marom anyi natsum te kaa fi non e Krais koma manyi, ayei nai takopis patsu non ya te faaman ten Krais. S Sai to te komainy naus osing fi non a mes a vavaajets to na moun ge na tsoiny to, tsue tap vaare rari yam. Te ruak fi non a ka to tana mes a fafaaman to, a moun ge na tsoiny to, kaa minon tsue faarof ten Gov ma tanyiny rari ya er naa to. Gov koman rarora ma kaa tana aaverof ma fataatsun vavis vaare ra tana fo numaa tsuar. 6 etana saa tan nainy te fanging non a mes a vavaajets to na moun to te kaa minon ya na faason ten Krais, Gov kat non fifanging tsuri, a taabos mito tana mes a sanaan kanen to te kat fi Ya tan mes vainy vavaajets. Te faarei tsuiny non to tana moun a vavaajets iny e Krais te fanging fi non ya na mes a fafaaman to. To te sikia non ma man fi ya, fuainy guei tsuri te faarei ror fuainy guei tan vainy vavaajets. Sai te kat fi non nei, tan nainy te faaman fi non a isen tsuri na tsoiny ge na moun, fuainy guei tsuri te kaa ror fain na fimakok a saavits ten Gov. q [ Jesan kan te kat fi non ya tana muiny fafaaman to te fanging fi naa non ya tana mes a vavaajets iny e Krais, sana mes to ayei kaa minon koman tsian fiisok tana moun to aya, a moun to ayei ma ots vaaren fifanging tsuri na ina fuan, .U Sai tovei nyo tsue rou a ka tsurin vainy fafaaman ito te fanging naa tana vainy to te gima faaman ror ten Krais, a Tsunaun te gima faan iny a faun faman tsumi, sana nyo tsue of tsun maromi tan fakats tsonyo: Ito te fanging fi non a mes a fafaaman a moun a vavaajets, sana moun a vavaajets to ayei, kaa minon koman tsian fiisok ma kaa fiisen me natsioiny ya, a mes to ayei ma ots vaaren fifanging tsuri na ina fuan. zm Sai to te kaa fi minon ya na kifon ta ka te naus osing fi non ya natsioiny, ayei ma fanging pis vaare ta mesmes ta tsoiny, a sikia, ayei onot non ma faroruak me natsioiny ya fatoobing. Ana tsoiny a fanging ma ots vaaren fanging ten natsun.  To tsonyo tsue rou a ka tan vainy fafaaman, iton fanging sana sikia ma nyo to te faan iny rou a faun to, a sikia, a Tsunaun te tsue fakap bus iny ya tan nainy te kaa Ya patsun puputaa tovei. Ana faun tovei: A moun a fanging ma naus osing vaare natsioiny ya. Y+ Sai to te gim fi rori ma onot ma tagaa ot iny koman tsuar tan kat iny finaanaum, ari ma fanging, tana saa te rof non tsuri ma fanging, kat ror ser maging fiisok er fakap ton koman tsuar tan finaanaum vavis.  Sai tovei nyo tsue rou a ka tana vainy gima fanging ana fo amov, te rof fiisok non tsuri ma fanging vaare faarei varonyo. r]U man, nyo komainy fiisok rou a fokinai ma faarei vanyo, tsonyo na gima fanging ana nyo tatagaa ot faarof iny rou a puau ana nyo paparaa mi rou ya. Sana nyo nat fi rou nei, isisen tsumi te kaa minon kat tsunia patsukanen ma kaa ya tana sanaan te fainy fi ya Gov. Gov faakouts ir a mesapan ma fifanging ari, ana Ya faakouts to na mesapan ma fifanging vaare ri. OU fakats iny faatsuts tsun tsonyo tovei, a sikia ma faun faman. SGe na tsoiny a fanging min a moun a fanging to ma baainy vaare tan kat iny finaanaum tsuri. U nainy tsun rof tsuri tan finaanaum onot rarori na ina fuan ma faarof iny tu nainy te gim fi rori ma fiinot faavot, er faan iny ton nainy tsuar tan fafaakats. Ana ri te see nana fatabin pis naa tan kat iny finaanaum tsuri. Ito te kat fi rori nei, ai Satan te gima amus rari tan aveto, tana saa ri gim ror ma onot ma tagaa ot iny koman tsuar tan kat iny finaanaum. 'A moun a fanging ma tsue vaare na ka, a puan ya na ka tsun tsunia tsivon. A sikia, a puan ya na ka kan ten natsioiny ya. Jesan kan te kat fi non ya, a tsoiny a fanging ma tsue vaare na ka, a puan ya na ka tsun tsunia tsivon. A sikia, a puan ya na ka kan ten natsun ya. 2]A tsoiny a fanging ma faan iny a puan ten natsun tana saa ayein kat tavaron, tan vainy fanging ma kat ya, jesan kan, a moun a fanging ma faan iny a puan ten natsioiny. ~wSai to te gim fi non ta mes ma fanging a moun, a mes to ayei, u fiamus, te kat non ya a nai fifiinaum mi to na moun a sikia ma faarei e natsun ya. To san isiseiny mes ma kaa me natsun ya fatoobing an isiseiny moun ma kaa me natsioiny fatoobing. #} AKoman noun te faan iny mimi tsonyo, mi rangats vatuanyo na foka, sai tovei nyo tsue tsuk iny rou a foka to. Vaamuan nan ya, mi rangats vanyo to te rof fi non ya tana mes a fafaaman ma fanging ge na sikia. Biny nan rangat tsumi tsonyo tovei: Te rof non tana mes ma fanging on vaare. S|Amin fasito fatoobing ten Gov, tana saa Ayei pats bus mami tana foiny a nai jias fiisok, ito te jiats fi mi Ya Krais sa mat of mami. Sai mi ma fatsiitsii Gov tan fo mamatsiny kat te kat romi puam./{WAna mes pis a ka, ami natem puainy mes tsumi ayei na pan tan Aaven Taabos iny kaa. Gov jiats mi Ya tsumi, ma kaa Ya koma mami. Ami sikia ma fasito iny rom a tsivom. zJio, baainy yam kat iny tsikoor to te tsue fi Gov, ayein kat iring, tana saa kat iny tsikoor ayein aveto te rurei vavis non puainy mes an sikia pis tu mes tu aveto te fabiu non aveto to ayei, an aveto to ayei te kat fifiiring non aaven tan puainy mes. wygSai te fatap fi naa non a mes a aaven ya tana Tsunaun, ayei isen tsun minon a Tsunaun fiisen me na aaven ya. x7Ana mes pis a ka, ami natem, tan nainy te fiinot fiisen minon a isen na mes a tsitsikoor, a moun a fafafiifoiny vavis iny a puan, ari na ina fuan faavot faarei tsuiny mi ror sen tsun puainy mes. U man tana saa te kirkir en koman Vegiau Ten Gov,“Tan nainy te fiinot fiisen minon a tsoiny ana moun ri te finaanaum, a ina fuan faavot to ari te isen tsun miror tan puainy mes.” (Tatanik 2.24) %wCFiisia, ami natem, ara isen bus rame fiisen me Krais an puainy mes tsura te isen tsun kan me Krais. Fiisia, nyo onot rou ma nom puainy mes to te kaa fiisen bus me Krais nyo sumainy fifiisen mi towa na moun a fafafiifoiny iny a puan vavis? A sikia ovei! Fakats fi vaare yam nei! KvGov nai fatsuiny fatabiny non puainy mes tana mat fiisen me na parits a reits Tsunia faarei to te fatsuiny fatabiny fi Yan puainy mes ten Jisas tana mat fiisen kan me na parits a reits Tsunia. Qu Sana mesmes nai tsue non a ka, “Gov fapogaar patsukainy a kainy ainy ma kaa en ya tana mokoor, ana Ayei kat ton mokoor to ayei ma kaa na kainy ainy koman ya.” Ri tsue ror a ka to ma faarof iny ya tan kat pinypiny fo koman tan puainy mes tsuri. Man pas koraa non, mokoor a ka tana kainy ainy, san e Gov nai rurei fakajiei non mokoor ana kainy ainy. San puainy mes tapogaar me, sikia ma kaa tan tsitsikoor pinpin, e Gov fa'agaagoiny ovein kat to ayei. Puainy mes tapogaar me, a ka tana Tsunaun tsun Tsivon, ka iny kat a binun Tsunia, ana Tsunaun faarof iny ton puainy mes to ayei. (tI Kainon to te tsue fi nyo tsumi te tapuruur osing fi mi na fo Faun tana taa Jiu, to sana nyo onot rou ma kat ta ka te komainy kat ronyo, sana sikia, fo mamatsiny ka te komainy kat ronyon, sikia ma mamatan faarof tsonyo. Kainon to te man fi non ya to tsonyo onot rou ma kat a fo mamatsiny ka to, onot non e Gov ma fa'agaagoiny Ya tana fo Faun Tsunia, nyo gima famanat iny rou koman tsonyo ma tagaa ot vanyo ya. hsI Mesapan tsumi faareir vainy to ari muan to te kat fo kat iring to ayei. Sin tovei Gov garus bus mami. An Aaven Taabos Tsunia kaa non koma mami sa kat bus mami sam faarei men vainy taabos Tsunia. Ana Tsunaun Jisas Krais kat fatavaroiny matuami sam sikia ma kaa me ta iring matan e Gov. Gov kat bus a fo mamatsiny ka to, tana saa a Tsunaun Jisas Krais mat of bus a fo aveto tsura an Aaven Taabos Tsunia to te binun non koma mami te kat kainy a fo mamatsiny binun faavot to tsumi. }rs ge to te faarei ror vainy, u vainy kakabuts, gen vainy mataguas iny a ka, gen vainy jijiu fapeepiou, gen vainy fifijiar, gen vainy gamgam an kakarainy sei ka tana mesapan. A sikia ta isen tana vainy to ari kaa on miror ta pan tana Waan e Gov. *qM Ami ma faonot bus tan gam iny a tsivom tana foka na fo iring te katkat romi faarei romin gima iring! Ami ma faonot tana saa ami natem to tsuri na vainy to te katkat ror a iring, a sikia vaarik ta ar pan tsuri tana Waan ne Gov. Fagaug vaare yam a tsivom; to te fifiinaum fi ror a vainy, ge ito te fafaatouf fi rorin mes a fo kaisa tan gov gamgam, ge to te tsikoor ge fipisui fiisen mirorin muiny fanging, ge to te kat fiiring ror tsoiny min mes guei tsoiny to te faruak non a rejiaf, ge to te fanging fatabiny fi ror tsoiny min mes tsoiny; zpmSana sikia, mi mei naa na fo patang tsuam tana vainy vavaajets. Ana mi kat a ka na iring tana mesapan, ana mi kan te gam irari mi karainy nom to na ka te fasito iny rori, ana mi kat patsukan fi emarom tovei tan vamuinyasiny fafaaman tsumi. `o9Eye, kifon fatsitsien te mei mami tana fo kokokof ma kat arin vaatsuk tsumi er fatoobing to na fo patang tsumi faatok iny non a ka, ami duem busem tana tou kaakaa tsumi fiisen men mes panair vainy fafaaman. Te rof fiisok pis non tsumanyi ma tanyiny a mesmes tsuam ma kat fifiiring manyi ya, nyi te gima mei naa ya tan vaatsuk, ge rof fiisok pis non tsumanyi ma tanyiny a mesmes ma nom osing mami ya na ka te fasito iny rom anyi, nyi te gima mei naa ya tan vaatsuk. CnSana sikia, a isen a mes a tsoiny fafaaman karainy mei tsuiny naa non na mesmes a tsoiny fafaaman tana fo kokokof ma fatoobing ya na fo patang to fapoopoan narari ana pan a iring fiisok nan ya to, ayei rangats non a mes to ayei na vavaajets ma fatoobing ya na patang tsuan me na mesmes a tsoiny fafaaman to ayei. Um#Nyo kat rou a ka to ma rejiaf ami! Eye u man, kaa minon ta isen ta mes ta nat ana mi onot rom a sab ya koman a gum tsumi to ma kat yan fakats tsuan tana fo patang to fapoopoan nar fuainy vainy fafaaman. Jl Sai to te ruak fi non fatsitsien tan ta saf ta fo nainy ei na, mi ma tanyir fuainy vainy fafaaman tana gum fapoopoan namami faarei raror vainy to te kaa miror ar nat a kakaii ma kat arin fakats tsuar tana fo patang tsumi, tana saa ari nat faarof fafisfis pis iny ror fuainy tsoiny vaatsuk to te gim ror ma natiny e Gov. k+Eye mi natem ara nai kat ror vaatsuk tana fo morena. Sa mi onot rom a kat fakats tsuam tana fo mamatsiny patang kakaii to tan mamatsiny nainy. ^j5Ge ito te fakats romi ma mei nana mes a fafaaman to ayei tana tsoiny vaatsuk a vavaajets ayei na sanaan a rof tan faaroiny faarof fatsitsien tovei, to sana nyo fakats fi rou nei ami gima nat fi nei, u vainy fafaaman to ari, te nai kat ror vaatsuk tan vainy vavaajets tana monaagits to tan ta fo nainy te naa minon. Jio, ami nai kat rom vaatsuk tana vainy vavaajets tana monaagits to, to sana, mi onot rom a faaroiny fo mamatsiny fatsitsien kakaii to fapoopoan namami. 8i kNyo komainy kirkir pis of maromi na mes a patang te kaa miromi naa to: nainy te fatsitsien minon a isen tsumi na mesmes a vamuinyasiny fafaaman tsuan, ayei ma naa vaare tan vaatsuk tan vainy vavaajets ge tan fuainy tsoiny vaatsuk vavaajets ma faaroiny kainy ari na saf a toobing nana ka te kat ya na. A sikia, ayei ma rangat ir fuainy vainy fafaaman ten Krais ma kat arin fakats tsuar ten sei tsumi ee te toobing fi non ya tsunia. 4ha tana saa, a sikia ma binun tsonyo ma faaroiny vainy vavaajets to. Gov tsun Tsivon, kat non vaatsuk tsuri. Sana mi ma faaroiny tsuiny vainy fafaaman to te kat ror aveto te kaa ror tana gum iny vainy fafaaman tsumi na! To sana mi ma kat fi em tovei, to te kirkir fi en ya koman Vegiau Ten Gov,“Nom ravainy yam a mes a iring vavajia ovei naa to fapoopoan namami am fakei fajesa osing matuami ya!” (Faun 17.7) g  f+ Tovei, nyo kirkir rou ma fa'arasainy anyo na ka te kirkir of bus im yam muan. Nyo tsue rou a ka to ami ma sovaar vaare ta mes to te koo fi non ya na tsivon a mes a fafaaman, ana ayei tsitsikoor en, ge mataguas en, ge fafaatouf kaisa en, ge sak babainy non ya na mesapan a iring, gen vainy jijiu fapeepiou, gen vainy gamgam an kakarainy nom ka tsuri. Ami kan ma ainy fifiisen vaare men vainy to ari, i}|%zx%vvtsrq6p>o8nYm1luj$ihfse cba_][[YXWzV`UThS6R P{ONLLKJHSFEDCBAA@B?N>Ito te mangiir fi non a mes, a mesmes a mes, ayei gim non ma nai fapeepeits fiisen mi ya tan nainy te koma iring fi non ya ya. A sikia, ayei nai anaanos faamo patsukainy non a mes to ayei, ana ya te kat, kat rof tsunia. Ayei gim non ma nai fitsufainy tan nainy te kaa minon a mes to ayei na foka to te komainy fasito patsu iny non ya. Ayei gim non ma nai tenoor of a tsivon tana mes to ayei tan fo kat rof to te kat ya. Ayei gim non ma nai fapaas a puan ma kat faatok of ya na mes to ayei. K1 Kainon to te onot fi ronyo ma tatafas vavis iny naanaa fo mamatsiny ka to te fasito iny ronyo tan vainy aaruts, ana nyo te faakor ravainy puainy mes tsonyo tan guaf ma faakouts anyo ri na mesapan, ana nyo na sikia ma kaa men mangiir tana mesapan, Gov gim on non ma faan vanyo na tafan a rof tan fo mamatsiny kat to ayei. .0U Kainon to te onot fi ronyo ma nom vegiau to te poo fi minon ten Gov ana nyo te favaanan iny ya tana mesapan, ana nyo te onot ma natiny a fo fakats faamuan takop ten Gov, ana nyo te onot kan ma arasan iny a fo mamatsiny ka to te komainy ronyo ma natiny, ana nyo te onot ma faason ten Gov onot non ma kat a fo mamatsiny ka to te rangats fi ronyo Ya, kainon to te rangats fi ronyo Ya ma faan vanyo Ya na parits a reits iny fasas a tobeer iinin ya, ya te tasas naa tana mesapan, sai to te gim fi ronyo ma mangiir a mesapan, nyo na ka babainy tsun kan. Q/  Ana sanaan tovei, te mangiir fi non a mes, a mes a vainy, tana saa kainon to te vegiau fi ronyon a fo mamatsiny vegiau tan fafoofan kaner to te vevegiau fi rori na vainy an fuainy morena kan sana nyo na sikia tu mangiir tana mesapan, nyo faarei tsuiny rou a tsui ge na tsufing te tangis babainy tsun non to te tsue ronyo na ka. I.  Sana nyo komainy maromi ma komainy fiisok a fifaan a kaatsian to ayei. Mangiir Ami ma komainy fiisok a fifaan a kaatsian to ayei, sana nyo komainy faatok maromi na sanaan a saavits ovei. - Gov gima faan iny a nat a rof tana fokinai faavot ma faakats of arin vainy faadis ma kajiaa na ya, teeva? Gov gima faan iny a nat a rof tana fokinai faavot ma vegiau fafoofan vavis ari to te gim fi rori ma natiny, ge kopis vegiau, teeva? Ayei na sikia ovei. 8,i A sikia ma fokinai faavot to te faarei ror amaraav teeva? Gov gima faan iny a binun to tan favaanan iny vaanan Tsunia tana fokinai faavot, teeva? A sikia ma fokinai faavot tsoiny fifaatsuts, teeva? Gov gima faan iny a nat a rof tana fokinai faavot er parits iny kat to na foka iny faatok reits, teeva? V+% Sa faarei tsuiny non puainy mes kaa minon a fo mamatsiny pan to te kat kat ror a fo mamatsiny viir binun, sen Gov faan iny a fo viir binun tan isiseiny mes tana gum iny vainy fafaaman ten Krais. Ari tovei: Tana vaamuan nana pan, Gov kat ir mesapan ma faarei arin fuainy amaraav. Ana mesapan, fuainy kuigin, ito na vainy to te faan iny e Gov vaanan tsuri ma favaanan iny naa ri ya tana mesapan. Ana mesapan, Gov faan rari na natiny fa'arasainy saf kifon vegiau Tsunia na, ma fafaatsuts iny ari ya tana mesapan. Ai Gov faan rato na mesapan a parits ma kat a rin fo binun iny faatok reits to te gim ror a vainy ma kat fiisen me na sikia ta parits ten Gov. Ana mesapan, Gov faan rari na nat a rof ma faakats of arin vainy faadis a kajiaa to. Ana mesapan, Gov faan rari na natiny fafaakouts ir a mesapan to te kakat iny ror ta ka. Ana mesapan, Gov faan rari na natiny mumua ir a mesapan. Ana mesapan, Gov faan rari na natiny vegiau tan fafoofan vavis to te gim rori ma natiny. * Jesan kan, ami na fokinai faavot faarei rom puan ten Krais, an isiseiny mes, ayein a isen a pan tsun tan puan to ayei. k)O Tan nainy te saraa kamits fi non a isen a pan, a fo pan faavot saraa kamits kan ror, fiisen miror ya. Ai tan nainy te nom non a isen a pan nan tsue iny paparaa, a fo pan faavot nom kainy ror tsue iny paparaa fiisen miror ya. U(# ma tapets on vaare ya ta pan tan puainy mes to ayei. A sikia, Ayei fapogaar puainy mes to ayei, ma makok faarof yan fo isiseiny pan mes panan nan, faarei to te makok faarof patsukan fi non ya na tsivon. X') Sana pan a mamatan faarof tan puan sikia rora ma fakats ma kat gengen. Eye, u man, Gov fakei faavots a fo pan tan puainy mes to ayei, ana fo pan to ayei te gim ror ma mamatan faarof, Gov makok faarof rari, \&1 Ana fo mes a fo pan nan puainy mes to ayei to te pon fi roran mamatainy iring, ara favau rarorin men vau saavits. Ana fo pan tan puainy mes to ayei to te gim rori na mesapan ma tatagei oiny, ara kookop rarori. %} A sikia ovei! A fo mes a fo pan te faarei ror tameruts, sana ra nom rora fifaakouts a rof fiisok tana fo ar pan to ari. >$u Eye, u matan ma tsue vaare na ka tan niman, “Nyi sikia ma fafaakouts vanyo!” Ana mes pis a ka, u patsuun ma tsue vaare na ka tan mou, “Nyi sikia ma fafaakouts vanyo!” #} Sai tovei te kaa minon a fo mamatsiny pan nan puainy mes faavot to ayei, sa faarei tsun non sen tsun puainy mes faavot. p"Y Ito ma kaa tsun mi ya na isen a pan tan puainy mes faavot, tabuiny gima kaa on men puainy mes faavot. s!_ Sana sikia ma kat fi nei, Gov kat fo isiseiny pan tan puainy mes, faarei non to te koman patsukan fi Ya. ; o Ito ma faarei matan sen puainy mes faavot tsun, ayei gim non ma nongoiny oiny ta ka. Ai to te faarei teinan sen puainy mes faavot tsun, ayei gim non ma tauf oiny ta isen ta ka. ;o An teinan ayei na pan kan tan sen puainy mes tsun to ayei teeva, kainon to te tsue fi non ya nei, “Nyon sikia ma matan, to sana nyo na sikia ma pan tan puainy mes to ayei.” ,Q U mou, ayei na pan tan sen puainy mes tsun teeva, kainon to te tsue fi non ya nei, “Nyon sikia ma niman, to sana nyo na sikia ma pan tan puainy mes to ayei.” s_ Sai tovei, puainy mes sikia ma kaa me na isen a pan tsun. A sikia! Ayei kaa minon fo mamatsiny pan. 5 Aran kinai fiisok, ana ran viir vainy kaner. Mesapan tsura na taa Jiu. Ana mesapan tsura na sikia ma taa Jiu. Mesapan tsuran fo vainy binun babainy. Ana mesapan tsura na sikia. Sa kainon to te kinai fi rora ana ran viir vainy kaner, sana ra na fokinai fapeenan bus er tan sen tsun puan ten Krais ai to kan tan sen tsun Aaven Taabos ana ra na fokinai nom ror senviir Aaven Taabos to ayei tan koman tsura. lQ A kifon a ka to san Aaven Taabos faan iny a fo mamatsiny fifaan to tana fo viir vainy tovei: U puainy mes kaa minon a fo mamatsiny pan, san senviir puainy mes tsun to ayei kat faarei ror vainy fafaaman ten Krais. Aran vainy kinai fiisok, sana ra na fokinai faarei tsuiny ror a isen a gum. Ana gum to ayei faarei tsuiny non isen tsun puan ten Krais. T! An senviir Aaven Taabos tsun kan to ayei faan raror a vainy fo mamatsiny fifaan gengen. Ayei fafaan raror isiseiny mes a fo isisen fifaan tsuar te fakats fi non Ya to te rof fi non ya tsunia ma kaa me. $A An senviir Aaven Taabos tsun to ayei fainy non a mesmes a mes fifaan ma kat ya na fo mamatsiny ka iny faatok reits to te gim non ta mes ma onot iny kat. An senviir Aaven Taabos tsun to ayei fainy non a mesmes a mes fifaan tan nom vegiau te poo fi minon Tsunia ana ayei te favaanan iny naa ya tana mesapan. An senviir Aaven Taabos tsun to ayei fainy non a mesmes a mes fifaan tan faaroiny vaanan to te favaanan iny ror a vainy te poo faman fi minon tan Aaven Taabos ten Gov ge poo fi minon tan aaven tana Vinasaar. An senviir Aaven Taabos tsun kan to ayei, te fainy non a mesmes a mes fifaan tan vegiau iny vegiau tan fafoofan kanen to te gim non ya ma natiny. An senviir Aaven Taabos fainy non a mesmes a mes fifaan tan kopis vegiau te tsue iny non a mes to ayei tan mes vegiau fafoofan kanen. ! Senviir Aaven Taabos tsun to ayei, onot non ma kat a mesmes a mes ma faason ya ten Gov onot non ma kat a fo kan karap tan nainy te rangats fi non ya Gov ma kat Ya. An senviir Aaven Taabos tsun kan to ayei, faan iny non a fifaan tana mes to tan tsipaar vainy faadis. + Nyo faatok pis maromi tana man nan ya: Aaven Taabos faan iny non a nat a rof tana isen a mes, ma pokei yan vegiau ten Gov tana vainy. An senviir Aaven Taabos tsun to ayei, te kat non a mesmes a mes ma natiny yan vaanan ten Gov ma faakouts ir ya na vainy ma nat patsu ri. lQ Tan nainy te faatok fa'arasan iny non Aaven Taabos, a parits Tsunia tana mes ito te fainy fi non ya na fo fifaan iny kat a ka, Ayei natiny kat non kat, onot non tana sanaan ma nom a vainy faavot u fifaakouts tana fifaan. Y+ Sa kainon to te nom faakouts fi roran vainy tan fo viir sanaan to te kaa fi mi roran fo isiseiny mes a fo fifaan, sana isen tsun a Gov to ayei to te onot non ma kat a fo isiseiny mes ma ruak a binun tsunia. E Sa kainon to te kaa fi minon ya na fo mamatsiny sanaan to te onot non na mes ma binun ma faakouts yan vainy fafaaman ten Krais, sana isen tsun a Tsunaun to te bibinun of rora na fokinai.  Nyo tsue tsuk pis rou a ka na kaatsian to te faan iny non Aaven Taabos tana vainy, sana vaamuan nana ka ma natiny ami tovei: Kainon to te kaa fi minon ya na fo viir fifaan, san isen tsun Aaven Taabos to ayei, to te faan faavot rarori na vainy. V% To sana mi faamainy a foka na fo iring tana sanaan iny fafaatouf, sai tovei to te fafaatouf ami Gov, nyo komainy fa'arasainy faarof rou ya tsumi, to tan nainy te tsue pokei iny non a mes a ka te tsue of non yan Aaven Taabos ten Gov ma tsue pokei iny, ayei gim non ma onot a tsue to na ka, “E Jisas Ayei ma naa unya Hel!” Ge, a sikia ta mes te tsue non a ka, onot tsun non to te pokei faruak fi non yan Aaven Taabos koman ya, “E Jisas Ayei na Tsunaun.” ]3 Mi nat em to tan nainy te kaa farokot ami faarei amin vainy vavaajets, fo kat tan fuainy tsuvumami kat matuami sam kat a fo kat gima rof to te ras mami sam fafaatouf a fo kaisan sikia ma kaa me ta toto na rari. M  Nyo farong pis rou vegiau nyo te biny a fo rangat tsumi tana sanaan to te bibinun fi non Aaven Taabos komar a vainy, ana nyo komainy fa'arasainy faarof maromi fuainy vamuinyasiny fafaaman tsonyo. "= "To te ves fi non ta isen ta mes, ayei ma ainy faamuan tsom en numaa tsuan, vou ya te see naa naa me tan vaagum, ma fasaraa vaare mami Gov, to te kat fi mi tan nainy te vaaguam faavot ami. Nyo tsue of pis maromi na mes a fo mar ka tan nainy te vavis fatabin mironyo naa tsumi._7 !Sai tovei, fuainy vamuinyasiny fafaaman tsonyo, tan nainy te vaaguam faavot romi tan nainy te ainy faavot romi tana kainy ainy tana Tsunaun, mi ma anaanos tsom a mesapan ana mi faavot te see ainyainy faavot. f E Sai tan nainy te fasaraa fi rarora Gov nei aya, Ayei kat rarora ra te faarei nan vainy to te koman fi rarora Ya, ma gima jiats fi ra naa ra Ya unya Hel faarei to te jiats fi rarori Yan vainy vavaajets tana monaagits to.   Sai to te tsiny fi ra na tsivor ana ra te rangats e Gov ma anofe ravainy Yan kat iring tsura, Gov gim non ma fasaraa rara. L  Ayei na kifon a ka sana mesapan tsumi tameruts me ri faadis rato ana mesapan kan tsuri mat rato, tana saa mesapan tsumi gima fatsiitsiin koinykoiny an wain tana Kainy Ainy Taataun Tana Tsunaun.   tana saa, ito te ainy fi non yan koinykoiny ana ya te jiu tan wain to ayei, tabuiny gima fakats faamuainy tsom ya na puan e Krais ana saa te kat bus Ya tsura naa, Gov nai fasarei non a mes to ayei to te gim fi non ya ma fatsiitsii faarof a puan a Tsunaun. % C Sai tovei, a fokinai to te komainy ainy ror koinykoiny tovei, ri te jiun wain ma tsiny faavots faamuainy tsom a tsivor, er tagei tsom to ta ka to te komainy fatoobing faarof fiisen ramiromi Gov tabuiny ainy rorin koinykoiny ana ri te jiun wain to ayei. Vou to te tsiny fi rori na tsivor ana ri te fatoobing faarof a tsivor matan e Gov, ari onot ror ma ainy tan koinykoiny to, ri te jiu tana gotan wain to ayei, ~u Sai to te ainy fi non ta mes koinykoiny, ge jiu fi non yan wain to tana sanaan te gim non ma faatok iny kat iny fatsiitsii na Tsunaun, ayei gima fatsiitsiin puan an rafatsiny tana Tsunaun, ayei nai nom non a fasaraa tsunia tan kat to aya. ,Q Tan fo mamatsiny nainy to te ainy romin koinykoiny to, am jiu kainy ton wain to, mi te tsue of ir a vainy to tana Tsunaun te mat en sa tanik tsue faunot foun ten Gov fiisen ramen vainy Tsunia. Mi ma fakats fatatabiny a mat tana Tsunaun tana sanaan tovei onot non te tabin fatabin minon Ya. K Ai te ainy fakap ari na kainy ainy, ana Ya kat kan fi kanen nato jesan, Ayei nom a gotan wain niman Ya, ana Ayei tsue to, “A gotan wain to ayein rafatsiny Tsonyo te faparits non vegiau nan tsue faunot foun ten Gov. Tan mamatsiny nainy to te jiu fi romi ya mi ma fakats fatatabiny a ka to te kat bus Anyo tsumi.”  Ai voun Ya to te tsue faarof fi naa ya ten Gov, ana Ya ivoo towa, Ya tsue to, “A pua Vanyo tovei, te orovus of mami. Sa faarei tsuiny maromi to te ainy fi romi ya tovei roman ma ainy fatatabiny ami ya am fakats fatabiny to na ka to te kat bus Anyo tsumi.” ) A kifon a ka tsonyo gim rou ma tsue iny paparaa tan kat tsumi to, tana saa ami gima kat a ka te faatsuts anyo mi to te faatsuts bus vanyo na Tsunaun tana sanaan ma ainy aran koinykoiny ana ra jiu ton wain ma fakats fatabiny ara na mat Tsunia: Tana voiny, Judas faan iny Towa nimar fuainy tsoiny mumua tana taa Jiu, sai tabuiny ruak non a ka to, ana Tsunaun vaamuan to sa nom koinykoiny niman. ?w U kat to ayein iring vavajia fiisok tsun! Tana saa, ami kat rom kat to faarei maromi te sikia rom a kaa me ta numaa tsumi fatoobing ma ainy ami ge ma jiu mi. Ge mi pon rom ma kat fi nei, tana saa ami na sikia tu kat iny famaari ir vainy ten Gov ana mi pon kan rom ma farejiaf ir vainy aaruts fapoopoan namami? A saa te pon iny romi tsonyo ma tsue tana ka to na? Fiisia nyo ma tsue iny paparaa tan kat tsumi? Nyo gim rou ma paparaa mami.  tana saa ari tsue of vanyo na ka, a fo isisen tsumi te ainy rora kainy ainy to te mei mirori, ri te sikia ma anaanos vaarik, ge sikia ror ma kavuu of naa ya tana mesapan. Tan kat to aya ri na mesapan gim ror ma kaa me ta kainy ainy ta onot, tana saa arin aaruts fiisok iny nom me ta kainy ainy, ana mesapan jiu fiisok ror ri te piou kan tana saa, ari sikia ma kavuu of a mesapan wain. U# Ana mes a ka, tan nainy te ainy romi na Kainy Ainy Taataun Tana Tsunaun, ami gim rom ma kat faarof faarei rarori na vainy tana Tsunaun to te natiny ainy rora kainy ainy tan fatsiitsii tana Tsunaun, 7g Sai tovei, nyo faaman rou tsumi te pon rom ma takibaa vavis em fapoopoan namami ana fokinai nai inainy raror fuainy tsoiny mumua te kaa fi mirori na man a suu tana Tsunaun.  Vaamuan nana pan, nyo nongon fi nei tan nainy te vaaguam faavot romi to te ainy romi na Kainy Ainy Taataun Tana Tsunaun mi natiny takibaa vavis rom tana fo viir gum to te gim ror ma kaa men senviir fakats me na mesapan. Nyo nongoiny ya, te man toroman non. ;~o Tovei nyo komainy faan maromi na fo mes a fo tsue fanat tana sanaan ma ainy ami na Kainy Ainy Taataun Tana Tsunaun. Ana nyo gim rou ma tsue iny paparaa tan kat tsumi to te kat kat fi mi ya. Nyo tsue rou a ka to, tana saa tana sanaan to te katkat romi tovei roman sikia non ma faakouts mami ma faaman ami am manaats faparits to na Tsunaun. A sikia, ayei kat mami sam gagaar ovei em tan faaman an kat iny manaats kainy a Tsunaun. 8}i Sai tovei te kaa minon ta mes te gima tsue faarof fiisen mamimam amaraav tana ka to, amam onot rom ma tsue of ya ma tagaa ya tan kat tana mesapan nar gum iny vainy fafaaman ten Krais ten Gov tana fo mar pan vavis, te kat fi rori na foka to te tsue of im yam. U Kat Nana Kainy Ainy Taataun Tana Tsunaun p|Y Sai to te fafunuu fi non a moun funuu tsuan ara fakats patsukan fi ror nei ayei mamatan faarei patsukainy non a moun. Ara fakats fi ror nei tana saa Gov komainy ir moun ma fafunuu na funuu nar ka iny kookop faavots a patsuu rari. U{# Ami onot rom ma tagei a man nana ka to, tana saa tana sanaan to te fakats rora na foka. I tovei, to te fafunuu fi non a tsoiny funuu nan ara fakats patsukan fi ror nei, te farejiaf fiisok non a mesapan. Sz Ami patsukanem yam ma faaroiny a foka to fapoopoan namami, te gim non ma rof tana moun a fanging ma faakats ten Gov koman vaagum ana sikia ma kookof patsuun me na kookof patsuur moun a fanging, teeva? by= tana saa te faarei tsuiny non a vaamuan nana moun to te tapogaar ising me tana fo pan tana vaamuan nana tsoiny, ai tovei u tsoiny tapogaar ising kan me tana fo moun. Sai tovei ara faavot te faporos ising me ten Gov. dxA Sana mi ma fakats kainy a mes a ka to, to te faarei roran vainy fafaaman tana Tsunaun, a moun a fanging ma fafaakouts e natsioiny ya faarei to te fafaakouts fiisok fi non ya natsioiny tana foka te kakat iny rori, +wO Ayei na kifon a ka to ma kookof a moun a fanging a patsuun me na kookof nan moun a fanging tan nainy fafaatouf ma faatok iny ya na ka, ayei kaa en fain tatagaa ot ten natsioiny. Ana ayei ma kat kainy ya ma tagaan fuainy morena to te kaa fi non ya fain e natsioiny ma tatagaa ot iny ya ya. v} Ai Gov gim to ma fapogaar a vaamuan nana tsoiny, tana saa a moun gim ma kaa me ta ka te kakat iny non ya, a sikia, Gov fapogaar a vaamuan nana moun to ayei, tana saa a tsoiny kakat iny a ka to te faan iny a moun to ayei, ka iny fakap koman tsunia. Au{ A kifon a ka tsonyo tsue rou, tana saa Gov gima fapogaar a moun sa nom a fo pan puan ya ana Ya fapogaar to na tsoiny, a sikia, sana moun te tapogaar ising me tana fo pan tana tsoiny. t# Sana mes ma kookof kainy vaare na patsuun tan nainy te fafaatouf non ya na Tsunaun, tana saa a mes te mamatan faarei tsuiny non e Gov ana ayei ma faatok iny siinaiv ten Gov ana ya te vamarits e Gov tan nainy te faatok finy non ya, ayei kaa non fain e Krais. Sana moun ma kookof a patsuun ya, tana saa ayei faatok iny non siinaiv ten natsioiny ya, tan nainy te kaa fi non ya fain e natsioiny ya. as; tana saa, ito te gim fi non a moun a fanging ma kookof a patsuun, tan nainy te faatok finy non ya, tsunia te kaa en fain e natsioiny ya, ayei ma puts fagaramos ravainy funuu nan, tana saa sikia tu kookof patsuun ya faarei tsuiny non puts fagaramos funuu faarei non a fuan a ka to te faruak tsuiny ror senviir rejiaf, tana saa ayei na ka te farejiaf fiisok non tsura ito tana moun a fanging te taan vavis fi non ya fiisen me na funuu nan a puts fagaramos, ge puts ngats faavot. To sana ayei ma puts ravaa vaare, sana ayei ma kookof a patsuun ma faatok iny ya na ka, ayei kaa non fain e natsioiny ya. 2r] San tan nainy te faakats non a moun koman vaagum ge tan nainy te pokei fi non yan vegiau ito te nom ya poo fi minon ten Gov, ayei farejiaf non e natsioiny ya to te tatagaa ot iny non ya, tan nainy te gim fi non ya ma kookof a patsuun, kat faarei tsuiny non to te puts fagaramos fi ya na patsuun, q Tan kat to aya tan nainy te faakats non a tsoiny koman vaagum ge to te pokei fi non yan vegiau to te nom ya poo fi minon ten Gov, ayei te farejiaf non e Krais to te tatagaa ot iny non ya, ito te kookof fi non ya na patsuun tan nainy te faakats non ya. Pp Sai tovei, nyo komainy tsue of maromi na sanaan ma vovou iny ami tan nainy te faatouf faavots romi Gov. Nyo komainy maromi ma natiny e Krais, Ayei na tsoiny tatagaa ot tan fuainy tsoiny faavot, to te fasito iny ror Ya, ana tsoiny fanging, ayei na tsoiny tatagaa ot ten natsun. Ai Gov Ayei na tsoiny tatagaa ot ten Krais. Ro Tovei nyo komainy tsue paparaa rou tsumi, tana saa ami fakats patsukainy rom a sanaan te kaakaa fi nyo faarei vanyo na mes fafaaman ten Krais tana fo mamatsiny sanaan ma nat patsu iny ami na sanaan ma kaa mi. Nyo komainy tsue paparaa kan maromi, tana saa ami makuts patsukainy rom fo fafaatsuts to te faatsuts bus anyo mi. Un % To sana mi ma tagaa tana sanaan te kaakaa fi ronyo tovei, am vovou iny towa faarei te katkat fi nyo to te vovovou fi nyon kat ten Krais. A Fo Tsue Fanat Nan Kat Nan Fafaatouf Tana Gum Faavot Tana Fokinai m !A ka tovei nyo patsukan you kat rou ya, jesan kan ami ma kat ya. Nyo tanaf ma kat fapaparei ir a fokinai tana fo mamatsiny ka te kat anyo. Nyo gima tanaf, nyo nom to ta foka to te fafaakouts fiisok varonyo. A sikia, nyo fakats patsukainy rou a ka te onot ronyo ma kat to te fafaakouts non a mesapan ma nom patsu ri na toto na foun, ai Krais te saup fatabin rari tana fo aveto tsuri.&lE Vainy nai fatsiitsii ror e Gov, ito tan kat tsumi ma senviir me to te tsue of anyo mi tovei roman: Kat vaare yam ta ka te fagotsiny non a mesmes tan aveto, kainon ayei na mes to na tsoiny Jiu ge na mes a sikia ma tsoiny Jiu, ge ayei na isen tsuri tana gum iny vainy fafaaman ten Gov. .kU Jio, tan guam faavots ir vegiau tovei, kat yam a foka to ma fatsiitsii na vainy, e Gov, kainon to te ainy fi romi ta ka ge gim fi romi ma ainy ya, ge kainon ito te jiu kainy fi romi ta ka ge gim fi romi ma jiu ya, fo mamatsiny viir ka tovei, ito te kat romi ge te gim kainy romi ma kat. j# Ana sikia ta mes te onot non ma tsue ta ka, nyo kat rou na iring tan nainy te tsue faarof naa ronyo ten Gov tana kainy ainy te ainy ronyo. [i/ Tana ka to ayei, nyo gima tsue mi ma ainy vaare ya, tana saa tsumi te pon iny rom ya na iring sana mi gima ainy ya, tana saa mesmes a mes te pon iny non ya na iring, tan nainy te pon iny ronyo na ka na rof tsonyo ma kat, a sikia ta mes te onot non ma tsue of vanyo ma gima onot ma kat ya, tana saa ayei fakats fi non nei, ayei na iring. h% Sai to te tsue fi non ta mes tsumi nei, “Venoo tovei, ka iny kat a fifaan tana kaisa,” ai tan kat naa to aya, mi ma ainy vaare na kainy ainy naa to aya, ma faakouts ami na mes to ayei te tsue of mami ya, ai to kan mi ma vovou ya, ito te fakats fi non ya na iring. Ig  Ai tan nainy te faan finy naa non a mes a vavaajets vebus tsumi ma nai ainy me numaa tsunia, ai mi te pon ma naa, ainy yam a foka to te fakei ya patsun a taran. Rangat fakinai vaare yam, ito te poo fi minon a kainy ainy to ayei ei, ma kat amin fakats tsuam to te rof fi non ya ge te iring fi non ya tan ainy rari. f Mi ma rangat tsuk vaare iny ya, tana saa te faarei non a ka te tsue fi Gov tan vegiau Tsunia, “A Tsunaun fasito iny non puputaa to ana Ayei kan fasito iny non a fo mamatsiny ka patsun ya.” Sa faarei tsuiny kainy non to tan venoo, a ka Tsunia kan. 3e_ Ai tovei, ami ma kat fi nei, tan nainy te tagei fi romin venoo kainy fafiifoiny iny koman a pan iny tuan, foiny tsuiny naa yam. Am rangat fakinai vaare to, fei te poo fi men venoo to aya ei, ito ma kat amin fakats tsuam to te rof fi non ya ge te iring fi non ya ma foiny ami ya am ainy towa. Mesapan te tsue, ara tapuruur osing a Faun tana taa Jiu ana fo viir kat tsuri, ito ma kat aran koman tana ka te komainy kat rora. Eye, u man, san a sikia ma fokinai ka to te komainy kat rora te faakouts tsun minon tsura, a sikia. Ara onot ror ma kat a ka to, sana ra, gim rom ma ngats a fo Faun ten Gov—i tovei, a safunuu na faun, san tan nainy te kat rora na ka to, ra sikia ror ma faakouts raror a fo mes a fo vainy fafaaman ma karap mi ri na faason tsuar ten Krais. Kb Fiisia, mi komainy kat rom a Tsunaun ma fitsufainy mami Ya ito te kat romin fuan kat to ayei? Fei te fakats fi romi ei, ara parits fafisfis kan iny ror e Gov, ana ra onot ror ma fataanis osing fasaraa Tsunia? A sikia ovei, ara sikia ma parits fafisfis iny ror Ya ana ra gim ror ma onot iny aruwas osing a fasaraa Tsunia. a% Ami sikia rom ma onot ma isen faavot fiisen me na Tsunaun ana masarau kan, to te jiu romin wain am fakats fatabiny ton rafatsiny nana Tsunaun to te tatsiiu of mami, ai to kan, te jiu romin wain te faan iny naa rori tan masarau. Ana mi sikia rom ma onot ma fatap faavot fiisen me na Tsunaun ana fo masarau to ayei tan nainy te ainy romin koinykoiny ma fakats fatabiny ami na puan a Tsunaun, ito te faan iny mi Ya tsumi ai to kan te ainy kainy fi romin kainy ainy to ayei ito te faan finy naa rori ka iny fatsiitsiin masarau. C` A sikia! A ka te tsue iny anyo tovei: tan nainy te fafaatouf rorin vainy a fo kaisa, ri mei nana fo fifaan tsuar tana fo kaisa to ari, a sikia ma a gov to, ito te fafaatouf rori, ari fafaatouf famainy rora fo masarau to ayei. Ana nyo tsugainy maromi ma fatap faavot fiisen rame na ka tana fo masarau tovei, an kat to te kat kat romi, to tan nainy te ainy romi na kainy ainy to te faan finy naa rori na mesapan tana fo kaisa tana gov gamgam. Z_- Nyo gima tsue na ka, a kaisa ayei na gov faman, a sikia. Ana nyo gima tsue kainy a ka to, a kainy ainy faan iny naa rori tana kaisa te faarei non na fifaan te faan iny naa rori tana isen a gov faman to ayei. F^ Fakats yam a vainy iny Isrel: Ito tsuri na vainy to te ainy ror panpan nar fo marei sensen to ayei ana kainy ainy to te naa fi naa non ten Gov faarei non a fifaan tsuri, ito tan nainy te fafaatouf faavot fi rori Gov. Tana sanaan to aya, ri faarei tsuiny miton isen tsun fiisen me Gov, ito te fafaatouf rori Ya. f]E Sai tovei te kat faarei tsuiny non isen koinykoiny ana ra faavot ainy ror tan senviir koinykoiny to ayei, ai Krais kaa minon sen puainy mes tsun to ayei ana ra faavot kan, kainon to te kinai fi rora, ara faavot a fo panpan nan senviir puainy mes to ayei. Ana ra faatok iny ror a ka aran isen tsun tan nainy te ainy faavots roran koinykoiny to aya. w\g Fakats yam a kifon a ka to tan nainy te jiu rora na gotan iny fakats fatabiny rafatsiny nane Krais, to te tatsiiu of rara sa pats fatabiny a fo aveto tsura. Ara tsue faarof naa ror ten Gov tana ka to ayei, ai tan nainy te jiu rora ya, ra faatok iny ror a ka, ara na pan kan tana vainy to ari, to te tatsiiu of rafatsiny nane Krais. An tan nainy te ainy roran koinykoiny to ayei, ai to te ivivoo rora ya, ra ainy ror ya ma fakats fatabiny ara na puan e Krais ito te faan fi rara ya tan nainy te mat Ya sa pats a fo aveto tsura, ra faatok iny ror a ka, aran mesapan kan nar a vainy to ari, ito te faan finy e Krais a puan. <[q Nyo kirkir rou tsumi, faarei rarom vainy to te kaa mirom fakats arasan tan foka to. Ana mi onot rom ma tsiny patsukainy a tsivom tana foka to te tsue iny ronyon man ge na sikia. sZ_ To tsumin fuainy vaatau tsonyo, ami ma fataanis osing kat iny fafaatouf a fo kaisa tana gov gamgam. MY Sana ka to ma ruak vaare tsumi ito te ruak fi ya tsuri, tana saa u fiamus to te ruak naa me tsumi ito te sikia non ma kat fuainy tan fiamus to te ruak tana mesapan. Ai tan nainy te ruak rori, ami sikia rom ma kat kat aveto, tana saa Gov suu famainy non tsuen man Tsunia ma faakouts rara Ya tana fo fiamus to ayei. Ayei gim non ma famanat iny tu fiamus ma ruak ya tsumi ito te gim romi ma onot a fatanai towa. Sai tan nainy te naa minon a fo fiamus to ayei, mi onot rom ma nai manaats e Gov, tana saa Ayei onot non ma faan mami na parits a reits Tsunia, ma kat amin koman Tsunia. 8Xi Eye, ito te fakats fi non a mes nei, ayei te tsutsun faparits non tan fiamus, ayei ma taatag, kat non sana ayei gotsiny en, faarei tsuiny rarorin mes vainy muan fiisok. $WA Tovei na foka to te ruak tsuri, faatok rarora na ka te onot non ma ruak tsura, ito ma kaa faarei ara ri muan. Gov kat a foka to sa kirkir en, ma tsue taatag of rara Ya ma kat vaare ra na foka to ayei, tana saa ara kaa ror tan nainy te sisiruiny kap os mito na monaagits tovei. [V/ Ana mi ma koma suar vaare iny a foka to te faan iny e Gov tsumi, faarei to te kat kat fi na mesapan tsuri. Tan kat to aya, ri kat to Gov sa jiats naa na morena to te atsaatsun mes non, ma atsun famat rari ya. U} Ara ma sewaar iny vaare na Tsunaun to te pon iny rora ma tanaf Ya, tan kat kat iring, ana ra maut er, faarei to te kat kat fi na mesapan tsuri. To te kat kat fi ri nei aya, ri kat to Gov sa jiats men koraa sa kots rari ana ri faadis to ser mat er. tTa Ana ra kan ma vovou vaare iny kat iny tsikoor, Gov tsue na ka, ayein kat iring, faarei te kat kat fi ri na mesapan tan nainy muan ai tan kat to aya, Gov atsun famat ir a tangau ana fopis a tapan mes (23,000) tsuri tan sen tsun nainy. S7 Ana mi ma fafaatouf vaaren fo kaisa tana gov gamgam to te kat kat fi na mesapan tsuri. Ara nat fi ror nei ari fafaatouf ir fuainy gov gamgam, tana saa te kirkir bus en koman Vegiau Ten Gov,“A vainy te gum tan guainy ma fatsiitsii rin gov gamgam, ana ri fafaatouf ton a kaisa, ito te ainy fi rori,
ana ri jiu fapeepiou to, ri tajiat to ser vovou iny kat iny tsikoor.” (Naus Osing 32.6) :Rm A foka to ayei faatok rarora, ya te tsue taatag of rara ma komainy fatatabiny pis vaare ra na fo kat iny aveto, faarei te kat kat fin fuainy tsuvurara na taa Jiu to muan. JQ  Sa kainon to te kat finy e Gov a foka to tsuri, fakats yam, Ayei gim ma paparaa me na fokinai faavot tsuri, ri fanaginy nongoiny e Gov. Ara nater Gov gima paparaa ramiri tana saa u puainy mes tsuri te mat, ser rosoo vavis er tana pan a uur, to sana ri gima onot ma naa tana pan naa to aya te tsue faman of bus rari Gov. 4Pa Ana ri na fokinai jiu to tana aurom to te tatsiiu ising me tana fats to te faan rari Gov. Ana fats to ayei faarei tsuiny non a Tsunaun Jisas, tana saa Ayei faan rari na foka te komainy rori faarei tsuiny to te kat fi non e Krais tovei roman, ana Ayei kaakaa fiisen ramituari tana fo pan te naa ri. vOe Ana ri faavot ainy ton senviir kainy ainy to te farus me Gov Gormirmir patsun puputaa tana patsuu na nainy. N Nainy te vovou iny ari na koroo ri taainy ngats to na fain a namaan, ri faarei miton vainy ten Moses, jesan kan ito tsura, ara faatok rarora faarei raror vainy ten Krais tan nainy te fapeenan ara. Ai tovei ara tsue rora ka, a vainy to te vovovou iny e Moses tana koroo ser taainy ngats naa na fain a namaan faarei non kat nana tou fapeenan tsuri ma ruak faarei mi rin vainy ten Moses. M  Tovei nyo komainy tsue pis rou nyo te biny fatabiny pis a fo rangat tsumi to te toobing fi non a mes a fafaaman ma ainy yan venoo to te faan faamuainy finy naa rori tana fo kaisa tana gov gamgam. Nyo komainy maromi ma fakats faarof fuainy vamuinyasiny tsonyo, tana ka to te ruak tan fuainy tsuvurara na taa Jiu to te vovovou iny me Moses ser naus osing me na Ijip: Ami nat em a koroo to te kaakaa Gov tsunia te kookop rari, ana ri vovovou iny to na koroo to te faan rari Gov ma ras ir a naa ri ya. Ana ri na fo kinai faavot taainy ngats naa to na fain a aurom te koo ri na Namaan a Goutsiroun ai Gov nom tap kanen naanaa tana aurom. vLe Nyo buts fatatabiny rou a buev kainon to te saraa kamits fi ronyo puau, ma faarei anyo na tsoiny tatagaa ot tana toto nau ana sikia ma pua vanyo to te tagaa ot varonyo. Ito te gim fi ronyo ma kat fi nei, ai te onot non ma ruak, ito te ras fi naa ronyon mes a vainy ten Krais, nyo patsukan you tabuiny gima kookuar faarof naa ma nom anyo ta tafan ta rof tsiau.UK# Ayei na kifon a ka tsonyo vaputs rou nyo te kaa faarei te koman fi varonyo Gov ma kaa, sa faarei tsuiny non a tsoiny kokokuar tan fabiibiu to te kookuar fatoobing naa non tan fafakap nana pan, ana ayei te gima fapinpin iny a pan te kookuar naa non ya. Sa faarei tsuiny kainy non mes a fifijuguur to te vaputs fi non ya tan juguur fi naa tana pan te komainy fatoobing non ya, sa kat kan fi non nei, nyo sikia ma kat ta ka, to tsonyo gima fakats faamuan irari. ~Ju Sai tovei tan nainy te komainy kookuar non a mes tan fabiibiu, ayei ma tagaa ot faarof iny a foka te ainy non ya, ge ma tagaa ot faarof iny a puan tana goros, ge ma tagaa ot faarof iny kat iny faparits vavis a puan ya. Fokinai vainy kokokuar ma vaputs to te komainy vaputs fi rori, er nom to na tafan a rof tsuar i tovei te kajiaa babainy enanon tan ta fo ar nainy tsun. Sana ra ma tagaa ot faarof iny a toto tsuar tana fo mamatsiny kat, ma nom ara na tafan a rof tsuar, ito na sikia ta fafakap nan. mu~}|yx}wv0trVponFljJhg-eedacbaa_^]e\[cZYYW/UTeSlPONMLcKoJrIZHGFEECCBAR@/?>==s<3;X98766-4k322b1w0C/-,+&**('v%$h# !, ; a#h/! 1Yu1Nyo tsue of rari ma kat fi nei: Tan fo mamatsiny Sande tana wik fo isisen tsumi ma fakei fuainy ta fo mar painy moni, to te nom fi non ya tana foka te sab non ya, ana ayei ma kat gagangis pis vaare ya tan ta kaa vavis. To te kat fi romi na ka to, ai tan nainy te naa mironyo, mi kakoun bus em sam fakei fuainy naa ya ana mi te gima tanaf am guam faavots pis to ta painy moni to te ruak nats ronyo naa. k QTovei nyo komainy tsue of maromi tana painy moni to te guam faavots romi, mes ar ka iny faakouts vainy fafaaman ten Krais te kaa ror tana ngats fan tsian iny Jerusalem. Nyo fa'arasainy bus ya tana gum iny vainy fafaaman ten Krais tana fo viir fan vavis tana gum fan iny Galesia tana sanaan iny guam moni faavot, jesan nyo komainy maromi ma kat fi em to. Q:Sai tovei fuainy vamuinyasiny fafaaman tsonyo, famanat vaare ir yam ta mes ma amus mami ya am faamainy to na ka te tsue tsuk minon a Tsunaun to te gim non ma man. San sikia, tsutsun faparits fatatabin yam tana faason tsumi tana Tsunaun am binun faparits fatatabin to tana Tsunaun, tana saa ami nat em, a sikia ta ka to te bibinun of romi te nai kajiaa babainy tsun enanats non, tana saa Gov tsun Tsivon fatsuiny fatabiny non a vainy vou na mat tsuar."=9Sai tovei ara tsue faarof naa ror ten Gov tana mat an aveto te sikia ror ma parits fafisfis rarora, tana saa tana ka to te kat bus e Jisas Krais tsura. .U8A kifon a ka te oraav of ror a vainy, a mat i tovei, tana saa ari oraav ror a ka voun a mat tsuar, tsuri te nai nom ror a fasaraa tsuar tana fo aveto tsuri. Ana kifon a ka te nom rori na fasaraa tana fo aveto tsuar tovei, tana saa ari gima manaats a fo faun to te faan rari Gov ma vovou iny. C7Ai tovei vainy onot ror ma tsue na ka,“Mat, fei te kaa non a parits iny atsun mes tsumanyi ei?Mat, fei te kaa non a parits iny fakamits tsumanyi ei?” (Hosea 13.14) `96Nainy te pangis fi ror puainy mes tsura to ayei, a ka to te kirkir en koman Vegiau Ten Gov nai ruak iny man enaminon. Ai te tsue na ka,“Gov fabiu na puaan, ana Ayei faduem to na mat.” (Aisaia 25.8) 0Y5tana saa puainy mes to te kaa mirora tovei roman natiny mat ror, ri te kuav ravaa, nai pangis eranats ror tan puan to ayei te gim ror ma natiny mat er kuav ravaa to.  4Te nai ruak veesau tsun nanats non faarei non kanaf ge faarei non to te fakaput fi non matan, te naa minon nainy to ayei, a morena puuf non a tsufing ma tsue fanat of ir ya na fokinai tan nainy fafakap to te kaa rora tsunia te naa ename. Ai tan nainy te puuf non a tsufing to ayei, u vainy fafaaman ten Krais to te mat er nai tsun fatabin veesau tsun raror fifiisen miror puan foun to ayei te gim ror ma natiny mat. Ana rin fuainy vainy fafaaman to te toto farokot ror nai kaa kan miror puainy mes foun to ayei, iK3Sin tovei, nongon faarof yam! Nyo tsue of maromin vegiau takop: A sikia ma ran vainy fafaaman faavot nai mat ror tabuiny tabin fatabin minon ne Krais, sana ran vainy fafaaman faavot nai nom nats ror puan foun to ayei. 2To tsonyo komainy tsue of maromi, fuainy vamuinyasiny fafaaman tsonyo, te sikia non ma onot tan puainy mes kaa minon venoo an rafatsiny to te tapogaar me ma kaa en ya tan puputaa ya te nai kaa tana pan tana Waan e Gov i Gormirmir. Ana ya te sikia kan ma onot tan puainy mes to te natiny mat non ya te kuav ravaa ma kaa tana pan te kaa ror a foka to te sikia ror ma mat er kuav ravaa to.  1Sa faarei kan rarora: Tovei roman ara kaa miror puainy mes tan puputaa tovei faarei tsuiny non a vaamuan nana mes tovei e Adam. An tan tu fo nainy te naa minon ara nai kaa miror puan to ayei faarei tsuiny non e Krais to te nai kaa fiisen mirora Gormirmir. c?0A fokinai to te poo miror tana mes to ayei, e Adam, kaa miror senviir puainy mes to tana vaamuan nana mes. Jesan kan tana fokinai to te fasito iny ror a Mes to te poo minon Gormirmir nai kaa miror puan faarei ror Ya. xi/Gov fapogaar puainy mes tana vaamuan nana mes tan puputaa to, sana fafuan nan puan te poo fi minon Gormirmir.  .Sana vaamuan nan puainy mes to te faan rara Gov, ayein sikia ma puan to te nai kaa non Gormirmir. A sikia. Ayei faan faamuainy raran puainy mes to ayei ma kaa tsom ara patsun puputaa to, voun ya Ayei nai faan raroran puan to te nai kaa enanon Gormirmir. xi-Te faarei non to te kirkir fi en ya koman Vegiau Ten Gov,“Gov fapogaar a vaamuan nana mes kaa minon aaven an puan, Ayei fatoto towa.” (Tatanik 2.7) Ana mes to ayei e Adam. Sana mes to te koo ri na fafakap nane Adam tovei, Ayei e Krais to te onot non ma faan iny a toto na suu tan aaven an puan foun kan to ayei, tana fokinai to te fasito iny ror Ya. K,U painy mes te kats iny rori, Gov kat ya ma kaa ya tan puputaa tovei, san tan nainy te fatsuiny fatabiny fi non ya Gov, Ayei kat ya ma nai kaa en ya Gormirmir. Te kat fi non to, tana saa ara kaa miror puainy mes to te kat Ya ma kaa en ya tan puputaa tovei, ana ra kan ma kaa men puan to te kat Ya ma kaa en ya Gormirmir. #?+U puainy mes kats iny rori, mamatan fifiiring ovei enanon, san tan nainy te fatsuiny fatabiny fi non ya Gov, nai mamatan faarei non puan saavits ovei. U puainy mes te kats iny rorin tameruts, san tan nainy te fatsuiny fatabiny fi non ya Gov, ayei nai ruak iny siireits ovei nanon. g G*Ana sanaan kan to ayei te kat fi non ya tan nainy te fatsuiny fatabiny fi non e Gov a vainy vou na mat tsuar. Ari nai kaa miror mes viir puan kat gengen. Natiny yam a ka to: Puainy mes tana mes a mat nai ruak faarei non kuaf. San tan nainy te fatsuiny fatabiny fi non e Gov puan to ayei, ai te gim non ma mat, ge ma nai kuav ravaa on pis nats.  )A nuaf kaa minon fuainy siinaiv gengen tsuan. Ana iifaa kan kaa minon fuainy siinaiv gengen tsuan. Ana fo kootsits kaa miror fuainy siinaiv gengen tsuar. An fo isiseiny kootsits kan mamarof fiisok, ri te baraar, er kat fuainy rato tana mesapan tsuar.  1(Ana foka kaa ror korosuu kaa miror mes puan kaner kat fuainy non tana foka to te kaa ror tan puputaa tovei. Ana mes pis a ka, fo mamatsiny kan saavits fiisok tana foka korosuu, kat fuainy ror tana fo mamatsiny kan saavits fiisok tana foka te kaa ror tan puputaa tovei. : m'Te faarei tsuiny non fo viir puan to te kaa non tan puputaa tovei. Ari kat fuainy ror tan mes puan kaner. A vainy faavot kaa tsun miror senviir puainy mes to ayei. An fuainy marei sensen kaa kan miror mes puan tsuri patsukaner. An fo marei kaa miror mes puan kaner. U jian kaa miror mes puan kaner. & E&Kainon saf viir fua ei na, Gov kat non a fo viir nau to ayei to te koman fi non Ya. An fo isiseiny fua faruak patsukainy non nau vovou iny non fua to ayei. A{%An fua to te reev romi gagon tan puputaa, faarei tsuiny non fua babainy. U sikia ma nau to te gian minon tsunia. Te kat faarei toromainy non fua nan rais gen mes a fo viir fua kaner. ]3$Te mamatan fapeepiou non tsumi ma fapinpin iny a ka to te ruak fi non ya. Fakats yam a ka te ruak non tan nainy te reev romin fua. U fua te maas faamuan tsom non, vou ya te see geegian me a faarei ton nau gian. xi#Sa kainon to te fa'arasainy fi nyo ya, ito te fatsuiny fatabiny fi non e Gov a vainy to te mat fi rori, a mesapan gima faamainy ya ri te rangat, “Fei te toto fatabin fi ror vainy mat ei, an saf puainy mes ei na te kaa miror ri?”  "Tagun yam! Mi te faonot tan fakats fanunun iny e Gov ito te gim non Ya ma fatsuiny fatabiny a mes tana mat! Am faonot to tan katkat aveto. Sovaar vaare ir yam vainy iring fiisok to ari, tana saa kaa miror a tee vainy fapoopoan namami to te gim ror ma nat vaarik iny e Gov, tana saa ari te baainy ma natiny Ya. Nyo tsue of mami na ka to, ma rejiaf ami. Tou Tsun Fatabin Tan Puainy Mes mS!Sai te gim non ma kat fi nei. Famanat vaare iny yam ta mes ma gam mami ya. Fakats yam a ka to, ito te kaa fi miromin fo vaatau tsumin iring fiisok, ri amus kan maromi mi te iring kan em, kainon to te rof fi romi to roman. Y+ Te sikia non ma mamatainy ruak faarof tsonyo ma tsutsun faparits nyo te fatanai ir vainy iring fiisok to ayei te katkat fi vanyo ri tovei tana ngats fan iny Efeses, ito ma raar anyo na tafan to te pon ronyo ma nom a ka tan puputaa tovei, ito ma fatsuiny fatabiny vaare Gov a vainy vou na mat tsuri, te rof fiisok non tsura ma kat faareir vainy vavaajets, “Ainy ror, ge jiu ror, ra te paparaa, tana saa ara mat ror tovei tsun ana sikia pis ta toto tsura nei.” [/Mamatsiny nainy nyo kaa rou koman nainy patang iring kinai fiisok ana nyo pon rou ma mat you tan ta fo nainy. Ana ka to ayein man fiisok, vamuinyasiny fafaaman tsonyo, faarei non kat iny tenoor tsonyo tsumi to te faaman romi ten Krais Jisas a Tsunaun tsura, tana saa nyo komainy faan iny rou a tsivou tana fo nainy patang iring to ayei. FAi to tsumam amaraav, ito ma kaa vaare mi ya na tou tsun fatabin tana mat, te mamatan faarei non a binun tsumam a ka babainy tsun kan, sa kat pas fei ma faan iny naa mam a tsivom tana pan tana mat ei tan mamatsiny nainy, tan nainy te tsue tsuk fatatabin iny romam e Krais to te fatsuiny fatabin fi Yan vainy mat ei? @yAna mes pis a kifon a man nana ka to te fatsuiny fatabiny fi non e Gov a vainy tana mat tsuar: ito te man fi non ya te gim fi non e Gov ma fatsuiny fatabin ir a vainy tana mat tsuar, sa kat pas fei sana mesapan fapeenainy ir vainy tana mat tsuar ei, ito te gima fapeenan fi ri? A saf a rof to te fakats rori na to te tsue rori na ka, a vainy to te gim ror ma tsun fatabin tana mat tsuar? A tou fapeenan to ayein ka babainy tsun kan. +Sai tan nainy te kaa fakap ror a fo mamatsiny ka to fain e Krais, ana Guei Tsoiny to, Ayei nai fakei non a Tsivon fain gumgum ten Gov to te fakei bus non fo mamatsiny ka to fain e Krais, ai Gov te nai faarei na tsoiny tatagaa ot a karap fiisok patsur fo mamatsiny ka to. m~SKa to te nai ruak non to te tsue fin Vegiau Ten Gov, sa kirkir en,“Gov fakei fo mamatsiny ka fain a moun e Krais.” (Vadou 8.6) Sai tan nainy te gogosias romi, “fo mamatsiny ka,” te gim non ma kat kan fi nei, Krais tatagaa ot iny non e Gov, a sikia, tana saa e Gov, Ayei na isen to te kat e Krais ma tagaa ot iny Ya na fo mamatsiny ka. })A fafakap nana ka to te nai kat non e Krais ana Ya te faduem a fo ka to te tsugei non e Gov tovei, Ayei nai nom ravainy non a mat tana vainy. |}tana saa, Krais ma tagaa ot, onot non te faduem vavis non Ya na vainy to te koma iring ror Ya er kaa to fain a moun Ya. e{CVou, tan nainy te kap non a monaagits to, to te nat fi rora, tan nainy te tabin minon e Krais, Ya te nai fabiu na gamaman faavot ana vainy faavot to te kaa miror asangan an gumgum ana fo viir parits tana monaagits faavot tovei, Ayei nai tagaa ot non tan nainy to aya. Ayei nai faan fatabin iny non a Waan to ayei ten Taman Ya, ma tagaa ot iny Ya, SzSane Krais ana vainy Tsunia gim ror ma toto fatabin tan senviir nainy tsun to ayei. A sikia, a fokinai te toto fatabin eraror tan nainy te fagum bus e Gov. Gov fatoto faamuainy e Krais. Vou, tan nainy te tabin fatabin minon Ya tan puputaa tovei, vainy fasito Tsunia faavot nai tsun fatabin eraror tana mat, er toto fatabin rato. /yWtana saa tan nainy te fanaginy tsue finy e Adam e Gov, sana ayei kat ir vainy faavot ser fanaginy tsue, ana ri mat fakap ror, jesan tan nainy te toto Krais patsun puputaa tovei ana Ayei manaats to Gov, Ayei kat to na vainy faavot te kaa ror koman e Krais ma toto fatabin mi ri tana mat tsuar. &xEAyei tototo patsukan enanon to, an vainy fafaaman faavot nai toto kaner raror, tana saa faarei tsuiny non a isen a mes to te kat me na mat sa naa me tana vainy faavot, jesan kan tana isen a mes tsun to ayei, pue na sanaan sa kat me na tou tsun fatabin tana vainy tana mat tsuar, 0wYSan man, Gov fatsuiny fatabiny e Krais tana mat Tsunia, ana Ayei na vaamuan nana mes to te tsun fatabin tana mat Ya gim to ma mat pis. Ai tovei, Ayei tsun fatabin tana mat Tsunia, to sana ra faavot natiny ror a ka to, vainy fafaaman faavot ten Krais to te mat er, nai toto fatabin eraror. gvGTo te nom finy roran fifaakouts ten Krais, ayei na ka tsun to ayei te nom rora patsun puputaa tovei, ana ra ton vainy fafaaman ruak faarei nats ror ma sekeiny vainy iring vavajia ovei tana vainy faavot tana monaagits to. duAAna mes a ka, u vainy fafaaman kan to te mat er, ri gim kan ror ma toto fatabin pis nats. itKAi to ma mat patsukan fi Krais ana Ayei te gima tsun fatabin, ayei gim non ma faakouts mami ma faamainy vaanan tsumam tan nainy te tsue mam, Gov fatsuiny fatabiny e Krais, ai to kan Gov gima anofe ravainy a fo aveto tsumi. 1s[Ai to te gim fi non Ya ma kaa me na parits iny fatsuiny fatabiny a vainy tana mat tsuar, Ayei kan gima fatsuiny fatabiny e Krais tana mat Tsunia, Ayei na mat farokot. >ruTo te man fi non ya, kat faarei non, aran vainy gamgam, tana saa ara tsue of ir a vainy, ten Gov fatsuiny fatabiny e Krais tana mat Tsunia. San vegiau tovei te tsue na mesapan, ten Gov gima onot ma fatsuiny fatabiny a vainy tana mat tsuar sikia ma man, u gam, tana saa ito te gim fi non Ya ma onot ma fatsuiny fatabiny fi Ya na vainy tana mat tsuar, kat faarei non Ayei na sikia ta parits ma fatsuiny fatabiny Ya Krais tana mat Tsunia. Aq{Ai to te gim fi Gov ma fatsuiny fatabiny e Krais tana mat Tsunia, sa faarei non, u vaanan to te favaanan iny roran ka babainy tsun kan. Sa faarei non ami faason rom tana sikia ta ka. )pK Ito te man fi non ya tan vainy mat te gim ror ma tsun fatabin tana mat tsuar, te kat faarei tsuiny non a ka, Gov gima fatsuiny fatabin e Krais tana mat Tsuan. doA Sai tovei, ito te favaanan iny roran Vurungan Rof ten Gov to te fatsuiny fatabiny fi Ya Krais tana mat Tsunia, kat pas fei ma tsue mi na ka to ayei ei, tan vainy mat kan te gim ror ma tsun fatabin tana mat tsuar? n7 Sana sikia ma kat fuainy non to te tsue of maromi na mesmes, te kaa tsun minon sen vaanan man. Kainon to te favaanan fi naa ronyo ya naa tsumi, gen mes fuainy amaraav kan, ayein senviir vaanan rof tsun to ayei. An vaanan rof to ayei te faamainy bus ami. Tou Tsun Fatabin Tsura *mM San tana koma ree'un tsun ten Gov to ayei na saavits fiisok, faakouts vanyo sa nyo faarei me na mes te kaa evarou roman. Ana koma ree'un Tsunia tsonyo kat rato na vainy sa ri nom fifaakouts rof tsonyo, tana saa nyo binun faparits fafis pis ir mes panainy amaraav. Mi ma natiny a ka to, nyo sikia ma bibinun fiisen mirou a parits a reits tsonyo fatoobing. A sikia, a koma ree'un ten Gov to te bibinun non koma vanyo. Wl' tana saa anyo faarei na mes a iring vavajia ovei tana fuainy amaraav faavot to ari. Ana nyo na sikia ma mes a tavaron ma koo vanyo ri na amaraav, tana saa nyo kat fijior fiisok ir gum iny vainy ten Krais. Tan fafakap nan ya, Ayei naa kan fi mito tsonyo. Sana Ayei gima naa fi me tsonyo vovou iny a sanaan to te faatok fi Ya na tsivon tsuri na mesapan. Ar kakaii tsun nyo te ruak faarein fafakap nar amaraav Tsunia faarei non a guei a meran to te see agiir tsun minon, an nainy agiir tsunia mataanis ename, ljQVoun ya Ayei naa fi enato ten Jemis, ana Ya naa kan fi enato tan fo amaraav faavot tan sen nainy. PiAi voun ya Ayei naa fi enato tana ngim a natus vainy fafaaman tan sen nainy. Ai tsuri kan to na tee vainy fafaaman to te mat er, ana fokinai tsuri toto farokot kan raror, ari na fokinai tagei Towa. Ih Ai to kan, voun ya, to te tsun fatabin fi Ya, Ayei naa fi enato ten Pita ma faatok iny Ya na puan ten Pita. Vou, Ya naa fi kanen nato tan mes panainy matisian sa faatok kan iny a puan tsuri. (gIAna ri fasooiny Towa koman puts te kats ari tan fats. Ai tan fafofopis nan nainy, Gov fatsuiny fatabin Towa faarei to te kirkir fi en ya koman Vegiau Tsunia. f7Ami ma faamainy vaanan to ayei, to te favaanan iny naa nyo tsumi tana saa vaanan to ayei a Tsunaun te tsue of vanyo ya tana fo mamatsiny ka ton karap fiisok ma faamainy ami ya. I tovei: Krais mat sa pats a fo aveto tsura faarei to te kirkir fi en ya koman Vegiau Ten Gov. EeAyein vaanan to ayei te saup fatabiny fi maromi Gov to te faamainy fatatabiny romin senviir vaanan to ayei te favaanan iny naa nyo tsumi. Sai to te gim fi romi ma faamainy ya, to te tsue of bus im yam sam vovou iny a mes a sanaan nana tou saup fatabin, a faaman to ayei to te kaa faamuainy mimi na ka babainy tsun. id MSai tovei vamuinyasiny fafaaman tsonyo, nyo komainy tsue fanat of pis maromi tan Vurungan Rof nane Krais to te favaanan iny naa ronyo tsumi. U vaanan to te faamainy romi, mi nom towa ma vovou faarof iny ami am manaats towa. ^c5(Sana fo mamatsiny ka koman vaagum ma kat tana sanaan iny fatsiitsii ana madaav.,bQ'Jio, min fuainy vainy fafaaman tsonyo, ma tanaf am rangats ton Aaven Taabos tana fifaan tan nom vaanan ten Gov am faavanan iny naa towa tana mesapan. Sai to te komainy vegiau non ta mes koman vaagum, ya te vegiau tan mes vegiau kanen ito te gim fi non ya ma natiny, kat tap vaare yam. a &Ito te tsue fi non ta mes nei, a Tsunaun gima tsue of vanyo ma tsue iny a foka to, ami ma kat vaare na ka te tsue iny non ya. @`y%Ito te fakats fi non ta mes ito te kaa fi minon ya na fifaan tan nom vaanan te poo fi minon ten Gov ana ya te favaanan of ya na mesapan, ge te kaa fi minon yan mes fifaan to te poo minon tan Aaven Taabos, ayei ma nat fi nei, a ka te kirkir ronyo tovei, ayein tsue ma vovou iny ami to te faan vanyo na Tsunaun. v_e$Nyo nat rou tsumi te gim rom ma kat a fo kat to ayei to te tsue tsuk ronyo, sana mi pon fi rom nei amin vainy to te vaamuan iny tsue of rom a vainy tan vaanan ten Gov? A sikia. Ge ami yan vainy tsun te nom vaanan to ayei? A sikia. A^{#Ito te kaa minon ya ta ka te komainy natiny rori, ari ma rangat ir fuainy tsoiny tsuri numaa tsuar, tana saa tan nainy te rangat fi ror moun ta ka koman a fo vaagum, te farejiaf non. .]U"ito, moun ma gum fatomani koman a fo vaagum nar fafaatouf, tana saa ari gim ror ma vegiau on, a sikia, ari ma kaa fain fo tsoiny tsuar to te tsue fin Faun ten Gov. \!!tana saa Gov tsugei rarora ma kat a ka tana sanaan a vavanun. A sikia, Ayei komainy rarora ma kat a ka tana sanaan a aaverof. Ami ma kat a ka to te kat kat fi rori na gum iny vainy taabos u fasito ten Krais faavot tana fo pan vavis tan nainy te vaaguam faavot rori, y[k Ai to kan, a vainy to te kaa miror a fifaan ma nom vaanan ten Gov ma favaanan iny naa ri ya tana mesapan ma tagaa ot faarof iny ari na fifaan to ayei, ana ayei te onot ma tanik iny vegiau ge faonot tan vegiau, onot non te koman fi non ya, pZYtana saa ami to te nom vaanan te poo fi me ten Gov mi te pokei faruak naa ya tana mesapan koman vaagum, san isiseiny mes tsumi ma kat ya tan isiseiny nainy tsun, ma nai natiny ari na fokinai tan vaanan to ana ri te nai parits me. Y)Ito te gumgum non a mes koman vaagum ai Gov te fainy yan vaanan tan nainy to te vevegiau fi non a mesmes, a vaamuan nana mes ma faonot tsom, a tanyiny to na fafuan nana mes to te gumgum non a pokei faruak ton vaanan to te see nom tsuiny non ya ito te poo fi me ten Gov, BX}Te faarei tsuiny non a mes to te nom non vaanan ito te poo fi minon ten Gov ana ya te favaanan iny naa ya tana mesapan, te onots tsuiny non a ina fuan ge na ina pis ma vegiau, ana mesapan ma vanongon faarof tana ka te tsue rori, er faaroiny towa, ito te poo faman fi minon vaanan tovei ten Gov ge na sikia. hWISai to te sikia non ta mes na aya, to te onot non ma kokopis vegiau of ir a mesapan, a mes to ayei te vevegiau non tan mes vegiau kanen ma vegiau vaare ta ka koman vaagum to ayei, ayei ma vegiau of tsuiny a tsivon ai Gov. 8ViIto te kaa fi minon ya na vainy ito te komainy vegiau ror tan mes vegiau fafoofan kanen to te gim rori ma natiny, a ina fuan tsun ma vegiau, ge na ina pis te onot ror ma vegiau. Arin isisen mes ma kaa men nainy. Ana mesmes a mes ma kaa na aya, a kokopis vegiau to tana ka te tsue iny non isisen tsuri. {UoAyei na ka to te tsue ronyo, vamuinyasiny tsonyo, tan nainy te vaaguam faavot rom mi, mi te faatouf e Gov, a fokinai te kaa miror a binun, i tovei, mesapan te kooma ror sen kooma te komainy koomei rori, ana mesmes te nai kaa me na foka iny fafaatsuts a mesapan. Ana mesmes te nai tsue of ir a mesapan ten Gov te vevegiau of non ya. Ana mesmes te nai vevegiau tan mes vegiau fafoofan kanen ito te gim ya ma natiny. Ana mesmes te nai kopis of ir a mesapan tana ka to te tsue iny ya. A fo mamatsiny ka faavot to ari, ma kat ari tana sanaan to te fafaakouts ror gum iny vainy fafaaman ten Krais ma karap me na faason tsuri. uTcana ayei te nai inainy a fo mamatsiny kan iring aaven ya ito te gim fi ya ma inainy fanatnat iny muan, ana ayei te nai fatukun, ya te fafaatouf e Gov ana ayei te nai pokei naa ya tana fokinai, “Gov kaa faman non fapoopoan namami.” mSSSai to te favaanan iny romin vaanan to te poo fi minon ten Gov ana mes a vavaajets te naa kan me koman vaagum, ana ayei te nongoiny vaanan to ayei, ayei nai arasan faarof iny non fo vaanan tovei, ana ayei te nai nat fi nei, ayei na mes a aveto, ana fo mamatsiny ka to te nongoiny ya nai kat ror ya ana ayei te nai fakats fatabiny a foka to te kat kat ya, UR#Ai to te vaaguam fi ror gum iny vainy fafaaman ten Krais tan vaagum faavot tsuri ma faatouf ari Gov, ana ri faavot te favevegiau tan mes vegiau fafoofan kanen to te gim ror ri ma natiny, gen mes vainy gim ror ma arasan faarof gen mes vainy vavaajets te naa kan me koman vaagum to, ari faavot nai tsue ror a ka, arin piou, ge? _Q7To sana mi onot rom ma natiny a ka to, tan nainy te vegiau non a mes tana vainy tan vegiau fafoofan kanen to te gim rori ma natiny, a ka to ayei faatok fa'arasan iny non a ka, kaa miror a vainy fapoopoan namami to te vaa'ets ror an fanaginy tsue ten Gov. San tan nainy te nom non a mes vaanan ten Gov ana ayei te favaanan of naa ya na mesapan, a ka to ayei faatok fa'arasan iny non a ka te kaa miror a vainy fapoopoan namami to te faason ror er komainy manaats to Gov. CPFakats yam a ka to te kirkir iny ya koman Vegiau Ten Gov tana vainy fanaginy tsue Tsunia, Gov tsue na ka,“Nyo jiats mi roun mes vainy sagoor, er vegiau to tana vainy to ari. Ana ri te nai vegiau of rarori tan mes vegiau kanen, sana ri gim ror ma nai nongon er manaats Vatuanyo.” (Aisaia 28.11,12) OFuainy vamuinyasiny fafaaman tsonyo, mi ma fakats vaare faarei rarom guei, sana mi ma fakats faareir gogueii to te gim ror ma fakats kat iring. Sana mes a foka to, ami ma fakats ya faarei rom vainy matsua tan vegiau tan mes vegiau fafoofan kanen. sN_Sai tan nainy te vaaguam faavot romi na gum iny vainy fafaaman ten Krais tan fafaatouf Ya, nyo komainy vegiau fiisok tsun iny rou a ngim a painy vegiau tan vegiau to te natiny rori, ma onot faarof anyo ma faatsuts anyo ri na ka to te komainy rarori Gov ma natiny, ana nyo tsugei rou ma vegiau iny a safunuu ana tapan vegiau tan vegiau to te gim rori ma natiny. MNyo tsue faarof rou ten Gov to te vegiau fi ronyo tana fo vegiau te faan vanyon Aaven Taabos sa kat fisfis mami faavot. 2L]Kainon to te rof fi non faakats tsumanyi ten Gov, sana mesmes a mes to ayei, to te gim non ma arasan iny vegiau tsumanyi te gim non ma nom vaarik tu fifaakouts tu rof. eKCAmi ma kat fi nei, tana saa ito te tsue faarof naa romi ten Gov fiisen mi romi na aavem tan mes vegiau kanen to te gim romi ma natiny ana mes to te gumgum en na aya te gim non ma arasan iny tsue faarof te tsue rom anyi, ayei gim non ma tsue oiny ta ka, “Man Ovei”, tan faakats tsumanyi, tana saa ayei gim non ma natiny ta ka te tsue rom anyi. J To tsonyo tsue of maromi na ka te kat ronyo, nyo faakats fiisen mi rou a aave vanyo tana pan te kaa ronyo tsivou, sana nyo faakats kan fiisen mi rou fakats patsuu vanyo tan vegiau to te natiny ronyo tan nainy te kaa fiisen mironyo na gum iny vainy fafaaman. Ana nyo nai kooma rou aave vanyo, sana nyo nai kooma kan rou fiisen mi rou fakats patsuu vanyo tan vegiau to te natiny ronyo. ?Iwtana saa ito te faakats ronyo tan vegiau fafoofan kanen ito te gim ronyo ma natiny, koman a aave vanyo, faakats non, san fakats tsonyo gim non ma natiny a ka te fafaakats of ronyo. ^H5 Ai to tan nainy te vegiau fi non a mes tan vegiau fafoofan kanen ito te gim non ya ma natiny, ayei ma faakats an Aaven Taabos te nai kat ya ma natiny ya na ka te tsue bus iny ya ma tsue of ir ya na mesapan, )GK Jesan kan tsumi, tana saa ito te komainy fiisok fi romin a fo fifaan to te faan iny non Aaven Taabos tan vainy fafaaman, to sana mi rangats Ya na fo fifaan, ito te fafaakouts faarof fi non yan gum iny vainy fafaaman ten Krais ma ruak patsu faarei mi rin vainy fafaaman matsua tan aaven. zFm Sai to te gim fi ronyo ma natiny vegiau to te vevegiau of ronyo na mesmes a mes, ara faarei raror vainy sagoor. E9 Te kaa minon fo vegiau fafoofan kanen kinai fiisok tana monaagits tovei, ana fokinai tsuri onot ror ma vegiau naa tana mesapan tsuri patsukaner. TD! Jesan kan tsumi, ito te vegiau of romi na vainy tan vegiau fafoofan kanen to te gim rori ma natiny, fei te nai nat fi rori na ka to te vevegiau iny romi ei? Ami faarei rom mi vevegiau of rom a ainysat. LCGe tan nainy te komainy tanik iny vapupuaan ror vainy puaan, tsoiny mumua tsuri tsue of non ta isen tsuri ma puuf ya na tsufing ma tsue fanat of yan vainy puan ma fapupuaan ari. Sai to te gim fi non a mes to ayei ma puuf faarof a tsufing, a sikia ta isen ta mes nar vainy puaan to ari nai kakoun of ror fapupuaan to ayei. \B1Nyo faan maromin siisio nana ka to, fakats yam a foka to te feferera iny ror a vainy, tan nainy te ferera iny non a mes a kots koov ge na varamun a sikia ta toto nar. Ai to te feferera iny non a mes a koov ge na varamun an tangis te gima ots faarof ge tangis faarof, a sikia ta mes te nai natiny non kooma to te feferera iny non ya. 9AkSai tovei fakats yam a ka to, vamuinyasiny fafaaman tsonyo, ito te nai vavis mi ronyo tsumi, ana nyo te vegiau tan vegiau fafoofan kanen to te gim romi ma natiny, a saf a fifaakouts tsonyo tsumi na? A sikia ovei. A sanaan te onot tsuiny ronyo ma faakouts mami tovei, nyo ma favaanan of mami na ka to te faatok vanyo Gov, ge nyo ma faan im vegiau tana nat a rof to te nom anyo ten Gov, ge ito ma faatsuts im yam vegiau Tsunia. @)Nyo komainy maromi faavot ma vegiau tana fo vegiau fafoofan kanen to te gim romi ma natiny, sana nyo koman fiisok maromi ma nom vaanan ten Gov am favaanan iny naa towa tana mesapan. Saa na ka na karap tovei, tan nainy te nom non a mes vegiau ten Gov ana ayei te favaanan iny ya tana mesapan, a mes to ayei te fafaakouts faarof pis non vainy fafaaman ten Krais ya te kat fafisfis pis iny a mes to te vegiau iny non vegiau tan fafoofan kanen to te gim non ya ma natiny, onot non te kopis fi non ta mesmes ta mes vegiau to ayei, ai tana sanaan to ayei, ayei onot patsu non ma faakouts ir vainy fafaaman faavot ma karap mi ri na faason tsuar ten Krais. \?1Tan nainy te vegiau fi non a mes tan vegiau fafoofan kanen ito te gim non ya ma natiny, ayei faakouts tsuiny non a tsivon. Sai to te nom fi non na mes vaanan ten Gov ana ya te favaanan iny naa ya tana mesapan, ayei faakouts non a gum iny vainy fafaaman ten Krais faavot to te vaaguam ror na aya, ma karap mi ri na faason tsuar ten Krais. Z>-San tan nainy te nom non a mes vaanan ten Gov ana ayei te favaanan iny ya tana mesapan, ayei vegiau non tana vainy, tan kat to aya, ri arasan iny ror vaanan ten Gov an kat te komainy non Ya ri ma vovou iny, ana ri te nom a parits a foun ma manaats arin vaanan ten Gov, ri te nom fifaakouts ma tsutsun faparits ari tana fo patang tsuar. V=%tana saa tan nainy te vegiau iny non a mes, u vegiau fafoofan kanen to te gim fi non ya ma natiny muan, ayei gim non ma vegiau of ir a vainy, sana ayei vegiau of naa non e Gov, tana saa a sikia ta mes te natiny non a ka te tsue non ya. U Aaven Taabos te fainy ya na parits ma vegiau tan vegiaun takop to ayei te gim rori ma natiny. T< #Ai to te karap fi non kat to ayei, ito te mangiir fi romi na mesmes, mi ma vaputs fiisen me na aavem faavot am mangiir to na mesapan tsuam. Ai tovei kan mi ma rangats e Gov tana fo fifaan to te faan iny non Aaven Taabos tan vainy fafaaman. Eye, isen nar fifaan to, ito tan nom vaanan ten Gov am favaanan iny naa towa tana mesapan, ';G Tan nainy te anaanos fi rora na foka to, ara onot ror ma kat a fopis a ka to: Ara onot ror ma faason tsun naa ten Gov, ana ra onot ror ma naano anaanos naa ten Gov to te kat fakap fi non e Gov a fo mamatsiny ka to te kat fi Yan tsuen man Tsunia ma faan rara ya unya Gormirmir, ana ra onot ror ma mangiir ir a mesapan. Ana ka na karap fiisok nara fopis a ka to ayei, i tovei, ara ma mangiir isiseiny mes.+:O Tan nainy roman to te natiny rora na ka to te komainy kat of rarora Gov, te opaar non tsura ma arasan iny, sa gim non ma arasan fiisok tsura ma natiny, faarei to te tagei fi rora na nair tana tsin a muangaar. Sai tan nainy te fatamainy ovei bus iny non Gov a foka to, ara nai natiny rora fo ka, faarei to te tagei finy rora na foka to pana rara. Ai tovei nyo natiny roun ar pan nara fo mamatsiny ka to. Sai tan nainy te naa minon, nyo nai nat faarof iny rou na fo mamatsiny ka nane Gov, tan senviir sanaan te nat faarof varonyo Gov tovei roman. "9= Nyo komainy tsue fa'arasan rou ya tana sanaan tovei, tan nainy te faarei anyo na gogueii, nyo vegiau faarei na gogueii to te vevegiau fi rorin gogueii. Nyo nat ana nyo fakats rou a foka to te nat fi rorin gogueii ana ri te fakats kan fi ror nei aya. Sai tovei, to te karap faarei anyo na mes a karap, nyo faonot ovei vato tan kat a foka to te katkat ror gogueii ana nyo kat os ton kat tana mes a karap. #8? Sai tan nainy te naa minon, tan nainy te fatamainy ovei e Gov a fo mamatsiny kan saavits to, foka to te gima tamainy ya roman nai kajiaa babainy eraror. 7 Te nai kat fi enanon to, tana saa, tovei, ara onot ror ma natiny a fo ar pan tsun nar fo mamatsiny ka to te komainy rarora Gov ma natiny, an vaanan to te faan rara Gov ma favaanan iny ya tana mesapan, ayei na pan tsun nar foka to te nai kat non Ya. 6! Mangiir nai kaa enanon tan mamatsiny nainy, a sikia ta fafakap nan. Aaven Taabos te faan iny a parits tana mesapan ma nom arin vaanan to te poo fi minon ten Gov ma favaanan of ari ya na mesapan, san tan nainy vou ana fo ka to te tsue iny e Gov nai ruak iny man ovei enanats non, to san favaanan nai kap enanon. Sa kainon to te faan kan finy naa non Aaven Taabos a parits tan mes vainy ma vegiau fafoofan ari, iton vegiau te gima ari ma natiny, nai kap kan enanon tan nainy vou. Kainon to te faan kainy finy non Aaven Taabos a mes a vainy na natiny fa'arasainy vaanan ten Gov ma faakouts rari ri na mesapan ma natiny arin vaanan Tsunia, nai kap kan enanon tan nainy vou, tana saa a fokinai faavot nai nat faarof iny rora fo mamatsiny ka to te komainy rarori Gov, ma natiny. ?5w To te kaa fi minon a mes, u mangiir, ayei gim on non ma faterof, a sikia, ayei faason tsun naa non ten Gov ma kat na foka faavot to te nai faakouts rarora, ayei nai naano anaanos non e Gov ma kat na foka faavot tan koman Tsunia, ana ayei tsutsun faparits patsukanen nanon, kainon to te ruak fi non a foka to. ^45 Ito te mangiir fi non a mes, a mesmes a mes, ayei gim non ma paparaa tan nainy te kat non a mes to ayein fo kat a fo iring. A sikia, ayei paparaa fiisok non tan nainy te kat non a mes to ayein, kat tavaron. ;3o Ito te mangiir fi non a mes, a mesmes a mes, ayei gim a koma iring iny a mes to ayei. Ana ayei gima nai fatsing, ana ya te pon ma nai mauts a foka na fo rof tsivon. Ayei gim non ma nai peits veesau iny a mes to ayei. Ana ayei gim non ma nai fakats fatabiny a fo iring to te kat a mes to ayei tsunia. s~_}|{pyyJxlwvutTsrr7q}ponn)mmYlkjii@hwgffe2dcbcaa,`v_^^]f\[[ ZXxWVUTSRRBQ^POO}O MLL6JIHHoGG>=<;;5:9876543211B0/k..&-,,V+u*|));''h&& %$$"d"! S~]$N869 * 5SIUf@Ss\5 3tana saa, ami agiir fafoun em. Ami sikia ma agiir fafoun me tan muiny mataa iton puainy mes tsuri te kuav ravaa ror, sana sikia, mi agiir fafoun me ten Krais, Ayei an vegiaun kaa ovei ten Gov, kaa minon a toto, i4 MTovei roman, mi fataabos bus a aavem ito tan manaats vegiau man, to sa mi kaa men kat iny mangiir famainy fuainy vamuinyasiny fafaaman tsumi, mi ma kaa men mangiir tsian tana fo aave mami tan fuainy vamuinyasiny tsumi, V3 'I Tsunia tsun, sa ra faamainy ror e Gov, Tsunia te fatsuiny fatabiny e Krais tana mat ana Ya fainy Towan asangan karap. To sana faason tsumi an naano anaanos onot non ma kaa fasuu tsun naa ten Gov Tsivon. 2 1Gov bobot bus e Krais tabuiny tapogaar non a monaagits to, ai tan nainy fafakap tovei roman Gov faatok faruak bus mami Krais ma faakouts mami Ya. )1 Msana sikia, Ayei pats mami tan rafatsiny saavits fiisok ten Krais, Ayei na faakor a saavits fiisok to te faarei na tsunei siip a sikia ta fo pipiirots puan Ya. k0 Qtana saa, mi nat busem, Gov pats mami Ayei puruur matuami tana fo faaman babainy a sikia ta man nan te nom ami tana fo tsuvumami. Ana Ayei gim kan to ma pats mami na foka te natiny kajiaa babainy ror, faarei ror silva an gol; p/ [Ami natiny sing rom e Gov, a Taman, tan nainy te faakats romi Tsunia, Tsunia te kat non vaatsuk tavaron tana vainy faavot tana fo kat te kat isiseiny mes; tan kat to aya, mi ma taan faarof naa onot non tan fafakap fain e Gov, ~. wfaarei non Vegiau Ten Gov te tsue na ka,“Ami ma Taabos, tana saa, Anyo na Taabos.” (Naus Osing 19.2) - Sana sikia, mi ma taabos bus me tana fo mamatsiny ka te kat romi, faarei tsuiny non a Tsunaun Ayei na Taabos te fikoo mami, ^, 7Mi ma manaats e Gov tana saa amin guei Tsunia; am gotsiny fatabin pis vaare naa to tana fo fakats iring iny fatsuiny koman parits tan puainy mes te kat bus ami muan, tan nainy te gima inainy fanatnat iny ami Gov. q+ ] To sana mi ma fakats faarof mi te kakoun of a ka te komainy kat romi ten Krais. Tamomots yam, mi te faason am naano anaanos to na toto na suu ito tana koma ree'un te komainy faan maromi Krais, tan nainy te tapokaa fi minon Ya. s* a Gov tsue pokaa of ir fuainy kuigin to ari, na binun tsuri na sikia ma ka te kat faarof rarori, sana ka tsumi, ri tsue pokaa iny a foka to te nongoiny ami tana fo tsoiny favaanan tan Vurungan Rof nane Krais. Ri pokei towa tana parits tan Aaven Taabos te poo fi me Gormirmir. Ana foka to aya u morena kan te komainy nat fiisok rarori. Sing Nana Tou Kaa Iny Taabos )   Ri tanaf iny san vavis farainy ana saf a sanaan to te naa fi minon a Tsoiny Fiisaup to aya na, tana saa Aaven Taabos ten Krais te kaa tsuri, ana Ya pokei mi towa ngue rari vou na tou saraa kamits te nai sarei non e Krais, Ayei nai nom non asangan karap. z( o Ai tana tou saup fatabin to ayei, fuainy kuigin tsue pokaa bus iny a koma ree'un to ayei to te nai faan iny non e Gov tsumi. Ri san vavis ana ri toobo faarof ton kifon vegiau te kainon to te kaa fi mi ri na fo rangat tana fo vegiau to. f' G tana saa ami nom rom a tafan tana fo faason tsumi, i tovei, Krais saup fatabiny a aave mami. "& ?Ami gima natiny tagei vaarik Ya, sana mi natiny mangiir fiisok rom Ya. Ai to, ami gima natiny tagei vaarik Ya, sana mi natiny faason tsun naa rom Tsunia, mi te mamagat fatsian fiisen men mamagat tsian, ito te fis non a fo mamagat tsian to te gim romi ma onot am tsue pokaa iny to, y% mA fo tanaf to ayei, Gov komainy tanaf non a fo faason tsumi, to te parits fi non ya. Vainy faakor ror gol fats ka iny tanaf ya, te mamatan fi non ya faarei rorin gol faman ge na sikia. Gol natiny kajiaa babainy enanon sana faason tsumi ten Gov to ayei, te mamatan faarof fiisok non, ana ya te fabiu fafisfis gol; to te reits fi non a faason tsumi tan nainy te kaa mi tana fo tanaf reits to, Gov nai variri maromi, Ya te faan mamin vamarits an fatsiitsii tan nainy te tapokaa minon e Jisas Krais. N$ Mi ma mamagat fatsian tsumi te kaa rom koman a waan e Gov, ana fimakok a rof tana parits Tsunia, kainon to te reesik romi tan ar nainy, te sab romin fo viir tanaf to te faan maromi na kamits. ,# SFo mamatsiny kan saavits iny Gormirmir Ayei faan rarora tsuran vainy to te faason ten Krais ana ran vainy to ari, Gov makok faarof rarora tana parits Tsunia onot non te tabin minon e Krais ma saup fatabiny rara Ya tana monaagits to, Tsunia te kaa iny kakoun non ma naa me tan nainy fafakap. )" Mito tana foka te komainy faan rarora Ya te gim non ma kuav ravaa ge ma taruraa ge ma kajiaa babainy kan naa Ayei makuts of rarora na pan to aya unya Gormirmir. e! EAra ma tsue faarof naa ten Gov, Ayei na Gov ana Taman a Tsunaun tsura Jisas Krais! Ayei faan raran kat iny agiir fafoun me, tana saa tana tagtag tsian Tsunia, ana tou agiir fafoun me to ayei poo fi mito tana sanaan to te fatsuiny fatabiny fi Gov e Jisas Krais tana mat, ana ra kaa miror fakats tsun iny naano anaanos to te kaa farokot enanon, S  !Tan nainy muan Gov a Taman, naten sa pisainy isisen tsumi ma binun Aaven Taabos koma mami, ana ami kaa iny taabos busem ma manaats kainy ami Jisas Krais, an rafatsiny Tsunia fataabos fatatabin matuami. Nyo faakats of rou a koma ree'un ana aaverof ten Gov ma via tsitapuu ovei ya tsumi. Toto Na Saavits Te Anaanos Rarora Gormirmir  %Nyo Pita, nyo na amaraav ten Jisas Krais. Nyo kirkir naa rou noun tovei, tsumi na taa Jiu ito te pisainy e Gov ser jiaats vavageiny osing mami na pan tsumi sam kaa vavis rom faarei rarom vainy sagoor tana gum fan iny Pontas ai Galesia ai Kapadosia ai Esia ai Bitinia. X)Fuainy guei tsonyo, ami ma fataanis osing a fo gov gamgam! Man ovei. Ara natiny ror a Guei Tsoiny ten Gov te naa ename ana Ya faan ratuaran fakats ma nat faarof iny ara na Gov a man. Ana ra kaa ror koman Ya, Tsunia na man, ana ra te kaa kan koman a Guei Tsoiny Tsunia, Jisas Krais. Ayei na Gov a man, ana toto na suu. r]Ara te nat ror, aran guei ten Gov, kainon a monaagits to te kaa non fain tatagaa ot tana Vinasaar. @yAra te nat ror, ere sei te agiir me ten Gov ee te gim ror ma kat fatatabiny kat aveto, tana saa a Guei Tsoiny ten Gov te bei ot faarof rarori, ai Vinasaar te gima pets on rari. ucFo mamatsiny kat iring, u aveto, ai sai te kaa minon aveto te gim non ma mei fi naa na mes tana mat a suu. %CTe tagei fi rom anyi vamuinyasiny faaman tsumanyi te kat non aveto, an aveto to ayei te gima mei naa ya tana mat a suu, anyi ma faakats of ya ten Gov, ai Gov te nai fainy ya na toto na suu. Kat to aya te naa of tsuiny non a vainy te gim ror ma kat aveto te gim non ma naa fi tana mat a suu. San te kaa minon aveto te naa fi naa non tana mat a suu, ana nyo gim rou ma tsue of mami ma faakats of ya ten Gov. To te nat fi rora nei, Ayei te nongon rarora te rangats rora Ya, ana ra te nat kan, ara nom famainy rora kaa to te rangats rora Ya. 6eAra te ongoor ror e Gov ana ra te naa me matan Ya, tana saa, ara te nat ror Ayei te nongon rarora tan nainy te rangats rora Ya tan ta ka te vovou iny roran mangiir Tsunia.  Nyo kirkir of mamin vainy te faaman rom tana asangan a Guei Tsoiny ten Gov ma nat ami, ami kaa bus me na toto na suu. E E sei na mes te kaa minon a Guei Tsoiny ee, ayei te kaa minon a toto to ayei: ai sei na mes te gim non ma kaa me na Guei Tsoiny ten Gov ee, ayei kan te gim non ma kaa me na toto to ayei.   Vegiau te pokei iny e Gov tovei: Gov faan bus iny a toto na suu tsura, ana toto to aya te kaa non koman a Guei Tsoiny Tsunia. *M To ten sei na mes te faamainynon a Guei Tsoiny ten Gov to ayei ee, kaa bus men vegiau to koman ya; san ten sei na mes te gim non ma faamainy e Gov ee, ayei te kat faarei non e Gov, a mes a gamgam, tana saa, ayei te gima faamainy vegiau te pokei iny e Gov tan kat tana Guei Tsoiny Tsunia. O Ara te faamainy ror vegiau te pokei rora vainy. San vegiau te pokei non e Gov te man fafisfis pis non vegiau tana vainy. An vegiau te pokei bus iny e Gov to ayei, u vegiau nana Guei Tsoiny Tsunia. c?Ayein Aaven Taabos, ana aurom an rafatsiny; ana ri na ina pis kaa miror sen fakats tsun. RTe kaa minon fopis viir tsuefa'arasan nane Jisas a Guei Tsoiny ten Gov. 0YJisas Krais Ayei na isen te naa me; an vegiau pokei mi Towa Tsunia na Guei Tsoiny ten Gov tan nainy te naa mi Ya fiisen men kat iny fapeenan me na aurom, ai tan nainy te tatsiiun rafatsiny Tsunia tana pagafuan. Ayei gim ma naa me fiisen me na aurom tsun, sai tana aurom ai tan rafatsiny kan. An Aaven Taabos patsukanen te pokei iny me na man nane Jisas Ayei na Guei Tsoiny ten Gov, tana saa Aaven Taabos Ayei na man. /WSei te onot non ma fabiun kat tana monaagits to ee? A mes tsun te faaman non ten Jisas, Ayei na Guei Tsoiny ten Gov. Gov Te Pokei Men Vegiau Tana Guei Tsoiny Tsunia E tana saa fuainy guei te agiir me ten Gov te fabiun kat tana monaagits to. Kat iny fabiu tovei—faason ten Krais, ana ra te onot ma fabiun kat tana monaagits to te faason rora ten Krais.   Mangiir e Gov te faarei non, ara kat ror a ka te tsue iny non Ya ara ma kat, an tsuen parits Tsunia gim non ma parpaar tsura, v eAra nat ror, ara mangiir ror fuainy guei ten Gov tan mangiir Ya ana ra te manaats a fo tsuen parits Tsunia. K  E sei na mes te faamainy non e Jisas, Ayei na Krais ee, ayei te agiir me ten Gov, ayei te faarei non a guei ten Gov; ai sei na mes te mangiir non a Taman ee, te mangiir kainy non a guei Tsunia.  Krais faan iny tsuen parits tovei tsura: E sei na mes te mangiir non e Gov ee, ma mangiir kainy e vamuinyasiny fafaaman tsunia.=sTo te tsue non ta mes a ka, “Nyo mangiir rou e Gov,” sana ayei tsugei non e vamuinyasiny fafaaman tsuan, ayei na mes a gamgam, tana saa e sei na mes te gim non ma mangiir e vamuinyasiny fafaaman tsunia ee, to te natiny tagei non ya, te gim kainy non ma onot ma mangiir e Gov, to te gim non ya ma tagei. MAra mangiir ror e Gov, tana saa e Gov mangiir faamuainy rara. mSSikia tu oraav tan mangiir; u mangiir ten Gov to, te fatamainy faarof non ya sa nom ravainy a fo mamatsiny oraav, tana saa u oraav te nom non a fasaraa. A mes te oraav non sikia non ma tamainy faarof u mangiir ten Gov to ayei. ucAito te kaa rora koman e Gov, u mangiir Tsunia te tamainy faarof non a koma rara; tan kat to aya ra ongoor ror tan nainy vaatsuk, tana saa ra kaa faarei tsuiny e Krais tana monaagits to, Ayei te mangiir rara ana ra mangiir kainy Towa. ]3To sana ra patsukaner nat ror ana ra faason ror tan mangiir te kaa minon e Gov tsura. Gov, Ayei te fakifon iny non mangiir, ai sei na mes te kaa non tan mangiir to aya ee, kaa non ten Gov ai Gov kaa kan tsunia. E sei na mes te tsue pokei iny non e Jisas Ayei na Guei Tsoiny ten Gov ee, Gov kaa non tsunia, ana ayei kaa non ten Gov. DAna mam tagei Towa ana mam tsue of to na mesapan, Tsunia te faan iny me na Guei Tsoiny Tsunia te faarei me na Tsoiny Fiisaup tana vainy tana monaagits tovei tana fo aveto ana mat a suu. ~u Ara nater ara kaa er Tsunia, ana Ayei kaa en nato tsura, tana saa Ayei te faan bus iny men Aaven Tsunia tsura. 0Y A sikia ta isen ta mes ma tagei vaarik bus e Gov, sai to te fimamangiir fi roran isiseiny mes, Gov kaa non tsura an mangiir Tsunia te tamainy faarof non a koma rara.  Fuainy vaatau, tan kat Tsunia to aya, Gov faatok rara, Ayei te mangiir fiisok rarora, ana ra kan ma fimamangiir isiseiny mes. ~) U kat iny mangiir a mesmes: ayein kat te komainy non e Gov. Ara ma fakats fi vaare nei ara te mangiir faamuainy e Gov, san e Gov te mangiir faamuainy rara to sana Ayei faan iny me na Guei Tsoiny Tsunia tsura ma pats ravainy Ya na fo aveto tsura tana koma seeve ten Gov. 7}g To sen Gov faatok iny mangiir Tsunia tsura, sana Ayei faan iny me na isen tsun a Guei Tsoiny Tsunia tana vainy tana monaagits to, ma kaa mi ra na toto na suu i Tsunia tsun. |E sei na mes te gim non ma mangiir a mesmes ee, ayei sikia ma natiny e Gov, tana saa e Gov, Ayei fakifon iny non mangiir. W{'Fuainy vaatau, ara ma fimamangiir isiseiny mes, tana saa u mangiir to te poo fi minon ten Gov. E sei na mes te mangiir non a mesmes ee, ayei te agiir me ten Gov ana ayei kan nat faarof iny non e Gov. Uz#Sana mam vainy to te nom men vaanan te poo fi me ten Gov. E sei na mes te nat faarof iny non e Gov ee, te nongoiny non vegiau tsumam; ai sei na mes a gima fasito ten Gov ee, gim kainy non ma nongoiny mamam. Tan kat to aya, ara onot ror ma inainy fanatnat iny saf Aaven man, an saf aaven gamgam na. Mangiir Ten Gov An Mangiir Tsura 6yeRi tsue tsuk patsukainy ror a fo mamatsiny ka tana monaagits an vainy vavaajets tana monaagits tovei nongoiny rarori, tana saa arin fasito fatoobing iny tana monaagits to. )xKSai to tsumin vainy fasito ten Gov, fuainy guei tsonyo, mi te faduen ir vainy kinai te favaanan iny vaanan gamgam, tana saa u Aaven to te kaa non tsumi te faakouts maromi ma faaroiny fo vaanan to te parits fafisfis iny non aaven te kaa non tan vainy vavaajets tana monaagits tovei. w san ten sei na mes te faungis iny non e Jisas te ruak faman faarei me na mes ee, ayein sikia tu Aaven ten Gov, aaven to ayei te poo fi me tana Tsoiny Veer ten Krais; ami te nongoiny ya muan to te naa minon, ai tovei roman kaa busen tana monaagits tovei. DvAmi onot rom ma tagaa fanatnat iny Aaven ten Gov: ten sei na mes te tsue non a ka, “E Jisas Krais te ruak faarei me na mes faman,” te kaa minon Aaven Taabos to te poo fi me ten Gov, 5u eFuainy vaatau, ami ma faa mainy vaare rari to te tsue ror a ka ari te nom vaanan to te poo fi me tan Aaven, ami ma tanaf tsom rari, ana mi te nat faarof iny ya te poo fi minon ten Gov ge na sikia. Vainy kinai te favaanan vavis iny ror vaanan gamgam te naa vavis er, ri saats vavis ton mamatsiny pan. [t/E sei na mes te manaats non tsuen parits ten Gov ee, ayei kaa non koman e Gov ai Gov te kaa koman ya. Ara nat fi ror nei, e Gov kaa non tsura: ana ra natiny ror ya tan Aaven Taabosto te faan iny Ya tsura.9skAn tsuen parits Tsunia te kat fi non tovei: ara ma faaman tana asangan a Guei Tsoiny e Jisas Krais, ana ra te fimamangiir isiseiny mes, faarei te tsue faparits of rara Jisas. #r?te faakats fi rora ra te rangats Ya, Ayei faan rarorana foka, tana saa, ara vovou iny rora fo tsuen parits Tsunia, ana ra te kat a ka te komainy non Ya. q Ai tovei, fuainy vaatau tsonyo, to te gim fi non fakats tsura ma fakaa rara tan vaatsuk, ara tsutsun faparits ror matan e Gov, |pqSai te kaa miroran fakats nun ana ra te saraa fi nei ara te kat, kat iring, a Tsunaun nai sarei fatsian non ya, tana saa Ayei karap fafisfis pis iny non fakats tsura, Tsunia te natiny non a fo mamatsiny kat te kat rora an kifon fakats tsura. RoAra nat faman fi ror nei tan kat iny famamangiir isiseiny mes tsura, ara kaa faman er tan panaan tana man ten Gov, an fakats tsura te arasan, kainon to tan nainy te tsutsun rora matan a Tsunaun. "n=Fuainy guei tsonyo, u mangiir tsura, ma sikia on tan vegiau babainy tan pengot narara; ayei ma mangiir famanman ovei to te pokei faruak non ya tan kat. ymkTo te masun fi non a mes ana ya te tagei e vamuinyasiny fafaaman tsunia te aaruts iny non ta ka, sana ayei na sikia tu reesik tan vamuinyasiny fafaaman tsunia, kat fi non ya ma tsue ya na ka ei, ayei kaa minon mangiir ten Gov koman ya ei? l/Ara nater tan mangiir to ayei; Krais fa'orovus iny a toto nan tsura. Ara kan ma fa'orovus iny a toto nar tan fuainy vamuinyasiny fafaaman tsura! *kME sei na mes to te tsugei non e vamuinyasiny fafaaman tsuan ee, ayei na tsoiny fifitokon; ana mi natem a tsoiny fifitokon a sikia ta toto na suu aaven ya. ujcTo te mangiir fi roran vamuinyasiny fafaaman tsura, te faatok rarora na ka, ara fataanis osing bus a mat a suu sa ra nom bus a toto na suu, sana mes a sikia tu mangiir ten vamuinyasiny fafaaman tsunia te kaa kane nanon tana mat a suu. }is To te tsugei fi maromin vainy vavaajets tana monaagits tovei, koma karian vaare yam, vamuinyasiny fafaaman tsonyo. h! Ara ma faarei vaare Kein to te tsugei e famuinyasiny tsuan; ayei na mes tana Vinasaar, ya tokoiny famat to famuinyasiny tsunia fatoobing. Kat fei sen Kein tokoiny famat ya ei? Tana saa, a fo kat te kat yan ngi'arapaar, san kat te kat e famuinyasiny tsunian tavaron. Zg- U vegiau te nongoiny ami tan tatanik ito: ara ma fimamangiir isiseiny mes. f5 Tovei roman ara onot ror ma natiny a ka to, e sein guei ten Gov ee, ai sein guei ten Vinasaar ee. E sei na mes te kaa non tana toto tan fo aveto to ee, ana ayei gima mangiir e vamuinyasiny a fafaaman tsunia, faatok iny non ayei sikia ma agiir me ten Gov. Mangiir Isiseiny Mes deA E sei na mes te agiir me ten Gov ee, te gim non ma kat fatatabiny kat iny aveto, tana saa, u kat ten Gov kaa non koman ya; ana ayei te gima onot ma kat fatatabiny kat iny aveto, tana saa ayei te agiir me ten Gov. dwE sei na mes te kat fatatabiny non aveto ee, ayei na mes ten Vinasaar, tana saa, Vinasaar te kat faamuainy bus aveto tanik me tan tatanik. Guei Tsoiny ten Gov te ruak iny mes me tankat tsun to ayei, ma rurei ravainy Ya na fo binun ten Vinasaar. 5ccFamanat vaare ta mes ma fagaug mami ya, fuainy guei tsonyo! E sei na mes te kat non kat tavaron ee, ayei na tavaron, faarei tsuiny kainy non e Krais a mes a tavaron. ;boE sei na mes to te kaa non koman e Krais ee, te gim non ma kat fatatabiny a fo aveto; sai ten sei na mes te kat fatatabiny non a fo aveto ee, te gima tagei Ya, ge ma natiny Ya. qa[Ami natem, Kraisruak me ma nom ravainy Ya na fo aveto tana vainy, an sikia tu aveto te kaa non Tsunia. {`oE sei na mes te aveto non ee, kaa busen tan ngats faun ten Gov; tana saa, kat aveto, ayein ngatsngats faun. u_cA fokinai to te naano anaanos fiisen miror a faason ten Krais te tabin minon Ya ri nai tagei ror Ya, ri te nai ruak faarei mi Ya, ri te fataanis osing kat iring, faarei tsuiny kainy non te kat fi Krais te fataanis osing bus kat iring. ^!Fuainy vaatau tsonyo, aran guei Tsunia fatoo bingtovei roman, sai tabuiny arasan non, fei te nai mamatan fi rora ei. Sana ra nat ror tan nainy te ruak minon e Krais, ra ruak faarei kainy ror Ya, tana saa, ara nai tagei ror Ya faarei patsukainy non te kaa fi non Ya. 4] cTagaa yam, tan saf mangiir tsian ten Taman to aya tsura na! Mangiir tsian Tsunian karap, to sa koo raroran guei ten Gov—eye, man ovei, aran guei Tsunia fatoobing. San vainy vavaajets tana monaagits to gim to ma faarof rara faarei raror Guei ten Gov, tana saa ri gim kainy ror ma faarof iny e Gov. \%Ami natem, e Krais Ayei na mes a ta varon; ana mi onot kan rom ma nat fi nei, a fokinai to te kat ror kat tavaron, te agiir me ten Gov.K[Tovei roman, fuainy guei tso nyo, ami ma kaa koman Ya, ai tan kat to aya, mi ongoor marom tan nainy te ruak minon Ya, ana mi te gima rejiaf mi te takop matan Ya tan nainy te naa minon Ya. fZESai to tsumi, Krais tsiiu bus iny men Aaven Taabos Tsunia patsu mami, sa kaa en tsumi, ana mi gim rom ma komainy ta isen ma faatsuts mami, tana saa u Aaven Taabos Tsunia te faatsuts mami na fo mamatsiny ka, ana ka te faatsuts mami Yan, u man ovei, sikia ma gam. Tan kat to aya ami ma manaats faatsuts tan Aaven Taabos, ana mi te kaa koman e Krais. qY[Nyo kirkir of maromin noun tovei ma tsue of im yam, tan kat tana vainy te pon ror ma fagaug mami. YX+Kat to ayei, Krais patsukan te kat tsuen man ma faan mami ya—na toto na suu. MWAmi ma nat am makuts to na fo vegiau te nongoiny ami tan tatanik tana fo koma mami. To te makuts fi min vegiau te nongoiny ami tan tatanik, ami onot rom ma kaa koman a Guei Tsoiny ai Taman. 0VYtana saa, e sei na mes te tsugei iny non a Guei Tsoiny ee, te tsugei kainy non a Taman, ai sei na mes te faarof iny non a Guei Tsoiny ee, te faarof buskainy a Taman. `U9Sei na mes to ayei na gamgam ee? Ayei na mes to aya te tsue non a ka, “E Jisas, Ayei na sikia ma Krais.” Ana mes to ayei na Tsoiny Veer ten Krais—ana ayei tsugei faavots non a Taman ana Guei Tsoiny kan, 9TkNyo kirkir naarou tsumi, sikia ma faarei mami te gim rom ma natiny a man; a sikia, ami nat bus iny a man, ana mi nat kan iny to na ka, u sikia tu gam te ising minon tana man. ~SuSai to tsumi te kaa bus men Aaven Taabos te tsiiu mami te poo fi me ten Krais, ana mi faavot natiny rom a man. *RMA fo vainy to ari te naus osing raran vainy fafaaman ri sikia to ma faaman faarein vainy tsura fatoobing, ana ri naus osing ratuara. Tabuiny ma faarei arin vainy tsura fatoobing, ari tabuiny kaa fiisen ramira. San tan kat iny takibaa vavis tsuri faatok iny non a ka arin vainy vavaajets. Q Fuainy guei tsonyo, u nainy fafakap te sisiruu en! Muan sa mi nongoiny vegiau nana Tsoiny Veer ten Krais te ruak minon; to vei roman a fo mamatsiny tsoiny veer ten Krais kinai te ruak buser, ana ra ma nat fi nei, ara ruak osto tan fafakap nan nainy. ]P3Puputaa tovei ana fo mamatsiny ka te kaa non tsunia, to te komainy fiisok rora vainy kajiaa ovei nanon; sai ten sei na mes te kat non mangiir ten Gov ee, te toto ovei enanon. Tsoiny Veer Ten Krais Te Ruak Busen OFo mamatsiny kat tan puputaa tovei, iton kat iny kaa men komainy kat aveto tan puainy mes, an kat iny kaa men koman tsian iny mataguas, an kat iny sarakouts a tsivom, fo kat to aya gima poo fi me ten Tamarara, a fo kat to aya poo me tan puputaa tsun. ONTo sana mi ma mangiir vaaren kat iny tan puputaa tovei ge na fo mamatsiny ka tan puputaato. To te mangiir fi romin kat inytan puputaa, ami sikia ma kaa men mangiir ten Tamam tan fo koma mami. M'Nyo kirkir naa rou tsumin fu ainy vainy to te faarei rom fuainy guei tsonyo, tana saa ami te natiny a Taman. Nyo kirkir rou tsumin fuainy taman, tana saa, ami natiny a isen a mes to aya te kaakaa en muan tan tatanik ai to vei roman kaa kanen nanon, ana nyo kirkir rou tsumin vainy see vainy, tana saa, amin parits; an vegiau ten Gov te kaa non aavem mami ana mi fabiu to na Vinasaar to ayei. vLe Nyo kirkir rou tsumin fuainy Taman, tana saa ami natiny rom e Krais, a isen a mes to aya te kaakaa en muan tan tatanik ai tovei roman kaa kanen nanon. Nyo kirkir of maromin vainy see vainy, tana saa ami te fabiu bus a Vinasaar to ayei. $KA Nyo kirkir rou tsumin fuainy vainy to te faarei rom fuainy guei tsonyo, tana saa a fo aveto tsumi te tagarus en, i to tsun kan tana asangan e Krais. dJA San ten sei na mes te tsugei non e va muinyasiny fafaaman tsunia ee, ayei kaa non tan kat tana uurup; ya te taan vavis tana uurup ana ayei te gima natiny a pan te naa non ya, tana saa a uurup te kat fakio na matan ya. EI E sei na mes te mangiir non e vamuiny asiny fafaaman tsunia ee, ayei kaa non tan kat tana arasan, ana sikia ta ka koman ya te onot non ma kat fatsukakab ya ge ma kat fatsukakab a mesmes. *HM E sei na mes te tsue non a ka, ayei te kaa non tana arasan, sana ayei te tsugei non e vamuinyasiny fafaaman tsuan, ayei kaa kane nanon tan kat tana uurup. fGESan tsuen parits to ayei te kirkir naa ronyo tsumi, ayein tsuen parits foun kan ana man nan ya te tagei romi ten Krais ai naa kan tsumi, tana saa a uurup naa to tsumi te kajiaa osto, ana arasan faman te fa'arasan tsumi. YF+Fuainy vaatau tsonyo, tsuen parits te kirkir ronyo tsumin gima foun; u tsuen parits tamuan patsu kan, ayein tsuen parits te nom ami tan tatanik. U tsuen parits tamuan to ayei te nongoiny faamuainy ami. E'Sei na mes te tsue non aka, ayei te kaa non tan koman ten Gov ee, ayei ma taan faarei tsuiny to te taataan fi Jisas Krais. Tsuen Parits Foun 2D]San ten sei na mes te manaats non vegiau Tsunia ee, u mangiir ten Gov te ta mainy faarof non a koman ya, tan kat to aya ara nat faarof fi ror nei ara kaa ror koman Ya. To te manaats rora na fo tsuen parits ten Gov, ara onot ror ma nat faarof fi nei, ara natiny ror Ya. A+E Krais tsun tsivon Ayei na pats tana fo aveto tsura tana koma seeve ten Gov, sikia ma tan aveto tsun tsuran vainy faaman, san aveto kan tana vainy faavot tana monaagits tovei, tsuri to te faaman ror. Mes Te Nat Faarof Faman Iny Non E Gov, Ayei Te Natiny Non Kat Ten Gov @ 1Nyo kirkir of maromin vegiau tovei fuainy vainy fafaaman to te faarei rom fuainy guei tsonyo ma kat vaare min aveto; sai to ten sei na mes te kat non aveto ee, ara kaa miror e Jisas Krais a mes a tavaron to te tsutsun of ra rora Ya te faakouts rara matan e Gov, a Tamarara. ?  To te tsue rora na ka ara sikia ma kat tu aveto, ara kat e Gov sa faarei a mes a gamgam, an vegiau Tsunia sikia ma kaa koma rara.[> 1 Sai to te pokei of rora Gov a fo aveto tsura, Ayei makuts patsukainy non tsuen man Tsunia ana Ayei te kat a fo kat tavaron: Ya te anofe na fo aveto tsura ana Ayei te fataabos rara tana fo kat a fo iring tsura. o= YTo te tsue fi rora nei aran sikia tu aveto, ra fagaug iny rora tsivor ana man gima kaa non koma rara. <  Sai to te kaa rora tan kat tana arasan faarei tsuiny non Ya te kaa non tan kat tana arasan, eye, u man, ara kaa iny vivangura fiisen mi ror isiseiny mes, an rafatsiny nane Jisas a Guei Tsoiny Tsunia te kat fataabos rarora tana fo mamatsiny aveto faavot. e; EAi to te tsue rora na ka ara kaa iny vivangura fiisen miror Ya, ai to tan senviir nainy ara kaa ror tan kat tana uurup, ara gam iny rora mes apan tan vegiau tsura an tan kat tsura, tana saa ara gima kaa ror tan kat man. E: U vaanan to ayei te nongoiny amam te tapokaa fi me tana Guei Tsoiny Tsunia, an vaanan to te tsue pokaa naa romam tsumi to: Gov Ayei na arasan, ana sikia ta painy uurup vaarik Tsunia. 9 !Ai to te kat fi romi nei, to te tsue fi ronyo tan noun tovei, ami kan nai via mirom a mamagat fifiisen kan mami romam. Gov Ayei Na Arasan ~8 wNyo tsue rou tsumi, mam tsue pokei iny rom a fo ka te tagei amam ana mam nongon mato, tan kat to aya, mi onot iny kaa faarof men kat iny vivangura fiisen ma mimam an kat iny vivangura tsura fiisen me na Taman ana Guei Tsoiny Tsunia Jisas Krais. g7 IMes to aya na toto poo fi me ten Gov, te tapokaa en tsu mam, mam tagaa iny matan mato Tsunia, to tsumam tsue pokaa iny naa to Krais tsumi. Ayei na kifon a toto na suu, Ayei te kaa fiisen me Taman to te pokei mi Ya tsumam. #6 CAnyo Jon, nyo kirkir rou noun nane Jisas Krais tovei tsumi, Ayein vegiau te kifon iny non a toto na suu, to te tototo patsukanen tanik me tan tatanik nana monaagits to. Mam matisian patsukanem tagaa fatoobing iny a matam, ana mam nongoiny Towa te vegiau fi Ya. Mam saras Towa nimam. k5ONyo komainy tsue of maromi na fokinai, tsonyo mangiir maromi ten Krais Jisas. Man ovei.Y4+Nyo faakats of rou a koma ree'un tana Tsunaun Jisas ma kaa fiisen mamimi. q3[Ito te gim fi non ta mes ma mangiir a Tsunaun, kaa osto fain a fasaraa ten Gov. O Tsunaun, taame! \21Tovei nyo nai kirkir rou a ka fiisen minon a nimau, “Nainy rof ten Pol.” {1oFuainy vamuinyasiny fafaaman kaa ror nei, faan kan iny men nainy rof tsuri tsumi. Tan nainy te vaaguam faavot romi, nagat niman yam fifiisen men isiseiny mes tana sanaan to te faatok iny non kat iny fimamangiir fiisen men mangiir ten Krais. f0EGum iny vainy fafaaman ten Krais te kaa ror tana fo viir fan vavis nei tana gum fan iny Esia, faan kan iny men nainy rof tsuri tsumi. Akuila me Prisila fifiisen kan iramirin vainy fafaaman to te vaaguam ror numaa tsuri faan kan iny men nainy rof kinai fiisok nei tsumi faarei kan rarori na vainy to te vovou iny ror a Tsunaun fiisen mamiromi. / Ri kat fapaparei vanyo faarei to te kat kan fi ri tsumi. Tan kat to aya mi ma tsue faarof naa tana vainy te kat fi ror tovei. 6.eNyo paparaa fiisok rarou ere Stefanas me Fotunetas ai Akaiakas, ari ruak erame tsonyo. Ri nom a pan tsumi, to tsuri kat fapaparei vanyo, tan nainy te gima kaa mi nei. w-gvovou iny yam kat tana tsoiny mumua to ayei am manaats kainy to na fo kinai to te bibinun fifiisen ramirori. D,Ami natiny rom e Stefanas ana moun tsunia min fuainy guei. Arin vaamuan nar vainy to te ruak faarei men vainy fafaaman ten Krais tana gum iny fan iny Akaia. Ana ri bibinun fatatabin to tan fafaakouts ir vainy fafaaman u fasito ten Krais tana fo pan vavis. To tsonyo sing maromin vamuinyasiny fafaaman tsonyo, X+)Tana ka te kat romi, kat yam, tana saa mi mangiir fiisok rom e Gov ana vainy. I*  Ami ma tamomots a tsivom tan ta foka ge ta mes te onot ma amus mami am faonot to tan kat a ka te komainy non e Gov tsumi ma kat. Ana mi ma faason tsun naa ten Krais fiisen vaare men fakats vavanun. Am oraav vaare to ta isen ta ka. Famanat vaare iny yam fo viir kat iring ma tagaa ot mami ri. Tsutsun faparits yam. 1)[ Mi rangat vanyo to te naa fi minon e Apolos a vamuinyasiny fafaaman tsura a nak matuami. Nyo sing ya ma naa me a nak matuami fiisen miror mes panainy vamuinyasiny. Sana ayei gima koman ma naa tsom me tsumi tovei roman, natiny yam a ka to, ayei naa faamo minon, te kaa fi minon ya tu nainy. w(g Famanat vaare yam ta mes ma kat fifiiring ya. A sikia, mi ma jiats naa ya fiisen me na aaverof tana tou taataan tsunia, ma tabin mi ya tsonyo, tana saa nyo naano rou ya fiisen ramen mes panainy vainy binun to te taataan fiisen miror ya. '' Ito te naa minon e Timoti a tagei matuami, tamomots yam am fafasung mi towa, tana saa ayei bibinun non tana Tsunaun faarei kan varonyo. Z&- A kifon a ka tsonyo komainy kaa tsom rou nei roman, tana saa kaa minon nainy rof kinai tsonyo ma favaanan iny anyon Vurungan Rof nane Krais nei, kainon to te tanaf fi rorin vainy veer kinai ma kat tap vanyo. %3Sai tovei nyo kaa tsom e varou nei tana ngats fan iny Efeses onot non voun nainy Pentikos, tan nainy guainy an nainy tsue faarof naa ten Gov. ${A kifon a ka tsonyo kat fi rou ya tana sanaan to ayei, i tovei, tana saa ito ma vavis mi nyo naa tsumi roman nyo onot rou ma kaa fiisen mamimi tan ar nainy tsun to te naa mi ronyo naa tsumi, ana nyo tsugainy rou ma kat fi nei aya. A ka te komainy ronyo tovei, tan nainy te naa mi ronyo nyo komainy kaa fiisen mamiromi tan nainy viviakoo ito te famanat fi varonyo na Tsunaun. a#;Ana nyo nai kaa tsom evarou fiisen mamiromi naa tan ta fo mar nainy. Ge toroman nyo nai kaa rou tana fo nainy koman a isen a ingainy, to te tapoor fatsian fi minon a ainysat ana tonok ana sanaan naman te iring nats. Tana sanaan to ayei mi onot rom ma kaa me tu nainy iny faakouts vanyo ma naa patsukan evanaa nyo tana pan te pon ronyo ma naa. "Nyo naa rou tan ta fo mar fan vavis tana gum fan iny Masedonia ma nak anyo rin fuainy vainy fafaaman ten Krais te kaa ror tana ngats fan iny Filipai ai Tesalonaika, fakap ronyo na aya, nyo naa mirou, nyo nak matuami tana ngats fan tsian iny Korin. |!qAna mes pis a ka, ito te rof fi non ya tsonyo ma naa nats ri kan naa fiisen vamironyo. Fakats Ten Pol Ma Nak Rari  3Nyo kan komainy maromi ma pisainy tu vainy to te onot romi ma faason tsuri, ai tan nainy te ruak ronyo naa, nyo nai faan rarorin fo noun tovei to te tsue fanat raror vainy fafaaman ten Krais to te kaa ror tana ngats fan tsian iny Jerusalem to ten sei to ari ee, ana nyo nai jiats ramirori ma govets naa ri na fo fifaan moni to tan vainy fafaaman ten Krais te kaa ror tana ngats fan tsian iny Jerusalem. F~r}|{wzyfx=w&utSs~rqpooUnomlkjjYiigg?f,edcc%b[`_^]]T\\8[ZYXXWVUxTSS?QQ9POZNN;MLJJ]IHGGNFE#DBCAAU@?:>>^=<;l:9876>544"2v1\0/..-,u+*))('&%%{$#E"O!L 3OueCb7+#u 1 V t  #ZaSFxJiNTo sa ra ma faarei vaare na mes a pan goros tsun ror; ara ma kaa iny tagun tsun an fakats tsura te arasan me. INtana saa, ami na fokinai vainy, ton vainy tana arasan ana min vainy tana nuaf. Aran sikia ma vainy tana voiny gen vainy tana uurup. bC=Nana ran vainy fafaaman to te toto farokot ror tan nainy to aya, ana Ayei nai ras fapaas rarora fiisen ramirori unya koroo ma tainytainy ara na Tsunaun korosuu ma kaa ovei fiisen mi ra na Tsunaun tan mamatsiny nainy. BwNtana saa Tsunaun patsukanen te of minon, poo fi minon Gormirmir fiisen men kuu tsian an tsuen parits; ana nguen a tsunaun tan morena; an tangis nana tsufing ten Gov. Ana rin vainy fafaaman ten Krais to te mater nai tsun fatabin faamuan pis ror; CANU faatsuts tana Tsunaun te tsue of maromiam to: aran vainy fafaaman to te toto farokot ror to tan nainy te tabin minon a Tsunaun te gim ror ma mumua ir vainy fafaaman to te mater, E@NAra te faamainy e Jisas mat ana Ya tsun fatabin pis to; to sana ra faaman ror ten Gov nai mei minon a vainy to te mat fiisen me na faason tsuar Tsunia te of fatabin fiisen miror e Jisas. o?WN Vamuinyasiny fafaaman tsonyo, amam komainy maromi ma natiny a man nar vainy to te mater, am reesik am onanun vaare to, faarei rarom vainy vavaajets to te gim ror ma naano er anaanos ton nainy tana tou tsun fatabin tana mat. >1N Tan kat to aya, mi nai kaa faarof emarom matar vainy vavaajets, ana mi te gima naano ta mes ma faakouts mami tan ta ka. Tou Tabin Me Tana Tsunaun :=mN Ami ma kaa men koman tsian iny gum fatomani am makok to na foka tsumi patsukanem yam. Mi ma siiva patsukan of a puam tan faakouts a tsivom, faarei te tsue of im yam muan. ^<5N Ana mi kat fatatabin fi emato to tana fo vamuinyasiny fafaaman tana fo pan faavot tana gum fan iny Masedonia. To sa mam sing maromin vamuinyasiny fafaaman ma vovou faarof fatatabin patsukan iny amin kat to ayei. W;'N Nyo gim rou ma kirkir pis iny tu mes tu vegiau nan kat iny mangiir tsumi tana fo vamuinyasiny fafaaman. Ami patsukanem yam nom bus faatsuts nan ya ten Gov, tan kat iny famamangiir isiseiny mes tsumi. 2:]NE sei na mes te tsugainy non ma vovou iny a fo fifaatsuts to ee, ayei gim non ma tsugei vanyo, na mes babainy, san e Gov, to te faan iny non Aaven Taabos Tsunia tsura. *9MNGov gima fikoo rara ma vovou iny kat iring to te via miror kat iny tsikoor, fipisui, an fifiinaum, sana Ayei komainy rarora ma taabos ana ra te kaamos me. \81NAna mes pis a ka tan kat iring tovei, ami ma gam vaare am fipisui vaare miton moun tan mes vamuinyasiny tsumi, tana saa, a Tsunaun nai fasaraa fiisok maromi tan kat to aya to te vegiau of bus im yam muan. *7MNma gima kaa mimin kat iny fakats iring iny fatsuiny koman parits tan puan am faarei ton vainy vavaajets te gim ror ma natiny kat ten Gov an koman tsian Tsunia. 6NU koman tsian ten Gov tovei, ami ma taabos me am kaa fajesa osing ton kat iny tsikoor, an kat iny fipisui, an kat iny fifiinaum, tan kat to aya ami ma fanging isisen moun tsuam fatoobing ma vovou iny amin kat iny taabos an kat tavaron matar a vainy, 5 N4 {NFafakap nan ya, fuainy vamuinyasiny fafaaman tsonyo, ami nat faamuan bus iny kat iny fapaparei e Gov tana tou kaakaa tsumi, tana saa mi nat bus iny a fo faatsuts te faan iny amam tsumi to te poo fi me ten Jisas a Tsunaun. Ami kaa rom koman Ya, tan kat to aya, mam sing faparits maromi tana asangan e Jisas a Tsunaun ma vovou faarof fatatabin patsukan iny amin vegiau Tsunia. 3 Nt2aN Tan kat to aya, Ayei nai faparits non a aave mami, ana mi te tavaron me ana sikia ta iring, mi te taabos kan me matan e Gov a Tamarara tan nainy te tabin minon a Tsunaun tsura e Jisas fifiisen ramen vainy taabos, u fasito Tsunia.17N Mam faakats rom tana Tsunaun ma faatok mamin kat tan fimamangiir isiseiny mes ana vainy faavot, ma karap faarei mi yan mangiir te kaa miromam tsumi. 0N Mam faakats rom ten Gov tsura Ayei na Tamarara ana Tsunaun tsura e Jisas Krais, ma kakouiny Ya na sanaan ma naa mi mam tsumi! //N Nuaf an voiny mam faakats rom ten Gov fiisen men koman tsian iny tagei pis mami, ana mam te faatsuts mami ma karap me na faason tsumi ten Jisas. -.SN Tan kat to aya, mi faan mamam mamagat tsian matan e Gov to sa mam gim ma onot ma pokei faruak faarof famainy tsue faarof tsumam Tsunia ito tsun tan kat rof tsumi. |-qNtana saa ito te tsutsun faparits fi romi tana Tsunaun te fatsuiny faparits mamam sa mam gima fakats fakinai mami. ,7NVamuinyasiny fafaaman, mam nongoiny a faason tsumi ten Jisas te kaa faparits kanen nanon, ana foka to, te kat faparits mamam tan nainy saraa kamits, :+mNAi tovei roman Timoti te see tabin tsun minon tsumam poo fi me tsumi, ana ayei mei miton vaanan rof tana faason an mangiir tsumi. Ayei te tsue of mamam, mi natiny fakats faarof patsukan i maromam, ana mi komainy tagei fiisok kainy varomam, jesan te kat fi kan romam, mam komainy tagei kainy varomi. *3NTan kat to aya, nyo jiats naa to Timoti. Nyo koma patang fiisok, sa nyo gima anaanos pis, nyo jiats naa ya ma tagaa ya tana saf a faason tsumi ten Jisas na. Eye, nyo oraav a Tsoiny Fiamus to na Vinasaar, to te fa'avesaats maromi, ana fo binun tsura te nai kajiaa babainy en! I) NTo tan nainy te kaa fiisen mamimam ami, mam tsue fanat faamuan of bus mami, tsura te nai saraa kamits ror nimar vainy vavaajets ai to te nat fi romi nei, ayei na ka te ruak faman ovei busen. q([Nkat non san ta isen tsumi takopis fatabin, tana saa, ito tana fo vainy vavaajets to ari te fakamits maromi. Ami patsukanem te natiny rom a fo patang ana fo kamits to ari te naa fiisen minon a binun ten Gov to te faan iny ya tsura. 9'kNto sa mam jiats naa rom e Timoti ma naa ya tsumi, ayei na isen a vamuinyasiny fafaaman tsumam to te bibinun fiisen maromam tana binun ten Gov tan favaanan iny Vurungan Rof ten Jisas Krais. Mam jiats naa rom ya ma faparits ya na faason tsumi ten Jisas ana ya te tsue faparits of mami ma tsutsun fareits, .& WNKoma patang tsumam tsumi te karap fiisok en, to sa mam gima onot ma anaanos pis. Mam pon fi nei te rof non tsumam me Sailas ma kaa tsom em tana ngats fan iny Atens, Z%-Ntana saa, ito tsumi tsun, to sa mam kaa men asangan karap an mamagat tsian.m$SNFiisia, tana tou tabin me ten Jisas tan nainy vaatsuk ana mam te tsutsun matan Ya, a saa te naano anaanos romam na? Ana saa te mamagat of romam na? Ana mam te tenoor mi ya? Ami tsun to arin vainy fafaaman tana taa Tesalonaika, # NMam pon ma tabin pis of mamimi. Nyo, Pol, tatanaf ma tabin pis nats tsumi tan ta fo ar nainy, san e Satan gima famanat mamam. `"9NVamuinyasiny fafaaman tsonyo, nainy te takibaa osing amam ami tana fo ar nainy, sikia ma tan fakats san tan puan tsun, eye, mam kaa men fakats tsian ma tagei a mata mami, to sa mam vaputs ma naa pis me tsumi. !#Ntana saa, ri pon ma tsue tap mamam ma favaanan vaare mam tana vainy sikia ma taa Jiu, kat non san vaanan to saup fatabin ir a vainy, tan kat to aya, u aveto tsuri nai karap ovei non ana koma seeve ten Gov nai kaa enanon tsuri. Pol Te Komainy Fiisok Ma Tagei Pis Rari  wNMuan, ri atsun famat kan raton fuainy kuigin tsuri fatoobing ana ri atsuiny kainy to na Tsunaun e Jisas; ai tovei ri kat fatafisuan mamam ana ri jiaat vavagen kan matuamam. Gov gima paparaa fiisen men kat tsuri ana ri veer rato na vainy faavot, r]NVamuinyasiny fafaaman tsonyo tana ngats fan iny Tesalonaika saraa kamits nimar vainy tsumi fatoobing, faarei to te saraa kamits fi rin vainy fafaaman tana gum fan iny Judia, saraa kamits kaner nimar vainy tsuar fatoobing a taa Jiu. hIN Mam tsue faarof rom ten Gov tan mamatsiny nainy to tana mes a kifon na ka to, ito te favaanan fi mimam vaanan rof ten Gov, mi nongoiny towa ana mi makuts towa, mi gima nom faarei yan vaanan tana mes, mi nom faarei yan vaanan faman ten Gov, tana saa ayein vegiau Tsunia fatoobing. Tan kat to aya, Gov binun non koma mamin vainy to te faaman rom. FN Mam faparits rom fakats tsumi, mam te tsue faparits of mami ma kaa famaun tan kat te komainy non e Gov to te fikoo mami Ya ma naa fi mi tana Waan Ya ma nom amin gumgum rof unya Gormirmir. oWN Ami natem, mam vegiau tsumi isisen faarei te vegiau fi non a taman tan fuainy guei tsunia fatoobing. )N Ami tsutsun of maromam, faarei kainy non e Gov: u kat tsumam mata mamin vainy to te faaman, u taabos an tavaron ovei ana sikia ta iring. *MN U man, fuainy vamuinyasiny fafaaman, mi nat kainy rom a binun a karap tsura, mam bibinun fiisok ovei em tan favaanan iny Vurungan Rof nane Jisas tsumi to te poo fi me ten Gov, ana mam bibinun to tana fo voiny min nuaf ma nom moni, ana mam gima sogsog mami ma faan mamam ta moni ge ta ka. jMNMam mangiir fiisok mami to sa mam komainy ma faatok mami, sikia ma tan Vurungan Rof nane Jisas tsun te poo fi me ten Gov, san tana toto tsumam kan te faan iny romam tsumi, tana saa ami te ruak faarei men vaataun rof tsumam. dANMam faarein amaraav ten Krais mam kaa men tsue faarof iny rangats mami na fo mamatsiny ka, sana mam gima kat ya, mam koma tamee tan nainy te kaa fiisen mami mam ami, faarei non a tsinan te makok fi non yan guei tsuan. X)NMam gima tanaf ma nom amam variri tana vainy, ge i naa tsumi ai tana mesapan. 6eNMi natem, amam sikia ma naa me ma famaman im yam, ge mam sikia ma naa me fiisen men kat iny mauts ka. Gov, Ayei na mes te tsutsun of maromam to tan vegiau te kat amam man. 7gNTan kat to aya, mam onot iny tsue iny rom koman ten Gov, mam ma tsue iny ya, tana saa, Ayei te tsue faarof of mamam ana Ya faason to tsura ma pokei Vurungan Rof nane Jisas. Amam gima fapaparei rom a vainy, sana mam kat fapaparei rom e Gov, te kat tsuktsuk non a fo mamatsiny kat te kaa non koma rara. !NMi onot ma tagei mamam te gima favaanan of mami fiisen men kat iny gam gen fo fakats iring; mam toobing ovei tsun em fiisen men koma rof. >uNMi natem, to te kat fijior fi mamam ari, ai to te fijiar kan mamam ari tana ngats fan iny Filipai mam tabuiny ma naa fi naa tsumi tana ngats fan iny Tesalonaika, san e Gov tsura faan mamimam kat iny ongoor ma tsue of mamin Vurungan Rof nane Jisas to, kainon te kaa fi mi yan koma suar men veer kinai fiisok. a =NAmi natem, vamuinyasiny fafaaman tsonyo, ito te vavis mimam tsumin sikia ma ka babainy. B N ana mi te anaanos a Guei Tsoiny Tsunia te of fi minon Ya Gormirmir—e Jisas, to te fatoto fatabiny e Gov, ana Ayei saup fatabin ratuara tana koma seeve ten Gov to te naanaa minon.Q N A vainy to ari te tsue tsuk mami, te fafasung finy ami mam, te vavis mimam tsumi, ai to kan te takopis osing amin fo kaisa mi takopis fi to ten Gov, mi faarei ton tsoiny binun ten Gov a toto ana man,   Ntana saa vaanan tana Tsunaun poo ising minon ngue mami te saats vavis a fo mamatsiny pan, sikia ma tana gum fan iny Masedonia ai Akaia tsun, san vaanan nana faason tsumi ten Gov te saats vavis a fo mamatsiny pan, to sana sikia pis tu vegiau te kat romam.  'NTan kat to aya, mi faarei rarom a sanaan tan vainy fafaaman tana gum fan iny Masedonia, ai tana gum fan iny Akaia te onot rari ma vovou iny,   'NAna mi vovou iny ton kat tsumam an kat tana Tsunaun; to te paparaa fi romi tan nainy te saraa kamits fi romi, tana saa ami te nom vaanan man fiisen me na mamagat to te poo fi me tan Aaven Taabos, kainon tsuri to te tsugei rora Tsunaun te naa miror er fakamits matuami. (  KNtana saa tan nainy te mei mi mam Vurungan Rof nane Jisas tsumi, ka te tsue of im yam sikia ma vegiau babainy sai te faruak me na parits ten Gov te sof mami, tana saa Aaven Taabos te sak a aave mami an Vurungan Rof nane Jisas te tsue of im yam, man ovei. Ana mi natem mato, tan kat tsumam tan nainy te kaakaa fiisen mamimam ami, te faakouts mami ma kaa fatavaron me tan nainy te pokei iny amam vaanan man naa tsumi. |  sNVamuinyasiny fafaaman tsonyo, mam natem, Gov mangiir fiisok maromi ana Ayei pisan matuami, ma fasito mami Ya, {  qNAmam gima anofen mangiir tsian tsumi tana fo binun tsian ana faason na parits te faruak me na man ana mi suu iny ton fakats tsumi tan naano anaanos a tou tabin me tana Tsunaun tsura e Jisas Krais, mam tsue iny naa rom ya ten Gov, a Tamarara.   /NAmam natiny tsue faarof rom ten Gov tan mamatsiny nainy tsumi faavot, ana mam natiny asang mami tana fo faakats tsumam tan mamatsiny nainy. \ 5NAnyo Pol ai Sailas ai Timoti, amam kirkir naa rom noun tovei te naa fi non tan gum nar vainy fafaaman tana ngats fan iny Tesalonaika, ito na vainy to te kaa ror koman ten Gov a Taman ana Tsunaun Jisas Krais. Mam faakats of rom a koma ree'un ana aaverof ten Gov ma kaa fiisen mamimi. Toto Ana Faason Tana Vainy Fafaaman Tana Taa Tesalonaika Tan nainy te vaaguam faavot romi, nagat niman yam fifiisen men isiseiny mes tana sanaan to te faatok iny non kat iny fimamangiir fiisen men mangiir ten Krais. Nyo faakats of rou a aaverof ten Gov ma kaa fiisen mamimi na fo kinai u fasito ten Krais.\1 A gum nar vainy fafaaman tana ngats fan iny Babilon, to te pisainy kainy e Gov, faan iny naa ror nainy rof tsuri tsumi. Mak kan faarei non a guei tsoiny tsonyo faan kan iny naa non nainy rof tsunia tsumi. G Nyo kirkir of maromin ar noun tovei fiisen men fifaakouts ten Sailas, to te nat faarof fiisok iny ronyo ana nyo faason fiisok rou tsunia faarei non a vamuinyasiny fafaaman. Nyo komainy tsue faparits of maromi koman noun tovei tana sanaan to tana man nana koma ree'un ten Gov to ayei, ma tsutsun fasuu mi tsunia. ! A parits a reits fis non a fo mamatsiny ka faavot ma naa Tsunia tan mamatsiny nainy, a sikia ta fafakap nan! Man ovei. Fafakap Nar Vegiau ]3 Voun a tou saraa kamits tsumi tana monaagits to tan ar nainy to aya, a Gov tana fo koma ree'un faavot to, fikoo mami tana asangan e Krais ma kaa fiisen mimi Ya tan siinaiv Tsunian saavits ana sikia ta fafakap nan, a Gov patsukanen to ayei nai fatoto, ai te fatsuiny pis mami, Ya te faparits mami, ana Ayei te kat mami am tsutsun fasuu to. P Mi ma tsutsun fareits me na faason tsumi, am jiaats vavageiny towa, tana saa, mi natem a fo vamuinyasiny fafaaman tsumi tana monaagits tovei sab kainy ror senviir patang me na saraa kamits to ayei. 9kTamomots yam, am kakoun to! Vinasaar, ayei te koma iring maromi, te taan vavis non faarei non a Laion a vouts te tangis iny peits non, sainy vavis non ta mes ma ainy ya. NFious finy yam fo patang tsumi Tsunia, tana saa, Ayei makok maromi. Tan kat to aya, mi ma fauf a tsivom am kaa to fain niman reits ten Gov ma ras fapaas mami Ya, tan nainy te pisainy onots Ya. a~;Jesan kan amin vainy ma fauf a tsivom am kaa to fair fo tsoiny tatagaa ot. Ana mi faavot ma fauf kainy a tsivom am faakouts rato na mesapan, tana saa, Vegiau Ten Gov te tsue na ka,“Gov veer ror vainy fafapaas a tsivor, sana Ayei faan iny non a koma ree'un Tsunia tana vainy te natiny fauf rora tsivor.” (Vegiaun Nat 3.34) 2}]Ai tan nainy te ruak minon a Tsoiny Mumua Tan Tsoiny Veis, mi nai nom rom a tafan a saavits tsumi to te koo romi na Sapou Uupe Nan Siinaiv te gim non ma muangaar nats. |)Ami ma vakek vavis vaaren a vainy te kaa ror fain tatagaa ot tsumi, sana mi ma ruak faarein tsoiny veis rof tan fuainy siip ma vovou iny ari. &{ENyo sing maromi, ma faarei men fuainy tsoiny veis tan fuainy siip te faan mami Gov, am makok faarof ratuari fiisen men koma rof te koman fi non Ya. Baainy vaare yam tan kat ya. Kat yam a binun tsumi sikia ma kainy nom moni tsun, sana mi ma kaa men koman tsian iny faakouts a mesapan. #z ANyo sing maromin fuainy tsoiny tatagaa ot tan vainy fafaaman. Nyo kan na isen a tsoiny tatagaa ot, faarei maromi, nyo tagaa iny a matau te saraa kamits fi Krais, ana nyo nai nom rou a foka na fo rof te kavuu of varonyo Gov, to te tapokaa fi non siinaiv an asangan karap nane Krais. ]y3To tsurin vainy te saraa kamits ror, tana saa Gov komainy rarori ma kat fatatabiny kat rof, ana ri ma faason patsukan ra naa tana isen to te fapogaar rari, Ayei tsun to ayei, onot rora ma faason naa Tsunia.hxIFaarei tsuiny kainy non Vegiau Ten Gov te tsue na ka,“To te opaar fi non ya ma saup fatabin ir yan vainy tavaron, fei te kat fi ror vainy vavaajets iny e Gov an vainy kat kat aveto ei?” (Vegiaun Nat 11.31) ;woIto tan nainy te faaroiny non e Gov, u vainy fasito Tsunia fatoobing, arin vaamuan nar vainy to ari te naa faamuan ror tan vaatsuk. To te tanik non nei tsura, ai te nai kap naa tsurin vainy vavaajets to te gima manaats Vurungan Rof nane Krais te poo fi me ten Gov, an vaatsuk tsurin iring vavajia fiisok. &vESai to te faarei romin vainy fafaaman ten Krais, mi te saraa kamits, rejiaf vaare yam, mi ma tsue faarof naa ten Gov, tsumi te kaa mirom a asangan e Krais. Au{To te tokon mes fi romi, ge kabuts romi, ge mi kat rom a foka na fo iring, ge mi tsue kabuts rom a mesapan ana mi te saraa kamits, kat non tsonyo nongon mami te kat kat fi rom tovei. EtTo te tsue fifiiring fi maromi ri, tana saa, ito tsun kan tana faason tsumi ten Krais, mamagat yam, ayei na kifon a ka san Aaven Taabos ten Gov, u Aaven kaa minon siinaiv, kaa non tsumi. Ss Mi ma mamagat, tana saa, ami te saraa kamits faarei tsuiny to te saraa kamits fi Krais, tan kat to aya, mi nai via tsitapuu mirom mamagat tsian tan nainy te tabin minon Ya fiisen minon Siinaiv Tsunia. r5 Fuainy vaatau tsonyo, koma karian vaare iny yam tanaf te faruak non saraa kamits tsumi, ya te faarei me na ka na foun te ruak fi non ya tsumi. tqa E sei na mes to te nom fifaan tan favaanan ee, a nguen ya ma favaanan iny Vegiau Ten Gov fatoobing, ai sei na mes to te nom fifaan tan fafaakouts mes vainy kaner ee, ma faakouts fiisen me na parits te faan iny e Gov tsunia, tan kat to aya, Gov nom non asangan karap tana fo mamatsiny ka te kat romi tana asangan e Jisas Krais. A siinaiv ana parits a reits ma naa Tsunia tan mamatsiny nainy, a sikia ta fafakap nan! Man ovei. Patang Me Na Saraa Kamits Tana Saa Amin Vainy Fafaaman Ten Krais Sp Isiseiny mes tsumi ma tagaa ot faarof iny a fo fifaan tan Aaven Taabos te faan iny e Gov tsumi poo me tana koma ree'un Tsunia, faarei non fo viir fifaan karap kainy faakouts mes panainy vainy ten Gov. joM Pue yam a fo numaa tsumi tana mesapan mi te makok faarof rari ana mi te vegiau tsuk vaare rari. mnSMi ma mangiir famainy a mesmes, tana saa, mangiir rubas faavots non a fo aveton kinai tana mesmes. +mOFafakap nan mamatsiny ka faavot te sisiruu ename. To sa mi ma fakats faarof, mi te tagaa ot faarof patsukan iny fakats an kat tsuam, mi te onot ma faakats. *lMTo aya na kifon a ka, san Vurungan Rof nane Krais favaanan faamuan kan naa tana vainy tabuiny mat rori. U man, pua rari to te mater faarei tsuiny ror vainy aveto faavot mat ror, san aaver vainy to te faaman nai kaa fiisen miror e Gov. Ara Ma Binun Fiisen Me Na Fo Fifaan Te Faan Rara Gov -kSSana ri nai tsutsun ror matan e Gov ri te pokei faruak fo kat te kat ari. Tsunia te kakoun en tan kat vaatsuk tan vainy te toto kaner raror an vainy te mat buser. 3j_Tovei roman rin vainy vavaajets karian iny kat to te gima natiny kat fatatabin pis amin kat iring, ito te gima mi ma sovaar ir vainy vavaajets to ana ri fijiar matuami. Kitana saa ami fakap babainy tsuiny nainy kinai muan sam kat faareir vainy vavaajets te komainy fiisok fi rin kat iny tsikoor, an kat tan komainy kat aveto tan puainy mes, an kat iny jiu famafuu, an kat iny kat kainy guainy an kokorom, an kat iny jiu fapeepiou men jiun mafuu, an kat iny fafaatouf fo kaisa tan gov gamgam. 4haTanik non roman ai te naa patsukanen naanaa, ami ma kaa vaare tan kat iny fakats iring iny fatsuiny koman parits tan puainy mes, sana mi ma vovou tsun iny koman ten Gov, Cg To sen Krais saraa kamits puan Ya, to sana mi kan ma parits patsukanem tan senviir fakats te kaa mi Ya, tana saa a mes te saraa kamits busen puan ya, te naus osing bus kat aveto tsunia. 6feKrais naa fi en Gormirmir, ana Ayei kaa non tana pan iny fatsiitsii tan panainy matou ten Gov. Ana Ayei tagaa ot raror a fo morena ana fo aaven parits ana fokan reits.@eyAn teisinuu to aya, faatok iny non kat iny fapeenan to te saup fatabin mami, sikia ma kat iny garus a fo bong tan puainy mes, san faakats naa ten Gov rangat iny ror kat iny anofe ravainy aveto an kat iny fataabos aaven, to te onot non ma saup fatabin mami tana tou tsun fatabin ten Jisas Krais tana mat Tsuan. bd=A fo aaven to ari, u aaver a vainy to te gima manaats e Gov, tan nainy te anaanos faamo rari Ya, te kat finy e Noan ak. A tee vainy tsun te kaa koman ak onots a ina jian a mes to te saup fatabiny e Gov tan teisinuu. bc=ai tana aaven Ya, Ayei naa fi enato sa favaanan tan fo aaven to te kaakaa tan kotskots. ebCtana saa, Krais Ayei na mes a tavaron to te mat of a fo aveto tsumi na fo kinai vainy aveto tan sen tsun nainy, tan kat to aya, Ayei ras matuami ten Gov. Ri atsuiny famat a puan Ya, sana Ayei toto fatabin en tan aaven, Katana saa, te rof fiisok non te saraa kamits fi romi tan kat tavaron te kat ami, to te koman fi non e Gov, sai te mamatan fifiiring ovei non to te saraa kamits fi romi tan kat iring te kat ami, ` Sana mi ma kat faraaraif mi te famaari rari, an fakats tsumi ma arasan faarof, ai to tan nainy te tsue fiiring maromi ri na mesapan, ge tsue vaaserere maromi, tan kat tavaron tsumi to te vovou fi romi Krais, ri nai rejiaf iny ror vegiau te kat ari tsumi, K_Sana mi ma fa'atouf e Krais aave mami ma faarei Ya na Tsunaun a Taabos. Mi te kakoun ma biny ta mes te rangat fi maromi ri saf a kifon a tou naano anaanos tsumi tana tou tabin me ten Krais na. ^+Sai to kan, to te saraa kamits fi romi tan kat kat tavaron, paparaa tsian tsumi! Oraav vaare ir yam a vainy, ana mi te koma patang vaare rari. K] Sei te kat fiiring maromi, to te parits romi tan kat kat rof ee? J\  tana saa, a Tsunaun matoong fasuu tsun non tan vainy tavaron ana Ya te nongoiny faakats tsuri tan mamatsiny nainy; sana Ayei veer non a vainy kat kat ror kat iring.” (Vadou 34.12-16) [ Ayei ma takopis osing kat iring ana ya te kat, kat tavaron; ayei ma sainy a aaverof ana ya te nom tap faparits iny ya, ]Z3 faarei non Vegiau Ten Gov te tsue na ka,“E sei na mes te komainy paparaa minon a toto tsuan ee, ge ma tagei yan nainy rof tana toto tsuan, ma fataanis osing tsuen iring ana ya te faonot tana fo gam. Y1 Mi ma biny vaaren kat iring fiisen men kat iring, ge mi ma biny vaaren tsue fiiring men tsue fifiiring, a sikia, mi ma biny fatabiny kat to aya tan fafaakats of rari ten Gov ma kat faarof rari Ya, tana saa, Gov tsue faman ma kat faarof mami tan nainy te fikoo mami Ya muan, cX?Nyo fakap fi rou vegiau tsonyo nei: ami na fo kinai ma kaa men senviir fakats an reesik; mi ma mangiir a mesapan faarei vamuinyasiny fafaaman, am tagtag ratuari, am fauf to na tsivom mi te faakouts ir a mesapan. WAmi kan isiseiny tsoiny fanging, mi ma nat faarof iny moun tsuam te kaa faavot fifiisen fi mirom anyi ya, anyi ma famaari faarof ya tsunia na pua vegoo. Anyi ma kat fi nei tsunia tana saa, ami na fo kinai faavot nai nom rom a toto na suu faarei non a fifaan tsumi ten Gov. Sai to te gim fi rom anyi ma kat kat to aya, fo faakats tsumi gim non ma biny nats. Saraa Kamits tan Kat Tavaron FVE Sera te kat fi nei aya: ayei te manaats e Abraham ya koo towa na, “Tsunaun.” Tovei roman amin fuainy guei moun ten Sera to te kat romin kat tavaron mi kan ma oraav vaaren ngue poor. EUTan kat to aya, tsurin fo muiny taabos muan anaanos Ya ma faan rari na ka te tsue faman of rari Ya ma faan iny tsuri, ana ri te kat fakaamos fi nei aya, ri te fauf a tsivor fair natsior. XT)Kifon kat fakaamos tsumanyi i tovei tan mamatan faarof, ma poo fi me tana man aave manyi, ana fo kaamos gengen to ayei gim ror ma kajiaa ravaa, sana koma tamee an aaven maun saavits fiisok non matan e Gov. LSAnyi ma kat fakaamos tsun vaare jiarasan, ito te siruk faarof finy rom anyin fo funuu nam, ge maagmaag fi rom anyi na fo maag te kat ari tan gol, ge tan vau men fo vau gengen tsumanyi, a sikia. Rtana saa, ayei nai tagei tsuiny non e natsun ya te kat famaun fi non ya to ana ayei te famaari natsiony ana ayei te fatsiitsii Gov. Q Jesan kan tsumin isiseiny moun fanging ma fauf a tsivom fain a tsoiny fanging tsuam, ai to te gim fi non e natsiom ma faamainy vegiau ten Gov, ayei onot non ma faamainy a man ito te tagei fi non yan kat rof tsumanyi, sikia ma tan fo vegiau te tsue iny rom anyi, ,PQMuan mi faarein siip te nun osing a sanaan tsuri; sin tovei mi tabin fatabin emame sam vovou iny rom a Tsoiny Veis ana Tsoiny Bei Ot a rof tana fo aave mami.O5E Krais tsivon patsukanen to te ong fo aveto tsura puan Ya, to sana Ayei naa fi tana pagafuan, ma kaa faarei aran vainy mat tan aveto an aveto sikia to ta parits ana ra kaa faarei ton vainy toto ma kat aran kat tavaron. Ai tana fo tageev puan Ya, tsipaar fatabin pis matuami. hNITan nainy te tsue fifiiring ari Ya ana Ayei gim to ma fatanai rari; tan nainy te kat fatafisuan ari Ya, Ayei saraa kamits Ya gim to ma tsue faoraav rari, sana Ayei suu tsun iny a tsivon ten Gov a tsoiny vaatsuk a tavaron. YM+Ayei gima kat kat aveto: ana sikia ta isen ta mes ma nongoiny tu gam nguen Ya. LGov fikoo bus mami ma saraa kamits ami, tana saa, Krais saraa kamits of bus mami, ana Ya faatok matuami ma vovou iny amin kat Tsunia. K An saf tsue faarof na te nom romi ito te tsutsun fareits fi mi, mi saraa kamits to tan nainy te kat amin kat iring? Sai to te kat romin kat tavaron ana ri te kat fijior mami mi te tsutsun fareits am saraa kamits to, Gov paparaa fiisok iny non kat to aya. OJGov faparits maromi tan kat to aya, tan nainy te tsutsun fareits fi mi, mi saraa kamits to niman ya, kainon to te gim ami ma kat ta iring tana saa, ami natiny rom koman ten Gov to ayei te kat ami. `I9Min isiseiny tsoiny binun babainy, ma fauf a tsivom fain tsoiny tatagaa ot tsuam, am famaari faarof towa, sikia ma tsunia tsun a tsoiny tatagaa ot a rof, a sikia, to tsunia kan a tsoiny tatagaa ot a peepeits. :HmMi ma famaari na fo kinai, am mangiir to na fo vainy fafaaman, am oraav to Gov, am famaari ton tsunaun tana gamaman. Mi Nai Saraa Kamits Rom Faarei To Te Saraa Kamits Fi Krais bG=Mi ma faarei tsuiny vainy uur, tana saa, u kat to aya, Gov komainy non ya, ito tan kat, kat tavaron, sai te gim non ma faarei mami te uur rom tan kat kat iring; a sikia, mima kaa faarei tsoiny binun babainy ten Gov. F'Koman ten Gov tovei, Ayei komainy maromi ma kat kat tavaron an kat tavaron to ayei te tsue tap raror vegiau nun tan vainy piou ma tomani ri. "E=an fuainy tsunaun tana gamaman, to te jiats mi ya ma fasarei rari rin vainy kat kat aveto, ana ri te tsue faarof naa tana vainy te kat ror kat tavaron. D Fauf yam a tsivom, fain fuainy tsunaun tan petoo te tatagaa ot iny ror a vainy tana saa mi komainy kat fapaparei rom a Tsunaun e Jisas Krais. Fauf yam a tsivom fain a tsunaun a tsigtsig tsuam tana gum fan tsumi am manaats kainy ton vegiau tsunia, xCi U kat tsumi tsun ma tavaron faarof me fapoopoan nar vainy vavaajets ai tan nainy te pon rori ma sak mami tu vegiau, ri fakats fatabiny ror fo kat tavaron tsumi, ana ri te nai fafaatouf a asangan e Gov tan nainy te tabin fatabin minon Ya. ^B5 Nyo sing maromin fuainy vaatau tsonyo, ami faarei rom a vainy sikia ta fan ana min vainy sagoor tana monaagits tovei! Mi ma fataanis osing fo kat iny maging tan puainy mes to te fidaatsun minon a aave mami. QA Tabuiny natiny romi Krais, mi faarein vainy babainy, mi gim kan to ma natiny a tagtag ten Gov, sin tovei roman, ami nom bus a tagtag Tsunia, amin vainy Tsunia fatoobing. Tsoiny Binun Babainy Ten Gov @ Sana mi gima faarei rari, Gov pisan bus mami, ana mi faarei ton vainy tan vun Tsunia fatoobing. Ana mi faarei rom tsoiny faakor tana Aatouf, mi faarei ton vainy Tsunian taabos fatoobing an fasito Tsunia. Gov pisan bus mami ma tsue pokaa iny fo kat rof te kat bus Ya tsumi. Tsunia te fikoo mami ma naus osing men kat tana uurup, ana Ayei fakei matuami tana arasan a saavits ovei Tsunia. :?mAn mes karan nan Vegiau Ten Gov kan te tsue na ka,“A fats a marats to aya, te kat ror a vainy ri te tsukakab, ai te nai kat fagotsiny rari.” (Aisaia 8.14) Ri tsukakab ror ri te gotsiny tana saa ari gima faaman er manaats ton vegiau nane Krais to te tsue fi Gov muan te nai ruak nats non. >Ai to tsumi na vainy te faaman em ten Krais, Ayei na fats a saavits fiisok; sai to tsurin vainy vavaajets,“A fats a marats to aya, tsoiny fatsun numaa te tsugei faarei Ya na iring, sai te ruak faarei na fats a karap ovei tana numaa.” (Vadou 118.22) %=Ctana saa Vegiau Ten Gov te tsue na ka,“Nyo pisainy bus a isen a fats a marats a saavits fiisok. Ai tovei Nyo fakei Ya faarei na fats a karap ovei tana ngats fan tsian iny Saion, ai sei na mes te faaman non Tsunia ee, te gim non ma nai rejiaf on nats.” (Aisaia 28.16) -<SAmi kan, te faarei rom fo marats te kaa mirom toto. Gov komainy maromi ma faarei na pan tana saape te kaa non a Aaven Ya, tan kat to aya mi faarei nats rom tsoiny faakor, ma binun faarei ami ri am kat to na fo fifaan ten Gov, koman e Jisas Krais, Gov komainy fiisok non a fo fifaan to ayei, \;1Taami yam tana Tsunaun, Ayei faarei non a isen a marats te kaa minon na toto, a vainy a kinai te tsugei Ya ri kat faarei Towa na mes babainy, sen Gov pisainy bus Ya ana Ayei na saavits fiisok matan e Gov. :!U Vegiau Ten Gov te tsue na ka,“Tovei roman, ami inainy fanatnat bus iny ka iny saavits nana Tsunaun tsumi.” (Vadou 34.8) 89iAmi ma faarein guei meran, te iinyu fiisok ror ma sus, mi ma iinyu iny Vegiau Ten Gov to te faarei non a kainy ainy tana aave mami, iton vegiau taabos an saavits tan nainy te gogosias romi ya. Mi te fakats ya, mi nai karap fatsian emarom tana Tsunaun ai tana sanaan to ayei ami nai matsua emarom tana faaman to tana tou tabin me ten Krais ma saup fatabin rara Ya tana monaagits to te nai kaa fiisen mirora Ya tan mamatsiny nainy. #8 AMi ma nom ravainy a fo kat iny aveto: ton koma iring iny a mesmes, ana vevegiau iny a gam, an kat mapam, an fitsufainy iny a mes a masun, an sisigan mes. 7 7san vegiau tana Tsunaun kaa ovei.” (Aisaia 40.6-8) An vegiau Tsunia to aya, u Vurungan Rof nane Krais to te favaanan bus iny ari tsumi.h6 Kfaarei non Vegiau Tsunia te tsue na ka,“Puainy mes faavot te faarei ror aufing vouts, ana fokan savits ka iny kat fapaparei puainy mes babainy faarei raror fo sisinaa.Aufing te maas ror an sisinaa te rus ravaa, ~~}V|{{%zyoyDyxxHww~wBvsrqpPnmmXll jhggfe]dqbb`__Q^M])\\2\&ZYXWLVV0UUNTSSQQP_ONMM&LLKKJ IHzFEE\D?CfBA@??B>*=<4;:n9877I65d43210/v.. -,?++)(\'&%$$#M"! N^gC(5s( Z R)R\N^  A mes a ka ton man, fo kots noun tsonyo te naa tsumin arasan fiisok an sikia ma fisikii iny natiny. Ana nyo matoong tsun naa rou tan nainy to te nat faarof faman fi romi na fo mamatsiny ka tsumam, r] _ Ka ton man, tana saa a isen a ka to te paparaa of romam, ana mam nat faman iny rom Ya: Amam gima gam mami, mam kat fatatabiny rom ka na rof tan kat tsumam an vegiau tsumam matar a fokinai tana monaagits to, ai to kan tana tou vivangura tsonyo fifiisen mamimi. A ka to te kat romam fiisen minon kat man an koma rof to te koman fi non e Gov. A nat babainy tsumam te gima tagaa ot maromam, sai tana parits tana koma ree'un ten Gov to te fafaakouts maromam ma kat a ka te komainy non Ya. @\ { ito te faakouts finy ami mam tana fo faakats tsumi tsumam. Tan kat to aya, a fokinai nai tsue faarof naa ror ten Gov tana saa fo faakats tana vainy tana rof namamam, Gov biny bus ya. [  Ana Ayei saup fatabiny ratuara to te kat iny atsun famat mamam a saraa kamits an fo patang to ayei, ana Ayei nai saup fatabin kainy maromam tan nainy te naa minon. Ana mam naano faparits bus ma naa to Tsunia ana Ayei nai saup fatatabin pis maromam, xZ k U man, mam kat iny mat em ana mam te sab ta saf ta ka iny tameruts ei na, ka iny faakouts fatabiny mamam, sai tan kat to ayei mam fakats ma fakei a fo mamatsiny ka to niman e Gov, Ayei onot faarof non tan fatsuiny fatabiny a mes tana mat. Y Nyo pon fi rou nei nyo ma tsue of mami na ka to, fuainy vainy fafaaman tsonyo tana iring an fo patang to te sab amam tana gum fan iny Esia. Saraa kamits to aya te paas mamam, karap fiisok ana fo patang to ayei te fakats romam kat iny atsun famat maromam. AX }Ai tovei mam nat faarof maromi; amam nat rom ito te nom fi min senviir saraa kamits to te nom amam, ami nai nom kainy nats rom senviir kat iny kat famaun to te nom faamuainy bus amam. `W ;Tan nainy te saraa kamits romam, mi nom rom kat iny kat famaun ana faason tsumi to te saup fatabiny fi maromi Krais, te parits kan me; ai tan nainy te nom romam kat iny kat famaun, ami nom rom senviir kat famaun to te kat maromi mi te onot ma tsutsun faparits men anaanos faamo to tan senviir saraa kamits to te nat faamuan bus iny amam. V Ara nai saraa kamits ror, tana saa ara tap bus ranaa ten Krais, jesan kan ara nai nom ror kat iny kat famaun via tsitapuu ten Krais. U {Ayei kat famaun rarora to te kaa mirora na fo patang ma onot kan ara ma kat famaun ira mesapan tana fo patang tsuri. Tan nainy te sab ror a mesapan fo patang, ara onot kan ror ma kat famaun rari tan senviir kat iny kat famaun to te faan rara Gov. ET Ara faavot ma variri Gov, Ayei na Gov ana Taman e Jisas Krais a Tsunaun tsura. Ayei na kifon a koma tagtag ana Ayei na Gov to te kat famaun rarora tan nainy te sab rora na fo patang. %S ENyo faakats rou ten Gov a Tamarara ana Tsunaun Jisas Krais ma faan mami na koma ree'un ana aaverof. Pol Tsue Faarof Naa Ten Gov Tana Fifaakouts Tsunia @R }Nyo Pol, nyo na amaraav ten Krais Jisas tan koman ten Gov. Amam me Timoti, a vamuinyasiny fafaaman tsura, mam kirkir naa rom noun tovei tsumi na gum iny vainy fafaaman ten Gov te kaa rom tana ngats fan tsian iny Korin, ai to kan tan mes panainy vainy taabos u fasito ten Krais te kaa rom tana gum fan iny Akaia. hQIbtana saa, mesapan tsurin vainy fafaaman te saar nat tan fuainy tsoiny fafaatsuts gamgam to ayei, ri pet rato tana faason tsuri ten Krais. Nyo faakats of rou a koma ree'un ten Gov ma kaa fiisen mamimi faavot. Man ovei.P bTimoti, tamomots faarof a binun te faan manyi Gov. Fataanis osing a fo vegiau vavis te gim ror ma vovou iny faatsuts ten Krais ana nyi te fataanis osing vatsitsien nun to tana fo vegiau tan fuainy tsoiny fifaatsuts gamgam te koo rori, Na Nat Faman, |OqbTan kat to aya, ri nai rosoo miror mamatsiny ka vou unya Gormirmir ma nom ari na toto na suu, ito na toto na man. ]N3bFaan iny tsuen parits tan vainy fafaaman masun ma kat arin mamatsiny kat rof ma kaa mi ri na masun tana fo kat binun rof, ana ri te kaa men koman tsian iny faan fatatabin, ri te kakoun ma faakouts ir a mesapan. .MUbNyi ma faan iny tsuen parits tan vainy fafaaman masun tana monaagits tovei ma fapaas vaare ri na tsivor. Ari ma faason vaare tana fo mamatsiny ka to te natiny kajiaa babainy ror. Ari ma faason ten Gov to te natiny faan rarora na fo mamatsiny ka na fo rof, ai to te kat fapaparei rarora. XL)bAyei tsun Tsivon a sikia ma natiny mat, a kaa ovei, ana Ayei kaa non tana arasan ma naa on vaare na ta isen ta mes panan Ya, sikia ta mes te tagei bus Ya, ge ta mes te onot non ma tagei oiny Ya. Fo fatsiitsii ana parits a reits naa non Tsunia tan mamatsiny nainy! Man ovei. Vainy Masun Ma Faaman Ten Krais Ri Te Faakouts Ir A Mesapan kKObGov te fatabiny minon e Jisas tan nainy Tsunia fatoobing, ai Gov, Ayei na kifon a paparaa men kat man, ana Ayei tsun a isen te tagaa ot iny non a fo mamatsiny ka, Ayei na Aatouf tana fo gotouf ana Tsunaun tan fuainy tsunaun, >Jubmanaats faatsuts ten Krais te faan iny anyo tsumanyi, nyi te kat fanunuiny vaare ya faatsuts faarof fatoobing iny, onot non tan nainy te tabin minon e Jisas Krais a Tsunaun tsura. 0IYb Nyo Pol nyo faan marom anyin tsuen parits matan e Gov to te faan iny a toto tana fo mamatsiny ka, ai matan e Krais Jisas to te pokei Ya na man matan e Pontus Pailat: eHCb Vaputs, nyi te kuar of fabiibiu tana faason ten Krais ma nom anyi na tafan tsuam tana toto na suu ana toto to ayei, Gov fikoo manyi ma nom ya tan nainy te pokei faruak iny anyi na faason ten Krais matar a vainy faavot. RGb Sana nyi, Timoti, nyi na mes ten Gov fatoobing, nyi ma fataanis osing fo kat to, binun faparits of kat tavaron an toobing matan e Gov, an kat rof faarei non kat rof ten Gov, an kat tana faason ten Krais, an kat iny mangiir a mesmes, an kat iny tsutsun fareits nyi govets to na fo patang an kat iny koma tamee me na mesmes. F'b Tan kat iny mangiir fiisok a painy moni, ayei na kifon a fo viir iring tsian. Mesapan te kat tsuktsuk fiisok ror ya, ana ri te faonot osing a faason tsuar ten Krais, ana aave rari te nai iring vavajia me na fo patang tsian te kat ari. Timoti ma Vaputs Of A Toto Na Suu E9b To, tsuri na vainy te pon ror ma faarein vainy masun te nai gotsiny eraror tan fiamus ana ri te nai ot naa. A aave rari te tsun non, tan mauts a fo mamatsiny ka, ana ayei te kat fanunun rari, kat to ayei te kat fifiiring ovei rarori nainy te mat rori, ri iring eraror unya Hel. NDbSai to te kaa mirora na kainy ainy ana fo raarav, te onot en tsura. "C=bNainy te agiir ara, a saa te mei mi ra tana monaagits to na? A sikia! An tan nainy te mat rora, a saa te nom naa rora na tana monaagits to na? A sikia! B+bKat iny vovou iny kat tavaron ten Gov fiisen me na paparaa me na fo mamatsiny ka te faan iny e Gov te kat famasun famainy ovei non a mes. Awbana ri te vatsitsien patsukan fi eraror to tan mamatsiny nainy. Fakats tsuri te nun ovei en ana ri te gima natiny vegiau man. Ri pon iny ror a sanaan iny vovou iny kat tavaron ten Gov to ayei a sanaan te kat rarori ri te faarei men vainy masun. L@bayei te via minon kat iny kat faatok an fafapaas a tsivon ana ayei na piou. Ayei kaa minon fakats nun ana ya te komainy ma vatsitsien, ya te fapeepeits fiisen me na fo vegiau tana fo fafaatsuts, an kat to aya te pokei faruak tsuiny minon kat iny sesevee, vatsitsien, sigainy a mesmes, ri te fakats fifiiring iny a mesmes, 7bFuainy tsoiny binun babainy tana fo tatagaa ot iton fafaaman ma kat kopkop vaare rari tana saa ari te faarei ror vamuinyasiny tsuri. Sana sikia, ari ma binun fatsian pis tsuri, tana saa, ari te mangiir ror tsoiny tatagaa ot fafaaman to, ana ri te nom asangan tsian tana binun a rof te kat ari. Anyi, Timoti ma faatsuts ir vainy fafaaman tana fo mamatsiny ka to, nyi te sing faparits rari ma manaats rari. d= CbFuainy tsoiny binun babainy ton fafaaman, ma famaari faarof ir tatagaa ot tsuar, er kaa to fair rari, ri te binun faparits ma tsue fifiiring iny vaare ta mes a asangan e Gov an faatsuts tsura to te poo fi me ten Krais. 0<YbJesan kan, u kat rof, tapokaa ror tana arasan. Ai to te gim fi rori na mesapan ma tapokaa veesau me na mes a fo kat rof tana arasan, ari kan te gim ror ma takop.2;]bU aveto tana mes a vainy tapokaa enanon tana arasan, an aveto tsuri kaa enanon tan vaatsuk; san aveto tana mesapan te takop non ana ya te tapokaa enanats non vou. :bJiu tsuiny vaare na aurom, sana nyi ma jiu ta ar wain ma guats faarof yan tsinai namanyi, tana saa nyi faadis fatatabin rom. )9KbFaveveesau vaare tan fasaur a nimam patsuur a vainy ma kat a binun tana Tsunaun, tana saa te fasaur fi rom anyi na nimam tana mes a aveto tovei, nyi faarof iny rom aveto tana mes a aveto to ma paas manyi ya. Nyi te fataanis osing aveto tana mesapan; nyi ma fakaamos fatatabiny a tsivom. 89bMatan e Gov, ai Krais Jisas an fuainy morenan taabos, nyo sing marom anyi ma vovou faarof iny a fo tsue fanat tovei, anyi ma komainy fafisfis vaare na isen a mes nyi te komainy tsuiny a mesmes, sana nyi ma kat tsuiny senviir kat tana vainy faavot to te kat rom anyi na ka. %7CbSan a tsoiny tatagaa ot tan vainy fafaaman te kat non aveto, nyi ma tsue ets'ets ya matar a vainy faavot ma oraav patsu na mesapan tsuri tan kat aveto to. K6bNongoiny vaaren vegiau te kat non ta isen ta tsoiny tatagaa ot tan vainy fafaaman, onot non te nom rom anyi ta ina fuan ge ta ina pis ta mes te tagaa iny matan fi rori tana iring to ayei. u5cbtana saa, Vegiau Ten Gov te tsue na ka,“Nainy te faakouts non a kau a tsoiny tatagaa ot tsuan to te kip ravainy fi non yan pempem nan rais,
ayei ma kotskots vaare na nguen a kau, tanyiny ma ainy ya tan nainy te binun non ya.” (Faun 25.4) ana“Tsoiny binun te onot non ma nom a foiny tsuan.” (Luke 10.7) 74gbRin tsoiny tatagaa ot tan gum nar vainy fafaaman to te kat ror fo binun tsuar rof ma nom a foiny a rof ana karap tana binun to ayei, ai to tsurin fuainy tsoiny tatagaa ot to te vaputs miror favaanan iny Vurungan Rof nane Krais ai to tan faatsuts ir a vainy fafaaman tan kat te komainy non e Gov, a3;bSen sei na muiny fafaaman te kaa minon amov koman numaa iny guei tsuan ee, ayei ma makok faarof rari, ana ayei te gima fapatang ir gum nar vainy fafaaman ma tagaa ot faarof rari rin amov to te kaa iny ngap fi rori. G2btana saa, mes amov takopis fuainy er, ri vovou iny to Satan. M1bTo sana nyo pon fi rou nei, u amov see moun to ari ma fanging pis ma kaa mi ri tu guei, ana ri te tagaa ot faarof iny a fo numaa tsuar, ma tsue fifiiring vaaren vainy vavaajets u vainy fafaaman, w0gb Ana mesapan nan ya to, ri fakap babainy tsuiny ror nainy tsuar tan vavis pinpin tana fo numaa; ana ri te tsue kabuts, ri te tsue tsuk iny a ka na sikia ma kaa tsuri, ana ri te vegiau tsuk iny a foka te gim rori ma onot ma tsue tsuk iny. /wb ana ri te kaa me na iring, tana saa, ri gim ror ma vovou iny vaamuan nan tsuen man to ayei te kat bus ari ten Krais. e.Cb Sana mi ma kirkir faavots vaaren asangar fo amov u see moun fiisen ramen mes panainy amov; tana saa nainy te tsun non a koma rari ma kaa men koman tsian iny fifanging pis, ri te naus osing a binun tsuar ten Krais, {-ob ayei kaa bus men kat iny taatsuan me na fo viir kat rof, ana ya te makok faarof ir fuainy guei tsunia ri karap faarof mito, ayei fafasof ton vainy sagoor koman a numaa tsuan, ana ayei fauf to na tsivon fain vainy fafaaman ten Krais, ya faakouts faarof to na vainy te kaa miror fo patang, ana ayei faan iny to na tsivon tana fo viir kat savits sa faakouts ir a mesapan. o,Wb Kirkir faavots vaare ta asangan ta amov fiisen men asangar mes panainy amov to te tsue faman ror ma kat a binun ten Krais, onot non te fis non yan gonom safunuu na ingainy, ana ayei kan te fanging busen tan isen nainy tsun, +bSan e sei na mes te gim non ma makok faarof fuainy vainy tsunia fatoobing ee, tan nainy te komainy rori tu fifaakouts, iton vainy numaa tsunia fatoobing, ayei ma koo vaare na tsivon a mes tan vainy fafaaman. A mes to ayei te iring fafis iny non vainy vavaajets. * bFaan iny tsuen parits to tsuri ma tagaa ot faarof iny arin amov an fuainy guei tsuri faavot ma tsue vasuar vaare rari na vainy. ~)ubSana amov to te komainy vovou iny non koman tsunia patsukanen ana ayei sainy vavis non fo paparaa tan petoo tovei, kainon to te toto fi non puainy mes tsunia, a aaven ya faarei non a mat matan e Gov, an vainy fafaaman ma tagaa ot vaare iny ya. T(!bVainy fafaaman ma tagaa ot faarof iny a fo amov ngapafus an aaruts tovei te naano anaanos fi naa rori ten Gov ma nom ari tu fifaakouts, ai to kan te faakats fatatabin naa rori ten Gov ma faakouts rari. s'_bSai te kaa fi minon a amov fuainy guei gen fuainy tsubnaain tsunia, anyi ma faakouts rari er nat fi to nei, a vaamuan nana binun tsuri matan e Gov, ayei na binun ma tagaa ot faarof iny ari na amov tsuri tovei. Tan kat to aya, ari onot ror ma biny fatabiny siivan kinai tana amov tovei, tan nainy te faakouts finy ya ri muan. Gov komainy fiisok non kat to ayei. k&ObVainy fafaaman ma faakouts faarof ir a fo amov ngapafus iton fuainy tsoiny tsuri te mat er. %%Cbana rin fuainy tobo'an, kat faarei ir tsinam; ana rin moun see moun, kat ir ma faarei arin fuainy fafinem, kat a ka to fiisen men fakats tsumanyin kaamos. C$ bAnyi ma tsue ets'ets vaare na tsokanei, sana nyi ma tsue taatag faamo of ya, nyi te famaari ya, kat faarei rom anyi tamamanyi; kat ir vainy see mes ma faarei arin vamuinyasiny tsumanyi; j#MbTamomots faarof a tsivom ana nyi te taatag faatsuts tsumanyi. Nyi ma kat patsukan fi em to jesan tana fo kat to, tana saa, te kat rom anyin fo kat to, nyi saup fatabiny rom a tsivom ai ere sei te nongoiny varom anyi ee.C"bNyi ma kat patsukan fi em jesan tana fo kat to, ana nyi te faan iny nainy ana parits tsumanyi tan fo kat to ayei, ana fokinai te tagei a binun na rof tsumanyi te ruak iny savits minon. !%bAnyi ma fagagaar vaare, binun faarof fiisen me na fo parits ana nat ten Gov tan favaanan an fafaatsuts te faan manyi Ya tan nainy te pokei mi Ya nguer fuainy tsoiny mumua an fuainy tsoiny tatagaa ot tan gum nar vainy fafaaman to te fasaur fi ri na nimar patsuu manyi. ( Ib Anyi ma faan iny a parits tsuam tan gogosias Vegiau Ten Gov matar a vainy faavot, ai tan favaanan, ai to tan faatsuts rari faavot onot non te ruak naa ronyo. b=b Famanat vaare ir a vainy ma kat fagoguei vaare manyi ri faarei marom anyi na vurots tana saa anyi na vurots fiisok, sana nyi ma faatok ir vainy fafaaman tana fo vegiau tsumanyi, an kat tavaron tsumanyi, mangiir tsumanyi, ana faason tsumanyi ten Krais, an fakats kaamos tsumanyi, tan kat to ayei, vainy fafaaman ravei jesan miror tsumanyi. b Anyi, Timoti, ma faatsuts ir vainy fafaaman ten Krais, tana fo mamatsiny ka to, nyi te faan iny tsuen parits ma vovou iny ari ri. !b To ayei na ka te vaputs of rora ra te binun faparits, tana saa ara suu iny ror a fo fakats tsuar, ra te naano anaanos a Gov te kifon iny non a toto, ana Ayei onot non ma saup fatabin ir a vainy faavot, eye, Ayei saup fatabin tsuiny non a vainy te faaman ror Tsunia. I b u vegiau to ayein man ovei ma nom a fokinai ri te faamainy ya. Sbtana saa, faatsuts nan puainy mes faakouts tsun non puan ma reits en ya ai te kaa me na rof nan tana fo mes a fo sanaan tan nainy roman; san faatsuts nan aaven tan kat tavaron ten Gov te rof fiisok non tana fo mamatsiny sanaan, tana saa ayei faan kan iny non a fo mamatsiny ka ana toto tan nainy roman ai tan nainy te naa minon, ;obSana nyi ma fataanis osing a fo siisio babainy tana fo tsuvurara muan, a sikia ta man nane Gov tsunia. A sikia, faatsuts a tsivom tan faparits a aavem, tan kat tavaron ten Gov, )KbNainy te favaanan finy naa rom anyin a fo fafaatsuts to tana fo vamuinyasiny fafaaman, anyi faarei rom a tsoiny binun a rof ten Krais Jisas, nyi ma faparits fatatabiny a aavem tan faatsuts te nom anyi tan Vegiau Nana Faason ana fo fafaatsuts man ten Krais to te vovou bus iny anyi. btana saa a fo kainy ainy, te taabos non tan vegiau ten Gov an faakats iny tsue faarof naa Tsunia. A Tsoiny Binun A Rof ten Krais Jisas U#btana saa, fo mamatsiny kainy ainy te fapogaar e Gov, u rof; bainy vaare ta isen ta kainy ainy, to ma faakats ara ana ra te tsue faarof naa ten Gov, ana ra te paparaa me na fo kainy ainy to te ainy rora, +bVainy te katkat fi ror to, ito te faatsuts iny ror fo kat tovei te iring fi non ya tan fifanging, ai to kan tan ainy pinpin mes a fo kainy ainy. San e Gov faan bus iny a fo kainy ainy, ka iny ainy tsun, voun faakats iny faarof tsuri to na vainy fafaaman te natiny a man, s_bU fafaatsuts to ayei te poo fi minon tana Vinasaar tan nguer vainy kat mapam, an fakats tsurin nun ovei. M bAaven Taabos te tsue fa'arasan en tana mes a vainy te faonot osing rora faason tsuar ten Krais tan fafakap nan nainy, ri nai manaats raror aaven gamgam ana ri te vovou iny fafaatsuts tan masarau. SbMan ovei, a man nana faason ten Krais to te pokei bus iny e Gov, a ka na karap fiisok:Krais te tapogaar faarei me na mes tsun,An Aaven Taabos pokei mi Towa, Tsunia na Tsunaun,An Ayei kaa miton gumgum kookop raror fo morena.A vainy te vovovou iny Ya favaanan vavis iny Towa tana vainy a sikia ma taa Jiu,Ana mes a vainy tana monaagits faamainy Towa,Ana Ayei tabin fatabin enato tana pan iny fatsiitsii Tsuan unya Gormirmir.+bSai to te vegits ronyo, u noun tovei nai tsue fanat of maromin saf a sanaan ma kaa ra na, koman numaa iny guei ten Gov ito na gum nar vainy fafaaman ten Krais tana Gov te kaa minon a toto, an vainy fafaaman ten Krais to te faparits ror a man ana ri te bei tap iny a man. bTe kirkir finy ronyon noun tovei tsumanyi, nyo komainy naa mirou tovei tsun ana nyo te tagaa manyi tana fo mar nainy. ^5b Tsurin vainy tatagaa ot to ari to te kat rora binun a rof, ri kaa miror asangan rof ana ri te ongoor ma tsue pokaa iny a faason tsuri ten Krais Jisas. Kifon Vegiau tan Kat ten Gov te Faarei Non A Ka na Man Ovei. b A tsoiny tatagaa ot tan vainy fafaaman ma kaa tsun me na isen a moun, ana ya te tagaa ot faarof ir numaa iny guei faavot tsunia.  b Moun tsuri kan ma kaa men kat tavaron ana ri te tsue kabuts vaare, ana ri ma kat famaun, ri te gam vaare tana fo mamatsiny ka.  b Fuainy tsoiny tatagaa ot kan, a vainy ma tanaf faamuainy tsom rari, nainy te fabiu rorin tanaf to ayei, ana ri te see bibinun. x ib ari ma nom tap faparits tsun fiisen men fakats arasan tan fafaatsuts ten Krais to te faason tsun rora tsunia. ; obJesan kan tan fuainy tsoiny tatagaa ot tan gum nar vainy fafaaman ma kaa men kat tavaron an kat man, ari ma jijiu famafuu vaaren wain ge ari ma fafatsing painy moni vaare,  }bAyei na mes ma tavaron me an vainy vavaajets ma famaari ya, tan kat to aya, vainy vavaajets gim ror ma tsue kabuts iny ya, kat non sana Vinasaar to ayei ras fagotsiny naa ya tana vavaatsu tsunia. Fuainy Tsoiny Tatagaa Ot Tan Gum Nar Vainy Fafaaman ; obAyei ma faarei vaaren a mes a see tatakopis osing aveto tsunia, kat non sana ayei via men kat iny kat faatok ana ayei te naa fi tan senviir vaatsuk faarei non a Vinasaar, muan. 1[btana saa, a mes, to te gim non ma natiny tatagaa ot faarof iny a numaa iny guei tsunia, kat fi non ya, ya te tatagaa ot faarof ir gum nar vainy fafaaman ten Krais ei? 9bayei ma tatagaa ot faarof iny a numaa iny guei tsunia, ana ya te kat ir fuainy guei tsunia ma famaari faarof ari ya, ana ri te manaats vegiau tsunia, A{bayei ma faarei vaare na mes a jijiu famafuu ge na mes a toptop babainy, sana ayei ma koma tamee ana ayei ma fatsitsien vaare me na mesmes, ayei ma mangiir fiisok vaare na painy moni, GbA tsoiny mumua tan vainy fafaaman ma kaa vaare me ta iring, ayei ma kaa tsun me na isen a moun, ana mes a tatagaa ot faarof iny kat tsuan patsukanen, ana mes a katkat fanatnat, ana mes a katkat, kat tavaron onots non a vainy ma nongoiny ya, ayei ma koma rof ir vainy sagoor numaa tsuan, ana ayei te onot ma faatsuts,  /bU vegiau tovei man ovei: E sei na mes te pon non ma faarei na tsoiny mumua tan gum nar vainy fafaaman ee, ayei pisainy a binun a saavits fiisok. bAi Gov faan iny to na kamits an kat iny saraa kamits tan moun to te faagiir fi rorin guei, sana Ayei nai saup fatabin non a fo aave rari to te faason fatatabin rori Tsunia ana ri te kat fanatnat, ri te taabos me matan e Gov fiisen men kat iny mangiir a mesmes.}bSikia ma Adam to te faamainy gam ten Satan, a moun te faamainy gam ten Satan, ana ya ruak iny muiny kat kat aveto mito. Eb tana saa, e Adam te tapogaar faamuan me ai Ivi vovou mito. %b Nyo gim rou ma famanat ir fuainy muiny fafaaman ma faatsuts ari tana gum nar vainy fafaaman ge ma tagaa ot ir fuainy tsoiny; ari ma tomani, a;b Muiny fafaaman ma nom fifaatsuts ri te tomani ana ri te kaa fair fuainy tsunaun tsuri. 4~ab Sana fo kat a fo rof tsuri ma faarei me na fo vaun rof tsuar, an kat to ayei te tamainy non kat tana fo muiny fafaaman to te pokei miror kat iny fafaatouf tsuri ten Gov. Z}-b Nyo komainy kainy rou moun, u muiny fafaaman ma fakats vaaren vau, ri te faatok vaare iny a fo puar ari ma kat fanatnat tana fo vau tsuri to te vavau rori; ri ma fakaaras gengen vaare, ge pous gengen vaare me na fo gol pous vakiri ana fo ngip gengen, ana ri te vau vaaren vau foiny nan ya nai jias, ka iny kat famamarof tsun rari. |{bNyo komainy rou fo tsoiny fafaaman faavot tan mamatsiny fan ma faakats, iton tsoiny te tap er ra naa ten Krais ana ri te faakats ri te faarua fi naanaa fo nimar jias u sikia tu aveto ma faakats fiisen miri na sikia ta peits an tu vatsitsien. r{]bai tan kat to ayei Gov pisan vatuanyo, nyo faarei to na amaraav ana tsoiny fifaatsuts tana vainy sikia ma taa Jiu, ma favaanan iny anyon vaanan nana man an vaanan nana faason ten Krais. Nyo sikia ma gam rou, nyo tsue iny rou a man! }zsbtana saa, kaa tsun minon a isen a Gov, ana mes a ka, te kaa tsun minon a isen a mes to te tsutsun of non a vainy ten Gov, a mes to ayei e Krais Jisas, to te fa'orovus iny a toto Tsuan ma pats Ya na vainy faavot ma kaa mi ya na aaverof fapoopoan nane Gov ana vainy. Ka to aya faatok iny non a ka tan nainy tsunia fatoobing, Gov te komainy ma saup fatabin ir vainy faavot, y bnxUbGov komainy fiisok non a vainy faavot ma saup fatabin ana ri te naa me er nat faarof iny to na man, w}bTe rof fiisok non tan faakats of ir vainy faavot, kat to ayei te kat fapaparei fiisok non e Gov a Tsoiny Fiisaup tsura, v9bFaakats of ir fuainy gotouf ana ri kan a fo tsunaun, ai to kan tsuri te kaa miror gumgum ma faakouts rari Gov ma kat arin kat rof, tana saa tan nainy te kat rori na binun a rof ana ra faavot te kaa iny tomani ana aaverof fiisen men kat tavaron ten Gov an kat iny taabos Tsunia. u {bVaamuan nana ka ma kat anyi to, nyi ma tsue of ir vainy tan gum nar vainy fafaaman tsuam ma faakats of arin fuainy vainy ten Gov. Ri ma rangats Ya ma faakouts rari ri, ai to kan tana foka te aaruts iny rori; ai to kan tan tsue faarof naa ten Gov. t  bFapoopoan narari ere Aimenias ai Aleksanda, nyo faan ra naa ri niman e Satan, ma faonot ari tan tsue vaaserere iny e Gov.Cs bnom tap iny a faason tsumanyi ten Krais, nyi te kaa men fakats tsuam arasan matan e Gov. Mesapan te gima vovou iny fakats arasan matan e Gov, ana ri kat fifiiring to na fo faason tsuar. ur ebTimoti, guei tsoiny tsonyo, nyo fakats fatabiny rou a fo vegiau te pokei iny e Gov nguer mes vainy to tsumanyi tan nainy te bobot fi mam anyi ma Pasta minyi, ana nyo faan marom anyin vegiau to tana ka ma kat anyi: Nyi ma tanyiny vegiau te pokei iny vainy tan nainy te naa en ma faparits manyi ya ma fataatsun faparits anyi, nyi te faduem a fo kat a fo iring, Cq bFo fatsiitsii ana vamarits naa fi non tana Aatouf a Suu tan mamatsiny nainy a sikia ta fafakap nan, a isen tsun a Gov a sikia ta vainy ma tatagei ana sikia ma natiny mat! Man ovei. p bSai to aya tsun a ka sen Gov kaa me na koma tagtag tsian tsonyo, an tan kat to aya Krais Jisas faatok iny kat iny anaanos men koma tamee tsian Tsunia to te saup fatabiny fi vanyo Ya, a mes a iring vavajia fiisok fis pis non vainy faavot. An kat iny anaanos faamo Tsunia to ayei te faatok iny non a sanaan ten sei na mes te faaman non Tsunia tan nainy vou ee, te nom ror a toto na suu. ho KbU vegiau tovei man ovei, ma nom a fokinai ri te faamainy ya: “E Krais Jisas naa me tana monaagits to ma saup fatabiny Yan vainy katkat aveto;” ana nyo na isen fapoopoan narari na iring vavajia ovei fis pis rarori. 7n ibAna koma ree'un tana Tsunaun tsura na sikia ta fafakap nan tatsiiu of vatuanyo ana Ayei faan vatuanyo na faason an mangiir tsian tsonyo to te kaa mirora koman e Krais Jisas. tm cb kainon to te tsue vaaserere fi nyo Ya muan, nyo kat fifiiring Towa, ana nyo kat fatafisuainy kainy Towa. San e Gov te tagtag fiisok vanyo, tana saa anyo gima faamainy e Jisas ana nyo gim kan to ma inainy fanatnat iny a ka te kat anyo. [l 1b Nyo tsue faarof rou ten Krais Jisas a Tsunaun tsura, to te faan vanyo na parits tana binun tsonyo. Nyo tsue faarof rou Tsunia, Tsunia te fakats vanyo te onot rou sa pisan vanyo ma binun tana binun Tsunia, k  b U fifaatsuts man to ayei te kat faarei non Vurungan Rof nane Krais te fakei e Gov nima vanyo ma pokei anyo ya, an Vurungan Rof nane Krais to ayei te poo fi minon ten Gov, via minon siinaiv, ana kifon a faan iny faparits. Koma Tagtag Tana Tsunaun, Ten Pol j b ai tsuri kan ton tsitsikoor, gen fifipisui, gen fifiinaum, ai to tsuri te faarei raror vainy iny Sodom, ito te kat fi rorin tsoiny min mes tsoiny to tan fiinot fatabin, ai to tan vainy kakabuts mes ri te kat faarei rarin tsoiny binun babainy, ai tsuri kan ton gamgam ri te pokein vegiau gam faarei rorin tsuen man, ge ri kat ror mes a fo kat a fo iring to te rurei non fifaatsuts ten Krais. yi mb Ara kan ma nat, faun sikia ma kaa tan vainy tavaron, sana kaa tan vainy ngatsngats faun, an vainy pisiin, ana ri kan ton vainy to te tsugei e Gov, an vainy te kat kat aveto, ana ri kan vainy vavaajets a sikia tu Aaven Taabos, ana ri kan ton vainy to te baainy a binun ten Gov, ai tsuri kan ton vainy te atsun famat ir tamar min tsinar, ana ri kan ton vainy fifitokon, h  bAra nater, U Faun te kirkir iny e Moses kan rof, tan nainy te vovou faarof finy rorin Faun tan kat te komainy non e Gov. =g ubRi pon ror ma faatsuts ir a mesapan tana Faun te kirkir iny e Moses, sana ri gim ror ma natiny a fo vegiau te vevegiau tsuk rori, ge ari gim ror ma arasan faarof iny vegiau tsuri. Qf bMesapan tsuri takopis osing a fo kat to, ri vevegiau babainy tsun rato. 'e IbA ka te tsue faparits iny anyo to tsurin vainy fafaaman te kaa ror na aya, aave rari ma via tsitapuu men kat iny mangiir a mes a vainy an mangiir to ayei te tapokaa minon tan aaven a sikia ta fo bong nan, ai te tapokaa kan me tan fakats arasan rof ai tana faason faman ten Jisas Krais. ud ebTsue of ir ma faonot ari tan fafaatsuts iny a fo siisio iny muan fiisok, ana ri te faonot tana fo viir vegiau nar asangar a fo tsuvurari, tana saa, kat to ayei te faruak tsuiny non fatsitsien, an kat iny fatsitsien to ayei gim non ma faakouts rari ma nat faarof kan iny a fo ka te komainy kat non e Gov tsura, a nat to ayei te poo minon tana faason tsura ten Gov. cc AbNyo komainy tsue of marom senviir tsue te kat anyo tan nainy te pon ma naa fi nyo tana gum fan iny Masedonia, nyi ma naus osing tsom vaare na ngats fan iny Efeses, sana nyi ma kaa tsom em na aya, nyi te faan iny tsuen parits tana tee vainy ma faonot ari, ri te faatsuts vaare na vainy tan gum iny vainy fafaaman tsuam tan fafaatsuts gamgam. b 'bNyo kirkir naa rou tsumanyi Timoti, anyi faarei rom a guei tsoiny tsonyo faman, tana saa, nyo faatok manyi ten Krais. Nyo faakats rou ten Gov a Taman ai Krais Jisas a Tsunaun tsura ma faan manyi na koma ree'un, ana tagtag ana aaverof. Tsue Taatag nan Fafaatsuts Gamgam sa cbAnyo, Pol, nyo na amaraav ten Krais Jisas. Gov a Tsoiny Fiisaup tsura ai Krais Jisas to te naano anaanos rora ma tabin fatabin me, a ina fuan to ari te faan vanyon tsuen parits ma govets vegiau Tsuri, sa nyo ruak faarei me na amaraav. s`_NMam faakats of rom a koma ree'un tana Tsunaun tsura Jisas Krais ma kaa fiisen mamimi. Man ovei. _ NNyo tsue faparits of maromi tana asangan a Tsunaun, ma gogosias amin noun tovei te naa fi non tana gum nar vainy fafaaman. .^UNTan nainy te vaaguam faavot romi, nagat niman yam fifiisen men isiseiny mes tana sanaan to te faatok iny non kat iny fimamangiir fiisen men mangiir ten Krais. B]NVamuinyasiny fafaaman, ami ma faakats of kan mamam. v\eNGov, to te fikoo mami, nai kat non ya, tana saa, Ayei na mes te makuts faarof patsukainy non Vegiau Tsunia. [}NMam sing rom ten Gov, Ayei na kifon a aaverof ma fataabos mami faavot, ana Ayei te makuts faarof a aave mami ana koma mami ana pua mami. Ana Ayei te kat mami am fataanis osing to na fo iring, onot non te naa minon a Tsunaun tsura Jisas Krais. 9ZmNam fataanis osing to na fo mamatsiny kat iring. UY#NTanaf tsom yam fo mamatsiny vaanan: am makuts faarof to na foka na fo rof, oXWNAm tsue vasuar iny vaare to na fo vaanan to te poo fi me ten Gov te pokei iny rora vainy i na tsumi. 5WeNAmi ma tis famote vaaren Aaven Taabos; V/Nam tsue faarof fatatabin naa to Tsunia tana fo mamatsiny ka. Ayei na ka te komainy fiisok non e Gov tsumi, tsumi te kaa rom koman e Krais Jisas. "U?Nam faakats fatatabin to, (TKNAmi ma mamagat fatatabin, S5NTsue tap ir yam, kat rom tsumi biny ta iring ten sei na mes te kat fifiiring maromi ee, sana mi ma koma rof iny a mesmes tsuam tan mamatsiny nainy. RNMam tsue faparits of maromin fuainy vamuinyasiny, tsue faparits of ir yam vainy karous, am faparits ratuarin vainy fafaaman te gima ongoor ror ma faonot kan vaare ri, am faakouts ratuarin vainy to te gagaar miror a faaman, am anaanos faamo mito na fokinai. Q3N Faatok ir yam kat iny fatsiitsii faarof an kat iny mangiir tana saa, tana fo binun te kat ari. Mi te kaa fatatabin me na aaverof fapoopoan namami. TP!N Mam sing maromin fuainy vamuinyasiny fafaaman, ma famaari faarof ir tsoiny mumua to te bibinun ror tan favaanan fapoopoan namami ito na vainy, Gov te pisan rari ma faatok mami er faatsuts matuami. 4OaN Tan kat to aya mi ma faparits ir isisen tsumi, am faakouts matuamin isisen ma karap me na faason tsumi faarei te katkat fi romi tovei. Fafakap Nana Fo Mar Vegiau Ten Pol 5NcN Gov gima pisan rara ma nai saraa kamits of a koma seeve Tsunia, sana Ayei komainy saup fatabiny rarora ma nom ara na toto to te poo fi me ten Jisas Krais a Tsunaun tsura te mat of rara, tan kat to aya, ara nai kaa fiisen miror Ya, kainon te toto fi rora ge te mat fi rora tan nainy te naa minon Ya. M N ~LuNSana ran vainy tana nuaf, ra ma fakats fa'arasan. Ara ma nom kat iny faason an kat iny mangiir faarei non kon nana puaan, ana ra ma kookof iny kat iny naano anaanos a tou tabin me ten Jisas ma saup rara Ya ma faarei ara ya na sapou nana puaan. `K9NIto tana voiny a vainy mata goros ror; ai to kan tana voiny, a vainy jiu famafuu ror. ~~O}T| {zzyy6xfwFvut_rq^pp oWongmSlkjhge\cbN`h_k]]7[`ZYeXX W/V~UTSRR PPNN)LKJuHH G{FEEhDxC]BcA@?e==7<;u::9v887543210q/.-b,,+U*(('&%G$1#j"}" !P 9Fl-}y@   M"H0\YAmi karap fafis pis iny rom a mesapan nar vainy fafaaman tana fo mamatsiny sanaan: koman a faason tsumi ten Krais, ai to kan te favaanan fi romin Vurungan Rof, ai to kan tana nat a man tsumi, ai to te komainy fiisok romi ma fafaakouts ir a mesapan, ai to kan tan mangiir tsumi tsumam. Ai tovei, nyo koman maromi ma karap fafisfis pis ir a mesapan tan kat to ayei, tana koma ree'un tan fafaan ka tan vainy fafaaman aaruts. [To tsumam tsue of e Taitus, ayei na vaamuan nana mes to te faparits mami ma faan iny a fo fifaan to, te tabin fatabin mi non ya tana ngats fan iny Korin ana ayei te faparits mami ma fakap faarof ami na fo fifaan tsumi tan kat tana koma ree'un tan fafaan ka. cZ?Ana fifaan nana painy moni to ayei, moro kinai fiisok pis enato te naano mam ma nom, ana mes a ka na karap pis tovei, ri faan faamuan iny a tsivor tana Tsunaun, ai tsumam kan tana ka te komainy rarori Gov ma kat ari. Y1Ri sing maamaa fatatabin vanyo ma faan finy naa ri na fo fifaan tsuar tan vainy fafaaman ten Krais te kaa ror tana ngats fan tsian iny Jerusalem. 2X]Nyo tsue of maromi, ri faan iny fo painy moni tsuar kinai, sa mamatan fi non nei ri faan fafisfis pis te onot fi ri iny faan naa. Ana ri kat towa tan koman tsun tsuri. W9Fuainy vamuinyasiny fafaaman tsumam te kaa ror tana gum fan iny Masedonia sab a fo tanaf iring vavajia fiisok. San kat iny mamagat tsuri via tsitapuu fatatabin en tsuri tan mamatsiny nainy. Ri kaa iny aaruts fiisok ror, sana ri faan fakinai pis tana fo tee ar painy moni tsuri. ?V yMam komainy tsue fanat of maromin vamuinyasiny fafaaman, tana sanaan to te bibinun non a koma ree'un ten Gov koman a fo gum nar vainy fafaaman te kaa ror tana gum fan iny Masedonia. eUCNyo paparaa fiisok rou tovei roman tana saa nyo kaa mirou a faason tsian a onot tsumi.Mi ma fakats fatabiny a sanaan to te kat kat vaurep non e Gov tan reesik to ayei tana toto tsumi. Ayei kat mami sam manaats ma kat, kat to ayei te tsue of im yam, sa faatok mami mi komainy ma fatoobing ta iring. Mi koma sewaar iny a foka te ruak, ana mi oraav kainy to na ka te nai ruak minon. Ayei kat maromi mi te komainy ma faroruak fifiisen vaminyo. Ayei kat kainy mami sam pon fiisok ma sakaa tap vanyo, mi te fasaraa na mes to te kat a iring. Tan fo mamatsiny ka to, mi faatok iny a ka, mi sikia ma fakei nana tsivom tana fo iring to te ruak faamuan en muan. iOK tana saa ara nat er Gov nom reesik tana fo aveto tana mes, Ya te faakouts ya ma takopis osing ya na fo aveto tsunia, ya te komainy e Gov ma saup fatabin ya tana fo aveto tsunia. Ara gim ror ma nai tangis oiny nats ta fo viir reesik tovei. Sana reesik to te gim non ma faatok iny kat iny takopis osing a fo viir kat iring to te faruak non a mat a suu. TN! Sai tovei nyo paparaa rou tsonyo te faan iny naa ya, sikia ma tsunia to te fapatang fi mami ya, sai te kat fareesik mami, tan kat to ayei, mi takopis to, mi kuar osing to na fo aveto tsumi. Ayein fo reesik to, to te komainy non e Gov tan vainy Tsunia ma kaa me tan nainy te kat arin kat iring. An noun tovei gima kat fijior mami, ]M3Nyo sikia ma koma patang to te faan iny naa nyon noun tsumi, kainon to te koma patang fi nyo tan fo mar nainy te naa en, tana saa nyo nat evarou u noun tovei kat maromi mi te saraa kamits tan fo mar nainy. LyTou ruak me ten Taitus kaa minon a paparaa, sana mes pis a ka tovei u vaanan to te mei mi ya te tsue na ka, mi fafasung faarof ya. Ayei tsue of mamam tsumi te komainy tagei fiisok pis maromam. Ana ayei tsue of kan vatuanyo na ka, mi reesik fiisok to te kat fijior fi mi nyo, ana mi kakoun rom ma sakaa tap vanyo, san tan kat to ayei, nyo paparaa fiisok pis rou tovei roman. KSan e Gov, to te kat famaun a koma rari tan nainy te kaa mi rin koma patang, kat famaun kan matuamam te ruak fi me Taitus. xJiU man, tana saa tan nainy te ruak amam tana gum fan iny Masedonia mam sikia ma favusuan vaarik. Te kaa me na fo patang tana fo pan vavis, fatsitsien vavis me na mesapan, ana mam oraav matuami na taa Korin, tana ka te ruak non tsumi. 3I_Nyo tsue fa'arasan bus you tsumi, nyo sikia to ma famuiny ta isen ta ka to te komainy tsue ronyo, tana saa nyo nat you mi vovou rom vegiau tsonyo. Eye, nyo tenoor mi roun kat tsumi. Tsue fanat tsumi te mei fatabiny me Taitus faparits vanyo. Kainon to tana fo patang tsura, nyo via miroun mamagat. ZH-Nyo sikia ma tsue iny a ka to ma fakei mami ya tana iring. Nyo tsue iny a ka to muan tsumam te mangiir fiisok maromi ma kibei vavis vaare rara ya ta isen ta ka ge na mat ge ta ka te ruak non tana toto tsura. bG=Nyo sing maromi ma pue of mamam a koma mami. Mam sikia ma kat ta ka ta iring tan ta isen ta mes. Mam sikia ma kat fifiiring a faaman tan ta isen ta mes. Ana mam sikia to ma sei babainy ta ka tan ta isen ta mes. ,F SFuainy vaatau te kaa non koman tsonyo, ra kaa miror fo tsuen man to ari, Ayei na Tamarara, ana ran fuainy guei tsoiny Tsunia an fuainy guei moun Tsunia, to sana ra ma fataabos a tsivor tana fo mamatsiny ka to te kat fabong non a pua rara ge na aave rara, ra ma kaa iny taabos me onot non tan fafakap nana tou kaakaa tana toto tsuran taabos, tana saa ra oraav ror a fasaraa ten Gov, ra te fatsiitsii Ya. Mamagat Ten Pol WE'Ai to kan,“ ‘Nyo nai faarei rou a Tamamami, ana mi te nai faarei men fuainy guei tsoiny Tsonyo an fuainy guei moun Tsonyo,’ te tsue fi na Tsunaun A Siireits.” (Fafuan Samuel 7.14)ID To sana Tsunaun tsue na ka to,“Tafuts osing ra mi ri yam am takibaa osing ramituari,Saras vaare yam a foka na fo iring tsuri, ana nyo te nai faarof mami.” (Aisaia 52.11) CAn saf kat iny vivangura te onot non ma kaa fapoopoan nana saape ten Gov an fo kaisa tan gov gamgam na? A sikia babainy. U man, aran saape tana Gov a toto. Sa kirkir bus en koman Vegiau Ten Gov, Gov tsue na ka,“Nyo nai kaa mirou koma rari, ana Nyo nai taan rou fapoopoan narari.Ana Nyo te nai faarei na Gov tsuri, ana ri te nai faarei men vainy Tsonyo.” (Taa Livai 26.12) VB%Sa kat fei te onot non fo kat iny vivangura ma kaa fapoopoan nane Krais ana Vinasaar? A sikia ovei. Saf a ka te kaa minon a mes a fafaaman na ai to te kaa kan minon a mes a vavaajets na? A sikia babainy. oAWTap faavot fiisen vaare mi yam vainy vavaajets, tana saa te gim non ma rof. Fiisia, a rof ana iring te onot ror ma fatap faavot kan? A sikia ovei, Fiisia, a arasan ana uurup te onot kan ror ma fatap faavot kan? A sikia kan. @ Nyo fakats maromi faarei rarom guei tsonyo, ana nyo vegiau rou tsumi faarei rou a tetee te vevegiau of non fuainy guei tsunia, nyo sing maromi ma mangiir vanyo faarei te mangiir fi ronyo mi, ana nyo sing maromi ma pue of vanyo na koma mami. A Saape Tana Gov a Toto 6?e Ito te kaa fi minon ya tu koma patang fapoopoan narara, sikia non ma faarei vanyo na sikia tu mangiir koma vanyo tsumi, a sikia, sai mi mauts pis iny mangiir tsumi tsonyo. p>Y Poo, min fuainy vainy fafaaman, nyo vegiau faman fiisen mamimi, ana koma vanyo tapue of matuami. i=K Aave vanyo kaa en tana kamits, sana nyo kaa fatatabin patsukan mirou mamagat. Nyo na aaruts, sana nyo kaa mirou na masun tan aaven kainy faan iny naa tana mesapan. Nyo na sikia ta ka, sana nyo kaa mirou na fo mamatsiny ka! C< Vainy nat faarof varonyo, sana ri kat faarei varonyo na mes a sagoor. Nyo sisiruiny mat you, sana nyo toto kane varou to. Ri rapits fifiiring vanyo sana fuasfuas navanyo gim to ma kap. ;Nyo faatok iny rou a ka to, nyo bibinun rou ten Gov tan nainy te fatsiitsii varonyo na vainy ge to te sigainy varonyo ri tan nainy te siisio fifiiring varonyo ri ge siisio faarof fi varonyo ri, eye nyo tsue iny roun man, sana ri koo varonyo na mes a gagagam. M:Ana nyo gim to ma fagagaar tan favaanan faman iny a man. Ana parits a reits ten Gov bibinun en koma vanyo. Tou kaakaa tsonyo na tavaron faarei non a ka iny fapupuaan me ana kaa iny bei ot vanyo. i9KNyo faatok iny a ka to tsonyo na tsoiny binun faman ten Gov tan fo kat rof tsonyo, ai tovei tan natiny Vurungan Rof, ai tan kat iny anaanos faamo, ai to kan tana koma rof, ai tan mangiir faman, ana parits tan Aaven Taabos. 8Ri rarapits fifiiring mamam ana ri fasof matuamam tan numaa iny kotskots, ana ri na gum iny vainy kat fifiiring matuamam, ana mam bibinun onots a fo tsuan namamam te mat ranaa, mam sikia ma nom ta goros ta rof tana fo voiny, ana mam sikia kan to ma ainy faarof. ^75Tan fo mamatsiny ka te kat ronyo nyo tanaf iny faatok iny rou a ka, anyo na tsoiny binun faman ten Gov. Ana nyo tsutsun faparits faamo miroun fo kamits ana fo koma patang ana fo viir iring to te ruak non tsumam. 6Nyo tanaf fatatabin rou ma gima anyo ma kat ta isen ta mes ma takopis osing ya na sanaan ma sainy vavis ya na Tsunaun tan fo kat tsonyo, ai to tan nainy te kat fi ronyo nei, sikia ta isen ta mes te onot non ma koma suar iny a binun te faan vanyo na Tsunaun. A5{tana saa e Gov te tsue na ka,“To tan nainy fatoobing, Nyo nongon mami. Tan nainy saup fatabin, Nyo faakouts matuami.” (Aisaia 49.8) Ka ton man, Gov kakoun non tan fafaakouts mami tovei tsun. Tovei roman, u nainy iny saup fatabin am kat vaare towa faarei non a ka babainy tsun. Fo Patang Ten Pol 64 gSai to kan, amam bibinun faavot rom fiisen me Gov, to sana mam sing maromi ma baainy vaaren Vurungan Rof tana koma ree'un ten Gov to te nom bus ami ma kajiaa babainy en ya, 3 Krais sikia tu aveto sai Gov kat e Krais, ma faarei Ya na fifaan tan aveto ai koman e Krais ara tavaron mi to matan e Gov.B2}Mam vainy ngongue ten Krais, ai Gov kat matuamam ma tsue of mami, mam sing maromi, faarei to te sing maamaa fi maromi Krais, “Tafuts mi yam nei am faroruak fatabin mito Gov!” n1UAn vaanan tsumam tovei, Gov faroruak fatabin fiisen me na vainy tana monaagits to fiisen mi Ya tana binun to ten Krais. Ai Gov gim to ma fakats fatabiny a fo aveto tsuri, ana Ayei faan matuamam amaraav, vaanan nan faroruak fatabin fiisen me Gov ana vainy, ma favaanan iny naa mam, Tsunia te komainy kat raroran vainy faavot ma faarei mi ran vaatau Tsunia. I0 Ana fo toton foun to ayei te poo fi me ten Gov, ito te faroruak fatabin fiisen ramira Ya tana ka te kat bus e Krais. Ai Gov faan matuamam a binun iny faroruak fatabin fiisen mi Ya ana vainy. L/U man, ito te tap fi non e sei na mes ten Krais ee, Gov fapogaar fafoun pis a mes to ayei. Ayei gima senviir pis faarei muan, toto na tamuan kajiaa en, ana toto na foun a kat gengen tanik osto! F.Tanik me tan nainy te faarei mimam vainy fafaaman ten Krais sa naa kane nanon tovei roman, mam faonot em tan faaroiny ira mesapan tana ka te fakats fi ri na vainy tsuri. Kainon to te faaron fifiiring finy anyo Krais muan, a vainy pon iny Ya faarei na mes babainy tsun, sai tovei nyo fakats gengen kan iny Towa. -{Ayei mat Ya nom to na pan tana fokinai ma nom ere sei to te nom ror a toto na foun Tsunia ee, gim ror ma kaa er kat fapaparei to na tsivor. A sikia, ari kaa ror er kat fapaparei to Krais to te mat, ai Gov fatoto fatabiny Towa ma faakouts rari Ya. ,Tana foka te kat amam, ayein mangiir ten Krais to te sogsog maromam, tana saa mam faaman fi rom nei, Krais mat ana Ya nom to na pan tana fo kinai, to sana mam faarei mam mat men kat tan puainy mes to te katkat faamuan fi mam to te kaakaa fi mam muan. T+! Ito tana ka te kat bus amam te kat ir a vainy ser tsue mamam, mam piou, mam kat ya ma fapaas amam a asangan e Gov. An kat to ayein man, mam kat ya fiisen men fakats tsumam toobing ma faakouts amam ami. L* Ami ma sak vaare mamam yam, tsumi te tsue mamam te tanaf rom ma faarei men vainy savits mata mami. A sikia, a ka te komainy kat romam to, mam koman maromi ma paparaa mamimam. Ana mi te onot ma natiny kat iny biny ir vainy to te tenoor vavis ror tana binun tsian iny kat faatok me, ana ri sikia ror ma tos kat iring tsuri. )9 Amam oraav rom a Tsunaun, tana saa mam nat emarom Ayei nai faaroiny rarora, ai tovei mam tanaf rom ma pangis fakats tana vainy, tsumam faarei kainy rom fuainy amaraav faman. Gov nat maromam, ana nyo faaman fi rou nei koma mami nat kan varonyo, tsonyo na amaraav faman kan. o(W tana saa ara na fokinai nai tsutsun ror matan e Krais ma faaroiny rara Ya. Fo isisen tsura nai nom non a tafan tsuan tan kat rof gen kat iring te kat bus ya tana toto tsunia koman puainy mes tsura to ayei. Amam Ngongue Ten Krais G' To san koman tsian tsumam tovei tan kat fapaparei fatatabiny a Tsunaun tan mamatsiny nainy, kainon to te kaa farokot fi miromam puainy mes to ayei, ge te naus osing fi romam puainy mes to, &7Eye, mam fakats faparits fiisok rom ana mam te pon ma naus osing a fo puainy mes to ayei, mam te komainy ma naa mam te nai kaa fiisen me na Tsunaun. $%ASa mam nat rom, mam nai nom rom puan foun, tana saa mam kaa rom tan kat tana faason tana Tsunaun ana mam sikia rom ma kaa tan kat iny tagaa faamuan tsom. &$ETo sana mam tsutsun faparits fatatabin rom. Amam nat fi rom nei, tan nainy te kaa patsukan miromam puainy mes tamuan to ayei, amam kaa osing rom a Tsunaun. )#KGov tsun Tsivon te bibinun non koma rara ana Ayei kakouiny of ratuara na foka to, Ya faan iny ton Aaven Taabos Tsunia tsura faarei non a vaamuan nana foka to. D"Fo puainy mes tsumam kat iny kat famat maromam, mam te dau vavis ana mam te ong a patang, sai te gim non ma kat fi nei tsumam te komainy mat rom ana mam te sikia ma kaa on pis me tu puan. A sikia. Mam komainy pangis ravainy rom puainy mes tamuan tsumam to ayei, mam te sof naan puan foun to ayei tana toto na suu. w!gtana saa, aaven gim non ma kaa babainy on unya Gormirmir, a sikia, ara nai kaa miror puan iny Gormirmir vou. < qMam sarei rom a nag tan puan foun tovei roman, ana mam te komainy fiisok ma anaanos faarof nainy to te vau romam puainy mes tsumam iny Gormirmir faarei non a fo vau foun tsumam, j OMam suu iny rom a fo aavem tana foka iny Gormirmir, tana saa mam nat rom tan nainy te taruraa non a numaa to te kaakaa romam petoo, tan nainy te mat romam, mam naus osing rom fo puainy mes tsumam to ari ana mam te nai kaa me na numaa unya Gormirmir, iton puan kaakaa ovei to te fapogaar fafoun of raror a Gov ana sikia ma tapogaar ising me nimar vainy. MTo sana mam gim rom ma tagaa tana fo patang to, to te see tagei tsuiny rora tana monaagits to; a sikia, mam matoong fasuu tsun naa rom tana ka te gim romam ma tagei te kaa non unya Gormirmir, tana saa fo patang to te see tagei romam nai kajiaa babainy enanon, sana foka to te gim romam ma tagei a sikia ta fafakap nan.Fo patang to te fakamits maromam sikia non ma kaa fapotsian nats, rin kakaii pis tana fo kan saavits fiisok to te naanaa minon vou, tana saa ari nai faan raroran siinaiv sikia ta fafakap nan to te karap fafisfis pis iny non a fo patang kakaii to ayei. 7To sana mam gim rom ma faonot on. Kainon to te matmat faamo naa non puainy mes tsumam, aave mamam parits fatatabin pis non tan fo isisen nainy. veAna fo mamatsiny patang te govets romam, fafaakouts maromi. Ai Gov to tana koma ree'un Tsunia, nai saup fatabiny non a vainy a kinai, ana fo faakats kinai iny tsue faarof naan ten Gov tsuri te via tsitapuu me, ma nom Yan asangan karap. 'Mam favaanan rom tana saa mam natiny rom e Gov te fatoto fatabiny e Jisas a Tsunaun tana mat. Ana mam nat kan iny rom a ka to, Ayei nai fatoto fatabiny maromam, ito te kat fi Ya ten Jisas. Ana Ayei nai mei maromam ana mi faavot kan, matan e Gov tana pan te kaa non Ya. lQ Sana mam favaanan fatatabin em, tana saa mam kaa patsukan mirom senviir faason to te kaa me na tsoiny kikikir tan Kooma Iny Vadou sa tsue na ka,“Nyo faaman rou ten Gov, to tsonyo tsue rou.” (Vadou 116.10) iK To sana mam kaa rom tana pan te sab romam a mat, sana ka to te faruak non a toto na suu tsumi. c? Mam toto rom, sana mam kaa fatatabin rom tana pan tana mat, tana saa mam bibinun rom ten Jisas. U man, mam toto kanem marom faatok iny non a ka, e Jisas toto kan nanon tan puainy mes tameruts tsumam te mat ravaa non. <q Mam sog iny a puam onot maromam ma sab a mat tan mamatsiny nainy faarei te kat fi Jisas. San u man, mam toto kanem marom ma faatok iny amam e Jisas to te toto kanen nanon tovei. !; Vainy kat fatafisuan bus mamam, sen Gov gima naus piat babainy mamam. Ri tsuguur fagotsiny fifiiring mamam peto tan mes a fo nainy, sana mam gima mat. Z-A vainy faan mamam a fo patang tana fo pan vavis, sana ri gim ror ma kat tap iny a binun tsumam. Ana mam fakats fakinai rom a kifon a fo mamatsiny ka to, sana mam gim rom ma faonot mam te naus osing a binun. s_Sana masun a mamarof tan aaven to ayei—ito na arasan ana parits to te fa'arasan non koma rara—te vigeree non koman a ka te natiny takakaar vavis non, nyo tsue rou a ka to, tana pua raran tameruts. To sana fokinai onot ror ma natiny a parits a reits tan Vurungan Rof nane Krais to ayei te kaa miromam te poo fi me ten Gov ana sikia ma poo fi me tsumam. 0YGov tsue tan nainy te fapogaar Ya na fo mamatsiny ka, sa tsue na ka, “Koman a uurup tsian a arasan nai fa'arasan non.” Ana senviir Gov tsun to ayei, Ayei kat a arasan Tsunia ma fa'arasan koma rara. Ana arasan kat ratuara sa ra natiny siinaiv ten Gov ito te fa'arasan fi mi ya nain e Krais. zmMam gim rom ma naa vavis mam te favaanan iny a tsivom, a sikia, mam favaanan iny rom e Krais Jisas, Ayei na Tsunaun. A ka te tsue tsuk iny romam a tsivom i tovei, amam tsoiny binun tsun tsumi, tana saa, tana ka to te kat bus e Jisas tsura. ~uSatan, ayei na gov gamgam tana monaagits a iring tovei, kat fanunuiny fakats tan vainy te gim ror ma faaman, to sana ri gim ror ma onot ma tagei a fo mamatsiny siinaiv mamarof tan Vurungan Rof nane Krais tan nainy te fa'arasan fi non ya tsuri. Ari gim ror ma arasan iny Vurungan Rof to te favaanan iny romam nana siinaiv ten Krais, Ayei mamatan faarei famainy non ne Gov. H Ito te favaanan fi romam Vurungan Rof nane Krais ten sei na mes to te kat fatsuu non fakats tsunia, ya te gima arasan iny ya ee, ayei kat a sanaan tsian tsuan ma naa fi en ya unya Hel. Mam tsugainy ma kat a foka to te farejiaf non ge mam gim rom ma famuiny ta iring, ge mam gim rom ma gaug a fokinai, ge mam gim rom ma pangis vavis Vegiau ten Gov, sana mam kaa rom matan e Gov ana mam tsue iny rom a man an vainy ton tavaron natiny ror a ka to. A  }Sai tovei mam gim rom ma faonot tan favaanan iny Vurungan Rof ten Krais, tana saa mam natiny e Gov te kaa me na tagtag tan nainy te faan mamam Ya na binun a saavits to ma kat amam ya. P Aran vainy fafaaman faavot, faarei ror kookof to te nom ravaa en ma faarei ara na fo tsin to te kanaf fa'arasan fiisok non fiisen minon siinaiv tana Tsunaun, ai to tana Tsunaun, Ayein Aaven Taabos to te bibinun non koma rara, ara pangis ma mamatan faarei mira Ya, ana ra te kanaf fatsian fafisfis pis iny siinaiv to ayei.P Mi ma natiny a ka to, a Tsunaun an Aaven Taabos arin isen tsun, ai sei to te kaa minon Aaven Taabos tana Tsunaun ee, aaven a mes to ayei tapuruur osing bus a fo faun ana fo aveto ana mat a suu kan. i KSai tan nainy to te takopis fi non e sei tana Tsunaun ee, kookof to ayei tan fakats tsunia, nom ravaa non, ana ayei te nai arasan iny a Tsunaun fiisen minon a parits, ana Ayei na isen to te saup fatabin raror a vainy. 0 YEye, tan nainy roman te gogosias fi rorin kirkir ten Moses te faarei tsuiny non to te kookof fi rorin fakats tsuri tan raarav ana ri te gima arasan faarof iny a man. Msan fakats tana vainy Isrel, tsuu sa tsuaar fiisok en tanik me tan nainy muan sa onot roman to te gogosias fi rin fo faun iny tsue faunot tamuan an fakats tsuri faarei non to te kookof fi rori ya na painy raarav ana ri te gima arasan iny a man. An kookof to ayei onot non ma nom ravaa tsun naa to te kaa non koman e Krais. ! Mam gima faarei e Moses, to te kookof a nain ya na painy raarav ma tagei vaare ri na vainy Isrel a arasan to te kakajiaa faamo fi naa ya, -S Mam favaanan iny rom Vurungan Rof fiisen minon a ongoor, tana saa mam faaman tan tsue faunot foun sikia ta fafakap nan ana ayei te faan iny a toto tan aaven. W' An tsue faunot tamuan, gim non ma kaa fapotsian nats, kaa minon siinaiv tsuan, san tsue faunot foun, kaa fatatabin nan non ana sikia ta fafakap nan, ayei kaa pis minon a fo mamatsiny siinaiv kinai fiisok.  Eye, vaamuan nana siinaiv tan tsue faunot tamuan sikia ma siinaiv faarei non siinaiv mamarof fiisok tan tsue faunot foun to ayei. G Natiny yam a ka to, u tsue faunot tamuan to te mei me na mat fiisen men siinaiv tsuan, san u tsue faunot foun to ayei, kat fatavaroiny rarora matan e Gov, ayein siinaiv mamarof fiisok pis. *MFiisia, ara onot kan ror ma naa non siinaiv mamarof fiisok to te ruak nats non tan nainy te bibinun non Aaven Taabos ana Ya te faan iny a toto na foun to ayei? I A binun tana sanaan a tamuan tana fo faun te kirkir patsun a fats te faruak non a mat, sai te tanik fiisen men siinaiv ten Gov an vainy gima onot ma tagei a nain e Moses. A nain ya kakanaf fiisok fiisen men siinaiv ten Gov, kainon to te kakajiaa faamo fi naa na arasan tan nainy te tagei finy ari yan vainy Isrel. SAyei to te kat rara sa ra onot ma tsutsun of tsue faunot foun Tsunia. An tsue faunot foun to ayei te favaanan iny romam, sikia ma tsue tsuk minon na fo Faun to te kirkir iny e Moses. Ai sei na mes te vovou iny non Faun to ayei ee, nai sab tsuiny non a mat a suu tana saa ri gim non ma manaats ya, sai to te nom fi non a mes tsue faunot foun ten Gov to te kirkir iny Aaven Taabos koman ya, ayei nai sab tsuiny non a toto na suu. Siinaiv Tan Tsue Faunot Foun DTe sikia non ma kat fi nei to te fakats fi romam te onot fi romam ma kat ta ka ten Gov. Sana sikia, mam onot rom ma kat fo binun ten Gov tana parits a reits tsun te poo fi minon Tsunia. h~IAna mam nat fi rom nei Gov jiats faman mamimam ma favaanan iny vaanan Tsunia, tana saa ka to te ruak te nom fi min vaanan Tsunia to te favaanan iny amam, Krais fafaakouts mami, mi kaa to te koman fi non e Gov tovei roman, te kaa fi miromin vegiau Tsunia mi fakei towa koma mami, sikia ma kaa patsun fats faarei non to tana faun a tamuan Tsunia. y}kU man, mi faarei rom noun to te poo fi me ten Krais te kakoun of mamam. Sikia ma kirkir fiisen men ka iny kikikir an tumoor, sai te kirkir fiisen men Aaven Taabos tana Gov a toto. Sa gima kirkir kan patsun fats, sai koman a aaver a vainy. b|=Koman a fo mes a fo ngats fan vainy gim ror ma komainy tu noun ma inainy ari mam, tsumam tsoiny favaanan ten Gov. A sikia, ri inainy fanatnat maromam tsumam tsoiny favaanan ten Gov tan nainy te inainy fanatnat romi na taa Korin to te nongon fi romin vaanan to te favaanan fi romam ana mi te tanik iny kaa faarei to te koman fi maromi Gov tan pangis a fo aave mami. A fokinai onot ror ma tagei a toto tsumi ri te inainy fanatnat iny a binun na rof tsumam fapoopoan namami. { }Tan nainy te tsue tsuk fi ronyo na tsivou, fakats fi vaare yam nei nyo tsue rou a ka, anyo na karap fiisok. Tan nainy te naa mimam tsumi, mam gima naa fiisen me na fo noun iny tsue fanat poo fi me tana mesapan to te jiat fi mamimam e Gov ma favaanan iny vaanan Tsunia, ge mam gima rangat mami ma kirkir a fo noun iny tsue fanat to te govets naa romam tana mes a fo fan vavis. zMi nat em, mam gima faarei rarom a mesapan tsuri na vainy, to te favaanan iny ror vaanan ten Gov faarei rori na foka iny fafiifoiny iny, a of ovei, ka iny nom moni tsun tsuri, a sikia. Ten Krais, mam favaanan iny rom vaanan ten Gov ana mam faason emanaa fifiisen minon a parits a reits Tsunia. Ana mam nat fi rom nei, a Gov to te jiats vavis maromam, Ayei tagei kan maromam.y7An vainy to te nun ror tsugei ror vaanan tsura, ri pon iny ror ya na ka na tauf iring vavajia ovei, ana vainy to ari, nai saraa kamits eraror a sikia ta fafakap nan unya Hel. Sana vainy to te saup fatatabiny ror e Krais nom faarof ror vaanan tsura, ri pon iny ror yan tauf tsuraf fiisok, ana vainy to ari, nai kaa fasuu eraror Gormirmir fiisen miror e Jisas. Tan kat to aya, sikia ta mes te onot non ma favaanan iny naan Vurungan Rof nane Krais tana nat tsunia patsukanen, sana ayei ma nom tu fifaakouts tu rof poo fi minon ten Gov. 7xgTan nainy te kaa rora faarei to te koman fi raror a Gov ra te favaanan iny vaanan Tsunia, toto tsura faarei non a tsuraf a tauf rof to te faan iny e Krais ten Gov. Sana toto to ayei kat faarei non a tsuraf to te tauf gengen non tsuri na vainy, to te saup fatabiny e Krais ana rin vainy to te nun ror. wwTan nainy te ruak fatabin me Taitus fiisen men vaanan rof tsumi, nyo paparaa, ai tovei nyo tsue faarof naa rou ten Gov, tana saa ten Krais, Gov kat rara ma fabiu Satan, ana mam amaraav kan fikavuu kan manaa rom tana parits ten Krais to ayei. Sai tovei to te naa fi rora tan ta fo pan vavis, Ayei kat rarora ma tsue of ir a mesapan tana Tsunaun ana ra te favaanan vavis iny Vurungan Rof nane Krais to ayei ito te kat fapaparei non e Gov faarei non a tsuraf a tauf rof to te paparaa miror a vainy. %vC Sana nyo gima kaa men koma tamee tana saa vamuinyasiny tsonyo Taitus tabuiny ruak fiisen minon tsue fanat tsumi. To tsonyo tsue na ka to tsuri na taa Toroas, “kaakaa bus yam,” nyo naa osto tana gum fan iny Masedonia ma sainy vavis anyo ya. Ten Krais, Gov Kat Rara Ma Fabiu Satan Pu Eye, tan nainy te naa mi nyo tana ngats fan iny Toroas ma favaanan iny anyon Vurungan Rof nane Krais na aya, Tsunaun famanat vatuanyo ma favaanan iny Vurungan Rof tana fo vaaguam tsuri na aya. t# ai tan kat to aya Satan gim non ma gam rara tana saa ara nat bus iny a fo fakats tsunia. Pol Kaa Taataun Tsom En Tana Ngats Fan Iny Toroas s Sai tovei, tan nainy te anofe ravainy romin kat tana mes to aya, nyo kan anofe ravainy rou kat tsunia. Ai to tan nainy te anofe ravainy ronyon kat tsunia, ito te kaa fi minon ya ta ka ma anofe ravainy anyo ya, nyo kat rou ya matan e Krais kaa iny faakouts mami, (rI Nyo kirkir of bus mami to te kat fi nyo, tana saa nyo komainy faan maromin nainy ma faatok iny ami na ka, ami onot rom ma manaats vanyo tana fo mamatsiny ka. Aq}Tovei mi ma faatok yan mangiir to te kaa miromi tsunia. 2p]Sai tovei, nainy te anofe ravainy romi na iring te kat ya, ara kat famaun faarof fakats tsunia. Kat non sana ayei koma patang fiisok ana ya te gima rof fatabin pis me. o tana saa ayei nom bus fasaraa tsunia tan nainy te kaa fajesa osing mami ya, to tan nainy te nom fi min vaamuan nan noun tsonyo. ?nwNyo tsugainy kat fifiiring fiisok rou ya to te tsue nyo tana mes to te faruak a fo patang sa kat fifiiring fafisfis pis mami na gum iny vainy fafaaman, to te kat fi ya tsonyo, mNyo saraa kamits fiisok te kirkir fi naa nyon fafakap nan noun naa to aya! Ana koma vanyo patang fiisok ovei vato, nyo susuiny matan kan vato te kirkir fi naa nyon naa. Nyo tsugainy fapatang maromi tana foka to te kirkir of bus vanyo mi, sana nyo komainy maromi ma natiny a ka to, i tovei, tan mangiir tsian tsonyo tsumi. Pol Tsue Tsuk Iny Kat Iny Anofe Ravainy Aveto Tana Mes To sl_Ayei na kifon a ka tsonyo kirkir nats naan fafakap nan noun tsonyo, to tan nainy te naa mironyo, nyo tsugainy kat fapatang maromi, tana saa ami gima manaats vanyo, tsumin vainy fatoobing to te onot rom ma kat fapaparei vanyo, ito te manaats fi varomi nyo. Nyo pon maromi te nat faarof iny rom ma kaa to, tan nainy te paparaa romi, te kat fapaparei kan varonyo. /kWNyo tsue rou a ka to, tana saa anyo tabuiny kat fapatang mami, ai sei na mes te onot non ma kat fapaparei varonyo ee? Ami tsun to ari, to te kat fapatang im yam mi. j Muan tsonyo vavis naa tsumi ana ra gim to ma vegiau faarof, ai tan kat to aya mi koma patang mato. Ayei na ka, tsonyo tsue patsukan you, “A sikia, nyo tsugainy kat rou ya. Nyo tsugainy vavis pis naa rou tsumi ai te kat fapatang pis rarora faavot. *i OSai te gim non ma kat fi nei tsumam te komainy tsue of maromi ma faason ami am vovou iny towa. A sikia, tan nainy te naa mironyo, nyo tsugainy sog maromi, sana nyo komainy binun fiisen tsun vamiromi ma nai via mimi na mamagat to te tsutsun fareits fi romi tana faason tsumi ten Krais.h 3Sai tovei nyo sing rou e Gov ma faarei Ya na mes a tatagaa iny matan tsonyo, to te tsue iny ronyon man. A kifon a ka tsonyo gim rou ma tabin fatabin me tana ngats fan tsian iny Korin tovei, kat rom sam kaa me ta fo patang to te naa mironyo naa tsumi, nyo te peits mami. Lg Ana Ayei bobot bus ratuara faarei raror fasito Tsunia fatoobing tana sanaan to te fakei finy Yan Aaven Taabos koma rara faarei non a vaamuan nana fo mamatsiny ka to te nai faan iny non Ya tsura. $f CNatiny yam a ka to: E Gov tsun Tsivon to te kat mamam ana mi kan ma tsutsun fareits ara ten Krais; ai Gov tsun to, Ayei pets matuami tana fo binun Tsunia. Me Ka to ayein man, tana saa fo tsuen man ten Gov te ruak iny man bus en ten Krais. Ana Ayei na kifon a ka te tsue roran, “Man Ovei,” tan nainy te fafaatouf ror a Gov tana asangan e Jisas Krais. Gd  tana saa Jisas Krais, Ayei na Guei Tsoiny ten Gov, an vaanan Tsunia to te favaanan iny amam ere Timoti ai Sailas naa tsumi, Ayein gima, “Eye” ana “Sikia,” Ayein, “Eye” nane Gov. "c ?Ayein man to te faarei non e Gov Ayei na man, nyo sikia ma faarei na mes to ayei, a kokopis vavis a nguev. “Eye” tsonyo, ayein “Eye faman,” 0b [Mi onot rom ma fakats fakinai saf a kifon a ka tsonyo pangis fakats tsonyo na? Mi pon rom, nyo kaa mi roun fuan fakats. Ge mi pon fi rom nei nyo faarei rou vainy tan puputaa tovei to te kokopis vavis ror a nguer, tsue ror a ka, “Eye,” sana sikia ari tsue ror a ka, “A sikia,” koma rari. wa iSa nai kat fi non nei, nyo naa tsom fi naa rou tsumi tan nainy te naa fi naa ronyo tana gum fan iny Masedonia ai to kan tan nainy te tabin fatabin pis mi ronyo, mi te onot ma faakouts vanyo tana tou taataan tsonyo tana gum fan iny Judia. H`  Nyo fakats faman rou tovei, mi nat bus vanyo ana mi faason tsun to tsonyo, ai nyo kat bus fakats tsonyo, ma nai nak anyo mi tan fuan viir nainy, ma faparits anyo mi tan fuan viir nainy. a_ =kainon to te gim fi rom mi ma nat faarof iny a foka tsumam tovei roman, tan nainy te tabin fatabin minon a Tsunaun tsura, mi onot rom ma tsue iny paparaa tsumam, jesan kan to tsumam, mam tsue iny paparaa kan maromi. 2~}||;{wzzuxvvOutsrqponn lskihLgfedcbaU`k_^]\[ZYX=<E sei na mes te gim non ma kaa tan fifaatsuts ten Krais ee, ana ayei te guas nan mes fafaatsuts kanen, Gov gim non ma kaa koman ya. Ai sei na mes te kaa non ya te makuts fifaatsuts ten Krais ee, Taman ana Guei Tsoiny kaa ror koman ya. %Z ETamomots faarof yam a tsivom, kat rom tsumi gima nom a tafan a rof te binun of romi, sai to te tsutsun fareits romi, mi nom faavots rom fo tafan rof tsumi. Y  tana saa u tsoiny fifaatsuts gamgam kinai te fagaug maromi, ri saats vavis bus a monaagits to, u vainy to ari gim ror ma faaman ten Jisas Krais te ruak iny mes me. U tsoiny fifaatsuts to ari te faarei ror vainy fafagaug ana ri kan Tsoiny Veer ten Krais. X U mangiir to ayei te tsue tsuk iny ronyo te kat fi non nei, ara ma kat ana ra te manaats faarof iny fo tsuen parits ten Gov. U tsuen parits to ayei, ami faavot te nongoiny bus ya tanik me tan tatanik, ai tovei, ami faavot ma kaa koman mangiir to aya, OW Muiny mumua, tovei roman nyo sing marom anyi, ara faavot ma fimamangiir isiseiny mes. U tsuen parits to ayei gima foun to te kirkir of marom; u tsuen parits tamuan te nom ara ten Krais tan tatanik. %V ENyo mamagat fiisok te sab anyo na tee guei tsumi te kaa ror koman a man to ayei, faarei tsuiny non tsuen parits te faan iny e Tamarara ma manaats iny. :U oNyo faakats rou ten Gov a Taman ana Guei Tsoiny Tsunia, Jisas Krais ma faan rara na koma ree'un ana tagtag ana aaverof to te kaa ror koman a man an mangiir. Man An Mangiir iT Mtana saa, a man te kaa non koma rara, ana man to ayei, te kaa fasuu enanon tan mamatsiny nainy. S Noun te poo fi me ten Jon, a tatagaa ot tan vainy fafaaman. Nyo kirkir of marom anyi na muiny mumua an fuainy guei tsumanyi to te mangiir famainy ronyo, sikia ma nyo tsun, sana ri na fokinai to te natiny ror a man, ana ri kan te mangiir faman maromi, (RI Nyo faakats of rou a koma ree'un tana Tsunaun Jisas Krais, an mangiir ten Gov, an vivangura tana Aaven Taabos ma kaa fiisen mamimi faavot. Man ovei.pQY Fuainy vainy taabos u fasito ten Krais kaa ror tovei, te faan kan iny men nainy rof tsuri tsumi. .PU Tan nainy te vaaguam faavot romi, nagat niman yam fifiisen men isiseiny mes tana sanaan to te faatok iny non kat iny fimamangiir fiisen men mangiir ten Krais. $OA Fuainy vamuinyasiny fafaaman tsonyo, nyo fakap os ton noun tovei, kaakaa bus yam! Vaputs yam am tavaron mito; am vovou iny to na fo fafaatsuts tsonyo; mi te kaa tsun men sen fakats am kaa mito na aaverof. Ai Gov, Ayei kifon iny non mangiir ana aaverof nai kaa fiisen mamiromi. RN Nyo kirkir naa rou a ka to tsumi tabuiny naa mironyo naa, tana saa nyo tsugainy naa mirou nyo te vegiau fatatabin pis ma fatoobing anyon kat tsumi. Nyo tsue rou a ka to tana saa nyo komainy binun mi rou gumgum to te faan vanyo na Tsunaun ma faparits anyo mi, ana nyo te sikia ma rurei vavis mami. Pol Tsue Na Ka, Kaakaa Bus Yam M Mam paparaa fiisok rom ma kaa iny tameruts mimam, ito te parits fi romi. Mam paparaa fiisok rom ma faduen amam faarei rarom amaraav faman, ito te vovovou fasuu fi romi Jisas Krais. Ai tovei mam faakats rom ma matsua mimi tan aaven tan vovou iny kat rof an tavaron. L A binun tsumam sikia ma ka iny tsue vasuar me na man, sana mam ma kaa fatatabin tan panaan tana man tan mamatsiny nainy. K Mam faakats rom ten Gov ma nai kat vaare mi tu kat iring, te sikia ma faatok iny amam a binun tsumam tsumi te biu en, a sikia, mam komainy maromi ma kat, kat iny man, kainon to te fakats fi romi nei mam duen bus em ma faarei amam amaraav faman. fJE Nyo faason rou tsumi te nai nat fi rom nei, ri toobo faarof vanyo ana nyo na amaraav faman. I} Toobo faarof yam a tsivom mi te onot ma nat fi nei ito te faason faman fi romi ten Krais ge na sikia. Ito te gim fi romi ma nat faarof to te kaa fi non e Jisas Krais tsumi, mi kuar pet emanaa tan kat iny toobo faarof a tsivom sam duem bus em. #H? Kainon to te tameruts fin puainy mes Tsunia tan nainy te mat Ya tana pagafuan, Ayei toto non tana parits a reits ten Gov tovei roman. Amam kan, te tameruts, sana mam kaa mirom a toto Tsunia ana mam kaa mirom a parits a reits ten Gov, ito na parits te bibinun fiisen miromam tsumi. nGU Nyo nai faatok maromi na fo mamatsiny ka te nom romi na nat ten Krais to te vegiau of varonyo Ya, tsonyo pokei rou ya. Krais gima tameruts tana fo kat Tsunia fifiisen mamiromi; ana Ayei na siireits fiisok fapoopoan namami. $FA Nyo tsue taatag of bus ir a vainy to te katkat bus aveto tan nainy te vavis mi nyo naa tsumi tan fafuan nan nainy. Tan koman noun tovei, roman nyo tsue taatag of rari ana mesapan tsuri, to te tsue taatag of bus anyo ri muan, to tan mes nainy te naa mironyo, nyo nai fasaraa rarori. #E A Nyo naa pis mirou tovei roman tan fafofopis nan nainy iny vavis me tsumi. Nyo nai kat rou a ka to te tsue fin Vegiau Ten Gov sa tsue na ka to,“A ina fuan ge na ina pis a mes ma tagaa iny matan er tan aveto, an kat iny fasaraa, ma naa of a iring tovei.” (Faun 19.15) Dw Eye, nyo oraav rou tan nainy te ruak ronyo naa, senviir ka tsun to ayei to te ruak muan nai ruak pis nats non: Gov nai kat varonyo nyo te nai farejiaf mami. Nyo oraav rou nyo te pony ma nai tangis you, tana saa tana fokinai to ari to te gima takopis sana ri kat maut paser tan katkat senviir aveto te kat ari muan, ito na vainy te gima fakap tan tsitsikoor vavis, ai to kan tan tsikoor vainy gima fanging, ana fo mes a fo kat iring vavajia fiisok tan koman tsian tan puainy mes to te katkat rori.C Nyo tsue rou a ka to, tana saa nyo oraav rou tan nainy te naa mironyo naa nyo nak matuami, nyo tsugei rou a ka te tagei anyo te katkat ami, mi tsugei to na fo vegiau tsonyo. Nyo oraav rou to te sab ronyon fataatsun, sesevee me na ka tana mesmes, fapeepeits vavis, fafatsing, tsue iny kat faduem a mesmes, tsue kabuts, fafapaas a tsivom, ai to kan tan kat fifiiring vavis gumgum tana fokinai. gBG Pon fi vaare yam nei tana fo nainy to, nyo tanaf rou ma sakaa tap vanyo tsumi. Nyo tsue iny rou man faarei rou a tsoiny binun ten Krais ai Gov nongon en tana foka te vegiau iny ronyo. Ana nyo tsue rou tsumi to te kaa non mangiir tsian fiisok tsonyo tsumi, a fo mamatsiny ka to te kat ronyo, kat ronyo ma faakouts faparits anyo na faason tsumi. ZA- Tan nainy te sing maamaa naa nyo Taitus ma nak mami ya ana nyo jiats kainy naa ton mes panainy vamuinyasiny fafaaman fifiisen mi ya, sa kat fei Taitus fagaug kan mami, ya sei osing kan matuami na foka tsumi? A sikia ovei, ayei gima kat fi nei, tana saa amam a ina fuan kaa mirom senviir aaven tan kat, kat rof ana mam ravei jesan mato. @9 Sai to tana saf a sanaan to te ruak fi na ka to na? Te kaa me ta mes to te jiats naa nyo te fagaug mami ser sei a foka tsumi ana ri faan vatuanyo ya? C? Mesapan tsumi fatangan vanyo tsonyo gim rou ma faan mami na patang te gima rangat fi nyo mi ta painy moni, sana mesapan tsue na ka, nyo fagaug mami ana mi faamainy ton gam tsonyo. > Nyo paparaa rou ma faan iny a fo painy moni tsonyo, nyo faan kan iny a tsivou ma faakouts anyo mi am parits mito tana fo aavem. Sa mamatan fi non nei tsonyo, mangiir tsonyo tsumi to te ruak iny karap fiisok minon an mangiir tsumi tsonyo te of'of faamo naa non. ^=5 Sai tovei nyo kakoun rou ma nak pis mami tan fafofopis nan nainy, ana nyo tsugainy rangat maromi tan ta painy moni. Nyo komainy fiisok maromi ana sikia ma painy moni tsumi. Ka to ayein man ge? Tan fo guein meran gim ror ma fa'ainy ir fuainy tamar min tsinar, a sikia, san fuainy tsinar min tamar fa'ainy raror fuainy guei meran tsuri. X<) A isen tsun a ka te gima kat anyo, to te kat anyo tan mesapan nar gum iny vainy fafaaman ten Krais tovei, nyo gima sing ta painy moni tsumi. O, anofe ravainy vanyo yam to te iring fi ronyo tan kat to ayei! c;? Tan nainy te kaakaa fiisen vaminyo mi, nyo faatok faman mami na fo sanaan ma inainy fanatnat iny ami nyo, tsonyo na amaraav faman, to te jiats me Gov tsumi, tana saa Gov kat a fo mamatsiny ka iny faatok reits fapoopoan namami, ana fo kan karap te tagei finy romin ana fo binun saar iny faatok, to te anaanos faamo fi nyo tan kat a binun Tsunia. =:s Nyo vevegiau faarei pis rou a mes a piou, sana mi to ari kat vanyo sa nyo kat ya. Ami to ari tabuiny kirkir fo tsue fanat rof tsonyo, tana saa fuainy amaraav gagagam to te fakats fi raromiri faarei raror fuainy amaraav karap to, gima karap fafis varonyo, kainon to te faarei ronyo na mes babainy tsun. 89i To tsonyo paparaa rou ma saraa kamits, tana saa nyo fasito iny rou e Krais. Nyo gim rou ma fakats a ka iny tameruts tsonyo, ge to te tsue fifiiring varonyo ri, ge to te kat fijior varonyo ri, ge to te komainy ronyo tu fifaakouts, ge to te faan varonyo rin saraa kamits, ge na fo patang to, tana saa tan nainy te kajiaa non a fo parits tsonyo, nyo kaa mirou na parits a reits ten Krais koma vanyo. Pol Fakats Fiisok Ir A Taa Korin 8+ Sana Ayei biny fatabiny mi ya tana fo isisen nainy, “A koma ree'un tsian fiisok Tsonyo tsumanyi, ayei onot ovei en ana sikia ta ka, tana saa parits Tsonyo naa koma manyi nai faarei nats non a parits a reits tan nainy te kaa iny tameruts rom anyi.” To tsonyo paparaa fiisok rou, ma tenoor vavis minyo na tou ka iny tameruts tsonyo, ma nai kaa minyo na parits a reits ten Krais te kaa non tsonyo. w7g Fopis viir nainy nyo faakats naa tana Tsunaun, “O, Tsunaun, nom ravainy men kat iny saraa kamits tovei!” 6' A fo taraa tatagaa to ari, tabuiny kat vanyo nyo te tenoor fiisok. Sai to tana sanaan ma kat vanyo ya ma gima tenoor vavis anyo, Gov faan iny me na faadis te sikia non ma rof tan puainy mes to te fakamits non faarei non a sos to te taakan fagagon naa non pua vanyo. A kamits to ayei kat faarei non a tsoiny binun ten Satan te tsuguur varonyo, ana ai te kat tap vanyo tan tenoor vavis fiisok. 5 Nyo kaa miroun fo mamatsiny ka iny tenoor vavis me ana nyo sikia ma piou tan kat rari, tana saa nyo ma tsue iny man. Sana nyo tsugainy tenoor pis miroun fo taraa tatagaa to ari. Nyo tsugainy rou a vainy ma pon vanyo faarei varonyo na mes a karap, tana saa tana fo taraa tatagaa tsonyo, sai to tsun kan, tana ka to te tagei fi ri nyo te kat ya ana ka te nongoiny ari te tsue nyo. !4; Foka to ayein karap fiisok onot varonyo ma tenoor vavis mi ya, sana nyo gim rou ma kat ya. Nyo komainy tenoor tsun mirou a tou ka iny tameruts tsonyo. z3m Ana nyo natiny rou a ka tovei, a mes to ayei te ras fapaas fi naa Gov unya Paradais, ana nyo gim kan rou ma nat faarof pis iny a ka to, to te ruak faman fi ya ge to te faarei fi yan taraa tatagaa tsun, Gov tsun Tsivon nat non. Ayei nongoiny a foka unya aya to te gim rori ma fa'arasainy faarof men vegiau, foka to te gim ror a fo pengot nara vainy ma vegiau tsuk iny. 2  [1/ Safunuu ana fats a ingainy te naa en, mes a fafaaman ten Krais to te natiny ronyo, Gov ras fapaas fi naa ya tana fafofopis nana Gormirmir. Nyo tsue tsuk iny rou a tsivou, sana nyo gim rou ma nat faarof to te ruak faman fi ya ge na sikia ana nyo kaa vato Gormirmir, ge to te faarei fi non yan taraa tatagaa tsun, Gov tsun Tsivon nat non. \0 3 U kat iny tenoor vavis tovein piou ovei, sana nyo komainy tsue fakinai pis rou faatok maromi tsonyo na amaraav faman. Nyo komainy pokei faruak rou taraa tatagaa ana fo tsuen takop foun te faan vanyo na Tsunaun. A/{ !Sana fo mes a fo vamuinyasiny fafaaman tsonyo fauf ising vanyo peto tana koverok a kotskots tana windoa nana soopip tana ngats fan, ana ayei na sanaan to te bus ising fi naa nyo!K. Tan nainy te kaa nyo tana ngats fan iny Damaskas, a Gavana to te kaa non fain gumgum ten Aretas a aatouf, fakei ir fuainy tsoiny bei ot tsuan tan matainy sobaa nana ngats fan ma nots vanyo ri. - Gov, Ayei na Taman e Jisas a Tsunaun tsura, ana fokinai ma fafaatouf ya tan mamatsiny nainy, Ayei nat varonyo te tsue iny rou man. .,U Nyo komainy vegiau iny rou a ka to, tana saa nyo ma tenoor vavis sana sikia, nyo pon rou ma tenoor iny a foka to, te faatok varonyo na ka iny tameruts tsonyo. t+a Tan nainy te tameruts fi ror mes panair vainy fafaaman tana fo aave rari, nyo kan sarei rou a tameruts; ai to tan nainy te gotsiny non e sei na mes tan aveto ee, nyo koma peits fiisok iny rou aveto te kat fagotsiny non a mes to ayei. /*W Ana mes pis a ka patsur mesapan nar viir patang to, nyo kaa fatatabin mito na patang tana sanaan to tana gum iny vainy fafaaman ten Krais to te kaakaa fi rori. y)k Nyo kaa me na nag tsian fiisok, ana kamits tana binun, ana sikia ta goros ta rof. Nyo kaa iny ves vato a sikia ta kainy ainy ana nyo iinyu kan vato. Ana nyo totoroor fatatabin vato me na tonok, a sikia tu raarav tu onot ma fasiisii vanyo. T(! Nyo taainy fatabiny vavis a fo pan a fo veevian me na nag. Ana nyo sab to na fo patang tana fo aurom urungat, ai to kan tana fo vainy a fo kakabuts. Ana nyo sab kainy to na fo patang nimar tana taa Jiu, ai tana vainy sikia ma taa Jiu. Nyo sab kainy to na fo patang koman a fo ngats fan, ai unya tana fo pan a uur, ai unya kan tana fo sekeiny ratsuu namaan. Ana nyo sab kainy to na fo patang tana vainy to te koo rarorin vainy fafaaman sana ri na sikia ovei. z'm Ri rapits vanyo na painy gom a aiyan tan fopis viir nainy. Ri totouruei vatuanyon fats tan sen nainy. Fopis viir nainy toraara sab nainy iring tsian fiisen vaminyo. Nyo sagoor vato tana namaan onots sen a voiny a urung ana sen nainy urung. ^&5 Ngim viir nainy taa Jiu rarapits vatuanyo onots ovein fopis safunuu ana sian nainy. \%1 Ri tsue ror ri bibinun ror ten Krais? Nyo nat rou mi nongon vanyo te faarei rou a mes a piou fiisok, sana nyo bibinun fakinai fiisok Tsunia! Nyo binun fatsian pis to, vainy veer fakei fatatabiny vanyo tan numaa iny kotskots fis pis rarori, ri rarapits fatatabin vatuanyo, sikia ma as fis nainy, ana nyo pon to ma mat you tan nainy kinai. $1 Ri tsue ror a ka, ari na taa Hiburu, ge? Anyo kan. Ana ri kan te tsue na ka, ari na taa Isrel. Anyo kan. Ana rin tsubnaain ten Abraham. Anyo kan. x#i Nyo oraav rou ma kat a foka to, tana saa nyo na tameruts faarei non to te tsue fi mi. Sana nyo nai kat faarei nats rou a mes a piou tovei roman, nyo te kata ka te katkat ror a mesapan, ana nyo te tenoor kan iny fo senviir ka te kat rori. }"s Mi famanat iny ta mes ma faan mami ta binun iny taan vavis fiisen me, ana ayei te kat mami am faarei miton tsoiny binun babainy tsunia, ya te amus mami ana ya te sei babainy ta foka tsumi, ana ayei te sigan mami, ana ya te sapainy a nai mami! ! Sai tovei, ami faarei rom a ka to, ge? Mi pon fi rom nei amin vainy nat fiisok, ana mi paparaa rom ma nongon ir vainy piou! y k Sai te kaa miror a fokinai to te tenoor miror a fo binun babainy tana puar, nyo kan komainy tenoor vaarik rou.  Nyo gim rou ma vovou iny a fo tsue tana Tsunaun Jisas Krais tan nainy te tenoor vaarik fi ronyo nei, nyo faarei rou a piou.  Nyo tsue pis rou a ka, fakats fi vaare yam nei nyo vegiau fanunun vaarik rou, nyo te vegiau iny a ka to. Sai to te fakats fi romi nei aya, nongon tsom vanyo yam faarei to te nongoiny fi romi na mes a piou, tan nainy te tenoor vaarik tsom ronyo.  To sana sikia ma ka na karap tan nainy te pangis rorin tsoiny binun tsunia ri te mamatan faareir tsoiny binun tana Gov a tavaron. Tan fafakap, tana fasaraa to te nai nom rori tana fo aveto te kat ari, ayei na tafan fatoobing tsuri. Fo Patang Kinai Fiisok Ten Pol  Eye, sikia ma parpar non tan fagaug ir a vainy! Satan kan onot non ma takopis, a mamatan faarei to na morena tana arasan. gG Vainy to arin amaraav gamgam. Ri fagaug mami ser mamatan faman faarei men amaraav ten Krais.  Ana nyo nai vovou patsukainy rou fakats tsonyo, tsonyo te tsugainy ma nom ta fo painy moni naa tsumi. Nyo komainy tsue tap rarou fuainy amaraav gamgam to ari ma tsue tsuk vaare rin kifon vegiau to, tsuri te binun ror faarei tsuiny non to te bibinun fi ronyo. ve Nyo gim rou ma tsue na ka to, tana saa nyo sikia ma mangiir mami. Gov nat varonyo tsonyo te mangiir maromi! ' Krais vegiau fatatabin iny a man, ana nyo kan vegiau iny rou a man tan nainy te tsue ronyo na ka, a sikia ta mes tana gum fan iny Akaia faavot te onot ror ma tsue tap vanyo te tenoor vavis fi ronyo tovei to te favaanan babainy ronyon Vurungan Rof a sikia ta foiny nan.   Ai tan nainy te kaakaa fiisen vanyo mi, nyo gim to ma kaa me ta painy moni ta onot iny faakouts vanyo, nyo sikia to ma sing ta fo painy moni tsumi, tana saa nyo tsugainy fapatang maromi. Fuainy vamuinyasiny fafaaman to te ruak fi me tana gum fan iny Masedonia, mei men mes fifaan tsonyo. Ana nyo gima rangat vaarik mami tan tu sen tu nainy ma fafaakouts ami nyo, nyo baainy ovei you. a; Nyo nom painy moni tan mesapan nar gum iny vainy fafaaman ten Krais tan kat a binun tsonyo fapoopoan namami. To tsonyo onot rou ma tsue na ka nyo faarei te kabuts a foka tana mesapan sa nyo fafaakouts babainy mami. lQ Nyo gima sing ta painy moni tsumi to te favaanan finy naa nyon Vurungan Rof ten Gov naa tsumi. Nyo paparaa me na tee ar ka te kaa mironyo tana fo kan kinai te kaa miromi. Sa kat fei, nyo te iring to te kat anyo na ka to? nU Mesapan pon varonyo na sikia ma mes a vevegiau faarof, sana nyo kaa me na nat a rof iny favaanan vavis, ana nyo natiny rou a ka te vevegiau iny ronyo. Nyo nat rou mam fa'arasainy bus a fo vegiau tovei tsumi tan mamatsiny nainy. #? Sana nyo pon patsukan varou tsivou faarei rou a amaraav a rof, faarei raror a vainy to ari te fakats fi raromiri faarei raror fuainy amaraav karap. N Te mamatan fi non nei tsonyo, ami faamainy rom a ka te tsue of maromi sei na mes ee, kainon to te favaanan finy rori na mesmes a Jisas kanen faarei non to te favaanan finy romam e Jisas faman, gen aaven kat gengen tan Aaven Taabos, to te nom ami, gen vurungan rof kat gengen tan Vurungan Rof nane Krais to te faamainy romi.  Sana nyo oraav rou to te nongoiny fi romin fuainy tsoiny fifaatsuts gamgam to ari an fakats tsumi te nai vavanun enanaa ana mi te nai kuar fanunun osing mangiir faman ten Krais, faarei to te kat fi Ivi tan nainy te fagaug fuainy fi ya na koraa tsian. pY Nyo kaa miroun koman tsian fiisok tsumi, to te kaa non tsonyo jesan kan to te kat fi non e Gov. Anyo komainy maromi ma kaa fasuu faman naa ten Jisas Krais, faarei non a kooviou to te kaa faman fi minon yan koman tsian tana mes to te tsue faman fi non yan fanging tsuri na ina fuan, ana ayei te kaa iny 'aun patsukanen nanaa onot non tan nainy fanging tsuri.  } Nyo komainy maromi ma anaanos faamo vanyo to te farong pis naa ronyon vegiau tsonyo faarei non vegiau fapeepiou tsonyo. :m Te kat fi non nei, tana saa Gov gim non ma faarof ir a vainy to te fafapaas pinypiny ror a tsivor, a sikia, Ayei faarof iraror a vainy to te faarof finy non Yan kat tsuri.Z - Te faarei tsuiny kainy non a ka to te kirkir busen koman Vegiau Ten Gov,“E sei na mes to te komainy tenoor vavis minon ta ka ee, ayei ma tenoor me na ka te kat bus a Tsunaun.” (Jeremaia 9.24) } s Sai vou, mam onot rom ma favaanan iny Vurungan Rof nane Krais tana fo mes a fo gum fan kanen to te kaa faveevian osing maromi, a sikia ta mes ma bibinun naa tsunia. Ana sikia tu rangat vavis tana pan te bibinun ronyo tan ta saf ta mes ei naa. ( I Ge nyo gim rou ma tenoor vavis me na binun to te kat bus a mesapan tsumi, faarei varonyo te kat bus ya, tana fo mes a fo pan to te gima faan iny e Gov tsonyo, a sikia, mam komainy rom a faason tsumi ma kaatsian me ana binun tsumam fapoopoan namami te nai faarei me na binun a kaatsian.  1 Ami kaa rom tan as'as tana pan tsun naa to aya to te faan bus iny e Gov tsonyo ma binun naa, ana nyo gim to ma naa fajesa pis naa tan fo pan te faan iny Ya tsonyo, to tan nainy te naa nyo unya tana ngats fan tsian iny Korin sa nyo favaanan iny Vurungan Rof nane Krais. : m Sana mam gim rom ma nai tenoor vavis mam te tsue na ka mam kaa mirom gumgum faman to te gim romam ma fasito iny. A sikia, ka te fakats tsuiny romam tovei mam ma binun tsun tana fo fan to te kaa non fakats ten Gov tsumam ma binun, an fakats tovei daup minon a tou vabinun tsumam fifiisen mamiromi na aya. F Mam oraav rom ma fapaas a tsivom ge ma fapapaar a puam mina mesapan to te rof fi romam, faarei raror a mesapan to te fafapaas pinypiny ror a puar ri te tsue of mami, “Tsumam vainy karap!” Arin patsuur a piou ovei, tana saa ri tsiir ror isisen tsuri ana ri te tsiny a tsivor tana fo fakats tsuri patsukaner. ' A vainy to te vevegiau tsuk iny ror a ka to te nai sab ror ya to tan nainy te naa fi naa ronyo tana ngats fan tsian iny Korin, a fo vegiau tsonyo nai senviir tsun minon a fo vegiau to te kaa ror koman noun to te kirkir anyo tan nainy te kaa faveevian osing varonyo mi.  Mesapan tsue na ka, “Oraav vaare yam e Pol, tsunia te kirkir a fo vegiaun reits ana ayei sogsog vavis rato na vainy tana fo noun tsunia, sana ayei na tameruts fiisok tan nainy te kaa non ya matar a fokinai, ana ayei na gima mes a vevegiau faarof.” ?w Nyo gim rou ma nai tsue tsuk pis iny gumgum tsonyo ma faparits ya na faason tsumi, tana saa nyo tsugainy maromi ma fakats fi nei, nyo tanaf rou ma faoraav mami tana fo noun tsonyo. dA Mi pon toroman varonyo te tenoor vavis miroun gumgum to te faan iny a Tsunaun tsumam. Nyo onot rou ma rejiaf, sana sikia, u gumgum tovei kaa iny faparits a faason tsumi ai te gima rurei ravainy a fo asangan rof tsumi. ' Faaroiny yam a ka to te natiny romi tsuri, ito te tsue fi non a tsoiny fifaatsuts gamgam to; ayei na amaraav ten Krais, ayei ma fakats faarof pis. Ito te tsue fi non ya na ka tsivon, ayei na amaraav ten Krais, nyo kan tsue rou a ka, anyo na amaraav kan ten Krais. ]3 Ai tan nainy to te faatok iny ami, tsumi te manaats bus vanyo ami tsue faparits of rarom fuainy tsoiny fifaatsuts gamgam naa to ari, mam kakoun em tan fasarei e sei na mes to te fanaginy tsue patsukan nanon ee. a; Fiisen minon a parits a reits ten Gov, mam rurei ravainy rom a fo fatsitsien gam to te kat tap raror a vainy ma natiny ari Gov. Fiisen minon na parits a reits ten Gov mam rurei ravainy rom fakats iny tenoor to te veer non a nat ten Gov, ana mam komainy kat rom a vainy faavot ma roots arin fakats tsuar ma kaa ri fain e Krais er manaats Towa. S Tan nainy te fataatsun fiisen miromam a Vinasaar an kat tana ngi'arapaar, faarei tsuiny non a mes to te naa non tana puaan, sana mam gim rom ma fapupuaan me na fo sanaan tana mes, a sikia, mam fapupuaan mirom a fo sanaan a fo parits ten Gov ma rurei ravainy amam fo soopip reits to te fatsuiny a Vinasaar fain tatagaa ot tsunia. [/ U man, anyo na tameruts, nyo kaa rou fapoopoan nar vainy vavaajets tana monaagits to, sana nyo gima nom fakats tan vainy vavaajets ana parits tsuri ma fataatsun fifiisen mi nyon kat tana ngi'arapaar, a sikia. o~W nyo sing maromi ma kat vaare vanyo, nyo ngue poor to tan nainy te naa mironyo, tana saa nyo nat faman rou nyo onot rou ma ngue poor ir a vainy to te tsue ror a ka, u kat tsumam poo fi minon tan koman tan puainy mes babainy tsun. +} Q Nyo, Pol, nyo kat roun mes sing tovei, mesapan tsue ror a ka tsonyo, nyo na mes a totomani ana nyo sikia rou ma ngue poor tan nainy te kaa fiisen vamironyo mi sana nyo ngue poor tsun rou tan nainy te kaa faveevian ronyo. Sai tovei roman, fifiisen minon a koma rof ana koma tamee ten Krais, 6|e Nyo tsue faarof naa rou ten Gov tana Guei Tsoiny Tsunia—faarei non na fifaan a saavits fiisok, to te gim ror a vainy ma onot ma fa'arasainy faarof ya tana fo vegiau.S{ Ai to, ami kat faarei mirom mes masun tana mes a sanaan kanen, ri nai fafaakats of maromi ana ri te fakats ma vivangura fifiisen mamimi, tana saa tana koma ree'un tsian to te faan bus iny e Gov tsumi. fzE Ai Gov te nom asangan iny vamarits tana fo painy moni a kinai fiisok tsumi, tana saa tana fo goguam painy moni tsumi tsuri nai faatok iny non a ka, ami te manaats Vurungan Rof ten Krais, to te tsue mi, mi faamainy towa. ,yQ tana saa, a binun iny fafaakouts tan fafaan painy moni naa tana mesapan nai faruak non a fuan a ka na rof: u vainy fafaaman te kaa ror tana ngats fan tsian iny Jerusalem nom faarof ror a foka to te kakat iny rori, ana ri te faatok iny a paparaa tsian tsuri tan tsue faarof a kinai ten Gov. x Eye, Gov nai kat famasun fatsian maromi ma faan fakinai ami tan mamatsiny nainy. Ai tan nainy te mei naa romam a fifaan nana painy moni tsumi to ayei tan vainy to te kaa miror koman tsuri, ri nai tsue pokaa fiisen miror tsue iny faarof naa ten Gov, w) Ka ton man, tana saa Gov, Ayei na isen to te faan iny non fua tana tsoiny rereev an koinykoiny iny ainy, jesan kan, Ayei nai faan maromin fo kan kinai ma kat amin mamatsiny kat rof, ana Ayei nai vabinun iny non a fifaan a karap tsumi, ya te nai ruak fakinai fatsian me. v Te faarei tsuiny kainy non a ka to te kirkir en koman Vegiau Ten Gov sa tsue na ka,“A mes to te kat non koman ten Gov te faan iny non a ka na kinai tan vainy aaruts;An kat rof tsunia to te nai kaa non tan mamatsiny nainy.” (Vadou 112.9) fuE Ai tana koma ree'un Tsunia, Gov onot non ma faan mami na fo mamatsiny kan kinai te kakat iny romi, patsun ya kan, ami kaa fatatabin mirom a ka na onot ana mi te onot ma faan fakinai naa tana fo mamatsiny binun a fo rof. etC Min isiseiny mes ma fakats tsuk a painy moni to te faan iny romi. Mi ma faan vaare men kat iny fatsing, ge mi faan, tsuri te sog maromi ma faan a sikia, tana saa Gov mangiir fiisok non a mes to te faan minon a paparaa. =ss Fakats yam a ka to: a mes to te reev non a tee fua nai agio non a tee ar fua, sana mes to te reev non fuan kinai tana fo pan vavis nai agio fakinai enanon tana fo pan vavis. l9Fakats fatabiny yam e Taitus, ayei na vaatau tsonyo faman, ana mam a ina fuan ravei jesan bus mame tana rof namami. A ina fuan a vamuinyasiny fafaaman to te naa fiisen mi ror ya, tsutsun of ror a fo gum iny vainy fafaaman, ana binun tsuri faan iny non kat iny vamarits e Krais. kMam jiats kainy naa rom a mes a vamuinyasiny fafaaman fifiisen ramiri. Mam tanaf bus ya tan mar nainy kinai ana mam tagei towa tana binun an kat tsunia. Ana ayei kaa minon koman tsian iny faakouts tovei roman tana saa tana faason tsunia tsumi te karap name. ,jQMam tamomots fiisok rom, ma kaa mimam kat iny toobing matan a Tsunaun, sana mam kan komainy rom a fokinai ma nat mamam te tagei finy rorin kat iny faason tsumam. [i/To tan taan vavis faavot, mam kat tap rom a fo vegiau, tana saa mam koman fiisok rom ma sab vaare ta isen ta mes ta iring tsumam, tana sanaan to te mei fi naa romam a fifaan tana painy moni a karap fiisok to. KhAna mes a ka, mam jiats naa rom ya tana saa fo gum iny vainy fafaaman te pisainy ya, ri nom towa ma taan vavis fiisen mamimam ya tan nainy te mei fi naa romam a fo fifaan tana ngats fan tsian iny Jerusalem u kat nana koma ree'un to te vamarits non a Tsunaun, ai te faatok kan iny a ka tsumam te komainy faakouts kan rom. QgMam jiats kainy naa rom a mes a vamuinyasiny fafaaman fiisen minon e Taitus. A fo gum iny vainy fafaaman famaari kainy ror ya ana ayei faarei kainy non a tsoiny favaanan tan Vurungan Rof nane Krais. f+Ayei paparaa sa faarof iny sing tsumam to sana ayei vavis pis naa tsumi. Ana mes pis a ka, u man, ayei komainy ma naa naa ma faakouts mami ya. eNyo tsue faarof naa rou ten Gov Tsunia te faan iny me Taitus a mes to te kaa minon senviir fakats fiisen vaminyo iny faakouts mami. 5dcIto te faarei tsuiny kainy non a ka to te kirkir en koman Vegiau Ten Gov, to te tsue na ka,“A mes a goguam fakinai, sikia non ma kaa me ta ka ta kaa osing, tana saa ayei fikavuu of non mesapan,Ana mes to na gogoguam a tee ar ka tsun, kaa minon a ka na onot, tana saa mesapan tsuri fikavuu of ror ya.” (Naus Osing 16.18) Ana ri kaa miror senviir goguam tsun. Taitus An Ina Fuan Vamuinyasiny Fafaaman Tsunia Rc Eye, nyo sikia ma tsue tsuk rou mes a gum iny vainy fafaaman gima fafaan iny ta painy moni, ge tsue tsuk maromi ma faan fakap iny a fo painy moni tsuam ana mi te sikia ovei pis em. Sai tovei roman mi kaa mirom painy moni a kinai ana mi onot rom ma fafaakouts rari. Tan nainy vou, ari onot kan ror ma fafaakouts mami to te koman fi romi tan tu fo nainy. Tana sanaan to ayei, a fokinai tsumi onot ror ma nom kainy senviir fifaakouts tana painy moni to ayei. bmaS Ito te koman faman fi romi tan faan, a sikia ma ka na karap fiisok to tana fis a painy moni tsuam te onot fi romi tan faan iny. Gov komainy maromi ma faan iny a ka to te kaa miromi, ana sikia ma kaa to te sikia romi ma kaa me. @`y Guam moni patsukan naa yam ana mi te onot tan fafakap nan goguam moni tsumi! Mi kakoun ma fakap tan goguam to te fakats fi ri, ana mi te faan iny ya to te onot fi romi tan faan iny. =_s Tan fakats tsuk a tou guam fifaan tan fuainy vainy fafaaman aaruts te kaa ror tana gum fan iny Judia, nyo pon fi rou nei te rof non tsumi ma fakap a ka te tanik ami tana ingainy te naa en. Amin vaamuan nar vainy to te fakats faamuainy a ka to, ana min vaamuan nar vainy to te komainy fafaan painy moni rom. E^ Ami kan ma fafaan moni, tana saa ami nat bus iny a koma ree'un tana Tsunaun tsura Jisas Krais nei tsura. Tana tou kaakaa Tsunia faarei non a Gov faman ana Ayei kaa mito na masun tan aaven, sai to tsumi Ayei faarei mito na mes a aaruts, ma faarei patsu mimin vainy te kaa miror a masun tan aaven tana aaruts Tsunia. 7]gNyo gim rou ma tsue faparits of maromi na ka tovei. A sikia. Nyo faan maromin nainy ma faatok iny amin mangiir tsumi ten Krais, to na ka na man. To sa nyo pokei vavis rou a sanaan tan fuainy vainy fafaaman te kaa ror tana gum fan iny Masedonia to te fafaan moni fi rori fiisen miror koman tsian. P&~A}}{yzxwnvau;tbsgrTq]pooznmlkkihhf(ed]cba ``_^]k\[YYWW"VUTiRQyPOO8NDML K&JHGFADDBB`Au@@>== To te faungis finy rora Ya, Ayei kan nai faungis rarora. mhSl U vegiau tovei man ovei:“To te mat fiisen mirora Ya, ara nai toto fiisen kan miror Ya. !g;l tan kat to aya, nyo tsutsun fareits nyo govets to na fo mamatsiny patang ma faakouts anyo na vainy te pisainy e Gov ma nom ari na toto na suu te kaa non koman e Krais Jisas a Tsoiny Fiisaup tsura, ana mam faavot nai kaa faarof fiisen mirom Ya tan mamatsiny nainy unya Gormirmir. Hf l Ayei na kifon a ka to, nyo govets to na patang ana saraa kamits tsonyo, ai to kan ri kotskots vanyo tana tseen faarei vanyo na mes a pisiin. San vegiau ten Gov gima kotskots non tana tseen, $eAlFakats fatatabiny e Jisas Krais to te tsun fatabin tana mat, Ayei na tsubnaain ten Devit, to te pokei faruak iny Vurungan Rof te favaanan iny ronyo. dylFakats faarof a fopis a ka to te tsue of im, ana Tsunaun te faakouts manyi ma nat faarof iny anyi na kifon a foka to. tcalA tsoiny rereev tanun to te kat a binun tsian, ayei ma nom faamuainy tsom ta kainy ainy tanun tsuan. b5lA tsoiny kokookuar to te kookuar non tan fabiibiu te gim non ma fabiu, ya te nom ta tafan, onot non te vovou finy non ya na faun tan fabiibiu. a5lA tsoiny puaan a taatsuan te komainy non ma kat fapaparei a tsoiny tatagaa ot tsunia, to sana ayei gim non ma sovaar ir, kat tan mes a vainy kaner. s`_lNyi ma govets a patang, faarei rom a tsoiny puaan a rof ten Krais Jisas, kat faarei tsuiny maromam. D_lAn fo vegiau man to ayei, anyi ana vainy kinai te nongon vanyo te favaanan iny ya, faatsuts iny naa tana fo tsoiny to te faason tsun rom anyi tsuri, ana ri te faatsuts kan ir a mesapan. ^ 7lO Timoti, nyi faarei rom a guei tsoiny tsonyo faman, tanyiny a koma ree'un te kaa mirom anyi koman e Krais Jisas ma tsutsun faparits fatatabin anyi. 3] alNyo faakats rou tana Tsunaun ma faan iny Ya na tagtag tan nainy vaatsuk Tsunia! Ana nyi nat faarof em tana foka te kat e Onesiforas tsonyo tana ngats fan iny Efeses.\ lsai tan nainy te ruak naa Ya tana ngats fan tsian iny Roum, ayei tanik iny sainy vavis vatuanyo onot te sab fi vanyo ya. l[ SlNyo faakats rou tana koma tagtag tana Tsunaun ma kaa fiisen me Onesiforas, an numaa iny guei tsunia, tana saa ayei natiny faparits varonyo tana nainy kinai ana ayei te gima rejiaf te kaa fi nyo koman a numaa iny kotskots, NZ lNyi natem, vainy fafaaman a kinai to te poo fi me tana gum fan iny Esia ser kaa ror tovei tana ngats fan tsian iny Roum te naus osing bus vanyo, ai fapoopoan a rari ere Faijelas me Hemojenis. nY WlTamomots faarof Vurungan Rof te faan manyi Krais, ito tana parits tan Aaven Taabos te kaa non tsura. X l Nom tap faparits iny a fo vegiau man te faatsuts im, faarei non na sanaan ma vovou iny anyi, ana nyi te faason fatatabin tsun naa ten Krais Jisas ana nyi te mangiir fatatabiny e Gov ana vainy faavot faarei tsuiny non to te nom fi nyi ya koman e Krais Jisas. YW -l tan kat to aya, nyo saraa kamits rou tovei koman a numaa iny kotskots ana nyo gima rejiaf iny kat to ayei, tana saa, nyo nat fiisok iny rou na isen to te faason ronyo Tsunia, ana nyo sikia ma vaa'ets, Tsunia te kaa minon a parits a reits iny bei ot vanyo an Vurungan Rof to te faan vanyo Ya, onot non tan nainy tana tou vaatsuk Tsunia. V l Gov pisan vanyo ma favaanan iny anyon Vurungan Rof nane Krais ma faarei anyo na amaraav ana tsoiny fifaatsuts ma faatsuts anyon vainy, wU il Sin tovei, a koma ree'un to ayei te tapokaa en tan nainy te of fi me na Tsoiny Fiisaup tsura Krais Jisas, Ya ots ravainy to na parits tana mat, ai to tan Vurungan Rof Tsunia te tapokaa me tana arasan tana vainy ser nat iny a toto na suu. zT ol Ayei te saup fatabin rara ana Ya fikoo ratuara sa ra faarei men vainy taabos Tsunia fatoobing, sikia ma tan kat rof tsura, san tan koman tsian Tsunia ana koma ree'un to te faan rara Ya koman e Krais Jisas tan nainy tabuiny ruak minon nainy, MS lTo sa nyi ma rejiaf vaare ma tsutsun of a Tsunaun tsura, ge rejiaf vaare you tsonyo na mes te kaa rou tan kotskots tsonyo te favaanan iny rou e Krais. Sikia, nyi ma tsutsun faparits nyi te govets a patang fiisen vaminyo tan favaanan iny Vurungan Rof nane Krais, fiisen me na parits to te faan fatatabin marom anyi Gov. _R 9ltana saa u Aaven Taabos te faan iny e Gov tsura te gim non ma kat rara ma oraav; a sikia, u Aaven Tsunia te favei rarora fiisen me na parits a reits, an mangiir an kat iny tagaa ot faarof iny kat tsura patsukaner. :Q olTan kat to aya, nyo komainy fatsuiny pis rou fakats tsumanyi ma faonot vaare nyi tan binun fiisen me na fifaan te faan manyi Gov tan nainy te fasaur anyo na nimau patsuu manyi, .P WlNyo fakats fatabiny a faason a man te kaa mi nyi to na faason a man te kaa me Louis a tsuvumanyi, ai Yunis kan, e tsinamanyi. Ana nyo nat you anyi kaa kan mirom ya. %O ElNyo fakats fatabiny roun susuiny matan tsumanyi tan nainy te naus osing finy anyo nyi, ana nyo komainy fiisok rou ma tagaa pis manyi ma via minyon paparaa. CN lNyo tsue faarof rou ten Gov, tsumanyi te faason rom ten Krais Jisas, ito na Gov to te fafaatouf ronyo fiisen miroun fakats arasan, faarei tsuiny kainy non fuainy tsuvuvanyo te fafaatouf Ya muan. Nyo tsue faarof rou Tsunia tan nainy te fakats fatatabin fi ronyo nyi tana fo faakats tsonyo tan nuaf, min voiny. M lNyo kirkir naa rou tsumanyi Timoti to te mangiir fiisok ronyo, nyi faarei rom a guei tsoiny tsonyo fatoobing. Nyo faakats rou ten Gov a Taman ai Krais Jisas a Tsunaun tsura ma faan manyi na koma ree'un, ana tagtag, ana aaverof. A Tsoiny Binun Faman Ten Gov GL lAnyo Pol, nyo na amaraav ten Krais Jisas tan koman ten Gov, sa jiats vanaa nyo, ma pokei of anyo na vainy tana toto na foun to te kaa non koman e Krais Jisas vovou iny non tsuen man ten Gov. zKmXMam faakats of rom a koma ree'un tana Tsunaun tsura Jisas Krais ma kaa fiisen mamimi faavot. Man ovei..JUXNyo kirkir rou nimau fatoobing an kirkir tsonyo tovei: Anyo, Pol, te tsue, “Kaa faarof yam,” an kirkir tsonyo nimau te kat fi non tovei tana fo kots noun. RIXMam faakats rom tana Tsunaun, Ayei na kifon a aaverof, patsukan Tsivon, ma faan mami na aaverof tan fo mamatsiny nainy ai tan fo mamatsiny sanaan. A Tsunaun kaa fatatabin fiisen mamiromi faavot. H/XSana mi ma kat faarei vaare yan a mes te koma iring romi, mi ma kat faarei ya na vamuinyasiny tsumi, am faatsuts faarof towa. Fafakap Nan Vegiau G%XTe gim fi non ta isen ma vovou iny a fo vegiau tsumam koman noun tovei, fakats faarof yam a mes to, am fataanis osing towa ma rejiaf en ya. YF+X Sana min, Vamuinyasiny fafaaman tsonyo, ami ma nag vaare iny kat kat rof. /EWX Tana asangan a Tsunaun e Jisas Krais mam tsue faparits of rarori ana mam te tsue iny faparits rari: ma gum faarof, er binun to ma faakouts patsukainy ari na tsivor. XD)X Mam tsue rom a ka to tana saa mam nongoiny a mesapan fapoopoan namamin karous kaakaa babainy tsun ror, ana ri gim ror ma kat a binun, ri tsue tsuk tsun iny rora foka tana mesapan a sikia ma kaa tsuri. C#X tana saa tan nainy te kaakaa fiisen mamimam ami mam tsue of matuami, “E sei na mes to te gim non ma binun ee, gim non ma ainy on kan.” 6BeX Mam kat, kat to, sikia ma iring ma nom babainy amam ta ka nima mami ma faakouts amam koman tsumam, a sikia, mam kat, kat to ma faatok amam amin kat to ma vovou iny ami ya, EAXMam gim a nom babainy ta isen ta kainy ainy tan ta mes, a sikia, mam foiny rari. To sana mam binun fatsian mam kat to na fo binun a fo patang tan voiny an nuaf ma fapatang vaare mam ami. @)XAmi patsukanem te nat faarof em tana fo kat to ma kat ami, faarei to te katkat fi mam. Mam gim a karous tan nainy te kaakaa fiisen mimam ami. ? XVamuinyasiny fafaaman tsonyo, tana asangan a Tsunaun e Jisas Krais, mam tsue faparits of maromi: ma fataanis osing amin fuainy vamuinyasiny fafaaman ton kaakaa babainy, u karous, to te gim ror ma natiny vovou faarof iny vegiau to te nom ami tsumam. >5XMam faakats rom tana Tsunaun ma mumua iny a fo aave mami tan mangiir ten Gov, am tsutsun faparits faarei to Krais. Vainy Faavot Ma Kat A Binun =XAna Tsunaun kat maromam mam te nat fi nei, mi kat rom a foka ana mi nai kat patsukan fi kanem marom to te tsue faparits of amam ami. <XSana Tsunaun to te natiny suu patsukan iny non vegiau man Tsunia. Ayei faparits maromi, Ya te bei ot mami tana Vinasaar to. ;XFaakats kan yam ma saup mamimam Gov tana fo vainy iring an pisiin, tana saa, tsurin vainy te gim a faason ror tan vegiau nane Jisas. : XFafakap nan ya, fuainy vamuinyasiny fafaaman tsonyo, mam sing maromi ma faakats of mamimam, an vegiau tana Tsunaun te veesau, a saats vavis to na pan ana ya te kaa men asangan a karap, ma ras ir yan vainy tana faaman faarei tsuiny non te kat ya fapoopoan namami. _97XMam faakats rom tana Tsunaun tsura e Jisas Krais patsukanen Tsivon ai Gov a Tamarara to te mangiir fiisok rarora, ai to kan tana koma ree'un Tsunia te faan bus rara na ongoor a suu an kat iny naano anaanos a rof ma favei a aave mami fiisen me na ongoor, ana Ayei te faparits mami ma kat amin na fo binun rof am tsue iny ton vegiaun rof.8X?7wXAi to fuainy vamuinyasiny fafaaman tsonyo, mi ma tsutsun fareits am nom tap iny to na man to te faatsuts iny amam tsumi, tana fo favaanan tsumam an vaamuan nan noun te kirkir amam. 66eXGov fikoo mami ma faason tan Vurungan Rof nane Jisas to te favaanan iny amam tsumi. Ayei fikoo mami ma nom ami na tafan tsumi tan siinaiv tana Tsunaun tsura e Jisas Krais. [5/X Mam ma tsue faarof naa ten Gov tan mamatsiny nainy, ito tsumin vamuinyasiny fafaaman tsonyo, ami to ari, a Tsunaun mangiir fiisok maromi, tana saa, Gov pisainy mami tan tatanik ma saup fatabin mami Ya, tana parits tan Aaven Taabos ma kat mami Ya am faarei ton vainy taabos, ai to kan Ayei saup fatabin mami tana faason a man tsumi. 47X Kifon kat to aya ito; to tsuri te gim a faamainy a man, sana ri komainy fiisok kat iny aveto nai nom ror a fasaraa na suu unya Hel. Tsutsun Faparits n3UX Tan kat to aya Gov faan iny a parits iny kat gam ma binun ya tsuri ma faamainy arin kat iny gamgam. M2X ana ayei te kat a fo mamatsiny viir kat a fo gam to tsurin vainy vavaajets to te nai kaa raror unya Hel. Ri nai kaa raror unya Hel, tana saa ari te gima mangiir a man ma saup fatabin rari Krais. A1{X Ana Tsoiny Mumua tan nainy pisiin to ayei te naa me fiisen me na parits ten Satan ana ayei te fagaug ir a vainy tan kat fo mamatsiny ka iny faatok reits ana fo binun saar iny faatok, X0)XAna Tsoiny Mumua tan nainy pisiin te ruak me ana Tsunaun Jisas te atsuiny ya, fiisen men fuas tana nguen Ya ana Ya te rurei vavis ya, fifiisen men siinaiv reits tana tou tabin me Tsunia fiisen men siinaiv. /XA parits nan kat iny pisiin to te bibinun fatakop busen ana ayei te kat ir a vainy er tsugei ton faun ten Gov, sana Tsoiny Mumua tan nainy pisiin to ayei gim non ma ruak on onot non tan nainy te kat tap iny non a isen a mes to aya na sanaan tsunia, a nom ravaa to. i.KXAna mi natiny rom a ka te kat tap iny non ya tan naa me, onot non tan nainy te pisainy bus ya. ]-3XAmi ma anofe vaare na ka to te tsue of bus im yam ito te kaa fiisen vanyo mi. ,XAyei nai koma suar ai te veer a fo mamatsiny ka te faatouf rora vainy ana foka te koo rori na gov. Ana ayei te fakarap patsukainy a tsivon, ya te kat fafisfis ir a fokinai, ya te sof kanen gagon ana ayei te gum tana saape ten Gov, a koo to na tsivon, e Gov. +-XFamanat iny vaare ta isen ma fagaug mami ya tan ta fo sanaan. U Nainy tabin me tana Tsunaun gim non ma naa me onot non tan fafakap nan nainy te pisiin ror a vainy ten Gov to te ruak fi minon a isen a Tsoiny Mumua tan nainy pisiin, mes to aya te nai kaa en nanon unya Hel. *5XMam sing maromi ma fakats fanunun vaare am koma patang vaare to tan tsuen gam, iton U Nainy tabin me tana Tsunaun te naa en naa me. Toroman mesapan te tsue, vegiau poo fi me ten Gov, ge na mesapan favaanan iny ya, ge ta mes te tsue of mami, mam kirkir iny ya koman noun muan. >) wXVamuinyasiny fafaaman tsonyo, mam komainy tsue of maromin mes vegiau, ito tana tou tabin me tana Tsunaun tsura Jisas Krais, ai to kan tana tou vaaguam faavot tsura fiisen miror Ya. Y( -X Tan fo kat to aya a asangan a Tsunaun tsura e Jisas, nai nom non asangan karap, ito tsumi tsun, ana mi kan te nom fi kan marom jesan i Tsunia, ito tana koma ree'un tana Gov tsura ana Tsunaun Jisas Krais.2' _X Tan kat to aya, mam natiny faakats fatatabin of maromi. Mam rangats rom e Gov tsumam ma kat mami Ya am tamainy ton kat te koman fi non Ya, ai tana parits Tsunia, Ayei faruak famainy non kat rof tsumi te koman fi romi, ana binun tana faason tsumi te fatsuiny fakats tsumi tana ka te kat romi. & ;X Ri nai nom ror a fasaraa tan saraa kamits tan guaf akaakor a suu, to te pets rarori matan a Tsunaun ana parits Tsunia na reits via minon siinaiv tan nainy te naa minon Ya, nai nom non asangan karap tan vainy taabos u fasito Tsunia, nai nom non fatsiitsii tana vainy to te faamainy Ya. Ana mi kan to aya te kaa rom fapoopoan narari, tana saa ami te faamainy Vurungan Rof nane Jisas to te tsue of bus im yam. %  X 1$ ]Xfiisen men guaf akaakor, ma fatanai a fasaraa ratuarin vainy te gim ror ma natiny e Gov ana rin vainy to te gim ror ma manaats Vurungan Rof nane Jisas a Tsunaun tsura. F# Xana Ya te nai favusuainy faarof mami to te saraa kamits rom ana mam kan. Ayei nai kat non kat to, tan nainy te tabin minon a Tsunaun Jisas Gormirmir fiisen ramiror fo morena Tsunian reits, Y" -XGov kat non kat tavaron, ana Ayei nai fatanai raror vainy te kat fijior maromi, %! EXTan fo kat to ayei te pokei minon faaron ten Gov, u tavaron fiisok tana saa, tana fo kat to ayei, ami tamainy ovei rom a Waan Ya to tsumi saraa kamits rom.   XTo sana mam paparaa rom tan tenoor of ir mes gum nar vainy fafaaman ten Krais, to tsumi, tan kat iny anaanos faamo an kat iny suu iny a faason tsumi ten Krais, kainon te sab fi romin nainy fatafisuan gen nainy govets a fo patang, ami tsutsun faparits rom.  XAmam natiny tsue faarof rom ten Gov, to tsumin vamuinyasiny fafaaman tsonyo tan mamatsiny nainy. U kat to ayein tavaron fiisok tsumam, tana saa a faason ten Jisas tsumi te karap minon, an fimamangiir tsumi men isiseiny mes te karap ovei kanen.  7XMam faakats rom ten Gov a Taman ana Tsunaun Jisas Krais ma faan mami na koma ree'un ana aaverof. Vaatsuk Tan Nainy Te Tabin Minon E Jisas Krais Y /XAnyo Pol ai Sailas ai Timoti, amam kirkir naa rom noun tovei naa fi non tana gum nar vainy fafaaman tana ngats fan iny Tesalonaika, ito na vainy to te kaa non koman ten Gov a Tamarara ana Tsunaun Jisas Krais. PSana mi ma matsua me tana koma ree'un ana nat a rof tana Tsunaun tsura ana Tsoiny Fiisaup tsura Jisas Krais. Ara ma vamarits fatatabiny Ya tan mamatsiny nainy, a sikia ta fafakap nan! Man ovei.nUSana min fuainy vaatau faman tsonyo, to te nat bus iny a ka to, ma tamomots faarof, kat non san tsoiny fifaatsuts gamgam ito te ngatsngats faun ror ras mami am gim to ma faamainy faparits a Tsunaun to te kat fi romi roman. jMTana fo kots noun tsunia, ayei kan te kirkir nana foka to ayei, te kaa minon a fo mes a fo vegiau gima tamee ma arasan faarof iny ara, ka te nun of non fakats tan fuainy fafaatsuts gamgam to ari, ri te pangis geinygeiny a fo vegiau ten Pol ana fo mes a fo vegiau te kaa kan ror tan Vegiau Ten Gov. Tan kat to aya, ri nai iring vavajia eraror unya Hel. 1[Fakats yam, e Jisas gim non ma tabin veesau me, u man, sana Tsunaun tsura anaanos farokots rarori na vainy ma reesik er takopis osing ton aveto tsuar ana Ayei te saup fatabin rari faarei tsuiny kainy non a vamuinyasiny faman tsura Pol to te kirkir of mami ya tana nat a rof te faan mami ya Gov. gGTo sana min fuainy vaatau faman tsonyo, tan nainy te anaanos fi romin Nainy to ayei, mi ma vaputs faarof, am kaa iny taabos mito ana mi te sikia ma kaa me ta iring matan e Gov ai mi te kaa fiisen mi Ya tana aaverof.  Sana ra ma anaanos a ka te tsue faman of rara Gov tovei: a Gormirmir a foun an puputaan foun. A pan te nai kaa ror kat tavaron na aya. ' tan nainy te naano anaanos romin Nainy ten Gov, ito tana tou tabin me tana Tsunaun tsura Jisas Krais, mi te faveveesau nainy to ayei. Tan nainy to ayei, korosuu nai kurun enanon ya te kajiaa babainy en, an fo mamatsiny ka korosuu nai aurom babainy eraror tana fisikii. %C A fo mamatsiny ka nai kajiaa eraror, to sana mi faarei nats rom saf mes ei na tan nainy roman? Mi ma kaa iny taabos am fakei naa to na tsivom niman e Gov,  Sana Ayei naa minon tan Nainy tana Tsunaun fatoobing fakarian tsun minon faarei non a mes a kakabuts te naa fi minon ya tana voiny. Tan nainy to aya, korosuu nai poor fatsian enanon, ya te nai kajiaa babainy en, an fo mamatsiny ka te kaa ror korosuu nai akoor eraror ri te kajiaa er, an puputaa min a fo mamatsiny ka te kaa ror tsunia nai akoor eraror er kajiaa ovei rato. % Tsunaun gim non ma ras nainy Tsuan ma kat Ya na ka te tsue faman iny Ya tana tou tabin me Tsunia tan kat vaatsuk to te pon fi ri na mesapan. Sana sikia, Ayei anaanos faamo patsukainy non a mesapan, tana saa, Ayei tsugei non ta isen ta mes ma kajiaa babainy en ya unya Hel, a sikia, Ayei komainy fiisok non a fo kinai faavot ma reesik er takopis osing to na fo aveto tsuar er faason to ten Krais. |qSana mi ma anofe vaare na isen a ka to, fuainy vaatau tsonyo: Tsunaun tagei non a ka, sikia ma kat fuainy matan Ya tan nainy tovei fapoopoan nan isen nainy ana isen a tapan a ingainy; a isen a tapan ingainy faarei tsuiny non isen nainy. =sJesan tsun kan tan senviir vegiau te pokei iny e Gov, Ayei makuts faarof patsukainy non a korosuu an puputaa, anaanos ror nainy te akoor rori tan guaf a rurei ratuari, tan nainy te tabin minon e Krais Ya te kat vaatsuk, ana vainy to ari na sikia ta Gov nai iring vavajia eraror tan nainy vaatsuk. An senviir vegiau tsun to aya te tsue faman bus Ya tana tou tabin me ten Krais, to sana ara nat fi ror nei, Ayei nai tabin fatabin minon. Vou, ai Gov tsue to na ka tana aurom, ana urungat kookop faavots to na monaagits an fo mamatsiny ka kajiaa fakap ovei rato. veRi tsue ror a ka to tana saa ri fakats ma anofe tsun ser kio iny a ka to, muan ovei Gov tsue to na ka, “Korosuu an puputaa, tapogaar mi yam!” Ana korosuu an puputaa tanik iny tapogaar mito, an puputaa ruak to fapoopoan nana naaman. mSana ri te tsue na ka, “Ayei te kat tsuen man, Tsunia te tabin minon ge? Fei te kaa non Ya ei? Mam natiny rom tsuen man Tsunia na sikia ta man nan, tana saa fuainy tsuvurara te mat fakap er, ri gim to ma tsun fatabin pis tana mat tsuar, sana fo mamatsiny kan sen viir tsun, sikia vaarik ta ka ta kat gengen tanik me te tapogaar fi me na monaagits to!” / WVaamuan nana ka, ma natiny ami to, tan fafakap nan nainy, mes a vainy te nai ruak miror ri te vovou iny komainy kat aveto tan puainy mes ana ri te tsue taring mami, p YNyo komainy maromi ma fakats fatabiny a fo vegiau te pokein fuainy kuigin taabos muan, an faatsuts te poo fi me tana Tsunaun ana Tsoiny Fiisaup tsura Jisas Krais, i tovei fo faatsuts amam fuainy amaraav tsumi te faan bus mami ya. @  {Fuainy vaatau faman tsonyo, u fafuan nan noun te kirkir ronyo tsumi tovei. Koman fuan noun to ayei, nyo pon rou ma gungun pis mami ma fakats faarof ami, am vovou iny ton kat tavaron. < qsa faarei non isen vegiau faman ovei tsue na ka, “A kas te fatabin of nua tsuan.” ana “Voo to te sisiuf faarof a puan, te tabin fatabin en sa kukuur vavis of medok.”9 kTabuiny rof fiisok en ma nat vaare iny yan kat tavaron, tana saa, a mes to ayei te natiny a sanaan to, ana Faun a taabos ten Gov naa mito tsunia, sana ayei fataanis osing ya, taTan nainy te nat faarof finy non ta mes e Jisas Krais faarei non a Tsunaun tsunia ana Tsoiny Fiisaup tsunia, a nat to ayei te faakouts non ya ma fataanis osing kat iring to te katkat vainy vavaajets tana monaagits to, sai to te tabin fatabin fi non ya tan kat kat iring to ayei, kat iring to ayei te fabiu non a mes to, ya te nai iring vavajia ovei pis enanats. taRin tsoiny fifaatsuts gamgam to ari natiny tsue rora ka, “To te vovou fi romi mam, mi gim rom ma vovou iny faun, mi tapuruur busem tan kat a foka te komainy romi.” Sana ri faarei ror tsoiny binun babainy tan kat iring, tana saa, to te tanyiny fi non ta mes ta ka ma tagaa ot iny ya na tsivon, a mes to ayei faarei non a tsoiny binun babainy tana ka to ayei. ;oRi natiny tenoor vavis ror ana ri te samodek iny a fo vegiau nun. Ana ri te amus ir a vainy an fakats tsuri te tsun ma kat arin kat iny tsikoor, an komainy kat aveto tan puainy mes. Ana ri natiny amus raror a vainy te see parits tsun miror a faaman to te see naus osing tsuiny miror kat tan vainy pisiin. T!Fuainy tsoiny fifaatsuts gamgam to ari faarei ror kookuen matsmats, ana ri kan faarei raror koroo te taf vavis fi non ya na ainysat; Gov kakouiny of bus rari na pan a uurup fiisok te nai kaa rori. 5Ai Gov tsue ets'ets towa tana iring te kat ya tana ngue na dongki tsunia faarei na mes, sa tsue na ka tana kuigin to, faonot bus tan kat kat aveto. <qRi naus osing bus a sanaan a tavaron ana ri nun bus rato; ri vovou iny a sanaan ten Balam a guei tsoiny ten Beor, to te mangiir fiisok ma nom ta painy moni ma kat yan kat iring. QRi gim ror ma tagaa tan ta mes ta ka sana ri tagaa tsuk fatatabin ror tana fo moun ma tsikoor rari ri; er mauts fiisok ton kat aveto. Ri amus rarora vainy, a fo faaman tsurin gagaar to te gim ror ma faason faparits naa tana Tsunaun ana ri te tagaa ot rari er kat ratuari ma kaa faarei rari ri, faarei non a mes te ras fi naa non ya na marei sensen tana vavaatsu, ana aave rari te taun men kat iny mata ka, ana ri kaa buser fain na fasaraa na suu ten Gov! 5 Rin tsoiny fifaatsuts gamgam to nai nom ror a tafan tsuar tan saraa kamits, ai to kan tana kamits te faan iny naa rori tana mesapan. Ana ri pon fi ror nei, u kat iny kat fapaparei rari, ito tan ainy faviiviits er jiu fakinai to tana nuaf. Ri te ainy fiisen mamimi tan kainy ainy iny vivangura, er kat farejiaf kan matuami, ri te kat fifiiring a asanga mami, sana ri paparaa miror kat iny gam tsuar. G Sana rin tsoiny fifaatsuts gamgam to te gim ror ma natiny a ka te tsue fiiring iny rori, arin sikia tu rejiaf faarei raror marei sensen sikia tu fakats ana ri vovovou iny ror koman tana pua rari; marei sensen te agiir me ma mat ari, jesan kan tsurin tsoiny fifaatsuts gamgam to ari nai iring vavajia eraror unya Hel. C Kainon to tsuri na fo morena ton parits an reits fafisfis ir a fo tsoiny fifaatsuts gamgam to ari, sana ri gim ror ma fafaatai rari rin tsoiny fifaatsuts gamgam to ari matan a Tsunaun. E~ eye, tsuri ton vainy pisiin te vovou iny ror komainy kat aveto tan puainy mes ana ri te pitaa fusfus iny gumgum tana Tsunaun e Krais. Tsoiny fifaatsuts gamgam to arin o'ngongoor an fafapaas pinypiny a tsivor an pisiin ana ri kan gim ror ma famaari na fo morena unya Gormirmir, sana sikia, ri tsue fifiiring rarori. c}? Tsunaun saup fatabiny e Lot, sa man enanon Ayei kan natiny non kat iny saup fatabin ir vainy tavaron tana patang tsuri. Ana Tsunaun nom tap patsukainy non a fasaraa tan vainy pisiin to ari onot non tan nainy vaatsuk, A|{Ana mes a tavaron to aya kaa fapoopoan narari, ana aaven ya patang fiisok enato te tagaa fi ya ana ya nongon en tan fo kat iring vavajia to te kat fatatabiny ari tan mamatsiny nainy. &{EAyei saup fatabiny e Lot, a mes a tavaron, to te koma patang fiisok fi mi yan kat te kat tsoiny pisiin min mes tsoiny pisiin to tan fifiinaum fatabin. zGov fauf a koma seeve Tsuan tan vainy pisiin tana fuan a ngats fan Sodom ai Gomora sa faakoor rari tan guaf, ai to tana ka te kat Ya tana fuan a ngats fan to aya, Ayei faatok raror vainy sikia ta Gov, tana foka te nai ruak nats non tsuri tan nainy vou. pyYGov kan gima tos ir a vainy tana monaagits to, muan ovei. Ayei fauf a urungat tsian tan vainy to ari na sikia ta Gov; e Noa, favaanan iny kat tavaron ana ayei na isen tsun to te saup fatabiny Ya, fiisen me na ina fits a mes. KxA kifon a ka to ma nat faarof iny aran nainy te kat famainy non e Gov vaatsuk ana Ayei te fasaraa rarin fuainy tsoiny fifaatsuts gamgam to, tana saa, muan sen Gov gima tos ir mes panainy morena to te kat kat aveto, Ayei kotskots rari tana tseen, Ya vurat ratuari unya tana gaguur a uurup, anaanos ror nainy vaatsuk. %wCFuainy tsoiny fifaatsuts gamgam to arin mamawats moni, ana rin kat kat fo mamatsiny vegiaun gam ma faan ramiri na fo painy moni tsuam tan fafaatsuts tsuri. Gov kakouiny bus nainy vaatsuk tsuri muan ovei, tsuri te naa eraror unya Hel tovei tsun. An nainy tsuri te sisiruu paya ename. v5Ana mesapan tsumi nai vovou ror a fo kat iny tsikoor iring vavajia tsuri, ai to tan kat tsumi, ana mesapan te nai tsue fifiiring a Sanaan tana Man. Yu -Fuainy kuigin gamgam tan nainy muan te ruak fapoopoan nar vainy ten Gov, ma ras ari na vainy ai tovei roman fuainy tsoiny fifaatsuts gamgam kan te nai ruak nats ror fapoopoan namami, to te gim ror ma faatsuts faman iny fafaatsuts man ten Krais. Ri nai favaanan iny ror faatsuts gamgam tovei, ai to te faamainy romi ya ayei mei ma naa romi unya Hel, ana ri te faungis iny a Tsunaun to te pats fatabiny rari. Tan kat to ayei, ri mei ra naa rori unya Hel tovei tsun. ft Gtan fakats tsunia patsukanen, ge vegiau te gima poo fi me tan mangiir tan ta mes, a sikia ovei, san Aaven Taabos tsun to ayei, te gungun ir fuainy kuigin to ma pokei arin vegiau, er kirkir towa to te nom ari ten Gov. s ;Patsun a fo mamatsiny ka to, ami ma natiny a ka, a sikia ta kuigin te onot ma tsue pokaa iny kifon vegiau te kirkir iny ya koman Vegiau Ten Gov tovei, r {To sa mam faamainy fiisok vegiau te tsue pokaa iny fuainy kuigin muan. Ana mi kan ma makuts faarof vegiau tsuri, tana saa, vegiau te faarei non kurun te fa'arasan non tana pan a uurup tana monaagits to, onot non tana patsuu na nainy te tabin minon e Krais ana arasan nana pitinainy e Krais te fa'arasainy a fo aave mami ma nat faavot ovei iny ami na fo mamatsiny ka to. q 9Amam patsukanem nongoiny vegiau to aya te poo fi me Gormirmir, tan nainy te pangis fi naa puan Ya to te kaakaa fiisen mi mam Ya tana tobeer a taabos. 'p IAmam kaakaa fiisen mi Ya unya tana tobeer tan nainy te fatsiitsii fi Ya Gov a Taman ana Ya fainy Towan siinaiv, tan nainy te poo men vegiau ten Gov kaa minon siinaiv iny Gormirmir Tsunia sa tsue na ka, “Tovein a Guei Tsoiny te mangiir fiisok Ronyo, Nyo koma rof fiisok iny rou Ya!” Po Mi natem mam gima vovou iny a fo siisio babainy ma tsue of im yam tana parits ana tou tabin me tana Tsunaun tsura Jisas Krais. A sikia, amam tagaa iny matan em tan siinaiv iny Gormirmir Tsunia. n !To sana nyo vaputs rou, nyo te binun faparits ma kat anyo na sanaan ma fakats fatabiny ami na foka to ayei. Tan nainy te mat ronyo, mi nai fakats fatatabiny rom a foka te tsue nyo tsumi koman noun te kirkir ronyo tovei. Fuainy Amaraav Te Tagei Bus Siinaiv Ten Krais &m Gtana saa, nyo nat evarou nainy te naus osing ronyon puainy mes tsonyo te sisiruu ename, jesan a Tsunaun tsura Jisas Krais te tsue fa'arasan of bus vanyo ya. l { Sana nyo pon fi rou nei te rof non tsonyo ma gungun pis mami ma fakats ami na foka to tan nainy te toto farokot ronyo, Tana kifon a ka to, nyo nai tsue fatatabin of maromi tan fo kat to aya, kainon to te nat bus iny ami ri ana mi nom tap faparits iny ton man nan vegiau nane Krais te nom ami. j 1 Tan kat to aya, Ayei fafasung faarof fiisok maromi mi te nai sof emanats tana Waan a suu tana Tsunaun tsura ana Tsoiny Fiisaup tsura Jisas Krais. si a Rof non fuainy vamuinyasiny fafaaman tsonyo mi ma vaputs am kat to na fo kat to aya ma faatok iny ya na ka, Gov fikoo mami ana Ayei pisan matuami ma fasito iny; to te vovou iny romin kat to aya, mi gim rom ma faonot tana faaman. h  Sai ten sei na mes a fafaaman te gim non ma kaa men fo kat tavaron to aya ee, fiisen me na faaman tsunia, te kio ovei en ana sikia ma tatagaa naa veevian ana sikia ma nat faarof, tana saa, ayei te anofe Krais to te garus bus a fo aveto tsunia te katkat ya muan. wg iAmi ma nat faarof iny a ka to, ito te kaa fi mi romin kat to aya, ai te karap fatsian minon koma mami, mi te nai nat faman ovei iny fakats an koman tana Tsunaun tsura Jisas Krais, ana binun an kat tsumi te gima faarei na ka babainy. Uf %Mes a ka, mi ma vaputs am kaa miton koma tagtag tan mes vamuinyasiny fafaaman koman a gum nar vainy fafaaman tsumi. Mes a ka, mi ma vaputs am mangiir to na mesmes, jesan kan to te kat fi non e Gov tsuri. "e ?Mes a ka, mi ma vaputs am tagaa ot faarof iny ton kat tsumi patsukanem yam, mi te gima vovou iny kat tana mesapan. Ana mes a ka, mi ma vaputs am faunot vaare to, sana mi ma tsutsun fareits tan nainy te sab romi na kamits. Ana mes a ka, mi ma vaputs am kat ton kat tavaron ten Gov. d  Tana kifon a ka tsun to aya, mi ma vaputs, am ruak faarei famainy mi Towa, tsumi te faaman busem ten Jisas Krais, to sana mi ma vaputs am kaa faarei to na mes a tavaron. Ana mes a ka mi ma vaputs am nat faarof iny to na ka te komainy non e Gov ma kat ami. Kc Tan kat to aya, Ayei faan ratuara na fo fifaan karap fiisok an saavits fiisok, to te tsue faman bus iny Ya, ai to tana fo fifaan to ayei, ami onot rom ma fataanis osing kat iny fatsuiny komainy kat aveto tan puainy mes te rurei ror vainy vavaajets tana monaagits to ai mi te onot ma ravei jesan me tan kat tavaron Tsunia. qb ]Ara nat ror Jisas a Tsunaun tsura onot non ma faan mami na koma ree'un ana aaverof, tana saa Ayei na Gov patsukanen ana Ayei na siireits. Ayei faan bus rara na parits a onot ma vovou iny kat tavaron Tsunia ai tan kat to aya ara vovou iny ror mangiir Tsunia, tan nainy te kaa kaa fiisen mi rora na toto na foun tana monaagits tovei. U fifaakouts to ayei te poo fi minon te nat finy rora Ya, Tsunia te fikoo rara ma fasito iny ana Ayei kavuu of ratuaran siinaiv an kat tavaron Tsunia. Ca Nyo faakats of rou a koma ree'un ana aaverof ma via tsitapuu ovei en tsumi tana sanaan te nat faman ovei tsuiny romi Gov ai Jisas Tsunaun tsura. Gov Pisan Rara Ana Ya Fikoo Ratuara ` 'Nyo Saimon Pita, nyo na tsoiny binun ana amaraav ten Jisas Krais, nyo kirkir fi naa rou noun tovei tsumi na vainy to te faaman rom ten Jisas Krais, Ayei na Gov tsura ana Ayei na Tsoiny Fiisaup tsura faavot te faan mami na faaman a saavits fiisok to ayei, to te sen viir tsun minon a faaman tsumam fuainy amaraav, tana saa Ayei kat, kat tavaron to te kat fi non Yan sen viir kat tana vainy faavot. m_ U Fuainy guei ten fafinemanyi fiisen vaminyo, te faan iny naa ror nainy rof tsumi. Man ovei.;^ q Nyo kaa mirou fo mamatsiny vegiau iny tsue of mami, sana nyo te baainy ma kirkir iny ya, nyo pon rou ma tagaa mami ana nyo te vegiau fatoobing tsumi, ra te via men mamagat. a] = tana saa, sei na mes te tsue non a ka tana tsoiny fifaatsuts a gamgam to aya ee, “Aaverof ma kaa fiisen mi ya,” ayei te faarei non a mes to ayei fatoobing tan kat ngi'arapaar te katkat non ya. Fafakap Nan Vegiau V\ ' Ai sei na mes te naa minon tsumi, ana ayei te gima mei men fifaatsuts ten Krais ee, jiats fuainy yam a sovaar vaare matuami, mi te gima tsue, “Nainy rof,” tsunia, ge “Aaverof ma kaa fiisen mi ya,” # ~ }A|z{{.yxwv4uttsjrqpfo~nmm(l'k$j hhhggf>ddKcra`_^^$]\([ZZlZ,YKXX9W/VU TSSRwQPP>O`NMM+L.KpIHGG/FF+EDDCEBAA@?h>==;;Z::988/76544R33)22110//w/.{.-,,.+"**1((5'&&%4$##" !a  2l*]O * S a@{#!;Samuel a kuigin ana fo kuigin kan to te ruak vovou me tsunia, ari na fokinai te kaa me na fo vaanan iny pokei a foka te ruak nats non tan nainy roman. 3 _E sei tsumi te gim non ma nongoiny a ka te tsue non Ya ee ri nai nom ravainy nats ror ya tana vainy Tsunia ana Ayei te kat fiiring nats ya.’ (Faun 18.15,18,19) x itana saa Moses te tsue,‘A Tsunaun e Gov tsumi nai jiats minon a isen a kuigin, faarei te jiats fi vaminyo Ya, ana Ayei na isen a mes tana vainy tsumi na taa Jiu fatoobing. Ana mi ma nongoiny a fo mamatsiny ka te tsue of maromi Ya.  #Ana Ayei kaa non Gormirmir onot non tan nainy te ruak fafoun non mamatsiny ka te tsue faman bus iny e Gov san kuigin taabos pokei ya muan, + OMi tsikoiny kat fi rom nei, Tsunaun faan iny non nainy iny faparits fo aave mami. Ayei faan pis iny naa Jisas a mes te pisainy e Gov ma Tsoiny Fiisaup Ya tsumi. z mReesik yam, am naus osing ton kat iny aveto tsumi am takopis to ana mi te tap ten Gov ma anofe Yan aveto tsumi. @ysai tan kat to ayei Gov pokei faruak iny a man nana ka te pokei iny fuainy kuigin Tsunia muan, ten Krais a mes te pisainy e Gov ma Tsoiny Fiisaup Ya tana vainy nai saraa kamits non. %C“Sai tovei, fo vamuinyasiny tsonyo, nyo natiny rou a ka te kat ami fiisen kan men tsoiny mumua tsumi ten Jisas, mi kat ya tan fakats tsumin onanun, A parits tana asangan e Jisas to te faparits a mes to na mou mat a pin iny taan. A ka to te tagei ami, mi natiny towa te kat amam tana faason te kaa miromam tana asangan Ya ai tana faason tsumam ten Jisas to sa kat faarof a mes to mata mami fokinai. (IMi kat to sam atsuiny a mes to te kifon iny non a toto na suu. San e Gov fatsuiny fatabiny Ya tana mat ana mam tagei e Jisas te toto fi Ya voun a mat Tsunia. (IAyei na Isen a Taabos ana Tavaron, sana mi tsugei Ya mi komainy e Pailat ma vovou iny mangiir tsumi to sam komainy ma puruur e Barabas a mes to na fifitokon. B} E Gov ten Abraham me Aisak ai Jekop, ana Ayei kan a Gov tan fo tsuvurara ana Ayei kat to na foka to aya iny faatok, Jisas kaa minon gumgum iny vamarits Ayei na Tsoiny Binun Tsunia. E Jisas to aya te faan iny naa mi ma atsuiny famat ari Ya. Mi tsugei Ya matan e Pailat. Pailat pon ma puruur Ya sana mi baainy em. -S Te tagei e Pita na vainy ya tsue to tsuri, “Amin vainy Isrel, kat fei sa mi karian iny a ka to ei, ana saa te matoong romi tsumam na? Mi pon iny rom a parits te kaa miromam ge tana ka iny tavaron tsumam matan e Gov to sana mam kat a mes to sana ayei taan en? Sikia, e Jisas te tsipaar ya. "= Tan nainy te nom tap ya ten Pita me Jon, vainy a kinai fakakarian ri kookuar naa to tsuri tana saparoon tana saape te koo ri Saparoon Ten Solomon. O ai tan nainy te inainy ari ya, ayei na mes te gumgum tana “Matainy Sobaa Na Saavits” tana saape, ri karian ser saar rato tana ka te ruak tsunia. Vegiau Te Pokei E Pita Tana Vainy Koman A Saape O Ana gum iny vainy tagei towa te taan fi ya ana ya variri en ten Gov, (~IAyei tsiak to jias, tsutsun to moun ana ayei tanik iny taan to. Kat to ana ayei sof fiisen ramituari gagon tana saape, taan non ya tsiak en variri non e Gov. }Ya nom to tan nimainy matou tsunia na mes to aya ya ras fatsuiny towa. Sen tsun ana moun a mes to parits fatabin bus enato. T|!Kat to ai Pita tsue to tsunia, “Anyo sikia ta painy moni, sana anyo faan marom anyi na ka te kaa mironyo: tana asangan e Jisas tana ngats fan iny Nasaret nyo tsue of marom anyi, tsun, nyi te taan!” e{CAna ayei matoong ratuari ayei pon fi nei ri na ina fuan komainy faan iny ror ta ka tsunia. bz=Ri kat to ser matoong fatoobing naa to tsunia ai Pita tsue to, “Matoong me tsumam!” sy_Tan nainy te tagei ya Pita me Jon te sof naa ana ayei sing to Pita me Jon ma fainy ari ya ta painy moni. Hx A mes agiir me a moun ya na mat natiny govets finy naa rori tana pan te koo ri, Matainy Sobaa Na Saavits nana saape natiny fagum rori ya te sing maamaa ta ka tana vainy tan mamatsiny nainy. nw WTan sen nainy tana fopis a kilok tana touraf, Pita me Jon naa fi to tana saape tana aua iny faakats. Kv/Mamatsiny nainy ri natiny fapaas ror a Asangan e Gov fiisen men koma rof an mamagat tana vainy faavot. Tan mamatsiny nainy Tsunaun natiny fakorots non as'as tana vainy te saup fatabiny Ya.u!.Tan mamatsiny nainy ri natiny kaa faavot ror faarei ror a gum tana saape tana taa Jiu. Ri natiny ivivoo ror koinykoiny tana tou fakats fatabiny e Jisas koman a fo numaa tsuar ana ri te ainy kainy ainy iny vivangura faavot fiisen men sen koman ana paparaa aave rari. Xt)-Ri fafiifoiny iny a foka tsuar ri nom ton moni ser faan rari ya te kakat ror. jsM,Rin vainy fafaaman sikia ma faravaa tan kaa faavot, ai tan tatafas iny a foka fapoopoan narari. rw+Vainy fafaaman faavot te saar ir tan nainy te kat amaraav ka na kinai iny faatok reits ana fo binun saar iny faatok. :qm*Ri kaa faavot fiisen men guamaraav ser nom fifaatsuts tsuri, ai tana tou vivangura tsuri, ai tana tou ivivoon koinykoiny kan tan fakats fatabiny e Jisas, ana tou faakats. 0pY)Ri na vainy faarof vegiau ten Pita ser faaman ri peenan to, sa onots toromainy fopis tapan, san as'as te paas pis tan nainy to aya. Tou Kaa Faavot Tan Vainy Fafaaman .oU(Pita tsue faparits of ratuari ana fo mes a fo vegiau kan iny fanongon rari; sa tsue, “Tanamots a tsivom tana fasaraa te nana minon tan aatai iring tovei.” :nm'Gov kat tsuen man ma faan iny mi Yan Aaven Taabos tsumi an fuainy guei tsumi, ai tsuri kan vainy veevian, ana ri faavot to te fikoo na Tsunaun e Gov tsura ma naa me Tsunia.” tma&Ai Pita tsue to tsuri, “Reesik yam, am takopis osing to na fo aveto tsumi ana mi te tap ten Gov, ana mi te peenan tana asangan e Jisas Krais, ai Gov te anofe ravainy aveto tsumi, ana Ayei te faan mamin fifaan tan Aaven Taabos. 8li%Nainy te nongoiny a vainy a ka to an vegiau sak fatoobing to na aave rari ser tsue na ka ten Pita ana mesapan tsurin amaraav, “Vamuinyasiny, a saa te kat romam na?” ]k3$“Te kat fi non nei amin vainy iny Isrel ma nat fi nei; e Jisas to te fagageits ami tana pagafuan, Gov kat Ya sa Tsunaun non ana Ayei kan a Krais a mes te pisainy e Gov ma Tsoiny Fiisaup Ya tana vainy.” ~ju#onot non te fakei finy Ronyon fo vainy te koma iring marom Anyi er kaa to fain a mou Manyi.’ (Vadou 110.1) i"Devit gima naa Gormirmir, sana ayei tsue,‘A Tsunaun e Gov te tsue tana Krais a Tsunaun tsonyo, Gum nei tan panaainy matou Tsonyo, dhA!Ayei tsun fatabin sa nai gum en tan panaainy matou nane Gov a Taman Ya. Jisas nom Aaven Taabos ten Taman kat fi non tsuen man tana saa te tagei romi ai te nongoiny romi roman, ayei na fifaan te tsiiu iny mi Ya tsumam. g} Gov fatsuiny fatabiny e Jisas tana mat ai tovei mam a fokinai te tagei e Jisas te toto fatabin fi Ya vou na mat Tsunia. PfE Devit natiny a ka te kat nats non e Gov, to sa tsue tsuk iny a tou tsun fatabin tana mat ten Krais, ‘te gim non ma kaa fiisen men vainy te mat buser ana puan Ya gim non ma kuav tan katskats.’ leQSana ayei na kuigin kan ana ayei natiny non tsuen man te kat e Gov tsunia: Gov tsue faman iny a ka fiisen men tsue man non jias tana isen a tsubnaain e Devit fatoobing nai aatouf nats non ana ayei te nai kaa tan tagan tsunia. Bd}Ai Pita tsue pis to, “Vamuinyasiny fafaaman tsonyo, anyo komainy fa'arasainy rou ya tsumi, e Devit a tsuvurara te mat en ser kats iny ya an katskats tsunia kaa non tovei roman. Hc Nyi fanat bus vanyo na sanaan te naa non tana pan tana toto na suu ana Nyi nai favei varonyo na mamagat tana pan to aya, tana saa nyo kaa fiisen vamirom Anyi.’ ” (Vadou 16.8-11) ;botana saa, Nyi gim rom ma tanyiny na aave vanyo ma kaa ya fiisen ramiri te mat buser ge ma fatamee iny a Tsoiny Binun a Taabos Tsuam ma kaa Ya tana pan a kuav tan katskats. laQA koma vanyo paparaa fiisok tsun en ana mia vanyo vegiau iny non a mamagat, ana pua vanyo nai favusuan faarof non nyo te naano anaanos tana saa nyo faason rou ten Gov an fo tsuen man Tsunia tana foka te nai ruak ror vou, c`?E Devit tsue bus iny Ya,‘Anyo tagei na Tsunaun te tsutsun non mata vanyo tan mamatsiny nainy. Ayei kaa non tan panaainy matou tsonyo, to aya na ka te faakouts varonyo ai te faparits vanyo tan nainy iring. _ Sen Gov fatsuiny fatabiny Ya tana mat sa fatafuts Ya tana kamits iny mat, tana saa a mat sikia ma onot ma kotskots tap iny Ya. ,^QTan mangiir ten Gov an tana nat Tsunia sa faan iny a mes to nima mami ana mi atsuiny Towa, sam faan iny naa Ya tan vainy aveto ma fagageits ari Ya tana pagafuan. Y]+“Ami na taa Isrel, nongon yam tan vegiau tovei! E Jisas iny Nasaret Ayei na mes Gov fainy Yan gumgum ma kat a fo mamatsiny ka na fo karap iny faatok tana parits ten Gov fapoopoan namami to te nat fi romi. \+Ai sei te komainy non tagtag ten Gov te sing fi non ya tana Asangan a Tsunaun ee, a Tsunaun nai saup fatabiny non ya.’ (Joel 2.28-32) \[1A nuaf nai takopis non ana ayei te uurup ana iifaa nai ruak iny goutsiroun non faarei non rafatsiny foka to te ruak faamuan non tan nainy fafakap, vou an Nainy tsian an siinaiv tana Tsunaun te naa bus me. #Z?Anyo nai faatok nats rou ta foka ta karap iny faatok jias korosuu an ta ka iny faatok nei peto tan puputaa, rafatsiny an guaf an um tsian ruak ror. Y7Ai tsuri kan vainy binun Tsonyo, tsoiny an moun Nyo nai tsiiu iny nats rou Aaven Taabos Tsonyo tana fo nainy tuwa aya, ana ri te favaanan nats. UX#‘Tan fafakap nan nainy tsue fi Gov, Nyo nai tsiiu nats iny rou Aaven Taabos Tsonyo patsuur vainy faavot. U guei tsoiny an guei moun tsumi nai favaanan ror, an vurots tsumi nai tagei ror a man nane Gov tan taraa tsuri te tagun farokot fi rori. An tsokanei tsumi nai tagei ror a man nane Gov tan taraa tsuri te goros fi rori. MWSana ka to aya te tsue fakap bus iny a kuigin e Joel sa tsue: V3Amam sikia ma jiu mam te mafuu to te buk fi romi. Te see sia na kilok tsun non tana voinyvoiny! Kat tana taa Jiu sikia ror ma jiu tana voinyvoiny. U Ai Pita tsutsun to fiisen ramiri na safunuu ana isen a amaraav, ya kuu to sa tsue tana fokinai, “Ami na taa Jiu ana mi na fokinai to te naa me nei Jerusalem nyo komainy fa'arasainy rou a ka to tsumi, vanongon faarof yam tana ka te tsue iny ronyo. {To Sana mesapan taring rarin vainy fafaaman ser tsue, “Ri jiu fiisok ser mafuu.” Pita Dadaav Of A Fo Kinai eSC Ri na fokinai saar ser fapinpin ri fararangat fatabin ir, “A saf a man nana ka to na?” hRI ara na Jiu an vainy sikia ma taa Jiu takopis fi er tan fafaatouf tana taa Jiu, ana mesapan tsura kan iny Krit, ai Ereb, sana ra faavot nongon rari te favaanan fiisen me na parits tsian ten Gov tana ngue rara fatoobing!” xQi Frigia, ai Pamfilia, ai Ijip, an tana fo pan iny Libia panan a Sairini, ana mesapan tsura kan poo fi me Roum, P- Mam poo fi me tana gum fan Patia, ai Media, ai Elam, ana mesapan iny Mesopotemia, ai Judia, ai Kapadosia ana mesapan poo fi me Pontas, ai Esia, [O/Saf a ka to na ra faavot onot ror ma nongon rari kat ror vegiau tsura fatoobing. hNIRi saar fiisok ovei erato, “A vainy to te favevegiau ror poo fi me tana gum fan iny Galili! .MUTe nongoiny arin goonen to aya ana fokinai vaaguam faavot to. Ri na fokinai fakakarian ir te nongoiny fi rin vainy fafaaman favevegiau ror tana fo vegiau fafoofan. LTan nainy to aya taa Jiu te kaa Jerusalem ana rin vainy fafaatouf te poo fi me tana fo gum fan vavis tana monaagits to. yKkAn isisen tsuri na fokinai via tsitapuu miton Aaven Taabos ser kat vegiau fafoofan Aaven Taabos favegiau rari. uJcRi tagei na ka te faarein u mian tan guaf kurun, ya saats vavis to sa nai kaa toobing patsuu rarin isisen. yIkSen tsun ana ka vuu faarei mito na ainysat a parits poo fi me jias, sa fapainy a numaa tana pan te gumgum ari. H 'Te ruak nainy iny faarof e Gov tan Tanun Foun, ge nainy guainy tana taa Jiu te koo rorin Pentikos vainy fafaaman vaaguam to tana isen a pan. G Ri vovou iny kat tsuri tana sanaan iny nom mes. Asangan e Matias ruak ser as ya, ri faavot onots safunuu ana ina fuan a amaraav.F !A tsoiny to aya nom non gumgum tan amaraav iton gumgum te naus osing e Judas sa naa fi en tana pan iny fasaraa unya Hel, a pan tsunia.” E 9Ana ri faakats to ten Gov, ser tsue, “Tsunaun, Anyi natiny rom a aaver a fokinai. Faatok mamimam tana ina fuan to, e sei te bobot bus Anyi ee! GD  Ri kat to ser nom a ina fuan a mes. Josep te koo ri Basabas mesa asangan ya Jastas, ai Matias. Ana ri vaaguam faavot to ser faan iny fakats tsuar ten sei te kaa non tan koman tsuri ee. 2C _“Sai tovei, te rof non tan nom taa isen to te tagaa iny matan te tsun fatabin fi Ya. Ayei kan te kaa fiisen ramira tan nainy viviakoo te taataan fiisen mira na Tsunaun e Jisas fapoopoan narara tanik tan nainy ten Jon a tsoiny fapeenan sa nai nom naa me tan nainy te tabin fi Jisas Gormirmir.” B  *A OPita kat to sa tsue, “Te kirkir busen tan Buk iny Vadou,‘Te rof non tana numaa tsunia ma kaa iny uur, ana sikia ta mes te nai kaa tsunia.’ (Vadou 69.25) An Vegiau Ten Gov kan te tsue kainy a ka,‘Te rof non tan ta mes ma nom a binun tsunia.’ (Vadou 109.8) @ A vainy te kaakaa Jerusalem nongoiny kainy a ka to aya; ser koo na painy puputaa to aya Akedama man nan ya Puputaa tan Rafatsiny.) Z? /(Judas nom a painy moni foiny nan kat iring tsunia, sa foiny ya na painy puputaa to te gotsiny fi ya sa on fatsipaf iny tan puputaa ana koman ya takakaar faavot en an tsinai taruur faavot enato jiarasan. `> ;Judas ayei na isen tana gum tsura, tana saa, Jisas pisainy bus ya tana binun tsura.” c= A“Vamuinyasiny fafaaman tsonyo tsue tan Vegiau Ten Gov ruak iny man busen to tan Aaven Taabos pokei mi ya nguen e Devit tana ka te nai ruak nats non ten Judas te ras fi rarori yan vainy puaan ya te faatok rari Jisas. p< [Voun a tee ar nainy vainy fafaaman vaaguam to onots sen natus an tangau, ai Pita tsun to sa tsue, ; {Ri natiny vaaguam vaurep ror tan faakats fiisen kan ramirin moun, ai Meri tsinan Jisas, an fuainy famuinyasiny Tsunia. /: Y Te sof naa ri Jerusalem ri naa to tana pan jias te natiny kaa ror ere: Pita, ai Jon, ai Jemis, ai Anduru, ai Pilip, ai Tomas, ai Batolomiu, ai Matiu, ai Jemis a guei ten Alfias, ai Saimon, (Ayei na isen tsuri tana gum to te kat iny nom ravainy ror gumgum iny Roum), ai Judas, a guei ten Jemis. 9  An amaraav tabin to tana ngats fan tsian iny Jerusalem poo fi me tana tobeer iny Oliv a veevian vaarik tana ngats fan. $8 C Ana ina fuan a mes tsue to, “Vainy iny Galili, kat fei tsumi tsutsun rom mi mamatoong fi emanaa korosuu ei? E Jisas to aya te nom osing mami Gov sa mei fi naa Ya Gormirmir tabin minon senviir tsun non to te tagei finy ami Ya te naa fi Ya Gormirmir.” A Mes Te Nom A Pan Ten Judas "7 ? Ri suu iny a matar tan matoong fi naa jias te naa fi Jisas Gormirmir gima potsian ana ina fuan a mes kaa men vau goseen kafof tsutsun to pana rari. #6 A Te tsue fakap iny Ya na ka to, ai Gov nom finy naa Towa Gormirmir, ana ri matoong er Tsunia, ana painy koroo naa mito sa fatakop osing rari Ya mata rari. ~5 wSana mi nai via mi nats rom a parits to te of maromin Aaven Taabos; ai mi te favaanan iny Vanyo tana ngats fan iny Jerusalem, an tana fo fan faavot tana gum fan iny Judia, ai tana gum fan iny Samaria, ai tana fo pan faavot tana monaagits to.” 04 [Jisas tsue to tsuri, “Sikia ma kaa tsumi ma natiny ami ya to tan nainy ge na ingainy a ka tsun ten Tamanyo, Ayei patsukanen te fagum bus ya tana parits Tsunia. W3 )Nainy te vaaguam faavot men guamaraav fiisen me Jisas ana ri rangats Towa, “Tsunaun, farainy te nom ravainy rom Anyi gumgum iny Roum, Nyi te faan fatabin ir ya na taa Isrel, tovei tsun roman, ge?” !2 =Jon peenainy mami tana aurom, sai voun a tee nainy te naa minon, Nyo nai peenainy maromi tan Aaven Taabos.” Gov Nom Fatabiny Finy Naa Jisas Gormirmir I1  Te faavot mi ri ten Jisas, Ya tsue faparits of ratuari na fokinai, “Ami sikia rom ma naus osing tsom a Jerusalem, sana mi ma anaanos a fifaan tan tsuen man ten Tamanyo to te tsue of im yam. .0 WTan fats safunuun nainy voun a mat Tsunia, Ya faatok vavis iny to na tsivon tsuri ma vaa'ets vaare ri Tsunia te toto en ana Ayei tsue tsuk kan iny to na Waan e Gov. 7/ ionot tan nainy te naa fi Ya Gormirmir. Tabuiny naa non Ya Gormirmir, Ya fa'arasainy towa tana parits tan Aaven Taabos tana vainy te pisainy Ya ser faarei men amaraav Tsunia. (. MO Tiofilas, tan vaamuan nan Buk te kirkir anyo te tsue tsuk iny non a foka te kat e Jisas ana foka te faatsuts iny Ya tan nainy te tanik Ya na fo binun Tsunia, -- UMadaav kaa fiisen mamirom anyi. Fo vaatau tsumanyi faan iny naa ror nainy rof tsumanyi, ana nyi ma faan kan iny naan nainy rof tan isiseiny vaatau tsonyo.P, Nyo fakats rou ma tagaa manyi tovei tsun, ana ra te vegiau patsukaner. b+ ? Nyo kaa mirou fo mamatsiny vegiau iny tsue of manyi, sana nyo baainy rou ma kirkir. l* S A fokinai te faarof iny ror kat ten Demitrias; ana man kan pokei faruak kainy non kat tsunia. Ana mam kan pokei faruak iny rom kat rof tsunia, ana mi natem, vegiau te tsue iny romam, u man ovei tsun. Fafakap nan Tsuen Rof )  Gaius, vaatau tsonyo, nyi ma vovou vaaren kat iring, to te kat kat fi Diotrefes, sana nyi ma vovou iny kat tavaron. E sei te kat non kat tavaron ee, ayei na fasito ten Gov; ai sei te kat non kat iring ee, ayei gim non ma inainy fanatnat iny e Gov. ^( 7 Nainy te naa mironyo tsumi, nyo nai pokei rou a fo mamatsiny ka te kat ya, ana fo vegiau kabuts te kat ya tsumam ana fo gam kan. San sikia ma fo kat tsun to, ayei te gim non ma natiny nom ra naa a fo vamuinyasiny tsoiny favaanan fafaaman numaa tsunia, tan nainy te naa mi rori ana ayei kan tsue tap raror a vainy fafaaman te pon ror ma nom ra naan tsoiny favaanan tana fo numaa tsuri, ana ayei te pon ma gargar ir a vainy fafaaman jiarasan tana gum iny vainy fafaaman. :' o Nyo kirkir bus noun tan gum iny vainy fafaaman te kaa fiisen marom anyi, san e Diotrefes, komainy ruak faarei non a tsoiny mumua tsuri, ana ayei na fafanaginy tsue tsonyo. y& mAran vainy fafaaman ma faakouts ir tsoiny favaanan fafaaman vavis nato, te kat fi ror to, tan kat to aya ara faarei tsun miror sen vainy tsun fiisen ramiri tan faparits a binun tan favaanan iny vegiau man nane Krais. Diotrefes Ai Demitrias % Ara ma faakouts rari, tana saa ri komainy kat ror a binun ten Krais, ana ri te gima nom ta isen ta ka tan vainy vavaajets. m$ URi tsue pokaa iny mangiir te kaa mirom anyi tan gum iny vainy fafaaman te kaa fiisen vamironyo tovei. Te rof non tsumanyi ma faakouts faarof rari tan favaanan vavis naa ana nyi te kat a sanaan to ito te kat fapaparei non e Gov. 8# kVaatau a rof, nyi natiny suu iny rom a faakouts ir a fo vamuinyasiny tsoiny favaanan fafaaman, ana nyi kat patsukan fi em marom jesan, kainon tsuri kan ton vainy sagoor. Z" /Tan nainy te nongoiny anyon fuainy guei tsonyo te manaats vegiau man, nyo mamagat fiisok vato an mamagat to ayei fis non a paparaa tan viir paparaa tsonyo. Ara Ma Faakouts Ir Vainy Te Kat Ror Fo Binun Ten Gov 1! ]Nyo mamagat fiisok te ruak fi me na fo vamuinyasiny fafaaman, ri tsue of vatuanyo na ka, anyi natiny suu iny rom a man, ana nyi natiny taan rom tan kat nan vegiau man. L  Vaatau faman tsonyo, nyo faakats of marom anyi ten Gov ma ruak faarof a foka te katkat rom anyi. Nyo faakats of marom anyi ten Gov ma makok faarof Ya na pua manyi a faarei to na aave manyi. 0 ]Noun te poo fi me ten Jon, a tatagaa ot tan vainy fafaaman. Gaius, nyo kirkir of marom anyin noun tovei, tsumanyi na vaatau faman tsonyo, nyo mangiir faman marom anyi. /lNyo faakats rou tana Tsunaun Jisas Krais ma kaa fiisen me na aave manyi, ana koma ree'un ten Gov ma kaa fiisen mamimi faavot. Man ovei.Y+lTanaf, nyi naa mito tsonyo tabuiny naa minon nainy tana ainysat tsian ana tonok. Eubulas me Pudens ai Lainas me Kalodia faan kan iny naa ror nainy rof tsuri fiisen ramen fuainy vamuinyasiny fafaaman faavot. 3lErastas te kaakaa non tana ngats fan tsian iny Korin, ana nyo naus osing mito Torofimas unya tana ngats fan iny Mailitas, tana saa ayei na faadis. velNyo faan iny naa rou nainy rof tsonyo unya ten Prisila me Akuila ai tan numaa iny guei ten Onesiforas. wlAna Tsunaun nai saup fatabin vanaa ronyo tana fo nimar tafisuan, ana Ya te fakei faarof vanaa nyo, Ya te mei vanaa nyo tana Waan Ya Gormirmir. Asangan Karap ma naa Tsunia tan mamatsiny nainy, a sikia ta fafakap nan! Man Ovei. Fafakap Nan Vegiau /lSana Tsunaun te tsutsun fiisen vaminyo Ya faan vatuanyo na parits, to sana nyo ongoor ma favaanan faavot iny naan Vurungan Rof nane Krais tana fokinai sikia ma taa Jiu ma nongon ari, to sana Ayei saup fatabin vanyo tan nainy te pon iny ari ma ravaa vanyo nguer a fo Laion. lTan vaamuan nan nainy te tsutsun anyo matar tsoiny vaatsuk, sikia ta isen ta mes ma tsutsun fiisen vaminyo ri te sakaa tap vanyo. A fokinai te naus osing vanyo, sana nyo koman fi rou nei tsuri to te naus osing vanyo gim ror ma ong a iring to aya. kOlAnyi kan ma tamomots faarof ya, tana saa, ayei te tsue vasuar iny Vurungan Rof nane Krais tsura. 9lAleksanda na mes te binun non tan kat foka tan Koopa, ayei te kat fijior tsun vanyo matar a vainy; Tsunaun nai fasarei non ya tana ka te kat ya. ]3l Te naa mirom anyi, mei men vau iny jiarasan tsonyo te naus osing minyo naa tana gum fan iny Toroas numaa ten Kapus; mei kainy me na fo kots noun, eye, mei me na fo kots noun kat ari tan pempem nan marei sensen. =ul Nyo jiats naa to Tikikas tana ngats fan iny Efeses. tal E Luke tsun tsivon te kaa fiisen vamironyo to. Mei me Mak, tana saa ayei nai faakouts varonyo tana binun. l tana saa Dimas naus osing bus vanyo sa mangiir fiisok kat tan puputaa to. Ayei naa fi enanaa to tana ngats fan iny Tesalonaika. Nyo jiats naa to Keresen sa naa fi enanaa to tana gum fan iny Galesia, ai Taitus naa fi enanaa to tana gum fan iny Dalmesia. 7il Vaputs, nyi te naa me tsonyo tovei tsun, T!lUnya Gormirmir a sapou uupe nan kat tavaron anaanos varonyo to te kakoun of vanyo na Tsunaun a tsoiny vaatsuk a tavaron te faan varonyo Ya tan nainy vaatsuk Tsunia. Sikia ma tsonyo tsun tsivou, sai to tsuri na fokinai to te anaanos ror fiisen miror mangiir iny tagei a tou tabin fatabin pis me Tsunia. Timoti Ma Veesau Me Ten Pol 9lNyo fataatsun faarof tana Tsunaun tsonyo, nyo fakap faarof ton kookuar fabiibiu tana toto tovei, ana nyo makuts faarof to na faason tsonyo ten Krais. .UlSana nyo, nainy tafisuan tsonyo te sisiruu ename an rafatsiny navanyo koor faarei non a fifaan ten Gov; ana nyo te naa fi Gormirmir tan tu nainy te naa minon.  lSana nyi ma kat fanatnat tana fo mamatsiny kat tan mamatsiny nainy. Tsutsun faparits ana nyi te govets a patang ana nyi te saraa kamits. Favaanan iny Vurungan Rof nane Krais tana vainy, nyi te kat famainy ovei a fo binun ten Gov faarei rom a tsoiny daadav Tsunia. ) KlRi pip ror a teinar ma nongoiny vaare rin vegiau man ana ri te fataanis osing ya, ana ri te faan faavot iny nainy tsuar tan nongoiny a fo siisio babainy tsun. * MlTan nainy te naa minon, a vainy a kinai te gim ror ma nai nongoiny nats a fo fafaatsuts man ten Krais, sana ri nai vovovou iny ror koman tsuri patsukaner, ri te guam faavot ir a fo tsoiny fifaatsuts kinai ma tsue of rari ri na fo faatsuts gengen faarei te nonongon faarof non tei narari. ' GlNyi ma vaputs nyi te favaanan iny vegiau Tsunia, kainon to te nongon fi rori ge te gim fi rori ma nongon, vaputs fatatabin nyi te faterof vaare tan favaanan iny vegiau ten Krais. Nyi ma kat famaun, nyi te faan rarin tsuen parits, kainy sak a aave rari ma tsun fakats tsuri ri te takopis osing aveto tsuar, ri te vovou iny e Krais, ana nyi te faparits rari nyi te faatsuts faarof rari tan fo fafaatsuts ten Krais. U  %lMatan e Gov ai Krais Jisas te kat ror vaatsuk tana vainy faavot te toto farokot ror an vainy te mater, nyo sing faparits marom anyi ma favaanan iny e Krais, tana saa tana tou tabin me Tsunia ana Waan Ya.  ltan kat to aya, Vegiau kat ratuaran vainy fasito ten Gov sa kakouiny famainy ratuara tan kat a fo mamatsiny viir kat rof.c?lAaven Taabos ten Gov patsukan to ayei te pokei faruak minon a fo vegiau te kaa non koman Vegiau Ten Gov an Vegiau to ayei saavits fiisok iny faatsuts rara na man, ai te tsue ets'ets faatsuts gamgam, ya te fatoobing fakats iring tsura an kat iring tsura, ai te faatok rara na sanaan ma taan ara, ai te faatsuts kan raran kat tavaron matan e Gov, SlAna nyi fakats fatabin to te kakaii fi minyi, nyi natiny ton vegiau tan Vegiau Ten Gov to te faan manyi na nat a rof sa ras manyi ten Gov ya saup fatabin matuanyi tana faason tsumanyi ten Krais Jisas. "=lSana nyi ma nom tap fatatabin iny vegiau man to te faatsuts im, ana nyi faaman faparits to tsunia, tana saa nyi natiny a fo tsoiny fifaatsuts tsumanyi. )Kl San vainy pisiin an tsoiny fifaatsuts gamgam te iring eraror, ri te nai iring vavajia eranaa, fafagaug pinpin rarora mesapan ri te fagaug patsukainy a tsivor. }sl Eye, man ovei, ere sei te komainy ror ma kaa koman e Krais Jisas ee, ri te vovou koman ten Gov nai tafisuan raror. !;l kat iny tafisuan tsonyo ana kamits tsian te govets anyo. Nyi natem fo mamatsiny kat to ayei te kat ari tsonyo tana ngats fan iny Entiok, ai tana ngats fan iny Ikoniam ai tana ngats fan iny Listra, nyo tafisuan fifiiring you! Sana Tsunaun saup fatabin vanyo nima rari na fokinai. l Sana nyi te nat faarof em tana fo fafaatsuts tsonyo, an kat te kat anyo, an koman tsian tsonyo ana faason tsonyo ten Gov. Nyi natem, nyo na koma tamee tan kat a binun, ana nyo mangiir rou a mesmes, nyo tsutsun faparits rou tan nainy te govets ronyo na patang, wl San kat tsuri te gim ror ma potsian, ayei nai kajiaa babainy enanon. U fifaatsuts tsurin gamgam nai ruak nats ror tana arasan matar a fokinai, faarei ror e Janes me Jamberes, saf a piou tsuri to na. Timoti Ma Nom Tap Faparits Iny Vegiau Ten Gov }slU tsoiny fifaatsuts gamgam to ari faarei ror ere Janes me Jamberes te tsue vasuar iny e Moses muan, ana rin tsoiny fifaatsuts gamgam to ari te tsue vasuar kan iny a man nane Krais, an fakats tsurin gima rof ana sikia ta man nana faaman tsuri. i~KlU moun to ari te komainy fiisok ror ma nom tu fifaatsuts, sana ri gim ror ma nat on iny a man. -}Sltana saa, mesapan tsurin tsoiny fifaatsuts gamgam to ari naa ror tana fo numaa ri te ras fuainy ir mes panainy moun tameruts tana faaman an patang me na fo fakats an fo aveto te kat ari, ma vovou arin faatsuts gamgam tsuri er faarei ton muiny binun babainy tana fo mamatsiny kat iny pisiin. 5|clRi vovovou tsun iny ror kat ten Gov tana pua rari, ana ri tsugei ror a kifon a parits te onot non ma pangis kat tsuri. Nyi ma fataanis osing a vainy te kat kat fi ror to, d{Alri kat fifiiring rora fo vaatau tsuar fatoobing, ri te vovovou veesau tsun iny fo fakats nun. Ri via miror kat faatok. Ana ri mangiir fiisok ror kat iny paparaa tan puputaa tovei fis non mangiir te kaa mirori ten Gov. ;zolri gima kaa me na koma tagtag me na mesapan, ai to tan nainy fatsitsien ri gim ror ma fakap tan kat iny fapeepeits tsuri, ri te sigan pinypiny a mesapan, ana ri gim ror ma tagaa ot faarof iny kat tsuri patsukaner, ri te fitaatsun, ri te kat fifiiring vavis ir a mesapan, ana ri te koma iring iny kat rof, Syltana saa mesapan komainy patsukainy ror a tsivor, ri te komainy fiisok ma nom ta painy moni. Ri fakarap patsukainy rora tsivor, ana ri te tenoor fiisok, ri aar pinypiny ror a mesapan, ri te nai tsue vasuar ir tamar min tsinar, ana ri te gima tsue faarof naa tana vainy te kat ror, kat rof tsuri. Ri nai fataivou ror kat ten Gov, kx QlSai tovei fakats faarof a ka to! Te nai kaa minon nainy iring tsian fiisok tan fafakap nan nainy, w%lAn fakats tsuri te tabin pis me, ana ri te bus osing a vavaatsu ten Satan ito te ot rarori ya te kat rari, er vovou iny ton kat tsunia.EvlAyei ma koma tamee ya te fatoobing ir a vainy te sak ror vegiau tsunia, tan kat to aya, Gov faan pis rarorin ar nainy iny takopis osing a iring, ri te naa me er nat faarof iny to na man. kuOlTsoiny binun tana Tsunaun ma fatsitsien vaare ge ma fapeepeits vaare. Ayei ma koma rof ir a fokinai faavot, ana ayei te fauf kat iny fapeepeits to te fanaginy tsue fi rori ana ayei te faatsuts rarin kat te komainy non e Gov. utclNyi ma kaa osing kat iny kat fapeepiou an kat iny fatsitsien; nyi natem kat to ayei te faruak non a peits. [s/lBus osing fakats an kat iring tan vurots, nyi te vaputs ma kat kat tavaron matan e Gov, an kat iny faason ten Krais, an kat iny mangiir fo vamuinyasiny fafaaman tsuam, an kat nana aaverof. Kat a fo mamatsiny kat to, fiisen rame na mesapan, ton vainy fafaaman te kaa miror aave rarin arasan sing ror a asangan a Tsunaun ma faakouts rari. ,rQlJesan kan ten sei na mes te kaa osing non aveto ee, ayei te faarei non kobuun faakok kat ari tan gol, ka nana fo binun savits, tana saa ayei te faarei non a mes ten Gov fatoobing te taabos en ana ya kakoun to ma kat a fo viir binun savits ma faakouts faarof ya na Tsoiny Tatagaa Ot tsunia. qlKoman a numaa tsian tana mes a masun te kaa minon viir kobuun faakok, fo mes kat ari tan silva, ana fo mes kat ari tan gol, ka nana fo mes a fo binun savits, ana mes kat ari tan nau, ana fo mes kat ari tan puputaa, ka nana fo viir binun babainy. ^p5lSan vegiau man ten Gov te faarei non a poon a parits a sikia ma tatagut, an fo vegiau tovei te kirkir en tana poon to ayei:“A Tsunaun te natiny non e sei na mes Tsunia ee.” (As'as 16.5) Ana mes a ka to,“Sei na mes te tsue non a ka ee, ayei na mes tana Tsunaun ma fataanis osing fo kat iring.” (Aisaia 26.13) "o=lAri te naus osing kat tana man ana ri kat fifiiring to na faason tan mes panainy vainy fafaaman to te tsue ri na ka, tou tsun fatabin tsura te ruak en. "n=lKa te faatsuts iny rori te faarei tsuiny non a pii na betaras te kats fagaguur non venoo. Ina fuan a tsoiny fifaatsuts to ari, ere Aimenias me Filitas. CmlFataanis osing fo mamatsiny vegiau te gim non ma vovou iny fakats ten Gov ana fo vegiau faraarar fanunun tana vainy, kat to aya, te jiaats vavis tsuiny ror a vainy ri kaa osing to Gov. Hl lNyi ma vaputs men kat rof, faarei rom a tsoiny binun faman, a sikia tu rejiaf tana binun tsunia to te favaanan fatoobing finy rom anyin Vurungan Rof nana man nane Krais ma faarof manyi Gov. klTsue fatatabin of ir vainy tan gum nar vainy fafaaman tsuam tan vegiau tovei, ana nyi te sing faparits of rari matan e Gov ma fatsitsien vaare mi ri na fo vegiau to. A sikia ta rof nan ya, sai te rurei tsuiny non a faaman tana vainy te komainy nongon ror. \j1l Ai to te gim fi rora ma vovou iny vegiau te tsue rora, sana Ayei, vovou patsukainy non vegiau te kat Ya, tana saa, Ayei gim non ma pangis vavis vegiau Tsunia patsukanen.” A Tsoiny Binun Faman Te Faarof E Gov ~~||2{{zDyxxnwvuuItdssNrqq2ppo;nmm8lDkSjNiihgEfee-dd cc&bNac`q__g^]\\J[ZZ{ZY5X_WWbVV]TSRRQSPqONN:MLKKXJII H)GpFFEFDcCB0AA??<>|=<<;::9a8876643200.--#,Q++E**)((<''5&&%$##V"!!k :o{-`@8`K) V v } 'A~<T26] Vou ai Filip favaanan iny ton Vurungan Rof tana Waan e Gov ai tana asangan e Jisas Krais, ai tan nainy to aya fuainy tsoiny min moun faaman to ten Jisas, ser fapeenan. #5? Ri natiny vovou faparits ror vegiau tsunia, tana saa ayei natiny kat non a foka na fo kat gengen tana fo amatsuan, a viraako tsunia, ka te saar of rori. G4 Vainy tana ngats fan tsian to te kaa miror a asangan an vainy sikia tu asangan natiny nongon fiisok ror e Saimon. Natiny tsue ror, “A mes to kaa minon ‘Na Parits A Reits’ ten Gov.” 3+ Te kaa me na isen a mes tana ngats fan tsian, koo rori Saimon. A mes a fifiamatsuan, a viraako tan fo nainy te naa en. Vainy tana gum fan iny Samaria natiny toobo ror ya te kat fi non ya na foka to, ri te saar ir, sen Saimon tsue of rari, “Anyon a mes a karap.” ?2yAn paparaa tsian ruak to tana ngats fan tsian to aya. ?1wFoka to, faarein masarau sofsof ir a vainy a kinai, ser kuu men tangis ri naus osing ratuari, vainy a kinai mou rarin mat, an pengong, mat faseinypan ri fokinai tsipaar fatabin er. 70gRin tagin vanongon to te favaanan fi Filip, ser suu iny koman iny vanongon tsuar tsunia, tana saa, ri tagein fo mamatsiny parits iny faatok ten Gov te faruak finy ya Filip. 3/_Filip of naa to tana ngats fan tsian tana gum fan iny Samaria ana ya favaanan iny to Jisas, Ayei na Krais a mes te pisainy e Gov ma Tsoiny Fiisaup Ya tana vainy na aya. b.=Vainy fafaaman bus vavakas tan fo fan ser nai favaanan iny Vurungan Rof ten Jisas. -Sen Sol tanik iny fafauf rato na gum nar vainy fafaaman te natiny vaaguam ror iny fafaatouf, ya sof to na fo numaa sa ras fatafuts ir tsoiny min moun faavot te faaman ror ten Jisas, sa fasof rari tan numaa iny kotskots. Ri Favaanan Iny Vurungan Rof Samaria S,Mes vainy te fafaatouf e Gov tangis fiisok e Stivin ser nai kats iny ya. b+ ?Sen Sol fatangan iny e Stivin ma atsuiny famat ari Ya. Sol Kat Fifiiring Ir Vainy Fafaaman Tanik kan tan nainy to aya, ri tanik iny toptop rato na gum iny vainy fafaaman te kaakaa Jerusalem, ri kat fifiiring fiisok ir vainy fafaaman ser fabuubus vavis er koman a gum fan iny Judia an mes panan unya Samaria. San guamaraav tsun kaakaa Jerusalem. *z)m;Ri binuiny a totouruei famat e Stivin fats, ai Stivin faakats fi to nei, “Tsunaun Jisas, nom a aave vanyo.” Y(+:Ser ras fatafuts osing yan a ngats fan tsian, ana ri totouruei towan fats. An vainy to te sak faamuainy yan vegiau fious ton fo vau tsuar ser fakei fo raarav tsuar panan a isen a mes a vurots, koo rori Sol. '}9Kat to ser vaposok iny kuu ana ri pip to na fo teinar rari na fo nimar, ana ri fakookuar naa to ser nots e Stivin. #&?8Ai Stivin tsue to, “Nongon, anyo tagei a Gormirmir a tapue ana Guei Tsoiny te Bobot e Gov sa ruak iny Mes me tsutsun non tan panaainy matou Tsunia.” &%E7San e Stivin via men Aaven Taabos ya matoong fi naa to Gormirmir. Sa tagein siinaiv ten Gov, ya tagei to Jisas te tsutsun minon tan panaainy matou ten Gov. o$W6Te nongoiny arin tsue to te sak a koma rari ser kot ngiisngiis ana ri koma seeve iny to Stivin. #}5Mi nom bus Faun ten Gov tan nimar fuainy morena, sana mi gima manaats ya,” tsue fi Stivin. Ri Totouruei E Stivin Fats ")4Saf a kuigin ya na te kaa muan san fuainy tsuvumami gima kat, kat iring tsunia? Sikia, ri atsuiny famat ir vainy muan te favaanan iny vegiau nana Tsoiny Binun a Tavaron ten Gov na fi minon Ya. Tovei roman mi faan iny naa Towa nimar vainy fifitokon ser atsuiny famat Ya. !3“Min vainy patsuu ra koovar, aave mami faarei raror aaver vainy vavaajets, ana mi gim rom ma natiny faan iny a aavem ma nongoiny yan vegiau ten Gov. Mi senviir tsun mirom fuainy tsuvumami, ami kan natiny fanaginy tsue vaurep rom tan Aaven Taabos. d A2Fiisia, mi gima nat Vanyo te kat fo mamatsiny ka to aya, nimau?’ (Aisaia 68.1,2) U#1‘Gormirmir ayein tagan Tsonyo, tsue fi na Tsunaun, an puputaa ayei na pan te fakei Ronyon mou patsun ya. Saf viir numaa ei na, te kat of Varonyo mi? Saf a pan ya na te gum Ronyo, Nyo te favusuan? 0“Sana Gov a Tsigtsig Fiisok gim non ma natiny kaa tana numaa te fatsuiny vainy nimar to te tsue fi na kuigin, .W/Sen Solomon fatsuiny of Ya na saape. .Gov koma rof iny e Devit, ya faakats to sa rangats e Gov ma famanat iny Ya, ya ma fatsuiny ya ta isen ta saape ten Gov ten Jekop. -Vou na fo ingainy te kap naa an fuainy tsuvurara naa fiisen mito Josua ser govets naa na saape kandis, ri nom ton puputaa tan mes vainy kaner tan mes gum fan to te gargar fi rari Gov. Ana saape kandis to aya kaa enato tan puputaa to aya onot tan nainy ten Devit. T!,“Fuainy tsuvurara muan kaa me na saape kandis, kaa me na foka, faatok iny non E Gov te kaakaa fiisen ramirori tana pan a uur. Ri kat faarei tsuiny ya to te faatok fin ya Gov e Moses tan tanuu Tsunia. +Mi nom a saape kandis tana gov gamgam, Molok, sam govets fiisen mi ya na kaisa faarei na kootsits tana gov gamgam e Refan, a fo kaisa to aya mi kat rari kainy fafaatouf rari. Nyo jiat fi maromi unya tana gum fan iny Babilon.’ (Amos 5.25-27) kO*Sen Gov faan iny a tounon tsuri Ya tanyiny to ma fafaatouf ari na nuaf ana iifaa an kootsits to te kirkir fi en ya tan fuainy kuigin tan Vegiau Ten Gov,‘Amin vainy Isrel, muan tsumi kaakaan fats safunuu na ingainy tana pan a uur, mi atsuiny ton bulumakau an siip, mi kat ton faakor sam pon fi nei, mi kat a fo fifaan to aya Tsonyo? A sikia! -S)Tan nainy to aya ser kat a kaisa faarei non a guei bulumakau, ri kat faakor tana gov gamgam to aya, ser kat guainy, ri paparaa mito na ka to aya te kat ari nimar. I (Kat to ser tsue of e Eron, ‘Kat of mamam ta fo gov, ma mumua mamam ari. Moses to te fatafuts fi mamimam ya unya Ijip ya mei fi mamituamam nei mam gim rom ma nat a saa te ruak tsunia na.’ '“San fuainy tsuvurara baainy ma nongoiny tsue tsunia. Ser tsugei ya, tana saa, aave rari kaa farokot non unya Ijip. &Vou ser faavot tana pan a uur, ai Moses kaa fiisen ramiton fuainy tsuvurara, fiisen me na morena to te vevegiau of ya tana tobeer iny Sainai, ayei kan te nom vegiau ten Gov, an vegiau to aya kaa minon a toto na sikia ta fafakap nan ya, ayei faan iny ya tsura. /W%Ayei koraa na Moses to aya te tsue of ir a taa Isrel,‘Gov nai jiats minon ta ina isen ta kuigin tana vainy tsumi, ma faarei vaminyo Ya.’ (Faun 18.5) pY$Ai Moses kat ton fo kainy faatok reits an fo kan karap te tagei rori an fo binun saar iny faatok unya Ijip, vou ya fatafuts osing ratuari sa kat kainy ya tana Namaan A Goutsiroun, ai tana pan a uur, onots fats safunuu na ingainy. #Ai Stivin tsue pis to, “E Moses to aya te baainy iny ari ma nongoiny, ser tsue of ya, ‘Sei tsue of manyi ma kaa faarei anyi na tsoiny tatagaa ot ana tsoiny vaatsuk ee?’ Ayei koraa ya na mes ten Gov to te jiats naa ya, ma faarei ya na tsoiny tatagaa ot ana mes te saup fatabin rarori, Gov faparits ya tana fifaakouts tana morena to te ruak ya tana painy nau a kakaii na akoor. 6e"Nyo tagei fakap bus fo mamatsiny kat iring te kat ari tan fuainy tsoiny min moun Tsonyo i Ijip. Nyo nongoiny fakap tangis tsuri. Tovei roman, Nyo of me ma saup Anyi ri kainy nom osing rari na patang tsun. Nyo komainy jiats fi marom anyi, tana gum fan iny Ijip.’ ” (Naus Osing 3.5,7,8,10) )!“Ana Tsunaun tsue of towa,‘Nom ravainy fuan suu naa to mou manyi, pan to aya te tsutsun rom anyi tsunia, ayein puputaan taabos.  ‘Nyo na Gov tan fuainy tsuvumanyi, Nyo na Gov ten Abraham ai Aisak ai Jekop.’ Ai Moses totoroor nato, ya oraav to ma tagaa pis na.  Moses tagei a ka to, ya fakats fakinai nato te ruak fi na ka to ya naa fasiruu naa to ma tagaa faarof ya, ana Tsunaun tsue of towa, E “Voun fats safunuun a ingainy, ana isen a morena ten Gov ruak to Moses tana pan a uur panan a tobeer iny Sainai a morena kaa gagon koman guaf ruak tan nau kakaii kaa minon saksak. Moses nongoiny vegiau to, sa naa fi en tan puputaa tana taa Midian. Vou ya fanging to, ana ya kaa mito na ina fuan a guei tsoiny. k OToroman anyi komainy atsun famat varonyo, faarei te atsuiny famat fi nyi na guei Ijip naanaf?’ E “Sana mes to aya to te kat fifiiring e famuinyasiny tsunia, tsug fuainy e Moses, ya tsue to, ‘Sei kat manyi ma kaa faarei anyi na tsoiny tatagaa ot ana tsoiny vaatsuk tsumam ee? s_Voun mes nainy ai Moses ruak sab naa to na ina fuan a guei Isrel fitaatsun ror, ya pon to ma fakap fitaatsun tsuri na ina fuan. Ya tsue to, ‘Mi na ina fuan fo mumuinyasiny fatoobing. Kat fei tsumi kat fifiiring rom a tsivom ei?’ zmYa pon iny to na vainy tsunia fatoobing te fakats fi ror nei Gov komainy saup rarori niman e Moses, sana sikia. :mAyei tagei a isen a guei Ijip te kat fifiiring a isen a guei Isrel. Ai Moses biny to na iring tana guei Ijip to aya to te kat kat iring tana guei Isrel, ya atsuiny famat towa. s_Moses fats safunuu na ingainy busen ya fakats to ma nai nak ir taa Isrel, a vainy tsunia fatoobing. ~uAi Moses nom ton fifaatsuts tana nat a rof tana taa Ijip, ana ayei na mes a parits iny vegiau an tana binun tsunia. }Vou ser fakei ya ma kaa ya jiarasan, ana guei moun tana aatouf iny Ijip nom towa sa tsungainy faarei yan a guei tsunia. "=“Tan nainy to aya, tsinan Moses faagiir ya, sa faarei na guei na saavits, taman ya me tsinan ya makok ya tana numaa tsuri onots a fopis a iifaa. KA mes to aya kat gam tan fuainy vainy tsura. Ya kat fifiiring ton tsuvurara, ya sogsog fiisok tsun ratuari ma naus osing ir fuainy meran tsuri ma kaa ri jiarasan tana fo numaa tsuar er mat to. RVou ana isen a mes ruak iny aatouf mito Ijip, ya gim to ma tos e Josep. “Te sisiruu men nainy te komainy ma kat e Gov tsuen man te kat Ya ten Abraham an aatai iny Isrel ruak iny karap mito unya Ijip. &~ESer govets fatabiny naan, pua rari unya Sekem ser nai kats rari tan katskats na aya, ito na pan te pats of e Abraham fuainy guei tsuri ten Hemo unya Sekem. ^}5Kat to ai Jekop of fi naa to Ijip. Vou ya mat to, an fuainy tsuvurara mat kan rato. '|GAi Josep faan iny naa ton vegiau ten taman ya Jekop ma naa mi ya tsunia, fiisen ramirin vainy tsunia onots ror fits safunuu ana ngim tsoiny min moun faavot. N{ Vou ri tabin fatabin pis to tan fafuan nana tou taataan, ai Josep pokei faruak to na tsivon tan fuainy famuinyasiny tsunia, ‘Anyo Josep.’ Ana aatouf iny Ijip nat raton fuainy nuatsin e Josep. 'zG Sen Jekop nongoiny a kainy ainy te kaa non Ijip ya jiats ra naa ton fuainy guei tsoiny tsunia iton fuainy tsuvurara ser naanaa tan vaamuan nana tou taataan. 1y[ “Vou an nainy ves ruak to na pan faavot iny Ijip, ana pan faavot iny Kenan, ser kaa me na patang tsian. An fuainy tsuvurara gim to ma sab vaarik ta kainy ainy. zxm Ya faakouts Josep sa saup ya tana fo mamatsiny patang tsunia. Tan nainy te vegiau fiisen mi ya Fero, na aatouf iny Ijip, Gov fainy ya na nat a rof Ya kat to na aatouf iny Ijip ma komainy ya ya, kat to ana aatouf iny Ijip bobot to Josep ma faarei ya na Gavana tana Ijip faavot, ma tatagaa ot iny ya na fo mamatsiny ka tana numaa tana aatouf ai tana gum fan kan to aya. Hw  “Mes a ina safunuu ana isen a famuinyasiny ten Josep fitsufainy mi towa, ri fafiifoiny iny naa towa tan mes vainy kaner ser mei fi naa ya tana gum fan Ijip. Sen Gov kaa fiisen mi ya, 5vcAi Gov tsue of to Abraham ma kat ya na vaapee tsunia faarei non a bobot faatok iny non tsuen man tan Tsue Faunot te tsue faman iny Ya tsunia. Abraham kaa me na guei tsoiny e Aisak ana ya kat to na vaapee tsunia tan fajian nan nainy te agiir fi ya. Aisak ayei na taman e Jekop ai Aisak kat kainy to na vaapee ten Jekop. Ai Jekop ayei na tamar safunuu ana ina fuan na vun kat kainy ton vaapee tsuri faavot, ana isen tsuri Josep. uwVou Nyo te fakaa ir aatai tan tsoiny min moun te fasito iny ror tsubnaain tsumanyi tan vaatsuk. An fuainy aatai tan guei tsumanyi te naus osing puputaa to aya Ijip. Ana ri te nai faatouf Vanyo tan puputaa to aya i Kenan,’ Gov tsue fi nei aya. tGov tsue fi nei, ‘Tsubnaain tsumanyi, kaa kan nats ror tan puputaa tan mes vainy kaner tana gum fan kaner ana ri te kaa faarein vainy gog tsuri. Ana vainy te fasito ir fuainy guei tsumanyi nai kat fifiiring kan rarori onots non fats natus a ingainy. syGov gima faan iny ta painy puputaa ten Abraham ma fasito fatoobing iny ya. Ana sikia kan ta ar kakaii iny pan onot faarei non a isen a ngaf, a sikia. San e Gov te tsue vou Ayei faan iny non puputaa to aya tsunia ma tagaa ot iny ya ya an fuainy tsubnaain faavot tsunia, ri kan tagaa ot iny ror ya. Tabuiny kaa farokot minon e Abraham ta guei ai Gov kat ton tsuen man to aya. \r1“Kat to ai Abraham naus osing ton puputaa tana taa Kaldia te koo ri Mesopotemia, sa naa kaa en tana gum fan iny Haran. Vou na mat ten taman ya, ai Gov faan iny naa towa tan puputaa to te kaa romi roman. q1ai Gov tsue to ten Abraham, ‘Naus osing puputaa tsuam an fuainy famuinyasiny tsumanyi nyi naa to tan sen puputaa to te komainy faatok marom.’ kpOAi Stivin tsue to, “Fuainy vamuinyasiny an fuainy tetee, nongon yam! A Gov tan mamatsiny siinaiv ruak a tsuvurara Abraham te kaakaa ya tana gum fan iny Mesopotemia ana ayei tabuiny ma naa farokot na tana gum fan iny Haran, Oo Ana Tsoiny Mumua Tan Tsoiny Faakor tsue to, “U tsue to ayan man?” nAna ri na fokinai to te vaagum matoong faparits tsuiny to Stivin ana ri tagei to na nain e Stivin te faarei na morena.m1Mam nongoiny ya te tsue na ka e Jisas a tsoiny Nasaret rurei non a saape ana ya te pangis fo kat tan tsuvurara te faan iny e Moses tsura muan.” -lS Ri fikoo ir mesa vainy ser gam iny e Stivin ri tsue to na ka, “A mes to te natiny tsue fifiiring fatatabiny non a saape na taabos an Faun te kirkir iny e Moses. Uk# Tan kat to aya ri fatsuiny to na komar a vainy an tsunaun tana taa Jiu an tsoiny fifaatsuts tan Faun. Ri naa me ten Stivin ser nots ya, ri mei naa towa matar Fuainy Tsunaun tan Kansol tana taa Jiu. yjk Ri pats ir a mesa vainy ser gam ri tsue to na ka, “Amam te nongoiny ya te tsue vasuar iny e Moses me Gov.” zim San Aaven Taabos faan iny a nat a rof ten Stivin to te vegiau fi ya, ri gim to ma onot ma tsue tap iny ya. 3h_ Sana mesapan tsurin vainy vavaajets koma suar iny ya ito na tee vainy tan vainy binun babainy muan sai tovei tapuruur buser ser gum tana isen a numaa iny fafaatouf tana taa Jiu ma fafaatouf ari Gov u taa Jiu iny Sairini ai Aleksandria ai tana gum fan iny Silisia ai Esia. Ri fatsitsien me Stivin. =gsStivin, ayei na mes te kaa me na koma ree'un tsian ana parits a reits te faan iny e Gov tsunia kat a fo mamatsiny kat ana fo mamatsiny parits iny faatok fapoopoan nar vainy. Rin gum iny vainy faavot komainy fiisok vegiau te kat guamaraav, to ser nom e Stivin a mes kaa minon a faason a reits ten Krais ana ayei via kan minon Aaven Taabos ana nat a rof ai Filip kan, ai Porokoras, ai Naikeno, ai Timon, ai Pamenas me Nikolas. Nikolas a tsoiny Entiok to te sof ir a taa Jiu tan fafaatouf tsuri. lcQAna mam te faan faavot iny nainy tsumam tan faakats ana binun tan favaanan iny vegiau ten Gov.” )bKVamuinyasiny fafaaman tsonyo pisan ir yam ta ina fits ta mes fapoopoan namami te via miror Aaven Taabos ana nat a rof ma tagaa ot iny ari na fo kainy ainy to. SaTo sana ina safunuu ana ina fuan a amaraav fikoo vaaguam ir matisian faavot ser tsue tsuri, “Te gim non ma rof te anofe roran kat iny favaanan iny vegiau ten Gov ra te tatafas tsun iny a kainy ainy. X` +Tan nainy to aya, as'as nar matisian paas enato jias, ana rin matisian te natiny ror faa Grik koma suar raton matisian te natiny ror faa Hiburu. Rin matisian te natiny faa Grik ror tsue to na ka, “Tan mamatsiny nainy mi natiny faakouts rarori na vainy te kakat iny rora kainy ainy sana mi gim rom ma faakouts ir a fo amov tsumam.” __7*Ai tan mamatsiny nainy ri natiny fafaatsuts ror ra asangan e Jisas a mes te pisainy e Gov ma Tsoiny Fiisaup Ya tana vainy ana ri te favaanan kan iny Vurungan Rof nan Ya tana saape ai tana fo numaa tana vainy.K^)Rin guamaraav naus osing raton Fuainy Tsunaun tan Kansol ser via tsitapuu men mamagat tana saa, Gov fakats fiisok tsun rari sa tamainy non kat iny govets kamits an rejiaf tana asangan e Jisas. ]3(Ri fikoo ir guamaraav gagon ser rapits rari, ri tsue tap raton guamaraav ma tsue tsuk vaare rin a asangan e Jisas to ser famanat rari ma naa. 6\e'Sana fo binun to te poo minon ten Gov mi biu emarom! Kat rom sam fitaatsun fiisen me Gov!” Sana rin Fuainy Tsunaun tan Kansol tana taa Jiu vovou iny fakats ten Gamiliel. 5[c&Sai tovei nyo tsue of maromi kat vaare yam ta fo kat tan guamaraav to tanyir yam, tana saa iton fo tanuu ana fo binun tsuri poo minon tana mes, foka to nai kajiaa enanon. ^Z5%Voun nainy to aya te nonom a gamaman asangar a vainy, Judas a tsoiny Galili tsun sa ras ir mes panan vainy ma vovou iny arin fakats tsunia, sana ri kan atsuiny famat ya ana tee vainy tsunia bus vavakas kan rato. _Y7$I muan, Tiudas tsun sa tsue, ‘Anyo na mes a karap’, to san fats a natus mes vovovou iny ya. Sana ri atsuiny famat ya ana vainy to te vovovou iny ya bus vavakas rato sana binun tsunia nai kajiaa babainy enato. X'#Kat to ana ya tsue to tan Fuainy Tsunaun tan Kansol tana taa Jiu, “Mi na taa Isrel, tamomots yam kat te komainy kat romi tan guamaraav to. KW"Sana isen tsurin a taa Farasi koo rori Gamiliel a tsoiny fifaatsuts tan Faun ana vainy faavot natiny fatsiitsii fiisok ror ya tsutsun to sa tsue of rari ma fatafuts tsom ir guamaraav jiarasan. V !Nainy te nongoiny Fuainy Tsunaun tan Kansol vegiau to, ri sewaar fiisok tsun ir guamaraav ser pon ma atsuiny famat rari. EU Mam tagei a man nana foka to te kat e Gov, to tsumam favaanan iny rom ya an Aaven Taabos kan faatok iny a man nana ka to te faan bus iny e Gov tana vainy te manaats ror vegiau Tsunia.” ~TuGov nom finy naa Towa jias sa fakei Ya tana pan iny fatsiitsii tan panaainy matou Tsuan, ana Ya faarei to na Tsoiny Mumua ana Tsoiny Fiisaup ma kat rara Ya na taa Isrel ma takopis osing aran aveto tsura, ana Ya te anofe ravainy fo aveto tsura. SE Gov tan fuainy tsuvurara te fatsuiny fatabiny e Jisas tana mat vou mi atsuiny Towa to te fagageits fi mi Ya tana pagafuan. sR_Pita an mes guamaraav biny fatabiny ratuari, “Mam manaats rom ma vovou iny e Gov, sikia ma vainy. Q9“Mam tsue tap faparits of maromi ma faatsuts iny vaare na asangan a Mes to,” te tsue fi ya. “Sai tovei tagaa yam tana foka te kat ami! Mi saats vavis faavots fo ngats fan tsian Jerusalem fafaatsuts iny fifaatsuts tsuam, to sana mi pon rom ma sak mamam tana mat Tsunia!” P+Ri mei men guamaraav gagon ser fatsutsun rari matar Fuainy Tsunaun tan Kansol. Ana Tsoiny Mumua Tan Tsoiny Faakor tana taa Jiu rangat ratuari. ^O5Sana tsoiny mumua tan tsoiny bei ot tana saape naa fiisen ramen tsoiny bei ot tsunia ser nom fatabin ramen guamaraav. Ri gima rapits ir guamaraav tana saa ri te oraav ir a vainy kat ror ser totouruei rarin fats. )NKAna mes sof mito sa tsue, “Nongon yam, a vainy to te fakei ami koman na numaa iny kotskots tsutsun ror gagon koman a saape fafaatsuts raror a vainy.” M)Tan nainy te nongoiny tsoiny mumua tan tsoiny bei ot tana saape ana rin tsunaun tan tsoiny faakor tana taa Jiu a ka to ser fakats fakinai er. LAna ri tsue to tsuri, “Tan nainy te ruak naa mam tana numaa iny kotskots mam sab fo matainy sobaan pingping faparits fiisok fiisen ramirin tsoiny bei ot tsutsun ror tan fo matainy sobaa sai to te pue mam fo matainy sobaa, mam sikia ma tagei ta isen gagon.” \K1San tan nainy te ruak men tsoiny bei ot tana saape tana numaa iny kotskots ri gim to ma sab ir guamaraav ana ri tabin fatabin rato tan vaagum tsurin Fuainy Tsunaun tan Kansol ser fafaatai rari tana ka te ruak. JJ Ana ri nom ton tsue tana morena ri sof to tana saape tana patsuu na nainy ser tanik iny faatsuts ir a vainy. Kat to ana Tsoiny Mumua Tan Tsoiny Faakor tana taa Jiu fiisen men fafaakouts nan fikoo vaaguam raton fuainy tsunaun tan tsoiny faakor an tsunaun tana taa Jiu an tsoiny mumua tana taa Farasi an tsoiny mumua tana taa Sadusi koo rorin Kansol ge Sanhedrin, ser faan iny naan tsue tana numaa iny kotskots ma mei mirin guamaraav nei tsuri. ~Iu“Kua yam am nai tsutsun to tana saape, am tsue of rato na vainy tan fo mamatsiny ka tana toto na foun to ayei.” HySai tana voiny to aya morena tana Tsunaun pue ton matainy sobaa nana numaa iny kotskots ya fatafuts ratuari jiarasan, FGRi nots ir guamaraav ser fasof rari tan numaa iny kotskots. 0FYKat to ana Tsoiny Mumua Tan Tsoiny Faakor tana taa Jiu fiisen ramirin fuainy fafaakouts nan ito na vainy tana gum tan vainy Sadusi fitsufainy ramiton guamaraav. REAn fo tagin kinai naa mito poo fi me tan fo mar ngats fan iny Jerusalem, atou aton ir vainy faadis ana ri na mesapan sofsof ir masarau ana ri faavot tsipaar rato. Guamaraav Nom Nainy Patang An Kamits `D9Ai tan kat tan guamaraav to aya vainy a kinai mei miton vainy faadis ser farosoo rari sanaan, ri fasooiny ratuari tan fo mar fetan an nenengan ma taataan tsun me Pita ana aaven ya te tsiny rari, ri te rof fatabin. _C7Sana ri na fokinai vainy sofsof ir gum nar vainy fafaaman ri faaman to tana Tsunaun. hBI Rin mes vainy vavaajets oraav to ma sof irari, kainon to te famaari finy rori vainy fafaaman. AA{ Fo mamatsiny kainy faatok reits ana fo binun saar a kinai te ruak fapoopoan nar vainy nimar guamaraav. Rin vainy fafaaman natiny vaaguam ror tan Saparoon Ten Solomon tana saape. @/ Ana fokinai gum nar vainy fafaaman faavot ana mesapan kan nongoiny a ka to ser oraav fakap er. Fo Kainy Faatok Reits An Fo Binun Saar Iny Faatok -?S Sen tsun ya gotsiny naa to putaa moun e Pita ana ya mat enato. Rin vainy vurots sof mito gagon ser govets fatafuts naa ya, ri kats iny towa panaan e natsioiny ya. >w Pita tsue to tsunia, “Kat fei sa mi me natsiom pon ma gam iny Aaven Taabos tana Tsunaun ei? Mi sikia ma oraav fasaraa ten Gov? Sai tovei, a vainy kats iny me natsiom te tsutsun ror tan matainy sobaa ana ri kan govets kainy marom anyi.” p=YPita tsue to tsunia, “Nyi ma tsue of vanyo, fiisia a painy moni to aya te nom ami me natsiom tan petoo te fafiifoiny iny ami, ayei na painy moni te faan fakap ovei iny naa mi?” “Eye, a painy moni na urung,” te tsue fi ya. r<]Vou na fopis a aua te kap naa ai natsun ya sof mito sikia ma natiny a ka te ruak ten natsioiny ya. m;SAn vainy vurots sof to ser nai pau a puan yan raarav, ri govets fatafuts naa towa ser kats iny ya. :%Te nongoiny e Ananaias vegiau to, sen tsun ya gotsiny to peto sa mat en ana ri na fokinai to te nongoiny a ka to oraav fakap kan rato. n9UTan nainy tabuiny fafiifoiny iny rom anyi ya nyi fasito iny ton petoo to, ai to te fafiifoiny fi nyi ya nyi fasito iny to na painy moni to. A saa te fakats ma kat of anyi na ka to na? Nyi gima gam ir a vainy tsun, san e Gov.” g8GPita tsue to tsunia, “Ananaias, kat fei sa nyi famanat iny e Satan ma sof ya na aave manyi ei, nyi gam ton Aaven Taabos to te famuiny finy nyin mes panainy painy moni nyi nom towa tan petoo te fafiifoiny iny anyi. T7!Ai Ananaias faan iny to na painy moni pon fi rori nei, ayei te faan fakap iny ya, sana ayei famuiny a mesapan. Ai natsun ya nat en, ya faan seerep iny naa ton mes panainy painy moni unya tan guamaraav. x6 kSana isen a mes te koo ri Ananaias, ai natsun ya koo kainy ari Safaira, ayei fafiifoiny iny painy petoo tsuri. f5E%ayei fafiifoiny iny a painy petoo tsuan, ya nom to na painy moni sa faan rarin amaraav.64e$Josep a isen a tsoiny tana vun ten Livai te agiir Saipras, an amaraav natiny koo ror ya Banabas, tana saa a man nan asangan to “Mes natiny faparits non a mesmes,” f3E#ri mei me na painy moni ri faan ratuari amaraav ma tatafas rariri te kakat iny ror ta foka. (2I"A sikia ta mes fapoopoan nana gum nar vainy fafaaman to ma kakat iny ta isen ta ka, tana saa, sei tsuri te kaa men tanun ge na numaa ee ri fafiifoiny iny ya, *1M!An fo amaraav binun fiisen mito na parits ri favaanan iny to na tou tsun fatabin ten Jisas tana mat. Sen Gov faan iny koma ree'un tsian tsuri faavot a fokinai. :0m Vainy fafaaman kaa tsun men sen fakats aave rari. A sikia ta isen tsuri ma tsue ayei tsun fasito iny non a fo mamatsiny ka tsuan, sana ri faavot fikavuu iny rora foka to. V/%Te faakats fakap ari ana pan te vaaguam ari tatagut nato. Ri na fokinai via men Aaven Taabos, ri tanik iny favaanan fiisen mito na parits ana ongoor. Vainy Fafaaman Fikavuu Of Fo Mamatsiny Ka Faavot b.=Nyi ma karats a nima Manyi tsipaar, ana Nyi te faan iny me na foka iny faatok reits ana fo kan karap te tagei rori, ana fo binun saar iny faatok ma kat amam tana asangan a Tsoiny Binun Tsumanyi na Taabos e Jisas.” --SSai tovei Tsunaun Nyi nat em tan tsue tap te kat ari, Nyi natiny famanat maromam tsoiny binun ma favaanan iny amam vaanan Tsumanyi fiisen me na parits ana ongoor. ,!Ri vaaguam ser kat a ka te fatangan bus iny Anyi ma kat ari, tana saa, ayei tanuu bus iny a foka te ruak tan mangiir ana parits Tsumanyi. +{Sa man kanen Herot me Pontias Pailat gum faavot tana ngats fan tsian to fiisen kan ramirin vainy sikia ma taa Jiu ana taa Isrel, ri takopis ser kat fifiiring e Jisas a Tsoiny Binun a Taabos Tsumanyi to te kat Anyi ma Tsoiny Fiisaup Ya tana vainy. m*SA fo gotouf tana monaagits to an tsoiny mumua tana vainy vaaguam, ser kakouiny a tsivor ma fataatsun fiisen mi ri na Tsunaun ai Krais Tsunia, ito na mes te pisainy e Gov ma Tsoiny Fiisaup Ya tana vainy.’ (Vadou 2.1,2) p)YTan Aaven Taabos Nyi vegiau of to tsuvumamam e Devit, a tsoiny binun Tsuam, sana ayei tsue,‘Kat fei sana vainy sikia ma taa Jiu peits fiisok ei? Kat fei ser kat tanuu babainy ei? Tana saa, ri gima onot ma fabiu na Tsunaun. -(STe nongoiny arin tsue to ri faakats faavot to ten Gov, “Tsunaun a Gov siireits, Nyi kat a Gormirmir ai nei petoo ana namaan an fo mamatsiny ka te kaa ror tsuri. J' Voun nainy te tafuts ari, Pita me Jon tabin fi naa to tana gum iny vainy tsuar ser fafaatai rari tan tsue te kat fo tsunaun tan tsoiny faakor tana taa Jiu an ri kan tsunaun tana taa Jiu. &yA mes to te tsipaar ari sa toto te onots non fats safunuu na ingainy. Vainy Fafaaman Faakats Of A Parits Iny Favaanan U%#An tsunaun tsue faparits of pis ratuari, ri kat to ser tsue of rari ma naa. Ri gima sab ta ka ta iring ma kat ari to ma nom ari tu fasaraa, tana saa, vainy te faatouf e Gov tana ka te tagei ari te ruak. x$iMam gim on rom ma faonot tan tsue faruak iny a foka te tagei fatoobing amam ana foka kan te nongoiny amam.” #7Sen Pita me Jon biny rari ser tsue, “Ami patsukanem ma faaroiny a ka te toobing non matan e Gov, tsumam ma nongoiny mami ge mam ma nongoiny e Gov. ,"QRi kat to ser fikoo fasof fatabiny rari na ina fuan, ri tsue faparits of ratuari ma gim ari ma vegiau tan ta mes ge ma faatsuts vaare ri na asangan e Jisas. -!SSan tan kat tap iny a ka to ma saats vavis vaare ri ya na vainy, ara ma tsue faparits of irari na ina fuan ma gim ari ma vegiau me ta mes tana asangan e Jisas.” 7 g“Saf ta ka te kat rora tana ina fuan a mes to na?” rangat fi ri. “A fokinai kaakaa ror Jerusalem nat ror tana ka iny faatok te kat ari, ana ra kan gim ror ma faungis. Ri tsue of ratuari na ina fuan ma tafuts osing ari na pan te vaaguam arin fuainy tsunaun, ri favevegiau patsukan rato fapoopoan narari, }sSana ri sikia ma onot ma tsue ta ka, tana saa a mes to te kat faarof ari tsutsun kan enanon fiisen me Pita me Jon. a; Ana fokinai tana gum tan tsoiny tsian vaaguam to ser saar ir, tana saa, Pita me Jon gima oraav ana ri na ina fuan kan gima nom tu faatsuts tsian. Ri nat fi to nei ari na ina fuan a mes to te kaakaa fiisen me Jisas. !; Ai tsun Tsivon onot non ma saup fatabin rara sikia pis ta mes tana monaagits faavot, Gov faan rara na asangan e Jisas tsun ma saup fatabin rara Ya.” N Ai koraa Jisas to te kirkir iny Vegiau Ten Gov sa tsue fi nei,‘A fats a marats to te tsugei fuainy tsoiny fatsun numaa ruak faarei na fats a karap ovei tana numaa.’ (Vadou 118.22) 3 ami ma nat faarof, min fokinai vainy Isrel, a mes to te rof fatabin sa tsutsun non mata mami ito tsun kan tana parits tana asangan e Jisas Krais a tsoiny Nasaret. Jisas, Ayei na mes te atsuiny famat ami mi fagageits Towa tana pagafuan, sen Gov fatsuiny fatabiny Ya tana mat.   To ma rangats ami mam tana ka na rof to te ruak tana mes a mou mat a gima natiny taataan ai to te kat fi ya sa rof fatabin ei, fEPita via men Aaven Taabos biny ratuari sa tsue, “Tsoiny mumua an tsunaun tana vainy! Dnom ir a fuan a amaraav to, ri fatsutsun ratuari matan, ser rangats rari na ina fuan, “Fei te nom ami na parits to te kat ami na ka to ei, ge na asangan e sei to tsumi kat a ka to?” !;E Anas a Tsoiny Mumua Tan Tsoiny Faakor fiisen kainy me Kaiafas, ai Jon ai Aleksanda, an mes panair numaa iny guei tana Tsoiny Mumua Tan Tsoiny Faakor LAi tan mes nainy fo tsoiny mumua tana taa Jiu an tsunaun tana taa Jiu fiisen ramirin fo tsoiny faatsuts tan Faun te kirkir iny e Moses vaaguam faavot to tana ngats fan tsian iny Jerusalem. {oSana ri na fokinai nongoiny vaanan ten Pita, ri faaman to an as'as nar vainy onots toromainy to na ngim a tapan. 1Ana ri kat to ser nots ir a ina fuan, ri fasof ratuari tana numaa iny kotskots ana ri kaa to gagon sa onots mes nainy, tana saa, te touraf busen. CRi faavot peits ir a ina fuan a amaraav, tana saa, ri faatsuts ir a vainy ten Jisas te tsun fatabin en tana mat sa faatok iny non a ka vainy mat te nai tsun fatabin ror tana mat tsuar.  Pita me Jon vegiau kaner raror tana vainy an fo tsoiny faakor tana taa Jiu an tsoiny mumua tana fo tsoiny bei ot tana saape ana mesapan tana taa Sadusi ruak to tsuri. (Sadusi a gum tana taa Jiu to te natiny tsue ror a sikia ta tou tsun fatabin tana mat.) A{Tan nainy te fatsuiny e Gov a Tsoiny Binun Tsuan tana mat, Ayei jiats faamuan naa Ya tsumi ma faparits mami Ya, Ayei te kat mami mi te takopis osing kat iny ngi'arapaar tsumi.”2]An tsuen man ten Gov te pokei iny kuigin, a fo vegiau to te naa of mamimi, mi kaa kan koman tsuen man te kat e Gov tan tsuvumami. Ayei te tsue of e Abraham sa tsue,‘Tan fo tsubnaain tsumanyi fatoobing Nyo nai faparits rou a fokinai vainy tana monaagits to.’ (Tatanik 22.18, 26.4) [~~w}}||{azzIyywwuu9tts9rqQpoo#nOmllk5ii=hhggfSee dEcbb a2`_^^_]\g[3ZZ+YjXWW$VUTTSqRRBQRPONMM#LzKKJPIHHGiFF1EE DD#CC0BBKAL@@V??q>T==P<<<;:99.8`7t655,4h3N2210V//8.. -,,?++,*))x)(''|'&%c$$w##" U$fmn\q3 G h LIT4(iI Te ruak ari tana ngats fan iny Salamis ser favaanan iny vegiau ten Gov tan fo numaa iny fafaatouf tana taa Jiu. Ai Jon Mak fafaakouts kan ratuari tana binun. h Aaven Taabos jiat ra naa ri tana ngats fan iny Selusia, ser jias tana toraara ri sepuu fi naa to tana toor iny Saipras. pgY Ri tavtaav, ri faakats to ser fasaur a nimar patsuu rari ser jiat ra naa ri. Koman A Toor Iny Saipras Yf+ Te fafaatouf vainy fafaaman a Tsunaun ser tavtaav kan iny a kainy ainy an Aaven Taabos tsue of ratuari, “Pisainy of Vanyo yam e Banabas me Sol ma kat of Vanyo ri na binun te faan iny Anyo tsuri ma kat.” e  Te kaa me na mesapan nar kuigin an tsoiny fifaatsuts fapoopoan nar gum nar vainy fafaaman i Entiok: Banabas, ai Simion (te koo ri na Pua Bong), ai Lusias (a tsoiny Sairini), ai Maneyen, (a tsungan te karap fiisen me Gavana Herot tana isen a numaa), ai Sol. >du Vou na ka to Banabas me Sol govets bus naa to fifaan tan painy moni tana ngats fan tsian iny Jerusalem, an nainy binun tsuri fakap to ri tabin fiisen mi naa to Jon Mak Entiok.Te nat bus iny ya na ka to ya naa fi naa to numaa ten Meri tsinan Jon Mak. Vainy a kinai kaakaa unya aya ser fafaakats patsukaner. }Vs Sen Pita see natnat faarof iny a ka te ruak tsunia sa tsue na ka, “Tovei nyo nat faman ovei you Tsunaun te jiats me na morena Tsunia sa saup fatabiny vanyo niman a parits ten Herot an tan fo mamatsiny ka te komainy ma kat a taa Jiu.” U{ Ri naus osing naa na vaamuan nana tsoiny puaan tana bei ot koman a numaa iny kotskots ri faafis to na fafuan nana tsoiny puaan ser nai ruak me tan fafakap naan matainy sobaa nana numaa iny kotskots te matoong fi naa non tana ngats fan. Matainy sobaa karian iny tapue patsukanen of rari ser tafuts jiarasan. Ri taan naa to sanaan tana ngats fan ana morena naus osing to Pita. T  Pita vovou iny naa towa jiarasan tana numaa iny kotskots. Ya gim to ma nat faarof iny a ka te kat a morena pon iny yan taraa. Tana voiny tabuiny fatsutsuiny non e Herot e Pita matar vainy faavot, Pita goros enanon fapoopoan nana ina fuan tsoiny puaan. Ri kotskots ya na fuan a tseen, sen ngue niman e Pita an mes ngue tana tsoiny puaan senviir minon a mesmes tsoiny puaan an mes tsoiny puaan bei ot er matainy sobaa nana numaa iny kotskots. P5 Pita kaa busen tana numaa iny kotskots an gum nar vainy fafaaman fafaakats faparits of towa ten Gov. Morena Fatafuts E Pita Tana Numaa Iny Kotskots 9Ok Ya nots to Pita sa fakei ya tana numaa iny kotskots. Ai Pita kaa to fain bei ot tana fats a gum te kaa minon a ina fats vainy puaan ser bei ot iny ya. Herot fakats ma fatsutsuiny ya tan vaatsuk matar a vainy ma sak ari ya tu vegiau ana ya te atsuiny famat ya voun Nainy iny Fakats Fatabin tana taa Jiu. *NM Te tagei e Herot a taa Jiu te paparaa men kat to aya ya kotskots kainy to Pita. (Kat to te ruak tan Guainy tana taa Jiu te ainy rorin Koinykoiny Sikia tu Yis.) M} Ayei kan te faan iny tsue tan vainy puaan tsunia ser atsuiny famat e Jemis a famuinyasiny ten Jon tan kirat nana puaan. L  Tan nainy to aya Herot a Aatouf faan iny tsue tan vainy puaan tsunia ser kat fapatang an fakamits ir a gum nar vainy fafaaman. K9 Ri kat fi nei, ser atoiny naa ya ten Banabas me Sol, ma faan iny na ri na painy moni tan tsoiny tatagaa ot tan gum nar vainy fafaaman unya Judia.J Kat to an vainy fafaaman tsue faonot to ma faan iny naa ri ta painy moni tan fuainy vamuinyasiny fafaaman tana gum fan iny Judia kainy faakouts rari. Fo isiseiny vainy fafaaman fakats ma faan iny ta painy moni te kaa farokot mirori tana binun to aya. rI] Isen a Kuigin koo rori Agabas, ayei te tsutsun an tana parits tan Aaven Taabos ayei faruak ton vegiau tana ves tsian te ruak nats non tana fokinai fan tana monaagits. (Tan nainy te aatouf e Klodias iny Roum, an ves to aya ruak to.) YH+ Ai tana fo nainy to aya fo mes kuigin poo mito Jerusalem ser of fi naa Entiok. uGc Nainy te sab ya Sol ya mei towa Entiok, isen a ingainy a urung te kaa fiisen me Banabas Sol a gum nar vainy fafaaman ser faatsuts ir a vainy kinai iny Entiok. Te kaa ri unya aya Entiok ri vaamuan iny koo ratuarin matisian, u Kristian. :Fo Ai Banabas naa fi naa to Tasas a tou tsikoo Sol. ~Eu Banabas, ayei na mes a tavaron to te via men Aaven Taabos ana faason, ana vainy kinai takopis fi rato tana Tsunaun. ED Nainy te ruak ya ya tagei to koma ree'un ten Gov fafaakouts ir a vainy ya paparaa fiisok to sa faparits rari ma kaa faman er kaa fasuu tsun naa to tana Tsunaun fiisen me na aaver faavot. eCC Vaanan to aya kookop faavots vainy faaman iny Jerusalem ser jiats naa Banabas unya Entiok. B+ Ana parits tana Tsunaun faparits ratuari tan favaanan tan kat to aya as'as tana vainy kinai nato ri faaman to ser vovou iny a Tsunaun e Jisas. JA  Sana mesapan tsurin vainy fafaaman to te poo fi me Saipras ai tana ngats fan iny Sairini naa fi to Entiok ser favaanan iny Vurungan Rof nana Jisas a Tsunaun tana vainy a sikia ma taa Jiu kan. >@u Vainy faaman tanik iny sab nainy patang an kamits tsian te totouruei famat fi ri Stivin to ser vavakas ri afis to na pan faavot. Ri na mesapan naa ser onot me Finisia ai tana toor iny Saipras ana mesapan poo fi mito tana ngats fan iny Entiok favaanan iny Vurungan Rof nane Jisas unya tana taa Jiu tsun. ?w Nainy te nongoiny arin vaanan to ten Pita ri faarof iny towa ri vamarits to Gov, ser tsue, “U man ovei tsun. Gov faarof ir a vainy sikia ma taa Jiu te reesik ri takopis osing ton aveto ri nom ror a toto na suu.” Vainy Faaman Iny Entiok H>  Sana fifaan ten Gov tan Aaven Taabos te faan rari Ya, jesan te faan rara Ya Gov to te faamainy finy rora na Tsunaun e Jisas Krais nyo gim rou ma aspeer rari to te pisainy fin rarori Gov.” "== Sana nyo fakats fatabiny vegiau te kat a Tsunaun to te tsue fi ya, ‘Jon fapeenainy ir a vainy tana aurom sana ami nai peenan iny rom Aaven Taabos.’ |<q “Te tanik iny vegiau anyo Aaven Taabos of ratuari, jesan kan te kat fi ya tsura tan tatanik tana Pentikos. j;M Ayei nai fa'arasainy non vegiau to aya ana nyi an numaa iny guei tsumi nai saup fatabin rom.’ 1:[ Ya tsue of matuamam te tagei finy ya na morena te tsutsun non koman na numaa tsuan sa tsue, ‘Jiats naa ta mes unya Jopa ma tsikoo ya na mes to koo rori Saimon Pita. e9C An Aaven Taabos tsue of vatuanyo ma naa fiisen ramiri, ‘Oraav vaare ma naa fiisen ramiri,’ aunom a vamuinyasiny fafaaman te poo fi me Jopa ser naa fiisen vaminyo Sesaria ana mam faavot naa fi to numaa ten Konilias. x8i “Sen tsun ana ina pis a mes to te jiats mi ri ngats fan iny Sesaria ser nai kaa me numaa te kaa ronyo. _77 U vegiau to aya te fopis iny ruak ya, kat to ya naa fatabin pis fi naa to Gormirmir. 67 An vegiau poo pis mito Gormirmir tan fafuan nainy sa tsue, ‘Pita, pon fi vaare nei fo mamatsiny ka te faarof iny e Gov te agaagon iny rom anyi.’ 5{ Nyo tsue to, ‘Sikia non, Tsunaun. Anyo sikia rou ma ainy ta fo kainy ainy ta bong te agaagon iny romam a taa Jiu.’ o4W Nyo nongoiny ton vegiau poo me tana Tsunaun sa tsue, ‘Tsun Pita. Atsuiny ta faruet nyi te ainy.’ {3o Koman raarav tatabuan to aya kaa men faruet raif an vouts ana faruet te kakaan iny ror a komar, an marei roruaf. R2 “Nyo kainy faakats koman a ngats fan iny Jopa, an anyo tagei towa te faarein taraa ito na Gormirmir tapue a ka faarein men raarav tatabuan of fiisen men fats i'iyo tsunia, sa nai kaa me pana vanyo. ]13 Pita tanik iny fa'arasainy of ratuari na fo mamatsiny ka te ruak tsunia muan: r0] Ser tsue, “Kat fei tsumanyi naa numaa tan vainy sikia ma vaapee ei tsumanyi ainy fiisen ramituari?” /- Tan nainy te naa fi naa Pita tana ngats fan tsian iny Jerusalem vainy fafaaman tana taa Jiu te vovou iny ror kat iny vaapee fatsutsuar mi towa. ,. S Amaraav an vamuinyasiny fafaaman faavot a gum fan iny Judia nongon te nom finy a vainy a sikia ma taa Jiu, ari kan nom vegiau ten Gov ser takopis fi na ten Jisas. - 0Ana ayei tsue of ratuari ma nai peenan tana asangan e Jisas Krais. Ana ri rangats to Pita ma kaa fiisen ramiri tan ta tee nainy., /“Ta mes te onot non tan kat tap ir a vainy to ma peenan vaare ri tana aurom? Ri nom bus Aaven Taabos to te nom fi mam.” +  .tana saa ri nongoiny rari to te vegiau iny a fo vegiau fafoofan te sikia rori ma natiny, ana ri variri to Gov. Ai Pita tsue to, *- -U vamuinyasiny fafaaman tana taa Jiu to te naa fiisen me Pita ngian erato tana fifaan tan Aaven Taabos te tatsiiu of ir vainy sikia ma taa Jiu, s)_ ,Pita vegiau tsuk kanen nanon vegiau to, an Aaven Taabos of rato na vainy te nongoiny vaanan tsunia. $(A +Fuainy kuigin pokei Ya ana fokinai te faaman Tsunia aveto tsuri nai nom ravaa non tana parits tana asangan Ya.” Vainy Sikia Ma Taa Jiu Nom Aaven Taabos B'} *Ya tsue faparits of matuamam ma favaanan tana vainy, ai te tsue fa'arasainy of vainy Tsunia na isen te bobot e Gov ma faarei Ya na tsoiny vaatsuk tsuri te toto ror ai tsuri te mat er. |&q )Gov gima faatok iny Ya tana fokinai vainy. Sikia, Ayei faatok iny a tsivon tsumam vainy e Gov te pisan mamam muan ma favaanan iny foka te tagei amam mam nongoiny towa. Voun nainy te tsun fatabin Ya tana mat, mam ainy, mam jiu fiisen mi Towa. w%g (Sen Gov fatsuiny fatabin Ya tana mat tan fafofopis nan nainy. Ai Gov famanat rato na vainy, ma tagei ari Ya. 4$a 'Mam amaraav tagaa fatoobing matam tana fo mamatsiny ka te kat Ya tan mounan tana taa Jiu ai unya Jerusalem. Ri tapaar Ya ser fagageits Towa tana pagafuan sa mat en. #% &Mi natiny rom e Jisas a tsoiny Nasaret, to te tsiiu finy me Gov Aaven Taabos ana parits to aya Tsunia. Ya naa vavis nato tan fo mamatsiny fan, kat mamatsiny kat rof, Ya tsipaar kan ratuarin a vainy te kaa kan fain a parits ten Vinasaar, tana saa Gov kaa fiisen mi Ya. @"y %Mi natiny rom a fo mamatsiny kan karap te ruak tan mounan faavot tana gum fan iny Judia, sa tanik me tana gum fan iny Galili, voun nainy tana tou favaanan ten Jon a tsoiny fapeenan. 0!Y $Mi natiny rom vaanan to te faan iny mi ya tana taa Isrel, to te favaanan iny romin Vurungan Rof nana aaverof ten Jisas Krais tsun, Ayei na Tsunaun tana vainy faavot. ' G #Gov faarof iny e sei tsun te oraav ror Ya ee ana ayei te kat a ka na tavaron matan Ya, kainon saf viir puan ei na, u taa Jiu gen rin vainy sikia ma taa Jiu. eC "Pita tanik iny vegiau ana ya tsue to, “Man ovei, tovei roman nyo nat you, Gov gim non ma aspeer oiny ta isen ta mes kainon saf gumgum, an puan, ana vun ei na. Sana Ayei fagum ra ror a vainy tan isen gumgum tsun. hI !To tsonyo jiats veesau tsuiny nats rari tsumanyi sa rof non nyi naa emame. Tovei mam kaa rom matan e Gov, vanongon rom tan fo mamatsiny ka te tsue iny non a Tsunaun ma tsue of anyi mam.” Pita Favaanan Numaa Ten Konilias J  Jiats finy naa ta mes unya Jopa ten Saimon koo rori Pita. Ayei natiny kaa non numaa ten Saimon to te natiny gis non pempem nan bulumakau ai te faparainy ya te kaa non teis, mi nom mi towa.’ % sa tsue, ‘Konilias, Gov nongoiny fakap faakats tsumanyi, ana fo fifaan te faan iny naa nyi tan vainy aaruts to, sa sikia non ma anofe ya. N Ai Konilias biny towa, “Fats nainy te naa en nyo kainy faakats koman a numaa tsonyo tana awa to aya tana touraf tana fopis a kilok, sen tsun ana mes kaa minon vau kakanaf tsutsun to mata vanyo, ve Te fakuar vaminyo mi, nyo sikia ma maangaat osing mami nyo rangat varomi, a saa te fikoo of vanyo mi na?” |q Ya tsue to tsuri, “Mi natiny rom a Faun tsumam a taa Jiu mam sikia rom ma sovaar mamimin mes panan sikia ma taa Jiu sen Gov faatok vanyon kat to ma tagaa nyo, nyo sikia rou ma aspeer ta isen ta mes nyo te koo ya na mes te tsugei non e Gov. lQ Pita vevegiau fiisen me Konilias te sof na ya numaa, ana ya tagei raton vainy te vaaguam er. P Sen Pita tsue of towa, “Tsun, anyo vaa ei a na mes babainy tsun.” xi Pita tanik iny sof naa non gagon, Konilias tainytainy towa, ya fatukun to matan e Pita pon iny ma faatouf ya. wg Tan mes nainy ya ruak to Sesaria, an nuatsin e Konilias an fuainy vaatau tsunia fiisen mi ya anaanos e Pita.  Ai Pita fasof ratuari numaa, sa ri goros na aya. Tan mes nainy ya naa fiisen ramituari an fo mes vamuinyasiny kan iny Jopa. + “Tsoiny mumua tan vainy puaan e Konilias te jiat mamimam, Ayei na mes a tavaron matan e Gov ana taa Jiu faavot natiny famaari fiisok ror ya. A isen a morena ten Gov tsue of e Konilias ma fikoo manyi numaa tsuan ayei komainy nongoiny non foka te tsue of rom anyi ya.” uc Pita of to peto sa tsue tsuri na ina pis a mes to, “Anyo to te tsikoo romi, a saa te of mimi na?” jM Tsun sa nyi, nyi te of na peto. Oraav vaare tan naa fiisen ramiri tana saa Nyo jiats ramiri.” 1 Pita fakats kanen nanon tana ka te tagei ya te faarein taraa an Aaven Taabos tsue to tsunia, “Saimon a ina pis a mes te tsikoo marom anyi. S Ser fikoo vavis, te tsikoiny kaa fi non e Saimon to te natiny rori Pita. {o Pita fakats fiisok a ka te tagei ya to te faarein taraa te komainy ma natiny man nan ya, tan ar nainy to aya a ina pis a mes te poo fi me ten Konilias nai sab me na numaa te kaa non e Saimon ser nai tsutsun to tan matainy sobaa nan ya. P  A ka to aya te fopis iny ruak to sa veesau, fatabin pis en Gormirmir.   An vegiau poo pis mito tana Tsunaun, “Pita, pon fi vaare nei fo mamatsiny ka te faarof iny e Gov te agaagon iny rom anyi.”   Sen Pita tsue na ka, “Sikia non, Tsunaun. Anyo sikia rou ma ainy ta fo kainy ainy ta bong te agaagon iny romam a taa Jiu.” c ? An vegiau poo mito tana Tsunaun sa tsue, “Tsun Pita. Atsuiny ta faruet nyi te ainy.” n U Koman raarav tatabuan to aya kaa men faruet raif ana faruet kakan iny ror a komar, an marei roruaf. r] Ayei tagei to na Gormirmir te tapue, a ka faarei men raarav tatabuan of minon tana fats a i'iyo tsunia. ta Pita sarein ves ya komainy to ma ainy, te kakouiny arin a kainy ainy, ya tagei to na ka te faarein taraa. -S Tan mes nainy te taan naa ri sanaan ser nom fasiruu naa tana fan iny Jopa, tana gagoiny nuaf Pita paas nato patsun a numaa ma nai faakats ya, tan nainy fafaakats. iK Konilias tsue of ratuari na ina pis a mes a fo mamatsiny ka te ruak, ya jiats fi ratuari Jopa. H  Ana morena to te vegiau tsunia naus osing towa, ya fikoo to na ina fuan a tsoiny binun tsunia ana isen a tsoiny puaan te faatouf faman non ten Gov, te natiny fafaakouts non e Konilias. #? Ayei kaa fiisen minon e Saimon numaa tsuan. Saimon a mes te natiny gis non pempem nan bulumakau ai te faparainy ya, ito na numaa tsunia kaa non teis.”  Jiats naan ta vainy tana ngats fan iny Jopa, er atoiny fatabiny mito na mes te koo rori Saimon ton mes asangan tsunia Pita. lQ Ana oraav nom towa sa tsue, “Tsunaun a saa na?” Ana morena biny towa, “U faakats tsumanyi ana fo fifaan te faan iny naa nyi tan vainy aaruts e Gov te nongoiny ya, ya tagei towa sa gima anofe ya tan mamatsiny nainy. B} Tan sen nainy tana touraf tana fopis a kilok ya tagei to na ka te ruak faarein taraa tsunia, sa inainy fanatnat iny ya ayei na morena ten Gov te naa me tsunia sa tsue, “Konilias.” <q Ayei ana numaa iny guei tsunia faatouf faman ror ten Gov ana ayei kan natiny faakouts non tana tou faan moni tsuri to te aaruts ror an ya te faakats ten Gov tan mamatsiny nainy. 4~ c Tana ngats fan iny Sesaria kaa non a mes a asangan ya Konilias, a tsoiny mumua tana isen a gum iny vainy puaan iny Roum, ito te koo rori na gum iny vainy puaan iny Itali. .}U +Ai Pita kaa ton nainy kinai Jopa, fiisen me na isen a mes koo rori Saimon to te natiny nom non pempem nan bulumakau, ai te faparainy ya, ka iny kat a fo binun.%|C *An vurungan nane Pita to te fatoto fi ya na moun saats to na fokinai pan tana ngats fan iny Jopa, ana fokinai nongoiny towa, ser faaman tana Tsunaun. .{U )Pita nom tap niman ya, ya ras fatsuiny towa, sa tsutsun. Ai Pita fikoo raton vainy fafaaman, fiisen ramirin fuainy amov, ana ya faan fatabin ratuari Dokas, a toto. `z9 (Ai Pita gargar rato na fokinai jiarasan, ya fatukun to sa faakats ya takopis of naa ton puainy mes, ya tsue to, “Tabita, tsun!” Kat to ana moun karats to na matan, ya matoong to Pita, ana ya tsun to sa vaagum. y1 'Pita kat to sa naa fiisen rame na ina fuan a mes, te ruak ya, ser atoiny naa ya tana pan jias, an fo amov naa mito ser tsutsun panan e Pita ser tangis, ri faatok iny to na fo vau ana fo vau nana tonok to te kuinykuiny e Dokas tan nainy te kaa farokot fiisen ramiri ya. {xo &Tana ngats fan Lida kaa non panan a ngats fan iny Jopa, an fuainy matisian nongoiny ton vaanan nane Pita te kaa fi non ya Lida, ser faan iny naa na ina fuan a mes. Ser nai rangats ya, “Nyi naa of mamimam. Veesau sanyi me anaanos vaare.” wwg %Tan nainy nato aya ana faadis nom towa ya mat enato, ser garus a puan ya ser fakei ya tana isen a pan, jias. lvQ $Tana ngats fan iny Jopa a isen a muiny matisian te kaa na aya, asangan ya e Tabita. Tan faa Grik koo rori Dokas. Tan mamatsiny nainy ayei natiny kat non kat rof, ana ayei kan natiny faakouts raror tsoiny min moun aaruts. u #Ana vainy faavot tana ngats fan iny Lida ai Seron tagei towa ser takopis ri faamainy to na Tsunaun. Pita Fatsuiny Fatabiny E Tabita t+ "Ai Pita tsue to tsunia, “Inias, Jisas Krais kat faarof fatabiny marom anyi. Tsun, nyi vatsvats to na fetan tsuam.” Sen tsun Inias tsun to. s+ !Tana fan nato aya, ya tagei to na isen a mes asangan ya e Inias, a puan ya na mat ovei onots a jian a ingainy, ayei gim ma tsun osing a fetan. r Pita taan vavis tana fo mamatsiny pan, ana ya naa kan to tana ngats fan iny Lida a tou nak ir vainy fafaaman na aya. `q9 Ai na sanaan san fo gum nar vainy fafaaman tana fo mamatsiny pan tana gum fan iny Judia ai Galili, ai Samaria, kaa men ar nainy tana aaverof. An gum nar vainy fafaaman ruak iny parits erato, ser vamarits a Tsunaun, an Aaven Taabos faparits ana Ya faakouts ratuari, an vainy kinai sof rato na gum nar vainy fafaaman. Pita Tsipaar E Inias p Te natiny fuainy vamuinyasiny fafaaman a ka to, ser mei naa Sol Sesaria ser faan iny naa ya tana ngats fan fatoobing tsunia Tasas. o# Ayei favevegiau fiisen rame na taa Jiu te natiny faa Grik ror ya fatsitsien fiisen ramituari tan vegiau sana ri tanaf ma tokoiny famat ya. ynk Sen Sol kaa fiisen ramituari Jerusalem ya taan vavis miton kat iny ongoor sa favaanan iny a asangan a Tsunaun. m Sen Banabas nom e Sol ya atoiny na towa tan fuainy guamaraav. Ayei siisio of rari ten Sol to te tagei fi ya na Tsunaun sanaan. Ana Tsunaun fainy towan vegiau. Ai Banabas siisio kan iny towa te favaanan finy ya na asangan e Jisas Damaskas fiisen men kat iny ongoor. /lW Vou ai Sol naa to Jerusalem ya komainy to ma kaa faavot fiisen ramen matisian. Sana fokinai oraav ya ser gima faamainy ya, faarei na isen a matisian ten Jisas. =ks Tana voiny san mes matisian ten Sol fauf ising mi ya peto tana koverok a kotskots tana windoa nana soopip tana ngats fan ai na sanaan to te bus ising fi naa ya. Sol Kaa Jerusalem j# Sen Sol nat rari. A taa Jiu tagaa ot patsukan iny a fo matainy sobaa nan soopip tana ngats fan tan nuaf min voiny ma tokoiny famat ari ya. liQ Voun nainy kinai te naa en, taa Jiu vaagum to ser kat a pau vurung ma tokoiny famat ari Sol. 0hY San favaanan ten Sol reits ovei en. Ana taa Jiu to te natiny kaa ror Damaskas, nongoiny vegiau tsunia ser fakakarian ir. Ayei faatok famainy ovei tsun rari Jisas a mes te pisainy e Gov ma Tsoiny Fiisaup Ya tana vainy, to sana ri na taa Jiu arasan faarof tan vegiau ten Sol ser gima tsue ta ka. >gu Ana fokinai to te nongoiny vegiau tsunia saar erato. Ser rangat, “Ai koraa ya na mes to te natiny kat fifiiring raror a vainy te faaman ror ten Jisas, te kaa ror Jerusalem? Ai tovei mam nat fi rom nei Ayei na tou kotskots rari faavot ya te mei ranaari tan fuainy tsunaun tan tsoiny faakor tana taa Jiu.” 2f] Veesau tsun ya naa toobing enato koman a fo numaa iny fafaatouf tana taa Jiu, ya tanik iny favaanan iny ton Vurungan Rof nane Jisas, “Ayei na Guei Tsoiny ten Gov.” e) Vou Sol ainy to ya parits fatabin nato. Sol Favaanan Iny Vurungan Rof Damaskas Sol kaa fiisen rame na tee matisian Damaskas tan fo mar nainy. :dm Ana ka te kaa matan e Sol, faarein uriits nan jian, sen tsun ana ka to faarein uriits rus osing to na matan ya, ana matan ya arasan fatabin nato ana ya tsun to sa fapeenan en. c Ai Ananaias naa to, ya sof to gagon koman a numaa, ya fasaur to na niman ten Sol, ya tsue to, “Vamuinyasiny tsiau Sol, a Tsunaun e Jisas to te ruak manyi sanaan, te jiats vaminyo ma matoong fatabin pis anyi, ai nyi te via men Aaven Taabos.” nbU Nyo faatok rou yan fo viir kamits ana patang govets nats non ya tan favaanan iny a asanga Vanyo.” Sa Ana Tsunaun tsue of towa, “Kua, tana saa a mes to aya na tsoiny binun Tsonyo Nyo bobot bus ya ma favaanan iny a asanga Vanyo tana vainy sikia ma taa Jiu ai tana fo gotouf ai tana taa Isrel kan. V`% Ayei nom bus a parits tan tsue faarof te faan iny tsunaun tan tsoiny faakor tana taa Jiu tsunia ma kotskots yan tsoiny min moun tana fan to aya te natiny fafaatouf ror ri te faakats tana asanga Manyi.” D_ Ai Ananaias biny towa sa tsue, “Tsunaun, nyo nongon ir a vainy a kinai vegiau tsuk iny a mes to aya tana fo mamatsiny iring te natiny kat non ya tan vainy fafaaman Tsumanyi Jerusalem. ^% Ai tan taraa tatagaa, ayei tagei a isen a mes koo rori Ananaias, sof me gagon, ya saras to na matan e Sol a niman ma matoong fatabin ya.” W]' Ana Tsunaun tsue of towa, “Tsun nyi te naa tana sanaan to aya, koo rori na Sanaan A Toobing tsun, numaa ten Judas nyi sab rom a isen a mes tana ngats fan iny Tasas, asangan ya Sol ayei faakats non. 2\] Te kaa me na isen a matisian Damaskas, asangan ya e Ananaias, tan taraa tatagaa tsunia Tsunaun tsue of towa, “Ananaias!” Ya tsue to, “Tsunaun, nyo tovei.” z[m Ayei gima matoong onots fopis nainy an tan nainy kan to aya, ayei gima ainy ya gim kan to ma jiu ta isen ta ka. 7Zg Ai Sol tsun to ya karats to na matan ya, sai te gima tagei ta ka tana sa a matan ya na uurup farokot to ser nom tap niman ya ri ras naa towa koman a ngats fan iny Damaskas. Y# Ana vainy to te taataan fiisen me Sol vatsutsun rato ser gima tsue ta ka, ri nongoiny kuu to ayei, sana ri gima tagei ta isen ta mes. tXa Tsun, nyi te naa koman a ngats fan te ruak rom anyi a isen a mes tsue of marom anyi na ka ma kat anyi.” W} Ai Sol tsue to na ka, “Anyi sei, Tsunaun?” Ana Tsunaun tsue to ten Sol, “Anyo Jisas to te kat fifiiring rom anyi. V# Ai Sol gotsiny to peto tan puputaa. Ai Sol nongoiny ton sen kuu te tsue fi nei tsunia, “Sol, Sol! Kat fei sa nyi fakamits Varonyo ei?” U Te taataan a Sol ya ruak to panan a Damaskas, sen tsun an kurun kanaf fiisok poo me Gormirmir sa kookop faavots ya. mTS ya tsue of towa ma kirkir ya tu noun tan tsoiny mumua tan fo numaa iny fafaatouf tana taa Jiu te kaa ror tana ngats fan iny Damaskas. Ya faan iny ton noun to aya ten Sol. Noun te tsue fi nei, te sab fi non e Sol ta tee tsoiny ge ta tee moun te natiny vovou iny ror a Sanaan ten Jisas ya te nots rari a kotskots ratuari ya te mei fatabin ramiri Jerusalem. KS  Tan nainy patsukan to aya, Sol parits patsukanen tan tsue tsunia ma kat fifiiring yan matisian tana Tsunaun, ya te atsun famat rari. Sol naa to tana Tsoiny Mumua Tan Tsoiny Faakor tana taa Jiu, R(Sen Filip ruak en Asotas, ai tana fo ngats fan vavis ya favaanan iny ton Vurungan Rof nane Krais, ya nai ruak enato Sesaria.Q'Te naus osing mi ri na aurom, ri na ina fuan pasan mito sen tsun an Aaven Taabos tana Tsunaun nom naa to Filip, ana tsoiny Itiopia to gim pis to ma tagei ya. Ana tsoiny Itiopia to, mamagat fiisok tsun nato ya tanik iny taan fatabin pis nato tana pan te naa ya. %PC&Ana tsoiny Itiopia to tsue of to na tsoiny tau tana kares ma faonot tsom ya. Ai Filip me tsoiny Itiopia to of to tana aurom, sen Filip fapeenainy ya. PO%[Ai Filip tsue to, “Te kaa faaman mirom anyi koman a aave manyi, nyi onot rom ma peenan.” “Eye,” tsoiny Itiopia biny ya sa tsue, “Nyo faamainy rou e Jisas Krais a Guei Tsoiny ten Gov.”] XN)$Te taan farokot naa ri sanaan, ser ruak tana isen a pan kaa minon a fo mar aurom, ana tsoiny Itiopia to tsue to, “Tagaa, a fo mar aurom tovei. Saf a ka te kat tap vanyo na tsonyo gima nom peenan?” M#Sen Filip tanik iny fa'arasainy gogosias te kirkir en tana tsoiny Itiopia ana ayei favaanan iny ton vurungan rof ten Jisas tsunia. =Ls"Ana tsoiny Itiopia to tsue of to Filip, “Nyo rangat marom anyi, a kuigin te tsue ten sei ee, ma kat yan vegiau to? Ayei te vegiau of a tsivon, ge te vegiau of a mesmes?” JK !Tan nainy te fauf ari Ya, sikia ta mes ma fasakaa ot iny Ya. Ai sei te onot ma siisio of ir tsubnaain Tsunia ee? Tana saa, a toto Tsunia tan puputaa tovei te kap en.” (Aisaia 53.7,8) J% A painy kirkir nan Vegiau Ten Gov te tsue tsuk iny e Jisas te tsue fi nei,“Ri atoiny mi Ya, faarei na siip to te komainy tseetsior rori, faarei non a guei siip te ots ari na funuu nan, ana ya gim to ma tangis; sa faarei tsuiny a mes to te gima tsue ta ka. XI)Ana mes to aya biny towa sa tsue, “Fei nat fi ronyo ei, onot non te fa'arasainy fi non ya ta isen ta mes a ka to tsonyo?” Ya tsue to ten Filip, “Jias faguas fi me tsonyo nyi gum fiisen vamituanyo.” KHKat to ai Filip taan fasiruu naa to ya nongoiny to na tsoiny Itiopia te gogosias non kirkir tana kuigin e Aisaia. Ai Filip rangats towa, “Nyi natiny rom a ka te gogosias rom anyi ge?” RGAn Aaven Taabos tsue of to Filip, “Taan fasiruu naa panan a Kares.” uFcTe tabin fatabin naa ya, ya jias to tana Kares, ana ya gogosias fatsiainy ton kirkir tana kuigin e Aisaia. QEAi Filip kakoun fakap to ya naa bus nato, te naa ya sanaan ya tagei to na isen a mes iny Itiopia. Ayei na mes a karap kaa minon a binun tana muiny aatouf iny Itiopia, asangan a moun to aya, Kandis. Ayei tagaa ot iny non a painy moni tsunia. A mes to aya poo fi me Jerusalem fafaatouf me Gov, sa tabin fatabin fi naa fan tsuan. SDAna morena tana Tsunaun tsue of to Filip, “Tsun, kakoiny a tsivom nyi te naa fi painy vou tana sanaan te naus osing non a Jerusalem ai te of fi naa Gasa, sanaan to aya ka non tana pan a uur.” 4CaTan nainy te pokei fakap ari na ka to te tagei ari te ruak ten Jisas ri favaanan iny ton Vurungan Rof tana Tsunaun tana taa Samaria, Pita me Jon tabin fatabin rato Jerusalem. Ser favaanan iny Vurungan Rof ten Jisas sanaan ai tana fo fan tana gum fan iny Samaria. Filip Favaanan Tana Tsoiny Itiopia 2B]Ai Saimon biny ton tsue ten Pita me Jon, “Mi na ina fuan ma faakats of vanyo tana Tsunaun ma faakouts vanyo Ya, ana foka to aya te tsue mi te gima ruak on tsonyo.” {AoNyo tagei marom anyi te kaa mirom kat iny fitsufainy nato komam an aveto tsumanyi kotskots faavot marom anyi.” @%Reesik nyi takopis osing ton kat iny ngi'arapaar tsumanyi ana nyi te faakats tana Tsunaun ma anofe Yan aveto nato to te fakats fi rom anyi. {?oNyi sikia ma kaa me ta pan iny binun tana binun tovei tana saa fakats aave manyi sikia ma toobing fiisen me Gov. ->SSen Pita biny e Saimon, “Nyi ana painy moni tsumanyi onot non ma kajiaa babainy en unya Hel to te pon fi rom anyi ma pats a fifaan ten Gov tana painy moni! =!sa tsue, “Ami ma faan kan vanyo na parits to aya, ai sei na mes to te fasaur ronyo na nimau tsunia ee, onot non ma nom Aaven Taabos.” [</Tan nainy te tagei e Simon a parits tan Aaven Taabos te of rari, to te fasaur fin guamaraav nimar patsuu rari, ya pon to ma faan iny ta painy moni ten Pita me Jon ma foiny ya na parits tana Aaven Taabos, j;MAi Pita me Jon fasaur to na nimar patsuu rari, ser faakats of ratuari, ri nom ton Aaven Taabos. ~:utana saa, u Aaven Taabos tabuiny of non tan ta mes tsuri, sana ri te peenan tsun er tana asangan a Tsunaun E Jisas. Y9+Nainy te ruak ari ana ri faakats of raton vainy fafaaman ser nom Aaven Taabos, 8Guamaraav iny Jerusalem nongon te kaa fi me na taa Samaria vegiau ten Gov, ri jiats naa to Pita me Jon unya Samaria. !7; Ai Saimon faaman kan to, ya fapeenan to, sa ka fiisen me Filip. Tan nainy to aya ayei tagein viir kainy faatok te ruak ana ya karian fiisok tsun nato. @~o}}K|g{ozyxwvvuttMsrqqZpgonnmmPl?l3jiXhgggxfedvcbb2a`m_N^^1]0\\L[aZYYYXXWWKVV9UzTTSuR7QPPhOtNMLLKKJ8IqI4H,FEDCCbB.A{A @e?>>E==%%1$?#~"~! qDB/x*Zm` 1 V1i j- A taa Jiu iny Beria koma tamee tan nongoiny vegiau, sikia ma faarei raror a taa Jiu iny Tesalonaika. Ri natiny vanongon ror tan vegiau fiisen men koman tsian iny gogosias kirkir ri te tagei Vegiau Ten Gov tan mamatsiny nainy tana ka te tsue iny e Pol to te man fi non ya. @y Te voiny bus a pan, an vamuinyasiny fafaaman jiat rato Pol me Sailas ma naa ri tana ngats fan iny Beria. Nainy te ruak ari, ri nai sof to tana numaa iny fafaatouf tana taa Jiu. 5 An tsoiny mumua tsue of to Jason an vaatau tsunia ma faan iny ari ta painy moni iny foiny, ana ri te tafuts. Pol Me Sailas Tana Ngats Fan Iny Beria Z -Te nongon a vainy an tsoiny mumua tana ngats fan to aya, ri karian faavot rato. D Sen Jason fasof rari gagon numaa tsunia sa tagaa ot rari. Ri ngats faun tana aatouf tsura Sisa ser tsue, a mes a Aatouf te kaa non, Ayei te karap iny non e Sisa, asangan Ya, E Jisas.” ! ;Sana ri sikia ma sab ir ere Pol me Sailas ana ri ras vasas to Jason an mes vamuinyasiny fafaaman ser ras mi naa rin poroor tan tsoiny mumua tana ngats fan ser tsue fi nei, “A vainy to ari natiny kat ror a iring tana fo mamatsiny fan. Ai tovei ri nai rame tana ngats fan tsura. s _Sana mesapan nar gum nara taa Jiu kaa me na fitsufainy ri guam raton mes panan tan vainy karous an pisiin natiny kaa vavis ror tana pan iny tuan, to ser kat a isen a gum tsian. Ri kat to ser kuar faavot ana ri na fokinai tana ngats fan nai bau faafis to na numaa ten Jason ser tanaf ma nom ir ere Pol me Sailas ri te ras fatafuts rari jiarasan tana vainy. m SMesapan tsuri na taa Jiu faaman ten Jisas, ri vovou iny to Pol me Sailas ana mesapan kan a vainy Grik te natiny fafaatouf ror ten Gov faarei raror a taa Jiu to te faaman ten Jisas ana rin mes panainy moun tsian tana ngats fan. T!Ana ayei fa'arasainy towa tsuri faatok rari na isen a Krais, a mes te pisainy e Gov ma Tsoiny Fiisaup Ya tsura te sarei nats non a kamits ana Ayei te mat, vou Ya te tsun fatabin tana mat. Ai Pol tsue to tsuri, “E Jisas to aya te tsue fanat bus iny anyo tsumi Ayei na Krais, a mes te pisainy e Gov ma Tsoiny Fiisaup Ya tsura.” W'Tan Nainy Fafaatouf tana taa Jiu, Pol natiny naa vaurep non tana numaa iny fafaatouf tana taa Jiu, u kat tsunia. An tan fopis Nainy Fafaatouf tana taa Jiu ayei raar of ratuarin a vainy tan Vegiau Ten Gov. 0 [Pol me Sailas ari ina faun taan nato fapoopoan nana fuan a ngats fan iny Amfipolis ai Apolonia, ri nai ruak to Tesalonaika te kaa na numaa iny fafaatouf tana taa Jiu. hI(Pol me Sailas tafuts osing a numaa iny kotskots ser naa fi naa numaa ten Lidia. Ai na aya ri sab ir vamuinyasiny fafaaman ser kat tsue iny faparits rari ma suu iny ari na faason tsuar ten Krais Jisas, ri naa bus rato.1'Ser nai tsue iny reesik to tsuri ma maun a komar rari. Ser fatafuts rari tana numaa iny kotskots ana ri rangat ratuari ma naus osing a ngats fan. %&Rin kokokof fafaatai raton tsoiny vaatsuk tan vegiau to. An tan nainy te natiny ari Pol me Sailas tsoiny Roum fatoobing ri oraav rato. Q%Sen Pol tsue na ka tan kokokof, “A sikia! Mam ina fuan iny Roum fatoobing, ri sikia ma sab ta iring ma kat amam, sana ri rapits mamam matar ra vainy, Ri fasof kan matuamam tana numaa iny kotskots. Ai tovei ri komainy jiat fatakop tsun maromam? Sikia on! Tanyir yam tsoiny vaatsuk er naa mito tsumam ma fatafuts mamam ari.” q[$Sana tsoiny tatagaa ot tana numaa iny kotskots tsue of to Pol a ka te tsue of ir yan kokokof, “Tsoiny vaatsuk faan iny men tsue, ser famanat mami me Sailas ma tafuts osing a numaa iny kotskots, Mi ma naa bus am naa faarof to.” oW#Tana voinyvoiny rin tsoiny vaatsuk jiat raton kokokof tsuri fiisen men tsuen parits tana tsoiny tatagaa ot tana numaa iny kotskots, “Ma famanat iny ya Pol me Sailas ma tafuts osing ari na numaa iny kotskots, er naa to.” 9k"Ya ras rato Pol me Sailas unya numaa tsuan ana ya fa'ainy ratuari. Ayei ana ri na fokinai numaa iny guei tsuan via me na mamagat, tana saa ri na fokinai te faaman er ten Gov. J~ !Ai tana ar nainy to aya tana voiny, tsoiny tatagaa ot tana numaa iny kotskots nom rari ya garus to na fo tageev tsuri. Ayei ana vainy faavot koman a numaa tsuan fapeenan veesau bus rato. q}[ Ri favaanan bus iny ton vegiau tana Tsunaun unya aya tsunia ai tana vainy faavot koman a numaa tsunia. 6|ePol me Sailas biny towa, “Faaman tsun tana Tsunaun e Jisas, anyi ana numaa iny guei faavot tsuam, Gov saup fatabiny maromi, ana Ayei te faan mami na toto na suu.” {/Sa ya ras fatafuts rari ana ya rangat ratuari, “Ina fuan a tsoiny tsian, saa ma kat anyo ma saup fatabiny vanyo Gov tana fasaraa Tsunia na?” +zOTsoiny tatagaa ot tana numaa iny kotskots fikoo naa ton kurun, sof veesau fi naa to gagon, sa oraav ya totoroor fakap nato fatukun to moun e Pol me Sailas. [y/Sen Pol kuu fatsian, “Kat fifiiring vaare na tsivom! Mam faavot kaa rom to!” ixKTsoiny tatagaa ot tana numaa iny kotskots tagun, ai te tagei finy ya na fo pingping tana numaa iny kotskots tapue, ya pon iny ton vainy kotskots te bus er. Ya gamus ton kirat nana puaan tsuan ya pon to ma atsuiny a tsivon. LwSen tsun ana nuu tsian gunainy faavots to na numaa tana numaa iny kotskots. Sen tsun ana fo pingping tapue faavot tsun rato, ana fo tseen tapuruur osing ton nimar an mour vainy kotskots faavot. v Tana gagoiny voiny Pol me Sailas fafaakats ser kooma fafaatouf e Gov, an mes panainy vainy kotskots vavanongon er tsuri. >uuTe nom bus yan tsuen parits to, ya fasof ratuari painy gagon a uurup fiisok naa koman a numaa iny kotskots, ya fangap ton mour ere Pol me Sailas, a fuan a painy nau patang fiisok. 3t_Te rapits fifiiring bus rari ri ser fasof rari koman a numaa iny kotskots, ri tsue faparits of to na tsoiny tatagaa ot tana numaa iny kotskots ma bei ot faarof rari ri. sRin tagin vainy faavot fi rato tan panan tana vainy te fasito iny ror a muiny binun babainy to, ser fatsitsien me Pol me Sailas. Rin tsoiny vaatsuk tsue of raton vainy ma kakaar osing ari Pol me Sailas fo vau tsuar kakouiny onots rarori ma rapits rari ri. )rKRi fafaatsuts kan iny ror kat te gim non ma senviir fiisen men kat tsura to te ngats non a faun tsura, ara na taa Roum te sikia ror ma vovou iny kat tsuri!” 0qYRi mei ra naa ri matar tsoiny vaatsuk tana gamaman iny Roum. Ser tsue na ka, “U vainy to ari na taa Jiu, ri te fafaruak kainy ror a fo patang tana ngats fan tsura. bp=Nainy te nat bus iny a vainy to te fasito iny ror a kooviou a ka to, te gim finy rori ma nom ta painy moni, ri nots ir e Pol me Sailas ser ras ra naa ri tana tsoiny vaatsuk tana pan iny vaatsuk matar a fokinai. so_Ayei kat kat a ka to tan mamatsiny nainy, sen Pol sewaar, ya takopis of ton masarau sa tsue, “Tana asangan e Jisas Krais, nyo tsue faparits of marom anyi ma tafuts osing me na kooviou to!” Sen tsun ana masarau tafuts osing towa. @nyYa vovou iny to Pol ana mam, sa kuu na, “A vainy to ari, rin tsoiny binun tana Gov A Tsigtsig Fiisok! Ri natiny tsue of maromi na sanaan te onot non e Gov ma saup fatabin mami!” )mKTan sen nainy te naa mam tana pan iny faakats, a muiny binun babainy a kooviou tainytainy matuamam a masarau te kaa tsunia to sa natiny tsue iny non a ka ya mataanis ename. Ayei natiny binun of raror vainy te fasito iny ror ya tan faruak a painy moni tsian tana binun te katkat ya. (lIAyei fiisen ramirin numaa iny guei tsuan fapeenan to. Ya ras matuamam, “Taami yam am kaa fiisen vamituanyo numaa tsiau to te fakats fi varonyo mi nei anyo na muiny fafaaman faman tana Tsunaun.” Ya tsue faparits of matuamam ma kaa numaa tsunia. Pol Me Sailas Tana Numaa Iny Kotskots k!Isen tsuri te vanongoiny mamam, e Lidia, a muiny Taiataira, natiny fafiifoiny iny non fo raarav mamaato foiny nan yan nai jias, ayei kan a moun te natiny fafaatouf non e Gov faarei non a taa Jiu. Ana Tsunaun fa'arasainy ton fakats tsunia sa nongoiny vegiau ten Pol. Ej Tan Nainy Fafaatouf tana taa Jiu, mam tafuts osing to na ngats fan mam naa fi naa to tana aurom, pon iny a pan iny faakats tana taa Jiu. Mam gum sa mam vegiau tan moun te vaaguam na aya. |iq Ai naa aya mam taagio fi naa to tana ngats fan iny Filipai, isen a ngats fan koman a vaamuan nara distrik tana gum fan iny Masedonia. Filipai kan te kaa non fain tatagaa ot iny Roum. Mam kaakaa tsom em na aya tana ngats fan tan fo mar nainy. =hs Mam naus osing a ngats fan iny Toroas tana toraara sa mam sepuu fatoobing fi naa tana toor iny Samoteres. Tan mes nainy mam naa fi to tan mounan tana ngats fan iny Niapolis. ngU Te fakap bus e Pol taraa tatagaa tsuan, nyo Luke fiisen ramiri kakoun fi ma naa to Masedonia, tana saa mam te natiny e Gov te faatok mamam ma favaanan iny Vurungan Rof nane Jisas tana vainy na aya. Koman A Ngats Fan Iny Filipai f! Tana voiny Pol taraa tatagaa sa tagei a tsoiny Masedonia tsutsun non sing non e Pol, “Taa fi me nei Masedonia nyi te faakouts mamam.” re]Sana ri naa fi naa to tana gum fan iny Misia ser fis a Misia, ri nai ruak to tana ngats fan iny Toroas. d)Te ruak naa ri tana gum fan iny Misia, ri tanaf iny naa fi naa to tana gum fan iny Bitinia, san Aaven Taabos ten Jisas gima famanat kan rari. )cKRi naa fi rato tana gum fan iny Frigia ai Galesia, san Aaven Taabos gima famanat rari ma favaanan iny ta isen ta painy vaanan unya tana gum fan iny Esia. 5bcTan kat to aya sana rin gum nar vainy fafaaman parits me tana faason ten Krais ser ruak fakinai ovei er tan mamatsiny nainy. U Taraa Tatagaa Ten Pol Tana Tsoiny Masedonia [a/Te naa fi naa ri tana fo ngats fan, ri faan raton vainy fafaaman vegiau te tsue faunot of bus rari rin amaraav an vainy tatagaa ot tan vainy fafaaman te vaagum ari Jerusalem, ser tsue of rari ma vovou iny ya. e`CPol pon ma mei naa Timoti fiisen mi naa ya, ana ya kat ton kat iny vaapee tsunia. Ayei te kat a vaapee tana saa u taa Jiu te kaakaa tana gum fan na aya te natiny e taman Timoti na tsoiny Grik gima vovou kat iny vaapee. n_URin vamuinyasiny fafaaman iny Listra ai Ikoniam tsue to na ka ten Timoti, Ayei na mes a rof fiisok. Q^ Pol me Sailas naa fi to tana ngats fan iny Debi ai tana ngats fan iny Listra. A mes a fafaaman e Timoti te kaakaa na aya, tsinan ya na muiny Jiu ana muiny fafaaman kan, san e taman ya na tsoiny Grik. ]w)Pol me Sailas sof naa to koman a gum fan iny Siria ai Silisia, ser binuiny a faparits ir gum nar vainy fafaaman. \9(Pol nom e Sailas ser komainy ma naa, ana vamuinyasiny fafaaman tsue to na ka tsuri koma ree'un tana Tsunaun kaa fiisen mamiromi, ana ri naa bus rato. ['Ri fa'ararat iny a ka to fapoopoan narari na ina fuan, ser takibaa bus rato. Banabas nom e Mak ri sepuu fi naa to Saipras. !Z;&sen Pol fakats ma tanyi ya a kaakaa tsom to, tana saa, ayei sikia ma kaa fiisen ramiri onot to tana fafakap nana binun, ayei naus osing rari Pamfilia. 9Ym%Banabas komainy e Jon Mak ma naa fiisen ramiri, uXc$Vou na tee nainy Pol tsue to ten Banabas, “Ra ma tabin ra nai nak tsom raton vamuinyasiny fafaaman tsura tana fo ngats fan to te favaanan iny aran vegiau tana Tsunaun, ana ra te tagaa te kaa faarof fi rori tana faason tsuri.” W#Pol me Banabas kaa Entiok, ser faatsuts fiisen men mesapan, favaanan kan iny vegiau tana Tsunaun. Pol Me Banabas Te Takibaa 7Vi"[Sen Sailas fakats ma kaakaa tsom en Entiok.] U !Voun a fo nainy te kaakaa ri Entiok, an vamuinyasiny fataasua fatabin ratuari fiisen me na aaverof tana vainy te jiat ramiri. T Judas me Sailas, ri na ina fuan kuigin te faan iny tsue iny fifaakouts kinai tan vamuinyasiny fafaaman iny faparits rari. ]S3Nainy te gogosias arin noun ana fokinai via miton mamagat tan vegiau iny faparits. R1An vainy fafaaman jiat ratuari ser of fi naa tana ngats fan iny Entiok, te vaaguam arin a fokinai vainy fafaaman na aya, ser faan iny noun tsuri. ^Q5Ainy vaare yam ta faruet te atsuiny a vainy ser kat of yan fifaan tana fo kaisa tan gov gamgam an ami kan ma jiu vaaren rafatsiny, ana mi kan ma ainy vaaren faruet te tang a vainy a googon ya sa maten, ana mi te tsikoor ge fipisui ge fifiinaum vaare min moun an tsoiny. Te rof non tan vovou iny a fo vegiau to.”Ayei tsun te rof non. PU Aaven Taabos te faatok mamam to tsumam gim rom ma fapatang mami tan faun kinai, sa ayei tsun a ka tovei ma vovou iny ami: OSai tovei mam jiats naats rom ere Judas me Sailas ana ri te tsue of mamin senviir vegiau patsukan to te kirkir iny amam. {NoA ina fuan to ari te faan faman iny a toto tsuar tan govets a kamits tana asangan e Jisas Krais a Tsunaun tsura. :MmSa kat fi non nei, mam vaagum mam fatangan em mato tan nom ta mes mam te jiats naats ya tsumi. Ri naa fiisen mi nats ror a ina fuan te kaa non mangiir tsumam e Banabas ai Pol. KLMam nongon ir mes a vainy tana gum tsumam te naa naats ser fakarian mami, ri rurei ton fo fakats tsumi na fo rof tana foka te tsue iny ari, sana ri sikia ma nom tu tsue tsumam tan kat a ka to. kKORi jiat fiisen ramituarin noun te kirkir finy ari nei:“Mam amaraav an tsoiny tatagaa ot, u vamuinyasiny tsumin fafaaman, faan iny naa rom Nainy Rof tsumin vainy sikia ma taa Jiun fafaaman iny Entiok, Siria ai Silisia. VJ%Kat to an amaraav an tsoiny tatagaa ot fiisen ramirin gum nar vainy fafaaman faavot fakats to ma nom ta vamuinyasiny fapoopoan narari na gum tsuri er jiats fi ratuari tana ngats fan iny Entiok fiisen me Pol me Banabas. Ri nom to Judas te koo ri Basabas, ai Sailas a ina fuan a tsoiny mumua fapoopoan nar vamuinyasiny fafaaman. %ICtana saa, u Faun te kirkir iny e Moses te gogosias ari naangis fiisok onot non roman tan numaa iny fafaatouf tana taa Jiu tana fo mamatsiny Nainy Fafaatouf tana taa Jiu, an vegiau tsunia te favaanan iny ari tana fo mamatsiny ngats fan.” U Noun Te Naa Tsurin Vainy Sikia Ma Taa Jiu NHKat fi non nei ra te kirkir of tsuiny rari tu noun, ri ma ainy vaare ta faruet te atsuiny a vainy ser kat of yan fifaan tana fo kaisa tan gov gamgam ana ri kan ma jiu vaaren rafatsiny, ana ri kan ma ainy vaaren faruet te tang a vainy a googon ya sa maten, ana ri te tsikoor ge fipisui ge fifiinaum vaare min moun an tsoiny, GJemis tsue pis to na ka, “Tan fakats tsonyo ara ma faan vaare iny ta patang tan vainy sikia ma taa Jiu to te takopis fi ten Gov. bF=Ayei na ka te tsue iny a Tsunaun to te fanat iny ya muan.’ ” (Amos 9.11,12) EFaarei non vainy fuainy nai tsikoo nats ror a Tsunaun, ana rin vainy sikia ma taa Jiu to te fikoo Nyo, Nyo fasito iny rou Ya. D-‘Voun a foka to Nyo tabin mirou, Nyo te fatsuiny fatabiny a numaa ten Devit to te gotsiny. A foka te taruraa nai fatsuiny fatabin Ronyo. gCGU vegiau tan Kuigin te senviir tsun non. To te kirkir finy ari ya: Ana Tsunaun tsue to, AB{Saimon Pita te fa'arasainy fakap ya tsura tan vaamuan nan nainy Gov faatok iny a tagtag Tsuan tan vainy sikia ma taa Jiu sa nom pisan ir a mesapan fapoopoan narari Ya fasito ratuari. lAQ Nainy te fakap vegiau ari, ai Jemis tsue of ratuari, “Vamuinyasiny fafaaman tsonyo, nongon yam. @ Pita vegiau fakap fi nei, ana fokinai faavot vaaguam me ser tomani rato ri vanongon to tan siisio te faan iny e Banabas me Pol te tsue of rari na fo mamatsiny ka na fo rof te ruak tana parits iny faatok ten Gov fapoopoan nar a fokinai sikia ma taa Jiu. "?= San tana faason tsun tana Tsunaun e Jisas, ayei na ka te saup rarora, ito tana koma ree'un Tsunia, faarei kainy rarori na vainy sikia ma taa Jiu to.” #>? Sa kat fei sam kat iny tanaf rom e Gov ei tan fakei a binun a patang tsurin vainy fafaaman? Sikia. Tsuvurara ana ra kan sikia ror ma onot tan govets ya. l=Q Sikia ta ka ma kat fuainy fapoopoan narara ana ri, ayei te fataabos a aave rari tana faaman tsun. /<WGov natiny non a aaver a vainy, Ayei faatok ratuari na vainy sikia ma taa Jiu Ya pisainy ratuari ana Ya faan ratuarin Aaven Taabos faarei non to te kat fi ya tsura. 0;YRi favevegiau kaner raror nainy viviakoo Pita tsutsun to sa tsue of rari, “Vamuinyasiny fafaaman tsonyo, mi nat em tana fo nainy te naa en ten Konilias, Gov pisan vanyo fapoopoan namami ma favaanan iny anyon Vurungan Rof nane Jisas tan vainy sikia ma taa Jiu ma nongoiny ari ya ri te faaman. _:7U amaraav an tsoiny tatagaa ot tan vainy fafaaman vaaguam faavot to ser raar vegiau. Q9An mes panan tan vainy fafaaman tan gum iny vainy tana Farasi tsun to ser tsue, “Te rof non tsurin vainy sikia ma taa Jiu ma vovou kat iny vaapee ana fo mes a fo Faun kan te kirkir iny e Moses.” g8GTan nainy te ruak ari Jerusalem, an amaraav an tatagaa ot tan vainy fafaaman ana rin mes panainy gum nar vainy fafaaman fafasung ratuari, ai Pol me Banabas siisio of ratuari na foka te kat e Gov tana fo binun te kat ari. i7KGum nar vainy fafaaman te natiny vaaguam ror iny fafaatouf nai aton ratuari sanaan, ai te taan naa ri ri ising naa to fapoopoan nana Finisia ai Samaria, ser tsue of ir a gum nar vainy fafaaman na aya tana ka te ruak, a vainy sikia ma taa Jiu te takopis ser kaa me na faaman ten Jisas. U vaanan to aya te kat fapaparei ir vamuinyasiny fafaaman faavot. 76gU vegiau to aya te kat ere Pol me Banabas ser peits fiisok tsun er ser fatsutsue ramirin vainy to te poo me Judia. Vainy fafaaman nom to ere Pol me Banabas, fiisen kan ramirin mesapan vainy fafaaman kan, ma naa ri Jerusalem er tagaa raton amaraav an tatagaa ot tan vainy fafaaman tan kifon vegiau to. 5 A tee vainy te poo fi me tana gum fan iny Judia ser naa fi naa tana ngats fan iny Entiok ri faatsuts raton vainy te faaman ten Jisas ser tsue, “Te sikia romi ma vovou iny Faun te kirkir iny e Moses, tan kat iny vaapee Gov sikia non ma saup mami.” :4oRi kaa fiisen ramen matisian nainy viviakoo.C3Te ruak ari Entiok ri favaaguam raton gum nar vainy fafaaman ser siisio of rari na ka te kat e Gov tsuri ai tana sanaan te nom finy e Gov a vainy sikia ma taa Jiu ser faason ten Jisas. _27Naa aya ri sepuu fatabin fi naa to Entiok tana gum fan iny Siria, ayei na pan te tanik ari an vainy fafaaman fafaakats of ratuari ser faan iny a tsivor tana ree'un ten Gov ma kat ari na binun to te fakap bus ari. o1WRi favaanan iny vegiau ten Gov unya tana ngats fan iny Pega ser of fi naa tana ngats fan iny Atalia. t0aVou na tou taataan tsuri fapoopoan nana gum fan iny Pisidia, ri naa fi to tana gum fan iny Pamfilia. U/#Koman fo isiseiny gum nar vainy fafaaman, Pol me Banabas pisainy raton fo isiseiny tsoiny tatagaa ot tsuri. Ai tan faakats me na tavtaav tsuri, ri fakei ratuari niman a Tsunaun to te natiny faason rori. '.GRi faparits ir vainy fafaaman ma kaa fasuu ri tana faason tsuri, “Ara sab ror a fo mamatsiny viir patang tabuiny sof rora na Waan e Gov,” te tsue fi ri. x-iPol me Banabas favaanan iny Vurungan Rof nane Jisas unya Debi, ri ras ir vainy a kinai ser faaman ten Jisas ri faarei miton matisian. Ri fatabin naa unya tana ngats fan iny Listra, ai unya Ikoniam ai Entiok tana gum fan iny Pisidia. l,QSan tan nainy te bau faafis ari yan vainy fafaaman, Pol tsun fatabin nato ya fatabin nato tana ngats fan. Tan mes nainy ya naa fiisen mi naa to Banabas unya Debi. Tou Tabin Fatabin Me Tan Amaraav Entiok Tana Gum Fan Iny Siria p+YVoun a te nainy, rin mes panainy Jiu te poo fi me tana fuan a ngats fan iny Entiok ai Ikoniam pangis fakats tan tagin tan panan tsuri ri totouruei to Pol fats ser ras fatafuts osing naa ya na ngats fan pon iny ari te mat en. t*aSan tan fo vegiau tsuri ten Pol me Banabas, ri te opaar tan tsue tap rari ma kat of vaare rari na faakor. w)gSana Ayei natiny faatok iny non a Tsivon tan kat a foka na fo rof te faan maromi Ya, na ruat poo minon korosuu ana foka tan tanun fua ror tan nainy tsuri, an Ayei kan natiny faan maromin kainy ainy ana aave mami te via me na mamagat.” Z(-Tan nainy muan Ya tanyiny raton vainy faavot ma vovou iny arin fo fakats tsuar. :'m“Kat fei sam komainy kat rom a ka to ei? Mam vainy babainy tsun faarei maromi! Mam atoiny tsuiny men Vurungan Rof tsumi ma takopis osing amin gov gamgam am tagaa fi to ten Gov te kaa minon a toto na suu, to te fapogaar a korosuu an puputaa ana namaan an fo mamatsiny ka patsun puputaa ai jias korosuu. &Te nongoiny e Banabas me Pol a ka te komainy kat rori ri kekeres to na fo vau tsuar ser kookuar na fapoopoan nar tagin, ri kuu to, r%] A saape tana gov Sus tsutsun non jiarasan tana ngats fan. Tsoiny faakor tana gov Sus nom men bulumakau tsoiny ana fo purpur tan matainy sobaa nana ngats fan, tana saa ayei an tagin komainy ma nai kat a fo faakor ten Pol me Banabas. {$o Banabas koo ri Sus ayei na karap nar gov tana taa Grik, ai Pol te koo ri Hemis tana saa ayei na mes te vevegiau. ;#o Te tagei tagin a ka te kat e Pol, ri tanik iny kuu fatsian bus rato tan faa Likonia, “Fuainy gov te takopis ri faarei mito na mes te of bus rame nei ser sovaar irara!” v"e Ya tsue faparits of towa, “Tsun fatoobing iny a moum.” A mes jiak to, ya tanik iny taan vavis bus nato. !# Te vavaagum ya, ya vanongon to tan vaanan ten Pol. Pol tagaa fatoobing na tsunia ya tagei towa te kaa me na faaman te onot iny tsipaar ya. f EA isen a mes te agiir me na moun a pengong ana pin ma taataan te kaakaa na aya Listra. \1Ser favaanan fatatabin iny Vurungan Rof nane Jisas na aya. Koman A Listra Ai Debi -Te nat bus iny amaraav a ka to ri bus fi rato tana fuan a ngats fan Listra ai Debi koman a gum fan iny Likonia, ai tana mes a fo fan pana rari. $ARin vainy sikia ma taa Jiu ana rin taa Jiun vavaajets fiisen ramirin tsoiny mumua tsuri kat a pau vurung ma kat fijior ari ri er totouruei ratuarin fats. {oA vainy tana ngats fan takibaa rato: rin mes panan naa fi rato tana taa Jiu, an mes panan naa fi to tan amaraav. yPol me Banabas kaa to na aya tan nainy viviakoo. Ser ongoor ma tsue faruak iny a Tsunaun, ai Gov fa'arasainy ton vegiau tsuri tana koma ree'un Tsunia na man, ya faan ratuari na parits iny kat a fo kainy faatok reits ana fo binun saar iny faatok. }Sana ri na taa Jiu to te baainy ma faaman guats raton mes vainy sikia ma taa Jiu ser koma iring iny ere Pol me Banabas. g ISenviir ka to te ruak tana ngats fan iny Ikoniam: Pol me Banabas naa fi to tana numaa iny fafaatouf tana taa Jiu ser favaanan fiisen me na parits ana vainy a kinai rin taa Jiu ana rin sikia ma taa Jiu faaman to ten Jisas. T! 4Ana rin vainy fafaaman via miton mamagat an Aaven Taabos tau ratuari.   3Ri na ina fuan tafoor ton kuaf mou rari faatok iny non e Gov nai fasaraa rarori ser naa fi era naa tana ngats fan iny Ikoniam. }s 2Sana rin tsoiny mumua tana taa Jiu guats komar tsoiny tsunaun an moun kaa miror asangan to te fafaatouf ror e Gov tana ngats fan iny Entiok tanik iny kat fijior ir ere Pol me Banabas, ser gargar ravainy ratuari tana gum fan tsuri iny Pisidia. Z- 1An vegiau tana Tsunaun saats vavis to na pan faavot tana gum fan nato aya. <q 0Te nongoiny a vainy sikia ma taa Jiun vegiau to ri paparaa fiisok mi towa ser vamarits vegiau tana Tsunaun; ana rin vainy Gov te pisan rari to te nom rora toto na suu te faaman. / /tana saa ayei na ka te tsue faparits of mamam a Tsunaun,‘Nyo kat mami ma faarei amin kurun tana vainy sikia ma taa Jiu, ma faakouts ami na vainy tan fo mamatsiny fan faavot tana monaagits to, ma sab a sanaan iny saup fatabin rarori Gov.’ ” (Aisaia 49.6) 9k .Sen Pol me Banabas tsue faparits of rari fiisen me na ongoor, “Mam tsue faamuan of maromin vegiau ten Gov, u vurungan ten Jisas, sana mi baainy iny ya ana mi tsugei Towa, sai tovei mi sikia rom ma tamainy ma nom a toto na suu. Mam fataanis osing maromi mam te naa of ir a vainy sikia ma taa Jiu,  -Te tagei a taa Jiun tagin vainy ser fitsufainy ri tsue vasuar iny ton vegiau te tsue iny e Pol ser tsue vaaserere iny ya.  ,Tan mes Nainy Fafaatouf tana taa Jiu ana vainy faavot koman a ngats fan tavour mito ser nongoiny vegiau tana Tsunaun e Jisas. y +Te vavakas a vainy voun vaagum ri na taa Jiu ana ri kan sikia ma taa Jiu to te takopis ser vovou iny fafaatouf tana taa Jiu vovovou iny ere Pol me Banabas. Ri na ina fuan tsue faparits of ratuari ma faason faparits tsun tana koma ree'un ten Gov. +O *Te naus osing bus e Pol me Banabas a numaa iny fafaatouf tana taa Jiu, rin vainy tsue of ratuari ma tsue faruak iny a foka tan mes Nainy Fafaatouf tana taa Jiu. / W )‘Tagaa yam, min vainy tsotsue vaaserere! Mi onot rom ma karian nats sana mi gim rom ma nat faarof, tana saa a binun te nai kat Ronyo tan nainy tsumi, ayei na ka te gim romi ma faamainy, kainon to te fa'arasainy finy non ya ta mes tsumi! Ami nai mat emanats rom!’ ” (Habakuk 1.5) m S (Taatag yam a ka te tsuen fuainy kuigin muan mi ma famanat iny vaare ya kat non sa ruak tsumi, [ / &To tsumin fo vamuinyasiny tsiau mi ma nat faarof ito tsun ten Jisas an vaanan nana tou takopis osing aveto ai Gov te anofe ravainy a fo aveto te favaanan naa tsumi, ana mi ma nat fokinai te faaman ror Tsunia kat fatavaron miror matan e Gov, ana sikia ma tan vovou iny Faun te kirkir iny e Moses gim non ma kat fatavaroiny mami matan Ya.   'V % %Sana Ayei na mes to te fatsuiny fatabiny e Gov tana mat te gima kuav ravaa. +O $Sen Devit binun ya vovou iny ton mangiir ten Gov te toto ya patsun puputaa to ya mat to ri kats iny towa panan a fo nuatsin ya, ana puan ya kuav ravaa kan nato. H  #Ai to kan te tsue kan fi Ya tana mesapan tan Kooma iny Vadou,‘Nyi gim rom ma fatamee iny a Tsoiny Binun a Taabos Tsuam ma kaa Ya tana pan a kuav tan katskats.’ (Vadou 16.10) D "Ai tovein tsuen man ten Gov te fatsuiny fatabin fi Ya Jisas tana mat, Ayei gim non ma mat on pis nats ge kuav ravaa nats foka to te ruak faatok iny non a man to te kirkir iny Aisaia,‘Nyo faan maromi na fo mamatsiny ka na fo saavits to te faan finy Anyo yan tsuen man ten Devit muan.’ (Aisaia 55.3)  Mam tovei faan maromin Vurungan Rof: tana ka te tsue faman iny e Gov tan fuainy tsuvurara muan tana ka te kat non Ya, Ayei faruak famainy ovei ya tsuran fuainy tsubnaain tsuri to te fatsuiny fatabiny finy Ya Jisas tana mat Tsuan, faarei to te kirkir fi en ya tan fafuan nan Kooma iny Vadou to,‘Anyi na Guei Tsoiny Tsonyo; ana Nyo faarei rou a Tamamanyi roman.’ (Vadou 2.7)   !  Ana ri na vainy to te taataan fiisen me Jisas muan tana gum fan iny Galili tana ngats fan tsian iny Jerusalem tagei pis Towa tan nainy kinai to te tsun fatabin fi Ya. Ai to roman ri favaanan iny Towa tana vainy Isrel tana foka te tagaa iny matan bus iny ari. 0[ Sen Gov fatsuiny fatabiny Ya tana mat.  Te kat fakap bus ari na foka te kirkir iny fuainy kuigin ri fauf osing Towa tana pagafuan ser nai fasooiny Ya tana puts tan fats. ~u Ri gima sab ta ka ta iring Tsunia ma tokoiny ari Ya, sana ri sing maamaa tsuiny e Pailat ma atsuiny famat ya Jisas.  Tsurin vainy te kaa ror Jerusalem ana rin tsoiny mumua gima inainy fanatnat iny e Jisas, Ayei na Tsoiny Fiisaup ri faan iny naa Ya ma mat en Ya ri kat to na fo vegiau tan kuigin muan te natiny gosias rori tan fo Nainy Fafaatouf tana taa Jiu ruak iny man ovei nato. 8~i “Vamuinyasiny tsiau, gueiny ten Abraham ana min vainy sikia ma taa Jiu to te natiny fafaatouf rom e Gov, u vaanan nane Jisas a Tsoiny Fiisaup tana vainy te naa ename! o}W Te kat iny fakap bus e Jon a binun tsuan ya tsue to tana vainy, ‘Mi pon varonyo sei? A sikia ma nyo to te anaanos romi. Nongon yam! Ayei to te naa minon vou vanyo, anyo sikia ma onot faarof iny puruur a patom nan su Tsunia.’ |5 Jisas tabuiny ruak non ai Jon a Tsoiny Fapeenan favaanan to tan guei faavot iny Isrel ma reesik ari ri te takopis osing aveto tsuri er fapeenan to. { Tana tsubnaain e Devit fatoobing, Gov pisainy e Jisas a Tsoiny Fiisaup tan gueiny Isrel to te kat Yan tsuen man Tsunia muan. (zI Sen Gov nom ravainy pis e Sol, Ya pisainy to Devit ma faarei ya na aatouf tsuri. Ai tovei na ka te tsue tsuk iny e Gov ten Devit tsuri, ‘Nyo sab e Devit, a guei tsoiny ten Jesi a mes to te kaa non koman Tsonyo tsunia; ayei na mes te nai kat non a fo mamatsiny ka te mangiir Ronyo.’ y% Te rangat iny ari ta aatouf, Gov faan ratuari Sol, a guei tsoiny ten Kits a vun ten Benjamin, a aatouf tsuri onots fats safunuu na ingainy. +xO onots fats natus an ngim safunuu na ingainy. “Voun a ka to Gov faan raton guein Isrel fuainy tsoiny vaatsuk ser tagaa ot rari, onot tan nainy Samuel a kuigin. (wI Tana gum fan iny Kenan Gov rurei a fits a gum nar a vainy, ana Ya faan ratuarin guein Isrel puputaa ma fasito iny ari ya ma tagaa ot iny arin puputaa to aya, qv[ Ai tana pan a uur, Gov koma patang fiisok tsun nato tan kat iring tsuri onots fats safunuu na ingainy. Su E Gov tana vainy Isrel pisainy tsuvurara ser faporos fakinai me te kaa ri Ijip ri faarei ton guein sagoor. Tana parits Tsunia na siireits Ya saup fatabin ratuari ser naus osing me na gum fan iny Ijip. Gt Pol tsun sa faarua iny a niman jias ma kaa faamo ri ana ya tanik iny vegiau busen nato: “Gueiny Isrel ana min sikia ma taa Jiu tovei te natiny fafaatouf rom e Gov nongon yam tsonyo! ,sQ Te kap bus gogosias nan Faun te kirkir iny e Moses an fo kirkir tan fo kuigin, rin tsoiny mumua tana numaa iny fafaatouf tana taa Jiu rangats to Pol me Banabas, “Vamuinyasiny, mam komainy maromi ma vegiau tana vainy te kaa fi miromi tu vegiau iny faparits rari, jio, vegiau sanyi yam.” Xr) Ri naus osing to na Pega ser taan naa, ri ruak to tana ngats fan iny Entiok tana gum fan iny Pisidia; an tan Nainy Fafaatouf tana taa Jiu ri naa fi nato tana numaa iny fafaatouf tana taa Jiu ser vaagum er. Nq Pol an vaatau tsunia naus osing a ngats fan iny Pefos, ser sepuu fi naa tana ngats fan iny Pega tana gum fan iny Pamfilia; sen Jon Mak naus osing rari na aya ya tabin fatabin nato Jerusalem. Op Nainy te tagei e gavana na ka to te ruak, ya faaman fiisok tsun nato ten Jisas; tana saa ayei saar fiisok tsun nato tan faatsuts tana Tsunaun. Koman A Ngats Fan Iny Entiok Tana Gum Fan Iny Pisidia toa Tovei roman, nyi nom nats rom a fasaraa tana Tsunaun, ana mata manyi kio nats non ana nyi gim rom ma tagei oiny nats a arasan nana nuaf.” Sen tsun ana matan e Elimas uurup nato ya taan vavis to sainy ta mes ma raras vavis ya niman. `n9 “Nyi na guei tsoiny tana Vinasaar! Anyi kan a tsoiny koma iring iny rom fo mamatsiny kan tavaron; ai nyi via iny mirom fo mamatsiny kat gamgam, ana nyi natiny kopis rom a man nana Tsunaun ma nai ruak iny gam ya! zmm Sen Sol mesa asangan ya Pol via iny men Aaven Taabos matoong fatoobing naa ten Elimas a tsoiny fisagon sa tsue, #l? Sen Ba-Jisas te koo rori Elimas a tsoiny fisagon tsugei fiisok ere Banabas me Sol, ya pon to ma kopis fakats tana gavana ma gima faason ya tana Tsunaun. Mk Ayei na vaatau tana gavana tana toor asangan ya Sejias Polas, a mes a nat fiisok. A gavana to aya te fikoo Banabas me Sol ma naa mi ri tsunia tana saa ayei te komainy ma nongoiny vegiau ten Gov. Ri taainy a koman a toor iny Saipras ser nai ruak tana ngats fan iny Pefos. Unya Pefos ri sab a tsoiny Jiu te koo ri Ba-Jisas ana ayei kan a tsoiny fisagon a kuigin gamgam. ^~~$}9|{yy>xwwDv uQt~srqq0p]oennhmm+kjihgzfyedd cbb\a``_^Y]]|\\['ZaY9XVUTTFSRRLQQfPuOMNN9MLLKK&JWIIVHXGFFLEDCBAA@ ?>=<<"::L988}77T6[554 321|1<0^/..b-|-,G**5)(s'&&F%$$ ##K"J!!4 iMzL{28 h _?}^<0qAna fokinai vainy iny Jerusalem fakakarian rato, an tsoiny min moun fakookuar naa to ser nots e Pol ser ras fatafuts osing ya na saape, ri pingping ton matainy sobaa nana saape. H/ (Ri tsue na ka to tana saa muan ri tagei e Trofimas a tsoiny Efeses te kaakaa kan tana ngats fan tsian iny Jerusalem fiisen me Pol, ser pon iny e Pol te naa fiisen mi naa ya koman a saape.) .ana ri kuu fatsian fi to nei, “Amin vainy iny Isrel, faakouts mamam yam tovei, a mes to aya te natiny faatsuts rarora fokinai vainy tan fo mamatsiny fan ya te fauf ir vainy tsura fiisen men Faun te kirkir iny e Moses ana saape to ayei kan. Sikia ma foka tsun to aya, ayei kan te naa fiisen rame na tee vainy sikia ma taa Jiu ser sof koman a saape ri kat fifiiring to na pan a taabos.” >-uVoun fafits nan nainy te sisiruiny kap ya, ana taa Jiu tana gum fan iny Esia tagei e Pol te kaakaa gagon koman a saape, ser tsue of ir tsoiny min moun faavot, ri nots to Pol, w,gKat to sen Pol nom ir a ina fats a mes, tan mes nainy ya vovou iny ton kat iny ruak fataabos fiisen ramiri. Te kat fakap bus ari na ka to ya nai sof to gagon koman a saape sa tsue of ir fo tsoiny faakor tana taa Jiu, tan saf nainy ei naa te ruak iny taabos fakap rori, ri kan atoiny miror a fo iseiny iseiny fifaan tsuar. Taa Jiu Te Nots E Pol Koman Naa Saape !+;Sana rin vamuinyasiny fafaaman sikia ma taa Jiu faan bus iny nan noun tsuri ser tsue of ratuarin tsue to aya te kotskots ari muan: er ainy vaare to ta faruet te atsuiny a vainy ser kat of yan fifaan tana fo kaisa tan gov gamgam ana ri kan ma jiu vaaren rafatsiny, ana ri kan ma ainy vaaren faruet te tang a vainy a googon ya ser maten, ana ri te tsikoor ge fipisui ge fifiinaum vaare min moun an tsoiny.” e*CAnyi ma naa fiisen me na vainy to ari, ana nyi te vovou iny fo mamatsiny kat rof iny ruak fataabos fiisen ramiri ana anyi te fakei kainy a foiny tsuri, ana ri te nai puts fagaramos funuu patsuu rari. Nyi kat fi rom nei ana fokinai te nat fi nei, u tsue to ayei te kat ari tsumanyi sikia ma man ri nat fi ror nei nyi kan natiny vovou iny rom Faun. )1Jio, rof non mam komainy tsue of marom anyin sen kat ma kat anyi: Te kaa miror a ina fats a mes te kat sen tsuen man ten Gov tan kat a isen a ka. R(Ra nai nongoiny ror vaanan tsumanyi te ruak busen ana ara te kat a saa? +'OSan mes vainy tsue of rari tsumanyi te natiny tsue tap rarora taa Jiun fafaaman te kaa ror fapoopoan nara vainy sikia ma taa Jiu ma bainy iny arin Faun te kirkir iny e Moses. Ayei natiny tsue non, ‘Mi ma kat vaaren vaapee tan guei tsumi ana mi te bainy ma vovou pis iny kat iny muan.’ |&qTe nongon fakap ari tsunia, ana ari variri to na asangan e Gov, ana ari tsue to ten Pol, “Vamuinyasiny, nyi nat rom kaa minon tapan Jiun kinai, te ruak iny vamuinyasiny fafaaman fakap er, ana ri parits fiisok ror tan vovou iny a Faun. &%EPol tsue nainy rof tsuri ana ayei siisio faarof of ratuarin fo mamatsiny ka te kat e Gov tana binun ten Pol fapoopoan nar tsoiny min moun sikia ma taa Jiu. $5Voun, mes nainy, Pol naa fiisen ma naa mam, a tou tagei e Jemis ana rin fuainy tsoiny tatagaa ot tana gum nar vainy fafaaman kaa fiisen mito Jemis. a#;Te ruak amam Jerusalem, an fo vamuinyasiny fafaaman paparaa tsun to ma nom mamam. "}Ana mesapan tsurin matisian tana ngats fan iny Sesaria, naa fiisen mamituamam ri aton matuamam numaa ten Neson, a tsoiny Saipras, ayei na vamuinyasiny fafaaman iny muan. Ayei komainy mamam ma kaa numaa tsunia. Pol Ruak Tana Ngats Fan Iny Jerusalem `!9Vou na fo nainy te kaakaa farokot ya mam kakoun to na foka mam naa to Jerusalem.  Mam gima onot ma pangis fakats tsunia, kat to ana mam anofe ton tsue to aya. Mam tsue to, “Mangiir tana Tsunaun tapokaa enanon.” kO Sen Pol tsue of rara, “A saf a ka te tangis iny romi na, sam kat fifiiring rom fakats tsonyo? Nyo gim rou ma kakoun iny kotskots tsun, sikia, nyo kakoun rou ma mat kan Jerusalem kainy govets a asangan a Tsunaun e Jisas.”  Te nongoiny amam a ka to ana mam fiisen ramirin tsoiny min moun tana fan to aya sing to Pol ma naa vaare ya Jerusalem.   Agabas naa mito tsumam ya nom ton pous ten Pol ya tang fatabiny towa na tsivon, moun ya ana niman ya. Agabas kat a ka to tana saa ayei te komainy faatok rara na ka te tsue of yan Aaven Taabos. Ana ya tsue to, “Aaven Taabos tsue na ka, ‘Taa Jiu iny Jerusalem nai kotskots ror e sei te fasito iny non pous to aya ee, ana ri te faan iny naa ya nimar vainy sikia ma taa Jiu.’ ”  Mam kaa tana ngats fan Sesaria tan fo mar nainy ana isen a kuigin asangan ya Agabas te ruak Sesaria poo fi me gum fan iny Judia. 9k Ayei te kaa minon a ina fats a kooviou tabuiny ma fanging. Ri kaa miror fifaan te faan rarin Aaven Taabos iny nom vaanan to te poo fi minon ten Gov te pokei of rori na vainy.  Voun mes nainy mam naus osing to na ngats fan Tolemes ana mam nai ruak to tana ngats fan Sesaria. Mam naa to tana numaa ten Filip a tsoiny favaanan ana mam kaa fiisen mi towa. Ayei na isen tsuri na ina fits a mes te pisainy ari ma faakouts ir guamaraav. eCTe fakap bus amam taan mam naa to tana toraara mam naus osing to na Taia, ana mam nai ruak to tana ngats fan Tolemes. Mam tsue, nainy rof, tan fo vamuinyasiny fafaaman, ana mam kaa fiisen ramituarin tan sen nainy. 3_Ana ri tsue of matuamam, “Kua bus naa yam!” Kat to, mam naa to tana toraara, an ari tabin to tana fo numaa tsuar. I Sesaria A Kuigin Agabas Te Faan Iny Tsue Ten Pol \1Nainy te fakap amam nainy tsumam tana fan to aya, mam naus osing to na fan. An matisian fiisen kan ramirin moun an guei tsuri mei fatafuts ma naa mam tana ngats fan. Ai teis mam fatukun to mam kat ton faakats. MAna mam naa to, mam sab raton matisian mam kaa fiisen ra mituari tana fan to aya, onots fits nainy. An Aaven Taabos fatsuiny ton fakats tan matisian, ser tsue of e Pol ma naa vaare ya Jerusalem. LVou mam tagei to na toor te koo rori Saipras mam fataanis osing towa tan panaainy keeruk. Ana mam nai ruak to tana gum fan iny Siria, mam sung to Taia, a toraara te fauf a foka tana fan to aya. Mam sab to na isen a toraara te kat iny naa fi non tana gum fan iny Finisia, ana mam jias faguas to, ana toraara kovoo bus nato. 9 mMam naus osing ratuari, ana mam nai jias to tana toraara ana toraara kovoo bus nato. Mam sak fatoobing tsun em ma naa tana toor koo rori Kos. Ai tan mes nainy mam ruak to tana toor tsian iny Ros. Ana mam naus osing to na toor tsian iny Ros mam nai ruak to tan mounan iny Lisia tana ngats fan iny Patara. &Ri reesik fiisok tsun rato tan vegiau te kat ya tsuri te gim pis ror ma tagei pis a matan ya. Ser fanunuei naa ya tana toraara.J %Rin fokinai susuiny matan to te nots finy ari ya ser umumei ya. U#$Te fakap bus e Pol vegiau to, Ya fatukun to sa faakats fiisen ramiri. *M#Tan fo mamatsiny ka te kat anyo, nyo faatok mami ma binun fapaparits ara, ra faakouts ratuari te tameruts ror ser gim ror ma faakouts patsukainy a tsivor, fakats faarof fatabiny vegiau tana Tsunaun e Jisas, ‘Sanaan iny fafaan ka te rof fafisfis pis iny non a sanaan iny nom ka.’ ” H "Mi patsukanem yam te natem, tan fo mamatsiny ka te kakat iny ronyo, nyo faruak a foka to nimau fatoobing sa nyo faakouts kan ratuarin vaatau tsonyo to te kakat iny ror ta ka fiisen vaminyo. M !Nyo gima mataguas iny silva gen gol gen raarav tan ta isen ta mes.  % “Tovei roman nyo fakei maromi niman e Gov ai tan vegiau tana koma ree'un Tsunia onot non iny fatsuiny faparits mami tana faason tsumi ana ayei te faan mamin fo mamatsiny kan saavits ten Gov to te natiny faan iny non Ya tana vainy te pets onots of Ya na Tsivon. - STamomots yam, mi te fakats faarof fatabiny a fopis a ingainy nyo gima faterof tan faatsuts mami fiisen men koma patang an susuiny matan tana fo voiny min fo nuaf.  Nainy te naa minon an mes tsoiny tana gum tsumi patsukanem nai gam maromi er ras vavakas raton vainy fafaaman ma vovou rari ri.  Nyo nat you, vou nyo naus osing maromi, an fo tsoiny fifaatsuts gamgam te naa me fapoopoan namami ri te ras vavakas mami. }sTamomots yam a tsivom am makok raton vainy fafaaman faavot ten Gov, u Aaven Taabos te pisainy mami ma makok faarof rari. Ami ma makok faarof gum nar vainy fafaaman ten Gov, Ayei te pats rari tan rafatsiny tana Guei Tsoiny Tsunia to te mat Ya. Otana saa, nyo gima faterof tan favaanan of im yam fo fakats ten Gov. jMTo sanyo tsue of maromin vegiau to roman: Te nun fi non ta isen tsumi, a sikia ma iring tsonyo, %“Nyo taataan fiisen mamimi, favaanan iny a Waan e Gov. Ai tovei roman nyo nat you a sikia ta isen te gim non ma nai tagei pis vanyo. taSana nyo gim rou ma fakats a toto tsonyo faarei non a vaamuan nana ka, a sikia, tan kat to aya nyo komainy tsuiny rou ma fakap faarof a binun te faan vanyo na Tsunaun Jisas, ito tan favaanan iny Vurungan Rof tana koma ree'un ten Gov. &ENyo nat tsun fi rou tovei, tan fo mamatsiny ngats fan, Aaven Taabos natiny tsue faparits of varonyo, ‘Nyo nai sab rou nainy kotskots ana patang tsian.’ *M“Ai tovei roman, Aaven Taabos kaa fiisen vamironyo, Ya te ras vanaa nyo Jerusalem. A saa te nai ruak non tsonyo Jerusalem na, nyo gim rou ma nat faarof. eCMamatsiny nainy nyo natiny favaanan rou tsuri na taa Jiu ana rin sikia ma taa Jiu kan, ma takopis osing arin aveto tsuri fiisen men reesik ri te takopis tsun naa ten Gov, ana ri te faaman tsun tana Tsunaun tsura Jisas. Mi natem nyo gima faonot tan favaanan of mami tan fo mamatsiny vegiau te natiny faakouts maromi tana fo vaaguam ai tana fo numaa tsumi. Sana nyo natiny fauf rou a tsivou nyo te kat a binun tana Tsunaun fiisen men suiny matan faarei rou a tsoiny binun Tsunia. Tana kat to aya nyo natiny kaa mirou a patang an tanaf kinai tana saa a taa Jiu komainy kat ror a pau vurung ma atsuiny famat vanyo ri. -~SRi ruak me tsunia, ai Pol tsue of ratuari, “Mi patsukan natiny rom kat tsonyo tan vaamuan nan nainy te ruak anyo tana gum fan iny Esia sa nyo kaa fiisen mamimi. !};Te ruak amam Mailitas, Pol faan iny naa ton vegiau unya Efeses, sing ir tsoiny tatagaa ot tana gum nar vainy fafaaman ma nai tainytainy mi ri ya. i|KPol fakats faparits ma sepuu fatoobing tsun naanaa ana ya te sepuu fataanis osing a Efeses. Ayei te baainy ma fakap babainy nainy tsuan na aya tana gum fan iny Esia. Ayei te faveveesau fi en Jerusalem, pon iny ma nai tagei nainy tan Pentikos unya aya te onot fi non ya. Tsue Iny Fataasua Ten Pol Tan Fuainy Tatagaa Ot Tana Gum Nar Vainy Faaman Efeses Q{Mam naus osing a Mitilini tan mes nainy, mam ruak emato panan a toor iny Kaios. Tan mes nainy mam ruak naa to tana toor iny Samos, ai tan mes nainy mam nai ruak bus mato tana ngats fan iny Mailitas. ]z3Nainy te tainytainy amam e Pol i Asos, mam fajias towa, sa mam naa fi em Mitilini. by= Mam naa sa mam jias em tana toraara sa mam sepuu famumua fi emato Asos. Mam pon ma tsikoo Pol ana mam te fajias ya tana toraara fiisen mamimam. Pol tanuu mamam tana saa ayei komainy ma taan tsun nana tana moun. }xs Ri nom naa to na vurots a toto fan tsunia, ser paparaa fiisok mi ya. Pol Naus Osing A Toroas Ya Naa Fi To Mailitas dwA Sen Pol paas fatabin fi naa jias, ya ivoo ton Koinykoiny iny Fakats Fatabiny e Jisas ana ya ainy fiisen ramituari. Vou ya vegiau fiisen ramituarin nainy viviakoo sa onots ovei a patsuu na nainy. Ya naus osing ratuari. v Pol of naa peto, ya soon to patsun na puan ya, ya nots towa. “Mi ma mata karian vaare. Ayei toto fatabin enanon,” te tsue fi Pol. Zu- A mes a vurots te koo rori Yutikas te gumgum en tana windoa ya maguu to sa goros en ai Pol favaanan en. Yutikas tsidup mito tana fafofopis nana pan jias sa nai onot me petoo. Ri govets towa sana ayei na mat. =tuTe kaa men kurun kinai tana pan jias te vaagum ari. s Tan vaamuan nan nainy tana wik mam vaaguam fiisen ramituari, sa mam ivoon koinykoiny kainy fakats fatabiny e Jisas. Pol favaanan of ir a fokinai ya gim to ma faterof sa onots ovei na voiny tsian tana saa ayei te pon ma naus osing rari tan mes nainy. 'rGSana mam sepuu osing naa Filipai voun Nainy Guainy Fakats Fatabin te ainy roran koinykoiny sikia ma kaa me tu yis. Voun ngim nainy mam ruak ana mam fisabsab mato tana ngats fan iny Toroas. Ai na aya mam kaa sa onots fits nainy. Pol Tsipaar Fatabiny E Yutikas Tana Ngats Fan Iny Toroas Tq!Rin vainy to ari naa famumua ser anaanos mamam tana ngats fan iny Toroas. upcSopata a guei tsoiny ten Piras a tsoiny Beria, ai Aristakas me Sekudas u tsoiny Tesalonaika, Gaias a tsoiny Debi, Timoti tana ngats fan iny Listra, Tikikas me Torofimas a ina fuan tana gum fan iny Esia ri kan te naa fiisen mi naa Pol. Jo Ya kaa to na fopis a iifaa na aya. Kakakoun ma naa fi tana gum fan iny Siria ana ya nat rato na taa Jiu te kat a pau vurung ma atsuiny ari ya, ya fakats to ma tabin fatabin fi nana Masedonia. nTana pan na to aya, ayei vegiau faparits of ir vainy fafaaman tan vaanan kinai. Ana ya nai ruak enato tan mounan iny Grik. um eVou na tou vaaporoor tsuri te kap na, Pol fikoo vaaguam raton vamumuinyasiny fafaaman ser naa me tsunia sa vegiau faparits of ratuari ana ya tsue to tsuri ma kaakaa bus. Ya naus osing ratuari sa naa fi enato tana gum fan iny Masedonia. Yl+)Te vegiau fakap iny yan a ka to, ya fakap ton vaagum, ri vavakas bus rato.Ik (Ara kat fi ror nei ana ri te fakaa rara tan vaatsuk tan ngue poor te katkat rora roman. Sikia ta kifon ta ka te kat rora tovei, tana saa mi ma faan iny vaare tu tsue tu rof iny kookop ya.” tja'Ai te kaa miromi ta ka iny tsue tsuk iny rof non tan nom iny ya tan vaagum te natiny nom vaurep iny romi. @iy&E Demitrias an vainy sen binun tsunia to te kaa mirori tu vegiau tan ta isen, rof tsun non u nainy nan vaatsuk te taan non, an tsoiny vaatsuk kan ana ri te fatoobing ya tan vaatsuk. h%Mi te mei rame na ina fuan a mes to nei, ana ri kan te sikia ma kabuts ta ka tana saape tsura ge ma tsue fifiiring a muiny gov tsura. g{$Ana sikia ta mes faungis iny non a fo mamatsiny ka to. Kat fi non nei mi te kaa faamo mi te kat fapeepiou vaare ta ka. Mf#Ana tsoiny kikikir tana ngats fan tsian iny Efeses kat ratuari na fokinai ser tomani. Ya tsue to, “Amin tsoiny Efeses, ana mi na fokinai, mi nat rom a monaagits to natiny ror a kifon a ngats fan tsian to Efeses tagaa ot iny non a saape tana moun te karap non e Atemis iny Efeses ana kaisa tsunia te gotsiny me Gormirmir. e-"Sai te nat fi ri nei ayei a tsoiny Jiu, ana ri poroor faavot tsun mito ser tsue, “Atemis iny Efeses, nyi na karap,” ser onots a fuan a aua. tda!Ana Jiu tsug finy naa to Aleksanda fapoopoan, ana mesapan tsuri na vainy kuu iny towa ma kat ya tu vegiau. Aleksanda faarua iny to na niman jias ma kaa faamo na fokinai ana ayei te vegiau tsuri iny fasakaa ot iny a foka te ruak. icK Tan nainy to aya, a fokinai koman vaagum to aya vaakuu rato mesapan vaaporoor me na mes a ka ana mesapan vegiau me na mes a ka fuainy, tana saa fokinai tsuri fapinpin ovei tsun er, a saa te vaaguam of me na fokinai nei na. ibKMesapan tsuri kan, fo tsoiny mumua tana gum fan iny Roum ari to te vivaatau fiisen mi ya tsue fanat of towa ma ruak vaare ya tana numaa iny vaaguam tana fokinai, tana saa ri fa'oraav iny e Pol kat ror ser atsuiny famat ya. vaePol komainy ma mumua naa a sof ton vaagum tsian a vegiau to tana fokinai san vainy fafaaman fatsing iny ya. ` An vaakuu saats to na pan koman a ngats fan tsian ana fokinai vaaporoor to. Ri nom to na ina fuan a mes, ere Gaias me Aristakas te natiny taan fiisen miror e Pol a ina fuan a mes iny Masedonia ser ras vasas rari, ri kuar to gagon koman a numaa iny vaagum. _Nainy te nongoiny arin a ka to ri peits fiisok ovei tsun rato; ana ri vaakuu rato, “Atemis iny Efeses nyi na karap!” .^UA iring te ruak nats non, ito tana binun moni tsura kaa mi nats non a asangan a iring, san sikia ma ayei tsun, ito na saape tana muiny gov tsian tsura Atemis nai kaa babainy enanats non, ana tou tsunaun tsunia kajiaa e nanon tana sanaan iny fafaatouf ya nei Esia an tana monaagits faavot!” ]5Ana mes to aya Pol, mi tagaa em ana mi nongon fanatnat iny towa tana saa te natiny kat non ya. Ayei tsue na ka, u kaisa te kat a vainy nimar a sikia ma gov faman, ana ayei kan te kat ir a vavainy ser takopis faavot fi er tsunia. A vainy iny nei Efeses ana fan tsian iny Asia. B\}Ana ayei fikoo favaaguam rato na fokinai, fiisen kan ramirin mes panan, senviir binun fiisen ramiri, ya tsue to tsuri, “Mar tsoiny, mi nat em, ara nom a moni tsian tana binun tsura. k[OA mes natiny kat non a foka tan silva asangan ya Demitrias, a binun tsunia iny kat a fo mar kaisa nana saape tana muiny gov gamgam e Atemis, a binun te katkat ya sa nom a painy moni tsian nana fo binun an vainy binun tsunia. Z7Tan nainy to aya ana iring tsian tsun to Efeses tana saa Pol tsue iny a ka to tana Sanaan tana Tsunaun ton vainy sikia ma faaman nom a iring na aya. 'YGAna ayei jiat rato ere Timoti me Erastas a ina fuan a tsoiny fifaakouts tsunia ser naa fi naa Masedonia, ai Pol te kaa vaarik tsom en tana gum fan iny Esia. fXEVoun a fo kat te ruak, Pol kaa miton fakats parits iny taan fi na fapoopoan nana Masedonia ai Grik ana ayei te naa fi na Jerusalem. Pol tsue to, “Voun taan to aya, nyo komainy nai nak rou a ngats fan iny Roum.” tWaTana sanaan tsun to aya an vegiau tana Tsunaun gian to sa parits ya saats to na pan. Taa Efeses Vaaporoor zVmA vainy te fa'asangan me na amatsuan ana fatsuuk ana tsipaar, govets mito na fo buk narari faavot ser faakor ya koman guaf mata rari faavot. Ana ri as to na foiny faavot nana fo buk sa onots ngim safunuu na tapan (50,000) painy moni silva. QUVainy fafaaman naa mito ser pokein fo kat iring tsuar matar a fokinai. )TKA taa Jiu faavot ana vainy a sikia ma taa Jiu to te kaakaa Efeses nongoiny to na ka to, ana ri oraav rato. Ana fokinai fapaas to na asangan a Tsunaun e Jisas. KSAna mes a tutuei iny masarau tsun to sa sapan fifiiring rari ser sikia ma onot rari. Ana ri na fokinai bus osing to na numaa tsunia fiisen me na fo tageev pua rarin rafatsiny ana rin beerbeer. sR_An masarau biny ratuari, “Nyo natiny rou e Jisas, ana nyo nat kainy rou e Pol; ami pas a feir?” tQaA ina fits a guei tsoiny tana tsunaun tan tsoiny faakor tana taa Jiu koo ri Skiva to te katkat a foka to. 5Pc U tsoiny tsipaar tsuri na taa Jiu, taan vavis mito a tou buur ravainy masarau, ri tanaf iny binun me na asangan a Tsunaun e Jisas tan buur ravainy masarau tana vavainy to te tutuei ir masarau. Ana ri tsue to tan masarau, “Nyo buur ravainy maromi tana asangan e Jisas, to te favaanan iny e Pol.” iOK Kat to ana vainy te kaa fiisen me Pol nom to na fo painy raarav iny sap siiva ana fo painy raarav a fo tamuan ten Pol ser mei naa ya tan vainy faadis. Ana fo faadis te kaa mi ri kap enato an masarau naus osing kan ratuari. JN  Gov kat faruak a foka na fo parits iny faatok niman e Pol. CM U faraarar vegiau to aya, taan sa onots a fuan a ingainy sa kat ir a vainy te kaa Esia, a taa Jiu ana vainy sikia ma taa Jiu ser nongon tan vegiau tana Tsunaun. U Guei Tsoiny Ten Skiva $LA Sana mesapan tsuri tsuaar to ri sikia to ma faaman, ser fijiar fifiiring a Sanaan tana Tsunaun matar a fokinai. Kat to ai Pol nom raton matisian ten Jisas ser naus osing ir a fokinai. Mamatsiny nainy ri natiny faraarar iny ror a fo vegiau koman a numaa iny fafaatsuts unya Tiranas. mKSAi Pol sof to koman a numaa iny fafaatouf tana taa Jiu sa ongoor men favaanan iny vurungan rof tana vainy sa onots a fopis a iifaa. Ayei favevegiau fiisen ramiri te kaa men koman iny fatsuiny fakats tsuri nana Waan e Gov. 7JiRi onots toromainy safunuu ana ina fuan ovei. (IIAi Pol fasaur to na niman patsu rari, an Aaven Taabos of ratuari, ana ri tanik iny kat ton vegiau fafoofan, ana ri tanik iny favaanan iny ton vegiau ten Gov. [H/Nainy te nongoiny arin a ka to, ana ri peenan to tana asangan a Tsunaun e Jisas. xGiPol tsue to tsuri, “A tou fapeenan te kat e Jon, a tou fapeenan nan tou reesik an takopis osing kat iring mi te tap naa ten Gov, ana ayei tsue of rato na vainy iny Isrel ma faaman ari tana isen te vovou minon tsunia to e Jisas.” F1Ai Pol rangat ratuari, “An saf a tou fapeenan ei na te nom ami?” Ana ri tsue to, “Mam nom a tou fapeenan ten Jon a Tsoiny Fapeenan.” 'EGSa rangat rari, “Kat fei mi nom kainy Aaven Taabos to te faaman ami?” Ana ri tsue to, “Mam sikia ma nongoiny tu vegiau nana ka to tan Aaven Taabos.” 8D kApolos kaa kananon tana ngats fan iny Korin tana gum fan iny Grik, Pol taan ising naa to fapoopoan nana gum fan tsian sa ruak na Efeses. Ya sab ton mes panair vainy fafaaman. Cwtana saa tan tsue tsunian reits, Apolos fabiu ir a taa Jiu matar a fokinai, faatok iny non kirkir tan Vegiau Ten Gov faatok faarof fiisok rarori, e Jisas Ayei na Krais, a mes te pisainy e Gov ma Tsoiny Fiisaup Ya tana vainy tan aveto tsuri.cB?Apolos komainy ma naa fi naa tan mounan iny Grik, rin vamuinyasiny fafaaman iny Efeses faakouts towa, ser kirkir of ra naa rin vamuinyasiny fafaaman te kaa ror Grik ma tainytainy ari Apolos tana tou sung tsunia unya aya. Te ruak e Apolos unya aya Grik, ana vainy, Gov te ree'un rari ser faaman ten Jisas, nom a fifaakouts rof fiisok ten Apolos, A5Ya tanik iny favaanan fiisen mito na ongoor koman a numaa iny fafaatouf tana taa Jiu. Te nongoiny e Prisila me Akuilan vegiau tsunia, ri nom fi naa towa numaa tsuar, ser tsue fa'arasainy faarof of ya na Sanaan ten Gov fatoobing tana foka te ruak vou ne Jisas an Aaven Taabos. $@AAyei nat faarof iny non a fo fafaatsuts tana Sanaan tana Tsunaun, ayei te faatok iny mangiir tsian tsunia tan nainy te vegiau ya an faatsuts te kat ya tana vainy. Foka te faatsuts iny ya, a fo fafaatsuts nane Jisas tana man ana toobing. Sana ayei nat tsun iny non fapeenan ten Jon. B?}A tsoiny Jiu asangan ya Apolos, agiir unya Aleksandria, nai kaa me Efeses. Ayei na mes a vevegiau faarof fiisok, ana ayei kan nat faarof fiisok iny non vegiau tan Vegiau Ten Gov. W>'Pol kaa na aya nangis vaarik ana ya naa busen nato. Ayei naa fi naa tan fo mes a fo mar fan tana gum fan iny Galesia ai Frigia, ana ya faparits raton vainy fafaaman faavot. Apolos Favaanan Efeses Ai Korin =Te ruak naa ya Sesaria, ya pasan fi naa to Jerusalem, a tou nak ir a gum nar vainy fafaaman ana ya of fi naa to Entiok. k<OSan tan nainy te kat iny kovoo ya, ya tsue of ratuari, “Te mangiir fi non e Gov, nyo tabin fatabin mirou tsumi.” Pol naus rato era Prisila me Akuila na aya Efeses. Ana ya jias to tana toraara, ya naus osing to na Efeses. ];3Ri rangats towa ma kaa fiisen ramiri tan nainy viviakoo, sana ya gima ma fatangan. z:mRuak ari Efeses, ai Pol tsun fi naa to koman a numaa iny fafaatouf tana taa Jiu ya favevegiau fiisen ramituari. S9Pol kaakaa fiisen ramirin vainy fafaaman unya Korin tan fo mes a fo ar nainy, ya naus osing ratuari, ana ayei jias to tana toraara ser sepuu fi naa Siria fiisen me Akuila, ai natsun ya Prisila. Tabuiny kovoo rori, ya tsue of ratuari ma ots fagurgur funuu tsunia tan tsuen man parits te kat ya matan e Gov unya aya Senkaria. j8MRi nots e Sostenes, a tsoiny mumua tana numaa iny fafaatouf tana taa Jiu, ser rapits ya matan tana pan iny vaatsuk. Sen Galio gima fakats vaarik a ka to. Pol Tabin Fatabin En Tana Ngats Fan Iny Entiok Tana Gum Fan Iny Siria <7sYa gargar ratuari jiarasan tana numaa iny vaatsuk. 86iSai te mamatan faarei non a fo rangat nana fo vegiau ana fo asangan ana Faun tsumi patsukan, ami patsukanem yam, tagaa rom tsunia. Anyo baainy you ma tsuk a fo vegiau to!” ?5wSan tan nainy te komainy ma vegiau e Pol, Galio tsue of rato na taa Jiu, “Ma ngats korei ya na faun iny Roum, ge ta ka ta iring te kat ya, anyo onot iny nongoiny mami na taa Jiu. 4/ Ri tsue to na ka, “A mes to aya natiny saaiv raror a komar a vainy ma faatouf ari Gov, tan kat to aya ayei ngats non Faun tsumam a taa Jiu!” 33 Tan nainy te ruak iny Gavana e Galio unya Grik, ri na taa Jiu varosoo faavot ser nots e Pol, ri mei naa towa tana numaa iny vaatsuk matan e Galio. j2M Sen Pol kaa na aya Korin tana isen a ingainy ana pan, fafaatsuts ir a vainy tan vegiau ten Gov. -1S tana saa, Nyo kaa fiisen marom anyi. Sikia ta mes te onot iny kat fijior marom anyi, tana saa, a vainy a kinai te faaman Vanyo te kaa ror koman a ngats fan to.” H0  Tana isen a voiny Pol taraa tatagaa to ana Tsunaun tsue of towa, “Oraav vaare na vainy te komainy kat fifiiring marom anyi, nyi te faterof vaare tan favaanan iny Vurungan Rof Tsonyo, o/WKrispas ayei na tsoiny mumua tana numaa iny fafaatouf tana taa Jiu te ruak faarei na fafaaman tana Tsunaun, ayei fiisen kan ramirin numaa iny guei tsunia, ana ri na vainy kinai iny Korin, nongoiny vaanan ser faaman ri peenan to. }.sAna ayei naus osing ratuari, ya naa kaa to koman a numaa tana mes a sikia ma taa Jiu asangan ya Taitus Jastas to te natiny fafaatouf non e Gov faarei tsuiny rarori na taa Jiu. Numaa tsunia siruu non tana numaa iny fafaatouf tana taa Jiu. p-YSai te fatanai ari ya, ri tsue kainy to na fo tsue na fo iring tsunia. Ya tafoor ton kuaf tan vau tsunia faatok iny kat te kat ari gima rof an ayei kan faonot busen. Ya tsue to tsuri, “Te nun romi, ami patsukanem te ong nats rom ya gima iring tsonyo. Sai tovei nyo naa rou tana vainy sikia ma taa Jiu nyo favaanan of ratuari tan Vurungan Rof ten Jisas.” ,Ai tan nainy te naus osing e Sailas me Timoti naa Masedonia ri nai ruak to Korin, ai Pol faan faavot iny ton nainy tsuan iny favaanan of ir a taa Jiu ten Jisas Ayei na Krais, a mes te pisainy e Gov ma Tsoiny Fiisaup Ya tana vainy tan aveto tsuri. p+YTan fo mamatsiny Nainy Fafaatouf tana taa Jiu, Pol natiny naa non tana numaa iny fafaatouf tana taa Jiu, ya te favevegiau fiisen ramiri. Pon non ma saaiv fakats tana fo mes a taa Jiu ana fo mes a taa Grik ma faaman ari ten Jisas. p*Yya kaa fiisen ramituari ana ya bibinun fiisen ramituari tan kuiny ir pempem nar meme kainy kat kandis, tana saa Pol kan a tsoiny kakkat kandis faarei tsuiny non a binun tsuan iny nonom moni, faarei tsuiny kainy ror muinymataa to. G)Ya sab to na mes to koo ri Akuila, a tsoiny Jiu, ya agiir kan to tana gum fan iny Pontas. Ayei ai natsun ya Prisila te naus osing men mounan iny Itali, tana saa, e Kalodias a Aatouf, ayei na tsunaun tana gamaman iny Roum te tsue faparits of ir a taa Jiu faavot ma naus osing a ngats fan iny Roum. Pol naa tagaa rari, k( QVou na ka to, sen Pol naus osing a ngats fan iny Atens ana ya naa fi to tana ngats fan iny Korin. K'"Mesapan ruak iny fafaaman to ten Jisas tan vegiau te kat e Pol, ri vovou iny towa. Fapoopoan narari Dionisis a isen tsuri tana gum tan Ariopagas ana moun te koo ri Damaris ana mesapan kan.*&O!Pol kat to sa naus osing vaagum. L% Nainy te nongon a vainy to te tsue tsuk finy e Pol a tou tsun fatabin tana mat, ana mesapan tsuri taring iny towa, sana mesapan tsuri tsue, “Mam komainy nongon pis rom tana ka te tsue nyi.” t$atana saa, Ayei fagum fakap nainy te kat non yan vaatsuk tana monaagits to fiisen minon a man, ito na isen a Mes te pisainy onots Ya tan kat vaatsuk. Gov faatok iny a ka to tana vainy faavot, tan fatsuiny fatabin a Mes to tana mat.” O#Tan nainy tabuiny natiny ror a vainy e Gov, Gov matoong babainy tsuiny ratuari, sai tovei, Ayei tsue faparits of a fokinai faavot tan mamatsiny pan, ma reesik ari er takopis osing ton aveto tsuri, 7"g“To te nat fi rora nei, aran guei ten Gov, ra ma pon bus fi vaare nei, Gov mamatan faarei non fo kaisa tan gol an silva ge na marats, ton vainy nat te tanas rari tan nau. s!_To te tsue fi na mesapan,‘Tana saa, tana parits Tsunia to tsura kaa miror a toto, ana ra taan vavis ror an ara kat rora foka Tsunia tsun.’ To te tsue fi na mesapan tan vainy nat tsumi,‘Faarei non aran guei Tsunia.’ * MGov kat a ka to ma natiny tsikoo vavis ari Ya. Ai to te sing vavis rori Gov, ri onot ror ma nai sab Ya. Sen Gov sikia non ma kaa faveevian osing ta isen tsura. jMTana isen a mes te fapogaar Ya ana fokinai viir vainy tapogaar ising mito Tsunia, sa fakaa rari tan gum fan patsun puputaa. Sen Gov nat patsukanen muan onot nainy te toto ri, Ya fakei ton vaana'on nana fo pan iny gum tsuri. OTe sikia non ma kakat iny ta isen ta ka, to na vainy te onot ror ma kat of Ya ta ka, sikia, tana saa, Ayei patsukanen natiny faan iny non a toto ana fuasfuas ana fo mamatsiny ka tana vainy faavot. 6e“Gov kat a monaagits to ana fo mamatsiny ka te kaa non tsunia, Ayei na Tsunaun iny Gormirmir ai tana pan to putaa, sikia kan non ma kaa tana saape te kat ari nimar. 5cNainy te taan anyo koman a ngats fan tsumi to, nyo tagei to na fo fatsung fafaatouf kinai te natiny faatouf romi. Nyo sab isen fatsung fafaatouf te kaa non sen kirkir tsunia, ‘Tana Gov gim rora ma natiny.’ Tana Gov te sikia romi ma natiny, Ayei to te natiny fafaatouf romi, te pokei anyo tsumi. )KPol tsutsun to matar a fokinai tan vaagum iny Ariopagas sa tsue, “Ami na vainy iny Atens. Nyo tagaa mami, mi parits fiisok rom tan fafaatouf gov kinai. /W(A fokinai iny Atens an mes vainy sagoor to te nai kaa me Atens komainy faan faavot iny ror nainy tsuar tan vevegiau tsuk an vavanongon tan fo fakats a fo foun to.) %Mes a foka te nongoiny amam te tsue tsuk iny anyi te foun non tana tou nonongon tsumam, to tsumam komainy natiny rom a man nana foka to.” +ORi mei fi naa to Pol tana numaa tsian tan vaagum tsian tana pan iny Ariopagas, ser tsue, “Mam komainy nat rom tan fafaatsuts foun to te tsotsue tsuk rom anyi. /WAna mesapan tsurin tsoiny fifaatsuts koo rori na gum iny vainy Epikuri ana mesapan tana gum iny vainy koo rori Stoik, ri favevegiau me Pol. Mesapan tsuri tsue to, “A saa te tsue non a mes a bobongaa to na gim non ma natiny a ka te faatsuts iny non ya?” Ana mesapan tsue to, “Te vegiau tsuk toromainy non u gov tan mes fan kanen.” Ri tsue na ka to tana saa, Pol favaanan iny e Jisas ana tou tsun fatabin tana mat. Ana ayei raar towa koman a numaa iny fafaatouf tana taa Jiu fiisen ramiri na taa Jiu ana vainy sikia ma taa Jiu to te natiny fafaatouf ror e Gov, ai tan mamatsiny nainy ayei natiny kaa fiisen ra mirori na vainy te natiny naa miror tana pan iny tuan. Tan nainy te anaanos e Pol ere Sailas me Timoti i Atens, ayei reesik fiisok to ma tagei na ngats fan te kaa men kaisan kinai. gGA tee vainy fafaaman te nai atoiny e Pol nai onot ovei er Atens, ana ri tabin pis fi to Beria. Pol faan rarin tsue fanat nane Sailas me Timoti ma veesau mi ri tsunia Atens to te onot fi rori ma naa me. E Pol Te Kaa Atens Sikia ma potsian an vamuinyasiny fafaaman jiats finy naa to Pol teis siruu non Atens, sen Sailas me Timoti kaa farokot er i Beria. F Tan nainy te nongoiny taa Jiu te kaakaa Tesalonaika te favaanan fi Pol Vurungan Rof nane Jisas unya Beria, ana ri naa fi naa to na aya ser fatsuiny fakats tana fokinai ser karian er. ~u A taa Jiu na kinai te faaman ten Jisas, an moun tsian kan fiisen ramirin tsoiny Grik te suu iny a faason ten Jisas. AI~`}|s{{=z3ygxwwvuctrqqYpponsmlkkcjj[ihggFffeBd-c[baa _^^K] \q[QYYSXWVTTSRQYPONMLKtJhI HHEGFFuEDCrBB&A@?>>7=<;;::98e77>67544/3*2g10/.-,++***)\((!'3&D%h$#x"! `` &`.9`0r 4  I?AGEVaamuan nan nainy unya Damaskas i voun nainy nyo naa fi to Jerusalem ai vou nyo naa fi to tana fo gum fan faavot tana taa Jiu ai fapoopoan nar vainy sikia ma taa Jiu, nyo favaanan ma baainy iny ari na fo aveto tsuar ri te naa fi me ten Gov, ri te kat kat tavaron faatok iny non ari te naus osing kat iny aveto tsuri. D“Ai tovei Aatouf Agripa, E Jisas faatok vanyo na foka tan taraa tatagaa to te poo me Gormirmir, tsonyo manaats ya. C}Nyi nai karats rom a mata rari ana ri te takopis er naus osing miton a uurup tan aveto ri te naa me tana arasan tan kat tavaron, ana nyi te nom kainy ramiri te kaa ror tan parits ten Satan er takopis mito ten Gov, ai Gov te anofe, Ya te fious rari tan fo aveto tsuri, ri te kaa me ta pan iny kaa fapoopoan nar vainy te pisainy bus e Gov tana saa ari te faason Tsonyo.’ ” !B;Nyo nai saup marom anyi na tana taa Isrel to te kat fifiiring fi Vanyo mi ana rin vainy sikia ma taa Jiu kan, nyo nai faan faavot ma nats rom anyi ri. ASana nyi ma pitaa iny a moum nyi tsutsun to. Nyo ruak manyi, Nyo asang matuanyi ma bobot faarei mi nyi na tsoiny binun Tsonyo; nyi nai pokei of rarori na mesapan vegiau tana ka te kat Anyo tsumanyi roman nyi tagei towa; an tana ka te faatok marom vou. c@?‘Anyi sei, Tsunaun?’ rangat fi nyo. ‘Anyo Jisas to te kat fifiiring rom anyi. ?#Ana mam faavot gotsiny to putaa kat to nyo nongoiny ton sen kuu te vegiau of vanyo tan vegiau faa Hiburu sa tsue, ‘Sol! Sol! Kat fei sa nyi fakamits Varonyo ei? Nyi kat fakakamits fatabiny rom a Tsivom tan nainy te tanaf Anyo ma faatok manyi sana nyi baainy em.’ }>s O Aatouf Agripa, tan nainy te taan naa nyo sanaan tana gagoniny nuaf tsian kat to nyo tagei ton sen kurun baraar fafis pis non baraar nan a nuaf to te kurun me Gormirmir te afis vanyo fiisen kainy me na tee vainy to te taataan fiisen vaminyo. A={ “Anyo komainy ma kat senviir kat to aya to sana nyo naa fi naa tana ngats fan iny Damaskas fiisen men tsue faunot an fo tsuen parits te nom anyo tan tsunaun tan tsoiny faakor. ?<w A fo mar nainy kinai nyo natiny fasaraa rarori tana fo numaa iny fafaatouf tana taa Jiu, nyo kan natiny tanaf rou tan kat rari ma faungis iny ari na faason tsuri ten Jisas te kaa mirori. Nyo natiny koma iring rarori to sana nyo natiny naa tsun rou tana fo mes a fo ngats fan veevian nyo te nai fakamits rari. F; Ai nan kat te kat kat anyo Jerusalem. Nyo natiny nom rou tsue faunot tan tsunaun tan tsoiny faakor tana taa Jiu, nyo fakei raton vainy fafaaman a kinai ten Jisas tana numaa iny kotskots; ai to te natiny atsuiny famat fin rorin vainy fafaaman, anyo kan a isen te natiny famanat rou ma atsuiny famat rari ri na vainy. .:U “Anyo patsukan you fakats ma kat mamatsiny kat iring tsurin vainy fafaaman ten Jisas tan nainy muan ma kat fiiring anyo na asangan e Jisas a tsoiny Nasaret. d9AKat fi mi ei, sam fanaginy faaman rom ei to te fatsuiny fatabin finy non e Gov vainy mat? :8mU tsuen man ten Gov te faan iny Ya tan tsuvurara tan safunuu ana fuan a vun tana vainy Jiu tsura te naano anaanos ror ya ma ruak me tan nainy tsuri, ai na ka te fafaatouf of rori Gov tan nuaf ai tana voiny. Ai na ka te tsue Gov to te naano anaanos ronyo to sana taa Jiu peits ser sak vanyon a fo vegiau. 7Sai tovei nyo tsutsun rou to tan fi rangat tana saa tana faaman te kaa mi ronyo tan tsuen man te faan iny e Gov tan fuainy tsuvurara. &6EA vainy to ari nat faarof ovei varonyo tan nainy viviakoo, sana ri patsukaner koman ror, ri te tsue faruak te vovou finy anyon Faun sana ri baainy er. Ana nyo kan a isen tsuri tana gum iny vainy Farasi te natiny vovou faarof ovei iny ror Faun kan ana faaman nan tou fafaatouf tsumam. f5E“A taa Jiu faavot te nat faarof iny a tou kaakaa tsonyo, onot patsukan te vurots anyo. Ri natiny ror tatanik nan a toto tsonyo te kaa nyo tana gum fan fatoobing tsonyo, Silisia, ai to kan te kaakaa nyo Jerusalem. +4OA ka na man to aya tana saa nyi nat faarof iny rom kat tan taa Jiu an tan fatsutsue tsuri. Sai nyo sing rou tsumanyi ma nongon tsonyo nyi te anaanos faamo tsun. K3“O Aatouf Agripa! Rof ovei sanyi faan vanyon ar nainy to roman te komainy faan iny ronyon vegiau iny fasakaa ot iny ronyo na tsivou mata manyi tana fo vegiau te sak vanyo ri na taa Jiu. D2 Kat to, Agripa tsue to ten Pol, “Nyo faan iny rou ar nainy to ma fa'arasainy anyi na tsivom.” Pol faarua iny to na niman ya kat ton vegiau iny fasakaa ot iny tsivon ya tsue to na ka: 01Ytana saa te gim non ma toobing te faan iny na ronyo na mes te kaa non tan kotskots ten Sisa te sikia non ya tu siisio tu toobing tana fo iring te sak rori ya.”!0;Sana nyo na sikia ma kaa me tu siisio tu rof ma kirkir naa nyo ten Sisa Na Aatouf A Karap. To sa nyo mei mi ya mata mami faavot ai mata manyi Aatouf Agripa, tana saa nyi natiny rom Faun tana taa Jiu, ma tagaa nyi tana ka to, toroman vou te kaa mironyo ta nat nyo te kirkir nats, (/ISana nyo gima sab ta ka te kat ya to ma atsuiny famat ari ya. Sana ayei patsukanen sing ma tsutsun ya matan e Sisa unya Roum, nyo faarof to tsunia ma naa ya. E.Sen Festas tsue, “Aatouf Agripa ai mi kan to te kaa rom tagaa yam tana mes to, taa Jiu te kaa ror to Sesaria, ana ri kan te kaa ror Jerusalem te tsue ri tsugei ya ana ri kan tsue tsuk fiisok ror ya, to ser nai fafaatai vaminyo ya. Ri sikia ma faonot men vaakuu tan tsue na ka, te sikia non ma rof tsunia ma toto! .-UTan mes nainy ai Agripa me Benis naa mito, vau me na fo vaun iny aatouf faatok rarorin karap, ri sof mito tana pan iny vaaguam tana fokinai, ayei naa fiisen men fo tsoiny mumua tan vainy puaan fiisen kan men vainy tsian tana ngats fan. Ai Festas faan iny ton tsue ri mei mito Pol gagon. B,}Kat to ai Agripa tsue to ten Festas, “Anyo patsukan you komainy nongoiny roun vegiau tana mes to.” Ai Festas biny towa sa tsue, “Tamanainy nyi te nongoiny vegiau tsunia.” s+_Sen Pol sing to ma kaa en ya nimar vainy bei ot, onot non tan nainy te faan iny non a Aatouf A Karap e Sisan vegiau tsunia. To sana nyo faan iny tsuen parits ma bei ot faarof iny ari ya onot non te faan iny naa ronyo ya ten Sisa.” j*MAnyo sikia ma arasan tan fakats ta sanaan te nom ronyo tu siisio tu rof tana ka to aya, to sana nyo rangats ya, ai Pol to te koman fi non ya ma naa Jerusalem ma tsutsun tan vaatsuk ma tanaf iny tsikoo ri ta fo iring tsunia. H) Sana ri fapeepeits fiisen tsun pis me Pol fa'ararat iny a fo faaman tana fo fafaatouf tsuri ai tana mes te koo ri Jisas, to te mat, sen Pol tsue, na mes to aya te tsun fatabin Ya toto nato. C(Ana ri na taa Jiu to te faan iny ya tan vaatsuk tsutsun to, sana ri gima kat tu vegiau, te pokei faruak non a fo iring te kat ya, nyo karian pon iny rari te faruak ror ta iring tsunia. >'uTan nainy te na mi ri nei, nyo gim to ma kat a ka to ma potsian ya, ai tan mes nainy nyo vaagum to tan gumgum iny vanongoiny vegiau, nyo faan iny ton tsue ma sof me na mes to aya. 4&a“Sana nyo tsue of rari te gim non ma rof tan kat tana taa Roum tan faan iny a mes tabuiny sab rori na iring tsunia tana pan iny fasaraa. Sai te rof non, ara ma favevegiau tsom mi ya tana pan iny kat vaatsuk, ma ka mi yan nainy iny fasakaa ot iny a tsivon mata rarin vainy te sak yan vegiau. %ytan nainy te naa fi nyo Jerusalem, ana fo tsunaun tan tsoiny faakor fiisen men tsoiny mumua tan taa Jiu faan vatuanyo na fo iring te sab ari tsunia ser rangat vanyo ma asang anyo na mes to aya te kat kat iring ana nyo tsue to na ka, ayei ma mat. @$yVou na tee nainy te kaa ri sen Festas fafaatai e Agripa na aatouf tana foka te ruak ten Pol, sa tsue, “Te kaa minon a isen a mes a kotskots te kaa patsukanen tan nainy ten Filiks; #7 Vou bus ai Agripa na aatouf fiisen me Benis a fafinen ya naa fi mito Sesaria a tou nak e Festas a tou tsue paparaa te nom finy e Festas gumgum. ") Sen Festas vegiau fiisen miton vainy tsian tsuan vou ya biny ton rangat ten Pol sa tsue, “Nyi sing ma naa fi tan vaatsuk ten Sisa unya Roum, sai tovei nyi naa fi naa rom unya ten Sisa Na Aatouf A Karap.” Pol Tsutsun Matar Ere Agripa Me Benis A Ina Fuan Iny Jiu U!# Te tsikoo iny sab fi romi na fo iring te kat anyo ma atsuiny famat vanyo mi, nyo gim rou ma sing mami ma fataanis osing anyo na mat. Sai te gim fi romi ma sab ta iring tan fo vegiau te sak varonyo mi na taa Jiu, sikia ta mes te onot non ma faan vanaa nyo tsuri. Nyo sing rou tsumanyi, ma naa nyo tan vaatsuk ten Sisa unya Roum.”   Ai Pol tsue to, “Anyo to tsutsun rou tan vaatsuk tan faun tana taa Roum, tana saa nyo kan a tsoiny Roum ana nyi ma nongoiny kainy a fo iring te sak varonyo ri, ayei na rof nan ya. Nyo gima kat tu kat iring tana taa Jiu, anyi kan nat fi rom nei. b= San e Festas koman ir a taa Jiu ma paparaa ri tsunia to sa rangats e Pol, sa tsue, “Nyi paparaa rom te naa fi rom anyi Jerusalem ma tsutsun anyi tan vaatsuk ra te tanaf iny tsikoo na fo iring tsumanyi unya aya?” X)San e Pol faan iny a fo vegiau iny fasakaa ot iny a tsivon, sana ayei tsue, “Nyo gima kat ta iring ma ngats anyon Faun tana taa Jiu, ge nyo gima ngats faun tana saape, ge tana faun tana taa Roum.” kOTan nainy te ruak me Pol gagon, kat to ana taa Jiu to te poo me Jerusalem tsutsun babau to Pol, ri tanik iny kat ton fo tsuen parits tana fo iring te kat ya, sana fo vegiau te sak ari yan iring, to aya a sikia tu man nan ya. jMAi Festas kaa to tana ngats fan tsian iny Jerusalem jian gen safunuun nainy, kat to ana ayei naa bus fi enato Sesaria. Ai tan mes nainy ya gum to tan gumgum tana pan iny vaatsuk, ya faan iny naa ton tsue ma sof me Pol. :mTanyir yam mes tsoiny mumua tsumi er naa fiisen vamituanyo Sesaria er tsue faruak iny to na fo iring te sak romi na mes to, te tsikoo iny sab fi romi na fo iring te kat ya.” zmFestas biny ratuari sa tsue, “E Pol a kotskots iny Sesaria ana nyo fatoobing naa fatabin fi naa rou unya aya. 0YRi sing to Festas ma nongoiny rari ya ana ayei te famanat iny e Pol ma naa fi mi ya Jerusalem, tana saa ri kat pau vurung ma takop ari ri te tokoiny famat ya sanaan. veKat to an fo tsunaun tan tsoiny faakor ana fo tsoiny mumua tana taa Jiu mei miton fo vegiau te sak ari Pol.  5Voun fofopis nan nainy te ruak me Festas ya ka to tana gum fan, ayei naa fi to tana ngats fan Sesaria ya poo to naa aya ya naa fi naa to Jerusalem. OVoun fuan a ingainy sen Posias Festas nom gumgum ten Filiks faarei na Gavana. Filiks fapaparei ir a vainy Jiu ma kaa mi ri tu koman tsunia ana ya tanyiny to Pol ma kaa en ya tan kotskots.^5Tan ar nainy kan to aya Filiks pon iny e Pol te faan iny non ta painy moni iny fious a tsivon tsunia, tan kat to aya Filiks te natiny fikoo vaurep non e Pol ana ri na ina fuan te faraarar iny to na fo vegiau to. San tan nainy te vegiau e Pol a fo kat a fo tavaron, ana sanaan iny tagaa ot iny puainy mes fiisen kan me na tou vaatsuk ten Gov tana fokinai tan nainy vou, sen Filiks oraav nato ya tsue to, “Anyi ma naa tsom em. Nyo fikoo pis marom te kaa mironyon nainy.” r]Vou na fo ar nainy to aya Filiks naa fiisen mito natsun ya Durusila, ayei a muiny Jiu. Kat to sen Filiks faan iny naa ton tsue ma sof me Pol, ya vegiau of ratuari ser vanongon te vegiau tsuk iny e Pol a faason ten Krais Jisas. ykKat to ya faan iny ton tsuen parits tana tsoiny tatagaa ot ten Pol ma bei ot faarof iny ya e Pol sana ri ma puruur ya ma taataan vavis ya ma fainy ari ya na fo vaatau tsuan ta foka te komainy non ya. Pol Tsutsun Matan E Filiks Me Durusila Kat to sen Filiks, ayei na mes te kaa minon a nat tana Sanaan tan vainy fafaaman ten Jisas, fakap ton vanongon. Ya tsue to, “Pasaup yam, nainy te ruak minon e Lisias vaamuan nan tsoiny mumua tana vainy puaan ana nyo te see fafaan iny fakats tsonyo.” ]3Sana nyo fakats tsuiny rou sen vegiau te kat anyo matar Kansol to te sak varonyo ri, sa nyo kuu, ‘Anyo tsutsun rou tan vaatsuk tsumi roman tana faaman te kaa mironyo to tana tou toto fatabin tana mat.’ ” Te sikia non, tanyiny ir yam a vainy to ari ma tsue faruak iny ari na iring te kat anyo to te tsutsun of anyo matar Kansol tsuri. ?wSana tee vainy Jiu koman a gum fan iny Esia te kaa, ri patsukan er ma ruak me mata manyi er kat ton fo vegiau to te sak varonyo ri, te kaa fi mirori tu vegiau to te sak varonyo ri.  {Tan nainy te kat anyo naa foka to, ri sab vatuanyo koman a saape, voun ar nainy te kat anyon kat iny fataabos a tsivou to te toobing non tan Faun ten Gov. Sikia kan ma kaa me tu tagin vainy ma kaa fiisen vaminyo ana sikia kan taa fo goonen vavis. ? w“Voun naa tee ingainy to te gima anyo ma kaa Jerusalem nyo naa fi naa to unya aya ma nai fan iny anyo taa painy moni nar vainy tsonyo fiisen kan me na fifaan tsonyo ten Gov.  Ayei na ka te vaputs faparits of ronyo tana fo mamatsiny nainy koma vanyo nyo sikia ma kat ta ka ta iring matan e Gov ai matar vainy. - SNyo kaa mirou a faaman ten Gov tana ka te ruak nats non to te faamainy kainy rori to tana tou tsun fatabin tan vainy tavaron fiisen kan ramirin vainy ngi'arapaar.  Nyo tsue faman of marom anyi, nyo fafaatouf rou e Gov tana fo tsuvumamam to te vovou iny ronyo na Sanaan iny faamainy e Jisas to te tsue rori na gima man. Sana nyo kan faamainy rou a fo ka te kirkir ari tana Faun ten Moses ai tan Kirkir tan Kuigin. L Ri kan gima faatok iny ta man nan fo vegiau to te sak varonyo ri. T! A taa Jiu gima sab vanyo ma fatsutsue me ta mes koman a saape, ge ri kan gima sab vanyo ma fatsuiny a komar a vainy, koman a numaa iny fafaatouf tana taa Jiu ge tana fo mamatsiny pan koman a ngats fan. - Te komainy nat fi rom anyi, nyi patsukanem ma rangats rari, tan safunuu an fuan nainy te naa en to te naa fi naa nyo Jerusalem a tou fafaatouf. ! Sen Filiks faan iny ton ar nainy ma vegiau ya, sen Pol pangis vegiau tsuri sa tsue, “Anyo nat marom anyi, na tsoiny vaatsuk tana aatai to aya tana fo mamatsiny ingainy te naa en, to aya sana nyo paparaa tsun rou ma kat vegiau iny fasakaa ot vanyo mata manyi. }s Ana ri naa taa Jiu kat to ser sak ya naa fo vegiau ser tsue na fo vegiau ton man. Pol Pangis Vegiau Matan E Filiks wgSen Lisias faan iny ton tsuen parits ma naa men vainy nei tsumanyi er faan iny ton fo vegiau te sak rori ya.] Sana nyi patsukanem ma rangats ya na mes to aya nyi te onot ma sab a fo vegiau to te sak romam yan man,” te tsue fi Tetalas. dASana vaamuan nan tsoiny mumua tan vainy puaan, Lisias, naa mito ya ras osing matuamam ya. *MAna ayei kan te tanaf ma kat a fo kat a fo iring koman a saape, to sana mam nots ya. [Amam te komainy ma tsuk a fo iring to aya tan Faun te kirkir iny e Moses. “Mam tagei a mes to na gima rof, ayei natiny fatsuiny non fo fapeepeits ana fo fitaatsun fapoopoan nara taa Jiu tana monaagits faavot ana ayei kan a tsoiny mumua tana gum iny vainy to te koo rorin gum vainy iny Nasaret, te natiny faaman ror ten Jisas. xiMam tsugainy rom ma nom nainy tsuam kinai to sana mam sing marom anyi ma faarof mamimam tana tou sing tsumam. o~WMam faarof a fo kat to te kat anyi tana fo mamatsiny pan, to aya na kaa te paparaa miromam tsumanyi. m}SRi kat to ser fikoo Tetalas ya kat to ana ya faan iny to na fo vegiau te sak ari Pol, ya tsue to: “Anyi na karap Filiks! Tana nat tsumanyi nyi faan matuamam gumgum rof iny fakei a aaverof fapoopoan iny faakouts ir a taa Jiu. +| QVoun ngim nainy, Ananaias a Tsoiny Mumua tan Tsoiny Faakor naa fi naa to Sesaria fiisen ramirin naa fo mes a fo tsunaun tana taa Jiu fiisen kan me na isen a tsoiny te nat iny non faun tana gamaman te koo rori Tetalas. Ana ri ruak to Gavana Filiks, ser faan iny naa fo iring te sak ari Pol. T{!#Ai Filiks tsue to ten Pol, “Nainy te ruak miror vainy te sak manyin vegiau, nyo nai nonongoiny rou vegiau tsumi.” Ya tsue of ratuari ma kotskots tsom iny ari Pol tana numaa te kat e Herot.z{"Ai Filiks gosias ton noun, ya rangats to Pol, “Saf a gum fan tsumanyi na?” Ai Pol tsue to, “Anyo iny Silisia.” y-!A vainy te gum tan hos nai ruak i Sesaria, ana ri faan iny ton noun ten Gavana Filiks, ana ri ras kainy naa to Pol ser fatsutsuiny ya matan ya. *xM Te takiir me na nainy an vainy puaan tabin fatabin to tana numaa tsuar a parits iny Jerusalem ana vainy tsun te gum tan hos, ri tsun te atoiny naa Pol Sesaria. w7Kat to an vainy puaan vovou iny ton tsue ser nom e Pol ri naus osing to naa Jerusalem, ser mei naa ya tana ngats fan iny Antipatris tana voiny. wvgAn vegiau see nom ronyo tovei, tee mes tana taa Jiu te kat a pau vurung ma atsuiny famat ari na mes to aya ka te faan veesau of iny naa nyo ya tsumanyi. Ana nyo tsue of raton vainy te sak yan vegiau ma vegiau fatoobing mata manyi ma nongon anyi ana nyi te nat fatoobing tana saf a ka ya na te komainy fafaatai of iny rori ya na i tsumanyi. Noun te tsue fi nei aya. au;Ana nyo rangat ratuari, ri tsue of vatua nyon fo vegiau tana Faun tsuri, ana ri sak towan vegiau to aya. Sana ri gima fafaatai iny ya ta isen ta ka ma onot iny atsuiny famat ara ya, ge ma fakei ara ya tan kotskots. tNyo komainy ma nat, saf kifon vegiau ya na te sak of ari na mes to naa, to tsonyo atoiny naa ya tan Kansol tana taa Jiu. Hs Vainy Jiu nots a mes to aya ser komainy ma atsuiny famat ya. Sana nyo nat you ayei na tsoiny Rom, kat to ana nyo fiisen ramirin vainy puaan ruak ratuari, ana mam nom osing ratuari Pol. zrmAnyo Klodias Lisias, nyo kirkir men noun to aya tsumanyi naa mes tsian, Gavana Filiks: Nainy rof tsumanyi. PqAna vaamuan nan tsoiny mumua kirkir ton sen noun sa tsue fi nei: ppYMi ma kakoun kainy tu hos nane Pol ma gum ya, ana mi te nai atoiny faarof ya tana Gavana e Filiks.” Yo+Ana vaamuan nan tsoiny mumua tan vainy puaan fikoo rato na ina fuan na tsoiny mumua tan vainy puaan sa tsue of rari, “Mi na ina fuan ma nom ir fuan natus vainy puaan an fits safunuu na mes gum ror tan hos, an fuan natus mes nom tap iny ror kirat iny fitaatsun, ana mi te kakoun tan taan fi Sesaria tana sia na kilok tana voiny. n Kat to ana vaamuan nan tsoiny mumua tan vainy puaan jiats naa to na tsoiny vurots, ya tsue fapaparits of towa, “Nyi ma siisio of vaare ta isen taa mes tan vegiau to te siisio of vanyo nyi.” Vaamuan Nan Tsoiny Mumua Faan Iny Naa Pol Tan Gavana Filiks m1Sana nyi ma vovou iny vaaren vegiau tsurin, mes vainy tsuri, as'as tsuri onots fafis pis fats safunuu takop ror iny atsuiny ya. Ri tsue man non jias ri gim on ror ma ainy ri te jiu ta isen ta ka, onot non te atsuiny famat finy rori ya. Te anaanos marom anyi ma fatangan.” }lsAna tsoiny vurots siisio of towa. “Vainy Jiu kotskots bus vegiau ri komainy rangat marom anyi ma mei naa Pol peto tan Kansol tana taa Jiu tamanainy. Ri fakats ma gam manyi, to ser tsue ri komainy nat faarof ror saf kifon vegiau nane Pol na. ukcKat to ana vaamuan nan tsoiny mumua nom tap to niman ya, ya ras fi naa towa tatangin ri na ina fuan tsun te kaakaa, ana vaamuan nan tsoiny mumua rangats to na tsoiny vurots, “Nyi komainy faan iny rom saf vegiau ya na tsonyo?” j)Kat to ana tsoiny mumua tan vainy puaan mei naa towa tana vaamuan nan tsoiny mumua tan vainy puaan. Ya tsue to, “Tsoiny kotskots e Pol te fikoo vanyo sa tsue of vanyo ma mei me na tsoiny vurots tovei tsumanyi. Ayei kaa minon sen tsue te komainy faan marom anyi ya.” ^i5Sen Pol fikoo na ina isen a tsoiny mumua tan vainy puaan ya tsue to, “Mei naa na tsoiny vurots tovei tana vaamuan tan tsoiny mumua tan vainy puaan. Ayei kaa minon sen tsue te komainy faan iny non ya tsunia.” Ih San nainy te nongoiny a guei tsoiny ten fafinen e Pol, ya kat to ana ayei naa to tana numaa na parits tan vainy puaan, ya sof to gagon ya siisio of to Pol tana fo vegiau te nongoiny ya. SgKat fi non nei, ana mi fiisen ramirin Kansol tana taa Jiu, faan bus iny naa ton vegiau tana vaamuan nan tsoiny mumua tan vainy puaan, ma atoiny bus mi ya Pol tsumi. Mi onot iny tsue of ya, tsumi te komainy nongoiny pis rom saf kifon vegiau nane Pol na. Sana mam kakoun em. Tabuiny ruak non ya tsumi, mam atsuiny famat rom ya.” ofWRi naa tan tsunaun tan tsoiny faakor tana taa Jiu an tsunaun tana taa Jiu ser tsue, “Mam vaagum mam tsue fapaparits to, mam tsue to man non jias, ka te gim of romam ma ainy, nai onot non tan nainy te atsuiny famat romam e Pol. neU A vainy te tsue man non jias ser kotskots faavot iny vegiau, as'as narari fis pis non fats safunuu. .dU Ana nainy arasan mito, ana taa Jiu vaaguam to, ser vaagum ser tsue na ka, man non jias, ara gim ror ma ainy ra te jiu onot non te atsuiny famat finy rora Pol. Kc Tana voiny to aya voun vaagum, ana Tsunaun Jisas tsutsun to panan e Pol Ya tsue faparits of towa, sa tsue, “Anyi ma tsutsun fapaparits, bainy oraav, nyi te favaanan bus iny asanga Vanyo Jerusalem, ana nyi kan ma favaanan iny ya Roum,” tsue fi na Tsunaun ten Pol. Taa Jiu Kat A Pau Vurung Iny Tokoiny Famat E Pol kbO An fapeepeits nai ruak fifiiring nato, ana vaamuan nan tsoiny mumua tan vainy puaan oraav ton fuan panan, taa Farasi ana taa Sadusi kat ror ser faraaras iny e Pol ana puan ya te tanagat ya te mat kanen, kaa te tsue of arin vainy puaan ma of naa ri, ri te nom tap iny e Pol osing rari, ana ri te mei naa ya gagon koman a numaa na parits tan vainy puaan. a Kaa te ngue poor fatsian of ari na mesapan tsurin tsoiny fifaatsuts tan Faun, arin vainy iny Farasi, ri tsutsun ri tsue faparits fi to nei. “Mam gima sab ta iring tana mes to aya. Toroman tu sen tu aaven ge ta sen ta morena to favevegiau fiisen mi ya.” 7`g(A taa Sadusi te natiny tsue ror, a mes te gim on non ma tsun fatabin tana mat, ana sikia tu morena, ana sikia tu aaven. Sana ta Farasi te famainy ror a fopis a ka to aya.) }_sTe kat fakap yan vegiau to ana peits ruak to fapoopoan nara taa Farasi ana taa Sadusi, an vaagum takibaa bus nato. z^mPol nat bus ir mes panair vainy tsurin Kansol tana taa Jiu, arin Sadusi, ana mesapan tsurin Farasi. Kat to ana ayei kuu to sa tsue tan fuainy tsunaun tana taa Jiu, “Vamuinyasiny tsiau tana Kansol, anyo na tsoiny Farasi ana nyo na guei Farasi nyo faaman rou tan vainy mat Gov fatsuiny rarori tana mat ri te toto fatabin ayei na ka te kaa of anyo tan vaatsuk.” ]1Pol tsue to, “Vamuinyasiny tsiau, nyo gima nat fi nei ayei na Tsoiny Mumua Tan Tsoiny Faakor tana taa Jiu. Kirkir tan Vegiau Ten Gov pas koraa te tsue fi nei, ‘Anyi ma tsue fifiiring vaare na vaamuan nan tsoiny tatagaa ot tan vainy tsuam,’ ai nyo te nat pas koraa.” \'Ana vainy te tsutsutsun panan ya tsue to, “Ayei na sanaan iny vegiau tana Tsoiny Mumua Tan Tsoiny Faakor tana taa Jiu ten Gov, ge?” ;[oAi Pol tsue of towa, “Nyi faarei rom a soopip te kaa tsun minon us rof jiarasan, sai gagon te murak en. Gov faan marom anyin fasaraa, tana saa nyi gum tsun rom iny vovou iny Faun iny fakaa vanyo tan vaatsuk, sai nyi fatoobing natiny ngats rom Faun, ana nyi tsue of rato na vainy ma sapainy vanyo ri.” 'ZGAyei te tsue fi nei aya, ana Tsoiny Mumua Tan Tsoiny Faakor tana taa Jiu e Ananaias tsue of rato na vainy te tsutsutsun panan ya ma sapainy ari na nguen ya. rY _Pol matoong fapaparits raton fuainy mes tsian tan vaaguam tan Kansol tana taa Jiu, ya tsue to, “Vamuinyasiny tsiau, tana koma vanyo, nyo sikia ma kat ta ka ta iring tana saf ta ka ya na te kat anyo tana toto tsonyo matan e Gov.” X-Sana vaamuan nan tsoiny mumua komainy ma sainy fatoobing a iring to te sak ari na taa Jiu e Pol, ai tan mes nainy ya puruur ravainy to na tseen niman e Pol ya tsue of raton fuainy tsunaun tana taa Jiu ser vaaguam me. Ana ayei nom to Pol ya fatsutsuiny towa mata rari.TW!Sen tsun ana vainy to te komainy ma rangats ya sos iny vou rato, ana vaamuan nan tsoiny mumua oraav nato tana saa ayei nat bus iny e Pol a tsoiny Roum ana ayei kan te kotskots a niman ya na tseen. RVAna vaamuan nan tsoiny mumua tan vainy puaan tsue to, “Anyo ruak faarei na tsoiny Roum tan nainy te pats anyo na tsivou.” “Anyo na tsoiny Roum fatoobing nyo agiir nei,” tsue fatoobing fi Pol. U7Ana vaamuan nan tsoiny mumua tana vainy puaan naa to ten Pol ya rangats towa, “Tsue of you anyi na tsoiny Roum?” “Eye,” tsue fatabin fi Pol. NTTan nainy te nongoiny fi na tsoiny mumua tan vainy puaan nei, ayei naa to tana vaamuan nan tsoiny mumua ana ayei rangats towa, “A saa to te kat rom anyi na? A mes to aya na tsoiny Roum!” SSai tan nainy te kotskots ari ya ma rapits ari ya, Pol kat to sa tsue tana isen a tsoiny mumua tan vainy puaan te tsutsun non siruu panaan ya, “Te toobing non tana faun tsumi na taa Roum ma rapits ami na tsoiny Roum ana mi tabuiny ma tsuk a iring te kat ya?” PRAna vaamuan nan tsoiny mumua tsue of raton vainy tsuan ma ras naa ri Pol tana numaa tsuri, ya tsue of kainy ratuari ma rapits ya ana ri te sainy kainy a kifon a ka te seeseer iny a vainy to tsunia. rQ]Ri seeseer ri nom to na fo vau tsuar ri faap vavis iny towa ri nom ton kuaf kakatsuan ser taf iny jias. 7PgA vainy vanongon ten Pol, onots nainy te tsue fi ya nei, ri kat to ser vaakuu rato ser tsue, “Ra ma anaanos vaare, ra ma atsuiny famat ya! Ayei gima onot ma toto!” O/‘Kua,’ tsue of fi vanyo Ya na Tsunaun, ‘tana saa Nyo faan ma naa rom anyi tan fan veevian tana fan tana fo vainy sikia ma taa jiu.’ ” HN Ai tan nainy te atsuiny famat ari Stivin to te pokei finy ya na asanga Manyi nyo patsukan fatangan iny ya ma mat an fo vau tsuri na vainy te atsuiny famat ya ai kan te tagaa ot iny anyo.’ UM#“ ‘Tsunaun,’ pangis finy anyon vegiau Tsunia, ‘a vainy te nat varonyo to te naa fi ronyo tana numaa iny fafaatouf tana taa Jiu, nyo nots ir vainy to te faaman Manyi ana nyo rapits ratuari. MLnyo tagei to na ka te faatok vanyo na Tsunaun sa tsue of vanyo, ‘Veesau tsun, naus osing a Jerusalem tana saa a vainy nei gim ror ma nongon ana ri te tsugainy vegiau te kat rom anyi Tsonyo.’ fKE“Kat to sana nyo tabin fi naa Jerusalem, ai tan nainy te faakats anyo koman a saape, J/Sai tovei a saa te anaanos rom anyi na? Tsun, anyi peenan to ana nyi te sing tana asangan Ya ma garus ravainy ya naa fo kat a fo iring tsuam.’ Itana saa nyi na tsoiny binun Tsunia tana fokinai, ana nyi nai pokei rom a ka te tagei bus anyi fiisen kan me na ka te nongoiny anyi. rH]“Ai Ananaias tsue of vatuanyo, ‘E Gov tana fo tamarara te pisainy manyi ma natiny anyin fakats Tsuan, ana nyi tsivon tagei kainy to na Tsoiny Binun Tsuan Tavaron te nongoiny anyi Ya te vegiau fi Ya tana nguen Ya fatoobing, CG Mes to aya naa mito ana ayei tsutsun to pana vanyo ya tsue to, ‘Vamuinyasiny tsiau Sol, matoong fatabin bus!’ Tan ar nainy to aya nyo matoong fatabin bus vato ana nyo matoong towa. “Te kaa me na isen a mes te koo ri Ananaias a mes a tavaron ana ayei kan natiny vovou faarof non a Faun, ana taa Jiu kan te kaa ror Damaskas natiny famaari fiisok ror ya. 'EG A mata vanyo naa kio tana saa u kanaf nan kurun te soraf a mata vanyo to sana vainy naa fiisen vaminyo nom tap nima vanyo ser ras tsuiny vanaa nyo Damaskas. cD? Nyo kat to nyo rangats Towa, ‘Saa kat bus ronyo na, Tsunaun?’ Ana Tsunaun tsue of vatuanyo, ‘Tsun nyi te taan naa Damaskas, unya aya a isen a mes tsue of marom anyi na binun te komainy marom anyi Gov ma kat.’ 6Ce Rin vainy to te taataan fiisen vaminyo tagei kainy kurun kanaf to te of me ri gim kainy to ma nongoiny vegiau, sana ri gima natiny a saf a mes to te vevegiau me tsonyo na. B%“ ‘Anyi sei, Tsunaun?’ Rangat fi nyo. ‘Anyo Jisas iny Nasaret to te kat fifiiring rom anyi,’ pangis finy yan rangat tsonyo. A!Nyo gotsiny vato peto tan puputaa ana nyo nongoiny ton sen kuu te tsue fi nei tsonyo, ‘Sol, Sol! Kat fei sa nyi fakamits Varonyo ei?’ ?@w“Tan nainy te taainy minyo naa sanaan to aya ana nyo fasiruu fi mito Damaskas te siruiny gagoiny nuaf tsian an kurun kanaf fiisok poo mito Gormirmir sa kookop faavots vanyo. u?cA Tsoiny Mumua Tan Tsoiny Faakor ana ri kan fuainy Kansol tana taa Jiu onot ror ma tsue faman iny a fo kat te kat anyo, ana ri kan natiny ror man nan vegiau tsonyo. Ri faan vanyon fo noun te kirkir fi naa rori tana tsoiny mumua tana Numaa iny Fafaatouf iny Damaskas to sana nyo naa fi naa unya aya ma nots anyon vainy fafaaman ten Jisas, ana nyo te kotskots fo nima rari ana nyo te mei fi ramiri Jerusalem ma nom arin fasaraa tsian.” Pol Pokei Faruak Iny A Tsivon Faarei Na Mes A Fafaaman 2>]Nyo atsuiny famat ir vainy te vovou iny a Sanaan tan faamainy e Jisas. Nyo nots kainy rato na vainy fiisen kainy men moun sana nyo faakei rari tana numaa iny kotskots. ?=w“Anyo na tsoiny Jiu, nyo agiir Tasas tana gum fan iny Silisia, sana nyo karap nei Jerusalem ana nyo kan a isen a vurots te kaa tana fo fafaatsuts ten Gamaliel. Nyo nom fo fifaatsuts parits fiisok tan Faun tan fo tamarara to sana nyo faan faman iny a tsivou ten Gov faarei kan maromi na fokinai tovei roman. r<]Tan nainy te nongoiny ari ya te vegiau ya tan mia ra Hiburu ri vanumui rato sen Pol vegiau pis sa tsue, ; “Tsoiny an fuainy vamuinyasiny an fuainy tetee, nongon yam tsonyo tee kat fi ronyon vegiau iny fasakaa tap vanyo mata mami faavot.” x:i(Ana vaamuan nan tsoiny mumua famanat iny to Pol, ai Pol tsutsun to tan tututua ana ayei govets fapaas to na niman jias ma kaa faamon tsoiny min moun. Kat to ana fokinai vanumui rato, ai Pol kat ton vegiau faa Hiburu ai tsue to na ka:79g'Ai Pol tsue to na ka, “Anyo na tsoiny Jiu agiir Tasas unya Silisia. A ngats fan tsonyo kaa minon asangan. Rof non, famanat you ma vegiau anyo tan tsoiny min moun?” H8 &Nyo pon manyi na tsoiny Ijip to te fapupuaan fiisen me na gamaman tan fo mar nainy te naa en. Nyi nom raton fats a tapan mes to te nom iny kirat iny puaan, ya mei ratuari tana pan a uur?” 7%Te kat iny mei naa rin vainy puaan e Pol gagon koman a numaa na parits tsuar, ai Pol tsue of to na vaamuan nan tsoiny mumua tan faa Grik, “Nyo onot rou ma vegiau tsumanyi?” Ana vaamuan nan tsoiny mumua tsue to, “Nyi natiny faa Grik rom, ge? 6$U vavarioiny tsian nar tsoiny min moun vovou rari kuu fatsian to ser tsue, “Atsuiny famat yam!” Pol Sakaa Tap Iny A Puan Tan Tagin 53#Te taan naa Pol sa ruak panan tututua nanaa numaa to aya, tsoiny min moun komainy to ma atsuiny fiisok ya, san vainy puaan govets tsuiny naa towa. )4K"U vavarioiny nar tsoiny min moun te kaa, ana mesapan kuu iny ton sen vegiau, ana mesapan kuu iny ton mes. U goonen kinai fiisok, ana vaamuan nan tsoiny mumua gim to ma onot ma nongoiny kifon vegiau. Kat to ya tsue of ratuari ma atoiny naa ri Pol koman a numaa na parits tan vainy puaan. <3q!Vaamuan nan tsoiny mumua naa mito ya nots to Pol. Ya tsue of raton vainy puaan ma kotskots ari ya na fuan a tseen, ya rangat ratuari, e sei na mes nato ee? Ai te kat a saa? e2C Sen tsun ya nom rato na tee tsoiny mumua ana vainy puaan tsuri ser kuar veesau tsun ra naa tan tagin. Taa Jiu tagei fuainy tsoiny mumua fiisen kan ramirin vainy puaan, ser gima rapits pis e Pol, ri fatsurua iny naa ya. 31_Tan nainy te tanaf iny atsuiny ari Pol, an tsue ruak to tana Vaamuan nan tsoiny mumua tan vainy puaan tana Roum, ri tsue to a fokinai iny Jerusalem te vaaporor er. ~||0{zz{yxx-wtvutss_rqponn:mkjjSiiXhGggTf{e_ddAcAbbGaR`a_^^U]]\\[[WZYXXWvVqUUFTSR~RQPO3NNM*LLKpJDIGGIFvEDCB6A@?>==M<~;;E:!9o87^544L21/.-,+)!(&%$#" R$k]'wP = /KDVanongon vaare tan ta mes te fakats fi non nei e Gov gim non ma nai faarof mami, tana saa, ami te gima faatouf e Gov to tana sanaan te tsue fi ri ami ma vovou iny ya, ito ami ma fakamits a tsivom ana mi ma faatouf morena. Ami ma nongoiny vaaren tsoiny fifaatsuts gamgam te fakats non a ka tovei of mami, tana saa ayei te tsue of mami na fo fakats tsunia, to te tagei ya tan taraa, an tana saa, ayei kan te fapaas a tsivon, ana foka to aya a fo fakats tsun te poo me tan koma iring tsunia sa tsue of ya ma vovou iny ya. JDVanongon vaare tan ta mes te tsue non anyi te kat kat iring, tan gim ma kat a foka tovei, tana saa, u faun tana vainy ma ainy, an jiu an tan makok kat guainy, tana saa, te faarei tsuiny non, te tsutsun of non a foka tabuiny naa minon, sana ka faman e Krais. FIDTo sana mi ma nongoiny vaare ta mes te tsue fi non nei, ami te kat kat iring, tana saa, ami te ainy sabuts tan ainy vavis a kainy ainy, an jiu, ge ami te gima makok faun tan kat tan guainy koman a ingainy, ge ami te gima makok tu nainy to te ruak a iifaa foun, ge ma makok nan nainy iny fifaatouf tana taa Jiu. `H9DTana mat ten Krais patsun a pagafuan, e Gov te fious ravainy fakap ovei a fo mamatsiny parits tan aaven iring, ai te kaa men gumgum to te natiny tau non a mes, Ayei te kat ir a fokinai ma natiny a ka to ayei nan, to te faarei non, Ayei te roots faavot rari sa kat rari ma taan tan vavarioiny te faatok iny non a fokinai, Krais te fabiu rari. MGDTo aya tsun nan, te faarei non e Gov te rubas ravainy a fo kat a fo iring te kat ara, te fakifon non tan faun ten Gov te ngats ara fiisen men fasaraa tsura, to te kaa non tan buk te kirkir iny e Gov, te faarei non Ayei te rubas ravainy fakap ovei a foka te kirkir, ser tapaar Ya na sos tana pagafuan te mat e Krais tsunia. %FCD Ai to kan, ami sikia ma taa Jiu tabuiny faason romi ten Krais, ana aave mamin mat, tana saa u kat tsumi u kat iny aveto, ai to kan ami te gima nom kat iny vaapee tan aaven, ito ami te kaa farokot rom tan kat iny muan puainy mes aveto tan kat aveto i koma mami, sana mi, ami koraa to aya, e Gov te kat fatoto maromi to te fatoto fatabiny finy Ya Krais. Ito aya tsun, ten Gov anofe na fo aveto faavot tsura. ,EQD Ai to kan a mes a ka, te faarei non to tan nainy te peenan romi, ami te mat fiisen me Krais, ito tan koman tamuan nan puainy mes tsumi kats fiisen me Krais, ai tan nainy te ruak ami jiarasan tana aurom, te faarei tsuiny non e Gov te fatsuiny fatabin bus mami fiisen me Krais, ai te faan mami na toto na foun fiisen men koman foun, tana saa, ami te faason rom tana parits ten Gov te fatsutsun fatabin e Krais tana mat. DD U tsoiny fifaatsuts gamgam to ari te komainy maromin vainy sikia ma taa Jiu ma vaapee, sana mi ma fakats a ka tovei, to tan nainy te kaa romi koman e Krais, ayei te faarei non, to te nom finy romi na tou vaapee, iton vaapee tan vaapee tan aaven. A ka to aya te gim non ma faarei na tou vaapee te natiny kat non a mes tana pua mami, sana man nan ya e Krais te ots ravainy a fo fakats iny muan tan komainy kat aveto tan puainy mes ma kat fakats aveto, to na ka te tsue of mami ya, ton tamuan puainy mes ma kat ya. ;CoD To sana, ami kaa mirom u kat faavot ten Gov te kaa romi koman e Krais to te aatouf iny non a fo mamatsiny aaven, ana fo mamatsiny parits reits, ana fo parits fiisen men gumgum. eBCD tana saa, u kat faavot ten Gov te kaa non tan puainy mes nene Krais to. Ayei a Gov faavot. ,AQDAmi ma tanamots, kat non ta mes faatsuts pis mami tu gam te kat faarei nats maromin tsoiny binun babainy, tan nom mami, mi te faaman an tan manaats a foka te faatsuts iny non ya ana foka te tsue iny non ya. Tagaa faarof, tan ta mes te kat non a ka to, tan faatsuts iny a sanaan a gam to tana vainy, er fakats to e Gov, a sikia ma ka faman, san vegiau Tsunia sikia ma man, tana saa te faatsuts tsun iny non a foka te fakats non a mes, an te komainy non a vainy ma manaats a fo kat tana vainy iny muan to te fafaatsuts iny ari tana mesmes ana mesmes, te vovou iny a fo faun naa fiisen tsun minon kat tana monaagits tovei, te sikia ma faatsuts iny non a fo man ten Krais, T@!DAi tsun to aya, ami ma parits patsukanem manaa tan faason naa Tsunia, tan tsue of mami na sanaan iny kaa faparits, mi te kat patsukanem manaa, ana mi kan ma suu iny naa na faason, a root naa to tan vegiau man nane Krais, faarei to te faatsuts fi mami e Epafres, ana mi te via men kat iny faarof naa Gov tsura tan mamatsiny nainy. |?qDIto aya tsun, te senviir tsun non tana sanaan te nom finy ami Krais Jisas a Tsunaun tsumi tan nainy te faason romi Tsunia, ai tovei ami ma kaa fatatabin tan koman Tsunia ana tou kaakaa tsumi ma faarei na vainy u fasito Tsunia am kaa to. i>KDAnyo kan koman fiisok maromi ma nat faarof, kainon to te gim fi ronyo ma kaa fiisen mamimi tana pua vanyo, sana nyo kaa fiisen mamiromi tan fakats tsonyo. Nyo kaa mirou a paparaa, tana saa, nyo nat e varou ami te kaa faavot rom faarei rom a isen a vainy tsun, ana mi kan te faason faparits em ten Krais. Taa Puruur Tan Faun Ana Toto Na Foun Ten Krais >=uDAnyo tsue of maromi na foka to aya, kat non ta isen ta mes kat tap mami tan faamainy vegiau ten Gov, to tan kat iny kopis vavis vegiau tan gam, an tan samodek men vegiau iny amus. +<ODTan nainy te kaa romi koman e Krais, ami onot rom tan nat faman an inainy fanatnat iny a masun nan vegiau ten Gov, tana saa nat faavot te kaa non koman e Krais. ; DAnyo binun faparits rou ma faakouts rari, ana mi, te ruak iny parits me gagon aave mami, tana sanaan iny mangiir isiseiny a mesmes, ana mi ana ri kan ma nat faavot an inainy fanatnat to na man tan vegiau takop ten Gov. U vegiaun takop ten Gov to, e Krais. [: 1DAnyo komainy tsue of maromi ma natiny ami na binun tsian fiisok to te suan minyo tan faakouts mami, amin vainy fafaaman tana ngats fan iny Kolosi, an tan faakouts kan rarin vainy fafaaman tan a ngats fan iny Leodisia, an tan faakouts kan rarin mes panan tsurin vainy fafaaman, to nyo tabuiny nak rarori, ana ri kan tabuiny tagaa varonyo. K9 DNyo komainy fakap rou a binun to aya. To sana nyo kan binun faparits ovei rou, tsonyo vaputs rou fiisen men fo koman iny kat a rof a man a parits fiisen me na fifaakouts a parits ten Krais.K8 DIto aya tsun nan, e Krais Ayei na isen to te favaanan vavis iny amam, amam tsue taatag rom tsumi faavot, amam kan te faatsuts vavis iny e Krais fiisen me na nat a rof, an isiseiny vainy te nai kaa koman e Krais nai tamainy nats ror er faarei to Krais, tan nainy te nai mei rarori Ya tana pan te kaa non e Gov i Gormirmir. 87 kDIto Gov te pisan ma kat kan ir a vainy sikia ma taa Jiu er natiny to na fo masun a saavits tan vegiaun takop Tsunia. U vegiaun takop tovei: e Krais te kaakaa non gagon aave mami na vainy sikia ma taa Jiu te faaman Tsunia, Ayei to te naano anaanos rora, ana Ayei te mei rara tana pan iny siinaiv Tsunia. 56 eDU vegiau tovei, u vegiaun takop, to e Gov te gima fanat rari na vainy to te kaa faamuan ovei. Sai tovei bus Ayei te faatok faruak of rarin vainy taabos u fasito ten Krais. t5 cDAnyo te ruak faarei na isen te faakouts ir a gum nar vainy fafaaman ten Krais, tana saa e Gov te faan vanyo na binun iny favaanan of mamin vainy sikia ma taa Jiu, tana ka tsun to aya am natiny towa, tan vegiau faavot nane Jisas Krais. y4 mDAi tana fo nainy bus tovei, nyo kaa mirou a paparaa nana tou saraa kamits tana saa u saraa kamits iny faakouts mami. To aya nan a man nana tou saraa kamits tana pua vanyo, to tsonyo kat iny fakap osto na fo kamits te mataanis non to te pisan fi vanyo Krais tan saraa kamits of Ya tan faakouts ir gum nar vainy fafaaman ten Krais, to te faarei non a puan e Krais. 3 DI tovei na man tana isen a sanaan tsun, ami ma parits patsukanem manaa, tan faason tan vegiau man ten Gov, ito ami ma faroots a faason ma naa patsukan nanaa ya tana sanaan te faason fi romi ten Krais, ana mi te gima anofe tan fakats a foka na fo rof te naano iny anaanos ami tan nai nom ya, ito te nongoiny bus ami tana vainy to te favaanan of mamin Vurungan Rof nane Krais. I tovei u senviir Vurungan Rof a vainy a kinai tana fo mamatsiny fan vavis te nongoiny ya, ai tovei kan u senviir Vurungan Rof nane Krais to, anyo Pol te favaanan iny ya tana vainy to tan nainy te tanik anyo na binun ten Krais. Pol Faakouts A Gum Nar Vainy Fafaaman s2 aDSai tovei, e Gov te daup mami sam faroruak bus fiisen mi ya tana Guei Tsoiny Tsunia te mat faarei na mes, ma fakaa mami Ya matan e Gov, ana mi te kaa iny taabos ovei tsun em ana sikia ta iring, ana sikia ta mes te sak mami tu vegiau. &1 GDTe naa non tsumi, to i muan mi kaa faveevian osing e Gov faarei vainy te koma iring Ya tana saa ami te natiny fakats rom an kat a ka na fo ngi'arapaar. 0 %DE Gov kan te fakats a fo mamatsiny ka ma faroruak faavot fiisen mi Ya, to na foka tan puputaa ana foka iny Gormirmir to sa faan iny me naa Guei Tsoiny Tsunia tan fa'orovus iny a toto Tsuan patsun a pagafuan, an tan rafatsiny Tsunia ara kaa me na aaverof fiisen mi Ya. |/ sDA ka to aya na man, tana saa, e Gov te fakats fi nei, a fo mamatsiny kat Tsunia ma kaa koman a Guei Tsoiny Tsunia. e. EDAna mes a ka, a Guei Tsoiny ten Gov, u gumgum Tsunia te fis fapaas iny non a fo mamatsiny ka, tana saa, Ayei patsukanen te tatagaa ot iny non a gum nar vainy faavot fafaaman Tsunia tan senviir sanaan tsun u patsuun te tatagaa ot iny non puainy mes. Ayei te tatagaa ot faavot iny non a vainy fafaaman ten Krais, tana saa, Ayei na vaamuan nan a Guei Tsoiny to te tsun fatabin voun a mat Tsunia, Ayei te kat ir a vainy fafaaman faavot ten Krais ma kaa iny toto ri tan aaven, to sana Ayei patsukanen, tana sanaan tsun to aya, sa nom gumgum iny tatagaa ot faavot iny fo mamatsiny ka tana fo mamatsiny sanaan. - 1DAyei te kaa patsukanen ana fo mamatsiny ka tabuiny ma ruak, Ayei kat faarof to na fo mamatsiny ka, ma binun faarof faavot ari tana parits Tsunia. 8, kDtana saa, e Krais tsun me Gov te fapogaar a foka to te kaa patsukan fi nanon to, tan puputaa a vainy te onot ror ma tagei ya, ana foka te kaa ror Gormirmir, a vainy te gim ror ma onot ma tagei ya. Te nom kan nanon tsuri na fo mamatsiny viir morena, an aaven parits, an foka faavot parits, kaa ror fapoopoan nana Gormirmir ai nei petoo, to te gim ror ma tos e sei to ari ee, ge saf fo asangan ei na te kaa mirori, sen e Krais te fapogaar rari. Mam onot kan rom ma tsue iny ya tana sanaan, tana Guei Tsoiny ten Gov te kaa fa nai jias non tana fo mamatsiny ka, tana saa Ayei te fapogaar a fo mamatsiny ka to te kaa ror, ai tana saa, a fo mamatsiny ka te kaa ror to te vamarits ror e Krais. +  DA sikia ta mes te onot non ma tagei e Gov, san tana Guei Tsunia te faatok famainy rara, i fei to te mamatan fi non e Gov ei? E Jisas a vaamuan nan a Guei ten Gov, Jisas te gum non tan gumgum iny jias, te aatouf iny non a foka te tapogaar me ten Gov, ^* 7DTen Jisas tsun, Ayei pats rara tana tou tapuruur osing a fo aveto tsura, tana saa ito na ka te kat a Guei Tsoiny Tsunia tsura tan rafatsiny, to sen Gov anofe ravainy a fo aveto te kat ara. Kat Ana Binun Ten Jisas )  D tana saa Ayei e Gov, a Tamarara te saup fatabin rara fain a parits ten Satan, mes te tagaa ot non tan kat iny uurup, sai Gov te nom faarof rara iny sof naa tana Waan a Guei Tsoiny Tsunia, to Ayei te mangiir fiisok non Ya, e Krais te kaa iny aatouf rarora. x( kD ana mi te tsue fatatabiny a tou faarof iny e Gov a Tamarara tana saa, Ayei te fatamainy mami sa kavuu of mami tan nom a fo painy mormor tsumi tana foka Gov te kakoun of Ya na vainy taabos Tsunia te kaa kaa ror tana Waan iny arasan Tsunia, 4' cD Amam kan te faakats kanem marom ten Gov ai Gov te nai kat faparits manaa mi gagon koma mami. Ayei kat faparits maromi tana parits Tsunia na reits a saavits, ai vou ami onot rom ma tsutsun faparits ana mi te kaa patsukanem manaa fiisen men anaanos faamo na fo saa te ruak non na ami sikia rom ma tsue tsuk iny ya, ana mi gim rom ma peits tap iny ya, ito ari te fakamits maromi. Sai sikia, ami nai via mirom a mamagat koma mami, _& 9D an tan kat to aya mi nai onot rom ma kaa faarei na vainy u fasito tana Tsunaun Jisas, am kaa to. Mi nai onot rom ma kat to te vamarits romi Gov an tan fapaparei Ya tana fo mamatsiny sanaan, ana mi nai onot rom tan kaa men mamatsiny kat rof tan faakouts ir mesapan, ana mi nai kat fanatnat faarof famainy rom e Gov ai te naa patsukanen nanaa. Y% -D Tan kat to aya, tsumam faakats patsukanem man na of mami tan nainy te nongoiny faamuainy amam ami, ana mam rangats to Gov ma nat faman iny ami na fo mamatsiny ka te komainy non e Gov ami ma kat ya, ito mi te faarei vainy te kaa miror a nat a rof, ana mi te tagaa fa'arasan iny a saa na man na, ana saa na gam na tana ka nan aaven, b$ ?DAyei na mes to te tsue of raran Aaven Taabos te kat mami ma mangiir amin vainy fafaaman. k# QDMi atou me na fo rof an koma ree'un ten Gov ten Epafres to te mangiir romam, ayei na vaamuan nana mes te tsue of mami ya. Ayei na tsoiny binun ten Krais a man ana ayei suu iny to na binun fiisen me Krais, ma faakouts mami ya. :" oDU Vurungan Rof nane Krais to aya te tsue iny e Epafres tsumi ayein senviir Vurungan Rof to te tsue iny ari tana vainy a kinai fiisok, tana fo viirviir fan vavis sa kat ir a vainy a kinai ri faaman to ten Krais ser takopis ma kat arin kat rof, to te faarei non a foka te ruak fapoopoan namami, to tan vaamuan nan nainy te nongoiny amin Vurungan Rof nane Krais, ai te inainy fanatnat faman fakap ami na ree'un ten Gov tan vainy aveto. C! DTan vaamuan nan nainy te nongoiny amin Vurungan Rof nane Jisas Krais, sa nai onot me roman, to ami te naano iny anaanos rom a foka na fo rof te tsue iny Vurungan Rof to te kakoun of mami Gov Gormirmir, tana ka tsun to aya ayei na kifon ya tsumi faason ten Jisas Krais an tan mangiir faman ir vainy faavot ten Gov. F  DMam faarof rom Ya, tana saa amam te nongon fi nei, ami te faason fiisok rom ten Jisas Krais, ana mam faarof rom Ya, tana saa, to te mangiir famainy romi na vainy fafaaman faavot ten Krais. . WDTan nainy amam te faakats of maromi ten Gov, a Taman a Tsunaun tsura e Jisas Krais, mam natiny tsue faarof rom tsumin vainy fafaaman tana ngats fan iny Kolosi.  ;Damam kirkir rom noun tovei tan fuainy vamuinyasiny tsonyo, tsumin vainy taabos u fasito ten Krais te kaa fasuu faman ovei rom fain e Krais te kaa rom tana ngats fan iny Kolosi. Anyo faakats rou ten Gov a Tamarara ma faan mami na koma ree'un ana aaverof. Faakats Iny Faarof E Gov t eDAnyo, Pol, nyo na amaraav ten Krais Jisas tan koman ten Gov. Amam me Timoti, a vamuinyasiny fafaaman tsura, >uAna ayei ongoor to iny favaanan iny a Waan e Gov ya te faatsuts kan rari tana Tsunaun e Jisas Krais, ayei kaa me na parits iny favaanan ana sikia kan ta mes ma kat tap iny ya.KFuan a ingainy ovei, Pol kaakaa patsukan en tana numaa te natiny foiny non ya tan nainy te kaa fi non ya, ana ayei natiny fasof raror vainy numaa tsuan tan nainy to komainy tagei rori ya. $A[Tan nainy te tsue fakap iny e Pol a ar karainy vegiau to, kat to ana taa Jiu tsun to ser naa eer, sana ari te fa'ararat ir fapoopoan narari patsukaner.] 1[Pol fakap ton vegiau tsuan sa tsue, “Mi ma nat fi nei, Gov faan bus iny vaanan Tsunia tan kat iny saup fatabiny tan vainy sikia ma taa Jiu. Ri nai nongon ror ya!” Etana saa, u fakats te nun ovei en, ana mi pip a teinam, mi kaput tap iny to na matam kat rom sam tagaa fanatnat, mi te nongon fanatnat an fakats tsumi te arasan me mi te nat, ana mi te takopis osing aveto tsumi mi takopis mito Tsonyo, ana Nyo te anofe ravainy aveto tsumi,’ tsue fi Gov.” (Aisaia 6.9,10) veE Aisaia na kuigin te tsue,‘Kua ana nyi te tsue tana taa Jiu:Ami nongon rom sai te nongon tsun rom, mi sikia rom ma nongon fanatnat iny ya; mi matoong rom sai mi matoong tsun rom, mi sikia rom ma tagaa fanatnat iny ya, c?Ana ri koma suar to fapoopoan narari ser fakats ma takibaa, vou te tsue fakap bus iny ya Pol sen vegiau tovei, “U vegiaun rof ovei te faruak Aaven Taabos nguen e Aisaia na kuigin to sana ayei fafaatai ir tsuvurara! _7Ana mesapan tsurin vainy faamainy tsue ten Pol, san mes panan tsuri sikia ma faaman. ?wRi kat to ser tanuu Pol saf nainy te naa mirori naa. Te ruak bus nainy ana vainy a kinai faroruak faavot mito tana pan te kaakaa Pol. Ya tanik iny vegiau fa'arasainy of ratuari na Waan e Gov tana voinyvoiny sa nai onot ovei tana voiny. Ayei komainy ma fa'arasainy of rari Jisas a Krais a mes te pisainy e Gov ma Tsoiny Fiisaup Ya tana vainy to tan nom a fo vegiau tan Faun te kirkir iny e Moses, ana foka te kirkir iny kuigin muan. +OSana mam komainy nongoiny rom ta fo fakats tsuam, tana saa mam nat fi rom nei tan fo mamatsiny fan vainy tsugei ror a gum nar vainy to ari nyi na isen tsuri.” Kat to ana ri tsue to tsunia, “Amam gima nom tu noun te kirkir mi ri Judia ma tsue fanat of mamimam tsumanyi, an fo vamuinyasiny tsumam to te poo me naa aya tana gum fan iny Judia ri kan gima siisio of mamam ta ka, ge ma siisio fifiiring manyi. @yAi na ka te fikoo of im yam ma vegiau anyo tsumi; anyo kaa mirou a tseen to nimau tana faaman te kaa mironyo tana Tsoiny Fiisaup tana taa Isrel te naano anaanos rora ma tagei Ya.” OSana taa Jiu koma suar iny a ka to, nyo kat to sana nyo sing ma naa fi tan vaatsuk ten Sisa Na Aatouf A Karap, kainon te sikia fi ronyo tu vegiau tu iring te sak ronyo na vavainy tsonyo fatoobing. 5Taa Roum rangat vatuanyo ri kat to ser komainy ma puruur vanyo tan kotskots tana saa ri gima sab ta iring ma kat anyo to ma atsuiny famat vanyo ri. 5Voun fopis nainy te kaa bus amam Pol fikoo raton tsunaun tana taa Jiu tana pan to aya ma naa mi ri tan vaagum. Tan nainy te vaaguam bus mi ri ana ayei tsue to tsuri, “Vamuinyasiny tsiau, man enanon a sikia ta iring ma kat anyo tan vainy tsura ge tan kat tan fuainy tsuvurara to te fafaatsuts iny ari muan. Ri kotskots vanyo tana ngats fan iny Jerusalem ri kat to ser faan vanaa nyo tana taa Roum. 3 _Tan nainy te ruak bus amam Roum, an vainy tana gamaman famanat iny to Pol ma kaa tsivon en ya tana isen a numaa fiisen kainy me na tsoiny puan ma bei ot iny ya ya. ( IA fo vamuinyasiny te natiny kaa ror Roum nongon to te kaa fi romam ri kat to ser naa me, rin vainy te naa me onot me tana tuan iny Apius ai tana fopis a numaa iny favusuan tan vainy, ri nai tagei mamimam. Tan nainy te tagei rari Pol ri faparits towa ya faarof to ten Gov. Mam Ruak Roum $ AMam sab to na tee vainy te kaa kan miror a faaman ten Jisas, ari rangats matuamam ma kaa fiisen ramiri onots fits nainy. Vou mam see naanaa fi mito Roum. @ y Mam poo to unya ya mam sepuu to, mam nai ruak to tana ngats fan iny Rejium. Ai tan mes nainy ana ainysat iny vou tapoor mito, voun fuan nainy mam ruak to tana ngats fan iny Putioli. K  Mam ruak to tana ngats fan iny Sirakius mam kaa ton fopis nainy. T! Vou na fopis a iifaa mam sepuu bus mato tana toraara to te poo fi me Aleksandria, asangan a toraara e “Muinyasiny gov Puna,” a toraara to aya te kaa patsukan en tana toor tan nainy tana tonok. G Ri faan matuamam a fo fifaan a kinai, ai tan nainy te kat iny kovoo mam ri faan to na fo mamatsiny ka faonots arin koman tsumam tan tou taataan tsumam namaan. Mam Sepuu Tana Toor Iny Malta c? Nainy te tagei a vainy a ka to, an vainy faadis kinai naa mito ser tsipaar fatabin rato. ^5Taman Pabilias a soon iny faadis, puan ya na fisikii ana ayei te kaa men faadis purus iny rafatsiny. Pol sof naa to tana pan te soon non ya ana ayei fasaur to na niman ana ayei faakats to ana faadis kajiaa nato. kOA pan te kaa mam gima veevian tana pan te kaa ror a fo painy petoo ten Pabilias, a tsunaun te tatagaa ot iny non a toor. Ayei fikoo mamam ana ayei fafasung faarof tsun matuamam sa tagaa ot matuamam sa onots fopis nainy. zmA vavainy te anaanos ma tagaa ri te tsub fi non a niman e Pol ge ri te pon iny ya ma gotsiny putaa na mat. San tan nainy te anaanos ari ri gim to ma tagei ta iring ma ruak ri kopis pis ton fakats tsuar ri tsue to, “Ayei na isen a gov!” ykSen Pol fabirat iny a niman ana koraa gotsiny of naton guaf sana ayei gima sarei vaarik ta kamits te rof tsun. I Tan nainy te tagein vainy tana fan a koraa te kots fi ya na niman e Pol nei sa gageits patsukanen nato, ri favevegiau patsukan rato fapoopoan narari, ri tsue to na ka, “Toroman, a mes to te natiny atsuiny famat raror vavainy, kainon te gima mat fi ya namaan, san fo gov tsura gim ror ma famanat iny ya ma toto ya.” 7gPol farosoon nau ya sog iny towa, kat to ya fatuei naa ton nau tan guaf ana isen a koraa sarei to na fisikii nan guaf ya tafuts osing mito na sog nau sa kots a niman e Pol. <qVainy fan tana toor to aya vivaatau faarof tsun fiisen mamimam. A ruat kan tanik iny tsidup me ya kat to na pan sa kour en, ri kat to ser faakoor guaf ri nai fi ras mito tsumam. V~ 'Tan nainy te sung bus amam mats, mam nat fi to nei a toor te koo rori Malta. N},Ana fokinai te vovou mes vainy nom tap ror tana fo painy om, ge tana fo painy om te taaboree tana toraara ana mi te sagoor fasung naa, ri kat fi nei aya ana fokinai vainy ruak faarof to teis.|{+Sana tsoiny mumua tan vainy puaan komainy ma faakouts e Pol, ya tsue tap raton vainy puaan ma atsun vaare rin vainy kotskots ya tsue faparits of raton a vainy ere sei te onot iny aga ror ee, tsiak faamuan osing yam a toraara ai te aga fasung naa. {*Vainy puaan kat fakats ma atsuiny famat arin fuainy vainy kotskots, an ta sikia ta isen tsuri te onot ma aga ya te bus. z )San u goor ras fatsiir a toraara sa soon iny naan imus na ya tana kokoon an posaa tatats iny ton tau, ana toraara taaboree to. 5yc(Kat to ana ri ots to na aungits te patom ari na fagum tap, ser fakei ya sa ruk na gagon namaan, ai tan senviir nainy ri puruur to na aungits te roots ari na fos iny tau te natiny kaa non kapits nana toraara, ri ras ton sepuu matan a toraara ma taf ya na ainysat a toraara, ai te tanaf iny sung naa. Tx!'Te paas me na nuaf ana ri gim to ma tagaa fanatnat iny mounan. Sana ri tagei a isen a sof a nai gagon kaa minon mooyon rof, ser fakats ma fasung naanaa toraara a soon iny to na fain ya tan mooyon. 4wa&Te ainy faonot a fokinai, ana ri ravainy to na fo ong koun namaan ma tsig a toraara ai te kenak me onot iny taf iny naa ya na ainysat mou poporos. Posaa Boree Na Toraara [v/%As'as tsumam a fokinai vainy te jias onots fuan natus an fits safunuu ana aunom. Mu$Kat to ana fokinai vainy koma rof to ana ri ainy to na kainy ainy. t#Te vegiau fakap e Pol, ya nom ton koinykoiny ya tsutsun to mata rari ya tsue faarof iny towa ten Gov sa ivoo ya sa tanik ainy to. xsi"Nyo vasuet maromi, ainy yam ta kainy ainy te komainy romi, ma parits ami ana mi te gima nom oiny ta iring.” `r9!Te sisiruiny takiir me na nainy, ai Pol vasuet ratuari ma ainy ta kainy ainy, “Mi kaa babainy em safunuu an fats nainy, an fokinai nainy to aya, mi gima ainy vaarik ta ka tana saa mi kaa iny reesik tsun em. ^q5 Kat to an vainy puaan tek ots to na tabinon nan puak ser fakei ya ma sagoor naa ya. pSen Pol tsue tana tsoiny mumua tan vainy puaan an vainy puaan, “Te tsiak osing rorin vainy binun a toraara mi mat fakap marom.” .oUAn vainy binun tana toraara pon to ma bus osing a toraara, ri fauf ton puak namaan ana ri pon to ma gam er fauf naa to ta fo mes ta fo fagum tap imus nana toraara. DnRi oraav, kat non sana ainysat taf fi ma naa mam tan fats ana toraara te tamormor en, ri fauf to na fats a fagum tap vou na toraara, ana ri fafaakats of to na nainy ma arasan tsikap ya. mmSKat to ri fauf to na naknak, ri nat fi to nei a kakeits nana namaan onots a fats safunuu na ngaf (120 feet) mam taan fasak pis naa to ri kat pis ton senviir kat, ser sab a kakeits nana namaan a fopis safunuu na ngaf (90 feet). ql[Fasafunuu ana fats a voiny busen ana ainysat taf fasagoor fi matuamam tana Namaan Mediterenian. Te sisiruiny onots ya na tangats iny voiny an vainy binun tana toraara pon iny to na toraara te fasiruu nana tan ta isen ta toor. 8kkSana ainysat taf fasung rarora tan ta toor.” ;joAmin vainy fagagaar vaare yam fakats tsumi tana saa nyo kaa mirou faason parits ten Gov ana nyo faaman rou fo mamatsiny ka nai ruak iny man enanats non, te tsue of fi vanyo Ya. |iqSa tsue, ‘Bainy oraav Pol! Te tsutsun rom anyi tan vaatsuk matan e Sisa Na Aatouf A Karap. Gov tan koma ree'un Tsunia, kat, kat rof to te faakats of anyi sa nongoiny faakats tsumanyi, sana ri gima mat, iton vainy te sepuu fiisen mi nyi.’ hNyo nat rou, tana saa, naanaf tana voiny morena ten Gov to te natiny fafaatouf ronyo ana nyo na tsoiny binun Tsunia naa mito tsonyo. gSai roman nyo tsue of maromi, fagagaar vaare yam fakats tsumi, ma gima mat on ta isen tsumi, sana toraara tsun taaboree non. f)Nainy kinai te gima ainy a vainy vou ai Pol tsutsun to mata rari, ya tsue to, “Mi tabuiny nongon vanyo te tsue fi nyo, ma naus osing tsom vaare ra naa Krit, ara buiny gima sab nainy sekeiny ratsuu to aya ra te sab nainy iring ana fokinai ka te gima nai nun nats. Ue#Mamatsiny nainy mam gima onot ma tagei a nuaf an kootsits, ana ainysat gima sariof vaarik to tan taf. Mam pon tsun fi rom nei mam gim on rom ma ruak faarof on tan ta isen ta pan, mam nai nun tsun marom. d ai tan fafofopis nan nainy ana ri raravainy to na foka te tamaar iny ari, faarei non aungits an sepuu ana mes foka nima rari. dcAAinysat an posaa gima sariof, tan mes nainy ri tanik iny ravainy to na foka tana toraara, bRi ras fapaas puak, ser tang vavis iny a fo aungits ri roots tap faparits mi towa na toraara. Ri oraav kat ror ser tsiir sab naa ta kokoon tan mounan iny Libia, kat to ser fauf sepuu. Ri tanyiny a ainysat ma taaf iny ya na toraara mam sagoor faamo tsun mato. aMam famaruf fi naa to vou na isen a toor a kakaii, koo rori Koda, mam nag fiisok em tana binun, ma pon ma aungits iny puak tana toraara. a`;Ayei taf fatsuutap a toraara, ana toraara gim to ma onot ma tsiir ana mam sagoor mato. _Sana ainysat tsian tapoor veesau tsun naa me koo rori na Towisim Mataisia tapan ising me tobeer iny Krit nai ruak me tana toraara. r^] Nainy te taf iny tsitsiuf me na ainysat iny vou sai te gima taf faparits fiisok me, ser pon fi nei ri onot ror iny tsiir ereer naa tana suun to aya te tsue ri, kat to ser ras a fagum tap ser tsiir vovou iny nana mats iny Krit. J]  Sana pan to aya na gima rof iny atang ma atang a toraara tan nainy tana ainysat tsian ana tonok. Kat to ana tsoiny tana toraara tsue faonot to, ri komainy naus osing ror a pan to aya ri te naa fi unya Finiks te rof fi non ya ri te kaa tana pan to aya tan nainy tana tonok. Finiks ayei a isen a suun iny Krit a rof iny tapiny tan nainy tana ainysat ana tonok, tana saa ai te gum non fapoopoan nana kowan ana kabas. A Ainysat Tsian Te Fatsuiny Posaa \ Sana tsoiny mumua tan vainy puaan faamainy tsue tana tsoiny tau ana tsoiny fasito tana toraara, ya gim to ma faamainy tsue ten Pol. 9[k “Amin a vainy tatanamots yam, te naa rora, ra nai sab ror a iring, foka ravaa non, vainy ruk ror ri te mat ana toraara kan taaboree na non, to sana ra ma taan pis vaare.” aZ; Mam kaa fananaangis em tana Matsin iny Famaruf san sekeiny ratsuu ruak ename mam gim to ma onot ma taan pis, an Nainy iny Tavtaav iny a kainy ainy tana taa Jiu kap kanen nato. Ai Pol faan ratuarin tsue taatag, 9YkMam taainy tsuktsuk nan guararen iny Krit mam sukei naa to na ainysat, vou mam ruak to tana isen a pan koo rori na Matsin iny Maruf, gima veevian osing a ngats fan iny Lasia. aX;Mam kovoo busem ma naa to sana toraara gima onot iny taan tsikap, mam taataan faamo tsun ma naa tan fo mes fo nainy tana saa, a ainysat. Mam tanaf ma ruak panan a ngats fan iny Naidas. Ainysat kat tap mamam, sa mam gima onot iny naa pis na, kat to mam taan fafauf fi naa to mam fis naa to na Salmoni, famaruf fi naa voun a toor iny Krit. 6WeNa aya, a tsoiny mumua tan vainy puaan sab a isen a toraara iny Aleksandria te kat iny naa fi naa non tana gum fan iny Itali ana ya nai aton matuamam tana toraara to ayei. #V?Mam sepuu faguas fi naa to na namaan tana gum fan iny Silisia ai tana gum fan iny Pamfilia, mam ruak to tana ngats fan iny Maira tana gum fan iny Lisia. UMam naus osing to na Saidon. Ana ainysat taf mito sa fapan mamam mam fakats to ma famaruf tsom em vou na toor iny Saipras. %TCTan mes nainy mam ruak to Saidon, Julias kat kat rof ten Pol sa famanat iny ya ma nai tagei yan vaatau tsunia ri te fainy ya ta ka te komainy non ya. S)Mam jias tana isen a toraara iny Aramitiam, te kakoun ma naus osing a pan iny Sesaria, ser sepuu fi naa tana fo ngats fan teis tana gum fan iny Esia. Aristakas ayei na vaatau a fafaaman tana ngats fan iny Tesalonaika tana gum fan iny Masedonia te kaakaa fiisen mamimam. R 3Festas te fakats mamam ma sepuu fi naa tana gum fan iny Itali, ri faan iny naa to Pol fiisen ramen mes panair vainy kotskots ten Julias, a tsoiny mumua tana isen a gum nar vainy puaan iny Roum to te binun non fain e Sisa, koo rori na Gum iny vainy Puaan tana Aatouf a Karap. #Q? Kat to ai Agripa tsue to ten Festas, “A mes to aya onot non ma tafuts en ma gim ya ma sing ma naa fi ya tan vaatsuk ten Sisa Na Aatouf A Karap.”5PcAi tan nainy te vavakas ari, ri favevegiau patsukan rato fapoopoan narari, “A mes to te gima kat tu iring to ma atsuiny famat ari ya ge ma fasof ari ya tan kotskots.” eOCKat to Agripa na aatouf fiisen kainy me Festas ai Benis ana ri na fokinai tsutsun to. HN Pol biny towa, “Te kainon nainy kakat gen nainy viviakoo nyo faakats rou ten Gov nyo koman marom anyi ana ri na fokinai kan to te vanongon ror tsonyo roman, ma senviir vaminyo tana faaman, sana nyo gim rou ma rangats e Gov ma faarei min vainy kotskots, to te faarei non a tseen te kotskots iny ari to nima vanyo.” M%Kat to sen Agripa tsue ten Pol, “Tan ar nainy to nyi pon fi rom nei nyi onot rom ma kat vanyo, nyo te kaa me na faason ten Krais?” iLKAatouf Agripa, fiisia, nyi faamainy rom a ka te tsuen kuigin? Anyo nat you, nyi faaman rom.” ;KoAatouf Agripa, anyo ongoor rou ma vegiau fiisen ma mi nyi, tana saa anyi natiny rom a foka to. Anyo nat fi rou nei anyi tagei a fo mamatsiny ka te ruak ten Jisas te gima takop. JPol biny naa to Festas sa tsue, “Festas, anyo gima piou, u vegiau te tsue iny ronyon man, anyo gima vegiau fapeepiou rou. 2I]Tan nainy te kat e Pol vegiau to iny fasakaa ot a tsivon, sen Festas kuu naa to tsunia, “Pol! Nyi piou em naa to, a nat tsumanyi te kat manyi, sanyi piou em!” ,HQAi to aya te tsuen kuigin, te tsue romam to, tana Guei Tsoiny te pisainy e Gov ma Tsoiny Fiisaup Ya tana vainy te naa minon, Ya te sarei nats a kamits tsian ana Ayei kan a vaamuan nan a mes te nai tsun fatabin non tana mat, ana Ayei te onot ma fa'arasainy fakats tsuri na taa Jiu ana sikia ma taa Jiu ana Ayei te onot ma saup rari tan aveto tsuri, Ya te onot iny faan rari na toto na rof roman ana suu tan nai vou.” rG]Sa nai onot me roman Gov faakouts vanyo, ai tovei nyo toto rou, pokei rou fo tsunaun ai to kan tan vainy babainy ri faavot a fokinai, nyo vegiau rou a ka te tsuen kuigin ai Moses kan tana ka te ruak nats non, nyo gima pangis ta ka! qF[Ai na ka te nots of vanyo ri na taa Jiu te kaa nyo koman na saape, ri tanaf to ma atsuiny famat vanyo. ;}|x{zZxwRvuurrrr pp.oTmljjig|f'e^dcbaU`_^]].[fZYXXVUjTJRQmPEONMcLKVJvIHHGF#EOEDCBAA.@>(=w<;:_987|6T5533211&0-0!/-,+%*0('^&%$$ #"c! U.vE?^ < Jl;PL0A sikia, ara nai tsue iny ror a man, ra te faatok iny mangiir tsura tana mesapan, ana ra te matsua me faarei me Krais tana fo kat tsura, Tsunia te faarei minon patsuun tan puan, tan vainy fafaaman. lKQ0Sa ra gim ror ma faarei pis kat tan gogueii, tan pangis fatatabiny fakats tsura tan faatsuts te faamainy rora, tana saa, a mesapan te tsue of raran kan kat gengen ge na mesapan gam rara ana ri kat ton gam sa faarei me na man. 7Jg0 onot non te ruak iny senviir mi rora tana isen a faason tsun ana ka te natiny rora tana Guei Tsoiny ten Gov, ma matsua mi ra tan kat tsura onot non te faarei mi rora Krais. .IU0 Ayei kat a foka ma kakouiny onots Ya na vainy te fasito iny ror e Krais ma kat ari na binun Tsunia an vainy fafaaman te karap me na faaman tsuar tana puan e Krais, ZH-0 Ana Ayei na isen tsun a mes to te fafaan iny non a fo fifaan tana vainy, kainy faakouts ir a mesapan; ana mesapan nom fifaan to ma faarei mi rin fuainy amaraav, ana mesapan ma faarei arin fuainy kuigin, ana mesapan tsuri afis miror vegiau tana fo pan vavis ma faarei mi rin tsoiny daadav ten Krais iny kopis ir a aave ra vainy, ana mesapan nom fifaan ma faarei arin fuainy tsoiny favaanan, ana mesapan tsuri ma faareir fuainy tsoiny fifaatsuts tan vegiau ten Gov. &GE0 To, sana isen tsun to aya of me peto, Ayei paas fatabin fi en jias, sa fis fi enanaa Gormirmir, ma favei Ya na fo mamatsiny pan faavot fiisen me na Tsivon. >Fu0 Sin tovei, saf kifon vegiau to aya nan na, “Ayei naa fi en jias?” U kifon vegiau tovei te tsutsun of non a ka, tabuiny naa fi naa non e Krais jias, Ayei naa mito fain puputaa. 7Eg0Te faarei tsuiny kainy non to te kirkir bus iny ya koman Vegiau Ten Gov te tsue na ka tana fo fifaan to,“Tan nainy te naa Ya tana pan a nai tsig, ana Ayei mei fifiisen ramituari na vainy Tsunia fatoobing to te kaakaa tan kotskots, Ayei fafaan iny ton fifaan tana vainy.” (Vadou 68.18) D0Sai tana fo isisen tsura, Krais faan raran fo isiseiny mes a fo isiseiny fifaan tsuar, vovou iny non a koma ree'un tsian Tsunia. 3C_0ana isen tsun kan a Gov, a Tamar vainy faavot, Ayei a tatagaa ot tsura faavot, ana Ayei bibinun non tsura faavot tana fo binun Tsunia ana Ayei kaa non koma rara faavot. }Bs0Te kaa tsun kan minon a isen a Tsunaun, ana isen kan a sanaan iny faason naa Tsunia, ana isen tsun a tou fapeenan, bA=0Ana ra kaa faarei tsuiny miror sen tsun puan nane Krais, ana ra kaa miror isen tsun Aaven Taabos, ana mes a isen tsun a ka na saavits to te naano anaanos rora tsunia, Gov fikoo rara ma nom ya tan nainy te naa minon. t@a0Nyo sing fatatabin maromi ma kaa faavot tsun me na aaverof, an kat to aya u Aaven Taabos faan iny ya, sa faarei non a aafon te tang faavots rarora te faarei na isen tsun a mes. Ana mi ma vaputs mi nom tap faparits iny ton kat to aya. s?_0Nyo sing fatatabiny maromi ma famaari faarof isiseiny mes, mi ngue poor vaare mito ta mes am kaa mito na koma rof an koma tamee, ana mi te anaanos faamo rari. Faatok iny yam mangiir tsumi tana mesapan, kainon tsurin mes vainy kaner. I> 0Nyo kaa rou tan kotskots tovei roman, tana saa, anyo bibinun rou tana Tsunaun, to tsonyo sing fatatabiny maromi ma vovou faarof iny kat te komainy fiisok non e Gov tan nainy te fikoo mami Ya. 1=[0Aran gum nar vainy fafaaman ten Krais ana ra to te kaa ror koman e Krais Jisas ma vamarits fatatabiny e Gov tan mamatsiny nainy, a sikia ta fafakap nan! Man ovei.i<K0Ara ma faatouf e Gov, Tsunia te onot non ma kat fo kan karap fiisok fis pis non a ka, te rangats finy rora Ya ge fakats rora, tana saa, tana ka te kat non a parits Tsunia, te onot non ma faakouts rara tana toto tsura. [;/0Nyo faakats rou ma nat faarof iny amin mangiir Tsunia, to te gim non ta mes ma arasan faman iny, ito tan mangiir ten Krais tsura, sana mi nai via taptap miror a toto ana parits to te poo fi minon Tsunia tsun. :0Nyo komainy maromi ma kaa me na parits ma nat faarof iny ami fifiisen men vainy fafaaman faavot to te fasito iny ror e Krais, ma inan fanatnat faarof iny ami na tatabuan nana mangiir ten Krais, ana viviakoo nan ya, ana nai tsig nan ya, ana gaguur nan ya kan. 90Ana nyo faakats to, ma kaa fasuu Krais aave mami ma faarei ya na pan Tsunia te faason fatatabin fi mi Tsunia. Nyo faakats to ma naa men kat iny mangiir to te mei me Krais ma faarei yan kifon guainy nau te fasua fagagon fi naa non ya, ya te tsutsun faparits naa. ;8o0Nyo faakats ten Gov, nyo rangats Towa ma faparits a aave mami, tana parits tan Aaven Taabos Tsunia to te poo fi me tana masun Tsunia, a sikia ta fafakap nan ana mamarof fiisok. y7k0Ana Ayei na isen tsun to te faan iny non asangan Tsunia tan vainy fafaaman faavot unya Gormirmir ai nei petoo. 6/0Nainy te fakats anyo na saf a nat a siireits na an kifon fakats famumuan takop ten Gov, nyo fatukun to matuen Ya, nyo faakats to ten Taman. Q50 Nyo sing maromi ma fakats fanunun vaare am koma patang vaare to, tana saa, anyo saraa kamits rou tovei, ito tsun kan tsumi, ma faparits mami ya, ya te fafaakouts mami. Pol Faakats Of Ir A Taa Efeses o4W0 Tovei roman, sikia ta ka te kat tap on rarora to te komainy favevegiau fiisen mi rora Gov tana pan te kaa non Ya, ana ra natiny ror Ya te nongon rarora, tana saa, ara kaa ror koman e Krais ai to kan te faason fi naa rora Tsunia. 3/0 An fakats famumuan takop Tsunia tanik patsukan naa me tan tatanik, ai tovei roman, Gov kat faruak ya tana binun ten Krais Jisas a Tsunaun tsura. M20 A kifon a ka te famuiny finy e Gov fakats Tsuan tovei: tan nainy roman, fuainy aaven ana rin fo viir parits to te tatagaa ot ror korosuu nai natiny ror a nat a karap ten Gov tana fo mamatsiny ka. Ari nai nat ror tan nainy te daup faavot fi ror a taa Jiu ana vainy sikia ma taa Jiu tana isen tsun na gum nar vainy fafaaman. 1{0 Ana nyo kan, Gov pisan vanyo ma fa'arasainy of anyo na fokinai tana sanaan te kat faruak fi non e Gov fakats famumuan takop Tsunia, Tsunia te fapogaar a fo mamatsiny ka. Tanik me tan tatanik, Ya famuiny ton fakats famumuan takop Tsuan tana vainy. J0 0Fakats tsun, kainon to te gima kat anyo ta ka ta rof ma nom babainy anyo na koma ree'un Tsunia, ai to kan te faarei anyo na mes a fafaaman a gogueii sikia ma tan asangan, Gov pisan vanyo ma nom a koma ree'un Tsunia ma tsue of anyo na vainy sikia ma taa Jiu tana masun tsuri na sikia ta fafakap nan te kaa non ten Krais. \/10Gov kat vanyo ma faarei anyo na tsoiny binun tan Vurungan Rof nane Krais, sana Ayei faan babainy vanyo na koma ree'un faarei non a fifaan a kaatsian ana saavits sa binun non tana parits Tsunia koma vanyo. ).K0A ka te takop muan tovei: ito tana sanaan tan Vurungan Rof nane Krais, ana rin sikia ma taa Jiu te nom ror ya fiisen rame na taa Jiu tana fo mamatsiny kan saavits fiisok to te tsue faman of rari Gov; ana ri na isen tsun a gum nar vainy fafaaman ten Krais; ana rin sikia ma taa Jiu kaa mito na pan fiisen rame na taa Jiu tan tsuen man ten Gov te kat Yan tsuen man Tsunia, ai Krais Jisas kat towa sa ruak iny man me. 4-a0Gov gima pokei faruak iny vegiaun takop tan aatai iny muan, sin tovei ito tan Aaven Taabos tsun, Gov pokei faruak towa tan fuainy amaraav taabos an fuainy kuigin taabos. ,/0To te gogosias fi romin noun te kirkir naa ronyo tsumi tovei, ami nai arasan iny rom a ka te nat of iny ronyon fakats famumuan takop nane Krais. +0ito Gov patsukanen to te pokei faruak men fakats famumuan takop Tsunia tsonyo, to te tsue faamuan fi nyo tan noun tsonyo. *-0Ami nat busem, tana koma ree'un ten Gov Ayei faan vatuanyo na binun ma tsue pokei iny anyo na koma ree'un Tsunia tsumin vainy sikia ma taa Jiu, *) O0Anyo, Pol, nyo kaa rou tan kotskots tana saa, nyo binun rou ten Krais Jisas tan favaanan naa tsumin vainy sikia ma taa Jiu ma nongon ami am faason to ten Krais. >(u0Tana sanaan te tap fi naa romi na vainy sikia ma taa Jiu i Tsunia, ami ana vainy fafaaman faavot te tap faavot fi kan naa rom tana numaa to, to te kaa non e Gov tana Aaven Ya.('I0Jisas, Ayei na isen tsun a mes to te daup faavots raror a vainy te faaman faavot ror ana Ya te kat rara, ra ruak faarei mito na saape na taabos tana Tsunaun. x&i0Ami kan, te faarei rom a pan tana numaa te fatsun patsun a poon iton fuainy amaraav an fuainy kuigin te fatsuiny ya tana poon a parits to aya, ai Krais Jisas faarei non a tsuun tobiing to te fagovet faparits fi non Ya na numaa faavot to. c%?0Ai tovei roman, ami na sikia ma taa Jiu, gima faarei bus vainy sagoor ge na vainy tana mesapan kanen, ami faarei rom vainy te fasito iny rom e Gov poo me tana isen a pan ana min numaa iny guei ten Gov fatoobing. @$y0Ara faavot, a taa Jiu ge na sikia ma taa Jiu onot ror ma naa me matan e Taman tan fifaakouts tan sen tsun Aaven Taabos to ayei, tana saa, ito tsun kan tana binun te kat bus e Krais. Q#0Krais naa me ana Ya favaanan iny ton Vurungan Rof nana tou aaverof an vivangura fapoopoan nar a taa Jiu to te kaa ror panan e Gov, ana mi kan to na sikia ma taa Jiu, to te kaa faveevian osing e Gov. O"0Nainy te daup faavots Ya na vainy ana ri isen tsun mito, Ayei faroruak fatabin ramituari fiisen me Gov tana mat Tsunia tana pagafuan, ana Ya rurei fakajiei ravainy ton fatsitsien fapoopoan narari. !0Ayei mat sa nom ravainy a Faun tana taa Jiu to te tsue of non a vainy ma kat a ka to, ge ma kat vaare rin kat to ayei, ito te kibei rara na taa Jiu ana min sikia ma taa Jiu ma manaats vaare pis ara ya. Ana Ya daup faavots rato na fuan a gum iny vainy, ri faarei tsuiny mito na isen a gum iny vainy foun to, to te kaa ror koman e Krais. Ai tan kat to aya, ana vainy kaa mito na aaverof. > u0tana saa, Krais, Ayei na aaverof tsura. Tsunia te daup faavots rara na taa Jiu ana mi kan a sikia ma taa Jiu ma faarei miran isen tsun a mes ma kaa mira na aaverof. Ayei kat a ka to, tana mat Tsunia tana pagafuan, sa rurei ravainy kat iny fatsitsien to te kibei vavis rara faarei na soopip fapoopoan narara. q[0 Muan mi kaa faveevian osing to Gov, sin tovei roman, Gov mei fasiruu ma naa mi Tsunia koman e Krais ito tan rafatsiny Tsunia, sa faarei kat nan faakor tana pagafuan an tan rafatsiny Tsunia sa daup fasiruu ratuara panan e Gov, 4a0 Fakats yam, tan nainy te gima natiny ami Krais, mi faarein vainy sagoor ana mi gim to ma faarein vainy fasito ten Gov. Mi gim to ma kaa koman tsue faunot foun te kat finy e Gov tsuen man Tsunia tana vainy Tsuan. Ana mi kaa mato tana monaagits tovei, mi sikia to ma tagaa fasuu naa tana ka na kaatsian te naano anaanos romi, vovou iny non tsuen man ten Gov ana mi kaa babainy tsun mato, faarei maromi te gima natiny rom e Gov. xi0 Fakats yam, ito muan to te kaakaa fi mi, mi gim to ma agiir faarei me na taa Jiu, ana taa Jiu koo matuamin vainy sikia ma vaapee, to te koo finy rori na taa Jiu na tsivor vainy tana vaapee fatoobing, (te katkat fi ror a vainy puar). )K0 Gov pangis rara ana ra gim to ma faarei te kaa fi ra muan, ana Ayei kat fafoun ratuara, ito ten Krais Jisas, tan kat to aya, ara onot ror ma kat faarof matar a vainy faavot tana toto tsura, ito tana binun te pisainy onots of bus rara Ya muan fiisok ma kat ara. Ra Isen Tsun Me Ten Krais '0Ito tsun kan tana koma ree'un a kaatsian fiisok ten Gov, sana mi saup fatabin em, tana saa, ami faason tsun emanaa ten Krais. An sikia ma tan kat rof tsura patsukaner, sana fifaan babainy tsun ten Gov, ma tenoor tsun iny vaare ta mes, “Nyo saup fatabiny a tsivou.”  0 uc0Ayei kat a ka to, ma natiny a vainy faavot tan nainy te naa minon tana masun tana koma ree'un Tsunia na kaatsian fiisok ana sikia ta mes te onot non ma tsue fa'arasan iny ya, ito tana sanaan te mangiir fi rara Ya, ito ten Krais Jisas. 6e0Ai to tsun kan tana tou kaakaa tsura koman e Krais Jisas, Gov fatsuiny ratuara fiisen me Krais ana Ya fagum ratuara fiisen mi Ya ma tagaa ot fiisen mira Ya unya Gormirmir. G0kainon to te mat fi ra tan aaven tan fanaginy tsue tsura, Gov fatoto fatabiny ratuara fiisen me Krais. Ito tsun kan tana koma ree'un ten Gov, Ayei saup fatabiny ratuara ma nom ara na toto. c?0Sai Gov kaa minon koma tagtag tsian, ai to tsun kan tan mangiir tsian Tsunia tsura, Y+0U man, muan, sa ra faavot kat, kat to. Ana ra katkat ton kat te komainy non puainy mes an fakats tsura, tana saa, ara faarei tsuiny rora mesapan ana ra kaa faavot to fain a koma seeve ten Gov faarei rarori. %C0Tan nainy to aya, mi vovou iny ton sanaan iring tan puputaa to faarei te vovovou finy ror vainy pisiin tan puputaa tovei. Mi manaats to na fo faun ana fo parits tana tatagaa ot tan masarau unya korosuu, ana ayei na masarau to te sogsog raror a vainy to te fanaginy tsue ror ten Gov.  }0Muan sami faarein vainy mat tana fo aave mami, mi gim to ma nongoiny e Gov, tana saa, tan fanaginy tsue an aveto tsumi. 4 c0U gum nar vainy fafaaman ten Krais faarei ror a puan Ya; ana ra paut faavot fi naa ror Tsunia, Ya te favei taptap faavots a fo mamatsiny ka to, fiisen minon a Tsivon.$ C0Gov fakei a fo mamatsiny ka, ma kaa ri fain gumgum ten Krais, ana Ayei bobot to Krais ma tagaa ot fafisfis ir Yan fo mamatsiny ka, ana Ayei pisainy Towa ma ruak faarei mi Ya na tatagaa ot nar gum nar vainy fafaaman ten Krais faarei non patsuun te tatagaa ot finy non yan puainy mes. Y -0Ai tovei roman, Krais tagaa ot osto na aya, ana Ayei tagaa ot fafisfis iny non fuainy aaven te kaa ror korosuu to te tagaa ot ror, ri te kaa men asangan an fo viir parits an fuainy tsunaun, Ayei karap fafisfis iny non a vainy faavot to te kaa miror asangan an gumgum tana monaagits faavot tan nainy roman ai tana fo nainy te naa minon. ( K0te bibinun iny e Gov tan nainy te fatsuiny fatabiny fi Ya e Krais tana mat ana Ya fagum Towa tana pan iny fatsiitsii tan panaainy matou Tsunia unya Gormirmir. V '0Nyo faakats rou ma inan fanatnat faarof iny ami na saf a parits a reits Tsunia to na, to te fafaakouts fi rarora Ya ara to te faaman. A parits a reits to aya, te kat faarei tsuiny non a parits a reits to, @  {0Nyo rangats rou e Gov ma tsue fanat of mami Ya na man te poo fi minon Tsunia, ma nat faarof iny ami na masun te fikoo of mami Gov ma naano anaanos tsun naa mi fiisen men koman tsian, ma nom ami na masun a saavits fiisok tan siinaiv Tsunia to te tsue faman of mami Ya ma kat tan vainy taabos u fasito ten Krais. 9  m0Tan nainy te faakats anyo, nyo rangats to Gov a Taman a Tsunaun tsura Jisas Krais, kaa minon siinaiv ma faan mami Ya na fifaan poo minon tan Aaven Taabos to te faan maromi na nat a rof ana Ayei kat maromi ma nat faarof iny ami na man nane Gov, tan kat to aya, mi nai nat faarof fatatabin pis iny rom Ya.   !0ana nyo fafaakats kane varou tovei, nyo tsue faarof naa rou ten Gov, ito tsun tsumi, ana nyo fakats fatatabiny maromi tan faakats tsonyo. -  U0Tan kat to ayei, ito tan nainy te nongoiny anyo na faason tsumi tana Tsunaun Jisas an mangiir tsumi tan vainy fafaaman faavot ten Krais, nyo tanik tan faakats [  10U Aaven Taabos, Ayein kifon tsuen man te kat e Gov, faatok rarora Tsunia te nai faan rarora na fo mamatsiny ka, tan nainy te vovou finy Yan tsuen man Tsunia muan ma faan iny, an Aaven Taabos to koma rara faatok rarora Tsunia te pats rara, ana Ya fasito ratuara faarei ror vainy Tsunia fatoobing onot non te nai puruur fakap ovei non Yan aveto tana monaagits tovei. Tan kat to aya, ara kan ma variri Gov, faatok iny non siinaiv Tsunia. Pol Faakats Of Ir A Taa Efeses # A0 Ai to kan, amin vainy sikia ma taa Jiu to te nongoiny bus a man to, ito ayein Vurungan Rof nane Krais to te saup fatabin mami tan nainy te faamainy ami Ya. Gov bobot bus mami sa faan mamin Aaven Taabos to te tsue faman of mami Ya to sam faarei mirom u fasito fatoobing Tsunia. ~ w0 tan kat to aya, amam a taa Jiu to te naano anaanos faamuainy e Krais ma variri e Gov, faatok iny non siinaiv Tsunia. q ]0 Ana ra kan, Gov pisan bus rara vovou iny non fakats faamuan Tsunia tan tatanik ma nom ara ta ka ma fasito iny, to te poo fi minon Tsunia, tana saa, ito tsun kan ten Krais, an fo mamatsiny ka ruak to vovou iny non koman Tsunia, < s0 An fakats famumua te komainy kat non e Gov to, Ayei nai fakap non fakats famumua Tsunia tan nainy te fagum bus Ya, ana Ayei nai guam minon a fo mamatsiny ka to, te fapogaar Ya te kaa ror Gormirmir ai nei tan puputaa, te kaa ror fain a isen tsun a mes to ayei, e Krais, ai te faarein patsuun tan puainy mes. \ 30te faan iny Ya tsura sikia ta fafakap nan. Gov kaa minon fakats rof ana Ayei, kaa kan minon a nat tsian tana fo mamatsiny ka to te komainy kat non Ya ana Ya pokei faruak mi towa tsura, ito te komainy tsue pokei of non ya Gov, sai tovei fo mamatsiny ka to te kaa tan fakats famumua Tsunian takop, Krais kat faruak bus ya tana binun Tsunia.   0 P 0Ito tsun kan tana Guei Tsoiny Tsunia, Ayei pats ratuara, ra tapuruur mito, Ya anofe ravainy ton fo aveto tsura, tan rafatsiny nana Guei Tsoiny Tsunia vovou non a masun tana koma ree'un ten Gov, ^ 70Ara ma variri e Gov tana sanaan a rof fiisok ito te faan finy mi Ya na koma ree'un Tsuan tsura, ayei na fifaan babainy to te faan iny Ya tsura, ito tana sanaan tana Guei Tsoiny Tsunia to te mangiir fiisok non Ya.  0Tabuiny fapogaar non e Gov a monaagits to, ana Ayei pisainy faamuainy ratuara ma fasito irara Ya koman e Krais ma taabos mi ra ana ra te sikia ma kaa me tu aveto to te tagei finy rarora Ya. Gov fakats faamuan en ana Ayei kat faarei ratuaran fuainy guei tsoiny tsungan Tsunia ten Jisas Krais tsun. Ka to, te kat fapaparei Ya, Ayei komainy kat non ya, tana saa, Ayei mangiir fiisok rarora.  0~ 50Ara ma variri Gov, Tsunia na Gov ana Taman a Tsunaun tsura Jisas Krais. Gov rof rara sa faan rara na fo mamatsiny fifaan rof te poo me tan Aaven Taabos ma faakouts Ya na aave rara, ka to aya te daup fiisen ramirora Gov unya Gormirmir tana saa, ara kaa ror koman e Krais. +} Q0Nyo faakats rou ten Gov a Tamarara ana Tsunaun Jisas Krais ma faan mami na koma ree'un ana aaverof. Ten Krais, Gov Faan Rara Na Foka Na Fo Rof Iny Gormirmir \| 50Nyo, Pol, nyo na amaraav ten Krais Jisas, tan koman ten Gov, nyo kirkir naa rou tsumin vainy taabos u fasito ten Krais, to te kaa fasuu faman ovei rom fain e Krais Jisas, to te kaa rom tana ngats fan iny Efeses. l{QDAnyo, Pol, te kirkir fafakap nan noun tovei fiisen me naa nimau fatoobing te kat fi non nei, “Nainy rof te poo me ten Pol.” Anofe vaare tan faakats of vaminyo, tan nainy te kaa ronyo nei tana numaa iny kotskots fiisen me na kotskots nimau tana ngats fan tsian iny Roum. Nyo faakats of rou a koma ree'un ten Gov ma kaa fiisen mami. Man ovei.z+DTsue of yam e Akipas, “Anyi ma tagaa faarof nyi te fakap a binun to te faan finy ari tsumanyi na fo binun te kat of anyi na Tsunaun.” eyCDTan nainy te vaaguam faavot romi, mi ma gogosias noun tovei ma nongon faavot ami. Ana mi te nom pis finy naa ya tan vainy fafaaman tana ngats fan iny Leodisia, ana ri te gogosias kainy noun to aya. Te senviir tsun non tan noun te kirkir finy naa nyo tan vainy fafaaman tana ngats fan iny Leodisia, ma nom fi naa tsumi am gogosias kainy towa. ^x5DAnyo rangat mami ma faan kan iny naa nainy rof tsumam tan vamuinyasiny fafaaman te kaa ror tana ngats fan iny Leodisia, ai ten Niapas a moun, an tan vainy fafaaman te natiny vaaguam iny faatouf ror numaa tsunia. wDE Luke ayei a tsoiny tsipaar, ayei to te natiny kaa fiisok non mangiir tsonyo, ai ten Dimas kan, to te faan iny me nainy rof tsumi. $vAD Nyo nat rou e Epafres, ayei faakats of mami fiisen me na fo parits tana fo mamatsiny nainy tana saa ayei te kaa men mangiir tsian iny faakouts mami, an tan faakouts kan rari to te kaa ror tana ngats fan iny Leodisia an tan faakouts kan rari te kaa ror tana ngats fan iny Eriapolis. uD E Epafres ayei na mes tana gum nar vainy fafaaman tsumi to te binun of e Krais Jisas, sa faan iny me nainy rof tsumi. Ayei te faakats faparits fatatabin of maromi ten Gov, te rangat of maromi ten Gov ma kat mami Ya ana mi te tsutsun fasuu tan faatsuts ten Krais, ana mi te ruak iny matsua me tana aave mami to tana sanaan iny koman faavot mami ma kat fatatabiny amin koman ten Gov. Ht D E Jisas, ari te koo kainy ya na asangan tovei e Jastas, to te faan kan iny me nainy rof tsumi. A ina pis a mes tovei arin vainy fafaaman iny Jiu ana sikia pis, ari to te binun fiisen vamironyo, tan vegiau pokei iny a Waan e Gov. Ari na ina pis a mes tovei te faakouts vanyo ri faparits fiisok kan vatuanyo tan vegiau. s1D E Aristakas, ayei kaa fiisen vamironyo tana numaa iny kotskots, to te faan kan iny me nainy rof tsumi ai Mak, a tsuan e Banabas, faan kan iny me nainy rof. Anyo te tsue fakap of bus mami Mak tan fo nainy te naa en ai to te nai nak mamiromi, ami ma tagaa faarof tsunia. ar;D Anyo nai jiats naats rou e Onesimas naa fiisen minon ya. E Onesimas, ayei kan a vamuinyasiny a fafaaman, ana ayei natiny faakouts faarof varonyo, ana nyo kan mangiir fiisok rou ya, ayei na isen a mes tana gum iny vainy fafaaman tsumi, ere Tikikas me Onesimas nai tsue of maromi na fo mamatsiny ka te ruak en nei tana ngats fan tsian nei Roum. ,qQDAnyo jiats naats rou e Tikikas ma tsue of mami ya na fo mamatsiny ka to te ruak nei tsonyo. Ayei na vamuinyasiny a fafaaman tsonyo, to nyo te natiny komainy fiisok rou ya, ana ayei kan te natiny faakouts famainy varonyo, tana binun tana Tsunaun. Tan nainy te naa minon ya, ayei tsue of maromi fei te kaa fi romam a fokinai ei, nei tana ngats fan tsian iny Roum, ayei nom ravainy non a fo fakats patang tsumi i tsumam. pDoDTan nainy te tsue of romi na mes a gima faaman ten Krais, ami ma tsue tsuiny vegiau rof te onot rori ma nom ya, an tan nongoiny pis ya. Tana sanaan tsun to aya, ami onot rom ma natiny a fo saa iny tsue fatabin, to te rangat iny rori, ana fokinai faavot tsuri, xniDAmin vainy fafaaman ten Krais ma kat fanatnat faarof bus, tan kat tavaron matar vainy tabuiny faaman ror ten Krais. Ami ma kat famainy kat rof tan mamatsiny nainy to e Gov te faan mami iny tsue of rari na tou faason tsumi ten Krais. DmDSai to aya, ami ma faakats ten Gov a faakouts vatuanyo ma pokei fa'arasainy anyon vegiau ana vainy faavot nai natiny fakats famumua ten Gov nane Krais, tana saa, ayei na ka ma kat anyo. DlDTan senviir nainy tsun kan, faakats yam ten Gov ma faakouts mamam Ya. Rangats e Gov ma pue of vanyo Ya na sanaan iny favaanan iny vegiau Tsunia, ma onot anyo tan faakouts ir a vainy Tsunia er natiny ton a fo fakats famumua nane Krais Tsunia, to te gima fanat iny Ya muan. E Gov jiat vaminyo ma favaanan iny vegiau to ayei, tan kat to aya te fasof of vanyo ri tana numaa iny kotskots fiisen me na kotskots nimau tana ngats fan tsian nei Roum. k!DAmi ma faakats fatatabin naa ten Gov. Ami ma suu fatoobing tsuiny naan fakats tsumi tan faakats ten Gov ana mi te faarof naa Tsunia. qj ]DAnyo kaa mirou a ka iny tsue of mami te tatagaa ot rom tan vainy binun babainy, ami ma kat faarof ir vainy binun babainy tana sanaan a toobing ana rof. Ami kan ma fakats faarof tana mes te tatagaa ot maromi to te kaa non Gormirmir. RiDSan e sei ta mes te naa patsukan naa non tan kat a iring ee, e Gov nai fasarei non ya, tana saa nyi nat faman fi rom nei, e Gov te fasarei faonot fatoobing non isiseiny mes, tan kat iring tsunia.*hMDI tovei, ami ma kat naa na rof a savits to, tana saa, ami te nat fakap em, a Tsunaun Ayei te nai tafan faarof maromi, ito aya, Ayei nai faan maromi na saa te tsue faman iny a Tsunaun na tana vainy Tsunia, tana saa, a Tsunaun Krais Ayei na tsoiny tagaa ot faman tsumi to te binun of romi. gDSaf a binun te kat romi na, ami ma kat tsuiny na ya, me na rof, tana saa, Ayei na Tsunaun to te binun of romi, ana sikia ma vainy tsun. Yf+DAmin vainy binun babainy, ami ma manaats a fo mamatsiny vegiau tana vainy te pats mami Ami ma kat tsuiny vaare ya tan nainy te matoong maromi ri, te faarei non ami kat fapaparei tsuiny rarori. Sikia, kat fi yam nei, ami ma faakouts rari fiisen me na koma mami faavot tan kat a ka to, tana saa, ami te famaari rom a Tsunaun Jisas. e DAi tovei nyo komainy tsue of maromi, to amin tamar guei, ami ma fijiar fiiring vaaren guei tsumi, kat ror ser saraa fiiring, to tan ngue poor te kat romi iny fatoobing rari, tana saa, te kat rom anyi ya, ari nai faravaa ror faarei ror guei ngapafus. odWDAi tovei nyo vegiau rou tsumin guei, ami ma manaats a saa te tsue ror tamamami an tsinamami na, ma kat ami tan mamatsiny nainy, tana saa, ami te fasito iny rom a Tsunaun ai Gov kan te paparaa non te kat romi na foka to aya. (cIDAi tovei nyo komainy tsue of maromi, to amin tsoiny fanging ami ma mangiir famainy ir moun tsumi, ana mi te kat fapatang an tan ngue poor vaare of rari. EbDU moun, ami ma kaa men koman iny manaat an kaa fain a ka te tsue iny ror a fo tsoiny tsumi tan kat ya, tana saa, a ka to aya ami ma kat ya, a faarei to e Krais Ayei a Tsunaun tsumi. QaDIto kan, tan mamatsiny ka te tsue iny romi, an tan fo mamatsiny ka te kat romi, ami ma kat a fo mamatsiny ka a faarei to te fasito iny non a Tsunaun Jisas ma kat. An tan senviir nainy tsun ami ma tsue faarof naa ten Gov, a Tamarara, tana saa, Ayei te kat of mami na ka na kinai to tan faan iny me Krais. Faun Tan Mumuiny Taman `/DTanyi yam a masun nan vegiau ten Krais ma kaa mimi ya tana aave mami ana mi ma kaa iny fakats patsukainy naa ya to tan fifaatsuts iny ya an tan tsue faparits iny ya tana mesapan fiisen me na nat a rof. Koomei na fo kooma tan Kooma Iny Vadou, an fo kooma nane Krais, an fo kooma to te faan iny Aaven Taabos ma koomei ami ya. Ami ma kooma tan faatouf e Gov fiisen men tsue faarof iny Ya tana aave mami. }_sDTanyi na aaverof ten Krais ma aatouf Ya na aave mami, tana saa, e Gov te fikoo of mami tan kaa men koma aaverof fiisen men isisen fapoopoan me na mesmes faavot faarei to na isen a vainy tsun. Ana mi kat patsukanem manaa tan faarof e Gov. 0^YDTe karap fafis non tana foka to aya to tan mangiir famainy isiseiny mesmes. Tan kat tsun to aya, ami onot rom tan kaa fiisen ramiri faarei tsuiny ror a isen a vainy. <]qD Ami ma tagaa babainy vaare ir a mesapan tana foka te kat rori, ami ma anofe na iring tana mesapan, ito te tsue tsuk finy rori na mesapan. To te faarei tsuiny non a Tsunaun Jisas te anofe na fo iring tsumi, to sa senviir tsun non ami ma anofe veesaun kat iring tsuri, men koma rof to te kat fi Krais tsumi. !\;D E Gov te pisan of mami na Tsivon, ai tovei aya bus, amin vainy taabos Tsunia, Ayei mangiir fiisok maromi, tana ka tsun to aya, ami ma faatok iny koma tagtag tana mesmes, mi te kat kat rof tsuri na mesapan, ami ma fakats fi vaare nei amin vainy rof fafis iny rom a mesapan tana vainy, ami ma kavuu faarof ir a mesapan fiisen men koma tamee, ami ma kat iny peits vaare ami ma kaa iny anaanos faamo tsun. [/D Ana fafakap nana fo mamatsiny ka to aya, gima kaa faman to aya to tan aspeer rara, nei putaa to ami sikia ma taa Jiu, ge amin a Jiu, ge ami to te nom a tou vaapee tan puan ge ami gima nom a tou vaapee. Ami tana vun tan vainy sagoor ge vainy voor, ge a tsoiny binun babainy ge a mes te tapuruur en. Sana ka te rof fapaas ovei non to e Krais, Ayei na Tsunaun a tsigtsig ana aatouf tan mamatsiny sanaan. VZ%D tana saa, ami te ruak iny mes a foun em, ito aya e Gov, Ayei te kat mami to tsumi ruak me, sa naa kanen nanon tan faarei famainy Ya, ma nat faavot nats iny ami na man nan ya to, ma nat faarof iny ami Ya. YD Ami ma tsue vaare iny tu vegiau tu gam, kat fi vaare yam nei, tana saa, ami te fakajiei bus a fo komainy kat aveto tan puainy mes, HX DSai tovei, ami patsukanem, ami ma kat pis vaare tu kat te kat fi non nei: ami ma peits vaare na mes. Ana mi ma kat vaare na komam ma peits ya. Ami ma kaa vaare men koman iny kat fiiring ir a mesapan. Ana mi te tsue vaare iny tu vegiau tu iring, tan sigainy a mesmes, ana mi te taring fiiring iny vaare na mesmes. dWADTo ami te kat kat a fo mamatsiny kat to tan nainy muan, te gim finy ami ma manaats e Gov. iVKDAmi ma kat fi vaare nei, tana saa e Gov nai peits fiisok tsun rarori te gim ror ma manaats Ya. U5DAna mi ma fakajiei a fo kat a fo iring tan puainy mes, to te faarei non a mes a mat to te gim non ma kat tu sen tu kat tu iring. Ai tsun to aya, a tsoiny ana moun ma fifanging ge gima fifanging te kat kat iny tsikoor an fipisui an fifiinaum, ana mi te pon fi vaare nei tan kat kat iring, ana mi ma tagaa tsuk vaare tan kat iny fiinot tan kat kat iring, ana mi ma vovou vaaren koman parits tan puainy mes tan kat iring, mi ma kat iny mataguas vaare, tana saa, u kat to aya, te faarei non kat iny fafaatouf kaisa tan gov gamgam. ZT-DKrais kat maromi ma kaa iny toto mimi tan aaven, ai tan nainy te tabin pis minon Ya, tan nainy to aya ami kan nai kaa fiisen mirom Ya, fiisen mirom fo puan foun iny siinaiv. Tou Toto Faamuan Ana Toto Na Foun TS!Dtana saa, ami faarei tsuiny rom a mes to te mat, to tsumi faonot tan kat iny aveto te kat kat ami muan. Ai tovei, te faarei maromi, to te kaa iny takop rom koman e Krais to Ayei te kaa non matan e Gov. R)DAmi ma suu iny fakats tsumi tana foka te kaa non Gormirmir ana mi te komainy vaare na fo kat a fo iring, to te kat kat ror a vainy nei petoo, SQ !DSan a ka to aya na man, to e Gov te fatoto fatabiny e Krais voun a mat Tsunia, te faarei tsuiny non e Gov te kat mami to tsumi toto fatabiny fiisen me Krais. To sana mi ma kaa iny anaanos tsun men koman tan tou nom a masun te kaa non Gormirmir to te kaa non e Krais, te gum non tana pan iny fatsiitsii tan panaainy matou ten Gov, -PSDAi patsun ya pis, ami ma fatangan vaare tan vovou iny faun fi nei, kainon to te mamatan fi non a fo faun to aya te fakifon non tana nat a rof, te tsue fi rori nei iny fatoobing a vainy, i fei ma faatouf fi ri ei, an tan tsue of ir a vainy tan fauf fagam a tsivor, an tan tsue of ir a vainy tan kat fakamits a pua rari, sana fo faun to aya te gima kat a vainy tan tagaa ot faarof kat an koman parits tan puainy mes.8OiDAmi ma agaagon iny vaaren senviir kainy ainy tana saa, e Gov te faan iny a foka to aya tan kaa me, ana mi te ainy ya, vou ai te kajiaa. Ai patsun ya, ami ma fatangan vaare tan vovou iny ta ka te agaagon iny rori, tana saa arin faun te kat tsuiny a vainy, to te pon fi rori nei, ari ma faatsuts iny ya. ^N5DAmi ma fatangan vaare ma vovou iny fo faun to te tsue non a ka: ami ma saras vavis vaaren senviir kainy ainy, ana mi te tanaf vavis vaaren senviir kainy ainy, ana mi kan ma sabek vavis vaaren senviir kainy ainy. UM#DTe faarei non ami te mat, to te mat fi Ya, to te faaman ami ten Krais. Ai tovei, sikia bus ma binun tsumi tan manaats a fo faun, te kat faarei tsuiny non a ka tana monaagits tovei. To aya nan, ami ma fatangan vaare tan vovou iny ta ka te agaagon iny rori te kat a mes, tabuiny faarei romin a mes a vainy tana monaagits tovei. +LODVanongon vaare yam, tana saa, ayei te gima tsue of mamin faatsuts man nane Krais. To e Krais, Ayei te onot non ma kat a gum nar vainy fafaaman Tsunia er tsutsun faparits to, faarei tsuiny non to te koman fi non e Gov, sa faarei non u patsuun te natiny tau iny non puan ma karap ya, sa nom tap faavot iny non puan tana suman nan tsuan an nuat, jesan kan, Krais te faan non a gum nar vainy fafaaman faavot Tsunia, na fo mamatsiny ka tan matsua tan aaven, ana Ayei sumainy faavots rarori er faarei to na isen. Te Mat Non Ai Te Toto Fiisen Me Krais l}||F{*zz2y-xx,w|vvcut=s rlqponnlkkjjMiihhGgRffsfefdbcc_baa7`t`"_ ^]]z]/\V[[ZwZkY&WVUUTDRQQ_PONM^LKeJGI\HGFFEJDKCC8BuAA@#?F>X=<;:99Z8V7m66j655Z44Q32C1t0/1.-0,a*))\'w&%$e" W[MN l IHlq][&Ito tsun kan tana faason tsumi ten Krais Jisas, to tsumi faavot faarei mirom guei tsoiny ten Gov. e\C&Sai tovei roman, u nainy faason ten Krais kaa os to, an Faun gim pis non ma tagaa ot rara. [&To san Faun tagaa ot rara onot te naa me Krais, tan kat to aya, ara onot ror ma kaa fatavaron me matan e Gov te faason rora ten Krais. AZ{&Tabuiny naa minon nainy tana faason, kat iny manaats a fo faun kotskots tap ratuara faarei raran vainy kokokots, onot tan nainy te tapokaa men nainy tana faason ten Krais Jisas. Y)&Sana sikia ma man, tana saa Vegiau Ten Gov te tsue na ka, vainy faavot tana monaagits to, te kaa ror fain a parits tan aveto, ana sanaan tsun iny nom tsuen man ten Gov ito tana faason tsun ten Jisas Krais, ito tsuri to te faason ten Jisas Krais te nom rora toto na suu. wXg&Fiisia, saf fakats tsumi na, u Faun te veer non tsuen man ten Gov? A sikia ovei, tana saa, ito te fainy non e Gov a mes Faun ma kaa mi ya na toto na suu, a mes to aya onot non ma kaa iny fatavaron me matan e Gov tan vovou iny Faun. _W7&Sana mes te tsutsun non fapoopoan te gim non ma tsutsun of sen panaainy vainy tsun, a sikia, e Gov tsun Tsivon a isen, ana Ayei tsun Tsivon te faan iny tsuen man tovei ten Krais te nai ruak nats non. Kifon A Faun )VK&A saf a kifon a ka sen Gov faan raran Faun te kirkir iny e Moses na? Faun te kaa, ma faatok rara ya na iring tsura. A Faun kaa busen onot te ruak fi men tsubnaain ten Abraham, ito te vovovou finy e Gov tsuen man te kat Ya tsunia. Faun te poo fi me ten Gov, u morena te mei mi ya, ri faan iny towa ten Moses ana ya faan iny towa tana vainy. To sen Moses tsutsun faarei me na mes fapoopoan nane Gov ana vavainy. 2U]&Ai to te faan bus iny e Gov, e Abraham a ka te tsue faman of ya Ya, tana saa Abraham te manaats Faun, te gima vovou iny a sanaan to tan nom tsuen man tana faason, sikia ma kat fi nei, sai to tana koma ree'un tsun ten Gov sa faan babainy ya Abraham, vovou tsun iny tsuen man te kat of Ya Abraham. .TU&A ka te tsue iny ronyo tovei, Gov fagum fakats tan tsue faunot Tsuan ana Ayei vovou faarof iny ton tsuen man Tsunia. Ai voun fats natus an fopis safunuu na ingainy te kap naa an Faun naa mito sa gim ma rurei ravainy tsue faunot to aya ana ya gim to ma rubas ravainy tsuen man ten Gov to aya. ,SQ&Jesan kan Gov kat tsuen man Tsuan ten Abraham ai tan tsubnaain tsunia. Vegiau Ten Gov te gima tsue na ka, “te naa of naa non fuainy tsubnaain tsumanyi” ge vainy a kinai. Ayei te tsue na ka, “te naa of naa non a isen a tsubnaain tsun tsumanyi,” a isen tsun a mes, ito, Ayei e Krais. R&Vamuinyasiny fafaaman tsonyo, nyo komainy tsue fapapaar iny rou na ka to te natiny kat rora tana toto roman: Tan nainy te fagum fakats rora ina fuan a mes tsue faunot tsuri, ri te kirkir sen tsun tsuen man foun, ana sikia pis ta isen fapoopoan narari te onot non ma rurei ravainy tsuen man foun to ayei ge ma fakei fapaas pis na tu fakats tsuan patsun tsuen man foun to ayei. Q3&Krais kat kat to aya, ma nom kainy amin vainy sikia ma taa Jiun tsuen man te kat e Gov ten Abraham, tana binun ten Krais Jisas, to sana ra onot ror ma nom Aaven Taabos te tsue faman iny e Gov, ito tana faason tsun ten Krais. Faun Te Gim Non Ma Rubas Ravainy Tsuen Man Tsunia 0PY& San e Krais te pats fatabiny rara tana fasaraa to te gim fi ra ma manaats Faun to sana Ayei nom na pan tsura, ito tan fasaraa na suu tan Faun, tana saa, Vegiau Ten Gov te tsue na ka,“E sei na mes te gageits non tana pagafuan ee, te kaa non fain a fasaraa ten Gov.” (Faun 21.23) XO)& Sana Faun te gim ma tsue of mami ma faason, a sikia, Faun te tsue na ka ami ma manaats ya, tana saa, Vegiau Ten Gov te tsue na ka,“A mes te manaats non mamatsiny ka faavot te tsue iny non Faun te kirkir iny e Moses ee, nai nom non a toto na suu, tana saa, ayei te manaats a fo mamatsiny Faun fakap.” (Naus Osing 18.5) -NS& Ai tovei, te arasan non, a sikia ta mes ta tavaron matan e Gov ito te manaats fi non yan Faun te kirkir iny e Moses tana saa, Vegiau Ten Gov te tsue na ka,“A mes to te kat fatavaroiny non e Gov ito tan nainy te faason non ya Tsunia, nai nom non a toto na suu.” (Habakuk 2.4) (MI& Sai tsuri na vainy to te fakats fi ror tovei, arin vainy tavaron matan e Gov ito tan manaats Faun te kirkir iny e Moses, nai nom ror a fasaraa na suu ten Gov. Ara natiny ror a ka to tana saa, Vegiau Ten Gov te tsue na ka,“Sei na mes te gim non ma manaats a fo mamatsiny ka faavot te kirkir en koman Buk tana Faun te kirkir iny e Moses ee, Gov nai fainy non ya na fasaraa na suu.” (Faun 27.26) LL& Ai Gov kat faarof to Abraham tana saa, ayei te faason Tsunia. Jesan kan tana fokinai to te kaa me na faason, faarei ror e Abraham, nai nom ror fo kan rof tan tsuen man te kat e Gov ten Abraham. Kw&U Vegiau Ten Gov te tsue na ka muan, Gov daup faavots raror a vainy sikia ma taa Jiu, ri te tavaron me matan Ya, tana faason tsun ten Krais. An Vegiau Ten Gov tsue to na ka, u Vurungan Rof nane Krais te favaanan en unya ten Abraham tan nainy te tsue of ya Gov,“Nyo nai kat faarof rou na vainy faavot tana monaagits tovei, ito tsumanyi tsun.” (Tatanik 12.3) qJ[&To sana mi ma nat fi nei, a vainy tsun to te kaa miror a faason, arin tsubnaain ten Abraham fatoobing. fIE&Te kat faarei tsuiny non jesan to te tsue tsuk fin Vegiau Ten Gov muan ten Abraham,“Ayei te faamainy e Gov, ai to tsun kan tana faason tsunia, sen Gov nom ya faarei na mes a tavaron.” (Tatanik 15.6) OH&Ami ma nat faarof iny a ka to, Gov gim ma faan mamin Aaven Taabos Tsunia ana Ayei kat to na foka iny faatok reits fapoopoan namami tana saa, ami te manaats foka te tsue iny fo Faun te kirkir iny e Moses mi ma kat. A sikia, Gov faan mamin Aaven Taabos Tsunia, tana saa, mi te nongoiny Vurungan Rof ana mi faason to ten Krais. tGa&Fiisia, a fo mamatsiny patang tsumi ana tou saraa kamits tsumi ten Krais to te fa'ong mami na mesapan muan te mamatan faarei non a ka babainy, to sam pon rom ma biak ravainy Vurungan rof nane Krais? A sikia, nyo gim ma fakats fi nei. !F;&Faonot yam tan piou. Mi te tanik a toto tsuam faarein vainy fafaaman tana parits tan Aaven Taabos, kat fei mi pon ma matsua me tana parits tsun tsumi? (BI&Nyo fakats fi rou nei, fo kat tsonyon tamuan te gageits fiisen bus me Krais tana pagafuan ana nyo mat to, san puan tsonyon toto farokot, sana isen to na toto farokot, a sikia ma nyo, Ayei e Krais ito te tototo non koma vanyo. Ai tovei te toto farokot ronyo, pua vanyo patsun puputaa to, nyo faason tsun rou tana Guei Tsoiny ten Gov ito te famanat iny a Tsivon sa mat of vanyo, tana saa, Ayei mangiir fiisok vanyo. 1A[&To tan vovou iny Faun, nyo faarei to na mes a mat, to san Faun te kirkir iny e Moses gima tagaa ot vanyo, ito tan vovovou iny ya, sai tovei nyo toto tsun rou ten Gov. "@=&Ai to te fakap ronyon kat iny kaa fain Faun, ai vou nyo te kaa fatabin pis fain ya, ma tavaron minyo matan e Gov, nyo faarei rou a mes a kat kat aveto. R?&Nainy te komainy vovou rora na taa Jiu na sanaan tan faason ten Krais ma faarei aran vainy tavaron matan e Gov, ara naus osing ror Faun tana taa Jiu, sai to te gim fi rora ma vovou iny Faun, mesapan tsuri na taa Jiu koo raroran vainy katkat aveto ana ra faarei ror vainy sikia ma taa Jiu an pisiin, tana saa ara gima vovou iny Faun. Fiisia, ara onot kan ror ma tsue na ka, Krais patsukanen to te kat fa'aveto vanyo? A sikia, ara ma tsue fi vaare nei. Y>+&Sana ra nater, Gov gim non ma fakats ir vainy te vovovou iny ror Faun te kirkir iny e Moses, to te koo fi non ya na mes a tavaron. A sikia, mes tsun te faason non ten Krais Jisas, Gov koo non ya na mes a tavaron. Ana ra kan to te faason ten Krais Jisas, tana saa, ara nat iny ror a sanaan te koo fi rarora Gov, a mes a tavaron, sikia ma tan vovovou iny Faun, tana saa, a sikia ta isen ta mes te vovovou faman iny non Faun ma koo ya Gov, a mes a tavaron, a sikia. -=S&Eye u man, ara na taa Jiu, ana ra vaporos ising mito tana taa Jiu. Ra gima vaporos ising me tan vainy sikia ma taa Jiu, iton vainy te koo romam vainy pisiin. X<)&Nainy te tagei anyo ri te gima vovovou iny a sanaan a rof to te tamainy non a man nan Vurungan Rof nane Krais, nyo tsue to ten Pita matar a fokinai faavot, “Nyi na tsoiny Juda, an kat tsumanyi faarei non a mes a sikia ma taa Jiu sa nyi gima vovovou pis iny rom Faun tana taa Jiu. Jio, kat fei ma parits iny anyin vainy fafaaman ton sikia ma taa Jiu, to te tsue fi nyi, ri ma vovou iny kat tana taa Jiu ei?” Mes Te Faason Non Ten Jisas, Ayei Na Mes A Tavaron ;{& Ana mesapan tsuri na taa Jiun fafaaman vovovou iny ton gam tsunia; an gam tsuri moro ras kainy ton fakats ten Banabas. a:;& Tabuiny ruak miror a tee vainy ten Jemis poo fi me tana ngats fan tsian iny Jerusalem, Pita ainyainy fiisen ramen vainy fafaaman sikia ma taa Jiu. San tan nainy te ruak mi ri, Pita kaa fajesa osing ratuarin vainy fafaaman sikia ma taa Jiu ana ya gim to ma ainy fiisen ramituari, tana saa, ayei te oraav ir a taa Jiu te poo fi me Jerusalem te tsue tsuk iny ror ya, iton vainy te vovovou iny ror kat nan vaapee ser sogsog ir a vainy fafaaman sikia ma taa Jiu ma vaapee ri. 9y& Nainy te naa me Pita tana ngats fan iny Entiok, nyo peits towa matar a fokinai, tana saa, ayei te kat kat iring. [8/& Ka te rangats tsuiny ari mam to, mam ma faakouts ir vainy aaruts te kaa ror fapoopoan nar gum nar vainy fafaaman tsuri, ana nyo paparaa tsun rou tana kaa to koman a binun te kat ronyo. Pol Te Peits Iny E Pita 75& Min vainy Galesia, mi nat ir, ere Jemis me Pita ai Jon faareir tsoiny mumuan karap tan vainy fafaaman, ana ri inainy fanatnat vatuanyo, Gov faan vanyo na koma ree'un ma kat anyo na binun to, ri nagats matuamam me Banabas. Ri faarof matuamam faarei ror vamuinyasiny tsuri fatoobing. Mam tsue faunot to sa mam me Banabas binun fapoopoan nar vainy sikia ma taa Jiu ana ri te bibinun fapoopoan nara taa Jiu. K6&Parits ten Gov kat e Pita ma kat ya na binun faarei na amaraav tana taa Jiu, an senviir parits tsun ten Gov to ayei, kat vanyo ma binun faarei anyo na amaraav tan mes vainy a sikia ma taa Jiu. a5;&A sikia, ari tagei e Gov te faan vanyo na binun iny favaanan iny Vurungan Rof nane Krais tan mes a vainy sikia ma taa Jiu faarei te fainy finy Ya Pita na binun iny favaanan iny Vurungan Rof nane Krais tana taa Jiu. 4)&To tsurin vainy to te pon iny romi ma faareir tsoiny mumuan karap (nyo tsue rou na ka to tana saa, sikia ma kat fuainy tsonyo tsuri, Gov gim non ma tos ta mes te kaa minon asangan), ito tsurin fuainy tsoiny mumuan karap, ana ri gim to ma farong naan vegiau tsonyo. O3&Sana mam gima famanat rari ma kat, kat iny vaapee ten Taitus to tsumam gima nongoiny rari. Mam komainy rom vegiau man nan Vurungan Rof nane Krais ma pangis vaare naa tsumin vainy sikia ma taa Jiu. l2Q&Sana mesapan tsuri na vainy te gagagam faareir vamuinyasiny fafaaman ri sof rato na gum, ana ri pon to ma pee Taitus. A vainy to ari sof me faareir vainy tatagaa kabuts ma nat faarof iny ara na tou tapuruur tsura ten Krais Jisas ito te tapuruur osing fi roran Faun tana taa Jiu ana ri te kat faarei raran vainy binun babainy ito te vovovou finy rora ya. K1&Tana gum tan fuainy tsoiny mumua to ari, ri faarof vanyo faarei vanyo na amaraav ana vaatau tsonyo, Taitus, a tsoiny Grik a sikia ma vaapee, sana ri gima ma tsue of ya ma kat, kat nana vaapee. ]03&Nyo naa tana saa, Gov patsukanen te tsue of vanyo ma naa fi naa nyo unya aya. Nyo vegiau fiisen tsun ramen fuainy tsoiny mumua, ana nyo tsue fa'arasainy of ratuarin Vurungan Rof nane Krais to te favaanan iny ronyo tana vainy sikia ma taa Jiu. Nyo tsugainy rou a binun tsonyo muan ge tan mar nainy te naa minon ma nai kajiaa babainy en ya. )/ M&Voun safunuu ana fats a ingainy te kap naa, nyo tabin fatabin pis naa to tana ngats fan tsian iny Jerusalem fiisen me Banabas, ana nyo mei kainy naa to Taitus. J. &Tan kat to aya, ri vamarits to Gov tana ka te kat Ya tsonyo.8- k&Ri nat tsuiny ror a fo vegiau te tsue tsuk raror a mesapan, “A mes to te kat fatafisuainy rara muan te favaanan iny non a faason ten Krais to te tanaf ya ma rurei ravaa!” r, _&Tan nainy to aya, fo gum nar vainy fafaaman ten Krais tana gum fan iny Judia gima inainy fanatnat vanyo. I+  &Vou nyo naa vavis to tana fo gum fan iny Siria ai Silisia. L* &Ka te kirkir naa ronyo tsumin man ovei. Nyo gima gam, Gov nat non. g) I&Nyo gima tagei vaarik ta fo mes ta fo amaraav, san e Jemis tsun, a famuinyasiny tana Tsunaun. ( %&Vou na fopis a ingainy te kap naa, nyo naa fi to Jerusalem ma inainy fanatnat faarof iny anyo Pita, nyo kaa fiisen mi towa tana fuan a wik. e' E&Nyo gima naa fi tana ngats fan tsian iny Jerusalem ma vegiau fiisen mi nyon amaraav, iton amaraav te mumumua vanyo. A sikia, nyo veesau tsun vanaa tana gum fan iny Erebia, vou nyo tabin mito tana ngats fan iny Damaskas. & {&ma pokei faruak Ya na Guei Tsoiny Tsunia tsonyo, ma favaanan iny anyon Vurungan Rof nane Krais tana vainy sikia ma taa Jiu. Voun nainy te sab anyo Jisas, nyo gima naa fi kan naa to tan ta mes ma nom anyo ta nat tsunia nan Vurungan Rof nane Krais. % 1&San tana koma ree'un ten Gov, ana Ya pisan vatuanyo tabuiny agiir ronyo, ana Ayei fikoo vatuanyo ma binun Tsunia. Ai tan nainy te komainy Ya .$ W&Nyo patsukan you kat fafisfis rari na taa Jiu tan aatai tsonyo, te vovou iny fafaatouf tana taa Jiu, ana nyo makuts faarof patsukainy ton kat tan fuainy tsuvumamam. B# & Mi patsukanem te nongoiny a foka te katkat anyo muan to tan nainy te sof anyon fafaatouf tana taa Jiu tabuiny fikoo varonyo Gov, ana mi nongoiny vatuanyo to te kat fatafisuainy finy anyon vainy fafaaman tan gum nar vainy fafaaman ten Gov fiisen me na sikia tu koma tagtag ana nyo pon to ma rurei vavis rari. " & Nyo sikia ma nom ya tan ta mes, ge na sikia ta mes ma faatsuts vanyo ya. E Jisas Krais patsukanen to ayei, te pokei faruak mi ya tsonyo. ! #& Vamuinyasiny, nyo komainy maromi ma nat iny Vurungan Rof nane Krais to te favaanan iny anyo sikia ma poo fi me tan fakats tan ta mes. 5  e& Ami ma tagaa, nyo gim rou ma tanaf ma kat fapaparei mami tan vegiaun rof te kat ronyo, a sikia, nyo tanaf rou ma kat fapaparei e Gov. Ai to te komainy kat fapaparei patsukainy ronyo na vainy, nyo gim rou ma faarei na tsoiny binun ten Krais faman. Siisio Nane Pol Te Ruak Faarei Mi Ya Na Amaraav j O& Mam tsue iny a ka to muan, ai tovei roman, mam tsue pis rom: e sei na mes te favaanan iny non mes vurungan rof kanen ee, to te gim non ma senviir men Vurungan Rof nane Krais te nom ami, Gov nai fakei famainy non ya unya Hel! Y -&Sai to te favaanan fi rorin mes vurungan rof kanen, ge anyo kan, ge ta isen ta morena iny Gormirmir ito te kat fuainy non tan Vurungan Rof nane Krais te tsue of im yam, Gov nai fakei famainy non ya unya Hel! m U&Sana sikia pis tu mes tu vurungan rof kanen, a sikia ovei. A tee vainy tsun to te kat fanunuiny ror fakats tsumi te kopis vavis ya ana ri pon ror ma pangis geinygeiny a man nan Vurungan Rof nane Krais, ari to ari te gam maromi. H  &Nyo saar, tsumi te takopis veesau osing tsun iny e Gov to te fikoo mami ma nom a toto na suu te faan iny e Krais tana koma ree'un Tsunia. Ana mi vovou iny rom mes fo vurungan rof kanen.  &Tan kat to aya, ara ma vamarits e Gov tan mamatsiny nainy, a sikia ta fafakap nan. Man Ovei. Kaa Tsun Minon Sen Vurungan Rof Nane Krais ? y&Jisas Krais orovus of a fo aveto tsura, faarei te vovou iny fakats faamuan ten Gov a Tamarara, ma saup fatabin rara Ya tana parits tana ngi'arapaar tana monaagits tovei te kaa rora. r _&Nyo faakats rou ten Gov a Tamarara ana Tsunaun Jisas Krais ma faan mami na koma ree'un ana aaverof.  /&Rin vainy fafaaman ana nyo te kaa faavot rom tovei, faan iny naa rom nainy rof tsumam tsumi tan gum nar vainy fafaaman tana gum fan iny Galesia. { s&Nyo Pol, nyo na amaraav, sikia ta vainy ma tsue of vanyo, ge ta mes ma pisan vanyo ma faarei minyo na amaraav, a sikia, e Jisas Krais ai Gov a Taman, to te fatsuiny fatabiny e Jisas tana mat te fikoo patsukan vanyo ma faarei minyo na amaraav. A{0Nyo faakats of rou a koma ree'un ten Gov ma kaa fiisen mami, tsumi te mangiir fiisok rom a Tsunaun tsura Jisas Krais fifiisen minon mangiir a sikia ta fafakap nan. Man ovei.*M0Nyo faakats rou ten Gov, a Taman, ana Tsunaun Jisas Krais ma faan mamin vamuinyasiny fafaaman a aaverof an kat iny mangiir a mesapan ana faason ten Krais. <q0Tikikas, ayei na vamuinyasiny fafaaman tsura, to te mangiir fiisok ronyo ana ayei na mes te faason ronyo ana ayei fafaakouts vatuanyo tana binun tana Tsunaun, nyo jiats naats rou ya tsumi ma tsue fanat of mami ya tana tou kaakaa tsumam ana fo mamatsiny ka te ruak non nei tsumam ana ayei te faparits mami. 0J 0Nyo kaa rou tana numaa iny kotskots fiisen me na kotskots nimau tana saa, te favaanan finy anyon Vurungan Rof nane Krais, faarei rou a mes te ngongue of non Ya tsumi na vainy sikia ma taa Jiu. Sana mi ma faakats ma ongoor iny favaanan patsukan of anyo Ya to te kakoun of finy ronyo ya ma kat. Fafakap Nan Vegiau Ten Pol gG0Ami ma faakats of kan vanyo, am rangats to Gov ma faan vanyo Ya na fo vegiaun rof to te ongoor fi ronyo tan pokei faruak iny vegiaun takop ten Gov, iton Vurungan Rof nane Krais, a ka kan tana vainy sikia ma taa Jiu. -0Ami ma kaa me na foka to ana mi te faakats fatatabin tan mamatsiny nainy tana parits ten aaven Taabos tana fo viir ka vavis, ana mi te rangats e Gov ma faakouts mami Ya. Tan kat to aya, ami ma tagaa ot faarof tan mamatsiny nainy, am faakats of ton vainy fasito ten Krais. ,Q0Am nom ton kat iny saup fatabin to te poo fi minon ten Jisas tan nainy te saup fatabin fi rara Ya tana parits tan aveto faarei non a sapou nana puaan patsuu mami. Ana mi te nom vegiau ten Gov to te faan iny non Aaven Taabos tsumi am govets towa faarei non kirat tsian nana puaan nima mami. E0Jesan, mi ma kaa me na faason, faarei non kon nana puaan to te govets vavis romi tan mamatsiny nainy. An kat iny faason te onot non ma kat tap a fo keen takovas fanaa maromi na Vinasaar. 0 Y0An Vurungan Rof to te tsue tsuk iny non a aaverof, nom romi ten Gov, faarei non suu te vau romi moum ana tou kakoun tan mamatsiny nainy iny favaanan of ir a mesapan. y k0Tsutsun fareits yam tana pan iny vapupuaan tsumi; ana foka iny puaan ten Gov iny vapupuaan me na Vinasaar tovei: U vegiau man, te faarei non popous te pous iny romi puam, an kat tavaron te faarei non kon nana puaan vau romi bue mami. r ]0 Jio, vau fatatabiny sanyi yam fo kainy puaan faavot ten Gov tsumi ai tan nainy te pon iny non a Vinasaar ma vapupuaan mami mi, mi onot rom ma jiaats vavageiny ya, ai tan nainy te kap non a puaan, ami onot rom ma tsutsun fareits em. V %0 tana saa ra gim ror ma vapupuaan fiisen miror a vainy to te kaa miror puainy mes, a sikia, ra vapupuaan miror fo viir parits tana Vinasaar an fuainy masarau tsunia to te tagaa ot ror korosuu tana pan sikia ta mes ma tatagei. Ana ra vapupuaan kan miror viir parits reits iring tana uurup ri te tagaa ot iny kat iring tan puputaa to.  0 Vau yam kainy puaan tsumi to te faan mami Gov, am tsutsun fareits mi towa mi te aruwas osing a fo tanaf ana fo fifirua tana Vinasaar, 0 Fafakap nan vegiau tsonyo tovei, ami tap bus ma naa tana Tsunaun, tanyiny yam a parits Tsunia na siireits ma faparits mami ya. ;o0 Jesan kan, amin vainy te fasito rarom vainy binun babainy ma makok faarof ir fuainy vainy binun babainy tsumi. Ami ma faoraav vaare rari. Tanamots faarof, ami faavot kaa mirom a isen a senviir mes te fasito maromi kaa non Gormirmir, ana Ayei kat faonot fatoobing non vaatsuk tana fokinai tana saa Gov kat fi rarori nei, Ayei gim non ma komainy fafisfis ta isen mes fis non a mesapan. Tou Fataatsun Mi Ri Na Parits Tana Vinasaar <q0tana saa ami natem, a Tsunaun tafainy non a fokinai faavot tana binun a rof te kat rora, kainon to te faarei fi roran vainy binun babainy gen vainy sikia ma vainy binun babainy. 70Kat yam a binun tsumi faarei rom vainy binun babainy te via miror a paparaa aave rari, faarei te binun fi romi tana Tsunaun ana sikia ma tana vainy, $A0Binun faparits yam ma kat fapaparei ami na mes te koo mi na mes te fasito maromi tan nainy te tagaa rori, ana mi te binun faparits kan tan nainy te gim kan rori ma tagaa. San fiisen me na aavem faavot, kat a binun te komainy non e Gov, faarei maromin vainy binun babainy ten Krais. wg0Fuainy vainy binun babainy fafaaman, ami ma manaats ir vainy to te pats mami tana monaagits to, kat yam mi te oraav me na famaari ai mi te kat a binun tsumi fiisen me na aavem a man faarei te kat finy romi na binun tsumi ten Krais. X)0An vegiau tovei naa non tsumin fuainy taman, ami ma tsue vaare ge kat ta ka te faruak non ta peits tan fuainy guei tsumi. A sikia, ami ma makok rari, am faatsuts faarof ratuari tan kat tana Tsunaun, am fatoobing faarof ratuari to te tsue fi na Tsunaun. Faatsuts Nar Kat Tan Vainy Binun Babainy An Vainy To Te Pats Vainy Binun Babainy A{0U Vegiau Ten Gov te tsue na ka,“Ami ma fatsiitsiin tamam min tsinam—” Ayei na vaamuan nar faun tana safunuu nar faun to te kaa fiisen minon tsuen man tsunia tovei:“Ami ma fatsiitsiin tamam min tsinam, ai mi nai kaa faarof em, am kaa fananaangis iny to tan puputaa tovei.” (Faun 5.16)  0 0Amin fuainy guei, ma manaats fuainy tamamami min tsinamami, tana saa, kat to aya, a Tsunaun komainy non ya, an toobing fiisok. ~%0!To tsonyo tsue pis rou, a mes ma mangiir e natsun faarei te mangiir fatabiny non ya na tsivon, ai natsun ma famaari faarof e natsioiny.5}c0 U vegiaun takop to ayei, man ovei, ana ayei kaa minon fakats tsian tsunia, sai te faarei tsuiny non tsue fapapaar nane Krais an gum iny vainy fafaaman to arin, isen tsun. U|#0Te faarei kainy non, Vegiau Ten Gov te tsue na ka,“Tan kat to aya, a tsoiny ma naus osing e taman me tsinan ya te fanging e natsun ana ri na ina fuan te nai isen tsun me.” (Tatanik 2.24) H{ 0Ana ra faavot, faarei ror a fo mar pan nar puainy mes Tsunia. _z70A sikia ta mes te tsugei non puainy mes tsuan fatoobing, sana ayei makok patsukainy non a tsivon, faarei tsuiny kainy non e Krais makok faarof patsukainy non a gum nar vainy fafaaman faarei non puan Ya fatoobing. )yK0Jesan kan, isiseiny tsoiny ma mangiir moun tsuar faarei te mangiir fatabiny non ya na puan. A mes te mangiir non e natsun mangiir fatabiny kainy non a tsivon. x!0Ayei patsukanen to, te kat a ka to, ma faan rari Ya na gum iny vainy fafaaman nei Tsunia fatoobing ma ruak faarof mi rin gum nar vainy fafaaman men siinaiv an mamarof ana sikia ta ar bong tsuri. A sikia, ari nai kaamos eraror, er taabos mito, ana sikia ta ar iring. Ow0ma taabos mi ri ana ri te foun me tana aurom ito tan vegiau ten Gov. ?vw0Ana min isiseiny tsoiny fanging ma mangiir moun tsumi fiisen men senviir mangiir to te faatok bus iny e Krais tan vainy fafaaman. Ana Ayei mat of raton gum nar vainy fafaaman, +uO0Faarei tsuiny kainy non vainy fafaaman kaa ror fain e Krais, faarei maromin moun fanging, ma kaa fair tsoiny tsumi tan mamatsiny ka te tsue of maromi ri ma kat. at;0Ai tovei, a tsoiny a fanging, kaa minon gumgum te fis non e natsun ya, faarei tsuiny non e Krais, Ayei kaa minon gumgum tana gum iny vainy fafaaman te faarei non puainy mes Tsunia, ana Ayei na Tsoiny Fiisaup tsura. s0Ana min isiseiny moun fanging ma kaa fain tsoiny tsumi patsukanem mi te manaats faarof rari, to te kat kat fi romi tana Tsunaun. Pr0Ai mi nai fauf rom a tsivom fain isiseiny mes ma fatsiitsii mi Krais. ,qQ0ai mi te nai tsue faarof fatatabin iny naa na fo mamatsiny ka te ruak ten Gov a taman, tana saa, tana tou vivangura tsura fiisen me na Tsunaun tsura Jisas Krais, py0ai mi nai favevegiau mirom a mesmes fifiisen men vegiau te kaa non tan Kooma iny Vadou, an mes a fo kooma iny fafaatouf, an fo mes a fo kooma te faan iny men Aaven Taabos, koomei kooma an kat iny variri tana aave mami te naa fi non tana Tsunaun, .oU0Jiu fapeepiou vaare yam wain, tana saa, u wain kat fifiiring non na toto tsumi. Sana mi ma tanyiny Aaven Taabos ma via taptap en Ya tsumi, a tagaa ot matuami, Xn)0Piou vaare yam, sana mi ma tanaf am natiny ton koman tana Tsunaun ma kat ami. mmS0tanaf fatatabin yam tan kat, kat rof tan mamatsiny nainy, tana saa, u nainy iring tovei bus roman. llQ0Tanamots sanyi yam, am kaa faarei vaare ton vainy piou, sana mi ma kaa faarei men vainy nat, qk[0Ai tan nainy te fa'arasan fiisen mi romi na arasan ten Krais, ri nai inainy fanatnat iny ror a fo aveto tsurin iring. To san vegiau tsue na ka, “Tagun yam, amin goros, am tsun osing to na mat, Krais nai faan maromi na arasan.” ljQ0 San tan nainy te tapokaa non kat tsuri tana arasan, a man aave rari te tapokaa fa'arasan kan non. fiE0 Te farejiaf fiisok non tan tsue pokei iny a foka to, to te katkat fatakop ror vainy pisiin. Rh0 Mi te gima sovaar ir a vainy te kat kat ror kat iring to te poo minon tana Vinasaar to te tagaa ot iny non kat tana uurup. A sikia, mi ma pokei faruak iny mi ya tana arasan ma natiny ari ya na vainy. Ug#0 Ana mi ma sainy ta saf ta ka ma kat ami to te kat fapaparei non a Tsunaun. vfe0 Ito tsun kan tana arasan koma mami pokei faruak non a fo mamatsiny viir kat rof, an kat tavaron an kat man. Se0Muan tsumi patsukanem kaa fatatabin em tana uurup, sin tovei, ami tap busem ma naa tana Tsunaun, mi kaa emato tana arasan, to sana mi ma kaa fatatabin em faarei rarom vainy te kaa miror a arasan. >dw0Ami ma kaa faavot vaare ramiri te kat kat fi ror to. Fc0Famanat vaare iny yam ta mes ma amus mami ya ma kat a fo aveto to ari to te tsue rorin rof, tana saa, fasaraa na suu ten Gov kookop faavots rarorin vainy te fanaginy tsue ror Tsunia. Ub#0Ami ma nat faarof iny kat to ayei, a sikia ta isen ta mes te kat non kat iny tsikoor, ge ma kat, katkat iring te faruak non a rejiaf tana mesapan, ge kat iny mataguas (tana saa, kat iny mataguas to ayei, faarei non kat iny fafaatouf kaisa tan gov gamgam) ayei gim non ma fasito on iny ta ar pan tana Waan e Krais ge na Waan e Gov. a70Ai to kan, te gim non ma rof tsumi ma fijiar, ge ma tsue taring iring, ge ma vegiau iny vegiaun iring. A sikia, ami ma tsue faarof tsun naa ten Gov. /`W0Sana mi ma famanat vaare iny a fo kat iny tsikoor, an kat iring vavajia to te faruak non a rejiaf tana mesapan, gen kat iny mataguas fapoopoan namami. Ana fo aveto to ari ma ruak vaare fapoopoan namami, tana saa, te gim non ma rof tan vainy taabos u fasito ten Krais ma kat, kat to ayei. _0Kat iny mangiir a mesapan tsuam ma tau mami, faarei te mangiir fi rara Krais ana Ya faan iny to na Tsivon faarei Ya na faakor Tsuan ma nom ravainy Yan aveto tsura, ai Gov paparaa mi Towa, tana saa, u kat iny faakor Tsunia to ayein tauf tsuraf fiisok. 4^ c0Tan vegiau tsuk iny naan kat iny anofe ravainy a iring tana mesapan, ami ma kat faarei to te kat kat fi Gov, tana saa, amin guei Tsunia fatoobing te kaa non koman Tsunia. P]0 A sikia, mi ma kat kat rof tana mesmes fiisen men koma tagtag, mi te anofe ravainy kat iring tana mesapan, faarei te kat fi Gov tana sanaan to ten Krais, Ayei anofe ravainy bus kat iring tsumi.\30Nom ravainy sanyi yam kat iny koma iring, koma sewaar, peits, ngue poor an tsue vaaserere, an kat iny tsugei a mesmes ana fo mes a fo iring kaner. ,[Q0Mi ma kat fareesik vaaren Aaven Taabos ten Gov te kaa non aave mami, tana saa, u Aaven Taabos, faatok rarora na ka, Gov fasito rarora, ana Ayei faatok kan rarora na ka, aran vainy Tsunia onot non tan nainy te tabin minon e Krais Ya te puruur faman ovei rara tan aveto tana monaagits tovei. JZ 0Vegiau vaare iny yam a fo vegiau te fatsuiny non a iring, a sikia, sana mi ma vegiau iny a fo vegiau te faruak non a rof tana vainy, iton vegiau te faparits rarori, ka iny faakouts rari ana ri te parits me tana faason tsuar, tan vegiau te tsue iny romi te nai faruak non a ree'un tan vegiau te nongoiny rori tsumi. TY!0Ana mes a kakabuts ma faonot bus tan kabuts ayei ma tanik iny binun fatoobing niman, tan kat to aya, ayei onot non ma kaa fatavaron me, a fafaakouts to na tsivon ana ya te faakouts kan ir vainy aaruts. ]X30Ami ma faan vaare iny yam nainy tsuam tana Vinasaar ma amus mami ya tan kat aveto. 5Wc0To te peits romi, famanat vaare yam a peits ma amus mami ya tan aveto, ana mi ma peits vaare onots non nainy urung, rurei fakajiei yam a peits tabuiny ruk naa non a nuaf. ,VQ0Jio, gam bus vaare yam! Ami na fokinai ma tsue iny a man tan fifakokoro tsuam, tana saa, ara na fokinai faavot tap faavot tsun bus ra naa tana puan e Krais. U#0An kat tsumi ma faarei men kat foun, tana saa, Gov fapogaar fafoun mami sam faarei fatoobing mi Ya, Tsunia na tavaron, ana taabos ana man. eTC0Mam faatsuts bus mami, ma ruak fafoun mimi na aave mami ana koma mami ai tan fakats tsumi. S{0To sana mi ma nom ravainy a fo kat aveton tamuan tsumi tan puainy mes, iton fo kat iny muan te komainy kat kat romi te kat fijior mami, ana ri gam matuami, ana ri amus matuami sam kat aveto em, ana mi gim to ma kaa pis to te kaakaa faamuan fi mi. R/0Ami, nongoiny bus a fo mamatsiny kat to ayei, ten Krais, ana mi faarei ton vainy te vovovou iny Ya, ana mi nom bus faatsuts nana man nane Jisas. VQ%0Sana mi, gima nom a fo kat to aya tan fifaatsuts te nom ami ten Krais. P)0Ri gim ror ma inainy fanatnat iny a rof ana iring ana ri na sikia tu rejiaf. Ri atou men kat, kat iring ana ri sikia ror ma faonot on tan kat kat iring. Ana toto tsuri via taptap minon fo mamatsiny viir iring tan kat iny tsikoor an kat iny kokoman ka vavis an mataguas. ,OQ0Ri pip tap iny fakats tsuar, ana nat tsuri faarei non a uurup, ana ri kaa fajesa osing ror e Gov tana saa, ari pip a aave rari ana ri faarei ror vainy piou ovei. -NS0Tana asangan a Tsunaun, tanyiny vanyo yam ma tsue faparits iny anyo na ka to: ami ma kaa faarei pis vaaren vainy vavaajets iny e Gov, fakats tsurin nun ovei. UM#0Fain tatagaa ot Tsunia, a fo ar pan tan puan suman faavot tsun naa ror tan sen tsun puan to ayei, paut faavots rarori Tsunia, er faarei miton sen tsun puainy mes to te sumainy faavots rarori faarei te suman fi naa non tsuan tan puainy mes. Sa faarei non fo isiseiny pan tan puainy mes faavot kaa miror isiseiny binun tsuar, ri te fafaakouts faavots mes panainy puainy mes ma karap mi ri, er karap fiisen mi ton puainy mes faavot ri karap faparits mito, jesan kan tan puan tan vainy fafaaman te karap fatatabin non ito tan mangiir tsian tsuri tana mesapan. Toto Na Foun Kaa Non Ten Krais ~}{9z%yKxxwvusrr7q(pioTnmvlkii&hkgeetc*a`_^'\[ZYYX;W{V UrTTXSnQ>PO8N>MELyK:JJIGFFDDCrBAn@?F>>D< ; :K9e8716P443B2$11-0v05//C/4.L--G,+++6*t*)_) (b('b&%%v$$N#l#!! 7T0Jh2_*h/G P s "  f]t5 Ana Tsunaun e Gov tsue to ten Adam, “Anyi te nongoiny tsue tana moun tsumanyi, ana nyi ainy ton fua nan nau, Anyo te fa agaagon manyi ya, ma ainy vaare nyi ya. Nyi kat firom nei aya, Nyo kat firing rou puputaa, ana kainy ainy te gima ruak faarof on. Anyi patsukanem binun fapaparits rom tan, kat a kainy ainy ma ruak ya tan puputaa. nsW Ana Tsunaun e Gov tsue to tana moun, “Nyo faan maromanyi na patang te kaa miromanyin kura, ana nyi te kamen na kamits tsian te fagiir romanyi, san anyi kaa farokot mirom koman tana tsoiny tsumanyi ma tagaa ot manyi ya.” 8rk Nyo kat maromanyi na tafisuan tana moun, ana moun a tafisuan tsumanyi, vun tsumanyi tafisuan miror vun tana moun. Ayei pitei non a patsuu manyi, ana nyi te kots a moun ya.” 7qi Ana Tsunaun e Gov tsue to tan koraa, “Anyi te kat a ka to aya, ai tovei nyi nom rom a patang tsunia. Patang te govets romanyi, te fis pis non a patang tan fokinai mes marei. Roman an tan fokinai nainy te naa minon, nyi sensen iny rom a komam manyi, ana nyi ainy rom a fo nungan iny tan puputaa. Up%  Ana Tsunaun e Gov rangats to na moun, “Sei tsue of i manyi ee, ma kat a ka to ee,” ana moun biny towa sa tsue, “A koraa te gam i vanyo, tsonyo ainy fua nan nau.” Gov Te Tsue Biny A Kat Iring o  Ana mes biny towa sa tsue, “A moun a vatau tsonyo te faan iny anyi tsonyo, ayei te faan vanyon fua nan nau, tsonyo ainy ya.” n;  Ai Gov rangats towa, “Sei te tsue of i manyi ee, anyi na berber, toroman anyi te ainy bus fua nan nau te fa agaagon im ma ainy vaare nyi ya?” m  Ana mes biny towa sa tsue, “Nyo te nongon i manyi te tatan i tanun. Nyo oraav to, nyo takop to, tana sa nyo na berber.” Rl  San a Tsunaun e Gov te fikoo na mes sa tsue, “Fei te ka romanyi ei?” k+ San tana touraf te kour a pan, ana ri na ina fuan nongoiny to Gov te tatan non tanun, ana ri na ina fuan takop to fapoopoan na na fo nau. j% Sen tsun, ana ri na ina fuan tagaa fanatnat i ratuari na ina fuan na berber, kat to ser kuiny noun nan fik, ana ri na ina fuan ravrav towa. Mi Ana moun tagei ton nau, an nau to ayan mamatoong faarof an fua nanian rof fiisok tsun. Kat to ana moun fakats fi to nei, te nom ronyon fua nyo te ainy ya, nyo nom rou viir nat ai te rof fiisok. Kat to ana moun nom ton fua nan nau to aya sa ainy ya. Vou ya nom ton fua nan nau sa fainy ya natsoiny ya, sa ainy kainy ya. Yh- Te ainy romin fua nan nau to aya nan, mi na ina fuan natiny rom a ka na iring, ana ka na rof, ana mi na ina fuan te faarei e Gov. Gov nat iny non a ka to aya nan, to sen Gov fa agaagon i mami na ina fuan.” _g9 Ana koraa biny to na moun sa tsue, “Gima man mi na ina fuan gim on rom ma mat. Pf San isen nau te tsutsuun non fapoopoan nan na tanun, mam ina fuan agaagon rom tan ainy fua nania, tsue fi Gov. ‘Te ainy romin fua nan nau to aya, ge te saras romi ya, mi na ina fuan mat rom’.” e Ana moun biny to na koraa sa tsue, “Mam ma ina fuan onot iny ainy fua nan fo mamatsiny nau te kanon tana tanun to aya. d E Gov te kat a fo mamatsiny marei sensen, san a sikia ta ina isen tsuri te onot non ma fabiu na koraa, ana koraa rangats to na moun, “Kat fei, toroman e Gov te fa agagoiny mami na ina fuan ma ainy vaare mi na fo mamatsiny fua nan nau koman na tanun?” c Tsoiny ana moun te sikia ta kainy fatakop a pua rari na ina fuan, arin beerbeer san ari na ina fuan te gima rejiaf.b5 Tan kat tsun to aya nan, ana mes onot iny naus osing e tsinan me taman ya, ya te nai kaa fisen me na moun tsunia, ana ri ina fuan te ruak iny isen. daC Ana mes tsue to, “Ai bus nan na vaatau faman tsonyo, ton tsuan nan ya te kat ari tan tsuan navanyo, an venoo nan ya te kat ari tan venoo navanyo. Gov te kat ya tan tsuan navanyo, to tsonyo koo rou ya na moun.” d`C Gov te kat a isen a moun tan as te nom ya ririkin na mes sen Gov mei naa na moun tana mes. N_ Gov kat to na mes ana mes goros ya maguu enato, ai to te goros farokot a mes. Gov nom ton sen tsuan ririkin na mes ya faa'ngamuts fatabiny ton venoo tana pan te nom ya tsuan i ririkin na mes. >^w Kat to ana mes faan iny ton asangar fokinai marei sensen iny fan an fokinai marei sensen iny ratsuu, an fokinai marei roruaf. San a mes a sikia farokot ta vaatau kainy faakouts ya. 1]] Kat to sen Gov nom puputaa sa kat yan marei sensen an marei roruaf. Sen Gov a ton ir a fokinai marei sensen an marei roruaf tana mes ma fakei ya na asanga rari. Kat to ana mes faan isiseiny raton a fokinai marei sensen an marei roruaf asangan ri na fokinai kaa miton asangan te faan rari na mes. \ Ai Gov fakats to sa tsue, “Te gim non ma rof te kaa tsivon non na mes, Nyo ma kat ta isen ta vaatau kainy faakouts ya.” Q[ San anyi gim on rom ma ainy fua nan nau te kat non na mes ya te nat iny a saf a ka na rof, ana saf a ka na iring, agaagon non tsumanyi tan ainy fua nan nau to aya, te ainy romanyi ya, nyi mat rom.” mZU Sen Gov tsue of fi na mes nei, “Nyi onot iny ainy fua nan fo mamatsiny nau iny tana tanun to aya. Y Sen Gov nom a mes sa fakei ya tana tanun to aya i Iden ma binun ya, ana ayei te tagaa ot iny a tanun ana fo mamatsiny ka koman ya. X5 Fafofopis nana aurom te koo rori Taigris, te koor fina non tana pan te ruak minon na nuaf i Asiria. Ana fafats nana aurom te koo rori na Yufreitis. ^W7  Fafuan nana aurom te koo rori Gihon, te natiny afis non a gum iny fan tsian iny Kus. V  A fan to aya te kaa minon gol rof te sab ari na aya, kaa kan minon sen nau, potsing nan yan tauf tsuraf te natiny koo rori Deliam. An te kaa kan minon na isen na viir fats a gautsiroun te natiny koo rori Oniks. Fuan na ka to aya, foiny nan ya nai jias fiisok. mUU  Vaamuan na na aurom te koo rori na Pison, te natiny koor faafis non a gum iny fan tsian iny Havila. #TA  A isen na aurom te poo me koman puputaa tana tanun iny Iden kainy fa aurom a tanun to aya. A aurom to aya te takibaa ya kat to na fats a naan aurom. ;Sq  Gov kat a fo viir viir nau sa gian, fo nau a fo savits, ser fua na fo kainy ainy a fo rof, ai i fapoopoan nan na tanun pan te fakei e Gov nau, a vainy ainy ror kainy ainy nan ya ri te toto. Te kaa minon mes nau te ainy non a mes kainy ainy nan ya, ya te natiny a fo mamatsiny ka, kana rof, ana kana iring. R1 Ai Gov kat to na isen na tanun i Iden, tana pan te ruak ising minon a nuaf, ai tana tanun to aya i Iden, a pan te fakei ya na mes te kat Ya. Q} Vou ai Gov nom ton puputaa ya kat towa na mes, ai Gov fuas of to na mes i uusun ya, ya kaa mito na toto. TANUN INY IDEN P+ Man pas koraa a sikia farokot ta ruat, san tan nainy to aya, a aurom te ruak me tan puputaa sa koor na tana fo mamatsiny pan sa fabub puputaa. O Te kat e Gov a gormirmir an puputaa ana fo mamatsiny ka, Gov kat faruak to na gormirmir an puputaa, te sikia farokot ya ta fo nau ana aufing tan puputaa, tan sa, e Gov te sikia farokot ma faan iny me na ruat, ana sikia farokot ta mes iny kat tanun. N CM Gov faparits ton fafits nan nainy, ai Gov bobot ton nainy to aya ma agaagon ya, kainy faatouf e Gov. Tana sa Gov te kat fakap a fo mamatsiny ka, an tan nainy to aya nan Gov favusuan to. BL  Tan nainy te kat faruak fakap e Gov a gormirmir an puputaa ana fo mamatsiny ka, Gov fakap to na fo mamatsiny binun Tsunia, an tan fafits nan nainy, Gov favusuan to tan nainy to aya nan. K J ' Gov te tagei a fo mamatsiny ka te kat ya. Sa paparaa i fiisok tsun en. Voiny te kap na, ana voinyvoiny ruak to. Ayein fagonom nan nainy.GI  San anyo te faan ir marei sensen tsian an kakaii iny ratsuu, ana fokinai marei roruaf a aufing a vuwiir, an noun nan nau fo fareevreev, faarei non a kainy ainy tsuri.” Ana foka to ruak to. 8H m Ai Gov tsue to, “Nyo faan mami na fo viirviir fua te natiny kaa miror kainy ainy, ana fo viirviir nau te kaa miror kainy ainy natiny fua ror, a foka to aya kainy ainy tsumi. SG # Sen Gov faparits i rari, ya tsue to, “Ami na ina fuan fafaagiir rom guei kinai er piriats to na pan, ana ri te gum tana fo mamatsiny pan tan puputaa, ri te tagaa ot iny a foka te kanon tan puputaa. Nyo faan maromi na parits iny tagaa ot ir jian, an fo marei roruaf, an fo marei sensen tsian an marei sensen kakaii iny ratsuu.” TF % Sen Gov kat a mes sa mamatan faarei e Gov, a Gov kat to na tsoiny ana moun. ^E 9 Ai Gov tsue to, “Roman ra kat ror a mes a faarei ratua ra, ra ma bobot ya, ana ayei te tagaa ot ir fo jian an fo marei roruaf, an fo marei raif an fo marei sensen tsian an marei sensen kakaii iny ratsuu”. sD c Te kat fakap e Gov a fo viirviir marei sensen te kaa miror a toto, ya tagei ratuarin rof fiisok ovei tsun. .C Y Ai Gov tsue to, “Puputaa ma kamen viirviir marei sensen te kaa miror a toto, marei raif, an fo marei tsian vouts an fo marei kakaiin vouts,” ana ri ruak to. IB  Voiny te kap naa ana voinyvoiny ruak to, ayein fangim nan nainy. EA  Ai Gov faparits ratuari, sa tsue, “Fo viirviir jian te nat iny ka ror namaan ma faagiir a piriats to na namaan. Ana fo marei roruaf kan ma faagiir fakinai a piriats to patsun puputaa.” S@ # Kat to sen Gov kat faruak a fo jian a fo tsian iny namaan, ana fo viir ka na fo kakaii iny tana aurom, ana fo viirviir marei. Gov tagei a fo mamatsiny ka te kat fakap ya, sa paparaa fiisok tsun en nato. 0? ] Ai Gov tsue to, “A namaan ma via men a fo mamatsiny viir jian a fasus fakinai to. Ana fo marei ma ruak, a ruaf vavis to korosuu,” ana fo mamatsiny ka ruak to. I>  Voiny te kap naa ana voinyvoiny ruak to, ayein fafats nan nainy. $= E Ma tagaa ot iny ya nu nainy ana voiny, a nat iny kibei ton nainy ana voiny. Gov tagei to na fo mamatsiny ka te kat fakap ya sa paparaa fiisok tsun en nato. R< ! Gov fakei kainy to na fo kurun i korosuu ma fa'arasainy yan puputaa. +; S Sen Gov kat fuan kurun tsian, kurun tsian a nuaf kainy faan iny a arasan tan nainy ana iifaa faan iny non a arasan tana voiny, ai Gov kat kainy to na fo kootsits. c: C A fo kurun to ari nan te ka ror i korosuu te fa'arasainy miror puputaa,” ana ri ruak to. >9 y Ai Gov tsue pis to, “Nuaf ma ruak korosuu ma kibei yan nainy ana voiny, ai te faatok iny nainy tana fo nainy, ana fo iifaa, ana fo ingainy, an fo viirviir nainy tana ingainy. K8  Voiny te kap na ana voinyvoiny ruak to, ayein fafofopis nan nainy. T7 % An puputaa fagiainy to na fo viir fareevreev, ai Gov tagei towa sa paparaa. *6 Q Ai Gov tsue to, “Puputaa ma fagiainy a fo vir fareevreev, ana aufing to te natiny fuei non fua, an viirviir nau te natiny fuei non fua,” ana ri ruak to. :5 q Ai Gov koo to na pan a parak “Puputaa”, ana fo aurom to te faavot tan seiny pan te koo ya na “Namaan”. Gov te tagei a fo mamatsiny ka te kat fakap ya, sa paparaa iny Ya. 4  Ai Gov tsue to, “Aurom iny fainy na korosuu ma faavot tan seiny pan, ma ruak a pan a parak,” ana pan a parak ruak to. w3 k Gov te koo na bei tap to aya na “Korosuu”. Voiny te kap na, ana voinyvoiny ruak to, ayei fafuan nan nainy. d2 E Ai Gov tsue to, “Isen ta bei tap ma ruak a kibei to na aurom, ana aurom te takibaa tana fuan a pan.” Ana kat to ruak to kat to ai Gov kat to na bei tap sa kibei na aurom sa kat tap iny a aurom i fain ana aurom jias. 1  0  Ya koo to na arasan, “U Nainy” ya koo to na uurup, “A Voiny”. Voiny te kap na ana voinyvoiny ruak to ayein vaamuan nan nainy. ]/ 7 Gov te tagei a arasan sa paparaa fiisok iny ya. Ai Gov kibei to na arasan ana uurup. >. { Ai Gov tsue to, “Arasan ruak,” ana arasan ruak to. 3- c an puputaa to aya gima faarei to te tagei fi rora ya roman. Sikia. U puputaa babainy an kat fuainy. A uurup te kookop a namaan, an Aaven ten Gov taan to patsun na namaam. Q, ! I muan tan tatanik, tan nainy te kat faruak e Gov a gormirmir an puputaa, +7&Fuainy vamuinyasiny fafaaman tsonyo, nyo faakats of rou a koma ree'un tana Tsunaun tsura Jisas Krais ma kaa fiisen mamimi faavot. Man ovei.*-&Tan fakap a fo mamatsiny vegiau, tanik non roman, nyo tsugainy rou ta isen ta mes ma tsue na ka, anyo na amaraav gamgam, tana saa, a fo iinir piin maaf to pua vanyo te kat fatafisuainy vanyo ri muan, faatok iny non a ka, anyo na tsoiny binun babainy ten Jisas Krais. ?)w&Ito tsuri to te nom tap iny ror fakats to ana ri te vovou iny ya, nyo komainy rou e Gov ma tagtag rari ana Ayei te faan rari na aaverof, tsurin vainy ten Gov fatoobing a taa Isrel. n(U&tana saa, ito ten Krais, kainon to te vaapee fi rora ge te gim fi rora ma vaapee, a sikia ma karap an saavits, a sikia, u kat iny pangis tsun tana mes ma faarei mi ya na mes a foun tan kat tsunia, ayein karap an saavits fiisok. U'#&Sai tsonyo, nyo gim rou ma tsue tsuk iny a tsivou, a sikia ovei! Nyo komainy tsue tsuk iny rou a Tsunaun tsura Jisas Krais ito te rejiaf patsun na pagafuan, tana saa, tana pagafuan, kat faarei varonyo te mat of a foka tana monaagits tovei, ai tana pagafuan kan, faarei non a foka tana monaagits tovei, u mat fakap ovei mata vanyo, ]&3& Sana ri to te kat bus vaapee tsuri, kainon to te gim fi rori ma manaats fo Faun faavot te kirkir e Moses, sana ri komainy kat ror vaapee tsumi ma tenoor ramiri na taa Jiu tsumi te vovovou iny a fo vegiau tsuri. %/& U tsoiny fifaatsuts gamgam tuwa, ri sog fatatabin maromi ma kat kat iny vaapee te kat rori tana isen tsun a ka, ri kat ror ya ma faarof rari ri na taa Jiu. Ri kat ror kat to, ma kat fatafisuainy vaare rari ri na taa Jiu to te favaanan finy rori Gov, te natiny koo tsuiny non a mes a tavaron matan Ya ito te faason fi non ya ten Krais te mat tana pagafuan ma saup fatabiny rari Ya tana mat a suu. $& Nyo kirkir rou fafakap nan vegiau tana nimau fatoobing tana saa, u vegiau tovein karap. Tagaa yam te kirkir fakubaar fi ronyo ri! b#=& To san tan saf nainy, te onot rora ma kat kat rof ma fafaakouts aran vainy faavot na, ara ma kat ya. Eye, tan kat tsun to ayei, ara kan ma anofe vaaren numaa iny vainy te faason ror ten Krais. Fafakap Nana Fo Vegiau <"q& Jio, ara ma nag vaare ma kat aran fo kat rof tatsuan yam, tana saa, ito te gim rora ma faonot, ara nai nom ror tafan tsura na saavits fiisok poo minon ten Gov tan nainy vaatsuk. }!s&Ito ten sei na mes te kat non komainy kat aveto tan puainy mes ai ma kat ee, tafan nan kat to ayei, a mat a suu tsun kan. Sai to ten sei na mes te kat non a ka te koman fi non Aaven Taabos ai ma kat ee, a tafan ten Gov to ayei, a toto na suu. 4 a&Ami pon fi rom nei ami kat fapeepiou rom e Gov? Sikia on! Mi ma fagaug vaare na tsivom, tsumi te gim rom ma famuiny kat te kat kat romi matan e Gov. Tanamots yam, a saa te reev romi tanun naa, ayei tsun a ka te agio romi tana ka to te reev romi tanun. To te reev romin kumaar, ami agio kainy rom kumaar, ai to te reev romi na tee ar ruruun, ami agio kainy rom a tee ar ruruun, ai to te reev romin kainy ainy iring gen rof, ami agio kainy rom a kainy ainy a iring ge na rof. Tan kat to aya, fo kat tsumi faarei non kat to te nai agio fi romin tanun. )K&Tan nainy te faatsuts maromi na mesmes a mes u vegiau ten Gov, ami ma kavuu of ya, tan ta tee ar ka nar foka tsumi to ten sei to te fafaatsuts maromi ee. R&tana saa, isiseiny mes patsukanen ma ong a patang tsuan tan kat tsunia. \1&Isisen tsumi ma tsiny faarof patsukainy kat tsunia ana ayei te fakats kat te kat kat non yan rof gen iring. To te rof fi non kat te kat kat non ya, ayei ma paparaa men kat rof tsunia, ana ayei te gima fakats pis a ka te kat kat a mesapan ana ya te tsue na ka, “Nyo kat a ka to, ana ayei kat to na ka tuwa,” fapapaar minon kat tsunia, D&To te fakats fi non ta isen ta mes nei, ayei na karap fiisok ai te gima faakouts a mesmes, ayei fagaug iny non a tsivon, tana saa, u fakats to aya, faatok non ya, tsunia na mes babainy. (I&Tan nainy te kaa minon a isen a mes tsumin koma patang, ami ma tagtag ya am faakouts towa tana patang tsunia, tan kat to aya, ami manaats rom faun ten Krais. T #&Vamuinyasiny fafaaman tsonyo, ito te gotsiny fi non ta isen tsumi tan kat, kat aveto, mi to te kaa rom fain Aaven Taabos ito te tututuei maromi ma faakouts a mes to ayei, ma tabin fatabin mi ya tana rof, sana mi ma kat ya tan koma tamee, ana mi ma tanamots a tsivom, kat non sana mi gotsiny kanem manaa tan kat, kat aveto to ayei. 1&Ai tovei, ara ma sarakouts vaare na tsivor, ge ma sak vaare na mesapan tan ta fo vegiau ma sevee ri, ana ra te fitsufainy vaare mina mesapan.-S&U Aaven Taabos faan rara na toto na foun, ai tovei, ara ma famanat iny Ya ma tagaa ot rara Ya, ra te kaa ana ra te vovou iny a ka te tsue of rarora Ya ma kat ara. J &Ana ri to te fasito iny ror e Krais gim ror ma nongoiny fo komainy kat aveto tan puainy mes tsuar. Sa faarei non ari fagageits bus a fo komainy kat aveto tan puainy mes tsuar to ayei me na fo mamatsiny koman faavot tsuar sa ras faavots rari sa faarei rari te gageits fiisen me Jisas tana pagafuan ri mat fiisen mi Towa. &an kat iny fauf puan, an kat iny tagaa ot faarof iny a tsivon tan kat tsunia. Ana sikia pis ta faun te kat tap iny non a fo kat to ayei. ;o&San tan nainy te tutuei raroran Aaven Taabos tana tou kaakaa tsura, Ayei nai faruak non a fo kat to ayei tsura: kat iny mangiir, an mamagat, ana aaverof, an kat iny anaanos faamo me na koma rof, an kat iny faatok iny koma tamee, an kat, kat rof tana mesmes, an kat ma faason ari na mesapan tsumanyi, )K&an kat iny sesevee me na ka tana mesapan, an kat iny fifitokon mes, an kat iny jiu famafuu, an kat iny mamagat men guainy jijiu, an mes a fo kat fikanen. Nyo tsue of bus mami muan ai tovei nyo tsue of pis maromi, vainy kat kat ror kat iring to, te gim ror ma fasito on iny a Waan e Gov. pY&an kat iny fafaatouf kaisa, an kat iny kat kat paapau, an vainy tsutsugei mes, ri te fatsitsien vavis, an kat iny fitsufainy, seeve, an kat iny fafatsing ge fafapaas puan, an kat iny fapeepeits me na mesapan, ri te takibaa vavis; 'G&U kat nan komainy kat aveto tan puainy mes arasan non, ana ri to: u kat iny tsikoor, an fakats iring, an kat te farejiaf raror a mesapan te tagei rori, &To te famanat iny romin Aaven Taabos ma mumua mami Ya, ami gim rom ma kaa fain Faun, to te tsue of maromi ya, mi ma kat. ;o&U koman tan puainy mes te fidaatsun minon koman tan Aaven Taabos ma kat of ara ya, an koman tan Aaven Taabos fidaatsun minon koman tan puainy mes ma kat of ara ya. A ina fuan to arin koma iring ana ri fidaatsun ror koma rara, to san tan nainy te pon rora ma kat kat tavaron, kat iny fidaatsun to kaa non. H &Ai tovei, nyo tsue rou tsumi, ami ma kaa am manaats to na ka te tsue of maromin Aaven Taabos ma kat ami, to te kat fi romi nei, ami gim rom ma manaats komainy kat aveto tan puainy mes. uc&Sai to te kat fijior romin isiseiny mes ana mi te kat fareesik rari, mi te pon ma retsrets rari faarei ror kas te fataatsun fi rori, taatag yam kat rom sam nai rurei vavis ir isiseiny vainy fafaaman. Aaven Taabos An Kat Tan Puainy Mes v e&To te kat fi romi nei, ami nai vovou faarof iny rom fo mamatsiny Faun ten Gov, tana saa, Faun faavot te faan iny e Moses tsura tsutsun non komar isen nar Faun to: “Ami ma mangiir fifakokoro tsuam faarei te mangiir romin na tsivom.” K & Ai to tsumin fuainy vamuinyasiny fafaaman tsonyo, Gov fikoo bus mami sam tapuruur osing Faun, sana mi ma pon fi vaare nei, ami tafuts em to sam pon rom ma vovou fo komainy kat aveto tan puainy mes te koman fi non ya. A sikia, ami ma mangiir isisen tsuri faatok iny non a ka, ami onot rom ma fafaakouts isisen tsuri. 3 _& To tsun a vainy to te kat fanunuiny maromi ana ri te komainy mami ma vovou iny faun tan kat iny vaapee, te rof fiisok non tsuri patsukaner ma potaa fakap ravaa na puar! , Q& Sai tsonyo, fuainy vamuinyasiny fafaaman, mesapan tsue na ka anyo favaanan iny rou a ka, a mes ma kat vaapee tsuan ma tavaron mi ya matan e Gov, sai to te man fi non ya to, kat fei sana taa Jiu kat fatafisuainy fatatabiny vanyo ei? Ai to te tsue ronyo na ka, e Gov kat fatavaroiny non na mes te kat vaapee tsuan, a taa Jiu tabuiny komainy favaanan tsonyo. Sana ri peits ror tana saa, nyo favaanan iny a ka, “A mes te faason ten Krais to te mat fi Ya tana pagafuan Ayei kat fatavaroiny ya matan e Gov”, to sana ri kat fatafisuainy vanyo. f E& Nyo faason tsun rou tana Tsunaun te onot non ma nom fatabin mamimi ma faamainy ami na man to te tsue of im yam, ana mi te gima nom tap pis iny tu mes tu fakats. Gov nai fasaraa non a mes to ayei te kat fanunuiny maromi. & Fakats yam, kat faarei tsuiny non te tsue fi ror a vainy, “A ar kakaii tsun nan yis te onot non ma kat fatsub koinykoiny faavot.” }&U fakats iring to te vovovou iny romi gima poo fi me ten Gov, e Gov tsun a isen to te fikoo mami ma naa fi me tana man. %&Ami na taa Galesia te kat a binun a rof ito te fafaason fi mi ten Krais, san e sei te tsue tap mami sam faonot tan vovou iny a man ee? kO&Ara onot ror ma anaanos me na paparaa tan nainy tana saa ara kaa ror koman e Krais Jisas, kainon to te vaapee fi ra ge gima vaapee fi ra, u kat to ayein, gima ka te tagei non e Gov, a sikia. A ka na karap tovei, to te faason tsun rora ten Krais ana ra te binun Tsunia ito tan kat iny mangiir a mesapan, an sikia ma tovei tan manaats a fo viir mar Faun. <q&Ai to tsumam faavot, u Aaven Taabos fafaakouts maromam, ana mam naano anaanos rom nainy te kat fatavaroiny faman ovei maromam e Gov ito tan kat iny faason tsun tsumam ten Krais, S&Ami to te pon fi rom nei ami te tavaron em matan e Gov ito te manaats finy romin fo Faun te kirkir iny e Moses, ami patsukanem yam tapets osing bus e Krais, ana mi kaa osing bus a koma ree'un ten Gov. $A&Nyo tsue of pis maromi, e sei te vovou iny non Faun tan kat nan vaapee ee, ma vovou faman ovei bus iny fo mes a fo Faun faavot kan te kirkir iny e Moses. s_&Nongon yam tana ka te tsue ronyo, nyo, Pol tsue of maromi, ito te famanat finy romi ta isen ma kat yan kat iny vaapee tsumi, mi te pon fi nei ami te tavaron em matan e Gov, jio, u kat te kat bus e Krais tsumin, ka babainy tsun. Z /&Ara tapuruur osing bus a fo Faun te kirkir e Moses. Krais puruur bus rara, sai tovei, ara ma kaa iny tapuruur fatatabin ana ra te famanat vaare iny a fo Faun ma kotskots rara ya ana ra te kaa pis er fair ari. !&Sai tovei, fuainy vamuinyasiny tsonyo ten Krais, ara gima faarei raror fuainy guei tana moun to na muiny binun babainy, a sikia, aran fuainy guei tana moun to na tapuruur, ito te kat fatavaroiny rarora matan e Gov tana saa, ito te faason tsun fi rora ten Krais.|~q&Tagaa yam, Vegiau Ten Gov tsue of rara na ka te tsue Gov ten Abraham,“Gargar ravainy a muiny binun babainy fiisen me na guei tsoiny tsunia, tana saa, a guei tsoiny tana muiny binun babainy gima fasito iny ta ka ten taman, a sikia, a fo mamatsiny ka, a guei tsoiny tana moun a tapuruur ana sikia ma muiny binun babainy fasito iny non ya.” (Tatanik 21.10) \}1&Faarei tsuiny non muan, a guei tsoiny to te agiir sa vovou iny koman tan puainy mes babainy, te kat fatafisuainy a mes a guei tsoiny to te agiir me vovou iny men tsuen man ten Gov ten Abraham te kat kan fi non ya to roman, tsurin vainy iton Faun te tagaa ot rarori te kat fatafisuainy rora vainy te agiir fatabin pis me tan Aaven Taabos. |&Vanongon yam, vamuinyasiny tsonyo ten Krais, aran fuainy guei ten Gov, Ayei kat of bus raran tsuen man, faarei tsuiny non e Aisak. { &U Vegiau Ten Gov tsue tsuk iny a fuan a moun to ayei,“Anyi ton a sekeiny moun a visiir sikia tu guei, anyi ma mamagat, ana nyi te kuu me na mamagat kainon to te gima saraa kamits fi rom anyi tana tou faagiir tsuam,
tana saa, a moun to na gima fafaagiir guei nai faagiir fafisfis pis iny nats non a mes a moun to te kaakaa fiisen minon e natsioiny!” (Aisaia 54.1) z{&Sen e Sera, ito na moun a sikia ma muiny binun babainy faatok iny non tsue faunot foun te kat e Gov ten Abraham. Sera faatok iny non a ngats fan tsian a foun unya Jerusalem te kaa non Gormirmir ten Gov, ana vainy to te nai kaakaa ror na aya vou, tapuruur osing bus Faun. Sera faarei non a tsinarara, ito na vainy te faason tsun ror ten Krais, ana ra tapuruur osing ton Faun. Fy&U siisio tovei te faatok iny non tsue fapapaar: A ina fuan a moun to, faatok iny non fuan tsue faunot. Hega, a muiny binun babainy faatok iny non tsue faunot te faan iny e Gov ten Moses tana tobeer iny Sainai tana gum fan iny Erebia. Ai to ten Hega, a muiny binun babainy, an fuainy guei tsunia faarei patsukainy raror vainy binun babainy. Ana ra tsue kainy ror a ka, Hega faatok iny non a ngats fan tsian iny Jerusalem, tana saa, a ngats fan tsian to aya, vainy faavot na aya kaa ror fain Faun te kirkir iny e Moses sana ri kan fuainy guei tsuri, Faun tatagaa ot rarori. x &w)&Guei tsoiny ten Abraham te agiir me tana muiny binun babainy ai tapogaar ising mito tana sanaan tan koman tsun tan puainy mes, tana saa, ayei vovovou tsun iny fakats ten Abraham ma pokei mi ya na man nan tsuen man ten Gov, sana guei tsoiny to te tapogaar ising me tana moun a sikia ma muiny binun babainy, te tapogaar ising me tana sanaan tan tsuen man, tana saa, ayei te vovou iny fakats ten Gov. Kv&Moses kirkir koman Vegiau Ten Gov, Abraham te kaa me na ina fuan a guei tsoiny. Sera natsun Abraham, a moun a sikia ma muiny binun babainy ayei na tsinan a isen tsurin guei tsoiny to ari. Ai Hega, ito na moun to te pats me Abraham, ayei na muiny binun babainy to te bibinun of non e Sera a tsinan a mesmes a guei tsoiny. 7ug&Tanyiny vanyo yam ma rangats anyo mi ito te komainy romin Faun ma tagaa ot mami ya, tsue of vaminyo yam, mi arasan kan iny rom a ka te tsue of maromin Faun ma kat ami? Kt&Nyo komainy naa fiisok mirou ma kaa fiisen minyo mi na aya roman, ana ra te favevegiau fatoobing, tana saa, anyo onanun rou, saf a ka te faakouts marom yam na? Tsue Fapapaar Nane Hega Me Sera. *sM&Ami to te faarei rom guei tsonyo fatoobing ito te mangiir ronyo, nyo saraa kamits koma vanyo faarei na moun a kakoun ma faagiir te saraa kamits fi non ya, onot non te faagiir ravaa fi non ya, ana nyo kan nai saraa kamits fi rou tovei, ito tan saraa kamits of mami nai kap non tan nainy te matsua miromi tana faason te manaats fatabiny pis romi na foka te faatsuts of bus rara Krais ana mi faarei fatoobing to Krais. r&U kat rof tovei, ta mes ma kaa men koman tsian ma nongoiny ami ya, ito te toobing fi non fakats tsunia ma faakouts mami ya, kat to aya te kat anyo tan mamatsiny nainy tan nainy te kaakaa fiisen anyo mi ai tan nainy te gima anyo ma kaakaa fiisen mamimi. Dq&A vainy naa to ari, kaa miror koman tsian iny ras fakats tsumi, mi te vovou iny a fo Faun te kirkir iny e Moses, mi sof rari ana mi pets osing vatuanyo, san fakats tsurin gima rof. p1&Sai tovei, u vegiau tsonyo te tsue of maromi na man nana ka te kat romin iring te kat ami, mi kat faarei vatuanyo na mes te koma iring maromi ge? :om&Mi paparaa fiisok em tsonyo te tsue of mami ten Krais. Nyo faaman fiisok mami, tsumi te onot ma kat fo mamatsiny ka tsonyo tan nainy te kaa fiisen vaminyo mi naa aya, mi buiny fas ravainy a fo matam fatoobing mi te faan vanyo te rof fi non ya tsumi. Ana saa te ruak bus tan mamagat tsumi tovei roman na? n&Sana mi gima baainy vanyo, kainon to te fafaadis fifiiring fi nyo, mi binun fakinai fiisok to, mi fafaakouts fiisok vatuanyo faarei te kaa fi mi romi ta isen ta morena ten Gov. Eye, mi fafasung faarof vanyo faarei tsuiny kan te fafasung faarof fi mi Krais Jisas. ;mo& Mi natem, nyo onot ma favaanan iny Vurungan Rof nane Krais naa tsumi te tanik iny naa mi nyo tsumi tan vaamuan nan nainy, tana saa, nyo faadis, tsonyo kaa fiisen mamimi na aya. l& Vamuinyasiny tsonyo ten Krais, nyo sing faparits maromi ma fakei ravainy a fo faun tana taa Jiu faarei vanyo, nyo kaa faarei kan maromi na vainy sikia ma taa Jiu sikia ta fo Faun. Nyo vaamuan favaanan of mami, mi faarof vatuanyo tana fo mamatsiny kat. k& Nyo fakats fiisok maromi. Mi kat varonyo an nainy te tsue of ronyo min Vurungan Rof nane Krais te kajiaa babainy enanon. j& Ai roman, mi pon rom ma kat fapaparei e Gov to te vovovou finy romin kat tana tei muan te kat kat a taa Jiu, iton kat te vovovou faarof iny rori na tei muan tan fo mar nainy tsian, ana fo iifaa gen a fo nainy tana sariof ge na ainysat ana fo ingainy. Ei& Sin tovei, mi natiny rom e Gov, Ayei na Gov tsumi, ge ma tsue nyo na ka, Gov nat non, amin fasito Tsunia, eye, kat fei ma takopis osing pis ami Ya ei, mi faarei miton tsoiny binun babainy tan katkat faakor tan masarau tana monaagits tovei ei? Arin tameruts, sikia ta man a rari, ana ri gim ror ma faakouts on mami. phY&Ami to na sikia ma taa Jiu to te kaa rom tana gum fan iny Galesia, muan tan nainy tabuiny natiny romi Gov, mi faarei ton fuainy tsoiny binun babainy, bibinun of fuainy masarau ana fo kan gamgam sikia ma mamatan faarei e Gov. g &Tan kat to aya, ami gima tsoiny binun babainy, sana min guei tsoiny ten Gov fatoobing. Amin guei tsoiny Tsunia, tan kat to aya Gov kat mami, ma nom fo mamatsiny ka te faan iny non Ya tan fuainy guei tsoiny Tsunia. Pol Koma Patang Fiisok Ir A Taa Galesia f&Tovei roman, ra faarei ror fuainy guei tsoiny tsungan ten Gov, ai Gov faan iny miton Aaven tana Guei Tsoiny Tsunia ma kaa en Ya aave rara iton Aaven Taabos to te onot non ma kat rara, ra tsue to ten Gov, “Tetee, Anyi na Tamanyo fatoobing.” e&Ayei naa me ma pats fatabin rara Ya tan nainy te tagaa ot raran Faun, ma faarei mi ran fuainy guei tsoiny tsungan Tsunia. (dI&San tan nainy te fagum fatoobing bus e Gov, ana Ayei faan iny mito na Guei Tsoiny Tsunia tan puputaa, ma agiir Ya tana moun, a kaa to fain Faun tana taa Jiu. Vc%&Jesan kan te kat kan fi ra muan, to sana ra faareir guein kakaii, ra gim to ma nat iny a man. Ara faareir tsoiny binun babainy, an masarau tana monaagits to tutuei ratuara, sa ra manaats kat iring tsuri. b&Kainon to te fasito finy non yan mamatsiny ka faavot tan nainy te kakaii farokot non ya, ayei te faarei non a tsoiny binun babainy, sana ayei kat non a ka te tsue iny non a mes, a tsoiny tatagaa ot to ayei, ma kat ya onot non tan nainy te fagum of bus ya taman. Xa +&Nyo farong pis rou tsue tsonyo tana ka te tsue faman iny e Gov. Tanyiny vanyo yam ma faatok anyo min tsue fapapaar to: A mes a masun a faadis ana ayei na soon iny mat, ayei pisainy non ta isen ta tsoiny tatagaa ot ma tatagaa ya tana guei tsoiny tsunia ana mes a masun to te tsue na ka tsunia, “Te mat ronyo, nyi nai faan faavot iny rom fo painy moni tsonyo ana fo mamatsiny ka tsonyo tana guei tsoiny tsonyo, sana ayei ma nom veesau tsom vaare rari onot non a guei tsoiny tsonyo te karap iny mes fi minon ya.” Eye, a guei tsoiny te nai fasito iny non a fo mamatsiny ka faavot ten taman. g`G&Sin tovei roman, ami fasito iny rom e Krais, mi faarei miton fuainy tsubnaain ten Abraham fatoobing, ana mi nai nom rom a ka te tsue faman bus iny e Gov vovou iny non tsuen man Tsunia ten Abraham an tsubnaain tsunia._{&To sana sikia tu kat fuainy fapoopoan a mamam a taa Jiu ge ami na vainy sikia ma taa Jiu, ge fapoopoan nar vainy binun babainy an vainy babainy, ge sikia ma kat fuainy tan tsoiny min moun, ara faavot, isen tsun, to te kaa ror koman e Krais Jisas. x^i&Tou fapeenan tsumi faatok maromi na ka, ami tap bus emanaa ten Krais sam faarei mirom mi atou men kat Tsunia. 4y~~$}m|K{z)y:xx:w|vvquVtssqq ponmml&kk=jjhhZg{ffvee8dd_ccc'bb1aag```__9^^F]]\\\N[[VZZYYEXXlWW9VKUWTSRRgRWQQPzOONLL=<;;:]97655T433 10=/.l-,+*8)'V&w$$Z#6!!c r ",sYiI +  ! ;a4Kainon to te faarei fi Ya na Guei Tsoiny ten Gov, Ayei nom faatsuts iny manaats a fo vegiau tan kat iny saraa kamits Tsunia, ?wTan nainy te toto farokot e Jisas patsun puputaa to, ana Ayei fafaakats to ana Ya sing fiisen miton dau tsian an susuiny matan Tsunia ten Gov, to te onot non ma saup fatabiny Ya tana mat, Gov nongoiny Ya, tana saa, Ayei te fauf a Tsivon ana Ya faan faavot iny naa Towa ten Gov Ya kat ton mangiir Tsunia. 3_Ana Ayei tsue pis kainy to na ka tana mesapan nan Vegiau Ten Gov,“Nyi na tsoiny faakor a kaa ovei, faarei tsuiny kainy rom e Melekisedek.” (Vadou 110.4) oWJesan kan ten Krais, Ayei gima nom a tou fatsiitsii tan Tsoiny Mumua tan Tsoiny Faakor, to Tsivon. A sikia, Gov te tsue of Ya,“Anyi na Guei Tsoiny Tsonyo, tovei roman Nyo faarei rou e Tamamanyi.” (Vadou 2.7) "=A sikia ta isen ta mes ayei patsukanen te pisainy non a tou fatsiitsii tana Tsoiny Mumua tan Tsoiny Faakor to ayei. E Gov patsukanen Tsivon, to te pisainy non ya, Ya te kat faarei e Jisas a Tsoiny Mumua tan Tsoiny Faakor, faarei tsuiny kainy non e Eron to te pisainy finy ya Gov. MAyei gim non ma kat tsuiny a fo fifaan ana faakor tana fo aveto tan vainy tsivor, ayei ma kat a fo fifaan ana faakor tana fo aveto tsunia kan tsivon, tana saa, ayei patsukanen tsivon a tameruts. :mAyei onot non ma koma tamee ir a vainy to te gim ror ma natiny a iring te kat rori, tan nainy te fataanis osing rori Gov, tana saa, ayei kan a tameruts tana tou kaakaa tsunia. V 'A fo Tsoiny Mumua tan Tsoiny Faakor, Gov pisainy patsukainy non a fo isisen fapoopoan nara vainy, ana ayei te tsutsun of rari ma bibinun ya ten Gov ana ayei te kat a fo fifaan ana fo faakor tana fo aveto. b=To sana, ra ma oraav vaare ana ra te naa tan tagan ten Gov, tana pan te kaa non a koma ree'un, ana ara te nai nom a tagtag unya aya, ra te sab a koma ree'un, kainy faakouts rara tan nainy te kaa rora tan fiamus.b =A Tsoiny Mumua tsura to ayei natiny non kainy tameruts tsura ana Ayei tagtag kan rarora, tana saa Ayei te kaa kan tan senviir fiamus te kaa kan mira. Sana Ayei gima fatamee na Tsivon tana fo fiamus ma kat Yan aveto. b =Ara kaa miror a Tsoiny Mumua na karap tan Tsoiny Faakor to te naa busen matan e Gov, unya Gormirmir, e Jisas, Ayei na Guei Tsoiny ten Gov. To sana, ra ma tsutsun faparits tana faason ten Jisas to te pokei rora. : m A sikia ta isen ta ka te takop non matan e Gov. Fo mamatsiny ka te fapogaar Ya nai tapokaa raror, ri te beerbeer er matan Ya; ai tan nainy te tagei rarora Ya, Ayei inainy faman ovei tsun rarora, ai to kan Tsunia, ara nai tsue pokaa iny rora ka te kat ara. Jisas A Tsoiny Mumua Na Karap Tan Tsoiny Faakor o W Vaputs yam am sof to gagon am favusuan fiisen mito Gov, tana saa vegiau Tsunia te kaa minon a toto ana parits. Ayein ainy fiisok, to te ainy fafisfis iny non fuan tatangin ainy nan kirat nana puaan. Ayei te pusus robong non a fo fakats an koman tsian fiisen me na fo mamatsiny ka te kaa ror gagon koman aaven, ya te pokei faruak rara, aran saf vainy ei na. w g Jio, ara ma vaputs ra te sof gagon ra te favusuan fiisen me Gov, kat non san ta isen fanaginy tsue ya te pet fapin en tan sof gagon, faarei te vovovou finy arin kat iny fanaginy tsue te kat fuainy tsuvurari muan, ri gim to ma sof gagon. ,Q Ai to ten sei na mes te sof non gagon ya te favusuan fiisen me Gov ee, nai favusuan enanon tana fo binun tsunia, faarei te favusuan kan fi Gov tana binun Tsunia. / A favusuan to te faan iny non e Gov tan vainy Tsunia te kaa kan nanon tovei roman, te faarei tsuiny non te favusuan fi Gov tan fafits nan nainy. ~uE Josua tabuiny mei naa na vainy tan favusuan faman ten Gov, e Gov tabuiny gima tsue tsuk tu mes tu nainy vou. -SAi Gov faatok iny to na ka to, Tsunia te fagum bus mes nainy, sa koo towa, “Roman.” Ayei te tsue iny ya tan ingainy kinai tana nguen e Devit koman Vegiau Ten Gov to te tsue of bus mami ya,“To te nongoiny romi na nguen e Gov roman, pip vaare yam a teinam.” (Vadou 95.7,8) }Ari to te nongoiny faamuainy Vurungan Rof gim ror ma sof on gagon er favusuan fiisen mito Gov, tana saa ari gima faaman. Te kaa me na mesapan kaner to te onot ror ma sof gagon, ri te favusuan fiisen mi Ya, tana saa, ari te faaman, ri manaats Towa. 5cSana mesapan gim ror ma sof me gagon er favusuan to Tsunia, fakats fatabiny yam vegiau te tsue iny Ya to, “Ari gim ror ma sof on gagon er favusuan to fiisen Vaminyo!” %A kifon a ka te nat fi rora nei to te kakoun fi Gov ana Ayei te anaanos ma faan rara na favusuan Tsunia, tana saa, te kirkir busen tan Vegiau Ten Gov,“Gov favusuan tan fafits nan nainy te fakap Ya na fo mamatsiny ka te fakats Ya ma kat.” (Tatanik 2.2) eCAra to te faaman er, sof ror gagon ana ra te favusuan fiisen me Gov, faarei te tsue fi Ya,“Nyo seeve ana Nyo kat ton tsue man non jias, ‘Ari gim ror ma sof on me gagon er favusuan to fiisen Vaminyo!’ ” (Vadou 95.11) Ayei te tsue iny a ka to, kainon to te fakap bus Ya na binun Tsunia tan nainy te fapogaar Ya na monaagits to. lQA kifon a ka te tsue ronyo na ka to tana saa ara nongoiny bus Vurungan Rof, faarei tsuiny rarori. Ri nongoiny vaanan, sai te nongon babainy tsuiny rori, tana saa, nainy te nongoiny rori ya, ri gima faarof iny ya er faason to.  Gov fakein tsuen man ma naa ra gagon, ana ra te favusuan fiisen mi Ya. U vegiau to aya te kaa kanen nanon. To sana ra ma taatag, tana saa Gov kat non fakats Tsunia tana mesapan tsumi te gim ror ma onot ma sof on gagon er favusuan fiisen mi Towa na aya. S~Kat fei ser gima naa gagon Kenan ei? Tana saa, ari gima faamainy Ya.>}uNainy te kat e Gov tsuen man non jias, “Ari gim ror ma sof on me gagon er favusuan to fiisen vaminyo,” ere sei to ari te tsue tsuk iny Ya ee? Ari tsun to te fanaginy tsue ror. |Gov koma seeve ir a vainy tan fats safunuu na ingainy. An senviir vainy to ari te kat kat aveto, ana ri mat fakap rato tana pan a uur. {/Ere sei te nongoiny a nguen e Gov ana ri pisiin matan Ya ee? A vainy faavot to te naus osing me na Ijip, to tan nainy te mumua irari Moses. cz?U Vegiau Ten Gov te tsue na ka,“To te nongoiny romi na nguen e Gov roman, pip vaare yam a teinam, faarei rom fuainy tsuvumami te kat kat fi ri tan nainy te pisiin ari matan e Gov muan.” (Vadou 95.7,8) LyAi to te faaman rora ten Krais faarei te kat fi ra tan tatanik ya te nai onot me tan fafakap nana toto, ra te gima fataanis osing Ya, ayei faatok rarora na ka, Gov fakei bus rara koman e Krais. dxA Sana mi ma tsue fatatabin of ir isiseiny mes tan nainy ma koo ri ya nainy roman, ma faaman fatatabin ari, kat non ta isen fapoopoan namami fatsup a koman tan gam tan aveto, ana ayei te baainy ma vovou pis iny e Krais. -wS Fuainy vamuinyasiny fafaaman tsonyo, taatag yam, kat non ta isen fapoopoan namami kaa men koma iring ana vaa'ets ana ayei te nai fataanis osing a Gov a toto. v) Nyo seeve ana Nyo kat ton tsuen man non jias; ‘Ari gim ror ma sof on me gagon er favusuan to fiisen Vaminyo!’ ” (Vadou 95.7-11) Mu Tan kat to aya, Nyo sewaar ir a vainy ana Nyo tsue to na ka, ‘Arin vainy fanaginy tsue ana aave rari mauts patsukainy non a foka te komainy rori, ri tsugei to na foka te komainy ronyo.’ Dt ‘Fuainy tsuvumami te fakaa vanyo tan tanaf tana pan nato aya, ana ri tanaf vatuanyo, kainon to te tagei ari na foka te kat Anyo, onots fats safunuu na ingainy,’ te tsue fi Gov. 8siAmi ma pip vaare na teinam faarei rom fuainy tsuvumami te kat fi ri tan nainy te pisiin ari matan e Gov muan, tan nainy te kaa ri tana pan a uur ser pon ma tanaf e Gov. r{Ai tovei ami ma nongoiny a ka te tsue iny non Aaven Taabos,“To te nongoiny romi na nguen e Gov roman, Jq San e Krais te vovou faarof iny vegiau ten Gov, faarei na Guei Tsoiny to te tagaa ot iny non numaa iny guei faavot ten Gov. Aran numaa iny guei Tsunia, to te tsutsun faparits rora ai to te faason kan rora fiisen men sikia tu vaa'ets tana ka te naano anaanos rora te nai ruak nats non. Favusuan Na Rof Tana Vainy Ten Gov p9Ana mes a ka, Moses, ayei na isen a mes tana numaa iny guei ten Gov, suu faman iny vegiau ten Gov sa ras ir numaa iny guei faavot ten Gov, ana ya faatsuts ratuari ma faatouf e Gov. Ya faarei to na tsoiny binun sa pokei a foka te tsue iny e Gov tana ka te nai ruak nats non vou. poYFakats yam a mes te fapogaar numaa iny guei to ari, san e Gov tsun Tsivon fapogaar a fo mamatsiny ka. &nEA kifon a ka te komainy ronyo mi ma tagaa ten Jisas tovei, tana saa a vainy ma fatsiitsii faarof a mes to te fapogaar numaa iny guei, fis non to te fatsiitsii fi rori na numaa iny guei tsunia. Jesan kan a vainy ma fatsiitsii faarof a mes to ayei, e Jisas, fis non to ma fatsiitsii fi ri Moses, tana saa, e Jisas, Ayei na isen to te fapogaar a numaa iny guei ten Gov, ai Moses a ar pan nar numaa iny guei to ari. [m/Gov pisainy bus Ya tana binun to, ana Ayei suu faman iny ton vegiau Tsunia faarei tsuiny kainy e Moses, to te suu faman iny vegiau ten Gov, tan nainy te fainy ya Gov numaa iny guei Tsunia ma tagaa ot rari ya. Bl To sana min fuainy vamuinyasiny fafaaman tsonyo, ami kan, to te fikoo bus e Gov ma fasito iny, Ayei pisan bus mami ma nom a fo mamatsiny ka to te pon iny non Ya ma faan iny tan vainy Tsunia tan ta fo nainy te naa minon vou. Suu iny yam fakats tsuam ten Jisas to te jiats me Gov, ma faan rara Yan vaanan foun Tsunia, to te faamainy rora roman. Ayei kan a isen to te vevegiau of rora fiisen me Gov faarei non a Tsoiny Mumua tan Tsoiny Faakor. k)Ai tovei roman, Ayei onot non ma fafaakouts ir a vainy to te kaa ror tan fiamus, tana saa, Ayei kan te kaa tan fiamus tan nainy te amus Ya na Vinasaar ma kat Yan kat iring sana Ayei fabiun kat iring, tana saa, Ayei saraa kamits, tan nainy te amus fi Ya na Vinasaar.hjIMa faakouts Ya na vainy, ana Ya ruak faarei famainy ton fuainy famuinyasiny Tsunia, faarei tsuiny puainy mes to te sasaraa fi rori ai te tagtag rari ma faarei Ya na Tsoiny Mumua tan Tsoiny Faakor te suu iny a binun to ten Gov, ma faason tsun ari Tsunia, ana Ya te vegiau of rari ten Gov, ma pats ravainy Ya na fo aveto tsuri tana koma peits ten Gov. _i7U man ovei, Jisas gima kat a binun to ma faakouts ir yan fuainy morena, a sikia, Vegiau Ten Gov te tsue na ka,“Ayei kat a binun to ma faakouts ir yan fuainy tsubnaain ten Abraham,” (Aisaia 41.8,9) zhmVainy toto to te kaa ror tan puputaa to ana ri te ororaav a mat, kat iny oraav to ayei, faarei non te fakei rarori tan kotskots. San tana mat ten Jisas, to sa puruur ravainy kotskots tana oraav tana mat to tan nainy te faamainy rori Jisas. cg?Tan kat to aya, Jisas ruak faarei miton puainy mes faarein fuainy guei. Ayei kat kat to, ana sanaan to tana mat Tsunia rurei ravainy to na parits ten Vinasaar, a mes to te kaa minon a parits iny atsun famat mes. f Ana Ayei tsue pis to na ka,“Nyo nai faason rou fiisen ramen fuainy famuinyasiny Tsonyo ten Gov.” (Aisaia 8.17) Tan mes nainy Ayei tsue pis to na ka ten Gov,“Tagaa, Anyo an fuainy guei te faan iny Anyi Tsonyo, i tovei.” (Aisaia 8.18) 6ee To sana Ayei tsue na ka,“Gov, Nyo nai pokei faruak marom anyi tan fuainy famuinyasiny Tsonyo; Nyo nai variri marom Anyi matar fokinai vainy.” (Vadou 22.22) [d/ Ayei te fataabos ir a vainy tana fo aveto tsuri, Ayei ana ri na fokinai to te taabos me kaa tsun miror a isen a Taman. Tan kat to aya, Jisas gim to ma rejiaf rari sa koo rarin fuainy famuinyasiny Tsunia. kcO Nyo tsue of maromin kifon a ka to: Gov fapogaar a fo mamatsiny ka ana Ayei fapogaar ratuari sa makok faarof rari. Ayei kat ton kat tavaron to tana ka te kat bus Ya, ito tan nainy te faan finy naa Ya ma saraa kamits Ya, ai tan kat to aya, saraa kamits tamainy Towa ma faarei Ya na tsoiny fiisun tsura, a pue to na sanaan tana vainy a kinai a saup fatabin ratuari ma vovou iny ari Ya tana pan te tatagaa ot iny non Ya to te kaa minon fo siinaiv an kat iny fatsiitsii unya Gormirmir. $bA Sana ra te tagei a isen a mes to, e Jisas to, e Gov te faarof iny Ya ma kaa taataun tsom en Ya fair a fo morena, san tana koma ree'un ten Gov, Ayei ma mat of ir a vainy faavot. Tovei roman Ayei uupe men siinaiv an kat iny fatsiitsii tana saa, tana mat Tsunia, Ayei saraa kamits to. a3ana Nyi kat ratuari ma tagaa ot ir fo mamatsiny ka.” (Vadou 8.4-6) U vegiau to te tsue na ka, Gov faan iny vainy ma “tagaa ot iny ari na fo mamatsiny ka,” ana sikia ta ka ma pet, sana ra gim ror ma tagei a vainy te tagaa ot iny rora fo mamatsiny ka tovei roman. #`?Nyi fapogaar rari ma kaa tsom er tan puputaa fain a fo morena tan ta fo ar nainy; ana Nyi fa'uupe ratuari fiisen men siinaiv an kat iny fatsiitsii, n_USai te kaa minon a pan koman Vegiau Ten Gov te tsue na ka, Gov fakats a mes ma tatagaa ot ya, ana Ayei tsue to,“Gov, saf vainy to ari na, sana Nyi fakats fiisok rarori, gen vainy babainy to te makok faarof rom anyi? K^Tovei, nyo komainy maromi ma fakats, a karap nan vegiau to ayei. Gov gima fakats a fo morena ma faarei arin tsoiny tagaa ot tana vainy tana Waan Ya to te naa minon vou, to te tsue fi mam. Z]-Tan ar nainy kan to aya, Gov, faparits vegiau to ayei ito te kat fi Ya na foka iny faatok reits, ana fo binun siireits, ana Ayei faan kan iny to na fo fifaan tan Aaven Taabos vovou patsukan iny koman Tsunia. Tan kat to aya, ara ma fataanis osing vaaren vegiau to iny saup fatabin. Jisas Ayei Na Tsoiny Fiisun Tana Tou Saup Fatabin Rara ?\wFei te fataanis osing fi roran fasaraa to aya ei, ito te gim fi rora ma nongoiny vegiau iny saup fatabin raran karap? Fakats yam a Tsunaun Ayei na isen to te tsue faamuainy of bus raran vegiau iny saup fatabin to, ana ri to te nongoiny ya, faatok matuamam tana ka te komainy kat non e Gov tsuran, u man ovei. -[STovei roman ara natiny ror vegiau te faan iny morena unya ten Moses i muan, u man, tana saa fasaraan tavaron tana vainy to te gima vovou ge manaats vegiau tsunia. VZ 'Jisas, Ayei te karap fafisfis iny non fuainy morena, to sana ra ma nom tap faparits iny a man to te nongoiny ara tana fo mamatsiny ka te tsue of rara Jisas, to ten Gov, kat non sana ra nai vavanun ranats. dY CA sikia, Gov gima tsue ta ka to aya, tan fuainy morena, to ten sein morena ee? Arin aaven, ana ri bibinun of ror e Gov, ana Ayei jiats ratuari ma faakouts ir a vainy te saup rori ma nai kaa fasuu fiisen mi Ya.SX ! Gov gima tsue tan ta isen ta morena Tsunia,“Gum nei tan panaainy matou Tsonyo, onot non te fakei finy Ronyon fo vainy te koma iring marom Anyi er kaa to fain a mou Manyi.” (Vadou 110.1) W  Nyi nai tap neneguiny rom puputaa ana korosuu faarei raror vau iny jiarasan, ana ri te nai pangis faarei raror a fo raarav.Sana Nyi, na gum suu tan mamatsiny nainy a sikia ta pangis nam ana Nyi gim rom ma nai ruak iny tamuan nats.” (Vadou 102.25-27) V - A fokinai ka to te nai kajiaa eraror, sana Nyi nai kaa patsukan fi emarom to, ana ri nai tamuan faarei raror raarav tamuan takakaar vavis. +U Q Ana Ayei tsue pis to na ka tana Guei Tsoiny Tsunia,“Anyi na Tsunaun te fapogaar puputaa tan tatanik, ana Nyi fapogaar kainy to na korosuu nima Manyi. T ' Gov, e Gov Tsumanyi, pisan Manyi ana Ya faan Matuanyi na fatsiitsii ana mamagat to, ito te fis pis non a mamagat ten sei na mes te kaa fiisen mamirom Anyi Gormirmir, tana saa, Nyi mangiir rom kat, kat tavaron ana Nyi tsugei rom kat iny pisiin.” (Vadou 45.6,7) bS ?Sai to tana Guei Tsoiny Tsunia, Gov te tsue,“Anyi, Gov, tagan Tsumanyi na sikia ta fafakap nan Ya! Ai tan nainy te tagaa ot rom Anyi, Nyi tagaa ot iny rom a vainy tana Waam Manyi fifiisen men kat tavaron, |R sGov tsue tsuk iny ton fuainy morena tan vegiau to,“Gov fapogaar ir fuainy morena Tsunia, faareir fuainy tsoiny binun Tsunia ma naa er tabin fatabin to faarei ror a ainysat, an guaf kurun, ito te koman fi non Ya.” (Vadou 104.4) =Q uTan nainy te pon ma faan iny me Gov a vaamuan nana Guei Tsoiny Tsunia tana monaagits to, ana Ya tsue pis to na ka,“A fo morena ten Gov ma faatouf Ya.” (Faun 32.43) IP  tana saa, Gov gima tsue tan ta isen ta morena Tsunia tan tu sen tu nainy,“Anyi na Guei Tsoiny Tsonyo; ana Nyo faarei rou a Tamamanyi roman.” (Vadou 2.7) Ge, e Gov gima tsue tan ta morena,“Nyo nai faarei rou a Tamamanyi ana Nyi nai faarei mirom a Guei Tsoiny Tsonyo.” (Fafuan Samuel 7.14) FO Guei Tsoiny ten Gov te karap fafisfis pis iny non a fo morena, faarei tsuiny kainy non asangan to te faan iny e Gov Tsunia, a karap fiisok fis non asangan to te kaa miror a fo morena, N Toto tana Guei Tsoiny ten Gov faatok iny non siinaiv baraar ana tou karap ten Gov, ana Ayei mamatan faarei tsuiny non e Gov. Ayei makok faarof tsuiny non a fo mamatsiny ka te fapogaar Ya fiisen men vegiaun reits, tana saa, Guei Tsoiny Tsunia te tsue of ir a fo mamatsiny ka to. Ayei na isen to te mat of a fo aveto tsura, ma ruak iny taabos mira vou na ka to, ana Ayei gum to tana pan iny fatsiitsii tan panaainy matou ten Gov kaa minon siinaiv iny Gormirmir. Guei Tsoiny Ten Gov Te Karap Fafisfis Iny Non A Fo Morena iM Msan tan nainy fafakap, Ayei te vegiau tsura nguen a Guei Tsoiny Tsunia. Ayei na isen Gov tsue of Ya sa fapogaar a monaagits to an fo mamatsiny ka ana Ayei na isen to te pisainy e Gov ma fasito iny Ya na fo mamatsiny ka vou. %L GTan nainy muan Gov natiny vegiau of non fuainy tsuvurara nguer fuainy kuigin tan fo nainy kinai ai tana fo viir sanaan vovovou patsukainy non fakats Tsunia, KK Eye, e Noa te kat a fo mamatsiny ka te tsue of ya Gov ma kat.[J1 Nyi ma nom viirviir kainy ainy i tsumanyi an tan marei sensen an marei roruaf.” &IG Ina fuan, ina fuan tan fo mamatsiny viir marei roruaf, an fo viir marei sensen kaatsian, an marei sensen kakaii, ari ma sof kan gagon, ma gima mat vaare ri. CH Nyi ma nom i rari ina fuan, ina fuan fo mamatsiny viir marei sensen, isen na tsoiny, isen na moun. Ana nyi te a ton ra naa ri gagon koman na puak tsian fiisen ma minyi, ma gima mat ari. G Anyo kat rou tsuen parits fiisen maminyi. Anyi ma sof gagon koman na puak tsian fiisen me natsum an guei tsumanyi fiisen men moun tsuri. F Nyo kat rou teisinuu tsian ai te ruak tan puputaa, ma kat fiiring ya na foka te kaa miror a toto. Fo mamatsiny ka mat ror. NE Nyi kat rom a tagaa rubong nan puak tsian to aya, san a tagaa rubong to aya, te gim non ma sopip fakap. Anyi fakei rom a fuan seir fapoopoan nan na tagaa rubong ana soopip. I gagon tana puak tsian, anyi kat rom a fopis a pan iny ka, isen putaa, isen fapoopoan ana mes i jias. Ana nyi te kat matai sobaa ririkin a puak tsian. vDg Anyi ma kat puak tsian to aya, a bangbang nan ya onots non fits saafunu ana ngim (75) ma ngaf, ana viviakoo nan ya onots non sen/fats natus an ngim saafunu (450) ma ngaf, ana nai jias nan ya onots non fats saafunu ana ngim (45) ma ngaf. 0C[ Anyi ma nom om tan nau rof, ana nyi te kat yan sen puak tsian tsumanyi. Nyi ma kat a fo bebei i gagon koman ya, ana nyi te us a koman ya ai jiarasan nan ya tan kolta. 2B_  Ai Gov tsue of to Noa, “Fokinai vainy te natiny kat ror viirviir kat iring, to na ka te komainy kat fiiring of ronyo ri, Nyo fakap faman i rarou a fokinai vainy. A#  San Gov te matoong me tan puputaa ana ayei tagei ton kat tana vavainy, iring fiisok, tataan tana mes, a kuav tsun. Noa Te Kat A Puak Tsian @{  San a fo mes a fo vainy te kaa fiiring matan e Gov, an kat iring an kat iny fitaatsun via enato tana fo mamatsiny pan. =?u  Tovein siisio ten Noa. Ayei te kaa men na ina pis a guei tsoiny, ere Siem, Ham, ai Jafet. Noa ayei a mes a rof, an tataan tsunian toobing matan e Gov. Ayei a vaatau faman ten Gov. >  ;=s San a Tsunaun te paparaa iny e Noa. Siisio Ten Noa $<C Ana Tsunaun tsue to, “Nyo kat fiiring rou a fokinai vainy, nyo te kat rari, kainon na saf a pan ya na te kaa rori na. Nyo kat fiiring kani rarou marei sensen an marei roruaf ana fo mamatsiny ka. Anyo patsukan you te kat a foka to ari nan, san Anyo te gima paparaa pis iny rari.” j;O Ana Tsunaun fakats fatabin pis to i muan, te kat fi ya na tsoiny ana moun ya paparaa to. San a Tsunaun te tagei ir tsoiny an moun, ari te fakats tsuiny a foka na fo iring, ya gim pis to ma paparaa iny a binun te kat ya muan. :+ A Tsunaun te tagei kat tana vavainy tana fo mamatsiny pan gim ma rof tan fokinai nainy, u aave rari te fakats tsuiny non a foka na iring. p9[ Tan nainy to aya, an tan nainy te naa yen, te kaa men vainy kaatsian te kaakaa tan puputaa. U vainy to ari, u guei tan moun, ari te fanging ir guei ten Gov. Arin vainy parits fiisok, ana ri kan te kaa men asangan tan nainy to aya. j8O Ana Tsunaun tsue to, “Nyo gim on rou ma famanat iny a aavev Vanyo ma faan toto ya tana mes, a kaa ovei to, tana saa, arin vainy na iring tsun. Tanik non roman ayei kaa non onots non sen natus an fuan saafunu na ingainy.” #7A U guei tsoiny ten Gov te tagei ir moun te mamatoong faarof fiisok, an fo isen isen tsuri nom raton moun tan koman patsukan tsuri, ana ri fanging ratuari. 6 Te ruak fakap a vavainy tana fo mamatsiny pan tan puputaa, ana ri kaa miton guei moun, ri faagiir ton guei moun an guei tsoiny. z5o  E Noa te kaan ngim natus a ingainy sa ruak iny taman na ina pis a guei tsoiny, ere Siem, Ham, ai Jafet.Y4- E Lamek te ka sa onots fits natus an fits saafunu ana fits a ingainy ya mat to. |3s E Lamek te kaan mes ngim natus an sian saafunu ana ngim ma ingainy, ya kaa miton mes guei tsoiny an guei moun kan. =2u Ai Lemek tsue to, “A Tsunaun te fakei tsuen parits iny kat fiiring puputaa. A guei to aya favusuainy rarora tana nag tan puputaa”; kat to ai Lemek koo to na guei to aya e Noa. v1g E Lemek te kaan sen natus an jian saafunu ana fuan na ingainy sa ruak iny taman na isen na guei tsoiny. U0% E Metusela te kaan sian natus an gonom saafunu an sia na ingainy ya mat to. z/o E Metusela te kaan mes fits natus an jian saafunu ana fuan na ingainy ya kaa miton mes guei tsoiny an guei moun. x.k E Metusela te kaan sen natus an fits saafunu na ingainy sa ruak iny taman na isen na guei tsoiny e Lemek. Z-/ E Inok te taan fiisen me Gov, ai Gov nom towa, ana vainy gim to ma tagei pis ya. Q, E Inok te toto sa kan fopis natus an gonom saafunu ana ngim ma ingainy. + E Inok te taan fiisen me Gov, Inok kaa ton mes fopis natus a ingainy sa ruak iny tamar mes guei tsoiny an guei moun kan. a*= E Inok te gonom saafunu ana ngim ma ingainy ya kaa mito na guei tsoiny e Metusela. Z)/ Jeret te kaakaa onots sian natus an gonom saafunu ana fuan na ingainy ya mat to. e(E E Jeret te kaakaa pis sa onots jian natus a ingainy, sa kamen mes guei tsoiny an guei moun. ' Jeret te kaakaa sa onots sen natus an gonom saafunu ana fuan na ingainy sa ruak iny taman na isen na guei tsoiny e Inok. _&9 Mayalali te kaakaa sa onots jian natus an sian saafunu ana ngim ma ingainy ya mat to. {%q Mayalali te kaakaa pis sa onots jian natus an fopis saafunu na ingainy ya kaa miton mes guei tsoiny an guei moun. $y Mayalali te kaakaa sa onots gonom saafunu ana ngim ma ingainy, sa ruak iny taman na isen na guei tsoiny e Jeret. S#! Ai Kainan kaakaa to sa onots sian natus ana saafunu na ingainy ya mat to. s"a  E Kainan te kaakaan mes jian natus an fats saafunu na ingainy, ya kaa miton mes guei tsoiny an guei moun. x!k  E Kainan te kaakaa sa onots fits saafunu na ingainy. Sa ruak iny taman na isen na guei tsoiny e Mayalali. L   E Enos te kaakaa sa onots sian natus ana ngim a ingainy ya mat to. }u  Enos te kaakaa sa onots jian natus ana saafunu ana ngim a ingainy, ana ayei kaa miton mes guei tsoiny an guei moun. sa  E Enos te kaakaa sa onots sian saafunu na ingainy sa ruak iny taman na isen na guei tsoiny e Kainan. \3 Set te kaakaa sa onots sian natus ana saafunu ana fuan na ingainy ana ayei mat to. b? Set te kaan mes jian an fits a ingainy, ana ayei kaa miton mes guei tsoiny an guei moun. q] Set te kaakaa sa onots sen natus ana ngim a ingainy sa ruak iny taman a isen a guei tsoiny e Enos. V' E Adam te kaakaa sa onots sian natus an fopis saafunu na ingainy, ya mat to. }u Voun e Set te agir ya, ai Adam kaakaa to sa onots pis jian natus a ingainy, sa ka pis men guei tsoiny an guei moun. 3 E Adam te kaakaa sa onots sen natus an fopis saafunu na ingainy, sa ruak iny taman a isen a guei te senviir faarei non ya. Sai Adam koo ya, e Set. / Gov te kat a isen a tsoiny ana isen a moun. Te kat fakap rari ya na ina fuan, ya faparits ratuari na ina fuan, ya koo ratuari na ina fuan a Mes. \ 5 Tovein asangar aatai te tapogaar me ten Adam: Gov te kat e Adam, sa ruak faarei ya. "? Vou ai Set faruak to na guei tsoiny ya koo towa Inos. Tan nainy tsun to aya, ana vainy tanik iny asang to na asangan na Tsunaun ana ri faatouf Towa.[1 Vou ai Adam me natsun ya fiinot pis to ai natsun ya faagiir to na guei tsoiny ya tsue to, “Gov te faan pis i vanyo na mes a guei, a pangis ten Ebol, e Kein te atsuiny famat ya.” Ana ayei koo towa Set. 3 Mes te atsuiny non e Kein ayei nom non a patang tsian, san a mes te a tsun varonyo, nom non a patang te karap fafis pis no.” U Tsubnaain Ten Set  Ai Lemek tsue to tana ina fuan a moun tsunia, “Ere Eda me Sila, nongon yam mi na ina fuan a moun ten Lemek. Mi na ina fuan nongon faarof yam te vegiau ronyo. Anyo te atsuiny famat a isen a mes a vurots, tana saa ayei te sapan (wounded/fatafisuan) i vanyo. 3 Ai Sila faagiir to Tubal-Kein. E Tubal-Kein ayein tsuvur vainy te natiny kat ror a foka tan bras an aiyan. Fafinen e Tubal-Kein asangan ya e Nama.  Famuinyasiny ten Jebel asangan ya e Jubal. E Jubal ayein tsuvur vainy te natiny saksak fatangis ror a gita, ri te puuf kobi/gopi.  Eda te faagiir e Jebel, E Jebel tsuvur vainy te natiny tagaa ot iny ror bulmakau, ana ri natiny kaa ror tana fo tovaar kandis. Z/ Lemek te fanging a ina fuan a moun asangan na ina isen e Eda, ana mesmes e Sila. k Q Ai Inok faruak to na guei tsoiny ya koo towa Irat. Ai Irat faruak to na guei tsoiny ya koo towa Meyujel. Vou ai Meyujel faruak to na guei tsoiny ya koo towa Metusel. Vou ai Metusel faruak to na guei tsoiny, ya koo towa Lemek. J  E Kein te fiinot me natsun ya, ai natsun ya kuraa to ya faagiir to na isen na guei tsoiny ya koo towa Inok. Ai Kein kat to na isen na ngats fan, ya koo tsuktsuk towa na guei tsoiny tsuan. 5 e Ai Kein bus osing to na matan na Tsunaun, sa nai kaa tan puputaa iny Not (kifon ya vavavis vavis) tana pan tan men panaainy Iden te ruak minon a nuaf. U Tsubnaain Ten Kein  San a Tsunaun te tsue, “Sikia. A isen ta mes te atsun maromanyi, Nyo tsue faman rou, Nyo pangis rou ya tan fasaraan tsian.” Ana Tsunaun fakei to na isen na mak nain e Kein, te sab fi rori yan na vainy ri te tagei a mak to aya, ri te gima atsuiny ya.” i M Anyi te tsue ma gargar vanyo tana painy puputaa to aya, an tana mata Manyi kan. Ana nyo sikia rou ma kaa me ta fan, nyo vavis babainy tsun rou tan puputaa. Ai to te sab varonyo ta isen ta mes, ayei atsuiny famat varonyo.” p[  Ai Kein tsue to tana Tsunaun, “U fasaraa to aya te faan iny romanyi tsonyo, na kaatsian fiisok. M  Te binun romanyi, ana nyi te tanaf iny reev a kainy ainy, kainy ainy gim non ma gian ai te fua faarof. Ana nyi sikia rom ma kaa me ta fan tsuam fatoobing, nyi taan afafis tsun rom tan puputaa.” #A  Roman Nyo kat rou tsuen parits iny kat fiiring i manyi, anyi ma naus osing a painy puputaa to aya. Tana saa, anyi fatoobing te atsuiny famat e famuinyasiny tsumanyi tana nimam, an rafatsiny tatsiiu nato, an puputaa to aya te faarei non ngue te pangang non sa jiun rafatsiny to aya. Y-  Kat to ana Tsunaun tsue to ten Kein, “Saa te kat anyi na? To san rafatsiny ten famuinyasiny tsumanyi tatsiiu tan puputaa, Anyo te nongoiny rafatsiny to aya te kuu faarei na isen na mes te fikoo Vanyo. F  Ana Tsunaun rangats to Kein, “E Ebol ei, a famuinyasiny tsumanyi?” Ai Kein tsue to, “Anyo gim rou ma nat. Nyi pon i vanyo na saa, ma tagaa ot iny anyo na famuinyasiny tsonyo?” )M Ai Kein tsue to ten Ebol a famuinyasiny tsunia, “Nai vavis ara.” Te tataan na ri, Kein takopis of to e famuinyasiny tsunia e Ebol sa atsuiny famat ya. ) Te kat romanyin fifaan rof tana sanaan a toobing, Nyo paparaa iny rou ya, san te kat bus anyin kat iring, sa komainy fabiu maromanyi kat iring te faarei non na marei a sensen te soon non, kakoun non tan atsun i manyi, fakats non ma fabiu manyi, san anyi ma fabiu ya.” ~w Ana Tsunaun tsue to ten Kein, “A saa te peits iny romanyi na? Ana saa te matoong iny peits of non a mata manyi na?  San e Gov te baainy iny fifaan ten Kein. E Kein te peits fiisok tsun en, ana matan ya matoong iny peits fiisok tsun en nato. :o Ebol nom ton vaamuan na agiir tan fo siipsiip, ya atsun famat ratuari. Ana ayei nom ton na fo pan a fo rof a karap, sa kat yan fifaan. A Tsunaun te paparaa iny fifaan ten Ebol. s~a I vou te agio fakap me Kein a kainy ainy i tanu ya atoiny to na fo mes, ya kat towan fifaan tana Tsunaun. } Vou ana ayei faagiir to Ebol, a famuinyasiny ten Kein. Ebol ayei a tsoiny veis tan siip, ai Kein ayei a tsoiny katkat tanun. k| S Kat to sen Adam fiinot fiisen me natsun ya e Ivi, ai natsun ya kuraa to, sa faagiir a isen na guei tsoiny, ya tsue to, “A Tsunaun te faakouts i vanyo, ana nyo faagiir to na guei tsoiny.” Ai Ivi koo tona guei to aya e Kein. {- Te gargar fakap e Gov a tsoiny ana moun Ya faka raton na fomes a fo morenan parits tana pan te natiny ruak ising minon a nuaf tana tanun iny Iden. Ya fakei ton sen kirat te mamatan faarei non guaf, ana ayei natiny takopis vavis non tan fo mamatsiny pan. A fo morena to ari nan fisen mena fo kirat te tagaa ot ror, kat non an ta isen ta mes te nai ruak tan nau to aya nan te natiny faan toto non.z} Kat to ana Tsunaun e Gov gargar to na mes tana tanun i Iden. Sa faan iny naa towa ma binun ya tan puputaa te kat e Gov. y7 Vou ana Tsunaun e Gov tsue to, “Tagaa a mes te naat bus iny a saf a ka na rof, ana saf a ka na iring, ana ayei faarei ratuara. Ara gim ror ma famanat iny ya ma naa fasiru ya panan nau te natiny faan iny non a toto. Kat non tsunia ainy fua nan nau to aya sa kaa ovei.” 3xa Vou ana Tsunaun e Gov kat ton vau tana pempem nan na marei a sensen, Gov fainy towa Adam me natsun ya ana ri na ina fuan vau towa. Gov Te Gargar E Adam Me Ivi Tana Tanun _w9 A mes te asang e natsun ya e Ivi, tana sa, ayei a tsinar fokinai tsoiny an moun. ovY Nyi binun rom an siva te buts ana kainy ainy te gian tan puputaa, nyi nag vaurep rom tana binun, onot non te mat romanyi, ana nyi te tabin tan puputaa. Tana sa, anyo te kat manyi tan puputaa, ana nyi tabin pis rom tan puputaa.” u Ana fo nau te kamiror kakarits, ana fo aufing a iring gian miror tan puputaa ana nyi ainy vavis rom a fo noun iny ratsuu. xa~~@}-{zywEvut4s\rqJpZoAn;mlkijgj iJhPfedcb5``^]])[YY6V UuT+SCRQQONMLKK$JIHKFEEDnCfBA?? ><;:99)8775.321/.-+*#(&$^"!!y 3 ChlC}hCr u m [ + 23Aa\1 Ara ma faonot vaare tan kat iny vivangura faavot, to te kat kat fi ror a mesapan to, a sikia, ara ma faparits fatsiainy ir isisen tsura tana saa, ara natiny ror Nainy tan Vaatsuk tana Tsunaun te sisiruu ename. ~ u Ara ma kaa men fakats tana mesapan, ra faakouts ratuari, ma faatok iny arin mangiir tsuri tan kat a foka na fo rof. r ] Ana ra ma nom tap faparits fatatabin iny a faason tsura to te faaman faamuan fi ra ana ra te naano anaanos e Gov ma faan rara na ka to te tsue faman of rara Ya, tana saa, ara faason ror ten Gov to te suu faman iny tsuen man Tsunia. Z - To sana ra ma naa fasiruu naa panan e Gov, fiisen men aaven man ana ra te kat fapaparei Ya tana tou kaakaa tsura ana ra te faason faman tsun naa Tsunia ma nom rara Ya, tana saa, u rafatsiny nan e Krais te tatsiiu of rara ma nom ravainy Ya na fo rejiaf tan aveto tsura, jesan to te garus fa'arasainy fi rora na puar tana aurom a arasan. v e Ara kaa miror a Tsoiny Mumua tan Tsoiny Faakor to na karap, te tatagaa ot iny non a numaa iny guei ten Gov. 9 Ayei pue of rara na sanaan a foun, a sanaan iny nom a toto, to te takakaar fin raarav boo an tatabuan, ito tan nainy te fa'orovus finy Ya na puan Ya. {o To sana min vamuinyasiny fafaaman tsonyo, ara ma naa fasiruu panan e Gov, tana saa u rafatsiny nane Jisas pats fakap bus a fo aveto tsura, sana ra faavot tapuruur er ma sof naa ra gagon koman a Pan a Taabos ten Gov, ito te fakats rora. F Ai to tan nainy tan anofe ravainy non Ya na fo aveto tovei, u kat nan faakor tana fo marei sensen tan nom ravainy a fo aveto, a sikia ta man nan ya. Jio, Ma Naa Fasiruu Naa Ra Panan E Gov !; Ana Ayei tsue pis to na ka,“Nyo gim rou ma nai fakats fatabiny pis a fo aveto an fo kat iring tsuri tan fo nainy to.” (Jeremaia 31.34) 9 “U tsue faunot foun to te nai kat nats Ronyo fiisen ramirori tovei tan ta fo nainy te naa minon, tsue fi na Tsunaun: Nyo nai fakei rou a fo faun Tsonyo koman a aave rari, ma natiny ari ya, ana Nyo te kirkir rari tan fakats tsuri, ma manaats ari ya.” (Jeremaia 31.33) c? An Aaven Taabos pokei of kainy ratuara na foka to. Vaamuan nan ya, Ya tsue to, -S tana saa fiisen men isen kat nan kat nana faakor to ayei, Ayei fatamainy faarof ovei non a vainy to te fataabos e Gov tana fo aveto tsuri, a sikia ta fafakap nan. |q Ai unya aya, Ayei anaanos non onot non te fakei non e Gov fo vainy te koma iring ror Ya er kaa to fain a moun Ya,  San ten Krais, a Tsoiny Mumua tan tsoiny Faakor tsura, Ayei faan iny a Tsivon tan isen tsun nainy tana fo aveto, faarei non a fifaan te tamainy faarof ovei non ya, ana sikia ta fafakap nan, vou Ayei gum osto tana pan iny fatsiitsii tan panaainy matou ten Gov.  Tan tsue faunot tamuan, fuainy tsoiny faakor tana taa Jiu te tsutsun ror, ri te kat a fo binun tsuar tan mamatsiny nainy ana ri te kat fatatabiny kat iny faakor, kainon to tan kat nan kat iny faakor to ayei te gim non ma nom ravainy a fo aveto. yk Tana sanaan to aya, Gov kat a sanaan tsura ma taabos mira matan Ya, tana saa, Jisas Krais kat a foka, te komainy Ya Gov ma kat, ana ra ruak iny taabos mito tana fo aveto tsura tana fifaan te kat Ya puan, tan isen tsun nainy ana sikia pis. ~ Ana Ayei tsue pis to na ka, “Anyo tovei, Gov, Nyo komainy kat rou na foka te komainy rom anyi, ma kat Anyo.” Ai tan kat to aya, Gov nom ravainy ton a fo mamatsiny kat, kat iny faakor tamuan ana Ayei fakei ton kat, kat iny faakor ten Krais, to te nom a pan, K} Vaamuan, Krais tsue to na ka, “Nyi baainy rom ana Nyi te gima paparaa men kat, kat iny faakor an kat, kat iny fifaan, ge kat a faakor tana fo marei sensen patsun fatsung an kat, kat faakor, ka iny nom ravainy a fo aveto.” Ayei tsue iny a ka to, kainon to tan kat kat faakor an kat kat fifaan, vovovou iny non a Faun. J|  Nyo tsue to, ‘Anyo tovei, Gov, Nyo komainy kat rou na foka te komainy rom Anyi, ma kat Anyo, faarei tsuiny non to te kirkir of Vanyo ri, koman Vegiau Tsumanyi.’ ” (Vadou 40.6-8) {3 Ana Nyi gim to ma paparaa men puar marei sensen te faakor ari tan guaf patsun fatsung, ge kat, kat iny faakor, ka iny nom ravainy a fo aveto. !z; To san tan nainy te kakoun ma naa me Krais tana monaagits to, Ya tsue to ten Gov,“Anyi te baainy ma kat, kat iny fifaan an kat iny faakor tan rafatsiny nan bulumakau an meme, to sana Nyi kakouiny a pua Vanyo, ma faan iny naa Nyo Tsumanyi, a faarei to na faakor. yy tana saa, u rafatsiny nan bulumakau ana fo meme te kat kat rorin kat iny faakor gim on non ma nom ravainy a fo aveto. x Sana ka to te gima ruak, u kat iny kat kat faakor te fatsuiny fatabiny non fakats tana vainy tan fo aveto tsuri tana isiseiny ingainy, xwi Sai to tsuri na vainy to te fafaatouf ror e Gov ri te kat kat faakor naa Tsunia tabuiny ruak iny taabos me, ari tabuiny gima sab ta patang tan fo aveto tsuri an kat nana faakor tana sanaan iny kat kat faakor tsuri nai kap babainy enanon. ;v q Tovei nyo komainy tsue of maromi na kifon a Krais to te faan finy Ya na Tsivon faarei Ya na faakor tana fo aveto. Kainon to te manaats fi na vainy a fo Faun tan fafaatouf to te faan iny e Gov ten Moses, a vainy te gim ror ma nom a foka na fo rof to te pon iny non e Gov ma faan rari tan ta fo nainy te naa minon vou. A fo faakor tana fo marei sensen te tsue faparits iny a Faun ma kat fatatabiny ari tan isiseiny ingainy, gim non ma onot ma kat fatavaroiny faarof ir a vainy to te naa miror a fafaatouf to Gov, tana saa, ri fapapaar tsun iny ror a faakor faman. 'uG Jesan kan Krais faan iny a Tsivon faarei Ya na faakor Tsuan tan isen tsun nainy ma nom ravainy Yan aveto tan vainy kinai. Ayei fafuan iny ruak minon, gima tou nom ravainy a fo aveto, a sikia, sana Ayei nai saup fatabin raror a vainy to te anaanos ror Ya fiisen miror a koma tamee.Yt+ A fokinai vainy faavot mat isen tsun ror, voun ya, vaatsuk ten Gov te ruak me. %sC tana saa Ayei tabuiny saraa kamits fatatabin en to ma kat fi Ya tanik me tan tatanik nana monaagits onot non roman. Sai tovei, u nainy fafakap te sisiruu ename, ai Krais naa isen tsun mito, ma faan iny Ya na Tsivon ten Gov, faarei non a faakor ten Gov ka iny nom ravainy a fo aveto. xri U Tsoiny Mumua tan Tsoiny Faakor tana taa Jiu naa ror koman a Pan a Taabos Fiisok fiisen men rafatsiny nan marei sensen tan isiseiny ingainy. San e Krais gima naa fatatabin naa unya Gormirmir ma faan iny Ya na Tsivon faarei Ya na faakor; Wq' tana saa, Krais gima naa koman a Pan a Taabos te kat a vainy nimar sa fapapaar tsun iny a Saape faman iny Gormirmir, sikia, Ayei te naa patsukanen Gormirmir, sa kaa matan e Gov ana Ayei tsutsun of rarora. ypk A fo mamatsiny ka tana Saape Kandis iny fafaatouf, te fapapaar faarei tsuiny non a fo mamatsiny ka te kaa ror Gormirmir. Moses peepiats a fo mamatsiny ka to men rafatsiny nan marei sensen ma fataabos rari matan e Gov. Sai tana fo mamatsiny ka faman te kaa ror unya Gormirmir te taabos ovei tsun er, tana faakor a karap fiisok fis non rafatsiny tan marei sensen, Go U man ovei, te toobing non tan Faun, a sikia ma fo mamatsiny ka faavot te taabos minon tan rafatsiny nar marei sensen; sai tana tou aveto tana vainy, Gov gim non ma anofe ravainy fo aveto, ito te gim fi non faakor nan rafatsiny nane Krais te tatsiiu fi ya. A Mat Ten Krais Faarei Non a Faakor Te Nom Ravainy Fo Aveto qn[ Jesan kan, Moses peepiats to na tovaar fiisen men rafatsiny, tana fo mamatsiny ka iny fafaatouf e Gov. 0mY Ayei tsue to na ka, “U rafatsiny to ayei faatok iny non faparits nan tsue faunot te kaa non fapoopoan namami ai Gov, ai Gov tsue faparits of matuami ma manaats ya. Bl} Nainy te tsue of e Moses a vainy tana fo mamatsiny Faun te kirkir en koman buk nar Faun. Ana ya nom ton rafatsiny nana tsunei bulumakau, ya kopis fiisen mitowa na aurom ana ya nom ton naainy nau te koo rin Isop ya kotskots mitowan kapok, sa fabub yan rafatsiny ayei peepiats towan buk nan Faun ana vainy faavot. bk= Jesan, rafatsiny ma peepiat tsom en an vaamuan nan tsue faunot to ayei, te see bibinun. :jm U tsuen man koman noun to ayei, te binun non, te mat fi non a mes to ayei, to te kirkir iny tsuen man to, sai tabuiny mat fi non ya, u tsuen man to ayei, a sikia ta binun nan. >iu Tovei nyo komainy tsue fapapaar rou tan fa'arasan iny a kifon a mat ten Krais. Tabuiny mat non a mes ana Ya te kirkir iny tsuen man koman noun tana fo mamatsiny ka te tsue faarof iny non ya ma faan iny ten sei tsuan ee, a guei to ayei gim non ma nom tsom ta foka, onot non te ruak iny man fi non a mat nana mes to ayei, te kirkir iny tsuen man koman noun to, ana guei to ayei te see nonom a fo mamatsiny ka, te tsue faunot iny ya. 7hg Tan kat to aya, Krais, Ayei na mes te tsutsun of rarora ten Gov te naa me fiisen men tsue faunot foun to ayei ma nom a vainy mamatsiny kan suu to te kat bus e Gov tsuen man Tsuan ma faan ir yan vainy te pisainy rari. Ka to ayei, te daup raror vainy to te faatouf ror e Gov tan Tsue Faunot tamuan, tana saa, Ayei te mat ma pats kainy Yan aveto tsuri ma puruur Ya na vainy tan aveto tsuri er ruak iny taabos mito matan e Gov. 7gg Rafatsiny nan marei sensen to ari te kat a binun to, tan tsue faunot tamuan, to sana mi ma fakats faarof, a binun te kat a mat an rafatsiny nane Jisas patsun pagafuan, to te mat of rara Ya, kat a binun tsian fiisok. Tan Aaven Suu, Krais a sikia tu aveto, Ayei faan iny naa na Tsivon unya ten Gov, faarei Ya na faakor, tan nainy te mat fi Ya nei aya. Ai tovei, Ayei mat an rafatsiny Tsunia tatsiiu to, Ayei pats ton aveto tsura, sa kat fataabos a aave rara ma nom ravainy Ya na fo rejiaf tan aveto tsura, tana saa, ara te kat a fo iring te onot non e Gov ma fasaraa irara, sane Krais te fataabos rara matan e Gov, sai tovei ara onot ror ma fafaatouf Ya ana ra te binun tana Gov a toto. Kf Tan tsue faunot tamuan rafatsiny nan meme an bulumakau an moko nana tsunei bulumakau akoor, to te peepiat iny naa ror fuainy tsoiny faakor tana vainy, iton vainy te gim ror ma faarof rari ma faatouf fiisen rame na mesapan, tana saa, ari te ngats Faun, an rafatsiny nana fo marei sensen to ari, te kat faarof pis a vainy. e Tan nainy te naa fi naa Krais tana Saape Gormirmir te kaa non e Gov, Ayei sof isen tsun naa tana Pan a Taabos Fiisok, ana Ya gim to ma mei naan rafatsiny nana meme an bulumakau ma kat Yan fifaan an kat faakor Tsuan faarei raror fuainy Tsoiny Mumua tan Tsoiny Faakor; a sikia, Ayei nom patsukainy rafatsiny Tsunia fatoobing sa tsutsun of rara ma pats Ya na tou tapuruur a suu tan aveto. kdO Sin tovei Krais faarei bus me na Tsoiny Mumua tan Tsoiny Faakor. Ana Ayei tsun a isen to te kat ir a vainy ten Gov ser nom a foka na fo saavits to, te kat Yan tsue faunot foun Tsunia tsuri. Ayei kat a ka to, tana saa Ayei komainy ma bibinun of rara tana Saape Gormirmir te kaa non e Gov. Ana pan to ayei a karap ai te tamainy fafisfis iny non a Saape Kandis tovei petoo. Ana pan te kaa non e Krais, vainy gima kat ya nimar, ai tovei kan roman, ai te gim non ma kaa nei petoo. Jc  Tan tsue faunot tamuan to aya, vovou tsun iny non a fo Faun tana fo kainy ainy iny ainy ana kainy jiu, ana fo Faun nan siisiuf a tsivor ana fo mes a fo Faun iny kat a fo mesa a foka iny kat. A vainy te vovou iny ror Faun to, ka iny kaa taataun tsun, onot te mei fi me Krais, u kat foun iny fafaatouf ten Gov an rof pis. wbg Vaamuan nan tsue faunot, te faatok rarora na ka na karap fiisok. Ito tan tsue faunot tamuan, a fo fifaan an katkat faakor te kat rori ten Gov, te gim non ma kat fataabos ir a aaver a vainy ma nom ravainy ya na fo rejiaf tan aveto tsuri. a U Aaven Taabos te fa'arasainy faarof non a fo mamatsiny ka to tsura ana ai te faatok rara na pan te naa fi naa ror a vainy tana Pan a Taabos Fiisok te kaakaa Gov to na gima tapue sa gim non ma tapue, onot non tan nainy te fafaatouf rora vainy e Gov tana vaamuan nana bei tap nana pan to aya. Vainy ma onot ngats tsun naa tana vaamuan nana pan tana bei tap ri te gima naa fasiruu naa ten Gov. _`7 Sana Tsoiny Mumua tan Tsoiny Faakor tsun tsivon sof non gagon koman a fafuan nana bei tap nana pan to aya, tan sen tsun nainy tan iseiny ingainy, ana ayei govets naa non rafatsiny unya aya, to te kat non ya na faakor tsunia patsukanen ten Gov tan aveto tsunia, ai to kan tan aveto tana vainy, to te gim kan ror ma natiny a iring te kat ari. =_s Nainy te kakouiny fakap rori na fo mamatsiny ka to, fuainy tsoiny faakor sof ror gagon koman a vaamuan nana bei tap nana pan tan mamatsiny nainy, ri te kat a fo binun tsuar. ^ Patsun a gen to aya, te kaa me na fuan a ka te mamatan faarei ror kaisa morena tsutsun of non siinaiv ten Gov. A fuan a kaisa morena kaa miror pakpak. An fo pakpak tsurin takarat kookop faavots a kookop tana gen to ayei koo rori na Pan nan Tagtag ten Gov te anofe ravainy non Yan aveto tana vainy. Sin tovei nyo tsugainy tsue fatatabin iny rou a ka to tsumi tan fo vegiau kinai. k]O Gagon koman a pan to aya, te kaa me na fatsung kat ari tan gol te kaa men jiaf akaakoor tauf tsuraf, ai gagon kan tana pan to aya te kaa me na gen na kakanaf te koo ri na Gen nan Tsue Faunot, a pau famamarof ovei tana fo tatangin ya fiisen men gol faman. Gagon koman a gen te kaa me na fuan a fats kirkir me na safunuu na Faun ana kepaa, kat ari tan gol, te kaa me na fo koinykoiny to te poo fi me Gormirmir, koo rorin Mana, an tsukan ten Eron te koo men noun kaa kan koman a gen. "\= Te kaa men raarav boo an tatabuan tana bei ot na aya, voun raarav bei ot, te kaa me na mesapan te koo ri na Pan a Taabos Fiisok to te kaakaa non e Gov. v[e A Saape Kandis te fatsun, ai gagon koman a pan iny fifaatouf to aya, kaa men fuan bei tap. Vaamuan nana pan te koo ri na Pan a Taabos, panan e Gov, te kaa men tsuun nan kurun tsutsun non ana taran kaa minon koinykoiny taabos patsun ya. iZ M Vaamuan nan tsue faunot te kaa men faun nan fafaatouf ana numaa iny fifaatouf kan te kaa petoo. KY Gov tsue tsuk iny tsue faunot foun to ayei, an tsue faunot foun to ayei te kat vaamuan nan tsue faunot sa ruak iny tamuan me, an tsue faunot tamuan to aya sisiruiny nai kajiaa ovei enanon./XW tana saa, Nyo nai tagtag rarori ana Nyo nai anofe ravainy rou na fo iring tsuri, ana Nyo te gima fakats fatabiny pis a fo aveto tsuri,” (Jeremaia 31.31-34) W Ana sikia ta isen tsuri te onot non ma nai faatsuts a mesmes, ge tsue of ta isen ta mes tsunia fatoobing, ya te tsue, ‘Natiny a Tsunaun,’
tana saa, ari na fokinai nai nat Varonyo, tanik non tan vainy babainy ya te onot tan vainy karap, 7Vg U tsue faunot foun tovei, nai kat Ronyo fiisen me na taa Isrel to tan mar nainy te naa minon, te tsue fi na Tsunaun:Nyo nai fakei rou na fo faun Tsonyo tan fakats tsuri, ana Nyo te kirkir irari koman a aave rari.Nyo nai faarei rou na Gov tsuri, ana ri te nai faarei me na vainy Tsonyo. $UA Ai te gim non ma faarein tsue faunot te kat Anyo fiisen ramen fuainy tsuvurari tan nainy te mei fatafuts Anyo ri tan petoo tana taa Ijip,
ana ri gim kainy to ma faaman er manaats ton tsue faunot, to te kat of Anyo ri, ai Nyo gim to ma nongoiny rari, te tsue fi na Tsunaun. rT]Sai te man non, Gov tsue pokaa iny a iring tana vainy ana Ya tsue to na ka,“Fo mar nainy te naa minon, tsue fi na Tsunaun, Nyo nai fatsuiny roun tsue faunot foun fiisen ramirou, a taa Isrel ana vun tsuri kan a taa Juda. 4SaTo tan vaamuan nan tsue faunot, vainy tabuiny faarei men vainy tavaron matan e Gov, tan kat to ayei, Gov sikia non ma sainy pis tu fafuan nan tsue faunot ma kaa ya. GRSai to ten Jisas te nom bus a binun faarei na tsoiny faakor to te karap fafis iny non a binun tsuri, faarei tsuiny non tsue faunot foun te kat Ya fapoopoan nane Gov ana vainy to te rof pis iny non tsue faunot tamuan, tana saa kifon tsue faunot foun to ayein rof fiisok te kaa minon a fo tsuen man saavits pis tsunia. vQeA binun te katkat rori faarei ror tsoiny faakor, te fapapaar faarei non a ka te kaa non Gormirmir, te kat faarei tsuiny non to te katkat fi Moses. Tan nainy te pon iny e Moses ma fatsuiny a Saape Kandis, Gov tsue to tsunia,“Tamomots faarof nyi te kat a fo mamatsiny ka, fapapaar iny non a ka te faatok anyo nyi patsun a tobeer.” (Naus Osing 25.40) ZP-To ma kaa Ya nei petoo, Ayei tabuiny gima faarei oiny nats a tsoiny faakor, tana saa te kaa men fuainy tsoiny faakor to te faan iny naa ror a fo fifaan ten Gov nei petoo, vovovou iny ror Faun tana a taa Jiu. OFo Tsoiny Mumua tan Tsoiny Faakor te pisainy ari ma fafaan iny a fo fifaan ri te katkat a fo faakor men marei sensen unya ten Gov; jesan kan tana Tsoiny Mumua tan Tsoiny Faakor tsura ma kaa kan me ta ka, kainy katkat faakor Tsunia unya ten Gov. "N=Ayei binun faarei non a Tsoiny Mumua tan Tsoiny Faakor koman a Pan a Taabos ito na saape faman te fatsuiny a Tsunaun sikia ta mes ma fatsuiny ya nimar. IM Kifon a ka te tsue rora to: ara kaa bus me na Tsoiny Mumua tan Tsoiny Faakor tovei, Ayei gum non tana pan iny fatsiitsii tan panaainy matou tan tagan tana Gov kaa minon siinaiv iny Gormirmir. LA Faun te kirkir e Moses te pisan ir vainy gima tamainy ya ma faarei arin Tsoiny Mumua tan Tsoiny Faakor; san tan voun Faun, tsuen man ten Gov fiisen men tsue man non jias Tsunia pisainy a Guei Tsoiny, te tamainy a Tsoiny Mumua tan Tsoiny Faakor a kaa oveiSKAyei gima faareir mes panainy Tsoiny Mumua tan Tsoiny Faakor; ri katkat faamuainy tsom ror faakor tan aveto tsuri tan mamatsiny nainy, ai vou ri katkat a faakor tan aveto tana vainy. Jisas kat a faakor tan sen tsun nainy ana sikia pis tu mes tu nainy, te faan iny naa non Ya na Tsivon a faarei to na faakor tan aveto tana vainy. TJ!Jisas, Ayei na isen tsun a Tsoiny Mumua tan Tsoiny Faakor to, te onot ma faan rara na foka te fakap non aaruts tsura. Ayei na taabos, ana sikia ta iring gen aveto Tsunia, ana Ayei na tavaron fiisok, sikia tu fakats iring koman Ya, Ayei te fataanis osing vainy aveto, Ya nom ton gumgum tsigtsig iny fatsiitsii unya Gormirmir. lIQTan kat to aya, Ayei onot non ma saup fatabin ir a vainy tana asangan Ya, to te pon ror ma naa fi ten Gov, roman ai tan mamatsiny nainy, tana saa, Ayei na kaa ovei, ana Ya te faakats of ir a vainy ten Gov ma faakouts rari Ya. HSan tan tsue faunot foun to ayei, Jisas, a kaa ovei, ana binun Tsunia faarei fi Ya na tsoiny faakor gima pangis naa tan ta mesmes. GAna mes a ka, tan tsue faunot tamuan to ayei, tsoiny faakor iny muan kinai fiisok, tana saa, te mat rori, ri gim ror ma binun pis. OFTan tsue man non jias ten Gov to aya tsun, Jisas, Ayei na mes to, te kat vegiau ten Gov sa ruak iny man me, to sana ra nat faman ror an sikia tu vaa'ets an tsue faunot foun to ayei te rof pis non. E%San e Jisas te ruak faarei na tsoiny faakor vovou tsun iny tsue man non jias, ito tan nainy te tsue Gov Tsunia,“A Tsunaun kat bus tsue man non jias; ana ayei gim non ma pangis oiny fakats Tsunia: ‘Nyi na tsoiny faakor a kaa ovei.’ ” (Vadou 110.4) 2D]Ana mes a ka, a sanaan a foun iny fafaatouf e Gov tan tsue faunot foun te rof fafis pis iny non tsue faunot tamuan tan kat to ayei: te kaa minon tsuen man non jias ten Gov to, e Krais te faarei non a tsoiny faakor a kaa ovei. Gov gima kat tsue man non jias to tan mes panainy tsoiny faakor. xCiIto tana Faun te kirkir e Moses te gima kat fatavaroiny ta mes matan e Gov. Sin tovei, Gov faan rara na sanaan a rof pis ma faatouf ara Ya tan tsue faunot foun, ito Krais kat fataabos rarora matan e Gov, ana ra te naa fasiruu naa Tsunia. BB}Sa kat fei ma komainy ara ta mesmes ta tsoiny faakor kanen ei? Te kat fi non nei: A Faun a tamuan, tana taa Livai te faarei non arin tsoiny faakor, to te fataabos raror a vainy ana ri te manaats ya, e Gov fataanis bus ya, tana saa, ayei gima kaa me ta parits iny saup fatabin ir a vainy, ana ayei na ka babainy. AU Vegiau Ten Gov te tsue na ka,“Nyi na tsoiny faakor a kaa ovei, faarei tsuiny kainy rom e Melekisedek.” (Vadou 110.4) Q@Ayei gima faarei na tsoiny faakor to te tapogaar fi me vun ten Livai; Ayei te faarei na tsoiny faakor, to te poo fi me tana parits te kaa minon a toto na kaa ovei ana Ayei sikia non ma mat pis nats. 6?eAna mes a ka, ara te arasan faarof er, a mesmes a tsoiny faakor kanen te tapogaar ename, Ayei e Krais, ana Ayei na tsoiny faakor a foun, ana Ya faarei to Melekisedek. d>AA fokinai nat ror, Ayei te tapogaar me, Ya faarei mito na vun ten Juda; ai Moses gima tsue tsuk iny a vun to aya, tan nainy te tsue tsuk iny yan fuainy tsoiny faakor. A Mesmes A Tsoiny Faakor, Faarei Non E Melekisedek F= Ana isen to te tsue tsuk iny rora tana foka to, i tovei, a Tsunaun tsura, Ayei te tapogaar ising me tana mes a vun kanen to tana taa Isrel ana sikia pis ta mesmes ta tsoiny faakor to te tapogaar ising me tana vun to ayei, te bibinun a faarei to na tsoiny faakor to te kat non a fo fifaan ge na faakor tana fo aveto. < An tan nainy te pangis e Gov fuainy tsoiny faakor ana Ayei pangis kainy ton faun to te tamainy non a sanaan a foun iny fafaatouf e Gov. ';G Sai tovei, te fakats fi rora Jisas Krais faarei non a isen to te pisainy bus e Gov ma faarei Ya na tsoiny faakor, a faarei to Melekisedek, ta mes te onot non ma rangat, kat fei ma komainy ara ta mesmes ta tsoiny faakor kanen a sikia ma vun ten Livai ei? Nyo tsue of maromi, tan nainy te faan iny e Moses u Faun ten Gov tana vainy, ayei nom a tsoiny faakor to te pisainy bus e Gov fapoopoan vun ten Livai ma tagaa ot iny yan kat iny fafaatouf tana vainy, ri te manaats fo Faun ten Gov. Sai to te kat kat faarof fi rin, fuainy tsoiny faakor to ari te gim ror ma fakap ravainy a fo aveto tana vainy. Sai tovei Gov pisainy bus a mesmes a tsoiny faakor kanen to te koo ri Melekisedek ana ayei na isen to te onot non ma kat fataabos ir a vainy aave rari sikia ma faarei non e Eron a vun ten Livai. C: tana saa, nainy te tainytainy e Melekisedek e Abraham, Livai gima agiir farokot, sai te onot non ta isen ma tsue, Livai te faan, tana saa, puainy mes tsunia, te faporos me ten Abraham. 69e Sai tovei tagaa yam tana sanaan to: te onot non tan tsue fi nei, nainy te faan iny e Abraham a isen a pan tan fasafunuu nana pan tana foka tsuan ten Melekisedek, a taa Livai ito te natiny nom ror a isen a pan tan fasafunuu nana pan tana foka, ari kan to, te fafaan iny a isen a pan tan fasafunuu nana pan tana foka tsuar ten Melekisedek, to tan nainy te faan iny naa Abraham a isen a pan tan fasafunuu nana pan tana foka tsuan, n8UAna mes a ka tan kat tan fuainy tsoiny faakor, iton vun ten Livai to te natiny nom ror a isen a pan tan fasafunuu na pan tana foka, a vainy to ari te natiny mat ror, ana binun tsuri te kap naa; sai to ten Melekisedek, te nom a isen a pan tan fasafunuu na pan tana foka, a mes to na tototo ovei, ana tsoiny faakor a kaa ovei, to te tsue fin Vegiau Ten Gov. 7Ara ma vaa'ets iny vaare na ka to, e sei to te faparits non ta isen ee, te karap fafisfis iny non e sei to te nom a faparits ee. Q6San e Melekisedek, ayei sikia ma tsubnaain fi naa non ten Livai, sana ayei te nom a isen a pan tan fasafunuu nana pan ten Abraham, ai Melekisedek faparits towa, ai Abraham nom ton tsuen man ten Gov. }5sTana mesapan nan ya Gov pisainy bus a vainy to te tsubnaain fi naa ror ten Livai, iton fuainy tsoiny faakor, te nom ror tsue faparits tana Faun ma nom ari na isen a pan tan fasafunuu na pan tana vainy Isrel fatoobing te kat fi non to, ari nom iraror a isen a pan tan fasafunuu nana pan to tan vainy tsuar fatoobing, kainon to te faarei kainy rorin tsubnaain ten Abraham. a4;Tagaa yam, tana saf a tou karap tsunia to ayei na, Abraham kan ayei na taman fuainy tsuvur taa Jiu te fainy kainy ya na isen a pan tan fasafunuu na pan tana fo mamatsiny ka to te fag fatabiny mi ya tana puaan. >3uMelekisedek, ayei na sikia ta taman me tsinan, sikia ma kirkir koman buk to te pokei faruak minon fuainy tsuvun ya, ana sikia kan tu kirkir koman buk nana tou agiir tsunia ana tou mat tsunia. Tana sanaan to ayei, ai te faatok rarora na Guei Tsoiny ten Gov; ana ayei kan kaa faarei non a tsoiny faakor a suu. R2Abraham guam a safunuu na pan nana fo mamatsiny ka te fag mi ya tana puaan ana ayei faan iny to na isen a pan ten Melekisedek. Vaamuan nana asangan ya te man of non na, “Aatouf tan Kat Tavaron”; ana mes asangan kan nana ngats fan iny Salem, te man of non, “Aaverof”, to te koo ri Melekisedek, “Aatouf tana Aaverof.” W1 )E Melekisedek to ayei na aatouf tana ngats fan iny Salem ana ayei kan na tsoiny faakor tana Gov a Tsigtsig Fiisok. Te tabin fatabin me Abraham ana vainy tsunia tana puaan, to te atsun famat fi ri na ina fats a aatouf an vainy puaan tsuri, Melekisedek tainytainy towa ana ya faakats to ten Gov ai rangats to Gov ma faparits e Abraham. 07Jisas mumua ra naa ra unya aya, tsutsun of rara. Ayei faarei to na Tsoiny Mumua tan Tsoiny Faakor a kaa ovei, faarei tsuiny kainy e Melekisedek.S/Ra faaman an sikia tu vaa'ets ten Gov te faan rarora na fo mamatsiny ka to, te naano anaanos iny ror an tsuen man Tsunia te kaa faarei tsuiny non a fagum tap a parits tana aave rara, ai te makok rara, ra te gima sagoor osing ya. Ayei fagum tap non gagon voun raarav takop iny Gormirmir tana Pan a Taabos te kaa non e Gov Tsivon. l.QTe kaa minon a fuan a ka to, tan tsuen man Tsunia an tsuen man non jias Tsunia, sikia tu kat gagangis narari, tana saa, e Gov gim non ma gam tana foka to. To sana ra kuar bus ra naa Tsunia tana sanaan iny saup fatabin, ra te parits fatsian me tana faaman an sikia tu vaa'ets, ara nai nom ror mamatsiny ka te naano anaanos rora to te kakouiny of rara Ya. v-eGov komainy fiisok ma fa'arasainy a ka to ten sei na mes te pon non ma nom a ka tan tsuen man Tsunia, Tsunia te gim non ma pangis fakats Tsunia; to sana Ayei suu iny tsuen man Tsunia tan tsue man non jias tana asangan Ya patsukanen to. ?,wNainy te kat non a mes tsue man non jias tsunia, ayei fakei non asangan te karap fafisfis iny non ya, an tsuen man non jias to ayei te fauf a fo fatsitsien to fapoopoan nara vainy. W+'Abraham anaanos faamo en nangis ana ya nom to na ka te tsue faman of ya Gov. ~*uAyei vovou iny ton tsuen man Tsunia, Ya tsue to na ka,“Nyo kat roun tsuen man Tsonyo, Nyo nai faparits marom anyi ana Nyo te nai faan manyin guein kinai ana fo tsubnaain kinai fiisok tana fo nainy te naa minon.” (Tatanik 22.17) J)  Tan nainy te kat e Gov tsuen man Tsuan ten Abraham, Ayei kat tsuen man non jias tana asangan Ya patsukanen ma vovou iny Ya na ka te kat Ya tan tsuen man Tsunia. Ayei fakei patsukainy a asangan Tsivon tan nainy te kat Yan tsuen man non jias Tsunia, tana saa, a sikia ta isen te karap fafisfis pis iny non Ya Tsivon. G( Mam tsugainy maromi ma karous, sana mi, ma faarei vainy te anaanos faamo me na faason ana mi kan nai nom rom a ka ten Gov tan tsuen man Tsunia. Gov Tsue Faman Iny A Ka Te Nai Ruak Nats Non 5'c Mam koman fiisok maromi ma kat fi to, isisen tsumi ma vaputs naa mi onot to tan fafakap, tan kat to aya, a foka te naano anaanos romi ma nom nai ruak iny man ovei na non. &} Gov te natiny kat non kat tavaron tan mamatsiny nainy, sa Ayei te gim non ma anofe na binun te kat bus ami, gen mangiir te faatok ami Ya, tan nainy te faakouts fi mi na mesapan ai tovei mi kat fi kanem marom tsurin vainy taabos u fasito ten Krais. %# Fuainy vamuinyasiny fafaaman tsonyo, nyo tsue of mamin vegiau to ayei, sana mam nat faman mami te gima fakajiei a faaman tsumi. Mam natem marom, ami kaa bus me na faparits a rof, ma faakouts ami na mesapan, kat to aya faatok iny non, e Gov te saup fatabin mami. l$QSai to te gian fi non ya tan puputaan kakarits an aufing saksak tsun, u puputaa faarei non a ka babainy; ana ayei te kaa tana iring tsian ai Gov te kakouiny ma peits fakajiei ya, an puputaa to aya te nai ruraa ravaa tan guaf. 4#aGov faparits non puputaa to tana ruat a tsidup to patsun ya, ana fo fareevreev to ayei te gian, ri te kaa me na fua narari ito tana vainy te fasito iny ror a tanun. V"%Sana faaman tsuri kajiaa ovei nato ana sikia ta sanaan iny nom fatabin ramiri. Ana sikia ta man nan fafaatsuts iny senviir fafaatsuts nan vegiau ten Krais ma tanaf iny takopis osing arin aveto, tana saa ari te faarei te tapaar fafuainy pis a Guei Tsoiny ten Gov tana pagafuan ana ri fakei pis naa Towa ma rejiaf Ya matar a fokinai. T!!Ri inainy fanatnat bus iny vegiau ten Gov, saavits ovei ana ri sarei to na fo parits tan Aaven Taabos binun koman a toto tsuri faarei tsuiny a parits nana tou tabin me ten Krais tan nainy te naa minon. j MNyo tsue na ka, “ito te famanat finy non ya Gov,” tana saa te opaar non tana vainy ma tabin fatabin pis Tsunia, ito te kat fi ror a vainy to te takopis osing a Tsunaun, ari kaakaa faamuan buser tana arasan ten Gov, ana ri tanaf bus kainy to na fo fifaan iny Gormirmir tana tou fiisaup ana ri nom kainy ton Aaven Taabos faarei raror a mesapan. {Ara nater ra faamainy a fo mamatsiny ka, sai tovei roman, ra ma matoong fasuu naa ra matsua mito ra te nom faatsuts tana saf a sanaan to te komainy rarora Gov ma kaa ra na, ana sanaan te nai kat rora tovei ito te onot fi non e Gov ma famanat iny. -ai tana fo fafaatsuts tana tou fapeenan; ai tan fasaur niman tan faparits; ai tana tou tsun fatabin tana mat; ai tana tou nom a fasaraa na suu. h KTe fakats roran kat iny matsua, ara ma faatsuts fatatabin iny vaaren vaamuan nar faatsuts tan vaanan to te nom ara nane Krais an sikia tu mes tu faatsuts tu foun. To te kat fi rora nei, ara faarei raror tsoiny fatsun numaa to te kats fatabiny non tsuun tan numaa ya te fataakainy pis ya ana ai te gima soopip on ge ai te gima saf a numaa. A fo vaamuan nar faatsuts tovei: tana fo fafaatsuts tana tou takopis osing fo aveto tsuri ito te fakei rarori tan vaatsuk ten Gov ana Ya te jiats fuainy ra naa ri matan Ya; ai tana fo faatsuts tana tou faamainy e Gov ito te jiats me Krais a saup fatabiny to na vainy; A{Sai te faarei non a kainy ainy a parits, kaa tan vainy matsua, an faatsuts parits a ka tan vainy fafaaman to te faarei ror vainy matsua tana faaman, an vainy fafaaman to ari, te faarei rarori to te nom bus a nat tan fafaatsuts parits ana ri te natiny a ka fapoopoan nan kat tavaron an kat iring ma kat ari. E sei na mes te sus farokot korei na non ee, te faarei non a guei na meran, a sikia ta nat, ma inainy yan kat iny tavaron. *M A kifon a ka tsonyo tsue rou a ka to tsumi tana saa: Ami ma tagaa patsukanem tsumi! Ami te faarei men vainy fafaaman tan nainy viviakoo fiisok, onot maromi ma faatsuts ir a mesapan tan vegiau ten Gov, to te pokei minon e Krais, sana mi komainy rom ta mesmes ta mes ma faatsuts mamin vaamuan nar vegiau nane Krais, mi gima nat faarof iny vegiaun parits man tan vaanan tovei, ami te faarei te sus farokot korei marom.  Mam kaa mirom vegiau kinai iny tsue of mami nane Jisas te faarei finy non Ya na Tsoiny Mumua tan Tsoiny Faakor ana Ya faarei mito Melekisedek, sai te parpaar non tan tsue fa'arasan iny ya tsumi, tana saa, ami fanaginy natiny rom ya, men fakats tsumin nun. #? ai Gov pisainy Towa sa faarei me na Tsoiny Mumua tan Tsoiny Faakor kat faarei tsuiny e Melekisedek. Ra Ma Fatabin Vaare Tan Kat Iny Vaa'ets Me Na Faaman # tan kat to aya, te tamainy ovei e Jisas, Gov pisainy Ya sa faarei na kifon a tou saup fatabin a suu to te mumua faavot ramiror a vainy to te manaats Ya ana ri te vovou iny naa Ya tana pan te nai kaa faavot rori ana ri te tagaa ot fiisen me Krais tan mamatsiny nainy, ~}|{qyyCx:wvuuAtss*rq:pinmlzjihgffd~dcbaa7`__^^]c\\#[JZNXWW?V\UT1S5QQTP*ON?MtLJJIIGG"FE[DCTB@A@?>=<;;:'987^54R3211I00+.-,+**o)9(#'&5%%$M#"`!!? iEt>P\ y}9 f X 8#".)Nongon yam ma sekeiny vamuinyasiny fafaaman tsonyo! Gov pisainy bus vainy aaruts tana monaagits to, ma masun mi ri na faason ten Krais, ri nai kaa eraror tana Waan e Gov, Ayei tsue faman iny a ka to muan tsuri na vainy to te mangiir fiisok ror Ya. #ami kat bus kat iny takibaa fapoopoan namami, ana mi faarei rom tsoiny vaatsuk te faaroiny ror kat tana vainy tan fakats iring tsun tsumi. q[Te fatsiitsii faarof romi na mes vau gengen an mamarof, nyi te tsue na ka tsunia, “Gum nei tan gumgum rof tovei,” ana nyi te tsue na ka tana mes a aaruts, “Tsutsun nei aya,” ge, “Gum nei tan puputaa panan a mou vanyo,” To te naa minon a mes a masun a sagoor tana numaa iny fifaatouf tsumi ana ayei na vau gengen men vaun mamarof ana ayei kaa minon a ring gol karoor nan, ana mes a aaruts a sagoor te naa kan me, a vau men vaun tatarets pinpin, a saa te kat rom anyi tsunia na? b ?Fuainy vamuinyasiny fafaaman tsonyo, to te tsue romi na ka tana tsivom, amin vainy tana Tsunaun Jisas Krais, a Tsunaun tana fo siinaiv, kat fi vaare yam nei, ami te komainy fafisfis fiisok tsuiny rom a mesapan tsumi.  Kat iny fafaatouf faman, u taabos to te komainy non e Gov a Tamarara i tovei, ami ma makok faarof ir fo guein ngap, ana fo amov, ana mi te faakouts faarof rari, ana mi te tamomots faarof a tou kaakaa tsumi, am gim to ma vovou iny kat tan puputaa tovei.} uE sei na mes te pon fi non nei, ayei na mes te vovou faman iny non e Gov ee, ana ya te fafaatouf Ya, sana ayei te gim non ma tamomots faarof a mian ya ee, ayei fagaug non a tsivon, an kat iny faatouf tsunia ten Gov, a ka babainy tsun kan.  San e sei na mes te matoong fasuu non tan faun a tavaron ee, to te natiny puruur non a mes, ana ya te gima faterof tan kat ya, ge te gim kainy non ma anofe na ka te nongoiny ya, sai te kat fatatabiny non ya, Gov faparits non a mes to ayei tana foka te kat non ya. ~ wito ayei te tagei faarof fi non a tsivon, vou ya te naa, sen tsun ayei te anofe non fei te mamatan faamuan fi ya ei.  1E sei na mes te nongoiny babainy tsuiny non vegiau ee, ana ya te gim ma vovou iny ya, ayei te faarei non a mes te tagei non a aaven ya tana tsin, j OAmi ma fagaug vaare na tsivom tan nongoiny babainy vegiau, mi ma vovou iny ya, am kat towa. l STo sana mi ma fataanis osing fo mamatsiny kan iring vavajia an kat iring. Ana mi te fauf a tsivom matan e Gov, mi te faarof iny vegiau Tsunia to te suu iny Ya aave mami, iton vegiau te kaa minon a parits iny saup fatabin mami. U %Koma peits tana mes te gim non ma tamainy kat tavaron te komainy non e Gov. C  Fuainy vamuinyasiny fafaaman tsonyo, tamomots yam a ka to: Ami na fokinai ma nongon faarof veesau tsom tan vegiau ten Gov, ana mi te see vevegiau, ana mi kan ma peits veesau vaare. \  3Tan koman Tsunia patsukanen to, sa fapogaar fafoun ramira tan vegiau Tsunian man, ma faarei ara na vaamuan nana ka fapoopoan nana fo mamatsiny ka to te fapogaar Ya. Ara Ma Nongoiny Vegiau Ana Ra Te Vovou Iny Ya =  uA fo mamatsiny kan mamarof ana fo mamatsiny fifaan saavits to te poo fi me Gormirmir, ten Gov, ito te fapogaar kainy a fo mamatsiny kan kakanaf korosuu, ana Ayei te gim non ma pangis kat Tsunia, ana Ayei kan sikia non ma takopis, Ya te biak ravaa rara tana uurup, a sikia, Ayei kaa patsukan fi enanon tovei. n  WFakats fi vaare yam nei fo fiamus te poo fi minon ten Gov, fuainy vamuinyasiny fafaaman tsonyo! /  YAn fakats iring ana koman iring tsunia tsun to ayei, te faarei non na moun na kuraa te faagiir fi non ya na guei, te faarei tsuiny kainy non fakats iring an koman iring to te faruak non aveto, ai tan nainy te kat fatatabiny fi non yan fo aveto to ayei, te faruak tsuiny kainy non na mat a suu. m USan fakats iring an koman iring tana mes patsukanen to te tsun non ai te amus naa ya tan kat iring. j O To te tsun fi non fakats tana mes tana fo fiamus, ayei ma tsue vaare na ka, “Fiamus to ayei te poo fi me ten Gov.” U aveto te gim on non ma natiny amus e Gov, ai Gov kan te gim on non ma amus a mes ma kat yan aveto. > w Gov faparits fiisok non a mes te tsutsun faparits non tana fo tanaf, tana saa, tan nainy te tsutsun faparits non ya onot non tana fafakap, ayei nai nom non a sapou uupe nana toto na suu faarei non na tafan tsuan. Gov tsue faman busen, ma faan iny ya na tafan to ayei tana vainy te mangiir fiisok ror Ya. @ { Te paas minon na nuaf ya te nang, ana fo fareevreev vouts to ayei te maav naa, ya te rus ravaa ana ya te kajiaa babainy en. Jesan kan te kat fi nats non na mes a masun to tan nainy te binun faparits non ya, tana fo masun tsuan tan siiva tana fo viir binun tsunia nai kajiaa babainy kanen nanon. Tanaf An Fiamus x k Sana mes te kaa minon na masun, ai to te nom ravainy fi non e Gov a masun tsunia, to te fauf fi non ya, ayei ma paparaa, tana saa, ayei te faason patsukanen nanaa ten Gov. Masun nai kajiaa babainy enanon ai te faarein fo fareevreev vouts.   A isen na vamuinyasiny a fafaaman ana aaruts iny ta foka tana monaagits to, ma paparaa, tana saa, ayei te karap non matan e Gov. 9 mAna mes to ayei, ma pon fi vaare nei ayei te nom non ta ka tana Tsunaun, ito te kaa fi minon yan fuan fakats an vasaguat vavis tan ta ka te rangat iny non ya. Aaruts Ana Masun   L Sana mi ma faakats me na faason ma faan mami Gov ta ka te komainy romi, am vaa'ets vaare to. E sei na mes te vaa'ets non e te vasaguat faarei non posaa namaan te taf vavis fi non yan na ainysat. \ 3Sai ten sei tsumi te kakat iny non ta nat ta rof ee, ayei ma faakats ten Gov, ai Gov te nai faan rari na fokinai a nat a rof; tana saa, Gov natiny faan fakinai non ana Ayei gim non ma tsue tsuk iny a fo fifaan. T~ #Tan kat to aya, tanyiny yam kat iny tsutsun faparits am govets to na fo patang, ma kat ya na binun tsuan koma mami, mi te matsua fakap me am gima kakat on iny to na nat a rof to te poo fi minon ten Gov. p} [tana saa, ami nat busem, fo viir tanaf te tanaf tsuiny non atou faason tsumi, ai tan nainy te parits fi non na faason tsumi ana mi te onot ma tsutsun faparits onot non tan fafakap nan ya, vou mi onot rom ma govets fo patang tsian. | !Fuainy vamuinyasiny fafaaman tsonyo, tan nainy te sab romi na fo viir tanaf, mi ma fakats tanaf to ayein kan rof, ana mi ma mamagat, S{ #Nyo Jemis, nyo na tsoiny binun ten Gov ana Tsunaun Jisas Krais. Nyo kirkir rou noun tovei naa fi non tsumi na taa Jiun fafaaman ten Krais to te poo fi me tana ina safunuu ana ina fuan a vun iny Isrel, sa ri kaa vavis ror tana fo mamatsiny gum fan tana monaagits to, tsue nainy rof tsonyo naa non tsumi faavot. Faaman Ana Nat A Rof ^z5 Nyo faakats of rou a koma ree'un ten Gov ma kaa fiisen mamimi faavot. Man ovei.Qy Faan iny yam nainy rof tsumam tan fuainy tsoiny mumua tsumi ai tan fuainy vainy taabos u fasito ten Krais. Fuainy vamuinyasiny fafaaman tana gum fan iny Itali faan kan iny men nainy rof tsuri tsumi. Mx Nyo koman maromi ma natiny e vamuinyasiny tsura Timoti te tafuts osing bus a numaa iny kotskots. To te naa fi minon ya nei tsonyo tovei tsun, nyo naa fiisen mirou ya tan nainy te tagei ronyo mi. 8wi Nyo sing maromin fuainy vamuinyasiny fafaaman tsonyo, ma nongon faarof tana fo vegiau iny faparits mami; tana saa noun to, te kirkir iny naa ronyo tsumin gima viviakoo. dvA Nyo faakats rou ten Gov a kifon a aaverof ma faan mamin fo mamatsiny kan rof te aaruts iny romi ma kat amin koman Tsunia. Ai to kan nyo faakats rou ten Gov ma kat Ya na binun koma rara tana foka te komainy non e Gov tana parits ten Jisas Krais. Ai to ten Krais, ara ma vamarits fatatabiny Ya tan mamatsiny nainy! Man ovei. Fafakap Nana Fo Vegiau Ru Gov fatoto fatabiny a Tsunaun tsura Jisas tana mat, ana Ayei na Tsoiny Tatagaa Ot a reits tan fuainy siip, tana saa, tana mat tsun Tsunia an rafatsiny Tsunia faparits ton tsue faunot foun a suu. tta Nyo sing fiisok maromi ma faakats ten Gov ma faakouts vanyo Ya, ma tabin fatabin mi nyo tsumi tovei tsun. &sE Ami ma fafaakats of mamimam. Mam nat fi rom nei ana aave mamam kan, a sikia tu rejiaf, tana saa, amam komainy kat rom kat tavaron tan mamatsiny nainy. irK Manaats ir yam fuainy tsoiny mumua tsumi ana mi te vovou iny vegiau tsuri. Tsuri te natiny makok fatatabin maromi, faarei non a binun tsuri ten Gov, ri ma tsue pokei a binun te kat ari ten Gov. To te manaats fi maromi ri, ri te paparaa me na binun, sai to te fanaginy tsue romi, ri binun miror reesik. An kat to aya, gim non ma faakouts on mami. }qs Anofe vaare yam kat rof ma kat ami, mi te faakouts ir a mesapan, tana saa, a fo fifaan to ari, Gov paparaa rarori. 4pa Ito ten Krais tsun, to sana ara ma variri fatatabiny e Gov tan mamatsiny nainy faarei non a faakor tsura, ana mia rara kan ma tsue pokaa fatatabin iny a asangan Ya. o/ tana saa, ara na sikia ta ngats fan tsian tsura te kaa ovei non nei petoo; ara anaanos ror ma tagei na ngats fan tsian to te nai ruak minon vou. n Jesan, ara kan ma naa naa unya Tsunia, jiarasan tana ngats fan tsian ana ra te rejiaf fiisen mi Ya faarei to te rejiaf fi Ya, Zm- tan kat to ayei, Jisas kan saraa kamits ana Ya mat to jiarasan tana aunon a bei tap tana ngats fan tsian ana sikia ta mes, to san rafatsiny Tsunia fatoobing nom ravainy a fo aveto tsura, ya fataabos ratuara. l Tan tsue faunot tamuan, Tsoiny Mumua tan Tsoiny Faakor mei naa ror rafatsiny nan marei sensen gagon tana Pan a Taabos Fiisok ma kat ya na faakor, ka nana fo aveto, san puar marei sensen te faakor ravaa non jiarasan nan tovaar faavot tana pan a sikia ta mes, k Ara kaa miror fatsung—ito na pagafuan te gageits e Jisas tsunia, ito te nom ravainy aveto tsura—ai to tsuri to te sainy fatatabiny ror a sanaan tan saup fatabin rari, ri pon iny ror ma manaats Faun tana taa Jiu, sai te gim non ma nom ravainy aveto tsuri. 2j] Famanat vaare ir a fo viir faatsuts kaner to te ras fuainy maromi tana sanaan a tavaron ana man. Te rof fiisok non aave rara, ma parits me tana koma ree'un ten Gov, sikia ma tan manaats a fo faun tana kainy ainy; to tsuri to te manaats ror a fo faun to, fo faun to gim ror ma faakouts rari. {io Jisas Krais te gima pangis, Ayei te senviir tsun non nainy naanaf, an nainy roman, an fo nainy te naa minon vou. h Fakats fatabin ir yam fuainy tsoiny mumua tsumi tan nainy muan, to te favaanan iny vegiau ten Gov naa tsumi. Fakats fatabin ir yam to te kaakaa fi ri, ri mat kan to, mi ma vovou iny kat te kat fi ri, ri faason ten Krais, jesan kan ma kat fi mi. ?gw Ra ma ongoor ra te tsue na ka,“A Tsunaun, Ayei na Tsoiny Fifaakouts tsura, nyo gim rou ma nai oraav nats ta isen ta ka te kat ror a vainy nei tsonyo.” (Vadou 118.6) efC Fataanis osing kat iny mangiir tan moni, am viits mito na foka te kaa miromi, tana saa Gov tsue bus a ka,“Nyo gim on rou ma naus piat mami; ge Nyo gim on rou ma bus osing babainy mami.” (Faun 31.6) Je  Fifanging, ayein kat rof, ana fokinai faavot ma fatsiitsii ya, an tsoiny min moun ma suu faman iny fifanging tsuri ma kaa iny taabos mi ri matan e Gov, tana saa, Gov nai kat non vaatsuk ten sei tabuiny ma fanging ee, ana ri kan ton fanging ge fifiinaum me na mesmes ge fipisui me na mesmes ge tsikoor me na mesmes. 8di Fakats fatabin ir yam vainy fafaaman tana saa to ten Jisas, te kaa ror tana numaa iny kotskots, fakats ir yam faarei te kaa faavot fiisen fi maromi ri na aya. Fakats fatabin ir yam a mesapan to te saraa kamits ror tana saa to ten Jisas, fakats ir yam faarei te saraa kamits faavot fiisen fi maromi ri. "c= Fakats yam ma fafasung ir vainy sagoor tana fo numaa tsumi. Te kaa me na mesapan te kat, kat to muan ana ri fafasung ton morena te gim fi ri ma natiny. ub e Faterof vaare yam tan kat iny fimamangiir isiseiny mes faarei rarom fuainy vamuinyasiny fafaaman ten Krais. Ka tana saa, a Gov tsura, Ayei te faarei non guaf iny ruraa ka.l`Q Tan kat to aya, ara to te nom ror a Waan to, na sikia ta gutgut nan ya, to sana ra ma tsue faarof fatatabin naa ana ra te faatouf e Gov, tana sanaan te kat fapaparei non Ya fiisen men kat iny fauf a tsivom an fatsiitsii, z_m U vegiau, tovei, “sen pis nainy,” te faatok iny non a fo mamatsiny ka te tapogaar me, Gov nai gutgut rarori, ri te tapat er kajiaa rato, tan kat to aya, fo mamatsiny ka to te gim ror ma onot ma gutgut, te kaa ovei patsukan fi raror to. I^  U vegiau Tsunia te gutgut faavots a pan na to aya tan nainy muan, sin tovei, Ayei kat ton tsuen man, “Nyo nai gutgut iseiny pis rou a monaagits to, sikia ma puputaa tsun, a korosuu kan.” ]{ Taatag yam, kat rom sam fanaginy nongoiny a mes te vegiau non to, tana saa tsuri na taa Isrel, te fanaginy nongoiny e Gov tan nainy te tsue of rari Ya petoo, ri gim ror ma fataanis osing a tafan tsuar, a fasaraa tsian fiisok. Fiisia, ami kan te gim rom ma onot tan fataanis osing a fasaraa tsumi, to te fanaginy nongon fi romi ten Gov to te vevegiau fi minon Gormirmir? \ Ana mi naa mito ten Jisas, Ayei na mes, to te tanik tsue faunot foun tovei fapoopoan nane Gov ana vainy. Ana mi naa mito tana pan te tatsiiun rafatsiny ten Jisas, ai Gov kaa miton a koma tagtag tsura ana Ayei gim to ma fasaraa irara, tana saa Gov tagein rafatsiny ten Jisas, san e Gov tagein rafatsiny nane Ebol nei petoo ana Ayei fasaraa non a mes to te atsuiny famat e Ebol. 0[Y Ana mi naa mito tan vaagum tan vainy fafaaman ten Krais te kaa mirom gumgum faarei raror vaamuan nar guei tsoiny ten Gov, asanga rari kirkir buser unya Gormirmir. Ana mi naa mito ten Gov, Ayei na tsoiny vaatsuk tana vainy faavot, ai to kan tana aaver vainy tavaron to te kat fataabos bus rari. Z Sana mito te naa me tana tobeer te koo ri Saion, a Jerusalem iny Gormirmir, ayei na ngats fan tsian to te kaa non a Gov te kaa minon a toto na suu. Mi naa mito tana pan te kaa ror tapan an tapan morena, a pan te vaaguam faavot rori, ri te paparaa. Y Ana ri oraav fiisok ovei rato tana ka te tagei ari, to sen Moses tsue na ka, “Nyo oraav fiisok, nyo babasas ovei vato!” [X/ tana saa, ari gima komainy pis tu mes tu tsue faparits ma manaats ari ya faarei non vegiau tovei, “To te saras finy non ta isen ta mes ge ta marei sensen a tobeer, ayei ma totouruei famat ravaa tan fats.” W tangis nana tsufing, an vegiau ruak mito. Nainy te nongoiny a vainy sagogee to, ri sing to ma nongoiny pis vaare ri tu mes tu vegiau, Vy Tan vovou iny a sanaan to tan naa fasiruu naa ten Gov a sikia ma faarei to te kat fi na taa Isrel muan i tovei tan nainy te faan iny e Gov a safunuu na Faun tana tobeer iny Sainai, ri tagei fanatnat iny guaf kurun, ana uurup ovei ana keits, eUC Mi natem, voun ya, ayei pon to ma nom a parits ten taman, sana ayei tabin babainy en, tana saa, ayei gima sab ta sanaan ma pangis yan kat te kat ya, kainon to te tsikoo finy yan gumgum to ayei fiisen men susuiny matan. 0TY Tanamots yam, kat non sana isen tsumi tsikoor, ge kat iny fipisui men moun, ge kat iny fifiinaum; ge isen tsumi te ruak faarei non a vaamuan nana guei tsoiny, te koo ri Iso, a mes a sikia ta Gov ana ayei faan ravaa iny ton gumgum tsuan, a foiny nana isen a poote kainy ainy tan sen tsun nainy. lSQ Tanamots yam, kat non san ta isen tsumi faan iny a tounon tana koma ree'un ten Gov. Ana mi te tanamots kainy ta isen te faarei minon u nau aapeits te gian non ana ayei te kat fa'aapeits ir a fokinai tan rafatsiny aapeits nan. oRW Tanaf yam, am kaa mito na aaverof tan vainy faavot, ana mi te tanaf am kaa to tana toto na taabos, tana saa, a sikia ta isen te onot non ma tagei a Tsunaun, te sikia fi non ya ma kaa men kat tavaron ten Gov ma vovou iny Ya! Q Vovou fasuu iny yam a sanaan a tavaron ten Gov, ma gotsiny vaare ta isen ta vamuinyasiny fafaaman ta tameruts to te vavaatok maromi, tan kat to aya, ayei vovou patsu maromi ana faason tsunia te nai reits en. U Kat Ma Kat Ara, Ge U Kat Ma Kat Vaare Ra P# To sana mito te nag em tan vovou iny e Krais, mi ma vaputs mi te tsutsun fareits, faroots yam fakats tsuam mi te vovou iny a Tsunaun! O Tan nainy te fasaraa rarora Gov, te mamatan faarei non kat iny kat fareesik rara, an sikia tu paparaa. Vou, ito tsura te inainy fanatnat iny ror kat nana fasaraa ten Gov i nei tsura, a fasaraa to ayei, te faatsuts rarora ma kat kat tavaron fiisen me na aaverof. (NI Fuainy tamarara nei petoo te fasaraa rarora tan fo ar nainy tsun to te mamatainy rof fi non ya tan koman tsuri. San u kat tavaron ten Gov, ayein toobing fiisok tan mamatsiny nainy ana ayei na rof narara, tan kat to aya, ara onot ror ma nai kat faarei Ya tana tou kaa iny Taabos Tsunia. WM' Tan kat tan fuainy tamarara nei petoo, ri fasaraa rarora, ana ra te fatsiitsii rari. To sana ra ma kat fi er to jesan, ra ma kaa fain a Taman tana aave rara unya Gormirmir ana ra te kaa me na toto na suu! )LK Sai to te gim fi non e Gov ma fasaraa mami faarei rarom fuainy guei faavot Tsunia, te faarei non amin gima guei Tsunia fatoobing, amin fuainy guei iny ratsuu. K% Tsutsun fareits yam am faarof iny to na saraa kamits tsuri ge govets a fo patang tsuri faarei non e Gov te fasaraa maromi, tana saa, Ayei natiny kat non kat te kat kat non a taman tan fuainy guei tsunia. A sikia ta isen ta guei, a taman te gim non ma fasarei ya. 4Ja tana saa, a Tsunaun te fasaraa non a fokinai to te mangiir ror Ya, ana Ayei te rapits ir a fokinai faatok iny non a ka, arin guei Tsunia.” (Vegiaun Nat 3.11,12) %IC Sa, mi anofe na fo vegiau iny faparits mami tan nainy te tsue of mami Gov mi faarei rom fuainy guei Tsunia, ai te tsue,“Guei tsoiny Tsonyo, nongon faarof yam, tan nainy te fasaraa maromi na Tsunaun, mi ma onanun vaare tan nainy te komainy tsue ets'ets maromi na Tsunaun, H Tana tou vaputs tsumi, mi fataanis osing rom aveto, ami natem, vainy pisiin tabuiny gima atsun famat mami, faarei e Jisas. :Gm Fakats faarof yam a ka to te kat fi Ya. Vainy pisiin muan te koma iring fiisok iny Ya, sana Ayei tsutsun fareits patsukanen. To sana ami ma onanun vaare ana mi te faonot. PF Matoong fasuu fatatabin tsun naa ra ten Jisas, Ayei na kifon a faason tsura tan tatanik ana Ayei faonots faarof to na faason tsura ma matsua mira onot non tan fafakap. Ayei te kakoun of a mat tana pagafuan, kainon ito na pagafuan a kainy rejiaf, tana saa, Ayei kaa me na mamagat aaven Ya, Tsunia te naten, a mamagat to ayei, a ka Tsunia tan nainy vou; ai tovei roman Ayei gum non tana pan iny fatsiitsii na tsigtsig tan panaainy matou tan tagan ten Gov. RE  Tan kat to aya, ara kaa miror vainy tana faason tan nainy muan, u kinai fiisok to te faatok raran kat tana faason, to sana ra ma nom ravainy a fo mamatsiny ka to te kat tap rarora, an aveto to te pau faparits faavots rarora, ra ma kookuar fiisen me na parits a reits tan fabiibiu to te fagum bus e Gov te naanaa minon mata rara. GD (tana saa, Gov fakats bus a ka na saavits fiisok tsura. U fakats tsian Tsunia tovei, a vainy to ari nai ruak iny taabos ovei miror ana ri te nai nom senviir tsuen man fifiisen ramirora.=Cs 'Gov paparaa iraror a vainy to, ito te fabiu finy ari na fo mamatsiny iring tana fo faason tsuri! Sana ri gima nom fakap a ka te tsue faman of rari Gov, tan tsuen man Tsunia, &BE &Vainy vavaajets tana monaagits tovei sikia ma onot faarof a kaa faavot kan fiisen ramiton vainy rof te kat fi ror to. Rin vainy rof u aaruts fifiiring ana ri taan vavis ror faarei raror vainy sagoor tana pan a uur ana fo tobeer, ri kaakaa er fain a fo varian ana fo puts tan puputaa. &AE %Ri totouruei ir a mesapan tsuri, ri tseetsior a mesapan tsuri sa kat a fuan a pan tana soo, ana ri atsun famat a mesapan tsuri tan kirat iny puaan kan. Mesapan tsuri vavis men raarav, u pempem nan siip gen meme, ri aaruts fiisok, ri kat fasaraa rari ana ri kat fijior fiisok ratuari. @{ $Mesapan tsuri te fa'oor ir, ri rapits ratuari, ana mesapan tsuri kotskots to, ri fasof ratuari tan numaa iny kotskots. X?) #To tana faason tsun, ana mesapan tsurin moun nom fatabiny ton puainy mes tan vainy tsuar fatoobing to te mat. Mesapan tsuri faason ten Gov, ri tafisuan to, ser mater, fakats tsuiny a mat, ri tsugei ma faungis iny e Gov, ma tapuruur rari, sai sikia en, fakats tsuiny a mat ma nai tsun fatabin ari er nom to na toto na suu ana saavits. x>i "Mesapan tsuri famote to na fo guaf, ana mesapan tsuri aruwas osing to na mat nan kirat nana puaan. Ri tameruts sen Gov faan rari na parits; ana mesapan tsuri reits fiisok rato tana puaan, ri fabiu raton vainy puaan tana fo gum fan kaner. n=U !Tana faason tsun, ana mesapan tsuri fapupuaan ramiton a mes a fo aatouf an vainy puan tsuri tana fo gum fan vavis ana ri fabiu ratuari. Ana mesapan tsuri kat pokei faruak to na fokan tavaron ana ri bei ot iny to na iring ana ri nom to foka te tsue faman of rari Gov tan tsuen man te kat Ya. Tana faason tsun, ana mesapan tsuri fangamuts raton nguer Laion, 5<c Ana saa ma farong anyon tsue tsonyo na? Anyon sikia tu nainy ma tsue nyo ten Gidion, ai Barak, ai Samson, ai Jepta, ai Devit, ai Samuel, ana rin mes panaainy kuigin. _;7 To tana faason tsun kan, sen Reheb, a moun a tsitsikoor muan, gim to ma mat fiisen ramirin vainy te gima manaats e Gov, tana saa, ayei te fasof ir a ina fuan a tsoiny naknak, sa famun rari gagon numaa tsuan. ;:o To tana faason tsun tana taa Isrel, sana aunon a bei tap faafis non na Jeriko tarop fakap naa to putaa tan nainy te taainy faafis arin vainy Isrel onot tan fits nan nainy. z9m To tana faason tsun kan, sana taa Isrel onot ma taainy ngats naa na Namaan a Goutsiroun faarei tsuiny kainy puputaan mats; san tan nainy te pon ma vovou iny a taa Ijip a taa Isrel, ana namaan kookop faavots ratuari, ri mat fakap rato. N8 To tana faason tsun sana ayei kat u nainy Guainy iny Fakats Fatabin ana ya tsue of ratuari ma us a fo pinypiny numaa tan rafatsiny, ma naa me naa morena iny atsun famat mes to te jiats minon e Gov, a gima atsun famat rato na fo vaamuan nar guei tsoiny iny Isrel, to te kat fi ya tan fuainy vaamuan nar guei tsoiny iny Ijip. x7i To tana faason tsun te kat e Moses sa naus osing me naa Ijip, ana ya gim to ma oraav kat iny seeve tana aatouf; ayei gim to ma takopis fatabin, tana saa, te faarei tsuiny e Moses to te tagei finy ya Gov a sikia ta mes ma tatagei Ya. U6# Ayei te fakats, ma saraa kamits of koman tsian ten Krais, ayei na ka na karap fiisok te fis pis non a fo mamatsiny masun iny Ijip; tana saa, ayei te suu iny a faason tsuan tana ka te nai nom non ya vou. 5 Ayei te pisainy a tou saraa kamits fiisen ramiri na taa Jiu u vainy ten Gov. Ayei baainy to ma paparaa taataun men kat iny aveto. '4G To tana faason ten Moses, sen Moses karap iny mes me, tsugainy ma nongoiny vegiau tana vainy te koo rori ya na guei tsungan tana guei na moun ten Fero. w3g To tana faason tsun, tana taman ana tsinan sa kat ir muiny mataa to ri famuiny to Moses onots a fopis a iifaa tan nainy te agiir ya. Ri tagei faarei ya na guei na savits fiisok, ana ri gim to ma tos a fo vegiaun parits tana aatouf. $2A To tana faason ten Josep, to te sisiruiny mat ya, ya tsue pokei to tana vainy Isrel ma govets naa rin tsuan tsunia te naus osing fi mi rori na Ijip. <1q To tana faason ten Jekop, sen Jekop faparits ir fuainy isiseiny guei tsoiny ten Josep tabuiny mat non ya; ayei tsunguruu to patsun a painy tsukan tsunia, ya faatouf to Gov. 70g To tana faason ten Aisak, sen Aisak faparits ir a ina fuan a guei tsoiny tsuan ere Jekop me Iso tana foka na fo savits fiisok te nai ruak nats non tsuri tan nainy vou. 2/] Abraham fakats, Gov te fatoto fatabiny non e Aisak kainon te mat fi non ya, ana ra onot ror ma tsue fapapaar iny a ka to, “Abraham nom fatabiny me Aisak tana mat.” }.s Gov tsue na ka tsunia, “Ito tsun kan ten Aisak, nyi nai fapogaar rom fuainy tsubnaain tsumanyin kinai fiisok.” '-G To tana faason ten Abraham sa faan iny a guei tsoiny tsunia, Aisak, sa kat faarei ya na fifaan tan nainy te fakei e Gov e Abraham tan tanaf. Abraham ayei na mes, Gov fakei tsuen man tsunia to, sana ayei kakouiny a guei tsoiny tsunia fatoobing, e Aisak ma kat faarei ya na faakor. A,{ Sana sikia, ri vaputs of a gum fan a saavits, ito na gum fan iny Gormirmir. Ai Gov gim to ma rejiaf rari tan koo Ya na Gov tsuri, tana saa, Ayei kakouiny bus a ngats fan tsian tsuri. s+_ Ri gima fakats fatabiny a gum fan te naus osing mi ri; to ma kat fi ri nei aya, ri tabuiny tabin ra naa. ^*5 A vainy te tsue fi ror to, te faatok rarori te sainy ror a gum fan tsuri fatoobing. )! To tsun tana faason, sana ina pis a mes to, Abraham ai Aisak ai Jekop reits me na faason onot te mat fi ri. Ri gim to ma nom a fo mamatsiny ka to te tsue faman iny e Gov tsuri, sai tabuiny ruak fi non a foka to, ri tagei patsukainy nana ka to ri paparaa mi towa ana ri see nonom ratuari, to sana ri gima faterof tan tsue of ir a vainy, tsurin vainy sagoor an vainy ngap tan puputaa tovei. T(! Ai to te nat fi rora kainon to tsunia na mes, a sisiruiny mat, a tapan an tapan mes tapogaar patsukan ising me tsunia, faarei raror kootsits korosuu, ai to kan te faarei ror moonyon teis u fanaginy as. g'G To tana faason ten Abraham, ayei ruak faarei to na taman, tana saa, ayei te faason tsun ten Gov, to sa makuts patsukainy tsuen man to te kat Ya tsunia, kainon to tsunia na tsokanei, ai Sera kan a tobo'an ana visiir. +&O Abraham anaanos patsukan ma nai kaa tana ngats fan tsian to te kaan fakats ten Gov tsunia ana tou fatsun fan ten Gov, ana ngats fan tsian to ayei a kaakaa ovei. v%e To tana faason tsun tsunia, ya kaa nato tana gum fan to te tsue faman of ya Gov, tsunia te faarei na mes a sagoor. Ayei te kaakaa en tana fo tovaar kandis, jesan kan te kaa fi Aisak ai Jekop, ito te nom kainy senviir tsuen man ten Gov. $y To tana faason ten Abraham, sen Abraham manaats fikoo ten Gov, ana ayei naa fi enato tana gum fan to te tsue faparits of ya Gov ma faan iny ya tsunia. Ayei naus osing a gum fan tsunia fatoobing gim ma natiny a pan, te naa naa fi naa non ya. p#Y To tana faason ten Noa, ya nongoiny ton vegiau ten Gov tana fo mes a fo kan iring vavajia te nai ruak nats non kainon tabuiny tagei non ya. Ayei manaats to Gov, ya kat to na toraara tsian ito te fataanis osing ya an numaa iny guei tsunia na mat. Tan kat to aya, Noa faatok rato na vainy tana monaagits a fo iring tsuri, tana saa, ari gima nongoiny e Gov, ai Gov tsue pokaa of towa: Noa ayei na isen tsuri na vainy to te tavaron me mata Vanyo tana saa, ayei te faason busen Tsonyo. $"A A sikia ta mes te kat fapaparei non e Gov te sikia non ya ma faason Tsunia, tana saa ten sei na mes te naa minon ten Gov tan faakats ee, ma faaman tana fuan a ka tana man nane Gov: Gov kaa non, ana Ayei faan iny non a tafan Tsuan, tsuri na vainy to te naa miror Tsunia tan faakats. L! To kan tana faason tsun ten Inok, sana ayei fataanis osing a mat. Tan kat to aya, Gov nom fi naa towa unya Tsunia, ana sikia ta mes ma onot ma sab a puan ya, tana saa, Gov nom naa ya. Tabuiny ruak non a ka to ai Gov tsue to na ka, “Nyo paparaa mirou na tou kaakaa ten Inok tana saa, ayei te faason busen Tsonyo.” s _ To tana faason tsun ten Ebol, ana ayei kat to na faakor ten Gov, sa mamatan faarof pis tana faakor ten Kein. To tana faason tsun tsunia, sen Gov paparaa mi ya, ya faarei mito na mes a tavaron, tana saa, Gov faarof iny a fifaan tsunia. Ebol maten san tana faason tsunia, te faakouts rara ma natiny a sanaan te manaats fi rora Gov ana sanaan iny faatouf Ya. M To tana faason tsura ten Gov, ra nat fi ror nei, a monaagits tovei, Gov fapogaar ya tan vegiau tsun, to sana fo mamatsiny ka te tagei rora, Gov fapogaar rari tana foka te gim rora ma tagei. \1 A kifon a ka tsura natiny ror a faason ten Gov tovei, tana saa ito tsun tana faason, tsurin vainy ten Gov muan, Gov faatok rari Tsunia te paparaa ramiri to te fafaakouts finy Ya ri tan fo mamatsiny sanaan rof.   Faason ayei na ka tan nainy te tsue faman of rara Gov ma faan rara Ya ta ka, ara nat ror ara nai nom ror a ka to te naano anaanos rora; ara nat faman ovei tsun ror tana ka to, te nai ruak enanats non, kainon to te gim fi rora ma tagei ya mata rara fatoobing.  'Aran vainy gima sosos iny vou, ge faan iny ror a tounor, ri te nun, a sikia, ara kaa bus me na faason to sen Gov saup fatabin rara.I  &San vainy tavaron Tsonyo, te faason ror Tsonyo, ri toto ror me na faason. Sana vainy to te vaa'ets ror, ri te faan iny a tounor, Nyo gim rou ma nai paparaa iramiri.” (Habakuk 2.3,4) 0Y %tana saa, ayei te faarei tsuiny non Vegiau Ten Gov te tsue na ka,“Sikia non ma potsian ana Ayei to te naa minon, gim non ma vegits on, Ayei naa enaminon. ) $Ami ma vaputs men anaanos faamo tan kat a binun ten Gov, te komainy fi romi Ya ma kat, ma nom ami na fo mamatsiny ka tan tsuen man te kat Ya, 4a #Faunot vaare me na faason ana paparaa tana Tsunaun ma kajiaa en ya, kainon to tana rof ge iring te ruak non ya. Fakats a tafan tsian tsumi, tana saa mi suu me na faason. iK "Mi saraa kamits fiisen rame na mesapan tana numaa iny kotskots, ana mi paparaa fiisok mato tan nainy te nom osing mami ri na fo mamatsiny ka, tana saa mi nat marom tana fokan saavits ana ka na suu anaanos maromi Gormirmir. 4a !Mes a fo nainy ri oor mami, ana ri rapits matuami, an mes a fo nainy, mi tagaa to, mi reesik fiisen miton mes a vainy, te sasaraa kamits fi ri, to te saraa kamits fi mi.  Anofe vaaren nainy rof muan, to te nom faamuainy amin faatsuts ten Krais! Fakats nainy, to te makuts faarof ami, mi suu iny ton fakats tsuam ten Krais, kainon to tan nainy to te saraa kamits fi mi nimar a vainy, mi gim to ma faterof tana faaman. )K U man ovei, nyi nai oraav fiisok marom, to te kat kat fi rom anyi tovei te tsugei fi rom anyi Krais, nyi kaa rom fain niman reits ten Gov te kaa minon a toto. }s A kifon a ka ma natiny ara na mes to ayei te nom non a fasaraa tsunian iring vavajia fiisok tovei, tana saa, Gov tsue na ka,“Biny a iring, ayei na binun Tsonyo. Nyo nai biny rarou a vainy.” (Faun 32.35) Ana mes a ka ara nat raror, Ayei tsue pis to na ka,“Tsunaun patsukan te kat non vaatsuk tana fo iring tan vainy Tsunia.” (Vadou 135.14) ?w Sai tovei, ara natiny ror a fasaraa na karap fiisok to te fis pis non a fasaraa tana mes to te pitaa fusfus iny a Guei Tsoiny ten Gov ana ayei te kat rafatsiny te fataabos aveto, a faarei towa na ka babainy tsun ana ya te tsue vaaserere iny Aaven Taabos to te faan iny a koma ree'un ten Gov tan vainy Tsunia. 5 Fakats yam, tan tsue faunot tamuan, to ten sei na mes te gim non ma manaats Faun te kirkir iny e Moses ee, ayei ma atsun famat ravaa en, men sikia tu tagtag to te tagaa iny matan fi ror a ina fuan ge na ina pis a mes, ri te pokei faruak tan tsuk a iring te kat a mes to ayei. ]3 Ai tovei, a isen tsun a ka to, ara ma anaanos me na oraav tan vaatsuk tana Tsunaun an guaf akaakoor fisikii fiisok unya Hel, ayei na pan to te jiats fi naa non e Gov a vainy to te faarei ror tsoiny veer Tsunia! E A kifon a ka ma faakouts aran isisen tsura ma faaman ari tovei, tana saa ito te nom bus aran vurungan man nane Krais ana ra faamainy towa, voun ya, ra te tsugei pis Ya, ana ra te pon ma kat maut fatatabiny pis er tan kat iny aveto, a sikia pis ta sanaan nan kat kat faakor ma nom ravainy ya na fo aveto tsura. Di~~}m|{{!z y&xwwVvNuu,tssrrWpp)on]mlkjyjiShhgfNesddcnbaX`h_^v\[ZVYY>XWV U$TYSS]RRqQQ_POSN[MKKJIH*EE/D]CBAAI@??C>>E==g=<<.;::_99 8 7 6i55A4T32R100t..l--7,++E*))((D''&O%$## "! 8E@luPCZ$z;h; . 0 y _SbD]A3tan kat to aya, ere sei tsun te faaman ror Tsunia ee, nai kaa miror a toto na suu, q@[“To te govets fapaas finy e Moses a koraa te kat ari tan ayan muan, ya fagageits towa tan nau tana pan a uur, jesan kan te kat fi nats non a Guei Tsoiny te Bobot e Gov sa ruak iny Mes me, govet fapaas rori a nai gageits to, E? A sikia ta isen ta mes ma naa fi Gormirmir ana ya te of fatabin me a tsue of matuami, sana Guei Tsoiny tsun te Bobot e Gov sa ruak iny Mes me te of fi me Gormirmir, to sa tsue non tsumi. >9 Ami te vaa'ets Vanyo to te tsue of im yam tana foka tana monaagits to, ana mi nai vaa'ets kan Vatuanyo, te tsue of fi marom yam a foka iny Gormirmir. ==s Nyo tsue faman of marom anyi, amam vegiau iny rom a ka te natiny romam, ana mam vegiau iny rom a ka te tagei romam, sana sikia ta isen tsumi ma faarof iny a foka te vegiau romam. <  Jisas biny towa sa tsue na ka, “Anyi na tsoiny fifaatsuts a reits tana taa Isrel, ana nyi gim rom ma natiny a foka to? M; “Fei te ruak fi non a ka to aya ei?” rangat fi Nikodimas. p:YA ainysat te taf minon tana pan te komainy taf fi naa non ya, ana nyi te nongoiny vuu nan ya, sana nyi gim rom ma natiny a pan te poo minon ya, ge te naa fi naa non ya, jesan te kat fi ror a fokinai te agiir miror Aaven Taabos” X9)Koma karian vaare Tsonyo te tsue of manyi, ami ma agiir pis tan Aaven Taabos. j8MPuainy mes te faagiir non puainy mes, san Aaven Taabos te faagiir non a toto na foun tan aaven. 07YJisas biny towa, “Nyo tsue faman of marom anyi, a sikia ta isen ta mes te onot non ma sof a Waan e Gov, onot non te agiir fiisen minon ya na aurom an Aaven Taabos. >6u“Kat fi non ta mes tsian ai te nai agiir fatabin pis ei?” rangat fi Nikodimas, “Ge ayei te onot non ma sof pem iny agiir ten tsinan ya te agiir tan fafuan nan nainy?” 59Jisas biny towa, “Nyo tsue faman of marom anyi, sikia ta isen ta mes te onot non ma sof a Waan e Gov, onot non te agiir fatabin pis non ya.” <4qAyei te naa ten Jisas tana isen a voiny sa tsue Tsunia, “Tsoiny Fifaatsuts, amam nat rom, Anyi na isen a tsoiny fifaatsuts te jiats me Gov. Sikia ta isen ta mes te onot non ma kat a binun a reits iny faatok te katkat Anyi, onot non te kaa fiisen minon Ya Gov, ana Ya te faakouts Ya tan kat a foka to.” t3 cTe kaa me na mes te koo ri Nikodimas a tsoiny mumua tana taa Jiu, ana ayei kan a isen tsuri na taa Farasi. 2)Jisas nat faamuainy bus ir vainy, an vegiau tan mes vainy te gim non ma faakouts Ya, tana saa Ayei nat faamuan bus iny a ka to koma rari._17Sen Jisas gima faason tsuri, tana saa Ayei nat faarof bus iny kat tana vainy faavot. 0 Tan nainy te kaa Jisas tana ngats fan tsian iny Jerusalem tan Guainy tan Nainy Fakats Fatabin ana fokinai faamainy Towa, Tsunia na Mes te pisainy e Gov ma Tsoiny Fiisaup Ya tana vainy to te tagei finy ari Ya te kat a foka iny faatok reits te kat Ya. _/7Ai vou na tou tsun fatabin Tsunia tana mat, matisian Tsunia fakats fatabiny ton vegiau te kat Ya, ana ri faamainy to na painy vegiau tan Vegiau Ten Gov, an vegiau te tsue iny e Jisas. Jisas Nat Faamuan Ir A Vainy G.Sana saape to te tsue tsuk iny e Jisas, ito na puan Ya. O-Ana rin tsoiny mumua tana taa Jiu rangats Towa, “Fiisia, Anyi onot rom a fatsuiny fatabiny a saape tan fopis nainy? Te onots ovein fats safunuu ana aunom a ingainy tan fatsuiny a saape tovei!” ,Jisas biny ratuari, “Rurei ravainy yam a saape ten Gov tovei, Nyo te nai fatsuiny fatabiny ya tan fopis nainy.” H+ Rin tsoiny mumua tana taa Jiu fatanai Towa ser rangats Ya, “Saf ta ka iny faatok ei na te faatok iny rom Anyi tsumam, tan gumgum Tsumanyi ma kat a foka to te poo fi me ten Gov na?” h*IMatisian Tsunia fakats fatabiny Vegiau Ten Gov te kirkir en muan te tsue na ka,“Fo mamatsiny parits, fakats ana toto tsonyo tana numaa Tsumanyi, Gov, faarei non guaf kurun to koma vanyo.” (Vadou 69.9) &)Eana Ya tsue of rato na vainy te fafiifoiny iny marei u baanus, “Fatafuts ir yam nei! Kat vaare yam a numaa ten Tamanyo ma faarei ya na numaa iny tuan!” i(KYa kat to na wip tana fo aafon, ana Ya jiaats vavagen ra ton fo marei sensen faavot jiarasan iton fuainy siip an bulumakau tana saape, Ya kof ton taran tan vainy papangis moni ana Ya piat vavis iny ton fo takep moni tsuri, e'CYa sof naa to gagon tana aunon nana saape, Ya sab rato na vainy te fafiifoiny iny a fo marei sensen, siip, an marei u baanus, kainy kat faakor tana saape, ana ri kan vainy papangis moni te gumgum panaan fo taran tsuar. M& Te sisiruu bus men nainy Guainy tana taa Jiu iny Fakats Fatabin nainy te faakouts rari e Gov ser naus osing me na gum fan iny Ijip, ai Jisas naa fi enato tana ngats fan tsian iny Jerusalem. L% Voun a ka to, Jisas me tsinan Ya an fuainy famuinyasiny Tsunia ana rin matisian naa fi to tana ngats fan iny Kapeniam, ana ri kaa erato na aya tan fo mar nainy. Jisas Sof Fi Naa Tana Saape ;$o Jisas vaamuan iny kat a ka iny faatok to na karap, tana ngats fan iny Kena tana gum fan iny Galili, ana Ya pokei ton siinaiv reits Tsuan, an matisian Tsunia faamainy Towa. e#C ya tsue of towa, “Tan kat tana mes a vainy te faan famumei ror wain saavits ovei, ai voun ya te jiu fakap a fokinai, ri te faan iny wain babainy. Sana nyi fakei patsukainy wain saavits fiisok ovei, onot non tovei!” U"# ana ya jiu tanaf to na aurom sa faarein wain. Ya gim to ma nat fei te poo fi men wain to aya ei. (Sana tsoiny binun to te kasuiny a aurom nat iny a ka to), tan kat to aya, ya fikoo to na tsoiny fanging, (!IAna Ya tsue of ratuari, “Jio, kasuiny sanyi yam ta aurom am govets naa towa tana mes te tagaa ot iny non guainy tana fanging.” Ri govets naa towa tsunia,  Jisas tsue to tan tsoiny binun, “Itsuf favei yam kepaa fats to tana aurom.” Ri itsuf ser favei taptap ovei rari. ?wTe kaa me na aunom a kepaa fats nan a aurom te kaa siruu, ka iny gagarus puan ma taabos mi ri matan e Gov, isisen narari onots non a tangau a galan gen fopis safunuu na galan. _7Tsinan Jisas tsue of ton tsoiny binun, “Kat yam a ka te tsue of maromi Ya.” “Anyi ma tsue of vaare you ta ka ma kat Anyo, tsinau,” biny fi ya Jisas. “U nainy Tsonyo tabuiny naa minon.” lQTe kap seerep bus nan wain tsinan Jisas tsue of Towa, “U wain te kap osing bus ir a fokinai.” Pai Jisas an matisian Tsunia nom kainy ton vebus tana fanging ser naa. ~ wVoun fuan nainy te kaa me na fanging tana ngats fan iny Kena tana gum fan iny Galili. Tsinan Jisas kaa kanen na aya,  }3Ana Ya tsue to tsuri, “Nyo tsue faman of maromi, ami nai tagei nats rom a Gormirmir tapue non an fuainy morena ten Gov paas fi naa ror jias ai ri te of kan me nei petoo Tsonyo, Tsonyo na Guei Tsoiny te Bobot e Gov sa ruak iny Mes me.”: o2Jisas tsue to na ka, “Fiisia nyi faaman tana saa Anyo tsue of manyi te kaakaa fi nyi fain nus? Nyi nai tagei nats rom a fo mamatsiny kan karap fis nats non a foka to!”  1“Tsoiny Fifaatsuts,” biny finy Ya Nataniel, “Anyi na Guei Tsoiny ten Gov faman! Ana Nyi kan a Aatouf tana taa Isrel!” ! =0Nataniel rangats Towa, “Kat fei sanyi nat Vanyo ei?” Jisas biny towa, “Nyo tagei manyi te kaakaa fain nus tabuiny fikoo marom anyi Filip.” $ C/Te tagei e Jisas e Nataniel te naa me Tsunia, ana Ya tsue to tsunia, “A tsoiny Isrel fatoobing tovei, a sikia ta painy gam tapokaa minon tsunia!” 7 i.“Te kaa kan minon ta ka ta mamarof te tapogaar ising minon tana ngats fan babainy tsun iny Nasaret?” rangat fi Nataniel. Filip biny towa, “Taame, nyi te tagaa.” | s-Filip sab e Nataniel ana ya tsue of towa, “Amam te sab bus a isen to te kirkir iny e Moses muan tan Buk tana Faun, ai tsuri kan a fo kuigin te kirkir iny Ya. Ayei e Jisas a mes tana ngats fan iny Nasaret ana Ayei a guei tsoiny ten Josep.” o Y,(Filip a mes tana ngats fan iny Betsaida, a ngats fan to ayei te natiny kaakaa ror e Anduru me Pita.)  +Tan mes nainy Jisas pon to ma naa fi tana gum fan iny Galili. Ya sab to Filip ana Ya tsue to tsunia, “Taame vovou you!” s a*Ana Ya mei naa to Saimon unya ten Jisas. Jisas tagei towa ana Ya tsue to, “Anyi Saimon, a guei tsoiny ten Jon. Asanga manyi nai koo rori Sifas.” (Faarei tsuiny non e Pita, man nan vegiau to, a fats.) Jisas Fikoo Filip Me Nataniel * O)Voun a tou kaakaa tsunia fiisen me Jisas, sen tsun ai Anduru tainytainy to famuinyasiny tsuan e Saimon ana ya tsue to na ka, “Amam te sab bus a Mes te pisainy e Gov ma Tsoiny Fiisaup Ya tana vainy, mes to aya amam a taa Jiu koo rom Ya na Mesaia.” (A taa Grik te koo ror Ya, na Krais.)  (E Anduru, a famuinyasiny ten Saimon Pita, ayei na isen tsuri na ina fuan te nongon te tsue fi Jon ana ya vovou iny to Jisas. A  }'“Taami yam am tagaa to,” te biny fi rari Ya. (A fats a kilok tana touraf.) Ana ri naa fiisen mi Towa ri tagei to na pan te kaakaa non Ya, ri kaa fiisen mi Ya, sa onots a ananerof. C  &Jisas takopis, Ya tagei ratuari te vovou iny Ya, Ya rangat to, “A saa te komainy romi na?” Ri biny Towa, “Fei te kaa rom Anyi ei, Rabai?” (Man nan vegiau to, Tsoiny Fifaatsuts.) f  G%Ri na ina fuan a matisian nongoiny towa te tsue ya na ka to, ri naa fi erato ten Jisas. a  =$te tagei ya Jisas te tataan me, ya tsue to na ka, “To Ayei na Tsunei Siip ten Gov!” o  Y#Tan mes nainy Jon a Tsoiny Fapeenan kaa pis to na aya fiisen rame na ina fuan a matisian tsunia,  -"Anyo tagei to na ka to te ruak, ana nyo tsue of maromi, Ayei na Guei Tsoiny ten Gov,” tsue fi Jon. Jisas Te Vaamuan Iny Nom Ir Matisian Tsuan z o!Nyo kan gima natiny Ya, san e Gov te jiat vaminyo ma fapeenan iny a aurom, te tsue fi Gov tsonyo muan sa tsue na ka, ‘Anyi tagei nats rom Aaven Taabos of minon a kaa to Tsunia, Ayei koraa na mes to aya te fapeenan iny non Aaven Taabos.’   U vegiau te pokei iny e Jon sa faan iny ya to: “Anyo tagein Aaven Taabos te of me Gormirmir faarei na kurume sa kaa Tsunia.  Anyo gima natiny Ya, sana nyo naa me ma fapeenan iny anyo na aurom ma natiny a taa Isrel a Mes tovei, to te naa minon Ya!” 8 kAyei koraa na mes to te pokei faruak anyo to tsonyo tsue, ‘A mes te naa minon vou vanyo to, Ayei karap fafis varonyo tana saa Ayei te kaa busen muan tabuiny agiir ronyo.’ ( KTan mes nainy Jon tagei e Jisas te tataan me tsunia, sa tsue na ka, “A Tsunei Siip ten Gov tovei te nom ravainy non aveto tana vainy tana monaagits to! 6 gFo mamatsiny ka to te ruak tana ngats fan iny Betani, pan te roruak minon a nuaf tana aurom iny Jodan tana pan te fapeenainy e Jon a vainy. Jisas A Tsunei Siip Ten Gov x kAyei te naa minon vou vanyo, te karap fafis varonyo, nyo gima onot faarof ma puruur a patom nan suu Tsunia.”  Jon biny ratuari, “Anyo fapeenan iny rou a aurom, sana isen te kaa en fapoopoan a mami ana mi tabuiny ma natiny Ya. | sTaa Farasi, (a gum tana taa Jiu te vovou faarof ror Faun te kirkir e Moses fiisen men kat tan tsuvurari), ri jiats ramen vainy gogovet vegiau, ser rangats e Jon, “Te gim fi rom anyi ma faarei na Krais, a Mes te pisainy e Gov ma Tsoiny Fiisaup Ya tana vainy, ge Ilaija na kuigin, ge na mes a kuigin to te anaanos romam, kat fei sanyi kat rom a binun iny fapeenan ei?” ~ } Jon biny ratuari, sa tsue na ka,“Anyo na isen te vegiau fabaasuan mirou koman a pan a uur, ‘Vatsvats of a Tsunaun kat tsuam ma faarei ya na sanaan iny naa me Tsunia!’ ” (Aisaia 40.3) (E Aisaia na kuigin te pokein vegiau to muan.) B| Ana ri rangats towa, “Tsue of mamimam, anyi sei? Amam komainy rom tu tsue fatabin mam te tsue of rari to te jiat mamimam nei tsumanyi, e sei pas te koo rom anyi na tsivom ee?” ?{ y“Ana nyi na saf a mes ei na?” rangat fi ri. “Anyi koraa ya na mes te faarei rom e Ilaija na kuigin iny muan to te tsun fatabin em?” “A sikia ma nyo,” biny fi rari Jon. “Anyi koraa ya na mes te faarei rom e Moses a kuigin to te anaanos romam?” rangat fi ri. “A sikia,” biny fi rari ya. ;z qJon gima baainy ma biny rari, ana ya vegiau fa'arasan of ratuari. U vegiau to te pokei ya tsuri, “Anyo na gima Krais a Mes te pisainy e Gov ma Tsoiny Fiisaup Ya tana vainy.” iy MFuainy tsoiny mumua tana taa Jiu, te kaakaa tana ngats fan tsian iny Jerusalem, to te jiats ra naa na tee tsoiny faakor ana tee tsoiny faakor tana vun ten Livai ten Jon ma rangats ari ya, “Anyi na saf a mes ei na?” 8x kA sikia ta isen ta mes ma tagei e Gov. A Isen tsun, to te faarei non ne Gov, ana Ayei kaa non panaan e Taman, ana Ya pokei faruak Towa. Tou Favaanan Ten Jon A Tsoiny Fapeenan iw MFo Faun ten Gov te poo me ten Moses, sana man ana koma ree'un to aya te poo me ten Jisas Krais. v 9Ayei te faparits rara faavot, Ya faan fatatabin ratuara na fo parits a sikia ta fafakap nan te tapogaar ising me tana koma ree'un Tsunia to aya. u Jon a tsoiny fapeenan te pokei faruak Ya. Ya kuu fatsian to sa tsue, “A isen a mes to ayei te tsue tsuk iny anyo, to te tsue fi nyo, ‘Ayei to te naa minon vou vanyo, Ayei karap fafis varonyo, tana saa, Ayei te kaa busen muan tabuiny agiir ronyo.’ ” ht KA isen te koo rin Vegiau te ruak iny mes me, via minon a man ana koma ree'un, sa kaa en fapoopoan narara. Mam tagein siinaiv Tsunia, siinaiv to aya te nom mi Ya, tana saa, Ayei na isen a Guei Tsoiny ten Gov fatoobing. Ps  Ana ri gima agiir ma faarei mi rin guei ten Gov tan kat tan puputaa tovei, ge ari gima agiir vovou iny koman tan puainy mes, ge mangiir iny fakats tan tamar min tsinar, a sikia, ri agiir me ten Gov. |r s Sana mesapan tsuri faarof iny Ya, ri faaman to Tsunia, to sana Ayei faan rarin gumgum ma faarei arin guei ten Gov. fq G Ayei te naa me tana gum fan Tsuan fatoobing, sana vainy Tsunia fatoobing gima faarof iny Ya. 9p m Ana isen te koo rin Vegiau te kaa en tana monaagits to. Ai Gov fapogaar to na monaagits to, i Tsunia tsun, sana vainy tana monaagits to, gim to ma inainy fanatnat iny Ya. %o E Ana arasan to ayei a arasan famanman ovei, ana arasan to te naa of minon a monaagits to, ma biainy ya na arasan tana vainy ma inainy fanatnat iny ari, Gov. Sn !Ayei patsukanen na gima arasan, ayei te naa me ma pokei iny ya na arasan. m Ayei te naa me ma tsue of ir ya na vainy, tan vegiau nan a arasan. Tan kat to aya, ari onot ror ma nongoiny vegiau tsunia er faaman to. Kl Gov jiats naa na tsoiny favaanan Tsuan, a mes te koo ri Jon. Qk A arasan te biainy a uurup, ana uurup gim to ma onot ma famote oiny ya. j A isen te koo rin Vegiau te fakifon iny non a toto faman, ana toto to ayei na arasan tan vainy ma nat faarof iny ari na man. &i GGov ana isen te koo rin Vegiau te fapogaar a fo mamatsiny ka, ana sikia ta isen ta ka te fapogaar e Gov tan tatanik, ma pet iny a isen to te koo rin Vegiau. Qh A isen te koo rin Vegiau te kaa kaa fiisen me Gov tanik me tan tatanik. g Tabuiny tapogaar non a monaagits to, a isen te koo rin Vegiau te kaa busen, Ayei kaa fiisen mito Gov, ana Ayei kan, a Gov. pfYFakats yam a ka to: E sei na mes te ras fatabiny minon a mes a katkat aveto ee tana iring tsunia, te nai saup fatabiny non a aaven a mes a aveto to ayei tana mat a suu. Tan kat to aya, Gov anofe ravainy non a fo aveton kinai.eFuainy vamuinyasiny fafaaman tsonyo, to te kuar pet fi non ta mes tan vegiau man, ana isen a mes te ras fatabiny mi ya. pdYVou, ana ayei faakats pis naa to ten Gov, ai Gov fauf mito na ruat sana kainy ainy gian pis en tanun. Bc}Ilaija na kuigin muan a mes faarei rarora. Ayei te faakats faparits ten Gov ma ruat vaare na ruat, to sana Ayei gima fauf me na ruat tan puputaa, onots a fopis ana pan a ingainy. b#To sana mi patsukanem yam isisen ma pokei fo aveto tsumi fapoopoan nana isen to te kat fifiiring ami, mi te faakats of isisen tsumi, tan kat to aya, isisen tsumi tsipaar enanon. Faakats tana mes a tavaron kaa minon a parits a reits, a Tsunaun nongoiny fiisok non ya. >auTo te faason fi rori tana Tsunaun, ri te faakats, Tsunaun tsipaar non a mes a faadis to ayei ana Ayei te kat faarof ya. Ai to te kat bus yan aveto, Tsunaun anofe non aveto tsunia. N`Te kaa kan minon ta mes ta faadis? Ayei ma fikoo ir fuainy tsoiny mumua tan vainy fafaaman ma faakats of ari ya, ri te fabub a karoor nar me na suun er saras to na puan ya tana asangan a Tsunaun. G_ Te kaa minon ta isen ta mes fapoopoan a mami te kaa minon koma patang? Ayei ma faakats ten Gov. Te kaa minon a mes te ka minon a paparaa aaven ya? Ayei ma kooma iny variri na Tsunaun. ,^Q Fuainy vamuinyasiny fafaaman tsonyo, ka na karap fiisok to, mi ma tsue vaare man non jias te komainy kat romin tsuen man; ami ma koo vaare na Gormirmir, ge ami ma koo kainy vaaren puputaa to, ge mi ma koo kainy vaare na fo mamatsiny ka. Ami ma tsue tsuiny a ka, “Eye”, te toobing fi non a ka, ge na “Sikia”, te gim fi non ya ma toobing, tan kat to aya, Gov gim non ma fakei mami tan fasaraa. Sai to te koo romi na asangan e Gov koman vegiau gam tsumi, ami nai nom fifiiring ovei emarom. Faakats Tana Mes A Tavaron Ka Minon A Parits. ] Ana ra tsue ror a ka, tsuri na vainy to te tsutsun faparits ri govets to na fo patang, Gov faparits rari. Ana mi nongon kan to te anaanos faamo te kat fi Jop tan nainy te tsubtsub vavis fi na puan ya ana ya sab kainy to na fo viir patang. Mi nat kan iny ton kat te kat fi na Tsunaun tsunia tan fafakap nan nainy te tanaf fi Ya na faason tsunia. A Tsunaun te via minon tagtag ana koma rof. '\G Fuainy vamuinyasiny fafaaman tsonyo, mi fakats kainy rom fuainy kuigin muan to te pokei iny a asangan a Tsunaun. Vainy pisiin kat fijior rari, sana rin fuainy kuigin tsutsun faparits ana ri anaanos faamo ser govet kamits, ri faatok raroran kat iny anaanos faamo ma vovou iny ara. '[G Ami ma koma suar iny vaare na mesmes, fuainy vamuinyasiny fafaaman tsonyo, kat non sen Gov faaroiny kan mami. A tsoiny vaatsuk te kakoun en, ma naa me. dZAAmi kan ma anaanos faamo, am tsutsun faparits of ton nainy tana Tsunaun te sisiruu ename. LYSai to tan nainy te fapatang maromi rin, vainy vavaajets to, faparits yam a aavem fuainy vamuinyasiny fafaaman tsonyo, mi te anaanos faamo tana tou tabin me tana Tsunaun. Mi natem kat te kat fi non a tsoiny rereev tanun to te anaanos faamo minon ya nainy te fua faarof fi non tanun tsunia. Ayei anaanos faamo patsukainy non nainy tana vaamuan nana ruat an mes nainy tana ruat te naa fi minon ya vou ma gian faarof fua, ya te agion tanun tsunia. XMi kat ton vaatsuk ana mi atsuiny famat raton vainy tavaron to te gima fatanai mami. Ara Ma Tsutsun Faparits Ra Te Govets A Patang tWaA toto tsumi patsun puputaa tovei, te via me na fo mamatsiny kan savits to sami paparaa ramiri. Mi ainy painy moni na kinai sam karap fatsian emato faarei rom a voo na karap a kakoun iny tseetsior, an nainy peepee mami sisiruu ename. >VuMi gim to ma foiny ir a vainy te bibinun of mami tana fo tanun tsumi. Ana mi gim kainy to ma nongoiny fo sing foiny tsuri! Tangis tsuri, a Tsunaun Gov, a siireits nongoiny bus ya. FUAn gol min silva tsumi, aran paas rarori, ri te pokei faruak me na fo aveto tsumi, ito mi farosoo rom a masun tsumi, mi gim to ma foiny ir vainy binun tsumi ana masun tsumi te nai ainy retsrets a aave mami faarei non guaf te akoor non a pua mami. Fo masun te farosoo mi faarei non a fasaraa tsumi tan nainy fafakap. xTiA masun tsumi, nai kajiaa na non ri te kuav ranats, ana fo raarav tsumi, fo peesung nai kots retsrets rarori. S !Amin vainy vavaajets masun, ma nongon tsonyo roman! Mi tangis emarom am dau to, tana saa, fo patang nai ruak non tsumi tan nainy vaatsuk! R Tamomots faarof yam, e sei na mes te natiny non kat tavaron ma kat ya ee, sana ayei gim non ma kat ya, ayei kat bus aveto.\Q1Sin tovei amin fafapaas a tsivom an tetenoor; fo kat to ayein iring vavajia ovei. oPWA ka ma tsue mi to, “To te koman fi non a Tsunaun, ara ma toto, ra te kat a ka to, ge tuwa aya.” Otana saa mi sikia rom ma natiny a toto iny tamanainy! Ami faarei rom tuaf, to te ruak non tan ar nainy ya te kajiaa pis en. GN Nongon yam tsonyo, mi te tsue vaare na ka, “Nyo naa rou roman ge tamanainy tana ngats fan, nyo te fatsuiny a binun iny nom moni tana isen a ingainy ma faarei anyo na mes a masun,” bM= Gov, Ayei tsun a isen te kifon iny non Faun ana Tsoiny Vaatsuk kan, Ayei tsun natiny saup fatabiny non a vainy ge Ayei rurei vavis rarori. Sa nyi pon iny rom a saa, to ma faaroiny anyi na mesmes? Ara Ma Tenoor Vaare )LK Fuainy vamuinyasiny fafaaman tsonyo, ami ma tsue tsuk vaare na mesapan. E sei te tsue tsuk non e vamuinyasiny fafaaman tsunia ee, ge te faaroiny non ya, ayei te tsue fifiiring iny a faun to te tsue na ka, “Mangiir fifakokoro tsuam,” ayei faarei non a tsoiny vaatsuk tana faun to aya. To te faaroiny romin faun, ami faarei rom a mes te gim non ma manaats a faun, sana mi faarei rom tsoiny vaatsuk tan faun. dKA Fauf yam a tsivom matan e Gov, ana Ayei te fapaas mami. Ara Ma Sak Vaare Na Mesmes Vegiau J1 Mi ma reesik am susuiny matan to, mi te tangis a fo aveto tsuam; ami to te oor rom, mi ma pangis kat iny oor tsuam am tangis ton kat iring tsumi; ana mi to te kat fapaparei rom a tsivom, ami ma pangis kat iny paparaa tsuam, am kaa miton koma patang tan kat iny aveto tsumi. )IKFasiruu naa yam ten Gov, ana Ayei te naa fasiruu me tsumi. Garus yam a nimam, amin vainy pisiin! Fataabos yam a aave mami, min vainy te kaa mirom fuan fakats! hHIJio, mi ma fauf a tsivom fain e Gov. Fatanai yam e Vinasaar, ana ayei te bus osing mami. vGeTo sen Gov natiny faan rarora na koma ree'un Tsunia, ana Ayei te faan pis iny a koma ree'un Tsunia ma faakouts rara ya, ra tsutsun faparits to, faarei tsuiny non Vegiau Ten Gov te tsue na ka,“Gov veer rarora vainy te sarakouts ror a tsivor,
sana Ayei faan iny non a koma ree'un Tsunia tana vainy te natiny fauf rora tsivor.” (Vegiaun Nat 3.34) 9FkAmi ma pon iny vaaren vegiau to ayei tan Vegiau Ten Gov a sikia ta man nan. “U aaven to te fakei e Gov koma mami, ayein aaven te komainy fiisok non e Gov ma kaa fain Ya.” eECAmi faarei rom a moun te naus osing a tsoiny tsuan ya te nai tsikoor vavis en, tana saa, kainon to te faaman fi romi ten Gov, ami komainy patsukainy rom kat tan puputaa tovei. Farainy te inan fanatnat iny romi na ka to: ito te komainy fi romin kat tan puputaa tovei, mi faarei rom tsoiny te koma iring ten Gov? To sa nyo tsue pis rou a ka, e sei na mes te pisainy non kat tan puputaa tovei a faarei towa na vaatau tsunia ee, ayei kan te faarei non a koma iring ten Gov. "D=Ai tan nainy te rangats romi Ya, mi gim rom ma nom ya, tana saa, fakats tsumin iring, mi rangat tsun iny rom a foka kainy fakap koman tsumi patsukanem. HC Ami komainy rom a foka, sana mi te gim rom ma nom rari, to sam komainy rom ma atsun ma nom ami ta ka; ami te fitsufainy rom ma nom ta ka, sana mi gim rom ma nom a ka te komainy romi, to sam koma sewaar rom, mi te fataatsun em. Ami te gim rom ma nom ta ka te komainy romi, tana saa, ami gim rom ma rangats e Gov ta ka. lB SMesapan tsumi te gim ror ma kaa men kat tana aaverof aave rari. Fei te poo fi minon fitaatsun an koma sewaar fapoopoan namami ei? A fo fapeepeits an koma sewaar poo minon tan koman tsunia patsukanen, ri te fidaatsun koma mami. )AKTo te kaa minon a mes a aaverof aaven ya ana ya te faakouts a mesmes ma faruak patsu mi ya na aaverof, kat tsunia te pokei faruak minon kat tavaron kinai.e@CSana nat a rof te poo fi me Gormirmir, vaamuan nan ya, ayein arasan ovei, ai tovei kan, ayei na aaverof, ana koma tamee fapoopoan nara vainy, an kat iny vivaatau me na mesmes; a nat a rof to ayei te via minon a koma tagtag, ana ya te faruak men kat rof, ana ayei te kat tsuiny senviir kat tana vainy faavot, an vegiau an kat tsunian senviir tsun. ?#tana saa a pan te kaa non fitsufainy, an kat iny fafatsing, a pan to aya, arin vainy fafatsuiny a iring an gumgum gima rof kaa non tsunia. !>;A nat to ayei te gima poo fi me Gormirmir; a nat tana monaagits tsun tovei. A sikia ma poo fi me tan Aaven Taabos, sana Vinasaar te fasito iny non ya, C=Sai to te kaa non fitsufainy aave mami, koma peits, an kat iny fatsing, mi ma tenoor vaare faarei maromi te kaa mirom fakats arasan ana nat a rof, mi gam em, sam gima vegiau iny a man. W<' Te kaa kan minon ta mes fapoopoan namami te kaa minon fakats arasan ana nat rof? Ayei ma faatok iny ya tana tou taataan tsunia tan kat iny fauf a tsivon an vovou iny fakats arasan ana nat rof tsunia. Y;+ Fuainy vamuinyasiny fafaaman tsonyo, u ngainy nau, te onot non ma fua ya te faruak kariap? An karuu te onot non ma fua ya te faruak ingainy? A sikia, faarei tsuiny non namaan te gim non ma ruak iny aurom me. Jesan kan, mian te tsue iny fafaatouf non e Gov, ma tsue fifiiring oiny kainy vaare ta mesmes. A Nat A Rof Te Poo Me Gormirmir Z:- Kat fei, a aurom an teis, te onot ror ma ruak ising me tana isen a kookue tsun? 19[ Vegiau iny fafaatouf a asangan e Gov an tsuen iring poo ising tsun minon tan senviir mian to ayei, fuainy vamuinyasiny fafaaman tsonyo, u kat to aya ma ruak on vaare! 8 Ara fafaatouf ror a Tsunaun ana Tamarara tana mia rara, ana ra te fijiar ir a mesapan to te fapogaar e Gov, ser mamatan faarei mi Towa. -7Ssana sikia ta mes te onot non ma kat faraif mian ma tomani ya. Mian kan iring an fanaginy fafaatsuts, sa faarei non a iitoo na aapeits to te kat fijior non a mes. r6]Vainy te onot ror ma faraif a fo marei sensen vouts, u marei, ana fo koraa an jian kaa ror namaan, \51Mian faarei tsuiny non guaf. Ayei na isen a ar pan pua rara, via taptap minon a iring, ana ayei natiny faruak non a iring tsian puan ya faavot. U guaf nan mian to ayei, u guaf iny Hel, ana ya te faruak a iring tsian, tanik non tan nainy agiir, ya te nai onot naa tan nainy mat, tana saa a sikia ta isen ta mes te onot non ma faraif mian. M4Faarei tsuiny kainy non mian: A ka na kakaii fiisok, sana ayei natiny tsuar non ya te tenoor vavis fiisok en. Ami kan ma fakats a buiny ratsuu tan nainy te akoor fi non ya tana ar guaf a kakaii! l3QGe, ami ma fakats a toraara na karap fiisok: Kainon to te natiny taf vavis fi non ya na ainysat tsian, sana fos a kakaii to ayei natiny tau iny non a toraara to, ya te taan vavis tana fo pan te koman fi non a tsoiny tau. ?2wFakats yam to te kat fi rora tan Hos, ara fakei rora painy aiyan a kakaii nguen ya ma manaats rara ya, ana ra te kat ya ma taan vavis en ya tana pan te komainy rora ya ma naa. <1qAra fokinai kat ror kat iring, sai to te tamomots non a mes a mian ya tan tsue iny a iring, faatok iny non a ka, ayei onot non ma tamomots faarof iny a fo mamatsiny pan puan ya. 0 Fuainy vamuinyasiny fafaaman tsonyo, a ina tee ar karaup tsun tsumi ma ruak faarei ir fo tsoiny fifaatsuts, tana saa, ami ma nat fi nei, ara to te faarei ror tsoiny fifaatsuts, Gov kat non vaatsuk tsura Ya te tsuk faarof ovei tsuiny ya fis raror mesapan. "/=U puan sikia tu aaven, u puan mat, an puan babainy tsun kan, jesan kan tana faaman a sikia tu kat tavaron nan ya, a faaman to ayein ka babainy kan..Jesan kan te kat fi kan a moun a tsitsikoor to muan, te koo ri Reheb. Ayei te faarof ir a ina fuan a tsoiny naknak tana taa Jiu, ana ayei faamainy ton vegiau tsuri ito tan vegiau ten Gov, to sana ayei famun irari ana ya faakouts ratuari ser bus ising naa tana mes a sanaan kanen ma atsun famat vaare rari ri na taa Jeriko. Tan kat to aya Gov kat fatavaroiny towa matan Ya. -9Sai tovei mi natem, Gov gim non ma kat fatavaroiny a mes tana faason tsun tsunia, a sikia, Ayei kat fatavaroiny non a mes tan kat tavaron tsunia kan. ],3An vegiau tan Vegiau Ten Gov ruak iny man ovei nato sa tsue na ka,“Abraham te faason ten Gov, ai tan kat to aya Gov koo towa na mes a tavaron.” (Tatanik 15.6) To sen Gov koo ya na vaatau Tsunia. +Ami sikia ma tagaa? A faason an kat tavaron tsunia te binun faavot; to sana faason tsunia, ruak faarof me sa tamainy kat tavaron tsunia. 5*cFakats fatabiny yam kat tavaron te kat e Abraham a tsuvurara muan, ito te manaats fi ya Gov, sa fakei a guei tsoiny tsunia Aisak tan fatsung, Gov koo ya na mes a tavaron. ))Nyi na mes a piou, saf nainy te nat rom anyi na to te faason tsun rom anyi, an kat tsumanyi gima tamainy ya, a faason tsumanyi na ka babainy. (}Nyi faaman rom te kaa minon a isen a Gov tsun. Rof ovei! U masarau te faaman kan fi ror to, ri te totoroor me na oraav. 'San ta isen ta mes te nai tsue non a ka, “Anyi kaa mirom a faason ana nyo kaa miroun kat rof.” Ana nyo te biny ya, “Faatok you na faason tsumanyi a sikia tu kat rof nan ya, ana nyo te faatok manyi na faason tsonyo tana ka te kat ronyo.” & Jesan kan tana faason, te kat fi non to, ito te kaa tsivon non a faason an kat te gima tamainy ya, faason to aya na ka babainy. 9%kA saf a rof nan ya na te tsue rom anyi na ka tsunia, “Gov faparits marom anyi! Kaa faarof, nyi te ainy faarof,” sana nyi gima kat ta isen ta ka iny faakouts a puan ya na? ${To te kakat fi non ta isen ta vamuinyasiny fafaaman ge ta isen ta fafinen fafaaman tu raarav ge ta kainy ainy ta onot. b#=Fuainy vamuinyasiny fafaaman tsonyo, a saf a rof nana mes te tsue non na ka, “Nyo kaa mirou na faason ten Gov,” an kat tsunian gima rof na? Fiisia, atou faason to aya te saup fatabiny kainy non ya? A sikia. " tana saa, tan nainy te kat non e Gov vaatsuk Tsunia, Ayei te gim non ma tagtag a mes to te gim non ma kaa me na tagtag tana mesmes, sana mes te natiny tagtag non a mesmes, ayei te fabiu non vaatsuk to ayei. Faason Te Gim Non Ma Tamainy Kat Rof, A Ka Babainy Tsun H!  Ami ma vegiau ana mi te kat ya, faarei rom vainy, ito na faun, te nai tsuk rarori ana faun te puruur mami, ito te manaats finy romi ya. Tan kat ya, mi ma tamomots a nguem an kat tsumi,  { Gov te tsue na ka,“Bainy tsikoor yam,” (Naus Osing 20.14) ana Ya tsue pis to na ka,“Bainy fitokon yam.” (Naus Osing 20.13) To te gim fi romi ma tsikoor sana mi tokon mes rom, ami faarei rom a mes a ngatsngats faun. xi tana saa, e sei na mes te ngats non a isen a karan nan faun ee, ayei faarei non te ngats faavot ir a fo faun. ,Q Sai to te komainy fafisfis fiisok tsuiny rom anyi na isen a mes nyi te komainy a mesmes tsuri, mi aveto busem, ana min vainy ngatsngats faun to te tsue fin faun, STo te manaats romin faun tana Waan e Gov te kaa non tan Vegiau Tsunia,“Mangiir fifakokoro tsumanyi faarei te mangiir rom anyi na tsivom,” (Taa Livai 19.18) mi kat rom kat tavaron. r]Ana rin vainy masun to ari, te natiny tsue vaaserere iny ror asangan rof ten Krais to te faan mami Gov. Sana mi natiny farejiaf rom vainy aaruts to ari! E sei to ari te pitaa fusfus maromi ee, ri te ras ma naa mi tan vaatsuk? U vainy masun! ~|{{'z3yyxxpwvvZuutHsrqqdppSolnnjmmllYkkzjii h5gff6ee'ddGcbba@`__^3]\\l[[ZZYX,WVVUuU2TSxSRPOO^NNQMMLIKK)JMIHHnGGFF%EODD@CBB,AA?>@=*<<;3988i77J635443m22P1#00/o/..--H,z++5**+))t(( 'k'&l%$$ #v"!!  z9Uq}Q>x[a  B X ? $K#z(|B|}AAna Ya tsue pis to na ka, “Ayei koraa na kifon a ka to sa Nyo tsue of mami na sikia ta isen ta mes te onot non ma naa me Tsonyo onot non te famanat fi non e Tamanyo ma naa mi ya.” ({I@Sana mesapan tsumi gima faaman Vanyo.” (Jisas nat faamuan en tan tatanik ten sei te gim non ma faaman ee, ai sei te nai faan iny non Ya ma atsuiny ari Ya.) Uz#?U Aaven Taabos tsun Tsivon to, Ayei kat fatoto non a mes aaven ya. Puainy mes a sikia ta parits iny kat fatoton aaven. Sai tovei, Nyo tsue faamuan of bus mami yam tan kat iny nom a toto faman tan aaven. &yE>Ami pon iny rom a saa, to te tagei finy romi na Guei Tsoiny te Bobot e Gov sa ruak iny Mes me te tabin fatabin fi naa non Ya tana fan te poo fi mi Ya muan? Kx=Tabuiny nom non Yan vegiau to, Jisas nat faamuan ir matisian Tsunia te ngun'ngun iny faatsuts to, ana Ya tsue to tsuri, “U faatsuts tovei te kat mami sam komainy faterof rom tan vovou Vanyo? %wC<An fo matisian Tsunian kinai nongoiny ton vegiau ri tsue to na ka, “U fifaatsuts tovein opaar fiisok, ana sikia ta isen ma onot tan faamainy ya.” v+;Jisas te tsue iny a ka to te fafaatsuts fi Ya koman a numaa iny fafaatouf tana taa Jiu tana ngats fan iny Kapeniam. U Vegiau Nan A Toto Na Suu Hu :Koinykoiny te poo fi me Gormirmir ito te sikia non ma faarein koinykoiny te ainy fuainy tsuvumami muan sana ri mater. E sei na mes te ainy non koinykoiny to aya ee, nai toto ovei enanon.” ;to9E Taman, Ayei na kifon a toto to te jiat Vaminyo. Nyo toto kan rou, tana saa i Tsunia tsun, jesan kan ten sei na mes te ainy Varonyo ee nai toto enanon tana saa, i Tsonyo tsun. rs]8E sei te ainy non a pua Vanyo ana ya te jiun rafatsiny Tsonyo ee kaa non Tsonyo ana Nyo kaa rou tsunia. ar;7To, pua Vanyo na kainy ainy faman ovei an rafatsiny na Vanyo, na kainy jiu faman ovei. $qA6E sei te ainy non a pua Vanyo ana ya te jiun rafatsiny Tsonyo ee kaa bus me na toto na suu, ana Nyo nai ras fatsun rou ya tana mat tan fafakap nan nainy. Tp!5Jisas tsue to tsuri, “Nyo tsue faman of maromi te gim fi romi ma ainy a puan a Guei Tsoiny te Bobot e Gov sa ruak iny Mes me ana mi te jiun rafatsiny Tsunia ami gim rom ma kaa me na toto na suu. o'4Ka to te tanik sa fatsuiny fapeepeits fapoopoan nara taa Jiu. “Fei te fa'ainy fi rora na mes a puan Ya ma ainy ara ei?” te rangat fi ri. n#3Anyon koinykoiny te kifon iny non a toto na suu to te poo fi me Gormirmir. Te ainy fi non a isen ta mes koinykoiny to, te nai toto ovei enanon. Koinykoiny te faan iny Ronyo to tsuri, a pua Vanyo, orovus of Anyo na vainy tana monaagits ma kaa mi ri na toto na suu.” m2San koinykoiny to te poo fi me Gormirmir te faan iny non a toto na suu ten sei na mes te ainy non ya ee gim non ma nai mat. ]l31Fuainy tsuvumami te ainy koinykoiny te koo rin Mana tana pan a uur, sana ri mater. :ko0Anyon koinykoiny te kifon iny non a toto na suu. bj=/“Nyo tsue faman of maromi, e sei tsun te faaman non ee, kaa minon a toto na suu. zim.A sikia ta isen ta mes te tagei a Taman, Ayei tsun Tsivon to te poo fi me ten Gov Ayei na mes te tagei e Taman. 9hk-Fuainy kuigin te kirkir muan, ‘Gov nai faatsuts raror fo vainy faavot.’ Ere sei tsun te nongoiny ror e Tamanyo ana ri te nom a nat poo mi non Tsunia ee, naa miror Tsonyo. Ig ,A sikia ta isen ta mes te onot non ma naa Tsonyo onot non e Tamanyo to te jiat Vaminyo te ras fatap fi non ya, a naa mito Tsonyo, ana Nyo te nai ras fatsun ya tana mat tan fafakap nan nainy. mfS+Jisas biny ratuari, “Onot en ngun'ngun vaare yam fapoopoan namami tan vegiau te pokei Anyo. >eu*Ana ri tsue to, “A mes to aya Jisas a guei tsoiny ten Josep, Ayei koraa Ya? Amam natiny rom e taman Ya me tsinan Ya. Kat pas fei sa tsue na ka, Ayei te of fi me Gormirmir ei?” d)Ana ri na taa Jiu tanik iny ngun'ngun iny Towa, tana saa Ayei te tsue na ka, “Anyon koinykoiny to te poo fi me Gormirmir.” Ec(Mangiir ten Tamanyo tovei, tsuri tsun te suu iny ror a matar tana Guei Tsoiny ri te faamainy Ya, nai kaa miror a toto na suu, ana Nyo nai ras fatsun rarori tana mat tan nainy fafakap.” Bb}'An mangiir Tsunia to te jiats Vaminyo tovei, ma makok faarof Anyo ere sei te faan iny e Gov Tsonyo ee, ma nun vaare ta isen, sana Nyo nai ras fatsun rarori tana mat tan nainy fafakap. a&tana saa, Nyo of me poo fi me Gormirmir ma kat Anyon mangiir Tsunia to te jiats Vaminyo, sikia ma tan mangiir Tsonyo tsun. `%Ere sei tsun to te faan iny e Gov Tsonyo ee, naa miror Tsonyo. Nyo gim rou ma biak ravaa ir ere sei te naa miror Tsonyo ee, G_$Nyo tsue of maromi, ami tagei bus Vanyo sana mi gima faaman. ^^5#“Anyon koinykoiny te kifon iny non a toto.” Jisas tsue tsuri, “E sei to te naa minon ya te faaman Vanyo ee, gim non ma nai ves on nats, ai sei to te faaman non Tsonyo ee, gim non ma nai iinyu on nats. v]e"“Tsunaun,” rangats fi ri Ya, “fafaan fatatabin mamimam koinykoiny to aya tan mamatsiny nainy.” #\?!Tan koinykoiny faman to te faan iny non e Gov tovei, Ayei to te of me poo fi me Gormirmir ana Ya faan rato na vainy tana monaagits to na toto na suu.” P[ Jisas tsue to, “Nyo tsue faman of maromi, ka te faan iny e Moses tsumin sikia ma koinykoiny te poo fi me Gormirmir, E Tamanyo tsun to te faan maromin koinykoiny faman poo fi minon Gormirmir. `Z9Fuainy tsuvumamam muan te ainy koinykoiny te koo rin Mana tana pan a uur te tsue fin Vegiau Ten Gov,‘Ayei te faan iny men koinykoiny te poo fi me Gormirmir kainy ainy tsuri.’ ” (Naus Osing 16.4) !Y;Ri biny Towa, “Saf a ka iny faatok na te nai kat pokei rom Anyi faatok maromam ten Gov te pisan Manyi ma faaman amam? A saa te kat rom Anyi na? X#Jisas biny ratuari, sa tsue na ka, “A binun to te mangiir non e Gov ami ma kat to, faaman yam tana isen tsun to te jiats me Gov.” dWAAna ri rangats Towa, “A saf a binun ma kat amam ma kat fapaparei amam e Gov na?” ;VoAnofe yam a kainy ainy te natiny kuav non ana mi te siiva of a kainy ainy a sikia ta fafakap nan, ito na toto na suu te faan iny Ronyo na Guei Tsoiny te Bobot e Gov sa ruak iny Mes me tsumi tana saa, Gov, a Taman te fainy Vanyo na parits poo fi me Gormirmir faatok maromi, Gov pisainy fatoobing Vanyo.” CUJisas biny ratuari sa tsue na ka, “Nyo tsue faman of maromi, ami sainy Vanyo, sikia ma tana ka iny faatok reits te tagei ami, san tan koinykoiny te ainy ami sa mi viits guas im. TTe sab finy a vainy e Jisas tan mes panaan nana naaman ri tsue to na ka, “Tsoiny Fifaatsuts farainy te naa mi Nyi nei?” gSGTe gima tagei finy a vainy a kinai e Jisas na aya fiisen ramen matisian Tsunia, ri jias to tana fo puak ana ri naa fi rato tana ngats fan iny Kapeniam a tou sainy Ya. Jisas Ayein Koinykoiny Te Kifon Iny Non A Toto Na Suu RAna fo mes a fo puak poo fi me Tiberias sung mito panan a pan te guainy a vainy te ainy arin koinykoiny to te faarof iny a Tsunaun. QTan mes nainy an tagin to te daup tan mes panaan nana naaman komainy to ma tagei e Jisas. Ri tagaa to te kaa farokot fin sen puak na aya. To sana ri nat fi rato nei Jisas gima jias tan puak fiisen ramen fuainy matisian Tsunia sana ri patsukaner. PRi komainy ma fajias e Jisas tan puak sen tsun an puak sung nato tana pan te naa ri. A Vainy A Kinai Te Sainy Vavis E Jisas KO“Oraav vaare yam,” Jisas tsue of rari, “Anyo vaa ei aa!” =NsMatisian sepuu sa onots toromainy a ngim ge na aunom a kilomita veevian ana ri tagei to Jisas taan non patsun a naaman, taan fasiruu minon tan puak ana ri oraav faavot ovei rato. AM}A ainysat a parits te taf me an rau guats to na naaman. (LIjias to tan puak, ser tanik iny sepuu faguas fi naa tan mes panaan nana naaman tana ngats fan iny Kapeniam. Te voiny busen, ai Jisas tabuiny ma naa fi tsuri. LKTe touraf busen an matisian Tsunia of fi naa to tana naaman, 4JaJisas nat faamuan bus rari na tou nom Ya, er sogsog Towa ma faarei Ya na Aatouf, ana Ya tabin fatabin pis nato tana painy tet Ayei patsukanen. Jisas Taan Patsun A Naaman MIAna vainy a kinai na aya, tagei to na binun iny faatok reits to te kat e Jisas ri tsue to na ka, “Man ovei, Ayei na kuigin to aya, te pokei iny ari muan te naa minon tana monaagits to!” H Ana ri fag faavots ratuari, ana ri fau favei to na safunuu ana fuan a koverok nan ainy osing tana ngim a koinykoiny te ainy a vainy. G  Te viits guas ari, Ya tsue to tan matisian Tsunia, “Fag yam a fo ainy osing to, kat raravainy vaare yam fo ainy osing to.” zFm Jisas nom to na koinykoiny, Ya faarof iny naa towa ten Gov ana Ya faan iny ton koinykoiny tan matisian Tsunia ser tatafas rari na vainy te gumgum na aya. Ana Ya kat fi kanen nato jesan tana fuan a jian, ana ri viits rato tan mangiir tsuri. TE! Jisas tsue to tsuri, “Tsue of ir yam a vainy ma gum ari petoo.” (Te kaa me na aufing a kinai na aya.) Ana vainy a kinai gum to, kaa me na ngim a tapan mes tsun moun an guei sikia ma as faavot. D# “A isen a guei tsoiny tovei kaa minon a ngim ma koinykoiny ana fuan a jian. Sana saf a rof narari matar a fokinai vainy faavot to na?” cC?Ana mesmes a matisian Tsunia, Anduru, ayei na famuinyasiny ten Saimon Pita tsue to, 1B[Filip biny Towa, “Te nai karap fafis toromainy non fuan a natus a kina tan foiny fo koinykoiny to, tsuri na fokinai komainy ainy ror mormor tana kainy ainy.” ~Au(Ayei te vegiau iny a ka to ma tanaf Ya na faaman ten Filip, sana Ayei nat faamuan bus iny a ka te nai kat non Ya.) O@Jisas tagaa vavis ana Ya tagei raton vainy a kinai fiisok te naa fi miror Tsunia, ana Ya tsue to ten Filip, “Fei te foiny rora ta kainy ainy ta onot ma fa'ainy ara na vainy a kinai to ari ei?” L?U nainy Guainy tana taa Jiu iny Fakats Fatabiny te sisiruu ename. e>CJisas taan fapaas naa to tana painy tet ana Ya vaagum fiisen miton fuainy matisian Tsunia. |=qAna vainy a kinai vovou iny Towa, tana saa ari tagein fo binun iny faatok Tsunian reits tan tsipaar vainy faadis. < Voun a ka to, Jisas tabin fatabin nato tan mes panan nana naaman koo rori Galili (ge koo kainy rori na Naaman iny Taiberias). ;/Ai to te gim fi romi ma faamainy a ka te kirkir iny e Moses, kat pas fi romi ei, mi te faamainy vegiau te tsue iny Ronyo?”2:].Tabuiny faaman famainy ami Moses, ami tabuiny faamainy Vanyo, tana saa Moses kirkir tsuk Vanyo. Sana mi gim to ma faamainy e Moses, jesan mi gim kan ma faamainy Vanyo. J9 -Sana mi ma pon fi vaare nei Nyo pokei iny a fo iring tsumi matan ne Tamanyo. A sikia, a mes te pokei maromi to, e Moses ito na mes te pon fi romi nei ayei faakouts maromi ma naa fi Gormirmir. $8A,Ami gim on rom ma faaman, tana saa ami komainy rom a vainy ma fakarap mami, sana mi gim rom ma siiva of a tou karap te poo fi minon tana isen tsun a Gov. 7+Anyo te mei me na parits ten Tamanyo, sana mi tsugei Vanyo, ai to ten sei na mes te mei minon a parits tsuan ee mi te faarof ya. Q6*Sana Nyo nat maromi ami na sikia tu mangiir ten Gov tana fo koma mami. ;5q)“Nyo tsugainy rou ta mes ma fakarap Vanyo. [4/(Sana mi gima fakats ma naa me am faamainy Vatuanyo ma faan im yam a toto na suu. 39'Mi tsue tsuk kifon vegiau tan Vegiau Ten Gov tana saa ami te pon ma nom a toto na suu tsunia. An fo vegiau tan Vegiau Ten Gov to, tsue pokei Varonyo! v2e&ana mi gim to ma nom vegiau Tsunia to koma mami tana saa ami te gima faamainy Ya to te jiats fi Vaminyo Ya. 1%Ai Tamanyo to te jiats Vaminyo te tsutsun of Ronyo tsue pokaa kan Varonyo. Ami gim rom ma nongoiny a nguen Ya ge tagei kainy a matan Ya, )0K$Sana Nyo kaa mirou a foka te tsutsun of Varonyo te karap fafis iny non vegiau to te pokei iny e Jon, ito na fo binun te katkat Anyo, na fo binun te faan iny e Tamanyo ma kat Anyo, to te tsutsun of Varonyo, ana fo binun te pokei faruak irari te faatok iny non e Tamanyo te jiats Vaminyo. l/Q#Jon faarei kurun, kurun sa baraar, ana mi mangiir towa tan ar nainy sam paparaa men kurun tsunia. *.M"Nyo tsugei rou vegiau tan ta mes ma pokei faruak Vanyo, Anyo sei, sana Nyo tsue tsuk iny rou e Jon, ma faamainy ami Nyo ma saup fatabin Anyo mi tana mat a suu. $-A!Ami te jiats ra naa na vainy tsumi ten Jon a Tsoiny Fapeenan ma nongoiny arin vegiau tsunia, ana ayei tsutsun of Vatuanyo sa tsue pokaa iny a mana Vanyo. h,I Sen Tamanyo to te pokei Vanyo, ana Nyo nat you tana ka te tsue pokei iny Ya Tsonyon man ovei. +“Te tsue pokaa iny Ronyo na Tsivou, Anyo sei ana fo binun te kat Ronyo, a sikia ta mes te faarof iny non ya a faarei to na man. *-“Nyo patsukan you gima onot ma kat ta isen ta ka, Nyo kat rou kat iny faaron tsun te tsue of Varonyo Gov, an kat iny faaron te kat Ronyon toobing ovei, tana saa, Anyo gim rou ma tanaf ma kat Anyon kat tan mangiir Tsonyo, san tan mangiir Tsunia to sa jiats Vaminyo. )ana ri te tafuts osing men kats tsuar, ai to tsuri te kat fo binun a fo rof nai tsun fatabin ror ri te toto ovei er, ai to tsuri te kat, kat iny ngi'arapaar nai tsun fatabin ror, ai te nai pokei rari ma nom a fasaraa nana mat a suu.” A Tou Tsue Pokei Iny E Jisas (“Koma karian vaare yam tana ka to tana saa, nainy te naa minon ana fo vainy mat tan katskats te nai nongoiny rora nguen Ya, ' Ana Ayei faan iny ton gumgum tan kat vaatsuk tana Guei Tsoiny, tana saa, Ayei na Guei Tsoiny te Bobot e Gov sa ruak iny Mes me. &Ai to kan ten Tamanyo Ayei na kifon a toto tan aaven, jesan, Ayei kat a Guei Tsoiny Tsuan sa faarei na kifon a toto kan tan aaven. }%sNyo tsue faman of maromi, nainy te naa minon, an nainy te ruak busen to, te nongoiny fi ror vainy to te faarei raror vainy mat tan aaven, nai nongoiny rora ngue na Guei Tsoiny ten Gov, ai tsuri to te nongon ana ri te faamainy ya nai toto ror. 4$a“Nyo tsue faman of maromi, e sei te nongoiny non vegiau Tsonyo ee, ya te manaats ya ana ayei te faamainy Ya to te jiats Vaminyo kaa bus me na toto na suu, ai te gima nai pokei ya, ai te nom a fasaraa nana mat a suu, sana ayei aruwas osing bus a mat a suu ana ayei kaa bus me na toto na suu. X#)to ma nai fatsiitsii faavots a fokinai a Guei Tsoiny, jesan kan ma kat fi kan ari ten Taman. E sei na mes te gim non ma fatsiitsii na Guei Tsoiny ee, gim kainy non ma fatsiitsii na Taman to te jiats mi Ya. "Ai Taman kan gim non ma kat vaatsuk ten sei na mes ee. Ayei faan fakap bus iny kat iny vaatsuk to tana Guei Tsoiny Tsuan, !To kan a Taman fatoto non vainy mat, ri te toto fatabin er, jesan kan, a Guei Tsoiny fatoto non ere sei tan mangiir Tsunia tsun, ee.  Tan kat to aya a Taman mangiir fiisok non a Guei Tsoiny ana Ya te faatok Ya na fo mamatsiny ka te natiny katkat non Ya. Ayei nai faatok non Ya na fo mes a foka te karap fafisfis pis iny non a foka to te nai katkat non Ya, ana mi te nai mata karian fiisok emanats. ;oAi Jisas biny ratuari sa tsue na ka, “Nyo tsue faman of maromi, a Guei Tsoiny gim non ma kat ta isen ta ka tan mangiir Tsunia patsukanen, Ayei kat tsuiny non kat te tagei non Ya ten Taman te natiny kat non ya, tana saa, a fo kat te natiny katkat non a Taman, a Guei Tsoiny kan katkat kainy non ya. U vegiau to te kat faseeve fiisok ir fuainy tsoiny mumua tana taa Jiu, ri vusvus faparits iny towa ma atsuiny famat ari Ya, sikia ma to te ngats fi Ya na Faun te kirkir iny e Moses tan Nainy Fafaatouf tana taa Jiu tsun, sana Ayei te tsue na ka e Gov te faarei non e Taman Ya fatoobing, tan kat to aya, Ayei kat a Tsivon sa faarei Ayei senviir minon e Gov. A Tou Tsunaun Ten Jisas %Jisas biny ratuari sa tsue, “E Tamanyo binun fiisok non tana binun Tsuan tan mamatsiny nainy, ana Nyo kan ma bibinun fi kan you jesan.” yTan kat to aya ri tanik iny fapatang to Jisas, tana saa Ayei te kat kat iny tsipaar tan Nainy Fafaatouf tana taa Jiu. Ana mes naa bus naa to sa tsue of ir fuainy tsoiny mumua tana taa Jiu, “A mes to ayei te tsipaar vanyo, Ayei koraa e Jisas.” GVou, ai Jisas sab towa tana saape, Ya tsue to tsunia, “Nongon rom, anyi rof fatabin em, nyi ma fakap ovei bus a fo kat iny aveto tsuam kat non sana iring tsian fiisok ruak manyi.” 1[ Sana mes to te rof fatabin gima natiny e sei na mes fatoobing to aya ee, tana saa a vainy a kinai fiisok te vaaguam na aya ai Jisas naus osing ratuari sa naa en. uc Ri rangats towa, “E sei na mes to ayei te tsue of manyi ma govets nenengan tsuam nyi te taan ee?”  Ana ya biny ratuari sa tsue na ka, “A mes to te tsipaar vanyo te tsue of vanyo ma ‘Govets nenengan tsonyo, nyo te taan.’ ” R An tsoiny mumua tana taa Jiu tsue to tana mes to te rof fatabin, “U Nainy Fafaatouf to, Faun te kirkir iny e Moses tsura te gim non ma famanat manyi ma govets nenengan tsuam tan Nainy Fafaatouf.”   Sen tsun ana mes to rof enato, ana ya govets ton nenengan tsuan sa taan en. A ka to te ruak tan Nainy Fafaatouf tana taa Jiu. QJisas tsue to tsunia, “Tsun, nom nenengan tsuam nyi te taan.” MAna mes a faadis to biny Towa, “Mes tsian, anyo na sikia ta mes ma nai fasiuf vanyo ya gagon nana kepak te vasaguat fi non ya, te kat iny siuf ronyo gagon mes vainy siuf faamuan buser.” !Jisas tagei towa te soon non ana ya natiny towa na faadis tan nainy viviakoo, ana Ya tsue to tsunia, “Fiisia, anyi komainy toto rom?” OA mes a faadis te kaa na aya sa onots tonuafunuu ana jian a ingainy. [/tana saa a morena tana Tsunaun natiny guats non a aurom kepak tan nainy te ruak minon ya. Te guats non ya ana mes a faadis to te tsiak faamuan naa gagon nana kepak nai toto nanon tana faadis te kaa minon ya.] *MAna gum iny vainy faadis sosoon tsun ror tan saparoon nan tovaar rin vainy mata kio, mour a tavenek, an pengong. [Ari anaanos ror a aurom kepak ma vasaguat ya, X)Unya gagon Jerusalem, panan matainy sobaa tana aunon to te bau faafis a Jerusalem koo rorin Matainy Sobaa tan Siip, a aurom kepak kaa minon a ngim a tovaar te faafis ror ya tan faa Hiburu koo rori Betesda. v  gVoun a foka to, Jisas naa fi enato tana ngats fan tsian iny Jerusalem tan guainy nan fafaatouf tana taa Jiu. # ?6Ayein fafuan nana binun a karap iny faatok reits ten Gov te kat e Jisas tana gum fan iny Galili to te naus osing fi mi Ya na gum fan iny Judia.G 5Ana tetee fakats fatabiny to na ka to tan ar nainy to aya te tsue of finy ya Jisas, “A guei tsoiny tsuam nai toto enanon.” Ana ayei ana fokinai faavot numaa tsunia faaman to ten Jisas. + O4Ya rangats ratuari saf nainy ei na te toto na guei tsoiny tsunia ana ri tsue to, “Naanaf tana isen a kilok tana touraf ana fisikii to naus osing towa.”  3Te taataan naa ya sanaan ana tsoiny binun tsunia tainytainy towa fiisen men vaanan to, “A guei tsoiny tsumanyi te toto en!” 2Jisas tsue to tsunia, “Kua, guei tsoiny tsumanyi nai toto enanon.” Ana mes to faamainy ton vegiau ten Jisas sa naa en. y1“Mes tsian,” biny finy ya na tsoiny mumua tana gamaman, “Taame ma naa ra tabuiny mat non a guei tsonyo.” 0Jisas tsue to tsunia, “A sikia ta isen tsumi te faaman non onot non te tagei finy romin kan karap ana fo binun saar iny faatok.” }/Te nongoiny ya Jisas te naus osing fi mi ya na gum fan iny Judia sa naa fi en tana gum fan iny Galili, ya naa fi nato Tsunia sa rangats Ya ma naa fi Ya tana ngats fan iny Kapeniam ma tsipaar Ya na guei tsoiny tsunia, a soon iny faadis ana matauts. !.Ai Jisas naa fatabin fi enato tana ngats fan iny Kena tana gum fan iny Galili tana pan te kopis Ya na aurom sa faarein wain. Te kaa men a tsoiny mumua tana gamaman na aya, a guei tsoiny tsunia na soon iny faadis kaakaa kanen na aya tana ngats fan iny Kapeniam. nU-Te ruak mi Ya tana gum fan iny Galili ana vainy koma paparaa mi Towa, tana saa ari te naa fi tan Guainy iny Fakats Fatabin unya tana ngats fan tsian iny Jerusalem ana ri tagei ton fo mamatsiny ka te kat Ya tan nainy tan guainy. ta,Ai Jisas tsue patsukan to, “A kuigin te gim rori ma fatsiitsii faarof tana gum fan Tsunia fatoobing.” +Voun fuan nainy te kaakaa Ya na aya. Jisas naus osing to na fan sa naa fi en tana gum fan Tsuan fatoobing unya Galili. ,Q*ana ri tsue to tana moun, “Amam faaman os to tana saa, sikia ma tan vegiau te kat anyi sana mam patsukanem te nongoiny fatoobing Ya, ana mam nat fi rom tovei, Ayei na Krais faman a Tsoiny Fiisaup tana vainy tana monaagits to.” Jisas Tsipaar A Guei Tsoiny Tana Tsoiny Mumua Tana Gamaman @{)Ana fokinai faaman to tana saa tan vegiau tsun Tsunia, ~ (Te nai tagei mi ri Ya tana gaguur aurom, ri rangats Towa ma kaa fiisen mi ri Ya fan tsuar, ana Ya kaa enato onots fuan nainy. 9}k'Ana taa Samaria na kinai tana ngats fan naa to aya faaman to ten Jisas tana saa a moun te tsue na ka, “Ayei te tsue of vanyo na fo mamatsiny ka te katkat anyo muan.” o|W&tana saa, mesmes te reev vegiau Tsonyo tana komar a vainy, ana Nyo jiats ma naa mi ma mei ramiri ma faaman ari Tsonyo. Tan kat to aya ami te agio rom of Vanyo, sana mi nai nom rom a tafan tsuam, tana binun tana mes mes kanen.” x{i%te faarei non u vegiau tovei, ‘A isen a mes te reev non, ana mesmes te agio.’ An u vegiau tovei man ovei, ozW$A mes te agio non mei minon a vainy ma faamainy Vanyo ri, nai kaa miror a toto na suu, ayei nai nom non a foiny tsuan. Ai sei na mes te reev non vegiau Tsonyo koma rari ee, ana mes to te agio of Varonyo nai paparaa faavot raror, sy_#Ami natiny reev rom mi te tsue na ka, ‘A mes a fats a iifaa te kaakaa non an nainy bus iny agio!’ Nyo tsue of maromi, tagaa faarof yam te naa miror a vainy unya, ri faarei ror kainy ainy te matsua en, kakoun os to ma agio ravaa! Ux#"Jisas tsue to tsuri, “Kainy ainy Tsonyo, ito tan manaats mangiir Tsunia to te jiats Vaminyo, ana binun te faan iny Ya Tsonyo ma kap faarof. Ayei na binun te faarei non a kainy ainy te viits iny Ronyo. w!An matisian tanik iny fararangat patsukan rato fapoopoan narari, “Fiisia, kaa minon ta vainy te mei of mi Ya ta kainy ainy?” \v1 Sana Ya biny rari, “Nyo kaa mirou na kainy ainy iny ainy gim romi ma natiny.” uAi tan nainy te naus osing a moun to Jisas an matisian rangats Towa, “Tsoiny Fifaatsuts, ainy tsom ta kainy ainy!” DtAna ri naus osing to na ngats fan ri naa fi to ten Jisas. lsQ“Taami yam am tagaa to tana mes te gima tatagei vaarik ara muan ana Ya tsue of kan vatuanyo na fo mamatsiny kat te katkat anyo muan. Fiisia, ai toroman Ya na Krais, a Mes te pisainy e Gov ma Tsoiny Fiisaup Ya tana vainy?” rAna moun to naus osing to na kepaa aurom tsuan, ana ya tabin fatabin en naa to tana ngats fan, ya tsue to tana vainy na aya, KqTan ar nainy to aya matisian ten Jisas tabin fatabin mito, ana ri karian fiisok tsun rato te sab finy ari Jisas te vegiau fiisen minon a moun. Sana sikia ta isen tsuri ma vegiau fiisen me na moun to, “A saa te komainy rom anyi na?” ge rangats e Jisas, “A saa te vevegiau fiisen of mirom Anyi na moun to na?” ipKJisas biny towa sa tsue, “Anyo tsun tovei te vevegiau fiisen mamirom anyi, Anyo na Krais.” Uo#Ana moun tsue to Tsunia, “Anyo nat you, a Mes te pisainy e Gov ma Tsoiny Fiisaup Ya tana vainy koo rori Krais, te naa minon. Nainy te naa minon Ya, Ayei nai pokei of rarora na fo mamatsiny ka.” vneGov, Ayein Aaven, ai tsuri na vainy to te fafaatouf ror Ya, ma fafaatouf Ya tan aaven ai tan fo kat man.” Xm)San nainy te naa minon, ai tovei ruak busen, an tan nainy to aya vainy fafaatouf faman faatouf ror e Tamanyo tan aaven ai tan kat man. Arin vainy fafaatouf to aya, e Tamanyo komainy rarori ma fafaatouf Ya. LlAmi na taa Samaria gim rom a natiny e sei te fafaatouf romi ee, amam a taa Jiu natiny rom e sei natiny fafaatouf romam ee, tana saa Ayei te saup fatabin ir a vainy to te poo fi me tana taa Jiu. "k=Jisas tsue to tsunia, “Faaman You, moun, tan nainy te naa minon, vainy a kinai gim ror ma fafaatouf e Tamanyo tana tobeer to, ge unya Jerusalem. 1j[“Fuainy tsuvumamam iny Samaria fafaatouf ror e Gov tana tobeer to, kat pas fei sa mi na taa Jiu tsue na ka ei, i Jerusalem tsun ayei na pan ma fafaatouf ara Gov.” Ti!“Anyo nat you Anyi na kuigin, mes tsian,” te tsue fi na moun to. hNyi fanging bus a ina ngim a tsoiny, ana mes to te kaa mirom anyi a sikia ma tsoiny tsumanyi. Anyi tsue faman of Vanyo.” $gA“Anyo na sikia ta tsoiny,” te tsue fi na moun to. Jisas biny towa sa tsue na ka, “Te toobing non te tsue fi rom anyi, anyi na sikia ta tsoiny. dfA“Kuar tsue of me natsiom,” te tsue fi Jisas tsunia, “am tabin fatabin mito.” #e?“Mes Tsian,” te tsue fi na moun to, “faan you a aurom to aya! Ma nai iinyu on pis vaare nyo, ge ma naa on pis vaare minyo nei a tou itsuf.” gdGSen sei te jiu non tana aurom te faan iny Ronyo ee, te gim non ma iinyu on pis nats. A aurom nai faan iny nats Ronyo nai faarei nats non a kookue koman ya to te kifon iny non a toto, ana ya te fainy ya na toto na suu.” jcM Jisas biny towa, sa tsue na ka, “E sei te jiu non tana aurom to ee nai iinyu pis enanon. Tb! Anyi te karap fafis iny rom e tsuvumamam e Jekop? Fiisia, ito na mes te faan mamam a gaguur aurom to, sa mam jiu tsun rom tsunia, ana ri kan fuainy guei tsoiny tsunia an fuainy marein sensen tsunia.” 6ae “Mes tsian,” te tsue fi na moun to, “Anyi na sikia ta ka iny kasun aurom ana aurom to na gaguur fiisok. Fei te nom rom Anyi na aurom te kifon iny non a toto ei? q`[ Jisas biny towa sa tsue na ka, “Te nat fi rom anyi nei tana ka te faan iny non e Gov, ai to kan, ten sei te rangat marom anyi ma fajiu ya na aurom ee, nyi te rangats Ya, Ayei faan marom anyi na aurom te kifon iny non na toto.” :_m Ana muiny Samaria biny Towa, “Anyi na tsoiny Jiu ana nyo na muiny Samaria. Saa te rangat of rom Anyi ma fajiu im na?” (Taa Jiu gim ror ma sovaar mamam a taa Samaria.) d^A(Matisian Tsunia naa er tana ngats fan a tou foiny ta kainy ainy ana Ayei kaa Tsivon en.) u]cA muiny Samaria naa mito a tou itsuf aurom, ai Jisas rangat towa, “Faan You ta aurom ma jiu Nyo.” \A gaguur aurom ten Jekop te kaakaa na aya, ai Jisas nag enato sanaan, Ya gum to panan a gaguur aurom. Te faarei non a gagoiny nuaf. '[GYa naa mito tana gum fan iny Samaria tana ngats fan te koo rori Saika, a sikia ma veevian osing peto te faan iny e Jekop tana guei tsoiny tsunia Josep. @Z{unya sanaan Ya naa fi naa to tana gum fan iny Samaria. YTe nongoiny fakap bus e Jisas vegiau to, Ya naus osing to na gum fan iny Judia ana Ya tabin fatabin enato tana gum fan iny Galili, zXm(U matisian Tsunia tsun to ari te fapeenainy ir a vainy, ai Jisas, a sikia, Ayei gima peenainy ta isen ta mes.) W }Taa Farasi nongon te nonom finy e Jisas matisian kinai ana Ya fapeenan kanen, ana Ya kat sabuts fafisfis pis iny e Jon. cV?$E sei te faamainy non a Guei Tsoiny ee te kaa bus me na toto na suu, ai sei te tsugei non a Guei Tsoiny ee te gim non ma nom on a toto na suu, sana koma seeve ten Gov nai kaa enanon tsunia a sikia ta fafakap nan.vUe#E Tamarara Gov mangiir fiisok a Guei Tsoiny Tsunia ana Ya fainy Towa na fo mamatsiny parits reits niman Ya. T!"Ai Tsunia to te jiats me Gov, te vegiau tsuk iny non vegiau ten Gov, tana saa Gov te fainy faavots Yan Aaven Taabos, ana sikia ma panpan. qS[!E sei to aya te faarof iny Ya ana ya faamainy ton vegiau Tsunia ee, te pokei minon e Gov, Ayei na man. OR Ayei te vegiau tsuk iny non a ka te tagei Ya ana ka te nongoiny Ya Gormirmir, sana sikia ta mes ma faarof iny vegiau Tsunia, a tee vainy tsun to ari te faarof iny Ya ri faamainy ton vegiau Tsunia. &QEAi Tsunia to te poo fi me Gormirmir te karap fafis pis iny non a fokinai faavot. Ai tsunia to te poo me tan puputaa te fasito iny non a foka tan puputaa ana ayei te vegiau tsuk iny a foka tan puputaa. Ai Tsunia to te poo fi me Gormirmir te karap fafis iny non a fo mamatsiny ka. pPYAyei ma kaa men asangan karap ana nyo ma kaa vaare me tu asangan.” Tsunia To Te Poo Fi Me Gormirmir )OKA tsoiny fanging ayei na mes te fanging naa non tana muiny fanging to, ana vaatau tana tsoiny fanging to te anaanos non ya te vanongon ana ya te paparaa te nongoiny fi non ya na ngue na tsoiny fanging to. U paparaa tsian te kaa mi ronyo to tana saa a vainy te nongon, ri vovou iny Towa. aN;Ami to ari te tagaa fanatnat em to sanyo tsue fi rou nei, ‘Anyo na gim ma Guei Tsoiny te pisainy e Gov ma Tsoiny Fiisaup anyo tana vainy a sikia, san e Gov te jiats famumuei vaminyo muan ma mumua iny minyo Ya.’ vMeJon biny ratuari, sa tsue na ka, “Gov kaa non Gormirmir te faan bus iny a binun to tan isiseiny mes. LAna ri naa fi to ten Jon ri tsue to tsunia, “Tsoiny Fifaatsuts, anyi natiny rom a mes te kaakaa fiisen mi nyi tan mes panainy aurom iny Jodan, ito na mes te tsue tsuk anyi? Eye, Ayei fapeenainy rarora vainy, ana fokinai suur fi naa ror Tsunia!” KMesapan nar matisian ten Jon tanik iny fa'ararat mito na isen a tsoiny Jiu, tan kat iny fataabos a mes tan fafaatouf tana taa Jiu. 7Ji(Jon tabuiny ma naa tana numaa iny kotskots.) KIJon kan fapeenainy ir a vainy tana ngats fan iny Ainon, sikia kan ma veevian osing a ngats fan iny Salim, tana saa a aurom a kinai te kaa na aya. Vainy te naa tsunia ana ya fapeenainy ratuari. 6HeVoun a ka to, Jisas an matisian Tsunia naa fi erato tana gum fan iny Judia. Ya kaa fiisen ramituari na aya tan fo mar nainy ana Ya fapeenainy kainy to na mes a vainy. pGYSan e sei te kat non kat man ee naa minon tana arasan, tan kat to aya a arasan te nai tapokaa non ana fo binun te katkat non ya, nai faatok iny non a ka ayei te manaats non e Gov.” Jon A Tsoiny Fapeenan Te Tsue Tsuk Iny E Jisas 8FiSei te kat non a fo kat ngi'arapaar ee te tsugei non a arasan ana ya te gima naa me tana arasan, tana saa ayei te tsugainy non fo kat ngi'arapaar tsuan ma tapokaa fa'arasan. EA fasaraa ten Gov te kat fi non nei, a arasan ana man nan e Gov te of osing me naa Gormirmir, sa naa ename tana vainy tana monaagits to, sana vainy mangiir fiisok a uurup ri biak ravainy to na arasan, tana saa ari te mauts fiisok kat tana ngi'arapaar. +DO“E sei tsun te faamainy non a Guei Tsoiny ten Gov ee, sikia non ma nom a fasaraa tan mat a suu, ai sei tsun te gim non ma faaman ee, fasaraa tsunia te tapokaa busen, ana fasaraa tsunia to nai kaa enanon tana mat a suu, tana saa ayei gima faamainy a isen tsun a Guei Tsoiny ten Gov. nCUGov gima jiats me na Guei Tsoiny Tsuan tana vainy tana monaagits to, ma faarei Ya na tsoiny vaatsuk ma pokei rari Ya, er nom to na fasaraa tan mat a suu, a sikia, sai te faarei non a Tsoiny Fiisaup tana vainy tana monaagits to. nBUtana saa Gov mangiir fiisok a vainy tana monaagits to, ana Ya faan iny to na isen tsun a Guei Tsoiny Tsuan, tan kat to aya ere sei tsun te faaman ror Tsunia ee, gim ror ma nai nom a mat a suu, sana ri kaa bus me na toto na suu. ]~~Y}}A|n{{5{)yyDxx ww%vnuuttsBrqqppo}nDm\llk jilhhngmffedcc0ban`` ^^^#]j] \\[oZZ(YKY XXWfVV9UTTSSER^QPOOXNN/MM LKjJpIHHxGG0EECDDCC ByAA<@@?t>> =O<;h;:^988o77P6/5433e22\110//]/.C-Y,v++u*m)))$(W'&,%x$$"#I"! Ex*@Qky'k# ? p !/tE; Ai Jisas tsue to tsuri, “Nyo faatok bus mami na fo binun iny faatok reits to te poo fi me ten Tamanyo. A saf ta isen ta ka iny faatok ei na to sami pon rom ma totouruei Vanyon fats?” R: An tsoiny mumua tana taa Jiu nom pis ton fats ma totouruei ari Ya. 79i Anyo ai Tamanyo mam a ina fuan, isen tsun.” 81 E Tamanyo to te faan Vanyo ri Ayei kan te karap faafis pis iny non a fo mamatsiny ka ana sikia ta isen ta mes te onot ma pets osing e Tamanyo ri. 7  Nyo faan rarori na toto na suu ana ri te gima nai nom on a mat a suu ana sikia ta isen ta mes te onot ma pets osing Vanyo ri. _67 Fuainy siip Tsonyo nongoiny ror fikoo Tsonyo Nyo te nat irari ana ri te vovou Vanyo. D5 sana mi gim ma faaman tana saa amin sikia ma siip Tsonyo. *4M Jisas biny ratuari sa tsue na ka, “Nyo tsue of bus mami sana mi gima faaman Vanyo. Fo binun te kat Ronyo tana asangan e Tamanyo te pokei faruak Varonyo, 31 an fuainy tsoiny mumua tana taa Jiu bau faafis Towa ser tsue na ka, “Fiisia, kat fei sa Nyi gum iny tomani ovei em ei, to sanyi gima biny a fo rangat? Tsue fa'arasan of mamimam, Anyi koraa na Krais a Mes to te pisainy e Gov ma Tsoiny Fiisaup Ya tana vainy ge na sikia?” X2) Jisas taataan en, tana saparoon tana saape te koo ri na Saparoon Ten Solomon, 1# Tan nainy Guainy tan fakats fatabin tan Tsue Faarof of a Saape tana ngats fan tsian iny Jerusalem, u nainy to aya u nainy tana tonok. 0{ Sana mesapan tsuri tsue na ka, “A mes a tutuei iny masarau gim non ma onot ma vegiau fi to ayei! Tabuiny tutua iny masarau a mes to aya, ayei tabuiny gima onot ma karats matar vainy kio teeva?” Kat Iny Vavaajets Tana Tsoiny Mumua Tana Taa Jiu /w Ana mesapan tsuri tsue to na ka, “Ayei na tutuei iny masarau! Ana Ayei na piou! Kat fei sam nongoiny rom Ya ei?” ^.5 Ana taa Jiu takibaa pis rato fapoopoan narari tana saa, tana fo mar vegiau to. j-M Sikia ta isen te onot non ma pets a toto Tsonyo. Nyo pets rou ya tan koman tsun Tsonyo. Ana Nyo faarof rou ma fa'orovus iny ya ana Nyo te faarof tan nom fatabiny pis ya. E Tamanyo te tsue faparits of bus Vanyo ma kat ya.” z,m “Tamanyo mangiir Varonyo tana saa, Anyo orovus rou ma mat, tan kat to aya, Nyo nai toto fatabin e varou. e+C Te kaa miror mes panar siip Tsonyo te gim ror ma kaa koman a aunon to. Nyo ma mei kan ramiri ri te nai nongoiny men vegiau Tsonyo ana ri te nai faarei me na isen a aunon veis nar siip te kaa miror a isen a tsoiny veis. A*{ Anyon a tsoiny veis a rof tan siip. E Tamanyo nat Varonyo ana Nyo natiny rou Ya jesan kan Nyo natiny roun fuainy siip Tsonyo ana ri nat Varonyo. Ana Nyo kakoun rou ma mat of ir siip. )  (! A tsoiny binun a nononom foiny bus vavis non tana saa, ayei na tsoiny binun a nononom foiny tsun, ana Ya te gima ningainy ir fuainy siip. G' A tsoiny binun nononom foiny ito ayei na sikia ma tsoiny veis tan siip ayei kan sikia non ma fasito ir fuainy siip, ayei naus osing raror fuainy siip ya te bus osing rari te tagei fi non ya na kas a vouts te kuar fi minon ya, ana kas a vouts to te nots a siip an fuainy siip te bus vavis er, ri te saats vavis a pan. q&[ “Anyon a tsoiny veis a rof tan siip. Ana tsoiny veis a rof to aya kakoun non ma mat of ir siip. f%E Mes a kakabuts naa minon ma nai kabuts mi ya, ya te atsuiny famat ir a mesapan ana ayei te rurei vavis a foka. Nyo naa me ma kaa me na vainy a toto ana toto to ayei te via tsitapuu minon a fo mamatsiny kan karap fiisok. %$C Anyon matainy sobaa. E sei te pon non ma naa fi me Tsonyo ee nai saup fatabiny Ronyo ayei naa minon ana ya te tafuts a nai sab to na kainy ainy tan aaven. #  Mesapan tsuri to te mumua i Vaminyo arin kakabuts an fafauraav mes an kakarainy sei ka san fuainy siip gim to ma nongoiny rari. f"E Ai Jisas tsue pis to na ka, “Nyo tsue faman of maromi, Anyon matainy sobaa tan siip. !' Jisas te tsue of rarin tsue fapapaar to sana ri gima natiny a kifon a ka te tsue iny Ya tsuri. Jisas Ayein A Tsoiny Veis A Rof Tan Siip 6 e Ri gim ror ma vovou iny a mesmes a mes kanen, tan kat to aya ri bus osing ror a mes fuainy to, tana saa ri fanaginy nongoiny fanatnat iny ror a ngue na mesmes a mes to.”   Te fatafuts fi rarorin siip ya te mumua ra naa ri an siip te vovou iny ya, tana saa ari te nongoiny fanatnat iny rora nguen ya. 8i A tsoiny bei ot tan matainy sobaa pue of non a tsoiny veis ana ya te fikoon fuainy siip tana fo isiseiny asanga rari fatoobing, ri nongoiny ror ya ana ayei te fatafuts rari. O Mes te ising naa non tan matainy sobaa ayei na tsoiny veis tan siip. n W “Nyo tsue faman of maromi a mes te gim non ma sof ising naa tan matainy sobaa nana aunon tan siip sana ayei paas ising tsun naa non tana mes a sanaan kanen sa faarei non a kakabuts ana mes a fafauraav mes ana kakarainy sei ka. b= )Jisas biny ratuari sa tsue na ka, “To te kio faman fi romi mi tabuiny sikia ma kaa me ta fasaraa tan aveto sana mi te tsue na ka, ‘Amam matoong rom.’ ai tan kat to aya, aveto kotskots faavots mami.”#? (Rin mes panainy Farasi to te kaakaa fiisen mi Ya nongon te tsue fi Ya na ka to ser rangats Ya, “Fiisia, Anyi te os kan mamam a fo matar a kio?” ^5 'Jisas tsue to na ka, “Nyo naa me tana monaagits to ma faaroiny Anyo ri na vainy tana faaman tsuri iton matar a kio aave rari nai matoong ror ai tsuri to te pon ror matoong ri kaa iny kio ror aave rari.” c? &“Nyo faaman you Tsunaun,” te tsue fi na mes to ana Ya fatukun to matan e Jisas.  %Jisas tsue to tsunia, “Anyi tagei bus Ya ana Ayei koraa na mes to aya to te vegiau fiisen marom anyi to roman.” `9 $Ana mes to biny Towa, “Mes tsian, tsue of you e sei to aya, ma faamainy anyo Ya.” nU #Jisas nongon te gargar fi naa ri na mes a mata kio iny muan to jiarasan tana numaa iny fafaatouf, Ya sab towa sa tsue na ka tsunia, “Anyi faamainy kainy rom a Guei Tsoiny te Bobot e Gov sa ruak iny Mes me ge na sikia?” {o "Tan kat to ayei ri biny towa ser tsue, “Anyi te agiir fiisen men aveto ana nyi pon rom ma fafaatsuts mamam?” Ana ri gargar naa towa jiarasan tana numaa iny fafaatouf tana taa Jiu. Aaven A Mes A Vavaajets Faarei Non A Mes A Mata Kio Z- !To ma gima poo fi me Jisas unya jias ten Gov, Ayei kan gim non ma kat ta ka.” |q A sikia ta isen ma nongoiny vaarik ta mes ma karats a matan tan ta isen ta mes te agiir fiisen me na matan a kio.  Mam natem marom Gov gim non ma nongon ir vainy aveto, Ayei nongoiny tsuiny non a vainy te faatouf ror Ya ana ri te kat mangiir Tsunia. 5c Ana mes to ayei biny ratuari sa tsue, “Saf tsue gengen tsumi to aya nan na! Ami gim rom ma natiny a pan te poo fi me naa mes to aya, sana Ayei karats a mata vanyo! ~u Amam te natem Gov vegiau ten Moses ai to tana mes tuwa Jisas, mam gim rom ma natiny a pan te poo ising fi mi Ya!” wg Ana taa Farasi sewaar iny towa ser tsue vasuar iny ya, “Anyi na matisian tana mes tuwa e Jisas, to sa nyi vovou iny rom vegiau te pokei iny Ya sana mam matisian ten Moses to mam vovou patsukan iny rom vegiau te pokei iny e Moses. P  Ya biny ratuari sa tsue na ka, “Nyo tsue of bus mami ai mi gim to ma nongon. Kat fei sam komainy nongon fatabin pis rom ei? Ami toroman kan te komainy rom ma faarei fuainy matisian Tsunia, ge?” i K Ri rangats towa, “A saa te kat Ya tsumanyi na? Fei te karats fi Ya na mata manyi ei?” @ y Ya biny ratuari sa tsue na ka, “Nyo gim rou ma nat Tsunia na mes a aveto ge na sikia. A isen tsun a ka te natiny ronyo to a mata vanyo na kio muan, sin tovei nyo matoong os to.” T ! Ri fafuan iny fikoo fatabiny to na mes te agiir me na matan a kio, ri tsue to na ka tsunia, “Nyi ma tsue iny man matan e Gov tan pokei iny a man! Amam natem marom e Jisas Ayei na mes a aveto.” w g To aya na kifon a ka sen tsinan ya me taman ya tsue na ka, “Ayei te karap faonot en, rangats sanyi yam!” .U Taman ya me tsinan ya tsue faruak iny vegiau to, tana saa, ari te oraav ir fuainy tsoiny mumua tana taa Jiu te faarof iny vegiau to, e sei na mes te tsue pokei iny non e Jisas, “Ayei na Krais, a Tsoiny Fiisaup tana vainy ee,” ma nai kaa en jiarasan tana numaa iny fafaatouf tana taa Jiu. U# Sana mam sikia rom ma nat fei te matoong fi ya ei roman ge e sei te karats a matan ya ee. Rangats yam, ayei te mes tsian en ana ayei onot non ma pokei iny a tsivon tana saf a ka te ruak en tsunia na.” 0Y Tsinan ya me taman ya biny ratuari ser tsue, “Amam natem marom ayei na guei tsoiny tsumam ana mam natiny towa ayei te agiir fiisen me na matan a kio fi kanen. 5 Ser rangats rari, “A guei tsoiny tsumi to ayei? Ami te tsue na ka, ayei te agiir a mata kio, kat fei sana ayei onot ma matoong en to roman ei?” 0Y Rin fuainy tsoiny mumua tana taa Jiu gim to ma faamainy ya to te kio fi ya, ai tovei te onot fi non ya tan matoong onot te fikoo finy ari tsinan ya me taman ya. _7 Ana taa Farasi rangats fapaas pis to na mes a mata kio to iny muan, “Anyi te tsue Ayei te karats a mata manyi, jio, a saa te tsue rom anyi Tsunia na?” Ya biny ratuari sa tsue na ka, “Ayei na kuigin.” D Ana mesapan tsuri na taa Farasi tsue to na ka, “A mes to te kat a ka to te gima poo fi me ten Gov tana saa, Ayei gima makok Faun tan Nainy Fafaatouf.” Mesapan tsuri tsue to na ka, “A mes a aveto te gim non ma onot ma kat a fo binun iny faatok reits te kat non ya.” Ana ri takibaa to fapoopoan narari. I  Taa Farasi rangats pis to na mes to, “Fei te takarat fi na mata manyi ei?” Ya tsue to tsuri, “Ayei te aatsits a mata vanyon medok nyo garus to na matau, tovei roman nyo matoong rou.” ta U nainy to te kopis e Jisas medok ana Ya karats to na matan a mes to aya, u Nainy Fafaatouf tana taa Jiu. P Ana ri mei naa to na mes a mata kio iny muan to tana taa Farasi. |~q “Fei te kaa non Ya ei?” rangats finy ari ya. Ya biny ratuari sa tsue na ka, “Anyo sikia rou ma nat.” } Ya biny ratuari sa tsue, “A mes te koo ri Jisas te kopis vavis medok, sa aatsits ya na mata vanyo, ana Ya tsue of vatuanyo ma naa fi tana Naaman iny Siloam nyo te garus a matau. Ana nyo naa bus vato te garus anyo na matau, nyo matoong bus vato.” K| “Kat fei sana matam anyi takarat ei?” rangats fi ri ya. /{W Mesapan tsuri tsue to, “Ayei koraa.” Ana mesapan tsue to, “A sikia, a mes to te mamatan faarei non ya.” Sana ayei tsue na ka, “Anyo fatoobing a mes to.” _z7 Fuainy fifakokoro tsunia ana ri kan to te tagei ya, to te sing famamataaf fi non ya ta ka rangat to ser tsue, “Ayei koraa ya na mes a mata kio to ayei to te vavaagum non ana ya te sing famamataaf ta ka?” fyE ana Ya tsue to tsunia, “Kuar garus a matam tana Naaman iny Siloam.” (Kifon asangan tovei, “Jiats.”) Ana mes naa bus nato, sa garus a matan, ana ya tabin mito numaa tsuan fiisen me na matan a takarat ana matoong. 9xk Te vegiau fakap bus iny Ya na ka to, ai Jisas kisuf of to na painy puputaa sa kopis a painy puputaa fiisen men kisuf sa faarein medok ana Ya aatsits towa na matan a mes, Zw- Nainy te kaa farokot ronyo tana monaagits to, Anyo na arasan tana monaagits.” v! Te arasan farokot non a nuaf, ara ma kat a binun ten Gov to te jiats Vaminyo, ana uurup kat iny voiny osto, sikia ta mes te binun on non. juM Jisas biny ratuari sa tsue na ka, “U mata kio tovein sikia ma aveto tsunia ge ten taman ya me tsinan ya. Kainy kio tsunia to, te faruak nats non a parits ge na binun ten Gov ma tagei nats a fokinai tana ka te ruak tsunia. :tm Matisian Tsunia rangats Towa, “Tsoiny Fifaatsuts, u aveto tsuan ne to aya te kat fiiring ya to sa agiir me na matan a kio ee? U aveto tsunia ge ten tsinan ya me taman ya?” Fs  Te tataan naa Jisas Ya tagei to na mes te agiir, a mata kio. orW;Ri nom ton fats ser pon ma totouruei Ya Jisas, sen Jisas famuiny a Tsivon sa naus osing a saape.yqk:Jisas biny ratuari sa tsue, “Nyo tsue faman of maromi, tabuiny agiir non e Abraham, Nyo kaa bus you.” p 9An fuainy tsoiny mumua tana taa Jiu tsue to Tsunia, “Anyi tabuiny ngim safunuu na ingainy rom ma tagei Anyi Abraham?” o 8E tsuvumami Abraham paparaa fiisok tan fakats ma tagei yan nainy Tsonyo ana Ya tagei ton nainy Tsonyo, ya paparaa mi towa.” Sn7Ami gim rom ma natiny Ya sana Nyo nat faarof iny rou Ya. Te tsue fi Ronyo nei Anyo fapinpin iny rou Ya, Anyo na gamgam faarei maromi. Sana Nyo nat faarof iny rou Ya, ana Nyo manaats rou vegiau Tsunia. Tm!6Jisas biny ratuari sa tsue na ka, “To te fatsiitsii Ronyo na Tsivou, fatsiitsii Tsonyon kaa babainy. Ayei te fatsiitsii Varonyo to, e Tamanyo, Ayei na isen tsun Tsivon te tsue romi na Gov tsumi. l5E tsuvurara Abraham te maten, ana Nyi pon rom ma karap fafis iny Ya ge? An fuainy kuigin kan te mater. Anyi pon rom Anyi sei?” k34An fuainy tsoiny mumua tana taa Jiu tsue to Tsunia, “Mam natem marom Anyi na tutuei iny masarau koma Manyi! Abraham te maten ana rin fuainy kuigin kan te mater, ana Nyi tsue fi kan e marom to, ‘E sei te manaats non vegiau Tsonyo ee te gim non ma nai mat on nats.’ ijK3Nyo tsue faman of maromi, e sei te manaats non Vegiau Tsonyo ee gim non ma nai mat on nats.” /iW2Anyo gim rou ma sainy vavis a fatsiitsii to kainy fapaas a Tsivou, a sikia, kaa minon a isen a mes te komainy fapaas non a asanga Vanyo, ana Ayei na Tsoiny Vaatsuk. h1Jisas tsue to, “Anyo na sikia ma tutuei iny masarau, Anyo te fatsiitsii rou e Tamanyo, sana mi tsue vaabos Vanyo. !g;0An fuainy tsoiny mumua tana taa Jiu biny Towa, “Mam tsue iny rom a man te tsue fi romam, Anyi na tsoiny sagoor ana masarau tutuei bus Manyi.” ?fw/E sei na mes to ayei, Gov te fasito iny non ya ee, ayei te nongoiny non vegiau Tsunia, ana kifon ya to tsumi gim rom ma nongoiny ya, amin gim ma fasito ten Gov.” Jisas Me Abraham -eS.E sei tsumi to te onot non ma pokei iny man nan aveto Tsonyo tan saf a fo aveto te katkat Anyo na? San tsue Tsonyon man, kat pas fei sam gim ma faamainy Vanyo ei? Vd%-Sana Nyo tsue iny rou a man, ana kifon ya to tsumi gim rom ma faaman Vanyo. cc?,Amin guei ten Vinasaar a tamamami, ana mi komainy vovou iny rom koman tsunia. Tanik me tan tatanik, ayei na tsoiny fitokon. Ana ayei sikia ma kaa tan panaan tana man, tana saa a sikia ta man te kaa non tsunia. Te tsue iny non yan gam, ayei te faarei tsuiny non kat tsunia, tana saa ayei na gamgam ana ayei te fataman iny non a fo mamatsiny gam. }bs+Kat fei sam gim rom ma nat faarof iny a ka te tsue iny Ronyo ei? Tana saa, amin fanaginy nongon tan vaanan Tsonyo. Ma*Jisas tsue to tsuri, “To ma tamamami koraa Ya Gov, mi tabuiny mangiir Vanyo, tana saa Anyo poo fi me ten Gov sin tovei, Anyo to Anyo gima naa me Tsivou, a sikia, Ayei tsun to te jiats Vaminyo. `#)Ami katkat rom kat te kat non e tamamami.” Ri biny Towa ser tsue na ka, “Mam gima guei ratsuu! E Gov, Ayei tsun Tsivon a Tamamamam.” 7_g(A fo mamatsiny ka te katkat Anyo to, Nyo tsue of bus mami na man te nongoiny Minyo ten Gov. Ana mi kes korei marom ma atsuiny famat Vanyo. E Abraham gima katkat kat to aya! $^A'Ri biny Towa, “E tamamamam e Abraham.” Jisas tsue to tsuri, “To ma guei ten Abraham fatoobing ami mi tabuiny kat a fo binun te katkat ya muan. ]{&Nyo vegiau tsuk iny rou a ka te faatok bus Vanyo, Tamanyo sana mi kat rom a ka ten tamamami te tsue of bus mami ya.” \'%Nyo nat you amin tsubnaainy ten Abraham fatoobing. Sana mi pon iny rom ma atsuiny famat Vanyo, tana saa ami te tsugei rom fafaatsuts Tsonyo. c[?$Te puruur maromi na Guei Tsoiny tana parits tan aveto, mi nai tapuruur faman ovei marom. SZ#Ana tsoiny gog sikia non ma kaa fiisen ramen mumuiny taman to tana numaa tan mamatsiny nainy sana guei tsoiny ayei te faarei non a isen tsuri koman mumuiny taman to tana numaa na sikia ta fafakap nan. Y"Jisas tsue to tsuri, “Nyo tsue faman of maromi, e sei tsumi na katkat aveto ee, ayei te faarei non a tsoiny gog tan kat aveto. *XM!Ri biny to Jisas, “Amam tsubnaainy ten Abraham fatoobing ana mam sikia ma tsoiny gog tan ta mes. A saa te tsue rom Anyi na Ami te nai tapuruur marom?” aW; ana mi te nai natiny a man ana man to ayei nai puruur maromi tana parits tan aveto.” V%Ai Jisas tsue to tana taa Jiu to te faamainy Ya, “To te manaats finy romin fafaatsuts Tsonyo, mi faarei famainy rom matisian Tsonyo, UAna fokinai tsuri faamainy to Jisas te nongoiny fi ri Ya te vegiau tsuk iny Ya na foka to. Man Puruur Maromi Tan Aveto .TUAna Ayei to te jiats Vaminyo i tovei te kaa fiisen Vamironyo, Ayei gim non ma naus osing babainy on Vanyo, tana saa Anyo kat rou a foka te kat fapaparei non Ya.” 7SgAi Jisas tsue to tsuri, “Te fapaas finy romi na Guei Tsoiny te Bobot e Gov sa ruak iny Mes me tana pagafuan mi nai natiny rom ka to, ‘Anyo na Ayei’, ana mi te nat fi nei Anyo gim rou ma kat babainy ta ka tan koman tsun Tsonyo, a sikia, sana Nyo tsue tsun iny rou a ka te faatsuts Vanyo Tamanyo. gRGAri sikia ma arasan iny a ka to Tsunia te vegiau tsuk iny e Taman te kaa non Gormirmir. ZQ-Anyo kaa miroun fo vegiau kinai iny tsue of mami tan faaroiny mami sana Nyo sikia rou ma kat fi nei Nyo tsue of rou a monaagits to tana ka te nongoiny Anyo Tsunia to te jiats Vaminyo ana Ayei na man ovei.” ~PuRi rangats Towa, “Anyi pas e sei?” Jisas biny ratuari, “Anyo tsue of bus mami muan tanik me tan tatanik. 5OcTan kat to aya sa Nyo tsue of bus mami, mi nai matem marom tana fo aveto tsumi. To te gim fi rom mi ma faaman Vanyo, Anyo na Ayei mi nai mat emarom tan fo aveto tsumi.” :NmJisas biny ratuari sa tsue, “Ami te poo tsun me nei petoo, sana Nyo te poo fi me Gormirmir. Amin fasito tana monaagits tovei, sana Nyo na gima fasito tana monaagits to. vMeAn fuainy tsoiny mumua tana taa Jiu favevegiau patsukan rato fapoopoan narari ri tsue to na ka, “Ayei te tsue, ‘Mi gim rom a naa tana pan te naa Ronyo.’ A saa bus to ayei na, Ayei te pon non ma nai atsuiny famat a Tsivon?” /LWJisas tsue pis to na ka tsuri, “Nyo naa evarou ana mi te nai sainy Vanyo, mi nai matem marom tana fo aveto tsumi. Mi gim rom ma naa tana pan te naa Ronyo.” hKIJisas tsue iny a foka te fafaatsuts Ya tana saape gagon tana pan te kaa ror fo guuv iny fafakaa moni. Sana sikia ta mes ma nots Ya, tana saa u nainy Tsunia te mataanis minon. Jisas Tsue Taatag Of Ir A Vainy Vavaajets @JyRi rangats Towa, “Fei te kaa non e Tamamanyi ei?” Jisas biny ratuari, “Ami gim rom ma nat Vanyo ge Tamanyo kan. To te nat Varonyo mi, mi tabuiny nat kan iny e Tamanyo.” _I7Nyo pokei iny rou a Tsivou, ana Taman to te jiat Vaminyo, Ayei kan pokei Varonyo.” H{Te kirkir en tan Faun tsumi to te tagaa iny matan fi ror a ina fuan ri te faarof faavot, a ka te vegiau iny rorin man. G9Sai te kat Ronyon faaron, kat iny faaron Tsonyon toobing ovei, tana saa sikia ma Nyo Tsivou to, e Taman, to te jiats Vaminyo te kaa fiisen Vamironyo. sF_Ami te faaroiny rom a mes tan vovovou iny fakats tana mes babainy tsun. Anyo gim rou ma faaroiny ta mes. E3Jisas biny ratuari sa tsue na ka, “A sikia, kainon to te pokei finy Ronyo na Tsivou, foka te vegiau iny Ronyon man, tana saa Anyo natiny rou a pan te poo Minyo ana pan te naa Ronyo. Ami gim rom ma natiny a pan te poo Minyo ge ami gim rom ma natiny a pan te naa Ronyo. 'DG Taa Farasi tsue to Tsunia, “Anyi pokei iny rom a Tsivom, foka te vegiau iny rom Anyi, a sikia ta mes te faarof iny non ya a faarei ton vegiau man.” @Cy Jisas vegiau pis to tsuri, “Anyo na arasan tana monaagits to. E sei na mes te vovou Varonyo ee nai kaa non tana toto te kaa non a arasan ana ya te gima taan koman a uurup.” cB? “A sikia ta mes, Tsunaun,” biny finy Ya na moun to. “Jio, Anyo kan gim rou ma tsue pokei manyi ma mat. Kua, nyi te kat pis vaare tu mes tu aveto,” te tsue fi Jisas. Jisas Ayei Na Arasan Tana Monaagits To yAk Ya paroor to sa tsue tsunia na moun, “Fei te naa fi ri ei? Te kaa kan minon ta mes ma pokei manyi ma mat?” ;@o Te nongoiny ari na ka to ana ri na fokinai fabuubus osing Towa, a fo isisen tsuri fabuubus fi naa ri, rin fuainy tsunaun mumua naa. Ai Jisas kaa en na aya, ana moun tsutsun en. >?wAna Ya fakokop fatabin pis to sa kirkir tan puputaa. ]>3Te tsutsun ari na aya ri gima faonot tan rangats Ya, Ya paroor to na puan ana Ya tsue to tsuri, “E sei pas to tsumi na sikia ma kat kat aveto ee ma nom ya na vaamuan nana fats a touruei to na moun to.” =Ri tsue iny a ka to ma fataraatsua ri Ya er fakei naa Towa tan vaatsuk. Sen Jisas fakokop sa kirkir tan puputaa fiisen me na karoor nan. <#Tana Faun tsura, Moses tsue faparits, a moun te kat non kat to ma totouruei famat ravaa men fats. Jio, a saa te tsue patsu rom Anyi na?” ;“Tsoiny Fifaatsuts,” tsue fi ri ten Jisas, “A moun a fanging to te sab amam te tsikoor fiisen me na mesmes a tsoiny kanen. (:IRin tsoiny fifaatsuts tan Faun te kirkir iny e Moses ana taa Farasi mei mito na moun to te sab ari te tsikoor ana ri fatsutsuiny towa matar a fokinai faavot. A9{San tana voinyvoiny ovei tan mes nainy Ya tabin fatabin enato tana saape. Ana gum iny vainy naa mito ser vaaguam faafis Ya, ana Ya gum naa to putaa Ya tanik iny faatsuts bus ratuari. 38 cAi Jisas naa fi nato tana tobeer iny Oliv. ;7q5Ana fokinai vavakas rato tana fo numaa tsuar.Y6+4“Eye,” te biny fi ri ya, “Anyi toroman kan a tsoiny Galili ge? Tagaa faarof tan Vegiau Ten Gov ana nyi te nat faarof a sikia ta isen ta kuigin nai tapogaar ising minon tana gum fan iny Galili.” ?5w3“Ito tana faun tsura, ara gim ror ma pokei faamuainy tsom a mes ma mat tabuiny nongoiny roran vegiau tsunia tan vaatsuk ra faaroiny faarof tsom to na saf a iring te kat ya na.” 4y2Nikodimas ayei na isen tsuri na taa Farasi, ayei kan a mes to te naa sa tagei e Jisas muan, tsue to na ka tsuri, 311Eye, gum iny vainy tovei faaman ror, sana ri gim ror ma natiny a Faun te kirkir iny e Moses, to sa ri kaa os to fain a fasaraa na suu ten Gov!” u2c0Ami natem marom sikia ta isen tsumam fuainy tsoiny mumua tana taa Jiu ge taa Farasi ma faamainy vaarik Ya. 1{/A taa Farasi pitei ton puputaa fiisen men rangat iny peits tan tsoiny bei ot, “Fiisia, Ayei te fagaug kan mami? [0/.Rin tsoiny bei ot biny ratuari, “A sikia ta mes ma vegiau faarei na mes to!” 5/c-Rin tsoiny bei ot tana saape tabin fatabin to tan fuainy tsunaun tan tsoiny faakor ana taa Farasi, ri rangats ton tsoiny bei ot, “Kat fei sam gima mei mi Ya ei?” .y,Mesapan tsuri kes ma nots Ya, sana sikia ta isen ma saras vaarik Ya. Tou Vaajets Tan Fuainy Tsoiny Mumua Tana Taa Jiu U-#+Tan kat to aya ten Jisas tsun ana vainy takibaa bus rato fapoopoan narari. , *U Vegiau Ten Gov te tsue, a Krais, a Mes to te pisainy e Gov ma Tsoiny Fiisaup Ya tana vainy nai tapogaar minon tana vun ten Devit, ana Ya te nai agiir unya tana gum fan iny Judia tana ngats fan iny Betlehem ito na ngats fan te agiir e Devit a aatouf.” \+1)Mesapan tsuri tsue to na ka, “Ayei e Krais, a Mes te pisainy e Gov ma Tsoiny Fiisaup Ya tana vainy!” Sana mesapan tsuri tsue na ka, “A Krais, a Tsoiny Fiisaup gima poo fi me tana gum fan iny Galili! *w(A vainy a kinai komar a gum iny vainy nongoiny Towa te tsue na ka to, “A mes to ayei na kuigin faman ovei!” %)C'Jisas tsue tsuk iny Aaven Taabos, to ten sei te faaman ror Tsunia ee nai nom ror Ya. Tan nainy to aya Aaven Taabos gima naa me, tana saa Jisas tabuiny toto fatabin non Ya te tabin fatabin pis en tana pan tan fuainy siinaiv Tsuan Gormirmir. A Vainy Te Takibaa Ri Kat To Na Fuan A Gum (#&faarei u Vegiau Ten Gov te tsue, ‘Sei te faaman non Tsonyo ee, a aurom te kifon iny non a toto te nai koor ising minon koman ya.’ ” *'M%U nainy tsian te ruak tan fafakap tan nainy guainy. Tan nainy to aya Jisas tsun to sa vegiau fatsian en, “Sei te iinyu non ee ma naa me Tsonyo a jiu to, 0&Y$Ayei te tsue na ka, ‘Ami nai sainy Varonyo sana mi gim rom ma sab Vanyo, ana mi te gima onot ma naa tana pan te nai kaa Ronyo.’ Saf kifon vegiau Tsunia to na?” ~%u#Rin tsoiny mumua tana taa Jiu tsue patsukan rato fapoopoan narari, “Fei te pon non Ya ma naa ma fanaginy sainy ara Ya ei? Ayei pon non ma naa fi tana fo ngats fan tana taa Grik tana pan te kaa ror a tee Jiu, a faatsuts rato na taa Grik? z$m"Ami nai san Varonyo, sana mi gim rom a sab Vanyo, tana saa, tana pan te nai kaa Ronyo ami gim rom ma naa on.” |#q!Jisas tsue to, “Nyo nai kaa taataun tsun fiisen maromi ana Nyo te tabin fatabin pis Tsunia to te jiats Vaminyo. Y"+ Taa Farasi nongon ir a vainy te fasisiraa iny a foka to, to te tsue tsuk iny ari Ya, ana ri, min fuainy tsunaun tan tsoiny faakor tana taa Jiu jiats raton fo tsoiny bei ot tana saape ma nots ari Jisas. }!sSana ri na fokinai faamainy Ya, ri tsue to, “Fiisia, te naa minon ne Krais a Mes te pisainy e Gov ma Tsoiny Fiisaup Ya tana vainy, Ayei nai kat kainy non a fo mamatsiny binun iny faatok reits fis non a fo kat to te katkat a mes to Jisas?” y kAna ri pon to ma nots Ya, sana sikia ta isen ma saras vaarik Ya, tana saa nainy Tsunia te mataanis minon. wsana Nyo nat faman ovei rou Ya, tana saa Anyo kaa fiisen me Tamanyo, sa jiats Vaminyo to Tsonyo naus osing mi Ya.” 3Ai Jisas fafaatsuts to koman a saape Ya vegiau fatsian to, “Eye mi pon iny rom mi nat faman iny rom a fo mamatsiny ka na Vanyo ai mi nat kan iny rom ma pan te poo fi Minyo. Nyo gima naa me Tsivou. Ayei to te jiat Vaminyo, Ayei kaa faman non. Ami gim rom ma natiny Ya, }sAra na fokinai natiny ror a pan te poo fi mi Ya, ana sikia ta mes nai natiny non a pan te poo fi minon e Krais.” oWTagaa Yam! Ayei te vegiau non matar a fokinai, ana sikia ta isen ma biny vaarik a nguen Ya! Toroman fuainy tsoiny mumua tana taa Jiu nat kan iny ror Ya Ayei koraa na Krais, a Mes te pisainy e Gov ma Tsoiny Fiisaup Ya tana vainy? Mesapan tsuri na vainy tana ngats fan tsian iny Jerusalem tsue to na ka, “Ayei koraa Ya na mes te komainy rori ma atsuiny? H Fakats faarof yam a ka to. Faonot yam tan faaroiny a mes ana ka te kaa non jiarasan tan puainy mes tsun, mi ma faaroiny fatoobing a ka tana man.” Ayei Koraa Ya Na Krais, A Tsoiny Fiisaup? dATo te vaapee fi non a guei tsoiny tan Nainy Fafaatouf tana taa Jiu, kat to aya gima ngats Faun te kirkir iny e Moses, kat pas fei sam peits Varonyo ei, tana saa, Anyo te fatoto na mes tan Nainy Fafaatouf tana taa Jiu? 5cAmi nai kat rom kat iny vaapee tan guei tsoiny tsumi tan Nainy Fafaatouf tana taa Jiu tana saa, Moses tsue faparits of bus mami ma kat kat iny vaapee tan guei tsoiny tsumi tan Nainy Fafaatouf. (U kat iny vaapee to sikia ma poo fi me ten Moses a sikia, kat to te tanik en muan tan fuainy tsuvumami.) Ai Jisas tsue to tsuri, “Nyo kat a isen a binun iny faatok tan Nainy Fafaatouf tana taa Jiu sa mi mata karian em. {Rin vainy faavot biny Towa ser tsue na ka, “Anyi na tutuei iny masarau! Sei te pon non ma atsuiny ma Nyi ee?” {oMoses faan mamin Faun teeva, sana sikia ta isen tsumi ma manaats ya. Kat fei sam pon rom ma atsuiny Vanyo ei?” T!A mes te pokei iny non a tsivon te komainy tsuiny non ma nom a vamarits tana tsivon. Sana ayei to te komainy non ma nom vamarits tana isen to te jiats mi ya, ayei na man ana sikia ta gam ma kaa tsunia. 6eE sei na mes te komainy kat non mangiir ten Gov ee nai natiny ror fafaatsuts te faatsuts iny Ronyo to te poo fi me ten Gov ge te nai vegiau kan iny Ronyo na parits Tsonyo. %CJisas biny ratuari sa tsue, “U fifaatsuts te faatsuts iny Ronyon sikia ma faatsuts Tsonyo, san u faatsuts te poo fi me ten Gov to te jiats Vaminyo. ;oRin fuainy tsoiny mumua tana Jiu koma karian fiisok rato ri tsue to na ka, “Fei te nom ising finy a mes to ayei a nat ei? Tsunia te gima nom a nat tana pan tan fafaatsuts.” wNainy guainy te onot en koman, ai Jisas naa fi naa to tana veevio nana saape ana Ya tanik iny faatsuts ratuari. |q Sana sikia ta isen tsuri ma tsue pokei Ya tana arasan, tana saa ari te oraav ir fuainy tsoiny mumua tana taa Jiu. T! U fasisiraan kinai te kat ari Tsunia komar a vainy a kinai. Mesapan tsuri na vainy tsue to, “Ayei na mes a rof fiisok,” ana mesapan tsuri tsue to na ka, “A sikia, Ayei fagaug non a vainy.”   Fuainy tsoiny mumua tana taa Jiu gima faterof tan sainy vavis e Jisas tan guainy. “Fei te kaa non a Mes to aya ei?” rangat fi ri. 3 _ Voun fuainy famuinyasiny Tsunia te naa fi naa ri tan guainy, Jisas naa kanen nato, ana Ayei gim to ma ising fi naa matar a fokinai, a sikia, Ayei ising fatakop en. m S Ayei tsue na ka to, ana Ya kaa farokot en tana gum fan iny Galili. Jisas Naa Tan Guainy Tan Tovaar r ]Ami ma naa fi tan guainy Nyo gim rou ma naa tsom, tana saa nainy fatoobing Tsonyo te mataanis minon.”  A vainy tana monaagits mangiir maromi, ana ri te tsugei Vanyo, tana saa, Anyo tsue patsukan You tan kat tsurin iring ovei. -SJisas tsue to tsuri, “U nainy fatoobing Tsonyo te mataanis minon, ana fo nainy tsumi, mi kaa mirom nainy kinai iny vavis babainy te naa fi romi tan guainy. G(Sana sikia ta isen nar famuinyasiny Tsunia ma faamainy Ya.) 'an fuainy famuinyasiny ten Jisas tsue taring iny Towa, “Te komainy fapaas rom Anyi na Tsivom, naus osing a fan to kua tana gum fan iny Judia ma tagaan fuainy matisian Tsumanyi tana fo binun iny faatok te katkat rom Anyi. Fiisia, sikia ta isen ta mes te famuiny non kat te natiny katkat non ya ma tagaa na fokinai. Tan kat te katkat rom Anyi tanyir a monaagits to ma inainy fanatnat Manyi ri!”  oWU nainy Guainy tana taa Jiu tan Fatsuiny fo Tovaar Kandis ma kaa taataun tsom ari te sisiruu naa me, C Voun a ka to, Jisas taan vavis naa to koman tana gum fan iny Galili, Ayei te baainy ma naa fi tana gum fan iny Judia, tana saa fuainy tsoiny mumua tana taa Jiu te komainy ma atsuiny Ya. OGAyei te vevegiau tsuk iny e Judas, a guei tsoiny ten Saimon Iskariot. Ai Judas, to na isen tsuri na ina fasafunuu ana ina fuan a matisian to te faan iny naa non Ya nima rari ma atsuiny ari Ya.FJisas biny ratuari sa tsue na ka, “Anyo pisan bus mami na ina safunuu ana ina fuan sana isen fapoopoan namami na vinasaar!” {ETovei roman amam faaman ovei rom ana mam nat fi rom nei i Tsumanyi tsun Anyi na Isen a Taabos te poo fi me ten Gov.” }sDSaimon Pita biny Towa, “Tsunaun, fei te naa romam ei? Anyi kaa mirom vegiau te kifon iny non a toto na suu. ~yCAi Jisas tsue to tana ina safunuu ana ina fuan a matisian Tsunia, “Ami paas, ami komainy naus osing kan Varonyo?” }7BTan kat to aya, ana fokinai to te vovovou iny Ya naus osing Towa ri tabin fatabin rato tan kat mangiir tsuar sana ri gima vovou pis iny naa Ya. ~}}}&|{{|zz;yyKxx"w)vvpuu tssrrqqp!oosnn~nmmSlkkyjviiHhgg7ff.feddc;bbaK`__q_]] \K[ZZhYXWW'VWUTTSSRR QPOO@NMLLKJIInHxGGFFEDsCjBtAA@Y??R>=x<`;;:988C7965554 3,2~10/..--,++7*2)((%'w&&7%$$ #*"+!!g keU*5>@*> %  - s t7Nyo gim rou ma vegiau fiisen mamimi tan ar nainy viviakoo tana saa a tsoiny tatagaa ot tana monaagits to te naa minon. Ayei gima parits fafis Vanyo. qs[Nyo tsue of bus mami na ka to roman, tabuiny ruak nats non ya to te ruak fi non ya, mi nai faaman rom. drA“Ami te nongon Vanyo te tsue tsumi, ‘Nyo naa evarou, sana Nyo nai tabin mirou tsumi.’ To ma mangiir faman Vanyo mi, mi tabuiny mamagat Tsonyo te naa fi rou ten Tamanyo tana saa, Ayei te karap fafis Varonyo. lqQ“Nyo naus osing fiisen mamiromi na aaverof ana aaverof Tsonyo fatoobing Nyo faan maromi ya. Nyo gima faan mami ya faarei te faan fi maromi ya na vainy tana monaagits to. To tsumi ma koma patang vaare am oraav vaare to. MpA Tsoiny Fifaakouts ton Aaven Taabos to te nai jiats minon e Tamanyo tana asanga Vanyo nai faatsuts maromi na fo mamatsiny ka ana Ya te kat mami ma fakats fatabiny ami na foka te tsue of im yam. To!“Nyo tsue of bus mami na ka to te kaa taataun fiisen Vamironyo mi. FnE sei na mes te gim non ma mangiir Vanyo ee, te gim kainy non ma manaats vegiau Tsonyo. U vegiau te nongoiny amin sikia ma vegiau Tsonyo, sai te poo fi me ten Tamanyo to te jiats Vaminyo. 4maJisas biny towa, “Tana saa, a vainy tana monaagits to te gima mangiir Vanyo, Anyo nai pokei tsuiny rou a Tsivou ten sei na mes te mangiir Varonyo ee ai sei te mangiir Vanyo ee ayei manaats Varonyo. Tamanyo nai mangiir non ya, ai Tamanyo ana Nyo naa mirom tsunia ana mam te nai kaa koman ya. l9Judas (sikia ma Judas Iskariot) tsue to, “Tsunaun, kat fei ma pokei iny Anyi na Tsivom tsumam ei ana sikia ma tana vainy tana monaagits to?” :km“E sei na mes te faarof iny non a fo faun te tsue faparits iny Ronyo ee ana ayei te manaats rari ayei na mes to te mangiir Varonyo. E sei na mes te mangiir Varonyo ee, e Tamanyo kan nai mangiir non ya tsunia te mangiir vanyo, Nyo kan te nai mangiir rou ya ana Nyo te pokei iny a Tsivou tsunia.” j%Te naa minon nainy mi nai nat Varonyo Anyo kaa rou koman e Tamanyo, ana mi kaa kan rom koma Vanyo faarei tsuiny non te kaa Ronyo koma mami. 6ieTan ta fo mar nainy to vainy tana monaagits te gim ror ma nai tagei oiny pis Vanyo, sana mi te nai tagei Varonyo. Mi kan nai toto emarom tana saa Anyo te toto fatabin You. rh]“Nyo gim rou ma nai naus osing babainy mami faarei maromin guei ngap, Nyo nai tabin mirou tsumi. sg_Nyo nai rangats rou e Tamanyo ana Ayei te nai faan mami na mes a Tsoiny Fifaakouts, iton Aaven te pokei non a man nane Gov, Ayei kaa ovei nanon fiisen mamiromi. Ana vainy tana monaagits tovei te gim ma faarof Ya, tana saa ri gima inainy fanatnat iny Ya ge te gima nat iny Ya. Sana mi natiny rom Ya tana saa Ayei te kaa fiisen maromi ana Ayei kaa non koma mami. f ae;“To te mangiir Varonyo mi, mi nai manaats rom a fo faun te tsue faparits Ronyo. d}Te rangat fi Varonyo mi tan ta ka tana asanga Vanyo, Nyo nai kat rou ya.” Jisas Tsue Ayei Faan Iny Minon Aaven Taabos c Ana Nyo te nai kat a foka te rangat fi romi tana asanga Vanyo ma tapokaa ising me na fo siinaiv ten Tamanyo ito tana Guei Tsoiny. gbG Nyo tsue faman of maromi, e sei na mes te faason non Tsonyo ee nai kat kainy non a fo binun te kat Ronyo, eye, ayei nai kat non a foka te karap fafisfis iny non a fo binun te kat Anyo tana saa Nyo naa fi rou ten Tamanyo. 0aY Faamainy yam vegiau to, Nyo kaa rou koma ne Tamanyo, ai Tamanyo te kaa non koma Vanyo, sikia non, ami te faaman tana saa tana fo mamatsiny binun iny faatok reits to. h`I Filip nyi gim rom ma faaman, Nyo kaa rou koman e Tamanyo ai Tamanyo kaa non koma Vanyo? U vegiau te pokei naa Nyo tsumi gima poo fi me Tsonyo, ito e Tamanyo to te kaa kaa non koma Vanyo te kat non a binun Tsuan fatoobing. _ Jisas biny towa sa tsue na ka, “Filip, Nyo kaa fiisen mamimi naangis fiisok, ai tovei, nyi tsue rom a ka anyi gim rom ma nat Vanyo? E sei na mes to te tagei Vanyo ee, te tagei bus e Tamanyo. Kat pas fei sanyi tsue rom a ka ei, ‘Faatok mamimam e Tamam’? e^CFilip tsue to Tsunia, “Tsunaun, faatok mamimam e Tamam ai te onots koman tsumam.” ]To ma nat faman fi Minyo, mi nai nat faman kan iny rom e Tamanyo tanik non tan nainy tovei, mi natiny rom Ya, ai mi te tagei bus Ya.” 2\]Jisas biny towa sa tsue, “Anyo na sanaan, ana man, ana toto, sikia ta isen ta mes te naa faamuan fi naa non ten Tamanyo, a sikia, ayei ma naa tsom fi me Tsonyo. [5Tomas tsue to Tsunia, “Tsunaun, mam gim rom ma natiny a pan te naa fi rom Anyi, fei te nat finy romam a sanaan te naa fi naa non unya ei?” JZ Ami natiny rom a sanaan te naa fi non tana pan te naa Ronyo.” &YEAi to te naa fi Ronyo ma kakouiny Anyo na pan tsumi. Nyo nai tabin mirou Nyo te nom fi mami Tsonyo, tan kat to aya mi nai kaa emarom tana pan te kaa Ronyo. $XAGagon numaa ten Tamanyo te kaa minon fo mamatsiny ar bei ot na aya Nyo nai kakouiny onots of maromi ya. Nyo tabuiny tsue of mami te gim fi non ya ma man. W }“Koma patang vaare yam,” te tsue fi Jisas tan matisian Tsunia, “Mi faason busem ten Gov, mi te faason kan Tsonyo. _V7 &Jisas biny towa sa tsue na ka, “Anyi kakoun faman rom ma mat of Vanyo? Nyo tsue faman of marom anyi tabuiny kokorooto non a koriou a tsoiny nyi nai faungis Varonyon fopis nainy, nyi gim rom ma nat Vanyo.”uUc %“Tsunaun, kat fei ma gima vovou im roman ei?” te rangat fi Pita. “Nyo kakoun you ma mat of Manyi!” [T/ $Saimon Pita rangats Towa, “Fei te naa fi rom Anyi ei Tsunaun?” Jisas biny towa sa tsue na ka, “Nyi gim rom ma vovou on Vanyo tan ar nainy to tana pan te naa Ronyo sin vou, nyi nai vovou Varonyo.” S5 #To te kaa mirom min mangiir tan isiseiny mes a fokinai faavot te nat maromi, amin fuainy matisian Tsonyo.” Jisas Tsue Pita Nai Faungis Iny Non Ya R "A faun a foun to te tsue faparits of marom yam mi ma mangiir isiseiny mes. To te mangiir fi Nyo mi, jesan mi ma mangiir isiseiny mes. cQ? !Fuainy guei Tsiau, Nyo nai kaa taataun tsun fiisen maromi. Mi te nai sainy vavis Vanyo to te tsue of Anyo rin tsoiny mumua tana taa Jiu, sin tovei Nyo tsue of maromi, ‘Tana pan te naa Ronyo mi gim rom ma naa me.’ IP  Ai to te pokei Ronyon asangan iny vamarits ten Gov, Gov patsukanen nai pokei non a asangan iny vamarits tana Guei Tsoiny te Bobot e Gov sa ruak iny Mes me, ana Ayei kat veesau tsuiny non ya. 1O[ Te tafuts bus na Judas, ai Jisas tsue to, “U nainy te nom non a Guei Tsoiny te Bobot e Gov sa ruak iny Mes men asangan iny vamarits ruak nats non, an Siinaiv ten Gov te nai afis Varonyo ai Gov te nom kainy asangan iny vamarits, tana saa ito tan fo mamatsiny ka to te nai ruak non Tsonyo. sN_ Judas ainy to na painy koinykoiny sa tafuts veesau tsun en. Te voiny busen ana ya tafuts to. Faun A Foun HM  Judas, ayei na tatagaa ot tana poraa moni mam mes matisian pon iny to Jisas te tsue of ya ma nai foiny ta ka te komainy romam nan guainy, ge te tsue of ya ma faan ir yan vainy aaruts ta ka. jLM Sana sikia ta isen tsuri te kaa tana taran ma nat kat fei sen Jisas tsue iny a ka to tsunia ei. K7 Te nom e Judas a painy koinykoiny to ai Satan sof towa sa tagaa ot iny ya. Jisas tsue to tsunia, “Veesau tsun kat a ka te komainy kat rom anyi!” J} Jisas biny towa sa tsue na ka, “Nyo nai fabub rou a painy koinykoiny to koman kobuu Nyo te faan iny ya tsunia ayei nan a mes.” Ana Ya nom to na painy koinykoiny sa fabub ya ana Ya faan iny towa ten Judas a guei tsoiny ten Saimon Iskariot. {Io Ana nyo fasak fasiruu naa to panan e Jisas ana nyo rangats Towa, “Tsunaun, e sei fatoobing to ayei ee?” {Ho Saimon Pita fasisiraa faamo of tsuiny vanyo sa tsue na ka, “Rangats, sei to aya te tsue tsuk iny non ya ee?” NG Jon a matisian to te mangiir fiisok non e Jisas gumgum en panan Ya. pFY Rin matisian fi mamatoong rato fapoopoan narari, ri fapinpin iny to e sei te tsue tsuk iny non Ya ee. {Eo Te vegiau fakap bus iny e Jisas a ka to, ana Ayei kaa miton koma patang koman Ya ana Ya tsue faruak to tsuri na fokinai, “Nyo tsue faman of maromi a isen fapoopoan namami nai faan iny Varonyo nimar a vainy ma nai atsuiny vanyo ri.” rD] Nyo tsue faman of maromi, e sei te faarof non a mes te jiats mi Ronyo ee, te faarof kainy Varonyo, ai sei te faarof Varonyo ee, te faarof non a mes to te jiats Vaminyo.” Jisas Tsue Faruak Famuan Iny E Judas Te Nai Faan Iny Non Ya 8Ci Nyo tsue of bus mamin foka to tabuiny tapokaa non ya sai te ruak nats non ya, mi nai faaman Varonyo, Anyo na Ayei, a Mes to te pisainy e Gov ma Tsoiny Fiisaup Ya tana vainy. fBE “Nyo gim rou ma tsue tsuk mami faavot Nyo nat rarori na vainy te pisainy Anyo. San vegiau tan Vegiau Ten Gov ma ruak iny man me,‘A mes te ainy a kainy ainy Tsonyo koma iring Varonyo.’ (Vadou 41.9) nAU Mi nat bus iny a man nana fo kat to kat yam, ma nai kaa mimi na paparaa tsian te kat fi romi tsuri. C@ Nyo tsue faman of maromi a sikia ta isen ta tsoiny binun te karap fafis iny non a tsoiny tatagaa ot tsuan, ge na tsoiny gogovet vegiau te karap fafis iny non a mes te jiats naa non ya. v?e Nyo faatok bus mamin kat Tsonyo to te fauf finy Anyo na Tsivou, ma kat kan fi mi jesan te kat fi Nyo tsumi. *>M Anyo na Tsunaun tsumi ana Tsoiny Tatagaa Ot, ana Nyo te see garus tsuiny rou a fo mou mami. Jesan, ami kan ma fauf a tsivom am garus ton fo isiseiny mou tsumi. p=Y “Mi koo Vanyo na Tsoiny Tatagaa Ot ana Tsunaun te toobing non te tsue fi mi, tana saa Anyo tsun to. e<C Te garus fakap bus Ya na mou rari Jisas vau fatabiny pis ton vau iny jiarasan Tsunia ana Ya tabin fatabin enaa to tana pan Tsunia tana taran. “Fiisia, ami nat kan iny rom a ka te kat Anyo tsumi?” rangat fi Ya. -;S (Jisas nat faamuan iny e sei te faan iny non Ya nimar vainy te nai atsuiny ror Ya, ka te tsue fi ya nei, “A fokinai tsumin kaamos, sana isen tsumi na sikia.”) :{ Jisas tsue to, “E sei na mes te sisiuf ee te kaamos faavot ovei nanon ana ya te gima onot ma sisiuf pis a tsivon, sana ayei te onot non ma garus tsuiny a moun nainy te kookuaf non ya. A fokinai tsumi ton kaamos sana isen tsumi na sikia.” 9 Saimon Pita biny Towa sa tsue na ka, “Tsunaun, garus tsuiny korei vaare na mou vanyo, garus me na nimau ana patsu vanyo kan!” ?8w Pita baainy sa tsue na ka, “Anyi gim on rom ma garus oiny a mou vanyo!” “Te gim fi Ronyo ma garus a moum manyi, nyi gim rom ma tap fiisen Vaminyo,” biny finy ya Jisas. 7 Jisas biny towa sa tsue na ka, “Nyi gim rom ma natiny a ka te kat Ronyo tovei roman, sana nyi nai natem marom vou.” 6 Ya naa mito ten Saimon Pita ai Saimon Pita tsue to na ka Tsunia, “Fiisia Anyi komainy garus kainy rom a mou vanyo ge Tsunaun?” ]53 Ana Ya tsiiu iny to na aurom koman a kepaa na faakok ana Ya tanik iny garus ton mour matisian Tsunia ana Ya sap faparak ratuari fiisen men sapsap te popous iny Ya, kat to te faarei non a binun tan tsoiny binun. m4S Ai Jisas tsun osing to na taran fious ton vau Tsuan iny jiarasan ana Ya pous iny ton sapsap Tsuan. 3+ Jisas nat faamuainy e Taman te fainy Yan fo mamatsiny parits, Ya naten nato, Ayei te poo fi me ten Gov ana Ayei kan te naa fi naa non ten Gov. e2C Jisas an matisian Tsunia gum iny ainy ror tan sewaan tana ananerof. Ai Vinasaar faan iny ton fakats tsuan ten Judas a guei tsoiny ten Saimon Iskariot ma faan iny naa ya Jisas nimar a vainy ma atsuiny famat ari Ya. L1  Tamanainy u nainy Guainy iny Fakats Fatabin ai tovei roman Jisas natiny ton nainy Tsunia te siruu ename te naus osing fi non Ya na monaagits to ana Ayei te naa fi en ten Taman. Ayei mangiir fiisok ir vainy fasito Tsunia fatoobing tana monaagits to ana Ya mangiir fiisok kainy ratuari onot tan fafakap nan nainy mat Tsunia. (0I 2Ana Nyo nat you tan tsuen parits Tsunia te kifon iny non a toto na suu. A saa te tsue iny Anyo na ayein vegiau to te tsue iny e Tamanyo, Nyo ma pokei.”*/M 1Man, tana saa Anyo gim rou ma pokei vegiau to tsivou, sai ten Tamanyo to te jiats Vaminyo Ayei te tsue faparits of Vanyo na fo mamatsiny ka ma vegiau iny Anyo. [./ 0“E sei na mes te tsugei Varonyo ya te gima faarof vurungan rof Tsonyo ee naa fi naa non tan vaatsuk tana isen a ka, ito tan vegiau te pokei bus Anyo te nai kat non vaatsuk tsunia tan fafakap nan nainy! -w /E sei na mes te nongoiny non vurungan rof Tsonyo ee ana ayei te gim ma manaats ya, Nyo gim rou ma kat vaatsuk tsunia. Nyo naa me ma gima faarei Anyo na tsoiny vaatsuk tana vainy tana monaagits to, a sikia, Nyo naa me ma saup fatabiny Anyo rari. ,  .Nyo naa me tana monaagits to faarei me na arasan, tan kat to aya ere sei te faaman ror Tsonyo ee, gim on ror ma kaa tana uurup. `+9 -Ai sei na mes to te tagei Vanyo ee, faarei non te tagei kainy Ya to te jiats Vaminyo. * ,Jisas tsue fatsian to, “E sei na mes te faamainy Varonyo ee, gim non ma faamainy tsuiny Vanyo, sai to Tsunia to te jiats Vaminyo. )7 +Ri komainy fiisok a vainy ma tsue iny paparaa rari fis pis non tsue iny paparaa te poo fi minon ten Gov. Vegiau Ten Jisas Kat Non Vaatsuk Tana Vainy ( *Man pas koraa non mesapan tsurin fuainy tsoiny mumua tana taa Jiu te pon ma faaman Tsunia san tan kat tana taa Farasi ri oraav to ma pokei faruak iny a faaman tsuri, tana saa a taa Farasi te jiats fatafuts rarori tana numaa iny fafaatouf tana taa Jiu. z'm )Aisaia pokei iny a ka to, te ruak nats non tana fo siinaiv ten Jisas, tana saa ayei te inainy faamuainy bus ya. u&c (“Gov kat fakio na mata rari, ana Ya kat fanuuiny ton fakats tsuri ma tagaa on vaare ri an fakats tsuri nai nun ovei enanon,‘ana ri te gima takopis on me Tsonyo ma tsipaar Anyo ri,’ te tsue fi me Gov.” (Aisaia 6.10) \%1 'Tan kat to aya ri gima onot ma faaman, tana saa e Aisaia te tsue kainy a ka, z$m &tan kat to aya u vegiau te pokei iny e Aisaia na kuigin muan ruak iny man ovei nato,“Tsunaun, e sei te faamainy vegiau te tsue iny a mam ee? Ai to ten sei na mes to na Tsunaun te faatok Ya na parits Tsuan ee?” (Aisaia 53.1) k#O %Kainon to te kat Ya na fo binun iny faatok reits mata rari, ri gim kainy to ma faamainy Ya, X") $Faaman yam tana arasan ito te kaa fi miromi ya, tan kat to aya mi faarei mirom vainy tana arasan.” Voun vegiau ten Jisas tana ka to Ya naa to sa fatakop a tsivon mata rari. Kat Iny Vavaajets Tana Taa Jiu !! #Jisas biny ratuari Ya tsue to na ka, “A arasan kaa non fapoopoan namami kaa tsun non tan fo ar nainy. Taan yam te kaa farokot minon ya na arasan ma kookop vaare mami na uurup tana saa e sei na mes te taan uruurup non ee gim non ma natiny a pan te naa non ya. w g "An tagin biny Towa ser tsue na ka, “A Faun tsumam te kirkir iny e Moses te faatsuts fi mamam to, a Krais a Mes te pisainy e Gov ma Tsoiny Fiisaup Ya tana vainy nai toto ovei nanon. Kat pas fei sana Nyi tsue rom a ka to ei, tana Guei Tsoiny te Bobot e Gov sa ruak iny Mes me nai gageits non tana pagafuan ei? E sei to aya na Guei Tsoiny te Bobot e Gov ee?” \1 !Ayei te tsue iny a ka to ma faatok iny Ya na saf a mat ei na te nai sarei non Ya. pY Nainy te fagageits Varonyo ri tana pagafuan Nyo nai ras faavots rarou a vainy ma naa mi ri Tsonyo.”  Tovei roman u nainy vaatsuk bus tana monaagits to ai tovei kan e Vinasaar, a tsoiny tatagaa ot tana monaagits to nai duem en naa non. 'G Sen Jisas tsue tan matisian Tsunia, “Sikia ma kaa iny faakouts Vanyo to san vegiau tapokaa me, a sikia, sai te tapokaa of mamimi kainy faakouts mami. :m Ana vainy a kinai te tsutsun na aya nongoiny ton vegiau ri tsue to na ka, “U barak vaa!” Ana mesapan tsuri tsue to, “A morena vaa ei ya, to te vegiau non Tsunia!” .U Tamau, nom a asangam iny vamarits matar a fokinai!” An vegiau poo mito Gormirmir sa tsue, “Nyo vamarits bus a asanga Vanyo, ana Nyo nai kat pis nats rou ya.” r] “Tovei roman a koma Vanyo te onanun os to ana saa te tsue Ronyo na? To ma tsue fi Nyo nei, ‘Tamau, famanat iny vaare na ka to ma ruak ya Tsonyo?’ A sikia, ai tsun a ka te naa of Minyo, ma naa of Anyon nainy saraa kamits.  E sei te komainy binun of Varonyo ee, ma vovou Vanyo, tan kat to aya a tsoiny binun Tsonyo te nai kaakaa fiisen Vamironyo tana pan te kaakaa Ronyo. E Tamanyo te nai fatsiitsii non ya ito na mes te binun of Varonyo.” Jisas Tsue Tsuk Iny A Mat Tsunia $A E sei te mawats non a toto nan ee nai kajiaa babainy enanon ai sei te tsugei non a toto tsuan tan puputaa to ee nai makuts non a toto ito na toto na suu. s_ Nyo tsue faman of maromi te gim fi non fua nan wit ma reev naa tan puputaa ya te mat kaa faarei non isen tsun fua. Sai te mat non ya ayei nai fua faarei non fuan kinai, jesan kan Anyo ma mat ma kaa me na vainy a kinai a toto na suu. 5 Jisas biny ratuari sa tsue na ka, “Ar nainy tana Guei Tsoiny te Bobot e Gov sa ruak iny Mes me te sisiruu os mito ma vamarits e Gov a asangan Ya. a; Filip naa sa tagei e Anduru ana ri na ina fuan naa to ser vegiau fiisen me Jisas. $A Ri naa me ten Filip a mes te poo fi me tana ngats fan iny Betsaida tana gum fan iny Galili, tsue to na ka, “Mes tsian mam komainy tagei rom e Jisas.” 4a Mesapan tsuri na taa Grik te kaakaa fapoopoan nararin vainy to te naa fi naa tana ngats fan tsian iny Jerusalem a tou fafaatouf tan nainy Guainy iny Fakats Fatabin. r] Kat to ana taa Farasi tsue patsukan to fapoopoan narari, “Tagaa yam, ara te biu er tan kat tap iny a binun Tsunia, a vainy faavot tana monaagits to te vovou iny naa ror Ya!” Mesapan Tsuri Na Taa Grik Te Komainy Ma Tagei E Jisas r] Tan kat to aya ana rin vainy tainytainy Towa tana saa ari te nongoiny Ya te kat binun iny faatok reits. !; Ana rin vainy to te kaa fiisen me Jisas tan nainy te fikoo fatafuts fi mi Ya Lasarus ana Ya fatoto fatabiny towa tana mat pokei to na ka te ruak. 9k An matisian Tsunia gim to ma nat faamuan iny a foka to, san tan nainy to te tsun fatabin fi Jisas sa naa fi tana pan tan fuainy siinaiv Tsuan Gormirmir, ri fakats fatabiny ton vegiau te pokei tsuk mi Ya tan Vegiau Ten Gov, ana foka to te kat ari ten Jisas te pokei faruak mi ri tan Vegiau Ten Gov. 6 e “Oraav vaare yam, amin vainy iny Jerusalem! Tagaa, a Aatouf tsumi te naa minon, Ayei fauf a tsivon ana Ayei gum minon tounon a guei tana dongki.” (Sakaraia 9.9) s _ Jisas nom a tsunei dongki ana Ya jias to tounon ya to te faarei fin vegiau tan Vegiau Ten Gov, z m Ana ri tek ton fo naainy Paura, ser naa a tou tainytainy Ya. Ri vaputs iny kuu ser tsue na ka,“Saup fatabin mamam yam!Gov faparits marom Anyi te naa mirom tana asangan a Tsunaun!Gov faparits non a Aatouf tana taa Isrel!” $ A Voun mes nainy ana vainy a kinai to te naa of men nainy Guainy iny Fakats Fatabin nongon te naa fi minon e Jisas tana ngats fan tsian iny Jerusalem. ! ; tana saa ito tsunia tsun, sana taa Jiu na kinai fabuubus osing ir fuainy tsoiny mumua tsuri ri faamainy to Jisas. Jisas Sof Jerusalem Faarei Na Aatouf dA Ana rin fuainy tsunaun tan tsoiny faakor sainy to ta sanaan ma atsuiny kainy ari Lasarus, ta U taa Jiun kinai te nongon te kaa fi Jisas tana ngats fan iny Betani to ser naa fi ra naa unya aya, ri sikia ma naa of tsuiny naa Jisas unya aya, sana ri naa tou tagei e Lasarus, ito na mes te fatsuiny fatabiny e Jisas tana mat. gG Ami onot rom ma kaa fiisen men vainy aaruts fapoopoan namami tan mamatsiny nainy sana Nyo gim rou ma nai kaa fiisen mamimi tan mamatsiny nainy.” Fuainy Tsunaun Tan Tsoiny Faakor Te Kat Vegiau Ma Atsuiny Famat E Lasarus ~u Sen Jisas tsue na ka, “Tanyiny yam a moun to! Ayei te kakouiny onots a ka to onot non tan nainy kats Tsonyo. )K Ayei te tsue iny a ka to tana saa ayei gima fakats ir vainy aaruts, ayei vakakai me na poraa moni sa ainy tsivoiny fo mes mar moni, tana saa ayei na kakabuts. ' “Kat fei sana tapui na tauf tsuraf to ma fafiifoiny ravaa a onots to na fopis a natus a moni silva ra faan ratuari yan vainy aaruts ei?” )K Ana isen tsurin matisian ten Jisas to te koo ri Judas Iskariot ito na mes te faan iny naa non e Jisas nimar vainy ma atsuiny famat ari Ya, tsue to na ka, ve Ai Meri nom to na isen lita tapui foiny nan ya na nai jias fiisok kat ari tan nau tauf tsuraf tobeer, ya tsiiu iny towa moun e Jisas ana ya sap fatabiny towa na funuu nan. An tauf nana tapui to na tsuraf tauf sa kookop faavots a numaa.   Ri kakouiny of e Jisas a kainy ainy tana touraf na aya ai Mata akat en tana kainy ainy ai Lasarus gum en taran fiisen me Jisas. K  Gonom nainy kaakaa non an Guainy iny Fakats Fatabin mataanis ename, Jisas naa fi to tana ngats fan iny Betani tana pan te kaakaa non e Lasarus, Lasarus ito na mes e Jisas te fatoto fatabiny ya. L~ 9Rin fuainy tsunaun tan tsoiny faakor ana ri na taa Farasi faan iny ton tsuen parits ten sei na mes te tagei sab non a pan te kaa non e Jisas ee, ayei ma pokei faruak iny ya, ma nots ari Ya.F} 8Ri sainy vavis e Jisas ai tan nainy te vaaguam naa ri tana saape, ri fararangat patsukan rato fapoopoan narari, “Saf fakats tsumi na? Ayei naa kan minon tan nainy guainy ge na sikia?” k|O 7Te sisiruu men nainy Guainy tana taa Jiu iny Fakats Fatabin ana vainy a kinai naus osing mito na fo fan tsuar ma naa fi naa ri Jerusalem, a tou kakouiny a tsivor ma fataabos ari na tsivor an nainy guainy mataanis ename. w{g 6Tan kat to aya Jisas gim to ma taan vavis matar a vainy tana gum iny fan iny Judia sana Ayei naa fi enanaa tana pan te kaa non panan a pan a uur te koo ri na ngats fan iny Efraim, a fan to te kaa tsom en Ya fiisen ramen matisian Tsunia. z  5Tanik tan ar nainy to aya rin fuainy tsoiny mumua tana taa Jiu kat ton vegiau iny sainy sanaan iny atsuiny famat e Jisas. yyk 4Sikia ma tana taa Jiu tsivor san tana vainy ten Gov to te kaa vavis ror ma naa faavot mi ri er isen tsun mito. [x/ 3Ayei gima pokei iny vegiau to tan mangiir tsun tsunia san tan gumgum tsunia faarei finy Ya na Tsoiny Mumua tan Tsoiny Faakor tana ingainy to aya ayei pokei faruak iny a mat nane Jisas ma mat of Ya na taa Jiu, w 2Ami ma natiny a ka to, te rof non tan ta isen ta mes ma mat of ir a fokinai, ge ra na taa Jiu faavot nai mat nats ror!” =vs 1A isen tsuri te kaa non a Tsoiny Mumua tan Tsoiny Faakor tana taa Jiu tana ingainy to aya, te koo ri Kaiafas tsue to na ka, “Amin piou, ami gim rom a natiny ta isen ta ka! kuO 0To te famanat iny rora Ya tan kat a foka to a fokinai te nai faason ror Tsunia an fuainy tsoiny mumua tana gamaman tana taa Roum te nai fasaraa rara ana ri te nai rurei me na saape taabos ana vainy faavot tsura fatoobing.” t  /Ana ri na taa Farasi an fuainy tsunaun tan tsoiny faakor fiisen ramirin fuainy tsoiny mumua tana taa Jiu vaaguam faavot to tan vaagum tan Kansol, ri tsue to na ka, “Saa te kat rora na? Tana saa a mes to, katkat a fo mamatsiny binun iny faatok reits to! fsE .Sana mesapan tsuri tabin ra naa to tana taa Farasi ri tsue of ratuari na ka te kat e Jisas. erC -Taa Jiu na kinai to te naa me ten Meri te tagei a ka te kat e Jisas ri faamainy Towa. qy ,Ana mes a mat tafuts mito, niman ya an moun ya na pau men raarav nan vainy mat tan kats ana painy raarav pau me na nain ya. “Puruur ravainy osing yam,” te tsue fi Jisas tsuri, “am fatsuruwa naa towa.” Pau Vurung Iny Atsuiny Famat E Jisas kpO +Te vegiau fakap bus iny Ya na ka to Ya fikoo fatsian to sa tsue na ka, “Lasarus! Tafuts me!” @oy *Nyo nat you Tsumanyi te natiny nongoiny fatatabin Varonyo sai te tsue iny Ronyo na ka to, tana saa to tana vainy a kinai tsun tovei ma nai faaman ari Tsumanyi to te jiat Vaminyo.” n9 )Ri fakukuur ravainy to na fats. Jisas matoong fi naa to jias ana Ya tsue to, “Nyo tsue faarof naa rou Tsumanyi Tamau, Tsumanyi te nongoiny Varonyo. m (Jisas tsue to tsunia, “Fiisia, Anyo gima tsue of manyi ma tagei anyin siinaiv ten Gov to te faaman fi rom anyi?” `l9 '“Fakukuur ravainy yam a fats!” tsue fi Jisas. Mata ayei na fafinen e Lasarus biny Towa sa tsue na ka, “Tsunaun, kaa toromainy bus minon a tauf kuav, tana saa ayei te kaa tan kats sa onots fats nainy!” ?kw &An reesik tsian paas pis to na koman Ya ana Ya dau enato ai Jisas naa fi enato tan katskats to te kats ari tana varian an matainy sobaa nan ya na kookop tap fiisen me na fats. 8ji %Sana mesapan tsuri tsue na ka, “Ayei te karats a matan na mes a mata kio ge? Sa kat pas fei sa gima kat tap iny a mat ten Lasarus ei?” Jisas Fatoto Lasarus Tana Mat diA $Ana taa Jiu tsue to na ka, “Tagaa yam tana fis a tagtag te kaa minon Ya ten Lasarus!” &hG #Jisas susuiny matan to. qg[ "Ya rangat ratuari, “Fei te kats iny ami ya ei?” Ri biny Towa ser tsue, “Taame tagaa, Tsunaun.” f !Jisas tagei towa te tangis ana taa Jiu kan to te naa fiisen mi ya tangis kan rato, ana koma ne Jisas reesik kan enato sa tsuu en. 6ee Te ruak naa Meri tana pan te kaakaa Jisas ana ya tagei Towa, fatukun to moun Ya, ya tsue to Tsunia, “Tsunaun, tabuiny kaa Nyi nei e fafinevanyo tabuiny gima mat!” mdS Ana ri na taa Jiu to te kat kat famaun a koman e Meri ai to kan te kaakaa numaa tsunia vovou naa towa to te tagei finy ari ya te tsun fi ya ana ya veesau tsun enato. Ri pon iny e Meri te naa fi en tan kats a tou tangis na aya. cc? (Jisas tabuiny ruak naa non fan Ayei kaa farokot enanon tana pan te tainytainy Ya Mata.) _b7 Te nongoiny e Merin vegiau to ya tsun to sa veesau tsun en a tou tainytainy e Jisas. Ha  Te vegiau fakap bus iny e Matan vegiau to ya tabin fatabin naa to sa fikoo faamo tsuiny e Meri sa fasisiraa of tsuiny ya, “A Tsoiny Fifaatsuts tovei Ayei komainy tagei marom anyi.” `w “Eye, Tsunaun,” te biny fi Ya Mata, “anyo faaman rou Tsumanyi na Krais, a Mes te pisainy e Gov ma Tsoiny Fiisaup Ya tana vainy a Guei Tsoiny ten Gov, a mes to te tsuen fo kuigin ma naa me tana monaagits to.” Susuiny Matan Ten Jisas y_k ai sei te toto non ee ana ya te faaman Vanyo gim non ma nai nom on a mat a suu. Nyi faamainy rom vegiau to?” =^s Jisas tsue to tsunia, “Anyo na kifon a tou tsun fatabin tana mat ana kifon a toto na suu. E sei te faaman non Tsonyo ee nai toto fatabin enanon kainon to te mat fi non ya, ]+ “Nyo nat you,” te biny fi ya Mata, “ayei nai tsun fatabin enanon tan nainy tana tou tsun fatabin tana mat tan fafakap nan nainy.” ]\3 Jisas tsue to ten Mata, “E fafinemanyi nai tsun fatabin enanon tana mat.” c[? Sana nyo nat rou te rangats fi rom Anyi Gov ta isen ta ka Tsunia Gov faan marom Anyi.” bZ= Mata tsue to ten Jisas, “Tsunaun, tabuiny kaa Nyi nei e fafinevanyo tabuiny gima mat! sY_ Te nongoiny e Mata na tou naa me ten Jisas, Ya naa enato a tou tainytainy Ya, ai Meri kaa en numaa. |Xq ana taa Jiu na kinai naa mito a tou tagei e Mata me Meri, er kat famaun ton fakats tsuri tana mat ten fafinerari. GW Betani te siruu non Jerusalem faarei non a fopis a kilomita, aV; Te ruak naa Jisas, Ya natiny to Lasarus te soon en tana kats sa onots fats nainy. vUe Tomas to te koo rin Punaa tsue to tan mes panainy matisian, “Tanats yam ma naa fiisen mi raa na tsoiny fifaatsuts to ma nai mat fiisen mi raa Ya!” Jisas Ayei Na Kifon A Tou Tsun Fatabin Tana Mat Ana Ayei Na Kifon A Toto Na Suu :Tm sai to tsumi Nyo paparaa rou tsonyo gima kaa fiisen mi ya te mat ya unya aya tana saa, mi nai tagei rom a ka te nai kat Ronyo ana mi te faaman. Tanats yam ma naa ra tsunia.” San kifon vegiau te kat e Jisas to Lasarus a mat, ana ri pon to Jisas te tsue iny e Lasarus soon iny goros tsun non. yQk An matisian biny Towa ri tsue to na ka, “Tsunaun to te goros fi non ya, ayei nai rof fatabin enanon.” P- Ai Jisas farong pis ton vegiau Ya tsue to na ka, “A vaatau tsura Lasarus te goros tsun non sana Nyo naa rou Nyo te nai guinyguiny ya.” aO; Sai te taan non ya tana uurup ayei tsukakab non tana saa, a sikia ta arasan tsunia.” gNG Jisas biny ratuari sa tsue, “Tan sen nainy te kaa minon a safunuu ana fuan a aua tana arasan teeva? To te taan non a mes tana arasan ayei gim non ma tsukakab on, tana saa ayei tagei non a arasan tana monaagits to. ZM- Ana rin matisian Tsunia tsue to na ka, “Tsoiny Fifaatsuts sikia ma naangis vaarik te pon ma totouruei Manyi ri tsoiny mumua tana taa Jiun fats, ana Nyi pon rom ma tabin fatabin pis ma naa unya aya?” L Voun fafuan nan nainy ana Ya tsue to tan matisian Tsunia, “Tanats yam ma tabin fatabin naa ra tana gum fan iny Judia.” jKM Te nongoiny Yan vaanan nane Lasarus a soon iny faadis ana Ya kaa enato na aya onots fuan nainy. IJ  Jisas mangiir fiisok e Mata me famuinyasiny tsuan, ai Lasarus. uIc Te nongoiny e Jisas vaanan to Ya tsue to na ka, “A faadis to te gim non ma nai faruak a mat. A sikia, ayei te pokei nats non siinaiv ten Gov tan kat to aya, Guei Tsoiny ten Gov nai kaa kan minon a fo siinaiv tan kat a ka to.” H Rin mumuinyasiny moun to faan iny naa ton vegiau ten Jisas, “Tsunaun, a mes te mangiir rom Anyi na soon iny faadis.” G5 (E Meri to te tsiiu iny a tapui na tauf tsuraf moun a Tsunaun ana ya sap fatabiny towa na funuu nan ai Lasarus a fafinen ya to na soon iny faadis.) *F O A mes te koo ri Lasarus a soon iny faadis. Ayei te kaakaa tana ngats fan iny Betani. Betani na ngats fan te kaakaa kan ror ere Meri me Mata u mumuinyasiny moun. ?Ey *Ana vainy a kinai te kaakaa na aya faamainy Towa.1D[ )Ana vainy a kinai naa mito Tsunia. Ri tsue to na ka, “Jon gima kat a fo binun iny faatok reits sana fo vegiau te pokei tsuk iny ya tana mes to Jisas, u man ovei.” C  (Ai Jisas tabin fatabin enato sa ngats nana aurom iny Jodan tana pan te fapeenainy e Jon a vainy sana Ayei kaa en na aya. LB 'Ri pon pis to ma nots Ya sana Ayei aruwas osing a nima rari. pAY &Sai te kat Ronyo na fo binun iny faatok to, kainon te gim fi romi ma faamainy Vanyo, ami ma faamainy tsuiny a fo binun iny faatok to ma nat faarof ami na fokinai e Tamanyo te kaa non koma Vanyo ana Nyo kaa rou koman e Tamanyo.” d@A %Faamainy sanyi vaare Vanyo yam, te gim fi Ronyo ma kat a fo binun iny faatok ten Tamanyo. N? $E Tamanyo te pets Vanyo ana Ya jiats vamituanyo tana monaagits tovei kat pas fei sam tsue fi rom nei Anyo te tsue vaaserere iny e Gov ei, tana saa Anyo te tsue na ka, Anyo na Guei Tsoiny ten Gov? >{ #Saf kirkir tan Vegiau Ten Gov te gim on non ma pangis na. Gov koo rarin, ‘fo gov’, kat pas fi non ya to Tsonyo ei? = "Jisas biny ratuari sa tsue, “Te kirkir en tan Faun tsumi to te tsue fi Gov tsuri te fainy Yan vegiau Tsunia, ‘Amin fo gov.’ j<M !An tsoiny mumua tana taa Jiu biny fatabiny Towa ser tsue, “Mam gim rom ma totouruei Manyin fats tan ta foka to san tan tsue vaaserere tsun ten Gov tana saa, Anyi na mes babainy tsun ana Nyi koo rom a Tsivom e Gov.” :~~}|{{Lzz?yy xqx ww=vu6ttKsbrCqqpoo n9mm_ll"jjoji@hhLgg[ffe[ddbbQaQ`_o^]]\L[ZZWYXXWVUU TSSJRiQQLPONMVLKKJJIHGFEDCBB"A@5?+>==,<;;P:i9h88/765y433M21m0//Q.r--++g*))g((a'&j%J$##K""|!!$ ]C GnQWg & r , Gf|V 'Tana patsuu na nainy tana Sande tan vaamuan nan nainy tana wik ana pan uurup farokot en, Meri a muiny Magdala toomat naa to tan puts te kats tan fats ana ya tagei to na fats te kukuur osing matainy sobaa. M*Tovei roman u nainy kakouiny of Nainy Fafaatouf tana taa Jiu ai tamanainy u nainy Guainy iny Fakats Fatabin ana puts tan fats kaa kan en siruu, ri na ina fuan a mes fasooiny to Jisas na aya.')Te kaa me na isen a tanun na aya to na pan te fagageits ari Jisas ana puts a foun te kats ari tan fats a sikia ta mes ma soon vaarik na aya. fE(Ri na ina fuan a mes to fauf to na puan e Jisas ri tafuiny to na puan e Jisas a fungan jiaf tauf tsuraf ser paapau Yan raarav goseen kafof kat to ayei te natiny kat rora taa Jiu te kakouiny of rorin puainy mes tan kats. M'Nikodimas, ito na mes te tagei faamuainy e Jisas tana voiny naa fiisen me Josep, Ya govets naa ton rafatsiny nan fuan nau kopis vavis ma kuav vaaren puan a patang sa onots fopis safunuun a kilo. &Voun a ka to, Josep, ayei na mes to te poo fi me tana ngats fan iny Arimatia, rangats to Pailat ma nom ya na puan e Jisas. (Josep ayei na matisian ten Jisas ana isen kan nararin tsoiny mumua tana taa Jiu, ayei te ororaav ir mes panainy tsoiny mumua tana taa Jiu to sa fafamuiny a faaman tsuan,) ai Pailat fatangan iny to Josep ma nom ya na puan e Jisas, ai Josep naa to sa nom naa ya. /W%Ana mesapan nar ar vegiau tan Vegiau Ten Gov te tsue non a ka,“Vainy te nai tagei a isen to te sak ari.” (Sakaraia 12.10) Tou Kats Tana Puan E Jisas %$A ka to te ruak ma man men vegiau tan Vegiau Ten Gov,“A sikia ta isen ta pan nan tsuan Tsunia ma tangats on.” (Vadou 34.20) #(A mes te tagei a ka to te ruak te pokei iny ya, ma faaman kan ami. A ka te tsue iny yan man, ana ayei te natiny tsue iny non a man.) "Isen tsurin vainy puaan nom to na tapomas tsuan sa sak Ya na ririkin e Jisas, sen tsun an rafatsiny ana aurom tatsiiu to. Z-!Sai te naa mi ri ten Jisas ri tagei Towa te maten ri gim to ma ngats a moun Ya.  Ana rin vainy puaan naa to ri ngats ton moun a vaamuan nana mes, ri kat kan fi to tana mesmes te gageits fiisen me Jisas. :mAn fuainy tsoiny mumua tana taa Jiu rangats to Pailat ma famanat rari ma ngats ir fo mour vainy ma mat, ri te fauf ramiri tana fo pagafuan. Ri kat a ka to tana saa a Faangim roman ana ri baainy ton puainy mes ma gageits patsukanen ya tana fo pagafuan tan Nainy Fafaatouf tana taa Jiu. U Nainy Fafaatouf tana taa Jiu to aya te karap fafis pis iny non a fo Nainy Fafaatouf, tana saa ito tsun tan nainy Guainy iny Fakats Fatabin. 0YTe tanaf bus e Jisas wain, Ya tsue to, “Te kap busen.” Ya tsunguruu to na patsuun ana Ya faan iny to naa aaven, Ya tauts to. Vainy Puaan Te Sak A Ririkin E Jisas V%Kobuun faakok te kaa na aya viainy minon wain maajiin, ri fabub yan tsuuyan kotskots towan naainy nau viviakoo faarei non ngaar tan faa Grik te koo rorin “Isop”, ri faruaa iny naa towa ngue ne Jisas. >uJisas naten tana fo mamatsiny ka to te jiats of mi Ya Gov ma kat ya te kap busen, ai to kan ma ruak iny man men vegiau tan Vegiau Ten Gov ana Ya tsue to, “Nyo iinyu rou.” !;Ana Ya tsue of vatuanyo, Jon, “E tsinamanyi to.” Tan ar nainy to aya, nyo mei naa towa numaa tsonyo makok towa faarei ya tsinanyo. A Mat Ten Jisas / WJisas tagei e tsinan Ya ana nyo na matisian to te mangiir fiisok non Ya tsutsun ror na aya, ai Jisas tsue to ten tsinan, “Tsinau, a guei tsoiny tsumanyi tovei.”   Tsinan Jisas me famuinyasiny ten tsinan Ya, ai Meri to natsun Kolopas, ai Meri a muiny Magdala tsutsun panan a pagafuan. - SRin vainy puaan tsue to fapoopoan narari, “Ara ma kakaar vaaren vau beberus iny jiarasan to ra ma tats fabiririir iny a saatu ma tagei ara sei na mes te nom non ya ee.” A ka to te ruak an vegiau tan Vegiau Ten Gov ruak iny man ovei nato.“Ri kibei fo vau Tsonyo fapoopoan narari ana ri tats fabiririir iny a saatu of vau beberus iny jiarasan Tsonyo.” (Vadou 22.18) An vainy puaan kat ton kat to aya. v eTe tapaar fakap bus iny vainy puaan e Jisas tana pagafuan, ri nom ton fo vau Tsunia ser kibei rari tana fats a pan isiseiny pan tana isen a tsoiny puaan. Ri nom kan iny ton vau beberus iny jiarasan kat ari tan raarav sikia ma kun. r ]Pailat biny ratuari sa tsue, “Vegiau te kirkir iny anyo te kirkir busen, sikia tu pangis nan.” V%Fuainy tsunaun tan tsoiny faakor tana taa Jiu tsue to ten Pailat. “Kirkir vaare iny ‘A Aatouf tana taa Jiu’ sai nyi ma kirkir fi nei, ‘A mes to te tsue na ka, Anyo na Aatouf tana taa Jiu.’ ” J Taa Jiun kinai naa me ser gogosias vegiau to, tana saa a pan to aya te gageits e Jisas sikia ma veevian osing a ngats fan. U vegiau te kirkir tan faa Hiburu, ai tan faa Latin ai tan faa Grik. Pailat kirkir ton vegiau sa tapaar iny ya tana pagafuan. “Jisas iny Nasaret, a Aatouf tana taa Jiu,” ayein vegiau nan. 5cRi fagageits Ya tana pagafuan na aya, ana ri fagageits kainy to na ina fuan a mes tan pagafuan isen tan panaan ana mesmes tan mes panaan fiisen me Jisas fapoopoan narari. Ya naa to, sa govets a pagafuan Tsuan, ana Ya ruak to tana pan te koo ri “Pan tan Tonaar.” (Tan faa Hiburu te koo ri “Golgota.”) q[Ai Pailat faan ratuari Jisas ma nai gageits Ya tana pagafuan. Tou Gageits Ten Jisas Tana Pagafuan 3_Ri kuu fatsian fatabin to, “Atsuiny yam! Atsuiny yam! Fagageits yam tana pagafuan!” Pailat rangats rari, “Ami koman varonyo ma fagageits a aatouf tsumi tana pagafuan?” An fuainy tsunaun tan tsoiny faakor biny towa ser tsue, “A isen tsun a aatouf te kaa miromam to e Aatouf Sisa!” ]3Te siruiny gagoiny nuaf osto tan nainy kakoun a foka of Nainy Fafaatouf tana taa Jiu, ai tamanainy u Nainy Fafaatouf tsian tan Guainy iny Fakats Fatabin. Pailat tsue to tana taa Jiu, “A Aatouf tsumi tovei!” lQ Te nongoiny e Pailat a fo vegiau to, ya mei naa to Jisas jiarasan ana ya vaagum nato tan gumgum tan tsoiny vaatsuk tana pan te koo ri na “Poon a tatabuan te kat ari tan fats.” (Te koo ri “Gabata” tan faa Hiburu.) B} Te nongoiny e Pailat a ka to, ya pon to ma sainy ta sanaan ma puruur ya Jisas. Sana taa Jiu kuu fatsian fatabin pis ser tsue na ka, “To te puruur rom anyi Ya, te faarei marom anyi na gima vaatau ten Aatouf e Sisa! E sei na mes te pon non ma faarei na aatouf ee ayei koma iring iny non a Aatouf e Sisa.” l~Q Jisas biny towa, “Nyi kaa tsun mirom a parits te fis Varonyo tana saa, Gov faan iny ya tsumanyi. Ai to tana vainy te faan i Vanyo naa tsumanyi te kaa ror tan aveto tsian fiisok te karap fafis iny non aveto tsumanyi.” %}C Pailat tsue ets'ets Ya, “Nyi gima vegiau tsonyo? Fakats faarof, nyo kaa mirou a parits tan puruur Manyi, ai to kan tan fagageits Manyi tana pagafuan.” |3 Ya tabin fatabin pis naa to gagon numaa tsuan fiisen me Jisas ana ya rangats to Jisas, “Fei te poo fi mi Nyi ei?” Sen Jisas gim to ma biny ya. _{7Te nongoiny e Pailat te tsue iny ari na ka to, ana Ya oraav fiisok tsun naa to. 4zaRi na taa Jiu biny fatabiny towa ser tsue, “Mam kaa mirom a faun tsumam te tsue non a ka, Ayei ma mat, tana saa Ayei te tsue na ka Ayei na Guei Tsoiny ten Gov.” !y;Te tagei fuainy tsunaun tan tsoiny faakor an fuainy bei ot tana saape e Jisas ri kuu to, “Fagageits yam tana pagafuan! Fagageits yam tana pagafuan!” Pailat tsue to tsuri, “Mi ma mei naa Ya, am fagageits Towa tana pagafuan. Nyo gima sab ta iring, to ma sak anyo Ya.” x5Ai Jisas tafuts mito jiarasan kookof me na sapou uupe kakarits an vaun mamaato. Pailat tsue pis to na ka tsuri, “Tagaa yam, to aya na mes nan!” 9wkPailat tafuts fatabin pis naa to sa tsue tana gum iny vainy, “Tagaa yam, Nyo nai fatafuts mirou Ya nei tsumi ma tagaa mi tsonyo te gima sab ta iring ma sak Anyo Ya.” v'ana ri naa mito Tsunia ser tsue taring iny Ya ana ri tsue to na ka, “Kaakaa ovei, O Aatouf tana taa Jiu!” Ana ri naa to ri sapainy Towa. uwAn vainy puaan kat to na sapou uupe kakarits, ri fa'uupe towa patsun Ya, ri favau Towan vaun mamaato tana fo aatouf, Jt Ai Pailat mei naa to Jisas gagon numaa tsuan ana ri rapits Towa. s(Ri biny towa ser kuu fatsian, “A sikia, sikia ma Ayei! Amam komainy rom e Barabas!” (Barabas ayei na mes a kakabuts.)~ru'San tan kat tan fuainy tsuvumami te kaa miromi nyo natiny famanat maromi na isen a mes a kotskots ma tafuts osing ya na numaa iny kotskots tan nainy Guainy iny Fakats Fatabin. Ami komainy varonyo ma puruur osing mami na Aatouf tana taa Jiu?” iqK&Pailat rangats Towa, “Ana saf a man na?” Pailat Famanat Iny E Jisas Ma Atsuiny Ari Ya p1%Ai Pailat rangats Towa, “Anyi pas a saa, a aatouf?” Jisas biny towa, “Nyi tsue Nyo na aatouf. Nyo naa me tana monaagits Nyo agiir of tsuiny a isen a ka ma tsue iny Anyo na kifon a man. E sei te kaa non tan panan tana kifon a man ee nongoiny non vegiau Tsonyo.” o1$Jisas tsue to, “A Waa Vanyo na sikia ma tana monaagits to. Ito ma kaa tsun ya tana monaagits to vainy to te vovovou Varonyo tabuiny kat a puaan ma bei ot Vanyo ri ma faan vaare Vanyo rin tsoiny mumua tana taa Jiu. Sikia, a Waa Vanyo na sikia ma tana monaagits to!” Sn#Pailat biny Towa, “Kat fei sanyi rangat varonyo ei nyo na gima tsoiny Jiu! A vainy Tsumanyi fatoobing to ari an fuainy tsunaun tan tsoiny faakor to te faan vaminyo Nyi. A saa te kat Anyi na?” my"Jisas biny towa, “U rangat to aya, fei te poo fi mi ya ei i naa tsumanyi ge ta mes te tsue of manyi Tsonyo?” lw!Pailat sof fatabin naanaa tana pan tsunia sa fikoo Jisas ya rangats Towa, “Anyi Ya na Aatouf tana taa Jiu?” ykk (Ka to te ruak ma tapokaa me na man nan vegiau te kat e Jisas, tana saf a sanaan ei naa te nai mat fi non Ya.) mjSPailat tsue to tsuri, “Ami patsukanem ma mei naa Ya am faaroiny Towa tana fo faun tsumi fatoobing.” Rin fuainy tsoiny mumua tana taa Jiu biny towa ser tsue na ka, “Mam gim rom ma famanat iny ta mes ma gageits ya.” iRi biny towa ser tsue na ka, “Amam tabuiny gima mei mi Ya nei tsumanyi ma faarei vaare Ya na mes a pisiin a kat kat iring.” ohWAi Pailat tafuts naa to tsuri jiarasan sa rangat rari, “Saf a iring to te sak ami na mes to na?” 3g_Ri nom e Jisas ri naus osing to na numaa ten Kaiafas, ser mei naa Towa tana pan te kaa non e Pailat a gavana tana gum fan iny Judia. Tana voinyvoiny ovei. Ri na taa Jiu gim to ma sof a numaa to tana saa ito te sof rori numaa, ri pon iny ror aveto ma gima ainy arin Guainy iny Fakats Fatabin. fPita faungis sa tsue pis to, “A sikia.” Sen tsun ana koriou a tsoiny kokorooto to. Jisas Tsutsun Matan E Pailat We'Isen tsurin tsoiny binun babainy tan Tsoiny Mumua tan Tsoiny Faakor ana ayei kan a nuatsin a mes to te tek sapee Pita na teinan ya tsue to na ka. “Anyo ya te gima tagei manyi fiisen mi Ya tanun?” [d/Pita tsutsun kanen nanon na aya mamangin en tan guaf. Ana mesapan tsuri tsue to tsunia, “Anyi koraa ya na isen a matisian tana mes tuwa aya?” Sai Pita faungis ya tsue to, “A sikia, nyo na sikia.” cAi Anas jiats naa Towa ten Kaiafas a Tsoiny Mumua tan Tsoiny Faakor fiisen me na niman a kotskots. Pita Faungis Pis Iny E Jisas ]b3Jisas biny towa sa tsue na ka, “To ma tsue Nyo na ka na iring, tsue of ir a fokinai te kaa ror to na saf a ka ei na, sai te man fi non na ka te tsue iny Anyo te gim non ma rof tsumanyi ma sapan Vanyo.” $aATe tsue iny e Jisas a ka to ana isen tsurin bei ot sapainy Towa ya tsue to, “Saf vegiau te kat rom Anyi tana Tsoiny Mumua tan Tsoiny Faakor na?” '`GKat fei, sam rangat Varonyo ei? Mi ma rangat ir a vainy to te nongon Vanyo, rangats ir yam a ka te tsue of Anyo ri, ri natiny ror a ka te tsue Nyo tsuri.” 1_[Jisas biny towa sa tsue na ka, “Nyo vegiau fatatabin you matar a fokinai tan mamatsiny nainy an fo mamatsiny fifaatsuts Tsonyo kat bus Anyo koman a fo numaa iny fafaatouf tana taa Jiu ai koman a saape tana pan te vaaguam faavot rori na taa Jiu. Nyo gima munmun iny tu vegiau tana pan a takop. z^mAi Anas a Tsoiny Mumua tan Tsoiny Faakor rangats to Jisas tan fuainy matisian Tsunia an fifaatsuts Tsunia. k]ONainy tana tonok an tsoiny binun ana rin vainy bei ot kat ton gonif ri faakor towa ana ri tsutsun faafis towa, ser mangin. Pita naa sa tsutsun fiisen ramiri sa mamangin en. Tsoiny Mumua Tan Tsoiny Faakor Rangats E Jisas <\qAna guei moun to te tatagaa ot iny matainy sobaa tsue to ten Pita, “Anyi koraa ya na matisian tana mes tuwa aya?” Pita biny towa sa tsue na ka, “A sikia, anyo na sikia.” [Pita kaakaa en jiarasan tan matainy sobaa nana aunon. Ana nyo Jon a matisian to na Tsoiny Mumua tan Tsoiny Faakor te nat faarof iny non ya tafuts fatabin mito jiarasan, sa tsue tana guei moun to te tatagaa ot iny matainy sobaa sa ras fatabiny na Pita gagon. sZ_Saimon Pita ana mesmes a matisian vovou iny naa to Jisas. Mesmes a matisian to na Tsoiny Mumua tan Tsoiny Faakor nat faarof iny non ya ana ayei naa fiisen mito Jisas koman a aunon tana numaa tana Tsoiny Mumua tan Tsoiny Faakor. +YOE Kaiafas ayei koraa na mes to te tsue ir fuainy tsoiny mumua tana taa Jiu te rof fiisok non tan ta isen ta mes ma mat of ir a fokinai. Pita Faungis Iny E Jisas X ana ri mei faamuainy naa Towa ten Anas. Anas ayei na vaanis ten Kaiafas, ayei faarei na Tsoiny Mumua tan Tsoiny Faakor tan nainy to aya. W5 Ana gum iny vainy puaan tana taa Roum fiisen me na tsoiny mumua tsuri an tsoiny bei ot tana saape tana taa Jiu nots to Jisas ri kotskots Towa, }Vs Jisas tsue to ten Pita, “Rog fatabiny iny kirat nana puaan tsuam tana susukap nan! Anyi pon iny rom a saa, Anyo gim rou ma nai ong a patang iny saraa kamits to te faarof iny e Tamanyo? Eye, Anyo nai ong rou ya.” Jisas Tsutsun Matan E Anas cU? Saimon Pita te kaa men kirat nana puaan, gamus to ya sa tek sapee na teinan tan panaainy matou tana tsoiny binun babainy tana Tsoiny Mumua tan Tsoiny Faakor. Asangan a tsoiny binun babainy to te koo rori Malkus. T% (Jisas tsue na ka to ma ruak iny man men vegiau Tsunia, “Tamau, Nyo sikia ma kaa me ta isen ta mes ma nun to te faan iny Anyi Tsonyo.”) S9“Nyo tsue faamuan of bus mami, Anyo na Ayei,” te tsue fi Jisas tsuri. “To te sainy fi Varonyo mi tanyir yam a mesapan to ari ma naa ri.” R-Jisas rangats pis ratuari sa tsue na ka, “E sei to aya te sainy romi ee?” Ri tsue to na ka, “E Jisas a mes tana ngats fan iny Nasaret.” nQUTe tsue Jisas a ka tsuri, “Anyo na Ayei,” ri sos iny vou to ana ri gotsiny faavou naa to petoo. dPARi biny Towa ser tsue na ka, “E Jisas a mes tana ngats fan iny Nasaret.” Ana Ya tsue to na ka, “Anyo na Ayei.” Judas, ayei na mes to te faan iny e Jisas nimar rari tsutsun fiisen ramen vainy puaan na aya. "O=Jisas nat faamuan bus iny a fo mamatsiny ka te ruak non Tsunia ana Ya taan famumua naa to matan, Ya tsue to tsuri, “E sei to aya te sainy romi ee?” NAi Judas naa bus naa to tanun ya mumua rato na gum iny vainy puaan tana taa Roum ana rin mes tsoiny bei ot tana saape tana taa Jiu. Rin fuainy tsunaun tan tsoiny faakor ana taa Farasi jiats ranaatuari fiisen men foka iny puaan, an kurun, an vit kurun. ^M5Judas, ayei na mes to te faan iny e Jisas nimar vainy te atsuiny famat ror Ya nat faamuan bus iny a pan to aya, tana saa Jisas guam vaurep raror matisian Tsunia tana pan naa to aya tana fo mes a fo nainy i muan. L Te fakap bus e Jisas faakats Tsuan Ya naus osing to na pan naa to aya fiisen ramen matisian Tsunia. Ri taainy guas fi naa to tan panaainy gaguur tana aurom iny Kidron. Te kaa me na tanun na aya ai Jisas min fuainy matisian Tsunia naa fi naa to koman ya. TK!Nyo pokei faruak ma Nyi tsuri, ana Nyo kat patsukan fi kan evarou jesan, tan kat to aya u mangiir tsian fiisok te kaa mirom Anyi Tsonyo nai kaa enanon koma rari ana Nyo te nai kaa kan koma rari.”0JYTamau a tavaron, vainy vavaajets tana monaagits to te gim ror ma nat Manyi sana Nyo nat marom Anyi ana ri to te fasito Varonyo nat fi ror nei, Anyi te jiats Vaminyo. 5Ic“Tamau, Nyi faan Vanyo ri, ana Nyo koman rarori ma nai kaa tana pan te nai kaa Ronyo, tan kat to aya ri nai tagei nats rora asangan iny vamarits te kaa mironyo, iton asangan iny vamarits te faan iny Anyi Tsonyo, tana saa Anyi te mangiir fiisok Vanyo tabuiny tapogaar minon a monaagits tovei. zHmNyo kaa rou koma rari ana Nyi te kaa koma vanyo, to ma isen faavot tsun mi ri, tan kat to aya a vainy vavaajets tana monaagits to te nat marom Anyi te jiats Vaminyo ana mes a ka Nyi mangiir fiisok rarori faarei te mangiir fiisok Vanyo Nyi. G3Nyo faan bus rarin senviir asangan iny vamarits faarei te faan Vanyo Nyi tan kat to aya ri isen tsun miror, faarei marom Anyi ana Anyon isen tsun. dFANyo faakats of rou vainy faaman faavot tovei ma isen tsun mi ri faarei marom Anyi ai Anyon isen tsun. Tamau, kat ramiri ma faavot mi ri er kaa to koma rara, faarei marom Anyi te kaa rom koma vanyo ana Nyo te kaa koma manyi. Kat ramiri er isen tsun mito, tan kat to aya vainy vavaajets tana monaagits to te nai faaman marom Anyi te jiats Vaminyo. %EC“Nyo gima faakats of tsuiny rarori sana Nyo faakats kan of rarori to te nai faaman Varonyo tana saa ito tsun kan te nongoiny fi rorin vaanan tsuri. qD[Nyo pets to na toto Nau Tsumanyi ma faakouts Anyo ri, tan kat to aya ri pets to na toto tsuri Tsumanyi tanyiny vegiau man Tsumanyi ma binun ya koma rari er faarei miton vainy taabos Tsumanyi fatoobing, ma kat yan mangiir Tsumanyi. xCiNyo jiats rarori ma naa tan vainy tana monaagits to faarei te jiats fi Vanyo Nyi tan vainy tana monaagits to. $BAVegiau Tsumanyin man ovei tsun. Ana Nyo komainy roun vegiau man Tsumanyi ma binun koma rari ma pets rari er faarei miton vainy taabos Tsumanyi fatoobing. lAQFaarei Varonyo, Nyo sikia ma mes tana monaagits to ana ri kan a sikia ma vainy tana monaagits to. #@?Nyo gima rangat Manyi ma nom ravaa rari tan vainy vavaajets tana monaagits to, sana Nyo rangat marom Anyi ma bei ot rari tana isen a ngi'arapaar fiisok. J? Nyo faan rarin vaanan Tsumanyi an vainy vavaajets tana monaagits to tsugei ratuari, tana saa ari na sikia ma vainy tana monaagits to faarei Varonyo, Anyo na sikia ma mes tana monaagits tovei. ?>w “Ai to roman Nyo naa os mito Tsumanyi, ana Nyo tsue of ratuarin fo mamatsiny ka to te kaakaa fiisen Minyo ri, tan kat to aya, koma rari te via tsitapuu me na mamagat Tsonyo. (=I Nainy te kaakaa fiisen Vaminyo ri Nyo bei ot faarof ratuari tana parits tana asanga Manyi, iton asangan te faan Vanyo Nyi. Nyo makok faarof rari ana sikia ta isen tsuri ma nun ito tsun a isen te nun a guei iny Hel, tan kat to aya vaanan nan Vegiau Ten Gov nai ruak iny man ovei naa to. r<] Ai tovei roman Nyo naa os fi naa to Tsumanyi, ana Nyo te gima kaa on pis nats tana monaagits to sana ri to te fasito Varonyo te kaa ror fapoopoan nar vainy vavaajets tana monaagits to. Tamau a Taabos, bei ot rame tana parits tana asanga Manyi, iton asangan te faan iny Anyi Tsonyo, tan kat to aya ri ma isen tsun me, faarei marom Anyi ana Nyo, aran isen tsun. #;? A fokinai vainy te kaa Mironyon fasito Tsumanyi, an vainy fasito Tsumanyi, arin fasito Tsonyo, an asangan iny vamarits Tsonyo te tapokaa ising me tsuri. ):K “Nyo faakats of rarori. Nyo gima faakats of rou a monaagits to, sana Nyo faakats of rou na vainy te faan iny Anyi Tsonyo, tana saa rin fasito Tsumanyi. +9Otana saa, Nyo faan rarin vaanan te faan Vanyo Nyi ana ri faarof towa; ri natiny ton man Tsonyo te poo fi me Tsumanyi ana ri faaman to Tsumanyi te jiats Vaminyo. k8OAi tovei roman ri nat fi ror nei, fo mamatsiny ka te faan iny Anyi Tsonyo te poo fi me Tsumanyi, ]73“Nyo pokei Manyi tana vainy te faan iny Anyi Tsonyo, ito te poo fi me fapoopoan nar vainy vavaajets tana monaagits to. Ari fasito marom Anyi, ana Nyi faan Vatuanyo ri. Ana ri manaats ton vegiau Tsumanyi. %6CTamau, faan You asangan iny vamarits mata Manyi roman, iton senviir asangan iny vamarits te kaa fiisen Vaminyo Nyi, tabuiny tapogaar minon a monaagits to. 5 Nyo fakap bus a fo binun te faan iny Anyi ma kat Anyo, tan kat to aya Nyo faatok bus Manyin asangan iny vamarits tan puputaa. 4Ana toto na suu tovei, ito ma nat Manyi na vainy a isen tsun a Gov a man ana ri te natiny e Jisas Krais, to te jiats mi Nyi. 39tana saa Nyi faan bus iny gumgum to Tsunia, tan kat to aya, Ayei faan rarori na vainy a toto na suu ten sei na mes to te faan bus iny Anyi Tsunia ee. 2 5Te fakap bus e Jisas vegiau Tsunia, ana Ya matoong fi naa to Gormirmir sa tsue na ka, “Tamau nainy te ruak en, Nyi ma pokei of ir a vainy saf asangan iny vamarits tana Guei Tsoiny Tsumanyi to na, tan kat to aya a Guei Tsoiny kan te faan marom Anyin asangan iny vamarits to, S1!Nyo tsue of bus mami na ka to mi kaa rom koma Vanyo ma nai kaa mimi na aaverof. U kat tana monaagits to te fakamits maromi. Sana mi ma tsutsun faparits! Nyo kat fabiu bus kat tana monaagits to!”X0) U nainy te naa os mito ai tovei te ruak en, mi nai fabuubus vavis fi naa rom tana fo numaa tsuam ana Nyo kaa patsukan You Tsivou. Sana Nyo sikia ma Tsivou tovei, tana saa e Tamanyo te kaa fiisen Vamironyo. B/Jisas biny ratuari sa tsue na ka, “Ami faaman osto ge? .yAmam nat busem roman, Tsumanyi te natiny rom ma fo mamatsiny ka, Anyi sikia rom ma anaanos ta mes ma rangats Manyi tan tu rangat tana saa Nyi nat faamuan bus iny fakats tana mes. Ka to te kat mamam sa mam faaman Manyi to te poo fi me ten Gov.” - An matisian Tsunia tsue to, “Tagaa, Nyi te tsue fatoobing ovei bus em, ana Nyi sikia ma tsue iny rom fo tsue fapapaar. !,;Nyo poo fi me ten Tamanyo ana Nyo naa mito tana monaagits to; ai tovei roman Nyo naus osing rou a monaagits to ana Nyo te tabin fi you ten Tamanyo.” (+Itana saa e Tamanyo tsun Tsivon patsukanen te mangiir maromi. Ayei mangiir maromi tana saa mi te mangiir Varonyo ana mi faaman to Tsonyo te poo fi me ten Gov. *9Te naa minon nainy mi nai rangats rom Ya tana asanga Vanyo ana Nyo gim rou ma rangat of mami, to ma rangat of mami yam e Tamanyo ma faakouts mami Ya, G)“Nyo tsue of bus mami na fo mamatsiny ka to tana fo tsue fapapaar. Sai tan nainy te naa minon Nyo sikia rou ma tsue iny a fo tsue fapapaar, Nyo nai tsue fatoobing of maromi Tamanyo. I( Onot roman mi sikia ma rangat iny ta ka tana asanga Vanyo, rangats yam, mi te nom ya, ana mamagat to ayei tsumi te nai via tsitapuu ovei en.” E Jisas Te Kat Fabiu Bus Kat Tana Monaagits To ;'o“Te naa minon nainy to aya, mi sikia rom ma nai rangats Vanyo tan ta ka. Nyo tsue faman of maromi, e Tamanyo te faan maromi na ka te rangat fi romi Ya tana asanga Vanyo. H& Jesan te kat fi non ya to tsumi tovei roman mi reesik rom, sana Nyo nai tagei pis maromi, ana koma mami te nai via me na mamagat tsian ito na mamagat a sikia ta mes te pets osing maromi Ya. %Te sisiruu iny faagiir non a moun a guei a meran ayei reesik non, tana saa nainy saraa kamits tsunia te naa os mito, sai te agiir fi non a guei a meran to a moun to aya te anofe non a kamits tsuan tana saa ayei te mamagat iny non a guei a meran te agiir en. N$Nyo tsue faman of maromi mi nai tangis emarom am susuiny matan to, sana taa Jiu ton vavaajets nai mamagat eraror; mi nai reesik emarom, san reesik tsumi nai takopis enanon a faarei miton mamagat. |#qJisas nat rari te pon ma rangats Ya ana Ya tsue to tsuri, “Nyo te tsue, ‘Tan ar nainy mi gim rom ma tagei pis Vanyo ai to tan fo mar nainy te naa minon mi nai tagei pis Varonyo.’ Ai koraa na ka te rangat iny romi fapoopoan namami? " Saf kifon vegiau to ayei na, ‘Ito tan ar nainy?’ ” te rangat fi ri. “Ara gim ror ma natiny a ka te tsue iny non Ya!” 3!_Mesapan tsurin matisian Tsunia tsue to tsuri na mesapan, “Saf a kifon ya to na? Ayei te tsue of rara, ‘Tan fo ar nainy to mi gim rom ma tagei Vanyo, ai to tan fo mar nainy te naa minon mi nai tagei pis Varonyo.’ Ana Ya tsue pis to na ka, ‘Ito tana saa Anyo naa fi rou ten Tamanyo.’  “Tana fo ar nainy to mi gim rom ma tagei pis Vanyo ai to tan fo mar nainy te naa minon mi nai tagei pis Varonyo.” 8iA foka te kaa minon e Tamanyo, a foka Tsonyo, to sa Nyo tsue rou, u Aaven Taabos nai nom non a ka te fainy Ronyo Ya, Ya te tsue of mami.” Reesik Te Ruak Faarei Men Paparaa !;Ayei nai pokei faruak non a tou kainy Tsunaun Tsonyo to sa vamarits Varonyo, tana saa Ayei te nai nom non vegiau te fainy Ronyo Ya ma tsue of mami Ya. iK Sai te naa minon Aaven Taabos Ya te pokei iny a man, Ayei nai mei maromi tana fo man. Ayei te gim ma tsue tsuk iny a Tsivon. Sana Ayei nai tsue tsuk iny non a ka te nongoiny Ya, ana Ya te tsue of mami na foka te naa minon. kO “Nyo kaa mirou vegiau kinai iny tsue of im yam, sin tovei ami sikia ma onot ma natiny ya. w ito kan tan vaatsuk ten Gov, tana saa a tsoiny tatagaa ot tana monaagits to te kaa busen tan vaatsuk sa biu ovei en. lQ ito kan tan kat tavaron Tsonyo, tana saa Anyo naa rou ten Tamanyo ana mi te gima tagei pis Vanyo; D Ri nat ror tan aveto, tana saa ari te gima faaman Tsonyo; )KAi to te naa minon Ya Ayei nai kat raror a vainy tana monaagits to ma nat ari tan kat aveto tsuri, ai to kan tan kat tavaron Tsonyo ai to tan vaatsuk ten Gov. U#Sana Nyo tsue faman of maromi ayei na rof namami to ma naa Nyo, tana saa te gim fi Ronyo ma naa, a Tsoiny Fifaakouts te gim non ma naa on me tsumi. Sana Nyo te naa rou ana Anyo te nai jiats mi Ya tsumi. SAi tovei Nyo tsue of bus mami Nyo naa rou an reesik via os to koma mami. Sin tovei Nyo naa os to Tsunia to te jiats Vaminyo ana sikia vaarik ta isen tsumi ma rangats Vanyo, ‘Fei te naa rom Anyi ei?’ 7Sana Nyo tsue of bus mami na ka to, to te naa minon nainy tsuri tan kat a fo mamatsiny ka to, mi nai tamomots rom a ka te tsue of bus im yam.” Binun Tan Aaven Taabos “Nyo gima tsue of mami na foka to tan tatanik nan fafaatsuts Tsonyo tsumi tana saa Anyo kaa fiisen mamimi. eCRi nai kat rora fo mamatsiny kat to tsumi tana saa ri gim ror ma natiny e Tamanyo ge Anyo. QRi nai gargar fatafuts maromi tana fo numaa iny fafaatouf tsuri. Ai tan nainy te naa minon te atsuiny famat maromi sei na mes ee, ana ya te fakats kat to aya, ayei te faarei te bibinun of non e Gov. Y -“Nyo tsue of bus mami na foka to ma faterof faavot vaare mi tan faason Vanyo. {oAna mi kan nai pokei iny Varonyo, tana saa mi kaa fiisen bus Vaminyo tanik me tan tatanik nana binun Tsonyo.L“A Tsoiny Fifaakouts te naa minon, Ayein Aaven te pokei non a man nane Gov to te poo fi minon ten Tamanyo. Nyo nai jiats mirou Ya tsumi poo fi minon ten Tamanyo, ana Ayei te pokei Vanyo. -Sana ka to ma pokei me na man nan kirkir ten Moses tana faun tsuri,‘Ari te tsugei Varonyo, ana sikia ta kifon Ya.’ (Vadou 69.4)  #Tabuiny gima kat Anyo ta ka fapoopoan narari to te gima kat ta isen ta mes ri tabuiny gima kaa me ta fo aveto tsuar, sin tovei ri tagei bus a foka iny faatok fapoopoan narari ana ri pon ror ma tsugei Vanyo ai Tamanyo, ai tan kat to ayei ri kaa erato tan aveto tsuar. D E sei te tsugei Varonyo ee te tsugei kainy non e Tamanyo. ' GTabuiny gima naa Minyo ma tsue of Anyo ri, ri tabuiny gima kaa me ta fo aveto tsuar, sin tovei, ari na sikia tu vegiau ma kat tap iny ari na fo aveto tsuar. Sana mi Tsonyo, ai tan kat to aya ri nai kat ror a fo mamatsiny kat to tsumi tana saa ri gim ror ma natiny Ya to te jiats Vaminyo.  /Fakats yam a ka te tsue of im yam, ‘A tsoiny binun a sikia ma karap fafis iny a tsoiny tatagaa ot tsuan.’ Ri na mesapan fakamits Vanyo, ana ri nai fakamits kan maromi, sana mesapan tsuri manaats vegiau te tsue iny Anyo, ana ri te nai manaats kainy vegiau te tsue romi. eCTabuiny fasito mamirin vainy vavaajets tana monaagits to, vainy tabuiny mangiir mami faarei maromin vainy tsuri fatoobing. Sana Nyo te pisan bus mami komar a vainy, ma fasito vaare mamiri tan kat to aya ri tsugei mami. |q“Te tsugei maromin vainy vavaajets tana monaagits to mi ma fakats a ka to, ari tsugei faamuainy bus Vanyo. iKU tsuen parits Tsonyo tsumi tovei, ami ma mangiir isiseiny mes.” A Vainy Tsugei Ror Matisian [/Ami te gima pisan Vanyo, sana Nyo te pisan bus mami, Nyo bobot matuami ma naa am fua faarof ovei mato, iton fua te nai kaa ovei nanon. Ai Tamanyo te nai faan mami na foka te rangats romi Ya tana asanga Vanyo. $ANyo gim rou ma koo pis mamin fuainy tsoiny binun, a sikia, tana saa, a tsoiny binun te gim non ma natiny a ka te katkat non a tsoiny tatagaa ot tsuan tan kat to ayei, Nyo koo maromin fo vaatau Tsonyo, tana saa Anyo te tsue of bus mamin fo mamatsiny ka te nongoiny Anyo ten Tamanyo. V%Amin vaatau Tsonyo to te kat fi romin fo faun te tsue faparits of Ronyo mi. q[ Mangiir tsian te fis non fo mes mangiir tovei: a mes te orovus iny non a toto tsuan tan vaatau tsunia. dA A faun te tsue faparits Ronyo to, mangiir yam isiseiny mes faarei te mangiir fi Ronyo mi. % “Nyo tsue of bus mami na foka to, to ma kaa patsu mimi na mamagat Tsonyo naa tsumi ana mamagat to te nai via tsitapuu ovei en tsumi. I  To te manaats romin faun tan tsue faparits Tsonyo, mi nai kaa mirom koman mangiir Tsonyo faarei te manaats finy Anyon faun tan tsuen parits ten Tamanyo ana Nyo kaa vato koman mangiir Tsunia. d~A Nyo mangiir maromi faarei te mangiir fi Varonyo Tamau, mi ma kaa me koman mangiir Tsonyo. z}mSiinaiv ten Tamanyo nai tapokaa non tsumi te fua faarof fakinai ovei romi to sami faarei mirom matisian Tsonyo. |Te kaa romi koma Vanyo an vegiau Tsonyo te kaa kan koma mami ai to te rangat fi romi tan ta ka tan koman tsumi mi nai nom rom ya. {3E sei te gim non ma kaa koma Vanyo ee te nai ravaa non faarei non a naan a maas ana fo naan to ari te guam faavot a nai faakoor ravaa to tan guaf. nzU“Anyon ngits wain, ana min fo naan. E sei te kaa non koma Vanyo ee ana Nyo te kaa koman ya nai fua faarof fakinai ovei nanon tana saa, ami te gim rom ma kat ta isen ta ka patsukanem miam te gim fi romi ma kaa koma Vanyo. iyKKaa mi yam koma Vanyo ana Nyo te nai kaa me koma mami. A naan te gim non ma fua tana ar naan patsukanen, te fua non te kaa fi non ya koman a ngits wain. Jesan kan ami gim rom ma fua faarof te gim fi romi ma kaa koma Vanyo. LxU vegiau te tsue of im yam te kat mami sam ruak iny taabos busem. MwAyei tek saviir non fo naan Tsonyo te gim ror ma fua faarof ana ayei te ots firak fakakats a fo naan to te fua faarof er, tan kat to aya, ana fo naan te arasan ana ri te fua faarof fakinai ovei. Kv “Anyon ngits Gereip faman ai Tamanyo na tsoiny makok tan tanun. Bu}Sana vainy tana monaagits to ma nat, Nyo mangiir rou e Tamanyo ito na ka te kat of Ronyo na fo mamatsiny ka te tsue faparits of Vaminyo Ya. Taami yam, naus osing ara na pan to.” ~~~$}}||{{3zyyMx$w}vRuttssrRqpoo"nnmll7k,j;ii8hrgIff eddcca`_`^&]G\[[ YY#XWVV>TSSQQP+PNMMKJIIVHGFEECBBqA@e?>=Ana Tsunaun tan vainy puaan ten Gov tsue to tsunia, “Fafious ravainy suu nato moum manyi, anyi te tsutsun rom tan puputaan taabos.” Ai Josua kat to na ka te tsue of ya na Tsunaun tan vainy puaan ten Gov.D4<Ana mes biny ton rangat ten Josua sa tsue, “Anyo sikia ma tsoiny puaan tsumi, ana Nyo kan a gima tafisuan tsumi. San Anyo naa faarei me na tsoiny mumua tan vainy puaan ten Gov.” 33a< Tan nainy te taan fasiru na Josua i Jeriko, sen tsun ana ayei tagei to na isen na mes tsutsuun non matuen ya, ayei te kaa men kirat niman. Josua taan fatoobing naa to tsunia ai na mes to aya ana ayei rangats towa, “Fis ya, anyi na isen na tsoiny puaan tsumam ge, anyi na tafisuan tsumam?” q2]< Ana ri na taa Isrel gim to ma nom bus tu Mana to te poo me jias, san tan ar nainy to aya ri tanik iny ainy fatoobing bus ton kainy ainy te gian fatoobing tan puputaa iny Kanan. Josua Fiisen Mena Tsoiny Mumua Tan Vainy Puaan Ten Gov 71i< Ai tan mes nainy u nainy te vaamuan iny ainy bus arin kainy ainy te gian tan puputaa iny Kanan; a kainy ainy to ari a fo fuan monmon, an koinykoiny a sikia ma kaa me tu yis. z0o< Tan nainy te totovaar a taa Isrel unya aya Gilgal tana pan a sikia ta tobeer, a pan a toobing tsun unya panan na Jeriko, ri kat ton fo mamatsiny ka iny makok Nainy Tan Fakats Fatabin tana faa safunuu an fafats nan nainy koman na iifaa. z/o< Ana Tsunaun tsue of to Josua, sa tsue, “Anyo nom ravainy rou a rejiaf na iring te kaa mi mi tan nainy te faarei amin tsoiny gog unya Ijip.” Ai nan a ka te koo of ari na fan to aya na Gilgal, u asangan to te asangan kan iny non ya roman. .<Tan nainy te peewee fakap bus arin pempem nar, ana ri na vun iny Isrel faavot kaa faamo to tan Tovaar tsuar, onot te maf a fo pee. -<Arin guei tana vainy to ari te gima peewee ravainy pempem nar, arin aatai iny guei to ari e Josua te peewee ravainy pempem narari. ,<A fokinai guei tsoiny te pee bus a fo pempem nar ana ri te buiny ma naus osing a Ijip. Sai tan nainy te naus osing ari na Ijip ser taainy a buiny ratsuu na uur sa onots fats safunuu na ingainy, a sikia ta isen ta guei tsoiny te agir tan nainy to aya ma pee ravainy pempem nan. Ana ri kan a vainy to te mes buser ser onot er tan naa tana puaan, ari te mat fakap er tan nainy te naus osing miri na Ijip tana saa ari te gima vovou iny tsue tana Tsunaun. Faarei tan tsuen man te tsue of yan fo tsuvurari sa tsue, ayei gim non ma faamanat irari ma tagei arin puputaa to te via minon a masun ana kainy ainy a kinai onot ror ma gian tan puputaa to aya. + <*1<Ai Josua kat to na foka te tsue of ya na Tsunaun, ayei pee ots ton pempem nar mangai Isrel tana painy tet te koo bus rori painy tet te vaapee ri. ) <Ana Tsunaun tsue of to Josua sa tsue, “Anyi ma nom ta fats nato ana nyi te kat tu fo pei fats ana nyi te peen u pempem nar mangai Isrel to te agiir tanik non tan nainy te naus osing mi mi na Ijip, ai te onot tan nainy te ruak ami tan puputaa to.” "( A<A fo atouf tana taa Amorait to te gum tatangin na Jodan tan panainy ruk nan na nuaf (west) ana ri kan na fo atouf tana taa Keinan to te gum erer tatangin na Naman nan na Meditereinian ari te nongon te faa mats fi na Tsunaun a aurom iny Jodan sa onot te guas fina fokinai vainy tan mes panainy aurom. Ana koma rari of enato tana sa ari te oraav ir a taa Isrel. A Taa Isrel Te Peewee Ri Fifaatouf To Unya Gilgal M'<Tana ka tsun to aya te kat iraror a fokinai tana monaagits faavot to ana ri te nai nat iny a karap nan na parits ten Gov ana mi te fatsiitsii na Ya Ayei na Tsunaun, tan fo mamatsiny nainy.”A&}<A Tsunaun Ayei na Gov tsura te faamats of rara na aurom iny Jodan ma guas ara senvir minon te kat fiya tana aurom iny Riid (Red Si) sa onot ovei nainy te guas fakap ari tan mes panan. %<ana mi te tsue of irari te faakouts fi mami na Tsunaun tan nainy te famats ya na aurom to sam taainy guas a aurom iny Jodan tana mats. $ <Ana ayei tsue of raton na taa Isrel sa tsue, “Tan nainy vou te tsikoo iny rangat ror guei tsumi saf man nan fats to ari na, j#O<Kat to ai Josua fatsutsuiny to na safunuu ana fuan na fats to te nom mi ya tana aurom iny Jodan. L"<A vavainy te guas a aurom tana faa safunuun nainy tana vaamuan nan na iifaa, ana ri tovaar to panan na ngats fan iny Gilgal, tatangin na Jeriko tan panan te natiny ruak osing minon na nuaf. !;<Tan nainy te pasan osing bus tsoiny faakor a tatangin na aurom, kat to ana aurom tanik iny koor fatabin busen nato faarei te natiny koor famuan fi ya. D <Josua vovou iny ton na ka te tsue of ya na Tsunaun ma kat. 9m<Kat to ana Tsunaun tsue of to Josua ma tsue of yan tsoiny faakor to te natiny sog ror a Gen te kaa minon tsuen man ten Gov an Faun kan Tsunia, ma pasan osing bus ari na aurom. <L<A taa Isrel te tagein na ka te kat a Tsunaun to ser tagei fanatnat iny e Josua, ayei na gima mes babainy. Ri kat to ser fatsitsi bus to Josua onot te mat ya, faarei te fatsiitsii finy ari Moses. F< A Tsunaun te kaa fisen ramiri, to sa onots ovein fats safunuu na tapan tana vainy te kakoun of a puan to ser guas tan mes panainy aurom ri na fi eranato tana pan a toobing panan na Jeriko. F< A vainy tana vun ten Ruben ai tana vun kan ten Gad an mes panainy vavainy tana vun ten Manase ari to te kakoun iny fapupuan famumua kan ra nari na vavainy, faarei te tsue of irari e Moses. F< Tan nainy te ruak bus a fokinai tan mes panainy aurom kat to an tsoiny faakor to te natiny sog ror a Gen te kaa minon tsuen man an Faun ten Gov taan famumua pis ratuari na fokinai vavainy. {q< A fo tsoiny faakor to ari te tsutsun koman na aurom iny Jodan sa onot te kat fakap ari na fokinai ka to te tsue of a Tsunaun e Josua ma kat. A foka to aya te tsue kan iny e Moses. A vavainy te guas vevesau tsun er tan mes panan nan na aurom. {< Josua te nom kan ir a te vainy ri fatsuiny ton na mes a safunuu ana fuan na fats inin a pan te tsutsun a fo tsoiny faakor to te sog a Gen te kaa minon tsuen man an Faun ten Gov, koman na aurom (onot roman u fats to ari te kaa farokot kan eraror.) <Ana vavainy kat ton a foka te tsue of rari e Josua ri ma kat. Ari nom a safunuu ana fuan na fats tana koman na aurom, isen na mes patsukan govets a nain ya na fats ri govets fi naa towa tana pan te tovaar rori tana voiny, ri faroso towa putaa. <Ana mi te tsue of irari tan nainy te guas a Gen te kaa minon tsuen man, an Faun ten Gov ana pan te guas ari mats enato sa gim to ma koor. Ai nan a man nan fats to aya, ma natiny tagei ari ya na vavainy ri te fakats fatabiny a ka te ruak fatoobing nei aya.” C<Tan nainy te tagei ror a vainy fats to ari ana ri te fakats fatabiny a ka te kat a Tsunaun tana aurom iny Jodan. Tan nainy vou te rangats varomin guei tsumin saf man nan fats to ari na, p[<Ya tsue of ratuari sa tsue, “Kua famumua nats yam Jodan, mumua iny nats yam a Gen te kaa minon tsuen man an Faun ten Gov. Mes patsukan fatua gogon iny naa non a isen na fats tsuan, naa of non a nain ya na vun tana vun iny Isrel. tc<Tan nainy te pisainy fakap bus e Josua na safunuu ana ina fuan na mes to ari, ana ayei fikoo ratuari. G <ana nyi te tsue of irari na ina safunuu ana fuan na mes to ari isen patsukan na mes nom non na isen ta fats, tsuan naa aya koman na aurom, tana inin na pan te tsutsun fo tsoiny faakor. Ana nyi te tsue of irari ma govets naa ri na fo fats to aya ana ri te fakei ya tana pan te nai tovaar nats romi tovei tana voiny.” fG<“Tana safunuu ana fuan na vun iny Isrel anyi nom rom ta isen ta mes tana isen isen na vun, ! ?<Tan nainy te guas fakap bus a fokinai vainy tana vun iny Isrel tan mes panainy aurom tana aurom iny Jodan, kat to ana Tsunaun tsue of to Josua, sa tsue, L<Tan nainy te taan faguas nan na vainy tan puputaa nu parak, an fo tsoiny faakor to te sog a Gen ten Gov tsutsun pas er koman na aurom iny Jodan sa onot ovei te guas fakap naa ari na fokinai.-U<ana aurom gum enato sa gima koor sa fauvot en na na jias tana patsun na aurom unya, tana ngats fan iny Adam te gum non ririkin na Jaretan. Ana sikia ta aurom ma koor fi na painy putaa nai ruak to tana Namaan iny Mat. A vavainy taan faguas tsun eranato tan mes panainy aurom panaan na Jeriko. S !<U nainy to aya, u nainy iny agio, to sana aurom urungat. Tan nainy te naus osing a vainy a pan te tovar ari ma guas bus ari tan mes panainy aurom tana aurom iny Jodan, kat to an tsoiny faakor sog to na Gen ten Gov te kaa minon tsuen man an Faun kan Tsunia ser taan famumua ra na ri. Tan a nainy te pitei fo tsoiny faakor a aurom, < < Tan nainy te pitei ror a fo tsoiny faakor to te natiny sog ror a Gen ten Gov a Tsunaun tana monaagits faavot to na aurom, ana aurom iny Jodan te gum ovei nanon gim on non ma koor on, ana aurom to te koor minon painy puta te nai ovot enanon tana isen na pan.  < Sai tovei pisainy yam ta ina safunuu ana fuan ta mes, isen na mes tana isen na vun tana safunuu ana fuan na vun iny Isrel. M < Tan nainy te taan na rora Ayei jiat vavagein raror a taa Kanan ana taa Hiti, ana taa Peris ana taa Girgas, ana taa Amor, ana ri kan na taa Jebus. Ami te nai nat nats emarom to te kaa fiisen fi maromi e Gov ayei na toto tan nainy a Gen ten Gov a Tsunaun tana monaagits faavot te guas famumuei maromi ya tana aurom iny Jodan.  < "?< Kato ai Josua tsue of raton na vavainy, sa tsue, “Ami na fokinai ma naa me nei am nongon to tana saa te tsue of maromi na Tsunaun tsumi e Gov.” M<Ana nyi te tsue of ir tsoiny faakor to te natiny sog ror a Gen te kaa minon tsuen man an Faun, tan nainy te nom naa rori tana aurom, ana ri te fataan varik fi na koman na aurom vou ri te tsutsun. <Ana Tsunaun tsue to ten Josua sa tsue, “A ka te kat nats ronyo roman, te kat iraror a taa Isrel ri te nat manyi na mes tsian ana ri te fatsiitsii manyi, ma nat faman kan fi ri nei Anyo kaa fiisen maromanyi faarei te kaa fiisen fi minyo e Moses. Z/<Tana voinyvoiny bus Josua tsue of iraton tsoiny faakor ma sog bus ari na Gen te kaa minon tsuen man an Faun ten Gov ma taan famumua bus naa ri. Ri kato ser kat mamatsiny ka te tsue of rari e Josua, ri ma kat. 4c<Josua tsue pis to tsuri, sa tsue, “Nom ravainy yam fo iring tsumi ma taabos ami, tana saa a Tsunaun te kat nats non a ka iny faatok fapoopoan na mani tamanainy.” <Ari taan famumua ror, ri faatok maromi na sanaan te taan romi tana saa ami te foun iny rom a pan to. Ami vovovou ir rarori, san ami ma fasiruu vaare tana Gen te kaa minon tsuen man an fo Faun kan ten Gov. Ami ma faveevian onots ton na pan nan na isen na mail. V'<“Tan nainy te tagei romin a fo tsoiny faakor te sog rorin na Gen te kaa minon na fo tsuen man, an Faun ten Gov (covenant bokis) a Tsunaun tsura mi te pat ravainy pis a fo tovaar tsumi mi te vovou irari. <Tan fafofopis nan nainy te totovaar ari, kat to an fo tsoiny mumua taan vavis to tana fo tovaar ri tsue of raton na vavainy, n Y<Tan na voinyvoiny nan mes nainy, a taa Isrel tagun to tana voinyvoiny ovei ser nom ton na fo mamatsiny ka te totovaar iny ari i Akasia ri nai totovaar pis to ririkin na Jodan anaanos arin nainy te guas rori tan mes panainy aurom. ~}<Kat to ana ina fuan na tsoiny totoboo iny Isrel naus osing miton fo painy tobeer, voun fopis nan nainy ri guas to naa aurom, ri nai ruak to ten Josua. Ri kat to ser siisio of ya na foka te tagei miri, ri tsue of kainy towa ser tsue, “Amam te nat firom nei a Tsunaun te faan ir rara nu puputa iny Jeriko tana saa, a fokinai vainy unya aya te oraav fiisok tsun rarora.”} <O|<Ina fuan na tsoiny totoboo naa to tana fo painy tobeer ser takop, sa onots fopis nainy te tsitsikoo rari ri na vavainy tana aatouf iny Jeriko. Ri nag iny tsitsikoo rari, ri tabin buser rato Jeriko. {<Reheb tsue faunot to, ya nom to na afoon ana ayei fauf osing bus ratuari tana windua, ri naa bus erato. Te naa bus ari na ina fuan, Reheb nom to na painy afoon na gautsiroun to te faan iny a ina fuan na tsoiny totoboo, ya tang bus iny towa tana windua. %zE<Taatag, nyi kan ma siisio of vaare taa isen ta mes tana saa te nai kat mimam na. Nyi siisio rom, ana mam te gima faakouts on mami faarei te tsue fi mam.” ,yS<Sikia on ta mes te naus osing non a numaa tovei. Sei ta isen tsumi te naus osing non a numaa to ana ayei te sab a mat, a iring ruak non tsunia gima ka tsumam san a iring tsunia patsukanen. San tan nainy te sab non a isen a mat nei koman a numaa to, a iring ruak non tsunia naa minon tsumam. Tx#<Kat to ri ina fuan tsue of to Reiyab, “Amam kat nats rom a ka te tsue of mamam anyi, san anyi ma nongon faarof. Tan nainy te buiny ruak ror a taa Isrel nei, nyi nom rom a painy a foon to na gautsiroun to te natiny kat rori pous ana nyi te tang iny ya tana windua to aya te of ising romam ma gageits en ya. Ana nyi ma tsue of e tamam ai tsinam an famuinyasiny an fafine manyi ai sei pis ta mes ten tamamanyi ri fokinai nai ovot miror nei aya numaa tsumanyi. w<Ev<Te buiny fauf non ya na ina fuan na tsoiny totoboo, ya tsue of ratuari, sa tsue, “Ami nai takop tsom rom tan panainy west nan na Jodan pan te kaa minon a fo painy tobeer, kat ror san vainy tana aatouf iny Jeriko sab mami. Nainy te ruak romi tana fo tobeer ana mi te takop tsom, onots ton fopis nainy te naginy tsitsikoo maromi ri, ana ri te tabin fatabin me Jeriko. Fopis nainy te kap non mi te see tataan fi naa tana pan te totovar romi.” u<A numaa ten Reheb te sumainy tsuiny non a soopip nan na aunon, to te aunoiny afis ari na ngats fan. Ana numaa to aya te kaa minon na windua te matoong fi naa non jiarasan. Ai nan na windua te fauf ising naa ya na ina fuan na tsoiny totoboo tana taa Isrel. _t9<Ana ri ina fuan tsue of to Reheb, “Anyi ma tsue of vaare ta mes tana foka te kat amam. Amam tsue of marom tsuen man, tan nainy te faan maromam a Tsunaun puputaa to aya, mam kat faarof maromi, san te gim fi romam ma vovou iny vegiau to te tsue mam, te rof non tana Tsunaun ma atsuiny famat mamam ya.” Reheb Te Fabus Ir Tsoiny Totoboo tsc< Ami ma faatok vanyo ta ka te tagei ronyo nyo te famainy mami. Tsue faman of vanyo yam te gim finy romi ma atsun famat e tamanyo me tsinanyo, an fo famuinyasiny ana fafine vanyo ana ri kan guei tsuri! Ami ma atsun famat vaare mamam.” &rG< Sai tovei, ami ma kat tu tsuen man tana asangan e Gov, te faakouts faarof fi romin a vainy koman na numainy guei tsiau faarei non te kat faarof fi vanyo mi. bq?< Tan nainy te nongoiny amam a foka to mam a fokinai iny Jeriko oraav fatsian tsun mato, mam fokinai te gagaar faavot em te nongoiny amam a ka to. E Gov a Tsunaun tsumi Ayei na Gov faman iny Gormirmir ai nei kan petoo. kpQ< A mam te nongoiny vaanan te kat fi na Tsunaun a namaan te koo rori na Namaan iny Gautsiroun to sa mats, sam taan fa guas naa tan mes panaan, tan nainy te naus osing mi mi na Ijip. Mam nongoiny pis kainy ton mes vaanan te atsuiny faamat fi mi e Sihon me Og, a ina fuan na aatouf tana taa Amor te kaa ror tan panainy aurom iny Jodan te ruak nan nuaf. o-< ya tsue of ratuari na ina fuan, “Anyo nat you te faan fi mami na Tsunaun puputaa tovei aya ana vainy faavot tana vun to, oraav fiisok maromi. xnk<Tana voiny bus, te buiny goros rori na ina fuan na tsoiny Isrel, Reheb pas fatabin pis naa to jias tsuri, gmI<Kat to an vavainy tana aatouf naus osing to na ngats fan, an matainy sobaa siisiot to vou rari. Ari vovou ira nato na ina fuan na tsoiny totoboo ser nai onot ovei tana sanaan tatangin na pan iny guas tana aurom iny Jodan. bl?<Reheb biny ton vegiau tsuri sa tsue, “Te kaa pas korei men vainy te naa me numaa tsonyo, san anyo gim rou ma nat fei faman te poo miri ei? Sai ari te tabin kan er tana touraf ovei, ana ri tabuiny ma siisiots matainy sobaa. Anyo kan te gima rangat fei te naa fi rori ei, san ami ma vovou tsikap ra naa ri ami onot rom ma nai sab irari ana mi te nots rari.” Reheb te nom ir a ina fuan na mes sa fatakop rari fain na fo kots guav te faparainy ya patsun na numaa tatabuan. k<Aj}<Ya kat to sana ayei faan iny naa to na vainy ma nai rangats ari, e Reheb, ana ri tsue to, “Vavainy naa to numaa tsuam ari na tou toboo kabuts a vun tsura. Fatafuts rame jiarasan!” i <San a aatouf iny Jeriko te nongon fi nei, kaa miror vainy Isrel te ruak me Jeriko tana touraf, a tou toboo kabuts i rari, h <Vou bus ai Josua jiats to na ina fuan na tsoiny totoboo tsuri na taa Isrel tana pan te totovaar ari i Akasia, ma naa ri Kanan er nai tagaa famun to fei te kat fi non ya na pan ei, san fakats tsian tsuri ari te komainy fiisok a Jeriko. Tan nainy te ruak ari tana ngats fan iny Jeriko ari pon to ma nai goros numa ten Reheb a moun to te natiny faan vavis iny non a kifon tan tsoiny. +g S<Sei ta isen ta mes te gim non ma vovou iny a kaa te tsue romanyi, a mes to aya te nai atsun famat non.” Ana vainy tsue to ten Josua, “Tsutsun faparits.”f <Mam nongoiny maromanyi, faarei te nongoiny finy amam e Moses, a Tsunaun kaa fiisen marom, faarei te kaa fiisen mi ya Moses. 4e e<Ana vavainy tana fopis a vun to ari, pangis ton vegiau ten Josua ser tsue, “Amam kat rom a foka te tsue nyi mam ma kat ana pan te jiat fi maroman anyi, mam naa rom. 5d g<Onot non te ruak faarof rori tan puputaa tsuar tan mes pannan nan na Jodan tan panaan te ruak ising non na nuaf, a pan te faan rari na Tsunaun. Te ruak faarof ror a fo vun vun tana fo pan tsuar ana mi te see tatabin me tan panainy fan tsumi to te faan bus mami e Moses a tsoiny binun tana Tsunaun.” 2c a<Fokinai, moun an guei tsumi fiisen me na fo marein sensen ton tsungan, kaakaa ror nei aya, san a vainy puaan tsumi to te kakoun of a puaan ser kaa miror a foka iny fapupuaan, te guas famumua iraror a fo famuinyasiny tsumi na taa Isrel er faakouts ratuari tan nainy te guas rorin mes panainy aurom. lb U< “Anofe vaare yam vegiau te fafaatai mami e Moses, to te tsue fi naa Tsunaun ma nom finy amin panainy puputaa tovei aya te kaa non tan panaan te ruak minon na nuaf, panainy aurom tana aurom iny Jodan to te kat fan romi tsunia. &a I< Josua tsue of ratuari na vavainy tana fopis a vun, a vun ten Ruben, ana vun ten Gad, an mes panan nar vainy tana vun ten Manase, ana ayei tsue to tsuri, y` o< Te vegiau fakap a Tsunaun ten Josua, kat to ai Josua tsue of raton na fo tsoiny mumua ma naa ri tana fo tovaar tana pan te totovaar ari er tsue fi to nei tana vavainy, “Kakoun onots yam ta kainy ainy iny tamar tan fopis nainy to te kaakaa non, tana saa ara te guas ror tan mes panainy aurom tana aurom iny Jodan. Ra te nai gum tan puputaa te faan rara na Tsunaun.” _ < p^ ]< Anofe vaaren vegiau te tsue of im, to ma siireits ana nyi te tsutsun faparits! Oraav ge fagagaar vaare tana sana Anyo Gov tsumanyi, ana Nyo kaa fiisen maromi tana fo pan te naa romi.” A Taa Isrel Te Nom Vegiau Te Poo Me Ten Josua W] +<Josua, ami ma fagum vaare tan gogosias Buk tan Faun, tan nainy te faatouf romi. Gogosias yam a Faun tana fo mamatsiny nainy, ana mi te manaats a fo mamatsiny ka te tsue non na Faun, ana mi te sab nainy rof. \ 5<Anyi tsun ma koma reits ana nyi kan ma parits, a ka tsun ma kat ami, ami ma makok a Faun faavot tan Faun te faan mami e Moses a tsoiny binun tsonyo. Te vovou faarof finy romanyin Faun faavot ana nyi te onot ma kat a foka te komainy romanyi ma kat; tana fo pan te naa romanyi. C[ <Anyi ma fasiireits a komam ana nyi te tsun faparits, tana saa anyi te mumua ir rarori a vavainy na to ari tan nainy te nai gum romin puputaa to te fafaatai bus anyo na fo tsuvumami muan. RZ !<Josua, tana toto tsuam sikia ta tafisuan te onots non ma kat tap manyi, te naa romi tana puaan, tana saa, Nyo gim on rou ma anofe manyi, san Anyo kaa fiisen marom faarei te kaa fiisen fi minyo e Moses. Y <Vaana'on tsumi tatanik minon papatsuun na ratsuu na uur tan panainy saut, ya te nai fakifon me tana tobeer iny Lebonon tan panainy not. U puputaa tana vun tana taa Hitait ai te nai onot ovei tana Aurom tsian iny Yufereitis tan panan te ruak minon a nuaf, puputaa to aya nom kainy romi. Ya te nai tatangin tana Namaan tsian iny Mediterenian tan panaan te ruk ising nanon na nuaf. pX ]<Faarei te tsue of finy Anyo Moses, pan te pitaa non a mou manyi tsunia, ayei nan puputaa te fan im yam. gW K<sa tsue, “E Moses a tsoiny binun tsonyo te mat busen. Anyi ma kakoun ana nyi te nom ir a fokinai vainy iny Isrel ana mi te guas tan mes panainy aurom tana aurom iny Jodan mi te naa tan puputaa te faan bus iny Anyo tsumi. ~V {Te kaa men a fo mes a fo mamatsiny ka te kat e Jisas. Ito ma kirkir iny ari na fo mamatsiny ka faavot, nyo pon iny rou a monaagits tovei gim non ma kaa me ta pan ma fakei ari na fo buk faavot to, tana saa buk tabuiny kinai fiisok ovei er.BT}Anyo na matisian to te tagaa nyo pokei to na foka te ruak, ana nyo kan kirkir ratuari tan Buk tovei, ana ra natiny ror a fo vegiau te pokei iny anyon man ovei. Fafakap Nan Vegiau S1An vaanan saats vavis to fapoopoan nar vainy to te vovovou iny e Jisas, ito nyo, Jon, te gim non ma mat. Sen Jisas gima tsue na ka nyo gim rou ma mat, Ayei te tsue na ka, “To ma komainy Anyo ya ma toto ya onot non tan tou tabin me Tsonyo, a sikia ma kaa tsumanyi.” R9Jisas biny towa sa tsue na ka, “To te mangiir Anyo ya ma toto ya onot non tana tou tabin me Tsonyo, a sikia ma ka tsumanyi. Vovou tsun You!” lQQNainy te tagei vanyo e Pita, ya tsue to ten Jisas, “Tsunaun, kat pas fei tana mes to aya ei?” 'PGTo te taataan naa ri, Pita takopis faavou to ya tagei vatuanyo na matisian Jisas te mangiir fiisok non ya, ai to kan te fasiruu naa panan e Jisas te ainy amam tana taran, ana nyo rangat to, “Tsunaun, e sei to aya te nai faan marom Anyi nimar a vainy ma nai atsuiny Manyi ee?” [O/(Tan vegiau to aya, Jisas tsue faruak iny a mat ten Pita, ito na mat, te nai sab non ya, ma fapaas ari ya na asangan e Gov.) Ai Jisas tsue to tsunia, “Vovou you!” A Matisian To Jisas Mangiir Fiisok Non Ya 6NeNyo tsue faman of marom anyi to te vurots anyi, nyi pous faparits iny pous tsumanyi nyi naa to tana mesapan kanen te komainy fi rom anyi ma naa, sai te tsokanei rom anyi mesmes a mes nai pous marom anyi; nyi nai faruaa iny rom a nimam ana ayei te nai ras manyi tana pan te baainy rom anyi ma naa.” rM]Jisas fafofopis iny tsue to ten Saimon, “Saimon, guei tsoiny ten Jon, nyi mangiir kan Varonyo?” Pita reesik fiisok, tana saa Jisas fafofopis en tan rangats ya, “Nyi mangiir kan Varonyo?” ana ya tsue to Tsunia, “Tsunaun, Nyi natiny rom ma fo mamatsiny ka, ana Nyi natem nyo mangiir marom Anyi!” Jisas tsue to tsunia, “Makok ir fuainy siip Tsonyo. tLaJisas fafuan iny tsue pis to tsunia, “Saimon, guei tsoiny ten Jon, nyi mangiir kan Varonyo?” Ya biny Towa sa tsue, “Eye Tsunaun, Nyi natem nyo mangiir marom Anyi.” Jisas tsue to tsunia, “Makok ir fuainy siip Tsonyo.” IK Te fakap iny ainy ari, Jisas tsue to ten Saimon Pita, “Saimon, guei tsoiny ten Jon, nyi mangiir faman ovei Varonyo fis non mangiir te kaa mirorin mes matisian Tsonyo ge?” Ya biny Towa sa tsue, “Eye Tsunaun, Nyi natem nyo mangiir marom Anyi.” Jisas tsue to tsunia, “Makok ir fuainy tsunei siip Tsonyo.” J+Fafofopis nan nainy to aya, te faatok iny a Jisas a Tsivon tan matisian, vou te fatoto fatabiny fi Ya Gov tana mat. Jisas Vegiau Ten Pita \I1 Ai Jisas naa to nom ton koinykoiny sa faan rari ya ana Ya kat kan fi to tan jian. 2H] Jisas tsue to tsuri, “Taami yam, ainy yam.” A sikia ta isen tsurin matisian ma ongoor to ma rangats Ya, “Anyi sei?” tana saa ari te natiny Ya, Ayei na Tsunaun. dGA Saimon Pita jias tan puak ana ya ras fasung to na muav via men jian kaatsian, as'as nan jian te onots a isen a natus an ngim safunuu ana fopis, te kaa men jian kinai fiisok koman a muav sana muav gim to ma tades. SF Ai Jisas tsue to tsuri, “Mei mi yam ta tee Jian te see sauf miromi.” qE[ Nainy te sung mi ri mats, ri tagei ton guaf gonif na aya ana jian kaa en tan gonif ana tee koinykoiny. FDAn mesapan tsurin matisian sung mito mats tan puak, ri tanik iny ras fasung mito na muav via men jian. Ari sikia ma veevian osing a teis, veevian toroman faarei non a isen a natus a mita. %CCAna nyo, Jon, a matisian to Jisas te mangiir fiisok non ya tsue to ten Pita, “A Tsunaun vaa yei aa.” Nainy te nongoiny e Saimon Pita, “Ayei na Tsunaun,” ya pau to na tsivon vau iny jiarasan (tsunia te puruur faamuainy vau iny jiarasan tsuan) ana ya tsiak naa to naaman. BB}Ya tsue to tsuri, “Tats iny yam a muav tsumi tan panainy matou nan puak, ana mi te sauf ta tee ka.” Ana ri tats iny towa, ri nag iny raras tana saa ri sauf jian kinai fiisok. |AqAna Ya tsue to tsuri, “Fuainy Guei, mi nom kainy ta jian?” Ri biny Towa ser tsue na ka, “Sikia, babainy.” @yTana voinyvoiny ovei te arasan me na nuaf, Jisas tsutsun moun poporos san matisian gim to ma natiny Ya, Ayei e Jisas. m?SSaimon Pita tsue to tana mesapan nar matisian, “Nyo nai nawaan rou.” “Amam naa fiisen mamirom anyi,” tsue fi ri tsunia. Ana ri naa to, ri jias to tan puak sai tana voiny a urung, ri sikia ma nom vaarik ta isen ta jian. >Ayei te ruak tere Saimon Pita me Tomas (te koo rin Punaa) ai Nataniel (a isen to te poo fi me tana ngats fan iny Kena tana gum fan iny Galili) ana ina fuan a guei tsoiny ten Sebedi fiisen ramiri na mes a ina fuan a matisian ten Jisas te vaaguam faavot. p= [Voun a ka to, Jisas faatok pis iny to na Tsivon tana tee ar matisian Tsunia tana naaman iny Taiberias. j<MFo mar kirkir to te kaa en ma faaman ami, to Jisas, Ayei a Krais, a Mes te pisainy e Gov ma Tsoiny Fiisaup Ya tana vainy, a Guei Tsoiny ten Gov, ai to tan kat iny faaman, ami nai kaa mirom a toto na suu tana asangan Ya.;yJisas kat a fo mes a fo binun iny faatok reits mata mamam fo matisian Tsunia sai te gima kirkir koman Buk tovei. 8:iJisas tsue to tsunia, “Fiisia, nyi faaman em tana saa nyi tagei bus Vanyo? Saf a faparits tsian to naa, ten sei na mes te faaman Varonyo, tabuiny tagaa Varonyo ri!” G9Tomas biny Towa, “O Tsunaun tsonyo ana Gov tsonyo!” 18[Ana Ya tsue to ten Tomas, “Taakan iny a karoor nam nei, nyi te tagaa nima Vanyo, faarua me na nima nyi te saras a ririki Vanyo. Vaa'ets vaare nyi ma faaman tsun!” x7iIsen a wik te kap naa an matisian vaaguam to, ri pingping ot pis ratuari, ai Tomas kaa fiisen ramituari. Fo pingping fo siisiot tap, sai Jisas naa me, Ya tsutsun to fapoopoan narari Ya tsue to na ka, “Aaverof kaa fiisen maromi.” 6 Arin mes matisian tsue of towa, “Amam te tagei a Tsunaun!” Tomas tsue to tsuri, “Ma tagei korei anyo na fo inir sos niman ya, ana nyo te taakan iny a karoor nau tana fo inir ari, nyo te saras a ririkin Ya nyo te faaman pas mami te tagei fi mi Ya.” n5UIsen tsurin matisian, e Tomas (te koo rin Punaa) te gima kaa fiisen ramiri to te naa me Jisas. 14[Te anofe romi na fo aveto tana mes, u aveto to aya te anofe ravaa kan non. Sai te gim fi romi ma anofe na fo aveto tana mes, u aveto kan te gim non ma anofe ravaa.” 3wAyei te tsue iny a ka to, ana Ya fuas of ratuari sa tsue na ka, “Famanat iny yam Aaven taabos ma kaa Ya koma mami. 2Ai Jisas tsue pis to tsuri, “Aaverof kaa fiisen maromi. To te jiats fi Vaminyo Tamanyo, jesan Nyo jiats kan maromi.” 11Te fakap yan vegiau Tsunia Ya faatok ratuari na niman ana ririkin Ya. Kat to ana rin matisian paparaa fiisok tsun rato te tagei fi ri na Tsunaun. t0aTana Sande tana voiny, rin matisian vaaguam to, ri pingping ot ir a tsivor tana saa ari te oraav ir fuainy tsoiny mumua tana taa Jiu. Ai Jisas naa mito sa tsutsun fapoopoan narari, sa tsue na ka, “Aaverof kaa fiisen maromi.” &/EAi Meri na muiny Magdala naa sa tsue of ir matisian to te tagei finy ya na Tsunaun, ai to kan te tsue of fi Ya na ka to. Jisas Ruak Ir Matisian Tsunia '.GJisas tsue to tsunia, “Saras vaare you, tana saa Nyo tabuiny naa fatabin fi rou ten Tamanyo. Sana nyi ma naa fi tan fuainy vamuinyasiny Tsonyo, nyi te tsue of rari Tsonyo, ‘Nyo tabin fatabin pis rou Tsunia, e Tamanyo, Ayei na Tamamami, a Gov Tsonyo, Ayei na Gov tsumi’ ” #-?Jisas tsue to tsunia, “Meri!” Ya takopis naa to Tsunia ana ya tsue to tan faa Hiburu, “Raboni!” (Kifon vegiau to, “Tsoiny Fifaatsuts.”) %,C“Moun, kat fei sa nyi tangis rom ei?” rangats finy ya Jisas, “E sei to aya te sainy rom anyi ee?” Ya pon iny to na mes tsoiny tatagaa ot iny tanun, ana ya tsue to Tsunia, “Te natiny rom anyi na pan te fakei anyi Ya, mes tsian, tsue of you ma naa nyo, nyo te nai nom Ya.” +{Te tsue iny ya na ka to ya takopis to sa tagei e Jisas tsutsun non na aya, sana ayei gim to ma nat, Ayei e Jisas. B*} Ri rangats towa, “Moun, kat fei sa nyi tangis rom ei?” Ana ya biny ratuari, “Ri nom osing vanyo na Tsunaun tsonyo ana nyo gim rou ma natiny a saf a pan te fasooiny ari Ya na!” )' ana ya tagei to na ina fuan a morena na aya vau men vaun gosee, ser gumgum er tana pan te soon e Jisas, isen tan patsuun ana mesmes tan mou. }(s Meri ruak me sa tsutsun men tangis jiarasan tan puts. Tangis kan nanon ya fakokop to sa tagaa gagon tan puts, d'A Ana mam a ina fuan a matisian tabin fatabin to fan. Jisas Te Ruak E Meri, A Muiny Magdala k&O (Mam gim kainy to ma arasan iny Vegiau Ten Gov to te tsue na ka, Ayei ma tsun fatabin tana mat.) w%gAna nyo to te ruak faamuan tan puts naa kan naa to gagon tan puts tagaa sa nyo faamainy vegiau te tsue Meri. $ana painy raarav to te pau ari na patsuun e Jisas. A painy raarav to ayei te gima kaa siruu panan raarav goseen kafof, a tap patsukanen. #Saimon Pita naa me vou vanyo ana ya sof fatoobing naa to gagon tan puts. Ayei tagei ton raarav goseen kafof soon non na aya, Y"+Nyo fakokop to sa nyo tagein raarav goseen kafof, sana nyo gima sof naa gagon. c!?Mam a ina fuan kokuar bus mato, sana nyo kuar fafis e Pita sa nyo ruak faamuan tan puts. 5 eAi Pita ana nyo, Jon, naa to tan puts. ^5Ya kuar to sa naa fi en ten Saimon Pita ana nyo, Jon, a matisian to te mangiir fiisok non e Jisas, ana ya tsue to tsumam, “Ari te nom bus a Tsunaun tana kats ana ra gim ror ma nat fei te fasooiny ari Ya ei!” ~}}}{{{zzxx9wIvgtss6r q===<[;;6::)99e88^77766U5544)33.22 21000/p/.. -~,,++G*** ))A(( ''"&&h%%U%J$$$$#"r!! @q,Bb[QdTDo.] f  < % WHE?hYo/An tan nainy to aya, Anas me Kaiafas arin Tsoiny Mumua tan Tsoiny Faakor, an vegiau ten Gov ruak to ten Jon, a guei ten Sakaraia tana pan a uur. 5n eE Sisa Taibirias te gum iny aatouf sa onots safunuu ana ngim a ingainy tan nainy te gavana Pontias Pailat tana gum fan iny Judia; ai Herot a gavana tana gum fan iny Galili; ai famuinyasiny tsunia Pilip a gavana tana fuan a gum fan Ituria ai Tarakonis; ai Laisanias a gavana tana gum fan iny Abilene. gmG4Jisas karap iny mes me an nat a rof kaatsian mito, ai Gov paparaa mi Towa ana vainy kan.l/3Kat to, ai Jisas tabin fiisen ramituari Nasaret te nongoiny tsue tsuri Ya manaats ratuari. Tsinan Ya nom a fo vegiau to sa makuts ya koman. Dk2Sana ri gima arasan fanatnat iny a ka te tsue of rari Ya. j}1Ya biny ratuari, “Kat fei to tsumi tsikoo vanyo ei? Mi gim rom ma nat, Anyo ma kaa koman a numaa ten Tamanyo?” Si0Nainy te tagei ari Ya ere taman Ya me tsinan Ya ri ngian iny Towa sen tsinan Ya tsue of Ya, “Guei tsiau, kat fei Tsumanyi kat kat to tsumam ei? E tamamanyi ana nyo reesik fiisok tan tsikoo manyi.” khO/Ri na vavainy te nongon Tsunia te biny fi Ya na fo rangat fiisen me na nat Tsunia, ri saar Towa. g!.Tan fafofopis nan nainy, ri sab Towa koman a saape gum fiisen ramirorin tsoiny fifaatsuts tana taa Jiu, vanongon non tsuri, Ya rangat en. Sf-Nainy te gima sab ari Ya, ri kat to ser tabin Jerusalem a tou tsikoo Ya. )eK,Ri pon iny Ya te kaa non tana gum, to ser naa patsukaner ra naa tan nainy to aya, ri kat to ser tanik iny tsikoo Ya fapoopoan nar nuatsi rari an vaatau tsuri. d-+Te kap nainy tana kainy ainy ri tabin to fan tsuar sana vurots, e Jisas kaakaa fatabin en Jerusalem. Taman Ya me tsinan Ya gima natiny a ka to. ncU*Nainy te safunuu ana fuan a ingainy Ya, ri fiisen me Jisas naa to tan guainy te natiny kat fi rori. Jb )Mamatsiny ingainy taman Jisas me tsinan Ya natiny naa ror tana ngats fan tsian iny Jerusalem tan Guainy iny Fakats Fatabin nainy te faakouts e Gov fo tsuvurari ser naus osing me na Ijip. paY(A guei te karap, Ya via mito na nat a rof an koma ree'un ten Gov kaa to Tsunia. E Jisas Koman A Saape `9'Nainy te fakap ari na fo mamatsiny ka te tsue fi na Faun tana Tsunaun, ana ri tabin to tana gum fan iny Galili tana ngats fan tsuri iny Nasaret. T_!&Ayei naa me tsuri tan nainy to aya, ya faarof iny to Gov, ana ayei tsue of ratuari na fokinai siisio nana guei te anaanos rori, ma saup fatabin Ya na tou tapuruur nar taa Jerusalem. Ri Tabin To Nasaret 6^e%Ayei na amov, an ingainy tsunia onots jian safunuu ana fats a ingainy, gima naus osing a saape, te kaa iny faatouf e Gov, an tavtaav fiisen men faakats tan voiny min nuaf. ]!$Anna, na muiny kuigin, a guei moun ten Panuel tana vun ten Asa, a tobo'an, a fanging sa kaa fiisen me natsioiny tana fits a ingainy. \ #san fakats iring tana fokinai nai kaa non tana arasan. An reesik faarei non kirat iny puaan nai ots non a aave manyi tsivom.” [ "Ai Simion tsue faonot to iny faparits rari, ya tsue to ten Meri, tsinan Ya, “A guei to te bobot e Gov nai rurei non a fokinai vainy iny Isrel, ge saup non fokinai vainy iny Isrel. Ana Ayei nai faatok rarori Gov, sana fokinai te nai tsugei pakaa ror Ya, YZ+!E taman Ya me tsinan Ya te saar tana foka te tsue iny e Simion tana guei. Y Ayein sen kurun iny faan iny a arasan tana vainy sikia ma taa Jiu, Ya te faan iny siinaiv man tana vainy Tsumanyi na taa Isrel.” =Xute kakouiny Anyi ma ruak matar a vainy faavot. >WwNyo tagaa fatoobing iny a matau tana Tsoiny Fiisaup, V “Fafaonot nan, Tsunaun, Nyi makuts tsuen man Tsuam, tanyiny sa Nyi na tsoiny binun Tsuam ma mat fiisen mi Ya na aaverof. Uyte tagei ya na guei, Simion govets Towa sa fijapou mi Ya niman sa tsue faonot to iny faparits e Gov, ya tsue to: T%An Aaven Taabos mei finy to Simion koman a saape. Muinymataa mei naa na kukurik e Jisas ma faan iny ari Ya tana Tsunaun vovou iny ror Faun, iSKAaven Taabos faatok Ya, ayei gim non ma mat, onot non te tagei finy non ya na Krais a Tsunaun. tRaTan nainy to aya, a mes te kaa tana ngats fan tsian iny Jerusalem te koo ri Simion, ayei na mes a tavaron ana man matan e Gov. Ayei te anaanos a mes iny saup a taa Isrel a kat famaun to na koma rari. U Aaven Taabos te tutuei Ya. AQ{An tan faan iny fifaan tan kat faakor tana guei tan kat iny makuts a ka te tsue iny a Faun tana Tsunaun,“a fuan a Baanus ge na fuan a tsunei Kuusia.” (Taa Livai 12.8) 1P[te vovou iny ror te kirkir fi non ya tana Faun tana Tsunaun:“Muinymataa ma faan iny a vaamuan nan a guei tsoiny tsuri tana Tsunaun.” (Naus Osing 13.2) fOETe ruak nainy tsuri iny kat faakor iny fataabos e Meri te tsue fi ya tana Faun te kirkir iny e Moses, ai Josep me Meri mei naa to na guei tsoiny unya tana ngats fan tsian iny Jerusalem ser faan iny Ya tana Tsunaun, @NyTan fajian nan nainy, nainy te vaapee ri Ya, ri koo Towa Jisas, a asangan te faan iny a morena ana Ya tabuiny ma ruak iny guari koman e tsinan. Jisas Faan Iny Naa Ri Tana Saape )MKTsoiny veis tabin fatabin naa, ri vamarits ana ri variri to Gov tana saa te nongoiny ari, ana foka te tagei ari te faarei tsuiny te tsue of fi rari na morena. :LoMeri makuts a foka to sa fafakats patsukainy ya. iKKA fokinai to te nongon tana saa te tsuen tsoiny veis tsuri na, ana koma rari saar fiisok rato. dJANainy te tagei ari Ya, ri siisio iny ton vurungan tana kukurik te tsue of rari na morena. |IqRi kat veveesau ri naa to ser sab e Meri me Josep, ana kukurik soon non tana gen iny ainyainy tan bulumakau. cH?Nainy te naus osing rarin morena ser tabin fi naa Gormirmir, an tsoiny veis favevegiau to fapoopoan narari, “Jio, tanats yam naa ra Betlehem ma tagaa ra tana ka tovei te ruak ito te tsue of rara na Tsunaun.” G“Vamarits ror a asangan e Gov a tsigtsig jias ovei, ai nei petoo tana vainy Gov rof rarori, ri kaa miror a aaverof.” tFa Sen tsun an vavarioiny morena iny Gormirmir ruak fiisen mito na morena, variri me Gov ser tsue, E A ka te nai faatok maromi tovei, ami nai sab rom a kukurik te paapau arin raarav sa soon non tana gen iny ainyainy tan bulumakau.” rD] Roman, tana ngats fan ten Devit a Aatouf, a Tsoiny Fiisaup tsumi te agiir en, Ayei na Krais, a Tsunaun, C Sana morena tana Tsunaun tsue of rari, “Oraav vaare yam, nyo mei men vurungan rof te kat famamagat fatsian raror a vainy a kinai. lBQ Ana morena tana Tsunaun ruak ratuari an siinaiv tana Tsunaun kanaf faafis ratuari ri oraav erato. nAUTana voiny tsoiny veis te tatagaa ot ir siip tana aufing a wuwiir gima veevian tana ngats fan. f@EAna ayei faagiir to na vaamuan tsunia, a guei tsoiny. Ya paapau Towan raarav sa fasooiny Ya tana gen iny ainyainy tan bulumakau, tana saa, a sikia ta pan iny kaa tsuri, a fo numaa te via tsup en. U Tsoiny Veis An Morena B?Ari kaa raror na aya, an nainy faagiir tsunia kakoun en. >Ayei te naa na aya, a tou fagum asangan fiisen me Meri to te kat arin tsuen man ma fanging ya Josep ana ayei kaa men kuraa. ^=5Josep te naa, poo tana ngats fan iny Nasaret tana gum fan iny Galili sa naa fi naa tana gum fan iny Judia to te agiir e Devit a Aatouf tana ngats fan te koo ri Betlehem, tana saa, ayei na tsubnaain e Devit. `<9A fokinai te naa fatabin fi naa tana fo ngats fan tan fo tsuvurari iny fagum asangan. `;9Ayein vaamuan nan nainy iny fagum asangan te gavana Sairinias tana gum fan iny Siria. k: QTan nainy to aya Sisa Ogastas fakei na faun ma fagum asangan a fokinai tana tou gumgum tana Roum. /9 YPA guei to aya, karap non puan ya ana aaven ya kan kaa minon a parits. Ya te kaakaa tana pan a uur, onots non nainy te ruak non ya matar a vainy faavot iny Isrel.*8 OOa arasan nan ya nai nang naa non tsuri te kaa ror tana uurup ito na vainy te kainy mat ror tan aaven, Ya te ras fatoobing fi ra naa ra tana sanaan a aaverof.” 7 Ntana saa, a Gov tsura na fifaakouts ana fifatagtag, sa faan iny me naa Tsunaun poo fi me Gormirmir ma nang me tsura faarei na nuaf, 6 LAna nyi, guei tsiau, ri nai asang marom anyi na kuigin tana Gov a Tsigtsig Fiisok, tana saa, nyi nai mumua iny rom a Tsunaun, ma kakoun onots of Ya na sanaan Tsunia, iny fanat of rari na vainy Tsunia, Ya te saup fatabin rara, tan anofe ravainy fo aveto tsura, 5  Mf4 GKtan kaa faarei a mes a tavaron ana taabos matan Ya tan mamatsiny nainy tana toto tsura. 93 mIGov kat tsuen man men tsue man non jias tana tsuvurara Abraham, tan fious rara nimar vainy te koma iring rarora ma tanyi rara ma binun ara Tsunia gima fiisen me na oraav, 2  J~1 wHfaatok iny non a tagtag tan tsuvurara, ana Ayei te sikia ma soropaar vegiaun man tan tsue faunot taabos Tsunia. 0 GAyei kat tsuen man iny saup rara nimar vainy te koma iring rarora ana Ayei te nom rara osing parits tan vainy te tsugei rarora, 9/ oFito te tsue fi Ya nguer kuigin taabos muan: {. qEAyei te faan iny me na Tsoiny Fiisaup a reits tsura, ana Ayei na tsubnaain ten Devit a tsoiny binun tana Tsunaun, }- uD“Ara ma variri na Tsunaun, a Gov tana taa Isrel! Ayei te naa me ma pats Ya na tou tapuruur nar vainy Tsunia. f, GCSakaraia, taman a guei via men Aaven Taabos, sa pokei iny vegiau ten Gov, sa tsue, G+  BAna fokinai to te nongon, fakats to komar, ser rangat iny ya, “Te nai kat fi nats non a guei to ei?” Te nat fi ror nei, a parits ten Gov kaa non tsunia. E Sakaraia Kat Vegiau Tan Kuigin h* KAAn fifakokoro tsunia saar fiisok towa, an vaanan saats faavots ton tet tana gum fan iny Judia. P) @Sen tsun ai Sakaraia vegiau fatabin bus enato sa tanik iny variri Gov. s( a?Sakaraia rangat iny to ta painy pepa, sa kirkir, “A asangan ya Jon.” Ana fokinai karian faavot erato. ' {>Ana ri vegiau of to taman ya tana nimar rangats ari tan ta saf ta asangan te komainy non ya na ma kaa me na guei. i& M=Ana ri tsue to ten Elisabet, “A sikia koraa ta nuatsi manyi ma fikoo iny a asangan to aya.” J% Nainy te karap a guei, sa onots jian nainy ri mei to na guei ma kat vaapee ri ya tana Faun te kirkir iny e Moses ana ri te koo ya Sakaraia a asangan e taman ya. # %:U fifakokoro tsunia an nuatsin ya nongon to tana ka na rof fiisok te faatok a Tsunaun e Elisabet, ana ri na fokinai mamagat fiisen mi towa. a" =9Te ruak bus nainy iny faagiir ten Elisabet a kukurik ya faagiir to na guei tsoiny. ! 8Meri kaa fiisen me Elisabet tana fopis a iifaa toroman, vou ya tabin to fan tsunia. A Tou Agiir Ten Jon A Tsoiny Fapeenan   7Ayei gima anofe ma faatok iny a tagtag Tsunia ten Abraham an fo tsubnaain tsunia tan mamatsiny nainy a sikia ta fafakap nan.” q ]6Jesan tsun non tan tsuen man Tsunia tan tsuvurara, Ayei te faakouts ir a taa Isrel, vainy binun Tsunia.  5Ya faasom ratuari te kainy ves ror tana foka na fo rof, Ya jiat ravaa raton vainy masun fiisen men na nimar babainy. g I4Ayei te fauf ir gotouf siireits tana fo tagan tsuri, Ya fapaas ratuari te fauf a tsivor.  3Ayei faatok iny a parits Tsunia fiisen me na niman a reits Tsuan, sa vavakas ir a vainy sarakouts a tsivor tana fo fakats tsuri.  2Te faatok iny a tagtag tsuri te natiny oraav ror Ya, tanik me tan tatanik nan aatai ai te naa kan naa tan mes aatai. _ 91tana saa, a Gov a Reits kat a ka na karap fiisok tsonyo. A asangan Ya na taabos.  '0tana saa Ayei te fakats vanyo na muiny binun babainy Tsunia. Te onot non roman a vainy tana fo aatai, nai koo varonyo na muiny paparaa,  .Ai Meri tsue to:“Koma vanyo te variri non a Tsunaun; ana aave vanyo mamagat minon e Gov a Tsoiny Fiisaup tsonyo,  / -Gov faparits bus manyi te faamainy fi nyi na ka te tsue na Tsunaun te nai ruak iny man nats non tsumanyi.” Kooma Iny Faatouf Ten Meri v g,Tagaa! Tan nainy te nongoiny anyon tsue iny paparaa tsumanyi tsonyo ana guei koma vanyo kunik miton mamagat. h K+Anyo na saa, sana ka na karap to ruak tsonyo, to tana tsinan a Tsunaun tsonyo nai nak vaminyo?  *Elisabet vaputs sa tsue, “Gov faparits marom anyi fis non moun faavot, ana guei kan te nai faagiir rom anyi Gov faparits non Ya!  )Nainy te nongoiny e Elisabet tsue iny paparaa ten Meri ana guei koman e Elisabet kunik nato, ai Elisabet via miton Aaven Taabos. _ 9(Ya naa to sa sof koman a numaa ten Sakaraia, sa tsue iny paparaa tsunia ten Elisabet. v g'Tan nainy na to aya, Meri kakoun to sa veesau tsun nanaa tana ngats fan tan tet tana gum fan iny Judia. ? y&Ai Meri tsue to tana morena, “Anyo na muiny binun tana Tsunaun. Kat ma ruak ya tan tsue tsumanyi,” te tsue fi Meri. Ana morena naus osing towa. E Meri Te Nai Nak E Elisabet A %tana saa, e Gov te onot non ma kat a fo mamatsiny ka.”   /$Nongon, e nuatsi manyi Elisabet nai kaa minon a guei to te tsue ri ayei na visiir sa tobo'an kanen, san kuraa tsunia te nom bus a aunom a iifaa, @  {#Ana morena tsue to ten Meri, “U Aaven Taabos naa minon tsumanyi, ana parits ten Gov te nai kaa me tsumanyi. Tana ka tsun to aya a Guei a Taabos nai koo rori na Guei Tsoiny ten Gov. `  ;"Meri tsue to tana morena, “I fei te kat fi non a ka to aya ei, anyo na 'aun!” d  C!Ai te nai aatouf kan ir tsubnaain ten Jekop a kaa suu, ana Waan Ya na sikia ta fafakap.”   3 Ayei nai karap non, ri te nai koo ya na Guei Tsoiny tana Gov a Tsigtsig Fiisok. E Gov a Tsunaun nai fa'atouf non Ya a faarei to Devit a tsuvun Ya. X +Nyi kuraa nats rom, ana nyi te faagiir a guei tsoiny, nyi te nai koo ya Jisas. f GAna morena tsue to tsunia, “Oraav vaare, Meri, tana saa Gov faarof fiisok tsun marom anyi. | sMeri nongoiny a ka to tana morena ana koman ya nun enato sa fapinpin en fei te kat fi non a ka to aya nan ei.  Morena naa me tsunia sa tsue, “A Tsunaun kaa fiisen mamirom anyi, fiisen men koma rof ana Ayei faparits fiisok en tsumanyi.”  Ayei kaa men vegiau tana kooviou na 'aun te us of ari Josep a tsubnaain ten Devit a Aatouf. Ana asangan a kooviou e Meri.  /Elisabet kuraa sa onots a aunom a iifaa, ai Gov faan iny mito na morena e Gebriel tana gum fan iny Galili tana ngats fan te koo ri Nasaret. ; qAi Elisabet tsue to na ka, “Tan fafakap ana Tsunaun faakouts vatuanyo tana sanaan to aya. Ayei nom ravainy a tou rejiaf te visiir fi nyo.” Morena Pokei A Tou Agiir Ten Jisas t cVoun a fo nainy, ai Elisabet natsun Sakaraia kuraa bus enato sa gima naus osing a numaa tana ngim a iifaa. N Sakaraia tabin to fan te kap nainy tsunia iny binun tana saape. ^ 7Nainy te tafuts mi ya, ya sikia to ma vegiau tsuri ana vainy nat erato ayei tagei na ka te faarein taraa koman a saape. Ya sikia to ma tsue ta isen ta painy vegiau, ayei te vegiau tsun me na niman tsuri na vainy. ~ Tan nainy na to aya vainy a kinai te anaanos e Sakaraia, sana ri fapinpin ser tsue, kat fei sa kaa fapotsian en ei koman a saape. } {Sana nyi sikia ma faamainy vaanan te faan im to te nai ruak iny man nats non vegiau tan nainy fatoobing tsunia. To sana ngue manyi nai tomani non ana nyi te gima nai vegiau nats onots non nainy te agiir non a guei tana saa nyi sikia ma faaman.” ,| SAna morena biny towa, “Anyo Gebriel. Anyo natiny tsutsun rou matan e Gov, to Tsunia jiat vaminyo ma nai vegiau me tsumanyi, nyo te tsue of manyin vaanan rof to. { Sakaraia tsue to tana morena, “Fei te nat fi ronyo na ka to ei? Anyo na tsokanei ana moun tsonyo kan a tobo'an.” az =Ayei nai mumua iny non a Tsunaun ana fo kat, ana parits nai kaa minon ya faarei non e Ilaija. Ayei nai kopis non komar taman ana rin guei te nai kaa faavot fatabin ana ayei te nai kat ir vainy fanaginy tsue ma nai kaa fatabin mi rin fakats tu rof tan vainy tavaron. Ayei te kat ir a vainy ma kakoun onot of ari na tou tabin me tana Tsunaun.” My Ayei nai kopis fatabiny non a vainy Isrel tana Tsunaun e Gov tsuri. >x wtana saa, ayei nai karap nats non matan a Tsunaun. Ayei sikia non ma jiu tu wain ge tu mes tu viir jiu te natiny famafuu non. Tabuiny agiir non ya, ayei nai via minon Aaven Taabos. dw CMi nai paparaa ana mamagat mirom ya, ana fokinai kan nai mamagat miror a tou agiir tsunia, Ana morena tana Tsunaun ruak towa, sa tsutsun tan panaainy matou tan fatsung nan katkat faakor tauf tsuraf. s  To tsunia naa koman a saape tana Tsunaun, ana fokinai faakats er jiarasan tan nainy faakor ma ruak um nan jiaf tauf tsuraf. r ; Te vovou iny non kat tan tsoiny faakor, to te nom finy ari ya iny kat faakor jiaf tauf tsuraf tan fatsung nan katkat faakor tauf tsuraf koman a saape. q )Tan sen nainy ai Sakaraia katkat to na binun tsunia faarei na tsoiny faakor matan e Gov faarei non nainy tsunia iny binun koman a saape. p  Ana ri kan a sikia ta guei, tana saa, e Elisabet a visiir to tsunia tobo'an babainy en, ai Sakaraia tsokanei babainy kan enato. o )Ri ina fuan toobing tan kat tsuri matan e Gov. Ri natiny vovou faarof iny ror fo Faun tana Tsunaun ana fo mamatsiny ka te tsue iny Ya ma kat. \n 3Tan nainy te Aatouf e Herot tana gum fan iny Judia, ai Sakaraia na tsoiny faakor kaa non tana gum tan tsoiny faakor ten Abija. Ana moun tsunia Elisabet ayei na tsubnaain ten Eron, a tsoiny faakor iny muan. m 'Tana ka to aya, ma nat faarof iny anyi na fo mamatsiny ka te nongoiny bus anyi na fo man. Morena Pokei A Tou Agiir Ten Jon A Tsoiny Fapeenan Wl )Tana ka tsun to aya, nyo tagaa fanatnat bus iny a fo siisio tan fo nainy te naa en to tsonyo faarof iny rou ya tan fakats tsonyo ma kirkir of tsun manyi to na fo mamatsiny ka na fo rof te kat e Jisas muan. k %Ri kirkir iny a ka na kinai te tsue of rara ri, ito na mes a vainy te tagaa tana foka to aya tan tatanik ser favaanan fatatabin iny vegiau. j /Te naa non tsumanyi, Tsunaun Tiofilas, vainy kinai te kirkir a fo siisio na fo rof tana foka te ruak fapoopoan narara tana tou kaakaa ten Jisas. i +A vamarits an siinaiv iny Gormirmir ana parits a reits, an gumgum tsigtsig, ma naa fi ten Gov tsun a Tsoiny Fiisaup tsura ito tana binun ten Jisas Krais, a Tsunaun tsura, tanik me tan tatanik, ai tovei roman, ai tan mamatsiny nainy, a sikia ta fafakap nan! Man ovei.Rh Gov onot non ma makok faarof mami ma gotsiny vaare mi, ana Ayei onot non ma mei manaa mi matan a pan te kaa non siinaiv Tsunia am sikia ma kaa mito ta iring, mi te kaa me na mamagat tsian fiisok. g 3binun faparits yam am faakouts to na mesapan to te vovovou iny ror tsoiny fafaatsuts gamgam to ari, ras fatabin ir yam tana toto na suu faarei non to te ras tsikap finy romi na ar tsukan tan guaf. Tana mesapan, faatok kan iny yam a tagtag tsumi fiisen me na oraav tsuri, tana saa mi ma tsugei fo raarav bong tsuri faarei non kat iring vavajia men komainy kat aveto tan puainy mes. Faakats Nan Fifaatouf kf QFaatok iny yam a tagtag tsumi tana mesapan, ito te vaa'ets iny ror faatsuts faman ten Krais; ,e SMi ma tap faparits naa tan mangiir ten Gov, tan nainy te anaanos romi na tagtag tana Tsunaun tsura Jisas Krais ma mei mami Ya tana pan te kaa minon a toto na suu. d ;Sana min vaatau tsonyo, mi ma faparits a faason tsuam, ito tan nat faarof iny fafaatsuts taabos ten Krais am faakats of to na parits tan Aaven Taabos. #c AVainy to ari, faruak ror kat iny takibaa fapoopoan nar vainy fafaaman, an komainy kat aveto tan puainy mes tagaa ot rarori, ana ri sikia tu Aaven Taabos. 8b kRi tsue tsumi, “Nainy te naa minon nainy fafakap, vainy nai ruak miror ri te tsue taring mami, ana ri te vovou patsukan iny koman tsuar patsukaner a sikia ta Gov tsunia.” a !Sana min vaatau tsonyo, ma tamomots faarof! Am fakats fatabiny ton vegiau te kat fuainy amaraav tana Tsunaun tsura Jisas Krais muan. R` Tsoiny fifaatsuts gamgam to arin kokoma suar iny a foka vavis tsivor an sisigan kat tana mesapan; ri komainy vovou tsun iny ror koman iring tsuar tana pua rari; ana ri tenoor vavis patsukaner tsivor, ri te faamaman ir a mesapan ma vovou rari ri ma kaa mi rin asangan tsian. Tanyiny Yam A Faason Ma Faparits Ya Naa Aave Mami _ ma kat Yan vaatsuk tan vainy pisiin ton sikia ta Gov nai nom rora fasaraa tana fo aveto tsuar iton vainy pisiin a sikia ta Gov te kat rori, ai tana fo vegiaun iring vavajia te kat ari, iton vainy pisiin a sikia ta Gov, te tsue vasuar iny ror Ya!” h^ KE Inok, ayei na fafits nan aatai te tapogaar me voun e Adam, te tsue pokaa iny men tsoiny fifaatsuts gamgam to ari muan sa tsue na ka; “Nongon yam, a Tsunaun of fiisen minon tapan an tapan nar morenan taabos Tsunia, 0] [ Ri faarei ror rau tsian namaan te tangats minon, kat faarei tsuiny non kat iny pisiin tsuri, an kat iny pisiin to ayei, ri gim ror ma rejiaf iny kat ya, ai to te tapokaa non ya faarei tsuiny non a fo viirak te sanging ror namaan. Fafaatsuts tsuri pangis non faarei ror kootsits te tsidup me ana ri gim ror ma vovou faarof iny fo iini rari, Gov kakouiny bus a pan a uurup fiisok to te nai kaa rori tan mamatsiny nainy. \  Rin tsoiny fifaatsuts gamgam to ari faarei ror a painy kainy ainy a kuav koman a fo kainy ainy iny vivangura tsumi, ana ri na sikia tu rejiaf te tenoor vavis fi rori tan nainy te ainy fiisen mamiromi na aya, ri fakats patsukainy rora tsivor, tsurin vainy kokorom. Vegiau tsurin ka babainy tsun faarei non a koroo te taf vavis fi non ya na ainysat ana ruat te sikia ma tsidup me. Ri faarei ror nau sikia ma fo fua tan nainy fua tsunia, ana ri faarei kainy ror nau te maas ravaa en to sa raspat ravaa. b[ ? Ma sekee ee, ai te nai iring vavajia fiisok ovei enanon tsurin tsoiny fifaatsuts gamgam to ari. Ri vovovou iny kat ten Kein to te tsugei finy ya Ebol, ana ya atsuiny famat towa. Ana ri pon tsun ror ma nom ta painy moni tan gam ir a fokinai ma kat arin aveto, faarei non e Balam, a kuigin gamgam to te kat, kat to ayei. Ri tsuar kan to faarei na mes te koo ri Koora, to te nom bus a fasaraa na suu tsuan unya Hel ana ri kan nai nom ror a fasaraa na suu tsuar unya Hel. (Z K San tsoiny fifaatsuts gamgam to ari tsue fifiiring ror a fo mamatsiny ka te gim rori ma natiny; ri te faarei ror marei sensen sikia tu fakats tu rof, ana ri vovou iny ror koman tan puan. Fo kat iring tsuri to ayei, te kat fijior fifiiring fiisok rarori, er kajiaa babainy rato unya Hel. >Y w San e Maikel, a Tsunaun tan fuainy morena gima tsue fifiiring a Vinasaar to tan nainy te fa'ararat mi ya na Vinasaar a puan e Moses, sei te nom non a puan ya ee, ayei gima sak a ngue na Vinasaar tan fijiar fifiiring ya. A sikia, ayei te tsue tsuiny a ka, “Tsunaun patsukan en te tsue ets'ets marom anyi!” X }Jesan kan tan fuainy tsoiny fifaatsuts gamgam to ari te kaa me a fo taraa tatagaa to, to te kat fifiiring non a pua rari fatoobing, ana ri te tsugei gumgum tana Tsunaun tsura, ri tsue fifiiring ir a fo morena kaa miror siinaiv unya Gormirmir. xW kJesan kan mi fakats kainy rom a ngats fan iny Sodom ai Gomora an mes a fo ngats fan siruu pana rari, rin vainy to ari te faan iny nana tsivor tana fo viir kat iring to te katkat fi na fo morena tovei, tan tsoiny min mes tsoiny an kat iny sodom fifiinaum fatabin ror. Ri saraa kamits ror tan guaf akaakoor sikia ma natiny mote. Fuan a ngats fan to ari, guaf akoor fakap rari sa tsue taatag of rarora na ka, te kaa minon a pan unya Hel to te nai nom ror vainy pisiin, a fasaraa na suu tsuar. ;V qFakats yam fo morena to te gima kaa tana pan tsuri fatoobing tana binun te faan rari Gov, ri naus osing a fo fan tsuar, to sana Tsunaun kotskots rari tan tseen sikia tu ta'ots nan tana pan a uurup fiisok te fakaa rarori Gov onot non te anaanos rorin nainy vaatsuk ten Gov ana fasaraa na suu unya Hel. U Tovei nyo komainy maromi ma fakats fatabin, kainon to te nat bus iny ami na foka to, fakats yam a Tsunaun to te saup fatabiny finy Ya na taa Isrel tana gum fan iny Ijip, ai vou Ya atsuiny famat fatabiny rato na vainy to te gima faamainy e Gov er manaats Towa. /T YNyo kirkir rou noun tovei, tana saa mes vainy te sof faamo erame koman a gum nar vainy fafaaman ana mi sikia ma natiny a ka to. Arin vainy sikia ta Gov ana ri pangis geinygeiny ror vegiau tana koma ree'un ten Gov tsura ma tsue ri ya na ka te rof non tan kat, kat iring i tovei tan tsikoor vavis tana saa Gov te via taptap minon a koma ree'un. Ana ri te tsugei e Jisas Krais, Ayei na isen tsun a Tsoiny Tatagaa Ot tsura ana Tsunaun tsura. Muan ovei koman Vegiau Ten Gov, Gov tsue tsuk iny kat iny vaatsuk ana fasaraa na suu to ayei tana vainy to ari. 9S mFuainy vaatau faman tsonyo, muan tsonyo komainy ma kirkir fiisok of mami tana binun te kat bus e Gov to tan nainy te saup fatabiny fi rara Ya to te inainy fanatnat bus iny ara, sana nyo gima kirkir naa, sin tovei nyo nat evarou nyo ma kirkir a mes a ka kanen. Nyo komainy faparits maromi ma fatanai faparits am makok faarof ton fafaatsuts ten Krais to te faason rora tsunia. Faatsuts ten Krais to te faan bus iny e Gov tsuran vainy taabos, u fasito ten Krais tan sen tsun nainy ai tan mamatsiny nainy ara ma makuts ya ana ra te gima pangis geinygeiny ya. R yNyo faakats of rou na tagtag ana aaverof an mangiir ten Gov ma via tsitapuu ovei tsumi. Tsoiny Fifaatsuts Gamgam YQ /Nyo Jut, nyo na tsoiny binun ten Jisas Krais ana nyo na famuinyasiny ten Jemis. Nyo kirkir of maromin vainy fafaaman, to te fikoo Gov, ai to te mangiir rom e Gov a Taman, ai to te makok fi maromi Jisas Krais. P}<A Tsunaun te kaa fiisen me Josua to sana fo mamatsiny pan koman na vun to aya natiny to na karap nan ne Josua.WO)<Voun a foka to Josua kat to ya faan iny ton tsuen parits tsuri na taa Isrel sa tsue: “Sikia on ta isen ta mes fapoopoan namami tanaf iny fatsutsun fatabiny non na ngats fan to aya nan. Mes te fatsutsun non ya, a Tsunaun fauf nats non a iring tsian tsunia. Sei taa mes te tanik non na poon, a vamuan nan na guei tsuan te nai kajia enanats non; ai sei taa mes te kat non matainy sobaa nan na ngats fan, a fafakap nan guei tsuan te nai kajia enanats non.” bN?<San e Josua te gima atsuiny famat e Reheb a moun to te natiny faan vavis iny non a puan tan tsoiny, an fo nuatsin ya kan to ser gima mat. E Josua te kat a ka to tana sa e Reheb te fatakop ir a ina fuan na tsoiny totoboo tsuri na taa Isrel to te faan iny nats ari ma nai toboo kabuts ari Jeriko. (Fuainy tsubnaiin ten Reheb kai ror Isrel roman.) 1M]<Kat to ana taa Isrel faakor ton guaf sa kuruiny faavots to na ngats fan, a sikia ta ka ma tsutsun san a fokinai kaa faavot gotsiny rato putaa, fiisen ramen fokinai ka tana fo numaa, san a foka te kat ari tan gol, an silva, an brons, an tan aiyan ri te nom ya ser fasof ya tana guuv tana Tsunaun. L<Ana ina fuan na tsoiny totoboo naa to ser nom mito Reheb fiisen mena fo nuatsin ya to te kaa fiisen mi ya numaa. Kat to ri ras ra natuari na fokinai fiisen ramirin vainy gog tsuri, ri na to tana te totovaar ror a taa Isrel, ser gim to ma sab ta iring. bK?<Josua kat to sa tsue of to na ina fuan na tsoiny totoboo sa tsue, “Kuar yam tana numaa ten Reheb mi te nom mi ya fiisen ramen nuatsin ya to te kaakaa fiisen miror ya numaa tsuan, faarei te tsue of fi mi ya.” `J;<Ana ri nom ton fo kirat iny fitatsun tsuar ri atsun famat rato na fokinai guei tsoiny an moun vurots an koviou, tobo'an an tsokanei faavot, ri atsun famat kan iratoon foo bulumakau, an siipsiip, an fo dongki tsuri. I<Kat to an tsoiny faakor puuf to na fo tsufing. Tan nainy te nongoiny vainy a tsufing, ri kat to ser kuu faavot to, ana soopip tarop faavot bus enato. Kat to an vainy puaan pas nato na painy tet ri sof fatoobing nato koman na ngats fan ri nom to na fokinai ka. *HO<Fokinai ka te kat ari tan silva ge tan gol, gen brons ge tan aiyan fakei fuainy of rora na Tsunaun. Foka to ari te nai fakei nats rora tana Guv tana Tsunaun.” YG-<Ami kan gim on rom ma nom ta isen ta ka tana fo mamatsiny ka te nai kat firing nats romi; sei ta mes te nom non ta ka tana foka to, e Gov te faan iny minon a iring tsian tana pan te tovaar rora na taa Isrel. "F?<A ngats fan fiisen mena mamatsiny kaa faavot kat firing romi, te kat faarei non u fifan tsumi ten Gov. San e Reheb to na moun to te natiny faan vavis iny non a puan tan tsoiny, ayei fiisen ramen fo nuatsin ya to te natiny kaa fiisen miror ya numaa tsuan, ari tsun to ari mi gim on rom ma atsun irari, tana sa e Reheb te fatakop ir a ina fuan na tsoiny toboo tsura tan nainy te nai toboo kabuts ari na Jeriko. ^E7<Tan nainy te fafits iny taainy faafis bus ari an tsoiny faakor puuf ton tsufing tsuar, Josua tsue of bus raton vainy tsuan ma kuu ri, ana ayei tsue to tsuri, “A Tsunaun te faan bus mami na ngats fan iny Jeriko! lDS<Tan fafits nan nainy ri tagun to tan patsun na nainy ri kat to ser nai fits iny taainy faafis to na ngats fan, ari te taan faarei te taan famuan firi san to aya tsun isen nainy te fits iny taainy faafis rori na ngats fan. 5Ce<Ai tan fafuan nan nainy ari isen iny taainy faafis pis to na ngats fan, ana ri kat to ser tabin fatabin pis to tana fo tovaar tsuar. Aunom ovein nainy kat arin senvir kat. 8Bk< Josua tagun to tana voinyvoiny an fo tsoiny faakor an vainy puaan nai isen iny taainy faafis pis to faarei tsun te taan famuan firi tan vamuan nan nainy, u tatagaa ot te mumua ai vou rari, a ina fits a tsoiny faakor puuf ror tan nai rarin tsufing, ai vou rari, ari bus tsoiny faakor te govet iny a Gen te kaa minon tsuen man an Faun ten Gov, ai vou ovei u mes vainy tatagaa ot. Tan nainy to aya ari faavot puuf a fo tsufing tsuar. A< 9@m< Kat to ana ayei tsue of ratuari ma isen iny taainy faafis ari na ngats fan. Vou bus ari tabin fatabin to tana pan te tovaar ari, ser kaa tsom pis to na isen na voiny unya aya. m?U< San e Josua te tsue of irari ma kuu vaare ri, ge ma gim ari ma vegiau onot non faan finon yan tsue. >9<To te tsue of irari e Josua, u vainy tatagaa ot mumua bus raton tsoiny faakor to te puuf a fo tsufing; an mes fo tsoiny faakor vou rari govet ror tana Gen ten Gov te kaa minon tsuen man an Faun ten Tsunia, an mes tatagaa ot vou rari. Tan nainy to aya ri puuf ton tsufing tsuar. =< <+<Kat to ana ayei tsue of bus raton vainy puaan tsuan ser tanik iny taainy faafis bus to na ngats fan, an tatagaa ot iny to na Gen tana Tsunaun. t;c<Josua fiiko bus raton tsoiny faakor ya tsue of ratuari, sa tsue, “Sog yam a Gen te kaa minon tsuen man an Faun ten Gov, ana mi na ina fits nato ari, ami te mumua iny nats rom a Gen, san ami ma govets kainy nan tsufing tsumi.” J:<Tan isen puuf te kat nats rori, ari puuf ror ana ri te ras a nguer, an tan nainy te nongoiny romin tangis na tsufing to aya, fokinai tsoiny vavia kuu faavot ror, tan nainy to aya a soopip nan na ngats fan te nai tarop faavot enanats non. Ana mi na fokinai vainy puaan faavot, taan fatoobing na rom koman na ngats fan.” &~}}p} |zz yyxx7vv_uttnssFrrGq{pponnYmm2ll kjj,ii2hh!ggfeetddcmbbav``K__$^3]\X[ZZxYXX*WHVUU;TuT SlRRTQPOOtNMMKJJ>II!HHGnFF\EDDC{BAAX@:?? =L<;;: 98776n55]433S210/..--M,++K*e)(''&5%$$N##@"! x5WrhK Z I > G 2&   Nainy te nongoiny e Jisas a ka to Ya ngian enato ana Ya takopis faavou of to na vainy sa tsue tsurin tagin te vovou iny Ya, “Nyo tsue of maromi, Nyo gima sab vaarik ta mes te kaa fi minon ya na faason tsian to ayei, a sikia kan tana taa Isrel!” mSAnyo kan a mes te kaa rou fain gumgum tan tsoiny mumua tan vainy puaan te karap varonyo, ana nyo kan kaa mirou vainy puaan te kaa ror faiv vanyo. Te tsue ronyo tana mes to, ‘Kua!’ ana ayei te naa naa. Nyo te tsue of a mesmes, ‘Taame!’ ana ayei te naa me. Ana Nyo te tsue of a tsoiny binun babainy tsonyo, ‘Kat a ka to!’ ana ayei te kat ya.” s_ge nyo gima onot faarof ma naa me Tsuam, sai nyi ma tsue tsun ana tsoiny binun tsonyo te rof fatabin en. ykKat to ai Jisas naa fiisen ramituari. Jisas gima veevian tana numaa ana tsoiny mumua tan vainy puaan jiats miton vaatau ma tsue of ari Ya, “Tsunaun, fanag vaare na puam. Nyo gima onot faarof ma famanat Manyi ma naa me numaa tsonyo, {tana saa ayei te kaa me na tagtag tsura na taa Jiu, ana ayei patsukanen fatsuiny of ratuara na numaa iny fafaatouf.” kORi naa ten Jisas ri su'eets Towa, “A mes to aya te onot famainy non ma nom a fifaakouts Tsuam, taNainy te nongoiny ya na tsoiny mumua tan vainy puaan siisio nane Jisas ya jiats ton tsunaun tana taa Jiu. CIsen a tsoiny mumua tan natus vainy puaan tana taa Roum te kaa naa ya. Ayei te kaa me na isen a tsoiny binun te kaa non koman tsunia sana ayei kaa me na faadis sa kaa tana pan iny mat.  yTan nainy te favaanan fakap iny e Jisas a fo mamatsiny ka to tana vainy Ya naa fi naa to tana ngats fan iny Kapeniam. s_1San tana mes te nongoiny non vegiau Tsonyo sa gima manaats ya faarei non a mes te fatsuiny a numaa tan puputaa babainy tsun tana poon nana numaa, te naa me na urungat sa ong a numaa ya tarop faavot enato sa taruraa faavot en.”_70Ayei te faarei non a tsoiny fatsun numaa te kats a matan a gaguur ya fatsuiny to na poon nana numaa patsun fats. Te koor me naa urungat sa ong a numaa sana ayei gima fagunainy ya, tana saa te fatsun tan poon rof. '/E sei na mes te naa minon Tsonyo ee, ana ayei te nongon tan vegiau Tsonyo ee, ana ayei te manaats ya, Nyo faatok maromi te faarei fi non ya. oW.“Kat fei tsumi koo Varonyo na Tsunaun, Tsunaun, ana mi gim rom ma kat a ka te tsue of im yam? hI-A mes a rof faruak minon a rof tan kat rof tsunia koman, ana mes a iring faruak minon kat iring tsunia tan kat iring te kaa non koman ya. A ngue na mes te faruak minon a saa te via non koman ya. Fuan A Tsoiny Fatsun Numaa )K,A nau faavot ra nat fi rarori tan fua nar, nyi onot rom ma patsik tu fua nan vei tan kakarits? Ge te onot rom ma avet tu fua nan ngainy tana aufing a ngarian. hI+“Nau rof sikia non ma natiny fua fiiring, ge nau iring sikia non ma natiny fua faarof. "=*Fiisia, nyi onot rom ma tsue of e vamuinyasiny tsuam, ‘Vamuinyasiny, tanyiny you ma nom ravainy tsom anyon kikipoo kakaii te kaa non matan ya,’ sana nyi gima nom ravainy faamuainy tsom a buiny kikipoo mata manyi, Anyi na mes a kat mapam, nom ravainy faamuainy tsom a buiny kikipoo matam, nyi te onot ma tagaa fa'arasan ma nom ravainy anyin kikipoon kakaii matan e vamuinyasiny tsuam. U Nau An Fua Tsunia <q)“Kat fei to tsumi mamatoong tsuiny rom a painy kikipoo na kakaii te kaa non matan e vamuinyasiny tsumi, sana mi gim rom ma fakats a buiny kikipoo te kaa non mata mami ei? 0Y(Sikia ta guei tan fifaatsuts te karap fafis iny non nan a tsoiny fifaatsuts tsuan te fakap non yan fifaatsuts tsunia, ana ayei te faarei na tsoiny fifaatsuts tsunia. 4 a'Ai Jisas tsue of ratuarin tsue fapapaar to, “A mes a mata kio gim non ma mumua iny a mesmes tsunia na kio kat fi non nei ri nai gotsiny faavot eraror tana gaguur. &Ami ma faan tana mesapan, ai Gov te nai faan kan maromi ana mi te nom fapaas tan as'as a fifaakouts a kinai ai te tsiiu me nima mami ai mi te nom fatsitapuu iny ya. A as'as te faan iny romi tan mesapan, Gov nai faan fatabin fasenviir kan iny non Ya tsumi.”  %Ai Jisas tsue pis to, “Mi ma faaroiny vaaren kat tana mesapan ai Gov gim kainy non ma nai faaron mami. Ami ma sigan vaare na mesapan ai Gov gim kainy non ma nai sigan mami. Ami ma anofe ravainy aveto tsuri, ai Gov te nai anofe ravainy aveto tsumi. d A$Ami ma kaa men koma tagtag am faarei to Tamamami na koma tagtag.” Faaroiny Vaare Ta Mes # ?#Sikia, mangiir ir yam te koma iring maromi ana mi te kat, kat rof tsuri, famanat iny mi te fakats vaare ma nom fatabiny ya, sana mi ma fakats faarof ai Gov te nai faan mami na tafan tsian. Sai te kat fi romi na foka to aya, mi kat faarei rom guei ten Gov a Tsigtsig Fiisok, tana saa, Ayei te kat non a sanaan to aya, Ayei te rof rarori te gim ror ma natiny tsue faarof, ai tsuri kan vainy ngi'arapaar fiisok. r]"Ai te fafaan rom anyi na vainy te naano fi rom anyi nei ri biny fatabiny ror ya, nyi gim rom ma nai nom a tafan a rof ten Gov. Senviir kan non tsurin vainy aveto famanat rarorin vainy aveto pon kan ror te nai nom ror senviir as'as. 7!Ai te kat rom anyin kat rof tsuri tsun te kat kat rof tsumanyi nyi gim rom ma nai nom a tafan a rof ten Gov. Vainy aveto kan te kat ror senviir kat. A{ “Te mangiir tsuiny rom anyi na vainy to te mangiir marom anyi, nyi gim rom ma nai nom a tafan a rof ten Gov. U vainy aveto kan te natiny mangiir ror a vainy te mangiir rarori. U#To te koman fi rom anyi ri ma kat of manyi, kat to aya nyi ma kat of rari. ySei ta mes te sing marom anyi ta ka ee fainy ai to te nom babainy non a mes ta ka tsumanyi, rangat fatabin iny vaare. <qTa isen te sapan marom anyi tan panainy asase manyi, faan iny mes panan ma sapainy kainy ya, ta mes te nom non vau iny jiarasan, tanyiny ma nom kainy yan vau iny gagon tsumanyi. iKfaparits ir te ramos maromi, am faakats to ten Gov ma kat faarof rari Ya te kat fijior maromi. 3“Sana Nyo tsue of maromi te natiny nongoiny Varonyo; mangiir yam vainy te koma iring maromi, ana mi te kat, kat rof tsuri te tsugei maromi, 5c“Ma sekee, nainy te nai siisio faarof marom anyi ri, tana saa, senviir tsue to aya nan te tsue ri tan tsuvumami tan kuigin gamgam. Mangiir Ir Vainy Te Koma Iring Maromi “Ma sekee, mi viits rom tovei, mi nai ves rom vou.“Ma sekee, mi oor rom tovei, mi nai ugun rom am tangis to vou unya Hel. x~i“Ma sekee, mi kaa mirom masun tovei, mi nom bus a paparaa tsumi, mi sikia pis rom ma paparaa nats vou. P}Te ruak non a foka to, ami ma paparaa fatsian tsun, tana saa, tsuvurari te kat kainy senviir kat tan fuainy kuigin. Mi te tajiat men mamagat, tana saa, a tafan tsian tsumi te kaa en Gormirmir. Z|-“Paparaa tsumin vainy te koma iring maromi na vainy ana ri te tsugaa mami, ri te tsue fifiiring mami ana ri te fa'avesaat mami, tana saa, amin vainy Tsonyo na Guei Tsoiny te Bobot e Gov sa ruak iny Mes me. 3{_“Paparaa tsumin vainy te kainy ves rom ten Gov, Ayei nai faonots non koman tsumi.“Paparaa tsumin vainy te tangis rom tan aveto tsumi, mi nai vavakaar nats rom. z Jisas matoong ton matisian Tsunia sa tsue,“Paparaa tsumin vainy te aaruts rom tan aavem; a Waan e Gov a ka tsumi. yA vainy a kinai te tanaf ma saras Ya, tana saa a parits to te poo non Tsunia, ai te guas rari ana fokinai te rof fatabin er. xRi na tou nongoiny vaanan Tsunia ana ri te fatsipaar iny a fo faadis tsuar. Ari to te tutuaa iny masarau naa me ser rof fatabin er. Bw}Jisas kat to sa of osing men tet fiisen ramiri ser nai tsutsun me tana pan a toobing fiisen ramirin tagin tsian an matisian Tsunia ana vainy kinai poo me tana ngats fan tsian iny Jerusalem, ai ri poo me tana fo mes fan tana gum fan iny Judia, ai te poo me tan teis tana fuan a ngats fan iny Taia ai Saidon. 0vYai Judas Tadias, a guei tsoiny ten Jemis, ai Judas Iskariot, ayei na mes te nai faan iny e Jisas tan vainy ma atsuiny famat ari Ya. Jisas Faatsuts, Ya Tsipaar Kan To -uSai Matiu, ai Tomas, ai Jemis a guei tsoiny ten Alfias, ai Saimon, ayei na isen tsurin a gum iny tsoiny te koo ri Selot te kat iny nom ravainy ror gumgum iny Roum, utcSaimon, ito te koo kainy Ya Pita, ai famuinyasiny tsunia Anduru, ai Jemis, ai Jon, ai Pilip, ai Batolomiu, s Tana voinyvoiny Ya fikoo raton matisian Tsunia ma naa ri Tsunia. Ya pisainy to na safunuu ana ina fuan a matisian sa koo rarin Amaraav. r  “Tan sen nainy, Jisas naa to patsun a painy tet a tou faakats sa kaa na isen a voiny a urung na aya sa faakats ten Gov. 8qi Farasi an tsoiny fifaatsuts tan Faun koma rari te iring ser seeve er, ri favevegiau to fapoopoan narari tan ta saa te kat rori na ten Jisas. A Safunuu Ana Ina Fuan A Amaraav p- Ya matoong fagoguas ratuari na fokinai kat to sa tsue tana mes to aya, “Paroor a nimam.” Ana mes paroor to na niman ana niman ya rof enato. Zo- Ai Jisas tsue to tsuri, “Nyo rangat maromi, fei te famanat fi roran Faun ei tan ta ka ta rof ma faakouts ara na mes tan Nainy Fafaatouf ge kat fifiiring ror ya? Iny saup a toto tana mes ge kat famat ya?” nSen Jisas natiny fakats tsuri sa tsue tana mes a nima pengong, “Tsun, taame nei matan.” Ana mes tsun to sa taan naa. CmMesapan Farasi an tsoiny fifaatsuts tan Faun te kirkir iny e Moses te komainy ma tsikoo ta sanaan ma fakei ari Jisas tan vaatsuk tan ta iring te kat non Ya to ser vavaatok iny Ya to te tsipaar finy non Ya ta mes to aya. Tan kat to Ayei te ngats non Faun te tsue fi non nei, “Binun vaare tan Nainy Fafaatouf.” l5Tan mes Nainy Fafaatouf tana taa Jiu, Jisas naa to tana numaa iny fafaatouf sa faatsuts. Isen a mes te kaa kan, nimainy matou tsunian pengong. ^k5Ai Jisas tsue to tsuri, “Devit gima kat aveto. An matisian Tsonyo kan gima kat aveto tana saa, Nyo na Guei Tsoiny te Bobot e Gov sa ruak iny Mes me Tsunaun iny non Nainy Fafaatouf.” A Mes A Nima Pengong bj=Ayei te naa sa sof a saape ten Gov ana tsoiny faakor famanat iny towa ma nom koinykoiny te faan iny ari matan e Gov sa ainy ya, ya fafaan ratuarin vainy tsuan. Sai tan Faun tsoiny faakor tsun onot ror ma ainy ya.” iJisas biny ratuari, “Ami te gogosias a ka te kat e Devit a Aatouf a tsuvurara fiisen men vainy tsuan te ves ari muan! &hEMesapan tsurin Farasi naa me ser tsue, “Kat fei tsumi kat a ka to ei to te sikia non ma toobing tana Faun tsura ma binun vaare ra tan Nainy Fafaatouf?” Ig Tan sen Nainy Fafaatouf tana taa Jiu, Jisas taan naa koman tanun wit. An matisian Tsunia kat to ser ngats wit ri nom ton fua nan wit ser wusas ya na nimar an pem rus ravaa to ri ainy ton fua. f'E sei na mes te jiu non wain tamuan te sikia non ma komainy tu wain foun. Ayei te tsue, ‘A ka na tamuan a rof fafis.’ ”8ek&Sikia, u wain foun ma itsuf tana iikan a foun. Ed%Ana sikia ta mes te onot non ma itsuf u wain foun tana iikan a tamuan. Te kat fi non nei, an wain foun te kat pung a iikan a tamuan, an wain te tatsiiu ravaa ana iikan te nai kajiaan en. c$Jisas tsue of ratuarin tsue fapapaar to, “Sikia ta mes te onot non ma keres ta painy vau foun a kuiny towa na takakaar tan vau tamuan. Te kat fi non ya nei, ayei kat kakaar non vau foun ana painy raarav a foun sikia non ma tamainy a painy raarav a tamuan. cb?#Nainy te faarei Anyo na tsoiny fanging, Nyo kaa fiisen ramituari rin fuainy matisian Tsonyo, mam ainy sai vou, vainy nai nots Varonyo Nyo te kaa osing ir matisian Tsonyo tan nainy to aya, matisian nai tavtaav ror.” :am"Jisas tsue fatabin to tsuri, “A vainy te naa miror tan guainy tana fanging ser vaagum fiisen men tsoiny fanging gim ror ma natiny tavtaav iny a kainy ainy teeva? Sikia. {`o!Ana ri na vainy tsue to ten Jisas, “U matisian ten Jon a Tsoiny Fapeenan natiny tavtaav vaurep ror, ri faakats er, an matisian tan Farasi kat ror senviir kat, san matisian Tsumanyi ainy ror ri jiu er, ri gim ror ma natiny tavtaav.” 4_a Nyo gima naa me ma fikoo Nyon vainy tavaron sana Nyo te naa me ma fikoo Nyon vainy pisiin ma reesik ari er takopis osing ton kat iny aveto.” Rangat Nan Kat Iny Tavtaav ~^uJisas biny ratuari, “Vainy toto faarof gim ror ma komainy a tsoiny tsipaar, a sikia a vainy tsun ton faadis. K]Mesapan tana Farasi an tsoiny fifaatsuts tan Faun tagei a ka to ser tsue tsuk matisian ten Jisas. “Kat fei tsumi ainy ana mi jiu fiisen ramirorin vainy nonom takis an mes vainy pisiin ei?” 6\eAi Livai kat to na kainy ainy guainy numaa tsunia nane Jisas, ya faan iny ton vebus tan vainy nonom takis kinai ana mes a vainy kan, tana taran te ainy fiisen ramiri. R[Livai tsun to sa naus osing a fo mamatsiny ka, ya vovou iny to e Jisas. 8ZiVoun a ka to, ai Jisas taan naa to Ya tagei to na tsoiny nonom takis te koo rori Livai vaagum non numaa tana pan iny nonom takis. Jisas tsue to tsunia, “Vovou you.” )YKAna ri na fokinai saar faavots Towa. Ri kaa mito na oraav ser vamarits to Gov ser tsue, “Saf a ka na kaatsian to na te tagei ara roman!” Jisas Fikoo Livai X%Sen tsun ana mes tsun to mata rari na fokinai govets ton nenengan te sosoon ya ya naa to numaa tsunia fiisen men vamarits naa ten Gov. %WCSai tovei Nyo faatok maromi ma nat fi nei, A Guei Tsoiny te Bobot e Gov sa ruak iny Mes me kaa minon gumgum tana monaagits to tan anofe ravainy aveto.” Ai Jisas tsue to tana mes a nima mat ana mou mat, “Nyo tsue rou tsumanyi, tsun, nom nenengan tsuam, nyi te naa numaa tsuam.” Jisas natiny fakats tsuri Ya tsue to, “Kat fei tsumi kaa men fakats fi nei koma mami ei? T Tsoiny fifaatsuts tan Faun te kirkir iny e Moses, an Farasi, tanik iny favevegiau fapoopoan narari ser tsue, “E sei na mes to ee, tan kat tsue to, Ayei fifanauti minon e Gov! Sikia ta mes te onot non tan anofe ravainy aveto, e Gov tsun Tsivon.” S{Nainy te tagei e Jisas a faason, Ya tsue to tana mes a faadis, “Vaatau Tsiau, u aveto tsumanyi te anofe ravaa en.” RSan a vainy te fasoksok ser gima onot ma sab ta sanaan ma nom naa ri ya gagon. Ri kat to ser govets finy naa ya tana kofuak nana numaa, ri kap to na isen a pan tana kofuak, ri fauf fiisen mi naa towan nenengan fapoopoan nar a fokinai matuen e Jisas. $QAMesapan tsuri govets mito na mes a nima mat ana mou mat soon non tan nenengan ana ri tanaf iny nom naa towa gagon numaa ma fasooiny ari ya matan e Jisas. :PmTan sen nainy Jisas faatsuts enanon tana vainy, mesapan tsuri na Farasi (a gum tana taa Jiu to te vovovou faarof ror Fuan te kirkir iny e Moses fiisen men kat tan tsuvurara) an tsoiny fifaatsuts tan Faun vaagum er naa, to te poo fi me tana fo ngats fan tana gum fan iny Galili, ai tana gum fan iny Judia, ai tana ngats fan tsian iny Jerusalem. Ana parits tana Tsunaun iny tsipaar kaa to ten Jisas Ya fatoto raton vainy faadis. OSen Jisas natiny naus osing non a vainy ai te naa tana pan a tomani, a tou faakats. Jisas Tsipaar A Mes Nima Mat Ana Mou Mat !N;San vaanan nane Jisas saats faafis pis a fo pan, an tagin tana vainy naa mito Tsunia a tou nongon, ana ri te fatsipaar kan iny a fo faadis tsuri. M-Jisas tsue faparits of towa, “Tsue vaare na ka to tan ta mes, sana nyi ma naa fatoobing tsun naa tana tsoiny faakor ma tagaa faarof ya tsumanyi; ana nyi te kat a faakor to te tsue iny Faun te kirkir iny e Moses muan, tan kat to aya, ma nat ari fokinai nyi taabos em.” L Jisas faarua iny naa na niman sa saras ya, sa tsue tsunia, “Nyo koman rou, taabos sanyi!” Sen tsun an tatauba naus osing towa. Kw Tan nainy te kaa Jisas tana isen a ngats fan to te kaa na mes a tatauba te pau faavots ya. Nainy te tagei ya Jisas ya fauf to na tsivon sa tsunguruu, ya sing to Jisas, “Tsunaun, to te koman fi rom Anyi, Nyi onot rom ma fataabos vanyo.” J Ri ras fasung ton fuan puak moun poporos, ri naus osing to na fo mamatsiny ka ser vovou naa Jisas. A Mes te Kaa Men Tatauba I) Ina fuan a vaatau tsunia ere Jemis me Jon arin guei ten Sebedi ngian kan to. Ai Jisas tsue to ten Saimon, “Oraav bus vaare, muan nyi natiny kat iny nonom jian, sai te tanik non roman Nyo faatsuts marom anyi tan kat iny nonom mes iny kopis rari ma naa mi ri Tsonyo.” dHA Pita an mes panan to te faakouts mi ya, ri ngian iny a garejiaf a kinai te sauf ari. "G=Nainy te tagei e Saimon Pita na ka te ruak fi nei ya fatukun to sa tsunguruu matan e Jisas sa tsue, “Tsunaun, naus osing you! Anyo na mes a aveto.” 4FaRi kat to ser faap ir vaatau tsuri tan mes puak ma naa mi ri er faakouts ratuari. Ri naa me, ri nusainy ton fuan puak faavot tana jian san fuan puak namnam iny gagon en. \E1Ri faatua iny to na muav, ser sauf jian kinai sana muav kat iny tata'ots en. /DWSaimon biny Towa, “Tsunaun, mam vaanainy babainy em tana voiny, sana mam gima sauf vaarik ta jian. San tan tsue Tsumanyi nyo onot rou ma faatua pis iny a muav.” ,CQNainy te fakap yan vegiau, Ya tsue to ten Saimon “Sua fakovoo nan puak tana pan a fakakeits ana mi min faakouts nam te fauf a muav ma sauf ami ta jian.” BJisas jias to tan puak u puak ten Saimon Ya rangats towa ma tsug fakovoo vaarik na ya. Jisas gum tan puak Ya faatsuts raton tagin. oAWAyei tagein fuan puak te fasung tsoiny nawaan moun poporos ser naus osing ya ri gainygainy ton muav. $@ CTan sen nainy Jisas tsutsun to moun poporos nana naaman iny Genesaret fiisen me na vainy a kinai, u tagin fasoksok nai vanongon Tsunia tan vegiau ten Gov. r?],Ana Ayei favaanan to koman a fo numaa iny fafaatouf tana taa Jiu sa pot faafis a gum fan iny Judia.7>g+Sana Ayei tsue na ka tsuri, “Anyo ma favaanan iny Vurungan Rof nana Waan e Gov tana fo mes a fo ngats fan kan tana saa, ayei na ka te jiats of Vaminyo Gov ma kat Anyo.” e=C*Te takiir me na nainy, ai Jisas naus osing to na ngats fan, sa naa naa tana pan a tomani Ayei Tsivon. Ana vainy tanik i tsikoo Towa ai te sab ari na pan te kaakaa Ya ri tanaf iny kat Towa ma naus osing vaare rari. *<M)Ai Jisas buur ravainy raton masarau tana vainy a kinai ai te kat iny tafuts ari ri rorojiainy men kuu tsian, “Anyi na Guei Tsoiny ten Gov!” Jisas tsue ets'ets ratuari, sa gima famanat rari ma tsue ri ta ka, tana saa, ri nat er Ayei na Krais, a Tsoiny Fiisaup. Jisas Te Favaanan Judia U;#(Te ananerof bus en te ruk nana nuaf ana vainy te kaa men nuatsir te kaa men fo viir faadis vavis atoiny ramituari ten Jisas sa fasaur a niman tan isiseiny mes ana ri na fokinai tsipaar faavot rato. @:y'Ya naa to sa tsutsun panan a fetan tsunia, Ya tsue ets'ets of to na faadis naus osing a moun to. Sen tsun ana fisikii naus osing towa, ya tsun to sa kakoun of ratuari na kainy ainy. C9&Jisas naus osing a numaa iny fafaatouf tana taa Jiu sa naa fi naa numaa ten Saimon. E nuan e Saimon a faadis, faadis minon a puan a fisikii tsian, ser sing e Jisas ma faakouts ya. u8c%An vaanan nan Ya saats vavis to na ngats fan faavot tana gum fan iny Galili. Jisas Tsipaar A Vainy A Kinai n7U$Ana ri na fokinai saar fiisok Towa ser favevegiau patsukaner, “Saf a fo vegiau to aya nan na? Te faarei non a mes te fa'asangan non tan gumgum ana parits to Tsunia tsue faparits iny fataanis tan masarau to ser tafuts!” ?6w#Jisas tsue ets'ets ton masarau, “Tomani, nyi te tafuts osing a mes tovei!” An masarau fagotsiny to na mes peto matar a fokinai ya tafuts osing towa sa gima kat fiiring ya. /5W"“Poo! A saa te komainy kat rom Anyi tsumam na, O Jisas iny Nasaret? Nyi of me naa tou ruraa mamam? Anyo nat marom Anyi, Anyi na Mes a Taabos poo fi me ten Gov!” 4w!Koman a numaa iny fafaatouf tana taa Jiu na aya, te kaa me na mes a tutuei iny masarau rorojiainy iny men kuu tsian, 3 Ri saar tana sanaan to te fafaatsuts fi Ya tana saa, u vegiau Tsunia te kaa me na parits faarei non a mes te fa'asangan non tan gumgum. 2-Ai Jisas taan fi naa to tana ngats fan iny Kapeniam tana gum fan iny Galili, Ayei faatsuts rato na vainy tan Nainy Fafaatouf tana taa Jiu. h1Isana Ayei taan patsukan nanaa fapoopoan nara fokinai sa nai nanaa. A Mes A Tutuei Iny Masarau B0}Ri tsun faavot ri ras tsitsikap to Jisas ser fatafuts osing Ya na fan tsian ser mei finy naa Ya patsun tet tana pan te fatsuiny arin fan tsian ma tsug fajiak iny naa ri Ya tana varian m/SA vainy koman a numaa iny fafaatouf tana taa Jiu kaa men koma peits te nongoiny arin tsue to. n.U“A vainy a kinai iny Isrel kaa men tatauba tan nainy ten Ilaisa na mes a kuigin iny muan. Gov faan iny naa Ilaisa, sana sikia ta isen tsuri ma taabos Neaman tsun a isen a sikia ma taa Jiu a mes tana gum fan iny Siria.” '-GGov faan iny naa Ilaija sai te gima naa of naan vainy fatoobing tsunia, san tana amov a sikia ma taa Jiu tana ngats fan iny Serefat tana gum fan iny Saidon. ^,5“Nyo tsue faman rou tsumi te man non u amov kinai iny Isrel tan nainy ten Ilaija na kuigin muan te sariof a ruat sa onots a fopis a ingainy ana aunom a iifaa. Nainy ves tsian sa nom faavots a fan a kinai. +3Nyo tsue faman of maromi,” Ya farong pis towa, “a vainy tana ngats fan fatoobing tana kuigin te sikia ror ma nat faarof iny Ya ge nongoiny Ya. *-Ai Jisas tsue to tsuri, “U man, mi nonom naa rom vegiau te kat a vainy Tsonyo: ‘Sana nyi na Tsoiny Tsipaar, anyi ma tsipaar a tsivom.’ Ami nai tsue Vanyo, ‘Anyi ma kat ya nei tana ngats fan tsuam to na foka te kat Anyi tana ngats fan Kapeniam te nongon fi mam.’ )A fokinai saar iny men vegiaun saavits fiisok te pokei Ya. Ana ri fararangat to, “Ayei koraa na guei tsoiny ten Josep?” q([Ana Ya tsue to tsuri, “Roman u vegiau tan Vegiau Ten Gov te nongoiny ami te ruak iny man ovei en.” ^'5Ai Jisas tap ton kots noun ya faan fatabin iny towa tana mes te natiny kat non a binun tan fafaan iny kots noun Ya gum fatabin to. Ana fokinai koman a numaa iny fafaatouf tana taa Jiu suu iny to na matar Tsunia. &Ai tan favaanan iny a ingainy te kat non a Tsunaun, a rof Tsunia tana vainy te fasito iny non Ya.” (Aisaia 61.1,2) U%#“U Aaven tana Tsunaun te kaa non Tsonyo, tana saa, Ayei te pisainy Vanyo ma favaanan iny Vurungan Rof tsuri te aaruts ror.Ya jiat Vamituanyo ma pokei a tou tapuruur tsuri te kaa iny kotskots ror; ai tsurin matar kio ma matoong fatabin ari ai tan nom fatafuts ir vainy te kaa ror fain nimar vainy te kat fifiiring rari. $wU kots noun tana kuigin e Aisaia te fanom ari Ya. Ya karats towa, sa sab a pan te kaa non kirkir te tsue na ka, m#SYa naa fi to tana ngats fan iny Nasaret tana pan te karap Ya, ai tan Nainy Fafaatouf tana taa Jiu, Ya naa to tana numaa iny fafaatouf tsuri faarei te natiny kat fi non Ya. Ya tsun to sa gogosias vegiau tan Vegiau Ten Gov. "Ya fifaatsuts to tana numaa iny fafaatouf tana taa Jiu ana fokinai fapaas to na asangan Ya. A Taa Nasaret Fataivou E Jisas !-Ai Jisas fatabin fi to tana gum fan iny Galili ana parits tan Aaven Taabos kaa fiisen mi Towa an vaanan nan Ya saats faafis to na gum fan.  ! Nainy te faonot a Vinasaar tan amus e Jisas, ya naus osing tsom Towa onot te sab non ya tu mes tu nainy. Jisas Tanik A Binun Tsuan Galili  Jisas biny towa, “San Vegiau Ten Gov tsue kainy a ka,‘Nyi ma tanaf vaare na Tsunaun a Gov tsuam.’ ” (Faun 6.16)   Ana,‘Ri kan nai nom tap marom Anyi nimar ma tageev on vaare na moum Manyi tan ta fats.’ ” (Vadou 91.11,12)  tana saa, te kirkir en tan Vegiau Ten Gov,‘Gov nai tsue of non morena Tsuan ma koup Manyi ri, ri te tagaa ot faarof Manyi.’ T! Ai Vinasaar mei fi naa Towa tana ngats fan tsian Jerusalem sa fatsutsuiny Ya tana pan a nai jias fiisok tana saape, ya tsue to Tsunia, “Anyi na Guei Tsoiny ten Gov, tsiak fi naa putaa osing a pan to, .UJisas biny towa, “Te kirkir en tan Vegiau Ten Gov,‘Faatouf a Tsunaun a Gov tsuam ana nyi te vovou tsun iny mangiir Tsunia!’ ” (Faun 6.13) ykSana Anyi ma fatukun Nyi te tsunguruu iny faatouf vanyo, ana fo mamatsiny ka tovei nai fasito iny rom Anyi.” U#Ana ayei tsue to Tsunia, “Nyo nai faan marom Anyin fo mamatsiny parits tsuri ana masun, tana saa fo mamatsiny ka faavot te faan vanyo Gov to tsonyo onot rou ma faan rari tan ta mes tan mangiir tsonyo. Ana Vinasaar mei fi naa Towa tana pan a nai tsig, sen tsun ana Vinasaar faatok Towa na fo mamatsiny waan nana monaagits to. Jisas biny towa, “Te kirkir en tan Vegiau Ten Gov,‘Mes te gim non ma toto ising tan koinykoiny tsun.’ ” (Faun 8.3) wAna Vinasaar tsue to Tsunia, “Ayei na Guei Tsoiny ten Gov, tsue of a fats to ma ruak iny koinykoiny mi ya.” }sYa kaa to onots fats safunuu nainy te amus Ya na Vinasaar. Ya gim to ma ainy, voun a fo nainy to aya, Ayei ves to.  Jisas via men Aaven Taabos te tabin mi Ya tana aurom iny Jodan an Aaven Taabos mei naa Towa tana pan a uur ana nang iny nuaf. r]&Kainan, ayei na guei ten Enos, ai Enos a guei ten Set, ai Set a guei ten Adam, Adam a guei ten Gov.)%Lemek a guei ten Metusela, ai Metusela na guei ten Inok. Inok a guei ten Jeret, ai Jeret a guei ten Mayalali, ai Mayalali na guei ten Kainan.  $Sela na guei ten Kainan, ai Kainan a guei ten Afaksat. Afaksat a guei ten Siem, ai Siem a guei ten Noa. Noa na guei ten Lemek. jM#Seruk a guei ten Reu, ai Reu na guei ten Pelek. Pelek a guei ten Eber, ai Eber a guei ten Sela. "ai Jekop a guei ten Aisak. Aisak a guei ten Abraham ai Abraham a guei ten Tera. Tera na guei ten Neior, ai Neior a guei ten Seruk. B}!Nason a guei ten Aminadap, ai Aminadap a guei ten Atmin. Atmin a guei ten Arni, ai Arni na guei ten Esron, ai Esron a guei ten Peres, ai Peres a guei ten Juda. Juda na guei ten Jekop,   Devit a guei ten Jesi, ai Jesi na guei ten Obet. Obet a guei ten Boas, ai Boas a guei ten Salmon. Salmon a guei ten Nason. - SJonam a guei ten Eliakim ana ayei na guei ten Melea, ai Melea na guei ten Mena. E Mena na guei ten Matata, ai Matata na guei ten Natan, ai Natan a guei ten Devit. r ]Livai na guei ten Simion, ai Simion a guei ten Juda. Juda na guei ten Josep, ai Josep a guei ten Jonam. Er a guei ten Josua, ai Josua na guei ten Eliesa. Ai Eliesa na guei ten Jorim. Jorim a guei ten Matat, ai Matat a guei ten Livai.  ai Neri na guei ten Melki, e Melki na guei ten Adi, ai Adi na guei ten Kosam. Kosam a guei ten Elmadam. Ai Elmadam, ayei na guei ten Er. %Joda na guei ten Joanan, ai Joanan a guei ten Resa. Resa na guei ten Serababel, ai Serababel a guei ten Silatiel. Silatiel a guei ten Neri, Ai Nagai na guei ten Maat, ai Maat a guei ten Matatias. Matatias a guei ten Semein ana ayei na guei ten Josek, ai Josek a guei ten Joda. Ai Josep a guei ten Matatias, ai Matatias a guei ten Amos. Amos a guei ten Neiam, ai Neiam a guei ten Esli. Esli na guei ten Nagai. ai Eli na guei ten Matat, ana ayei na guei ten Livai. Livai na guei ten Melki, ai Melki na guei ten Janai, ai Janai na guei ten Josep. FJisas te karap sa onots toromainy fopis safunuu na ingainy vou Ya tanik to na binun, Ayei na guei tsoiny faarei te fakats fi na vainy Ayei na guei ten Josep, ai Josep a guei ten Eli, H an Aaven Taabos of mito Tsunia faarei na kurume. An sen vegiau poo mito Gormirmir, “Anyi na Guei Tsoiny Tsonyo, te kaa non koman Tsonyo, Nyo koma rof marom Anyi.” Asangar Tsuvun E Jisas kONainy te peenan a fokinai ai Jisas peenan kan to. Ayei faakats enanon ana korosuu tapue to, Tan kat to aya Herot kat pis mes kat iring tsian tan fasof e Jon a Tsoiny Fapeenan tana numaa iny kotskots. A Tou Peenan Ten Jisas %CAi Jon tsue ets'ets of to Gavana Herot matan ya, tana saa, ayei te fipisui me Herodias a moun ten famuinyasiny tsunia ana fo mes a fo kat iring te kat ya. |qJon kat a fo vegiau parits iny kopis a komar a vainy, ai tan kat to aya, ayei dadaav iny Vurungan Rof tsuri. ~}Ayei faarei non a taman tan tanun wit nom iny non a fok niman ka iny kat ravainy nungan nan wit ana ayei te nai guam wit ya te fakei naa ya tana numaa iny fatamaar ana ya te nom nungan ya te nai ravainy ya tan guaf to te gim non ma natiny mote.” g}GJon biny ratuari na fokinai, “Anyo peenainy maromi tana aurom, sana Ayei te karap fafisfis varonyo te naa minon, nyo gima onot faarof iny puruur a patom nan su Tsunia, Ayei nai peenainy maromi tan Aaven Taabos an guaf. |+A vainy te tagaa fi nei an fakats iny naano tsun to, ser fakats vavis iny e Jon, ser pon fi nei, ayei toroman na Krais, a Tsoiny Fiisaup. 7{gMesapan tsurin tsoiny puaan rangats towa, “Amam paas? Sa kat romam na?” Ya tsue to tsuri, “Kat fiiring vaare ir yam a mes a vainy, am kabuts vaare to na moni ana mes a foka tsuri, am kat vaare ton vaatsuk gam. Sana ami ma nom faonot tsun te nonom fi romi am paparaa mito na foiny tsumi.” Wz' Ya tsue of ratuari, “Ami ma nom takis, sana mi ma nom fapaas pis vaare.” yw Mesapan tsurin tsoiny nonom takis nai peenan me, ser rangats ya, “Tsoiny fifaatsuts a saa te kat romam na?” +xO Ana ayei biny ratuari, “E sei te kaa minon fuan vau ee, ayei ma faan iny sen tana mes a sikia, ai sei te kaa minon a kainy ainy ee, ayei ma tatafas iny ya.” Ew Ana vainy rangats towa, “Ana mam te nai kat fei?” v1 Ami faarei rom nau, ana fo nau gim ror ma fua tu fua tu rof nai rop ravaa ror er faakor ravaa to tan guaf. Gov kakoun en tan kat, kat to tsumi” duAKat yam kat to te onot iny faatok maromi mi te takopis osing bus fo aveto tsuam, ana nyo te see fapeenainy mami. Am tanik iny tsue fi vaare to nei fapoopoan namami, ‘Gov gim non ma fasaraa mamam, tana saa Abraham ayei na tsuvumamam.’ Nyo tsue of maromi, Gov onot non ma nom marats to, Ya te kopis rari er faarei miton tsubnaainy ten Abraham! wtgAna fokinai ruak mito, a tou peenan ten Jon, sana ri tabuiny ma pokein na fo aveto tsuar, ya tsue to tsuri, “Amin guei tan koraa! Tana tou peenan, mi pon fi rom nei, mi onot rom ma fataanis osing koma seeve ten Gov to te naanaa minon? `s9Ana fokinai nai tagei ror a binun iny fiisaup ten Gov.’ ” (Aisaia 40.3-5) xriA fo govee ma tafun, ana fo tet an tobeer ma fatoobing, a fifaanauti to. An sanaan geegio vavis ma fatoobing. qFaarei kainy non to te kirkir bus iny Aisaia na kuigin muan sa tsue na ka,“A isen te vegiau fabaasuan me koman a pan a uur, ‘Kakoun onots of yam a Tsunaun a aavem, mi te vatsvats of Yan kat tsuam ma faarei ya na sanaan iny naa me Tsunia. pYa taainy to na fo pan tana aurom iny Jodan, sa favaanan, ya tsue to, “Faonot yam, mi reesik to am takopis osing to na fo aveto tsuam, ana mi te tap naa ten Gov, tana ka to aya Gov nai anofe ravainy non a fo aveto tsumi, anyo te nai peenainy mami.” SD~}}6||{OzzyTxwwvouttFsrqppaonn]m^llkj-i'hgg1fxeaddqcc bbaj`__^T]]9\9[ZZMYXWVUU{T-SS RPQPP+O NMLKK6JJI|HGGFFDE\DDC9BsAAX@@?>>`=<<<_;;`::X99.8[766i544$352J11J0//[.--J++6*)((/''9&&4%$$ #""d! +q/ N#+#V$rHk  I XufR%hSsT_ Tan nainy to aya u Aaven Taabos te famamagat e Jisas, sa tsue, “Tamau, Tsunaun iny Gormirmir ai nei petoo, Nyo faarof marom Anyi, tana saa, Nyi famuiny vegiau man tan vainy nat an rin vainy te nom nat, sai Nyi faatok iny towa tan vainy babainy te faaman tsun faarei ror guein kakaii. Eye, Tamau, Nyi vovou bus iny mangiir Tsumanyi te paparaa mirom Anyi. S- Sana mi ma mamagat fi vaare nei, u masarau te manaats mami, sana mi ma mamagat tana saa, a asanga mami te kirkir en Gormirmir.” Jisas Mamagat 9Rk Nongon yam, Nyo faan maromin gumgum ma tutua mi patsun koraa an aifang, ai mi te fabiu na fo mamatsiny parits vavis tan Vinasaar, an ta ka te gima onot ma kat fifiiring mami. bQ= Jisas biny ratuari, “Nyo tagei e Satan te gotsiny me Gormirmir faarei men ubaar. DP Fits safunuu ana ina fuan a mes Jisas te jiats rari te tabin fiisen me na mamagat tsian, ser tsue, “Tsunaun mam buur ravainy ir masarau tana asanga Manyi, ri manaats matuamam!” O Jisas tsue to tan matisian Tsuan, “Sei na mes te nongon maromi ee, ayei te nongon Varonyo. Ai sei te tsugaa maromi ee, te tsugaa kan Varonyo, ai sei te tsugaa Varonyo ee te tsugei non a Mes to te jiat Vaminyo.” Fits Safunuu Ana Ina Fuan Mes Te Tabin Me N Ana mi na taa Kapeniam, mi pon iny rom ma fapaas a tsivom jias Gormirmir? A sikia. Gov nai fakaa maromi petoo unya Hel.” M} Tan nainy vaatsuk Gov fasaraa maromi na taa Korasin ai Betsaida fis non a fasaraa te nom ror a taa Taia ana taa Saidon. _L7 “Reesik tsian fiisok tsumi na taa Korasin! Reesik tsian fiisok tsumi na taa Betsaida! Mi tagei na fo binun iny faatok te kat Anyo, sai mi gim to ma reesik, mi takopis osing to na fo aveto tsumi. Tabuiny tagei arin vainy vavaajets tana taa Taia ai Saidon a fo binun iny faatok to te kat Anyo tsumi, ri tabuiny vau veesau vau iny ugun tsuar, ai to tan taf a tsivor kuaf, ri gum iny tangis ror faatok raror ri te reesik fiisok ror, ri te takopis osing aveto tsuri. mKS Fakats yam a ka to, tan nainy vaatsuk, Gov nai faan iny nats non a fasaraa na iring tana vainy tana ngats fan to aya, fis nats non a fasaraa te nai faan iny non ya tan vainy pisiin tana fan Sodom. Vainy Tan Ngats Fan Vavaajets =Js ‘Kaakaa na yam! Kuaf nana ngats fan tsumi te paut mou mamam, mam tegteg ravainy rom ya faatok iny non ami te kat a iring. Sana mi ma fakats faarof, a Waan e Gov te siruu en!’ ~Iu Sai te sof naa romi gagon koman a ngats fan, ana ri te gima fafasung mami, kua naa yam tana sanaan, ana mi te tsue, H{ Ana mi te tsipaar kan ir vainy faadis tana fan na to aya mi te tsue of rari, ‘A Waan e Gov te siruu en pana mami!’ wGg Nainy te sof romi gagon tana ngats fan ana ri te fafasof mami, ainy yam a kainy ainy te faan maromi ri. *FM Nainy te fasof maromi ri gagon numaa, goros yam numaa to aya onot non te naus osing romi na fan na to aya, sa mi ma goros vavis vaare, tana fo isiseiny numaa vavis, ainy yam ana mi te jiu na ka te faan maromi ri, tana saa a tsoiny binun ma nom tu fifaakouts tan vainy te faakouts ror ya. /EW To te koman fi non ta mes a aaverof gagon numaa, rof non tanyi nan tsue tsuam aaverof tsunia, sai te gim non ta mes ma nom tu tsue aaverof, aaverof tabin non tsumi. lDQ An nainy te sof romi ta numaa, mi tsue tsom rom, ‘Aaverof kaa non tsumi te kaa rom numaa to.’ kCO Govets vaare naa yam ta poraa moni, ge tu vio, ge tu suu, ana mi te nak vaare ta mes naa sanaan. B/ Amin tsoiny agio. Kuar bus yam! Nyo jiat ma naa romi tovei tsun faarei rarom tsunei siip fapoopoan nar vainy iring to te faarei raror kas vouts. aA; Ya tsue to tsuri, “A kainy ainy a kinai tan tanun te matsua raravaa er, san sikia ta vainy binun ta kinai ma agion tanun. Faakats of yam a Tsunaun tana tanun to ma jiats men vainy binun, er agio ton tanun Tsunia. I@  Kat to, ana Tsunaun pisan pis ton mes fits safunuu ana ina fuan a mes, sa jiat na naa ri ina fuan ina fuan er mumua iny naa towa tana fo ngats fan an tana fo fan te kat iny nai taainy non Ya. U?# >Ai Jisas biny towa, “Sikia, ta mes te tanik iny kat non a binun Tsonyo, ai te matoong fatabin fi naa vou tana foka te faravaa iny ya, ayei gim non ma onot faarof ma kat a binun tana Waan e Gov.”.>U =Ana mesmes tsue to, “Nyo kat iny vovou marom Anyi Tsunaun, san Anyi ma famanat tsom vanyo ma nai tsue nyo na ka, ‘Kaakaa bus yam,’ tana numaa tsonyo.” x=i Ya tsue to tana mesmes a mes, “Vovou you.” Sana mes tsue, “Tsunaun, famanat you ma mat tsom e tamanyo ana nyo te kats tsom iny ya, vou nyo te vovou Manyi.” I;  :Jisas biny towa, “U kas vouts kaa miror matan tsuar tan puputaa, an marei kaa miror sai tsuar, sana Guei Tsoiny te Bobot e Gov sa ruak iny Mes me na sikia ta pan iny fasooiny a patsuun.” : 9Te taataan naa ri sanaan, ana mes tsue to ten Jisas, “Nyo komainy vovou marom Anyi tana fo pan te naa rom Anyi.” D9 8ana ri naa naa to tana mes a fan. Koman Iny Vovou E Jisas 68g 7Jisas takopis to tsuri sa tsue ets'ets rari, 7 6U matisian, ere Jemis, me Jon, tagei a ka to ana ri tsue to, “Tsunaun, Nyi koman rarora ma sing guaf iny Gormirmir ma popoon rari?” _67 5Sana vainy na aya baainy ma nom Ya, tana saa, Ayei taan fatoobing naa non Jerusalem. -5S 4to sa jiat famumuei, a tee tsoiny Tsunia ma mumua naa ri. Ri naus osing to na pan ser naa naa fan tana gum fan iny Samaria ma kakoiny of ari na tou naa me Tsunia. w4g 3Nainy tabin ten Jisas unya Gormirmir te sisiruu ename, to sa kaa men fakats parits ma naa Ya Jerusalem, 83i 2Sen Jisas te tsue of finy ya nei, “Kat tap iny vaare yam, tana saa a mes te gim non ma veer mami, ayei na vaatau tsumi.” Mesapan Tana Vainy Samaria Baainy Ma Nom E Jisas @2y 1Jon tsue to Jisas, “Tsunaun, mam tagei na mes te buur ravainy masarau tana vainy tana asanga Manyi ana mam tsue tap iny towa tana saa, ayei na sikia ma mes tana gum tsura.” 1  0Ya tsue to tsuri, “Sei te faakouts non a guei to tana asanga Vanyo ee ayei faakouts Varonyo. Ai sei te faakouts Varonyo ee, te faakouts non e Tamanyo to te jiat Vaminyo. Ai sei te fauf non a tsivon ee fapoopoan namami, ayei te karap fafis non tsumi.” Q0 /Sen Jisas natiny fakats tsuri, sa nom a guei sa fatsutsuiny ya panaan, v/e .Fapoopoan nar matisian ri kaa men fatsutsue tsian, ri fa'ararat iny e sei tsuri te karap fafis non ee. E. -Sana ri gima arasan iny a man nan tsue to. Te kainy takop patsukanen tsuri, to ser gima natiny ya, ri oraav to ma rangats Ya ma nat iny arin kifon vegiau to. E Sei Te Karap Fafis Non Ee? 6-e ,“Anofe vaare yam a ka te kat iny tsue of maromi yam, tana saa a Guei Tsoiny te Bobot e Gov sa ruak iny Mes me nai faan iny naa rori nimar vainy te kaa miror a parits.” 4,a +A vainy a kinai saar fiisok an siinaiv iny Gormirmir ten Gov tagei ari. Fakats tana vainy te atsun fiisok tana fo mamatsiny ka te kat e Jisas Ya tsue to matisian Tsunia, 7+g *Ai te naa me na guei, ana masarau fagotsiny towa petoo sa kat fatotoroor ya. Jisas tsue ets'ets ton masarau, Ya tsipaar to na guei, Ya faan fatabin iny towa ten taman. u*c )Jisas biny ratuari fiisen men seeve, “Amin aatai iny roman min vainy vavaajets an iring! Fis nainy ma kaa fiisen Vanyo mi? An fis nainy ma govets patang fiisen Vanyo mi?” Kat to sa tsue na mes, “Mei me na guei tsuam nei.” V)% (Nyo sing ir matisian Tsumanyi ma buur ravainy ari ya, sana ri gima onot.” i(K 'A masarau natiny tutuei non ya, ana ayei te kuu men rorojiainy, ai te gotsiny veesau tsun nanaa petoo sa kat totoroor, an popojiainy te ruak nguen ya natiny fakamits non ya, ana masarau te tsugainy ma naus osing veesau ya. ' &Ana mes kuu to fapoopoan nar tagin, “Tsunaun, tagaa, nyo sing marom anyi ma tagaa tana isen tsun a guei tsoiny tsonyo. n&U %Ai tan mes nainy te poo mi ri tan tet ser of me, an tagin kaatsian naa mito ser tainytainy Ya. 5%c $Nainy te faonot vegiau, ai Jisas Tsivon kaa kaa to. An matisian kaa faamo mito na ka te tagei ari ser gima tsue of ya ta mes. Jisas Tsipaar A Vurots A Tutuei Masarau y$k #An vegiau poo mito koroo sa tsue, “Tovei na Guei Tsoiny Tsonyo, a Mes te pisainy Anyo, nongon yam Tsunia.” x#i "Ayei vegiau kanen nanon ana koroo ruak to sa pau rari an matisian oraav rato te kookop fi rari na koroo. "} !Nainy te naus osing a ina fuan a mes e Jisas, ai Pita tsue to Tsunia, “Tsunaun, rof non te kaa fi rora nei, mam ma kat ta fopis ta tovaar, isen Tsumanyi, ana isen ten Moses, ana isen ten Ilaija.” (Ayei gima nat vaarik iny a ka te tsue non ya.) %!C Pita an vaatau tsuan mata rari te patang ser kat iny goros er sai te tagun ari, ri tagei ton siinaiv ten Jisas ana ina fuan a mes tsutsun fiisen miror Ya.  / Ari te ruak men puan iny Gormirmir kakanaf ser favevegiau tsuk iny mangiir ten Gov te kat iny ruak non ten Jisas te nai mat fi non Ya Jerusalem. c? Sen tsun ana ina fuan a mes ruak to ser favevegiau fiisen me Jisas, ere Moses ai Ilaija. iK Jisas faakats enanon ana nain ya pangis enato, an vau Tsunian faarei ton goseen kafof kakanaf.  Voun jian nainy te tsue fakap iny Yan foka to aya, Jisas mei rato ere Pita, ai Jon me Jemis tana tobeer a tou faakats. - Nyo tsue faman of maromi te kaa miror mesapan te tsutsun ror tovei tabuiny mat ror nai tagei nats ror a Waan e Gov.” A Puan E Jisas Te Pangis wg E sei na mes te rejiaf Varonyo an vegiau Tsonyo ee, vou tana Guei Tsoiny te Bobot e Gov sa ruak iny Mes me nai rejiaf kan iny non Ya tan nainy te naa minon Ya koman siinaiv Tsunia, an siinaiv ten Taman, an siinaiv tana morena na taabos. 5c Ta isen ta mes te mauts non a fo masun tana ratsuu iny peto ana toto tsunia te iring a nun enato, fo masun to aya te faakouts fi non ya ma nom a toto na suu? A sikia ovei 1[ tana saa sei na mes te komainy makok faarof non a toto tsuan ee, nai nun enanon, san e sei te fa'orovus non a toto tsuan ee tan vovou Vanyo nai nom non a toto na suu. A{ Ya tsue to na ka tsuri na fokinai, “Sei na mes te komainy vovou Varonyo ee, ayei ma anofe na tsivon, ayei ma fa'orovus iny a tsivon tan mamatsiny nainy, ana ya te vovou Vanyo, K sa tsue pis a ka, “A Guei Tsoiny te Bobot e Gov sa ruak iny Mes me ma saraa kamits fatsian nimar tsunaun tana taa Jiu, an tsunaun tan tsoiny faakor, ana rin tsoiny fifaatsuts tan Faun te kirkir iny e Moses, ana ri nai tsugei ror Ya. Ri nai atsuiny famat ror Ya, ai tan fafofopis nan nainy Ayei nai tsun fatabin non.” dA Ai Jisas vusvus faparits ratuari ma tsue of vaare ta mes tana ka te tsue iny non Ya, a; “Ana mi pas?” rangat fi rari Ya, “Mi tsue Varonyo sei?” Ai Pita biny Towa, “Anyi na Krais ten Gov, a Mes to te pisainy e Gov ma Tsoiny Fiisaup Ya tana vainy.” Jisas Tsue Tsuk A Kamits Ana Mat Tsuan A{ Ana ri biny Towa, “Mesapan tsue ror, Anyi Jon a Tsoiny Fapeenan ana mesapan te tsue ror, Anyi Ilaija, ana mes panan tsue ror a isen a kuigin iny muan ovei to te toto fatabin me.”  Tan sen nainy Jisas faakats to Tsivon an matisian Tsunia naa mito Tsunia, Ya rangats ratuari, “A vainy tsue Varonyo e sei ee?”  Fokinai ainy ser viits. An matisian fau to na ainy osing sa onots a safunuu ana fuan a koverok. Pita Pokei E Jisas, Ayei Na Krais E Jisas nom to na ngim a koinykoiny ana fuan a jian, Ya matoong fi naa to Gormirmir, sa faarof naa to Gov. Ya ivoo ton koinykoiny sa fafaan iny ya tan matisian ma tatafas rari ri na vainy. I  An matisian kat fi to te tsue fi Ya ser fagum rari petoo. 0Y Te onots toromainy a ngim a tapan tsoiny te kaa na aya. Jisas tsue to tan matisian Tsunia, “Tsue of ir yam a vainy ma vaagum ari, ngim safunuu tan isisen a gum.” gG Sen Jisas te tsue tsuri, “Mi patsukanem yam ma faan rari ta kainy ainy.” Ri biny Towa, “Mam kaa tsun mirom a ngim ma koinykoiny ana fuan a jian. Nyi koman maromam ma nai foiny ta kainy ainy nar tagin tovei?” k O Te tanik iny ruk nana nuaf ana safunuu ana ina fuan a matisian naa mito Tsunia ser tsue, “Jiat ir a vainy ma naa ri tana fo mar fan an tana fo tanun er tsikoo to ta kainy ainy an ta numaa, tana saa a pan to na uur.” 2 ] Nainy te nongoiny u tagin Ayei te naa en ana ri vovou iny Towa Ya paparaa ramituari Ya tsue of ratuarin a Waan e Gov, Ya tsipaar rato na vainy te komainy ta fifaakouts & E An amaraav tabin mito ser tsue of e Jisas a foka te kat ari. Ya nom ratuari ser naa fiisen mi naa Ya ari patsukaner tana ngats fan te koo ri Betsaida. a ; Ai Herot tsue to, “Nyo tek govaar a patsuun e Jon, san e sei na mes to aya nan ee to te nonongoiny Ronyo na foka te roruak non?” Ayei te kaa men koman iny tagei fiisok e Jisas. Jisas Fa'ainy Ir A Ngim Tapan Mes u c Mesapan tsue to e Ilaija te ruak fatabin sana mesapan tsue, a kuigin iny muan te tsun fatabin me tana mat. D Herot a gavana tana gum fan iny Galili te nongoiny a foka te ruak te kat e Jisas ya fapinpin iny Towa tana saa, mesapan te tsue e Jon a Tsoiny Fapeenan te tsun fatabin me tana mat! .U U matisian te taainy fo fan vavis ser favaanan iny nan Vurungan Rof ri tsipaar kan raton vainy faadis a kinai tana fo pan te naa naa ri. Herot Fapinpin Iny E Jisas O Ana saf a vainy te gim ror ma fafasung mami na naus osing yam a ngats fan ana mi te tsue of rari, ‘Kaakaa na yam,’ tafoor yam kuaf mou mami faatok iny non e Gov te nai faan rarorin fasaraa.” r] Saf a numaa te fasof maromi ri na, kaa yam tana numaa to aya onot non te naus romi na ngats fan to aya. 1[ Ya tsue to tsuri, “Govets vaare yam ta ka fiisen mamimi tana tou tavet: tu tsukan iny taataan tavet, ge ta poraa, ge koinykoiny, ge ta painy moni ge tu fuan tu vau. `9 Ya jiat ratuari ma nai favaanan iny ari na Waan e Gov ai tan tsipaar ir vainy faadis. ! = Jisas fikoo vaaguam ir a safunuu ana ina fuan a matisian, ana Ya faan ratuari na parits an gumgum iny buur ravainy masarau an tsipaar a fo viir faadis. 8E taman ya me tsinan ya ngian fiisok er sen Jisas vusvus ratuari ma siisio vavis vaare ri na ka te ruak te kat e Jisas.r]7Ana aaven ya tabin mito ya tsun fatabin nato ai Jisas tsue of ratuari ma fainy ari ya ta ka ma ainy ya. D6Ai Jisas nom to niman ya sa tsue, “Guei Tsiau, tsun!” O~5Ri na fokinai oor Towa tana saa, ri nat fi ror nei a kooviou na mat. "}=4A fokinai na aya kaa iny ugun er ana ri tangis er tana kooviou. Ai Jisas tsue to tsuri “Maangon yam, a kooviou to na gima mat ayei goros tsun non!” >|u3Nainy te ruak Ya numaa ten Jairus Ya gim to ma famanat iny ta mes ma sof fiisen mi naa Ya sana Ayei nom ere Pita me Jon ai Jemis ana taman ya ai tsinan a kooviou ser sof naa. {w2Sen Jisas nongon en sa tsue of e Jairus, “Vaa'ets vaare, faason tsun ana guei moun tsumanyi te toto fatabin en.” 5zc1Jisas vegiau kanen nanon ana tsoiny toukuar poo mito numaa ten Jairus sa tsue ten Jairus, “A guei moun tsumanyi te mat en. Fanag pis vaare na Tsoiny Fifaatsuts.” jyM0Jisas tsue to tsunia, “Guei Tsiau, a faason tsumanyi tsipaar manyi. Kua mi naa na aaverof.” `x9/A moun te nat fi nei Jisas te nat en ya naa mito na babasas sa fatukun Ya tsunguruu to moun e Jisas ya tsue of to Jisas matar a fokinai a saa te saras of yan raarav Tsunia na ai to te tsipaar fatabin veesau fi ya. iwK.Sen Jisas tsue, “A isen te saras Vanyo, tana saa, Anyo sarei a parits te naus Vanyo.” v)-Jisas rangat to, “Sei te saras Vanyo ee?” Vainy faavot te faungis sen Pita tsue na ka, “Tsunaun, u kinai te bau Manyi ser sok Manyi.” |uq,Ya sokiir mito tana fokinai sa ising me voun e Jisas sa saras nguen raarav Tsunia sen tsun, tataa'in parak enato. Bt}+A moun te kaa kan na aya a gum iny tataa'in onots a safunuu ana fuan na ingainy, ayei foiny fakap kan iny a te moni tsunia tan tsoiny tsipaar sana sikia ta mes ma onot tan tsipaar ya. Ds*tana saa, a guei moun tsunia na isen tsun ana ingainy te karap ya onots safunuu ana fuan sa kat iny mat osto. Te naa na Jisas fiisen kan ramiri na fokinai ser fasoksok fiisen mi naa Ya. Hr )Kat to ana mes ruak mito koo rori Jairus ayei na tsoiny mumua tana numaa iny fafaatouf tana taa Jiu naa mito Tsunia fatukun to sa tsunguruu moun e Jisas ya sing Towa ma naa ya numaa tsunia, q(Nainy te tabin fi naa Jisas tan mes panaan nana naaman an tagin fafasung faarof Towa tana saa, ri na fokinai te anaanos Ya. dpA'“Tabin fan ana nyi te tsue of ir a vainy tana ka te kat e Gov tsuam.” Ana mes taan naa to koman a ngats fan sa tsue of rari na foka te kat e Jisas tsunia. A Guei Moun Ten Jairus, Ana Moun Te Saras Raarav Ten Jisas o&Ana mes ton masarau te tafuts osing ya sing to Jisas, “Nyo komainy naa fiisen ma mirom anyi.” Sen Jisas tsue of ya, 8ni%Kat to ana vainy faavot tana gum fan iny Gerasa rangats to Jisas ma naus osing rari tana saa, ri te oraav fiisok ovei tsun er. Jisas kat to sa jias tan puak ya naus ratuari. gmG$A vainy te tagei a foka te ruak tsunia tsue of rato na vainy faavot to te rof fatabin fi ya. `l9#Ana vainy naa faavot naa to a tou tagaa tana saa te ruak na. Ri naa me ten Jisas ri sab to na mes ton masarau te tafuts osing ya gum non petoo moun e Jisas kaa men vau, an fakats arasan ana ri na fokinai oraav to. k7"Vainy te tatagaa ot ir voo tagei to na ka te ruak fi nei ri fakookuar naa to ser saats a pan tan vaanan tana ngats fan ai tana fo mes a fo fan. j+!To ser tafuts osing a mes ri sof ton voo. An veis voo faavot kuar to ser tsiak naa tana varian tsidup na naaman ser ruk faavot er ri mat rato. i7 U veis voon kinai fiisok siruu te ainyainy tan panaan tet. An masarau sing to Jisas ma famanat rari er nai sof ton voo, ana Ya famanat ratuari. whgMasarau sing to Jisas, jiat fi vaare mamam tana matan a gaguur fiisok a sikia ta faatain nan koo rori Abiis. g'Jisas rangats towa, “E sei na asanga manyi ee?” Ya tsue to, “A asanga vanyo, Tagin Tsian,” tana saa, u masarau kinai te sof ya. fAyei te tsue fi nei tana saa Jisas tsue faparits bus a masarau ngi'arapaar ma tafuts osing ya na mes. Tan nainy kinai masarau tutuei non ya ana vainy kotskots kainy ya na tseen niman ana moun ya sana ayei natiny ots non ya an masarau te mei finy ya tana pan a uur. be=Nainy te tagei ya Jisas, sa kuu fiisok ya gotsiny to matan Ya, ya kuu to sa tsue, “Jisas, Guei Tsoiny tana Gov a Tsigtsig Fiisok! A saa te komainy kat rom Anyi tsonyo na? Nyo sing marom Anyi fakamits vaare you!” _d7Te of naa Jisas mats, Ya tainytainy to na mes te poo me tana ngats fan a tutuei iny masarau. Ayei te naa en naangis to sa beerbeer en ya gim to ma kaa fan sana ayei kaa vavis patsukanen tana fo puts tan katskats. lcQAna ri sepuu faguas fakap naa to tan mes panaan nana naaman iny Galili, tana pan iny Gerasa. bYa kat to sa tsue tan matisian, “Aya na faason tsumi ei?” Sana ri saar ri oraav rato ser favevegiau patsukaner, “E sei na mes to aya ee, to Tsunia faan iny tsuen parits tana ainysat an rau, ser manaats Ya!” Jisas Tsipaar A Mes Tutuei Ir Masarau CaAn matisian naa to Tsunia ser guinyguiny Ya ri tsue to, “Tsunaun, Tsunaun, ara kat iny mat osto!” Jisas tsun to sa tsue ets'ets a ainysat an rau sariof ovei nato ana madaav ras to. `#Te sepuu naa ri ai Jisas goros bus nato. An sekeiny ratsuu tapoor mito naaman an puak tanik iny fabuu nato sa fakaa rari tana iring tsian. A_{Tan sen nainy Jisas jias tan puak fiisen ramirin matisian Tsunia sa tsue tsuri, “Tanats yam ma guas naa ra tan mes panaan nana naaman.” Ana ri tanik iny sua faguas bus rato. L^Ai Jisas tsue to tsuri na fokinai, “E sei tsun te nongoiny non vegiau ten Gov ee ana ayei te manaats ya, te faarei non e tsinanyo an fuainy famuinyasiny Tsonyo.” Jisas Fasariof A Keits ]Mesapan tsuri tsue to ten Jisas, “E tsinamanyi an famuinyasiny Tsumanyi te tsutsun ror jiarasan te komainy tagei marom Anyi.” z\mTsinan Jisas an famuinyasiny Tsunia a tou tagei Ya sana ri gima onot ma naa na panan Ya, tana saa u tagin. J[ “Mi ma fakats faarof tana tou nongon tsuam tana saa, e sei na mes te kaa minon a nat a man nana Waan e Gov ee, Gov nai faan pis iny non ya na nat nana Waan Yan. Ai sei na mes a sikia ee, e Gov nai nom ravainy non a ar nat tana Waan Ya to te pon iny non ya ma fasito iny.” Tsinan Jisas An Fo Famuinyasiny Tsunia zZm“Saf a fokan takop na nai kat faruak non ana saf a foka na famun nai sab non ri te fakei ya tana arasan. JY “Sikia ta isen te fakuruiny non kurun ana ayei te kookop yan kobuu ge ma fakei ya fain a fetan sai te fagum non tana pan iny fafagum kurun ma tagei a vainy a arasan ri te sof me gagon. @XyU fua te rus tan puputaan rof faarei raror vainy te nongoiny vegiau ten Gov ser nom tap iny ya tan aaven rof iny manaats iny vovou iny ya, sa gima faonot tan fua. U Kurun Fain Kobuu WU fua te gotsiny koman puputaa te kaa men fua nan kakarits gagon faarei raror vainy te nongon san reesik iny kaa me ta ka ana fo koman iny ma kaa me na masun, an paparaa iny a toto roman ovot non koma rari sa nom ravainy vegiau, an fua tsuri gim to ma fuur. jVM U fua te gotsiny tan puputaan fatsfats faarei raror vainy te nongoiny vegiau ser paparaa tan nom ya sai te gima kaa fagagon naa aave rari ri te faaman sai te gima potsian, ana ri gotsiny rato te naa men fo nainy iny fiamus. AU{ U fua te gotsiny tana sanaan te faarei non a vainy te nongon, sana Vinasaar naa me ya nom ravainy ton vegiau aave rari iny kat rari ma faaman vaare ri ten Gov te saup fatabin rarori. NT “Tovei na man nan tsue fapapaar, u fua ayein vegiau ten Gov. @Sy Jisas tsue fatabin to, “A nat nana ka na takop nana Waan e Gov te faan fakap en tsumi san tana mesapan Nyo vegiau tan kat tan tsue fapapaar to ma matoong ari sana ri sikia ror ma tagaa fanatnat iny ya, ana ri nongon ror sana ri sikia ror ma nongon fanatnat iny ya.” Jisas Fa'arasainy Tsue Fapapaar Nan Fua TR! An matisian Tsunia rangats Towa, saf a man nan tsue fapapaar to naa, |QqSan mes a fo fua gotsiny tana pan te kaa men puputaan rof, koo ser gian ri karap to ser kaa men fokinai fua onots natus tan isisen fua.” Jisas tsue pis to na ka, “Mes kaa minon teinan iny nongon ma nongon faarof.” Man Nan Tsue Fapapaar %PCAn Mes fua gotsiny to tan puputaa te kaa men fua nan kakarits gagon tan puputaa fapoopoan narari an kakarits gian to ser pis ya sa sikia ma kaa me tu fua. oOWMes a fo fua gotsiny to tan puputaan fatsfats te gian ya, ri maas rato tana saa u puputaan gima bub. ,NQ“A mes iny rereev tanun te nai saats iny fua te piat iny yan fua koman a tanun an mes fua gotsiny to sanaan to ser pitei ya an marei naa mito ser ainy ya. M5Vainy a kinai gima faonot tan naa me ten Jisas tan fo ngats fan fifatsuktsuk tsun me ai te ovot bus ari, Jisas tsue of ratuarin tsue fapapaar, hLIai Joana, natsun Tsusa, ayei na tsoiny tatagaa ot tana numaa tsian ten Herot, ai Susana min mes moun kinai, ri fafaakouts e Jisas an matisian Tsuan tana fo mar ka tsuri fatoobing. Tsue Fapapaar Tana Mes Te Saats Fua Tanun TK!an mesapan iton moun kan Jisas te buur ravainy masarau ana Ya tsipaar ton fo faadis tsuri, ere Meri na moun to te koo ri Meri na muiny Magdala, ayei to Jisas te buur ravainy osing ya na fits a masarau, %J EVoun mes a fo nainy Jisas taainy to na fo ngats fan ana Ya favaanan iny ton Vurungan Rof nana Waan e Gov. Safunuu ana ina fuan a matisian naa fiisen mi Ya, {Io2Sen Jisas tsue tana moun, “A faason tsumanyi te saup manyi tana parits tan aveto, kua min naan aaverof.” H1A mesapan tsuri te gumgum tanik iny favevegiau rato fapoopoan narari, “E sei to aya te onots non ma anofe ravainy aveto ee?” _G70Kat to ai Jisas tsue to tana moun, “A fo aveto tsumanyi te anofe ravaa en.” kFO/To sana Nyo tsue of marom anyin mangiir tsian te faatok iny ya, te pokei non a fokinai aveto tsunia te anofe ravaa en, sen sei na mes e Gov te anofe ravainy a tee aveto tsunia ee, ayei faatok kan iny non mangiir a kakaii.” uEc.Anyi gima tsiiu iny ta tapui patsuu Vanyo, sana ayei kookop faavots tsuiny a mou Vanyo na tapui na tsuraf. uDc-Anyi gima fafasof Vanyo tan umei Vanyo, sana ayei gima faonot tan umei a mou Vanyo onot non te naa mi Nyo. C,Ya kat to sa takopis of a moun ya tsue to ten Saimon, “Nyi tagei kainy rom a moun tovei? Nyo naa me numaa tsumanyi, nyi gim to ma fakei ta aurom ka iny garus a mou vanyo, sana ayei te garus a mou Vanyon susuiny matan tsunia ya sap faparak towa na funuu nan. 5Bc+Saimon biny Towa, “Nyo pon fi rou nei, to na mes te kaa minon a tavan tsian tsunia ayei te anofe ya.” Jisas tsue of towa, “U fakats tsumanyi te toobing non.” *AM*Sikia ta isen tsuri ma famatainy a tavan, ya kat to sa anofe ravainy a tavan tana ina fuan a mes. E sei tsuri ee, tana ina fuan te mangiir fafis pis ror ya?” $@A)Jisas tsue to, “A ina fuan a mes te tavan tana isen a mes te kaa me na moni. Isen te tavainy ngim ma natus moni ana mesmes a ngim safunuu na moni. ?1(Jisas tsue to tsunia, “Saimon Nyo kaa mirou a ka iny tsue of manyi.” Saimon tsue to Tsunia, “Rof non Tsoiny Fifaatsuts tsue of you.” >}'A tsoiny Farasi faan iny vebus ten Jisas tagei a ka to ya tsue to tsivon, “A mes tovei tabuiny kuigin faman ya Ayei onot non ma natiny e sei to aya na moun te saras Ya ee, ana Ayei onot kan non ma natiny saf a toto iny aveto te kaa non ya na!” k=O&Sa tsutsun voun e Jisas panaan a moun Ya fiisen men tangis, san susuiny matan tsinik fabub naa na moun Ya. Kat to ana moun faparak to na moun e Jisas a funuu nan ya umei to na moun Ya, sa tsiiu iny a tapui na tsuraf moun Ya. e<C%Te kaa me na moun te kaa koman a ngats fan to aya natiny kat non kat aveto. Te nongon finy ya Jisas te ainy fiisen minon a tsoiny Farasi koman a numaa tsuan, ya sof mito fiisen me na kepaa viainy minon tapui na tsuraf. ;$A Tsoiny Farasi faan iny vebus ten Jisas ma nainy ainy fiisen mi ya Ya. Jisas naa tana numaa tana tsoiny Farasi sa gum iny ainy en. >:u#Mi tsugei vegiau te kat amam me Jon, sana vainy faarof vegiau Tsonyo faatok maromi na nat ten Gov a tavaron tan kat tana toto tsuri.” Jisas Ainy Fiisen Me Saimon A Tsoiny Farasi {9o"Ana Anyo na Guei Tsoiny te Bobot e Gov sa ruak iny Mes me naa me, Ya ainy to, ana Ya jiu to, ana mi tsue, ‘Tagaa yam tana mes tovei! Ayei na mes a kokorom ana jijiu wain fiisok, a vaatau kan tana vavainy nonom takis an mes vainy aveto.’ 85!Jon a Tsoiny Fapeenan naa me sa tavtaav ya gim to ma ainy tu koinykoiny ana ya gim kainy to ma jiu tu wain, ana mi tsue towa na tutuei iny masarau! h7I Mi faarei rom guein kakaiin pisiin te goonen ror koman a fan. Isen a gum kuu fi naa ror tana mes a gum, ‘Mam kat of maromin babaato nan fanging, sana mi baainy rom a tajiat! Mam koomein fo vaa'ur sana mi gima tangis.’ s6_Jisas tsue pis to, “Fei te fapapaar finy Ronyo ya tsumin vainy iny roman ei? Mi faarei rom a saa? 5 Sana ri na Farasi an tsoiny fifaatsuts tan Faun te kirkir iny e Moses tsugei mangiir ten Gov to ser baainy ma peenan ten Jon. V4%Nainy te nongon arin vainy faavot an tsoiny nonom takis e Jisas ana ri tsue to, “Mangiir ten Gov tavaron ovei.” tana saa, arin vainy te vovou iny ror a tou tavaron ten Gov, ri peenan to ten Jon. b3=Nyo tsue of maromi, Jon a Tsoiny Fapeenan karap fafis iny non a vainy to te agiir tana monaagits to, sana mes tana Waan e Gov to te fauf non a tsivon a faarei to na mes babainy ayei karap fafis pis iny non e Jon.” |2qtana saa, e Jon ayei na mes to te tsue tsuk men Vegiau Ten Gov sa tsue,‘Tovei na tsoiny favaanan Tsonyo’ te tsue fi Gov, ‘Nyo nai jiats famumuei nats rou ya Tsumanyi ma kakouiny onots ya na sanaan Tsumanyi.’ (Malakai 3.1) 1#Tsue of Vaminyo yam, a saa te nai tagei ami na? A kuigin? Eye, Nyo tsue of maromi mi tagei bus a kuigin to te karap fafis pis a fo kuigin, 05A saa te nai tagei ami na? A mes te vaun vau tsunian mamarof ge? Vainy te vau fi ror nei kaa miror a masun ai ri kaa ror tana numaa tana fo gotouf. /Te tabin naa rin matisian ten Jon, Jisas tanik iny vegiau tsuk to Jon tan tagin, “Nainy te naa fi mi ten Jon tana pan a uur, a saa te pon iny ami ma tagei na? Ami pon ma tagei a mes a sikia ta faaman te faarein ngaar te tagugut non tana ainysat? A sikia. p.YGov faparits non a mes te faamainy Varonyo to na mes te pokei iny e Jon sai te gima vaa'ets Vanyo!” c-?Ayei faonots vegiau ten Jon to sa tsue, “Kuar fatabin yam, am tsue of to Jon tana foka te tagei ami ana foka te nongoiny ami: arin matar kio tagaa fatabin er, rin pengong taataan fatabin er, rin vainy tatauba tsipaar fatabin er, rin teinar kuupio nongon fatabin er, rin vainy mat toto fatabin er, an Vurungan Rof favaanan en tan vainy aaruts. ,3Tan nainy patsukan to aya Jisas tsipaar vainy a kinai te kaa men fo viir faadis an fo viir kamits, an masarau, an matar kio tagaa fatabin er. Y++Nainy te ruak ari ten Jisas ri tsue to, “Jon a Tsoiny Fapeenan jiat mamimam ma rangat manyi, ‘Anyi koraa Ya na mes to te tsue iny e Jon te naa minon ge mam ma anaanos farokots na ta mesmes?’ ” )*Kana ayei jiat fi ranaatuari tana Tsunaun ser rangats Ya, “Anyi koraa Ya na mes to te tsue iny e Jon to te naa minon ge mam ma anaanos farokots ta mesmes?” )5U matisian ten Jon a Tsoiny Fapeenan te tsue of ya na fo mamatsiny ka te kat e Jisas. Ai Jon fikoo rato na ina fuan tsuri ma naa mi ri tsunia, ((IU vaanan nane Jisas to aya, saats faafis to na fo gum fan iny Judia ai tana fafakap nana fo fan vavis. Jon A Tsoiny Fapeenan Jiats Ra Naan Matisian Ten Jisas I' Ana fokinai via mito na oraav ri vamarits to Gov. Ri tsue to, “A karap nar kuigin te ruak fapoopoan narara!” Ana ri tsue pis to, “A Gov te ruak en a tou saup ir a vainy Tsunia!” f&EAna mes a mat tsun to ya tanik iny vegiau to, ai Jisas faan fatabin iny towa ten tsinan ya. -%SKat to, Ya taan fasiruu naa to sa saras a gen, ana vainy to te govets a gen tsutsun faavot rato. Jisas tsue to, “Tsoiny vurots! Nyo tsue of marom anyi, tsun!” w$g Nainy te tagei e Jisas a moun ana koman Ya via miton tagtag tana moun Ya tsue to tsunia, “Tangis vaare.” y#k Te ruak Ya tan matainy sobaa nana ngats fan Ya tainytainy rato na vainy te govets faruak miror a mes a mat. A mes a mat to aya, ayei na isen tsun a guei tsoiny tana amov to aya, an tagin te poo me tana ngats fan to aya kaa fiisen mi towa. " Gima potsian, vou ai Jisas naa to tana ngats fan te koo rori Nen fiisen kan mi yan matisian an tagin tsian te naa fiisen mi naa Ya. 8!i U tsoiny govet vurungan tabin to numaa tana tsoiny mumua tan vainy puaan ser sab a tsoiny binun te rof fatabin en. Jisas Fatsuiny Fatabiny A Guei Tsoiny A Mat Tana Amov ~~W}U||zzvyxx6wvuut7s`rrpp3onnmml!kjihhEggf~eedgcSb{a``B_@^s]I\\[TZYjXVUTT SRR-QPPON*MNLFKJII9HIGFZEFDDBBAA@I??>+=<;;:;9877v6i5z4332211Y0/..h--A,+**)(m'&%%G$#"! .4R:I-l `  8_4"xL!u+ Ana Ayei te nai tsue pis tsumi, ‘Nyo sikia rou ma nat mami, fei te poo mimi ei. Feis osing Vanyo yam, amin vainy katkat tana ngi'arapaar!’ t{ Ana mi te biny naa Ya, ‘Amam te ainy mam jiu fiisen mamitua Nyi ana Nyi faatsuts kan to koman a ngats fan tsumam!’ s% A tsunaun tana numaa tsun nats non, ai te siisiots matainy sobaa, ana mi te vatsutsun jiarasan, mi te tanik iny tegteg naa tan pingping mi te tsue, ‘Pue men pingping tsumam, Tsunaun!’ ana Ayei te nai tsue me tsumi, ‘Nyo sikia rou ma nat mami fei poo mimi ei?’ r  “Ami ma vaputs tan sof naa tan matainy sobaan kapoo, tana saa a vainy a kinai te tanaf iny sof ror, sai ri gim ror ma onot. q} Ana isen a mes rangats Towa, “Tsunaun, a tee vavainy tsun te saup fatabiny non e Gov?” Jisas biny ratuari, sa tsue, "p= Jisas taan naa, tana sanaan te toobing naa non Jerusalem. Sana Ayei ruak naa tana fo ngats fan ana fo mar fan sa faatsuts naa tan tsoiny min moun. &oE Te faarei non ar kakaii iny Yis te nom a moun ya sovaar vavis towa koman kobuu parawa vou an parawa faavot to aya tsub faavot nato.” Matainy Sobaan Kapoo cn? Ai Jisas rangat pis to, “Anyo onot rou ma fapapaar a Waan e Gov fiisen me na saa? (mI Te faarei non fuan kakaii ovei nan Mastat to te nom a mes sa reev ya tan tanun tsunia, sa gian faarein nau an marei kat ton sai tsuar tana fo naan nan ya.” ql[ Jisas rangat to, “A Waan e Gov faarei non a saa? Anyo onot rou ma fapapaar fiisen mi ya na saa? 3k_ Te vegiau fi Ya nei, ana vainy koma iring iny Towa, rejiaf erato. Ana rin mes panaan kaa mito na paparaa tana foka na fo rof fiisok te kat Ya. U Tsue Fapapaar Ten Jisas Uj# Sana moun tovei, a tsubnaain ten Abraham sen Vinasaar kotskots ya sa onots safunuu ana jian a ingainy. Sa kat fei, to ma gima puruur Anyo na ka te kat tap iny ya ei, tan Nainy Fafaatouf tana taa Jiu?” Si Ana Tsunaun biny towa sa tsue, “Min kat mapam, mi natiny naa rom tan bulumakau ge u dongki, mi te puruur rari ana mi te mei ranaari tana aurom ma jiu ri tan Nainy Fafaatouf tana taa Jiu, taava. qh[ Sana tsoiny tatagaa ot tana numaa iny fafaatouf tana taa Jiu kaa me na seeve te tsipaar finy e Jisas a moun tan Nainy Fafaatouf. To sana tsoiny tatagaa ot tsue of ir a vainy faavot, “Te kaa minon aunom nainy iny binun, sai te komainy romi ta mes ma kat ravainy a faadis tsumi, rof non mi ma naa me tan nainy binun, ana sikia ma tan Nainy Fafaatouf.” kgO Ya fasaur to na niman tsunia, sen tsun ana moun tsutsun faparoor to na tsivon, ya variri to Gov. f Nainy te tagei e Jisas a moun, Ya fikoo towa ma naa mi ya Tsunia, Ya tsue to tsunia, “Muiny ka, nyi tapuruur em tana faadis tsuam!” Te! A isen a moun te kaa kan ayei na sofsof iny masarau, sa kat ya sa kaa me na faadis tana safunuu ana jian a ingainy. A faadis te kat ya sa kokoboo ovei en, sa gima tsutsun fatoobing vaarik tan tu nainy. cd? Tan sen Nainy Fafaatouf tana taa Jiu ai Jisas faatsuts to tana numaa iny fafaatouf. "c= Te fua fi non ya tana ingainy te naa minon, te rof non. Sai te sikia non ya, nyo tek fagotsiny rou ya.’ ” Jisas Tsipaar A Moun Tan Nainy Fafaatouf =bs Sana tsoiny tatagaa ot iny tanun biny ya sa tsue Tsunaun, ‘Rof non, ma fakei tsom ya, a kaa tsom to na isen a ingainy. Nyo nom rou a nungan, nyo te kats iny ya gagon kifon nau. a) Ya kat to sa tsue of a mes te tatagaa ot iny tanun. ‘Tagaa, fopis a ingainy ovei te naa mi nyo nei, tou tagei tu fua nan nau Fig, tsonyo gima tagei vaarik tu fua patsun nau. Anyi ma tek fagotsiny ya, kat fei sa fakap babainy tsuiny non a kainy ainy tan puputaa ei?’ A`{ Ai Jisas tsue of ratuarin sen tsue fapapaar, “A mes te kaa men sen nau, u Fig te reev ya tan tanun tsunia. Sa naa tan tanun a tou tagei tu fua nan nau. Sai te gima sab tu fua. 9_k Nyo tsue faman of maromi, a sikia. To te gim fi romi ma reesik am takopis osing to na fo aveto tsumi, ami kan nai nom rom a mat a suu.” U Tsue Fapapaar Nan Nau Sikia Tu Fua L^ Kat fei tana safunuu an ina jian a mes mat te tarop a numaa na viviakoo tana pan iny Siloam ee? Mi pon fi rom nei, aveto tsurin kaatsian fis non aveto tan mes a vainy te kaa ror Jerusalem? ]/ Sikia ma ayei, nyo tsue fatoobing of maromi, to te gim fi romi ma reesik am takopis osing to na fo aveto tsumi, ami kan nai nom rom a mat a suu. C\ Ai Jisas biny ratuari, “Mi pon fi rom nei, vainy Galili te mat er, te kat aveton kinai te fis non a mesapan tsuri na taa Galili, ana ka to aya na kifon a fo iring te ruak tsuri? [  Tan nainy to aya, te kaa men mes vainy te siisio of e Jisas tana vainy Galili te naa tana ngats fan tsian iny Jerusalem a tou kat faakor ten Gov tana saape, ai Pailat, a gavana tana gum fan iny Judia, tsue of ton vainy puaan tsunia ser atsun famat rari. Vainy puaan kat, kat to tan nainy te kat faakor ari ten Gov, ser sovaar men rafatsiny narari fiisen men rafatsiny nar marei sensen. Z ;Nyo tsue of marom anyi te gim fi rom anyi ma biny a fo tavan tsuam, nyi gim rom ma naus osing a numaa iny kotskots.”5Yc :Te komainy fakaa marom anyi ta mes tan vaatsuk, fatoobing yam vegiau te kaa fi minon ya tu nainy, te mataanis fi non nainy iny vaatsuk, kat non sana mes to ayei fakei manyi tana tsoiny vaatsuk, ana tsoiny vaatsuk te faan ma naa nyi nimar kokokof, ana kokokof te fasof manyi tana numaa iny kotskots. tXa 9“Kat fei tsumi patsukanem gim rom ma faaroiny faarof tsom a tsivom ei, tana saa te tavaron non na? EW 8Amin kat mapam, mi onot rom ma tsue fa'arasainy tou tatagaa tsumi tan petoo an tana korosuu, sana mi gim rom ma onot ma tsue fa'arasainy a foka te tagei romi te kat Anyo tan nainy roman! |Vq 7An nainy te taf non a ainysat iny vou, ami natiny tsue rom, ‘Te nai fisikii non,’ sa man non te nai ruak non. ?Uw 6Ai Jisas tsue to tan tagin, “Te tagei romi na koroo te paas fi minon ya tan panainy kabas, mi tsue veesau tsun rom, ‘Te kat iny ruat non,’ sa man non te natiny ruak non. =Ts 5Ari nai takibaa nats ror, u taman nai koma iring raror u guei tsoiny, tana saa, ri te faaman Vanyo, ge u guei tsoiny nai koma iring raror tamar, an tsinar nai koma iring raror u guei moun, tana saa, ri te faaman Vanyo, ge u guei moun nai koma iring raror tsinar, an muiny nyanabeir nai koma iring raror nyanabeir guei moun, ge nyanabeir guei moun nai koma iring raror muiny nyanabeir, tana saa, ri te faaman Vanyo.” Tan Natiny Nainy |Sq 4Tovei roman an tana fo nainy te naa minon, to te kaa fi ror a ina ngim tana isen a numaa, ri nai takibaa ror tana fuan panaan, ina pis nai koma iring raror a ina fuan, tana saa, ri te faaman Vanyo, ge ina fuan nai koma iring raror a ina pis. R/ 3Pon fi vaare yam nei, Nyo naa me ma fakap Anyo na fo puaan nei petoo. A sikia ovei, Nyo tsue of maromi, Nyo na tou kat ir a vainy ma takibaa ri. Q 2Sana Nyo ma nom tsom a kamits tsian tabuiny nom ronyo, to sana koma Vanyo patang fiisok tsun non, onot non te kap non ya. oPW 1“Anyo of me nei petoo ma atoiny mi Nyon guaf, ana Nyo komainy rou guaf to aya ma akoor busen. (OI 0sana tsoiny binun te gim non ma natiny a sa te komainy non a tsunaun na, te rapits faonots tsuiny rori, tana iring te kat ya. Jesan Gov faan iny non a nat iny kat a binun ten sei ma kat a binun ee, Ayei naano non a mes ma kat a binun a tavaron. Ge e Gov faan iny non a nat tsian iny kat a binun ten sei ma kat ee, Ayei naano non a mes ma kat a binun a tavaron fiisok ana suu. Jisas Naa Me, Na Tou Kibei Ir A Vainy |Nq /Jisas fa'arasainy man nan tsue fapapaar, “A tsoiny binun te natiny non a binun te komainy non a tsunaun ayei ma kat ya, sana ayei te gima komainy kat a ka tan koman tana tsunaun tsunia, te nai rapits fatsiainy fiisok rori ma saraa ya, M' .Ana tsunaun tana tsoiny binun to aya te tabin fatabin pis me tan ta fo nainy te gim finy non ya ma naano ai tan nainy kan te gim non ya ma kakoun of. A tsunaun nai tektek mormor non ya, ana ayei te fagum ya tana pan iny fasaraa ma kaa fiisen mi yan vainy vavaajets.” ~Lu -Sai to tsunia na tsoiny tatagaa ot a pisiin, ayei tsue non tana tsivon, ‘A tsunaun tsonyo gim non ma veesau fatabin me,’ ana ayei te tanik iny rapits ir mes panair vainy binun tsurin tsoiny min moun ya te ainy ana ya te jiu ya te mafuu en. K  ,Man ovei, Nyo tsue of maromi, a tsunaun tsunia nai fagum non ya a faarei to na tsoiny tatagaa ot tana fo mamatsiny ka tsunia. J  +Paparaa tsian tana tsoiny tatagaa ot to te sab finy non ya na tsunaun tsunia te kat finy non yan kat to te naa fi minon ya fan! 2I] *Ana Tsunaun biny towa, “Nyo tsue tsuk iny rou viir vainy vavis tana tsoiny binun ge muiny binun a suu ana nat a rof. Ayei faarei non a tsoiny binun to te pisainy a tsunaun tsunia ma tatagaa ot faarof ir yan mes panainy vainy binun ma tatafas rari ya na kainy ainy tana fo nainy fatoobing. pHY )Ai Pita tsue to, “Tsunaun, tsue fapapaar to te faan iny Anyi, ka tsumam ge ka tana fokinai?” G  (Ami kan ma kakoun onot, tana saa, a sikia ta mes te natiny non nainy, an saf nainy to te ruak minon a Guei Tsoiny te Bobot e Gov sa ruak iny Mes me na, tan nainy te gim romi ma naano Ya te tabin fi minon Ya.” Tsue Fapapaar Tana Ina Fuan A Tsoiny Binun [F/ 'Ami gima anofe na ka tovei, tabuiny natiny non a mes tana numaa u nainy te naa minon a kakabuts, ayei onot non ma fasakaa tap iny a mes a kakabuts ya te gima onot, a boree to na numaa ana ya te sof naa gagon. DE &Paparaa tsian fiisok tan tsoiny binun to te naa fi minon a tsunaun ai te sab ir vainy binun tagun an kakoun, kainon to te vegits ovei fi minon ya, tana rot iny voiny ge patsuu na nainy. AD{ %Paparaa tsian fiisok tan tsoiny binun te tabin fi minon a tsunaun tsuri, ya te sab rarin kakoun an tagun. Nyo tsue faman of maromi ayei patsukan te faraarav non a tsivon, u raarav iny binun ya te root tap iny yan vakiri, ana ya te tsue of rari ma gum ari tana taran iny ainy, ana ayei patsukan te fa'ainy rari. QC $te faarei ror u tsoiny binun te anaanos ror a tsunaun tsuri te tabin os mito poo minon tan guainy nan fanging. Nainy te naa minon ya ana ayei te tegteg ana ri te veesau tsun tan pue of yan pingping. fBE #“Kakoun onot, farots raarav tsuam, an lam tsumanyi ma kurun onot kan nyi te anaanos, A "Tana pan te kaa non fo masun tsumanyi, a pan nato aya u koman tsian tsumi te kaa non tsunia. A Vainy Binun Te Tagun, Ri Kakoun To +@O !Ami ma fiifoiny iny a fo mamatsiny ka tsumi, ana fo painy moni faan iny romi tan vainy aaruts, tan kat to aya mi farosoo rom a masun iny Gormirmir to te gim ror ma natiny iring, ai te gim ror ma natiny kap, an vainy kakabuts kan te gim ror ma fasiruu naa, an peesum ma kat fifiiring rari. ? “Ami na tee veis siip u kakaii, oraav vaare yam, tana saa, e Tamamami te kaa minon a paparaa, tan fafasof mami tana Waan Ya. > Sana mi ma fagum tsom fakats tsumi tana Waan Ya, ana Ya te see fafaan iny a fo mes a foka to tsumi.” Masun Iny Gormirmir =- Vainy vavaajets tana monaagits tovei komainy fiisok ror ma kaa me na foka fi nei. San e Tamamami natiny non fo mamatsiny ka te aaruts iny romi. < “Fagum vaare yam koman tsumi tana saa te nai ainy romi ge jiu romi na, fakats fakinai vaare yam a fo mamatsiny ka to aya. X;) E Gov tsun kat fasaavits raror fo sisinaa vouts to, sisinaa gian ror roman, ai tamanainy ri te maas, er kurun ravaa to. Fiisia, Ayei gim non ma makok faarof mami? Amin vainy te kaa mirom a faason a kakaii! : Tagaa yam tan fo sisinaan vouts te gian fi rori, te gim ror ma kat a binun ge kat a fo raarav tsuar. Sin tovei Nyo tsue of maromi, tana Aatouf E Solomon, a mes a masun, te gim kan ma kaa me tu fo vau tsuan saavits faarei non isen tsurin sisinaa tovei. y9k Koma patang gim non ma onot tan faakouts vaarik manyi tan nom ta ka, sa kat fei tsumanyi fakats fiisok rom ei? s8_ Sei tsumi ito tan koma patang te onot fi rori ma sumainy a toto nar tan ta fo ar nainy ee? A sikia ovei! q7[ Tagaa yam tan au'au; ri gim ror ma reev tu fua, ge ma natiny agio, ge farosoo faavots rari tana numaa iny fatamaar ge ta pan iny fakaa masun, sen Gov natiny fa'ainy rarori. Sana mi na vainy faavot, mi rof fafis rarom marei faavot. k6O Fiisia! A toto gim non ma fis pis a kainy ainy, ge puainy mes te gim non ma fis pis a fo raarav. *5M Jisas tsue to tan matisian Tsunia, “Sana Nyo tsue of maromi, koma patang vaare, fei nom romi na kainy ainy ma toto mi ei, ge na fo raarav nana pua mami. V4% Ai Jisas fakap ton vegiau Tsunia, sa tsue, “Te kat fi nats non ya tsuri na vainy te mawats of ror a tsivor a fo mamatsiny ka, san ari te kaa iny aaruts ovei ror matan e Gov.” Faason Tsun Ten Gov <3q Sen Gov tsue fi nei tsunia, ‘Anyi na mes a piou, tana voiny tsun to aya toto tsumanyi naus marom anyi, ai sei nai fasito iny non fo mamatsiny ka te fasito iny anyi ee?’ ” k2O Ana nyo te tsue na ka tana tsivou, Mananyo patsu, kaa mirou a fo mamatsiny kan rof onots non ma nom a ingainy a kinai. Nyo kainy paapou tsun bus rou. Nyo te kat a kainy ainy an jiu tan mamatsiny nainy iny paparaa tsun me.’ 1  I tovei na ka te kat ronyo, nyo des rou a fo numaa iny fatamaar nana fo kainy ainy tsonyo ana nyo te fatsuiny fo numaa iny fatamaar buiny tamuk, ana nyo te guam a fo fua, ana fo kainy ainy, ana fo mamatsiny ka tsonyo koman a fo numaa iny fatamaar to aya. y0k Ya kaa miton fakats koman, ‘Anyo na sikia ta pan iny fakei a fo mamatsiny fua tsonyo, a saa te kat ronyo na? / Kat to ai Jisas tsue of ratuarin tsue fapapaar to, “A mes a masun te kaa me na painy puputaa te kaa minon a fua na rof a kinai. . Kat to ai Jisas tsue na to tsuri na fokinai, “Taatag yam, tanamots faarof yam a tsivom tan mataguas iny a fo mamatsiny ka, tana saa a toto tana mes gim non ma kaa tsun tana fo mamatsiny ka te fasito iny non ya, kainon te kaa fi minon ya na masun.” !-; Jisas pangis towa, “Tsoiny ka, sei te faan Vanyo tu tsue iny kat vaatsuk ee, ge tan kibei a fo mamatsiny ka fapoopoan namami na ina fuan ee?” W,' A mes koman tagin te tsue na ka ten Jisas, “Tsoiny Fifaatsuts, tsue of e famuinyasiny tsonyo ma kibei amam a foka fapoopoan namamam, ito na foka te mat osing e tamamamam sa naus osing ya tsumam.” ++ tana saa Aaven Taabos tsun nai faatsuts marom anyi tan nainy to aya tana saa te nai tsue rom anyi na.” Tsue Fapapaar Tana Mes A Masun A Piou l*Q “Nainy te mei marom anyi ri tan vaatsuk tana fo numaa iny fafaatouf ge matar gamaman an tan mes tsoiny mumua, fakats fakinai vaare yam, fei te nai tsue fi rom anyi ei, kainy kat tap manyi, ge a saa te tsue rom anyi na, g)G “E sei na mes te tsue vaaserere iny non a Guei Tsoiny te Bobot e Gov sa ruak iny Mes me ee, Gov nai anofe ravainy non ya, san e sei te aar'aar fifiiring non Aaven Taabos ee, Gov sikia non ma anofe ravainy oiny ya. (+ sen sei te faungis Varonyo matar a fokinai ee, a Guei Tsoiny te Bobot e Gov sa ruak iny Mes me, nai faungis kainy non ya matar morena ten Gov. S' “Nyo tsue of maromi, e sei te pokei Varonyo te fasito iny rou ya matar a fokinai ee, Nyo, na Guei Tsoiny te Bobot e Gov sa ruak iny Mes me, nai kat fi kan rou jesan tsunia matar morena ten Gov, 0&Y Te faarei non funuu to patsuu mami Gov te kaa bus me na as'as narari. Jio, oraav vaare yam, mi karap fafis pis iny rom fokinai tsutsupii!” Pokei Na Asangan E Jisas % “Mi onot rom a foiny ta ngim ta tsutsupii tana fuan a takep moni tsun, sai Gov gim non ma onot ma anofe ta isen ta tsutsupii. Q$ sana nyo tsue of maromi na mes ma oraav ami. Ami ma oraav tsuiny e Gov, te kaa minon a parits iny atsun puan ai te ravainy mami tan guaf Hel. Nyo tsue fatoobing rou tsumi, ami ma oraav tsuiny e Gov! #w “U vaatau Tsiau, oraav vaare ir yam te atsuiny famat fi rorin puainy mes, ai vou ri gim ror ma kat pis ta ka, ["/ An vegiau te tsue nyi na tana uurup, nai tapokaa non, ri te nongoiny ya tana arasan, ana saa te fasisiraa iny ari tan teinar vainy na, tana pan a sisiot, nai kuu pokei rori jiarasan, ma nongoiny yan vainy.” I!  A fokan takop nai tapokaa eraror ana fo famun nai natiny rori. 3  a Jisas vegiau koraa kanen nanon an kinai tapan vainy tan tsoiny an moun nai vaaguam mito ser fapanpan ir, ri pitei ton mour a mesapan. Jisas vegiau faamuan to tan matisian Tsuan sa tsue, “Tatanamots yam ton yis tana taa Farasi, iton kat mapam tsuri, ai ton vegiau tsuri an kat tsumi gima senviir. ~u 6a tou tanaf iny fataraatsua Ya, ma nom ari ta iring tan vegiau te tsue iny non Ya, to ser fakei Ya tan vaatsuk.?w 5Nainy te naus osing e Jisas a pan to aya, an tsoiny fifaatsuts tan Faun ana Farasi tanik iny faveerveer mito Jisas, ri rangats Towa na fo tsue iny rangat nana fo mamatsiny ka,  4“Ma sekee, min tsoiny fifaatsuts tan Faun, taatag yam! Mi nom tap fiisok iny rom a popue kainy puen pingping nana numaa iny nom nat ten Gov, to tsumi patsukanem yam gim rom ma onot ma sof naa gagon, ana mi kat tap rarori to te tanaf iny sof ror gagon.” @y 3te tanik me tan rafatsiny te atsun famat ari Ebol sa naa naa, ya onot to tan rafatsiny te atsun famat ami Sakaraia, to te atsuiny ami fapoopoan nana pan iny fatsung fafaatouf ana pan a taabos a pan ten Gov. Eye, Nyo tsue of maromin aatai iny roman, fasaraa nan fo vainy to nai onot enanon tan aatai iny roman. 'G 2Tan kat to aya min aatai iny roman, mi tsun bus nai ong rom a patang nan rafatsiny nar a fo kuigin to te atsun famat muan tana tatanik tana monaagits tovei, lQ 1Tana ka tsun to aya, a nat a karap ten Gov te tsue iny ya muan, ‘Nyo nai jiats miroun fo kuigin an amaraav ma govet vurungan Tsonyo tana vainy, ana ri te nai atsun famat ir a mesapan, ana ri te nai fakamits ir a mesapan.’ /W 0Ami patsukanem te pokei ya, to tsumi faarof fo kat te kat tsuvumami muan, tana saa, ri atsun ir kuigin ana mi kat to na foka tan katskats tsuri ma mamatainy rof ya. ' /“Ma sekee, taatag yam! Mi to te natiny kat faarof ovei tsuiny rom a fo katskats tana fo kuigin, ton kuigin te atsuiny tsuvumami muan.  .Jisas pangis towa, “Ma sekee, min tsoiny fifaatsuts tan Faun, taatag yam! Mi natiny fapatang rom a vainy ma vovou fo kat tan tsuvumami faarei non a ong a patang googo rari sana mi sikia vaarik rom ma natiny faan iny a nimam tan faakouts rari. 3_ -Isen a tsoiny fifaatsuts tan Faun te kirkir iny e Moses te tsue na ka Tsunia, “Tsoiny fifaatsuts, nainy te tsue Nyi na ka to, Nyi tsue fifiiring kan matuamam.”  ,“Ma sekee, taatag yam! Mi faarei rom katskats te gima kaa me ta kainy faatok, ana vainy taan tsun ror patsun ya gim ror ma natiny ta ka gagon, jesan vainy gim ror ma natiny a koma mami te via minon ngi'arapaar, ri te tsue, mi rof tsun rom.” X) +“Ma sekee, ami na Farasi, taatag yam! Mi komainy fiisok rom ma gum tan gumgum matan tana numaa iny fafaatouf, ana mi komainy rom a vainy ma fatsiitsii mami er favoinyvoiny matuami tana pan iny tuan. :m *“Ma sekee, min Farasi, taatag yam! A fo mamatsiny mar moros ana fo viir peroo ana fo mamatsiny fua nan tanun mi natiny kat rom a ar safunuu na pan ana isen a pan of e Gov, kat to ayan rof an toobing sana mi baainy rom kat tavaron iny kat senviir kat tana vainy faavot, an kat iny mangiir e Gov. Faun tan faan iny a isen a pan tan fasafunuu nana pan ten Gov mi gim rom ma natiny anofe ya san tan kat kainy a fo mes a fo faun. /W )Sana mi ma faan iny a foka fiisen men fakats kaamos tsuam tsuri te aaruts ror kainy faakouts rari, mi kat fi rom nei, an fo mamatsiny ka tsumi te kaa iny kaamos me. _7 (Min vainy piou, Gov gima kat tsuiny a pan jiarasan, sana Ayei kat kainy a pan gagon. I  'Kat to ana Tsunaun tsue to tsunia, “Ami na taa Farasi natiny togas faarof tsuiny rom a puan a gotan an kofeer, sana koma mami via minon kat iny nom ka na kinai, ana fo kat iny ngi'arapaar. `9 &A tsoiny Farasi karian te tagei finy ya Jisas gima garus tsom a niman vou Ya te ainy. !; %Nainy te fakap e Jisas tana tou favaanan ana tsoiny Farasi faan iny ton vebus Tsunia ma ainy fiisen mi ya, kat to sa sof naa, Ya gum iny ainy to. o W $To te kaa faavot minon a pua manyi na arasan, ana sikia ta pan ma kaa tana uurup, a pua manyi kaa non tana arasan faarei tsuiny non kurun tan lam te nang non tsumanyi.” U Kat Iring Tan Tsoiny Fifaatsuts Tan Faun Ana Taa Farasi E  #Tanamots, u arasan gagon tsumanyi ma ruak iny uurup vaare. F  "A mata manyi te faarei non arasan tana pua manyi. Nainy te arasan fi non a mata manyi, pua manyi faavot arasan faavot non, san nainy te kio non a mata manyi, a pua manyi uurup ovei nanon. @ y !“Sikia ta isen te fakuruiny non kurun ya te famuiny ya ge fakei ya fain kobuu, a sikia, ayei fakei non ya patsun a taran, ma fa'arasainy ya na vainy te naa miror gagon numaa. _ 7 Tan nainy vaatsuk ten Gov taa Ninive nai tsutsun ror tan vaatsuk ana ri te pokei aveto tsumi, tana saa, taa Ninive te takopis osing a fo aveto tsuri te nongoiny fi ri te favaanan fi Jona. Sai te kaa minon a mes fapoopoan namami te karap fafisfis pis iny non e Jona ana mi gim to ma nongoiny kainy Ya am takopis to.” U Arasan Tan Puan w Tan nainy vaatsuk ten Gov Muiny Aatouf tana gum fan iny Siba tana ainysat iny vou nai tsutsun non tan vaatsuk ai te pokei aveto tsumi tana saa a muiny Aatouf to te poo fi me veevian a tou nongon tana fo fifaatsuts rof ten Solomon a Aatouf a mes a nat, sai te kaa minon a mes fapoopoan namami te karap fafisfis pis iny non e Solomon sana mi gima nongoiny Ya am faarof Towa. eC A ka te ruak ten Jona na kuigin faarei non a kainy faatok tana vainy Ninive, jesan kan a ka te nai ruak non Tsonyo, na Guei Tsoiny te Bobot e Gov sa ruak iny Mes me faarei non a kainy faatok tana vainy tan nainy roman. 4a A vainy kinai farokot naa kaner rame ten Jisas, Ya tsue to tsuri, “Amin vainy tan nainy roman, min ngi'arapaar tana saa mi rangat Varonyo ma kat kainy faatok ma nat fi mi nei Nyo kat rou a binun ten Gov, sana sikia ta ka ta foun iny faatok mami sana ka te ruak tsun ten Jona na kuigin muan. .U Ai Jisas biny towa, “Te rof pis non tan tsue fi nei, ‘Gov faparits non vainy te nongoiny vegiau Tsunia ser manaats ya.’ ” Vainy Rangat Iny Ta Kainy Faatok 9k Te tsue fakap iny e Jisas a ka to tana vainy faavot, ana moun fapoopoan nara vainy kuu mito sa tsue, “Gov faparits non a moun to te faagiir Manyi ya fasus Matuanyi.” A{ Ya te naa, a nom pis miton a ina fits a masarau ngi'arapaar fafis pis iny ror ya, er kaa to na aya. Ana mes to aya te nai nun fapinpin ovei yen fis non a fo nun te kaa mi ya muan.” pY Nainy te ruak ya tana numaa, ya tagei to na numaa na fifio vatsvats, ana foka te kaa faarof tsun ror. &E Jisas tsue pis to na ka, “Nainy te tafuts osing non a masarau a mes, masarau to ayei naa vavis non tana pan a parak a uur a tsikoo vavis to ta pan ma favusuan ya. Te gim fi non ya ma sab ta pan, ya te tsue na ka, ‘Kainon, nyo ma tabin you tana numaa te naus osing mi nyo.’ I  A mes a gima vaatau Tsonyo ayei te iring Varonyo, ai sei na mes te gim non ma faakouts Vanyo ma favaaguam ir a vainy ee ayei kat raror a vainy ma bus vavakas ari.” Tou Tabin Me Tan Masarau ~u Sana mes a parits fafis te ruak non ai te fataatsun me na mes a parits to, ai te faduen ya, ayei nai nom fakap non a fo mamatsiny tek ana fo kirat iny puaan to te saasaar mi ya. Ayei nai tatafas iny non a fo mamatsiny ka tana fo vaatau tsunia. ~9 “Nainy te kaa minon a mes a parits a foka iny puaan tsuan a kakoun onot, a bei ot iny to na numaa tsuan fo mamatsiny ka tsunia kaa faarof ror. }) San e Gov patsukan te faparits Varonyo to Tsonyo buur ravainy rou masarau, to aya na ka te faatok maromi na Waan e Gov te naa bus name tsumi. u|c Te man fi non ya, e Belsibul natiny faakouts Varonyo ana Nyo te buur ravainy masarau, e sei pas te natiny faakouts non panaan tsumi ee, to ser natiny buur ravainy ror masarau? A vainy tsumi patsukan te faatok iny ror a fo iring tsumi. T{! Ai te takibaa ror a vainy ten Satan tana fuan a pan er fataatsun to nai taruraa eraror tovei tsun. Ami te tsue na ka, Nyo natiny buur ravainy rou masarau tana parits ten Belsibul a tsunaun tan masarau. z Sen Jisas nat faamuan iny fakats tsuri sa tsue of rari, “A vainy tana isen a gum fan te takibaa ror tana fuan a pan ri te fataatsun, a gum fan to aya nai iring raror, ge na vainy tana isen a numaa nai takibaa ror tana fo gum ri te fataatsun nai taruraa raror. y+ Mesapan tsuri komainy to ma fataraatsua Jisas, ser rangats Ya ma kat Ya ta isen ta ka iny faatok to te kat famainy fi non Ya na binun ten Gov. )xK Sana mesapan tsuri na vainy tsue, “Ayei natiny buur ravainy non masarau, tana saa Belsibul a tsunaun tan masarau te fainy Ya na parits iny kat a foka to.” Iw  Jisas buur ravainy a isen a masarau te tutuei a mes sa baaruu ya gim to ma vevegiau. Te tafuts fakap masarau ana ya tanik iny vegiau fatabin to. A vainy te tagei ya ri saar fiisok rato. v5 Kainon tsumin taman te natiny kat rom aveto sana mi natiny faan iny rom a foka na fo rof tan guei tsumi mi ma nat faman fi nei, e Tamamami te kaa non Gormirmir te gim non ma natiny kat aveto nai faan iny non Aaven Taabos to tana vainy te sing ror Tsunia!” Jisas Ai Belsibul ;uq Ge to te sing rori ta tag, mi faan rarori ta suu? dtA E sei tsumin fo taman ee to te sing ror guei tsumi ta jian, ana mi te faan rari na koraa? s7 tana saa fokinai te rangat ror ten Gov, ri natiny nom ror ya, ai sei te san non ee, ayei sab non Ya, ai tsunia te tegteg non, Gov nai pue of non ya. >ru “To Tsonyo tsue rou tsumi tan kat iny faakats, rangat ai Gov te nai faan mami, mi ma sainy Ya ai mi te nai sab Ya, mi ma tegteg tan matainy sobaa ai Gov te nai pue of mami, q+ Ana saa pis? Anyo tsue of maromi, kainon to te gima tsun fi ya, a faan matuami tu koinykoiny tana saa, ayei a vaatau tsumanyi, sana ayei te tsun me na ree'ats ya faan matuami na foka te komainy romi, tana saa, anyi te gim rom ma rejiaf, a faunots ton sing maamaa Tsunia. Fp sana mes tuwa gagon koman a numaa tsue me, ‘Fasasapam vaare you, u matainy sobaa te sisiots en, an guei tsonyo te goros fakap er. Nyo gim rou ma onot ma tsun nyo te faan manyi ta ka.’ o a mes a vaatau tsonyo te naa me a tou vavis te see ruak tsun non numaa tsonyo, sana nyo na sikia ta kainy ainy iny fa'ainy ya.’ lnQ Ai Jisas tsue to tan matisian Tsunia, “Sana isen fapoopoan namami ma kaa me ta vaatau ana ayei te naa numaa tsunia tana rot iny voiny, ana ayei kuu naa to tsunia, ‘Vaatau, faan tsom you tu fopis tu koinykoiny, biny ronyo, m9 Nyi te anofe ravainy a fo aveto tsumam, faarei mam te anofe ravainy a fo aveto te kat a mesapan tsumam.Fatamee vaare mamimam tan fiamus.’ ” Vl% Faan mamimam a kainy ainy tan fo isiseiny nainy te onot maromam roman. k9 Ai Jisas tsue to tsuri, “Nainy te faakats romi, mi ma tsue na ka,‘Tamamamam,Asangam Manyi ma kaa iny taabos, Waam Manyi ma naa me. ]j 5 Tan sen nainy Jisas faakats to tana isen a pan. Te faakats fakap Ya, ana isen a matisian Tsunia tsue to Tsunia, “Tsunaun, Anyi ma faatsuts mamam tan kat iny faakats to te faatsuts finy e Jon matisian tsuan.” i1 *sana isen a ka tsun te aaruts iny rom anyi, Meri pisainy a ka na rof pis, sana sikia ta mes te onot non ma nom ravainy a ka to aya tsunia.”h} )Sana Tsunaun biny ya sa tsue, “Mata, Mata, koma manyi te atsun fiisok sa fareesik manyi tana ka na kinai fiisok, Cg (Sai Mata kaa men fakats kinai tana fo binun tsian te kat ya tan kakoun a kainy ainy. To sa naa ten Jisas sa tsue, “Tsunaun, e famuinyasiny tsonyo te naus vaminyo to, tsonyo tsivou tsun kakoun a kainy ainy. Anyi toroman gima tagaa fanatnat iny a ka to ge? Anyi ma tsue of ya ma naa mi ya a faakouts vatuanyo.” f% 'Ayei kaa me na famuinyasiny tsunia, asangan ya Meri. Meri nai gum mito petoo panan a moun a Tsunaun, sa vanongon tana fo fifaatsuts Tsunia. Be} &Jisas an matisian Tsunia taataan naa tana sanaan te naa naa ri, Ya toobing naa to tana isen a fan te kaa non a moun te koo rori Mata, sen Mata fafasof faarof naa Ya numaa tsunia. Sd %Ana tsoiny fifaatsuts tan Faun biny Towa sa tsue, “A mes to te koma tagtag iny ya.” Ai Jisas biny towa sa tsue, “Kua ana nyi te kat fi to aya te kat fi na mes to.” Jisas Nai Nak E Mata Me Meri Tc! $Ai Jisas fakap to sa tsue tana tsoiny fifaatsuts tan Faun, “Saf fakats tsumanyi na, ai sei ta isen tsuri tana ina pis to ee, te mangiir famainy a fifakokoro te tafisuan tan vainy kakabuts ee?” cb? #Tan mes nainy ya nom to na fuan a silva moni sa faan iny ya tana mes te tatagaa ot iny a numaa iny ruak, ya tsue to, ‘Tagaa ot iny rom anyi ai te tabin fi mironyo nei, nyo biny rou a fis te faan of anyi ya.’ ” aa; "Ya taan fasiruu naa to tsunia, ya tsiiu to na fo tageev a tapui an wain, ya pau towa, ya kat to sa govets a mes sa fagum ya tana dongki tsunia, ya mei naa towa tana isen a numaa tana vainy ruak, sa tagaa ot iny ya. 3`_ !San a mes, iny Samaria sikia ma tsoiny Jiu, ayei kan te taan me tana sanaan to aya, sa ruak tana mes to aya. Ya tagei to na mes to aya, ana koman ya reesik fiisok towa. _9 Kat to, ana tsoiny binun ten Gov, a tsoiny Livai, vovou kan iny me naa sanaan to aya, sa tagei na mes, kat to sa fis naa ya, tan mes panaainy sanaan. &^E Tan nainy to aya a tsoiny faakor tana taa Jiu ofof naa sanaan ya tagei to na mes te soon non sanaan, ya fis naa towa sa naa enanaa tan mes panaainy sanaan. y]k Jisas biny towa, “Tan sen nainy a tsoiny Jiu poo fi me tana ngats fan tsian Jerusalem sa ofof fi naa tana ngats fan Jeriko, kat to an vainy kakabuts noov towa ser fious osing ya na foka, ri rapits towa, ser bainy iny ya na matauts. \# A tsoiny fifaatsuts tan Faun komainy ma fakei a tsivon tana toobing, to sa rangats finy e Jisas nei, “Ai sei na fifakokoro tsonyo ee?” }[s “U tsue tsumanyin toobing,” te biny finy ya Jisas, “Nyi kat fi rom nei aya, ana nyi te nom a toto na suu.” Z- Ana mes biny Towa, “Anyi ma mangiir a Tsunaun a Gov tsumanyi, fiisen men komam faavot, fiisen men aavem faavot, fiisen men a fo parits faavot tsumanyi, ai fiisen men fakats faavot tsumanyi, ana nyi te mangiir fifakokoro tsuam te mangiir finy rom anyi na tsivom.” yYk Ai Jisas rangats towa, “A saa te tsuen Faun te kirkir iny e Moses na? Ai fei te gogosias finy anyi ya ei?” AX{ Tan sen nainy ana tsoiny fifaatsuts tan Faun te kirkir iny e Moses naa mito a tou tanaf e Jisas sa tsue, “Tsoiny Fifaatsuts, a saa te kat ronyo na nyo te nom a toto na suu?” ~Wu Nyo tsue of maromi, u kuigin kinai an aatouf te komainy ma tagei na foka te kat Anyo, sana ri gima tagei ya, ana ri nongoiny to na foka te tsue Nyo tsumi, sana ri gima nongoiny ya.” Tsue Fapapaar Nana Tsoiny Samaria Te Faakouts a Tsoiny Juda "V= Kat to, ai Jisas takopis of ratuarin matisian sa tsue of tsun rari, “Gov faparits maromi, tana saa, mi tagei rom a foka to te natiny tagei romi. Uw “Tamanyo faan bus Vanyon fo mamatsiny ka. Sikia ta mes te natiny non a Guei Tsoiny, san e Taman tsun, ana sikia ta mes te natiny non a Taman, sana Guei Tsoiny tsun ana ri kan ton vainy te pisainy a Guei Tsoiny ma faatok rari Ya Taman.” '~U}}|%{bzy+xxLwzw v uut;s2r2qppo nzmmKlkkjijhggUf[eddd+c bjaa`o`_`_ ^ ]][ZZ Y5XWVVjUU$T~SSnReQQPOO?NNMoLIKJJ6IOH&G+F ESDXC;A@S? >s=<Kat to ai Pita tsue to, “Tagaa, mam naus osing me naa fo fan ana fo mamatsiny ka tsumam ana mam atou vovou Manyi.” dAJisas biny ratuari, “A saa te opaar non tana mes ma kat na, Gov onot non tan kat ya.” taAna vainy to te nongon Tsunia rangat to, “E sei te onot non ma saup ai te nom a toto na suu ee?” Te opaar non tana Kamel ma sof a tarobong tana tutusa, sai te opaar fafis fiisok non tana mes a masun ma sof tana Waan e Gov.” {Jisas matoong towa sa tsue, “Te opaar fiisok tsun non tana mes te kaa minon a masun a nai sof to na Waan e Gov! wgSan nainy te nongoiny yan vegiau to, ya mataaf fiisok ovei tsun nato, tana saa ayei kaa me na masun a kinai. wNainy te nongoiny e Jisas a ka to, Ya tsue to tsunia, “Isen a ka tabuiny kat rom anyi, fafiifoiny iny a foka te kaa mirom anyi, nyi nom to na moni nyi fafaan ratuarin vainy aaruts, nyi te nai kaa me na masun iny Gormirmir; taame vovou You.” nUAyei biny Towa, “A fo faun to aya te vovou faarof iny anyo ana nyo vurots you onot roman.” 1Nyi nat bus iny Faun te kirkir iny e Moses: Bainy tsikoor, bainy atsuiny, bainy kabuts, bainy gamgam iny a mesmes, fatsiitsii tamam me tsinam.” }sJisas biny towa, “Kat fei tsumanyi koo Varonyo na mes a rof, ei? Sikia ta isen ta mes ta rof, e Gov tsun Tsivon! 5A isen a tsoiny mumua tana taa Jiu te rangats e Jisas sa tsue, “Tsoiny Fifaatsuts a rof, a saa te kat ronyo, nyo te nom a toto na suu na?” MMan ovei nyo tsue of maromi, sei te gim non ma faarof a Waan e Gov ee, a faarei to na guei na kakaii te faarof iny non ya ayei gim non ma onot a sof to gagon koman a Waan e Gov.” A Mes A Masun SSen Jisas fi koo ir guei kakaii ma naa mi ri Tsunia, sa tsue, “Tanyir yam guein kakaii ma naa mi ri Tsonyo, tsue tap vaare ir yam, tana saa a Waan e Gov fasito raror vainy te faarei ror guei to ari. 2]Mes panan tana vainy mei miton guei kakaii an kukurik ten Jisas ma fasaur Ya na niman patsuu rari. Nainy te tagei matisian a ka to, ri tsue ets'ets rato na vainy. Ai Jisas tsue to, “A tsoiny nonom takis, gima tsoiny Farasi, to te tabin naa numaa te kaa fatavaron non matan e Gov. A mes te fapaas non a tsivon, Gov nai fauf non ya peto, ana mes te fauf non a tsivon, Gov nai fapaas non ya.” Jisas Faparits Ir Guei Kakaii  “Sana tsoiny nonom takis tsutsun fajesa naa, ya gim kan to ma matoong fi naa Gormirmir, tana saa ayei te rejiaf men aveto tsunia, ana ya buts to na buen, tana saa, ayei te reesik tsunia na aveto, ya tsue to, ‘O Gov, reesik vame, nyo na aveto!’ ” ,Q Nyo natiny tavtaav rou fuan nainy tana isen a wik, ana nyo natiny faan iny rou a isen a pan tan fasafunuu nana pan tana fo mamatsiny ka te sab ronyo Tsumanyi.’ fE Ana tsoiny Farasi tsun to sa faakats of iny a tsivon, ‘Gov, nyo tsue rof non Tsumanyi, tana saa, nyo gim rou ma faarei mes panainy vainy kakabuts, katkat aveto, an tsitsikoor, ge ma faarei na tsoiny nonom takis tovei. q[ “A ina fuan a mes a tou faakats ser naa tana saape, a isen a Farasi ana mesmes a tsoiny nonom takis.   Ai Jisas tsue pis ton tsue fapapaar tovei tana vainy te faamainy ror a tsivor te tavaron er ana ri te tagaa fafauf ir a mesapan.  Sikia, Nyo tsue of maromi, Ayei faakouts veesau rarori, sana Nyo rangats maromi, tan nainy te tabin fatabin mironyo na Guei Tsoiny te Bobot e Gov sa ruak iny Mes me tan puputaa tovei, Nyo nai sab rou e sei ta mes ee, te faason sa anaanos patsukanen nanon to, Nyo te tabin me ma fakei fatoobing anyon fo mamatsiny ka ge na sikia?” U Tsue Fapapaar Tana Tsoiny Farasi Ana Tsoiny Nonom Takis # ?ana mi te fakats kainy naa Gov tan kat te nai kat non Ya ma faakouts Ya na vainy te pisainy Ya. Tsoiny vaatsuk to na iring te fatoobing fo iring te kat a mes tana amov, jio, e Gov, a Tsoiny Vaatsuk a tavaron nai fatoobing famainy non fo iring tan vainy vavaajets te kat ari tana vainy te pisainy Ya, ari to te faakats vaurep naa Tsunia tana nuaf ana voiny, Ayei nai potsian non tan anaanos tan faakouts rari. \ 1Ana Tsunaun tsue pis to, “Fakats yam tsue tana tsoiny vaatsuk to na iring, D Sai te potsian en, ayei baainy ma faakouts ya. Vou te nom yan fakats rof ya tsue to koman, ‘Tana saa a amov tovei te fasasapam vaurep vanyo, kainon nyo gima oraav e Gov, nyo gim kan to ma famaari ir a vainy, sai tovei nyo nai faakouts rou ya ma toobing ya, ge kat non sa naa vaurep me ai te fanag vanyo.’ ”  @yTana ngats fan nato aya te kaa non a amov natiny naa vaurep non tana tsoiny vaatsuk to ai te tsue of ya ma kat ya tu vaatsuk, a faakouts towa tana patang te katkat non a mes tsunia. )KYa tsue to, “Koman a isen a ngats fan te kaa me na isen a tsoiny vaatsuk te gim non ma natiny oraav e Gov ana ayei kan gim non ma natiny famaari ir a vainy.  }Kat to ai Jisas tsue of ratuarin tsue fapapaar to, iny faatsuts rari ma natiny faakats vaurep ari, er ree'ats vaare to! A{%An matisian Tsunia rangats Towa, “Tsunaun, fei te ruak fi naa rori ei?” Ai Jisas tsue of ratuari, “Tana pan te soon non puainy mes mat manuu nai vaaguam ror tsunia.”s_$[Ina fuan a tsoiny te binun ror tanun, ai Gov te nom naa na isen tsuri, ana mesmes te kaakaa en vou.]” pY#Ina fuan a moun te koinykoiny ror koinykoiny, ai Gov te nom a isen tsuri ana mesmes te kaakaa en vou. )K"Nyo tsue of maromi, tana voiny to aya te goros faavot ror a ina fuan a mes tana isen a numaa, ai Gov te nai nom naa na isen tsuri ana mesmes te kaakaa en vou. +!Sei na mes te tanaf iny makok non a toto tsuan ee, nai kajiaa enanon, ai sei na mes te fa'orovus non a toto tsuan ee, nai nom non toto na suu. >w Fakats e natsun Lot, te tagaa fatabin naa ya mat to! ~“Tan nainy to aya, a mes te kaa non jiarasan a numaa tsuan, ma sof fatabin vaare gagon numaa ma nom ya ta foka tsuan, ayei ma bus tsun naa naa. Te senviir minon a mes kaa non tanun tsuan ma tabin vaare fi numaa ma nom ya na ka, ayei ma bus tsun naa naa. j}MTe senviir minon nainy tana Guei Tsoiny te Bobot e Gov sa ruak iny Mes me ruak non tana arasan. #|?San tan nainy te naus osing e Lot a ngats fan iny Sodom, guaf to te akoor Solfa jiaf fisikii gotsiny faarei mito na ruat Gormirmir sa popoon fakap rari. {Te faarei tsuiny kainy non a fo nainy ten Lot. A vainy te ainy, jiu, fafiifoiny ri foiny to, ri reev ana ri fatsun numaa to. _z7Tan nainy ten Noa vainy fakats tsuiny to na tsivor tan ainy, an jiu, an tsoiny min moun fifanging to onot tan nainy te sof naa Noa tan Ak, ana urungat tsian naa mito sa ras faavot ir a fokinai, ri mat fakap rato. yTou tabin me Tsonyo, na Guei Tsoiny te Bobot e Gov sa ruak iny Mes me, nai faarei tsuiny non a ka te ruak muan tan nainy ten Noa. Yx+Sana Ayei ma saraa kamits fiisok tsom, ana vainy tan nainy roman te tsugei Ya. 2w]tana saa, a Guei Tsoiny te Bobot e Gov sa ruak iny Mes me naa minon faarei non kurun nan kanaf, ya te sak faavot naa jias tan mes panaan ana vainy te tagei faavots Ya. vTa vainy te nai tsue nats ror tsumi, ‘Tagaa yam, tuwa Ayei!’ ge ‘I tovei Ayei nan!’ Sana mi ma nai kat tsuktsuk vaare rari, Xu)Jisas kat to sa tsue tan matisian Tsuan, “U nainy te naa minon, ana mi te komainy ma tagei fiisok tu nainy tana Guei Tsoiny te Bobot e Gov sa ruak iny Mes me, sana mi te gim rom ma onot ma tagei ya. t5Sikia ta mes te onot non ma tsue, ‘Tagaa yam, tovei aya nan!’ ge, ‘Tuwa aya nan!’ tana saa, a Waan e Gov te kaa bus en fapoopoan namami.” @syMes panan tsuri na Farasi rangats to Jisas, “Farainy te ruak minon a Waan e Gov?” Ya biny ton tsue, “A Waan e Gov te gim non ma naa me faarei non mi onot rom ma tagei ya. ryKat to ai Jisas tsue to tsunia, “Tsun nyi te taan, a faason tsumanyi te fatoto manyi.” Tou Naa Me Tana Waan E Gov >quAi Jisas tsue to tana mes, “Nyo pon fi nei a ina safunuu na mes te tsipaar. Kat fei tana tsoiny sagoor tsun tsivon to nai tsue iny faarof me ten Gov ei? Ari pas a ina sia ei?” p o Ya naa to sa fagotsiny a tsivon moun e Jisas, ya faarof iny Towa. A mes to aya a sikia ma tsoiny Jiu, ayei na tsoiny Samaria. vneNainy te tagaa fi na isen tsuri to te tsipaar fi ya, ya fatabin to iny vamarits e Gov fiisen men kuu tsian. -mSJisas tagaa rari Ya tsue to tsuri, “Kua yam tan tsoiny faakor mi te faatok iny a pua mami, er tsir matuami.” Te taataan naa ri, ana pua rari taabos nato. Dl ser kuu naa, “Jisas! Tsunaun tsumam, reesik mamimam!” okW Ya ruak naa to tana isen a fan, ana safunuu na mes a tatauba tainytainy Towa. Ri tsutsun me veevian, j  Jisas taataan fi naa tana ngats fan tsian iny Jerusalem sa ruak naa fapoopoan nana fuan a gum fan iny Samaria ai Galili. piY Te senviir faarei maromi, nainy te kat fakap romi na foka te tsue of mami na tsunaun tsumi tan kat ya, tsue yam, ‘Amam tsoiny binun babainy tsun kan, mam kat fakap tsuiny a binun tsumam.’ ” Jisas Tsipaar Safunuu Na Tatauba zhm Nyi toroman te faan kan iny rom tsue iny paparaa tana tsoiny binun to te vovou finy yan tsue tsumanyi? A sikia. Vg%Toroman a sikia! Sai te tsue fi non nei tsunia, ‘Pau a puam raarav ana nyi te kakoun onots a kainy ainy tsonyo, nyi te anaanos vanyo te ainy rou ana nyo te jiu, ivou bus ana nyi te ainy, nyi te jiu.’ +fO“Ai to te kaa minon ta isen fapoopoan namami ta tsoiny binun babainy ana ayei te vaar tan tanun ge te tatagaa ot iny siip. Ai te fakap binun tanun, ya te naa me numaa, nyi onot rom ma tsue tana tsoiny binun babainy, ‘Taa bus me, nyi te gum ana nyi te ainy ta kainy ainy tsuam?’ eAna Tsunaun biny ratuari, “To te kaa fi miromi na faason a kakaii faarei non fuan kakaii nan Mastat, mi onot rom ma tsue tan nau to, ‘Pat a tsivom, ana nyi te nai reev iny a tsivom namaan,’ ayei manaats marom anyi” A Binun Tana Tsoiny Binun Babainy [d/An amaraav tsue to tana Tsunaun, “Anyi ma fakorot me na faason tsumam.” vceAi te kat aveto onots non yan fits nainy tsumanyi tan koman sen nainy, ya fatabin mito tsumanyi tan fits nainy koman sen nainy sa tsue tsumanyi, ‘Nyo reesik, faonot bus you tan kat aveto,’ nyi ma anofe ravainy a fo aveto tsunia.” b Tan kat to aya mi ma vaatok a tsivom. Sai te kat non e vamuinyasiny fafaaman tsumanyi tu aveto, nyi ma tsue ets'ets iny ya, ma faonot ya, ai te takopis osing non ya na fo aveto tsuan, ai te tsue iny reesik naa ten Gov, nyi ma anofe ravainy aveto tsunia. 5acTe rof fafis non tan tang iny ta marats tsian googon ya, ai te nai faruk namaan bong, kat non sa kat ta isen tsurin vainy to te kaa miror a faaman a kakaii ser kat aveto. 3` aAi Jisas tsue to tan matisian Tsunia, “A fo amus te kat fa'aveto non a mes nai ruak minon, san e Gov nai fasaraa fiisok non a mes te amus non a mesmes ai te kat aveto. '_GSen Abraham tsue, ‘Te gim finy rori ma nongoiny e Moses an kuigin, ari gim kan ror ma onot ma faaman tan ta isen te tsun fatabin non tana mat.’ ”G^Ana mes a masun biny towa, ‘Tamau Abraham, gim non ma onot, san a rof nan ya to, isen te mat ma tsun ai te naa tsuri, ari onot ror ma reesik, ana ri te takopis osing a fo aveto tsuar!’ x]i“Ai Abraham tsue to, ‘Ri kaa miror vegiau te kirkir iny e Moses an fo kuigin, ri ma nongon tsuri.’ \te kaa ror a ina ngim a famuinyasiny tsonyo, jiats naa a tsue taatag of ratuari, er naa vaare mito nei tana pan te kaa non a kamits.’ [“Ana mes a masun tsue to, ‘Kainon tamau Abraham, nyo sing marom anyi jiats naa Lasarus ma naa naa ya numaa ten tamanyo, 2Z]Ana mes a ka pis tovei, fapoopoan narara a gaguur tsian te kaa non to tana vainy nei komainy ror ma naa nats, sai te opaar ror, ge ma poo me naa, ri te guas me nei!’ hYI“Sen Abraham biny ya, ‘Guei tsoiny, fakats fatabin to te toto fi nyi, nyi nom a foka na fo rof, ai Lasarus nom to na foka na fo iring, sai tovei, ayei kaa iny famaun osto, nainy te kaa rom anyi tana kamits tsian. mXSYa kat to sa kuu naa, ‘Tamau Abraham, nyi ma reesik vanyo, ana nyi te jiats me Lasarus ma fabub ya na karoor nan tana aurom ma fakour ya na riam na vanyo, tana saa, nyo kaa rou tana pan te kaa non a kamits tsian tan guaf.’ W)Ya nai tsun to Hel, tana pan te kaa non a kamits tsian, ya matoong fapaas to, sa tagei na Abraham veevian fiisok fiisen me Lasarus panaan ya. +VO“Tan nainy te mat bus a mes a aaruts an morena nom na towa ser mei finy naa ya tana pan ten Abraham. Kat to ana mes a masun mat patsu to ser kats iny ya. ;Uote pon ma veverok tu momorian nar kainy ainy, to te rurus minon tana taran iny ainyainy tana mes a masun a faviits to na koman. U kas kan te naa me ser damdam pipiirots tsunia. TAna mes a aaruts kaakaa kan, a asangan ya Lasarus te kaa men pipiirots, ser memei naa ya tan matainy sobaa tana mes a masun, $SAAi Jisas tsue pis to na ka, “A mes a masun te kaakaa kan, te kaa men vau maato saavits ana tou kaakaa tsunian rof fiisok ovei tan mamatsiny nainy. 3R_“A isen a faun to, a faun iny fanging, sei na mes te ots non fanging ten natsun ee, ana ayei te fifanging me na mes a moun, ayei kat, kat iny tsikoor, ana mes te fifanging me na moun to natsioiny ya te ots fanging fiisen mi ya, ayei kan te kat, kat iny tsikoor.” A Mes A Masun Ai Lasarus Q Kainon a korosuu an puputaa nai kajiaa non, sikia ta isen ta karainy vegiau nan Faun te kirkir iny e Moses te naa babainy non. |PqU Faun te kirkir iny e Moses an vegiau te kirkir kuigin te favaanan tsoiny fifaatsuts sa onot ten Jon a Tsoiny Fapeenan. Tan nainy naa to aya, Vurungan Rof nana Waan e Gov te favaanan kanen na naa non. Ana fokinai vaputs to ma sof naa gagon. gOGAi Jisas tsue to tsuri, “Ami na vainy natiny kat fatavaron ovei rom a tsivom matar a fokinai, sen Gov natiny non a koma mami. A saa te fakats non a mes to te kaatsian fiisok non na, faarei non a ka babainy matan e Gov. {NoA Farasi te nongoiny a ka to, ana ri tsue vaaserere iny to Jisas, tana saa u koman tsuri kaa non tana moni. M “Sikia ta tsoiny binun te onot non ma binun tana ina fuan a tsoiny tatagaa ot, ayei nai tsugei non a isen ya te mangiir a mesmes, ayei nai manaats non a isen ana ya te fataivou a mesmes. Jesan mi gim rom ma onot ma binun faavot ten Gov ana painy moni.” “A vainy te onot ror ma faason tsumi te tavaron fi romi iny makok a moni na kakaii ana foka, ari kan onot ror ma faason tsumi te tavaron kan fi romi iny makok a moni na kinai ana foka. Sai te gim romi ma kat fatavaron iny makok moni na kakaii, mi kan gim rom ma nai kat fatavaron iny makok a masun tsian. RI Jisas tsue pis to tsuri, “A vainy tana monaagits tovei, onot ror ma kat a masun of a tsivor, sai tovei Nyo tsue rou tsumi, ami ma faan iny a fo masun tsumi tana tou faakouts ir a vainy aaruts ana ri te ruak iny vaatau tsumi. Sai vou, te kap non a fo mamatsiny masun tovei, Gov nai fasof maromi tana fan a gum suu Tsunia. H“Ana tsunaun nongon to te kat fi naa tsoiny tatagaa ot nei, kainon to tan kat gam tsunia, tsunaun saar to na tsoiny tatagaa ot te kaa men fakats nan nainy vou. A vainy te natiny vovou iny ror uurup, te binun fafaparits ror tan nainy roman te kavuu ror nainy vou tan patsun puputaa to ri te fakats fapaas fafis raror vainy tana arasan te fakats ror tan nainy vou tana gormirmir.” G+“Ana tsoiny tatagaa ot tsue to tana mesmes, ‘Ana nyi, fis te tavainy anyi?’ Ya tsue to, ‘U natus vio rais.’ Ana tsoiny tatagaa ot tsue to tsunia, ‘Neen pepa te kirkir arin tavan tsumanyi, ana nyi te kirkir pangis natus vio rais tan jian safunuun vio.’ wFgYa tsue to, ‘A isen a natus plastik tan suun.’ Ana tsoiny tatagaa ot tsue to tsunia, ‘Neen pepa te kirkir ari na fo tavan tsumanyi tana tsunaun tsonyo, nyi te gum, nyi te kirkir pangis veesau nan natus plastik tan ngim safunuu.’ 3E_“Ya kat to, sa fikoo isiseiny rari na vainy te kaa me na fo tavan tana tsunaun tsunia. Ya rangats to na vaamuan, ‘A fis te tavainy anyi tana tsunaun tsonyo?’ D3Tovei, nyo nat bus you tana saa te kat nats ronyo na, nyo nai faakouts rarori na vainy te kaa miror tavan tana tsunaun tsonyo, ai vou te gargar Varonyo ya tana binun, nyo kaa mirou vaatau nai faakouts varonyo, ri fasof varonyo tana numaa tsuri ana ri te kat faarof vanyo.’ wCg“Ana tsoiny tatagaa ot fakats to koman, ‘A saa te kat bus ronyo na, tana mes a masun to te fakap bus varonyo tana binun. Anyo gima onot tan guap puputaa faarei na tsoiny binun, ana nyo kan rejiaf rou tan sing maamaa tana vainy. %BCYa fikoo fasof na towa gagon sa rangats ya, ‘Vegiau saa to aya nan na, te nongon anyo te kat anyi? Nyi kirkir rom tu vegiau iny fa'arasan tana binun te kat anyi tana foka tsonyo te tatagaa ot iny anyi, tana saa nyi gim bus rom ma tsoiny tatagaa ot iny a fo mamatsiny ka tsonyo.’ cA AJisas tsue of raton matisian Tsunia, “A mes a masun te kaa me na tsoiny tatagaa ot tana binun tsunia. Ya nom ton tsue, te kat fi non nei, ‘A tsoiny tatagaa ot tana binun te kat raravaa tsun iny a moni tsumanyi.’ /@W Sai tovei, ara ma mamagat me na kainy ainy, tana saa, e famuinyasiny tsumanyi te mat, sai tovei te toto fatabin en, te nun, sin tovei te sab fatabin en.’ ”*?M“Ana taman biny towa sa tsue, ‘Guei tsoiny tsiau, nyi natiny kaa fiisen vamironyo nei tan mamatsiny nainy, ana fo mamatsiny ka tsonyo a foka tsumanyi. .>USana guei tsoiny tsumanyi tovei, te kat raravaa tsuiny a fo mamatsiny ka tsumanyi tan moun tsitsikoor, an nainy te tabin mi ya fan, nyi atsuiny of towa na moof.’ "==Ya biny to taman sa tsue, ‘Tagaa, ingainy a kinai to aya, te binun faarei anyo na tsoiny binun babainy tsumanyi, nyo gima fanaginy tsue tsumanyi. Ana saa te faan iny anyi tsonyo na? A sikia ovei, a sikia ta meme ta kakaii ma faan vanyo nyi ma ainy fiisen mi nyon vaatau tsonyo! $<A“A vaamuan nana guei te kaa me na peits tsian, sa gima sof na gagon koman a numaa, to ten taman ya tafuts sa vegiau faarof fiisen mi ya ma sof ya. @;yAna tsoiny binun tsue to, ‘E famuinyasiny tsumanyi te ruak fatabin naa me fan, to ten tamamanyi atsuiny a moof, tana saa, ayei te nom fatabiny ya, na rof, fiisen me na mamagat.’ a:;Ya fikoo to na isen tan tsoiny binun sa rangats ya, ‘A saa bus te katkat rori na?’ -9S“Tan nainy to aya, a vaamuan nan a guei tsoiny kaakaa me tanun, ai te tabin mi ya, sa naa fasiruu me numaa, ya nongoiny ton koov ana fokinai te tajiat ror. 8)tana saa a guei tsonyo to te mat, sai tovei te toto fatabin en, te nun, sai tovei te sab fatabin en.’ Kat to ana kainy ainy tanik bus nato. r7]Ana mi te nai nots me ta moof mi te atsuiny ya, ma kat aran guainy iny fafaruak fatabiny me na mamagat, L6“Sana taman fikoo ir vainy binun tsunia sa tsue tsuri, ‘Veesau yam, mi te mei men vau beberus saavits tsonyo ma favau ara ya. Fakei yam a purei karoor nan ya, an suu tan pipita nan ya. 5Ana guei tsue to, ‘Tamau, nyo kat aveto matan e Gov ai mata manyi. Nyo gima onot ma tamainy ma asang vanyo nyi na guei tsumanyi.’ 4Ya kat to sa tsun, ya tanik iny taan bus fi na naa to ten taman ya. “Ayei kaa enanaa non veevian fan, ai taman ya tagei naa towa, ana koman ya via mito na tagtag tsian tsunia, ya kookuar naa to sa nots a guei tsuan, ya tangis mi towa me na mamagat. 3}Nyo gima onot ma tamainy ma asang vanyo nyi na guei tsumanyi, sana nyi ma kat faarei vanyo na tsoiny binun tsumanyi.’ 2te rof non, nyo ma tsun, nyo te nai tabin naa ten tamau nyo te tsue tsunia, Tamau, nyo kat aveto matan e Gov ai mata manyi. "1=“Kat to an fakats rof ruak to tsunia, sa tsue, ‘U fuainy tsoiny binun ten tamanyo kaa miror a kainy ainy a kinai, ai tovei, nyo mat mirou ves, ;0oTe ainy bus voon pem, ya ves fiisok to sa kaa men koman iny ainy, ya ainy kainy ton pem te ainy voo a faviits to na koman te ves fiisok, tana saa, a sikia ta mes ma fa'ainy ya. /Ya kat to sa nom binun tana isen a mes, tana gum fan to aya, ya jiats naa towa tana aunon ma nai tatagaa ot iny yan voo. .Te kap bus a fo mamatsiny ka tsunia, kat to an nainy ves tsian ruak to tana gum fan faavot to aya, ana ayei kaa iny aaruts bus nato. Q- “Gima potsian, ana fafuan nana guei tsoiny guam to na foka te kaa mi ya, kat to ya naa to tana gum fan veevian, ana ayei kat raravainy to na moni tsuan na aya tana fo kat iny aveto sa kap en. ~,u Ana fafuan nana guei tsoiny tsue to ten taman ya, ‘Tamau, a foka tsumanyi te komainy faan iny rom anyi tsumam mumuinyasiny, faan bus you a pan tsiau.’ Kat to ai tamarari kibei to na foka tsunia fapoopoan nari ina fuan a guei tsoiny tsunia. ^+5 Jisas kat ton mes siisio, sa tsue, “A mes, kaa me na ina fuan a guei tsoiny. Q* Nyo tsue of maromi te senviir tsun non, te kaa minon a mamagat tsian matar morena ten Gov to tana isen a mes te reesik ya takopis osing to na fo aveto tsuan.” Tsue Fapapaar Nana Guei Tsoiny Te Nun ?)w Nainy te sab non ya na moni, ya te fikoo vaaguam ir vaatau an fifakokoro tsuan, ya te tsue tsuri, ‘Mi ma mamagat fiisen vaminyo, nyo sab fatabiny a silva moni te fanuiny anyo.’ x(i“To na moun te kaa me na safunuu na silva moni ya fanuiny to na isen. A saa te kat non ya na? Te fakuruiny non kurun, ya te fifio na numaa tsunia ya te matoong tsikoo vavis faarof a fo mamatsiny pan onot non te sab non ya na moni. 5'cNyo tsue of maromi te senviir tsun non, te kaa minon a mamagat tsian Gormirmir, to tana isen a mes a katkat aveto te reesik non ya te takopis osing a fo aveto tsuan, fis pis non to tan sian safunuu ana ina sia te rof er, ana sikia tu koman iny tabin pis tan aveto.” Tsue Fapapaar Nana Moni Te Nun &%Nyi te fikoo vaaguam ir vaatau tsuam an fifakokoro ana nyi te tsue tsuri, ‘Mi ma mamagat fiisen vaminyo, nyo sab a siip tsonyo te nun.’ n%UTe sab rom anyi na siip, nyi te faatua googon iny mi ya, fiisen me na paparaa nyi mei naa towa fan. $“To ta isen tsumi te kaa minon ta natus siip, an ta isen tsurin siip te nun, a saa te kat rom anyi na? Nyi naus osing tsom rarom sian safunuu ana sia na siip er ainy to tana aufing, nyi te nai tsikoo na isen te nun, onot non te sab fatabiny rom anyi ya. =#uKat to ai Jisas tsue of ratuarin, tsue fapapaar to, 9"kSan Farasi an tsoiny fifaatsuts tan Faun te kirkir iny e Moses tanik iny ngun'ngun rato, “A mes tovei te rof fiisok raror vainy aveto, ana Ayei ainy fiisen kan ramirori.” O! U tsoiny nonom takis an vainy kat kat aveto, nai nongon me ten Jisas.  #Te gim non ma rof bus tan ta isen ta binun. Te nom ravaa tsun non ai te ravaa. Mes kaa minon teinan iny nongon ma nongon faarof.”7"“U teis kaan rof, sai te kajiaa non teteisian nan teis a binun tsunia te kap en, a sikia pis ta sanaan iny kat fateteisiainy fatabiny pis ya. >u!Jesan a mes ma fakats faparits tsom ten sei te gim non ma faravaa tana fo mamatsiny ka te kaa minon ya, gim nats non ma faarei na matisian Tsonyo.” Teteisian Nan Teis Te Nun Non 2] Te gim non ya ma onot ana ayei te faan iny naa tu tsoiny govet vegiau a nai tagei to na mes a aatouf, sai te kaa farokot non ya veevian ya te vegiau iny kat a aaverof. “Te nai fapupuaan non a aatouf me na mes a aatouf fiisen men safunuun a tapan mes iny puaan, sana mes a aatouf naa fiisen minon a tangau a tapan mes iny puaan, to sa komainy nat non, ayei onot non ma fapupuaan fiisen me na mes a aatouf ge sikia? Q‘A mes to te tanik iny fatsuiny a numaa sa gima onot ma fakap ya.’ zmTo te fagum non ya na poon nana numaa ana ayei te gima fakap ya, ana fokinai tagaa ri te tsue vaaserere iny ya, S“Ta isen tsumi kaa minon komainy fatsuiny a numaa na nai jias, ma gum tsom ai te fakats faarof ta foka te onot non, ai te tagaa tana moni te onot fi non ya tan fakap faarof a numaa na nai jias. Ana mes te gim non ma famanat iny fa'orovus to na tsivon, ai te vovou Vanyo ee, gim nats non ma faarei a matisian Tsonyo. ve“E sei na mes te komainy naa minon Tsonyo ee, sana ayei mangiir fiisok non e taman, tsinan, ai natsun an fo guei tsunia, an famuinyasiny tsunia, an fafinen ya, ana tsivon, fis pis Varonyo, te gim nats non ma faarei a matisian Tsonyo. _7U tagin tsian te taataan fiisen me Jisas Ya kat to sa takopis of rari, sa tsue, Z-Nyo tsue of maromi, a sikia ovei ta isen tsuri na vainy te nom vebus ser faan iny tsue ree'ats to te nai tanaf ror a kainy ainy tsonyo.’ ” A Mes Te Komainy Nats Matisian Ten Jisas, Ma Fakats Faarof Tsom QAna tsunaun tsue to tana tsoiny binun, ‘Kuar naa, tana fo sanaan garas jiarasan tana ngats fan, ana fo mar sanaan ririkin a fo tanun, ana nyi te kat ir a vainy ma sof mi ri ma tsup a numaa tsonyo. -Kat to ana tsoiny binun tabin to sa tsue, ‘Tsunaun, a foka te tsue nyi te kat fakap en, sana numaa te kaa farokot minon a fo pan a fo uur.’ }“Kat to ana tsoiny binun, mei fatabiny naa ton fo vegiau tovei tana tsunaun tsuan. Te nongoiny a tsunaun a fo vegiau tovei, ya seeve fiisok ovei tsun nato, sa tsue of a tsoiny binun tsunia, ‘Veesau tsun naa, tana fo sanaan garas, ai tana fo mar sanaan koman a ngats fan, ai nyi te nom ir a men vainy aaruts, mour a tavenek, an vainy matar a kio, an vainy pengong.’ dAAna mesmes tsue to, ‘Anyo see fanging tsun rou, to tsonyo gim rou ma onot ma naa me.’ /Ana mesmes tsue to, ‘Anyo te foiny fakap a safunuu na bulumakau iny binun to tsonyo nai tanaf rarori, reesik fiisok, nyo gim rou ma naa me.’ 3_Ana ri na fokinai, kat ton tsue iny ree'ats, sana isen tsuri tsue, ‘Nyo see foiny tsuiny rou a tanun to tsonyo nai tagaa rou, reesik fiisok, nyo gim rou ma naa me.’ 3Tan nainy to aya nan guainy, ya jiats raton vainy binun ma nai tsue of rari na vainy te nom vebus, ‘Taami yam a fo mamatsiny ka te kakoun en.’  Sen Jisas tsue tsunia, “Sen nainy a mes te kakouiny a guainy tsian, sa vebus ir a vainy a kinai ma naa mi ri tan guainy. " =A isen tsuri na mes te gum fiisen me Jisas tan guainy, nongon sa tsue Tsunia, “Paparaa tsian tsuri te nai gum ror tan guainy tana Waan e Gov!” z mKainon a vainy to aya gim ror ma onot biny a fo saa te kat anyi tsuri na, Gov nai faparits marom anyi tovei Ya te nai biny a fo saa te kat anyi na, tan fatsun manyi tana mat fiisen ramirorin vainy tavaron.” Tsue Fapapaar Tan Guainy Tsian p Y Sai te kat rom anyin guainy, faan iny vebus tsurin aaruts, mour a tavenek, an pengong an matar a kio.  7 Jisas tsue to tana mes te vebus ya ma naa mi ya tan guainy, “Te kat rom anyi ta pati gen guainy, vebus vaare ir vaatau tsuam an famuinyasiny tsuam, an nuatsim ge fifakokoro te kaa miror a masun, kat ror ser vebus fatabin manyi, ri te biny a fo saa te kat anyi tsuri na. {o A mes te fapaas non a tsivon, Gov nai fauf non ya peto, sana mes te fauf non a tsivon, Gov nai fapaas non ya.” |q Te nom rom anyin vebus, nyi ma nai tsutsun vou ovei, tana saa, te naa minon a mes te faan iny vebus, ayei onot non ma tsue, ‘Vaatau tsiau, tsun ana nyi te nai tsutsun tana pan a rof.’ Ana vainy te naa me tan guainy nai fapaas marom anyi.  To te naa faamuan rom anyi matan tana kainy ainy tana mes to te vebus manyi, ai te naa me ya te tsue na ka tsumanyi, ‘Nyi ma faan faamuan iny a pan tana mes tovei.’ Anyi nai rejiaf fiisok ovei tsun marom ana nyi te tsun, nyi te nai ainy vou ovei. ]3“To te vebus marom anyi ta isen ta mes tan guainy nan fanging, anyi gim rom ma nai mumua iny nom a kainy ainy, a sikia, te kaa bus me naa mes te nom ari, a mes te kaa minon asangan tsian, te karap marom anyi. /Jisas tagaa fi nei, ari to te vebus rari tana kainy ainy, komainy nai gum ror tana fo gumgum matan, to sa faan iny sen tsue fapapaar tsuri, OAna ri gim to ma biny tsue Tsunia. Jisas Tsue A Mes Ma Fauf A Tsivon zmKat to ana Ayei tsue to tsuri, “Ta isen tsumi kaa minon ta isen ta guei tsoiny ge ta bulumakau ana ayei te gotsiny naa koman a matan tan Nainy Fafaatouf, toroman anyi onot rom ma ras fatafuts fatabiny veesau ya tan Nainy Fafaatouf ge?” lQSana ri te gima tsue ta isen ta ka. Jisas saras to na mes, sa tsipaar ya, Ya jiats naa towa. Nai Jisas rangat to sa tsue tan tsoiny fifaatsuts tan Faun te kirkir iny e Moses ana Farasi, “Te toobing kan non tana Faun tsura tan tsipaar a mes tan Nainy Fafaatouf tana taa Jiu ge a sikia?” >wAna mes kaa minon faadis a mou pua naa me ten Jisas, ~ /Tan sen Nainy Fafaatouf tana taa Jiu, ai Jisas naa to a tou ainy numaa tana isen a tsoiny mumua tan Farasi, ai ri vavaatok faarof ovei iny Towa. f}E #Sai tovei, a fan tsumi nai uur enanon ai te tsubui en. Nyo tsue fatoobing of maromi mi gim rom ma tagaa pis Vanyo, onot non te tsue fi romi nei, ‘Gov faparits non Ya to te naa minon tana asangan a Tsunaun.’ ”I|  "“Poo! Taa Jerusalem, taa Jerusalem! Mi atsun famat ir kuigin, ana mi totouruei famat raton tsoiny favaanan te jiats me Gov tsumi! Nainy kinai poiny Anyo ma favaaguam mami pana Vanyo guei iny Jerusalem, faarei te natiny favaaguam fi non a koriou a moun fuainy guei tsuan fain pakpak tsunia, sana mi baainy Vanyo! ?{w !Sana Nyo ma naa patsukan you Jerusalem roman ai tamanainy, an tan mes nainy, tana saa, te gim non ma rof tan atsuiny famat a kuigin tana mes a pan patsukanen, san i Jerusalem tsun. izK Jisas tsue to tsuri, “Ami ma naa mi te tsue of a kas a vouts to, Nyo nai buur ravainy rou masarau, Nyo te tsipaar ir a vainy roman ai tamanainy, ai tan fafofopis nan nainy, Nyo fakap rou a fo mamatsiny binun Tsonyo. 6ye Tan nainy to aya a tee Farasi naa mito ten Jisas ser tsue Tsunia, “Naus osing a pan tovei, ai Nyi te naanaa tan ta pan, tana saa, Herot komainy atsun marom anyi.” x Ai tovei bus, a vainy te vovou ror nai mumua ror, ana vainy te mumua ror nai vovou ror.” Jisas Reesik of A Taa Jerusalem Nw A vainy poo fi miror tana pan te roruak minon a nuaf ai tana pan te ruk naa non a nuaf ai tana pan tana matainy sia ai tana pan tana ainysat iny vou nai gum ror tana pan iny ainy tana Waan e Gov. Uv# Ami nai tagei rom e Abraham me Aisak ai Jekop an fo kuigin faavot koman a Waan e Gov, sana mi nai kaa emarom jiarasan tana pan iny fasaraa, unya aya mi nai tangis rom am kakuts ngiisngiis to na ngiisim. ~~a}}||8{{zzdyyxxx=ww/vxv uwt3srqq6p4opnmmlMkk:jviwhhgfeedccibbrb'aa`_^^[]]9\FZZ-Y0XlWVV6UUdTSSRQPPOuNMML9KHJ[I}HzG==(<<#;::a9Z9766635443 291Q0//--,,5+b+**A)('&%$##<"O!! OUh2b_k$b&w^w V h r1.YU%tana saa, te nai ruak non tsonyo te vovou iny non Vegiau Ten Gov te tsue en,‘A vainy tagei ror Ya faarei me na mes a iring.’ (Aisaia 53.12) Nyo tsue of maromi, na ka to aya ma ruak Tsonyo, tana saa, a foka te kirkir of Vanyo ri tan Vegiau Ten Gov te ruak iny man nats non.” X7$Ai Jisas tsue to tsuri, “Sai tovei u nainy tana fo patang to te govets romin vegiau Tsonyo, e sei te kaa minon ta poraa moni ee, mei naa fiisen men vio, ai sei te gim non ma kaa me tu kirat iny puaan ee, ma fafiifoiny iny vau tsian tsuan ai te foiny tu kirat iny puaan, 8Wi#Kat to, ai Jisas rangat ratuari, “Farainy te jiat babainy im yam a sikia ta poraa moni, ge vio, ge tu suu, sana mi aaruts iny ta ka?” Ana ri tsue to, “A sikia.” UV#"Jisas biny towa, “Nyo tsue of marom anyi Pita, tabuiny kokorooto non a koriou a tsoiny roman, nyi nai faungis Varonyon fopis nainy, nyi gim rom ma nat Vanyo.” Govets A Poraa, Vio, An Kirat Iny Puaan U!Ai Pita biny Towa sa tsue, “Tsunaun, nyo kakoun iny naa fiisen ma mirom Anyi tana numaa iny kotskots iny mat fiisen ma Minyi!” eTC Sana Nyo te faakats of bus manyi Saimon, ma kap faavot vaare na faaman tsumanyi. Eye, a faaman tsumanyi nai gagaar non, sai te takopis fatabin fi rom anyi Tsonyo, nyi kan ma faparits kan ir fo vamuinyasiny tsumanyi.” XS)Kat to ai Jisas tsue to, “Saimon, Saimon Satan te nom bus tsue faunot iny tanaf a faaman tsumi faavot faarei non te kat fi ror tsoiny binun tanun, to te tegteg iny rorin wit an pem te rus ravaa naa. ]R3to, ami nai ainy rom, mi te jiu tana taran tana Waa Vanyo, to ami te nai gum kanem marom tana fo tagan tsuam iny kat vaatsuk tana safunuu ana fuan a vun tana taa Isrel.” Jisas Tsue Pita Nai Faungis Iny Non Ya Q'to te faarei tsuiny non e Tamanyo te faan iny tsue faunot ma tagaa ot iny Anyo na Waan Ya, jesan kan non, Anyo te faan iny tsue faunot tsumi hPI“Ami koraa to ari to te tsutsutsun pana Vanyo tan nainy te ruak me na fo tanaf Tsonyo, xOiAi sei to te karap fafis non ee? A mes te gum iny ainy non, ge na mes to te kat of non a mesmes a kainy ainy? A mes to te gum iny ainy non, taava? Sana Anyo tsun vaa ei aa, to te kaa rou fapoopoan namami, faarei rou a tsoiny binun tsumi. )NKSana mi ma kat fi vaare nei. Ami ma kat fi nei, a karap fapoopoan namami nai faarei non a mes a see mes, ana tsoiny mumua nai faarei non a tsoiny binun tsumi. ^M5Ai Jisas tsue to tsuri, “U aatouf vavaajets tana monaagits tovei te tsunaun kookop faavot raror a vainy tsuar, ana ri to te gumgum ror ana fo parits te natiny vakek rari to te kaa ror fain nimar tsunaun tsian. OLAn matisian fa'ararat iny to e sei tsuri te karap fafis non ee? K)Kat to ser fararangat fatabin ir fapoopoan narari, “E sei bus ee te kat non a ka to, ee?” Matisian Te Arats, E Sei Te Karap Fafis Non Ee? 3J_tana saa, A Guei Tsoiny te Bobot e Gov sa ruak iny Mes me nai mat non to te fagum fi Gov, sana sekeiny, mes to te faan iny Ya, Gov nai fainy non ya na fasaraa tsian.” ITagaa, a mes te faan iny Varonyo tan vainy ma nai atsuiny Vanyo ri a niman ya te kaa fiisen bus Vamironyo tovei tana taran iny ainy, SHTe ainy fakap arin Guainy iny Fakats Fatabiny, jesan, Jisas nom to na gotan wain sa tsue, “U rafatsiny Tsonyo tovei te faparits non tsue faunot foun ten Gov, rafatsiny Tsonyo tatsiiu of maromi. cG?Ya nom to na koinykoiny, sa faakats iny faarof of naa towa ten Gov, Ya ivoo towa, sa fafaan rari ya, Ya tsue to, “A pua Vanyo tovei, te orovus of mami. Kat vaurep yam a ka tovei kainy fakats fatabiny Vanyo.” vFeSai tovei Nyo tsue rou tsumi, Nyo gim rou ma jiu pis nats wain tovei onot non te naa minon a Waan e Gov.” E1Kat to ai Jisas nom to na gotan wain, Ya faarof iny towa ten Gov, sa tsue, “Nom yam a ka tovei, ana min isisen te jiu ya fapoopoan namami. +DOtana saa, Nyo tsue of maromi, Nyo gim rou ma nai ainy pis ya fiisen mamimi, onot non a man nan koinykoiny an wain te nai ruak iny man non koman a Waan e Gov.” C!Ya tsue to tsuri, “Anyo kaa mirou koman tsian iny ainy fiisen mamimi tan Guainy iny Fakats Fatabiny, tabuiny nai sarei Ronyo na kamits, XB)Te ruak bus nainy ai Jisas an amaraav Tsunia gum to tana taran iny ainy. A+ Ana ri naa naa to, ser sab a fo mamatsiny ka to te tsue of rari Jisas, ser kakouiny Guainy iny Fakats Fatabin. Kainy Ainy Taataun Tana Tsunaun (@I Ayei faatok maromi na pan tsian jias te kaa minon a fo mamatsiny ka iny kakoun a kainy ainy tana numaa, ayei na pan te nai kakoun romi na fo mamatsiny ka.” >?u ana mi te tsue tana taman a numaa, ‘A Tsoiny Fifaatsuts te rangat mami nyi, Fei te kaa non a pan te nai ainy Ronyon Guainy iny Fakats Fatabin fiisen ramen matisian Tsonyo ei?’ L> Ya tsue to tsuri, “Nongon yam! Te sof naa romi tana ngats fan tsian ana isen a mes a govet kepaa aurom te sab maromi sanaan, vovou iny naa yam mi te sof naa tana numaa te sof naa non ya, t=a Ana ri rangats Towa, “Fei te komainy rom Anyi mam ma nai kakouiny Guainy iny Fakats Fatabin ei?” < Ai Jisas jiat rato ere Pita me Jon sa tsue tsuri, “Kua yam mi te kakoun a pan iny ainy tsuran Guainy iny Fakats Fatabin.” };sU nainy nan Guainy te ainy rorin Koinykoiny Sikia ma kaa me tu Yis te ruak en iton nainy te atsuiny kainy rorin fo tsunei siip nan u Guainy iny Fakats Fatabin ton nainy te faakouts e Gov a taa Isrel ser naus osing me na gum fan iny Ijip. ]:3Judas kan te faarof iny ya, kat to ana ayei tanik sainy to tu nainy tu rof ma faan iny ya Jisas tsuri, sana vainy ma nat vaare iny a ka to aya. Jisas Ainy Fiisen Men Matisian Tsuan Tan Guainy Iny Fakats Fatabin ?9yRi paparaa ri fatangan to ma faan iny ta moni tsunia. <8qAi Judas naa fi naa to tan tsunaun tan tsoiny faakor an tsoiny mumua tan fuainy tsoiny bei ot tana saape ma vegiau tsuk iny ari fei te nai faan finy non ya e Jisas nima rari ei. 7yKat to, ai Satan sof to na koman e Judas to te koo ri Iskariot, a isen tsuri na safunuu ana ina fuan a matisian. 6wAn tsunaun tan tsoiny faakor ana rin tsoiny fifaatsuts tan Faun te kirkir iny e Moses komainy ma sainy ta sanaan iny nots e Jisas, er atsun famat Towa, sana ri te oraav ma kat ya tana arasan, kat ror sana vainy fatsuiny fitaatsun fiisen ramiri. L5 U nainy Guainy te ainy rorin Koinykoiny Sikia ma kaa me tu Yis te siruu en naa me te koo rorin Nainy iny Fakats Fatabin nainy te faakouts e Gov a taa Isrel ser naus osing me na gum fan iny Ijip. d4A&Ai tana voinyvoiny vainy kinai natiny fasaar miror iny vanongon Tsunia koman a saape.K3%Tana fo isiseiny nainy Jisas natiny fafaatsuts non koman a saape, ai tana fo ananerof, ayei natiny tafuts osing non a ngats fan Ya te nai kaa tana Tobeer iny Oliv, onots ovei non a voiny. i2K$Ami ma kaa iny vavaatok tan mamatsiny nainy, am kaa iny faakats to mi te onot ma tsutsun faparits am aruwas osing to na foka te ruak nats non, ana mi te nai tsutsun matan a Guei Tsoiny te Bobot e Gov sa ruak iny Mes me.” U1##tana saa a ka to aya te ruak nats non tana vainy faavot tana monaagits to. 00Y"“Tanamots yam, mi ma kat vaare na tsivom tana sanaan iny kat guainy vaurep, jiun mafuu, an fakats fiisok a fo mamatsiny ka tana toto iny roman, kat non san kat nana tou tabin me tana Tsunaun fakarian me faarei non a vavaatsu te fakarian non a voo, te pon fi romi nei, tabuiny nainy non, k/O!Korosuu an puputaa nai kajiaa enanon san vegiau Tsonyo gim non ma nai kajiaa on.” Tanamots Yam ./ “Fakats faarof yam a ka to! U aatai tovei te toto farokot kan raror tabuiny mat ror ana fo mamatsiny ka te tsue Nyo to nai ruak nats non. -)Jesan kan te tagei finy romi na fo mamatsiny ka te roruak non mi ma nat fi nei, nainy ten Gov te jiats Varonyo Ya na Aatouf te sisiruu ename. ^,5Tan nainy te tagei romin vei te firaar non mi natiny rom fua nan vei te sisiruu en. a+;Kat to ai Jisas tsue of ratuarin tsue fapapaar tovei, “Tagaa yam tan nau u vei. i*KTan nainy te tanik iny ruak non a fo mamatsiny ka, Nyo tsue of bus mami, tsutsun yam am matoong fi naa to jias tana saa, a mes te pats mami, tou puruur mami kat iny naa os mito a tou saup mami.” Tsue Fapapaar Nan Nau Vei -)Sana vainy faavot te see tatagei bus a Guei Tsoiny te Bobot e Gov sa ruak iny Mes me of fiisen minon a koroo fiisen minon a parits a reits an siinaiv karap fiisok. J( A vainy a kinai oraav ror ana pua rari te tameruts en tana foka te ruak minon tana monaagits tovei, tana saa fo mamatsiny parits iny korosuu nai tatagut eraror er tasas osing to naa fo iinir, f'E“Te kaa mi nats non ta ka iny faatok tana nuaf, ana iifaa an fo kootsits. Tan petoo tovei, fakats tan vainy koman a fo gum fan nai onanun eraror, ana fokinai nai oraav ror te tangats fi minon posaa tsian, an ras. @&yMesapan tsuri nai atsun rarorin kirat tana puaan ana mesapan ri gog rarori, ri te mei ra naa ri tana mes a fo gum fan. An vainy vavaajets a sikia ma taa Jiu nai pitei miror a Jerusalem onot to tan nainy te fagum e Gov, ito tan fo nainy te faonot fi rorin vainy sikia ma taa Jiu.” Tou Of Fatabin Me Ten Jisas %O reesik fiisok, ma sekee fuainy moun kuraa, an fuainy moun see faagiir, ri fasus ror tan guei tsuri, tana saa, te nai kaa minon nainy saraa kamits tsian tana gum fan iny Judia faavot, ana koma seeve ten Gov nai kat fiiring raror a vainy tan puputaa to aya. $ tana saa a fo nainy to aya, a fo nainy nan nainy iny fasaraa tsian to te faruak non a man tana foka te tsue iny Vegiau Ten Gov. #{Ana ri te kaa ror tana gum fan iny Judia ma bus naa tana fo tobeer, ana ri te kaa ror koman a ngats fan tsian ma naus osing a ngats fan tsian, ana ri te kaa ror jiarasan tana ngats fan tsian ri ma sof vaare naa tana ngats fan tsian iny Jerusalem, 1"[“Nainy te tagei romin tsoiny puaan te bau faafis ror a Jerusalem mi nat bus em, a iring tsian fiisok naa osto mito ana Jerusalem nai taruraa enanon tovei tsun. !Suu iny yam a faason tsumi Tsonyo onot non tan fafakap nan puputaa to, mi te nai nom a toto na suu.” A Tou Taruraa Tana Jerusalem < sSana sikia ta ar funuu patsuu mami te nai nun non. MA fokinai nai tsugei maromi, tana saa mi kaa mirom a asanga Vanyo. OFo tamamami an tsinamami an famuinyasiny, an nuatsi mami an vaatau tsumi nai fafaatai faruak maromi ana ri te faan mami, ari to te nai kat fijior mami, ana mesapan tsumi ri nai atsun famat rarori. ;otana saa, Nyo faan maromin vegiau ana nat tsian to te sikia non ta mes te koma iring maromi, te onot non ma aspeer fo vegiau tsumi, ge ma faungis iny ya, to te tsue romi ta ka.  Sana mi ma fatsuiny a fo fakats tsumi, mi te fakats pinpin faamuan vaare fei te nai tsue fi romi ei, kainy kat tap tsue tsuri, Y+ Tan kat tsun to aya, ayei nainy rof tsumi iny favaanan iny Vurungan Rof tsuri. ;o Sana foka to aya tabuiny ruak ror, ri nai nots maromi er kat fapatang matuami er fakamits matuami. Ana ri te nai kat vaatsuk tsumi tan numaa iny fafaatouf tana taa Jiu ana ri te nai kotskots mami. Ana ri te fatsutsun mami matar gotouf an tsoiny tsian tana gamaman, tana saa, mi govets rom a asanga Vanyo. 6e fo nuu tsian nai ruak nats ror, an nainy ves nai ruak nats non tana fo viir pan, an nainy faadis nai ruak non, ana foka iny fa'oraav, ana fo ka iny faatok ruak minon jias. :m Ana Ayei tsue to tsuri, “Fo gum fan te fapupuaan ramiror mes a fo gum fan kaner, ana isen a aatouf an tsoiny puaan tsuan vapupuaan miror a aatouf an tsoiny puaan tsuan; 9k Nainy te nongoiny romin sagoge nana puaan, gen nainy vapupuaan, a foka to aya ma ruak faamuan tsom, sana mi ma oraav vaare. Te gim non ma faatok iny a fafakap te siruu en.” dAAi Jisas tsue to, “Tanamots yam, am famanat vaare to ta mes ma fagaug mami ya, tana saa vainy a kinai naa fiisen miror a asanga Vanyo ri te tsue na ka, ‘Anyo na Krais! Nainy te ruak en.’ Vovou vaare ir yam. MAna vainy rangats to Jisas, “Tsoiny Fifaatsuts, farainy te nai ruak nats non a ka to? Ana saf a ka te nai ruak nats non na ana ya te faatok fatoobing iny nainy te sisiruiny ruak ename?” ta“To tana foka te onot romi ma tagei roman, tan nainy te naa minon sikia ta isen ta fats te fifatua on nats non a fifatua to tana iinin ya; fo fats to tarop miror nei peto, ri te nai soon er putaa.” Tou Patang Ana Kamits Naa Minon \1Mesapan tsurin matisian Tsunia, tsue tsuk iny a saape, tana tou mamatainy saavits tsunia fiisen me na fo fats a fo rof fiisok ana fo fifaan te faan iny a vainy ten Gov ser kat ya na saape. Sen Jisas tsue, a;tana saa, mesapan to ari te faan ravainy a kakaii tsun tana fo masun tsuri ser faan iny ya, sana amov tovei faan seerep iny a pan iny ainy tsunia tana kainy aaruts tsunia.” Jisas Tsue Iny A Tou Taruraa Tana Saape iKYa tsue to, “Nyo tsue faman of maromi, a amov a aaruts tovei te faan fafis pis tana mesapan, PYa tagei kainy to na amov a aaruts te fau na fuan a painy takep moni. g IE Jisas matoong, Ya tagei ton vainy masun te fau iny fo fifaan tsuar koman a guuv tana saape. [//Ana ri fagaug raror fo amov er kabuts paser numaa tsuri, ana ri kat faatok er mata rari tan kat a fo faakats viviakoo ma famuiny ari na fo iring tsuri. Tan kat to aya fasaraa tsuri nai karap fafis non.”. U.“Tanamots yam tsoiny fifaatsuts tan Faun te kirkir iny e Moses. Te kaa miror koman iny taan vavis men vau beberus iny jiarasan er komainy to ta mes ma favoinyvoiny rari tana pan iny tuan ai tan gum tan gumgum matan tana numaa iny fafaatouf, ai tan tsutsun tana vaamuan nana pan iny guainy. V %-A vainy kaa iny vanongon eraror, ai Jisas tsue to tan matisian Tsunia,  ,Devit koo Ya, Krais, ‘A Tsunaun tsonyo,’ a tsubnaain tsunia. Fei te kat fi na Krais a Tsoiny Fiisaup sa gima tsubnaain babainy ten Devit ei, Ayei karap fafis iny non e Devit, taava?” U Tsue Nana Parits Ten Jisas Tan Tsoiny Fifaatsuts Tan Faun ~ u+onot non te fakei finy Ronyon fo vainy te koma iring marom Anyi er kaa to fain a mou Manyi.’ (Vadou 110.1) C *tana saa, e Devit patsukan te kat kirkir nane Krais a Tsoiny Fiisaup tan Kooma iny Vadou,‘A Tsunaun e Gov te tsue tana Krais a Tsunaun tsonyo, Gum nei tan panaainy matou Tsonyo, wg)Ai Jisas tsue to tsuri, “Kat fei to tsuri tsue ror a Krais a Tsoiny Fiisaup a tsubnaain ten Devit ei, c?(Sana sikia ta isen tsuri ma ongoor iny rangat pis. U Rangat Nane Krais, A Tsoiny Fiisaup /'Mesapan tsurin tsoiny fifaatsuts tan Faun te kirkir iny e Moses nongon to ser tsue, “Tsoiny Fifaatsuts, Nyi biny faarof tsuiny rangat.” &A man nan tsue to aya, Ayei na Gov tan vainy te toto ror, a sikia ma Gov tan vainy mat, tana saa, i Tsunia tsun te toto ror a vainy.” 5c%Ai Moses faatok ratuara tana mes a mat nai tsun fatabin non ya te kaa me na toto, tan nainy te kirkir yan vegiau, Gov a Tsunaun te tsue of ya tan koman guaf te ruak tan nau kakaii sa gima maas sa tsue,‘Anyo na Gov ten Abraham, ana Gov ten Aisak, ana Gov ten Jekob.’ (Naus Osing 3.6) ~u$Ri gim ror ma mat pis, sai te nai faarei ror morena. Arin guei ten Gov, tana saa, Gov fatsun fatabin rari tana mat. ~u#Sana rin tsoiny min moun to te tamainy ror a tou tsun fatabin tana mat tan nainy vou, gim ror ma nai fifanging pis. dA"Ai Jisas biny ratuari, “U tsoiny an moun tan nainy roman te rof ror tan fifanging. 2]!Ai to tan nainy tana tou tsun fatabin tana mat, e sei tsuri te nai faarei non a tsoiny tana moun to ee, tana saa, ari na ina fits ovei mumuinyasiny te kaakaa mi ya.” ,S Ai voun ya, ana moun mat kan nato. ~1ana fafofopis nana famuinyasiny fanging pis kainy towa. Sa onot ovei rari na ina fits mumuinyasiny, ser mat faavot er, a sikia ma faruak ta guei. M}Kat to ana fafuan nana famuinyasiny fanging pis to na moun to aya, |yEye, te kaa men mumuinyasiny ina fits ana vaamuan fanging to, sa gima potsian ya mat enato a sikia ma faruak ta guei. }{s“Tsoiny Fifaatsuts, Moses kirkir of raran faun sa tsue, Te mat osing non a mes, a moun tsuan, sana ayei gima faruak ta guei, ana famuinyasiny tsunia fanging to na amov ma faruak ari tu guei ten famuinyasiny tsunia to te mat a sikia ta guei. zMesapan tana taa Sadusi te natiny tsue ror a sikia ta tou tsun fatabin tana mat naa mito ten Jisas, ri rangats Towa, FyRi gima onot ma tsue matar a vainy ma kat tu fataraatsua nan Ya tana fo vegiau te tsue Ya to ser kaa faamo er, sana ri ngian tana fo tsue te biny rari Ya. A Tou Tsun Fatabin Tana Mat pxYAi Jisas tsue to tsuri, “Jio, fainy yam e Sisa na foka ten Sisa, am fainy to Gov a foka ten Gov.” sw_“Faatok Vanyo yam ta isen ta painy moni kainy foiny takis.” Ri mei mito na isen a painy moni. Ya rangats ratuari, “A nain e sei ana asangan e sei to aya ee, tana moni to?” Ri biny Towa ser tsue na ka, “E Sisa na aatouf.” Av}Sen Jisas tagei faavots a fo gam tsuri Ya tsue to, uwNyi ma tsue of mamam te toobing non tan faun tsura ma foiny takis fi naa ten Sisa na aatouf iny Roum ge na sikia?” :tmAna rin tsoiny fataraatsua tsue to ten Jisas, “Tsoiny Fifaatsuts, mam nat rom foka te tsue Nyi ge te fafaatsuts iny Anyin man, ana Nyi gim kan rom ma aspeer ta mes tan fakats tsuri, tana saa, kainon to te kaa fi mirorin asangan gen vainy babainy, sana Nyi fafaatsuts iny rom a man nane Gov tana vainy. swTo ser vavaatok Ya ri anaanos to tu nainy tu rof. Ri jiats naa to na tee vainy iny toobo er faarei naa ton vainy tavaron iny nai fataraatsua iny e Jisas me na fo rangat iny nots Ya, ri te faan iny naa Ya tana Roum gavana tana gum fan iny Judia. Zr-U Tsoiny fifaatsuts tan Faun te kirkir iny e Moses an tsunaun tan tsoiny faakor tanaf iny nots e Jisas tan nainy patsukan to aya tana saa, Ayei pokein tsue fapapaar te sak rari sana ri oraav ir a vainy. iqKA mes te tsukakab non tan fats a marats to aya ana ayei te gotsiny naa nai tatamoor ovei nanon, ana fats a marats te rus of ta mes, ayei nai oiny memedak ovei tsuiny non ya, ya te nai faarei nats kuaf.” Takis Tan Gamaman mpSJisas matoong rari Ya rangat to, “Saf a man nan a ka to te tsue iny Vegiau Ten Gov na?‘A fats a marats to te tsugei fuainy tsoiny fatsun numaa ruak faarei na fats a karap ovei tana numaa.’ (Vadou 118.22) So“Ayei naa minon ana ayei te nai atsuiny famat faavot rari ana ayei faan iny tanun tana mesapan ma tatagaa ot iny ari ya.” Te nongoiny a vainy vegiau to ri tsue to, “Te gim non ma ruak fi nei!” Jn Ana ri nots towa ser ras tsitsikap iny naa towa jiarasan voun a tanun wain ser atsuiny famat ya. “A saa te kat non a taman a tanun tan tsoiny tatagaa ot tan tanun to na?” rangat fi Jisas. nmUSai tan nainy te tagei ari ya, an tatagaa ot iny a tanun, favevegiau to fapoopoan narari ser tsue, ‘Ayei bus a guei tsoiny tan taman tanun to. Tanats yam ma atsuiny famat ara ya, ana fo mamatsiny ka tsunia fasito iny rora.’ !l; Kat to ana taman tanun wain tsue to, ‘A saa te kat ronyo na? Nyo jiats rou a guei tsoiny tsonyo te kaa non koman tsonyo, u man ri famaari ror ya.’ k3 Ya jiats pis naa to naa fafofopis nana tsoiny binun, san tsoiny tatagaa ot iny tanun fatafisuainy ya ri nom towa ser faviir iny naa towa jiarasan. Kat to ai Jisas tsue of raton vainy tsue fapapaar sa tsue, “A mes te reev Gereip tanun tsuan, ana ya foiny ton tsoiny tatagaa ot iny tanun tsunia er binun tanun of towa, ana ya naa enato tana mes a fan kanen veevian sa nai kaan nainy viviakoo. .gUAi Jisas tsue to tsuri, “Nyo kan gim rou ma tsue of mami to ten sei te faan Vanyon gumgum to Tsonyo kat a foka to ei.” Tsue Fapapaar Tan Vainy Tatagaa Ot Iring Uf#Ana ri tsue to Tsunia, “Mam gim rom ma nat fei to te poo fi mi ya ei.” e5Sai te tsue fi rora nei, ‘Te poo me tana mes,’ a gum iny vainy tovei nai totouruei rarora, tana saa, ri faamainy e Jon ayei na kuigin faman.” ]d3Ana ri tanik iny fatsitsien bus rato fapoopoan narari, “A saa te tsue rora na? Te tsue fi rora nei, ‘Te poo fi me ten Gov,’ ana Ayei te tsue na ka tsura, ‘Kat pas fei sam gima faamainy e Jon ei?’ mcSa tou fapeenan ten Jon, fei te nom e Jon gumgum iny fapeenan ei, poo fi me ten Gov ge tana mes?” _b7Jisas biny ratuari, “Nyo kan rangat maromin sen rangat. Ami ma tsue of Vanyo, a!ser tsue, “Nyi ma tsue of mamam, saf gumgum Tsumanyi to na, to Tsumanyi kat rom fo mamatainy ka to na? Sei faan Manyin gumgum to ee?” c` ATan sen nainy Jisas faatsuts to na vainy gagon tana saape, Ya favaanan kainy ton Vurungan Rof, an tsunaun tan tsoiny faakor an tsoiny fifaatsuts tan Faun te kirkir iny e Moses, an tsunaun tana taa Jiu naa mito Tsunia, 3__0Sana ri gima onot ma kaa me ta sanaan iny kat a ka to aya, tana saa, a fokinai te kaa iny vanongon tsun Tsunia, komainy ma vanongon fiisok tana fo vegiau te kat Ya.@^y/Ya fafaatsuts to tana saape tan mamatsiny nainy. Rin tsunaun tan tsoiny faakor an tsoiny fifaatsuts tan Faun Te kirkir iny e Moses an tsunaun nar vainy kaa men koman iny atsuiny Ya. y]k.Sa tsue tsuri, “Te kirkir en tan Vegiau Ten Gov, Gov te Tsue,‘Numaa Tsonyo koo rori na numaa iny fafaakats,’ (Aisaia 56.7)‘sana mi kat faarei ya na puts iny takop tan vainy kakabuts.’ ” (Jeremaia 7.11) \3-Jisas kat to sa sof naa gagon tana aunon tana saape ana Ya jiaat vavagen fatafuts rato na vainy te fafiifoiny iny a foka tsuar koman a saape. t[a,Ri nai kat rurei ovei marom anyi ana ri te atsuiny famat a vainy faavot tsumanyi gagon tana aunon. Ana sikia ta isen ta fats te kaa on nats non a fifatua to tana iinin ya, u fats to te tarop miror nei peto, tana saa, a vainy tsumanyi gim ror ma tagaa fanatnat iny e Gov te jiat Vaminyo ma saup rari, kat to aya ri te tsugei Vanyo.” Jisas Sof Fi Naa Tana Saape oZW+tana saa, tana fo nainy te naa minon vou vainy koma iring marom anyi naa miror ri te nai aunoiny faafis farosoo ot puputaa na aunon fats tsumanyi, ana ri te kat tap iny a fo mamatsiny pan ana vainy gagon gim ror ma tafuts on me. Y*Ana Ayei tsue to, “Jerusalem, Anyo komainy a vainy tsumanyi ma nat roman tana sanaan iny aaverof, sai tovei te takop busen mata rari, X )Te naa fasiruu Jisas tana ngats fan tsian, ai tan nainy te tagei Ya na Jerusalem, Ya fakats rato na vainy, Ya tangis to. W%(Ai Jisas biny ratuari sa tsue, “U fats tovei onot ror ma vaposok men kuu tsian te kaa faamo fi rori.” Jisas Tangis A Taa Jerusalem V 'Ana mesapan tsuri na Farasi tan tagin tsue to ten Jisas, “Tsoiny Fifaatsuts, tsue tap ir matisian Tsuam ma kaa faamo ri.” U&“Gov faparits non a Aatouf te naa minon tana asangan a Tsunaun!Aaverof jias Gormirmir ana vamarits naa non ten Gov a tsigtsig.” |Tq%Nainy te naa fasiruu na Ya tana sanaan te of ising non tana Tobeer tan Oliv, an tagin iny matisian faavot tanik iny vaposok mito na mamagat iny variri Gov, men kuu tsian tana fo binun tsian iny faatok ana a fo tsipaar te tagei ari, oSW$Te gum Ya voun a tsunei dongki, Ya taan naa to ana vainy nom ton fo vau tsuar ser ban iny ya sanaan. R+#Ana ri mei naa to na tsunei dongki ten Jisas. Ri nom ton vau tsuar ser ban iny ya tounon a tsunei dongki, ri fapaas Towa voun a tsunei dongki. HQ "“A Tsunaun kaa minon a binun tsunia,” te tsue fi ri. {Po!Te pupuruur ari na tsunei dongki, ana vainy te fasito iny ya tsue to tsuri, “A saa te puruur of romi ya na?” vOe Te naa naa ri sanaan, ri nai sab to na fo mamatsiny ka te tsue of rari Jisas te kaa patsukan fi kanen. NTa mes te rangat maromi, ‘A saa, te puruur of romi ya na?’ Tsue of yam, ‘A Tsunaun kaa minon a binun tsunia.’ ” NM“Kuar yam tana fan naa to aya mata mami, ai te sof naa romi mi tagei rom a tsunei dongki te tang iny ari na aya a sikia ta mes ma gum voun ya a taataan iny towa, puruur yam mi te mei mi ya nei. 9LkTe naa fasiruu naa ri tana fuan a ngats fan iny Betpeits ai Betani tan tobeer te koo rori na Tobeer tan Oliv, ya fakuar ra naa to na ina fuan a matisian Tsunia sa tsue tsuri, qK[Te fakap e Jisas tsue fapapaar, vou Ya taan famumua fi naa to tana ngats fan tsian iny Jerusalem. 8JiAi tsuri to na vainy te koma iring varonyo, te tsugainy varonyo ma aatouf tsuri, ma mei ramiri nei er atsun famat to mata vanyo.’ ” Jisas Sof Jerusalem Faarei Na Aatouf IYa biny ratuari, ‘Nongon yam! E sei te kat non ta ka tana tee mar ka te faan iny e Gov ee, Gov nai faan pis iny non a ka na takorot tsunia, sai sei te gim non ma kat ta ka tana foka te faan iny e Gov ee, Ayei nai nom ravaa osing non ya na ka te kaa minon ya. TH!Ri tsue to tsunia, ‘Tsunaun, ayei kaa bus me na safunuu na gol moni.’ :Gm“Kat to ya tsue naa to tsuri te vatsutsun ror, ‘Nom osing yam a isen a gol moni naa to tsunia, am fainy towan a tsoiny binun to te kaa minon a safunuu na gol moni.’ F-kat fei to tsumanyi gima fasof a moni tana guuv iny fatamaar ei? To ma nom fatabiny anyo na moni tsonyo fiisen me na moni na takorot patsun!’ {EoAatouf tsue to tsunia, ‘Nyi na tsoiny binun a pisiin! A fo vegiau te kat anyi, nyo kat rou ya iny fakaa manyi tan vaatsuk. Nyi nat vanyo na mes a siireits, natiny nom rou a ka tana mesmes ana nyo natiny agio rou a ka te gima anyo ma reev, @DyAnyo te oraav manyi tana saa nyi na mes a siireits, tana saa nyi natiny nom rom a ka gima kaa tsumanyi, ana nyi natiny agio rom tan tanun tana fo mes a fo vainy kaner te reev en.’ +CO“Mesmes a tsoiny binun naa mito sa tsue, ‘Tsunaun, tovei a isen a gol moni tsumanyi te faan vanyo nyi, nyo paapau yan a painy raarav tsonyo famuiny ya. aB;Ana aatouf tsue to tsunia, ‘Anyi nai tatagaa ot iny rom a ngim a ngats fan tsian.’ 6Ae“Ana fafuan nana tsoiny binun naa mito sa tsue, ‘Tsunaun, isen a gol moni tsumanyi te faan vanyo nyi te vabinun iny anyo sa faruak pis a mes a ngim a gol moni.’ \@1Ana aatouf tsue to tsunia, ‘Rof ovei tsun, nyi na tsoiny binun a rof. Anyi kaa fasuu faarof me na taatsuan tana ka na kakaii, nyo nai fakaa marom anyi ma tatagaa ot iny anyi na safunuu na ngats fan tsian.’ ?3A vaamuan naa me sa tsue, ‘Tsunaun, isen a gol moni tsumanyi te faan vanyo nyi te vabinun iny anyo sa faruak pis a mes a safunuu na gol moni.’ d>A“Sai te fa'atouf fakap ari na tsunaun to aya, vou ya tabin to. Sen tsun ya faan iny naa ton tsue tan vainy binun tsunia, to na vainy te faan iny ya na gol moni, a natiny to na fis to te ruak te vabinun iny ari. @=ySana mesapan tana vainy tana gum fan tsunia koma iring iny ya ser jiat vovou ra naa na vainy tana pan te naa ya, ser tsue of ya, ‘Mam gim rom ma komainy manyi ma aatouf tsumam.’ ~<u Te kat iny tsun naa ya, ya fikoo raton safunuu na tsoiny binun tsuan, sa fafaan rarin, isiseiny tsoiny binun a gol moni te onots non a foiny tana isen a iifaa, ya tsue to tsuri, ‘Mi naa rom mi te vabinun iny ya, onot non te tabin mironyo.’ !;; Ana Ayei tsue to, “A isen a tsunaun te kat iny naa tana gum fan veevian ma nai bobot ari ya a faarei to na aatouf, vou ana ayei te tabin fan tsunia. t:a A vainy vanongon kaner raror ten Jisas tana ka to, sa farong naa Ya, sa tsue of rarin tsue fapapaar, tana saa Ayei te nom fasiruu en Jerusalem to tana vainy fakats fi nei, nainy ten Gov iny fa'atouf e Jisas te sisiruiny ruak en. D9 tana saa Nyo, na Guei Tsoiny te Bobot e Gov sa ruak iny Mes me te naa me a tou tsikoo rari te nun ror, Nyo te saup fatabin rari tan aveto.” Tsue Fapapaar Nan A Safunuu Na Tsoiny Binun 8! Ai Jisas tsue to tsunia, “Te nun guei ten Abraham anyi kan, tovei roman Gov saup fatabiny manyi tan aveto, nyi an numaa iny guei tsuam, @7yAi Sakias tsun to, faatok iny a tsivon te reesik ya takopis osing ton aveto tsuan sa tsue, “Tsunaun, nyo faan iny rou panainy ka tsonyo tan vainy aaruts, sai te gam finy ronyo ta mes, tsonyo te nom rou a ka tsunia, nyo nai faan fapaas rou tan biny ya, onots non fats nainy tana fis a ka te nom anyo.” 6Nainy te tagaa fi na fokinai nei, ri fangun'ngun to fapoopoan narari me na seeve ser tsue, “Ayei nai kaa fiisen minon mes a aveto.” h5ISakias of veesau tsun me putaa, sa mei naa Jisas numaa tsuan fiisen me na mamagat tsian. 34_Tan nainy te nom naa Jisas tana pan na to aya Ya tagag to sa tagei naa Sakias, Ya tsue to tsunia, “Sakias, of veesau tsun me. Nyo nai kaa rou numaa tsumanyi roman.” 3 To sa kookuar famumua osing nan tagin, ya paas to tan Nau Sikamoo komainy ma tagaa ten Jisas to te ising fi naa non Ya na aya. ~2uAyei komainy ma tagei e Jisas a saf a mes Ya na, ai Sakias kan a kakat to sa gima onot ma tagaa, tana saa, u tagin. q1[A mes te kaa na aya, a asangan ya Sakias a tsoiny mumua tan tsoiny nonom takis ana ayei a mes a masun. :0 qAi Jisas sof naa to Jeriko, sa taan fafis enanaa. /#+Sen tsun, ana ayei tagaa bus nato, ya vovou iny naa to Jisas, vamarits to Gov. Ana vainy tagei to na ka to aya ri variri kainy to Gov.l.Q*Ai Jisas tsue fatabin to tsunia, “Mata manyi tagaa en, a faason tsumanyi tsipaar manyi.” k-O)“A saa te komainy rom anyi ma kat Anyo tsumanyi na?” “Tsunaun, nyo komainy matoong rou.” ,(Kat to ai Jisas tsutsun to, sa tsue naa ma mei mi ri ya nei Tsunia. Nainy te naa mi ya siruu, ai Jisas rangats towa, +'Ana ri te mumua naa tsue ets'ets iny towa, “Vanumui.” Sana ayei kuu fatsian pis to, “Tsubnaain ten Devit, tagtag vame!” ^*5&Ana mes a mata kio vaputs to sa kuu, “Jisas, tsubnaain ten Devit, tagtag vame!” U)#%Ana ri tsue of towa, “E Jisas, a tsoiny Nasaret to te naa fi enaanaa.” [(/$Nainy te nongoiny yan tagin te fis naa, ya rangat to, “A saa to aya naa na?” w'g#Ai Jisas taan fasiruu mito Jeriko a isen a mes a mata kio gumgum tatangin a sanaan kat non sing maamaa. X&)"Matisian Tsunia gima fakats fanatnat iny a foka to aya. A man nana fo vegiau gima arasan tsuri ser gima natiny ta ka tana foka te tsotsue tsuk iny e Jisas. Jisas Tsipaar A Mes A Mata Kio A Sing Maamaa r%]!Ri te nai rapits Ya, ana ri te atsuiny Ya, ai tan fafofopis nan nainy, Ayei nai tsun fatabin enanon.” $ Ayei nai faan iny naa rori tan mes vainy kaner sikia ma taa Jiu er nai tsue taring iny Towa, ri te kat fifiiring iny Ya, kisuf iny Towa. #E Jisas mei rato na ina safunuu ana ina fuan a matisian Tsuan tatangin, Ya tsue of ratuari, “Nongon yam, ra naa fi ror Jerusalem ana fo mamatsiny ka te kirkir iny kuigin nana Guei Tsoiny te Bobot e Gov sa ruak iny Mes me nai ruak iny man non. Y~~/}||| {izz yxxUwvvugtssrrNqpp,oo3nmm llksjj9ih}gffleddiccbVa``=__t^^&]]\\W[[rZ;Y8XXW;VUUhTSRRQQDPmOOtNN[MMgLL>K{JJIeIHaGG/FAEELEDCC7BaB&A@@?>>y> =<Jon popous iny funuu nana kamel faarei non pous tan kuigin, ana ya pous kan iny ton vakiri pempem nana kamel faarei yam pous tsunia. Ya ainy ton kookai an sisingif. -E Jon ayei na mes te pokei iny e Aisaia na kuigin muan sa tsue na ka,“Ai isen te vegiau fabaasuan me koman a pan a uur, ‘Kakoun onots of yam a Tsunaun a aavem, mi te vatsvats of Yan kat tsuam ma faarei ya na sanaan iny naa me Tsunia.’ ” (Aisaia 40.3) 2]Ya tsue to tana vainy, “Faonot yam, mi reesik to am takopis osing to na fo aveto tsuam, ana mi te tap naa ten Gov, tana saa a Waan iny Gormirmir te sisiruu ename.”  Tan nainy nato aya Jon a Tsoiny Fapeenan naa me sa tanik iny favaanan koman a pan a uur ana nang iny nuaf tana gum fan iny Judia, =sTan kat to aya ya naa to sa kaa en tana ngats fan iny Nasaret. Ka to te ruak, to san vegiau tan fo kuigin ruak iny man ovei nato, “Ayei nai koo rori na Guei iny Nasaret.”/Josep nongoiny e Akelas te nom gumgum ten taman e Herot faarei ya na aatouf tana gum fan iny Judia, ya oraav nato ma kaa unya aya. San tan taraa, Gov tsue fanat of bus e Josep ma naa vaare fi naa ya tana gum fan iny Judia, ayei ma naa fi en naanaa tana gum fan iny Galili. `9Sen Josep nom ir muiny tsinan tsuan ser tabin fatabin er tana gum fan iny Isrel. /Ana ya tsue to, “Tsun, nom ir muiny tsinan tsuam mi te tabin fatabin tana gum fan iny Isrel. A mes te pon ma atsuiny famat a Guei te maten.” pYTe mat fakap bus e Herot, ana morena tana Tsunaun ruak to Josep tan taraa tana gum fan iny Ijip. |q“Sen kuu tsian poo ising me tana ngats fan iny Rama, u kuu iny reesik, u tangis. Muiny Retsel tangis non fuainy guei tsuan; ana vainy gim ror ma onot ma famaangoiny ya, tana saa, fuainy guei tsunia mat fakap er.” (Jeremaia 31.15) Tan nainy te atsuiny famat ir vainy puaan fuainy guei, an vegiau ruak iny man ovei nato. Josep Min Muiny Tsinan Tabin Fatabin Me kOTan kat to aya sa faonots a ka te tsue iny e Jeremaia na kuigin muan te kat fi non to: #Te nat fakap bus iny e Herot fo vainy nat tana pan te roruak minon a nuaf te gima vovou iny vegiau tsunia, ana ya peits fiisok tsun en nato. Ya tsue faparits of ratuarin vainy puaan tsuan ma atsuiny famat ari rin guei tsoiny faavot iny Betlehem, ai tana fo mes a fo fan siruu to te onots ror a fuan a ingainy gen meran, tana saa u vainy nat te fafaatai yan nainy te ruak fi na kootsits to. nUTo ser kaa na aya Ijip onot te mat fi Herot, sa faonots vegiau tana Tsunaun te pokei Ya nguen a isen a kuigin muan te kat fi non to,“Guei Tsoiny Tsonyo te kaa Ijip, sa nyo fikoo mi Ya ana Ya naa mito.” (Hosea 11.1) Tan nainy te naus osing mi Ya na gum fan iny Ijip, an vegiau ruak iny man ovei nato. Herot Te Tsue Ser Atsuiny Famat Ir Guei oWTo sen Josep tsun, sa nom ir muiny tsinan tsuan tana voiny ser naa fi er tana gum fan iny Ijip. 9 Te naa fakap bus nan vainy nat, ana morena tana Tsunaun ruak to Josep tan taraa sa tsue na ka, “Tsun, nom ir muiny tsinan tsuam mi te bus fi naa tana gum fan iny Ijip. Kaa yam na aya onot non te tsue of marom yam, tana saa Herot nai sainy non a guei ma atsuiny ya Ya.” 7 g Gov tsue fanat of rari tan taraa, ma tabin vaare naa ri ten Herot, to ser tabin fatabin fan tsuar ising naa tana mes a sanaan kanen. Josep Min Muiny Tsinan Naa Fi Ijip D  Ri sof gagon numaa, ser tagei na guei fiisen me tsinan e Meri, ri fatukun ser faatouf Ya fiisen me na fo fifaan, gol, ana viir jiaf iny faakor tauf tsuraf, ana tapui kan na tauf tsuraf. H   Te tagei ari na kootsits an mamagat via tsitapuu enato tsuri. q [ Te nongoiny fakap bus arin vegiau tana aatouf to, ser naa buser, te naa ri ser tagei pis a kootsits, ito na kootsits te tagei faamuainy ari tana pan te roruak minon a nuaf mumumua ra naa ri sa onot tana pan te kaa non a guei. ; oKat to, ya jiats ratuari Betlehem fiisen men vegiau to: “Kuar yam am tsikoo faarof to na guei, te sab finy romi Ya, tsue fanat of vanyo yam, ma nai fafaatouf patsu nyo Ya.”  To sen Herot fikoo famun ir vainy nat tana pan te roruak minon a nuaf sa rangat rari tan nainy te ruak fatoobing a kootsits to. |q‘Amin gueiny Betlehem tana gum fan iny Judia ami kaa mirom asangan tsian tana tsunaun a karap iny Judia, tana saa, a isen a tsunaun na karap nai poo fi minon Betlehem, Ya te tagaa ot iny vavainy Tsonyo iny Isrel.’ ” (Maika 5.2) Ri biny towa, “Tana ngats fan iny Betlehem tana gum fan iny Judia, tana saa, ito te kirkir fi na kuigin muan sa tsue na ka, taYa fikoo vaaguam raton fokinai tsunaun tan tsoiny faakor tana taa Jiu ana rin tsoiny fifaatsuts tan Faun te kirkir iny e Moses sa rangat rari, “Fei te agiir non a Krais, a Mes te pisainy e Gov ma Tsoiny Fiisaup Ya tana vainy ei?” Te nongoiny e Herot a Aatouf u vegiau to ana ya oraav fakap enato, ana fokinai faavot kan tana ngats fan tsian iny Jerusalem. ?wser rangat, “Fei te agiir a guei aatouf tana taa Jiu ei, tana saa, amam te tagei a kootsits tsunia te ruak ising me tana pan te roruak minon na nuaf, ana mam a tou faatouf Ya.”  1E Meri faagiir e Jisas tana ngats fan iny Betlehem tana gum fan iny Judia, tan nainy te Aatouf e Herot. Te agiir fakap bus e Jisas rin mes vainy nat te natiny toobo raror kootsits, poo fi me tana pan te roruak minon a nuaf ser naa fi naa tana ngats fan tsian iny Jerusalem, u eSana Ayei gima fiinot fiisen mi ya onot te faagiir finy e Meri na Guei Tsoiny. Ai Josep koo Towa Jisas.| sTe tagun bus e Josep, ayei kat to na ka te tsue of ya na morena tana Tsunaun to sana ayei fanging bus e Meri. > w“A moun a 'aun to te nai kuraa nats non ana ya te faagiir a guei tsoiny ana ri te koo ya Imanuel” (Aisaia 7.14) (kifon vegiau to Imanuel, “Gov kaa fiisen ramirora.”) {~ qFo mamatsiny ka to te ruak an vegiau tana Tsunaun ruak iny man ovei enato nguen na isen na kuigin muan, &} GAyei nai faagiir non na guei tsoiny ana nyi te nai koo Ya Jisas, tana saa, Ayei nai saup fatabin rarori na vainy Tsuan, tana fasaraa tana fo aveto tsuri.” n| WTe fakats farokot ya na ka to, ana morena tana Tsunaun ruak towa tan taraa sa tsue, “Josep tsubnaain ten Devit, oraav vaare ma fifanging minyi Meri a faarei to natsum, tana saa, to tan Aaven Taabos, ayei kuraa iny non ya. { 5E Josep a tsoiny fanging ten Meri na rof fiisok ana ya pon to ma gargar faamo tsuiny naa ya, ayei tsugainy ma farejiaf e Meri matar a vainy faavot. Hz  To aya nan a sanaan te agiir fi me Jisas Krais. Tsinan ya Meri to te us of ari Josep, sai tabuiny fanging rori, Meri nat fi nei ayei nai faagiir non a guei tana parits tan Aaven Taabos. oy YTo sa faarei men safunuu ana fats a aatai tanik me ten Abraham sa nainy onot me ten Devit, an safunuu ana fats a aatai to tanik me ten Devit sa nainy ruak me tan nainy te naa fi naa ri Babilon sa ri faarein vainy gog, ana safunuu ana fats a aatai to ito te faarei fi rin tsoiny gog Babilon sai nainy ruak me te agiir fi Jisas. Tou Agiir Ten Jisas Krais $x CJekop ayei na taman e Josep, ai Josep faarei to natsioiny Meri, e tsinan Jisas te koo ri Krais, a Mes to te pisainy e Gov ma Tsoiny Fiisaup Ya tana vainy. bw ?Eliud ayei na taman e Eliasa; Eliasa ayei na taman e Matan; Matan ayei na taman e Jekop; \v 3Eso ayei na taman e Sedok; Sedok ayei na taman e Ekim; Ekim ayei na taman e Eliud; fu G Serababel ayei na taman e Abuid; Abuid ayei na taman e Eliakim; Eliakim ayei na taman e Eso; ~t w Te faarei arin vainy gog unya Babilon ai Jekonaia faarei to taman Silatiel. Silatiel ayei na taman e Serababel; *s O Josaia ayei na taman e Jekonaia an fuainy famuinyasiny tsunia to tan nainy te nom finy ra naa ri rin vainy Isrel ser naa fi naa Babilon ri faarei ton vainy gog. dr C Hesekaia ayei na taman e Manase; Manase ayei na taman e Amon; Amon ayei na taman e Josaia; cq A Usaia ayei na taman e Jotam; Jotam ayei na taman e Eihes; Eihes ayei na taman e Hesekaia; ep EEisa ayei na taman e Jeosafat; Jeosafat ayei na taman e Joram; Joram ayei na taman e Usaia; eo ESolomon ayei na taman e Riaboam; Riaboam ayei na taman e Abija; Abija ayei na taman e Eisa; vn gJesi ayei na taman e Devit a Aatouf. Devit ayei na taman e Solomon tsinan ya Betsiba e natsun Uraia faamuan; |m sSalmon ayei na taman e Boas, tsinan ya Reheb; Boas ayei na taman e Obet, tsinan ya Rut; Obet ayei na taman e Jesi; el ERam ayei na taman e Aminadap; Aminadap ayei na taman e Nason; Nason ayei na taman e Salmon; xk kJuda ayei na taman e Peres me Sira, tsinar rari Temar; Peres ayei na taman e Esron; Esron ayei na taman e Ram; j Abraham ayei na taman e Aisak; Aisak ayei na taman e Jekop; Jekop ayei na taman e Juda an fuainy famuinyasiny tsunia; ui gI tovein fuainy tsuvun e Jisas Krais, e Jisas Krais a tsubnaain ten Devit, ai Devit a tsubnaain ten Abraham. Vh%5Ai tan mamatsiny nainy ri natiny naa ror tana saape a tou variri e Gov.`g94Kat to ana ri fafaatouf Towa ri tabin fi naa to Jerusalem fiisen me na mamagat tsian. Lf3Ayei faparits ratuari, ai Gov nom fapaas finy naa Towa Gormirmir. ,eQ2Ana Ya mei ratuari tana ngats fan iny Jerusalem, ser naa fi naa tana ngats fan iny Betani, na aya, Ayei fapaas a niman jias patsuu rari Ya faparits ratuari, Xd)1Nongon yam, Nyo nai faan iny mirou Aaven Taabos tan tsuen man ten Tamanyo, sana mi nai kaa tsom rom tana ngats fan tsian iny Jerusalem onot non te kookop maromi na parits iny jias.” Jisas Tabin Gormirmir \c10Ana mi to nai pokei rom a fo mamatsiny ka tovei te tagei ami, ai te nongoiny ami. b-/ai tana asangan Ya vegiau nana tou reesik a fo aveto ana tou takopis osing a fo aveto te tap naa ten Gov, ana Ayei te anofe ravainy a fo aveto, ma favaanan tana vainy faavot, sai ma tanik tsom en Jerusalem, ai te naa fi naa tana fo mamatsiny pan faavot tana monaagits.’ ?aw.ana Ayei tsue to tsuri, “A ka to aya te kirkir en tan Vegiau Ten Gov, ‘E Krais a Tsoiny Fiisaup ma saraa kamits tsom ana Ayei te tsun fatabin tana mat, tan fafofopis nan nainy, d`A-Ana Ya kat ratuari ser nom fakats patsu rari ma natiny arin tsue tan Vegiau Ten Gov, _ ,Kat to, Ya tsue to tsuri, “A foka to aya na foka to te tsue of im tan nainy kaa farokot fiisen mami Nyo mi, a fo mamatsiny ka nai ruak iny man nats non, ito te kirkir tsuk of Vanyo ri tan Faun te kirkir iny e Moses, an kuigin ai tan Kooma iny Vadou.” 5^e+Ya nom towa sa ainy ya fapoopoan mata rari. 3]a*Ana ri fainy Towa na painy jian a tsufas. \)Ri mamagat ovei sana ri tabuiny ma faaman kan, tana saa, ri onanun ror, Ya rangat ratuari, “Mi te kaa mirom ta ka iny ainy tovei?” \[1(Nainy te tsue fakap iny Ya na ka to, Ya faatok ratuari na niman ana moun Ya. ?Zw'Tagaa yam, nima Vanyo ai mou Vanyo ana mi te tagaa, Anyo vaa ei aa. Saras Vanyo yam, ma tagaa mi, tana saa, a amatsuan a sikia tu venoo, an tu tsuan, to te tagaa fi romi Tsonyo.” sY_&Ya tsue to tsuri, “Kat fei tsumi koma patang rom ei? Kat fei sana fo vaa'ets tovei paas a nai mami ei? RX%Ana ri karian to ser oraav er, ri pon fi nei, ri tagei a amatsuan. W-$Arin matisian vegiau farokot kaner raror, sen tsun Jisas tsutsun to fapoopoan narari, Ya tsue to tsuri, “Aaverof kaa fiisen mamiromi.” &VE#Ana ri ina fuan fa'arasainy to na foka te ruak tsuri sanaan, ai to te inainy ari na Tsunaun tan nainy te ivoo Yan koinykoiny. Jisas Ruak Ir Matisian Tsunia aU;"ser tsue, “A Tsunaun te tsun faman fatabin ovei en! Ayei te ruak ten Saimon Pita!” BT}!Ana ri kat to, ser taan veesau fatabin ra naa to i Jerusalem, ri sab to na safunuu ana isen a matisian te ovot ror na aya fiisen rame na mesapan, to ser tsue of rari na ina fuan, 2S] Ana ri favevegiau to, “Fiisia, te gima faarein guaf fisikii koma rara to te vegiau fi Ya tsura sanaan to sa fa'arasainy vegiau tan Vegiau Ten Gov to tsura, taava?” kROKat to, an fakats tsuri arasan to, ri inainy Towa, sana Ayei karainy kajiaa en fapoopoan narari. Q5Ana Ayei gum fiisen ramituari tana taran iny ainy, Ya nom ton koinykoiny sa tsue faarof naa ten Gov, Ya ivoo ton koinykoiny Ya faan iny towa tsuri. DPsana ri te tsue tap iny Ya, ser tsue, “Anyi ma kaa fiisen tsom mamimam, tana saa u nainy te naa en ana ayei kan uurup osto.” kat to Ya naa fiisen ramituari sa nai kaa fiisen ramiri. wOgAna ri nom fasiruu naa to panan a fan to te naa naa ri tsunia, ai Jisas kat faarei to te komainy ma fis naa, 'NGAi Jisas fa'arasainy Towa tsuri, tana ka te tsue tsuk iny ari Ya koman Vegiau Ten Gov, te tanik me tan Buk ten Moses sa naa me tan kirkir tan fuainy kuigin. (MIFiisia, u kuigin te tsue na Krais a Tsoiny Fiisaup ma sarei Ya na kamits tana fo mamatsiny ka to, ai vou Ya te sof naa tana pan tan siinaiv Tsunia, taava?” L-Ai Jisas tsue to tsuri, “Amin parainy piou ge? Ana mi kan fanagin faaman tsun em koma mami, to sam gima faamainy a foka te tsuen kuigin! rK]Ana mesapan tana gum tsumam naa to tan puts, ser sab tsuiny a ka te tsue fin moun, ri gima tagei Ya.” oJWser gima sab a puan Ya. Ri naa me ser tsue of mamam ri tageir morena te tsue na ka, Ayei te toto en. rI]A tee moun tana gum tsumam te kat mamam tsumam ngian em. Ari te toomat naa tan puts te fasooiny ari Ya, >HuSana mam pon fi nei, Ayei na mes to ma pats Ya na tou tapuruur tsumam a taa Isrel nimar Roum! Sana ri fagageits Ya tana pagafuan, ai tovei bus fafofopis nan nainy te ruak a ka to. GFuainy tsunaun tan tsoiny faakor an tsunaun tsumam sigainy Ya ser pokei Ya ma nai mat Ya, ri kat to, ser fagageits Ya tana pagafuan. ^F5Ya rangat to, “A saf a ka ei na?” Ana ri biny Towa, “A ka te ruak ten Jisas a tsoiny Nasaret. Ayei na kuigin, ana parits a siireits tan vegiau ai tan kat a ka matan e Gov ai mata rari na vainy faavot. 'EGAna isen tsuri asangan ya Kliopas, rangats Towa, “Anyi tsun a isen a mes iny Jerusalem te gim rom ma nat tana foka te ruak na tana tee nainy te naa en?” )DKKat to, ai Jisas rangat ratuari, “A saa te faraarar tsuk iny romi na, ana mi taan em?” Ana ri kat to, ser tsutsun faamo er, fiisen me na mataaf mata rari. fCEri tagei Ya sana parits ten Gov kat tap iny a mata rari, ser gim ma inainy fanatnat iny Ya. jBMAri favevegiau raror ana ri faraarar er, ai Jisas fasiruu mito tsuri, sa taataan fiisen ramiri, 5Aeser favevegiau patsukan iny a foka te ruak. N@ Tan nainy patsukan to aya ana ina fuan a mes tana gum vainy te vovou iny e Jisas naa fi naa to tana fan te koo ri Emeas, a veevian nan ya na safunuu ana isen kilomita poo fi minon Jerusalem, ?w Sen Pita tsun, ya kookuar naa to tan puts, ya fakokop naa to sa matoong naa tan puts, ya tagei tsuiny ton raarav te paapau ari Ya, ana sikia pis ta mes ta ka. Ya kat to, sa tabin fan, fapinpin ovei iny a ka to aya te ruak. Tana Sanaan Iny Emeas e>C Sana rin amaraav gima faamainy ir moun tana saa, u vegiau tsuri te faarein vegiau babainy. =/ Iton moun, ere Meri na muiny Magdala, ai Joana, ai Meri tsinan Jemis ana rin mes moun te kaa fiisen ramiri ser tsue of ir amaraav a foka to aya. <# Nainy te poo ri tan puts ser tabin naa, ana ri tsue of rato na safunuu ana isen a matisian an mesapan kan tsuri tana fo mamatsiny ka. 8;kAn moun fakats ton tsue Tsunia te kat Ya muan. R:Ayei te tsue na ka, ‘Vainy aveto te nai nom ror a Guei Tsoiny te Bobot e Gov sa ruak iny Mes me, ana ri te fagageits Ya tana pagafuan, ai tan fafofopis nan nainy, Ayei nai tsun fatabin non.’ ” 9Ayei gima kaa bus nei, te tsun fatabin en. Mi ma fakats tsue te kat Ya tsumi ana Ayei kaa en fiisen mamimi tana gum fan iny Galili. ;8oKat to ana rin moun tsunguruu fi to petoo fiisen me na oraav, ana ina fuan a mes tsue to tsuri, “Kat fei, a saa te nai tsikoo of mimi na mes a toto na tana pan tan vainy mat? x7iTsutsun ri fapinpin rato, sana ina fuan a mes karainy ruak men vau goseen kafof kakanaf tsutsun er pana rari. F6to ser sof naa gagon, ri gima sab a puan a Tsunaun e Jisas. H5 Ri naa ser sab a fats te kukuur osing matainy sobaa tan puts, &4 GTana voinyvoiny tana patsuu na nainy tana Sande tan vaamuan nan nainy tana wik, an moun naa to tan puts, ri mei naa na tapui ana fungan te kakoun onots ari. j3M8Ana ri kat to ser tabin fan atou kakoiny a tapui na tauf tsuraf ana fungan jiaf tauf tsuraf ma fakaa puan e Jisas. Ai tan Nainy Fafaatouf tana taa Jiu ri favusuan to tana saa ri vovou iny ror Faun te kirkir iny e Moses.92k7U moun te vovou iny me Jisas to te poo fi me tana gum fan iny Galili, ri vovou iny e Josep te komainy ma nai tagaa tan puts tan fats ai te fasooiny finy rori na puan Ya. r1]6A foka to aya te ruak tana Faangim, u nainy kakoun tan Nainy Fafaatouf tana taa Jiu kat iny tanik osto. 80i5Ya famanat to, sai Josep fauf a puan e Jisas, sa paapau Yan raarav goseen kafof ana ya fasooiny Towa gagon tan puts te kats ya tan fats a sikia ta mes ma soon vaarik na aya. E/4Ayei ruak fatoobing e Pailat sa rangat iny a puan e Jisas. 8.i2A mes, a asangan ya Josep, ayei na mes tana ngats fan tana taa Jiu te koo rori Arimatia. Ayei na isen a mes a tavaron ana rof, te anaanos te naa fi minon a Waan e Gov. Ayei na isen tsurin tsoiny mumua te vaagum tana Kansol tana taa Jiu, sana ayei gima faarof men fakats te kat ari iny atsuiny e Jisas. -3E,1A vainy to te nat faarof iny ror e Jisas, fiisen kan rame moun to te vovou iny mi Ya tana gum fan iny Galili tsutsun fajesa naa to ser tagaa tana fo ka to aya. Tou Kats Tana Puan E Jisas ?+w0A vainy te ovot faavot me atou tagaa te gageits fi Jisas, ser tagei a foka to aya te ruak fi nei, ri tabin to fan ri butsbuts naa to na fo buer, tana saa, ri te reesik aveto tsuri. %*C/Te tagei a tsoiny mumua tan vainy puaan a fo mamatsiny ka to te ruak fi nei, ana ayei variri to Gov sa tsue, “U man ovei, a mes tovei a tavaron.” })s.Kat to ai Jisas dau iny ton kuu tsian sa tsue, “Tamau, Nyo fakei rou a aavev nima Manyi!” Ai vou, Ya tauts to. y(k-te uurup farokot ya an raarav boo an tatabuan te gageits tana saape takakaar to fapoopoan sa kat a fuan a pan. u'c,Safunuu ana fuan a kilok osto tana nuaf, monaagits faavot uurup faavot nato onots ovei a fopis a aua, & +Ai Jisas biny towa sa tsue, “Nyo tsue faman of marom anyi, roman anyi nai kaa fiisen Vamironyo Paradais.” A Mat Ten Jisas % *Kat to, ana mes to aya tsue to, “Jisas, Anyi fakats varonyo te naa mirom Manyi faarei rom Anyi na Aatouf tana Waam Manyi.” l$Q)Ara ina fuan te onot ror ma mat of a fo iring tsura, sana mes tovei gima kat ta isen ta iring.” #(Sana mesmes tsue ets'ets iny ya sa tsue, “Kat fei nyi gima oraav vaarik e Gov? Ara kaa ror tan senviir fasaraa tsun. S"'Ana isen tsuri na ina fuan a mes a iring te gageits fiisen me Jisas tana pagafuan tsue vaaserere iny Towa, “Anyi koraa na Krais, a Mes te pisainy e Gov, saup a Tsivom ana Nyi te saup kan mamimam!” c!?&U vegiau to aya te kirkir jias patsuun Ya, “E Jisas to na Aatouf tana taa Jiu.” W '%ser tsue, “Te Aatouf faman fi rom Anyi tana taa Jiu, saup bus a Tsivom.” $U tsoiny puaan kan te naa Tsunia ser taring iny Ya. Ri naa me Tsunia ser tanaf iny fainy Yan wain maajiin ma jiu Ya. (I#A vainy te tsutsutsun, vavaatok iny naa ton tsoiny mumua tana taa Jiu te tsue taring finy ari Ya ser tsue, “Ayei saup fatabiny tsun raror a mesapan, tanyi Yam a saup fatabiny to naa Tsivon to te man fi non Ya Tsunia na Krais ten Gov, Ayei na Tsoiny Fiisaup faman te pisainy e Gov!” gG"Ai Jisas tsue to, “Tamau, anofe ravainy kat iring te kat ari, tana saa, ri gim ror ma natiny a sa te kat ror ri na!” An tsoiny puaan kat to ser tats fabiririir iny a saatu, ri tatafas ton vau Tsunia fapoopoan narari. A{!Te ruak naa ri tana pan te koo rori, “A Tonaar,” na aya ri fagageits to Jisas tana pagafuan, ana ina fuan a mes a iring, a isen tan panaainy matou ana mesmes tan panaainy keeruk. oW An tsoiny puaan nom kainy naa to na ina fuan a mes, u vainy iring, ser nai mat fiisen me Jisas. gGtana saa, vainy te koma iring Varonyo te kat fifiiring Varonyo, to Tsonyo faarei rou nau rof, san vainy koma iring maromi nai kat fifiiring fafis fatsian varomi to tsumi faarei rom nau maas iring ma tek ravaa tsun en.” s_Ana vainy te nai tsue tana tobeer, ‘Tarop of mamimam,’ ana ri te tsue tan tet, ‘Kookop mamimam,’ \1tana saa, te ruak nats non nainy iring ana vainy te tsue, ‘Rof ovei tsurin moun visiir, an moun gima fafaagiir guei, an tan moun gima natiny fifasus ror tan guei, tana saa, ri onot ror ma bus tana tobeer.’ Ai Jisas takopis of ratuari sa tsue, “Muiny Jerusalem, mi ma tangis vaare Vanyo, sana mi ma tangis a tsivom an guei kakaii tsumi, U tagin vovou iny naa Ya, ai fapoopoan narari moun kinai iny Jerusalem te kaa kan, ri tatangis na Ya fiisen men vaa'ur. wTe mei naa ri Jisas, ser sab a isen a mes a tsoiny Sairini, koo rori Saimon, ayei te poo fi me tanun sa taataan fi naa tana ngats fan, ser tsue sosos of ya, ri fagovets towa na pagafuan ten Jisas, ri tsue of towa ma vovou iny naa ya Jisas. 3_Ya fatafuts to Barabas to te koman fi ri, tsunia te kaa koman a numaa iny kotskots tana saa ayei fapupuaan fiisen me na gamaman iny Roum, ana ayei a fifitokon, sen Pailat fatafuts ya. Ya nom to Jisas sa faan iny Ya nimar tsoiny puaan vovou iny koman tan tagin. Tou Gageits Ten Jisas Tana Pagafuan Z-Tan kat to aya, Pailat famanat iny to e Jisas ma mat to te tsue faparits fi ri. Sana ri kuu fatsian faparits patsukaner ra naa ma fagageits ari Jisas tana pagafuan, ana ri kat to ser fabiu Pailat. {Ai Pailat tsue pis naa to tsuri tan fafofopis nan nainy, “Kat fei? Saf a iring te kat Ya na? Nyo gima sab ta iring te kat a mes to, ai te onot ma mat of Ya. Sai tovei, tsoiny puaan tsonyo te rapits ror Ya, nyo te jiats fatafuts nats Ya.” jMSana vainy kuu fatabiny naa ser tsue, “Fagageits yam, fagageits yam e Jisas tana pagafuan!” Z-Pailat kaa men koman iny fatafuts e Jisas, to sa vegiau pis naa tan tagin. P(E Barabas te fasof ari tana numaa iny kotskots, tana saa, ayei te kaa fiisen ramirin vainy te fapupuaan fiisen me na gamaman iny Roum tana ngats fan tsian iny Jerusalem, ana ayei kan a fifitokon.) w gAn tagin biny towa ser kuu fatsian faavot, “Atsuiny Yam! Ana mi te fatafuts me Barabas nei tsumam!” r ][Tana fo isiseiny Guainy iny Fakats Fatabiny, Pailat natiny fatafuts non a isen tsurin vainy kotskots.] Q Sai tovei, vainy puaan tsonyo rapits Ya, nyo jiats fatafuts rou Ya.”  5Herot kan to te gima sab ta iring Tsunia, to sa faan fatabin iny mi Ya nei tsura. A mes to aya te gima kat ta iring to te onot non Ya ma mat of ya. ysa tsue tsuri, “Mi atoiny me naa mes tovei tsonyo, to tsumi tsue, ‘Ayei te raras fuainy raror a vainy.’ Sai tovei, nyo te kat vegiau iny saaiv Ya mata mami, nyo gima sab ta ka ta iring Tsunia, to tana fo tsue na fo iring te kat ami Tsunia. pY Ai Pailat fikoo vaaguam raton fuainy tsunaun tan tsoiny faakor, fuainy tsunaun ana vainy faavot, 5c Ai tan ar nainy farokot to aya, Herot me Pailat ruak iny vaatau bus rato, sai muan ri koma iring iny isisen tsuri patsukaner. Pailat Famanat Iny E Jisas Ma Atsuiny Ari Ya =s Ai Herot min tsoiny puaan tsunia tsue taring iny to Jisas ser tsue vaaserere iny Ya. Ri kat to ser nom vau saavits iny aatouf ser favau Ya. Ri jiats fatabiny naa Towa ten Pailat. # Fuainy tsunaun tan tsoiny faakor an tsoiny fifaatsuts tan Faun te kirkir iny e Moses, tsutsun faruak to ser sak e Jisas fo vegiaun parits. ]3 To sa rangats e Jisas rangat kinai, sen Jisas gima biny ta isen ta karainy vegiau. \1Tan nainy te tagei e Herot e Jisas, ana ayei kaa mito na paparaa tsian, tana saa, ayei te komainy ma tagei fiisok Ya tan nainy viviakoo. Ana ayei kan te kaa men koman iny tagei ta ka iny faatok ma kat e Jisas. ?wNainy te nat fi Pailat nei, Ayei kaa non tana gum fan te tagaa ot iny non e Herot, ya kat to sa jiats finy naa Ya ten Herot, tana saa ayei kan te kaa Jerusalem tan nainy na to aya. nUTan nainy te nongoiny e Pailat fo vegiau to, ya rangat to, “A mes to na tsoiny Galili ge?” r]Sana ri te parits patsukaner iny tsue, “Ayei te fatsuiny fakats tana vainy faavot tana gum fan iny Judia tana fo fafaatsuts Tsunia, Ayei tanik me tana gum fan iny Galili sa naa ovei naa me nei.” Jisas Tsutsun Matan E Herot &EKat to, ai Pailat tsue to tan tsunaun tan tsoiny faakor an tagin, “Nyo gima sab ta ka ta iring tana mes tovei te onot ronyo ma pokei Ya a mat to.” ~)Kat to, ai Pailat rangats Towa, “Nyi Ya na Aatouf tana taa Jiu?” Ai Jisas biny towa sa tsue, “Na, toobing non tsue fi rom anyi.” }1Ana ri tanik iny sak Towan vegiau matan e Pailat, “Mam sab a mes to te natiny ras fuainy raror a vainy tsumam natiny tsue of raror a vainy ma foiny vaare rin takis ten Sisa na aatouf iny Roum, ana Ayei kan natiny tsue non Ayei na Krais, a aatouf te nai saup mamiromam.” | }An tsoiny tsian vaaguam faavot tsun to ser mei naa Jisas, Ya tsutsun to matan e Pailat a gavana tana gum fan iny Judia. 1{[GAna ri kat to ser tsue, “Saa kat fei to tsura komainy pis ror tu mes tu vegiau ei ma poo me tana mes a vainy? Ra nongon fatoobing er nguen Ya fatoobing.”(zIFAna ri na fokinai rangats faavots Towa, “Nyi na Guei Tsoiny ten Gov a?” Ya biny ratuari, “Te toobing non to te tsue fi romi, Anyo koraa to aya.” &yEESai te tanik non roman an tana fo nainy te naa minon a Guei Tsoiny te Bobot e Gov sa ruak iny Mes me nai gum non tan panaainy matou tana Gov a Siireits.” Ax}DAna Nyo rangat maromi, ami gim rom ma biny tsue Tsonyo. PwC“Tsue of mamimam, Anyi koraa na Krais, a mes to te pisainy e Gov ma Tsoiny Fiisaup Ya tana vainy ge na sikia?” San Ayei tsue of rari, “Nyo tsue of maromi, ami gim rom ma faamainy tsue Tsonyo. mvSBTe takiir me na nainy, an tsunaun tana taa Jiu, an tsunaun tan tsoiny faakor, an tsoiny fifaatsuts tan Faun te kirkir iny e Moses, vaaguam faavot to, ana tsoiny bei ot tana saape mei naa Jisas matar Kansol tsuri ser tsue, ^u5ASer tsue vaaserere iny Ya tan vegiau kinai. Jisas Tsutsun Matar Kansol Tana Taa Jiu t3@Ana ri kat to ser ping a matan Yan raarav, ana ri rangats Towa, “Jio, Nyi na kuigin ten Gov, pokei of mamimam e sei to aya te sapan Manyi ee?” Us#?A vainy te tatagaa ot iny naa Jisas te taring iny Ya, ri rapits Towa. erC>Ai Pita tafuts to jiarasan, sa buts iny tangis fa'og'og. A Vainy Kat Fifiiring Iny E Jisas q=Ana Tsunaun takopis to sa matoong fatoobing naa Pita, ai Pita fakats fatabiny pis ton vegiau te tsue iny a Tsunaun tsunia, “Tabuiny kokorooto non a koriou a tsoiny roman, nyi nai faungis Varonyon fopis nainy, nyi te tsue nyi gim rom ma nat Vanyo.” ,pQ<Sen Pita biny ya sa tsue, “Paai! Nyo gim rou ma natiny a ka tsue rom anyi!” Pita vegiau farokot kanen nanon sen tsun ana koriou a tsoiny kokorooto nato. &oE;Voun a isen a aua, ana mesmes ruak mito sa tsue faparits, sa tsue, “U man, a mes to aya te kaakaa fiisen mami nyi, tana saa, ayei kan a tsoiny Galili!” n+:Gima potsian, ana mes te tagei ya tsue to, “Anyi koraa na isen tsuri, ge!” Sen Pita biny ya sa tsue na ka, “A poo! Sikia ma nyo!” Wm'9Sana ayei faungis, sa tsue, “O kaa, nyo gim rou ma natiny a mes to aya!” Ol8Ana kooviou, a muiny binun tana Tsoiny Mumua tan Tsoiny Faakor inainy e Pita te mangin fi ya tan guaf. Ya fasiruu naa to tsunia sa tsue tsuri na mesapan, “A mes to aya te kaa fiisen me Jisas!” !k;7Sai tan nainy te faakor arin guaf fapoopoan nana pan koman a aunon nana numaa ser gum babau iny mangin ror tan guaf, ai Pita gum fiisen kan ramituari. 3j_6Ana ri kat to ser nots e Jisas, ri mei naa Towa tana numaa tana Tsoiny Mumua tan Tsoiny Faakor, ai Pita tsuktsuk naa Towa, sana ayei taan faveevian kanen na minon. Kat to ai Jisas tsue to tan tsunaun tan tsoiny faakor an tsoiny mumua tan tsoiny bei ot tana saape an tsunaun tana taa Jiu to na tou nots Ya, “Mi naa me fiisen men kirat an vuts iny nots Vanyo faarei Varonyo na mes a kakabuts. |gq3Ai Jisas tsue ratuari, “Kat pis vaaren kat to!” Ya saras to na teinan a mes, ya rof fatabin nato faarei muan. f2Kat to ana isen tsurin matisian tek sapee na teinan tan panaainy matou tana tsoiny binun babainy tan Tsoiny Mumua tan Tsoiny Faakor. $eA1Tan nainy te tagaa fin matisian Tsunia nei to te kat iny ruak fi na ka to, ana ri tsue to, “Tsunaun, mam onot rom ma tek rarin kirat iny puaan?” d0Sen Jisas rangats ya, “O Judas, nyi na tou umei iny faan Vanyo, na Guei Tsoiny te Bobot e Gov sa ruak iny Mes me, nima rari?” 9ck/Jisas vegiau kanen nanon an tagin ruak mito ana mes te koo ri Judas, a isen tsuri na safunuu ana ina fuan a matisian, to te mumua ra mi ri naa mito ten Jisas sa umei Ya. b .Ya rangat ratuari, “Kat fei tsumi gogoros rom ei? Tsun yam am faakats to ma gotsiny vaare mi tan fiamus.” Ri Nots E Jisas a1-Nainy te fakap Yan faakats Tsunia, Ya tsun to sa tabin fi naa tan matisian Tsunia, sa sab rarin goros, tana saa, ri te kaa men koma reesik tsian. `+,Ai Jisas sarei to na patang tsian, Ya suu faparits iny ton faakats, an siiva ruak to Tsunia sa faarein rafatsiny sa tsinik fi naa tan puputaa. N_+Kat to ana morena iny Gormirmir ruak to Tsunia sa faparits Ya. %^C*“Tamau, tan mangiir tsun Tsumanyi nom ravainy osing You a gotan iny saraa kamits to Tsonyo, san sikia ma tan mangiir Tsonyo, u mangiir tsun Tsumanyi.” ])Ayei taan fajesa naa to, sa onots a veevian to te tats finy naa non a mes a fats, sa fatukun Ya tsunguruu to, sa faakats fi nei, \(Nainy te ruak Ya tana pan na aya, Ya tsue to tsuri, “Ami ma faakats kat non sana foka iny tanaf naa me a fagotsiny matuami.” [''Jisas naus osing a ngats fan tsian to te kat kat fi Ya tan nai faakats tana Tobeer iny Oliv, an matisian Tsunia vovou kan iny naa Towa. #Z?&An matisian tsue to Tsunia, “Tagaa Tsunaun, fuan kirat iny puaan tovei.” Ya tsue to tsuri, “Te onot en tan vegiau.” Jisas Faakats Getsemani ,}}{|{zyyxwwFvv[uubtt rrDqqp4oonin mZlkjj)iihgxfe(ddccc0bbfaa`` _9^R]]H\[ZYiWWUUITSWRROQPP OvN MZLKK)JHIjHHGFF(EDpCC+BA@@ ?h>A=x<<5;;V;:99m877b655C44P3s2i1^00/g.--S,,+b+*X)((('R&%%d%$#6"y!!E ?UuNa|&M.Is + " gB0,tT c Jisas jias to tan puak, sa guas fatabin en tan mes panaan nana naaman, ana Ya ruak to fan Tsuan fatoobing. S "To sana fokinai tana ngats fan naa ser tainytainy e Jisas. Te tagei ari Jisas, ri sing Towa ma naus osing Ya na pan tsuri.R5!Ana vainy to te tatagaa ot ir veis voo bus fi erato tana ngats fan, ser favaanan iny a ka to tana ka te ruak tana ina fuan a mes tutuei ir masarau. 1Q[ Jisas tsue to tsuri, “Kuar yam!” To ser tafuts osing rari ser sof ir voo. An veis voo faavot kuar to ser tsiak naa tana varian tsidup naaman ser ruk, ri mat rato. kPOMasarau sing to Jisas, “Te komainy jiat fuainy fi maromam Anyi, jiat fi mamam tan veis voo.” JO Sikia ma veevian fiisok te kaa men veis voon kinai te ainyainy. 3N_Ri kuu fiisok ser tsue na ka. “Nyi na Guei tsoiny ten Gov, a saa te komainy kat rom Anyi tsumam na? Nainy te mataanis non, ana Nyi na tou fasaraa mamam a ina fuan?” M7Jisas naa fi naa tan mes panaan nana naaman tan mounan tana taa Gadara. Ana ina fuan a mes tutuei iny masarau tainytainy Towa. A ina fuan poo fi me tan katskats fain a varian. Ana sikia ta mes ma onot iny taan tana pan to aya tana saa, a ina fuan u vouts an reits fiisok. L+Ana fokinai saar to ser tsue, “A saf a mes to aya na, to tana ainysat an rau manaats Ya!” Jisas Tsipaar A Ina Fuan A Mes Tutuei Ir Masarau IK “Kat fei sam oraav rom ei,” biny finy rari Jisas. “A saf a faason tsumi na kakaii to na!” Ana Ya tsun to sa tsue ets'ets tana ainysat ana ainysat sariof ovei enato ana madaav ras to. kJOMatisian Tsunia naa ser guinyguiny Ya, ri tsue to “Tsunaun saup rara! Ara kat iny mat osto!” pIYSen tsun an sekeiny ratsuu tapoor mito naaman to san rau tsian kat iny faruk puak. Ai Jisas goros en. KHJisas jias tan puak, an matisian Tsunia naa fiisen mi Towa. jGMJisas biny towa, “Vovou you, Tanyir mat ma kats iny arin vainy mat.” Jisas Fasariof A Keits F!Ana mesmes a matisian tsue to, “Tsunaun, famanat you ma mat tsom e tamanyo ana nyo te kats tsom iny ya, vou nyo te vovou Manyi.” NEJisas biny towa, “U kas vouts kaa miror matan tsuar tan puputaa, an marei kaa miror sai tsuar, sana Guei Tsoiny te Bobot e Gov sa ruak iny Mes me na sikia ta pan iny fasooiny a patsuun.” D/Ana tsoiny fifaatsuts tan Faun te kirkir iny e Moses naa mito ten Jisas sa tsue, “Nyo komainy vovou marom Anyi tana fo pan te naa rom Anyi.” CJisas nat ir tagin tsian te bau faafis Ya, ana Ya tsue to tan matisian Tsunia. “Ara ma guas naa tan mes panaan nana naaman.” BAyei kat, kat to, san vegiau pokei iny to e Aisaia na kuigin muan ruak iny man ovei enato. Aisaia te tsue na ka,“Ayei nom ravainy a fo viir faadis tsura ana Ayei govets to na fo viir kamits tsura.” (Aisaia 53.4) Koman Iny Vovou E Jisas CATe ananerof bus me na pan ana vainy atoiny mito na vainy a kinai tutuei iny masarau ten Jisas. Jisas tsue, sa buur ravainy masarau ana Ya tsipaar to na vainy to te kaa men faadis. u@cAi Jisas saras to na niman ya ana fisikii naus osing towa, ya tsun to sa kakouiny of e Jisas a kainy ainy. ~?uTe naa na Jisas numaa ten Pita, ana Ya tagei to nuan e Pita na soon iny faadis, faadis minon a puan a fisikii. f>E Ai Jisas tsue to tana tsoiny mumua tan vainy puaan, “Kua, te kat fi nanon to te faaman fi nyi.” Ana tsoiny binun tana tsoiny mumua tan vainy puaan tsipaar enato tan ar nainy naa to aya. Jisas Tsipaar A Vainy A Kinai R= Sana rin vainy pisiin tana taa Jiu, to ma naa fi tana Waan to aya, Gov nai gargar fi rarori jiarasan tana uurup tana pan iny fasaraa, unya aya ri nai tangis ror er kakuts ngiisngiis to na ngiisir.” a<; Nyo tsue of maromi, a fokinai sikia ma taa Jiu te poo fi miror tana pan te roruak minon a nuaf ai tana pan te ruk naa non a nuaf te nai gum iny ainy fiisen miror e Abraham me Aisak ai Jekop tana Waan iny Gormirmir. `;9 Te nongoiny e Jisas a ka to Ya ngian enato sa tsue tana vainy te vovovou iny Ya, “Nyo tsue faman of maromi, Nyo gima sab vaarik ta mes te kaa fi minon ya na faason tsian to ayei, a sikia kan tana taa Isrel. m:S Anyo kan a mes te kaa rou fain gumgum tan tsoiny mumua tan vainy puaan te karap varonyo, ana nyo kan kaa mirou vainy puaan te kaa ror faiv vanyo. Te tsue ronyo tana mes to, ‘Kua,’ ana ayei te naa naa. Nyo te tsue of a mesmes, ‘Taame,’ ana ayei te naa me, ana nyo te tsue of a tsoiny binun babainy tsonyo, ‘Kat a ka to,’ ana ayei te kat ya.” F9Tsoiny mumua tan vainy puaan biny Towa, “Sikia on Tsunaun, nyo gima onot faarof ma famanat Manyi ma naa me numaa tsonyo. Nyi ma tsue tsun ana tsoiny binun tsonyo te rof fatabin en. B8Jisas tsue to tsunia, “Nyo nai tsipaar rou ya.” j7M“Tsunaun, a tsoiny binun tsonyo na pua mat te kamits fiisok non ana soon iny faadis numaa.” ,6QTe naa fi naa Jisas tana ngats fan iny Kapeniam, ana tsoiny mumua tan natus vainy puaan tana taa Roum tainytainy Towa ana ya rangats Towa ma faakouts Ya ya. =5sAi Jisas tsue to tsunia, “Tagaa, tsue vaare na ka to tan ta mes, sana nyi ma naa fatoobing tsun naa tana tsoiny faakor ma tagaa faarof ya tsumanyi; ana nyi te kat a faakor to te tsue iny Faun te kirkir iny e Moses muan, tan kat to aya, ma nat ari na fokinai nyi taabos em.” Jisas Tsipaar A Tsoiny Binun 43Jisas faarua iny naa na niman sa saras ya sa tsue tsunia, “Nyo koman rou, taabos sanyi!” Sen tsun an tatauba naus osing towa, ya taabos enato. 3Ana mes a tatauba naa mito ten Jisas, ya tsunguruu to sa tsue, “Tsunaun, to te koman fi rom Anyi, Nyi onot rom ma fataabos vanyo.” S2 !Jisas of osing me na painy tet, ana vainy u tagin kinai vovovou iny Towa. r1]tana saa, Ayei gima faarei fuainy Tsoiny Fifaatsuts tan Faun, Ayei kaa minon gumgum tan fafaatsuts.m0SSen Jisas fakap vegiau Tsuan, ana vainy a kinai karian fiisok tsun iny ton fifaatsuts Tsunia, /3Te ruat mi ya ana aurom urungat to ana ainysat tsian tapoor mito sa taf naanaa numaa, ana ya tarop enato sa tatamoor en.” Jisas Kaa Minon Gumgum .1“Sana mi na fokinai te nongoiny rom vegiau Tsonyo mi te gima manaats ya, faarei non a mes a piou te fatsuiny a numaa tsuan patsun moonyon. (-ITe ruat mi ya, ana aurom urungat to, ana ainysat tsian tapoor mito sa taf naanaa numaa. Sana numaa to aya gima tarop, tana saa a numaa te fatsun patsun fats. ,9“Jio, tsumi na fokinai to te nongoiny rom vegiau Tsonyo mi te manaats ya, faarei ror a isen a mes a nat te fatsuiny a numaa tsuan patsun fats. &+ESana Nyo nai tsue rou tsumi, ‘Nyo sikia rou ma nat mami. Feis osing Vanyo yam, amin vainy katkat kat tana ngi'arapaar.’ ” Fuan A Tsoiny Fatsun Numaa U*#Fokinai tan Nainy to aya ito tan nainy vaatsuk nai tsue ror Tsonyo, ‘Tsunaun, Tsunaun, mam favaanan iny a asanga Manyi, ai tana asanga Manyi mam buur ravainy masarau, mam kat to na foka iny faatok!’ \)1“Ami ma fakats fi vaare nei, a fokinai to te koo Varonyo na ‘Tsunaun, Tsunaun’ te nai sof rora Waan iny Gormirmir, sei tsun te manaats iny non mangiir ten Tamanyo te kaa non Gormirmir ee, ayei tsun. =(uAmi onot rom ma inainy kuigin gamgam tan kat tsuri. U'#U fo nau te gim ror ma fua faarof tek ravaa ror, ri te nai ravaa tan guaf. O&U nau rof gim non ma fua fiiring an nau iring gim non ma fua faarof. P%U nau rof natiny fua faarof non, an nau iring natiny fua fiiring non. /$WAmi onot rom ma nat rari tan kat tsuri. Fiisia, a vainy te onot ror ma patsik tu fua nan vei tan kakarits? Ge, ari onot ror ma avet tu ngainy tana aufing a ngarian? {#o“Taatag yam fuainy kuigin gamgam. Ri faarei raror siip jiarasan, sana ri te faarei raror kas vouts gagon. 2"]San matainy sobaan kapoo tana sanaan te naa fi non tana toto na suu, sab rori na nag ana tee vainy tsun naa fi naa ror tsunia.” Ami Ma Taatag Ir Fuainy Kuigin Gamgam 9!k “Ami ma sof fi naa tan matainy sobaan kapoo, tana saa, sanaan te naa fi non Hel, a ka tsian ana bangbang fiisok. Ana fokinai vainy natiny vovou iny rora sanaan to aya. K  “Fo kat te komainy romi tan ta vainy ma kat of mami, kat to aya mi ma kat of rari; ayein faatsuts nan Faun te kirkir iny e Moses an fifaatsuts tan fuainy kuigin.” Matainy Sobaan Kapoo % Kainon tsumin vainy te natiny kat rom aveto sana mi natiny faan iny rom a foka na fo rof tan guei tsumi, ami ma nat faman fi nei, e Tamamami te kaa non Gormirmir te gim non ma natiny kat aveto te nai faan iny non a foka na fo saavits to tana vainy te sing ror Tsunia. B Ge te sing fi non ya ta jian, ayei te fainy ya na koraa? zm E sei fapoopoan namami ito te sing finy non a guei tsoiny tsunia tu koinykoiny ana ayei te fainy ya ta fats ee? 7gtana saa fokinai te rangat ror ten Gov, ri natiny nom ror a foka te rangat iny rori, tsuri kan te san ror, ri sab ror Ya, ai tsuri kan te tegteg ror, Gov nai pue of rarori. 2]“A tou faakats ten Gov, ami ma rangat, ana Ayei te nai faan mami, mi ma sainy Ya ai mi te nai sab Ya, mi ma tegteg tan matainy sobaa, ai Gov te nai pue of mami, R“Ami ma faan vaare iny naa ta ka ta taabos tan kas, kat ror ser takopis of mami er kot matuami, ana mi te tats of vaaren voon beruan, ri te pitaa fusfus irari mour.” Rangat, Sainy, Ge Tegteg 5cAnyi na mes a kat mapam, nom ravainy faamuainy tsom a buiny kikipoo matam, nyi te onot ma tagaa fa'arasan ma nom ravainy anyin kikipoon kakaii matan e vamuinyasiny tsuam. ;oFiisia, nyi onot rom ma tsue of e vamuinyasiny tsuam, ‘Tanyiny you ma nom ravainy tsom anyon kikipoon kakaii te kaa non matan ya,’ sana buiny kikipoo te kaa non mata manyi? 4aKat fei to tsumi mamatoong tsuiny rom a painy kikipoo na kakaii te kaa non matan e vamuinyasiny tsumi, sana mi gim rom ma fakats a buiny kikipoo te kaa non mata mami ei? *Mtana saa Gov nai faaroiny maromi faarei tsun non to te fafaaron fi romi, ana Ayei nai vovou tsun iny non senviir faun te vovou iny romi tan faaroiny a mesapan. Y -“Ami ma faaroiny vaaren kat tana mesapan, ai Gov te gim kainy ma faaron mami, 0Y"Koma patang vaare iny yam nainy tamanainy; u nainy tamanainy te patang patsukan iny non a tsivon. Tanyiny isen nainy, ma govets patsukainy ya na patang tsuan.”)K!Sana mi ma kat tsuktsuk faamuainy tsom a Waan Ya, an fo mamatsiny kat tavaron Tsunia, to te komainy non Ya, ana Ya te see fafaan iny a fo mes a foka to tsumi.  Ito ari na foka te komainy fiisok ror vainy vavaajets. E Tamamami kaa non Gormirmir natiny non a fo mamatsiny ka te kat kat romi. “Koma patang vaare yam, mi te tsue na ka, ‘Fei poo fi mi non a kainy ainy tsonyo ei, ge na ka iny jiu, gen raarav tsonyo ei?’ U#E Gov tsun kat fasaavits raror fo sisinaan vouts to, sisinaa gian ror roman, ai tamanainy ri te maas, er kurun ravaa to. Fiisia, Ayei gim non ma makok faarof maromi? A saf a faason a gagaar tsumi to na? 9Sin tovei Nyo tsue of maromi tana Aatouf E Solomon, a mes a masun, te gim kan ma kaa me tu fo vau tsuan saavits faarei non isen tsurin sisinaa tovei. 'G“A saa te koma patang of romi tana fo raarav na? Tagaa yam tan fo sisinaan vouts te gian fi rori: te gim ror ma kat a binun ge kat a fo raarav tsuar. s _Sei tsumi ito tan koma patang te onot fi rori ma sumainy a toto nar tan ta fo ar nainy ee? A sikia ovei. R Tagaa yam tan marei te ruaf vavis ror! Ri gim ror ma reev tu fua, ge farosoo faavots rari tana numaa iny fatamaar, san e Tamamami kaa non Gormirmir makok rarori. Fiisia! Ami gim rom a rof fafis rari?  “Sana Nyo tsue of maromi: Mi ma koma patang vaare, fei nom romi na kainy ainy ge na kainy jiu ei ma toto mi, ge na fo raarav nana pua mami. Fiisia! A toto gim non ma fis pis a kainy ainy? Ge, fiisia, a pua mami te gim non ma fis pis a fo raarav?  “A sikia ta mes te onot non ma binun tana ina fuan a tsoiny tatagaa ot, ayei nai tsugei non a isen ya te mangiir a mesmes; ayei nai manaats non a isen ana ya te fataivou a mesmes. Jesan mi gim rom ma onot ma binun faavot ten Gov ana painy moni. Y +San te kio non a mata mami, a pua mami uurup ovei nanon. Te pon fi romi nei, mi kaa rom tana arasan, sana mi kaa rom tana uurup, ana uurup to aya tsumi, na karap fiisok!” Gov An Foka Te Kaa Miror Ra Vainy ta“U matan faarei non arasan tan puan. Te arasan fi non a matam, puam mami faavot arasan faavot non; ykTana pan te kaa non fo masun tsumi, a pan nato aya, u koman tsian tsumi, te kaa non tsunia.” Arasan Nan Puan %CSana mi ma farosoo na masun iny Gormirmir, a pan a fo peesung an aran te gim ror ma kat fifiiring ya, an vainy kakabuts gim ror ma boree ya, er kabuts to. (I“Farosoo vaare yam a masun tsumi nei petoo, tana pan, peesung an aran te kat fifiiring ror ya an vainy kakabuts kan sof ror ri te boree, er kabuts to. Fma nat vaare na mesapan tsumi te tavtaav rom, e Tamamami tsun te gim romi ma tagei te nat non. Ai Tamamami, te tagei a ka te katkat romi tana uur, nai tafan maromi.” Masun Iny Gormirmir =uTe tavtaav romi, garus yam a nai mami, mi te siruk, uc“Te tavtaav romi, kat famegurainy vaare na puam faarei raror vainy kat mapam. Ri taan vavis miror megurainy ma tagei rari na vainy tsuri te tavtaav iny ror a kainy ainy. Nyo tsue faman of maromi, ri nom bus a tafan a rof tsuar. NSai te gim fi romi ma anofe ravainy a iring te kat a mesapan tsumi, e Tamamami te kaa non Gormirmir gim kainy non ma nai anofe ravainy a iring te kat ami.” Faatsuts Nan Tavtaav Iny A Kainy Ainy Te anofe ravainy fi romi na iring te kat a mesapan tsumi, Tamamami te kaa non Gormirmir nai anofe ravainy kainy non a iring tsumi.  Fatamee vaare mamimam tan fiamus, Nyi te bei ot mamimam tana Vinasaar.A Waam Manyi, na reits, an siinaiv kaa na suu. Man ovei.’ ~~u Nyi te anofe ravainy men kat iring te kat amam, faarei mam te anofe ravainy kat iring te kat a mesapan tsumam. ?}y Faan mamimam a kainy ainy te onot maromam roman. u|c Waam Manyi ma naa me ma kat arin mangiir Tsumanyi nei petoo faarei te kat finy rori ya naa Gormirmir. d{A Ami ma faakats fi to:‘Tamamamam te kaa rom Gormirmir, Asanga Manyi na taabos; qz[Kat faarei vaare ir yam, tana saa, e Tamamami nat faamuan bus iny koman tsumi tabuiny rangats romi Ya. Ky“Koman faakats tsumi kat vaare yam a fo mamatsiny vegiau sikia ta kifon ya, to te katkat fi ror vainy kat mapam, tsuri te pon fi ror nei Gov nongoiny rarori tan faakats tsurin viviakoo. ExTe komainy faakats romi, kuar yam gagon, am siisiots ton pingping, mi te faakats ten Tamamami te gim romi ma tagei. Ai Tamamami te tagei a foka te katkat romi tana uur, Ya te tafan mami. #w?“Te faakats romi, kat fi vaare yam to te katkat fi ror vainy kat mapam! Ri komainy fiisok ror ma tsutsun, er faakats to koman a numaa iny fafaatouf tana taa Jiu, ai tana fo tatangin sanaan ma tagei rari na fokinai. Fakats faarof a ka to! Ri kaa bus me na tafan a rof tsuar. 4vakat yam ma faarei tsuiny ya na fifaan tsumi na takop. Ai Tamamami te tagei kat rof tsumin takop, te nai faan mamimi na tafan a rof tsuam.” Faatsuts Nan Kat Iny Faakats u Sai te komainy faakouts romin vainy aaruts, kat yam a sanaan iny faan ka, ma nat vaare ta mes an fuainy vaatau tsumi kan siruu, .tU“Te faan iny romi na foka tsumi tan vainy aaruts, kat faatok iny vaare yam matar a fokinai to te katkat fi ror vainy kat mapam tan numaa iny fafaatouf tana taa Jiu ai unya kan sanaan. Ri kat fi ror to ma variri rari na vainy. Fakats faarof a ka to! Ri kaa bus me na tafan a rof tsuar. \s 3“Tamomots yam, kat faatok vaare mi yam kat rof matar a fokinai ma tagaa ri, er fapaas to na asanga mami. Te kat romin kat to mata rari, mi gim rom ma nom a tafan a rof tsumi ten Tamamami te kaa non Gormirmir. hrI0Ami ma kaa fatavaron me, faarei tsuiny non e Tamamami te kaa non Gormirmir, a tavaron.”q/Te vevegiau tsun romi tan vaatau tsumi, mi sikia ma kat fuainy tana mesapan. Tsurin vainy vavaajets te kat kainy ror kat to! 6pe.Kat fei ma nom ami na tafan a rof tsumi ten Gov to te mangiir tsuiny finy romin fuainy vainy te mangiir maromi ei? Tsurin vainy nonom takis te natiny kat kainy ror kat to! o--tan kat to aya ami kat faarei rom guei ten Tamamami te kaa non Gormirmir. Tsunia te natiny kat non a nuaf ma nang ya tan vainy rof an vainy pisiin kan, ana Ya te faan kan iny a ruat tan vainy te natiny kat ror kat rof ai tsuri kan vainy te natiny kat ror kat a fo pisiin. n%,Sai tovei Anyo tsue of maromi, mangiir yam vainy te koma iring maromi, am faakats to ten Gov ma kat faarof rari Ya te kat fijior maromi ri, m)+“Ami te nongoiny a mes a faun kanen te tsue fi nei, ‘Mangiir yam fuainy vaatau tsumi, mi te tsugei ir vainy te koma iring maromi’. ;lo*Te sing fi non ta mes ta ka tsumi, faan iny tsunia, te komainy tavainy fi non ta mes ta ka tsumi; ma vabinun iny ya, tanyiny ma nom ya.” Mangiir Ir Vainy Te Koma Iring Maromi k)Ai te komainy maromi ta mes ma taan fiisen mi naa ya na isen a kilomita, taan fafis yam a isen ma nainy onots ya na fuan a kilomita. j(Te mei fi maromi ta mes tan vaatsuk ya te nom osing manyin vau iny jiarasan tsuam, tanyiny ma nom kainy yan vau iny gagon tsuam. Ai{'Sai tovei Nyo tsue of maromi, Biny vaare yam a iring te kat ya tsumi. Te sapan maromi ta mes tan panainy matou asase mami, faan kan iny panainy keeruk asase mami ma sapainy kainy ya. Zh-&“Ami te nongoiny a mes a faun kanen te tsue fi nei, ‘Te fas finy non ta mes a mata manyi, fas kainy yam a matan ya. Te tsuts boree non ta isen ta mes ta ngiis, tsuts boree kainy yam a ngiisin ya’. ]g3%Mi ma faonot tsuiny tsuen man tsuam, tan ‘Eye’ man non ge ‘Sikia’, an saf tsue pis ei naa te kat iny kat romi tan kat tsuen parits, poo minon tana Vinasaar.” Faatsuts Nan Kat Iny Biny Fatabiny A Iring !f;$Kat kainy vaare yam tsuen man mi te tsue, man ovei non patsuu mamam, tana saa mi gim rom ma kat oiny ta isen ta painy funuu ma gosee ya ge ma bong ya. .eU#ge inei kan peto tan puputaa, tana saa pan iny tututua Tsunia Ya te favusuainy a moun; ge Jerusalem, tana saa a Jerusalem a ngats fan tsian tana aatouf a tsigtsig. Vd%"Sai tovei Nyo tsue of maromi: kat vaare yam tsue man non jias te kat romin tsuen man; am tsue fi vaare to nei man ovei tsun non jias Gormirmir, tana saa Gormirmir a fan te kaa non tagan tsigtsig ten Gov; /cW!“Mi te nongoiny a mes a faun kanem te tsue fi ri tan vainy muan, ‘Ngats vaaren tsuen man, sana mi ma kat tsue man non jias te kat romi matan na Tsunaun.’ ebC Sai tovei Nyo tsue of maromi: to te kat iny ots fanging fi non a tsoiny e natsun, ai natsun ya te gima tsikoor, a mes to ayei kat e natsun sa tsikoor en, ito te fanging non a moun to na mes a tsoiny. Ai sei na mes te fanging non a moun to ayei, natsioiny ya te ots fanging fiisen mi ya, ayei kan te kat, kat iny tsikoor.” Faatsuts Nan Tsuen Man a“Ana mes a faun te tsue kainy a ka, ‘Sei na mes te ots non fanging ten natsun ee ma kirkir of e natsun noun iny ots fanging.’ L`Te ras fi marom nimainy matou tsuam tan aveto tek kobus nyi te ravainy ya. Te rof fiisok non tan pets ta isen ta pan puam tan ravainy a puam faavot unya Hel.” Faatsuts Nan Kat Iny Ots Fanging E_Tan kat to aya te ras fi marom anyi na matam tan panainy matou tan aveto fas ravainy, nyi te ravainy ya. Te rof fiisok non tan pets a isen ta pan puam tan ravainy a puam faavot unya Hel. %^CSai tovei nyo tsue of maromi; sei na mes te tagei non a moun ya te komainy tsuiny ya ee, ngats bus a faun tan kat iny tsikoor a moun to aya tana aaven ya. []/“Ami nongoiny a mes a faun te tsue iny ari muan, ‘Bainy tsikoor yam.’ &\ENyo tsue faman of marom anyi te gim fi rom anyi; ma biny a fo tavan tsuam, nyi gim rom ma naus osing a numaa iny kotskots.” Faatsuts Tan Kat Iny Tsikoor. 4[a“Te komainy fakaa marom anyi ta mes tan vaatsuk, vivaatau fiisen me te kaa fi minon ya tu nainy to te mataanis fi minon yan nainy tan vaatsuk; kat non sana mes to ayei fakaa manyi tana tsoiny vaatsuk, ana ayei te faan ma naa nyi nimar kokokof, ana ri te fakaa manyi tana numaa iny kotskots. 6Zefakei tsom a fo fifaan tsuam matan fatsung fafaatouf ana nyi te veesau tsom fi naa tsunia nyi faroruak fiisen mi towa; nyi te see nai fafaan iny a fo fifaan tsuam ten Gov. *YM“Te komainy kat rom anyi na faakor faarei non a fifaan tsumanyi ten Gov tan fatsung fafaatouf na aya, ana nyi te fakats a iring te kat anyi tana mesmes, X#Sai tovei Nyo tsue of maromi; e sei te fapeepeits fiisen minon a mesmes tsuan ee ma naa fi en tan vaatsuk; ai sei te fijiar fifiiring non a mesmes tsuan ee ma naa fi en tan tsoiny vaatsuk; ai sei te koo non a mesmes tsuan a Vinasaar ee ma naa fi en tan guaf iny Hel. W)“Ami nongoiny vegiau nan faun te nom fuainy tsuvurara muan, ‘Bainy fitokon yam; e sei te fitokon non ee, ayei ma naa tan vaatsuk.’ 9VkTsurin tsoiny fifaatsuts tan Faun an fo Farasi tsue fi ror nei, ‘Amam tavaron em matan e Gov tana saa amam vovovou faarof iny rom fo Faun te kirkir iny e Moses,’ sana Nyo tsue of maromi, To te gim fi romi ma tavaron men kat tsumi ya te gima tavaron fafisfis pis iny men fo kat tsurin tsoiny fifaatsuts tan Faun an fo Farasi to ari, ami kan gim rom ma nai sof naa tana Waan iny Gormirmir.” U Fifaatsuts Nan Kat Iny Fapeepeits NUSai te kat fi non nei a mes te gim non ma vovou iny ta isen ta pan tan karan nan Faun tovei ana ya te faatsuts a mesapan tan senviir kat, asangan ya kan nai kakaii enanon tana Waan iny Gormirmir. Sana mes te vovou iny non Faun ana ya te faatsuts a mesapan tan senviir kat, nai nom non asangan karap tana Waan iny Gormirmir. UT#Nyo tsue faman of maromi, te nai kajiaa non a korosuu an puputaa, sana fo kirkir, ge ta isen ta pan nan Faun te gim non ma kajiaa on nats. U Faun kaa non onot non a fo mamatsiny ka nar Faun te ruak non. jSM“Pon fi vaare yam nei Nyo naa me ma nom ravainy Anyon Faun te kirkir iny e Moses ana fo fifaatsuts tan fuainy kuigin. A sikia. Nyo gima tou nom ravaa irari, sana Nyo naa me ma faruak Anyo na man nan fifaatsuts tsuri. BR}Tan kat to aya u kurun tsuam ma fa'arasan matar ra vainy faavot to, ma nai tagei arin kat rof tsuam, ri te vamarits e Tamamami te kaa non Gormirmir.” U Fifaatsuts Nan Faun Ten Moses Q5Sikia ta isen te fakuruiny non kurun ya te fakei ya fain kobuu; a sikia, ayei fakei non ya jias tana taran, ma fa'arasainy ya na vainy gagon numaa. ePC“Ami faarei rom kurun tana monaagits to. A fan te kaa non tan tet gim non ma takop. cO? “Ami faarei rom teis tan puputaa. Sai te kajiaa non teteisian nan teis to, a sikia pis ta sanaan iny kat fateteisian fatabiny ya. Te iring babainy enanon, onot tsun non ma ravaa en ana vainy ma taan patsun ya. ON Ami ma mamagat am paparaa fatsian to, tana saa a tafan tsian tsumi te kaa non Gormirmir. Ayei kan a fo kat te sab romi na fo patang ana kamits to te kat fi ri tana fo kuigin muan.” Teis An Kurun NM “Paparaa tsumin vainy to te nom rom fo tsue fifiiring, ai to te sab romi na fo patang ana kamits tana mes a vainy, ai to kan te tsue kabuts fi maromi na mesapan tana saa amin vainy Tsonyo. L7 Paparaa tsurin vainy te sab ror a patang ana kamits tan kat tavaron tana saa ri kat rora foka te komainy non e Gov; a Waan iny Gormirmir a ka tsuri! xKi Paparaa tsurin vainy bibinun fiisen miror a aaverof fapoopoan nar vainy, Gov nai koo rarorin guei Tsuan! gJGPaparaa tsurin vainy te fakats fapaparits tsuiny ror e Gov; ri nai kaa fiisen miror Ya! VI%Paparaa tsurin vainy te tagtag rora mesmes; Gov nai tagtag kan rarori! nHUPaparaa tsurin vainy te mauts fiisok ror kat tavaron ten Gov; Gov nai faonots non koman tsuri. oGWPaparaa tsurin vainy te fauf ror a tsivor; ri nai nom rora tafan tsuar te kakouiny onots e Gov! VF%Paparaa tsurin vainy te susuiny matan ror: Gov nai famaangoiny rarori! E“Paparaa tsurin vainy te inainy fanatnat iny rora tsivor te aaruts ror tana aaver; a Waan iny Gormirmir a ka tsuri! 1D]ana Ya tanik iny faatsuts ratuari: mC UJisas tagei ir tagin Ya paas fi enato tana painy tet Ya vaagum to. Matisian Tsunia bau faafis Towa, `B9Ana fokinai vainy vovou naa Towa, rin tagin tana fo ngats fan tana gum fan iny Galili, fiisen ramen tagin tana fo ngats fan tana pan iny Dekapolis, an tagin tana ngats fan tsian iny Jerusalem, ai tana fo mes a fo fan kaner tana gum fan iny Judia, ai to kan tana fo mes a fo fan kaner tan mes panaan nana aurom iny Jodan vovovou naa Towa.hAIU vaanan nane Jisas saats vavis to na gum fan iny Siria, to sana vainy mei men vainy fiisen men fo viir faadis an kamits, an vainy masarau te tutuei rari, an vainy pua ra totoroor an vainy pengong, sen Jisas tsipaar rari. @ Jisas naa vavis to tan fo mamatsiny pan tana gum fan iny Galili. Ya faatsuts rato na vainy koman a fo numaa iny fafaatouf tana taa Jiu, favaanan iny Vurungan Rof tana Waan e Gov, ana Ya tsipaar kan rato na vainy fiisen men fo viir faadis an tameruts. ? Sen tsun ri naus osing ton puak tsuar fiisen me tamarari, ser vovou naa Jisas. Jisas Faatsuts, Favaanan Ana Ya Tsipaar Kan To F>Ya naa pis naa to sa sab ir mes mumuinyasiny ina fuan Jemis me Jon, u guei tsoiny ten Sebedi. Ri kaakaa er koman puak fiisen me tamarari Sebedi um'um muav tsuar. Jisas fikoo ratuari. J= Sen tsun, ri fakei ravainy ton muav tsuar ser vovou iny naa Ya. <Jisas tsue to tsuri, “Taami yam, am vovou Vatuanyo, ana Nyo te faatsuts mamin kat iny nonom mes faarei to te saasauf jian fi mi.” P;Jisas taan ereer naanaa tana naaman iny Galili, Ya tagei ton ina fuan mumuinyasiny ere Saimon to te koo ri Pita ai famuinyasiny tsuan e Anduru, te vavagaar naaman, tana saa arin tsoiny nawaan. m:STan nainy to aya Jisas tanik iny favaanan, sa tsue, “Reesik yam, am takopis osing to na fo aveto tsumi ana mi te tap naa ten Gov, tana saa a Waan iny Gormirmir te sisiruu ename.” A Vaamuan Nana Matisian Jisas Fikoo Ya T9!Vainy uurup te tagei bus a arasan. Ai tsuri kan uurup fiisok tana aave rari, Gov faatok rari na arasan.” (Aisaia 9.1,2) Tan nainy te kaakaa Jisas Kapeniam, an vegiau to ruak iny man ovei nato. /8W“Pan ten Sebulan, ana pan ten Naptali, tana pan te matoong fi naa non tana naaman tan mes panaainy aurom iny Jodan, Galili, a pan tan vainy sikia ma taa Jiu! Y7+To san sen vegiau te kat e Gov nguen e Aisaia na kuigin muan, tsue na ka, !6; Ya naus osing to na ngats fan iny Nasaret sa nai kaa en tana ngats fan iny Kapeniam. Kapeniam kaa non panan a naaman tana pan tere Sebulan me Naptali. $5A Te nongoiny e Jisas te fakei finy ari Jon tana numaa iny kotskots, Ya naus osing to na gum fan iny Judia, Ayei naa fi enato tana gum fan iny Galili. {4o Ai Vinasaar naus osing Towa; an morena ten Gov naa mito Tsunia ser faakouts Ya. Jisas Tanik A Binun Tsuan Galili \31 Jisas biny towa, “Feis osing you, Satan, tana saa te kirkir en tan Vegiau Ten Gov te tsue na ka,‘Faatouf a Tsunaun a Gov tsuam ana nyi te vovou tsun iny mangiir Tsunia!’ ” (Faun 6.13) 2 “Fo mamatsiny ka to nyo nai faan marom Anyi ya,” tsue fi ya, “to te fatukun fi rom Anyi, Nyi te tsunguruu iny faatouf vanyo.” 1)Ai Vinasaar mei pis naa to Jisas tana tobeer a nai tsig ya faatok Towa na fo mamatsiny waan nana monaagits to, an fo mamatsiny siinaiv tsuri. 0Jisas biny towa, “San Vegiau Ten Gov tsue kainy a ka,‘Nyi ma tanaf vaare na Tsunaun a Gov tsuam.’ ” (Faun 6.16) 0/Yya tsue to Tsunia, “Anyi na Guei Tsoiny ten Gov, tsiak fi naa putaa, tana saa te kirkir en tan Vegiau Ten Gov,‘Gov nai tsue of non morena Tsuan ma koup Manyi ri. Ana,Ri kan nai nom tap marom Anyi nimar ma tageev on vaare na moum Manyi tan ta fats.’ ” (Vadou 91.11,12) .}Ai Vinasaar mei fi naa Towa tana ngats fan a taabos, Jerusalem sa fatsutsuiny Ya tana pan a nai jias fiisok tana saape, M-Jisas biny towa, “Te kirkir en tan Vegiau Ten Gov,‘Mes te gim non ma toto ising tan koinykoiny tsun, san tan fo mamatsiny vegiau te poo minon nguen e Gov.’ ” (Faun 8.3) ,Ana tsoiny fifiamus naa mito Tsunia sa tsue, “Anyi na Guei Tsoiny ten Gov, tsue of ir fats to ma ruak iny koinykoiny mi ri.” g+GAi Jisas gim to ma ainy onots fats safunuun a nuaf an fats safunuun a voiny ana Ayei ves to. c* AAn Aaven Taabos mei naa to Jisas tana pan a uur ana nang iny nuaf ma amus Ya na Vinasaar. ){An vegiau poo mito Gormirmir, “Tovei na Guei Tsoiny Tsonyo, te kaa non koman Tsonyo, Nyo koma rof marom Anyi.”/(WTe fapeenan fakap bus e Jisas, sa ruak osing me na aurom. Sen tsun ana korosuu tapue to, ana Ya tagei ton Aaven Taabos ten Gov of mito Tsunia faarei na kurume. '3Jisas biny towa, “Tanyiny korei, tan kat to ayei ara nai kat ror fo mamatsiny ka te koman fi non e Gov.” Sen Jon vovou iny vegiau Tsunia. u&cSen Jon baainy sa tsue na ka, “Nyo onot rou ma peenan Tsumanyi, sana Nyi naa fasuar pis emame tsonyo?” % Tan nainy to aya Jisas naus osing me na gum fan iny Galili sa naa fi naa tana aurom iny Jodan a tou peenan ten Jon. $' Ayei faarei non a taman tan tanun wit nom iny non a fok niman ka iny kat ravainy nungan nan wit ana ayei te nai guam wit ya te fakei naa ya tana numaa iny fatamaar ana ya te nom nungan ya te nai ravainy ya tan guaf to te gim non ma natiny mote.” Tou Peenan Ten Jisas +#O “Nyo peenainy maromi tana aurom tsun faatok maromi tsumi te reesik sam takopis osing fo aveto tsumi ana mi te tap naa ten Gov; sana Mes to te naa minon vou vanyo nai fapeenainy maromi tan Aaven Taabos an guaf. Ayei karap fafisfis varonyo; nyo gima onot faarof iny govets su Tsunia. "5 Ami faarei rom nau, ana fo nau gim ror ma fua tan tu fua tu rof nai rop ravaa ror er faakor ravaa to tan guaf. Gov kakoun en tan kat, kat to tsumi. r!] Am tanik iny tsue fi vaare to nei fapoopoan namami, ‘Gov gim non ma fasaraa mamam, tana saa Abraham ayei na tsuvumamam.’ Nyo tsue of maromi Gov onot non ma nom marats to, Ya te kopis rari er faarei miton tsubnaainy ten Abraham! { oKat yam kat to te onot iny faatok maromi mi takopis osing bus fo aveto tsuam, ana nyo te see fapeepeenainy mami. An fuainy Farasi (a gum tana taa Jiu to te vovovou faarof ror Faun te kirkir iny e Moses fiisen men kat tan tsuvurari) an fuainy Sadusi (a gum tana taa Jiu to te natiny tsue ror a sikia ta tou tsun fatabin tana mat), naa me ten Jon a Tsoiny Fapeenan. Te tagei ari Jon ri naa faavot mito tsunia a tou fapeenan sana ri tabuiny ma pokein a fo aveto tsuar, ya tsue to tsuri, “Amin guei tan koraa! Tana tou peenan ami pon fi rom nei mi onot rom ma fataanis osing koma seeve ten Gov to te naa naa minon? 6~~-}r|b|${zz=yxwwustjs>r=qqLpp)o|nnnm[ll kk2jiiSh\ggfee!dcbbbWa^a2`c__J^]][[ZLYXWW)VUVTSRR%QQ/PP OeNMMpLLXKwJI8HmGGFxEEDCCBhAg@^??1>>I={<(Aisaia 6.9,10)  An tsue to te pokei iny e Aisaia na kuigin muan nai ruak iny man ovei nato roman,‘Ari nongon ror sai te nongon tsun ror, ri sikia ror ma nongon fanatnat iny ya; ri matoong ror sai ri matoong tsun ror, ri sikia ror ma tagaa fanatnat iny ya, 0Y Kifon a ka Tsonyo tsue tan tsue fapapaar tovei, ri matoong ror sana ri sikia ror ma tagaa fanatnat iny ya. Ri nongon ror sana ri sikia ror ma nongon fanatnat iny ya. \1 Ana mes te kaa minon a nat Gov fainy pis non ya na nat fis pis non a nat te kaakaa mi ya ana ya te kaa me na nat a onot, sana mes te gim non ma komainy a nat Gov nom ravainy non a nat a kakaii te kaakaa mi ya. $~A Jisas biny ratuari sa tsue, “Tsue te gim ami ma natiny muan nana Waan iny Gormirmir te tsue bus iny Ya tsumi san e Gov gima faatok ir mes a vainy. } An matisian naa mito ten Jisas ser rangats Ya, “Kat fei sa Nyi vegiau iny rom tsue fapapaar tana fokinai ka ei?” | Jisas tsue pis to na ka, “Mes kaa minon teinan iny nongon ma nongon faarof.” Kifon Tsue Ten Jisas Tan Tsue Fapapaar C{ San mes a fo fua gotsiny tana pan te kaa men puputaan rof, koo ser gian ri karap to ser kaa men fua, mes fua sa onots tonuafunuun fua, mes aunom safunuun fua, an mes isen natus fua.” %zC An mes fua gotsiny to tan puputaa te kaa men fua nan kakarits gagon tan puputaa fapoopoan narari an kakarits gian to ser pis ya sa sikia ma kaa me tu fua. wyg Te paas me na nuaf jias ya nang to ana foka maas faavot enato, tana saa, u guan te sikia ma sua fagagon naa. x5 Mes a fo fua gotsiny to tan puputaan fatsfats te kaa men ar kakaiiny puputaa tsun. An fua gian veesau tsun nato, tana saa, u puputaan sikia ma boo. hwI Te piat iny yan fua koman a tanun an mes fua gotsiny to sanaan an marei naa mito ser ainy ya. v+ Jisas faatsuts iny a ka na kinai tan tsue fapapaar ana Ayei tsue of ratuarin tsue fapapaar to, “A mes iny rereev tanun te nai saats iny fua. u  A fokinai vaaguam ser bau faafis Ya, tsurin kinai fiisok, Jisas jias enato tan puak ana Ya gum to ana fokinai tsutsun er teis. gt I Tan voun nainy to aya, Jisas naus osing a numaa ana Ya naa to sa gumgum en tatangin a naaman. s  2Tana saa, e sei tsun te kat non mangiir ten Tamanyo iny Gormirmir ee ayei famuinyasiny Tsonyo, fafinevanyo ai tsinanyo.”~ru 1Ya tsitoo na ton matisian Tsuan Ya tsue to na ka, “Tagaa! U fuainy tsinanyo an fuainy famuinyasiny Tsonyo to ari! Zq- 0Jisas biny towa, “E sei tsinanyo ee? Ai sei fuainy famuinyasiny Tsonyo ee?” p /Isen tsuri na vainy tsue to ten Jisas, “E tsinamanyi an famuinyasiny Tsumanyi te tsutsun ror tuwa jiarasan komainy marom Anyi.” o) .Jisas vegiau kanen nanon tana vainy ai tsinan Ya an famuinyasiny Tsunia ruak mito ri tsutsun to jiarasan pon iny ma vegiau fiisen mi Ya. &nE -Ya te naa, a nom pis mito na ina fits a masarau, ngi'arapaar fafis pis iny ror ya er kaa to na aya. Ana mes to aya te nai nun fapinpin ovei en fis non a fo nun te kaa mi ya muan. Jesan kan te kat fi nats romin vainy ngi'arapaar tan nainy roman.” Tsinan Jisas An Famuinyasiny Tsunia 9mk ,ya tsue to na ka, ‘Kainon, nyo ma tabin you tana numaa te naus osing mi nyo.’ Ayei te naa, ya te tagei na numaa na uur ana fifio vatsvats ana foka te kaa faarof tsun ror. Tl! +Jisas tsue pis to na ka, “Nainy te tafuts osing non a masarau a mes, masarau to ayei naa vavis non tana pan a parak a uur a tsikoo vavis to ta pan ma favusuan ya. Te gim fi non ya ma sab ta pan, !k; *Tan nainy vaatsuk ten Gov Muiny Aatouf tana gum fan iny Siba tana ainysat iny vou nai tsutsun non tan vaatsuk ai te pokei aveto tsumi tana saa, a Muiny Aatouf to te poo fi me veevian a tou nongon tana fo fifaatsuts rof ten Solomon a Aatouf a mes a nat, sai te kaa minon a mes fapoopoan namami te karap fafisfis pis iny non e Solomon sana mi gima nongoiny Ya am faarof Towa.” Tou Tabin Me Tan Masarau Cj )Tan nainy vaatsuk ten Gov taa Ninive nai tsutsun ror tan vaatsuk ana ri te pokei aveto tsumi, tana saa, taa Ninive te takopis osing a fo aveto tsuri te nongon fi ri te favaanan fi Jona. Sai te kaa minon a mes fapoopoan namami te karap fafisfis pis iny non e Jona ana mi gim to ma nongoiny kainy Ya am takopis to. liQ (Jona kaakaa en koman tsinai nana meinainy onots fopis a nuaf ana fopis a voiny jesan kan te nai kat fi nats non a Guei Tsoiny te Bobot e Gov sa ruak iny mes me kaa non koman puputaa onots non a fopis a nuaf ana fopis a voiny. h% 'Jisas biny ratuari sa tsue, “Amin vainy tan nainy roman, amin ngi'arapaar an gima kaa fasuu ten Gov, tana saa mi rangat Varonyo ma kat kainy faatok, sana sikia ta ka ta foun iny faatok mami sana kainy faatok mami to tan kainy faatok tsun to ten Jona na Kuigin. g{ &Ana mesapan tsurin tsoiny fifaatsuts tan Faun te kirkir iny e Moses ana mesapan tsurin Farasi tsue to ten Jisas, “Tsoiny fifaatsuts, mam komainy marom Anyi ma faatok mamimam ta kainy faatok ma nat fi mam nei Nyi kat rom a binun ten Gov.” Hf  %tana saa, tan vegiau patsukan tsumanyi nai tsuk marom anyi an vegiau patsukan tsumanyi nai fatavaron marom anyi, ge vegiau tsumanyi nai sigan marom anyi.” Vainy Rangat Iny Ta Kainy Faatok 3e_ $“Nyo tsue of maromi na ka to tan nainy vaatsuk ten Gov, vainy faavot tsutsun ror ri te tsue of e Gov, tana saa te vegiau iny ari na tan vegiau pinpin te kat ari, d/ #A mes a rof te pokei minon fo fakats tsuan a fo rof via non koman ya ana mes a iring te pokei minon fo fakats tsuan a fo iring via non koman ya. *cM "Amin guei tan koraa amin vainy gamgam! Kat fei sam tsue iny rom a ka na rof to te via non koma mami na fo iring ei? Ton ngue pokei non fakats te via non komam. pbY !Jisas tsue pis to, “U nau rof kaa minon fuan rof. An nau iring kaa minon fuan iring. Te iring fi non nau u fua nan ya kan iring. Vainy natiny tagei faamuainy ror fua ri te natiny nau te rof fi non ya ge te iring fi non ya. #a? Ai sei na mes te tsue fiiring non a Guei Tsoiny te Bobot e Gov sa ruak iny mes me Gov anofe ravainy non ya; san ten sei te tsue fiiring non Aaven Taabos ee, Gov sikia on non ma anofe ravainy kat iring tsunia roman ai vou tana saa, ayei te kat kat iring suu.” U Nau An Fua Tsunia e`C Tan kat to aya, Nyo tsue of maromi na fo mamatsiny kat iring te natiny kat ror a vainy ge te tsue rori Gov anofe ravainy non ya, san e sei te tsue vaaserere iny non Aaven Taabos ee Gov sikia on non ma anofe ravainy ya. 7_g “A mes a gima vaatau Tsonyo, ayei te iring Varonyo, ai sei na mes te gim non ma faakouts Vanyo ma favaaguam ir a vainy ee, ayei kat raror a vainy ma bus vavakas ari. f^E “A sikia ta mes te onot non ma sof a numaa tana mes a parits a fag to na fo mamatsiny ka tsunia onot non tsunia ma kotskots tsom a mes a parits to, vou ya te see sofsof a numaa tsunia ya te fag a fo mamatsiny ka. !]; A sikia ma Belsibul, u Aaven Taabos ten Gov to ayei te faan Vanyo na parits iny buur ravainy masarau faatok iny non a Waan Ya te naa bus naa me tsumi. \1 Mi tsue rom a ka, Anyo buur ravainy rou masarau tana saa e Belsibul a tsunaun tan masarau te faan Vanyo na parits iny kat a foka to, sei pas te faan iny a parits tan vainy tsumi patsukan ee tan buur ravainy masarau? A vainy tsumi patsukan te faatok iny rora fo iring tsumi! r[] Sai te buur ravainy non e Satan masarau, ri takibaa ror er fataatsun to, nai taruraa eraror tovei tsun. =Zs Jisas nat faamuan iny fakats tsuri ana Ya tsue of ratuari, “A vainy tana isen a gum fan takibaa ror ri te kat a fuan a pan ri te fataatsun, a gum fan to aya gim non ma nai kaa fapotsian nats. Ana ngats fan ge na vainy tana isen a numaa nai takibaa ror tana fo gum ri te fataatsun nai taruraa eraror. 4Ya Te nongoiny Farasi na ka to ri tsue to na ka, “Ayei buur ravainy non masarau, tana saa, Belsibul a tsunaun tan masarau te fainy Ya na parits iny kat a foka to.” OX Rin tagin saar ser rangat, “Ayei toroman a tsubnaain ten Devit?” 1W[ Ana mesapan tsuri na vainy mei mito na mes a mata kio ana baaruu, tana saa ayei na tutuei iny masarau. Jisas tsipaar a mes to sana ayei vegiau ana ya matoong to. V! Ana fokinai te fakei a fo mamatsiny fakats tsuar Tsunia, ri te anaanos Ya a faakouts ratuari.” (Aisaia 42.1-4) Jisas Ai Belsibul |Uq A mes faarei non ngaar sikia ma parits, Ayei gim non ma ngats ya ana mes faarei non kurun sikia ma baraar, Ayei gim non ma famote ya,Ayei binun non ma kat faarof yan kat tavaron onot non kat tavaron te fabiu non ai te faduem aveto. gTG Sana Ayei gim non ma fatsitsien ge ma kuu fabaasuan, ge ma vegiau vavis tana fo sanaan. S+ “Tovei na Tsoiny binun Tsonyo te pisainy fatoobing bus Anyo, ana Nyo kaa miroun mangiir tsian Tsunia, ana Nyo koma rof fiisok tsun kan iny rou Ya.Nyo faan iny rou Aaven Taabos Tsonyo Tsunia ana Ya te pokei vegiau iny vaatsuk Tsonyo naa non tana vainy faavot. ^R5 ma ruak iny man men Vegiau Ten Gov te pokei me Aisaia na Kuigin sa tsue na ka, GQ ana Ya tsue tap rato na fokinai ma tsue faruak iny vaare Ya, P' Te nongoiny e Jisas a ka to Ya naus osing to na fan to aya; ana vainy a kinai vovou iny naa Towa. Ya tsipaar to na fo mamatsiny faadis, mOS Farasi vavakas, ri vaagum ser kat a fo sanaan iny atsuiny e Jisas. A Tsoiny Binun Te Pisainy E Gov |Nq Ai Jisas tsue to tana mes, “Paroor a nimam.” Ya paroor to na niman sa rof fatabin en faarei tsuiny mes niman. M# A mes te karap fafis pis iny non a isen a siip to. Tan kat to aya san Faun tsura famanat rarora tan faakouts a mes tan Nainy Fafaatouf.” :Lm Jisas biny ratuari, “Fiisia, te kaa fi minon ta isen tsumi ta isen ta siip te gotsiny fi naa non tana matan ta gaguur tan Nainy Fafaatouf mi gim rom ma ras fatafuts ya? K A mes te kaakaa na aya a nima pengong. Ana mesapan tsuri te kaa kan na aya te komainy ma tsikoo ta sanaan ma fakei ari Jisas tan vaatsuk tana iring te kat Ya to ser rangats Ya, “Te toobing kan non tana Faun tsura tan tsipaar a mes tan Nainy Fafaatouf?” sJ_ Jisas naus osing a pan naa to aya ana Ya naa fi enato tana isen a numaa iny fafaatouf tana taa Jiu. I{ tana sana, a Guei Tsoiny te Bobot e Gov sa ruak iny Mes me te Tsunaun iny non Nainy Fafaatouf.” A Mes A Nima Pengong vHe U Vegiau Ten Gov te tsue,‘Nyo komainy fiisok roun kat tan tagtag ir a mesmes rof fafis pis iny non fo fifaan tan kat kat faakor.’ (Hosea 6.6) Te nat fi romi nei tan kat to ami gima sigan ta mes te sikia ma kat ta iring, ZG- Nyo tsue of maromi tana mes te kaa non to, Ayei te karap fafis iny non a saape. aF; Ana mi gogosias kainy vegiau te kaa non tan Faun te kirkir iny e Moses to tan fo Nainy Fafaatouf, tsoiny faakor tana saape natiny ngats ror Faun ma binun vaare ri tan Nainy Fafaatouf sana ri na sikia tu aveto! _E7 Ayei te naa sa sof a saape ten Gov ana tsoiny faakor famanat iny towa ma nom koinykoiny te faan iny ari matan e Gov sa ainy ya, ya fafaan ratuarin vainy tsuan. Sai tan Faun tsoiny faakor tsun onot ror ma ainy ya. D  Jisas biny ratuari, “Ami te gogosias a ka te kat e Devit a Aatouf, a tsuvurara fiisen men vainy tsuan te ves ari muan! &CE Te tagei Farasi na ka to ser tsue to ten Jisas, “Tagaa, te sikia non ma toobing tana Faun tsura te binun fi ror matisian Tsumanyi tan Nainy Fafaatouf!” B 5 Tan nainy to aya Jisas taan naa koman a tanun wit tan Nainy Fafaatouf tana taa Jiu. Matisian Tsunia ves to, ri tanik iny ngats ton wit ser ainy ya. A  tana saa, binun te faan iny ronyo tsumi na kenak iny kat ana foka te faan iny Ronyo tsumi iny govet, a sikia ma patang.”F@ Mi ma nom a nat Tsonyo am vovou faarof iny ton vegiau Tsonyo ana mi te kat a binun Tsonyo tana saa, Anyo na koma tamee ana Nyo fauf rou a Tsivou ana mi te sab a favusuan a rof tana aavem, w?g “Taami yam Tsonyo mi na fokinai to te nag rom tan govets a patang, Nyo faan maromi na favusuan a rof. }>s “Tamanyo faan bus Vanyon fo mamatsiny ka. Sikia ta mes te natiny non a Guei Tsoiny, san a Taman tsun, ana sikia ta mes te natiny non a Taman, san a Guei Tsoiny tsun ana ri kan ton vainy te pisainy a Guei Tsoiny ma faatok rari Ya Taman. S= Eye, Tamau, Nyi vovou bus iny mangiir Tsumanyi te paparaa mirom Anyi.” <! Tan nainy na to aya Jisas tsue to, “O Tamau, Tsunaun iny Gormirmir ai nei petoo! Nyo faarof marom Anyi, tana saa, Nyi famuiny vegiaun man tan vainy nat an rin vainy te nom nat, sai Nyi faatok iny towa tan vainy babainy te faaman tsun faarei ror guein kakaii. #;? Fakats faarof yam a ka to tan nainy vaatsuk, Gov fasaraa maromi na taa Kapeniam fis non a fasaraa te nom a taa Sodom.” Taami Yam Tsonyo Am Favusuan To !:; Ana mi na taa Kapeniam, mi pon iny rom ma fapaas a tsivom jias Gormirmir? A sikia. Gov nai fakaa maromi peto unya Hel. Tabuiny tagei vainy vavaajets tana taa Sodom a fo binun iny faatok to te kat Anyo tsumi, ri buiny takopis osing aveto tsuri, Nyo buiny gima rurei a Sodom. 93 Fakats faarof yam a ka to, tan nainy vaatsuk Gov fasaraa maromi na taa Korasin ai Betsaida fis non a fasaraa te nom ror a taa Taia ana taa Saidon. X8) “Reesik tsian fiisok tsumi na taa Korasin! Reesik tsian fiisok tsumi na taa Betsaida! Mi tagei na fo binun iny faatok te kat Anyo, sai mi gim to ma reesik, mi takopis osing to na fo aveto tsumi. Tabuiny tagei arin vainy vavaajets tana taa Taia ai Saidon a fo binun iny faatok to te kat Anyo tsumi, ri tabuiny vau veesau vau iny ugun tsuar, ai to tan taf a tsivor kuaf, ri gum iny tangis ror faatok rarori te reesik fiisok ror, ri te takopis osing aveto tsuri. F7 Sen Jisas tanik iny peits rato na vainy tan fo mar ngats fan tana saa, Ayei te faatok iny a fo binun iny faatok a kinai tsuri, sana vainy gima takopis osing a fo kat iny iring tsuri. 56c Ana Anyo na Guei Tsoiny te Bobot e Gov sa ruak iny Mes me naa me, Ya ainy to, ana Ya jiu to, ana fokinai tsue to na ka, ‘Tagaa yam tana mes tovei! Ayei na mes a kokorom ana jijiu wain fiisok, a vaatau kan tana vavainy nonom takis an mes vainy aveto!’ Mi tsugei vegiau te kat amam me Jon, sana vainy te faarof vegiau Tsonyo te faatok maromi na nat ten Gov a tavaron tan kat tana toto tsuri.” Vainy Tan Ngats Fan Vavaajets 5 Jon naa me sa tavtaav, ya gim to ma ainy ana ya gim kainy to ma jiu tu wain ana fokinai tsue towa na tutuei iny masarau! 4 ‘Mam kat of maromin babaato nan fanging sana mi baainy rom ma tajiat! Mam koomein fo vaa'ur sana mi gim to ma tangis!’ J3  “Ai fei te fapapaar finy Ronyo ya tsumin vainy iny roman ei? Ami faarei rom saa? Mi faarei rom guein kakaiin pisiin te goonen ror koman a fan. Isen a gum kuu fi naa ror tana mes a gum, L2 Nongon yam, te kaa fi miromin teinan, mi te nongon tan Vegiau to! 1# Te pon fi romi ma faamainy Vurungan Rof tsuri, mi ma nat fi nei, e Jon, ayei e Ilaija an Vegiau Ten Gov pokei faamuan iny ya te naa minon. n0U Rin Kuigin an Faun te kirkir iny e Moses pokei kan iny a Waan iny Gormirmir onot tan nainy ten Jon. 8/i Tanik tan nainy te favaanan iny e Jon a Tsoiny Fapeenan vurungan onot me tan nainy roman vainy pisiin te pon ma kat tap iny a Waan iny Gormirmir, to ser komainy ma rurei ya. . Fakats faarof yam a ka to, Nyo tsue of maromi, Jon a Tsoiny Fapeenan karap fafis iny non a vainy to te agiir me tana monaagits to. Sana mes tana Waan iny Gormirmir to te fauf non a tsivon a faarei to na mes babainy ayei karap fafis pis iny non e Jon. }-s tana saa e Jon, ayei na mes to te tsue tsuk men Vegiau Ten Gov sa tsue,‘Tovei na tsoiny favaanan Tsonyo,’ te tsue fi Gov, ‘Nyo nai jiats famumuei nats rou ya Tsumanyi ma kakouiny onots ya na sanaan Tsumanyi!’ (Malakai 3.1) ,# Tsue of Vaminyo yam a saa te nai tagei ami na? A kuigin? Eye, Nyo tsue of maromi mi tagei bus a kuigin to te karap fafis pis ir fo kuigin, + A saa te nai tagei ami na? A mes te vaun vau tsunian mamarof ge? Vainy te vau fi ror to, kaa ror tana numaa tana fo gotouf! * Te tabin naan matisian ten Jon, Jisas tanik iny vegiau iny to na mes to aya tan tagin. “Te naa fi mi ten Jon tana pan a uur, a saa te pon iny ami ma tagei na? Ami te pon ma tagei a mes a sikia ta faaman te faarein ngaar te tagugut non tana ainysat? A sikia. v)e Gov faparits non a mes te faamainy Varonyo to na mes te pokei iny e Jon sai te gim non ma vaa'ets Vanyo!” \(1 arin matar kio tagaa fatabin er, rin pengong taataan fatabin er, rin tatauba tsipaar fatabin er, rin teinar kuupio nongon fatabin er, rin vainy mat toto fatabin er an Vurungan Rof favaanan en tan vainy aaruts. z'm Jisas biny ratuari, “Kuar fatabin yam am tsue of to Jon tana foka te nongoiny ami ana foka te tagei ami: &+ “Tsue of mamimam”, rangats fi ri Jisas, “Anyi koraa Ya na mes to te tsue iny e Jon te naa minon ge mam ma anaanos farokots ta mesmes?” %w Jon a Tsoiny Fapeenan kaa en tan kotskots nongon tana binun ten Krais, ya jiats naa ton matisian tsunia unya Tsunia. R$  Te faan fakap bus e Jisas fo tsue fanat to tana ina safunuu ana ina fuan a matisian Tsunia, Ya naus osing to na fan to aya, ana Ya naa to sa fafaatsuts, Ya favaanan to tana fo ngats fan naa aya siruu. G# *Fakats faarof yam a ka to! E sei te fajiu non ta isen tsurin tsoiny binun babainy Tsonyo ta aurom ta kour ee tana saa, ayei na tsoiny binun Tsonyo nai nom famainy non a tafan tsuan.”"  )Ai sei te fafasung non a kuigin ten Gov ee ya te makok faarof ya, tana saa, ayei na kuigin a tavaron nai nom non a tafan tsuan faarei te nonom finy a fo kuigin tavaron u tafan tsuar, ai sei te fafasung a tsoiny binun a tavaron ee ya te makok faarof ya tana saa, ayei na tsoiny binun na tavaron nai nom non a tafan tsuan faarei te nonom finy a fo tsoiny binun tavaron u tafan tsuar. /!W (Jisas tsue pis to na ka, “E sei te fafasung maromi ee, ayei kan te fafasung Varonyo, ai sei te fafasung Varonyo ee fafasung kainy non Ya to te jiats Vaminyo. ] 3 'Ai sei te mangiir non ma suu iny a toto tsuan ee nai kajiaa babainy enanon; ai sei te mangiir fiisok Varonyo ee ya te faan iny a toto tsuan tana binun Tsonyo ee nai nom non a tafan tsuan, ito na toto na suu.”  &Ai sei te gim non ma famanat a fa'orovus iny to na tsivon ee ai te vovou Vanyo, ayei gim non ma tamainy a fasito Vatuanyo.  %“E sei te mangiir fiisok non e taman ge tsinan ee to te mangiir fafis Varonyo, ayei gim non ma tamainy a fasito Vatuanyo. S $ana taman tana tsoiny koma iring minon numaa iny guei tsunia patsukanen. zm #Nyo naa me na tou kat ir a vainy ma takibaa ri; er nai takibaa to: u guei tsoiny koma iring raror tamar, tana saa, ri te faaman Vanyo, ge u guei moun nai koma iring raror tsinar, an nyanabeir guei moun nai koma iring raror muiny nyanabeir; 3 "“Pon fi vaare yam nei Anyo te mei me naa aaverof tana monaagits to, a sikia, Nyo gima mei me naa aaverof, sana Nyo na tou kibei ir a vainy. #? !sen sei te faungis Varonyo matar a fokinai ee, jesan kan Nyo nai faungis kainy rou ya matan e Tamanyo Gormirmir.” Jisas Naa Me Na Tou Kibei Ir A Vainy .U Jisas tsue pis to na ka, “E sei te pokei Varonyo te fasito iny rou ya matar a fokinai ee, Nyo kan nai kat fi kan rou jesan tsunia matan e Tamanyo Gormirmir, nU Jio, oraav vaare yam; mi karap fafis pis iny rom fokinai tsutsupii!” Pokei Ge Faungis Iny E Jisas S Ai tsumi kan ai tan fo funuu patsuu mami Gov kaa bus me na as'as narari. 1 Mi onot rom ma foiny ta fuan ta tsutsupii tana isen ta takep; sana sikia on ta isen tsuri ma mat, ya te rus me putaa te faarof fi non e Tamamami. J  Oraav vaare ir yam te atsuiny famat fi rorin puainy mes, sana ri gim ror ma onot ma atsuiny famat aaven. Ami ma oraav e Gov tsun tsivon, Ayei onot non ma rureir puainy mes ana aaven unya Hel. - U vegiau te tsue iny ronyo tana voiny mi ma favaanan iny ya tana nuaf an vegiau te nongoiny romi tana uur mi ma favaanan iny naa ya tana vainy. ta “Oraav vaare yam ta vainy tana saa, a fokan takop nai tapokaa eraror ana fo famun nai natiny rori. J  A ka te kat rori tan tsoiny fifaatsuts te kat kainy rori tan guei tan fifaatsuts. Ana ka te kat rori tana tsoiny tatagaa ot te kat kainy rori tan tsoiny binun te kat fi kanen nanon to jesan. Ri koo Vanyo Belsibul, ana mi faavot vainy Tsonyo nai nom kainy rom asangan iring vavajia.” A Vainy Ma Oraav E Gov Tsun Tsivon )K “Sikia ta guei tan fifaatsuts te karap fafis iny non a tsoiny fifaatsuts tsuan; ana sikia ta tsoiny binun te karap fafis iny a tsoiny tatagaa ot tsuan. "= Ai to te fakamits varomi ri tan ta isen ta ngats fan bus fuainy yam tan ta mes ta ngats fan tana saa Nyo tsue of maromi mi gim rom ma fakap a binun tsumi tana fo mamatsiny ngats fan iny Isrel onot non tan nainy tabuiny tabin minon a Guei Tsoiny te Bobot e Gov sa ruak iny mes me. =s A fokinai te tsugei fiisok tsun maromi, tana saa, mi te faaman Vanyo, sai ten sei tsun te suu iny non a faaman tsuan onot non tan fafakap nan nainy ee, nai nom non a toto na suu.  “A vainy te faan raror fo famuinyasiny tsuar fatoobing tsuri ma atsuiny famat rari ri, tana saa, ari te faaman Vanyo. Ana fo taman kat kan fi ror jesan tan guei tsuar; fo guei tamimiat of raror fo tamar an tsinar er faan ranaatuari ma atsuiny rari ri.    A fo vegiau te tsue iny romi, sikia ma vegiau tsumi, u vegiau te poo fi minon tan Aaven Taabos ten Tamamami te pokei romi ya. A { Te mei maromi ri tan vaatsuk, fakats fakinai vaare yam a foka te vegiau iny romi, ge te nai tsue fi romi ei; tana saa, tan nainy vegiau mi nai nom rom fo vegiau te nai tsue iny romi. 1 [ Mi te nai tsutsun matar a fo gavana ana fo gotouf, tana saa, mi te faaman Vanyo to te favaanan finy romin Vurungan Rof to tsuri ai tana fo mes vainy sikia ma taa Jiu. ! ; Taatag yam, te kaa miror tu vainy te pon ror ma nots mami er fakaa matuami tan vaatsuk, ri te rapits mami koman a fo numaa iny fafaatouf tana taa Jiu. X ) Ai Jisas tsue pis to, “Nongon yam! Nyo jiat ma naa romi tovei tsun faarei rarom tsunei siip fapoopoan nar vainy iring to te faarei raror kas vouts. Mi ma tamomots, am vovou iny ton kat tan koraa, am fakats faarof to te kakan faamo fi rori. Mi ma vovou faarof iny kat tan marei iton kurume, am gim to ma biny ta fo iring tsuri. R Fakats yam a ka to, tan nainy vaatsuk, Gov nai fasaraa fifiiring rarori, fis nats non a fasaraa te nai faan iny non ya to tan vainy pisiin tana fan iny Sodom ai Gomora.” Patang Ana Kamits Naa Minon 5c Sai te gim fi non ta mes ma fasung mami ge te fanaginy tsue rori tsumi, tafoor yam kuaf mou mami, faatok iny non e Gov nai faan rarorin fasaraa ana mi te naus osing rari. 5c Te makok fi marom yam ta vainy koman a numaa nato aya, fakei yam tsuen rof nana aaverof ma kaa ya; sai te gim fi rori ma fafasung mami, nom ravainy yam tsue nana aaverof. ^5 Nainy te sof romi na numaa tsue yam a ka. ‘Aaverof kaa non fapoopoan nam mami.’ 4a “Te naa fi naa romi tan ta ngats fan ge ta fan, kuar yam am tagaa faarof to tan ta mes te onot non ma fafasung mami onot non te naus osing romin a pan naa to aya. K govets vaare kainy yam ta poraa ge tu vau, ge tu suu ge tu tsukan iny taataan fiisen me, tana saa a tsoiny binun ma nom tu fifaakouts tan vainy te faakouts ror ya, ma tamainy yan koman tsunia. )M Govets vaare yam ta painy moni, uc Tsipaar yam fo faadis, fatoto ir yam vainy mat, kat faarof fatabin ir yam vainy tatauba, buur ravainy yam masarau. A parits te nom romi na sikia ma pats, ayei na ka ma faan babainy iny ami kainy faakouts ir a vainy, sikia ta pats nan. P Kuar yam am favaanan to. ‘A Waan iny Gormirmir te sisiruu ename.’ G Kuar yam tana taa Isrel to te faarei raror siip nun farokot. L~ Jisas jiat ra naa na ina safunuu ana ina fuan a mes to ari ana Ya faan ratuarin tsue fanat to: “Naa vaare yam tana vainy sikia ma taa Jiu. Am naa vaare kan to tana ngats fan iny Samaria. ^}5 ai Saimon, ayei na isen tsuri na gum iny vainy te kat iny nom ravainy ror gumgum iny Roum, ai Judas Iskariot, ayei na mes te nai faan iny e Jisas tan vainy ma atsuiny famat ari Ya. Jisas Jiats Ir Matisian Tsunia x|i Filip, ai Batolomiu, ai Tomas, ai Matiu, a tsoiny nonom takis, ai Jemis, a guei tsoiny ten Alfias, ai Tadias, ?{w Tovein asanga ra ina Safunuu ana ina fuan a amaraav: vaamuan to e Saimon, te koo ri Pita, ai famuinyasiny tsunia Anduru; Jemis ai famuinyasiny tsunia Jon, u guei tsoiny ten Sebedi; 1z ] Jisas fikoo vaaguam ir a ina safunuu ana ina fuan a matisian Tsunia ana Ya faan ratuarin gumgum iny buur ravainy masarau er tsipaar ton viir faadis ana fo viir kamits. kyO &Faakats of yam a Tsunaun tana tanun to ma jiats men vainy binun er agio ton tanun Tsunia.”x+ %Ana Ya tsue to tan matisian Tsunia. “A kainy ainy a kinai tan tanun te matsua raravaa en, sana sikia ta vainy binun ta kinai ma agion tanun. 4wa $Nainy te tagei Yan tagin, Ya kaa mito na tagtag tsian tsuri, tana saa, ari kaa men koma patang ana ri kaa iny nun kan ror faarei ror u siip a sikia ta tsoiny veis tsuri. sv_ #Ai Jisas naa vavis to tana fo ngats fan ai tan fo fan. Ya fafaatsuts to tana fo numaa iny fafaatouf tana taa Jiu favaanan iny Vurungan Rof tana Waan iny Gormirmir, ana Ya tsipaar kainy ton viir faadis an viir kamits tana vainy. 'uG "Sana rin Farasi tsue na ka, “Ayei onot non ma buur ravainy masarau tana saa Ayei te nom a parits tana tsunaun tan masarau.” Jisas Tagtag Ir A Vainy 'tG !Te buur fakap e Jisas masarau tana mes, ya tanik iny vegiau bus nato. Fokinai saar fiisok ri tsue to, “Amam Sikia ma tagei ta ka ma kat fi nei i Isrel.” s Te naus osing a ina fuan a mes to Jisas, mes vainy mei mito na mes ten Jisas, a tutuei iny masarau ana gima vevegiau. nrU Sana ri naa, ri saats vavis to na ngats fan tan vaanan nane Jisas. Jisas Tsipaar A Mes A Baaoo gqG Ana mata rari takarat nato. Jisas tsue tap rari ma tsue faruak vaare iny a ka to tan ta mes! py Sen Jisas saras a mata rari ana Ya tsue to, “A ka to nai ruak nats non tsumi tana saa ami te faason Tsonyo.” Fo Te sof naa Jisas gagon numaa, ana ina fuan a mata kio to naa mito Tsunia ana Ya rangat ratuari. “Mi faaman rom Nyo onot rou ma kat a ka to?” “Eye, Tsunaun,” biny finy ari Ya. 7ng Jisas naus osing a pan naa to aya, ai te taan farokot naa Ya ana ina fuan a mata kio tanik iny vovou naa Towa. “Tagtag mamimam, tsubnaain ten Devit,” te kuu fi ri. hmI U vaanan nana ka to saats vavis to na gum fan naa aya. Jisas Tsipaar Ir A Ina Fuan A Mata Kio {lo Te tafuts fakap bus naa na vainy, Jisas sof nato tana pan tana kooviou to, Ya nom to niman ya, ana ya tsun nato. zkm Ya tsue to. “Tafuts yam fokinai! A kooviou to na gima mat, ayei te goros tsun non!” Ri na fokinai oor Towa. )jK Te naa fi Jisas numaa tana tsoiny mumua tana numaa tana taa Jiu, te tagei ya na vainy te puuf ror tan koov iny vaa'ur ana pan goonen kan nato tana vainy, +iO Jisas takopis, Ya tagei towa sa tsue, “Paparaa, Guei moun Tsiau, Nyi te faason Tsonyo to sa nyi rof fatabin em.” Sen tsun ana moun to rof fatabin nato. qh[ Ya tsue patsukan to tsivon, “Anyo ma saras toromainy tsuiny raarav Tsunia nyo te rof fatabin you.” g A moun te kaa kan to te gum iny tataa'in onots a safunuu ana fuan a ingainy, ising me voun e Jisas sa saras nguen raarav Tsunia. Zf- Jisas tsun, sa vovou iny naa ya an matisian Tsunia kan vovou iny naa Towa. }es Jisas vegiau kanen nanon tsuri, ana tsoiny mumua tana numaa iny fafaatouf tana taa Jiu naa mito Tsunia fatukun matan Ya, ya tsue to, “A guei moun tsonyo te maten; taame Nyi fasaur tsuiny to na nimam patsuun Ya ma toto fatabin en ya.” (dI Ai to kan tana mes te natiny itsuf non wain foun tana iikan a tamuan, kat fi non nei, an wain foun te kat pung a iikan an wain ana iikan nai kajiaa faavot raror. U wain foun te rof non tana iikan a foun ma kaa faarof ari.” A Guei A Moun Ten Jairus, Ana Moun Te Saras Raarav Ten Jisas c Jisas tsue of ratuarin tsue fapapaar to: “Sikia ta mes te onot non ma keres ta painy vau foun a kuiny towa na takakaar tan vau tamuan, kat fi non nei ana pan a foun te kat kakaar fatsiainy a pan a tamuan, ana takakaar te nai bangbang fafis en. b  Jisas tsue fatabin to tsuri, “A vainy te naa miror tana kainy ainy tan fanging gim ror ma natiny tavtaav iny a kainy ainy, teeva? Sikia. Nainy te faarei Anyo na tsoiny fanging, Nyo kaa fiisen ramituarin fuainy matisian Tsonyo, mam ainy miton paparaa, sai vou, vainy nai nots Varonyo Nyo te kaa osing ir matisian Tsonyo, tan nainy to aya, matisian nai tavtaav miror reesik.” Ca Matisian ten Jon a Tsoiny Fapeenan naa me ten Jisas ser rangats Ya, “Kat fei sana mam mi na taa Farasi natiny tavtaav rom, san matisian Tsumanyi gim ror ma natiny tavtaav ei?” 1`[ Kuar yam am nat faarof iny ton vegiau to:‘Nyo komainy fiisok roun kat tan tagtag ir a mesmes rof fafis pis iny non fo fifaan tan katkat faakor.’ (Hosea 6.6) Nyo gima naa me ma fikoo Nyon vainy tavaron, sana Nyo te naa me ma fikoo Nyon vainy pisiin.” Rangat Nan Kat Iny Tavtaav _ Jisas nongoiny vegiau to sa tsue rari, “Vainy toto faarof gim ror ma komainy a tsoiny tsipaar, a sikia, a vainy tsun ton faadis. '^G Farasi tagei a ka to, ri rangats ton matisian Tsunia, “Kat fei sana Tsoiny fifaatsuts tsumi ainy fiisen minon vainy nonom takis an mes vainy pisiin ei?” ]5 Te gum iny ainy e Jisas numaa ten Matiu, an vavainy nonom takis kinai an mes a vainy pisiin naa mito ser ainy fiisen mi Ya an matisian Tsunia. I\  Jisas naus osing a pan to aya. Ya tagei to na mes te koo rori Matiu vaagum non numaa tana pan iny nonom takis. Jisas tsue to tsunia, “Vovou you.” Matiu tsun to sa vovou iny e Jisas. u[c An tagin vainy tagaa to ser oraav, ri vamarits to Gov, te faan iny gumgum to tana vainy. Jisas Fikoo Matiu ;Zq Ana mes to tsun to sa naa fi en numaa tsuan. Y Sai tovei Nyo faatok maromi ma nat fi nei, A Guei Tsoiny te Bobot e Gov sa ruak iny Mes me kaa minon gumgum tana monaagits to tan anofe ravainy aveto.” Ai Jisas tsue to tana mes a nima mat an mou mat, “Tsun, nom nenengan tsuam nyi te naa numaa tsuam.” 7Xg Saf vegiau te opaar non Tsonyo ma kat na? Te tamee non Tsonyo ma tsue, ‘Nyo anofe na fo aveto tsumanyi,’ ge te tamee fafis non tan tsue fi nei, ‘Tsun, nyi te taan?’ aW; Jisas nat faamuan iny fakats tsuri sa tsue, “Kat fei sam fakats fiiring rom ei? !V; Mesapan nar tsoiny fifaatsuts tan Faun te kirkir iny e Moses tsue to tsuri patsukaner, “A mes to te kat tsue to, Ayei fifanauti minon e Gov!” FU Mes vainy govets mito na mes a nima mat, ana mou mat soon non tan nenengan. Jisas tagei a faason tsuri, Ya tsue to tana mes a faadis, “Guei tsiau, u aveto tsumanyi te anofe ravaa en.” ~x}}*|{zyxxDwwOvv7ttOsrqpooCnmmUlzkk;ihh7gffee\ccYbqaaV``+__ ^]k\\:[ZZGYYZXWWV*UUIUTSSRWQQ6PPOONyMMTML]L KJJ8IIHjGG5FF+EfED`CCgBBeB#AA"@}??;>G==7<<.;:::9t8p7.665544:322 0//P..-<,,+<))F(d('y&%m$o#"G! (sl7?|'w<[i#Y3 | * ys&L;y “Saf fakats tsumi na? A saa te nai kat non a mes te kaa minon natus siip tsuan ana isen tsurin siip te kuar fuainy a nun to? Ayei fakaa raror sian safunuu ana sia to te gima nun er ainy to tan tet ya te nai tsikoo na mes a isen to te nun. |:q [Tana saa, a Guei Tsoiny te Bobot e Gov sa ruak iny Mes me, te naa me ma saup ir Ya na vainy te nun farokot ror.] V9% Ai Jisas tsue to na ka, “Kat rom sam pon fi nei vainy kakaii to te faarei rora ka babainy. Nyo tsue of maromi, u morena tsuri te kaa ror Gormirmir natiny tagei fatoobing ror e Tamanyo i Gormirmir. I8  Ai te amus fi marom anyi na matam tan kat kat iny aveto, fas ravainy, nyi te ravainy naa ya! Te rof fiisok non tan nom a toto na suu te kaa mirom anyin sen matan, sai te gim non ma mamatan faarof tan kaa men fuan matan kat ror ser ras manyi tan guaf iny Hel te gim non ma natiny mote.” Tsue Fapapaar Nana Siip Te Nun F7“Te amus fi marom anyi na nimam ge na moum tan kat kat iny aveto, kobus ravainy am ravaa ratuari. Te rof fiisok non tan nom a toto na suu, te kaa fiisen mirom anyin sen niman an sen mou, sai te gim non ma mamatan faarof tan kaa men fuan niman an fuan mou, kat ror ser ras manyi tan guaf te sikia non ma mote. d6ASaf a fasaraa tsian fiisok to na tana mes tan puputaa to te amus raror vainy tan kat kat iny aveto! Fo amus te kat fa'aveto non a mes nai ruak minon sana saf a fasaraa tsian fiisok tana mes te amus non a mesmes to na! P5“E sei ta isen ta mes te ras raror guein kakaii to te faaman ror Tsonyo, tan kat iny aveto ee, te rof fafis non tan tang iny ta marats tsian googon a mes to aya, ai te nai faruk namaan bong. 4Ai sei na mes te faakouts non guei kakaii faarei non ya to ee tana asanga Vanyo, ayei faakouts Varonyo.” Fiamus Iny Kat Kat Iring 3wA mes te karap fiisok non tana Waan iny Gormirmir to na mes te fauf non a tsivon a faarei to na guei a kakaii tovei. 2+Ya tsue to na ka, “Fakats yam a ka to! Mi gim rom ma onot ma sof on tana Waan iny Gormirmir onot romi ma takopis am faarei ton guein kakaii. O1Jisas fikoo to na guei a kakaii, sa fatsutsuiny ya fapoopoan narari, 0 {Tan ar nainy to aya matisian naa mito ten Jisas, ri rangats Towa, “E sei te karap non tana Waan iny Gormirmir ee?” / Sana ra gim ror ma fatsitsien fiisen ramiri. Kua fi naaman nyi te tats iny naan goraa, ras a vaamuan nana jian pue na nguen ya, nyi sab rom a painy moni onot non tan foiny takis tana saape of Vanyo ana nyi kan, nom naa nyi foiny of ratuaran takis.”.1Pita biny Towa, “U vainy sagoor.” Ai Jisas tsue to tsunia, “Te kat fi non nei, u vainy tana gum fan fatoobing to te gim ror ma foiny takis. -{Ai Pita biny ratuari sa tsue na ka, “Eye!” Te sof naa Pita numaa Jisas tsue faamuan to, “Saimon, saf fakats tsumanyi na? E sei foiny non takis tana fo gotouf tan vainy petoo ee? Rin vainy tana gum fan fatoobing ge arin vainy sagoor?” X,)Te naa me Jisas an matisian Tsunia tana ngats fan iny Kapeniam, rin tsoiny nonom takis tana saape naa mito ten Pita, ri rangats towa, “Tsoiny fifaatsuts tsumi te foiny takis of kainy non a saape?” !+;ri te atsuiny famat Ya, san tan fafofopis nan nainy nai tsun fatabin enanon.” Ana rin matisian reesik fiisok tsun rato. Jisas Foiny Takis Tana Saape D*Te naa faavot men matisian tana gum fan iny Galili, Jisas tsue to tsuri, “A Guei Tsoiny te Bobot e Gov sa ruak iny Mes me nai faan iny naa rori nimar vainy te kaa miror a parits, [)/[San faakats an tavtaav tsun onot non tan buur ravainy kainy masarau to aya.]” 7(gJisas biny ratuari, “Tana saa, mi na sikia ta faason Tsonyo. Fakats yam a ka to! Te kaa fi miromi na faason a kakaii faarei non fuan kakaii nan Mastat, mi onot rom ma kat a fo mamatsiny ka! Mi onot kan rom ma tsue of a tobeer to, ‘Tasas osing a pan to nyi te naa fi unya!’ ana ya te tasas. 'Kat to An matisian naa mito tana uur ten Jisas, ri rangats Towa, “Kat fei sa mam gima onot ma buur ravainy masarau ei?” ^&5Jisas buur to na masarau sa bus osing ya sen tsun ana vurots to tsipaar enato. a%;Jisas biny ratuari fiisen me na seeve, “Amin aatai iny roman, min vainy vavaajets an iring! Fis nainy ma kaa fiisen Vanyo mi? An fis nainy ma govets patang fiisen Vanyo mi? Mei mi yam a vurots nei Tsonyo!” K$Nyo mei mi ya tan matisian Tsumanyi, ri gim to ma tsipaar ya.” #9ya tsue to na ka, “Tsunaun, tagtag a guei tsoiny tsonyo! Ayei kokonos non ai te gima kaa faarof tana saa ayei natiny gotsiny of non guaf ana aurom. X")Te tabin mi ri tan tagin ana mes naa mito ten Jisas fatukun to matan Ya, !} Ana rin matisian natiny Towa te tsue tsuk iny non e Jon a Tsoiny Fapeenan. Jisas Tsipaar A Vurots A Tutuei Masarau K  Sana Nyo tsue of maromi na ka to a mes te faarei non e Ilaija na kuigin te naa ename ana vainy gim to ma inainy fanatnat iny ya, ri kat a fo mamatsiny ka na fo iring tsunia ito na sanaan te paparaa iny mi ri. Jesan kan tana Guei Tsoiny te Bobot e Gov sa ruak iny mes me nai kat non fo mamatsiny ka na fo iring Tsunia.” y “Eye, Ilaija na kuigin te naa faamuan naa me,” Jisas biny rari, “ana ya te kakouiny onots fo mamatsiny ka. / Ana rin matisian rangats to Jisas, “Kat fei san tsoiny fifaatsuts tan Faun te kirkir iny e Moses tsue Ilaija na kuigin ma mumua me ei?” E Te of osing mi ri na tobeer Jisas tsue tap ratuari, “Pokei vaare yam a ka te tagei ami onot non te tsun fatabin fi non a Guei Tsoiny te Bobot e Gov sa ruak iny mes me tana mat.” LRi matoong fi to jias ser gima tagei ta mes, e Jisas tsun Tsivon. ^5Jisas naa me tsuri Ya saras ratuari sa tsue na ka, “Tsun yam, oraav vaare yam!” s_Te nongoiny matisian vegiau tovei, ri oraav fakap rato ser fagotsiny nato na nair peto tan puputaa. [/Te vegiau farokot ya, ana koroon kafof kakanaf pau ratuari an vegiau poo mito koroo sa tsue, “Tovei na Guei Tsoiny Tsonyo, te kaa non koman tsian Tsonyo. Anyo koma rof iny rou Ya; nongon yam Tsunia!” ?wAi Pita tsue to ten Jisas, “Tsunaun, rof non te kaa fi rora nei te koman fi rom Anyi mam te kat ta fopis ta tovaar nei, isen Tsumanyi, ana isen ten Moses, ana isen ten Ilaija.” b=Sen tsun ana rin matisian tagei to Moses ai Ilaija ruak ser favevegiau fiisen me Jisas. Te tagaa ri ana puan Ya ruak iny pangis enato; ana nain Ya kanaf to sa faarei na nuaf an vau Tsunia faarei ton goseen kafof kakanaf.  !Voun gonom nainy Jisas nom rato ere Pita, ai Jemis me famuinyasiny tsuan e Jon ana Ya mei ratuari tana tobeer a nainy jig, ri patsukaner. H Nyo tsue faman of maromi te kaa miror mesapan te tsutsun ror tovei tabuiny mat ror nai tagei nats ror a Guei Tsoiny te Bobot e Gov sa ruak iny Mes me naa minon faarei minon a Aatouf.”NA Guei Tsoiny te Bobot e Gov sa ruak iny Mes me naa minon fiisen minon fo morena Tsunia koman siinaiv ten Taman ana Ya te nai tafan ir a fokinai vainy vovou tsun iny non kat te kat ari nei petoo. Ta isen ta mes te mauts non a fo masun tana ratsuu iny peto ana toto tsunia te iring a nun enato, fo masun to aya te faakouts fi non ya ei? A sikia. A saf a tafan tana mes to na to te pats fi non ya na toto na suu tana masun tsuan na? A sikia ovei. 1[tana saa sei na mes te komainy makok faarof non a toto tsuan ee, nai nun enanon, san e sei te fa'orovus non a toto tsuan ee tan vovou Vanyo nai nom non a toto na suu. 1[Ai Jisas tsue of raton matisian Tsuan, “Sei na mes te komainy vovou Varonyo ee, ayei ma anofe na tsivon, ayei ma fa'orovus iny a tsivon, ana ya te vovou Vanyo, J Jisas takopis to sa tsue ten Pita, “Fataanis osing you, Satan! Nyi bei ot iny rom a sanaan Tsonyo, tana saa u fakats tsumanyi nato ayan fakats tana mes tsun sikia ma fakats ten Gov!” )Pita mei naa Towa tatangin ana ya tsue ets'ets Towa, “Tsunaun, Gov famanat vaare iny a ka to ma ruak on ya Tsumanyi,” te tsue fi ya! X )Tan nainy to aya Jisas tanik iny tsue fanat of raton matisian Tsunia, “Nyo ma naa fi Jerusalem ma saraa kamits fatsian Anyo nimar tsunaun tana taa Jiu, an tsunaun tan tsoiny faakor ana rin tsoiny fifaatsuts tan Faun te kirkir iny e Moses. Ri nai atsuiny famat Varonyo, ai tan fafofopis nan nainy Nyo nai tsun fatabin varou.” H  Ai Jisas vusvus faparits raton matisian Tsunia ma tsue of vaare ri ta mes Ayei na Krais a Mes te pisainy e Gov ma Tsoiny Fiisaup Ya tana vainy. Jisas Tsue Fanat A Kamits Ana Mat Tsunia z mNyo nai faan marom anyi na fo popue tana Waan iny Gormirmir, kat te gim rom anyi ma famanat iny nei petoo, Gov kan gim on non ma famanat iny ya i Gormirmir, an kat te famanat iny rom anyi petoo, Gov kan nai famanat iny non ya Gormirmir.” # ?Ana Nyo tsue of marom, Nyo koo marom anyi na fats a marats, Pita, ana fats a marats to te faarei non a man, ai patsun a man to ayei, Nyo nai fatsuiny rou a numaa iny fafaatouf Tsonyo ito na gum iny vainy fafaaman te faason Ronyo, an parits tana mat iny Hel gim on ror ma fabiu ya. a ;“Gov faparits bus manyi Saimon, a guei tsoiny ten Jona,” biny finy ya Jisas, “tana saa, a man nan vegiau to gima poo fi me tana mes, sai te naa fatoobing fi me tsumanyi poo fi me ten Tamanyo i Gormirmir. #Saimon Pita biny Towa, “Anyi na Krais, a Mes to te pisainy e Gov ma Tsoiny Fiisaup Ya tana vainy, a Guei Tsoiny tana Gov a toto.” O“Ana mi pas?” rangat fi rari Ya, “Mi tsue Varonyo sei?” ^5“Mesapan tsue ror, Anyi Jon a Tsoiny Fapeenan,” biny finy ari Ya, “Ana mesapan te tsue ror, Anyi Ilaija, ana mesapan tsue ror, Anyi Jeremaia ge na isen tan mes panainy kuigin to te toto fatabin me.” 5c Jisas naa fi naa tana pan iny Sesaria Filipai, ana Ya rangats raton matisian Tsunia, “A vainy tsue rora Guei Tsoiny te Bobot e Gov sa ruak iny Mes me, e sei ee?” 9k An matisian natiny Towa te gima vegiau tsuk iny yis faman nan koinykoiny to tsuri ma tatanamots ari, a sikia, sana fo faatsuts te poo minon tana taa Farasi ana rin vainy tana taa Jiu te gim ror ma faamainy a tou tsun fatabin tana mes tana mat te koo rorin Sadusi. Pita Pokei E Jisas, Ayei Na Krais C Kat fei sam gim rom ma nat faarof ei? Tsonyo te gima vegiau tsuk mami tan koinykoiny. Tatanamots yam a tsivom tan yis tana taa Farasi ana tee vainy tana taa Jiu te koo rorin Sadusi!” { Fakats fatabin yam tana fits a koinykoiny tana fats a tapan mes? Fis a koverok a via taptap tan ainy osing te fau ami? 0Y Mi tabuiny nat rom ge? Fakats fatabin yam tan nainy to te ivivoo Nyo na ngim a koinykoiny tan ngim a tapan mes, fis a koverok a via taptap tan ainy osing te fau ami? A{Jisas natiny a ka te vegiau tsuk iny ari ana Ya rangats ratuari, “Kat fei sam favevegiau rom fapoopoan namami ei te sikia ma kaa fi tu koinykoiny ei? Faason tsumi Tsonyo na kakaii! Ri tanik iny favevegiau buser rato fapoopoan narari, “Ayei te tsue na ka to, tana saa, ra gima tamaar iny me tu koinykoiny.” 7~gJisas tsue to tsuri, “Taatag yam, am tatanamots ton yis tana taa Farasi ana ri na taa Jiu te gim ror ma faamainy a tou tsun fatabin tana mes tana mat koo rorin Sadusi.” o}WTe sepuu faguas naa ri tan mes panaan nana naaman, ri anofe to ma tamaar iny naa tu koinykoiny. .|UAmin aatai iny roman, amin ngi'arapaar an gima kaa fasuu ten Gov! Mi rangat Varonyo ma kat kainy faatok, sana sikia ta ka ta foun iny faatok mami sana kainy faatok tsun to ten Jona na kuigin muan.” Ai Jisas naus osing ratuari sa naa en. Tsue Fapapaar Nan Yis Tana Taa Farasi Ana Taa Sadusi {Ge tana voinyvoiny ovei mi tsue rom a ka, ‘Te nai ruat non, tana saa, a korosuu na a'aun ai te kum.’ Ami onot rom ma tsue fa'arasainy tou tatagaa tsumi tana korosuu, sana mi gim rom ma onot ma tsue fa'arasainy a foka te tagei romi ma kat Anyo tan nainy roman! zAi Jisas biny ratuari, “Te ruk naa non a nuaf mi te tsue, ‘Ra kaa miror a madaav a rof tamanainy, tana saa, a koroo te a'aun en.’ &y GA tee vainy Farasi ana tee vainy tana taa Jiu natiny faamainy ror a mes te gim non ma tsun fatabin tana mat koo rorin Sadusi naa me ten Jisas. Ri pon to ma fataraatsua Ya, ser rangats Ya ma kat of rari ta ka iny faatok, “Mam komainy nat rom to te poo faman fi mirom Anyi ten Gov.” mxS'Ai Jisas jiats ranaatuari na vainy, Ya jias to tan puak, Ya naa fi enato tana pan iny Magadan.\w1&U as'as nar tsoiny te ainy onots fats a tapan, gima as faavot ramen moun an guei. kvO%Ri na fokinai ainy, ser viits. An matisian nom to na fits a koverok a via taptap tan ainy osing. 6ue$Ana Ya nom to na fits a koinykoiny ana tee mar jian a fo kakaii tsue faarof naa to ten Gov, Ya ivoo towa, Ya faan iny towa tan matisian an matisian tatafas ratuarin tagin. Kt#Ai Jisas tsue of ratuari na fokinai ma gum ari tan puputaa. s"“A fis a koinykoiny te kaa miromi?” Ri biny Towa ser tsue, “A fits a koinykoiny ana tee mar jian a fo kakaii.” r!Matisian Tsunia rangats Towa, “Fei nom roran a kainy ainy ta onot tana pan babainy ana uur tovei ei ma fa'ainy ara na vainy?” >qu Jisas fikoo ir matisian Tsuan ma naa mi ri Tsunia sa tsue na ka, “Nyo tagtag fiisok roun vainy a kinai to, tana saa ri kaa fiisen bus Vaminyon fopis nainy, ser sikia ma kaa me ta kainy ainy ma ainy ari. Nyo baainy rou ma jiat vesves ra naa ri fan tsuar, tana saa kat ror ser matauts ra naa sanaan.” pyVainy saar fiisok te tagei finy ari na fo baaruu te vegiau fatabin, fo mou ra pengong rof fatabin ner, fo mou ra mat tataataan fatabin ner ana fo mata kio tagaa fatabin ner, to ser vamarits a Gov tana taa Isrel. Jisas Fa'ainy Ir Fats A Tapan Mes Bo}Tagin naa mito Tsunia mei men fo mou ra pengong, fo mata kio, fo mour mat, fo baaruu, fo teinar kuupio ana fo mes fo viir faadis to ser fakaa rari moun e Jisas ana Ya tsipaar ratuari. nJisas naus osing a pan to aya Ya taan ereer fi enato tana naaman iny Galili. Ya paas fi naa to tana painy tet ana Ya vaagum to. Ym+Ai Jisas biny towa, “Moun faason tsumanyi Tsonyo na karap! A ka te komainy anyi nai ruak enanon tsumanyi.” Ai tan ar nainy to aya guei moun tsunia tsipaar fatabin enato. Jisas Tsipaar Vainy A Kinai lyYa biny Towa sa tsue, “Man ovei Tsunaun, san kas natiny ainy ror ainy farurus tan guei kakaii fain a taran.” k+Jisas biny towa sa tsue na ka, “Te gim non ma toobing tan fa'ainy ir kas a kainy ainy tan guei kakaii.” Jisas tanaf fakats tana moun. ijKKat to ana moun naa mito sa fatukun en matan Ya, “Faakouts you, Tsunaun!” tsue fi ya. Vi%Jisas biny ratuari, “Gov jiats fi Vaminyo tan guei nun iny Isrel.” 3h_Sen Jisas gima vegiau vaarik ta ar vegiau tsunia. Matisian ten Jisas naa mito Tsunia ser tsue na ka. “Gargar naa! Ayei vovovou rarora fiisen men goonen kinai!” pgYA muiny Kenan a sikia ma faarei na muiny Jiu to te natiny kaakaa non tana pan naa to aya naa mito Tsunia sa tsue na ka, “Tsubnaain ten Devit tagtag vame! A guei moun tsonyo na tutuei iny masarau ana ayei gima kaa faarof non.” |fqJisas naus osing to na pan to aya sa naa fi en naa naa tana pan panan a fuan a ngats fan iny Taia ai Saidon. ?ewFo kat iring to aya poo ising minon koman a mes, ya te kat fifiiring ya. Sai tan nainy ainy men niman gima garus ayei na ka te gim non ma kat fifiiring a mes.” A Faason Tana Moun !d;Ito te ruak minon aaven a mes, ton fakats iring, an kat iny fitokon, kat iny tsikoor, fifiinaum, fipisui, kakabuts, gamgam an tsue fifiiring a mesmes. ncUSana ka te ruak ising minon nguen a mes poo fi minon koman ya, ito ayei te kat fifiiring non a mes. bMi gim rom ma nat fi nei, a ka iny jiarasan te naa fi non koman na mes naa fi naa non tan mokoor ana ya te nai taagio ravainy ya. ?ayJisas tsue to tsuri, “Mi fapinpin kanem marom? H` Pita tsue to, “Tsue of mamimam kifon tsue fapapaar.” 3__Fakats vaare ir yam! Arin tsoiny mumuan mata kio ai tovei te ras fi naa non a isen a mes a mata kio na mesmes tsuan, ri ina fuan tsidup faavot eraror koman a gaguur.” t^a Jisas biny ratuari, “A fo mamatsiny fareevreev te gima reev e Tamanyo Gormirmir nai pat ravaa ror. ]w An matisian Tsunia naa mito ser tsue, “Nyi nat kan ir a taa Farasi te koma iring iny vegiau te pokei Anyi?” $\A Sikia ta ka iny jiarasan te onot non ma naa koman a mes a kat fifiiring towa, a sikia, a ka te tafuts ising minon koman a mes te kat fifiiring non ya.” [[/ Ai Jisas fikoo rato na fokinai sa tsue tsuri, “Nongon yam am natiny towa! AZ{ Ri fafaatouf babainy tsun Varonyo, tana saa, ri fafaatsuts iny ror faun tana mes tsun sa faarei non Faun ten Gov!’ ” (Aisaia 29.13) A Foka Te Natiny Kat Fiiring Non A Mes rY]‘A vainy to te faatouf Varonyo tana pengot nana ngue rari, sana aave rari veevian osing Varonyo. XAmin vainy kat mapam vegiau tsumi an kat tsumi gima senviir! E Aisaia na kuigin te tsue fatoobing en muan to te pokei fi mami ya! WSana ayei gim non ma faakouts e taman, tan kat to aya mi kat rom vegiau ten Gov ka babainy mi vovou iny ton kat tsumi patsukanem yam. V3Sana mi tsue faarof rom a mes ma kaa me ta ka te onot non tan faakouts ya taman ge tsinan, sana ayei tsue, ‘A ka to te asang of bus anyo Gov.’ UGov te tsue, ‘Fatsiitsii yam e tamamami ai tsinamami,’ ai ‘Sei na mes te fijiar non e taman ge tsinan ee ma atsun famat ravaa!’ TJisas biny ratuari, “Kat fei sam gim rom ma vovou iny Faun ten Gov to sam vovou iny rom kat tan fuainy tsuvumami ei? *SM“Kat fei san matisian Tsumanyi gim ror ma vovou iny kat tan fuainy tsuvurara ei? Tana saa ri gim ror ma garus faarof tsom a nimar, vou ri te see ainyainy.” 7R iRi na tee Farasi ana rin tsoiny fifaatsuts tan Faun te kirkir iny e Moses to te poo fi me tana ngats fan tsian iny Jerusalem vaaguam faavot fi to ten Jisas, ri rangats Towa, #Q?$Ri sing maamaa Jisas ma famanat rarin vainy faadis ma saras tsuiny korei arin nguen vau ten Jisas, ana ri to te saras nguen vau Tsunia tsipaar rato.nPU#ana vainy inainy to Jisas. Ri kuar vavis ton mamatsiny fan ser nom ir a men vainy faadis ten Jisas. OO"Tan nainy te guas naa ri, ri nai sung to tana pan iny Genesaret .NU!An matisian te kaa koman puak fatukun to, ser faatouf e Jisas. “U man ovei, Anyi na Guei Tsoiny ten Gov!” te tsue fi ri. Jisas Fatoto Ir Vainy Faadis Genesaret BM Ri jias faavot to koman puak ana ainysat sariof to. LSen tsun Jisas faarua naa to na niman ya ras towa sa tsue, “A faason tsumanyi Tsonyo na kakaii! Kat fei sa nyi vaa'ets rom ei?” K Sai tan nainy te tagei e Pitan rau sa oraav, ya tanik iny ruk busen nato koman a naaman. “Saup you, Tsunaun!” tangis fi ya. J“Taame!” biny finy ya Jisas. Ai Pita of osing ton puak ya tanik iny taan fi naa to ten Jisas, taan naa patsun a naaman. ~IuAi Pita tsue to, “Tsunaun, ma Nyi koraa Ya, jio, tsue of you ma taan fi naa nyo Tsumanyi patsun a naaman.” zHmSen tsun Jisas vegiau naa to tsuri sa tsue na ka, “Kaa faparits yam! Anyo vaa ei aa. Oraav vaare yam!” G5An matisian Tsunia tagei Towa te taan fi mi Ya patsun a naaman ana ri oraav faavot rato. “A amatsuan” te tsue fi ri, ri rorojiainy faavot rato. F Fapoopoan nana fopis a kilok ana aunom a kilok tana patsuu na nainy, Jisas naa fi to tsuri taan ising naa patsun a naaman. Etan nainy to aya puak kan kaa busen fapoopoan nana naaman faton naa non tan kakai tana saa, ainysat tapoor me imus nan puak. DTe fataasua fakap Ya na vainy, Ya paas fi to tana painy tet a tou faakats, Ayei tsivon. Te uurup bus a pan ana Ya kaa to tsivon na aya, 7CgAi Jisas jiats raton matisian Tsunia ma jias ari tan puak er mumua fi naa to tan mes panaan nana naaman, Tsunia te komainy ma fataasua tsom ir a fokinai er vavakas to. B{Onots toromainy a ngim a tapan mes to te ainy gima as'as faavot ramen moun min guei kakaii. Jisas Taan Patsun A Naaman zAmFokinai te ainy ser viits. An matisian Tsunia nom to na safunuu an fuan a koverok ser fau favei yan ainy osing. @yYa tsue of ton tagin ma gum ari tana aufing: ana Ya nom to na ngim a koinykoiny ana fuan a jian, Ya matoong fi naa to Gormirmir, sa faarof naa ten Gov. Ya ivoo ton koinykoiny, sa fafaan iny ya tan matisian Tsunia, ri tatafas iny towa tana vainy. .?WJisas tsue to, “Faan Vanyo yam.” l>Q“A ka te kaa tsun miromam to, a ngim a koinykoiny ana fuan a jian,” biny finy ari Jisas. o=WJisas biny ratuari sa tsue, “Ri sikia ror ma naa. Mi patsukanem yam ma faan rari ta kainy ainy.” X<)Te touraf busen an matisian Tsunia naa mito Tsunia ser tsue na ka, “Te kat iny ananerof osto ana pan a uur tovei, jiat ra naa na vainy ma naa ri tana fo fan er foiny to ta kainy ainy ma ainy ari.” ,;QTe sung naa ri ai Jisas of osing ton puak ai tan nainy te tagei Ya na vainy a kinai fiisok aaven Ya kaa miton tagtag tsuri, ana Ya tsipaar to na fo faadis tsuri. : Te nongoiny fakap bus e Jisas vaanan to, Ya naus osing to na fan to aya ana Ya jias to tan puak sa naa fi en nanaa tana pan a uur ayei patsukanen. Tagin nongoiny e Jisas te naa fi naa Ya, ri naus osing to na fo ngats fan tsuar ser vovou iny naa Ya sanaan. 9 Matisian ten Jon naa me, ri nom to na puan ya, ser nai kats iny ya, ri naa to ser tsue of e Jisas. Jisas Fa'ainy Ir Ngim Tapan Mes 8 Ri govets mito na patsuun e Jon gagon poote mi rin kobuu, ri faan iny towa tana kooviou, ana ya govets naa towa ten tsinan. `79 Ana ya faan iny ton tsue ma govaar mi ri na patsuun e Jon koman a numaa iny kotskots. 6% Ana aatouf reesik fiisok to, san tan tsuen man tan tsue man non jias te kat ya matar a fokinai ya vovou iny ton koman tana kooviou to. G5Tan fakats tana tsinan a kooviou to sa tsue of ya, ma tsue of ya Herot, “Nyo komainy marom anyi ma poote me na patsuun e Jon a Tsoiny Fapeenan tan kobuu ana nyi te faan vanyo ya.” 4 ana ya fakei ton tsuen man tana guei moun to, “Man non jias nyo nai faan marom Anyi na foka te rangat iny rom anyi tsonyo!” '3GTan nainy tsian te fakats fatabiny arin nainy agiir ten Herot ana guei moun ten Herodias tajiat to matar vainy faavot. Herot kaa mito na paparaa tsian, 2}Herot pon ma atsuiny famat e Jon sana ayei te oraav ir a taa Jiu, tana saa, a taa Jiu te faamainy e Jon ayei na kuigin. 17tana saa, Jon a Tsoiny Fapeenan tsue ets'ets e Herot, “Te sikia non ma toobing tsumanyi ma fipisui fiisen me natsun Filip a famuinyasiny tsuam!” x0iTabuiny mat non e Jon a Tsoiny Fapeenan, ai Herot faan iny ton tsue ma nots ari ya, ri te nai kotskots ya, er fakei naa towa tana numaa iny kotskots. Ayei kat kat to ma kat fapaparei ya Herodias, ten Herodias peits fiisok iny e Jon, 0/YYa tsue to tan tsoiny binun tsuan, “Ayei koraa Jon a Tsoiny Fapeenan to te tsun fatabin tana mat to sana fo mamatsiny parits iny faatok tapokaa ising me tsunia.” j. OTan nainy to aya Herot a aatouf tana gum fan iny Galili nongoiny e Jisas te kat finy ya na foka. a-; :Ayei gima kat a fo binun iny faatok reits na aya, tana saa, ri na sikia ta faaman.C, 9Ana fokinai fataivou Towa. Jisas tsue to tsuri, “A kuigin te natiny famaari rori tan fo mamatsiny pan sai tana ngats fan tsunia fatoobing ai tana fo nuatsin ya fatoobing, a sikia.” z+m 8An fuainy fafinen Ya te kaa kan ror tovei! Fei te nom Ya na nat ana parits iny kat a fo mamatsiny ka to, ei?” *- 7Ayei koraa na guei tsoiny tana tsoiny fatsun numaa! Ai Meri, na tsinan Ya, ai ere Jemis me Josep ai Saimon me Judas fuainy famuinyasiny Tsunia! d)A 6Ana Ya tabin fatabin enato tana ngats fan tsuan. Ya faatsuts to tana numaa iny fafaatouf tsuri, ana ri to te nongoiny Ya saar ser rangat, “Fei te nom a mes to na nat ana parits iny kat a foka iny faatok reits to ei? e(C 5Te pokei fakap bus e Jisas a fo tsue fapapaar to, Ya naus osing to na pan naa to aya. '' 4Ai Jisas tsue to na ka, “Te kat fi non nei, isisen tsoiny fifaatsuts tan Faun te kirkir iny e Moses nat bus kan iny Waan iny Gormirmir, kat faarei non a taman a numaa tsian, ya nom to na ka na fo foun tsuan an tee mes kan tamuan sa tatafas rari na mesapan. Te kat fi non jesan, ami ma naa am faatsuts iny ton vegiau faamuan ten Gov an vegiau Tsonyon foun.” A Taa Nasaret Fataivou E Jisas }&s 3Ai Jisas rangats ratuari, “Ami te arasan kan iny a fo vegiau te pokei anyo?” Ana ri biny Towa, “Eye.” %%C 2an vainy iring te ravaa ror tan guaf akakoor tana pan iny fasaraa, unya aya ri nai tangis ror er kakuts ngiisngiis to.” U Vegiaun Foun An Vegiaun Tamuan r$] 1Tan fafakap nana monaagits to, te kat fi non jesan, u morena te naa miror ri te pisan ir vainy tavaron, "#= 0Te tsup a muav men jian tsoiny nawaan ras fasung to na muav mats, ser gum ri pisainy ton jian, jian rof fau ari tana vonaa, an mes jian iring te ravaa. " /Jisas tsue pis to, u mes tsue fapapaar to, “A Waan iny Gormirmir te faarei non a muav te tats iny ari namaan san fo viir jian ot. *!M .Te tagei finy ya na isen a saavits fiisok ya naa to sa fafiifoiny iny a fo mamatsiny ka te kaa mi ya, ana ya foiny to na rovus to.” U Tsue Fapapaar Nana Muav 9 -Jisas tsue pis to na ka, mes tsue fapapaar to, “A Waan iny Gormirmir te faarei non a mes te komainy foiny fiisok non a rovus a saavits fiisok. .U ,Ai Jisas tsue pis to, “A Waan iny Gormirmir te faarei non a guuv iny fakaa moni a via tsitapuu a famun koman a tanun. A mes te katskats tanun sab towa ya famuiny pis towa. Ayei mamagat fiisok enato ya naa to sa fafiifoiny iny a fo mamatsiny ka tsunia te kaa mi ya, ana ya tabin to sa foiny tanun to aya. Ana ayei tsue to, ‘Nyo bus fasito iny rou a painy moni tana guuv tovei.’ ” U Tsue Fapapaar Nana Rovus 3_ +An vainy tavaron ten Gov nai kakanaf faarei ror a nuaf tana Waan ten Tamarari. A mes te kaa minon teinan iny nongon ma nongon faarof!” U Tsue Fapapaar Nana Painy Moni  *ri nai ravaa rarori tan guaf akakoor tana pan iny fasaraa, unya aya ri nai tangis ror er kakuts ngiisngiis to na ngiisir. W' )a Guei Tsoiny te Bobot e Gov sa ruak iny mes me nai jiat ramiror fuainy morena Tsuan, ri te nom ravaa rari tana Waan Ya, iton fo mamatsiny ka te amus ir a vainy ana rin vainy katkat, kat tana ngi'arapaar,  (Ai to na aufing a iring te farosoo faavot non ya te faakoor tan guaf nai faarei non jesan tan fafakap nana monaagits to, 1[ 'ana mes a koma iring to te piat vavis iny fua nana aufing a iring, ito na Vinasaar. Nainy agio iton nainy te kap non a monaagits to, an vainy agio iton fuainy morena. .U &U tanun ayein a monaagits to; an fuan rof iton vainy te fasito iny ror a Waan iny Gormirmir; ana aufing a iring ito na vainy te fasito iny ror a Mes A Ngi'arapaar,  %Jisas biny ratuari, “A mes te reev fuan rof tanun, te faarei non a Guei Tsoiny te Bobot e Gov sa ruak iny Mes me. 5c $Jisas naus osing a vainy ana Ya naa fi enato numaa. Matisian Tsunia naa mito Tsunia ser tsue, “Fa'arasainy of mamimam man nan tsue fapapaar nana aufing a iring.” pY #Ayei te kat, kat to ma ruak iny man men vegiau tana isen a kuigin muan te tsue tsuk iny Ya Jisas,“Nyo nai pokei rou tsue fapapaar te vegiau Ronyo tsuri; Nyo nai tsue of rarori na fo mamatsiny kan takop muan fiisok te tapogaar me na monaagits to, onot kan non tan nainy roman.” (Vadou 78.2) Jisas Fa'arasainy Tsue Fapapaar Nana Aufing A Iring <q "Jisas pokein fo tsue fapapaar to, te fafaatsuts Ya na fo mamatsiny ka tana vainy faavot Ayei gima kuar ta fo mes ta fo sanaan, Ayei vegiau fatatabin iny a fo tsue fapapaar. \1 !Jisas tsue of pis ratuarin mes tsue fapapaar, “A Waan iny Gormirmir te faarei non ar kakaii iny Yis te nom a moun ya sovaar vavis towa koman kobuu parawa vou an parawa faavot to aya tsub faavot nato.” 4a Te kakaii fafis iny non a fo fua, sai te gian non ya ai te kaatsian fafis pis. Te gian faarei non nau, ma naa men marei er kat to na fo sai tsuar tana fo naan nan ya.” / Jisas tsue of pis ratuarin mes tsue fapapaar, “A Waan iny Gormirmir te faarei non fua nan Mastat, a mes te nom ya sa reev ya tanun tsuan. E Tanyir yam wit ana aufing a iring ma gian faavot mi ri ai tan nainy agio nyo nai tsue of rarou vainy agio ma pat faamuainy tsom ari na aufing a iring, er kotskots faavots ratuari, ri te ravaa rari tan guaf; ana ri te farosoo ir wit ri te fakaa rari tana numaa iny fatamaar tsonyo.’ ” U Tsue Fapapaar Ten Jisas oW Ya biny ratuari, ‘A sikia, tana saa, kat rom sam pon ma pat a aufing a iring mi te pat fapiny wit. "= Ya biny ratuari, ‘A mes te koma iring vanyo ayei te kat, kat to.’ Ri rangats towa, ‘Nyi komainy maromam ma patpat ravainy a aufing a iring to?’ "= Tsoiny binun tan taman tanun to ayei naa me ser tsue na ka tsunia, ‘Tsunaun, u fuan rof te reev anyi tanun tsuam; fei poo me na aufing a iring ei?’ L  Te gian men wit sa kakoun ma fua, ana aufing a iring gian kan to, % C Tana isen a voiny te goros a fokinai ana mes koma iring iny a mes to ayei naa mito sa piat vavis iny fua nana aufing a iring koman tanun wit ya naa enato.  ! Jisas tsue of pis ratuari na vainy mes tsue fapapaar. “A Waan iny Gormirmir faarei non a isen a mes te saats fuan rof tanun tsuan. y An mes fua gotsiny to tan puputaan rof te faarei raror vainy te nongoiny vegiau ten Gov ser arasan iny ya, ri faarof iny ya ser fua faarof, mes fuan kiok, mes fuan kinai, an mes fuan kinai fiisok.” Tsue Fapapaar Nana Aufing A Iring Koman Tanun  / An mes fua gotsiny to koman puputaa te kaa men fua nan kakarits gagon faarei raror vainy te nongoiny vegiau sana ri koma patang fiisok iny a toto tan puputaa to ai tana masun to te komainy fiisok rori, to ayei na ka te kat fasasapam of rorin vegiau ten Gov to sa gima fua. uc Sai te gima kaa fagagon naa aave rari, to ayei na ka te gima kaa fapotsian of ya aave rari. Tan nainy patang ge na kamits te ruak non tana saa ri faamainy vegiau ten Gov, ri faravaa veesau tsun iny ton vegiau ten Gov te kaa aave rari.  An mes fua te gotsiny tan puputaan fatsfats faarei raror a vainy te nom vegiau ser paparaa mi ya, te nongoiny finy ari ya. O Tsurin vainy te nongoiny vurungan nana Waan iny Gormirmir ser gima arasan faarof iny ya te faarei raror fua te gotsiny sanaan. Vinasaar naa me sa nom ravainy veesau tsuiny vegiau te kaa aave rari. xi Jisas tsue pis to na ka, “Nongon yam, am natiny ton man nan tsue fapapaar nana mes te saats fua tanun.  Fakats yam a ka to! U fuainy kuigin an vainy ten Gov muan te komainy fiisok ma tagei na foka te tagei ami te kat Anyo sana sikia. Ri pon to ma nongoiny a foka te nongoiny ami te tsue iny Anyo, sa sikia kanen.” Jisas Fa'arasainy Tsue Fapapaar Nan Fua {o “Ai to tsumi, Gov faparits mami, tana saa, a mata mami te matoong non ana teina mami te nongon fanatnat kanen. X~}|| {z_yxxGww>S=<<;:d9`876_55K4o322W1M0/9.-,,x+*)g'&&h%%*$`##u"!T |C4h d~%.ib P  b b 5 7NM"e!kpO“U Tsoiny Fifaatsuts tan Faun ana taa Farasi ri fafaatsuts maromin Faun te kirkir iny e Moses. Ao Ai Jisas tsue to tan vainy kinai ai tan matisian Tsunia, 9nk.A sikia ta isen tsuri ma biny e Jisas tan ta ar vegiau, ai tan ar nainy to aya ai tan mes a fo nainy kan, sikia ta isen tsuri ma su'eets Ya tan ta fo rangat, ri te oraav.m-Devit koo Krais, a ‘Tsunaun tsonyo,’ Sana ayei koo kainy Ya na tsubnaain Tsunia. Kat fei ma fatsubnaain pis Ya ei?” Wl',‘Tsunaun e Gov te tsue tana Krais a Tsunaun tsonyo, Gum nei tan panaainy matou Tsonyo, onot non te fakei finy Ronyon fo vainy te koma iring marom Anyi er kaa to fain a mou Manyi.’ (Vadou 110.1) k+Ya tsue to tsuri, “Kat pas fei san Aaven Taabos pokei mi Ya nguen e Devit, sa koo Ya na ‘Tsunaun’ ei? Devit tsue na ka, "j=*“Saf fakats tsumi ten Krais na? Ana Ayei fatsubnaain fi naa non ten sei?” Ri biny Towa ser tsue na ka, “Ayei na tsubnaain ten Devit fatoobing.” Te vaaguam men Farasi, Jisas rangats ratuari, h(Fo Faun te kirkir iny e Moses ana fo fifaatsuts tan fo kuigin tsutsun ror tana fuan a Faun to.” U Rangat Nane Krais, A Tsoiny Fiisaup 3g_'Ana fafuan nar faun te karap fafis non, ito te faarei kainy non ya:‘Nyi ma mangiir fifakokoro tsuam faarei te mangiir rom anyi na tsivom.’ (Livai 19.18) 6fg&Ayei na vaamuan nan faun te karap fafis non. De%Jisas biny ratuari,“ ‘Nyi ma mangiir a Tsunaun a Gov tsumanyi fiisen men komam faavot, fiisen men aavem faavot, ai fiisen men fakats faavot tsumanyi.’ (Faun 6.5) sd_$“Tsoiny fifaatsuts, a saf a ar Faun te kirkir iny e Moses te karap fafis non tan fo faun faavot na?” pcY#Ana isen tsuri na tsoiny fifaatsuts tan Faun te kirkir iny e Moses, pon to ma fataraatsua Yan rangat, b9"Te nongoiny Farasin vegiau ten Jisas te kat favanumui na vainy te gim ror ma faamainy a tou tsun fatabin tana mes tana mat, ri suur faavot mito. Wa'!Te nongoiny vainy a kinai vegiau to, ri saar rato. A Faun Te Karap Fafis Non <`q ‘Anyo na Gov ten Abraham, ana Gov ten Aisak, ana Gov ten Jekop.’ (Naus Osing 3.6) Faarei non a Gov, Ayei na sikia ma Gov tan vainy mat, Ayei na Gov tan vainy toto.” j_MAi to kan, tana tou tsun fatabin tana mat, mi gima gogosias vegiau te tsue of mami Gov ge? ^ To te tsun fatabin fi ror vainy mat, ri faarei raror morena iny Gormirmir, an tsoiny min moun a sikia tu fifanging pis na aya. p]YJisas biny ratuari, “Mi iring em, tana saa, mi pin iny rom Vegiau Ten Gov, ana parits ten Gov. 6\eEye, to tan nainy tana tou tsun fatabin tana mat, e sei tsurin ina fits mumuinyasiny to ari te nai faarei non a tsoiny tana moun to aya ee? Ari faavot to te fanging ya.” 1[]Ai tan fafakap, amov to mat patsu nato. nZUJesan te kat fi kan a fafuan ana fafofopis, nai ruak tan fafakap nar mumuinyasiny to, mat fakap er. Y3Eye, te kaa me na fo mumuinyasiny ina fits te kaakaa. Vaamuan fanging to, ana ya maten nato a sikia tu guei, ana amov fanging to na fafuan narari. X“Tsoiny fifaatsuts,” te rangat fi ri Ya, “Moses fafaatsuts sa tsue na ka: ‘Te mat fi non a mes, a sikia tu guei, an famuinyasiny tsunia ma fanging a amov to, ma kaa mi ri tu guei, a faarei ton guei tan fo mumuinyasiny taman tsuan te mat.’ WTan ar nainy to aya, ri na tee vainy tana taa Sadusi natiny tsue ror a sikia ta tou tsun fatabin tana mat, naa mito ten Jisas. VyTe nongoiny arin vegiau to, ri ngian fiisok tsun rato: ana ri tsun osing Towa ser naa er. A Tou Tsun Fatabin Tana Mat +UORi biny Towa ser tsue na ka, “E Sisa na aatouf.” Ai Jisas tsue to tsuri, “Jio, fainy yam e Sisa na foka ten Sisa, am fainy to Gov, a foka ten Gov.” `T9Ana Ya rangats ratuari, “A nain e sei ana asangan e sei to aya ee, tana moni to?” iSKFaatok Vanyo yam ta isen ta painy moni kainy foiny takis!” Ri mei mito na isen a painy moni, RJisas nat faamuan iny fakat fanunun iring tsuri, ana Ya tsue to, “Amin vainy kat mapam! Kat fei sam fataraatsua Varonyo ei? QTsue of mamimam, saf fakats Tsumanyi na? Te toobing non tan faun tsura ma foiny takis fi naa ten Sisa na aatouf iny Roum ge na sikia?” XP)Ri jiats na ton matisian tsuri ana tee vainy ten Herot unya ten Jisas. “Tsoiny fifaatsuts,” tsue fi ri Tsunia, “Mam nat marom Anyi natiny tsue iny rom a man. Nyi fafaatsuts iny rom a man nane Gov tana vainy, ana Nyi gim kan rom ma aspeer ta mes tan fakats tsuri, tana saa, kainon to te kaa fi mirorin asangan gen vainy babainy. SOFarasi naa ri kat ton fakats ma fataraatsua ri Jisas tan fo rangat. #N?Ai Jisas fakap ton vegiau Tsuan sa tsue na ka, “A vainy a kinai fiisok te nom vebus, sana ina tee karaup tsun te pisan rari.” Takis Tan Gamaman bM= Ana aatouf tsue to tan tsoiny binun tsuan, ‘Kotskots yam a niman ya ana moun ya, mi te gargar naa ya jiarasan tana uurup tana pan iny fasaraa unya aya ayei nai tangis non ya te kakuts ngiisngiis a ngiisin.’ ” "L= ‘O ka, fei te ising fi mi nyi ei, to sa nyi naa me gagon ana nyi na sikia tu vau nana fanging?’ rangats fi ya na aatouf. Sana mes to vanumui enato. Kw “Ana aatouf naa to gagon ma nak ya na vainy ana ya tagei to na isen a mes gima vau men vaun rof nana fanging. XJ) An tsoiny binun naa bus rato tana fo sanaan, ri guam rato na vainy a kinai te onot iny sab ari, rin vainy iring an vainy rof. Ri naa mito ana pan via enato tsuri na vainy te naa me tan guainy nana fanging. %IC Jio, kuar fi yam tan fo sanaan te vivagutan ror ana mi te fanat rari na fokinai faavot te onot iny sab fi romi ri, er naa mito tan guainy nana fanging.’ 2H]Ana ya fikoo ton mes tsoiny binun tsuan, ‘Guainy nana fanging tsonyo kakoun en,’ te tsue fi ya, ‘sana ri na vainy te nom vebus pisiin ser gima tamainy ma naa me. :GmAna aatouf peits fiisok tsun nato, ya jiats raton vainy puaan tsuan, ana ri atsaatsun ratuari ri kuruiny ton ngats fan tsurin vainy to te atsuiny famat ir tsoiny binun tsunia. qF[Ana mesapan tsuri na vainy nots raton tsoiny binun, ri rarapits ratuari ser atsuiny famat kan ratuari. `E9Sana vainy to te nom vebus nan guainy nana fanging to baainy ma naa me, ri naa vavis erato a tou kat a fo binun tsuar: isen tsuri naa fi en tanun tsuan, ana mesmes naa kan fi enato tana numaa iny fafiifoiny tsuan. SDYa jiats pis nats ton mes panainy tsoiny binun tsuan fiisen men vegiau to, tsue of ir yam a vainy te nom vebus muan ma naa mi ri, ‘Guainy nan fanging te kakouiny bus anyo, a fo bulumakau tsoiny ana fo mes a fo venoo nan fafaruet te peepee er ana kakoun onot fiisen me na fo mes a foka kan, taami yam tan guainy nan fanging!’ CYa jiats raton tsoiny binun tsuan ma nai finaum mi ri tana vainy te nom vebus ma naa mi ri tan guainy nan fanging, ser baainy ma naa me. uBc“A Waan iny Gormirmir faarei non a isen a aatouf te kakouiny guainy nan fanging tana guei tsoiny tsunia. 6A iJisas tsue of pis ratuarin mes tsue fapapaar. @.Ri tanik iny sainy to ta sanaan iny nots e Jisas, sana ri te oraav ir a vainy tana saa a vainy te faamainy e Jisas, Ayei na kuigin.?-Rin tsunaun tan tsoiny faakor ana taa Farasi nongoiny tsue fapapaar to te kat e Jisas, ri natiny towa Ayei vegiau tsuk rarori. Y>+,[A mes te tsukakab non tan fats a marats to aya ana ayei te gotsiny naa nai tatamoor ovei nanon; ana fats a marats te rus of ta mes, ayei nai oiny memedak ovei tsuiny non ya, ya te nai faarei nats kuaf.”] O=+To sana Nyo tsue of maromi,” tsue fi Jisas, “A Waan e Gov te nai nom ravaa osing maromi na taa Jiu, ana ya te faan fi naa ya tana vainy kaner tana gum fan kaner te faruak ror fo fuan rof ovei. (<I*Jisas tsue to tsuri, “Mi gima gogosias a ka to te tsue iny Vegiau Ten Gov?‘A fats a marats to te tsugei fuainy tsoiny fatsun numaa ruak faarei na fats a karap ovei tana numaa. Tsunaun fapogaar ya ana ya mamatan faarof ovei tsun nato mata rara!’ (Vadou 118.22,23) q;[)“Ayei nai atsuiny famat raror vainy ngi'arapaar to ari,” biny finy ari Ya, “ana ya te faan rari yan mes panair tsoiny binun kaner er tagaa ot faarof iny towa ma nai nom faarof ya ta tee fua tsuan tan nainy agio fatoobing.” z:m(“Te naa me na taman tanun to, a saa te kat ya tan tsoiny tatagaa ot tan tanun to na?” rangat fi Jisas. k9O'Ri nots towa, ana ri ras tsitsikap iny naa towa jiarasan voun a tanun wain ser atsuiny famat ya. F8&Sai te tagei ari na guei tsoiny tsunia ri tsue to fapoopoan narari, ‘A guei tsoiny tana taman tanun tovei. Tanats yam ma atsuiny famat ara ya, ana ra te nom a fo mamatsiny ka tsunia!’ 7 %Fafakap nan ya, ya jiats fatoobing naa to na guei tsoiny tsunia. ‘U man ri famaari ror a guei tsoiny tsonyo,’ tsue fi ya. .6U$Ya jiats pis naa ton mes panainy tsoiny binun tsuan kinai fafis iny non a te tsoiny binun tsunia to te jiats faamuainy naa ya ana ri kat kan fi erato jesan, tsuri. 5#Tsoiny tatagaa ot iny tanun nots ton tsoiny binun tsunia ri rapits to na isen, atsuiny famat to na mesmes ana ri totouruei to na mesmes. 4"Ai tan nainy agio ya jiats naa ton tsoiny binun tsuan ma naa ya tan tsoiny tatagaa ot iny tanun ma nom of ya ta tee fua nan tanun tsuan. M3!“Nongon yam tan mes tsue fapapaar to,” te tsue fi Jisas. “Te kaa me na taman tanun, ya reev ton wain tanun tsuan, ana ya aunoiny faafis ton tanun Gereip tsuan, kats to na gaguur iny memedak fua nan ngits Gereip, ana ya fatsuiny to na tovaar a nai jias, a pan tan tsoiny bei ot ma tagaa ri tan vainy kakabuts. Ana ya foiny ton tsoiny tatagaa ot iny tanun Gereip tsunia, er binun tanun of towa, ana ya naa enato tana mes a fan kanen veevian. \21 tana saa, Jon a Tsoiny Fapeenan naa me tsumi sa faatok mami na sanaan a tavaron, sana mi gim to ma faamainy ya; san vainy nonom takis ana rin tsitsikoor takopis ri faamainy towa. Kainon te tagei finy ami na ka to ana mi gim kainy to ma reesik, mi te takopis tan fakats tsuam am faamainy towa.” Tsue Fapapaar Tan Tsoiny Tatagaa Ot Iring 1-E sei tana ina fuan to ari te manaats e taman ee?” Ri biny Towa ser tsue na ka, “A vaamuan.” Jisas tsue to tsuri, “Nyo tsue of maromi na ka to, rin vainy nonom takis an vainy tsitsikoor to te reesik ser kopis fakats tsuar naa faamuan eraror tsumi tana Waan e Gov, 0Ana taman naa of to na mesmes a guei tsoiny sa tsue of yan senviir vegiau. ‘Eye, tamau,’ te tsue fi ya, sana ayei gim to ma naa. u/c‘Nyo baainy you,’ te tsue fi ya, ai vou ya reesik to sa kopis fakats tsuan, ya naa to tana tanun wain. L.“Saf fakats tsumi na? Te kaa me na mes ana ya kaa mito na ina fuan a guei tsoiny. Ya naa to tana karap narari ya tsue to, ‘Guei tsoiny tsiau, kuar nyi te binun tan tanun wain roman.’ F-Ana ri biny to Jisas, “Mam gim rom ma nat.” Ana Ya tsue to tsuri, “Nyo kan gim rou ma tsue of mamin saf gumgum Tsonyo iny kat a foka na.” Tsue Fapapaar Nana Ina Fuan A Guei Tsoiny +,OSai te tsue fi rora nei, ‘Te poo me tana mes,’ ara oraav rora vainy tana ta ka te kat nats rori, tana saa a vainy te faamainy e Jon ayei na kuigin faman.” M+Mi ma tsue of Vanyo, a tou fapeenan ten Jon, fei te nom e Jon gumgum iny fapeenan ei, poo fi me ten Gov ge tana mes?” Ri tanik iny fatsitsien bus rato fapoopoan narari, “A saa te tsue rora na? Te tsue fi rora nei, ‘Te poo fi me ten Gov,’ ana Ayei te tsue na ka tsura, ‘Kat pas fei, sam gima faamainy e Jon ei?’ ?*wJisas biny ratuari, “Nyo kan rangat maromin sen tsun rangat, te biny faarof fi Varonyo mi, Nyo te tsue of mamin saf gumgum to te kaa Mironyo na iny kat a fo mamatsiny ka to. )Jisas tabin fatabin me koman a saape; te fafaatsuts Ya, rin tsunaun tan tsoiny faakor an tsunaun tana vainy naa mito Tsunia, ri rangats Towa, “Saf gumgum Tsumanyi to na to Tsumanyi kat rom fo mamatsiny ka to na? Sei faan Manyin gumgum to ee?” ~(uTe faason romi, mi nai nom rom a ka te rangat iny romi tan faakats.” Ri Rangats E Jisas Fei Te Nom Yan Gumgum Ei? '/Jisas biny rari sa tsue, “Fakats yam a ka to! Te faason romi, ana mi na sikia tu vaa'ets, mi onot kan rom ma nai kat a ka to, te kat Anyo tan Fig to: sikia ma kaa tsun to aya, mi onot kan rom ma tsue of a tobeer to, ‘Tasas nyi te nai ruk em namaan,’ ana ya te tasas. u&cRin matisian tagei a ka to ri fakakarian to, “Kat fei san Fig to ayei maas veesau tsun enato ei?” X%)Ya tagei ton nau, u Fig, tatangin a sanaan ana Ya naa fi nato tsunia, sana sikia tu fua, u noun tsun. Ana Ya tsue to tan Fig, “Nyi gim pis rom ma nai fua on nats!” sen tsun an Nau Fig to maas bus nato. Y$+Te fatabin fi mi Ya tana ngats fan tsian tana voinyvoiny, Jisas ves nato. 4#aJisas naus osing ratuari ana Ya naus osing to na ngats fan tsian Jerusalem sa naa fi en tana ngats fan iny Betani, ana Ya kaa enato tana voiny. Jisas Peits Iny U Nau Fig ~"uAna rin tsunaun tan tsoiny faakor an tsoiny fifaatsuts tan Faun te kirkir iny e Moses tsue to ten Jisas, “Nyi nongoiny rom a ka te vevegiau iny rori?” Jisas biny ratuari sa tsue na ka, “Eye, Nyo nongon you. Mi sikia ma gogosias vaarik vegiau tan Vegiau Ten Gov to?‘Gov fafaatsuts ir guein kakaii an meran ma variri faarof ari.’ ” (Vadou 8.2) !%Ana rin tsunaun tan tsoiny faakor an tsoiny fifaatsuts tan Faun te kirkir iny e Moses sewaar to te tagei ari na fo mamatsiny ka iny faatok to te kat e Jisas ana rin guei kakaii kuu to koman a saape, ri tsue to na ka, “Saup fatabin mamam yam, tsubnaain ten Devit!” b =Rin mata kio an mou ra pengong naa me Tsunia koman a saape ana Ya tsipaar ratuari. y Ana Ya tsue to tsuri, “Te kirkir en tan Vegiau Ten Gov, Gov te tsue,‘Numaa Tsonyo koo rori na numaa iny fafaakats,’ (Aisaia 56.7)‘Sana mi kat faarei ya na puts iny takop tan vainy kakabuts!’ ” (Jeremaia 7.11) *M Jisas sof naa gagon tana aunon nana saape ana Ya jiaats vavagen rato na vainy te fafiifoiny iny a fo mamatsiny ka tsuar koman a saape, ana ri kan foiny ir fo mamatsiny ka. Ya kof raton taran tan vainy papangis moni ana Ya kof kan raton fo gumgum tana vainy te fafiifoiny iny baanus.  “E Jisas a kuigin, Ayei a Guei Nasaret tana gum fan iny Galili,” te biny fi rari na vainy. Jisas Sof Fi Naa Tana Saape ! Te sof fi naa Jisas tana ngats fan tsian iny Jerusalem ana vainy a kinai kaakaa to na aya fakakarian ri rangat to, “E sei to aya ee?” 3 Rin vainy te taan famumua naa ten Jisas ana ri na mesapan vovovou iny Ya tanik iny kuu bus rato,“Saup fatabin mamam yam, tsubnaain ten Devit!Gov faparits marom Anyi te naa mirom tana asangan a Tsunaun!Saup fatabin mamam yam roman, Anyi na Gov a tsigtsig!” |qA vainy a kinai ban iny a fo vau tsuar sanaan, ana mesapan tsuri tek miton fo paura ratsuu ser ban iny ya sanaan.  Ri mei me na dongki na tsinan ana tsunei dongki kan, ri ban iny fo vau tsuar tounor dongki, ai Jisas gum to tana tsunei dongki. SAn matisian naa famumua naa to, ri kat to na foka te tsue of rari Jisas. V%“Tsue of ir vainy Jerusalem, ‘Tagaa, a Aatouf tsumi te naa minon tsumi, Ayei fauf a tsivon ana Ayei gum minon tounon a dongki, ayei na tsunei dongki, a guei tana dongki.’ ” (Sakaraia 9.9) b=A ka to te ruak san vegiau te pokei me na kuigin muan ruak iny man ovei nato, }Te rangat fi maromi ta mes tsue of yam, ‘A Tsunaun kaa minon a binun tsuri’, ana Ayei nai faan veesau iramirori.” 7“Kuar yam tana fan naa to aya mata mami, mi sab rom a isen a dongki tang iny ari ana tsunei dongki kan. Puruur ir yam am mei ramituari nei Tsonyo. ? yTe naa fasiruu naa ri tana ngats fan tsian iny Jerusalem, ri ruak to tana ngats fan iny Betpeits panan a Tobeer iny Oliv, Jisas fakuar ra naa na ina fuan a matisian sa tsue of rari, }"Jisas reesik fiisok rari, Ya saras to na mata rari; sen tsun ana ri tagaa bus rato, ana ri vovou iny naa Towa.hI!Ri biny Towa ser tsue na ka, “Tsunaun, mam komainy marom Anyi ma tsipaar mata mamam kio!” ta Ai Jisas tsutsun to sa fikoo rari sa rangats rari, “A saa te komainy romi ma kat Anyo tsumi na?” 1Ri na gum iny vainy tsue ets'ets ratuari, “Vanumui yam.” Sana ri kuu fatsian pis to, “Tsubnaain ten Devit! Tagtag mamimam, Tsunaun!” 0YIna fuan a mes a mata kio to te gumgum tatangin a sanaan nongon te naa fi me Jisas, ana ri tanik iny kuu bus rato, “Tsubnaain ten Devit! Tagtag mamimam Tsunaun!” g GTe naus osing naa ri na ngats fan iny Jeriko, an tagin tsian fiisok vovou iny to Jisas. } sfaarei non a Guei Tsoiny te Bobot e Gov sa ruak iny Mes me, gima naa me ma kat a vainy a binun iny faakouts Ya, a sikia, Ayei te naa me ma kat Ya na binun iny faakouts ir a vainy faavot, ma faan iny Ya na Tsivon a mat to, a faarei to na pats ma puruur ravainy Ya na vainy a kinai te kaa ror tana numaa iny kotskots tan aveto.” Jisas Tsipaar A Ina Fuan A Mes A Mata Kio g Gan ta isen tsumi komainy non ma mumua mami, ayei ma faarei me na tsoiny binun babainy tsumi, $ AKat to aya ma ruak vaare fapoopoan namami a sikia ma sanaan nan ya. Ta isen tsumi te komainy karap non, ayei ma faarei me na tsoiny toukuar tsumi faavot, 9 kAi Jisas fikoo faavots ratuari sa tsue, “Mi natem fuainy tsunaun kaa miror a parits fis ror vainy babainy an fuainy tsoiny mumua te vakek rarori tan vovou iny vegiau tsuri. a;Te nongoiny a ina safunuu na matisian a ka to, ri sewaar iny ton mumuinyasiny to. /W“U man, mi nai jiu kan nats rom tana gotan iny saraa kamits Tsonyo,” te tsue fi Jisas, “san tana tou gum tan nimainy matou ana mesmes tan nimainy keeruk a sikia ma ka Tsonyo ma faan im, a pan to aya e Tamanyo tsun tsivon te faan iny non ya tsurin vainy te nai kakouiny onots Ya.” Y+“Mi sikia rom ma natiny a ka te rangat iny romi,” te tsue fi Jisas tsuri. “Mi onot rom ma jiu iny a gotan iny saraa kamits to te jiu iny Ronyo?” Ri biny Towa ser tsue na ka, “Mam onot rom.” “A saa te komainy rom anyi na?” te rangat finy ya Jisas. Ana ya biny Towa, “Tsue faarof ana ina fuan a guei tsoiny tsonyo te nai gum fiisen mami Nyi, isen tan panainy matou ana mesmes tan nimainy keeruk to te faarei rom Anyi na Aatouf.” Ai tsinar guei tsoiny ten Sebedi naa to ten Jisas fiisen ramen guei tsoiny tsunia, ya fatukun to matan Ya ana ya sing to ten Jisas. taAna ri te faan iny naa Ya tan mes a vainy kaner sikia ma taa Jiu, er tsue taring iny Towa, ri te rapits Ya ana ri te tapaar iny Ya tana pagafuan ai tan fafofopis nan nainy Ayei nai tsun fatabin enanon.” Sing Ten Tsinar Jemis Me Jon Ya tsue to, “Nongon yam, ra naa fi ror Jerusalem, ana Guei Tsoiny te Bobot e Gov sa ruak iny Mes me naa fi non nimar tsunaun tan tsoiny faakor tana taa Jiu an tsoiny fifaatsuts tan Faun te kirkir iny e Moses. Ri nai sigainy ror Ya ma atsuiny famat ari Ya. Te taataan fi naa Jisas Jerusalem, Ya mei nato na ina safunuu ana ina fuan a matisian Tsunia tatangin sa vegiau fiisen tsun ramiri. NAi Jisas fakap ton vegiau tsuan sa tsue, “To tsuri to te vovovou ror, nai mumua eraror, ai tsuri to te mumumua ror nai vovou eraror.” Fafofopis Nan Nainy Jisas Tsue Tsuk Iny A Mat Tsunia (IFiisia, nyo sikia ma onot ma vovou iny mangiir tsonyo tana painy moni tsonyo fatoobing? Ge nyi fitsufainy rom, tana saa, anyo koma rof rarou a vainy?’ ” t~aNom a foiny tsuam nyi te naa. Nyo pon ma foiny ir vainy binun te binun fatouraf senviir foiny te faan im. F} “Taman tanun biny to na isen tsurin vainy binun sa tsue na ka, ‘Vaatau tsonyo, nyo gima kat fiiring manyi, fiisia, ara gima fatangan iny a isen na tarobong a foiny nan sen nainy? >|u Ri tsue to, ‘Vainy binun te binuiny a isen a aua tsun, ana mam siiva me na binun tan sen nainy urung tana nuaf a fisikii, ana nyi foiny ratuarin senviir foiny fiisen mamimam!’ @{{ Ri nom foiny tsuar ana ri peits iny to na taman tanun. $zA Ana rin vainy binun te tanik faamuan nai nom mito na foiny tsuar, ri pon ma nom fapaas; sana ri kan nom senviir foiny a isen a tarobong tan isiseiny mes. Yy+ Vainy binun tanik tana ngim a kilok nom a foiny tsuar onots a isen a tarobong. qx[“Te ananerof busen taman tanun tsue of to na tatagaa ot tsuan, ‘Fikoo ir vainy binun nyi te foiny rari, tanik tan vainy binun te naa fatouraf naa, nyi te nai fafakap naa tan vainy binun te tanik tan tatanik nana binun.’ )wKRi biny towa ser tsue na ka, ‘Tana saa a sikia ta mes ma foiny mamam.’ ‘Rof non, kuar yam, am binun of vatuanyon tanun wain tsonyo’, tsue fi ya tsuri. Wv'Nuaf tageer, sisiruiny nom a ngim a kilok ya tabin pis fi to tana tuan ya tagei ton mes vainy tsutsun kaner raror na aya. ‘Kat fei sam kaakaa babainy rom ei, a sikia ta binun?’ te rangat finy rari ya. uTana safunuu ana fuan a kilok, ya tabin to tana tuan, a tou san ir ta mes iny binun, ai tana fopis a kilok ya tabin pis to. tAna ya vegiau of ratuari, ‘Mi kan ma nai binun of vanyon tanun wain tsonyo, nyo te foiny mami na foiny a rof.’ Ri naa bus rato. qs[Ya naa fatabin fi nato tana tuan tana sia na kilok, ya tagei ton mes vainy tsutsun ror sikia ta binun. rAyei fatangan ma foiny ir yan vainy binun a isen a tarobong, foiny nan sen nainy, ya jiats ratuari ma nai binun tanun wain tsunia. "q ?“A Waan iny Gormirmir te faarei non taman tanun te toomat fi naa ya tana voinyvoiny ovei ma nom ir yan vainy binun er binun of towan tanun wain tsuan. :pmSai tsurin vainy te kaa miror asangan karap tovei roman nai nom ror asangan kakaii, ana rin vainy te gim ror ma kaa men asangan nai nom ror asangan karap tan nainy vou.”%oCAi tsuri to te faaman Vanyo ser naus osing a fo numaa tsuar, an fuainy famuinyasiny ge fafiner, an tamar min tsinar, ana fo guei tsuri ana fo tanun kan tsuri, tana saa, ri vovou Vanyo, nai nom ror a foka fis non a natus ka te naus osing mi ri, ana ri te nai nom kainy a toto na suu. Jn Jisas tsue to tsuri, “Nyo tsue faman of maromi, te nai gum non a Guei Tsoiny te Bobot e Gov sa ruak iny Mes me tan tagan siinaiv Tsuan tana Waan Ya na foun, ami na ina safunuu ana ina fuan to te vovovou Varonyo nai gum kanem marom tana fo tagan tsuam, mi te kat vaatsuk tana safunuu ana ina fuan a vun tana taa Isrel. m%Ai Pita tsue to na ka ten Jisas, “Tagaa, mam naus osing a fo mamatsiny ka tsumam mam atou vovou Manyi. A saa te nai nom romam na?” lJisas matoong fatoobing naa to tsuri sa biny rari, “A mes te gim non ma onot, sai ten Gov, Ayei onot non ma kat a fo mamatsiny ka.” k+Te nongoiny matisian vegiau to, ri karian fiisok tsun rato. ri fararangat to. “E sei te onot non ma saup ai te nom a toto na suu ee?” +jONyo tsue of pis maromi, te opaar non tana Kamel ma sof a tarobong tana tutusa, sai te opaar fafis fiisok non tana mes a masun ma sof tana Waan iny Gormirmir.” iJisas tsue to tan matisian Tsunia, “Nyo tsue faman of maromi, Te opaar fiisok non tana mes a masun ma sof a Waan iny Gormirmir. h}Te nongoiny a see mes vegiau to, ana ya reesik fiisok nato, ana ya naa en nato, tana saa, ayei kaa me na masun a kinai. }gsJisas tsue to tsunia, “Te komainy kaa fatavaron fi rom anyi, kuar nyi fafiifoiny ravainy iny to na foka te kaa mirom anyi, nyi nom to na painy moni nyi fafaan ratuarin vainy aaruts, nyi te nom a masun iny Gormirmir; taame vovou you.” tfa“Nyo vovou iny a fo Faun to aya,” te tsue fi na mes to aya, “a saf a ka ma kat pis anyo na?” xeifatsiitsii tamam me tsinam, ana nyi te mangiir fifakokoro tsuam faarei te mangiir finy rom anyi na tsivom.” dYa rangat to, “Saf a fo Faun na?” Jisas biny towa, “Bainy atsuiny, bainy tsikoor, bainy kabuts, bainy gamgam iny a mesmes, Pc“Kat fei sa nyi rangat Vanyo tana ka na rof ei?” tsue fi Jisas tsunia. “Isen tsun a rof to, e Gov tsun. Sana nyi ma vovou faarof iny a fo Faun, te komainy nom rom anyi na toto na suu.” b%Ana isen a mes naa mito ten Jisas, sa rangats Ya, “Tsoiny Fifaatsuts, saf a ka na rof na te kat ronyo ma nom anyo na toto na suu?” uacYa fasaur to na niman patsuu rari, Ya faakats of ratuari ana Ya naus osing ratuari. A See Mes A Masun 5`cJisas tsue to na ka, “Tanyir yam guein kakaii ma naa mi ri Tsonyo, tsue tap vaare ir yam, tana saa a Waan iny Gormirmir fasito raror vainy te faarei ror guei to ari.” (_I Ana mesapan tsuri na vainy mei miton guein kakaii ten Jisas ma fasaur Ya na niman patsuu rari ana Ya te faakats of rari, san matisian tsue ets'ets rari. 9^k Kaa minon tee viir tsoiny gim ror ma fanging tana saa ari te agiir me tan tsinar, ri kaa patsukan fi raror to; an mes viir tsoiny kat fi ror to tana saa, a vainy patsukan potei rarori ma fanging vaare ri; ana mesapan baainy ror ma fanging, tana saa, ri komainy kat faarof ror a binun tana Waan iny Gormirmir. Tanyir yam te kat fi ror to, ma kat arin koman tsuar er vovou iny ton fifaatsuts tovei.” Jisas Faparits Ir Guein Kakaii ] Jisas biny ratuari, “U fifaatsuts to te gim non ma naa of a fokinai, sai te naa of tsuiny non ere sei Gov te faan rari ya. \ An matisian Tsunia tsue to na ka Tsunia, “Tan kat to aya kaa non fapoopoan nar muiny mataa, sai te rof non tan gima fanging.” v[e Nyo tsue faman of maromi, e sei na mes te ots fanging fiisen minon e natsun ee, ai natsun ya te gima tsikoor, ana mes to ayei te nai fanging pis a mes a moun, a mes to ayei kaa non tan kat iny tsikoor fiisen me na mes a moun to aya.” Z)Jisas biny ratuari, “Moses tanyiny mami tan kat iny ots fanging tana saa, amin vainy pisiin, sai te gim non ma kat fi nei tan tatanik. NYTee vainy Farasi rangats Towa, “Kat fei, sen Moses tsue faparits tana mes te komainy ots non fanging ten natsun ee ma kirkir tsom noun iny ots fanging tana moun ma gargar ravainy ya ei?” XwMa faarei vaare mi ri na ina fuan, sana isen tsun. To sana mes ma pets vaare na ka te kotskots faavots bus e Gov.” 2W]Ai Gov tsue to,‘Tan kat to aya, a tsoiny ma naus osing e taman me tsinan ya te fanging e natsun ana ri na ina fuan te nai isen tsun me.’ (Tatanik 2.24) QVJisas biny ratuari sa tsue na ka, “Mi gima gogosias Vegiau Ten Gov tovei?‘Tan tatanik nan puputaa Gov fapogaar a vainy, Ayei kat faavots raton tsoiny min moun.’ (Tatanik 1.27) VU%A tee vainy Farasi naa mito Tsunia, ri tanik iny tanaf Towa tan rangat, “Te toobing kan non tana Faun tsura tana mes ma ots fanging fiisen me natsun tana fo mamatsiny kat to te koman fi non ya?” JT An tagin a kinai vovou iny Towa, ana Ya tsipaar ratuari na aya. S 9Te fakap bus e Jisas a fo vegiau Tsuan, Ya naus osing to na gum fan iny Galili sa naa fi en tana gum fan iny Judia, tan mes panaainy aurom iny Jodan. DR#Ai Jisas tsue to na ka, “Jesan kan e Tamanyo kaa non Gormirmir nai kat fi non nei tsumi te gim fi romi ma anofe ravainy kat iring tan vamuinyasiny tsumi tana fo koma mami.” Q"Tsunaun tsunia seeve fiisok nato, ya fasof towa tana numaa iny kotskots onot non te biny fatabiny fi non ya na fo tavan tsuan.” P!Nyi tabuiny tagtag kainy a mesmes a tsoiny binun to te kaa me na tavan tsunia tsumanyi faarei te tagtag finy anyo nyi.’ 2O] Ana tsunaun tsunia fikoo to na tsoiny binun. Ya tsue to, ‘Nyi na tsoiny binun a ngi'arapaar! Nyo anofe na fo tavan te kat a anyi tsonyo, tana saa, anyi rangat vanyo. N/“Te tagei arin mes panainy tsoiny binun te kat fi ya nei, ri peits rato, ana ri naa to tana tsunaun tsuri, ri tsue of towa na ka te ruak. yMkSana ayei baainy en, ya fasof towa tana numaa iny kotskots onot non te biny fatabiny fi non ya na tavan tsuan. AL{Ana tsoiny binun bibinun fiisen mi towa to te kaa minon a tavan tsunia fatukun to matan ya sa sing famamataaf, ‘Anaanos faamo you, nyo biny fatabiny rou a tavan tsonyo tsumanyi!’ 3K_“Tsoiny binun tafuts to, ya tagei to na isen a tsoiny binun to te natiny binun fiisen minon ya ana ayei kan kaa minon a tavan tsunia onots non sen natus painy moni, sa ayei gima biny ya. Ya nots towa ana ya tanik iny ot towa, ‘Biny fatabiny me na tavan tsumanyi tsonyo!’ te tsue fi ya. VJ%Tsunaun tsunia reesik towa, sa anofe na tavan tsunia ana ya jiats naa towa. I-Tsoiny binun fatukun to matan a tsunaun tsuan, sing famamataaf sa tsue, ‘Anaanos faamo you, nyo biny fatabiny rou a tavan tsonyo tsumanyi!’ ?HwA tsoiny binun sikia ma kaa me ta painy moni iny biny fatabiny a tavan tsuan, ana tsunaun tsunia faan iny ton tsuen parits ma fafiifoiny iny a tsoiny binun to aya ma faarei ya na tsoiny binun babainy, natsun ya an fuainy guei tsunia, an fo mamatsiny ka tsunia onot non te biny fatabiny non ya na tavan tsuan. GAyei te tanik iny fatoobing a tavan tsuri to sana ri mei me na isen tsuri te tavainy safunuu na tapan ana tapan painy moni. ~Futana saa, a Waan iny Gormirmir te faarei non aatouf te pon non ma fatoobing a fo tavan tana fo tsoiny binun tsunia. E'Jisas biny towa sa tsue na ka, “A sikia, fits nainy te gim non ma onot, san fits safunuun nainy ana ya te nai onots ovein fits nainy, 8DiAi Pita naa mito ten Jisas ya rangats Towa, “Tsunaun fis nainy te kat fifiiring varonyon vamuinyasiny tsonyo, nyo te anofen kat iring tsunia? Onots non fits nainy?” =Cstana saa ai to te vaaguam faavot ror a ina fuan ge ta ina pis er fakats vatuanyo tana asanga Vanyo, Nyo kaa rou fapoopoan narari.” Tsue Fapapaar Nana Tsoiny Binun Te Gima Anofe /BW“Nyo tsue faman of pis maromi te fatangan faarof fi ror a ina fuan tan ta ka te komainy faakats of rori, Tamanyo te kaa non Gormirmir te kat non koman tsuri, tAaAi Jisas tsue pis to, “Nyo tsue faman of maromi na fokinai, A ka te gim romi ma famanat iny nei peto, Gov kan gim non ma famanat iny ya Gormirmir; ana ka te famanat iny romi nei petoo, Gov kan nai famanat iny non ya Gormirmir. k@OSai te gim finy non ya ma nongon rari pokei yam a fo vegiau to tan gum iny vainy fafaaman. Ai to te gim fi non ya ma nongoiny a gum nar vainy fafaaman, aspeer yam, ma faarei ya na mes a vavaajets ge na tsoiny nonom takis.” M?Sai te gim finy non ya ma nongoiny manyi nom ta isen ge ta fuan ta mes, am naa faavot to ma nongoiny faarof ari tan fo vegiau te faraarar fi romi tana ina fuan, jesan te tsue fin Vegiau Ten Gov. c>?“Vamuinyasiny tsumanyi te kat non kat iring tsumanyi, kua tsunia nyi te tsue fatoobing of yan kat iring te kat ya, kat yam tana uur fapoopoan namami. Te nongoiny fi marom anyi ya, eye, nyi nom fatabiny bus ya. #=?Jesan kan ten Tamamami te kaa non Gormirmir tsugainy non ta isen tan vainy kakaii to ari ma nun tana mat a suu.” Vamuinyasiny Kat Non A Iring Tsumanyi $<A Nyo tsue faman of maromi te sab finy non ya na isen to te nun, ayei mamagat fiisok non fis non a mamagat tan sian safunuu ana sia na siip to te gima nun. :~}}8|{{Yzzgyxwov/tts~srJqq nnmlkk jifihh5fedccobbFa#__^^/]S\\[[)ZZ!Y:XLWW2VVTUTTSRRQPPvO;MLKK[JJ6II.H}GGFFE1D>>M==|<<<;`::98876u55g43210//N.o--g,+**D)(({''@&&Z%$$G#""&!!= (9?`H ?S7x83} {   f TZ{/d`Z'1Te ruak me Judas ya naa fatoobing nato ten Jisas sa tsue na ka, “A voiny, Tsoiny Fifaatsuts!” Ana ya umei Towa. 9&k0Ana mes to aya to te faan iny e Jisas tsue faamuan of raton kinai tana ka te nai kat non ya: “A mes to ayei to te umei ronyo ayei koraa na mes te komainy romi. Nots yam!” U%#/Jisas vegiau kanen nanon ai Judas, isen tsuri na safunuu ana ina fuan a matisian, naa mito. Fiisen men kinai mes govet kirat an vuts poo fi me tan tsunaun tan tsoiny faakor an tsunaun tana taa Jiu. m$S.Tsun tanats yam, ma naa ra. Tagaa yam, a mes te faan vanaa Ronyo to te ruak en.” Ri Nots E Jisas #y-Kat to ana Ya fatabin of pis ramiton matisian sa gungun rari ana Ya tsue to na ka, “Min goros ana mi favusuan kan emarom? Tagaa yam! U nainy te ruak en tana Guei Tsoiny te Bobot e Gov sa ruak iny Mes me naa fi naa non nimar vainy pisiin reits. e"C,Ai Jisas naus osing pis ratuari, sa fafofopis iny faakats pis faakats fi kanen jesan. `!9+Ana Ya fatabin pis to sa sab ir matisian Tsunian goros ri gima karats vaarik a matar. D *Ai Jisas fafuan iny tabin fatabin pis to Ya faakats to. “O Tamau, te gim fi non a gotan iny saraa kamits to ma nom ravaa, kainon te jiu Ronyo, ma faonots yan mangiir Tsumanyi.” y)Kaa to faarof yam, am faakats to ma gotsiny vaare mi tan fiamus, aaven te koman non san puainy mes te ree'ats non.” [/(Ana Ya tabin fatabin of ramituari na ina pis a matisian ana Ayei sab ratuarin goros; ana Ya gungun ratuari, Ya tsue to ten Pita, “Fiisia, mi na ina pis gim rom ma kaa to fiisen Vaminyo tana isen a aua? ve'Ayei taan fajesa naa to, Ya fagotsiny naa to na nain peto tan puputaa ana Ya faakats to, “O Tamau, te rof fi non ya, nom ravainy osing You a gotan iny saraa kamits to, san sikia ma tan mangiir Tsonyo, u mangiir tsun Tsumanyi.” !&ana Ya tsue to tsuri, “Aave Vanyo reesik fiisok non tovei kat iny atsuiny famat Varonyo. Kaakaa yam nei am kaa to fiisen Vamituanyo.” wg%Ya ras rato Pita, ana ina fuan a guei tsoiny ten Sebedi. Koma patang tsian an reesik tsian fiisok paas Towa, %C$Ai Jisas naa fiisen ramiton fuainy matisian Tsuan tana pan te koo ri Getsemani, ana Ya tsue to tsuri, “Gum yam nei ma nai faakats Anyo unya aya.” 6e#Pita biny Towa, “Nyo gim rou ma tsue, nyo gim rou ma nat Manyi, kainon nyo mat fiisen mamirom Anyi.” An matisian faavot tsue kan fi rato jesan. Jisas Faakats Getsemani 7g"Jisas biny towa, “Nyo tsue faman of marom anyi tabuiny kokorooto non a koriou a tsoiny tana voiny roman nyi nai faungis Varonyon fopis nainy, nyi gim rom ma nat Vanyo.” w!Pita tsue to na ka ten Jisas, “Nyo gim rou ma nai bus osing Manyi, kainon to te kat fi rori na fokinai to!” r] San tan voun nainy tana tou tsun fatabin tana mat, Nyo nai mumua pis maromi tana gum fan iny Galili.” ~uAi Jisas tsue to tsuri, “Tana voiny tovei mi na fokinai te nai bus osing Varonyo, tana saa u Vegiau Ten Gov te tsue na ka,‘Gov nai atsuiny non a tsoiny veis tan siip ana fo siip te nai saats vavis a pan.’ (Sakaraia 13.7) oWAna ri kooma iny faatouf to, ser naa fi tana Tobeer iny Oliv. Jisas Tsue Pita Nai Faungis Iny Non Ya 1Nyo tsue faman of maromi, Nyo gim rou ma jiu pis nats wain tovei onot non tan nainy te jiu Ronyon wain foun fiisen mamimi tana Waan e Tamanyo.” 9Rafatsiny Tsonyo to aya te faparits non tsue faunot foun nane Gov, rafatsiny Tsonyo tatsiiu of non a fokinai tan kat iny anofe ravainy kat iny aveto. Ana Ya nom to na gotan, Ya faakats iny faarof of naa towa ten Gov, Ya fafaan ratuari sa tsue, “Jiu yam, mi faavot. X)Te ainy farokot ari, Jisas nom a koinykoiny, sa faakats iny faarof of naa towa ten Gov, Ya ivoo towa, ana Ya fafaan ratuarin matisian Tsunia. Ya tsue to, “Nom yam am ainy towa, a pua Vanyo tovei.” pYJudas ayei na mes te faan iny e Jisas tan vainy ma nai atsuiny ari Ya, tsue to na ka, “Tsoiny Fifaatsuts, anyo ge?” rangat fi ya. Jisas biny towa, sa tsue na ka, “Te tsue fi rom anyi.” Kainy Ainy Taataun Tana Tsunaun 2]A Guei Tsoiny te Bobot e Gov sa ruak iny Mes me nai mat non te tsue fin Vegiau Ten Gov, eye, nai mat non, sana sekeiny mes to te faan iny non a Guei Tsoiny te Bobot e Gov sa ruak iny Mes me! Gov nai fainy non ya na fasaraa tsian. Tabuiny rof fiisok tana mes to ayei ma agiir vaare ten tsinan!” t aJisas biny ratuari, “A isen te fabub non koinykoiny tsuan koman kobuu fiisen Vaminyo, nai faan Varonyo.  -Rin matisian koma patang fiisok tsun rato, ri tanik iny rangats Towa, rin isisen vegiau patsukan iny Ya, “A sikia ma nyo ge, Tsunaun?”  5Te ainy farokot ari Jisas tsue to, “Nyo tsue faman of maromi a isen fapoopoan namami nai faan iny Varonyo nimar vainy ma nai atsuiny vanyo ri.” Q Te ananerof en ai Jisas an matisian Tsunia gum iny ainy bus rato. h IAn matisian kat to na ka te tsue of rari Jisas ana ri kakouiny ton Guainy iny Fakats Fatabin. )“Kuar yam tana isen a mes koman a ngats fan tsian iny Jerusalem,” te tsue fi Ya tsuri, “am tsue of towa: ‘Tsoiny Fifaatsuts te tsue, nainy Tsonyo te sisiruu en; matisian Tsonyo nai ainy fiisen Vamironyo tan Guainy iny Fakats Fatabin tana numaa tsumanyi.’ ” hITan vaamuan nan nainy Guainy te ainy rorin Koinykoiny Sikia ma kaa me tu Yis, rin matisian naa mito ten Jisas, ri rangats Towa. “Fei te komainy rom Anyi mam ma nai kakouiny Guainy iny Fakats Fatabin Tsumanyi ei?” /Ai tana ar nainy to aya, Judas sainy to tu nainy tu rof ma faan iny ya Jisas. Jisas Ainy Fiisen Men Matisian Tsuan Tan Guainy Iny Fakats Fatabin 7gYa tsue to na ka, “A saa te faan varonyo mi naa te faan iny naa ronyo Jisas tsumi?” Ri as to na painy moni sa onots a fopis safunuu na painy moni silva ser faan iny ya. Ana isen tsuri na safunuu ana ina fuan a matisian koo ri Judas Iskariot naa fi enato tan tsunaun tan tsoiny faakor. ?w Man ovei Nyo tsue of maromi, te vasiisio iny rorin Vurungan Rof nane Krais tana monaagits to, ri te fakats kainy kat te kat a moun to Tsonyo.” Judas Fatangan Ma Faan Iny Ya Jisas b= A ka te kat ya to te tsiiu finy ya na tapui to pua Vanyo kakouiny of Varonyo tana kats. lQ Mi nai kaa fatatabin ramirom vainy aaruts, sana Nyo gim rou ma nai kaa fatatabin fiisen mamiromi. %C Jisas nat faamuan iny vegiau te kat ari ana Ya tsue to tsuri, “Kat fei sam kat tap iny rom a moun to ei? Ayei te kat a ka na saavits fiisok Tsonyo. -S “A tapui na tsuraf to te onot non ma fafiifoiny ravaa, a onots to na moni na kinai fiisok, ana moni to te onot ma tatafas iny ari, a naa of ton vainy aaruts!” |~qMatisian tagei a ka to ri peits to, “Saf a rof nan ya na to sa tsiiu raravainy tapui tovei?” te rangat fi ri. +}Oana moun sof mito fiisen me na kepaa viainy minon tapui na tsuraf ana foiny nan ya na nai jias, ana ya tsiiu iny towa patsuun e Jisas, ai Jisas gum iny ainy en. U|#Jisas kaa enanon Betani, numaa ten Saimon to te kaa men tatauba muan, {5“Ara ma kat vaare ya tan nainy guainy,” te tsue fi ri, “kat ror sana vainy fatsuiny fitaatsun.” A Moun Te Tsiiu Iny A Tapui Patsuun E Jisas Nzri sainy to ta fo sanaan takop ma nots ari Jisas, ri te atsuiny Ya. y-An tsunaun tan tsoiny faakor ana rin tsunaun tana taa Jiu vaaguam faavot to tana numaa tsian ten Kaiafas a Tsoiny Mumua Tan Tsoiny Faakor, x“U fuan tsun nainy te kaakaa non te nat fi romi, an nainy Guainy iny Fakats Fatabiny nainy te faakouts fi rari Gov ser naus osing me na Ijip, ana Guei Tsoiny te Bobot e Gov sa ruak iny Mes me naa fi naa non nimar vainy to te fagageits rori Ya tana pagafuan.” Ww )Te fakap bus e Jisas fifaatsuts tana foka to, Ya tsue to tan matisian Tsunia, v.Tan kat to aya, vainy nai nom rora tafan tsuar, ito na fasaraa na suu. Ai tsurin vainy tavaron nai nom ror a toto na suu.”-uS-Ana Aatouf biny fatabiny ratuari, Ya te tsue na ka, ‘Nyo tsue faman of maromi te baainy fi mi ma faakouts ir vainy sikia tu asangan to, ami kan baainy Vanyo.’ =ts,“Ana ri te biny Ya, ‘Tsunaun, farainy te tagei amam Anyi te ves, ge iinyu, ge ngap, ge beerbeer, ge faadis, ge kaa Nyi tan kotskots, ana mam gim to ma faakouts Manyi?’ +sO+Nyo kainy ngap mi gim to ma nom fi Vanyo numaa tsuam, Nyo beerbeer mi gim to ma favau Vanyo; Nyo faadis ana Nyo kaa to tan kotskots mi gim to ma makok Vanyo.’ _r7*Tana saa, Nyo te ves sana mi gima fa'ainy Vanyo, Nyo iinyu mi gim to ma fajiu Vanyo; cq?)“Ana Ya te tsue na ka tsuri tan nimainy keeruk, ‘Feis osing Vanyo yam, mi kaa busem fain na fasaraa ten Gov, kuar fi yam tan guaf sikia ma natiny mote te kakouiny e Gov of e Vinasaar an fuainy morena tsunia! Fp(Ana Aatouf biny fatabin to sa tsue na ka, ‘Nyo tsue faman of maromi, u kat to te kat nats romi ten sei na vamuinyasiny Tsonyo iton vainy sikia tu asangan, mi kat kainy rom ya Tsonyo!’ ao;'Farainy te tagei amam Anyi te faadis ge kaa Nyi tan kotskots, ana mam nak Matuanyi?’ nw&Farainy te tagei fi mam Anyi na ngap ana mam nom Matuanyi numaa tsumam, ge kaa iny beerbeer Anyi mam favau Matuanyi? -mS%“Ana rin vainy tavaron nai tsue ror a ka Tsunia, ‘Farainy, Tsunaun, te tagei fi mam Anyi te ves mam fa'ainy Matuanyi, ge te iinyu Nyi mam fajiu Matuanyi? l$Nyo na beerbeer ana mi favau Vatuanyo; Nyo na faadis ana mi makok Vatuanyo, Nyo kaa to tan kotskots ana mi nak Vatuanyo.’ xki#Nyo te ves ana mi fa'ainy Vatuanyo, Nyo iinyu mi fajiu Vatuanyo; Nyo na ngap ana mi nom Vatuanyo numaa tsumi, hjI"Ana Aatouf te nai tsue na ka tana vainy tan panaainy matou Tsuan. ‘Mi to te nom bus a parits ten Tamanyo: taami yam! Taami yam am fasito iny to na Waam mami te kakouiny of bus mami Tamanyo tan tatanik nana monaagits to. _i7!Ya te nai fakei fuainy ir siip tan panaainy matou Tsuan an meme tan panaainy keeruk. .hU Ana fo vainy faavot tana monaagits to te vaaguam faavot matan Ya. Ana Ya te kibei faavot rari tan fuan panaan, faarei te kibei finy non a tsoiny veis siip an meme: :gm“Te tabin fatabin minon a Guei Tsoiny te Bobot e Gov sa ruak iny Mes me faarei minon Ya na Aatouf, an fo morena fiisen mi Ya, Ayei nai gum non tan tagan Tsuan tsigtsig. NfAi tsunia na tsoiny binun a paku'ak to, gargar naa yam jiarasan tana uurup tana pan iny fasaraa, unya aya ayei nai tangis non ya te kakuts ngiisngiis a ngiisin.’ ” Nainy Vaatsuk Tana Tsunaun ]e3Ana mes kaa minon a nat, nyo fainy pis rou ya na nat fis pis non a nat te kaakaa mi ya ana ya te kaa me na nat a onot, sana mes te gim non ma komainy a nat nyo nom ravainy rou a nat a kakaii te kaakaa minon ya. qd[Jio, nom osing yam a painy moni am fainy towa na tsoiny binun to te kaa minon a safunuu na tapan moni. cNyi tabuiny fasof a tee moni tsonyo tana guuv iny fatamaar ma nom fatabiny anyo ya fiisen me na tee ar moni patsun ya te tabin minyo. [b/‘Nyi na tsoiny binun a pisiin ana karous!’ tsue fi na tsunaun tsunia. ‘Fiisia nyi natiny a ka to, nyo agio tan tanun te gim ronyo ma fasito iny, ana nyo fag kainy to na fo fua te gima anyo ma reev? taaNyo oraav, to tsonyo nai famuiny a painy moni tsumanyi koman puputaa. Tagaa! A painy moni tsumanyi to.’ `“Ana tsoiny binun to te nom a isen a tapan moni naa mito sa tsue na ka, ‘Tsunaun, nyo nat evarou nyi na mes a siireits; nyi agio rom tan tanun tana fo mes a fo vainy kaner, ana nyi te fag vavis a fo fua tan tanun tana mes a fo vainy kaner. !_;‘Rof ovei tsun, nyi na tsoiny binun a rof ana kaa fasuu!’ tsue fi na tsunaun tsunia. ‘Nyi kaa fasuu faarof iny me na painy moni to na tee ar karaup, to tsonyo nai fakarap marom anyi ma tagaa ot iny anyi na painy moni a tee karap to. Taame ma paparaa fiisen vaminyo nyi!’ E^“Ana tsoiny binun to te nom a fuan a tapan moni naa mito sa tsue na ka, ‘Nyi faan vanyo na fuan a tapan moni to, tsunaun. Tagaa! A mes a fuan na tapan moni to te faruak anyo.’ &]E‘Rof ovei tsun, nyi na tsoiny binun a rof ana kaa fasuu,’ te tsue fi na tsunaun tsunia. ‘Nyi kaa fasuu faarof fiisen me na painy moni ito na te ar karaup to sa nyo nai fakarap marom anyi ma tagaa ot iny anyi na painy moni a tee karap to. Taame ma paparaa fiisen vaminyo nyi!’ h\IA tsoiny binun to te nom a ngim a tapan moni naa mito sa faan iny a mes a ngim a tapan moni sa tsue na ka, ‘Nyi faan vanyo na ngim a tapan moni, tsunaun. Tagaa! A mes a ngim a tapan moni tovei to te vabinun iny anyo.’ [“Voun nainy viviakoo tana tou vavis tana tsunaun tana fo tsoiny binun tabin fatabin mito a tou nak rari tana fo painy moni tsuan. ZSana tsoiny binun to te nom a isen a tapan moni naa to, kats a matan tan puputaa, ya famuiny to na painy moni tana tsunaun tsuan. {YoJesan kan te kat fi na mes a tsoiny binun to te nom a fuan a tapan moni ya faruak kainy to na fuan a tapan moni. XA tsoiny binun to te nom a ngim a tapan moni naa veesau tsun nato sa fabinun iny a painy moni to sa nom a mes a ngim a tapan moni. WYa fafaan ratuarin isiseiny tsoiny binun a painy moni ma tamainy yan fakats ana parits tsuri: tana isen ayei fainy ya na ngim a tapan moni, ya fainy to na mesmes a fuan a tapan moni, ana mesmes a isen a tapan moni. Ana ya naa busen nato tana gum fan veevian. JV “Te faarei non a isen a mes te kakoun ma naus osing a fan a naa to tana gum fan veevian; ya fikoo raton tsoiny binun tsuan ya fakaa ratuari ma tagaa ot iny arin fo mamatsiny ka tsunia. 3U_ Ai Jisas tsue to na ka, “Kaa to yam, mi te kakoun tana saa, mi gim rom a natiny nainy ge na aua te tabin fatabin Mironyo.” Tsue Fapapaar Nana Ina Pis A Tsoiny Binun gTG Sana tsoiny fanging tsue na ka, ‘Nyo tsue faman of maromi Nyo gim rou ma nat mami.’ ” S} “Vou ana rin mes panainy kooviou piou ruak to sa ri tsue na ka, ‘Tsunaun, tsunaun! Fasof mamimam yam gagon!’ PR Ana ri na ina ngim a piou to, naa buser rato a tou foiny konobo, vou rari ana tsoiny fanging ruak to. A ina ngim to te kakoun naa fiisen mi towa tan guainy iny fanging ana ri siisiots ton pingping. -QS ‘Sikia on,’ biny finy rari ri na ina ngim a nat, ‘U konobon sikia ma onot faavot rara. Kuar yam tana pan iny fafiifoiny am foiny to tu konobo tsumi.’ P+Ana ri na ina ngim a piou tsue to tana ina ngim a nat, ‘Faan mamimam yam tu konobo tsumi, tana saa, u kurun tsumam mats, sikia tu konobo.’ FOA ina safunuu na kooviou tagun ri kakouiny ton kurun tsuar. N{“Te rot nana voiny tana voiny tsian an fikoo naa mito, ‘A tsoiny fanging to! Taami yam am tainytainy towa!’ yMkA tsoiny fanging vegits en naa mito, ana ina safunuun a kooviou tanik iny mata goros to ser goros famatmat ir. RLana ri na ina ngim ton nat nom taatag naan konobo kaa naan kurun tsuar. aK;A ina ngim ton piou nom naan kurun tsuar ri gim to ma nom taatag naa tu mes tu konobo, ;JqA ina ngim tsurin piou ana mes a ina ngim, u nat. @I {“Tan nainy te tabin Mironyo a Waan iny Gormirmir te faarei nats non na ina safunuu na kooviou to te nom ir kurun fiisen men konobo tsuar ser nai tainytainy a isen a tsoiny fanging. GH3A tsunaun nai tektek mormor non ya ana ayei te fagum ya tana pan iny fasaraa ma kaa fiisen mi yan vainy kat kat mapam unya aya ayei nai tangis non ya te kakuts ngiisngiis a ngiisin.”%GC2Ana tsunaun tana tsoiny binun to ayei te tabin fatabin pis me tan ta fo mar nainy te gim finy non ya ma naano ai tan nainy kan te gim non ya ma kakoun of. Fw1ana ayei te tanik iny rapits ir mes panair tsoiny binun ya te ainy ana ya te jiu fiisen ramirin vainy jijiu famafuu. E0Sai to tsunia na tsoiny tatagaa ot a pisiin, ayei nai tsue non tana tsivon, ‘A tsunaun tsonyo gim non ma veesau fatabin me,’ D/Man ovei, Nyo tsue of maromi a tsunaun tsunia nai fagum non ya a faarei to na tsoiny tatagaa ot tana fo mamatsiny ka tsunia. C .Paparaa tsian tana tsoiny tatagaa ot to te sab finy non ya na tsunaun tsunia te kat finy non yan kat to te naa fi minon ya fan! gBG-“E sei to ayei na tsoiny binun a suu ana nat a rof ee? Ayei na tsoiny binun to na tsunaun tsunia te pisainy ya ma tatagaa ot ir yan mes painy tsoiny binun, ma tatafas rari yan a kainy ainy tana fo nainy fatoobing. qA[,Tan kat to aya, ami kan ma kakoun faarof tan mamatsiny nainy, tana saa, a Guei Tsoiny te Bobot e Gov sa ruak iny Mes me te nai tabin fatabin minon tan ar nainy te gim fi romi ma naano.” Tsue Fapapaar Tana Ina Fuan A Tsoiny Binun f@E+Fakats faarof a ka to; to te natiny non a mes tana numaa tan nainy te naa fi minon a mes a kakabuts, ana ya te tagun patsukanen, ayei gim non ma famanat iny a mes a kakabuts ma rabang ya na numaa tsunia, a sof to gagon. z?m*“Kaa to yam, mi te kakoun, tana saa, mi gim rom ma natiny nainy iny tabin fatabin me tana Tsunaun tsumi. s>_)A ina fuan a moun te koinykoiny ror koinykoiny; ai Gov te nom a isen tsuri ana mesmes te kaakaa yen vou. =(Tan ar nainy to aya te tabin fatabin Mironyo a ina fuan te binun ror tanun, ai Gov te nom a isen tsuri ana mesmes te kaakaa en vou. Y<+'ri gim to ma faamainy a saf a ka te ruak non na, onot tan nainy te ruak urungat, sa ras faavot ir a fokinai, ri mat fakap rato. Jesan kan te nai faarei tsuiny non a ka te ruak tabuiny tabin fatabin Mironyo. -;S&Tan nainy tabuiny ruak non urungat, ana vainy fakats tsuiny to na tsivor tan ainy, an jiu, an tsoiny min moun fifanging to onot tan nainy te sof e Noan ak tsunia; a:;%Tou tabin fatabin me Tsonyo nai faarei tsuiny non a ka te ruak muan tan nainy ten Noa. 99$“Sana sikia ta mes te natiny non nainy ge na aua, tsuri kan morena iny Gormirmir, ge na Guei Tsoiny kan, san e Tamanyo tsun Tsivon te nat non. 8 #Korosuu an puputaa nai kajiaa enanon; san vegiau Tsonyo gim non ma nai kajiaa on.” Sikia Ta Mes Te Natiny Non Nainy Ge Na Aua 7"Fakats faarof yam a ka to! U aatai tovei te toto farokot kan raror tabuiny mat ror ana fo mamatsiny ka te tsue Nyo to nai ruak nats non. 6!Jesan kan te tagei finy romi na fo mamatsiny ka te roruak non mi ma nat fi nei, nainy fatabin me Tsonyo te sisiruu ename. <5q “Nom nat yam tan nau u vei, u nau ma faatsuts mami yan siisio, am nat faarof iny towa. Tan nainy te tagei romin vei te firaar non mi natiny rom fua nan vei te sisiruu en. '4GAna tsufing a karap te puuf, ana Ya te jiats ramen morena Tsuan tana fats a ainysat tana monaagits to ana ri te guam ir a vainy te pisainy Ya faarei rarora fasito fatoobing Tsunia, tanik non tan sen panaan nana monaagits to, ya te nai ruak tan mes panaan.” Tsue Fapapaar Nan Nau Vei i3KAna ka na karap te faatok iny non a Guei Tsoiny te Bobot e Gov sa ruak iny Mes me nai ruak bus naa minon korosuu; ana fo vainy faavot tana monaagits to nai susuiny matan ror, ana ri te see tatagei bus a Guei Tsoiny te Bobot e Gov sa ruak iny Mes me of fiisen minon a koroo poo fi minon Gormirmir fiisen minon a parits a reits an siinaiv karap fiisok. 72g“Sen tsun voun nainy Iring Tsian Fiisok,‘A nuaf nai uurup enanon, ana iifaa gim non ma nai tsingaar, (Aisaia 13.10)
fo kootsits nai tapatsik osing miror a korosuu, ana fo mamatsiny parits iny korosuu nai tatagut eraror, er tasas osing to naa fo iinir.’ (Aisaia 34.4) l1QTana pan te soon non puainy mes mat, manuu nai vaaguam ror tsunia.” Tou Of Fatabin Me Ten Jisas v0etana saa, a Guei Tsoiny te Bobot e Gov sa ruak iny Mes me naa minon faarei non kanaf, Ya te kanaf faafis a korosuu tanik minon tana pan te roruak minon a nuaf ya te nai onot tana pan te ruk naa non a nuaf ana vainy faavot tagei ror Ya. =/s“Ge, te tsue of maromi ta mes, ‘Tagaa, Ayei kaa non tana pan a uur!’ naa vaare yam unya aya; ge te tsue fi rori nei, ‘Ayei te tatakop non nei!’ faamainy vaare yam, <.sNongon yam! Nyo tsue faamuan of bus mami na ka to. 9-ktana saa, fo Krais gamgam an fuainy kuigin gamgam nai ruak nats ror; ri te faatok iny a foka iny faatok, ma fagaug rari rin vainy fasito fatoobing ten Gov, te onot fi non ya. |,q“Sai te tsue fi non ta mes tsumi nei, ‘Tagaa, e Krais to!’ ge ‘Ayei tuwa aya!’ faamainy vaare yam, >+uSen Gov nai fakakats bus a fo mar nainy; fiisia, Ayei gima kat a ka to, ai sei ta mes te toto nats non ee. San tana vainy te pisainy fatoobing Ya, to sana Ayei nai fakakats nainy. * tana saa, ito tan nainy ‘Iring Tsian Fiisok’ tan nainy to aya, nai iring fatsian pis naa non ya te iring fafis a fo nainy iring muan te tapogaar me na monaagits onot non tan ar nainy to aya. Nainy iring tsian fiisok to te gima ruak muan, ge vou kan. h)IFaakats yam ten Gov ma bus vaare mi tan nainy tana tonok ge tan Nainy Fafaatouf tana taa Jiu, o(WO reesik fiisok, ma sekee fuainy moun kuraa, an fuainy moun see faagiir, ri gim ror ma onot tan bus! i'KAna mes kaa non tanun tsuan ma tabin vaare, a nai nom ton vau tsuan, ayei ma bus tsun naa naa. 4&aAna mes kaa non patsun a numaa tsuan tana kofuak ma of me ya te bus veesau en ma kaa vaare mi ya tu nainy iny nai nom a foka tsuan gagon numaa, ayei ma bus tsun naa naa. _%7“Arin vainy te kaa ror tana gum fan iny Judia ma bus fapaas fi naa tana fo tobeer. j$M“Mi nai tagei nats rom a ‘Iring Tsian Fiisok’ te pokei iny e Daniel a kuigin muan, ana ka to te tsutsun koman a Pan a Taabos koman saape.” (A vainy ma gogosias vegiau to ma nat faarof iny arin kifon vegiau to!) c#?An Vurungan Rof nana Waan iny Gormirmir nai favaanan non tana monaagits faavot, faarei non a ka ma nongoiny ari ya na vainy faavot; ai voun ya an nainy fafakap tan puputaa to te see roruak me.” A Iring Tsian Fiisok |"q Sen sei tsun te suu iny non a faaman tsuan ee, onot non tan fafakap nan puputaa to, Gov nai saup fatabiny non ya. ! An kat iny tagtag mes tan vainy a kinai nai kajiaa enanon, tana saa, a fo kat a fo ngi'arapaar nai saats pinpin non a pan. d A Rin kuigin kinai gamgam nai tapokaa ror ri te fagaug ir a vainy a kinai ma vovou rari ri.  Vainy a kinai te faonot ror tana faaman tan ar nainy to aya; ri te fafaatai iny a mesmes ana ri te tsugei kainy a mesmes. 1[ “Ana ri nai nots maromi er kat fapatang matuami er fakamits matuami, am mat kanem mato. Ana fokinai nai tsugei kan maromi tana saa mi kaa mirom a asanga Vanyo. }Fo mamatsiny ka to te faarei tsuiny non te tanik iny kamits fi non a tsinan te kat iny faagiir fi non ya na guei tsuan. X)Fo gum fan te fapupuaan ramiror mes a fo gum fan kaner, ana isen na aatouf an tsoiny puaan tsuan vapupuaan miror a aatouf an tsoiny puaan tsuan, nainy ves nai ruak nats non ana fo nuu kan tana fo viir pan. ?wMi nai nongoiny nats rom sagoge nana puaan gen vaanan nana puaan faasai; sana mi ma onanun vaare. Foka to te ruak nats non, sana ri te gim ror ma faatok iny fafakap nan puputaa to. tana saa, vainy a kinai naa fiisen miror a asanga Vanyo, ri te tsue na ka, ‘Anyo na Krais!’ ana ri te fagaug ir a vainy a kinai. pYJisas biny ratuari sa tsue na ka, “Tanamots yam, am famanat vaare to ta mes ma fagaug mami ya, 'GTe gum e Jisas tan Tobeer iny Oliv, an matisian patsukaner naa mito Tsunia. “Tsue of mamimam, farainy te nai ruak nats non a ka to,” rangat fi ri, “ana saf a ka te nai ruak nats non na ana ya te faatok fatoobing iny nainy tabin me Tsumanyi ana fafakap nana monaagits to?” 7Ya tsue to na ka, “Eye, ami onot rom ma tagei fo mamatsiny ka to tovei roman. Nyo tsue faman of maromi, vou, sikia ta isen ta fats te fifatua on nats non a fifatua to tana iinin ya; fo fats to tarop miror nei peto, ri te nai soon er putaa.” Tou Patang Ana Kamits Naa Minon s aTe tafuts osing me Jisas a saape an matisian Tsunia naa mito Tsunia ma faatok ari Ya na numaa nana saape. /W'Nyo tsue fatoobing of maromi mi gim rom ma tagaa pis Vanyo, onot non te tsue fi romi nei, ‘Gov faparits non Ya to te naa minon tana asangan a Tsunaun.’ ”?y&Sai tovei a fan tsumi nai uur enanon ai te tsubui en. I %“Poo! Taa Jerusalem, taa Jerusalem! Mi atsun famat ir kuigin, ana mi totouruei famat raton tsoiny favaanan te jiats me Gov tsumi! Nainy kinai poiny Anyo ma favaaguam mami pana Vanyo guei iny Jerusalem, faarei te natiny favaaguam fi non a koriou a moun fuainy guei tsuan fain pakpak tsunia, sana mi baainy Vanyo! $Nyo tsue faman of maromi, fasaraa nan fo vainy to nai onot enanon tan aatai iny roman!” Jisas Tangis A Ngats Fan Tsian Iny Jerusalem hI#Tan kat to aya, a fasaraa nan rafatsiny nar a fo mes tavaron to te atsun famat ari muan tana petoo tovei nai nom nats romi, tanik me tan rafatsiny te atsun famat ari Ebol, ai te naa fi tan rafatsiny te atsun famat ami Sakaraia, guei tsoiny ten Berekaia to te atsuiny famat ami fapoopoan nana pan a taabos a pan ten Gov ana pan iny fatsung fafaatouf. 2]"Sana Nyo tsue of maromi, Nyo nai jiats miroun fo kuigin, an vainy nat, ana fo tsoiny fifaatsuts; mi te nai atsuiny famat ir a mesapan, mi fagageits ir a mesapan tana pagafuan, ana mi te rapits ir a mesapan tana fo numaa iny fafaatouf tsumi, ana mi te jiaats vavagen rari tana fo ngats fan vavis. wg!Amin guei tana koraa na iring! Mi gim on rom ma bus osing oiny a fasaraa ten Gov, Gov fakaa maromi unya Hel. U# Jio, kat yam, am fakap faarof ton kat te katkat fo tsuvumami te tanik ari! \ 1To sami tsue fi rom nei amin tsubnaain tan vainy te atsuiny famat ir a fo kuigin! , QAna mi te tsue na ka, ‘To ma kaa fiisen ramiran fuainy tsuvurara muan tan nainy tsuri, ra buiny gima kat fi nei to te katkat fi ri ser atsun ir a fo kuigin.’ q [“Ma sekee, min Tsoiny Fifaatsuts tan Faun ana taa Farasi, taatag yam! Amin vainy kat mapam! Mi to te natiny kat faarof ovei tsuiny rom fo katskats tana fo kuigin, ana mi te reev a fo fareevreev gengen rof tan vainy tavaron.  %Jesan kan, mi mamatan faarei rom vainy tavaron ovei jiarasan matar a vainy faavot, sai gagon mi via mirom kat mapam an kat iny ngi'arapaar. ~ u“Ma sekee, min Tsoiny Fifaatsuts tan Faun ana taa Farasi, taatag yam! Amin kat mapam! Mi faarei rom katskats te us arin gosee sa mamatan faarof non jiarasan, sai gagon, via minon fo tsuainy mes ana fo nungan a fo murak an iring vavajia. s_Mi na taa Farasi, amin mata kio! Mumua tsom non mi ma togas a gotan gagon, ai jiarasan te kaamos kan me! a;“Ma sekee, min Tsoiny Fifaatsuts tan Faun ana taa Farasi, taatag yam! Amin kat mapam! Mi natiny togas faarof tsuiny rom a puan a gotan an kofeer, sana koma mami via minon kat iny kakabuts an kat iny fatsing. #?Min mata kio mi komainy faatok rarom a vainy a sanaan! Tsumi te faarei rom vainy te gargar ror nang tan sewaan, sana ri korom a Kamel fiisen men sewaan! `9“Ma sekee, min Tsoiny Fifaatsuts tan Faun ana taa Farasi, taatag yam! Amin kat mapam! Fo mamatsiny mar moros ana fo viir peroo ana fo mamatsiny fua nan tanun mi natiny kat rom a ar safunuu na pan ana isen a pan te naa of e Gov, kat to ayan rof an toobing sana mi baainy ma vovou iny fifaatsuts nan faun te karap fafis non, ito tan kat tavaron iny kat senviir kat tana vainy faavot, an kat iny tagtag a mesmes, an kat iny kat man tana mesmes. Faun tan faan iny a isen a pan tan fasafunuu nana pan ten Gov mi gim rom ma natiny anofe ya san tan kat faun a karap fafis to, mi ma kat kainy rari. Ai te tsue fi non ta mes nei, man non jias unya Gormirmir, ayei faparits non vegiau tsuan tan tagan ten Gov, Gov gum non tan tagan. 'GAi te tsue fi non ta mes, man non jias tana Saape Taabos, ayei faparits non vegiau tsuan tana Saape Taabos fiisen me Gov, ten Gov kaa non tana Saape Taabos. 3_Te tsue fi non ta mes, man non jias ya te koo na fatsung fafaatouf ayei te faparits non vegiau tsuan nana fatsung fafaatouf fiisen me na fo fifaan te kaa ror patsun ya. zmAmin mata kio! A saa te karap fafis non na, fifaan ge na fatsung fafaatouf te kat non a fifaan a nai taabos to? Mi kan fafaatsuts iny a ka, ‘A mes te tsue non a ka, man non jias tan fatsung fafaatouf mi te tsue, ka babainy tan tsuen man tsunia; sai te tsue fi non ya nei man non jias tana fo fifaan tan fatsung fafaatouf, ayei ma vovou iny tsuen man tsunia.’ ucAmin piou an mata kio! A saa te karap fafis non na, gol ge na Saape Taabos to te kat non gol ma taabos ya? ,~Q“Ma sekee, min mata kio, taatag yam! Mi fafaatsuts iny ka to: ‘A mes te tsue non a ka man non jias ya te koo na Saape Taabos, mi te tsue ya na ka babainy tan tsuen man tsunia, sai te tsue fi non ya nei man non jias tan gol nana Saape Taabos, ayei ma kat patsukan te tsue fi ya.’ <}q“Ma sekee, min Tsoiny Fifaatsuts tan Faun ana taa Farasi, taatag yam! Min vainy kat mapam! Mi taan vavis rom namaan ai tana fo gum fan mi te nom a mes a faarei to na matisian tsumi, mi kat rom ya ana ayei te naa fi Hel faarei tsuiny maromi. Ayei nai iring fafisfis maromi tan kat iny pisiin tsunia! N|“[Ma sekee, min Tsoiny Fifaatsuts tan Faun ana taa Farasi, taatag yam! Amin vainy kat mapam! Mi natiny fataraatsua rarom fo amov, mi kabuts pasem numaa tsuri, ana mi kat faatok em mata rari tan kat a fo faakats a fo viviakoo ma famuiny amin a fo iring tsuam! Tan kat to aya fasaraa nai kaatsian fiisok enanon tsumi!] "{= “Ma sekee, min Tsoiny Fifaatsuts tan Faun ana taa Farasi, taatag yam! Amin vainy kat mapam! Ami natiny siisiots rom pingping tana Waan iny Gormirmir matar a vainy, sana mi patsukanem gim rom ma sof gagon, ana mi kan gim rom ma famanat ir a vainy te tanaf ror ma sof gagon! }zs Sei te fapaas non a tsivon ee, Gov nai fauf non ya peto, ai sei te fauf non a tsivon ee, Gov nai fapaas non ya.” cy? Ta isen fapoopoan namami komainy karap fiisok non, ayei ma faarei na tsoiny binun tsumi. x  Ge tanyiny vaare yam ta isen ma koo manyi ya na ‘Tsunaun,’ tana saa a isen te tsutsun of maromi na Tsunaun, Ayei e Krais. w Am koo vaare to ta isen tana monaagits to, ‘A Taman,’ tana saa, mi kaa tsun mirom a isen a Tamamami kaa non Gormirmir. ?vwSana mi, ma tanyiny vaare ta mes ma koo manyi ya na ‘Tsoiny Fifaatsuts,’ tana saa, mi faavot mumuinyasiny fiisen me na mesapan ana mi kaa tsun mirom a isen a Tsoiny Fifaatsuts. uri komainy raror a vainy ma fatsiitsii rari er favoinyvoiny ratuari tana pan iny tuan ana vainy koo rarorin ‘Tsoiny Fifaatsuts.’ twRi komainy fiisok ror ma tsun faamuan tan ainy tana fo guainy, ana fo gum tan gumgum matan tana numaa iny fafaatouf, Bs}Ri kat ror a fo mamatsiny ka ma faarei arin vainy tavaron. Tagaa, ri kirkir ror vegiau ten Gov, ri te kitskits iny ya nai rari ai nima rari, ana fo vau iny jiarasan tsuri kan beberus! 6reRi natiny fapatang raror a vainy ma vovou fo kat tan tsuvurari faarei non a ong a patang googo rari, sana ri sikia vaarik ror ma natiny faan iny a nimar tan faakouts rari. Bq}Mi ma manaats rari am vovou ratuari tana fo mamatsiny ka te tsue of maromi ri, sana mi ma vovou vaare iny kat tsuri, tana saa, ri gim ror ma vovou iny kat ana ka te favaanan iny rori. 6d~~}p||{&z4yPxxwvutSs?rrpqppgoo2nTmxlkkWjEiih=gg:f[eddhccrbb?aa3`Q__^b]\\[;ZZgYcYX WEVVhUUU@TTNSRR4QQ1POOgNNeNM@LL&KHJJIyHHGFFkEDD7CBBRBAA @??1>{=<<);;:R99t8878655 33211Q00E//j.--*,s++**_)((Z''D&&%$$v##~#(";!!M eBQBE~Kph7 j g  ?]p96af;Te vavakas osing a taa Farasi na numaa iny fafaatouf tana taa Jiu, ri vaagum fiisen ramiton mes panainy vainy ten Herot a Aatouf ser kat a fo sanaan iny atsuiny e Jisas. A Fokinai Te Vaaguam Panan Naaman Iny Galili [e/Jisas matoong fagoguas ratuari fiisen me na peits, tana saa Ayei te koma patang iny a komar a fokinai te tsuu men kat iring. Ya tsue to tana mes, “Paroor a nimam.” Ya paroor to na niman sa rof fatabin en. pdYYa kat to saa rangats ir a vainy, “Fei te famanat fi roran Faun ei tan ta ka ta rof ma faakouts ara na mes tan Nainy Fafaatouf ge kat fifiiring ror ya? Iny saup a toto tana mes ge kat famat ya?” Ana ri sikia to ma tsue ta ka. Hc Jisas tsue to tana mes a nima pengong, “Taame nei matan.” 3b_Mesapan tsuri te kaa kan na aya komainy ma tsikoo ta sanaan ma fakei ari Jisas tan vaatsuk tan ta iring te kat non Ya to ser vavaatok iny Ya to te tsipaar finy non Ya ta mes tan Nainy Fafaatouf tana taa Jiu. Kat to Ayei te ngats non Faun te tsue fi non nei, “Binun vaare tan Nainy Fafaatouf.” ua eAi Jisas tabin fatabin naa to tana numaa iny fafaatouf tana taa Jiu. A mes te kaakaa na aya a nima pengong. r`]tana saa a Guei Tsoiny te Bobot e Gov sa ruak iny Mes me te Tsunaun kan iny non Nainy Fafaatouf.”^_5Ai Jisas tsue to tsuri, “Gov kat Nainy Fafaatouf iny faakouts a mes. San te sikia ma kat a mes ma vovou tsun iny yan Faun nan Nainy Fafaatouf, ayei tapuruur ma kat a fo ka ayei ma kat tan Nainy Fafaatouf, R^Tan nainy ten Abiata a Tsoiny Mumua tan Tsoiny Faakor, ayei naa sa sof a saape ten Gov ana tsoiny faakor famanat iny towa ma nom koinykoiny te faan iny ari matan e Gov sa ainy ya, ya fafaan ratuarin vainy tsuan. Sai tan Faun tsoiny faakor tsun onot ror ma ainy ya. Devit gima kat aveto an matisian Tsonyo kan gima kat aveto.” ]Jisas biny ratuari, “Mi gogosias a ka te kat e Devit a Aatouf a Tsuvurara fiisen men vainy tsuan te ves ari muan! \/Kat to ana Farasi tsue to ten Jisas, “Tagaa, te sikia non ma toobing tana Faun tsura te binun fi ror matisian Tsumanyi tan Nainy Fafaatouf!” ([ITan sen Nainy Fafaatouf tana taa Jiu, Jisas taan naa koman tanun wit. Te taan fiisen mi naa Yan matisian Tsunia, ri tanik iny ngats ton wit ser ainy ya. Z)Sikia ta mes te onot non ma itsuf wain foun tana iikan a tamuan. Te kat fi non nei, an wain foun te kat pung a iikan a tamuan, an wain te tatsiiu ravaa ana iikan te nai kajiaa en. U wain foun te rof non tana iikan a foun.” U Fatsutsue Nan Nainy Fafaatouf Tana Taa Jiu cY?“Sikia ta mes te onot non ma keres ta painy vau foun a kuiny towa na takakaar tan vau tamuan. Te kat fi non ya nei, ana pan a foun te kat kakaar fatsiainy a pan a tamuan, ana takakaar te nai bangbang fafis en. 1X[Sai vou, vainy nai nots Varonyo, Nyo te kaa osing ir matisian Tsonyo tan nainy to aya, matisian nai tavtaav ror.” Tsue Fapapaar Tan Fifaatsuts Foun An Faun Iny Muan W!Jisas tsue fatabin to tsuri, “A vainy naa miror tan guainy tan fanging vaagum fiisen miror tsoiny fanging gim ror ma natiny tavtaav iny kainy ainy teeva? Sikia. Nainy te faarei Anyo na tsoiny fanging, Nyo kaa fiisen ramituarin fuainy matisian Tsonyo, mam ainy to. -VSU matisian ten Jon a tsoiny fapeenan ana taa Farasi natiny tavtaav ror tan nainy faakats ten Gov. Ana vainy naa mito ten Jisas ser rangats Ya, “Kat fei san matisian ten Jon an matisian tana taa Farasi natiny tavtaav ror ma ainy, san matisian Tsumanyi gim ror ma natiny tavtaav ei?” UJisas nongoiny vegiau to sa tsue rari, “Vainy toto faarof gim ror ma komainy a tsoiny tsipaar, a sikia, vainy tsun ton faadis. Nyo gima naa me ma fikoo Nyon vainy tavaron sana Nyo te naa me ma fikoo Nyon vainy pisiin.” Rangat Nan Kat Iny Tavtaav T7Mesapan tsurin tsoiny fifaatsuts tan Faun te kirkir iny e Moses, te koo rorin Farasi tagei e Jisas te ainy fiisen ramen vainy pisiin an tsoiny nonom takis, ri rangat raton matisian Tsunia, “Kat fei sa ainy Ya jiu fiisen ramirorin vainy nonom takis an mes vainy pisiin ei?” 4SaTe gum iny ainy e Jisas numaa ten Livai an vainy nonom takis an vainy pisiin gum fiisen mito Jisas an matisian Tsunia, tana saa a fokinai to ari natiny vovou iny ror Ya. 6ReAyei taan naa to, Ya tagei to Livai a guei ten Alfias vaagum non numaa tana pan iny nonom takis. Jisas tsue to tsunia, “Vovou you.” Livai tsun to sa vovou iny e Jisas. Q{ Jisas fatabin fi naa mou poporos tana naaman iny Galili. Ana fokinai naa faavot mito Tsunia, Ya faatsuts ratuari. pPY Ana mes tsun to sa nom veesau tsuiny nenengan sa taan fatoobing tsun naanaa mata rari na fokinai. A ka to aya te kat rari ser saar ri vamarits to Gov, ser tsue, “Ara sikia ma tagei ta ka ma kat fi nei muan.” Jisas Fikoo Livai XO) “Nyo tsue rou tsumanyi, tsun, nom nenengan tsuam nyi te naa numaa tsuam!” VN% Sai tovei nyo faatok maromi ma nat fi nei, A Guei Tsoiny te Bobot e Gov sa ruak iny Mes me kaa minon gumgum tana monaagits to tan anofe ravainy aveto.” Ai Jisas tsue to tana mes a nima mat ana mou mat, mMS Saf vegiau te opaar non Tsonyo ma kat na? Te tamee non Tsonyo ma tsue tana mes a nima mat ana mou mat, ‘Nyo anofe ravainy fo aveto tsumanyi,’ ge tamee fafis non tan tsue fi nei, ‘Tsun, nom nenengan tsuam, nyi te taan?’ L3Sen tsun, Jisas nat rari tana aaven, te kaa fi mi rin fakats to komar, Ya tsue to tsuri, “Kat fei tsumi kaa men fakats fi nei koma mami ei? K“Kat fei tana mes tsue to ei, Ayei fifanauti minon e Gov ei! Sikia ta mes te onot non ma anofe ravainy aveto, e Gov tsun Tsivon!” fJEMesapan nar tsoiny fifaatsuts tan Faun te kirkir iny e Moses te gumgum fafakats komar, xIiJisas tagei a faason tsuri, Ya tsue to tana mes a faadis, “Guei tsiau, aveto tsumanyi te anofe ravaa en.” HH Sana ri sikia ma onot ma atoiny naa ya Tsunia, tana saa vainy a kinai. Ri des to na painy gotof matuen ya, te nom ravainy ari na painy gotof, ri fasooiny towa tan nenengan ri fauf naa towa. NGIna fats a mes govets mito na mes a nima mat ana mou mat ten Jisas. tFaFokinai vaaguam to ser ovot, ana numaa pan faavot nato. Sikia ta pan matainy sobaa, Ya favaanan to tsuri. nE WTan mes nainy Jisas fatabin pis to tana ngats fan iny Kapeniam ser favaanan iny Ya te kaa non numaa. D +-Te naa bus naa na mes ya tanik iny saats vavis ton vaanan tan mamatsiny fan, tana ka te kat e Jisas tsunia, tan kat to aya Jisas gim to ma naa koman a ngats fan ana ya kaa osing to na vainy tana pan a uur. Sana vainy poo fi me tan fo fan vavis, naa mito Tsunia.C ,“Tagaa, tsue vaare na ka to tan ta mes; sana nyi ma naa fatoobing tsun naa tana tsoiny faakor ma tagaa faarof ya tsumanyi, ana nyi te kat a faakor to te tsue iny Faun te kirkir iny e Moses muan, tan kat to aya ma nat ari na fokinai nyi taabos em.” XB ++Ai Jisas tsue faparits of towa, Ya jiats veesau towa fiisen men vegiau parits, >A y*Sen tsun an tatauba naus osing towa, ya taabos enato. {@ q)Jisas kaa men reesik Ya faarua iny naa to na niman sa saras ya sa tsue tsunia, “Nyo koman rou, taabos sanyi!” ? +(Ana mes a tatauba naa mito ten Jisas, ya tsunguruu to, sa sing ta fifaakouts. “Te koman fi rom Anyi, Nyi onot rom ma fataabos vanyo.” D> 'Ya naa vavis to tan fo mamatsiny pan tana gum fan iny Galili, sa favaanan koman a fo numaa iny fafaatouf tana taa Jiu, Ya buur ravainy ton fo masarau tana vainy. A Mes Te Kaa Men Tatauba = #&Ana Ayei tsue to tsuri, “Tanats yam, ra ma naa tana mes a fo fan siruu ma favaanan kan Anyo na aya, tana saa ayei na ka te of mi Nyo.” M< %Te sab ari Ya ri tsue to Tsunia, “A fokinai tsikoo marom Anyi!” D; $Ai Saimon fiisen men vaatau tsuan naa to ser vovou naa Ya. #: A#Patsuu na nainy tabuiny arasan minon a pan, Jisas tsun Ya naus osing to na ngats fan sa naa naa tana pan a tomani Ayei Tsivon, Ya faakats to na aya. i9 M"Jisas tsipaar ton vainy a kinai te kaa men fo viir faadis sa buur ravainy kainy fo masarau komar a vainy. Ana Ayei gima famanat raton masarau ma tsue ri ta ka, tana saa ri nat iny Ya, Ayei na Krais. Jisas Te Favaanan Galili S8 !!Ana fokinai tana ngats fan vaaguam mito matan a numaa te kaa non e Jisas. z7 o Te ananerof busen, te ruk nana nuaf ri atoiny miton vainy faadis ten Jisas an vainy kan tutuei iny masarau. x6 kYa naa to sa nom niman ya Ya ras fatsuiny towa, ana faadis naus osing towa sa kakoun of ratuari na kainy ainy. n5 WE nuan e Saimon a soon iny faadis, faadis me na puan a fisikii. Sen tsun ri tsue of to Jisas tsunia. "4 ?Sen Tsun ri naus osing to na numaa iny fafaatouf tana taa Jiu, ri toobing naa to numaa ten Saimon me Anduru, Jemis me Jon naa fiisen kan ra naa ri. x3 kAn vaanan nane Jisas saats vavis to na ngats fan faavot tana gum fan iny Galili. Jisas Tsipaar A Vainy A Kinai ]2 5Ana ri na fokinai saar fiisok to ser fararangat fatabin ir, “A saa bus to aya nan na? U fafaatsuts foun kaa minon parits? A mes to te kaa minon gumgum iny faan iny tsuen parits tan masarau ri te manaats Ya.” X1 +Ana masarau kat fatotoroor towa sa kuu men tangis tsian, ya tafuts osing towa. ]0 5Ai Jisas tsue ets'ets to na masarau, “Tomani, nyi te tafuts osing a mes tovei.” 2/ _“A saa te komainy kat rom Anyi tsumam na, O Jisas iny Nasaret? Kat fei, Nyi of me naa tou ruraa mamam? Anyo nat marom Anyi, Anyi na Mes a Taabos poo fi me ten Gov!” y. mGima potsian, koman a numaa iny fafaatouf na aya te kaa me na mes a tutuei iny masarau, sa kuu fatsian en, <- sRi saar tana sanaan to te fafaatsuts fi Ya tana saa Ayei kaa me na parits faarei non a mes te fa'asangan non tan gumgum, sikia ma faarein Tsoiny Fifaatsuts tan Faun tana taa Jiu. E, Ri naa fi naa to tana ngats fan iny Kapeniam tana gum fan iny Galili an tan Nainy fafaatouf tana taa Jiu Jisas sof to tana numaa iny fafaatouf tana taa Jiu Ya faatsuts rato na vainy. + #Sen tsun Ya fikoo ratuari, ri naus osing to tamar e Sebedi an vainy binun tsuri koman puak ser vovou naa Jisas. A Mes A Tutuei Iny Masarau * 5Ri fataan vaarik naa to, ai Jisas tagei raton mes mumuinyasiny, Jemis me Jon guei tsoiny ten Sebedi. Ri kaakaa er koman puak um'um muav tsuar. E) Sen tsun, ri fakei ravainy ton muav tsuar ser vovou naa Ya. ( Jisas tsue to tsuri, “Taami yam, am vovou Vatuanyo, ana Nyo te faatsuts mamin kat iny nonom mes faarei to te saasauf jian fi mi.” 3' aJisas taan ereer naa non tana naaman iny Galili, Ya tagei rato ere Saimon me Anduru u mumuinyasiny vavagaar jian naaman men muav tsuar, tana saa arin tsoiny nawaan. =& uYa tsue to, “Nainy te ruak en, a Waan e Gov te sisiruu ename, Reesik yam, am takopis osing ton fo kat iny aveto tsumi, ana mi te tap naa ten Gov, mi te faamainy Vurungan Rof!” ;% qTe kaa bus e Jon tana numaa iny kotskots Jisas naus osing to na gum fan iny Judia, Ayei naa fi enato tana gum fan iny Galili sa favaanan iny Vurungan Rof te poo me ten Gov, <$ s Ya kaa ton fats safunuun nainy tan fiamus ten Satan, Ya kaa fiisen ra miton marei sensen vouts, an morena ten Gov naa mito ser faakouts Ya. A Vaamuan Nana Matisian Jisas Fikoo Ya W# ) Sen tsun, an Aaven Taabos nom finy naa Towa tana pan a uur ana nang iny nuaf. ~" w An sen vegiau poo mito Gormirmir, “Anyi na Guei Tsoiny Tsonyo te kaa non koman Tsonyo, Nyo koma rof marom Anyi.” }! u Te ruak osing me Jisas a aurom, sen tsun Ya tagei na korosuu tapue an Aaven Taabos of mito Tsunia faarei na kurume.     Tan nainy to aya Jisas poo mito tana ngats fan iny Nasaret tana gum fan iny Galili ai Jon peenainy Towa tana aurom Jodan.  Nyo peenainy maromi tana aurom, sana Ayei nai peenan maromi tan Aaven Taabos.” Tou Peenan Ten Jisas An Fiamus Ten Satan ' IYa favaanan to tana vainy, “Te vovou minon tsonyo, Ayei karap fafisfis varonyo, nyo gima onot faarof kan ma tsunguruu, nyo te puruur a patom nan su Tsunia.  Jon popous iny funuu nana kamel faarei non pous tan kuigin, ya kaa kan miton vakiri u pous tsunia. Ya ainy ton kookai an sisingif. \ 3Vainy naa me tsunia poo fi me tana ngats fan tsian iny Jerusalem ai tana fo mes a fo ngats fan tana gum fan iny Judia a tou nongon ten Jon. Ri pokein fo aveto tsuar sen Jon fapeenainy rari tana aurom iny Jodan.  To sen Jon a tsoiny fapeenan ruak me koman a pan a uur sa favaanan, ya tsue to, “Faonot yam, mi reesik to am takopis osing to na fo aveto tsuam, ana mi te tap naa ten Gov, tana ka to aya Gov nai anofe ravainy non a fo aveto tsumi, nyo te nai peenainy mami.” Q Ayei na isen te vegiau fabaasuan me koman a pan a uur, ‘Kakoun onots of yam a Tsunaun a aavem, mi te vatsvats of Yan kat tsuam ma faarei ya na sanaan iny naa me Tsunia.’ ” (Aisaia 40.3)  Faarein tsuiny kainy non to te kirkir bus iny e Aisaia na kuigin ten Gov muan sa tsue na ka,“Tovei na tsoiny favaanan Tsonyo,” te tsue fi Gov ten Jisas, “te jiats famumuei nats Ronyo Tsumanyi, ma kakoun ya na sanaan Tsuan. (Malakai 3.1) D Tovein Vurungan Rof nane Jisas Krais a Guei Tsoiny ten Gov. I am faatsuts ratuari ma manaats arin fo mamatsiny vegiau to te tsue of im yam. Anofe vaare yam, Nyo nai kaa fiisen mamiromi tan mamatsiny nainy, onot non tan fafakap nana monaagits to.”QTo tsumi ma kuar yam, tana vainy faavot tan fo mamatsiny pan faavot am faatsuts ratuari er faarei miton matisian Tsonyo: fapeenainy ir yam tana asangan a Taman, tana Guei Tsoiny an tan Aaven Taabos, %Jisas fasiruu naa tsuri sa tsue na ka, “Gov faan Vanyon gumgum faavot ma tatagaa ot iny Anyon fo mamatsiny ka iny Gormirmir ai nei petoo. LTe tagei ari Ya, ri faatouf Towa, sana mesapan tsuri vaa'ets kan. Ri na ina safunuu ana isen a matisian naa to tana gum fan iny Galili tana tobeer to te tsue of rari Jisas ma naa fi naa ri. ;oRin tsoiny bei ot nom to na painy moni ri kat to na ka te tsue of rari ri. An vaanan to saats vavis to na taa Jiu onot patsukan non to roman. Jisas Ruak Ir Matisian Tsunia zmAi to te nongoiny fi non a Gavana Pailat a ka to, mam tsue faparits of rom Ya mi te gima govets a patang to.” ' ser tsue na ka, “Mi tsue of rom a vainy a ka tovei, ‘U matisian Tsunia te naa me tana voiny, ri kabuts to na puan Ya ana mi goros em.’ !; Rin tsunaun tan tsoiny faakor vaaguam fiisen ramiton tsunaun tana taa Jiu ri kat ton fakats tsuar; ri faan ir tsoiny bei ot painy moni na karap fiisok S Te taataan fi naan moun sanaan, rin tsoiny bei ot to te bei ot iny a puts tabin fatabin rato tana ngats fan tsian Jerusalem ser tsue fanat tan tsunaun tan tsoiny faakor a fo mamatsiny ka te ruak. R  “Oraav vaare yam,” tsue fi Jisas tsuri. “Kuar yam am tsue of raton fuainy vamuinyasiny Tsonyo ma naa fi ri tana gum fan iny Galili, ana ri te nai tagaa Vanyo na aya.” Vegiau Tan Tsoiny Bei Ot 2 ] Sen tsun ai Jisas tainytainy ratuari sa tsue na ka, “Aaverof kaa non fapoopoan namami.” Ri naa mito siruu panan Ya ri saras to na moun Ya ana ri faatouf Towa.  'Ana ri naus osing veesau tsuiny ton puts te soon e Jisas, ri oraav sana ri mamagat fiisok ror ri kuar to ser nai tsue of ir matisian Tsunia. = sKuar veesau yam am tsue of ton matisian Tsunia, ‘Ayei te tsun fatabin en tana mat, ana Ayei mumua maromi unya Galili; ana mi te nai tagei Ya na aya!’ Nyo tsue of bus mami.” } sAyei gima kaa bus non tovei; Ayei te tsun fatabin en, to te tsue fi Ya. Taami yam am tagaa to tana pan te soon Ya. Ana morena vegiau to tan moun, “Oraav vaare yam,” tsue fi ya, “nyo nat you mi sainy rom e Jisas to te gageits tana pagafuan. ]3Rin tsoiny bei ot oraav fiisok tsun rato ser totoroor er, ri faarei ton vainy mat. LPuan Ya te faarein kanaf an raarav tsunia te faarein kafof gosee. &ESen tsun ana nuu na parits fiisok gunainy to na pan; ana morena tana Tsunaun of mito peto poo fi me Gormirmir fakukuur ravainy to na fats ana ya gum enato. E Voun Nainy Fafaatouf tana taa Jiu, tana patsuu na nainy tana Sande tan vaamuan nan nainy tana wik, Meri na muiny Magdala ai Meri ito na mesmes kanen, naa a tou nak a puts te soon e Jisas. oWBAna ri naa bus rato, ri aatsits to na fats, naus osing ramen tsoiny bei ot ma bei ot iny ari ya.taA“Nom ir yam tsoiny bei ot,” Pailat tsue of rari, “kuar yam am bei ot faarof iny to na puts.” @Faan iny tsue faarof ma bei ot faarof iny arin puts onot non tan fafofopis nan nainy ma kabuts vaaren matisian Tsunia na puan Ya, er tsue of rato na vainy, ‘Ayei tsun fatabin en tana mat.’ Fafakap nan gam tovei, te iring fafis iny non a vaamuan.” .U?ri tsue to na ka, “Tsunaun, mam natem te tototo farokot a mes a gamgam to ana Ya tsue to na ka, ‘Nyo nai tsun fatabin rou tana mat voun fafofopis nan nainy.’ {o>Voun faangim nan nainy tan mes nainy, tsunaun tan tsoiny faakor ana taa Farasi vaaguam fi naa to ten Pailat ~w=Meri na muiny Magdala ana mesmes a Meri gumgum na aya mamatoong fi naa tan puts tan fats. Foka to te ruak tana faangim, nainy ma kakoun of a taa Jiun fo mamatsiny ka tsuri tan Nainy Fafaatouf tsuri. Vainy Puaan Bei Ot Iny A Puts Te Soon E Jisas 2}]Ai Josep nom Towa, sa paapau Yan raarav goseen kafof foun ovei, {{:Ayei ruak fatoobing e Pailat, sa rangat iny a puan e Jisas. Ai Pailat tsue faarof iny to na puan e Jisas ma nom ya Ya. z9Te touraf en ana mes te kaa minon a masun tana ngats fan iny Arimatia koo rori Josep ayei kan a matisian ten Jisas ruak to. y18Fapoopoan narari Meri na muiny Magdala, ai Meri tsinan Jemis me Josep, ana tsinan a ina fuan a guei tsoiny ten Sebedi. Tou Kats Tana Puan E Jisas x17Ana mesapan nar moun to te poo fi me tana gum fan iny Galili fiisen me Jisas ser fafaakouts mi Ya te kaa na aya tsutsun me veevian tagaa to. Zw-6Te tagei a tsoiny mumua tan vainy puaan an vainy puaan tsunia to te bei ot iny e Jisas a nuu ana fo mamatsiny ka to te ruak, ri oraav fakap rato ri tsue to na ka, “Ayei faman a Guei Tsoiny ten Gov!” *vM5Ri naus osing ton katskats; ai voun a tou tsun fatabin ten Jisas tana mat ri naa fi erato tana ngats fan tsian a taabos i Jerusalem to sana fokinai tagaa rari. iuK4an katskats tapue to, an vainy taabos kinai u fasito ten Krais to te mat er tsun fatabin rato. Kt3An raarav boo an tatabuan te gageits koman a saape takakaar to fapoopoan sa kat a fuan a pan sa tapue en, tanik me jias sa nai onot me peto. An puputaa tatagut to an fats tatamoor faavot rato, Ss2Ai Jisas dau pis iny ton tangis tsian, ana Ya faan iny to na aaven. nrU1Sana mesapan tsuri tsue na ka, “Anaanos yam, ma tagaa ra te naa fi minon e Ilaija a saup Towa!” q0Sen tsun ana isen tsuri nom ton tsuuyan sa fabub towan wain maajiin, kotskots towa nguen ngaar, ana ya tanaf to ma fajiu ya Jisas. {po/Rin mes vainy tsutsun na aya nongoiny Towa ser tsue na ka, “Ayei te fikoo non e Ilaija ma faakouts Ya!” Qo.Tana fopis a kilok tana touraf, Jisas dau iny ton tangis tsian, “Eloi, Eloi, lama sabaktani?” vegiau tana ta Hiburu, kifon ya to, “Gov Tsiau, Gov Tsiau, kat fei sa Nyi naus osing Vanyo, ei?” tna-Tana safunuu na fuan a kilok tana nuaf, monaagits faavot uurup faavot nato onots ovei a fopis a aua. tma,Tsuri kan a ina fuan a mes a kakabuts te gageits fiisen mi Ya tsue taring fi kaner jesan. A Mat Ten Jisas l +Ayei te faason ten Gov ana Ayei tsue to na ka, Ayei a Guei Tsoiny ten Gov. Jio, ma tagaa ra te saup finy non Ya Gov roman!” 7kg*“Ayei saup ir a mesapan, sana Ayei gima saup a Tsivon! Ayei koraa Ya na Aatouf tana taa Isrel? Ma Ayei koraa Ya, Ya te of osing me na pagafuan roman, ma faamainy amam Ya! j+)Jesan kan te kat fin tsunaun tan tsoiny faakor ana rin tsoiny fifaatsuts tan Faun ana ri kan tsunaun tana taa Jiu tsue taring kan iny Ya, >iu(“Nyi tsue te rurei rom a saape ana Nyi te fatsuiny fatabiny ya tan fopis nainy! Jio, ito ma Guei Tsoiny faman Anyi ten Gov, saup bus a Tsivom! Nyi te of osing me na pagafuan.” Yh+'Vainy te taataan fabisbis iny patsuur ana ri tsue vaaserere iny to Jisas: g&Ana ri fagageits to na ina fuan a mes a kakabuts tana pagafuan fiisen me Jisas, isen tan panaainy matou ana mesmes tan panaainy keeruk. hfI%Jias patsuun Ya, ri kirkir ton vegiau te sak ari Ya: “E Jisas to na Aatouf tana taa Jiu.” .eW$Voun ya ri gum to ser vaatok iny Ya. d #Ri fagageits Towa tana pagafuan, ana ri tatafas ratuarin vau Tsunia fapoopoan narari to tan tats fabiririir iny a saatu. |cq"Ri fainy Towan wain kopis mi ri na ito na aapeits ma jiu Ya na aya; te dam tanaf bus Ya, ana Ya gim to ma jiu ya. [b/!Ri naa mito tana pan te koo rori Golgota, kifon vegiau to, “Pan tan tonaar.” Da Te tafuts osing naa ri na ngats fan tsian ri sab to na mes te koo ri Saimon, a mes te poo fi me tana ngats fan koo rori Sairini, ana ri sogsog towa ma sog ya na pagafuan ten Jisas. ~`uTe tsue taring fakap bus iny ari Ya, ri puruur osing Towan vau beberus iny jiarasan an goutsiroun ana ri favau fatabin Towan vau Tsuan. Ana ri ras fatafuts naa Towa jiarasan a tou fagageits Ya tana pagafuan. Tou Gageits Ten Jisas Tana Pagafuan Q_Ri kasuf Towa, ana ri nom to na painy tsukan ri pour to na patsuun Ya. ^yAna ri kat of Towa na sapou uupe kakarits ri fa'uupe Towa faarei na aatouf, ana ri fakei to na painy tsukan tan panaainy matou niman Ya; ana ri fatukun to matan Ya ri tsue taring iny Towa. Ri tsue na ka, “Kaakaa ovei, O Aatouf tana taa Jiu!” O]Ri fabeerbeer Towa, ser favau Yan vau tana aatouf u vaun goutsiroun. \wAn vainy puaan ten Gavana Pailat mei naa to Jisas tana numaa ten Pailat, an vainy puaan faavot bau faafis Towa. _[7Ai Pailat famanat iny to Barabas ma tafuts ya te koman fi ri; ana ya famanat iny to Jisas ma rapits ari Yan vainy puaan er faan iny naa Towa ma gageits Ya tana pagafuan. Vainy Puaan Taring Fiisok Iny E Jisas Z}An tagin faavot biny fatabiny to, “Tanyiny a fasaraa to tana mat Tsunia ma ong amam ya mam min fuainy guei tsumam!” #Y?Te tagei e Pailat a ka to na sikia tu vegiau nan, kat non san fitaatsun ruak Ya nom to na aurom, sa garus a niman matar a vainy faavot faatok iny non a ka ayei sikia non ma ong rafatsiny ten Jisas, sa tsue na ka, “A mat tana mes tovei sikia ma ka tsonyo! A ka bus tsumi!” XSen Pailat rangat, “Kat Fei? Saf a iring te kat Ya na?” Ana fokinai tanik iny vaposok iny kuu to, “Fagageits Yam tana pagafuan!” W/“A saa te kat ronyo ten Jisas te koo romi Krais na?” rangat fi rari Pailat. Ri na fokinai biny towa, “Fagageits yam tana pagafuan!” VSana Gavana rangats rari, “E sei to tsuri na ina fuan ee te komainy romi nyo ma famanat iny?” “Barabas!” biny finy ari ya. ;UoAna rin tsunaun tan tsoiny faakor ana rin fuainy tsunaun tana taa Jiu famonei ton tagin ma rangats e Pailat ma fatafuts ravainy ya Barabas ana ri te atsuiny famat e Jisas. ^T5Te vaagum e Pailat tan gumgum iny kat vaatsuk, ai natsun ya faan iny ton vegiau tsuan tsunia: “Tanyiny yam a mes a tavaron to, tana saa, nyo tarei a mes a tavaron to tana voiny, sa nyo oraav rou tovei.” ]S3Ayei nat fiisok rari tsuri te faan iny me Jisas tsunia, tana saa ri te fitsufainy. (RIAna rin tagin tana taa Jiu vaaguam to, ai Pailat rangat ratuari, “E sei te komainy romi nyo ma fatafuts ravaa ee? Jisas Barabas ge Jisas koo rori Krais?” sQ_Tan nainy to aya te kaa me na isen a mes a kotskots fokinai faavot natiny ror ya koo rori Jisas Barabas. 9PkTan fo mamatsiny Guainy iny Fakats Fatabin, natiny kaa minon kat tana Gavana Pailat famanat iny non ta mes tan kotskots ma fatafuts ravaa te rangats finy rori yan tagin. O Sen Jisas gim to ma vegiau ta karainy vegiau, ai Pailat karian fiisok tsun nato. Pailat Famanat Iny E Jisas Ma Atsuiny Ari Ya gNG Ai Pailat tsue to Tsunia, “Nyi gima nongoiny a fo mamatsiny ka to te sak manyi ri?” M Sana rin tsunaun tan tsoiny faakor ana rin fuainy tsunaun tana taa Jiu sak Towan fo vegiau a fo gam, sen Jisas gim to ma biny rari. .LU Jisas tsutsun matan a Gavana Pailat ana Gavana rangats Towa, “Nyi Ya na Aatouf tana taa Jiu?” “Naa, toobing non tsue fi rom anyi.” biny finy ya Jisas. &KE ri nom towa ser pats yan puputaa tana mes a katkat nas kepaa, te tsue of fi vanyo ya na Tsunaun.” (Sakaraia 11.12,13) Jisas Tsutsun Matan E Pailat [J/ To san Vegiau Ten Gov nguen e Jeremaia na kuigin muan ruak iny man ovei enato,“Ri nom a fopis safunuu na painy moni silva, vovou iny tsue faunot te kat vainy iny Isrel tan kat a tafan tana Mes to, hIITan kat to aya, u puputaa to te koo rin “Puputaa tan Rafatsiny” onot non tan fo nainy to. H!Voun tsue faunot, ri nom to na painy moni silva ser pats yan puputaa tana mes a katkat nas kepaa, a faarei ton katskats tan vainy Sagoor. OGAn tsunaun tan tsoiny faakor nom to na painy moni silva to, ri tsue to na ka, “A pats nan rafatsiny to te gima toobing tan faun tsura ma fasof ara na painy moni silva to tana guuv tana saape.” lFQJudas ravainy to na painy moni silva to tana saape, ana ya naus osing ratuari; sa nai ot en. BE}“Nyo aveto bus you. Nyo famanat iny a Mes a sikia ta iring to nima mami ma atsuiny ami Ya!” te tsue fi ya. “A sikia ma iring tsumam,” biny finy ari ya, “A iring tsumanyi!” DJudas ayei na mes to te faan iny e Jisas nimar tsunaun tana taa Jiu tagaa te sigan ma atsun famat fi ri Jisas, ya reesik to ana ya mei fatabiny naa to na fopis safunuu na painy moni silva unya tan tsunaun tan tsoiny faakor an fuainy tsunaun tana taa Jiu, }CsRi kotskots Ya, ri mei naa Towa, ser faan iny naa Ya ten Pailat a gavana tana gum fan iny Judia. Tou Mat Ten Judas +B QTana voinyvoiny ovei tsunaun tan tsoiny faakor faavot ana rin fuainy tsunaun tana taa Jiu kat ton fakats tsuar ma sak ari Jisas tu vegiau ri te atsuiny famat Ya. nAUKai Pita fakats fatabiny pis ton vegiau te tsue Jisas, tsunia muan, “Tabuiny kokorooto non a koriou a tsoiny, nyi nai faungis Varonyon fopis nainy, nyi te tsue nyi gim rom ma nat Vanyo.” Ya tafuts to, sa buts iny tangis.X@)JAi Pita faparits ton tsuen man tsuan sa tsue, “Nyo rangats rou e Gov ma fasaraa Vanyo Ya, te gim fi ronyo ma tsue iny man! Nyo gim rou ma natiny a mes to!” Sen tsun ana koriou a tsoiny kokorooto enato, Z?-ISikia ma potsian ana vainy tsutsun to na aya naa mito ten Pita. “Eye, nyi na isen tsuri,” te tsue fi ri. “Fiisia, mam onot rom ma pokei manyi, tana saa, a miam manyi faarei non a tsoiny Galili.” v>eHAi Pita faungis pis nato, sa biny ya, “Nyo tsue faman rou man non jias Nyo gim rou ma natiny a mes to!” 8=iGana ya naa fasiruu mito tan matainy sobaa nana aunon. Ana mes a muiny binun tagei towa sa tsue na ka tana fokinai na aya, “Ayei kaakaa fiisen me Jisas a tsoiny Nasaret.” <wFSana ayei faungis matar a fokinai faavot. “Nyo gim rou ma natiny a ka te tsue iny rom anyi,” te biny finy ya ya, ^;5EPita gumgum enanon koman a aunon jiarasan numaa, ana isen tsurin kooviou, a muiny binun tana Tsoiny Mumua tan Tsoiny Faakor naa mito tsunia sa tsue, “Nyi kan to te kaa fiisen me Jisas, a tsoiny Galili.” !:;Dtsue to na ka, “Jio, Nyi na kuigin ten Gov, pokei of mamimam, Krais, A Mes te pisainy e Gov ma Tsoiny Fiisaup Ya, e sei to aya te sapan Manyi ee?” N9CAi ri kasuf to na nain Ya, ri tsuguur Towa, ana ri to te sapainy Ya {8oBSaf a fasaraa tan fakats tsumi na?” Ri biny towa, “Ayei kat bus kat iring, tamainy non ma mat tsun busen.” 7ATan vegiau to aya ana Tsoiny Mumua tan Tsoiny Faakor kakaar ton vau tsuan ana ya tsue to na ka, “Nyi te tsue vaaserere tsun iny e Gov! Mam tsugainy pis rom tu mes tu vegiau! Tovei mi nongoiny fakap bus a mes to te kat tsue to, Ayei fifanauti minon e Gov! ?6w@Jisas biny towa, “Te tsue fi rom anyi. Sana Nyo tsue of maromi na fokinai: tan fo mar nainy te naa minon, mi nai tagei nats rom a Guei Tsoiny te Bobot e Gov sa ruak iny Mes me gum non tana pan iny fatsiitsii tan panaainy matou ten Gov a siireits ana Ya te of fiisen me na koroo poo minon Gormirmir!” M5?Sen Jisas vanumui en. Ana Tsoiny Mumua tan Tsoiny Faakor tsue pis to na ka Tsunia, “Koman a asangan e Gov a toto, nyo rangat faparits os Matuanyi ma tsue faman ovei Anyi: tsue of mamimam, Nyi koraa na Krais, a Mes te pisainy e Gov ma Tsoiny Fiisaup Ya tana vainy, ge na sikia? Nyi na Guei Tsoiny ten Gov, ge na sikia?” 4+>Ana Tsoiny Mumua tan Tsoiny Faakor tsutsun to sa tsue na ka ten Jisas, “Nyi na sikia tu vegiau iny pokei tan vegiau te sak Manyi ri?” 3=“A mes to te tsue na ka, ‘Nyo onot rou ma rurei a saape ten Gov, ai tan fopis nainy Nyo fatsuiny fatabiny pis rou ya.’ ” 2)Rin vainy to te nots e Jisas nom finy naa Towa tana numaa ten Kaiafas a Tsoiny Mumua tan Tsoiny Faakor tana pan te vaaguam faavot a fokinai rin tsoiny fifaatsuts tan Faun te kirkir iny e Moses ana rin tsunaun tana taa Jiu. f.E8Sana fo mamatsiny ka to te ruak ma faruak mi ya na man nana fo kirkir na Vanyo tana fo kuigin tan Vegiau Ten Gov.” Ana rin matisian faavot naus osing Towa ser fabuubus vavis er. Jisas Tsutsun Matar Kansol Tana Taa Jiu X-)7Ai Jisas vegiau to tan kinai, “Mi naa me fiisen men kirat an vuts iny nots Vanyo faarei Varonyo na mes a kakabuts? Mamatsiny nainy Nyo gum, Nyo fafaatsuts to tana saape, ana mi gim to ma nots Vanyo. ,y6San tan kat to aya, fei te man fi non Vegiau Ten Gov ei to te tsue fi ya, a ka to ma ruak fi kanen tana sanaan to?” "+=5Nyi sikia rom ma nat, to ma sing Anyo ten Tamau tan tu fifaakouts, sen tsun ana Ya te jiats ramen safunuu ana fuan a tapan morenan kinai tana puaan ge? !*;4Ai Jisas tsue to tsunia, “Rog fatabin iny kirat tsuam tana pan tsunia, tana saa, a fokinai te nai fataatsun iny ror kirat nai mat kan iny ror kirat. %)C3Isen tsuri to te kaakaa fiisen me Jisas gamus ton kirat nana puaan tsuan sa tek sapee na teinan a tsoiny binun babainy tan Tsoiny Mumua tan Tsoiny Faakor. ()2Jisas biny towa, “Vaatau, a ka to komainy kat rom anyi kat veesau!” Ana fokinai naa mito, ri nots to Jisas, ri nom tap faparits iny Towa. ?E~V}}C|t|{zzz6yxxPwwEvYuutsrrqqppJooBnnImzmllLkk2jii2hgff epddScbbb8aP``!__^]]\v[[WZZYXX#WW@VkUUgUTTSRR(QPPvOOO7NMMLyKKKJTIrHHGgGFEE>DD\CCBBAi@@7??'>==R<<5;:998Y776555K4k33q2Z11<0=//2. ,++ *<)q(''i&&]%%,$#""! \>aP0.Oq829C?  r E?--Ana ayei tabin to fan sa nai sab a guei moun tsunia te soon non fetan, a masarau te naus osing ya. Jisas Tsipaar A Mes A Teina Kuupio Ana Baaoo ,5Jisas tsue to tsunia, “Ito na ka te tsue nyi na man, anyi onot rom tan tabin numaa tsuam; a masarau naus osing fakap bus a guei moun tsumanyi!” B+}Ya biny towa sa tsue, “Man ovei Tsunaun, san kas kan fain a taran natiny ainy ror ainy farurus tan guei kakaii.” (A taa Jiu natiny asang raror a vainy sikia ma taa Jiun kas.) K*Ai Jisas tsue to tsunia, “Fa'ainy faamuainy tsom ir guei kakaii, er viits to, tana saa te gim non ma toobing tan fa'ainy ir kas a kainy ainy tan guei kakaii.” Jisas tanaf fakats tana moun. H) A moun to aya na moun te agiir Finisia a muiny Grik tan gum fan tsian iny Siria kat fuainy ror tana taa Jiu. Ana ayei sing maamaa to Jisas ma buur ravainy Yan masarau tana guei moun tsunia. 4(aGima potsian ana moun, ito na guei moun tsunia a kakaii a tutuei iny masarau, nongoiny to Jisas ya naa veesau tsun mito Tsunia, ya ngats to na moun sa tsunguruu moun Ya. p'YJisas kat to sa tsun Ya naus osing to na pan to aya, sa naa fi en naanaa panan a fuan a ngats fan iny Taia ai Saidon. Ya sof to koman a numaa tsugainy ta mes ma natiny Ya te kaa fi non Ya naa; sana Ayei gima nai kaa fatakop. i&KFo kat iring to aya poo ising minon koman a mes, ai te kat fifiiring ya.” A Faason Tana Moun .%Ukat iny tsikoor, mataguas iny a ka tana mesapan, fo kat iny ngi'arapaar, gamgam, tsue fifiiring a mesmes, fitsufainy, govet vegiau, fapaas a tsivom, kat fapeepiou. m$Stana saa ito te ruak minon aaven a mes, ton fo fakats iring, fifaanaum, kakabuts, kat iny fitokon, i#KAna Ayei tsue pis to, “A ka te ruak ising minon nguen a mes te kat fifiiring non a mes, h"Itana saa to te naa non ya gagon, sikia non ma naa aaven ya, sai te naa non tana mokoor koman a mes ai te nai taagio ravainy ya.” (Tan kat to aya ai Jisas fa'arasainy to na ka to, mamatsiny kainy ainy onot non tan ainy.) !/Ana Ayei tsue to tsuri, “Ami fapinpin kanem marom ge? Mi ma nat fi nei, ka iny jiarasan te naa fi non koman a mes a gim rom ma kat fiiring ya, v eTe naus osing Ya naa vainy, Ya sof to tana numaa, an matisian Tsunia rangats Towa na fo tsue fapapaar. KNongon yam, mes kaa minon teinan iny nongon ma nongon faarof.” -SSikia ta ka iny jiarasan te onot non ma naa koman a mes a kat fifiiring towa matan e Gov, a sikia, a ka te tafuts ising minon koman a mes te kat fifiiring non ya. ~uAi Jisas fikoo pis rato na fokinai Tsunia sa tsue tsuri, “Nongon yam Tsonyo, ami na fokinai, am natiny towa. R Tan kat to aya mi kat rom vegiau ten Gov ka babainy tan kat tsumi te faan bus iny ami tana mesapan. A ka na kinai te kat fi non nei aya, te vovou iny romi.” A Foka Te Natiny Kat Fifiiring Non A Mes \1 ai tan tsue to, te faarei non a sanaan sikia ma kainy faakouts e taman ge tsinan. 3 Sana mi tsue faarof rom a mes ma kaa me ta ka te onot non tan faakouts ya taman ge tsinan, sana ayei tsue, ‘A ka to te asang of bus anyo Gov,’ @y tana saa te faarei non kirkir ten Moses te faan iny e Gov, ‘Fatsiitsii yam e tamamami ai tsinamami,’ ai ‘Sei na mes te fijiar non e taman ge tsinan ee ma atsun famat ravaa!’ / Jisas tsue pis to tsuri, “Amin vainy katkat sanaan rof iny fataanis osing Faun ten Gov, ana mi makok faarof rom kat tan fuainy tsuvumami, Z-Mi baainy Faun ten Gov, ana mi nom tap fapaparits iny rom kat tana tei muan.” #Ri fafaatouf babainy tsun Varonyo, tana saa, ri fafaatsuts iny ror faun tana mes tsun sa faarei non Faun ten Gov.’ (Aisaia 29.13) ucAi Jisas tsue fatabin of ratuari, “E Aisaia na Kuigin te favaanan iny ya, amin vainy kat mapam, te gum fi non ya tan kirkir,‘A vainy to te faatouf Varonyo tana pengot nana ngue rari, sana aave rari veevian osing Varonyo. Z-Ana Farasi an tsoiny fifaatsuts tan Faun rangats to Jisas, “Kat fei san matisian Tsumanyi gim ror ma vovou faarof iny kat tan fuainy tsuvurara ei, tana saa ri natiny ainy miror a nimar a kukutsuan?” $ANainy te natiny tabin mirori tana tuan, ri sikia ror ma natiny ainy onot non te garus vatsvats tsom finy rori na tsivor. Mes Faun kinai iny muan te kainon natiny vovou iny rori to te sumainy rorin Faun te nom e Moses ten Gov tan kat iny garus gotan an nas an fo mes a fo nas kepaa. #?A Farasi ana taa Jiu kan, sikia ror ma natiny ainy me na nimar a kukutsuan, ri natiny garus tsom ror a nimar vovou iny ror faun tan tsuvurari muan. ser tagei ir mes panan tsurin matisian Tsunia ainy fiisen me na nima rarin kukutsuan a sikia ma garus to te tsue fi non faun tsuri.  !Taa Farasi vaaguam faavot fi to ten Jisas fiisen ramirin mes panan tan tsoiny fifaatsuts tan Faun tana taa Jiu to te poo fi me Jerusalem, C8Ai tana fo pan te taan e Jisas tan fo fan, ai tan ngats fan ai tana fo pan te totovaar vavis rori, ana ri fateif raton vainy faadis tana pan iny totuan ana ri sing maamaa naa ten Jisas ma famanat rarin vainy faadis ma saras tsuiny korei arin nguen vau Tsunia ana ri to te saras nguen vau Tsunia tsipaar rato.7ser kuar vavis tan mamatsiny fan, ser nom ir vainy faadis, ser fasoon rari tana fo nenengan ri govet fi ratuari tana pan te kaa Ya. J  6Te of osing arin puak, ana vainy inainy veesau tsuiny to Jisas, f E5Tan nainy te guas naa ri, ri nai sung to tana pan iny Genesaret, ri tang iny ton puak.  #4tsuri te gima fakats fanatnat iny a man nan koinykoiny te ivivoo Jisas, a aave rari te kio ovei en. Jisas Fatoto Ir Vainy Faadis Genesaret v e3Ya jias to koman puak sa kaa fiisen ramiri ana ainysat sariof to. An matisian Tsunia saar faavot rato, # ?2tana saa ri tagei faavots Ya ser oraav faavot rato. Sen tsun Jisas vegiau naa to tsuri sa tsue, “Kaa faparits yam! Anyo vaa ei aa. Oraav vaare yam!” !1San tan nainy te tagei ri Ya te taan fi mi Ya patsun a naaman, ri pon iny to na amatsuan, ser vaanei iny na Ya ri rorojiainy faavot rato, 0Ya tagei raton matisian Tsunia te nag er tana tou suein puak, tana saa, ainysat tapoor me imus nan puak. Fapoopoan nana fopis a kilok ana aunom a kilok tana patsuu na nainy Jisas naa fi to tsuri taan ising naa patsun a naaman. Te komainy ma taan fafis rari. fE/Te uurup bus a pan, san puak kaa busen fapoopoan nana naaman, ana ayei Tsivon kaa yen mats. T!.Te fataasua fakap ya na vainy Ya paas fi to tana painy tet a tou faakats. gG-Vou na foka to aya Jisas faveveesau raton matisian Tsunia ma jias ari tan puak er mumua fi naa to tan mes panaan nan naaman tana ngats fan iny Betsaida, Tsunia te komainy ma fataasua tsom ir a fokinai er vavakas to. ',Ari to te ainy tan koinykoiny onots toromainy a ngim a tapan mes gima as'as faavot me na fo moun min guei kakaii. Jisas Taan Patsun A Naaman ve+An matisian Tsunia nom to na safunuu an fuan a koverok ser fau favei yan ainy osing tan koinykoiny an jian. !=*Fokinai ainy ser viits. ')Ai Jisas nom to na ngim a koinykoiny ana fuan a jian Ya matoong fi naa to Gormirmir, sa faarof naa ten Gov, Ya ivoo ton koinykoiny, sa fafaan ir ya tan matisian Tsunia ma tatafas rari ya tana vainy. Ana Ayei mormor kainy to na fuan a jian fapoopoan narari faavot. c?(Ri kat to ser kat a fo gum, sen vaagum onots sen natus an mes vaagum onots ngim safunuu. ~'Jisas tsue of ton matisian Tsunia, ma tsue of ir a vainy ma vaagum ari, er kat to na fo gum patsun a aufing a wuwiir. 4}a&Ai Jisas rangats ratuari, “Fis a koinykoiny te kaa miromi? Ami ma nai tagaa,” Ai te nat fi ri nei, ri kaa miror, ri tsue to, “A ngim koinykoiny ana fuan a jian.” m|S%Jisas biny ratuari sa tsue, “Mi patsukanem yam ma faan rari ta kainy ainy.” Ri tsue to Tsunia, “Nyi komainy maromam ma faan iny ta painy moni te onots non fuan a natus a kina a onots to ta koinykoiny iny fa'ainy rari?” j{M$jiat ir a vainy ma naa ri tana fo fan te siruu non er foiny to ta kainy ainy tsuar iny ainy.” z)#Te kat iny ananerof osto, an matisian Tsunia naa mito Tsunia ser tsue na ka, “Ito aya na pan a uur ana tomani, san nainy te naa busen; eyC"Te sung naa ri ai Jisas of osing ton puak ai tan nainy te tagei Ya na vainy a kinai fiisok aaven Ya kaa miton tagtag tsuri, tana saa ri te faarein siip a sikia ta tsoiny veis, sa tanik iny faatsuts rari na ka na kinai. (xI!Sana vainy a kinai tagaa rari te naa fi naa ri, ri nat ratuari, ser fakookuar fi naa matan, ton kinai te tsun me tana fo ngats fan ser nai ruak faamuan rari. cw? Ri kat to ser jias tan puak ri kovoo fi naa to tan a pan a uur ana tomani ri patsukaner. GvAna ayei tsue to tsuri, “Ami tsun ma naa tsom me tana pan a tomani, am favusuan tsom to,” tana saa a vainy a kinai naa ramiror ana ri naa ra naa to ser sikia kan ma ainy ta kainy ainy. nuUAn amaraav tabin to ten Jisas, ser tsue of Ya na foka te kat ari ana foka te faatsuts iny ari. t'Te nongon arin matisian ten Jon ri naa mito ser nom a puan ya ser nai fasooiny ya tan puts te kats tan fats. Jisas Fa'ainy Ir A Ngim A Tapan s}Ana ayei poote mito na patsuun e Jon tan kobuu, sa nai faan iny towa tana kooviou ana kooviou faan iny towa ten tsinan. CrSen tsun ana aatouf jiats to na tsoiny bei ot ma atoiny mi ya na patsuun e Jon. Tsoiny bei ot naus ratuari, ya toobing naa to tana numaa iny kotskots ya tek govaar to na patsuun e Jon. 7qgAna aatouf reesik fiisok to; sai tan tsuen man tan tsue man non jias te kat ya matar a vainy te faan iny yan vebus tsuri to sa sikia ma ngats tsue tsunia tana kooviou. GpAna kooviou veesau fatabin tsun en naa to tana aatouf, sa tsue, “Anyo komainy marom anyi ma poote veesau tsun me na patsuun e Jon a Tsoiny Fapeenan tan kobuu ana nyi te faan vanyo ya.” LoAna kooviou tafuts to jiarasan, sa tsue na ka ten tsinan, “Ta saa te rangat iny ronyo na?” Tsinan ya tsue to na ka, “A patsuun e Jon a Tsoiny Fapeenan ma tek govaar ri te govets mi ya.” enCAna ayei kat ton tsuen man tana kooviou, “Man non jias, ta saa te rangat iny rom anyi tsonyo na, Nyo nai faan marom anyi, ito te tsue fi rom anyi nei ma kibei anyo na waau ana nyi te kaa men mes panan te onot non.” qm[Tan nainy te sof a guei moun ten Herodias gagon ya tajiat to matar vainy faavot to sa fapaparei e Herot fiisen ramirin vainy te ainy, ai Herot rangats to na kooviou, “Ta saa te komainy rom anyi na? Nyo onot rou ma faan manyi.” 2l]Tan sen nainy ai Herodias sab to naa isen a sanaan a rof ma kat yan koman tsunia. Tan nainy tsian te fakats fatabiny arin nainy agiir ten Herot to te kat arin a kainy ainy tsian sa vebus ir vainy karap tana gamaman tsunia, an tsoiny mumumua tan vainy puaan ana rin tsunaun tsian iny Galili. ktana saa e Herot te kaa me na oraav ten Jon, tana saa ayei te nat e Jon a mes a tavaron ana taabos matan e Gov to sa komainy makok ya. Ya komainy kainy to ma vanongon tsunia, ana ayei kaa miton fakats kinai patang, sana ayei kaa men koman iny vanongon tsunia. `j9Herodias kaa me na peits ten Jon sa komainy ma atsuiny famat ya. Sai te sikia ma onot $iAtana saa Jon a Tsoiny Fapeenan te tsue ets'ets e Herot, “Te sikia non ma toobing tsumanyi ma fipisui fiisen me natsun Filip a famuinyasiny tsumanyi!” {hoTabuiny mat non e Jon a Tsoiny Fapeenan, ai Herot faan iny ton tsue ma nots ari ya, ri te nai kotskots ya, er fakei naa towa tana numaa iny kotskots. Ayei kat kat to ma kat fapaparei ya Herodias, ten Herodias te peits fiisok iny e Jon, g5Sai tan nainy te nongoiny ya Herot ya tsue to, “E Jon a Tsoiny Fapeenan ito te govaar anyo na patsuun ya, ito aya te tsun fatabin en tana mat.” yfkSan mes panan tsue to, “Ayei e Ilaija.” Ana mesapan tsue to, “A kuigin te faarei ror kuigin iny muan.” eAatouf Herot nongoiny a ka to, tana saa asangan e Jisas te saats a pan ser natiny ya. Mes panainy vainy tsue tsuk iny e Jisas, ser tsue, “E Jon a Tsoiny Fapeenan te tsun fatabin en tana mat, to sana fo mamatsiny parits iny faatok tapokaa ising me Tsunia.” d  Ana ri buur ravainy ton masarau kinai, ser tsiiu kan ir vainy faadis a tapui ser tsipaar rari. A Mat Ten Jon A Tsoiny Fapeenan jcM Matisian naa ser favaanan of ir a vainy ma reesik ari er takopis osing ton kat iny aveto tsuri. \b1 Ai te ruak romi tana saf a fan ei na, ana vainy te gima fafasung faarof mami ge fanaginy tsue ror tsumi naus osing yam a fan mi te tafoor ravainy kuaf mou mami faatok rarori Gov te nai faan rarorin fasaraa.” a) Ana ayei tsue to tsuri, “Tana fo ngats fan te ruak romi an tana numaa te sof romi, kaa yam na aya onot non te naus osing romi na ngats fan. K` San u sandol tsun te fasobok romi ana mi te vau vaaren fuan vau. H_ Ya faan ratuarin tsue fanat to: “Govets vaare yam ta isen ta ka tana tou tavet tsumi, san tsukan tsun ana sikia kan tu koinykoiny, ge ta poraa, ge ta painy moni koman a fo poraa tsumi.” #^?Ya fikoo vaaguam rato na safunuu ana ina fuan a matisian Tsunia, Ya jiats i'ina fuan ratuari, ana Ya faan ratuarin gumgum iny buur ravainy masarau. -]SAna Ayei karian fiisok nato tana saa, ri na sikia ta faaman. Ya naa vavis mito na tou fafaatsuts ir a vainy fapoopoan nar a fo fan. Jisas Jiats Ir Matisian Tsunia *\MAyei gim non ma onot ma kat a fo binun iny faatok reits na ya, sai te onot tsun non ma fasaur Ya na niman patsuur a tee vainy te faadis ror Ya te tsipaar rari. B[}Jisas tsue to tsuri, “A kuigin te natiny famaari rori tan fo mamatsiny pan, sai tana ngats fan tsunia fatoobing ai tana fo nuatsin ya fatoobing ai numaa tsunia fatoobing a sikia.” ^Z5Ayei koraa Ya na tsoiny fatsun numaa, ito na guei tsoiny ten Meri ge? Ayei koraa Ya na famuinyasiny ten Jemis me Josep ai Judas me Saimon? An fuainy fafinen Ya te kaa kan ror tovei!” Ana fokinai fataivou Towa. Y An tan Nainy Fafaatouf tana taa Jiu Ya tanik iny faatsuts to tana numaa iny fafaatouf tana taa Jiu ana fokinai nongoiny Towa saar ser rangat, “Fei te nom a mes a fo vegiau to ei? Saf a nat to ei na te nom Ya na? Kat fei sa kat a foka iny faatok to ei? wX iJisas naus osing a fan to aya, Ya tabin fatabin fi naa to tana fan Tsunia; an matisian Tsunia vovou iny Towa. W+Jisas vusvus ratuari ma tsue of vaare ri ta mes ma nat vaare iny ari na ka to, ya tsue of ratuari ma fainy ari ya ta ka ma ainy ya.V*Sen tsun ana kooviou tsun to ya taan vavis nato ana ri ngian faavot rato, a ingainy tsunia onots non a safunuu ana fuan. yUk)Ya nom to niman ya sa tsue tsunia, “Talita, kumi,” man nan ya, “Kooviou, nyo tsue rou tsumanyi, tsun.” :Tm(Ri na fokinai oor Towa. Ana Ayei kat to sa jiat fi rari jiarasan, Ya nom rato taman ya me tsinan ya ana ina pis a matisian Tsunia ser sof naa tana pan te soon non a guei. S''An nainy te sof naa ya gagon, ya tsue to tsuri, “Kat fei tsumi tangis vevegiau rom ei? A kooviou to na gima mat ayei te goros tsun non.” R5&Nainy te ruak ari numaa tana tsoiny mumua tana numaa iny fafaatouf, Jisas tagei a pan an goonen kan tana vainy te tangis vevegiau ror ana rin ugun. kQO%Ayei gima famanat iny ta mes ma vovou iny Ya, ere Pita tsun ai Jemis me famuinyasiny tsunia Jon. P$Jisas tsugainy ma nongoiny a foka te tsotsue ri, sana Ayei tsue na ka ten Jairus, “Vaa'ets vaare, faason Tsonyo tsun.” %OC#Jisas vegiau kanen nanon ana tee vainy poo mito numaa ten Jairus ser tsue, “A guei moun tsumanyi te maten. Fanag pis vaare na Tsoiny Fifaatsuts.” N)"Ai Jisas tsue to tsunia, “Guei Tsiau, faason tsumanyi te tsipaar manyi. Kua mi naa na aaverof, nyi tsipaar em tana faadis te kaa mi nyi.” =Ms!Sana moun natiny a ka te kat Ya Tsunia, ya naa mito ten Jisas fiisen me na oraav ana puan ya na totoroor. Ya fatukun to sa tsunguruu Tsunia sa tsue of Ya na fo mamatsiny kan man. VL% Ai Jisas matoong vavis ratuari te komainy ma tagei e sei te kat a ka to ee. K3An matisian Tsunia tsue to, “Anyi te tagaa kan rom tan tagin te bau Manyi ser sok Manyi, to Tsumanyi tsue rom, ‘Sei te saras vanyo ee?’ ” J)Sen tsun, Jisas natiny to na parits te naus osing ya. Ya takopis fi naa to tan tagin ya rangats ratuari, “Sei te saras raarav Tsonyo ee?” uIcSen tsun an tataa'in tsunia parak nato. Ya sarei to na puan ya te rof fatabin en tana faadis te kaa mi ya. gHGTana saa, te tsue en, “Anyo ma saras tsuiny korei raarav Tsunia nyo te rof fatabin you.” GwAna ayei nongoiny ton vaanan nane Jisas, ya vovou ising mito voun Ya fapoopoan nar tagin ya saras ton raarav Tsunia. aF;Ayei natiny naa fatatabin kan non tan tsoiny tsipaar ri te iitoo kainy ya. Ya foiny kainy ratuari na painy moni sa kap ovei en, pon fi non nei ayei ruak faarof fatabin non sana ayei nai ruak fifiiring ovei tsun en. ZE-A moun te kaa kan to te gum iny tataa'in onots safunuu ana fuan a ingainy. bD=Ai Jisas naa fiisen mi naa towa. An tagin vovou naa Towa ser fasoksok fiisen mi naa Ya. +COYa sing to sa tsue, “Guei moun tsonyo na kakaii te kat iny mat osto. Taame Nyi fasaur tsuiny to na nimam patsuun Ya, ana ayei te rof fatabin en ya te toto.” 5BcKat to ana mes ruak mito koo rori Jairus ayei na tsoiny mumua tana numaa iny fafaatouf tana taa Jiu naa mito, ayei tagei e Jisas, ya fatukun to sa tsunguruu moun e Jisas. A7Nainy te jias e Jisas puak Ya guas fatabin pis naa to tan mes panaan nana naaman tagin tsian faavot naa ser bau Ya ana Ayei kaa en mou poporos. ^@5Kat to ana mes to aya taan naa to sa tanik iny favaanan Dekapolis (safunuu na ngats fan) tana foka te kat e Jisas tsunia; ana vainy a kinai ngian erato. A Guei Moun Ten Jairus, Ana Moun Te Saras Raarav Ten Jisas C?Sen Jisas sikia ma nongoiny ya, Ya tsue to tsunia, “Kuar fan tan vainy tsumanyi, ana nyi te tsue of ir a vainy tana ka te kat a Tsunaun tsumanyi, ana tagtag te kaa mi Ya tsumanyi!” >Jisas jias naa non koman puak, ana mes ton masarau te tafuts osing ya sing to Jisas, “Nyo komainy naa fiisen ma mirom anyi.” ==uAna ri sing to Jisas ma naus osing Ya na pan tsuri. <A vainy te tagei a foka te ruak tsunia tsue of rato na vainy a foka te ruak tana mes ton masarau te tafuts osing ya an voo. ;/Ri naa me ten Jisas, ri tagei to na mes iton masarau kinai fiisok te tafuts osing ya gum non petoo te kaa men vau an fakats arasan ser oraav ya. =:sAna vainy te tatagaa ot ir veis voo bus fi rato ri saats vavis to na pan tan vaanan tan ngats fan ai tana fo mes a fo fan. Ana vainy naa to, a tou tagaa tana saa te ruak na. i9K Ana Ya famanat ratuari. An masarau ngi'arapaar tafuts osing mito na mes ri sof ton voo. An veis voo faavot, onots toromainy non fuan a tapan, kuar to ser tsiak naa tana varian tsidup a naaman ser ruk faavot er ri mat rato. n8U An masarau sing to Jisas, “Jiat fi mamam tan veis voo, nyi ma famanat mamam ma sof amam tsuri.” J7  U veis voon kinai fiisok siruu te ainyainy tan panaan tet. R6 Masarau sing faparits to Jisas ma gargar vaare rari Ya tana pan to aya. 5+ Ai Jisas rangats towa, “E sei na asanga manyi ee?” Ana mes biny towa sa tsue, “Asanga vanyo, Tagin Tsian, tana saa amam kinai fiisok.” u4cAyei tsue fi nei tana saa Jisas tsue faparits of bus ir masarau ngi'arapaar ma tafuts osing ari na mes to. 53csa kuu men tangis tsian, “Jisas, Guei Tsoiny tana Gov a tsigtsig! A saa te komainy kat rom Anyi tsonyo na? Tana Asangan e Gov nyo sing marom Anyi fakamits vaare you!” ~2uNainy te tagei naa ya Jisas te veevian vaarik kanen nanon ya kuar to sa fatukun, ya tsunguruu to moun e Jisas, 01YMamatsiny nainy tan nuaf ai tan voiny ayei natiny kaa vavis non fapoopoan nan katskats ai patsun a tobeer, natiny dau iny mat non, ana ayei pee kainon a tsivon fats. &0EFokinai nainy, ri natiny kotskots ror a niman ya ana moun ya na tseen sana ayei natiny nepong raravainy non ya, sikia ta mes te onot non ma kat tap iny ya. /tana saa mes to aya natiny kaakaa non tan katskats te kat ari tana varian, sikia ta mes te onot non ma kotskots pis ya tan taa tseen. .Tan nainy te tsun e Jisas ya of osing ton puak, ana mes tutuei iny masarau tainytainy Towa poo fi me tan katskats fain a varian, V- 'Ri ruak to tan mes panaan nana naaman iny Galili tan mounan tana taa Gerasa. b,=)Sana ri saar rato, “E sei na mes to aya ee, to tana ainysat an rau manaats Ya?”j+M(Ai Jisas tsue to tsuri, “Kat fei sam oraav rom ei? Ami na sikia taa faason farokot Tsonyo?” *'Jisas tsun to sa tsue ets'ets a ainysat, Ya tsue to tan rau, “Madaav! Tomani!” Ana ainysat sariof ovei nato, ana madaav ras to. Q)&Sen Jisas kaa en tau nan puak Ya soon to sa itong tan ititong ya goros to. An matisian guinyguiny Towa ser tsue Tsunia, “Tsoiny Fifaatsuts, Nyi sikia rom ma tagtag rara, tsura kat iny mat osto.” ^(5%An sekeiny ratsuu tapoor mito naaman an rau tsian tangats mito san puak fabuu nato. 'w$Ri naus osing ir tagin, an matisian jias to tan puak te kaa Jisas ri naa fiisen mi naa Towa. Mes fo puak te kaa kan. &'#Tana ananerof tan nainy patsukan to aya. Jisas tsue to tan matisian Tsunia, “Tanats yam ma guas naa ra tan mes panaan nana naaman.” \%1"Ayei gima kuar ta fo mes ta fo sanaan, Ayei vegiau fatatabin iny a fo tsue fapapaar to. Sai tan nainy te kaa fiisen ramirori matisian Tsunia, Ayei natiny fa'arasainy non fo mamatsiny ka. Jisas Fasariof A Keits v$e!Fiisen men fokinai senviir tsue fapapaar Jisas vegiau tsuri faonots ya tsuri ma nat faarof iny ari ya. -#S sai te gian non ya te kaatsian fafis pis raror fo mamatsiny ka koman tanun ana fo naan fasua ror ri te karap onot ror marei ma kat sai tsuar tana maruf nan ya.” "Te faarei non fua nan Mastat, a mes te nom ya sa reev ya tan puputaa. Te kakaii fafis iny non a fo fua faavot tana monaagits to, !Ai Jisas rangat pis to, “Fei te fapapaar finy rora na Waan e Gov ei? An saf tsue fapapaar te onot rora ma fa'arasainy na? Te matsua fakap non fua ana mes te taan men kirat tsuan, tana saa u nainy agio te ruak busen.” Tsue Fapapaar Nan Fua Nan Mastat /U puputaa patsukan te kat non a foka te reev rora ai te nai gian vou ai te fua, u toguur ruak faamuan minon vou an vorag ai te firaar patsun ya. Sa goros tana voiny ya tagun to tana nuaf an fua gian patsukan raror. Sana ayei sikia non ma nat iny a sa te fagiainy non ya na. jMAi Jisas tsue pis to, “A Waan e Gov faarei non a mes te piat vavis iny fua tanun tsunia. tana saa, e sei na mes te kaa minon a nat a man nana Waan e Gov ee, Gov nai faan pis iny non a nat nana Waan Ya. Ai sei na mes a sikia ee, Gov nai nom ravainy non a ar kakaii nat kan tana Waan e Gov te nai kaa minon ya.” Tsue Fapapaar Nan Fuan Gian 5cAna Ayei tsue to tsuri, “A foka te nongoiny romi mi ma fakats faarof. Gov faan faonot tsun iny non ya tana nat te kaa mirom anyi to te vanongon faarof fi rom anyi, KNongon yam, mes kaa minon teinan iny nongon ma nongon faarof!” veSaf a fokan takop na nai kat faruak non ana saf a foka na famun naa nai sab non ri te fakei ya tana arasan. 2]Jisas tsue pis to tsuri, “A sikia ta mes te govets minon kurun ya te fakei ya fain kobuu ge fain a fetan. A sikia, ayei fagum non ya tana pan iny fafagum kurun. dAAn mes fua gotsiny to tan puputaan rof faarei raror vainy te nongoiny vegiau ten Gov ser arasan iny ya, ri faarof iny towa ser fua faarof, mes fuan kiok, mes fuan kinai, an mes fuan kinai fiisok.” U Kurun Fain Kobuu /Wsana ri koma patang fiisok iny a toto tan puputaa to ai tana masun to te komainy fiisok rori, to ayei na ka te kat fasasapam of rorin vegiau ten Gov to sa gima fua. taAn mes fua gotsiny koman puputaa te kaa men fua nan kakarits gagon faarei raror vainy te nongoiny vegiau, mSSai te gima kaa fagagon naa aave rari to ayei na ka te gima kaa fapotsian of ya aave rari. Tan nainy patang ge kamits te ruak non tana saa ri faamainy vegiau ten Gov, ri faravaa veesau tsun iny vegiau ten Gov te kaa aave rari. veAn mes fua gotsiny to tan puputaan fatsfats faarei raror a vainy te nongoiny vegiau ser paparaa tan nom ya. 9A fo fua te gotsiny panan a sanaan faarei ror a vainy te nongoiny vegiau sa sikia ma potsian Satan naa me ya nom ravainy ton vegiau te kaa aave rari. 'Nongon yam, am natiny ton man nan tsue fapapaar nana mes te saats fua tanun. A tsoiny sasaats te saats iny fua te faarei ror vegiau ten Gov.   Jisas rangat ratuari, “Mi sikia ma arasan tan tsue fapapaar to? Fei te kat fi romi ei, mi te natiny fo tsue fapapaar ei? >u tovei ri matoong ror sana ri sikia ror ma tagaa fanatnat iny ya,‘Ri nongon ror sana ri nongon tsun ror sikia ror ma nongon fanatnat iny ya. To te nongon fanatnat iny rori ya, ri onot ror ma takopis osing aveto, ai Gov te anofe ravainy fo aveto tsuri, sana ri baainy er.’ ” (Aisaia 6.9,10) -S Ya tsue to tsuri, “A nat nana ka na takop muan nana Waan e Gov te faan fakap en tsumi sai tana mesapan te kaa ror jiarasan Nyo vegiau tan kat tan tsue fapapaar, " = Te kaa tsivon e Jisas, ana ri to te nongon fiisen ramen safunuu ana ina fuan a matisian Tsunia ser rangats Ya ma fa'arasainy Yan fo tsue fapapaar.  Ai Jisas tsue pis to na ka, “Mes kaa minon teinan iny nongon ma nongon faarof!” Kifon Vegiau Ten Jisas Tan Tsue Fapapaar B }San mes a fo fua gotsiny tana pan te kaa men puputaan rof, koo ser gian ser karap ri kaa miton fua; mes fua sa onots tonuafunuun fua, mes aunom safunuun fua, an mes isen natus fua.” & EAn mes fua gotsiny to tan puputaa te kaa men fua nan kakarits gagon tan puputaa fapoopoan narari, an kakarits gian to ser pis ya sa sikia ma kaa me tu fua. u cTe pas me na nuaf jias ya nang to ana foka maas faavot nato, tana saa, u guan te sikia ma sua fagagon naa. 5Mes a fo fua gotsiny to tan puputaan fatsfats te kaa men ar kakaiiny puputaa tsun. An fua gian veesau tsun nato, tana saa, u puputaan sikia ma boo. iKTe piat iny yan fua koman a tanun, an mes fua gotsiny to sanaan an marei naa mito ser ainy ya. L“Nongon yam, a mes iny rereev tanun te nai saats vavis iny fua. pYJisas fafaatsuts iny a ka na kinai tan tsue fapapaar, ai tan fafaatsuts Tsunia, Ayei tsue na ka, K Jisas tanik iny faatsuts pis panan a naaman iny Galili. An tagin vaaguam to ser bau faafis Ya, tsurin kinai fiisok, Jisas jias enato tan puak ana Ya gum to koman ya ana fokinai tsutsun er teis. q[#E sei tsun te kat non mangiir ten Gov ee, ayei famuinyasiny Tsonyo, ai fafinevanyo ai tsinanyo.”{"Ya matoong rato na fokinai te gum faafis Ya sa tsue, “Tagaa! U fuainy tsinanyo an fuainy famuinyasiny Tsonyo to ari! `9!Ai Jisas biny ratuari, “E sei tsinanyo ee, ai sei fuainy famuinyasiny Tsonyo ee?” !; A vainy a kinai gum faafis e Jisas, ana ri tsue of Towa, “Tagaa, e tsinamanyi an famuinyasiny Tsumanyi te kaa ror jiarasan te komainy marom Anyi.” Tsinan Jisas an famuinyasiny Tsunia ruak ser tsutsun jiarasan tana numaa ri faan iny naa ton vegiau Tsunia ma naa mi Ya tsuri. ~Jisas tsue na ka to, tana saa mes panan te tsue na ka, “E Belsibul a masarau te tutuei Ya.” Tsinan Jisas An Fo Famuinyasiny Tsunia }san e sei te tsue vaaserere iny non Aaven Taabos ee Gov sikia on non ma anofe ravainy ya, tana saa ayei te kat, kat iring suu.” |}Nyo tsue faman of maromi, na fo mamatsiny kat iring te natiny kat ror a vainy ge te tsue rori Gov anofe ravainy non ya, p{YA sikia ta mes te onot non ma sof a numaa tana mes a parits a fag to na fo mamatsiny ka tsunia onot non tsunia ma kotskots tsom a mes a parits to, vou ya te see sofsof a numaa tsunia ya te fag a fo mamatsiny ka. To te faarei kainy Varonyo, Nyo onot rou tan rurei ravainy a parits ten Satan. Ka to te faatok iny non a ka Nyo onot rou ma buur ravainy masarau. z%Ana waan e Satan te nai takibaa ror tana fuan a gum ri te fataatsun sikia non ma potsian nai taruraa eraror ana ayei te nai kajiaa ovei en. yA vainy tana isen a numaa nai takibaa ror tana fuan a gum ana ri te fataatsun a numaa iny guei to aya nai taruraa eraror. xA vainy tana isen a gum fan takibaa ror ri te kat a fuan a pan ri te fataatsun, a gum fan to aya gim non ma nai kaa fapotsian nats. &wEJisas fikoo rato na vainy ma naa mi ri Tsunia ai te tsue of rarin tsue fapapaar. “Fei te kat fi non e Satan a buur ravainy ton masarau ten Satan ei? hvIU tsoiny fifaatsuts tan Faun te poo me Jerusalem te tsue na ka, “E Belsibul a masarau te tutuei Ya! Ayei natiny buur ravainy non masarau tana saa Belsibul a tsunaun tan masarau te faan Ya na parits iny kat a foka to.” xuiNainy te nongoiny nuatsin Ya na ka to ri naa mito a tou nom Ya, tana saa, a vainy tsue ror, “Piou busen!” tJisas naa to tana fan, ana vainy a kinai vaaguam mito ten Jisas ser sikia ma kaa me tu nainy iny ainy fiisen ramen matisian. vseai Judas Iskariot, ayei na mes te nai faan iny e Jisas tan vainy ma atsuiny famat ari Ya. Jisas Ai Belsibul FrAnduru, ai Filip, ai Batolomiu, ai Matiu, ai Tomas, ai Jemis a guei tsoiny ten Alfias, ai Tadias, ai Saimon ayei na isen tsuri na gum iny vainy te kat iny nom ravainy ror gumgum iny Roum, q7Jemis an famuinyasiny tsunia Jon, u guei tsoiny ten Sebedi (Jisas faan rarin asangan to Boanajes, man nan ya “A vainy parits faarei ror barak”), cp?Tovei na safunuu ana ina fuan te pisan Ya: Saimon Jisas faan iny a asangan to Pita, Ao}ana mi te kaa me na parits iny buur ravainy masarau.” 3n_Ya pisainy to na safunuu ana ina fuan to te koo rorin Amaraav sa tsue na ka, “Nyo pisan mami ma kaa fiisen Vaminyo, Nyo jiats maromi ma nai favaanan iny Vurungan Rof, nmU Jisas naa to patsun a painy tet, Ya fikoo rato na vainy te komainy non Ya ma naa mi ri Tsunia. ilK Jisas tsue tap raton masarau ma pokei vaare ri na asangan Ya. A Safunuu Ana Ina Fuan A Amaraav Kk Arin vainy te kaa men masarau tagei tsuiny ror e Jisas, ri naa miror Tsunia ri te fatukun ri te tsunguruu matan ya fiisen me na pua rarin totoroor ri te kuu, “Anyi na Guei Tsoiny ten Gov!” mjS Jisas tsipaar a vainy a kinai san vainy faadis fifaruaa tsun iny me naa tsivor ma saras ari Jisas. i7 Tagin tsian sen Jisas tsue of ir matisian Tsuan, “Kakoun onots of Vanyo yam puak ma jias Anyo tana vainy te fasoksok ror kat ror ser sok Vanyo.” khOai tana ngats fan iny Jerusalem ai tana gum fan iny Idumia, ai tan mes panainy aurom iny Jodan ai tana fuan a ngats fan iny Taia ai Saidon. A fokinai naa me ten Jisas a tou tagaa tana saa te nongoiny ari tana foka te kat Ya. 7ggJisas an matisian Tsunia te naus osing a fan ser naa tana naaman iny Galili ana fokinai vovou iny Towa. Ri poo fi me tana gum fan iny Galili ai tana gum fan iny Judia, S~~)}}F|{{ zyyZxwwVvvvu6tYssJrr&q]ppo`nn~mm9lkkjBiiggIfheldcc~b7ai``__^^ ]\\J[ZYYXX6WxVtUTT=SvRRJQ:PP;OO0NMMLLK'JIIHoH"GaFEWDCClBB7A@??a? >==v<<`+ Sai te nai tsue fi rora nei, ‘Poo me tana mes?’ ” (Ari te oraav ir a vainy, tana saa a fokinai te faamainy e Jon ayei na kuigin faman.) Z_- Ri tanik iny fatsitsien bus rato fapoopoan narari, “A saa te tsue rora na? Te tsue fi rora nei, ‘Te poo fi me ten Gov,’ ana Ayei te tsue na ka tsura, ‘Kat pas fei, sam gima faamainy e Jon ei?’ ^{ Mi ma tsue of Vanyo a tou fapeenan ten Jon, fei te nom e Jon gumgum iny fapeenan ei, poo fi me ten Gov ge tana mes?” 5]c Jisas biny ratuari, “Nyo kan rangat maromin sen tsun rangat, te pangis fi Varonyo mi, Nyo te tsue of mamin saf gumgum to te kaa Mironyo na iny kat a fo mamatsiny ka to. \- Ser rangats Ya, “Saf gumgum Tsumanyi to na to Tsumanyi kat rom fo mamatsiny ka na? Sei faan Manyin gumgum iny kat a fo mamatsiny ka to ee?” 2[] Ri fatabin pis mito Jerusalem. Te taataan e Jisas koman a saape, tsunaun tan tsoiny faakor an tsoiny fifaatsuts tan Faun, an tsunaun tana taa Jiu naa mito Tsunia. JZ  Te gim fi romi ma anofe ravainy a iring te kat a mesmes, e Tamamami te kaa non Gormirmir gim kainy non ma nai anofe ravainy a iring te kat ami.” Ri Rangats E Jisas Fei Te Nom Yan Gumgum Ei? 3Y_ Ai te tsutsun iny faakats romi, anofe ravainy yam a iring te kat a mesmes tsumi, tan kat to aya Tamamami te kaa non Gormirmir nai anofe ravainy kainy non a iring tsumi. Xw Tan kat to aya nyo tsue of maromi, te rangat fi romi tan faakats, faaman yam mi te nom ya, ana ka to aya a ka tsumi. wWg Nyo tsue faman of maromi, sei te onot iny tsue of a tobeer to, ‘Tasas nyi te nai ruk em namaan,’ te gim fi non ya ma vaa'ets aaven, sai te faamainy non yan tsue tsunia tana ka te nai ruak non onot non ma nai ruak faman ovei tsun en. Jisas biny ratuari, “Ami ma faason ten Gov. U Pita gima anofe na ka to an vegiau te kat e Jisas, sa tsue Tsunia, “Tagaa! Tsoiny Fifaatsuts, nau u Fig te peits Anyi te maas en.” T Tana voinyvoiny ovei te taan naa ri sanaan ri tagein nau u Fig te maas tanik me tan kopurun ya nai ruak nato tan guan. S  Tana touraf Jisas an matisian Tsunia naus osing to na ngats fan tsian. Jisas Faatsuts Rari Tana Sanaan Iny Faakats Me Na Faaman oRW Rin tsunaun tan tsoiny faakor an tsoiny fifaatsuts tan Faun nongoiny to na ka to, ser tanik iny tsikoo ta fo sanaan iny atsuiny e Jisas. Ri gima onot, tsuri te oraav kainy Ya tana saa gum iny vainy te saar iny fafaatsuts Tsunia. Q  Ya faatsuts raton a vainy, Ya tsue to tsuri, “Te kirkir en tan Vegiau Ten Gov, Gov te tsue,‘Numaa Tsonyo koo rori na numaa iny fafaakats. (Aisaia 56.7)Sana mi kat faarei ya na puts iny takop tan vainy kakabuts.’ ” (Jeremaia 7.11) XP) Ya fa'agaagoiny to na pan tana saape ma govets vaare naa ta vainy ta ka unya. NO Te ruak naa ri Jerusalem, Jisas sof naa gagon tana aunon tana saape ana Ya tanik iny jiaats vavagen raton a vainy te fafiifoiny iny a fo mamatsiny ka tsuar koman a saape, ana ri kan foiny ir fo mamatsiny ka. Ya kof raton taran tan vainy papangis moni ana Ya kof kan raton fo gumgum tana vainy te fafiifoiny iny baanus. ;No Jisas tsue to tan Nau Fig to aya, “Sikia ta mes te onot iny ainy pis nats non tu fua tsumanyi.” San matisian Tsunia nongoiny Ya te vegiau fi Ya. Jisas Sof Fi Naa Tana Saape uMc Ya matoong fi naa tan nau u Fig kaa men noun kinai tsutsun minon veevian, ana Ya naa fi naa to tan Fig, pon iny nau ma kaa me tu fua; te ruak naa Ya tan nau sana sikia tu fua, noun babainy tsun tana saa sikia ma nainy tan Fig iny fua. UL# Tan mes nainy te naus osing fatabiny mi ri na Betani, Jisas ves nato. tKa Jisas sof Jerusalem, Ya naa fi enato tana saape; te tagei Ya na fo mamatsiny ka na aya, sai te ananerof busen, Ya naa fi naa to tana ngats fan iny Betani fiisen ramiri na ina safunuu ana ina fuan a matisian. Jisas Peits Iny U Nau Fig J “Gov faparits a Aatouf tsumam te mei minon a Waan e Devit a tsuvumam.“Saup fatabin mamam yam, Anyi na Gov a tsigtsig!” WI' Rin vainy te taan famumua naa ten Jisas ana ri na mesapan vovovou iny naa Ya tanik iny kuu bus rato,“Saup fatabin mamam yam!“Gov faparits marom Anyi te naa mirom tana asangan a Tsunaun! |Hq A vainy a kinai ban iny a fo vau tsuar sanaan, ana mesapan tsuri tek miton fo paura ratsuu ser ban iny ya sanaan. G Ana ri mei naa to na tsunei dongki ten Jisas. Matisian ban iny fo vau tsuar tounon a tsunei dongki ai Jisas gum to tana tsunei dongki. tFa Ri pangis raton a vainy te tsutsun pana rari tan vegiau te tsue of rari Jisas, rin vainy famanat ratuari. mES mesapan tsuri tsutsun panan ari rangat ratuari, “A saa te puruur of romi na tsunei dongki na?” D# Ri naa ser sab a tsunei dongki sanaan tang iny ari tan matainy sobaa nana aunon i jiarasan. Te puruur kaner raror tana tsunei dongki, .CU Ta mes te rangat maromi, ‘A saa te puruur of romi ya na?’ Tsue of yam, ‘A Tsunaun kaa minon a binun tsunia ana ayei faan fatabin veesau iny minon ya.’ ” ]B3 sa tsue of rari, “Kuar yam tana fan naa to aya mata mami, ai te sof naa romi mi sab rom a tsunei dongki te tang iny ari na aya a sikia ta mes ma gum voun ya a taataan iny towa, puruur yam mi te mei mi ya nei. eA E Te naa fasiruu naa ri tana ngats fan tsian iny Jerusalem, ri ruak to tana fuan a ngats fan iny Betpeits ai Betani tan tobeer te koo rori na Tobeer tan Oliv. Jisas fakuar famumuei ra naa to na ina fuan a matisian Tsunia, @# 4Ai Jisas tsue of towa, “Kuar sanyi faason tsumanyi te tsipaar manyi.” Sen tsun ana ayei tagaa bus nato, ya vovou iny naa to Jisas."?= 3“A saa te komainy rom anyi ma kat Anyo tsumanyi na,” rangat finy ya Jisas. “Tsunaun,” biny fi ya na mata kio to, “nyo komainy matoong rou.” Y>+ 2Ya ravainy ton vau iny jiarasan tsuan, ya tsetsiak to, ya naa fi to ten Jisas, &=E 1Ai Jisas tsutsun to, sa tsue na ka, “Fikoo finy mi yam nei.” Ser fikoo na mes a mata kio to, “Rof non, tsue fi ri. Tsun, Ayei te fikoo marom anyi.” <  0Fokinai tsue ets'ets iny towa ser tsue of ya ma vanumui sana ayei kuu fatsian pis to, “Tsubnaain ten Devit, tagtag vame!” };s /Te nongoiny ya Jisas a tsoiny Nasaret, ya tanik iny kuu busen nato, “Jisas, tsubnaain ten Devit, tagtag vame!” x:i .Ri nai ruak mito Jeriko, sen Jisas an matisian Tsunia fiisen kan ramirin tagin tsian fiisok naus osing a fan Jeriko, ana mes a mata kio koo rori Batimias, a guei tsoiny ten Timias gumgum en tatangin a sanaan sing maamaa non ta foka. v9e -faarei non a Guei Tsoiny te Bobot e Gov sa ruak iny Mes me, gima naa me ma kat a vainy a binun iny faakouts Ya, a sikia, Ayei te naa me ma kat Ya na binun iny faakouts ir a vainy faavot ma faan iny Ya na Tsivon a mat to, a faarei to na pats ma puruur ravainy Ya na vainy a kinai te kaa ror tana numaa iny kotskots tan aveto.” Jisas Tsipaar E Batimias A Mata Kio a8; ,an ta isen tsumi komainy non ma mumua mami, ayei ma tsoiny binun babainy tsumi faavot, )7K +San kat to ayei ma ruak vaare fapoopoan namami a sikia ma sanaan nan ya. Ta isen tsumi te komainy karap non, ayei ma faarei me na tsoiny toukuar tsumi faavot, V6% *Sen Jisas fikoo faavots ratuari sa tsue, “Mi natem a vainy faarei raror tsunaun tana vainy te kaa miror a parits fis ror vainy babainy an fuainy tsoiny mumua te vakek rarori tan vovou iny vegiau tsuri. a5; )Te nongoiny a ina safunuu na matisian a ka to, ri sewaar iny to ere Jemis me Jon. A4{ (san tana tou gum tan nimainy matou ge tan nimainy keeruk, a sikia ma ka Tsonyo iny faan im, san a pan to aya tsun ten Gov te faan iny non ya tsurin vainy te nai kakouiny onots Ya.” ^35 '“Mam onot rom,” tsue fi ri. Jisas tsue to tsuri, “A gotan iny saraa kamits te jiu iny Ronyo mi nai jiu iny nats rom ya; an tana tou fapeenan iny mat te peenan fi Nyo, ami nai fapeenan fi kanem marom jesan; r2] &Jisas tsue to tsuri, “Mi sikia rom ma natiny a ka te rangat iny romi. Mi onot rom ma jiu iny a gotan iny Saraa kamits to te jiu iny Ronyo? Mi onot rom ma fapeenan iny mat, vovou iny rom a tou fapeenan iny mat te peenan fi Nyo?” y1k %Ari te komainy ma fakarap a tsivor to ser tsue Tsunia, “Te nai gum fi rom Anyi tan tagan Tsuam fiisen men siinaiv tana Waam Anyi, mam komainy gum rom fiisen mamirom Anyi, isen tan nimainy matou Tsumanyi ana mesmes tan nimainy keeruk.” P0 $Jisas tsue to tsuri, “A saa te komainy romi Nyo ma kat tsumi na.” 4/a #Jemis me Jon a ina fuan a guei tsoiny ten Sebedi, naa me ten Jisas, ser tsue Tsunia, “Tsoiny Fifaatsuts, mam komainy rangat marom Anyi ma kat of mamimam ta ka.” $.A "Er tsue taring iny Towa, kasuf iny Towa, rapits Towa, er tokoiny Towa; san tan fafofopis nan nainy Ayei nai tsun fatabin enanon.” Sing Ten Jemis Me Jon D- !“Nongon yam, ra naa fi ror Jerusalem ana Guei Tsoiny te Bobot e Gov sa ruak iny Mes me naa fi naa non nimar tsunaun tan tsoiny faakor tana taa Jiu, an tsoiny fifaatsuts tan Faun te kirkir iny e Moses. Ri nai sigainy ror Ya ri te tsue of Ya ma mat. Ana ri te faan iny naa Ya tan mes vainy kaner sikia ma taa Jiu. >,u Jisas an matisian Tsuan taan sanaan te naa fi naa non Jerusalem. Jisas taan famumua an matisian vovou iny Towa, ser fakakarian er; ana rin vainy te vovou me oraav fakap rato, Jisas mei pis ir safunuu ana ina fuan a matisian Tsuan tatangin, Ya tanik iny tsue of pis ratuari na saa te ruak non Tsunia na. v+e Sana ri na vainy a kinai te kaa men asangan karap tovei roman nai nom ror asangan kakaii, ana rin vainy kinai te gim ror ma kaa men asangan nai nom ror asangan karap tan nainy vou.” Fafofopis Nan Nainy Jisas Tsue Tsuk Iny A Mat Tsuan w*g nai nom ror a foka fis non natus ka te naus osing mi ri, ito tan fo numaa, an famuinyasiny, an fafinen, an tsinan, an taman, an guei an tanun, ai te nai nom fakamits an patang roman, sai tan nainy te naa minon nai nom non a toto na suu. x)i Jisas tsue to, “Nyo tsue faman of maromi, vainy te faaman Vanyo ri vovou iny ton Vurungan Rof nane Krais ser naus osing fo numaa tsuar, an fuainy famuinyasiny, ge fafiner, an tsinar min tamar, ana fo guei tsuri, gen fo tanun kan tsuri, x(i Pita tsue to na ka ten Jisas, “Tagaa, mam naus osing a fo mamatsiny ka tsumam mam atou vovou Manyi.” ' Jisas matoong ratuari sa biny rari, “A mes te gim non ma onot, san ten Gov, a sikia, Ayei onot non ma kat a fo mamatsiny ka.” & Matisian karian fiisok tsun iny vegiau to ser favevegiau patsukaner, “Ai sei te onot non ma saup ai te nom a toto na suu ee?” % Te opaar non tana Kamel ma sof a tarobong tana tutusa, sai te opaar fafis fiisok non tana mes a masun ma sof tana Waan e Gov.” +$O Matisian karian fiisok tsun iny vegiau to. Ai Jisas tsue pis to na ka tsuri, “Guei tsiau, te opaar non tan vainy te faason ror tana masun ma sof a Waan e Gov! ##? Jisas takopis of ir matisian Tsunia, Ya tsue to na ka tsuri, “Te opaar fiisok tsun non tana mes te kaa minon masun a nai sof to na Waan e Gov!” " Te nongoiny yan tsue to ya mataaf fiisok ovei tsun nato, ya naa fiisen mito na aaven a reesik, tana saa ayei kaa me na masun a kinai. 5!c Jisas matoong fatoobing naa tsunia fiisen men mangiir. Ya tsue to na ka tsunia, “Nyi kakat iny rom a isen a ka, kuar, nyi fafiifoiny iny to na fo mamatsiny ka te kaa mirom anyi nyi nom to ta moni nyi fafaan ratuarin vainy aaruts, nyi te nai kaa me na masun iny Gormirmir; taame vovou You.”   Ya tsue to ten Jisas, “Tsoiny Fifaatsuts, fo mamatsiny faun to aya te vovou faarof iny anyo ana nyo vurots you onot roman.” Y+ Nyi nat bus iny Faun te kirkir iny e Moses: ‘Bainy atsuiny, bainy tsikoor, bainy kabuts, bainy gamgam iny a mesmes, bainy gamgam nyi te fagaug a mesmes, bainy mataguas, fatsiitsii tamam me tsinam.’ ” |q Jisas biny towa, “Kat fei tsumanyi koo Varonyo na mes a rof ei? Sikia ta isen ta mes ta rof, e Gov tsun Tsivon. 'G Jisas tanik iny taan non ana mes kuar mito fatukun matan Ya sa rangats Ya, “Tsoiny Fifaatsuts a rof, saa te kat ronyo nyo te nom a toto na suu na?” gG Ya fijapou ratuari, ana Ya fasaur to na niman patsuu rari Ya faparits ratuari. A Mes A Masun ?w Man ovei nyo tsue of maromi, sei te gim non ma faarof a Waan e Gov ee, a faarei to na guei na kakaii te faarof iny non ya ayei gim non ma onot a sof to gagon koman a Waan e Gov.” G Jisas tagaa rari, Ya peits ratuari sa tsue na ka, “Tanyir yam guein kakaii ma naa mi ri Tsonyo, tsue tap vaare ir yam, tana saa a Waan e Gov fasito raror vainy te faarei ror guei to ari. y Ri mei miton guein kakaii ten Jisas ma fasaur Ya na niman patsuu rari, san matisian Tsunia tsue ets'ets ratuari. mS Ai sei na moun te ots fanging fiisen minon e natsioiny ee ana moun to ayei te nai fanging pis a mes tsoiny, ayei kan a moun to aya kaa non tan kat iny tsikoor fiisen me na mes a tsoiny to aya.” Jisas Faparits Ir Guein Kakaii P Ya tsue to tsuri, “E sei na mes te ots fanging fiisen minon e natsun ee, ana mes to ayei te nai fanging pis a mes a moun, a mes to ayei kaa non tan kat iny tsikoor fiisen me na mes a moun to aya. eC Te tabin naa ri numaa, matisian Tsunia rangats fatabiny Towan vegiau iny ots fanging. L To sana mes ma pets vaare na ka te kotskots faavots bus e Gov.” ;q Ma faarei vaare mi ri na ina fuan, san isen tsun. 5 ‘Tan kat to aya, a tsoiny ma naus osing e taman me tsinan ya te fanging e natsun ana ri na ina fuan te nai isen tsun me.’ (Tatanik 2.24) { ‘Tan tatanik nan puputaa Gov fapogaar a vainy, Ayei kat faavots raton tsoiny min moun.’ (Tatanik 1.27)   Sen Jisas biny ratuari, “Moses kirkir iny a Faun to aya tana saa aavem mami te kio ovei en ana min fanaginy fafaatsuts. { Ser tsue na ka, “Moses tanyiny a mes ma kirkir tsom noun iny ots fanging tana moun ana ayei te gargar ravainy ya.” Q Jisas biny ratuari, “Saf a Faun te faatsuts iny e Moses tsumi na?” % A taa Farasi naa mito Tsunia ma tanaf ari Ya ser rangat, “Te toobing kan non tana Faun tsura tana mes ma ots fanging fiisen me natsun?” X  + Jisas naus osing to na gum fan iny Galili sa naa fi en tana gum fan iny Judia, tan mes panaainy aurom iny Jodan, ana fo tagin varosoo fatabin rato Tsunia, Ya fafaatsuts pis ratuari faarei te kat fi Ya muan. i K 2“Teis kan rof, sai te kajiaa non teteisian nan teis, a binun tsunia te kap en, a sikia pis ta sanaan iny kat fateteisiainy fatabiny pis ya. Ami ma kaa me ta teis ana mi te kaa me na aaverof fiisen rame na mesapan.”p Y 1Fokinai nai sarei ror a kamits koman guaf tan tanaf faarei non teteisian sikia non ma nom ravaa. T ! 0Tana pan te sikia ror kad ma natiny mat an guaf sikia non ma natiny mote. Z - /A mata manyi te amus fi marom anyi tan kat kat iny aveto, fas ravainy. Te rof fiisok non tan sof mi naan sen matan tana Waan e Gov, sai te gim non ma rof tan kaa men fuan matan ma ras ma naa ri nyi unya Hel. c? .[U kad tana pan nato aya sikia ror ma natiny mat, an guaf kan sikia non ma natiny mote.] } -A mou manyi te amus fi marom anyi tan kat kat iny aveto, kobus ravainy, tana saa, te rof fiisok non tan nom a toto na suu te kaa fiisen mirom anyin sen mou, sai te gim non ma mamatan faarof tan kaa men fuan mou kat ror ser ras ma naa nyi unya Hel, |q ,[Tana pan te kaa ror kad to te kaa ror pua rari te sikia ror ma natiny mat an guaf sikia kan non ma natiny mote.] 5c +Ai to te amus fi marom anyi na nimam tan kat kat iny aveto, kobus ravainy. Te rof fiisok non tan nom a toto na suu te kaa fiisen mirom anyin sen niman, sai te gim non ma mamatan faarof tan kaa men fuan niman kat ror ser ras ma naa nyi unya Hel, tana pan te kaa non guaf te sikia non ma natiny mote. M *E sei ta isen ta mes te ras raror guein kakaii to te faaman ror Tsonyo, tan kat iny aveto ee, te rof fafis non tan tang iny ta marats tsian googon a mes to aya, ai te nai faruk namaan bong. =s )Nyo tsue faman of maromi, e sei ta mes te faan maromi ta gotan aurom iny jiu ee, tana saa nyi kaa mirom a asangan e Krais, nai nom non a tafan tsunia.” Fiamus Iny Kat Kat Iring J  (tana saa a mes te gim non ma veer ramira, ayei na vaatau tsura. 'G 'Sen Jisas tsue tsuri, “Kat tap vaare yam, tana saa sikia ta mes te kat non a binun iny faatok reits tana asanga Vanyo te onot non ma vegiau fiiring Vanyo, J  &Jon tsue to Tsunia, “Tsoiny Fifaatsuts, mam tagei na mes te buur ravainy masarau tana vainy tana asanga Manyi ana mam tsue tap iny towa tana saa ayei na sikia ma mes tana gum tsura.” =s %“Sei te faakouts non a guei to tana asanga Vanyo ee ayei faakouts Varonyo. Ai sei te faakouts Varonyo ee gim non ma faakouts tsuiny Vanyo, sai to Tsunia to te jiats Vaminyo.” {~o $Ana Ayei nom to na guei a kakaii, sa fatsutsuiny ya fapoopoan narari Ya fijapou mi towa niman, Ya tsue to tsuri. r}] #Nainy te gum e Jisas ya fikoo raton safunuu ana ina fuan a matisian Tsunia sa tsue tsuri, “Sei na mes te komainy tsoiny mumua non ee; rof non tsunia ma fauf a tsivon tana fokinai ana ayei te faarei a tsoiny binun tana fokinai.” s|_ "Sana ri kaa faamo er, tana saa ri te fa'ararat tsuk iny mi ya sanaan, e sei tsuri te karap fafis non ee. { !Ana ri ruak to Kapeniam, an nainy te kaa Jisas numaa Ya rangats ratuari, “A saa te fatsutsue iny ami sanaan na?” kzO Sana ri gima arasan iny a man nan tsue to tsuri te oraav ma rangat. E Sei Te Karap Fafis Non Ee? y tana saa, Jisas faatsuts non matisian Tsuan sa tsue tsuri, “A Guei Tsoiny te Bobot e Gov sa ruak iny Mes me nai faan iny naa rori nimar vainy ana ri te nai atsuiny famat Ya, ai vou te atsuiny rori Ya, nai tsun fatabin non voun fafofopis nan nainy.” x) Te naus osing ari na fan to aya, ana ri ising fi naa to koman a gum fan iny Galili. Jisas tsugainy ta mes ma natiny a pan te kaa non Ya, twa Ai Jisas tsue to tsuri, “Tan faakats an tavtaav tsun onot non tan buur ravainy kainy masarau to aya.” v Vou bus Ya sof naa to numaa an matisian Tsunia rangats Towa tana uur, “Kat fei sa mam gima onot ma buur ravainy masarau ei?” Lu Sen Jisas nom niman a vurots ya ras fatsuiny towa, ya tsutsun to. ,tQ Ana masarau kat fakuu fatsiainy towa, sa kat fatotoroor a vurots ya tafuts osing towa ana vurots soon faamo mito na puan a raavraav, ser tsue, “Ayei na mat!” s Nainy te tagei e Jisas mes pis tagin te fakookuar faavot fi me tsuri, Ya tsue ets'ets to na masarau, sa tsue tsunia, “Anyi na masarau a teina kuupio ana baaruu, Nyo tsue faparits of marom anyi tafuts osing, ana nyi te sof fatabin pis vaare tsunia!” r) Sen tsun ana taman a guei tangis to sa tsue, “Nyo kaa mirou a faaman, sana sikia ma onot. Faakouts sa Nyi you ma parits a faaman tsonyo!” q Jisas tsue to tsunia kat fei tsumanyi tsue rom, “Anyi onot rom! A mes te kaa minon a faaman onot non ma kat fo mamatsiny ka.” Cp Mamatsiny nainy natiny tanaf iny atsuiny non ya ito tan fagotsiny naa ya koman guaf ai koman a aurom. Nyi onot rom ma kat ta ka tsunia, rof non reesik mamimam Nyi te faakouts mamam.” o Jisas rangats to taman ya, “Farainy te tanik yan kat to?” Taman a vurots tsue to, “Te tanik te memeran patsukan ya. Vn% Ana ri mei naa to na vurots ten Jisas, an nainy te tagei a masarau e Jisas, sen tsun ana masarau kat fatotoroor to na vurots ana ayei gotsiny to putaa ya kukuur vavis nato an popojiainy ruak to nguen ya. Qm Ai Jisas tsue fatabin to tsuri, “Amin aatai iny roman amin vainy vavaajets! Fis nainy te kaa fiisen Vanyo mi? An fis nainy ma govets patang fiisen Vanyo mi? Mei mi yam a vurots nei Tsonyo!” ly Tan nainy te kat non yan masarau, ayei natiny gotsiny non putaa an popojiain te ruak nguen ya ana ayei te kakuts ngiisngiis a ngiisin ana ayei te toobing kan en. Nyo rangat ir matisian Tsumanyi ma buur ravainy arin masarau, sana ri gima onot.” :km A isen fapoopoan nar tagin tsue mito Tsunia, “Tsoiny Fifaatsuts, nyo mei me na guei tsoiny tsonyo Tsumanyi, tana saa masarau te tutuei ya sa sikia non ma natiny vegiau. aj; Jisas rangat ratuarin matisian Tsunia, “A saa te fa'ararat fiisen vamiromi ri na?” }is Sen tsun te tagei a fokinai e Jisas ana ri fakakarian faavot rato, ri fakookuar naa to Tsunia a tou tainytainy Ya. h5 Te tabin mi ri tan mes matisian ri tagei ton tagin tsian na aya. Mesapan tsurin tsoiny fifaatsuts tan Faun fatsutsuar fiisen ramirin matisian. |gq Sana Nyo tsue of maromi, a mes te faarei non e Ilaija na kuigin te naa en naa me, ser kat kainy ya Tsunia, to na sanaan te paparaa iny ari to te kat ari tsunia te kaa fi non Ya to tan Vegiau Ten Gov.” Jisas Tsipaar A Vouts A Tutuei Masarau yfk Ai Jisas tsue to tsuri, “Eye, Ilaija na kuigin ma mumua me a kakouiny to na fo mamatsiny ka, sa kat fei san Vegiau Ten Gov tsue to na Guei Tsoiny te Bobot e Gov sa ruak iny Mes me, nai sarei non a kamits tsian fiisok ri te tsugei Ya ei? e Ana ri rangats to Jisas, “Kat fei san tsoiny fifaatsuts tan Faun te kirkir iny e Moses tsue, Ilaija na kuigin ma mumua me ei?” d! Ana ri nongoiny ton tsue Tsunia, sai fapoopoan narari ri tanik iny rangat vavis ser tsue, “A saa to na tou tsun fatabin tana mat na?” Uc# Te of osing mi ri na tobeer, Jisas tsue faparits of ratuari ma pokei vaare ri na ka te tagei ri tan ta mes onot non te tsun fatabin fi non na Guei Tsoiny te Bobot e Gov sa ruak iny Mes me tana mat. bb= Sen tsun ri matoong vavis to ser gima tagei ta isen fiisen ramiri, e Jisas tsun Tsivon. a' Ana koroo ruak to sa pau rari, an vegiau poo mito koroo sa tsue, “Tovei na Guei Tsonyo te kaa non koman Tsonyo, nongon yam Tsunia.” H`  Pita fapinpin iny ma tsue ta ka, tana saa ri te oraav fiisok. &_E Ai Pita tsue to ten Jisas, “Tsunaun, rof non te kaa fi rora nei, mam ma kat ta fopis ta tovaar, isen Tsumanyi, ana isen ten Moses ana isen ten Ilaija.” b^= Ana ina pis a matisian tagei to Ilaija me Moses te ruak ser favevegiau fiisen me Jisas. ]! An vau Tsunia pangis kan to sa faarein goseen kafof kakanaf, gosee fafis iny non kan gosee te natiny garus ror a vainy tana monaagits to. 8\i Voun gonom nainy Jisas nom rato ere Pita me Jemis ai Jon ana Ya naa fiisen ramituari tana tobeer a nainy jig ri patsukaner. Ana puan Ya ruak iny pangis enato mata rari. J[  Ai Jisas tsue to tsuri, “Nyo tsue faman of maromi te kaa miror mesapan te tsutsun ror tovei tabuiny mat ror tagei nats ror a Waan e Gov naa fiisen minon a parits.” A Puan E Jisas Te Pangis CZ&E sei na mes te rejiaf Varonyo an vegiau Tsonyo tan nainy tovei roman ee te naus osing Varonyo ri te vovou iny kat tana ngi'arapaar tan nainy vou, a Guei Tsoiny te Bobot e Gov sa ruak iny Mes me nai rejiaf kan iny non Ya tan nainy te naa minon Ya fiisen minon fo morenan taabos koman siinaiv ten Taman Ya.”nYU%A saf a tafan tana mes to na to te pats fi non ya na toto na suu tana masun tsuan na? A sikia ovei. X7$Ta isen ta mes te mauts non a fo masun tana ratsuu iny peto ana toto tsunia te iring a nun enato, fo masun to aya te faakouts fi non ya ei? A sikia. VW%#tana saa sei na mes te komainy makok faarof non a toto tsuan ee, nai nun enanon, san e sei te fa'orovus non a toto tsuan ee tan vovou Vanyo ai tan pokei iny Vurungan Rof Tsonyo nai nom non a toto na suu. xVi"Ai Jisas fikoo faavot rato na fokinai fiisen ramirin matisian Tsunia ser naa fi Tsunia, ana Ayei tsue to tsuri, “Sei na mes te komainy vovou Varonyo ee, ayei ma anofe na tsivon, ai te fa'orovus iny a tsivon, ana ya te vovou Vanyo, ]U3!Ai Jisas takopis fatabin faavou fi naa to tan matisian Tsuan, Ya tsue ets'ets to Pita sa tsue, “Fataanis osing you, Satan! Tana saa fakats tsumanyi naa to ayan fakats tana mes tsun sikia ma fakats ten Gov.” fTE Ayei fa'arasainy faarof of rari ya. Ai Pita mei naa Towa tatangin ana ya tsue ets'ets Towa. ]S3Jisas tanik iny faatsuts matisian Tsunia, “A Guei Tsoiny te Bobot e Gov sa ruak iny Mes me ma saraa kamits fatsian nimar tsunaun tana taa Jiu, an tsunaun tan tsoiny faakor, ana rin tsoiny fifaatsuts tan Faun te kirkir iny e Moses, ri nai tsugei ror Ya. Ri nai atsuiny famat ror Ya, ai voun fopis nainy Ayei nai tsun fatabin non.” RAi Jisas vusvus faparits ratuari ma fafaatai vaare ri ta isen ta mes Anyo Krais. Jisas Tsue Tsuk A Kamits Ana Mat Tsunia $QAAi Jisas rangat ratuari, “Ami pas, mi tsue Varonyo sei?” Pita biny Towa, “Anyi na Krais, a Mes te pisainy e Gov ma Tsoiny Fiisaup Ya tana vainy.” MPAna ri biny Towa, “Mesapan tsue ror, Anyi Jon a Tsoiny Fapeenan ana mesapan tsue ror, Anyi Ilaija na kuigin ten Gov, ana mesapan tsue ror a isen tan mes panair kuigin to te toto fatabin me.” EOJisas naa fiisen mi naa matisian Tsunia tana fo fan tana pan iny Sesaria Filipai, te taataan naa ri sanaan ai Jisas rangats raton matisian Tsunia, “A vainy tsue Varonyo sei ee?” "N=Jisas jiats finy na towa numaa tsunia sa tsue faparits of ya, “Tabin fi vaare fan, sai numaa tsumanyi fatoobing.” Pita Pokei E Jisas, Ayei Na Krais 3M_Jisas kat to sa fasaur pis a niman matan a mes a kio; ana mes kat to sa matoong famimirik iny a matan ya matoong faarof fatabin bus nato onot non ma tagei mamatsiny ka. uLcAna mes matoong fapaas to sa tsue, “Nyo tagei rou a vainy; sai te mamatan faarei ror nau te taan ror.” IK Jisas nom to niman a mes a mata kio, sa ras fajesa osing ya na fan; ana Ayei kisuf of to na mata na mes sa fasaur a niman matan a mes a kio, Ya rangats towa, “Nyi tagei kainy rom ta ka?” mJSRi naa me Betsaida, ana ri atoiny mito na mes a mata kio ten Jisas, ri sing Towa ma saras ya. oIWAi Jisas tsue to tsuri, “Mi tabuiny nat kan rom?” Jisas Kat Faarof A Mes A Mata Kio Iny Betsaida ,HQ“Fakats fatabin yam tana fits a koinykoiny tana fats a tapan mes, fis a koverok a via taptap tan ainy osing te fau ami?” Ana ri tsue to Tsunia, “A fits.” 5GcTan nainy to te ivivoo Nyo na ngim ma koinykoiny tan ngim a tapan mes, fis a koverok a via taptap tan ainy osing te fau ami?” Ri tsue to Tsunia, “Safunuu ana fuan.” FMi kaa mirom matan iny tagaa sana mi sikia rom ma inan fanatnat, mi kaa mirom teinan sana mi sikia rom ma nongon. Mi sikia ma fakats! EEJisas natiny a ka te vegiau tsuk iny ari ana Ya rangats ratuari, “Kat fei tsumi tsue tsuk rom a sikia tu koinykoiny ei? Kat fei mi tabuiny nat rom ge? Aave mami tabuiny arasan kan non? DRi tanik iny favevegiau bus rato fapoopoan narari ser tsue, “Ayei tsue na ka to tana saa ra gima tamaar iny me tu koinykoiny.” C Jisas tsue to tsuri, “Taatag yam, am tatanamots ton yis tana taa Farasi an yis ten Herot, ito na fo fafaatsuts a fo iring.” oBWMatisian anofe ma tamaar iny naa tu koinykoiny ser tamaar tsuiny men sen koinykoiny koman puak. A+ Jisas naus osing ratuari, sa jias pis tan puak ser sepuu faguas naa tan mes panaan nana naaman. Tsue Fapapaar Nan Yis Tana Taa Farasi Ai Herot Y@+ Jisas fuas fakeits miton fakats tsian aaven sa tsue, “Kat fei san aatai to komainy ror ta kainy faatok ei? Man ovei, Nyo tsue rou tsumi, sikia ta ka ta foun iny faatok te tagei nats romi tana aatai to.” L? A tee vainy Farasi naa me ten Jisas ser tanik iny fatsutsue fiisen mi Ya, komainy ma tagei ta kainy faatok ma poo me Gormirmir ten Gov, ri tanaf Ya to te poo faman man fi minon Ya ten Gov. !>; Ya jiat ratuari sen tsun Ya jias to tan puak fiisen ramirin matisian Tsunia, ser naa fi naa tana pan iny Dalmanuta. Farasi Rangat Iny Ta Ka Iny Faatok 6=g Te onots toromainy non a fats a tapan vainy. o<WRi na fokinai ainy, ser viits ri fag to na fo ainy osing ser fau ya sa onots a fits a koverok a via. ;Ana ri kaa kan mito na tee jian a kakaii, ai Jisas faarof to ten Gov ya tsue of ratuarin matisian ma faan kan rari ya na fokinai. :Ai Jisas tsue of ratuari na fokinai ma gum ari patsun puputaa. Ya nom to na fits a koinykoiny, Ya tsue faarof naa to ten Gov, Ya ivoo towa, Ya faan iny towa tan matisian Tsunia ma tatafas rari yan tagin, ana rin matisian Tsunia vovou iny ton tsue Tsunia. _97Jisas rangats ratuari, “Fis koinykoiny te kaa miromi?” Ri tsue to, “U fits.” 8/An matisian Tsunia biny Towa, “Fei nom non a mes tu koinykoiny tana pan babainy a sikia tu koinykoiny a fa'ainy rato na fokinai to ei?” 73To te jiats vesves fi vanaa Ronyo ri tana fo fan tsuar, ri matauts ra naa ror sanaan, tana saa mesapan tsuri taainy bus me na sanaan a veevian.” 6}“Nyo tagtag fiisok roun tagin to, tana saa ri kaa fiisen bus Vaminyon fopis nainy, ser sikia ma kaa me ta kainy ainy. (5 KTana fo nainy to aya an tagin tsian vaaguam pis mito. Ri sikia ma kaa mito ta kainy ainy, ai Jisas fikoo raton matisian Tsuan ser naa me Tsunia sa tsue na ka, N4%Ana ri na fokinai te nongon saar rato. “Ayei kat faarof a fo mamatsiny ka,” te tsue fi ri, “Ana Ayei kan te kat a mes a koosi nongon faarof to ana baaoo vegiau fa'arasan faarof nato!”$3A$Ai Jisas tsue faparits of ratuari, ma siisio vaare ri na ka to tan ta mes; ya tsue faparits fatsian of pis ratuari, sana ri nai kuu fatsian vavis iny ya. i2K#Ana teinan ya arasan to, ana mian ya kenak kan nato, ya tanik iny vegiau faarof bus nato. t1a"Jisas matoong naa to Gormirmir, Ya fuas fakeits to, sa tsue tana mes, “Efata” man nan ya “Tapue!” 0!Jisas nom fajesa patsukainy finy naa na mes Tsivon, ya rog iny to na karoor nan teinan a mes, ya kisuf to sa saras a riam nana mes. /! Ana vainy atoiny mito na mes a teina kuupio ana sikia kan ma natiny vegiau Tsunia ser sing maamaa Jisas ma fasaur Yan a niman patsuun ya. ).KJisas tsun sa naus osing a pan iny Taia, Ya toobing fi naa to fapoopoan nana Saidon ai tana gum fan iny Dekapolis sa nai ruak naa tana naaman iny Galili. (~H}|{{tzbyx,whvvulttsrr2qqoo`nmlkjiihNg'eedcbbza``2_,^]]t\\=<;~:99B88+7d66n54N33&22*1?00V/|..'--&,v+**))((='&%%A%'$~$ #X# ""G!j ?S'Cx7Ytq f  ; LeEJesan kan te kat fin tsunaun tan tsoiny faakor ana rin tsoiny fifaatsuts tan Faun, tsue taring iny e Jisas fapoopoan narari, “Ayei saup ir a mesapan, sana Ayei gima saup a Tsivon! 4cSaup a Tsivom! Of osing me na pagafuan!” ,QVainy te taataan fabisbis iny patsuur ana ri tsue vaaserere iny to Jisas, “Jio! Nyi tsue te rurei rom a saape, ana Nyi te fatsuiny fatabiny ya tan fopis nainy! -Tan kat to aya vegiau tan vegiau Ten Gov ruak iny man ovei nato,“A vainy tagei ror Ya faarei me na mes a iring.” (Aisaia 53.12) ana ri fagageits to na ina fuan a mes a kakabuts tana pagafuan fiisen me Jisas, isen tan panaainy matou ana mesmes tan panaainy keeruk. T!U vegiau to aya te kirkir te sak ari Jisas to, “Aatouf tana taa Jiu.” <sRi fagageits Ya tana sia na kilok tana voinyvoiny. LAi ri tapaar Towa tana pagafuan ser fagageits ya, ri tatafas ratuarin fo painy vau tsunia fapoopoan narari to tan tats fabiririir iny a saatu, ser fakiki sei te nom non isisen painy vau Tsunia. 7Na aya ri tanaf iny fainy Towan wain kopis mi rin nau aapeits koo rorin Mer, ma mafuu na puan Ya, Ya te gima sarei ta kamits, sen Jisas gima jiu ya. c?Ri ras naa to Jisas tana pan te koo rori Golgota, kifon vegiau to, “Pan tan tonaar.” ~uSanaan ri sab a mes te koo rori Saimon a tsoiny Sairini taman Aleksanda me Rufas poo fi me tana tanun sa taataan fi naa tana ngats fan tsian ser sogsog ya, ri fagovets towa na pagafuan ten Jisas, ri tsue of towa ma vovou iny naa ya Jisas. Te taring fakap bus iny ari Jisas, ri puruur osing Towan vau beberus iny jiarasan an mamaato ser favau fatabiny Yan vau Tsuan. Ri ras fatafuts naa Towa jiarasan tana ngats fan tsian a tou fagageits Ya tana pagafuan. Tou Gageits Ten Jisas Tana Pagafuan  Ri pour to na patsuun Ya na painy tsukan, ri kasuf Towa, ana ri fatukun to matan Ya faarei te fatsiitsii finy rorin vainy a aatouf. W 'Ri faarua naa ton fo nimar Tsunia, “Kaakaa ovei, O Aatouf tana taa Jiu.” 2 ]Ana ri taring fiisok iny to Jisas, ri favau towan vau te natiny vau ror a fo aatouf, ton vaun mamaato, ana ri kat of Towa na sapou uupe kakarits, ser fa'uupe ya Jisas.  -An vainy puaan mei naa to Jisas gagon tana aunon tan pan tana numaa te natiny kaa non e Pailat, ri fikoo vaaguam faavot raton vainy puaan. E Pailat komainy ma kat fapapareir tagin ana ya fatafuts to Barabas tsuri, Ya faan iny naa to Jisas ma rapits ari Ya, er fagageits Towa tana pagafuan. Vainy Puaan Taring Fiisok Iny E Jisas !Ai Pailat rangats ratuari, “Kat fei? Saf a iring te kat Ya na?” Ri vaposok iny kuu fatsian pis to, “Fagageits yam tana pagafuan!” G Ri kuu pis to, “Fagageits yam, fagageits tana pagafuan!” }s Pailat vegiau pis to tsurin tagin, “Fiisia, fei te kat finy ronyo na mes te koo mi na Aatouf tana taa Jiu ei?”  Sana rin tsunaun tan tsoiny faakor fatsuiny komar tagin ma rangats ari Pailat ma fatafuts ravainy ya Barabas, san gima Jisas. wg Pailat nat fiisok ir tsunaun tan tsoiny faakor te faan iny me Jisas tsunia, tana saa ri te fitsufainy mi Ya. hI Ai Pailat biny ratuari, “Mi komainy varonyo ma puruur osing mami na Aatouf tana taa Jiu?” !Te vaaguam men kinai ser tanik iny rangats e Pailat ma kat to te natiny kat finy non yan kat to aya tan fatafuts a isen a mes a kokokots. a;Tan nainy to aya a mes te pisiin te koo rori Barabas te kaa tana numaa iny kotskots, tana saa ayei te kaa fiisen ramirin vainy te fapupuaan fiisen me na gamaman iny Roum, ana ayei kan te atsuiny famat ir mes vainy. 3Tan fo mamatsiny Guainy Fakats Fatabin Pailat te natiny famanat iny non a isen a mes a kotskots ma tafuts ya te rangat finy rori ya na vainy. Sen Jisas gim to ma vegiau ta isen ta karainy vegiau, ai Pailat karian fiisok nato. Pailat Famanat Iny E Jisas Ma Atsuiny Ari Ya *~MAi Pailat rangat pis Towa, “Tagaa, saf fo mamatsiny vegiau to te sak Manyi ri na? Nyi na sikia tu vegiau iny fasakaa tap Manyi tan vegiau te sak Manyi ri?” >}wAn tsunaun tan tsoiny faakor sak Towan mamatsiny ka. |wPailat rangats Towa, “Nyi Ya na Aatouf tana taa Jiu?” Ana Ya biny towa, “Naa, toobing non tsue fi rom anyi.” { -Tana voinyvoiny ovei tsunaun tan tsoiny faakor fiisen ramirin fuainy tsunaun tana taa Jiu an tsoiny fifaatsuts tan Faun, iton Kansol faavot te vaagum ser kat vegiau, ana ri kotskots to Jisas, ri mei naa Towa ser faan iny naa Ya ten Pailat a gavana tana gum fan iny Judia. (zIHSen tsun ana koriou kokorooto pis naton fuan nainy, sen Pita fakats fatabiny vegiau te tsue of ya Jisas. “Tabuiny kokorooto non a koriou a tsoiny tan fafuan nan nainy, nyi nai faungis Varonyon fopis nainy, nyi gim rom ma nat Vanyo.” Pita fakats a ka to, ya tangis fiisok enato.(yIGSen Pita kat tsuen parits: “Gov tsun Tsivon faaroiny varonyo te pokei finy ronyon tsuen man tsumi. Nyo gim rou ma natiny a mes to te tsue tsuk iny romi!” 9xkFSen Pita faungis pis nato. Sikia ma potsian ana vainy tsutsun siruu tsue to ten Pita, “Man ovei nyi ma faungis vaare, nyi na isen tsuri tana saa nyi kan a tsoiny Galili.” xwiEAna mes a muiny binun tagei towa sa tsue of pis ratuarin vainy te tsutsutsun siruu, “Ayei na isen tsuri.” Xv)DSen Pita faungis to, “Nyo gim rou ma nat ana anyo gim kan rou ma natiny a ka te tsue iny rom anyi,” te biny finy ya ya, ai Pita naa fasiruu mito tan matainy sobaa nana aunon. Ana koriou kokorooto nato. uyCya tagei to Pita te mangin non ya matoong towa, ya tsue to, “Nyi kan to te kaa fiisen me Jisas a tsoiny Nasaret.” t BPita kaa enanon koman a aunon jiarasan numaa ana isen a kooviou, a muiny binun tana Tsoiny Mumua tan Tsoiny Faakor naa me, `s9ASana mesapan tsuri tanik iny kasuf to Jisas, ping to na matan Ya, ser tsuguur Ya, ana ri tsue to na ka, “Jio, Nyi na kuigin, e sei te tsuguur Manyi ee!” Rin tsoiny bei ot sapainy Towa. Pita Faungis Iny E Jisas r{@Tovei mi nongoiny fakap bus tsue vaaserere Tsunia, Tsunia te tsue, Ayei na Guei Tsoiny ten Gov te kat iny fifanauti minon e Gov! Saf a fasaraa tan fakats tsumi na?” Ana ri fatangan faavot to Ayei kat bus kat iring tamainy non ma mat tsun busen. ,qQ?Tan vegiau to aya ana Tsoiny Mumua tan Tsoiny Faakor peits to sa kakaar vau tsuan Ya tsue to, “Ara sikia ror ma komainy bus ta mesmes ma tsue tsuk iny Ya. ppY>Jisas tsue to, “Eye, Anyo. Sana mi nai tagei nats rom a Guei Tsoiny te Bobot e Gov sa ruak iny Mes me gum non tana pan iny fatsiitsii tan nimainy matou ten Gov a siireits, ana Ya te of fiisen me na koroo poo minon Gormirmir.” o=sen Jisas vanumui en Ya gim to ma vegiau vaarik. Ana Tsoiny Mumua tan Tsoiny Faakor rangats pis Towa, “Anyi na Krais, a Mes te pisainy e Gov ma Tsoiny Fiisaup Ya tana vainy ge na sikia? Nyi na Guei Tsoiny ten Gov to te faatouf rora ge na sikia?” %nC<Ana Tsoiny Mumua tan Tsoiny Faakor tsutsun to mata rari ya rangats to Jisas, “Nyi na sikia tu vegiau iny fasakaa tap iny vegiau te sak Manyi ri?” .mW;An vegiau tsuri kan te gima senviir. 7lg:“Mam nongoiny Ya te tsue, ‘Anyo nai rurei rou a saape to aya te kat a vainy nimar ai tan fopis nainy Nyo nai fatsuiny rou ta isen te gim rori ma fatsuiny nimar.’ ” Kk9Ri na mesapan tsun to ser tsue faruak iny gam to ten Jisas, [j/8kainon to na vainy a kinai gam fiisok iny e Jisas an siisio tsurin gima senviir. :im7Rin tsunaun tan tsoiny faakor ana rin Fuainy Tsunaun tan Kansol tana taa Jiu tanaf iny sainy to ta fo vegiau nane Jisas ma atsuiny famat ari Ya, sana ri gima sab vaarik ta ka, =hs6Pita vovou iny naa Jisas gima naa fasiruu naa ya sof nato koman a aunon nana numaa tana Tsoiny Mumua tan Tsoiny Faakor. Ya gum fiisen ramiton tsoiny bei ot, mamangin en tan guaf. Yg+5Ri mei naa to Jisas tana numaa tana Tsoiny Mumua tan Tsoiny Faakor. Ser vaaguam faavot mi Ya, rin tsunaun tan tsoiny faakor, an tsunaun tana taa Jiu an tsoiny fifaatsuts tan Faun te kirkir iny e Moses. ^f54Ya bus beerbeer naa to sa naus osing raarav gosee tsuan. Jisas Tsutsun Matar Kansol ae;3Ana isen a mes a vurots vau raarav gosee vovou iny e Jisas. Ri pon to ma nots ya, Id 2Ana rin matisian faavot naus osing Towa ser fabuubus vavis er. -cS1Fo mamatsiny nainy Nyo kaa fiisen mamimi Nyo fifaatsuts you tana saape ana mi gim to ma nots Vanyo. San vegiau tan Vegiau Ten Gov to ma nai ruak iny man mi ya.” rb]0Ai Jisas tsue to tsuri, “Kat fei Anyo na kakabuts sam naa me iny nots Vanyo fiisen men kirat an vuts? %aC/Sana isen tsuri to te tsutsun panan e Jisas gamus kirat nana puaan tsuan sa tek sapee na teinan a tsoiny binun babainy tan Tsoiny Mumua tan Tsoiny Faakor. `).Ri nots Towa. z_m-Te ruak me Judas ya naa fatoobing nato ten Jisas sa tsue na ka, “Tsoiny Fifaatsuts!” Ana ya umei Towa. P^,Ana mes to aya to te faan iny e Jisas tsue faamuan of raton kinai tana ka te nai kat non ya: “A mes to ayei to te umei ronyo ayei koraa na mes te komainy romi. Nots yam am mei faarof naa Towa.” ]+Jisas vegiau kanen nanon, sen tsun Judas, isen tsuri na safunuu ana ina fuan a matisian naa mito, fiisen men kinai mes govet kirat an vuts poo fi me tan tsunaun tan tsoiny faakor an tsoiny fifaatsuts tan Faun ana rin tsunaun tana taa Jiu te jiats ramiri. \#*Tsun tanats yam, ma naa ra. Tagaa yam, a mes te faan vanaa Ronyo to, te ruak en.” Judas Faan Iny E Jisas Tana Vainy Te Koma Iring Iny Ya g[G)Te fafofopis iny tabin mi Ya, Ya tsue to tsuri, “Min goros ana mi favusuan kanem marom? Te onot busen! U nainy te ruak en tana Guei Tsoiny te Bobot e Gov sa ruak iny Mes me naa fi naa non nimar vainy pisiin reits. Z%(Ana Ya fatabin pis to sa sab ir matisian Tsunian goros, mata rarin kaput farokot ser gima nat vaarik iny tu vegiau iny vegiau fiisen mi Ya. TY!'Ya tabin fatabin pis to sa faakats. Faakats patsukan fi kanen jesan. X-&Ana Ayei tsue to tsuri, “Kaa to faarof yam am faakats to ma gotsiny vaare mi tan fiamus, aaven te koman non san puainy mes te ree'ats non.” RW%Ya tabin fatabin to sa sab ir a ina pis a matisian Tsuan goros ror, Ya gungun ratuari, Ya tsue to ten Pita, “Saimon amin goros? Mi sikia ma onot iny tagun ma kaa to mi tana isen a aua tsom?” eVC$Ya tsue to, “O Tetee, O Tamau, Anyi onot rom ma kat a fo mamatsiny ka, ayei tamee fiisok non Tsumanyi nom ravainy bus a gotan iny saraa kamits tovei Tsonyo, san sikia ma tan mangiir Tsonyo u mangiir tsun Tsumanyi.” ,UQ#Ayei taan fajesa naa to, Ya fagotsiny naa to na puan peto tan puputaa ana Ya faakats to, te rof fi non ya tan nainy saraa kamits to ma ruak vaare ya Tsunia. T "Ya tsue to tsuri, “Aave Vanyo reesik fiisok non tovei kat iny atsuiny famat Varonyo, kaakaa yam nei am kaa to faarof to.” rS]!Ana Ayei ras rato Pita ai Jemis me Jon sen Jisas fuas fakeits ana Ya koma patang fiisok ovei tsun nato. R Ri na fokinai naa fi rato tana pan te koo ri Getsemani, ana Ya tsue to tan matisian Tsuan, “Gum yam nei, ma nai faakats Anyo.” ;QoPita pangis faparits Towa, “Kainon nyo nai mat fiisen mamirom Manyi, nyo gim rou ma faungis Manyi,” ana rin fokinai matisian tsue kan fi rato jesan. Jisas Faakats Getsemani VP%Jisas biny to Pita, “Man ovei, Nyo tsue of marom, tana voiny tovei roman tabuiny kokorooto non a koriou a tsoiny tan fafuan nan nainy, nyi nai faungis Varonyon fopis nainy, nyi gim rom ma nat Vanyo.” qO[Pita tsue to Tsunia, “Kainon to te kat fi rori na fokinai to, nyo gim rou ma nai bus osing Manyi.” rN]San tan voun nainy tana tou tsun fatabin tana mat, Nyo nai mumua pis maromi tana gum fan iny Galili.” gMGAi Jisas tsue to tsuri, “Mi na fokinai te nai bus osing Varonyo, tana saa u Vegiau Ten Gov te tsue,‘Gov nai atsuiny non a tsoiny veis tan siip ana fo siip te nai saats vavis a pan.’ (Sakaraia 13.7) jLMRi kooma iny faatouf to ser naa fi tana Tobeer iny Oliv. Jisas Tsue Pita Nai Faungis Iny Non Ya KNyo tsue faman of maromi, Nyo gim rou ma jiu pis nats wain tovei, onot non tan nainy te jiu Ronyon wain foun tana Waan e Gov.” 4JaJisas tsue to, “U rafatsiny Tsonyo to aya te faparits non tsue faunot foun nane Gov, rafatsiny Tsonyo tatsiiu of non a fokinai tan kat iny anofe ravainy kat iny aveto. mISAna Ya nom to na gotan, Ya faarof iny naa towa ten Gov, Ya fafaan ratuari, ri na fokinai jiu towa, GHTe ainy farokot raror, Jisas nom to na koinykoiny, sa faakats iny faarof of naa towa ten Gov, Ya ivoo towa, sa fafaan rari ana Ya tsue to, “Nom yam am ainy towa, pua Vanyo tovei.” QGA Guei Tsoiny te Bobot e Gov sa ruak iny Mes me nai mat non te tsue fin Vegiau Ten Gov, eye, nai mat non, sana sekeiny mes to te faan iny non a Guei Tsoiny te Bobot e Gov sa ruak iny Mes me! Gov nai fainy non ya na fasaraa tsian. Tabuiny rof fiisok tana mes to aya ma agiir vaare ten tsinan.” Kainy Ainy Taataun Tana Tsunaun FYa tsue to tsuri, “A isen tsumi a ina safunuu ana ina fuan, ayei to te fabub non a koinykoiny koman kobuu fiisen Vaminyo. iEKRin matisian koma patang faavot rato, ser vegiau isisen patsukan iny Ya, “A sikia ma nyo?” CDRi gum to tana taran iny ainy Jisas tsue, “Man ovei Nyo tsue of maromi, isen tsumi nai faan iny Varonyo nimar vainy er nai atsuiny Vatuanyo, ana ayei kan te ainy fiisen Vamironyo.” `C9Te ananerof bus ya, Jisas ruak fiisen me na ina safunuu ana ina fuan a matisian. 0BYRi na ina fuan a matisian naa bus fi ra naa to tana ngats fan tsian ser sab a fo mamatsiny ka to te tsue of rari Jisas, ser kakouiny a kainy ainy iny Fakats Fatabin. (AIAyei faatok maromi na pan tsian jias te kaa minon a fo mamatsiny ka iny kakoun a kainy ainy tana numaa, ayei na pan te nai kakoun romi na fo mamatsiny ka.” K@tana numaa te nai sof non ya, mi te tsue tana taman a numaa, ‘Tsoiny Fifaatsuts te tsue, Fei te kaa non a pan te nai ainy Ronyon Guainy iny Fakats Fatabin fiisen ramen matisian Tsonyo ei?’ =?s Sen Jisas jiats ra naan a ina fuan a matisian Tsuan sa tsue of rari, “Kuar yam koman a ngats fan tsian, ana isen a mes a govet kepaa aurom tainytainy maromi, vovou iny naa yam, o>W Tan vaamuan nan nainy Guainy te ainy rorin Koinykoiny Sikia ma kaa me tu Yis ito nainy te atsuiny kainy rorin tsunei siip nan nainy Guainy iny Fakats Fatabin ton nainy te faakouts e Gov a taa Isrel, ser naus osing me na Ijip, rin matisian ten Jisas rangats Towa, “Fei te komainy rom Anyi mam ma nai kakouiny Guainy iny Fakats Fatabin Tsumanyi ei?” y=k Te nongoiny arin vegiau ten Judas, ri paparaa mi towa, ser tsue faman ma faan iny e Judas ta moni. Sen Judas tanik iny sainy to tu nainy tu rof ma faan iny ya Jisas tsuri. Jisas Ainy Fiisen Men Matisian Tsuan Tan Guainy Iny Fakats Fatabin \<1 Judas Iskariot a isen tsuri na safunuu ana ina fuan a matisian naa fi enato tan tsunaun tan tsoiny faakor, tana saa ayei komainy ma vegiau tsuk iny a sanaan fei te nai faan finy non ya Jisas nima rari ei. ?;w Man ovei Nyo tsue of maromi, te vasiisio iny rorin Vurungan Rof nane Krais tana monaagits to, ri te fakats kainy kat te kat a moun to Tsonyo.” Judas Fatangan Ma Faan Iny Ya Jisas 2:]A moun to te kat kat te onots ya ma kat ayei te tsiiu iny a tapui na tsuraf to pua Vanyo kakouiny onots non a pua Vanyo te naa fi non tana kats tan nainy te naa minon. $9AMi nai kaa fatatabin ramirom vainy aaruts, ana mi te faakouts fatatabin kan rari te koman fi romi, sana Nyo gim rou ma nai kaa fatatabin fiisen mamiromi. 8}Sen Jisas tsue, “Tanyiny yam a moun to, kat fei sam kat tap iny rom ya ei? Ayei te kat a ka na saavits fiisok Tsonyo. ?7wA tapui na tsuraf to te onot non ma fafiifoiny ravaa a onots to na fopis natus moni ana painy moni te ruak te onot ma tatafas rari rin vainy aaruts. Ana ri peits iny to na moun to. 6/Sana mesapan tsuri na vainy te kaa na aya peits ser favevegiau patsukaner ser tsue, “Saf a rof nan ya na to sa tsiiu raravainy tapui tovei?” 5/Jisas kaa enanon Betani, numaa ten Saimon to te kaa men tatauba muan, Jisas gum iny ainy non ana moun sof mito fiisen me na kepaa viainy minon tapui na tsuraf ana foiny nan ya na nai jias, ana moun to boree to na fiong nan kepaa ana ya tsiiu iny towa patsuun e Jisas. 41Ana ri tsue to, “Ara ma kat vaare ya tan nainy guainy, kat ror san a fokinai fatsuiny fitaatsun.” A Moun Te Tsiiu Iny A Tapui Patsuun E Jisas s3 aU fuan tsun nainy te kaakaa non ana taa Jiu te Fakats Fatabiny nainy te faakouts e Gov a taa Isrel ser naus osing me na gum fan iny Ijip, an nainy Guainy te ainy rorin Koinykoiny Sikia ma kaa me tu Yis. An tsunaun tan tsoiny faakor ana rin tsoiny fifaatsuts tan Faun te kirkir iny e Moses komainy to ma sainy ta sanaan ta takop iny nots er atsun famat to Jisas. V2% %An vegiau te tsue of marom yam an tana vainy faavot kan: Kaa to yam!”h1I $Kaa to yam, mi te kakoun, kat non Tsunia tabin veesau me ya te sab mami te goros farokot rom. _07 #Sana mi ma kaa to, mi te kakoun tana saa, mi gim rom ma nat iny nainy iny tabin fatabin me tana taman a numaa to, tana touraf, ge tana tangats iny voiny, ge te kokorooto non a koriou a tsoiny, ge tana voinyvoiny. t/a "U nainy to aya te faarei tsuiny non a isen a mes te naus osing fi non ya na numaa tsuan tan tsoiny binun tsuan ma binun ari tan fo isiseiny binun tsuar a tsue faparits of to na tsoiny tatagaa ot tan matainy sobaa ma kaa to faarof ya. .  !Tamomots yam. Kaa to yam, faakats yam, am kakoun faarof to, tana saa, mi gim rom ma natiny nainy iny tabin fatabin me Tsonyo. A-{ “Sana sikia ta mes te natiny non nainy ge na aua tana tou tabin fatabin me Tsonyo, tsuri kan morena iny Gormirmir, ge na Guei Tsoiny kan, san e Tamanyo tsun Tsivon te nat non. ,  Korosuu an puputaa nai kajiaa enanon, san vegiau Tsonyo gim non ma nai kajiaa on.” Sikia Ta Mes Te Natiny Non Nainy Ge Na Aua .+U Fakats faarof yam a ka to! Nyo tsue faman of maromi, u aatai tovei te toto farokot kan raror tabuiny mat rori ana fo mamatsiny ka te tsue Nyo to nai ruak nats non. * Jesan kan, te tagei finy romi na fo mamatsiny ka te roruak non, mi ma nat fi nei, nainy tabin fatabin me Tsonyo te sisiruu ename. E) Jisas te tsue, “Nom nat yam tan nau u vei, ma faatsuts mami yan siisio, am nat faarof iny towa. Tan nainy te tagei romin vei te firaar non mi natiny rom fua nan vei te sisiruu en. ( Ana Ayei te jiats ramen morena Tsuan tana fats a ainysat tana monaagits to, tanik non tan sen panaan nan puputaa, ya te nai ruak tan mes panaan, ana ri nai vaaguam raror a vainy te pisainy Ya faarei raror fasito Tsunia.” Tsue Fapapaar Nan Nau Vei ') “Ana ri na fokinai te tagei bus a Guei Tsoiny te Bobot e Gov sa ruak iny Mes me of minon koroo fiisen minon a parits a siireits an siinaiv. *&M fo kootsits nai tapatsik osing miror a korosuu, ana fo mamatsiny parits iny korosuu nai tatagut eraror, er tasas osing to naa fo iinir.’ (Aisaia 43.4) +%O “San tan nainy to aya, voun nainy ‘Iring Tsian Fiisok,’‘A nuaf nai uurup enanon, ana iifaa gim non ma nai tsingaar; (Aisaia 13.10) p$Y Ami ma tamomots faarof a ka to, Nyo tsue faamuan of bus mami na ka to.” Tou Of Fatabin Me Ten Jisas W#' tana saa, fo Krais gamgam an fuainy kuigin gamgam nai ruak nats ror, er faatok iny to na foka iny faatok ma fagaug rari rin vainy te pisainy rari Gov ana ri fasito fatoobing ratuari Ya sana sikia ma onot. " “San tan nainy to, te tsue fi non ta mes tsumi, ‘Tagaa, e Krais to!’ ge, ‘Tagaa, ayei tuwa aya!’ —faamainy vaare yam, ?!w Sana Tsunaun nai fakakats bus a fo mar nainy, fiisia, Ayei gima kat a ka to, ai sei ta mes te toto nats non ee. San tana vainy te pisainy fatoobing Ya, to sana Ayei fakakats nainy.  ! tana saa ito tan nainy ‘Iring Tsian Fiisok’ tan nainy to aya, nai iring fatsian pis naa non ya te iring fafis a fo nainy iring muan to te fapogaar finy e Gov a monaagits to onot non tan ar nainy to aya. Nainy iring tsian fiisok to te gima ruak muan, ge vou kan. X) Faakats yam ten Gov tana foka to ma ruak on vaare yan nainy tana tonok tsian, }s O reesik fiisok, ma sekee fuainy moun kuraa, an fuainy moun see faagiir, ri fasus ror tan guei tsuri tan nainy to. hI Ana mes kaa non tanun tsuan ma tabin vaare a nai nom ton vau tsuan, ayei ma bus tsun naa naa.  Ana mes te kaa non jiarasan numaa tsuan ma sof fatabin vaare gagon numaa ma nom ya ta foka tsuan, ayei ma bus tsun naa naa. *M Sen Jisas tsue na ka, “Mi nai tagei nats rom a ‘Iring Tsian Fiisok’ ruak nats non tan ta pan te gim non ma fasito iny, (A vainy te gogosias ror vegiau to ma nat faarof iny arin kifon vegiau to,) arin vainy te kaa ror tana gum fan iny Judia ma bus fapaas fi naa tana fo tobeer. ve Ana fokinai te koma iring fiisok tsun iny mami tana saa mi te faaman Vanyo. Sana mes te suu iny non a faaman tsuan onot non tan fafakap nan puputaa to, Gov nai saup fatabiny non ya ana ayei te nom a toto na suu.” A Iring Tsian Fiisok mS “Vainy faan iny naa ror fo famuinyasiny tsuar er atsuiny famat ratuari. Jesan kan te kat fi nats ror tamar guei tan fuainy guei tsuar, an fuainy guei te tamimiat of ir tamar min tsinar ana mesapan te atsuiny famat rari. zm Ai tan nainy te nots maromi ri ri te ras mami tan vaatsuk, koma patang faamuan vaare yam, vegiau nai tsue iny romi, tan ar nainy to aya u vegiau sikia ma vegiau tsumi, sai te poo fi minon tan Aaven Taabos to ayei te vegiau fiisen mamiromi. c? Vainy ma favaanan famumua tsom iny Vurungan Rof nane Krais tana fo mamatsiny pan faavot. 6e “Sana mi ma tanamots a tsivom, kat ror ser ras ma naa mi tan vaatsuk, er rapits matuami koman a fo numaa iny fafaatouf tana taa Jiu, ana ri te fatsutsun mami matar gotouf an tsoiny tsian tana gamaman, tana saa mi te faaman Vanyo, sana ayei nainy rof tsumi iny favaanan iny Vurungan Rof tsuri. ]3 Fo gum fan te fapupuaan ramiror mes a fo gum fan kaner, ana isen a aatouf an tsoiny puaan tsuan vapupuaan miror a aatouf an tsoiny puaan tsuan kaa kan minon a fo nuu tan fo viir pan, an nainy ves nai ruak kan nats non, fo mamatsiny ka to te faarei tsuiny non te tanik iny kamits fi non a tsinan te kat iny faagiir fi non ya na guei tsuan. +O Mi nai nongoiny nats rom sagoge nana puaan gen vaanan nana puaan faasai sana mi ma onanun vaare. Foka to te ruak nats non, sana sikia ma fafakap nan puputaa to.  Vainy a kinai naa fiisen miror a asanga Vanyo, ri te tsue na ka, ‘Anyo na Krais,’ ana ri te fagaug ir a vainy a kinai. oW Jisas tanik iny tsue of ratuari, “Tanamots yam, am famanat vaare to ta mes ma fagaug mami ya. $A “Tsue of mamimam, farainy te nai ruak nats non a ka to? Ana saf a ka te nai ruak nats non na ana ya te faatok fatoobing iny nainy te ruak en naa me?” - Te gum e Jisas tan Tobeer iny Oliv tana pan a tomani, Ya tagaa fi naa to tana saape, Pita me Jemis ai Jon ai Anduru naa me ser rangats Ya. } Jisas tsue to tsunia, “Eye, anyi onot rom a tagei fo numaa tsian to roman. Vou, sikia ta isen ta fats te fifatua on nats non a fifatua to tana iinin ya, fo fats to tarop miror nei peto, ri te nai soon er putaa.” Tou Patang Ana Kamits Naa Minon C  Te tafuts osing me Jisas a saape, isen tsurin matisian Tsunia tagei to na saape sa tsue ten Jisas, “Tsoiny Fifaatsuts, tagaa tan fo fats a fo rof ana fo numaan saavits fiisok tsun!” 6 e ,tana saa, mesapan to ari te faan ravainy a kakaii tsun tana fo masun tsuri, sana amov a aaruts tovei faan seerep iny a pan iny ainy tsunia tana kainy aaruts tsunia.”C  +Jisas fikoo faavot ir matisian Tsuan, ana Ya tsue to tsuri, “Nyo tsue faman of maromi, a amov a aaruts tovei te faan fafis pis tana mesapan te faan iny painy moni tsuri koman a guuv, b = *Ana amov a aaruts naa mito sa faan iny a fuan a painy takep te onots non a fuan a toea. 7 g )Te gum e Jisas panan a guuv tana saape, Ya tagei to na vainy te faan iny a fo painy moni tsuar koman a guuv. Vainy masun a kinai faan iny a fo moni tsuar kinai fiisok. h I (Ana ri fagaug raror fo amov er kabuts paser numaa tsuri, ana ri kat faatok er mata rari tan kat a fo faakats viviakoo ma famuiny ari na fo iring tsuri. Tan kat to aya fasaraa tsuri nai karap fafis non.” Fifaan Tana Amov w 'ai tovei tan komainy gum matan tan numaa iny fafaatouf tana taa Jiu ai tan tsutsun tana vaamuan nana pan iny guainy. lQ &Te fafaatsuts e Jisas a vainy, Ya tsue to, “Tanamots yam tsoiny fifaatsuts tan Faun te kirkir iny e Moses te komainy taan vavis men vau beberus iny jiarasan, er komainy to ta mes ma favoinyvoiny rari tana pan iny tuan, +O %Devit kan koo Ya Krais ‘A Tsunaun tsonyo,’ a tsubnaain tsunia. Fei te kat fi na Krais, a Tsoiny Fiisaup sa gima tsubnaain babainy ten Devit ei, Ayei karap fafis iny non e Devit, taava?” Rin tagin tsian paparaa ma nongoiny vegiau Tsunia. Jisas Tsue Tsuk Ir Tsoiny Fifaatsuts Tan Faun #? $Aaven Taabos tovei te pokei mi Ya nguen e Devit ana Ya tsue to na ka,‘A Tsunaun e Gov te tsue tana Krais a Tsunaun tsonyo, Gum nei tan panaainy matou Tsonyo, onot non te fakei finy Ronyon fo vainy te koma iring marom Anyi er kaa to fain a mou Manyi.’ (Vadou 110.1) 2] #Nainy te fafaatsuts e Jisas koman a saape. Ya rangat to, “Kat fei sana fo tsoiny fifaatsuts tan Faun tsue ror e Krais a Tsoiny Fiisaup a tsubnaain ten Devit ei? ?w "Jisas natiny vegiau tsunian man ovei tsun, “Anyi gima veevian osing a Waan e Gov.” Sana sikia ta isen tsuri ma ongoor iny rangat pis. U Rangat Nane Krais, A Tsoiny Fiisaup 1[ !A mes ma mangiir e Gov fiisen me na koman faavot, fiisen men fakats tsuan faavot, fiisen me na parits tsuan faavot ana ayei ma mangiir kainy fifakokoro tsuan faarei te mangiir finy non ya na tsivon, manaats fuan a faun to aya te karap fafisfis pis iny non fo kat faakor an fo fifaan ten Gov.” kO Tsoiny fifaatsuts tan faun tsue to ten Jisas, “Man ovei Tsoiny Fifaatsuts, vegiau te kat Anyin rof ovei tsun, Gov tsun Tsivon a isen te karap fafis non, Ana sikia pis ta mes ta Gov te karap non, sana Ayei tsun Tsivon. O Ana fafuan nar faun a karap to:‘Nyi ma mangiir fifakokoro tsuam faarei te mangiir rom anyi na tsivom.’ (Livai 19.18) A sikia pis ta Faun te karap fafis iny non a fuan a faun to.” D Nyi ma mangiir a Tsunaun a Gov tsumanyi fiisen men komam faavot, fiisen men aavem faavot, ai fiisen men fakats faavot, fiisen kan men a fo parits faavot tsumanyi.’ (Faun 6.4,5) ~ Jisas biny ya, “Tovei na Faun te karap fafis non,‘Nongon yam guei iny Isrel: Tsunaun a Gov tsura, Ayei na isen tsun a Tsunaun. @}y A isen a tsoiny fifaatsuts tan Faun naa me sa nongoiny rari te fatsutsue ror. Natiny e Jisas te pangis faarof ovei tsun ir a vainy te gim ror ma natiny faamainy a tou tsun fatabin tana mes, ya rangats pis kainy to Jisas, “A saf a Faun te kirkir iny e Moses te karap fafis non tana fo faun faavot na?” | Faarei non a Gov, Ayei na sikia ma Gov tan vainy mat, Ayei na Gov tan vainy toto. Mi piou fiisok tsun rom.” A Faun Te Karap Fafis Non %{C Ai to kan tana tou tsun fatabin tana mes tana mat, mi gima gogosias vegiau te kirkir iny e Moses, Gov a Tsunaun te tsue of ya tan koman guaf te ruak tan nau kakaii sa gima maas sa tsue,‘Anyo na Gov ten Abraham, ana Gov ten Aisak, ana Gov ten Jekop.’ (Naus Osing 3.6) z3 Tan vainy mat to te tsun fatabin fi rori tana mat tsuar, ri faarei raror morena iny Gormirmir, an tsoiny min moun a sikia tu fifanging pis na aya. oyW Jisas biny ratuari, “A iring tsumi, tana saa mi gima natiny Vegiau Ten Gov ana parits Tsunia. 6xe Ai to tan nainy tana tou tsun fatabin tana mat, e sei tsuri te nai faarei non a tsoiny tana moun to ee, tana saa, ri na ina fits ovei mumuinyasiny te fanging a amov to.” w Rin mumuinyasiny ina fits to ari te kat senviir kat, gima faruak ir ta fo guei tana moun to aya. Fafakap nan ya ana amov to aya mat to. v Ana fafuan narari fanging to na amov to, ana ya gim pis to ma faruak ta guei. Jesan te kat fi kan a fofopis nararin mumuinyasiny. kuO Eye, te kaa men mumuinyasiny ina fits ana vaamuan fanging to, ana ya maten nato a sikia tu guei, htI “Tsoiny Fifaatsuts, Moses te kirkir iny a Faun to tsumam, te mat osing non a mes a moun tsuan, ana sikia ta guei, a famuinyasiny tana mes to aya ma fanging a amov to ma faruak of ya famuinyasiny tsuan to te mat ta guei. s Ri na tee vainy tana taa Sadusi te natiny faamainy ror a mes te gim non ma tsun fatabin tana mat naa mito ten Jisas ser rangats Ya, 9rk Sen Jisas tsue to tsuri, “Jio, fainy yam e Sisa na foka ten Sisa, am fainy to Gov, a foka ten Gov.” Ana ri karian fiisok tsun erato ten Jisas. A Tou Tsun Fatabin Tana Mat $qA Ri mei mito na isen a painy moni, Ya rangats ratuari, “A nain e sei an asangan e sei to aya ee?” Ri biny Towa ser tsue na ka, “E Sisa na aatouf.” @py Sen Jisas nat faamuainy iny kat mapam tsuri sa tsue na ka, “Kat fei sam fataraatsua Varonyo ei? Faan Vanyo yam ta isen ta painy moni kainy foiny takis ma tagaa Nyo tsunia.” "o= Ri naa mito Tsunia ser tsue na ka, “Tsoiny Fifaatsuts, mam nat marom Nyi natiny tsue iny rom a man ana Nyi gim kan rom ma aspeer ta mes, kainon to te kaa fi mirorin asangan, gen vainy babainy, sana Nyi faatsuts iny rom a man nane Gov tana vainy. Tsue of mamimam, te toobing non tan faun tsura ma foiny takis fi naa ten Sisa na aatouf iny Roum ge na sikia? Saf fakats Tsumanyi na, mam ma foiny ge sikia?” n Ri jiats naa to na tee Farasi ana tee vainy ten Herot unya ten Jisas, ma tanaf ari Ya er fataraatsua iny Towa tan fo rangat. m Tsunaun tan tsoiny faakor an tsoiny fifaatsuts tan Faun an tsunaun tana taa Jiu tanaf iny nots e Jisas, tana saa ri natiny e Jisas te tsue faruak iny tsue fapapaar te sak rari, sana ri oraav ir tagin kinai, ser naus osing Ya ri naa bus rato. Takis Tan Gamaman plY Tsunaun fapogaar ya ana ya mamatan faarof ovei tsun enato mata rara.’ ” (Vadou 118.22,23) Hk  Jisas tsue to tsuri, “Mi gima gogosias a ka to te tsue iny Vegiau Ten Gov?‘A fats a marats to te tsugei fuainy tsoiny fatsun numaa ruak faarei na fats a karap ovei tana numaa. j' “A saa te kat non taman tanun tan tsoiny tatagaa ot tan tanun na,” rangat fi Jisas, “Ayei naa minon ana ayei te nai atsuiny famat ir a vainy tatagaa ot iny tanun to, ana ayei te faan iny tanun wain tan mes panainy vainy tatagaa ot ma tagaa ot iny ari ya.” wig Ser nots a guei tsoiny to aya ser atsuiny ya, ri nom to na puan ya ser faviir fajesa osing ya na tanun wain. \h1 “San vainy tatagaa ot iny tanun vegiau fapoopoan narari patsukaner, ‘Ayei bus a guei tsoiny tan taman tanun to. Tanats yam ma atsuiny famat ara ya, ana fo mamatsiny ka tsunia tovei fasito iny rora.’ Tg! “A isen tsun te kaakaa, ma jiats naa ya, a guei tsunia fatoobing te kaa non koman tsian tsunia. Fafakap nan ya, ya jiats naa towa sa tsue fi nei, ‘U man ri famaari ror a guei tsoiny tsonyo.’ ~~b}},|.{{RzyxxzwwvvOuXtt?ssLrrUqeponnmmRlkkKjjiEhgff&edd>=Vamuinyasiny fafaaman tsonyo, ami patsukanem ma kat faarof a tsivom, tan kat to te kat fi nyo ana mi kan ma vovou iny ya tan kat te kat fi ror a mesapan tana tsivor te tagaa fi mi tsumam to tan nainy te kaa mam na, fiisen mamimi. ;"o:San tana sanaan to te naa fi mira tana faaman te toobing non te koman fi non e Gov ma kaa ra, ara ma ravei jesan tsun tan koman, ra te naa na tana sanaan te koman fi non e Gov. V!%:Tan fakats a foka te see kirkir tsuiny ronyo, ito ami na feir te matsua em tana sanaan iny natiny a saa a man nana tou manaats e Gov, ami ma kaa men senviir fakats te kaa mironyo, an ta mesapan tsumi to te fakats fuainy ror tana mes a sanaan, Gov nai kat maromi tan natiny kat te koman fi non Ya ami ma kaa me tana toto tsumi.   :Tana sanaan tsun to aya, nyo vaputs kane varou onot non te nom ronyo na fafakap nan fabiibiu tana toto tovei roman ana nyo onot rou ma nom a tafan, ayei na tafan te fikoo of rarora e Gov ma nom ara i Gormirmir, tana saa, ara kaa ror koman e Krais Jisas. .U: Vamuinyasiny fafaaman tsonyo, ami ma nat faman fi nei, anyo gim rou ma fakats fi nei, anyo ruak fakap bus you faarei rou e Krais, sai tovei na isen a ka te fakats ronyo ma kat, to te faarei non a mes te kookuar non tan fabiibiu, te gim non ma tagaa faavou, sai te matoong famumua naa non onot non tana fafakap tan nom a tafan, jesan kan, nyo gima faonot tana pan tovei tana toto tsonyo, tan tagaa fatabin a tana foka te kat en, san fakats tsonyo kaa patsukanen nanon tana foka te naa minon mata vanyo, tabuiny kat ronyo an tan fakats iny kat rari. \1: Anyo gim rou ma tsue fi nei, anyo nat fakap bus iny e Krais, tana fo mamatsiny sanaan, sikia. E Gov te tabuiny fakap non tan kat vanyo tan ruak iny mes te tamainy non e Krais, sana nyo tanaf kan varou tan ruak iny taabos me te fakats fi ronyo, tan faarei e Krais, to Krais nom vanyo tan fakats Tsunia tan nainy te fikoo fi vanyo Ya. C: tana saa, nyo naano rou ma tainytainy Ya, tan nainy te fatsuiny fatabiny fi varonyo Gov to voun a mat tsonyo, tan nainy tsun fatabin tana mat. Nyo Vaputs Kan Varou Tan Ruak Tan Fafakap !: Anyo komainy gageits rou ten Krais Tsivon, ma inainy fanatnat famainy anyo Ya. Ana nyo komainy rou ma inainy fanatnat famainy a parits ten Krais iny kat a binun Tsunia, senviir minon a parits to te kaa me Krais tan nainy te fatsuiny fatabiny finy Ya Gov tana mat. To tsonyo komainy saraa kamits faarei kainy rou Ya, ai te nom kan naa tana pan iny mat to te senviir minon a sanaan te mat fi Ya, : ma kaa ovei anyo koman e Krais. Te man fi non nei nyo gim rou ma fakats bus fi nei, anyo tavaron rou matan e Gov, to tan kat a fo mamatsiny ka te tsue fi non Faun tana Jiu ma kat anyo ya, san a sikia, anyo tavaron rou matan e Gov to tan faason ten Krais te onot non tan saup vanyo. E Gov Ayei na isen te kat vanyo faarei a mes a tavaron fiisen mi Ya tan nainy te faason ronyo ten Krais. s_:Te man ovei non, to te fis non a fo mamatsiny ka, nyo fakats fatabiny rou a fo mamatsiny ka to te as anyo to tan fapaas vanyo tana monaagits tovei te faarei os to na ka babainy tana ka tsun to aya to tan nom a ka te kaatsian fafis non, to tan inainy fanatnat iny e Jisas Krais a Tsunaun tsonyo. Anyo naus osing fakap a fo mamatsiny ka te pon fi nyo nei anyo ma kat ya, nyo te faarei a mes a tavaron, san tana ka tsun to aya, tsonyo faravaa ma nom anyo Jisas, to sana foka te kat kat anyo muan faarei os to na nungan babainy. Tovei bus nyo gageits tsun rou ten Jisas te kat vanyo to tsonyo faarei rou a mes a tavaron, C:San a fo mamatsiny ka to aya te faason anyo tsunia, a foka to aya nan nyo fakats finy rou ya nei a foka babainy bus, tana saa e Krais kat a ka na kaatsian fiisok tana toto tsonyo. %C:Anyo komainy kat rou a ka te fakats ronyo na ten Gov, to tsonyo kaa men koman tsian fiisok iny fatafisuan ir a vainy te faaman ten Krais. Kat fei ami pon fi rom nei, a mes te onot ma kaa tana tavaron fiisen me Gov, to tan kat a fo mamatsiny ka na man te tsue fatoobing iny non Faun tan kat, ami kaa mirom u fakats fi to aya te rof non, anyo kan te manaats faavot a fo tsuen parits tana Faun, nyo gima tameruts. 4a:I tovei bus aya: tan nainy te vaapee vanyo ri to tan fajian nan nainy, voun nainy te agiir anyo. Anyo agiir Isrel ana nyo na tsoiny Isrel kan. Anyo nom na rou tana vun ten Benjamen, an rafatsiny tsonyo u rafatsiny iny Jiu, an vainy muan tsonyo te gim ror ma natiny sovaar fiisen i ramen vainy sikia ma Jiu, an tou manaats u Faun te faan iny e Gov ten Moses, nyo na isen tana gum vainy iny Farasi natiny makok faarof rou Faun. ):Tan nainy te fakats fatabiny anyo na tsivou, anyo onot rou ma faason fatabin tana tsivou, tana saa foka anyo te kat of ya e Gov. San e sei na mes te pon fi non nei, ayei na mes tsian ge te kat of e Gov u kat rof ge e sei ayei te tavaron non ee, Gov onot non ma fatavaron fiisen mi ya na Tsivon. Anyo kaa farokot mirou a fo fakifon to te pon fi rori nei, tana tou faason tana foka te kat anyo. r]:Ami ma faaman vaare rari, a sikia ovei, san ara na vainy faman to e Gov te kat faarei raran vainy tavaron Tsunia, tana saa, ara te faatouf e Gov tan Aaven Taabos Tsunia, ana ara te mamagat tana saa te kat e Jisas Krais na tsura, san i tsura ara gim ror ma faason tana tsivor ge faason rora tana ka te kat rora na, ara faarei mito na vainy tavaron matan e Gov. R:A man nana ka te tsue fi nyo nei, to tan tagaa ot faarof iny yam a tsivom tana vainy te komainy kat ror kat tana taa Isrel tan vaapee. Ari faarei ror kas vouts, tan govets vavis a binun tsuar a iring. An tan fakats tsun tsuri to aya ari te tsue ror to, ami ma kat kat iny vaapee, ai Gov te kat faarei mamin vainy tavaron Tsuan. G :Vamuinyasiny tsonyo koman e Krais, tan fakap vegiau tsonyo te see kirkir ronyo, nyo komainy tsue fi rou nei, mamagat patsukan naa yam, tana saa ami te kaa iny vangura fiisen mirom a Tsunaun. Ai tovei, nyo gim rou ma faonot tan kirkir pis nats a ka te kirkir fakap bus anyo tsumi, ito ami ma taatag ir yam vainy te veer ror faatsuts man ten Krais, ami onot rom ma nom a rof, ito tan tsue pis ya tsumi iny faakouts mami ana ri te gima fagaug mami. iK:tana saa ayei faan iny a tsivon onot ma mat, san ar kakaii tsun ana ya te maten tan kat a binun ten Krais. Ayei kat a ka to tan faan iny a fifaakouts iny faakouts vanyo to te gim finy romi ma onot ma faan iny a tsivom.%:Ami ma fafasung faarof fatabiny ya fiisen me na mamagat, to te koman fi non a Tsunaun tsumi. Ami ma fatsiitsii ir a vainy te faarei non ya, R:Sai tovei nyo kaa mirou fakats tsian tan jiats naats ya tsumi, tana ka tsun to aya ami kaa mirom a paparaa tsian tan nainy te tagei romi ya ai tana ka kan to aya, a fo patang tsonyo nai kenak enanon. xi:U man ovei ayei te faadis, sa kat iny maten. San e Gov kaa me na tagtag iny faakouts ya, Ya fatoto towa. E Gov kan te kaa me na tagtag iny faakouts vanyo to sa nom tap iny ya ma mat vaare ya, kat rou tsonyo kaa me na reesik tsian tsunia. I :Anyo fakats rou ma jiats fatabiny nats ya, tana saa ayei kaa minon a reesik iny tagaa mami na fokinai, te kaa fi mi ya na patang koman ya, tana saa ayei nongon mami te nongoiny ya te faadis. . U:Tana fo mar nainy tovei, nyo fakats rou ma jiats fatabiny naats e Epafodaites, a vamuinyasiny fafaaman tsonyo i tsumi. Ayei te binun fanaangis en fiisen vaminyo sa faarei non a tsoiny puaan. Ayei kan a tsoiny ngue tsumi to te jiats mimi a faakouts vatuanyo to te aaruts finy anyo ta ka. ? w:A Tsunaun te fatsuiny non koman iny faason, sikia ma potsian non, anyo onot rou ma naa me ma nak mami tovei tsun. Nyo anaanos farokot rou tan nom tu tsue nan nainy tafuts ge sikia. % C:Nyo fakats rou ma jiats naats ya tsumi i tovei tsun siruu to te sab finy ronyo na ka to te ruak tsonyo nei ge toroman anyo tapuruur nats rou tan kotskots.  :Sana mi natem to te faatok finy ya e Timoti to te rof ya tan favaanan iny Vurungan Rof nane Krais, ai to na sanaan te binun fiisen vaminyo ya te faarei non a guei tsoiny te binun fiisen me na taman, tana ka to aya ma kinai a vainy te faaman ror ten Jisas Krais. + O:Anyo te tsue na ka to, tana saa a fokinai te tagei tsikoo tsuiny ror ta ka iny fapaparei tsuiny a tsivor, ana ri gim ror ma fakats fiisok ta ka ten Jisas Krais. E:Anyo jiats naats rou e Timoti tana saa, a sikia ta isen nei te kaa fiisen vaminyo, to te fakats faarei varonyo tan fakats mami. Ayei kaa minon koman tsian tana foka tsumi ma taan faarof. :Tan fakats tsonyo iny faan iny nats naa Timoti tsumi tovei tsun, te koman fi non a Tsunaun Jisas. Nyo fakats fi rou nei, nyo faan iny nats rou e Timoti ma nai nak mami ya, tana ka tsun to aya anyo paparaa rou to te fanat varonyo mi tana tou kaakaa tsumin rof. -S:Jesan ami ma paparaa am mamagat to onot rom ma faan faavot iny a tsivom ten Gov fiisen kan vaminyo. Pol Fakats Ma Faan Iny Na Timoti Me Epafodaites Ma Naa Filipai ^5:Nainy te faamainy romin vegiau ten Gov nane Krais, to tan nainy te tsue of im yam, ami te faan iny a tsivom ten Gov, faarei non a tsoiny faakor tan faan iny faakor ten Gov. Ai to te ruak fi non ya nei ari atsun varonyo a taa Roum, u rafatsiny tsiau tatsiiu faarei nats non a fifaan patsun faakor tsumi ton fakap nana binun a rof tana faason tsuri ten Krais, to nyo paparaa ana mamagat, to kan aya, ara onot ror ma faan faavot iny a tsivor ten Gov tan kat to aya. mS:to ami tan mamatsiny nainy ami natiny faan iny rom vainy vavaajets u vegiau nan, a kifon a toto na suu. San te kat fi romi nei aya, nyo fapaas maromi tan nainy to aya te tabin minon e Krais, tan tou kat men vaatsuk, tana saa ami faarei viir vainy to te faatok iny non a fo binun ana fo nag ana kamits te kat anyo fapoopoan namami te sikia ma naa babainy. :tana ka tsun to ayei, sikia ta mes te onot non ma sab ta iring i tsumi, ana sikia kan ta iring koma mami ai tan kat tsun to aya, mi faarei rom guei ten Gov, ami onot rom ma kaa tana toto na tavaron fapoopoan nar a vainy aveto, te kat ror kat iring tan mamatsiny nainy. I fapoopoan narari na vainy te kat fi ror nei, ami faarei rom kurun tan kootsits baraar te nang ror tana a voiny i jias, uc:A saa te kat romi na, ami ma kat vaare mi yan vegiau iny ree'ats ge fiisen me na fatsutsue iny peits, .U: tana saa, e Gov patsukanen Ayei na isen te natiny binun non koma mami, iny pisainy kat a ka to te koman fi non Ya ami ma kat ya, sa faan mami na parits iny kat ya. zm: Ito te faarei non e Jisas Krais te manaats a Taman, ai tovei ami kan, ton vaatau tsonyo, ami ma kat senviir kat ito te kat kat fi mi tan mamatsiny nainy tan manaats e Gov. Ai tovei bus, isisen tsumi ma binun faparits tan faatok iny kat tana fo mamatsiny sanaan to te tavaron non faarei non a vainy e Krais te saup fatabiny rari tan kat iring. Ami kat bus ya to te kaa ronyo tsumi, sana ami kan ma kat ya, to te kaa osing maromi yam. Kat yam kat tavaron to fiisen men oraav an famaari e Gov, 5c: ana fokinai te nai tsue pokei iny ror e Jisas Krais Ayei na Tsunaun. Tan kat to aya, ri nai faatok iny ror tou vamarits e Gov a isen a Tamarara. Ara Ma Kaa Faarein Arasan G~: Tan kat tsun to aya, a fokinai ma fatukun ri te tsunguruu fain a asangan e Jisas, fokinai i Gormirmir, ana ri na fokinai tana monaagits tovei, ai to te kaa ror tana pan tan vainy mat, "}=: To sen, Gov fatsuiny Ya, ma nom yan gumgum tsigtsig jias er fatsiitsii Towa, Gov te fainy Ya na asangan a karap, te fis non a fo mes a fo asangan, '|G:Tan kaa men puan faarei a mes, Ya fauf fatsiainy pis to na Tsivon tan manaats e Gov to sa mat faarei na isen a mes a kakabuts sa mat patsun a pagafuan, k{O:San tan koman Tsunia, Ayei naus osing a pan to aya, Ayei kat a Tsivon sa faarei na ka babainy tan faravaa iny a foka te kaa mi Ya. Ayei kat a Tsivon faarei a tsoiny binun babainy tan nom gumgum putaa sa ruak iny mes me. z5:Ayei na Gov, Ayei kaa iny Gov patsukanen muan, sana Ayei gim non ma fakats a fifanauti mito Gov tan gumgum a faarei to ma fapaas ya na Tsivon. Yy+:U fakats tsumi ma senviir men fakats ten Krais ai to te fakats fi Ya nei: x/:Ami ma fakats tsun iny vaare na foka te fasito iny romi, sana ami ma fakats kainy a foka tana mesmes ana mi ma faakouts rari te aaruts ror. *wM:Ami ma fafatsing vaare, ana mi ma kaa iny fapaas vaare na tsivom, sana mi ma fauf a tsivom, ana mi ma fakats faarof ir a mesapan, te rof fapaas pis maromi `v9:to tsonyo sing maromi ma kat vanyo ma via tsitapuu men kat iny mamagat, ito tan tsue faunot tsumi tan isiseiny mes, an tan mangiir isisen mes, ai tan binun fiisen me na mesmes tan sen aaven an sen fakats an koman. gu I:Ami natem mi parits ising rom to te tap romi ten Krais, an mangiir Tsunia tsumi kat famaun maromi, ana mi inainy fanatnat bus iny Aaven Taabos Tsunia, ana mi kaa bus me na koma rof ana koma tagtag fiisen men isisen tsumi, Nt :Ito tsumi saraa kamits rom, te senviir tsun non to te tagaa fi vanyo mi tan saraa kamits tana ngats fan iny Filipai to te nongon fi vanyo mi tan saraa kamits tana ngats fan tsian nei Roum kan._s 9:Sai tovei, ami ma bus vaare, tsutsun faparits yam tan sen aaven tsun, tana saa, e Gov te tanyiny mami ma binun of e Krais, tan faaman Tsunia, ai to kan, tan saraa kamits tana saa ami te faason ana mi manaats Towa. Er :Oraav vaare yam a vainy to te fakamits maromi, ge ari te veer maromi, ana mi te bus vaare tan kat ka to aya ami ma tsutsun faparits, an tan kat to aya mi te faatok rarori ari te nai nun eraror, Gov nai saup maromi, tana saa ari te tagei ror a parits ten Gov te kaa fiisen ma miromi to sa kat mami, tsumi fabiu rari. xq k:Ana saa to te rof fiisok non na, to tan kaa tana sanaan te tsue iny Vurungan Rof ten Krais to ma kat ami, ai to te tsikoiny naa pis mironyo ana nyo te tagaa iny matan ge kaa mirou veevian nyo te nongon tsun mami, nyo nongon tsun fi rou nei, ami gima faravaa, ana mi kan te kaa iny vangura faavot fiisen me na mesmes tan aaven an tan faarei na isen tsun an tan binun faparits faarei na isen a mes tsun, to tan faatok iny Vurungan Rof nane Jisas Krais a man an te onot non tan faason tsunia. )p M:San tan nainy anyo nai nak mamiromi nyo te kaa fiisen mamimi, ana mi te kaa me na fo mamatsiny kifon a tou fapaas e Jisas Krais, tana saa anyo toto kane varou. $o C:Nyo faamainy rou a ka tovei, to nyo nat fi rou nei, nyo toto farokot patsukan nats rou, nyo te nai nak mami nyo te faakouts mami na fokinai, tan kat mami ma kaa mimi na faason a parits ai te naa patsukanen nanaa ai te kat mami tan kaa me na mamagat a kinai te faason romi ten Krais. gn I:San tan vovou iny ya iny faakouts mami, to te rof fafis fiisok non anyo ma kaa iny toto tsun. Jm :U fakats tsonyo te pagafuan non. Anyo komainy fiisok rou ma naus osing a pan tovei ana nyo te nai kaa fiisen me Krais unya Gormirmir, a ka te rof fiisok non tsonyo tan nai kaa fiisen me Krais. +l Q:Sai te naa farokot non a toto tsonyo nyo onot rou tan kat farokot a binun a rof ten Krais, ana saa te komainy nom ronyo na, a toto ge na mat, nyo gim rou ma nat. 4k c:A saa to aya na toto na? Te fakats ronyo, e Krais ayei nan a kifon na toto tsonyo, sai te mat ronyo, nyo nai nom rou ya Gormirmir a ka na kinai, fis non a toto iny roman. j  :Fiisen minon a aave vanyo, kaa mirou fakats tsian tan kat u kat tavaron, nyo ma gagaar vaare, nyo nai kat rou a saa ma kat na tan mamatsiny nainy ge ai tovei tsun kan, anyo kaa faparits mirou fakats parits, nainy te toto farokot ronyo to a pua vanyo nai kat ror a vainy ma vamarits ari e Krais, tana fo saa to te kat patsukan iny ronyo, to te kaa ronyo ge te atsun famat varonyo ri. Ti #:tana saa, anyo nat faman fi rou nei tana fo faakats tsumi an tana fo fifaakouts to te poo fi me tan Aaven ten Jisas Krais, nyo famamatainy finy rou ya nei, nyo nai tafuts osing rou a numaa iny kotskots. h :A saa te komainy rori ma kat tsonyo na, nyo gim rou ma tos ya! Anyo paparaa tsun rou tana saa te ruak en na. A saa te rof fapaas non na, a ka te rof fapaas non to na tou favaanan iny e Krais, tana fo sanaan te rof non, te tavaron non tana koman a mes ge te gim non ma tavaron, san kat tan favaanan iny e Krais ayei na ka te kat famamagat varonyo ana mamagat te naa patsukanen nanaa, Ng :Sana ri na mesapan te fitsufainy vaminyo ri gim to ma favaanan iny e Krais tan koman rof. Sana ri te pon fi nei, ari nai kat ror ta iring tsian tsonyo tan nainy te kaa nyo tana numaa iny kotskots. sf a:Ito na vainy te koma rof te favaanan iny e Krais ser kat a binun tana saa ari te kaa men mangiir tsonyo, tana saa, ari te nat, e Gov te fakaa vanyo koman a numaa iny kotskots ma faatok iny anyo na vainy Vurungan Rof nane Krais u man. se a:Te man non, a mesapan tsuran vainy fafaaman te favaanan iny Vurungan Rof nane Krais, tana saa, ari te fitsufainy vamironyo ana ri kan komainy fabiu varonyo. Sana mesapan te favaanan tana saa ari te kat mi ya fiisen men koma rof. pd [:To san vamuinyasiny fafaaman tsonyo faparits er tana Tsunaun, ana ri kan sikia ror ma oraav, ari reits fiisok er tan favaanan iny Vurungan Rof nane Krais, tana saa, anyo kaa rou tana numaa iny kotskots fiisen me na kotskots nimau. (c K: tana saa, i tovei u tsoiny puaan to te bei ot iny ror a numaa te kaa non e Aatouf Sisa, ana ri kan a mesapan faavot to te kaa ror tovei te nat ror anyo te kaa rou tana numaa iny kotskots fiisen me na kotskots nimau, tana saa, a foka te kat anyo te pokei e Krais, to tsonyo kotskots rou. _b 9: Nyo koman maromi ma nat, vamuinyasiny fafaaman tsonyo, tana foka te saraa kamits of ronyo ten Krais te gima fasasapam Vurungan Rof, sana sikia, a vainy kinai nongoiny Vurungan Rof nane Krais ana ri faaman to, Ha  : Tan kat to aya, toto tsumi nai faruak non fuan kinai tan kat tavaron, ito e Jisas Krais tsun te onot non tan kat Ya tsumi, tana ka tsun to aya an vainy fafaaman te vamarits, an variri e Gov. ~` w: To sana mi nai onot rom ma pisan fanatnat iny a saa na saavits na, te onot maromi. An tan kat to aya ami gim rom ma onot ma kaa me ta iring ge mi gim rom ma fagotsiny a mesapan te onot ror tan nainy te tabin minon e Krais tan kat vaatsuk tsura. s_ a: Ai tovein faakats tsonyo tsumi: nyo faakats of maromi an mangiir tsumi ma ruak iny parits patsukanem naa ya of ir a mesapan, ai tan nainy kan to aya mi te natiny a saa na man na, ana mi te tagaa tsuktsuk iny a tavaron ana iring. ^ 7:E Gov te nat non nyo gim rou ma fagaug mami, to tan nainy te tsue fi nyo nei, nyo kaa mirou mangiir tsumi, te poo fi me tan mangiir ten Jisas Krais. q] ]:Tan mamatsiny nainy nyo natiny fakats maromi komau fiisen me na mamagat, ai te toobing non nyo fakats maromi tana saa, amin u faakouts navanyo tana fo binun to tan tsue of ir a vainy tan Vurungan Rof nane Jisas. Gov ree'un of vanyo sa faan vanyo na binun, tan nainy te kaa nyo tana numaa iny kotskots fiisen me na kotskots nimau, an tan nainy te tsutsun kan anyo tan vaatsuk ma biny anyo na fo rangat tan vegiau, to te tsue non, anyo te gima faan fatoobing vegiau ten Gov, tan kat to aya tou biny rangat tsonyo te onot non ma faatok rarin Vurungan Rof nane Jisas Krais u man ovei, ana vainy onot ror ma faaman. X\ +:Ai tovei, nyo te nat you, e Gov te tanik a binun a rof koma mami, ai te rof patsukanen nanaa onot non te fakap non Ya na foka te fakats Ya ma kat koma mami, a onot to tan nainy te tabin mi non e Jisas Krais 6[ g:tana saa, ito tana sanaan te faakouts vanyo mi, to tan favaanan iny Vurungan Rof nane Jisas Krais, tana mesapan to tan vaamuan nan nainy te faaman ami sa nai onot me roman. mZ U:an tana fo mamatsiny nainy to te faakats of marom yam a fokinai nyo faakats fiisen mirou a mamagat, XY +:Anyo natiny faarof rou e Gov tan mamatsiny nainy to te fakats maromi yam, X  :Nyo faakats rou ten Gov a Tamarara ana Tsunaun Jisas Krais ma faan mami na ree'un ana aaverof. U Faakats Iny Faarof E Gov W :Anyo Pol ai Timoti, mam tsoiny binun ten Krais Jisas, to tsumam kirkir rom noun tovei, tsumin vainy taabos koman e Krais Jisas, to te kaa rom tana ngats fan iny Filipai, te daup kan ramirorin tsoiny mumua an tsoiny tatagaa ot tan gum nar vainy fafaaman ten Krais. sV aNyo faakats of rou a koma ree'un tana Tsunaun Jisas Krais ma kaa fiisen mamimi faavot. Man ovei.2U _ana rin mes panainy tsoiny binun tsonyo tana binun ten Jisas Krais, ri mere Mak ai Aristakas ai Dimas me Luke, ari kan te faan iny naa ror nainy rof tsuri naa tsumanyi. Epafras, ayei na mes a tsoiny fafaaman te kaa non tan kotskots fiisen vaminyo tana saa ayei te binun ten Jisas Krais ana ayei faan iny naa non nainy rof tsunia naa tsumanyi, )S MNyo komainy tsue of pis marom anyi na isen a ka: kakouiny onots of vanyo ta isen ta pan iny ka tsonyo, tana saa nyo pon fi rou nei, Gov nai biny non a fo faakats tsumi faavot to te puruur fi varonyo Ya tan kotskots, ana Ya te faan fatabin vanaa nyo naa tsumi. Fafakap Nana Fo Tsue Faarof &R GNyo nat you to te kirkir ronyon noun tovei, anyi nai kat rom a ka te rangat iny ronyo ai to kan nyo nat you nyi nai kat fafisfis pis iny rom a foka to. ZQ /Eye, vamuinyasiny tsonyo, kat of you na ka to, nom fatabiny e Onesimas to te kat fi rom anyi tana Tsunaun, tan kat to aya, a aave vanyo parits enanon, sa faarei varonyo na vamuinyasiny tsumanyi koman e Krais! bP ?Tovei, nyo kirkir rou nimau fatoobing ma nat anyi, Anyo, Pol, famatainy fatabiny rou ya, (Nyo tsugainy tsue of marom anyi, tsumanyi te kaa mirom a tavan tsonyo tana saa nyo mei manyi tana toto na foun koman e Krais.) UO %To te kat fifiiring manyi ya, ge te tavainy ya ta ka tsumanyi, fagovet you. N To te pon fi rom anyi nei anyo na vaatau tsumanyi rof tsun non tsumanyi ma nom fatabiny ya, faarei te kat fi rom anyi tsonyo. IM  Ai tovei, ayei na sikia ma tsoiny binun babainy bus; ayei kaa fafis iny non a tsoiny binun babainy! Ayei na vamuinyasiny faman ten Krais. Anyo komainy fiisok rou ya ai vou nyi komainy fiisok pis rom ya tana saa fuan a ka to ayei faarei non a tsoiny binun babainy an ayei faarei non a vamuinyasiny tsuam koman a Tsunaun! 3L aOnesimas te bus osing manyi tan fo mar nainy, sa gima rof, sai tan kat to ayei, Gov fatangan manyi ma nom fatabiny ya ma kaa fiisen mami nyi ya tan mamatsiny nainy. [K 1Sana nyo tsugainy rou ma sogsog manyi ma nom fatabiny e Onesimas; a sikia, nyo komainy marom anyi ma kat patsukan fi kanem jesan to tan koman tsumanyi. Nyo gim rou ma kat ta ka, onot non te faarof fi rom anyi. AJ } Nyo pon rou ma fatsing iny ya nei ma kaa fiisen vaminyo ya tan nainy te kaa ronyo tan kotskots to tan kat tsun nan Vurungan Rof nane Krais ma faakouts vanyo ya, a tsutsun of matuanyi. gI I Nyo jiats fatabiny naa rou e Onesimas tsumanyi fifiisen me na aave vanyo kaa non tsunia. "H ? Muan, ayei gim to ma kat faarof ta binun iny faakouts manyi. Sai tovei ayei onot non ma kat faarof a binun ma faakouts faavot rara ya, anyi ana nyo kan. gG I To sanyo komainy sing marom anyi ma faakouts e Onesimas, a tsoiny binun babainy tsumanyi muan sa bus osing manyi, nom fatabiny. Onesimas to te faarei non a guei tsoiny tsonyo fatoobing ten Krais, tana saa to tan nainy te kaakaa farokot anyo tan kotskots nyo fafaakouts towa tana faaman ten Krais, to sana nyo ruak faarei na taman ya tana Waan e Gov. F  San tan mangiir te kaa mironyo tsumanyi, nyo komainy sing marom anyi ma nom fatabiny Onesimas a faarei to na tsoiny binun babainy. Nyo kat fi rou to, tana saa anyo Pol, nyo tsokanei you, ana nyo kan kaa rou tana tseen tan kotskots tana binun ten Jisas Krais. !E =Tan kat to aya nyo onot rou ma faan iny tsuen parits tsumanyi ma kat, u kat te onot rom anyi ma kat, tana saa nyo kaa miroun gumgum koman e Krais. vD gMangiir tsumanyi, te faan vanyo na paparaa tsian ana ya faparits vatuanyo tana saa, nyi na vamuinyasiny tsonyo te faparits ir a aaver vainy fafaaman u fasito ten Krais. Filimon Nom Fatabiny E Onesimas Ma Faarei Ya Na Vamuinyasiny Tsunia &C GNyi fikavuu me na foka tsuam tsuri tana saa nyi faason ten Krais, ana nyo faakats rou ten Gov ma kat fatatabin fi kanem anyi jesan tana mesapan, ai tana tou fikavuu tsumanyi to ayei, nyi nai nat fatatabin pis emanats rom tana fo mamatsiny kan rof to te kaa mirora koman e Krais Jisas. $B Ctana saa a vainy te tsue sa nyo nongoiny mangiir tsumanyi tan fuainy vainy taabos, u fasito ten Krais ai tana faason te kaa mirom anyi tana Tsunaun Jisas. )A MFilimon, vamuinyasiny fafaaman tsonyo, tan mamatsiny nainy te faakats ronyo, nyo natiny asang marom anyi ana nyo te natiny tsue faarof naa ten Gov tsonyo, @ Mam faakats rom ten Gov a Tamarara ana Tsunaun Jisas Krais ma faan mami na koma ree'un ana aaverof. Mangiir Ana Faaman Ten Filimon A? }ai tana gum nar vainy fafaaman to te vaaguam ror numaa tsumanyi, ai Apia natsumanyi a fafine rara ten Krais, ai Akipas, a guei tsoiny tsumanyi na tsoiny puaan ten Krais faarei rarora. v> iAnyo Pol, nyo kaa rou tan kotskots tana saa tana binun ten Krais Jisas fiisen me Timoti, na vamuinyasiny tsura ten Krais, amam kirkir naa rom tsumanyi, Filimon, vaatau faman tsumam an mes panainy tsoiny binun tsumam tana binun ten Krais, 3=_Rin matisian naa ser favaanan tan fo mamatsiny pan, ana Tsunaun binun fiisen ramituari, ana Ya faparits ton vegiau Tsuan te favaanan iny ari tana parits iny faatok.%<CTe fakap iny vegiau bus a Tsunaun e Jisas fiisen ramiri, Gov nom finy naa Towa Gormirmir Ya gum to tana pan iny fatsiitsii tan nimainy matou ten Gov. ?;wte govets rorin koraa ge te jiu rorin amatsuan, gim ror ma kat fiiring rari; ri nai fasaur ror a nimar tan vainy faadis, nai rof fatabin eraror.” Gov Nom Finy Naa Jisas Gormirmir (:IVainy fafaaman mei miror a parits iny faatok to ayei, ri onot ma buur ravainy masarau tana asanga Vanyo; ri nai vegiau fafoofan kan ror tan mes vegiau kanen; 9Sei te faaman non ana ya te fapeenan te nai saup fatabin non; san e sei te gim non ma faaman e, vou ayei nai nom non a fasaraa unya Hel. |8qYa tsue to tsuri, “Kuar yam tana monaagits faavot mi te favaanan iny Vurungan Rof nane Krais tana vainy faavot. _77Vou ovei Jisas ruak raton safunuu ana isen a matisian te gum iny ainy ari. Ya peits ratuari, tana saa aaver rari te kio ovei men vaajets. Ana ri vaajets kan iny to na vainy te tagei Ya te toto fatabin fi Ya. !6; Ri tabin me ser fafaatai iny a ka to tsurin mes panainy matisian, sana ri gim kainy to ma faaman rari. Jisas Ruak Ir A Ina Safunuu Ana Isen A Matisian |5q Voun a ka to, Jisas ruak sa kat gengen of ir a ina fuan a matisian te taataan fi naa ri sanaan tana gum fan. :4m Te nongoiny arin vegiau ten Meri, to te kat ya ten Jisas te toto fatabin fi Ya, ai to kan te tagei finy ya Jisas, ri gim to ma faamainy ya. Jisas Ruak Ir A Ina Fuan A Matisian \31 Meri naa sa tsue of rarin vainy ten Jisas, rin vainy te susuiny matan ser tangis. o2W Vou na tou mat ten Jisas, te toto fatabin Ya tana voinyvoiny ovei tana Sande tan vaamuan nan nainy tana wik, Jisas ruak faamuan ovei ten Meri na muiny Magdala, ayei na moun Jisas te buur ravainy a ina fits a masarau tsunia. Z1-Sana ri tafuts ser bus osing puts, tana saa ri te oraav ser totoroor er. Ri munmun iny a ka to, ser gima tsue faruak iny ya tan ta mes, tana saa ri te oraav fiisok. Jisas Te Ruak E Meri Na Muiny Magdala "0=Kuar yam am fafaatai raton matisian Tsunia, fiisen me Pita, ‘Ayei mumua maromi unya Galili, mi te nai tagei Ya na aya, te tsue of fi mami Ya.’ ” l/QAna see tsoiny tsue of ratuari, “Karian vaare yam, nyo nat you mi sainy rom e Jisas iny Nasaret, to te gageits tana pagafuan. Ayei gima kaa bus non tovei, Ayei te tsun fatabin en! Tagaa yam tana pan te fasooiny ari Ya. &.ERi sof koman puts, ser tagei na isen a see tsoiny gum non tan panaainy matou, kaa minon vaun beberus iny jiarasan goseen kafof, ri karian fiisok tsun rato. J- Ri matoong naa ton puts ser tagei na fats a karap te kukuur en. {,oTe taan naa ri, ri vegiau patsukan rato fapoopoan narari, “E sei te fakukuur of rarora na fats tan puts ee?” r+]Tana voinyvoiny ovei te toomat naa ri tana Sande tan vaamuan nan nainy tana wik, ri naa fi to tan puts. 4* cVoun Nainy Fafaatouf tana taa Jiu, Meri na muiny Magdala, ai Meri tsinan Jemis, ai Salome, ri foiny fungan jiaf tauf tsuraf, ser komainy ma nai tsiiu iny ya puan e Jisas. ^)5/Meri na muiny Magdala ai Meri tsinan Joses te tagaa te soon fi na puan e Jisas.s(_.Josep foiny raarav saavits goseen kafof Ya fauf to na puan e Jisas, paapau towan raarav goseen kafof foun, ya fasooiny Towa tan puts te kats ya tan fats. Ya fakukuur to na sen a fats a karap sa bei ot iny yan matainy sobaa tan puts. '-Te nongoiny fakap bus e Pailat vegiau to tana tsoiny mumua tan vainy puaan, Pailat tsue of to Josep ayei onot non ma nom a puan e Jisas. &,Pailat karian te nongoiny finy ya Jisas te maten. Ya fikoo to na tsoiny mumua tan vainy puaan ana ya rangats towa te mat fi Jisas. %w+Josep a tsoiny Arimatia natiny famaari rori ruak me. Ayei kan a isen tsurin tsoiny mumua tana taa Jiu te vaagum tana Kansol te anaanos kainy non a tou naa me tana Waan e Gov, ayei te ongoor sa nai ruak e Pailat, ya rangats towa na puan e Jisas. |$q*Te touraf en an nainy iny kakoun onots a fo mamatsiny ka, tana saa u Nainy Fafaatouf tana taa Jiu tamanainy. Q#)Arin moun to aya vovovou iny e Jisas te kaakaa Ya Galili ana ri fafaakouts kainy Towa. Ana rin mes panainy moun kinai te kaa kan na aya, te naa fiisen mi naa Ya Jerusalem. Tou kats Tana Puan E Jisas ="s(Ana mesapan nar moun to te kaakaa na aya tsutsun me veevian tagaa to fapoopoan narari e Meri na muiny Magdala, ai Meri kan tsinan Jemis te vurots iny non e Joses, ai Salome. ?!w'Te tagei a tsoiny mumua tan vainy puaan te tsutsun na aya matan a pagafuan, ito te tagaa te tangis ai te mat fi Jisas, ya tsue to, “Man ovei, Ayei faman a Guei Tsoiny ten Gov!”  '&An raarav boo an tatabuan te gageits koman a saape takakaar to fapoopoan sa kat a fuan a pan sa tapue en, tanik me jias sa nai onot me peto. >w%Ai Jisas dau iny ton tangis tsian, Ya tauts to. zm$Ana ina isen tsuri kuar to sa nom tsuuyan ya fabub towan wain maajiin, ya kotskots towa nguen ngaar ana ya tanaf to ma fajiu ya Jisas ana ayei tsue to, “Anaanos yam, ma tagaa ra te naa fi minon e Ilaija ma fauf ya Jisas tana pagafuan.” }#Rin mes vainy tsutsun na aya nongoiny Towa ser tsue na ka, “Nongon yam, Ayei te fikoo non e Ilaija ma faakouts Ya!” ,Q"Tana fopis a kilok Jisas dau iny ton tangis tsian, “Eloi, Eloi, lama sabaktani?” kifon ya to, “Gov Tsiau, Gov Tsiau, kat fei sa Nyi naus osing Vanyo ei?” !Tana safunuu ana fuan a kilok tana nuaf, monaagits faavot uurup faavot nato onots ovei a fopis a kilok tana touraf.  Tanyi yam e Krais a Mes te pisainy e Gov ma Tsoiny Fiisaup Ya tana vainy, a Aatouf tana taa Isrel, ma of osing mi Ya na pagafuan roman, ma tagaa ra ana ra te faamainy Ya!” Tsuri kan a ina fuan te gageits fiisen me Jisas tsue fiiring kan iny Towa. A Mat Ten Jisas |>~}}|Nzzwyvv/u1t,rjqpomm^lkBjih8gTfee&dcba7a'^/]T\9[5YYXWmVV)UTSRRhPON7MMWKKTIHGdFDCBiA-@@=* MAna Tsunei Siip kip ravainy pis ton fafuan nana aatsits tan kots noun; ana nyo nongoiny to na fafuan nar ina fats a ka na toto tsue to na ka, “Taame!” W'Nyo matoong pis to, nyo tagei to na hos a gosee. A mes te jias tounon ya nom tap iny a fisun, ana ri fainy towa na sapou uupe gol. Ayei naanaa to faarei na Tsoiny Fafabiu na fo puaan ma fabiu ya na puaan. U %Nyo tagei to na Tsunei Siip kip ravainy a vaamuan nana aatsits tan fits aatsits tap tan kots noun, ana nyo nongoiny to na isen tsuri na ina fats a ka na toto te tsue, sa gurus faarein barak, “Taame!” 'Ana ina fats a ka na toto tsue to na ka, “Man Ovei!” An fuainy tsunaun fatukun to tana Gov ana Tsunei Siip to, ri fafaatouf ratuari.ta Ana nyo nongoiny ton fo mamatsiny viir ka te fapogaar e Gov, unya Gormirmir, ai nei petoo, ai fain puputaa ana fo mamatsiny viir ka koman a namaan ai tana monaagits to, ri kooma:“A Mes to te gumgum non tan tagan Tsuan, ana Tsunei Siip kan, ma nom variri, ana vamarits, ana fatsiitsii ana parits a reits tan mamatsiny nainy a sikia ta fafakap nan.” V% ri kooma ana ri kuu fatsian to,“A Tsunei Siip to te atsuiny famat ari muan, te tamainy fiisok non ma nom a parits a reits, ana fo masun, ana nat a rof, ana fatsiitsii, ana vamarits, ana variri!” % Nyo tagaa pis to, nyo nongoiny ton kooma tan tapan an tapan morena! Ri tsutsun, ri afis ton tagan ana ina fats a ka na toto ana fo tsunaun, ;o Nyi kat rari ri senviir tsun miror fo tsoiny faakor tan vainy tana Aatouf, ri binun to ten Gov tsumam, ri faarei na fo gotouf, ana ri tatagaa ot iny ror a vainy tan puputaa.” I  Ri koomei ton sen kooman foun:“Nyi tamainy fiisok rom ma nom kots noun to, Nyi te kip ravainy aatsits te kat tap iny non ya, ana Nyi te karats kots noun,
tana saa, ri atsun famat Manyi, ai tan rafatsiny Namanyi, Nyi pats fatabin to na vainy tan mamatsiny viir vainy, mesapan tana fo mamatsiny viir vun, ai tana fo vegiau fafoofan, ai tana fo mamatsiny viir gum fan, ai tana fo mamatsiny viir puainy mes. Nyi mei ra naa ri ten Gov. &ETe nom bus yan kots noun to, ina fats a ka na toto ana tangau ana ina fats a tsunaun fatukun to matan a Tsunei Siip to. Rin isiseiny tsunaun te kaa me na Gita an kobuu gol via minon tapui na tauf tsuraf. A ka to te senviir tsun minon a fo faakats tan vainy taabos u fasito ten Krais. pYA Tsunei Siip to ayei naa to sa nom kots noun tan nimainy matou tana isen to te gumgum non tan tagan. s_Ana nyo tagei to na Tsunei Siip tsutsun non fapoopoan nan tagan ana ina fats a ka na toto an fuainy tsunaun afis baabau Towa, ana Ayei mamatan faarei non a mes te atsuiny famat ari. A Tsunei Siip to ayei kaa minon fits a ferekat an fits matan, iton fits aaven, u tsoiny binun ten Gov. Gov jiat bus ra naa ri tana fo mamatsiny pan faavot tana monaagits to. ;oAna isen tsurin tsunaun tsue of vatuanyo, “Tangis vaare. Tagaa! A Laion te poo fi me tana taa Juda, an fuainy tsubnaain ten Devit a aatouf, Ayei te fabiu bus a fo mamatsiny ka ana Ayei kan te onot non ma kip ravainy fits aatsits nan kots noun to ana Ya te karats ya ana Ayei te tagaa gagon koman ya.” Nyo tangis fiisok tana saa, a sikia ta isen ta mes ta rof vaarik te tamainy non ma karats kots noun ana ya te tagaa gagon koman ya. 'GSana, ri sikia ma sab ta isen ta mes unya Gormirmir, ge nei petoo ai nei kan fain puputaa te onot non ma karats kots noun to ana ya te tagaa gagon koman ya. 7gNyo tagei to na morena na siireits te kuu fabaasuan sa tsue na ka, “E sei na mes te tamainy fiisok non ma kip ravainy aatsits to, ana ya te karats kots noun to aya ee?”  Nyo tagein kots noun tan nimainy matou nana Mes te gum non tan tagan; u kots noun to ayei, te faarei non isen pepan viviakoon pits favamukuu an aatsits faarof. Pepan viviakoo to te kaa minon kirkir tan fuan panan, ri aatsits tap towa me na fits a aatsits. uc “Tsunaun tsumam, ana Gov tsumam! Anyi na tsigtsig ana Nyi tamainy fiisok rom ma nom a vamarits, ana fatsiitsii, ana parits, tana saa, Anyi fapogaar a fo mamatsiny ka tan mangiir tsun Tsumanyi, to tsuri kaa eraror tovei roman.”U# Ai tan nainy te kooma rori ana tangau ana fats a tsunaun to ari natiny fatukun naa ror matuen a isen a Mes to, Ayei to te gumgum non tan tagan tsigtsig Tsunia, ri te faatouf Ya, to te toto non tan mamatsiny nainy a sikia ta fafakap nan. Ri tats finy naa ror fo sapou uupe gol tsuri matuen tagan tsigtsig to, ri te tsue na ka, m S Ri na ina fats a ka te kaa miror a toto to ari natiny kooma ror u kooma iny vamarits, an fatsiitsii, an tsue faarof naa tana Mes to te gumgum non tan tagan tsigtsig, te toto non tan mamatsiny nainy a sikia ta fafakap nan.  U aunom pakpak kaa ror tana fo isiseiny ka te kaa miror toto, ana fo matan kinai fiisok via vavis ror pua rari ai fain a fo pakpak kan. Ri natiny tsue fatatabin ror tan mamatsiny nainy tan voiny min nuaf:“Taabos, taabos, taabos, Tsunaun, Gov a Siireits, to te kaa patsukanen muan, ai tovei roman kaa patsukan nanon, ai te nai kaa fatatabin nanon tan mamatsiny nainy.” l QA vaamuan nan a ka te kaa minon a toto, mamatan faarei non a Laion; ana fafuan mamatan faarei non a Bulumakau a tsoiny; ana fafofopis mamatan faarei non a matan a mes; ana fafats nan a ka mamatan faarei non a Manuu na roruaf. z mAi matuen tagan to aya, a ka faarei na namaan a kakanaf ana arasan fiisok, faarei na tsin. Ina fats a ka te kaa miror a toto te tsutsun ror tan fats tatangin tagan to ayei. Ana ri kaa miror fo matan kinai fiisok, mata rari ai vou rari kan. 6 eTan tagan to ayei, u kanaf nan ubaar, an gurus, an guruu nan barak. Fits vit kurun te kurun matuen tagan to ayei; ana ri faarei ror ina fits aaven, u tsoiny binun ten Gov. s_Mes tangau ana fats tagan te afis faavots isen tagan to ayei, ana ina tangau ana fats a tsunaun gum ror tana fo tagan to ari, ri vaun vau goseen kafof an kookof men sapou uupe gol patsuu rari faarei te kookof finy rora na fo aatouf. 5Nain Ya na kakanaf faarei non a fats Jaspa ana fats a maraf Konilian; buuto te afis faavots tagan to ayei, an buuto faarei na fats Emerol a wuwiir. pYSen tsun, an Aaven Taabos tutuei vatuanyo, nyo tagei to na isen a mes te gum non tan tagan Gormirmir.  Voun a ka to, nyo taraa tatagaa pis to ana nyo tagei ton sen pingping te tapue Gormirmir. An kuu tana mes faarei to na tsufing tangis me tsonyo muan sa nyo nongoiny ya te tsue na ka, “Paas me nei jias, ana nyo te faatok manyi na foka te nai ruak nats non vou.” "=“E sei na mes te kaa minon teinan iny nongon ee, ma nongon faarof tan vegiau te tsue iny non Aaven Taabos tana fo gum nar vainy fafaaman!”y“Ten sei na mes to te fabiu non a puaan tan aveto ee, Nyo famanat rou ya ma nai gum pana Vanyo tan tagan Tsonyo, jesan te kat fi Nyo, Nyo vaputs Nyo fabiu to na puaan tan aveto, ai tovei roman Nyo gum rou panan e Tamanyo tan tagan Tsunia. a;“Tagaa! Nyo tsutsun rou tan matainy sobaa, Nyo te tegteg; sei na mes te nongoiny non fikoo Tsonyo ya te puen pingping ee, Nyo naa mirou numaa tsunia Nyo te ainy fiisen mi ya, ana ayei te ainy fiisen Vaminyo. =sNyo natiny tsue ets'ets rou, Nyo te natiny fasaraan kat tsuri na fokinai te mangiir ronyo. Reesik yam, am takopis osing to na fo aveto tsumi, mi ma vaputs am kaa to tana fisikii! 7Nyo tsue faparits of maromi ma foiny gol faman nei Tsonyo, ma faarei ami na mes a masun. Mi ma foiny kainy raarav gosee Tsonyo ka iny vau tsumi ma fatakop amin ka iny farejiaf mami. Mi ma foiny kainy ta fo iitoo Tsonyo nan mata kio ka iny fakaa mata mami, ma tagaa faarof ami. Te natiny tsue fi romi nei, ‘Amam masun, ana mam kaa mirom a fo mamatsiny ka, mam gim rom ma kakat on iny ta isen ta ka.’ San sikia, ma sekee, mi gim rom ma nat, mi kaa fifiiring ovei tsun marom ana mi kaa iny aaruts ovei tsun marom, min beerbeer an mata kio. ~To sana Nyo komainy kisuf maromi ngue Vanyo, tana saa, ami gima fisikii fiisok ge mi gima kour fiisok. Min maamaaf tsun. $}ANyo nat bus iny fo mamatsiny kat te kat ami; Nyo nat you ami gima kour ge ami gima fisikii. Nyo koman maromi ma kaa tana kour ge ami ma kaa tana fisikii. ;|oAna mes to tsue pis to na ka, “Kirkir iny a fo vegiau to tana morena te kaa non tan gum nar vainy fafaaman te kaa ror tana ngats fan iny Leodisia: “U vegiau to te poo fi me Tsonyo, na isen to te tsue na ka, ‘Man Ovei’, tan tsuen man ten Gov, a isen te natiny suu faman iny non a fo vegiau ten Gov, ana isen te natiny pokei non a man tsun tsuri, ana kifon a fo mamatsiny ka te fapogaar e Gov to Tsonyo tsue of maromi ya. f{E “E sei na mes te kaa minon teinan iny nongon ee, ma nongon faarof tan vegiau te tsue iny non Aaven Taabos tana fo gum nar vainy fafaaman!” Vegiau Te Naa Of Non Gum Nar Vainy Fafaaman Tana Ngats Fan Iny Leodisia !z; “Ten sei na mes te fabiu non a puaan tan aveto ee, Nyo nai fatsutsuiny rou ya ma faarei ya na tsuun a parits tana saape ten Gov Tsonyo, ya te gima naus osing oiny a iinin ya. Nyo nai kirkir rou a asangan e Gov Tsonyo puan ya, ana asangan a ngats fan tsian ten Gov Tsonyo, ito na Jerusalem a foun to te of ising minon Gormirmir ten Gov Tsonyo. Nyo nai kirkir kainy rou asangan Tsonyon foun, i tsunia. .yU Nyo sisiruiny naa vame. Nom tap faparits iny a foka te kaa miromi. Tan kat to aya, sikia ta mes te onot non ma nom osing mami na tafan tsumi ito na sapou uupe gol. x Nyo nai makok faarof maromi tan nainy tana fo patang an saraa kamits te naa minon tana monaagits to, ka iny tanaf a vainy faavot tan puputaa tovei, tana saa, ami makuts fakap tsuen parits Tsonyo te tsue na ka, ‘Mi ma tsutsun fareits men anaanos faamo’. w Nongon! A gum nar vainy to te fasito iny ror e Satan, rin vainy gamgam, ana ri natiny koo ror a tsivor vainy ten Gov, sana ri na sikia, Nyo nai sog ramirori mata mami ma fatukun ari mou mami, ana ri na fokinai nai nat fi ror nei, Nyo mangiir maromi. %vCNyo nat bus iny fo mamatsiny kat te kat ami; Nyo nat matuami te kaa mirom a parits a kakaii tsun, sana mi vovou faparits patsukan iny rom fifaatsuts Tsonyo, ana mi gim to ma faungis Vanyo. To sana Nyo puen matainy sobaa mata mami ana sikia ta mes te onot non ma sisiots oiny pis ya. guGAna mes to tsue pis to na ka, “Kirkir iny a fo vegiau to tana morena te kaa non tan gum nar vainy fafaaman te kaa ror tana ngats fan iny Filadelfia: “U vegiau to te poo fi me Tsonyo na isen to na Taabos ana Man to te kaa miroun gumgum iny nom tap iny a popue tana ngats fan tsian ten Devit a aatouf, ito na Jerusalem a foun, ana ka te pue ronyo, sikia ta isen ta mes te onot non ma sisiots oiny ya, ana ka te sisiots ronyo sikia ta mes te onot non ma pue oiny pis ya. htI“E sei na mes te kaa minon teinan iny nongon ee, ma nongon faarof tan vegiau te tsue iny non Aaven Taabos tana fo gum nar vainy fafaaman!” Vegiau Te Naa Of Non Gum Nar Vainy Fafaaman Tana Ngats Fan Iny Filadelfia s)Ten sei na mes te fabiu non a puaan tan aveto ee, Gov te nai favau non yan raarav goseen kafof, ana Nyo te gima rubas ravainy a asangan ya tan Buk nan asangar a vainy te kaa miror a Toto na Suu. Matan e Tamanyo an fo morena Tsunia, Nyo nai tsue rou, Anyo fasito rou ya. Wr'Sana tee vainy tsumi te kaa ror tana ngats fan iny Saadis te gima kat fabong a fo raarav tsumi. Mi tamainy rom ma taan fiisen vaminyo, ana mi te nai vaun raarav goseen kafof, tana saa, kat tsumin tavaron. :qmTamomots faarof a ka te nom ami tan fifaatsuts ana ka te nongoiny ami, manaats sanyi yam, am reesik to am takopis osing to na fo aveto tsumi. To te gim fi romi ma tagun, Nyo naa mirou tsumi tan nainy gim romi ma naano faarei rou na mes a kakabuts, tana saa, mi gima nat vaarik iny nainy te naa mi ronyo. .pUMi ma tagun, am faparits to na faaman a kakaii te kaa miromi, kat non sa kajiaa babainy en. Tsonyo te sab bus a ka te kat amin sikia ma tavaron matan e Gov Tsonyo. “E sei na mes te kaa minon teinan iny nongon ee, ma nongon faarof tan vegiau te tsue iny non Aaven Taabos tana fo gum nar vainy fafaaman.”tma“Ten sei na mes te fabiu non a puaan tan aveto, ya te vovou iny koman Tsonyo onot non tan fafakap ee, Nyo nai fainy rou yan senviir gumgum to te nom Anyo ten Tamanyo: Nyo nai fainy rou yan gumgum ma tagaa ot faparits iny ya na vainy tan mamatsiny viir gum fan tan puputaa fiisen men kat iny manaats a fo faun, ma mormor fakakaii ya ri faarei ror nas kepaa, ito na vainy te gima manaats fo vegiau. Ten sei na mes te fabiu non a puaan tan aveto ee, Nyo nai fainy kainy rou ya na pitinainy. l ksana isen a ka to, mi ma nom tap faparits iny a faaman tsumi Tsonyo ana fo faatsuts te nom ami onot non tan nainy te naa mi Ronyo. j/“San panan tsumin vainy fafaaman tana ngats fan iny Taiataira te gima vovou iny fifaatsuts iring tana moun to; mi gim to ma nom faatsuts tana mesapan te koo rin ‘U Fafaatsuts Famun Ten Satan.’ Nyo tsue of maromi, Nyo gim rou ma fakei pis ta fo patang naa tsumi, i{Nyo kan nai atsuiny famat rou a vainy to te vovovou iny ya, tan kat to aya, fo gum nar vainy fafaaman te nai nat Varonyo, Nyo na mes te natiny rou fakats tana mes an koman tsuri. Nyo nai fatanai maromi vovou iny non kat te kat isiseiny mes tsumi. hTo Tsonyo nai tats ravainy rou ya tana fetan iny saraa kamits, ayei tsikoor fiisen mito na vainy, Nyo kat ir vainy te tsikoor fiisen mi ya a nai saraa kamits fatsian fi kan eraror jesan, to te gim fi rori ma takopis osing a fo aveto tsuri fiisen mi ya. dgANyo faan iny nainy tsunia ma reesik ai te takopis osing aveto tsunia, sana ayei bainy en. 3f_“San vegiau te kaa mi ronyo to: mi te famanat bus iny kat tana moun to ayei, e Jesebel sa kaa non tsumi. Jesebel te tsue, ayei na kuigin ten Gov. Ana ayei faatsuts sa ras vavakas ir a vainy binun Tsonyo ma kat arin kat iny tsikoor an ainy faaruet kat bus of ari na fifaan tsuar tana gov gamgam. 3e_Nyo nat bus iny fo mamatsiny kat te kat ami. Nyo natiny rou mangiir tsumi tana mes a vainy, ana faason tsumi Tsonyo, ana fo viir binun tsumi an kat rof tsumi iny faakouts a mes a vainy. Nyo nat rou mi kat a fo kat kaatsian tovei roman fis non kat te kat kat ami tan nainy te faaman faamuan fi mi. QdAna mes to tsue pis to na ka, “Kirkir iny a fo vegiau tana morena te kaa non tan gum nar vainy fafaaman te kaa ror tana ngats fan iny Taiataira: “U vegiau to te poo fi me Tsonyo, a Guei Tsoiny ten Gov, to na matan Ya te kurun faarei non guaf kurun, ana moun Ya, te kakanaf faarei non Bras te togas famamarof ovei ari. dcA“E sei na mes te kaa minon teinan iny nongon ee, ma nongon faarof tan vegiau te tsue iny non Aaven Taabos tan fo gum nar vainy fafaaman! “Ten sei na mes te fabiu non a puaan tan aveto ee, Nyo nai fainy rou ya na kainy ainy a takop iny Gormirmir koo rorin Mana. Nyo nai faan kan iny rou a fats a gosee tsurin isiseiny mes. Tana fats a gosee to ayei, nyo kirkir rou asangan foun a sikia ta mes ma natiny asangan to. E sei tsun a mes te nom a fats to ee, ayei tsun to ayei te natiny non asangan te kaa non tana fats to.” Vegiau Te Naa Of Non Gum Nar Vainy Fafaaman Tana Ngats Fan Iny Taiataira EbReesik yam am takopis osing to na fo aveto tsumi, sikia non, Nyo naa mirou tovei tsun, Nyo te fapupuaan me na vainy te kat a foka to fiisen men kirat iny fataatsun te kaa non ngue Vanyo. KaJesan kan, mesapan tsumi, te vovou iny ror faatsuts ten Nikolas. 8`i“San vegiau te kaa mi ronyo tsumi to: mesapan tsumi te vovou iny ror faatsuts ten Balam. Balam ayei na mes te faatsuts e Balak ma gamgam ir yan a taa Isrel, ma kat arin aveto ito tan ainy faaruet te kat bus of ari na fo fifaan tsuar tana gov gamgam an kat iny tsikoor, ana mi kan kat fi rom to. )_K Nyo nat bus iny a pan te natiny kaa romi, ana fan to ayei, tagan ten Satan te kaa non tsunia. Sana mi vovou fatatabin Vanyo, mi gima faravaa iny a faason tsumi Tsonyo, kainon e Antipas, a tsoiny favaanan a suu faman Tsonyo, to te atsuiny famat ari tana ngats fan tsumi, a fan ten Satan. ^# Ana mes to tsue pis to na ka, “Kirkir iny a fo vegiau to tana morena te kaa non tan gum nar vainy fafaaman te kaa ror tana ngats fan iny Pegamam: “U vegiau to te poo fi me Tsonyo, na isen to te kaa minon kirat iny fataatsun, fuan tatangin kirat ainy fiisok. S] “E sei na mes te kaa minon teinan iny nongon ee, ma nongon faarof tan vegiau te tsue iny non Aaven Taabos tana fo gum nar vainy fafaaman. “Ten sei na mes te fabiu non a puaan tan aveto ee, fafuan nana mat unya Hel te gim non ma kat fifiiring ya.” Vegiau Te Naa of Non Gum Nar Vainy Fafaaman Tana Ngats Fan Iny Pegamam Z\- Oraav vaare ta isen ta ka te komainy fakamits maromi. Nongon! Satan te tanaf maromi, ya te ravainy a mesapan tsumi tan kotskots, mi te saraa kamits onots non safunuun nainy. Tsutsun faparits, kaa suu faman to Tsonyo kainon to te atsun famat fi maromi ri, Nyo nai faan maromi na sapou uupe gol nana toto na suu faarei non a tafan tsumi. [/ Nyo nat bus iny a fo koma patang tsumi; nyo nat matuamin aaruts, man ovei, sana mi kaa mirom a masun tan aaven! Nyo natiny ton tsue vaaserere te kat a mes a vainy tsumi, a vainy to ari te tsue na ka, arin vainy ten Gov, sana sikia, ri na gum nar vainy ten Satan fatoobing. !Z;Ana mes to tsue pis to na ka, “Kirkir iny a fo vegiau to tana morena te kaa non tan gum nar vainy fafaaman te kaa ror tana ngats fan iny Semena: “U vegiau to te poo fi me Tsonyo na isen a mes, Ayei na vaamuan ana Ayei na fafakap kan, to te mat ana Ya toto fatabin nato. (YI“E sei na mes te kaa minon teinan iny nongon ee, ma nongon faarof tan vegiau te tsue iny non Aaven Taabos tana fo gum nar vainy fafaaman! “Ten sei na mes to te fabiu non a puaan tan aveto ee, Nyo famanat rou ya ma ainy tan fua tan nau te faan iny non a toto na suu, u nau to ayei te gian non koman tanun ten Gov, koo rori Paradais.” Vegiau Te Naa of Non Gum Nar Vainy Fafaaman Tana Ngats Fan Iny Semena ~XuSan kat rof tsumi to; mi baainy ovei iny kat tan vainy te vovou iny ror faatsuts ten Nikolas, faarei kainy Varonyo. ~WuFakats fatabiny nainy te mangiir faamuan finy ami Nyo ai tovei roman, mi naus osing kat to ayei, mi gotsiny emato. Reesik yam am takopis osing ton aveto tsumi, am kat fatabiny pis ton kat iny tavaron faarei tan nainy te faamainy faamuainy fi mi Nyo. To te gim fi romi ma takopis osing aveto tsumi, Nyo naa mirou nyo te nom ravainy tsuun gol nan kurun tsumi tana iinin ya. iVKSan vegiau te kaa mi ronyo tsumi to: mi gima mangiir Vanyo roman, to te kat kat faamuan fi mi. qU[Ami tsutsun faparits men anaanos faamo ana mi saraa kamits to tana asanga Vanyo, mi gim to ma faterof. ZT-Nyo nat bus iny fo mamatsiny kat te kat ami; nyo nat evato to te bibinun fatsian fi mi, ana mi anaanos faamo patsukan emato. Nyo nat you, mi parits, ana mi baainy ton vainy pisiin te kat, kat iring, a vainy to ari te tsue na ka tsumi, ‘Amam fo amaraav kan,’ sana rin vainy gamgam, ana mi nat emato, tana saa, ami te toobo bus rari. YS -Ana mes to tsue pis to na ka, “Kirkir iny a fo vegiau to tana morena te kaa non tan gum nar vainy fafaaman te kaa ror tana ngats fan iny Efeses: “U vegiau to te poo fi me Tsonyo, na isen to te nom tap iny rou na fits a kootsits tan nimainy matou Tsonyo, ana Ayei natiny taan vavis non fapoopoan nara ina fits a tsuun gol nan kurun. rR _Tovei nyo tsue fa'arasainy rou kifon a fits a kootsits tan panaainy matou nima vanyo, an fits a tsuun gol nan kurun te tagei anyi; fits a kootsits to tsutsun of ror fo morena te kaa ror tana ina fits a gum nar vainy fafaaman tana fits a ngats fan, ana fits a tsuun gol nan kurun to tsutsun of non ina fits a gum nar vainy fafaaman tana fits a ngats fan.”dQ CKirkir sa nyi na foka te see tagei tsuiny rom anyi roman, ana fo ka te nai ruak minon vou. P Anyo na mes te kaa mirou a toto na kaa ovei! Nyo mat muan, sin tovei, tagaa, nyo toto rou tan mamatsiny nainy, a sikia ta fafakap nan. Nyo nom tap iny rou a fo popue tana mat ai to kan tana pan tan aaven tan vainy vavaajets te mat buser, koo rori, ‘Heidis.’ YO -Tan nainy te tagei anyo Ya, nyo gotsiny fi naa to moun Ya faarei na mes a mat. Ayei fasaur ton nimainy matou Tsunia nei tsonyo, Ya tsue to na ka, “Oraav vaare! Anyo na vaamuan, ana Nyo na fafakap kan. JN Ayei te nom tap iny a fits a kootsits tan nimainy matou nan, an sen kirat iny fataatsun fuan tatangin ainy fiisok te kaa non nguen ya. Ana nain yan kakanaf fiisok, faarei non a nang nana nuaf. M +moun ya, te kakanaf faarei na bras te sisikii ri sa angif tan guaf, ana nguen ya tangis faarei na aurom tsian te koor fatsidup minon tan fats. {L qFunuu nan yan goseen kafof faarei non kapok gen koroon gosee, ana matan ya na ngiituan faarei non kurun nan guaf; BK  Fapoopoan narari, a isen a mes te tsutsun non faarei non a Guei Tsoiny te bobot e Gov sa ruak iny Mes me, vaun beberus kookop faavots a moun ya, ana ya popous iny ton pous gol buen ya. J  Nyo takopis fi vou vanyo ma tagei anyo na mes te vegiau of vanyo, nyo tagei to na fits a tsuun gol nan kurun tsutsun ror na aya. I ! Sa tsue na ka, “A foka te tagei anyi kirkir iny koman buk, nyi te faan iny ra naa ri tana ina fits a gum nar vainy fafaaman tana fits a ngats fan: tana gum nar vainy fafaaman tan ngats fan iny Efeses, Semena, Pegamam, Taiataira, Saadis, Filadelfia ai Leodisia.” H  Tan nainy taabos tana Tsunaun, Aaven Taabos tutuei vatuanyo, ana nyo nongoiny ton sen kuu tsian, tangis faarei me na tsufing vou vanyo. G  Anyo Jon, nyo na vamuinyasiny fafaaman tsumi ten Jisas, nyo saraa kamits faarei tsuiny kan mami. Nyo agiir tana Waan e Gov faarei tsuiny kainy maromi. Ana nyo tsutsun fareits men anaanos faamo tan govets a fo patang faarei tsuiny kan maromi. Ri kotskots vanyo tana toor te koo rori Patimos, tana saa, nyo te favaanan iny vegiau ten Gov, ana man to te tsue pokei iny e Jisas. F {“Anyo kaa faamuan you tan tatanik, ana Nyo kaa varou tan fafakap,” tsue fi na Tsunaun a Gov a Siireits, to te kaa patsukan nanon tovei roman, ai te kaa patsukanen muan, ai te nai kaa fatatabin nanon tan mamatsiny nainy. Jon Tagei E Jisas E )Tagaa, Ayei te naa fiisen minon a koroo! Ana fokinai fifiisen ramirin vainy to te sak gevgev Ya, nai tagei ror Ya, ana fokinai tana monaagits tovei nai susuiny matan ror men reesik tsian tan kat te kat ari ten Jisas. Eye, ka to te ruak faman ovei enanon! Man Ovei. WD )ana Ayei kat ratuara faarein fo tsoiny faakor ma bibinun fiisen mira Gov Tsunia ai Taman Ya. Vamarits ana parits iny tatagaa ot ma naa ten Jisas Krais tan mamatsiny nainy, a sikia ta fafakap nan! Man Ovei. tC cAnyo Jon, nyo kirkir rou vegiau tovei tsumin vainy fafaaman tana fits u gum nar vainy fafaaman te kaa ror tana fits a ngats fan tana gum fan iny Esia. Nyo faakats rou ten Gov te kaa patsukan nanon tovei roman, ai te kaa patsukanen muan, ai te nai kaa fatatabin nanon tan mamatsiny nainy, ana ina fits u aaven, to te kaa ror matan tagan Tsunia, ai Jisas Krais kan ma faan mami na koma ree'un ana aaverof. Jisas Krais, Ayei na mes te fasuu faman iny a fo vegiau ten Gov, ana Ayei na vaamuan nana Guei Tsoiny to te tsun fatabin tana mat, ana Ayei kan a Tsunaun A Tatagaa Ot tana fo mamatsiny gotouf tana monaagits to. Ara ma vamarits Ya Tsunia te mangiir fiisok rara na fokinai, to sana Ayei puruur fatabiny rara tana fo aveto tsura tana mat Tsunia, B A {Paparaa fiisok tana mes te gogosias of non a vainy tan vegiau tan buk to, paparaa tsuri kan to te nongoiny ror vegiau to nana foka te tapokaa non, ri te manaats a foka te kirkir en tan buk to ayei! U nainy te sisiruu ename, tana foka to, te nai ruak nats non. Jon Te Kirkir Nan Vegiau Tana Fits A Gum Nar Vainy Fafaaman Te Kaa Ror Tana Fits A Ngats Fan Tana Gum Fan Iny Esia S@ !Anyo pokei to na fo mamatsiny ka te tagei anyo. An vegiau Tsunia, u vaanan to te kirkir iny anyo, ayei na man te poo fi me ten Gov ana fo mamatsiny ka to te ruak Jisas Krais pokei faruak iny ya tsonyo. ? +U buk to ayei, pokei faruak iny men vegiau te faan iny e Gov ten Jisas ma faatok ir yan tsoiny binun Tsunia tana foka te fakats Ya te nai ruak enanats non tovei tsun. Krais jiats me na morena Tsunia sa naa me tsonyo, Jon, a tsoiny binun Tsunia ma natiny anyo na foka to. v>e:Nyo faakats of rou a koma ree'un tana Tsunaun Jisas Krais ma kaa fiisen me na aave mami. Man ovei.P=:A fokinai vainy fafaaman faavot te kaa ror nei tana ngats fan tsian iny Roum te faan kan iny men tsue nainy rof tsuri tsumi, eye tsuri kan vainy fafaaman te binun ror koman a numaa ten Aatouf Sisa. T<!:Anyo faan iny naa rou nainy rof tsumin vainy taabos faavot u fasito ten Krais Jisas naa Filipai. Vamuinyasiny fafaaman te faakouts ror tsonyo tovei ari faan kan iny men tsue nainy rof tsuri tsumi. ;w:Jio, ara ma faan iny kat iny vamarits kainy e Gov a Tamarara, tan mamatsiny nainy a sikia, ta fafakap nan. Man ovei. `:9:A Gov to, te tsoiny binun anyo, kaa minon a mamatsiny masun a kinai fiisok ana Ayei kan nai faan maromi na mamatsiny ka na kinai te aaruts iny romi tana sanaan a saavits, tana saa, ami kaa rom koman e Jisas Krais. v9e:Sai tovei nyo koman maromi ma nat fi nei, anyo nom fakap bus a fo fifaan te faan iny mimi tsonyo, sa karap fafis fiisok te koman fi nyo. Anyo kaa me na ka na kinai a onot, to tan nainy te mei me e Epafodaites a foka to te faan iny mimi tsonyo. A fo fifaan to aya na tsuraf faarei non a fifaan te faan iny ami ten Gov, to ten Gov nom ya, sa fapaparei fiisok e Gov. X8):Tan tsue na ka tovei, nyo gima kaa men koman iny nom ta moni, sana nyo te komainy ma tagei ta ka ta kinai ma as fiisen mimi na fo kat a fo rof te kat bus ami ten Gov, ai Gov nai faan maromi na tafan tsian. 07Y:Ai to te kaa kan e varonyo tana ngats fan iny Tesalonaika, ami faan me, mi faan pis mito, u nainy kinai, a fo fifaan ito na fo moni tan nainy te kaa iny aaruts anyo. 6 :Amin vainy fafaaman to te kaa rom tana ngats fan iny Filipai, ami patsukanem nat rom te nat kan fi ronyo, ami tsun a gum nar vainy fafaaman te faakouts vanyo, tan faan vaminyo na fo fifaan te aaruts iny anyo to na moni, tan nainy te naus osing anyon a pan tsumi na taa Filipai tana gum fan iny Masedonia, voun nainy te favaanan faamuan iny anyon Vurungan Rof nane Krais tsumi. 5:San te rof non tsumi tan faakouts faarof vanyo an tan kavuu vaminyo ta moni te aaruts iny ronyo tan nainy tovei, to te kaa ronyo. 4: Anyo onot rou tan kat a fo mamatsiny ka te koman fi non e Gov anyo ma kat tana parits tsun ten Krais, Ayei onot non nyo ma kat ya. 43a: Nyo inainy fanatnat bus iny kaa me na ka na kinai, ai to kan nyo inainy fanatnat bus iny a kainy aaruts tsonyo. Anyo atou bus you tana fo sanaan iny kaa faamo, nyo gim rou ma tos i fei, anyo gim rou ma tos ta ka te ruak non. Anyo atou you tana sanaan iny kaa faamo an tan nainy te ainy faviiviits ronyo ge ito te ves ronyo. Anyo atou you tana sanaan iny kaa faamo an tan nainy te kaa fi mironyo na ka na kinai ge na tee kiok. i2K: Tan tsue na ka tovei, te gim non ma faarei vanyo te komainy rou ami ma faan vanyo na fo mamatsiny ka te aaruts iny ronyo, tana saa anyo atou you tana sanaan iny kaa faamo tana foka te kaa mironyon te ar kakaii ge na kinai. 11: Nyo kaa mirou a mamagat tsian koman a Tsunaun, tana saa, tana fo nainy te naa en, to tsumi faatok iny a tagtag tsumi tsonyo tan tanik iny faakouts vanyo tan faan iny me na moni. Man ovei nyo nat you ami gima soropaar vanyo, sana mi na sikia tu nainy iny faatok iny ya. 20]: Fagum vaare tan kat naa na foka te natiny romi tsonyo ai te nongoiny romi tsonyo, ai te tagei romi tsonyo. Ai Gov te fakifon iny non a aaverof nai kaa fiisen mamiromi. >/u:Fafakap nan vegiau tovei, nyo komainy tsue pis rou a mes a ka, amin vamuinyasiny fafaaman tsonyo, favei yam u fakats tsumi fiisen men a foka te tamainy maromi ana foka te onot romi ma variri ya. Nyo fagum rou a mesapan tsumi: fakats yam a foka na fo man, mi te fakats te onot fi romi ma famaari, mi te fakats a foka na fo tavaron, mi te fakats a foka na fo taabos, mi te fakats a foka na fo saavits, mi te fakats a foka na fo rof. .{:A aaverof ten Gov te gim rora ma onot tan nat famotsmots iny, san te nai makok nats non u fakats tsumi ana koma mami kan, tana saa ami kaa rom koman e Jisas Krais, ana mi gim rom ma fakats vavis ge koma patang tana fo mamatsiny ka patsun puputaa. z-m:Fakats fiisok vaare na fo mamatsiny ka sana mi ma faakats of naa na fo ka ten Gov, tan saf nainy ei na, te vegiau na romi ten Gov, tsue of naa na foka te aaruts iny romi, san ami ma tsue iny faarof na ya, tana saa Ayei nai faakouts maromi. ),K:Tanyir a vainy ma tagei arin kat tsumanyi, iton kat iny koma tamee. Ana nyi te anofe vaare na Tsunaun, a tou tabin me Tsunia te siruu en tan kat vaatsuk. ++:Anyo koman fi rou nei, mamagat yam tan mamatsiny nainy, tana saa ami te tap faavot fiisen mirom a Tsunaun. Nyo tsue pis rou, mamagat yam. $*A:Sai tovei ami na ina fuan a moun, Erodia ai Senteki, tan fatsutsuar tsumi, ma sekee nyo sing rou tsumi na ina fuan, ami ma tanaf iny faroruak fiisen men isisen tsumi na ina fuan, tana saa, ami faavot tana Tsunaun tsun. Eye, nyo rangat kan marom anyi, Sundagos ito na asanga manyi te kaa minon a man nan “tsoiny vaatau faman” ai te toobing non te kaa fi rom anyi, to anyi na isen te binun faarof fiisen mirom a vainy, nyi te nai faakouts ir a ina fuan a moun ma kaa iny vangura ri. Arin moun te binun faparits fiisen vaminyo ser faakouts ir a vainy ma natiny arin Vurungan Rof nane Jisas Krais, ari natiny binun fiisen miror e Kelemen ana mesapan kan to te binun fiisen vaminyo, e Gov kirkir bus iny a fo asanga rari tan Buk Tsunia, to te kaa ror a asangar a vainy te kaa non a toto na suu. ):( +:Vamuinyasiny fafaaman tsonyo, ami kaa rom tan fakats tsonyo, anyo kaa mirou koman tsian iny kaa fiisen mamimi. Ami te kat vanyo, tsonyo kaa me na mamagat ana nyo fapaas kainy maromi. Ai tovei vamuinyasiny fafaaman to te kaa non mangiir tsonyo, fakats yam a foka te kirkir of im yam tan nainy to ma tsutsun faparits ami ma kaa mimin sen koman iny vangura fapoopoan namami patsukanem koman a Tsunaun. ;'o:An tan nainy te tabin minon Ya, Ayei nai pangis non puainy mes te nai mat non, ai te pangis puan te faarei non u puan iny siinaiv Tsunia, to te nai toto non Gormirmir, Ayei kat non a ka to aya tana parits tsian Tsunia, senviir parits to te atoiny minon Ya na fo mamatsiny ka fain a tou aatouf Tsunia.l&Q:Sana ra, a fan faman tsura te kaa non Gormirmir, to tsura tsintsin farokot kanen nanaa ror tana Tsunaun Jisas Krais, a Tsoiny Fiisaup te fatabin minon te poo minon na aya, ito na mes te saup rara tan kat tana monaagits tovei. %w:e Gov nai fakaa rarori tan vaatsuk ana Ayei te jiat ravaa ra naa ri, unya Hel. Ari vovou iny ror kat tan koman parits tan puainy mes nei petoo faarei non a gov tsuri, to tan gima kat a foka te tsue of rari Gov ma kat. Ari te bongaa vavis iny men a fo kat aveto te kat ari, sana ri gim ma sarei faarei ya na kainy rejiaf. A ka tsun te fakats ari, ito na toto iny nei petoo. ~}{{9xwvuCt;ss'qpppo|nnmmmihTggf=edqccLbJaaN__I^Y^\\"[ZYX=VUTTSRR2QQPION0MLL=KJII HmG,FBERDD,CdBAk@y?>=<< ;:Q98765S422G1m0i/.F-,+)(('&%$$X#" TU_`IQI%H - w' %Arin tsoiny to ari te gima tsikoor fiisen men moun, fa'aun. Ri vovou iny a Tsunei Siip to tana fo pan te naa vavis non Ya. Krais pats fatabiny rari fapoopoan nara vainy faavot, sa faarei na vaamuan nana pan nan fifaan te naa fi ten Gov ai tana Tsunei Siip. ~$uAna ri na isen natus fats safunuu an fats tapan (144,000) tsoiny koomei ton kooman foun matuen tagan, ai matuer a ina fats a ka na toto ai matuer fuainy tsunaun. A sikia ta mes te onot non ma nom faatsuts tan kooman foun to ayei, sana ri tsun a isen natus fats safunuu an fats tapan tsoiny to te pats fatabiny me Krais tana vainy tan puputaa te natiny ror kooman foun to. w#gAna nyo nongoiny ton kuun gurus to ayei te poo fi me Gormirmir, kuun gurus to ayei faarei na aurom tsian te tsidup minon tan fats, sa faarei kainy guruu nan barak. Kuun gurus te nongoiny anyo te faarei na Gita to te ferera fi ror vainy. d" CKat to ana nyo tagei to na Tsunei Siip tsutsun non tana Tobeer iny Saion fiisen ramirin isen natus fats safunuu an fats a tapan tsoiny to te kaa miror asangan a Tsunei Siip ana asangan e Taman Ya te kirkir en nai rari. ! Ami ma kaa me na nat a rof an fakats rof ma nat faarof iny ami na ka to ma arasan iny amin as'as nana vaamuan nana marei sensen a vouts vavajia to, tana saa, u as'as te tsutsun of non a asangan a mes, an as'as to ayein gonom natus gonom safunuu an gonom (666).  Ana sikia ta isen te nai onot ma foiny ge fafiifoiny on iny ta ka, onot non te kaa minon yan goum to, to te fa'asangan iny non a vaamuan nana marei sensen a vouts vavajia to, gen as'as to te tsutsun of non asangan a vaamuan nana marei sensen a vouts vavajia to. L Ana fafuan nana marei sensen a vouts vavajia to sogsog rato na vainy faavot, rin vainy babainy ana ri kan kaa miror asangan, ri kan vainy masun an vainy aaruts, ana ri kan tsoiny binun babainy tana mes a fo vainy te fasito rarori, ana ri kan ton vainy kaakaa babainy an uur, ma kaa mirin goum nimar matou nar ge nai rari. (I Gov famanat iny a fafuan nana marei sensen a vouts vavajia to ma fatoto ya na fats kaisa to te mamatan faarei non a vaamuan nana marei sensen a vouts vavajia to ma vevegiau ya, ana kaisa to te tsue of ir a vainy, “E sei na mes te gim non ma faatouf vanyo ee, ma atsun famat ravaa.” [/ Ya fagaug rato na vainy faavot to te kaa ror tana monaagits, tana saa Gov famanat iny ya ma kat foka iny faatok reits to matan a vaamuan nana marei sensen a vouts vavajia to. A fafuan nana marei sensen a vouts vavajia to tsue faparits of rato na vainy ma tanas ari na fats kaisa mamatan faarei to na vaamuan nana marei sensen a vouts vavajia to, ito na isen te atsun famat tan kirat iny puaan sana ayei toto fatabin ename, vainy ma kat, kat to ma fatsiitsii ri ya. 'G Ana fafuan nana marei sensen a vouts vavajia to ayei, kat ton ka iny faatok reits; ayei kat guaf sa rus me petoo poo fi me Gormirmir matar a fokinai faavot. ' Ayei te nom gumgum tana vaamuan nana marei sensen a vouts vavajia to, ya kat to na binun tsunia to te tsutsutsun fiisen mi ya. Ayei sog rato na vainy faavot an puputaa ma faatouf ari na vaamuan nana marei sensen a vouts vavajia to, to te kaa me na tageev tsian a maaf. Y+ Kat to ana nyo tagei to na mes a marei sensen a vouts vavajia ruak ising me tan puputaa, ayei te kaa minon fuan a ferekat faarei non ferekat nana tsunei siip, an vegiau tsunia faarei non a koraa tsian. 8i To te pisainy fi non e Gov a mes a fafaaman ma naa fi en ya tan kotskots, ito tsun kan tana faaman ten Krais, ayei ma naa tan kotskots. Ai to te pisainy fi non e Gov, a mes a fafaaman ma maten ya tan kirat iny puaan ito tsun kan tana faaman tsunia ten Krais, ayei ma mat tsun en tan kirat iny puaan. Ai tan nainy te ruak minon kat to, vainy taabos u fasito ten Krais ma tsutsun fareits, ri te suu iny a faason tsuar ten Krais.” eC “Nongon faarof yam, ami to te kaa mirom teinan iny nongoiny vegiau to te naa minon! xi Vainy kinai to te kaa ror tana monaagits to, nai faatouf ror a marei sensen a vouts vavajia to aya, iton vainy faavot asanga rari gima kirkir gagon koman buk tabuiny tapogaar non a monaagits to, u buk to te kaa minon asangar vainy faavot te kaa miror a toto na suu koo rorin “Buk Tana Toto”, te fasito iny non a Tsunei Siip to te atsun famat muan tana pagafuan.  Gov famanat iny ya ma fapupuaan fiisen men vainy tavaron ten Gov ana ayei te fabiu rari, ana ayei kaa miton gumgum ma tagaa ot iny ya na vainy, ana fo mamatsiny vun, an fo mamatsiny gum fan, an fo mamatsiny vegiau fafoofan, an fo mamatsiny puainy mes. w Ayei tanik iny fijiar to Gov, ana asangan Ya, ana fan to te kaa non Ya, ana fokinai to te kaakaa ror unya Gormirmir. ta Gov famanat iny a marei sensen a vouts vavajia to ayei ma ngue poor vavis en ya, ana ya te tsue vaaserere iny e Gov. Ai Gov famanat iny towa ma kaa men gumgum iny tagaa ot iny a monaagits onots non fats safunuu ana fuan a iifaa. kO Ana vainy faavot fafaatouf to na koraa tsian to ayei tana saa, ayei te faan iny gumgum tsuan tana marei sensen a vouts vavajia to. Ana ri fafaatouf kainy to na marei sensen a vouts vavajia to ayei, ri tsue to na ka, “E sei te faarei non a marei sensen a vouts vavajia to ayei ee? Ai sei te fapupuaan fiisen minon ya ana ya te fabiu ya ee? A sikia!” L Patsuur isen a marei sensen a vouts vavajia to ayei, kaa me na iinin a tageev tsian pon iny ya ma maten, sana tageev tsian to ayei, maaf fatabin en. Ana vainy faavot saar to, ri vovou iny towa.  A marei sensen a vouts vavajia to aya faarei non a puusi na vouts a karap te koo rori na Lepad, moun ya faarei non a moun a Bea, ana nguen ya faarei non a nguen a Laion. Ana koraa tsian to te tsutsun non teis, fainy to na marei sensen a vouts vavajia to na parits tsuan fatoobing an tagan tsunia, ya faan kan iny ton gumgum fatoobing tsuan tana marei sensen a vouts vavajia to. L  Kat to ana nyo tagei to na marei sensen a vouts vavajia koo rori “Na Biis”, a Tsoiny Veer Ten Krais, te ruak ising me namaan. Ayei kaa me na safunuu na ferekat an fits patsuun, fo isiseiny ferekat, kaa miror isiseiny sapou uupen kakaii. An asangan iring to te tsue vaaserere iny non e Gov kaa non tan isiseiny patsuun. 1] Ana koraa tsian tsutsun enato teis.{o Ana koraa tsian to koma seeve iny to na moun to ana ya naa enato ma fapupuaan mi ya na tsubnaain tana moun to, ito na vainy te manaats ror faun ten Gov ana ri te faamainy a man ana ri te suu faman iny man to te pokei faruak bus iny e Jisas. o W San puputaa faakouts a moun to; puputaa tapue ana urungat to te poo me nguen a koraa tsian ruk nato.   Ana koraa tsian nua iny to na aurom nan faarei na urungat nguen ya ma kat tsuktsuk ya na moun to, ma ras faruk naa ya na moun. I   Ana ri fainy towan fuan pakpak nana manuu na kaatsian ma ruaf naa ya tana pan a uur tana pan tsunia, ma makok faarof ari ya onots non a fopis a ingainy ana pan, a ka osing to na koraa tsian. 3 _ Tan nainy te natiny a koraa tsian to te vurat fi mi ri ya nei petoo, ana ya tanik iny jiaats vavageiny to na moun to tan nainy te faagiir bus ya na guei tsoiny to. ; o To sana, Gormirmir ma mamagat, ana fokinai kan to te kaa ror tsunia!San reesik tsian fiisok tan puputaa ana namaan, ana fokinai kan to te kaa ror tsunia, tana saa, a Vinasaar to te of ename tsumi,
ana ayei kaa minon koma seeve, tana saa ayei nat non, tsunia te kaa tsun minon ar kakaii nainy.” {o Fuainy vamuinyasiny fafaaman tsura te fabiu na Vinasaar ito tsun kan tan rafatsiny tana Tsunei Siip to, ai tana man to te favaanan finy arin vegiau Tsunia; ana ri gim to ma sos iny vou fatabin tana saa ri gima tos a mat ana toto tsuri. U# Kat to ana nyo nongoiny ton vegiau tsian unya Gormirmir te tsue na ka,“Tovei roman, a sanaan iny saup fatabin ir a vainy te naa busen name tana Gov tsura, ai roman Ayei binun minon a parits Tsunia, ai tovei roman Ayei tagaa ot faarei non a Aatouf, ai tovei roman a Krais Tsunia na Tsoiny Fiisaup te nai binun fiisen minon gumgum Tsunia tana monaagits,
tana saa, a Vinasaar to te gima tsutsun bus non matuen a Gov tsura, ya te fafaatai e Gov tan voiny min nuaf tan fo kat iring te kat fuainy tsoiny binun tsura. A Vinasaar to te vurat ravaa osing mi ri na Gormirmir! +O Maikel an fuainy morena tsunia vurat ravainy mi towa jiarasan! Ayei na koraa tsian a tamuan te koo ri na Vinasaar, ge Satan, ayei mumumua iraror a vainy tana monaagits faavot tan katkat aveto fiisen minon gam tsunia. Ri vurat ravainy mi towa tan puputaa fiisen ramen fuainy morena tsunia. yk sana koraa tsian an fuainy morena tsunia gima parits ser biu erato, ri gim to ma onot ma kaakaa pis Gormirmir. !; Ana puaan ruak to Gormirmir. Maikel an fuainy morena tsunia fapupuaan fiisen mito na koraa tsian, an morena tana koraa tsian fatanai kan ratuari; :m Ana moun to bus fi naa to tana pan a uur tana pan te kakouiny of ya Gov, a pan te nai makok faarof rori ya onots non isen a tapan fuan a natus an gonom safunuun (1,260) nainy.  Ana moun to faagiir to na guei tsoiny, ito te pisainy e Gov ma tagaa ot faparits iny Ya na vainy tana gum fan tana monaagits faavot fiisen men kat iny manaats a fo faun. San morena ras osing a koraa na guei tsoiny ri mei fi naa towa ten Gov tan tagan Tsunia. ~u Ayei fifio ravainy to na fafofopis nara pan nar kootsits korosuu fiisen me na fenen ana ayei ravaa ramituari nei petoo. Ayei tsutsun non matuen a moun to na kakoun iny faagiir ma korom famat ya na guei a kukurik tan nainy te faagiir fi non ya. C Ana mes a ka na kat gengen iny faatok ruak to Gormirmir. A koraa tsian a goutsiroun kaa men fits patsuun an sapou uupen kakaii kaa non tan isiseiny patsuun ana safunuu na ferekat. W' Ayei na kuraa ana ayei dau iny non a kamits tan nainy te kat iny faagiir ya. s~ a Kat to ana ka na kat gengen iny faatok ana ka na karap ruak to Gormirmir, te kaa me na moun, raarav me na nuaf faarein vau tsunia ana ayei kaa minon a iifaa fain a moun ya ana sapou kaa minon a safunuu ana fuan a kootsits patsuun ya. }1 Kat to an pingping tana saape ten Gov unya Gormirmir tapue to ana nyo tagei to na gen te koo rori, “Na Gen Nan Tsue Faunot” gagon koman a saape Tsunia. An kanaf nan ubaar, an gurus, an guruu nan barak, ana nuu ana ruat tsian fiisen minon ais tsidup mito petoo.I|  Vainy vavaajets peits fiisok Manyi, tana saa, nainy koma seeve Tsumanyi naa os mito. An nainy kat vaatsuk tan vainy mat te naa kan minon.Ai tovei u nainy tana fo tsoiny binun Tsumanyi, a fo kuigin, nom ror tafan tsuar rof, ana fo vainy ten Krais ito te oraav Manyi, ton vainy kaa miror asangan ana ri kan ton vainy babainy nom ror a fo tafan tsuar rof.U nainy kat fijior ir a vainy te rurei raror mes a vainy kaner tana monaagits to!” T{! ri te tsue na ka,“Tsunaun Gov a Siireits te kaa muan, ai te kaa nanon, mam tsue faarof naa rom Tsumanyi tana saa, Anyi bibinun fiisen mirom a parits a reits ana Nyi tanik iny tagaa ot osto! z' Ana ina tangau ana ina fats a tsunaun to te gumgum ror tan fo tagan tsuar matuen e Gov vatsitsikop naa ror fo nair petoo, er faatouf to Gov, {yo Kat to ana fafits nana morena puuf to na tsufing tsuan, ana fo vegiau tsian ruak to Gormirmir, sa tsue na ka,“A parits iny tagaa ot iny a monaagits tovei roman, a ka to te fasito iny non a Tsunaun e Gov tsura, ana Krais Tsunia, a Mes te pisainy e Gov ma Tsoiny Fiisaup Ya tana vainy, ana Ayei te tagaa ot iny ya tan mamatsiny nainy sikia ta fafakap nan!” x9 A fafuan nan a iring tsian fiisok te kap naa, sai tovei, tagaa yam. A fafofopis nana iring tsian fiisok sisiruiny naa ename. Fafits Nana Tsufing wy Sen tsun ana nuu tsian ruak to; ana isen a pan tan fasafunuu nana pan tana ngats fan tsian tarop enato, ana fits a tapan mes mat rato tana nuu. Ana mesapan tsuri na vainy oraav fiisok to ri vamarits to na Gov iny Gormirmir tana tou karap Tsunia. Vv% Kat to ana ina fuan a tsoiny favaanan nongoiny ton vegiau tsian te poo fi me Gormirmir tsue na ka tsuri, “Taami yam nei jias!” an vainy te koma iring matoong er, ri naa fi to Gormirmir koman a koroo. 'uG Voun fopis nan nainy ana pan, fuasfuas sof pis rarori poo fi minon ten Gov, ri te tsun fatabin, ana fokinai to te tagaa rarori oraav fiisok tsun raror. t5 A vainy tana monaagits nai paparaa miror a mat tana ina fuan a tsoiny favaanan to. Ana ri te mamagat, ri te fafaan vavis iny a fo fifaan tsuar tan isisen tsuri, tana saa, a mat tana ina fuan a tsoiny favaanan to, te mei men kat iny saraa kamits tana vainy tan puputaa faavot. ;so Vainy tana fo mamatsiny viir gum fan, ai tana fo mamatsiny viir vun, ai tana fo mamatsiny viir vegiau fafoofan, ai tana fo mamatsiny viir puainy mes nai tagaa ror tan puainy mes tana ina fuan onots non fopis nainy ana pan, ana sikia ta mes te faan rarori tu tsue faarof ma kats iny arin puainy mes tsuri. Er ana pua rari te nai soon tana sanaan tana ngats fan tsian, a pan te tapaar iny ari na Tsunaun tsuri tana pagafuan. U tsuen takop tana ngats fan tsian to te koo rori, “Sodom ai Ijip”. _q7 Tan nainy te pokei fakap rori na ina fuan a tsoiny favaanan u vaanan tsuar, ana marei sensen a vouts vavajia, koo rori, “Na Biis” te tafuts osing minon a matan a gaguur fiisok a sikia ta faatain nan koo rori, “Abiis,” nai fapupuaan fiisen ramirori na ina fuan a tsoiny favaanan to. Ayei nai fabiu rarori ya te atsun famat rari, Hp  Ri kaa miror a parits iny kat tap a ruat korosuu ma tsidup vaare mi ya tan nainy te pokei iny rorin vaanan ten Gov. Ana ri kaa kan miror a parits iny kopis a fo aurom ma takopis faarei arin rafatsiny; ana ri kaa kan miror a parits iny faan iny a fo viir faadis patsun puputaa faavot to tana fo nainy te koman fi rori. So To ten sei na mes te tanaf non ma kat fijior rari ee, u guaf te ruak ising minon ngue rari, ai te atsun famat vainy te koma iring rari; tan kat to, a mes tanaf non ma kat fijior rari, mat eranats ror. +nO A ina fuan a mes iny favaanan to arin u fuan oliv nau ana fuan a tsuun nan kurun to te tsutsun ror matan a Tsunaun te tatagaa ot non tana monaagits faavot. =ms Nyo nai jiats ra naats rou a ina fuan a mes iny favaanan, te vau ror vau iny reesik; ana ri te pokein vaanan ten Gov tana isen a tapan an fuan a natus an gonom safunuun nainy.” ulc Sana nyi ma ngaf vaare na pan iny vaaguam koman a aunon jiarasan nana saape. Ngaf vaare, tana saa, Gov faan rarorin vainy vavaajets, ana ri te nai kat fifiiring a Ngats Fan Tsian a Taabos onots non fats safunuu ana fuan (42) na iifaa. ]k 5 Gov faan vatuanyo na painy ar nau a ngafngaf a viviakoo, kaa minon as'as nana ngaf ana ayei tsue to, “Tsun ngaf a saape ten Gov an fatsung fafaatouf, ana nyi te as ir a vainy to te fafaatouf ror koman a saape. ]j3 Sa ya tsue of vanyo, “Nyi ma tsue pokaa pis tsuri tan vegiau ten Gov te ruak non vou tana fokinai gum fan, ai tana fokinai viir puainy mes, ai tana fokinai vegiau fafoofan kanen, ai tan fokinai gotouf.”Ci Nyo nom kots noun kakaii niman ya, sa nyo ainy ya, ya saavits ovei tsun nato faarein sisingif ngue vanyo. San voun nainy te ainy anyo ya, ya togaaf famaajiin to na mokoor navanyo. zhm Nyo naa to tana morena sa nyo rangats yan kots noun kakaii to. Ana ayei tsue to na ka tsonyo, “Nom, nyi te ainy ya; te togaaf famaajiin marom anyi tan mokoor, sai te naa non ya ngue manyi, ai te nai faarein sisingif saavits ovei.” cg? Kat to ana nyo nongoiny ton vegiau te poo fi me Gormirmir tsue pis to na ka tsonyo, “Kuar nyi nom ton kots noun kakaiin takarat te kaa non niman a morena na siireits to te tsutsun non namaan ai tan puputaa.” nfU Sana sikia, tan nainy te puuf non a faafits nar morena na tsufing tsuan, ai Gov te nai kat famainy ovei a ka to tan fakats takop Tsunia, to te tsue pokaa faamuan bus iny Ya tan fuainy tsoiny binun Tsunia, iton fuainy kuigin.” jeM ana ya fakei ton tsuen man non jias tsuan tana asangan e Gov te toto non tan mamatsiny nainy a sikia ta fafakap nan, te fapogaar a Gormirmir ana fo mamatsiny ka tsunia, ana monaagits fiisen men fo mamatsiny ka tsunia, ai namaan fiisen me na fo mamatsiny ka tsunia. Ana morena na siireits tsue to, “Gov gim non ma anaanos tan vovou iny fakats Tsunia! d Kat to ana morena na siireits to te tagei anyo tsutsun non namaan ai tan puputaa, faarua iny naa to na niman Gormirmir, Dc Tan nainy te poor fits barak to, nyo pon to ma kirkir; sana nyo nongoiny vegiau te poo fi me Gormirmir sa tsue na ka, “Munmun iny a ka te pokei iny fits barak; to kirkir vaare iny!” b  ana ya kuu fatsian to faarein tangis tana fo Laion. Voun kuu fatsian tsunia, fits barak biny fatabiny towa men gurus tan barak. a! Ayei kaa men kots noun kakaiin takarat niman ya. Ana ayei tsutsun to, an mou matou naa fi to namaan, an mou keeruk naa fi to tan puputaa, l` S Kat to ana nyo tagei to na mes a morena na siireits of minon peto poo fi me Gormirmir. A koroo faarein vau tsunia, an buuto afis to na patsuun ya; a nain ya faarei to na nuaf an fuan mou tsunia faarei ton tsuun nan guaf kurun. f_E Gen a vainy to ari gim ror ma reesik, er takopis osing ton kat tsuri tan tokoiny mes, gen kat a fo pau amatsuan gen a fo pau gengen, gen kat, kat iny tsikoor, gen fipisui, gen fifiinaum, gen kakabuts ka tana mesmes.=^s An mes panainy vainy to te gima mat tana fopis a ka na iring to, ri gima reesik, er takopis osing to na fo kaisa to te kat ari nimar. Ri gima faonot tan faatouf masarau an kaisa, kat ari tan gol, gen silva, gen borons, gen fats an nau, fo mamatsiny ka to ari gim ror ma tagaa, nongon ge taataan vavis. /]W tana saa parits tana fo hos poo minon ngue rari, ai fene rari kan. Fene rari faarei non koraa te paut naa fene rari kaa minon patsuun, ka iny kat fijior ir a vainy. \/ A fafofopis nana pan tana vavainy te mat tana fopis a ka na iring to ari: u guaf, um, an tauf nan solfa to te tafuts ising minon nguer a fo hos, 0[Y Ai tan taraa tatagaa tsonyo, nyo tagei ir fuainy hos ana ri to te jias rari, kaa miror kon nan puaan goutsiroun faarei ror guaf, mokepai faarei ror Safaia fats, an totomoiny faarei ror jiaf Solfa. Patsuur hos faarei ror patsuur Laion an guaf, um an tauf nan solfa tafuts ising minon ngue rari. Z Ri tsue of vatuanyo tan as'as nar vainy puaan to te jejias ror tan hos onots ror fuan a natus a tapan an tapan (200 milion) mes. 7Yg Ana ina fats a morena to te tapuruur, kakoun bus rato tan ar aua tan ar nainy tan ar iifaa ai tana ingainy na to aya ma atsun irari na fafofopis nana pan tana vainy faavot. 2X] An vegiau tsue to tana fagonom nana morena to te kaa me na tsufing, “Puruur ravainy yam a ina fats a morena to te kotskots iny ari tana aurom tsian iny Yuferetis!” DW Kat to ana fagonom nana morena puuf to na tsufing tsuan. Sa nyo nongoiny vegiau poo fi me tana fats ferekat tan fats i'iyo nan fatsung fafaatouf tan gol to te kaa non matuen e Gov. rV] A vaamuan nan a iring tsian fiisok te kap naa ana mes a fuan a iring tsian fiisok naa koraa ename. KU Ri kaa miror aatouf to te tatagaa ot rarori, ana ayei kan a morena te tatagaa ot iny non a pan a gaguur fiisok a sikia ta faatain nan te koo rori “Abiis,” asangan ya tan Faa Hiburu koo rori “Abaadon,” ai tan Faa Grik koo rorin “Apolion” (kifon a fuan a painy vegiau to, “Mes a rururein fo mamatsiny ka.”) FT Fo kookai kaa miror fenen kaa miror saksak faarei raror suu te kaa non a aurom kaa minon a amatsuan a iring fiisok, ri kaa miror a parits iny kat fijior mes onots ovei non a ngim a iifaa. NS Bue rarin paapau, tana ka faarei ror kon te kat ari tan aiyan, an sagogee te kat ror fo pakpak tsuri faarei non sagogeen kinai nana karis te ras vavis fi rarorin hos kakoun fi naa ror tana puaan. kRO Funuu narari mamatan faarein funuu nan moun, an ngiisi rari mamatan faarei non ngiis tana Laion. %QC Fo kookai te mamatan faarei ror fo hos kakoun ror tana puaan, patsuu rari te faarei te kaa men sapou uupe gol, ai nai rari mamatan faarei nain a mes. *PM Tan nainy nato aya tana ngim a iifaa vainy nai sainy ror ma mat, sana ri gim on ror ma nai sab ya; ri komainy fiisok ror ma mat, sana mat nai bus osing rarori. ^O5 Fo kookai gim ror ma kots famat ir a vainy to ari, sana ri ma kot fakakamits tsun rari onots ror a ngim a iifaa. A kamits nan kot fakakamits faarei tsuiny non a kamits to te kot fakakamits finy non a mes, a suu. Kat to ana nyo tagaa naa to jias ana nyo nongoiny to na manuu to te roruaf vavis jias fiisok korosuu tsue fatsian to sa tsue na ka, “Reesik fiisok! Ma sekee, reesik fiisok, tana saa a iring tsian fiisok to aya tana fokinai to te nai kaa ror tan puputaa tan nainy te kakoun iny puuf ror a mesmes a ina pis a morenan tsufing tsuar, ana patang tsian nai ruak veesau tsun nanon!”~Iu Kat to ana fafats nana morena puuf to na tsufing tsuan. Sa faarei rari te kibei a nuaf tana fopis a pan ana iifaa an kootsits ana ka rak to na fafofopis nana pan tana nuaf, ana fafofopis nana pan nana iifaa, ana fafofopis nana pan nan fo kootsits, uurup faavot rato. To sana fafofopis nana pan nan nainy, uurup nato, ana fafofopis nana pan tana voiny uurup kan nato. VH% (A asangan a kootsits to aya Aapeits). Ana fafofopis nana pan nana aurom takopis iny aapeits to ana vainy a kinai mat rato to te jiu fi ri na aurom a aapeits to, tana saa, a aurom takopis iny aapeits en. uGc Kat to ana fafofopis nana morena puuf to na tsufing tsuan. Ana kootsits a buiny tamuk fiisok, kurun faarei ton kurun nan vit, gotsiny mito peto poo fi me korosuu sa nai gotsiny en tana fafofopis nana pan nana aurom ana fo kookue. F ana fafofopis nana pan tana fo mamatsiny kan toto to te kaa ror namaan mat rato, ana fafofopis nana fo toraara, iring fakap rato. XE)Kat to ana fafuan nana morena puuf to na tsufing tsuan. A ka te mamatan faarei na tobeer a nai jias fiisok, akoor, ri ravainy towa namaan. Ana fafofopis nana pan, namaan, nai takopis iny rafatsiny to, DA vaamuan nana morena puuf to na tsufing tsuan. Ruat ais an guaf, sovaar men rafatsiny tatsiiu mito peto tan puputaa, sa kibei puputaa ana fo nau tana fopis a pan, an guaf akoor ton sen panan nan fopis puputaa fiisen men fo nau ana fo aufing kan. NCKat to ana fits a morena kakoun iny puuf to na fits a tsufing. lBQAna morena nom to na kepaa kat ari tan gol sa favei yan guaf nom ya tan fatsung fafaatouf, ana ya ravainy towa petoo tan puputaa. Guruu nan barak poor ana pan gurus fatsian nato an kanaf nan ubaar an pan nuu kan to. U Tsufing +AOAn um nana jiaf akaakoor tauf tsuraf naa fiisen miton faakats tan vainy ten Krais naus osing me na niman a morena to te tsutsun matuen e Gov, naa fi enato jias. R@Ana mes a morena to te kaa me na kepaa kat ari tan gol ka iny faakor jiaf tauf tsuraf naa mito, ya tsutsun to tan fatsung fafaatouf. Gov fainy towan jiaf akaakoor kinai fiisok ma sovaar fiisen mi yan faakats tan vainy taabos u fasito ten Krais, ka iny kat a faakor tan fatsung fafaatouf tan gol to te kaa non matuen tagan. k?OSa nyo tagei na ina fits a morena tsutsun ror matuen e Gov; ayei faan ratuari na fits a tsufing. > Tan nainy te kip a Tsunei Siip a faafits nana aatsits tap nan kots noun to, Gormirmir tomani enato onots fopis safunuu na minit. ~=utana saa a Tsunei Siip to te kaa non fapoopoan nan tagan, Ayei na tsoiny veis tsuri, ana Ayei mumumua rarori Ya te mei ra naa ri tana aurom a kookue te faan iny non a toto na suu. Ai Gov nai sap ravainy non a fo susuiny matan mata rari.”d<AAna ri te gima onot ma nai ves ge iinyu; ge na nuaf ge ta ka ta fisikii nai akoor rarori; :;mTan kat to aya, ri tsutsun matuen tagan ten Gov ana ri bibinun of Towa tana fo nuaf min voiny koman a saape. Ana Ayei to te gum non tan tagan nai kookop rarori me na matan ya. :+“Nyo gim rou ma nat, tsunaun. Nyi nat rom,” biny fi nyo ya. Ayei tsue of vatuanyo, “U vainy to ari te faduen nainy iring tsian fiisok. Ri garus vaun beberus iny jiarasan tsuar ana ri kat fataabos ratuari faarein goseen kafof tan rafatsiny nana Tsunei Siip to. +9O Ana isen tsurin fuainy tsunaun rangats vatuanyo, “E sei to arin vainy to te vau ror vaun goseen beberus iny jiarasan ee, ai fei to te poo fi mi ri ei?” N8 ri tsue to na ka, “Man Ovei! Variri, vamarits, nat, tsue faarof, fatsiitsii, ana parits a reits, a foka to te fasito iny non e Gov tsura tan mamatsiny nainy a sikia ta fafakap nan! Man Ovei!” 57c An fuainy morena tsutsun faafis ton tagan, an fuainy tsunaun, ana ina fats a ka na toto. Ana ri tsunguruu naa to me na fo nair petoo matuen tagan, ri faatouf to Gov, 6  Ri kuu fatsian, ri tsue to na ka, “Tou saup fatabin rara poo fi me tana Gov tsura gum non tan tagan ai tana Tsunei Siip!” 5 Vou na foka to, nyo tagei ton tagin vainy kinai fiisok, a sikia ta mes te onot non ma as rari, ari poo fi me tana fo mamatsiny viir puainy mes, ai tana fo mamatsiny viir vun, ai tana fo mamatsiny viir gum iny fan, ai tana fo mamatsiny viir vegiau fafoofan, ri tsutsun matuen tagan ai matuen a Tsunei Siip fiisen men vaun goseen beberus iny jiarasan, nom tap iny non naan iny paura nimar. 4A safunuu ana fuan a tapan (12,000) mes tana vun ten Juda,
ana safunuu ana fuan a tapan mes tana vun ten Ruben,
ana safunuu ana fuan a tapan mes tana vun ten Ged,
ana safunuu ana fuan a tapan mes tana vun ten Asa,
ana safunuu ana fuan a tapan mes tana vun ten Naptalai,
ana safunuu ana fuan a tapan mes tana vun ten Manase,
ana safunuu ana fuan a tapan mes tana vun ten Simion,
ana safunuu ana fuan a tapan mes tana vun ten Livai,
ana safunuu ana fuan a tapan mes tana vun ten Isikar,
ana safunuu ana fuan a tapan mes tana vun ten Sebulan,
ana safunuu ana fuan a tapan mes tana vun ten Josep
ana safunuu ana fuan a tapan mes tana vun ten Benjamen,
ito te kaa men goum ten Gov nai rari. Vainy A Kinai Fiisok Te Kaa Men Vaun Gosee 3 P2Ana nyo nongoiny ton as'as nararin vainy ito te kaa men goum ten Gov nai rari: onots non sen natus fats safunuu ana fats tapan (144,000) mes poo fi me tana safunuu ana fuan viir vun iny Isrel. 1 “Kat fifiiring vaaren puputaa, ge na namaan, ge tu nau, onot non te goum romam fo nair a fo tsoiny binun tana Gov tsura.” 0 Ana nyo tagei pis to na mes a morena, poo fi me tana pan te roruak minon a nuaf fiisen minon a ka iny gogoum to te fasito iny non a Gov a toto. Ana ya kuu naa to tana fats a morena ito te faan iny e Gov a parits tsuri, ma kat fifiiring puputaa ana namaan: p/ [Voun a fo mamatsiny ka to te kap naa, sa nyo tagei a ina fats a morena tsutsun ror tana fats a i'iyo tana monaagits to, ser kat tap iny a fats a ainysat tana monaagits ma taf vaare na ainysat tan puputaa, ge namaan, ge tan fo nau. .yU nainy tsian tan koma seeve tsuri ruak busen, ai sei na mes te onot non ge ongoor non ma tsutsun faparits ee?”-Ri te fikoo na fo tobeer ana fo fats, “Kookop mami mam yam matan a isen to te gum non tan tagan, ana koma seeve tana Tsunei Siip! ,3Vainy vavaajets faavot, an fuainy gotouf tan puputaa, an fuainy tsunaun tan vainy, an fuainy tsoiny mumua tan vainy puaan, an fuainy tsunaun tan vainy puaan, an vainy masun, an vainy siireits, an mes fo viir vainy kaner, rin fuainy tsoiny binun babainy tana mes a fo vainy te fasito rarori, an fuainy vainy kaakaa babainy an uur bus fi naa ror tana fo puts ma takop ari tana fo varian fain a fo tobeer. t+aKorosuu kan kajiaa babainy en, faarei non nenengan tap, ana fo tobeer ana fo toor tapat osing a fo iinir. *+ An kootsits tapat osing to na korosuu ser tsidup rame tan puputaa faarei ror fua nan vei peree te taf farus fi rarori na ainysat tsian fiisok. ) Ana nyo tagei to na Tsunei Siip te kip ravainy fagonom nana aatsits tan kots noun, ana nyo tagei to na nuu tsian te ruak tan puputaa, ana nuaf takopis iny bong enato, faarei raarav tamuan fiisok, ana iifaa goutsiroun enato sa faarein rafatsiny. (  Ayei tatafas rarin isiseiny vaun goseen beberus iny jiarasan; Ayei tsue of ratuari, “Favusuan yam, am anaanos fakakaii tsom to, onot non as'as te pisainy bus e Gov ma tsup me tan fo sen binun tsumi an fo vamuinyasiny fafaaman tsumi te nai mat ror senviir tsun mi ror to te atsuiny famat fi mamiri nimar fo vainy te koma iring rari, ai vou Gov nai biny non a fo rafatsiny tsumi.” E' Sa ri vaputs iny kuu to, “Tsunaun a siireits, ana Taabos ana Man! Farainy nai kat rom anyin vaatsuk tana vainy tana monaagits to, Nyi te biny rari tana saa ari te atsun famat mamam?” &! Ana Tsunei Siip kip ravainy ton fafangim nana aatsits tan kots noun, ana nyo tagei ton aaver vainy fafaaman to te mater to te kaa ror fain fatsung fafaatouf, tana saa, ari te favaanan iny vegiau ten Gov ana ri kaa fatavaron to, to te tsue pokei finy ari Jisas. %Nyo matoong to, nyo tagei to na hos a aangom. Ana mes jias to tounon ya, asangan ya, na Mat, ana mesmes a mes vovou iny ya, asangan ya, Na Pan Tana Mat, ito na pan tan aaven tan vainy vavaajets te mater, koo rori “Heidis”. Gov faan iny a parits ma kibei ir yan vainy faavot tana fats a gum ana ri te atsun famat ir a vainy tana isen tsuri na fafafats nar gum to. Ri na ina fuan atsun famat raror a vainy tan kirat nan fataatsun, ana ri te faruak nainy ves iny atsun famat ir a mesapan tsuri; ri te kat fafaadis famat ir a mesapan tsuri, ana ri te jiats ra naan marei sensen vouts tan puputaa, ma atsun famat ari na mesapan tsuri. $5Ana Tsunei Siip kip ravainy ton fafafats nan aatsits nan kots noun; ana nyo nongoiny to na fafafats nar ka na toto te tsue na ka, “Taame!” #Nyo nongoiny to na ka te faarei na nguen a mes fapoopoan nana ina fats a ka na toto, tsue of to na mes nom tap iny non a sikel, “Kuar, sikel a nas rais an bali rais. Tovei roman isen a mes komainy non a foiny nana isen a nas rais a kakaii fiisok ge na fopis a nas bali rais a kakaii fiisok, foiny onots non a foiny tana binun tan sen nainy urung, sana nyi ma kat fifiiring vaare na fo nau u oliv, ma sikia vaare ya ta suun, ana nyi ma kat fifiiring vaare na fo fua tan ngits nan Gereip, ma sikia vaare ya tu wain.” " Ana Tsunei Siip kip ravainy pis ton fafofopis nana aatsits tan kots noun; ana nyo nongoiny to na fafofopis nar ka na toto te tsue na ka, “Taame!” Nyo tagaa to, ana mes a hos a bong tafuts mito. A mes te jias tounon ya nom tap iny a sikel niman. !yAna mes a hos a goutsiroun tafuts mito. A mes jias tounon ya Gov fainy ya na parits a reits ma nom ravainy ya na aaverof a mei mito na puaan nei petoo, ana vainy atsuiny famat raton mes panan tsuar; ayei fagovets towan kirat kaatsian nana puaan. |~>}{{y^x/w;utsjrraq-pomekjiiLhtgfedccKbRaq``,_^ ]p\[vZSYkXXWUUTS|RQkPO@NRMZK8JIHGFEDC[B1A@?>t=i<;:Q9*866K43210/t.-C,I*)(x'B&g$$#"4 ![  o" LF Y H 5Vp!! =Kat to ana nyo tagei to na korosuu na foun ana monaagits a foun. Koroo suu na tamuan ana monaagits a tamuan kajiaa ovei ra naa ana namaan gima kaa pis. 9 kE sei na mes te gim non ma kaa men kirkir nana asangan ya koman Buk nar asangar vainy te kaa miror a Toto na Suu ee, Gov faviir naa non ya koman Naaman Nan Guaf akaakoor.7Ana mat ana pan koo rori “Heidis”, Gov faviir ra naa rori koman a Naaman Nan Guaf akaakoor. (Naaman Nan Guaf akaakoor, ayei na fafuan nana mat.) ?w Ana vainy to te jiun teis namaan mat rato ri naa fi to ten Gov ma kat Yan vaatsuk tsuri. An vainy to te mat te kats tan puputaa iton aave rari te naa tana pan tan aaven tan vainy vavaajets te mat buser, koo rori “Heidis”, naa kan fi rato ten Gov, ai Gov kat ton vaatsuk tsuri vovou non a foka te kat ari. +O Ana nyo tagei ton vainy faavot te mat kaa miror asangar gen vainy babainy tsutsun ror matuen tagan karap gosee kaa ror tan vaatsuk tana ka te kat ari to te kirkir finy yan kat tsuri koman a fo buk ton takarat. An mes sen buk, u takarat, U Buk nan asangar vainy te kaa miror a Toto na Suu. ,Q Kat to ana nyo tagei ton tagan karap gosee ai Gov a isen to te gumgum non tsunia. Puputaa ana korosuu kajiaa osing Towa, ana sikia ta mes ma tagei pis rari.  Ana Vinasaar to te fagaug bus ir a vainy, Gov faviir naa non ya Naaman Nan Guaf to te akoor fiisen minon solfa jiaf fisikii tana pan te kaakaa na vaamuan nana marei sensen a vouts vavajia ana fafuan nana marei sensen a vouts koo kainy rori na Kuigin Gamgam; ana ri nai saraa kamits ror tan fo voiny min nuaf tan mamatsiny nainy a sikia ta fafakap nan. Fafakap Nan Nainy Vaatsuk _7 Ri saats vavis ror puputaa ana ri te bau faafis a fan tan vainy taabos u fasito ten Krais fatoobing ito na ngats fan tsian to te mangiir fiisok non Ya. An guaf poo fi minon Gormirmir buraar fakajiaa vavis rarori. 3_ana ayei te naa vavis a tou fagaug vavis ir a vainy tana fo gum fan faavot tana monaagits to. Satan nai guam faavots ror a vainy to te fagaug faamuainy bus ya koo rori, “Gog ai Meigog”, ma fapupuaan mi ri na vainy ten Krais. An as'as nan vainy puaan to ari nai kinai faarei raror mooyon teis. nUVoun a isen a tapan ingainy te kap non, morena nai puruur non e Satan tana tou kotskots tsuan, GMamagat ten Gov tana vainy to te tsun fatabin tana mat tsuar tan vaamuan nana tou tsun fatabin tsurin vainy taabos ten Gov, a fafuan nana mat sikia ma parits fafisfis rari; ari faarei miror tsoiny faakoor ten Gov ai ten Krais, ana ri nai tagaa ot fiisen mi ror Ya onots non a isen a tapan ingainy. Gov Faduen e Satan B}Ayei na vaamuan nan nainy tana tou tsun fatabin tana mat tan vainy. (Ana mesapan kan to tsuri te mat naa, ri tsun fatabin ror tana mat onot non tan fafakap nana isen a tapan ingainy.) iKKat to ana nyo tagei ton mesapan tan tagan ana ri to te gum ror nom gumgum iny kat vaatsuk. Nyo kan te tagei aaver a vainy to te atsun famat tana saa, ri favaanan iny a Man to te pokei faruak iny e Jisas an vegiau ten Gov. Ana ri gim kan to ma faatouf a marei sensen a vouts ana kaisa tsunia to, ge ari gima kaa men goum nana marei sensen a vouts to nai rari ge nima rari. Ri toto fatabin ana ri tagaa ot to faareir fo gotouf fiisen me Krais onots a isen a tapan a ingainy. dAAna morena faviir iny naa towa gagon koman a gaguur a sikia ta faatain nan, ya pingping tap towa ana ya aatsits tap towa, ma fagaug vaare ya na vainy tana fo gum fan faavot tana monaagits onot non te kap non a isen na tapan ingainy. Voun isen a tapan ingainy te kap non, a morena fatafuts tsom non ya onots non a tee ar nainy ma naa vavis en ya. -Ayei nots a koraa tsian to ayei, ito na koraa tsian iny muan fiisok, a Vinasaar ge Satan ana morena kotskots towa onots a isen a tapan ingainy.  3Kat to ana nyo tagei to na morena of fi minon Gormirmir nom tap iny non a popue tana matan a gaguur fiisok a sikia ta faatain nan ana tseen tsian. Y+An fuainy gotouf an vainy puaan tsuri mat rato tan kirat nana puaan to te tafuts ising me nguen a mes to te jias tounon a hos a gosee: an marei faavot ainy ton venoo nar vainy te mat, ser viits guas ir.@yAna Ayei kotskots to na vaamuan nana marei sensen a vouts vavajia to fiisen kan me na fafuan nana marei sensen a vouts vavajia te koo rori na Kuigin Gamgam to te kat kat a foka iny faatok reits matan a vaamuan nana marei sensen a vouts vavajia to. Tan kat a foka iny faatok reits to, ayei fagaug rato na vainy to te nom goum tana vaamuan nana marei sensen a vouts vavajia to ana ri fafaatouf to na kaisa tsunia. Ana Ayei jias to tounon a hos a gosee faviir iny naa to na ina fuan, u toto farokot koman na Naaman Nan Guaf to te akoor fiisen minon solfa jiaf fisikii. Kat to ana nyo tagei to na vaamuan nana marei sensen a vouts vavajia koo rori na Tsoiny Veer Ten Krais, an fuainy gotouf tana monaagits, an vainy puaan tsuri vaaguam faavot iny fapupuaan me na isen to te jias tounon a hos a gosee, an vainy puaan kan Tsunia. yTaami yam, am ainy ton venoo nar fuainy gotouf te nai mat ror ana rin tsoiny mumua tan vainy puaan, ana ri kan vainy puaan, an venoo nar fo hos an vainy jejias hos, an venoo nar vainy faavot iton fuainy tsoiny binun babainy tana mes a fo vainy te fasito rarori an venoo nar vainy kaakaa babainy an uur an venoo nar vainy karap kaa miror asangan ana ri kan vainy babainy!” E Kat to ana nyo tagei to na morena tsutsun non tana nuaf. Ana ayei kuu fatsian to tan marei faavot te ruaf ror korosuu, “Taami yam, am vaaguam faavot mito tan guainy tsian ten Gov!  %Tan vaun iny jiarasan Tsunia beberus ana moun Ya, kaa men kirkir, u asangan: “Aatouf tan fuainy gotouf ana Tsunaun tan fuainy tsunaun.”  wU kirat iny puaan ainy fiisok tafuts ising me nguen Ya, ana ayei fabiu raror fo viir gotouf tan fo mamatsiny viir gum fan. Ayei nai tagaa ot faparits raror rin vainy faavot fiisen men kat iny manaats a fo faun, ana Ayei nai medak ravaa raror vainy te gim ror ma manaats fo faun faarei ror fua tana pan iny memedak fua to te faatok iny non na koma seeve ten Gov a Siireits. { oAn vainy puaan iny Gormirmir vovou naa towa, ri jias tounor hos gosee ana rin vau men vaun saavits goseen kafof. y k U vau beberus iny jiarasan te vau Ya, fabub ya tan rafatsiny, an asangan te koo ri Ya, “U vegiau ten Gov.” Q Matan Ya faarein guaf kurun, ana Ayei kaa minon sapou uupe gol kinai patsuun Ya. Ayei kaa minon asangan kirkir ari Tsunia, sana sikia ta isen ta mes te natiny non ya, Ayei tsun Tsivon te natiny non. W' Kat to ana nyo tagei to na Gormirmir te tapue, ana isen a hos a gosee kaa kaa en na aya. A Mes jejias tounon ya koo rori na “Isen to te Suu Faman iny non Vegiau Tsunia ana Man”; Ayei vovou tsun iny non kat tavaron tana tou kat vaatsuk Tsunia tan kat iny fapupuaan, Ayei vovou tsun iny non kat iny fapupuaan men kat tavaron. V% Ana nyo fatukun naa to peto moun ya, ma faatouf anyo ya, sana ayei tsue na ka tsonyo, “Kat fi vaare na! Nyo na tsoiny binun faarei marom anyi, ai tana fo vamuinyasiny fafaaman tsumanyi, ito na vainy te tsutsun faparits ror ri te nom tap iny a man te pokei bus iny e Jisas. Faatouf yam e Gov!” A man to te pokei bus iny e Jisas, ayei na ka te faparits raror fuainy kuigin ma favaanan iny arin Vurungan Rof nane Krais. A Mes Te Gum Tounon A Hos A Gosee lQ Kat to ana morena tsue to na ka tsonyo, “Kirkir a ka to: Paparaa fiisok tsuri to te nom vebus nan guainy nan fanging tana Tsunei Siip to.” Ana morena tsue pis to na ka, “A fo vegiau tovei, u vegiaun man ten Gov.” 3Gov fainy yan vaun saavits goseen kafof an kakanaf ma vau ya.” (U vaun goseen kafof faarei non kat tavaron tan vainy taabos u fasito ten Krais.) -SAra ma paparaa ra te mamagat; ra te vamarits Ya! Tana saa, u nainy fanging tana Tsunei Siip te naa os mito ana moun Tsunia kakouiny bus a tsivon tana tou fanging. ^5Kat to ana nyo nongoiny ton vegiau te faarei men vegiau nar tagin kinai nar vainy kat faarei gurus nana aurom a kookoor tsian tsidup minon tan fats, ana ya faarei kainy ton guruu nan barak. Nyo nongoiny rari te tsue na ka, “Aleluya, variri ra na asangan e Gov, tana saa Tsunaun tsura, Gov a Siireits, tatagaa ot non, Ayei na Aatouf! dAKat to an vegiau poo fi mito tan tagan ten Gov tsue to na ka, “Variri yam a asangan e Gov tsura tsumin fuainy tsoiny binun Tsunia, ana rin vainy faavot kaa miror asangan gen vainy babainy to te oraav ror Ya!” ucTangau ana ina fats a tsunaun ana ina fats a ka kaa miror a toto fatukun matuen e Gov ri faatouf Towa ito te gum non tan tagan, ana ri tsue to na ka, “Man Ovei! Aleluya, variri a asangan e Gov!” Guainy Nan Fanging Tana Tsunei Siip 3_Ana ri kuu fatsian pis to, “Aleluya, variri a asangan e Gov! An um nan guaf akoor tana ngats fan tsian paas fi enato jias tan mamatsiny nainy sikia ta fafakap nan!” ~'tana saa, kat vaatsuk ten Gov, u man an tavaron! Ana Ayei fatanai ton kat iring tana moun a tsitsikoor to, to te kat fifiiring fi ya na vainy tana monaagits to tan vovovou iny kat iny tsikoor tsunia. Gov faan iny fasaraa tsunia tana saa, ayei kaa me na iring tsian fiisok ito tan rafatsiny tatsiiu tan nainy te atsun famat finy yan tsoiny binun ten Gov to sen Gov biny fatabiny a iring tsunia.” W} )Voun a ka to, nyo nongoiny ton kuu tsian faarei tagin kinai nar vainy unya Gormirmir, te tsue na ka, “Aleluya! Saup fatabin, vamarits, ana parits a reits ma naa fi tana Gov tsura! Variri a asangan e Gov, 2|]Gov fasarei na Babilon tana saa, ayei kaa en tana iring ito tan atsun famat ir a vainy te favaanan iny Vurungan Rof nane Krais, an mes panainy vainy taabos, u fasito ten Krais. Eye, Babilon, ayei te ong a patang nan rafatsiny nar vainy faavot ito te atsun famat ravaa tana monaagits to.e{CKurun nan lam gim rori ma tagei pis ya tsumanyi, an nguer fo tsoiny fanging an muiny fanging kakoun osto iny fanging gim kainy rori ma nongoiny pis manyi! Fiisia, muan vainy fafafiifoiny a foka tsuri tsumanyi, Babilon, a vainy siireits fiisok tana monaagits tovei, ai tana fo paapau tsuam, Babilon, nyi fagaug faavot a vainy tana monaagits to!” zA fo kooma tana Gita ana fo koov ana fo tsufing ana fo vadou gengen gim rori ma nongoiny pis nats ya tsumanyi, Babilon. A fo vainy binun nat nai nun babainy raror naa tsumanyi, an tangis nana fats iny gogoa wit sikia rori ma nongoiny pis nats ya tsumanyi, Babilon! MyKat to ana morena na siireits nom to na fats a karap faarei non a fats a karap to te memedak rorin wit, ya tats fatsipaf iny naa towa namaan, sa tsue na ka, “Anyi, Babilon a ngats fan a karap, Gov nai kat fakajiei faarei marom anyi na fats a karap to, to te kajiaa babainy en ana vainy te gima tagei oiny pis manyi. vxeMamagat yam, ami na taa Gormirmir, tana saa, ayei te nom bus a tafan nan iring tsuan! Mamagat yam, amin vainy taabos ten Krais ana min fuainy amaraav ana mi kan a fo kuigin, tana saa, Gov tafainy bus ya tan kat te kat ya tsumi!” }wsRi us vavis a patsuur kuaf, ri tangis, ser susuiny matan to, ri tsue to na ka, “Reesik tsian fiisok! Sekeiny ngats fan tsian iny Babilon! Anyi na ngats fan tsian, iton fuainy vainy te fasito iny ror a fo toraara te taan vavis ror namaan ana ri kaa mito na masun tan mamatsiny masun tsumanyi! Ai koman a isen tsun a aua fo mamatsiny masun tsumanyi kajiaa babainy er!” ,vQana ri kuu fatsian to, ito te tagei finy arin um nan guaf tana ngats fan tsian to, “A sikia ta isen ta ngats fan, te karap fafis iny non a ngats fan to aya!” u-Koman a isen tsun a aua fo mamatsiny masun tsumanyi kajiaa babainy er!” Ana fo tsoiny tau faavot, ana rin vainy jejias tana fo toraara, ana rin fo vainy binun tana toraara, ana ri kan a mes a vainy to te fafafiifoiny iny a foka tsuar nom ari namaan tsutsun ror veevian, t1ana ri tsue to, “Reesik tsian fiisok! Sekeiny ngats fan tsian iny Babilon! Anyi vau a fo vaun goseen saavits, ana fo vau gengen maato an goutsiroun fabong an saavits fiisok, ana nyi pau me na puam foka, kat ari tan gol ana fats mamarof ana fo maag foiny nararin nai jias! xsiAna vainy fafafiifoiny a foka to te nom a masun tan fafiifoiny iny a foka tsuar koman a ngats fan to aya, nai tsutsun raror veevian, tana saa, ari oraav fiisok ror a tou saraa kamits tsunia. Ri nai tangis ror ana ri te nai susuiny matan, mrSAna vainy fafafiifoiny a foka tsue to tana ngats fan, “Fo mamatsiny ka te pon iny anyi ma fasito iny, kajiaa babainy er, masun ana foka te mangiir anyi te naus osing kan manyi, ana nyi gim rom ma nai sab fatabin pis rari!” 3q_ ana fo sinamon gen tatau ge na monaan tauf tsuraf gen fungan, tapui na tauf tsuraf, an jiaf akaakoor tauf tsuraf ana mes a foka; wain ana suun, palawa an wit, ana fo bulumakau an siip, ana fo hos an karis, ana fo tsoiny binun babainy tana mes a vavainy ana mes a vainy to te gog mi ri tana puaan. qp[ a sikia ta isen ma foiny pis tu gol, silva, fats mamarof ana fo maag saavits fiisok; ana fo raarav goseen saavits, fo raarav maato an goutsiroun fabong, an raarav garamos; an fo viir nau tauf tsuraf ana fo viir ka te kat ari tan ngiis nana Elefen, ana foka te kat ari tan nau foiny a nai jias, ana bras, an aiyan ana fo fats kaa miror gogoum gengen pua rari; &oE Ana vainy fafafiifoiny a foka tana monaagits to tangis towa ana ri susuiny matan of towa, tana saa, a sikia ta mes ma foiny vaarik pis ta fo ka tsuri; n Ri tsutsun ror veevian fiisok, tana saa, ari oraav ror a tou saraa kamits tsunia, ri te tsue na ka, “Reesik tsian fiisok! Sekeiny ngats fan tsian iny Babilon! O Babilon, anyi na ngats fan tsian a reits! Tan isen tsun a aua, nyi nom rom a fasaraa tsuam!” !m; A fo gotouf tana fo mamatsiny gum fan tana monaagits to, ito te tsitsikoor fiisen mi ya, ana ri kat kainy ton koman parits tan puainy mes fiisen mi ya, nai tangis eraror ana ri te susuiny matan iny a ngats fan tsian to tan nainy te tagei finy arin um nan guaf akoor tsunia. #l?To sana, fo mamatsiny kan iring vavajia nai ruak non tsunia tan sen tsun nainy: a faadis, an nainy ugun tsian ruak nats non ana fo tangis, an nainy ves ruak kan nats non. An guaf nai akoor non a Babilon, tana saa, a Tsunaun e Gov to te kat non vaatsuk tsunia, Ayei na siireits.” 3k_Kat fakakamits yam, am kat fatatangis towa, senviir as'as te faan finy ya na tsivon tan kat iny paparaa men masun an asangan tsian. Ayei natiny tsue patsukainy non a ka tsivon, ‘Nyo gum rou nei, anyo na muiny aatouf! Anyo na sikia ma amov, ana nyo gim rou ma nai ugun fiisen men tangis!’ @jyBiny fatabiny a iring iny Babilon faarei te kat fi ya tana mesapan. Biny fatabiny fasaraa tan a iring te kat ya ma nom fafuainy pis ya ta fo fasaraa tana iring tsunia. Mi ma tsiiu iny wain iny saraa kamits koman a gotan tsunia ma parits fafisfis iny yan wain to te kakouiny of ya na mesapan ma jiu ri ya. i+tana saa ayei nom fasaraa tana fo aveto tsunia, via taptap sa nai onot en Gormirmir, Gov fakats patsukainy non a fo kat iny iring tsunia. hKat to ana nyo nongoiny ton mes vegiau te poo fi me Gormirmir tsue to na ka,“Tafuts osing mi yam a Babilon, amin vainy fasito Tsonyo, mi ma naus osing mi ya, am katkat aveto fiisen vaare mi towa, ma gim ami ma nom ta fo fasaraa tsunia, gwBabilon taruraa en, tana saa, ayei te faan ir vainy faavot wain tsunia, ya fajiu ratuarin wain parits nan kat iny tsikoor iring vavajia tsunia. Ana fo gotouf tana monaagits to tsikoor fiisen mi towa tsunia te komainy mauts non kat iny tsikoor iring vavajia tan kat to aya tana vainy to te fafiifoiny vavis iny a foka tsuar tana monaagits to ruak faarei ror vainy masun.” Uf#Ayei kuu fatsian to ya tsue to na ka, “Babilon te taruraa en! A ngats fan tsian a karap taruraa en! Roman ayei na fan tan aaven iring an masarau guam faavot ror tsunia, marei iring kan via ror tsunia. 5e eVoun a ka to, nyo tagei to na mes a morena of minon poo fi me Gormirmir. Ayei kaa me na parits a reits an siinaiv tsunia ya kat to na monaagits to sa arasan fakap ovei en. $dA“A moun to te tagei anyi, ayei na ngats fan a karap a reits to te kaa minon a aatouf te tatagaa ot iny non fuainy gotouf tana monaagits to.”&cEGov patsukanen to te fakei fakats aave rari fakats iny vovou iny mangiir Tsunia. Ana ri kaa tsun miror sen tsun fakats to tan faan iny gumgum iny tatagaa ot tsuri tana vaamuan nana marei sensen a vouts vavajia to, onot non tan fo vegiau ten Gov te kat Ya nai ruak iny man ovei nanon. $bASafunuu na ferekat te tagei anyi ana vaamuan nana marei sensen a vouts vavajia to nai tsugei nats ror a moun a tsitsikoor to; ana ri nai puruur osing ror ya na fo mamatsiny ka ana ya te beerbeer enanats; ana ri te nai ainy nats a fo venoo nan ya, er nai ravainy nats towa tan guaf. aKat to ana morena tsue kainy to na ka tsonyo, “A fo aurom te tagei anyi te gumgum a moun a tsitsikoor to, ton vainy u tagin kinai tana fo gum fan vavis, ana fo mamatsiny viir vainy vavis, ai tana fo viir puainy mes, ai tana fo vegiau fafoofan kaner. e`CAna ri nai fapupuaan miror a Tsunei Siip to, sana Tsunei Siip to fabiu rarori, tana saa, Ayei na Tsunaun tan fuainy tsunaun ana Ayei na Aatouf tan fuainy gotouf. Ana fokinai to te kaa fiisen mi Ya, rin vainy to te pisainy bus Ya ana Ayei fikoo ratuari ana ri suu faman to Tsunia te fabiu fiisen me na Tsunei Siip to tan nainy te fapupuaan ari.” 7_g Ari na safunuu nar gotouf to te kaa tsun miror sen tsun fakats, ana ri faan iny ror a parits an gumgum iny tagaa ot tsuri tana vaamuan nana marei sensen a vouts vavajia to. z^m “Safunuu na ferekat to te tagei anyi ari na safunuu na gotouf to tabuiny tatagaa ot ror, sana ri nai kaa miror gumgum iny tatagaa ot faarei raror gotouf tana isen tsun a aua fiisen me na vaamuan nana marei sensen a vouts vavajia to. Y]+ Ana vaamuan nana marei sensen a vouts vavajia to te toto muan, ai tovei gima kaa bus non, ayei faarei non a fajian nar gotouf ana ayei na isen tsuri na fafits nar gotouf, Gov nai fakei nats non ya unya Hel. n\U Ngim ma gotouf to, te mat buser, ana isen tsuri tagaa ot non ana mes a isen tabuiny ruak minon, nainy te ruak minon ya, ayei nai kaa taataun tsun nanon, tana saa, Gov famanat iny non ya ma faarei ya na aatouf tan ar nainy tsun. 1[[ “A mes ma kaa men fakats arasan ma nat faarof iny a ka to: u fits patsuun, ayein fits a painy tet, to te gum non a moun patsu rari, ana ri kan a fits a gotouf. Z5A marei sensen a vouts to te tagei anyi, te toto muan, sin tovei, ayei sikia ma kaa non to; ayei kat iny tafuts osing minon a matan a gaguur fiisok a sikia ta faatain nan koo rori ‘Abiis’, Gov nai fakei nats non ya unya Hel. Ana vainy to te kaa ror tan puputaa to asanga rarin gima kirkir gagon koman Buk to te kaa miror asangar vainy kaa miror a toto na suu, tabuiny tapogaar non a monaagits to, nai mata karian ror te tagei fatabiny pis fi rori na marei sensen a vouts to te mat fi ya muan, ai tovei ayei sikia ma kaa non to. tYa“Kat fei sanyi saar em ei?” te rangats fi vanyo na morena, “Nyo nai tsue of marom anyin kifon vegiaun takop tana moun to, ai tana marei sensen a vouts to te kaa minon fits patsuun ana safunuu na ferekat to, to te govets naa ya. jXMAna nyo tagei to na moun to na mafuu tsunia te jiun rafatsiny nan vainy taabos u fasito ten Krais, an rafatsiny na rarin vainy to te atsun famat, tana saa ari te faaman ten Jisas. Nainy te tagei anyo ya, nyo saar fiisok to. LWNain ya, ri kirkir iny a asangan a takop, kifon vegiau to, “Anyo, Babilon a ngats fan a karap, a tsinan tsitsikoor ana fo kat iny tsikoor iring vavajia fiisok te kaa non tana monaagits to.” WV'A moun to, vau raarav maato an goutsiroun fabong an saavits fiisok, ana foka gengen faarei non gol an kainy vau kat ari tan fats mamarof an saavits ana fo maag saavits fiisok. Ya nom tap iny to na gotan kat ari tan gol, via taptap men fo kat a fo kuav matan e Gov ana fo kat iny tsikoor iring vavajia tsunia na moun a tsitsikoor to. )UKAn Aaven Taabos tutuei vatuanyo ana morena govets vatuanyo tana pan a uur. Nyo tagei to na moun gum non tana vaamuan nana marei sensen a vouts vavajia na goutsiroun, kaa men tsue vaaserere nane Gov te kirkir vavis en puan ya; ana ayei kaa minon fits patsuun ana safunuun a ferekat. `T9Fo gotouf tana monaagits to te tsikoor fiisen me na moun a karap a tsitsikoor to. Ana vainy tana monaagits to tsikoor fiisen kan mi towa, ana ri piou fiisen miton kat iring tsunia ser mafuu faarein vainy jijiu.” 'S IKat to ana isen tsuri na ina fits nar morena to te kaa miror kobuu naa mito tsonyo sa tsue na ka, “Taame, nyo te nai faatok manyi na fasaraa tana moun a karap a tsitsikoor to, to te gum non patsun a fo aurom kinai, ayei na ngats fan tsian a karap to te fatsun panan a fo aurom kinai. pRYAna ruat kaa minon ais faarein fats patang onots non ngim safunuu na kilo tsidup mito tana vainy tsidup fi me korosuu. Ana vainy aar'aar to Gov tana saa, ito tsun kan tana ruat kaa minon ais fats te kat fifiiring fiisok rari.YQ+Ana fo toor ruk to, ri kajiaa fakap rato ana fo tobeer, kajiaa fakap kan rato. P Ana ngats fan tsian iny Babilon tabosaa to sa kat a fopis a pan, ana fo ngats fan tsian tana monaagits faavot taruraa rato. Gov fakats fatabin ton kat tana ngats fan tsian iny Babilon, sa fajiu yan wain tana gotan Tsunia iton wain tana koma seeve Tsunia. ~OuTe kaa men kanaf nan ubaar, an fo gurus, an fo guruu nan barak, ana nuu na parits fiisok. A sikia ta fo nuu ma kat fi to, to te tapogaar fi me na mes tan nainy muan; a nuu to ayei, a iring an iring vavajia fiisok tana fo nuu te see kap na ror! $NAKat to ana fafits nar morena tsiiu iny ton kobuu tsuan korosuu. An vegiau tsian poo ising mito tan tagan tana saape, sa tsue na ka, “Kap busen!” 9MkKat to ana ina pis aaven iring vavajia tan tsoiny binun ten Satan guam faavots raton fuainy gotouf an vainy puaan tsuri tana pan te koo ror a taa Hiburu, “Amageden”. dLAKat to ana Tsunaun tsue to na ka, “Nongon yam! Nyo naa faarei mirou a mes a kakabuts! Paparaa ten sei na mes a tagun ee, ya te kakouiny onots raarav tsuan ma gima taan beerbeer ya, a rejiaf to matar a vainy!” K7U aaven iring vavajia tan tsoiny binun ten Satan to, te kat kat ror a foka iny faatok reits, ri naa ror tana fo gotouf an vainy puaan tsuri tan mamatsiny gum fan faavot tana monaagits, ma guam faavots arin vainy puaan tsuri ma fapupuaan ari tan nainy tsian ten Gov a Siireits. #J? Sa nyo tagei aaven iring vavajia te mamatan faarei non a kakou, te tsiak fatafuts ising me nguen a koraa tsian, ana nguen a vaamuan nana marei sensen a vouts vavajia a Tsoiny Veer Ten Krais, ai nguen a fafuan nana marei sensen a vouts vavajia to, te koo kan rori na Kuigin Gamgam. OI Kat to ana fagonom nar morena tsiiu iny ton kobuu tsuan tana aurom a karap iny Yuferetis. Ana aurom mats nato ma kakouiny onot fo gotouf a sanaan ma naa mi ri tana pan te roruak minon a nuaf. H% ana ri aar'aar fifiiring to Gov iny Gormirmir tana kamits tsuri ana fo pii. Sana ri gima reesik, er takopis osing to na fo kat iring tsuar. G Kat to ana fafangim nar morena tsiiu ravainy ton kobuu tsuan tan tagan tana vaamuan nana marei sensen a vouts vavajia to. Ana uurup ruak to tan waan a vaamuan nana marei sensen a vouts vavajia to. A vainy kaa miror piin betaras kakamits dau men tangis, F A fisikii nana nuaf te sikii na vainy, ana ri aar'aar to na asangan e Gov, ito te kaa minon a parits a reits te tagaa ot iny non a fokan iring vavajia to. Sana ri gima reesik, er takopis osing to na fo aveto tsuri ana ri gim to ma vamarits a tou karap Tsunia. EKat to ana fafats nar morena tsiiu iny ton kobuu tsuan tana nuaf, Gov famanat iny a fisikii nana nuaf ma sikii ya na vainy. 2D]Kat to ana nyo nongoiny ton vegiau te poo fi me tan fatsung fafaatouf, tsue to na ka,“Tsunaun, Gov a Siireits! U vaatsuk Tsumanyin man an tavaron ovei tsuri!” ]C3tana saa, ri atsun famat ir vainy taabos u fasito ten Krais to Tsumanyi an fuainy kuigin Tsumanyi, an rafatsiny tsuri tatsiiu to, sa nyi fajiu rarin rafatsiny, faarei non a tafan tsuri tana binun te kat ari!” uBcKat to ana nyo nongoiny to na morena to te tatagaa ot iny non a fo aurom tsue to na ka,“Kat tavaron tana fo fasaraa te faan iny rom Anyi tan puputaa tovei, u toobing ovei, O Gov a Taabos, te kaa em muan, ai to te kaa rom roman, A/Kat to ana fafofopis nar morena tsiiu iny ton kobuu tsuan patsun a fo aurom ai tana fo kookue, an aurom an kookue takopis iny rafatsiny to. b@=Kat to ana fafuan nar morena tsiiu iny ton kobuu tsuan, patsun a namaan. Ana namaan ruak iny rafatsiny to faarein rafatsiny nana mes a mat, ana fo mamatsiny ka te kaa miror a toto kaa ror namaan mat fakap rato. ? Ana vaamuan nar morena naa to sa tsiiu iny kobuu tsuan patsun puputaa. Fo piin betaras an kakamits fiisok te ruak tana vainy to te kaa men gogoum tana vaamuan nana marei sensen a vouts vavajia to, ai tsuri kan a vainy to te fafaatouf a kaisa tsunia. [> 1Kat to ana nyo nongoiny ton vegiau tsian poo fi me tana saape sa naa fi naa tana ina fits a morena sa tsue na ka, “Kuar yam am tsiiu ravainy naa ton fits kobuu kaa minon koma seeve ten Gov patsun puputaa!” \=1Ana saape via miton um poo fi me tan siinaiv ana parits ten Gov, ana sikia ta isen te onot ma sof gagon koman a saape, onot non te fakap ror a ina fits a morena na binun tana fits a fokan iring vavajia to.T<!Ana isen tsuri na ina fats a ka na toto faan raton isiseiny ina fits a morenan kobuun faakok kat ari tan gol via taptap me na koma seeve ten Gov to te toto non tan mamatsiny nainy sikia ta fafakap nan. T;!Kat to ana ina fits a morena to te kaa miror a fits a fokan iring vavajia tafuts osing mito na saape, ri vau men vaun goseen kafof foun ovei, ana ri popous iny ton pous kat ari tan gol afis a bue rari. :yVoun a foka to, nyo tagei to na saape iny Gormirmir a tapue, ito na Pan a Taabos Fiisok te kaa non e Gov tsunia. 95Tsunaun, Anyi tsun Tsivom, a Taabos, to sana fokinai nai oraav marom Anyi ana ri te nai vamarits Manyi, a fokinai tana gum fan faavot tana monaagits te naa miror ana ri te fafaatouf Manyi, tana saa, u kat Tsumanyin tavaron te tapokaa en tana arasan matar a fokinai faavot.” 8 Ana ri koomei ton kooma ten Moses, a tsoiny binun ten Gov, an kooma tana Tsunei Siip:“Tsunaun, Gov a Siireits, fo binun Tsumanyin karap ana saavits ovei, Anyi na Aatouf tana fokinai faavot tana monaagits, ana fo kat Tsumanyin tavaron an man. c7?Kat to ana nyo tagei to na ka te magaav faarei non a namaan kaa minon a tsin, sovaar minon guaf. Ana nyo tagei kainy ton vainy to te fabiu na vaamuan nana marei sensen a vouts vavajia to te kaa minon as'as to te tsutsun of non asangan tsunia ana kaisa tsunia. Ri tsutsun panan a naaman a magaav nom tap iny ror fo Gita to te faan rari Gov. 6 7Kat to ana nyo tagei to na mes a ka iny faatok a karap ruak to Gormirmir a kat gengen ana saar fiisok. Te kaa me na ina fits a morena, nom tap iny ror a fits a ka na iring vavajia ka iny kat fifiiring ir vainy. Te kap naa ror a fokan iring vavajia to, sikia pis nats non ta mes ta ka ta iring vavajia te ruak on nats non, tana saa, tana fits a ka na iring vavajia to, a koma seeve ten Gov nai kap enanon. 5U fua nan ngits Gereip memedak ror tana pan iny memedak fua to jiarasan tana ngats fan, an rafatsiny tafuts ising mito tana pan iny memedak fua sa koor naa sa nai kookop a pan, onots a fopis a natus (300) a kilomita na viviakoo ana isen a ngaf boo nan ya.4To sana morena faviir iny ton kirat kokobon ainy fiisok tsuan tan puputaa, ots ravainy fua nan ngits koo rin Gereip ya ravainy naa towa koman a pan a ka tsian iny memedak fua nan ngits Gereip. Ana pan a ka tsian to ayei faatok iny non a koma seeve ten Gov. 03YKat to ana mes a morena, ito na tatagaa ot tan guaf tafuts mito tan fatsung fafaatouf, ya kuu fatsian fi naa to tana morena to te kaa minon kirat kokobon ainy fiisok, “Binun iny kirat tsuam kokobon ainy fiisok, ots ravainy fo fua tan tanun Gereip tan puputaa, tana saa u fua te matsua er!” 2Kat to ana nyo tagei to na mes a morena tafuts minon tana saape Gormirmir, kaa kan minon kirat kokobon ainy fiisok. 1wAna mes to te gumgum tana koroo faviir iny ton kirat kokobon ainy fiisok Tsuan patsun puputaa sa agio, Ya guam towa. +0OKat to ana mes a morena tafuts mito tana saape iny Gormirmir ana ya kuu fatsian naa to tana mes to te gum non tana koroo na gosee to, “Binun iny kirat kokobon ainy fiisok Tsumanyi, agio na kainy ainy, tana saa u nainy agio fatoobing te ruak en an kainy ainy tan puputaa te matsua er.” /wKat to ana nyo tagaa to, nyo tagei to na koroo na gosee, ana isen a mes faarei to na Guei Tsoiny te bobot e Gov sa ruak iny Mes me gum non tana koroo na gosee to fiisen me na sapou uupe gol patsuun Ya an kirat kokobon ainy fiisok niman Ya. ./ Kat to ana nyo nongoiny ton vegiau te poo fi me Gormirmir sa tsue na ka, “Nyi ma kirkir a ka to: Paparaa fiisok tsuri to te mat me na faason tana Tsunaun tovei roman an tana fo nainy te naa minon!” “Eye!” te tsue fin Aaven Taabos, “Ari nai favusuan faarof raror, tana saa a binun tsuri te kap busen, ana tafan nana binun a rof te kat ari, naa fiisen ramirori.” Nainy Agio Tan Puputaa p-Y Ai tan nainy te ruak minon kat to, vainy taabos u fasito ten Krais ma tsutsun faparits men anaanos faamo tan nainy fiamus an nainy iring tsian fiisok, tsuri te manaats a fo tsuen parits ten Gov ana ri suu faman to ten Jisas. +,O An um nan guaf akaakoor to te fakamits rarori tan mamatsiny nainy te paas fi naa non jias. Ana ri na sikia tu favusuan tsuri tan voiny min nuaf, tana saa ri fafaatouf nana vaamuan nana marei sensen a vouts vavajia to ana kaisa tsunia, ai to tsuri kan te kaa men gogoum tana asangan ya.” L+ Ana fafofopis nar morena vovou naa to na fafuan nana morena sa ngue poor of towa, “E sei na mes te fafaatouf non a vaamuan nana marei sensen na vouts vavajia to, ana kaisa to, ito te nom goum nain ya ge tan nimainy matou nan ee, nai nom non a fasaraa tsuan tana koma seeve ten Gov faarei non ayei nai jiu non wain parits sikia ma kopis me na aurom, Gov tsiiu iny non ya tana gotan to te faatok finy non Ya na koma seeve Tsunia. Ari nai saraa kamits ror tan guaf to te akoor fiisen minon jiaf totomoiny te koo rorin Solfa, matuen fuainy morenan taabos ai matuen a Tsunei Siip. * O)Ana fafuan nana morena vovou naa to na vaamuan nana morena sa tsue na ka, “A ngats fan a karap iny Babilon taruraa en! Ayei taruraa en! Ana ayei kat raton a vainy faavot ma vovou iny kat iny tsikoor vavis faarei non kat tsunia. An kat to aya, te faarei non ayei faan iny wain parits tana vainy faavot ma jiu ri ya.” ((IAna ayei kuu fatsian to sa tsue na ka, “Mi ma oraav e Gov am vamarits Towa, tana saa nainy kat vaatsuk Tsunia tana vainy faavot tana monaagits to, te naa busen name. Ami ma fafaatouf Ya, tana saa, Ayei te fapogaar a Gormirmir an puputaa fiisen kan me na namaan ana aurom a kookue.” ='sKat to ana nyo tagei to na mes a morena ruaf non jias korosuu, fiisen men Vurungan Rof suu nane Krais ma favaanan iny ya tana vainy faavot tana monaagits to, tana fo mamatsiny viir puainy mes, ai tana fo mamatsiny viir vun, ai tana fo mamatsiny viir vegiau fafoofan, ai tana fo mamatsiny viir gum fan. ~&uAna ri kan gima tsue on iny tu gam; ana sikia ta ar aveto ma kaa tsuri, rin taabos ovei. Fopis A Morena Te Favaanan hD(~ }I|@{z7xwvvtsAriqpaobnm$kAii[hgff.dcbmah`_^]\[[#YY,XeW)VU SmQPOONMLKaJLIH=G'EDCB@P?0>o<9774Z2-10/-,M*)'&$#!O V8k"xe`zK O =8xD/ WTo tsumi na taa Jiu to te manaats fi romin Faun, kat iny vaapeen tsumanyi, kaa minon a rof nan, sai te ngats rom anyin Faun, u kat iny vaapeen ka babainy tsun. T!faarei non Vegiau Ten Gov te tsue na ka,“Ito tsun kan: A vainy sikia ma taa Jiu te tsue vaaserere iny ror a asangan e Gov, tana saa ami na taa Jiu te kat kat rom a iring.” (Aisaia 52.2) %CNyi tenoor rom ana nyi te tsue na ka, “Anyo natiny rou fo Faun ten Gov,” sana nyi gim rom ma fatsiitsii faarof e Gov, nyi te ngats pis a fo Faun, #Nyi tsue rom a ka tana mesapan, “Te iring non tsumanyi ma tsikoor,” sana nyi tsikoor em? Ana nyi tsue kainy rom a ka, “Komainy vaare na kaisa,” ai te sikia non ma toobing tsumanyi ma kabuts ta foka tana saape tan kaisa to te fafaatouf ror vainy vavaajets ge? #?Eye anyi natiny rom fo mamatsiny ka to, ana saa tsumanyi to na? Nyi tsue of rom a mesapan, te rof non, tsunia ma vovou iny a fo Faun ten Gov. Sa rof non ma tsue patsukan anyi, “Nyo kan ma manaats fo Faun ten Gov.” Ana nyi te tsue faparits of ir a mesapan, “Te gim non ma toobing tsumanyi ma kabuts ta ka tana mesapan.” Jesan kan, te gim kan non ma toobing tsumanyi ma nom ta ka tana mesapan, ge? {Ai tan nainy te gim ror a vainy sikia ma taa Jiu ma arasan faarof iny a ka na rof ana ka na iring tana vainy ma kat, anyi fakats faparits patsukainy rom ma fatoobing fakats tsuri. Ai tan nainy te pon ror a vainy sikia ma taa Jiu ma kaa faarei ari na taa Jiu, anyi fakats faparits patsukainy rom a tsivom ma faatsuts anyi rin kat iny fafaatouf e Gov ana ri te kaa faareir a taa Jiu, faarei tsuiny non a tsoiny fifaatsuts te faatsuts fi non yan fuainy guei Jiu. Anyi patsukanem fakats faparits rom ma faakouts ir a vainy sikia ma taa Jiu tana fo mamatsiny sanaan to tana saa, anyi pon iny rom Faun to te faan iny e Gov ten Moses, anyi natiny rom fo mamatsiny ka nane Gov ana nyi te fakats, nyi onot rom ma tsue of a mesapan tana fo mamatsiny kan, man nane Gov. Ai tan nainy te gim ror a vainy a sikia ma taa Jiu ma natiny e Gov, Ayei e sei, anyi fakats faparits patsukainy rom a tsivom nyi ma tsue of rari na ka to, faarei tsuiny kainy non a tsoiny mumumua to te ras non a mes a mata kio niman a ras faarof naa towa sanaan. Ai tan nainy te gim ror ma natiny a vainy a sikia ma taa Jiu e Gov, Ayei mamatan faarei non e sei, anyi patsukanem te fakats faparits rom ma faatsuts rari na ka to, faarei tsuiny non a mes to te mei me na arasan ten sei na mes ee te gum non tana uurup. .UAna nyi natiny rom a ka te komainy non e Gov tsumanyi na tsoiny Jiu ma kat. Ana nyi te onot ma natiny saf kat rof ei na, an saf kat iring ei na, an kat iny pisainy kat rof nyi ma kat ya, tana saa, ami na taa Jiu te nom bus fifaatsuts to te poo fi me tana fo Faun te faan iny e Gov ten Moses. 8iAi tovei a saa tsumanyi to na? Anyi tsue rom a ka, “Anyo na mes tsian fiisok tana saa, anyo na tsoiny Jiu.” Ana nyi faason fi rom nei, a Faun te faan iny e Gov ten Moses. Ana nyi tenoor fi rom nei, “Gov pisan mamam a taa Jiu ma faarei amam vainy Tsunia fatoobing ana sikia pis ta mesmes.” )an nainy te naa minon e Gov te nai jiats fi minon Ya Jisas Krais ma kat Yan vaatsuk tana vainy. Jisas Krais te tsuk non a fo mamatsiny ka te fafakats a mes ge te katkat a mes ana sikia ta mes ma nat rari. Ana Ayei te kat vaatsuk tana mes to ayei, te katkat non a rof ge katkat non a iring, to san tan nainy te favaanan iny ronyon Vurungan Rof, tana ka te jiats of me Gov e Krais ma kat Ya tana vainy, ana nyo tsue of kan rarori ten Krais te nai kat non vaatsuk tsuri tana ka te katkat ari patsun puputaa to. A Taa Jiu An Faun nURi faatok iny ror a tsivor ten Gov te faarof rari ser natiny a aave rari tana ka na rof ma kat ari. Jesan kan te tsue of rarin faun, u fakats tsian aave rari te tsue of rarori na ka na rof ge na ka na iring ma kat ari. Ana mes a ka, tan nainy te vegiau patsukan ror a vainy sikia ma taa Jiu fapoopoan narari tana ka te kat non a mes kat rof gen kat iring, +~Otana saa tan nainy te fakats rora vainy sikia ma taa Jiu na ka na rof ma kat ari, kainon to te gim fi ri ma nom Faun te faan iny e Gov ten Moses, ana ri kat maut pas er tan kat rof, a vainy to ari faatok iny ror a ka, ri kaa miror faun tana ka na rof ana ka na iring te kaa non aave rari. } Tagaa yam, tana ka to na man fiisok, Gov gim non ma koo na mes a tavaron matan Ya to te nongon tsuiny non ya na mes te gogosias non Faun te faan iny e Gov ten Moses. A sikia, Gov koo non a mes, a tavaron matan Ya, tana saa, ayei manaats Faun Tsunia, /|W Nyo komainy tsue fatoobing of maromi ten Gov, tan nainy te tafainy non Ya na fokinai tana tou kaakaa tsuri patsukaner, a vainy sikia ma taa Jiu te gima nom a fo Faun te faan iny e Gov ten Moses, sana ri nat pas er, a aave rari tan kat rof an kat iring ma kat ari. Ai tan nainy te aveto ror a vainy sikia ma taa Jiu, Gov nai tafainy rarori ana Ayei te jiats ra naa ri unya Hel, kainon to te gima nom arin Faun te faan iny e Gov ten Moses. Jesan kan tana sanaan to, Gov faan iny Faun Tsunia ten Moses sa ayei faan iny naa ya tana taa Jiu, ana ri nat kan iny to na aave rari tan kat rof gen kat iring ma kat ari. Ai tan nainy te aveto ror a taa Jiu, Gov nai kat non vaatsuk tsuri ana Ayei te nai tafainy rari, Ya te jiats ra naa ri unya Hel, tana saa, ari gima manaats fo Faun te faan iny Ya ten Moses. '{G Nyo tsue rou a ka, Gov nai tafainy non a fokinai tan kat tsuri patsukaner ana Ayei te gima tos ir a vainy, kainon to te kaa fi miror rin gumgum ge na sikia. z{ Sai to te kat ror vainy faavot kat tavaron, Gov nai faan iny non gumgum iny vamarits an asangan iny fatsiitsii ana aaverof tsuri. Vaamuan tsom non, Ayei nai faan iny non ya tana taa Jiu, vou, Ya te nai faan kan iny ya tana vainy sikia ma taa Jiu. y To te kat fi non ta mes kat tana ngi'arapaar to ayei, Gov nai fasaraa non a mes to ayei, fiisen me na iring tsian ana kamits tsian fiisok. Vaamuan nana fasaraa te naa of non a taa Jiun pisiin, jesan kan Ayei nai fasaraa raror vainy pisiin sikia ma taa Jiu kan. x+Fakats yam, a mesapan Gov nai fasaraa raror vainy pisiin fiisen me na koma peits tsian to te kat kat fi rori to: ri te fatsing iny a foka, ri te gima tos a mesapan, ana ri te baainy ma nongon tan kat man ten Gov, sana sikia, ri natiny vovou iny ror kat tana ngi'arapaar. w Mesapan te vovou faparits iny ror kat tavaron, ri te kat kat rof matan Ya, ana ri te faatok e Gov, tsuri te komainy ror e Gov ma vamarits rari tan kat rof te kat ari, ana ri te faatok e Gov, tsuri te komainy nom ror asangan iny fatsiitsii te faan iny non Ya tsuri, ri te faatok e Gov, tsuri te komainy nom ror a toto na suu fiisen miror puan foun to te gim non ma natiny kuav ravaa. FvGov nai tafainy non isiseiny mes, a tamainy ton kat tsunia. 8uiSai tovei, mi baainy emato, ma pangis a fo kat tsumi. Ai tana fo kat tsumi to ayei, mi kat fasevee fiisok rom e Gov. Ai tan nainy te nai fasarei non e Gov, a vainy tana iring te kat ari, Gov nai faatok rora fokinai, Tsunia te natiny vovou iny non kat tavaron tan nainy te fasarei non Ya na vainy. tAmi ma fakats fapeepiou fi vaare nei Gov gim non ma nai fasaraa mami, tana saa, Ayei te kat rof fiisok ana Ayei gim non ma fasaraa mami tovei tsun to te kat kat romin aveto. To te fakats fi rom mi na ayei, ami anofe rom a ka to: Gov kat non kat rof tsumi, ito te gim fi non Ya ma fasaraa mami roman, Ayei faan maromin nainy ma faonot ami tan kat kat aveto ma tanik iny vovou iny ami Ya. s-Ai tovei roman, ami ma fakats fi vaare nei, ami na vainy te pon iny rom a ka, te toobing non ten Gov ma fasaraa ir a vainy te kat kat fi ror to, ana mi patsukanem yam te kat kat rom senviir kat to ayei, mi ma pon fi vaare nei ami nai fataanis osing rom a fasaraa ten Gov. urcAra faavot nat ror, Gov natiny kat non kat tavaron tan nainy te fasarei non Ya na mes te natiny kat kat fi non to, tana saa, Ayei kat non vaatsuk tan kat te natiny kat non a mes ana Ayei te kat vaatsuk Tsunia, a tamainy ton kat tsuri. Tq #Nyo pon fi rou nei ami komainy rom a ka, “Saf vainy iring vavajia to naa ito te tsue tsuk romi!” Sana min senviir tsun, vainy iring vavajia an isisen tsumi gima tsue oiny ta ka, “Nyo na sikia ta iring.” A sikia ta kifon ta ka ma fasaraa patsuu manyi Gov, tana saa, ito te tsue fifiiring rom anyi na mesmes te kat non ya na iring ana nyi te tsue na ka, “Te rof tsun non ten Gov ma fasarei ya,” ai nyi ma tsue na ka, “Te rof kan non ten Gov ma fasaraa kan vanyo.” Nyo tsue iny rou a kifon a ka to: ami gima manaats fatatabiny kainy e Gov tan kat senviir kat iring to ayei. Rp  A vainy te kat kat fi ror to, nat buser ten Gov te kat bus a faun a tavaron to te tsue non a ka: Te toobing non, tana mes te kat kat fi non to, ma atsun famat ravaa. Kainon to te nat finy rori na faun to, ri kat pas er, an sikia ma kat tsun to aya, sana ri te faarof iny ya, te rof non tana mesapan ma kat fatatabiny kat to.o Ri natiny kat fapeepiou ror, ri te gima fakats fei te biny fatabiny finy non e Gov a fo aveto tsuri ei. Ana ri te gima vovou pis iny a fo vegiau te tsue ri. Ri te gima kaa men mangiir tan fuainy nuatsi rari, ana ri te gima kaa me na tagtag tan ta mes. }n uRi te sisigan ir a mesapan tana arasan, ri te tsugei e Gov, ri te tsue fifiiring ir a mesapan, pon rarorin ka babainy tsun, ri komainy ror ma fapaas a tsivor. Ana ri te tenoor me na tsivor matar a mesapan, ri te fakats ta fo sanaan tu foun an tu iring ma kat fifiiring ari na mesapan, ana ri te gima fatsiitsii faarof ir fuainy tamar min tsinar, ri te gima nongoiny rari. m 7Vainy to ari te kat fatatabin fi ror to tan mamatsiny nainy: ri natiny kat fifiiring raror a vainy, ana ri te kat a fo viir kat iring vavajia, ana ri te kat, kat iny mataguas, ana ri te kat fijior ir a mesapan, an kat iny fitsufainy. Ana ri te atsuiny famat fatatabin ir a vainy, an ngue poor fatatabin iny a mesmes, an kat iny fagaug a mesmes, ana ri te kat vegiau kabuts tana mesapan. Tan sumainy kainy naa na fo kat to, ari na vainy to ari te atou bus men kat iny tsue kabuts iny a mesapan tana iring te nongoiny rori tana vainy. &l GAna mes a ka, Gov naus osing babainy rari ma vovou iny fakats iring tsuri to ser gim ma inan fanatnat iny kat rof an kat iring te katkat rora vainy, tana saa, ari baainy ma fakats a ka te faatok rari Gov tana tou kaa iny man Tsunia, to ser kat a fo kat iring ma gima kat a vainy. vk gjesan kan, u tsoiny te gima fifanging men moun to te koman fi Gov, sana sikia, ri tagaa tsuk tan mes tsoiny, to tsurin tsoiny fifanging fatabin miror mes tsoiny. Ai Gov tafan ratuari fiisen men fasaraa vovou iny kat iring tsuri, tana saa, u tsoiny te vovou fatatabin iny kat iring to ayei fiisen men mes tsoiny, ito te vovou fi rin kat iring tan fifaanaum fatabin. -j UGov naus osing babainy vainy ma vovou iny arin kat iny tagaa tsuk tan kat, kat iny fiinot men kat, kat iring te koman fi rori tana saa, ari te faonot tan fafaatouf e Gov ana ri kuar fuainy to, ri faatouf ton gov gamgam. Ana nyo tsue pis rou tan fo kat iring tovei: u moun tsun to te gim ror ma fifanging men tsoiny te koman fi Gov, san sikia, ari tanik iny kaakaa fiisen men moun fafaarei ror tsoiny fanging tsuri, li SAi to kan, te kat kat ror a vainy, ri faonot er tan faamainy a foka te pokei faruak iny e Gov tana vainy to te pokei iny mi Ya na Tsivon, ana ri tanik iny faamainy ton kan gam. Ri tanik iny vamarits to na foka to te fapogaar e Gov faarei non a gov tsuri, ma faan iny naa rin a fo fifaan ana fo faakor tsuar, i tsuri, ana ri te gima vamarits e Gov to te fapogaar a fo mamatsiny ka. Ana Ayei tsun a isen ma fafaatouf vainy, roman ai tan fo mamatsiny nainy te naa minon! Man ovei. ?h yTo sen Gov naus osing babainy rari ser kat, kat iring vovou iny fakats tsuar te komainy kat rori. Ai tan kat to aya, ri kat ror a foka te farejiaf patsukainy non isiseiny puar rari. g Ai tan kat to aya, ri faonot to tan fafaatouf a Gov a siireits to te gim non ma mat, Ya te kuav ravaa, ri tanik iny fafaatouf ton kaisa te kat a vainy nimar te mamatan faarei ror mes, gen marei, an fuainy marei sensen, gen fo koraa to te mat ror ri te kuav ravaa. df CAna ri te tsue na ka, “Amam nat fiisok,” sana ri te mamatan faarei raror, u piou ovei. )e MAri gim ror ma tsue ta ka, “Amam te gim rom ma nat, tan nainy te kat romam a iring,” tana saa, kainon to te nat finy rori Gov, ri gim ror ma vamarits faarof Ya, tana sanaan ma vamarits faarof ari Ya na vainy e Gov, ana ri kan gim ror ma tsue faarof naa ten Gov. A sikia, ri tanik iny fakats fapeepiou ror tan nainy te fakats patsukan rori tan fakats tsuar, fei te mamatan fi non e Gov ei, ai fapoopoan nar kan rof an kan iring ma kat ari. Ai ri te piou fatsian pis nats tan fakats tsuri ana aave rari te via taptap nats men kat tana uurup. (d KKainon to te gim fi rori ma tagei e Gov matar, san tan nainy te vaamuan iny fapogaar Ya na fo mamatsiny ka to, Ayei kat to na foka ma inainy fanatnat a vainy, ana ri te fakats Ya, ri te nat faarof iny Ya, Ayei te faarei non e sei ai te tagei rori na foka te fapogaar Ya. Te onot kan non tsuri ma nat faarof iny a foka te fapogaar bus Ya ana ri te nai arasan iny me na fuan a ka te tsutsun of non Ya. Gov, Ayei na siireits ana Ayei nai kaa enanon roman ai tana fo nainy te naa minon vou, ana Ayei kaa patsukanen nanon ana Ayei na Gov faman. Ana ri ma tsue vaare ta ka, “Nyo gim rou ma natiny e Gov, ana nyo komainy kaa patsukan varou ma kat fapaparei anyo na tsivou.” :c oTe toobing non ten Gov te nai fasaraa raror a vainy, tana saa, Ayei te kat a sanaan to ma nat faarof iny ari Ya, tana saa, Gov te fa'arasainy Ya tsuri ma nat faarof iny ari Ya. tb cTovei nyo komainy faakouts maromi ma nat faarof iny ami na kifon a ka te kat fi non e Gov ma tavaron fi me na mes matan Ya ei. Ito tsun kan tana parits a reits Tsunia, tana saa Ayei pokei faruak ya tana vainy ana Ya peits fiisok ratuari, ana Ayei nai fasaraa rarori to te gim finy rori ma famaari Ya ito tan vovou iny a fo sanaan Tsunia, ai to tan kat fifiiring a mesmes, ai to tan vovou fo kat iring tana mesapan, ana ri te kat tap ir a mesapan ma nat faarof iny ari na man nan e Gov. Ja Kifon a ka te tsue ronyo tovei: U Vurungan Rof to ayei tsue of rarora tana sanaan te kat fatavaroiny fi rarora Gov, ito tana faason tsun kan to ten Krais te kaa en tan tatanik ana Ayei tsun kan a sanaan tovei roman te kat non Ya, Ayei te kat fatavaroiny patsukainy non a vainy to te faason ror Tsunia. Ana ra nat fi ror nei, u man fiisok tana saa, te tamainy non a ka te kirkir iny a kuigin koman Vegiau Ten Gov muan fiisok. Ana ayei kirkir to na ka to:“A mes te tavaron non matan e Gov ma faason tsun a Tsunia.” (Habakuk 2.4) An kat rof to ayei tana mes, te tavaron me matan e Gov ana ayei ma faason tsun naa Tsunia tana fo mamatsiny sanaan tsunia. Vainy Faavot Ma Tavaron Me Matan E Gov a` =Tovei nyo paparaa rou nyo te ongoor, nyo te gima rejiaf ma favaanan iny Vurungan Rof nane Krais. Nyo favaanan faparits iny ya tana saa, tan nainy te faamainy non a mes u Vurungan Rof nane Krais to ayei, Gov saup fatabiny non ya tan aveto tsunia ana Ayei te kat fatavaroiny ya matan Ya. U taa Jiu, arin vaamuan nar vainy te nongoiny Vurungan Rof nane Krais to ayei, ai tovei roman, arin vainy sikia ma taa Jiu kan te nongon kan er tan Vurungan Rof nane Krais to ayei. =_ uAi tovei, nyo komainy fiisok rou ma favaanan iny Vurungan Rof nan e Krais i naa kan tsumi to te kaa rom tana ngats fan tsian iny Roum. Gov Fatavaron Ir A Vainy Te Faaman Ten Krais ^ 3Nyo komainy binun rou tana binun ten Krais fapoopoan namami, tana saa, Gov tsue faparits of vanyo ma tsue of ir a vainy, tan vaanan nane Krais te naa of ror a vainy to te kaakaa ror koman a ngats fan, ana ri kan ton vainy voor, ana ri kan vainy nat ana vainy a sikia ta nat. A] } Sana nyo komainy fiisok maromi ma nat faarof iny a tou naa me tsonyo fuainy vamuinyasiny fafaaman tsonyo, nyo fakats fiisok ma naa me tsumi tan mamatsiny nainy ma favevegiau ara, sana fo mes a foka te kat fasasapam varonyo nei. Nyo komainy binun fifiisen mamiromi tana binun ten Krais ana nyo te faakouts mami ma reits mimi tana faaman ai tan vovou iny a sanaan ten Krais faarei te kat fi nyo fapoopoan nar mes vainy sikia ma taa Jiu. #\ A Kifon a ka te tsue iny ronyo na ka to, i tovei, amin vainy sikia taa Jiu ana nyo kan, ara faavot nai fafaakouts faavot patsukan fi raror to ma nat faarof iny ara Gov ra te vovou iny a sanaan ten Krais; Gov nai faakouts faparits maromi, ito tan nainy te tagei fi romi nyo, te faason fi nyo ten Krais, ai Gov te nai faakouts faparits vanyo, ito tan nainy te tagei fi ronyo mi te faason fi kanem marom ten Krais. M[  Nyo rangats rou e Gov a ka to, tana saa, nyo komainy fiisok rou ma tagei a mata mami, nyo te faakouts mami tana fo fifaan te faan vanyon Aaven Taabos, ka iny faparits mami ma vovou iny ami Krais. tZ c Tan mamatsiny nainy nyo faakats of maromi ten Gov, nyo te sing maamaa Ya ma fa'arasainy Ya na sanaan tsonyo ma naa mi nyo ana nyo te tagaa tsom tsumi, ito te koman fi non Ya, tana saa nyo pon ma naa me tsumi tan ta fo nainy te naa en. Y 7 Tagaa yam, tana ka te tsue ronyo tsumi, te tagaa farokot non e Gov, ayei na ka na man fiisok. Ayei na isen tsun a mes to te fafaakats of ronyo ana nyo te bibinun tana binun Tsunia fiisen me na aave vanyo faavot tan nainy te naa vavis ronyo, nyo te favaanan of kainy a vainy tan Vurungan Rof nana Guei Tsoiny Tsunia. Rof, tan nainy te faakats ronyo ten Gov, nyo fafaakats fatatabin of maromi, Gov nat non. X Vaamuan tsom non, nyo komainy tsue of maromi, tan nainy te fakats anyo mi, nyo tsue faarof to ten Gov tsonyo tana saa, tana ka te kat e Jisas Krais tsumi, ai to kan tana vainy faavot te vegiau tsuk maromi, ri te tsue na ka, ami te faason fareits em ten Krais. W To tsonyo kirkir naa roun noun tovei tsumin vainy fafaaman ten Jisas Krais te kaa rom tana ngats fan tsian iny Roum. Gov te mangiir fiisok maromi, ana Ayei fikoo matuami sam faarei men vainy taabos, u fasito ten Krais. Nyo faakats rou ten Gov a Tamarara ana Tsunaun Jisas Krais ma faan mami na koma ree'un ana aaverof. Pol Komainy Fiisok Ma Tagei A Ngats Fan Tsian Iny Roum V Ami nato tana ngats fan tsian iny Roum, ana mi kan a mesapan, Gov te fikoo mami, sam faarei mirom fasito ten Jisas Krais. U Ito ten Jisas Krais tsun, Gov faan vanyo na koma ree'un Tsunia ma kat a binun ten Krais sa nyo faarei na amaraav. Gov kat a ka to, ma tsue pokaa iny anyo na asangan e Krais ana nyo te tsue of ir a vainy a sikia ma taa Jiu ma faason ari ten Krais, er manaats Towa. T !Vou, ai Gov nom Towa sa faarei na Guei Tsoiny Tsunia ma tagaa ot of Ya Ya, ana Ayei fainy Towa na parits a reits, tana saa Ayei te kaa fataabos ovei en patsun puputaa to. Ai Gov faatok to Krais sa faarei na Guei Tsoiny Tsunia tan nainy te fatoto fatabiny fi Ya, Krais tana mat Tsunia. Ana Guei Tsoiny te tsue tsuk iny ronyo to, e Jisas Krais, Gov te jiats mi Ya, ma faarei Ya na Tsunaun tsura. nS WAn Vurungan Rof na to aya, te tsue pokei minon a Guei Tsoiny ten Gov, a Tsunaun tsura e Jisas Krais. Ana Guei Tsoiny to ayei, na Gov, ai tan puainy mes Tsunia faarei mito na mes, ana Ayei na tsubnaain e Devit a aatouf fatoobing. ]R 5Muan ovei, Gov tsue faman ma pokei of Ya na vainy tan Vurungan Rof naa to aya nguer fuainy kuigin Tsunia ser kirkir ya koman Vegiau Ten Gov tana fo mamatsiny ka te tsue faman iny Ya, Ayei te nai kat non Ya. 4Q eNyo Pol, nyo na tsoiny binun ten Krais Jisas te fikoo vanyo ma faarei anyo na amaraav, ana Ayei pets ya jiats vatuanyo ma pokei faruak iny Vurungan Rof ten Gov nane Krais. oPWNyo faakats rou tana koma ree'un ten Jisas a Tsunaun ma kaa fiisen mamimi faavot. Man ovei!$OAA Mes to te pokei iny a fo vegiau tovei, te tsue non a ka tovei roman, “Eye, u man! Nyo sisiruiny tabin vame!” Man ovei, Tsunaun e Jisas, taame! 'NGAi sei na mes te nom ravainy non mes a fo vegiau koman Buk tovei ee, Gov nai nom ravainy osing non panainy fua tsunia, ana ayei te gima nai nom tu fua tan nau te faan iny non a toto to, ayei gim kainy non ma nai sof naa tana Ngats Fan Tsian a Taabos to, ito te tsue bus iny Buk tovei. !M;Anyo, Jon, nyo tsue taatag of maromin vegiaun reits to, te nongoiny romi ge gogosias romin vegiau nana fo mamatsiny ka te nai ruak nats non vou to te kirkir iny anyo koman Buk tovei: ai to ten sei na mes te sumainy non mes ar karainy vegiau kanen patsun a fo vegiau tovei ee, Gov nai sumainy kainy non a fasaraa tsunia tana fits a foka na iring vavajia to te pokei faruak bus iny anyo koman Buk tovei. L)Aaven Taabos ana muiny fanging tana Tsunei Siip tsue na ka ten Jisas, “Taame!” E sei na mes te nongoiny non vegiau ta aya ee, ma tsue kainy a ka, “Taame, Tsunaun e Jisas!” Taami yam, e sei tsumi te iinyu non ee, ai sei te komainy naa minon a jiu to ee, ma naa me, a jiu to tana aurom to te faan iny non a toto na suu a sikia ta foiny nan, ayei na fifaan babainy. Fafakap Nan Fo Vegiau K}“Anyo, Jisas te jiats me na morena Tsonyo ma pokei faruak iny yan a fo mamatsiny ka to tsumi na fo gum nar vainy fafaaman ten Krais. Anyo na tsubnaain ten Devit a aatouf: ana Nyo na isen to te faarei rou a pitinainy tana patsuu na nainy.” J%Jiarasan nana ngats fan tsian kaa men vainy vavaajets, an vainy iring vavajia fiisok, ana rin vainy fiamatsuan an katkat pau vague, an vainy tsitsikoor, an vainy totokon mes, ana vainy fafaatouf kaisa, an vainy gamgam tan vegiau an kat tsuri, ri nai kaa ror jiarasan. 8IiPaparaa fiisok tsurin vainy to te garus bus fo vau iny jiarasan beberus tsuar tan rafatsiny nana Tsunei siip to, ari kaa miror gumgum sof fiisen mi naa rori tan matainy sobaa nana aunon tana ngats fan tsian to ayei, ana ri kan kaa miror gumgum tan ainy fua nan nau te faan iny non a toto to ayei. CH Nyo patsukan, kaa faamuan you tan tatanik, ana Nyo kaa kan varou tan fafakap, Anyo na vaamuan ana Nyo na fafakap kan, Nyo na tatanik nan mamatsiny ka ana Nyo kan a fafakap nar foka.” G “Nongon yam!” tsue fi Jisas, “Nyo sisiruiny tabin vame! Nyo mei mirou na tafan tan isiseiny mes tamainy non kat te kat ya. _F7 Tan nainy te naa minon e Jisas, e sei na mes te kat non kat iring ee, tanyiny ma kat yan kat iring, ai sei na mes te kat non kat aveto ee, tanyiny ma kat yan kat aveto; ai sei na mes a tavaron ee, tanyiny ma kat yan kat tavaron, ai sei na mes a taabos ee, tanyiny ma taabos en ya, tana saa, sikia pis tu nainy iny pangis fo kat tsumanyi.” ME Ana ya tsue to na ka tsonyo, “Nyi ma famuiny oiny vaare ta isen ta karainy vegiau tana ka te ruak nats non vou koman Buk tovei, tana saa, u nainy tana fo mamatsiny ka to, te sisiruiny ruak en. Dy Sana ayei tsue na ka tsonyo, “Kat fi vaare naa! Anyo na tsoiny binun faarei marom anyi ai tan fuainy vamuinyasiny fafaaman tsumanyi kan, u fuainy kuigin ana ri kan vainy to te manaats ror fo vegiau koman Buk to. Nyi ma faatouf tsuiny e Gov!” zCmAnyo Jon, nyo nongon ana nyo tagei kainy to na fo mamatsiny ka to. Nyo nongoiny fakap bus ya ana nyo tagei fakap kainy to na fo mamatsiny ka to, Nyo fatukun to moun a morena to te faatok vanyo na fo mamatsiny ka to ma faatouf anyo ya. 0BY“Nongon Yam!” tsue fi Jisas, “Nyo sisiruiny tabin vame! Paparaa fiisok tsurin vainy te manaats ror vegiau tana ka te ruak nats non vou koman Buk tovei!” JA Kat to ana morena tsue to tsonyo, “Fo mamatsiny vegiau tovein man ovei ana fokinai onot ror ma faason tsun tsunia. Ana Tsunaun e Gov to te faan ir fuainy kuigin Tsuan Aaven Taabos Tsunia, Ya jiats naa to na morena Tsuan ma tsue of fuainy vainy binun Tsunia tana foka to te nai ruak enanats non vou tovei tsun.” }@sSikia pis ta uurup na aya, ana ri gima komainy pis lam gen fa'arasan nana nuaf, tana saa, A Tsunaun e Gov nai fa'arasan non tsuri, ana ri nai tagaa ot ror faarei ror fo gotouf tan mamatsiny nainy a sikia ta fafakap nan. Tou Tabin Me Ten Jisas l?QRin vainy to te fafaatouf Ya nai tagei ror a nain Ya fatoobing ana asangan Ya na kirkir nai rari. >{Ana fo mamatsiny kan iring vavajia to te kat non e Gov vaatsuk tsuri gim ror ma kaa on nats tana ngats fan tsian to ayei. Tagan ten Gov ana Tsunei Siip nai kaa non tana ngats fan tsian to ayei, an fuainy tsoiny binun ten Gov nai fafaatouf ror Ya. =wkoor fi naa non tana sanaan tsian koman a ngats fan tsian to ayei. Fuan tatangin a aurom to ayei, u nau te faan iny non a toto tsutsun ror, an nau fo fua fiisok onots ovei non safunuu an fuan nainy tana isen a ingainy gen nau fo fua fiisok tan mamatsiny iifaa; an noun ya vainy faavot tana fo mamatsiny viir gum fan tana monaagits to, te itiitoo iny ror ya, kainy tsipaar. T< #Kat to ana morena kan to ayei, faatok kan vatuanyo na aurom tsian, a aurom to te kifon iny non a toto na suu, a kakanaf ana arasan faarei non a tsin, koor fi minon tan tagan ten Gov ai tana Tsunei Siip, b;=Sana sikia ta isen ta ka tan aveto nai sof oiny mi naa rori tana ngats fan tsian to, gen sikia ta mes te kat kat non kat iny tsikoor, gen vainy gamgam, ari kan sikia ror ma sof ya, a vainy tsun ton asanga rari kaa non koman Buk nar asangar vainy te kaa miror na Toto na Suu tana Tsunei Siip to, nai sof ror koman a ngats fan tsian to ayei.%:CAna fo mamatsiny kan karap an saavits ana masun faavot tana vainy tan mamatsiny viir gum fan tana monaagits to nai mei ra naa rori tana ngats fan to ayei. /9WAna fo matainy sobaa nana ngats fan tsian to ayei tapue patsukaner raror tan mamatsiny nainy; ana ri sikia ror ma pingping on tana saa, a sikia pis ta voiny na aya. 8 Ana vainy tana monaagits tovei nai taan vavis raror tana arasan tana ngats fan tsian to, ana fuainy gotouf tan puputaa tovei nai mei miror a fo mamatsiny ka kainy fapaas asangar ana fo masun a fo rof tsuri tana ngats fan tsian to kainy faan tana Tsunaun. @7yA ngats fan tsian to ayei sikia non ma komainy a arasan tana nuaf ana iifaa ma fa'arasainy ya, tana saa, siinaiv ten Gov fa'arasainy non ya, ana Tsunei siip faarei non kurun tsunia. 6Nyo gima tagei ta saape koman a ngats fan tsian, tana saa a saape a ka patsukan tana Tsunaun, e Gov a Siireits ana Tsunei Siip. O5Safunuu ana fuan matainy sobaa to ayein, u safunuu ana fuan a fats kakanaf fiisok foiny na rarin nai jias: tan isiseiny matainy sobaa te kat ari tana isen a fats a kakanaf fiisok ana kaatsian tana namaan te koo rori Pel. Ana sanaan tana ngats fan tsian to ayei, kaa minon gol faman, an gol faman to arasan faarei non a tsin. _47an fangim nar fats kaa miror goutsiroun an gosee koo rorin Sadonikis, an fagonom nar fats goutsiroun te koo rorin Konilian, an fafits nar fats u totomoiny koo rorin Krisolait, an fajian nar fats u wuwiir te koo rorin Beril, an fasia nar fats u totomoiny gengen koo rorin Topas, an fasafunuu nar fats u wuwiir te koo rorin Krisopres, an fasafunuu ana isen nar fats kaa miror mokepai an wuwiir koo rorin Jasin, an fasafunuu ana fuan nar fats u maato te koo rorin Ametis. 3{A fats a marats ana poon nana aunon nana ngats fan tsian to, Gov kat fasaavits geinygeiny tsuiny ya tan fats saavits fiisok foiny nan ya na nai jias. Ana vaamuan nana fats a marats ana poon to ayei kaa minon fats kakanaf koo rorin Jaspa, ayein fafuan nar fats u mokepai koo rorin Safaia, ana fafofopis nar fats goseen vavagiris, an fafats nar fats u wuwiir koo rorin Emerol, 52cNgats fan tsian patsukan Gov kat ya tan gol faman, sa arasan faarei tsuiny a tsin, ana aunon nana ngats fan tsian Gov kat ya tan fats saavits fiisok te koo rori na Jaspa. {1oAna morena ngaf kainy to na aunon, nai jias nan ya onots fopis safunuu ana aunom a ngaf, vovou iny a painy ar nau a ngafngaf to ayei kainy ngaf a foka, vainy natiny ngafngaf iny ror ya, morena ngaf kan iny a painy ar nau a ngafngaf to ayei. 30_A ngats fan tsian to ayei, a viviakoo ana tatabuan nan yan senviir ovei tsun. Ana morena ngaf to na ngats fan tsian fiisen me na painy ar nau a ngafngaf tsuan: viviakoo nan ngats fan, ana tatabuan nan ya ana nai jias nan ya senviir faavot onots rora fuan a tapan an fuan a natus (2,200) kilomita. M/Ana morena to te vevegiau fiisen vaminyo, kaa me na painy ar nau a ngafngaf kat ari tan gol, ngaf non ya na ngats fan tsian, ana ya te ngaf kainy matainy sobaa nan ya, ana aunon nan ya kan. T.!Aunon nana ngats fan tsian to ayei te fatsun patsun a safunuu ana fuan a fats to ai tan isiseiny fats to te kaa minon kirkir nar asangar isiseiny nar safunuu ana ina fuan a amaraav tana Tsunei Siip to. k-O Te kaa minon fopis matainy sobaa tan fats tatangin, fopis matainy sobaa tan sen tatangin kaa non tana pan te roruak minon a nuaf, an fopis matainy sobaa tan mes tatangin kaa non tana pan te taf minon a ainysat iny vou, fopis matainy sobaa tan mes tatangin kaa non tana pan tana kowan, an fopis matainy sobaa tan mes tatangin kaa non tana pan tan kabas. ],3 A ngats fan tsian to ayei, a aunon a bau faafis faavot a nai jias ana kaatsian kaa minon a safunuu an fuan matainy sobaa ana isen a morena nar ina safunuu ana fuan a morena te tagaa ot rarorin isiseiny matainy sobaa to. Tan isiseiny matainy sobaa to ari, kaa minon kirkir nar asangar isisen nar safunuu ana ina fuan a vun tan vainy Isrel. :+m kakanaf minon siinaiv ten Gov. Ana ngats fan tsian kanaf faarei to na fats a saavits fiisok foiny nan ya na nai jias a fats koo rori na Jaspa, ana ya arasan faarei to na tsin. R* An Aaven Taabos tutuei vatuanyo, ana morena govet vanatuanyo patsun na tobeer a nai tsig. Ya faatok vatuanyo na Jerusalem, a Ngats Fan Tsian a Taabos te of minon peto, poo fi minon ten Gov Gormirmir, u)c Ana isen tsuri na ina fits a morena to te kaa minon fits kobuun via, via minon fits fafakap nana fokan iring vavajia naa mito tsonyo ya tsue to na ka, “Taame, nyo te faatok manyi na muiny fanging, a moun tana Tsunei Siip to.” (#San vainy to arin ororaav, an vainy vavaajets, an vainy iring vavajia fiisok, an vainy fifitokon mes, an vainy kat kat, kat iny tsikoor, an vainy fifiamatsuan an kat kat pau, an vainy fafaatouf gov gamgam, an vainy gamgam, a fokinai to ari naa fi ror tana fan tsuar, ito tana Naaman Nan Guaf to te akoor fiisen minon solfa jiaf fisikii. Ayei na fafuan nan a mat.” Jon Tagei A Jerusalem A Foun T'!Ai to ten sei na mes te fabiu non a puaan tan aveto ee, nai nom non a fo mamatsiny ka te tsue of Anyo ya ma faan iny ana Nyo nai faarei rou a Gov tsunia, ana ayei nai faarei minon a guei tsoiny Tsonyo. -&SAna Ya tsue to, “Fo mamatsiny ka te kap buser! Anyo na vaamuan ana Nyo na fafakap kan. Nyo na tatanik nan fo mamatsiny ka, ana Nyo kan a fafakap nana foka. E sei na mes te iinyu non ee, Nyo nai fajiu rou ya na aurom a sikia ta foiny nan tana aurom a kookue te kifon iny non a toto na suu. %Kat to ana isen to te gumgum tan tagan tsue to na ka, “Tovei Nyo kat a fo mamatsiny ka, ri foun mito!” Ana Ya tsue pis to na ka tsonyo, “Kirkir vegiau to tana saa a fo vegiau tovein man ovei, onots non a fokinai faavot ma faason tsunia.” >$uAyei nai sap ravainy non fo susuiny matan mata rari. Ana sikia pis ta mat, ge tu reesik, ge tu tangis, ge ta kamits, tana saa a fo mamatsiny kan tamuan tovei kajiaa ovei raror.” #+Nyo nongoiny ton vegiau tsian te poo fi me tan tagan te tsue na ka, “Tovei na fan ten Gov te kaa non fapoopoan nar vainy, ana Ayei patsukanen nai kaakaa fiisen ramirori, ana rin vainy Tsunia fatoobing. Ana Ayei patsukanen nai kaa fiisen ramirori ana Ayei na Gov tsuri. T"!Ana nyo tagei to na Ngats Fan Tsian a Taabos, a Jerusalem a foun of fi minon Gormirmir ten Gov kakoun busen faarei te kakoun fi non a muiny fanging vaun saavits fiisok tsuan ma tainytainy ya natsioiny. h~}2|zz;yLxLv/tsrupooEnn6ml5kkmjjhufeydcb`_p^(];\gZZY~XCW&V@UDSRQQORMKJSHG&EC@>=`<7;::288 76u553211j09.-+)(%" dB ";] j <7qgtana saa a tafan tan kat, kat iny aveto i tovei, a mat a suu unya Hel; sai to tana fifaan te faan babainy iny e Gov, ito na toto na suu ten Krais Jisas a Tsunaun tsura.1p[Ai tsumi tovei, Gov puruur bus mami an aveto gima tagaa ot bus mami. Gov kat mami sam vovou tsun iny rom Ya. Ana rof nan kat to ayei, mi kat rom kat taabos, mi kat fapaparei to Gov tan fo mamatsiny sanaan, a tafan tan vovou iny kat to aya, a toto na suu tsun kan fiisen minon Ya unya Gormirmir, Jo Ana mi gim to ma sab ta ka ta rof tan nainy to aya to te vovovou finy ami na fo sanaan to, ito te rerejiaf os iny tuami. Nyo tsue rou, a tafan tan vovou iny kat to ayei, a mat a suu unya Hel. 'nGTana fo nainy te naa en, tan nainy te faarei amin tsoiny binun babainy tan kat, kat aveto, mi gim to ma fakats ma kaa tana sanaan tan kat, kat tavaron. MmNyo komainy faatsuts maromin tsue fapapaar nana tsoiny binun babainy to te kaa non fain a tsoiny tatagaa ot tsuan tana tou kaa tsunia tan mamatsiny nainy, tana saa fo komainy kat aveto tan puainy mes komainy tagaa ot iny non ya. Nyo fa'arasainy fi rou ya nei tsumi: tou kaakaa tsumi te katkat fi mi muan, mi kaa emato fain kat iny tsikoor ana mi ngats ton faun ten Gov faarein tsoiny binun babainy tan fo mes a fo kat iring to, sai tovei, jesan kan mi ma kaa fain faarein tsoiny binun babainy tan kat tavaron an kat taabos, tan kat fapaparei e Gov tana fo mamatsiny sanaan. lAra tapuruur buser tana aveto, ai tovei roman, mamatan faarei non a tsoiny tatagaa ot tsumi na foun, ana min tsoiny binun babainy tana tsoiny tatagaa ot to ayei, to sam kat rom kat tavaron tana saa ami gima famanat iny a tsivom tan vovou iny koman tan aveto. kSana ra tsue faarof naa ror ten Gov, tsumi te faarein tsoiny binun babainy tana fo aveto muan, ai tovei roman koman a fo aave mami mi faarof bus iny ma manaats a fo fifaatsuts a fo rof te faan iny me Jisas, sa jiats ra naan vainy binun ma faatsuts mami Ya. djAEye, ami natiny rom a ka to, tan nainy te faan finy naa romi na tsivom ma faarei amin tsoiny binun babainy tan manaats mamatsiny ka te tsue na mes to ayei ma kat ami, ami faarei rom tsoiny binun babainy tana mes to ayei, mi te manaats ya. Ai tovei te kat fi non to, mi onot rom ma pisan ana mi te manaats kat iny aveto ana tafan nan ya to, mi naa fi rom Hel. Ge, mi onot rom ma pisan patsukanem mi te manaats e Gov, ana tafan nan ya to, Gov kat fatavaroiny maromi matan Ya. iEye, toroman kaa minon ta mes te tsue non a ka to tsonyo, “Ara gim ror ma kaa fain a fo Faun ten Gov, ara kaa buser fain a koma ree'un Tsunia, to sana ra tapuruur er, ra onot ror tan kat pis naan aveto, ge?” A sikia, ami ma tsue fi vaare nei! Ghtana saa, ami te gima kaa bus fain tatagaa ot tan aveto, tana saa, ami gima kaa fain tatagaa ot tan Faun te kirkir iny e Moses, sikia, ami kaa rom fain tatagaa ot tana koma ree'un ten Gov. ogW Ami ma faan vaare iny naa na tsivom tan katkat aveto, a sikia, ami ma faan iny naa yam a tsivom ten Gov faarei to te mat fi mi ai Gov fatoto fatabiny matuami. Ana mi te faan iny nana puam faavot ten Gov ma kat amin, kat tavaron, 2f] Ai tovei ami ma faonot bus, am famanat vaare iny to na fo kat iny aveto ma tagaa ot iny ya na puam mami, am faonot bus to tan kat te komainy non puainy mes tsumi. $eA Jesan kan, ami ma fakats a tsivom am kat on pis vaare to tu aveto faarei raror vainy mat to te gim ror ma katkat aveto. Ai to kan, ami ma fakats a tsivom faarei rarom vainy te toto fatabin er ana mi toto rom faatok iny rom siinaiv ten Gov, tana saa ami kaa rom koman e Jisas Krais. udc Ayei mat tan sen tsun nainy sa faduen aveto, ai tovei roman, Ayei toto non faatok iny non siinaiv ten Gov. Tc! tana saa ara natiny ror a ka to, Gov fatsuiny fatabiny me Krais tana mat tan nainy te mat Ya, to sana ra nat kan ror, Ayei gim on non ma nai mat fatabin pis, kat tan mat gim non ma tagaa ot pis iny Ya. bAra faaman fi ror nei, u man ara mat fiisen me Krais, tan kat to ayei, u man kan, aran vainy fafaaman nai kaa fiisen miror e Krais, atana saa, tan nainy te mat non a mes fiisen me Krais, ayei tapuruur en, ai tan kat to aya, kat tan aveto gim non ma tagaa ot pis rara. O`tana saa ara nat fi ror nei tan nainy te atsuiny famat a vainy e Krais, ri fagageits Towa tana pagafuan, ai tan nainy kan to aya, Gov fagageits koman tan puainy mes tamuan koma rara to te kat kat fin puainy mes u aveto, tana mat ma kaa vaare men aveto na parits fiisen ramira, ma tagaa ot vaare rara ya tan kat pis ta iring, _ Eye u man aran vainy fafaaman te tap fiisen bus me Krais tana mat tan nainy te mat Ya, to sa man kan non tsuran vainy fafaaman te tap fi er ten Krais kaa ror tana toto na foun tana sanaan a foun tan nainy te fatoto fatabiny fi Gov e Krais tana mat, ^Voun a mat ten Krais ana vainy kats iny Towa, ai tana sanaan to te faarei kainy non ya, to tan nainy te peenan ara, faarei tsuiny kainy non to te mat fiisen mi ra Krais ana ara kats fiisen mi Towa. Jesan kan tana sanaan to, e Gov a Tamarara faatok bus iny a parits a reits Tsunia ana Ayei fatoto fatabiny to Krais tana mat ma kaa Ya tana toto na foun, jesan kan, te faarei tsuiny kainy non e Gov fatoto fatabiny rara fiisen me Krais tana mat ma vovou iny aran kat nana toto na foun to ayei te kaa mirora. U]#Eye, mi natiny a ka to tan nainy te peenan ami, mi faarei mito na isen, fiisen me Krais Jisas. Ai tan kat to aya, tan nainy te ruak a ka to, te faarei tsuiny non ito te mat fiisen mimi Ya tana pagafuan. |\qA sikia! Ami ma tsue fi vaare nei! Ara ma katkat maut fatatabin vaare na fo aveto to te kaakaa rora, tana saa ara ton vainy fafaaman te gim ror ma kaa fain a fo aveto, to te faarei fi ran vainy mat a sikia ma kaakaa pis tan kat nan aveto.” `[ ;Toroman kaa minon ta mes te tsue non a ka tovei tsonyo, “Te rof non tsura ma kat maut fatatabin er tan fo aveto, ma faan fatatabin pis rara Gov a koma ree'un Tsunia na karap ma anofe ravainy Ya na fo aveto tsura. ZAyei kat, kat to aya, tana saa muan tan nainy te tagaa ot finy aveto na vainy, sa faruak kainy a mat, sai tovei, koma ree'un ten Gov nom me na pan, sa kat fatavaroiny rara matan e Gov, ra nom to na toto na suu, ito tsun kan ten Jisas Krais a Tsunaun tsura.uYcAi tovei te kaa minon a ka ma fakats ami: Kat fei sen Gov faan iny a fo Faun te kirkir iny e Moses ei? Gov faan iny fo Faun Tsunia tsuri ma natiny a vainy ana ri te inainy kat rof an kan iring, tan kat to aya, a vainy kaa maut er tan aveto tana fo mamatsiny sanaan. Sai tovei, ami onot rom ma fakats kainy a ka to, tan nainy te kat rora vainy a fo aveto ai tan kat mamatsiny viir aveto, koma ree'un ten Gov te kaa mauts fatsian ena nna ma faakouts patsukainy rariri ya na vainy to ari. XX)Nyo tsue pis rou tana vainy te pisainy a toto na suu fiisen me Gov tana saa tovei, faarei na isen a mes to ayei, e Adam to te fanaginy tsue fi ya ten Gov ai tan kat tsun to ayei, vainy faavot ruak iny pisiin to, jesan kan to tana isen a mes e Krais, Ayei nongoiny e Gov, ai tan kat to aya, a vainy a kinai nai tavaron miror matan Ya. W5Tana foka to te see tsue iny ronyo, ami ma natiny yan, u man: jesan kan te pokei finy Ya Gov tana vainy, tsuri na vainy te kaa miror a iring ari ma nom a mat a suu kan tana saa, a isen tsun a mes to ayei e Adam te kat a iring tan sen tsun nainy, ai jesan kan to ten Gov pokei kan iny a ka to tana vainy, tsuri na sikia ta iring tana saa, a isen a mes to ayei e Krais te kat, kat tavaron ma kat fatavaroiny Ya na mes matan e Gov tan sen tsun nainy kan. Tan kat to aya, a vainy onot ror ma pisan ana ri te nai nom a toto na suu. 9Vktana saa, ara onot ror ma natiny a man to ayei: a vainy faavot ma mat ana mat to ayei, tagaa ot iny non a fo mamatsiny ka, tana saa, e Adam, ayei na isen a mes to te fanaginy tsue ten Gov. Ana ra onot ror ma nat fatsian faarof pis iny a man to ayei: tan nainy te faarof iny ror a vainy a koma ree'un a karap te komainy faan rarori Gov ka iny faakouts rari, ai tan nainy te faarof finy rori ya na fifaan a tavaron to ayei matan Ya, ri nai nom ror a toto na suu, ri te fabiun aveto tan toto tsuri, tana saa, ito tsun kan tana isen a mes to ayei, e Jisas Krais. uUcAna mes a ka na kat fuainy tovei: tan nainy te kat a isen a mes to ayei, e Adam, u aveto, ayei faruak ton kat nana mat a suu tan fuainy tsubnaain tsunia. San tan nainy te kat a isen a mes to ayei, e Jisas Krais, u kat tavaron, ana Ayei faruak to na fifaan a tavaron ten Gov, tana saa, Gov tagei aveto tana isen a mes to ayei ana Ya tsue to ten Adam, “Nyi an fuainy tsubnaain tsumanyi kaa em tana iring tsian ana tafan nan kat iny aveto tsumanyi tovei, a mat a suu tsun kan.” San e Gov tagei kainy aveto tana vainy a kinai ana Ayei kaa mito na koma ree'un tsuri, ana Ayei tsue to na ka, “Ami na sikia ta iring,” wTgSana vaamuan nan tsuvurara e Adam, ai Jisas Krais a Tsunaun tsura gim ma senviir tan fo mes a fo sanaan. Kat fuainy narari tovei: a isen a mes e Adam kat aveto tsunia, to sana fokinai vainy faavot takopis osing e Gov. Sai to tana isen a mes e Jisas Krais, Ayei kat, kat Tsunia, sen Gov faatok rara na koma ree'un Tsunia ma faakouts ir Ya na vainy faavot ma takopis fatabin naa ri Tsunia. U man, vainy faavot mat ror tana saa, Adam, ayei a isen a mes to te fanaginy nongoiny e Gov, ana ra ma nat faarof fi nei tana sanaan te faatok iny e Gov a koma ree'un Tsunia tana vainy faavot, ai na ka na karap, ana mes a ka na karap fiisok pis to, tana ka te kat e Gov, ito te faan finy mi Ya na isen a mes, to e Krais, ma faakouts ir Ya na vainy faavot. `S9San kat tana mat tanik tsun me tan nainy ten Adam sa nai onot me tan nainy ten Moses, vainy faavot ma mat. Kainon to te gima kat aveto fi na vainy te gima senviir men aveto te kat e Adam, to te fanaginy tsue fi ya ten Gov sana mat to ayei ruak patsukanen naa naa tana vainy to ari. Kat to te ruak tana saa, e Adam kat, kat to aya, sa ra nom kaner ra naa ror tan kat tsunia, jesan kan, to te kat fi non e Krais, Ayei naa minon ma nom Ya na pan tsura, a faakouts ratuara. !R; Ara natiny rora fo mamatsiny ka to te ruak, tana saa, e Adam fanaginy tsue ten Gov. Kainon to te aveto fi na vainy matan Ya tabuiny faan iny non Yan Faun Tsunia ten Moses, Gov gim to ma fasaraa ir a vainy, onot te faan fi rari Yan Faun to te fa'agaagoiny fi rari Yan mes mar ka. fQE Tsunaun tsura Jisas Krais faan rara na toto na suu, jesan kan, e Adam, a vaamuan nar tsuvurara, faan rara na mat a suu. Te kat fi non nei: u aveto tanik muan tana monaagits to tana saa e Adam ayei na isen a mes to te kat a iring sa fanaginy nongoiny e Gov. Tan kat to aya, Gov faan iny a mat sa ruak tana monaagits to, ana fokinai faavot vovou iny ror a mat to ayei, vovou tsun iny ror a nuatsin a isen a mes to ayei, tana saa, a fokinai faavot, fanaginy nongoiny e Gov. xPi To sa ra mamagat ror, ten Krais te saup fatabiny fi rara Ya, ana mes a ka kan, ra mamagat ror ten Gov, Ayei faan iny me Jisas Krais a Tsunaun tsura, ana Ayei na isen tsun a mes to te kat rara sa ra faroruak fiisen mito Gov. Adam Me Krais 1O[ tana saa, tan nainy to aya, ara koma iring fiisen mito Gov muan, ito tan nainy te aveto ra Gov tsugei a fo aveto tsura, sana Ayei kat rara ra faroruak mi Towa, tana mat tana Guei Tsoiny Tsunia, ana ra nat fi ror nei ara faroruak fiisen bus me Gov faarei ror vaatau Tsunia roman, to sa ra nat fatsian faarof pis fi ror nei, a Guei Tsoiny ten Gov nai saup fatabin ramirora onot non tan fafakap ana Ayei te fatoto rara fiisen mi Ya tana pan te tagaa ot iny non e Gov tan mamatsiny nainy tana saa, Ayei tototo kanen nanon tovei roman ma faakouts rara Ya. -NS Ai tan fakats to aya, ara onot ror ma natiny a ka tovei: Gov kat fatavaroiny rara matan Ya, tana saa, rafatsiny ten Krais tatsiiu ma pats ovei Yan aveto tsura, to sa ra onot ror ma nat fatsian faarof pis iny ya, Tsunia te nai saup fatabiny rarora tana koma peits ten Gov ana fasaraa Tsunia, M Sana ka te faatok faman rarora tan mangiir ten Gov tovei: tan nainy te kat farokots aran aveto, Krais nom a pan sa mat of rara. NLTovei nyo pon fi rou nei te opaar non tana isen ta mes te komainy nom non a pan, a mat of to na mes a rof to, sai toroman isen a mes te ongoor ma nom a pan tana mat tana mes a rof fiisok to ayei. OKAra natiny ror e Gov te mangiir fiisok rarora, tana saa, tan nainy te gim fi ra ma faakouts fatabiny rara tan nainy te fagum bus e Gov, Krais mat, ma faakouts rara Ya, tsura te kaa tan aveto. `J9Ai to kan, ara gim ror ma nai faorovus ir, tsura te naano anaanos ror e Gov ma faan rara na fo mamatsiny ka te tsue faman iny Ya tsura, tana saa, Gov faatok bus rara, Tsunia te mangiir fiisok rarora. Ayei faan bus raran Aaven Taabos Tsunia ma kaa en Ya koma rara, an Aaven Taabos to ayei kat ratuara ma natiny e Gov te mangiir fiisok rarora. @Iyai tana tou tsutsun faparits tsura tan nainy te saraa kamits rora te faruak non kat tavaron; an kat tavaron to aya te faruak non kat iny naano anaanos a foka te nai faan rarora Gov. ,HQAna ra te mamagat kan tana fo koma patang tsura, tana saa, ara nat ror, a fo koma patang to aya te kat rarora ma tsutsun faparits tan nainy te saraa kamits rora; G Ai tan faason tsura, Jisas Krais kat ratuara ma inainy fanatnat iny koma ree'un ten Gov, ai tovei ra kaa ror koman a koma ree'un Tsunia, Ana ra te mamagat, ra te naano anaanos a foka te nai faan rarora Gov, ito te nai kavuu of rarora Yan siinaiv Tsunia. F 1Sai tovei ra kaa miror a aaverof fiisen me Gov tan kat tana Tsunaun tsura Jisas Krais tana saa Gov kat fatavaron rara matan Ya tana faason tsura. E9Gov famanat ir a vainy ma atsuiny famat ari Jisas, ma pats Ya na fo aveto tsura. Ai Gov fatoto fatabiny Towa ma kat fatavaroiny rara Ya matan Ya.jDMA sikia, ka to te kirkir en, ka iny faakouts kan rara, ai tan kat to ayei, Gov komainy rarora ma natiny a ka to, Ayei nai faakouts rarora tan vovou iny senviir kat to ayei, Ayei nai tagaa kan rarora ana ra te faarei kainy men vainy tavaron matan Ya tan nainy te faason fi rora Tsunia, Tsunia te fatoto fatabiny e Jisas a Tsunaun tsura tana mat Tsunia. >CuSai tovei, “Gov tagei ya sa faarei na mes a tavaron matan Ya,” tana saa, ayei te faason Tsunia, ana ka to te kaa non koman Vegiau Ten Gov, gima fakats patsukainy Abraham tsun. &BEA ka to ayei te ruak fi name to, te tsue fi men Vegiau Ten Gov, “Gov tagei ya sa faarei na mes a tavaron matan Ya,” tana saa, ayei faason tsun ten Gov. A#ana ayei sikia to ma fapinpin iny a foka to, tan nainy te tsue faman non e Gov tan ta ka te ruak non. Ayei parits iny non a ka to ma ruak. %@CAyei fakats a foka to, sana ayei gima pangis vaarik fakats tsuan sa sikia ma faonot tan faason ten Gov te fainy non ya tu guei to te tsue faman of ya Ya. Ana ayei tsutsun fareits enato tana faason tsuan, ai tan kat to aya, Abraham vamarits to na asangan e Gov matar mes vainy kinai, |?qAna ya faason faparits tsun nato ten Gov, kainon to te fakats finy ya na puan ana ya tsue to na ka, “Nyo tsokanei bus you ma faruak anyo tu guei.” Fakats fatabin, ayei sisiruiny sen natus ingainy osto tan nainy to aya, ana ya fakats kainy to na puan e natsun ya Sera, ana ya tsue kainy to na ka, “E Sera na tobo'an ana ayei na visiir kan, ma faruak ya tu guei.” {>oAbraham faason ten Gov, sen Gov kat ya sa faarei me na tamar vainy kinai fiisok, ana ya naano anaanos faarof patsukanen nato, kainon a sikia ta kifon a tou naano anaanos to, to te pon fi ror a vainy tan ta ka te ruak fi nats non ya. Ai tana faason tsunia ten Gov, ana vainy kinai fiisok fakats towa faarei non a tamarari. Ka to te ruak faarei to te tsue of ya Gov. Gov tsue of yan vegiau to, “Nyi nai faporos rom fuainy tsubnaain kinai fiisok faarei raror kootsits kinai fiisok korosuu.” <=qU vegiau to te senviir kan non te kirkir en koman Vegiau Ten Gov. An Vegiau Ten Gov to ayei te tsue na ka,“Nyo pisan manyi ma faarei anyi na tamar a vainy faavot tana gum fan a kinai.” (Tatanik 17.5) Ai tana sanaan to ayei, matan e Gov, ra na fokinai faavot to te faason ror ten Gov to te kat fi Abraham muan, ara faarei ror guei ten Abraham. Abraham faason ten Gov, Ayei na isen tsun to te fatoto fatabiny non a mes, ana mes a ka nane Gov to, tan nainy te tsue tsun non e Gov tana ka te nai ruak nats non, a ka to ayei, te nai ruak enanats non. &<EGov roots fakats Tsuan tana ka to, tsuri tsun a vainy to te faason ror Tsunia, nai nom rora ka te tsue faman iny Ya ten Abraham ma nom ari ya faarei non a fifaan babainy tana koma ree'un Tsunia tsuri. Tan vovou iny kat to ayei, Gov fakats ir fuainy tsubnaain ten Abraham ma nom a ka te tsue faman iny Ya tsuri, nyo sikia ma tsue tsuk iny rou a taa Jiu tsun to te kaa miror Faun ten Gov, sana ri faavot a taa Jiu ana vainy sikia ma taa Jiu kan to te faason ten Gov faarei e Abraham. Fakats yam, Gov komainy rarora faavot ma tagaa naa ten Abraham ana ra te faason a Tsunia faarei tsuiny kainy e Abraham. Tana sanaan to ayei, Abraham faarei mito na tamarara faavot. Y;+Ka to te ruak iny man non tan kat to ayei, ito te nom fi ror a vainy a ka te komainy rori ito tan manaats tsuiny fo Faun ten Gov, ri nai nom ror a koma peits Tsunia ana fasaraa te ngats fi rorin fo Faun to ayei. Ai to te komainy non a mes ma gima ngats yan Faun ten Gov, a isen tsun kan a sanaan to, ma gima kaa on me ta isen ta faun. d:ATagaa yam, a ka to, te kat tsuk tsuiny non kat tana faason ten Gov, to te tsue fi Gov, tabuiny tsue fi Ya nei, “Nyo nai fainy rou a monaagits to ten sei na mes te manaats non fo Faun te faan iny e Gov ten Moses tana taa Jiu.” To te kat fi non ya to, u kat tan faason ten Gov, a ka babainy tsun an kat nan tsue faman kan, ka babainy tsun kan. A9{ Ara ma fakats kainy mes a foka te kat e Abraham. Muan ovei, Gov tsue faman iny a ka to ten Abraham, “Nyo nai faan marom anyi an fuainy tsubnaain tsumanyi na fo mamatsiny ka to te fapogaar Ronyo ma tagaa ot iny ami.” Ayei gima tsue na ka, Nyo nai kat rou ya tsumanyi, to te manaats fi rom anyin Faun Tsonyo. A sikia, sana Ayei faan iny non a fo mamatsiny ka tan nainy te tavaron miror ri matan Ya, tana saa, ayei te faason Tsunia. 81 Ai to kan, u fakats ten Gov patsukanen to, tana taa Jiu, kainon to te kat ari na vaapee puar, ri ma tagaa tsuk naa ten Abraham a tsuvurari to te faason fi ya ten Gov, ana ri kaa fi kaner rato to, faarei te kat fi ya, tan nainy te faason fi ya ten Gov ana tou kaakaa tsuri kaa fi erato to faarei e Abraham tabuiny kat non ya na vaapee tsunia puan. Tsue Faman Ten Gov Te Poo Ising Tsun Minon Tana Faason m7S Ai voun ya, ayei kat to na vaapee tsunia faatok iny non, e Gov te koo ya na mes a tavaron matan Ya tana saa, ayei te faason ten Gov tabuiny kat non ya na vaapee tsunia. U fakats patsukan ten Gov to ayei, ma vovou kan iny a vainy sikia ma taa Jiu ma tagaa tsuk tsun naa ri ten Abraham to te faaman fi ya Tsunia ana ri kat fi kaner rato to, to sen Abraham faarei me na tamar vainy faavot to te faason, kainon to te gim fi ri ma vaapee na puar, ma koo rari Gov, vainy tavaron matan Ya. j6M Farainy te pokei faruak e Gov kaa iny tavaron ten Abraham, tan nainy te kat ya na vaapee tsuan? Ge ito tan nainy tabuiny kat non ya na vaapee? Gov gima tsue fi nei, “Vaamuan tsom non nyi ma vaapee ana Nyo te pokei manyi faarei rom a mes a tavaron mata Vanyo.” A sikia, Gov koo Abraham a mes a tavaron matan Ya, tabuiny kat non ya na vaapee tsunia. >5u Sai tovei a saa te fakats rora na? Fiisia, e Devit te vegiau tsuk ir a vainy tsun to te kat vaapee tsuri, ana ri na vainy tsun to ari, te via miror a paparaa tsian ge? A sikia, u paparaa tsian to ayei, a vainy ton gima vaapee via kan miror ya, tana saa, ara tsue bus a ka, Vegiau Ten Gov te tsue tsuk bus iny e Abraham,“Tan nainy te faason e Abraham ten Gov, Gov koo towa na mes a tavaron matan Ya.” (Tatanik 15.6) :4mTan nainy te rubas ravainy non e Gov aveto tana mes tan noun tsunia koman buk Tsunia, ayei na kifon a paparaa tsian fiisok te via minon a mes to ayei.” (Vadou 32.1,2) b3=E Devit te tsue iny a ka to,“Tan nainy te anofe ravainy non e Gov a iring tana mes, Ayei kat fapaparei fiisok rarori. Eye, Gov kat fapaparei fiisok rarori to tan nainy te nom ravainy non Yan aveto tsuri. o2WJesan kan te tsue fi kan e Devit a aatouf muan ovei, sa tsue na ka, Gov kat fapaparei non a mes tan nainy te tagei non Ya na mes te tavaron minon matan Ya, sikia ma tan ta mes te manaats fi non yan fo Faun te kirkir iny e Moses. 1#Sai to tana sanaan te kat fatavaroiny fi non e Gov a mes matan Ya, te gim non ma faarei na foiny tana binun to te kap naa, sai tana mes a sanaan to, tan nainy te faason tsun non a mes ten Gov te kat fatavaroiny fi non Yan vainy aveto matan Ya, Gov tsue non a ka tsunia, “A mes to ayei, te faason tsun me Tsonyo ana Nyo kat fatavaroiny towa, ai tan kat to aya, ayei tavaron mito mata Vanyo.” x0iFakats yam, tan nainy te binun non a mes tan ta mes, ayei nom non a foiny tana binun te kat ya, a sikia ma faarei non a fifaan tsumi, a sikia, a mes to te faan iny a binun tana mes to ayei, kaa minon a tavan tsuan tsunia ma foiny naa ya. b/=Nyo tsue iny a ka to kaa minon a kifon ya, Vegiau Ten Gov te tsue na ka,“Abraham te faason tsun ten Gov, ai tan kat tsunia to ayei, Gov tagei towa faarei non a mes a tavaron matan Ya.” (Tatanik 15.6) .+Ara ma fakats a ka tana kifon a ka to, tana saa to te man fi non kat iny tavaron ten Abraham matan e Gov tan kat rof te kat ya, ayei nai kaa minon a kifon a tenoor to tana ka te kat ya. Sai te kat patsukan fi enanon to, Gov gima fakats vaarik ta ka ma tenoor me Abraham. 7- iGov, Ayei na isen to te kat fatavaroiny non a vainy matan Ya, tana saa ri te faason Tsunia, sikia ma tan manaats a fo Faun tsun, to sana ra ma fakats e Abraham a tsuvurari na taa Jiu. Fei te kat fi ya ei? Ito tan nainy te tavaron fi ya matan e Gov, fei te poo fi me na ka iny tavaron tsunia to aya ei? X,)To sana ka to, tsutsun of non a saa, ara gim ror ma manaats Faun ten Gov roman? A sikia, ara ma tsue fi vaare nei! Eye, ito tan nainy te faason tsun rora ten Krais ara onot ror ma manaats Faun ten Gov. + tana saa, mi nat busem, te kaa tsun minon a isen a Gov. Ana Ayei kat fatavaroiny raran vainy faavot matan Ya, tana isen a sanaan tsun. Ayei kat non kat to tana taa Jiu tan nainy te faason rori ten Gov, to te fafaatouf ari muan, ana Ya jiats mito Krais ma saup fatabin rari Ya tana fo aveto tsuri. Ana Ayei te nai kat senviir kat to ayei tana vainy sikia ma taa Jiu to te gima inainy fanatnat iny e Gov muan sai tovei roman, ri faason ten Gov to te faan iny me Krais ma saup fatabin rari Ya tana fo aveto tsuri. P*Ge, ami na taa Jiu pon rom ma tenoor iny kat to: Gov, Ayei na Gov tsun tana taa Jiu. Kat fei ma tsue fi mi nei aya ei? Mi ma natem, a sikia ma man. Eye, Ayei na Gov tana vainy sikia ma taa Jiu kan, i)KNyo tsue iny rou a ka to, tana saa, ara natiny ror ya tovei roman, u kat man ovei tovei, a mes te tavaron non matan e Gov tana saa, ayei te faason ten Jisas Krais, sikia ma tovei tan vovou Faun te faan iny e Gov ten Moses. D(Tana man nana foka to, a saf a sanaan ma tenoor iny a mes na? A sikia ta ka ma tenoor iny ya. Kat fei ma gima tenoor en ya ei? Te onot kan non tsunia ma tenoor, ito te manaats fi non yan Faun ai to kan te tavaron fi non ya matan e Gov? A sikia on, ayei sikia non ma onot, sai to tsun kan te faason fi non Ya. X')sana sikia, Ayei anaanos faamo patsukainy nainy te naa minon e Krais ana Ayei te mat of aveto tana vainy faavot, fiisen ramirin aveto tana vainy to te mater tabuiny mat non e Krais. Tan kat to aya, Gov faatok rara, Tsunia na tavaron ito tan nainy te kat fatavaroiny faavots fi Ya na vainy matan Ya tan nainy te faason rori ten Jisas. r&]Gov faan ravaa iny naa Jisas Krais ma mat Ya matar a fokinai faavot. Tana mat to ayei, Krais kat to na sanaan ten Gov ma nom ravainy Yan aveto tana vainy ana Ayei te fakap a peits Tsunia tsuri. Ayei kat kat to tan nainy te faason ari tana mat ten Jisas Krais an rafatsiny Tsunia tatsiiu mito tan puputaa ma pats faavots Yan fo aveto tsuri. Gov kan te faatok ir a fokinai, Ayei na tavaron, tana saa kainon to Tsunia te tagei aveto muan tana vainy faavot to, Ayei gima fasaraa veesau rari, `%9San e Gov kat fatavaroiny patsukainy rarori matan Ya, ai to tsun kan tana koma ree'un tsian Tsunia te faan babainy iny Ya tsuri, tana saa, Krais Jisas pats faavots a fo aveto tsura Ya puruur ratuara tana fo aveto. Y$+tana saa a vainy faavot kaa miror aveto, ana ri biu erato ma vamarits ari Gov. s#_Ai tovei, tan nainy te faason non a isen a mes ten Jisas Krais to te pats faavots a fo aveto tsura, Gov kat fatavaroiny non a mes to ayei matan Ya. Ayei te kat fi kanen to tana vainy faavot to te faason ten Jisas Krais tana saa, a sikia ma kat fuainy Tsunia, kainon to tsuri na taa Jiu ge na vainy sikia ma taa Jiu, ge tsuri to te nom Faun ten Gov ge na sikia, "%Sai tovei roman, u nainy te naa ename, Gov tsue of non a vainy tana sanaan Tsunia ma kaa fatavaron me matan Ya, sikia ma tan manaats faun. San tana sanaan to te kat fatavaroiny fi non e Gov a vainy matan Ya. Muan sen Moses an fuainy kuigin tsue of rara na ka to. ^!5tana saa, a sikia ta isen ta mes te tsue non a ka, ayei na tavaron matan e Gov ito tan kat iny vovou iny Faun Tsunia. Sana ayei te kat fi non to, faun te kat raror vainy faavot ri te nat faarof iny a tsivor faarei ror vainy katkat aveto, tana saa ara te nom fifaatsuts te poo fi me tan faun ten Gov to sa faan rara ya sa faatok rara tan kat tavaron, an kat iring te kat ara, ana ra faavot te natiny kat to tsuran vainy katkat aveto. Krais Nom A Pan Tsura Tana Fasaraa 4 aAna ra ma natiny a ka to ayei, u man fiisok, te tsue tsuk iny non e Gov a fo faun Tsunia to, Gov vegiau non tsura, ara na taa Jiu to te faan rara Yan Faun Tsunia. Ai tan kat to aya, sikia ta isen te onot non ma tsue fatabin pis of Ya ana ayei te tsue na ka, “Nyo gim rou ma natiny kat rof tsonyo, ma kat anyo.” Ai to kan, te toobing non ten Gov ma kat vaatsuk tsura na fokinai, ara na taa Jiu to te faan rara Yan Faun Tsunia, jesan kan to te kat fi non Yan vaatsuk tana vainy sikia ma taa Jiu to te gim fi Ya ma tsue faruak iny Yan Faun Tsunia, =uAna ri sikia ma oraav e Gov.” (Vadou 36.1) }sAna ri te gima kat on ir a vainy, ma kaa famaun mi ri na aaverof fiisen me na mesapan. (Aisaia 59.7,8) jMTana fo mamatsiny pan te naa rori, ri te naus osing me na fo iring ana fo patang vou rari. X)Ana ri kakoun ror tan fakamits a mesmes, ri te atsun famat ir a mesapan. J Ai tan mamatsiny nainy vainy sikia ta Gov to ari te koma peits iny rora mesapan, ana ri te tsue vasuar rari, pon iny ror a ka na iring vavajia te ruak nats non tsuri. (Vadou 10.7) /W U vegiau tsurin nun ovei, kuav faarei non kats. Ana ri vegiau iny gam pon iny ror ma ras fuainy ir a vainy. (Vadou 5.9)Ri te faareir koraa te kaa minon amatsuan ngiisin, ai tana fo vegiau tsuri, ri rurei ravainy ror a paparaa an asangan rof tana mesapan. (Vadou 140.3) ! Ana ri na fokinai takopis osing to Gov, ri iring vavajia rato. Ana sikia ta mes ma kat, kat rof, a sikia ovei. (Vadou 14.1-3) ta Ana sikia ta isen ta mes ma natiny fakats toobing ten Gov, ana sikia ta isen ta mes te sainy non Ya. + te tamainy non a ka te kirkir en tan Vegiau Ten Gov to te tsue na ka,“A sikia ta isen ta mes ta tavaron matan e Gov, a sikia ovei. ve Fiisia, ara na taa Jiu te rof fafisfis iny rora mesapan? A sikia ovei, tana saa, ara faavot te faatok bus iny a tsivor kainon ito tsura na taa Jiu fiisen me na vainy sikia ma taa Jiu, ara faavot te kaa ror fain a parits tan aveto, #Te senviir tsun kan non, “Jio ara ma kat fo mamatsiny aveto, ma fatsiitsii ra Gov.” Mesapan tsuri na taa Jiu te tsue na ka, anyo faatsuts ir a vainy to ayei, tan nainy te tsue of anyo rin vainy fafaaman ten Krais ma vovou vaare iny ari na fo Faun tana taa Jiu, ana ri na taa Jiu tsue vasuar vatuanyo, sana ri faavot nai nom rora fo fasaraa te tafainy rarori Gov. Vainy Faavot U Katkat Aveto )KJesan kan, mesapan te tsue kainy ror a ka, “Ito tan gagagam tsonyo, faatok iny non a man nane Gov a ka na karap, ai te fainy Ya na vamarits, kat fei ma fasaraa vanyo Gov ei, ana Ayei te pisan vanyo ma mat faarei anyo na mes a aveto ei?” A sikia, ara na taa Jiu ma tsue fi vaare nei. A sikia ovei, ara ma tsue fi vaare nei, te iring fi non e Gov tan nainy te fasaraa rarora Ya. To te man fi non ya, Ayei gim non ma fasaraa oiny nats ta isen ta mes, tana saa, a fo aveto tana fokinai tana monaagits tovei, faatok iny non e Gov, Ayei na tavaron. wgSai tovei, u man, tan nainy te kat fatatabiny ror a taa Jiun kat gima toobing, a vainy a kinai kan tagei ror kaa iny tavaron nane Gov te karap fatsian kan non, an saf fakats tsura na taa Jiu na? Ara pon iny ror e Gov gim non ma kat kat tavaron tan nainy te fasaraa rarora Ya na taa Jiu? Ayei na sanaan, to te fakats fi rora mesapan ana ri te pokei kan iny ya. +Sikia ovei! Ami ma nat fi nei, ara onot ror ma natiny e Gov te natiny kat fatatabiny non a foka to te tsue iny non Ya, kainon to te gamgam fi rora vainy faavot patsun puputaa to, te senviir minon a ka te kirkir iny Ya tan Vegiau Tsunia. An vegiau tsue to na ka to,“A vainy faavot nai nat fi ror nei, Anyi na Gov to na tavaron vovou patsukan iny rom a ka te tsue iny rom Anyi. Ai sei na mes te pon non ma sak manyi tu vegiau ee, Anyi natiny faatok patsukainy rom ya na toobing ana tavaron namanyi.” (Vadou 51.4) |qAna saa te ruak na? Mesapan tsuri na taa Jiu te gima faaman ana ri gim to ma manaats fo mamatsiny vegiau ten Gov te faan iny Ya tsuri. E Gov gim non ma vovou iny tsuen man Tsunia tana saa, ari te gima kat ta ka te komainy non e Gov tsuri ge? kONyo biny fi maromi nei, taa Jiu te nom a rof nar tan fo mamatsiny sanaan. Tan vaamuan nan ya, a isen a ka na karap te kat e Gov tsuri to, Ayei faan rarin fo mamatsiny vegiau Tsunia, to ma favaanan iny naa ri ya tana mesapan. 5 eEye, mesapan tsumi tabuiny biny fatabiny vanyo mi te tsue na ka tsonyo, “Saf a rof nana vainy te faarei ror a taa Jiu na?” gen, “Saf a rof nan kat nana vaapee na?”  A sikia, taa Jiu faman to ari, a fo aave rari te tavaron fiisok non matan e Gov. An kat iny vaapee faman to, sikia ma tan vovou iny kat nana vaapee, a sikia, san u pangis tsian tan aaven to te poo minon tan Aaven Taabos ten Gov. Ai sei na mes to te kaa minon pangis tsian to ayei ee, ayei na mes to te komainy non tsue iny paparaa to te poo minon ten Gov sikia ma poo fi me tana vainy.& ETan fakats fatabiny a ka to: Ami sikia ma faareir taa Jiu faman tan nainy te agiir faarei mimi na taa Jiu, ge ami natiny vovou iny rom kat iny vaapee. 3 _Ana mes a ka to, kainon to te gim fi ror a vainy sikia ma taa Jiun kat iny vaapee, ana ri vovou faarof patsukainy ror fo Faun to te tsue faparits iny e Gov, tan kat to aya, ari nai faatok maromi na taa Jiu faavot, ami te iring em ana mi nom rom a fasaraa na suu tana saa, ami te kat fo kat iring to te tsue iny e Gov, ma kat vaare mi ya, kainon to te nom fi mi na fo Faun te kirkir iny Moses, ai tovei kan, ami te vaapee em.  Tan kat to aya, ara arasan kan fi ror nei u man; a vainy sikia ma taa Jiu te gim ror ma vaapee, ana ri na vainy to ari vovou faarof patsukainy ror fo Faun te tsue faparits iny e Gov, ai tan kat to aya, Gov fakats patsukainy rarori faarei rarori te vaapee er teeva? _~s}{xwVusr*pon(m=kMihh g;fVedd cbb`_^[ZYmXVV#TSR|Q@OO1MMCKCII&HFE'CA`@>=<{:9{87\664(2$0/-c,s**P)'0%$e# " w{vX zPm Sana ri na taa Isrel, kainon to te vaputs fi rori ri te manaats a fo mamatsiny faun an kat nana faakor, te fakats fi rori tsuri te via miror kaa iny tavaron matan e Gov, ri gima sab vaarik ta fo sanaan ma manaats faavots arin Faun ten Gov. -OS To sana ra onot ror ma natiny a ka ton u man, tsurin vainy sikia ma taa Jiu: Kainon te gim fi rori ma sainy ta sanaan ma tavaron mi ri matan e Gov, ri sab a sanaan ri ruak iny tavaron mito. Tagaa yam, Gov kat fatavaroiny rari, tana saa ari faason tsun tana ka te kat bus e Krais tsuri. fNE Ana mes a ka to, te tsue faamuan bus iny e Aisaia,“Tsunaun, Ayei na siireits fiisok tan nainy te fasarei non Ya na mes. Ai to te gim fi Ya ma faarof a tee kiok tsun ma toto mi ri, ka to tabuiny rurei rara na taa Jiu, faarei to te ruak fi ya tana vainy to te fasaraa fi rari Gov ana Ya faakoor ravainy ratuari tana ngats fan iny Sodom. Jesan kan mam tabuiny akoor ravaa em faarei rarom vainy to te faakoor ravainy e Gov tana ngats fan iny Gomora.” (Aisaia 1.9) jMM tana saa, tan nainy te fasaraa non e Gov vainy pisiin to te kaa ror tan puputaa to, faarei to te tsue fi Ya, Ayei nai fakap faarof patsukainy non kat to ayei, sikia non ma vegits iny kat a ka to.” (Aisaia 10.22,23) L San e Aisaia na kuigin ten Gov muan kuu fabaasuan iny a ka to tsuri na taa Jiu,“Kainon ito te ruak fi na ka to tsuri na taa Jiu ser kinai fiisok me, ri faarei miton moonyon teis, Gov patsukanen to te nai saup fatabin raror a tee kiok tsun tsuri, 4Ka Ai Hosea tsue kainy to na ka,“Ka to ruak tana pan to aya to te tsue of rari Gov muan, ‘Arin sikia ma vainy Tsonyo,’ ai tana pan kan to aya, Gov nai tsue pokaa iny a ka to tsuri, ‘A vainy to ari, kat faarei raror fuainy guei ten Gov te kifon iny non a toto.’ ” (Hosea 1.10) .JU Ara nat buser Gov komainy ma fikoo kan rari na vainy sikia ma taa Jiu ma faarei mi rin fuainy guei Tsunia tana saa i muan, Hosea na kuigin a tsoiny favaanan Tsunia kirkir iny a ka to koman Vegiau Ten Gov sa tsue na ka, a vainy sikia ma taa Jiu,“Vainy to ari gima faarein vainy Tsonyo muan, ana Nyo nai tsue pokaa iny rou a ka to tsuri, ‘Arin vainy Tsonyo.’ Ana Nyo gima faatok iny mangiir Tsonyo tsuri tan nainy muan, ana Nyo nai tsue pokaa iny rou a ka to tsuri, ‘A vainy to ari Nyo mangiir fiisok rarori.’ ” (Hosea 2.23) 3I_ Ito tsura tsun vainy fafaaman ten Krais, sa fikoo rara faarei ror fuainy guei Tsunia, sikia ma tana vainy tsun to ari na taa Jiu, sana ri kan na vainy sikia ma taa Jiu. FH Nyo komainy tsue of pis maromi na kifon a ka to, kat fei sen Gov gim ma faveveesau ir a taa Isrel ei, Ayei kat a ka to, ma faatok iny Ya na koma tagtag Tsunia tana mesapan, Ayei komainy faatok rarorin siinaiv Tsunia kaa minon a masun. Ayei fakats ma kakoun of ir a vainy to ari na pan nan siinaiv fiisen mi Ya. JG  Ai tovei, te toobing non ten Gov ge, ma kat Ya na ka to tana taa Isrel ana mes a vainy faarei non koman tsun Tsunia, Gov kat bus fakats Tsunia ma vovou iny Ya na fuan a ka to, Ayei faatok raror a fokinai Tsunia te peits fiisok non. Ana Ayei faatok kan raror na fokinai, Tsunia na parits ana siireits fiisok. Eye, Gov peits ir a taa Isrel, ana Ayei kakoun non tan rurei ravainy ya, sai te gim non ma toobing tsumi ma vegiau fakinai tsuk iny Ya, tana saa tan nainy roman Ayei kaa minon a koma tagtag ana Ayei anaanos faamo patsukan non tabuiny fasarei non Ya na taa Isrel. #F? Fiisia, tan nainy te fakats non a mes ma kat ya na nas kepaa, u man, te toobing non tsunia ma nom ya ana ayei te kokopis ya fiisen men medok kat tsuk non koman tsunia. Ai te toobing kan non tsunia ma kakouiny senviir medok ka iny kat a fuan a nas kepaa. Ayei onot non ma kat a isen a nas kepaa na mamarof fiisok ka iny kat a binun a karap tana sen a painy medok. Ana ayei te kat pis a mes a nas kepaa tana mes a painy medok ana nas kepaa to ayei te mamatan faarei na nas kepaa babainy tsun ka iny kat a binun tsunia tan mamatsiny nainy. xEi Ai tovei nyo tsue pis rou a ka to tsumi, ami kaa mirom puainy mes, mi pon fi rom nei amin vainy karap to sam pon rom ma tsue fatabin naa ten Gov? To te kat non a mes a ka, faarei non a nas kepaa, ana nas kepaa to ayei te kaa men a nguen ya, ma vegiau fatabin naa ya tana mes to ayei te kat ya, ana ayei te rangats ya, “Kat fei tsumanyi kat fi vanyo nei aya ei?” D Eye, a isen tsumi te pon iny ma rangats vanyo na ka to, “U man, e Gov natiny vovou iny non kat to, Ayei kat raror a vainy ri te fanaginy nongon me, kat pas fei sen Gov tsue fuainy raror a vainy to te gim fi rori ma nongoiny Ya ei, tan nainy te fagum non e Gov fakats Tsuan tana ka te kat non a mes, te opaar non tana mes to ayei ma baainy ma kat a ka to ayei, teeva?” pCY Ana mi ma natiny a ka tovei, ito te koman fi non e Gov ma kaa me na tagtag ten sei na mes to te pisainy Ya ee, Ayei kat non Ya. Ito te koman fi non e Gov ma kat Ya na mes ma gima nongoiny yan vegiau Tsunia, Ayei kat kainy non ya. .BU Tan fakats fatabiny a ka to te pisainy fi non e Gov a mes ma kat ya na binun Tsunia, fakats yam siisio, koman Vegiau Ten Gov te kirkir en, Gov jiats naa Moses unya ten Pero, a tsunaun tsian tana gum fan iny Ijip. Gov tsue na ka ten Moses, tsue of e Peron vegiau tovei,“Nyo faan manyin gumgum tana aatouf, ai tan kat to aya, tana fasaraa Tsonyo tsumanyi tan nainy te tsugei anyi ma nongon Vanyo, Nyo nai faatok rou a fokinai tana parits Tsonyo, tan kat to aya, a vainy faavot tana monaagits tovei nai nat Varonyo.” (Naus Osing 9.16) OA Ito tan nom tsuen man ten Gov a sikia ma kaa tsura. Ara gim ror ma nom ya to te pisainy fi ror ra ya ge te siiva of rara. Gov nai faatok iny non a tagtag Tsunia ten sei na mes to te pisainy Ya ee. @ Sikia ma man tana saa, tan nainy to aya, Gov tsue ten Moses,“Ito te tagtag fi Ronyo na isen a mes ana sikia ma mesmes, ito te koman fi Ronyo. Ito te reesik fi Ronyo na isen a mes ana sikia ma mesmes, ito te koman fi Ronyo jesan.” (Naus Osing 33.19) ? Eye, mesapan tsue ror a ka, “Gov gima kat, kat rof tana ka te kat Ya, ge?” A sikia, ami ma rangat fi vaare nei. Z>- Tan vegiau te tsue iny e Gov te tamainy non a ka te tsue iny a isen na kuigin muan to te favaanan of ya Gov, ana ya kirkir iny towa koman Vegiau Ten Gov, sa tsue na ka,“Jekop, ayei na fafuan nana guei tsoiny a kakaii Nyo pisainy bus ya, sana Nyo tsugei rou e Iso faarei non a tsuvur vainy tana taa Jiu.” (Malakai 1.2,3) k=O Ayei fikoo na isen a guei tsoiny ana sikia ma mesmes, a sikia ta ka te kat isisen tsuri, a sikia, Ayei pisainy tsuiny a isen a guei tsoiny ana sikia ma mesmes, vovou iny fakats Tsunia. Tabuiny faagiir non e Ribekan punaa, Gov tsue of towa na ka tovei, “A vaamuan nana guei a karap tsumanyi nai kaa enanon fain a fafuan nana guei a kakaii tsumanyi.” /<W Te ruak iny man fi en tovei, tabuiny agiir ror punaa to, ere Iso me Jekop, ai tabuiny kat ror a ina fuan a guei tsoiny kat rof gen kat iring, Gov vovou iny fakats Tsunia to te tsue faman of Ya Abraham an fuainy tsubnaain tsunia, Tsunia te pisainy non a isen a guei tsoiny ana sikia ma mesmes. |;q Te kaa minon mes panaan to te pisainy non e Gov fuainy guei Tsunia. Fakats yam a guei tsoiny ten Abraham, koo ri Aisak ai natsun ya Ribeka, tan nainy te faagiir e Ribekan punaa to te kaakaa faavot ari me Aisak a tsuvurara, Gov faatok kan iny a ka to, a sikia ma tan faagiir guei tan sanaan te fafaagiir fi rori to te ruak iny man men tsuen man ten Gov ten Abraham. f:E tana saa, tan nainy te tsue faman of e Gov e Abraham tana ka te kat non Ya, Ya tsue to na ka to, “Tan nainy te ruak fatoobing non nainy tana ka to, Nyo tabin mirou, ai Sera te nai faagiir a guei tsoiny.” Ai tana sanaan to ayei, Abraham nat bus iny a ka to Gov gima pisan ir fuainy tsubnaain ten Ismel faarei raror fuainy guei Tsunia fatoobing. 9 An kifon vegiau tovei, Gov gima as ir fuainy tsubnaain ten Abraham faarei ror guei Tsunia. A sikia, tana saa Ayei fakats patsukan ir a vainy to te kat Yan tsuen man Tsunia ma faan ra naa ri Ya ten Abraham to te as irari faarei raror guei faman Tsunia, T8! Tan nainy te tsue kan ronyo na ka, tsubnaain ten Abraham, nyo gim ma tsue tsuk ir fuainy tsubnaain ten Abraham. A sikia, nyo tsue tsuk tsun iny rou a vainy, Gov koo rarorin fuainy guei faman ten Abraham. Gov tsue of e Abraham a ka to, “Fuainy tsubnaain ten Aisak tsun to ari, kaa ror tan as'as nar fuainy tsubnaain tsumanyi.” j7M Eye, nyo gima tsue, Gov gima vovou iny tsuen man Tsunia ten Abraham. Nyo tsue rou a ka to tana saa ami natem, Gov faan iny asangan foun ten Jekop, an asangan foun to aya, Isrel. Eye, nainy te tsue nyo Isrel, nyo gima tsue tsuk iny rou fuainy tsubnaain ten Jekop. A sikia, nyo tsue tsuk tsun iny rou a vainy to te koo non e Gov, a taa Isrel faman. Y6+ Ana nuatsi rari tapogaar ising mito tan fuainy tsuvurarin karap faarei raror ere Abraham, Aisak ai Jekop. Ana fafakap narari, Krais tapogaar patsu mito faarei men puainy mes tan senviir mes to ari. Ai Krais tagaa ot iny to na fo mamatsiny ka ana Ayei kan e Gov. Ana vainy faavot ma vamarits a asangan Ya tan mamatsiny nainy. Man ovei. \51 Ri ma fakats a fo fifaakouts a fo rof to te nom ari ten Gov, Ayei pisan bus rari ana Ya tsue to tsuri, “Nyo fakaa rari faarei raror fuainy guei tsungan Tsonyo.” Ana mes a ka, Ayei faatok rari Tsunia te kaa fiisen ramirori, Ya faan ratuarin siinaiv Tsunia. Ana Ayei daup faavot kan ratuari to te kat Yan fuan tsue faunot tsuri. Ayei faan kan ratuarin Faun Tsunia. Ana Ayei faatok ratuari na sanaan na man tan fafaatouf Ya. Ayei faan kan ratuarin tsuen man kinai. <4q Eye, tabuiny onot en tsonyo ma kat ya sana sikia, nyo sikia ma onot, sana nyo kaa mirou koman tsian ten Gov ma fakei vanyo Ya unya Hel, nyo te tapets osing e Krais, ito te kat fi ronyo nei, nyo tabuiny saup fatabin ir vainy tsonyo fatoobing ma kaa osing ari na fasaraa ten Gov ana ri te tap naa ten Krais. &3E Man, nyo reesik fiisok rou, ana nyo kaa mirou fakats patang gima natiny kap tana saa, vainy tsonyo na kinai a taa Jiu to ari te fataanis osing bus e Krais. u2 e Nyo komainy tsue of pis maromi na mes a ka tovei, ka to te kat fareesik fiisok varonyo. Mi natem, ka te komainy tsue of maromi yam ton vegiau man ovei, tana saa, anyo na isen to te tap bus evanaa ten Krais. Nyo gim rou ma tsue of mamin gam. Ai to kan, koma vanyo te tsue of vanyo na ka ma tsue of mami na man, tana saa, Aaven Taabos tagaa ot iny non a koma vanyo. l1Q'ge kainon to te naa fa veevian fi naa rora jias, ge te naa fagagon fi naa rora fain puputaa tovei, a sikia ta isen ta ka te fapogaar e Gov onot non ma pets oiny mangiir ten Gov tsura, ito ten Krais Jisas, a Tsunaun tsura.0-&Fakats tsonyo gima pagafuan iny non a foka to, tana saa, nyo nat iny rou a ka tovein, man ovei, a sikia ta ka te pets non mangiir ten Krais tsura. Eye sikia tu kat fuainy narari, kainon to te mat fi rora, ge te sab fi roran viir patang tan puputaa tovei; ge ari kan fuainy morena, ge ri kan fuainy masarau, gen a fo parits reits; kainon to te ruak fi ror a fo ka, ge ruak er roman ge ruak miror vou; */M%A sikia, sikia ta isen ta ka te onot non ma pets mangiir ten Krais tsura, Tsunia te mangiir fiisok rarora, kainon ito te naa miror a fo mamatsiny ka tovei pana rara, ara onot kan ror ma tsutsun fareits. Fiisia, tan mangiir ten Krais tsura, onot kan non ma mat tsun naa faarei non a pats nana fo aveto tsura? Eye, u man, Ayei mangiir rarora, Ayei onot non ma faan raran fo mamatsiny fifaakouts ma fabiu ran fo tanaf. q.[$Foka to te ruak, senviir minon a foka to te kirkir en koman Vegiau Ten Gov. E Devit ayei na aatouf tsue na ka ten Gov:“A vainy to te tsugei marom Anyi, te pon ror ma atsun fatatabin mamam, tana saa, amam vainy Tsumanyi fatoobing. A vainy te kat faarei maromam siip gen marei sensen to te mei ra naa rori tana pan iny tseetsior.” (Vadou 44.22) -y#Ana sikia kan ta isen ta mes ge ta isen ta ka te onot non ma pets mangiir ten Krais tsura. Man, Ayei mangiir patsukan rarora, kainon to te fapatang rarora na vainy, ge ito te saraa kamits fi rora tan puainy mes tsura, ge ito te kat fatafisuainy fi rarora na vainy, tsuran vainy fafaaman, ge ito te gim fi rora ma sab ta fo mar kainy ainy iny ainy, ge to te gim fi rora ma kaa me tu raarav ma pau ara na puar, ge to te kaa fi rora tana pan te sab rora na iring, ge to te atsun famat fi rarora na vainy. , "Ana sikia ta mes te onot non ma tsue of e Gov, a faamainy towa Tsunia te onot non ma faan rara na fasaraa na suu tan fo aveto tsura tana saa Krais Jisas mat of bus a fo aveto tsura faarei Ya na pats tana fo aveto tsura. Eye, nyo komainy tsue pis rou a ka tovei: Gov fatoto fatabiny e Jisas tana mat Tsunia. Ai tana tou kaa iny Tsunaun Tsunia, Ayei gum non tana pan iny fatsiitsii na tsigtsig tan panainy matou ten Gov, unya Gormirmir. Ana Ayei fafaakats of rarora ana Ayei rangats non e Gov ma faakouts rara Ya. "+=!Ai to kan aran vainy to ari, Gov pisainy bus rara ma faarei mi ran guei Tsunia. Ana sikia ta isen ta mes te onot non ma sak e Gov tu vegiau, a faamainy ratuara, tsura te kaa ror koman aveto, tana saa Gov anofe ravainy bus fo aveto tsura ana Ayei kat fatavaroiny ratuara matan Ya. .*U E Tamarara gima tsue tap iny a Guei Tsoiny Tsunia ma saraa kamits Ya, sana, Ayei famanat iny naa Ya tan fuainy tsunaun ma atsuiny famat ari Ya tana saa, Ayei ma fakap faarof a tafan nan aveto tsura. Tan kat to ayei ara nat fi ror nei Ayei nai faakouts babainy rarora tan fo mamatsiny sanaan. i)KEye, tan fakats fo mamatsiny ka tovei to te tsue of im yam, te rof non tsura ma fakats a man nana foka to: te gim non ma onot tsuri na vainy to te veer rarora ma faduem rara ri, tana saa, Gov kaa non tan panaan tsura. W('Ana vainy to te pisainy faamuainy bus e Gov, Ayei fikoo rari ma vovou iny ari na Guei Tsunia. Ana vainy to ari, Ayei kat fatavaroiny bus rari matan Ya, ana vainy to ari, tavaron bus ramito matan Ya, Ayei nai fakaa rari tan gumgum iny fatsiitsii fiisen me Krais tan nainy te naa minon vou. Mangiir Ten Gov Kaa Non Koman E Krais Jisas !';An fakats ten Gov tovei: Ayei nat faamuan bus iny ere sei te faarei miror guei Tsunia ee. Ana vainy to ari, Gov nat faamuan bus rari, Ya pisan faamuainy bus ratuari, ma mamatan patsu faarei mi ri na Guei Tsoiny Tsunia tan kat tavaron tsuri. Ai tana sanaan to aya, Ayei kat faarei non a vaamuan nana vamuinyasiny tsura na karap ana ra faarei miror vamuinyasiny Tsunian kakaii koman a numaa iny guei ten Gov. .&UAi tovei, ara natiny ror a ka to, Gov kat non a fo mamatsiny ka to te nai ruak nats non tsuri, na vainy to te mangiir ror Ya, ka iny fafaakouts fatabin rari. Gov nat faamuan bus iny a ka te nai kat non Ya, ana Ayei fikoo faamuainy ton vainy Tsunia fatoobing vovou iny non fakats Tsunia. %wAi tovei kan, Gov tagaa non koma rara ana Ayei nat faman ovei iny non fakats tan Aaven Taabos to te rangats fi non Ya Gov tan koman tsura. Gov natiny non Aaven Taabos te rangat faparits non Ya ma faakouts Yan vainy Tsunia tan koman tsun Tsunia. l$QJesan kan, ara kaa miror a mes a mes to te fafaakouts rarora ma tsutsun fareits tana faason. Aaven Taabos to Ayei te faakouts rarora tan nainy te sab roran koma patang, ana ra te gima natiny a ka na rof tsura ma faakats of ara ya ana ra te rangats e Gov, san u Aaven Taabos te rangats faparits non e Gov ma faakouts rara, ana Ayei gim non ma vegiau to te fafaakats of rarora Ya faarei te vevegiau fi rora, san faakats Tsunia te faarei tsun non to te mitsitsi mirora na kamits. <#qSai tovei, ara tsutsun fareits miror a faason tsura kainon to te gima tagei finy ara na foka to, ra te naano anaanos faamo tana ka te kat non e Gov tsura tan nainy te naa minon. "5Tsura onot ror ma anaanos fiisen me na faason tan nainy fatoobing to aya, tana saa, muan sen Gov saup fatabin rara tana fo aveto, ana Ayei kat fatavaroiny ratuara matan Ya, tanik me tan tatanik sa nai onot me roman, ra suu iny ton fakats tsuar ten Gov te faan raroran puan foun ana Ayei te fakei rara tan gumgum iny fatsiitsii faarei raroran guei Tsunia. Sai to te tagei fi rora na foka te anaanos mirora, ara gim ror ma anaanos pis ya, ito te komainy fi non ta mes ta ka ana ayei te sab ya, eye ayei gim non ma anaanos pis ya, ge? !!;Ana mes a ka to, kaa minon a fokinai to te dau miror a kamits, nyo tsue faman rou tsuran vainy fafaaman. Ara te kaa bus men Aaven Taabos koma rara faarei non a vaamuan nana foka te faan iny e Gov tsura, ara dau ising kan miror koma rara, to te naano anaanos fi rora tan nainy te tsue pokaa iny non e Gov matar a fokinai, tsuran guei Tsunia. Gov kat non kat to aya tan nainy te faan rarora Yan puan foun to. j MAra nat eraror, a ka to te ruak nats non, faarei tsuiny kainy non a moun a kuraa te saraa kamits fi non ya, ana ayei te dau vavis en a kakoun ma faagiir a guei a meran, jesan kan a korosuu ana monaagits faavot saraa kamits ror ri te dau faavot men tangis, komainy ror ma tapuruur osing a mat ana kuav tanik minon tan tatanik nai onot minon roman. tana saa, Ayei komainy non a fo mamatsiny ka to te fapogaar Ya ma gima kuav ravaa nats, sana ri tapuruur eraror tan kotskots nana kuav. Fuainy guei ten Gov nai tapuruur ror, ri te gima mat, er kuav ravaa to, ai Gov faan rarori na masun kakanaf an gumgum iny fatsiitsii fiisen me Krais. Eye, Gov faan kan iny non a fo mamatsiny ka to te fapogaar Ya fifiisen kan men masun kakanaf. tana saa, tan nainy te fanaginy tsue Adam e Gov, fo mamatsiny ka to te fapogaar Ya, nai kuav ravaa ror, sikia ma tan koman tsun tsuri patsukaner, san tan koman tsun ten Gov to ayei sa tapogaar Ya. Sai te kaa patsukan minon fakats iny naano anaanos, GA kifon a ka to te tsuk non kan karap tovei: fo mamatsiny ka te fapogaar e Gov unya jias ai tan puputaa to te anaanos ror nainy te faan iny non e Gov gumgum iny fatsiitsii tan guei Tsunia, NNyo nat faman ovei tsun iny rou a ka tovei, kainon to te sab fi rora na fo kamits tan nainy tovei roman, nyo gim rou ma fakats rari faarei ror a ka na karap fiisok, ito tan nainy te fakats ronyon gumgum iny fatsiitsii ana masun a kakanaf nai faan rarora Gov ana ra te faarei men guei Tsunia tan nainy te naa minon vou. |qIto te faarei finy roran guei Tsunia, ara nai nom rora fo masun te fasito iny ror guei Tsunia, ai to kan, te faarei finy roran guei tsoiny ten Gov fiisen me Krais, ara nai nom ror gumgum iny fatsiitsii faarei to te fainy finy Ya Krais, gumgum iny fatsiitsii Tsuan, ito te saraa kamits tan nainy te manaats finy roran koman ten Gov faarei to te saraa kamits fi Krais tan nainy te manaats finy Yan koman ten Gov, vou ra nai nom ror kat iny fatsiitsii fiisen mi Ya. Siinaiv Tan Nainy Te Naa Minon Vou hIEye, Aaven Taabos ten Gov tsue of kainy non a aave rara na ka tovei, “Amin guei ten Gov.” wMuan tsumi oraav e Gov, mi pon fi to nei, Ayei fasaraa maromi. Sin tovei, Gov faan iny men Aaven Taabos Tsunia nei tsumi ma kaa Ya aave mami. Gov gima faan iny men Aaven Taabos Tsunia ma fa'oraav fatatabiny mami Ya. A sikia, u Aaven Taabos Tsunia te kat mami, mi faarei miton guei tsungan Tsunia fatoobing, to sana ra gim ror ma oraav ma tsue fi nei, “Tetee, Tamanyo!” >uU man, tana saa, tan nainy te vegiau of non Aaven Taabos ten Gov a vainy, tan koman Tsunia, ana vainy te kat ya, ito te koman fi non Ya, mi nat fi rom nei, arin guei ten Gov. I  tana saa, ito te kaa kaa babainy tsun romi mi te vovou tsun iny komainy kat aveto tan puainy mes tsumi, ami nai nom rom a mat a suu unya Hel. Sai to te pitaa fusfus fi non a parits tan Aaven Taabos u komainy kat aveto tan puainy mes tsura, ami nai kaa fatatabin fiisen mirom e Gov tan mamatsiny nainy te naa minon vou. 8i Ai tovei roman ara onot ror ma nat fi nei, fuainy vamuinyasiny fafaaman tsonyo, ara kaa miror a binun ma fakap aran koman tan puainy mes tsura tana sanaan to te ras fi raroran Aaven Taabos ana ra te gima famanat iny komainy kat aveto tan puainy mes ma ras yan fakats tsura ma kat aran, kat iring, $A Eye, u man, Gov fatoto fatabiny e Jisas tana mat, an Aaven Taabos Tsunia kaa non koma mami, jesan kan u man, Gov to te fatoto fatabiny bus e Krais tana mat Tsuan, Ayei kan nai fatoto fatabiny non puainy mes tsumi tana mat, ito tan Aaven Taabos Tsunia to te kaa fi non Ya koma mami. !; Ai tan nainy te kaa non e Krais koma mami tana sanaan tan Aaven Tsunia, kainon to te nai kaa iny mat patsukan fi non puainy mes tsumi, tana saa, tana fo aveto, san Aaven Taabos kat a aave mami ma kaa mimi na toto na foun to ayei, tana saa, Gov kat fatavaroiny bus mami matan Ya. V% Sai to tsumi, ami gima kaa fainy tatagaa ot tan komainy kat aveto tana puainy mes, sana mi kaa rom fainy tatagaa ot tan a fo koman tan Aaven Taabos, ito te man fi non ya te kaa fi non Yan Aaven Taabos ten Gov koma mami. Sai to te gim non a mes ma kaa men Aaven Taabos ten Krais koman ya, a mes to ayei gima fasito iny e Krais. Ai to kan, tan nainy te kaakaa babainy tsun rori, ri paparaa tsun miror puainy mes tsuri, er gim to ma kat fapaparei kainy e Gov. NAna ka te tsue tsuk bus iny anyo ito tan mat a suu, u man, tana saa, tan nainy te tagaa ot iny komainy kat aveto tan puainy mes, u fakats tana vainy iny kat, kat iring, ri faarei ror u koma iring ten Gov, tana saa, ri gim ror ma manaats Faun ten Gov. Eye, ri gim ror ma onot ma manaats kainy ya, kainon to te koman fi rori. dAU man, tana saa, ito te vovovou fatatabiny ror vainy u fakats to te tagaa ot iny non komainy kat aveto tan puainy mes, ari naa fi eraror tana mat a suu unya Hel, sai to te vovovou fatatabiny fi ror a vainy fakats to te tagaa ot iny non koman tan Aaven Taabos, ri nai kaa miror a toto na suu, ai Gov te kat rari ri te kaa me na aaverof koma rari. KU man, tana saa, tan nainy te kaa farokot ror a vainy ma fakap arin koman tsuri tan komainy kat aveto tan puainy mes tsun, komainy kat aveto tan puainy mes tagaa ot iny non fakats tsuri. San tan nainy te vovou ror a vainy foka te tsue of rarorin Aaven Taabos, u koman tan Aaven Taabos tagaa ot iny non fakats tsuri. 1Krais pats ravainy aveto tsura tana kifon a ka to ayei: ma nai tapuruur ara tan kat fo kat tavaron te tsue of raran Faun Tsunia tsura ma kat, tan nainy te gim rora ma vovou iny komainy kat aveto tan puainy mes tan nainy te vovou iny roran fo koman tan Aaven Taabos ten Gov.  7A Faun gim non ma kat fatavaroiny rara, kainon to te tanaf rora ma manaats Faun ten Gov an ra te gima kat tu kat aveto, ara kat kat patsukan fi kan raror tovei tana saa u fakats tsian iny kat aveto koma rara parits fiisok non. San e Gov tsun to Ayei onot non ma kat fatavaroiny rara, ito sen Gov jiats me na Guei Tsoiny Tsunia fatoobing tana monaagits to, ana Ayei faarei miton a mes fiisen men puan Tsuan faarei non puainy mes tsura tan aveto, sana sikia tu fakats iny kat aveto ma tagaa ot iny a koman Ya. Gov jiats mi Ya ma mat Ya, ma pats ravainy Yan aveto tsura, tana saa, Gov tsue na ka, “Puainy mes te kat aveto ma nom ya na fasaraa nana mat a suu.” 9U man, tana saa, ito tan nainy te tap fiisen mirora Krais Jisas, Aaven Taabos tsun a isen to te puruur rarora ma manaats vaare ran fo fakats iny kat aveto ito te jiats fi ra naa rora tana mat a suu unya Hel, ana Ayei kat rara ma kaa koman a toto na foun ana kat fuainy to ayei.   Jisas Krais a Tsunaun tsura, Ayei na mes te saup fatabiny bus rara, tan kat to aya tan nainy vaatsuk, Ayei gim non ma tsue na ka tana vainy to, to te kaa fi rori koman e Krais Jisas, “Ari te iring er ri ngats ton Faun ten Gov ana ri nom ror a fasaraa na suu.” Y +To tsumi tagei bus a ka to tsonyo: koman fakats tsonyo, nyo komainy fiisok rou ma manaats Faun ten Gov, sai tan komainy kat aveto tan puainy mes tsonyo kat vanyo nyo faarei to na tsoiny binun babainy tan faun tan aveto. Nyo na mes a iring vavajia ovei to! E sei te saup fatabiny non puainy mes tsonyo to aya, to te mei varonyo tana mat a suu ee? Tsue faarof naa ra ten Gov! To ten Jisas Krais tsun Ayei na Tsunaun tsura, Ayei na mes te saup fatabin bus rara.  Sai te kaa pis minon mes a faun te binun non koma vanyo, ito te fijaatsun non tan fakats tsonyo. Ana faun to ayei, a faun tan aveto to te faduen vanyo ana ayei kotskots vatuanyo, nyo faarei to na tsoiny binun babainy tsunia, ito te kaa non koma vanyo. ]3Nyo komainy fiisok rou ma vovou iny Faun ten Gov fiisen minon a koma vanyo faavot. c?Nyo tagei faarei rou ya na faun koma vanyo, ana ayei tovei ruak fatatabin non tan isiseiny nainy nyo komainy kat rou kat tavaron, kainon to te komainy kat fi ronyon kat tavaron, nyo kat fatatabin roun kat iring. "=Sai tovei to te kat ronyon kat iring te tsugainy kat ronyo, sikia ma nyo to ayei te kat ya, a sikia, u aveto to koma vanyo te amus vanyo sa nyo kat ya. :mtana saa, kainon ito tan nainy te pon ronyo ma kat, kat rof, nyo gim rou ma kat kainy ya. Ge, kainon ito tan kat iring te bainy ronyo ma kat, nyo natiny kat fatatabiny rou ya. a;tana saa, nyo natiny a ka tovein u man, nyo patsukan you gim rou ma kat ta isen ta ka ta rof, ito tana parits tsonyo tana puainy mes, tana saa nyo kaa miroun koman tsian iny kat, kat rof, sana nyo gima kat oiny ya, a;Ana tou kaakaa tsonyo tovei, nyo sikia ma ayei to te kat rou a fo kat iring to ayei. A sikia, u aveto te kaa non koma vanyo, iton koman iny kat aveto via non koma vanyo te kat vanyo sa nyo kat a fo kat iring tovei, +An tan nainy te kat ronyon kat iring te gim ronyo ma komainy kat sa faatok varonyo, nyo faarof rou faun te tsue of rarora ma kat, kat toobing. Nyo komainy tsue of maromi na kifon a ka naa to aya: nyo gim rou ma nat faarof iny kat te kat kat ronyo, tana saa, u kat rof te komainy kat vaurep ronyo, nyo gim rou ma kat ya, sana sikia, u kat iring tsugei varonyo ma kat ya, to te natiny kat ronyo. Ara nat faarof iny ror a ka to: U Aaven Taabos tsun kan ten Gov to Ayei te faan raran Faun. An Faun ten Gov to ayei te tsue of rarora na ka na rof ana ka na iring matan Ya. Sa nyo na mes kaa miroun koman tsian, ana nyo tsugei rou ma faonot on tan koman tsian to ari, tana sanaan te tsue iny non Faun ten Gov tsonyo, tana saa anyo faarei na tsoiny binun babainy tan aveto. l~Q Eye, a saa te tsue rom anyi naa, Pol, “Tana ka na rof, te atsun kan maromi?” A sikia, ana sikia ovei! Nyo gim rou ma tsue on fi nei! U aveto tsun tsonyo kat varonyo nyo te ngats Faun ten Gov, nyo tapets osing Towa. An aveto nom to na Faun a rof ten Gov sa fakei vanyo tana iring, ai tana sanaan to ayei nyo tagei ton kat te kat anyo ma faonots yan koman tsian tsonyon, iring fiisok. Ai Gov fakats to na sanaan to, ma natiny anyon koman tsonyo iny kat aveton iring vavajia ovei. g}G U Faun ten Gov sikia ma iring sa faarei tsuiny kainy non a aaven e Gov, u taabos. Ana fo mamatsiny ka te tsue faparits iny e Gov tsura ma kat, u taabos, tavaron non tsura ma kat, ana rof na rara tan mamatsiny nainy. | tana saa, aveto fagaug vanyo sa nom Faun ten Gov sa fakei vanyo tana iring. Nyo pon iny ma manaats Faun ten Gov ma toto nyo, san fakats tsian nan aveto tana ka te fa'agaagoiny vanyo Gov, kat vanyo sa nyo ngats Faun Tsunia. An aveto to aya, ras fuainy osing vatuanyo na sanaan ten Gov, an aveto tsonyo pets osing vatuanyo Gov, an aveto nom ton Faun ten Gov sa atsun famat vanyo. 1{[ ai tan kat to aya nyo nat vato, nyo takibaa osing bus e Gov. Ai tana iring tsonyo, nyo nat vato tan Faun ten Gov, Gov komainy a Faun Tsunia ma pokei faruak vanyo ma kaa minyo na toto na suu fiisen mi Ya, sana faun te ngats anyo, kat vanyo nyo takibaa osing Towa, sa nyo nai sab rou a mat a suu, Az{ To te pin iny ronyo Gov ma fa'agaagoiny vanyo Ya ma kat a ka, nyo pon fi rou nei nyo tavaron rou matan e Gov, san nainy te nat fi ronyo nei Gov tsue faparits iny a ka to, “Mataguas vaare,” an kat iny aveto to sof vatuanyo, ana nyo tanik iny nog vavis to na foka tana mes a vainy, sa nyo ngats faun ten Gov, 5ycGov tsue faparits a ka to, an fakats iring tan mataguas iny a ka tana mes guats ton fakats tsonyo sa kat fifiiring vanyo, ai tana sanaan to aya, u fakats iring parits minon ana ya te guats fakats tsonyo ma komainy fatsiainy anyon fo mamatsiny ka. To sa man non: ito ma kaa vaare me na faun te tsue non a ka, kat vaare na ka to, u fakats iny kat kat aveto te gim non ma guats a koma rara an fakats kan te gima parits on kan me. fxEEye, a mes nai tsue fatabin non tsonyo ana ya te tsue na ka, “Faun te guats non a koma rara ma kat aran kat iring, an Faun to ayein saa, a iring?” A sikia! Ami ma tsue fi vaare nei! Eye, fo Faun ten Gov te faatok raroran kat iny aveto tana sanaan tovei: nyo buiny gima natiny a ka to, tan kat, kat iny mataguas iny a ka tana mes te kat anyon aveto to te gim non e Gov ma tsue iny Ya tan Faun Tsunia ana Ayei te tsue na ka, “Mataguas vaare iny yam a ka tana mes.” wSai tsura faavot tovei, Gov puruur bus rara ma manaats a fo Faun ana fo kat nan faakor, ito te mat fi ra tan fo faun te kotskots rara muan, ai tan kat to aya, ara gima kat a binun ten Gov tana sanaan a tamuan, ito te vovovou finy aran Faun te kirkir iny e Moses, a sikia, ra kat a binun ten Gov, tana sanaan a foun a tavaron fiisen men fifaakouts tan Aaven Taabos. Faun An Aveto vwtana saa, muan tan nainy te kaakaa rara vovou iny komainy kat aveto tan puainy mes ana ra pon to ma kat fapaparei a tsivor, ito te tsue fi na fo faun tsura. “Mi ma kat vaare na ka to,” ge “Kat yam a ka naa to,” sa faparits men koman tsura tan kat kat iring fiisen me na puar. Tan kat to ayei, u aveto tsura na fokinai kat non e Gov, Ya te jiats ra naa ra unya Hel. %uCJesan kan, tsumin fuainy vamuinyasiny fafaaman tsonyo, faarei tsuiny rarora ito te mat fi ra an Faun te faan iny e Gov ten Moses to te kotskots faavots rarora sikia ta man nan, a tagaa ot ratuara, tana saa tan nainy te fagageits ari na puan e Krais tan pagafuan, faarei tsuiny non to te mat fiisen mira Ya na aya. Ai te puruur rara ma tap fiisen mira na mesmes, ten Krais, Ayei na isen tsun a mes Gov fatoto fatabiny Ya voun a mat Tsunia, ai tan kat to aya, ara onot ror ma kat fo mamatsiny kat rof, faarei tsuiny ror vainy binun ten Gov, t+Tan tsue fapapaar to aya, ra onot ror ma natiny yan, u man, ito te toto farokot non e natsioiny ya patsun puputaa tovei, ana moun tsunia te naa fi tana mes a tsoiny, fokinai tsue ror a ka tana moun tovei, “Ayei gima suu faman iny fakats tsian tsunia ten natsioiny, a moun to, na moun a tsitsikoor.” Sai tan nainy te mat bus e natsioiny ya, a faun to te kotskots faavots rarori sikia ta man nan a tagaa ot iny towa, ai tan kat to aya, ayei gima kaa tan kat iny tsikoor ito te nai fanging fiisen minon ya na mesmes a tsoiny. PsTan fapapaar naa ya, nyo faatok maromi na ka te tamainy non a toto tsura tan mamatsiny nainy. Faun tsue na ka, a moun ma suu faman iny koman tsian tsuan ten natsioiny, ito te toto farokot non ya patsun puputaa tovei. Sai to te mat bus non e natsioiny ya, faun tan fifanging tovei gim non ma kotskots tap iny ya ten natsioiny. r Nyo Komainy faatsuts maromin mes fifaatsuts tovei: Ara gima kaa bus ror fain Faun, sana ra kaa ror fain a koma ree'un ten Gov. Eye mi natiny rom a ka to, fuainy vainy fafaaman tsonyo, nyo komainy kirkir naa rou tsumin vainy, tana saa, ami natiny rom a Faun to te tsue tsuk iny non ya, a Faun te tatagaa ot tsun iny non a mes ito tan nainy te toto farokot non ya patsun puputaa tovei. U}zy}xwvhuetsqp7oAnqlkigfaecI` ^E\[ZxY'WVUSR8ONLJI)GFC@?=<;E98m643G20w/x.-,g*I)?('%" DKEZdL;Q j{U%# To ayei na kifon a ka tsumi ma kaa fain a gamaman. To te tsugei romi ma nom a fasaraa, mi ma kaa fain a gamaman, sana mi kan ma kaa fain a gamaman tana saa ami natiny ya, te toobing non tsumi ma kat ya. 4$a Nyo tsue rou a ka to tana saa Gov tsun a isen a mes to te fagum a gamaman, tana rof namami, ma faakouts mami ya ma kat amin kat tavaron. Sai tan nainy te kat fiiring non e sei tsumi ta ka ee, te rof non tsumi ma oraav a ka te kat non gamaman tsumi, tana saa a binun tan fuainy tsunaun to ayei te fasaraa maromi na vainy to te ngats rom fo faun, ana ri kaa miror gumgum ma faan iny fasaraa to ayei. Gov, Ayei na isen tsun to te pisan bus ir fuainy tsunaun to ari, ana ri tsutsun of ror e Gov ma faan iny fasaraa te nom non ya tsuri te kat arin kat iring. '#G Nainy te kat non a mes kat tavaron, ayei gim non ma oraav ir fuainy tsunaun to te tagaa ot rarori. Sai to te kat non a mes kat iring, te rof non tsunia ma oraav a ka te kat ror fuainy tsunaun tsunia. To te gim fi non ta isen tsumi ma baainy ma oraav rari, tsuri te fasaraa varomi tan kat iring, kat yam kat rof tsumi mata rari. Tan kat to aya, fuainy tsunaun te nai faarof iny ror kat rof an kat man tsumi tsuri. G" Ai tan kat to aya, ito tan nainy te veer non ta mes fuainy tsunaun te kaa miror gumgum to, ayei te veer non a ka te pisainy bus e Gov, ai tan kat to ayei, ayei nai nom non a fasaraa tsuan. k! Q Nyo tsue of maromi na sanaan ma kat ami matar tsunaun tana gamaman te kaa miror gumgum to te tagaa ot maromi. Nainy te kaa miror tsunaun gumgum iny fatsiitsii to, ari kaa miror a parits iny tsue of ir a vainy tan ta ka te kat rori, te toobing non tana vainy faavot ma kaa fair rari, tana saa to te kaa fi minon ta mes ta parits iny vegiau of ir a vainy tan ta ka te kat rori, e Gov tsun to ayei te faan iny non gumgum to tana mes tovei, ai Gov pisan bus rari ma faareir tatagaa ot. y To te kat fifiiring fi maromi ta mes, ai to te fatanai fi romi na mes te kat fifiiring maromi, u kat iring to ayei tsumi te faduem maromi; Sai to te kat fifiiring fi maromi ta mes, mi baainy to ma fatanai ya, mi kat, kat rof tsunia mi faakouts towa, to sa mi faduem kat iring to ayei; an kat rof to ayei, te fabiu fafisfis kat iring tana mes to te kat fifiiring maromi.$A Fatanai vaare yam ta mes, a sikia, te kat fi non tovei, faarei non te kirkir en koman Vegiau Ten Gov te tsue na ka to,“Tan nainy te ves non a mes te koma iring marom anyi, faan iny ta kainy ainy tsunia ma ainy ya.Tan nainy te iinyu non ya, fajiu yam ta ka te iinyu iny non ya, tana saa, ito tan kat rof tsuam tsunia, ayei nai rejiaf iny non a ka te kat ya tsumanyi.” (Vegiaun Nat 5.21,22) &E Fuainy vainy fafaaman tsonyo, nainy te kat fifiiring maromi ri, kat vaare yam senviir kat te kat ari tsumi. A sikia, kat fi yam to, tanyiny yam a Tsunaun ma fakats Ya na fasaraa Tsunia. Nyo tsue of maromi ma fatanai vaare mi ya tana saa Gov kat bus a ka to sa kirkir en koman Vegiau Ten Gov tan nainy muan, Moses tsue iny a nguen e Gov ya tsue to na ka,“A Tsunaun te tsue na ka,‘To te kat non a mes kat iring, Anyo na isen tsun to te fatanai rou ya. Kat nana tafan tan kat iring, ayein kat tsonyo.’ ” (Faun 32.35)  Ami ma kat fasewaar vaare am aar fifiiring vaare to ta mes, sana mi ma kaa iny tomani am kaa mito na aaverof fiisen me na fokinai. Y+ Nainy te kat fifiiring maromi na mesapan, fatanai vaare ir yam tana iring. Ami ma fakats faamuainy a ka to, ami nai kaa faman ovei marom tana rof ana man, ai tan kat to aya, sikia ta mes te onot non ma sak mami tan tu vegiau ri te vegiau tsuk mami tan ta mes ta vainy, “Tagaa yam tsunia. Kat te kat non yan sikia ma toobing.”   Nainy te fakats romi na ka na rof tana mesapan, mi ma fakats fi nei, te rof non tsumi ma kaa mi ya, sa faarei tsuiny non te rof fi non ya tsumanyi, am fakats vaare to ma nom gumgum karap te kokoman kaa fi romi. A sikia. Sai te kat fi non nei, te kaa minon ta fo mar binun iny kat, mi ma binun fifiisen rami ri am kat towa. Fakats vaare yam a tsivom faarei rom vainy siireits fiisok.  Tan nainy te ruak non a ka te mamagat miror a mesapan, te toobing kan non tsumi ma faatok iny a paparaa tsumi fiisen rami ri. Ai tan nainy te ruak non reesik an tangis tana mesapan, te toobing kan non tsumi ma faatok iny reesik tsumi tsuri, am tangis kan to. ! Tan nainy te koma iring maromi na vainy, rangats yam e Gov ma faakouts rari Ya tan kat tsuri. Nyo tsue pis rou a ka, rangats yam e Gov ma pokei faruak Ya na ka na rof tsuri. Tanaf vaare yam am fatanai ratuari to te rangats fi romi Gov ma kat fifiiring rari Ya. r] Nainy te sikia ror a vainy fafaaman ta kainy ainy ge tu raarav, mi ma kavuu of rari na foka te kakat iny rori, ka iny faakouts rari. Ai tan nainy te vavis minon a mesmes a tsoiny fafaaman tana pan tsumi ana ayei na sikia ta kainy ainy ge ta pan ma goros ya tan voiny, kuar yam tsunia am tsue to na ka, “Amam fafasung marom anyi, taame kaa fiisen mamimam!” |q Tan nainy te naano anaanos romi na ka te fakats non a Tsunaun ma kat ami, mi ma anaanos men a paparaa tsian, tsumi te nat faman iny rom a ka te anaanos romi te ruak non. Nainy te sab romi na patang, mi ma anaanos faamo am govets to na patang to ayei. Ami ma faakats fatatabiny of a foka to ten Gov, ana mi te faamainy Ya, Tsunia te nai kat non ya te rangats fi romi Ya. gG Mi ma famanat vaare iny a tsivom tana karous to te binun fi romi tana Tsunaun, sana mi ma rot am kat ton kat rof. Mi ma kakoun am kaa miton koman tsian iny kat fapaparei e Gov tan fo mamatsiny sanaan tan mamatsiny nainy. } Ami ma fakats ir a mesapan fiisen, men koma rof, faarei raror fuainy famuinyasiny tsumi fatoobing, ito te fimamangiir fi rori ri tana saa ami naa busem manaa koman a numaa iny guei ten Gov. Ana mi ma faatok faman iny kat iny famaarin isisen tsumi. uc Nainy te faatok romi na vainy to te mangiir fi romi ri, mi ma faatok faman iny a man nan kat tsumi. Tan kat to aya, mi ma tsugei famainy a fo mamatsiny kan iring. Ana mi ma fakats faparits a fo mamatsiny ka na fo rof matan e Gov. Q A mes to te nom fifaan tan faparits ir mesapan nar vainy fafaaman, ayei ma kat faarof kat to aya. A mes to te nom fifaan tan fikavuu of a fo mamatsiny ka an painy moni tsuan tan vainy aaruts, ayei ma faan fatatabin iny ya fiisen me na koma tamee. A mes to te non fifaan tan mumua ir mes panar vainy fafaaman, ayei ma mumumua faarof, ya te suu faman iny a binun tsunia. E sei na mes te faatok iny non a koma tagtag tsunia tana mesmes to te kaa miror koma patang ee, ayei ma kat a ka to, fiisen men a paparaa. Tan fo sanaan to ayei, nyo komainy maromi ma kat a fo binun tsumi ten Gov. 6e A mes to te nom fifaan tan fafaakouts a mesapan nar vainy fafaaman, a mes to ayei ma faakouts faarof rari tana sanaan a rof. A mes to te nom fifaan tan nat faarof iny vegiau ten Gov ana ya te faatsuts ir a mesapan, a mes to ayei ma faatsuts fatoobing ir mes panar vainy fafaaman tana vegiau ten Gov. <q Sai tovei, Gov faan bus ir isiseiny mes a fo viir nat ma kat ya na binun fiisen minon a fifaan te faan iny e Gov tsura poo me tana koma ree'un Tsunia. A mes to te nom fifaan tan favaanan iny vegiau ten Gov, ayei ma favaanan iny ya tana vainy, vovou iny non a faaman to te faan finy ya Gov ma favaanan iny. I  Jesan kan te kat fi non nei, kainon to te kinai fiisok fi roran vainy fafaaman, sai tana tou fatap tsun tsura fiisen me Krais, ara faarei tsuiny miror a isen tan aaven. Ara tap faavot buser ma fafaakouts ara na mesapan faarei tsuiny non fo viir pan tan puainy mes te fafaakouts fi non yan mes panar nan. Tan kat to aya, mi onot rom ma natiny a ka to, a sikia ta isen ta mes te onot non ma kat fafisfis ta mesmes, ya te fafapaas pinypiny a tsivon. (I To te nat fi romi nei, puainy mes tsura kaa minon fo mamatsiny pan, ana fo isiseiny binun te kat me na ka iny faakouts puainy mes to ayei tan fo viir sanaan. fE Tovei tana tou kaakaa tsumi tana toto na foun ana kat fuainy ma faakouts ami na mesapan, Gov kaa men a koma ree'un tsonyo, sa faan vanyo na binun Tsunia ma kat anyo ya, ayei na kifon a ka to tsonyo vegiau of maromi na gum ma kat ami ya tana fo sanaan tsumi. Vaamuan nana ka to te bibinun of rom anyi ten Gov to, anyi ma fakats fi vaare nei, nyi te fapaas a tsivom faarei marom anyi te karap fafisfis finy rom anyi na mesapan. A sikia, nyi ma fakats a tsivom faarei rom a mes te kaa minon fakats arasan, fakats fi non ya nei, Gov faan marom anyi na faason an fo viir nat ma kat anyi na binun Tsunia.   Ana mi ma vovou vaaren kat tan vainy pisiin to te gim ror ma kaa fain e Gov. Am kaa faarei vaare ratuari, mi ma famanat iny e Gov ma pangis mami Ya, tan fakats tsumin foun an fakats gengen tana sanaan ten Gov to te komainy maromi Ya ma kaa mi. Tan kat to aya, mi onot rom ma sab a ka te fakats bus e Gov te kat romi. Fakats yam, a ka te komainy maromi Ya ma kat, a saavits ovei. Ana Ayei natiny paparaa fiisok non to te kat romi na ka te tsue of maromi Ya. Ana ka te tsue of maromi Ya ma kat, u tavaron fiisok.   To sana min fuainy vamuinyasiny fafaaman tsonyo, nyo sing maromi ma fakats a fo mamatsiny ka to te kat bus e Gov sa saup fatabin mami tana fo aveto, tana saa Gov kaa me na koma tagtag tsian tsumi tan fo mamatsiny sanaan, to tsonyo sing faparits maromi, to te toto farokot fi romi patsun puputaa tovei mi ma faan faavot iny naa na tsivom faarei non a fifaan tsumi Tsunia tan mamatsiny nainy, ai Gov te paparaa fiisok me na fo fifaan to ayei tsumi, to te kaa non a sanaan a toobing tsumi ma fafaatouf famainy ami Ya. ~ u $Ara onot ror ma natiny a kifon a foka tovei, tana saa, Ayei tsun tsivon fapogaar bus a fo mamatsiny ka to, ana Ayei kat faparits non a fo mamatsiny ka ma kaa patsukan fi kaner rari to te koman fi non Ya. Ana Ayei kat non a fo mamatsiny ka ri te mamatan patsukan fi kaner to, ito te koman fi non Ya. To sana vamarits ma naa fi naa Tsunia tan mamatsiny nainy! Man Ovei.& E #Ana sikia ta isen ta mes te faan faamuan bus iny ta ka Tsunia, ai to tan kat to aya, a Tsunaun te kaa minon a tavan tana mes to ayei.” (Job 41.11)   "Te faarei non a ka te tsue iny Vegiau Ten Gov tovei tana foka to,“Sikia ta isen ta mes te natiny non a ka te fakats bus a Tsunaun. Ana sikia ta isen ta mes te tsue of bus Ya ta ka te toobing on fi non ya ei ma kat Ya. (Aisaia 40.13) - !Fakats ten Gov te karap fafisfis iny non fo mamatsiny ka to te fakats rora, ana sikia ta fafakap nan fakats rof Tsunia, ana Ayei fakats to na ka na rof tsura, Ayei natiny to na sanaan a rof ma kat Yan fo mamatsiny ka faavot. Te sikia non ma onot tsura faarei raror puainy mes ma tsikoo na kifon a ka tsura patsukaner ana ra te tsue tsuk ir a mesapan tana fo mamatsiny ka te fakats bus Ya ma kat. Ai to kan te sikia non ma onot on kan tsura faarei ror puainy mes te gim fi rora ma natiny kifon kat Tsunia te kat kat non Ya. B} tana saa, Gov nom fo Faun Tsunia sa faatok bus ir ya na taa Jiu ana ri kan a vainy sikia ma taa Jiu, tsuri te gima manaats e Gov ana ri faavot ma nom a fasaraa tsuar, a sikia, Ayei kat a ka to ma faatok rari ri faavot tan koma tagtag Tsunia tana taa Jiu an vainy sikia ma taa Jiu kan. Vamarits Ma Naa Fi Ten Gov {o Jesan kan tovei, tsuri na taa Isrel to, te baainy ma manaats e Gov, to sen Gov famanat rari tan kat, kat to ayei, ai tan kat to aya Tsunia te tagtag mami na vainy sikia ma taa Jiu, Gov nai kaa pis minon a koma tagtag tsuri na taa Isrel vou, H  tana saa amin vainy sikia ma taa Jiu, muan, tsumi baainy ma manaats e Gov, sai tovei roman, Gov kaa men tagtag tsian tsumi na vainy sikia ma taa Jiu tana saa, ri na taa Jiu gima manaats Ya. {o An tsuen man to aya kaa patsukanen nanon, tana saa, nainy te fagum e Gov fakats Tsunia, Ayei gim non ma pangis fatabiny fakats Tsunia tana tou pisan ir vainy Tsunia, ge na fifaan te faan iny Ya tsuri, ka iny faakouts rari tana binun Tsunia, ) Sai tovei, nainy te tagei e Gov a taa Isrel te faan iny a tounor tan Vurungan Rof nane Krais, Gov kat faarei rarori te koma iring Tsunia ana Ya te kuar a mes a sanaan, Ya te faan iny naan Vurungan Rof nane Krais tsumi na vainy sikia ma taa Jiu. Sai tan vegiau tsuk a mesapan nan ya, Gov pisan ir a taa Jiu ma kaa faarei arin vainy Tsunia, ana Ayei mangiir fatatabin fiisok rarori tana saa Ayei tsue faman of bus e Abraham me Aisak ai Jekop, Tsunia te kat non a fo mamatsiny kan rof tana fokinai ai tan fuainy tsubnaain tsuri. 0Y Gov tsue to na ka, “U tsue faunot foun to ayei te nai kat Ronyo fiisen ramiri, ana Nyo nai anofe ravainy rou a fo aveto te kat bus ari.” (Aisaia 59.20,21)  Ai tana sanaan to te naa of non a taa Isrel, Gov nai saup fatabiny kainy non a taa Isrel faavot tan fo aveto tsuri. Ka to te tamainy non a ka te kirkir en koman Vegiau Ten Gov muan. E Aisaia na kuigin tsue bus iny a ka to,“A Tsoiny Fiisaup te ruak ising minon Gormirmir, ana Ayei te kat tap ir fuainy tsubnaain ten Jekop tan kat, kat aveto ana ri te vovou iny a sanaan ten Gov.” S Fuainy vamuinyasiny fafaaman tsonyo, nyo komainy fiisok maromi ma natiny a man nana ka to, to te takop muan tana taa Isrel; sikia ta mes ma natiny ya muan, sin tovei, Gov pokei faruak of bus rara ya. Nyo komainy maromi ma natiny a ka to ma fapaas vaare mi na puam, mi tanik iny tenoor vavis to. Mesapan tsuri na taa Jiu fanaginy nongon, sai te nai kajiaa babainy enanon te tsup fi non as'as nara vainy sikia ma taa Jiu te takopis fi naa ror ten Krais. 4a tana saa, ito te komainy fi non e Gov ma fatap mami Ya tan nainy te kaa faveevian osing romi Ya faarei romin naainy nau, u oliv vouts ana Ayei te fagiainy mami Tsunia, Ayei faarei non u nau rof, (to te gim ror ma kat fatatabiny a mesapan,) sen Gov, Ayei komainy fiisok non ma fatap fatabin ir a taa Isrel fiisen mi Ya, Ayei faarei non nau to, te gian fatabin non tan nau tsuri fatoobing. Koma Tagtag Ten Gov a Ka Tana Fokinai &~E Ai to kan tsuri na taa Isrel, to te naus osing rorin kat iny vavaajets tsuri, ri faason to ten Krais, Gov nai faan fatabin rarori na pan iny fatsiitsii tsuri ana Ya tsue pis to na ka tsuri, “Amin vainy Tsonyo,” tana saa Gov Ayei na siireits onot non ma fatap fatabin rari Tsunia, *}M Tamomots yam, Gov koma rof fiisok raror a vainy, Ya te kat faarof tsun rari, sana Ayei koma seeve kan raror a vainy, Ya te fasaraa rari. Tan nainy te baainy iny a taa Isrel a sanaan ten Gov tan kat fatavaroiny rari, Ayei koma seeve ratuari, ana Ya fasaraa ratuari. Sana Ayei koma rof maromi na vainy sikia ma taa Jiu, ito te faason tsun fi naa romi Tsunia ana mi vovou iny ton kat Tsunia, kat non sa tek ravaa mami. O| tana saa, ito te gim fi Gov ma famanat ir a taa Isrel ma kaa tap fiisen mi ri Ya, kainon ito te tap fiisen bus mi ri Ya muan sa faarei na vaamuan nana naan to te gian tan nau te reev faamuan, te sikia non ma rof tsumi ma fakats e Gov nai famanat maromi ma kaa tap fiisen kan mimi Ya ito te faonot romi tana faason ten Krais. {) Eye, ka te tsue nyin man, sana mi ma fakats, a fo naan, faarei non a taa Jiu tek ravaa tana saa ri gima faamainy e Krais, ana mi tap bus mato, tana saa mi faason ten Krais. Fakats fakinai vaare yam a tsivom, sana mi ma oraav, kat non san senviir ka nai ruak nats tsumi, fzE Sana nyi tsue rom a ka, “Te faarei tsuiny non taman tanun te tek ravainy fi non yan fo naan ma fapauts naa ya tan mes naainy nau ma gian ya, te kat tsun fi non to, Gov tsue tana mesapan tsuri na taa Isrel, ‘Nyo sikia pis ta ka te kat Ronyo tsumi.’ Gov tsue na ka to, tana saa, Ayei komainy daup faavots maromam tana pan tana taa Jiu.” y Fakats yam a ka tovei, u man te faarei tsuiny non fo naan to te gim ror ma fajiu nan guan a nai gian to, a sikia, guainy nau te fajiu naa non fo naan ma gian ari, faarei maromin vainy sikia ma taa Jiu, ami sikia ma fafaakouts ir fuainy tsubnaain tana taa Isrel, sana taa Isrel fafaakouts mamin vainy sikia ma taa Jiu. To sa mi ma fafapaas pinypiny vaare na tsivom tana taa Isrel. ?xw Sai to te reev non a mes u nau tanun tsunia ana ayei te tagaa ot faarof iny ya, te toobing non tsunia ma tek ravainy mes fo naainy nau to ayei, ana mes to ayei kan te toobing non tsunia ma tek ravainy naainy nau aagaar te gian non tatangin tanun tsunia iton nau sikia ta mes ma reev, ana ayei te gis pempem nan naainy nau tamuan ya te fapauts naa ya tan vaamuan nan nau tsunia to ayei to te reev faamuainy ya. Ana naan to ayei te gian patsukan nana tan vaamuan nan nau to ayei, ya te fua ising patsukan me tan sen tsun nau to ayei. Tsumin vainy sikia ma taa Jiu mi faarei rom naainy nau te gian non tatagin tanun. Gov kat fatavaroiny maromi na vainy sikia ma taa Jiu kan, Ya te fatap faarof faavots mami fifiisen me na taa Isrel ito na vainy to te kat Yan tsuen faunot foun fiisen ramiri, ana mi te nom masun ana parits. 0wY Fakats yam tsue fapapaar tovei: Tan nainy te faan finy naa non a mes vaamuan nar koinykoiny ten Gov faarei non ya na fifaan tsuan, u koinykoiny faavot to ayei te faarei kainy non foka faavot ten Gov. Jesan kan te kat fi non e Gov, tana saa, Gov koma rof iny vaamuan nar fuainy tsubnaain tana taa Isrel sa fasito rari, to sa rof non Tsunia ma fakats ir fuainy tsubnaain faavot tsuri ma fasito rari Ya. An mes tsue fapapaar kan to, ito te reev fi non a mes u nau, an guan te fasua fagagon naa, ya te gian, ana ayei te faan iny nau to ayei ten Gov faarei non ya na fifaan tsuan, fokinai naan fakap, an fo fua to te tsun ising me tan guan to ayei Gov fasito faavot kan rarori. Wv' tana saa tan nainy te nom osing non e Gov a taa Isrel a pan iny fatsiitsii tsuri, Ayei faroruak fiisen kan ramiror rin mes panainy vainy kaner tana monaagits to. Ai tan nainy te koma rof fatabin iny non e Gov a taa Isrel, ri fatap faarof fatabin pis fiisen miror Ya, te faarei non vainy mat to te tsun fatabin fi rori tan mat tsuar. +uO Nyo komainy kat rou a vainy tsonyo fatoobing ma kaa men koman tsian ten Gov ma kat Ya na fo mamatsiny kat rof tsuri ito te kat fi Ya tana vainy sikia ma taa Jiu. Tana sanaan to aya, Nyo komainy fatsuiny rou a komar a vainy tsonyo ma takopis ari, er rangats to Gov ma saup fatabin rari Ya, mtS Ami to te kaakaa rom tana ngats fan tsian iny Roum, mesapan tsumin sikia ma taa Jiu ai tan ar nainy to, Nyo tsue rou tsumi: Ito te nat fi romi nei, Anyo na isen tovei to te jiats me Gov faarei non a amaraav ma pokei anyon vaanan nane Krais tsumi na vainy sikia ma taa Jiu, to tsonyo tenoor miroun a ka te jiats of Vaminyo Gov ma pokei anyo ya tsumi. ,sQ Ai to kan, Gov faan bus iny a masun ten Krais tana mes panainy vainy kaner tana monaagits to, tana saa, a taa Isrel te baainy ma vovou iny a sanaan ten Gov iny faason ten Krais. Ai tovei Gov faan iny a pan iny fatsiitsii tana vainy sikia ma taa Jiu, tana saa a taa Isrel te fakajiei a pan iny fatsiitsii tsuri. Sai tovei, ara onot ror ma nat faarof iny a ka to, Gov nai faan iny non a fo masun a kinai ana saavits tana fokinai tan mes vainy kaner tana monaagits to, tan nainy te fatsuiny fatabiny pis non Ya na taa Isrel tana pan iny fatsiitsii. *rM Ana nyo rangat pis rou, “Nainy te tsukakab ari na taa Jiu tana fats a marats to ayei, e Krais, fiisia ri tsidup fifiiring kan, ser gima tsun fatabin pis?” A sikia ovei, Gov onot non ma fatsuiny fatabin ir a taa Isrel roman, er tavaron mito matan Ya, san, tan nainy te tsugei a taa Isrel a sanaan ten Gov iny kat fatavaroiny a mes, Gov jiats ra naan fuainy tsoiny favaanan tana vainy sikia ma taa Jiu, te faason ten Krais ana Ya saup fatabiny ratuari, Gov kat, kat to aya ma fitsufainy ari na taa Jiu er takopis fatabin mito ten Krais. 4qa Kat fapeepiou ir ma nat vaare iny arin vegiau faman Tsumanyi, kat ir, ma inainy fanatnat iny ari na fo patang tsuar kinai tan mamatsiny nainy.” (Vadou 69.22,23) p Devit tsue kainy a ka to,“A taa Isrel fakats fi ror nei, rin vainy tavaron mata Manyi, Gov, tana saa, Anyi faan rarin fo faun.Eye, te faarei tsuiny non a marei sensen to te ot fakarian tsun naa tana vavaatsu to te pon finy ya na kainy ainy tsunia te kaa non na aya, ka iny kat fapaparei ya. Jesan kan nyo komainy marom Anyi ma faatok veesau ir a taa Isrel, tsurin gima tavaron mata Manyi.Ana nyo komainy fiisok marom Anyi ma kat rari er natiny to na ka ari gima manaats a fo Faun Tsumanyi, kainon ito te pon fi rori nei ari manaats a fo faun. Ana nyo komainy marom Anyi ma fasaraa rari faarei non a tafan tsuri. 'oG Ka to te tamainy non a ka te tsue Gov sa kirkir en koman Vegiau Tsunia,“Gov kat fapeepiou ir a taa Isrel ma nat vaare ri, ri te gima tsiny faarof vegiau te tsue of rarori, ri faarei tsuiny ror a mes a kio a gima tatagaa ge na teina kuupio a gima nonongon faarof ta ka to te tsue of non ya sa faarei non ya te goros non.Eye, ri patsukaner to te kat faarei tsuiny non tovei roman.” (Faun 29.4) Kn Sai tovein man nana taa Isrel: Kainon to tsuri na taa Isrel te komainy e Gov ma fakats rari faarei ror vainy tavaron matan Ya, ari gima nom tsue faarof ten Gov tan kat tsuri. Sai te kaa tsun me na tee ar karaup nana taa Isrel to te faason ten Gov faarei te kat fi Abraham, Gov tagei ya faarei na mes a tavaron matan Ya. Ai to tsuri na taa Isrel fakap, Gov kat fapeepiou rari, ri gim to ma famainy e Gov te jiats me Jisas faarei Ya na Tsunaun tsuri. ,mQ Eye, Gov pisainy bus ir a mesapan tsura na taa Jiu ma fasito rara Ya, tana saa, kifon pisan to tana koma ree'un tsun Tsunia. Tsunia gima pisan rara, tana saa ara vovou tsun iny a fo Faun tana taa Jiu gen kat rof tsura, a sikia ta kifon ya, ito tsun kan tana koma ree'un tsun Tsunia, tsura. Dl Te faarei tsuiny kainy non muan, ai tovei roman kan, te kaa tsun minon na tee ar karaup tsumam a taa Jiu to te faarei ror vainy fafaaman to te pisainy bus e Gov tana koma ree'un Tsunia. ykk San vegiau naa ton gima man, tana saa Gov biny fatabiny ya, ana Ayei tsue to tsunia,“A sikia, anyi na sikia ma isen tsun to te kaakaa rom. Nyo daup fiisen vamirom anyin fits a tapan mes to te kaa farokot ror fiisen Vaminyo, ito te faason Ronyo tsuri, ana ri gima fafaatouf ror ri te tsunguruu tana gov gamgam tovei e Baal.” (Vaamuan Nan Aatouf 19.18) Mj “Tsunaun, ari atsun famat ir fuainy kuigin Tsumanyi to te jiats mi Nyi tsuri, ana ri rurei ravainy to na fatsung iny faakor ror a vainy marei sensen tsuri Tsumanyi. Ana nyo tsun a isen to te kaa rou tsonyo faatouf rou a asanga Manyi. Ai tovei, ri pon ror ma atsun famat kan vanyo.” (Vaamuan Nan Aatouf 19.10-14) miS Gov gima tsue tana taa Isrel, “Nyo fakap you tsumi.” Muan ovei Ayei nat faamuan bus ir a taa Isrel faarei ror vainy Tsunia, ana Ayei gim to ma pangis fakats Tsuan tsuri. Fakats fatabiny a ka te kirkir en koman Vegiau Ten Gov tan siisio nane Ilaija. Tan nainy te peits ya ana ya tsue fifiiring rato na taa Jiu matan e Gov, ana ayei tsue to na ka, `h ; To sa nyo rangat fi rou nei, “E Gov tsugei kan ir a taa Jiu?” A sikia ovei! Fakats fatabin, anyo na tsoiny Jiu fatoobing, a tsubnaain ten Abraham ana nyo na isen a mes te faporos ising me tana vun ten Benjamen. tga San tan nainy te tsue tsuk iny e Aisaia na taa Isrel, ayei tsue to na ka, ayei te tsue pokei patsukan iny non a nguen e Gov,“Kainon ito te rangat fatatabin fi Varonyo ri tan sen nainy urung ana Nyo te tsue na ka tana vainy Tsonyo, ‘Nyo koman maromi ma tavaron me,’ sana ri koma suaar fatatabin iny a ka te tsue of Anyo ri.” (Aisaia 65.2)Af{ Tan farong nan a ka te tsue Moses, E Aisaia na kuigin ten Gov muan ongoor sa tsue pokaa iny a nguen e Gov tana ka to tana vainy sikia ma taa Jiu,“Kainon ito tsuri na vainy sikia ma taa Jiu te gim ror ma tanaf a sainy Vatuanyo, ri naa miror er nat Vatuanyo.Kainon ito kan tsuri na vainy sikia ma taa Jiu te gim fi rori ma rangat fei te mamatan fi Ronyo ei, Anyo faruak patsukainy rou a Tsivou mata rari.” (Aisaia 65.1) ;eo Sai to te tsue fi non ta mes nei, “Toroman a taa Jiu gim ror ma natiny a ka te tsue iny non vaanan ten Gov, ito tan ruak fatavaron me?” A sikia, a ka tovein gima man, tana saa, ari nat faarof iny ror a ka te tsue tsuk minon vegiau ten Gov tana foka to. E Moses ayei na vaamuan nana mes to te tsue na ka, a taa Jiu nat bus iny vaanan ten Gov tana saa koman Vegiau Ten Gov, ayei tsue na ka,“Anyo patsukan te kat rou a taa Isrel mi te fitsufainy rami ri ma nom ta ka to te kat Ronyo tana vainy tan mes panainy gum fan kaner to te fakats fi raromi ri nei arin vainy babainy.Eye, Nyo kat maromi mi na taa Isrel mi te koma peits iny a foka te kat Ronyo ma faakouts Anyo ri na vainy sikia ma taa Jiu, kainon ito tsumi na taa Jiu te fakats fi rom nei arin vainy sikia ma taa Jiun piou.” (Faun 32.21) Qd Sai to te tsue fi non ta mes nei, “Fiisia, nyo pon kan iny rou a taa Jiu te gim ror ma kaa me ta sanaan ma nongoiny arin Vurungan Rof nane Krais?” A sikia, a ka tovein gima man, tana saa, ari nongon faman ovei buser, faarei non Vegiau Ten Gov te tsue na ka,“Gov jiats men fuainy tsoiny favaanan Tsuan tana vainy faavot tana monaagits faavot tovei, ma favaanan kan of ari na vainy te kaakaa ror tana fo pan veevian.” (Vadou 19.14) ?cw Tan kat to aya, ara onot ror ma natiny a ka to: Vaamuan tsom non, a vainy ma nongoiny a ka te tsue ror fuainy tsoiny favaanan ten Gov nane Krais, ai tan kat to aya, ri ma faason tsun ten Krais. Ana ra natiny ror a ka te jiats of me Gov, fuainy tsoiny favaanan Tsunia ma favaanan of rara rin vaanan ten Krais. /bW Sana sikia ma taa Jiu faavot to ari te faarof iny ror Vurungan Rof nane Krais, tana saa e Aisaia tsue iny a ka to tan Vegiau Ten Gov,“Tsunaun, amam tsue pokaa of bus ir a vainy tan vaanan Tsumanyi, sana sikia ma ri faavot to te famainy ror vegiau Tsumanyin man.” (Aisaia 53.1) ,aQ Sai tsurin fuainy tsoiny favaanan te gim ror ma onot ma naa, a nak ratuari, ma favaanan of ratuarin Vurungan Rof nane Krais onot non ten Gov ma jiats ra naa ri. San u man, Gov jiats faman bus ra naan fuainy tsoiny favaanan ma tsue of rari ri na taa Jiu ma ruak fatavaron mi ri matan Ya. Ka to te ruak, vovou iny vegiau ten Aisaia na kuigin ten Gov muan sa tsue pokei iny ya te nai ruak fi enanats non ya, ana ayei tsue to na ka,“A tou naa me tana vainy to te mei miror Vurungan Rof nane Krais, saavits fiisok tsun.” (Aisaia 52.7) 7`g Kainon ito tana ka te see tsue iny ronyon man, te gim non ma onot vaarik tsuri ma fikoo ri te rangats a Tsunaun ma saup fatabin rari Ya onot non te faamainy rori Krais. Sai tsuri te gim ror ma onot vaarik ma faaman ten Krais, onot ror ma nongoiny Vurungan Rof nane Krais. Sai tsuri te gim ror ma onot vaarik ma nongoiny Vurungan Rof nane Krais, onot non tan ta mes ma nak rari, ma favaanan of rarin Vurungan Rof nane Krais, _ Ara natiny ror Ya, Vegiau Ten Gov te tsue kan iny senviir ka to ayei,“Nainy te sing non a mes tana Tsunaun ana ya te rangats Ya, ‘Tsunaun, saup fatabin vame tan saraa kamits tsonyo me na fo aveto tsonyo,’ Tsunaun kat non ya.” (Joel 2.32) ^^5 Tovei, Vegiau Ten Gov te tsue na ka, “E sei na mes ee,” ara onot ror ma natiny a ka tovein man: Gov kat fatavaroiny non a taa Jiu ana vainy sikia ma taa Jiu kan tan senviir sanaan tsun to aya, tana saa, a Tsunaun Jisas Ayei na isen tsun a Tsunaun to te tagaa ot iny non a vainy faavot, ai tan nainy te sing non e sei na mes ee ana ayei te rangats a Tsunaun Jisas tan tu fifaakouts, Ayei faakouts fatsian non a mes to ayei tan mamatsiny nainy kainon to tsunia sei. L] Fei te nat finy rora na man nana ka to ayei ei? Vegiau Ten Gov te tsue fi nei,“Nainy te faaman non e sei na mes ten Jisas ee, ayei gim non ma nai rejiaf on nats.” (Aisaia 28.16) r\] tana saa, a mes ma faamainy famainy e Gov te fatoto fatabiny e Jisas tana mat, ai Gov te kat fatavaroiny a mes to ayei matan Ya; an ayei ma tsue pokaa tana mesapan, Jisas a Tsunaun tsunia, ana Ayei saup fatabiny towa tana fo aveto. m[S Ka te favaanan ronyo tsumi tovei: Tan nainy te tsue pokaa rom anyi matar a fokinai fiisen men sen tsun fakats tana man nana ka to, “Jisas Ayei na Tsunaun faman tsonyo,” ai to te faamainy fatsian rom anyi na ka to, “Gov fatoto fatabiny e Jisas vou na mat Tsunia,” Gov nai saup fatabin marom anyi tan aveto tsumanyi ana Ya te kat fatavaroiny manyi, Z A sikia, tana saa, Krais tsun fatabin en tana mat, ana ka te tsue iny e Moses tovei,“U vegiau ten Gov to pana manyi ana fokinai tsumi onot rom ma natiny a ka te tsue iny e Gov. Ami onot rom ma tsue tsuk iny a ka te tsue iny e Gov, ana mi fakei bus a ka to koma mami an fakats tsumi te tsue iny Ya.” (Faun 30.14) An vegiau ten Gov to ayei, te rof non tsumi ma faason Tsunia, Tsunia te onot non ma kat fatavaroiny mami te faason romi Tsunia, an vegiau to ayei te favaanan iny romam tsumi na taa Roum. FY Krais of osing bus me na Gormirmir, ai Moses tsue pis to na ka,“Ami na sikia ta binun ma naa of naa mi na pan tan vainy mat ma kat fatoto fatabiny ami Krais.” (Faun 30.13) ^X5 San e Moses tsue iny a sanaan nan kat tavaron tovei, tana faason tsun ten Krais,“Ami na sikia ta binun Gormirmir ma naa of naa mi Krais am mei mi Towa nei petoo ma faakouts mami Ya.” (Faun 30.12) Ww Moses vegiau iny a ka to, ito te ruak fatavaron fi non a mes to te manaats finy non yan Faun ten Gov tovei,“Nainy te kat non a mes a foka te tsue of non yan Faun ten Gov, ayei nai kaa fasuu fiisen minon Ya.” (Taa Livai 8.5) NV To sana ri gima natiny a man nana ka to, Krais naa me sa nom a pan tana fo faun an kat nana faakor te faan iny e Gov ten Moses tana sanaan iny fafaatouf. Sai tovei, Krais naa me ma tavaron me na mes to ayei matan e Gov tan faason tsun naa tana ka te kat bus e Krais tsunia, ito Krais faarei non a pats tana fo aveto tsunia. [U/ Ri fataanis osing a sanaan ten Gov iny kat fatavaroiny a mes, tana saa ri komainy faatok ror e Gov ana fokinai, tsuri te tavaron buser matan Ya, to sana ri gim ror ma kaa fain e Gov te kat fatavaroiny rarori. `T9 tana saa, nyo nat rarori tanik me te kaa kaa fi nyo, ri pon ror ma kat fapaparei e Gov tana fo kat tsuri, sana ri gim ror ma nat faarof iny koman ten Gov tsuri, ana ka te kat rori ten Gov gim non ma faakouts rari. ,S S Vamuinyasiny fafaaman tsonyo tana ngats fan tsian iny Roum, Nyo kaa miroun fakats tsian tana ka to, nyo komainy rou e Gov ma saup fatabin ir vainy tsonyo ito na taa Jiu tana fo aveto tsuri ana ri te tap fiisen me Krais. Tovei nyo faakats naa rou Tsunia nyo te rangats Ya ma kat Ya na ka to, YR+ !A ka to, te tamainy minon a ka te kirkir en koman Vegiau Ten Gov, e Aisaia tsue tsuk iny me Krais, ayei tsue to na ka to,“Nongon yam! Nyo nai fagum rou a fats a karap ana saavits tana ngats fan tsian iny Jerusalem ma vabinun iny mimi ya faarei romi na vaasip nana numaa, sana sikia, mi tsukakab marom tsunia ana mi te tsidup em. E sei na mes te fatsuiny non a toto tsuan patsun a fats a karap ana saavits to aya ee, ayei gim non ma nai rejiaf on nats.” (Aisaia 8.14; 28.16) Eye, a fats to ayei te tsutsun of non e Krais, ito te jiats me Gov sa faarei na Tsunaun tana taa Isrel. Nainy te faason non a mes ten Krais, ayei gim non ma nai rejiaf tana saa, Gov kat fatavaroiny non a mes to aya matan Ya.rQ] Ana mesmes te rangat, “Kat fei ser gim ror ma sab ta sanaan ei?” Nyo tsue of maromi, ri gima sab ta sanaan tana saa ari gima faason ten Gov ma kat fatavaroiny rari ri matan Ya. A sikia, ri vaputs ma vovou iny a fo faun an kat nan faakor tsuar, fakats fi ror nei, ari tavaron buser matan Ya. Ari tsukakab er tana fats a marats to ayei, sa kat fatsutsukab ir a vainy ser gotsiny er, ito tan nainy te jiats me Gov e Krais ma mat Ya faarei na pats nan aveto tsuri, te kat fapeits ir a taa Jiu, ri gim to ma faason ten Krais faarei non a pats nana fo aveto tsuri, tan kat to aya, ri gim to ma tavaron me matan e Gov. [ }~{yxwus{rvo8n$kjgdcra`_\]\ZY\WVTTStQ#PNHL`KJI@HAi tovei, ara ma vamarits Ya, tana saa Ayei te faparits a aave mami to tsumi reits mirom tan vovou iny fo sanaan ten Krais. A ka tovei te tsue of ronyo na vainy tan nainy te favaanan iny ronyon Vurungan Rof nane Krais. Nyo tsue of rarori na ka te kat bus e Krais sa faakouts rara. Gov gima pokei faruak vegiaun takop nane Krais to ayei tan fuainy aatai iny muan, a sikia. w~gNyo faakats of rou a koma ree'un tana Tsunaun tsura Jisas Krais, ma kaa fiisen mamimi faavot. Man ovei. 4}aGaias, ayei na mes to te fafasung faarof mamam koman a numaa tsunia, faan kan iny men nainy rof tsunia tsumi. A gum nar vainy fafaaman kan te vivangura faavot ror, ri te fafaatouf koman a numaa tsunia. Erastas, ayei na mes to te tatagaa ot iny non a painy moni tana ngats fan iny Korin, faan kan iny men nainy rof tsunia tsumi. Kuatas, ayei kan a isen a tsoiny fafaaman tsura faan kan iny men nainy rof tsunia naa tsumi. | Anyo, Tetias, a tsoiny kikikir ten Pol, kirkir noun tovei, nyo faan kan iny men nainy rof tana Tsunaun tsonyo naa tsumi. t{aTimoti te bibinun fifiisen vamironyo tana binun ten Krais, faan kan iny men nainy rof tsunia tsumi, jesan kan ten Lusias me Jeison ai Sosipata, arin taa Jiu faarei tsuiny kainy varonyo, ri faan kan iny men nainy rof tsuri tsumi. ezCGov kifon iny non a aaverof nai rurei veesau non a parits ten Satan sa faarei non Ayei pitaa fusfus iny non ya fain a mou mami. Nyo faakats of rou a koma ree'un tana Tsunaun tsura Jisas Krais ma kaa fiisen mamimi. ]y3To tsumi na fokinai faavot nongon bus mami te manaats famainy rom a sanaan ten Krais. Ai tovei nyo paparaa mirou kat tsumi. Sa kainon ito te manaats fi mi na fo sanaan ten Krais, nyo komainy maromi ma fakats faarof mi te natiny a ka na rof te kat romi. Sai nyo komainy maromi ma fataanis osing kat iring to ayei, to te faruak non a iring. Kxtana saa a vainy to te fafaatsuts iny ror ka to, rin sikia ma vainy binun faman tana Tsunaun tsura e Krais. Sana ri bibinun of tsuiny ror a tsivor, pon iny ror ma nom tsuiny ta ka tsivor. Ana ri samodek babainy tsun ror ma famaman mamiri, tana sanaan to ayei, ri faatsuts iny ror gam tsuar tana vainy, ito te gim rori ma natiny fakats tana mesapan tsurin tsoiny fifaatsuts gamgam to, te pon fi rori nei ma ras fuainy osing rari na sanaan ten Krais. Hw Vamuinyasiny fafaaman tsonyo, a fafakap nana ka tovei te komainy tsue ronyo, mi natem, te kaa miror fuainy tsoiny fafaatsuts gamgam to te kibei vavis ror mes panainy vainy fafaaman, ri te takibaa osing a gum tsian nar vainy fafaaman, to te gim ror ma senviir men fakats tana mesmes, ri kat ir a vainy ma takopis osing arin fifaatsuts ten Krais te nom ari. Eye, nyo komainy maromi ma fataanis osing ir fuainy tsoiny fafaatsuts gamgam to ari, 6veTan nainy te vaaguam faavot romi, nagat niman yam fifiisen men isiseiny mes tana sanaan to te faatok iny non kat iny fimamangiir fiisen men mangiir ten Krais. An fo viir gum iny vainy fafaaman to, te kaakaa ror tana pan tovei te faan kan iny men nainy rof tsuri tsumi. Fafakap Nan Tsue Faparits GuNyo faan iny men nainy rof tsonyo ten Firorogas me natsun ya Julia. Nyo faan kan iny men nainy rof tsonyo ten Nerias me fafinen ya. Nyo faan iny men nainy rof tsonyo ten Olimpas, ana nyo faan kan iny men nainy rof tsonyo tan vainy taabos, u fasito ten Krais to te vivangura fatatabin faavot ror fiisen ramirori. dtANyo faan iny men nainy rof tsonyo ten Asingiritas, me Feregon ai Hemis me Patrobas, ai Hemas, ai to kan tsurin mes fuainy vainy fafaaman fakap to te vivangura faavot ror fiisen ramirori ri, ri te fafaatouf e Gov. =ss Nyo faan iny men nainy rof tsonyo ten Rufas. Ami natiny rom ya, ayei na isen a mes to te vovovou iny a Tsunaun ana binun tsunia na rof, rof fafisfis iny non a fokinai. Ana nyo faan kan iny men nainy rof tsonyo ten tsinan ya, ayei makok faarof tsun vanyo faarei varonyo na guei tsoiny tsunia fatoobing. Er Nyo faan iny men nainy rof tsonyo ten Taraifina me Taraifosa. Ari na ina fuan a muiny fafaaman to, ri kat a binun a rof ma faakouts ari na Tsunaun tsura tana binun Tsunia. Nyo faan kan iny men nainy rof tsonyo ten Pesis a muiny vaatau faman tsonyo, ayei kan a muiny binun tana Tsunaun tsura tana binun Tsunia. Iq  Nyo faan iny men nainy rof ten Herodion, ayei na tsoiny Jiu faarei varonyo. Nyo faan kan iny men nainy rof tsonyo tan vainy fafaaman tana Tsunaun to te kaakaa ror tana numaa ten Nasisas ^p5 Nyo faan iny men nainy rof tsonyo ten Aperes. Ayei inainy fanatnat bus iny a tou saraa kamits of e Krais, ana ayei faason faparits to Tsunia, tan kat to aya ara natiny towa tsunia na mes a fafaaman to te vovovou faman iny e Krais. Nyo faan kan iny men nainy rof tsonyo tan fo vainy fafaaman to te kaakaa ror tana numaa ten Arisoburus. @oy Nyo faan iny men nainy rof unya ten Ubanas. Ayei bibinun fiisen vamironyo tana binun ten Krais. Ana nyo faan kan iny men nainy rof tsonyo ten Stakis, a vaatau faman kan tsonyo. nyNyo faan iny men nainy rof tsonyo ten Ampiriatas a vaatau tsonyo faman. Amam faavot te fasito iny rom a Tsunaun. FmNyo faan kan iny men nainy rof ten Adironaikas me Junia. Ari na taa Jiu faarei tsuiny kainy varonyo, ari sof naa tan kotskots fiisen vaminyo. Ana vainy nat faarof rarori, ana ri famaari rarori faarei ror amaraav tana Tsunaun, ana rin vaamuan nar vainy fafaaman tabuiny faarei ronyo na mes a fafaaman ten Krais. jlMNyo faan kan iny men nainy rof unya ten Meri, te binun faparits fiisok ma fafaakouts mami. rk]Nyo faan iny men nainy rof tana gum iny vainy fafaaman to te vivangura faavot ror koman a numaa tsuri, ri te faatouf e Gov. Nyo faan kan iny men nainy rof tana vaatau faman tsonyo e Epenitus. Ayei na vaamuan nana mes tana gum fan iny Esia, to te faamainy e Krais te saup fatabiny ya tan aveto tsunia, voun ya ana mesapan tsuri kan to te vovou iny kat to ayei. jEye, ari te saup fatabiny a toto navanyo, kainon ito te pon ma atsun fapin fi vanyo rin vainy vavaajets to. To tsonyo tsue faarof rou tsuri tan fafaakouts vanyo. Sana sikia ma nyo tsun tsivou to te tsue faarof rou, a sikia, a fo gum iny vainy fafaaman ten Krais te kaa ror fapoopoan nar vainy sikia ma taa Jiu tsue faarof kan naa ror to te fafaakouts fi vanyon muiny mataa to ari. (iINyo faan iny men nainy rof tsonyo naa tsumi Prisila me Akuila, a tsoiny tsumanyi. Ri natiny fatap fatatabin fiisen vamironyo tana binun ten Jisas Krais. =hsNainy te ruak minon ya naa, nyo komainy maromi ma fafasung faarof ya faarei non a isen tsumi to te pisainy bus e Krais Jisas a Tsunaun tsura. Makok faarof yam te toobing non tsurin vainy fafaaman ten Krais ma makok faarof ir a mesapan tsuar. Nyo sing kainy maromi ma faakouts ya tan ta saf ta binun ei naa to te komainy fi non ya tu fifaakouts na tsumi, tana saa ayei tsivon te makok faarof bus ir vainy a kinai, fifiisen kan vaminyo. g Sai tovei, nyo sing maromi ma makok faarof e Fibi tan nainy te ruak minon ya naa. Ayei faason ten Krais faarei tsuiny kainy rarora, ana ayei na muiny binun a rof Tsunia fapoopoan nar vainy fafaaman ten Krais te kaakaa ror tana ngats fan iny Senkeriia. nfU!Nyo faakats rou ten Gov te kifon iny non na aaverof ma kaa fiisen mamimi faavot. Man Ovei. e Tan kat to aya, nainy te ruak faarof ronyo, nyo te nak mami, fiisen me na mamagat tsian, ito te koman fi non e Gov ma ruak ya, nyo te kakoun ma nak faarof mami fiisen men a mamagat, ai tan kat to aya, ara faavot kat ror a mesmes tsura ma reits fatabin mi ya. 0dYFaakats yam, am rangats to Gov, ma bei ot vanyo Ya tana vainy vavaajets te kaa ror tana gum fan iny Judia, tana ngats fan tsian iny Jerusalem, ito na vainy to te faan iny a tounor tan Vurungan Rof nane Krais, to sana ri pon ror ma kat fatafisuan vanyo. Rangats kainy Yam ma kat fapaparei Ya na vainy fafaaman te kaa ror tana ngats fan tsian iny Jerusalem, tana saa nyo govets mirou a painy moni faarei non a fifaan tsuri. Vc%Sai tovei, fuainy vamuinyasiny fafaaman tsonyo, nyo sing faparits maromi ma faakats of vanyo, tana asangan a Tsunaun tsura Jisas Krais, ai tan Aaven Taabos to te fatap faavots rarora tan mangiir vainy fafaaman faavot. Nyo komainy maromi ma tap faavot me ra te faduem ir a vainy to te koma suar iny ror Vurungan Rof nane Krais. KbAna nyo nat faman rou te ruak ronyo naa tsumi, nyo komainy kat faparits fiisok maromi to te siisio of varonyo mi tana fo mamatsiny sanaan na fo saavits ten Krais te faakouts fi rara Ya faavot. ^a5Te tatafas fakap fi ronyo na painy moni to ayei tana ngats fan tsian iny Jerusalem ai te fakap ronyo na binun, nyo nak tsom maromi tana ngats fan tsian iny Roum, nyo te see naanaa fi naa tana gum fan iny Sipein. 5`cEye, u man, ari patsukaner komainy faakouts ror vainy fafaaman tana taa Jiu iton aaruts fifiiring, sai tovei ri kaa miror a tavan tan Vurungan Rof nane Krais te poo fi me tan vainy fafaaman tana taa Jiu. Nyo tsue rou a ka to tana saa a taa Jiun fafaaman faakouts bus ir vainy sikia ma taa Jiun fafaaman ito tan favaanan of rarin Vurungan Rof nane Krais. Sai tovei aya, na binun tsuri ma faakouts rari rin a taa Jiun fafaaman ito tan faan iny naa painy moni to ayei, te nonom rori tana taa Jiun fafaaman ma foiny ari ta fo kainy ainy, kainy faakouts rari. _tana saa mes a fo vainy fafaaman ten Krais te kaa ror tana ngats fan tsian iny Jerusalem, u aaruts fifiiring, to sana rin gum iny vainy fafaaman faavot to te kaa ror tana gum fan iny Masedonia ai unya kan tana gum fan iny Akaia, koma tagtag miton kat iny faan iny naan mes fo painy moni tsuar, ai tovei, fifaan painy moni tsuri kakoun en sa anaanos non ta mes ma govets naa ya unya aya. =^sSai tovei, nyo naa faamuan tsom rou tana ngats fan tsian iny Jerusalem ma govets naa nyo ta painy moni faarei non a fifaan ma faakouts anyo na vainy fafaaman ten Gov na aya. z]mNyo paparaa fiisok rou to te nak fi ronyo mi, vou nyo te kakoun ma naa fi tana gum fan iny Sipein. Tan nainy te naa fi naa ronyo tsumi tana ngats fan tsian iny Roum, nyo kaakaa tsom evarou fiisen mamiromi tan ta fo mes ta fo mar nainy. Ana mes a ka, nyo koman maromi ma faakouts vanyo tan ta painy moni tan nainy te naus osing varonyo mi, nyo te naa tana gum fan iny Sipein, kainon to te gim fi ronyo ma nai kaakaa ovei fiisen mamimi ana ra te kaa iny paparaa faavot ma fakap anyon koman tsonyo. q\[Sai tovei roman, a sikia pis ta fo pan vavis nei ma gima nongoiny arin Vurungan Rof ten Gov nane Krais, ana nyo pon to ma nai nak mami, tana saa, anyo komainy fiisok ma naa me a nak matuami tan fo mamatsiny ingainy te naa en. -[SAyei na kifon a ka to te kat tap vanyo tsonyo gima nak mami tana ngats fan tsian iny Roum, tana saa nyo kaa me na binun a kinai fiisok tana fo mes a fo pan vavis. _Z7A sikia, nyo tanaf patsukan varou tan naa unya tana fo pan tabuiny natiny ror e Krais, faarei non a ka te kirkir iny e Aisaia na kuigin ten Gov muan koman Vegiau Tsunia. E Aisaia te tsue na ka,“Kainon ito na sikia vaarik ta mes ma naa tsuri muan a tsue of ton a vainy to Tsunia, ri nongoiny ror Ya ana ri te natiny Ya, Ayei e sei.Ai tovei kan tana vainy to te gima nongoiny vaanan nan Ya muan, ri nai arasan iny ror ya tovei roman.” (Aisaia 52.15) `Y9Ai tovei kan a sanaan te kat ronyo na binun ten Krais, ito te gim fi non ta isen ta mes ma naa, a nai favaanan iny ton Vurungan Rof nane Krais, tana fo ngats fan vavis, nyo tanaf rou ma naa unya aya, tana saa te faarei tsuiny non a mes to te gim non ma fatsuiny a numaa tsuan patsu na poon nana numaa to te fatsuiny bus a mesmes to muan. To tsonyo tsugainy naa rou, nyo te fagovet pis naa tana binun ten Krais to te tanik faamuainy bus a mesmes a mes to ayei muan. mXSTovei, Gov faparits vanyo ma kat a foka to tana parits tan Aaven Taabos, te gim ror a vainy ma kat. Ai to te jiats fi vanaa nyo Ya, nyo taan vavis a fo pan tanik tana ngats fan tsian Jerusalem ai tana fo pan vavis, sa nyo nai onot kan vanaa tana gum fan iny Iririkum. Ai nyo fakap to tan favaanan iny Vurungan Rof nane Krais tana fo mamatsiny pan na aya. "W=tana saa, kainon to ten Krais Ayei na isen to te kat a fo mamatsiny ka faavot tana binun ten Gov, nyo ongoor rou, to tsonyo komainy pokei faruak kainy rou a foka to te jiats fi vanyo Ya ma kat a binun Tsunia. Tan kat to ayei, a vainy sikia ma taa Jiu na kinai manaats to Gov, tan nainy te favaanan anyo tsuri, ai tan nainy kan to aya, Krais faan vanyo na parits a reits ma kat anyo na foka iny faatok reits. 5VcTo sana nyo kaa miroun a ka te tenoor iny ronyo, tana saa anyo tap fiisen bus me krais to tsonyo binun rou ten Gov, ana binun tsonyo, ayei na kifon a paparaa tsonyo, -USfaarei, varonyo na tsoiny binun ten Krais Jisas ma faakouts anyo ri na vainy sikia ma taa Jiu. Mi natem, te faarei tsuiny kainy non a tsoiny kat kat faakor to te faan faavot iny non yan nainy tsuan tana binun ma faakouts ir ya na vainy ma fafaatouf ari Gov, to tsonyo faan iny a tsivou ma favaanan iny anyon Vurungan Rof ten Gov nane Krais tan vainy sikia ma taa Jiu. Sa faarei tsuiny kainy non a tsoiny katkat faakor te nom non marei sensen faarei non fo fifaan tana vainy ana ya te kat a faakor matan e Gov, jesan kan, nyo faakouts ir a vainy sikia ma taa Jiu ma faason ari ten Krais. Tana sanaan to ayei, ri faarei to na fifaan te fakei anyo matan e Gov, ai Gov paparaa fiisok mito na fifaan te kat fi non to, ai Gov fasito faman ratuari tana sanaan te jiats fi mi Yan Aaven Taabos sa kaa koma rari. Fuainy vamuinyasiny fafaaman tsonyo, nyo fakats faparits maromi tana ka to, nyo nat rou mi natiny kat fatatabiny rom kat rof tana vainy, tana saa Gov faakouts bus mami sam natiny rom fo faatsuts ten Krais, ai tan kat to ayei, mi onot rom ma faatsuts isiseiny mes tsumi tana tou kaakaa tsumi mi te kat fapaparei e Gov tana fo kat tsumi. :Rm Ai tovei nyo faakats rou ten Gov, te fakifon iny non a tou naano anaanos, ma kat of mami na vainy sikia ma taa Jiu ta ka, nyo te rangats Ya, ma via tsitapuu men kat iny mamagat naa tsumi, Ya te faan iny a aaverof tsumi, tana faason tsumi Tsunia. Tan kat to aya, mi onot rom ma parits me tan Aaven Taabos, ma naano anaanos fatatabin patsukanem ami fiisen me na paparaa tsian ten Gov, te kat non a foka na fo rof tsumi tan nainy vou. sQ_ Ana mes a karan koman Vegiau Ten Gov te pokei faamuan iny e Aisaia na kuigin ten Gov muan, tsue bus iny a ka to tana tou naa me ten Krais tana monaagits tovei,“A isen nai ruak ising minon tana tsubnaain ten Jesi, a taman e Devit a aatouf, ai Gov te kat Ya ma tagaa ot iny Ya na vainy sikia ma taa Jiu.Ai tan kat to aya, a vainy sikia ma taa Jiu nai naano anaanos ror Ya ma kat of rari Ya na foka na fo rof to te tsue iny Ya te kat non Ya tana taa Jiu.” (Aisaia 11.10) 7Pg Ana mes a karan koman Vegiau Ten Gov te tsue kan iny a ka to ayei,“Amin vainy faavot, vainy sikia ma taa Jiu, te toobing rom tsumi ma variri a Tsunaun. Eye, te toobing non tana fo gum iny vainy tana fo pan vavis ma tsue Tsunia, ‘Mam fafaatouf rom a asanga Manyi.’ ” (Vadou 117.1) TO! Ana mes a karan koman Vegiau Ten Gov te tsue kan iny e Moses, sa tsue na ka,“Ami kan a vainy sikia ma taa Jiu nai mamagat mirom fiisen mirom vainy ten Gov, ito na taa Jiu.” (Faun 32.43) vNe Ana mes a ka, Krais Ayei na tsoiny binun ten Gov tana taa Jiu, ito Ayei kat ir a vainy sikia ma taa Jiu ri vamarits to Gov, tana saa, Gov faatok iny a koma tagtag Tsunia tsuri na vainy sikia ma taa Jiu, faarei non na ka te kat e Gov sa kirkir en koman Vegiau Tsunia muan fiisok. E Devit a aatouf te pokei me na nguen e Krais tana ka te komainy nai kat non Ya tan nainy vou, sa tsue na ka to,“Tan nainy te kaa fiisen mi Nyo na vainy sikia ma taa Jiu, Anyo, Krais nai variri marom Anyi Gov, ana Nyo nai koomei rou kooma iny fafaatouf Manyi, ma fatsiitsii Manyi ri na vainy sikia ma taa Jiu.” (Vadou 18.41) FMtana saa, nyo tsue rou, Krais faarei me na tsoiny binun ten Gov tana taa Jiu, ma faatok iny Ya na ka te tsue faman iny Ya muan, u man. Muan Gov tsue faman of raton vaamuan nar fuainy tamar rara na taa Jiu, “Nyo nai kat rou a foka na fo rof tana fo tsubnaain tsumi.” Ai tovei, Krais kat bus a fo ka to sa kap en. {LoSai tovei, nyo koman maromin vainy fafaaman ma faarof ir a mesapan tsumi faarei rom a isen tsun a gum, am vivaatau fiisen mito na mesmes, jesan, Krais nom bus mami sam kaa rom tana numaa iny guei ten Gov, ma vamarits ara na asangan Ya, 9KkTan kat to aya, ami na fokinai faavot vegiau faavot rom, mi te tsue na ka, “Amam vamarits marom Anyi, Tsumanyi na isen tsun a Gov a Taman e Jisas Krais a Tsunaun tsumam.” kJOAi tovei, Nyo faakats rou ten Gov te fakifon iny non a tou anaanos faamo, Ayei te fakifon iny kat iny faparits rara, ma faan mami Yan kat iny ravei jesan me fapoopoan narari tana foka, vovou iny non kat ten Krais Jisas. IyA fo mamatsiny ka te kirkir en koman Vegiau Ten Gov muan, Ayei kat a ka to ma faatsuts rara Yan kat iny anaanos faamo, ai te faparits rara ma naano anaanos e Gov, ma kat Yan fo kan saavits to te tsue faman of bus rara Ya, tan nainy te naa minon. H/tana saa ara ma kat faarei e Krais. Ayei kan gima fakats iny kat ta ka Tsunia patsukanen. A sikia, Ayei komainy ma kat fapaparei e Gov. A ka te ruak ten Krais faarei non te kirkir en koman Vegiau Ten Gov muan, sa tsue na ka,“Nainy te ar'ar fifiiring marom Anyi ri, O Gov, a vainy, fiisen men vegiau iny peits, Nyo nom roun vegiau iny peits to faarei te fasito iny Ronyo.” (Vadou 69.9) )GKA sikia, ara ma kat fapaparei ir mes panainy vamuinyasiny fafaaman tsura to, ra te kat a ka te fafaakouts non ya, ma nai parits me na faason tsunia ten Krais, PF Aran vainy fafaaman to te kaa me na faason a parits ma faakouts rari to te gim ror ma kaa me na faason a parits, ma govets ami na fo patang tsuri, ana ra kan, ma paparaa tsun iny vaare me na tsivor. dEASan tan nainy te vaa'ets iny non a mes, tsunia te kat non kat rof tan ainy a fo mar kainy ainy, sana ayei ainy pinpin patsukanen nanon, a mes to ayei te kaa en tana iring matan e Gov ai tsunia patsukanen tsivon, tana saa, ayei gima faaman tan kat, kat rof te ainy fi ya na kainy ainy. Ana ra kan onot ror ma arasan faarof iny a man nana ka to, fo mamatsiny ka to te vaa'ets iny non a mes te gim fi non ya ma faamainy ya, faarei non yan kat rof matan e Gov, ayein aveto.6DeAi tan kat tsun to aya, ito tan faakouts ir fuainy vainy fafaaman ma kaa fiisen mi ri na aaverof fiisen me na mesapan, ai sei tsumi to te fakats faparits rom anyi ma kat na ya ee, nyi ma fakats faparits patsukainy a ka to fapoopoan namanyi ai Gov. Fakats yam, a mes te paparaa non tan nainy te pon fi non ya te toobing fi non ya tsunia ma kat ta ka, ai voun ya te fakats ya te gima tsue of ya, tsunia te kaa en tana iring. C3Sai tovei, a ka na rof tsumi ma kat ami, te toobing non tsumanyi ma baainy ainy venoo ge ma baainy jiu parits ana mes a ka to te kat fifiiring non a vamuinyasiny fafaaman tsumanyi, ya te kaa tana iring to te kat ya, te toobing tsun non tsumanyi ma baainy kan iny kat to aya. MBNyo tsugainy maromi ma rurei a faason te faan bus e Gov tan vamuinyasiny fafaaman tsumi, ito tan ainy pinpin fo kainy ainy. A sikia ta kainy ainy te fa'agaagoiny e Gov, a sikia, fo mamatsiny kainy ainy rof iny ainy. Kainon to te man fi non ya, to te ainy pinypiny fi non a mes a kainy ainy, ana ayei natiny towa te kat ir vamuinyasiny fafaaman tsuan ser kat kainy ya, tan nainy te fakats fi na mes a fafaaman nei, “To te ainy fi ronyo ya, nyo aveto rou matan e Gov.” Tan kat to aya, a mes to te ainy pinpin non, fagotsiny bus a vamuinyasiny fafaaman tsuan sa kat, kat iring. !A;Sai tovei, ara ma vaputs ana ra te kaa me na aaverof fiisen me na mesapan, ara ma vaputs ra te faparits isiseiny mes tana faason tsura ten Krais. @/tana saa tan nainy te bibinun non a mes fiisen me Jisas Krais tana fo sanaan rof to aya, Gov koma paparaa iny minon ya, ana vainy te famaari ya. ?yNyo tsue of maromi ma tavtaav iny a tsivom tana kainy ainy tan faakouts rari tana faason tsuri tana saa tan nainy te tagaa ot rarora Gov, vainy onot ror ma tagaa fanatnat iny e Gov to te tagaa ot rarora sikia ma tana ka te tavtaav iny rora ma ainy ge jiu, sana sikia, vainy onot ror ma tagei fanatnat iny e Gov to te tagaa ot rarora tana sanaan to te kat fatavaroiny fi rora na mesmes, ai tana sanaan to te kaa mirora na aaverof fiisen ramen a mesapan, an kat iny mamagat te nom rora tan Aaven Taabos, ~>uKainon to te toobing fi non ya tsumin vainy fafaaman matsua, te pon iny romin rof ma kat, sana sikia, te sikia non ma toobing tsumi ma kat maut patsukanem ma naa, sai tan kat to aya, mesapan tsuri tsue tsuk mami faarei maromi te kat kat iring. =-To te koma patang fi non a vamuinyasiny fafaaman tsuam, tsunia te tagei manyi te ainy kainy ainy to te fakats yan iring ma ainy, ai tan kat to aya, nyi faonot emato tan mangiir mes panainy vamuinyasiny fafaaman tsuam. Fakats yam, Krais mat of bus vamuinyasiny tsuam, to sana sikia ma rurei vavis a faaman tsunia, tana saa anyi komainy fiisok ma ainy fo mar kainy ainy to te iring iny non ya ma ainy. <Nyo nat faman rou, tsonyo te kat bus fakats tsonyo, tana saa anyo kaa bus you koman e Krais a Tsoiny Tatagaa Ot tsura, ito, a sikia ta iring tana kainy ainy to te faruak non a iring. Sai tan nainy te fakats non e sei na mes a ka to ee, “To te ainy ronyo na kainy ainy to, nyo aveto bus you matan e Gov, tana saa nyo tavtaav iny ya.” Ai tana mes tuwa ai te tavtaav kan iny non ya. q;[ Te toobing non tsura ma faonot bus tan faaroiny isiseiny mes, ito te tsue fi non ya tan vamuinyasiny fafaaman tsuan, “Anyi kat, kat iring to,” tana saa, vou ara faavot tsutsun patsukan ror matan e Gov. Faaron vaare yam, a sikia, mi ma kat fi nei: Te toobing non tsuran isiseiny mes ma fakats patsukaner, “Nyo sikia rou ma kat pis ta ka te kat fifiiring non a mes a fafaaman ma gotsiny en ya tana iring, ge, nyo sikia rou ma kat tap iny ya ma vovou iny fo sanaan ten Krais.” ':G Te arasan non tsuran isiseiny mes nai pokei patsukainy non a tsivon ana ayei nai tsue of non e Gov tana fo kat te kat bus ya ana kifon a ka te kat of ya na. I9  Ara natiny ror a ka ton man tana saa, e Aisaia na kuigin ten Gov muan te pokei iny a nguen Ya ana ayei kirkir towa koman Vegiau Ten Gov ya kirkir to na ka to,“Nyo na Tsunaun, Nyo tsue faparits rou a ka to ana Nyo nai kat pis rou ya ma ruak ya, ito na vainy faavot nai fatukun miror mata Vanyo, ana fo kinai faavot nai tsue pokaa ror ri te tsue na ka, ‘Anyi na Gov, te toobing non Tsumanyi ma faaroiny Vanyo.’ ” (Aisaia 45.23) U8# Jio, te sikia non ma toobing tsumi ma faaroiny vamuinyasiny fafaaman tsuam. Te sikia non ma toobing tsumi ma sigan ir vamuinyasiny fafaaman tsuam, tana saa vou, tan nainy te kat non e Gov, u vaatsuk Tsuan tan tagan Tsunia, isisen tsura nai tsutsun non matan Ya, ana Ayei te fakats patsukainy a tafan tsura tana ka te kat ara. 7  tana saa, e Krais, Ayei mat of rara faarei non a pats tana fo aveto tsura, ana Ya tsun fatabin to tana mat ai tan kat to aya, Ayei faarei mito na Tsunaun tana vainy faavot, ito tsuri te mat buser ge tsuri kan to te toto farokot ror patsun puputaa tovei. -6STe toto farokot rora patsun puputaa to, ara ma fatsiitsii na asangan na Tsunaun, an nainy te fikoo non a Tsunaun ma kajia osing aran puputaa to, ara ma fatsiitsii kainy a asangan Ya. Sai tovei ara natiny ror a ka to, ito te toto farokot rora patsun puputaa to, ge te fikoo fi rarora na Tsunaun tan nainy mat tsura, a Tsunaun tsun Tsivon to ayei, te toobing non Tsunia ma fakats ara, ana ra ma fatsiitsii na asangan Ya, 57Isiseiny vainy fafaaman ma fatsiitsii na Tsunaun tsura, ito te toto farokot rora patsun puputaa tovei, ara ma paparaa tsun vaare me na puar, jesan kan, sikia ta isen tsura te tatagaa ot iny non a mat tsura, tan saf a sanaan ei na ge farainy te kajia osing roran puputaa tovei. O4Ta isen ta mes a fafaaman fakei non fakats tsuan tan nainy to te tsue non ya na ka tsunia patsukanen, “U nainy karap iny fafaatouf e Gov,” ayei tsue patsukanen tsivon tana saa ayei komainy fatsiitsii non a Tsunaun tsura, kat faarei tsuiny non to tana fo kainy ainy. Nainy te fakats non a mes a fafaaman to te rof fi non ya tsunia ma ainy pinpin en ya tana fo kainy ainy gengen, fifiisen men venoo, ayei ainy patsukanen nanaa non ma fatsiitsii ya na asangan a Tsunaun, tana saa ayei faakats of non ya ana ya te tsue faarof naa tana Tsunaun tana kainy ainy te ainy non ya. Jesan te kat iny senviir kan minon ya, nainy te vovou iny non a mes a fafaaman to aya ana ya te gima famanat iny a puan tan ainy tu venoo, ayei ainy non ya ma fatsiitsii ya na asangan a Tsunaun, ana ayei te tsue faarof naa ten Gov tan kainy ainy te ainy non ya. 3/Mes tsue fa'arasan to, te fa'arasainy non e sei te faan iny non fakats tana ka na toobing ana ka na iring te kat non a mes a fafaaman to aya ee, fo mes a fo vainy fafaaman te fakats patsukan fi ror nei, Gov koman rarori ma vovou patsukan ir a fo nainy karap tana taa Jiu. Sana mesapan tsurin vainy fafaaman te pon iny ror a ka, mamatsiny nainy faavot te senviir tsun ror, ya te karap fiisok matan e Gov. Nyo komainy roun isiseiny vainy fafaaman ma nat faarof iny a ka na toobing, ayei ma kat ya tan fakats tsunia fatoobing. R2A Tsunaun Jisas Ayei na Tsoiny Tatagaa Ot tsura, ana sikia pis ta isen ta mes tsumi te toobing non ma fakats a ka te kat a mesmes a mes a fafaaman to ayei, to te kat yan iring, tana saa Tsunaun tsun Tsivon, sikia ma mi to ari, te kat rom fakats Tsuam tana ka to. Eye, Tsunaun tsura te tsue of patsukainy ya, tsunia te kat fapaparei non Ya, tana saa, a Tsunaun tsura Jisas a siireits te fafaakouts non ya tana tou kaakaa tsunia, te paparaa fi minon ya Gov. C1Tan nainy te ainy pinpin non a mes a fafaaman a kainy ainy to, te sikia non ma toobing tsunia ma sigainy a mesmes a mes a fafaaman to te gim fi non ya ma famanat iny ya na puan tan ainy a fo kainy ainy gengen to. San tan nainy te sikia non a mes a fafaaman ma famanat iny a puan tan ainy kainy ainy gengen, te sikia non ma toobing tana mesmes a fafaaman to ayei ma faaroiny ya na mesmes to aya, ana ayei ma pon fi vaare nei a mesmes a mes a fafaaman to aya te kat, kat iring to, tana saa, e Gov tsun Tsivon to te pisainy bus ya ma kaa en ya tana numaa iny guei Tsunia. 0Mesapan tsumin vainy fafaaman natiny ror a ka te rof non tsumi ma ainy a fo mamatsiny kainy ainy gengen. Sana mesapan tsumin vainy fafaaman pin kan raror to te rof fi non ya tsuri ma ainy a fo mamatsiny kainy ainy gengen, to tsumi gim rom ma ainy oiny tu venoo. :/ oA mes a ka tovei te komainy ronyo mi ma fakats: Te kaa miror a mes a fo vainy fafaaman te kaa ror fapoopoan namami, to te suu patsukan iny ror fakats tsuar te iring fi non ya tan ainy mes a fo mar kainy ainy kaner, ana ya te rof mata rari to te manaats fatatabin fi rori na fo faun an kat tan kat, kat faakor tan ta fo mar nainy tana taa Jiu. To tsumin vainy fafaaman to te gim rom ma vovou iny a fo kat tovei, ma nom fafaatsuts tsonyo, tan nainy te vovou iny non a mes a fafaaman, fakats tsuan tana mes a ka na rof te kat non ya, ge na ka na iring te tsugainy kat non ya, vivaatau fiisen mi yam. Nyo koman maromi ma faatok ya tsumi te koma rof iny rom ya faarei romi na mes tana koman a gum tsumi. Sana nyo tsugainy maromi ma fatsutsuar fiisen mi ya tana ka na rof, ana ka na iring tana mes a fafaaman to ma kat ya. .{ A sikia, mi ma vau e Jisas Krais a Tsunaun faarei non vau tsumi am vovou iny ton kat Tsunia. Fifiisen men kat to, mi ma faonot bus tan fakats, koman parits tan puainy mes to te kat fapaparei tsuiny non a koma mami tan kat te kat kat ami muan.v-e Ami ma kat, kat to te faarei non a vainy to te kaa ror tana arasan, ana fokinai tagaa iny matan er, te toobing fiisok non tsura ma kaa fatavaron tana tou kaakaa tsura. I tovei: te sikia non ma toobing tsura ma jiun, jiun parits ana patsuu rara te piou ovei en, ge ma vavis tana fan, ra te kuu vavis ge oor vavis ana ra te kat fo kat te kat kat ror vainy jijiu. Te sikia kan non ma toobing tsura ma kat, kat iny tsikoor, ge ma kat, kat te farejiaf raror a mesapan te tagei rori. Ai te sikia kan non ma toobing tsura ma fapeepeits vavis fiisen me na mesmes, ge ma mataguas iny a foka te kaa miror a mesapan ge fitsufainy. ,  Te faarei tsuiny non a uurup te arasan os mito, ana nainy te fa'arasan me, jesan kan u nainy aveto to te kaa kaa ra nai kap enanon, ai Jisas Krais te tabin fatabin pis me patsun puputaa to, to sana ra ma faonot, tan fo kat tsuran iring, ito te faarei non kat iring tana uurup. Sa ra ma pangis kat tsura, ana ra ma vau kainy puaan tana arasan ma vapupuaan miran kat iring tana uurup. y+k Te toobing fiisok non tsumanyi ma mangiir a mesapan, tana saa tan nainy roman, aveto te via non. Jio tagun yam, am kakoun to, tana saa, nainy te faamainy faamuainy fi ra Krais tana tou tabin fatabin me Tsunia te sisiruu en, sai tovei roman tou tabin fatabin me Tsunia te sisiruu ovei tsun ename, Ayei nai saup fatabiny rarora tan kat iring tana monaagits tovei. r*] Nainy te faatok iny non a mes mangiir tsunia, ayei gim non ma kat ta iring tsunia. To sana ara onot ror ma natiny a ka to, nainy te mangiir non na mes a mesmes tsunia, jesan kan, ayei faarei non te manaats a fo faun faavot ten Gov. 6)e Fakats yam fo faun te faan iny e Gov ten Moses ana ya kirkir towa koman Vegiau Ten Gov muan, te faarei non fo faun tovei, “Tsikoor vaare yam;” ge na mes a ka, “Fitokon mes vaare yam.” Ge, “Kabuts vaare yam;” ge, “Mataguas vaare yam,” a fo faun fakap to ari, te daup faavot tsun naa ror tana isen a faun to ayei te faan iny e Gov ten Moses: “Mangiir fifakokoro tsumanyi faarei te mangiir rom anyi na tsivom.” K( Tavainy vaare yam ta painy moni ge ta foka tan ta mes, tan saf ta fo nainy ei naa, te rof non tsumi ma biny fatabiny ya ma kaa on pis vaare ya. Sai tovei te kaa minon a isen a ka to te faarei non a tavan tsumi tan mamatsiny nainy, i tovei, ami ma mangiir a mesmes faarei te mangiir fi rarori Gov, tana saa nainy te faatok iny non a mes, tsunia te mangiir non na mesmes, jesan te senviir kan non to te manaats fi non yan fo faun faavot ten Gov. '5 Tan guam faavots ir vegiau tovei, te rof non tsumi ma foiny ovei naa tsuri tan ta ka te rangat iny rori tsumi. Nainy te tsue non a tsunaun ma foiny amin takis, jio foiny naa yam. Ai tan nainy te tsue non a tsunaun tsumi ma foiny a fo viir takis kaner, foiny naa yam. Ai to tan nainy te tagei romi na mes to te kaa minon gumgum, famaari yam, am fatsiitsii towa. Vainy Fafaaman Ma Fimamangiir Isiseiny Mes \&1 Ayei kan a kifon a ka, sa ra foiny takis fi naa ror tana gamaman, tana saa mi natem te toobing non tsumi ma kat fi em nei aya, tana saa ari tsutsun of ror e Gov ri te bibinun of ir a vainy tan mamatsiny nainy. /Q ~}X|h{yxwUvTtxsqqpoo=n+mlckUji|hgfed;cb`_^^]^[[ZZY|XWuVUTT,SBQe/CvA fokinai tovei te kaakaa fiisen vamironyo te faan kan iny naa ror nainy rof tsuri naa tsumanyi. Nyi kan ma faan iny naan nainy rof tsumam tsurin vainy fafaaman te kaa ror tana toor iny Krit, ito na vainy te mangiir maromam tana saa, ri te faason ten Jisas. Nyo faakats of rou a koma ree'un ten Gov ma kaa fiisen mamimi faavot. Man ovei.f.EvVainy fafaaman koman a gum nar vainy tsura ma nat fi nei, ari ma nat faarof iny kat rof iny faakouts e sei na mes te aaruts iny non ta ka ee, kat non san vainy fafaaman kaa babainy er, ri te gima kat ta isen tu kat rof. H- v Vaputs nyi te faakouts e Senas, a mes te nat fiisok iny non faun faarei non a Tsoiny Faun, ai Apolos ma kakoun of arin a tou taataan tsuri, nyi te faakouts rari tana foka te kakat iny rori. w,gv Nainy te jiats ra naa ronyo Atemas ge Tikikas naa tsumanyi, tanaf nyi te vaputs ma naa patsu minyi tsonyo tana ngats fan iny Nikapolis, tana saa, anyo fakats bus you ma kaa tsom evanyo tan nainy tana ainysat tsian ana tonok na aya. 6+ev Anyi Taitus, ma natem a mes te kat fi non to, te kaa iny nun busen, ana mes a katkat, kat iny aveto ana ayei fakei bus a tsivom tan vaatsuk ten Gov. Fafakap Nan Fifaatsuts D*v Tsue taatag of a mes te pon non ma kibei vavis ir vainy fafaaman, tsue faamuainy of, nyi te fafuan pis, te gim fi non ya ma nongoiny tsue tsumanyi, fataanis osing, nyi te gargar naa ya. )v Sana nyi ma fataanis osing kat iny fatsitsien me na sikia ta kifon ya, an kat iny tsue tsuk a fo vegiau, an kat iny sisiisioiny asangar fo tsuvurari, an kat iny fatsutsue me na fo Faun tana taa Jiu, fo kat to ayei gim non ma faakouts rara, a ka babainy tsun. r(]vU vegiau to ayan man ovei. Nyo komainy marom anyi, Taitus, nyi ma faatsuts faamuan iny a foka to, tan kat to ayei a fokinai to te faaman ror ten Gov te kat ror a fo kat a fo rof. Fo kat rof an man to ayei te faakouts raror a vainy. ''vtan kat to aya, tana koma ree'un Tsunia, ra faarei miton vainy tavaron matan Ya, ana ra nom ror a toto na suu to ayei te naano anaanos rora. m&SvGov favei taptap tsitapuu raran Aaven Taabos, ito tsun kan ten Jisas Krais a Tsoiny Fiisaup tsura, \%1vSan tan nainy te ruak me na koma rof an mangiir ten Gov a Tsoiny Fiisaup tsura, Ayei saup fatabin ratuara. Sikia ma tana fo kat a fo rof te kat ara, san tana tagtag Tsunia, to sana Ayei saup fatabin rara, ito tan garus aveto tsura ma agiir fafoun mi ra, an tan Aaven Taabos Ayei fatsuiny to na aave rara, Ya faan ratuara na toto na foun. $ vg#GvMuan, tabuiny ruak faarei roran vainy fafaaman ten Krais, ra piou to, ana ra fanaginy tsue kan to, ai Satan fagaug ratuara. Ana ra faarei miton tsoiny binun babainy tan koman tsun tsura ana ra vovou iny ton paparaa tan koman tsura. Ra kaa to tan kat iny koma sesevee an koma suar iny a mesapan. Ana ri tsugei ratuara ana ra kan tsugei ratuari. #"?vTsue of ir yam ma tsue fiiring vaare ri ta isen ta mes, ana ri ma fatsitsien vaare me na mesmes, sana ri ma koma tamee er koma rof iny ton vainy faavot. `! ;vAnyi Taitus, nyi ma tsue fatatabin of ir a vainy fafaaman ten Krais ma kaa ri fain a fo tsoiny mumua tana gamaman ana fo tsunaun tana fan kan ana ri te manaats rari, ri te kakoun ma kat a fo mamatsiny kat a fo rof.  vFaatsuts iny a fo mamatsiny kat to, fatsuiny ir a vainy ma vovou iny arin vegiau to, nyi te fatoobing ir a vainy, kat tsurin gima rof, tana saa nyi kaa bus men gumgum faarei a Pasta. Kat vaare na vainy ma pitaa fus iny ari na fo vegiau tsumanyi.{vJisas Krais, Ayei na Mes te faan bus iny a toto Tsuan tsura ma pats rara Ya tana tou tapuruur tana fo aveto tsura, ma fataabos rara Ya ra faarei miton vainy taabos u fasito Tsunia tsun, an kakoun iny kat a fo mamatsiny kat rof te koman fi non Ya. v ai tan nainy te naano anaanos rora na ka na mamarof fiisok to, to te paparaa mirora ma tagei, ito tan nainy te tabin minon e Jisas Krais, a Gov a Siireits ana Tsoiny Fiisaup tsura, Ayei nai ruak minon tana pan a arasan fiisen minon siinaiv ana parits. 2]v A koma ree'un ten Gov to ayei te faatsuts rarora ma naus osing kat te gim non ma vovou iny a fo kat tavaron ten Gov, ana ayei te faatsuts kan rarora ma naus osing kat iny kokoman ka fiisok tan puputaa to. U man, ara kaa ror fapoopoan nar vainy vavaajets tana monaagits to, sana koma ree'un ten Gov te faatsuts rarora ma tagaa ot faarof iny kat an fakats tsura, ana ra te taan fatavaron, ra te vovou iny kat tavaron ten Gov, }sv tana saa, Gov pokei faruak bus iny a koma ree'un Tsunia tana arasan te onot non ma saup fatabin ir a vainy faavot. <qv ge ma kabuts vaare ta ka tana fo tatagaa ot tsuar, a sikia, sana ri ma kat fatabiny kat tavaron ma faatok ir yan tsoiny tatagaa ot u kat tavaron tsuar ma paparaa mi rin tatagaa ot ri te onot ma faason tsuri. Ai tana fo ka te kat rori, rin fuainy tsoiny binun babainy te faparits ir mes panainy vainy ma famaari rin faatsuts man ten Krais te natiny pokei rora, iton faatsuts man ten Krais te poo fi me ten Gov, a Tsoiny Fiisaup tsura, Pv Fuainy tsoiny binun babainy ma kaa fair a fo tsoiny tatagaa ot tsuar, ana ri te kat tsuiny a fo binun a fo rof te koman fi rorin fuainy tsoiny tatagaa ot tsuar. Ari ma suar vaare na ngue rari, ?wvTan nainy te kat tsuiny rom anyin vegiau tavaron to, ana fokinai te gima sab ta iring tsunia, ana fo tsoiny veer te gima tsue tsuk rara, ri rejiaf patsukan eraror tan vegiau tsuri. Y+vAnyi patsukanem ma kat a fo mamatsiny kat rof, ma tagaa na fo kinai tan kat tsumanyi ri te vovou iny ya. Tana fo binun tsumanyi to tan fafaatsuts ir a fokinai, nyi ma gam vaare rari nyi te tsue taring vaare ana nyi te fatsutsuar vaare ramiri, a sikia, nyi ma fakats faarof tsuiny kat tavaron an man, nyi te pokein vegiau toobing.  vJesan kan, Taitus, nyi ma tsue faparits of vurots an tsoiny see tsoiny ma tatagaa ot faarof iny arin kat an fakats tsuar. X)vana rin moun see moun to ari, ma tatagaa ot faarof iny a fo kat an fakats tsuar, ana ri ma kaa iny kaamos me matan e Gov, ana ri te makok faarof a foka numaa tsuar, ri ma kaa fain a fo tsoiny tsuar, er manaats ratuari, tan kat to aya, sikia ta isen ta mes te onot non ma tsue fiiring on iny vegiau nane Krais to te poo fi me ten Gov. zmvtan kat to aya, ri faatsuts raror moun see moun ma mangiir arin fo isiseiny tsoiny tsuar min fuainy guei tsuar,  vJesan kan, nyi ma tsue of kainy a fo tobo'an ma fataabos kat tsuar er fatsiitsii to Gov. Ari ma sigan pinypiny vaare na mesapan, ana ri ma famanat vaare iny jiun parits ma tatagaa ot rari ri. Ari ma faatsuts ir a mesapan ma kat ari na foka na fo rof, B}vTan fuainy tsokanei, nyi ma tsue of rari, ma jiu famafuu vaare ri, ari ma kat fanatnat tana fo kat te kat rori, ri te tagaa ot faarof tsun iny a fo kat an fakats tsuar. Ari ma kaa me na faason a reits ten Krais, an kat iny mangiir a mesmes, an kat iny tsutsun fareits tan nainy te govets rori na fo patang.  yvSana nyi, Taitus, nyi ma faatsuts tsun ir vainy fafaaman a fo kat te vovou faman iny non a fo faatsuts man ten Krais.  vAri te tsue ror a ka tan pengot narari tsun to te tsue rori na ka ari natiny ror e Gov, sana fo kat tsuri faatok iny non a ka, a sikia ta faaman tsuri komar rarin kuav, an vainy fanaginy tsue, ana ri gim on ror ma kat oiny ta isen ta ka ta rof matan e Gov.8 kvTo tsurin vainy taabos fo mamatsiny kan taabos kan, ai to tsurin vainy pisiin an vavaajets, a sikia ta ka ta taabos na rari, tana saa fakats ana aaver rarin bong matan e Gov.  %vAna ri te gima nom tap iny a fo siisio babainy iny muan tana taa Jiu ana fo faun te poo minon tana vainy to te tsugei ror a man nane Krais.  v Ana ka te tsue iny yan man. Tan kat to aya, nyi ma vaareg of rari ma kat famaun mi ri, er faason faparits tsun to ten Krais. L  v A isen a mes, a kuigin fapoopoan narari tana toor iny Krit fatoobing te tsue na ka, “A taa Krit gamgam fiisok, an vainy pisiin faarei ror kas vouts an kokorom faarei kainy ror vainy karous.” %  Ev Te rof non tan tsue tap a fo vegiau gamgam tsuri, tana saa ari te kat fifiiring ror a faaman tana fo mumuiny taman min mumuiny tsinan fatoobing i tovei tan faatsuts iny a foka te gim rori ma faatsuts iny. Ana ri kat ror a fo kat to ma nom babainy tsuiny ari na painy moni tana vainy. _  9v Te kaa men vainy kinai te fatsitsien miror faatsuts man, iton vainy pisiin te vevegiau babainy tsun ror ana ri te fagaug ir vainy fafaaman tana fo faatsuts gamgam tsuri. A vainy to arin vainy tana taa Jiu te natiny vovou iny ror kat iny vaapee tana Faun tana taa Jiu, ana ri faatsuts iny ror kat iny vaapee ma saup fatabiny e Gov a mes. X  +v Ayei ma nom tap faparits iny vegiau man to te faason rora tsunia to te faatsuts ari ya, ana ayei te onot ma faatsuts rari ri na vainy tana fo faatsuts man ten Krais ma faamainy ari ya, tan kat to aya, ayei onot non ma faparits a aaver a vainy ma vovou iny arin vegiau to ayei. Ana ayei te onot ma tsue tap ir a vainy te fatsitsien miror faatsuts man, ma nai natiny ari na man nana fo faatsuts man to ayei. Faatsuts Gamgam Te Kat Fiiring A Faaman Tana Mes A Vainy }  uvSana ayei ma koma rof ir a vainy te naa miror numaa tsuan ana ayei te mangiir fiisok fo kat a fo rof ana ayei ma kat fanatnat, ayei ma vovou faarof iny a fo kat a fo tavaron ana fo kat ten Gov, ya te tatagaa ot faarof iny kat an fakats tsunia. \ 3vtana saa a tsoiny mumua tan vainy fafaaman te tagaa ot iny non a binun ten Gov, to sana ayei ma kaa vaare me ta iring, ayei ma fapaas vaare na tsivon, ana ayei ma vavakek vaare na fokinai, ayei kan ma sewaar veesau vaare. Ayei ma jijiu famafuu vaare ana ya te atsun vavis vaare na vainy ana ayei ma gima mauts fiisok ma nom ta painy moni. " ?vMes te pisainy rom anyi ma faarei ya na tsoiny tatagaa ot ma kaa vaare me ta iring matar a vainy, ana ri ma fanging tsuiny ta isen ta moun. An fo guei tsuri ma faaman ten Krais, ri te gima vovou iny kat iring matar a vainy, ana ri te gima fanaginy tsue ten tamarari min tsinarari, @ {vNyo naus osing manyi na aya tana toor iny Krit, tsumanyi te kaa men gumgum faarei na Pasta ma vatsvats faarof anyi na fo mes a fo binun te gim ma kap faarof, ana nyi te pisan ir fuainy tsoiny tatagaa ot tana gum nar vainy fafaaman tana fo ngats fan tana toor, vovou ror faatsuts te faan iny anyo tsumanyi. E vNyo kirkir naa rou tsumanyi Taitus, anyi faarei rom a guei tsoiny tsonyo faman, ana nyi kaa mirom senviir faason ten Krais, kat faarei tsuiny maromam. Nyo faakats rou ten Gov, a Taman ai Krais Jisas a Tsoiny Fiisaup tsura ma faan manyi na koma ree'un, tagtag, ana aaverof. A Binun Ten Taitus Tana Toor Iny Krit l SvAi tan nainy fatoobing tsunia, Gov pokei faruak iny a man nana toto na suu to ayei tana arasan, ito tan favaanan iny vegiau Tsunia. Gov a Tsoiny Fiisaup tsura te tsue faparits ma favaanan anyo tan nainy te fakei Ya nima vanyo. , SvA man to ayei na kifon a toto na suu to te naano anaanos rora. Gov, a gima gamgam, te tsue faman bus iny a toto na suu to ayei tan nainy tabuiny ruak minon nainy.  vAnyo Pol, nyo na tsoiny binun ten Gov ana amaraav ten Jisas Krais to te jiats vanaa nyo ma faparits anyo na faason tana vainy, to te pisainy e Gov, ma fasito rari Krais ana nyo te faatsuts rari ma natiny a man to te tamainy non kat tavaron ten Gov. oWGov, Ayei na isen tsun Tsivon a nat fiisok, sa toobing non tsura ma faan iny naan kat iny vamarits unya Tsunia, roman, ai tan mamatsiny nainy, tana saa Ayei kat of bus rara fo mamatsiny ka to, ten Jisas Krais. Man Ovei. JukaWMC9/%~~~~~~~~~~~~~~t~i~^~S~H~=~2~'~~~}}}}}}}}}}}}}x}m}b}W}L}A}6}+} }} |||||||||||||||q|f|[|P|E|:|/|$|||{{{{{{{{{{{{{u{j{_{T{I{>{3{({{{zzzzzzzzzzzzzxzmzbzWzLzAz6z,z!zz zyyyyyyyyyyyy|yqyfy[yPyEyn2n&nnnmmmmmmmmmmmmsmgm[mOmCm7m+mmmllllllllllllwlkl_lSlGl;l/l#ll lkkkkkkkkkkk|kpkdkXkLk@k4k(kkkjjjjjjjjjjjjujij]jQjEj9j-j!jj iiiiiiiiiiiiyimiaiUiIi=i1i&iiihhhhhhhhhhh~hrhfhZhNhBh6h*hhhggggggggggggvgjg_gSgGg;g/g#gg ffffffffffff{fofcfWfKf?f3f'fffeeeeeeeeeeeesehe\ePeDe8e,e eeddddddddddddxdld`dTdHda2a&aaa```````````~`r`f`Z`N`B`6`*```____________v_j_^_R_F_:_._"__ ^^^^^^^^^^^^{^o^c^W^K^?^3^'^^^]]]]]]]]]]]]s]g][]O]D]8],] ]]\\\\\\\\\\\\x\l\`\T\H\<\0\$\\ \[[[[[[[[[[[|[q[e[Y[M[A[5[)[[[ZZZZZZZZZZZZuZiZ]ZQZEZ9Z-Z"ZZ YYYYYYYYYYYYzYnYbYVYJY>Y2Y&YYYXXXXXXXXXXXXsXgX[XOXCX7X+XXXWWWWWWWWWWWWwWkW_WSWGWT2T&TTTSSSSSSSSSSS~SrSfSZSNSBS6S*SSSRRRRRRRRRRRRvRjR^RRRFR:R.R"RR QQQQQQQQQQQQ{QoQcQWQKQ?Q3Q'QQQPPPPPPPPPPPPsPgP[POPCP7P+PPPOOOOOOOOOOOOxOlO`OTOHO>>>>>>>>>>>y>m>a>U>I>=>1>%>> >===========}=q=e=Y=M=A=5=*===<<<<<<<<<<<323&333222222222222s2g2[2O2C272+222111111111111w1k1_1S1G1;1/1#11 000000000000|0p0d0X0L0@040(000////////////t/h/\/P/D/8/,/ //............x.l.`.U.I.=.1.%.. .-----------}-q-e-Y-M-A-5-)---,,,,,,,,,,,,v,j,^,R,F,:,.,",, ++++++++++++z+n+b+V+J+>+2+&+++************s*g*[*O*C*7*+***))))))))))))w)k)_)S)G);)/)#)) )(((((((((((|(p(d(X(L(@(4(((((''''''''''''t'h'\'P'D'8',' ''&&&&&&&&&&&&x&l&`&T&H&<&0&$&& &%%%%%%%%%%%}%q%e%Y%M%A%5%)%%%$$$$$$$$$$$$u$i$]$Q$E$9$-$!$$ ############y#n#b#V#J#>#2#&###""""""""""""u"j"_"T"I">"3"("""!!!!!!!!!!!!!x!m!b!W!L!A!6!+! !! { p e Z O D 9 . #  ~sh]RG<1&th\PD8, xl`TH<0$ }qeYMA5)ui]QE9-! znbVJ>2&~rfZNB6*wk_SG;/# {ocWK?3'th\PD8, xl`TH<0$ }qeYMA5)ui]QE9-!  ,C +B *A )@ (? '> &= %< $; #: "9 !8  7 6 5 4 3 2 1 0 / . - , + * ) ( ' & %  $  #  "  !            1 0 / . - , + * ) ( ' & % $ # " !                                        ' & % $ # " !                                        , + * ) ( ' & % $ # " !                                        & % $ # " !                 ~ } | {  z  y  x  w  v u t s r q p o  n 4m 3l 2k 1j 0i /h .g -f ,e +d *c )b (a '` &_ %^ $] #\ "[ !Z  Y X W V U T S R Q P O N M L K J I H G  F  E  D  C  B A @ ? > = < ;  :  P9  O8  N7  M5  L6  K4  J2  I3  H1  G0  F/  E.  D-  C,  B+  A*  @)  ?(  >'  =&  <%  ;$  :#  9"  8!  7  6  5  4  3  2  1  0  /  .  -  ,  +  *  )  (  '  &  %  $  #  "  !                                                                       = < ; : 9 8 7  6  5  4  3  2 1 0 / . - , +  * /) .( -' ,& +% *$ )# (" '! & % $ # " !                                        H G F E D C B A @ ? > = < ; : 9 8 7 6 5 4 3 2 1 0 / . - , + * ) ( ' & % $ # " !                                         %  $  #  "  !                                                                   ,  +  *  )  (  '  &  %  $  #  "  !        ~  }  |  {  z  y  x  w  v  u  t  s  r  q  p  o  n  m  l  k  j  i  h  g  f  e  d  c   b  !a  `  _  ^  ]  \  [  Z  Y  X  W  V  U  T  S  R  Q  P  O  N  M  L  K  J  I  H  G  F  E  D  C  B   A  4@  3?  2>  1=  0<  /;  .:  -9  ,8  +7  *6  )5  (4  '3  &2  %1  $0  #/  ".  !-  ,  +  *  )  (  '  &  %  $  #  "  !                                           2  1  0  /  .  -  ,  +  *  )  (  '  &  %  $  #  "  !                                                                  & % $ # " !                                        % $ # " !                                        8 7 6 5 4 3 2 1 0 / . - , + * ) ( '~ &} %| ${ #z "y !x  w v u t s r q p o n m l k j i h g f e  d  c  b  a  ` _ ^ ] \ [ Z Y  X +W *V )U (T 'S &R %Q $P #O "N !M  L K J I H G F E D C B A @ ? > = < ; :  9  8  7  6  5 4 3 2 1 0 / .  - ), (+ '* &) %( $' #& "% !$  # " !                                    # " !                                                                           -  ,  +  *  )  (  '  &  %  $  #  "  !                                                                                                 B A @ ? > =~ <} ;| :{ 9z 8y 7x 6w 5v 4u 3t 2s 1r 0q /p .o -n ,m +l *k )j (i 'h &g %f $e #d "c !b  a ` _ ^ ] \ [ Z Y X W V U T S R Q P O  N  M  L  K  J I H G F E D C  B KA J@ I? H> G= F< E; D: C9 B8 A7 @6 ?5 >4 =3 <2 ;1 :0 9/ 8. 7- 6, 5+ 4* 3) 2( 1' 0& /% .$ -# ," +! * ) ( ' & % $ # " !                                        . - , + * ) ( ' & % $ # " !                                        3 2 1 0 / . - , + * ) ( ' & % $ # " !                                        ' & % $ # " !                  ~ } |  {  z  y  x  w v u t s r q p  o .n -m ,l +k *j )i (h 'g &f %e $d #c "b !a  ` _ ^ ] \ [ Z Y X W V U T S R Q P O N  M  L  K  J  I H G F E D C B  A .@ -? ,> += *< ); (: '9 &8 %7 $6 #5 "4 !3  2 1 0 / . - , + * ) ( ' & % $ # " !                     " !                                                                            # " !                                                                                                    ~ } | { z  y 'x &w %v $u #t "s !r  q p o n m l k j i h g f e d c b a ` _  ^  ]  \  [  Z Y X W V U T S  R $Q #P "O !N  M L K J I H G F E D C B A @ ? > = < ;  :  9  8  7  6 5 4 3 2 1 0 /  .  :-  9,  8+  7*  6)  5(  4'  3&  2%  1$  0#  /"  .!  -  ,  +  *  )  (  '  &  %  $  #  "  !                                                                   2  1  0  /  .  -  ,  +  *  )  (  '  &  %  $  #  "  !                                                                                                                                *  )  (  '  &  %  $  #  "  !                                                        ~  }  |  {   z  &y  %x  $w  #v  "u  !t  s  r  q  p  o  n  m  l  k  j  i  h  g  f  e  d  c  b  a  `  _  ^  ]  \  [  Z  Y  X  W  V  U   T "S !R  Q P O N M L K J I H G F E D C B A @ ?  >  =  <  ;  : 9 8 7 6 5 4 3  2 1 0 / . - , + * ) ( ' & % $ # "  !                  " !                                        0 / . - , + * ) ( ' & % $ # " !                                                                                                                                  ~  }  |  {  z  y  x  w  v   u   t   s   r   q  p  o  n  m  l  k  j  i < < < < < < < < < < < < < < <  <  <  <  <  < < < < < < <  < < < <  <  <  <  <  < < < < < <  < < < < < < < < < < < < <  <  <  <  <  < < < < < < <  < < < < < <  <  <  <  <  < < < < < < <  < <} <~ <| <{ <z <y <w <x <v <u <t < s < r < q < p < o <n <m <k <l <j <i  <h  <g  <f  <e  <d  <c  < b  < a  < _  < `  < ^  <]  <\  <[  <Z  <Y  <X  <W <V   K   J   I   H   G   F   E   D   C   B   A   @   >   ?   =   <   ;   :   9   8   7    6   5   4   3   2   1   0   /   .   -   ,   +   *   )   (   '   &   %   $   #   "   !                                                                                                                                                                                                                                                                                                  -j}qeYMA5)~~~~~~~~~~~~u~i~]~Q~E~9~-~!~~ }}}}}}}}}}}}y}m}a}U}I}=}1}%}}}|||||||||||~|r|f|Z|N|B|6|*|||{{{{{{{{{{{{v{j{^{R{F{:{.{"{{ zzzzzzzzzzzzzznzbzVzJz>z2z'zzzyyyyyyyyyyyysygy[yOyCy7y+yyyxxxxxxxxxxxxwxkx_xSxGx;x0x$xx xwwwwwwwwwww|wpwdwXwLw@w4w(wwwvvvvvvvvvvvvtvhv\vPvDv8v,v vvuuuuuuuuuuuuyumuauUuIu=u1u%uu uttttttttttt}tqtetYtMtAt5t)tttssssssssssssusis]sQsEs9s-s!ss rrrrrrrrrrrrzrnrbrVrJr>r2r&rrrqqqqqqqqqqq~qrqfqZqNqCq7q+qqqppppppppppppwpkp_pSpGp;p/p#pp oooooooooooo|opodoXoLo@o4o(ooonnnnnnnnnnnntnhn\nPnDn8n,n!nn mmmmmmmmmmmmymmmamUmIm=m1m%mm mlllllllllll~lrlflZlNlBl6l*lllkkkkkkkkkkkkvkjk^kRkFk:k.k"kk jjjjjjjjjjjj{jojcjWjKj?j3j'jjjiiiiiiiiiiiisigi[iOiCi7i+iiihhhhhhhhhhhhxhlh`hThHhP2P&PPPOOOOOOOOOOO~OrOfOZONOBO6O*OOONNNNNNNNNNNNvNjN^NRNFN:N.N"NN MMMMMMMMMMMMzMnMbMVMJM>M3M'MMMLLLLLLLLLLLLsLgL[LOLCL7L+LLLKKKKKKKKKKKKwKkK_KSKGK;K/K#KK JJJJJJJJJJJJ|JpJdJXJLJ@J4J(JJJIIIIIIIIIIIItIhI\IPIDI8I,I IIHHHHHHHHHHHHxHlH`HTHHHE2E&EEEDDDDDDDDDDD~DrDfDZDNDBD6D*DDDCCCCCCCCCCCCwCkC_CSCGC;C/C#CC BBBBBBBBBBBB{BoBcBWBKB?B3B'BBBAAAAAAAAAAAAsAhA\APADA8A,A AA@@@@@@@@@@@@x@l@`@T@H@<@0@$@@ @???????????|?p?d?X?L?@?4?(???>>>>>>>>>>>>u>i>]>Q>E>9>->!>> ============y=m=a=U=J=>=2=&===<<<<<<<<<<<~131(1110000000000000x0m0b0W0L0A050)000////////////u/i/]/Q/E/9/-/!// ............y.m.a.U.I.=.1.%...-----------~-r-f-Z-N-B-6-*---,,,,,,,,,,,,w,k,_,S,G,;,/,#,, ++++++++++++{+o+c+W+K+?+3+'+++************t*h*\*P*D*8*,* **))))))))))))x)l)`)T)H)<)0)%)) )(((((((((((}(r(f(Z(N(B(6(*(((''''''''''''v'j'^'R'F':'.'"'' &&&&&&&&&&&&z&n&b&V&J&>&2&&&&&%%%%%%%%%%%%s%g%[%O%C%7%+%%%$$$$$$$$$$$$w$k$_$S$G$;$/$#$$ ############|#p#d#X#L#@#4#(###""""""""""""t"h"\"P"D"8"," ""!!!!!!!!!!!!y!m!a!U!I!=!1!%!! ! } q e Y M A 5 )   vj^RF:." znbVJ>2&sg[OC7+xl`TH<0$ |pdXL@4(ui]QE9-! ymaUI=2&~rfZNB6*vj^RG;/# {ocWK?3'sh\PD8, xl`TH<0$ }qeYMA5)vj                                       " !                                        ( ' & % $ # " !~  } | { z y x w v u t s r q p o n m l k  j  i  h  g  f e d c b a ` _  ^ )] (\ '[ &Z %Y $X #W "V !U  T S R Q P O N M L K J I H G F E D C B  A  @  ?  >  = < ; : 9 8 7 6  5 4 3 2 1 0 / . - , + * ) ( ' &  %  $  #  "  !           4  3  2  1  0  /  .  -  ,  +  *  )  (  '  &  %  $  #  "  !                                                                                                                                                                                   0  /  .  -  ,  +  *  )  (  '  &  %  $  #  "  !                                                                 ~  +}  *|  ){  (z  'y  &x  %w  $v  #u  "t  !s  r  q  p  o  n  m  l  k  j  i  h  g  f  e  d  c  b  a  `  _  ^  ]  \  [  Z  Y  X  W  V  U  T   S (R 'Q &P %O $N #M "L !K  J I H G F E D C B A @ ? > = < ; : 9 8  7  6  5  4  3 2 1 0 / . - ,  + <* ;) :( 9' 8& 7% 6$ 5# 4" 3! 2 1 0 / . - , + * ) ( ' & % $ # " !                                                             * ) ( ' & % $ # " !                                        % $ # " !                                                               ~ } | { z y x  w /v .u -t ,s +r *q )p (o 'n &m %l $k #j "i !h  g f e d c b a ` _ ^ ] \ [ Z Y X W V U  T  S  R  Q  P O N M L K J I  H  G  F  E  D  B  C  A  @  ?  >  =  <  ;   :   9   8   7   6  5  4  3  2  1  0  /  . U T S R Q P O N M L K J  I  H  G  F  E D C B A @ ? >  = < ; : 9 8 7 6 5 4 3 2 1 0 / . - , +  *  )  (  '  & % $ # " !     * ) ( ' & % $ # " !                                        ( ' & % $ # " !                                                                        !                                                               ~ } | { z y x w  v u t s r q p o n m l k j i h f g e d  c  b  a  `  _ ^ ] \ [ Z Y X  W  &V  %U  $T  #S  "R  !Q  P  O  N  M  L  K  J  I  H  G  F  E  D  C  B  A  @  ?  >  =  <  ;  :  9  8  7  6  5  4  3  2   1  20  1/  0.  /-  .,  -+  ,*  +)  *(  )'  (&  '%  &$  %#  $"  #!  "  !                                                                   9  8  7  6  5  4  3  2  1  0  /  .  -  ,  +  *  )  (  '  &  %  $  #  "  !                                                                   *  )  (  '  &  %  $  #  "  !                                                                   )  (  '  &  %  $  #  "  !                                          ~  }  |  {  z  y  x  w  v  u  t   s ;r :q 9p 8o 7n 6m 5l 4k 3j 2i 1h 0g /f .e -d ,c +b *a )` (_ '^ &] %\ $[ #Z "Y !X  W V U T S R Q P O N M L K J I H G F E  D  C  B  A  @ ? > = < ; : 9  8 57 46 35 24 13 02 /1 .0 -/ ,. +- *, )+ (* ') &( %' $& #% "$ !#  " !                                     G F E D C B A @ ? > = < ; : 9 8 7 6 5 4 3 2 1 0 / . - , + * ) ( ' & % $ # " !                                  / . - , + * ) ( ' & % $ # " !                                  6 5 4 3 2 1 0 / . - , + * )  ( ~ ' } & | % { $ z # y " x ! w  v  u  t  s  r  q  p  o  n  m  l  k  j  i  h  g  f  e  d  c  b  a  `  _  ^  ]  \  [  Z  Y  X   W $ V # U " T ! S  R  Q  P  O  N  M  L  K  J  I  H  G  F  E  D  C  B  A  @  ?  >  =  <  ;  :  9  8  7  6  5  4   3  2  1  0  /  .  -  ,  +  *  )  (  '  &  %  $  #  "  !                3   2   1   0   /   .   -   ,   +   *   )   (   '  &  %  $  #  "   !                                                                        5h 4g 3f 2e 1d 0c /b .a -` ,_ +^ *] )\ ([ 'Z &Y %X $W #V "U !T  S R Q P O N M L K J I H G F E D C B A  @  ?  >  =  < ; : 9 8 7 6 5  4 83 72 61 50 4/ 3- 2. 1, 0+ /* .) -( ,' +& *% )$ (# '" &! % $ # " !                                        G F E D C B A @ ? > = < ; : 9 8 7 6 5 4 3 2 1 0 / . - , + * ) ( ' & % $ # " !                                        & % $ # " !                                        / . - , + * ) ( ' & % $ # " !   ~ } | { z y x w v u t s r q p o n m  l  k  j  i  h g f e d c b a  ` 0_ /^ .] -\ ,[ +Z *Y )X (W 'V &U %T $S #R "Q !P  O N M L K J I H G F E D C B A @ ? > =  <  ;  :  9  8 7 6 5 4 3 2 1  0 +/ *. )- (, '+ &* %) $( #' "& !%  $ # " !                                   % $ # " !                                                                                                                    # " !                                       ~  #}  "|  !{  z  y  x  w  v  u  t  s  r  q  p  o  n  m  l  k  j  i  h  g  f  e  d  c  b  a  `  _  ^  ]  \   [  ;Z  :Y  9X  8W  7V  6U  5T  4S  3R  2Q  1P  0O  /N  .M  -L  ,K  +J  *I  )H  (G  'F  &E  %D  $C  #B  "A  !@  ?  >  =  <  ;  :  9  8  7  6  5  4  3  2  1  0  /  .  -  ,  +  *  )  (  '  &  %  $  #  "  !     6  5  4  3  2  1  0  /  .  -  ,  +  *  )  (  '  &  %  $  #  "  !                                                                   *  )  (  '  &  %  $  #  "  !                                                                   >  =  <  ;  :  9  8  7  6  5  4  3  2  1  0  /  .  -  ,  +  *  )  (  '  &  %  $  #  "  !                                                                  8 7 6 5~ 4} 3| 2{ 1z 0y /x .w -v ,u +t *s )r (q 'p &o %n $m #l "k !j  i h g f e d c b a ` _ ^ ] \ [ Z Y X W  V  U  T  S  R Q P O N M L K  J 2I 1H 0G /F .E   H|pdXL@4(~~~~~~~~~~~~t~h~\~P~D~9~-~!~~ }}}}}}}}}}}}y}m}a}U}I}=}1}%}} }|||||||||||}|r|f|Z|N|B|6|*|||{{{{{{{{{{{{v{j{^{R{F{:{.{"{{ zzzzzzzzzzzz{zozczWzKz?z3z'zzzyyyyyyyyyyyysygy[yOyCy7y,y yyxxxxxxxxxxxxxxlx`xTxHxu2u&uuuttttttttttttstgt[tOtCt7t+tttssssssssssssxsls`sTsHsj2j&jjjiiiiiiiiiiiisigi[iOiCi7i+iiihhhhhhhhhhhhxhlh`hThHhe2e&eeeddddddddddd~drdfdZdNdBd6d*dddccccccccccccwckc_cScGc;c/c#cc cbbbbbbbbbbb|bpbdbXbLb@b4b(bbbaaaaaaaaaaaataia]aQaEa9a-a!aa ````````````y`n`b`V`J`>`2`&```____________s_g_[_O_C_7_+___^^^^^^^^^^^^x^l^`^T^H^<^0^$^^ ^]]]]]]]]]]]|]p]d]X]L]@]4])]]]\\\\\\\\\\\\u\i\]\Q\E\9\-\!\\ [[[[[[[[[[[[[[{[q[g[][S[I[?[5[+[![[ [ZZZZZZZZZZZZZ|ZqZfZ[ZPZEZ:Z/Z$ZZZYYYYYYYYYYYYYuYjY_YTYIY>Y3Y(YYYXXXXXXXXXXXXXyXnXcXXXMXBX7X,X"XX XWWWWWWWWWWWW~WsWhW]WRWGWR2R&RRRQQQQQQQQQQQ~QsQgQ[QOQCQ7Q+QQQPPPPPPPPPPPPwPkP_PSPGP;P/P#PP OOOOOOOOOOOO|OpOdOXOLO@O4O(OOONNNNNNNNNNNNtNiN]NQNEN9N-N!NN MMMMMMMMMMMMzMnMbMVMJM>M2M&MMMLLLLLLLLLLL~LrLfLZLNLBL6L*LLLKKKKKKKKKKKKwKkK_KSKGK;K/K#KK JJJJJJJJJJJJ{JoJcJWJKJ?J3J'JJJIIIIIIIIIIIIsIgI[IOICI8I,I IIHHHHHHHHHHHHxHlH`HTHHHG3G(GGGFFFFFFFFFFFFvFjF^FRFGF;F/F#FF EEEEEEEEEEEE{EpEdEXELE@E4E(EEEDDDDDDDDDDDDuDiD]DQDED9D-D!DD CCCCCCCCCCCCzCnCbCVCJC>C2C&CCCBBBBBBBBBBBBsBgB[BOBCB7B+BBBAAAAAAAAAAAAxAlA`ATAHA>>>>>>>>>>>{>o>c>W>K>?>3>'>>>============t=h=\=P=D=8=,= ==<<<<<<<<<<<727&77766666666666~6r6f6Z6N6B666+666555555555555w5k5_5U5J5?545)5554444444444444y4n4c4X4L4@444(444333333333333t3h3\3Q3E393-3!33 222222222222y2m2a2V2J2>222&22211111111111~1r1f1Z1N1B161*111000000000000w0k0_0S0G0;0/0#00 ////////////{/o/c/W/L/@/4/(///............t.h.\.P.D.8...#.. .------------~-s-h-]-R-G-<-1-&---,,,,,,,,,,,,x,l,`,T,H,<,0,$,, ,+++++++++++}+q+e+Y+M+A+5+)+++************v*j*^*R*F*:*.*"** ))))))))))))z)p)e)Z)O)D)9).)#)) )((((((((((((~(s(h(](R(G(<(1(%(( ('''''''''''}'q'e'Y'M'A'5')'''&&&&&&&&&&&&v&j&^&R&F&:&.&"&& %%%%%%%%%%%%{%o%c%W%K%?%3%'%%%$$$$$$$$$$$$$s$g$[$O$C$7$+$$$############x#l#`#T#H#<#0#%## #"""""""""""}"q"e"Y"N"B"6"*"""!!!!!!!!!!!!v!j!^!R!F!:!.!"!! ! | p d X L @ 4 (   ui]QE9-! xmbWLA6+  {ocWL@4(ui]QE9-! znbVJ>2&sg[OC7+}rg\QF;0%wk_SG;/# |pdXL@4(ui]QE9-! xmbWLA6+xl`TH<0$ yncXMB7,!    N   M   L  V  U  T  S  R  Q  P  O  N  M  L  K   J   I   H   G   F  E  D  C  B  A  @  ?  > v / v . v - v , v + v * v ) v ( v ' v & v $ v % v # v "  v ! v v  v  v  v  v  v  v  v  v  v  v  v  v   v   v   v   v   v   v  v  v  v  v  v   v   v   v   v   v   v  l l l l l l l l l l  l  l  l  l  l l l l l l l  l l l l l l  l  l  l  l  l l l l l l l  l l l l l l l l l l l l l l l  l  l  l  l  l l l l l l l  l  l  l  l  l  l  l   l   l   l   l   l  l  l  l  l  l  l  l bQ bP bO bN bM bL bK bJ b I b H b G b F b E bD bC bB bA b@ b? b>  b= b< b; b: b9 b8 b7 b6 b5 b4 b3 b2 b1 b 0 b / b . b - b , b+ b* b) b( b' b& b%  b$ b# b" b! b  b  b  b  b  b b b b b b b  b b b b b  b  b  b  b  b b b b b b b  b b b b  b  b  b  b  b b b b b b b  b  b  b  b  b  b  b  b  b   b   b   b   b   b  b  b  b  b  b  b  b X X X X X X  X  X  X  X  X X X X X X X  X X X X X X  X  X  X  X  X X X X X X X  X  X   X   X   X   X  X  X  X  X  X  X  X N N N N N N N N N N N N N N N N  N  N  N  N  N N N N N N N  N N N N N N N  N  N  N  N  N N N N N N N  N N  N  N  N  N  N N N N N N N  N N N N N N N N N  N  N  N  N  N N N N N N N  N  N   N   N  N  N  N  N  N  N  N D { D z D y D x D w D v D u D t D s D r D p D q D o D n D m D l D k  D j D i D h D g D f D e D d D c D b D a D ` D _ D ^ D ] D \ D [ D Z D Y D X D W D V D U D T D S D R  D Q D P D O D N D M D L D K D J D I D H D G D F D E D D D C D B D A D @ D ? D > D = D < D ;  D :  D 9  D 8  D 7  D 6  D 5  D 4  D 3  D 2  D 1  D 0  D /  D .  D -  D ,  D +  D *  D )  D (  D '  D &  D %  D $  D #  D "  D !  D  D   D   D  : : : : : : : : : : :  :  :  :  :  : : : : : : :  : : : : : : : : : :  :  :  :  :  : : : : : : :  : : : : : : : : : : : : : : : : : : :  :  :  : ~ : } :| :{ :z :y :x :w :v  :u  :t  :s  :r  :q  :p  :o  :n  :m  :l  :k  :j  :i  :h  :g  :f  :e  :d  : c  : b  : a  : `  : _  :^  :]  :\  :[  :Z  :Y  :X  :W 0  0  0  0  0  0  0  0  0  0 0 0 0 0 0  0  0  0  0  0  0  0 0   0 0! 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0  0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0  0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0  0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0  0  0  0  0  0  0  0  0  0  0  0  0  0  0  0  0  0  0  0  0   0  0 ~  0 }  0 | & & & & & & & & & & & & & & & & &  & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & &  & &  & ~ & } & | & { & z & x & y & w & v & u & t & s & r & q & p & o & n & m & l & k & j & i & h & g & f & e & d & c & b  & a & ` & _ & ^ & ] & \ & [ & Z & Y & X & W & V & U & T & S & R & Q & P & O & N & M & L & K & J & I & H & G & F & E  & D & C & B & A & @ & ? & > & = & < & ; & : & 9 & 8 & 7 & 6 & 5 & 4 & 3 & 2 & 1 & 0  & /  & .  & -  & ,  & +  & *  & )  & (  & '  & &  & %  & $  & #  & "  & !  &  &   &   &   &   &   &   &   &   &   R  Q  P  O  N  M  L  K  J  I  H  G  F   E  D  C  B  A  @  ?  >  =  <  ;  :  9  8  7  6  5  4  2  3  1   0  !/  .  -  ,  +  *  )  (  '  &  %  $  #  "  !                                                                                                                                                                                                                                                            ~ } |  { z y x w  v  u  t  s  r q p o n m l k  j  i  h  g  f  e  d  c  b  a  `  _   ^   ]   \   [   Z  Y  X  W  V  U  T  S  R                               : 9 8 7 6 5 4 3 2 1 0 / . - , + * ) ( ' & % $ # " !       ~ } | { z y x w v u t s r q  p  o  n  m  l k j i h g f e  d (c 'b &a %` $_ #^ "] !\  [ Z Y X W V U T S R Q P O N M L K J I  H  G  F  E  D C B A @ ? > =  <  ;  :  9  8  7  6  5  4  3  2  1  0   /  .  -  ,  +  *  )  (  '  &  %  $  #  "  !                                     "  !                                                             !                                                                                                                          ( ' & % $ # " !                               ~  } | { z y x w v  u  t  s  r  q p o n m l k j  i  g  h  f  e  d c b a ` _ ^ ]  \ [ Z Y X W V U T  S  R  Q  P  O N M L K J I H  G F E D C B A @ ? > =  <  ;  :  9  8 7 6 5 4 3 2 1  0 / . -  ,  +  *  )  ( ' & % $ # " !                                                                                                  !                                                                                                                                              $  #  "  !                    ~  }  |  {  z  y  x  w  v  u  t  s  r  q  p  o  n  m  l  k  j  i   h  g  f  e  d  c  b  a  `  _  ^  ]  \  [  Z  Y  X  W  V  U  T   S  !R  Q  P  O  N  M  L  K  J  I  H  G  F  E  D  C  B  A  @  ?  >  =  <  ;  :  9  8  7  6  5  4  3   2 '1 &0 %/ $. #- ", !+  * ) ( ' & % $ # " !                                                                                                                                                                                                       ~  }  |  {  z  y x w v u t s r  q   p  o  n  m  l  k  j  i  h  g  f  e  d  c  b  a  `  _  ^   ]   \   [   Z   Y  X  W  V  U  T  S  R  Q                                                        , + * ) ( ' & % $ # " !                                                                                                                                             ~ }  | #{ "z !y  x w v u t s r q p o n m l k j i h g f  e  d  c  b  a ` _ ^ ] \ [ Z  Y X W V U T S R Q P O N M L K J I H  G  F  E  D  C B A @ ? > = <  ; (: '9 &8 %7 $6 #5 "4 !3  2 1 0 / . - , + * ) ( ' & % $ # " !                     & % $ # " !                                        ) ( ' & % $ # " !                                  mK{ocWK?3'~~~~~~~~~~~~t~h~\~P~D~8~,~ ~~}}}}}}}}}}}}y}m}a}U}I}=}1}%}}}|||||||||||~|r|g|[|O|C|7|+|||{{{{{{{{{{{{x{l{`{T{H{<{0{${{ {zzzzzzzzzzz|zpzdzXzLz@z4z)zzzyyyyyyyyyyyyvyjy^yRyFy:y.y"yy xxxxxxxxxxxxzxnxbxVxJx?x3x'xxxwwwwwwwwwwwwswgw[wOwCw7w+wwwvvvvvvvvvvvvwvlv`vTvHvj2j&jjjiiiiiiiiiiiisigi[iOiCi7i+iiihhhhhhhhhhhhxhlh`hThJh?h4h)hhhgggggggggggggygngcgWgKg?g3g'gggffffffffffffsfgf\fPfDf8f,f ffeeeeeeeeeeee{epeeeZeOeDe9e.e#ee eddddddddddd|dpdddXdLd@d4d(dddccccccccccccucic]cQcEc9c-c!cc bbbbbbbbbbbbzbnbbbVbJb>b2b&bbbaaaaaaaaaaaasaga[aOaCa7a+aaa````````````}`r`g`\`Q`F`;`0`%```_____________w_l_a_V_K_@_5_*___ ^^^^^^^^^^^^^z^o^e^Z^O^D^9^.^#^^ ^]]]]]]]]]]]]}]q]e]Y]M]A]5])]]]\\\\\\\\\\\\u\i\]\Q\E\:\.\"\\ [[[[[[[[[[[[z[n[b[V[J[>[3['[[[ZZZZZZZZZZZZtZhZ\ZPZDZ8Z,Z ZZ YYYYYYYYYYYYyYmYaYUYIY>Y2Y&YYYXXXXXXXXXXXXsXgX[XOXCX7X+XXXWWWWWWWWWWWWxWlW`WTWHW =  < ; : 9 8 7 6 5 4 3 2 1 0 / .  -  ,  +  *  ) ( ' & % $ # "  !                                                                                                                                                                                                                                              ~  }  |  {  z  y  x  w  v  u  t  s  r  q  p  o  n  m  l   k  j  i  h  g  f  e  d  c  b  a   `  _  ^  ]  \  [  Z  Y  X  W  V  U  T  S  R  Q  P  O  N  M  L   K  J  I  H  G  F E D C B A @ ?  > = < ; :  9  8  7  6  5 3 4 2 1 0  / . - , +  *  )  (  '  & % $ # " !                                                                                                                                                                                                           -  ,   +   *   )   (   '  &  %  $  #  "  !       _   ^   ]   \   [  Z  Y  X  W  V  U  T  S                                                                                                                                                                                      ~  } | { z y x w v  u  t  s  r  q  p  o  n  m   l   k   j   i   h  g  f  e  d  c  b  a  `               ~ } | {  z y x w v u t  s  r  q  p  o n m l k j i h  g f e d c b a ` _ ^  ]  \  [  Z  Y X W V U T S R  Q P O N M L K J I H G F E  D  C  B  A  @ ? > = < ; : 9  8  7  6  5  4  3  2  1  0  /  .  -  ,   +   *   )   (   '  &  %  $  #  "  !                                                                                                                                           ~   }   |   {   z   y   x   w   v   u   t   s   r   q   p   o  n  m  l  k  j   i   h   g   f   e   d   c   b   a   `   _   ^   ]   \   [   Z   Y   X   W   V   U   T   S   R  Q  P  O  N  M   L   K   J   I   H   G   F   E  ( D  ' C  & B  % A  $ @  # ?  " >  ! =  <   ;   :   9   8   7   6   5   4   3   2   1   0   /   .   -   ,   +   *  )  (  '  &  %   $   #   "   !             '   &   %   $   #   "   !                                                                                                                                                                                                                                 ~  }  |  {  z  y  x  w  v  u  t  s  r  q  p  o  n  m   l  k  j  i  h  g  f  e  d  c  b  a  `  _  ^  ]  \  [   Z   Y   X   W   V   U   T   S   R   Q   P